Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
STATYSTYCZNY YEARBOOK
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ OF THE REPUBLIC OF POLAND
2015
Ministerstwo Edukacji Narodowej
zakwalifikowało niniejszą publikację do bibliotek
szkół ogólnokształcących i zawodowych
ROCZNIK
STATYSTYCZNY
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
STATISTICAL
YEARBOOK
OF THE REPUBLIC OF POLAND
2015
ROK LXXV WARSZAWA YEAR LXXV WARSAW
KOMITET REDAKCYJNY EDITORIAL BOARD
GŁÓWNEGO URZĘDU STATYSTYCZNEGO OF THE CENTRAL STATISTICAL OFFICE
PRZEWODNICZĄCY PRESIDENT
Janusz Witkowski
CZŁONKOWIE MEMBERS
Skład Typesetting
pod kierunkiem supervised by
Jolanty Mossakowskiej
Sylwester Jabłoński
ISSN 1506-0632
Oddając do rąk Państwa Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2015 wyrażam po-
dziękowanie respondentom oraz gestorom źródeł administracyjnych za przekazywanie danych,
które stanowią podstawę do opracowania informacji statystycznych. Serdeczne podziękowania
kieruję również do wszystkich osób i instytucji zgłaszających uwagi i wnioski, które przyczyniają
się do kształtowania treści Rocznika.
Prezes
Głównego Urzędu Statystycznego
I am pleased to present you with the seventy-fifth edition of the Statistical Yearbook which
contains statistical information describing the living standards of the society and the condition of
the Polish economy, including major regional differences. The publication also comprises
a broad set of data concerning international comparisons making it possible to define Poland’s
position in Europe and in the world.
Maintaining thematic and section layout, in the content of the Yearbook there were introduced
changes and additions concerning among others:
number of resident population (residents) based on the international definition of the resi-
dence of population,
data regarding pupils and students by fields of education, according to the International Clas-
sification of Fields of Education and Training (ISCED-F 2013),
results of election of the President of the Republic of Poland held on 10 and 24 V 2015 and
elections to organs of local government units held on 16 and 30 XI 2014,
information regarding village mayors, mayors and presidents of cities by sex, age and educa-
tional level,
expenditure of the general government sector based on Classification of the Functions of
Government (COFOG), compiled according to ESA 2010 methodology.
With the Statistical Yearbook of the Republic of Poland 2015, I would like to express my grati-
tude to the respondents and keepers of administrative sources for the provision of data, which
constitute the basis for compiling statistical information. I would also like to thank all the persons
and institutions for their suggestions and recommendations, which advance the content of the
Yearbook.
President
of the Central Statistical Office
Str.
Page
I. Ważniejsze dane o sytuacji społeczno-gospodar- Major data regarding the socio-economic situation
czej kraju ............................................................ of the country ..................................................... 40—59
II. Ważniejsze dane o sytuacji społeczno-gospodar- Major data regarding the socio-economic situation
czej kraju w przeliczeniu na mieszkańca ............ of the country calculated per capita .................... 60—69
III. Ważniejsze dane o województwach w 2014 r. Major data by voivodship in 2014 .......................... 70—81
DZIAŁY CHAPTERS
Tabl. Str.
Table Page
Tabl. Str.
Table Page
Tabl. Str.
Table Page
Tabl. Str.
Table Page
Adopcje małoletnich orzeczone przez sąd ............ Adoptions of juveniles adjudicated by court .......... 26 (99) 173
Rodzinne ośrodki diagnostyczno-konsultacyjne Family diagnostic and advisory centres and
i filie ................................................................... branches ........................................................... 27 (100) 174
Orzeczenia sądów powszechnych pierwszej Adjudications of common courts of first instance in
instancji w sprawach karnych dorosłych ............ criminal cases involving adults .......................... 28 (101) 174
Dorośli skazani prawomocnie przez sądy po- Adults validly sentenced by common courts for
wszechne za przestępstwa ścigane z oskarże- crimes prosecuted by public accusation by type
nia publicznego według rodzajów przestępstw of crime ............................................................. 29 (102) 175
Dorośli skazani prawomocnie przez sądy po- Adults validly sentenced by common courts for
wszechne za przestępstwa ścigane z oskarże- crimes prosecuted by public accusation by sex
nia publicznego według płci i wieku ................... and age ............................................................. 30 (103) 177
Dorośli skazani prawomocnie przez sądy po- Adults validly sentenced by common courts for
wszechne za przestępstwa ścigane z oskarże- crimes prosecuted by public accusation by type
nia publicznego według wymiaru kary ............... of punishment .................................................... 31 (104) 178
Dorośli skazani prawomocnie przez sądy po-
wszechne za przestępstwa ścigane z oskarże- Adults validly sentenced by common courts for
nia publicznego według wymiaru kary pozba- crimes prosecuted by public accusation by type
wienia wolności w 2014 r. .................................. of imprisonment punishment in 2014 ................. 32 (105) 179
Prawomocne orzeczenia sądów rejonowych Validly adjudications of district courts in petty
w sprawach o wykroczenia ................................ offences ............................................................ 33 (106) 181
Osoby prawomocnie osądzone przez sądy woj-
skowe ................................................................ Persons validly judged by military courts ............... 34 (107) 181
Tymczasowo aresztowani i odbywający kary ........ Pretrial detainees and convicts serving punishment 35 (108) 182
Orzeczenia wykonywane wobec osób przebywa- Executing of adjudications with respect to the
jących w zakładach karnych i aresztach śled- persons staying in prisons and remand prisons
czych według wymiaru kary w 2014 r. ............... by type of punishment in 2014 ............................ 36 (109) 183
Warunkowe przedterminowe zwolnienia skaza- Conditional releases from serving the full sen-
nych odbywających karę pozbawienia wolności tence ................................................................. 37 (110) 183
Zakłady karne i areszty śledcze ............................ Prisons and remand prisons ................................. 38 (111) 184
Pełnozatrudnieni w służbie więziennej .................. Full-time paid employees of penitentiary staff ....... 39 (112) 184
Paid employment and wages and salaries of
Zatrudnienie i wynagrodzenia służby więziennej ... penitentiary staff ................................................ 40 (113) 184
Ochrona zdrowia w zakładach karnych ................. Health care in prisons ........................................... 41 (114) 185
Biblioteki w zakładach karnych ............................. Libraries in prisons ................................................ 42 (115) 185
Szkoły w zakładach karnych ................................. Schools in prisons ................................................. 43 (116) 185
Sprawy załatwione przez komorników .................. Cases resolved by court receivers ........................ 44 (117) 186
Działalność notariuszy .......................................... Activities of notaries .............................................. 45 (118) 186
Adwokatura ........................................................... The bar ................................................................. 46 (119) 187
Ławnicy w sądach powszechnych ........................ Lay judges in common courts ............................... 47 (120) 187
Organizacje społeczne i polityczne ....................... Social and political organizations .......................... 1 (121) 192
Stowarzyszenia i podobne organizacje społeczne,
fundacje oraz społeczne podmioty wyznaniowe Associations and similar organizations, fundations
według głównej dziedziny działalności ............... and faith-based charities by main field of activity 2 (122) 193
Stowarzyszenia mniejszości narodowych i etnicz- Associations of national and ethnic minorities and
nych oraz cudzoziemców w Polsce ................... associations of foreigners in Poland .................. 3 (123) 194
Jednostki świadczące usługi reintegracji społecz- Social and professional reintegration services
no-zawodowej prowadzone przez organizacje providers run by social organizations and other
społeczne i inne podmioty ................................. entities ............................................................... 4 (124) 194
Tabl. Str.
Table Page
Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat Economic activity of the population aged 15 and
i więcej ― na podstawie BAEL .......................... more ― on the LFS basis ................................... 1 (161) 238
Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat Economic activity of the population aged 15 and
i więcej według wieku w IV kwartale 2014 r. ― more by age in IV quarter 2014 ― on the LFS
na podstawie BAEL ........................................... basis .................................................................. 2 (162) 239
Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat Economic activity of the population aged 15 and
i więcej według poziomu wykształcenia w IV more by educational level in IV quarter 2014 —
kwartale 2014 r. — na podstawie BAEL ............ on the LFS basis ............................................... 3 (163) 240
Pracujący Employment
Pracujący .............................................................. Employed persons ................................................ 4 (164) 241
Pracujący według sektorów własności .................. Employed persons by ownership sectors .............. 5 (165) 242
Pracujący według sekcji i działów ......................... Employed persons by sections and divisions ........ 6 (166) 242
List of tables 13
Tabl. Str.
Table Page
Pracujący według statusu zatrudnienia ................. Employed persons by employment status ............. 7 (167) 244
Employed persons by sections and employment
Pracujący według sekcji i statusu zatrudnienia ..... status ................................................................ 8 (168) 244
Przeciętne zatrudnienie ........................................ Average paid employment .................................... 9 (169) 246
Pracujący w pełnym i niepełnym wymiarze czasu
pracy ................................................................. Employed persons on a full- and part-time basis ... 10 (170) 248
Pracujący według czasu pracy — na podstawie Employed persons by work time — on the LFS
BAEL ................................................................. basis .................................................................. 11 (171) 249
Przyjęcia do pracy ................................................ Hires ..................................................................... 12 (172) 250
Zwolnienia z pracy ................................................ Terminations ......................................................... 13 (173) 251
Strajki .................................................................... Strikes ................................................................... 14 (174) 252
Koszty pracy ......................................................... Labour costs ......................................................... 15 (175) 253
Bezrobocie Unemployment
Tabl. Str.
Table Page
Miasta ogółem oraz obsługiwane przez urządze- Total number of towns as well as urban areas
nia komunalne ................................................... served by municipal installations ....................... 1 (218) 325
Ludność w miastach obsługiwanych przez sieć Population in urban areas served by water supply,
wodociągową, kanalizacyjną i gazową .............. sewage and gas supply systems ....................... 2 (219) 326
List of tables 15
Tabl. Str.
Table Page
Mieszkania Dwellings
Zasoby mieszkaniowe na podstawie spisów ......... Dwelling stocks based on census data ................. 11 (228) 331
Zasoby mieszkaniowe ........................................... Dwelling stocks ..................................................... 12 (229) 332
Mieszkania według stosunków własnościowych
w 2013 r. ........................................................... Dwellings by type of ownership in 2013 ................ 13 (230) 333
Mieszkania wyposażone w instalacje .................... Dwellings fitted with installations ........................... 14 (231) 334
Mieszkania, na realizację których wydano pozwo- Dwellings for which permits have been granted, in
lenia, których budowę rozpoczęto oraz w bu- which construction has begun and under con-
dowie ................................................................. struction ............................................................ 15 (232) 334
Mieszkania oddane do użytkowania ...................... Dwellings completed ............................................. 16 (233) 335
Mieszkania oddane do użytkowania według liczby izb Dwellings completed by number of rooms ............. 17 (234) 336
Tabl. Str.
Table Page
Szkoły podstawowe dla dorosłych ........................ Primary schools for adults ..................................... 32 (266) 366
Gimnazja dla dorosłych ......................................... Lower secondary schools for adults ...................... 33 (267) 367
Zasadnicze szkoły zawodowe dla dorosłych ......... Basic vocational schools for adults ....................... 34 (268) 367
Licea ogólnokształcące dla dorosłych ................... General secondary schools for adults ................... 35 (269) 368
Licea profilowane dla dorosłych ............................ Specialized secondary schools for adults .............. 36 (270) 368
Technical secondary and supplementary technical
Technika i technika uzupełniające dla dorosłych ... secondary schools for adults ............................. 37 (271) 369
DZIAŁ XIII. OCHRONA ZDROWIA I POMOC CHAPTER XIII. HEALTH CARE AND SOCIAL
SPOŁECZNA WELFARE
Tabl. Str.
Table Page
DZIAŁ XIV. KULTURA. TURYSTYKA. SPORT CHAPTER XIV. CULTURE. TOURISM. SPORT
Kultura Culture
Książki i broszury wydane ..................................... Books and pamphlets published ........................... 1 (299) 399
Książki i broszury wydane według działów klasy- Published books and pamphlets by UNESCO
fikacji UNESCO w 2014 r. ................................. classification divisions in 2014 ........................... 2 (300) 399
Gazety i czasopisma wydane ................................ Newspapers and magazines published ................. 3 (301) 400
Czasopisma wydane według działów klasyfikacji Published magazines by UNESCO classification
UNESCO w 2014 r. ........................................... divisions in 2014 ................................................ 4 (302) 401
Biblioteki publiczne (z filiami) ................................ Public libraries (with branches) ............................. 5 (303) 402
Muzea ................................................................... Museums .............................................................. 6 (304) 402
Galerie sztuki ........................................................ Art galleries ........................................................... 7 (305) 402
Teatry, instytucje muzyczne, przedsiębiorstwa Theatres, music institutions, entertainment enter-
estradowe ......................................................... prises ................................................................ 8 (306) 403
Cultural centres and establishments, clubs and
Domy i ośrodki kultury, kluby, świetlice ................. community centres ............................................ 9 (307) 404
Kina ...................................................................... Cinemas ............................................................... 10 (308) 405
Produkcja filmów ................................................... Film production ..................................................... 11 (309) 406
Koncesje udzielone przez Krajową Radę Radiofo- Licences granted by the National Broadcasting
nii i Telewizji na rozpowszechnianie programów Council for broadcasting radio and television
radiowych i telewizyjnych .................................. programmes ...................................................... 12 (310) 406
Abonenci radiowi i telewizyjni ................................ Radio and television subscribers ........................... 13 (311) 406
Turystyka Tourism
Przyjazdy do Polski oraz wyjazdy z Polski ............ Arrivals in and departures from Poland ................. 14 (312) 407
Uczestnictwo Polaków w wieku 15 lat i więcej Participation of Poles aged 15 and more in tourist
w wyjazdach turystycznych ............................... trips ................................................................... 15 (313) 407
Baza noclegowa turystyki ..................................... Tourist accommodation establishments ................ 16 (314) 408
Occupancy of tourist accommodation establish-
Wykorzystanie bazy noclegowej turystyki ............. ments ................................................................ 17 (315) 410
Placówki gastronomiczne w bazie noclegowej tu- Catering establishments in tourist accommodation
rystyki ................................................................ establishments .................................................. 18 (316) 410
Turyści korzystający z noclegów w bazie nocle- Tourists accommodated in tourist accommodation
gowej turystyki ................................................... establishments .................................................. 19 (317) 411
Turyści zagraniczni korzystający z noclegów w ba- Foreign tourists accommodated in tourist accom-
zie noclegowej turystyki ......................................... modation establishments ................................... 20 (318) 412
Szlaki turystyczne ................................................. Tourist trails .......................................................... 21 (319) 412
Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze The Polish Tourist and Sightseeing Society .......... 22 (320) 413
Górskie i Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowia Ra- The Volunteer Mountain and Tatra Mountains
tunkowe ................................................................ Rescue Services ................................................... 23 (321) 413
Sport Sport
Organizacje kultury fizycznej i kluby sportowe ...... Physical education organizations and sports clubs 24 (322) 414
Wybrane dziedziny i rodzaje sportu w klubach Selected sports fields and kinds of sports in sports
sportowych w 2014 r. ........................................ clubs in 2014 ................................................... 25 (323) 414
Udział Polski w igrzyskach olimpijskich ................. Participation of Poland in the Olympic Games ...... 26 (324) 416
Udział Polski w igrzyskach paraolimpijskich .......... Participation of Poland in the Paralympic Games 27 (325) 416
Zdobyte medale przez zawodników polskich w 2014 r. Medals won by Polish competitors in 2014 ........... 28 (326) 417
Tabl. Str.
Table Page
Tabl. Str.
Table Page
Rolnictwo Agriculture
Uwarunkowania i ważniejsze wyniki ekonomicz- Trends and major economic and production re-
no-produkcyjne w rolnictwie .............................. sults in agriculture ............................................. 1 (371) 470
Powierzchnia użytków rolnych według rodzajów
użytków ............................................................. Agricultural land area by land type ........................ 2 (372) 471
Gospodarstwa rolne według grup obszarowych ....... Farms by area groups ........................................... 3 (373) 472
Produkcja globalna, zużycie pośrednie i wartość Gross agricultural output, intermediate consump-
dodana brutto produkcji rolniczej ....................... tion and gross value added ............................... 4 (374) 472
Globalna, końcowa i towarowa produkcja rolnicza Gross, final and market agricultural output (cur-
(ceny bieżące) ................................................... rent prices) ........................................................ 5 (375) 473
Dynamika globalnej, końcowej i towarowej pro- Indices of gross, final and market agricultural
dukcji rolniczej (ceny stałe) ................................ output (constant prices) ..................................... 6 (376) 473
Globalna i towarowa produkcja rolnicza (ceny Gross and market agricultural output (current
bieżące) ............................................................ prices) ............................................................... 7 (377) 474
Powierzchnia zasiewów ........................................ Sown area ............................................................. 8 (378) 476
Zbiory i plony ziemiopłodów .................................. Crop production and yields ................................... 9 (379) 477
Zbiory i plony warzyw ............................................ Vegetable production and yields ........................... 10 (380) 479
Zbiory owoców ...................................................... Fruit production ..................................................... 11 (381) 479
Bydło, trzoda chlewna, owce i konie ..................... Cattle, pigs, sheep and horses .............................. 12 (382) 480
Drób ...................................................................... Poultry .................................................................. 13 (383) 480
Produkcja żywca rzeźnego ................................... Production of animals for slaughter ....................... 14 (384) 481
Produkcja, import, eksport i spożycie mięsa, Production, imports, exports and consumption of
tłuszczów i podrobów ........................................ meat, fats and pluck .......................................... 15 (385) 481
Produkcja mleka krowiego, jaj kurzych i wełny Production of cows’ milk, hen eggs and sheep’s
niepranej owczej ............................................... greasy wool ....................................................... 16 (386) 483
Bilans zbóż ........................................................... Cereals balance sheet .......................................... 17 (387) 483
Bilans ziemniaków ................................................ Potatoes balance sheet ........................................ 18 (388) 484
Bilans mleka krowiego świeżego .......................... Fresh cows’ milk balance sheet ............................ 19 (389) 484
Bilans jaj ............................................................... Eggs balance sheet .............................................. 20 (390) 484
Ciągniki rolnicze .................................................... Agricultural tractors ............................................... 21 (391) 485
20 Spis tablic
Tabl. Str.
Table Page
Łowiectwo Hunting
Niektóre zwierzęta łowne ...................................... Selected game species ......................................... 30 (400) 490
Odstrzał, odłów i zasiedlenie niektórych zwierząt Selected species of game shot, trapped and
łownych ............................................................. stocked .............................................................. 31 (401) 491
Leśnictwo Forestry
Powierzchnia gruntów leśnych .............................. Forest land ............................................................ 32 (402) 491
Powierzchnia lasów .............................................. Forest areas .......................................................... 33 (403) 492
Zasoby drzewne na pniu ....................................... Growing stock of standing wood ........................... 34 (404) 493
Zasobność i przeciętny wiek drzewostanów w lasach Resources and average age of tree stands in forests 35 (405) 494
Leśne zasoby genetyczne w 2014 r. ..................... Genetic forest resources in 2014 .......................... 36 (406) 495
Pozyskanie drewna ............................................... Removals .............................................................. 37 (407) 495
Pozyskanie drewna według sortymentów ............. Removals by assortments ..................................... 38 (408) 496
Renewals, afforestations and other forest breed-
Odnowienia, zalesienia i inne prace hodowlane .... ing work ............................................................. 39 (409) 496
Ochrona lasów ...................................................... Forest protection ................................................... 40 (410) 497
Pożary w lasach .................................................... Forest fires ............................................................ 41 (411) 497
Zadrzewienia i pozyskanie drewna z zadrzewień Trees and shrubs outside the forest and removals 42 (412) 497
Stan zdrowotny lasów ........................................... Forest condition .................................................... 43 (413) 498
Sprzedaż drewna z lasów w zarządzie Lasów Timber sales from forests managed by State
Państwowych .................................................... Forests .............................................................. 44 (414) 499
Gospodarka leśna w parkach narodowych ............ Forest management in national parks ................... 45 (415) 500
Rybołówstwo Fishing
Połowy ryb morskich i słodkowodnych .................. Sea and freshwater fish catches ........................... 46 (416) 500
Przemysł Industry
Produkcja sprzedana przemysłu ........................... Sold production of industry .................................... 1 (417) 505
Produkcja sprzedana przemysłu według sektorów Sold production of industry by ownership sectors
własności (ceny bieżące) .................................. (current prices) .................................................. 2 (418) 505
Produkcja sprzedana przemysłu według sekcji Sold production of industry by sections and
i działów (ceny bieżące) .................................... divisions (current prices) .................................... 3 (419) 506
Dynamika produkcji sprzedanej przemysłu (ceny Indices of sold production of industry (constant
stałe) ................................................................. prices) ............................................................... 4 (420) 508
Produkcja sprzedana przemysłu według głównych Sold production of industry by main industrial
grupowań przemysłowych ................................. groupings .......................................................... 5 (421) 509
Podstawowe dane o podmiotach gospodarczych Basic data regarding economic entities in industry
w przemyśle według liczby zatrudnionych w 2014 r. by number of paid employees in 2014 ............... 6 (422) 509
Produkcja ważniejszych wyrobów ......................... Production of major products ................................ 7 (423) 510
Bilans węgla kamiennego ..................................... Balance of hard coal ............................................. 8 (424) 517
Bilans węgla brunatnego ....................................... Balance of lignite .................................................. 9 (425) 517
Bilans ropy naftowej .............................................. Balance of crude oil .............................................. 10 (426) 518
Bilans gazu ziemnego wysokometanowego .......... Balance of high-methane natural gas .................... 11 (427) 518
List of tables 21
Tabl. Str.
Table Page
Bilans gazu ziemnego zaazotowanego ................. Balance of nitrified natural gas .............................. 12 (428) 518
Bilans benzyn silnikowych .................................... Balance of motor gasoline ..................................... 13 (429) 519
Bilans olejów napędowych .................................... Balance of diesel oils ............................................ 14 (430) 519
Bilans energii elektrycznej .................................... Balance of electricity ............................................. 15 (431) 520
Syntetyczny bilans energii .................................... Synthetic balance of energy .................................. 16 (432) 520
Bilanse niektórych materiałów ............................... Balances of selected materials ............................. 17 (433) 521
Moc zainstalowana brutto w elektrowniach ........... Gross installed capacity in power plants ............... 18 (434) 523
Budownictwo Construction
Produkcja sprzedana budownictwa (ceny bieżące) Sold production of construction (current prices) .... 19 (435) 523
Produkcja budowlano-montażowa ........................ Construction and assembly production ................. 20 (436) 524
Produkcja budowlano-montażowa według działów Construction and assembly production by div-
(ceny bieżące) ................................................... isions (current prices) ........................................ 21 (437) 524
Dynamika produkcji budowlano-montażowej we- Indices of construction and assembly production
dług działów (ceny stałe) ................................... by divisions (constant prices) ............................ 22 (438) 525
Podstawowe dane o podmiotach budowlanych Basic data regarding construction entities real-
realizujących produkcję budowlano-montażową izing construction and assembly production by
według liczby pracujących w 2014 r. ................. number of persons employed in 2014 ............... 23 (439) 525
Produkcja budowlano-montażowa według rodza- Construction and assembly production by type of
jów obiektów budowlanych (ceny bieżące) ........ constructions (current prices) ............................ 24 (440) 525
Budynki oddane do użytkowania ........................... Buildings completed .............................................. 25 (441) 527
Nowo wybudowane budynki mieszkalne oddane
do użytkowania według liczby mieszkań i liczby Newly built residential buildings completed by
izb ..................................................................... number of dwellings and number of rooms ........ 26 (442) 529
Transport Transport
Sieć komunikacyjna .............................................. Transport infrastructure ......................................... 1 (443) 535
Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług trans- Revenues from sale of products and services of
portu i gospodarki magazynowej (ceny bieżące) transportation and storage (current prices) ........ 2 (444) 535
Przewozy ładunków .............................................. Transport of goods ................................................ 3 (445) 536
Przewozy ładunków według grup ładunków .......... Transport of goods by groups of goods ................. 4 (446) 537
Przewozy pasażerów ............................................ Transport of passengers ....................................... 5 (447) 539
Tabor kolejowy normalnotorowy ........................... Standard gauge rolling stock ................................. 6 (448) 539
Przewozy ładunków transportem kolejowym nor- Standard gauge railway transport of goods by
malnotorowym według kierunków komunikacji destination ......................................................... 7 (449) 540
Przewozy pasażerów transportem kolejowym nor- Transport of passengers by standard gauge rail-
malnotorowym ................................................... way transport ..................................................... 8 (450) 540
Przewozy pasażerów transportem samochodowym Transport of passengers by road transport ........... 9 (451) 540
Morska flota transportowa ..................................... Maritime transport fleet ......................................... 10 (452) 540
Morska flota transportowa według wieku statków Maritime transport fleet by age of ships ................. 11 (453) 541
Przewozy ładunków transportem morskim według Maritime transport of goods by type of cargo and
rodzajów żeglugi i zasięgów pływania ............... range of navigation ............................................ 12 (454) 541
Przewozy ładunków transportem morskim według
relacji przewozów .............................................. Maritime transport of goods by cargo relations ..... 13 (455) 542
Przewozy ładunków transportem morskim według
kategorii ładunkowych ....................................... Maritime transport of goods by type of cargo ........ 14 (456) 542
Ładunki załadowane i wyładowane w portach
morskich ............................................................ Goods loaded and unloaded in seaports ............... 15 (457) 542
Statki wchodzące do portów morskich .................. Ships arrivals at seaports ...................................... 16 (458) 543
Ruch pasażerów w portach morskich .................... Passenger traffic at seaports ................................ 17 (459) 543
Tabor pływający śródlądowego transportu wodne-
go ........................................................................ Inland waterway transport fleet ............................. 18 (460) 543
Przewozy ładunków śródlądowym transportem Inland waterway transport of goods in internation-
wodnym w komunikacji międzynarodowej ......... al traffic ............................................................. 19 (461) 544
Wybrane dane o transporcie lotniczym rozkłado-
wym ................................................................... Selected data on scheduled air transport .............. 20 (462) 544
Ruch pasażerów w portach lotniczych .................. Passenger traffic at airports .................................. 21 (463) 545
Pojazdy samochodowe i ciągniki zarejestrowane Registered road vehicles and tractors ................... 22 (464) 545
Wypadki drogowe ................................................. Road traffic accidents ........................................... 23 (465) 546
22 Spis tablic
Tabl. Str.
Table Page
Łączność Communications
Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług działal- Revenues from sale of products and services of
ności pocztowej i kurierskiej oraz telekomunika- postal and courier activities as well as tele-
cji (ceny bieżące) .............................................. communications (current prices) ........................ 24 (466) 547
Niektóre usługi pocztowe ...................................... Selected postal services ....................................... 25 (467) 547
Niektóre usługi pocztowe operatora wyznaczo- Selected postal services of appointed operator in
nego w obrocie zagranicznym ........................ foreign traffic ..................................................... 26 (468) 548
Placówki pocztowe i listonosze operatora wyzna-
czonego ............................................................ Postal offices and postmen of appointed operator 27 (469) 548
Abonenci telefoniczni, aparaty telefoniczne oraz Telephone subscribers, telephone sets and tele-
połączenia telefoniczne ..................................... phone calls ........................................................ 28 (470) 549
Stacje nadawcze w zakresie radiofonii i telewizji ... Radio and television broadcasting ........................ 29 (471) 549
Tabl. Str.
Table Page
Relacje ekonomiczne w przedsiębiorstwach ......... Economic relations in enterprises ......................... 2 (495) 591
Aktywa obrotowe przedsiębiorstw ......................... Current assets of enterprises ................................ 3 (496) 592
Kapitały (fundusze) własne przedsiębiorstw .......... Share equity (funds) of enterprises ....................... 4 (497) 594
Kapitał zagraniczny przedsiębiorstw według kra- Foreign capital of enterprises by countries of ori-
jów pochodzenia ............................................... gin ..................................................................... 5 (498) 596
Zobowiązania przedsiębiorstw .............................. Liabilities of enterprises ........................................ 6 (499) 597
DZIAŁ XXIII. PIENIĄDZ I BANKI. RYNEK CHAPTER XXIII. MONEY AND BANKS.
GIEŁDOWY. ZAKŁADY THE STOCK MARKET.
UBEZPIECZEŃ. OTWARTE INSURANCE COMPANIES.
FUNDUSZE EMERYTALNE OPEN PENSION FUNDS
Bilans zakładów ubezpieczeń ............................... Balance sheet of insurance companies ................. 24 (523) 627
Techniczny rachunek ubezpieczeń ....................... Technical insurance account ................................. 25 (524) 628
Ogólny rachunek zysków i strat zakładów ubez- General profit and loss account of insurance
pieczeń .............................................................. companies ......................................................... 26 (525) 630
Ubezpieczenia według rodzaju ryzyka .................. Insurance by type of risk ....................................... 27 (526) 631
Kapitał zagraniczny zakładów ubezpieczeń we- Foreign capital of insurance companies by coun-
dług krajów pochodzenia ................................... tries of origin ...................................................... 28 (527) 635
24 Spis tablic
Tabl. Str.
Table Page
DZIAŁ XXV. INWESTYCJE. ŚRODKI TRWAŁE CHAPTER XXV. INVESTMENTS. FIXED ASSETS
Inwestycje Investments
Nakłady inwestycyjne ............................................ Investment outlays ................................................ 1 (550) 662
Nakłady inwestycyjne według sektorów własności Investment outlays by ownership sectors (current
(ceny bieżące) ................................................... prices) ............................................................... 2 (551) 663
Dynamika nakładów inwestycyjnych według sekcji Indices of investment outlays by sections and
i działów (ceny stałe) ......................................... divisions (constant prices) ................................. 3 (552) 663
List of tables 25
Tabl. Str.
Table Page
Nakłady inwestycyjne według sekcji i działów Investment outlays by sections and divisions
(ceny bieżące) ................................................... (current prices) .................................................. 4 (553) 665
Nakłady inwestycyjne na środki trwałe w 2014 r. Investment outlays on fixed assets in 2014
(ceny bieżące) ................................................... (current prices) .............................................. 5 (554) 667
Tabl. Str.
Table Page
Nominalne dochody do dyspozycji netto w sekto- Net nominal disposable income of the households
rze gospodarstw domowych .............................. sector ................................................................ 24 (585) 727
Rachunek wykorzystania nominalnych dochodów Use of nominal income account of the households
w sektorze gospodarstw domowych .................. sector ................................................................ 25 (586) 727
Spożycie indywidualne skorygowane (ceny bie-
żące) ................................................................. Actual individual consumption (current prices) ....... 26 (587) 728
Spożycie w sektorze gospodarstw domowych Households’ final consumption expenditure (current
(ceny bieżące) ................................................... prices) ............................................................... 27 (588) 728
Dynamika spożycia w sektorze gospodarstw Indices of households’ final consumption expend-
domowych (ceny stałe) ...................................... iture (constant prices) ........................................ 28 (589) 729
Tabl. Str.
Table Page
Tabl. Str.
Table Page
Przemysł Industry
Dynamika produkcji przemysłowej według rodza- Indices of industrial production by kinds of activ-
jów działalności (ceny stałe) — na podstawie ity (constant prices) — according to the ISIC
klasyfikacji ISIC Rev. 4 ...................................... Rev. 4 classification ........................................... 62 (653) 836
Produkcja surowców energetycznych (w ekwiwa- Production of power raw materials (in hard coal
lencie węgla kamiennego) ................................. equivalent) ......................................................... 63 (654) 839
Wydobycie węgla kamiennego .............................. Production of hard coal ......................................... 64 (655) 840
Wydobycie ropy naftowej ...................................... Production of crude petroleum .............................. 65 (656) 841
Wydobycie gazu ziemnego ................................... Production of natural gas ...................................... 66 (657) 842
Produkcja masła ................................................... Production of butter ............................................... 67 (658) 843
Produkcja cukru surowego .................................... Production of raw sugar ........................................ 68 (659) 844
Produkcja tarcicy .................................................. Production of sawnwood ....................................... 69 (660) 845
Produkcja papieru i tektury ................................... Production of paper and paperboard ..................... 70 (661) 846
Produkcja nawozów mineralnych lub chemicznych Production of mineral or chemical fertilizers
(w przeliczeniu na czysty składnik) .................... (in terms of pure ingredient) .............................. 71 (662) 847
Produkcja cementu ............................................... Production of cement ............................................ 72 (663) 849
Produkcja stali surowej ......................................... Production of crude steel ...................................... 73 (664) 850
Produkcja miedzi rafinowanej ............................... Production of refined copper ................................. 74 (665) 851
Produkcja aluminium pierwotnego ........................ Production of primary aluminium ........................... 75 (666) 852
Produkcja cynku ................................................... Production of zinc ................................................. 76 (667) 853
Moc zainstalowana netto w elektrowniach oraz Net installed capacity of power plants and con-
zużycie energii elektrycznej ............................... sumption of electricity ........................................ 77 (668) 854
Produkcja brutto energii elektrycznej .................... Gross production of electricity ............................... 78 (669) 855
Finanse Finance
Bilans płatniczy ..................................................... Balance of payments ............................................ 91 (682) 871
Kursy walut (urzędowe) ........................................ Currency exchange rates (official) ......................... 92 (683) 873
Operacje sektora instytucji rządowych i samorzą-
dowych w 2014 r. .............................................. General government sector operations in 2014 ..... 93 (684) 874
Relacja nadwyżki (+)/deficytu (–) oraz długu sek- Relation of surplus (+)/deficit (–) and debt of the
tora instytucji rządowych i samorządowych do general government sector to gross domestic
produktu krajowego brutto (ceny bieżące) ......... product (current prices) ..................................... 94 (685) 875
Tabl. Str.
Table Page
Znak ♦ — występujący w „Przeglądzie międzynarodowym” oznacza, że dane dla Polski różnią się zakresem od da-
nych w części krajowej Rocznika.
in the chapter ”International review”, indicates that data for Poland differ in scope from data in the domes-
tic portion of the Yearbook.
Znak ∆ — oznacza, że nazwy zostały skrócone w stosunku do obowiązującej klasyfikacji; ich pełne nazwy podano
w uwagach ogólnych do Rocznika, ust. 17 na str. 35.
categories of applied classification are presented in abbreviated form; their full names are given in the
general notes to the Yearbook, item 17 on page 35.
Znak # — oznacza, że dane nie mogą być opublikowane ze względu na konieczność zachowania tajemnicy staty-
stycznej w rozumieniu ustawy o statystyce publicznej.
data should not be published due to the necessity of maintaining statistical confidentiality in accordance
with the Law on Official Statistics.
SKRÓTY
ABBREVIATIONS
tys. = tysiąc Bq = bekerel
thous. = thousand becquerel
mln = milion
million kJ = kilodżul
mld = miliard kilojoule
bn = billion kcal = kilokaloria
zł = złoty kilocalorie
zl = zloty GJ = gigadżul
USD = dolar amerykański gigajoule
United States dollar TJ = teradżul
terajoule
egz. = egzemplarz PJ = petadżul
kpl. = komplet petajoule
szt. = sztuka
pcs = pieces °C = stopień Celsjusza
wol. = wolumin centigrade
vol. = volume
mmHg = milimetr słupa rtęci
g = gram millimetre of mercury
gram
kg = kilogram s = sekunda
kilogram second
dt = decytona min = minuta
deciton minute
t = tona h = godzina
tonne hour
µm = mikrometr d = doba
micrometre r. = rok
mm = milimetr t·km = tonokilometr
millimetre tkm = tonne-kilometre
cm = centymetr
centimetre
m = metr pas = pasażer
metre pass = passenger
km = kilometr pas·km = pasażerokilometr
kilometre pass·km = passenger·kilometre
1. Prezentowane w Roczniku dane — jeśli nie 1. Data presented in the Yearbook — unless
zaznaczono inaczej — dotyczą całej gospodarki otherwise indicated — concern the entire nation-
narodowej. al economy.
2. Dane prezentuje się: 2. Data are presented:
1) w układzie Polskiej Klasyfikacji Działalności — 1) according to the Polish Classification of Activ-
PKD 2007, opracowanej na podstawie Statystycz- ities — PKD 2007, compiled on the basis of the
nej Klasyfikacji Działalności Gospodarczej we Statistical Classification of Economic Activities in
Wspólnocie Europejskiej — Statistical Classifica- the European Community — NACE Rev. 2. PKD
tion of Economic Activities in the European Com- 2007 was introduced on 1 I 2008 by the decree
munity — NACE Rev. 2. PKD 2007 wprowadzona of the Council of Ministers, dated 24 XII 2007
została z dniem 1 I 2008 r. rozporządzeniem Rady (Journal of Laws No. 251, item 1885) with later
Ministrów z dnia 24 XII 2007 r. (Dz. U. Nr 251, amendments.
poz. 1885) z późniejszymi zmianami. The item ”Industry” was introduced as an
W ramach PKD 2007 wyodrębniono „Prze- additional grouping, including sections ”Mining
mysł” jako dodatkowe grupowanie, które and quarrying”, ”Manufacturing”, ”Electricity,
obejmuje sekcje: „Górnictwo i wydobywanie”,
gas, steam and air conditioning supply” as well
„Przetwórstwo przemysłowe”, „Wytwarzanie
as ”Water supply; sewerage, waste management
i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz,
parę wodną, gorącą wodę i powietrze do ukła- and remediation activities”;
dów klimatyzacyjnych” oraz „Dostawa wody; 2) according to institutional sectors — exclusive-
gospodarowanie ściekami i odpadami oraz ly within the scope of national accounts;
działalność związana z rekultywacją”; 3) according to ownership sectors:
2) według sektorów instytucjonalnych — wyłącz- ― public sector — grouping state ownership
nie w zakresie rachunków narodowych; (of the State Treasury and state legal per-
3) według sektorów własności: sons), the ownership of local government
― sektor publiczny — grupujący własność pań- units as well as ”mixed ownership” with
stwową (Skarbu Państwa i państwowych a predominance of capital (property) of public
osób prawnych), własność jednostek samo- sector entities,
rządu terytorialnego oraz „własność miesza- ― private sector — grouping private domestic
ną” z przewagą kapitału (mienia) podmiotów ownership (of natural persons and other pri-
sektora publicznego, vate entities), foreign ownership (of foreign
― sektor prywatny — grupujący własność pry- persons) as well as ”mixed ownership” with
watną krajową (osób fizycznych i pozostałych a predominance of capital (property) of pri-
jednostek prywatnych), własność zagraniczną vate sector entities and lack of predominance
(osób zagranicznych) oraz „własność miesza- of public or private sector in capital (property)
ną” z przewagą kapitału (mienia) podmiotów of the entity.
sektora prywatnego i brakiem przewagi sekto- ”Mixed ownership” is defined mainly for com-
rowej w kapitale (mieniu) podmiotu. panies and determined on the basis of the cap-
„Własność mieszana” określana jest głównie ital (property) structure as declared in a com-
dla spółek i wyznaczana na podstawie struktury pany’s registration application.
kapitału (mienia) deklarowanego we wniosku re- 3. Data presented for voivodships, powiats and
jestracyjnym spółki. gminas correspond to levels 2, 4 and 5 of the
3. Dane prezentowane dla województw, powiatów Nomenclature of Territorial Units for Statistical
i gmin odpowiadają poziomowi 2, 4 i 5 Nomenklatury Purposes (NTS), compiled on the basis of the
Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych Nomenclature of Territorial Units for Statistics
(NTS), opracowanej na podstawie Nomenclature of
(NUTS) obligatory in countries of the European
Territorial Units for Statistics (NUTS) obowiązującej
Union. NTS valid since 1 I 2008 was introduced by
w krajach Unii Europejskiej. NTS obowiązująca od
the decree of the Council of Ministers, dated 14 XI
1 I 2008 r. wprowadzona została rozporządzeniem
Rady Ministrów z dnia 14 XI 2007 r. (Dz. U. Nr 214, 2007 (Journal of Laws No. 214, item 1573) with
poz. 1573) z późniejszymi zmianami. later amendments.
4. Prezentowane informacje zostały przedsta- 4. Information is presented in compliance with
wione stosownie do zakresu prowadzonych badań, the scope of conducted surveys, considering enti-
uwzględniających podmioty klasyfikowane według ties classified according to the criterion of the
kryterium liczby pracujących i — jeśli nie zazna- number of persons employed and — unless
czono inaczej — obejmują podmioty o liczbie pra- otherwise indicated — include entities employing:
cujących: ― up to 9 persons,
― do 9 osób, ― from 10 to 49 persons,
― od 10 do 49 osób, ― 50 persons and more.
― 50 osób i więcej. 5. Data — unless otherwise indicated — are
5. Dane — jeśli nie zaznaczono inaczej — opra- compiled in accordance with the respective
cowano zgodnie z każdorazowym stanem orga- organizational status of units of the national
nizacyjnym gospodarki narodowej. economy.
General notes 33
6. Dane w podziale według sekcji i działów PKD 6. Data according to NACE Rev. 2 sections and
2007, według sektorów instytucjonalnych oraz divisions, by institutional sectors as well as accord-
w podziale administracyjnym opracowano — jeśli ing to administrative division, are compiled —
nie zaznaczono inaczej — tzw. metodą przedsię- unless otherwise indicated — using the enterprise
biorstw. method.
Metoda przedsiębiorstw (podmiotowa) oznacza In the enterprise (entity) method, the entire or-
przyjmowanie całych podmiotów gospodarki naro- ganizational unit of entities in the national economy
dowej za podstawę grupowania wszystkich danych is the basis for grouping all data describing their
charakteryzujących ich działalność według po- activity according to individual classification levels
szczególnych poziomów klasyfikacyjnych i podzia- and territorial divisions.
łów terytorialnych. When statistical data grouped by the enterprise
W przypadku gdy dane statystyczne grupowane method include information concerning compon-
metodą przedsiębiorstw ujmują również informacje ent parts of entities of the national economy,
dotyczące części składowych podmiotów gospo- established in order to conduct activity other than
darki narodowej utworzonych w celu prowadzenia that which is conducted by the parent entity, this
działalności innej niż prowadzona w jednostce fact is indicated in the individual chapters of the
macierzystej, każdorazowo poinformowano o tym Yearbook.
fakcie w poszczególnych działach Rocznika. 7. The term entities of the national economy
7. Przez podmioty gospodarki narodowej ro- is understood as legal entities, i.e. legal persons,
zumie się jednostki prawne, tj. osoby prawne, organizational entities without legal personality
jednostki organizacyjne niemające osobowości as well as natural persons conducting economic
prawnej oraz osoby fizyczne prowadzące działal- activity.
ność gospodarczą. The term economic entities is understood as
Pod pojęciem podmiotów gospodarczych ro- entities conducting economic activity (production
zumie się podmioty prowadzące działalność go- and services) on their own-account in order to earn
spodarczą (produkcyjną i usługową) na własny a profit.
rachunek w celu osiągnięcia zysku. 8. Other than NACE Rev. 2, among the more im-
8. Z ważniejszych klasyfikacji, według których portant classifications, according to which data are
prezentuje się dane w Roczniku — obok PKD 2007 presented in the Yearbook, the following should be
— należy wymienić: mentioned:
1) Klasyfikację Zawodów i Specjalności (KZiS), 1) the Occupations and Specializations Classi-
na podstawie której dokonuje się grupowa- fication (KZiS), on the basis of which council-
nia radnych organów jednostek samorządu lors of organs of local government units, paid
terytorialnego, zatrudnionych i ich wynagro- employees and their wages and salaries
dzeń oraz bezrobotnych; klasyfikacja opraco- as well as the unemployed are grouped; the
wana na podstawie Klasyfikacji Zawodów classification compiled on the basis of the Inter-
(ISCO-08) wprowadzona została z dniem 1 VII national Standard Classification of Occupations
2010 r. rozporządzeniem Ministra Pracy i Poli- (ISCO-08) was introduced on 1 VII 2010 by the
tyki Społecznej z dnia 27 IV 2010 r. (jednolity decree of the Minister of Labour and Social Pol-
tekst Dz. U. 2014 poz. 760); icy, dated 27 IV 2010 (uniform text Journal of
2) Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług — Laws 2014 item 760);
PKWiU 2008, na podstawie której dokonuje się 2) the Polish Classification of Goods and Ser-
grupowania wyrobów i towarów; PKWiU 2008, vices — PKWiU 2008, on the basis of which
opracowana na podstawie międzynarodowych products and goods are grouped; compiled on
klasyfikacji i nomenklatur, wprowadzona została the basis of international classifications and no-
z dniem 1 I 2009 r. rozporządzeniem Rady menclatures, was introduced on 1 I 2009 by the
Ministrów z dnia 29 X 2008 r. (Dz. U. Nr 207, decree of the Council of Ministers, dated 29 X
poz. 1293) z późniejszymi zmianami; 2008 (Journal of Laws No. 207, item 1293) with
3) Nomenklaturę Scaloną CN oraz Międzyna- later amendments;
rodową Standardową Klasyfikację Handlu 3) the Combined Nomenclature CN and the
(SITC), na podstawie których dokonuje się Standard International Trade Classification
grupowania towarów w handlu zagranicznym; (SITC), on the basis of which goods in foreign
4) Klasyfikację Spożycia Indywidualnego we- trade are grouped;
dług Celu (COICOP), na podstawie której do- 4) the Classification of Individual Consumption
konuje się grupowania spożycia produktów (wy- by Purpose (COICOP), on the basis of which
robów i usług) w sektorze gospodarstw domo- final consumption expenditure of products
wych oraz wydatków na towary i usługi kon- (goods and services) of the households sector
sumpcyjne w gospodarstwach domowych (przy- as well as expenditures on consumer goods and
jętych również do opracowania wskaźników services of households (also adopted for compil-
cen); ing price indices) are grouped;
5) Polską Klasyfikację Obiektów Budowlanych 5) the Polish Classification of Types of Construc-
(PKOB), na podstawie której dokonuje się gru- tion (PKOB), on the basis of which type of
powania obiektów budowlanych; PKOB, opra- constructions are grouped; PKOB, compiled
cowana na podstawie Klasyfikacji Obiektów Bu- on the basis of the Classification of Types of
dowlanych (CC), wprowadzona została z dniem Constructions (CC), was introduced on 1 I 2000
3 Rocznik Statystyczny 2015
34 Uwagi ogólne
1 I 2000 r. rozporządzeniem Rady Ministrów by the decree of the Council of Ministers, dated
z dnia 30 XII 1999 r. (Dz. U. Nr 112, poz. 1316) 30 XII 1999 (Journal of Laws No. 112, item
z późniejszymi zmianami; 1316) with later amendments;
6) Klasyfikację Środków Trwałych (KŚT), na 6) the Classification of Fixed Assets (KŚT), on
podstawie której dokonuje się grupowania środ- the basis of which fixed assets are grouped ac-
ków trwałych według rodzajów; KŚT wprowadzo- cording to type; KŚT was introduced on
na została z dniem 1 I 2011 r. rozporządzeniem 1 I 2011 by the decree of the Council of Minis-
Rady Ministrów z dnia 10 XII 2010 r. (Dz. U. ters, dated 10 XII 2010 (Journal of Laws
Nr 242, poz. 1622). No. 242, item 1622).
9. Informacje w podziale według województw, 9. Information by voivodship, powiat and
powiatów i gmin oraz w podziale na miasta i wieś gmina as well as by urban and rural area —
— jeśli nie zaznaczono inaczej — podano w każdo- unless otherwise indicated — is presented accord-
razowym podziale administracyjnym. Przez miasta ing to administrative division in a given period. The
rozumie się gminy miejskie oraz miasta w gminach term urban area is understood as urban gminas
miejsko-wiejskich, przez wieś — gminy wiejskie oraz and towns in urban-rural gminas, while a rural area
obszary wiejskie w gminach miejsko-wiejskich. is understood as rural gminas and rural area in
10. Dane w cenach bieżących odpowiadają uzy- urban-rural gminas.
skanym dochodom, poniesionym wydatkom lub 10. Data in current prices correspond to ob-
wartości wyrobów, usług itp. W tablicach, w których tained revenue, incurred expenditures or the value
nie określono cen, dane liczbowe wyrażono w ce- of products, services, etc. In tables in which prices
nach bieżących. are not defined, data are expressed in current
Do wyceny produkcji i wartości dodanej przyjęto prices.
od 1995 r. kategorię ceny bazowej, zastępując In order to evaluate production and value added
cenę producenta. the basic price category was implemented since
Cena bazowa definiowana jest jako kwota 1995, which replaced the producer’s category.
pieniędzy otrzymywana przez producenta (w tym Basic price is defined as the amount of money
także przez jednostkę handlową) od nabywcy za received by a producer (trade entities included)
jednostkę produktu (wyrobu lub usługi), pomniej- from a buyer for a unit of product (good or ser-
szona o podatki od produktu oraz o ewentualne vice), decreased by the tax on the product as well
rabaty i opusty, powiększona o dotacje otrzymy- as by applicable rebates and deductions, and
wane do produktu. increased by subsidies received for the product.
Taxes on products include: value added tax —
Podatki od produktów obejmują: podatek od to-
VAT (on domestic products and on imports), taxes
warów i usług — VAT (od produktów krajowych
and customs duties on imports (including excise
i z importu), podatki i cła od importu (łącznie z po-
tax) as well as other taxes on products, such as
datkiem akcyzowym) oraz inne podatki od produk-
excise tax on domestic products and taxes
tów, jak podatek akcyzowy od produktów krajowych
on selected types of services (e.g., on games
i podatki od niektórych rodzajów usług (np. od gier
of chance and mutual betting and until 2010 lump
losowych i zakładów wzajemnych oraz do 2010 r. sum tax on goods and services from occasional
zryczałtowany podatek od towarów i usług od transport of passengers in buses with foreign regis-
okazjonalnych przewozów osób autobusami zare- tration).
jestrowanymi za granicą). 11. Constant prices in 1995—2014 were adopted
11. Jako ceny stałe w latach 1995—2014 przyję- as follows:
to w przypadku: 1) agricultural output, retail sales, imports and
1) produkcji rolniczej, sprzedaży detalicznej, impor- exports, investment outlays — since 1996, fixed
tu i eksportu, nakładów inwestycyjnych — od assets as well as output, intermediate consump-
1996 r., środków trwałych, produkcji globalnej, tion and gross domestic product — current
zużycia pośredniego i produktu krajowego brutto prices from the year preceding the surveyed
— ceny bieżące z roku poprzedzającego rok year, with the exception of potatoes, vegetables
badany, z wyjątkiem ziemniaków, warzyw i owo- and fruit, in case of which average prices from
ców, w przypadku których przyjmuje się średnie two consecutive years are adopted, i.e., from
ceny z dwóch kolejnych lat, tj. z roku poprzedza- the year preceding the surveyed year and from
jącego rok badany i z roku badanego; the surveyed year;
2) produkcji sprzedanej przemysłu i produkcji 2) sold production of industry, construction and as-
budowlano-montażowej: sembly production:
― ceny stałe 2005 r. (średnie ceny bieżące ― 2005 constant prices (2005 average current
2005 r.) dla lat 2006—2010, prices) for 2006—2010,
― ceny stałe 2010 r. (średnie ceny bieżące ― 2010 constant prices (2010 average current
2010 r.) od 2011 r. prices) since 2011.
12. Liczby względne (wskaźniki, odsetki) obli- 12. Relative numbers (indices, percentages)
czono z reguły na podstawie danych bezwzględnych are, as a rule, calculated on the basis of absolute
wyrażonych z większą dokładnością niż podano data expressed with higher precision than that
w tablicach. presented in the tables.
Wskaźniki dynamiki — w przypadku zmian me- Indices — in case of methodological changes,
todycznych, zmian kategorii ceny przyjmowanej do changes in price categories used in the evaluation
General notes 35
wyceny produkcji, zmian systemu cen stałych oraz of production, changes in the system of constant
zmian systemu wag do obliczania wskaźników cen prices as well as changes in the system of weights
w poszczególnych okresach — obliczono w warun- for calculating price indices in individual periods —
kach porównywalnych. are calculated in comparable conditions.
Wskaźniki jednopodstawowe obliczono metodą Single base indices are calculated using the
nawiązania łańcuchowego. chain-base index method.
13. Przy przeliczaniu na 1 mieszkańca (1000 13. When computing per capita data (1000
ludności itp.) danych według stanu w końcu roku population, etc.) as of the end of a year (e.g., beds
(np. łóżka w szpitalach, środki trwałe) przyjęto in hospitals, fixed assets), the population as of
liczbę ludności według stanu w dniu 31 XII, a przy
31 XII was adopted, whereas data describing the
przeliczaniu danych charakteryzujących wielkość
zjawiska w ciągu roku (np. ruch naturalny ludności, magnitude of a phenomenon within a year (e.g.,
produkcja, spożycie) — według stanu w dniu 30 VI. vital statistics, production, consumption) — as of
Do przeliczeń przyjęto liczbę ludności opracowaną: 30 VI.
― za lata 1989—2009 (w przypadku wskaźników For calculations, it was assumed to use the
dynamiki — za lata 1990—2010) na bazie number of population calculated:
wyników Narodowego Spisu Powszechnego ― for the years 1989—2009 (in case of indices —
Ludności i Mieszkań 2002, przy czym dla lat for the years 1990—2010) on the basis of the re-
1999 (stan w dniu 31 XII), 2000 i 2001 wed- sults of the Population and Housing Census
ług podziału administracyjnego obowiązującego 2002, for 1999 (as of 31 XII), 2000 and 2001 by
w dniu 31 XII 2002 r., the administrative division valid as of 31 XII 2002,
― od 2010 r. (w przypadku wskaźników dynamiki — ― since 2010 (in case of indices — since 2011) on
od 2011 r.) na bazie wyników Narodowego Spisu the basis of the results of the Population and
Powszechnego Ludności i Mieszkań 2011, przy Housing Census 2011, and for 2010 by the ad-
czym dla 2010 r. — według podziału administra- ministrative division valid as of 31 XII 2011.
cyjnego obowiązującego w dniu 31 XII 2011 r. 14. Selected information for the last year pre-
14. Niektóre informacje za ostatni rok zostały po- sented on the basis of preliminary data may change
dane na podstawie danych nieostatecznych i mogą in subsequent publications of the Central Statistical
ulec zmianie w następnych publikacjach Głównego Office.
Urzędu Statystycznego.
15. Due to the rounding of data, in some cases
15. Ze względu na zaokrąglenia danych, w niektó-
rych przypadkach sumy składników mogą się nie- sums of components may slightly differ from the
znacznie różnić od podanych wielkości „ogółem”. amount given in the item ’’total’’.
16. Informacje statystyczne pochodzące ze źródeł 16. Statistical information originating from sources
spoza Głównego Urzędu Statystycznego opatrzono other than the Central Statistical Office is indicated
odpowiednimi notami, zgodnie z zasadą, że jako in the appropriate note, with the institution providing
źródłodawcę podaje się instytucję przekazującą in- the information for the last presented year given as
formacje prezentowane w tablicy za ostatni rok. the source.
17. W Roczniku zastosowano skróty nazw nie- 17. The names of some classification levels used
których poziomów klasyfikacyjnych; zestawienie in the Yearbook have been abbreviated; the list of
zastosowanych skrótów i pełnych nazw podaje się abbreviations used and their full names are given
poniżej: below:
Choroby krwi i narządów krwiotwór- Choroby krwi i narządów krwiotwórczych oraz niektóre cho-
czych roby przebiegające z udziałem mechanizmów autoimmuno-
Diseases of blood and blood-forming logicznych
organs Diseases of the blood and blood-forming organs and certain
disorders involving the immune mechanism
Wady rozwojowe wrodzone Wady rozwojowe wrodzone, zniekształcenia i aberracje chro-
Congenital anomalies mosomowe
Congenital malformations, deformations and chromosomal
abnormalities
Objawy i stany niedokładnie okreś- Objawy, cechy chorobowe oraz nieprawidłowe wyniki ba-
lone dań klinicznych i laboratoryjnych jednostek chorobowych,
Symptoms and ill-defined conditions gdzie indziej niesklasyfikowane
Symptoms, signs and abnormal clinical and laboratory findings,
not elsewhere classified
36 Uwagi ogólne
sekcje
sections
działy
divisions
Uprawy rolne, chów i hodowla zwie- Uprawy rolne, chów i hodowla zwierząt, łowiectwo, włączając
rząt, łowiectwo działalność usługową
Crop and animal production, hunting Crop and animal production, hunting and related service activ-
ities
Produkcja skór i wyrobów skórza- Produkcja skór i wyrobów ze skór wyprawionych
nych
Produkcja wyrobów z drewna, korka, Produkcja wyrobów z drewna oraz korka, z wyłączeniem
słomy i wikliny mebli; produkcja wyrobów ze słomy i materiałów używanych
Manufacture of products of wood, do wyplatania
cork, straw and wicker Manufacture of wood and of products of wood and cork, ex-
cept furniture; manufacture of articles of straw and plaiting
materials
Produkcja koksu i produktów rafinacji Wytwarzanie i przetwarzanie koksu i produktów rafinacji ropy
ropy naftowej naftowej
Produkcja wyrobów farmaceutycznych Produkcja podstawowych substancji farmaceutycznych oraz
Manufacture of pharmaceutical prod- leków i pozostałych wyrobów farmaceutycznych
ucts Manufacture of basic pharmaceutical products and pharmaceu-
tical preparations
Produkcja wyrobów z metali Produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem
Manufacture of metal products maszyn i urządzeń
Manufacture of fabricated metal products, except machinery
and equipment
General notes 37
działy (dok.)
divisions (cont.)
NOMENKLATURA SCALONA CN
COMBINED NOMENCLATURE — CN
sekcje
sections
sekcje (cd.)
sections (cont.)
Drewno i artykuły z drewna Drewno i artykuły z drewna; węgiel drzewny; korek i artykuły
Wood and articles of wood z korka; wyroby ze słomy, z esparto lub pozostałych materiałów
do wyplatania; wyroby koszykarskie i wyroby z wikliny
Wood and articles of wood; wood charcoal; cork and articles of
cork; manufactures of straw, of esparto or of other plaiting ma-
terials; basketware and wickerwork
Ścier drzewny, papier, tektura i ar- Ścier z drewna lub z pozostałego włóknistego materiału celulo-
tykuły z nich zowego; papier lub tektura z odzysku (makulatura i odpady);
Pulp of wood, paper, paperboard and papier i tektura oraz artykuły z nich
articles thereof Pulp of wood or of other fibrous cellulosic material; recovered
(waste and scrap) paper or paperboard; paper and paperboard
and articles thereof
Obuwie, nakrycia głowy itp. Obuwie, nakrycia głowy, parasole, parasole przeciwsłoneczne,
Footwear, headgear, etc. laski, stołki myśliwskie, bicze, szpicruty i ich części; pióra prepa-
rowane i artykuły z nich; kwiaty sztuczne; artykuły z włosów ludz-
kich
Footwear, headgear, umbrellas, sun umbrellas, walking-sticks,
seat-sticks, whips, riding-crops and parts thereof; prepared
feathers and articles made therewith; artificial flowers; articles
of human hair
Artykuły z kamienia, wyroby cera- Artykuły z kamienia, gipsu, cementu, azbestu, miki lub podob-
miczne, szkło nych materiałów; wyroby ceramiczne; szkło i wyroby ze szkła
Articles of stone, ceramic products, Articles of stone, plaster, cement, asbestos, mica or similar ma-
glass terials; ceramic products; glass and glassware
Perły, kamienie szlachetne, metale Perły naturalne lub hodowlane, kamienie szlachetne lub pół-
szlachetne i artykuły z nich szlachetne, metale szlachetne, metale platerowane metalem
Pearls, precious stones, metals and szlachetnym i artykuły z nich; sztuczna biżuteria; monety
articles thereof Natural or cultured pearls, precious or semi-precious stones,
precious metals, metals clad with precious metal, and articles
thereof; imitation jewellery; coin
Maszyny i urządzenia, sprzęt elek- Maszyny i urządzenia mechaniczne; sprzęt elektryczny; ich
tryczny i elektrotechniczny części; urządzenia do rejestracji i odtwarzania dźwięku, urzą-
Machinery and mechanical appli- dzenia telewizyjne do rejestracji i odtwarzania obrazu i dźwięku
ances, electrical and electrotechnical oraz części i wyposażenie dodatkowe do tych artykułów
equipment Machinery and mechanical appliances; electrical equipment;
parts thereof; sound recorders and reproducers, television
image and sound recorders and reproducers, and parts and
accessories of such articles
sekcje (dok.)
sections (cont.)
*
* *
Uwaga do tablic I—III. Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące zakresu prezentowanych danych zamieszczono w uwagach
Note to tables I—III. Detailed information concerning the scope of the data presented is found in the general notes to individual
STAN I OCHRONA
ENVIRONMENTAL
1 Użytki rolne wyłączone na cele nierolnicze b (w ciągu
roku) w ha ................................................................ . . . 8976 10549 5936 1501
2 Grunty zdewastowane i zdegradowane wymagające
rekultywacji i zagospodarowania (stan w dniu 31 XII)
w tys. ha ................................................................... . . . 91,7 109 93,7 71,5
3 Grunty zrekultywowane (w ciągu roku) w tys. ha ......... . . . 4,5 4,4 2,7 2,2
4 Grunty zagospodarowane (w ciągu roku) w tys. ha ...... . . . 3,5 4,3 2,3 1,2
5 Pobór wody na potrzeby gospodarki narodowej
i ludności w hm3 ........................................................ . . . 12713 14184 14248 11049
a W rubryce dla 1970 r. dane dotyczą 1975 r. b W trybie obowiązujących przepisów prawnych o ochronie gruntów rolnych
kowe. e Niektóre dane za lata 1990—2012 zmieniono (zrekalkulowano) w stosunku do opublikowanych w poprzedniej edycji
a In the column for 1970, data concern 1975. b According to the existing legal regulations on the protection of agricultural
e Some data for 1990—2012 have been changed (re-calculated) in relation to the data published in the previous edition of
Poland during 1946—2014 41
ŚRODOWISKAa
PROTECTION a
Agricultural land designated for non-agricultural pur- 1
2782 2060 1831 1846 1631 1454 1628 poses b (during the year) in ha
49,5 57,3 57,4 60,2 58,5 59,1 59,6 gases (excluding carbon dioxide) 18
i leśnych. c Ludność korzystająca — na podstawie szacunków, ludność ogółem — na podstawie bilansów. d Dane szacun-
Rocznika.
and forest land. c Population connected to — estimated data, the total population — based on balances. d Estimated data.
the Yearbook.
42 Polska w latach 1946—2014
LUDN
POPUL
1 Ludność a (stan w dniu 31 XII) w mln ........................... 23,6 25,0 29,8 32,7 35,7 38,1 38,3
2 miasta ................................................................... 8,0 9,2 14,4 17,1 21,0 23,6 23,7
3 wieś ...................................................................... 15,6 15,8 15,4 15,6 14,7 14,5 14,6
4 w tym kobiety ............................................................ 12,6 13,1 15,4 16,8 18,3 19,5 19,7
5 Kobiety na 100 mężczyzna (stan w dniu 31 XII) ........... 114 110 107 106 105 105 106
6 Ludnośća na 1 km2 powierzchni ogólnej (stan w dniu
31 XII) ....................................................................... 76 80 95 104 114 122 122
7 Ludność a (stan w dniu 30 VI) w mln ............................ 23,8b 24,8b 29,6 32,5 35,6 38,0b 38,3
8 miasta ....................................................................... 7,8 9,1 14,2 16,9 20,8 23,5 23,7
9 wieś .......................................................................... 16,0 15,7 15,4 15,6 14,8 14,5 14,6
10 Ludność w wieku produkcyjnyma (stan w dniu 31 XII)
w mln ........................................................................ . 14,5 16,3 18,3 21,2 22,1 23,3
11 Ludność w wieku nieprodukcyjnym a na 100 osób
w wieku produkcyjnym (stan w dniu 31 XII) .............. . 72,9 83,1 78,2 68,6 71,9 64,5
12 Małżeństwa w tys. ........................................................ 282 267 244 280 307 255 211
13 Rozwody w tys. ............................................................ 8,0 11,0 14,8 34,6 39,8 42,4 42,8
14 Urodzenia żywe w tys. ................................................. 623 763 669 548 696 548 378
15 Zgony w tys. ................................................................. 242 289 224 269 353 390 368
16 w tym niemowląt: w tysiącach ................................... 72,5 82,4 37,5 20,0 17,7 10,6 3,1
17 na 1000 urodzeń żywych ............. 120 111 54,8 36,7 25,5 19,3 8,1
18 Przyrost naturalny w tys. .............................................. 381 474 445 279 343 157 10,3
RYNEK
LABOUR
Pracujący c w tys.:
21 stan w dniu 31 XII ..................................................... . . . 16406 17769 16485 15489
22 przeciętned w roku .................................................... . 10186 12401 15175 17334 16280 15018
23 w tym w %: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i ry-
bactwo .......................................... . . . . . . .
24 przemysł ......................................... . . . . . . .
25 budownictwo ................................... . . . . . . .
WYNAGRO
WAGES AND
a Na podstawie bilansów, z wyjątkiem danych za 1990 r. — na podstawie szacunków. b Przeciętna liczba ludności
publicznego, z tym że dane od 1990 r. dotyczące pracujących i zatrudnionych według stanu w dniu 31 XII podano łącznie
niepełnozatrudnionych w niektórych działach według Klasyfikacji Gospodarki Narodowej (KGN). e Do 1980 r., a w przy
łecznych, politycznych i związków zawodowych.
a Based on balances, except data for 1990 — based on estimates. b Average population during the year. c Excluding
ing employed persons and employees hired on the basis of an employment contract as of 31 XII are presented including
paid employees in selected sections of the Classification of the National Economy (KGN). e Until 1980, and in case of
organizations and trade unions.
Poland during 1946—2014 43
OŚĆ
ATION
38,2 38,2 38,5 38,5 38,5 38,5 38,5 Population a (as of 31 XII) in mln 1
23,4 23,3 23,4 23,4 23,3 23,3 23,2 urban areas 2
14,7 14,9 15,1 15,2 15,2 15,2 15,3 rural areas 3
19,7 19,7 19,9 19,9 19,9 19,9 19,9 of which females 4
107 107 107 107 107 107 107 Females per 100 malesa (as of 31 XII) 5
122 122 123 123 123 123 123 Population a per 1 km2 of total area (as of 31 XII) 6
38,2 38,2 38,5 38,5 38,5 38,5 38,5 Population a (as of 30 VI) in mln 7
23,5 23,3 23,4 23,4 23,4 23,3 23,2 urban areas 8
14,7 14,9 15,1 15,1 15,2 15,2 15,2 rural areas 9
24,4 24,6 24,8 24,7 24,6 24,4 24,2 Working age population a (as of 31 XII) in mln 10
Non-working age population a per 100 persons of 11
56,3 55,0 55,2 55,8 56,6 57,6 58,8 working age (as of 31 XII)
207 251 228 206 204 180 188 Marriages in thous. 12
67,6 65,3 61,3 64,6 64,4 66,1 65,8 Divorces in thous. 13
364 418 413 388 386 370 375 Live births in thous. 14
368 385 378 376 385 387 376 Deaths in thous. 15
2,3 2,3 2,1 1,8 1,8 1,7 1,6 of which infants: in thousands 16
6,4 5,6 5,0 4,7 4,6 4,6 4,2 per 1000 live births 17
–3,9 32,7 34,8 12,9 1,5 –17,7 –1,3 Natural increase in thous. 18
International migration of population for permanent
residence in thous.:
9,3 17,4 15,2 15,5 14,6 12,2 12,3 immigration 19
22,2 18,6 17,4 19,9 21,2 32,1 28,1 emigration 20
PRACY
MARKET
. 14,6 15,6 15,4 15,5 15,6 15,5 of which in %: agriculture, forestry and fishing 23
. 21,4 21,1 21,0 20,8 20,7 20,8 industry 24
. 7,0 6,7 6,9 6,7 6,2 6,0 construction 25
Employees ce hired on the basis of an employment
contract:
9543 10376 10410 10441 10344 10405 10666 as of 31 XII in thous. 26
47,2 47,3 47,4 47,5 48,1 48,6 48,6 of which women in % 27
8787 9768 9746 9802 9720 9566 9701 annual averages d in thous. 28
Registered unemployed persons (as of 31 XII) in 29
2773 1893 1955 1983 2137 2158 1825 thous.
17,6 12,1 12,4 12,5 13,4 13,4 11,4 Registered unemployment rate (as of 31 XII) in % 30
8 49 79 53 17 93 3 Strikes: number 31
1,6 22,4 13,9 18,7 18,7 29,3 0,8 employees on strike in thous. 32
DZENIAc
SALARIES c
w roku. c Poza jednostkami budżetowymi prowadzącymi działalność w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa
z tymi jednostkami; dla pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie — dane szacunkowe. d Do 1980 r. bez
padku wynagrodzeń — do 1990 r., dane dotyczą jednostek państwowych, spółdzielni oraz jednostek organizacji spo-
budgetary units conducting activity within the scope of national defence and public safety, while data since 1990 concern-
these units; for persons employed on private farms in agriculture — estimated data. d Until 1980 excluding part-time
wages and salaries — until 1990, data concern state entities, cooperatives as well as entities of social and political
44 Polska w latach 1946—2014
ŚWIADCZENIA Z UBEZ
SOCIAL SECU
INFRASTRUKTURA KOMU
MUNICIPAL INFRASTRUC
11 gazowej (od 2005 r. łącznie z siecią przesyłową) .... . . . 11,8 22,4 45,8 96,4
Zużycie w gospodarstwach domowych:
12 wody z wodociągów w hm3 ...................................... . . 403 746 1504 1923 1360
13 w tym wieś ........................................................... . . 11,1 38,1 157 307 320
14 energii elektrycznejc w GWh .................................... . 596 2004 4165 10701 20558 21037
15 w tym wieś ........................................................... . 112 335 722 2146 5273 5211
16 gazu z siecid w hm3 .................................................. . . 909 1845 5054 9406 3751
17 w tym wieś ........................................................... . . 40,3 87,6 267 1103 608
Zasoby mieszkaniowe zamieszkane i niezamieszkane e
(do 2000 r. — zamieszkane; stan w dniu 31 XII):
18 mieszkania w tys. .................................................... . 5851 7026 8081 9794 11022 11845
19 izby w tys. ................................................................ . 13672 17265 23213 31260 37582 41175
20 przeciętna liczba osób na 1 izbę .............................. . 1,75 1,66 1,37 1,11 1,00 0,92
21 powierzchnia użytkowa mieszkań w km2 ................. . . . 410 534 657 728
Mieszkania oddane do użytkowania:
22 mieszkania w tys. .................................................... . 59,5 142 194 217 134 87,8
23 izby: w tysiącach ...................................................... . 157 415 630 829 567 351
24 na 1000 osób przyrostu naturalnego .............. . 330 931 2256 2420 3605 34020
25 powierzchnia użytkowa mieszkań w km2 ................. . 3,0 8,1 10,6 13,9 10,4 7,9
a Pracujący (łącznie z żołnierzami zawodowymi i funkcjonariuszami bezpieczeństwa publicznego oraz służby więziennej,
czenia emerytalne, rentowe i chorobowe), uczniowie, osoby pobierające zasiłek dla bezrobotnych (od 1990 r.) oraz dodatki
z tytułu zatrudnienia wykazuje się tyle razy, ile zakładów pracy opłaca za nich składki ubezpieczeniowe. b Rolnicy indywi
z użytkowanego gospodarstwa indywidualnego w rolnictwie. d Do 1990 r. w przeliczeniu na jednostki umowne (1 m3 gazu
bilansów; dla lat 1950, 1960 i 1970 dane spisów powszechnych.
a Employed persons (including professional soldiers and public safety functionaries as well as penitentiary staff function
sory social security — retirement, pension and illness), apprentices, persons receiving unemployment benefits (since 1990),
insured; persons insured through employment are shown according to the number of workplaces that pay their insurance.
income from a private farm in agriculture. d Until 1990 calculated in conventional units (1 m3 of gas with a calorific value of
1950, 1960 and 1970 data from national censuses.
Poland during 1946—2014 45
PIECZEŃ SPOŁECZNYCH
RITY BENEFITS
266,5 350,9 373,7 392,8 414,0 436,8 452,5 from non-agricultural social security system 3
254,7 306,2 320,9 331,5 354,4 376,7 384,6 farmers 4
real (until 1990 — net):
127,3 146,8 152,1 152,6 154,6 161,4 167,2 from non-agricultural social security system 5
121,7 128,1 130,5 128,7 132,3 139,0 141,9 farmers 6
Registered insured persons (as of 31 XII, until 1990 —
annual average) in thous.:
13131 14535 14657 14666 14604 14520 14525 in the Social Insurance Institutiona 7
1582 1559 1535 1516 1492 1468 1433 in the Agricultural Social Insurance Fund b 8
NALNA. MIESZKANIA
TURE. DWELLINGS
którzy podjęli służbę od 1 I 1999 r. i których wynagrodzenia do 30 IX 2003 r. zawierały składki na obowiązkowe ubezpie-
szkoleniowe (do 2009 r.) i stypendia finansowane z Funduszu Pracy, osoby kontynuujące ubezpieczenie; ubezpieczonych
dualni i członkowie ich rodzin. c Do 2000 r. bez gospodarstw domowych, których głównym źródłem utrzymania był dochód
o cieple spalania 16747 kJ), od 2000 r. w jednostkach naturalnych, według których rozliczano odbiorców. e Na podstawie
aries, who began service from 1 I 1999 and whose wages and salaries until 30 IX 2003 included contributions to compul-
training allowances (until 2009) and scholarships financed from the Labour Fund as well as persons continuing to be
b Farmers and members of their families. c Until 2000 excluding households in which the main source of maintenance was
16747 kJ), since 2000 in natural units on the basis of which settlements with consumers occurred. e Based on balances; for
46 Polska w latach 1946—2014
EDUKACJA I WY
EDUCA
18 Absolwenci szkół wyższychk l w tys. ............................ 3,9 14,6 20,5 47,1 84,0 56,1 261
52,3
19 w tym studiów pierwszego stopnia (zawodowych)
i magisterskich jednolitych ................................... 3,9 14,6 17,9 44,8 77,8 53,8 208
20 Uczniowie szkół dla dorosłych (stan na początku roku
szkolnego) w tys. ..................................................... 73,9 168 282 455 416 225 342
21 Absolwenci szkół dla dorosłych w tys. ......................... . 27,4 53,6 101 155 71,4 98,0
Wychowanie przedszkolne (stan na początku roku
szkolnego):
22 miejsca w przedszkolach w tys. ............................... . 335,5 342 452 706 897 715
23 dzieci w tys. ............................................................. 202 319 422 607 1223 1232 885
24 w tym: w przedszkolach ....................................... 202 319 396 492 872 857 689
25 w oddziałach przedszkolnych w szkołach
podstawowychm ................................... . . 5,7 5,8 128 375 197
a Bez szkół dla dorosłych, z wyjątkiem szkół policealnych. b Do 1970 r. bez szkół przysposabiających do pracy oraz
edukacją w placówkach wychowania przedszkolnego. d Od roku szkolnego 2005/06 łącznie ze szkołami specjalnymi
cymi. f Do roku szkolnego 1990/91 łącznie ze szkołami artystycznymi dającymi uprawnienia zawodowe (ogólnokształcący
uzupełniającymi (absolwenci od roku szkolnego 2008/09). g Dające uprawnienia zawodowe. h Zwiększenie liczby absol
ci klas VIII — 638 tys. i VI — 576 tys. i Zmniejszenie liczby absolwentów wynika z reformy szkolnej przeprowadzonej
i resortu spraw wewnętrznych. l Z poprzedniego roku akademickiego, a w latach 1946—2000 — z roku kalendarzowego.
a Excluding schools for adults, except post-secondary schools. b Until 1970 excluding job-training schools and 1st level
-primary education establishments. d Since 2005/06 school year including special job-training schools. e In 2005/06—
leading to professional certification (general as well as providing art education only); in 2005/06—2013/14 school
professional certification. h The incline in the number of graduates results from the school reform conducted in 1999 (the
576 thous. i The decline in the number of graduates results from the school reform conducted in 1965 (the change from
National Defence and the Ministry of the Interior. l From the previous academic year, and in 1946—2000 — from the calen
tions of primary schools).
Poland during 1946—2014 47
CHOWANIE
TION
391 440 479 498 485 455 425 Graduates of higher education institutions k l in thous. 18
of which of first-cycle programmes (vocational) and 19
288 327 355 360 319 282 257 unified Master’s studies (long-cycle programmes)
Students of schools for adults (as of beginning of the 20
308 275 289 287 279 240 208 school year) in thous.
95,5 61,3 64,5 71,1 72,3 70,0 57,1 Graduates of schools for adults in thous. 21
Pre-primary education (as of beginning of the school
year):
687 781 830 880 930 986 1016 places in nursery schools in thous. 22
840 994 1059 1161 1216 1297 1236 children in thous. 23
654 777 817 861 912 953 943 of which: in nursery schools 24
in pre-primary sections of primary 25
186 203 220 273 273 305 256 schools m
szkół artystycznych I stopnia realizujących jednocześnie program szkoły podstawowej. c Bez dzieci w wieku 6 lat objętych
przysposabiającymi do pracy. e W latach szkolnych 2005/06—2013/14 łącznie z uzupełniającymi liceami ogólnokształcą-
mi oraz realizującymi wyłącznie kształcenie artystyczne); w latach szkolnych 2005/06—2013/14 łącznie z technikami
wentów wynika z reformy szkolnej przeprowadzonej w 1999 r. (przejście z 8- na 6-klasową szkołę podstawową); absolwen-
w 1965 r. (przejście z 7- na 8-klasową szkołę podstawową). k Do 1990 r. (mianownik) bez szkół resortu obrony narodowej
m Do 1980 r. bez ognisk przedszkolnych (przekształconych od 1982 r. w oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych).
art schools, simultaneously conducting a primary school programme. c Excluding children at the age of 6 attending pre-
2013/14 school years including supplementary general secondary schools. f Until 1990/91 school year including art schools
years including supplementary technical secondary schools (graduates since 2008/09 school year). g Leading to
change from an 8-grade primary school to a 6-grade primary school); graduates of: 8th grade — 638 thous. and 6th grade —
a 7-grade primary school to an 8-grade primary school). k Until 1990 (denominator) excluding academies of the Ministry of
dar year. m Until 1980 excluding entities with pre-school division (which since 1982 were transformed in pre-primary sec-
48 Polska w latach 1946—2014
OCHRONA
HEALTH
Pracownicy medyczni b (stan w dniu 31 XII) w tys.:
2 lekarze dentyści ........................................................ 1,6 2,4 9,3 13,0 16,8 18,2 11,8
8 Apteki ogólnodostępnef (stan w dniu 31 XII) ................. 1722 1962 1936 2567 3245 3957 8318
KUL
CUL
9 Nakład książek i broszur wydanych w mln egz. ............ 38,9 119 92,3 112 147 176 103
10 Biblioteki publiczne (łącznie z filiami; stan w dniu 31 XII) 934g 4193 7033 8621 9315 10269 8915
14 Kina (stan w dniu 31 XII) .............................................. 567 1376 3418 3285 2228 1435 687
16 Widzowie w kinach w mln ............................................. 68,0 123 202 138 97,5 32,8 20,9
a Dane nie obejmują ochrony zdrowia w zakładach karnych oraz do 2005 r. (mianownik) resortu obrony narodowej i resortu
z osobami, dla których głównym miejscem pracy jest praktyka zawodowa (lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek lub położ
dziennej; do 2005 r. bez łóżek i inkubatorów dla noworodków. e Bez 2 szpitali w woj. wielkopolskim. f W latach 1946—1990
g 1947 r. h Dane dotyczą profesjonalnych jednostek artystycznych i rozrywkowych prowadzących regularną działalność sce
a Data do not include health care in prisons and until 2005 (denominator) of the Ministry of National Defence and the
whom the primary workplace is a professional practice (doctors, dentists, nurses or midwives — new organizational form since
incubators for newborns. e Excluding 2 hospitals in Wielkopolskie voivodship. f In 1946—1990 excluding pharmacies
professional artistic and entertainment entities conducting regular performances; until 1990 — state and municipal entities
Poland during 1946—2014 49
ZDROWIAa
CARE a
Medical personnel b (as of 31 XII) in thous.:
81,6
82,8 83,2 84,2 85,0 85,2 87,7 doctors 1
76,0
12,2
12,2 12,5 13,0 12,5 12,3 13,1 dentists 2
11,9
194
200 201 201 212 201 199 nurses 4
179
21,0
22,4 22,6 22,7 24,4 22,8 22,4 midwives 5
20,8
187
193 190 189 189 188e 188 Beds in general hospitals d (as of 31 XII) in thous. 6
179
10012 10817 11297 11713 11999 12221 12438 Generally available pharmacies f (as of 31 XII) 8
TURA
TURE
Number of copies of books and pamphlets published 9
81,0 69,5 83,4 93,7 79,5 . . in mln
8591 8392 8342 8290 8182 8112 8094 Public libraries (with branches; as of 31 XII) 10
9609 11499 11522 10936 10681 11456 12262 Audience in theatres and music institutionsh in thous. 13
544 455 443 455 453 474 468 Cinemas (as of 31 XII) 14
24,9 39,1 37,7 39,7 37,5 37,0 41,2 Audience in cinemas in mln 16
8976 7027 6939 6888 6930 6983 6969 Radio subscribers (as of 31 XII) in thous. 17
8681 6797 6707 6652 6677 6718 6697 Television subscribers (as of 31 XII) in thous. 18
spraw wewnętrznych. b Do 1960 r. zarejestrowani, od 2005 r. pracujący bezpośrednio z pacjentem; od 2009 r. łącznie
nych — nowa forma organizacyjna od 1996 r.). c Bez części farmaceutów pracujących w aptekach prywatnych. d Bez opieki
bez aptek podległych Polskim Kolejom Państwowym (przekształconych w latach późniejszych w apteki ogólnodostępne).
niczną; do 1990 r. — jednostek państwowych i komunalnych posiadających status instytucji artystycznych.
Ministry of the Interior. b Until 1960 registered, since 2005 working directly with a patient; since 2009 including persons for
1996). c Excluding some pharmacists employed in private pharmacies. d Excluding day-care; until 2005 excluding beds and
subordinate to the Polskie Koleje Państwowe (converted later into generally available pharmacies). g 1947. h Data concern
possessing the status of art institutions.
CE
PRI
ROLNICTWO I LEŚNIC
AGRICULTURE AND
a, b Wskaźniki cen obliczono przyjmując system wag: a — do 1960 r. — z roku badanego, w 1970 r. — z 1965 r., od
2000 r. — z roku poprzedzającego rok badany. c Od 2010 r. bez posiadaczy użytków rolnych nieprowadzących działalności
ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34. e Grupowanie metodą rodzaju działalności; za 2014 r. dane nieostateczne. f Doty
1970 r. łącznie z gruntami niestanowiącymi gospodarstw rolnych. h W 2010 r. dane Powszechnego Spisu Rolnego. i Od
kukurydzy na ziarno. l 1947 r. m Do 1980 r. bez pszenżyta.
a, b Price indices were calculated using the weight system: a — until 1960 — from the surveyed year, in 1970 — from
— from 1985, since 2000 — from the year preceding the surveyed year. c Since 2010 excluding owners of agricultural land
on a small scale. d See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34. e Grouped using the kind-of-activity method;
activities”. g Until 1970 including non-farm land. h In 2010 data of the Agricultural Census. i Since 2010 excluding permanent
1980 excluding triticale.
Poland during 1946—2014 51
NY
CES
TWO. RYBOŁÓWSTWO
FORESTRY. FISHING
21,0 24,1 21,7 20,9 20,5 21,2 24,4 basic cereal grainsm (excluding cereal mixed) 17
8,8 9,8 9,4 9,3 8,6 9,5 11,6 of which: wheat 18
3,4 3,7 2,9 2,6 2,9 3,4 2,8 rye 19
10,4 9,7 8,2 9,1 8,7 7,1 7,4 potatoes 20
11,9 10,8 10,0 11,7 12,3 11,2 13,5 sugar beets 21
c
Yields per 1 ha in dt:
32,4 35,0 35,9 33,8 35,4 37,0 41,9 basic cereal grainsm (excluding cereal mixed) 22
39,5 41,7 44,3 41,3 41,4 44,4 49,7 of which: wheat 23
24,1 26,6 26,9 24,0 27,7 28,6 31,5 rye 24
176 191 219 232 244 211 278 potatoes 25
416 543 484 574 582 580 683 sugar beets 26
1980 r. — z roku poprzedzającego rok badany, b — w 1970 r. — z 1965 r., w 1980 r. — z 1975 r., w 1990 r. — z 1985 r., od
rolniczej oraz posiadaczy poniżej 1 ha użytków rolnych prowadzących działalność rolniczą o małej skali. d Patrz uwagi
czy, według PKD 2007, działu „Uprawy rolne, chów i hodowla zwierząt, łowiectwo, włączając działalność usługową”. g Do
2010 r. bez powierzchni: upraw trwałych, ogrodów przydomowych oraz upraw na przyoranie (nawozy zielone). k Bez
1965, since 1980 — from the year preceding the surveyed year, b — in 1970 — from 1965, in 1980 — from 1975, in 1990
who do not conduct agricultural activities and owners of less than 1 ha of agricultural land who conduct agricultural activities
preliminary data for 2014. f Concerns the division of NACE Rev. 2 ”Crop and animal production, hunting and related service
crops, kitchen gardens as well as area intended for ploughing (green fertilizer). k Excluding maize for grain. l 1947. m Until
52 Polska w latach 1946—2014
ROLNICTWO I LEŚNIC
AGRICULTURE AND
24 w tym zalesienia użytków rolnych m i nieużytków ..... . . . 17,9n 13,6 6,8 23,4
o
25 Ryby morskie (połów) w tys. t .................................... 23,3 66,2 168 451 791 430 200
26 Ryby słodkowodne (połów) p w tys. t ........................... . 14,2r 18,7 21,6 26,7 48,9 38,7
27 Pracujący (przeciętne w roku) s w tys. ......................... . . . . . . .
a W 2010 r. dane Powszechnego Spisu Rolnego. b Patrz notka c na str. 50 i 51. c Patrz notka g na str. 50 i 51.
f W wadze schłodzonej. g Do 1990 r. bez ciągników ogrodniczych. h Łącznie z nawozami wieloskładnikowymi; pod
siewnego; łącznie z mieszankami zbożowymi oraz w 1980 r. łącznie ze zbożami dostarczonymi do mieszalni pasz
nie, końskie i drobiowe. m Przeznaczonych do zalesienia w planie zagospodarowania przestrzennego. n 1975 r.
według PKD 2007, sekcji „Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo”; dla gospodarstw indywidualnych — dane szacun
a In 2010 data of the Agricultural Census. b See footnote c on pages 50 and 51. c See footnote g on pages 50 and 51.
g Until 1990 excluding horticultural tractors. h Including mixed fertilizers; in crop production during a given year. i See
including cereal mixed and in 1980 including cereals delivered to mixing plants of state farms owned by the Ministry
development plan. n 1975. o Including sea creatures. p Since 2000 excluding production of fish-stocking in ponds. r 1949.
Poland during 1946—2014 53
d Wołowe, cielęce, wieprzowe, baranie, końskie, drobiowe, kozie, królicze i dziczyzna. e W wadze poubojowej ciepłej.
zbiory danego roku. i Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34. k Do 1980 r. bez pszenżyta; bez ziarna
państwowych gospodarstw rolnych Min. Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. l Wołowe, cielęce, wieprzowe, bara-
o Łącznie z organizmami morskimi. p Od 2000 r. bez produkcji materiału zarybieniowego w stawach. r 1949 r. s Dotyczy,
kowe.
d Beef, veal, pork, mutton, horseflesh, poultry, goat, rabbit and game. e In post-slaughter warm weight. f In cooled weight.
general notes to the Yearbook, item 11 on page 34. k Until 1980 excluding triticale; excluding cereals designated for sowing;
of Agriculture and Food Economy. l Beef, veal, pork, mutton, horseflesh and poultry. m Designated for afforestation in land
s Concerns section of NACE Rev. 2 ”Agriculture, forestry and fishing”; for private farms in agriculture — estimated data.
54 Polska w latach 1946—2014
PRZE
INDU
1 Produkcja sprzedana (ceny stałea) — 2005=100 ........ . . . . . . .
2 Nakłady inwestycyjne (ceny stałea) — 2005=100 ........ . . . . . . .
3 Wartość brutto środków trwałych (stan w dniu 31 XII;
ceny stałea) — 2005=100 ........................................ . . . . . . .
Produkcja niektórych wyrobów b :
4 węgiel kamiennyc w mln t ........................................ 47,3 78,0 104 140 193 148 103
5 siarka rodzimad (w przeliczeniu na 100%) w tys. t ... . 10,6 26,2 2683 5164 4660 1369
6 cukier (w przeliczeniu na cukier biały) w tys. t .......... 387 955 1365 1388 1067 1971 2009
7 obuwie z wierzchami wykonanymi ze skóry w mln
par ....................................................................... 3,6 11,5 39,0 62,2 72,4 43,3 19,6
8 tarcica w dam3 .......................................................... 1962 4319 6272 6818 7428 3995 3392
9 koks i półkoks z węgla kamiennego, brunatnego
(lignitu) lub torfu; węgiel retortowy w mln t ........... 3,6 6,0 11,9 16,5 19,8 13,7 9,1
10 kwas siarkowye (w przeliczeniu na 100%) w tys. t ... 124 285 685 1901 3019 1721 1975
11 węglan sodu (w przeliczeniu na 100%)f w tys. t ....... 81,2 149 533 657 762 968 1059
nawozy mineralne lub chemiczneg (w przeliczeniu
na czysty składnik) w tys. t:
12 azotowe ............................................................... 35,1 77,8 270 1030 1290 1303 1576
13 fosforowe ............................................................. 27,8 82,5 207 599 843 467 539
14 tworzywa sztuczne (w formach podstawowych)
w tys. t .................................................................. . . 55,4 224 549 627 1826
15 włókna chemiczne syntetyczne w tys. t .................... 8,7 24,8 77,8 138 256 150 110
16 cegła w mln ceg ....................................................... 506 1407 3463 3724 2058 1234 971
17 cement h w mln t ....................................................... 1,4 2,5 6,6 12,2 18,4 12,5 15,0
18 stal surowa w mln t .................................................. 1,2 2,5 6,7 11,8 19,5 13,6 10,5
19 wyroby walcowane na gorąco (bez półwyrobów)
w mln t ................................................................. 0,8 1,7 4,4 8,1 13,6 9,8 7,5
20 cynk technicznie czysty, niestopowy w tys. t ............ 46,0 114 176 209 217 132 162
odbiorniki w tys. szt.:
21 radiowe (łącznie z zestawami) ............................. 7,4i 116 627 987 2695 1433 109
22 telewizyjnek .......................................................... — — 171 616 900 748 6287
23 obrabiarki do metali l w tys. szt. ................................ 1,6 4,1 25,9 36,3 38,3 27,6 14,1
samochody w tys. szt.:
24 osobowem ............................................................ — — 12,2 64,2 351 266 532
25 ciężarowe i ciągniki drogowe do ciągnięcia na-
czep ................................................................. — 0,8 19,8 41,0 53,7 39,0 59,0
26 statki morskie (do 1990 r. — od 100 DWT) w tys. GT
(do 1990 r. — w tys. DWT) ................................... — 7,6 256 518 392 134 611
27 energia elektryczna w TWh ..................................... 5,8 9,4 29,3 64,5 122 136 145
28 Zużycie krajowe ropy naftowejn w tys. t ....................... 137 356 988 7530 16154 12846 18026
29 Zużycie energii elektrycznejo w TWh ........................... . . . . . . 67,6
30 Pracujący (przeciętne w roku) w tys. ........................... . . . . . . .
BUDOWNIC
CONSTRUC
31 Produkcja budowlano-montażowa (ceny stałea) —
2005=100 ................................................................ . . . . . . .
32 Nakłady inwestycyjne (ceny stałea) — 2005=100 ........ . . . . . . .
33 Wartość brutto środków trwałych (stan w dniu 31 XII;
ceny stałea) — 2005=100 ........................................ . . . . . . .
34 Kubatura budynków oddanych do użytkowania w hm3 . 43,3 76,2 149 146 106 80,8
35 w tym budynki mieszkalne jednorodzinne oraz
o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe p ...... . 15,7r 38,6 52,4 74,2 57,5 39,0
36 Pracujący (przeciętne w roku) w tys. ........................... . . . . . . .
a Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34. b Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracu
e Łącznie z oleum; do 1990 r. kwas siarkowy kontaktowy łącznie z oleum. f Do 1990 r. soda bezwodna łącznie z ciężką
i podobne rodzaje cementu hydraulicznego. i 1947 r. k Łącznie z monitorami ekranowymi, z wyjątkiem stosowanych
pojazdów śniegowych, do golfa i podobnych. n Przerób ropy w rafineriach, łącznie ze stratami i różnicami bilansowymi.
rezydencji wiejskich nieprzystosowanych do stałego zamieszkania; do 1990 r. łącznie z budynkami plebanii, kurii biskupich
a See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34. b Data concern economic entities employing more than 9 per
until 1990 contact sulphuric acid including oleum. f Until 1990 soda ash including heavy and raw bicarbonate (for sale) in
monitors, excluding monitors used for computers. l Including machine tools for grinding and other abrasive operations.
losses and statistical differences. o Excluding electricity losses in power grid. p Excluding summer houses and holiday
curiae and residences of presidents and bishops. r Including collective housing.
Poland during 1946—2014 55
MYSŁ
STRY
100,0 122,1 133,1 143,1 143,8 146,4 152,4 Sold production (constant pricesa) — 2005=100 1
100,0 137,9 133,8 146,2 146,3 152,2 175,8 Investment outlays (constant pricesa) — 2005=100 2
Gross value of fixed assets (as of 31 XII; constant 3
100,0 117,1 122,0 129,4 135,2 141,8 149,2 pricesa) — 2005=100
Production of selected productsb:
97,9 78,1 76,7 76,4 79,8 77,1 73,3 hard coal c in mln t 4
802 263 517 657 676 526 605 native sulphur d (in terms of 100%) in thous. t 5
2033 1515 1579 1943 1996 1952 2070 sugar (in terms of white sugar) in thous. t 6
14,9 11,4 11,8 12,0 11,5 11,9 14,9 footwear with leather uppers in mln pairs 7
3360 3850 4220 4422 4249 4321 4719 sawnwood in dam3 8
coke and semi-coke obtained from coal, lignite or 9
8,5 7,1 9,7 9,4 8,9 9,4 9,6 peat, retort carbon in mln t
2029 1460 1900 2108 1910 1680 1771 sulphuric acid e (in terms of 100%) in thous. t 10
1189 890 1010 1061 1116 1052 1053 disodium carbonate (in terms of 100%) f in thous. t 11
mineral or chemical fertilizers g (in terms of pure in-
gredient) in thous. t:
1735 1545 1637 1766 1880 1834 1949 nitrogenous 12
596 241 486 538 474 372 413 phosphatic 13
2088 2347 2547 2709 2809 2991 3038 plastics (in primary forms) in thous. t 14
103 39,6 48,4 50,8 48,1 47,3 46,1 synthetic chemical fibres in thous. t 15
616 495 480 543 473 397 442 bricks in mln bricks 16
12,6 15,4 15,8 19,0 15,9 14,8 15,8 cement h in mln t 17
8,3 7,1 8,0 8,8 8,5 8,2 8,8 crude steel in mln t 18
hot rolled products (excluding semi-finished prod- 19
6,2 6,2 6,7 7,5 7,9 7,7 8,0 ucts) in mln t
114 110 97,9 109 134 134 123 unwrought non-alloy zinc, technically pure, in thous. t 20
15,3 17,7 5,5 4,5 1002 913 1597 radio receivers (including sets) in thous. units 21
6733 21559 26349 20674 20526 18693 19635 television receiversk in thous. units 22
7,2 8,1 3,8 4,6 5,1 4,8 5,2 machine tools for metals l in thous. units 23
vehicles in thous. units:
540 819 785 741 540 475 473 passenger carsm 24
67,7 55,4 79,9 92,1 104 111 116 lorries and road tractors for semi-trailers 25
maritime ships (until 1990 — from 100 DWT) in 26
722 338 26,8 64,1 57,6 9,5 47,3 thous. GT (until 1990 — in thous. DWT)
157 152 158 164 162 165 159 electricity in TWh 27
18191 20282 22839 24169 25078 24203 24132 Domestic consumption of crude oil n in thous. t 28
68,2 66,0 69,3 72,3 73,3 75,7 75,4 Consumption of electricity o in TWh 29
. 2953 2914 2933 2893 2843 2892 Employed persons (annual averages) in thous. 30
TWO
TION
Construction and assembly production (constant 31
100,0 153,9 160,7 178,4 165,4 156,1 165,6 pricesa) — 2005=100
100,0 233,5 216,0 250,6 165,1 205,7 235,3 Investment outlays (constant prices a) — 2005=100 32
Gross value of fixed assets (as of 31 XII; constant 33
100,0 139,8 154,3 173,3 183,2 198,8 207,7 pricesa) — 2005=100
120 165 140 145 165 155 169 Cubic volume of buildings completed in hm3 34
of which one-dwelling as well as two- and more 35
57,1 75,9 64,7 64,0 73,6 72,2 69,4 dwelling residential buildings p
. 959 924 961 930 855 835 Employed persons (annual averages) in thous. 36
jących przekracza 9 osób, do 1990 r. — 5 osób. c Z wyłączeniem brykietów i podobnych paliw stałych. d Z wydobycia.
i bikarbonatem surowym (na zbyt) w przeliczeniu na 98%. g Łącznie z wieloskładnikowymi. h Portlandzki, glinowy, żużlowy
do komputerów. l Łącznie z obrabiarkami do obróbki ściernej (w tym szlifierki). m Bez samochodów kempingowych,
o Bez strat powstałych w sieciach elektroenergetycznych. p Bez domów letnich i domków wypoczynkowych oraz
oraz rezydencji prezydenckich i biskupich. r Łącznie z budynkami zbiorowego zakwaterowania.
sons, until 1990 — more than 5 persons. c Excluding coal briquettes and similar solid fuels. d From mining. e Including oleum;
terms of 98%. g Including mixed fertilizers. h Portland, aluminous, slag and similar hydraulic cement. i 1947. k Including
m Excluding motor caravans, snowmobiles, golf cars and similar vehicles. n Processing of crude oil in refineries, including
cottages as well as rural residences not adapted for permanent residence; until 1990 including presbyteries, episcopal
56 Polska w latach 1946—2014
TRANSPORT
TRANSPORT AND
a Łącznie z szerokotorowymi. b Dane dotyczą sieci PKP oraz od 2005 r. również innych podmiotów będących zarząd
1980 r. bez samochodów ciężarowo-osobowych. g Do 2005 r. (mianownik) łącznie ze statkami o pojemności brutto (GT)
kolejowy; w 2005 r. w przypadku przewozów ładunków — łącznie z przewozami manewrowymi. i Do 1990 r. (mianownik)
ładunków obrotu morskiego i wewnątrzkrajowego, od 2005 r. (licznik) — międzynarodowego obrotu morskiego i kabotażu,
bez pasażerów korzystających z bezpłatnych przejazdów. n Bez przewozów taborem komunikacji miejskiej oraz
r Do 1990 r. placówki pocztowo-telekomunikacyjne; w 2000 r. placówki pocztowe i placówki usług telekomunikacyjnych;
łącza główne (abonenci telefonii stacjonarnej); dane dotyczą operatorów telekomunikacyjnych sieci publicznej. t Łącznie
uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34.
a Including broad gauge. b Data concern PKP network and since 2005 other entities managing railway infrastructure.
2005 (denominator) including ships of gross tonnage (GT) less than 100. h Data concern PKP and since 2005 also
i Until 1990 (denominator) excluding private transport. k By owned or leased ships. l Until 2005 (denominator) data
tional maritime traffic and cabotage, excluding ships of gross tonnage (GT) less than 100 as well as the tare weight of
transport fleet and by entities employing up to 9 persons, until 1990 — 5 persons. o Estimated data. p 1949. r Until
data concern appointed postal operator (until 2012 public operator). s Until 1990 standard main line (fixed line tele
vices). u Concerns section of NACE Rev. 2 ”Transportation and storage”. w See general notes to the Year book, item 11
Poland during 1946—2014 57
I ŁĄCZNOŚĆ
COMMUNICATIONS
3,8 3,8 3,8 3,8 3,8 3,8 3,8 per 100 km2 of total area in km 4
Hard surface public roads (urban and non-urban; as of
31 XII) d:
254 268 274 280 281 284 288 in thousand of kilometres 5
81,2 85,8 87,6 89,7 89,8 90,7 92,0 per 100 km2 of total area in km 6
2610 2662 2942 2931 3045 3036 2721 Maritime transport fleet (as of 31 XII) in thous. DWT 9
Capacity of ships docking at seaports g in thous. NT 10
51580 62457 69857 71903 73720 76076 84316 (until 2000 — NRT)
52004
Transport of goods:
269 222 234 248 231 233 228 railway transport (standard gauge)ah: in mln t 11
50,0 43,6 48,8 53,7 48,9 50,9 50,1 in bn tkm 12
1080 1425 1491 1596 1493 1553 1548 road transport i: in mln t 13
120 192 214 219 233 260 263 in bn tkm 14
k
9,4 9,4 8,4 7,7 7,5 7,0 6,8 maritime transport : in mln t 15
31,7 23,9 19,8 21,3 20,3 16,3 13,6 in bn tkm 16
54,8 45,1 59,5 57,7 58,8 64,3 68,7 Goods loaded and unloaded in seaports l in mln t 17
59,5
Transport of passengers:
258 283 261 264 273 270 268 railway transport (standard gauge)hm: in mln pass 18
18,2 18,6 17,9 18,2 17,8 16,8 16,0 in bn pass · km 19
782 613 570 535 497 460 432 road transport n : in mln pass 20
29314 24386 21600 20651 20012 20039 21449 in mln pass · km 21
714 661 671 637 642 606 611 maritime transport k : in thous. pass 22
187 165 168 156 158 148 148 in mln pass · km 23
3994 3779 3905 3890 3868 3621 3711 urban ground transport o in mln pass 24
8350 8343 8365 8383 8459 7884 7540 Post offices r (as of 31 XII) 25
11764 8490 8245 6915 6177 5830 5401 Telephone main lines (as of 31 XII) in thous. 26
29166 44989 47477 50695 54278 56511 57595 Mobile telephone subscribers t (as of 31 XII) in thous. 27
100,0 210,9 240,6 300,3 275,7 232,1 241,2 Investment outlays (constant prices)uw — 2005=100 28
Gross value of fixed assets (as of 31 XII; constant 29
100,0 114,9 119,7 125,6 130,6 136,9 143,7 prices)uw — 2005=100
. 733 730 745 748 737 744 Employed personsu (annual averages) in thous. 30
cami infrastruktury kolejowej. c Przeciętne w roku. d Do 1990 r. bez dróg zakładowych. e Bez dróg miejskich. f Do
mniejszej niż 100. h Dane dotyczą PKP oraz od 2005 r. również innych podmiotów, które otrzymały licencje na transport
bez transportu prywatnego. k Statkami własnymi i dzierżawionymi. l Do 2005 r. (mianownik) dane dotyczą przeładunku
bez statków o pojemności brutto (GT) mniejszej niż 100 oraz wagi własnej jednostek ładunkowych i bunkru. m Do 1990 r.
dokonywanych przez podmioty o liczbie pracujących do 9 osób, do 1990 r. — 5 osób. o Dane szacunkowe. p 1949 r.
dane dotyczą operatora pocztowego wyznaczonego (do 2012 r. operatora publicznego). s Do 1990 r. standardowe
z użytkownikami (usługi z przedpłatą). u Dotyczy, według PKD 2007, sekcji „Transport i gospodarka magazynowa”. w Patrz
c Annual averages. d Until 1990 excluding factory roads. e Excluding urban roads. f Until 1980 excluding vans. g Until
other entities which obtained licenses for railway transport; in 2005 in case of transport of goods — including shunting.
concern goods loaded and unloaded in international and national maritime traffic, since 2005 (numerator) — interna-
ro-ro units and bunker. m Until 1990 excluding passengers transported free of charge. n Excluding transports by urban
1990 data concern post and telecommunication offices; in 2000 post offices and telecommunication service offices;
phone subscribers); data concern operators of the public telecommunication network. t Including users (pre-paid ser-
on page 34.
58 Polska w latach 1946—2014
HAN
TRA
1 Sprzedaż detaliczna (ceny stałea ) — 1995=100 .......... 7,5b 12,5 27,1 48,3 93,1 79,3 120,3
2 Sklepy c (stan w dniu 31 XII; od 2000 r. łącznie
z aptekami ogólnodostępnymi) w tys. ...................... 124b 90,1 118 124 130 237 432
3 Placówki gastronomiczne (stan w dniu 31 XII) w tys. ... 13,7b 6,6 10,2 14,3 25,0 33,2 84,3
Obroty handlu zagranicznegod:
ceny bieżące — mln USD:
4 import — cif (do 1990 r. — fob) ............................ . 668 1495 3608 19089 9528 48940
5 eksport ................................................................. . 634 1326 3548 16997 14322 31651
6 saldo .................................................................... . –34 –169 –60 –2092 +4794 –17289
7 ceny stałea — 1995=100: import — cif ..................... 1,6 3,5 8,0 20,1 26,7 39,4 207,0
8 eksport ............................ 2,5 5,4 9,6 25,8 52,3 77,0 174,4
9 Pracujący e (przeciętne w roku) w tys. .......................... . . . . . . .
BUDŻET
THE STATE
INWESTYCJE.
INVESTMENTS.
13 Nakłady inwestycyjne (ceny stałea) — 1995=100 ........ 3,7 8,8 22,8 46,6 89,8 80,2 180,4
Udział w nakładach inwestycyjnych (ceny bieżące) w %:
14 rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa i rybactwa ................ . . . . . . .
15 przemysłu ................................................................ . . . . . . .
16 budownictwa ............................................................ . . . . . . .
17 Wartość brutto środków trwałych (stan w dniu 31 XII;
ceny stałea) — 1995=100 ......................................... 18,8 20,4 26,3 39,1 70,6 91,5 122,0
Udział w wartości brutto środków trwałych (stan w dniu
31 XII; bieżące ceny ewidencyjne) w %:
18 rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa i rybactwa ................ . . . . . . .
19 przemysłu ................................................................ . . . . . . .
20 budownictwa ............................................................ . . . . . . .
RACHUNKI
NATIONAL
a Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34. b 1947 r. c Od 2005 r. według zmienionej metody badania
obliczono na podstawie danych wyrażonych w złotych. e Dotyczy, według PKD 2007, sekcji „Handel hurtowy i detaliczny;
a See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34. b 1947. c Since 2005 according to the changed method
of data expressed in zlotys. e Concerns section of NACE Rev. 2 ”Wholesale and retail trade; repair of motor vehicles
Poland during 1946—2014 59
DEL
DE
127,3 156,8 155,2 160,2 161,0 163,1 169,5 Retail sales (constant pricesa) — 1995=100 1
Shops c (as of 31 XII; since 2000 including generally avail- 2
386 372 346 345 357 354 355 able pharmacies) in thous.
92,1 75,4 70,5 67,4 68,8 67,0 66,3 Catering establishments (as of 31 XII) in thous. 3
Foreign trade turnover d:
current prices — in mln USD:
101539 149570 178063 212331 198463 208780 225898 imports — cif (until 1990 — fob) 4
89378 136641 159758 190248 184661 206138 222339 exports 5
–12161 –12929 –18305 –22083 –13802 –2642 –3559 balance 6
306,0 382,6 435,0 462,0 455,1 468,3 517,0 constant pricesa — 1995=100: imports — cif 7
327,7 409,0 463,0 500,5 517,5 551,1 588,0 exports 8
. 2267 2218 2208 2176 2127 2146 Employed personse (annual averages) in thous. 9
PAŃSTWA
BUDGET
ŚRODKI TRWAŁE
FIXED ASSETS
169,6 261,9 262,4 290,2 282,1 278,7 305,2 Investment outlays (constant prices a) — 1995=100 13
Share in investment outlays (current prices) in %:
2,3 1,9 2,0 2,2 2,4 2,6 2,5 agriculture, forestry and fishing 14
36,6 33,0 31,7 31,5 32,6 34,4 36,3 industry 15
2,4 3,7 3,4 3,5 2,4 3,0 3,1 construction 16
Gross value of fixed assets (as of 31 XII; constant 17
136,6 155,8 161,7 169,1 175,9 183,1 191,0 pricesa) — 1995=100
Share in gross value of fixed assets (as of 31 XII; cur-
rent book-keeping prices) in %:
6,5 5,4 5,2 5,0 4,9 4,7 4,6 agriculture, forestry and fishing 18
31,9 32,7 32,2 32,5 32,5 32,2 32,4 industry 19
2,1 2,8 2,1 1,9 1,9 1,9 1,8 construction 20
NARODOWEf
ACCOUNTS f
160,4 197,2 205,9 216,0 216,6 219,0 225,4 Output (constant pricesa) — 1995=100 21
150,5 182,6 189,4 198,9 202,1 204,7 211,5 Gross domestic product (constant pricesa) — 1995=100 22
147,9 180,1 186,9 196,2 199,3 201,9 208,6 of which gross value added 23
Share in gross value added (current prices) in %:
3,3 2,9 2,9 3,2 3,0 3,2 2,9 agriculture, forestry and fishing 24
25,2 24,8 24,8 25,4 25,6 24,9 25,1 industry 25
6,9 8,3 8,5 8,7 8,0 7,4 7,4 construction 26
153,2 188,2 196,1 204,3 203,3 201,9 211,8 Domestic demand (constant pricesa) — 1995=100 27
149,5 181,4 186,5 190,2 191,2 192,5 198,5 final consumption expenditure 28
153,2 186,9 191,6 197,9 199,5 199,9 205,1 of which households sector 29
166,8 215,0 235,9 266,1 255,7 240,9 271,3 gross capital formation 30
179,8 258,2 257,2 279,8 274,8 271,8 298,4 of which gross fixed capital formation 31
sklepów. d Obroty w dolarach amerykańskich do 1980 r. przeliczono ze złotych dewizowych; wskaźniki dynamiki
naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle”. f Za 2014 r. dane nieostateczne.
of shop survey. d Turnover in USD until 1980 calculated from hard currency zlotys; indices were calculated on the basis
and motorcycles”. f Preliminary data for 2014.
60 Polska w latach 1946—2014
POWIERZCHN
TOTAL AREA.
1 Powierzchnia ogólna kraju (stan w czerwcu) w ha ..... 1,316 1,260 1,053 0,961 0,879 0,822 0,817
2 w tym użytki rolnea ................................................. 0,860 0,823 0,687 0,601 0,527 0,487 0,466
3 Małżeństwa na 1000 ludności .................................... 11,9 10,8 8,2 8,5 8,6 6,7 5,5
4 miasta .................................................................... 13,8 12,6 8,8 8,7 9,0 6,0 5,4
5 wieś ........................................................................ 10,9 9,7 7,7 8,4 8,1 7,9 5,7
6 Rozwody na 1000 ludności ........................................ 0,3 0,4 0,5 1,1 1,1 1,1 1,1
7 miasta .................................................................... 0,8 0,9 0,9 1,7 1,6 1,5 1,5
8 wieś ........................................................................ 0,1 0,2 0,2 0,3 0,4 0,5 0,5
9 Urodzenia żywe na 1000 ludności ............................. 26,2 30,7 22,6 16,8 19,5 14,3 9,9
10 miasta .................................................................... 25,2 30,0 19,9 14,7 18,5 12,4 8,9
11 wieś ........................................................................ 26,7 31,2 24,9 19,2 21,1 17,5 11,6
12 Zgony na 1000 ludności ............................................. 10,2 11,6 7,6 8,3 9,9 10,2 9,6
13 miasta .................................................................... 9,9 10,9 7,0 7,7 9,3 9,5 9,3
14 wieś ........................................................................ 10,3 12,1 8,0 8,8 10,8 11,4 10,2
15 Przyrost naturalny na 1000 ludności .......................... 16,0 19,1 15,0 8,5 9,6 4,1 0,3
16 miasta .................................................................... 15,3 19,1 12,9 7,0 9,2 2,9 –0,4
17 wieś ........................................................................ 16,4 19,1 16,9 10,4 10,3 6,1 1,4
PRACU
EMPLOY
INFRASTRUKTURA KOM
MUNICIPAL INFRASTR
a Do 1970 r. łącznie z gruntami niestanowiącymi gospodarstw rolnych; od 2010 r. bez posiadaczy użytków rolnych
o małej skali; w 2010 r. dane Powszechnego Spisu Rolnego. b Poza jednostkami budżetowymi prowadzącymi działalność
łącznie z tymi jednostkami; dla pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie — dane szacunkowe.
d Do 2000 r. bez gospodarstw domowych, których głównym źródłem utrzymania był dochód z użytkowanego gospodarstwa
od 2000 r. w jednostkach naturalnych, według których rozliczano odbiorców. f Na podstawie bilansów; dla lat 1950, 1960 i 1970
a Until 1970 including non-farm land; since 2010 excluding owners of agricultural land who do not conduct agricultural
of the Agricultural Census. b Excluding budgetary units conducting activity within the scope of national defence and public
agriculture — estimated data. c Until 1980 excluding part-time paid employees in selected sections of the Classification of
from a private farm in agriculture. e Until 1990 calculated in conventional units (1 m3 of gas with a calorific value of 16747 kJ),
1960, and 1970 data from national censuses.
Poland during 1946—2014 61
IA. LUDNOŚĆ
POPULATION
0,819 0,820 0,812 0,812 0,811 0,812 0,812 Total area of the country (as of June) in ha 1
0,417 0,422 0,386 0,393 0,388 0,379 0,378 of which agricultural land a 2
5,4 6,6 5,9 5,4 5,3 4,7 4,9 Marriages per 1000 population 3
5,4 6,6 5,9 5,2 5,1 4,5 4,7 urban areas 4
5,5 6,6 6,0 5,5 5,6 4,9 5,1 rural areas 5
1,8 1,7 1,6 1,7 1,7 1,7 1,7 Divorces per 1000 population 6
2,3 2,2 2,0 2,1 2,1 2,1 2,1 urban areas 7
0,9 0,9 0,9 1,0 1,0 1,1 1,1 rural areas 8
9,6 11,0 10,7 10,1 10,0 9,6 9,7 Live births per 1000 population 9
9,0 10,6 10,3 9,6 9,6 9,2 9,4 urban areas 10
10,4 11,4 11,4 10,8 10,7 10,2 10,3 rural areas 11
9,7 10,1 9,8 9,7 10,0 10,1 9,8 Deaths per 1000 population 12
9,4 10,0 9,7 9,6 10,0 10,1 9,9 urban areas 13
10,1 10,2 10,0 9,9 10,0 10,0 9,6 rural areas 14
–0,1 0,9 0,9 0,3 0,0 –0,5 –0,0 Natural increase per 1000 population 15
–0,4 0,6 0,6 0,0 –0,4 –0,9 –0,5 urban areas 16
0,3 1,2 1,4 0,8 0,7 0,2 0,7 rural areas 17
JĄCY
MENT
UNALNA. MIESZKANIA
UCTURE. DWELLINGS
nieprowadzących działalności rolniczej oraz posiadaczy poniżej 1 ha użytków rolnych prowadzących działalność rolniczą
w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego, z tym że dane od 1990 r. według stanu w dniu 31 XII podano
c Do 1980 r. bez niepełnozatrudnionych w niektórych działach według Klasyfikacji Gospodarki Narodowej (KGN).
indywidualnego w rolnictwie. e Do 1990 r. w przeliczeniu na jednostki umowne (1 m3 gazu o cieple spalania 16747 kJ),
dane spisów powszechnych.
activities and owners of less than 1 ha of agricultural land who conduct agricultural activities on a small scale; in 2010 data
safety, while data since 1990 as of 31 XII are presented including these units; for persons employed on private farms in
the National Economy (KGN). d Until 2000 excluding households in which the main source of maintenance was income
since 2000 in natural units on the basis of which settlements with consumers occurred. f Based on balances; for 1950,
62 Polska w latach 1946—2014
EDUK
EDUC
1 Uczniowie szkół zasadniczych zawodowych, liceów
ogólnokształcących, techników oraz artystycznych
ogólnokształcących dających uprawnienia zawo-
dowea (bez szkół dla dorosłych; stan na początku
roku szkolnego) na 10 tys. ludności ........................ 208 294 265 525 470 503 641
2 Studenci szkół wyższychb (stan w dniu 30 XI, do
1990 r. — 31 XII) na 10 tys. ludności ...................... 36,5 50,0 55,6 101 127 105 413
102
Absolwenci na 10 tys. ludności:
3 szkół zasadniczych zawodowych, liceów ogólno-
kształcących, techników oraz artystycznych
ogólnokształcących dających uprawnienia za-
wodowea (bez szkół dla dorosłych) ..................... 6,6 46,0 29,2 81,6 131 114 145
4 szkół wyższychbc .................................................... 1,6 5,8 6,9 14,4 23,5 14,6 68,0
13,6
OCHRONA
HEALTH
Pracownicy medyczni e (stan w dniu 31 XII) na 10
tys. ludności:
5 lekarze .................................................................... 3,2 3,7 9,6 14,2 17,8 21,4 22,2
6 lekarze dentyści ...................................................... 0,7 0,9 3,1 4,0 4,7 4,8 3,1
7 farmaceuci .............................................................. 1,0 1,5 2,7 3,6 4,3 4,0f 5,8
8 pielęgniarki .............................................................. 2,5 7,3 20,8 30,2 43,9 54,6 49,6
9 położne ................................................................... 2,6 2,8 3,1 3,5 4,5 6,3 5,8
10 Łóżka w szpitalach ogólnychg (stan w dniu 31 XII) na
10 tys. ludności ...................................................... 34,1 34,8 45,3 51,7 56,2 57,4 49,9
11 Leczeni w szpitalach ogólnychg (bez międzyoddzia-
łowego ruchu chorych) na 10 tys. ludności ............. 505 650 868 1003 1224 1209 1570
12 Porady udzielone w zakresie ambulatoryjnej opieki
zdrowotnej .............................................................. . . 4,5 6,2 8,0 7,1 6,1
KUL
CUL
13 Nakład książek i broszur wydanych na 1000 ludności
w egz. ..................................................................... 1638 4788 3122 3451 4136 4616 2686
14 Księgozbiór bibliotek publicznych (z filiami; stan
w dniu 31 XII) na 1000 ludności w wol. ................... 108 i 414 1042 1720 2646 3589 3549
15 Czytelnicy bibliotek publicznych (z filiami) na 1000
ludności .................................................................. . 69,0 121 204 208 195 193
16 Wypożyczenia księgozbioru z bibliotek publicznych
(z filiami) na 1000 ludności w wol. .......................... . 1167 2250 3904 4139 4076 3849
17 Miejsca w teatrach i instytucjach muzycznychk (stan
w dniu 31 XII) na 1000 ludności ............................. . 1,8 1,9 1,8 1,8 1,6 1,7
18 Widzowie i słuchacze w teatrach i instytucjach mu-
zycznychk na 1000 ludności ................................... . 463 595 566 500 338 275
19 Miejsca na widowni w kinach stałych (stan w dniu
31 XII) na 1000 ludności ......................................... 9,2 13,6 22,1 19,2 14,0 9,8 5,9
20 Widzowie w kinach na 1000 ludności ......................... 2859 4962 6820 4231 2742 862 546
Abonenci (stan w dniu 31 XII) na 1000 ludności:
21 radiowi .................................................................... 20,1 58,5 176 173 243 287 244
a Do roku szkolnego 1990/91 łącznie ze szkołami artystycznymi realizującymi wyłącznie kształcenie artystyczne, od roku
łącznie z liceami profilowanymi oraz uzupełniającymi: liceami ogólnokształcącymi i technikami (w przypadku absolwentów
obrony narodowej i resortu spraw wewnętrznych. c Z poprzedniego roku akademickiego, a w latach 1946—2000 — z roku
narodowej i resortu spraw wewnętrznych. e Do 1960 r. zarejestrowani, od 2005 r. pracujący bezpośrednio z pacjentem; od
gniarek lub położnych — nowa forma organizacyjna od 1996 r.). f Bez części farmaceutów pracujących w aptekach prywat
k Dane dotyczą profesjonalnych jednostek artystycznych i rozrywkowych prowadzących regularną działalność sceniczną;
a Until 1990/91 school year including art schools providing art education only, since 2005/06 school year including spe
schools: general secondary and technical secondary (in case of graduates of supplementary schools — since 2008/09
Ministry of the Interior. c From the previous academic year, and in 1946—2000 — from the calendar year. d Data do not
Interior. e Until1960 registered, since 2005 working directly with a patient; since 2009 including persons for whom the
f Excluding some pharmacists employed in private pharmacies. g Excluding day-care; until 2005 excluding beds and incuba
tainment entities conducting regular performances; until 1990 — state and municipal entities possessing the status of art
Poland during 1946—2014 63
(cd.)
(cont.)
ACJA
ATION
Students in: basic vocational, general and technical 1
secondary as well as general art leading to profes-
sional certification schoolsa (excluding schools for
adults; as of beginning of the school year) per
453 398 380 364 347 332 324 10 thous. population
Students of higher education institutionsb (as of 2
509 493 472 451 428 393 370 30 XI, until 1990 — 31 XII) per 10 thous. population
Graduates per 10 thous. population:
basic vocational, general and technical secondary 3
as well as general art leading to professional
certification schoolsa (excluding schools for
145 119 113 111 107 103 90,9 adults)
102 115 124 128 125 117 109 of higher education institutionsbc 4
d
ZDROWIA
CAREd
Medical personnel e (as of 31 XII) per 10 thous.
population:
21,4
21,7 21,6 21,8 22,1 22,2 22,8 doctors 5
19,9
3,2
3,2 3,3 3,4 3,2 3,2 3,4 dentists 6
3,1
5,8 6,3 6,5 6,8 7,0 7,1 7,2 pharmacists 7
50,9
52,4 52,1 52,2 54,9 52,1 51,8 nurses 8
46,9
5,5 5,9 5,9 5,9 6,3 5,9 5,8 midwives 9
49,1 Beds in general hospitalsg (as of 31 XII) per 10 thous. 10
50,6 49,4 49,0 49,0 48,8h 48,9 population
47,0
1865 In-patients in general hospitalsg (excluding inter-ward 11
2008 2014 2044 2050 2043h 2052 patient transfer) per 10 thous. population
1766
7,0 Consultations provided within the scope of out-patient 12
7,8 7,5 7,9 7,9 8,0 8,1 health care
06,8
TURA
TURE
Number of copies of books and pamphlets published 13
2123 1822 2164 2433 2063 . . per 1000 population
Public library collections (with branches; as of 31 XII) 14
3541 3518 3458 3439 3416 3402 3398 per 1000 population in vol.
Public library borrowers (with branches) per 1000 15
192 172 169 168 168 167 164 population
Public library loans (with branches) per 1000 popula- 16
3701 3209 3113 3125 3166 3088 2998 tion in vol.
Seats in theatres and music institutions k (as of 17
1,8 1,8 1,9 2,0 2,0 2,1 2,2 31 XII) per 1000 population
Audience in theatres and music institutionsk per 1000 18
252 301 299 284 277 298 319 population
Seats in indoor cinemas (as of 31 XII) per 1000 19
6,2 6,5 6,4 6,5 6,7 7,1 6,9 population
652 1024 978 1030 973 960 1071 Audience in cinemas per 1000 population 20
235 184 180 179 180 181 181 Radio subscribers (as of 31 XII) per 1000 population 21
Television subscribers (as of 31 XII) per 1000 popu- 22
227 178 174 173 173 175 174 lation
szkolnego 2005/06 łącznie ze szkołami specjalnymi przysposabiającymi do pracy; w latach szkolnych 2005/06—2013/14
szkół uzupełniających — od roku szkolnego 2008/09). b Bez cudzoziemców; do 1990 r. (mianownik) bez szkół resortu
kalendarzowego. d Dane nie obejmują ochrony zdrowia w zakładach karnych oraz do 2005 r. (mianownik) resortu obrony
2009 r. łącznie z osobami, dla których głównym miejscem pracy jest praktyka zawodowa (lekarzy, lekarzy dentystów, pielę-
nych. g Bez opieki dziennej; do 2005 r. bez łóżek i inkubatorów dla noworodków. h Bez 2 szpitali w woj. wielkopolskim. i 1947 r.
do 1990 r. — jednostek państwowych i komunalnych posiadających status instytucji artystycznych.
cial job-training schools; in 2005/06—2013/14 school years including specialized secondary schools and supplementary
school year). b Excluding foreigners; until 1990 (denominator) excluding academies of the Ministry of National Defence and the
include health care in prisons and until 2005 (denominator) of the Ministry of National Defence and the Ministry of the
primary workplace is a professional practice (doctors, dentists, nursers or midwives — new organizational form since 1996).
tors for newborns. h Excluding 2 hospitals in Wielkopolskie voivodship. i 1947. k Data concern professional, artistic and enter-
institutions.
64 Polska w latach 1946—2014
BAZA NOCLEG
TOURIST ACCOMMOD
1 Miejsca noclegowe (stan w dniu 31 VII) na 10 tys.
ludności .................................................................. . . . . . 178 170
2 Korzystający z noclegów na 1000 ludności ................ . . . . . 266 381
ROLNICTWO I LEŚNICTWO.
AGRICULTURE AND FORE
3 Towarowa produkcja rolnicza (ceny stałe)bcd —
1995=100 ............................................................... . . . . . . 109,0
Zbiory d w kg:
4 ziarno zbóż podstawowyche (bez mieszanek zbo-
żowych) .............................................................. 213 467 480 473 461 634 477
5 w tym: pszenica .................................................. 26,0 76,1 77,5 142 117 237 222
6 żyto ......................................................... 116 261 265 167 185 159 105
7 jęczmień .................................................. 28,3 43,5 44,1 66,1 96,1 111 72,8
8 owies ....................................................... 42,8 85,7 93,4 98,6 63,1 55,7 28,0
9 ziemniaki ................................................................ 787 1456 1275 1547 742 955 633
10 buraki cukrowe ....................................................... 126 257 346 392 285 440 343
Produkcja niektórych produktów pochodzenia zwie-
rzęcegod:
11 żywiec rzeźny w przeliczeniu na mięso (łącznie
z tłuszczami i podrobami) f g w kg ........................ 14,2 53,3 59,1 67,2 88,5 87,4 81,5
12 mięso, tłuszcze i podroby z uboju fh w kg ................ . 45,9 56,3 64,0 85,2 81,5 78,3
13 mleko krowie w l ..................................................... 138 313 408 446 450 404 302
14 jaja kurze w szt. ...................................................... 46,3 137 188 213 250 200 199
15 wełna nieprana owcza w kg .................................... 0,04 0,18 0,30 0,27 0,36 0,39 0,03
16 Powierzchnia lasów (stan w dniu 31 XII) w ha ........... 0,274 0,276 0,258 0,263 0,241 0,229 0,232
17 Pozyskanie drewna (grubizny) w m3 .......................... 0,48 0,55 0,54 0,57 0,58 0,46 0,68
18 Ryby morskie (połów)i w kg ........................................ 1,0 2,7 5,7 13,9 22,2 11,3 5,2
19 Ryby słodkowodne (połów)k w kg ............................... . 0,6l 0,6 0,7 0,8 1,3 1,0
PRZE
INDU
20 Produkcja sprzedana (ceny stałeb) — 2005=100 ....... . . . . . . .
Produkcja niektórych wyrobów m :
21 węgiel kamienny n w kg .......................................... 1974 3142 3516 4307 5428 3879 2701
22 siarka rodzimao (w przeliczeniu na 100%) w kg ...... — 0,4 0,9 82,5 145 123 35,8
23 masło i pozostałe tłuszcze do smarowaniap w kg ... 0,2 1,3 3,2 3,9 7,1 7,1 3,6
24 cukier (w przeliczeniu na cukier biały) w kg ............ 16,2 38,5 46,0 42,7 30,0 51,8 52,5
25 obuwie (łącznie z gumowym) w parach .................. 0,2 1,2 2,8 4,4 4,6 2,7 1,3
26 kwas siarkowy r (w przeliczeniu na 100%) w kg ...... 5,2 11,5 23,1 58,5 84,9 45,2 51,6
27 nawozy mineralne lub chemiczne s (w przeliczeniu
na czysty składnik) w kg ..................................... 2,6 6,5 16,1 50,1 62,9 48,8 63,4
28 tworzywa sztuczne (w formach podstawowych) w kg . . 1,9 6,9 15,4 16,5 47,7
29 włókna chemiczne syntetyczne w kg ...................... 0,4 1,0 2,6 4,2 7,2 3,9 2,9
30 cement t w kg .......................................................... 58,4 101 222 374 518 329 393
31 stal surowa w kg ..................................................... 50,9 101 225 363 548 358 274
a Do 2010 r. dane nie obejmują pokoi gościnnych i kwater agroturystycznych; w 1990 r. bez obiektów resortu obrony
b Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34. c Grupowanie metodą rodzaju działalności; za 2014 r. da
poniżej 1 ha użytków rolnych prowadzących działalność rolniczą o małej skali. e Do 1980 r. bez pszenżyta. f Wołowe,
schłodzonej. i Łącznie z organizmami morskimi. k Od 2000 r. bez produkcji materiału zarybieniowego w stawach. l 1949 r.
n Z wyłączeniem brykietów i podobnych paliw stałych. o Z wydobycia. p Otrzymywane z mleka. r Łącznie z oleum;
i podobne rodzaje cementu hydraulicznego.
a Until 2010 data do not include rooms for rent and agrotourism lodgings; in 1990 excluding facilities of the Ministry of
places. b See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34. c Grouped using the kind-of-activity method; preliminary
less than 1 ha of agricultural land who conduct agricultural activities on a small scale. e Until 1980 excluding triticale. f Beef,
ing sea creatures. k Since 2000 excluding production of fish-stocking materials in ponds. l 1949. m Data concern economic
o From mining. r Including oleum; until 1990 contact sulphuric acid including oleum. s Including mixed fertilizers. t Portland,
Poland during 1946—2014 65
(cd.)
(cont.)
OWA TURYSTYKI a
ATION ESTABLISHMENTS a
149 159 158 168 175 176 180 Bed places (as of 31 VII) per 10 thous. population 1
435 507 531 571 587 608 652 Tourists accommodated per 1000 population 2
RYBOŁÓWSTWO
STRY. FISHING
Market agricultural output (constant prices)bcd — 3
121,4 140,4 136,8 142,0 143,7 150,6 153,8 1995=100
Crop productiond in kg:
550 633 565 542 532 552 634 basic cereal grainse (excluding cereal mixed) 4
230 257 244 242 223 246 302 of which: wheat 5
89,2 97,3 74,0 67,5 75,0 87,3 72,6 rye 6
93,8 104 88,2 86,3 109 76,2 85,1 barley 7
34,7 37,1 39,4 35,9 38,1 30,9 37,9 oats 8
272 254 213 237 227 185 193 potatoes 9
312 284 259 303 321 292 351 sugar beets 10
narodowej i resortu spraw wewnętrznych; od 2011 r. dane dotyczą obiektów posiadających 10 i więcej miejsc noclegowych.
ne nieostateczne. d Od 2010 r. bez posiadaczy użytków rolnych nieprowadzących działalności rolniczej oraz posiadaczy
cielęce, wieprzowe, baranie, końskie, drobiowe, kozie, królicze i dziczyzna. g W wadze poubojowej ciepłej. h W wadze
m Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób, do 1990 r. — 5 osób.
do 1990 r. kwas siarkowy kontaktowy łącznie z oleum. s Łącznie z wieloskładnikowymi. t Portlandzki, glinowy, żużlowy
National Defence and the Ministry of the Interior; since 2011 data concern establishments possessing 10 and more bed
data for 2014. d Since 2010 excluding owners of agricultural land who do not conduct agricultural activities and owners of
veal, pork, mutton, horseflesh, poultry, goat, rabbit and game. g In post-slaughter warm weight. h In cooled weight. i Includ-
entities employing more than 9 persons, until 1990 more than 5 persons. n Excluding coal briquettes and similar solid fuels.
aluminous, slag and similar hydraulic cement.
5 Rocznik Statystyczny 2015
66 Polska w latach 1946—2014
PRZE
INDU
BUDO
CONST
TRANSPORT
TRANSPORT AND
a Patrz notka m na str. 64 i 65. b 1947 r. c Łącznie z monitorami ekranowymi, z wyjątkiem stosowanych do komputerów.
ust. 11 na str. 34. f Bez domów letnich i domków wypoczynkowych oraz rezydencji wiejskich nieprzystosowanych do
g Łącznie z szerokotorowymi. h Dane dotyczą sieci PKP oraz od 2005 r. również innych podmiotów będących zarządcami
PKP oraz od 2005 r. również innych podmiotów, które otrzymały licencje na transport kolejowy; w 2005 r. w przypadku
o Do 1990 r. bez pasażerów korzystających z bezpłatnych przejazdów. p Bez przewozów taborem komunikacji miejskiej
-telekomunikacyjne; w 2000 r. placówki pocztowe i placówki usług telekomunikacyjnych. s Dane dotyczą operatora
łącza główne (abonenci telefonii stacjonarnej); dane dotyczą operatorów telekomunikacyjnych sieci publicznej. w Łącznie
a See footnote m on pages 64 and 65. b 1947. c Including monitors, excluding monitors used for computers. d Excluding
f Excluding summer houses and holiday cottages as well as rural residences not adapted for permanent residence; until
concern PKP network and since 2005 other entities managing railway infrastructure. i Annual averages. k Until 1990
licences for the railway transport; in 2005 in case of transport of goods — including shunting. n Until 1990 (denominator)
transport fleet and by entities employing up to 9 persons, until 1990 — 5 persons. r Until 1990 data concern post and
operator (until 2012 public operator). t Estimated data. u Until 1990 standard main line (fixed line telephone subscribers);
Poland during 1946—2014 67
(cd.)
(cont.)
MYSŁ (dok.)
STRY (cont.)
WNICTWO
RUCTION
I ŁĄCZNOŚĆ
COMMUNICATIONS
2,2 2,2 2,2 2,2 2,2 2,0 2,0 Post offices r s (as of 31 XII) per 10 thous. population 16
Postmen (average in December) s per 10 thous. 17
6,6 6,9 7,0 6,9 6,8 6,5 6,3 population
Letters mailed s t in domestic turnover per 100 popu- 18
4,6 4,1 4,0 3,9 3,7 3,4 3,0 lation in thous.
308 222 214 179 160 151 140 Telephone main line u (as of 31 XII) per 1000 population 19
Mobile telephone subscribers w (as of 31 XII) per 1000 20
764 1179 1232 1315 1409 1468 1497 population
d Bez samochodów kempingowych, pojazdów śniegowych, do golfa i podobnych. e Patrz uwagi ogólne do Rocznika,
stałego zamieszkania; do 1990 r. łącznie z budynkami plebanii, kurii biskupich oraz rezydencji prezydenckich i biskupich.
infrastruktury kolejowej. i Przeciętne w roku. k Do 1990 r. bez dróg zakładowych. l Bez dróg miejskich. m Dane dotyczą
przewozów ładunków — łącznie z przewozami manewrowymi. n Do 1990 r. (mianownik) bez transportu prywatnego.
oraz dokonywanych przez podmioty o liczbie pracujących do 9 osób, do 1990 r. — 5 osób. r Do 1990 r. placówki pocztowo-
pocztowego wyznaczonego (do 2012 r. operatora publicznego). t Dane szacunkowe. u Do 1990 r. standardowe
z użytkownikami (usługi z przedpłatą).
motor caravans, snowmobiles, golf cars and similar vehicles. e See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34.
1990 including presbyteries, episcopal curiae and residences of presidents and bishops. g Including broad gauge. h Data
excluding factory roads. l Excluding urban roads. m Data concern PKP and since 2005 also other entities which obtained
excluding private transport. o Until 1990 excluding passengers transported free of charge. p Excluding transports by urban
telecommunication offices; in 2000 post offices and telecommunication service offices. s Data concern appointed postal
data concern operators of the public telecommunication network. w Including users (pre-paid services).
68 Polska w latach 1946—2014
HAN
TRA
1 Sprzedaż detaliczna (ceny stałea) — 1995=100 ........ 12,1b 19,4 34,9 56,7 99,8 79,7 120,2
2 import — cif (do 1990 r. — fob) .............................. . 26,9 50,5 111 537 251 1279
INWESTYCJE.
INVESTMENTS.
4 Nakłady inwestycyjne (ceny stałea) — 1995=100 ...... 5,9 13,5 29,4 54,6 96,4 80,8 180,3
RACHUNKI
NATIONAL
12 ziarno 4 zbóż f w przeliczeniu na przetwory w kg .... 148 166 145 131 127 115 120
13 ziemniaki f w kg ....................................................... 310 270 223 190 158 144 134
14 warzywa w kg ......................................................... . . . 111 101 119 121
15 owoce w kg ............................................................ . . . 32,8 37,7 29,0 51,6
16 mięso i podroby g w kg ............................................ 15,8 36,5 42,5 53,0 74,0 68,8 66,1
17 w tym mięso ........................................................ . . . 48,7 69,1 63,7 62,0
18 tłuszcze jadalne zwierzęce w kg ............................. . 6,2 7,4 8,2 8,1 8,2 6,7
19 masło w kg ............................................................. . 3,3 4,7 6,0 8,9 7,8 4,2
20 mleko krowieh w l ................................................... 118 206 227 262 262 242 193
21 jaja kurze w szt. ...................................................... 50 116 143 186 223 190 188
22 cukier w kg ............................................................. 12,8 21,0 27,9 39,2 41,4 44,2 41,6
23 wódki, likiery, inne napoje alkoholowe w przeli-
czeniu na 100% w l ............................................. . 2,3 2,4 3,3 6,0 3,8i 2,0
24 wina i miody pitne w l ............................................. . 0,9 4,5 5,7 10,1 7,4 12,0
25 piwo otrzymywane ze słodu k w l ............................. . 13,9 22,8 31,6 30,4 30,5 66,9
26 papierosy z tytoniu lub mieszanek tytoniu z jego
namiastkami w szt. ............................................. 1000 1063 1539 2078 2679 2654 1954
a Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34. b 1947 r. c Do 1980 r. przeliczono ze złotych dewizowych. d Za 2014 r.
produktów rolnych u producentów i w obrocie, z uwzględnieniem zmiany stanu zapasów w magazynach handlowych (hurtu
następnego. g Łącznie z mięsem i podrobami przeznaczonymi na przetwory. h Łącznie z mlekiem przeznaczonym na
0,5%.
a See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34. b 1947. c Until 1980 calculated from hard currency zlotys.
as by wastes and losses of agricultural products of producers and in turnover, and including changes in inventories in trade
30 VI of the following year. g Including meat and edible offal designated for processed products. h Including milk designated
strength of more than 0,5%.
Poland during 1946—2014 69
(dok.)
(cont.)
DEL
DE
127,4 157,1 155,4 160,4 161,2 163,5 170,0 Retail sales (constant pricesa) — 1995=100 1
2661 3920 4623 5511 5150 5423 5870 imports — cif (until 1990 — fob) 2
ŚRODKI TRWAŁE
FIXED ASSETS
169,7 262,1 262,4 290,2 282,1 279,0 305,5 Investment outlays (constant pricesa) — 1995=100 4
NARODOWE
ACCOUNTS
151,4 183,7 190,3 199,8 202,8 205,4 212,4 Gross domestic product (constant prices) ad — 1995=100 6
153,8 188,8 196,5 204,8 203,8 202,6 212,7 Domestic demand (constant prices)ad — 1995=100 7
150,1 182,3 187,2 190,8 191,6 192,9 198,9 final consumption expenditure 8
153,5 187,0 191,5 197,6 199,2 199,8 205,2 of which households sector 9
167,0 215,2 235,9 265,9 255,5 240,9 271,3 gross capital formation 10
180,3 259,5 258,2 280,9 275,8 273,0 300,0 of which gross fixed capital formation 11
Consumption of selected consumer goodse:
grain of 4 cereals f in terms of processed products 12
119 111 108 108 108 108 106 in kg
126 116 110 111 111 102 101 potatoes f in kg 13
110 116 106 104 103 102 104 vegetables in kg 14
54,1 55,5 44,0 42,0 46,0 46,0 47,0 fruit in kg 15
71,2 75,0 73,7 73,4 71,0 67,5 73,6 meat and edible offal g in kg 16
66,8 70,8 69,9 70,1 67,3 63,8 69,5 of which meat 17
6,6 6,0 6,3 6,1 6,0 5,1 5,5 edible animal fats in kg 18
4,2 4,7 4,3 4,0 4,1 4,1 4,2 butter in kg 19
173 187 189 194 193 206 205 cows’ milk h in l 20
215 206 202 172 140 148 155 hen eggs in units 21
40,1 38,8 39,9 39,4 42,5 41,9 44,3 sugar in kg 22
vodkas, liqueurs, other alcoholic beverages in 23
2,5 3,2 3,2 3,2 3,0 3,6 3,2 terms of 100% in l
8,6 7,0 6,9 6,4 5,9 5,8 6,3 wine and mead in l 24
80,7 91,2 90,2 94,3 99,2 97,7 98,9 beer from malt k in l 25
cigarettes containing tobacco or mixtures of tobac- 26
1974 1749 1805 1795 1728 1553 1315 co and tobacco substitutes in units
dane nieostateczne. e Opracowano metodą: produkcja powiększona o import, pomniejszona o eksport oraz o ubytki i straty
i detalu) i u producentów. f Dane dotyczą lat gospodarczych, tzn. obejmują okres od 1 VII danego roku do 30 VI roku
przetwory; bez mleka przerobionego na masło. i Z produkcji krajowej. k Od 2000 r. o objętościowej mocy alkoholu powyżej
d Preliminary data for 2014. e Compiled using the method: production increased by imports, decreased by exports as well
warehouses (wholesale and retail) and producers. f Data concern farming years, i.e., periods from 1 VII of a given year to
for processed products; excluding milk used in the production of butter. i Domestic production. k Since 2000 of an alcoholic
70 Województwa w 2014 r.
1 Powierzchnia ogólna (stan w dniu 31 XII) w km2 .......................... 312679 19947 17972 25122 13988
Jednostki podziału terytorialnego (stan w dniu 31 XII):
a
2 gminy ....................................................................................... 2479 169 144 213 83
3 powiaty ..................................................................................... 314 26 19 20 12
4 miasta na prawach powiatu ...................................................... 66 4 4 4 2
5 Miasta (stan w dniu 31 XII) .......................................................... 913 91 52 43 42
6 Miejscowości wiejskie (stan w dniu 31 XII) ................................... 52545 2527 3584 4045 1314
Ludnośćg
19 Ludność (stan w dniu 31 XII) w tys. ............................................. 38478,6 2908,5 2090,0 2147,7 1020,3
20 w tym kobiety ........................................................................... 19858,8 1509,9 1077,1 1106,8 523,6
21 Ludność w miastach (stan w dniu 31 XII) w % ludności ogółem ... 60,3 69,3 59,8 46,2 63,1
22 Ludność (stan w dniu 31 XII) na 1 km 2 powierzchni ogólnej ........ 123 146 116 85,5 72,9
23 Urodzenia żywe na 1000 ludności ............................................... 9,7 9,3 9,6 9,2 9,5
24 Zgony h na 1000 ludności ............................................................. 9,8 10,3 9,6 10,3 9,4
25 Przyrost naturalny na 1000 ludności ............................................ –0,0 –0,9 0,0 –1,1 0,2
26 Zgony niemowląt na 1000 urodzeń żywych ................................. 4,2 4,6 4,6 4,2 3,8
27 Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały na
1000 ludności ........................................................................... –0,4 0,2 –1,4 –2,7 –1,3
Przeciętne dalsze trwanie życia:
28 mężczyźni ................................................................................ 73,8 73,1 73,4 73,2 73,3
29 kobiety ..................................................................................... 81,6 81,1 81,1 82,2 80,8
a W tym 66 gmin mających również status miasta na prawach powiatu wykazanych w poz. 4. b Z ujęć własnych. c Pobór
miast i wsi — na podstawie bilansu. e We własnym zakresie przez wytwórcę; na terenach własnych zakładów i innych
miejsca pracy; bez pracujących w jednostkach budżetowych prowadzących działalność w zakresie obrony narodowej
wynagrodzeń pracowników w jednostkach budżetowych prowadzących działalność w zakresie obrony narodowej i bezpie
a Of which 66 gminas that are also cities with powiat status which are given in item 4. b From own intakes. c Water with
well as population of urban and rural areas — based on balance. e By waste producer on its own; on own plant grounds
ing budgetary units conducting activity within the scope of national defence and public safety; for employed persons on
activity within the scope of national defence and public safety.
Voivodships in 2014 71
Environmental protection
34,9 58,6 87,3 35,3 production b (excluding agriculture, forestry and fishing) 8
irrigation in agriculture and forestry as well as filling and com- 9
18,5 10,9 3,0 25,5 pleting fish ponds
c
46,6 30,4 9,7 39,2 exploitation of water supply network 10
Population connected to wastewater treatment plants in % of
population : d
67,9 62,7 69,9 72,2 total 11
93,3 93,8 93,8 95,2 urban areas 12
24,2 33,3 26,8 47,2 rural areas 13
Populationg
2504,1 3368,3 5334,5 1000,9 Population (as of 31 XII) in thous. 19
1310,7 1734,1 2782,4 516,7 of which females 20
Population in urban areas (as of 31 XII) in % of total popu- 21
63,2 48,6 64,3 52,0 lation
137 222 150 106 Population (as of 31 XII) per 1 km 2 of total area 22
9,1 10,2 10,7 8,6 Live births per 1000 population 23
11,9 8,8 10,0 9,8 Deathsh per 1000 population 24
–2,8 1,4 0,7 –1,2 Natural increase per 1000 population 25
4,4 3,2 3,7 4,7 Infant deaths per 1000 live births 26
Net internal and international migration for permanent residence 27
–0,8 0,9 2,5 –2,3 per 1000 population
Life expectancy:
71,7 75,3 74,0 74,5 males 28
80,8 82,5 81,8 81,4 females 29
wody na ujęciach przed wtłoczeniem do sieci. d Ludność korzystająca — dane szacunkowe, ludność ogółem oraz ludność
terenach. f Dane szacunkowe. g Ludność na podstawie bilansu. h Łącznie ze zgonami niemowląt. i Według faktycznego
i bezpieczeństwa publicznego; dla pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie — dane szacunkowe. k Bez
czeństwa publicznego.
drawal by intakes before entering the water system. d Population connected to — estimated data, the total population as
and other lands. f Estimated data. g Population based on balance. h Including infant deaths. i By actual workplace; exclud-
private farms in agriculture — estimated data. k Excluding wages and salaries of employees in budgetary units conducting
72 Województwa w 2014 r.
WOJEWÓDZTWA Pod-
Lp. Podlaskie Pomorskie Śląskie
karpackie
WYSZCZEGÓLNIENIE
1 Powierzchnia ogólna (stan w dniu 31 XII) w km2 .......................... 17846 20187 18310 12333
Jednostki podziału terytorialnego (stan w dniu 31 XII):
2 gminy ....................................................................................... 160 118 123 167
3 powiaty ..................................................................................... 21 14 16 17
4 miasta na prawach powiatu ...................................................... 4 3 4 19
5 Miasta (stan w dniu 31 XII) .......................................................... 51 40 42 71
6 Miejscowości wiejskie (stan w dniu 31 XII) ................................... 1664 3757 2858 1292
Stan i ochrona środowiska
7 Grunty zdewastowane i zdegradowane wymagające rekultywa-
cji i zagospodarowania (stan w dniu 31 XII) w % powierzchni
ogólnej ...................................................................................... 0,1 0,1 0,2 0,4
Pobór wody — w % poboru ogółem — na cele:
8 produkcyjne b (poza rolnictwem, leśnictwem, łowiectwem i ry-
bactwem) .............................................................................. 53,9 12,8 40,5 23,3
9 nawodnień w rolnictwie i leśnictwie oraz napełniania i uzupeł-
niania stawów rybnych ......................................................... 15,5 26,6 4,3 17,1
10 eksploatacji sieci wodociągowej c ............................................. 30,5 60,7 55,2 59,6
21 Ludność w miastach (stan w dniu 31 XII) w % ludności ogółem ... 41,3 60,5 64,9 77,3
22 Ludność (stan w dniu 31 XII) na 1 km 2 powierzchni ogólnej ......... 119 59,0 126 372
23 Urodzenia żywe na 1000 ludności ............................................... 9,4 9,2 10,7 9,3
24 Zgony h na 1000 ludności ............................................................. 8,6 9,9 8,8 10,4
25 Przyrost naturalny na 1000 ludności ............................................ 0,7 –0,7 2,0 –1,1
26 Zgony niemowląt na 1000 urodzeń żywych ................................. 5,0 4,5 3,3 4,9
27 Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały na
1000 ludności ........................................................................... –1,1 –1,9 0,9 –1,6
Przeciętne dalsze trwanie życia:
28 mężczyźni ................................................................................ 75,1 74,0 74,4 73,2
29 kobiety ..................................................................................... 82,8 82,8 81,5 80,4
Rynek pracy. Wynagrodzenia
30 Pracujący i (stan w dniu 31 XII): w tysiącach ................................ 804,3 408,8 774,8 1654,5
31 na 1000 ludności ....................... 378 343 337 361
32 Bezrobotni zarejestrowani (stan w dniu 31 XII) w tys. .................. 137,9 60,4 96,8 175,7
W % bezrobotnych zarejestrowanych (stan w dniu 31 XII):
33 kobiety ..................................................................................... 51,0 45,5 55,9 53,6
34 bezrobotni w wieku 24 lata i mniej ............................................ 19,3 17,9 16,8 14,2
35 pozostający bez pracy dłużej niż 1 rok ..................................... 44,9 46,4 38,8 39,1
36 posiadający prawo do zasiłku ................................................... 11,2 9,8 14,7 12,8
37 Bezrobotni zarejestrowani (stan w dniu 31 XII) na 1 ofertę pracy 102 95,3 43,2 23,8
38 Stopa bezrobocia rejestrowanego (stan w dniu 31 XII) w % ........ 14,6 12,9 11,1 9,6
39 Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto k w zł ..................... 3266,17 3348,38 3746,69 3862,32
b Z ujęć własnych. c Pobór wody na ujęciach przed wtłoczeniem do sieci. d Ludność korzystająca — dane szacunkowe,
własnych zakładów i innych terenach. f Dane szacunkowe. g Ludność na podstawie bilansu. h Łącznie ze zgonami nie
w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego; dla pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnic
w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego.
b From own intakes. c Water withdrawal by intakes before entering the water system. d Population connected to — esti
on its own; on own plant grounds and other lands. f Estimated data. g Population based on balance. h Including infant
safety; for employed persons on private farms in agriculture — estimated data. k Excluding wages and salaries of employ
Voivodships in 2014 73
90,6 23,8 81,3 91,5 production b (excluding agriculture, forestry and fishing) 8
irrigation in agriculture and forestry as well as filling and com- 9
5,2 25,6 6,9 2,1 pleting fish ponds
4,2 50,6 11,8 6,4 exploitation of water supply network c 10
Population connected to wastewater treatment plants in % of
populationd:
58,5 75,0 69,4 82,1 total 11
94,2 96,8 93,3 94,9 urban areas 12
29,6 43,4 40,1 54,2 rural areas 13
ludność ogółem oraz ludność miast i wsi — na podstawie bilansu. e We własnym zakresie przez wytwórcę; na terenach
mowląt. i Według faktycznego miejsca pracy; bez pracujących w jednostkach budżetowych prowadzących działalność
twie — dane szacunkowe. k Bez wynagrodzeń pracowników w jednostkach budżetowych prowadzących działalność
mated data, the total population as well as population of urban and rural areas — based on balance. e By waste producer
deaths. i By actual workplace; excluding budgetary units conducting activity within the scope of national defence and public
ees in budgetary units conducting activity within the scope of national defence and public safety.
74 Województwa w 2014 r.
20,4 15,6 15,7 19,3 Public library loans per borrower in vol. 25
863 1109 1609 683 Audience in cinemas per 1000 population 26
Tourist accommodation establishments m in thous.:
23,2 87,2 47,9 7,9 bed places (as of 31 VII) 27
1192,9 3748,4 3867,2 290,1 tourists accommodated 28
Science
Gross domestic expenditures n on research and development 29
activity in ratio to gross domestic product (current prices) in %
0,67 1,30 1,55 0,23 in 2013
Researchers employed in research and development activity per 30
2,8 7,6 8,1 2,1 1000 economically active persons o
podstawie bilansu. c Bez szkół dla dorosłych, z wyjątkiem szkół policealnych. d Bez dzieci w wieku 6 lat objętych edukacją
f — artystycznymi ogólnokształcącymi dającymi uprawnienia zawodowe, a w przypadku absolwentów również technikami
i Patrz uwagi ogólne działu „Edukacja i wychowanie”, ust. 22 na str. 340. k Dane nie obejmują opieki dziennej oraz szpitali
noclegowych. n Grupowanie metodą jednostek lokalnych rodzaju działalności; bez amortyzacji środków trwałych.
Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) — przeciętne w roku.
compiled on the basis of balance. c Excluding schools for adults, except post-secondary schools. d Excluding children at
eral art schools leading to professional certification and in case of graduates also with supplementary technical second-
notes to the chapter ”Education”, item 22 on page 340. k Data excluding day-care and the hospitals in prisons.
local kind-of-activity unit method; excluding depreciation of fixed assets. o Researchers — in full-time equivalent (FTE);
76 Województwa w 2014 r.
WOJEWÓDZTWA Pod-
Lp. Podlaskie Pomorskie Śląskie
karpackie
WYSZCZEGÓLNIENIE
20,3 19,9 20,3 17,4 Public library loans per borrower in vol. 25
634 705 1148 972 Audience in cinemas per 1000 population 26
Tourist accommodation establishments m in thous.:
14,9 39,8 42,6 121,6 bed places (as of 31 VII) 27
477,2 1101,2 1766,0 2247,7 tourists accommodated 28
Science
Gross domestic expenditures n on research and development 29
activity in ratio to gross domestic product (current prices) in %
0,35 0,36 0,62 0,30 in 2013
Researchers employed in research and development activity per 30
1,5 2,3 3,4 3,0 1000 economically active persons o
podstawie bilansu. c Bez szkół dla dorosłych, z wyjątkiem szkół policealnych. d Bez dzieci w wieku 6 lat objętych edukacją
f — artystycznymi ogólnokształcącymi dającymi uprawnienia zawodowe, a w przypadku absolwentów również technikami
i Patrz uwagi ogólne działu „Edukacja i wychowanie”, ust. 22 na str. 340. k Dane nie obejmują opieki dziennej oraz szpitali
noclegowych. n Grupowanie metodą jednostek lokalnych rodzaju działalności; bez amortyzacji środków trwałych.
Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) — przeciętne w roku.
compiled on the basis of balance. c Excluding schools for adults, except post-secondary schools. d Excluding children at
eral art schools leading to professional certification and in case of graduates also with supplementary technical second-
notes to the chapter ”Education”, item 22 on page 340. k Data excluding day-care and the hospitals in prisons.
local kind-of-activity unit method; excluding depreciation of fixed assets. o Researchers — in full-time equivalent (FTE);
78 Województwa w 2014 r.
Rolnictwoa i leśnictwo
1 Użytki rolne (stan w czerwcu) w tys. ha ....................................... 14558,4 934,9 1066,6 1387,8 439,1
2 w tym w dobrej kulturze rolnej w % .......................................... 99,1 99,1 99,5 99,1 99,1
Zbiory w tys. t:
3 ziarno zbóż podstawowych (bez mieszanek zbożowych) ......... 24401,4 2056,3 2149,1 2517,0 754,0
4 ziemniaki .................................................................................. 7424,1 436,4 364,5 548,4 93,8
5 buraki cukrowe ......................................................................... 13488,9 1302,4 2317,8 2101,7 119,7
Plony z 1 ha w dt:
6 ziarno zbóż podstawowych (bez mieszanek zbożowych) ......... 41,9 50,1 45,6 39,5 46,6
7 ziemniaki ................................................................................... 278 294 272 282 313
8 buraki cukrowe ......................................................................... 683 752 619 610 768
Zwierzęta gospodarskie (stan w czerwcu) na 100 ha użytków
rolnych w szt.:
9 bydło ........................................................................................ 40,7 11,4 47,2 26,1 18,1
10 trzoda chlewna ......................................................................... 80,5 21,5 124 44,4 35,5
Produkcja:
żywca rzeźnego w przeliczeniu na mięso (łącznie z tłuszcza-
mi i podrobami) w wadze poubojowej ciepłejb:
11 w tysiącach ton ..................................................................... 4378,0 91,7 384,2 223,3 116,6
12 na 1 ha użytków rolnych w kg ............................................... 301 98,1 360 161 266
mleka krowiego:
13 w milionach litrów ................................................................. 12607,3 201,5 900,7 745,3 105,7
14 na 1 ha użytków rolnych w l .................................................. 866 216 844 537 241
Zużycie nawozów w przeliczeniu na czysty składnik na 1 ha
użytków rolnychc w kg:
15 mineralnych lub chemicznych (łącznie z wieloskładnikowymi) 133 169 166 140 98,0
16 wapniowych ............................................................................. 47,9 86,8 63,1 34,7 44,7
17 Powierzchnia użytków rolnych na 1 ciągnik w ha w 2013 r. .......... 10,2 16,1 11,8 8,0 21,0
18 Powierzchnia gruntów leśnych (stan w dniu 31 XII) w tys. ha ...... 9403,1 608,9 431,1 591,4 709,0
19 Lesistość (stan w dniu 31 XII) w % ............................................... 29,4 29,7 23,4 23,2 49,2
20 Odnowienia i zalesienia w ha ...................................................... 56716,5 4726,7 2681,9 2801,9 4944,2
21 Pozyskanie drewna (grubizny) w dam3 ........................................ 37661,5 3059,6 1709,2 1737,3 3067,7
Przemysł i budownictwo
22 Produkcja sprzedana przemysłu (ceny bieżące) w mln zł ............ 1210039 108613 50874 32220 29843
23 Produkcja budowlano-montażowad (ceny bieżące) w mln zł ....... 165706 14652 7445 5962 3332
Transport i łączność
Linie kolejowe eksploatowane normalnotorowee (stan w dniu
31 XII):
24 w kilometrach ........................................................................... 19240 1751 1196 1041 921
25 na 100 km2 powierzchni ogólnej w km ..................................... 6,2 8,8 6,7 4,1 6,6
Drogi publiczne o twardej nawierzchni (miejskie i zamiejskie;
stan w dniu 31 XII):
26 w kilometrach ........................................................................... 287650 19229 16962 21627 8647
27 na 100 km 2 powierzchni ogólnej w km ..................................... 92,0 96,4 94,4 86,1 61,8
28 Liczba ludności (stan w dniu 31 XII) na 1 placówkę pocztowąf .... 5103 5032 5251 4304 4148
29 Telefoniczne łącza główne g (stan w dniu 31 XII) na 1000 ludno-
ści ............................................................................................ 140 151 114 112 148
Handel. Ceny
30 Sprzedaż detaliczna (ceny bieżące) w mln zł .............................. 704842 48174 22675 22275 10666
31 Liczba ludności (stan w dniu 31 XII) na 1 sklep ........................... 108 110 109 110 114
32 Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych — 2013=100 .... 100,0 100,0 99,8 100,0 100,5
Inwestycje. Środki trwałe
33 Nakłady inwestycyjneh (ceny bieżące) w mln zł ........................... 250776 22111 11102 10516 4810
34 Wartość brutto środków trwałych i (stan w dniu 31 XII; bieżące
ceny ewidencyjne) w mln zł ...................................................... 3258955 260226 142610 140978 87722
Rachunki regionalne i w 2013 r.
35 Produkt krajowy brutto (ceny bieżące) w mln zł ........................... 1656341 140142 73848 65738 36564
36 w tym wartość dodana brutto ................................................... 1470844 124447 65577 58376 32469
37 Produkt krajowy brutto (ceny stałe) — 2012=100 ........................ 101,3 100,1 101,3 101,6 100,3
38 Produkt krajowy brutto (ceny bieżące) na 1 mieszkańca w zł ...... 43020 48141 35265 30427 35768
39 Nominalne dochody do dyspozycji brutto w sektorze gospo-
darstw domowych na 1 mieszkańca w zł ................................. 26166 27299 23253 22543 23453
40 Realne dochody do dyspozycji brutto w sektorze gospodarstw
domowych — 2012=100 .......................................................... 100,7 102,1 99,6 99,7 98,3
a Dane nie obejmują posiadaczy użytków rolnych nieprowadzących działalności rolniczej oraz posiadaczy poniżej 1 ha
biowe, kozie, królicze i dziczyzna. c W roku gospodarczym 2013/14. d Zrealizowana przez podmioty budowlane (system
wego wyznaczonego, g — operatorów telekomunikacyjnych sieci publicznej. h Według lokalizacji inwestycji. i Grupowanie
a Data excluding owners of agricultural land who do not conduct agricultural activities, and owners of less than 1 ha of
rabbit and game. c In the 2013/14 farming year. d Realized by construction entities (contract system); by work-site location.
network. h By location of investments. i Grouping by local kind-of-activity method.
Voivodships in 2014 79
131 150 194 137 Telephone main line g (as of 31 XII) per 1000 population 29
Trade. Prices
31389 65335 216373 8198 Retail sales (current prices) in mln zl 30
99,3 108 104 129 Population (as of 31 XII) per 1 shop 31
99,5 99,9 100,0 99,7 Price index of consumer goods and services — 2013=100 32
Investments. Fixed assets
16227 18684 54926 5732 Investment outlays h (current prices) in mln zl 33
Gross value of fixed assets i (as of 31 XII; current book-keeping 34
204648 239491 681031 77260 prices) in mln zl
Regional accountsi in 2013
101032 128085 366431 34868 Gross domestic product (current prices) in mln zl 35
89717 113740 325394 30963 of which gross value added 36
100,7 101,2 102,8 100,4 Gross domestic product (constant prices) — 2012=100 37
40127 38157 69043 34625 Gross domestic product (current prices) per capita in zl 38
Gross nominal disposable income in the households sector per 39
26529 24724 31771 23145 capita in zl
Gross real disposable income in the households sector — 40
100,2 101,1 101,7 98,5 2012=100
użytków rolnych prowadzących działalność rolniczą o małej skali. b Wołowe, cielęce, wieprzowe, baranie, końskie, dro-
zleceniowy); według miejsca wykonywania robót. e Łącznie z szerokotorowymi. f, g Dane dotyczą: f — operatora poczto-
metodą jednostek lokalnych rodzaju działalności.
agricultural land who conduct agricultural activities on a small scale. b Beef, veal, pork, mutton, horseflesh, poultry, goat,
e Including broad gauge. f, g Data concern: f — the postal appointed operator, g — operators of the public telecommunication
80 Województwa w 2014 r.
WOJEWÓDZTWA Pod-
Lp. Podlaskie Pomorskie Śląskie
karpackie
WYSZCZEGÓLNIENIE
Rolnictwoa i leśnictwo
1 Użytki rolne (stan w czerwcu) w tys. ha ....................................... 574,8 1078,0 732,4 366,3
2 w tym w dobrej kulturze rolnej w % .......................................... 97,7 99,4 98,9 98,5
Zbiory w tys. t:
3 ziarno zbóż podstawowych (bez mieszanek zbożowych) ......... 647,8 757,6 1530,2 704,0
4 ziemniaki .................................................................................. 729,1 228,1 517,0 218,3
5 buraki cukrowe ......................................................................... 269,4 5,1 610,9 146,6
Plony z 1 ha w dt:
6 ziarno zbóż podstawowych (bez mieszanek zbożowych) ......... 34,3 31,9 46,6 41,2
7 ziemniaki .................................................................................. 290 224 297 300
8 buraki cukrowe ......................................................................... 739 602 666 938
Zwierzęta gospodarskie (stan w czerwcu) na 100 ha użytków
rolnych w szt.:
9 bydło ........................................................................................ 16,5 87,9 27,5 32,4
10 trzoda chlewna ......................................................................... 33,5 32,9 103 68,9
Produkcja:
żywca rzeźnego w przeliczeniu na mięso (łącznie z tłuszcza-
mi i podrobami) w wadze poubojowej ciepłejb:
11 w tysiącach ton ..................................................................... 73,5 224,7 283,8 133,3
12 na 1 ha użytków rolnych w kg ............................................... 128 208 388 364
mleka krowiego:
13 w milionach litrów ................................................................. 230,0 2365,8 358,3 239,9
14 na 1 ha użytków rolnych w l .................................................. 400 2195 489 655
Zużycie nawozów w przeliczeniu na czysty składnik na 1 ha
użytków rolnychc w kg:
15 mineralnych lub chemicznych (łącznie z wieloskładnikowymi) 80,1 116 143 138
16 wapniowych ............................................................................. 18,9 21,2 64,6 51,0
17 Powierzchnia użytków rolnych na 1 ciągnik w ha w 2013 r. ........ 6,1 10,3 15,8 8,2
18 Powierzchnia gruntów leśnych (stan w dniu 31 XII) w tys. ha ...... 688,2 630,0 683,1 403,8
19 Lesistość (stan w dniu 31 XII) w % ............................................... 38,0 30,7 36,3 31,9
20 Odnowienia i zalesienia w ha ...................................................... 4980,7 2526,4 4050,8 2741,0
21 Pozyskanie drewna (grubizny) w dam3 ........................................ 2570,3 1895,8 3152,1 1755,2
Przemysł i budownictwo
22 Produkcja sprzedana przemysłu (ceny bieżące) w mln zł ............ 38210 21924 84759 190958
23 Produkcja budowlano-montażowad (ceny bieżące) w mln zł ....... 7038 4340 10602 19309
Transport i łączność
Linie kolejowe eksploatowane normalnotorowe e (stan w dniu
31 XII):
24 w kilometrach ........................................................................... 978 656 1221 1977
25 na 100 km2 powierzchni ogólnej w km ..................................... 5,5 3,2 6,7 16,0
Drogi publiczne o twardej nawierzchni (miejskie i zamiejskie;
stan w dniu 31 XII):
26 w kilometrach ........................................................................... 16256 12782 13000 21780
27 na 100 km 2 powierzchni ogólnej w km ..................................... 91,1 63,3 71,0 177
28 Liczba ludności (stan w dniu 31 XII) na 1 placówkę pocztową f .... 5219 3679 5208 5857
29 Telefoniczne łącza główne g (stan w dniu 31 XII) na 1000 ludno-
ści ............................................................................................ 121 117 148 134
Handel. Ceny
30 Sprzedaż detaliczna (ceny bieżące) w mln zł .............................. 19467 13222 35433 48183
31 Liczba ludności (stan w dniu 31 XII) na 1 sklep ........................... 120 118 112 113
32 Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych — 2013=100 .... 100,2 99,7 99,9 99,9
Inwestycje. Środki trwałe
33 Nakłady inwestycyjne h (ceny bieżące) w mln zł .......................... 11364 6871 15112 28821
34 Wartość brutto środków trwałych i (stan w dniu 31 XII; bieżące
ceny ewidencyjne) w mln zł ...................................................... 143533 85048 184114 395850
Rachunki regionalne i w 2013 r.
35 Produkt krajowy brutto (ceny bieżące) w mln zł ........................... 65088 37525 95004 206182
36 w tym wartość dodana brutto ................................................... 57799 33322 84365 183091
37 Produkt krajowy brutto (ceny stałe) — 2012=100 ........................ 102,3 102,2 100,8 100,3
38 Produkt krajowy brutto (ceny bieżące) na 1 mieszkańca w zł ...... 30577 31362 41442 44760
39 Nominalne dochody do dyspozycji brutto w sektorze gospo-
darstw domowych na 1 mieszkańca w zł ................................. 20678 22208 25462 29749
40 Realne dochody do dyspozycji brutto w sektorze gospodarstw
domowych — 2012=100 .......................................................... 100,7 101,7 100,3 101,8
a Dane nie obejmują posiadaczy użytków rolnych nieprowadzących działalności rolniczej oraz posiadaczy poniżej 1 ha
biowe, kozie, królicze i dziczyzna. c W roku gospodarczym 2013/14. d Zrealizowana przez podmioty budowlane (system
wego wyznaczonego, g — operatorów telekomunikacyjnych sieci publicznej. h Według lokalizacji inwestycji. i Grupowanie
a Data excluding owners of agricultural land who do not conduct agricultural activities, and owners of less than 1 ha of
rabbit and game. c In the 2013/14 farming year. d Realized by construction entities (contract system); by work-site location.
network. h By location of investments. i Grouping by local kind-of-activity method.
Voivodships in 2014 81
108 109 131 134 Telephone main line g (as of 31 XII) per 1000 population 29
Trade. Prices
12369 13666 116206 21209 Retail sales (current prices) in mln zl 30
119 114 98,4 97,1 Population (as of 31 XII) per 1 shop 31
99,7 99,9 100,2 100,3 Price index of consumer goods and services — 2013=100 32
Investments. Fixed assets
4952 6699 22386 10463 Investment outlays h (current prices) in mln zl 33
Gross value of fixed assets i (as of 31 XII; current book-keeping 34
85841 95359 295229 140015 prices) in mln zl
Regional accounts i in 2013
39866 44555 159784 61628 Gross domestic product (current prices) in mln zl 35
35401 39565 141890 54726 of which gross value added 36
98,7 100,4 101,7 100,2 Gross domestic product (constant prices) — 2012=100 37
31384 30764 46135 35838 Gross domestic product (current prices) per capita in zl 38
Gross nominal disposable income in the households sector per 39
22666 22500 27171 25235 capita in zl
Gross real disposable income in the households sector — 40
98,4 99,7 99,9 100,0 2012=100
użytków rolnych prowadzących działalność rolniczą o małej skali. b Wołowe, cielęce, wieprzowe, baranie, końskie, dro-
zleceniowy); według miejsca wykonywania robót. e Łącznie z szerokotorowymi. f, g Dane dotyczą: f — operatora poczto-
metodą jednostek lokalnych rodzaju działalności.
agricultural land who conduct agricultural activities on a small scale. b Beef, veal, pork, mutton, horseflesh, poultry, goat,
e Including broad gauge. f, g Data concern: f — the postal appointed operator, g — operators of the public telecommunication
Najdalej wysunięte punkty granicy państwowej: Extreme points of the national border:
Rozciągłość: z południa na północ ..................... 5°50' 649 Extent: from south to north
Długość granicy państwowej w km ..................... 3511 100,0 Length of the national border in km
w tym na wodach granicznych ................ 1295 36,9 of which boundary of territorial waters
a Przebiega wzdłuż linii, której każdy punkt jest oddalony o 12 mil morskich od morskiej linii brzegowej, a w Zatoce Gdań-
skiej — od linii podstawowej morza terytorialnego. b W tym Mierzeja Helska — 74 km; łącznie z Zalewem Szczecińskim
i Zalewem Wiślanym.
U w a g a. Według stanu w dniu 1 I 2015 r. powierzchnia ogólna kraju przyjęta według podziału administracyjnego wynosi
312679 km2 i obejmuje obszar lądowy (łącznie z wodami śródlądowymi) — 311888 km2 oraz część morskich wód we-
wnętrznych — 791 km2, tj.: część Zalewu Wiślanego wraz z wodami portów, część Jeziora Nowowarpieńskiego i część
Zalewu Szczecińskiego wraz ze Świną i Dziwną oraz Zalewem Kamieńskim wraz z wodami portów, Odrę pomiędzy Zale-
wem Szczecińskim a wodami portu Szczecin oraz wody portów Zatoki Gdańskiej i portów graniczących z wodami morza
terytorialnego.
Ź r ó d ł o: dane Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii oraz Komendy Głównej Straży Granicznej.
a Running along a line 12 nautical miles from the coast line, and 12 nautical miles from the primary line of territorial sea
in the Gulf of Gdańsk. b Of which the Hel Peninsula — 74 km; including Szczecin Bay and Wisła Bay.
N o t e. As of 1 I 2015, the total area of the country according to the administrative division amounts to 312679 km2 and
includes a land area (including inland waters) of 311888 km2 as well as a part of internal waters — 791 km2, i.e.: a part
of the Wisła Bay including waters of ports, a part of Lake Nowowarpieńskie and a part of Szczecin Bay including Świna and
Dziwna as well as Kamieński Bay including waters of ports, Odra between the Szczecin Bay and waters of Szczecin port as
well as waters of the Gulf of Gdańsk and ports bordering on territorial sea waters.
S o u r c e: data of the Head Office of Geodesy and Cartography as well as the Border Guard Headquarters.
Zlewisko Morza Bałtyckiego ........ 1380,9 311,9 22,6 99,7 Baltic Sea drainage area
Dorzecze Odry ................................ 119,1 106,0 89,0 33,9 Odra drainage basin
Zlewisko Zalewu Szczecińskiegob 12,1 2,5 20,7 0,8 Szczecin Bay drainage areab
Bezpośrednie zlewisko Bałtykuc....... x 17,3 x 5,5 Direct drainage area of Baltic Seac
Dorzecze Wisłyd .............................. 194,0 168,9 87,1 54,0 Wisła drainage basind
Zlewisko Zalewu Wiślanegoe .......... 24,2 14,8 61,2 4,7 Wisła Bay drainage areae
Dorzecze Niemna ........................... 98,1 2,5 2,5 0,8 Niemen drainage basin
Zlewisko Morza Północnego ........ 519,9 0,2 0,04 0,1 North Sea drainage area
Dorzecze Łaby ................................ 146,5 0,2 0,1 0,1 Łaba drainage basin
Zlewisko Morza Czarnego ............ 1838,5 0,6 0,03 0,2 Black Sea drainage area
Dorzecze Dunaju ............................ 817,0 0,4 0,05 0,1 Dunaj drainage basin
Dorzecze Dniestru .......................... 72,0 0,2 0,3 0,1 Dniestr drainage basin
a Patrz uwaga do tabl. 2 na str. 83. b Bez Odry. c Łącznie z Martwą Wisłą. d Bez delty. e Łącznie z prawostronną
częścią delty.
Ź r ó d ł o: dane Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
a See note to table 2 on page 83. b Excluding the Odra. c Together with the Martwa Wisła. d Excluding the delta.
e Together with the right side of the delta.
S o u r c e: data of the Institute of Meteorology and Water Management.
Odra ........................................ Morze Bałtyckie 119074 106043 840 726d 711 567,0
Baltic Sea
Nysa Kłodzka ....................... Odra 4570 3742 189 189 — 37,7
Barycz .................................. Odra 5547 5547 136 136 — 18,8
Bóbr ..................................... Odra 5874 5830 279 276 — 44,8
Nysa Łużycka ....................... Odra 4403 2201 246 197e 15 31,0
Warta ................................... Odra 54520 54520 795 795 407 216,0
Prosna .............................. Warta 4917 4917 227 227 — 17,4
Wełna ............................... Warta 2635 2635 118 118 — 9,2
Noteć ................................ Warta 17302 17302 391 391 282 76,6
Gwda ............................ Noteć 4947 4947 140 140 — 27,9
Drawa ........................... Noteć 3291 3291 192 192 — 21,3
Rega ......................................... Morze Bałtyckie 2767 2767 188 188 — 21,1
Parsęta ..................................... Baltic Sea 3084 3084 143 143 — 29,1
a Uszeregowane w porządku hydrograficznym. b Rzeka lub zbiornik wodny, do którego uchodzi dopływ. c Z lat 1951—2000;
w profilu ujścia rzeki. d W tym odcinek graniczny — 187 km. e Odcinek graniczny.
a Listed according to hydrographic order. b River or reservoir into which the water flows. c From 1951 to 2000; at river estu-
ary. d Of which the border section — 187 km. e Border section.
86 Geografia
Wisła ........................................ Morze Bałtyckie 193960f 168868f 1022 1022 941 1080,0
Baltic Sea
Dunajec ................................ Wisła 6796 4838 249g 249h 30 85,5
Nida ...................................... Wisła 3844 3844 154 154 — 21,1
Wisłoka ................................. Wisła 4100 4100 173 173 22 35,5
San ....................................... Wisła 16877 14426 458 457i 90 129,0
Wisłok ............................... San 3538 3538 220 220 — 24,5
Wieprz .................................. Wisła 10497 10497 349 349 — 36,4
Pilica ..................................... Wisła 9258 9258 333 333 — 47,4
Narew ................................... Wisła 74527 53846 499 443k 300 313,0
Biebrza .............................. Narew 7092 7067 164 164 84 35,3
Pisa ................................... Narew 4510 4510 82l 82 80 26,8
Bug ................................... Narew 38712m 19239m 774 590n 587 155,0
Krzna ............................. Bug 3273 3273 107 107 — 11,4
Liwiec ............................ Bug 2763 2763 142 142 — 12,1
Wkra ................................. Narew 5348 5348 255 255 — 22,3
Bzura .................................... Wisła 7764 7764 173 173 — 28,6
Drwęca ................................. Wisła 5697 5697 231 231 — 30,0
Brda ...................................... Wisła 4665 4665 245 245 14 28,0
Łyna i jej dopływy ...................... Pregoła 7126 5298o 264 207 — 34,7o
a—c Notki patrz na str. 85. f Bez delty. g Łącznie z Czarnym Dunajcem. h—k, n W tym odcinek graniczny: h — 17 km,
i — 55 km, k — 1 km, n — 363 km. l Liczona od jeziora Roś. m Po ujście do Jeziora Zegrzyńskiego. o W profilu granicznym
zamykającym zlewnię — 5313 km2.
Ź r ó d ł o: dane Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
a—c See footnotes on page 85. f Excluding the delta. g Together with the Czarny Dunajec. h—k, n Of which the border
section: h — 17 km, i — 55 km, k — 1 km, n — 363 km. l Calculated from Lake Roś. m Up to Lake Zegrzyńskie. o At the border
enclosing the drainage area — 5313 km2.
S o u r c e: data of the Institute of Meteorology and Water Management.
WEDŁUG POWIERZCHNI
BY AREA
Śniardwy ......................................... Pisa warmińsko-mazurskie 113,4 23,4
Mamryb ........................................... Węgorapa warmińsko-mazurskie 102,8 43,8
Łebsko ............................................ Łeba pomorskie 71,4 6,3
Dąbie .............................................. u ujścia Odry zachodniopomorskie 56,0 4,2
Miedwie .......................................... Płonia zachodniopomorskie 35,3 43,8
Jeziorak .......................................... Drwęca warmińsko-mazurskie 32,2 12,0
Niegocin .......................................... Pisa warmińsko-mazurskie 26,0 39,7
Gardno ............................................ Łupawa pomorskie 24,7 2,6
Jamno ............................................. Morze Bałtyckie zachodniopomorskie 22,4 3,9
Gopło .............................................. Noteć kujawsko-pomorskie 21,5 16,6
Wigry .............................................. Czarna Hańcza podlaskie 21,2 73,0
Roś ................................................. Pisa warmińsko-mazurskie 18,9 31,8
Tałty (z Jeziorem Ryńskim) ............. Pisa warmińsko-mazurskie 18,3 50,8
Nidzkie ............................................ Pisa warmińsko-mazurskie 18,2 23,7
Drawsko .......................................... Drawa zachodniopomorskie 17,8 79,7
Bukowo ........................................... Grabowa zachodniopomorskie 17,5 2,8
Wielimie .......................................... Gwda zachodniopomorskie 17,5 5,5
a Zwierciadła wody i wysp na jeziorze. b System wodny jeziora Mamry: Mamry, Święcajty, Kirsajty, Dargin, Dobskie, Kisajno.
a Water and island lake level. b Water system of Lake Mamry: Mamry, Święcajty, Kirsajty, Dargin, Dobskie, Kisajno.
Geography 87
WEDŁUG GŁĘBOKOŚCI
BY DEPTH
a Uszeregowane malejąco według pojemności całkowitej (przy maksymalnym piętrzeniu). b Stopień wodny. c Rok uru-
chomienia zbiornika po przebudowie. d Zbiornik w wyrobisku. e Zbiornik górny elektrowni.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Środowiska oraz Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
a Listed according to decreasing total capacity (at maximum accumulation). b Fall. c Opened after reconstruction.
d Excavation reservoir. e Upper reservoir of a power plant.
S o u r c e: data of the Ministry of the Environment as well as the Ministry of Agriculture and Rural Development.
Geography 89
Uwaga do tablic 10 i 11
Według stanu w dniu 31 XII 2014 r. liczba stacji meteorologicznych (synoptycznych i klimatologicznych) dokonujących po-
miarów temperatury i opadów wynosiła 263 oraz stacji opadowych dokonujących wyłącznie pomiarów opadów — 960.
Note to tables 10 and 11
As of 31 XII 2014, the number of meteorological (synoptic and climatological) stations taking temperature and precipita-
tion measurements totalled 263 and precipitation stations taking exclusively precipitation measurements — 960.
Wznie- Średnie
Średnia
sienie Usło- zachmu-
prędkość
stacji necz- rzenie
wiatru
nad nienie w oktan-
Roczne sumy opadów w mm w m/s
poziom wh tacha
morza Total annual precipitation in mm Average
STACJE METEOROLOGICZNE Inso- Average
wm wind
lation cloudi-
METEOROLOGICAL STATIONS velocity
Station in h ness in
in m/s
elevation octantsa
above
1971— 1991— 2001—
the sea
—2000 —2000 —2010 2014
level
in m średnieb averageb
4. Dane dotyczące opadów ustalono na podsta- 4. Data regarding precipitation were collected
wie pomiarów dobowych sum opadów, natomiast based on measurements of diurnal precipitation
odpływy wód — na podstawie codziennych sta- totals. Water outflow data were collected based on
nów wody w rzekach i pomiarów hydrometrycznych. daily water levels in rivers as well as hydrometric
5. Informacje o poborze wody dotyczą: measurements.
1) w pozycji „na cele produkcyjne (poza rolnic- 5. Information regarding water withdrawal con-
twem, leśnictwem, łowiectwem i rybactwem)” — cerns:
jednostek organizacyjnych wnoszących opłaty 1) in the item ”for production purposes (excluding
za pobór z ujęć własnych rocznie 5 dam3 i wię- agriculture, forestry, hunting and fishing)” — or-
cej wody podziemnej albo 20 dam3 i więcej wody ganizational entities making payments for the
powierzchniowej lub odprowadzających rocznie annual withdrawal of 5 dam3 or more of under-
20 dam3 i więcej ścieków; ground water, or 20 dam3 or more of surface
2) w pozycji „nawodnienia w rolnictwie i leśnictwie water from their own sources, or discharging
oraz napełnianie i uzupełnianie stawów ryb- 20 dam3 or more of wastewater annually;
nych” — jednostek organizacyjnych rolnictwa, 2) in the item ”irrigation in agriculture and forestry
leśnictwa i rybactwa zużywających wodę na as well as filling and completing fish ponds” —
potrzeby nawadniania gruntów rolnych i leś- agricultural, forest and fishing organizational en-
nych o powierzchni od 20 ha oraz na potrzeby tities, consuming water for irrigating agricultural
eksploatacji stawów rybnych o powierzchni od or forest land of 20 ha or more in area, and for
10 ha; the purpose of exploiting fish ponds of 10 ha or
3) w pozycji „eksploatacja sieci wodociągowej” — more in area;
od 1999 r. wszystkich jednostek nadzorujących 3) in the item ”exploitation of water supply net-
pracę sieci wodociągowej (w tym również spół- work” — since 1999 all entities responsible for
dzielni mieszkaniowych, spółek wodnych, zakła- the management of the water supply network
dów usług wodnych, zakładów pracy itd.). (including housing cooperatives, water com-
6. Zasoby eksploatacyjne wód podziemnych panies, waterworks, workplaces etc.).
to część zasobów, które z uwzględnieniem zasad 6. Exploitable underground water resources
ich ochrony i warunków technicznych mogą być
are those resources that, in observing principles of
pobierane z określonego poziomu wodonośnego
conservation and their technical condition, may be
bez naruszania równowagi hydrogeologicznej.
Ocena jakości wód podziemnych jest oparta withdrawn from a given aquifer horizon without
na wynikach badań prowadzonych w ramach moni- disturbing the hydrogeological balance.
toringu jakości wód podziemnych w sieci krajowej. Assessment of underground water quality is
Monitoringiem objęto jednolite części wód (o zwier- based on research conducted within the under-
ciadle swobodnym lub napiętym). Jednolita część ground water quality monitoring in domestic net-
wód podziemnych oznacza określoną objętość work. The monitoring included uniform water bodies
wód podziemnych występującą w obrębie warstwy (with unconfined and confined water table). The
wodonośnej lub zespołu warstw wodonośnych. uniform body of underground water means
Zwierciadło wód podziemnych to granica stref a distinct volume of underground waters within an
aeracji (napowietrzenia) i saturacji (nasycenia). aquifer or aquifers.
Zwierciadło swobodne to takie, które pozostaje Underground water table is a border between
pod ciśnieniem atmosferycznym, co oznacza, że aeration and saturation zones.
nad zwierciadłem wody w tej samej warstwie prze- Unconfined water table is under atmospheric
puszczalnej występuje przestrzeń bez wody, umoż- pressure, which means that there is a space without
liwiająca jego podnoszenie się. Natomiast zwier- water in the same permeable layer above the water
ciadło napięte pozostaje pod ciśnieniem wyższym table, which allows its elevation. Confined water
od atmosferycznego. Jego położenie jest wymu- table, in turn, is under higher than atmospheric
szone przez wyżej leżące utwory nieprzepuszczal- pressure. Its location is forced by impermeable
ne, które uniemożliwiają wzrost poziomu zwiercia- formations lying above, which prevents the water
dła wody. Występuje na granicy warstwy wodo- table from elevating. It is located at the border of
nośnej i warstwy nieprzepuszczalnej. the aquifer and the impermeable layer.
Klasy jakości wód podziemnych określono Classes of underground water quality were
w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia stated in the decree of the Minister of the En-
23 VII 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu vironment dated 23 VII 2008 on the criteria and
oceny stanu wód podziemnych (Dz. U. Nr 143, method of evaluation of the status of underground
poz. 896). Wyróżnia się 5 klas jakości oznaczają- waters (Journal of Laws No. 143, item 896). There
cych dobry lub słaby stan tych wód. are 5 quality classes distinguished, indicating good
Dobrym stanem wód podziemnych (klasy ja- or poor status of these waters.
kości I—III) jest taki stan chemiczny wód, w któ- The good status of underground waters
rym: (quality classes I—III) is a water chemical status, in
― stężenia substancji zanieczyszczających nie wy- which:
kazują efektów dopływu wód słonych ani innych ― pollutant concentrations do not result in the inflow
wód o jakości zagrażającej zanieczyszczeniem of salt waters and any other waters of pollution
oraz nie przekraczają standardów jakości usta- threatening quality and do not exceed quality
lonych w przepisach odrębnych, standards specified by separate regulations,
― zmiany w przewodności elektrolitycznej nie ― changes in electrolytic conductivity do not indi-
wskazują na dopływ wód słonych ani innych cate the inflow of salt waters and any other
wód o jakości zagrażającej zanieczyszczeniem waters of quality threatening underground
wód podziemnych. waters with pollution.
Słabym stanem wód podziemnych (klasy ja- The poor status of underground waters
kości IV i V) jest taki stan chemiczny wód, (IV and V quality classes) is a water chemical status,
Environmental protection 93
w którym nie jest spełniony co najmniej jeden in which at least one condition specified for the good
z warunków określonych dla dobrego stanu wód status of underground waters has not been met.
podziemnych. 7. Information on the status of uniform bodies
7. Informacje o stanie jednolitych części wód of river and lake waters are obtained under the
rzek i jezior pozyskiwane są w ramach monitorin- monitoring of surface water quality based on desig-
gu jakości wód powierzchniowych realizowanego nated uniform water bodies, which are basic units for
w oparciu o wyznaczone jednolite części wód, sta-
water management.
nowiące podstawowe jednostki gospodarowania
wodami. The uniform body of surface water means
Jednolita część wód powierzchniowych ozna- a discrete and significant element of surface
cza oddzielny i znaczący element wód powierzch- waters, such as: a lake, a reservoir, a stream, river
niowych, taki jak: jezioro, zbiornik, strumień, rzeka or canal, part of stream, river or canal, a transitional
lub kanał, część strumienia, rzeki lub kanału, wody water or a stretch of coastal water.
przejściowe lub pas wód przybrzeżnych. Assessment of uniform surface water bodies is
Ocena jednolitych części wód powierzchnio- performed on the basis of the decree of the Minister
wych wykonywana jest na podstawie rozporzą- of the Environment dated 22 X 2014 on the method
dzenia Ministra Środowiska z dnia 22 X 2014 r. of classifying the status of uniform bodies of sur-
w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych face water and environmental standards for priority
części wód powierzchniowych oraz środowisko- substances (Journal of Laws item 1482). This as-
wych norm jakości dla substancji priorytetowych
sessment was prepared according to the recom-
(Dz. U. poz. 1482). Ocena ta została opracowana
według zaleceń Unii Europejskiej (dyrektywa mendations of the European Union (Directive
2000/60/WE zwana Ramową Dyrektywą Wodną), 2000/60/EC called Water Framework Directive),
zgodnie z którymi o ocenie końcowej wód decydu- where a final assessment is determined by the
je najgorszy wskaźnik. worst ratio.
Stan jednolitych części wód rzek i jezior oce- The status of rivers and lakes water bodies is
nia się jako dobry lub zły analizując wyniki klasyfika- evaluated as good or bad by analyzing results of
cji ich stanu lub potencjału ekologicznego (na pod- the classification of ecological status or potential
stawie wyników badań wskaźników jakości wód (on the basis of research results concerning quality
wchodzących w skład elementów fizykochemicz- indices of waters constituting physicochemical,
nych, biologicznych i hydromorfologicznych) oraz, biological and hydromorphological elements) and
jeżeli takie badania były planowane i zrealizowane, results of the classification of chemical status (on
wyniki klasyfikacji stanu chemicznego (na podstawie the basis of environmental standards of chemical
wartości granicznych chemicznych wskaźników
jakości wód). Sklasyfikowanie jednolitej części wód quality indices). When a water body ecological
do stanu lub potencjału ekologicznego poniżej do- status or potential is below good or if its chemical
brego, bądź też do złego stanu chemicznego, wska- status is bad, such a water body is classified as
zuje na zły stan wód. being in bad status.
8. Monitoring jakości wód podziemnych i po- 8. Monitoring of underground and surface
wierzchniowych jest podsystemem Państwowego water quality is a subsystem of the State Environ-
Monitoringu Środowiska. Prowadzi się go zgodnie mental Monitoring. It is conducted in accordance
z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 15 with the decree of the Minister of the Environment
XI 2011 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia dated 15 XI 2011 on the form and method of moni-
monitoringu jednolitych części wód powierzchnio- toring of uniform bodies of surface and under-
wych i podziemnych (Dz. U. Nr 258, poz. 1550) ground water (Journal of Laws No. 258, item 1550)
z późniejszymi zmianami. with later amendments.
Celem monitoringu diagnostycznego jest m.in.
The purpose of surveillance monitoring is i.a.
ustalenie stanu jednolitych części wód, ocena
wpływu działań antropogenicznych oraz dokonywa- to determine the status of water bodies, evaluate
nie ocen długoterminowych zmian tego stanu. the impact of anthropogenic activities and as-
Celem monitoringu operacyjnego jest m.in. sessments of long-term changes in this status.
ustalenie stanu jednolitych części wód uznanych za The purpose of operational monitoring is i.a. to
zagrożone niespełnieniem określonych dla nich determine the status of water bodies to be at risk
celów środowiskowych. Pełne definicje monitoringu of failing to comply with environmental objectives.
diagnostycznego i operacyjnego zawarte są w ww. Full definitions of surveillance and operational
rozporządzeniu. monitoring are included in the above mentioned
9. Informacje o ocenie jakości wody dostar- decree.
czanej przez wodociągi opracowywane są zgod- 9. Information concerning the quality of water
nie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia drawn from waterworks is compiled in accordance
29 III 2007 r. w sprawie jakości wody przezna- with the decree of the Minister of Health dated 29 III
czonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61, 2007 on the quality of drinking water intended for
poz. 417) z późniejszymi zmianami, na podstawie
consumption (Journal of Laws No. 61, item 417)
wyników badań przeprowadzanych przez laborato-
ria Państwowej Inspekcji Sanitarnej lub inne labora- with later amendments, on the basis of results of
toria o udokumentowanym systemie jakości prowa- laboratory tests conducted by the State Sanitary
dzonych badań, zatwierdzonych przez Państwową Inspection laboratories or other laboratories with
Inspekcję Sanitarną. a documented quality system of water analyses
Kontrola wodociągów przeprowadzana jest w re- recognized by the State Sanitary Inspection.
prezentatywnych punktach charakterystycznych dla Monitoring of waterworks is conducted in repre-
danego wodociągu, uzgodnionych między terenowo sentative points characteristic for particular water-
właściwym państwowym inspektorem sanitarnym works, agreed between the territorially competent
94 Stan i ochrona środowiska
a przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym. state sanitary inspector and the water and sewage
Wodociągi pogrupowano według ich wydajności company. The waterworks are divided into groups,
dobowej. according to their 24-hour capacity.
Wodę dostarczaną ludności do spożycia uznaje Water supplied to the population for consumption
się za odpowiadającą lub nieodpowiadającą wyma- is qualified as meeting or not meeting requirements
ganiom określonym w ww. rozporządzeniu na pod- specified in the above mentioned decree on the
stawie wyników badań mikrobiologicznych, fizyko- basis of results of physicochemical, bacteriological
chemicznych oraz organoleptycznych. and organoleptic tests.
10. Dane o ściekach dotyczą ścieków odprowa- 10. Data regarding wastewater concern waste-
dzonych do wód lub do ziemi przez jednostki okreś- water discharged into waters or into the ground by
lone w ust. 5, pkt 1) i 3) na str. 92. entities described in item 5, points 1) and 3) on
Jako ścieki wymagające oczyszczania przy-
page 92.
jęto wody odprowadzane siecią kanałów lub ro-
wów otwartych bezpośrednio do wód lub do zie- Wastewater requiring treatment is understood
mi albo do sieci kanalizacyjnej z jednostek produk- as water discharged by means of open channel or
cyjnych (łącznie z zanieczyszczonymi wodami ditch systems directly into waters or into the ground
z odwadniania zakładów górniczych i chłodniczy- or to sewage network from production entities (in-
mi), z innych jednostek oraz z gospodarstw domo- cluding contaminated drainage water from mines and
wych. cooling water), other entities as well as households.
Wody chłodnicze są to ścieki o podwyższonej Cooling water comprises wastewater with an
temperaturze powstałe w wyniku użycia wód do increased temperature created in the process of
celów chłodniczych w procesach technologicz- using water for cooling purposes during techno-
nych. logical processes.
Za wody chłodnicze niewymagające oczysz- Cooling water not requiring treatment is water
czania uznaje się wody, które spełniają następują- which meets the following conditions:
ce warunki: ― is discharged in waters by a separate sewage
― są odprowadzane do wód oddzielnym syste- system,
mem kanalizacji, ― the quantity of pollutants in cooling water after
― ilości zanieczyszczeń w wodach chłodniczych the production process is not greater than the
po procesie produkcyjnym nie są większe od amount of pollutants in water withdrawn for cool-
ilości zanieczyszczeń w wodach pobranych do ing purposes,
celów chłodzenia, ― the temperature of cooling water discharged into
― temperatura wód chłodniczych odprowadzonych lakes and their inflows does not exceed 26°C as
do jezior oraz ich dopływów nie przekracza well as other waters, except territorial sea, does
26°C, a do pozostałych wód, z wyjątkiem morza not exceed 35°C.
terytorialnego, nie przekracza 35°C. Data regarding treated wastewater concern
Dane o ściekach oczyszczanych dotyczą ście- wastewater treated mechanically, chemically,
ków oczyszczanych mechanicznie, chemicznie, biologically and with increased biogene removal,
biologicznie oraz z podwyższonym usuwaniem discharged into waters or into the ground.
biogenów i odprowadzonych do wód lub do ziemi. Mechanical treatment of wastewater is under-
Przez ścieki oczyszczane mechanicznie rozu- stood as the process of removing only non-soluble
mie się ścieki poddane procesowi usuwania jedynie pollutants, i.e., solid bodies and fats subject to
zanieczyszczeń nierozpuszczalnych, tj. ciał stałych settlement or floatation, through the use of grates,
i tłuszczów ulegających osadzaniu lub flotacji, przy filters, grit chambers, grease traps in conjunction
użyciu krat, sit, piaskowników, odtłuszczaczy współ- with Imhoff tanks.
pracujących z osadnikami Imhoffa. Chemical treatment of wastewater consists in
Chemiczne oczyszczanie ścieków polega na precipitating certain soluble compounds, or their
wytrącaniu niektórych związków rozpuszczalnych neutralization through chemical methods, such as
względnie ich neutralizacji metodami chemicznymi, coagulation, sorption on active carbon, etc.
takimi jak koagulacja, sorpcja na węglu aktywnym itp. Biological treatment of wastewater occurs
Biologiczne oczyszczanie ścieków następuje through mineralization processes caused by
w procesie mineralizacji przez drobnoustroje w śro- microorganisms in the natural water environment
dowisku wodnym w sposób naturalny (np. poprzez (e.g. through agricultural use of wastewater,
rolnicze wykorzystanie ścieków, zraszanie pól, sta-
field irrigation, fish ponds) or in artificial facilities
wy rybne) lub w urządzeniach sztucznych (złoża
biologiczne, osad czynny) i polega na usuwaniu ze (biofilters, activated sludge) and consists in the
ścieków zanieczyszczeń organicznych oraz związ- removal of organic pollutants or biogenous and
ków biogennych i refrakcyjnych. refractive compounds from wastewater.
Podwyższone usuwanie biogenów w ściekach Increased biogene removal from sewage oc-
następuje w oczyszczalniach ścieków o wysoko- curs in treatment plants with highly efficient treat-
efektywnych technologiach oczyszczania (głównie ment technologies (mostly biological, and also
biologicznych, a także chemicznych) umożliwiają- chemical) allowing for an increased reduction in
cych zwiększoną redukcję azotu i fosforu. nitrogen and phosphorus content.
Kilkustopniowe oczyszczanie mechaniczne A few steps treatment mechanical and biologic-
i biologiczne lub mechaniczno-chemiczno-biolo- al or mechanical, chemical and biological of dis-
giczne odprowadzanych ścieków zakwalifikowano charging wastewater was classified as a higher
do wyższego stopnia oczyszczania (biologicznego degree of the treatment process (biological or
lub chemicznego). chemical).
Przez osady ściekowe rozumie się pochodzące Sewage sludge from wastewater treatment
z oczyszczalni ścieków osady z komór fermenta- plants are understood as sludge from sludge di-
Environmental protection 95
cyjnych oraz innych instalacji służących do oczysz- gesters and other installations, used for purifying
czania ścieków. wastewater.
11. Informacje o całkowitej emisji głównych 11. Information regarding total emission of
zanieczyszczeń powietrza, tj. o emisji ze wszyst- main air pollutants, i.e., concerning emission from
kich źródeł są danymi szacunkowymi wyliczony- all sources, is estimated on the basis of fuel con-
mi na podstawie zużycia paliw i wskaźników tech- sumption and technological indicators, compiled in
nologicznych, opracowanymi zgodnie z metodolo-
accordance with the Intergovernmental Panel on
gią Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu
(IPCC). Climate Change (IPCC) methodology.
Dane o emisji gazów cieplarnianych zostały Data regarding emission of greenhouse gases
oszacowane zgodnie z nową metodologią zaleca- were estimated in accordance with the new
ną do stosowania od 2015 r. przez Konferencję methodology recommended by the United Nations
Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych Framework Convention on Climate Change since
w sprawie zmian klimatu. Według uaktualnionej 2015. According to the updated IPCC categori-
klasyfikacji źródeł emisji opracowanej przez IPCC zation the sources of emissions are classified into 5
jest 5 głównych kategorii (sektorów) źródeł emisji: main categories (sectors): energy; industrial pro-
energia; procesy przemysłowe i stosowanie produk- cesses and product use; agriculture; land use, land
tów; rolnictwo; użytkowanie gruntów, zmiany użyt- use change and forestry; waste.
kowania gruntów i leśnictwo; odpady. Information regarding emission and reduction
Informacje o emisji i redukcji zanieczyszczeń of air pollutants from plants of significant nuisance
powietrza z zakładów szczególnie uciążliwych dla to air quality concerns organizational entities estab-
czystości powietrza dotyczą jednostek organizacyj- lished by the Minister of Environmental Protection
nych ustalonych przez Ministra Ochrony Środowi- and Natural Resources on the basis of the defined
ska i Zasobów Naturalnych na podstawie określo- amount of fees borne in 1986 for the annual emis-
nej wysokości opłat wniesionych w 1986 r. za rocz- sion of substances polluting the air, according to
ną emisję substancji zanieczyszczających powie- rates defined in the decree of the Council of Minis-
trze według stawek określonych w rozporządzeniu
ters, dated 13 I 1986, regarding payments for
Rady Ministrów z dnia 13 I 1986 r. w sprawie opłat
za gospodarcze korzystanie ze środowiska i wpro- economic use of the environment and modifications
wadzanie w nim zmian (Dz. U. Nr 7, poz. 40) z póź- to it (Journal of Laws No. 7, item 40) with later
niejszymi zmianami. amendments.
Ustalona zbiorowość badanych jednostek utrzy- The established group of surveyed entities main-
mywana corocznie, co zapewnia m.in. porównywal- tained annually which i.a. assures comparability of
ność wyników badań, może być powiększana data, may only be increased in specific cases,
jedynie w szczególnych przypadkach, np. o jed- e.g. by newly established or expanded entities with
nostki nowo uruchomione lub rozbudowane o wy- a high threshold of pollutant emission.
sokiej skali progowej emisji zanieczyszczeń. Data regarding particulate emission concern:
Dane o emisji pyłów dotyczą pyłów: ze spala- particulates from the combustion of fuels, particu-
nia paliw, cementowo-wapienniczych i materiałów lates from cement and lime, fire-resistant materials,
ogniotrwałych, krzemowych, nawozów sztucznych, silicates, artificial fertilizers, carbon and graphite,
węglowo-grafitowych, sadzy oraz innych rodzajów soot, as well as other types of particulates.
zanieczyszczeń pyłowych. Data regarding gas emission concern: sulphur
Dane o emisji gazów dotyczą: dwutlenku siarki, dioxide, carbon oxide, nitrogen oxides, hydrocar-
tlenku węgla, tlenków azotu, węglowodorów oraz bons, as well as other types of gaseous pollutants
innych rodzajów zanieczyszczeń gazowych (bez (excluding carbon dioxide).
dwutlenku węgla).
Data regarding particulate and gas emission in-
Dane o emisji pyłów i gazów obejmują emi-
sję zorganizowaną (z urządzeń technologicznych clude organized emission (from technological and
i ogrzewczych) oraz niezorganizowaną (z hałd, heating facilities) and non-organized emission (from
składowisk, w toku przeładunku substancji sypkich waste dumps and landfills, in the course of reload-
lub lotnych, z hal produkcyjnych itp.). ing of volatile or loose substances, from production
Wielkość emisji z poszczególnych źródeł i po- halls etc.).
szczególnych rodzajów zanieczyszczeń ustalo- The emission volumes of different pollutant
na została albo na drodze pomiarów, albo na pod- types from various sources were estimated
stawie obliczeń z bilansu surowcowo-paliwowego through measurements or on the basis of calcula-
w oparciu o wskaźniki emisji zanieczyszczeń tions of the raw material and fuel balance, based on
dla charakterystycznych procesów technologicz- pollutant emission indicators for the characteristic
nych. technological processes.
12. Informacje o całkowitej zawartości ozonu 12. Information regarding the total atmospheric
w atmosferze są wynikiem systematycznych ozone content is the result of systematic observa-
obserwacji ozonu atmosferycznego za pomocą tions of atmospheric ozone using the Dobson
spektrofotometru Dobsona, a od 1992 r. również
spektrofotometru Brewera. Jednostką całkowitej spectrophotometer, and since 1992 also Brewer
zawartości ozonu w atmosferze jest dobson (D), spectrophotometer. The dobson (D), also called the
zwany również miliatmocentymetrem (m atm-cm). miliatmocentimetre (m atm-cm) is the unit of total
Całkowita zawartość ozonu w atmosferze wyno- atmospheric ozone content. The total atmospheric
si 1 D, jeśli grubość warstwy ozonu zawartego ozone content equals 1 D when the thickness of the
w pionowym słupie powietrza o podstawie 1 cm2 ozone layer contained in an upright pillar of air with
i sprowadzonego do warunków normalnych (ciś- a 1 cm2 base and reduced to normal conditions
nienie 760 mmHg i temperatura 0°C) wynosi (pressure at 760 mmHg, and temperature at 0°C)
0,001 cm. equals 0,001 cm.
96 Stan i ochrona środowiska
13. Lasy ochronne są to obszary leśne, których 13. Protective forests are forest areas, the main
głównym zadaniem jest zachowanie na danym purpose of which is maintaining the soil, climatic,
terenie i w jego otoczeniu niezmienionych stosun- water as well as aesthetic and landscape values in
ków glebowych, klimatycznych, wodnych, a także a given area and its surroundings.
estetyczno-krajobrazowych. 14. Nature protection consists in maintaining,
14. Ochrona przyrody polega na zachowaniu, sustainable use and renovation of nature re-
zrównoważonym użytkowaniu oraz odnawianiu sources, objects and elements (among others,
zasobów, tworów i składników przyrody (m.in. plants, animals and fungi originally existing in envir-
dziko występujących oraz objętych ochroną ga- onment as well as subjected to species protection,
tunkową roślin, zwierząt i grzybów, zwierząt pro-
wadzących wędrowny tryb życia, siedlisk przyrod- wandering and migratory animals, habitats); forms
niczych); formami ochrony przyrody są: parki of nature protection are: national parks, nature
narodowe, rezerwaty przyrody, parki krajobrazo- reserves, landscape parks, protected landscape
we, obszary chronionego krajobrazu, obszary areas, Natura 2000 areas, documentation sites,
Natura 2000, stanowiska dokumentacyjne, użytki ecological areas, landscape-nature complexes,
ekologiczne, zespoły przyrodniczo-krajobrazowe, monuments of nature.
pomniki przyrody. The legal basis regulating establishing forms of
Podstawą prawną regulującą ustanowienie form nature protection is the Law on Nature Protection,
ochrony przyrody jest ustawa z dnia 16 IV 2004 r. dated 16 IV 2004 (uniform text, Journal of Laws
o ochronie przyrody (jednolity tekst, Dz. U. 2013 2013 item 627, with later amendments); the forms
poz. 627, z późniejszymi zmianami); formy te two- are created by way of the decree of the Council of
rzone są w drodze rozporządzenia Rady Ministrów Ministers or the Minister of the Environment, the
lub Ministra Środowiska, zarządzenia regionalnego regulation of regional director for environmental
dyrektora ochrony środowiska, uchwały sejmiku protection, the resolution of voivodship regional
województwa lub rady gminy. council or gmina council.
Parki narodowe obejmują obszary wyróżniające National parks include protected areas distin-
się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, guishing for particular natural, scientific, social,
naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyj- cultural and educational values, of the area of at
nymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na least 1000 ha, where all nature elements and spe-
których ochronie podlega cała przyroda oraz walory cific landscape features are protected.
krajobrazowe. National parks are created to preserve biodi-
Parki narodowe tworzy się w celu zachowania versity, resources, formations and elements of
różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i skład- inanimate nature and landscape features, restore
ników przyrody nieożywionej i walorów krajobrazo- a proper state of resources and elements of nature,
wych, przywrócenia właściwego stanu zasobów reconstruct distorted natural habitats of plants,
i składników przyrody oraz odtworzenia zniekształ-
animals or fungi.
conych siedlisk: przyrodniczych, roślin, zwierząt lub
grzybów. Nature reserves include areas having essential
Rezerwaty przyrody obejmują wyróżniające value for the environmental, scientific, cultural
się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, and landscape reasons in natural or slightly
naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobra- changed state — ecosystems, refuges and natural
zowymi obszary zachowane w stanie naturalnym sites. They also protect habitats of plants, ani-
lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedli- mals, fungi and formations and elements of inan-
ska przyrodnicze, a także siedliska: roślin, zwie- imate nature.
rząt i grzybów oraz twory i składniki przyrody Landscape parks are areas protected for nat-
nieożywionej. ural, historical and cultural values, as well as for
Parki krajobrazowe obejmują obszary chronione landscape features. The aim of landscape park’s
ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne creation is preservation, popularisation and dis-
i kulturowe oraz walory krajobrazowe w celu za- semination of these values in conditions of sustain-
chowania i popularyzacji tych wartości w warun- able development.
kach zrównoważonego rozwoju. Protected landscape areas include areas pro-
Obszary chronionego krajobrazu obejmują te- tected for the sake of distinguishing landscape
reny chronione ze względu na wyróżniający się characterised by various ecosystem types. These
krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, warto- areas are to be valuable because of their functions
ściowe ze względu na możliwość zaspokajania satisfying the needs of tourism and recreation and
potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub functions of ecological corridors.
pełnioną funkcję korytarzy ekologicznych. Natura 2000 network includes Special Protection
Sieć Natura 2000 obejmuje obszary specjalnej Areas (SPA) and Special Areas of Conservation
ochrony ptaków (OSO) oraz specjalne obszary (SAC) that until the creation by way of legal act are
ochrony siedlisk (SOO), które do czasu utworzenia Sites of Community Importance (SCI). The legal
w drodze aktu prawnego są obszarami mającymi basis for its functioning are: Directive 2009/147/EC
znaczenie dla Wspólnoty (OZW). Podstawą prawną of the European Parliament and of the Council on
jej funkcjonowania są: dyrektywa Parlamentu Euro- the conservation of wild birds (Birds Directive), that
pejskiego i Rady 2009/147/WE w sprawie ochrony
dzikiego ptactwa (zwana Dyrektywą Ptasią), okreś- specifies the criteria to designate and manage
lająca kryteria do wyznaczania ostoi dla gatunków special protection areas for endangered bird spe-
ptaków zagrożonych wyginięciem oraz dyrektywa cies as well as Council Directive 92/43/EEC on the
Rady 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przy- conservation of natural habitats and of wild fauna
rodniczych oraz dzikiej fauny i flory (zwana Dy- and flora (Habitats Directive), that specifies the
rektywą Siedliskową), określająca zasady ochro- rules of protection of the rest of the animal and
ny pozostałych gatunków zwierząt, a także roślin plant species as well as natural habitats and the
Environmental protection 97
i więcej odpadów (z wyłączeniem odpadów komu- accumulated 1 mln t of waste and more (excluding
nalnych). municipal waste).
Przez odzysk odpadów rozumie się jakikolwiek Recovery of waste shall mean any operation the
proces, którego głównym wynikiem jest to, aby principal result of which is waste serving a useful
odpady służyły użytecznemu zastosowaniu przez purpose by replacing other materials. Full definition
zastąpienie innych materiałów. Pełna definicja of waste recovery is included in the Law on Waste
odzysku odpadów zawarta jest w ustawie z dnia dated 14 XII 2012.
14 XII 2012 r. o odpadach. Disposal of waste shall mean any operation
Przez unieszkodliwianie odpadów rozumie się which is not recovery even when the operation has
proces niebędący odzyskiem, nawet jeżeli wtórnym
as a secondary consequence the reclamation of
skutkiem takiego procesu jest odzysk substancji lub
energii. substances or energy.
Magazynowanie odpadów to czasowe przecho- Waste storage means a temporary waste accu-
wywanie odpadów, które obejmuje: wstępne maga- mulation, which includes: preliminary storage of
zynowanie odpadów przez ich wytwórcę, tymcza- waste by its producer, temporary storage of waste
sowe magazynowanie odpadów przez prowadzące- by the unit collecting waste, storage of waste by the
go zbieranie odpadów, magazynowanie odpadów unit processing waste.
przez prowadzącego przetwarzanie odpadów. Landfilled waste is understood as waste trans-
Przez odpady składowane należy rozumieć od- ferred to landfill areas and waste facilities (including
pady umieszczone na składowiskach i w obiektach heaps, settling ponds).
unieszkodliwiania odpadów (w tym hałdach, sta- Data regarding landfilled up to now (accumu-
wach osadowych). lated) waste concern the quantity of waste de-
Dane o odpadach dotychczas składowanych posited on the grounds of the plants generating
(nagromadzonych) dotyczą ilości odpadów zde- it as a result of depositing it during the reporting
ponowanych na terenach własnych zakładów and previous years.
w wyniku składowania w roku sprawozdawczym 17. Data regarding outlays on fixed assets and
i w latach poprzednich. tangible effects of investments in environmen-
17. Dane o nakładach na środki trwałe służące tal protection and water management are pre-
ochronie środowiska i gospodarce wodnej oraz sented in accordance with the Polish Statistical
ich efektach rzeczowych prezentuje się zgodnie Classification of Environmental Protection and
z Polską Klasyfikacją Statystyczną dotyczącą Dzia- Facilities, introduced on the basis of the decree of
łalności i Urządzeń Związanych z Ochroną Środowi- the Council of Ministers, dated 2 III 1999 (Journal of
ska, wprowadzoną rozporządzeniem Rady Mini- Laws No. 25, item 218). This classification was
strów z dnia 2 III 1999 r. (Dz. U. Nr 25, poz. 218).
compiled on the basis of ECE/UN Single European
Klasyfikacja ta opracowana została na podstawie
Międzynarodowej Standardowej Statystycznej Kla- Standard Statistical Classification of Environmental
syfikacji EKG/ONZ dotyczącej Działalności i Urzą- Protection Activities and Facilities as well as with
dzeń Związanych z Ochroną Środowiska i Europej- European System for the Collection of Economic
skiego Systemu Zbierania Informacji Ekonomicz- Information on the Environment (SERIEE), imple-
nych dotyczących Ochrony Środowiska (SERIEE) mented by the European Union.
wdrożonego przez Unię Europejską. The presented data refer to: legal persons and
Prezentowane dane dotyczą: osób prawnych organizational entities without legal personality as
i jednostek organizacyjnych niemających osobowo- well as natural persons conducting economic activ-
ści prawnej oraz osób fizycznych prowadzących ity employing more than 9 persons (with the excep-
działalność gospodarczą, w których liczba pracują- tion of private farms in agriculture as well as natural
cych przekracza 9 osób (z wyłączeniem gospo- persons and civil law partnerships conducting
darstw indywidualnych w rolnictwie oraz osób economic activity — keeping the so-called rev-
fizycznych i spółek cywilnych prowadzących dzia- enues and expenses books), budgetary entities
łalność gospodarczą — prowadzących księgi przy- conducting economic activity classified according to
chodów i rozchodów), jednostek prowadzących NACE Rev. 2 to the section ”Public administration
działalność zaklasyfikowaną według PKD 2007 do and defence; compulsory social security” as well as
sekcji „Administracja publiczna i obrona narodowa; water and sewage companies, regardless of the
obowiązkowe zabezpieczenia społeczne”, a także number of employees.
spółek wodno-ściekowych bez względu na liczbę 18. Ecological funds — environmental pro-
pracujących. tection and water management funds (National
18. Fundusze ekologiczne — fundusze ochro- and voivodship as well as, until 2009, powiat and
ny środowiska i gospodarki wodnej (Narodowy gmina) — are funds created from income origin-
i wojewódzkie, a także do 2009 r. powiatowe ating i.a. from payments for use of natural envi-
i gminne) — są to fundusze tworzone m.in. z opłat
ronment (i.e. payments collected i.a. for: emission
za korzystanie ze środowiska (tj. kwot pieniężnych
pobieranych m.in. za: emisję zanieczyszczeń po- of air pollutants, placement of waste in the landfill
wietrza, umieszczanie odpadów na składowisku as well as withdrawal and use of water and re-
oraz pobór i korzystanie z wód i wprowadzanie leasing wastewater into water or the ground), the
ścieków do wód lub do ziemi), kar za naruszenie fines for violating environmental protection re-
wymagań w zakresie ochrony środowiska, spłat quirements, the repayments of loans granted for
pożyczek udzielonych inwestorom. investors.
Dane dotyczące funduszy ochrony środowiska Data concerning environmental protection and
i gospodarki wodnej (Narodowego i wojewódzkich) water management funds (National and voivod-
prezentuje się w ujęciu memoriałowym (z wyjątkiem ship) are presented on accrual basis (excluding
kar za naruszenie wymagań w zakresie ochro- fines for violating environmental protection re-
ny środowiska — w ujęciu kasowym). quirements — on cash basis).
Environmental protection 99
Zgodnie z ustawą z dnia 20 XI 2009 r. o zmianie According to the Law on Amending the Environ-
ustawy — Prawo ochrony środowiska oraz niektó- mental Protection Law and some other laws, dated
rych innych ustaw (Dz. U. Nr 215, poz. 1664) 20 XI 2009 (Journal of Laws No. 215, item 1664) as
z dniem 1 I 2010 r. powiatowe oraz gminne fun- of 1 I 2010, the powiat and gmina environmental
dusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej protection and water management funds were
uległy likwidacji, a ich przychody z tytułu opłat i kar liquidated and their revenues from environmental
środowiskowych oraz środki pieniężne i zobowią- payments and fines as well as cash and liabilities
zania przejęły budżety powiatów i gmin. Do zadań are assumed by the powiats and gminas budgets.
powiatów i gmin należy finansowanie ochrony The objective of powiat and gmina is to finance
środowiska i gospodarki wodnej w wysokości nie environmental protection and water management in
mniejszej niż kwota wpływów z tytułu opłat i kar the amount at least equal to the amount of income
środowiskowych, stanowiących dochody budżetów from environmental payments and fines, consisting
powiatów i gmin, pomniejszona o nadwyżkę z tytułu powiat and gmina budgets incomes and reduced by
tych dochodów przekazaną do funduszy wojewódz- surplus of these incomes that is transfered to voi-
kich. vodship funds.
100 Stan i ochrona środowiska
Powierzchnia ogólna b ............. 31269 31268 31268 — 0,82 0,81 Total area b
w tym: of which:
Użytki rolne ............................... 19148 18931 18683 –34 0,50 0,49 Agricultural land
w tym: of which:
grunty rolne zabudowane ...... 527 530 598 +69 0,01 0,02 agricultural built-up areas
Grunty pod wodami ................... 636 640 645 –4 0,02 0,02 Lands under waters
w tym powierzchniowymi ....... 558 561 566 –4 0,01 0,01 of which surface waters
w tym: tereny mieszkaniowe 234 278 323 +7 0,01 0,01 of which: residential areas
a Stan ludności w dniu 31 XII, odpowiednio dla lat 2004 i 2014. b Obszar lądowy (łącznie z wodami śródlądowymi) oraz
część morskich wód wewnętrznych; patrz dział „Geografia”, uwaga do tabl. 2 na str. 83.
Ź r ó d ł o: dane Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii.
a Population as of 31 XII, respectively for 2004 and 2014. b Land area (including inland waters) as well as a part of in-
ternal waters; see the chapter ”Geography”, note to the table 2 on page 83.
S o u r c e: data of the Head Office of Geodesy and Cartography.
Environmental protection 101
TABL. 2 (13). GRUNTY ROLNE WYŁĄCZONE NA CELE NIEROLNICZE I LEŚNE NA CELE NIELEŚNE a
AGRICULTURAL LAND DESIGNATED FOR NON-AGRICULTURAL PURPOSES
AND FOREST LAND DESIGNATED FOR NON-FOREST PURPOSES a
2005 2010 2013 2014
WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION
w ha in ha
Inne grunty rolne .......................................... 1266 1104 490 543 Other agricultural land
Pod drogi i szlaki komunikacyjne ................. 251 120 59 99 Roads and communication trails
Pod użytki kopalne ....................................... 465 824 577 790 Mining grounds
a W trybie obowiązujących przepisów prawnych o ochronie gruntów rolnych i leśnych. b—d Pochodzenia: b — mineral-
nego, c — mineralnego i organicznego, d — organicznego.
Ź r ó d ł o: w zakresie wyłączonych w trybie przepisów prawnych o ochronie gruntów rolnych i leśnych: gruntów rolnych
— dane Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, gruntów leśnych — dane Ministerstwa Środowiska.
a According to the existing legal regulations on the protection of agricultural and forest land. b—d Origin: b — mineral,
c — mineral and organic, d — organic.
S o u r c e: in regard to designated land according to the legal regulations on the protection of agricultural and forest land:
agricultural land — data of the Ministry of Agriculture and Rural Development, forest land — data of the Ministry of the
Environment.
Zrekultywowane (w ciągu roku) ....... 1861 1222 1941 2171 Reclaimed (during the year)
Zagospodarowane (w ciągu roku) ... 1132 581 697 700 Managed (during the year)
Gaz ziemny ............................ 291 206 128b 106b –4,6b Natural gas
Metan pokładów węgla .......... 58 28 87b 33b +1,4b Coal bed methane
Kamienie łamane i bloczne .... 750 341 10739 5712 +75,6 Crushed and block stones
Piaski i żwiry .......................... 9525 3923 18361 5524 +388 Sand and gravel
a Łącznie z obszarami zlewni poza granicami kraju; dane obliczono metodą regionów. b Łącznie z dopływami z zagrani-
cy. c Powierzchni ogólnej kraju. d Pobór wody na ujęciach przed wtłoczeniem do sieci.
Ź r ó d ł o: w zakresie opadów i odpływów — dane Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
a Including catchment basins outside the borders of the country; data were compiled using the regional method.
b Including foreign tributaries. c Total area of the country. d Water withdrawal by intakes before entering the network.
S o u r c e: in regard to precipitation and outflow — data of the Institute of Meteorology and Water Management.
a Wynika z porównania oceny stanu/potencjału ekologicznego i stanu chemicznego, uzupełnionego o wyniki ekstrapolacji
lub oceny eksperckiej i jest wypadkową tych ocen. b, c Dotyczy jednolitych części wód: b — naturalnych, c — sztucznych
i silnie zmienionych. d Łącznie ze zbiornikami zaporowymi (niebędącymi jednolitymi częściami wód rzek).
Ź r ó d ł o: dane Inspekcji Ochrony Środowiska.
a Results from a comparison of the ecological status/potential and chemical status assessment, supplemented by results
of extrapolation or expert assessment and is the resultant of those assessments. b, c Concerns uniform water bodies:
b — natural, c — artificial and heavily modified. d Including dam reservoirs (that are not uniform river water bodies).
S o u r c e: data of the Inspectorate for Environmental Protection.
Environmental protection 105
a Prowadzące zbiorowe zaopatrzenie ludności w wodę. b Określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia
29 III 2007 r. c Na podstawie szacunków.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Zdrowia.
a Providing collective water supply of the population. b Specified in the decree of the Minister of Health dated 29 III 2007.
c Estimated data.
S o u r c e: data of the Ministry of Health.
a Pracujące na sieci kanalizacyjnej; patrz dział „Infrastruktura komunalna. Mieszkania”, tabl. 1 i 3 na str. 325 i 326.
b Ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków — na podstawie szacunków, ludność ogółem — na podstawie bilansów.
a On sewage network; see the chapter ”Municipal infrastructure. Dwellings”, tables 1 and 3 on pages 325 and 326.
b Population connected to wastewater treatment plants — estimated data, total population — based on balances.
a Do uprawy wszystkich płodów rolnych wprowadzanych do obrotu handlowego, włączając w to uprawy przeznaczone
do produkcji pasz.
a To cultivation of all crops marketed, including crops designed to produce fodder.
Environmental protection 107
O G Ó Ł E M ...................... 1217 937 847 851 861 798 471 449 407 T O T A L
Źródła stacjonarne: Stationary sources:
energetyka zawodowa .... 673 365 290 246 233 203 39 20 17 power generating plants
energetyka przemysłowa 214 176 167 81 72 76 13 8 8 industrial power plants
technologie przemysłowe 11 14 11 19 24 24 62 57 60 industrial technologies
inne źródłac .................... 319 381 377 128 152 141 285 274 237 other sourcesc
Źródła mobilne ................... 1 2 1 376 379 355 72 90 85 Mobile sources
a, b Patrz notki do tabl. 14. c Kotłownie lokalne, paleniska domowe, rolnictwo i inne.
Ź r ó d ł o: dane Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami.
a, b See footnotes to the table 14. c Local boiler plants, household furnaces, agriculture and others.
S o u r c e: data of the National Centre for Emissions Management.
W TYSIĄCACH TON
IN THOUSANDS TONNES
Zakłady szczególnie uciążliwe dla czystości Plants of significant nuisance to air qualitya
powietrzaa (stan w dniu 31 XII) ................. 1695 1796 1761 1787 (as of 31 XII)
w tym wyposażone w urządzenia do re- of which possessing systems to reduce
dukcji zanieczyszczeń: the emission of:
pyłowych ............................................... 1228 1209 1181 1183 particulates
gazowych ............................................. 233 260 256 246 gases
Emisja zanieczyszczeń w tys. t: Emission of pollutants in thous. t:
pyłowych .................................................. 111 63 50 47 particulates
w tym: of which:
pyły ze spalania paliw ........................... 89 45 33 31 particulates from the combustion of fuels
pyły cementowo-wapiennicze i materia- cement and lime particulates as well as
łów ogniotrwałych .............................. 3 2 2 2 fire-resistant materials
gazowych (bez dwutlenku węgla) ............. 2007 1704 1591 1573 gases (excluding carbon dioxide)
w tym: dwutlenek siarki ......................... 856 519 427 402 of which: sulphur dioxide
tlenek węgla .............................. 326 344 330 347 carbon oxide
tlenki azotu ................................ 351 341 304 281 nitrogen oxides
Zanieczyszczenia zatrzymane w urządze- Pollutants retained in pollutant reduction
niach do redukcji zanieczyszczeń: systems:
w tysiącach ton: in thousand tonnes:
pyłowe .................................................. 17933 19192 19913 19618 particulates
gazowe (bez dwutlenku węgla) ............. 1967 2299 2302 2322 gases (excluding carbon dioxide)
w % zanieczyszczeń wytworzonych: in % of pollutants produced:
pyłowych ............................................... 99,4 99,7 99,8 99,8 particulates
gazowych (bez dwutlenku węgla) ......... 49,5 57,4 59,1 59,6 gases (excluding carbon dioxide)
Zwiększenie (+) lub zmniejszenie (–) zanie- Increase (+) or decrease (–) in pollutants b
czyszczeńb w tys. t: in thous. t:
pyłowych .................................................. –12 +0,3 –2 –3 particulates
gazowych (bez dwutlenku węgla) ............. +1 +37 –36 –17 gases (excluding carbon dioxide)
w tym dwutlenek siarki .......................... –13 +7 –42 –25 of which sulphur dioxide
a Emitujące pyły, gazy lub równocześnie pyły i gazy. b W warunkach porównywalnych w stosunku do roku poprzedniego,
tj. dla tych samych zakładów i rodzajów zanieczyszczeń obliczonych według tych samych metod.
a Emitting particulates, gases or particulates and gases. b In comparable conditions in relation to the previous year,
i.e., for the same plants and pollutant types, and calculated according to the same methods.
Environmental protection 109
OGÓŁEM
TOTAL
2005 ......................................... 343 362 368 380 353 350 325 305 279 272 291 322
2010 ......................................... 343 377 395 396 367 346 333 316 316 300 300 338
2013 ......................................... 348 383 392 373 350 347 344 317 305 278 281 279
2014 ......................................... 326 362 339 371 370 356 334 329 296 282 271 309
2005 do 1963—2004 ................ +3 –11 –14 –7 –17 –7 –15 –16 –22 –17 +2 +10
to
2010 do 1963—2009 ................ +5 +5 +14 +12 –1 –9 –5 –4 +16 +13 +13 +29
to
2013 do 1963—2012 ................ +11 +11 +10 –11 –17 –7 +7 –2 +5 –9 –6 –30
to
2014 do 1963—2013 ................
to –11 –9 –42 –12 +3 +2 –3 +10 –4 –5 –15 +1
a Pomiary wykonane w Centralnym Obserwatorium Geofizycznym Polskiej Akademii Nauk w Belsku k. Grójca.
Ź r ó d ł o: dane Inspekcji Ochrony Środowiska oraz Instytutu Geofizyki Polskiej Akademii Nauk uzyskane w ramach
systemu Państwowego Monitoringu Środowiska.
a Measurements were made by the Central Geophysical Observatory of the Polish Academy of Sciences in Belsk,
near Grójec.
S o u r c e: data of the Inspectorate for Environmental Protection and the Institute of Geophysics, Polish Academy
of Sciences obtained from the State Environmental Monitoring system.
a W lasach w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. b, c W 2005 r. określane jako:
b — w strefach szkodliwego oddziaływania przemysłu, c — w miastach i wokół miast.
Ź r ó d ł o: dane Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych.
a In forests managed by the State Forests National Forest Holding. b, c In 2005 defined as: b — within zones character-
ized by harmful influence of industry, c — in urban areas and around urban centres.
S o u r c e: data of the Directorate General of the State Forests.
110 Stan i ochrona środowiska
a Uszeregowane malejąco według powierzchni ogółem. b Powierzchnia, na której chroniona jest cała przyroda i jest
całkowicie zaniechana bezpośrednia ingerencja człowieka. c Bez wód przybrzeżnych M. Bałtyckiego.
a Listed according to decreasing grand total area. b The area in which all forms of nature are protected and direct human
interference is entirely abandoned. c Excluding coastal water of the Baltic Sea.
Environmental protection 111
a Uszeregowane malejąco według powierzchni ogółem. b Powierzchnia, na której chroniona jest cała przyroda i jest
całkowicie zaniechana bezpośrednia ingerencja człowieka. c Bez wód przybrzeżnych M. Bałtyckiego.
a Listed according to decreasing grand total area. b The area in which all forms of nature are protected and direct human
interference is entirely abandoned. c Excluding coastal water of the Baltic Sea.
a Powierzchnia, na której chroniona jest cała przyroda i jest całkowicie zaniechana bezpośrednia ingerencja człowieka.
a The area in which all forms of nature are protected and direct human interference is entirely abandoned.
112 Stan i ochrona środowiska
a Uszeregowane malejąco według powierzchni ogółem. b Łącznie z rezerwatami przyrody i innymi formami ochrony
przyrody położonymi na terenie parków. c Z braku aktualnych pomiarów geodezyjnych dane podaje się bez powierzchni
parków krajobrazowych woj. małopolskiego.
a Listed according to decreasing total area. b Including nature reserves and other forms of nature protection located within
parks. c Because of lack of current geodesic measurements data are presented excluding area for landscape parks of
małopolskie voivodship.
a Powierzchnie obszarów specjalnej ochrony ptaków i specjalnych obszarów ochrony siedlisk mogą się częściowo
lub w całości pokrywać ze sobą oraz z innymi formami ochrony przyrody; łącznie z obszarami Natura 2000 leżącymi
na M. Bałtyckim. b Obszary mające znaczenie dla Wspólnoty, patrz uwagi ogólne, ust. 14 na str. 96.
Ź r ó d ł o: dane Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.
a Special Protection Areas and Special Areas of Conservation can overlap with each other and with other forms of nature
protection, either in part or in whole; including the Natura 2000 areas located on the Baltic Sea. b Sites of Community
Importance, see general notes, item 14 on page 96.
S o u r c e: data of the General Directorate for Environmental Protection.
Environmental protection 113
a Łącznie z grotami. b W tym 154 źródła, wodospady i wywierzyska oraz 129 krzewów.
a Including grottos. b Of which 154 sources, waterfalls and exsurgents as well as 129 bushes.
a Dane szacunkowe; z wyjątkiem żubrów, podawanych na podstawie „Księgi Rodowodowej Żubrów”, prowadzonej
od 1947 r.
Ź r ó d ł o: dane Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.
a Estimated data; except European bison, presented on the basis of the ”European Bison Pedigree Book”, conducted
since 1947.
S o u r c e: data of the General Directorate for Environmental Protection.
2005 ............................ 1,0 0,6 1,0 0,4 0,7 0,6 0,6 0,4
2010 ............................ 0,8 0,6 1,0 0,4 0,4 0,6 0,5 0,4
2013 ............................ 1,0 0,9 1,1 0,6 0,8 0,4 0,4 0,6
2014 ............................ 0,8 0,7 0,9 0,5 0,5 0,7 0,9 0,5
w tym: of which:
Mieszanki popiołowo-żu-
żlowe z mokrego od- Dust-slag compounds
prowadzania odpadów from wet treatment of
paleniskowych ............ 12,0 0,0 10,4 10,4 1,3 0,2 285,9 furnace waste
Popioły lotne z węgla ..... 3,8 0,1 0,1 0,0 3,5 0,1 26,9 Coal fly ash
Osady z klarowania wo- 2,7 0,4 2,3 0,0 0,0 0,0 0,3 Sludges from water clari-
dy ............................... fication
a Z wyłączeniem odpadów komunalnych; dane o odpadach komunalnych patrz dział „Infrastruktura komunalna. Mieszka-
nia”, tabl. 8 na str. 330. b Na terenach własnych zakładów. c We własnym zakresie przez wytwórcę. d Na terenach wła-
snych zakładów i innych terenach.
a Excluding municipal waste; data on municipal waste see the chapter ”Municipal infrastructure. Dwellings”, table 8
on page 330. b On own plant grounds. c By waste producer on its own. d On own plant grounds and other lands.
Environmental protection 115
TABL. 29 (40). NAKŁADY NA ŚRODKI TRWAŁE SŁUŻĄCE OCHRONIE ŚRODOWISKA I GOSPODARCE WODNEJa
(ceny bieżące)
OUTLAYS ON FIXED ASSETS IN ENVIRONMENTAL PROTECTION AND WATER MANAGEMENT a
(current prices)
W MILIONACH ZŁOTYCH
IN MILLION ZLOTYS
w tym: of which:
w tym nakłady na nowe techniki i tech- of which outlays on modern fuel com-
nologie spalania paliwb ..................... 406,9 727,1 770,7 1520,1 bustion technologiesb
oczyszczanie ścieków komunalnych .... 839,3 1626,4 1203,5 1281,0 municipal wastewater treatment
systemy obiegowego zasilania wodą .... 45,9 21,2 5,5 9,5 circulation systems of water supply
Zmniejszanie hałasu i wibracji .................. 113,9 141,6 409,5 555,3 Noise and vibration reduction
Ujęcia i doprowadzenia wody ................... 863,3 1798,4 1020,6 1127,4 Water intakes and systems
Stacje uzdatniania wody .......................... 291,8 709,4 445,9 589,6 Water treatment plants
Zbiorniki i stopnie wodne ......................... 335,3 441,4 720,9 830,6 Water reservoirs and falls
przepustowość oczyszczalni w dam3/d ..... 122,8 121,6 420,5 51,0 capacity of treatment plants in dam3/24 h
z podwyższonym usuwaniem biogenów 35,2 8,2 5,5 12,9 with increased biogene removal
redukcji zanieczyszczeń: pyłowych .......... 238,0 4,2 18,4 31,9 reduce: particulate pollutants
gospodarczego wykorzystania odpadów 528 3495 1757 957 economic use of waste
Wydajność ujęć wodnycha w dam3/d ............ 98,4 106,3 78,4 57,4 Capacity of water intakesa in dam3/24 h
Uzdatnianie wody w dam3/d ......................... 146,8 127,8 118,3 71,6 Water treatment in dam3/24 h
Sieć wodociągowa w km .............................. 5576 6271 4315 4043 Water supply network in km
Pojemność zbiorników wodnych w hm3 ........ 51,9 0,2 4,9 0,6 Capacity of water reservoirs in hm3
ŚRODKI
FUNDS
Stan funduszy na początek roku ................ 17815,8 10600,5 7215,3 Funds at the beginning of the year
Stan funduszy na koniec roku .................... 18025,9 10652,2 7373,7 Funds at the end of the year
DZIEDZINY FINANSOWANIA
DOMAIN OF FINANCING
U w a g a. Ponadto urzędy marszałkowskie oraz Inspekcja Ochrony Środowiska przekazały do budżetów powiatów
161,2 mln zł (w tym 158,8 mln zł z tytułu opłat za korzystanie ze środowiska) oraz do budżetów gmin — 647,1 mln zł
(w tym 454,4 mln zł z tytułu opłat za korzystanie ze środowiska oraz 173,7 mln zł z tytułu opłat i kar za usuwanie drzew
i krzewów).
Ź r ó d ł o: dane Zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
N o t e. Moreover, marshals’ offices and the Inspectorate for Environmental Protection transferred to powiats budgets
161,2 mln zl (of which 158,8 mln zl from payments for use of natural environment) and to gminas budgets — 647,1 mln zl
(of which 454,4 mln zl from payments for use of natural environment and 173,7 mln zl from payments and fines for removal
of trees and bushes).
S o u r c e: data of the Management Board of the National Fund for Environmental Protection and Water Management.
DZIAŁ III CHAPTER III
ORGANIZACJA PAŃSTWA ORGANIZATION OF THE STATE
Kadencje Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej Terms of office of the Sejm and Senate of the Repub-
zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej z dnia lic of Poland in accordance with the Constitution of the
2 IV 1997 r., art. 98, ust. 1: Republic of Poland, dated 2 IV 1997, Art. 98, par. 1:
Sejm: VI kadencji — od 5 XI 2007 r. do 7 XI 2011 r., Sejm: VI term — from 5 XI 2007 to 7 XI 2011,
VII kadencji — od 8 XI 2011 r. VII term — since 8 XI 2011.
Senat: VII kadencji — od 5 XI 2007 r. do 7 XI 2011 r., Senate: VII term — from 5 XI 2007 to 7 XI 2011,
VIII kadencji — od 8 XI 2011 r. VIII term — since 8 XI 2011.
Kadencja Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wy- The term of office of the President of the Republic of
bieranego w wyborach powszechnych trwa 5 lat. Poland, elected in a general election, lasts 5 years.
Bronisław Maria Komorowski — od 6 VIII 2010 r. Bronisław Maria Komorowski — from 6 VIII 2010
do 6 VIII 2015 r. to 6 VIII 2015.
Andrzej Sebastian Duda — od 6 VIII 2015 r. Andrzej Sebastian Duda — since 6 VIII 2015.
Uwaga do tablic 1, 2, 5 i 14
Frekwencja wyborcza oznacza stosunek liczby oddanych głosów (ważnych kart do głosowania) do ogólnej liczby osób
uprawnionych do głosowania, z wyjątkiem wyborów w 2007 r. do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (patrz notka a
do tabl. 2).
Note to tables 1, 2, 5 and 14
Voting turnout constituted the rate of the number of votes cast (valid voting cards) to the total number of persons entitled
to vote, with the exception of the elections in 2007 to the Sejm and Senate of the Republic of Poland (see footnote a to the
table 2).
Uprawnieni do głosowania w tys. ........................ 30565,3 30636,5 Persons entitled to vote in thous.
w tym głosy ważne: w tysiącach ...................... 7364,8 7069,5 of which valid votes: in thousands
U w a g a. W wyniku wyborów wszystkie mandaty zostały obsadzone, w tym w dniu 7 VI 2009 r. wybrano 11 kobiet,
a w dniu 25 V 2014 r. — 12 kobiet.
Ź r ó d ł o: dane Państwowej Komisji Wyborczej.
N o t e. As a result of elections all mandates were filled, of which on 7 V 2009, 11 women were elected and on 25 V 2014
— 12 women.
S o u r c e: data of the National Electoral Commission.
Pozostałe komitety wyborczea ............ 627 897,7 12,70 — Other election committeesa
WEDŁUG WIEKU
BY AGE
U w a g a. Według stanu w dniu 31 XII 2014 r. było 457 posłów (w tym 111 kobiet) oraz 99 senatorów (w tym 13 kobiet),
tj. bez 3 posłów i 1 senatora, których mandaty wygasły z uwagi na pełnienie innych funkcji.
Ź r ó d ł o: dane Kancelarii Sejmu i Kancelarii Senatu.
N o t e. As of 31 XII 2014 there were 457 deputies (of which 111 women) and 99 senators (of which 13 women), i.e. with-
out 3 deputies and 1 senator whose mandates have expired due to performing other functions.
S o u r c e: data of the Chancellery of the Sejm and the Chancellery of the Senate.
TABL. 8 (50). KLUBY I KOŁA POSELSKIE VII KADENCJI SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W 2014 R.
Stan w dniu 31 XII
DEPUTY CLUBS AND GROUPS OF THE VII TERM OF THE SEJM OF THE REPUBLIC OF POLAND IN 2014
As of 31 XII
Członkowie
WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION
Members
Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska ........ 199 Parliamentary Club Civic Platform
Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość ....... 132 Parliamentary Club Law and Justice
Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Lu-
dowego ............................................................ 36 Parliamentary Club of the Polish People’s Party
Klub Poselski Sojusz Lewicy Demokratycznej ..... 33 Deputies’ Club Democratic Left Alliance
Klub Parlamentarny Sprawiedliwa Polskaa .......... 15 Parliamentary Club Righteous Poland a
Klub Poselski Twój Ruch ..................................... 15 Deputies’ Club Your Move
b
Koło Poselskie Bezpieczeństwo i Gospodarka 5 Deputies’ Group Safety and Economy b
Posłowie niezrzeszeni .......................................... 22 Independent deputies
TABL. 9 (51). KLUBY I KOŁA SENACKIE VIII KADENCJI SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W 2014 R.
Stan w dniu 31 XII
SENATE CLUBS AND GROUPS OF THE VIII TERM OF THE SENATE
OF THE REPUBLIC OF POLAND IN 2014
As of 31 XII
Członkowie
WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION
Members
TABL. 10 (52). WYBRANE DANE O DZIAŁALNOŚCI VI ORAZ VII KADENCJI SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
SELECTED DATA REGARDING THE ACTIVITY OF THE VI AND VII TERM OF THE SEJM
OF THE REPUBLIC OF POLAND
Kadencje Sejmu
WYSZCZEGÓLNIENIE Sejm terms SPECIFICATION
VI VIIa
a Dane dotyczą okresu od 8 XI 2011 r. do 31 XII 2014 r. b Dotyczy projektów, którym nadano numer druku, a tym samym
rozpoczęto procedowanie ścieżki legislacyjnej.
Ź r ó d ł o: dane Kancelarii Sejmu.
a Data concern the period from 8 XI 2011 to 31 XII 2014. b Concerns draft bills with assigned form number which are
considered in legislative procedure.
S o u r c e: data of the Chancellery of the Sejm.
Organization of the State 123
TABL. 11 (53). DZIAŁALNOŚĆ STAŁYCH KOMISJI SEJMOWYCH VI ORAZ VII KADENCJI SEJMU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
ACTIVITIES OF STANDING COMMITTEES OF THE SEJM OF THE REPUBLIC OF POLAND
DURING THE VI AND VII TERM
Kadencje Sejmu Sejm terms
VI VIIa
posie- posie- uchwalone
dzenia dzenia passed
WYSZCZEGÓLNIENIE człon- człon- SPECIFICATION
komisji komisji
kowieb kowieb dezy-
com- com- opinie
mem-
mittee
mem-
mittee deraty
bersb bersb desi-
opin-
ses- ses- ions
sions sions derata
a Dane dotyczą okresu od 8 XI 2011 r. do 31 XII 2014 r. b Stan w końcu okresu. c, d, f Powołane: c — 23 XI 2012 r.,
d — 29 X 2010 r., f — 9 V 2014 r. e Do 12 I 2009 r. Komisja Kultury Fizycznej i Sportu. g Do 8 XI 2012 r. Komisja Admini-
stracji i Spraw Wewnętrznych.
U w a g a. W Sejmie działało również: w VI kadencji — 8 komisji nadzwyczajnych i 4 komisje śledcze, w VII kadencji
— 6 komisji nadzwyczajnych.
Ź r ó d ł o: dane Kancelarii Sejmu.
a Data concern the period from 8 XI 2011 to 31 XII 2014. b End of the period. c, d, f Established on: c — 23 XI 2012,
d — 29 X 2010, f — 9 V 2014. e Until 12 I 2009 Physical Education and Sport Committee. g Until 8 XI 2012 Administration
and Internal Affairs Committee.
N o t e. In the VI term of the Sejm there were also 8 special committees and 4 investigative committees, in the VII term
of the Sejm — 6 special committees.
S o u r c e: data of the Chancellery of the Sejm.
124 Organizacja państwa
TABL. 12 (54). WYBRANE DANE O DZIAŁALNOŚCI VII ORAZ VIII KADENCJI SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
SELECTED DATA REGARDING THE ACTIVITY OF THE VII AND VIII TERM OF THE SENATE
OF THE REPUBLIC OF POLAND
Kadencje Senatu
WYSZCZEGÓLNIENIE Senate terms SPECIFICATION
VII VIIIa
TABL. 13 (55). DZIAŁALNOŚĆ STAŁYCH KOMISJI SENACKICH VII ORAZ VIII KADENCJI SENATU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
ACTIVITIES OF STANDING COMMITTEES OF THE SENATE OF THE REPUBLIC OF POLAND
DURING THE VII AND VIII TERM
Kadencje Senatu Senate terms
VII VIIIa
posie- posie-
WYSZCZEGÓLNIENIE człon- dzenia człon- dzenia SPECIFICATION
kowieb komisji kowieb komisji
mem- com- mem- com-
bersb mittee bersb mittee
sessions sessions
Komisja Budżetu i Finansów Publicznychc 8 161 10 198 Budget and Public Finance Committeec
Komisja Gospodarki Narodowej ............... 16 353 14 206 National Economy Committee
Komisja Kultury i Środków Przekazu ........ 11 100 12 70 Culture and Media Committee
Komisja Nauki, Edukacji i Sportu ............. 8 117 11 74 Science, Education and Sport Committee
Komisja Obrony Narodowej ..................... 16 107 14 84 National Defence Committee
Komisja Praw Człowieka, Praworządno- Human Rights, the Rule of Law and
ści i Petycjid .......................................... 8 319 9 228 Petitions Committee d
Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Rules, Ethics and Senatorial Affairs
Senatorskich ........................................ 8 107 7 55 Committee
Komisja Rodziny i Polityki Społecznej ...... 8 215 12 147 Family and Social Policy Committee
Agriculture and Rural Development Com-
Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi e .......... 15 171 14 129 mittee e
Komisja Samorządu Terytorialnego i Ad- Local Self-Government and State Admin-
ministracji Państwowej ......................... 11 301 15 207 istration Committee
Komisja Spraw Emigracji i Łączności Emigration Affairs and Contacts with
z Polakami za Granicą ......................... 17 97 11 71 Poles Abroad Committee
Komisja Spraw Unii Europejskiej ............. 19 157 11 119 European Union Affairs Committee
Komisja Spraw Zagranicznych ................. 8 185 11 145 Foreign Affairs Committee
Komisja Środowiskac ............................... 15 109 9 111 Environment Committeec
Komisja Ustawodawcza ........................... 9 455 13 343 Legislative Committee
Komisja Zdrowia ...................................... 10 132 11 90 Health Committee
a Dane dotyczą okresu od 8 XI 2011 r. do 31 XII 2014 r. b Stan w końcu okresu. c Powołane 14 I 2009 r. d, e Do 31 XII
2008 r.: d — Komisja Praw Człowieka i Praworządności, e — Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska.
Ź r ó d ł o: dane Kancelarii Senatu.
a Data concern the period from 8 XI 2011 to 31 XII 2014. b End of the period. c Established on 14 I 2009. d, e Until 31 XII
2008: d — Human Rights and the Rule of Law Committee, e — Agriculture and Environmental Protection Committee.
S o u r c e: data of the Chancellery of the Senate.
Organization of the State 125
Liczba mandatów ................. 2010 37848 1701 6290 561 409 Number of mandates
2014 37842 1694 6276 555 423
Liczba zarejestrowanych kan- Number of registered candidates
dydatów na radnych: for councillors:
w tysiącach ...................... 2010 160,0 20,7 61,3 8,9 3,2 in thousands
2014 131,8 22,8 64,9 8,9 4,7
na 1 mandat ..................... 2010 4,2 12,2 9,7 15,9 7,8 per mandate
2014 3,5 13,5 10,3 16,0 11,2
Uprawnieni do głosowania 2010 20209,8 10041,0 20567,8 30608,5 1339,3 Persons entitled to vote in thous.
w tys. 2014 20047,6 9837,2 20628,5 30613,7 1335,7
Oddane głosy: w tysiącach 2010 10157,9 4175,9 10299,2 14466,0 647,0 Votes cast: in thousands
2014 10117,7 4056,0 10358,1 14453,9 632,6
w % upraw- 2010 50,3 41,6 50,1 47,3 48,3 in % of entitled voters
nionych 2014 50,5 41,2 50,2 47,2 47,4
w tym głosy ważne: of which valid votes:
w tysiącach ................... 2010 9787,5 4022,1 9457,3 12721,4 625,0 in thousands
2014 9680,4 3751,9 8631,8 11928,7 599,5
w % uprawnionych ........ 2010 48,4 40,1 46,0 41,6 46,7 in % of entitled voters
2014 48,3 38,1 41,8 39,0 44,9
I TURA WYBORÓW a
I ELECTION ROUND a
Liczba mandatów ........................ 2010 2479 1576 796 107 Number of mandates
2014 2477 1565 806 106
Liczba zarejestrowanych kandy-
datów: Number of registered candidates:
ogółem .................................... 2010 7775 4376 2808 591 total
2014 8029 4450 2960 619
na 1 mandat ............................ 2010 3,1 2,8 3,5 5,5 per mandate
2014 3,2 2,8 3,7 5,8
Uprawnieni do głosowania w tys. 2010 30609,1 8589,0 10008,4 12011,6 Persons entitled to vote in thous.
2014 30439,3 8713,3 10059,5 11666,5
a Wybory odbyły się w dniach 21 XI 2010 r. oraz 16 XI 2014 r. b Bez rad miast w miastach na prawach powiatu; dane
dotyczące uprawnionych do głosowania i oddanych głosów nie obejmują tych okręgów wyborczych, w których nie przepro-
wadzono głosowania z uwagi na fakt, że liczba kandydatów była równa lub mniejsza od liczby mandatów. c Zgodnie
z ustawą z dnia 15 III 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy (Dz. U. Nr 41, poz. 361) z późniejszymi zmianami,
Warszawa jest gminą mającą status miasta na prawach powiatu, w skład której wchodzi 18 dzielnic.
a Elections took place on 21 XI 2010 and 16 XI 2014. b Excluding city councils in cities with powiat status; data concern-
ing persons entitled to vote as well as cast votes do not include election districts where voting was not conducted because
the number of candidates was equal or lower than number of mandates. c In compliance with the Law on the System of the
Capital City Warszawa, dated 15 III 2002 (Journal of Laws No. 41, item 361) with later amendments, Warszawa is a gmina
possessing status of city with powiat status, encompassing 18 city districts.
126 Organizacja państwa
Oddane głosy: w tysiącach ......... 2010 14482,7 4549,7 4905,2 5027,7 Votes cast: in thousands
2014 14410,4 4666,2 4911,9 4832,2
w % uprawnio- 2010 47,3 53,0 49,0 41,9 in % of entitled voters
nych 2014 47,3 53,6 48,8 41,4
w tym głosy ważne: of which valid votes:
w tysiącach .......................... 2010 14242,2 4464,2 4811,0 4967,1 in thousands
2014 14105,1 4560,2 4795,4 4749,5
w % uprawnionych ............... 2010 46,5 52,0 48,1 41,4 in % of entitled voters
2014 46,3 52,3 47,7 40,7
Liczba obsadzonych mandatów 2010 1741 1172 517 52 Number of filled mandates
2014 1586 1119 431 36
II TURA WYBORÓW d
II ELECTION ROUND d
a, d Wybory odbyły się w dniach: a — 21 XI 2010 r. oraz 16 XI 2014 r., d — 5 lub 19 XII 2010 r. oraz 30 XI 2014 r.
U w a g a. W 2014 r.:
1) dane nie uwzględniają gminy wiejskiej Zielona Góra oraz miasta na prawach powiatu Zielona Góra, ponieważ wybory do
tych jednostek nie odbyły się z uwagi na ich połączenie z dniem 1 I 2015 r., zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów
z dnia 29 VII 2014 r. ― Dz. U. poz. 1023 (wybory odbyły się w marcu 2015 r.);
2) w liczbie obsadzonych mandatów nie uwzględniono wyboru 2 wójtów, którzy jako jedyni kandydaci nie otrzymali więcej
niż połowy ważnie oddanych głosów (wyboru wójtów dokonały rady gmin w grudniu 2014 r.).
Ź r ó d ł o: dane Państwowej Komisji Wyborczej.
a, d Elections took place on: a — 21 XI 2010 and 16 XI 2014, d — 5 or 19 XII 2010 and 30 XI 2014.
N o t e. In 2014:
1) data do not include rural gmina Zielona Góra and the city with powiat status Zielona Góra, because elections to these
units were not held due to their combination since 1 I 2015, according to the decree of the Council of Ministers, dated
29 VII 2014 ― Journal of Laws item 1023 (elections took place in March 2015);
2) in the number of filled mandates data do not include election of 2 village mayors who, as the only candidates, did not
receive more than a half of valid cast votes (elections of village mayors were made by gmina councils in December
2014).
S o u r c e: data of the National Electoral Commission.
Organization of the State 127
w wieku:
aged:
60 lat i więcej ................................ 6705 1566 444 144 1382 241 122 26
and more
STAN W DNIU 31 XII
AS OF 31 XII
Ogółem
TotaI
60 lat i więcej ................................ 6994 1648 473 157 1465 272 128 28
and more
Według poziomu wykształcenia
By educational level
Wyższe ......................................... 13521 4381 1776 522 4771 1068 509 127
Tertiary
a Bez radnych rad miast w miastach na prawach powiatu. b Łącznie z radnymi rad dzielnic m.st. Warszawy. c Patrz
uwaga 1 do tabl. 14 na str. 126.
a Excluding councillors of city councils in cities with powiat status. b Including councillors of the Capital City Warszawa
district councils. c See note 1 to the table 14 on page 126.
128 Organizacja państwa
a Bez radnych rad miast w miastach na prawach powiatu. b Łącznie z radnymi rad dzielnic m.st. Warszawy. d W podzia-
le według grup zawodów nie uwzględniono radnych będących bezrobotnymi, niepracującymi i uczącymi się; emeryci
i renciści ujmowani są według zawodu wykonywanego przed przejściem na emeryturę lub rentę.
Ź r ó d ł o: w zakresie radnych w dniu wyborów — dane Państwowej Komisji Wyborczej.
a Excluding councillors of city councils in cities with powiat status. b Including councillors of the Capital City Warszawa
district councils. d In the division by occupational groups, data do not include unemployed, not working and studying coun-
cillors; retirees and pensioners are classified by occupation performed before taking retirement or other pension.
S o u r c e: in regard to councillors on election day — data of the National Electoral Commission.
Organization of the State 129
WEDŁUG WIEKU
BY AGE
a Łącznie z 18 burmistrzami (w tym 2 kobiety) dzielnic m.st. Warszawy; bez prezydentów miast na prawach powiatu.
a Including 18 mayors (of which 2 women) of the Capital City Warszawa districts; excluding presidents of cities with
powiat status.
Zgodność ustaw lub ratyfikowanych umów The conformity of statutes or ratified inter-
międzynarodowych z Konstytucją Rze- national agreements to the Constitution of
czypospolitej Polskiej oraz zgodność the Republic of Poland and the conform-
ustaw z umowami międzynarodowymi, ity of statutes to international agree-
których ratyfikacja wymagała uprzedniej ments, the ratification of which requires
zgody wyrażonej w ustawie ...................... 54 35 34 39 prior consent granted by statute
U w a g a. Trybunał Konstytucyjny działa na mocy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 IV 1997 r. oraz ustawy
z dnia 1 VIII 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643) z późniejszymi zmianami. Trybunał Konstytucyj-
ny składa się z 15 sędziów, wybieranych indywidualnie przez Sejm na 9-letnią kadencję.
Ź r ó d ł o: dane Trybunału Konstytucyjnego.
N o t e. The legal base of the activity of the Constitutional Tribunal is the Constitution of the Republic of Poland, dated
2 IV 1997 as well as the Law on the Constitutional Tribunal, dated 1 VIII 1997 (Journal of Laws No. 102, item 643) with later
amendments. The Constitutional Tribunal is composed of 15 judges chosen individually by the Sejm for a 9-year term.
S o u r c e: data of the Constitutional Tribunal.
WPŁYW SPRAW a
CASES RECEIVED a
W tym nowych spraw ................................... 27602 26575 35310 26470 Of which new cases
Wystąpienia o charakterze ogólnym ............ 244 293 281 264 Pronouncements of a general character
w tym wnioski o podjęcie inicjatywy pra- of which motions for undertaking a legis-
wodawczej ............................................ 89 95 143 128 lative initiative
a Przez wpływ spraw rozumie się zarejestrowane w danym roku wszystkie pisma, tj.: listy od obywateli i innych
wnioskodawców, notatki z przyjęć interesantów oraz z kontroli terenowych, dotyczące zarówno spraw będących w toku,
jak i spraw, którymi Rzecznik się jeszcze nie zajmował; przez nową sprawę rozumie się pierwsze pismo zarejestrowane
w danej sprawie.
a Cases received are understood as all documents registered in a given year, i.e.: letters from citizens and other petition-
ers, notes from meetings with petitioners as well as from local inspections, concerning both on-going cases and cases the
Defender has not yet initiated; a new case means the first letter registered in a given case.
Organization of the State 131
Pytania prawne do Sądu Najwyższego ........ 10 6 3 3 Questions of law to the Supreme Court
Kasacje ........................................................ 87 61 65 50 Cassations
Skargi kasacyjne do Sądu Najwyższego Cassational complaints to the Supreme
w sprawach pracy i cywilnych ................... 1 3 8 7 Court on labour and civil issues
Skargi kasacyjne do Naczelnego Sądu Cassational complaints to the Supreme
Administracyjnego .................................... 5 1 7 5 Administrative Court
Wnioski do Naczelnego Sądu Administra- Motions to the Supreme Administrative
cyjnego o wykładnię przepisów ................ — 3 8 2 Court for interpretation of legal acts
Skargi do wojewódzkich sądów administra- Complaints to administrative courts of first
cyjnych ..................................................... 12 9 21 12 instance
Przystąpienie do postępowania sądowego Joining a court proceedings and administra-
i administracyjnego .................................. 7 7 13 11 tive proceedings
Pozostałe ..................................................... 5 1 3 — Others
Udzielono
Przeka-
Podjęto wyjaś-
zano Nie
do pro- nień
według podjęto
wadze- i infor-
właści- Not
Ogółemb nia macji
WYSZCZEGÓLNIENIE wości accept- SPECIFICATION
Total b Accept- Clarifica-
Directed ed for
ed for tion and
to com- consid-
consid- infor-
petent eration
eration mation
body
granted
KONTROLE JEDNOSTKOWE
INDIVIDUAL ENTITY AUDITS
WYSTĄPIENIA POKONTROLNE
POST-AUDIT STATEMENTS
a Bez spółek instytucji finansowych i ubezpieczeniowych. b Łącznie z kuratoriami oświaty. c Łącznie z 5 wystąpieniami
pokontrolnymi przekazanymi Prezesowi Rady Ministrów.
U w a g a. Najwyższa Izba Kontroli działa na mocy ustawy z dnia 23 XII 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (jednolity tekst
Dz. U. 2012 poz. 82, z późniejszymi zmianami). W wyniku przeprowadzonych kontroli Najwyższa Izba Kontroli skierowała
zawiadomienia do organów powołanych do ścigania przestępstw lub wykroczeń: w 2005 r. — 122, w 2010 r. — 208,
w 2013 r. — 132 i w 2014 r. — 106, w tym do prokuratury odpowiednio: 84, 104, 79 i 45.
Ź r ó d ł o: dane Najwyższej Izby Kontroli.
a Excluding companies of financial institutions and insurance companies. b Including school superintendent’s offices. c In-
cluding 5 post-audit statements transferred to the Prime Minister.
N o t e. The legal base of the activity of the Supreme Audit Office is the Law on the Supreme Audit Office, dated 23 XII
1994 (uniform text Journal of Laws 2012 item 82, with later amendments). As a result of conducted audits, the Supreme
Audit Office notified offices responsible for the prosecution of crimes and offences: 122 notifications in 2005, 208 in 2010,
132 in 2013 and 106 in 2014, including 84, 104, 79 and 45 respectively, to the prosecutor’s office.
S o u r c e: data of the Supreme Audit Office.
Organization of the State 133
Zbadane uchwały i zarządzenia ................ 128204 150905 165349 168653 Resolutions and directives investigated
w tym w sprawach: of which in matters of:
budżetu i jego zmian ............................. 77440 98761 94277 104192 budget and budget changes
wieloletniej prognozy finansowej i jej multi-year financial projection and its
zmian ................................................. x 10 25529 24777 changes
zaciągania zobowiązań wpływających contracting liabilities affecting the
na wysokość długu publicznego oraz amount of public debt and granting
udzielania pożyczek ........................... 7167 8706 5872 5808 loans
podatków i opłat lokalnych ..................... 13823 7632 16041 8924 local taxes and charges
absolutorium .......................................... 2915 2882 2900 2864 vote of approval
Wydane opinie .......................................... 19528 23097 25538 25272 Opinions given
w tym w sprawach dotyczących: of which in matters of:
projektów budżetów ............................... 3069 2793 3012 3017 draft budgets
projektów uchwał o wieloletnich pro- draft resolutions on multi-year financial
gnozach finansowych ........................ x 2682 3008 3014 projections
możliwości sfinansowania deficytu oraz possibility of financing the deficit and cor-
prawidłowości planowanej kwoty długu 4420 2891 6395 4813 rectness of planned amount of debt
programów postępowań naprawczych x x x 26 rehabilitation programs
możliwości spłaty kredytu, pożyczki lub possibility of paying back the credit, loan
wykupu papierów wartościowych ....... 2988 5775 4179 4057 or redemption of securities
sprawozdań z wykonania budżetu ......... 2986 2982 2971 2974 budget execution reports
wniosków komisji rewizyjnych w sprawie conclusions of the review committees
absolutorium ...................................... 2969 2969 2964 2961 concerning the vote of approval
Przeprowadzone kontrole gospodarki fi-
nansowej ............................................... 1282 1303 1292 1260 Financial management audits
kompleksowe ..................................... 788 787 737 732 comprehensive
problemowe ....................................... 239 329 360 324 problem-focused
doraźne ............................................. 174 148 181 170 unscheduled
sprawdzające ..................................... 81 39 14 34 check-up
gminy .................................................... 887 719 730 707 gminas
miasta na prawach powiatu ................... 39 22 27 24 cities with powiat status
powiaty .................................................. 204 106 133 112 powiats
województwa ......................................... 22 12 18 2 voivodships
pozostałe podmiotya .............................. 130 444 384 415 other entitiesa
Skontrolowane sprawozdania z wykonania
budżetów ............................................... 107045 123926 99391 123938 Audited budget execution reports
Wnioski pokontrolneb ................................ 631 663 721 780 Post-audit proposals b
przekazane: transferred to:
ministrom i kierownikom urzędów cen- ministers and the directors of central
tralnych .............................................. 90 69 106 79 offices
wojewodom ........................................... 9 7 23 23 voivods
organom ścigania — prokuraturze i Policji 56 32 34 24 prosecutor’s offices and the Police
kierownikom innych jednostek ............... 80 48 56 174 directors of other entities
komisjom orzekającym i rzecznikom adjudicating committees and public fi-
dyscypliny finansów publicznych ....... 396 507 502 480 nance discipline violation ombudsmen
Raporty o stanie gospodarki finansowej .... 2 2 8 11 Reports on financial management state
Przeprowadzone szkolenia ....................... 311 347 246 193 Organized trainings
a Związki jednostek samorządu terytorialnego, samorządowe osoby prawne, samorządowe jednostki niemające osobo-
wości prawnej (jednostki i zakłady budżetowe oraz do 2010 r. gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych i fundu-
sze celowe). b Bez wystąpień pokontrolnych przekazanych kierownikom skontrolowanych jednostek.
U w a g a. Regionalne izby obrachunkowe są państwowymi organami nadzoru i kontroli gospodarki finansowej jednostek
samorządu terytorialnego; działają na mocy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 IV 1997 r. oraz ustawy z dnia
7 X 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (jednolity tekst Dz. U. 2012 poz. 1113, z późniejszymi zmianami).
Ź r ó d ł o: dane Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych.
a Unions of local government units, local government legal persons, local government entities without legal personality
(budgetary units and establishments as well as until 2010 auxiliary units of budgetary units and appropriated funds).
b Excluding post-audit reports transferred to directors of the audited entities.
N o t e. Regional chambers of audit are state bodies of supervision and control of the financial management of local
government units; they operate on the basis of the Constitution of the Republic of Poland, dated 2 IV 1997 and the Law on
the Regional Chambers of Audit, dated 7 X 1992 (uniform text Journal of Laws 2012 item 1113, with later amendments).
S o u r c e: data of the National Council of the Regional Chambers of Audit.
134 Organizacja państwa
Po II wojnie światowej obowiązywał w Polsce After the Second World War, Poland was divided
trójstopniowy podział administracyjny kraju, istnie- according to the three-tier administrative structure
jący również w okresie międzywojennym. W 1950 r. effective also during the interwar period. In 1950, the
terytorium kraju podzielone było na: 17 województw territory of the country was divided into: 17 voivod-
i 2 miasta wydzielone oraz 330 powiatów, a na ships and 2 separated cities as well as 330 powiats
szczeblu podstawowym — 704 miasta i 2993 (counties), and at primary level — 704 towns and
gminy. 2993 gminas (communes).
Z dniem 1 I 1955 r. zniesione zostały gminy, a na On 1 I 1955, the gminas were dissolved and re-
ich miejsce utworzono 8790 gromad. placed by 8790 gromads.
Lata 1956—1972 były okresem, w którym nastę- Between 1956 and 1972 occurred intensive re-
powała dość intensywna likwidacja gromad, ductions of the number of gromads, accompanied
a jednocześnie wystąpiła tendencja tworzenia by tendencies to create new powiats. As a result,
nowych powiatów. W rezultacie w końcu 1972 r. at the end of 1972, there were 390 powiats
istniało już 390 powiatów (w tym 75 miast mających (of which 75 were cities with powiat status) and
status prawny powiatów) i 4315 gromad. 4315 gromads.
Z dniem 1 I 1973 r. zniesione zostały gromady, On 1 I 1973, gromads were dissolved and re-
a na ich miejsce utworzono 2365 gmin. placed by 2365 gminas.
1 VI 1975 r. zniesiono powiaty, a w miejsce 17 On 1 VI 1975, powiats were eliminated, and the
województw i 5 miast wydzielonych utworzono 49 existing 17 voivodships and 5 separated cities were
województw. Na szczeblu podstawowym jednost- replaced by 49 voivodships. On the basic level the
kami podziału administracyjnego były gminy i mia- gminas, the towns and the districts in bigger cities
sta oraz dzielnice w większych miastach. were the units of administrative division.
Od 27 V 1990 r. termin „gmina” stosuje się do Since 27 V 1990 the notion ”gmina” has been
każdej jednostki stopnia podstawowego obejmują- related to every unit of primary level of territorial
cej zarówno miasto (gmina miejska) lub teren division, i.e.: town (urban gmina) or rural area (rural
wiejski (gmina wiejska), jak i miasto wraz z otacza- gmina) as well as town with surrounding it rural
jącym je obszarem wiejskim (gmina miejsko- area (urban-rural gmina).
-wiejska). On 1 I 1999 a new fundamental three-tier territo-
Z dniem 1 I 1999 r. wprowadzono nowy zasadni- rial division of the country was introduced, the
czy trójstopniowy podział terytorialny państwa, entities of which are gminas, powiats and voivod-
którego jednostkami są gminy, powiaty i wojewódz- ships. A total of 308 powiats and 65 cities with
twa. Utworzono 308 powiatów i 65 miast na pra- powiat status as well as 16 voivodships were creat-
wach powiatu oraz 16 województw. Bez zmian ed. This change did not affect gminas, of which
pozostał podział na gminy, których było 2489. there were 2489.
W dniu 31 XII 2014 r. było: 16 województw, 314 On 31 XII 2014 there were: 16 voivodships, 314
powiatów, 66 miast na prawach powiatu oraz 2479 powiats, 66 cities with powiat status and 2479
gmin. gminas.
Jednostkami pomocniczymi w gminach są m.in. Among others, village administrator’s offices com-
sołectwa. Według stanu w dniu 31 XII 2014 r. było prise auxiliary entities in gminas. As of 31 XII 2014,
40617 sołectw. there were 40617 such offices.
a W tym 66 gmin mających również status miasta na prawach powiatu, które podano w tabl. 23 na str. 137.
a Of which 66 gminas that are also cities with powiat status which are given in the table 23 on page 137.
Organization of the State 137
O G Ó Ł E M T O T A L ................ 66 2 14 26 21 2 1
Poniżej 50000 ................................ 5 1 2 1 1 — —
Below
50000— 74999 .......................... 12 1 9 2 — — —
75000— 99999 .......................... 10 — 2 6 2 — —
100000—149999 .......................... 16 — 1 13 2 — —
150000—199999 .......................... 7 — — 3 4 — —
200000—499999 .......................... 11 — — 1 9 1 —
500000—999999 .......................... 4 — — — 3 1 —
1000000 i więcej ........................... 1 — — — — — 1
and more
a W 2005 r. było także 52067 żołnierzy zasadniczej służby wojskowej i 5054 nadterminowej zasadniczej służby wojsko-
wej, a w 2010 r. — 133 żołnierzy nadterminowej zasadniczej służby wojskowej.
a In 2005, there were also 52067 soldiers of mandatory military service and 5054 of extended mandatory military service
and in 2010 — 133 soldiers of extended mandatory military service.
Organization of the State 139
b
2014 141979 23477 96593 45386c
z wykształceniem: by education:
Policealnym i średnim ................... 78374 10978 56858 21516 Post-secondary and secondary
Gimnazjalnym i podstawowym ...... 5721 557 4287 1434 Lower secondary and primary
a Łącznie z żołnierzami nadterminowej zasadniczej służby wojskowej nieuwzględnionymi w dalszym podziale. b, c W tym
kobiety: b — 3609, c — 19868.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Obrony Narodowej.
a Including soldiers of extended mandatory military service not included in further division. b, c Of which women:
b — 3609, c — 19868.
S o u r c e: data of the Ministry of National Defence.
140 Organizacja państwa
Uwaga do tablic 27 i 30
Wynagrodzenia żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy nie zawierają składek na obowiązkowe ubezpieczenia społecz-
ne — emerytalne, rentowe i chorobowe (ustawa z dnia 23 VII 2003 r., Dz. U. Nr 166, poz. 1609, z późniejszymi zmianami);
wynagrodzenia pracowników cywilnych podaje się ze składkami na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne płaconymi
przez ubezpieczonego pracownika.
Note to tables 27 and 30
Wages and salaries of professional soldiers and functionaries do not include contributions to compulsory social security
— retirement, pension and illness (law dated 23 VII 2003, Journal of Laws No. 166, item 1609, with later amendments);
wages and salaries of civilian employees are given including contributions to compulsory social security paid by the insured
employee.
PRZECIĘTNE ZATRUDNIENIE
AVERAGE PAID EMPLOYMENT
Pracownicy cywilni wojska .................. 51972 48018 43860 43199 Civilian employees of the military
Pracownicy cywilni wojska .................. 1972,00 2913,28 3299,13 3293,92 Civilian employees of the military
a Łącznie z żołnierzami nadterminowej zasadniczej służby wojskowej nieuwzględnionymi w dalszym podziale (w 2005 r. —
6442 i w 2010 r. — 671).
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Obrony Narodowej.
a Including soldiers of extended mandatory military service not included in further division (6442 in 2005 and 671
in 2010).
S o u r c e: data of the Ministry of National Defence.
Organization of the State 141
TABL. 28 (70). UDZIAŁ WOJSKA POLSKIEGO W MISJACH I OPERACJACH POKOJOWYCH WEDŁUG KRAJÓW
PARTICIPATION OF THE POLISH MILITARY IN PEACEKEEPING MISSIONS
AND OPERATIONS BY COUNTRY
Pracownicy
cywilni
Żołnierze
wojska
Ogółem zawodowi
WYSZCZEGÓLNIENIE Civilian SPECIFICATION
Total Professional
employees
soldiers
of the
military
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu oraz
Centralnego Biura Antykorupcyjnego.
S o u r c e: data of the Ministry of the Interior, the Internal Security Agency, the Foreign Intelligence Agency and the
Central Anti-Corruption Bureau.
PRZECIĘTNE ZATRUDNIENIE
AVERAGE PAID EMPLOYMENT
w tym w Policji ................................. 99227 97016 96257 97522 of which in the Police
w tym w Policji ................................. 17826 23071 23324 24477 of which in the Police
w tym w Policji ................................. 2931,01 4198,82 4515,04 4526,70 of which in the Police
w tym w Policji ................................. 1878,79 2667,31 2904,70 2951,67 of which in the Police
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu oraz
Centralnego Biura Antykorupcyjnego.
S o u r c e: data of the Ministry of the Interior, the Internal Security Agency, the Foreign Intelligence Agency and the
Central Anti-Corruption Bureau.
Organization of the State 143
Wyjazdy do fałszywych alarmów .............. 13,9 18,0 21,7 24,6 False alarms
a Łącznie z działalnością innych jednostek ochrony przeciwpożarowej (m.in. ochotniczych i zakładowych straży
pożarnych, zakładowych i terenowych służb ratowniczych). b, d Dotyczy głównie: b — budynków inwentarskich i gospo-
darczych, maszyn rolniczych, upraw, d — chemicznych, budowlanych, ekologicznych, radiologicznych, infrastruktury komu-
nalnej. c W tym 33,0 tys. spowodowane przez opady deszczu. e Wypadki w komunikacji: drogowej, kolejowej, lotniczej.
U w a g a. Według stanu w dniu 31 XII 2014 r. działało 16329 jednostek i 16004 strażnic (remiz) ochotniczych straży
pożarnych, w których zarejestrowanych było 515,2 tys. członków czynnych.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.
a Including activity of other fire protection entities (among others volunteer and company fire services, company and
local rescue services). b, d Primarily involve: b — livestock and farm buildings, agricultural machinery, crops, d — chem-
ical, building, environmental, radiological, municipal infrastructure. c Of which 33,0 thous. caused by rainfall. e Transporta-
tion accidents: road, rail, air.
N o t e. As of 31 XII 2014, there were 16329 units and 16004 watch-towers (fire-stations) of volunteer fire services oper-
ating with 515,2 thous. registered active members.
S o u r c e: data of the Ministry of the Interior.
DZIAŁ IV CHAPTER IV
WYMIAR SPRAWIEDLIWOŚCI JUSTICE
nia doszło do naruszenia praw dziecka (Kodeks of children’s rights (Code of Criminal Procedure,
postępowania karnego, Dz. U. 1997 Nr 89, poz. 555, Journal of Laws 1997 No. 89, item 555, with later
z późniejszymi zmianami, art. 521 § 1 i 2). amendments, Art. 521 § 1 and 2).
Izba Cywilna Sądu Najwyższego rozstrzyga The Civil Chamber of the Supreme Court exam-
przede wszystkim skargi kasacyjne, skargi o stwier- ines mostly cassational complaints, complaints for
dzenie niezgodności z prawem prawomocnego considering a valid court ruling as inconsistent
orzeczenia, skargi na przewlekłość postępowania, with law, the complaints on the protraction of court
zażalenia, apelacje oraz podejmuje uchwały wyjaś- proceedings, complaints, appeals and adopts
niające przepisy prawne. resolutions explaining legal regulations.
Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw The Chamber of Labour, Social Security and
Publicznych Sądu Najwyższego rozstrzyga m.in. Public Affairs of the Supreme Court decides among
skargi kasacyjne, skargi o stwierdzenie niezgodno- others the cassational complaints, complaints for
ści z prawem prawomocnego orzeczenia, skargi na considering a valid court ruling as inconsistent with
przewlekłość postępowania, zażalenia, kwestie law, the complaints on the protraction of court
prawne, a ponadto rozpoznaje protesty wyborcze. proceedings, complaints, legal issues and exam-
Izba Wojskowa Sądu Najwyższego rozpoznaje ines election’s protests.
środki odwoławcze — apelacje i zażalenia — od The Military Chamber of the Supreme Court exam-
orzeczeń i zarządzeń wydanych w pierwszej in- ines appeal measures — appeals and complaints
stancji w wojskowym sądzie okręgowym. Ponadto — against verdicts and rulings issued in the first
rozpoznaje kasacje, sprawy przewidziane w Ko- instance in the military regional court. Moreover, it
deksie postępowania karnego dla sądu wyższego examines the cassations, cases expected in the
rzędu nad wojskowym sądem okręgowym i inne Code of Criminal Procedure for the higher court
sprawy przekazane przez ustawę Sądowi Najwyż- than the military regional court and other cases
szemu (Dz. U. 1997 Nr 89, poz. 555, z późniejszy- assigned by law to the Supreme Court (Journal of
mi zmianami, art. 655 § 1 pkt. 1—4). Laws 1997 No. 89, item 555, with later amend-
Postępowania w prawie dyscyplinarnym dotyczą- ments, Art. 655 § 1 points 1—4).
ce odpowiedzialności sędziów, prokuratorów, ad- Proceedings in disciplinary law referring respon-
wokatów, radców prawnych i notariuszy są dwuin- sibility of judges, prosecutors, attorneys, solicitors
stancyjne. Dla każdej z tych grup zawodów prawni- and notaries have two instances. For each of these
czych tryb postępowania dyscyplinarnego określają legal professions, disciplinary proceedings are
odrębne ustawy, np.: specified in separate laws, for example:
— zgodnie z ustawą Prawo o ustroju sądów po- — according to the Law on Common Courts (uni-
wszechnych (jednolity tekst Dz. U. 2015 poz. 133, form text Journal of Laws 2015 item 133,
art. 110 § 1) sądami dyscyplinarnymi dla sę- Art. 110 § 1) disciplinary courts for judges
dziów sądów powszechnych są w pierwszej in- of common courts are: in the first instance —
stancji sądy apelacyjne, a w drugiej instancji — appeal courts, in the second instance — the
Sąd Najwyższy, Supreme Court,
— zgodnie z ustawą o Sądzie Najwyższym z dnia — according to the Law on the Supreme Court,
23 XI 2002 r. (jednolity tekst Dz. U. 2013 dated 23 XI 2002 (uniform text Journal of Laws
poz. 499, z późniejszymi zmianami, art. 53 § 1) 2013 item 499, with later amendments, Art. 53
sądami dyscyplinarnymi w sprawach dyscyplinar- § 1) disciplinary court for judges of the Supreme
nych sędziów Sądu Najwyższego są w pierwszej Court is: in the first instance — the Supreme
instancji Sąd Najwyższy orzekający w składzie Court adjudicating with three judges, in the sec-
trzech sędziów, w drugiej instancji — Sąd Naj- ond instance — the Supreme Court adjudicating
wyższy orzekający w składzie siedmiu sędziów. with seven judges.
Od orzeczeń dyscyplinarnych nie przysługuje ka- The cassation has not been designated to dis-
sacja. ciplinary adjudications.
8. W sądownictwie administracyjnym od wyda- 8. In administrative courts, the cassational com-
nego przez wojewódzki sąd administracyjny wyro- plaint against a sentence issued by the Administra-
ku lub postanowienia kończącego postępowanie tive Court of First Instance or the adjudication
w sprawie przysługuje skarga kasacyjna do Na- ending the proceedings can be filed to the Supreme
czelnego Sądu Administracyjnego na mocy ustawy Administrative Court, pursuant to the Law on pro-
z dnia 30 VIII 2002 r. Prawo o postępowaniu przed ceedings before administrative courts, dated 30 VIII
sądami administracyjnymi (jednolity tekst Dz. U. 2002 (uniform text Journal of Laws 2012 item 270,
2012 poz. 270, z późniejszymi zmianami). Skargę with later amendments). A cassational complaint
kasacyjną może wnieść strona, prokurator, Rzecz- may be filed by the party, prosecutor, the Human
nik Praw Obywatelskich lub Rzecznik Praw Dziecka Rights Defender (Ombudsman) or the Ombudsman
po doręczeniu im odpisu orzeczenia z uzasadnie- for Children after receiving a copy of the ruling with
niem (art. 173 § 1 i 2). substantiation (Art. 173 § 1 and 2).
9. W procesie cywilnym skarga kasacyjna przy- 9. The cassational complaint in civil lawsuit may
sługuje od wydanego przez sąd drugiej instan- be filed against a binding sentence or decision
cji prawomocnego wyroku lub postanowienia issued by the courts of II instance with regard to
w przedmiocie odrzucenia pozwu albo umorzenia rejecting a petition or discontinuing legal proceed-
postępowania, kończących postępowanie w spra- ings ending the proceedings in the case. Party,
wie. Strona, Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Prosecutor General, Human Rights Defender (Om-
Obywatelskich lub Rzecznik Praw Dziecka mogą budsman) or Ombudsman for Children may file the
wnieść skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego, cassational complaint to the Supreme Court, unless
chyba że przepis szczególny stanowi inaczej a special regulation constitutes differently (the Code
(Kodeks postępowania cywilnego, jednolity tekst of Civil Procedure, uniform text Journal of Laws 2014
Dz. U. 2014 poz. 101, art. 3981 § 1). item 101, Art. 3981 § 1).
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem Complaint for considering a valid court ruling as
prawomocnego orzeczenia przysługuje od prawo- inconsistent with law may be filed against a valid
10 Rocznik Statystyczny 2015
146 Wymiar sprawiedliwości
mocnego wyroku sądu drugiej instancji kończącego sentence by the court of II instance ending the
postępowanie w sprawie, gdy przez jego wydanie proceedings in a case, when the party in the pro-
stronie została wyrządzona szkoda, a zmiana lub ceedings was harmed in result of the decision, and
uchylenie tego wyroku w drodze przysługujących change or cassation of the sentence has not been
stronie środków prawnych nie było i nie jest możli- attainable by means of appeal available to the party
we (art. 4241 § 1 kpc). (Art. 4241 § 1 of the Code of Civil Procedure).
Skarga kasacyjna i skarga o stwierdzenie nie- The cassation complaint and the complaint for
zgodności z prawem prawomocnego orzeczenia considering a valid court ruling as inconsistent with
zostały wprowadzone ustawą z dnia 22 XII 2004 r. law were introduced by the Law changing the Code
o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego of Civil Procedure and the Law on Common Courts,
oraz ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych. dated 22 XII 2004.
W sądach powszechnych i sądach administra- In common and administrative courts the com-
cyjnych skarga na przewlekłość postępowania plaint on the protraction of proceedings was intro-
została wprowadzona ustawą z dnia 17 VI 2004 r. duced by way of the law dated 17 VI 2004 on the
o skardze na naruszenie prawa strony do rozpo- complaint concerning violation of a party’s right to
znania sprawy w postępowaniu przygotowawczym have a case examined in preparatory proceedings
prowadzonym lub nadzorowanym przez prokurato- conducted or supervised by a public prosecutor or in
ra i w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej judicial proceedings without undue delay (Journal of
zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843, z późniejszymi Laws No. 179, item 1843, with later amendments).
zmianami). 10. A resolved case is:
10. Sprawą załatwioną jest: 1) in administrative courts — a case in regard to
1) w sądownictwie administracyjnym — sprawa, which a sentence or an order closing the pro-
w której wydano wyrok, postanowienie kończące ceedings has been issued, or combined with
postępowanie, połączono ją z inną sprawą do another case for joint examination and resolu-
wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia, prze- tion, or which has been transferred to a different
kazano do innego sądu administracyjnego lub kind of administrative court or marked as re-
też zakreślono zgodnie z zasadami biurowości. solved according to office administration rules.
W przypadku występowania w sprawie kilku A case that involves a number of persons is
osób uważa się ją za załatwioną z chwilą wyda- considered resolved when an order closing the
nia rozstrzygnięcia kończącego postępowanie, proceedings concerning the last of the persons
które dotyczy ostatniej z osób; in question is passed;
2) w sądownictwie powszechnym — sprawa, w któ- 2) in common courts — a case in regard to which
rej wydano wyrok, postanowienie lub połączono a sentence or order has been issued or com-
ją z inną sprawą albo przekazano do innego ro- bined with another case, or which has been
dzaju sądu lub organu. W przypadku występo- transferred to a different kind of court or author-
wania w sprawie kilku osób uważa się ją za za- ity. A case that involves a number of persons is
łatwioną, gdy dotyczy to wszystkich osób wystę- considered resolved when this applies to all the
pujących w sprawie. persons.
Liczba spraw do załatwienia (w Sądzie Naj- The number of pending cases (in the Supreme
wyższym — do rozstrzygnięcia) jest sumą spraw Court — cases waiting for decision) is the sum of all
niezałatwionych w latach poprzednich i spraw, które unresolved cases from previous years and cases
wpłynęły w danym roku. that were brought in the given year.
Sprawy (postępowania) załatwione lub za- The resolved cases and completed proceed-
kończone w danym roku obejmują również sprawy ings in the given year also include the cases unre-
niezałatwione w latach poprzednich. solved from previous years.
11. Sprawy rodzinne obejmują postępowanie: 11. Family cases include the following proceed-
1) z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego; ings:
2) dotyczące nałożenia na alkoholików obowiązku 1) family and guardianship law;
poddania się leczeniu odwykowemu; 2) regarding enforcement of compulsory treatment
3) wobec nieletnich w zakresie: of alcoholics;
a) zapobiegania i zwalczania demoralizacji w sto- 3) with respect to juveniles concerning:
sunku do osób, które nie ukończyły 18 lat, a) prevention and counteraction the demoraliza-
b) postępowania w sprawach o czyny karalne tion of persons under the age of 18,
w stosunku do osób, które dopuściły się ta- b) proceedings in cases concerning punish-
kiego czynu po ukończeniu 13 lat, ale przed able acts committed by persons aged
ukończeniem 17 lat, 13—16,
c) wykonywania środków wychowawczych lub c) execution of educational and corrective
poprawczych w stosunku do osób, względem measures concerning persons with regard
których środki te zostały orzeczone, nie dłu- to whom such measures have been adjudi-
żej jednak niż do ukończenia przez te osoby cated, but not longer than until the age
21 lat; of 21;
4) w związku z leczeniem narkomanów; 4) compulsory treatment of drug addicts;
5) w sprawie kontroli umieszczania w zakładach 5) supervising the placement of an individual in
lecznictwa psychiatrycznego. a psychiatric treatment facility.
Tryb postępowania wobec nieletnich przed są- Court proceedings against juveniles (points 3a
dem (pkt 3a i 3b) wynika z ustawy z dnia 26 X and 3b) are based on the Law on Proceedings
1982 r. o postępowaniu wobec nieletnich (jedno- Involving Juveniles, dated 26 X 1982 (uniform text
lity tekst Dz. U. 2014 poz. 382, z późniejszymi Journal of Laws 2014 item 382, with later amend-
zmianami). ments).
Zmiany dokonane w ustawie, które weszły w ży- Amendments to the law that entered into force
cie z dniem 2 I 2014 r. zniosły dwuetapową proce- as of 2 I 2014 abolished the two-stage court pro-
durę postępowania sądów wobec nieletnich. Przed ceedings against juveniles. Before the amend-
Justice 147
zmianami sędzia, w momencie wpływu sprawy do ments, the judge, at the time the case was brought
sądu, mógł wszcząć postępowanie wyjaśniające into the court, could institute investigative proceed-
wobec nieletniego, a następnie wobec tego samego ings against a juvenile and then, with regard to the
nieletniego mógł wydać postanowienie o rozpozna- same juvenile, issue the decision on the examina-
niu sprawy na posiedzeniu lub rozprawie w postę- tion of the case in the course of tutorial and edu-
powaniu opiekuńczo-wychowawczym lub w postę- cational proceedings or correctional proceedings.
powaniu poprawczym. Sprawy wszczęte przed Cases instituted before the effective date of new
dniem wejścia w życie nowych przepisów rozpatry- regulations were examined according to two-stage
wane były według dwuetapowej procedury. Zgodnie procedure. According to the valid single-stage pro-
z obowiązującą jednoetapową procedurą sąd pro- cedure the court conducts the proceedings and
wadzi postępowanie i orzeka w sprawach, w któ- adjudges of cases in which occur suspicion of
rych zachodzi podejrzenie demoralizacji lub popeł- demoralization or commitment punishable act by
nienia czynu karalnego przez nieletniego. a juvenile.
Sąd może orzec środki wychowawcze, popraw- The court may adjudicate educational or correc-
cze lub załatwić sprawę w inny sposób. Środki, tional measures or resolve the case in another
jakie sąd rodzinny może zastosować wobec nie- manner. The measures which the family court
letniego, to m.in.: ustanowienie nadzoru (rodzi- may apply to the juvenile include instituting super-
ców, opiekuna, kuratora, organizacji udzielającej vision (by parents, guardian, a probation officer or
poręczenia za nieletniego), udzielenie upomnie- an organization which provides warranty for the
nia, zobowiązanie do określonego postępowania, juvenile), issuing a reprimand, obligating the
umieszczenie w instytucji lub organizacji powoła- juvenile to behave in a specific manner or placing
nej do przygotowania zawodowego lub w innych the juvenile in an institution of vocational training
instytucjach, orzeczenie umieszczenia w młodzie- and other institution, youth education centre,
żowym ośrodku wychowawczym, młodzieżowym youth social therapy centre, educational centre,
ośrodku socjoterapii, ośrodku szkolno-wychowaw- correctional centre or directing to probation officer’s
czym, w zakładzie poprawczym lub skierowania centres.
do ośrodka kuratorskiego. Family cases are heard by family courts which
Sprawy rodzinne rozpoznawane są przez sądy act as family and juvenile departments in district
rodzinne, które działają jako wydziały rodzinne courts, with the exception of some cases (e.g.,
i nieletnich w sądach rejonowych, z wyjątkiem divorce and separation), which have been trans-
niektórych spraw, np. o rozwód i separację rozpo- ferred to civilian regional courts on the basis of the
znawanych przez wydziały cywilne sądów okręgo- Law on Common Courts, dated 27 VII 2001 (Jour-
wych na podstawie ustawy z dnia 27 VII 2001 r. nal of Laws see item 5 on page 144).
Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. patrz 12. Adults convicts are persons who at the time
ust. 5 na str. 144). of committing crime were at least 17 years.
12. Dorośli skazani są to osoby, które w chwili 13. The penalty of restriction of freedom con-
popełnienia przestępstwa miały ukończone 17 lat. sists:
13. Kara ograniczenia wolności polega na: 1) in compulsory performance of supervised,
1) obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolo- unpaid social work as indicated by the court in
wanej pracy na cele społeczne wskazanej przez an appropriate workplace, health service or so-
sąd w odpowiednim zakładzie pracy, placówce cial welfare facility, organization or institution
służby zdrowia, opieki społecznej, organizacji engaged in charitable assistance or for the
lub instytucji niosącej pomoc charytatywną na benefit of the local community, amounting from
rzecz społeczności lokalnej, w wymiarze od 20 20 to 40 hours a month;
do 40 godzin w stosunku miesięcznym; 2) in relation to an employed person, rather than
2) w stosunku do osoby zatrudnionej sąd, zamiast the obligation defined in point 1), the court may
obowiązku określonego w pkt. 1), może orzec order 10 to 25% of wages and salaries be trans-
potrącenie od 10 do 25% wynagrodzenia za ferred to the State Treasury or designated for
pracę na rzecz Skarbu Państwa albo na cel spo- social goals as indicated by the court.
łeczny wskazany przez sąd. Execution of the ordered penalty of restriction of
Wykonanie orzeczonej kary ograniczenia wolno- freedom may be conditionally suspended, during
ści może zostać warunkowo zawieszone, a w tym which the court may impose restrictions or duties
czasie sąd może zobowiązać do określonych za- on the convicted person. The penalty period con-
chowań. Wymiar kary ograniczenia wolności okreś- sidering restriction of freedom may range from one
lony jest od miesiąca do roku. Kodeks karny prze- month to one year. The Criminal Code stipulates in
widuje w określonych przypadkach podwyższenie specified cases the increase in the penalty of re-
kary ograniczenia wolności do 2 lat. striction of freedom up to 2 years.
Ponadto z karą tą związane są pewne ograni- In addition, some restrictions decided by the
czenia orzekane przez sąd, jak np. zakaz zmiany court are connected with this penalty, e.g., a ban of
stałego miejsca pobytu. changing the place of permanent residence.
14. Karę dożywotniego pozbawienia wolno- 14. Life imprisonment as well as 25 years
ści, jak i karę 25 lat pozbawienia wolności okreś- imprisonment penalty is defined as a penalty
la się jako karę orzekaną wyłącznie w przypad- decided exclusively in cases foreseen in Criminal
kach przewidzianych w ustawie Kodeks karny Code of 1997 (Journal of Laws see item 1 on
z 1997 r. (Dz. U. patrz ust. 1 na str. 144). page 144).
15. Dane o działalności notariuszy dotyczą 15. Data concerning the activities of notaries
spraw załatwionych przez prywatne kancelarie relate matters expedited by private notary offices
notarialne, działające na mocy ustawy z dnia acting on the basis of the Law on Notarial Services,
14 II 1991 r. Prawo o notariacie (jednolity tekst dated 14 II 1991 (uniform text Journal of Laws 2014
Dz. U. 2014 poz. 164). item 164).
Wykaz zarejestrowanych kancelarii notarialnych The list of registered notary offices is published
publikowany jest corocznie w Monitorze Polskim. annually in Monitor Polski.
148 Wymiar sprawiedliwości
w tym: of which:
w tym: of which:
Zabójstwo — art. 148 kk ................ 837 680 642 578 432 Homicide — Art. 148 Criminal Code
w tym: of which:
Zgwałcenie — art. 197 kk .............. 1987 1567 1471 1352 939 Rape — Art. 197 Criminal Code
w tym: of which:
a Łącznie z przestępstwami z art. 250a kk (korupcja wyborcza) z rozdziału „Przeciwko wyborom i referendum” oraz art.
296a (korupcja na stanowisku kierowniczym) i 296b (korupcja sportowa) z rozdziału „Przeciwko obrotowi gospodarczemu”.
a Including Art. 250a (corruption concerning elections) in the section ”Against election and referendum” and Art. 296a
(corruption on the managing post) and 296b (corruption in sport) in the section ”Against economic activity” of the Criminal
Code.
150 Wymiar sprawiedliwości
w tym: of which:
w tym kradzież samochodu ........ 45292 16539 14806 13797 11656 of which automobile theft
Kradzież z włamaniem —
art. 279b kk ................................. 221020 140085 118604 115676 88865 Burglary — Art. 279b Criminal Code
Rozbój — art. 280 kk ..................... 34578 18145 12572 7622 6715 Robbery — Art. 280 Criminal Code
W tym akcyza ................................ 1280 1071 974 1018 634 Of which excise
a Wyłącznie w zakresie kradzieży samochodu poprzez włamanie. b, c Z wyłączeniem: b — kradzieży samochodu po-
przez włamanie, c — przestępstw korupcyjnych z art. 296a i 296b kk.
Ź r ó d ł o: dane Komendy Głównej Policji i Prokuratury Generalnej.
a Exclusively in regard to automobile theft by burglary. b, c Excluding: b — automobile theft by burglary, c — corruption
under Art. 296a and 296b of the Criminal Code.
S o u r c e: data of the National Police Headquarters and the Prosecutor General’s Office.
Justice 151
a Łącznie z przestępstwami z art. 250a kk (korupcja wyborcza) z rozdziału „Przeciwko wyborom i referendum” oraz art.
296a (korupcja na stanowisku kierowniczym) i 296b (korupcja sportowa) z rozdziału „Przeciwko obrotowi gospodarczemu”.
a Including Art. 250a (corruption concerning elections) in the section ”Against election and referendum” and Art. 296a
(corruption on the managing post) and 296b (corruption in sport) in the section ”Against economic activity” of the Criminal
Code.
152 Wymiar sprawiedliwości
Oszustwo — art. 286 i 287 kk ................... 103838 78,6 Fraud — Art. 286 and 287 Criminal Code
Przestępstwa skarbowe — kks ............... 1725 97,7 Fiscal offences — Penal Fiscal Code
W tym akcyza ........................................... 964 98,4 Of which excise
b Wyłącznie w zakresie kradzieży samochodu poprzez włamanie. c, d Z wyłączeniem: c — kradzieży samochodu po-
przez włamanie, d — przestępstw korupcyjnych z art. 296a i 296b kk.
Ź r ó d ł o: dane Komendy Głównej Policji.
b Exclusively in regard to automobile theft by burglary. c, d Excluding: c — automobile theft by burglary, d — corruption
under Art. 296a and 296b of the Criminal Code.
S o u r c e: data of the National Police Headquarters.
Justice 153
Sporządzenie aktu oskarżenia ............... 708325 652714 608933 533760 Preparing of bill of indictment
Straż Leśna Lasów Państwowych ....... 1610 1516 313 1183 Forest Guard of State Forests
a—c Dotyczy ustaw: a — z dnia 21 V 1999 r. (jednolity tekst Dz. U. 2012 poz. 576) oraz z dnia 21 VI 2002 r. (Dz. U.
Nr 117, poz. 1007) z późniejszymi zmianami, b — z dnia 29 VII 2005 r. (jednolity tekst Dz. U. 2012 poz. 124),
c — z dnia 30 VI 2000 r. (jednolity tekst Dz. U. 2003 Nr 119, poz. 1117, z późniejszymi zmianami).
Ź r ó d ł o: dane Komendy Głównej Straży Granicznej.
a—c Concerns the laws: a — dated 21 V 1999 (uniform text Journal of Laws 2012 item 576) and dated 21 VI 2002 (Journal
of Laws No. 117, item 1007) with later amendments, b — dated 29 VII 2005 (uniform text Journal of Laws 2012 item 124),
c — dated 30 VI 2000 (uniform text Journal of Laws 2003 No. 119, item 1117, with later amendments).
S o u r c e: data of the Border Guard Headquarters.
a Bez prokuratury wojskowej. b Wynagrodzenia prokuratorów nie zawierają składek na obowiązkowe ubezpieczenia spo-
łeczne (emerytalne, rentowe i chorobowe).
Ź r ó d ł o: dane Prokuratury Generalnej.
a Excluding the military prosecutor’s office. b Wages and salaries of prosecutors do not include contributions to compul-
sory social security (retirement, pension and illness).
S o u r c e: data of the Prosecutor General’s Office.
156 Wymiar sprawiedliwości
Sprawy: karne (dochodzeniowo-śledcze) ..... 1127982 1042137 1043332 Cases: criminal (investigation)
Sprawy: karne (nadzorowane) ..................... 11522 8501 8720 Cases: criminal (supervised)
Sprawy: karne (nadzorowane) ..................... 2270 1205 1057 Cases: criminal (supervised)
a Ponadto prokuratury rejonowe i okręgowe załatwiają również sprawy cywilne dotyczące nieletnich (zarejestrowano
wpływ 9146 takich spraw w prokuraturach rejonowych i 350 w okręgowych).
U w a g a. W 2014 r. (stan w dniu 31 XII) działały powszechne jednostki prokuratury: 357 rejonowych, 45 okręgowych
i 11 apelacyjnych oraz wojskowe jednostki prokuratury — 8 garnizonowych i 2 okręgowe.
Ź r ó d ł o: dane Prokuratury Generalnej.
a Moreover, district and regional prosecutor’s offices also resolve civil cases concerning juveniles (9146 and 350 incom-
ing cases were registered in district and regional prosecutor’s offices respectively).
N o t e. In 2014 (as of 31 XII) operated the common organizational units prosecutor’s office: 357 district, 45 regional and
11 appeal as well as military organizational units prosecutor’s office — 8 garrison and 2 regional.
S o u r c e: data of the Prosecutor General’s Office.
Justice 157
Prokuratury apelacyjne ...................... 237 722 709 760 Appeal prosecutor’s offices
w tym: of which:
Handed over to courts with bill of indict-
Przesłano sądowi z aktem oskarżenia 128 408 423 456 ment
Złożono do sądu wnioski o warunkowe Handed over to courts a motions for
umorzenie ........................................ 3 8 17 14 conditional discontinuance
Odmówiono wszczęcia postępowania 9 11 8 10 Proceedings declined
Umorzono ............................................ 44 170 145 152 Discontinued
w tym z powodu niewykrycia spraw-
ców ............................................... 14 56 58 59 of which due to undetected offenders
a Powołania sędziów dokonuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. b Ponadto Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
powołał do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu apelacyjnego w sądzie okręgowym oraz na stanowisku sędziego
sądu okręgowego w sądzie rejonowym 12 sędziów (w tym 9 kobiet).
Ź r ó d ł o: dane Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
a Judges are nominated by the President of the Republic of Poland. b Moreover, the President of the Republic of Poland
has nominated as a judge of appeal court in regional court and as a judge of regional court in district court 12 judges (of
which 9 women).
S o u r c e: data of the Chancellery of the President of the Republic of Poland.
Skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem Complaints for considering a validly court ruling as
prawomocnego orzeczenia ................................. 70 35 inconsistent with law
Skargi na przewlekłość postępowania ................... 249 244 Complaints on the protraction of proceedings
Uchwały wyjaśniające przepisy prawne ................. 166 115 Resolutions clarifying provisions of law
Skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem Complaints for considering a validly court ruling as
prawomocnego orzeczenia ................................. 404 297 inconsistent with law
Zobowiązań podatkowych —
spraw budżetowych ............... 7789 6518 1191 3849 Tax liabilities — budget cases
Zatrudnienia i spraw socjalnych 1072 716 115 551 Employment and social issues
Zagospodarowania przestrzen-
nego ...................................... 735 526 145 346 Development planning
Gospodarki mieniem publicznym 2469 2611 975 863 Public property management
Zobowiązań podatkowych —
spraw budżetowych ............... 25958 25085 5310 10581 Tax liabilities — budget cases
Ceł ............................................ 1640 1263 214 586 Customs
Zatrudnienia i spraw socjalnych 10961 11393 2366 5514 Employment and social issues
Wywłaszczenia nieruchomości Dispossession of real estate
i innych praw ......................... 2187 2146 661 918 and other rights
Zagospodarowania przestrzen-
nego ...................................... 3379 3444 918 1361 Development planning
Rolnictwa i leśnictwa ................. 573 670 182 291 Agriculture and forestry
Ochrony środowiska i ochrony Environmental protection and
przyrody ................................ 2210 2187 591 796 protection of nature
Dróg, kolei, lotnictwa, żeglugi .... 5106 4364 918 1838 Roads, railroads, aviation, sailing
Subwencji unijnych, funduszy European Union subventions,
strukturalnych i regulacji ryn- structural funds and regula-
ków branżowych .................... 3745 3357 776 1514 tion of sectoral market
b Tworzone w sądzie mającym siedzibę w mieście będącym siedzibą sądu okręgowego lub w mieście na prawach po-
wiatu.
U w a g a. Według stanu w dniu 31 XII 2014 r. liczba rewirów komorniczych wynosiła 242.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
b Created in the court having a head office in the locality being the head office of the regional court or in a city with powiat
status.
N o t e. As of 31 XII 2014 there were 242 court receivers’ districts.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
a W przypadku spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych — zmieniono zaskarżoną decyzję w całości lub w części;
w przypadku spraw odwoławczych (w sądach okręgowych i apelacyjnych) — oddalono i zmieniono. b Dane dotyczą wy-
łącznie spraw zarejestrowanych w urządzeniu ewidencyjnym dotyczącym spraw, w których akt oskarżenia wniesiono
odpowiednio do sądu rejonowego lub okręgowego, spraw w przedmiocie wydania wyroku łącznego, wniosków prokuratorskich
o umorzenie postępowania wobec stwierdzenia niepoczytalności u podejrzanego oraz wniosków o warunkowe umorzenie
postępowania karnego. c Ustawa z dnia 6 VII 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (jednolity tekst Dz. U. 2013 poz. 707,
z późniejszymi zmianami).
a For the cases related to social security law — the decision appealed against, whether in whole or in part, was amended;
for the appeal cases (in the regional and appeal courts) — it was both dismissed and amended. b Data concern only
cases registered in the register appropriate for cases in which the bill of indictment was brought to district or regional court
respectively, cases for issuing concurrent sentence, prosecutor's motions for discontinuance of proceedings on the grounds
of established insanity of the suspect and motions for conditional discontinuance of proceedings. c Law, dated 6 VII 1982
on Real Estate Register and Mortgages (uniform text Journal of Laws 2013 item 707, with later amendments).
164 Wymiar sprawiedliwości
w tym
uwzględ-
w tym nione
wpływ w całości
WYSZCZEGÓLNIENIE spraw lub SPECIFICATION
ogółem w 2014 r. ogółem w części a
total of which total of which
incoming recog-
cases nized
in 2014 complete-
ly or
partially a
w tys. in thous.
a Notka patrz na str. 163. b Ustawa z dnia 19 VIII 1994 r. (jednolity tekst Dz. U. 2011 Nr 231, poz. 1375).
a See footnote on page 163. b Law dated 19 VIII 1994 (uniform text Journal of Laws 2011 No. 231, item 1375).
Justice 165
w tym
uwzględ-
w tym nione
wpływ w całości
WYSZCZEGÓLNIENIE spraw lub SPECIFICATION
ogółem w 2014 r. ogółem w części a
total of which total of which
incoming recog-
cases nized
in 2014 complete-
ly or
partially a
w tys. in thous.
w tym
uwzględ-
w tym nione
wpływ w całości
WYSZCZEGÓLNIENIE spraw lub SPECIFICATION
ogółem w 2014 r. ogółem w części a
total of which total of which
incoming recog-
cases nized
in 2014 complete-
ly or
partially a
w tys. in thous.
a Notka patrz na str. 163. b Skargi kasacyjne, skargi na postępowanie sądowe oraz skargi o stwierdzenie niezgodności
z prawem. c Bez spraw karnych.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a See footnote on page 163. b Cassational complaints, complaints against court proceedings and complaints for consid-
ering as inconsistent with law. c Excluding criminal cases.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
Justice 167
W POSTĘPOWANIU WYJAŚNIAJĄCYM
IN INVESTIGATION PROCEEDINGS
O G Ó Ł E M .................................... 117345 119210 96047 22769 T O T A L
Orzeczono środki poprawcze .......... 1306 978 583 209 Correctional measures adjudicated
a Dane dotyczą osób; dane za 2014 r. podaje się w części A i B w związku ze zmianami procedury postępowania wobec
nieletnich, patrz uwagi ogólne, ust. 11 na str. 146. b Między innymi przekazano prokuraturom i innym sądom. c Rozpozna-
nie opiekuńczo-wychowawcze lub poprawcze. d Umorzono, przekazano m.in. prokuraturom i innym sądom.
a Data relate to persons; data for 2014 are provided in part A and B in connection with changes in the proceedings
against juveniles, see general notes, item 11 on page 146. b Among others handed over to prosecutor’s offices and other
courts. c Care and educational or correctional examination. d Discontinued, handed over to prosecutor’s offices and other
courts.
168 Wymiar sprawiedliwości
O G Ó Ł E M ........................................................... 81589 T O T A L
Nie wszczęto postępowania w związku z: Proceedings not begun due to:
demoralizacją ...................................................... 8772 demoralization
czynami karalnymi ............................................... 8305 punishable acts
Orzeczono środki wychowawcze w związku z: Educational measures adjudicated due to:
demoralizacją ...................................................... 14546 demoralization
czynami karalnymi ............................................... 14813 punishable acts
Orzeczono środki poprawcze w związku z: Correctional measures adjudicated due to:
demoralizacją ...................................................... 9 demoralization
czynami karalnymi ............................................... 273 punishable acts
Orzeczono środki lecznicze w związku z: Medical measures adjudicated due to:
demoralizacją ...................................................... 133 demoralization
czynami karalnymi ............................................... 107 punishable acts
Załatwiono w inny sposóbd w związku z: Resolved in another manner d due to:
demoralizacją ...................................................... 15704 demoralization
czynami karalnymi ............................................... 18927 punishable acts
a Dane dotyczą osób; dane za 2014 r. podaje się w części A i B w związku ze zmianami procedury postępowania wobec
nieletnich, patrz uwagi ogólne, ust. 11 na str. 146. d Umorzono, przekazano m.in. prokuraturom i innym sądom.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a Data relate to persons; data for 2014 are provided in part A and B in connection with changes in the proceeding against
juveniles, see general notes, item 11 on page 146. d Discontinued, handed over to prosecutor’s offices and other courts.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
W tym chłopcy .................. 2005 11498 3205 1362 1426 2047 2203 1255
Of which boys
2010 11434 2665 1530 1610 2375 2399 855
2013 10222 2386 1288 1304 1923 2088 1233
2014 10301 2533 1153 1408 1951 2131 1125
a W momencie orzekania środka wychowawczego.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a At the moment of adjudicating the educational measure.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
Justice 169
WEDŁUG WIEKUe
BY AGE e
a—d W podziale według wieku nie uwzględniono nieletnich, dla których nie określono wieku: a — 11 osób, b — 31 osób,
c — 24 osoby, d — 16 chłopców. e W momencie popełnienia czynu karalnego. f Dotyczy ustaw z dnia 24 IV 1997 r. (jed-
nolity tekst Dz. U. 2003 Nr 24, poz. 198) oraz z dnia 29 VII 2005 r. (jednolity tekst Dz. U. 2012 poz. 124).
a—d In the division there were not included juveniles for whom the age has not been specified: a — 11 persons, b — 31 per-
sons, c — 24 persons, d — 16 boys. e At the time of committing of a punishable act. f Concerns the laws dated 24 IV 1997
(uniform text Journal of Laws 2003 No. 24, item 198) and dated 29 VII 2005 (uniform text Journal of Laws 2012 item 124).
170 Wymiar sprawiedliwości
Nadzór: kuratora ....................................... 48084 47020 41875 39530 Supervision by: probation officer
w tym społecznego .................. 30650 31794 27035 25291 of which voluntary
rodziców ...................................... 14662 12900 9395 8315 parents
Umieszczenie w: Placement in:
zakładzie poprawczym .......................... 2108 1520 1173 1041 correctional centre
młodzieżowym ośrodku wychowawczym 4662 5057 5512 5494 youth education centre
młodzieżowym ośrodku socjoterapii youth social therapy centre and educa-
i ośrodku szkolno-wychowawczym .... 2802 3326 1032 458 tion centre
Skierowanie do ośrodka kuratorskiego ..... 1353 1423 1474 1460 Directed to probation officer’s centre
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
172 Wymiar sprawiedliwości
1 Rocznik Statystyczny
174 Wymiar sprawiedliwości
Osądzono ............................ 577798 568897 8749 471558 462541 8110 357131 348037 7699 1395
Judged
Skazano ................................ 515822 514252 1560 420810 419187 1485 307407 305769 1420 218
Sentenced
w tym mężczyźni .............. . . . . . . 279614 278363 1071 180
of which men
Uniewinniono ........................ 13091 12161 891 10940 9669 1055 9146 7495 1225 426
Acquitted
Odstąpiono od wymierzenia
kary ................................... 1096 856 240 643 416 222 544 365 174 5
Punishment withheld
Warunkowo umorzono postę-
powanie ............................. 30364 29678 680 24913 24255 631 27418 26725 663 30
Conditionally discontinued pro-
ceeding
Umorzono postępowanie ...... 17425 11950 5378 14252 9014 4717 12616 7683 4217 716
Proceeding discontinued
a Dane dotyczą osób. b Dotyczy powtórnego wydania przez prokuratora postanowienia o odmowie wszczęcia lub o umo-
rzeniu postępowania.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a Data related to persons. b Code of Criminal Procedure; concerning re-issued decisions of the prosecutor regarding
refusals to institute or discontinue of proceedings.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
Justice 175
a Dotyczy ustaw z dnia 24 IV 1997 r. (jednolity tekst Dz. U. 2003 Nr 24, poz. 198) oraz z dnia 29 VII 2005 r. (jednolity
tekst Dz. U. 2012 poz. 124).
a Concerns the laws dated 24 IV 1997 (uniform text Journal of Laws 2003 No. 24, item 198) and dated 29 VII 2005 (uni-
form text Journal of Laws 2012 item 124).
1 Rocznik Statystyczny
176 Wymiar sprawiedliwości
Sprzedajność — art. 228 kk ............... 361 364 278 256 227 Venality — Art. 228 Criminal Code
Przekupstwo — art. 229 kk ................ 1364 2009 1720 1434 1307 Bribery — Art. 229 Criminal Code
w tym: of which:
Rozbój — art. 280 kk ......................... 11535 7371 5441 4795 4582 Robbery — Art. 280 Criminal Code
Justice 177
a Z wyłączeniem przestępstw korupcyjnych z art. 296a i 296b kk; łącznie z przestępstwami skarbowymi z kks.
U w a g a. W 2014 r. oprócz skazań za korupcję z art. 228—231 kk skazano: 14 osób (w tym 11 mężczyzn) z art. 250a kk
— korupcja wyborcza, 14 osób (w tym 12 mężczyzn) z art. 296a kk — korupcja na stanowisku kierowniczym i 87 męż-
czyzn z art. 296b kk — korupcja sportowa.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a Excluding corruption under Art. 296a and 296b of the Criminal Code; including fiscal offences from the Penal Fiscal
Code.
N o t e. Except sentenced under Art. 228—231 of the Criminal Code for corruption, in 2014 sentenced 14 persons
(of which 11 men) under Art. 250a of the Criminal Code — corruption concerning elections, 14 persons (of which 12 men)
under Art. 296a of the Criminal Code — corruption on the managing post and 87 men under Art. 296b of the Criminal Code
— corruption in sport.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
O G Ó Ł E M ............................ 504281 432891a 353208b 295353c 266150d 163,9 136,5a 110,7b 92,5c
TOTAL
17—20 lat ................................. 85217 62542 47816 38538 35511 344,1 297,6 258,8 217,8
21—24 ...................................... 76891 60696 47013 40538 36995 290,7 258,5 217,5 193,7
25—29 ...................................... 72708 65450 55409 47452 42896 235,6 197,3 178,8 158,9
30—34 ...................................... 55930 53608 46703 41235 37057 206,4 171,1 145,6 127,1
35—39 ...................................... 49269 44512 39230 34188 30395 209,7 161,4 131,9 112,7
40—44 ...................................... 51262 38412 31163 26295 23159 201,7 157,8 124,2 101,5
45—49 ...................................... 48976 36611 27145 21222 18925 160,5 138,1 115,5 91,2
50—59 ...................................... 51515 55304 43805 33915 30463 96,5 94,1 78,3 62,0
60 lat i więcej ............................ 12513 15640 14853 11684 10511 19,1 22,5 18,2 13,9
and more
a—d W podziale według wieku nie uwzględniono osób, dla których nie określono wieku: a — 116 osób, b — 71 osób,
c — 286 osób, d — 238 mężczyzn.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a—d The division by age does not include persons for whom the age has not been specified: a — 116 persons, b — 71
persons, c — 286 persons, d — 238 men.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
a W tym 2 przypadki ograniczenia wolności bez określonej formy. b Patrz uwagi ogólne, ust. 12 na str. 147.
a Of which 2 cases of restriction on freedom unspecified form. b See general notes, item 12 on page 147.
Justice 179
Grzywna .......................................... 2005 100968 478 2362 7439 26621 31694 14740 13367 4267
Fine 2010 92329 204 868 2675 13249 23705 19077 23713 8838
2013 76759 128 578 1818 9551 18131 15322 21276 9955
2014 63078 79 333 1063 5892 11811 12495 19834 11571c
Grzywna orzeczona obok kary pozba- 2005 119300 2468 9874 16789 34847 25770 13690 9667 6195
wienia wolności 2010 124593 1339 6179 11502 33147 28253 21219 15282 7672
Fine in addition to imprisonment 2013 90770 809 3835 7972 23574 20022 15871 11884 6803
2014 75258 547 2735 5713 18647 16354 13915 11032 6315d
c, d W tym powyżej 5000 zł: c — 3559, d — 1861.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
c, d Of which more than 5000 zl: c — 3559, d — 1861.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
TABL. 32 (105). DOROŚLI SKAZANI PRAWOMOCNIE PRZEZ SĄDY POWSZECHNE ZA PRZESTĘPSTWA ŚCIGANE
Z OSKARŻENIA PUBLICZNEGO WEDŁUG WYMIARU KARY POZBAWIENIA WOLNOŚCI W 2014 R.
ADULTS VALIDLY SENTENCED BY COMMON COURTS FOR CRIMES PROSECUTED
BY PUBLIC ACCUSATION BY TYPE OF IMPRISONMENT PUNISHMENT IN 2014
Wymiar kary pozbawienia wolności
Type of imprisonment punishment
powyżej
6 mie- powyżej
powyżej
RODZAJE PRZESTĘPSTW Ogółem do 3 4i5
6 mie- sięcy
1 roku
3 do
mie- mie-
TYPE OF CRIME Total sięcy poniżej 1 rok do 3 lat 15 lat
sięcy sięcy 1 roku over
6 1 year over 1
to 3 4 and 5 over 6 3 years
months months year to
months months to 15
3 years
below years
1 year
a Dotyczy ustaw z dnia 24 IV 1997 r. oraz 29 VII 2005 r., patrz notka a do tabl. 29 na str. 175.
a Concerns the laws dated 24 IV 1997 and 29 VII 2005, see footnote a to the table 29 on page 175.
180 Wymiar sprawiedliwości
TABL. 32 (105). DOROŚLI SKAZANI PRAWOMOCNIE PRZEZ SĄDY POWSZECHNE ZA PRZESTĘPSTWA ŚCIGANE
Z OSKARŻENIA PUBLICZNEGO WEDŁUG WYMIARU KARY POZBAWIENIA WOLNOŚCI
W 2014 R. (dok.)
ADULTS VALIDLY SENTENCED BY COMMON COURTS FOR CRIMES PROSECUTED
BY PUBLIC ACCUSATION BY TYPE OF IMPRISONMENT PUNISHMENT IN 2014 (cont.)
Wymiar kary pozbawienia wolności
Type of imprisonment punishment
powyżej
6 mie- powyżej
powyżej
RODZAJE PRZESTĘPSTW Ogółem do 3 4i5 sięcy 3 do
6 mie- 1 roku
mie- mie- poniżej 15 lat
TYPE OF CRIME Total sięcy 1 rok do 3 lat
sięcy sięcy 1 roku over
6 1 year over 1
to 3 4 and 5 over 6 3 years
months year to
months months months to 15
3 years
below years
1 year
b Z wyłączeniem przestępstw korupcyjnych z art. 296a i 296b kk; łącznie z przestępstwami skarbowymi z kks.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
b Excluding corruption under Art. 296a and 296b of the Criminal Code; including fiscal offences from the Penal Fiscal
Code.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
Justice 181
a, b W tym orzeczeń: a — z art. 51 i 58 kw — 25979, b — z art. 70 § 2 kw — 2785. c Ponadto obok kary zasadniczej
orzeczono dodatkowo środek karny — zakaz prowadzenia pojazdów w 54916 przypadkach.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a, b Of which adjudications: a — against Art. 51 and 58 Petty Offences Code — 25979, b — against Art. 70 § 2 Petty
Offences Code — 2785. c Moreover, additionally by the principal punishment there has been adjudicated the punitive
measure — 54916 cases of revoking the right to operate a vehicle.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
ZA PRZESTĘPSTWA
FOR CRIMES
a
O G Ó Ł E M ................................................ 3422 736 396 355 TOTAL
Skazano ...................................................... 3098b 473 247 247 Sentenced
Pozbawienie wolności .................................. 1628 165 97 77 Imprisonment
w tym z warunkowym zawieszeniem of which conditional suspension of pun-
wykonania kary .................................. 1537 161 96 73 ishment
poniżej 6 miesięcy .................................... 599 48 16 5 below 6 months
6 miesięcy do 1 roku ................................ 827 77 63 46 6 months to 1 year
powyżej roku do 2 lat ................................ 187 35 18 24 over 1 year to 2 years
powyżej 2 lat ............................................ 15 5 — 2 over 2 years
Ograniczenie wolności ................................. 1326 233 143 155 Restriction of freedom
w tym z warunkowym zawieszeniem of which conditional suspension of pun-
wykonania kary .................................. 792 129 101 114 ishment
do 6 miesięcy ........................................... 993 154 110 110 up to 6 months
powyżej 6 miesięcy do 2 lat c .................... 333 79 33 45 over 6 months to 2 yearsc
Grzywna ...................................................... 137 34 6 15 Fine
Wyłączny środek karny ................................ 3 41 1 — Punitive measure only
a Ponadto prawomocnie osądzono 21 osób cywilnych. b W tym skazano na areszt wojskowy 4 osoby nieuwzględnione
w dalszym podziale. c Patrz uwagi ogólne, ust. 12 na str. 147.
a Moreover, 21 civilian persons were validly judged. b Of which 4 persons sentenced for a military arrest not included in
further division. c See general notes, item 12 on page 147.
182 Wymiar sprawiedliwości
ZA PRZESTĘPSTWA (dok.)
FOR CRIMES (cont.)
Warunkowo umorzono postępowanie ..... 188 197 109 70 Proceeding provisionally discontinued
Umorzono postępowanie .......................... 53 31 23 26 Discontinued proceeding
Uniewinniono ............................................. 49 16 17 12 Acquitted
Odstąpiono od wymierzenia kary ............. 34 19 — — Punishment withheld
ZA WYKROCZENIA
FOR PETTY OFFENCES
a W czasie odbywania kary lub trwania tymczasowego aresztowania. b W wieku 15—21 lat. c Z tego 21415 (54,8%)
po raz drugi, 17652 (45,2%) po raz trzeci i więcej.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a During serving punishment or temporary arrest. b Aged 15—21. c Convicted for the second time — 21415 (54,8%),
for the third time and more — 17652 (45,2%).
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
Justice 183
a W tym 1013 orzeczeń nieprawomocnych. b Zastępcza kara pozbawienia wolności za grzywnę orzeczoną za wykrocze-
nie skarbowe, kara aresztu, zastępcza kara aresztu za grzywnę lub za ograniczenie wolności, kara porządkowa, środek
przymusu orzeczony w postępowaniu cywilnym.
U w a g a. Wobec jednej osoby może być wykonywanych wiele orzeczeń, dlatego ich liczba nie może być porównywana
z liczbą osób odbywających karę (skazanych i ukaranych).
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a Of which 1013 non-valid adjudications. b Substitutive imprisonment for a fine adjudicated regarding fiscal offences,
arrest, substitutive arrest for a fine or restriction of freedom, ordinal penalty, means of constraint adjudicated in civil pro-
ceedings.
N o t e. With respect to one person may be executed many adjudications, therefore their number is not comparable with
the number of persons serving a punishment (convicts and punished).
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
a
O G Ó Ł E M ....................................... 24335 28844 28843 28679 TOTAL
Funkcjonariusze ............................... 23688 27562 27571 27542 Prison staff
w tym z wyższym wykształceniem 7447 12514 14956 15483 of which with tertiary education
na stanowiskach: holding posts:
Oficerskich .......................................... 6097 8078 8227 8201 Officers
Chorążych .......................................... 2379 2189 3174 3462 Warrant officers
Podoficerskich .................................... 15212 17295 16170 15879 Non-commissioned officers
Pracownicy cywilni ........................... 647 1282 1272 1137 Civilian employees
W tym z wyższym wykształceniem ..... 329 812 891 782 Of which with tertiary education
a Wynagrodzenia funkcjonariuszy nie zawierają składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe
i chorobowe).
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a Wages and salaries of prison staff do not include contributions to compulsory social security (retirement, pension and
illness).
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
Justice 185
Biblioteki (bez filii) ................................. 156 157 156 155 Libraries (without branches)
Księgozbiór w tys. wol. .......................... 1624 1636 1594 1559 Collection in thous. vol.
SZKOŁY
SCHOOLS
UCZNIOWIE SZKÓŁ
STUDENTS OF SCHOOLS
a Ponadto (według stanu w dniu 31 XII) 3995,3 tys. spraw było w trakcie załatwiania.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a Moreover (as of 31 XII) 3995,3 thous. cases were being resolved.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
a W latach 2013 i 2014 dotyczy jednostronnych umów ustanowienia odrębnej własności lokalu (ustawa z dnia 24 VI
1994 r. o własności lokali, Dz. U. 2000 Nr 80, poz. 903, z późniejszymi zmianami).
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a In 2013 and 2014 concern unilateral agreement establishing separate title to premises (Law on Ownership of Premises,
dated 24 VI 1994, Journal of Laws 2000 No. 80, item 903, with later amendments).
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
1. Prezentowane dane dotyczą organizacji spo- 1. The presented data concern social and polit-
łecznych i politycznych, z wyłączeniem związków ical organizations, excluding trade unions, as well
zawodowych oraz organizacji, które nie mają oso- as organizations without legal personality (e.g.
bowości prawnej (np. stowarzyszenia zwykłe, rady normal associations, parent councils, student gov-
rodziców, samorządy studenckie). ernments).
Ponadto przedstawiono informacje o jednostkach Moreover, information is presented on entities
świadczących usługi reintegracji społeczno-zawo- providing social and professional reintegration
dowej (określanych także podmiotami nowej go- services (also referred to as new social economy
spodarki społecznej) prowadzonych przez organi- entities) run by social organizations, local govern-
zacje społeczne, jednostki samorządu terytorialne- ment units and incidentally by other entities.
go oraz sporadycznie przez inne podmioty.
2. Social and political organizations (also re-
2. Organizacje społeczne i polityczne (określa-
ferred to as third sector organizations) meet the
ne także jako organizacje trzeciego sektora) spełnia-
criteria of the definition of the non-profit sector
ją kryteria definicji jednostek sektora non-profit
entities prepared by the UN Statistical Office,
opracowanej przez Biuro Statystyczne ONZ, opiera-
jącej się na 5 warunkach: (1) mają charakter formal- based on 5 conditions: (1) they have formal nature
ny i trwałą strukturę organizacyjną, (2) istnieje insty- and sustainable organizational structure, (2) there
tucjonalna separacja od administracji publicznej, is an institutional separation from public administra-
(3) działają na zasadzie non-profit, tzn. bez zysku tion, (3) they operate on a non-profit basis, i.e.
finansowego dla członków, (4) są samorządne, without financial profits for the members, (4) they
(5) udział w organizacji jest dobrowolny. are self-governing, (5) participation in the organ-
Do organizacji społecznych i politycznych (tabl. ization is voluntary.
1—3) zostały zaliczone: Social and political organizations (tables 1—3)
1) stowarzyszenia, działające na podstawie usta- include:
wy z dnia 7 IV 1989 r. Prawo o stowarzysze- 1) associations, operating on the basis of the Law
niach (Dz. U. Nr 20, poz. 104) z późniejszymi on associations dated 7 IV 1989 (Journal of
zmianami, tj.: typowe stowarzyszenia (np. sto- Laws No. 20, item 104) with later amendments,
warzyszenia mniejszości narodowych, etnicz- i.e.: typical associations (e.g. associations of na-
nych i cudzoziemców), związki stowarzyszeń, tional minorities, ethnic minorities and foreign-
ochotnicze straże pożarne, uczniowskie kluby ers), associations of unions, volunteer fire
sportowe, inne stowarzyszenia kultury fizycznej services, student sports clubs, other physical
i związki sportowe; culture associations and sport associations;
2) organizacje społeczne podobne do stowa- 2) social organizations similar to associations
rzyszeń — jednostki, których funkcjonowanie — entities whose functioning is regulated by
regulują odrębne ustawy, ale w pewnych zakre- separate Laws, but which, to some extent, are
sach stosuje się do nich także przepisy ustawy
subject to regulations of the Law on associations
Prawo o stowarzyszeniach (np. Polski Czerwony
(e.g. Polish Red Cross, Polish Allotment Owners
Krzyż, Polski Związek Działkowców, Polski
Association, Polish Hunting Association and
Związek Łowiecki i koła łowieckie);
hunting clubs);
3) fundacje, działające na podstawie ustawy z dnia
6 IV 1984 r. o fundacjach (Dz. U. Nr 21, poz. 97) 3) foundations, operating on the basis of the Law
z późniejszymi zmianami; on foundations dated 6 IV 1984 (Journal of Laws
4) społeczne podmioty wyznaniowe — jednostki No. 21, item 97) with later amendments;
organizacyjne Kościoła katolickiego, innych ko- 4) faith-based charities — organizational units of
ściołów i związków wyznaniowych, których dzia- the Catholic Church, other churches and reli-
łalność ma charakter społeczny, funkcjonujące gious associations, whose activities have a so-
w oparciu o przepisy normujące stosunek pań- cial character, operating on the basis of regula-
stwa do danego kościoła lub związku wyzna- tions regulating relation of the state to a given
niowego; church or religious association;
Social and political organizations. Churches and religious associations 189
7. Wybór głównej dziedziny działalności dla 7. Selection of the main field of activity for so-
organizacji społecznych (tabl. 2) został dokonany cial organizations (table 2) has been made accord-
według dziedziny, na którą dana organizacja wy- ing to the field for which a given organization dis-
datkowała największą część środków przeznaczo- bursed the greatest part of funds allocated for
nych na działalność statutową. Zastosowana klasy- statutory activity. The applied classification is con-
fikacja jest spójna z rekomendowaną przez Biuro sistent with the International Classification of Non-
Statystyczne ONZ Międzynarodową Klasyfikacją -profit Organizations recommended by the UN
Organizacji Non-profit. Statistical Office.
8. Informacje dotyczące stowarzyszeń mniej- 8. Information on associations of national and
szości narodowych i etnicznych, społeczności po- ethnic minorities, communities using regional lan-
sługującej się językiem regionalnym oraz stowa-
guages and associations of foreigners living in
rzyszeń cudzoziemców mieszkających w Polsce
Poland (table 3) does not include associations
(tabl. 3) nie obejmują stowarzyszeń, których głów-
nym celem jest współpraca między narodami, ani whose main aim is cooperation between nations,
stowarzyszeń ukierunkowanych wyłącznie na spra- nor the associations focused only on issues con-
wy dotyczące kraju pochodzenia danej grupy naro- cerning the country of origin of a given national
dowej. group.
Zgodnie z ustawą z dnia 6 I 2005 r. o mniejszo- According to the Law on national and ethnic
ściach narodowych i etnicznych oraz o języku minorities and regional language dated 6 I 2005
regionalnym (Dz. U. Nr 17, poz. 141) z późniejszy- (Journal of Laws No. 17, item 141) with later
mi zmianami, mniejszością narodową lub etnicz- amendments, a national or an ethnic minority is
ną jest grupa obywateli polskich, która jest mniej a group of Polish citizens, which is less numerous
liczebna od pozostałej części ludności Polski; than the rest of the population of Poland; significantly
w sposób istotny odróżnia się od reszty obywateli differs from other citizens in terms language, culture
językiem, kulturą lub tradycją i dąży do ich zacho- or tradition and aims at their preservation; is aware of
wania; ma świadomość własnej historycznej wspól- its own historical national or ethnic community; in the
noty narodowej lub etnicznej; w przypadku mniej- case of a national minority, it identifies itself with
szości narodowej utożsamia się z narodem zorga- a nation organized in its own country.
nizowanym we własnym państwie. In Poland, the national minorities are deemed:
W Polsce za mniejszości narodowe uznawane Belarusian, Czech, Lithuanian, German, Armenian,
są mniejszości: białoruska, czeska, litewska, nie- Russian, Slovak, Ukrainian and Jewish minorities,
miecka, ormiańska, rosyjska, słowacka, ukraińska
and ethnic minorities are deemed: Karaite, Lemko,
oraz żydowska, za mniejszości etniczne — mniej-
Roma and Tartar minorities. The Kashubian lan-
szości: karaimska, łemkowska, romska oraz tatarska.
guage is deemed a regional language.
Za język regionalny uznawany jest język kaszubski.
9. Do jednostek świadczących usługi reintegracji 9. Entities providing social and professional rein-
społeczno-zawodowej (tabl. 4) zaliczono: centra in- tegration services (table 4) include: social integra-
tegracji społecznej, warsztaty terapii zajęciowej oraz tion centres, occupational therapy workshops and
zakłady aktywności zawodowej. vocational activity establishments.
Centra integracji społecznej funkcjonują na Social integration centres operate on the basis
podstawie ustawy z dnia 13 VI 2003 r. o zatrudnie- of the Law on social employment dated 13 VI 2003
niu socjalnym (Dz. U. Nr 122, poz. 1143) z później- (Journal of Laws No. 122, item 1143) with later
szymi zmianami. Ich zadaniem jest świadczenie amendments. Their task is to provide services
usług służących reintegracji społecznej i zawodowej needed for social and professional reintegration
osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. of people endangered with social exclusion.
Warsztaty terapii zajęciowej i zakłady aktyw- Occupational therapy workshops and voca-
ności zawodowej działają na podstawie ustawy tional activity establishments operate on the
z dnia 27 VIII 1997 r. o rehabilitacji zawodowej basis of the Law on professional and social rehabili-
i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnospraw- tation and employment of disabled persons dated
nych (Dz. U. Nr 123, poz. 776) z późniejszymi 27 VIII 1997 (Journal of Laws No. 123, item 776)
zmianami. Uczestnictwo w warsztatach ma wspo- with later amendments. Participation in workshops
magać proces rehabilitacji społecznej i zawodowej is to support the process of social and professional
osób niepełnosprawnych. Natomiast zakłady tworzą
rehabilitation of the disabled persons. On the other
miejsca pracy dla osób z orzeczoną niepełno-
hand, the establishments create jobs for persons
sprawnością, jednocześnie przyczyniając się do
with a certificate of disability and at the same time,
społecznej reintegracji tych osób.
10. Dane o organizacjach społecznych i politycz- contribute to social reintegration of these persons.
nych opracowano na podstawie uogólnionych 10. Data regarding social and political organiza-
wyników ze sprawozdań statystycznych obejmują- tions have been prepared on the basis of general-
cych poszczególne typy podmiotów sektora non- ized results from statistical reports covering particu-
-profit, a w przypadku danych o stowarzyszeniach lar types of the non-profit sector, and in the case of
mniejszości narodowych i etnicznych oraz cudzo- data on associations of national and ethnic minori-
ziemców — na podstawie danych z dobrowolnego ties and foreigners — on the basis of data from
sprawozdania. a voluntary report.
Social and political organizations. Churches and religious associations 191
Dane o jednostkach świadczących usługi reinte- Data regarding entities providing social and pro-
gracji społeczno-zawodowej pochodzą ze źródeł fessional reintegration services come from adminis-
administracyjnych: od wojewodów, z Ministerstwa trative sources: from voivodes, from the Ministry of
Pracy i Polityki Społecznej oraz z Państwowego Labour and Social Policy, and from the State Fund
Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. for Rehabilitation of Disabled Persons.
1. Informacje o Kościele katolickim opracowano 1. Information regarding the Catholic Church has
na podstawie danych Instytutu Statystyki Kościoła been developed on the basis of data obtained from
Katolickiego SAC (Societas Apostolatus Catholici) the survey ”Statistics on rites of Catholic Church
pozyskiwanych w ramach badania „Statystyka in Poland”, collected by the Institute of Catholic
obrządków Kościoła katolickiego w Polsce”. Kościół Church Statistics (SAC — Societas Apostolatus
katolicki posiada osobowość prawną uregulowaną Catholici). Catholic Church in Poland has a legal
następującymi dokumentami: Konkordat pomiędzy personality established by the following docu-
Stolicą Apostolską a Rzeczypospolitą Polską pod- ments: Concordat between the Holy See and the
pisany 28 VII 1993 r. i ratyfikowany 23 II 1998 r. Republic of Poland signed on 28 VII 1993 and
(Dz. U. 1998 Nr 51, poz. 318) oraz ustawa z dnia ratified 23 II 1998 (Journal of Laws No. 51, item
318) and the Law on relations between the State
17 V 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła
and the Catholic Church in the Republic of Poland
Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (tekst
dated 17 V 1989 (uniform text Journal of Laws 2013
jednolity Dz. U. 2013 poz. 1169). Uregulowania te item 1169). These regulations apply to the four rites
dotyczą Kościoła katolickiego w Polsce w czterech of the Catholic Church in Poland: Roman, Byzan-
obrządkach: łacińskim, bizantyjsko-ukraińskim, bi- tine-Ukrainian, Byzantine-Slavic and Armenian.
zantyjsko-słowiańskim oraz ormiańskim. 2. Data on other churches and religious associ-
2. Dane dla innych kościołów i związków wyzna- ations have been obtained from the survey ”Re-
niowych opracowano na podstawie wyników bada- ligious denominations in Poland”. The survey
nia „Wyznania religijne w Polsce”. Badanie obejmu- covered the information on the churches and reli-
je kościoły i związki wyznaniowe w Polsce, działa- gious associations in Poland functioning on a basis
jące na podstawie odrębnych przepisów (ustaw) of the regulations (acts) concerning the relations
regulujących stosunek państwa do poszczególnych between the State and the particular churches,
kościołów oraz na podstawie wpisu do Rejestru as well as the entries to the Register of churches
kościołów i innych związków wyznaniowych. and other religious associations.
192 Organizacje społeczne i polityczne. Kościoły i związki wyznaniowe
Aktywne organizacje (stan w dniu 2010 80,4 7,3 67,9 7,1 1,8 3,3 0,3 .
31 XII) w tys. 2012 83,5 8,0 69,5 8,5 1,8 3,3 0,3 0,1
Active organizations (as of 31 XII) in
thous.
Członkowieb (stan w dniu 31 XII) 2010 10192,1 2714,6 8984,7 42,9 60,9 1097,4 6,2 .
w tys. 2012 10188,8 2611,0 8637,8 51,5 80,5 1117,0 10,0 292,0
Membersb (as of 31 XII) in thous.
w tym kobiety w % ...................................... 44,6 60,0 43,4 42,2 74,5 56,0 36,3 28,1
of which women in %
Pracujący społecznie b (w ciągu roku) 2010 2317,7 959,3 1900,9 275,7 41,7 97,1 2,3 .
w tys. 2012 2609,5 790,2 2126,0 275,3 54,4 47,7 2,1 104,0
Volunteers b (during the year) in thous.
w tym kobiety w % ...................................... 42,2 55,7 39,9 62,5 53,8 43,9 24,9 29,1
of which women in %
Zatrudnieni na podstawie stosunku 2010 111,8 32,7 53,1 17,1 33,2 7,9 0,5 .
pracyc (stan w dniu 31 XII) w tys. 2012 125,9 41,3 63,6 18,9 35,3 7,4 0,4 0,3
Employees hired on the basis of
c
employment contract (as of 31 XII)
in thous.
w tym kobiety w % ...................................... 74,1 77,1 70,9 73,3 82,1 66,0 67,5 54,7
of which women in %
Zatrudnieni na podstawie umów cywil- 2010 389,9 82,0 284,5 71,5 7,8 25,0 1,1 .
noprawnychb (w ciągu roku) w tys. 2012 375,8 94,9 260,9 80,4 8,2 24,7 1,1 0,4
Employees hired on the basis of a civil
law contractsb (during the year) in
thous.
w tym kobiety w % ...................................... 50,1 58,3 47,6 57,1 66,2 48,5 45,8 42,5
of which women in %
Przychody w mln zł ............................. 2010 23223,6 5955,5 12500,2 5558,5 2765,9 2209,7 189,1 .
Revenues in mln zl 2012 24146,8 6969,8 12696,1 6025,6 2741,3 2328,9 208,5 146,4
w tym w %:
of which in %:
publiczne źródła nierynkowe ...................... 41,4 52,2 43,8 43,4 51,6 12,3 23,4 86,0
public non-market funds
w tym 1% z podatku dochodowego od
osób fizycznych ................................... 2,2 8,3 1,3 5,7 0,8 0,0 — —
of which 1% on personal income tax
odpłatna działalność statutowa ................... 17,3 10,3 18,7 13,7 20,8 17,7 9,5 0,2
paid mission-related activity
działalność gospodarcza ............................ 17,5 9,5 15,6 15,7 11,1 40,1 8,6 —
economic activity
składki członkowskie .................................. 6,5 1,3 6,7 — 0,1 24,4 52,2 4,8
membership dues
Koszty działalności w mln zł ................ 2010 21135,5 5221,0 11683,3 4629,5 2608,7 2052,8 161,2 .
Costs of activity in mln zl 2012 22338,9 6376,3 11907,5 5249,9 2697,4 2173,9 200,7 109,5
a W 2010 r. bez partii politycznych. b Jedna osoba może być wykazana wielokrotnie, jeśli jest odpowiednio: członkiem,
pracującym społecznie lub zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych (umowy-zlecenia i umowy o dzieło)
w więcej niż jednej organizacji. c W głównym miejscu pracy.
U w a g a. Na podstawie badania cyklicznego przeprowadzanego co 2 lata.
a In 2010 excluding political parties. b One person may be indicated more than once, if he/she is a member, a volunteer,
a person employed on the basis of a civil law contract (order agreements or contract work) in more than one organization.
c In main workplace.
N o t e. On the basis of periodic surveys conducted every two years.
Social and political organizations. Churches and religious associations 193
W ODSETKACH
IN PERCENT
Ratownictwo ...................... 19,6 18,9 3,3 2,9 2,0 2,9 0,6 2,8 Rescue services
Kultura i sztuka .................. 11,4 10,5 11,0 11,2 8,3 7,9 3,1 4,5 Culture and arts
Ochrona zdrowia ................ 4,1 4,0 13,1 14,4 8,9 9,7 13,7 17,1 Health
Koła łowieckie .................... 3,2 3,1 0,1 0,1 1,2 1,6 0,0 0,0 Hunting clubs
Philantrophic intermediaries
and voluntarism promo-
Wsparcie trzeciego sektora b 2,0 2,1 2,6 2,4 3,8 3,6 2,8 5,0 tion b
Ochrona środowiska .......... 1,7 2,4 2,8 3,1 2,3 2,8 2,2 2,9 Environment
Pozostałe c ......................... 1,9 2,4 1,7 1,4 3,3 4,1 3,6 1,9 Others c
a Patrz uwagi ogólne, ust. 7 na str. 190. b Obejmuje finansowe i szkoleniowe wspieranie innych organizacji społecznych
i inicjatyw obywatelskich, reprezentowanie interesów organizacji pozarządowych oraz promocję i wspieranie wolontariatu.
c W tym działalność międzynarodowa i religijna.
U w a g a. Na podstawie badania cyklicznego przeprowadzanego co 2 lata.
a See general notes, item 7 on page 190. b Includes activities such as financial and training support for other social
organizations and civic initiatives, representing the interests of non-governmental organizations as well as voluntarism
promotion and support. c Of which international activity and religion.
N o t e. On the basis of periodic surveys conducted every two years.
Uczestnicy zajęć (w ciągu roku) .......................... 6946b 9496b Participants of the classes (during the year)
w tym kobiety w % ............................................... 56,9 55,4 of which women in %
Długotrwale bezrobotni ........................................... 4775 6814 Long-term unemployed
Osoby niepełnosprawne ......................................... 668 996 Disabled persons
Uzależnieni od alkoholu lub środków psychoaktyw-
nych .................................................................... 529 538 Alcohol and drug addicts
Bezdomni ................................................................ 345 395 Homeless
Z chorobami psychicznymi ...................................... 52 94 With mental disorders
Pozostalic ................................................................ 736 1154 Othersc
Persons who completed workshops (during the
Osoby, które ukończyły zajęcia (w ciągu roku) 3166 4366 year)
Of which persons who became economically inde-
W tym usamodzielnione ekonomicznie ................... 1227 1538 pendent
a Spółdzielnie socjalne oraz zakłady pracy chronionej. b W podziale według grup dotkniętych wykluczeniem społecznym
uczestnik może być wykazany więcej niż jeden raz. c Dotyczy głównie zwalnianych z zakładów karnych oraz uchodźców.
d Jedna osoba może być wykazana wielokrotnie, jeżeli jest zatrudniona w więcej niż jednym miejscu pracy.
a Social cooperatives and sheltered workshops. b In the division by socially excluded groups, a participant may be indi-
cated more than once. c Concerns mainly released from penal institutions and refugees. d One person may be indicated
more than once if he/she is employed in more than one workplace.
196 Organizacje społeczne i polityczne. Kościoły i związki wyznaniowe
Kościół katolicki
Catholic Church
Kościół Rzymskokatolicki (obrządek łaciński) 10016 10156 10204 10215c 29490 30266 30820 30843d 33494741de
Kościół Greckokatolicki (obrządek bizantyjsko-
-ukraiński) ..................................................... 138 134 136 124 72 75 75 80 55000
Kościół Ormiański (obrządek ormiański) ........... 2 3 3 3 2 3 3 3 670
Kościół Neounicki (obrządek bizantyjsko-sło-
wiański) ......................................................... 1 1 1 1 2 2 2 2 134
Starokatolicki
Old Catholic
Prawosławne
Orthodox
Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny f .... 224 233 236 243 329 416 444 472 504400
Wschodni Kościół Staroobrzędowców w RP ..... 1 4 4h . 1 5 6h . 1006h
Staroprawosławna Cerkiew Staroobrzędowców — — 1 1 — — 1 1 607
Kościół Ewangelicko-Augsburski f ..................... 134 . 134 133 190 . 191 176 61736
Kościół Zielonoświątkowy ................................. 211 218 230 229 341 348 364 365 23440
Kościół Adwentystów Dnia Siódmego ............... 150 155 150 150 70 62 67 68 9734
Nowoapostolski Kościół w Polsce ..................... 51 52 52 52 57 59 89 89 5311
Kościół Chrześcijan Baptystów f ........................ 85 83 87 95 97 67 203 215 5204
Kościół Chrystusowy w RP i .............................. 35 38 37k . 93 112 125k . 4518k
Kościół Boży w Chrystusie ................................ 51 59 61 62 164 187 170 169 4460
Kościół Ewangelicko-Metodystyczny f ............... 42 42 42 42 30 29 29 29 4415
Kościół Ewangelicko-Reformowany f ................. 10 11 10 10 10 7 8 8 3464
Kościół Wolnych Chrześcijan ............................ 65 57 41 40 81 82 84 85 2939
Kościół Ewangelicznych Chrześcijan ................ 54 46 43 43 69 73 77 75 1899
Zrzeszenie Wolnych Badaczy Pisma Świętego 73 63 63 61 278 241 235 231 1835
Kościół Chrystusowy ......................................... 13 12 13k . 27 12 13k . 1706k
Świecki Ruch Misyjny „Epifania” ....................... 71 72 66 66 397 364 335 317 1380
a Uszeregowane malejąco według liczby wiernych, wyznawców. b Obejmują m.in.: parafie, zbory, gminy wyznaniowe,
ośrodki. c W tym 646 parafii zakonnych. d W tym odpowiednio 57 księży i 395 tys. wiernych Ordynariatu Polowego Wojska
Polskiego. e Ochrzczeni. f Kościół stowarzyszony w Polskiej Radzie Ekumenicznej. g W tym 8 kobiet. h 2011 r. i Do
2010 r. — Wspólnota Kościołów Chrystusowych w RP. k 2012 r.
a Listed by the decreasing number of adherents and faithful. b Including, among others: parishes, congregations, reli-
gious communities, centres. c Of which 646 monastic parishes. d Including respectively 57 priests and 395 thous. adher-
ents of the Military Ordinariat of the Polish Army. e Baptised. f Church associated in the Polish Ecumenical Council. g Of
which 8 women. h 2011. i Until 2010 — Wspólnota Kościołów Chrystusowych in RP. k 2012.
Social and political organizations. Churches and religious associations 197
Islamskie
Muslim
Islamskie Zgromadzenie Ahl-ul Bayt ................. 1 1 1 1 1 1 1 1 5000m
Muzułmański Związek Religijny w RP ............... 8 8 6 6 7 20 15 15 585
Stowarzyszenie Jedności Muzułmańskiej ......... 1 1 3 3 4 3 3 3 58
Dalekiego Wschodu
Far Eastern Religions
Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości
Kryszny .......................................................... . . 24 24 . . 288 298 2258
Związek Buddyjski Bencien Karma Kamtsang 7 10 10 10 8 23 23 23 1980
Szkoła Zen Kwan Um w Polsce ........................ 8 10 11 11 38 17 23 29 164
Związek Ajapa Yoga w Polsce .......................... 2 3 1 1 — — — — 155
Związek Buddyjski „Kanzeon” ........................... 2 4 3 3 7 4 10 11 110
Inne
Others
Świadkowie Jehowy w Polsce ........................... 1804 1820 1379 1339 — — — — 124112n
Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach
Ostatnich (Mormoni) ...................................... 11 13 . 13 98 181 . 98 1598
Instytut Wiedzy o Tożsamości „Misja Czaitanii” 9 10 10 10 113 113 113 113 1506
Lectorium Rosicrucianum Międzynarodowa
Szkoła Złotego Różokrzyża ........................... 5 5 5 5 — — — — 422
Karaimski Związek Religijny .............................. 3 3 3 3 — — — — 171
Światowy Uniwersytet Duchowy Brahma
Kumaris ......................................................... 4 4 6 6 9 8 10 10 76
a Uszeregowane malejąco według liczby wiernych, wyznawców. b Obejmują m.in.: parafie, zbory, gminy wyznaniowe, ośrodki.
l 2013 r. m Szacowana liczba szyitów w Polsce, liczba członków — 63. n Głosiciele.
a Listed by the decreasing number of adherents and faithful. b Including, among others: parishes, congregations, religious
communities, centres. l 2013. m Estimated number of Shiites in Poland, number of members — 63. n Proclaimers.
198 Organizacje społeczne i polityczne. Kościoły i związki wyznaniowe
O G Ó Ł E M ............. 2005 1131 10016 29490 4497 23300 34158,3 93,7 3410 1158
TOTAL 2010 1153 10156 30266 3352 21830 33523,4 95,9 3303 1108
2013 1145 10204 30820 2860 20610 33037,0 94,9 3238 1072
2014 1152 10215 30843 2684 20447 33494,7 94,4 3279 1086
Białostocka ....................... 48 395 1304 159 417 1055,7 87,0 2673 810
Białostocka ........................ 13 115 434 57 168 348,4 81,1 3030 803
Drohiczyńska ..................... 11 98 289 36 115 185,0 72,5 1888 640
Łomżyńska ........................ 24 182 581 66 134 522,3 98,8 2870 899
Częstochowska ................ 88 774 2211 175 1306 2257,2 95,9 2916 1021
Częstochowska .................. 36 311 904 58 848 807,2 99,2 2595 893
Radomska ......................... 29 301 854 81 336 861,1 98,6 2861 1008
Sosnowiecka ...................... 23 162 453 36 122 588,9 88,1 3635 1300
Gdańska ........................... 78 680 1977 197 879 2188,9 92,0 3219 1107
Gdańska ............................ 24 195 789 65 440 886,9 89,8 4548 1124
Pelplińska .......................... 30 290 674 90 178 730,0 93,6 2517 1083
Toruńska ............................ 24 195 514 42 261 572,0 93,5 2933 1113
Gnieźnieńska .................... 81 647 1616 125 661 1997,2 96,8 3087 1236
Bydgoska ........................... 19 149 409 30 131 580,0 93,5 3893 1418
Gnieźnieńska ..................... 30 266 561 45 192 659,1 97,3 2478 1175
Włocławska ........................ 32 232 646 50 338 758,1 99,1 3268 1174
Katowicka ......................... 91 874 2576 211 1737 2877,1 95,3 3292 1117
Gliwicka ............................. 18 156 520 47 186 625,5 89,8 4010 1203
Katowicka .......................... 37 319 1210 93 880 1453,0 97,1 4555 1201
Opolska ............................. 36 399 846 71 671 798,6 96,7 2001 944
Krakowska ........................ 144 1411 5340 462 4286 4117,9 95,6 2918 771
Bielsko-żywiecka ............... 23 210 675 69 450 680,0 88,3 3238 1007
Kielecka ............................. 33 304 799 72 326 755,0 93,7 2483 945
Krakowska ......................... 45 447 2156 110 2550 1527,1 97,5 3517 729
Tarnowska ......................... 43 450 1710 211 960 1110,8 99,5 2469 650
Lubelska ........................... 77 759 2590 191 1268 2441,3 97,1 3216 943
Lubelska ............................ 28 270 1133 77 598 1047,8 94,5 3881 925
Sandomierska .................... 24 242 703 49 364 680,7 99,7 2813 968
Siedlecka ........................... 25 247 754 65 306 712,8 98,8 2886 945
Poznańska ........................ 75 693 1720 144 1439 2208,0 98,8 3186 1284
Kaliska ............................... 33 282 616 55 445 728,0 99,1 2582 1182
Poznańska ......................... 42 411 1104 89 994 1480,0 98,7 3601 1341
Przemyska ........................ 85 818 2492 218 1551 1804,8 96,5 2206 724
Przemyska ......................... 41 389 1150 100 1057 746,4 95,7 1919 649
Rzeszowska ....................... 25 243 830 74 348 596,3 99,0 2454 718
Zamojsko-lubaczowska ...... 19 186 512 44 146 462,1 94,9 2484 903
a Diecezjalni i zakonni. b Ochrzczeni. c Do obliczenia udziału jako liczbę ludności ogółem przyjęto sumę ludności diecezji
na podstawie ankiety diecezjalnej (według GUS ludność kraju w końcu 2014 r. — 38479 tys.).
a Diocesan and monastic. b Baptised. c For calculating the share the total population of dioceses based on the results of
a dioceses questionnaire was adopted as the total population of the country (according to the CSO, the population of the
country at the end of 2014 was 38479 thous.).
Social and political organizations. Churches and religious associations 199
a—c Notki patrz na str. 198. d Bez Dekanatu Duszpasterstwa Wojskowego Kościoła Greckokatolickiego będącego w struktu-
rach Ordynariatu Polowego Wojska Polskiego.
Ź r ó d ł o: dane Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego SAC.
a—c See footnotes on page 198. d With the exception of the decanate of military of the Greek Catholic Church which is
in the structure of the Military Ordinariat of the Polish Army.
S o u r c e: data of the Institute of Catholic Church Statistics SAC.
LATA Siostry
Alumni
zakonne
YEARS Dekanaty Parafie Księżaa diecezjalni Wierni
Professed
DIECEZJE Decanates Parishes Priestsa Diocese Adherents
women
DIOCESES alumnus
religious
a Uszeregowane malejąco według liczby wiernych. b W podziale na diecezje nie uwzględniono 36 księży emerytów.
c Parafie: Bełchatów, Kleszczów, Łódź, Pstrążna, Strzelin, Warszawa, Zelów i Żychlin.
a Listed by decreasing number of adherents. b Data by dioceses exclude 36 retired priests. c Parishes: Bełchatów,
Kleszczów, Łódź, Pstrążna, Strzelin, Warszawa, Zelów and Żychlin.
DZIAŁ VI CHAPTER VI
LUDNOŚĆ POPULATION
Zastosowano następującą klasyfikację poziomu wy- The following classification of educational level has
kształcenia: wyższe, policealne i średnie, zasadnicze been used: tertiary, post-secondary and secondary,
zawodowe, gimnazjalne, podstawowe, podstawowe basic vocational, lower secondary, primary, primary not
nieukończone i bez wykształcenia szkolnego. completed and without school education.
5. Podziału ludności według głównego źródła
5. Division of population according to the main
utrzymania dokonano na podstawie kryterium wyłącz-
nego lub głównego źródła dochodów uzyskiwanych source of maintenance was made on the basis of
w ciągu roku (12 miesięcy) poprzedzającego moment criteria of the exclusive or the main source of incomes
spisu (tj. dla 2002 r. — 20 V, a dla 2011 r. — 31 III) obtained within one year (12 months) before the moment
i było ono ustalane niezależnie od stanu aktywności of national census (i.e. for 2002 — 20 V and for 2011 —
ekonomicznej tych osób w momencie spisów. 31 III) and was settled irrespective of economic activ-
Ze względu na posiadane źródła utrzymania ludność ity of these persons in the moment of national censuses.
dzieli się na dwie kategorie: In respect of the possessed source of mainten-
— posiadających własne źródła utrzymania, tj. oso- ance population is divided into two categories:
by utrzymujące się z dochodów uzyskiwanych
— persons having own sources of maintenance, i.e.
z pracy osobiście wykonywanej, z niezarobkowych
źródeł, a także z własności lub wynajmu oraz po- persons earning their living from incomes obtained
zostałych źródeł dochodów osobno niewymienio- from work performed personally, from non-earned
nych, sources, and also from property or from rent and the
— utrzymywanych, tj. osoby pozostające na utrzy- other sources of income not elsewhere specified,
maniu osób posiadających własne źródło docho- — persons maintained (dependents), i.e. persons,
dów. who remain maintained by other persons with own
Do ludności utrzymującej się z dochodów source of income.
z pracy zaliczono pracujących najemnie i pracujących Population having incomes from work includes
na własny rachunek.
employees in paid employment and own-account work-
Do utrzymujących się z dochodów z pracy na-
jemnej zaliczono zatrudnionych na podstawie stosunku ers.
pracy (umowy o pracę, umowy-zlecenia, umowy Employees hired on the basis of an employment con-
o dzieło, powołania, wyboru lub mianowania), osoby tract (a labour contract, commision contract, posting,
wykonujące pracę nakładczą oraz duchownych. appointment), outworkers, clergy were considered as
Do utrzymujących się z dochodów z pracy na rachu- persons maintained incomes from paid employment.
nek własny zaliczono osoby (łącznie z pomagającymi Own-account workers (together with contributing fam-
członkami rodzin) prowadzące działalność gospodar- ily members) including persons managing private farms
czą, w tym prowadzące gospodarstwo indywidualne in agriculture as well as professionals are considered as
w rolnictwie oraz osoby wykonujące wolne zawody (np.
persons maintained from self-employed incomes; includ-
twórcy, adwokaci, lekarze), a także osoby utrzymujące
się z dochodów z wynajmu. ing so rent incomes.
Do ludności utrzymującej się z dochodu z wynajmu Population which earns its living from rent income in-
zalicza się osoby uzyskujące dochody z wynajmu cludes persons, who receive their income from rent of an
mieszkania, pokoi, budynków mieszkalnych i nie- apartment, rooms, residential and non-residential build-
mieszkalnych (np. garażu). ings (e.g. a garage).
Do ludności utrzymującej się z niezarobkowych Population, which earns its living from non-
źródeł zaliczono osoby otrzymujące: emeryturę (łącz- -earned sources of maintenance includes persons who
nie z rentą strukturalną dla rolników indywidualnych receive: retirement pension (including structural pension
w 2011 r.), rentę (z tytułu niezdolności do pracy, ro-
for farmers in 2011), other pension (disability, survivors
dzinną i socjalną) łącznie ze świadczeniem rehabilita-
cyjnym, zasiłek dla bezrobotnych, świadczenie i zasiłek and social pension) including rehabilitation benefit,
przedemerytalny, zasiłek pomocy społecznej dla osób, unemployment benefit, pre-retirement allowances and
które nie mają żadnych dochodów lub mają dochody benefits, social assistance benefits for people, who do
niewystarczające. not have any incomes or have insufficient incomes.
Do ludności utrzymującej się z dochodów z włas- Population, which earns its living from incomes
ności zaliczono osoby utrzymujące się z dochodów from property includes persons who live from the
z tytułu oddanych w dzierżawę gruntów rolnych, z lokat following incomes: leased agricultural lands, capital
kapitałowych (z obrotu akcjami, obligacjami, zysków investments (on trade of shares, bonds, capital gains
kapitałowych itp.), z odsetek od oszczędności, z udzia-
etc.), interest rate on savings, share in profits of a com-
łu w zyskach przedsiębiorstw (dywidendy).
Do ludności utrzymującej się z pozostałych źró- pany (dividends).
deł dochodów osobno niewymienionych zaliczono Population, which earns its living from the other
osoby otrzymujące m.in. świadczenia rodzinne (w tym sources of income not elsewhere specified includes
zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego, zasi- persons who receive, i.a. family benefits (including family
łek pielęgnacyjny), alimenty oraz stypendia. allowance and supplements to the family allowance,
6. Przez gospodarstwo domowe rozumie się ze- nursing allowance), alimonies and scholarships.
spół osób spokrewnionych i niespokrewnionych za- 6. The household is understood as a group of related
mieszkujących razem i wspólnie utrzymujących się. or unrelated persons, living together and earning their
Osoby utrzymujące się samodzielnie tworzą jednooso-
living collectively. Persons who maintain themselves
bowe gospodarstwa domowe.
Ze względu na liczbę osób oraz ich stosunek pokre- individually, constitute a one person households.
wieństwa wyróżnia się następujące typy gospodarstw On the basis of the number of persons and their
domowych: relationship the following types of households are distin-
— rodzinne (jednorodzinne, dwurodzinne, trzyrodzinne guished:
i większe), — family (one-family, two-family, three-family and more),
— nierodzinne (jednoosobowe, wieloosobowe). — non-family (one person, multipersonal).
Population 203
7. Przez rodzinę rozumie się zespół osób wyodręb- 7. The family is understood as a group of persons in
nionych w ramach gospodarstwa domowego na pod- a household on the basis of biological criteria, starting
stawie kryteriów biologicznych, wychodząc od najmłod- with the youngest generation.
szego pokolenia. The following types of families are distinguished: mar-
Wyróżnia się następujące typy rodzin: małżeństwo riages without children, marriages with children, cohab-
bez dzieci, małżeństwo z dziećmi, partnerzy bez dzieci, itants without children, cohabitants with children, a lone
partnerzy z dziećmi, samotna matka z dziećmi, samot- mother with children, a lone father with children.
ny ojciec z dziećmi.
A child is defined as a person at any age, who re-
Jako dziecko określa się osobę w każdym wieku, któ-
mains in the household together with one or both par-
ra pozostaje w gospodarstwie domowym wraz z oboj-
giem lub jednym z rodziców. Do dzieci zalicza się rów- ents. Children include also step children and adopted
nież pasierbów oraz dzieci przysposobione. children.
Dziecko do lat 24 pozostające na utrzymaniu jest to Dependent child at the age up to 24 years is a child
dziecko nieposiadające własnego źródła utrzymania not having own source of income and being maintained
i pozostające na utrzymaniu innej osoby. by other person.
8. Osobą niepełnosprawną jest osoba, która po- 8. Disabled person is such person, who has appro-
siada odpowiednie orzeczenie wydane przez organ do priate judgment issued by a body, authorized to this
tego uprawniony (osoba niepełnosprawna prawnie/z (a person legally disabled/with legal confirmation) or
orzeczeniem prawnym) lub osoba, która takiego a person, who does not have such judgment, but feels
orzeczenia nie posiada, lecz odczuwa ograniczenie constrained in the ability of performing basic activities for
sprawności w wykonywaniu czynności podstawowych his/her age (a person only biologically disabled).
dla swojego wieku (osoba niepełnosprawna tylko A criterion for qualifying a given person to the group of
biologicznie). disabled people with legal confirmation was to have
Kryterium do zakwalifikowania danej osoby do zbio- a decision on the degree of disability issued by an appro-
rowości osób niepełnosprawnych z orzeczeniem priate adjudicating body — in case of people at the age of
prawnym było posiadanie orzeczenia o stopniu niepeł-
16 and more or certificate of disability issued to person
nosprawności wydanego przez odpowiedni organ —
w przypadku osób w wieku 16 lat i więcej lub orzecze- under 16 years of age — without deciding the degree.
nia o niepełnosprawności wydawanego osobom do 16 9. Data regarding the vital statistics according to ter-
roku życia — bez orzekania o stopniu. ritorial division were compiled as follows: marriages —
9. Dane o ruchu naturalnym ludności w podziale according to the husband’s place of permanent resi-
terytorialnym opracowano: małżeństwa — według dence before the marriage, divorces — according to the
miejsca zameldowania męża przed ślubem, rozwody plaintiff’s place of residence, births — according to the
— według miejsca zamieszkania osoby wnoszącej mother’s place of permanent residence, deaths — ac-
powództwo, urodzenia — według miejsca zameldowa- cording to the place of permanent residence of the
nia matki noworodka, zgony — według miejsca zamel- deceased.
dowania osoby zmarłej. Reproduction rates:
Współczynniki reprodukcji ludności: — total fertility rate refers to the average number of
— współczynnik dzietności oznacza liczbę dzieci, children who would be born by a woman during the
które urodziłaby przeciętnie kobieta w ciągu całego course of her entire reproductive period (15—49 years
okresu rozrodczego (15—49 lat) przy założeniu, że old), assuming that in particular phases of this period
w poszczególnych fazach tego okresu rodziłaby she would give birth with an intensity observed during
z intensywnością obserwowaną w badanym roku,
a given year, i.e., assuming that age specific fertility
tzn. przy przyjęciu cząstkowych współczynników
rates for this period are constant,
płodności z tego okresu za niezmienne,
— współczynnik reprodukcji brutto przedstawia gross reproduction rate refers to the average
liczbę córek urodzonych przeciętnie przez kobietę number of daughters who would be born by
przy założeniu, że kobieta w wieku rozrodczym bę- a woman, assuming that the woman during her re-
dzie rodzić z częstością, jaką charakteryzują się productive age will give birth with a frequency which
wszystkie kobiety rodzące w roku, dla którego obli- is characteristic for all women giving birth in the year
cza się współczynnik reprodukcji (niezmienne for which the reproduction rate is calculated (constant
współczynniki płodności), fertility rates),
— współczynnik reprodukcji netto przedstawia net reproduction rate refers to the number of
liczbę córek przypadających na jedną kobietę — daughters per woman, with the assumptions, as
przy założeniach jak wyżej — z wyeliminowaniem above, excluding daughters who, as results from cur-
córek, które — jak wynika z aktualnych tablic trwa- rent life expectancy tables, will not live to reach their
nia życia — nie dożyją wieku swoich matek. Współ- mother’s age. This rate expresses the degree of the
czynnik ten wyraża stopień zastępowania pokoleń generations’ replacement mothers with daughters.
matek przez córki. Natural increase of the population means the dif-
Przyrost naturalny ludności stanowi różnicę mię- ference between the number of live births and deaths in
dzy liczbą urodzeń żywych i zgonów w danym okresie.
a given period.
Przyrost rzeczywisty ludności stanowi sumę przy-
rostu naturalnego i salda migracji. Actual increase of the population means the sum of
Przez niemowlęta rozumie się dzieci w wieku poni- natural increase and net migration.
żej 1 roku. Infant is a child under the age of 1.
Informacje o urodzeniach i zgonach (w tym zgonach Information on births and deaths (including infant
niemowląt) prezentowane są według kryteriów definicji deaths) is presented according to criteria of the definition
urodzenia i zgonu noworodka rekomendowanej przez of infant births and deaths recommended by the World
Światową Organizację Zdrowia. Health Organization (WHO).
10. Przeciętne dalsze trwanie życia wyraża śre- 10. Life expectancy is expressed by the average
dnią liczbę lat, jaką ma jeszcze do przeżycia osoba number of years that a person at the exact age of x still
204 Ludność
w wieku x lat, przy założeniu stałego poziomu umieral- has to live, assuming a fixed mortality level from the
ności z okresu, dla którego opracowano tablice trwania period for which life expectancy tables were compiled.
życia. 11. Internal migration of the population is under-
11. Migracje wewnętrzne ludności są to zmiany stood as changes in the place of residence within the
miejsca zamieszkania w kraju; prezentowane dane country; presented data come from the PESEL register
pochodzą z rejestru PESEL i w przypadku migracji: and in case of migration:
na pobyt stały — zostały opracowane na podstawie for permanent residence — was compiled on the
informacji ewidencyjnych gmin o zameldowaniu basis of gmina documentation regarding the regis-
osób na pobyt stały; tration of persons for permanent residence;
na pobyt czasowy — zostały opracowane na pod- for temporary stay — was compiled on the basis of
stawie informacji ewidencyjnych gmin o zameldo-
gmina documentation regarding the registration of
waniu osób na pobyt czasowy ponad 3 miesiące
persons for temporary stay above 3 months (for
(do 2005 r. ponad 2 miesiące).
Informacje te nie uwzględniają zmian adresu a period of more than 2 months until 2005).
w obrębie tej samej gminy, z wyjątkiem gmin miejsko- This information does not include changes of address
-wiejskich, dla których został zachowany podział na within the same gmina, with the exception of urban-rural
tereny miejskie i wiejskie. gminas for which the division into urban and rural areas
12. Migracje zagraniczne ludności to przemiesz- has been kept.
czenia ludności związane ze zmianą kraju zamieszka- 12. International migration of the population is
nia. Obowiązujące w Unii Europejskiej rozporządzenie understood as moves of the persons related to the
(WE) nr 862/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady change of country of residence. Regulation (EC)
z dnia 11 VII 2007 r. zawiera definicję migracji 862/2007 of the European Parliament and the Council of
uwzględniającą zamierzony okres zamieszkiwania 11 VII 2007 contains definition of migration taking into
w innym kraju wynoszący co najmniej 12 miesięcy. account international period of residence in another
W rozumieniu tej definicji: country for at least 12 months. According to this defin-
imigracja to przybycie do kraju osoby będącej ition:
uprzednio rezydentem innego kraju z zamiarem immigration means arrival in the country of per-
przebywania w nim przez co najmniej 12 miesięcy; son who previously was an usual resident of an-
emigracja to opuszczenie kraju przez jego rezy- other country with intention to stay for at least
denta z zamiarem przebywania za granicą przez co 12 months;
najmniej 12 miesięcy. emigration means departure from the country by its
Rezydentem kraju jest osoba, która przebywa lub usual resident with intention to stay abroad for at
zamierza przebywać w danym kraju przez co najmniej
least 12 months.
12 miesięcy.
Usual resident of the country is a person who resides
Tego typu migracje (związane ze zmianą kraju za-
mieszkania na okres 12 miesięcy i więcej, w tym na or intends to reside in a given country for at least
pobyt stały) określa się mianem zagranicznych mi- 12 months.
gracji długookresowych. This type of migration (related to the change of coun-
Prezentowane w dziale dane o zarejestrowanych try of residence for period 12 months and more, of which
migracjach długookresowych pochodzą z rejestru for permanent residence) is defined as long-term inter-
PESEL i zostały opracowane na podstawie informacji national migration.
ewidencyjnych gmin o zameldowaniach/wymeldowa- Presented in this chapter data on registered long-
niach na pobyt stały (migracje zagraniczne na pobyt -term migration come from the PESEL register and are
stały) oraz zameldowaniach/wymeldowaniach na pobyt compiled on the basis of gmina documentation regard-
czasowy z deklarowanym okresem przebywania/nie- ing registrations/deregistrations for permanent resi-
obecności wynoszącym co najmniej 12 miesięcy dence (international migration for permanent resi-
(migracje zagraniczne na pobyt czasowy). dence) and registrations/deregistrations for temporary
13. Prognoza ludności do 2050 r. opracowana zosta- stay with declared period of stay/absence of at least
ła w 2014 r. na podstawie stanu wyjściowego ludności 12 months (international migration for temporary stay).
z dnia 31 XII 2013 r. (w podziale administracyjnym obo- 13. Population projection until 2050 was calculated
wiązującym w dniu 1 I 2014 r.) oraz założeń dotyczących in 2014 on the basis of population number and structure
tendencji w dzietności, umieralności i migracjach zagra- as of 31 XII 2013 (in administrative division valid as
nicznych na pobyt stały, przy czym dane o ludności of 1 I 2014) as well as assumptions on fertility, mortality
według wieku produkcyjnego i poprodukcyjnego and international migration for permanent residence,
podano w dwóch ujęciach: data about population by working and post-working
wariant I — przyjmując górną granicę dla wieku age are given in two approaches:
produkcyjnego 59/64 lata oraz dolną granicę dla
variant I — assuming the upper limit of the working
wieku poprodukcyjnego 60/65 lat; patrz ust. 3 na
age 59/64 and the lower limit of the post-working age
str. 201;
wariant II — uwzględniając zmiany granicy wieku 60/65; see item 3 on page 201;
emerytalnego; zgodnie z ustawą z dnia 11 V 2012 r. variant II — considering the changes in the limit of
o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Fundu- retirement age, according to the Law changing the
szu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych in- national law on pensions and retirement pay from Na-
nych ustaw (Dz. U. 2012 poz. 637) dla kolejnych lat tional Insurance Fund and some other laws dated
prognozy jako dolną granicę wieku poprodukcyjne- 11 V 2012 (Journal of Laws 2012 item 637) for the
go (jednocześnie górną granicę wieku produkcyjne- subsequent years of projection as the lower limit of
go) przyjęto: dla mężczyzn — 65,75 roku w 2015 r. the post-working age (the upper limit of the working
oraz 67,0 lat w latach 2020—2050, dla kobiet — age) were used: for males — 65,75 years in 2015
60,75 roku w 2015 r., 62,0 w 2020 r., 63,25 and 67,0 in 2020—2050, for females — 60,75 years
w 2025 r., 64,5 w 2030 r., 65,75 w 2035 r. oraz in 2015, 62,0 in 2020, 63,25 in 2025, 64,5 in 2030,
67,0 lat w latach 2040—2050. 65,75 in 2035 and 67,0 years in 2040—2050.
Population 205
14. Prezentowane w tabl. 31 i 32 dane o rezyden- 14. Data presented in tables 31 and 32 concerning the
tach (ludności rezydującej) dotyczą: residents (usual residence population) comprise the
stałych mieszkańców gminy, z wyjątkiem osób following groups:
przebywających poza gminą zamieszkania przez permanent residents of the gmina, with the exception
okres co najmniej 12 miesięcy — bez względu of persons residing outside the gmina of residence
na ich miejsce przebywania (w kraju czy za grani- for a period 12 months and more — regardless of
cą); their place of residence (in the country or abroad);
osoby przebywające czasowo w gminie z zamiarem a person temporarily staying in the gmina with the
zamieszkania przez okres co najmniej 12 miesięcy, intention of residence for the period 12 months and
przybyłe z innego miejsca w kraju lub z zagranicy more, arrived from another place in the country or
(imigranci bez stałego pobytu w Polsce). from abroad (immigrants who are not registered for
Rezydenci to kategoria stanu ludności opracowana permanent residence in Poland).
na potrzeby statystyki międzynarodowej zgodnie The residents is a category developed for international
z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Ra- statistics, according to European Parliament and Council
dy (UE) nr 1260/2013 z dnia 20 XI 2013 r. w sprawie Regulation (EU) No. 1260/2013 of 20 XI 2013 on Euro-
statystyk europejskich w dziedzinie demografii. pean demographic statistics.
15. Współczynniki dotyczące ruchu naturalnego 15. Rates concerning vital statistics and migration of
i migracji ludności w podziale terytorialnym obliczono the population according to territorial division were
jako iloraz liczby faktów określonego rodzaju i liczby calculated as the ratio of the number of defined events to
ludności (według stanu w dniu 30 VI). the number of population (as of 30 VI).
206 Ludność
a—c W podziale na miasta i wieś nie uwzględniono: a — 304 tys. osób, b — 394 tys. osób, c — 370 tys. osób.
a—c Data by urban and rural areas exclude: a — 304 thous. persons, b — 394 thous. persons, c — 370 thous. persons.
OGÓŁEM
TOTAL
Stan w dniu 1 I ........... 23895 23895 25035 29795 32658 35735 38073 38254 38496 As of 1 I
Przyrost rzeczywisty ... 14980 1116 4884 2957 3157 2510 461 –54 –17 Actual increase
przyrost naturalny .... 17126 2160 4983 3157 3366 2760 613 91 –1 natural increase
urodzenia żywe .... 39277 3497 7623 5576 6382 6415 4463 3799 375 live births
zgony ................... 22151 1337 2640 2419 3016 3655 3850 3708 376 deaths
saldo migracji zagra- net of international
nicznych na pobyt migration for per-
stały ..................... –2146 –1044 –99 –200 –209 –250 –152 –145 –16 manent residence
imigracja .............. 2075 1500 278 24 16 17 73 113 12 immigration
emigracja ............. 4221 2544 377 224 225 267 225 258 28 emigration
Stan w dniu 31 XIIa .... 38479 25035 29795 32658 35735 38073 38254 38530 38479 As of 31 XII a
MIASTA
URBAN AREAS
Stan w dniu 1 I ........... 7602 7602 9243 14401 17088 20979 23546 23670 23258 As of 1 I
Przyrost rzeczywisty ... 12772 1619 2977 2336 3556 2591 386 –473 –53 Actual increase
przyrost naturalny .... 7331 744 2104 1263 1680 1451 157 –25 –12 natural increase
urodzenia żywe .... 18959 1180 3160 2390 3257 3505 2393 2193 218 live births
zgony ................... 11628 436 1056 1127 1577 2054 2236 2218 230 deaths
saldo migracji na po- net migration for per-
byt stały ............... +5442 +875 +873 +1073 +1876 +1140 +229 –447 –41 manent residence
wewnętrznych ...... +6400 +1010 +955 +1201 +2005 +1344 +365 –338 –29 internal
zagranicznych ...... –958 –135 –82 –128 –129 –204 –136 –108 –12 international
Saldo zmian administra- Net of administrative
cyjnych .................... +2473 — +1540 +81 +393 +197 +103 +116b +14 changes
Stan w dniu 31 XIIa .... 23216 9243 14401 17088 20979 23546 23670 23429 23216 As of 31 XII a
a W latach 1946, 1950, 1960, 1970, 1978, 1988, 1989—1999 oraz 2010 poza elementami bilansu ludności zostały
uwzględnione korekty liczby ludności wynikające z różnic między danymi spisów powszechnych i bieżącymi szacunkami
ludności, a od 1981 r. w miastach i na wsi — również różnice salda osób meldujących się na pobyt czasowy. b Łącznie ze
zmianami administracyjnymi z 2011 r.
a In 1946, 1950, 1960, 1970, 1978, 1988, 1989—1999, 2010 apart from the components of the population balance there
were included corrections in the population resulting from differences between censuses data and current estimates of the
population, and since 1981, in urban areas and rural areas, also balance differences in net persons registering for tem-
porary stay were included as well. b Including administrative changes from 2011.
Population 207
WIEŚ
RURAL AREAS
Stan w dniu 1 I ........... 16293 16293 15792 15394 15570 14756 14527 14584 15238 As of 1 I
Przyrost rzeczywisty ... 2208 –503 1907 621 –399 –81 75 419 36 Actual increase
przyrost naturalny .... 9796 1416 2879 1894 1686 1309 456 116 11 natural increase
urodzenia żywe .... 20318 2317 4463 3186 3125 2910 2070 1607 157 live births
zgony ................... 10523 901 1584 1292 1439 1601 1614 1491 147 deaths
wewnętrznych ...... –6400 –1010 –955 –1201 –2005 –1344 –365 +338 +29 internal
zagranicznych ...... –1188 –909 –17 –72 –80 –46 –16 –36 –4 international
Stan w dniu 31 XII .... 15262 15792 15394 15570 14756 14527 14584 15101 15262 As of 31 XII a
a
a W latach 1946, 1950, 1960, 1970, 1978, 1988, 1989—1999 oraz 2010 poza elementami bilansu ludności zostały
uwzględnione korekty liczby ludności wynikające z różnic między danymi spisów powszechnych i bieżącymi szacunkami
ludności, a od 1981 r. w miastach i na wsi — również różnice salda osób meldujących się na pobyt czasowy. b Łącznie ze
zmianami administracyjnymi z 2011 r.
a In 1946, 1950, 1960, 1970, 1978, 1988, 1989—1999, 2010 apart from the components of the population balance there
were included corrections in the population resulting from differences between censuses data and current estimates of the
population, and since 1981, in urban areas and rural areas, also balance differences in net persons registering for tem-
porary stay were included as well. b Including administrative changes from 2011.
STAN W DNIU 30 VI
AS OF 30 VI
na 100 mężczyzn ............ 106,8 106,6 106,6 106,7 per 100 males
Miasta: w tysiącach .......................... 23423,7 23429,1 23257,9 23216,4 Urban areas: in thousands
Wieś: w tysiącach ............................ 14733,4 15100,8 15237,8 15262,3 Rural areas: in thousands
OGÓŁEM 38157,1 38529,9 38495,7 38478,6 18619,8 23216,4 11010,2 15262,3 7609,6 106,7 110,9 100,6
TOTAL
0— 2 lata ..... 1065,8 1278,0 1145,6 1124,9 578,4 653,6 336,2 471,2 242,1 94,5 94,4 94,6
3— 6 ............ 1471,7 1516,9 1684,4 1676,5 860,2 967,4 496,6 709,1 363,6 94,9 94,8 95,0
7—12 ............ 2611,5 2226,6 2183,8 2219,0 1138,3 1223,2 627,2 995,8 511,1 94,9 95,0 94,8
13 ................... 505,0 408,8 377,3 366,9 188,1 196,9 101,0 170,0 87,1 95,0 94,9 95,2
14 ................... 535,2 425,5 380,4 376,9 193,3 200,5 102,9 176,4 90,4 95,0 94,8 95,2
15 .................... 549,2 437,4 391,5 380,1 194,8 200,4 102,8 179,7 92,0 95,1 95,0 95,3
16 ................... 555,2 465,5 408,0 391,2 200,9 212,8 108,6 178,3 92,3 94,7 96,0 93,2
17 ................... 570,2 484,6 424,5 407,6 208,7 220,8 112,1 186,8 96,6 95,3 96,9 93,4
18 ................... 582,4 503,4 436,4 424,1 217,4 229,3 116,5 194,8 100,9 95,1 96,8 93,1
19 ................... 612,2 533,5 464,0 435,6 222,2 228,7 116,4 206,9 105,7 96,1 96,4 95,7
20—24 ............ 3316,0 2848,5 2610,4 2522,3 1286,0 1372,7 695,6 1149,6 590,4 96,1 97,4 94,7
25—29 ............ 3108,3 3268,6 3041,3 2929,1 1488,3 1753,3 878,3 1175,8 610,0 96,8 99,6 92,7
30—44 ............ 7631,9 8269,9 8785,7 8951,1 4530,1 5508,9 2754,3 3442,2 1775,8 97,6 100,0 93,8
30—34 ........ 2754,5 3131,7 3235,2 3252,4 1648,2 2040,3 1021,9 1212,1 626,4 97,3 99,7 93,5
35—39 ........ 2381,6 2763,5 3004,3 3062,1 1550,9 1900,1 951,8 1161,9 599,1 97,4 99,6 94,0
40—44 ........ 2495,8 2374,8 2546,2 2636,6 1331,0 1568,5 780,6 1068,1 550,4 98,1 100,9 94,1
45—64 ............ 9966,5 10672,3 10489,8 10399,4 5039,8 6454,9 3006,2 3944,5 2033,6 106,3 114,7 94,0
45—49 ........ 3008,4 2472,4 2333,6 2319,4 1162,2 1348,8 658,5 970,6 503,7 99,6 104,8 92,7
50—54 ........ 2990,8 2954,3 2599,3 2490,8 1230,4 1484,5 704,6 1006,3 525,8 102,4 110,7 91,4
55—59 ........ 2483,3 2893,4 2936,8 2915,6 1404,9 1852,9 853,6 1062,6 551,2 107,5 117,1 92,8
60—64 ........ 1484,0 2352,2 2620,2 2673,7 1242,3 1768,8 789,5 904,9 452,8 115,2 124,0 99,8
65—84 ............ 4721,8 4669,9 5048,8 5209,2 2094,6 3389,3 1345,4 1819,9 749,2 148,7 151,9 142,9
65—69 ........ 1541,9 1359,8 1789,7 1969,1 874,1 1316,7 569,7 652,4 304,4 125,3 131,1 114,3
70—74 ........ 1394,2 1356,3 1252,5 1228,7 504,6 804,1 325,3 424,6 179,3 143,5 147,2 136,8
75—79 ........ 1108,8 1146,3 1147,4 1147,2 427,5 731,5 269,5 415,7 158,1 168,3 171,5 163,0
80—84 ........ 676,8 807,5 859,4 864,2 288,3 537,0 180,9 327,2 107,4 199,7 196,8 204,6
85 lat i więcej 354,0 520,5 623,8 664,8 178,8 403,6 110,0 261,2 68,8 271,8 266,7 279,9
and more
a Na podstawie bilansów.
a Based on balances.
Population 209
w tym w wieku mobilnym ............... 15250,9 15423,9 15337,9 15262,1 of which of mobility age
w tym w wieku mobilnym ............... 7725,6 7823,9 7781,3 7743,9 of which of mobility age
w tym w wieku mobilnym ............... 7525,3 7600,1 7556,6 7518,2 of which of mobility age
a Na podstawie bilansów.
a Based on balances.
OGÓŁEM
TOTAL
MĘŻCZYŹNI
MALES
KOBIETY
FEMALES
W TYSIĄCACH
IN THOUSANDS
W ODSETKACH
IN PERCENT
TABL. 7 (135). LUDNOŚĆ W WIEKU 13 LAT I WIĘCEJ WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIAa (dok.)
POPULATION AGED 13 AND MORE BY EDUCATIONAL LEVELa (cont.)
Poziom wykształcenia Educational level Nieusta-
lony
podsta- poziom
zasad-
policealne wowe wykształ-
nicze gimna-
WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem i średnie nieukoń- cenia
zawo- zjalne podsta-
wyższe post- czoneb
SPECIFICATION Total dowe lower wowe Unknown
tertiary -second- primary educa-
basic second- primary
ary and not tional
voca- ary
secondary comple- level
tional
ted b
W ODSETKACH (dok.)
IN PERCENT (cont.)
Miasta .................................... 100,0 21,4 35,3 18,6 4,3 13,7 0,9 5,7
Urban areas
Mężczyźni ............................... 100,0 19,5 33,1 24,2 4,8 11,8 0,7 5,9
Males
Kobiety .................................... 100,0 23,2 37,3 13,7 3,7 15,4 1,0 5,6
Females
Wieś ....................................... 100,0 9,9 25,5 26,5 6,0 25,6 2,1 4,3
Rural areas
Mężczyźni ............................... 100,0 7,7 23,1 33,6 6,5 23,5 1,6 4,1
Males
Kobiety .................................... 100,0 12,1 27,9 19,6 5,5 27,8 2,7 4,4
Females
a Dane spisów powszechnych. b—d Łącznie: b — z dochodami z wynajmu, c — z rentą strukturalną dla rolników indywi-
dualnych, d — ze świadczeniem rehabilitacyjnym. e W 2002 r. zaliczone do niezarobkowego źródła.
a Data of national censuses. b—d Including: b — incomes from rent, c — structural pension for farmers, d — rehabilita-
tion benefit. e In 2002 included into the non-earned source.
212 Ludność
O G Ó Ł E M ............. 2002 13337,0 3306,7 3097,1 2654,2 2404,8 1085,7 462,2 326,4 2,84
TOTAL 2011 13568,0 3254,7 3483,4 2742,0 2203,0 1007,5 489,7 387,6 2,82
Miasta ....................... 2002 8964,5 2486,5 2215,9 1890,3 1568,1 550,2 170,4 83,1 2,60
Urban areas 2011 9146,9 2488,0 2589,8 1941,5 1362,1 481,9 178,3 105,3 2,54
Wieś ......................... 2002 4372,6 820,2 881,2 763,8 836,7 535,5 291,9 243,3 3,33
Rural areas 2011 4421,1 766,7 893,6 800,5 841,0 525,6 311,5 282,3 3,40
Trzyrodzinne i większe ....... 26,1 9,1 17,0 76,2 25,0 51,2 Three-family and more
jednoosobowe ................ 3306,7 2486,5 820,2 3254,7 2488,0 766,7 one person
Z osobami niepełnospraw-
nymi ............................... 4263,7 2602,8 1660,9 3789,4 2484,9 1304,5 With disabled persons
a Dane spisów powszechnych.
a Data of national censuses.
Population 213
O G Ó Ł E M ............ 2002 10457,6 2369,8 5860,3 86,7 110,7 1798,3 231,8 14245,0 10808,7
TOTAL 2011 10972,5 2696,4 5456,8 145,2 171,3 2174,3 328,6 13294,6 8868,8
Miasta ...................... 2002 6596,9 1542,6 3511,2 69,9 78,1 1241,3 153,8 8186,4 6207,3
Urban areas 2011 6805,7 1788,9 3105,4 124,5 127,0 1446,5 213,4 7423,5 4876,7
Wieś ......................... 2002 3860,7 827,2 2349,1 16,8 32,6 557,0 78,0 6058,5 4601,4
Rural areas 2011 4166,9 907,5 2351,4 20,7 44,3 727,8 115,2 5871,0 3992,0
a Dane spisów powszechnych.
a Data of national censuses.
O G Ó Ł E M ................ 5456,7 2568,2 2888,5 4450,1 1006,6 4697,0 2166,9 2530,1 3131,5 1565,6
TOTAL
0—14 lat ..................... 184,2 105,9 78,3 123,8 60,4 169,1 101,1 68,0 129,9 39,2
15—29 ......................... 304,9 178,6 126,3 252,0 52,9 267,6 154,7 113,0 208,3 59,4
30—44 ......................... 529,9 296,4 233,6 466,9 63,0 407,5 220,3 187,2 298,9 108,6
45—59 ......................... 1822,8 928,4 894,5 1662,7 160,2 1339,9 679,5 660,4 993,5 346,4
60—74 ......................... 1723,8 779,4 944,5 1380,0 343,8 1462,5 674,1 788,4 945,7 516,8
75 lat i więcej ............... 890,7 279,5 611,3 564,7 326,1 1050,5 337,2 713,2 555,2 495,3
and more
a Na podstawie bilansów; w 2010 r. według podziału administracyjnego obowiązującego w dniu 31 XII 2011 r.
a Based on balances; in 2010 according to the administrative division valid as of 31 XII 2011.
TABL. 14 (142). POWIERZCHNIA I LUDNOŚĆ MIAST LICZĄCYCH W 2014 R. 20 TYS. I WIĘCEJ MIESZKAŃCÓW
Stan w dniu 31 XII
AREA AND POPULATION OF TOWNS WITH 20 THOUS. AND OVER INHABITANTS IN 2014
As of 31 XII
Powierz- Ludnośćb Powierz- Ludnośćb
WOJEWÓDZTWA chnia w tys. WOJEWÓDZTWA chnia w tys.
MIASTAa w km2 Popula- MIASTAa w km2 Popula-
VOIVODSHIPS Area tionb VOIVODSHIPS Area tionb
TOWNS a in km2 in thous. TOWNS a in km2 in thous.
TABL. 14 (142). POWIERZCHNIA I LUDNOŚĆ MIAST LICZĄCYCH W 2014 R. 20 TYS. I WIĘCEJ MIESZKAŃCÓW (cd.)
Stan w dniu 31 XII
AREA AND POPULATION OF TOWNS WITH 20 THOUS. AND OVER INHABITANTS IN 2014 (cont.)
As of 31 XII
Powierz- Ludnośćb Powierz- Ludnośćb
WOJEWÓDZTWA chnia w tys. WOJEWÓDZTWA chnia w tys.
MIASTAa w km2 Popula- MIASTAa w km2 Popula-
VOIVODSHIPS Area tionb VOIVODSHIPS Area tionb
TOWNS a in km2 in thous. TOWNS a in km2 in thous.
TABL. 14 (142). POWIERZCHNIA I LUDNOŚĆ MIAST LICZĄCYCH W 2014 R. 20 TYS. I WIĘCEJ MIESZKAŃCÓW (dok.)
Stan w dniu 31 XII
AREA AND POPULATION OF TOWNS WITH 20 THOUS. AND OVER INHABITANTS IN 2014 (cont.)
As of 31 XII
Powierz- Ludnośćb Powierz- Ludnośćb
WOJEWÓDZTWA chnia w tys. WOJEWÓDZTWA chnia w tys.
MIASTAa w km2 Popula- MIASTAa w km2 Popula-
VOIVODSHIPS Area tionb VOIVODSHIPS Area tionb
TOWNS a in km2 in thous. TOWNS a in km2 in thous.
GRUPY GMIN WEDŁUG LICZBY 2005 2010 2013 2014 2005 2014
LUDNOŚCI WIEJSKIEJ 2014
ludność na wsib rural population b
GROUPS OF GMINAS gminya
BY NUMBER OF RURAL gminas a w % ogółu ludności
w tys. in thous.
POPULATION in % of total population
W TYSIĄCACH
IN THOUSANDS
NA 1000 LUDNOŚCIb
PER 1000 POPULATION b
a W podziale na miasta i wieś nie uwzględniono faktów, w których oboje małżonkowie w momencie wniesienia powódz-
twa mieszkali za granicą (w 2014 r. — 8 separacji i 639 rozwodów). b W przypadku zgonów niemowląt — na 1000 urodzeń
żywych.
a Data by urban and rural areas exclude events in which both spouses were living abroad at the moment of filing petition
for divorce (in 2014 — 8 separations and 639 divorces). b Infant deaths are presented per 1000 live births.
218 Ludność
O G Ó Ł E M ............... 2005 206916 228923 119423 41922 67578 25,6 7,6 –24494
TOTAL
2010 228337 220727 116966 42461 61300 24,6 6,8 +6305
2013 180396 224726 116036 42558 66132 24,9 7,3 –49257
2014 188488 219724 112203 41760 65761 24,4 7,3 –35200
Miasta ........................ 2005 125630 149776 70416 25749 53611 27,3 9,8 –35618
Urban areas
2010 137218 143928 69920 26614 47394 26,7 8,8 –21285
2013 105734 146000 69796 26862 49342 26,9 9,1 –54508
2014 110030 143099 68037 26572 48490 26,6 9,0 –44844
Wieś .......................... 2005 81286 79026 49007 16173 13846 22,9 4,0 +11245
Rural areas
2010 91119 76316 47046 15847 13423 21,2 3,7 +28073
2013 74662 78065 46240 15696 16129 21,6 4,5 +5913
a Po uwzględnieniu salda migracji zagranicznych na pobyt stały oraz — w przypadku miasta i wsi — również salda mi-
gracji wewnętrznych na pobyt stały osób pozostających w stanie małżeńskim. b W podziale na miasta i wieś nie uwzględ-
niono rozwodów, w których oboje małżonkowie w momencie wniesienia powództwa mieszkali za granicą.
a After considering net international migration for permanent residence and — in case of urban and rural areas — also
net internal migration for permanent residence of married persons. b Data by urban and rural areas exclude divorces in
which both spouses were living abroad at the moment of filing petition for divorce.
Bez dzieci .............................................. 21883 25002 27740 27721 Marriages without children
a Poniżej 18 lat.
a Below the age of 18.
Population 219
2013 40 14 48 86 69 30 6 0,3
2014 40 13 48 88 73 31 6 0,3
2013 38 13 40 79 70 30 6 0,3
2014 39 12 40 81 73 32 7 0,3
2013 42 14 60 97 69 28 6 0,3
2014 42 14 58 99 73 30 6 0,3
Współczynnik dzietności ........................ 1,243 1,376 1,256 1,290 Total fertility rate
Współczynnik reprodukcji brutto ............ 0,604 0,662 0,611 0,626 Gross reproduction rate
Współczynnik reprodukcji netto .............. 0,599 0,656 0,605 0,620 Net reproduction rate
W TYSIĄCACH
IN THOUSANDS
O G Ó Ł E M ......................... 2005 368,3 196,8 171,5 219,4 115,7 103,7 148,9 81,0 67,9
TOTAL 2010 378,5 199,8 178,6 227,5 118,3 109,2 151,0 81,6 69,5
2013 387,3 201,7 185,6 235,1 120,6 114,5 152,2 81,1 71,1
2014 376,5 195,8 180,7 229,7 117,5 112,2 146,8 78,3 68,5
O G Ó Ł E M ......................... 2005 9,7 10,7 8,7 9,4 10,4 8,5 10,1 11,0 9,1
TOTAL 2010 9,8 10,7 9,0 9,7 10,6 8,9 10,0 10,9 9,2
2013 10,1 10,8 9,3 10,1 10,9 9,4 10,0 10,7 9,3
2014 9,8 10,5 9,1 9,9 10,7 9,2 9,6 10,3 9,0
0— 4 lata ..................................... 0,9 1,0 0,9 0,9 1,0 0,8 1,0 1,0 1,0
w tym 0 lat a ................................. 4,2 4,5 3,9 4,1 4,5 3,6 4,4 4,5 4,3
a
of which 0
5— 9 ............................................ 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1
10—14 ............................................ 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1
15—19 ............................................ 0,4 0,6 0,2 0,3 0,4 0,2 0,5 0,7 0,2
20—24 ............................................ 0,6 1,0 0,2 0,6 0,9 0,3 0,7 1,1 0,2
25—29 ............................................ 0,7 1,0 0,3 0,6 1,0 0,3 0,7 1,1 0,3
30—34 ............................................ 0,9 1,3 0,4 0,8 1,3 0,4 0,9 1,4 0,3
35—39 ............................................ 1,3 1,9 0,6 1,3 1,9 0,7 1,3 2,0 0,6
40—44 ............................................ 2,1 3,2 1,1 2,1 3,1 1,1 2,2 3,3 1,0
45—49 ............................................ 3,5 5,0 1,9 3,4 4,9 2,0 3,5 5,2 1,7
50—54 ............................................ 5,8 8,4 3,4 5,8 8,3 3,5 5,9 8,5 3,1
55—59 ............................................ 9,0 13,1 5,3 8,9 13,1 5,4 9,3 13,1 5,1
60—64 ............................................ 13,5 19,5 8,3 13,2 19,0 8,5 14,0 20,4 7,7
65—69 ............................................ 19,0 27,5 12,3 18,8 26,8 12,7 19,5 28,8 11,4
70—74 ............................................ 27,3 39,8 18,7 27,1 39,1 19,1 27,7 41,1 18,0
75—79 ............................................ 41,8 58,7 31,8 40,4 56,0 31,3 44,2 63,2 32,5
80—84 ............................................ 70,4 91,4 59,9 67,6 86,3 58,1 74,9 99,9 62,6
85 lat i więcej .................................. 146,3 165,8 139,2 139,2 154,9 133,4 157,2 183,2 148,0
and more
Pozostałe przyczyny zgonów ................ 0,42 0,30 0,25 0,26 0,26 Other causes of deaths
O G Ó Ł E M .................. 2005 5625 4621 3359 2253 56 349 997 2107 1650 426
TOTAL 2010 5456 4087 3178 2278 42 317 962 1899 1795 406
2013 8579 6097 5132 3378 41 418 1377 2726 2592 651
2014 10207 6165 6260 3947 73 526 1975 3538 3025 703
W tym mężczyźni ........... 2005 4596 3885 2652 1934 32 251 872 1767 1322 316
Of which males 2010 4480 3517 2493 1987 16 211 833 1604 1467 320
2013 7000 5193 4018 2926 14 271 1173 2325 2097 489
2014 8150 5237 4813 3337 25 310 1621 2923 2438 530
a Usiłowane i dokonane; w podziale według wieku nie uwzględniono samobójców o nieustalonym wieku oraz w latach
2005 i 2013 — w podziale na miasta i wieś — również przypadków o nieustalonym miejscu zdarzenia.
Ź r ó d ł o: dane Komendy Głównej Policji.
a Attempted and committed; data by age of suicidal persons exclude cases for which age is unknown as well as in 2005
and 2013 — data by urban and rural areas — cases, in which the place of incident is unknown.
S o u r c e: data of the National Police Headquarters.
Population 223
O G Ó Ł E M ................... 2005 70,8 70,3 56,5 42,2 28,7 17,5 79,4 78,9 65,0 50,3 35,8 22,7
TOTAL 2010 72,1 71,5 57,6 43,3 29,7 18,3 80,6 80,0 66,1 51,3 36,8 23,5
2013 73,1 72,4 58,6 44,3 30,5 18,7 81,1 80,5 66,6 51,8 37,3 23,9
2014 73,8 73,1 59,2 44,9 31,0 19,2 81,6 80,9 67,1 52,3 37,7 24,3
Miasta ....................................... 74,2 73,5 59,6 45,2 31,3 19,5 81,5 80,8 67,0 52,2 37,7 24,3
Urban areas
Wieś ......................................... 73,1 72,5 58,6 44,4 30,6 18,7 81,7 81,0 67,2 52,4 37,8 24,2
Rural areas
W TYSIĄCACH
IN THOUSANDS
NA 1000 LUDNOŚCI
PER 1000 POPULATION
Saldo migracji w miastach –1,8 –2,0 –1,6 –1,2 –3,0 –1,1 –0,3 Net migration in urban areas
Mężczyźni .............................. –2,2 –2,3 –2,0 –1,6 –3,1 –1,4 –0,5 Males
Kobiety ................................... –1,5 –1,6 –1,3 –0,9 –3,0 –0,7 –0,2 Females
a Zameldowania. b Wymeldowania.
a Registrations. b Deregistrations.
224 Ludność
Zameldowani na pobyt czasowy ............... 688,8 695,3 676,6 659,1 Registered for temporary stay
miasta ................................................... 485,2 477,5 451,8 439,4 urban areas
wieś ....................................................... 203,6 217,8 224,8 219,7 rural areas
Czasowo nieobecni w miejscu stałego Temporarily absent from place of per-
zameldowania ....................................... 688,8 695,3 676,6 659,1 manent residence
miasta ................................................... 386,8 381,7 367,7 357,4 urban areas
wieś ....................................................... 302,0 313,6 308,9 301,7 rural areas
Saldo ludności czasowo obecnej w mia- Net population temporarily present in
stach ..................................................... +98,4 +95,8 +84,1 +82,0 urban areas
Imigranci .............................................. 54499 35710 18789 43404 24903 18501 46129 25702 20427
Immigrants
Poniżej 18 lat ........................................ 8915 4527 4388 9255 4724 4531 9887 5059 4828
Below the age of 18
18—24 .................................................. 7725 6070 1655 3229 1889 1340 3859 2142 1717
25—29 .................................................. 14579 11449 3130 6713 4268 2445 6169 3573 2596
30—44 .................................................. 14579 8945 5634 15232 9092 6140 16228 9515 6713
45—59 .................................................. 6148 3378 2770 5806 3293 2513 6588 3629 2959
60 lat i więcej ........................................ 2553 1341 1212 3169 1637 1532 3398 1784 1614
and more
Emigranci ............................................ 41216 20773 20443 66297 33127 33170 54960 28939 26021
Emigrants
Poniżej 18 lat ........................................ 6676 3486 3190 12342 6324 6018 9509 4868 4641
Below the age of 18
18—24 .................................................. 4626 2630 1996 5994 3332 2662 5182 3248 1934
25—29 .................................................. 6745 3176 3569 9374 4383 4991 6693 3463 3230
30—44 .................................................. 13791 6718 7073 24886 12230 12656 20926 10951 9975
45—59 .................................................. 6843 3543 3300 9859 5025 4834 8800 4554 4246
60 lat i więcej ........................................ 2535 1220 1315 3842 1833 2009 3850 1855 1995
and more
Saldo migracji ..................................... +13283 +14937 –1654 –22893 –8224 –14669 –8831 –3237 –5594
Net migration
Population 225
WYSZCZEGÓLNIENIE 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 SPECIFICATION
GRAND TOTAL in
O G Ó Ł E M w tys. .......... 38419 38138 37741 37185 36477 35668 34817 33951 thous.
WIEK PRZEDPRODUKCYJNY
PRE-WORKING AGE
R A Z E M w tys. .............. 6876 6733 6500 5931 5568 5262 5079 4963 T O T A L in thous.
mężczyźni ...................... 3529 3458 3342 3052 2865 2708 2614 2554 males
kobiety ............................ 3347 3274 3159 2880 2703 2554 2465 2409 females
Miasta ................................ 3826 3760 3603 3232 2993 2808 2707 2647 Urban areas
mężczyźni ...................... 1964 1930 1851 1661 1538 1443 1391 1360 males
kobiety ............................ 1862 1830 1752 1571 1455 1365 1316 1287 females
Wieś .................................. 3050 2973 2898 2700 2575 2454 2371 2317 Rural areas
mężczyźni ...................... 1566 1528 1491 1391 1327 1265 1222 1194 males
kobiety ............................ 1485 1445 1407 1309 1248 1189 1149 1123 females
WIEK PRODUKCYJNY
WORKING AGE
Wariant I
Variant I
R A Z E M w tys. .............. 24015 22788 21892 21504 20715 19536 18036 16583 T O T A L in thous.
mężczyźni ...................... 12697 12115 11584 11396 11114 10631 9935 9134 males
kobiety ............................ 11318 10673 10308 10108 9601 8905 8101 7449 females
Miasta ................................ 14373 13314 12601 12267 11701 10874 9851 8901 Urban areas
mężczyźni ...................... 7484 6980 6570 6409 6197 5856 5375 4846 males
kobiety ............................ 6888 6334 6031 5858 5504 5018 4476 4055 females
Wieś .................................. 9642 9474 9291 9237 9014 8662 8185 7681 Rural areas
mężczyźni ...................... 5212 5135 5014 4987 4917 4775 4559 4287 males
kobiety ............................ 4430 4339 4277 4250 4097 3887 3625 3394 females
Wariant II
Variant II
R A Z E M w tys. .............. 24410 23820 23093 22895 22569 22005 20669 19048 T O T A L in thous.
mężczyźni ...................... 12863 12601 12042 11792 11522 11129 10487 9703 males
kobiety ............................ 11547 11219 11051 11103 11047 10876 10182 9345 females
Miasta ................................ 14634 13963 13310 13065 12774 12331 11404 10312 Urban areas
mężczyźni ...................... 7591 7283 6835 6627 6424 6139 5694 5168 males
kobiety ............................ 7043 6680 6476 6437 6350 6192 5711 5145 females
Wieś .................................. 9775 9857 9782 9830 9796 9674 9265 8735 Rural areas
mężczyźni ...................... 5272 5318 5207 5164 5099 4990 4793 4535 males
kobiety ............................ 4504 4539 4575 4666 4697 4684 4472 4200 females
a Dane według wieku produkcyjnego i poprodukcyjnego podano w dwóch wariantach ze względu na zmiany granicy
wieku emerytalnego, patrz uwagi ogólne, ust. 13 na str. 204.
a Data by working and post-working age are given in two variants due to the changes in the limit of retirement age, see
general notes, item 13 on page 204.
228 Ludność
WYSZCZEGÓLNIENIE 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 SPECIFICATION
WIEK POPRODUKCYJNY
POST-WORKING AGE
Wariant I
Variant I
R A Z E M w tys. .............. 7528 8617 9349 9750 10193 10870 11702 12404 T O T A L in thous.
mężczyźni ...................... 2367 2887 3347 3554 3684 3955 4378 4876 males
kobiety ............................ 5161 5730 6002 6196 6510 6915 7324 7529 females
Miasta ................................ 4930 5643 6012 6120 6252 6553 6963 7277 Urban areas
mężczyźni ...................... 1519 1852 2098 2162 2182 2302 2533 2805 males
kobiety ............................ 3412 3791 3914 3958 4070 4250 4430 4472 females
Wieś .................................. 2598 2975 3337 3630 3942 4317 4739 5127 Rural areas
mężczyźni ...................... 848 1036 1248 1392 1502 1653 1845 2071 males
kobiety ............................ 1750 1939 2088 2238 2440 2664 2894 3056 females
Wariant II
Variant II
R A Z E M w tys. .............. 7133 7585 8148 8359 8340 8401 9070 9939 T O T A L in thous.
mężczyźni ...................... 2200 2401 2888 3158 3276 3457 3826 4306 males
kobiety ............................ 4933 5184 5260 5200 5064 4944 5243 5633 females
Miasta ................................ 4669 4994 5303 5322 5179 5096 5410 5867 Urban areas
mężczyźni ...................... 1412 1549 1834 1943 1956 2019 2215 2484 males
kobiety ............................ 3257 3445 3470 3379 3224 3077 3196 3383 females
Wieś .................................. 2464 2591 2845 3037 3160 3305 3659 4073 Rural areas
mężczyźni ...................... 788 852 1055 1215 1320 1438 1612 1823 males
kobiety ............................ 1675 1739 1790 1822 1840 1867 2048 2250 females
a Dane według wieku produkcyjnego i poprodukcyjnego podano w dwóch wariantach ze względu na zmiany granicy
wieku emerytalnego, patrz uwagi ogólne, ust. 13 na str. 204.
a Data by working and post-working age are given in two variants due to the changes in the limit of retirement age, see
general notes, item 13 on page 204.
Population 229
― były gotowe podjąć pracę w ciągu 2 tygodni ― were available for work within a fortnight
następujących po tygodniu badanym. period after the reference week.
Do bezrobotnych zaliczono także osoby, które The unemployed also include persons who
znalazły pracę i oczekiwały na jej rozpoczęcie have found work and were waiting to begin it
w okresie 3 miesięcy oraz były gotowe tę pracę within a 3-month period as well as persons who
podjąć. were available for that work.
Do biernych zawodowo zaliczono osoby, które Economically inactive persons are persons
nie zostały zakwalifikowane jako pracujące lub who are not classified as employed or unemployed.
bezrobotne. 3. The activity rate is calculated as the share of
3. Współczynnik aktywności zawodowej obli- the economically active persons (total or in a given
czono jako udział aktywnych zawodowo (ogółem group) in the population aged 15 and more (total or
lub danej grupy) w liczbie ludności w wieku 15 lat in a given group).
i więcej (ogółem lub danej grupy). The employment rate is calculated as the share
Wskaźnik zatrudnienia obliczono jako udział of the employed persons (total or in a given group)
pracujących (ogółem lub danej grupy) w liczbie in the population aged 15 and more (total or in
ludności w wieku 15 lat i więcej (ogółem lub danej a given group).
grupy). The unemployment rate is calculated as the
Stopę bezrobocia obliczono jako udział bez- share of the unemployed persons (total or in
robotnych (ogółem lub danej grupy) w liczbie a given group) in the economically active population
ludności aktywnej zawodowo (ogółem lub danej (total or in a given group).
grupy). The share of the unemployed persons in the
Udział bezrobotnych w liczbie ludności obli- number of population is calculated as the share of
czono jako udział bezrobotnych (ogółem lub danej unemployed persons (total or in a given group) in
grupy) w liczbie ludności w wieku 15 lat i więcej the number of population aged 15 and more (total
(ogółem lub danej grupy). or in a given group).
Pracujący Employment
1. Dane zawarte w tabl. 4―10 i 12―15 opraco- 1. Data in tables 4―10 and 12—15 were com-
wano na podstawie sprawozdawczości oraz sza- piled on the basis of reports as well as estimates
cunków (m.in. w zakresie gospodarstw indywidual- (among others in regard to private farms in agricul-
nych w rolnictwie). Ponadto pod tabl. 4 prezentuje ture). Moreover, the estimate of employed persons
się szacunek pracujących w „szarej gospodarce”. in the ’’hidden economy’’ is presented under the
Dane zawarte w tabl. 11 opracowano na podstawie table 4. Data in the table 11 were compiled on the
BAEL. basis of the LFS.
2. Dane o pracujących, z wyjątkiem tabl. 4—6 2. Data regarding employed persons, excluding
i 11, nie obejmują jednostek budżetowych prowa- tables 4—6 and 11, do not include budget-
dzących działalność w zakresie obrony narodowej ary units conducting activity within the scope
i bezpieczeństwa publicznego. Informacje dla tych of national defence and public safety. Information of
jednostek o pracujących według stanu w dniu 31 XII those units regarding employed persons as of 31
(tabl. 4—6) i na podstawie BAEL (tabl. 11) ujmuje XII (table 4—6) and on the LFS basis (table 11) is
się w zatrudnionych na podstawie stosunku pracy given in item ’’employees hired on the basis of an
oraz w sekcji „Administracja publiczna i obrona employment contract’’ as well as in the section
narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społecz- ’’Public administration and defence; compulsory
ne”. Szczegółowe informacje o zatrudnieniu żołnie-
social security’’. Detailed information regarding the
rzy zawodowych, funkcjonariuszy i pracowników
employment of professional soldiers as well as
cywilnych w tych jednostkach podano w dziale
„Organizacja państwa”. functionaries and civilian employees in these entities
3. Dane według sekcji i działów PKD 2007 opra- is given in the chapter ’’Organization of the State’’.
cowano metodą przedsiębiorstw, z wyjątkiem 3. Data according to sections and divisions of
kosztów pracy (tabl. 15), które opracowano metodą the NACE Rev. 2 were compiled using the enter-
jednostek lokalnych rodzaju działalności. Defini- prises method excluding labour costs (table 15)
cję metody przedsiębiorstw podano w uwagach which were compiled using the local kind-of-
ogólnych do Rocznika, ust. 6 na str. 33. -activity unit method. Definition of the enterprise
4. Dane o pracujących dotyczą osób wykonują- method is given in the general notes to the Year-
cych pracę przynoszącą im zarobek lub dochód; do book, item 6 on page 33.
pracujących zalicza się: 4. Data regarding employment concern persons
1) osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy performing work providing earnings or income and
(umowa o pracę, powołanie, mianowanie, wybór include:
lub stosunek służbowy); 1) employees hired on the basis of an employment
2) pracodawców i pracujących na własny rachu- contract (labour contract, posting, appointment,
nek, a mianowicie: election or service relation);
a) właścicieli, współwłaścicieli i dzierżawców 2) employers and own-account workers, i.e.:
gospodarstw indywidualnych w rolnictwie a) owners, co-owners, and leaseholders of pri-
(łącznie z pomagającymi członkami ich ro- vate farms in agriculture (including contrib-
dzin), z pewnymi wyłączeniami w latach uting family workers), with some exceptions
2005—2009; patrz ust. 8 na str. 232, in 2005—2009; see item 8 on page 232,
232 Rynek pracy
9. Dane o zatrudnionych na podstawie stosunku 9. Data regarding employees hired on the basis
pracy dotyczą: of an employment contract concern:
1) zatrudnienia według stanu w dniu 31 XII osób 1) the employment as of 31 XII of full-time paid
pełnozatrudnionych (łącznie z sezonowymi i za- employees (including seasonal and temporary
trudnionymi dorywczo) oraz niepełnozatrudnio- employees) as well as part-time paid employees
nych w głównym miejscu pracy bez przeliczenia in the main job without converting them into full-
na pełnozatrudnionych; -time paid employees;
2) przeciętnego zatrudnienia pracowników peł- 2) the average paid employment — full-time paid
nozatrudnionych (łącznie z sezonowymi i za- employees (including seasonal and temporary
trudnionymi dorywczo) oraz niepełnozatrudnio- employees) as well as part-time paid employees
nych w przeliczeniu na pełnozatrudnionych. in terms of full-time paid employees.
10. Do osób wykonujących pracę nakładczą
10. Outworkers are persons who are bound by
zalicza się osoby, z którymi zawarto umowę o wy-
konanie określonych czynności na rzecz jednostki a contract defining the scope of activity to be per-
zlecającej pracę poza jej terenem. formed for the entity providing the work and which
11. Do agentów zaliczono osoby, z którymi za- is performed outside its facilities.
warto umowę agencyjną lub umowę na warunkach 11. Agents are persons who are bound by agen-
zlecenia o prowadzenie placówek, których przed- cy agreements or by order agreements for manag-
miot działalności został określony w umowie. ing entities, the scope of activity of which
Agenci pracujący na podstawie umów agencyj- is described in the agreement.
nych otrzymują wynagrodzenia agencyjno-prowi- Agents employed on the basis of agency agree-
zyjne w formie prowizji od obrotów (wynagrodze- ments receive agency and commission wages and
nie tych osób jest uzależnione od wartości doko- salaries in the form of sales commission (wages
nywanych transakcji lub wartości wykonywanych and salaries of these persons depend on the value
usług). of transactions conducted or on the value of ser-
Agenci prowadzący placówki na podstawie umo- vices rendered).
wy na warunkach zlecenia przejmują pełne wpływy Agents managing entities on the basis of order
uzyskane z działalności placówek i zobowiązani są agreements receive all income obtained from entity
uiszczać na rzecz zleceniodawcy zryczałtowaną activity and are obligated to pay the contractor
odpłatność ustaloną w kwocie lub wskaźnikiem a lump-sum payment established either as a de-
procentowym od obrotu. fined sum or as a percentage of turnover.
12. Informacje o ruchu zatrudnionych obejmują 12. Information regarding labour turnover con-
pełnozatrudnionych oraz od 2009 r. sezonowych cerns full-time paid employees as well as since
i zatrudnionych dorywczo. Dane te dotyczą liczby
2009 seasonal and temporary employees. These
przyjęć do pracy i zwolnień z pracy, a nie liczby
osób. Liczba przyjęć do pracy oraz zwolnień data concern the number of hires and the number
z pracy może być wyższa od liczby osób, ponieważ of terminations and not the number of persons.
jedna osoba może kilkakrotnie zmienić pracę The number of hires and terminations may be
w ciągu roku. greater than the number of persons as one person
Do liczby przyjętych do pracy zaliczono osoby may change work several times within a year.
podejmujące pracę po raz pierwszy i kolejny. Do Hired persons are persons starting work for the
liczby zwolnionych z pracy zaliczono osoby, z któ- first or a subsequent time. Terminated persons
rymi rozwiązano umowę o pracę w drodze wypo- are persons with whom work contracts have been
wiedzenia przez pracownika lub zakład pracy (łącz- dissolved upon the wish of either the employee or
nie ze zwolnieniami grupowymi), osoby, które prze- the employer (including group dismissals), per-
niesiono na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności sons who have retired or been granted a disability
do pracy, osoby, które porzuciły pracę, a także — ze pension, persons who have left work as well as —
względów ewidencyjnych — osoby zmarłe. Ponadto for record-keeping purposes — persons who have
do liczby przyjętych do pracy lub zwolnionych died. Moreover, persons hired or terminated in-
z pracy zaliczono osoby przeniesione służbowo lub clude persons transferred on the basis of inter-
przyjęte z innego zakładu pracy na podstawie poro- -entities agreements as well as persons returning
zumienia między podmiotami, a także osoby powra- to and leaving work within the framework of child-
cające do pracy i odchodzące z pracy na urlopy -care and unpaid vacations and rehabilitation.
wychowawcze, bezpłatne i rehabilitację. The hire (termination) rate is calculated as the
Współczynnik przyjęć (zwolnień) obliczono ratio of the number of hires less the number of
jako stosunek liczby przyjęć pomniejszonej o osoby persons returning to work from child-care and until
powracające do pracy z urlopów wychowawczych 2008 from unpaid leaves (or the number of
i do 2008 r. z urlopów bezpłatnych (lub liczby zwol-
terminations less the number of persons granted
nień pomniejszonej o osoby, które otrzymały urlopy
wychowawcze i do 2008 r. urlopy bezpłatne) w roku child-care and until 2008 unpaid leaves) during
badanym do liczby pełnozatrudnionych według a surveyed year to the number of full-time paid
stanu w dniu 31 XII z roku poprzedzającego rok employees as of 31 XII from the year preceding the
badany. surveyed year.
13. Koszty pracy stanowią sumę wynagrodzeń 13. Labour costs are defined as the sum of
brutto (tj. łącznie z zaliczkami na poczet podatku gross wages and salaries (i.e. including deductions
dochodowego od osób fizycznych i ze składkami na for personal income tax and contributions to com-
obowiązkowe ubezpieczenia społeczne — emery- pulsory social security — retirement, pension and
talne, rentowe i chorobowe, płaconymi przez ubez- illness, paid by the insured employee) as well as
pieczonego pracownika) oraz pozapłacowych wy- non-wage related expenditures (contributions to
datków (składki na ubezpieczenie emerytalne, ren- retirement, pension and accident insurance paid by
towe i wypadkowe opłacane przez pracodawcę, the employer, contributions to the Labour Fund and
234 Rynek pracy
składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowa- to the Guaranteed Employment Benefit Fund,
nych Świadczeń Pracowniczych, wydatki na dosko- expenditures on improving skills, training and re-
nalenie, kształcenie i przekwalifikowanie kadr, bez- training personnel, improving safety and health at
pieczeństwo i higienę pracy oraz pozostałe wydatki, work as well as other expenditures including among
obejmujące m.in. delegacje służbowe, zakładowy others business trips, benefits from the establish-
fundusz świadczeń socjalnych). ment’s social fund).
Bezrobocie Unemployment
w jednostkach budżetowych prowadzących działal- conducting activity within the scope of national
ność w zakresie obrony narodowej i bezpieczeń- defence and public safety concerns only civilian
stwa publicznego dotyczą tylko pracowników cywil- employees.
nych. Data regarding accidents at work, excluding pri-
Dane o wypadkach przy pracy, poza gospodar- vate farms in agriculture, are obtained from statis-
stwami indywidualnymi w rolnictwie, uzyskiwane są tical card of accident at work.
ze statystycznej karty wypadku przy pracy. Accidents at work on private farms in agriculture
Wypadki przy pracy w gospodarstwach indywi- were prepared on the basis of reports of the Agri-
dualnych w rolnictwie opracowano na podstawie cultural Social Insurance Fund (ASIF) and are
sprawozdawczości Kasy Rolniczego Ubezpieczenia related only to these accidents, for which the per-
Społecznego (KRUS) i dotyczą tylko tych wypad- son injured received a one-off compensation due to
ków, w wyniku których poszkodowani otrzymali permanent or long-term health damage within
w danym roku jednorazowe odszkodowanie z tytułu a given year.
stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Each accident, regardless whether the person
Za jeden wypadek przy pracy liczy się wypa- injured was injured during an individual or
dek każdej pracującej osoby poszkodowanej mass accident, is counted as a single accident
w wypadku indywidualnym, jak również w wy- at work.
padku zbiorowym. 2. Data according to sections and divisions of
2. Dane według sekcji i działów PKD 2007 opra- the NACE Rev. 2 were compiled using the local
cowano metodą jednostek lokalnych rodzaju
kind-of-activity unit method.
działalności.
3. Accident at work is understood as a sudden
3. Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zda-
rzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodują- event, caused by external reason which leads to
ce uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku injury or death, which happened in connection with
z pracą: work:
1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez 1) during or in connection with performance of
pracownika zwykłych czynności lub poleceń ordinary activities or instructions by the employ-
przełożonych oraz czynności na rzecz praco- ee and activities for the employers, even without
dawcy, nawet bez polecenia; instructions;
2) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji 2) when the employee remains at the disposal of
pracodawcy w drodze między siedzibą praco- the employer on the way between the seat of
dawcy a miejscem wykonywania obowiązku wy- the employer and the place of performing the
nikającego ze stosunku pracy. duty, which is a result of work relations.
Na równi z wypadkiem przy pracy, w zakresie Every accident is treated equally to accident at
uprawnienia do świadczeń określonych w ustawie work, as regards entitlement to benefits defined in
o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków the law on social insurance by virtue of accidents at
przy pracy i chorób zawodowych, traktuje się wy- work and occupational diseases if the employee
padek, któremu pracownik uległ: had such accident:
1) w czasie podróży służbowej; 1) during a business trip;
2) podczas szkolenia w zakresie powszechnej 2) during a training within the scope of common
samoobrony; self-defence;
3) przy wykonywaniu zadań zleconych przez dzia- 3) at performing tasks ordered by trade union
łające u pracodawcy organizacje związkowe. organizations functioning at the employer.
Za wypadek przy pracy uważa się również na- Accident at work is also understood as
głe zdarzenie, powodujące uraz lub śmierć, które a sudden incident, causing injury or death, which
nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego happened within the term of accident insurance
podczas: during:
1) uprawiania sportu w trakcie zawodów i treningów 1) practising sports during competitions and train-
przez osobę pobierającą stypendium sportowe; ings by a person receiving sport scholarship;
2) wykonywania odpłatnie pracy w czasie odbywa- 2) performance of paid work in the time of serving
nia kary pozbawienia wolności lub tymczasowe- imprisonment sentences or temporary deten-
go aresztowania; tions;
3) pełnienia mandatu posła lub senatora, pobiera- 3) carrying out a mandate by members of parlia-
jącego uposażenie; ment or senate, who receive salaries;
4) sprawowania mandatu posła do Parlamentu
4) serving the mandate of the European Par-
Europejskiego wybranego w Rzeczypospolitej
Polskiej; liament member elected in the Republic of
5) odbywania — na podstawie skierowania wyda- Poland;
nego przez powiatowy urząd pracy lub inny 5) stay — on the basis of appointment issues
podmiot kierujący — szkolenia lub stażu zwią- by powiat labour office or other supervising en-
zanego z pobieraniem przez absolwenta sty- tity — at a training or internship connected with
pendium; a scholarship received by school-leavers;
6) wykonywania przez członka rolniczej spółdziel- 6) performance of work by members of agricul-
ni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych tural producers’ cooperatives, agricultural farm-
oraz przez inną osobę traktowaną na równi ers’ cooperatives and by other persons treated
z członkiem spółdzielni, pracy na rzecz tych equally to members of cooperatives, for the
spółdzielni; benefit of these cooperatives;
7) wykonywania lub współpracy przy wykonywaniu 7) performance or cooperation at performance
pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy- of work on the basis of agency agreements,
-zlecenia lub umowy o świadczenie usług; order or services agreements;
236 Rynek pracy
rynaryjnej); działalność w zakresie usług admi- istrative and support service activities (in the
nistrowania i działalność wspierająca (w zakre- scope of rental and leasing activities; travel
sie wynajmu i dzierżawy, działalności organiza- agency, tour operator as well as other reserva-
torów turystyki, pośredników i agentów tury- tion service and related activities and other
stycznych oraz pozostałej działalności usługo- cleaning activities); education (only tertiary
wej w zakresie rezerwacji i działalności z nią education); human health and social work ac-
związanej oraz pozostałego sprzątania); eduka- tivities (in the scope of human health activ-
cja (w zakresie szkół wyższych); opieka zdro- ities); other service activities (in the scope of
wotna i pomoc społeczna (w zakresie opieki repair of computers and personal and house-
zdrowotnej); pozostała działalność usługowa
hold goods);
(w zakresie naprawy i konserwacji komputerów
i artykułów użytku osobistego i domowego); 2) data concern persons exposed to factors con-
2) dane dotyczą osób narażonych na działanie nected with the work environment (chemical
czynników związanych: ze środowiskiem pracy substances, fibrosis-inducing industrial dusts,
(substancje chemiczne, przemysłowe pyły noise, vibrations, hot or cold micro-climate, etc.),
zwłókniające, hałas, wibracje, gorący lub zimny strenuous work conditions (forced body position-
mikroklimat itp.), z uciążliwością pracy (wymu- ing, excessive physical exertion, etc.) as well as
szona pozycja ciała, nadmierne obciążenie fi- mechanical factors connected with particularly
zyczne itp.) oraz z czynnikami mechanicznymi dangerous machinery;
związanymi z maszynami szczególnie niebez- 3) the number of employees hired on the basis of
piecznymi; an employment contract as of 31 XII from the
3) do obliczenia wskaźnika na 1000 zatrudnionych surveyed year was assumed in calculating the
przyjęto liczbę zatrudnionych na podstawie sto- ratio per 1000 paid employees.
sunku pracy według stanu w dniu 31 XII z roku 9. A disease is deemed an occupational dis-
badanego. ease if it has been caused by the health hazards
9. Za chorobę zawodową uważa się chorobę, occurring in the working environment or properties
która została spowodowana działaniem czynników of performed work.
szkodliwych dla zdrowia występujących w środowi-
sku pracy lub specyfiką wykonywanej pracy. Occupational diseases are given since 2009 ac-
Choroby zawodowe podaje się od 2009 r. zgod- cording to the decree of the Council of Ministers,
nie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 VI dated 30 VI 2009 (Journal of Laws No. 105, item
2009 r. (Dz. U. Nr 105, poz. 869) z późniejszymi 869) with later amendments.
zmianami. The number of employees hired on the basis
Do obliczenia wskaźnika na 100 tys. zatrudnio- of an employment contract as of 31 XII from the
nych przyjęto liczbę zatrudnionych na podstawie year preceding the surveyed year was assumed
stosunku pracy według stanu w dniu 31 XII z roku in calculating the ratio per 100 thous. paid em-
poprzedzającego rok badany. ployees.
238 Rynek pracy
TABL. 1 (161). AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA LUDNOŚCI W WIEKU 15 LAT I WIĘCEJ — na podstawie BAEL
ECONOMIC ACTIVITY OF THE POPULATION AGED 15 AND MORE — on the LFS basis
2010 2013 2014
WYSZCZEGÓLNIENIE przeciętne w roku kwartały quarters SPECIFICATION
annual averages I II III IV
LUDNOŚĆ w tys. ................ 30955 31037 30985 31033 30968 30969 30970 POPULATION in thous.
Mężczyźni ............................ 14823 14855 14828 14852 14821 14821 14820 Men
Kobiety ................................. 16133 16182 16156 16180 16147 16148 16150 Women
Economically active per-
Aktywni zawodowo ............ 17123 17361 17428 17419 17378 17489 17427 sons
mężczyźni ........................ 9446 9568 9593 9542 9585 9657 9588 men
kobiety .............................. 7677 7793 7835 7877 7793 7832 7839 women
Pracujący ............................. 15473 15568 15862 15573 15793 16063 16018 Employed persons
mężczyźni ........................ 8566 8641 8778 8562 8753 8935 8862 men
kobiety .............................. 6908 6927 7084 7011 7041 7128 7155 women
Bezrobotnia .......................... 1650 1793 1567 1846 1585 1426 1410 Unemployed personsa
mężczyźni ........................ 881 927 815 980 832 722 726 men
kobiety .............................. 769 866 752 866 753 704 684 women
Economically inactive per-
Bierni zawodowo ............... 13832 13676 13556 13613 13589 13480 13543 sons
Mężczyźni ............................ 5376 5287 5235 5310 5236 5163 5232 Men
Kobiety ................................. 8456 8389 8321 8303 8354 8316 8310 Women
WSPÓŁCZYNNIK AKTYW-
NOŚCI ZAWODOWEJ w % 55,3 55,9 56,2 56,1 56,1 56,5 56,3 ACTIVITY RATE in %
Miasta .................................. 55,2 55,8 56,2 56,1 56,0 56,5 56,3 Urban areas
Wieś .................................... 55,5 56,1 56,3 56,2 56,3 56,4 56,2 Rural areas
Mężczyźni ........................... 63,7 64,4 64,7 64,2 64,7 65,2 64,7 Men
Miasta .................................. 63,1 63,6 64,2 63,8 64,1 64,8 64,1 Urban areas
Wieś .................................... 64,6 65,5 65,4 65,0 65,5 65,8 65,6 Rural areas
Kobiety ............................... 47,6 48,2 48,5 48,7 48,3 48,5 48,5 Women
Miasta .................................. 48,3 49,0 49,3 49,4 48,9 49,4 49,5 Urban areas
Wieś .................................... 46,4 46,8 47,2 47,5 47,2 47,1 47,0 Rural areas
WSKAŹNIK ZATRUDNIE-
NIA w % ........................... 50,0 50,2 51,2 50,2 51,0 51,9 51,7 EMPLOYMENT RATE in %
Miasta .................................. 49,7 50,1 51,4 50,3 51,2 52,0 51,9 Urban areas
Wieś .................................... 50,4 50,3 50,9 49,9 50,7 51,7 51,4 Rural areas
Mężczyźni ........................... 57,8 58,2 59,2 57,6 59,1 60,3 59,8 Men
Miasta .................................. 56,9 57,4 58,8 57,3 58,7 59,8 59,3 Urban areas
Wieś .................................... 59,1 59,4 59,8 58,2 59,6 60,9 60,6 Rural areas
Kobiety ............................... 42,8 42,8 43,8 43,3 43,6 44,1 44,3 Women
Miasta .................................. 43,4 43,7 44,8 44,2 44,6 45,1 45,5 Urban areas
Wieś .................................... 41,8 41,3 42,2 41,8 42,0 42,5 42,4 Rural areas
UNEMPLOYMENT RATE
STOPA BEZROBOCIA w % 9,6 10,3 9,0 10,6 9,1 8,2 8,1 in %
Miasta .................................. 9,9 10,3 8,7 10,3 8,6 8,0 7,8 Urban areas
Wieś .................................... 9,2 10,4 9,5 11,1 9,9 8,3 8,5 Rural areas
Mężczyźni ........................... 9,3 9,7 8,5 10,3 8,7 7,5 7,6 Men
Miasta .................................. 9,8 9,9 8,4 10,1 8,4 7,6 7,6 Urban areas
Wieś .................................... 8,6 9,4 8,6 10,5 9,1 7,3 7,6 Rural areas
Kobiety ............................... 10,0 11,1 9,6 11,0 9,7 9,0 8,7 Women
Miasta .................................. 10,0 10,7 9,0 10,4 8,9 8,5 8,1 Urban areas
Wieś .................................... 10,0 11,8 10,6 12,0 10,9 9,7 9,8 Rural areas
O G Ó Ł E M .............................. 30970 17427 16018 14809 1410 13543 56,3 51,7 8,1 4,6
TOTAL
15—24 lata ............................... 4231 1402 1094 942 308 2829 33,1 25,9 22,0 7,3
25—34 ...................................... 5544 4776 4345 4087 431 768 86,1 78,4 9,0 7,8
35—44 ...................................... 5347 4681 4393 4178 288 666 87,5 82,2 6,2 5,4
45—54 ...................................... 4597 3754 3540 3338 214 843 81,7 77,0 5,7 4,7
55 lat i więcej ............................. 11252 2814 2646 2265 169 8438 25,0 23,5 6,0 1,5
and more
Mężczyźni ................................ 14820 9588 8862 8430 726 5232 64,7 59,8 7,6 4,9
Men
15—24 lata ............................... 2177 837 663 593 175 1340 38,4 30,5 20,9 8,0
25—34 ...................................... 2836 2632 2415 2339 217 204 92,8 85,2 8,2 7,7
35—44 ...................................... 2704 2513 2386 2330 127 191 92,9 88,2 5,1 4,7
45—54 ...................................... 2277 1926 1823 1767 104 351 84,6 80,1 5,4 4,6
55 lat i więcej ............................ 4825 1680 1576 1401 104 3145 34,8 32,7 6,2 2,2
and more
Kobiety .................................... 16150 7839 7155 6379 684 8310 48,5 44,3 8,7 4,2
Women
15—24 lata ............................... 2053 565 432 348 134 1488 27,5 21,0 23,7 6,5
25—34 ...................................... 2707 2144 1930 1749 214 564 79,2 71,3 10,0 7,9
35—44 ...................................... 2643 2168 2008 1847 161 474 82,0 76,0 7,4 6,1
45—54 ...................................... 2319 1828 1717 1570 111 492 78,8 74,0 6,1 4,8
55 lat i więcej ............................ 6427 1134 1069 864 65 5293 17,6 16,6 5,7 1,0
and more
a Osoby w wieku 15—74 lata. b Mężczyźni w wieku 18—64 lata, kobiety w wieku 18—59 lat.
a Persons aged 15—74. b Men aged 18—64, women aged 18—59.
240 Rynek pracy
O G Ó Ł E M .............................. 30970 17427 16018 14809 1410 13543 56,3 51,7 8,1 4,6
TOTAL
wykształcenie:
education:
Wyższe ..................................... 6793 5463 5209 4872 254 1329 80,4 76,7 4,6 3,7
Tertiary
Policealne i średnie zawodowe 7099 4599 4259 3970 339 2501 64,8 60,0 7,4 4,8
Post-secondary and vocational
secondary
Średnie ogólnokształcące ......... 3189 1564 1384 1259 180 1625 49,0 43,4 11,5 5,6
General secondary
Zasadnicze zawodowe .............. 7637 4668 4223 3912 445 2969 61,1 55,3 9,5 5,8
Basic vocational
Gimnazjalne, podstawowe i nie-
pełne podstawowe ................ 6252 1133 942 797 191 5119 18,1 15,1 16,9 3,1
Lower secondary, primary and
incomplete primary
Mężczyźni ................................ 14820 9588 8862 8430 726 5232 64,7 59,8 7,6 4,9
Men
wykształcenie:
education:
Wyższe ..................................... 2824 2357 2263 2167 94 467 83,5 80,1 4,0 3,3
Tertiary
Policealne i średnie zawodowe 3450 2577 2415 2320 162 873 74,7 70,0 6,3 4,7
Post-secondary and vocational
secondary
Średnie ogólnokształcące ......... 1163 723 655 622 68 440 62,2 56,3 9,4 5,8
General secondary
Zasadnicze zawodowe .............. 4667 3190 2914 2780 276 1476 68,4 62,4 8,7 5,9
Basic vocational
Gimnazjalne, podstawowe i nie-
pełne podstawowe ................ 2716 740 614 541 126 1976 27,2 22,6 17,0 4,6
Lower secondary, primary and
incomplete primary
Kobiety .................................... 16150 7839 7155 6379 684 8310 48,5 44,3 8,7 4,2
Women
wykształcenie:
education:
Wyższe ..................................... 3969 3106 2946 2705 161 862 78,3 74,2 5,2 4,1
Tertiary
Policealne i średnie zawodowe 3649 2021 1844 1650 177 1628 55,4 50,5 8,8 4,9
Post-secondary and vocational
secondary
Średnie ogólnokształcące ......... 2026 841 729 636 112 1185 41,5 36,0 13,3 5,5
General secondary
Zasadnicze zawodowe .............. 2970 1477 1308 1132 169 1493 49,7 44,0 11,4 5,7
Basic vocational
Gimnazjalne, podstawowe i nie-
pełne podstawowe ................ 3536 393 328 256 65 3143 11,1 9,3 16,5 1,8
Lower secondary, primary and
incomplete primary
Pracujący
Employment
poza jednostkami budżetowymi prowadzącymi działalność w za- o 12576,3 13778,2 13919,8 14237,5
kresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego
excluding budgetary units conducting activity within the scope of k 5856,7 6449,4 6653,9 6807,5
national defence and public safety
W tym:
Of which:
a Patrz uwagi ogólne, ust. 2 na str. 231. b Bez spółdzielni o liczbie pracujących do 9 osób.
a See general notes, item 2 on page 231. b Excluding cooperatives employing up to 9 persons.
a Patrz uwagi ogólne, ust. 2 na str. 231. b Dla gospodarstw indywidualnych dane szacunkowe.
a See general notes, item 2 on page 231. b For private farms estimated data.
Labour market 243
a Przeciętne w roku. b Dane dotyczą: jednostek budżetowych, zakładów budżetowych oraz w latach 2005 i 2010 gospo-
darstw pomocniczych jednostek budżetowych. c Dla gospodarstw indywidualnych w rolnictwie dane szacunkowe.
a Annual averages. b Data concern: budgetary units, budgetary establishments as well as in 2005 and 2010 auxiliary
units of budgetary units. c For private farms in agriculture estimated data.
Transport i gospodarka magazynowa ... 681,7 729,8 736,7 743,5 Transportation and storage
w tym: of which:
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 524,1 582,5 585,2 593,9 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 157,5 147,3 151,5 149,5 Employers and own-account workers
Zakwaterowanie i gastronomia∆ ............. 227,5 243,2 231,5 232,3 Accommodation and catering ∆
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 152,4 175,7 170,0 171,1 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 75,1 67,5 61,5 61,2 Employers and own-account workers
Informacja i komunikacja ....................... 198,3 255,7 283,8 299,6 Information and communication
w tym: of which:
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 155,7 195,3 207,4 216,8 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 42,5 60,3 76,4 82,8 Employers and own-account workers
Działalność finansowa i ubezpiecze-
niowa .................................................... 315,0 351,3 350,7 350,2 Financial and insurance activities
w tym: of which:
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 250,5 281,7 279,2 278,9 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 56,5 59,7 62,2 62,0 Employers and own-account workers
Obsługa rynku nieruchomości∆ ............. 161,5 180,5 183,6 189,3 Real estate activities
w tym: of which:
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 133,4 142,0 138,4 143,1 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 28,1 38,5 45,1 46,1 Employers and own-account workers
Działalność profesjonalna, naukowa Professional, scientific and technical
i techniczna .......................................... 468,1 534,3 589,4 615,7 activities
w tym: of which:
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 277,7 328,4 350,0 365,9 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 190,3 205,9 239,4 249,8 Employers and own-account workers
Administrowanie i działalność wspiera- Administrative and support service activ-
jąca ......................................................... 320,7 407,2 427,9 446,8 ities
w tym: of which:
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 277,3 353,8 366,0 382,5 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 43,4 53,4 61,7 64,3 Employers and own-account workers
Administracja publiczna i obrona naro-
dowa; obowiązkowe zabezpieczenia Public administration and defence;
społeczne ................................................ 600,3 683,3 664,5 662,2 compulsory social security
W tym zatrudnieni na podstawie stosunku Of which employees hired on the basis of
pracy ..................................................... 559,9 642,8 623,9 621,6 an employment contract
Edukacja .................................................. 1051,8 1079,9 1078,7 1088,1 Education
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 1017,9 1035,9 1027,5 1036,3 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 33,9 44,0 51,2 51,8 Employers and own-account workers
Human health and social work activ-
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 731,9 802,8 827,3 837,3 ities
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 623,8 667,8 664,6 667,6 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 108,1 135,0 162,7 169,7 Employers and own-account workers
Działalność związana z kulturą, rozryw-
ką i rekreacją ....................................... 133,9 149,1 138,0 140,1 Arts, entertainment and recreation
w tym: of which:
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 116,3 130,3 119,6 120,8 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 17,6 18,8 18,4 19,2 Employers and own-account workers
Pozostała działalność usługowa ............ 197,2 210,0 251,0 248,7 Other service activities
w tym: of which:
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 87,7 95,5 130,8 127,4 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 79,2 83,4 88,6 89,6 Employers and own-account workers
a Przeciętne w roku.
a Annual averages.
246 Rynek pracy
w tym: of which:
pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody 37,8 44,7 41,9 41,0 water collection, treatment and supply
w tym: of which:
Transport i gospodarka magazynowa ... 507,4 582,5 585,2 593,9 Transportation and storage
W tym transport lądowy i rurociągowy∆ ..... 345,3 362,3 372,6 381,0 Of which land and pipeline transport ∆
Zakwaterowanie i gastronomia∆ ............. 147,5 175,7 170,0 171,1 Accommodation and catering ∆
Informacja i komunikacja ....................... 155,5 195,3 207,4 216,8 Information and communication
Obsługa rynku nieruchomości∆ ............. 133,6 142,0 138,4 143,1 Real estate activities
Pozostała działalność usługowa ............ 89,8 95,5 130,8 127,4 Other service activities
248 Rynek pracy
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo ........................... o 103,3 73,1 18,7 0,8 1,6
Agriculture, forestry and fishing k 37,0 19,5 14,0 0,2 0,7
wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, o 127,6 126,5 1,1 1,3 1,0
parę wodną i gorącą wodę∆ k 26,0 25,6 0,5 0,4 0,2
electricity, gas, steam and air conditioning supply
dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; o 136,6 131,6 4,5 3,2 2,6
rekultywacja∆ k 33,0 30,7 2,2 1,0 0,8
water supply; sewerage, waste management and remedia-
tion activities
Handel; naprawa pojazdów samochodowych∆ ...................... o 1260,0 1117,8 120,8 30,2 20,9
Trade; repair of motor vehicles∆ k 710,1 607,5 94,6 15,1 9,5
Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna ................. o 267,0 248,2 16,7 3,7 7,7
Professional, scientific and technical activities k 149,3 138,6 10,0 2,1 3,5
1 Bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób. 2 Osoby, w stosunku do których orzeczono niepełno-
sprawność na podstawie ustawy z dnia 27 VIII 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepeł-
nosprawnych (jednolity tekst Dz. U. 2011 Nr 127, poz. 721, z późniejszymi zmianami). 3 Pobierający jednocześnie świad-
czenia emerytalne lub rentowe.
1 Excluding economic entities employing up to 9 persons. 2 Persons recognized as disabled on the basis of the Law on
Occupational and Social Rehabilitation as well as Employment of Disabled People, dated 27 VIII 1997 (uniform text Journal
of Laws 2011 No.127, item 721, with later amendments). 3 Receiving simultaneously retirement or other pension benefits.
Labour market 249
Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe o 645,2 621,2 24,0 19,5 13,4
zabezpieczenia społeczne k 409,0 395,1 13,9 13,2 6,9
Public administration and defence; compulsory social
security
Edukacja ............................................................................... o 1078,2 913,9 161,7 10,3 38,5
Education k 843,1 724,2 117,1 6,8 21,6
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna ................................... o 652,2 604,5 45,6 28,6 21,8
Human health and social work activities k 539,6 503,9 34,4 22,8 16,1
Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją ............ o 124,4 104,4 19,8 3,7 5,6
Arts, entertainment and recreation k 78,6 64,0 14,5 2,1 3,1
Pozostała działalność usługowa ........................................... o 28,1 22,9 4,4 1,3 0,9
Other service activities k 15,3 11,9 3,0 0,7 0,4
1—3 Notki patrz na str. 248.
1—3 See footnotes on page 248.
PRZECIĘTNE W ROKU
ANNUAL AVERAGES
O G Ó Ł E M ................................. 2010 15473 5,6 4,1 6,3 9,4 61,3 13,3 39,5
TOTAL 2013 15568 5,9 4,1 6,9 9,9 60,5 12,7 39,2
2014 15862 5,9 3,5 6,4 9,6 62,0 12,6 39,3
IV KWARTAŁ 2014 R.
IV QUARTER 2014
a Dane dotyczą pełnozatrudnionych; bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób; w 2005 r. bez se-
zonowych i zatrudnionych dorywczo. b W 2005 r. łącznie z powracającymi z urlopów bezpłatnych. c Z wykształceniem
wyższym, policealnym, średnim i zasadniczym zawodowym. d W tym 20,1 tys. kobiet.
a Data concern full-time paid employees; excluding economic entities employing up to 9 persons; in 2005 excluding sea-
sonal and temporary paid employees. b In 2005 including persons returning from unpaid leaves. c With tertiary, post-
-secondary, secondary and basic vocational education. d Of which 20,1 thous. women.
Labour market 251
a Dane dotyczą pełnozatrudnionych; bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób; w 2005 r. bez se-
zonowych i zatrudnionych dorywczo.
a Data concern full-time paid employees; excluding economic entities employing up to 9 persons; in 2005 excluding sea-
sonal and temporary paid employees.
252 Rynek pracy
WYSZCZEGÓLNIENIE
2005 2010 2013 2014
SPECIFICATION
Strajkujący:
Employees on strikes:
U w a g a. W 2014 r. strajki wystąpiły w sekcjach „Przetwórstwo przemysłowe” i „Opieka zdrowotna i pomoc społeczna”.
N o t e. In 2014 the strikes occurred in the ”Manufacturing” and ”Human health and social work activities” sections.
Labour market 253
Bezrobocie
Unemployment
w tym kobiety .................. 1486,4 1014,8 1099,5 1083,9 972,7 952,9 939,6 of which women
dotychczas niepracujący 656,6 405,1 393,2 374,9 331,0 330,9 315,4 previously not employed
of which school-leav-
w tym absolwencia ....... 139,7 122,6 121,2 113,1 45,9 81,7 85,4 ersa
długotrwale bezrobotnic ... 1828,8 906,3 1158,7 1193,6 1104,9 1061,4 1054,0 long-term unemployed c
niepełnosprawni .............. 76,8 100,3 116,4 118,0 108,5 106,4 108,9 disabled persons
Oferty pracy w tys. ............ 17,5 23,5 30,6 61,1 72,7 86,5 39,7 Job offers in thous.
a, c Patrz uwagi ogólne na str. 234: a — ust. 2, c — ust. 3. b Dotyczy osób, które nie ukończyły 27 lat. d Dane dotyczą
osób samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko w wieku 7 lat i mniej.
U w a g a. Według stanu w dniu 31 XII udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym
(mężczyźni w wieku 18—64 lata, kobiety w wieku 18—59 lat) wyniósł: w 2005 r. — 11,4% (mężczyzn — 10,3% i kobiet —
12,5%) i odpowiednio: w 2010 r. — 7,9% (7,2% i 8,6%), w 2013 r. — 8,8% (8,2% i 9,5%), a w 2014 r. — 7,5% (6,9%
i 8,2%).
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.
a, c See general notes on page 234: a — item 2, c — item 3. b Concerns persons who have not reached their 27th birth-
day. d Data concern persons who bring up single-handed at least one child aged 7 and less.
N o t e. As of 31 XII the share of the registered unemployed persons in the working age population (men aged 18—64,
women aged 18—59) amounted: 11,4% (men — 10,3% and women — 12,5%) in 2005, and respectively: 7,9% (7,2% and
8,6%) in 2010, 8,8% (8,2% and 9,5%) in 2013, 7,5% (6,9% and 8,2%) in 2014.
S o u r c e: data of the Ministry of Labour and Social Policy.
Labour market 255
a W ciągu okresu.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.
a During the period.
S o u r c e: data of the Ministry of Labour and Social Policy.
OGÓŁEM
TOTAL
WEDŁUG WIEKU
BY AGE
24 lata i mniej ............... 626,1 335,8 428,3 231,6 401,0 208,0 302,0 159,4 24 and less
25—34 ......................... 778,5 457,6 570,9 328,3 613,6 351,6 509,4 299,5 25—34
35—44 ......................... 567,0 320,4 358,8 196,2 435,4 237,8 382,1 211,7 35—44
45—54 ......................... 660,2 332,8 397,2 197,9 403,0 199,3 339,6 168,9 45—54
55 lat i więcej ............... 141,2 39,8 199,6 60,9 304,9 102,7 292,1 100,2 55 and more
256 Rynek pracy
Wyższe ........................ 152,4 100,8 204,7 136,9 258,8 174,1 225,4 151,8 Tertiary
Średnie ogólnokształ-
cące ......................... 211,5 154,1 213,1 142,6 228,8 147,9 191,9 124,4 General secondary
Zasadnicze zawodowe 903,6 421,4 556,2 239,0 605,7 252,6 504,3 212,6 Basic vocational
3 miesiące i mniej ...... 607,1 266,3 668,4 311,2 562,1 252,7 504,7 230,6 3 months and less
6—12 ......................... 405,0 205,4 360,2 188,8 407,0 201,0 291,4 146,6 6—12
12—24 ......................... 429,5 228,1 335,1 180,6 397,7 206,1 327,4 172,7 12—24
Powyżej 24 miesięcy .... 962,1 593,6 233,6 142,0 429,4 251,5 432,6 247,8 More than 24 months
Bez stażu pracy ........... 656,6 388,9 405,1 237,8 393,2 222,8 315,4 180,7 No work seniority
1 rok i mniej ............ 398,9 228,6 295,4 169,0 343,8 194,4 306,1 174,3 1 year and less
5—10 ..................... 377,5 205,0 259,2 133,3 305,4 156,4 262,8 137,2 5—10
10—20 ..................... 452,3 250,0 288,8 145,9 323,3 159,9 277,2 137,3 10—20
20—30 ..................... 309,9 132,0 207,5 83,8 229,4 92,0 193,4 77,6 20—30
powyżej 30 lat .......... 46,5 8,3 63,1 18,6 85,0 26,1 72,7 22,4 more than 30 years
a Od momentu rejestracji w urzędzie pracy. b Przedziały zostały domknięte prawostronnie, np. w przedziale 3—6
uwzględniono osoby, które pozostawały bez pracy 3 miesiące i 1 dzień do 6 miesięcy.
U w a g a. Według stanu w dniu 31 XII 2014 r. wśród bezrobotnych było 474,9 tys. osób (w tym 189,3 tys. kobiet) w wieku
50 lat i więcej.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.
a From the date of registering in a labour office. b Intervals were shifted upward, e.g., in the interval 3—6 persons
remaining unemployed from 3 months and 1 day to 6 months were included.
N o t e. As of 31 XII 2014 among the unemployed were 474,9 thous. (of which 189,3 thous. of women) aged 50 and
more.
S o u r c e: data of the Ministry of Labour and Social Policy.
Labour market 257
OGÓŁEM
TOTAL
WEDŁUG WIEKU
BY AGE
15―24 lata ........................ 23,7 25,5 27,3 30,1 23,8 25,6 15―24
55 lat i więcej ..................... 6,5 6,0 7,2 6,5 6,3 5,9 55 and more
Średnie ogólnokształcące 13,4 14,1 14,1 15,6 12,3 14,5 General secondary
Zasadnicze zawodowe ....... 11,1 12,8 12,4 14,8 10,9 12,6 Basic vocational
a Mężczyźni w wieku 18—64 lata, kobiety w wieku 18—59 lat; osoby w wieku mobilnym — 18—44 lata; niemobilnym:
mężczyźni w wieku 45—64 lata, kobiety w wieku 45—59 lat.
a Men aged 18—64, women aged 18—59; mobile aged persons — 18—44; non-mobile: 45—64 for men, 45—59 for
women.
O G Ó Ł E M ................................................ 1410 726 684 827 426 401 583 300 283
TOTAL
w tym zarejestrowani w urzędzie pracy 958 490 468 537 273 264 421 217 204
of which registered in labour offices
w tym poszukujący pracy ......................... 1365 700 665 798 408 389 568 292 276
of which seeking work
a W przypadku osób, które miały przerwę w poszukiwaniu pracy wynoszącą co najmniej 4 tygodnie, czas poszukiwania
pracy liczony jest od momentu zakończenia tej przerwy.
U w a g a. Przeciętny czas poszukiwania pracy wyniósł: mężczyźni — 12,8 miesiąca, kobiety — 12,9 miesiąca.
a According to persons who have had a break in job search lasting at least 4 weeks, the period of job search is calculat-
ed from the moment of termination of that break.
N o t e. The average duration of job search was 12,8 months for men and 12,9 months for women.
Pracownicy usług i sprzedawcy ....... 219 62 157 137 81 Service and sales workers
Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 200 172 28 121 80 Craft and related trades workers
a W ciągu okresu.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.
a During the period.
S o u r c e: data of the Ministry of Labour and Social Policy.
260 Rynek pracy
Warunki pracy
Work conditions
OGÓŁEM
TOTAL
a Zgłoszone w danym roku; liczba poszkodowanych w wypadkach zaistniałych wynosiła: w 2005 r. — 87,7 tys., tj. 8,30
na 1000 pracujących i odpowiednio: w 2010 r. — 95,0 tys., tj. 8,22, w 2013 r. — 87,2 tys., tj. 7,45.
a Registered in a given year; the number of persons injured in accidents totalled 87,7 thous. in 2005, i.e. 8,30 per 1000
persons employed and respectively: 95,0 thous. in 2010, i.e. 8,22 and 87,2 thous. in 2013, i.e. 7,45.
Labour market 261
O G Ó Ł E M ............................... 2005 84402 1523 38054 2890 32298 7009 8544 5466 7548
TOTAL 2010 94207 1494 38057 3175 31734 9098 11822 6548 7826
2013 88267 1283 33527 2393 28095 6712 11368 6125 8982
2014 88641 1284 33720 2298 28620 6264 11970 6228 10003
Kontakt z prądem elektrycznym, tem-
peraturą, niebezpiecznymi substan-
cjami i preparatami chemicznymi ...... 2781 26 1317 60 1174 184 294 102 195
Contact with electrical voltage, tem-
perature, hazardous substances and
chemicals
w tym z preparatami chemicznymi ..... 650 12 344 9 315 51 50 22 49
of which chemicals
Tonięcie, zakopanie, zamknięcie .......... 107 2 39 11 12 30 4 9 6
Drowned, buried, enveloped
Zderzenie z lub uderzenie w:
Horizontal or vertical impact with or
against:
nieruchomy obiekt ............................. 21766 321 6812 476 5596 1524 2670 2002 2463
stationary object
obiekt w ruchu ................................... 18430 288 8478 957 6945 1748 2852 1276 824
object in motion
w tym przez:
of which by:
spadający obiekt ............................ 7495 116 3733 614 2901 787 1232 399 292
falling object
poruszający się lub transportowany
obiekt ......................................... 3744 54 1654 102 1421 276 689 303 184
moving or transported object
Kontakt z przedmiotem ostrym, szorst-
kim, chropowatym ............................. 16644 182 7545 151 7016 930 2605 357 2735
Contact with sharp, pointed, rough,
coarse material agent
w tym kontakt z przedmiotem ostrym 10102 94 4870 35 4656 487 1955 126 1262
of which contact with sharp material
agent
Uwięzienie, zmiażdżenie ....................... 6003 79 3454 208 3057 479 706 288 241
Trapped, crushed
Obciążenie psychiczne lub fizyczne ...... 11021 118 3233 271 2611 727 1731 1057 1379
Physical or mental stress
w tym obciążenie układu mięśniowo-
-szkieletowego ............................... 9898 102 2951 257 2378 649 1591 959 1218
of which physical stress on the
muscular-skeletal system
Przejaw agresji ze strony człowieka lub
zwierzęcia ......................................... 2220 118 192 4 84 28 109 468 600
Aggression of human or animal
Pozostałe .............................................. 9669 150 2650 160 2125 614 999 669 1560
Others
PRZYCZYNY WYPADKÓW
CAUSES OF ACCIDENTS
O G Ó Ł E M ............................... 2005 159069 2759 77458 6022 65987 14557 16414 9305 11886
TOTA L
2010 183880 3009 80697 7325 67042 19589 22709 11981 12469
2013 171097 2503 71165 5523 59762 14425 22399 11324 14105
2014 174657 2553 72277 5136 61615 13108 24489 11466 16440
Niewłaściwa organizacja:
Inappropriate organization of:
pracy .................................................. 8075 127 4074 378 3432 846 968 404 631
work
stanowiska pracy ............................... 9148 110 4275 354 3646 743 1442 453 720
work post
Nieużywanie sprzętu ochronnego ......... 2572 45 1372 72 1214 210 440 100 86
Not using protective equipment
Inne ...................................................... 9331 140 2211 95 1836 562 1163 992 1429
Others
a Zgłoszone w danym roku. b Spowodowany m.in.: nagłym zachorowaniem, niedyspozycją fizyczną lub psychiczną,
nadużyciem alkoholu.
a Registered in a given year. b Caused by, i.a.: sudden illness, physical or mental indisposition, alcohol abuse.
264 Rynek pracy
O G Ó Ł E M ................ 2005 20869 9990 1455 605 2856 2695 200 38 3030
TOTAL 2010 16897 8569 1173 365 2173 2187 117 18 2295
2013 15806 8281 1266 313 1863 1807 80 19 2177
2014 15649 7674 1320 271 2047 1876 79 17 2365
W tym wypadki śmier- 2005 128 13 6 57 8 5 — — 39
telne 2010 89 9 8 34 9 3 1 2 23
Of which fatal acci- 2013 77 10 6 28 8 5 1 ― 19
dents 2014 77 15 14 15 6 4 ― 1 22
a Którym wypłacono jednorazowe odszkodowania.
Ź r ó d ł o: dane Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
a Who received one-off accident compensations.
S o u r c e: data of the Agricultural Social Insurance Fund.
O G Ó Ł E M ............................................ 2005 120 84,5 70,4 48,7 34,6 25,5 14,6 10,4
TOTAL 2010 97,9 74,6 56,4 40,9 28,4 23,9 13,2 9,8
2013 93,4 71,9 54,3 40,1 26,5 22,1 12,7 9,7
2014 89,5 70,5 51,7 38,5 25,1 22,0 12,6 10,0
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo ........ 82,8 56,0 46,6 29,9 17,9 15,6 18,2 10,5
Agriculture, forestry and fishing
Przemysł ............................................................ 148 114 92,2 68,4 34,9 29,6 20,7 16,1
Industry
górnictwo i wydobywanie ................................ 425 252 300 173 90,3 57,0 33,9 22,3
mining and quarrying
przetwórstwo przemysłowe ............................ 126 102 81,4 64,3 25,4 22,5 19,3 15,3
manufacturing
wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elek-
tryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę ∆ ... 183 158 41,9 30,8 113 104 28,6 23,7
electricity, gas, steam and air conditioning
supply
dostawa wody; gospodarowanie ściekami
i odpadami; rekultywacja ∆ ........................... 115 94,5 47,2 34,6 47,8 44,7 19,8 15,2
water supply; sewerage, waste management
and remediation activities
Budownictwo ...................................................... 110 83,6 63,1 43,9 32,6 28,5 14,5 11,2
Construction
Handel; naprawa pojazdów samochodowych∆ ... 18,4 16,3 6,9 5,5 4,8 4,5 6,7 6,3
Trade; repair of motor vehicles ∆
Transport i gospodarka magazynowa ................ 66,1 59,2 12,9 10,3 47,5 44,2 5,7 4,7
Transportation and storage
Informacja i komunikacja ................................... 8,7 7,9 1,3 0,8 6,8 6,5 0,6 0,5
Information and communication
Działalność profesjonalna, naukowa i tech-
niczna ............................................................. 23,2 19,6 15,8 12,9 4,3 4,1 3,1 2,6
Professional, scientific and technical activities
Administrowanie i działalność wspierająca ∆ ....... 42,0 24,7 26,9 14,3 6,7 6,5 8,4 3,9
Administrative and support service activities
Edukacja ............................................................ 24,2 23,8 9,2 9,2 13,9 13,6 1,1 1,0
Education
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna ................ 34,5 29,6 21,8 18,1 11,6 11,0 1,0 0,5
Human health and social work activities
Pozostała działalność usługowa ........................ 22,0 22,0 4,7 4,7 15,7 15,7 1,7 1,7
Other service activities
a Liczeni tylko jeden raz w grupie czynnika przeważającego, tzn. mającego największe szkodliwe znaczenie na danym
stanowisku pracy; dane dotyczą podmiotów, w których liczba pracujących przekracza 9 osób i dotyczą wybranych rodzajów
działalności; patrz uwagi ogólne, ust. 8 na str. 236.
a Listed only once by predominant factor, i.e., the factor having the most hazardous effect at a given work post; data
concern entities employing more than 9 persons and related to selected kinds of activity; see general notes, item 8 on
page 236.
266 Rynek pracy
Zatrucia ostre albo przewlekłe lub ich na- Acute and chronic intoxications and their
stępstwa ...................................................... 5 0,0 sequels
Przewlekłe choroby narządu głosu spowodo- Chronic voice disorders due to excessive
wane nadmiernym wysiłkiem głosowym ...... 268 2,6 vocal effort
Przewlekłe choroby układu ruchu wywołane Chronic diseases of locomotor system related
sposobem wykonywania pracy .................... 98 0,9 to the way the job is performed
Choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich Infectious and parasitic diseases or their
następstwa .................................................. 660 6,3 sequels
w tym:
of which:
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 1810 8225 8169 203 201 238 56
Agriculture, forestry and fishing
przetwórstwo przemysłowe ..................... 18290 93950 91788 1697 794 4344 2162
manufacturing
O G Ó Ł E M ................................... 259739 396247 439092 458274 450,7 203,9 176,1 115,6 104,4
TOTAL
w tym:
of which:
Osobowe ........................................ 244339 369133 411099 429393 463,2 206,9 175,6 116,3 104,4
Personal
Wynagrodzenia bezosobowe .......... 10276 18993 19362 20181 371,8 175,4 196,3 106,4 104,2
Impersonal wages and salaries
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo ...... 3901 5235 6260 6434 164,9 122,8 102,8
Agriculture, forestry and fishing
górnictwo i wydobywanie ............................ 10063 12145 13808 13108 130,0 107,9 94,9
mining and quarrying
przetwórstwo przemysłowe ........................ 56468 81193 91738 98565 174,5 121,4 107,4
manufacturing
Transport i gospodarka magazynowa ............ 14437 21070 23426 24683 171,0 117,2 105,4
Transportation and storage
Zakwaterowanie i gastronomia∆ ..................... 2792 4501 5015 5320 190,6 118,2 106,1
Accommodation and catering∆
Informacja i komunikacja ............................... 8515 14350 16615 18085 212,2 126,0 108,8
Information and communication
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa ..... 12964 19119 21278 21171 163,6 110,8 99,5
Financial and insurance activities
Obsługa rynku nieruchomości∆ ...................... 4329 6034 6660 7106 164,2 117,7 106,7
Real estate activities
Administrowanie i działalność wspierająca∆ ..... 5916 12046 13720 14907 252,2 123,7 108,7
Administrative and support service activities
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna ............ 15042 26299 28303 28823 191,3 109,5 101,8
Human health and social work activities
Pozostała działalność usługowa .................... 2780 3143 4981 5016 180,2 159,5 100,7
Other service activities
prywatna krajowa ................................ 1810,37 2493,09 2877,73 2974,43 private domestic ownership
a
w tym spółdzielnie ......................... 1980,67 2764,95 3203,19 3332,16 of which cooperatives a
a Wskaźniki łańcuchowe (rok poprzedni=100) obliczono jako iloraz wskaźnika przeciętnego miesięcznego wynagrodze-
nia nominalnego brutto oraz wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych pracowników (do
2005 r. łącznie z gospodarstwami pracowników użytkujących gospodarstwo rolne), wskaźniki jednopodstawowe od 2006 r.
— metodą nawiązania łańcuchowego.
a Chain indices (previous year=100) are calculated as the ratio of the index of the average monthly gross nominal wages
and salaries and the price index of consumer goods and services for households of employees (until 2005 including house-
holds of employees — farmers) and single base indices since 2006 — using the chain-base index method.
w tym: of which:
Górnictwo i wydobywanie ................... 4342,57 5817,81 6808,89 6810,71 Mining and quarrying
Produkcja artykułów spożywczych ......... 1843,77 2530,24 2934,81 3060,08 Manufacture of food products
Produkcja wyrobów tytoniowych ............ 4555,29 5394,64 5990,40 6018,69 Manufacture of tobacco products
Produkcja wyrobów tekstylnych ............. 1585,09 2180,04 2461,86 2588,65 Manufacture of textiles
Produkcja odzieży .................................. 1185,54 1654,17 1950,53 2044,01 Manufacture of wearing apparel
Produkcja papieru i wyrobów z papieru 2539,96 3281,00 3753,69 3863,63 Manufacture of paper and paper products
Produkcja metali .................................... 2694,48 3631,85 4096,86 4283,75 Manufacture of basic metals
Produkcja wyrobów z metali∆ ................. 1976,90 2802,10 3238,06 3388,87 Manufacture of metal products∆
Produkcja urządzeń elektrycznych ......... 2412,10 3284,63 3887,02 4031,09 Manufacture of electrical equipment
Pozostała produkcja wyrobów ................ 1625,23 2359,84 2878,79 2965,81 Other manufacturing
w tym: of which:
Pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody 2468,74 3395,26 3813,13 3978,81 Water collection, treatment and supply
w tym: of which:
Transport i gospodarka magazynowa 2327,42 2952,46 3258,50 3374,49 Transportation and storage
W tym transport lądowy i rurociągowy∆ 2087,07 2605,45 2894,93 3025,81 Of which land and pipeline transport ∆
Wages and salaries 275
TABL. 7 (195). ZATRUDNIENIa ORAZ PRZECIĘTNE WYNAGRODZENIA BRUTTO WEDŁUG GRUP ZAWODÓW
WYKONYWANYCH ZA PAŹDZIERNIK 2014 R.
PAID EMPLOYMENT a AND AVERAGE GROSS WAGES AND SALARIES BY PERFORMED
OCCUPATIONAL GROUPS FOR OCTOBER 2014
Zatrudnieni Przeciętne wynagrodzenia
w odsetkach brutto w zł
Paid employees Average gross wages
GRUPY ZAWODÓW in percent and salaries in zl OCCUPATIONAL GROUPS
męż- męż-
ogółem czyźni kobiety ogółem czyźni
kobiety
total men women total men
women
4 Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i ry- a 0,0 16,6 7,8 9,0 7,2 6,9
5 bactwo b 0,0 16,3 7,1 8,2 7,1 6,6
6 Agriculture, forestry and fishing c — 17,2 9,8 11,3 7,3 7,6
25 Handel; naprawa pojazdów samo- a 0,2 32,5 14,9 11,6 7,9 6,3
26 chodowych∆ b 0,2 24,8 11,3 10,9 8,6 7,4
27 Trade; repair of motor vehicles∆ c 0,2 38,8 17,7 12,2 7,4 5,5
TABL. 8 (196). ZATRUDNIENI1 WEDŁUG WYSOKOŚCI WYNAGRODZENIA BRUTTO ZA PAŹDZIERNIK 2014 R. (dok.)
PAID EMPLOYMENT 1 BY AMOUNT OF GROSS WAGES AND SALARIES FOR OCTOBER 2014 (cont.)
Zatrudnieni — w od
Paid employees —
WYSZCZEGÓLNIENIE
SPECIFICATION 1643,09 zł
Lp. i mniej 1643,10— 2053,87— 2464,64— 2875,41— 3286,19—
a — ogółem total
No.
b — mężczyźni men and less —2053,86 —2464,63 —2875,40 —3286,18 —3696,95
c — kobiety women (40%
i mniej
and less) (40—50) (50—60) (60—70) (70—80 (80—90)
7 Obsługa rynku nieruchomości∆ .......... a 0,1 14,3 10,0 10,4 12,6 11,9
8 Real estate activities b 0,1 12,0 8,1 10,0 13,8 13,3
9 c 0,1 16,4 11,6 10,7 11,5 10,7
16 Administracja publiczna i obrona na- a 0,0 2,6 6,1 9,1 11,6 12,5
17 rodowa; obowiązkowe zabezpie- b 0,0 3,1 4,9 7,9 10,0 10,0
18 czenia społeczne c 0,0 2,4 6,7 9,7 12,4 13,6
Public administration and defence;
compulsory social security
22 Opieka zdrowotna i pomoc społeczna a 0,1 11,5 14,1 16,2 15,1 11,5
23 Human health and social work activ- b 0,1 12,5 14,6 14,1 10,4 8,3
24 ities c 0,1 11,3 14,1 16,7 16,1 12,1
25 Działalność związana z kulturą, roz- a 0,1 12,6 14,3 16,1 14,6 11,0
26 rywką i rekreacją b 0,2 8,5 12,7 16,3 16,0 11,7
27 Arts, entertainment and recreation c 0,1 15,2 15,3 15,9 13,7 10,5
28 Pozostała działalność usługowa ........ a 0,4 48,6 8,5 8,5 7,7 5,2
29 Other service activities b 0,6 39,2 7,3 7,1 8,6 5,6
30 c 0,2 56,2 9,4 9,8 6,9 4,9
państwa (w ramach dotacji celowej oraz od 2007 r. (within the scope of the targeted grant as well as
także z odrębnego rozdziału wydatków budżetu since 2007 also from the separate division of the
państwa) oraz w okresie od 1 I 2009 r. do 30 VI state budget expenditures) as well as in the period
2014 r. ze środków zgromadzonych w otwartych from 1 I 2009 to 30 VI 2014 from the sources gath-
funduszach emerytalnych (OFE); ered in the open pension funds (OFE);
2) Ministerstwo Obrony Narodowej w zakresie 2) the Ministry of National Defence, in regard to
świadczeń wypłacanych byłym żołnierzom za- benefits for former professional soldiers and
wodowym i członkom ich rodzin — ze środków members of their families — from the budget
budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej; sources of the Ministry of National Defence;
3) Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w zakresie 3) the Ministry of the Interior in regard to benefits
świadczeń wypłacanych byłym funkcjonariuszom for former functionaries of public safety and
bezpieczeństwa publicznego oraz członkom ich members of their families — from the budget
rodzin — ze środków budżetu Ministerstwa Spraw sources of the Ministry of the Interior;
Wewnętrznych; 4) the Ministry of Justice, in regard to benefits for
4) Ministerstwo Sprawiedliwości w zakresie świad- former functionaries of penitentiary staff and
czeń wypłacanych byłym funkcjonariuszom members of their families — from the budget
służby więziennej i członkom ich rodzin — ze sources of the Ministry of Justice.
środków budżetu Ministerstwa Sprawiedliwości. Information regarding retirement and other
Informacje o świadczeniach emerytalnych i ren- pension benefits for farmers concerns benefits
towych rolników indywidualnych dotyczą świad- which are paid by the Agricultural Social Insurance
czeń wypłacanych przez Kasę Rolniczego Ubezpie- Fund from the sources of the Pension Fund and by
czenia Społecznego ze środków Funduszu Emery- the state budget (within the scope of the targeted
talno-Rentowego i budżetu państwa (w ramach grant as well as since 2007 also from the separate
dotacji celowej oraz od 2007 r. także z odrębnego division of the state budget expenditures) and also
rozdziału wydatków budżetu państwa), a także ze from the sources which are paid in regard to non-
środków wypłacanych w ramach pozarolniczego -agricultural social security system, in case of farm-
systemu ubezpieczeń społecznych, w przypadku gdy ers who are authorized to receive benefits from
rolnicy posiadają uprawnienia do łącznego pobiera- those sources simultaneously.
nia świadczeń z tych środków. Data concerning retirement and other pensions for
Dane dotyczące emerytur i rent rolników indy- farmers, who transferred the farm to the State
widualnych z tytułu przekazania gospodarstwa rolne- Treasury or to a successor, are presented excluding
go Skarbowi Państwa lub następcy podaje się bez structural pensions in agriculture introduced since
rent strukturalnych w rolnictwie wprowadzonych od 1 I 2002 by the law dated 26 IV 2001 (Journal of
1 I 2002 r. ustawą z dnia 26 IV 2001 r. (Dz. U. Laws No. 52, item 539) with later amendments.
Nr 52, poz. 539) z późniejszymi zmianami. 5. Retirement and other pension benefits
5. Świadczenia emerytalne i rentowe (renty (pensions also paid due to accidents at work and
wypłacane także z tytułu wypadków przy pracy job-related illnesses) include:
i chorób zawodowych) obejmują: 1) retirement pensions;
1) emerytury; 2) disability pensions;
2) renty z tytułu niezdolności do pracy; 3) survivors pensions.
3) renty rodzinne. Benefits from non-agricultural social security sys-
Świadczenia z pozarolniczego systemu ubezpie- tem listed in points 1)—3) include also retirement
czeń społecznych wymienione w pkt. 1)—3) obejmu- and other pensions granted by the President of the
ją również emerytury i renty przyznawane przez Council of Ministers as well as benefits granted, in
Prezesa Rady Ministrów oraz przyznawane, exceptional cases, to combatants and members of
w drodze wyjątku, kombatantom i członkom ich their families by the President of the Social Insurance
rodzin przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Spo- Institution.
łecznych. 6. Retirement and other pension benefits in-
6. Świadczenia emerytalne i rentowe obejmują clude the amount of benefits due (current and
kwotę świadczeń należnych (bieżących i wyrów- compensatory), taking into account since 2007 the
nawczych), uwzględniającą od 2007 r. zmniejszenia deductions, among others, in respect of achieving
m.in. z tytułu osiągania przychodów z pracy. revenue from work.
Dane dotyczące przeciętnej miesięcznej emery- Data regarding the average monthly retirement
tury i renty obliczono dzieląc ogólną kwotę świad- and other pension are calculated by dividing the
czeń przez odpowiadającą im liczbę świad- total amount of benefits by the corresponding
czeniobiorców. number of persons receiving these benefits.
7. Zasiłki, świadczenia rehabilitacyjne i jedno- 7. Allowances, rehabilitation benefits and
razowe odszkodowania powypadkowe osób one-off accident compensations for employed
pracujących z tytułu ubezpieczenia społecznego persons from social security (excluding farmers)
(poza rolnikami indywidualnymi) finansowane są are financed from the Social Insurance Fund and
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i budżetu from the state budget (within the scope of the
państwa (w ramach dotacji celowej oraz od 2007 r. targeted grant as well as since 2007 also from the
także z odrębnego rozdziału wydatków budżetu separate division of the state budget expenditures)
państwa) i nie obejmują żołnierzy zawodowych, excluding the professional soldiers, the public
funkcjonariuszy bezpieczeństwa publicznego i służby safety functionaries and penitentiary staff function-
więziennej wraz z członkami ich rodzin, z wyjątkiem aries with members of their families, excluding
zasiłku pogrzebowego po emerytach, rencistach funeral allowance for retirees and pensioners and
i członkach ich rodzin. members of their families.
W ramach budżetu państwa finansowane są zasił- The following funeral allowances are financed
ki pogrzebowe wypłacone m.in. po osobach pobiera- from the state budget: benefits which were paid out
jących świadczenia specjalne i wyjątkowe, inwali- among others for persons receiving the special and
282 Świadczenia społeczne
dach wojennych i wojskowych, osobach represjono- exceptional benefits, war and military invalids, re-
wanych, kombatantach oraz jednorazowe odszko- pressed persons, combatants, as well as one-off
dowania powypadkowe wypłacone z tytułu chorób compensations paid out in respect of occupational
zawodowych osób zatrudnionych przy produkcji diseases to persons employed in manufacture of
wyrobów azbestowych, dla posłów i senatorów oraz asbestos products, to deputies and senators, and in
z tytułu wypadku w szczególnych okolicznościach. respect of accidents occurring under specific circum-
Od 1 I 2003 r. odszkodowania powypadkowe do- stances.
tyczą wypadków przy pracy, chorób zawodowych Since 1 I 2003 accident compensations have
i tylko tych wypadków w drodze do i z pracy, które concerned accidents at work, occupational diseas-
miały miejsce do 31 XII 2002 r., a wnioski
o odszkodowanie zostały zrealizowane po tym termi- es and only those accidents on the way to and from
nie. work which occurred until 31 XII 2002, and com-
Zasiłki i jednorazowe odszkodowania powy- pensations for which were paid after this term.
padkowe z tytułu ubezpieczenia społecznego rol- Allowances and one-off accident compensa-
ników indywidualnych finansowane są z Fundu- tions from social security for farmers are financed
szu Składkowego Rolników (z wyjątkiem zasiłku from the Contribution Fund of the Social Insurance of
pogrzebowego finansowanego z Funduszu Emery- Farmers (excluding funeral allowance financed from
talno-Rentowego); jednorazowe odszkodowania the Pension Fund); one-off accident compensations
powypadkowe wypłacane są z tytułu doznania are paid for incurring permanent or long-term health
stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu damage or death as a result of an accident at work or
albo śmierci wskutek wypadku przy pracy lub cho- from a occupational disease.
roby zawodowej. 8. Since 1 V 2004 family benefits have been des-
8. Świadczenia rodzinne od 1 V 2004 r. przy- ignated to persons authorized on the basis of the
sługują osobom uprawnionym na mocy ustawy Law on Family Benefits dated 28 XI 2003 (uni-
z dnia 28 XI 2003 r. o świadczeniach rodzinnych form text Journal of Laws 2006 No. 139, item 992,
(jednolity tekst Dz. U. 2006 Nr 139, poz. 992, with later amendments).
z późniejszymi zmianami). Family benefits include: the family allowance,
Świadczenia rodzinne obejmują: zasiłek rodzinny, supplements to the family allowance (due to:
dodatki do zasiłku rodzinnego (z tytułu: urodzenia
giving birth to a child, taking care of child during
dziecka, opieki nad dzieckiem w okresie korzy-
stania z urlopu wychowawczego, samotnego wy- child-care leave, single parenthood, education
chowywania dziecka, kształcenia i rehabilitacji and rehabilitation of a disabled child, beginning of
dziecka niepełnosprawnego, rozpoczęcia roku szkol- a school year, undertaking education outside the
nego, podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza place of residence by a child, multi-children par-
miejscem zamieszkania, wychowywania dziecka enthood), one-off subsidy due to giving birth to
w rodzinie wielodzietnej), jednorazową zapomogę a child (since 2006), as well as attendance bene-
z tytułu urodzenia się dziecka (od 2006 r.), fits (nursing allowance, special attendance allow-
świadczenia opiekuńcze (zasiłek pielęgnacyjny, ance — since 2013 and nursing benefit).
specjalny zasiłek opiekuńczy — od 2013 r. i świad- Family benefits are financed from the state
czenie pielęgnacyjne). budget.
Świadczenia finansowane są z budżetu państwa. 9. The alimony fund benefit (since 1 X 2008 has
9. Świadczenie z funduszu alimentacyjnego been replaced with alimony advance) has been
(od 1 X 2008 r. zastąpiło zaliczkę alimentacyjną) designated to a person authorized on the basis of
przysługuje osobie uprawnionej na mocy ustawy the Law on Assistance to Persons Entitled to Ali-
z dnia 7 IX 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym mony dated 7 IX 2007 (uniform text Journal of Laws
do alimentów (jednolity tekst Dz. U. 2012 poz. 1228). 2012 item 1228). The person authorized to the
Osobą uprawnioną do świadczeń z funduszu
alimentacyjnego jest dziecko (którego rodzic nie alimony fund benefits is a child (whose parent does
musi żyć samotnie), które ma zasądzone od ro- not have to live alone) for whom alimony from the
dzica alimenty, jeżeli egzekucja ich jest bezsku- parent has been awarded, whenever enforcement
teczna. thereof is deemed ineffective.
Zaliczka alimentacyjna od 1 IX 2005 r. do 30 IX The alimony advance from 1 IX 2005 to 30 IX
2008 r. przysługiwała osobie uprawnionej na mocy 2008 was designated to a person authorized on the
ustawy z dnia 22 IV 2005 r. o postępowaniu wobec basis of the Law on the Course of Action with
dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimenta- Respect to Alimony Debtors and on the Alimony
cyjnej (Dz. U. Nr 86, poz. 732) z późniejszymi Advance dated 22 IV 2005 (Journal of Laws No. 86,
zmianami. item 732) with later amendments.
Świadczenie z funduszu alimentacyjnego oraz za- The alimony fund benefit and the alimony ad-
liczka alimentacyjna finansowane są z budżetu pań- vance are financed from the state budget (alimony
stwa (dłużnicy alimentacyjni zobowiązani są do zwro- debtors are obliged to return the dues in respect of
tu należności z tytułu wypłaconych świadczeń). the paid benefits).
10. Renta socjalna od 1 X 2003 r. przysługuje 10. Since 1 X 2003 social pension has been des-
osobom uprawnionym na mocy ustawy z dnia 27 VI ignated to persons authorized on the basis of the
2003 r. o rencie socjalnej (jednolity tekst Dz. U.
Law on Social Pension dated 27 VI 2003 (uniform
2013 poz. 982); do renty uprawniona jest osoba
pełnoletnia całkowicie niezdolna do pracy z po- text Journal of Laws 2013 item 982); the pension is
wodu naruszenia sprawności organizmu, które pow- designated to an adult incapable for work due to
stało: impairment of the body functions that occurred:
― przed ukończeniem 18 roku życia, ― before the age of 18,
― w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej ― during the school or tertiary school education
przed ukończeniem 25 roku życia, before the age of 25,
Social benefits 283
― w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury ― during doctorate studies or scientific post-
naukowej. graduate studies.
Renta finansowana jest z budżetu państwa. Pension is financed from the state budget.
11. Zasiłki dla bezrobotnych od 1 VI 2004 r. 11. Unemployment benefits since 1 VI 2004
przysługują osobom uprawnionym na mocy ustawy have been designated to persons authorized
z dnia 20 IV 2004 r. o promocji zatrudnienia on the basis of the Law on Promotion of Employ-
i instytucjach rynku pracy (jednolity tekst Dz. U. 2013 ment and Labour Market Institutions dated 20 IV
poz. 674, z późniejszymi zmianami). 2004 (uniform text Journal of Laws 2013 item 674,
Zasiłki i świadczenia przedemerytalne od with later amendments).
1 VIII 2004 r. przysługują osobom uprawnionym na Pre-retirement allowances and benefits since
mocy ustawy z dnia 30 IV 2004 r. o świadczeniach 1 VIII 2004 have been designated to persons
authorized on the basis of the Law on Pre-
przedemerytalnych (jednolity tekst Dz. U. 2013
retirement Benefits dated 30 IV 2004 (uniform text
poz. 170). Journal of Laws 2013 item 170).
Zasiłki dla bezrobotnych, zasiłki i świadczenia Unemployment benefits, pre-retirement allow-
przedemerytalne finansowane są z Funduszu ances and benefits are financed from the Labour
Pracy, z wyjątkiem zasiłków i świadczeń przed- Fund, except for pre-retirement allowances and
emerytalnych finansowanych z budżetu państwa benefits which in the period from 1 VIII 2004 to
w okresie od 1 VIII 2004 r. do 31 XII 2008 r. 31 XII 2008 were financed from the state budget.
284 Świadczenia społeczne
a Przeciętne w roku.
Ź r ó d ł o: dane Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Ministerstwa Obrony
Narodowej, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz Ministerstwa Sprawiedliwości.
a Annual averages.
S o u r c e: data of the Social Insurance Institution, the Agricultural Social Insurance Fund, the Ministry of National
Defence, the Ministry of the Interior as well as the Ministry of Justice.
OGÓŁEM
GRAND TOTAL
Świadczenia w mln zł ............................................. 120666 170879 194430 199638 459,6 215,6 165,6 116,9 102,7
Benefits in mln zl
Z POZAROLNICZEGO SYSTEMU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH
FROM NON-AGRICULTURAL SOCIAL SECURITY SYSTEM
Razem
Total
Świadczenia w mln zł ............................................. 105704 155131 177665 182994 494,0 231,5 173,2 118,0 103,0
Benefits in mln zl
Przeciętna miesięczna emerytura i renta w zł .......... 1170,74 1642,90 1921,25 1991,14 452,5 226,9 169,8 121,1 103,6
Average monthly retirement and other pension in zl
Relacja do przeciętnego miesięcznego wynagro-
dzenia bruttob w % — przeciętnej miesięcznej:
Relation to average monthly gross wages and
salaries b in % — of average monthly:
emerytury i renty ................................................ 59,7 58,2 60,2 60,2 x x x x x
retirement and other pension
emerytury ........................................................... 66,6 62,2 64,0 64,0 x x x x x
retirement pension
Emerytury
Retirement pensions
Świadczenia w mln zł ............................................. 65311 110695 128478 133049 675,8 310,5 203,8 120,3 103,6
Benefits in mln zl
Przeciętna miesięczna emerytura w zł .................... 1305,75 1755,19 2041,68 2117,35 415,6 211,8 162,2 120,7 103,7
Average monthly retirement pension in zl
a Relacje podano w liczbach względnych. b Do obliczenia relacji od 1999 r. przyjęto za podstawę (mianownik) przeciętne
miesięczne wynagrodzenie brutto pomniejszone o składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe
i chorobowe) płacone przez ubezpieczonego pracownika.
a Relations are given in relative numbers. b For calculating the ratio since 1999, the average monthly gross wages and
salaries, less contributions to compulsory social security (retirement, pension and illness) paid by the insured employee,
were adopted as the base (denominator).
Social benefits 285
Świadczenia w mln zł ............................................. 22366 19731 20391 20277 180,1 88,3 90,9 102,8 99,4
Benefits in mln zl
Przeciętna miesięczna renta w zł ............................ 925,50 1299,68 1531,33 1581,47 443,5 220,9 171,0 121,7 103,3
Average monthly pension in zl
Renty rodzinne
Survivors pensions
Świadczenia w mln zł ............................................. 18027 24705 28795 29668 498,8 225,7 164,5 120,1 103,0
Benefits in mln zl
Przeciętna miesięczna renta w zł ............................. 1119,40 1527,22 1774,19 1826,29 424,4 212,5 163,3 119,7 102,9
Average monthly pension in zl
ROLNIKÓW INDYWIDUALNYCH
FARMERS
R a z e mc
Totalc
Świadczenia w mln zł ............................................. 14962 15748 16765 16644 228,0 122,3 111,3 105,7 99,3
Benefits in mln zl
Przeciętna miesięczna emerytura i renta w zł ......... 758,11 954,68 1121,52 1144,73 384,6 190,2 151,1 119,9 102,1
Average monthly retirement and other pension in zl
w tym z tytułu przekazania gospodarstwa rol-
nego:
of which for transferring the farm to:
Skarbowi Państwa .......................................... 955,33 1210,25 1427,01 1469,27 419,3 199,9 153,9 121,3 103,0
the State Treasury
następcy ......................................................... 892,59 1178,87 1392,34 1430,66 432,9 209,0 160,3 121,4 102,8
a successor
Emerytury
Retirement pensions
Świadczenia w mln zł ............................................. 12122 13107 13647 13435 290,1 168,5 111,1 102,5 98,4
Benefits in mln zl
Przeciętna miesięczna emerytura w zł ................... 793,78 996,18 1153,87 1176,46 382,6 186,5 148,4 118,0 102,0
Average monthly retirement pension in zl
Świadczenia w mln zł ............................................. 2435 2117 2488 2559 98,9 47,4 105,2 120,9 102,8
Benefits in mln zl
Przeciętna miesięczna renta w zł ........................... 618,64 751,21 958,23 987,83 350,1 174,4 159,7 131,7 103,1
Average monthly pension in zl
Renty rodzinne
Survivors pensions
Świadczenia w mln zł ............................................. 405 524 630 650 720,4 278,7 160,5 124,1 103,3
Benefits in mln zl
Przeciętna miesięczna renta w zł ........................... 770,81 1010,96 1203,94 1230,97 458,7 237,2 159,6 121,8 102,2
Average monthly pension in zl
a Notka patrz na str. 284. c Łącznie z wypłatami z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych, w przypadku łącze-
nia uprawnień do świadczeń z tego systemu z uprawnieniami do świadczeń z Funduszu Emerytalno-Rentowego.
Ź r ó d ł o: dane Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Ministerstwa Obrony Narodowej, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych,
Ministerstwa Sprawiedliwości oraz Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
a See footnote on page 284. c Including payments from non-agricultural social security system, in case of a simultaneous
right to benefits from this system and to benefits from the Pension Fund.
S o u r c e: data of the Social Insurance Institution, the Ministry of National Defence, the Ministry of the Interior, the Mini-
stry of Justice as well as the Agricultural Social Insurance Fund.
286 Świadczenia społeczne
TABL. 3 (199). WSKAŹNIKI EMERYTUR I RENT NOMINALNYCH, CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH
ORAZ EMERYTUR I RENT REALNYCH
INDICES OF NOMINAL RETIREMENT AND OTHER PENSIONS, PRICES OF CONSUMER GOODS
AND SERVICES AND REAL RETIREMENT AND OTHER PENSIONS
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
WYSZCZEGÓLNIENIE
1995= 2000= 2005= 2010=
SPECIFICATION rok poprzedni=100 previous year=100
=100 =100 =100 =100
emerytura ................................................. 109,0 108,4 106,3 105,1 105,1 105,3 103,7 415,6 211,8 162,2 120,7
retirement pension
renta z tytułu niezdolności do pracy .......... 107,9 108,1 106,9 105,0 106,3 105,6 103,3 443,5 220,9 171,0 121,7
disability pension
renta rodzinna .......................................... 108,2 107,7 106,0 104,6 105,5 105,3 102,9 424,4 212,5 163,3 119,7
survivors pension
emerytura ................................................. 105,2 106,1 104,8 103,2 106,7 105,1 102,0 382,6 186,5 148,4 118,0
retirement pension
renta z tytułu niezdolności do pracy .......... 105,4 106,0 104,3 103,5 107,7 114,5 103,1 350,1 174,4 159,7 131,7
disability pension
renta rodzinna .......................................... 107,3 107,6 106,0 104,3 108,7 105,1 102,2 458,7 237,2 159,6 121,8
survivors pension
emerytura ................................................. 103,9 104,0 103,4 100,3 101,1 104,2 103,7 153,6 140,9 125,6 109,6
retirement pension
renta z tytułu niezdolności do pracy .......... 102,9 103,7 104,0 100,2 102,2 104,5 103,3 164,0 147,2 132,1 110,5
disability pension
renta rodzinna .......................................... 103,1 103,4 103,1 99,8 101,4 104,2 102,9 156,6 141,2 126,2 108,6
survivors pension
renta z tytułu niezdolności do pracy .......... 100,5 101,7 101,5 98,8 103,6 113,3 103,1 129,8 116,5 123,9 119,6
disability pension
renta rodzinna .......................................... 102,3 103,3 103,1 99,5 104,5 104,0 102,2 169,3 157,6 123,5 110,6
survivors pension
a Wskaźniki łańcuchowe (rok poprzedni=100) obliczono jako iloraz wskaźnika przeciętnej miesięcznej emerytury i renty
nominalnej brutto oraz wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów,
wskaźniki jednopodstawowe od 2006 r. — metodą nawiązania łańcuchowego.
a Chain indices (previous year=100) are calculated as the ratio of the index of the average monthly gross nominal
retirement and other pension and the price index of consumer goods and services for households of retirees and
pensioners, and single base indices since 2006 — using the chain-base index method.
OGÓŁEM
TOTAL
a Bez osób pobierających wcześniej zasiłek lub świadczenie przedemerytalne. b Różnica pomiędzy liczbą emerytur i rent
przywracanych, wstrzymywanych i zawieszanych.
a Excluding persons who earlier received pre-retirement allowance and benefit. b Difference between the number of
retirement and other pensions renewed, cancelled and suspended.
288 Świadczenia społeczne
a Bez osób pobierających wcześniej zasiłek lub świadczenie przedemerytalne. b Różnica pomiędzy liczbą emerytur
i rent przywracanych, wstrzymywanych i zawieszanych.
Ź r ó d ł o: dane Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Ministerstwa Obrony Narodowej, Ministerstwa Spraw Wewnętrz-
nych, Ministerstwa Sprawiedliwości oraz Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
a Excluding persons, who earlier received pre-retirement allowance and benefit. b Difference between the number of
retirement and other pensions renewed, cancelled and suspended.
S o u r c e: data of the Social Insurance Institution, the Ministry of National Defence, the Ministry of the Interior, the Minis-
try of Justice as well as the Agricultural Social Insurance Fund.
EMERYCI RENCIŚCI
RETIREES PENSIONERS
WYPŁATY w mln zł
PAYMENTS in mln zl
Zasiłki:
Allowances:
chorobowy ............................................ 3796,3 6820,8 8499,2 8820,6b 249,3 393,1 410,0 403,5
sickness
macierzyński ........................................ 1004,5 2938,8 4308,5 6735,9 75,7 99,4 97,8 95,6
maternity
pogrzebowy ......................................... 1416,6 2065,7 1340,5 1300,9 291,2 369,8 220,6 206,6
funeral
w tym z tytułu wypadków śmiertelnych 33,2 42,7 33,7 33,1 7,5 5,3 6,2 6,9
of which for fatal accidents
a Brutto, z pewnymi wyjątkami — patrz uwagi ogólne, ust. 2 na str. 280. b Ponadto za czas niewykonywania pracy
z powodu absencji chorobowej zostały wypłacone wynagrodzenia przez zakłady pracy w wysokości 4701,8 mln zł oraz
z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w wysokości 0,8 mln zł. c W przypadku rolników indywidualnych
— bez członków rodzin (uwzględnieni w pozycji „po ubezpieczonych i członkach ich rodzin”).
a Gross, with some exceptions — see general notes, item 2 on page 280. b Moreover, employers paid wages and
salaries for health-related absences from work in the amounts of 4701,8 mln zl as well as from the Guaranteed Employee
Benefit Fund in the amounts of 0,8 mln zl. c In case of farmers — excluding members of the families (considered in the
position ”for insured persons and members of their families”).
Zasiłek:
Allowance:
chorobowy — dziennie ......................... 38,27 57,16 65,35 67,93 7,00 10,00 10,00 10,00
sickness — daily
macierzyński — dziennie d .................... 42,49 68,95 77,70 70,63 1944,01 2765,80 3262,85 3340,29
maternity — daily d
pogrzebowy — jednorazowo ................ 4707,17 6398,14 3991,82 3992,17 4714,07 6439,45 3998,95 3998,74
funeral — one-off
w tym z tytułu wypadku śmiertelnego ... 46607,26 48675,65 56266,63 62756,56 54398,14 50285,90 60306,47 53522,67
of which for fatal accident
a Brutto, z pewnymi wyjątkami — patrz uwagi ogólne, ust. 2 na str. 280. c, d W przypadku rolników indywidualnych:
c — bez członków rodzin (uwzględnieni w pozycji „po ubezpieczonych i członkach ich rodzin”), d — dane dotyczą
przeciętnego zasiłku wypłacanego jednorazowo.
Ź r ó d ł o: dane Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, a w zakresie zasiłku
pogrzebowego po emerytach, rencistach i członkach ich rodzin — łącznie z danymi Ministerstwa Obrony Narodowej,
Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz Ministerstwa Sprawiedliwości.
a Gross, with some exceptions — see general notes, item 2 on page 280. c, d In case of farmers: c — excluding
members of the families (considered in the position ”for insured persons and members of their families”), d — data concern
average allowance one-off paid.
S o u r c e: data of the Social Insurance Institution and the Agricultural Social Insurance Fund and in regard to funeral
allowance for retirees, pensioners and members of their families — including data of the Ministry of National Defence,
the Ministry of the Interior as well as the Ministry of Justice.
Social benefits 291
Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu: Supplement to the family allowance due to:
urodzenia dziecka ................................. 15,5a 15,2 11,1 9,7 giving birth to a child
opieki nad dzieckiem w okresie korzy- taking care of a child during child-care
stania z urlopu wychowawczego ........ 140,0 111,9 68,5 46,0 leave
samotnego wychowywania dziecka ....... 714,9 139,4 111,6 102,8 single parenthood
rozpoczęcia roku szkolnego .................. 238,4a 178,0 143,7 134,9 beginning of a school year
Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu: Supplement to the family allowance due to:
urodzenia dziecka ................................. 93,0a 182,5 133,3 115,8 giving birth to a child
opieki nad dzieckiem w okresie korzy- taking care of a child during child-care
stania z urlopu wychowawczego ........ 677,5 517,0 316,8 213,2 leave
samotnego wychowywania dziecka ....... 1507,3 292,0 234,1 216,2 single parenthood
a Bez dodatków wypłaconych przez pracodawców. b Dane dotyczą okresu 1 IX—31 XII.
a Excluding supplements paid by the employers. b Data concern the period 1 IX—31 XII.
292 Świadczenia społeczne
rozpoczęcia roku szkolnego .................. 257,6a 213,5 172,4 161,9 beginning of a school year
urodzenia dziecka ................................. 499,81a 999,98 999,97 1000,01 giving birth to a child
opieki nad dzieckiem w okresie korzy- taking care of a child during child-care
stania z urlopu wychowawczego ........ 403,56 385,03 385,61 386,21 leave
samotnego wychowywania dziecka ....... 175,71 174,55 174,90 175,24 single parenthood
rozpoczęcia roku szkolnego .................. 90,04a 100,00 100,00 100,00 beginning of a school year
a Bez dodatków wypłaconych przez pracodawców. b Dane dotyczą okresu 1 IX—31 XII.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.
a Excluding supplements paid by the employers. b Data concern the period 1 IX—31 XII.
S o u r c e: data of the Ministry of Labour and Social Policy.
Social benefits 293
TABL. 11 (207). ZASIŁKI DLA BEZROBOTNYCH ORAZ ZASIŁKI I ŚWIADCZENIA PRZEDEMERYTALNE BRUTTO
GROSS UNEMPLOYMENT BENEFITS AS WELL AS PRE-RETIREMENT ALLOWANCES
AND BENEFITS
Zasiłek dla bezrobotnych ....................... 371,1 345,7 333,4 261,9 Unemployment benefit
Zasiłek przedemerytalny ........................ 251,1 79,1 36,1 28,3 Pre-retirement allowance
Świadczenie przedemerytalne ............... 287,7 73,0 139,0 167,6 Pre-retirement benefit
Zasiłek dla bezrobotnych ....................... 2258,5 2622,9 2875,4 2328,0 Unemployment benefit
Zasiłek przedemerytalny ........................ 2069,8 777,9 403,8 322,3 Pre-retirement allowance
Świadczenie przedemerytalne ............... 3359,1 818,1 1702,3 2047,9 Pre-retirement benefit
Zasiłek dla bezrobotnych ....................... 507,23 632,31 718,74 740,87 Unemployment benefit
Zasiłek przedemerytalny ........................ 686,99 819,89 932,18 949,32 Pre-retirement allowance
Świadczenie przedemerytalne ............... 972,86 933,40 1020,78 1018,15 Pre-retirement benefit
U w a g a. Ponadto w 2014 r. z Funduszu Pracy wypłacono zatrudnionym przy pracach interwencyjnych 184,5 mln zł
i przy robotach publicznych — 211,5 mln zł, a także wypłacono bezrobotnym stypendia za okres: szkolenia — 75,9 mln zł,
stażu u pracodawcy — 1350,8 mln zł oraz przygotowania zawodowego dorosłych — 4,9 mln zł.
Ź r ó d ł o: dane Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.
N o t e. Moreover, in 2014, from the Labour Fund, the following amounts were paid to workers performing intervention
works 184,5 mln zl and public works — 211,5 mln zl and also scholarships were paid to unemployed persons for the time
of: training ― 75,9 mln zl, employer sponsored traineeships ― 1350,8 mln zl and adult scholarships for the time of an
occupational training ― 4,9 mln zl.
S o u r c e: data of the Social Insurance Institution and the Ministry of Labour and Social Policy.
DZIAŁ X CHAPTER X
BUDŻETY GOSPODARSTW HOUSEHOLD BUDGETS
DOMOWYCH
3. Grupy gospodarstw domowych reprezentujące 3. Household groups representing the basic socio-
podstawowe społeczno-ekonomiczne grupy ludności -economic groups of the population were estab-
ustalono na podstawie kryterium wyłącznego lub lished on the basis of the exclusive or main (pre-
głównego (przeważającego) źródła utrzymania, dominate) source of maintenance, i.e.:
a mianowicie:
1) dochód z pracy najemnej — gospodarstwa 1) income from hired work — households of em-
pracowników; ployees;
2) dochód z użytkowanego przez siebie gospodar- 2) income from the use of a private farm in agricul-
stwa indywidualnego w rolnictwie — gospodar- ture — households of farmers;
stwa rolników; 3) income from self-employment, i.e., from con-
3) dochód z pracy na własny rachunek, tj. z prowa- ducting economic activity, other than farming,
dzenia działalności gospodarczej poza użytkowa- from practising a learned profession (e.g., cre-
nym gospodarstwem indywidualnym w rolnictwie, ators, artists, lawyers) — households of the
z wykonywania wolnego zawodu (np. twórcy, ar- self-employed;
tyści, adwokaci) — gospodarstwa pracujących
na własny rachunek; 4) retirement pension — households of retirees;
4) emerytura — gospodarstwa emerytów; 5) pension — households of pensioners;
5) renta — gospodarstwa rencistów; 6) non-earned source other than retirement pen-
6) źródło niezarobkowe inne niż emerytura lub renta sion or other pension — households main-
— gospodarstwa utrzymujących się z nieza- tained from non-earned sources.
robkowych źródeł. 4. The categories of persons who are members
4. Kategorie osób występujących w gospodar- of households (table 2) were established on the
stwach domowych (tabl. 2) ustalone zostały na basis of their main source of maintenance, i.e.,
podstawie ich głównego źródła utrzymania, czyli
źródła przynoszącego największy dochód: source deriving the greatest income:
1) osoby pracujące, do których zalicza się: 1) employed persons include:
a) pracujących najemnie, dla których głównym a) hired employees for whom the main source
źródłem utrzymania jest dochód z pracy na- of maintenance is income from hired work,
jemnej, niezależnie od rodzaju umowy zawartej regardless of the type of contract concluded
z pracodawcą (umowa o pracę na czas nie- with the employer (a labour contract for
określony lub określony, mianowanie, powoła- a specified or unspecified period, postings,
nie, praca sezonowa, praca dorywcza, umowa appointments, seasonal work, odd jobs, out-
o wykonanie pracy nakładczej, umowa z agen-
tem, umowa-zlecenie, umowa ustna itd.), work, contract with agent, commission con-
b) pracujących w gospodarstwie indywidualnym tracts, verbal contracts, etc.),
w rolnictwie (łącznie z pomagającymi człon- b) employees on a private farm in agriculture
kami ich rodzin), dla których głównym źró- (including contributing family workers), for
dłem utrzymania jest dochód z pracy w użyt- whom the main source of maintenance is in-
kowanym przez siebie gospodarstwie indy- come from work in private farm in agriculture,
widualnym w rolnictwie, c) self-employed persons (including contrib-
c) pracujących na własny rachunek (łącznie uting family workers) for whom the main
z pomagającymi członkami ich rodzin), dla source of maintenance is economic activity
których głównym źródłem utrzymania jest
prowadzenie działalności gospodarczej (poza (excluding the use of a private farm in agri-
użytkowaniem gospodarstwa indywidualnego culture), including rental of real estate con-
w rolnictwie), w tym wynajem nieruchomości nected with conducting economic activity and
związanych z prowadzoną działalnością go- practising a learned profession as well as
spodarczą oraz wykonywanie wolnego za- members of agricultural production coopera-
wodu, a od 2005 r. także członków spółdziel- tives since 2005;
ni produkcji rolniczej; 2) persons receiving retirement pension or other
2) osoby pobierające emeryturę lub rentę, któ- pension for whom the main source of mainte-
rych głównym źródłem utrzymania jest otrzymy-
wana emerytura lub renta; nance is the retirement or other pension;
3) osoby utrzymujące się z niezarobkowych źró- 3) persons maintained from non-earned sources
deł innych niż emerytura lub renta, których głów- other than retirement or other pension for whom
nym źródłem utrzymania są: zasiłki z ubezpieczeń the main source of maintenance are: social secur-
społecznych, pozostałe świadczenia społeczne ity allowances or other social benefits (i.a. family
(m.in. zasiłki rodzinne wraz z dodatkami, świad- allowances, supplements to family allowances,
czenia i zasiłki pielęgnacyjne, renta socjalna, za- nursing allowances and benefits, social pension,
siłki stałe, okresowe oraz pozostała pomoc pie- permanent and temporary benefits and other aid,
niężna, materialna i w formie usług, stypendia,
świadczenia dla bezrobotnych), dochody z tytułu whether monetary, material or in the form of ser-
własności, dochody z wynajmu nieruchomości — vices, scholarships, unemployment benefits), in-
budynków, gruntów — niezwiązanych z prowa- come from property and rental of real estate not
dzoną działalnością gospodarczą, pozostałe do- connected with conducting economic activity,
chody oraz inne przychody (podjęte lokaty i sprze- other income as well as other revenue (deposits
dane papiery wartościowe, sprzedaż majątku, za- withdrawn and securities sold, the sale of assets,
ciągnięte pożyczki i kredyty); extended loans and credits);
4) osoby pozostające na utrzymaniu (bez włas- 4) dependents (without their own source of
nego źródła utrzymania) utrzymywane przez
inne osoby będące członkami tego samego maintenance) are maintained by other persons
gospodarstwa domowego. being members of the same household.
5. Grupowania przychodów i rozchodów gos- 5. Household revenues and expenses are classi-
podarstw domowych dokonano w dostosowaniu fied in accordance with national accounts. Expend-
296 Budżety gospodarstw domowych
do zasad systemu rachunków narodowych. Wydatki itures on consumer goods and services are aggre-
na towary i usługi konsumpcyjne zagregowano gated in accordance with the Classification of Indi-
zgodnie z Klasyfikacją Spożycia Indywidualnego vidual Consumption by Purpose (COICOP).
według Celu (COICOP). 6. Available income includes current monetary
6. Dochód rozporządzalny obejmuje bieżące
and non-monetary income (including the value of
dochody pieniężne i niepieniężne (w tym wartość
spożycia naturalnego, tj. wartość towarów i usług own consumption, i.e., consumer goods and
konsumpcyjnych pobranych na potrzeby gospodar- services acquired for household needs from self-
stwa domowego z działalności gospodarczej na -employed agricultural or non-agricultural eco-
własny rachunek — rolniczej i pozarolniczej oraz nomic activity as well as the value of goods and
wartość towarów i usług otrzymanych bezpłatnie), services received free of charge), excluding pre-
bez zaliczek na podatek dochodowy od osób fi- payments on personal income tax paid (with
zycznych płaconych z tytułu dochodów (z pracy income from hired labour, from social benefits —
najemnej, ze świadczeń społecznych — z ubezpie- from social security benefits and from other social
czeń społecznych i pozostałych świadczeń społecz- benefits), excluding contributions to obligatory
nych), bez składek na obowiązkowe ubezpieczenia social security paid by the insured employee (see
społeczne płacone przez ubezpieczonego pracow- general notes in the chapter ’’Wages and salaries’’,
nika (patrz uwagi ogólne działu ,,Wynagrodzenia’’,
ust. 3 na str. 269) oraz bez podatków płaconych item 3 on page 269) as well as excluding taxes
przez osoby pracujące na własny rachunek. paid by self-employed persons.
W skład dochodu rozporządzalnego wchodzą: Available income comprises:
1) dochód z pracy najemnej — uzyskany we 1) income from hired work — obtained in all work-
wszystkich miejscach pracy danego członka go- places by the given household member, regard-
spodarstwa domowego, niezależnie od długości less of the length of time worked or the type of
trwania okresu pracy i rodzaju umowy o pracę labour agreement — which includes: all income
— który obejmuje wszystkie dochody uzyski- obtained from work, including: wages and sala-
wane z tytułu pracy najemnej, w tym: wyna- ries, payments not included in wages and sala-
grodzenia, wypłaty niezaliczone do wynagro- ries (e.g., severance pay, the monetary equiva-
dzeń (np. dodatek za rozłąkę, ekwiwalent pie- lent for the use of personal rather than company
niężny za używanie własnej odzieży zamiast ro-
boczej, kwoty uzyskane z zakładowego fundu- clothing, sums received from a company social
szu świadczeń socjalnych), zasiłki chorobowe benefit fund), sickness allowances (taken during
(pobrane w czasie trwania stosunku pracy), wy- the period of employment), compensatory and
równawcze, opiekuńcze, dochody w formie nie- care allowances, income in a non-monetary
pieniężnej (opłacone przez pracodawcę); form (paid by the employer);
2) dochód z gospodarstwa indywidualnego w rolnic- 2) income from a private farm in agriculture, which
twie, który stanowi różnicę między wartością pro- accounts for the difference in the value of agri-
dukcji rolniczej (łącznie ze spożyciem naturalnym) cultural production (including own consumption)
a poniesionymi na nią bieżącymi nakładami (tj. za- and current expenditures borne on it (i.e., the
kup produktów i usług, wynagrodzenie i składki na purchase of products and services, wages and
obowiązkowe ubezpieczenie społeczne pracowni- salaries as well as contributions to compulsory
ków najemnych). Dochód ten jest pomniejszony social security of hired employees). This income
o podatki związane z prowadzeniem gospodar-
stwa indywidualnego w rolnictwie oraz od 2004 r. is reduced by taxes connected with tending
powiększony o dopłaty dla rolnictwa; a private farm in agriculture and since 2004 in-
3) dochód z pracy na własny rachunek, który creased by subsidies for agriculture;
stanowi część dochodu uzyskanego z prowa- 3) income from self-employment, which accounts
dzonej działalności gospodarczej na własny ra- for a portion of income obtained from conduct-
chunek (poza gospodarstwem indywidualnym ing self-employed economic activity (excluding
w rolnictwie) oraz dochód z wykonywania wol- a private farm in agriculture) and income from
nego zawodu, jaki został przeznaczony na po- practising a learned profession, that was spent
zyskanie towarów i usług konsumpcyjnych na on consumer goods and services for household
potrzeby gospodarstwa domowego oraz na in- needs as well as for investments with a residen-
westycje o charakterze mieszkaniowym (zakup, tial character (purchasing, building, renovating
budowa, remont lub modernizacja mieszkania
lub domu mieszkalnego); or modernizing a dwelling or house);
4) dochód z własności (odsetki, udziały w zyskach 4) income from property (interests, shares in profits
z działalności gospodarczej, dywidendy, nad- from economic activity, dividents, balance sur-
wyżka bilansowa w spółdzielniach) i dochód plus in cooperatives) and income from rental of
z wynajmu nieruchomości — budynków, grun- real estate not connected with the conducted
tów — niezwiązanych z prowadzoną działalno- economic activity (i.e. revenues minus invest-
ścią gospodarczą (tj. przychody minus nakłady); ments);
5) dochód ze świadczeń społecznych, tj.: 5) income from social benefits, i.e.:
a) dochód ze świadczeń z ubezpieczeń spo- a) income from social security benefits, which
łecznych, który obejmuje emerytury, renty, includes retirement pensions, other pensions,
zasiłki (w tym chorobowy — po ustaniu sto- allowances (of which sickness allowances —
sunku pracy), świadczenia rehabilitacyjne
i jednorazowe odszkodowania powypadkowe after termination of employment), rehabilita-
oraz od 2005 r. renty strukturalne dla rolni- tion benefits and one-off accident compensa-
ków indywidualnych, tions as well as since 2005, structural pen-
b) dochód z pozostałych świadczeń społecznych, sions for farmers,
który obejmuje m.in. zasiłki dla bezrobotnych, b) income from other social benefits, which in-
zasiłki i świadczenia przedemerytalne, świad- cludes among others: unemployment bene-
czenia rodzinne, rentę socjalną, świadczenia fits, pre-retirement allowances and benefits,
Household budgets 297
pieniężne i niepieniężne udzielane na podsta- family benefits, social pension, monetary and
wie ustawy o pomocy społecznej, stypen- non-monetary assistance provided on the
dia oraz pomoc od instytucji niekomercyjnych basis of the Law on Social Assistance,
(w tym dary); scholarships and assistance from non-
6) pozostały dochód, który obejmuje m.in. dary od -commercial institutions (of which gifts);
osób prywatnych (w tym alimenty), odszkodo- 6) other income, which includes, i.a.: gifts from private
wania z tytułu ubezpieczeń w instytucjach ubez-
pieczeniowych, wygrane w grach hazardowych persons (of which alimony), insurance indemnities,
i loteryjnych. winnings from games of chance and lotteries.
Dochód rozporządzalny przeznaczony jest na Available income is designated for expenditures
wydatki oraz przyrost oszczędności. as well as for an increase in savings.
Dochód do dyspozycji jest to dochód rozpo- Disposable income is understood as available
rządzalny pomniejszony o pozostałe wydatki. Do- income less other expenditures. Disposable in-
chód do dyspozycji przeznaczony jest na wydatki come is designated for consumer goods and ser-
na towary i usługi konsumpcyjne oraz przyrost vices as well as for an increase in savings.
oszczędności. 7. Expenditures include expenditures on con-
7. Wydatki obejmują wydatki na towary i usługi sumer goods and services as well as other
konsumpcyjne oraz pozostałe wydatki. expenditures.
Wydatki na towary i usługi konsumpcyjne Expenditures on consumer goods and ser-
przeznaczone są na zaspokojenie potrzeb gospo- vices are designated for meeting household needs.
darstwa domowego. Obejmują wydatki na towary
i usługi zakupione za gotówkę, również przy użyciu They include expenditures on goods and services
karty płatniczej lub kredytowej i na kredyt, wartość purchased for cash, with the use of cash or a credit
artykułów otrzymanych bezpłatnie oraz wartość card and on credit, the value of articles received
spożycia naturalnego. Towary konsumpcyjne obej- free of charge as well as the value of own con-
mują dobra nietrwałego użytkowania (np. żywność, sumption. Consumer goods include non-durable
napoje, artykuły farmaceutyczne), półtrwałego użyt- goods (e.g., food, beverages, pharmaceutical prod-
kowania (np. odzież, książki, zabawki) i trwałego ucts), semi-durable goods (e.g., clothing, books,
użytkowania (np. samochody, pralki, lodówki, telewi- toys) and durable goods (e.g., cars, washing ma-
zory). Do wydatków nie zalicza się funduszu remon- chines, refrigerators, television sets). Expenditures
towego (do 2004 r. fundusz remontowy uwzględnia- do not include renovation fund (payment for rentals
no w opłatach za najem mieszkania w pozycji „użyt- for housing include renovation fund up to 2004 in
kowanie mieszkania i nośniki energii”). item ”housing, water, electricity, gas and other
Pozostałe wydatki obejmują m.in. kwoty prze- fuels”).
kazane innym gospodarstwom domowym i instytu- Other expenditures include, i.a.: amounts trans-
cjom niekomercyjnym, w tym dary; koszty zakwate-
rowania młodzieży i studentów uczących się poza ferred to other households and non-commercial
domem; alimenty dla osób prywatnych; niektóre institutions, including gifts; boarding costs of youth
podatki, np.: od nieruchomości, od spadków i daro- and students studying away from home; private
wizn, od dochodów z własności, z wynajmu i sprze- alimony; some taxes, e.g.: on real estate, inheritance
daży nieruchomości; straty pieniężne. and donations, income from property as well as
Wydatki na towary i usługi konsumpcyjne od renting and selling real estate; monetary losses.
2013 r. zagregowano zgodnie z przyjętą w badaniu Expenditures on consumer goods and services
budżetów gospodarstw domowych od 2013 r. no- aggregated since 2013 in accordance with the
menklaturą Klasyfikacji Spożycia Indywidualnego nomenclature adopted in household budget survey
według Celu (COICOP), włączając wydatki na ubez- since 2013 on the basis of the Classification of
pieczenia na życie w pozycji „pozostałe wydatki na Individual Consumption by Purpose (COICOP),
towary i usługi”. including expenditures on life insurance in item
8. Spożycie artykułów żywnościowych (w ujęciu ”miscellaneous goods and services”.
ilościowym) w gospodarstwach domowych obejmu- 8. Consumption of foodstuffs (in terms of
je artykuły zakupione za gotówkę, również przy
użyciu karty płatniczej lub kredytowej i na kredyt, quantity) in households include articles purchased
otrzymane nieodpłatnie oraz pobrane z gospodar- for cash with the use of cash or a credit card and
stwa indywidualnego w rolnictwie bądź z prowa- on credit, received free of charge as well as taken
dzonej działalności gospodarczej na własny rachu- from a private farm in agriculture or from conducted
nek (spożycie naturalne); bez spożycia w placów- self-employed economic activity (own consump-
kach gastronomicznych. tion); excluding consumption in catering establish-
9. Dane o liczbie jednostek konsumpcyjnych ments.
w gospodarstwie domowym ustalono na podstawie 9. Data regarding the number of consumer
wag, określających zapotrzebowanie osoby fizycz- units in a household were established on the basis
nej na wartości kaloryczne spożywanych pokar- of weights, defining the needs of a natural person in
mów w zależności od wieku i płci. Wagi te caloric value of consumed nourishment depending
wynoszą: dla dzieci w wieku poniżej 1 roku on age and sex. These weights amount to: for
— 0,25, 1 roku — 0,30, 2 lat — 0,40, 3—7 lat children below the age of 1 — 0,25, 1 year — 0,30,
— 0,50, 8—11 lat — 0,60, 12—13 lat — 0,70, dla 2 years — 0,40, 3—7 years — 0,50, 8—11 years —
dziewcząt w wieku 14—17 lat — 0,75, dla chłop-
ców w wieku 14—17 lat — 0,85, dla kobiet w wieku 0,60, 12—13 years — 0,70, for girls aged 14—17
18 lat i więcej — 0,85 i dla mężczyzn w wieku years — 0,75, for boys aged 14—17 years — 0,85,
18 lat i więcej — 1,00. for women aged 18 and over — 0,85 and for men
10. Wskaźniki cen towarów i usług konsump- aged 18 and over — 1,00.
cyjnych według grup gospodarstw domowych 10. Price indices by household groups illus-
obrazują dynamikę cen towarów i usług konsump- trate changes in prices of consumer goods and
cyjnych nabywanych przez poszczególne grupy services purchased by particular socio-economic
społeczno-ekonomiczne ludności. groups of the population.
298 Budżety gospodarstw domowych
Podstawę do opracowania wskaźników cen dla The basis for compiling the price indices for
grup gospodarstw domowych stanowi obserwacja groups of households is price observation of
cen reprezentantów towarów i usług konsumpcyj- representatives of consumer goods and services
nych (ok. 1400—1800 w różnych latach). (approximately 1400—1800 in various years).
Wskaźniki cen obliczono przy przyjęciu systemu
wag opracowanego na podstawie struktury wydat- The consumer price indices have been calculated
ków (bez spożycia naturalnego i wydatków na applying the weight system based on the structure
ubezpieczenia na życie) poszczególnych grup of expenditure (excluding own consumption and
gospodarstw domowych na zakup towarów i usług expenditures on life insurance) of particular groups
konsumpcyjnych z roku poprzedzającego rok ba- of households on purchasing consumer goods and
dany, uzyskanej z badania budżetów gospodarstw services from the year preceding the surveyed
domowych. year, derived from the household budgets survey.
Grupowania towarów i usług konsumpcyjnych do- The grouping of consumer goods and services is
konano na podstawie Klasyfikacji Spożycia Indy- made on the basis of the Classification of Individual
widualnego według Celu (COICOP, do 2013 r. —
Consumption by Purpose (COICOP, until 2013 —
COICOP/HICP).
11. Zagrożenie ubóstwem — gospodarstwo COICOP/HICP).
domowe (a tym samym wszystkie osoby wchodzą- 11. Risk of poverty — a household and thus all
ce w jego skład) zostało uznane za ubogie, jeżeli its members have been regarded as poor if the
poziom jego wydatków (obejmujących także war- expenditure level (including the value of products
tość artykułów otrzymanych bezpłatnie oraz war- received free of charge as well as the value of own
tość spożycia naturalnego) był niższy od wartości consumption) was below the adopted poverty
przyjętej za granicę ubóstwa. Dla wyeliminowania threshold. In order to eliminate the effect of the
wpływu, jaki na koszty utrzymania gospodarstw socio-demographic composition of household on
domowych wywiera ich skład społeczno-demogra- the maintenance costs, the so-called original
ficzny, zarówno przy obliczaniu poziomu wydatków
OECD equivalence scale has been used for the
w gospodarstwach domowych jak i ustalaniu granic
ubóstwa (relatywnego oraz minimum egzystencji), calculation of the households’ expenditure level and
zastosowano tak zwaną oryginalną skalę ekwiwa- determination of poverty thresholds (relative and
lentności OECD. Według tej skali wagę 1 przypisu- subsistence minimum). According to this scale,
je się pierwszej osobie w gospodarstwie domowym weight 1 is attributed to the first person in the
w wieku 14 lat i więcej, wagę 0,7 — każdej następ- household at the age of 14 and over, weight 0,7 —
nej osobie w tym wieku oraz wagę 0,5 — każdemu to any other person at that age and weight 0,5 — to
dziecku w wieku poniżej 14 lat. Oznacza to np., że every child under 14. And thus, for instance, the
granica ubóstwa relatywnego dla gospodarstwa relative poverty threshold for a 4-person household
4-osobowego złożonego z dwóch osób dorosłych consisting of two adult persons and two children at
i dwójki dzieci w wieku poniżej 14 lat jest 2,7 razy
wyższa niż dla gospodarstwa 1-osobowego. the age under 14 is 2,7 times as high as that for
Relatywna granica ubóstwa to 50% średnich a 1-person household.
miesięcznych wydatków ustalonych na poziomie Relative poverty threshold is 50% of the mean
wszystkich gospodarstw domowych z uwzględnie- monthly expenditure determined at the level of all
niem tzw. oryginalnej skali ekwiwalentności households estimated with the use of the so-called
OECD. Granice ubóstwa szacowane są dla po- original OECD equivalence scale. The poverty lines
szczególnych kwartałów; w IV kwartale 2010 r. are estimated quarterly; in the fourth quarter of
relatywna granica ubóstwa wynosiła dla gospo- 2010 the relative poverty threshold was 668 zl for
darstw 1-osobowych 668 zł, a 4-osobowych 1-person households and 1802 zl for 4-person
(2 osoby dorosłe z 2 dzieci w wieku poniżej 14 lat)
— 1802 zł, w IV kwartale 2013 r. było to 706 zł dla households (2 adults with 2 children at the age
gospodarstw 1-osobowych oraz 1906 zł dla go- under 14), in the fourth quarter of 2013 the thresh-
spodarstw 4-osobowych, natomiast w IV kwartale old was 706 zl for 1-person households and 1906 zl
2014 r. progi te wyniosły odpowiednio: 713 zł oraz for 4-person households, while in the fourth quarter
1926 zł. of 2014: 713 zl and 1926 zl, respectively.
„Ustawowa” granica ubóstwa to kwota, która ”Legal” poverty threshold is the amount which,
zgodnie z obowiązującą ustawą o pomocy spo- according to the Law on Social Assistance (uniform
łecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 182, text Journal of Laws 2013 item 182, with later
z późniejszymi zmianami) uprawnia do ubiegania amendments), provides eligibility for a monetary
się o przyznanie świadczenia pieniężnego z sys- benefit from social assistance. Since 2010 till the
temu pomocy społecznej. Od 2010 r. do III kwarta-
third quarter of 2012 the line remained at the same
łu 2012 r. obowiązywały takie same kwoty progo-
we — 477 zł dla gospodarstw 1-osobowych oraz level of 477 zl for 1-person households and 351 zl
351 zł na 1 osobę dla gospodarstw wielo- per 1 person for multi-person households. Since the
osobowych. Natomiast od IV kwartału 2012 r. fourth quarter of 2012, the line was changed to:
kwoty te zostały ustalone na poziomie odpowied- 542 zl and 456 zl, respectively.
nio: 542 zł oraz 456 zł. The subsistence minimum, regarded as the ex-
Minimum egzystencji, uznawane za granicę ubó- treme poverty threshold, sets the level of the satis-
stwa skrajnego, wyznacza poziom zaspokojenia faction of needs below which there is a threat to the
potrzeb, poniżej którego występuje biologiczne za- biological existence and to psychophysical human
grożenie życia oraz rozwoju psychofizycznego czło- development. The starting point adopted for determi-
wieka. Przy ustalaniu granic ubóstwa skrajne- nation of the extreme poverty threshold is the sub-
go przyjmuje się poziom minimum egzystencji obli- sistence minimum estimated by the Institute of La-
czany przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych dla bour and Social Studies for the 1-person employees’
1-osobowego gospodarstwa pracowniczego. Granice household. Poverty thresholds are estimated quarter-
Household budgets 299
ubóstwa szacowane są dla poszczególnych kwarta- ly; in the fourth quarter of 2010 the extreme poverty
łów; w IV kwartale 2010 r. granica ubóstwa skrajne- threshold was 466 zl for 1-person households and
go wyniosła dla gospodarstw 1-osobowych 466 zł, 1257 zl for 4-person households (2 adults with
4-osobowych (2 osoby dorosłe z 2 dzieci w wieku 2 children a the age under 14), in the fourth quarter
poniżej 14 lat) — 1257 zł, w IV kwartale 2013 r. było of 2013 the threshold was 551 zl for 1-person
to 551 zł dla gospodarstw 1-osobowych oraz 1486 zł households and 1486 zl for 4-person households,
dla gospodarstw 4-osobowych, natomiast w IV kwar- while in the fourth quarter of 2014: 540 zl and 1458
tale 2014 r. progi te wyniosły odpowiednio: 540 zł zl, respectively.
oraz 1458 zł. 12. Due to the small number of households
12. Ze względu na małą liczbę gospodarstw do- covered by the survey the following were not
mowych objętych badaniem nie zamieszczono: included:
— w tabl. 1 — wyników badań dotyczących prze- — in table 1 — the results of the survey concern-
ciętnego miesięcznego dochodu rozporządzal- ing the average monthly available income and
nego i przeciętnych miesięcznych wydatków na average monthly expenditures per capita for
1 osobę dla gospodarstw: rolników, pracujących households of: farmers, the self-employed and
na własny rachunek, utrzymujących się z nieza- households maintained from non-earned
robkowych źródeł, a także dla gospodarstw ren- sources, as well as of pensioners with a speci-
cistów o liczbie osób 5 i więcej; fied number of persons 5 and more;
— w tabl. 2—6 oraz 9 i 10 — wyników badań dla — in tables 2—6, as well as 9 and 10 — the re-
grupy gospodarstw domowych utrzymujących się sults for the group of households maintained
z niezarobkowych źródeł. from non-earned sources.
13. Dane opracowane na podstawie wyników re- 13. Data compiled on the basis of the results of
prezentacyjnego badania budżetów gospodarstw the sample survey of household budgets can differ
domowych mogą różnić się od wielkości „makro” from the ”macro” data presented in the chapter
prezentowanych w dziale „Rachunki narodowe”. ”National accounts”.
300 Budżety gospodarstw domowych
Gospodarstwa domowe objęte badaniem 2010 37412 6700 11087 7838 6737 3003 2047
Households included in the survey
2013 37181 7438 11556 7592 6329 2539 1727
2014 37215 7595 11667 7744 6115 2519 1575
Gospodarstwa pracowników ....................... 2010 18441 1454 4114 4958 4720 2014 1181
Households of employees
2013 17962 1658 4383 4820 4464 1671 966
2014 18146 1694 4441 4995 4405 1688 923
na stanowiskach robotniczych ................. 2010 9810 475 1789 2509 2725 1396 916
in manual labour positions
2013 9226 577 1817 2474 2486 1123 749
2014 9277 572 1923 2499 2437 1138 708
na stanowiskach nierobotniczych ............ 2010 8631 979 2325 2449 1995 618 265
in non-manual labour positions
2013 8736 1081 2566 2346 1978 548 217
2014 8869 1122 2518 2496 1968 550 215
Gospodarstwa rolników ............................... 2010 1909 64 263 380 446 351 405
Households of farmers
2013 1842 83 301 376 414 314 354
2014 1689 77 286 382 374 281 289
Gospodarstwa pracujących na własny ra- 2010 2657 164 583 719 792 253 146
chunek
Households of the self-employed 2013 2531 215 599 675 725 202 115
2014 2488 208 587 680 668 235 110
Gospodarstwa emerytów i rencistów ........... 2010 12937 4469 5810 1549 596 285 228
Households of retirees and pensioners
2013 13108 4813 5849 1462 524 259 201
2014 13167 4892 5934 1427 494 241 179
emerytów ................................................ 2010 10435 3336 5070 1218 441 201 169
of retirees
2013 10418 3533 5051 1138 380 174 142
2014 10622 3670 5134 1139 366 184 129
Gospodarstwa utrzymujących się z nieza- 2010 1468 549 317 232 183 100 87
robkowych źródeł a
Households maintained from non-earned 2013 1738 669 424 259 202 93 91
sources a
2014 1725 724 419 260 174 74 74
Przeciętny miesięczny dochód rozporzą- 2010 1200,82 1802,92 1625,18 1317,84 1060,06 850,23 706,16
dzalny na 1 osobę w zł 2013 1299,07 1915,07 1754,67 1427,97 1145,49 942,54 765,58
Average monthly available income per 2014 1340,44 1974,69 1789,28 1460,91 1210,37 946,41 814,00
capita in zl
w tym:
of which:
Gospodarstwa pracowników ........................ 2010 1209,55 2635,08 1934,97 1362,24 1073,91 851,81 707,37
Households of employees 2013 1305,87 2726,97 2049,95 1464,84 1156,59 952,54 763,49
2014 1349,12 2793,81 2055,27 1515,78 1230,95 973,87 809,52
na stanowiskach robotniczych ................. 2010 899,01 1672,73 1374,39 1055,02 856,75 756,77 661,30
in manual labour positions 2013 990,02 1845,39 1522,16 1177,55 935,33 830,00 699,66
2014 1038,28 1932,06 1589,16 1237,12 988,77 851,31 752,07
na stanowiskach nierobotniczych ............ 2010 1613,93 3077,26 2330,30 1647,71 1348,39 1050,43 862,83
in non-manual labour positions 2013 1699,86 3174,36 2397,43 1742,67 1410,23 1185,94 982,31
2014 1733,83 3207,91 2382,75 1769,18 1505,89 1211,48 1000,63
Gospodarstwa emerytów i rencistów ........... 2010 1189,42 1475,49 1342,84 1034,09 829,62 698,42 554,01
Households of retirees and pensioners 2013 1328,65 1651,46 1505,89 1171,98 907,85 768,75 642,56
2014 1382,32 1708,41 1550,19 1233,71 1008,20 785,46 634,39
emerytów ................................................ 2010 1253,61 1518,69 1394,42 1107,74 895,53 773,82 593,06
of retirees 2013 1415,23 1704,73 1574,12 1267,40 984,96 864,83 702,24
2014 1458,12 1756,33 1616,77 1313,61 1074,76 845,63 712,90
Przeciętne miesięczne wydatki na 1 oso- 2010 1005,03 1612,61 1362,98 1100,56 874,66 691,11 569,82
bę w zł 2013 1061,70 1724,50 1428,72 1137,60 932,06 757,83 601,49
Average monthly expenditures per 2014 1078,74 1752,38 1442,30 1154,17 962,35 752,40 616,95
capita in zl
w tym:
of which:
Gospodarstwa pracowników ........................ 2010 994,91 2265,71 1584,17 1126,89 883,53 690,69 566,56
Households of employees 2013 1050,32 2292,39 1604,86 1177,88 936,14 770,43 612,99
2014 1062,96 2358,38 1628,39 1181,47 969,42 761,45 623,54
na stanowiskach robotniczych ................. 2010 746,18 1553,03 1151,31 891,35 720,12 620,92 509,29
in manual labour positions 2013 812,54 1566,85 1241,98 979,14 770,88 674,95 560,36
2014 825,45 1652,61 1272,44 988,07 794,19 671,66 572,91
na stanowiskach nierobotniczych ............ 2010 1318,80 2593,16 1889,44 1345,74 1090,07 836,48 759,81
in non-manual labour positions 2013 1346,92 2660,59 1843,77 1370,07 1125,57 952,26 793,44
2014 1356,91 2697,54 1878,46 1357,34 1168,35 935,52 791,97
Gospodarstwa emerytów i rencistów ........... 2010 1053,80 1361,54 1158,90 910,35 710,05 631,69 515,85
Households of retirees and pensioners 2013 1144,22 1523,61 1264,06 953,76 785,68 639,35 547,93
2014 1156,86 1527,48 1266,05 999,99 800,87 632,17 523,91
emerytów ................................................ 2010 1098,52 1390,85 1195,22 964,29 754,02 689,71 538,30
of retirees 2013 1197,83 1558,33 1307,51 1000,19 837,70 693,74 584,67
2014 1203,43 1564,88 1304,34 1049,19 835,44 666,17 568,17
Utrzymujących się z niezarobkowych źródeł a ...... 2010 0,19 0,18 0,22 0,13
Maintained from non-earned sources a 2013 0,20 0,16 0,20 0,14
2014 0,19 0,15 0,20 0,11
w tym z pozostałych świadczeń społecznych ... 2010 0,12 0,12 0,16 0,07
of which from other social benefits 2013 0,13 0,10 0,15 0,07
2014 0,12 0,09 0,14 0,05
w tym z zasiłku dla bezrobotnych ................. 2010 0,02 0,02 0,03 0,02
of which from unemployment benefit 2013 0,02 0,02 0,03 0,02
2014 0,01 0,01 0,02 0,01
Przeciętna liczba osób ...................................... 2010 4,19 3,35 2,01 2,01 2,01
Average number of persons 2013 4,02 3,20 1,95 1,96 1,95
2014 3,93 3,21 1,93 1,94 1,90
w gospodarstwie indywidualnym w rolnictwie ... 2010 1,80 0,05 0,04 0,04 0,05
on private farm in agriculture 2013 1,74 0,05 0,03 0,03 0,04
2014 1,75 0,04 0,03 0,03 0,03
Utrzymujących się z niezarobkowych źródeł a ...... 2010 0,09 0,12 0,08 0,07 0,11
Maintained from non-earned sources a 2013 0,10 0,09 0,09 0,08 0,15
2014 0,09 0,09 0,08 0,06 0,14
w tym z pozostałych świadczeń społecznych ... 2010 0,08 0,08 0,06 0,05 0,09
of which from other social benefits 2013 0,08 0,06 0,07 0,06 0,11
2014 0,07 0,06 0,06 0,05 0,11
w tym z zasiłku dla bezrobotnych ................. 2010 0,01 0,02 0,01 0,01 0,02
of which from unemployment benefit 2013 0,01 0,01 0,01 0,01 0,01
2014 0,01 0,01 0,01 0,01 0,01
Przeciętna liczba jednostek konsumpcyjnych 2010 3,53 2,77 1,81 1,82 1,76
Average number of consumption units 2013 3,41 2,64 1,75 1,77 1,71
2014 3,35 2,64 1,73 1,75 1,67
Na 1 gospodarstwo domowe ..................... 2013 3647,03 4289,01 5043,97 5164,13 2531,99 2699,12 1913,02
Per household 2014 3763,55 4449,23 4568,09 5419,55 2621,29 2777,22 1997,80
Na 1 osobę w gospodarstwie domowym .... 2013 1299,07 1305,87 1156,13 1581,05 1328,65 1415,23 1006,80
Per capita in household 2014 1340,44 1349,12 1050,85 1631,64 1382,32 1458,12 1072,44
w tym dochód do dyspozycji .................. 2013 1254,89 1266,26 1130,51 1530,50 1266,38 1348,72 960,32
of which disposable income 2014 1293,32 1307,58 1020,86 1575,35 1315,92 1387,83 1021,92
w tym:
of which:
Dochód z pracy najemnej ............................. 2013 690,31 1101,67 123,27 261,37 114,60 121,66 88,36
Income from hired work 2014 723,57 1133,80 141,38 282,26 118,14 124,95 90,29
Dochód z gospodarstwa indywidualnego 2013 57,24 5,04 812,89 –9,54 6,12 6,13 6,08
w rolnictwie 2014 44,65 3,46 692,79 –9,30 4,35 3,46 7,96
Income from a private farm in agriculture
Dochód z pracy na własny rachunek ............. 2013 111,81 23,16 13,52 1180,55 13,08 14,62 7,35
Income from self-employment 2014 114,51 23,45 11,59 1198,67 11,77 13,05 6,50
Dochód ze świadczeń społecznych ............... 2013 378,21 125,97 184,44 94,22 1153,42 1234,80 850,90
Income from social benefits 2014 387,70 128,23 177,14 99,23 1198,54 1270,44 904,64
z ubezpieczeń społecznych ....................... 2013 333,44 90,56 150,78 74,38 1117,99 1206,03 790,70
from social security benefits 2014 343,09 94,75 145,20 77,77 1162,41 1241,59 838,68
w tym emerytury i renty z tytułu niezdol- 2013 293,72 73,71 120,18 62,01 1005,51 1184,95 338,47
ności do pracy 2014 302,26 75,79 118,68 59,52 1050,50 1218,60 363,30
of which retirement and disability pen-
sions
emerytury ........................................... 2013 261,37 56,00 96,49 49,21 924,78 1161,43 45,07
retirement pensions 2014 270,15 58,12 94,24 47,26 969,84 1195,34 47,95
renty z tytułu niezdolności do pracy .... 2013 32,35 17,71 23,69 12,80 80,73 23,52 293,40
disability pensions 2014 32,11 17,67 24,44 12,26 80,66 23,26 315,35
z pozostałych świadczeń społecznych ...... 2013 44,77 35,41 33,65 19,85 35,43 28,76 60,19
from other social benefits 2014 44,61 33,49 31,94 21,46 36,14 28,84 65,96
Pozostały dochód ......................................... 2013 55,33 46,06 21,05 45,43 37,73 33,84 52,22
Other income 2014 65,03 56,74 26,27 50,96 46,04 42,69 59,72
w tym dary od osób prywatnych ................ 2013 50,80 40,56 17,97 39,25 35,43 31,52 49,96
of which gifts from individuals 2014 60,02 50,40 22,37 46,89 43,61 40,66 55,65
Household budgets 305
Na 1 gospodarstwo domowe ..................... 2013 2980,63 3449,67 3423,13 4207,98 2180,53 2284,51 1795,47
Per household 2014 3028,78 3505,51 3474,83 4325,97 2193,74 2292,13 1800,35
Na 1 osobę w gospodarstwie domowym 2013 1061,70 1050,32 784,62 1288,31 1144,22 1197,83 944,93
Per capita in household 2014 1078,74 1062,96 799,35 1302,40 1156,86 1203,43 966,45
Towary i usługi konsumpcyjnea .................... 2013 1017,52 1010,71 759,00 1237,76 1081,96 1131,32 898,46
Consumer goods and services a 2014 1031,62 1021,42 769,37 1246,11 1090,45 1133,15 915,93
żywność i napoje bezalkoholowe .............. 2013 264,36 248,81 246,99 273,40 314,88 324,78 278,10
food and non-alcoholic beverages 2014 263,34 246,80 247,73 271,70 314,54 323,13 279,41
żywność ................................................ 2013 241,60 225,83 229,72 246,10 291,75 300,95 257,61
food 2014 240,70 224,13 229,70 245,38 291,48 299,43 258,97
pieczywo i produkty zbożowe ............ 2013 41,28 39,01 39,41 40,82 48,61 49,59 44,97
bread and cereals 2014 41,14 38,74 39,43 40,03 48,80 49,46 46,09
w tym pieczywob ............................ 2013 20,01 18,72 22,99 17,80 23,47 23,44 23,57
of which bread b 2014 19,29 17,97 22,19 16,97 22,89 22,80 23,27
mięsoc ............................................... 2013 70,73 65,24 75,05 68,14 87,32 90,15 76,77
meatc 2014 70,70 64,68 75,96 68,23 88,29 90,93 77,52
w tym:
of which:
mięso surowec ............................... 2013 33,29 30,13 38,42 33,04 41,40 42,85 36,04
raw meat c 2014 32,76 29,44 38,65 32,69 41,21 42,58 35,62
w tym drób ................................. 2013 13,40 12,30 13,00 13,40 16,71 17,04 15,50
of which poultry 2014 13,21 12,13 13,92 12,92 16,32 16,70 14,79
wędliny i inne przetwory mięsned ... 2013 35,14 33,23 33,92 33,57 42,36 43,69 37,40
processed meat and other meat 2014 35,63 33,42 34,61 34,05 43,34 44,53 38,51
preparations d
ryby i owoce morza ............................ 2013 8,10 7,43 6,11 9,19 10,48 11,08 8,23
fish and seafood 2014 8,29 7,43 6,45 10,12 10,77 11,37 8,30
mleko, sery i jaja ............................... 2013 37,01 34,86 35,34 38,74 43,59 44,78 39,16
milk, cheese and eggs 2014 37,10 34,87 35,57 38,50 43,77 44,86 39,28
w tym:
of which:
mlekoe ........................................... 2013 7,65 6,81 9,55 7,25 9,44 9,53 9,11
milk e 2014 7,68 6,86 9,67 7,13 9,48 9,54 9,24
jogurty ............................................ 2013 3,71 3,80 2,50 4,55 3,73 3,88 3,17
yoghurt 2014 3,67 3,76 2,44 4,24 3,70 3,80 3,28
sery i twarogi ................................. 2013 13,05 12,76 9,65 14,72 14,79 15,38 12,63
cheese and curd 2014 13,30 12,92 9,80 15,08 15,08 15,64 12,80
jaja ................................................. 2013 6,71 5,86 8,76 5,96 8,67 8,85 7,99
eggs 2014 6,38 5,56 8,51 5,65 8,27 8,43 7,59
oleje i tłuszcze ................................... 2013 11,87 10,39 11,58 11,24 16,35 16,85 14,51
oils and fats 2014 11,64 10,21 11,26 10,88 16,05 16,47 14,35
w tym:
of which:
masło ............................................. 2013 4,72 4,06 4,14 5,35 6,72 7,17 5,06
butter 2014 4,87 4,19 4,15 5,35 6,97 7,32 5,53
tłuszcze roślinne ............................ 2013 6,50 5,86 6,51 5,51 8,51 8,55 8,33
vegetable fats 2014 6,18 5,58 6,44 5,20 8,06 8,12 7,80
owoce ................................................ 2013 15,01 13,74 11,58 16,98 19,39 20,54 15,09
fruit 2014 15,38 14,07 11,19 17,99 19,70 20,66 15,78
a Łącznie z kieszonkowym nieuwzględnionym w podziale według rodzajów wydatków. b Bez pieczywa chrupkiego, to-
stowego i cukierniczego. c Łącznie z boczkiem surowym. d Łącznie z wyrobami garmażeryjnymi, bez przetworów podro-
bowych. e Bez zagęszczonego i w proszku.
a Including pocket money not considered in terms by types of expenditures. b Excluding crisp bread, toasted bread and
confectionery. c Including raw becon. d Including ready-to-serve meat products, excluding offal preparations. e Excluding
condensed and powdered milk.
Pieczywo i produkty zbożowe w kg .............. 2013 6,45 5,92 7,59 5,50 7,84 7,85 7,81
Bread and cereals in kg 2014 6,26 5,73 7,53 5,28 7,67 7,66 7,73
w tym:
of which:
ryż ............................................................ 2013 0,18 0,16 0,14 0,17 0,24 0,24 0,23
rice 2014 0,17 0,16 0,14 0,17 0,22 0,23 0,20
pieczywoa ................................................. 2013 4,13 3,83 5,16 3,35 4,86 4,79 5,09
bread a 2014 3,94 3,63 4,99 3,16 4,70 4,63 4,99
makaron i produkty makaronowe .............. 2013 0,37 0,34 0,35 0,34 0,45 0,45 0,44
pasta and pasta products 2014 0,37 0,34 0,36 0,34 0,44 0,44 0,45
mąkab ....................................................... 2013 0,76 0,65 1,11 0,63 1,03 1,05 0,97
flour b 2014 0,76 0,65 1,19 0,62 1,01 1,02 0,96
Mięsoc w kg .................................................. 2013 5,26 4,79 5,91 4,58 6,63 6,74 6,22
Meat c in kg 2014 5,29 4,79 6,03 4,57 6,75 6,84 6,36
w tym:
of which:
mięso surowec .......................................... 2013 2,96 2,65 3,54 2,65 3,76 3,84 3,49
raw meat c 2014 3,00 2,69 3,66 2,67 3,85 3,91 3,60
w tym drób ............................................ 2013 1,51 1,35 1,51 1,33 1,97 1,98 1,90
of which poultry 2014 1,53 1,38 1,64 1,32 1,98 2,00 1,92
wędliny i inne przetwory mięsned .............. 2013 2,05 1,93 2,06 1,77 2,47 2,51 2,36
processed meat and other meat prepara- 2014 2,03 1,90 2,07 1,74 2,49 2,52 2,37
tions d
Ryby i owoce morzae w kg ......................... 2013 0,34 0,30 0,30 0,33 0,47 0,49 0,39
Fish and seafood e in kg 2014 0,33 0,28 0,31 0,34 0,46 0,48 0,36
Mleko f w l .................................................... 2013 3,35 2,96 4,57 3,09 4,08 4,11 3,94
Milk f in l 2014 3,26 2,91 4,46 2,94 3,95 3,98 3,84
Jogurty w kg ................................................ 2013 0,51 0,52 0,34 0,59 0,53 0,55 0,45
Yoghurt in kg 2014 0,50 0,51 0,34 0,55 0,51 0,53 0,46
a Bez pieczywa chrupkiego, tostowego i pieczywa cukierniczego. b Bez mąki ziemniaczanej. c Łącznie z boczkiem su-
rowym. d Łącznie z wyrobami garmażeryjnymi, bez przetworów podrobowych. e Bez marynat, przetworów ze zwierząt
morskich i słodkowodnych, wyrobów garmażeryjnych i panierowanych, bez konserw rybnych. f Bez zagęszczonego
i w proszku.
a Excluding crisp bread, toasted bread and confectionery. b Excluding potato flour. c Including raw becon. d Including
ready-to-serve food, excluding offal preparations. e Excluding pickles, processed sea and fresh-water food and fish, ready-
-to-serve food including coated food products, excluding canned fish. f Excluding condensed and powdered milk.
Household budgets 309
Sery i twarogi g w kg ...................................... 2013 0,83 0,79 0,66 0,87 0,99 1,02 0,86
Cheese and curd g in kg
2014 0,82 0,78 0,64 0,86 0,97 1,01 0,83
Śmietana w l ................................................. 2013 0,37 0,32 0,40 0,31 0,52 0,53 0,48
Cream in l
2014 0,36 0,31 0,38 0,31 0,51 0,52 0,46
Jaja w szt. ..................................................... 2013 12,17 10,80 14,81 10,47 15,56 15,76 14,80
Eggs in units
2014 12,02 10,67 14,54 10,26 15,45 15,60 14,80
Oleje i tłuszcze w kg ..................................... 2013 1,23 1,10 1,33 1,01 1,63 1,63 1,61
Oils and fats in kg
2014 1,21 1,08 1,31 0,97 1,60 1,61 1,59
w tym:
of which:
masło ........................................................ 2013 0,25 0,22 0,23 0,28 0,35 0,38 0,27
butter
2014 0,25 0,22 0,22 0,27 0,36 0,37 0,29
tłuszcze roślinne ........................................ 2013 0,89 0,82 0,95 0,68 1,12 1,11 1,19
vegetable fats
2014 0,88 0,80 0,98 0,65 1,10 1,09 1,15
Owoce w kg .................................................. 2013 3,43 3,10 3,06 3,49 4,49 4,72 3,62
Fruit in kg
2014 3,59 3,25 3,11 3,72 4,72 4,91 3,95
Warzywa w kg ............................................... 2013 9,03 7,92 11,16 7,41 11,90 12,00 11,53
Vegetables in kg
2014 8,99 7,89 10,98 7,54 11,91 12,07 11,29
w tym ziemniaki ......................................... 2013 4,03 3,47 5,85 2,78 5,33 5,24 5,67
of which potatoes
2014 3,92 3,37 5,60 2,79 5,25 5,24 5,28
Cukier, dżem, miód, czekolada i wyroby cu- 2013 1,89 1,70 2,26 1,64 2,38 2,43 2,18
kierniczeh w kg 2014 1,89 1,70 2,42 1,62 2,38 2,43 2,19
Sugar, jam, honey, chocolate and confection-
ery h in kg
w tym cukier .............................................. 2013 1,17 0,99 1,69 0,87 1,59 1,61 1,50
of which sugar
2014 1,19 1,01 1,79 0,89 1,59 1,62 1,50
Kawa w kg .................................................... 2013 0,18 0,16 0,17 0,16 0,23 0,23 0,23
Coffee in kg
2014 0,17 0,16 0,16 0,14 0,23 0,23 0,23
Herbata w kg ................................................ 2013 0,06 0,05 0,05 0,06 0,08 0,08 0,07
Tea in kg
2014 0,06 0,05 0,05 0,05 0,08 0,08 0,07
Wody mineralne lub źródlane w l .................. 2013 4,09 4,16 2,79 4,87 4,21 4,45 3,34
Mineral or spring waters in l
2014 4,17 4,19 3,15 4,89 4,30 4,48 3,56
Soki owocowe i warzywne w l ....................... 2013 0,86 0,94 0,53 1,23 0,68 0,69 0,63
Fruit and vegetable juices in l
2014 0,88 0,96 0,58 1,18 0,70 0,72 0,64
a Brutto, tj. łącznie ze stratami przy przechowywaniu, przygotowywaniu posiłków, odpadkami użytecznymi itp.; bez napo-
jów alkoholowych; łącznie z szacunkowo ustalonym spożyciem w placówkach gastronomicznych; wartość energetyczną
i składniki odżywcze obliczono według współczynników opracowanych przez Instytut Żywności i Żywienia.
a Gross, i.e. including losses due to storage, meal preparations, usable residuals etc.; excluding alcoholic beverages;
including estimated consumption in catering services; caloric value and nutritive components have been computed
in accordance with values estimated by the National Food and Nutrition Institute.
Gospodarstwa pracowników .............. 104,0 103,3 102,5 104,1 103,6 100,9 100,0 258,7 141,1 123,7 108,8
Households of employees
Gospodarstwa rolników ...................... 104,4 103,0 102,4 104,8 103,8 100,3 99,6 251,0 139,0 122,8 108,7
Households of farmers
Gospodarstwa pracujących na własny
rachunek ........................................ 103,5 102,9 102,5 103,9 103,5 100,7 100,0 249,4 137,9 121,6 108,3
Households of the self-employed
Gospodarstwa emerytów i rencistów 104,9 104,2 102,8 104,8 104,0 101,1 100,0 270,6 150,0 129,2 110,2
Households of retirees and pension-
ers
gospodarstwa emerytów ................ 104,9 104,2 102,8 104,7 104,0 101,1 100,0 . 149,6 129,0 110,1
households of retirees
gospodarstwa rencistów ................. 105,2 104,5 102,8 104,9 104,1 101,2 100,1 . 151,7 130,5 110,6
households of pensioners
Gospodarstwa utrzymujących się z nie-
zarobkowych źródeł ....................... 104,6 103,8 102,5 104,2 103,7 101,2 100,2 267,8 146,5 126,9 109,6
Households maintained from non-
-earned sources
Household budgets 311
TABL. 8 (215). WSKAŹNIKI CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH ORAZ SYSTEM WAG
WEDŁUG GRUP GOSPODARSTW DOMOWYCH
PRICE INDICES OF CONSUMER GOODS AND SERVICES AS WELL AS WEIGHT SYSTEM
BY HOUSEHOLD GROUPS
2012 2013 2014
wskaźniki cen price indicessystem
WYSZCZEGÓLNIENIE wag a SPECIFICATION
rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= weight
previous year =100 =100 =100 =100 sys-a
tem
GOSPODARSTWA PRACOWNI-
KÓW ......................................... 103,6 100,9 100,0 141,1 123,7 108,8 100,00 HOUSEHOLDS OF EMPLOYEES
Food and non-alcoholic bever-
Żywność i napoje bezalkoholowe 104,3 102,0 99,2 148,6 132,6 111,1 23,01 ages
żywność .................................... 104,4 102,2 99,2 150,9 133,6 111,5 20,83 food
w tym: of which:
pieczywo i produkty zbożowe 102,8 101,1 100,1 169,9 146,9 113,5 3,74 bread and cereals
mięso ................................... 108,3 101,8 98,9 143,5 128,9 114,7
b 6,05 meat b
ryby i owoce morza ................ 108,3 101,2 100,0 165,3 139,2 116,3 0,71 fish and seafood
mleko, sery i jaja .................... 106,8 101,0 102,4 144,3 132,9 114,4 3,16 milk, cheese and eggs
oleje i tłuszcze ...................... 103,6 102,1 99,7 156,0 137,4 113,5 0,99 oils and fats
owoce .................................... 102,1 102,2 97,4 170,5 139,2 110,6 1,20 fruit
warzywa c ............................... 94,0 110,3 96,5 138,2 133,1 96,1 2,22 vegetables c
cukier, dżem, miód, czekola- sugar, jam, honey, chocolate
da i wyroby cukiernicze ...... 103,2 98,6 94,3 138,6 116,6 108,4 1,52 and confectionery
napoje bezalkoholowe ............... 104,1 100,4 99,7 128,1 124,7 108,1 2,18 non-alcoholic beverages
Napoje alkoholowe i wyroby tyto-
niowe ......................................... 103,7 103,3 103,4 159,1 145,5 114,6 7,70 Alcoholic beverages and tobacco
Odzież i obuwie ............................ 95,8 95,1 95,2 54,6 60,9 85,5 5,45 Clothing and footwear
Użytkowanie mieszkania lub domu Housing, water, electricity, gas
i nośniki energii ......................... 105,7 102,1 101,5 202,3 155,1 116,2 19,74 and other fuels
w tym: of which:
opłaty na rzecz właścicieli d ....... 102,5 101,5 101,1 175,9 134,2 108,3 1,23 actual rentals for housing d
zaopatrywanie w wodę i inne water supply and miscellaneous
usługi związane z zamieszki- services relating to the dwell-
waniem .................................. 105,5 107,8 104,6 259,9 170,1 125,9 5,38 ing
nośniki energii ........................... 106,7 99,6 100,1 205,9 159,0 114,1 11,11 electricity, gas and other fuels
energia elektryczna ................ 105,9 100,2 96,6 205,8 151,7 109,7 4,12 electricity
gaz ........................................ 110,1 93,8 104,5 244,9 179,1 116,6 2,33 gas
opał ....................................... 105,7 99,6 99,5 209,8 169,2 113,7 2,39 liquid and solid fuels
energia cieplna ...................... 105,7 104,5 102,6 182,1 149,0 119,2 2,27 heat energy
Wyposażenie mieszkania i prowa- Furnishings, household equipment
dzenie gospodarstwa domowe- and routine household mainten-
go .............................................. 102,3 100,8 99,9 123,0 112,3 105,3 4,58 ance
Zdrowie ......................................... 103,3 101,9 100,4 150,0 126,6 110,4 3,91 Health
w tym: of which:
wyroby medyczno-farmaceutycz-
ne, urządzenia i sprzęt me- medical products, appliances
dyczny ................................... 102,7 101,1 99,1 142,3 117,5 107,0 2,43 and equipment
of which pharmaceutical prod-
w tym wyroby farmaceutyczne 103,0 101,1 98,9 146,7 119,3 107,6 2,14 ucts
usługi ambulatoryjne i inne
usługi związane ze zdrowiem 104,3 103,2 102,6 161,9 141,9 115,9 1,43 out-patient services
Transport ...................................... 107,0 98,3 97,7 143,0 121,2 110,7 10,22 Transport
Łączność ..................................... 100,6 91,7 100,3 90,4 88,8 91,6
e 5,44 Communicatione
Rekreacja i kultura ........................ 101,1 102,6 100,8 116,3 104,7 105,0 6,68 Recreation and culture
Edukacjaf ...................................... 104,3 99,6 95,8 141,0 117,0 103,1 1,48 Education f
Restauracje i hotele ...................... 103,0 102,2 101,4 157,9 135,1 111,3 6,31 Restaurants and hotels
Inne towary i usługi ....................... 102,3 100,8 99,8 127,9 114,4 106,4 5,48 Miscellaneous goods and services
w tym higiena osobista .............. 102,4 101,2 99,8 125,1 114,7 105,9 3,04 of which personal care
a Opracowany na podstawie struktury wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych w 2013 r. b, e Do 2013 r. bez:
b — boczku surowego uwzględnionego w pozycji „oleje i tłuszcze”, e — niektórych opłat internetowych uwzględnionych
w dziale „Rekreacja i kultura”. c, d Do 2005 r. łącznie z: c — nasionami i pestkami jadalnymi, d — funduszem remontowym.
f Do 2004 r. bez wychowania przedszkolnego uwzględnionego w dziale „Inne towary i usługi”.
a Based on the structure of households’ consumer expenditure in 2013. b, e Until 2013 excluding: b — raw bacon
included in item ”oil and fats”, e — some of the internet fees included in the ”Recreation and culture”. c, d Until 2005
including: c — edible seeds, d — renovation fund. f Until 2004 excluding pre-primary education, which is included in the
division ”Miscellaneous goods and services”.
312 Budżety gospodarstw domowych
TABL. 8 (215). WSKAŹNIKI CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH ORAZ SYSTEM WAG
WEDŁUG GRUP GOSPODARSTW DOMOWYCH (cd.)
PRICE INDICES OF CONSUMER GOODS AND SERVICES AS WELL AS WEIGHT SYSTEM
BY HOUSEHOLD GROUPS (cont.)
2012 2013 2014
wskaźniki cen system
price indices
WYSZCZEGÓLNIENIE wag a SPECIFICATION
rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= weight
previous year =100 =100 =100 =100 sys-a
tem
GOSPODARSTWA ROLNIKÓW 103,8 100,3 99,6 139,0 122,8 108,7 100,00 HOUSEHOLDS OF FARMERS
Food and non-alcoholic bever-
Żywność i napoje bezalkoholowe 104,4 101,5 98,9 150,9 133,4 111,9 25,69 ages
żywność .................................... 104,4 101,6 98,8 152,8 134,0 112,1 23,31 food
w tym: of which:
pieczywo i produkty zbożowe 102,6 100,9 99,9 171,2 149,1 114,3 5,42 bread and cereals
mięsob ................................... 108,4 101,9 99,0 147,4 130,5 114,7 6,50 meat b
ryby i owoce morza ................ 109,4 101,4 99,8 171,3 141,1 117,9 0,84 fish and seafood
mleko, sery i jaja .................... 105,8 101,4 102,9 143,9 132,4 114,5 2,78 milk, cheese and eggs
oleje i tłuszcze ....................... 103,8 101,9 99,5 156,5 137,6 113,4 1,49 oils and fats
owoce .................................... 101,9 102,1 97,3 164,3 136,9 110,4 0,99 fruit
warzywac ............................... 96,1 108,2 97,1 134,6 129,1 95,2 1,74 vegetables c
cukier, dżem, miód, czekola- sugar, jam, honey, chocolate
da i wyroby cukiernicze ...... 102,0 96,9 89,4 131,3 110,2 105,9 2,08 and confectionery
napoje bezalkoholowe ............... 104,4 100,3 99,7 130,7 125,4 108,6 2,38 non-alcoholic beverages
Napoje alkoholowe i wyroby tyto-
niowe ......................................... 104,0 103,5 103,6 161,5 148,1 115,5 7,63 Alcoholic beverages and tobacco
Odzież i obuwie ............................ 95,8 95,0 95,1 54,5 60,6 85,2 5,99 Clothing and footwear
Użytkowanie mieszkania lub domu Housing, water, electricity, gas
i nośniki energii ......................... 105,8 101,3 100,0 195,3 153,2 114,6 19,50 and other fuels
w tym: of which:
opłaty na rzecz właścicieli de ...... 102,8 101,5 101,7 x x 109,2 0,01 actual rentals for housing de
zaopatrywanie w wodę i inne water supply and miscellaneous
usługi związane z zamieszki- services relating to the dwell-
waniem .................................. 106,4 112,2 107,3 294,3 195,4 136,8 2,92 ing
nośniki energii ........................... 106,6 99,3 98,3 206,8 160,3 113,1 13,42 electricity, gas and other fuels
energia elektryczna ................ 105,9 100,2 96,6 205,8 151,7 109,7 5,35 electricity
gaz ........................................ 111,0 96,4 100,7 201,8 161,6 122,8 1,73 gas
opał ....................................... 105,8 99,5 99,1 208,3 169,1 113,1 6,30 liquid and solid fuels
energia cieplna ...................... 105,7 104,5 102,6 182,5 148,6 119,1 0,04 heat energy
Wyposażenie mieszkania i prowa- Furnishings, household equipment
dzenie gospodarstwa domowe- and routine household mainten-
go .............................................. 102,2 100,6 99,8 120,5 110,4 104,6 5,70 ance
Zdrowie ......................................... 103,4 101,8 100,2 149,6 125,6 110,2 4,60 Health
w tym: of which:
wyroby medyczno-farmaceutycz-
ne, urządzenia i sprzęt me- medical products, appliances
dyczny ................................... 102,9 101,1 99,0 144,3 118,1 107,1 3,08 and equipment
of which pharmaceutical prod-
w tym wyroby farmaceutyczne 103,0 101,1 98,9 146,7 119,3 107,6 2,83 ucts
usługi ambulatoryjne i inne
usługi związane ze zdrowiem 104,3 103,2 102,7 158,9 141,7 116,1 1,52 out-patient services
Transport ...................................... 107,4 97,6 97,5 143,3 121,7 109,9 10,74 Transport
Łączność f ..................................... 100,9 91,8 100,7 91,2 89,6 92,5 5,27 Communicationf
Rekreacja i kultura ........................ 100,8 102,0 101,4 113,2 102,7 104,8 4,88 Recreation and culture
Edukacjag ..................................... 102,3 100,7 100,1 140,7 116,3 105,5 1,07 Education g
Restauracje i hotele ...................... 103,1 102,1 101,4 157,0 133,2 111,1 3,85 Restaurants and hotels
Inne towary i usługi ....................... 102,1 100,6 99,7 122,4 112,7 105,9 5,08 Miscellaneous goods and services
w tym higiena osobista .............. 102,5 101,2 99,8 121,8 114,1 105,9 2,29 of which personal care
a Opracowany na podstawie struktury wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych w 2013 r. b, f Do 2013 r. bez:
b — boczku surowego uwzględnionego w pozycji „oleje i tłuszcze”, f — niektórych opłat internetowych uwzględnionych
w dziale „Rekreacja i kultura”. c, d Do 2005 r. łącznie z: c — nasionami i pestkami jadalnymi, d — funduszem remontowym.
e Brak informacji o wydatkach w 2009 r. uniemożliwił obliczenie wskaźnika cen metodą nawiązania łańcuchowego.
g Do 2004 r. bez wychowania przedszkolnego uwzględnionego w dziale „Inne towary i usługi”.
a Based on the structure of households’ consumer expenditure in 2013. b, f Until 2013 excluding: b — raw bacon
included in item ”oil and fats”, f — some of the internet fees included in the ”Recreation and culture”. c, d Until 2005
including: c — edible seeds, d — renovation fund. e The calculation of the price index using the chain-base index method
was impossible due to lack of information on expenditures in 2009. g Until 2004 excluding pre-primary education, which is
included in the division ”Miscellaneous goods and services”.
Household budgets 313
TABL. 8 (215). WSKAŹNIKI CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH ORAZ SYSTEM WAG
WEDŁUG GRUP GOSPODARSTW DOMOWYCH (cd.)
PRICE INDICES OF CONSUMER GOODS AND SERVICES AS WELL AS WEIGHT SYSTEM
BY HOUSEHOLD GROUPS (cont.)
2012 2013 2014
wskaźniki cen system
price indices
WYSZCZEGÓLNIENIE wag a SPECIFICATION
rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= weight
previous year =100 =100 =100 =100 sys-a
tem
TABL. 8 (215). WSKAŹNIKI CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH ORAZ SYSTEM WAG
WEDŁUG GRUP GOSPODARSTW DOMOWYCH (cd.)
PRICE INDICES OF CONSUMER GOODS AND SERVICES AS WELL AS WEIGHT SYSTEM
BY HOUSEHOLD GROUPS (cont.)
2012 2013 2014
wskaźniki cen price indicessystem
WYSZCZEGÓLNIENIE wag a SPECIFICATION
rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= weight
previous year =100 =100 =100 =100 sys-a
tem
a Opracowany na podstawie struktury wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych w 2013 r. b, e Do 2013 r. bez:
b — boczku surowego uwzględnionego w pozycji „oleje i tłuszcze”, e — niektórych opłat internetowych uwzględnionych
w dziale „Rekreacja i kultura”. c, d Do 2005 r. łącznie z: c — nasionami i pestkami jadalnymi, d — funduszem remontowym.
f Do 2004 r. bez wychowania przedszkolnego uwzględnionego w dziale „Inne towary i usługi”.
a Based on the structure of households’ consumer expenditure in 2013. b, e Until 2013 excluding: b — raw bacon
included in item ”oil and fats”, e — some of the internet fees included in the ”Recreation and culture”. c, d Until 2005
including: c — edible seeds, d — renovation fund. f Until 2004 excluding pre-primary education, which is included in the
division ”Miscellaneous goods and services”.
Household budgets 315
TABL. 8 (215). WSKAŹNIKI CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH ORAZ SYSTEM WAG
WEDŁUG GRUP GOSPODARSTW DOMOWYCH (cd.)
PRICE INDICES OF CONSUMER GOODS AND SERVICES AS WELL AS WEIGHT SYSTEM
BY HOUSEHOLD GROUPS (cont.)
2012 2013 2014
wskaźniki cen price indices system
WYSZCZEGÓLNIENIE wag a SPECIFICATION
rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= weight
previous year =100 =100 =100 =100 sys-a
tem
Gospodarstwa emerytów ........... 104,0 101,1 100,0 149,6 129,0 110,1 100,00 Households of retirees
Food and non-alcoholic bever-
Żywność i napoje bezalkoholowe 104,3 102,0 98,9 149,7 133,4 111,2 28,62 ages
żywność .................................... 104,3 102,2 98,8 151,6 134,0 111,3 26,46 food
w tym: of which:
pieczywo i produkty zbożowe 102,7 101,1 100,1 170,5 147,6 114,0 4,53 bread and cereals
mięsob ................................... 108,5 101,8 98,9 145,0 129,8 115,1 8,01 meat b
ryby i owoce morza ................ 108,8 101,0 99,9 167,7 139,8 116,9 1,00 fish and seafood
mleko, sery i jaja .................... 107,4 100,4 102,1 145,4 133,4 113,8 3,86 milk, cheese and eggs
oleje i tłuszcze ....................... 103,8 102,2 99,8 156,8 138,0 114,1 1,53 oils and fats
owoce .................................... 101,3 102,3 96,8 172,3 140,9 110,6 1,70 fruit
warzywac ............................... 92,5 111,6 96,0 137,6 132,9 95,1 2,90 vegetables c
cukier, dżem, miód, czekola- sugar, jam, honey, chocolate
da i wyroby cukiernicze ...... 102,7 97,9 92,4 137,4 115,3 108,0 1,81 and confectionery
napoje bezalkoholowe ............... 104,6 100,2 99,6 129,6 126,2 108,8 2,16 non-alcoholic beverages
Napoje alkoholowe i wyroby tyto-
niowe ......................................... 105,9 105,2 104,9 197,9 173,7 123,4 3,65 Alcoholic beverages and tobacco
Odzież i obuwie ............................ 96,1 95,3 95,8 55,8 62,4 86,7 3,20 Clothing and footwear
Użytkowanie mieszkania lub domu Housing, water, electricity, gas
i nośniki energii ......................... 106,0 101,8 101,5 204,4 158,0 116,5 26,25 and other fuels
w tym: of which:
opłaty na rzecz właścicieli d ....... 102,9 101,5 101,3 172,8 131,7 109,1 0,28 actual rentals for housing d
zaopatrywanie w wodę i inne water supply and miscellaneous
usługi związane z zamieszki- services relating to the dwell-
waniem .................................. 105,5 107,8 104,6 256,9 168,9 125,8 6,97 ing
nośniki energii ........................... 106,7 99,5 100,3 206,8 160,7 114,3 16,83 electricity, gas and other fuels
energia elektryczna ................ 105,9 100,2 96,6 205,8 151,7 109,7 5,34 electricity
gaz ........................................ 110,1 93,8 104,5 242,9 179,5 116,5 3,64 gas
opał ....................................... 105,7 99,5 99,4 210,3 169,3 113,5 4,35 liquid and solid fuels
energia cieplna ...................... 105,8 104,5 102,5 180,3 148,6 119,2 3,50 heat energy
Wyposażenie mieszkania i prowa- Furnishings, household equipment
dzenie gospodarstwa domowe- and routine household mainten-
go .............................................. 102,4 100,9 99,9 123,8 113,0 105,4 4,48 ance
Zdrowie ......................................... 103,1 101,6 99,9 147,0 122,9 109,3 9,25 Health
w tym: of which:
wyroby medyczno-farmaceutycz-
ne, urządzenia i sprzęt me- medical products, appliances
dyczny ................................... 102,8 101,1 99,0 144,0 118,2 107,2 7,10 and equipment
of which pharmaceutical prod-
w tym wyroby farmaceutyczne 103,0 101,1 98,9 146,7 119,3 107,6 6,58 ucts
usługi ambulatoryjne i inne
usługi związane ze zdrowiem 104,2 103,1 102,7 156,6 139,5 115,6 1,81 out-patient services
Transport ...................................... 107,5 98,4 97,8 150,4 124,6 111,3 6,85 Transport
Łącznośće ..................................... 101,3 91,7 99,6 92,0 90,1 92,1 5,12 Communicatione
Rekreacja i kultura ........................ 100,8 103,4 101,6 130,3 111,4 106,5 5,34 Recreation and culture
Edukacjaf ...................................... 102,6 100,9 99,6 141,3 116,4 105,0 0,22 Education f
Restauracje i hotele ...................... 103,3 102,2 101,6 170,9 139,6 112,0 1,14 Restaurants and hotels
Inne towary i usługi ....................... 102,0 100,7 99,9 125,8 113,5 105,9 5,88 Miscellaneous goods and services
w tym higiena osobista .............. 102,4 101,2 99,9 125,3 115,3 106,0 2,37 of which personal care
a Opracowany na podstawie struktury wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych w 2013 r. b, e Do 2013 r. bez:
b — boczku surowego uwzględnionego w pozycji „oleje i tłuszcze”, e — niektórych opłat internetowych uwzględnionych
w dziale „Rekreacja i kultura”. c, d Do 2005 r. łącznie z: c — nasionami i pestkami jadalnymi, d — funduszem remontowym.
f Do 2004 r. bez wychowania przedszkolnego uwzględnionego w dziale „Inne towary i usługi”.
a Based on the structure of households’ consumer expenditure in 2013. b, e Until 2013 excluding: b — raw bacon
included in item ”oil and fats”, e — some of the internet fees included in the ”Recreation and culture”. c, d Until 2005
including: c — edible seeds, d — renovation fund. f Until 2004 excluding pre-primary education, which is included in the
division ”Miscellaneous goods and services”.
316 Budżety gospodarstw domowych
TABL. 8 (215). WSKAŹNIKI CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH ORAZ SYSTEM WAG
WEDŁUG GRUP GOSPODARSTW DOMOWYCH (cd.)
PRICE INDICES OF CONSUMER GOODS AND SERVICES AS WELL AS WEIGHT SYSTEM
BY HOUSEHOLD GROUPS (cont.)
2012 2013 2014
wskaźniki cen price indicessystem
WYSZCZEGÓLNIENIE wag a SPECIFICATION
rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= weight
previous year =100 =100 =100 =100 sys-a
tem
Gospodarstwa rencistów ........... 104,1 101,2 100,1 151,7 130,5 110,6 100,00 Households of pensioners
Food and non-alcoholic bever-
Żywność i napoje bezalkoholowe 104,1 102,0 98,8 149,4 133,3 111,1 31,04 ages
żywność .................................... 104,1 102,2 98,8 151,5 134,3 111,3 28,65 food
w tym: of which:
pieczywo i produkty zbożowe 102,7 101,0 100,0 170,7 148,5 114,0 5,22 bread and cereals
mięsob ................................... 108,5 101,8 98,8 144,5 129,8 115,1 8,63 meat b
ryby i owoce morza ................ 108,9 101,2 99,8 167,8 139,8 117,0 0,95 fish and seafood
mleko, sery i jaja .................... 107,4 100,4 102,1 146,0 133,8 113,8 4,23 milk, cheese and eggs
oleje i tłuszcze ....................... 104,4 102,0 99,4 157,4 138,1 113,8 1,68 oils and fats
owoce .................................... 101,0 102,1 96,7 170,4 141,0 109,9 1,54 fruit
warzywa c ............................... 90,9 112,1 96,1 136,2 132,9 94,7 3,19 vegetables c
cukier, dżem, miód, czekola- sugar, jam, honey, chocolate
da i wyroby cukiernicze ...... 102,4 97,5 91,3 135,6 113,7 107,9 1,91 and confectionery
napoje bezalkoholowe ............... 104,8 100,2 99,6 130,1 126,5 109,0 2,39 non-alcoholic beverages
Napoje alkoholowe i wyroby tyto-
niowe ......................................... 106,7 105,8 105,1 219,3 187,1 126,3 3,72 Alcoholic beverages and tobacco
Odzież i obuwie ............................ 95,7 95,1 95,6 54,6 61,1 85,9 3,06 Clothing and footwear
Użytkowanie mieszkania lub domu Housing, water, electricity, gas
i nośniki energii ......................... 106,0 102,0 101,3 204,8 157,6 116,7 29,20 and other fuels
w tym: of which:
opłaty na rzecz właścicieli d ....... 102,6 101,5 101,2 176,5 134,7 108,6 0,34 actual rentals for housing d
zaopatrywanie w wodę i inne water supply and miscellaneous
usługi związane z zamieszki- services relating to the dwell-
waniem .................................. 105,4 107,8 104,6 256,3 168,2 125,6 7,97 ing
nośniki energii ........................... 106,6 99,7 100,0 205,0 159,1 114,3 18,52 electricity, gas and other fuels
energia elektryczna ................ 105,9 100,2 96,6 205,8 151,7 109,7 6,24 electricity
gaz ........................................ 110,3 94,2 103,8 235,2 176,0 117,9 3,52 gas
opał ....................................... 105,5 99,6 99,6 206,3 167,4 113,5 5,26 liquid and solid fuels
energia cieplna ...................... 105,8 104,5 102,5 180,3 148,6 119,2 3,50 heat energy
Wyposażenie mieszkania i prowa- Furnishings, household equipment
dzenie gospodarstwa domowe- and routine household mainten-
go .............................................. 102,6 100,9 99,8 124,1 112,8 105,4 4,07 ance
Zdrowie ......................................... 103,1 101,5 99,7 146,2 122,2 108,9 7,95 Health
w tym: of which:
wyroby medyczno-farmaceutycz-
ne, urządzenia i sprzęt me- medical products, appliances
dyczny ................................... 102,9 101,1 99,0 144,5 118,3 107,3 6,39 and equipment
of which pharmaceutical prod-
w tym wyroby farmaceutyczne 103,0 101,1 98,9 146,7 119,3 107,6 6,08 ucts
usługi ambulatoryjne i inne
usługi związane ze zdrowiem 104,2 103,1 102,8 155,6 139,4 115,8 1,34 out-patient services
Transport ...................................... 107,5 98,7 98,2 157,1 128,1 113,5 4,29 Transport
Łącznośće ..................................... 101,2 91,5 100,1 92,3 90,4 92,2 5,53 Communicatione
Rekreacja i kultura ........................ 100,4 103,3 102,1 129,6 110,4 106,2 4,52 Recreation and culture
Edukacjaf ...................................... 102,6 100,6 99,3 141,7 117,1 105,4 0,33 Education f
Restauracje i hotele ....................... 103,6 102,3 101,7 175,2 141,9 112,9 0,86 Restaurants and hotels
Inne towary i usługi ....................... 102,2 100,7 99,8 126,2 114,1 105,6 5,44 Miscellaneous goods and services
w tym higiena osobista .............. 102,5 101,2 99,8 122,9 114,5 106,0 2,34 of which personal care
a Opracowany na podstawie struktury wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych w 2013 r. b, e Do 2013 r. bez:
b — boczku surowego uwzględnionego w pozycji „oleje i tłuszcze”, e — niektórych opłat internetowych uwzględnionych
w dziale „Rekreacja i kultura”. c, d Do 2005 r. łącznie z: c — nasionami i pestkami jadalnymi, d — funduszem remontowym.
f Do 2004 r. bez wychowania przedszkolnego uwzględnionego w dziale „Inne towary i usługi”.
a Based on the structure of households’ consumer expenditure in 2013. b, e Until 2013 excluding: b — raw bacon
included in item ”oil and fats”, e — some of the internet fees included in the ”Recreation and culture”. c, d Until 2005
including: c — edible seeds, d — renovation fund. f Until 2004 excluding pre-primary education, which is included in the
division ”Miscellaneous goods and services”.
Household budgets 317
TABL. 8 (215). WSKAŹNIKI CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH ORAZ SYSTEM WAG
WEDŁUG GRUP GOSPODARSTW DOMOWYCH (dok.)
PRICE INDICES OF CONSUMER GOODS AND SERVICES AS WELL AS WEIGHT SYSTEM
BY HOUSEHOLD GROUPS (cont.)
2012 2013 2014
wskaźniki cen price indicessystem
WYSZCZEGÓLNIENIE wag a SPECIFICATION
rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= weight
previous year =100 =100 =100 =100 sys-a
tem
O G Ó Ł E M ......................................... 17,4 16,2 16,2 7,4 12,8 12,2 5,8 7,4 7,4
TOTAL
miasta ............................................ 11,9 11,2 11,0 4,3 8,4 8,0 3,4 4,6 4,6
urban areas
wieś ............................................... 25,9 24,0 24,4 12,2 19,6 18,7 9,6 11,6 11,8
rural areas
gospodarstwa 1-osobowe ................. 6,6 6,1 5,5 2,3 2,6 2,2 2,0 2,5 2,3
one-person households
małżeństwa:
marriages:
bez dzieci na utrzymaniu ............... 6,1 5,3 5,2 0,9 1,8 1,6 1,5 1,9 1,8
without dependent children
z 1 dzieckiem ................................. 7,5 6,9 6,4 1,9 3,9 3,6 1,9 2,4 2,7
with 1 child
z 2 ................................................. 15,1 12,1 11,2 5,5 9,9 9,0 3,9 4,7 4,5
with 2
z 3 ................................................. 28,0 23,1 24,1 14,3 21,8 21,8 9,9 10,2 11,2
with 3
z 4 i więcej dzieci na utrzymaniu .... 44,2 46,7 48,3 34,3 49,8 47,8 24,0 22,8 26,9
with 4 and more dependent chil-
dren
W tym gospodarstwa:
Of which households of:
pracowników ..................................... 16,6 14,9 15,2 7,1 12,0 11,9 5,3 6,4 6,5
employees
rolników ............................................. 26,5 26,7 28,0 12,3 22,8 21,2 9,0 13,4 12,1
farmers
pracujących na własny rachunek ....... 9,8 9,2 8,9 3,5 7,5 6,8 2,3 3,9 4,1
self-employed
emerytów .......................................... 13,2 11,4 12,1 4,0 6,8 7,2 3,8 4,8 5,8
retirees
rencistów ........................................... 25,7 26,3 25,5 10,1 18,2 17,8 9,7 13,2 12,5
pensioners
Chłodziarka .............................................................. 2010 98,5 98,8 99,3 98,7 98,5 98,7 97,6
Refrigerator 2014 98,4 98,6 98,8 98,6 98,3 98,3 98,2
Automat pralniczy .................................................... 2010 89,9 94,7 87,2 97,4 83,8 84,7 80,1
Automatic washing machine 2014 94,0 96,9 92,5 98,0 90,4 91,4 86,5
Zmywarka do naczyń ............................................... 2010 15,5 19,3 13,5 39,7 6,8 7,3 4,7
Dishwasher 2014 24,7 31,4 24,4 53,4 11,6 12,4 8,5
Kuchenka mikrofalowa ............................................. 2010 52,4 62,6 58,9 72,4 35,1 35,5 33,3
Microwave oven 2014 56,9 66,6 65,3 71,1 41,1 41,8 38,6
Samochód osobowy ................................................. 2010 59,5 73,2 91,0 91,5 35,2 37,8 24,9
Passenger car 2014 62,0 75,6 92,9 91,2 38,4 41,4 26,4
Motocykl, skuter, motorower .................................... 2010 6,2 7,3 19,3 10,4 2,7 2,6 3,1
Motorcycle, scooter, motorbike 2014 6,5 7,9 21,2 9,1 2,9 2,9 2,8
Rower (bez dziecięcego) ......................................... 2010 63,9 71,2 92,4 73,6 50,5 51,2 47,8
Bicycle (excluding children’s) 2014 62,3 70,8 89,1 73,4 47,2 47,6 45,8
Zestaw do odbioru, nagrywania i odtwarzania 2010 41,4 53,7 46,3 60,7 21,2 21,1 21,5
dźwięku (wieża) 2014 31,9 39,9 34,3 45,0 18,9 19,1 17,9
Hi-fi stereo music system
Odbiornik telewizyjny ............................................... 2010 98,5 98,5 99,8 98,4 99,0 99,1 98,8
Television set 2014 96,7 96,8 98,9 95,7 98,5 98,7 97,6
w tym do odbioru naziemnej telewizji cyfrowej 2010 33,0 40,3 26,4 56,6 21,3 21,9 19,2
z MPEG-4 2014 53,4 59,4 55,0 65,7 45,2 46,7 39,3
of which receiving digital terrestrial television with
MPEG-4
Odtwarzacz DVD ..................................................... 2010 54,1 67,2 62,9 73,0 33,3 33,9 30,7
DVD player 2014 40,7 49,0 44,5 56,1 27,6 28,3 25,0
Telefon komórkowy .................................................. 2010 88,9 98,9 94,9 98,9 72,3 72,0 73,4
Mobile phone 2014 94,4 99,7 97,7 99,5 85,3 85,6 84,1
Zestaw kina domowego ........................................... 2010 16,9 23,3 13,6 35,6 5,9 6,0 5,4
Home theatre system 2014 13,6 18,3 10,8 27,6 5,3 5,3 5,2
Urządzenie do odbioru telewizji satelitarnej lub 2010 64,6 72,8 49,1 80,9 54,3 55,6 48,9
kablowej 2014 65,9 71,0 55,2 72,7 61,1 62,2 56,7
Satellite or cable television equipment
Kamera wideo .......................................................... 2010 10,2 13,3 6,1 28,5 3,6 3,9 2,1
Videocamera 2014 8,8 11,2 5,2 22,6 3,7 4,0 2,6
Aparat fotograficzny cyfrowy .................................... 2010 49,2 65,9 49,9 80,5 21,5 22,6 17,2
Digital camera 2014 50,6 66,0 54,4 78,9 24,5 25,7 19,8
Komputer osobisty ................................................... 2010 64,6 85,0 74,7 92,3 30,1 30,1 29,9
Personal computer 2014 73,1 91,4 82,7 94,4 41,7 42,2 39,9
w tym laptop, tablet ........................................... 2014 54,8 70,7 52,2 80,4 27,1 27,5 25,4
of which laptop, tablet
w tym z dostępem do Internetu ............................ 2010 59,2 78,7 62,2 89,0 26,8 27,1 25,9
of which with access to the Internet 2014 71,2 89,5 79,0 93,0 40,1 40,6 38,2
w tym z dostępem szerokopasmowym ............. 2010 43,0 57,7 41,5 66,4 18,6 18,7 18,1
of which broadband access 2014 58,9 74,4 63,5 78,8 32,4 32,7 31,0
Drukarka .................................................................. 2010 41,0 54,4 52,1 71,9 16,5 16,6 16,0
Printer 2014 35,6 46,1 48,2 63,4 15,1 15,8 12,2
w tym wielofunkcyjna ............................................ 2014 22,0 28,4 32,2 43,0 8,2 8,5 6,9
of which multifunction printer
działalności przedsiębiorstw prowadzących głównie have been also included; data do not include the
komunikację zamiejską, a świadczących również activity of enterprises operating mainly in the scope
usługi komunikacji miejskiej w niektórych miastach of non-urban transport, but rendering also the
oraz linii komunikacyjnych obsługujących wyłącznie services in the scope of urban transport in some
zakłady pracy. cities as well as transport lines exclusively servicing
Przez linię komunikacyjną rozumie się trasę work places.
łączącą krańcowe punkty przebiegu wozów ozna- Transport line is understood as a route connect-
czonych tym samym numerem lub znakiem litero- ing the extreme points of the route of vehicles
wym. Jako długość linii komunikacyjnych przyjęto
sumę długości wszystkich stałych dziennych linii marked with the same number or letter. The length
autobusowych, tramwajowych, trolejbusowych, po of the transport lines is the sum of the length of all
których kursują wozy oznaczone odrębnymi nume- of the scheduled daytime bus, tram and trolley bus
rami lub znakami literowymi. lines over which vehicles marked with separate
8. Informacje o komunikacji miejskiej pod- numbers or letters travel.
ziemnej dotyczą metra w Warszawie, którego 8. Information regarding urban underground
eksploatację rozpoczęto w kwietniu 1995 r. transport concerns the metro in Warsaw, which
9. Dane o odpadach komunalnych dotyczą was opened in April 1995.
odpadów powstających w gospodarstwach domo- 9. Data on municipal waste concern waste
wych (z wyłączeniem pojazdów wycofanych z eks- generated by households (excluding discarded
ploatacji), a także odpadów niezawierających od- vehicles) as well as waste not containing hazardous
padów niebezpiecznych pochodzących od innych waste originating from other producers of waste,
wytwórców odpadów, które ze względu na swój which because of its character or composition is
charakter lub skład są podobne do odpadów po- similar to waste from households.
wstających w gospodarstwach domowych. Grouping of waste designated for recovery and
Grupowanie odpadów przeznaczonych do proce- disposal operations is given according to the layout
sów odzysku i unieszkodliwiania podano w układzie
funkcjonującym w organizacjach międzynarodo- functioning in international organisations (i.a. EU,
wych (m.in. UE, OECD). OECD).
10. Dane o nieczystościach ciekłych dotyczą 10. Data on liquid waste concern waste re-
nieczystości wywiezionych do oczyszczalni ścieków moved to wastewater treatment plants or dump
lub stacji zlewnych pochodzących z gospodarstw stations which comes from households, public
domowych, budynków użyteczności publicznej oraz buildings and buildings of units conducting eco-
budynków jednostek prowadzących działalność nomic activity — in case they are not discharged
gospodarczą — w przypadku gdy nie są odprowa- by sewage system.
dzane siecią kanalizacyjną. 11. Strolling-recreational parks are green areas
11. Parki spacerowo-wypoczynkowe są to te- of at least 2 ha in size, maintained for the recre-
reny zieleni o powierzchni co najmniej 2 ha, urzą- ational needs of the population, featuring roads,
dzone i konserwowane z przeznaczeniem na cele walkways, squares, benches etc.
wypoczynkowe ludności, wyposażone w drogi, aleje Lawns are areas of less than 2 ha in size, in
spacerowe, place, ławki itp. which recreational activity dominates.
Zieleńce są to obiekty o powierzchni poniżej
2 ha, w których funkcji dominuje wypoczynek. Green areas of housing estates are located
Tereny zieleni osiedlowej występują przy zabu- in residential areas and are used for the purposes
dowie mieszkaniowej, pełnią funkcję wypoczynko- of recreation, isolation and aesthetic visual appear-
wą, izolacyjną i estetyczną. ance.
12. Przyjęte do przeliczeń dane o ludności miast 12. Data on urban population based on bal-
na podstawie bilansów w 2010 r. dotyczą miast ances in 2010 applied in calculations concern urban
według podziału administracyjnego obowiązującego areas according to the administrative division valid
w dniu 31 XII 2011 r. as of 31 XII 2011.
Mieszkania Dwellings
rzecz osoby fizycznej (osób fizycznych) ujaw- of a natural person (natural persons), ex-
nione w księdze wieczystej. posed in a real-estate register, was estab-
Pojęcie wspólnoty mieszkaniowej odnosi lished.
się do budynku wielomieszkaniowego, w któ-
The notion of condominium refers to
rym część lub wszystkie lokale stanowią wy-
odrębnioną własność, potwierdzoną wpisem a block of flats, in which a part or all dwell-
do księgi wieczystej. Wspólnotę mieszkanio- ings constitute separate ownerships, con-
wą tworzy ogół właścicieli lokali (mieszkal- firmed by an entry in the land and mortg-
nych i użytkowych) w danym budynku; age register. Condominium is created by all
2) spółdzielni mieszkaniowych — mieszkania owners of dwellings (residential and business
własnościowe (zajmowane na podstawie spół- premises) in a given building;
dzielczego własnościowego prawa do lokalu 2) housing cooperatives — member-owned
mieszkalnego) lub lokatorskie (zajmowane na
podstawie stosunku najmu); dwellings (occupied on the basis of the co-
3) gmin (komunalne) — mieszkania stanowiące operative ownership right to a residential prem-
własność gminy lub powiatu (lokalnej wspólno- ise) and tenant’s dwellings (occupied on the
ty samorządowej), a także mieszkania przeka- basis of a contract of tenancy);
zane gminie, ale pozostające w dyspozycji jed- 3) gminas (municipal) — dwellings owned by
nostek użyteczności publicznej, takich jak: za- a gmina or powiat (local self-government com-
kłady opieki zdrowotnej, ośrodki pomocy spo- munity) and also dwellings transferred to a gmi-
łecznej, jednostki systemu oświaty, instytucje
kultury; na, but remaining at the disposal of public
4) zakładów pracy (sektora publicznego i prywat- utilities such as: health care facilities, social wel-
nego); fare centres, units of education system, cultural
5) towarzystw budownictwa społecznego; institutions;
6) Skarbu Państwa — mieszkania pozostające 4) companies (of public and private sector);
w zasobie lub zarządzie Agencji Nieruchomości 5) public building societies;
Rolnych, Wojskowej Agencji Mieszkaniowej oraz 6) State Treasury — dwellings remaining in the
organów administracji państwowej, np. mini-
sterstw; stock or under the management of Agricultural
7) innych podmiotów — mieszkania stanowiące Property Agency, Military Housing Agency and
własność instytucji budujących dla zysku — organs of state administration, e.g. ministries;
przeznaczone na sprzedaż (ale jeszcze nie- 7) other entities — dwellings owned by institutions
sprzedane osobom fizycznym) lub na wynajem, constructing for profit — for sale (but not yet
mieszkania stanowiące własność instytucji sold to natural persons) or for rental, dwellings
wyznaniowych, stowarzyszeń, fundacji, partii, owned by religious institutions, associations,
związków zawodowych itp.
foundations, political parties, labour unions etc.
6. Dane o mieszkaniach, na realizację których
wydano pozwolenia, których budowę rozpoczęto 6. Data regarding dwellings for which permits
oraz o mieszkaniach w budowie dotyczą miesz- have been granted, in which construction has
kań: w nowych budynkach mieszkalnych, w budyn- begun as well as dwellings under construction
kach niemieszkalnych, uzyskanych w wyniku roz- concern dwellings: in new residential buildings, in
budowy budynków (w części stanowiącej rozbudo- non-residential buildings, dwellings created as
wę), uzyskanych w wyniku przebudowy pomiesz- a result of enlarging building (the enlarged portion),
czeń niemieszkalnych. created as a result of adapting non-residential
7. Informacje o mieszkaniach, powierzchni spaces.
użytkowej mieszkań oraz o izbach oddanych
do użytkowania dotyczą mieszkań w budyn- 7. Information regarding dwellings, useful floor
kach nowo wybudowanych i rozbudowanych area of dwellings as well as regarding rooms
(w części stanowiącej rozbudowę) oraz uzyska- completed concerns dwellings in newly built and
nych w wyniku przebudowy pomieszczeń nie- expanded buildings (the enlarged portion) as well
mieszkalnych. as dwellings obtained as a result of adapting non-
Informacje o efektach: -residential spaces.
― budownictwa indywidualnego dotyczą miesz- Information regarding the results of:
kań oddanych do użytkowania przez osoby ― private construction concerns dwellings com-
fizyczne (prowadzące i nieprowadzące działal-
ności gospodarczej), fundacje, kościoły i związki pleted by natural persons (conducting or not con-
wyznaniowe, z przeznaczeniem na użytek włas- ducting economic activity), foundations, churches
ny inwestora lub na sprzedaż i wynajem; and religious associations, designed for the own
― budownictwa przeznaczonego na sprzedaż use of the investor or for sale and rent;
lub wynajem dotyczą mieszkań oddanych do ― construction for sale or rent concerns dwell-
użytkowania przez różnych inwestorów w celu ings completed by various investors in order to
osiągnięcia zysku (bez mieszkań oddanych do achieve a profit (excluding dwellings completed
użytkowania przez osoby fizyczne prowadzące by natural persons conducting economic activity
działalność gospodarczą zaliczanych do bu-
included in private construction);
downictwa indywidualnego);
― budownictwa spółdzielczego dotyczą miesz- ― cooperative construction concerns dwellings
kań oddanych do użytkowania przez spółdziel- completed by housing cooperatives, designed
nie mieszkaniowe, z przeznaczeniem dla osób for persons being members of these coopera-
będących członkami tych spółdzielni; tives;
324 Infrastruktura komunalna. Mieszkania
Infrastruktura komunalna
Municipal infrastructure
O G Ó Ł E M ................... 2005 887 886 881 887 661 857 8 450 399
TOTAL
2010 903 901 898 903 718 873 3 402 468
Poniżej 5000 ............................ 326 325 324 326 194 324 — 241 83
Below
10000— 19999 ...................... 187 187 187 187 170 186 — 43 143
20000— 49999 ...................... 135 135 135 135 133 135 — 19 116
100000—199999 ..................... 23 23 23 23 23 23 — — 23
a Dane dotyczą sieci i przyłączy zarządzanych lub administrowanych przez jednostki sektora publicznego. b Sieć roz-
dzielcza i kolektory.
a Data concern network and connections managed or administrated by public sector entities. b Distribution network and
collectors.
328 Infrastruktura komunalna. Mieszkania
Odbiorcy (stan w dniu 31 XII) w tys. 13648 14179 14374 14401 Consumers (as of 31 XII) in thous.
Miasta ................................................... 8997 9409 9545 9545 Urban areas
Wieś ..................................................... 4651 4769 4829 4856 Rural areas
Zużycie (w ciągu roku) Consumption (during the year)
W GWh ................................................. 26565 29774 29153 28445 In GWh
miasta ............................................... 16765 18406 17735 17086 urban areas
wieś ................................................... 9800 11368 11418 11359 rural areas
W kWh: In kWh:
miasta: na 1 mieszkańca ................... 715 785 761 735 urban areas: per capita
na 1 odbiorcęa ...................... 1863 1956 1858 1790 per consumer a
wieś — na 1 odbiorcęa ...................... 2107 2384 2364 2339 rural areas — per consumer a
TABL. 6 (223). SIEĆ GAZOWA ORAZ ODBIORCY I ZUŻYCIE GAZU Z SIECI W GOSPODARSTWACH DOMOWYCH
Stan w dniu 31 XII
GAS SUPPLY NETWORK AS WELL AS CONSUMERS AND CONSUMPTION OF GAS
FROM GAS SUPPLY SYSTEM IN HOUSEHOLDS
As of 31 XII
a W tym sieć przesyłowa — 20351 km (3179 km w miastach i 17173 km na wsi). b Dane dotyczą sieci i przyłączy zarzą-
dzanych lub administrowanych przez jednostki sektora publicznego. c Łącznie z odbiorcami korzystającymi z gazomierzy
zbiorczych. d W jednostkach naturalnych, według których rozliczano odbiorców. e—h Zużycie gazu w jednostkach energii:
e — 40281 GWh, f — 31729 GWh, g — 1365 kWh, h — 8552 GWh.
a Of which transmission network — 20351 km (3179 km in urban areas and 17173 km in rural areas). b Data concern
network and connections managed or administrated by public sector entities. c Including consumers connected to collective
gas-meters. d Consumption of gas in natural units on the basis of which settlements with consumers occured. e—h Con-
sumption of gas in energy units: e — 40281 GWh, f — 31729 GWh, g — 1365 kWh, h — 8552 GWh.
Municipal infrastructure. Dwellings 329
KOMUNIKACJA NAZIEMNA
GROUND TRANSPORT
Sieć komunikacyjna — linie w km ............ 54029 56287 54174 54952 Transport network — lines in km
w tym sektor publiczny ...................... 10206 10324 10228 10218 of which public sector
tramwaje — sektor publiczny ................ 3631 3620 3383 3377 trams — public sector
Miejsca w wozach w tys. .......................... 1763 1860 1734 1723 Seats in vehicles in thous.
w tym sektor publiczny ...................... 1170 1146 1128 1129 of which public sector
tramwaje — sektor publiczny ................ 470 481 473 460 trams — public sector
w ciągu roku ......................................... 3994,5 3904,9 3620,9 3711,1 during the year
w ciągu roku ......................................... 93,4 140,2 113,1 147,7 during the year
a Dane dotyczą przedsiębiorstw i zakładów komunikacji miejskiej, w których liczba pracujących przekracza 9 osób.
b Dane szacunkowe. c Występuje tylko sektor publiczny — własność jednostek samorządu terytorialnego.
a Data concern urban transport enterprises and companies employing more than 9 persons. b Estimated data. c Operate
exclusively within the public sector — local government units ownership.
330 Infrastruktura komunalna. Mieszkania
Odpady komunalne zebranea w tys. t ........... 9352 10040 9474 10330b Municipal waste collected a in thous. t
w tym z gospodarstw domowych ... 6493 6892 7139 8240 of which from households
w tym selektywnie ............................. 295 860 1275 2049 of which separately
w tym sektor publiczny .......................... 4147 4005 3612 3756 of which public sector
w tym własność jednostek samo- of which local government units
rządu terytorialnego ....................... 3769 3770 3196 3279 ownership
Przeznaczone do procesów odzysku designated for recovery and disposal
i unieszkodliwiania: operations:
recyklingu ............................................. 367 1783 1499 2180 recycling
kompostowania lub fermentacji ............. 318 790 1231 1154 composting or fermentation
przekształcania termicznego ................. 44 39 766 1560 incineration
składowania .......................................... 8623 7428 5979 5437 landfilling
Czynne składowiska kontrolowane (stan Controlled landfill sites in operation (as of
w dniu 31 XII): 31 XII):
liczba ........................................................ 1025 633 431 394 number
powierzchnia w ha .................................... 3360 2479 1944 1927 area in ha
w tym sektor publiczny .......................... 2846 2068 1584 1518 of which public sector
w tym własność jednostek samo- of which local government units
rządu terytorialnego ....................... 2788 1991 1486 1405 ownership
Zrekultywowana powierzchnia kontrolowa- Reclaimed area of controlled landfill sites
nych składowisk (w ciągu roku) w ha ........ 37 112 58 99 (during the year) in ha
czynnych .................................................. 4,1 28 25 54 in operation
w tym sektor publiczny — własność of which public sector — local govern-
jednostek samorządu terytorialnego 4,1 25 24 36 ment units ownership
o zakończonej eksploatacji (zamkniętych) 33 84 33 45 not operational (closed)
a Dane szacunkowe. b W wyniku zmian w systemie gospodarowania odpadami komunalnymi (od 1 VII 2013 r. gminy
objęły systemem wszystkich właścicieli nieruchomości) pozycja obejmuje odpady odebrane od wszystkich mieszkańców
i uznawana jest za odpady wytworzone.
a Estimated data. b As a result of changes in municipal waste management system (since 1 VII 2013 gminas covered all
real estate owners with the system) the item includes waste collected from all inhabitants and is considered to be waste
generated.
Nieczystości ciekłea wywiezione w dam3 ...... 18219 24650 23143 22888 Liquid wastea removed in dam3
w tym z gospodarstw domowych .......... 10615 16185 15552 15495 of which from households
w tym sektor publiczny ............................. 6588 7697 6275 6109 of which public sector
w tym własność jednostek samorządu of which local government units owner-
terytorialnego .................................... 6354 7419 6065 5835 ship
Zbiorniki bezodpływowe w tys. (stan w dniu
31 XII) ...................................................... 2484 2407 2257 2192 Septic tanks in thous. (as of 31 XII)
Indywidualne przydomowe oczyszczalnie Independent wastewater treatment facilities
ścieków w tys. (stan w dniu 31 XII) ........... 27,9 80,6 154,9 181,3 in thous. (as of 31 XII)
O G Ó Ł E M w tys. ha ...... 52,7 46,7 57,7 48,3 57,1 47,4 57,5 47,7 T O T A L in thous. ha
parki spacerowo-wypo-
czynkowe .................... 21,3 17,1 22,4 17,1 22,8 17,1 23,0 17,4 strolling-recreational parks
zieleńce .......................... 8,9 7,2 10,0 7,5 10,1 7,4 10,3 7,5 lawns
NA 1 MIESZKAŃCAb w m2 13,8 19,9 15,0 20,6 14,8 20,4 14,9 20,5 PER CAPITAb in m2
Mieszkania
Dwellings
OGÓŁEM
TOTAL
Mieszkania w tys. ....................... 12524 8365 4159 13495 9106 4390 Dwellings in thous.
Mieszkania w tys. ....................... 11633b 7876 3757 12518c 8586 3932 Dwellings in thous.
Izby w mieszkaniach w tys. ........ 43004 27629 15375 46902 30487 16415 Rooms in dwellings in thous.
Ludność w mieszkaniach w tys. 37801 23262 14539 38121 23185 14937 Population in dwellings in thous.
a Dane dotyczące mieszkań zamieszkanych (stale i czasowo) nie obejmują mieszkań wykorzystywanych wyłącznie do
prowadzenia działalności gospodarczej. b, c Ponadto mieszkania zamieszkane czasowo: b — 131 tys. (79 tys. w miastach
i 52 tys. na wsi), c — 8 tys. (7 tys.w miastach i 1 tys. na wsi).
a Data concerning inhabited (permanently and temporarily) dwellings exclude dwellings used exclusively for conducting
economic activity. b, c Moreover, dwellings inhabited temporarily: b — 131 thous. (79 thous. in urban areas and 52 thous.
in rural areas), c — 8 thous. (7 thous. in urban areas and 1 thous. in rural areas).
332 Infrastruktura komunalna. Mieszkania
na 100 mieszkań .................... 114,6 113,8 116,3 108,4 106,5 112,4 per 100 dwellings
liczba izb w mieszkaniu .......... 3,70 3,51 4,09 3,83 3,60 4,36 number of rooms in a dwelling
1 mieszkania ....................... 68,6 60,8 84,9 72,4 63,7 92,0 per dwelling
na 1 osobę .......................... 21,0 20,5 21,9 23,8 23,6 24,0 per person
1 mieszkanie ....................... 3,25 2,95 3,87 3,05 2,70 3,80 per dwelling
1 izbę .................................. 0,88 0,84 0,95 0,80 0,75 0,88 per room
a Dane dotyczące mieszkań zamieszkanych (stale i czasowo) nie obejmują mieszkań wykorzystywanych wyłącznie do
prowadzenia działalności gospodarczej. d Bez mieszkań o nieustalonej liczbie izb i o nieustalonej powierzchni użytkowej.
a Data concerning inhabited (permanently and temporarily) dwellings exclude dwellings used exclusively for conducting
economic activity. d Excluding dwellings with unknown number of rooms and with unknown useful floor area.
Izby w mieszkaniach w tys. .............. 47122 51279 52875 53406 Rooms in dwellings in thous.
a Zamieszkane i niezamieszkane. b Łącznie z innymi podmiotami, patrz uwagi ogólne, ust. 5, pkt 7) na str. 323.
U w a g a. Dane opracowano na podstawie bilansu zasobów mieszkaniowych oraz badania cyklicznego, przeprowadza-
nego co 2 lata.
a Inhabited and uninhabited. b Including other entities, see general notes, item 5, point 7) on page 323.
N o t e. Data are compiled on the basis of the balance of dwelling stocks and periodic survey conducted every two years.
334 Infrastruktura komunalna. Mieszkania
Mieszkania, na realizację których wy- Dwellings for which permits have been
dano pozwolenia .............................. 125,4 175,0 138,8 156,9 granted
Przeznaczone na sprzedaż lub wynajem 55,3 53,5 56,5 59,1 For sale or rent
Społeczne czynszowe ............................. 4,2 3,1 1,3 1,7 Public building society
Przeznaczone na sprzedaż lub wynajem 163,6 158,6 159,6 165,0 For sale or rent
Społeczne czynszowe ............................. 12,1 8,9 3,7 4,9 Public building society
a Przeciętne roczne.
a Annual averages.
336 Infrastruktura komunalna. Mieszkania
Przeznaczone na sprzedaż lub wynajem 66,4 66,2 60,9 59,6 For sale or rent
Społeczne czynszowe ............................. 50,0 49,4 48,8 50,6 Public building society
a Przeciętne roczne.
a Annual averages.
O G Ó Ł E M .......... 2005 114066 63279 0,5 2,9 7,2 89,4 50787 8,2 29,9 40,3 21,6
TOTAL
2010 135835 70441 0,5 2,7 5,6 91,2 65394 6,1 31,4 38,1 24,4
2013 145136 81228 0,9 3,8 6,5 88,8 63908 7,3 35,3 36,7 20,7
2014 143166 76129 0,8 4,4 7,0 87,8 67037 7,4 35,1 37,5 20,0
Miasta ................... 2005 77711 29684 0,9 4,4 9,9 84,8 48027 8,4 30,0 40,8 20,8
Urban areas
2010 86118 26678 1,0 5,4 9,2 84,4 59440 6,2 32,5 39,0 22,3
2013 88469 29532 2,0 8,1 11,5 78,4 58937 7,5 36,4 37,3 18,8
2014 90010 28216 1,9 9,9 12,7 75,5 61794 7,5 36,5 37,9 18,1
Wieś ..................... 2005 36355 33595 0,1 1,5 4,8 93,6 2760 3,7 29,1 31,4 35,8
Rural areas
2010 49717 43763 0,2 1,1 3,4 95,3 5954 5,1 20,4 28,9 45,6
2013 56667 51696 0,2 1,3 3,7 94,8 4971 5,2 22,8 28,8 43,2
2014 53156 47913 0,2 1,1 3,6 95,1 5243 5,8 19,9 32,3 42,0
DZIAŁ XII CHAPTER XII
EDUKACJA I WYCHOWANIE EDUCATION
7. Szkoły (z wyjątkiem szkół wyższych) i placówki 7. Schools (with the exception of higher education
mogą być publiczne, niepubliczne oraz niepubliczne institutions) and establishments can be public, non-
o uprawnieniach szkół publicznych. Szkoła niepu- public and non-public with the competence of
bliczna może uzyskać uprawnienia szkoły publicznej, a public school. A non-public school can obtain the
jeżeli realizuje minimum programowe oraz stosuje competence of a public school, if it implements the
zasady klasyfikowania i promowania uczniów ustalo- minimum programme as well as applies the prin-
ne przez Ministra Edukacji Narodowej, umożliwiające ciples of classifying and promoting pupils and students
uzyskanie świadectw lub dyplomów państwowych. as established by the Minister of National Education,
Jednostki administracji centralnej (rządowej) i jed- allowing students to obtain state certificates or dip-
nostki samorządu terytorialnego mogą prowadzić lomas. Central (government) administration units and
tylko szkoły publiczne. Szkoły podstawowe i gim- local government units can administer public schools
nazja mogą być tylko publiczne lub niepubliczne only. Primary schools and lower secondary schools
o uprawnieniach szkół publicznych. can be public schools or non-public schools with the
Szkoły wyższe mogą być publiczne i niepublicz- competence of public schools only.
ne; uczelnie niepubliczne tworzone są na podsta- Tertiary education can be public and non-public;
wie zezwolenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyż- non-public higher education institutions are estab-
szego. lished on the basis of a permit of the Minister
8. Szkoły dla dzieci i młodzieży (łącznie ze of Science and Higher Education.
specjalnymi) obejmują: 8. Schools for children and youth (including
1) szkoły podstawowe, w tym szkoły sportowe special schools) include:
i mistrzostwa sportowego (bez szkół specjal- 1) primary schools, of which sports schools and
nych), szkoły filialne (bez szkół specjalnych), athletic schools (excluding special schools),
szkoły artystyczne niedające uprawnień za- branch schools (excluding special schools), art
wodowych (bez szkół specjalnych), realizują- schools not leading to professional certification
ce jednocześnie program szkoły podstawo- (excluding special schools) simultaneously con-
wej; ducting a primary school programme;
2) gimnazja, w tym szkoły sportowe i mistrzostwa 2) lower secondary schools, of which sports
schools and athletic schools (excluding special
sportowego (bez szkół specjalnych);
schools);
3) zasadnicze szkoły zawodowe;
3) basic vocational schools;
4) licea ogólnokształcące, w tym szkoły sportowe
4) general secondary schools, of which sports
i mistrzostwa sportowego (bez szkół specjal- schools and athletic schools (excluding special
nych); schools);
5) uzupełniające licea ogólnokształcące na pod- 5) supplementary general schools based on the
budowie programowej zasadniczej szkoły za- programme of basic vocational school — in the
wodowej — w latach szkolnych 2004/05— 2004/05—2013/14 school years;
—2013/14; 6) specialized secondary schools — in the
6) licea profilowane — w latach szkolnych 2002/03—2013/14 school years;
2002/03—2013/14; 7) technical secondary schools;
7) technika; 8) supplementary technical schools based on the
8) technika uzupełniające na podbudowie pro- programme of basic vocational school — in the
gramowej zasadniczej szkoły zawodowej — 2004/05—2013/14 school years;
w latach szkolnych 2004/05—2013/14; 9) general art schools leading to professional
9) ogólnokształcące szkoły artystyczne dające certification (excluding special schools);
uprawnienia zawodowe (bez szkół specjalnych); 10) special job-training schools.
10) szkoły specjalne przysposabiające do pracy. 9. Post-secondary schools — educating in
9. Szkoły policealne — kształcące w formie day, evening, weekend and full-time programmes
dziennej, wieczorowej, zaocznej i stacjonarnej — form — include:
obejmują: 1) post-secondary schools (1-, 2- or 3-year), in-
1) szkoły policealne (1-, 2- lub 3-letnie), łącznie ze cluding special schools;
szkołami specjalnymi; 2) foreign language teacher training colleges
2) nauczycielskie kolegia języków obcych (3-let- (3-year) as well as teacher training colleges
nie) oraz kolegia nauczycielskie (3-letnie), w któ- (3-year), in which graduates do not receive the
rych absolwentom nie nadaje się tytułu licencjata; title of licentiate;
3) kolegia pracowników służb społecznych (3-let- 3) colleges of social work (3-year) — since the
nie) — od roku szkolnego 2005/06. 2005/06 school year.
10. Szkoły wyższe realizują kształcenie w formie 10. Tertiary education (university level) includes
studiów stacjonarnych i niestacjonarnych. Informa- full-time and part-time programmes. Data regarding
cje z zakresu szkół wyższych: tertiary education:
1) podaje się łącznie z nauczycielskimi kolegia- 1) include foreign language teacher training col-
mi języków obcych i kolegiami nauczycielskimi, leges and teacher training colleges in which
w których absolwentom nadaje się tytuł licen- graduates receive the title of licentiate;
cjata; 2) include foreigners studying in Poland (of which
2) obejmują cudzoziemców studiujących w Polsce studying at organizational units of Polish higher
(w tym studiujących w jednostkach zamiejsco- education institutions operating abroad);
wych polskich uczelni za granicą); 3) do not include Poles studying abroad (with an
3) nie obejmują Polaków studiujących za granicą exception of persons at organizational units
(z wyjątkiem osób studiujących w jednostkach of Polish higher education institutions operating
zamiejscowych polskich uczelni za granicą). abroad).
Education 339
Podział szkół wyższych według typów szkół The division of higher education institutions by
opracowano na podstawie grupowania stosowane- type of institution was based on the grouping
go przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższe- applied by the Ministry of Science and Higher
go dla szkół publicznych. W podziale tym do typu Education with regard to public schools. In this
„wyższe szkoły” zaliczono zarówno szkoły mające division, the category of ”higher education schools”
w nazwie własnej „wyższa szkoła”, jak też „uniwer- comprises both the schools whose proper name
sytet” lub „akademia”: rolnicza, ekonomiczna, peda- includes the phrase ”higher school” and those con-
gogiczna, artystyczna i teologiczna. taining in their proper name the word ”university” or
11. Szkoły dla dorosłych — kształcące w for- ”academy” — of agriculture, economics, pedagogy,
mie stacjonarnej, zaocznej i na odległość — obej- arts and theology.
mują: 11. Schools for adults — educating in full time,
1) szkoły podstawowe dla dorosłych;
in weekend and in distance form — include:
2) gimnazja dla dorosłych;
3) zasadnicze szkoły zawodowe dla dorosłych — 1) primary schools for adults;
od roku szkolnego 2012/13 brak naboru do klas 2) lower secondary schools for adults;
pierwszych; 3) basic vocational schools for adults — since
4) licea ogólnokształcące dla dorosłych; the 2012/13 school year there has been no
5) uzupełniające licea ogólnokształcące dla doro- recruitment to the 1st grade;
słych na podbudowie programowej zasadniczej 4) general secondary schools for adults;
szkoły zawodowej — w latach szkolnych 5) supplementary general schools for adults based
2004/05—2013/14; on the programme of basic vocational school —
6) licea profilowane dla dorosłych — od roku in the 2004/05—2013/14 school years;
szkolnego 2012/13 brak naboru do klas pierw- 6) specialized secondary schools for adults —
szych; since the 2012/13 school year there has been
7) technika dla dorosłych — od roku szkolnego no recruitment to the 1st grade;
2012/13 brak naboru do klas pierwszych; 7) technical secondary schools for adults — since
8) technika uzupełniające dla dorosłych na podbu- the 2012/13 school year there has been no
dowie programowej zasadniczej szkoły zawo- recruitment to the 1st grade;
dowej — od roku szkolnego 2013/14 brak nabo- 8) supplementary technical schools for adults based
ru do klas pierwszych. on the programme of basic vocational school —
12. Prezentowane dane o nauczaniu języka since the 2013/14 school year there has been
mniejszości narodowych i etnicznych oraz języ- no recruitment to the 1st grade.
ka regionalnego obejmują samodzielne szkoły dla 12. Data on teaching language of national and
dzieci i młodzieży mniejszości narodowych i etnicz-
ethnic minorities as well as regional language
nych oraz posługujących się językiem regional-
nym, jak również szkoły i zespoły międzyszkolne, include independently operating schools for chil-
w których organizowane są dodatkowe zajęcia dren and youth of national and ethnic minorities
z nauczania tych języków. as well as students using regional language, as
13. Szkoły specjalne organizowane są dla dzie- well as schools and interschool groups, in which
ci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyj- additional language classes are organized.
nymi, w tym dla młodzieży niepełnosprawnej. 13. Special schools are organized for disabled
Kształcenie może być realizowane w systemie children and youth with special educational needs.
szkolnym lub w formie indywidualnej. Kształcenie Education may be conducted within the school
specjalne odbywa się w szkołach ogólnodostęp- system or individually. Education occurs in main-
nych (w których tworzone są oddziały specjalne lub stream schools (in which special or integrational
klasy integracyjne i ogólnodostępne), w funkcjonu- and mainstream sections are established), in spe-
jących samodzielnie szkołach specjalnych oraz cial schools operating independently as well as in
w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, special educational care centres, other educational
innych placówkach oświatowo-wychowawczych lub institutions or in the units performing health care
w placówkach wykonujących działalność leczniczą activites (including health resort treatment).
(łącznie z zakładami lecznictwa uzdrowiskowego). 14. Special education care centres are facilities
14. Specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze są for disabled children and youth, aged 3 and more
to placówki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej who, for reasons of their disability, cannot attend
w wieku 3 lat i więcej, które z racji niepełnosprawności regular nursery schools or schools.
nie mogą uczęszczać do przedszkola lub szkoły. 15. Youth education centres are intended for
15. Młodzieżowe ośrodki wychowawcze prze- socially maladjusted youth. The goal of the centres
znaczone są dla młodzieży niedostosowanej spo- is to eliminate the causes and manifestations of the
łecznie. Zadaniem ośrodków jest eliminowanie przy-
social maladjustment as well as to prepare the
czyn i przejawów niedostosowania społecznego oraz
przygotowanie wychowanków do samodzielnego young people for independent life, compliant with
życia, zgodnie z normami prawnymi i społecznymi. legal and social norms.
16. Młodzieżowe ośrodki socjoterapii są pla- 16. Youth social therapy centres are centres
cówkami dla młodzieży niedostosowanej społecz- intended for socially maladjusted youth having
nie, z zaburzeniami zachowania i zagrożonej uza- behavioural disorders and susceptible to addiction
leżnieniem w stopniu utrudniającym realizację za- to a degree affecting performance of life tasks with-
dań życiowych bez udzielenia specjalnej pomocy. out receiving special assistance.
17. Ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze są 17. Rehabilitation-education centres are facil-
placówkami umożliwiającymi dzieciom i młodzieży ities making it possible for children and youth with
z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim a profound mental retardation to meet their obliga-
realizację obowiązku szkolnego poprzez uczestnic- tion to receive an education through participating in
two w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych. rehabilitation-education classes.
340 Edukacja i wychowanie
18. Dane o nauczycielach, poza nauczycielami 18. Data regarding teachers, excluding academ-
akademickimi, dotyczą nauczycieli (łącznie z nau- ic teachers, concern teachers (including teachers of
czycielami religii) zatrudnionych przy realizacji religion) employed in obligatory teaching pro-
obowiązujących zajęć edukacyjnych, tj. bez wy- grammes, i.e., excluding community centre educa-
chowawców świetlic, bibliotekarzy, prowadzących tors and librarians conducting exclusively extracur-
wyłącznie zajęcia pozalekcyjne itp. ricular activities, etc.
Dane o nauczycielach akademickich dotyczą za- Data regarding academic teachers concern the
trudnionych na stanowiskach: profesora, docenta, positions of: professor, assistant professor, tutor
adiunkta, asystenta oraz zatrudnionych na pozo- and assistant lecturer as well as other didactic
stałych stanowiskach dydaktycznych: starszego positions: senior lecturer, lecturer, lector, instructor
wykładowcy, wykładowcy, lektora, instruktora, a od and since the 2006/07 academic year also qualified
roku akademickiego 2006/07 także dyplomowane- librarian and qualified scientific documentation and
go bibliotekarza i dyplomowanego pracownika information staff.
dokumentacji i informacji naukowej. Data regarding teachers concern full-time and
Dane o nauczycielach dotyczą pełnozatrudnio- part-time paid employees in terms of full-time
nych i niepełnozatrudnionych w przeliczeniu na paid employees.
pełnozatrudnionych.
19. Data regarding:
19. Dane dotyczące:
1) pre-primary education, schools (excluding higher
1) wychowania przedszkolnego, szkół (poza szko-
łami wyższymi) oraz od roku szkolnego 2008/09 education institutions) as well as since the
— specjalnych ośrodków szkolno-wychowaw- 2008/09 school year — special education care
czych, młodzieżowych ośrodków wychowaw- centres, youth education centres, youth social
czych, młodzieżowych ośrodków socjoterapii, therapy centres and rehabilitation-education
ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych, wy- centres, extracurricular education as well as
chowania pozaszkolnego oraz internatów i burs boarding schools and dormitories concern the
podano według stanu na początku roku szkol- beginning of the school year; data concerning
nego; dane o absolwentach — na koniec roku graduates — the end of the school year;
szkolnego; 2) tertiary education are presented as of 30 XI;
2) szkół wyższych prezentuje się według stanu students are indicated correspondingly on the
w dniu 30 XI; studenci są wykazywani tyle razy, number of fields of education which they study;
na ilu kierunkach studiują; dane o absolwen- data regarding graduates concern the number
tach dotyczą liczby wydanych dyplomów ukoń- of diplomas issued at the end of studies. Gradu-
czenia studiów wyższych; absolwenci wykazani ates are shown from the academic year.
są z roku akademickiego. 20. Extramural graduates occur only in post-
20. Absolwenci eksterni występują wyłącznie -secondary schools and schools for adults.
w szkołach policealnych i w szkołach dla dorosłych. 21. Enrolment rate:
21. Współczynnik skolaryzacji:
1) gross is the relation of the number of people
1) brutto jest to relacja liczby osób uczących się
studying (as of the beginning of the school
(stan na początku roku szkolnego) na danym
poziomie kształcenia (niezależnie od wieku) do year) at a given educational level (regardless
liczby ludności (stan w dniu 31 XII) w grupie of age) to the population (as of 31 XII) in the
wieku określonej jako odpowiadająca temu po- age group defined as corresponding to this edu-
ziomowi nauczania; cational level;
2) netto jest to relacja liczby osób uczących się 2) net is the relation of the number of people
(stan na początku roku szkolnego) na danym studying (as of the beginning of the school year)
poziomie kształcenia (w danej grupie wieku) do at a given educational level (within a given age
liczby ludności (stan w dniu 31 XII) w grupie group) to the population (as of 31 XII) in the age
wieku określonej jako odpowiadająca temu po- group defined as corresponding to this educa-
ziomowi nauczania. tional level.
22. W roku szkolnym 2014/15 do obliczenia rela- 22. In the 2014/15 school year, for calculating the
cji w grupie wieku 6—12 lat odpowiadającej pozio- ratio corresponding to primary educational level in
mowi kształcenia podstawowego (tabl. 3 i 4) przyję- the 6—12 age group (tables 3 and 4), the half of the
to za podstawę (mianownik) połowę liczby ludności population for the age of 6 as of 31 XII 2014, was
dla wieku 6 lat według stanu w dniu 31 XII 2014 r., used as the base (denominator), also used in the
uwzględnioną również w grupach wieku 5—6 lat 5—6 age group (table 4) as well as in 3—6 and 6
(tabl. 4) oraz 3—6 lat i 6 lat (tabl. 38) przy wycho- age groups (table 38) for pre-primary education.
waniu przedszkolnym.
23. A boarding school is a foster and educa-
23. Internat to placówka opiekuńczo-wychowaw-
tional facility designated for youth attending general
cza przeznaczona dla młodzieży uczęszczającej do
szkół ogólnokształcących i zawodowych zlokalizo- and vocational schools located outside their place
wanych poza stałym miejscem zamieszkania. of permanent residence. A dormitory is an inter-
Bursa to międzyszkolna placówka pełniąca funkcję school facility serving as a boarding school.
internatu. 24. The information presented, excluding the
24. Prezentowane informacje, z wyjątkiem da- data on higher education institutions, since the
nych o szkołach wyższych, od roku szkolnego 2007/08 school year (in the case of graduates —
2007/08 (a w przypadku absolwentów — od roku since the 2006/07 school year) has been complet-
szkolnego 2006/07) opracowano na podstawie ed on the basis of the Educational Information
systemu informacji oświatowej administrowanego System administered by the Ministry of National
przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Education.
Education 341
Dane zbiorcze
Aggregated data
SZKOŁY
SCHOOLS
Szkoły: Schools:
podstawowe ........................................ 14572 13922 13442 13525 primary
gimnazja .............................................. 7031 7278 7412 7443 lower secondary
specjalne przysposabiające do pracy 286 428 469 480 special job-training
zasadnicze zawodowe ........................ 1778 1763 1708 1712 basic vocational
licea ogólnokształcące ........................ 2485 2360 2311 2286 general secondary
uzupełniające licea ogólnokształcące 87 87 1 x supplementary general secondary
licea profilowane ................................. 1530 438 210 x specialized secondary
technika ............................................... 2668 2102 1995 1957 technical secondary
technika uzupełniające ........................ 234 102 53 x supplementary technical secondary
artystyczne ogólnokształcące a ............. 99 115 121 122b general art a
policealne ............................................ 3731 2941 2467 2382 post-secondary
wyższe ................................................ 445 460 438 434 tertiary
dla dorosłych ....................................... 4127 3743 2913 2387 for adults
podstawowe ..................................... 10 5 4 3 primary
gimnazja .......................................... 130 164 200 192 lower secondary
zasadnicze zawodowe ..................... 119 112 80 9 basic vocational
licea ogólnokształcące ..................... 1162 1268 1693 1705 general secondary
uzupełniające licea ogólnokształcące 954 1331 329 x supplementary general secondary
licea profilowane .............................. 98 66 33 11 specialized secondary
technika ........................................... 851 139 89 66 technical secondary
technika uzupełniające .................... 803 658 485 401 supplementary technical secondary
NAUCZYCIELE d w tys.
TEACHERS d in thous.
Szkoły: Schools:
podstawowe ........................................ 187,5 176,3 169,8 180,4 primary
gimnazja .............................................. 114,5 109,4 100,5 100,7 lower secondary
zasadnicze zawodowee ...................... 12,4 17,2 15,0 16,4 basic vocational e
licea ogólnokształcącef ........................ 47,2 50,3 41,8 42,4 general secondary f
licea profilowane .................................. 11,0 2,9 0,5 0,0 specialized secondary
technika fg ............................................. 34,0 47,4 43,3 46,3 technical secondary f g
policealne ............................................ 10,8 9,7 8,2 7,9 post-secondary
wyższeh ............................................... 99,4 103,5 98,5 96,5 tertiary h
a Dające uprawnienia zawodowe. b Ponadto 163 szkoły artystyczne realizujące wyłącznie kształcenie artystyczne. c Bez
pomieszczeń w szkołach dla dorosłych i specjalnych. d—g Łącznie ze szkołami: d — dla dorosłych; w roku szkolnym
2005/06 bez nauczycieli pracujących w zespołach szkół, e — specjalnymi przysposabiającymi do pracy, f — uzupełniają-
cymi odpowiednio: liceami ogólnokształcącymi do roku szkolnego 2013/14 i technikami, g — artystycznymi ogólnokształcą-
cymi dającymi uprawnienia zawodowe. h Nauczyciele akademiccy.
a Leading to professional certification. b Moreover, 163 art schools providing art education only. c Excluding classrooms
in schools for adults and in special schools. d—g Including: d — schools for adults; in the 2005/06 school year excluding
teachers working in complexes of schools, e — special job-training schools, f — supplementary schools respectively:
general secondary schools until the 2013/14 school year and technical secondary schools, g — general art schools
leading to professional certification. h Academic teachers.
342 Edukacja i wychowanie
ABSOLWENCI w tys.
GRADUATES in thous.
Szkoły: Schools:
podstawowe ........................................ 476,7 378,4 351,5 . primary
gimnazja .............................................. 527,1 412,3 366,6 . lower secondary
specjalne przysposabiające do pracy 0,4 1,8 2,3 . special job-training
zasadnicze zawodowe ........................ 75,7 75,0 42,9 . basic vocational
licea ogólnokształcące ........................ 235,2 208,3 183,9 . general secondary
uzupełniające licea ogólnokształcące 0,7 0,8 0,0 . supplementary general secondary
licea profilowane ................................. 69,0 12,4 4,5 . specialized secondary
technika ............................................... 113,4 124,4 113,3 . technical secondary
technika uzupełniające ........................ x 0,9 0,6 . supplementary technical secondary
artystyczne ogólnokształcącea ............ 2,4 2,3 2,2l . general art a
policealne ............................................ 104,3 82,0 83,9 . post-secondary
wyższe ................................................ 394,0 497,5 424,6 . tertiary
dla dorosłych ....................................... 103,0 71,1 57,1 . for adults
podstawowe .................................... 0,0 0,0 0,0 . primary
gimnazja .......................................... 2,8 4,1 4,1 . lower secondary
zasadnicze zawodowe ..................... 2,2 1,4 0,4 . basic vocational
licea ogólnokształcące ..................... 45,4 24,6 42,6 . general secondary
uzupełniające licea ogólnokształcące 10,4 30,7 2,1 . supplementary general secondary
licea profilowane .............................. 1,5 1,6 0,6 . specialized secondary
technika ........................................... 40,6 1,3 0,8 . technical secondary
technika uzupełniające .................... x 7,4 6,4 . supplementary technical secondary
a Dające uprawnienia zawodowe. i Dotyczy dzieci objętych obowiązkową edukacją w placówkach wychowania przed-
szkolnego, ujętych również w tabl. 38 na str. 370. k W tym 193,8 tys. dzieci 6-letnich realizujących obowiązek szkolny.
l Ponadto realizujących wyłącznie kształcenie artystyczne w szkołach artystycznych odpowiednio: 9,6 tys. uczniów
i 1,0 tys. absolwentów.
Ź r ó d ł o: dane — z wyjątkiem szkół wyższych — Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a Leading to professional certification. i Concerns children attending obligatory pre-primary education establishments,
also described in table 38 on page 370. k Of which 193,8 thous. 6-year-old pupils obliged to compulsory education.
l Moreover, providing art education only respectively: 9,6 thous. students and 1,0 thous. graduates.
S o u r c e: data — with the exception of the higher education institutions — of the Ministry of National Education.
Education 343
Szkoły podstawowe ............................ 13442 13525 2152,6 2306,1 351,5 Primary schools
Jednostki administracji centralnej (rzą- Central (government) administration
dowej) ............................................... 41 38 5,2 5,2 0,8 units
Jednostki samorządu terytorialnego ...... 11841 11793 2049,6 2188,8 335,9 Local government units
Stowarzyszenia i inne organizacje społeczne 1017 1043 52,4 56,8 8,5 Associations and other social organizations
Organizacje wyznaniowe ...................... 93 99 13,2 14,4 2,0 Religious organizations
Pozostałe .............................................. 450 552 32,2 40,8 4,4 Others
Gimnazja .............................................. 7412 7443 1124,0 1092,8 366,6 Lower secondary schools
Jednostki administracji centralnej (rzą- Central (government) administration
dowej) ............................................... 34 34 0,7 0,6 0,3 units
Jednostki samorządu terytorialnego ...... 6463 6452 1062,0 1027,7 346,9 Local government units
Stowarzyszenia i inne organizacje społeczne 459 477 26,7 27,4 8,4 Associations and other social organizations
Organizacje wyznaniowe ...................... 141 145 18,4 19,2 5,9 Religious organizations
Pozostałe .............................................. 315 335 16,2 17,8 5,0 Others
Zasadnicze szkoły zawodowea ........... 2177 2192 195,4 201,0 45,2 Basic vocational schoolsa
Jednostki administracji centralnej (rzą- Central (government) administration
dowej) ................................................ 54 54 1,6 1,7 0,4 units
Jednostki samorządu terytorialnego ...... 1903 1897 178,2 181,9 41,4 Local government units
Stowarzyszenia i inne organizacje społeczne 108 118 6,4 7,0 1,4 Associations and other social organizations
Organizacje wyznaniowe ...................... 19 19 0,6 0,6 0,2 Religious organizations
Pozostałe .............................................. 93 104 8,6 9,8 1,9 Others
Licea ogólnokształcące .....................
b 2312 2286 547,1 523,8 183,9 General secondary schoolsb
Jednostki administracji centralnej (rzą- Central (government) administration
dowej) ............................................... 2 2 0,2 0,2 0,1 units
Jednostki samorządu terytorialnego ...... 1811 1778 512,5 488,0 172,9 Local government units
Stowarzyszenia i inne organizacje społeczne 189 188 10,5 10,2 3,4 Associations and other social organizations
Organizacje wyznaniowe ...................... 90 88 9,3 9,3 3,0 Religious organizations
Pozostałe .............................................. 220 230 14,6 16,0 4,5 Others
Licea profilowane ............................... 210 x 6,0 x 4,5 Specializet secondary schools
Jednostki samorządu terytorialnego ...... 194 x 5,7 x 4,3 Local government units
Stowarzyszenia i inne organizacje społeczne 5 x 0,1 x 0,0 Associations and other social organizations
Organizacje wyznaniowe ...................... 1 x 0,0 x — Religious organizations
Pozostałe .............................................. 10 x 0,3 x 0,2 Others
Technika .............................................
c 2169 2079 528,5 522,7 116,2 Technical secondary schoolsc
Jednostki administracji centralnej (rzą- Central (government) administration
dowej) ............................................... 124 124 18,7 19,1 3,7 units
Jednostki samorządu terytorialnego ...... 1839 1732 494,7 487,0 109,5 Local government units
Stowarzyszenia i inne organizacje społeczne 85 88 6,5 6,7 1,4 Associations and other social organizations
Organizacje wyznaniowe ...................... 14 14 0,7 0,7 0,1 Religious organizations
Pozostałe .............................................. 107 121 8,0 9,3 1,4 Others
Szkoły policealne ................................ 2467 2382 279,0 264,6 83,9 Post-secondary schools
Jednostki administracji centralnej (rzą- Central (government) administration
dowej) ............................................... 28 25 1,8 1,4 0,6 units
Jednostki samorządu terytorialnego ...... 549 513 51,1 42,8 19,4 Local government units
Stowarzyszenia i inne organizacje społeczne 234 216 13,0 13,4 4,8 Associations and other social organizations
Organizacje wyznaniowe ...................... 2 2 0,0 0,0 0,0 Religious organizations
Pozostałe .............................................. 1654 1626 213,1 207,0 59,1 Others
Szkoły wyższe ..................................... 438 434 1549,9 1469,4 424,6 Higher education institutions
Jednostki administracji centralnej (rzą- Central (government) administration
dowej) ............................................... 132 132 1151,3 1110,2 301,9 units
Organizacje wyznaniowe ...................... 15 16 21,5 19,6 6,5 Religious organizations
Pozostałe .............................................. 291 286 377,1 339,5 116,2 Others
Szkoły dla dorosłych .......................... 2913 2387 240,3 208,1 57,1 Schools for adults
Jednostki administracji centralnej (rzą- Central (government) administration
dowej) ............................................... 77 53 2,5 2,0 0,5 units
Jednostki samorządu terytorialnego ...... 985 870 68,6 58,0 15,1 Local government units
Stowarzyszenia i inne organizacje społeczne 296 249 15,9 14,3 4,8 Associations and other social organizations
Organizacje wyznaniowe ...................... 1 1 0,0 0,0 0,0 Religious organizations
Pozostałe .............................................. 1554 1214 153,3 133,8 36,7 Others
a—c Łącznie ze szkołami: a — specjalnymi przysposabiającymi do pracy, b — w roku szkolnym 2013/14 uzupełniającymi
liceami ogólnokształcącymi, c — artystycznymi ogólnokształcącymi dającymi uprawnienia zawodowe oraz w roku szkolnym
2013/14 technikami uzupełniającymi.
Ź r ó d ł o: dane — z wyjątkiem szkół wyższych — Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a—c Including: a — special job-training schools, b — in the 2013/14 school year supplementary general secondary
schools, c — general art schools leading to professional certification and in the 2013/14 school year supplementary tech-
nical secondary schools.
S o u r c e: data — with the exception of the higher education institutions — of the Ministry of National Education.
344 Edukacja i wychowanie
6—12 latb ............ 98,3 95,7 94,6 93,8 19—24 lata ............ 54,8 57,3 54,6 53,6
25—29 ................... 10,2 9,8 8,2 7,9
13—15 .................. 98,4 96,5 95,3 95,0
30 lat i więcej ......... 1,0 1,2 1,0 0,9
16—18 lat .............. 95,4 94,9 94,2 94,3 and more
a Bez studentów cudzoziemców oraz studentów studiów eksternistycznych, kształcących się w tej formie do roku
akademickiego 2005/06. b W latach szkolnych 2005/06—2013/14 grupa wieku 7—12 lat; patrz uwagi ogólne, ust. 22
na str. 340.
Ź r ó d ł o: dane — z wyjątkiem szkół wyższych — Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a Excluding foreign students as well as students of extramural studies pursuing this form of education until the 2005/06
academic year. b In the 2005/06—2013/14 school years age group 7—12; see general notes, item 22 on page 340.
S o u r c e: data — with the exception of the higher education institutions — of the Ministry of National Education.
BRUTTO
GROSS
Szkoły: Schools:
podstawowe .................... 6—12b 99,6 100,1 99,1 94,7 95,1 94,4 primary
gimnazja .......................... 13—15 101,3 102,8 99,7 98,4 99,9 96,9 lower secondary
zasadnicze zawodowec 16—18 14,4 20,0 8,4 16,5 21,5 11,1 basic vocational c
licea ogólnokształcące general and special-
i profilowaned ............... 16—18 65,9 55,9 76,3 58,0 48,2 68,2 ized secondary d
technika e ......................... 16—18 37,8 45,8 29,4 43,6 50,3 36,5 technical secondary e
policealne ........................ 19—21 16,1 14,6 17,7 19,2 11,0 27,6 post-secondary
wyższef ........................... 19—24 48,9 41,9 56,1 48,1 39,4 57,2 tertiary f
NETTO
NET
Wychowanie przedszkolne 5— 6g 97,6 98,0 97,1 95,6 98,1 92,9 Pre-primary education
Szkoły: Schools:
podstawowe .................... 6—12b 98,1 98,2 98,1 93,8 93,0 94,4 primary
gimnazja .......................... 13—15 95,8 95,3 96,3 92,2 91,7 92,7 lower secondary
zasadnicze zawodowec ... 16—18 12,2 16,8 7,4 13,6 17,9 9,1 basic vocational c
licea ogólnokształcące general and special-
i profilowaned ............... 16—18 54,3 43,3 65,9 43,2 32,1 55,0 ized secondary d
technika e ........................ 16—18 23,8 28,2 19,2 32,1 37,0 27,1 technical secondary e
policealne ........................ 19—21 9,8 9,2 10,4 6,3 3,4 9,3 post-secondary
wyższef ........................... 19—24 38,0 32,8 43,4 37,8 30,1 45,9 tertiary f
a Patrz uwagi ogólne, ust. 22 na str. 340. b W roku szkolnym 2005/06 grupa wieku 7—12 lat. c—e Łącznie ze szkołami:
c — specjalnymi przysposabiającymi do pracy, d — w roku szkolnym 2005/06 uzupełniającymi liceami ogólnokształcącymi,
e — artystycznymi ogólnokształcącymi dającymi uprawnienia zawodowe i technikami uzupełniającymi. f Patrz notka a do
tabl. 3. g Dotyczy dzieci objętych obowiązkową edukacją w placówkach wychowania przedszkolnego; w roku szkolnym
2005/06 w wieku 6 lat.
Ź r ó d ł o: dane — z wyjątkiem szkół wyższych — Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a See general notes, item 22 on page 340. b In the 2005/06 school year age group 7—12. c—e Including: c — special
job-training schools, d — in the 2005/06 school year supplementary general secondary schools, e — general art schools
leading to professional certification and supplementary technical secondary schools. f See footnote a to the table 3.
g Concerns children attending obligatory pre-primary education establishments; in the 2005/06 school year at the age of 6.
S o u r c e: data — with the exception of the higher education institutions — of the Ministry of National Education.
Education 345
a Bez szkół dla dorosłych; w roku szkolnym 2013/14 z wyjątkiem szkół wyższych — dane szacunkowe. b W przypadku
wspólnego użytkowania komputerów przez kilka szkół — wykazane tylko raz. c, d Łącznie ze szkołami: c — uzupełniają-
cymi liceami ogólnokształcącymi, d — artystycznymi ogólnokształcącymi dającymi uprawnienia zawodowe i technikami
uzupełniającymi.
Ź r ó d ł o: dane — z wyjątkiem szkół wyższych — Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a Excluding schools for adults; in the 2013/14 school year with the exception of the higher education institutions — data
estimated. b Computers used jointly by a number of schools are presented only once. c, d Including: c — supplementary
general secondary schools, d — general art schools leading to professional certification and supplementary technical
secondary schools.
S o u r c e: data — with the exception of the higher education institutions — of the Ministry of National Education.
346 Edukacja i wychowanie
TABL. 6 (240). NAUCZANIE JĘZYKA MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH I ETNICZNYCH ORAZ JĘZYKA REGIONALNEGO
W SZKOŁACH DLA DZIECI I MŁODZIEŻY
TEACHING NATIONAL AND ETHNIC MINORITIES’ LANGUAGE AND REGIONAL LANGUAGE
IN SCHOOLS FOR CHILDREN AND YOUTH
Licea
Szkoły Gimnazjaa Technikac
LATA ogólnokształcąceb
podstawowea Lower secondary Technical
YEARS General
Primary schoolsa schoolsa secondary schoolsc
secondary schoolsb
JĘZYKI OJCZYSTE
NATIVE LANGUAGES szkoły uczniowie szkoły uczniowie szkoły uczniowie szkoły uczniowie
schools pupils schools students schools students schools students
w tym:
of which:
a—c Łącznie z: a — zespołami międzyszkolnymi, b — w latach szkolnych 2005/06 i 2010/11 liceami profilowanymi,
c — zasadniczymi szkołami zawodowymi (w roku szkolnym 2014/15 — 6 szkół z językiem kaszubskim z 114 uczniami,
2 szkoły z językiem niemieckim z 27 uczniami oraz 3 szkoły z językiem ukraińskim z 8 uczniami).
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a—c Including: a — interschool groups, b — in the 2005/06 and 2010/11 school years specialized secondary schools,
c — basic vocational schools (in the 2014/15 school year — 6 schools with Kashubian language with 114 students,
2 schools with German language with 27 students and 3 schools with Ukrainian language with 8 students).
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
Education 347
Uwaga do tablic 7 i 8
W podziale według języków obcych jedna osoba może być wykazana więcej niż jeden raz.
Note to tables 7 and 8
In the division by foreign languages one person may be indicated more than once.
TABL. 7 (241). UCZĄCY SIĘ JĘZYKÓW OBCYCH W SZKOŁACH DLA DZIECI I MŁODZIEŻY ORAZ POLICEALNYCH a
PUPILS AND STUDENTS STUDYING FOREIGN LANGUAGES IN SCHOOLS FOR CHILDREN
AND YOUTH AND IN POST-SECONDARY SCHOOLS a
W % ogółu uczniów w szkołach In % of total pupils and students in schools
LATA Ogółem podstawowych primary zasadni- liceach liceach
techni-
w tys. gimna- czych ogólno- profilo-
YEARS kachd policeal-
zjach zawodo- kształ- wanych
Grand miasta wieś techni- nych e
JĘZYKI OBCE total razem lower wych b cącychc special-
urban rural cal post-sec-
FOREIGN LANGUAGES in thous. total second- basic general ized
areas areas second- ondary e
ary voca- second- second-
ary d
tional b ary c ary
NAUCZANIE OBOWIĄZKOWE
OBLIGATORY EDUCATION
Angielski ............ 2005/06 4073,2 48,4 50,7 45,1 73,8 32,9 97,4 94,7 90,8 53,2
English 2010/11 4515,2 90,1 91,3 88,4 89,5 45,9 98,0 96,6 95,9 38,9
2013/14 4417,6 94,2 94,7 93,5 96,3 56,4 98,2 97,1 97,4 53,5
2014/15 4533,4 95,0 95,3 94,5 96,8 61,4 98,5 x 97,5 54,5
Francuski ........... 2005/06 197,9 0,5 0,8 0,2 1,5 1,9 13,2 7,0 7,4 1,6
French 2010/11 143,1 0,3 0,4 0,1 2,7 0,9 11,5 5,2 4,6 0,1
2013/14 127,7 0,2 0,3 0,0 3,5 0,3 11,1 4,5 4,1 0,0
2014/15 121,8 0,2 0,3 0,0 3,4 0,3 11,1 x 3,9 0,1
Niemiecki ........... 2005/06 2036,6 15,0 14,8 15,3 27,9 33,9 71,0 77,8 75,0 12,6
German 2010/11 1808,5 9,0 8,1 10,2 53,4 33,9 62,8 70,3 76,1 3,0
2013/14 1713,8 6,2 5,7 7,0 68,6 31,3 60,5 67,9 77,0 3,3
2014/15 1670,8 5,5 5,2 6,1 68,8 31,3 60,4 x 77,6 3,6
Rosyjski ............. 2005/06 367,9 2,1 0,7 4,0 2,6 22,2 11,4 17,4 18,2 1,7
Russian 2010/11 240,8 0,6 0,1 1,3 5,7 9,9 9,8 15,6 11,4 0,5
2013/14 211,6 0,3 0,2 0,5 7,5 5,9 10,0 15,9 10,0 0,5
2014/15 201,0 0,2 0,1 0,2 7,4 5,6 10,4 x 9,6 0,5
Inne ................... 2005/06 70,7 0,1 0,1 0,1 0,3 0,1 7,8 0,3 0,1 1,3
Others 2010/11 73,0 0,1 0,2 0,1 1,0 0,1 8,5 0,6 0,5 0,3
2013/14 95,7 0,2 0,3 0,1 2,4 0,1 10,0 1,6 1,1 1,0
2014/15 109,8 0,3 0,4 0,1 3,0 0,1 11,7 x 1,3 0,7
NAUCZANIE DODATKOWE f
ADDITIONAL EDUCATION f
Angielski ............ 2005/06 844,0 24,6 23,6 26,0 12,0 0,1 0,3 0,7 0,2 2,2
English 2010/11 157,3 3,4 2,8 4,4 5,3 0,0 0,7 0,8 0,7 2,2
2013/14 56,0 1,4 1,1 2,0 1,6 0,2 0,5 0,3 0,5 0,6
2014/15 44,9 1,1 0,8 1,5 1,3 0,1 0,5 x 0,4 0,7
Francuski ........... 2005/06 60,0 0,7 0,9 0,4 2,5 — 0,3 0,2 0,1 0,2
French 2010/11 35,4 0,5 0,7 0,2 1,2 — 1,0 0,8 0,4 x
2013/14 23,2 0,4 0,5 0,1 0,7 — 1,1 0,7 0,4 0,0
2014/15 21,2 0,3 0,4 0,1 0,7 — 1,0 x 0,4 0,0
Niemiecki ........... 2005/06 640,7 7,8 7,6 8,2 26,7 0,1 0,4 0,7 0,5 0,8
German 2010/11 415,5 7,2 7,0 7,5 16,9 0,1 4,0 4,6 3,0 0,2
2013/14 288,0 6,0 5,5 6,7 10,8 0,1 3,8 1,9 3,1 0,2
2014/15 274,9 5,4 4,8 6,3 10,7 0,2 3,9 x 2,5 0,2
Inne ................... 2005/06 203,3 2,4 1,3 3,8 7,0 0,0 3,4 0,4 0,2 0,5
Others 2010/11 131,6 2,0 1,0 3,5 3,7 0,0 5,2 2,6 1,0 0,4
2013/14 85,9 1,4 0,8 2,4 2,4 0,1 4,2 3,7 1,0 0,1
2014/15 80,0 1,3 0,8 2,0 2,5 — 3,6 x 0,7 0,2
a W roku szkolnym 2005/06 stan w dniu 31 XII. b—d Łącznie ze szkołami: b — w roku szkolnym 2005/06 specjalnymi
przysposabiającymi do pracy, c — w latach szkolnych 2005/06, 2010/11 i 2013/14 uzupełniającymi liceami ogólnokształcą-
cymi, d — artystycznymi ogólnokształcącymi dającymi uprawnienia zawodowe oraz do roku szkolnego 2013/14 technikami
uzupełniającymi. e Z wyjątkiem roku szkolnego 2005/06 dane nie obejmują kolegiów nauczycielskich, nauczycielskich
kolegiów języków obcych i kolegiów pracowników służb społecznych. f Prowadzone w ramach godzin będących do dyspo-
zycji dyrektora szkoły.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a In the 2005/06 school year as of 31 XII. b—d Including: b — in the 2005/06 school year special job-training schools,
c — in the 2005/06, 2010/11 and 2013/14 school years supplementary general secondary schools, d — general art schools
leading to professional certification and until the 2013/14 school year supplementary technical secondary schools. e Except
for the 2005/06 school year data do not include teacher training colleges, foreign language teacher training colleges and
colleges of social work. f Conducted during the hours which are at the disposal of headperson.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
348 Edukacja i wychowanie
Zasadnicze szkoły zawodowe ......... 15272 16089 4741 2882 Basic vocational schools
Licea ogólnokształcące b .................. 4861 4881 1778 1502 General secondary schools b
w tym: of which:
niewidomi i słabowidzący ......................... 907 759 699 661 blind and sight impaired
niesłyszący i słabosłyszący ...................... 2766 1799 1492 1348 deaf and hearing impaired
w tym: of which:
z zaburzeniami sprzężonymi .................... 1959 2419 2609 2614 associated with defects
a Stan w dniu 31 X. b Łącznie ze specjalnymi ośrodkami wychowawczymi (w 2014 r. — 41 ośrodków z 2248 miejscami
i z 1794 wychowankami). c W latach 2005 i 2010 dotyczy wychowanków z niepełnosprawnością ruchową.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a As of 31 X. b Including special education centres (in 2014 there were 41 centres with 2248 places and with 1794 resi-
dents). c In 2005 and 2010 concerns motor-skill impaired residents.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
350 Edukacja i wychowanie
a Stan w dniu 31 X. b Biorący systematyczny udział w pracy kół w okresie od 1 X (w 2005 r. — od 1 XI) roku poprzedza-
jącego rok badany do 30 IX (w 2005 r. — do 31 X) roku badanego.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a As of 31 X. b Systematic participation in extracurricular activities in period from 1 X (in 2005 — from 1 XI) of the year
preceding the surveyed year to 30 IX (in 2005 — to 31 X) of the surveyed year.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
TABL. 12 (246). INTERNATY I BURSY SZKÓŁ DLA DZIECI I MŁODZIEŻY (bez szkół specjalnych)
BOARDING-SCHOOLS AND DORMITORIES FOR CHILDREN AND YOUTH (excluding special schools)
2014/15 2005/06a 2010/11 2013/14 2014/15
miejsca
pla- korzystający boarders
beds
WYSZCZEGÓLNIENIE cówki SPECIFICATION
esta- na 100
blish- miejsc
w tys. in thous.
ments per 100
beds
a Stan w dniu 31 X. b Bez szkół policealnych. c, d Łącznie ze szkołami: c — artystycznymi ogólnokształcącymi dającymi
uprawnienia zawodowe i do roku szkolnego 2013/14 technikami uzupełniającymi, d — w latach szkolnych 2005/06
i 2010/11 z uzupełniającymi liceami ogólnokształcącymi.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a As of 31 X. b Excluding post-secondary schools. c, d Including: c — general art schools leading to professional certifi-
cation and until the 2013/14 school year supplementary general secondary schools, d — in the 2005/06 and 2010/11
school years supplementary general secondary schools.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
Education 351
DOMY STUDENCKIE
STUDENT DORMITORIES
Domy ...................................................... 497 501 504 504 Dormitories
Miejsca w tys. ........................................ 146,3 137,8 136,9 135,5 Beds in thous.
Korzystający: Boarding:
studenci: students:
w tysiącach ..................................... 128,7 119,0 113,3 108,1 in thousands
w % ogółu studentów ...................... 6,6 6,5 7,4 7,4 in % of total students
uczestnicy studiów doktoranckich: students of doctoral studies:
w tysiącach ..................................... . 2,1 2,0 1,8 in thousands
in % of total students of doctoral
w % ogółu uczestników ................... . 5,9 4,6 4,4 studies
STOŁÓWKI STUDENCKIE
STUDENT CANTEENS
Stołówki ................................................. 112 89 85 81 Canteens
Miejsca w tys. ........................................ 20,6 13,3 12,2 11,8 Places in thous.
Uwaga do tablic 14 i 15
W podziale według rodzajów stypendiów jedna osoba może być wykazana więcej niż jeden raz.
Note to tables 14 and 15
In the division by type of scholarship one person may be indicated more than once.
a Z funduszu pomocy materialnej dla studentów i doktorantów oraz w roku akademickim 2010/11 łącznie ze stypendiami
fundowanymi; w przypadku szkół resortu obrony narodowej — bez studentów wojskowych.
a From material aid fund for students and students of doctoral studies and in the 2010/11 academic year including funded
scholarships; in the case of academies of the Ministry of National Defence — excluding military students.
352 Edukacja i wychowanie
a Z funduszu pomocy materialnej dla studentów i doktorantów oraz w roku akademickim 2010/11 łącznie ze stypendiami
fundowanymi; bez uczestników studiów doktoranckich w Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego oraz w roku
akademickim 2010/11 w instytutach naukowych Polskiej Akademii Nauk oraz instytutach badawczych; w przypadku szkół
resortu obrony narodowej — bez wojskowych uczestników studiów doktoranckich.
a From material aid fund for students and students of doctoral studies and in the 2010/11 academic year including funded
scholarships; excluding students of doctoral studies in the Medical Center of Postgraduate Education as well as in the
2010/11 academic year in scientific institutes of the Polish Academy of Sciences as well as research institutes; in the case
of academies of the Ministry of National Defence — excluding military students of doctoral studies.
Szkoły ....................................... 14572 4507 10065 13922 4574 9348 13442 4659 8783 13525 4763 8762
Schools
w tym szkoły specjalne .......... 772 634 138 780 634 146 760 612 148 781 631 150
of which special schools
Pomieszczenia szkolnea w tys. 151,5 69,1 82,4 170,0 78,9 91,1 169,1 80,1 89,0 . . .
Classroomsa in thous.
Nauczyciele w tys. .................... 187,5 100,2 87,3 176,3 95,2 81,1 169,8 95,2 74,6 180,4 102,4 77,9
Teachers in thous.
Oddziały w tys. .......................... 131,6 67,6 64,0 122,1 62,4 59,7 119,1 62,8 56,3 127,2 68,3 58,9
Sections in thous.
Uczniowie w tys. ....................... 2602,0 1523,6 1078,4 2191,7 1303,1 888,5 2152,6 1312,3 840,3 2306,1 1414,6 891,5
Pupils in thous.
w tym kobiety ................. 1264,0 739,6 524,4 1065,0 632,8 432,2 1049,2 639,1 410,0 1127,2 691,1 436,1
of which females
w tym I klasa ...................... 389,5 228,0 161,5 360,1 218,7 141,4 365,1 227,7 137,3 516,0 319,0 197,0
of which 1st grade
w tym szkoły specjalne .......... 33,2 29,5 3,7 24,5 21,7 2,8 23,4 20,6 2,8 23,6 20,6 2,9
of which special schools
Absolwenci w tys. ..................... 476,7 280,2 196,5 378,4 223,7 154,8 351,5 210,5 141,0 . . .
Graduates in thous.
w tym kobiety ..................... 232,6 136,7 95,9 183,5 108,3 75,2 171,1 102,5 68,6 . . .
of which females
w tym szkoły specjalne .......... 6,6 5,9 0,7 5,0 4,4 0,6 4,6 3,9 0,7 . . .
of which special schools
Gimnazja .................................. 7031 3637 3394 7278 3764 3514 7412 3839 3573 7443 3868 3575
Lower secondary
w tym szkoły specjalne .......... 806 654 152 822 661 161 839 660 179 851 668 183
of which special schools
Pomieszczenia szkolnea w tys. 67,9 43,3 24,6 78,2 49,6 28,6 78,2 49,2 29,0 . . .
Classroomsa in thous.
Nauczyciele w tys. .................... 114,1 75,0 39,1 108,8 70,5 38,3 100,0 65,0 35,0 100,2 65,2 35,0
Teachers in thous.
Oddziały w tys. .......................... 66,7 42,7 24,0 58,1 36,4 21,7 52,4 32,9 19,5 51,4 32,3 19,1
Sections in thous.
Uczniowie w tys. ....................... 1596,8 1040,3 556,5 1261,4 813,8 447,6 1124,0 729,6 394,5 1092,8 712,7 380,1
Students in thous.
w tym kobiety ................. 770,6 502,1 268,5 607,4 392,4 215,0 540,7 350,9 189,8 526,6 343,6 183,0
of which females
w tym I klasa ...................... 516,6 333,6 183,0 415,5 268,0 147,5 373,7 243,8 129,9 361,3 237,3 124,0
of which 1st grade
w tym szkoły specjalne .......... 35,6 31,0 4,6 29,7 25,3 4,4 26,4 21,7 4,6 25,1 20,5 4,6
of which special schools
Absolwenci w tys. ..................... 527,1 344,8 182,3 412,3 264,5 147,8 366,6 235,7 130,9 . . .
Graduates in thous.
w tym kobiety ..................... 258,9 169,6 89,3 202,8 130,5 72,3 178,8 115,0 63,9 . . .
of which females
w tym szkoły specjalne .......... 10,5 9,2 1,3 8,6 7,2 1,3 8,4 6,8 1,6 . . .
of which special schools
O G Ó Ł E M ........................................................ 42933 T O T A L
w tym: of which:
Artystyczna .......................................................... 174 Arts
Ekonomiczna i administracyjna ............................ 119 Business and administration
Inżynieryjno-techniczna ....................................... 20880 Engineering and engineering trades
Produkcji i przetwórstwa ...................................... 6967 Manufacturing and processing
Architektury i budownictwa ................................... 7185 Architecture and building
Rolnicza, leśna i rybactwa .................................... 364 Agriculture, forestry and fishery
Usług dla ludności ................................................ 7239 Personal services
a Międzynarodowa Klasyfikacja Kierunków Kształcenia. b Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Edukacji.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a The International Classification of Fields of Education and Training. b The International Standard Classification of Edu-
cation.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
Education 355
w tym kobiety ............ 443857 392594 339405 324929 659 of which females
w tym I klasa ................ 253611 212752 176564 171350 479 of which 1st grade
a W latach szkolnych 2005/06, 2010/11 i 2013/14 łącznie z liceami uzupełniającymi. b W tym 494 uczniów z klas wstęp-
nych dwujęzycznych. c, d W tym absolwenci szkół specjalnych: c — 322, d — 158.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a In the 2005/06, 2010/11 and 2013/14 school years including supplementary general secondary schools. b Including
494 students of preliminary bilingual grades. c, d Of which graduates of special schools: c — 322, d — 158.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
w tym kobiety ............ 202566 218949 208361 205790 332 of which females
w tym I klasa ................ 166101 151554 146829 141236 226 of which 1st grade
a W latach szkolnych 2005/06, 2010/11 i 2013/14 łącznie z technikami uzupełniającymi, z wyjątkiem absolwentów w roku
szkolnym 2005/06. b, c W tym absolwenci szkół specjalnych: b — 189, c — 93.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a In the 2005/06, 2010/11 and 2013/14 school years including supplementary technical secondary schools, except
of graduates in the 2005/06 school year. b, c Of which graduates of special schools: b — 189, c — 93.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
356 Edukacja i wychowanie
TABL. 22 (256). UCZNIOWIE I ABSOLWENCI TECHNIKÓW DLA MŁODZIEŻY WEDŁUG KIERUNKÓW KSZTAŁCENIA
STUDENTS AND GRADUATES OF TECHNICAL SECONDARY SCHOOLS FOR YOUTH
BY FIELDS OF EDUCATION
A. UCZNIOWIE ZGODNIE Z KLASYFIKACJĄ ISCED-F 2013a
STUDENTS ACCORDING TO THE CLASSIFICATION ISCED-F 2013 a
O G Ó Ł E M ........................................................ 113969 T O T A L
w tym: of which:
Artystyczna .......................................................... 227 Arts
Społeczna ............................................................ 12568 Social and behavioural science
Ekonomiczna i administracyjna ............................ 10613 Business and administration
Fizyczna .............................................................. 584 Physical science
Informatyczna ...................................................... 17528 Computing
Inżynieryjno-techniczna ....................................... 22032 Engineering and engineering trades
Produkcji i przetwórstwa ...................................... 2441 Manufacturing and processing
Architektury i budownictwa ................................... 12234 Architecture and building
Rolnicza, leśna i rybactwa ................................... 4320 Agriculture, forestry and fishery
Weterynaryjna ...................................................... 525 Veterinary
Medyczna ............................................................ 52 Health
Usług dla ludności ................................................ 28290 Personal services
Usług transportowych .......................................... 1340 Transport services
Ochrony środowiska ............................................ 1202 Environmental protection
a, c Patrz notki a, b do tabl. 19 na str. 354. b Patrz notka a do tabl. 21 na str. 355.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a, c See footnotes a, b to the table 19 on page 354. b See footnote a to the table 21 on page 355.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
Szkoły policealne
Post-secondary schools
O G Ó Ł E M ........................................................ 83909 T O T A L
w tym: of which:
Pedagogiczna ...................................................... 2206 Education science and teacher training
Artystyczna .......................................................... 5080 Arts
Społeczna ............................................................ 857 Social and behavioural science
Dziennikarstwa i administracji .............................. 240 Journalism and information
Ekonomiczna i administracyjna ............................ 14217 Business and administration
Informatyczna ...................................................... 3451 Computing
Inżynieryjno-techniczna ....................................... 622 Engineering and engineering trades
Produkcji i przetwórstwa ...................................... 648 Manufacturing and processing
Architektury i budownictwa ................................... 557 Architecture and building
Rolnicza, leśna i rybactwa ................................... 478 Agriculture, forestry and fishery
Weterynaryjna ...................................................... 958 Veterinary
Medyczna ............................................................ 22074 Health
Opieki społecznej ................................................. 3813 Welfare
Usług dla ludności ................................................ 10224 Personal services
Ochrony i bezpieczeństwa ................................... 12013 Security services
Usług transportowych .......................................... 337 Transport services
Ochrony środowiska ............................................ 2 Environmental protection
Szkoły wyższe
Tertiary education (university level)
O G Ó Ł E M .................. 2005/06 1953832 950024c 1003808d 1648182 883847 764335 904969 254249 173136
TOTAL 2010/11 1841251 949476 891775 1395056 1184412 210644 792446 376474 254126
2013/14 1549877 939755 610122 1127103 991880 135223 628875 378780 252227
2014/15 1469386 929502 539884 1074539 940247 134292 596433 360690 237745
w tym:
of which:
Pedagogiczna ................ 2013/14 145791 66834 78957 82862 82855 7 63831 58769 49690
Education 2014/15 126260 61914 64346 71252 71247 5 54697 51797 43799
Artystyczna .................... 2013/14 32159 23875 8284 24120 19858 4262 16514 7038 4969
Arts 2014/15 32732 24997 7735 24334 19813 4521 16721 7337 5160
Humanistyczna (z wyłą- 2013/14 25782 22132 3650 19204 12579 6625 7648 6034 2993
czeniem języków) 2014/15 23471 20415 3056 17485 11708 5777 6760 5594 2767
Humanities (except lan-
guages)
Językowa ....................... 2013/14 78841 58972 19869 53376 53331 45 42193 23349 19661
Languages 2014/15 75229 57936 17293 51541 51532 9 40428 22196 18539
Społeczna ...................... 2013/14 171073 106811 64262 117446 91117 26329 80379 47763 32367
Social and behavioural 2014/15 151528 100095 51433 106859 80941 25918 73323 40429 27237
science
Dziennikarstwa i infor- 2013/14 19259 12466 6793 12878 12867 11 8653 5751 4054
macji 2014/15 17846 12476 5370 12222 12221 1 8282 5319 3677
Journalism and infor-
mation
Biznesu i administracji ... 2013/14 294662 122310 172352 178627 178610 17 110021 103199 70665
Business and admin- 2014/15 276690 124752 151938 168150 168138 12 103016 99077 67773
istration
Prawna .......................... 2013/14 54114 28675 25439 52044 310 51734 30700 1464 991
Law 2014/15 54883 29204 25679 51879 1569 50310 30842 2601 1761
Nauk o środowisku ........ 2013/14 13504 11406 2098 9642 9641 1 6314 3475 2397
Environment 2014/15 10213 8899 1314 7225 7225 — 4767 2754 1973
Matematyczna i staty- 2013/14 15125 14501 624 10809 10707 102 6993 3941 2706
styczna 2014/15 13835 13320 515 9485 9379 106 5962 4121 2861
Mathematics and statis-
tics
Technologii teleinforma- 2013/14 70696 45778 24918 57586 57551 35 6850 10790 1617
cyjnych 2014/15 68146 45250 22896 55733 55711 22 6935 10814 1625
Information and commu-
nication technologies
a Zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Kierunków Kształcenia (ISCED-F 2013). b Bez studentów po ostatnim roku
studiów bez egzaminu dyplomowego (w roku akademickim 2014/15 — 34157 studentów, w tym 18826 kobiet). c, d Dane
dotyczą studentów studiów: c — dziennych, d — wieczorowych, zaocznych i eksternistycznych.
a According to the International Classification of Fields of Education and Training (ISCED-F 2013). b Excluding students
after the last year of studies without passing the diploma exams (in the 2014/15 academic year — 34157 students, of which
18826 females). c, d Data concern students of: c — day study system, d — evening, weekend and extramural study sys-
tem.
360 Edukacja i wychowanie
Inżynieryjno-techniczna 2013/14 164275 130264 34011 136238 136219 19 36026 24852 8027
Engineering and engin- 2014/15 164258 130958 33300 135776 135769 7 35641 25744 8304
eering trades
Produkcji i przetwórstwa 2013/14 61653 41450 20203 51062 51053 9 24345 9608 5076
Manufacturing and pro- 2014/15 58585 40359 18226 48263 48262 1 23532 9517 5034
cessing
Architektury i budownic- 2013/14 79313 50590 28723 63450 63441 9 26957 13631 5626
twa 2014/15 73452 48388 25064 57644 57639 5 25233 13771 5919
Architecture and building
Rolnicza ......................... 2013/14 15149 10185 4964 12438 12438 — 6750 2239 1361
Agriculture 2014/15 13570 9073 4497 11332 11332 — 6007 1921 1173
Leśne ............................. 2013/14 5574 2896 2678 4601 4601 — 1332 834 228
Forestry 2014/15 5693 3056 2637 4801 4801 — 1398 720 234
Weterynaryjna ................ 2013/14 5210 4181 1029 5173 212 4961 3813 37 29
Veterinary 2014/15 5732 4669 1063 5687 404 5283 4294 45 36
Medyczna ...................... 2013/14 126003 81082 44921 102592 61616 40976 75453 21176 17872
Health 2014/15 127599 86226 41373 104829 62582 42247 76387 20919 17657
Opieki społecznej ........... 2013/14 8096 5209 2887 7339 7339 — 6331 668 599
Welfare 2014/15 7839 5460 2379 6955 6955 — 6000 826 747
Usług dla ludności .......... 2013/14 49026 27685 21341 36354 36353 1 26998 10824 7847
Personal services 2014/15 45090 27405 17685 34126 34119 7 25423 9726 7264
Ochrony i bezpieczeń- 2013/14 58279 25600 32679 46784 46784 — 20351 10410 4765
stwa 2014/15 62442 28807 33635 47522 47522 — 20806 13438 6219
Security services
Usług transportowych .... 2013/14 18992 12620 6372 16729 16723 6 3891 1899 556
Transport services 2014/15 18761 12865 5896 16491 16491 — 4016 1902 615
a Zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Kierunków Kształcenia (ISCED-F 2013). b Notka patrz na str. 359.
U w a g a.
1. W roku akademickim 2014/15 wśród 434 szkół wyższych było: 19 uniwersytetów z 434827 studentami i 122651 absol-
wentami, 25 szkół technicznych z 319019 studentami i 78436 absolwentami oraz 70 szkół ekonomicznych z 187120 stu-
dentami i 62466 absolwentami.
2. Według danych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego liczba studentów studiujących na więcej niż jednym kierunku
studiów według stanu w dniu 30 XI 2014 r. wyniosła 52261 osób.
a According to the International Classification of Fields of Education and Training (ISCED-F 2013). b See footnote
on page 359.
N o t e.
1. In the 2014/15 academic year among 434 higher education institutions there were: 19 universities with 434827 students
and 122651 graduates, 25 technical universities with 319019 students and 78436 graduates as well as 70 academies of
economics with 187120 students and 62466 graduates.
2. According to the data of the Ministry of Science and Higher Education, 52261 students studied more than one field of
education, as of 30 XI 2014.
Education 361
O G Ó Ł E M ........................... 2005/06 393968 167390 226578 293045 177749 115296 183626 100923 72513
TOTAL
2010/11 497533 239804 257729 359564 279986 79578 229237 137969 96745
2012/13 455206 242931 212275 282071 256250 25821 179748 173135 118216
2013/14 424564 242355 182209 256910 234692 22218 162644 167654 113449
Pedagogiczna ....................................... 54153 21865 32288 27259 27166 93 22293 26894 22912
Education science and teacher training
Artystyczna ........................................... 7666 5715 1951 5101 4476 625 3547 2565 1851
Arts
Humanistycznab .................................... 27690 20759 6931 16909 15346 1563 12645 10781 8616
Humanitiesb
Społeczna ............................................. 43577 25206 18371 26282 21960 4322 19121 17295 12350
Social and behavioural science
Dziennikarstwa i informacji ...................... 5660 3410 2250 3390 3336 54 2378 2270 1654
Journalism and information
Ekonomiczna i administracyjna ................. 98380 38731 59649 51478 51313 165 34175 46902 33151
Business and administration
Biologicznac .......................................... 7624 6453 1171 3935 3927 8 2892 3689 2863
Life sciencec
Fizycznad .............................................. 6601 6184 417 3608 3543 65 2482 2993 2129
Physical scienced
a Zgodnie z Międzynarodową Standardową Klasyfikacją Edukacji (ISCED’97). b Łącznie z teologią. c, d Między innymi:
c — biologia (w tym specjalności: botanika, biochemia, toksykologia, genetyka, zoologia) i ochrona środowiska, d — astro-
nomia, fizyka, chemia, geologia, geografia.
a According to the International Standard Classification of Education (ISCED’97). b Including theology. c, d Among
others: c — biology (of which specialities: botany, biochemistry, toxicology, genetics, zoology) and environmental science,
d — astronomy, physics, chemistry, geology, geography.
362 Edukacja i wychowanie
Matematyczna i statystyczna ................ 4516 4304 212 2991 2964 27 2056 1525 1024
Mathematics and statistics
Informatyczna ....................................... 12854 8868 3986 8636 8591 45 1049 4218 562
Computing
Inżynieryjno-techniczna ........................ 29788 25031 4757 18500 18461 39 4562 11288 3422
Engineering and engineering trades
Produkcji i przetwórstwa ....................... 15489 10807 4682 9415 9405 10 4779 6074 3350
Manufacturing and processing
Architektury i budownictwa ................... 19154 13601 5553 12105 12089 16 5546 7049 3134
Architecture and building
Rolnicza, leśna i rybactwa .................... 5734 3940 1794 3431 3427 4 1772 2303 1255
Agriculture, forestry and fishery
Medyczna ............................................. 34964 18994 15970 25672 19353 6319 20643 9292 7842
Health
Opieki społecznej .................................. 2350 1315 1035 2042 2042 — 1820 308 284
Social services
Usług dla ludności ................................. 15036 7799 7237 10403 10380 23 7984 4633 3378
Personal services
Usług transportowych ........................... 3629 2466 1163 2673 2673 — 616 956 294
Transport services
Ochrony środowiska ............................. 7125 5529 1596 4090 4090 — 2190 3035 1707
Environmental protection
Ochrony i bezpieczeństwa .................... 13626 5928 7698 10150 10150 — 4693 3476 1594
Security services
a Nauczyciele zatrudnieni w pełnym wymiarze godzin w więcej niż jednej szkole wyższej wykazani zostali w każdym miejscu
pracy. b Bez szkół wyższych zawodowych.
a Teachers employed full-time in more than one institution have been shown in all workplaces. b Excluding higher vocational
schools. c The habilitated doctors degree (HD), which is higher than a doctorate (second doctorate), is peculiar to Poland.
The degree is awarded on the basis of an appropriate dissertation and is necessary for obtaining the title of professor and
a professorial post in scientific institutions.
a Ujęci również w pozostałych tablicach dotyczących studentów i absolwentów; w podziale według krajów ujmuje się te,
z których pochodzi 50 i więcej studentów w ostatnim prezentowanym roku akademickim.
a Also shown in other tables regarding students and graduates; in the division by country, there are included these coun-
tries from which 50 and more students originate in the last presented academic year.
364 Edukacja i wychowanie
a Ujęci również w pozostałych tablicach dotyczących studentów i absolwentów; w podziale według krajów ujmuje się te,
z których pochodzi 50 i więcej studentów w ostatnim prezentowanym roku akademickim.
a Also shown in other tables regarding students and graduates; in the division by country, there are included these coun-
tries from which 50 and more students originate in the last presented academic year.
Education 365
a Zgodnie z Międzynarodową Standardową Klasyfikacją Edukacji (ISCED’97). b Dla studiów trwających: do 1 roku
— stan w dniu rozpoczęcia zajęć, 1 rok i dłużej — stan w dniu 31 XII. c Łącznie z teologią. d, e Między innymi: d — biologia
(w tym specjalności: botanika, biochemia, toksykologia, genetyka, zoologia) i ochrona środowiska, e — astronomia, fizyka,
chemia, geologia, geografia.
a According to the International Standard Classification of Education (ISCED’97). b For studies lasting: up to 1 year — as
of beginning of the academic year, 1 year and longer — as of 31 XII. c Including theology. d, e Among others: d — biology
(of which specialities: botany, biochemistry, toxicology, genetics, zoology) and environmental science, e — astronomy,
physics, chemistry, geology, geography.
366 Edukacja i wychowanie
w tym kobiety ................ 2973 4221 4290 3874 1792 2082 of which females
w tym I klasa .................... 2947 3605 2861 2269 1372 897 of which 1st grade
w tym kobiety ................... 771 1225 1315 . 661 654 of which females
Uczniowie ...................... 174826 218316 203902 184611 11255 173250 106 Students
w tym kobiety .......... 77019 101762 93303 81477 4364 77095 18 of which females
w tym I klasa .............. 77203 116317 65710 52519 2971 49529 19 of which 1st grade
w tym kobiety ............. 28184 29118 23298 . 1302 21990 6 of which females
a W latach szkolnych 2005/06, 2010/11 i 2013/14 łącznie z uzupełniającymi liceami ogólnokształcącymi. b W podziale
według form kształcenia z roku szkolnego 2013/14. c W tym 54 eksternów.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a In the 2005/06, 2010/11 and 2013/14 school years including supplementary secondary schools. b According to form
of education — for the 2013/14 school year. c Of which 54 extramural graduates.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
w tym kobiety .............. 4307 3219 620 104 — 104 of which females
a W roku szkolnym 2005/06 — w przypadku absolwentów — bez techników uzupełniających. b W podziale według typów
szkół i form kształcenia — z roku szkolnego 2013/14.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a In the 2005/06 school year — in the case of graduates — excluding supplementary technical secondary schools.
b According to type of schools and form of education — for the 2013/14 school year.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
Wychowanie przedszkolne
Pre-primary education
a Bez wychowania przedszkolnego w placówkach wykonujących działalność leczniczą. b Patrz uwagi ogólne, ust. 22
na str. 340.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a Excluding pre-primary education in the units performing health care activities. b See general notes, item 22 on page
340.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
DZIAŁ XIII CHAPTER XIII
OCHRONA ZDROWIA I POMOC HEALTH CARE AND SOCIAL
SPOŁECZNA WELFARE
7) ustawa z dnia 6 IX 2001 r. prawo farmaceutycz- 7) the Pharmaceutical Law, dated 6 IX 2001
ne (jednolity tekst Dz. U. 2008 Nr 45, poz. 271, (uniform text Journal of Laws 2008 No. 45,
z późniejszymi zmianami). item 271, with later amendments).
4. Dane o osobach posiadających prawo wy- 4. Data about persons with the right to prac-
konywania zawodu medycznego podaje się na tise medical profession are quoted on the basis of
podstawie centralnych rejestrów osób posiadają- central registries of persons entitled to practise
cych prawo wykonywania zawodu medycznego medical profession conducted by supreme councils
prowadzonych przez naczelne rady samorządów of the following professional self-governments:
zawodowych: lekarzy i lekarzy dentystów, pielę- doctors, dentists, nurses and midwives, pharmacists
gniarek i położnych, farmaceutów, diagnostów and laboratory diagnosticians.
laboratoryjnych.
5. Data regarding medical personnel concerns
5. Dane o pracownikach medycznych dotyczą
pracujących w: placówkach wykonujących działal- persons employed in: units performing health care
ność leczniczą, praktykach zawodowych — od 2006 r., activities, professional practices — since 2006,
aptekach oraz od 2005 r. — domach i zakładach pharmacies and since 2005 — social welfare
pomocy społecznej, żłobkach i klubach dziecięcych. homes and facilities, nurseries and children's clubs.
Dane dotyczą pracujących bezpośrednio z pacjen- Data concern working directly with a patient, i.e.,
tem, tj. bez osób, dla których głównym miejscem excluding persons for whom the primary workplace
pracy jest uczelnia, jednostka administracji państwo- is university, units of state or local government
wej lub samorządu terytorialnego albo NFZ. administration and the National Health Fund.
Dane obejmują osoby pracujące w wymiarze peł- Data includes full-time employed persons, over-
nego etatu, w wymiarze godzin przekraczającym time as well as part-time in relation to work time
pełny etat oraz w niepełnym wymiarze godzin defined in the obligatory regulations for a given type
w stosunku do czasu pracy określonego obowiązują- of work, when this work has a basic character,
cymi przepisami dla danego rodzaju pracy, w przy- including persons undergoing internships.
padku jeśli ta praca ma dla nich charakter podsta- A nurse should be understood also as a male
wowy, łącznie z osobami odbywającymi staż. nurse and midwife — also as a male midwife.
Przez pielęgniarkę należy rozumieć też pielęgnia- Data on physicians authorized to provide health
rza, a przez położną — również położnego. care services for employed persons (table 6 about
Dane o lekarzach uprawnionych do sprawowania occupational medicine) are based on the records
opieki zdrowotnej nad pracującymi (tabl. 6 o medy- kept by voivodship occupational medicine centres,
cynie pracy) podano na podstawie rejestrów pro- including persons who have qualifications de-
wadzonych przez wojewódzkie ośrodki medycyny
scribed in § 7 of the decree of the Minister of
pracy; obejmują osoby, które posiadają kwalifikacje
zgodne z § 7 rozporządzenia Ministra Zdrowia Health and Social Welfare, dated 30 V 1996
i Opieki Społecznej z dnia 30 V 1996 r. (Dz. U. (Journal of Laws No. 69, item 332) with later amend-
Nr 69, poz. 332) z późniejszymi zmianami. ments.
6. Dane o specjalistach dotyczą lekarzy i leka- 6. Data on doctor specialists and dental
rzy dentystów ze specjalizacją II stopnia oraz od specialists concerns doctors with grade II special-
2005 r. posiadających tytuł specjalisty w odpowied- ization and since 2005 with specialists title in
niej dziedzinie medycyny, zgodnie z rozporządze- proper medicine domains in accordance with the
niem Ministra Zdrowia z dnia 20 X 2005 r. w spra- decree of the Minister of Health, dated 20 X 2005
wie specjalizacji lekarskich i lekarzy dentystów on Doctors and Dentist Specializations (Journal
(Dz. U. Nr 213, poz. 1779) z późniejszymi zmianami. of Laws No. 213, item 1779) with later amend-
7. Rodzaje poradni ambulatoryjnej opieki ments.
zdrowotnej podano zgodnie z rozporządzeniem 7. Types of clinics in out-patient health care
Ministra Zdrowia z dnia 17 V 2012 r. (Dz. U. 2012 are given in accordance with the decree of the
poz. 594). Minister of Health, dated 17 V 2012 (Journal of
Porady udzielone przez lekarzy i lekarzy denty- Laws 2012 item 594).
stów podano łącznie z badaniami profilaktycznymi Consultations provided by doctors and dentists
oraz z poradami lekarskimi udzielonymi w izbach are presented together with preventive examin-
przyjęć szpitali ogólnych i orzeczeniami wojsko- ations, also together with consultations provided by
wych komisji lekarskich. doctors in admission rooms in general hospitals
Do porad chirurgicznych zaliczono porady udzie- and with the opinions of military medical commis-
lone w poradniach urazowo-ortopedycznych. sions.
8. Pod tabl. 5 prezentowane są informacje (nie- Surgical consultations included consultations pro-
ujęte w tablicy) dotyczące praktyk lekarskich i sto-
vided in orthopaedic trauma clinics.
matologicznych, działających wyłącznie w ramach
8. Information on doctor and dental practices,
środków niepublicznych; dane te oszacowano na
podstawie wyników badania reprezentacyjnego pod- funded exclusively by non-public sources is given
miotów o liczbie pracujących do 9 osób. under table 5 (not included in the table); these data
9. Dane o szpitalach obejmują placówki me- are estimated on the basis of a sample survey of
dyczne, które do 2011 r. były traktowane jako filie. entities employing up to 9 persons.
10. Dane o stacjonarnej opiece zdrowotnej nie 9. Data on hospitals comprise health care units,
obejmują opieki dziennej (dotyczą szpitali, łóżek which until 2011 were treated as hospital branches.
i leczonych). 10. Data on in-patient health care do not include
Dane o łóżkach w placówkach stacjonarnej opie- day-care (concerns hospitals, beds and in-patients).
ki zdrowotnej dotyczą łóżek znajdujących się stale Data regarding beds in in-patient health care
w salach dla chorych, zajętych przez chorych lub units concern permanent beds in patient rooms,
przygotowanych na ich przyjęcie. either occupied or prepared to receive patients.
Health care and social welfare 373
11. Dane o łóżkach w szpitalach ogólnych do 11. Data regarding beds in general hospitals do
2007 r. nie obejmują miejsc (łóżek i inkubatorów) not include places (beds and incubators) for new-
dla noworodków. borns until 2007.
W szpitalach ogólnych (tabl. 8) rodzaje oddziałów In general hospitals (table 8), types of wards are
podano zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdro-
given in accordance with the decree of the Minister
wia z dnia 17 V 2012 r. (Dz. U. 2012 poz. 594). Do
oddziałów chirurgicznych zaliczono: chirurgię of Health, dated 17 V 2012 (Journal of Laws 2012
ogólną, dziecięcą, urazowo-ortopedyczną, szczę- item 594). Surgical wards include: general surgery,
kową, neurochirurgię, kardiochirurgię, urologię oraz paediatric surgery, orthopaedic trauma surgery,
inne o charakterze chirurgicznym; do oddziałów neurosurgery, urology, maxillo-facial and cardiosur-
zakaźnych — oddziały obserwacyjno-zakaźne; do gery as well as other surgical wards; in communi-
oddziałów gruźlicy i chorób płuc — oddziały cable diseases wards — observation communi-
pulmonologiczne. cable diseases wards; in tubercular and pulmon-
12. Dane o szpitalach psychiatrycznych nie ary wards — pulmonology wards.
obejmują oddziałów psychiatrycznych w szpitalach
12. Data regarding psychiatric hospitals do not
ogólnych.
13. Zakłady opiekuńczo-lecznicze i zakłady include psychiatric wards in general hospitals.
pielęgnacyjno-opiekuńcze udzielają całodobo- 13. Chronic medical care homes and nursing
wych świadczeń zdrowotnych w zakresie pielęgna- homes provide 24-hour health services in scope of
cji i rehabilitacji osób niewymagających hospitaliza- nursing and rehabilitation of persons who do not
cji oraz zapewniają im produkty lecznicze i wyroby require hospitalization, as well as provide them with
medyczne. medicinal products and medical devices.
14. Lecznictwo uzdrowiskowe obejmuje szpi- 14. Health resort treatment includes hospitals
tale i sanatoria, działające na obszarze uzdro- and sanatoria, operating in the areas of health
wiska, wykorzystujące w leczeniu, rehabilitacji
i profilaktyce przede wszystkim właściwości natu- resort protection, using in the rehabilitation and
ralnych surowców leczniczych oraz właściwości preventive therapy primarily natural materials and
lecznicze klimatu na terenach, na których są the healing properties of the climate in the areas
położone. where the facility is located.
15. Dane dotyczące ratownictwa medycznego 15. Data concerning emergency medical ser-
i pomocy doraźnej obejmują działalność jednostek vices and first-aid includes units covered by the
zgłoszonych do systemu Państwowe Ratownictwo State Emergency Medical Services system (emer-
Medyczne (zespoły ratownictwa medycznego, szpi- gency rescue teams, hospital emergency wards,
talne oddziały ratunkowe, lotnicze pogotowie ratun-
medical air rescue, admission rooms).
kowe, izby przyjęć).
Szpitalne oddziały ratunkowe od 8 XI 2011 r. Hospital emergency wards since 8 XI 2011
funkcjonują na podstawie rozporządzenia Ministra have operated on the basis of decree of the Minis-
Zdrowia z dnia 3 XI 2011 r. (Dz. U. Nr 237, try of Health, dated 3 XI 2011 (Journal of Laws
poz. 1420); wcześniej, będąc komórkami organiza- No. 237, item 1420); earlier operated on the basis
cyjnymi szpitali, działały na podstawie przepisów of the regulation on health care facilities.
o zakładach opieki zdrowotnej. 16. Generally available pharmacies do not
16. Dane o aptekach ogólnodostępnych nie include pharmacies, which operate in the structure
obejmują aptek działających w strukturze i na po- and for needs of hospitals.
trzeby szpitali.
Pharmaceutical outlets are sales outlets for sell-
Punkty apteczne są to ogólnodostępne punkty
sprzedaży leków gotowych, których asortyment jest ing prepared medicines, the range of which is
ściśle określony i są głównie usytuowane na tere- precisely defined and are located in rural areas.
nach wiejskich. 17. Data concerning vaccinations indicate the
17. Dane dotyczące szczepień ochronnych in- percentage of children and youth who were subject
formują o odsetku dzieci i młodzieży, które podlega- to mandatory vaccination (in accordance with the
ły szczepieniom obowiązkowym (zgodnie z kalen- vaccination schedule) and have been vaccinated
darzem szczepień) i zostały zaszczepione przeciw against selected infectious disease.
wybranej chorobie zakaźnej. 18. Data regarding disease incidence are pre-
18. Dane o zachorowaniach podaje się według
Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób sented according to the International Statistical
i Problemów Zdrowotnych (X Rewizja), obowiązują- Classification of Diseases and Related Health
cej od 1997 r. Problems (ICD-10 Revision), valid since 1997.
19. Dane o opiece nad dziećmi do lat 3 prezentu- 19. Data on childcare for children up to the
je się zgodnie z ustawą z dnia 4 II 2011 r. (jednolity age of 3 are presented according to the law dated
tekst Dz. U. 2013 poz. 1457), na podstawie której 4 II 2011 (uniform text Journal of Laws 2013 item
opieka może być organizowana w formie żłobka oraz 1457). Childcare can be organized in the form of
od 2011 r. — klubu dziecięcego, sprawowana przez nurseries as well as since 2011 — children’s clubs,
dziennego opiekuna lub nianię.
provided by day carer or nanny.
20. Dane dotyczące wspierania rodziny oraz
pieczy zastępczej prezentowane są zgodnie z usta- 20. Data concerning family support and foster
wą z dnia 9 VI 2011 r. o wspieraniu rodziny oraz care are presented according to the Law of Family
systemie pieczy zastępczej (jednolity tekst Dz. U. Support and Foster Care System, dated 9 VI 2011
2015 poz. 332). (uniform text Journal of Laws 2015 item 332).
374 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna
21. Placówka wsparcia dziennego wspiera fun- 21. Day-support centre supports the family in its
kcje opiekuńcze i wychowawcze rodziny. Może być care and education functions. It may be operated in
prowadzona w formie: the form of:
1) opiekuńczej, w tym kół zainteresowań, świetlic, 1) general care centre, including interest circles,
klubów i ognisk wychowawczych — zapewnia day-rooms, clubs, educational centres — pro-
dziecku: opiekę i wychowanie, pomoc w nauce, vides a child with: care and education, assis-
organizację czasu wolnego, zabawę i zajęcia tance in learning, organisation of leisure time,
sportowe oraz rozwój zainteresowań, entertainment and sport classes and develop-
2) specjalistycznej — organizuje zajęcia socjotera- ment of interests,
peutyczne, terapeutyczne, korekcyjne, kompensa- 2) specialized centre — organises sociotherapeutic,
cyjne oraz logopedyczne; realizuje indywidualny
therapeutic, corrective, compensating and speech
program korekcyjny, program psychokorekcyjny
lub psychoprofilaktyczny, w szczególności terapię therapy classes, implement an individual correc-
pedagogiczną, psychologiczną i socjoterapię, tive programme, a psychocorrective or psycho-
3) pracy podwórkowej (od 2012 r.) — realizowanej preventive programme, in particular pedagogic,
przez wychowawcę, polegającej na działaniach psychological and sociotherapy,
animacyjnych i socjoterapeutycznych, 3) street work (since 2012) — carries out motivating
4) w połączonych formach (od 2012 r.) tj. łączą- and sociotherapeutic activities, conducted by
cych zadania placówek opiekuńczych, specjali- a streetworker,
stycznych i pracy podwórkowej. 4) in a combination of the forms (since 2012) i.e.
Wspieranie rodziny może być również prowa- combining tasks of the general care, specialized
dzone w formie poradnictwa specjalistycznego lub and street work centres.
przez pracę asystenta rodziny, udzielającego po- Family support shall also be provided as a spe-
mocy rodzinom m.in. w poprawie ich sytuacji ży- cialist guidance or through a family assistant, who
ciowej, w rozwiązywaniu problemów socjalnych, assists in: improvement of family life situation,
psychologicznych, wychowawczych z dziećmi i w po- resolution of psychological and social issues and
szukiwaniu pracy zarobkowej. problems with upbringing children and searching for
22. Rodzinna piecza zastępcza jest sprawo- a job.
wana w przypadku niemożności zapewnienia 22. Family foster care shall be exercised in case
dziecku opieki i wychowania przez rodziców. when it is impossible for the parents to provide care
Zapewnia pracę z rodziną umożliwiającą powrót and education for a child. It guarantees a work with
dziecka do rodziny lub gdy jest to niemożliwe — a family to make possibility for a child to return to its
dążenie do przysposobienia dziecka, przygotowa-
family, or when it is impossible — efforts aimed at
nie dziecka do samodzielnego i odpowiedzialnego
child’s adoption; preparation of a child to live an
życia, zaspokojenie potrzeb emocjonalnych dzieci
ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb byto- independent and responsible life, satisfaction of
wych, zdrowotnych, edukacyjnych i kulturalno- children’s emotional needs, in particular the needs
-rekreacyjnych. related to welfare, healthcare, education, culture and
Formami rodzinnej pieczy zastępczej są: recreation.
1) rodziny zastępcze: The forms of family foster care are the following:
a) spokrewnione, 1) foster families:
b) niezawodowe — umieszcza się w tym samym a) related,
czasie nie więcej niż 3 dzieci (z wyjątkiem b) not-professional — placed in it may be not
licznego rodzeństwa), more than 3 children (except for numerous sib-
c) zawodowe — umieszcza się w tym samym lings),
czasie nie więcej niż 3 dzieci (z wyjątkiem licz- c) professional — placed in it may be not more
nego rodzeństwa) — wśród których funkcjonu- than 3 children (except for numerous siblings)
ją również: — among which there are also:
— zawodowe specjalistyczne — umieszcza — professional specialized — shall receive in
się w nich w szczególności: dzieci legity- particular: children with a disability certifi-
mujące się orzeczeniem o niepełnospraw- cate or a certificate of high or moderate
ności lub orzeczeniem o znacznym lub level of disability, children on the basis of
umiarkowanym stopniu niepełnosprawno- the Law on Proceedings Involving Juve-
ści, dzieci na podstawie ustawy z dnia 26 X niles, dated 26 X 1982 (uniform text Jour-
1982 r. o postępowaniu w sprawach nielet- nal of Laws 2014 item 382, with later
nich (jednolity tekst Dz. U. 2014 poz. 382,
amendments), underage mothers with
z późniejszymi zmianami), małoletnie matki
children,
z dziećmi,
— zawodowe pełniące funkcję pogotowia — professional that performs the function of
rodzinnego — przyjmują dzieci na pod- a family emergency house — shall receive
stawie orzeczenia sądu w przypadku gdy a child on the basis of a court ruling, case
dziecko zostało doprowadzone przez Poli- when a child was escorted by Police or
cję lub Straż Graniczną, na wniosek rodzi- Border Guard, upon consent of parents
ców dziecka lub innej osoby w przypadku, child or another person in the case referred
o którym mowa w art. 12a ustawy z dnia to in Art. 12a of the Law on Counteracting
29 VII 2005 r. o przeciwdziałaniu przemo- Domestic Violence, dated 29 VII 2005
cy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493) (Journal of Laws No. 180, item 1493) with
z późniejszymi zmianami, later amendments,
Health care and social welfare 375
24. Dane o domach i zakładach pomocy spo- 24. Data concerning social welfare homes and
łecznej dotyczą placówek, dla których organami facilities are related to the institutions for which
prowadzącymi są: jednostki samorządu terytorial- the founding bodies are: local government units,
nego, stowarzyszenia, organizacje społeczne, koś- associations, social organizations, churches and
cioły i związki wyznaniowe, fundacje, inne osoby religious associations, foundations, other legal
prawne oraz osoby fizyczne. Rodzaje domów i za- persons as well as natural persons. Types of social
kładów prezentuje się zgodnie z ustawą o pomocy
welfare homes and facilities are presented accord-
społecznej z dnia 12 III 2004 r. (jednolity tekst
Dz. U. 2015 poz.163). Do placówek publicznych ing to the Law on Social Assistance, dated 12 III
(tabl. 25) zaliczono te, dla których organem prowa- 2004 (uniform text Journal of Laws 2015 item 163).
dzącym jest samorząd wojewódzki, powiatowy lub Public facilities (table 25) include those facilities for
gminny. which the founding bodies is voivodship, powiat or
25. Dane o świadczeniach pomocy społecz- gmina government.
nej prezentuje się zgodnie z ustawą o pomocy 25. Data on social assistance benefits are pre-
społecznej z dnia 12 III 2004 r. sented according to the Law on Social Assistance,
Zasiłek stały przysługuje osobie całkowicie nie- dated 12 III 2004.
zdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełno- A person entirely incapable of working due to age
sprawności. or disability is entitled to permanent benefit.
Zasiłek okresowy przysługuje osobie lub rodzi- A person or a family is entitled to a temporary
nie ze względu na długotrwałą chorobę, niepełno- benefit because of long illness, disability, unem-
sprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub ployment, perspective of remaining or becoming
nabycia uprawnień do świadczeń z innych syste- entitled to benefits from other systems of social
mów zabezpieczenia społecznego.
Zasiłek celowy przyznawany jest w celu m.in.: security.
zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej, pokry- Appropriated benefit is offered in order to fulfil
cia części lub całości wydatków na świadczenia a necessary livelihood need, covering part or whole
zdrowotne, pokrycia kosztów pogrzebu. Może być of expenditures on health treatment, covering burial
przyznany osobie lub rodzinie, które poniosły straty costs. It may be given to a person or a family which
w wyniku zdarzenia losowego, klęski żywiołowej lub incurred losses as a result of fortuitous event, or
ekologicznej. natural or ecological disaster.
Health care and social welfare 377
a Analitycy medyczni i inni pracownicy z wyższym wykształceniem, np. chemicy, fizycy, mikrobiolodzy.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Zdrowia.
a Medical analysts and other employees by tertiary education, i.e. chemists, physicists, microbiologists.
S o u r c e: data of the Ministry of Health.
W LICZBACH BEZWZGLĘDNYCH
IN ABSOLUTE NUMBERS
NA 10 tys. LUDNOŚCI
PER 10 thous. POPULATION
a W 2005 r. bez praktyk zawodowych lekarzy, lekarzy dentystów oraz pielęgniarek i położnych. b—d W tym magistrzy:
b — pielęgniarstwa — 21547, c — położnictwa — 3180, d — fizjoterapii i rehabilitacji — 13111. e Na 10 tys. kobiet.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Zdrowia i Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, a w przypadku farmaceutów — tylko w zakre-
sie pracujących w aptekach szpitalnych.
a In 2005 excluding professional practices — doctors, dentists as well as nurses and midwives. b—d Of which masters:
b — of nursing — 21547, c — of midwifery — 3180, d — of physiotherapy and rehabilitation — 13111. e Per 10 thous.
females.
S o u r c e: data of the Ministry of Health, the Ministry of the Interior and in regard to pharmacists — only in the scope of
the pharmacists employed in hospital’s pharmacies.
378 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna
B. PORADY UDZIELONEb
CONSULTATIONS PROVIDED b
a Dane obejmują praktyki, które podpisały kontrakty z NFZ lub z przychodniami. b Łącznie z poradami opłacanymi w przy-
chodniach przez pacjentów. c Łącznie z poradami lekarskimi udzielonymi w izbach przyjęć szpitali ogólnych (w 2014 r.
— 6212 tys.) nieuwzględnionymi w specjalistycznej opiece lekarskiej.
U w a g a. Ponadto szacuje się, że w 2014 r. działało — wyłącznie w ramach środków niepublicznych — 37,0 tys. prak-
tyk lekarskich i 13,3 tys. praktyk lekarzy dentystów (odpowiednio: w 2005 r. — 24,6 tys. i 7,9 tys., w 2010 r. — 37,5 tys.
i 13,4 tys., w 2013 r. — 34,9 tys. i 12,9 tys.), w których udzielono 29674 tys. porad lekarskich i 15285 tys. porad stomatolo-
gicznych (odpowiednio: w 2005 r. — 17077 tys. i 7419 tys., w 2010 r. — 40863 tys. i 13786 tys., w 2013 r. — 35058 tys.
i 13052 tys.).
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz Głównego Urzędu Statystycznego.
a Data concern practices that have signed contract with the National Health Fund or out-patient departments. b Including
consultations paid by patients in out-patient departments. c Including doctors consultations provided in admission rooms of
general hospitals (in 2014 — 6212 thous.) not included in specialized doctors care.
N o t e. Moreover, it is estimated that in 2014, 37,0 thous. medical practices and 13,3 thous. dentists practices operated
on the basis of non-public funds (respectively: 24,6 thous. and 7,9 thous. in 2005, 37,5 thous. and 13,4 thous. in 2010,
34,9 thous. and 12,9 thous. in 2013), within the framework of these practices 29674 thous. doctors consultations and
15285 thous. stomatological consultations were granted (respectively: 17077 thous. and 7419 thous. in 2005, 40863 thous.
and 13786 thous. in 2010, 35058 thous. and 13052 thous. in 2013).
S o u r c e: data of the Ministry of Health, the Ministry of the Interior and the Central Statistical Office.
380 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna
Jednostki podstawowe służby medycyny pracy Primary occupational medicine service units
(stan w dniu 31 XII) ...................................... 6869 6362 6261 (as of 31 XII)
w tym praktyki lekarzy .................................. 3256 2842 2767 of which doctors practices
Lekarze uprawnieni (stan w dniu 31 XII) ........... 8548 7085 6741 Physicians authorized (as of 31 XII)
brak przeciwwskazań zdrowotnych do pracy 4269,9 3969,4 4494,2 lack of medical contraindications for work
przeciwwskazania zdrowotne do pracy ........ 17,5 16,1 16,6 medical contraindications for work
a Ujęta również w tabl. 5 na str. 379.
Ź r ó d ł o: dane Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi.
a Also shown in the table 5 on page 379.
S o u r c e: data of the Institute of Occupational Medicine in Łódź.
Lecznictwo uzdrowiskowe ..................... 233 247 259 255 Health resort treatment
f
sanatoria ........................................... 163 177 201 200 sanatoria
Ośrodki leczenia odwykowego .............. 985 1070 1142 1200 Detoxification centres
Ośrodki rehabilitacyjne dla narkomanów 2425 2447 2478 2518 Addiction recovery centres
Regionalne ośrodki psychiatrii sądowej 249 245 245 229 Regional centres of forensic psychiatry
Zakłady opiekuńczo-leczniczee ............. 14726 19250 22302 23099 Chronic medical care homese
Lecznictwo uzdrowiskowe ..................... 37719 40568 43645 44001 Health resort treatment
f
sanatoria ........................................... 26353 29400 33994 34815 sanatoria
LECZENI
IN-PATIENTS
Ośrodki leczenia odwykowego .............. 11239 12725 13004 13683 Detoxification centres
Ośrodki rehabilitacyjne dla narkomanów 7845 8374 8739 9036 Addiction recovery centres
Regionalne ośrodki psychiatrii sądowej 275 321 320 303 Regional centres of forensic psychiatry
Zakłady opiekuńczo-leczniczee ............. 31846 39606 43766 44199 Chronic medical care homese
i
Lecznictwo uzdrowiskowe — kuracjusze 596883 623083 682442 704789 Health resort treatment patients
f
w sanatoriach .................................... 435792 460436 545091 573288 in sanatoria
a—c Notki patrz na str. 380. e Łącznie z zakładami typu psychiatrycznego. f Łącznie z prewentoriami. g Bez łóżek i inku-
batorów dla noworodków. h Bez międzyoddziałowego ruchu chorych, z wyjątkiem danych w latach 2005 i 2010 w zakresie
danych resortu obrony narodowej. i Ponadto 70655 kuracjuszy leczonych było w systemie ambulatoryjnym.
U w a g a. W 2014 r. w stacjonarnej opiece zdrowotnej na 10 tys. ludności przypadało 74,4 łóżka (łącznie z oddziałami
opieki paliatywnej).
Ź r ó d ł o: w zakresie szpitali ogólnych, zakładów opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych — dane Mini-
sterstwa Zdrowia oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, w zakresie hospicjów — dane Ministerstwa Zdrowia, w zakresie
zakładów psychiatrycznych — dane Instytutu Psychiatrii i Neurologii oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.
a—c See footnotes on page 380. e Including psychiatric types facilities. f Including preventoria. g Excluding beds and
incubators for newborns. h Excluding inter-ward patient transfer, except data in 2005 and 2010 in regard to data of the
Ministry of National Defence. i Moreover, 70655 health resort patients were treated as out-patient.
N o t e. In 2014 in in-patient health care per 10 thous. population there were 74,4 beds (including palliative care wards).
S o u r c e: in regard to general hospitals, to chronic medical care homes and nursing homes — data of the Ministry
of Health and the Ministry of the Interior, in regard hospices — data of the Ministry of Health, in regard to psychiatric
facilities — data of the Institute of Psychiatry and Neurology and the Ministry of the Interior.
382 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna
Szpitale ogólne (stan w dniu 31 XII) ................... 966 979 Hospitals (as of 31 XII)
Łóżka (stan w dniu 31 XII) ................................... 187763 188116 Beds (as of 31 XII)
na 10 tys. ludności ......................................... 48,8 48,9 per 10 thous. population
w tym na oddziałach: of which in specified wards:
Chorób wewnętrznych ........................................... 25853 25476 Internal diseases
Kardiologicznych c .................................................. 9013 9075 Cardiological c
Chirurgicznych ....................................................... 41766 41693 Surgical
Pediatrycznych ...................................................... 10110 10109 Paediatrical
Ginekologiczno-położniczych ................................. 18318 18192 Gynaecological-obstetric
Onkologicznych ..................................................... 5509 5860 Oncological
Intensywnej terapii ................................................. 3531 3587 Intensive therapy
Zakaźnych ............................................................. 3284 3260 Communicable
Gruźlicy i chorób płuc ............................................. 8384 8044 Tubercular and pulmonary
Dermatologicznych ................................................ 1749 1670 Dermathological
Neurologicznych .................................................... 8039 8160 Neurological
Psychiatrycznych ................................................... 6592 6779 Psychiatric
w tym na oddziałach leczenia uzależnień ........... 1000 1002 of which in addiction treatment wards
Neonatologicznych ................................................ 9312 9195 Neonatological
Rehabilitacyjnych ................................................... 17033 17532 Rehabilitation
Ruch chorych Patient
Leczeni w tys.: In-patients in thous.:
bez międzyoddziałowego ruchu chorych ............ 7868 7897 excluding inter-ward patient transfer
z międzyoddziałowym ruchem chorych .............. 8472 8459 including inter-ward patient transfer
w tym na oddziałach: of which in specific wards:
chorób wewnętrznych ..................................... 1131 1109 internal diseases
kardiologicznych c ........................................... 591 584 cardiological c
chirurgicznych ................................................. 2062 2058 surgical
pediatrycznych ................................................ 465 467 paediatrical
ginekologiczno-położniczych .......................... 1122 1127 gynaecological-obstetric
onkologicznych ............................................... 345 352 oncological
intensywnej terapii .......................................... 103 104 intensive therapy
zakaźnych ...................................................... 134 135 communicable
gruźlicy i chorób płuc ...................................... 244 246 tubercular and pulmonary
dermatologicznych .......................................... 59 62 dermathological
neurologicznych .............................................. 320 337 neurological
psychiatrycznych ............................................ 85 85 psychiatric
w tym na oddziałach leczenia uzależnień .... 17 17 of which in addiction treatment wards
neonatologicznych .......................................... 365 369 neonatological
rehabilitacyjnych ............................................. 220 225 rehabilitation
Wypisani w tys. ...................................................... 7605 7635 Discharges in thous.
Zmarli w tys. ........................................................... 178 175 Deaths in thous.
Leczeni (bez międzyoddziałowego ruchu chorych) In-patient (excluding inter-ward patient transfer)
na: 10 tys. ludności ............................................ 2043 2052 per: 10 thous. population
d
1 łóżko ........................................................ 44,3 44,2 bed d
Przeciętny pobyt chorego w dniach ........................ 5,4 5,5 Average patient stay in days
a Patrz uwagi ogólne, ust. 10 na str. 372. b Bez 2 szpitali w woj. wielkopolskim. c Łącznie z oddziałami intensywnego
nadzoru kardiologicznego. d Bez łóżek i inkubatorów dla noworodków na oddziałach neonatologicznych.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Zdrowia oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.
a See general notes, item 10 on page 372. b Excluding 2 hospitals in Wielkopolskie voivodship. c Including intensive
cardiological care wards. d Excluding beds and incubators for newborns on neonathology wards.
S o u r c e: data of the Ministry of Health and the Ministry of the Interior.
Health care and social welfare 383
Zespoły ratownictwa medycznego ............ 939 1470 1472 1478 Emergency rescue teams
podstawowe .......................................... x 831 865 889 basic
specjalistyczne ...................................... x 639 607 589 specialists
Szpitalne oddziały ratunkowe .................... 126 219 217 218 Hospital emergency wards
Izby przyjęć a ............................................. 153 149 148 158 Admission rooms a
b
Lotnicze pogotowie ratunkowe ................ 17 19 19 19 Medical air rescue b
Wyjazdy na miejsce zdarzenia (w ciągu Calls to the occurrence places (during the
roku): year):
w tysiącach ............................................ 2998 2825 2965 3093 in thousands
w tym: of which:
w ruchu uliczno-drogowym ............... 216 185 170 161 in traffic road
w domu ............................................ 2159 2025 2125 2183 in home
na 1000 ludności ................................... 78,6 73,3 77,0 80,4 per 1000 population
Osoby, którym udzielono świadczenia Persons who received health care benefits
zdrowotnego w miejscu zdarzenia in the place of occurrence (during the
(w ciągu roku): year):
w tysiącach ............................................ 3020 2867 3004 3114 in thousands
w tym w wieku: do 18 lat .................. 246 188 191 204 of which aged: up to 18
65 lat i więcej ........... . 1098 1234 1272 65 and more
na 1000 ludności ................................... 79,1 74,4 78,0 80,9 per 1000 population
a Komórki organizacyjne szpitali zgłoszone do współpracy z ratownictwem medycznym. b Samolot lub śmigłowiec wraz
z załogą, tj. pilotem i osobami udzielającymi pierwszej pomocy lub podejmującymi medyczne działania ratownicze.
a Organization cells of hospitals applied to cooperate with emergency medical system. b Airplane or helicopter, including
crew, i.e. pilot and people giving first aid or acting as medical rescue.
Regionalne centra (stan w dniu 31 XII) ........ 22 23 23 23 Regional centres (as of 31 XII)
Oddziały terenowe a (stan w dniu 31 XII) ..... 186 164 137 138 Local branches a (as of 31 XII)
Krwiodawcy w tys. ....................................... 571 633 646 617 Blood donors in thous.
w tym honorowi ........................................ 569 632 646 616 of which voluntary
Number of collected donations b of whole
Liczba donacji b krwi pełnej w tys. ................. 961 1144 1184 1186 blood in thous.
Wyprodukowana liczba jednostek świeżo Number of prepared units of fresh frozen
mrożonego osocza (FFP) c w tys. ............. 992 1277 1220 1272 plasma (FFP) c in thous.
a Bez danych resortu obrony narodowej oraz resortu spraw wewnętrznych. b Donacja to pobranie krwi lub jej składnika
do celów klinicznych, diagnostycznych lub produkcyjnych. c Jedna jednostka świeżo mrożonego osocza równa się 200 ml,
jeden litr osocza równa się 5 jednostkom.
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Centrum Krwi oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.
a Excluding data of the Ministry of National Defence and the Ministry of the Interior. b Donation is collection of blood or
blood components for clinical, diagnostic or manufacturing purposes. c One unit of fresh frozen plasma equals 200 ml, one
litre of plasma equals 5 units.
S o u r c e: data of the National Blood Centre and the Ministry of the Interior.
a Dane dotyczą przypadków zgłoszonych przez lekarzy do inspekcji sanitarnej. b Przeciętne roczne. c Dane nieosta-
teczne z uwagi na specyfikę choroby; w 2014 r. stwierdzono 1061 nowych przypadków zakażenia wirusem HIV. d Wskaź-
nik obliczono na 10 tys. dzieci w wieku do lat 2. e Łącznie z podejrzeniami zachorowań.
U w a g a. W latach 2001—2014 nie stwierdzono zachorowań na błonicę oraz na porażenie dziecięce nagminne wywo-
łane dzikim szczepem wirusa polio (w latach 2003, 2004, 2009, 2010 i 2014 stwierdzono po jednym zachorowaniu wywoła-
nym wirusem szczepionkowym).
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego — PZH.
a Data cover cases reported by doctors to the sanitary inspection. b Annual average. c Preliminary data because of spe-
cific features of the disease; in 2014, 1061 new cases of HIV infection were detected. d Ratio calculated per 10 thous.
children up to the age of 2. e Including influenza-like illness.
N o t e. In 2001—2014 there were no cases of diphtheria and polio caused by wild strain of polio virus (in 2003, 2004,
2009, 2010 and 2014 there was noted one case of illness caused by a virus vaccine).
S o u r c e: data of the National Institute of Public Health — National Institute of Hygiene.
Gruźlica potwierdzona bakteriologicznie .................. 3246 3 1 5 24 173 415 688 957 980
Active, bacteriologically confirmed
Gruźlica potwierdzona bakteriologicznie .................. 1357 — 1 4 34 152 207 167 193 599
Active, bacteriologically confirmed
Kiła ............................................ 1164 902 22 139 166 410 159 262 7 32 60 108 50
Syphilis
NA 100 TYS. LUDNOŚCI b 2005 3,2 4,9 0,9 8,4 11,9 8,5 3,4 1,7 1,7 5,0 3,7 2,5 0,8
PER 100 THOUS. POPU- 2010 3,2 5,1 2,2 9,4 13,1 8,5 2,6 1,5 1,1 3,2 4,2 2,7 0,5
LATION b
2013 4,9 8,1 2,9 18,8 21,7 14,0 3,6 1,9 1,6 4,6 5,2 3,3 0,8
2014 4,3 7,3 3,0 15,6 18,0 13,6 3,2 1,5 1,0 3,1 4,5 2,9 0,6
W tym kiła ......................... 2005 2,2 2,9 0,4 3,4 6,1 5,4 2,6 1,5 1,5 3,9 3,4 2,2 0,7
Of which syphilis 2010 2,5 3,6 1,6 5,8 8,7 6,1 2,0 1,4 1,0 2,4 3,7 2,6 0,5
2013 3,5 5,5 2,3 11,5 13,5 9,8 2,6 1,6 1,2 3,5 4,3 2,8 0,7
2014 3,0 4,8 2,1 10,6 10,9 9,1 2,2 1,3 0,7 2,5 4,1 2,5 0,6
a Dotyczy przypadków nowo zarejestrowanych; bez danych resortu obrony narodowej, resortu spraw wewnętrznych
i Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. b W danej grupie wieku.
Ź r ó d ł o: dane Instytutu Wenerologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
a Concerns newly registered cases; excluding data of the Ministry of National Defence, the Ministry of the Interior and the
Internal Security Agency. b In a given age group.
S o u r c e: data of the Institute of Venereology of the Medical University of Warsaw.
388 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna
a Miejsca i dzieci w żłobkach — łącznie z oddziałami żłobkowymi; w 2005 r. łącznie ze żłobkiem tygodniowym. b Dane
dotyczą niań zarejestrowanych w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.
U w a g a. Ponadto w 2013 r. (stan w dniu 31 XII) działało 68 placówek prowadzących działalność gospodarczą w za-
kresie sprawowania opieki nad dziećmi do lat 3, niewpisanych do rejestru żłobków, w których było 1211 miejsc i przebywało
w ciągu roku 1515 dzieci. Placówki te zgodnie z przepisami ustawy z dnia 4 II 2011 r. zostały zobowiązane do przekształ-
cenia się w ciągu 3 lat — wraz z wpisem do rejestru — w żłobki lub kluby dziecięce.
a Places and children staying in nurseries — including nursery wards; in 2005 including weekly nursery. b Data concern
nannies registered in the Social Insurance Institution.
N o t e. Moreover, in 2013 (as of 31 XII) there were 68 institutions which provide private childcare services for children
up to the age of 3, do not recorded in a register of nurseries with 1211 places and were 1515 children staying during the
year. These entities according to the provisions of the law of 4 II 2011, have been obliged to transform within 3 years into
nurseries or children’s clubs, along with obtaining an entry in the register.
O G Ó Ł E M ...................... 2980 3116 2830 2969 151,8 138,9 118,7 121,1 TOTAL
Opiekuńcze ........................ 2658 2735 2294 2364 132,5 114,0 90,3 91,0 General care
Specjalistyczne .................. 322 381 376 414 19,3 24,9 21,3 21,8 Specialized
Pracy podwórkowej ............ x x 14 11 x x 0,5 0,8 Street work
In a combination of the
W połączonych formach ..... x x 146 180 x x 6,5 7,5 forms
U w a g a. Ponadto w 2014 r. 3,4 tys. asystentów rodziny wspomagało 37,9 tys. rodzin, a 138,8 tys. rodzin korzystało
z poradnictwa specjalistycznego.
N o t e. Moreover, in 2014, 3,4 thous. family assistants conducted work with 37,9 thous. families, 138,8 thous. families
used specialist guidance.
Health care and social welfare 391
w tym: of which:
niespokrewnione z dzieckiem, wielo- not related to the child with many chil-
dzietne ............................................... 151 813 220 150 dren
Dzieci w rodzinach zastępczychb ........... 49667 53798 55695 54831 Children in foster familiesb
w tym w wieku: 0—3 lata ................... 3850 4470 4547 4178 of which at the age of: 0—3
4—6 lat ..................... 5468 6329 5616 5516 4—6
w tym posiadające orzeczenie o niepeł- of which with legal confirmation of
nosprawności ..................................... 4446 5446 5733 5795 disability
w tym: of which:
niespokrewnionych z dzieckiem, wielo- not related to the child with many chil-
dzietnych ........................................... 687 3778 1007 643 dren
a W latach 2005 i 2010 rodziny zastępcze zawodowe niespokrewnione z dzieckiem. b W wieku do 25 lat, w latach 2005
i 2010 w wieku do 18 lat.
a In 2005 and 2010 professional, not related to the child foster families. b Up to the age of 25, in 2005 and 2010 up to
the age of 18.
Dzieci w rodzinnych domach dzieckaa .................... 2125 2591 Children in foster homes a
w tym w wieku: 0—3 lata ................................. 265 324 of which at the age of: 0—3
a W wieku do 25 lat.
a Up to the age of 25.
392 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna
a W ciągu roku. b W tym 987 wychowanków w wieku 0—3 lata i 1092 w wieku 4—6 lat oraz 498 sierot i 1890 niepełno-
sprawnych. c Łączące zadania placówek interwencyjnych, socjalizacyjnych i specjalistyczno-terapeutycznych; w latach
2005 i 2010 — placówki wielofunkcyjne.
a During the year. b Of which 987 residents at the age of 0—3 and 1092 at the age of 4—6, 498 orphans and 1890 disa-
bled. c Combining tasks of the intervention, socialization and specialist therapy centres; in 2005 and 2010 — multi-
-functional centres.
U w a g a. Dane o adopcjach orzeczonych przez sąd patrz dział „Wymiar sprawiedliwości”, tabl. 26 na str. 173.
N o t e. Data on adoptions adjudicated by courts see the chapter ”Justice”, table 26 on page 173.
a Łącznie ze środowiskowymi domami samopomocy; ponadto w 2014 r. w gestii resortu obrony narodowej był 1 dom
emeryta z 77 miejscami.
a Including community self-help homes; moreover, in 2014 in the Ministry of National Defence there was 1 pensioner's
home with 77 places.
Health care and social welfare 393
Mieszkańcy (łącznie z filiami) .................... 93372 101199 104316 105662 Residents (including branches)
w tym do lat 18 ............................... 3647 3321 3347 3164 of which up to the age of 18
w tym umieszczeni w ciągu roku ........ 32507 29570 32059 32537 of which placed within during the year
na 10 tys. ludności ................................ 24,5 26,3 27,1 27,5 per 10 thous. population
Osoby oczekujące na umieszczenie ......... 6960 9453 9516 9260 Persons awaiting a place
Przewlekle somatycznie chorzy ................... 254 271 286 Chronically ill with somatic disorders
Przewlekle psychicznie chorzy ..................... 198 205 212 Chronically mentally ill
Matki z małoletnimi dziećmi i kobiety Mothers with dependent children and preg-
w ciąży ..................................................... 70 75 71 nant women
a Notka patrz na str. 392. b W dalszym podziale placówki mogą być wykazane kilkakrotnie, gdyż jedna placówka może
być przeznaczona dla kilku grup mieszkańców.
a See footnote on page 392. b In further division facilities may be shown several times, because one facility may be for
several groups of residents.
394 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna
Mieszkańcy (łącznie z filiami) .................... 101199 104316 105662 Residents (including branches)
w domach i zakładach dla: in homes and facilities for:
Osób w podeszłym wieku ............................ 19980 19843 20645 Aged persons
Przewlekle somatycznie chorych ................. 20070 20597 20688 Chronically ill with somatic disorders
Dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie 14538 14793 14937 Mentally retarded
Dzieci i młodzieży niepełnosprawnych inte-
lektualnie .................................................. 6234 5583 5334 Children and youth mentally retarded
Przewlekle psychicznie chorych ................... 20634 21570 22072 Chronically mentally ill
Niepełnosprawnych fizycznie ....................... 1893 1874 2009 Physically handicapped
Matek z małoletnimi dziećmi i kobiet Mothers with dependent children and preg-
w ciąży ..................................................... 1691 1696 1570 nant women
Bezdomnych ................................................ 15524 17119 17361 Homeless
Innych osób ................................................. 635 1241 1046 Other persons
Kultura Culture
Zwraca się uwagę, że do kin na wsi zalicza się Please pay attention that cinemas in rural areas
również mini- i multipleksy otwierane w centrach include also mini- and multiplexes opened in shop-
handlowych zlokalizowanych na obrzeżach wielkich ping centres located on outskirts of large cities.
miast.
7. Data concerning public radio and television
7. Dane dotyczące radiofonii i telewizji publicznej
include entities comprising Polskie Radio S.A. and
obejmują jednostki wchodzące w skład Polskiego
Radia S.A. i Telewizji Polskiej S.A., a działalność Telewizja Polska S.A., the activity of which is regu-
ich reguluje ustawa z dnia 29 XII 1992 r. o radiofonii lated by the Law on Radio and Television, dated
i telewizji (Dz. U. 1993 Nr 7, poz. 34) z późniejszy- 29 XII 1992 (Journal of Laws 1993 No. 7, item 34)
mi zmianami; działalność ta nie wymaga koncesji with later amendments; this activity does not re-
Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. quire a licence from the National Broadcasting
W 2014 r. audycje radiowe w programach ogól- Council.
nopolskich oraz w programach regionalnych nada- In 2014, 17 public radio centres located in:
wało 17 ośrodków radiofonii publicznej w: Bia-
Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Katowice, Kielce,
łymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Katowicach,
Koszalin, Kraków, Lublin, Łódź, Olsztyn, Opole,
Kielcach, Koszalinie, Krakowie, Lublinie, Łodzi,
Olsztynie, Opolu, Poznaniu, Rzeszowie, Szczeci- Poznań, Rzeszów, Szczecin, Warszawa, Wrocław
nie, Warszawie, Wrocławiu i Zielonej Górze. and Zielona Góra broadcasted programmes on
Programy telewizyjne ogólnotematyczne i tema- national and regional channels.
tyczne o charakterze ogólnopolskim oraz programy Public television — 16 local agencies located
regionalne nadawało 16 oddziałów terenowych in: Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Gorzów Wielko-
telewizji publicznej w: Białymstoku, Bydgoszczy, polski, Katowice, Kielce, Kraków, Lublin, Łódź,
Gdańsku, Gorzowie Wielkopolskim, Katowicach, Olsztyn, Opole, Poznań, Rzeszów, Szczecin, War-
Kielcach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Olsztynie,
szawa and Wrocław broadcasted general and
Opolu, Poznaniu, Rzeszowie, Szczecinie, Warsza-
wie i Wrocławiu. thematic nationwide channels as well as regional
8. Dane o abonentach radiowych i telewizyj- channels.
nych dotyczą osób i instytucji, które uiściły opła- 8. Data regarding radio and television sub-
ty abonamentowe uprawniające do korzystania scribers concern persons and institutions which
z urządzeń odbiorczych radiofonii bezprzewodowej paid the subscription fee in order to use wireless
oraz z odbiorczych urządzeń telewizyjnych. Dane radio and television receivers. The data also
dotyczą także osób korzystających — na mocy concern persons exempt, on the basis of special
szczególnych przepisów — z prawa do bezpłatnego
regulations, from paying the subscription fee
korzystania z urządzeń odbiorczych (np. inwalidów
wojennych i wojskowych). (e.g., disabled war and military veterans).
Dane obejmują również instytucje opłacające Data also concern institutions paying the sub-
abonament za korzystanie z odbiorników radiowych scription for using radio and television receivers in
i telewizyjnych w samochodach. their vehicles.
Turystyka Tourism
1. Dane o przyjazdach do Polski i wyjazdach 1. Data regarding arrivals in Poland and de-
z Polski (tabl. 14) dotyczą przekroczeń granicy, partures from Poland (table 14), registered by the
rejestrowanych przez Straż Graniczną, bez wzglę- Border Guard, concern border crossings regardless
du na cel podróży osób przekraczających granicę of the purpose of travel or the length of stay. Since
i długość ich pobytu. Od 2011 r. obejmują pasaże- 2011 data include passengers as well as persons
rów, jak również obsługę środków transportu oraz engaged in transport servicing and also persons
osoby przekraczające granicę w ramach ruchu crossing the border within simplified cross-border
traffic.
uproszczonego.
In connection with Poland’s accession to the
W związku z włączeniem Polski do obszaru
Schengen area and to the Schengen Information
i Systemu Informacyjnego Schengen, Straż Gra-
System, the Border Guard, as of 21 XII 2007,
niczna z dniem 21 XII 2007 r. zaprzestała —
ceased to register — except at the air border
z wyłączeniem lotniczych przejść granicznych — crossing points — the cross-border flow of people
rejestracji ruchu osobowego i środków transportu and means of transport at the border crossings
na granicach z krajami Unii Europejskiej; część with the European Union countries; part of the
wschodniej granicy Polski, tj. z Rosją, Białorusią Polish eastern border, i.e. with Russia, Belarus
i Ukrainą stała się jednocześnie zewnętrzną and Ukraine, simultaneously became the external
granicą obszaru Schengen (Unii Europejskiej border of the Schengen area (both the European
i strefy Schengen). Obowiązywanie zasad obszaru Union and the Schengen zone). The Schengen
Schengen dotyczących granic powietrznych rozpo- zone regulations concerning air borders came into
częło się z dniem 30 III 2008 r. effect on 30 III 2008.
Culture. Tourism. Sport 397
Nowe zasady pełnej kontroli i rejestracji ruchu na The new regulations on the total control and regis-
granicach obszaru Schengen dotyczą tylko obywa- tration of traffic on borders of the Schengen area
teli państw niebędących członkami UE lub które nie concern only the non-EU citizens, and the citizens
stosują przepisów dorobku Schengen bądź stosują of the countries which either do not apply or only
je tylko częściowo; w przypadku obywateli państw partly apply the Schengen acquis; in the case of
członków UE lub stosujących w pełni przepisy
citizens of EU Member States or countries fully
dorobku Schengen, kontrola i rejestracja ruchu
dotyczy tylko tych, którzy przyjeżdżają lub wyjeż- implementing the Schengen acquis, the control and
dżają poza granice obszaru Schengen. registration of traffic concern only persons arriving
2. Termin turystyka — zgodnie z rozporządze- in or leaving the Schengen area.
niem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2. Tourism, in accordance with the regulation
Nr 692/2011 obowiązującym od 2012 r. oznacza (EU) No. 692/2011 of the European Parliament and
czynności odwiedzających, którzy podejmują po- of the Council in force since 2012, means the activ-
dróż do głównego miejsca docelowego położonego ity of visitors taking a trip to a main destination
poza ich zwykłym otoczeniem, na okres krótszy niż outside their usual environment, for less than
1 rok, w dowolnym głównym celu, w tym w celu a year, for any main purpose, including business,
służbowym, wypoczynkowym lub innym celu osobi- leisure or other personal purpose, other than to be
stym, innym niż zatrudnienie przez podmiot miej-
employed by a resident entity in the place visited.
scowy dla odwiedzanego miejsca.
Wszystkie kategorie podróżnych, które mieszczą All categories of travellers which fall within the
się w zakresie pojęcia „turystyka” są określane term ”tourism” are defined as visitors. This group
mianem odwiedzających. W grupie tej wyróżnia comprises:
się: ― tourists, i.e., persons who spent at least one night
― turystów, tj. osoby, które spędziły co najmniej away from their place of permanent residence,
jedną noc poza miejscem stałego zamieszkania, ― one-day visitors, i.e., persons who did not
― odwiedzających jednodniowych, tj. osoby, które spend the night at the place visited.
nie nocują w miejscu odwiedzanym. The source of the data concerning Poles’ partici-
Źródłem danych dotyczących uczestnictwa Po- pation in tourism (with at least one overnight stay)
laków w wyjazdach turystycznych (przynajmniej are research surveys: in 2005—2013 of the Ministry
z 1 noclegiem) są badania ankietowe: w latach of Sport and Tourism, in 2014 — the Central Statis-
2005—2013 Ministerstwa Sportu i Turystyki,
tical Office; the research covers Polish population
w 2014 r. — Głównego Urzędu Statystycznego;
badania obejmują ludność Polski w wieku 15 lat aged 15 and more.
i więcej. 3. Tourist accommodation establishments in-
3. Baza noclegowa turystyki dotyczy turystycz- clude hotels and similar facilities and other facilities
nych obiektów noclegowych, tj. obejmuje obiekty (since 2011 with 10 and more bed places; until
hotelowe i pozostałe obiekty (od 2011 r. posiadają- 2010 excluding rooms for rent and agrotourism
ce 10 i więcej miejsc noclegowych; do 2010 r. bez lodgings).
pokoi gościnnych i kwater agroturystycznych). Within:
W ramach: ― hotels and similar facilities, the group ”other
― obiektów hotelowych do grupy „inne obiekty hotel facilities” has covered facilities which do
hotelowe” zalicza się te, które nie spełniają not meet requirements for hotels, motels and
wymagań kategoryzacyjnych dla hoteli, moteli boarding houses, but which provide hotel ser-
i pensjonatów, ale świadczą usługi typowe dla
vices (e.g. road houses, inns),
hoteli (np. zajazdy, gościńce),
― other facilities, the group ”miscellaneous facil-
― pozostałych obiektów do grupy „inne obiekty”
zalicza się te, które nie odpowiadają warunkom ities” includes facilities which do not correspond
przewidzianym dla poszczególnych rodzajów to conditions expected in particular facilities,
obiektów oraz obiekty wykorzystywane dla po- and other facilities used for tourism (e.g. stu-
trzeb turystyki (np. domy studenckie, internaty, dent dormitories, boarding schools, weekend
ośrodki do wypoczynku sobotnio-niedzielnego and holiday accommodation establishments,
i świątecznego, ośrodki sportowo-rekreacyjne, sport and recreational centres, holiday youth
ośrodki kolonijne, zakłady uzdrowiskowe). centres as well as health establishments).
4. W informacjach o obiektach i miejscach noc- 4. Facilities and places temporarily unavailable
legowych turystyki nie uwzględnia się obiektów due to expansion, renovation, etc., are not included
i miejsc w obiektach przejściowo nieczynnych in data regarding facilities and the number of bed
z powodu przebudowy, remontu itp.
places for tourists.
5. Stopień wykorzystania miejsc noclegowych
5. Occupancy rate of bed places or rooms is
lub pokoi jest to stosunek liczby udzielonych noc-
legów lub wynajętych pokoi w danym roku do no- a relation of the number of overnight stays or rooms
minalnej liczby miejsc noclegowych lub pokoi rented in a given year to the nominal number of bed
w danym roku. Przez nominalną liczbę miejsc noc- places or rooms in a given year. The nominal num-
legowych lub pokoi rozumie się sumę miejsc nocle- ber of bed places or rooms shall mean total bed
gowych lub pokoi przygotowanych dla turystów places or rooms prepared for tourists each day of
w każdym dniu działalności obiektu. a facility’s operation.
398 Kultura. Turystyka. Sport
Sport Sport
Kultura
Culture
w tym wydania pierwsze .................. 16280 25498 29221 29521 of which first editions
Podręczniki dla szkół wyższych .......... 1618 1724 1349 1028 University textbooks
w tym dla dzieci i młodzieży ............ 1056 1482 2178 2629 of which for children and youth
TABL. 2 (300). KSIĄŻKI I BROSZURY WYDANE WEDŁUG DZIAŁÓW KLASYFIKACJI UNESCO W 2014 R.
PUBLISHED BOOKS AND PAMPHLETS BY UNESCO CLASSIFICATION DIVISIONS IN 2014
Ogółem Książki Broszury
DZIAŁY Total Books Pamphlets DIVISIONS
liczba tytułów number of titles
Sztuka i nauka wojskowa ........................ 218 213 5 Military art and science
Nauki medyczne, zdrowie publiczne ....... 1209 1135 74 Medical sciences, public health
TABL. 2 (300). KSIĄŻKI I BROSZURY WYDANE WEDŁUG DZIAŁÓW KLASYFIKACJI UNESCO W 2014 R. (dok.)
PUBLISHED BOOKS AND PAMPHLETS BY UNESCO CLASSIFICATION DIVISIONS IN 2014 (cont.)
Ogółem Książki Broszury
DZIAŁY Total Books Pamphlets DIVISIONS
liczba tytułów number of titles
Sztuki plastyczne i grafika, fotografia ...... 783 694 89 Plastic and graphic arts, photography
Historia literatury i krytyka literacka ......... 818 808 10 History of literature and literary criticism
Czasopisma ukazujące się ................ 6652 7604 7355 6752 Magazines published as specified
6—1 razy w tygodniu ...................... 355 389 372 409 6—1 times a week
3—2 razy w miesiącu ..................... 228 241 240 232 3—2 times a month
Biblioteki (stan w dniu 31 XII) ................. 8591 8342 8112 8094 Libraries (as of 31 XII)
w tym na wsi ...................................... 5696 5512 5358 5329 of which in rural areas
Punkty biblioteczne (stan w dniu 31 XII) 1752 1437 1271 1290 Library service points (as of 31 XII)
w tym na wsi ...................................... 55749 53995 52410 51883 of which in rural areas
w tym na wsi ...................................... 1888 1658 1617 1601 of which in rural areas
w tym na wsi ................................... 38658 32746 31368 30587 of which in rural areas
na 1 czytelnika w wol. ......................... 19,2 18,4 18,5 18,3 per borrower in vol.
w tym na wsi ................................... 20,5 19,8 19,4 19,1 of which in rural areas
a Łącznie z punktami bibliotecznymi; w latach 2013 i 2014 przyporządkowane w podziale na miasta i wieś według siedzi-
by jednostki macierzystej. b Bez wypożyczeń międzybibliotecznych.
a Including library service points; in 2013 and 2014 assigned with division into urban areas and rural areas according to
the parent entity’s registered office. b Excluding interlibrary lending.
Muzea (stan w dniu 31 XII) .................... 690 782 822 844 Museums (as of 31 XII)
Wystawy organizowane przez muzea .... 4422 4750 4968 4935 Exhibitions organized by museums
Zwiedzający muzea i wystawy w tys. ..... 18488 22216 29044 30609 Museum and exhibition visitors in thous.
a, b Dotyczy liczby: a — tytułów wystaw, b — ekspozycji tytułów. c Zwiedzająca muzea w zorganizowanych grupach.
a, b Concern the number of: a — exhibition titles, b — exhibitions held. c Visiting museums in organized groups.
Galerie (stan w dniu 31 XII) ................... 292 370 337 339 Galleries (as of 31 XII)
Teatry i instytucje muzyczne .............. 181 183 170 171 Theatres and music institutions
Teatry .................................................... 117 114 102 100 Theatres
dramatyczne ...................................... 92 85 72 70 dramatic
lalkowe ............................................... 25 29 30 30 puppet
Teatry muzyczne ................................... 22 25 24 27 Music theatres
opery .................................................. 9 10 11 11 operas
operetki .............................................. 13 15 13 16 operettas
Filharmonie, orkiestrya, chóry ................ 39 41 41 41 Philharmonic halls, orchestrasa, choirs
Zespoły pieśni i tańca ............................ 3 3 3 3 Song and dance ensembles
Przedsiębiorstwa estradowe ............... 28 31 29 28 Entertainment enterprises
Teatry i instytucje muzyczne .............. 68762 72759 81920 84830 Theatres and music institutions
Teatry .................................................... 40239 39059 42824 42716 Theatres
dramatyczne ...................................... 34979 32921 36641 36525 dramatic
lalkowe ............................................... 5260 6138 6183 6191 puppet
Teatry muzyczne ................................... 12591 15003 18004 18457 Music theatres
opery .................................................. 6402 8279 10090 10210 operas
operetki .............................................. 6189 6724 7914 8247 operettas
Filharmonie, orkiestrya, chóry ................ 15932 17987 20382 22947 Philharmonic halls, orchestrasa, choirs
Zespoły pieśni i tańca ............................ — 710 710 710 Song and dance ensembles
PRZEDSTAWIENIA I KONCERTYb
PERFORMANCES AND CONCERTSb
Teatry i instytucje muzyczne .............. 45897 55462 55412 56081 Theatres and music institutions
Teatry .................................................... 27847 30104 31173 31476 Theatres
dramatyczne ...................................... 20718 21027 21838 22065 dramatic
lalkowe ............................................... 7129 9077 9335 9411 puppet
Teatry muzyczne ................................... 2655 4392 4482 5066 Music theatres
opery .................................................. 1036 1566 1706 1641 operas
operetki .............................................. 1619 2826 2776 3425 operettas
Filharmonie, orkiestrya, chóry ................ 14953 20548 19303 19052 Philharmonic halls, orchestrasa, choirs
Zespoły pieśni i tańca ............................ 442 418 454 487 Song and dance ensembles
Przedsiębiorstwa estradowe ............... 4575 2763 2526 2609 Entertainment enterprises
Teatry i instytucje muzyczne .............. 9609 11522 11456 12262 Theatres and music institutions
Teatry .................................................... 4754 5312 5677 5827 Theatres
dramatyczne ...................................... 3759 3906 4402 4532 dramatic
lalkowe ............................................... 995 1406 1275 1295 puppet
Teatry muzyczne ................................... 1218 2011 1870 1997 Music theatres
opery .................................................. 563 921 898 932 operas
operetki .............................................. 655 1090 972 1065 operettas
Filharmonie, orkiestrya, chóry ................ 3241 3808 3295 4146 Philharmonic halls, orchestrasa, choirs
Zespoły pieśni i tańca ............................ 396 391 614 292 Song and dance ensembles
Przedsiębiorstwa estradowe ............... 1657 1731 4932 2998 Entertainment enterprises
Koła (kluby) .............................................. 2005 10332 5441 3152 1223 516 2095
Groups (clubs) 2013 16861 4672 9393 1711 1085 6554
2014 17939 5149 9883 1657 1250 7120
Członkowie kół w tys. ............................... 2005 237,8 101,4 88,2 35,3 12,9 52,0
Members of groups in thous. 2013 391,0 117,6 215,1 38,3 20,0 134,0
2014 422,9 123,5 239,0 37,6 22,8 145,7
w tym dzieci i młodzieża ....................... 2005 99,7 49,5 31,6 12,1 6,5 24,1
of which children and youtha 2013 146,1 45,8 79,2 13,2 7,9 47,7
2014 173,9 54,0 96,1 14,5 9,3 54,6
Kina (stan w dniu 31 XII) ...................... 544 443 474 468 Cinemas (as of 31 XII)
Stałe ...................................................... 536 438 469 463 Indoor
w tym wieś ...................................... 24 12 6 9 of which rural areas
w tym: minipleksy ............................... 18 38 58 61 of which: miniplexes
multipleksy .............................. 33 48 55 54 multiplexes
Ruchome ............................................... 8 5 5 5 Mobile
Sale projekcyjne w kinach stałych Screens in indoor cinemas (as of
(stan w dniu 31 XII) ........................... 937 1076 1243 1243 31 XII)
w tym wieś ......................................... 33 21 15 18 of which rural areas
W tym: minipleksy .................................. 79 185 280 298 Of which: miniplexes
multipleksy ................................. 351 512 572 563 multiplexes
Miejsca na widowni w kinach stałych Seats in indoor cinemas (as of 31 XII)
(stan w dniu 31 XII) w tys. ................ 235,2 248,0 271,8 266,5 in thous.
w tym wieś ......................................... 6,0 4,0 2,5 3,0 of which rural areas
W tym: minipleksy .................................. 17,0 36,7 55,3 58,8 Of which: miniplexes
multipleksy ................................. 80,6 112,7 123,7 119,7 multiplexes
Seanse Screenings
W tysiącach ........................................... 948,6 1478,0 1646,8 1759,7 In thousands
w kinach: in cinemas:
stałych ................................................ 947,9 1476,9 1645,6 1757,0 indoor
w tym wieś .................................. 17,9 18,1 18,4 18,6 of which rural areas
w tym: minipleksy ........................... 120,7 333,9 499,7 543,8 of which: miniplexes
multipleksy .......................... 594,6 969,3 937,0 967,8 multiplexes
ruchomych ......................................... 0,7 1,1 1,1 2,8 mobile
w tym wieś ...................................... 0,4 . 0,8 1,5 of which rural areas
Na 1 kino ............................................... 1744 3336 3474 3760 Per cinema
stałe ................................................... 1768 3372 3509 3795 indoor
ruchome ............................................. 88 225 225 551 mobile
Widzowie Audience
W tysiącach ........................................... 24865,5 37674,6 36974,7 41220,4 In thousands
w kinach: in cinemas:
stałych ................................................ 24836,2 37528,1 36936,6 41030,0 indoor
w tym wieś .................................. 388,7 446,5 384,7 426,4 of which rural areas
w tym: minipleksy ........................... 3030,6 8593,8 11088,4 12279,7 of which: miniplexes
multipleksy .......................... 15304,3 24452,2 20399,7 21961,4 multiplexes
ruchomych ......................................... 29,3 146,5 38,1 190,4 mobile
w tym wieś ...................................... 17,3 . 8,2 11,7 of which rural areas
Na 1 kino ............................................... 45709 85044 78006 88078 Per cinema
stałe ................................................... 46336 85681 78756 88618 indoor
w tym wieś ...................................... 16196 37206 64117 47379 of which rural areas
ruchome ............................................. 3671 29298 7616 38075 mobile
Na 1 seans ............................................ 26 25 22 23 Per screening
406 Kultura. Turystyka. Sport
Abonenci radiowi w tys. ......................... 8976 6939 6983 6969 Radio subscribers in thous.
miasta ................................................ 6288 5031 5059 5047 urban areas
wieś .................................................... 2688 1908 1924 1922 rural areas
Abonenci telewizyjni w tys. .................... 8681 6707 6718 6697 Television subscribers in thous.
miasta ................................................ 6070 4849 4848 4830 urban areas
wieś .................................................... 2611 1858 1870 1867 rural areas
Turystyka
Tourism
a W dalszym podziale uczestnik może być wykazany więcej niż jeden raz.
a A participant may be indicated more than once in further division.
408 Kultura. Turystyka. Sport
Obiekty (stan w dniu 31 VII) ............... 6723 7206 9775 9885 Facilities (as of 31 VII)
w tym całoroczne .............................. 4497 5323 6661 6770 of which open all year
Obiekty hotelowe .................................. 2200 3223 3485 3646 Hotels and similar facilities
hotele ................................................ 1231 1796 2107 2250 hotels
motele ............................................... 116 123 116 110 motels
pensjonaty ......................................... 238 293 307 337 boarding houses
inne obiekty hotelowe ........................ 615 1011 955 949 other hotel facilities
Pozostałe obiekty .................................. 4523 3983 6290 6239 Other facilities
domy wycieczkowe ........................... 78 52 48 47 excursion hostels
schroniska ......................................... 49 60 60 59 shelters
schroniska młodzieżowe ................... 403 346 319 312 youth hostels
w tym szkolne schroniska młodzie-
żowe .......................................... 329 294 274 267 of which school youth hostels
kempingi ............................................ 136 121 129 125 camping sites
pola biwakowe ................................... 247 193 187 181 tent camp sites
ośrodki wczasowe ............................. 1391 1154 1047 1017 holiday centres
ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe 492 494 432 420 training-recreational centres
domy pracy twórczej .......................... 47 37 34 35 creative arts centres
zespoły domków turystycznych ......... 315 365 394 409 complexes of tourist cottages
hostele .............................................. . 71 110 114 hostels
pokoje gościnne ................................ . . 1823 1830 rooms for rent
kwatery agroturystyczne .................... . . 800 804 agrotourism lodgings
inne obiekty ...................................... 1365 1090 907 886 miscellaneous facilities
Miejsca noclegowe (stan w dniu
31 VII) w tys. .................................... 569,9 610,1 679,4 694,0 Bed places (as of 31 VII) in thous.
w tym całoroczne .............................. 343,7 408,9 464,7 479,0 of which open all year
Obiekty hotelowe .................................. 169,6 241,0 274,3 292,5 Hotels and similar facilities
hotele ................................................ 127,5 176,0 208,6 227,5 hotels
motele ............................................... 4,4 4,7 4,4 4,4 motels
pensjonaty ......................................... 11,0 12,7 13,9 14,2 boarding houses
inne obiekty hotelowe ........................ 26,7 47,5 47,4 46,5 other hotel facilities
Pozostałe obiekty .................................. 400,3 369,1 405,1 401,5 Other facilities
domy wycieczkowe ........................... 5,7 4,2 3,6 3,4 excursion hostels
schroniska ......................................... 2,5 2,9 3,0 3,0 shelters
schroniska młodzieżowe ................... 22,3 20,1 19,5 19,5 youth hostels
w tym szkolne schroniska młodzie-
żowe .......................................... 18,0 16,9 16,7 16,7 of which school youth hostels
kempingi ............................................ 24,9 19,6 20,1 20,3 camping sites
pola biwakowe ................................... 31,3 21,4 21,5 21,4 tent camp sites
ośrodki wczasowe ............................. 136,0 122,1 111,8 110,4 holiday centres
ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe 49,7 50,3 46,3 44,6 training-recreational centres
domy pracy twórczej .......................... 2,2 1,9 1,7 1,8 creative arts centres
zespoły domków turystycznychb ........ 21,6 21,5 24,2 25,6 complexes of tourist cottagesb
hostele .............................................. . 3,3 7,5 7,8 hostels
pokoje gościnne ................................ . . 40,5 42,1 rooms for rent
kwatery agroturystyczne .................... . . 12,8 12,8 agrotourism lodgings
inne obiekty ....................................... 104,1 101,9 92,8 88,8 miscellaneous facilities
a W latach 2005 i 2010 bez pokoi gościnnych i kwater agroturystycznych oraz w 2005 r. bez hosteli; w latach 2013 i 2014
dotyczy obiektów posiadających 10 i więcej miejsc noclegowych. b Łącznie z miejscami kempingowymi, jeśli występują na
terenie zespołu.
a In 2005 and 2010 excluding rooms for rent and agrotourism lodgings as well as in 2005 — hostels; in 2013 and 2014
concern establishments possessing 10 and more bed places. b Including camping sites if they exist on the territory of the
complexes of tourist cottages.
Culture. Tourism. Sport 409
Korzystający z noclegów w tys. ......... 16597,2 20461,5 23401,1 25084,0 Tourists accommodated in thous.
w tym turyści zagraniczni .................. 4310,4 4135,0 5243,0 5470,3 of which foreign tourists
Obiekty hotelowe .................................. 10527,9 14354,1 17115,8 18658,8 Hotels and similar facilities
hotele ................................................ 8693,2 11739,9 14568,2 16138,3 hotels
motele ............................................... 284,7 327,5 270,2 243,4 motels
pensjonaty ......................................... 331,4 345,8 396,8 412,2 boarding houses
inne obiekty hotelowe ........................ 1218,7 1940,9 1880,6 1864,9 other hotel facilities
Pozostałe obiekty .................................. 6069,3 6107,4 6285,4 6425,1 Other facilities
domy wycieczkowe ............................ 219,7 168,3 120,4 88,2 excursion hostels
schroniska ......................................... 108,2 114,3 132,1 135,7 shelters
schroniska młodzieżowe ................... 527,2 527,6 470,2 460,8 youth hostels
w tym szkolne schroniska młodzie-
żowe .......................................... 410,7 422,9 381,2 374,1 of which school youth hostels
kempingi ............................................ 216,3 198,7 204,9 196,5 camping sites
pola biwakowe ................................... 121,5 73,6 86,5 83,6 tent camp sites
ośrodki wczasowe ............................. 1541,6 1491,8 1333,3 1356,3 holiday centres
ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe 1212,0 1230,7 1014,1 1010,5 training-recreational centres
domy pracy twórczej .......................... 59,1 45,9 42,2 40,3 creative arts centres
zespoły domków turystycznych b ....... 225,9 246,3 236,2 266,9 complexes of tourist cottages b
hostele .............................................. . 223,5 408,1 501,2 hostels
pokoje gościnne ................................ . . 474,2 501,5 rooms for rent
kwatery agroturystyczne .................... . . 108,1 111,1 agrotourism lodgings
inne obiekty ....................................... 1837,8 1786,6 1655,0 1672,6 miscellaneous facilities
Udzielone noclegi w tys. .................... 48618,4 55794,5 62959,5 66579,6 Nights spent in thous.
w tym turystom zagranicznym ........... 10542,4 10064,6 12471,3 12992,2 of which foreign tourists
Obiekty hotelowe .................................. 20333,0 27140,8 32734,2 35649,2 Hotels and similar facilities
hotele ................................................ 16335,2 21199,9 26971,4 29900,2 hotels
motele ............................................... 381,0 455,1 374,2 351,9 motels
pensjonaty ......................................... 1077,3 1071,3 1159,9 1160,6 boarding houses
inne obiekty hotelowe ........................ 2539,5 4414,6 4228,8 4236,4 other hotel facilities
Pozostałe obiekty .................................. 28285,4 28653,7 30225,3 30930,4 Other facilities
domy wycieczkowe ............................ 634,4 439,6 314,0 264,0 excursion hostels
schroniska ......................................... 186,4 195,6 216,6 214,9 shelters
schroniska młodzieżowe ................... 1294,4 1289,8 1132,3 1115,8 youth hostels
w tym szkolne schroniska młodzie-
żowe .......................................... 1016,2 1050,7 933,3 922,4 of which school youth hostels
kempingi ............................................ 659,8 585,2 585,8 577,6 camping sites
pola biwakowe ................................... 424,5 245,1 269,1 272,7 tent camp sites
ośrodki wczasowe ............................. 9349,5 8434,2 7712,9 7867,7 holiday centres
ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe 4222,7 4113,2 3675,6 3609,8 training-recreational centres
domy pracy twórczej .......................... 215,2 176,8 151,0 141,5 creative arts centres
zespoły domków turystycznych b ........ 898,2 932,0 944,8 1029,3 complexes of tourist cottages b
hostele .............................................. . 446,0 978,7 1135,8 hostels
pokoje gościnne ................................ . . 1694,3 1807,8 rooms for rent
kwatery agroturystyczne .................... . . 370,6 384,8 agrotourism lodgings
inne obiekty ....................................... 10400,3 11796,2 12179,6 12508,8 miscellaneous facilities
a, b Notki patrz na str. 408.
a, b See footnotes on page 408.
410 Kultura. Turystyka. Sport
Obiekty hotelowe ............... 34,4 31,9 33,7 34,7 40,5 39,1 41,6 42,7 Hotels and similar facilities
hotele ............................. 36,5 33,8 36,1 37,0 43,1 41,6 44,3 45,4 hotels
motele ............................ 26,3 27,9 23,9 22,7 32,9 33,9 29,0 28,1 motels
pensjonaty ...................... 30,1 25,5 26,0 26,1 33,1 29,3 30,2 30,5 boarding houses
inne obiekty hotelowe ..... 27,2 26,8 25,7 26,5 29,9 31,2 31,3 31,9 other hotel facilities
Obiekty hotelowe .............................. 4927 2779 1648 314 186 Hotels and similar facilities
inne obiekty hotelowe .................... 824 410 249 106 59 other hotel facilities
Pozostałe obiekty .............................. 2606 367 632 1369 238 Other facilities
ośrodki szkoleniowo-wypoczynko-
we .............................................. 457 92 130 203 32 training-recreational centres
Turyści krajowi ......................... 2005 74,0 60,4 81,1 84,9 85,5 88,3 95,0 70,0
Domestic tourists
2010 79,8 71,2 86,2 91,1 89,3 93,3 95,3 76,4
2013 77,6 70,3 81,4 90,4 85,3 91,8 93,9 76,2
2014 78,2 72,0 79,3 90,5 85,3 96,3 94,0 73,9
Turyści zagraniczni .................. 2005 26,0 39,6 18,9 15,1 14,5 11,7 5,0 30,0
Foreign tourists
2010 20,2 28,8 13,8 8,9 10,7 6,7 4,7 23,6
2013 22,4 29,7 18,6 9,6 14,7 8,2 6,1 23,8
2014 21,8 28,0 20,7 9,5 14,7 3,7 6,0 26,1
O G Ó Ł E M ..... 2005 x 100,0 79,9 1,3 1,2 4,1 0,6 1,8 2,4 T O T A L
2010 x 100,0 81,8 1,1 0,7 5,0 0,3 1,7 1,4
2013 x 100,0 82,4 1,0 0,7 5,3 0,2 1,5 1,3
2014 100,0 100,0 82,7 0,9 0,7 5,0 0,1 1,5 1,3
w tym: of which:
Białoruś ...................... 4,1 100,0 71,9 4,2 0,4 12,1 0,3 1,0 0,1 Belarus
Czechy ....................... 1,8 100,0 81,0 0,9 0,7 4,9 0,2 0,5 2,8 Czech Republic
Dania ......................... 1,5 100,0 89,9 0,4 0,4 3,5 0,0 0,2 1,3 Denmark
Francja ....................... 3,8 100,0 85,4 0,5 0,5 3,2 0,1 0,2 1,7 France
Hiszpania ................... 3,1 100,0 87,6 0,1 0,1 2,5 0,0 0,1 0,4 Spain
Holandia .................... 2,4 100,0 82,7 0,6 0,8 3,4 0,0 0,2 5,2 Netherlands
Izrael .......................... 3,0 100,0 96,4 0,1 0,1 2,0 — 0,0 0,0 Israel
Litwa .......................... 2,2 100,0 74,6 6,3 1,1 7,7 0,0 0,4 1,4 Lithuania
Niemcy ....................... 25,3 100,0 75,7 0,3 1,3 6,3 0,0 4,7 2,8 Germany
Rosja ......................... 6,3 100,0 80,7 2,0 1,2 7,5 0,1 1,3 0,4 Russia
Słowacja .................... 1,1 100,0 80,9 0,8 1,0 5,6 0,2 0,3 0,5 Slovakia
Stany Zjednoczone .... 4,3 100,0 93,5 0,1 0,2 1,8 0,0 0,1 0,1 United States
Szwecja ..................... 2,6 100,0 86,9 0,1 0,5 4,5 0,0 0,7 1,3 Sweden
Ukraina ...................... 5,0 100,0 71,7 2,6 0,6 7,8 0,3 0,8 0,1 Ukraine
Wielka Brytania .......... 6,7 100,0 89,7 0,1 0,4 3,3 0,0 0,1 0,3 United Kingdom
Włochy ....................... 4,1 100,0 89,6 0,3 0,3 2,6 0,1 0,1 1,5 Italy
a W ewidencji Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. b W tym szlaki dydaktyczne i spa-
cerowe (w 2013 r. odpowiednio: 103 km i 346 km, w 2014 r. — 103 km i 336 km) nieuwzględnione w dalszym podziale.
c Obejmują szlaki: miejskie, ścieżki zdrowia, poświęcone osobom lub wydarzeniom, a w latach 2005 i 2010 — spacerowe
i dydaktyczne.
Ź r ó d ł o: dane Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego.
a Recorded by the Main Board of the Polish Tourist and Sightseeing Society. b Of which teaching and walking trails
(in 2013 respectively: 103 km and 346 km, in 2014 — 103 km and 336 km) not included in further division. c Include trails:
urban, health, dedicated to persons or events as well as in 2005 and 2010 — walking and teaching.
S o u r c e: data of the Polish Tourist and Sightseeing Society.
Culture. Tourism. Sport 413
Członkowie (stan w dniu 31 XII) ............. 62726 61715 62105 63152 Members (as of 31 XII)
w tym przewodnicy turystycznia .......... 10189 8850 8698 8598 of which tour guidesa
górscy ............................................. 3100 3206 3113 3082 mountain
terenowi .......................................... 4862 4061 4003 3902 field
miejscy ........................................... 2227 1583 1582 1614 city
Turystyka wycieczkowa: Tourist excursions:
wycieczki ............................................ 37163 32738 28085 28510 excursions
kwalifikowaneb ................................ 24581 22264 20681 21391 professional b
zwykłe ............................................. 12582 10474 7404 7119 regular
uczestnicy wycieczek w tys. ............... 1029 973 797 807 excursion participants in thous.
kwalifikowanychb ............................ 675 663 583 599 professional b
zwykłych ......................................... 354 310 214 208 regular
a Przewodnik może być wykazany więcej niż jeden raz ze względu na posiadane uprawnienia. b Turystyka wymagająca
specjalnego przygotowania kondycyjnego i umiejętności posługiwania się sprzętem turystycznym.
Ź r ó d ł o: dane Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego.
a A guide may be indicated more than once due to qualifications possessed. b Tourism requiring special physical training
and skills in using tourist equipment.
S o u r c e: data of the Polish Tourist and Sightseeing Society.
Ratownicya (stan w dniu 31 XII) 1783 1743 1607 1150b 286 135 67 84 145 160 86 185
Rescuersa (as of 31 XII)
etatowi .................................. 94 135 139 137b 20 16 11 15 11 15 12 35
full-time employees
ochotnicy .............................. 1689 1608 1468 1013 266 119 56 69 134 145 74 150
volunteers
Interwencje i akcje ratunkowec 4956 4851 1506 1560 182 164 140 242 76 134 150 472
Rescue interventions and op-
erationsc
w tym wypadki śmiertelne ..... 51 44 58 62 4 11 4 4 3 11 6 19
of which fatal accidents
Wyprawy ratunkowe ................. 244 200 528 511 79 59 39 76 13 60 14 171
Rescue operations
a W przypadku TOPR-u w 2005 r. — stan w dniu 30 IX. b W tym 2 ratowników pracujących w Zarządzie Głównym
GOPR, nieuwzględnionych w podziale według grup ratowniczych. c W latach 2005 i 2010 bez akcji ratunkowych.
Ź r ó d ł o: dane Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (GOPR) i Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratun-
kowego (TOPR).
a In case of the TOPR in 2005 — as of 30 IX. b Of which 2 rescuers-employees of the Main Boards of the GOPR not
included in the division according to rescue services. c In 2005 and 2010 excluding rescue operations.
S o u r c e: data of the Volunteer Mountain Rescue Service (GOPR) and the Volunteer Tatra Mountains Rescue Service
(TOPR).
414 Kultura. Turystyka. Sport
Sport
Sport
KLUBY SPORTOWE
SPORTS CLUBS
a Patrz uwagi ogólne, ust. 1 i 2 na str. 398. b Dane szacunkowe. c Zarejestrowani w polskich związkach sportowych.
U w a g a. Dane na podstawie badania cyklicznego przeprowadzanego co dwa lata.
a See general notes, items 1 and 2 on page 398. b Estimated data. c Registered in Polish sports associations.
N o t e. Data on the basis of periodic surveys conducted every two years.
TABL. 25 (323). WYBRANE DZIEDZINY I RODZAJE SPORTU W KLUBACH SPORTOWYCH W 2014 R. (dok.)
Stan w dniu 31 XII
SELECTED SPORTS FIELDS AND KINDS OF SPORTS IN SPORTS CLUBS IN 2014 (cont.)
As of 31 XII
Ćwiczący
Persons practising sports Instrukto-
rzy spor-
Sekcje z liczby ogółem
DZIEDZINY Trenerzy towi SPORTS FIELDS
I RODZAJE SPORTU Sec- of total AND KINDS OF SPORTS
tions ogółem Coaches Sports
juniorzy instruc-
total kobiety
i juniorki tors
females
juniors
Działalność badawcza i rozwojowa (B+R) obej- Research and development (R&D) includes:
muje: — basic research, i.e. experimental or theoretical
— badania podstawowe, tj. prace teoretyczne
work undertaken primarily to acquire new
i eksperymentalne podejmowane przede wszyst-
kim w celu zdobycia lub poszerzenia wiedzy na knowledge of the underlying foundation of phe-
temat przyczyn zjawisk i faktów, nieukierunkowa- nomena and observable facts, without any par-
ne w zasadzie na uzyskanie żadnych konkretnych ticular application or use in view;
zastosowań praktycznych; — applied research (of which industrial re-
— badania stosowane (w tym badania przemy-
search), i.e. also original investigation under-
słowe), tj. prace badawcze podejmowane w celu
zdobycia nowej wiedzy mającej konkretne za- taken in order to acquire new knowledge.
stosowania praktyczne. Polegają one bądź na It is, however, directed primarily towards a spe-
poszukiwaniu możliwych zastosowań praktycz- cific practical aim or objective;
nych dla wyników badań podstawowych, bądź — experimental development, i.e. systematic
na poszukiwaniu nowych rozwiązań pozwalają-
work, drawing on existing knowledge gained
cych na osiągnięcie z góry założonych celów
praktycznych. Wynikami badań stosowanych są from research and (or) practical experience,
modele próbne wyrobów, procesów czy metod; that is directed to producing new materials,
— prace rozwojowe, tj. prace w szczególności products or devices, to installing new pro-
konstrukcyjne, technologiczno-projektowe oraz cesses, systems and services, or to improving
doświadczalne polegające na zastosowaniu ist-
substantially those already produced or in-
niejącej już wiedzy, uzyskanej dzięki pracom
badawczym lub jako wynik doświadczenia prak- stalled including preparation of prototypes and
tycznego do opracowania nowych lub istotnego pilot installations.
ulepszenia istniejących materiałów, urządzeń, 1. Information regarding research and develop-
wyrobów, procesów, systemów czy usług, łącz- ment includes the following groups of entities con-
nie z przygotowaniem prototypów oraz instalacji
pilotowych. ducting research and development:
1. Informacje dotyczące działalności badawczej 1) scientific and research-development units,
i rozwojowej obejmują następujące grupy jednostek i.e. units involved mainly in carrying out scientific
prowadzących tę działalność: research and experimental development:
1) jednostki naukowe i badawczo-rozwojowe, a) scientific institutes of the Polish Academy
tj. jednostki, których podstawowym rodzajem
działalności jest prowadzenie badań naukowych of Sciences operating on the basis of the Law
i prac rozwojowych: on the Polish Academy of Sciences, dated 30
a) instytuty naukowe Polskiej Akademii Nauk, IV 2010 (Journal of Laws No. 96, item 619)
działające na podstawie ustawy z dnia 30 IV with later amendments,
2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. b) research institutes operating on the basis
Nr 96, poz. 619) z późniejszymi zmianami,
b) instytuty badawcze działające na podstawie of the Law on the Research Institutes, dated
ustawy z dnia 30 IV 2010 r. o instytutach ba- 30 IV 2010 (Journal of Laws No. 96, item 618)
dawczych (Dz. U. Nr 96, poz. 618) z później- with later amendments,
szymi zmianami, c) other units classified into NACE Rev. 2 div-
c) inne, tj. pozostałe jednostki zaklasyfikowane ision 72 ”Scientific research and develop-
według PKD 2007 do działu 72 „Badania na-
ukowe i prace rozwojowe”; ment”;
2) pomocnicze jednostki naukowe, tj. biblioteki 2) auxiliary scientific units, i.e. scientific libraries,
naukowe, archiwa naukowe, muzea, pomocni- scientific archives, museums, auxiliary scientific
cze jednostki naukowe PAN oraz stowarzysze- units of the Polish Academy of Sciences, asso-
nia naukowe i fundacje wspierające działalność ciations and foundations supporting research
badawczą i prace rozwojowe;
3) podmioty gospodarcze (niezaklasyfikowa- and development;
ne według PKD 2007 do działu 72 „Badania na- 3) economic entities (not classified into NACE
ukowe i prace rozwojowe”), obejmujące przede Rev. 2 division 72 ”Scientific research and de-
420 Nauka i technika. Społeczeństwo informacyjne
5. W tablicach działu wyodrębniono sześć pod- 5. Six main fields of science were listed in the
stawowych dziedzin nauk zgodnie z Klasyfikacją chapter tables according to Field of Science and
Dziedzin Nauki i Techniki OECD, tj. nauki: przy- Technology Classification of OECD, i.e. natural
rodnicze, inżynieryjne i techniczne, medyczne sciences, engineering and technology, medical and
i nauki o zdrowiu, rolnicze, społeczne oraz huma- health sciences, agricultural sciences, social sci-
nistyczne. ences as well as humanities.
6. Dane o nakładach na działalność badawczą 6. Data regarding expenditures on research and
i rozwojową według źródeł finansowania (tabl. 5) development by source of funds (table 5) were
opracowano zgodnie z metodologią stosowaną przez
compiled in accordance with the methodology
EUROSTAT i obejmują następujące sektory finan-
applied by EUROSTAT covering the following
sujące, z których pochodzą środki na finansowanie
sectors of funding, from which the funding for
działalności badawczej i rozwojowej:
1) sektor rządowy — krajowe jednostki rządowe research and development comes:
(m.in. ministerstwa) i samorządowe (w tym jed- 1) government sector — national government
nostki samorządu terytorialnego), jednostki nau- entities (among others, ministries) and local
kowe PAN i instytuty badawcze podlegające mi- government entities (including local government
nisterstwom, powołane na podstawie ustawy units), the scientific units of the Polish Academy
(patrz ust. 1 na str. 419), of Sciences and research institutes, operating
2) sektor przedsiębiorstw — krajowe podmioty on the basis of the law (see item 1 on page 419)
gospodarcze, subject to the ministries,
3) sektor szkolnictwa wyższego — krajowe szko- 2) business enterprise sector — national eco-
ły wyższe oraz podległe im instytuty badawcze, nomic entities,
stacje doświadczalne i kliniki, 3) higher education sector — national higher
4) sektor prywatnych instytucji niekomercyj- institutions and subordinated to them research
nych — krajowe: fundacje, partie polityczne, institutes, experiment stations and clinics,
związki zawodowe, związki konsumentów, towa- 4) private non-profit sector — national: founda-
rzystw i stowarzyszeń (zawodowych, nauko- tions, political parties, trade unions, consumer
wych, religijnych itp.) oraz osoby fizyczne, associations, societies and associations (pro-
5) sektor zagranica — organizacje międzynaro- fessional, scientific, religious, etc.) and natural
dowe, instytucje i przedsiębiorstwa zagraniczne persons,
oraz osoby fizyczne.
5) abroad sector — international organizations,
7. Dane o liczbie i wartości projektów badaw-
foreign institutions and companies and natural
czych dotyczą projektów finansowanych i współ-
finansowanych od lutego 2005 r. przez ministra persons.
właściwego do spraw nauki (do stycznia 2005 r. — 7. Data on number and value of research pro-
przez Komitet Badań Naukowych) i obejmują jects concern projects financed and co-
wszystkie projekty krajowe i międzynarodowe -financed since February 2005 by the minister
zgłoszone i kontynuowane w danym roku, przy responsible for science (until January 2005 — by
czym: the State Committee for Scientific Research) and
1) dane o liczbie projektów od 2012 r. obejmują cover all national and international projects applied
wszystkie projekty badawcze, tj. niezależnie od for financing and continued in a given year, while:
tego, czy w danym roku otrzymały dofinansowa- 1) the data about the number of projects since
nie; do 2011 r. nie obejmowały części projektów 2012 include all research projects, i.e. regard-
badawczych, na które w danym roku nie zostało less of whether, in a given year, they received
wypłacone dofinansowanie, subsidy; until 2011, they did not include a part of
2) wartość projektów dotyczy wypłaconego dofi- research projects, for which, in a given year, the
nansowania w danym roku. subsidy was not paid,
Projekty krajowe obejmują: 2) the value of projects applies to the subsidy paid
1) projekty badawcze indywidualne — projekty in a given year.
składane przez małe zespoły badawcze lub Domestic projects include:
indywidualnych badaczy. Granty na ich reali- 1) individual research projects — peer reviewed
zację przydzielane są na zasadzie otwartego
projects presented by small research teams or
współzawodnictwa między wnioskodawcami
individual researchers. Means for financing them
w odbywających się dwa razy do roku kon-
are granted on the basis of open competition
kursach (ocena na zasadzie peer review),
2) projekty celowe — projekty mające na celu (two per year) among applicants,
wspieranie innowacyjności w jednostkach go- 2) goal-oriented projects — projects which aim
spodarczych przez współfinansowanie badań, to support innovativeness in economic entities
których rezultaty powinny znaleźć zastosowanie by co-financing research designed to achieve
w produkcji, results that will be used in production,
3) projekty badawcze rozwojowe obejmują 3) developmental research projects include
badania stosowane lub prace rozwojowe ukie- applied research or development works focused
runkowane na zastosowania w praktyce, on practical application,
4) projekty badawcze pozostałe realizowane na 4) other research projects are conducted at the
zlecenie ministra właściwego do spraw nauki, request of the minister responsible for science,
422 Nauka i technika. Społeczeństwo informacyjne
a także w latach 2007—2012 w ramach Pro- as well as in 2007—2012 within the framework
gramu Wieloletniego Polskie Sztuczne Serce, of the Multi-Annual Programme Polish Artificial
5) projekty badawcze zamawiane do 2011 r. — Heart,
projekty służące realizacji polityki naukowej 5) ordered research projects until 2011 — pro-
w określonych dziedzinach działalności na jects that serve national or regional sectoral sci-
szczeblu ogólnokrajowym i regionalnym, usta- entific policy goals. Since February 2005 they
nowione od lutego 2005 r. przez ministra wła- were chosen by the minister responsible for sci-
ściwego do spraw nauki (do stycznia 2005 r. — ence (until January 2005 — by the State Com-
przez Komitet Badań Naukowych) na podstawie mittee for Scientific Research) on the basis of
propozycji składanych przez organy państwowej
proposals submitted by central and territorial
administracji centralnej i terenowej oraz organy
organs of the state administration as well as by
samorządowe województw.
Projekty międzynarodowe — realizowane we local government organs of voivodships.
współpracy z podmiotami zagranicznymi, obejmują International projects — projects conducted in
badania naukowe lub prace rozwojowe w ramach cooperation with foreign entities, they include re-
programów lub inicjatyw międzynarodowych i obej- search or development within the framework of
mują projekty: international programmes or initiatives:
1) niepodlegające współfinansowaniu z zagranicz- 1) projects not financed from foreign funds
nych środków finansowych (w tym wyłaniane (including projects selected within the frame-
w ramach europejskich przedsięwzięć ERA-NET work of European initiatives ERA-NET and
i EUREKA) oraz do 2011 r. zaliczone do nich EUREKA) as well as until 2011 included
projekty badawcze specjalne, special research projects,
2) współfinansowane ze środków zagranicznych 2) projects co-financed from foreign funds (non-
(niepodlegających zwrotowi), tj. projekty współ- -refundable), i.e. projects co-financed from funds
finansowane ze środków europejskiego mecha- of the European financial mechanism or other
nizmu finansowego oraz z innych środków. funds.
8. Działalność innowacyjna obejmuje szereg 8. Innovation activity comprises many different
działań o charakterze badawczym (naukowym), scientific, technological, organizational, financial
technicznym, organizacyjnym, finansowym i handlo- and commercial actions aimed at developing and
wym, których celem jest opracowanie i wdrożenie implementing innovations. Data presented in the
innowacji. Prezentowane w dziale dane (tabl. 15) chapter (table 15) include innovation activity in
obejmują działalność innowacyjną w przemyśle industry and concern the development and im-
i dotyczą opracowywania i wdrażania (wprowadza- plementation (introduction on the market) of new
nia na rynek) nowych lub istotnie ulepszonych, or significantly improved products (goods and
w zakresie swoich cech i zastosowań, produktów services) with regard to their features and appli-
(wyrobów, usług) — innowacja produktowa oraz cations — product innovation and applications
zastosowania nowych lub istotnie ulepszonych of new or significantly improved production meth-
metod produkcji, a także z zakresu logistyki, zaopa- ods and those in the area of logistics, supply,
trzenia, dystrybucji i wspierających procesy w przed-
distribution and methods supporting processes in
siębiorstwie — innowacja procesowa, przy czym
enterprises — process innovation in which this
produkty te i procesy są nowe przynajmniej z punk-
products and processes are novel at least for the
tu widzenia wprowadzającego je przedsiębiorstwa.
enterprise.
Nakłady na działalność innowacyjną obejmu-
Expenditures on innovation activity include ex-
ją nakłady na: badania naukowe i prace rozwo-
penditures on: R&D, acquisition of knowledge from
jowe (B+R), zakup wiedzy ze źródeł zewnętrznych
external sources (complete technology in the
(gotowej technologii w postaci dokumentacji i praw
— patenty, wynalazki nieopatentowane, licencje, form of documentation and rights — patents, non-
ujawnienia know-how, znaki towarowe itp.), zakup -patented inventions, licences, disclosures of know-
oprogramowania, nakłady inwestycyjne na środki -how, trademarks etc.), acquisition of software,
trwałe niezbędne do wprowadzenia innowacji (ma- capital expenditures on fixed assets required for
szyny, urządzenia techniczne, narzędzia, środki introduction of innovations (machinery, technical
transportu, budynki, budowle oraz grunty), szkolenie equipment, tools, transport equipment, buildings,
personelu związane z działalnością innowacyjną, constructions and land), personnel training con-
marketing dotyczący nowych lub istotnie ulepszo- nected with innovation activity, marketing connect-
nych produktów oraz pozostałe przygotowania do ed with new or significantly improved products and
wprowadzenia innowacji produktowych i proceso- other preparations for the implementation of prod-
wych. uct and process innovations.
Produkt nowy jest to produkt (wyrób lub usługa), A new product is a product (good or service)
który różni się znacząco swoimi cechami lub prze- that differs significantly in its characteristics or
znaczeniem od produktów dotychczasowych. intended uses from the previous products.
Produkt istotnie ulepszony jest to produkt A significantly improved product is an existing
(wyrób lub usługa) już istniejący, który został zna- product (good or service) which has been signifi-
cząco udoskonalony poprzez zastosowanie nowych cantly improved through the use of new materials,
materiałów, komponentów oraz innych cech za- components and other characteristics that enhance
pewniających lepsze działanie produktu. the performance of this product.
Science and technology. Information society 423
1. Prezentowane informacje opracowano na pod- 1. The information presented has been compiled
stawie uogólnionych wyników badań dotyczących on the basis of the generalized results of repre-
wykorzystania technologii informacyjno-telekomuni- sentative surveys on the ICT (Information and Com-
424 Nauka i technika. Społeczeństwo informacyjne
Nauka i technika
Science and technology
B. ZATRUDNIENI b
PERSONNEL b
2005 2010 2013 2014
tech-
nicy
i pra- pozo-
pracow-
cownicy stały
nicy
równo- perso-
WYSZCZEGÓLNIENIE nauko-
ogółem rzędni nel SPECIFICATION
wo-ba-
total dawczy techni- other
cians sup-
rese-
and porting
archers
equiva- staff
lent
staff
a Wewnętrzne, bez amortyzacji środków trwałych. b Dotyczy „maszyn, urządzeń technicznych i narzędzi” oraz „środków
transportu”.
a Internal, excluding depreciation of fixed assets. b Concerns ”machinery, technical equipment and tools” as well as
”transport equipment”.
w dziedzinie nauk:
in the field of:
Przyrodniczych ........................................ 16126 15799 18059 20892 1379,5 2573,7 3068,6 3447,9
Natural sciences
a W tzw. ekwiwalentach pełnego czasu pracy. b Wewnętrzne, w cenach bieżących, bez amortyzacji środków trwałych.
a In full-time equivalents. b Internal, in current prices, excluding depreciation of fixed assets.
428 Nauka i technika. Społeczeństwo informacyjne
Inżynieryjnych i technicznych ................... 26649 31023 39544 45637 2621,2 4892,7 7627,9 8533,8
Engineering and technology
Medycznych i nauk o zdrowiu .................. 10940 10986 11335 12635 567,9 1073,5 1521,3 1704,7
Medical and health sciences
Rolniczych ............................................... 6494 5430 5640 5884 474,8 798,6 737,3 1031,8
Agricultural sciences
Społecznych ............................................ 11231 10064 11148 11215 361,9 643,0 924,8 790,3
Social sciences
Humanistycznych ..................................... 5321 8541 8025 8096 169,3 434,7 543,8 659,8
Humanities
a W tzw. ekwiwalentach pełnego czasu pracy. b Wewnętrzne, w cenach bieżących, bez amortyzacji środków trwałych.
a In full-time equivalents. b Internal, in current prices, excluding depreciation of fixed assets.
sektor: sector:
Szkolnictwa wyższego ...... 262,2 307,3 360,1 2,5 2,2 Higher education
TABL. 6 (332). PROJEKTY BADAWCZE FINANSOWANE PRZEZ MINISTRA WŁAŚCIWEGO DO SPRAW NAUKI
RESEARCH PROJECTS FINANCED BY THE MINISTER RESPONSIBLE FOR SCIENCE
PROJEKTY KRAJOWE
DOMESTIC PROJECTS
TABL. 6 (332). PROJEKTY BADAWCZE FINANSOWANE PRZEZ MINISTRA WŁAŚCIWEGO DO SPRAW NAUKI (dok.)
RESEARCH PROJECTS FINANCED BY THE MINISTER RESPONSIBLE FOR SCIENCE (cont.)
PROJEKTY MIĘDZYNARODOWE
INTERNATIONAL PROJECTS
Niepodlegające współfinansowaniu
z zagranicznych środków finanso- Projects not co-financed from foreign
wych: funds:
a, b Dotyczy bezzwrotnych środków: a — Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Nor-
weskiego Mechanizmu Finansowego, b — będących częścią programów Unii Europejskiej lub innych programów między-
narodowych.
U w a g a. Ponadto w latach 2005 i 2010 były realizowane krajowe projekty badawcze zamawiane (w 2005 r. — 110 pro-
jektów o wartości 92,5 mln zł, w 2010 r. odpowiednio: 80 i 52,5 mln zł) i międzynarodowe projekty badawcze specjalne
niepodlegające współfinansowaniu z zagranicznych środków (w 2005 r. — 4 projekty o wartości 1,4 mln zł, w 2010 r.
odpowiednio: 40 i 8,4 mln zł), patrz uwagi ogólne, ust. 7 na str. 421.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Narodowego Centrum Badań i Rozwoju oraz Narodowego
Centrum Nauki.
a, b Concerns non-returnable funds: a — of Financial Mechanism of European Economic Area or Norwegian Financial
Mechanism, b — which are the part of European Union programs or other international programs.
N o t e. Moreover, in 2005 and 2010 domestic ordered research projects (in 2005 — 110 projects of 92,5 mln zl
and in 2010 — 80 projects of 52,5 mln zl) and international special research projects not co-financed from foreign funds
(in 2005 — 4 projects of 1,4 mln zl and in 2010 — 40 projects of 8,4 mln zl) were conducted, see general notes, item 7 on
page 421.
S o u r c e: data of the Ministry of Science and Higher Education, National Research and Development Centre as well as
National Science Centre.
430 Nauka i technika. Społeczeństwo informacyjne
Szkoły wyższe ...................................... 3355,6 2325,2 648,4 382,0 Higher education institutions
w tym: of which:
Szkoły wyższe ...................................... 78,5 74,5 73,5 77,7 Higher education institutions
Science and technology. Information society 431
a Wewnętrzne, bez amortyzacji środków trwałych. b Zatrudnieni — w tzw. ekwiwalentach pełnego czasu pracy; aktywni
zawodowo — na podstawie Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) — przeciętne w roku.
a Internal, excluding depreciation of fixed assets. b Employment — in full-time equivalents; economically active persons
— on the basis of the Labour Force Survey (LFS) — annual averages.
Medycznych i nauk o zdrowiu ................ 104 85 113 202 Medical and health sciences
O G Ó Ł E M ............................. 2005 1219 82938 65193 17745 24543 2445 18092 1915 7881
TOTAL 2009 1056 84359 66561 17798 20713 2203 16668 935 5600
2013 1086 90863 70387 20476 20367 1622 15092 937 3700
2014 1043 91732 70929 20803 20152 1482 14082 841 3441
Biblioteka Narodowa ........................... 1 5350 3267 2083 4447 — — 144 209
National Library
Biblioteki:
Libraries:
szkół wyższych ................................ 823 65418 52088 13330 11342 1217 11460 515 3088
of higher education institutions
Polskiej Akademii Nauk ................... 67 4799 2941 1858 817 9 42 3 29
of the Polish Academy of Sciences
jednostek badawczo-rozwojowychc 111 3217 2218 999 1108 16 77 54 58
of branch research-development
units c
publiczne ......................................... 13 8806 7513 1293 1931 207 2262 86 27
public
inne ................................................. 28 4142 2902 1240 507 33 241 39 30
others
a Główne i podległe (zakładowe i oddziałowe). b Łącznie ze zbiorami specjalnymi. c Zgodnie z ustawą z dnia 30 IV 2010 r.
(Dz. U. Nr 96, poz. 618) określane jako instytuty badawcze.
a Main and subsidiary (division and branch). b Including special collection. c According to the Law dated 30 IV 2010
(Journal of Laws No. 96, item 618) defined as research institutes.
w mln zł in mln zl
TABL. 16 (342). UDZIAŁ PRZYCHODÓW NETTO ZE SPRZEDAŻY PRODUKTÓW NOWYCH LUB ISTOTNIE
ULEPSZONYCH W PRZYCHODACH NETTO ZE SPRZEDAŻY W PRZEMYŚLE a
SHARE OF NET REVENUES FROM SALES OF NEW OR SIGNIFICANTLY IMPROVED PRODUCTS
IN NET REVENUES FROM SALES IN INDUSTRY a
2012 2013 2014
produkty — w % —
wprowadzone
na rynek w latach
WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION
products — in % — introduced
into the market during
2010— 2011— 2012—
—2012 —2013 —2014
a Dane dotyczą podmiotów, w których liczba pracujących przekracza 49 osób; do obliczenia udziału przyjęto za podsta-
wę (mianownik) przychody netto ze sprzedaży produktów oraz towarów i materiałów w przemyśle.
a Data concern entities employing more than 49 persons; for calculating the share, the net revenues from sales of prod-
ucts, goods and materials in industry were adopted as the base (denominator).
436 Nauka i technika. Społeczeństwo informacyjne
Wynalazki:
zgłoszone .................................... 2028 3203 4237 3941 Patent applications
udzielone patenty ........................ 1054 1385 2339 2490 Patents granted
Wzory użytkowe:
zgłoszone .................................... 600 879 986 913 Utility model applications
udzielone prawa ochronne .......... 829 484 621 586 Rights of protection granted
W LICZBACH BEZWZGLĘDNYCH
IN ABSOLUTE NUMBER
W ODSETKACH
IN PERCENT
WYSZCZEGÓLNIENIE 2005 20104 20134 20145 2005 2010 2013 2014 SPECIFICATION
a — krajowe a — resident
zagraniczne zgłoszone w Polsce: wynalazki zgłoszone udzielone patenty non-resident filed in Poland:
b — w trybie krajowym 2 patent applications patents granted b — under national procedure 2
c — w trybie PCT 3 c — under the PCT procedure 3
1 Na podstawie Międzynarodowej Klasyfikacji Patentowej (IPC). 2, 3 Wynalazki zgłoszone w Urzędzie Patentowym RP:
2 — bezpośrednio, 3 — w ramach Układu o Współpracy Patentowej — PCT (faza krajowa). 4 Dane zmieniono w stosunku
do opublikowanych w poprzedniej edycji Rocznika, patrz uwagi ogólne, ust. 12 na str. 423. 5 Dane wstępne.
Ź r ó d ł o: dane Urzędu Patentowego RP.
1 According to the International Patent Classification (IPC). 2, 3 Patent applications filed at the Patent Office of the Re-
public of Poland: 2 — directly, 3 — under the Patent Cooperation Treaty — PCT (national phase). 4 Data have been
changed in relation to the data published in the previous edition of the Yearbook, see general notes, item 12 on page 423.
5 Preliminary data.
S o u r c e: data of the Patent Office of the Republic of Poland.
438 Nauka i technika. Społeczeństwo informacyjne
a Wynalazki zgłoszone podano według daty pierwszeństwa, czyli daty pierwszego zgłoszenia wynalazku do ochrony
patentowej w Urzędzie Patentowym RP lub bezpośrednio w Europejskim Urzędzie Patentowym (EPO); data pierwszeństwa
jest najbliższą w czasie dacie dokonania wynalazku. b Na podstawie Międzynarodowej Klasyfikacji Patentowej (IPC).
c Dane wstępne.
U w a g a. W celu uniknięcia wielokrotnego liczenia wynalazków zgłoszonych przez kilku wynalazców z różnych krajów
zastosowano metodę naliczania cząstkowego (np. wynalazek zgłoszony przez dwóch autorów, z których jeden jest rezy-
dentem polskim naliczany jest w prezentowanych danych jako 0,5).
Ź r ó d ł o: Internet http://epp.eurostat.ec.europa.eu.
a Patent applications have been compiled by priority date, i.e. the first date of patent application, to protect an invention
in the Patent Office of the Republic of Poland or directly in the European Patent Office (EPO); the priority date is the closest
date to the date of invention. b According to the International Patent Classification (IPC). c Preliminary data.
N o t e. To eliminate multiple counting of patent applications with several inventors from different countries fractional
counting is used (e.g. a patent application submitted by two authors of whom one is Polish resident is counted in the data
as 0,5).
S o u r c e: the Internet http://epp.eurostat.ec.europa.eu.
Licencje zagraniczne wykorzystywane ....... . 1066 2033 2511 Foreign licences used
Społeczeństwo informacyjne
Information society
O G Ó Ł E M ................... 30,4 36,1 18,8 63,4 66,9 56,2 74,8 76,3 71,5 T O T A L
łącze mobilned ............. . . . 10,3 11,4 8,1 24,6 25,7 22,5 mobile connections d
a Dane dotyczą gospodarstw domowych z co najmniej 1 osobą w wieku 16—74 lata, posiadających dostęp do Internetu
w miejscu zamieszkania, przez komputery stacjonarne, przenośne (laptopy) i podręczne (palmtopy i organizery), telefony
komórkowe, konsole do gier komputerowych i inne urządzenia. b W podziale według łączy gospodarstwo domowe może
być wykazane więcej niż jeden raz, jeśli korzysta z więcej niż jednego rodzaju łączy. c Obejmują łącza internetowe,
np.: DSL, ADSL, VDSL, łącza w sieci telewizji kablowej, światłowodowe i satelitarne oraz publiczne radiowe (WiFi).
d Obejmują łącza: poprzez sieć telefonii komórkowej (co najmniej w technologii 3G, np. UMTS), za pomocą karty SIM lub
modemu USB, telefonu komórkowego lub smartfona jako modemu.
U w a g a. Gospodarstwa domowe wyposażone w komputery stacjonarne, przenośne i podręczne stanowiły w 2005 r.
40%, w 2010 r. — 69%, a w 2014 r. — 77% ogółu badanych gospodarstw.
a Data concern households with at least one person aged 16—74, having the Internet access at home by means of com-
puters (desktop, laptop or handheld), mobile phones, game consoles or any other devices. b In the division by connections,
the same household can be counted more than once if it uses more than one type of connection. c Includes Internet con-
nections, e.g.: DSL, ADSL, VDSL, cable, optical fibre and satellite as well as public WiFi connections. d Includes connec-
tions: via mobile phone network (at least 3G, e.g. UMTS), using SIM card or USB key, mobile phone or smartphone
as modem.
N o t e. Households equipped with computers (desktop, laptop or handheld) accounted for: in 2005 — 40%, in 2010 —
69% and in 2014 — 77% of total surveyed households.
440 Nauka i technika. Społeczeństwo informacyjne
O G Ó Ł E M b .............................................. 35,1 42,0 23,2 58,8 65,1 48,1 66,6 71,8 58,7
T O T A Lb
WEDŁUG MIEJSCA KORZYSTANIA
BY PLACE OF USE
W miejscu zamieszkania .............................. 20,4 27,0 8,9 53,7 60,1 42,8 64,4 69,5 56,7
At home
W mieszkaniu innych osób ........................... 8,0 9,6 5,1 11,4 12,8 9,0 11,0 12,8 8,2
In other people’s houses
W pracy ....................................................... 11,1 14,0 6,1 18,6 23,8 9,9 21,0 26,4 12,8
At work
W szkole lub na uczelni ............................... 10,0 10,2 9,6 9,3 9,5 9,1 8,0 8,0 8,1
At school or university
W innym miejscu publicznym c ..................... 6,0 7,0 4,3 5,5 6,7 3,5 7,1 9,2 4,1
In other public places c
WEDŁUG CELU KORZYSTANIA NA UŻYTEK PRYWATNY
BY PURPOSE OF PRIVATE USE
Korzystanie z poczty elektronicznej ............. 24,1 30,8 12,5 47,8 55,0 35,5 52,9 59,1 43,6
Sending/receiving e-mails
Telefonowanie przez Internet, odbywanie
wideokonferencji ...................................... 4,5 5,9 2,0 20,0 23,0 15,0 27,5 31,5 21,4
Making a telephone call via the Internet,
video conferencing
Wyszukiwanie informacji o towarach lub
usługach ................................................... 18,0 22,8 9,7 39,2 44,1 31,0 50,1 55,0 42,7
Finding information about goods or services
Zakup towarów i usługd ............................... 5,4 7,5 1,7 20,2 24,0 13,6 24,5 28,4 18,5
Purchase of goods or services d
Korzystanie z serwisów turystycznych ......... 6,3 8,8 2,0 17,4 21,3 10,7 13,8 17,4 8,3
Using services related to travel and accom-
modation
Granie w gry komputerowe, pobieranie pli-
ków z grami, muzyką, grafiką itp. ................ 12,0 14,8 7,1 22,0 24,2 18,2 27,6 31,0 22,4
Playing or downloading games, music,
images etc.
Pobieranie programów komputerowych .......... 7,5 9,6 4,0 16,5 19,0 12,4 14,9 17,6 10,9
Downloading software
Czytanie online, pobieranie plików z gaze-
tami lub czasopismami ............................. 12,5 16,3 5,9 17,4 20,3 12,5 47,2 53,3 37,8
Reading or downloading online newspapers
or magazines
Szukanie pracy, wysyłanie ofert dotyczą-
cych zatrudnienia ..................................... 4,6 6,0 2,2 10,4 12,5 6,8 11,6 13,7 8,3
Looking for a job or sending job application
Korzystanie z usług:
Using the service of:
bankowych ............................................... 5,9 8,4 1,6 25,3 32,0 13,9 32,6 40,2 21,0
Internet banking
administracji publiczneje ........................... 12,5 16,4 5,8 28,1 33,9 18,0 26,9 32,5 18,3
public administratione
a Dotyczy osób, które korzystały z Internetu w I kwartale roku badanego oraz w przypadku pozycji „Korzystanie z usług
administracji publicznej” od 2010 r. również od II do IV kwartału przed badanym rokiem. b W podziale według miejsca
i celu korzystania na użytek prywatny 1 osoba może być wykazana więcej niż jeden raz, jeśli korzystała z Internetu w więcej
niż jednym miejscu i w więcej niż jednym celu. c Między innymi w kawiarence internetowej, bibliotece publicznej, w punkcie
będącym w zasięgu Internetu bezprzewodowego (hotspot). d Poprzez złożenie zamówienia na stronie internetowej sprze-
dawcy lub w portalu aukcyjnym. e W celu pozyskiwania informacji, pobierania lub odsyłania wypełnionych formularzy.
a Concerns persons using the Internet in the first quarter of the surveyed year and since 2010 also in quarters II—IV of the
respective preceding year for the item ”Using the service of public administration”. b In the division by place and purpose of
private use, one person may be indicated more than once if he or she used the Internet in more than one place and for more than
one purpose. c Among others in places like: Internet cafe, public library or any location within the range of wireless network
providing access to the Internet (hotspot). d By placing an order on a seller’s website or an auction website. e For the purpose of
obtaining information, downloading or returning filled in forms.
Science and technology. Information society 441
a Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób; do 2013 r. stan w styczniu.
b Stacjonarne i przenośne, np. laptopy (notebooki); w latach 2013 i 2014 również smartfony i nettopy; dane nie obejmują
komputerów zintegrowanych z innymi urządzeniami na jednej płycie montażowej, komputerów służących do sterowania
i regulacji procesów technologicznych oraz w 2005 r. — urządzeń podręcznych (palmtopów, PDA). c Serwisy społeczno-
ściowe, blogi, strony umożliwiające udostępnianie multimediów i narzędzi wymiany informacji Wiki. d W 2005 r. bez dostę-
pu mobilnego wykorzystującego co najmniej technologię trzeciej generacji (3G), tzn. sieć cyfrową telefonii komórkowej
o poszerzonej pojemności umożliwiającej transmisję wideo i transmisję pakietową.
a Data concern economic entities employing more than 9 persons; until 2013 as of January. b Desktop and portable com-
puters, e.g. laptops (notebooks); in 2013 and 2014 also smartphones and nettops; data do not include computers integrated
to other machines or devices on the same assembly board, computers used for the control and regulation of technological
processes as well as in 2005 — handheld devices (palmtops, PDAs). c Social networks, blogs, multimedia content sharing
websites, Wiki based knowledge sharing tools. d In 2005 excluding mobile broadband connection using at least 3G technology,
i.e. digital mobile network of broadened volume enabling video and package transmission.
442 Nauka i technika. Społeczeństwo informacyjne
DOKONUJĄCE ZAKUPÓW
SENDING ORDERS
PROWADZĄCE SPRZEDAŻ
RECEIVING ORDERS
a Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób; przedsiębiorstwa wykorzy-
stują Internet głównie w celu: pozyskiwania informacji, pobierania i odsyłania wypełnionych formularzy, obsługi procedur
administracyjnych oraz składania ofert dotyczących zamówień publicznych.
a Data concern economic entities employing more than 9 persons; enterprises use the Internet mainly for: obtaining in-
formation, downloading and returning filled in forms, treating an administrative procedure, submitting a proposal in a public
electronic tender system.
DZIAŁ XVI CHAPTER XVI
CENY PRICES
Wskaźnik relacji cen („nożyce cen”) jest to Index of price relations (”price gap”) consti-
stosunek wskaźnika cen produktów rolnych sprze- tutes the ratio of price index of sold agricultural
dawanych do wskaźnika cen towarów i usług zaku- products to price index of purchased goods and
pywanych. services.
5. Dane o cenach skupu dotyczą cen płaconych 5. Data on procurement prices concern prices
przez podmioty gospodarcze skupujące produkty paid by economic entities purchasing agricultural
rolne bezpośrednio od ich producentów. products directly from their producers.
Przeciętne ceny roczne obliczono jako iloraz war- Average annual prices were calculated as a quo-
tości (bez podatku od towarów i usług — VAT)
tient of value (without value added tax — VAT) and
i ilości poszczególnych produktów rolnych.
quantity of each agricultural product.
6. Relacje cen detalicznych środków produk-
6. Relations between retail prices of means of
cji dla rolnictwa do cen skupu produktów rol-
nych informują, jaką ilość produktu rolnego należy production for agriculture and procurement
sprzedać, aby zakupić dany środek produkcji. prices of agricultural products inform about
Relacje cen obliczono przy przyjęciu przeciętnych a quantity of agricultural product that should be sold
cen rocznych. to buy the given mean of production. Relations
7. Źródłem informacji o cenach produktów rol- have been computed with the use of average an-
nych i zwierząt gospodarskich uzyskiwanych nual prices.
przez rolników na targowiskach są miesięczne 7. The information on prices of agricultural
notowania cen dokonane przez stałych ankieterów products and livestock received by farmers on
na celowo wytypowanych ok. 440 targowiskach. marketplaces comes from price quotations of
Przeciętne ceny roczne obliczono jako średnie agricultural products provided by a network of
arytmetyczne z przeciętnych cen w poszczególnych interviewers collecting it on about 440 selected
miesiącach. marketplaces.
8. Źródłem informacji o cenach gruntów ornych Average annual prices were calculated as arith-
w obrocie prywatnym jest kwartalne badanie metic mean of average monthly prices.
przeprowadzone w formie wywiadu przez ankietera 8. The source of information on prices of arable
z użytkownikiem gospodarstwa indywidualnego land in private turnover is a quarterly interview
wylosowanego do reprezentacyjnych badań rolni-
with holders of private farms selected for agricultur-
czych.
al sample survey.
Przeciętne ceny roczne obliczono jako średnie
arytmetyczne z przeciętnych cen kwartalnych. Average annual prices were calculated as arith-
Przeliczenia cen gruntów na żyto i żywiec rzeźny metic mean of average quarterly prices.
wieprzowy dokonano przy przyjęciu przeciętnych Recalculation of arable land prices into rye and
rocznych cen targowiskowych tych produktów. pigs for slaughter have been made using their
9. Wskaźniki cen, o których mowa w pkt. 1)—3) average annual prices on marketplaces.
charakteryzują zmiany cen bazowych, przy czym 9. Price indices which are described in points
w przypadku produkcji budowlano-montażowej nie 1)—3) characterize changes in basic prices, in the
występują dotacje do produktów i podatek akcyzo- case of construction and assembly production
wy. Definicję ceny bazowej podano w uwagach subsides on products and the excise tax do not
ogólnych do Rocznika, ust. 10 na str. 34. occur. Definition of basic price is given in general
Do obliczeń przyjęto następujące założenia me- notes to the Yearbook, item 10 on page 34.
todyczne: Calculations are based on the following meth-
1) wskaźniki cen produkcji sprzedanej przemy- odological assumptions:
słu opracowano na podstawie miesięcznego 1) price indices of sold production of industry
badania cen reprezentantów wyrobów i usług are calculated on the basis of a monthly survey
(ok. 30,0 tys. w 2014 r.), uzyskiwanych przez of prices of products and services representa-
dobrane w sposób celowy podmioty gospodar- tives (about 30,0 thous. in 2014) received by
cze (ok. 3,3 tys. w 2014 r.), zaliczone według
specifically selected economic entities (about
PKD 2007 do sekcji: „Górnictwo i wydobywanie”,
3,3 thous. in 2014), included in ”Mining and
„Przetwórstwo przemysłowe”, „Wytwarzanie i za-
quarrying”, ”Manufacturing”, ”Electricity, gas,
opatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę
steam and air conditioning supply”, ”Water
wodną, gorącą wodę i powietrze do układów
klimatyzacyjnych”, „Dostawa wody; gospodaro- supply; sewerage, waste management and re-
wanie ściekami i odpadami oraz działalność mediation activities” sections of NACE Rev. 2,
związana z rekultywacją”, w których liczba pra- in which number of employees exceeds
cujących przekracza 9 osób. Obserwacją objęto 9 persons. Observation covers data on prices
dane dotyczące cen oraz wartości sprzedaży of representative items and value of their sale.
reprezentantów. Wskaźniki cen na szczeblu Price indices at the economic entity level are
podmiotu gospodarczego obliczane są jako calculated as weighted averages of price indi-
średnie ważone wskaźników cen reprezentan- ces of representative items using, as a weight
tów przy zastosowaniu, jako systemu wag, war- system, value of their sale in the surveyed
tości ich sprzedaży w badanym miesiącu. month.
446 Ceny
System wag do obliczeń agregatowych wskaź- The weight system for calculation of the
ników cen produkcji sprzedanej przemysłu sta- aggregated price indices of sold production of
nowi struktura sprzedaży zrealizowanej w 2010 r. industry is based on the sales structure carried
przez podmioty gospodarcze, w których liczba out in 2010 by economic entities in which the
pracujących przekracza 9 osób. System ten number of employees exceeds 9 persons. This
uwzględnia zmiany cen i zmiany struktury sprze- system regards the price and sales structure
daży zachodzące w kolejnych miesiącach roku,
changes, occurring in subsequent months of
którego dotyczą wskaźniki cen;
a year, to which the price indices refer;
2) wskaźniki cen produkcji budowlano-monta-
żowej opracowano na podstawie miesięcznego 2) price indices of construction and assembly
badania cen reprezentantów robót (ok. 3,5 tys. production are calculated on the basis of
w 2014 r.) realizowanych przez dobrane w spo- a monthly survey of prices of works representa-
sób celowy podmioty gospodarcze (ok. 480 tives (about 3,5 thous. in 2014) realized by spe-
w 2014 r.) zaliczone według PKD 2007 do sekcji cifically selected economic entities (about 480
„Budownictwo”, w których liczba pracujących in 2014) included in the ’’Construction” section
przekracza 9 osób. Obserwacją objęto ceny of NACE Rev. 2 in which the number of employ-
skalkulowane na podstawie aktualnej bazy kosz- ees exceeds 9 persons. Observation covers
towo-cenowej badanych jednostek według po- prices calculated on a current cost-price basis
wszechnie stosowanych zasad kalkulacji cen in surveyed units according to generally applied
produkcji budowlano-montażowej. Wskaźniki rules of price calculation of construction and
cen na szczeblu podmiotu gospodarczego obli- assembly production. Price indices at the eco-
czane są jako średnie ważone wskaźników cen nomic entity level are calculated as weighted
reprezentantów przy zastosowaniu, jako syste-
averages of price indices of representative items
mu wag, wartości ich sprzedaży w badanym
using, as a weight system, value of their sale
miesiącu.
System wag do obliczeń agregatowych in the surveyed month.
wskaźników cen produkcji budowlano-monta- The weight system for calculation of the ag-
żowej stanowi struktura sprzedaży zrealizowa- gregated price indices of construction and as-
nej w 2010 r. przez podmioty gospodarcze, sembly production is based on the sales struc-
w których liczba pracujących przekracza 9 osób. ture carried out in 2010 by economic entities in
System ten uwzględnia zmiany cen i zmiany which the number of employees exceeds
struktury sprzedaży zachodzące w kolejnych 9 persons. This system regards the price and
miesiącach roku, którego dotyczą wskaźniki sales structure changes, occurring in subse-
cen; quent months of a year, to which the price in-
3) wskaźniki cen usług transportu, gospodarki dices refer;
magazynowej i telekomunikacji opracowano 3) price indices of transport, storage and tele-
na podstawie miesięcznego badania cen re- communications are calculated on the basis of
prezentantów usług (ok. 1,6 tys. w 2014 r.) a monthly survey of prices of services repre-
w zakresie przewozu pasażerów i ładunków
sentatives (about 1,6 thous. in 2014) in the field
oraz pozostałych usług świadczonych przez
of passenger and freight transport and other
dobrane w sposób celowy podmioty gospodar-
cze (ok. 310 w 2014 r.), zaliczone według PKD services rendered by purposively selected eco-
2007 do sekcji „Transport i gospodarka maga- nomic entities (about 310 in 2014), included
zynowa” oraz działu „Telekomunikacja” w sek- in the ’’Transportation and storage” section and
cji „Informacja i komunikacja”, w których liczba ”Telecommunications” division in the section
pracujących przekracza 9 osób. Obserwacją ”Information and communication” of NACE
objęto dane dotyczące cen oraz wartości Rev. 2, in which the number of employees
sprzedaży reprezentantów. Wskaźniki cen na exceeds 9 persons. The observation covers data
szczeblu podmiotu gospodarczego obliczane on prices of representative items and value of
są jako średnie geometryczne wskaźników cen their sale. Price indices at the economic entity
reprezentantów. level are calculated as geometric means of price
System wag do obliczeń agregatowych indices of representative items.
wskaźników cen usług transportu, gospodarki The weight system for calculation of the aggre-
magazynowej i telekomunikacji został opraco-
gated price indices of transport, storage and tele-
wany na podstawie danych dotyczących obro-
tów zrealizowanych przez podmioty gospodar- communications services is based on the turn-
cze w 2010 r. over generated by economic entities in 2010.
10. Podstawę do opracowania wskaźników cen 10. The basis for compiling the price indices
towarów i usług stanowi obserwacja cen repre- of goods and services is price observation of
zentantów towarów i usług konsumpcyjnych oraz representatives of consumer and non-consumer
niekonsumpcyjnych (ok. 1700—2100 w różnych goods and services (about 1700—2100 in various
latach). years).
Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyj- Price indices of consumer goods and services
nych obliczono przy przyjęciu systemu wag opra- have been calculated applying the weight system
cowanego na podstawie struktury wydatków (bez based on the structure of households’ expenditure
Prices 447
Produkcja globalnaa ................................. 103,2 103,5 102,2 105,3 103,0 100,1 99,7 236,0 141,5 124,9 108,3
Output a
Zużycie pośredniea .................................. 102,8 102,0 103,2 107,1 102,8 99,8 99,2 232,3 143,2 125,2 109,0
Intermediate consumption a
Produkt krajowy brutto a ........................... 103,6 103,9 101,7 103,2 102,4 100,4 100,5 234,9 140,4 123,6 106,6
Gross domestic product a
Popyt krajowy a ........................................ 104,1 102,7 102,4 104,0 102,9 100,0 99,6 236,2 137,1 122,7 106,6
Domestic demand a
spożycie ............................................... 104,2 103,0 103,0 104,7 103,4 100,5 99,8 251,0 143,2 126,1 108,6
final consumption expenditure
w tym spożycie w sektorze gospo-
darstw domowych ......................... 103,8 102,7 102,6 104,9 103,4 100,4 99,9 246,0 140,1 123,5 108,8
of which households’ final consump-
tion expenditure
akumulacja brutto ................................. 103,2 101,5 100,0 101,2 101,2 97,7 98,4 184,7 113,9 108,5 98,4
gross capital formation
w tym nakłady brutto na środki trwałe 102,2 101,7 99,4 101,6 101,3 97,8 98,6 182,5 112,8 107,4 99,2
of which gross fixed capital formation
Nakłady inwestycyjne ............................... 102,0 101,6 98,9 101,1 100,8 98,8 98,9 183,2 112,7 106,4 99,6
Investment outlays
w tym budynki i budowle ...................... 106,3 100,0 100,0 101,2 100,3 98,8 99,1 232,8 127,0 115,5 99,4
of which buildings and structures
Import Imports ....................... 100,3 108,7 101,8 109,5 105,6 98,3 97,3 193,2 132,2 126,9 110,5
Eksport Exports ................... 98,2 113,5 100,4 107,4 104,4 100,8 100,3 212,0 148,8 133,7 113,3
Terms of trade ......................... 97,9 104,4 98,6 98,1 98,9 102,5 103,1 109,7 112,6 105,4 102,5
Produkcja globalna ................ 98,8 93,8 108,6 116,6 103,3 100,9 92,9 202,2 149,4 139,8 112,9
Gross output
Roślinna Crop ....................... 95,8 86,9 118,3 119,3 98,9 99,1 89,6 197,6 154,0 146,4 104,7
Zwierzęca Animal .................. 102,7 102,9 99,1 113,5 109,3 102,9 96,5 216,8 149,4 136,7 123,2
Produkcja towarowa .............. 100,9 97,2 107,0 115,7 104,0 101,9 93,9 228,6 161,3 139,6 115,1
Market output
w tym skup ........................... 99,9 96,2 105,2 119,5 106,1 99,5 92,4 193,1 137,8 130,5 116,6
of which procurement
Roślinna Crop ....................... 97,7 90,1 119,2 117,5 98,4 100,6 90,5 248,5 181,7 146,9 105,3
Zwierzęca Animal .................. 103,7 103,4 98,7 114,3 108,7 103,2 96,5 218,9 151,3 137,3 123,7
a Patrz uwagi ogólne działu „Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo”, ust. 6 na str. 464; dane od 2005 r.,
z wyjątkiem skupu, uwzględniają naliczone za dany rok płatności uzupełniające do powierzchni upraw.
a See general notes to the chapter ”Agriculture, hunting and forestry. Fishing”, item 6 on page 464; data since 2005, with
the exception of procurement, include supplementary area payments calculated for particular year.
Prices 449
TABL. 4 (358). WSKAŹNIKI CEN PRODUKTÓW ROLNYCH SPRZEDAWANYCH ORAZ CEN TOWARÓW I USŁUG
ZAKUPYWANYCH PRZEZ GOSPODARSTWA INDYWIDUALNE W ROLNICTWIE
PRICE INDICES OF SOLD AGRICULTURAL PRODUCTS AND GOODS AND SERVICES PURCHASED
BY PRIVATE FARMS IN AGRICULTURE
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
WYSZCZEGÓLNIENIE
SPECIFICATION rok poprzedni=100 previous year=100 1995= 2000= 2005= 2010=
=100 =100 =100 =100
Produkty rolne sprzedawane .................... 101,2 97,9 112,1 118,8 104,2 100,3 93,5 225,6 158,0 151,5 116,1
Sold agricultural products
roślinne ................................................ 94,8 88,7 129,2 124,5 97,2 95,0 88,0 195,2 141,4 157,7 101,2
crop
zwierzęce ............................................. 104,9 103,7 102,0 115,3 109,1 104,1 97,4 241,6 165,7 148,3 127,6
animal
Towary i usługi zakupywane .................... 111,2 102,0 101,8 109,7 106,0 101,2 98,6 316,7 175,8 143,3 116,1
Purchased goods and services
na cele:
for:
konsumpcyjne ...................................... 104,4 103,0 102,2 104,8 103,7 100,9 100,0 252,8 140,2 123,7 109,7
consumption
bieżącej produkcji rolniczej ................... 112,3 101,9 101,8 111,3 106,8 101,2 98,3 331,5 182,5 147,9 118,3
current agricultural production
inwestycyjne ......................................... 105,3 102,3 101,2 103,4 103,0 101,8 101,2 270,0 167,7 129,3 109,7
investment
Wskaźnik relacji cen („nożyce cen”):
Index of price relations (”price gap”):
produktów rolnych sprzedawanych do
towarów i usług zakupywanych ......... 91,0 96,0 110,1 108,3 98,3 99,1 94,8 71,3 90,0 105,8 100,0
sold agricultural products to pur-
chased goods and services
produktów rolnych sprzedawanych
do towarów i usług zakupywanych
na cele bieżącej produkcji rolniczej
i inwestycyjne ................................... 90,1 96,1 110,2 107,3 97,8 99,1 95,1 69,1 87,2 103,2 98,9
sold agricultural products to goods and
services purchased for current agri-
cultural production and investment
purposes
Ziarno zbóż konsumpcyjnych i paszowych Cereal grain consumer and for feeds
— za 1 dt: — per dt:
pszenicy ............................................... 36,69 59,84 79,67 68,36 wheat
żyta ...................................................... 27,64 42,12 55,36 53,34 rye
jęczmienia ............................................ 37,34 48,98 73,34 62,67 barley
owsa i mieszanek zbożowych .............. 29,15 34,30 52,67 50,39 oats and cereal mixed
pszenżyta ............................................. 30,85 46,65 65,17 59,00 triticale
Ziemniaki — za 1 dt ................................. 25,53 36,53 48,85 38,79 Potatoes — per dt
w tym: jadalne (bez wczesnych) ........... 37,05 50,86 64,45 51,99 of which: edible (excluding early kinds)
przemysłowe ............................. 15,96 16,28 24,42 22,50 industrial
Buraki cukrowe — za 1 dt ........................ 17,53 11,31 14,87 12,59 Sugar beets — per dt
Rzepak i rzepik przemysłowy — za 1 dt ... 77,33 127,76 147,34 131,99 Industrial rape and turnip rape — per dt
Liście tytoniu — za 1 dt ............................ 352,23 622,58 671,95 722,93 Raw tobacco — per dt
Chmiel surowy — za 1 dt ......................... 917,87 788,83 1136 1292 Raw hop — per dt
Żywiec rzeźny — za 1 kg: Animals for slaughter — per kg:
bydło (bez cieląt) .................................. 4,05 4,56 6,20 5,96 cattle (excluding calves)
cielęta .................................................. 9,77 8,82 9,71 9,57 calves
trzoda chlewna ..................................... 3,82 3,89 5,39 4,82 pigs
drób ...................................................... 3,14 3,44 4,22 4,08 poultry
Mleko krowie — za 1 l ............................. 0,93 1,07 1,36 1,37 Cows’ milk — per l
Jaja kurze konsumpcyjne — za 1 szt. ...... 0,18 0,19 0,24 0,24 Consumer hen eggs — per piece
TABL. 6 (360). RELACJE CEN DETALICZNYCH WYBRANYCH ŚRODKÓW PRODUKCJI DLA ROLNICTWA
DO CEN SKUPU NIEKTÓRYCH PRODUKTÓW ROLNYCH
RELATIONS BETWEEN RETAIL PRICES OF SELECTED MEANS OF PRODUCTION FOR AGRICULTURE
AND PROCUREMENT PRICES OF SOME AGRICULTURAL PRODUCTS
2005 2010 2013 2014
ceny środków
WYSZCZEGÓLNIENIE produkcji wyrażone SPECIFICATION
prices of means
of production expressed
W dt PSZENICY
IN dt OF WHEAT
Pszenica (ziarno siewne) — dt ................... 2,6 2,5 2,4 2,7 Wheat (sowing seed) — dt
Koncentrat dla loch — dt ........................... 4,5 3,4 3,4 3,9 Concentrate for sows — dt
saletra amonowa 34% N ........................ 2,1 1,7 1,9 2,1 ammonium nitrate, nutritive content 34% N
Chwastobójczy środek ochrony roślin — l 0,63 0,70 0,42 0,51 Herbicide plant protection product — l
Brona ciągnikowa, zawieszana .................. 43,1 31,0 27,4 32,5 Tractor mounted harrow
Siewnik zbożowy ciągnikowy, zawieszany 342 284 271 320 Tractor mounted grain seeder
Pszenica (ziarno siewne) — dt ................... 25,0 38,7 35,8 38,8 Wheat (sowing seed) — dt
Koncentrat dla loch — dt ............................ 43,6 52,9 50,7 55,7 Concentrate for sows — dt
TABL. 6 (360). RELACJE CEN DETALICZNYCH WYBRANYCH ŚRODKÓW PRODUKCJI DLA ROLNICTWA
DO CEN SKUPU NIEKTÓRYCH PRODUKTÓW ROLNYCH (dok.)
RELATIONS BETWEEN RETAIL PRICES OF SELECTED MEANS OF PRODUCTION FOR AGRICULTURE
AND PROCUREMENT PRICES OF SOME AGRICULTURAL PRODUCTS (cont.)
2005 2010 2013 2014
ceny środków
WYSZCZEGÓLNIENIE produkcji wyrażone SPECIFICATION
prices of means
of production expressed
W l MLEKA KROWIEGO
IN I OF COWS' MILK
Pszenica (ziarno siewne) — dt ................... 103 141 142 136 Wheat (sowing seed) — dt
Ziemniaki (sadzeniaki) — dt ....................... 85,5 137 104 146 Seed-potatoes — dt
Węgiel kamienny — t ................................. 506 675 595 586 Hard coal — t
Mieszanki paszowe — dt: Compound feedingstuffs — dt:
dla bydła ................................................. 87,1 110 128 125 for cattle
dla tuczników ......................................... 88,8 90,7 112 104 for porkers
Koncentrat dla loch — dt ............................ 179 192 201 196 Concentrate for sows — dt
Olej napędowy — hl ................................... 407 405 407 385 Diesel oil — hl
Nawozy mineralne lub chemiczne — dt: Mineral or chemical fertilizers — dt:
saletra amonowa 34% N ........................ 82,6 94,9 108 105 ammonium nitrate, nutritive content 34% N
granulated superphosphate, nutritive
superfosfat granulowany ok. 20% P2O5 60,1 89,9 77,6 70,5 content about 20% P2O5
ammonium phosphate, nutritive content
fosforan amonu 18% N i 46% P2O5 ........ 118 170 174 154 18% N and 46% P2O5
polifoska, nutritive content 8% N, 24%
polifoska 8% N, 24% P2O5 i 24% K2O .... 113 163 164 148 P2O5 and 24% K2O
Chwastobójczy środek ochrony roślin — l 24,8 39,4 24,8 25,2 Herbicide plant protection product — l
Cement portlandzki — t ............................. 385 424 333 326 Portland cement — t
Ciągnik rolniczy .......................................... 67626 72896 111812 110137 Farm tractor
Kopaczka do ziemniaków ciągnikowa, za-
wieszana ................................................ 10391 11786 10838 10897 Mounted tractor potato digger
Brona ciągnikowa, zawieszana .................. 1701 1739 1603 1621 Tractor mounted harrow
Siewnik zbożowy ciągnikowy, zawieszany 13473 15938 15885 15988 Tractor mounted grain seeder
452 Ceny
bydło (bez cieląt)a ..................................... 4,13 4,79 6,62 6,49 cattle (excluding calves)a
cielęta ....................................................... 7,12 8,72 9,62 9,72 calves
trzoda chlewna ......................................... 3,91 3,83 5,36 4,94 pigs
Jaja kurze — za 1 szt. .................................. 0,37 0,52 0,66 0,66 Hen eggs — per piece
a Średnia ważona cena bydła rzeźnego obliczona przy przyjęciu struktury ilości skupu młodego bydła i krów rzeźnych.
a Average weighted price of cattle for slaughter calculated with the adoption of the structure of procurement quantity of
young cattle and cows for slaughter.
Górnictwo i wydobywanie ................ 99,7 89,7 95,3 175,3 99,5 Mining and quarrying
W tym wydobywanie węgla kamien-
nego i węgla brunatnego (lignitu) .... 99,3 90,0 96,6 155,5 99,0 Of which mining of coal and lignite
O G Ó Ł E M ......................................... 105,2 103,1 102,7 105,0 104,3 100,7 99,8 269,0 148,3 127,8 110,1
TOTAL
Towary i usługi konsumpcyjne .......... 104,2 103,5 102,6 104,3 103,7 100,9 100,0 260,7 143,2 124,9 109,2
Consumer goods and services
Towary .................................................. 103,6 102,3 102,5 104,3 103,5 100,6 99,2 . . 119,7 107,7
Goods
w tym:
of which:
żywność i napoje bezalkoholowe ...... 106,1 104,1 102,7 105,4 104,3 102,0 99,1 237,0 148,9 132,9 111,1
food and non-alcoholic beverages
napoje alkoholowe i wyroby tytonio-
we .................................................. 106,4 109,4 105,3 103,7 104,1 103,5 103,7 350,1 164,2 149,3 115,9
alcoholic beverages and tobacco
Usługi .................................................... 105,4 105,5 102,8 104,2 104,0 101,4 101,3 . . 134,5 111,3
Services
Towary i usługi niekonsumpcyjne ..... 108,4 101,9 103,0 107,5 106,0 100,0 99,1 297,7 167,1 137,8 113,0
Non-consumer goods and services
Towary .................................................. 108,2 98,2 103,8 110,9 107,0 99,1 97,8 319,4 178,1 136,7 115,0
Goods
Usługi .................................................... 108,6 105,2 102,2 104,5 105,1 100,9 100,2 279,9 158,4 138,1 111,0
Services
Prices 455
a Do 2013 r. bez boczku surowego uwzględnionego w pozycji „oleje i tłuszcze”. b Łącznie z wyrobami garmażeryjnymi.
c Do 2005 r. łącznie z nasionami i pestkami jadalnymi.
a Until 2013 excluding raw bacon included in item ”oils and fats”. b Including ready-to-serve food. c Until 2005 including
edible seeds.
456 Ceny
w tym: of which:
Materiały budowlane ....................... 102,4 99,3 100,1 154,2 124,2 106,6 Construction materials
Środki ochrony roślin ...................... 102,3 102,2 102,0 137,3 129,8 107,5 Plant protection products
w tym: of which:
Remontowo-budowlane .................. 102,8 101,5 102,0 162,1 141,9 110,5 Repair and construction services
Weterynaryjne ................................ 102,3 101,5 101,8 153,0 120,3 108,7 Veterinary services
Wynajem lokali niemieszkalnych .... 103,4 101,9 100,9 147,3 125,6 109,8 Non-residential rent
Bułka pszenna — za 50 g .......................... 0,30 0,42 0,43 0,42 Wheat roll — per 50 g
Chleb pszenno-żytni — za 0,5 kg .............. 1,33 2,08 2,22 2,20 Wheat-rye bread — per 0,5 kg
Makaron jajeczny — za 400 g .................... 4,10 3,63 3,95 3,84 Egg pasta — per 400 g
Mąka pszenna — za 1 kg ......................... 1,42 2,09 2,49 2,39 Wheat flour — per kg
Kasza jęczmienna — za 0,5 kg .................. 1,18 1,87 2,27 2,20 Pearl-barley groats — per 0,5 kg
wołowe: z kością (rostbef) ...................... 16,72 20,54 26,40 25,89 beef: bone-in (roast beef)
bez kości (z udźca) ................... 21,17 26,85 33,39 32,45 boneless (gammon)
wieprzowe z kością (schab środkowy) ... 13,07 13,68 15,51 14,28 pork, bone-in (centre loin)
Kurczęta patroszone — za 1 kg ................. 4,63 5,96 6,94 6,93 Disembowelled chicken — per kg
Szynka wieprzowa gotowana — za 1 kg .... 19,67 21,65 24,51 24,12 Pork ham, boiled — per kg
a Przeciętne w grudniu.
a Average in December.
458 Ceny
Polędwica drobiowa — za 1 kg .................. 15,82 17,20 18,72 18,84 Poultry sirloin — per kg
Konserwa mięsna, wieprzowa — za 300 g 3,51 3,73 4,00 3,94 Can of pork meat — per 300 g
Filety z morszczuka mrożone — za 1 kg .... 13,14 17,95 21,85 21,76 Fillets of hake, frozen — per kg
Karp świeży — za 1 kg .............................. 11,15 13,46 13,52 12,87 Fresh carp — per kg
Śledź solony odgłowiony — za 1 kg ........... 8,51 9,24 12,86 12,52 Salted herring, headless — per kg
Mleko krowie spożywcze o zawartości Cows’ milk, fat content 3—3,5%, sterilized
tłuszczu 3—3,5%, sterylizowane — za 1 l 2,45 2,67 2,93 2,95 — per l
Jogurt owocowy — za 150 g ...................... 1,03 1,09 1,27 1,25 Fruit yoghurt — per 150 g
twarogowy półtłusty ................................ 9,41 12,21 13,27 13,35 semi-fat cottage cheese
Jaja kurze świeże — za 1 szt. .................... 0,35 0,44 0,53 0,52 Hen eggs, fresh — per piece
Masło świeże o zawartości tłuszczu ok. Fresh butter, fat content about 82,5% — per
82,5% — za 200 g .................................. 3,10 4,27 4,74 4,37 200 g
Margaryna — za 400 g .............................. 2,82 3,72 4,09 4,00 Margarine — per 400 g
Olej rzepakowy produkcji krajowej — za 1 l 4,64 5,97 6,58 5,94 Rape-oil, domestic production — per l
Kapusta biała świeża — za 1 kg ................ 0,88 1,77 1,49 0,92 White cabbage, fresh — per kg
Groch żółty, łuskany — za 1 kg .................. 2,56 4,19 4,70 4,63 Yellow peas, shelled — per kg
Cukier biały kryształ — za 1 kg .................. 3,03 2,94 3,17 2,07 White sugar, crystallized — per kg
Dżem — za 360 g ...................................... 3,98 4,58 5,13 4,76 Jam — per 360 g
Miód pszczeli — za 400 g .......................... 7,32 10,31 10,85 11,20 Natural honey — per 400 g
Czekolada mleczna — za 100 g ................ 3,10 3,29 3,47 3,62 Milk chocolate — per 100 g
Sól warzona — za 1 kg .............................. 0,75 0,90 1,11 1,08 Evaporated salt — per kg
a Przeciętne w grudniu.
a Average in December.
Prices 459
Kawa naturalna, mielona — za 250 g ........ 4,66 6,09 6,62 6,87 Natural coffee, ground — per 250 g
Herbata czarna, liściasta — za 100 g ......... 2,25 3,37 3,81 3,93 Black tea, leaf — per 100 g
Sok jabłkowy — za 1 l ................................ 2,83 3,64 3,79 3,72 Apple juice — per l
Sok wieloowocowy — za 175 ml ................ 1,88 2,68 3,25 3,31 Multi-fruit juice — per 175 ml
Wino białe gronowe, wytrawne — za 0,75 l 8,42 9,08 9,48 9,66 White grape wine, dry — per 0,75 l
Piwo jasne pełne, butelkowane — za 0,5 l 2,61 2,89 2,87 2,85 Beer, full light, bottled — per 0,5 l
Papierosy — za 20 szt. .............................. 5,46 9,67 12,20 12,60 Cigarettes — per 20 pcs
Garnitur męski 2-częściowy, z elanowełny Men’s suit, polyester staple fibres and
— za 1 kpl. ............................................. 458,31 467,17 479,09 473,67 wool — per set
Koszula męska z elanobawełny, długi Men’s shirt, polyester staple fibres and
rękaw ..................................................... 80,28 93,52 94,40 97,95 cotton, long sleeve
Skarpety męskie krótkie, bawełna z ela- Men’s short socks, cotton and elastil —
stilem — za 1 parę ................................. 4,57 6,08 7,13 7,22 per pair
Płaszcz damski z tkaniny z udziałem wełny 622,42 651,46 621,66 678,60 Women’s overcoat, fabrics of wool
Rajstopy damskie gładkie, 15 denb ............ 3,01 3,49 6,90 6,82 Women’s tights, plain, 15 den b
Spodnie (6—11 lat) z tkaniny typu jeans .... 60,81 64,43 67,39 68,16 Trousers (aged 6—11), jeans type
Podkoszulek (6—11 lat), bawełna .............. 11,44 14,09 17,09 16,30 Undershirt (aged 6—11), cotton
Obuwie skórzane na podeszwie nieskórza- Leather shoes with non-leather sole — per
nej — za 1 parę: pair:
męskie — półbuty ................................... 146,77 164,09 185,13 191,53 men’s — low shoes
damskie: półbuty .................................... 137,88 158,26 178,69 183,32 women’s: low shoes
dziecięce — półbuty ............................... 101,80 125,22 147,56 156,06 children’s — low shoes
Zimna woda z miejskiej sieci wodociągo- Cold water by municipal water supply
wej — za 1 m3 ........................................ 2,29 3,01 3,57 3,66 system — per m3
Węgiel kamienny — za 1 t ......................... 484,36 755,51 820,56 802,12 Hard coal — per t
Dywan strzyżony, wełna 100% — za 1 m2 202,38 204,90 233,97 232,36 Pile carpet, wool 100% — per m2
Kuchnia mikrofalowa, poj. 16—20 l ............ 390,91 333,87 305,92 303,89 Microwave oven, capacity 16—20 l
Odkurzacz typu domowego ........................ 306,18 350,39 339,93 365,32 Vacuum cleaner
Mikser elektryczny ..................................... 157,49 155,55 152,16 145,15 Food mixer, electric
Żelazko z nawilżaczem .............................. 158,06 185,49 191,30 191,97 Iron with duschsystem
Proszek do prania — za 400 g ................... 2,97 4,43 4,55 5,19 Washing powder — per 400 g
Wata — za 200 g ....................................... 3,47 4,71 6,08 6,03 Cotton wool — per 200 g
f
Termometr lekarski, elektroniczny .............. 3,53 13,94 13,38 13,78 Electronic clinical thermometer
Wizyta u lekarza specjalisty ....................... 51,31 69,63 83,97 87,45 Consultation of a specialist doctor
3g
Samochód osobowy, poj. silnika 1200 cm , Passenger car, engine capacity 1200 cm3g,
wersja standardowa ................................... 27767 27702 31895 33212 standard version
Kurs samochodowy kat. „B” ....................... 1100 1247 1315 1309 Driving lessons, ”B” category
osobowym, na odległość 91—100 km 14,50 17,00 19,80 19,80 slow train, 91—100 km distance
autobusem miejskim, jednorazowy ......... 1,94 2,23 2,73 2,72 intra-urban bus
zwykłym, na odległość 41—50 km ........ 8,48 10,06 11,89 11,96 slow bus, 41—50 km distance
pospiesznym, na odległość 41—60 km 11,60 13,53 15,94 16,09 fast bus, 41—60 km distance
Odtwarzacz osobisty MP3 z radiemb .......... 292,60 190,52 471,24 144,66 Personal MP3 player with radiob
Odbiornik telewizyjny plazmowy, 42 calec 753,19 1783 2020 1567 Plasma TV set, 42 inchesc
Bilet normalny do kina ................................ 12,72 15,23 17,30 17,86 Regular cinema ticket
Abonament za radio i telewizję .................. 15,80 17,00 18,65 19,30 Radio and TV subscription
dziennik lokalny ...................................... 1,38 1,69 2,03 2,17 local daily newspaper
Ondulacja na zimno włosów damskich ....... 51,81 64,09 71,57 73,62 Women’s cold wave
Strzyżenie włosów męskich ....................... 11,68 14,78 16,56 16,99 Men’s hair-cutting
Mydło toaletowe — za 100 g ...................... 1,92 1,98 2,03 1,98 Toilet soap — per 100 g
Pasta do zębów — za 100 ml d .................. 8,48 8,37 8,24 7,82 Tooth-paste — per 100 ml d
a Przeciętne w grudniu. b W 2005 r. odtwarzacz osobisty płyt kompaktowych; w 2010 r. — poj. 4 GB, w 2013 r. — poj.
16 GB. c W 2005 r. odbiornik telewizji kolorowej, 21 cali, w 2010 r. odbiornik LCD, 32 cale. d W latach 2005 i 2010
— 125 ml.
a Average in December. b In 2005 personal compact disc player; in 2010 — capacity 4 GB, in 2013 — capacity 16 GB.
c In 2005 colour TV set, 21 inches, in 2010 LCD TV set, 32 inches. d In 2005 and 2010 — 125 ml.
462 Ceny
TOWARY
GOODS
Cegła budowlana pełna palona, kl. 15 ......... 0,72 1,21 1,16 1,18 Building burnt brick, full, class 15
Cement portlandzki — za 25 kg ................... 8,79 11,00 11,28 11,05 Portland cement — per 25 kg
Szkło okienne wylewane float, grubość Float window glass, 3—4 mm thickness
3—4 mm — za 1 m2 .................................. 33,34b 50,26 56,44 58,01 — per m2
Kosiarka ciągnikowa rotacyjna ..................... 5697 6152 7025 7100 Tractor rotary mower
Brona ciągnikowa, zawieszana .................... 1615 1897 2188 2258 Tractor mounted harrow
Siewnik zbożowy ciągnikowy, zawieszany 12915 17234 21737 21899 Tractor mounted grain seeder
mocznik nawozowy 46% N ...................... 23,48 34,07 42,58 39,68 urea, nutritive content 46% N
Olej napędowy — za 1 l ............................... 3,82 4,64 5,46 4,81 Diesel oil — per l
USŁUGI
SERVICES
Przemiał pszenicy — za 1 dt ....................... 16,47 20,34 23,56 25,05 Grinding of wheat — per dt
Badanie kliniczne krowy .............................. 21,04 28,73 32,58 34,41 Cow’s clinical examination
a Przeciętne w grudniu. b Szkło okienne ciągnione, grubość 3 mm. c W latach 2005 i 2010 — 10 t cegły, bez załadunku
i rozładunku.
a Average in December. b Drawn window glass, 3 mm thickness. c In 2005 and 2010 — of 10 t of bricks, excluding load-
ing and unloading.
DZIAŁ XVII CHAPTER XVII
ROLNICTWO, ŁOWIECTWO AGRICULTURE, HUNTING
I LEŚNICTWO. RYBOŁÓWSTWO AND FORESTRY. FISHING
Rolnictwo Agriculture
1. Prezentowane informacje opracowano me- 1. The presented information was compiled using
todą rodzaju działalności i dotyczą działalności the kind-of-activity method and concerns agricul-
rolniczej w zakresie produkcji roślinnej i zwierzę- tural activity in the area of crop and animal produc-
cej prowadzonej przez podmioty gospodarcze nie- tion conducted by economic entities regardless of
zależnie od sekcji PKD 2007, do której są zalicza- the section of the NACE Rev. 2 in which they are
ne. included.
2. Gospodarstwo rolne to jednostka wyodręb- 2. An agricultural holding is understood as
niona pod względem technicznym i ekonomicz- a single unit, both technically and economically,
nym, posiadająca odrębne kierownictwo (użytkow- which has a single management (holder or man-
nik lub zarządzający) i prowadząca działalność ager) and which conducts agricultural activity.
rolniczą. Private farm is understood as an agricultural
Gospodarstwo indywidualne to gospodarstwo holding used by a natural person.
rolne użytkowane przez osobę fizyczną. Private farms include:
Gospodarstwa indywidualne obejmują: 1) holdings with an area of 1 ha or more of agricul-
1) gospodarstwa o powierzchni 1 ha i więcej użyt- tural land;
ków rolnych; 2) holdings with an area of less than 1 ha of agricul-
2) gospodarstwa o powierzchni poniżej 1 ha użyt- tural land (including holdings without agricultural
ków rolnych (w tym nieposiadające użytków rol- land) conducting agricultural production (crop
nych) prowadzące produkcję rolną (roślinną and animal output) of significant (determined by
i zwierzęcą) o znaczącej (określonej odpowied- the appropriate thresholds) scale, of which spe-
nimi progami) skali, w tym działy specjalne pro- cial branches of agricultural activities.
dukcji rolnej. An agricultural activity includes activity related
Do działalności rolniczej zaliczamy działalność to the cultivation of plants, which covers: all field
związaną z uprawą roślin, która obejmuje: wszyst- crops (including mushrooms), vegetable gardening
kie uprawy rolne (w tym grzyby jadalne), warzyw- and horticulture, nursery, cultivation and seed
nictwo i ogrodnictwo, szkółkarstwo, hodowlę i na- production of agricultural and horticultural crops as
siennictwo roślin rolniczych i ogrodniczych oraz well as activity related to rearing and breeding of
chów i hodowlę zwierząt gospodarskich, tj. bydła, livestock, such as cattle, sheep, goats, horses,
owiec, kóz, koni, trzody chlewnej, drobiu, królików, pigs, poultry, rabbits, other fur-covered animals,
pozostałych zwierząt futerkowych, dzikich zwierząt
wild animals kept for slaughter (such as wild boar,
utrzymywanych w gospodarstwie dla produkcji
roe deer, fallow deer) and bees, as well as activity
mięsa (np. dziki, sarny, daniele) i pszczół, a także
of maintaining agricultural land in accordance with
działalność polegającą na utrzymaniu użytków
cultivation principles with respects for environment
rolnych według zasad dobrej kultury rolnej (zgodnie
protection requirements (according to the norms).
z normami).
3. Zgodnie z definicjami w ust. 2, od 2010 r. 3. According to the definitions in item 2, since
w badaniach rolniczych nie ujmuje się posiadaczy 2010 agricultural surveys have not included owners
użytków rolnych nieprowadzących działalności rol- of agricultural land who do not conduct agricultural
niczej oraz posiadaczy poniżej 1 ha użytków rol- activities, and owners of less than 1 ha of agricul-
nych prowadzących działalność rolniczą o małej tural land who conduct agricultural activities on
skali (poniżej określonych progów). a small scale (below the specified thresholds).
4. Powierzchnia użytków rolnych obejmuje 4. The agricultural land area including area of
powierzchnię użytków rolnych w dobrej kulturze agricultural land in a good agricultural condition and
i użytków rolnych pozostałych. other agricultural land.
Użytki rolne w dobrej kulturze to utrzymywa- Agricultural land in a good agricultural condi-
ne zgodnie z normami określonymi w rozporządze- tion — maintained in accordance with norms de-
niu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 III fined in the decree of the Minister of Agriculture and
2010 r. w sprawie minimalnych norm (Dz. U. Nr 39, Rural Development, dated 11 III 2010 regarding
poz. 211) z późniejszymi zmianami — prezentu- minimal norms (Journal of Laws No. 39, item 211)
je się w podziale na: powierzchnię pod zasie- with later amendments — is presented on the basis
wami, grunty ugorowane, uprawy trwałe (w tym of a division into sown area, fallow land, permanent
sady), ogrody przydomowe, łąki trwałe i pastwiska crops (including orchards), kitchen gardens, per-
trwałe. manent meadows and permanent pastures.
Użytki rolne pozostałe to użytki rolne nieużyt- Other agricultural land is agricultural land which
kowane i nieutrzymywane w dobrej kulturze. is not used and maintained in a good condition.
464 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo
Powierzchnia zasiewów to powierzchnia wszyst- Sown area is the area of all crops sown and
kich upraw zasianych i zasadzonych w gospodar- planted in the agricultural holding, except for the
stwie rolnym, z wyłączeniem powierzchni upraw area of crops which since 2010 were included to
zaliczonych od 2010 r. do upraw trwałych, a także permanent crops, as well as the area of kitchen
powierzchni ogrodów przydomowych i upraw na gardens and crop area intended for ploughing,
przyoranie uprawianych jako plon główny. cultivated as major crops.
Grunty ugorowane to grunty orne niewykorzy- Fallow land is the arable land not used for pro-
stywane do celów produkcyjnych, ale utrzymane duction purposes but maintained in a good agricul-
według zasad dobrej kultury rolnej, przy zachowa- tural condition, in compliance with the environmen-
niu wymogów ochrony środowiska, łącznie z po- tal protection requirements, as well as the crop area
wierzchnią upraw na przyoranie uprawianych jako intended for ploughing of plants cultivated as major
plon główny (nawozy zielone). crops (green fertilizers).
Uprawy trwałe to łączna powierzchnia plantacji Permanent crops stand for the total plantation
drzew i krzewów owocowych oraz ich szkółek
area of fruit-bearing trees and shrubs, and their
(sady), szkółek drzew i krzewów ozdobnych, szkó-
nurseries (orchards), nurseries of ornamental trees
łek drzew leśnych do celów handlowych, innych
and shrubs, and nurseries of forest trees for com-
upraw trwałych, w tym wikliny oraz drzew i krzewów
owocowych rosnących poza plantacjami, a także mercial purposes, as well as other permanent
upraw trwałych pod osłonami. crops, of which wicker, fruit-bearing trees and
Ogrody przydomowe to powierzchnia upraw shrubs grown outside plantations, as well as other
przeznaczonych przede wszystkim na samozaopa- permanent crops cultivated under covers.
trzenie. Do ogrodów przydomowych nie zalicza się Kitchen gardens stand for the area of crops
powierzchni trawników i ogrodów ozdobnych oraz which mainly serve as self-supplies. The area of
powierzchni przeznaczonej na rekreację. lawns and ornamental gardens, as well as recre-
Łąki i pastwiska są to łąki i pastwiska trwałe, do ation area, should not be treated as part of kitchen
których nie zalicza się gruntów ornych obsianych gardens.
trawami w ramach płodozmianu. Meadows and pastures are understood as
5. Produkcję rolniczą scharakteryzowano za po- permanent meadows and pastures, and do not
mocą podstawowych mierników, tj.: produkcji glo- include arable land sown with grass as part of
balnej (w tym także końcowej i towarowej produkcji crop rotation.
rolniczej), zużycia pośredniego i wartości dodanej 5. Agricultural production is characterized by
brutto, opracowanych według zasad systemu ra- basic indicators, i.e.: gross output (including final
chunków narodowych. and market output), intermediate consumption and
6. Globalna produkcja rolnicza obejmuje: gross value added, calculated in accordance with
1) produkcję roślinną, tj. surowe (nieprzetworzo- system of national accounts.
ne) produkty pochodzenia roślinnego (zbiory 6. Gross agricultural output includes:
danego roku); 1) crop output, i.e., raw (not processed) prod-
2) produkcję zwierzęcą, tj. produkcję żywca ucts of plant origin (production for a given
rzeźnego oraz surowych (nieprzetworzonych) year);
produktów pochodzenia zwierzęcego i przyrost 2) animal output, i.e., production of animals for
pogłowia zwierząt gospodarskich (inwentarza slaughter, raw (not processed) products of ani-
żywego — stada podstawowego i obrotowego), mal origin as well as the increase in farm animal
do którego zaliczono: bydło, trzodę chlewną, stocks (livestock — the basic and working herd),
owce, konie i drób. which include: cattle, pigs, sheep, horses and
Końcowa produkcja rolnicza stanowi sumę
poultry.
wartości: produkcji towarowej, spożycia naturalne-
Final agricultural output is the sum of the follow-
go produktów rolnych pochodzących z własnej
ing values: market output, own consumption of
produkcji, przyrostu zapasów produktów roślinnych
i zwierzęcych oraz przyrostu wartości pogłowia agricultural products from own production, increases
zwierząt gospodarskich (inwentarza żywego — in inventories products of plant and animal origin and
stada podstawowego i obrotowego). Produkcja the increase in farm animal stocks (livestock — the
końcowa, w odróżnieniu od produkcji globalnej, nie basic and working herd). Final output, as opposed to
obejmuje tych produktów pochodzących z własnej gross output, does not include those products from
produkcji, które zostały zużyte na cele produkcyjne, own output that were utilized for production pur-
np. pasz, materiału siewnego, obornika. poses, e.g. feed, sown material, manure.
Towarowa produkcja rolnicza stanowi sumę Agricultural market output is the sum of agri-
sprzedaży produktów rolnych do skupu i na targowi- cultural product sales at procurement centres and
skach. Produkcja towarowa w poszczególnych gru- on marketplaces. The value of agricultural market
pach podmiotów (gospodarstwa państwowe, spółki, output in the various entity groups (state farms,
spółdzielnie produkcji rolniczej i gospodarstwa indy- companies, agricultural production cooperatives
widualne) jest pomniejszana o wartość produktów and private farms) is decreased by the value of
rolnych zakupionych bezpośrednio od innych grup agricultural products purchased directly from other
podmiotów gospodarczych, równocześnie produkcja groups of economic entities and simultaneously the
towarowa podmiotów gospodarczych, które dokonują market output of economic entities which conduct
sprzedaży, jest powiększona o tę wartość. Produkcja the sale is increased by this value. Market output
towarowa nie obejmuje obrotów między poszczegól- does not include turnover between individual eco-
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 465
nymi podmiotami gospodarczymi zaliczonymi do tej nomic entities included in the same entity group
samej grupy podmiotów i sprzedaży produktów and agricultural product sales by agricultural pro-
rolnych przez spółdzielnie produkcji rolniczej — duction cooperatives to their members.
członkom tych spółdzielni. Net final agricultural output and net agricul-
Przez produkcję rolniczą końcową netto i to- tural market output is understood as final agricul-
warową netto rozumie się końcową i towarową tural output and agricultural market output decreased
produkcję rolniczą pomniejszoną o wartość produk- by the value of agricultural products (protein feeds,
tów pochodzenia rolniczego (pasz treściwych, seeds, farm animals and milk) purchased by agricul-
nasion, zwierząt hodowlanych i mleka) zakupionych tural producers on the market.
przez producentów rolnych w handlu. Agricultural output (gross, final and market)
W produkcji rolniczej (globalnej, końcowej i towa- data in the years 1999—2003 take account of direct
rowej) w latach 1999—2003 uwzględniono dopłaty subsidies to the intervention procurement of wheat
bezpośrednie Agencji Rynku Rolnego do interwen- and rye paid by the Agricultural Market Agency, and
cyjnego skupu pszenicy i żyta, od 2004 r. — nali- since 2004 include supplementary area payments
czone za dany rok płatności uzupełniające do calculated for particular year (among others: hop,
powierzchni upraw (m.in.: chmielu, tytoniu, zbóż, tobacco, cereals, oilseeds crops, pulses and plants
oleistych, strączkowych i roślin przeznaczonych na
intended for seeds and feed).
nasiona oraz na paszę).
7. Intermediate consumption includes the value
7. Zużycie pośrednie obejmuje wartość zuży-
of agricultural products from own production, utilized
tych na cele produkcyjne produktów rolnych po-
chodzących z własnej produkcji, a także z zaku- for production purpose, as well as the purchase of
pu materiałów (łącznie z paliwami), energii, usług materials (including fuels), energy, outside services
obcych (obróbka obca, usługi rolnicze, weterynaryj- (external processing, agricultural, veterinary, insem-
ne, inseminacyjne i transportowe, naprawy bieżące, ination and transport services, current repairs, tele-
usługi telekomunikacyjne, prowizje płacone za us- communications services, commissions paid for
ługi bankowe), usługi pośrednictwa finansowe- banking services), financial intermediation services
go mierzone pośrednio (FISIM), koszty podróży indirectly measured (FISIM), costs of business travel
służbowych (z wyjątkiem danych dla gospodarstw (excluding data regarding private farms) and other
indywidualnych) oraz inne koszty (np. ubezpie- costs (e.g. insurance, rentals and leasing). The
czenia, dzierżawy i wynajmu). Wyceny zużytych valuation of materials used in production was per-
w produkcji materiałów dokonano w średniorocznej formed using annual average purchase prices.
cenie nabycia. 8. Gross value added of agricultural output
8. Wartość dodana brutto produkcji rolniczej is the difference between gross output and inter-
stanowi różnicę między globalną produkcją rolniczą mediate consumption.
a zużyciem pośrednim. 9. The following prices were assumed in calcu-
9. Przy ustalaniu produkcji rolniczej przyjęto: lating agricultural output:
1) w cenach bieżących: 1) current prices:
a) dla skupu, spożycia naturalnego oraz przyro- a) for procurement of agricultural products, own
stu pogłowia zwierząt gospodarskich — ceny consumption and increases in farm animal
skupu płacone przez podmioty gospodarcze stocks — procurement prices paid by eco-
skupujące produkty rolne bezpośrednio od nomic entities purchasing agricultural prod-
producentów rolnych (bez podatku od towa- ucts directly from agricultural producers
rów i usług — VAT), (excluding value added tax — VAT),
b) dla sprzedaży targowiskowej — ceny uzy- b) for market sales — prices received by farm-
skiwane przez rolników na targowiskach, ers at marketplaces,
c) dla zużycia produkcyjnego i zapasów produk- c) for production consumption and stocks of plant
tów roślinnych — ceny skupu pomniejszone origin products — purchase prices less 5%;
o 5%; 2) constant prices since 1993 — current prices for
2) w cenach stałych od 1993 r. — ceny bieżące the year preceding the surveyed year (for market
z roku poprzedzającego rok badany (dla sprzeda- sales — prices received by farmers at market-
ży targowiskowej — ceny uzyskiwane przez rol- places, for other elements of production — aver-
ników na targowiskach, dla pozostałych elemen-
age procurement prices), excluding potatoes,
tów produkcji — średnie ceny skupu), z wyjątkiem
vegetables and fruit, for which the average prices
ziemniaków, warzyw i owoców, w przypadku
from two consecutive years, i.e., from the year
których przyjmuje się średnie ceny z dwóch kolej-
nych lat, tj. z roku poprzedzającego rok badany preceding the surveyed year and from the sur-
i z roku badanego, np. dla 2014 r. — z lat 2013 veyed year, e.g. for 2014 — the prices from 2013
i 2014. and 2014, are assumed.
10. Dane o produkcji, plonach i skupie: zbóż, 10. Data regarding the production, yields and
strączkowych i oleistych dotyczą ziarna, tytoniu — procurement of: cereals, pulses and oilseeds plants
liści tytoniu, chmielu — chmielu surowego. Dane concern grain, tobacco — tobacco leaves, hop —
dotyczące zbóż podstawowych, tj. pszenicy, żyta, raw hop. Data regarding basic cereals, i.e., wheat,
jęczmienia, owsa i pszenżyta — jeśli nie zaznaczo- rye, barley, oats and triticale, unless otherwise indi-
no inaczej — nie obejmują mieszanek zbożowych. cated, do not include cereal mixed. Maize designated
Kukurydzę na ziarno zaliczono do zbóż. for grain was included among cereals.
Strączkowe na ziarno obejmują konsumpcyjne Pulses for grain include consumer pulses (peas,
(groch, fasola, bób oraz pozostałe) i pastewne beans, broad beans and others) and feed pulses
30 Rocznik Statystyczny 2015
466 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo
(peluszka, wyka, łubin, bobik oraz pozostałe, np. (field peas, vetch, lupine, field beans and others,
mieszanki strączkowe). e.g. pulses mixed).
Do upraw przemysłowych zalicza się: buraki Industrial crops include: sugar beets, oilseeds
cukrowe, uprawy roślin oleistych (rzepak, rzepik, crops (rape, turnip rape, poppy, sunflower, soya,
mak, słonecznik, soja, gorczyca i od 2003 r. len mustard and since 2003 oil-flax), fibrous plants
oleisty), włóknistych (len, konopie) i innych przemy-
(flax, hemp) and other industrial plants (i.e. tobac-
słowych (tj. tytoń, chmiel, cykorię).
co, hop, chicory).
Uprawy pastewne obejmują: strączkowe pa-
stewne, motylkowe drobnonasienne (w tym wielo- Feed plants include: pulses, small-seed leg-
letnie, tj. koniczyna, lucerna i esparceta) z innymi umes (of which perennial legumes: clover, lucerne
pastewnymi i trawami, a także okopowe pastewne and sainfoin) with other feed plants and field
(buraki pastewne, brukiew, marchew pastewna, grasses, as well as root plants (fodder beet, ruta-
kapusta pastewna, rzepa itp.) oraz kukurydzę na baga, fodder carrot, fodder cabbage, turnip) and
zielonkę. maize for green feed.
Dane o produkcji żywca rzeźnego obejmują: Data regarding the production of animals for
skup zwierząt rzeźnych (pomniejszony o zwierzęta slaughter concern the purchase of animals for
wyselekcjonowane do dalszego chowu), sprzedaż slaughter (excluding animals selected for further
targowiskową oraz ubój z przeznaczeniem na breeding), market sales and slaughter intended for
spożycie naturalne. own consumption.
11. Dane o ciągnikach rolniczych dotyczą ciąg- 11. Data regarding agricultural tractors concern
ników 4-kołowych i gąsienicowych.
4-wheeled and tracked tractors.
12. Sprzedaż środków ochrony roślin na za-
opatrzenie rolnictwa obejmuje sprzedaż przez 12. Sales of plant protection products for
przedsiębiorstwa produkcyjne odbiorcom krajo- agricultural provision cover sale by production
wym powiększoną o import. Zgodnie z wymogami enterprises for domestic buyers exceeded by im-
EUROSTAT-u, badaniami objęte są wszystkie port. According to EUROSTAT requirements there
środki ochrony roślin dopuszczone do obrotu are surveyed all plant protection products allowed
w Polsce. W 2005 r. było ich 974, w 2010 r. — for using in Poland. In 2005 it was 974, in 2010 —
957, w 2013 r. — 1116, w 2014 r. — 1244. 957, in 2013 — 1116, in 2014 — 1244.
13. Skup produktów rolnych dotyczy ilości 13. Procurement of agricultural products in-
i wartości produktów rolnych (roślinnych i zwierzę- cludes the quantity and value of agricultural prod-
cych) skupionych przez podmioty gospodarcze ucts (crop and animal origin) purchased by eco-
bezpośrednio od producentów. nomic entities directly from producers.
14. Lata gospodarcze obejmują okres od 1 VII 14. Farming years cover the period from 1 VII to
do 30 VI (np. rok gospodarczy 2013/14 oznacza 30 VI (e.g. the 2013/14 farming year covers the
okres od 1 VII 2013 r. do 30 VI 2014 r.). period from 1 VII 2013 to 30 VI 2014).
15. Do wyliczeń wskaźników natężenia przyjęto
15. Intensity ratios were calculated on the
— jeśli nie zaznaczono inaczej — użytki rolne,
powierzchnię zasiewów i zwierzęta gospodarskie basis of agricultural land, sown area, and live-
według stanu w czerwcu, a w 2010 r. na podstawie stock as of June, unless otherwise indicated, in
Powszechnego Spisu Rolnego przeprowadzonego 2010 on the basis of the Agricultural Census
we wrześniu 2010 r. według stanu w dniu 30 VI. conducted in September 2010 — as of 30 VI.
16. Dane o użytkowaniu gruntów, powierzchni 16. Data regarding land use, sown area,
zasiewów, zbiorach i plonach ziemiopłodów, zwie- crop production and yields, livestock and animal-
rzętach gospodarskich i produkcji zwierzęcej oraz -based production, as well as tractors were com-
o ciągnikach opracowano na podstawie sprawo- piled on the basis of reports, results of sample
zdawczości, wyników badań reprezentacyjnych, surveys, agricultural census results and esti-
wyników spisów rolniczych i szacunków. mates.
Leśnictwo Forestry
1. Informacje w zakresie leśnictwa dotyczą: 1. Information within the scope of forestry con-
1) lasów publicznych stanowiących własność: cerns:
a) Skarbu Państwa — zarządzanych oraz użyt- 1) public forests owned by:
kowanych czasowo lub wieczyście przez: a) the State Treasury — managed and utilized
― Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy temporarily or perpetually by:
Państwowe (w skrócie „Lasy Państwo- ― the State Forests National Forest Holding
we”), nadzorowane przez Ministra Środowi- (abbreviated as ’’State Forests’’) super-
ska, vised by the Minister of the Environment,
― jednostki ochrony przyrody (parki naro- ― nature protection units (national parks),
dowe), ― organizational units supervised by differ-
― jednostki organizacyjne innych ministrów, ent ministers, voivods, gminas or munici-
wojewodów, gmin lub związków komu- pal associations and the Agricultural
nalnych i Agencję Nieruchomości Rolnych Property Agency (until 15 VII 2003 — the
(do 15 VII 2003 r. — Agencja Własności Agricultural Property Agency of the State
Rolnej Skarbu Państwa), Treasury),
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 467
b) gmin (w tym gmin mających od 1999 r. rów- b) gminas (of which gminas which are also
nież status miasta na prawach powiatu), cities with powiat status since 1999),
c) innych jednostek publicznych; c) other public units;
2) lasów prywatnych stanowiących własność: 2) private forests owned by:
a) osób fizycznych, a) natural persons,
b) wspólnot gruntowych będących własnością b) land held in common by all or part of the resi-
wszystkich lub części mieszkańców wsi, dents of a village,
c) spółdzielni produkcji rolniczej, c) agricultural production cooperatives,
d) innych osób prawnych. d) other legal persons.
2. Powierzchnia gruntów leśnych obejmuje 2. Forest land includes areas of forest as well
powierzchnię lasów oraz gruntów związanych as land connected with silviculture.
z gospodarką leśną. Forest areas include land with a homogeneous
Do powierzchni lasów zalicza się grunty o zwar- area of at least 0,1 ha:
tej powierzchni co najmniej 0,1 ha: ― covered by forest vegetation (wooded area),
― pokryte roślinnością leśną (powierzchnia zale- ― temporarily devoid of forest vegetation (felling
siona),
sites, blanks, irregularly stocked open stands,
― przejściowo pozbawione roślinności leśnej (zręby,
coniferous tree and bush plantations, hunting
halizny, płazowiny, plantacje choinek i krzewów
grounds).
oraz poletka łowieckie).
Są to grunty przeznaczone do produkcji leśnej lub These areas are designated for silviculture pro-
wchodzące w skład rezerwatów przyrody i parków duction, comprising portions of nature reserves and
narodowych albo wpisane do rejestrów zabytków. national parks or are registered as nature monu-
Do gruntów związanych z gospodarką leśną ments.
zalicza się grunty zajęte pod wykorzystywane dla Land connected with silviculture includes land
potrzeb gospodarki leśnej: budynki i budowle, linie used for purposes of forest management: buildings
podziału przestrzennego lasu, drogi leśne, szkółki and structures, spatial division lines in forests,
leśne, miejsca składowania drewna itp. forest roads, forest nurseries, wood stockpiling
Zręby są to grunty przejściowo pozbawione areas, etc.
drzewostanu w ciągu ostatnich 5 lat (do 2008 r. — Felling sites are areas temporarily devoid of tree
2 lat) i przewidywane do odnowienia w najbliższych stands within the past 5 years (until 2008 — 2 years)
latach. and designated for renewal in coming years.
Halizny są to grunty przejściowo pozbawione Blanks are areas temporarily devoid of tree
drzewostanu dłużej niż 5 lat oraz uprawy i młodniki stands for longer than 5 years as well as crops and
I klasy wieku (1—20 lat) o zadrzewieniu niższym greenwoods in age category I (1—20 years), with
niż 0,5 (pełne zadrzewienie — 1,0), przewidywane plantings at less than 0,5 (full plantings at 1,0),
do odnowienia w najbliższych latach. designated for renewal in coming years.
Płazowiny są to grunty porośnięte drzewami Irregularly stocked open stands are areas
II klasy wieku (21—40 lat) o zadrzewieniu do 0,3 planted with trees in age category II (21—40 years)
włącznie albo drzewami III i wyższych klas wieku with plantings of up to 0,3 inclusive, or planted with
(41 lat i więcej) o zadrzewieniu do 0,2 włącznie, trees in age category III or higher (41 years or
z wyjątkiem drzewostanów w klasie odnowienia i do more) with plantings of up to 0,2 inclusive, exclud-
odnowienia. ing tree stands in the restocking class and in the
Drzewostany w klasie odnowienia są to drze- class for restocking.
wostany rębne i przeszłorębne podlegające jedno- Tree stands in the restocking class are tree
cześnie użytkowaniu i odnowieniu (pod osłoną), stands which have reached or passed felling
w których co najmniej 50% powierzchni (w drzewo- maturity being simultaneously utilized and renewed
stanach użytkowanych rębniami gniazdowymi co (under cover), in which at least 50% of the area
najmniej 30% powierzchni) zostało odnowione (in tree stands utilized through nested fellings of at
sztucznie lub naturalnie oraz drzewostany młod- least 30% of the area) was renewed artificially or
szych klas wieku wymagające przebudowy za naturally as well as tree stands in the lower age
pomocą rębni złożonych, z uwagi na złe efekty
categories requiring reconstruction through com-
produkcyjne.
plex fellings in view of poor production results.
Drzewostany w klasie do odnowienia obejmują
drzewostany rębne i przeszłorębne użytkowane Tree stands in the class for restocking include
rębniami złożonymi, które wymagają uprzedniego tree stands that have reached or passed felling
odnowienia jako bezwzględnego warunku kontynu- maturity, that are utilized through complex fellings
acji cięć tymi rębniami. and that require prior renewal as the necessary
Drzewostany o budowie przerębowej są to condition for continuation of these fellings.
drzewostany składające się z grup i kęp drzew Tree stands with a selection structure are tree
o różnym wieku i wysokości, przenikające się na- stands consisting of groups and clumps of trees of
wzajem na całej powierzchni, w których prowadzo- various ages and heights, intermingled throughout
ne są jednocześnie zabiegi związane z użytkowa- the entire stand, in which activity connected with
niem, odnowieniem i pielęgnowaniem lasu. the utilization, renewal and tending of the forest is
Przez odnowienia rozumie się powstawanie conducted simultaneously.
młodego drzewostanu w miejsce drzewostanu Renewals are understood as new tree stands
usuwanego lub usuniętego: formed in place of removed stands:
1) odnowienia sztuczne są to uprawy leśne zakła- 1) artificial renewals are tree crops established
dane przez sadzenie lub siew; through planting or sowing;
468 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo
2) odnowienia naturalne są to uprawy leśne po- 2) natural renewals are tree crops formed in wood-
wstałe na powierzchni lasów z samosiewu i od- land areas through self-seeding and offshoots,
rośli, uznane za pełnowartościowe i pokrywają- considered full-value and covering at least 50%
ce co najmniej 50% terenu. of the area.
Zalesienia polegają na zakładaniu upraw leśnych Afforestation consists in establishing woodland
na gruntach pozostających poprzednio poza uprawą crops on land previously outside silviculture (not
leśną (niezaliczonych do powierzchni lasów).
included in forest area).
Zadrzewienia są to produkcyjne i ochronne sku-
Plantings are productive and protective clusters
piska drzew i krzewów na terenach poza lasami.
Występują wzdłuż tras komunikacyjnych i cieków of trees and shrubs outside the forest. The term
wodnych, wśród upraw rolnych, przy domach i bu- includes trees along roads, rivers, canals and
dynkach gospodarczych oraz w obrębie i przy za- among agricultural crops, on farmlands and within
kładach przemysłowych. Do zadrzewień nie zalicza plants area. The term excludes orchards, planta-
się: sadów, plantacji, szkółek drzew i krzewów, tions, forest and shrub nurseries, cemeteries and
cmentarzy, urządzonej zieleni w miastach i wsiach, estate green belts within cities and rural, home
ogrodów działkowych, skupisk drzew otaczających gardens and allotments, trees and shrubs surround-
obiekty zabytkowe. ing monumental places.
3. Wskaźnik lesistości (lesistość) obliczono jako 3. The forest cover indicator (forest cover) was
stosunek procentowy powierzchni lasów do ogólnej calculated as the percentage ratio of forest area to
powierzchni kraju. the total area of the country.
Udział powierzchni gruntów leśnych w po- Share of forest land in land area of the
wierzchni lądowej kraju obliczono jako stosunek country is calculated as the percentage ratio
powierzchni lasów i gruntów związanych z gospo-
of forest area (including land connected with
darką leśną do powierzchni ogólnej kraju pomniej-
silviculture) to the total area of the country without
szonej o grunty pod wodami (obejmujące morskie
wody wewnętrzne, powierzchniowe wody płynące lands under waters (i.e. internal marine water,
oraz stojące); od 2002 r. — zgodnie z rozporządze- surface flowing waters and surface standing
niem Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownic- waters). According to the decree of the Minister
twa z dnia 29 III 2001 r. w sprawie ewidencji grun- of Regional Development and Construction dated
tów i budynków (Dz. U. Nr 38, poz. 454) — do 29 III 2001 in regard to the registration of land and
powierzchni lądowej kraju zalicza się grunty pod buildings (Journal of Laws No. 38, item 454) —
stawami oraz rowy użytkowane rolniczo. since 2002 land under ponds as well as ditches
4. Zgodnie z ustawą z dnia 7 VI 2001 r. o leś- used for agricultural purposes have been calculated
nym materiale rozmnożeniowym (Dz. U. Nr 73, to land area.
poz. 761) leśne zasoby genetyczne obejmują: drze- 4. According to the Law dated 7 VI 2001 on
wa mateczne, drzewostany nasienne oraz planta- forest reproductive material (Journal of Laws
cje nasienne. Podlegają one rejestracji w Krajo- No. 73, item 761) forest genetic resources include:
wym Rejestrze Leśnego Materiału Podstawowego parents of family, seed tree stands as well as seed
(KRLMP). orchards. They are registered in the National Regis-
Drzewa mateczne — drzewa wybrane w drzewo- ter of the Forest Basic Material (KRLMP).
stanach nasiennych spośród drzew najlepszej jako- Parents of family are trees chosen from among
ści. Z drzew matecznych pozyskuje się pędy do
the best quality trees in seed stands. Graft saplings,
szczepień, które wykorzystuje się do produkcji wege-
used in the production of vegetative planting ma-
tatywnego materiału sadzeniowego (szczepów)
wysadzanego na plantacjach nasiennych klono- terial (grafts) planted on clonal seed orchards as
wych oraz nasiona do produkcji sadzonek używa- well as seeds for the production of seedlings used
nych do zakładania plantacji nasiennych rodo- in establishing ancestral seed orchards are
wych. obtained from select trees.
Drzewostany nasienne rejestrowane w II części Seed tree stands registered in KRLMP part II
KRLMP są to wybrane i uznane drzewostany o wy- are selected and acknowledged, highly productive
sokiej produkcyjności, jakości hodowlanej i zdrowot- tree stands of high silvicultural value and healthi-
ności, tworzące bazę pozyskiwania nasion do zakła- ness, forming the base for obtaining seeds used in
dania rejestrowanych upraw pochodnych. Uprawy establishing registered secondary crops. These
te po osiągnięciu dojrzałości będą stanowić podsta- crops, upon reaching maturity, form the basis for
wę pozyskiwania nasion jako drzewostany o ulep- obtaining seeds as tree stands of improved genetic
szonej jakości genetycznej. W okresie spełniania quality. During the period of the stands serving their
przez drzewostany roli nasiennej są one wyłączone seeding purpose, they are excluded from felling and
od wyrębu i innego użytkowania, a ich zagospodaro- other utilization, and their management is aimed at
wanie zmierza do wzmożenia obradzania drzew
increasing crops of trees with the highest genetic
o największej wartości genetycznej i hodowlanej.
and silvicultural value.
Drzewostany nasienne rejestrowane w I części
KRLMP są to drzewostany korzystnie wyróżniające Seed tree stands registered in KRLMP part I
się swoją jakością hodowlaną i użytkowane rębnie are tree stands favourably distinguished by their
w latach dobrego urodzaju nasion danego gatunku. silvicultural value and utilized for felling in years
W drzewostanach tej kategorii dokonuje się zbioru with high seed yields of a given species. Cones and
szyszek i nasion, które są wykorzystywane do seeds, which are used in establishing economic
zakładania upraw gospodarczych. crops are collected in stands of this category.
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 469
Plantacje nasienne są obiektami hodowlanymi Seed orchards are breeding areas used
służącymi do produkcji nasion. Nasiona pozyskiwa- for the production of seeds. Seeds obtained
ne z plantacji są wykorzystywane do produkcji from orchards are used in the production of
materiału sadzeniowego przeznaczonego do zakła- planting material intended for establishing sec-
dania upraw pochodnych oraz plantacji gatunków ondary crops and orchards of fast-growing tree
drzew szybko rosnących. species.
5. Stan zdrowotny lasu jest pojęciem biologicz- 5. Forest condition is a biological term which
nym, określającym stopień sprawności fizjologicz- refers to the level of physiological efficiency and
nej i naturalnej odporności drzew, będący wypad- natural resistance of the trees that is the result of
kową czynników wewnętrznych (genetycznych) internal (genetic) and external (environmental)
oraz zewnętrznych (środowiskowych). O stanie factors. A forest’s state of health is determined by
zdrowotnym lasu decyduje udział drzew żywych the share of living trees with a varied degree
o różnym stopniu (klasie) uszkodzenia ustalonym (class) of damage, established on the basis of
na podstawie szacunku defoliacji (ubytku) i odbar- defoliation (loss) and discolouration of the needles
wienia aparatu asymilacyjnego (według metodologii and leaves (in accordance with the methodology
obowiązującej w międzynarodowym programie of the international UN programmes, UNEP and
ONZ — UNEP i EKG — oceny i wpływu zanie- ECE, evaluating the influence of air pollutants on
czyszczeń powietrza na lasy), a mianowicie: forests), namely:
6. Dane w podziale według sortymentów drzew- 6. Data in the rows according to wood assort-
nych (tabl. 38 i 44) opracowano na podstawie ments (tables 38 and 44) were compiled on the
klasyfikacji jakościowo-wymiarowej określonej Pol- basis of the quality-size classification defined by
skimi Normami. Polish Norms.
470 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo
Rolnictwo
Agriculture
Gospodarstwa rolnea w tys. ................. 2733,4 1509,1 1429,0 1413,0 Agricultural holdingsa in thous.
w tym gospodarstwa indywidualne ... 2728,9 1505,0 1425,4 1408,9 of which private farms
Powierzchnia użytków rolnych (stan Agricultural land area (as of June)a
w czerwcu)a w tys. ha ....................... 15906,0 14859,7 14609,2 14558,4 in thous. ha
w tym gospodarstwa indywidualne ... 14005,4 13212,4 13265,8 13240,3 of which private farms
Udział w ogólnej powierzchni zasiewów Share in total sown area (as of June)a
(stan w czerwcu)a w %: in %:
zbóż podstawowych ......................... 57,9 58,4 55,7 55,8 basic cereals
w tym gospodarstwa indywidualne 58,2 59,5 56,4 56,4 of which private farms
ziemniaków ...................................... 5,3 3,6 3,3 2,6 potatoes
w tym gospodarstwa indywidualne 5,8 3,9 3,5 2,7 of which private farms
roślin przemysłowych ....................... 7,9 11,7 11,2 11,5 industrial plants
w tym gospodarstwa indywidualne 6,1 9,7 9,5 10,0 of which private farms
Plony z 1 ha w dt: Yields per 1 ha in dt:
zbóż podstawowych ......................... 32,4 35,9 37,0 41,9 of basic cereals
w tym gospodarstwa indywidualne 30,5 34,3 35,0 39,5 of which private farms
zbóż, ziemniaków i buraków cukro- of cereals, potatoes and sugar beets
wych w przeliczeniu na zbożab ..... 31,9 35,7 36,8 42,9 in terms of cerealsb
w tym gospodarstwa indywidualne 30,1 34,2 36,1 40,8 of which private farms
Bydło, trzoda chlewna, owce i konie
w przeliczeniowych sztukach dużych Cattle, pigs, sheep and horses in terms
(stan w czerwcu)ac na 100 ha użyt- of large heads (as of June)ac per 100
ków rolnych ...................................... 46,8 48,2 45,1 46,2 ha of agricultural land
w tym gospodarstwa indywidualne ... 49,3 49,6 45,3 46,2 of which private farms
Udział krów w pogłowiu bydła (stan Share of cows in cattle stocks (as of
w czerwcu)a w % .............................. 51,0 46,1 43,2 41,9 June)a in %
w tym gospodarstwa indywidualne ... 51,3 46,3 43,2 41,9 of which private farms
Udział loch w pogłowiu trzody chlewnej Share of sows in pig stocks (as of the
(stan w końcu lipca)a w % ................ 10,0 9,3 8,9 8,6 end of July)a in %
w tym gospodarstwa indywidualne ... 9,9 9,4 9,0 8,7 of which private farms
Produkcja żywca rzeźnego w przeli- Production of animals for slaughter
czeniu na mięso (łącznie z tłusz- in terms of meat (including fats
czami i podrobami)d na 1 ha użytków and pluck) d per 1 ha of agricultural
rolnych w kg ..................................... 224,1 263,1 267,4 300,7 land in kg
w tym gospodarstwa indywidualne ... 230,5 258,4 256,4 290,8 of which private farms
Udział produkcji mięsa wieprzowego
(łącznie z tłuszczami) w ogólnej pro- Share of pork production (including
dukcji żywca rzeźnego w przelicze- fats) in total production of animals for
niu na mięso (łącznie z tłuszczami)d slaughter in terms of meat (including
w % .................................................. 58,5 50,3 43,4 43,5 fats) d in %
w tym gospodarstwa indywidualne ... 58,2 49,1 40,3 40,3 of which private farms
Produkcja mleka krowiego w l: Production of cows᾿ milk in l:
na 1 ha użytków rolnych .................... 728 802 845 866 per 1 ha of agricultural land
w tym gospodarstwa indywidualne 761 838 861 881 of which private farms
na 1 krowę ....................................... 4147 4487 4978 5164 per cow
w tym gospodarstwa indywidualne 4027 4382 4853 5047 of which private farms
a W 2010 r. dane Powszechnego Spisu Rolnego. b Według normatywnych współczynników (dzielników) przyjęto: dla
zbóż — 1, dla ziemniaków — 7 i buraków cukrowych — 12. c Patrz uwaga do tabl. 12 na str. 480; trzoda chlewna w latach
2005 i 2013 — stan w końcu lipca. d Dotyczy mięsa: wołowego, cielęcego, wieprzowego, baraniego, końskiego, drobiowe-
go, koziego, króliczego i dziczyzny; w wadze poubojowej ciepłej.
a In 2010 data of the Agricultural Census. b According to standardization factors (dividers) the following values were as-
sumed: for cereals — 1, for potatoes — 7 and for sugar beets — 12. c See note to the table 12 on page 480; pigs in 2005
and 2013 — as of the end of July. d Concerns meat: beef, veal, pork, mutton, horseflesh, poultry, goat, rabbit and game; in
post-slaughter warm weight.
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 471
a W 2010 r. dane Powszechnego Spisu Rolnego. e Dotyczy odpowiednio lat gospodarczych: 2004/05, 2009/10, 2012/13
i 2013/14.
a In 2010 data of the Agricultural Census. e Concerns respectively the: 2004/05, 2009/10, 2012/13 and 2013/14 farming
years.
OGÓŁEM
TOTAL
2010a ........ 1509,1 1,6 19,9 32,6 22,9 10,0 4,8 6,4 1,8 11,3 9,8
2013 ......... 1429,0 2,4 19,4 31,9 22,1 9,9 4,9 7,2 2,2 11,5 10,2
2014 ......... 1413,0 2,2 18,5 32,4 21,9 10,4 5,0 7,3 2,3 11,5 10,3
Produkcja globalna ........ 63337 84484 107504 105345 7236 103,2 102,4 97,3 102,2 99,1 103,4 105,5 118,8
Gross output
w tym gospodarstwa
indywidualne ........... 56563 74573 95273 93584 7068 102,7 102,3 97,0 103,8 98,7 102,6 105,8 118,2
of which private farms
Zużycie pośrednie .......... 41015 53307 61207 64046 4399 102,9 98,9 96,5 104,4 99,9 98,1 104,6 110,7
Intermediate consumption
w tym gospodarstwa
indywidualne ........... 35846 46674 57274 59260 4476 101,5 100,5 97,0 105,5 99,4 98,1 103,5 109,4
of which private farms
Wartość dodana brutto ... 22322 31177 46297 41299 2837 103,9 109,7 98,8 99,1 97,7 113,7 90,6 116,0
Gross value added
w tym gospodarstwa
indywidualne ........... 20717 27899 37999 34324 2592 104,6 105,7 97,2 101,0 97,5 114,6 91,7 116,7
of which private farms
Produkcja globalna ..................... 63337 84484 107504 105345 3982 7236 Gross output
w tym gospodarstwa indywi-
dualne .................................... 56563 74573 95273 93584 4039 7068 of which private farms
Produkcja roślinna ........................ 30781 44916 57723 53810 1935 3696 Crop output
w tym gospodarstwa indywi-
dualne .................................... 27343 39539 51258 47621 1952 3597 of which private farms
Produkcja zwierzęca ..................... 32556 39568 49781 51535 2047 3540 Animal output
w tym gospodarstwa indywi-
dualne .................................... 29220 35034 44015 45963 2087 3471 of which private farms
Produkcja końcowa .................... 50141 66519 88258 85872 3152 5898 Final output
w tym gospodarstwa indywi-
dualne .................................... 44340 57922 77347 75568 3166 5707 of which private farms
Produkcja roślinna ........................ 19054 28874 40477 36241 1198 2489 Crop output
w tym gospodarstwa indywi-
dualne .................................... 16485 24688 35187 31371 1177 2369 of which private farms
Produkcja zwierzęca ..................... 31087 37645 47781 49631 1954 3409 Animal output
w tym gospodarstwa indywi-
dualne .................................... 27855 33234 42160 44197 1989 3338 of which private farms
Produkcja końcowa netto ........... 44042 57673 74340 71579 2768 4917 Final net output
W tym gospodarstwa indywi-
dualne ....................................... 40702 53136 67532 64266 2906 4854 Of which private farms
Produkcja towarowa ................... 42907 59357 79997 76701 2698 5269 Market output
w tym gospodarstwa indywi-
dualne .................................... 37174 50474 69637 66822 2654 5047 of which private farms
Produkcja roślinna ........................ 16606 26116 35956 31244 1044 2146 Crop output
w tym gospodarstwa indywi-
dualne .................................... 13989 21648 31123 26728 999 2019 of which private farms
Produkcja zwierzęca ..................... 26301 33241 44041 45457 1654 3123 Animal output
w tym gospodarstwa indywi-
dualne .................................... 23185 28826 38514 40094 1655 3028 of which private farms
Produkcja towarowa netto ......... 36808 50511 66078 62408 2314 4287 Net market output
W tym gospodarstwa indywi-
dualne ....................................... 33537 45687 59822 55519 2394 4193 Of which private farms
a Dane nieostateczne.
a Preliminary data.
TABL. 6 (376). DYNAMIKA GLOBALNEJ, KOŃCOWEJ I TOWAROWEJ PRODUKCJI ROLNICZEJa (ceny stałe)
INDICES OF GROSS, FINAL AND MARKET AGRICULTURAL OUTPUT a (constant prices)
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014b
WYSZCZEGÓLNIENIE
1995= 2000= 2005= 2010=
SPECIFICATION rok poprzedni=100 previous year=100
=100 =100 =100 =100
Produkcja globalna ............................. 103,2 102,4 97,3 102,2 99,1 103,4 105,5 120,0 125,8 118,8 110,5
Gross output
w tym gospodarstwa indywidualne .... 102,7 102,3 97,0 103,8 98,7 102,6 105,8 118,9 123,5 118,2 111,3
of which private farms
Produkcja roślinna ................................ 108,3 103,0 90,6 105,9 99,4 104,5 104,0 107,2 117,0 119,4 114,4
Crop output
w tym gospodarstwa indywidualne .... 108,8 102,2 90,0 108,1 99,0 104,0 103,6 104,4 114,7 118,4 115,3
of which private farms
Produkcja zwierzęca ............................. 97,1 101,7 105,0 97,9 98,6 102,1 107,2 131,9 131,5 115,6 105,6
Animal output
w tym gospodarstwa indywidualne .... 95,2 102,3 105,2 98,8 98,4 100,9 108,3 133,3 128,6 114,5 106,2
of which private farms
Produkcja końcowa ............................ 103,6 103,0 97,3 103,6 99,0 106,0 103,7 140,3 142,2 123,7 112,8
Final output
w tym gospodarstwa indywidualne .... 102,8 102,9 97,2 105,5 98,8 105,1 104,1 138,2 139,6 122,8 114,0
of which private farms
Produkcja roślinna ................................ 112,0 104,1 87,5 110,9 99,4 110,7 99,3 140,4 148,8 130,1 121,1
Crop output
w tym gospodarstwa indywidualne .... 113,1 103,2 86,9 114,2 99,3 110,3 98,8 134,0 146,8 129,8 123,6
of which private farms
Produkcja zwierzęca ............................. 97,1 102,0 105,1 97,9 98,7 102,1 107,4 136,3 134,5 116,2 105,9
Animal output
w tym gospodarstwa indywidualne .... 95,1 102,7 105,3 98,9 98,5 100,9 108,5 137,9 131,8 115,7 106,7
of which private farms
Produkcja towarowa ........................... 106,1 103,1 98,4 103,8 101,2 104,7 102,1 155,0 142,0 127,8 112,2
Market output
w tym gospodarstwa indywidualne .... 105,3 103,1 98,3 106,8 101,4 104,1 102,1 156,6 141,1 129,1 115,1
of which private farms
Produkcja roślinna ................................ 114,6 107,2 89,0 108,3 101,9 107,3 96,0 146,8 137,2 128,0 113,8
Crop output
w tym gospodarstwa indywidualne .... 116,9 106,3 87,9 113,6 102,1 107,5 94,7 141,3 136,2 130,3 118,1
of which private farms
Produkcja zwierzęca ............................. 99,7 99,7 106,1 100,1 100,7 102,5 106,9 157,7 142,9 125,6 110,4
Animal output
w tym gospodarstwa indywidualne .... 97,2 100,5 106,6 101,6 100,9 101,4 108,0 163,6 142,2 125,6 112,2
of which private farms
PRODUKCJA GLOBALNA
GROSS OUTPUT
a Dane nieostateczne.
a Preliminary data.
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 475
PRODUKCJA TOWAROWA
MARKET OUTPUT
O G Ó Ł E M ............................... 42907 59357 79997 76701 100,0 100,0 T O T A L
Produkcja roślinna .................... 16606 26116 35956 31244 38,7 40,7 Crop output
Zboża .......................................... 4654 8101 10558 10000 10,9 13,0 Cereals
w tym zboża podstawowe ........ 4120 7231 8452 8267 9,6 10,8 of which basic cereals
w tym: of which:
pszenica .............................. 2230 4011 4801 5255 5,2 6,8 wheat
żyto ...................................... 635 1115 1445 988 1,5 1,3 rye
jęczmień .............................. 534 780 981 811 1,2 1,1 barley
Ziemniaki .................................... 1133 2288 2353 2218 2,6 2,9 Potatoes
Przemysłowe .............................. 3729 5048 6783 5430 8,7 7,1 Industrial
buraki cukrowe ........................ 2084 1616 2981 2230 4,9 2,9 sugar beets
pozostałe ................................. 1645 3432 3802 3200 3,8 4,2 others
Warzywa ..................................... 2665 4455 7169 7115 6,2 9,3 Vegetables
Owoce ........................................ 2430 3112 5499 4020 5,7 5,2 Fruit
Siano łąkowe .............................. 0,5 1,8 5,7 6,2 0,0 0,0 Meadow hay
Pozostałe .................................... 1994 3111 3588 2454 4,6 3,2 Others
Produkcja zwierzęca ................. 26301 33241 44041 45457 61,3 59,3 Animal output
Żywiec rzeźnyb ........................... 15606 18655 25322 26248 36,4 34,2 Animals for slaughter b
w tym: of which:
bydło (bez cieląt) ..................... 2186 3202 4156 4540 5,1 5,9 cattle (excluding calves)
cielęta ...................................... 373 387 260 240 0,9 0,3 calves
trzoda chlewna ........................ 8340 8191 10993 10807 19,4 14,1 pigs
owce ........................................ 17,4 11,7 11,3 15,2 0,1 0,0 sheep
drób ......................................... 4473 6631 9742 10476 10,4 13,7 poultry
Mleko krowie ............................... 8475 10691 14046 14387 19,8 18,8 Cows᾿ milk
Jaja kurze ................................... 1987 3478 4313 4406 4,6 5,7 Hen eggs
Wełna nieprana owcza ................ 5,0 4,5 4,9 3,1 0,0 0,0 Sheep᾿s greasy wool
Pozostałe .................................... 228 412 355 413 0,5 0,6 Others
a Dane nieostateczne. b Bydło, cielęta, trzoda chlewna, owce, konie, drób, kozy i króliki.
a Preliminary data. b Cattle, calves, pigs, sheep, horses, poultry, goats and rabbits.
476 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo
Ziemniaki ............................... 588 375 337 267 575 358 325 253 Potatoes
Przemysłowe ......................... 880 1211 1152 1201 613 881 878 930 Industrial
w tym: of which:
buraki cukrowe ................... 286 206 194 198 235 165 158 160 sugar beets
oleiste ................................. 569 985 940 985 354 697 702 753 oilseeds
of which rape and turnip
w tym rzepak i rzepik ...... 550 945 921 951 340 661 686 722 rape
włókniste ............................ 6,2 0,6 1,0 0,3 6,0 0,6 0,9 0,3 fibrous
w tym len ........................ 6,0 0,5 0,7 0,2 5,9 0,5 0,7 0,2 of which flax
tytoń ................................... 15 16 15 15 15 16 15 15 tobacco
chmiel ................................. 2,3 1,7 1,6 1,7 2,1 1,6 1,5 1,6 hop
Pastewne ............................... 837 730 902 953 729 618 804 855 Feed
w tym: of which:
okopowe ............................. 42 16 12 11 41 16 11 11 root plants
motylkowe wieloletnie ......... 84 124 131 75 62 106 117 60 perennial legumes
kukurydza na pasze ........... 326 395 462 541 259 331 406 482 maize for feeds
Pozostałe uprawy b ................. 440 281 270 298 421 241 245 280 Other crops b
w tym warzywa gruntowe ... 222 138 128 159 214 131 123 150 of which ground vegetables
a W 2005 r. łącznie z powierzchnią upraw trwałych, ogrodów przydomowych oraz upraw na przyoranie (nawozy zielone);
w 2010 r. dane Powszechnego Spisu Rolnego. b Warzywa, truskawki, uprawy na nawozy zielone, wysadki okopowych itp.
a In 2005 including permanent crops, kitchen gardens as well as area intended for ploughing (green fertilizers); in 2010
data of the Agricultural Census. b Vegetables, strawberries, green fertilizer crops, root plant planting etc.
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 477
Strączkowe na ziarno:
Pulses for grain:
Siano:
Hay:
Zbiory w tys. t ...................... 5302 4878 4986 5607 5103 4695 4803 5380 Production in thous. t
Warzywa gruntowe ............... 4565 4189 4004 4639 4422 4052 3873 4459 Ground vegetables
w tym: of which:
kapusta ............................. 1195 986 975 1156 1191 975 973 1152 cabbages
cebula ............................... 649 578 551 651 583 536 503 577 onions
marchew ........................... 853 765 743 823 825 736 702 785 carrots
buraki ................................ 336 290 298 358 331 285 295 353 beetroots
ogórki ................................ 269 253 254 267 265 249 251 263 cucumbers
pomidory ........................... 254 225 270 272 250 221 266 269 tomatoes
Warzywa z upraw pod osło- Vegetables cultivated under
nami .................................. 737 689 982 968 681 643 930 921 covers
Plony warzyw gruntowych Yields of ground vege-
z 1 ha w dt tables per 1 ha in dt
Kapusta ................................ 404 481 490 483 406 490 490 483 Cabbages
Cebula .................................. 210 244 274 263 205 240 270 255 Onions
Marchew ............................... 302 391 389 368 300 392 384 364 Carrots
Buraki ................................... 263 357 346 325 263 362 346 324 Beetroots
Ogórki ................................... 147 186 188 174 146 191 187 173 Cucumbers
Pomidory .............................. 211 271 284 263 210 278 282 263 Tomatoes
a Przeciętne roczne.
a Annual averages.
Zbiory owoców z drzew ...... 2515 2217 3522 3620 2467 2186 3489 3583 Tree fruit production
w tym: of which:
Jabłka ................................... 2136 1878 3085 3195 2093 1849 3057 3162 Apples
Gruszki ................................. 58,5 46,5 75,7 73,7 57,4 45,9 74,4 72,6 Pears
Śliwki ..................................... 93,0 83,8 102 106 91,8 83,1 102 105 Plums
Wiśnie ................................... 168 147 188 177 166 146 187 175 Sour cherries
Czereśnie ............................. 38,0 40,1 47,6 48,1 37,8 40,0 47,3 47,4 Sweet cherries
Zbiory owoców jagodowych 512 526 607 569 507 521 601 562 Berry fruit production
w tym: of which:
Truskawki ............................. 184 153 193 203 182 153 192 201 Strawberries
Maliny ................................... 73,0 92,9 121 126 72,8 92,7 121 126 Raspberries
Porzeczki .............................. 185 197 198 163 184 196 197 161 Currants
Agrest ................................... 15,2 14,2 15,0 12,4 15,1 14,1 14,9 12,4 Gooseberries
a Przeciętne roczne.
a Annual averages.
480 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo
W TYSIĄCACH SZTUK
IN THOUSAND HEADS
Bydło ....................................... 5483 5742 5860 5920 5160 5400 5560 5604 Cattle
w tym krowy ........................ 2795 2646 2531 2479 2648 2499 2403 2347 of which cows
Trzoda chlewnab ..................... 18112 15244 11162 11724 16350 13099 8964 9411 Pigs b
w tym lochy ......................... 1813 1424 998 1009 1623 1225 809 818 of which sows
Owce ...................................... 316 261 249 223 289 239 229 204 Sheep
w tym maciorki .................... 206 168 135 133 191 157 122 121 of which ewes
Koniec ..................................... 312 257 207 . 304 247 200 . Horsesc
W przeliczeniowych sztukach
dużych (bydło, trzoda chlew- In terms of large heads (cattle,
na, owce i konie) ................... 7441 7158 6589 6720d 6907 6551 6011 6111d pigs, sheep and horses)
a Dane Powszechnego Spisu Rolnego. b W latach 2005 i 2013 — stan w końcu lipca. c W 2005 r. dane szacunkowe; od
2010 r. dane na podstawie badania cyklicznego przeprowadzanego co 3 lata. d Do obliczeń przyjęto stan koni z 2013 r.
U w a g a. Przeliczenia pogłowia zwierząt ze sztuk fizycznych na przeliczeniowe sztuki duże dokonuje się przy przyjęciu
współczynników (mnożników): dla bydła — 0,8, dla trzody chlewnej — 0,15, dla owiec — 0,08, dla koni — 1,0.
a Data of the Agricultural Census. b In 2005 and 2013 — as of the end of July. c In 2005 estimated data; since 2010
data on the basis of period survey conducted every three years. d For the calculation we use the horse stocks of 2013.
N o t e. The following ratios (multipliers) are used in calculating livestock in physical units per head in terms of large
heads: for cattle — 0,8, for pigs — 0,15, for sheep — 0,08, for horses — 1,0.
Kury w tys. szt. ........................... 113488 130959 117054 120975 107140 Hens in thous. heads
w tym nioski ............................ 45201 50659 47430 45712 37944 of which laying hens
Gęsi w tys. szt. ........................... 2018 1463 1314 1209 1176 Geese in thous. heads
Indyki w tys. szt. ......................... 5008 7366 8161 8260 7019 Turkeys in thous. heads
Kaczkib w tys. szt. ...................... 4559 2672 2593 2643 2559 Ducks b in thous. heads
Kury na 100 ha użytków rolnych Hens per 100 ha of agricultural
w szt. ...................................... 713 881 801 831 809 land in heads
w tym nioski ............................ 284 341 325 314 287 of which laying hens
Bydło (bez cieląt) .................... 1149 1331 1280 1417 1344 7,2 9,7 Cattle (excluding calves)
Cielęta .................................... 736 663 379 297 285 4,6 2,0 Calves
Trzoda chlewna ...................... 22737 19745 15593 16396 12630 142,9 112,6 Pigs
Owce ...................................... 167 129 110 125 115 1,1 0,9 Sheep
Konie ...................................... 67 66 32 33 33 0,4 0,2 Horses
W WADZE ŻYWEJ
IN LIVE WEIGHT
a Łącznie z dziczyzną.
a Including game.
TABL. 15 (385). PRODUKCJA, IMPORT, EKSPORT I SPOŻYCIE MIĘSA, TŁUSZCZÓW I PODROBÓW (dok.)
PRODUCTION, IMPORTS, EXPORTS AND CONSUMPTION OF MEAT, FATS AND PLUCK (cont.)
2005 2010 2013 2014 2005 2014 2005 2014
na 1 ha
użytków na 1
rolnych mieszkańca
WYSZCZEGÓLNIENIE w tys. t SPECIFICATION
per 1 ha of per
in thous. t agricultural capita
land
w kg in kg
W WADZE SCHŁODZONEJ
IN COOLED WEIGHT
Produkcja z uboju ....................... 3443 3881 4087 4464 216,5 306,6 90,1 115,9 Production from slaughter
mięso ...................................... 2927 3327 3484 3830 184,0 263,1 76,6 99,5 meat
wołowe ................................ 275 373 340 397 17,3 27,3 7,2 10,3 beef
cielęce ................................. 16 22 14 15 1,0 1,0 0,4 0,4 veal
wieprzowe ........................... 1596 1516 1415 1492 100,4 102,5 41,8 38,8 pork
baranie ................................ 1,2 1,0 0,9 1,3 0,0 0,1 0,0 0,0 mutton
końskie ................................ 10 14 11 7,7 0,6 0,5 0,3 0,2 horseflesh
drobiowe .............................. 1013 1386 1677 1894 63,7 130,1 26,5 49,2 poultry
kozie i królicze a ................... 16 15 26 23 1,0 1,6 0,4 0,6 goat and rabbit a
podroby ................................... 173 204 244 263 10,9 18,0 4,5 6,8 pluck
tłuszcze ................................... 343 350 359 371 21,6 25,5 9,0 9,6 fats
Uzysk tłuszczów poubojowych .... 10 10 8,8 10 0,6 0,7 0,3 0,3 Post-slaughter fats obtained
Losses during slaughtering and
Ubytki w uboju i przetwórstwie .... 139 131 162 176 8,7 12,0 3,6 4,5 processing
Import c ........................................ 300 649 734 750 18,8 51,5 7,9 19,5 Importsc
Eksportc ...................................... 668 1346 1865 2005 42,0 137,7 17,5 52,1 Exportsc
Zmniejszenie (+) lub zwiększenie Decreases (+) or increases (–) in
(–) zapasów i rezerw ............... +24 +12 –4,6 –3,2 +1,6 –0,2 +0,6 –0,1 stock and reserves
Spożycie (mięsa, podrobów i tłu- Consumption (meat, pluck and
szczów) ................................... 2970 3075 2799 3040 186,8 208,9 77,8 79,0 fats)
mięso i podrobyd ..................... 2719 2834 2602 2829 171,0 194,4 71,2 73,5 meat and pluck d
mięso ................................... 2553 2690 2458 2675 160,6 183,8 66,8 69,5 meat
wołowe ............................. 150 91 57 61 9,5 4,2 3,9 1,6 beef
wieprzowe ........................ 1489 1626 1367 1504 93,6 103,3 39,0 39,1 pork
drobiowe .......................... 893 948 1020 1084 56,2 74,5 23,4 28,2 poultry
pozostałe ......................... 21 25 14 26 1,3 1,8 0,5 0,6 others
podroby ............................... 166 144 144 154 10,4 10,6 4,4 4,0 pluck
tłuszcze z uboju ....................... 251 241 197 211 15,8 14,5 6,6 5,5 fats from slaughter
a Łącznie z dziczyzną. b Różnice wagi między produkcją żywca w przeliczeniu na mięso a produkcją mięsa, tłuszczów
i podrobów uzyskanych z uboju; łącznie z ubytkami wagi w obrocie zwierzętami rzeźnymi. c Mięso surowe, podroby
i tłuszcze oraz przetwory w przeliczeniu na mięso. d Łącznie z mięsem i podrobami przeznaczonymi na przetwory.
a Including game. b Weight differences between the production of animals for slaughter in terms of meat and the produc-
tion of meat, fats and pluck obtained from slaughter; including weight losses in the turnover of animals for slaughter. c Raw
meat, pluck and fats as well as products in terms of meat. d Including meat and pluck designated for processing.
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 483
TABL. 16 (386). PRODUKCJA MLEKA KROWIEGO, JAJ KURZYCH I WEŁNY NIEPRANEJ OWCZEJ
PRODUCTION OF COWS’ MILK, HEN EGGS AND SHEEP’S GREASY WOOL
2006— 2006—
2010 2013 2014 2010 2013 2014
—2010a —2010a
WYSZCZEGÓLNIENIE w tym gospodarstwa SPECIFICATION
ogółem total indywidualne
of which private farms
Produkcja mleka w mln l ........ 11889 11921 12348 12607 10995 11077 11423 11661 Milk production in mln l
Produkcja jaj w mln szt. ......... 10392 11124 10042 10255 8205 8500 7255 8216 Egg production in mln units
Produkcja wełny w t ............... 855 620 682 691 797 566 638 647 Wool production in t
c
zużycie przemysłowe ................. 1181 2360 2289 2732 industrial usesc
OGÓŁEM
TOTAL
Przeciętna nominalna moc silnika w kW .......... 39,3 37,9 42,5 Average nominal motor power in kW
W TYSIĄCACH TON
IN THOUSAND TONNES
Nawozy mineralne lub chemiczne b 1628 1771 1943 1935 1692 Mineral or chemical fertilizers b
azotowe ..................................... 895 1024 1179 1098 953 nitrogenous
fosforowe .................................. 324 352 374 341 304 phosphatic
potasowe ................................... 409 396 390 496 435 potassic
Nawozy wapniowe ....................... 1456 591 635 697 534 Lime fertilizers
NA 1 ha UŻYTKÓW ROLNYCH w kg
PER 1 ha OF AGRICULTURAL LAND in kg
Nawozy mineralne lub chemiczne b 102,4 119,2 133,0 132,9 127,8 Mineral or chemical fertilizers b
azotowe ..................................... 56,3 68,9 80,7 75,5 71,9 nitrogenous
fosforowe .................................. 20,4 23,7 25,6 23,4 23,0 phosphatic
potasowe ................................... 25,7 26,6 26,7 34,1 32,9 potassic
Nawozy wapniowe ....................... 91,5 39,8 43,4 47,9 40,3 Lime fertilizers
Grzybobójcze i zaprawy nasienne ......... 9915 12867 15698 17786 Fungicides and seed treatments
Regulatory wzrostu ................................ 2483 3014 3045 4211 Plants growth regulators
Ź r ó d ł o: dane Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka, Polskiego Związku Owczarskiego oraz Pol-
skiego Związku Hodowców Koni.
S o u r c e: data of the Polish Federation of Cattle Breeders and Dairy Farmers, the Polish Union of Sheep-Farmers and
the Polish Horse Breeders Association.
Punkty inseminacyjne (stan w dniu 31 XII) 3263 3432 4215 5993 Insemination facilities (as of 31 XII)
w % ogólnej liczby krów i jałówek a ..... 86,1 78,7 80,0 84,4 in % of total cows and heifers a
a Do obliczenia relacji przyjęto ogólną liczbę krów i jałówek według stanu w czerwcu.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
a For calculating the ratio, the total number of cows and heifers as of June was adopted.
S o u r c e: data of the Ministry of Agriculture and Rural Development.
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 487
CENY BIEŻĄCE
CURRENT PRICES
W milionach złotych
In million zlotys
Na 1 ha użytków rolnych w dt
Per 1 ha of agricultural land in dt
O G Ó Ł E M ............................. 98,6 109,0 105,8 99,6 106,3 106,7 108,5 253,0 191,4 146,1 122,6
TOTAL
Produkty roślinne ...................... 98,8 128,0 96,1 96,5 117,1 107,0 107,6 254,4 190,6 164,2 130,1
Crop products
Produkty zwierzęce ................... 98,5 100,8 110,5 101,2 100,6 106,6 108,9 247,5 187,9 136,6 118,2
Animal products
OGÓŁEM
TOTAL
NA 1 ha UŻYTKÓW ROLNYCH
PER 1 ha OF AGRICULTURAL LAND
a Bez materiału siewnego. b Łącznie ze skupem ze zbiorów z poprzedniego roku. c W wadze żywej. d Wołowe, cielęce,
wieprzowe, baranie, końskie i drobiowe; w wadze poubojowej ciepłej. e Łącznie z mieszankami zbożowymi.
a Excluding sowing. b Including procurement from the production of previous year. c In live weight. d Beef, veal, pork,
mutton, horseflesh and poultry; in post-slaughter warm weight. e Including cereal mixed.
490 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo
Łowiectwo
Hunting
a Dane szacunkowe.
Ź r ó d ł o: dane Agencji Nieruchomości Rolnych, Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych oraz Polskiego Związku Ło-
wieckiego.
a Estimated data.
S o u r c e: data of the Agricultural Property Agency, the Directorate General of the State Forests and the Polish Hunting
Association.
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 491
a Dane dotyczą łowieckiego roku gospodarczego, tj. okresu od 1 IV danego roku do 31 III następnego roku. b Wprowa-
dzanie do łowiska w celu urozmaicenia struktury gatunkowej zwierząt łownych; dane dotyczą wyłącznie obwodów wydzier-
żawionych kołom łowieckim Polskiego Związku Łowieckiego.
Ź r ó d ł o: dane Agencji Nieruchomości Rolnych, Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych oraz Polskiego Związku Ło-
wieckiego.
a Data concern the hunting year, i.e., the period from 1 IV of a given year to 31 III of the following year. b Introduced into
hunting grounds in order to diversify the game stock; data concern exclusively districts leased to hunting clubs of the Polish
Hunting Association.
S o u r c e: data of the Agricultural Property Agency, the Directorate General of the State Forests and the Polish Hunting
Association.
Leśnictwo
Forestry
O G Ó Ł E M ............................ 2469,2 99,7 1,0 9,3 27,8 24,2 33,7 2,8 0,9
TOTAL
Lasy publiczne ......................... 2066,2 99,8 0,9 8,5 24,9 24,0 37,4 3,2 0,9
Public forests
w tym w zarządzie Lasów
Państwowych .................... 1950,0 99,8 0,9 8,7 25,2 24,2 36,8 3,1 0,9
of which managed by the
State Forests
Lasy prywatne .......................... 403,0 99,3 1,5 13,4 43,3 24,6 14,4 1,1 1,0
Private forests
a W korze. b Drzewa niewycięte w terminie przewidzianym koleją rębności. c Łącznie z klasą do odnowienia.
Ź r ó d ł o: dane Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych.
a Overbark. b Trees not felled in the assumed throughfell order. c Including class for restocking.
S o u r c e: data of the Directorate General of the State Forests.
494 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo
w tym:
of which:
w tym:
of which:
Drzewa mateczne a ............................. 8531 2944 492 455 555 890 581
Parents of family a
Drzewostany nasienne rejestrowane:
Seed tree stands registered:
w II części KRLMPb .......................... 15514 6720 1136 1320 1886 2914 479
in KRLMP part II b
w I części KRLMPb ........................... 190094 116558 9255 7474 18350 23849 5500
in KRLMP part I b
Plantacje nasienne klonowe ................. 1042 368 59 29 37 79 55
Clonal seed orchards
Plantacje nasienne rodowe .................. 709 236 17 28 27 44 6
Ancestral seed orchards
Uprawy pochodne ................................ 77938 53145 2509 2961 5840 6953 1289
Derived crops
a Bez pozyskania drewna (grubizny) z zadrzewień, patrz tabl. 42 na str. 497. b Wyłącznie w lasach publicznych.
a Excluding logging (large timber) from plantings, see table 42 on page 497. b Exclusively in public forests.
496 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo
a Dane szacunkowe. b Łącznie z odnowieniami pod osłoną drzewostanów. c Użytków rolnych i nieużytków przeznaczo-
nych do zalesienia w planie zagospodarowania przestrzennego. d Dodatkowe wprowadzanie sadzonek w uprawach
i młodnikach, w powstałych lukach i przerzedzeniach. e Prace hodowlane związane z pielęgnowaniem gleby i drzewostanu
w wieku do 20 lat. f Sadzenie krzewów lub drzew stale znajdujących się w dolnej warstwie drzewostanu, spełniających rolę
pielęgnacyjną.
a Estimated data. b Including renewals protected by tree stands. c Agricultural land and wasteland designated for affor-
estation in land development plan. d Additional introduction of seedlings into crops and greenwoods as well as into gaps
and thinnings. e Forest breeding work connected with tending soils and tree stands aged up to 20 years. f Planting bushes
or trees remaining in lower layers of a tree stand and serving a tending role.
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 497
a Przy użyciu środków chemicznych, biologicznych i mechanicznych. b W lasach w zarządzie Lasów Państwowych.
c Dane nie obejmują powierzchni upraw grodzonych.
Ź r ó d ł o: dane Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych.
a Using chemical, biological and mechanical agents. b In forests managed by the State Forests. c Data do not include
the area of fenced crops.
S o u r c e: data of the Directorate General of the State Forests.
a Dane szacunkowe.
a Estimated data.
O G Ó Ł E M ................................................ 30017 33731 37076 37653 3944,9 5283,7 6329,9 7115,9 188,99
TOTAL
w tym drewno:
of which:
Średniowymiarowe dłużycowe iglaste .......... 681 530 404 368 87,1 76,2 70,2 70,6 191,62
Medium-size coniferous timber wood
Opałowe iglaste ........................................... 795 1155 1456 1438 48,5 96,5 141,3 144,2 100,33
Coniferous fuelwood
Wielkowymiarowe specjalne liściaste ........... 292 247 259 264 80,3 61,9 72,8 86,1 326,04
Large-size special non-coniferous wood
Opałowe liściaste ......................................... 957 1233 1665 1672 72,8 127,3 203,2 212,1 126,87
Non-coniferous fuelwood
Małowymiarowe opałowe ............................. 1302 1381 1687 1657 40,0 46,4 60,3 59,1 35,66
Slash for fuel
Rybołówstwo
Fishing
TABL. 46 (416). POŁOWY RYB MORSKICH I SŁODKOWODNYCH
SEA AND FRESHWATER FISH CATCHES
2006—
2010 2013 2014
WYSZCZEGÓLNIENIE —2010a SPECIFICATION
w tys. t in thous. t
a Przeciętne roczne. b Łącznie z organizmami morskimi. c Bez produkcji materiału zarybieniowego w stawach.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
a Annual averages. b Including sea creatures. c Excluding production of fish-stocking materials in ponds.
S o u r c e: data of the Ministry of Agriculture and Rural Development.
DZIAŁ XVIII CHAPTER XVIII
PRZEMYSŁ I BUDOWNICTWO INDUSTRY AND CONSTRUCTION
Przemysł Industry
1. Informacje w zakresie przemysłu dotyczą 1. Information within the scope of industry con-
podmiotów gospodarczych zaliczonych, według cerns economic entities included, in accordance
PKD 2007, do sekcji: „Górnictwo i wydobywanie”, with NACE Rev. 2, in the sections: ”Mining and
„Przetwórstwo przemysłowe”, „Wytwarzanie i zao- quarrying”, ”Manufacturing”, ”Electricity, gas, steam
patrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wod- and air conditioning supply”, as well as ”Water
ną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyza- supply; sewerage, waste management and reme-
cyjnych” oraz „Dostawa wody; gospodarowanie
diation activities”, as an additional grouping.
ściekami i odpadami oraz działalność związana
z rekultywacją”. Data including the activity of budgetary units and
Dane obejmujące działalność jednostek i zakła- establishments as well as until 2010 auxiliary units
dów budżetowych oraz do 2010 r. gospodarstw of budgetary units included in the above mentioned
pomocniczych jednostek budżetowych zaliczonych sections are presented exclusively in tables 1—4,
do wyżej wymienionych sekcji prezentuje się wy- 6 and 7. Moreover, data in table 7 show industrial
łącznie w tabl. 1—4, 6 i 7. Ponadto w tabl. 7 dane products manufactured by entities, irrespective of
o produkcji wyrobów dotyczą podmiotów produku- their kind-of-activity as classified according to
jących wyroby przemysłowe, niezależnie od rodzaju NACE Rev. 2.
prowadzonej działalności sklasyfikowanej według 2. Data according to NACE Rev. 2 sections and
PKD 2007. divisions were compiled using the enterprise
2. Dane według sekcji i działów PKD 2007 opra- method. The definition of the enterprise method is
cowano metodą przedsiębiorstw. Definicję meto- presented in the general notes to the Yearbook,
dy przedsiębiorstw podano w uwagach ogólnych do item 6 on page 33.
Rocznika, ust. 6 na str. 33.
3. Products in table 7 are presented according
3. Przedstawione w tabl. 7 wyroby prezentuje się
zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług — to the Polish Classification of Goods and Services
PKWiU 2008 oraz nomenklaturą PRODPOL stoso- — PKWiU 2008 and PRODPOL nomenclature used
waną w badaniach produkcji wyrobów przemysło- in surveys of manufacturing industrial products
wych, która zharmonizowana jest z Listą which is harmonized with PRODCOM List, recom-
PRODCOM, rekomendowaną przez EUROSTAT mended by the EUROSTAT for product surveys in
do badań produktowych w krajach członkowskich EU member states. In some cases products are
UE. W niektórych przypadkach wyroby prezentuje presented according to additional groupings, com-
się według dodatkowych grupowań, stanowiących prising the sum of some PKWiU/PRODPOL.
sumę niektórych pozycji PKWiU/PRODPOL-u. Moreover, abbreviated names were used for
Ponadto w niektórych wyrobach zastosowano some products.
skrócone nazwy. Presented data include total production of goods
Prezentowane dane obejmują całkowitą produk- which are manufactured during the reference year,
cję wyrobów przemysłowych wytworzonych w roku irrespective of whether production is intended for
sprawozdawczym, przeznaczonych do sprzedaży
na zewnątrz przedsiębiorstwa, przekazanych do sale outside the reporting unit or to other plants of
innych zakładów tego samego przedsiębiorstwa the same undertaking, or used for further pro-
oraz zużywanych wewnątrz zakładu na cele pro- cessing.
dukcyjne (tj. na potrzeby własne). 4. Sold production concerns the total activity of
4. Produkcja sprzedana dotyczy całokształtu an economic entity, i.e., both industrial and non-
działalności podmiotu gospodarczego, tj. zarówno -industrial production.
działalności przemysłowej, jak i nieprzemysłowej. Sold production of industry includes:
Produkcja sprzedana przemysłu obejmuje: 1) the value of finished products sold (regardless
1) wartość sprzedanych wyrobów gotowych (nieza- of whether or not payments due were received
leżnie od tego, czy otrzymano za nie należne for them), semi-finished products and parts of
opłaty), półfabrykatów i części własnej produkcji; own production;
2) wartość robót i usług świadczonych odpłatnie, tj. 2) the value of paid work and services rendered,
zarówno przemysłowych, jak i nieprzemysło- i.e., both industrial and non-industrial;
wych;
3) flat agent’s fee in the case of concluding an
3) zryczałtowaną odpłatność agenta w przypadku
zawarcia umowy na warunkach zlecenia lub agreement on commission terms and full agent’s
pełne przychody agenta w przypadku zawarcia fee in the case of concluding an agency agree-
umowy agencyjnej; ment;
4) wartość produktów w formie rozliczeń w natu- 4) the value of products in the form of settlements
rze; in kind;
5) produkty przeznaczone na powiększenie warto- 5) products designated for increasing the value of
ści własnych środków trwałych. own fixed assets.
502 Przemysł i budownictwo
Produkcję sprzedaną przemysłu prezentuje się Sold production of industry is presented in basic
w cenach bazowych. Definicję ceny bazowej prices. The definitions of basic price are given
podano w uwagach ogólnych do Rocznika, ust. 10 in the general notes to the Yearbook, item 10 on
na str. 34. page 34.
5. W danych dotyczących produkcji uwzględnio- 5. In data concerning production, the value of
no wartość pracy nakładczej. outwork is included.
Praca nakładcza w przemyśle jest to zarobkowe Outwork in industry is the paid execution, by
wykonywanie przez osoby fizyczne — na zlecenie natural persons, on the order of and for the benefit
i na rachunek podmiotów gospodarczych (nakład- of economic entities (outworkers), of activities
ców) — czynności polegających na wytwarzaniu consisting in the manufacturing of products or their
wyrobów lub ich części z materiałów powierzonych parts from materials supplied by the work provider
przez nakładców oraz z surowców własnych lokal- as well as from raw materials of local origin, e.g.:
nego pochodzenia, np.: słoma, wiklina, trzcina, straw, wicker, reed, clay, and in finishing, refining,
glina, a także na wykończaniu, uszlachetnianiu, repairing and conserving products or their parts as
naprawie i konserwacji wyrobów lub ich części oraz well as in the rendering of other services ordered
świadczeniu innych usług zleconych przez nakład- by the work provider.
ców. 6. Sold production of industry has been divided
6. Podziału produkcji sprzedanej przemysłu into the Main Industrial Groupings (MIGs),
według głównych grupowań przemysłowych i.e. intermediate goods, capital goods, consumer
(MIGs), tj. podziału na dobra zaopatrzeniowe, in- durables, consumer non-durables and energy
westycyjne, konsumpcyjne trwałe i nietrwałe oraz on the basis of Commission Regulation (EC)
związane z energią dokonano zgodnie z rozpo- No. 656/2007 of 14 VI 2007 amending Regulation
rządzeniem Komisji (WE) nr 656/2007 z dnia (EC) No. 586/2001 of 26 III 2001 on implementing
14 VI 2007 r. zmieniającym rozporządzenie Ko- Council Regulation (EC) No. 1165/98 concerning
misji (WE) nr 586/2001 z dnia 26 III 2001 r. doty- short-term statistics.
czące przepisów wykonawczych do rozporządze- 7. Data regarding sold production of industry
nia Rady (WE) nr 1165/98 w sprawie statystyki were compiled on the basis of statistical reports,
krótkookresowej. while data regarding the production of economic
7. Dane o produkcji sprzedanej przemysłu opra- entities, employing up to 9 persons were estab-
cowano na podstawie sprawozdawczości, przy lished on the basis of results of a survey conducted
czym dane o produkcji podmiotów gospodarczych on a 5% sample of these entities.
o liczbie pracujących do 9 osób ustalono w oparciu 8. Balances characterize the management of
o wyniki badania reprezentacyjnego przeprowa- fuels and materials, i.e., they define the level and
dzonego na 5% próbie tych podmiotów. sources of supply of fuels and materials as well as
8. Bilanse charakteryzują gospodarowanie pa- the main directions of use (management).
liwami i materiałami, tj. określają poziom i źródła
Supply includes domestic extraction or produc-
przychodów paliw i materiałów oraz główne kie-
tion, decrease in stocks and imports.
runki ich wykorzystania (zagospodarowania).
Use includes domestic consumption, increases
Przychód obejmuje wydobycie lub produkcję
krajową, zmniejszenie zapasów i import. in stocks and exports as well as in some energy
commodities, also losses and statistical differences
Rozchód obejmuje zużycie krajowe, zwiększenie
zapasów, eksport oraz w niektórych nośnikach as well.
energii również straty i różnice bilansowe. Imports and exports concern arrivals and dis-
Import i eksport obejmuje przywóz i wywóz patches of a given commodity (regardless of the
za granicę danego towaru (bez względu na for- form of payment) which went through the customs
mę płatności), który został poddany procedurze procedure (see general notes in the chapter ”For-
celnej (patrz uwagi ogólne działu „Handel zagra- eign trade”, items 1 and 2, on page 557); however,
niczny”, ust. 1 i 2 na str. 557), z tym że import arrivals do not include imports of commodities for
nie obejmuje przywozu towarów w celu uszla- further processing.
chetniania. Change in stocks is the difference (balance) of
Zmiana zapasów jest to różnica (saldo) pomię- stocks on the last and first day of a given year.
dzy stanem zapasów w ostatnim i pierwszym dniu A decrease in stocks corresponds to an increase in
danego roku. Zmniejszenie zapasów oznacza supply, while an increase in stocks corresponds to
zwiększenie przychodów, natomiast zwiększenie an increase in use.
zapasów oznacza zwiększenie rozchodów. Domestic consumption is the consumption of
Przez zużycie krajowe rozumie się zużycie pa- fuels and materials in the production process for
liw i materiałów w procesie produkcyjnym na wy- manufacturing goods and services as well as
tworzenie produktów (wyrobów i usług) oraz bezpo- directly by households.
średnio przez gospodarstwa domowe. Domestic consumption is calculated on the ba-
Zużycie krajowe wyliczono w oparciu o układ sis of the net balance (supply minus exports
bilansowy (przychód minus eksport i zwiększenie and the increase in stocks, and in some energy
zapasów, a w niektórych nośnikach energii rów- commodities losses and statistical differences as
nież straty i różnice bilansowe). well).
W bilansach paliw zużycie krajowe obejmuje In balances of fuels, domestic consumption in-
przetwarzanie na inne nośniki energii oraz zużycie cludes processing into other commodities of energy
bezpośrednie. Dane dotyczące zużycia paliw na as well as direct consumption. Data concerning the
przetwarzanie na inne nośniki energii oraz zużycia consumption of fuels for processing into other
bezpośredniego w ciepłowniach niezawodowych energy commodities as well as direct consumption
i elektrociepłowniach przemysłowych prezentuje in autoproducing thermal and heating plants are
się w dostosowaniu do zasad stosowanych przez presented in accordance with principles used by EU
kraje UE i OECD. and OECD countries.
Industry and construction 503
Bilans gazu ziemnego (wysokometanowego i za- Natural gas balance (for high-methane and
azotowanego — tabl. 11 i 12) od 2003 r. opra- nitrified natural gas — tables 11 and 12) since
cowano zgodnie z Polską Normą (PN-C-04750), 2003 was prepared in accordance with the Polish
tj. przy przyjęciu dla gazu określonej temperatury Standard (PN-C-04750), i.e. assuming the specified
(0°C) i ciśnienia (760 mmHg). temperature (0°C) and pressure (760 mmHg).
W syntetycznym bilansie energii zużycie glo- In the synthetic energy balance, global con-
balne stanowi sumę zużycia bezpośredniego sumption accounts for the sum of direct consump-
(tj. zużycia nośników energii pierwotnej i po- tion (i.e., the consumption of primary energy com-
chodnej bez dalszego przetwarzania ich na inne modities as well as commodities of derived energy
nośniki energii), a także strat przemian oraz without further processing into other energy com-
strat i różnic bilansowych. Straty przemian sta- modities), transformation losses as well as losses
nowią różnicę między zużyciem na wsad prze- and statistical differences. Transformation losses
mian energetycznych a uzyskiem z procesu account for the difference between transformation
przemian. input and transformation output.
Budownictwo Construction
Przemysł
Industry
a Na 1 mieszkańca oraz 1 pracującego — w zł. b Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34.
a Per capita as well as per employed person — in zl. b See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34.
TABL. 2 (418). PRODUKCJA SPRZEDANA PRZEMYSŁU WEDŁUG SEKTORÓW WŁASNOŚCI (ceny bieżące)
SOLD PRODUCTION OF INDUSTRY BY OWNERSHIP SECTORS (current prices)
W MILIONACH ZŁOTYCH
IN MILLION ZLOTYS
W % OGÓŁEM
IN % OF TOTAL
Górnictwo i wydobywanie ................... 3,4 2,6 2,1 1,7 Mining and quarrying
Górnictwo i wydobywanie ................... 1,7 2,5 2,7 2,4 Mining and quarrying
TABL. 3 (419). PRODUKCJA SPRZEDANA PRZEMYSŁU WEDŁUG SEKCJI I DZIAŁÓW (ceny bieżące)
SOLD PRODUCTION OF INDUSTRY BY SECTIONS AND DIVISIONS (current prices)
2005 2010 2013 2014 2005 2014
SEKCJE I DZIAŁY w odsetkach SECTIONS AND DIVISIONS
w mln zł in mln zl
in percent
Górnictwo i wydobywanie ....... 35244 50778 56581 50040 5,1 4,1 Mining and quarrying
Przetwórstwo przemysłowe .... 571664 814957 993701 1028377 83,1 85,0 Manufacturing
Produkcja napojów .................... 14865 17850 19553 19306 2,2 1,6 Manufacture of beverages
Produkcja wyrobów tytoniowych 3629 3318 3656 4002 0,5 0,3 Manufacture of tobacco products
Produkcja wyrobów tekstylnych ... 7680 8161 10399 11579 1,1 0,9 Manufacture of textiles
Produkcja odzieży ...................... 9249 7581 8123 8210 1,4 0,7 Manufacture of wearing apparel
Przetwórstwo przemysłowe
(dok.) Manufacturing (cont.)
Produkcja metali ........................ 28294 35629 41631 43657 4,1 3,6 Manufacture of basic metals
Produkcja wyrobów z metali ∆ ..... 38254 61081 77877 84268 5,6 7,0 Manufacture of metal products ∆
Produkcja mebli ......................... 21665 25728 31596 35321 3,2 2,9 Manufacture of furniture
Pozostała produkcja wyrobów .... 5664 7966 9610 10755 0,8 0,9 Other manufacturing
Wytwarzanie i zaopatrywanie
w energię elektryczną, gaz, Electricity, gas, steam and air
parę wodną i gorącą wodę ∆ 66401 94139 102833 99740 9,7 8,3 conditioning supply
w tym: of which:
O G Ó Ł E M ......................................... 626994 903528 1097575 1117883 100,0 100,8 102,1 103,7 154,4 115,2
TOTAL
Dobra zaopatrzeniowe .......................... 197133 297732 365513 382743 34,2 99,6 101,7 106,9 164,8 120,4
Intermediate goods
Dobra inwestycyjne ............................... 131616 182086 221742 236352 21,2 99,5 103,5 108,1 185,0 125,8
Capital goods
Dobra konsumpcyjne trwałe .................. 34021 58883 60936 63913 5,7 99,0 104,7 105,5 247,2 110,6
Consumer durables
Dobra konsumpcyjne nietrwałe ............. 140179 184300 232842 232948 20,8 104,9 103,5 100,8 147,3 115,5
Consumer non-durables
Dobra związane z energią .................... 124045 180527 216542 201927 18,1 100,5 98,8 95,6 95,8 96,9
Energy
a Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób; w przypadku sekcji „Dosta-
wa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją” dane dotyczą wyłącznie działu
„Pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody”. b Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34.
a Data concern economic entities employing more than 9 persons; in case of section ”Water supply, sewerage, waste
management and remediation activities” data concern exclusively the division ”Water collection, treatment and supply”.
b See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34.
RUDY METALI
METAL ORES
Rudy i koncentraty miedzi w tys. t .................. 33995 32648 34073 34457 Copper ores and concentrates in thous. t
w tym koncentraty miedzi ........................... 1977 1843 1858 1843 of which copper concentrates
Rudy i koncentraty ołowiu w tys. t .................. 116 62,2 25,5 23,0 Lead ores and concentrates in thous. t
ARTYKUŁY SPOŻYWCZE
FOOD PRODUCTS
a Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. b Z wyłączeniem brykietów
i podobnych paliw stałych; w przypadku węgla kamiennego łącznie z węglem odzyskanym z hałd. c Z wydobycia. d Łącznie
z solą odpowiednią do spożycia przez ludzi. e Obejmują mięso, tłuszcze, podroby oraz części niejadalne (odpadki); ubój
przemysłowy; w wadze poubojowej ciepłej. f Bez drobiowych; w 2005 r. bez końskich, z dziczyzny i królików. g O obniżonej
lub niskiej zawartości tłuszczu. h Łącznie z mlekiem przerzutowym do dalszej produkcji. i Otrzymywane z mleka.
a Data concern economic entities employing more than 9 persons. b Excluding coal briquettes and similar solid fuels;
in case of hard coal including coal recovered from mine dumps. c From mining. d Including salt suitable for human con-
sumption. e Including meat, fats, offal and animal parts unfit for human consumption; industrial slaughter; in post-slaughter
warm weight. f Excluding cured poultry meat; in 2005 excluding horseflesh, game and rabbit. g Reduced and low fat.
h Including milk for further processing.
Industry and construction 511
Sery i twarogi w tys. t ..................................... 606 731 821 800 Cheese and curd in thous. t
w tym: of which:
ser świeży (niedojrzewający i niekonser- fresh cheese (unripened or uncured
wowany), łącznie z serem serwatkowym cheese), including whey cheese and
i twarogiem ............................................. 295 371 405 406 curd
sery podpuszczkowe dojrzewające ............ 239 267 311 301 rennet ripening cheese
Pieczywo świeże w tys. t ................................ 1549 1670 1733 1613 Fresh bread in thous. t
Cukier (w przeliczeniu na cukier biały)b w tys. t 2033 1579 1952 2070 Sugar (in terms of white sugar)b in thous. t
Makaron w tys. t ............................................. 142 177 176 168 Pasta in thous. t
NAPOJE
BEVERAGES
Wódka czystac (w przeliczeniu na 100%)
w mln l ........................................................ 79,0 107 116 88,1 Vodka c (in terms of 100%) in mln l
Wina gronowe w mln l .................................... 20,5 7,3 12,9 13,4 Grape wines in mln l
Miody pitne w tys. hl ....................................... 4,5 9,6 9,4 9,5 Mead in thous. hl
Piwo otrzymywane ze słodu d w mln hl ........... 31,6 36,8 40,0 40,1 Beer from malt d in mln hl
WYROBY TYTONIOWE
TOBACCO PRODUCTS
Wyroby tytoniowe w tys. t .............................. 96,2 127 129 141 Tobacco products in thous. t
of which cigarettes containing tobacco or
w tym papierosy z tytoniu lub mieszanek mixtures of tobacco and tobacco substi-
tytoniu z jego namiastkami w mld szt. ..... 102 145 151 156 tutes in bn units
WYROBY TEKSTYLNE
TEXTILE PRODUCTS
Przędza lnianae (pojedyncza, wieloskładni-
kowa lub kablowana) w t ............................ 5303 4382 3605 4205 Flax yarne (single, multiple or cabled) in t
Tkaniny z przędzy z syntetycznych i sztucz- Woven fabrics of synthetic filament yarns
nych włókien ciągłych w km2 ...................... 226 133 125 133 and artificial filament yarn in km2
Wykładziny w tys. m2 ....................................
f
1226 1049 1255 1251 Floor covering f in thous. m2
ODZIEŻ
CLOTHING
Okrycia i ubiory z tkanin w tys. szt.: Clothes and garments in thous. units:
płaszcze męskie lub chłopięce, różnego men’s or boys’ overcoats, various types of
typu wiatrówki i podobne artykuły ........... 2004 827 577 503 wind-cheaters and other similar articles
garnitury i komplety męskie lub chłopięce 2892 1736 1525 1393 men’s or boys’ suits and ensembles
women’s or girls’ overcoats, various types
płaszcze damskie lub dziewczęce, różnego of wind-cheaters and other similar art-
typu wiatrówki i podobne artykuły ........... 2096 913 638 627 icles
kostiumy i komplety damskie lub dziew-
częce ...................................................... 4025 1058 707 722 women’s or girls’ suits and ensembles
Bielizna osobista z tkanin w tys. szt.: Textile clothing in thous. units:
koszule męskie lub chłopięce ..................... 9355 4283 4095 3780 men’s or boys’ textile shirts
bluzki, bluzki koszulowe damskie lub women’s or girls’ textile blouses and shirt-
dziewczęce ............................................. 12476 5979 4107 3701 -blouses
Rajstopy i trykoty w mln szt. ........................... 123 155 135 139 Panty hose and tights in mln units
a Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. b Dane mogą zawierać
cukier z surowca z importu. c, d O objętościowej mocy alkoholu: c — 45,4% i mniej, d — powyżej 0,5%. e Niepakowana do
sprzedaży detalicznej. f Wiązane, tkane, igłowe oraz gdzie indziej niesklasyfikowane.
a Data concern economic entities employing more than 9 persons. b Data may include sugar produced of imported raw
material. c, d Of an alcoholic strength of: c — 45,4% and less, d — more than 0,5%. e Not packaged for retail sale. f Knot-
ted, woven, needlefelt and others.
512 Przemysł i budownictwo
Obuwie (łącznie z gumowym) w mln par ........ 45,5 36,4 41,5 46,2 Footwear (including rubber) in mln pairs
w tym iglasta .............................................. 2813 3765 3874 4227 of which coniferous sawnwood
Płyty wiórowe i podobne płyty z drewna lub Particle board and similar board of wood or
materiałów drewnopochodnych w dam3 ..... 3940 4684 4786 4809 ligneous materials in dam3
Papier i tektura w tys. t ................................... 2732 3700 4106 4278 Paper and paperboard in thous. t
Smoły surowe koksownicze w tys. t ............... 472 447 394 384 Crude high-temperature tar in thous. t
w tym nieetylizowana (bezołowiowa) .......... 4178 4210 4021 3823 of which unleaded gasoline
Oleje napędowed w tys. t ............................... 5547 9893 10954 10726 Diesel oils d in thous. t
Oleje opałowee w tys. t ................................... 4433 5588 5397 5409 Fuel oils e in thous. t
a Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. b Bez skór całych.
c Bez obuwia sportowego, obuwia z metalowym noskiem ochronnym oraz obuwia specjalnego różnego typu; łącznie
z obuwiem ze spodem z drewna. d Łącznie z komponentami paliwowymi. e Obejmują oleje opałowe lekkie, ciężkie
i półprodukty.
a Data concern economic entities employing more than 9 persons. b Excluding whole hides. c Excluding sports footwear,
footwear incorporating a protective metal toe-cap and miscellaneous special footwear; including footwear with a wooden
outer soles. d Including fuel components. e Including fuel oils light, hard and intermediate products.
Industry and construction 513
Chlor (w przeliczeniu na 100%) w tys. t ......... 369 276 268 253 Chlorine (in terms of 100%) in thous. t
Kwas siarkowy (w przeliczeniu na 100%)
w tys. t ........................................................ 1807 1686 1462 1550 Sulphuric acid (in terms of 100%) in thous. t
Oleum (w przeliczeniu na 100% H2SO4)
w tys. t ........................................................ 222 215 218 221 Oleum (in terms of 100% H2SO4) in thous. t
Wodorotlenek sodu (w przeliczeniu na 100%) Sodium hydroxide (in terms of 100%)
w tys. t: in thous. t:
stały (soda kaustyczna) .............................. 80,5 51,1 76,4 73,7 solid (caustic soda)
w roztworze wodnym (ług sodowy) ............. 295 223 304 290 in aqueous solution (soda lye)
Węglan sodu (w przeliczeniu na 100%) Disodium carbonate (in terms of 100%)
w tys. t ........................................................ 1189 1010 1052 1053 in thous. t
Etylen w tys. t ................................................. 313 502 487 471 Ethylene in thous. t
Propylen w tys. t ............................................ 249 337 352 340 Propylene in thous. t
Butadien-1,3 w tys. t ...................................... 40,9 62,5 52,6 56,5 Butadiene-1,3 in thous. t
Toluen w tys. t ................................................ 89,9 97,9 17,7 12,7 Toluene in thous. t
Fenol w tys. t .................................................. 43,5 34,8 35,7 30,7 Phenol in thous. t
6-hexanelactam (epsilon-caprolactam) in
6-heksanolaktam (epsilon-kaprolaktam) w tys. t 160 159 160 168 thous. t
Spirytus rektyfikowany (alkohol etylowy; Rectified spirit (ethyl alcohol; in terms
w przeliczeniu na 100%) w mln l ................ 153 136 147 125 of 100%) in mln l
Kwas azotowy techniczny (w przeliczeniu na Nitric acid, technical (in terms of 100%)
100%) w tys. t ............................................. 2219 2209 2280 2366 in thous. t
Amoniak bezwodny (w przeliczeniu na 100%) Anhydrous ammonia (in terms of 100%) in
w tys. t ........................................................ 2519 2060 2482 2651 thous. t
Amoniak w roztworze wodnym w przeliczeniu Ammonia in aqueous solution in terms of
na 100% w tys. t ......................................... 69,5 73,3 80,1 84,4 100% in thous. t
Nawozy mineralne lub chemiczne b (w przeli- Mineral or chemical fertilizers b (in terms of
czeniu na czysty składnik) w tys. t: pure ingredient) in thous. t:
azotowe ...................................................... 1735 1637 1834 1949 nitrogenous
fosforowe ................................................... 596 486 372 413 phosphatic
potasowe .................................................... 313 330 306 301 potassic
Tworzywa sztucznec w tys. t .......................... 2088 2547 2991 3038 Plastics c in thous. t
w tym: of which:
polietylen .................................................... 162 365 347 348 polyethylene
polimery styrenu ......................................... 92,7 142 136 128 polymers of styrene
w tym polistyren do spieniania ................ 59,3 82,3 77,7 75,1 of which expansible polystyrene
polichlorek winylu niezmieszany z innymi polyvinyl chloride not mixed with any
substancjami ........................................... 217 196 306 275 other substances
polipropylen ................................................ 157 240 257 231 polypropylene
Kauczuk syntetyczny c w tys. t ....................... 108 168 193 192 Synthetic rubber c in thous. t
Pestycydy w tys. t .......................................... 37,7 29,0 33,4 40,4 Pesticides in thous. t
Farby, lakiery i podobne środki pokrywające, Paints, varnishes and similar coating mater-
farba drukarska, gotowe sykatywy i masy ials, printing inks, prepared driers and
uszczelniające w tys. t ................................ 981 1104 1127 1154 mastics in thous. t
Mydło, produkty organiczne powierzchniowo
czynne i preparaty stosowane jako mydło Soap, organic surface-active products and
w tys. t ........................................................ 56,8 86,5 141 149 preparations for use as soap in thous. t
Zapałki w tys. t ................................................ 7,2 5,7 5,1 4,4 Matches in thous. t
Włókna chemiczne syntetyczne w tys. t ......... 103 48,4 47,3 46,1 Synthetic chemical fibres in thous. t
a Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. b Łącznie z wieloskładni-
kowymi. c W formach podstawowych.
a Data concern economic entities employing more than 9 persons. b Including mixed fertilizers. c In primary forms.
a Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. b Bez opon rowerowych,
motorowerowych, motocyklowych oraz bieżnikowanych. c Od 2010 r. łącznie z kształtkami ze szkła lanego/walcowanego.
d Portlandzki, glinowy, żużlowy i podobne rodzaje cementu hydraulicznego. e Palone, gaszone i hydrauliczne. f Dane ze
specjalistycznych badań Ministerstwa Gospodarki. g Łącznie z taśmami.
a Data concern economic entities employing more than 9 persons. b Excluding bicycle, moped, motorbike and retreaded
tyres. c Since 2010 including glass profiles. d Portland, aluminous, slag and similar hydraulic cement. e Quicklime, slaked
and hydraulic lime. f Data from specialistic surveys of the Ministry of Economy. g Including strips.
Industry and construction 515
a Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. b Łącznie z komputerami
stacjonarnymi, przenośnymi (laptopy) i podręcznymi (np. palmtopy, organizery). c Włączając sieciowe aparaty bezprzewo-
dowe, wideotelefony i wideofony. d Z wyjątkiem stosowanych do komputerów. e Bez silników trakcyjnych.
a Data concern economic entities employing more than 9 persons. b Including desktop, laptop or handheld (e.g. palm-
tops, organizers). c Including network wireless phones and videophones. d Excluding used for computers. e Excluding
traction motors.
516 Przemysł i budownictwo
MEBLE
FURNITURE
Meble drewniane, w rodzaju stosowanych Wooden units for fitted kitchensg in thous.
w kuchni do zabudowy g w tys. szt. ............. 2454 1622 834 895 units
Meble drewniane, w rodzaju stosowanych
w pokojach stołowych i salonach w tys. gh Wooden furniture for dining and living
szt. .................................................................. 12285 19616 20196 23665 roomgh in thous. units
ENERGIA ELEKTRYCZNA, PALIWA GAZOWE, PARA WODNA,
GORĄCA WODA I POWIETRZE DO UKŁADÓW KLIMATYZACYJNYCH
ELECTRICITY, GAS FUELS, STEAM, HOT WATER AND AIR CONDITIONING
Energia elektryczna i w TWh ........................... 157 158 165 159 Electricity i in TWh
Thermal energy from steam or hot water i
Ciepło w parze lub gorącej wodziei w PJ ....... 551 560 519 487 in PJ
a Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. b Tłokowe, wewnętrznego
spalania, z zapłonem samoczynnym; bez silników lotniczych, samochodowych i motocyklowych. c Łącznie z obrabiarkami
do obróbki ściernej, w tym szlifierki. d Bez samochodów kempingowych, pojazdów śniegowych, do golfa i podobnych.
e Wyposażone w silniki spalinowe tłokowe; do przewozu 10 osób i więcej. f Łącznie z dziecięcymi. g Łącznie z meblami
z materiałów drewnopochodnych. h Bez luster stojących na podłodze i mebli do siedzenia. i Od 2010 r. dane ze specjali-
stycznych badań Ministerstwa Gospodarki i Urzędu Regulacji Energetyki, obejmujących podmioty gospodarcze niezależnie
od liczby pracujących.
a Data concern economic entities employing more than 9 persons. b Compression-ignition internal combustion piston
engines; excluding aircraft, vehicle and motorcycle engines. c Including machine tools for grinding and other abrasive opera-
tions. d Excluding motor caravans, snowmobiles, golf cars and similar vehicles. e With piston engines; for transport of 10 and
more persons. f Including children bicycles. g Including furniture from wood-based materials. h Excluding floor standing mirrors,
seats. i Since 2010 data from specialistic surveys of the Ministry of Economy and the Energy Regulatory Office including all
economic entities regardless of the number of employees.
Industry and construction 517
Ze źródeł krajowych ................................... 97904 81150 79153 73271 From domestic sources
Straty i różnice bilansowe .......................... 1716 2626 306 434 Losses and statistical differences
Ze źródeł krajowych ................................... 61637 56684 65957 63972 From domestic sources
Straty i różnice bilansowe .......................... 1 –159 — –54 Losses and statistical differences
518 Przemysł i budownictwo
a Dotyczy olejów ropy naftowej i olejów otrzymywanych z minerałów bitumicznych. b Łącznie ze śladową ilością wody
złożowej. c Dane dotyczą zużytej do przerobu ropy naftowej. d Łącznie ze stratami i różnicami bilansowymi.
a Concerns oils from crude oil and oils from bituminous minerals. b Including trace amount of oil-field waters. c Data con-
cern the crude oil consumed. d Including losses and statistical differences.
a Patrz uwagi ogólne, ust. 8 na str. 502. b Bez mieszanek metanu z powietrzem.
a See general notes, item 8 on page 502. b Excluding mixture of methane and air.
Przychód — ze źródeł krajowych .............. 3570 3820 3966 3864 Supply — from domestic sources
Wydobycie ................................................. 3510 3753 3907 3795 Production
Produkcja w mieszalniach gazów .............. 60 67 59 65 Production in gas blending plants
Zmniejszenie zapasów ............................... — — — 4 Decrease in stocks
Rozchód ................................................... 3570 3820 3966 3864 Use
Zużycie krajowe ......................................... 3514 3852 3940 3861 Domestic consumption
transformation into other energy com-
przetwarzanie na inne nośniki energii ..... 2238 2729 2727 2731 modities
zużycie bezpośrednie ............................. 1276 1123 1213 1130 direct consumption
w tym gospodarstwa domowe ............. 450 303 309 265 of which households
Zwiększenie zapasów ................................ — 49 23 — Increase in stocks
Straty i różnice bilansowe .......................... 56 –81 3 3 Losses and statistical differences
zużycie bezpośrednie ......................... 7325 12006 11094 11163 11084 direct consumption
Straty i różnice bilansowe ...................... –84 — 137 –22 –22 Losses and statistical differences
cieplne zawodowe ............................. 144899 144541 146665 139771 public thermal power plants
w tym: of which:
Straty i różnice bilansowe ..................... 14563 11851 10247 10250 Losses and statistical differences
a Od 2010 r. dane ze specjalistycznych badań Ministerstwa Gospodarki i Urzędu Regulacji Energetyki, obejmujących
podmioty niezależnie od liczby pracujących. b Obejmują elektrownie szczytowo-pompowe i przepływowe. c Łącznie
z nieodpłatną wymianą z zagranicą. d Dotyczy zużycia na cele komunalno-bytowe.
a Since 2010 data from specialistic surveys of the Ministry of Economy and the Energy Regulatory Office including all
entities regardless of the number of employees. b Include pumped-storage hydroelectric power plants, run-of-river hydro-
electric power plants. c Including barter transactions. d Concerns consumption for community.
Straty i różnice bilansowe ..................... 87889 49777 41500 19628 Losses and statistical differences
Industry and construction 521
Płyty wiórowe i podobne płyty 2005 4942 3940 78 924 4942 4009 — 933
z drewna lub materiałów drew-
nopochodnych w dam3 2010 5826 4684 9 1133 5826 5265 — 561
Particle board and similar board of
wood or ligneous materials in 2013 5840 4786 1 1053 5840 5170 — 670
dam 3
2014 6230 4809 — 1421 6230 5563 11 656
Papier i tektura w tys. t ................... 2005 4966 2732 39 2195 4966 3311 — 1655
Paper and paperboard in thous. t
2010 7085 3700 — 3385 7085 4637 12 2436
Tworzywa sztuczne w formach 2005 1634 571 — 1063 1634 1421 25 188
podstawowych b w tys. t
Plastics in primary forms b in thous. t 2010 2392 959 14 1419 2392 1802 — 590
Włókna chemiczne w tys. t ............. 2005 219 103 — 116 219 156 2 61
Chemical fibres in thous. t
2010 197 48 1 148 197 156 — 41
Cementc w tys. t ............................. 2005 13117 12646 24 447 13117 12607 — 510
Cement c in thous. t
2010 16451 15812 44 595 16451 16006 — 445
a Łącznie ze stratami i różnicami bilansowymi. b Polietylen, polichlorek winylu z kopolimerami niezmieszany z innymi sub-
stancjami, polipropylen z kopolimerami, polistyren z kopolimerami, od 2012 r. łącznie z polistyrenem do spieniania.
c Portlandzki, glinowy, żużlowy i podobne rodzaje cementu hydraulicznego.
a Including losses and statistical differences. b Polyethylene, polyvinyl chloride with copolymers not mixed with any other
substances, polypropylene with copolymers, polystyrene with copolymers, since 2012 including expansible polystyrene.
c Portland, aluminous, slag and other hydraulic cement.
522 Przemysł i budownictwo
Wyroby walcowane na gorąco (bez 2005 8325 6207d — 2118 8325 6295 25 2005
półwyrobów) w tys. t
2010 9616 6658d — 2958 9616 6729 20 2867
Hot rolled products (excluding
semi-finished products) in thous. t 2013 10936 7660 — 3276 10936 7637 26 3273
2014 12016 7981 — 4035 12016 9166 23 2827
Blachy stalowe walcowane na 2005 1247 812d — 435 1247 1117 0,2 130
zimno w tys. t
Cold rolled steel sheets in thous. t 2010 1528 835d — 693 1528 1351 18 159
2013 2295 1460 — 835 2295 2083 15 197
2014 2600 1640 25 935 2600 2376 — 224
Blachy i taśmy stalowe pokrywane 2005 934 452d 1 481 934 852 — 82
cynkiem w tys. t
2010 1646 455d — 1191 1646 1566 5 75
Zinc coated steel sheets and strips
in thous. t 2013 1906 682 12 1212 1906 1790 — 116
2014 2115 769 11 1335 2115 1999 — 116
Rury stalowe w tys. t ...................... 2005 795 380d 1 414 795 607 — 188
Steel tubes in thous. t
2010 850 384d — 466 850 560 7 283
2013 1176 607 — 569 1176 804 12 360
2014 1245 647 — 598 1245 869 13 363
Miedź rafinowana nieobrobiona 2005 564 560 4 0,2 564 278 — 286
plastycznie, niestopowa f w tys. t
Unwrought, unalloyed refined 2010 594 568 — 26 594 279 2 313
copper f in thous. t 2013 603 584 5 14 603 260 — 343
2014 598 588 2 8 598 289 — 309
Budownictwo
Construction
OGÓŁEM
TOTAL
a Bez spółdzielni o liczbie pracujących do 9 osób. b Zrealizowana przez podmioty budowlane (system zleceniowy).
a Excluding cooperatives employing up to 9 persons. b Realized by construction entities (contract system).
524 Przemysł i budownictwo
CENY STAŁE a
CONSTANT PRICES a
2005=100
2010=100
Rok poprzedni=100
Previous year =100
Budowa budynków ∆ ...................... 38657 71801 52898 55516 46,9 33,5 Construction of buildings
Roboty budowlane specjalistyczne 28422 51367 64091 63239 34,4 38,2 Specialised construction activities
a System zleceniowy.
a Contract system.
a Zrealizowana przez podmioty budowlane (system zleceniowy), w których liczba pracujących przekracza 9 osób.
a Realized by construction entities (contract system) employing more than 9 persons.
526 Przemysł i budownictwo
budynki handlowo-usługowe .............. 2338,8 6058,1 6738,3 6722,6 wholesale and retail trade buildings
budynki transportu i łączności ............ 325,9 505,9 656,3 656,6 traffic and communication buildings
budynki przemysłowe i magazynowe ...... 5354,0 6458,5 8928,1 9948,7 industrial buildings and warehouses
pozostałe budynki niemieszkalne ....... 726,1 1464,2 1783,8 1450,9 other non-residential buildings
Obiekty inżynierii lądowej i wodnej .... 22323,9 48993,5 44939,7 49018,4 Civil engineering works
a Zrealizowana przez podmioty budowlane (system zleceniowy), w których liczba pracujących przekracza 9 osób.
a Realized by construction entities (contract system) employing more than 9 persons.
Industry and construction 527
W tym budynki indywidualne c .................... 73287 80635 89346 84781 Of which private buildings c
w tym: of which:
w tym gospodarstw rolnych ................. 4148 4683 5598 6757 of which farm buildings
Kubaturad w dam3 .................................... 119532 140235 155207 169381 Cubic volumed in dam3
W tym budynki indywidualne c .................... 62668 69525 78865 81261 Of which private buildings c
w tym: of which:
w tym gospodarstw rolnych ................. 5370 7137 10503 16002 of which farm buildings
a Nowo wybudowane. b Bez domów letnich i domków wypoczynkowych oraz rezydencji wiejskich nieprzystosowanych
do stałego zamieszkania (ujętych wyłącznie w ogólnej liczbie budynków mieszkalnych). c Realizowane przez osoby fizycz-
ne, fundacje, kościoły i związki wyznaniowe; patrz uwagi ogólne działu „Infrastruktura komunalna. Mieszkania”, ust. 7 na
str. 323. d Budynków nowo wybudowanych i rozbudowanych (tylko w części dotyczącej rozbudowy).
a Newly built. b Excluding summer homes and holiday cottages as well as rural residences not adapted for permanent resi-
dence (included exclusively in the total number of residential buildings). c Realized by natural persons, fundations, churches
and religious associations; see general notes in the chapter ”Municipal infrastructure. Dwellings”, item 7 on page 323.
d Of newly built and expanded buildings (only concerning the expanded portion).
Budynki mieszkalne ..................................... 59700 71018 77575 73072 57807 65879 73279 70361
Residential buildings
w tym:
of which:
w tym jednorodzinne ................................... 55707 65127 71658 67062 41125 44793 50515 46794
of which one-dwelling buildings
Budynki niemieszkalne ............................... 20418 20441 22031 23273 61725 74356 81929 99020
Non-residential buildings
w tym:
of which:
Hotele i budynki zakwaterowania turystycznego 1012 587 1051 1075 1451 2036 2472 2716
Hotels and similar buildings
Budynki biurowe ............................................ 486 551 593 650 2993 3854 4570 6013
Office buildings
Budynki handlowo-usługowe .......................... 3822 3476 3237 3606 12949 15488 18636 16010
Wholesale and retail trade buildings
Budynki garaży .............................................. 6454 6377 6887 6394 1184 1393 1648 1479
Garage buildings
Budynki przemysłowe .................................... 1175 1058 945 956 15332 15405 17392 18471
Industrial buildings
Zbiorniki, silosy i budynki magazynowe ......... 2114 1999 2305 2129 14490 14866 16630 24188
Reservoirs, silos and warehouses
Budynki szkół i instytucji badawczych ............ 213 199 213 251 2637 2125 2925 3736
School, university and research buildings
Budynki szpitali i zakładów opieki medycznej 188 194 193 196 979 1489 1926 1687
Hospital or institutional care buildings
Budynki kultury fizycznej ................................ 191 507 242 248 2002 6846 1853 3312
Sports halls
a Nowo wybudowane. b Budynków nowo wybudowanych i rozbudowanych (tylko w części dotyczącej rozbudowy). c Bez
domów letnich i domków wypoczynkowych oraz rezydencji wiejskich nieprzystosowanych do stałego zamieszkania (ujętych
wyłącznie w ogólnej liczbie budynków mieszkalnych).
a Newly built. b Of newly built and expanded buildings (only concerning the expanded portion). c Excluding summer
homes and holiday cottages as well as rural residences not adapted for permanent residence (included exclusively in the
total number of residential buildings).
Industry and construction 529
a Nowo wybudowane. b Budynków nowo wybudowanych i rozbudowanych (tylko w części dotyczącej rozbudowy).
a Newly built. b Of newly built and expanded buildings (only concerning the expanded portion).
Budynki .......................................... 2005 58149 55707 666 99 148 342 644 543
Buildings 2010 68654 65127 1704 43 124 260 726 670
2013 75510 71658 2066 38 138 238 660 712
2014 71199 67062 2216 30 128 321 724 718
Kubatura w dam3 ............................ 2005 55849 40382 765 125 243 823 3783 9728
Cubic volume in dam3 2010 63413 44165 1582 54 186 614 3982 12830
2013 70787 49773 1842 50 257 532 3592 14741
2014 67876 46108 1903 33 192 754 4091 14795
a Jednorodzinne oraz o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe; patrz notka b do tabl. 25 na str. 527.
a One-dwelling buildings as well as two- and more dwelling buildings; see footnote b to the table 25 on page 527.
Transport Transport
1) transport samochodowy zarobkowy obejmuje 1) road transport for hire or reward includes
usługi świadczone odpłatnie zarówno przez services for remuneration carried out both by
podmioty, w których transport samochodowy entities for which road transport is the basic
stanowi podstawową działalność (przedsię- economic activity (road transport enterprise
biorstwa transportu samochodowego zali- included in accordance with NACE Rev. 2 in the
czane według PKD 2007 do sekcji „Transport
section ”Transportation and storage”, excluding
i gospodarka magazynowa”, z wyłączeniem
działu „Działalność pocztowa i kurierska”), jak the division ”Postal and courier activities”), as
i podmioty, których podstawowa działalność jest well as entities with basic economic activity
inna niż transport samochodowy (np. działal- other than road transport (e.g. industrial, trade
ność przemysłowa, handlowa); dane o przewo- activity); data regarding transport of passengers
zach pasażerów nie obejmują przewozów tabo- do not include transports by urban transport fleet
rem komunikacji miejskiej oraz dokonywanych and entities employing up to 9 persons;
przez podmioty o liczbie pracujących do 9 osób; 2) road transport on own account since 2004 is
2) transport samochodowy gospodarczy od entity’s own-account non-profit-making trans-
2004 r. to transport wykonywany niezarobkowo port, irrespective of the entity’s kind of activity.
na własne potrzeby podmiotu bez względu na 7. Data concerning the transport of goods and
rodzaj prowadzonej podstawowej działalności. passengers by maritime transport include
7. Dane dotyczące przewozów ładunków i pasa- transport by ships (cargo, passenger and ferries) of
żerów transportem morskim obejmują przewozy
statkami (towarowymi, pasażerskimi i promami) maritime sailing entities, owned or leased from
jednostek żeglugi morskiej — własnymi i dzierżawio- other ship owners, and are given in voyages com-
nymi od innych armatorów — w rejsach zakończo- pleted while data concerning freight transport also
nych, przy czym dane dotyczące przewozów ładun- include freight transported by the companies:
ków obejmują również przewozy dokonane przez Chińsko-Polskie Towarzystwo Okrętowe S.A. (Chi-
Chińsko-Polskie Towarzystwo Okrętowe S.A. i Kore- nese-Polish Ship Association) and Koreańsko-
ańsko-Polskie Towarzystwo Żeglugowe Spółka z o.o. -Polskie Towarzystwo Żeglugowe Spółka z o.o.
w części przypadającej na rzecz strony polskiej, (Korean-Polish Navigation Association) comprising
zgodnie z obowiązującą umową w tym zakresie. the Polish share in accordance with the agreement
Do przewozów w zasięgu europejskim zali- obligatory in this regard.
czono przewozy statkami kursującymi na liniach lub European transport includes transport by ships
trasach obejmujących porty europejskie (z wyjąt- sailing on lines or routes which encompass Euro-
kiem portów basenu Morza Bałtyckiego), azjatyckie
pean ports (excluding Baltic Sea basin ports), Asian
porty basenu Morza Śródziemnego i basenu Morza
Czarnego oraz porty Afryki Północnej leżące nad ports of the Mediterranean Sea basin and the Black
Morzem Śródziemnym i nad Oceanem Atlantyckim Sea basin as well as ports of North Africa located
do szerokości portu Casablanca włącznie. on the Mediterranean Sea and the Atlantic Ocean
Do przewozów w zasięgu bałtyckim zalicza się up to the latitude of the port of Casablanca inclu-
przewozy statkami kursującymi na liniach lub sive.
trasach obejmujących porty basenu Morza Bałtyc- Baltic transport includes transport by ships sail-
kiego do linii Kristiansand (Norwegia)—Skagen ing on lines or routes which encompass ports of the
(Dania). Baltic Sea basin to the Kristiansand (Norway)—
Do przewozów w zasięgu oceanicznym zali- —Skagen (Denmark) line.
czono przewozy statkami kursującymi na liniach lub Ocean transport includes transport by ships
trasach wykraczających poza porty europejskie, sailing on lines or routes outside European ports,
porty Małej Azji oraz porty Afryki Północnej leżące
ports of Asia Minor as well as ports of North Africa
nad Morzem Śródziemnym i nad Oceanem Atlan-
tyckim do szerokości portu Casablanca. located on the Mediterranean Sea and the Atlantic
8. Dane dotyczące portów morskich obejmu- Ocean up to the latitude of the port of Casablanca.
ją porty: Gdańsk, Gdynia, Kołobrzeg, Police, Szcze- 8. Data concerning seaports include the ports:
cin, Świnoujście, Darłowo, Stepnica (do 2000 r.), Gdańsk, Gdynia, Kołobrzeg, Police, Szczecin,
Elbląg, Nowe Warpno (do 2010 r.), Ustka, Trzebież, Świnoujście, Darłowo, Stepnica (until 2000), Elbląg,
Władysławowo (od 2001 r.) i Międzyzdroje (od 2006 r.) Nowe Warpno (until 2010), Ustka, Trzebież and
oraz Frombork, Hel, Krynica Morska i Sopot (od Władysławowo (since 2001), Międzyzdroje (since
2007 r.). 2006) as well as Frombork, Hel, Krynica Morska and
9. Dane o ładunkach załadowanych i wyłado- Sopot (since 2007).
wanych w portach morskich (tabl. 15) obejmują 9. Data on loaded and unloaded goods in sea-
ładunki przywiezione i wywiezione do/z portów ports (table 15) include cargos carried to and
morskich statkami polskimi i obcymi w ramach from seaports by Polish and foreign ships under
międzynarodowego obrotu morskiego i kabotażu.
international maritime traffic and cabotage. Data
Dane nie obejmują przewozu bunkru (tj. paliwa dla
do not include transport of bunker (i.e. fuel for ships)
statków) oraz przeładunków wewnątrzkrajowych,
z wyjątkiem kabotażu (tj. ładunków przewożonych and domestic cargo handling, except for cabotage
drogą morską w obrocie pomiędzy polskimi por- (i.e. seaborne cargo traffic between Polish sea-
tami morskimi). Waga ładunków załadowanych ports). The weight of loaded and unloaded cargos
i wyładowanych podawana jest bez wagi własnej is indicated excluding the tare weight of ro-ro units
jednostek ładunkowych (tj. bez wagi kontenerów, (i.e. excluding the weight of containers, motor
pojazdów samochodowych, wagonów, na których vehicles and wagons, on which the cargos are
znajdują się ładunki itp.). placed, etc.).
532 Transport i łączność
10. Dane dotyczące ruchu statków w portach 10. Data concerning ship traffic at seaports
morskich obejmują transportowe statki towarowe, include cargo ships, ferries and passenger ships,
promy i statki pasażerskie, które weszły do mor- entering ports both with freight or passengers
skich portów zarówno z ładunkiem lub z pasa- as well as under ballast (empty), with com-
żerami, jak i pod balastem (puste), przy czym do
transportowych statków towarowych zalicza się modity transport ships also including sea-going
również barki pełnomorskie. barges.
11. Dane o przewozach ładunków transportem 11. Data on maritime transport of goods by type
morskim według kategorii ładunkowych, o ładun- of cargo, on loaded and unloaded goods and
kach załadowanych i wyładowanych oraz o ruchu on ship traffic at seaports (tables 14—16) are
statków w portach morskich (tabl. 14—16) podano presented in accordance with the EU method-
zgodnie z metodologią Unii Europejskiej (dyrektywa ology (Directive 2009/42/EC).
2009/42/WE). 12. Data concerning the transport of goods and
12. Dane dotyczące przewozów ładunków i pa- passengers by inland waterway transport in-
sażerów śródlądowym transportem wodnym
obejmują przewozy taborem pływającym żeglugi clude transport by ships sailing in inland waterways
śródlądowej oraz żeglugi przybrzeżnej na drogach as well as coastal ships on inland waterways and
wodnych śródlądowych i na wodach morskich. on the open sea. Data regarding the transport of
Dane o przewozach ładunków w komunikacji mię- goods in international transport concern freight
dzynarodowej dotyczą ładunków przywiezionych do brought into the country and taken out of the coun-
kraju i wywiezionych z kraju bezpośrednio taborem try directly by the fleet of inland water transport.
śródlądowego transportu wodnego. Dane te obej- These data also include the transport of transit
mują również przewozy ładunków tranzytowych goods and the transport of goods between foreign
i przewozy ładunków pomiędzy portami zagranicz- ports.
nymi.
Dane obejmują podmioty, w których przewozy Data include entities in which transports of goods
ładunków i pasażerów żeglugą śródlądową stano- and passengers by inland waterway account for the
wią podstawową działalność gospodarczą oraz od basic economic activity as well as entities, since
2001 r. jednostki, których podstawowa działalność 2001, the basic activity of which is not the rendering
jest inna niż świadczenie tych usług (np. działal- of these services (e.g., hotel activity).
ność hotelarska). 13. Data concerning air transport include car-
13. Dane dotyczące transportu lotniczego obej- riers of scheduled air transport (the transport of
mują przewoźników transportu lotniczego rozkła- passengers or freight on permanent routes and
dowego (transport pasażerów lub ładunków na according to established flight schedules) and in
stałych trasach i według stałych rozkładów lotów),
a w tabl. 3 i 5 również innych przewoźników doko- tables 3 and 5 other carriers transporting passen-
nujących zarobkowo przewozów pasażerów i ła- gers and freight commercially by airplane (non-
dunków samolotami (transport pozarozkładowy). -scheduled transport). Information regarding trans-
Informacje o przewozach ładunków transportem ports of freight by air transport includes transports
lotniczym obejmują przewozy przesyłek towaro- of cargo, mail and paid baggage.
wych, pocztowych oraz bagażu płatnego. 14. Data regarding road traffic accidents cover
14. Dane o wypadkach drogowych obejmują events connected with the movement of vehicles on
zdarzenia mające związek z ruchem pojazdów public roads as a result of which death or injury
na drogach publicznych, w wyniku których nastą-
occurred. Every traffic accident usually has several
piła śmierć lub uszkodzenie ciała osób. Każdy
wypadek drogowy jest wynikiem najczęściej kilku causes (a maximum of 5 was adopted) in connec-
przyczyn (przyjęto maksymalnie 5), w związku tion with which the sum of causes can be greater
z czym suma przyczyn może być większa od than the number of accidents.
liczby wypadków. A road traffic accident fatality is understood as
Za śmiertelną ofiarę wypadku drogowego a person who died (as a result of injuries incurred)
uznano osobę zmarłą (w wyniku doznanych obra- at the scene of the accident or within the course of
żeń) na miejscu wypadku lub w ciągu 30 dni. 30 days.
Za ranną ofiarę wypadku drogowego uznano A road traffic accident injury is understood as
osobę, która doznała obrażeń ciała i otrzymała
a person who incurred injuries and received med-
pomoc lekarską.
15. Prezentowane dane opracowano na podsta- ical attention.
wie sprawozdawczości, przy czym dane dotyczą- 15. Presented data are compiled on the basis of
ce podmiotów gospodarczych o liczbie pracują- reports, in which data concerning economic entities
cych do 9 osób ustalono w oparciu o wyniki ba- employing up to 9 persons are established on the
dania reprezentacyjnego przeprowadzonego na basis of the results of a sample survey conducted
5% próbie tych podmiotów w zakresie przychodów on a 5% sample of these entities within the scope
ze sprzedaży wyrobów i usług (tabl. 2). Wyniki of revenues from sale of products and services
badania reprezentacyjnego uogólniono dla przy- (table 2). The results of the representative survey
chodów ze sprzedaży wyrobów i usług w oparciu were generalized for revenues from sale of prod-
o wynikającą z badania wielkość przychodów przy-
padających na 1 zakład. ucts and services on the basis of the amount of
Dane o przewozach ładunków transportem sa- revenues per company obtained in the survey.
mochodowym od 2004 r. (tabl. 3 i 4) ustalono Data on road transport of goods since 2004
w oparciu o wyniki badania reprezentacyjnego (table 3 and 4) are established on the basis of the
przeprowadzonego na 10% próbie pojazdów cięża- results from a sample survey conducted on a 10%
Transport and communications 533
rowych (samochody ciężarowe i ciągniki siodłowe) sample of road vehicles (lorries and road tractors)
o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t with maximum permissible weight of 3,5 tonnes and
i w wieku do 25 lat, przy czym w tabl. 3 doszacowa- not older than 25 years, while in table 3 data for
no dane dla pojazdów nieobjętych badaniem repre- vehicles not included in the sample survey are
zentacyjnym. estimated.
Dane o ładunkach załadowanych i wyładowa-
Since 2005 data on goods loaded and unloaded,
nych oraz o ruchu statków w portach morskich
(tabl. 15 i 16) od 2005 r. opracowano na podstawie as well as on ship traffic in seaports (tables 15 and
informacji z urzędów morskich, z wyjątkiem ładun- 16) have been compiled on the basis of information
ków tranzytowych opracowanych na podstawie from maritime offices, excluding transit cargo com-
informacji od podmiotów dokonujących przeładun- piled on the basis of information from entities carry-
ków w portach morskich. ing out transshipment in seaports.
Łączność Communications
3. Dane w przekroju według rodzajów usług łącz- 3. Data in profile according to types of communi-
ności opracowano metodą przedsiębiorstw. Defini- cation services are compiled using the enterprise
cję metody przedsiębiorstw podano w uwagach method. The definition of enterprise method is
ogólnych do Rocznika, ust. 6 na str. 33. given in the general notes to the Yearbook, item 6
4. Informacje o łączności w ujęciu rzeczowym do- on page 33.
tyczą: 4. Information regarding communications, in
1) w zakresie usług pocztowych — operatorów pocz- tangible terms, concerns:
towych, tj. operatora wyznaczonego (do 2012 r. — 1) in scope of postal services — post operators,
operatora publicznego) oraz od 2009 r. w zakresie i.e. appointed operator (until 2012 — the public
przesyłek listowych, paczek pocztowych i przesy- operator) and from 2009 in scope of letters,
łek kurierskich pozostałych operatorów poczto- posted parcels and courier consinments other
wych (do 2012 r. określanych jako operatorzy nie-
post operators (until 2012 defined as non-
publiczni);
2) w zakresie usług telekomunikacyjnych — opera- -public operators);
torów telekomunikacyjnych sieci publicznej, tj. 2) in scope of telecommunication services —
sieci służącej do świadczenia usług telekomuni- operators of the public telecommunication net-
kacyjnych (z wyłączeniem sieci wewnętrznej — work, i.e., the network used for rendering tele-
sieci eksploatowanej przez podmioty wyłącznie communications services (excluding internal
na własne potrzeby lub założonej w budynkach networks — networks used by entities exclu-
niemieszkalnych usytuowanych na terenie jednej sively for their own needs or installed in non-
nieruchomości gruntowej). -residential buildings located on a single piece
5. Usługi łączności obejmują usługi opłacone, of real estate).
wolne od opłat i służbowe. 5. Communication services include services paid
Dane dotyczące przesyłek listowych obejmują: for, free of charge and official.
przesyłki (np. listy, kartki pocztowe, z wyłączeniem Data on letter mail include mail (e.g. letters,
paczek pocztowych) opatrzone adresem, przedło- postcards, excluding packages) containing an
żone do przyjęcia przez operatora pocztowego address for the purpose of being delivered to the
w celu przemieszczenia i doręczenia adresatowi. addressee.
6. Placówkę pocztową stanowi jednostka organi- 6. Postal office represents an organizational unit
zacyjna operatora wyznaczonego (do 2012 r. — of appointed operator (until 2012 — the public oper-
operatora publicznego) lub jego agenta, w której ator) or its agent, in which the sender can conclude
nadawca może zawrzeć umowę o świadczenie a contract for the provision of postal services or
usług pocztowych lub która doręcza adresatom who delivers to the addressees the consignment or
przesyłki lub kwoty pieniężne określone w przeka- the amount of money specified in the postal trans-
zach pocztowych. fers.
7. Telefoniczne łącza główne obejmują standar- 7. Telephone main line includes standard main
dowe łącza główne (abonenci telefonii stacjonarnej)
line (fixed line telephone subscribers) and access-
oraz łącza w dostępach ISDN, tj. telefoniczną sieć
cyfrową z integracją usług umożliwiającą wykorzy- ible ISDN (Integrated Services Digital Network), i.e.,
stanie tej samej sieci do transmisji głosu, obrazu, a digital phone network with integrated services
faksów, danych. making it possible to use the same network to
8. Prezentowane dane opracowano na podsta- transfer voice, image, fax and data.
wie sprawozdawczości, przy czym dane dotyczą- 8. Presented data are compiled on the basis of
ce przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług reports, in which data concerning revenues from
podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących sale of products and services of economic entities
do 9 osób ustalono w oparciu o wyniki bada- employing up to 9 persons are established on the
nia reprezentacyjnego przeprowadzonego na 5% basis of the results of a sample survey conducted
próbie tych podmiotów. Wyniki badania reprezen- on a 5% sample of these entities. The results of the
tacyjnego uogólniono w oparciu o wynikającą sample survey were generalized on the basis of the
z badania wielkość przychodów przypadających amount of revenues per company obtained in the
na 1 zakład. survey.
Transport and communications 535
Transport
Transport
Linie kolejowe eksploatowane w km .......... 20253 20228 19328 19240 Railway lines operated in km
w tym normalnotorowea .......................... 19843 20089 19259 19240 of which standard gaugea
w tym zelektryfikowane ................... 11884 11916 11868 11830 of which electrified
w tym jednotorowe .............................. 11096 11353 10560 10623 of which single track
Drogi publiczne o twardej nawierzchni Hard surface public roads (urban and non-
(miejskie i zamiejskie) w tys. km ............. 254 274 284 288 -urban) in thous. km
w tym: ulepszonej w tys. km ................... 227 250 261 265 of which: improved in thous. km
ekspresowe w km ......................... 258 675 1244 1448 expressways in km
autostrady w km .......................... 552 857 1482 1556 motorways in km
Rurociągi magistralne do przetłaczania ro- Main pipelines for crude petroleum and
py naftowej i produktów naftowych w km 2278 2362 2444 2483 petroleum products in km
Drogi wodne śródlądowe żeglowneb w km 3638 3659 3655 3655 Inland waterwaysb in km
Trasy lotniczec w tys. km ............................ 147 343 177 . Air routes c in thous. km
w tym zagraniczne .................................. 144 341 171 . of which foreign
a Łącznie z szerokotorowymi. b Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 V 2002 r. nowelizującego przepi-
sy kwalifikujące drogi wodne do żeglugi śródlądowej (Dz. U. Nr 77, poz. 695). c Dane dotyczą długości liniowej odcinków
niepowtarzających się — liczonej „po wielkim łuku”, zgodnie z przepisami międzynarodowymi IATA.
Ź r ó d ł o: w zakresie dróg publicznych o twardej nawierzchni — dane Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad.
a Including broad gauge. b On the basis of the decree of the Council of Ministers, dated 7 V 2002 amending regulations
qualifying inland waterways for inland sailing (Journal of Laws No. 77, item 695). c Non-repetitive sections of router —
calculated by the ”large curve”, in accordance with the international regulations of IATA.
S o u r c e: in regard to hard surface public roads — data of the General Directorate for National Roads and Motorways.
OGÓŁEM
GRAND TOTAL
a Dane nie obejmują podmiotów zaliczanych według PKD 2007 do działu „Działalność pocztowa i kurierska”. b Dane
nieostateczne. c Bez spółdzielni o liczbie pracujących do 9 osób. d Bez komunikacji miejskiej.
a Data exclude entities included according to NACE Rev. 2 in division ”Postal and courier activities”. b Preliminary data.
c Excluding cooperatives employing up to 9 persons. d Excluding urban transport.
536 Transport i łączność
W tym:
Of which:
PRZEWOZY ŁADUNKÓW
TRANSPORT OF GOODS
R A Z E M ....................................... 41697 70943 85693 94455 100,0 100,0 T O T A L
Transport lądowyd i rurociągowy ... 40694 69706 84024 92764 97,6 98,2 Land d and pipeline transport
w tym samochodowy ................... 31538 59843 73863 82648 75,6 87,5 of which road transport
Transport wodny ............................. 667 674 1450 1442 1,6 1,5 Water transport
morski ......................................... 529 542 1281 1262 1,3 1,3 maritime transport
śródlądowy .................................. 138 132 170 180 0,3 0,2 inland waterway transport
PRZEWOZY PASAŻERÓW
TRANSPORT OF PASSENGERS
R A Z E M ........................................ 14058 10514 14645 14780 100,0 100,0 T O T A L
Transport lądowyd ........................... 11541 8011 9540 9803 82,1 66,3 Land transport d
w tym samochodowy ................... 8694 5097 5987 6086 61,8 41,2 of which road transport
Transport wodny ............................. 118 85,6 230 215 0,8 1,5 Water transport
morski ......................................... 96,7 68,6 203 186 0,7 1,3 maritime transport
śródlądowy .................................. 21,7 17,0 26,9 29,0 0,1 0,2 inland waterway transport
a Dane nie obejmują podmiotów zaliczanych według PKD 2007 do działu „Działalność pocztowa i kurierska”. b Dane
nieostateczne. d Bez komunikacji miejskiej.
a Data exclude entities included according to NACE Rev. 2 in division ”Postal and courier activities”. b Preliminary data.
d Excluding urban transport.
W tysiącach ton ...................... 1422576 1795573 1848348 1839961 100,0 100,0 In thousand tonnes
Transport kolejowy ..................... 269553 234568 232596 227820 18,9 12,4 Railway transport
w tym normalnotorowya .......... 269437 234436 232565 227820 18,9 12,4 of which standard gaugea
Transport samochodowyb .......... 1079761 1491253 1553050 1547883 75,9 84,1 Road transport b
zarobkowy ............................. 563584 770126 857959 874260 39,6 47,5 transport for hire or reward
w tym przedsiębiorstwa
transportu samochodo- of which road transport en-
wego ............................. 447398 563656 652862 665077 31,4 36,1 tities
gospodarczy .......................... 516177 721127 695091 673623 36,3 36,6 transport on own account
Transport rurociągowy .............. 54259 56208 50656 49810 3,8 2,7 Pipeline transport
Transport morski ....................... 9362 8362 6965 6781 0,7 0,4 Maritime transport
Śródlądowy transport wodny ..... 9607 5141 5044 7629 0,7 0,4 Inland waterway transport
Transport lotniczyc .................... 34 41 37 38 0,0 0,0 Air transport c
a Łącznie z szerokotorowym; bez przewozów manewrowych, z wyjątkiem danych za 2005 r. (łącznie z nimi przewozy
wyniosły odpowiednio: w 2010 r. — 255708 tys. t i 48861 mln t·km, w 2013 r. — 245529 tys. t i 50954 mln t·km, a w 2014 r. —
246166 tys. t i 50197 mln t·km). b Dane częściowo szacunkowe. c Rozkładowy i pozarozkładowy.
a Including broad gauge; excluding shunting, except data for 2005 (including shunting, respectively: in 2010 —
255708 thous. t were transported and 48861 mln t·km were covered, in 2013 — 245529 thous. t and 50954 mln t·km and in
2014 — 246166 thous. t and 50197 mln t·km). b Data partially estimated. c Scheduled and non-scheduled.
Transport and communications 537
W milionach tonokilometrów 228216 308073 347887 349577 100,0 100,0 In million tonne-kilometres
Transport kolejowy .................... 49972 48795 50881 50073 21,9 14,3 Railway transport
w tym normalnotorowya ......... 49968 48793 50881 50073 21,9 14,3 of which standard gaugea
Transport samochodowyb ........ 119740 214204 259708 262860 52,5 75,2 Road transport b
zarobkowy ............................. 92866 173126 216155 220483 40,7 63,1 transport for hire or reward
w tym przedsiębiorstwa
transportu samochodo- of which road transport en-
wego .............................. 81626 148769 184511 188574 35,8 53,9 tities
gospodarczy .......................... 26874 41078 43553 42377 11,8 12,1 transport on own account
Transport rurociągowy .............. 25388 24157 20112 22098 11,1 6,3 Pipeline transport
Transport morski ....................... 31733 19773 16299 13621 13,9 3,9 Maritime transport
Śródlądowy transport wodny ..... 1277 1030 768 779 0,6 0,2 Inland waterway transport
Transport lotniczyc ................... 106 114 119 146 0,0 0,1 Air transport c
w tym:
of which:
Produkty rolnictwa, łowiectwa, leśnictwa, rybac- 2010 4475 77036 397 350 204 378
twa
Products of agriculture, hunting, forestry, fish 2013 4181 84186 400 395 230 387
and fishing products
2014 4313 92517 327 368 217 386
a Bez przewozów manewrowych. b Dane dotyczą przewozów ładunków pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej
powyżej 3,5 t i w wieku do 25 lat.
a Excluding shunting. b Data concern transport of goods by vehicles with maximum permissible weight of 3,5 tonnes and
not older than 25 years.
538 Transport i łączność
Węgiel kamienny, brunatny, ropa naftowa i gaz 2010 105480 28546 1094 156 121 175
ziemny 2013 98516 29395 691 172 129 188
Coal and lignite, crude petroleum and natural 2014 93361 21394 1135 159 140 128
gas
Rudy metali i pozostałe produkty górnictwa 2010 51448 417041 1969 242 36 111
i kopalnictwa 2013 63397 380371 2462 205 44 67
Metal ores and other mining and quarrying 2014 63758 359196 5007 213 41 41
products
Produkty spożywcze, napoje i wyroby tytoniowe 2010 1214 112596 120 219 269 321
Food products, beverages and tobacco 2013 1711 128852 140 243 286 265
2014 2211 120669 104 285 307 257
Drewno, wyroby z drewna i korka (bez mebli), 2010 1408 58300 164 317 342 149
wyroby ze słomy, papier i wyroby z papieru, 2013 1816 79910 146 309 304 85
wyroby poligraficzne oraz nagrania dźwię- 2014 1919 82275 148 293 287 78
kowe
Wood and products of wood and cork (except
furniture), articles of straw, paper and paper
products, printed matter and recorded media
Koks i produkty rafinacji ropy naftowej ................ 2010 26776 34732 25 287 133 270
Coke and refined petroleum products 2013 25219 42252 18 306 146 295
2014 24668 44700 28 323 152 339
Chemikalia, produkty chemiczne, włókna sztucz- 2010 9690 43873 261 326 447 345
ne, wyroby z gumy i z tworzyw sztucznych, 2013 10401 53356 118 313 445 316
paliwo jądrowe 2014 9825 51763 129 312 488 328
Chemicals, chemical products, and man-made
fibres, rubber and plastic products, nuclear
fuel
Wyroby z pozostałych surowców niemetalicz- 2010 3987 158071 312 295 115 278
nych 2013 2981 173750 296 307 118 285
Other non-metallic mineral products 2014 3247 185684 290 304 120 280
Metale, wyroby metalowe gotowe (z wyłącze- 2010 7990 45901 296 244 416 300
niem maszyn i urządzeń) 2013 8038 65871 155 241 377 323
Basic metals, fabricated metal products (except 2014 8946 62192 104 244 392 406
machinery and equipment)
Maszyny, urządzenia, sprzęt elektryczny i elek- 2010 120 17355 2 331 526 908
troniczny 2013 425 20112 3 333 518 446
Machinery, equipment, electrical and electronic 2014 238 20449 9 293 457 490
equipment
Surowce wtórne, odpady komunalne .................. 2010 4512 114422 497 248 36 265
Secondary raw materials, municipal wastes 2013 3947 108821 614 254 54 145
2014 3353 116462 348 241 46 245
a Bez przewozów manewrowych. b Dane dotyczą przewozów ładunków pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej
powyżej 3,5 t i w wieku do 25 lat.
a Excluding shunting. b Data concern transport of goods by vehicles with maximum permissible weight of 3,5 tonnes and
not older than 25 years.
Transport and communications 539
W tysiącach pasażerów ............ 1046930 838024 739556 709698 100,0 100,0 In thousand passengers
Transport kolejowy ...................... 258110 261314 269815 268204 24,7 37,8 Railway transport
w tym normalnotorowy ............ 258019 261298 269814 268204 24,6 37,8 of which standard gauge
a
Transport samochodowy ........... 782025 569652 459947 431516 74,7 60,8 Road transport a
Transport morski ......................... 714 671 606 611 0,1 0,1 Maritime transport
w tym promy ............................ 695 652 587 595 0,1 0,1 of which ferries
Śródlądowy transport wodny b ..... 1444 1397 1540 1579 0,1 0,2 Inland waterway transport b
Transport lotniczyc ...................... 4637 4990 7648 7788 0,4 1,1 Air transport c
Transport kolejowy ...................... 18157 17921 16797 16015 32,3 31,1 Railway transport
w tym normalnotorowy ............ 18155 17921 16797 16015 32,3 31,1 of which standard gauge
Transport samochodowy ...........a 29314 21600 20039 21449 52,2 41,8 Road transport a
Transport morski ......................... 187 168 148 148 0,3 0,3 Maritime transport
w tym promy ............................ 185 164 144 145 0,3 0,3 of which ferries
b
Śródlądowy transport wodny ..... 21 23 20 19 0,0 0,0 Inland waterway transport b
Transport lotniczyc ...................... 8504 8273 13084 13810 15,1 26,8 Air transport c
a Bez przewozów taborem komunikacji miejskiej oraz dokonywanych przez podmioty o liczbie pracujących do 9 osób.
b Łącznie z transportem przybrzeżnym. c Rozkładowy i pozarozkładowy.
U w a g a. Ogólne przewozy pasażerów łącznie z komunikacją miejską wyniosły: w 2005 r. — 5134,8 mln osób, w 2010 r. —
4883,1 mln osób, w 2013 r. — 4473,6 mln osób i w 2014 r. — 4568,5 mln osób (dane o komunikacji miejskiej patrz dział
„Infrastruktura komunalna. Mieszkania”, tabl. 7 na str. 329).
a Excluding transports by urban transport fleet and by entities employing up to 9 persons. b Including coastal transport.
c Scheduled and non-scheduled.
N o t e. Transport of passengers including the urban transport amounted: 5134,8 mln persons in 2005, 4883,1 mln persons
in 2010, 4473,6 mln persons in 2013 and 4568,5 mln persons in 2014 (data concerning the urban transport see the chap-
ter ”Municipal infrastructure. Dwellings”, table 7 on page 329).
Lokomotywy: Locomotives:
Elektryczne zespoły trakcyjne ................ 1341 1213 1268 1318 Electric railcars
Wagony do przewozu podróżnychb ....... 4495 3795 3083 2806 Rail coachesb
Nośność (DWT) w tys. ......................... 2610 2942 3036 2721 DWT in thous.
Statki towarowe ..................................... 2582 2887 2995 2680 Cargo ships
statki do przewozu ładunków stałych 2518 2816 2959 2659 ships for dry bulk transport
w tym masowce .............................. 2101 2463 2631 2337 of which bulk cargo ships
zbiornikowce ...................................... 64 71 36 20 tankers
Barki morskie ......................................... — — 4 4 Maritime barges
Promy .................................................... 28 55 37 37 Ferries
Statki pasażerskie .................................. 0,2 0,2 0,2 0,2 Passenger ships
a Dane dotyczą ładunków przewiezionych statkami o pojemności brutto (GT) 100 i więcej w ramach międzynarodowego obrotu
morskiego i kabotażu; bez wagi własnej jednostek ładunkowych i bunkru.
a Data concern transport of goods by ships with gross tonnage (GT) 100 and more under international maritime traffic and
cabotage; excluding the tare weight of ro-ro units and bunker.
Transport and communications 543
Statki ............................... 2005 17133 2641 3427 226 340 3121 4459
Ships 2010 19710 3299 4175 195 349 3185 4887
2013 17816 2948 3618 173 220 2872 4913
2014 17384 2869 3754 188 264 2619 5079
Pojemność (NT) w tys. .... 2005 51580 14221 15110 82 955 4451 16299
Capacity (NT) in thous. 2010 69857 19456 22421 86 773 5034 21584
2013 76076 17989 26438 78 644 4840 25512
2014 84316 19059 28691 92 805 5098 30036
Przyjazdy pasażerów do kraju a ........... 793665 759377 786135 875519 Passenger arrivals in Poland a
w tym przez port: of which through the port of:
Gdańsk .................................................. 98849 77868 61943 60026 Gdańsk
Gdynia ................................................... 193029 215260 256487 289753 Gdynia
Szczecin ................................................ 8735 618 946 688 Szczecin
Świnoujście ............................................ 456905 423913 422973 480353 Świnoujście
Wyjazdy pasażerów z kraju b ............... 795358 781392 808869 878058 Passenger departures from Poland b
w tym przez port: of which through the port of:
Gdańsk .................................................. 99449 79039 63821 61202 Gdańsk
Gdynia ................................................... 199720 216935 258351 281992 Gdynia
Szczecin ................................................ 8526 80 113 17 Szczecin
Świnoujście ............................................ 449815 442050 442560 489159 Świnoujście
a Tona wymierzona — tona nośności ładunkowej barki ustalanej przez tzw. pomierzanie statku. b Łącznie z transportem
przybrzeżnym.
a Measured tonne — the tonne of load capacity of a barge established through so-called ship measurements. b Including
coastal transport.
544 Transport i łączność
Samoloty: Aircraft:
liczba ........................................................ 53 56 68 52 number
miejsca pasażerskie ................................. 4713 5611 6783 5450 passenger seats
Liczba tras lotniczych ................................... 107 173 113 103 Number of air routes
a Dane nie obejmują dzieci w wieku do 2 lat. b, c Pasażerowie, dla których określony port krajowy jest: b — portem
zakończenia podróży rozpoczętej w porcie krajowym lub zagranicznym, c — portem rozpoczęcia podróży kończącej się
w porcie krajowym lub zagranicznym.
a Data do not include children below the age of 2. b, c Passengers for whom the indicated domestic airport is: b — the final
destination of a journey begun at a domestic or foreign airport, c — the point of departure for a journey terminating at
a domestic or foreign airport.
a W latach 2013 i 2014 łącznie z pojazdami posiadającymi pozwolenia czasowe (na okres 30 dni) wydane w końcu da-
nego roku. b Łącznie z samochodami ciężarowo-osobowymi.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.
a In 2013 and 2014 including road vehicles having temporary permission (for the period of 30 days) issued at the end of
the given year. b Including vans.
S o u r c e: data of the Ministry of the Interior.
Na 10 tys. pojazdów samochodowych i ciąg- Per 10 thous. registered motor vehicles and
ników zarejestrowanychb .......................... 28,6 16,9 14,0 13,2 tractors b
w tym: of which:
rowerami i motorowerami ..................... 528 344 359 369 of bicycles and motor-bicycles
Ofiary wypadków ....................................... 66635 52859 47416 45747 Road traffic casualties
w tym nieletni do lat 14 ............................. 173 112 90 80 of which juveniles to the age of 14
w tym nieletni do lat 14 ............................. 6091 4586 3747 3509 of which juveniles to the age of 14
a Zarejestrowane przez Policję. b Pojazdy według stanu w dniu 31 XII; patrz notka a do tabl. 22 na str. 545. c Łącznie ze
współwinnymi uczestnikami ruchu oraz z innymi przyczynami (odpowiednio: 33 i 99) nieuwzględnionymi w podziale według
użytkowników dróg.
Ź r ó d ł o: dane Komendy Głównej Policji.
a Registered by the Police. b Vehicles as of 31 XII; see footnote a to the table 22 on page 545. c Including fellow delin-
quent traffic participants and other reasons (respectively: 33 and 99) not considered in the breakdown into road users.
S o u r c e: data of the National Police Headquarters.
Transport and communications 547
Łączność
Communications
a Dane nieostateczne. b Dane dotyczące rodzajów usług częściowo szacunkowe. c W latach 2013 i 2014 łącznie z prze-
syłkami kurierskimi, realizowanymi na podstawie przepisów Prawa pocztowego. d W latach 2005 i 2010 łącznie z radiem
i telewizją kablową, a w latach 2013 i 2014 z telewizją satelitarną. e Patrz notka d. f Łącznie z usługami kurierskimi świad-
czonymi na podstawie przepisów Prawa przewozowego.
a Preliminary data. b Data concerning types of services partially estimated. c In 2013 and 2014 including courier services
based on the regulation of the postal Law. d In 2005 and 2010 including radio and cable television, and in 2013 and 2014
including satellite television. e See footnote d. f Including courier services based on the regulation of the carrying Law.
a Dane dotyczą operatora pocztowego wyznaczonego, a w zakresie przesyłek listowych, paczek pocztowych oraz prze-
syłek kurierskich — także pozostałych operatorów pocztowych, z wyjątkiem danych za 2005 r. b Dane szacunkowe.
c Łącznie z przesyłkami z zadeklarowaną wartością, z wyjątkiem danych za 2005 r. d Obejmują przesyłki listowe i paczki
w obrocie krajowym i zagranicznym; w latach 2005 i 2010 — przesyłki ekspresowe (o wartości dodanej).
a Data concern appointed postal operator and in scope of letters, posted parcels and courier consignments — also other
postal operators, except data for 2005. b Estimated data. c Including insured consignments, except data for 2005. d Includ-
ing letters and packages in domestic and foreign traffic; in 2005 and 2010 — express delivery (value-added).
548 Transport i łączność
Przesyłki listowe: zwykłe ........................... 58903 56736 53906 50582 Letters: standard
Przesyłki listowe: zwykłe ........................... 60221 27315 25514 26853 Letters: standard
a Łącznie z przesyłkami z zadeklarowaną wartością, z wyjątkiem danych za 2005 r. b W latach 2005 i 2010 przesyłki ekspre-
sowe (o wartości dodanej).
U w a g a. Ponadto w obrocie zagranicznym pozostali operatorzy pocztowi dostarczyli w 2010 r. 2474 tys. przesyłek ku-
rierskich (przesyłek listowych i paczek) i 359 tys. przesyłek standardowych, w 2013 r. odpowiednio — 8248 tys. i 399 tys.,
a w 2014 r. — 10597 tys. i 770 tys.
a Including insured consignments, except data for 2005. b In 2005 and 2010 express delivery (value-added).
N o t e. Moreover, in foreign traffic other operators provided in 2010 — 2474 thous. courier consignments (letters and
packages) and 359 thous. standard consignments, respectively in 2013 — 8248 thous. and 399 thous. and in 2014 —
10597 thous. and 770 thous.
Placówki pocztowe (w dniu 31 XII) ............... 8350 8365 7884 7540 Post offices (as of 31 XII)
Listonosze (przeciętne w grudniu) ............... 25174 26995 25058 24201 Postmen (average in December)
Telefoniczne łącza główne ........................... 11764 8245 5830 5401 Telephone main line
w tym abonenci prywatnib ................. 8721 5794 3888 3730 of which private subscribers b
w tym abonenci prywatnib ................. 6783 4542 3097 2943 of which private subscribers b
w tym abonenci prywatnib ................. 1938 1252 791 787 of which private subscribers b
w tym standardowe łącza główne (abo- of which standard main line (fixed line
nenci telefonii stacjonarnej) .................. 10414 7037 4917 4612 telephone subscribers)
w tym abonenci prywatnib ..................... 8485 5741 3854 3694 of which private subscribers b
Abonenci telefonii ruchomejc ........................ 29166 47477 56511 57595 Mobile telephone subscribers c
a Dane dotyczą operatorów telekomunikacyjnych sieci publicznej. b Posiadający aparaty telefoniczne zainstalowane
w mieszkaniach prywatnych. c Łącznie z użytkownikami (usługi z przedpłatą).
Ź r ó d ł o: dane — z wyjątkiem abonentów telefonii ruchomej (komórkowej) — Urzędu Komunikacji Elektronicznej.
a Data concern operators of public telecommunication network. b Possessing telephones installed in private dwellings.
c Including users (pre-paid services).
S o u r c e: data — with the exception of mobile telephone subscribers — of the Office of Electronic Communications.
Radiofonia analogowa — emisja FMb ........... 1004 919 892 Analog broadcasting — FM b broadcast
Telewizja cyfrowa naziemna — emisja DVB-T 29 322 381 Terrestrial digital TV — DVB-T broadcast
a Na podstawie pozwoleń radiowych wydawanych przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej. b Np. UKF.
a On the basis of radio permissions issued by the President of the Office of Electronic Communications. b For example,
UKF.
DZIAŁ XX CHAPTER XX
HANDEL I GASTRONOMIA TRADE AND CATERING
bądź użytkowanych, w których składowane towary commodities stored account for the property of
stanowią własność przedsiębiorstwa handlowego. a trade enterprise. The value of wholesale also
Do wartości sprzedaży hurtowej zalicza się również includes the value of sales realized on the basis of
wartość sprzedaży zrealizowanej na zasadzie
bezpośredniej płatności lub kontraktu (agenci, a direct payment or contract (agents, auction-
aukcjonerzy), jak również wartość sprzedaży zreali- eers), as well as the value of sales realized by
zowanej przez tranzyt rozliczany, polegający na settled transit consisting in the transfer of com-
przekazywaniu towarów bezpośrednio od dostawcy modities directly from the supplier to the client, by-
do odbiorcy z pominięciem magazynów, które tę passing the warehouses which realize the deliv-
dostawę realizują. ery.
6. Magazyny handlowe hurtu i rozdzielcze 6. Trade warehouses wholesale and retail dis-
detalu są jednostkami organizacyjno-funkcjonalnymi
tribution are the organizational and functional units
podmiotów gospodarczych zajmujących się obro-
tem towarów. Magazynem jest jednostka przezna- of economic entities engaged in the turnover of
czona do magazynowania towarów, zajmująca commodities. A warehouse is an entity designated
wyodrębnioną przestrzeń magazynową, wyposażona for storing commodities, occupying separate stor-
w środki techniczne i organizacyjne, dysponująca age area, equipped with the technical and organiza-
personelem do obsługi tych środków oraz prowadzą- tional means as well as with the personnel to ser-
ca ewidencję stanu i ruchu zapasów. vice these means and, in addition, registrating
7. Dane o działalności handlowej i gastronomicz- amount and the changes in stocks.
nej, w tym informacje o sklepach i stacjach paliw 7. Data regarding trade and catering activity
opracowano na podstawie sprawozdawczości. Dla
jednostek o liczbie pracujących do 9 osób dane including information about shops and petrol sta-
uogólniono w oparciu o wyniki badania reprezenta- tions are compiled on the basis of reporting. For
cyjnego przeprowadzonego na 5% próbie tych entities employing up to 9 persons data have been
jednostek (w przypadku sklepów i stacji paliw — od generalized on the basis of the result of a sample
2004 r.). Dane dotyczące struktury asortymentowej survey conducted on a 5% sample of these entities
sprzedaży detalicznej opracowano na podstawie (in case shops and petrol stations — since 2004).
badania reprezentacyjnego. Data concerning the assortment structure of retail
8. Dane o dostawach wybranych towarów kon- sales are compiled on the basis of a sample survey.
sumpcyjnych (tabl. 10) w zakresie:
8. Data regarding deliveries of selected con-
― produkcji wyrobów — dotyczą podmiotów go-
spodarczych, w których liczba pracujących sumer goods (table 10) within the scope of:
przekracza 9 osób, ― production of products — concern economic
― zapasów u producentów — dotyczą podmiotów entities employing more than 9 persons,
gospodarczych, w których liczba pracujących ― stocks at producers — concern economic en-
przekracza 49 osób. tities employing more than 49 persons.
552 Handel i gastronomia
O G Ó Ł E M .................................... 105,0 101,7 99,0 103,2 100,5 101,3 103,9 169,5 140,8 133,1 109,1
TOTAL
Towarów konsumpcyjnych ............... 106,2 101,4 100,1 101,6 103,4 102,7 104,7 170,3 147,1 138,2 113,0
Consumer goods
żywność i napoje bezalkoholowe 100,9 99,8 99,8 97,9 98,9 98,2 100,5 134,4 107,9 99,1 95,6
food and non-alcoholic beverages
napoje alkoholowe i wyroby tyto-
niowe ........................................ 102,4 100,1 98,1 98,1 98,7 94,0 96,2 84,2 101,3 94,2 87,5
alcoholic beverages, tobacco
towary nieżywnościowe ................ 110,3 102,6 100,7 104,6 107,0 106,7 108,3 218,0 188,0 180,1 129,3
non-foodstuffs
Towarów niekonsumpcyjnych .......... 101,4 103,3 94,9 110,5 88,6 95,2 99,7 166,6 119,9 116,3 92,9
Non-consumer goods
W placówkach gastronomicznych .... 97,8 98,8 97,3 100,9 106,4 103,4 106,7 135,0 119,6 120,5 118,5
In catering establishments
NA 1 MIESZKAŃCA ........................ 105,0 101,6 98,9 103,2 100,5 101,4 104,0 170,0 141,2 133,3 109,4
PER CAPITA
sektor publiczny .................... 531,0 477,6 401,5 368,4 3,0 1,3 public sector
sektor prywatny ..................... 17149,6 21205,2 25772,7 27904,4 97,0 98,7 private sector
Z produkcji gastronomicznej ..... 9646,7 15022,0 19643,7 22067,9 54,6 78,1 From catering production
Z pozostałej działalności ........... 584,8 617,6 497,3 493,9 3,3 1,7 From other activity
sektor publiczny .................... 2398 1527 1221 1047 2,6 1,6 public sector
sektor prywatny ..................... 89674 68956 65745 65298 97,4 98,4 private sector
Punkty gastronomiczne ............. 34572 23892 21761 21493 37,5 32,4 Food stands
Trade and catering 555
sektor publiczny .................... 19746 14804 8240 6229 3,4 0,6 public sector
sektor prywatny ..................... 564400 831686 1002384 1012021 96,6 99,4 private sector
Napoje alkoholowe ................... 28387 25287 24051 24551 4,9 2,4 Alcoholic beverages
a
Towary nieżywnościowe ........... 477358 712785 851744 856801 81,7 84,1 Non-foodstuff goodsa
a Konsumpcyjne i niekonsumpcyjne.
a Consumer and non-consumer goods.
a Hurtu i rozdzielcze detalu; dane dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących działalność hurtową, w których licz-
ba pracujących przekracza 9 osób.
U w a g a. Od 2006 r. dane na podstawie badania cyklicznego przeprowadzanego co 3 lata.
a Wholesale and retail distribution; data concern economic entities conducting wholesale activity and employing more
than 9 persons.
N o t e. Since 2006 data on the basis of periodic surveys conducted every three years.
556 Handel i gastronomia
ŻYWNOŚĆ w tys. t
FOOD in thous. t
Wódki, likiery, inne napoje alkoholowe Vodkas, liqueurs, other alcoholic beverages
w przeliczeniu na 100% ............................ 951 1245 1433 1104 in terms of 100%
Wina gronowe g ............................................ 1041 1107 1224 1256 Grape winesg
Piwo otrzymywane ze słoduh ....................... 30855 35010 37751 38095 Beer from malt h
5. Od 1992 r. dane według grup krajów oraz kra- 5. Since 1992 data according to groups of coun-
jów wykazywane są w imporcie według kraju po- tries as well as individual countries are presented in
chodzenia (do 1991 r. — kraju zakupu), w ekspor- imports according to the country of origin (until
cie — według kraju przeznaczenia (do 1991 r. — 1991 according to the country of purchase) and in
kraju sprzedaży). exports according to the country of destination
Za kraj pochodzenia uważa się kraj, w którym (until 1991 according to the country of sale).
towar został wytworzony, obrobiony lub przerobiony Country of origin is a country in which the
i w tym stanie nadszedł do polskiego obszaru cel- goods have been produced, manufactured or pro-
nego. cessed and arrived in this condition into the Polish
Za kraj przeznaczenia przyjmuje się kraj kon- customs territory.
Country of destination is a country in which the
sumpcji, tj. kraj, w którym towar zostanie osta-
goods will be ultimately consumed, manufactured
tecznie zużyty lub poddany obróbce lub przetwo- or processed.
rzeniu. 6. Since 2004 foreign trade turnover is presented:
6. Od 2004 r. obroty handlu zagranicznego 1) according to the groups of countries:
przedstawia się: a) developed countries, which include: North
1) według grup krajów: America (Canada and the United States),
a) kraje rozwinięte gospodarczo, do których Europe (excluding: Bosnia and Herzegovina,
zaliczono kraje: Ameryki Północnej (Kanadę Macedonia — The former Yugoslav Republic
i Stany Zjednoczone), Europy (bez Bośni of Macedonia, Serbia and Montenegro and
i Hercegowiny, Macedonii, Serbii i Czarno- countries of Central and Eastern Europe),
góry oraz krajów Europy Środkowo-Wschod- Australia and Oceania (Australia and New
niej), Australii i Oceanii (Australię i Nową Ze- Zealand), Asia (Cyprus, Israel and Japan),
landię), Azji (Cypr, Izrael i Japonię), Afryki Africa (South Africa),
(Republikę Południowej Afryki), b) countries of Central and Eastern Europe in-
b) kraje Europy Środkowo-Wschodniej, do cluding: Albania, Belarus, Croatia (until 2012),
których zaliczono kraje: Albanię, Białoruś, Moldova, Russia, Ukraine as well as Bulgaria
Chorwację (do 2012 r.), Mołdawię , Rosję, (until 2006) and Romania (until 2006),
Ukrainę oraz Bułgarię (do 2006 r.) i Rumunię c) developing countries: the countries of
(do 2006 r.), Africa (excluding South Africa), Central and
c) kraje rozwijające się gospodarczo, do któ- South America, Asia (excluding Cyprus,
rych zaliczono kraje: Afryki (poza Republiką Israel and Japan), Europe (Bosnia and
Herzegovina, Macedonia — The former Yu-
Południowej Afryki), Ameryki Środkowej i Po-
goslav Republic of Macedonia, Serbia and
łudniowej, Azji (poza Cyprem, Izraelem i Ja-
Montenegro), Australia and Oceania (exclud-
ponią), Europy (Bośnię i Hercegowinę, Ma- ing Australia and New Zealand);
cedonię, Serbię i Czarnogórę), Australii 2) according to the economic groupings: EU,
i Oceanii (poza Australią i Nową Zelandią); EFTA, OECD.
2) według ugrupowań gospodarczych: UE, EFTA, The economic grouping includes the following
OECD. countries:
Ugrupowania gospodarcze obejmują następujące a) EU: Austria, Belgium, Denmark, Finland, France,
kraje: Greece, Spain, Netherlands, Ireland, Luxem-
a) UE: Austrię, Belgię, Danię, Finlandię, Francję, bourg, Germany, Portugal, Sweden, the United
Grecję, Hiszpanię, Holandię, Irlandię, Luksem- Kingdom, Italy, since 1 V 2004 — Cyprus, the
burg, Niemcy, Portugalię, Szwecję, Wielką Bryta- Czech Republic, Estonia, Lithuania, Latvia, Mal-
nię, Włochy, od 1 V 2004 r. — Cypr, Czechy, Es- ta, Poland, Slovakia, Slovenia and Hungary,
tonię, Litwę, Łotwę, Maltę, Polskę, Słowację, since 1 I 2007 — Bulgaria and Romania as well
Słowenię i Węgry, od 1 I 2007 r. — Bułgarię as since 1 VII 2013 — Croatia,
i Rumunię oraz od 1 VII 2013 r. — Chorwację, b) EFTA: Iceland, Liechtenstein, Norway and
b) EFTA: Islandię, Liechtenstein, Norwegię i Szwaj- Switzerland,
carię, c) OECD: EU (according to the organizing status
c) OECD: UE (według stanu organizacyjnego obo- binding until 30 IV 2004) and EFTA (excluding
wiązującego do 30 IV 2004 r.) i EFTA (bez Liech- Liechtenstein) as well as Australia, Chile (since
tensteinu) oraz Australię, Chile (od 2010 r.), Cze- 2010), the Czech Republic (since 1995), Estonia
chy (od 1995 r.), Estonię (od 2010 r.), Izrael (since 2010), Israel (since 2010), Japan, Cana-
(od 2010 r.), Japonię, Kanadę, Koreę Południową da, South Korea (since 1996), Mexico, New
Zealand, Poland (since 1996), Slovakia (since
(od 1996 r.), Meksyk, Nową Zelandię, Polskę
2000), Slovenia (since 2010), the United States,
(od 1996 r.), Słowację (od 2000 r.), Słowenię
Turkey and Hungary (since 1996).
(od 2010 r.), Stany Zjednoczone, Turcję i Węgry Since 2004 in foreign trade turnover according to
(od 1996 r.). groups of countries and economic groupings —
Od 2004 r. w handlu zagranicznym według grup turnover:
krajów i ugrupowań gospodarczych — obroty: ― with France include also turnover with Monaco
― z Francją ujmują również obroty z Monako and French Overseas Departments (Reunion,
i departamentami zamorskimi Francji (Reunion, Guadeloupe, Martinique, French Guiana),
Gwadelupa, Martynika i Gujana Francuska), ― with Norway — including turnover with Svalbard
― z Norwegią — obroty ze Svalbard i Jan Mayen, and Jan Mayen,
― ze Stanami Zjednoczonymi — obroty z Porto- ― with the United States — including turnover with
ryko. Puerto Rico.
Foreign trade 559
7. Przeliczenia: 7. Recalculations:
1) z walut obcych na złote do 2003 r. dokonywano 1) until 2003 from foreign currencies into zlotys
według aktualnej tabeli kursowej Narodowego were made according to the current exchange
Banku Polskiego (NBP). Od 2004 r. do przeli- rates of the National Bank of Poland (NBP).
czeń przyjęto: Since 2004 the recalculations were based on:
a) dla obrotów rejestrowanych na deklaracji a) for turnover registered on the INTRASTAT
przywozu i wywozu INTRASTAT — kurs wa- arrivals and dispatches declaration — on the
luty ustalony według zasad określonych dla basis of currency exchange rate specified
celów podatku od towarów i usług (VAT) lub according to the rules established for pur-
zasad określonych dla celów związanych poses of Value Added Tax (VAT) or rules
z cłem, specified for customs purposes,
b) dla obrotów rejestrowanych na zgłoszeniach b) for turnover registered on customs declara-
celnych — średniomiesięczny kurs waluty tion — average monthly exchange rate of
obcej wyliczony i ogłoszony przez NBP; foreign currency calculated and declared by
2) ze złotych na dolary amerykańskie do 1991 r. the NBP;
dokonywano według średnich rocznych kursów 2) until 1991, from the Polish zloty to the United
USD wyliczonych przez NBP. Od 1992 r. do States dollar were made according to the aver-
przeliczeń obrotów na USD przyjęto: age annual exchange rate of the USD calculat-
― do 2003 r. — średni kurs ze zbioru informa- ed by the NBP. Since 1992, for calculating turn-
tycznego z dokumentów celnych, over in USD were used:
― od 2004 r. — średni kurs z połączonego zbio- — until 2003 — the average exchange rate
ru informatycznego INTRASTAT i EXTRA-
STAT: za 100 USD w 2005 r. w imporcie — based on computer data compiled from cus-
323,22 zł, w eksporcie — 323,10 zł, w 2010 r. toms documents,
w imporcie — 301,14 zł, w eksporcie — — since 2004 — the average exchange rate
301,12 zł, w 2013 r. w imporcie — 314,25 zł, from joint computer data of INTRASTAT and
w eksporcie — 314,29 zł, w 2014 r. w impor- EXTRASTAT: for 100 USD in 2005 in im-
cie — 311,90 zł, w eksporcie — 311,90 zł. ports — 323,22 zl, in exports — 323,10 zl, in
8. Począwszy od 1 V 2004 r. obroty towarowe 2010 in imports — 301,14 zl, in exports —
w handlu zagranicznym rejestrowane są według 301,12 zl, in 2013 in imports — 314,25 zl, in
8-znakowej Nomenklatury Scalonej CN (która exports — 314,29 zl, in 2014 in imports —
bazuje na 6-znakowym Zharmonizowanym Syste- 311,90 zl, in exports — 311,90 zl.
mie Oznaczenia i Kodowania Towarów — HS) 8. Since 1 V 2004, foreign trade turnover are reg-
i stanowi podstawową klasyfikację towarową handlu istered according to 8-digit Combined Nomenclature
zagranicznego i podlega corocznej weryfikacji. (CN), which is based on 6-digit Harmonized Com-
Nomenklatura Scalona CN zastąpiła obowiązującą modity Description and Coding System (HS) and
do 30 IV 2004 r. 9-znakową Polską Scaloną No- constitutes a basic classification of foreign trade and
menklaturę Towarową Handlu Zagranicznego PCN. is subject to annual revisions. The Combined No-
9. Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja menclature (CN) replaced the 9-digit Polish Com-
Handlu (SITC) wydana została przez Departa- bined Nomenclature (PCN) valid until 30 IV 2004.
ment Statystyki ONZ w 1950 r. i znowelizowana 9. The Standard International Trade Classifica-
w 2007 r. jako wersja 4 do klasyfikowania wszy- tion (SITC) was issued by the UN Statistics Division
stkich towarów objętych handlem międzynarodowym. 1950 and amended in 2007 (revision 4) for classify-
Do opracowania obrotów handlu zagranicznego ing all commodities subject to foreign trade.
według nomenklatury SITC zastosowano klucz For compiling foreign trade turnover according to
przejścia z Nomenklatury Scalonej CN. Grupowanie the SITC nomenclature, a correlation table key was
towarów oparte jest na kryterium ich przeznaczenia used for converting from the CN. The commodity
lub kryterium surowcowym.
grouping is based on the designation criterion or on
10. Klasyfikacja Towarowa Handlu Zagraniczne-
go według Głównych Kategorii Ekonomicznych raw materials criterion.
(BEC; w tabl. 12) została opracowana przez Depar- 10. Classification by Broad Economic Categories
tament Statystyki ONZ w 1971 r. na podstawie (BEC; in table 12) was produced by the UN Statis-
klasyfikacji SITC. Klasyfikację stosuje się w staty- tical Division in 1971 on the basis of the SITC
styce handlu zagranicznego do opracowywania classification. The BEC classification is used in
danych o kierunkach wykorzystania importu i eks- foreign trade statistics to produce figures on im-
portu. Ponadto stanowi ona narzędzie do przelicza- ports and exports by directions. Moreover, this is
nia danych handlu zagranicznego, zagregowanych the tool used for converting foreign trade data
według klasyfikacji SITC, na kategorie związane which were aggregated according to the SITC
z końcowym wykorzystaniem w systemie rachun- classification into categories connected with final
ków narodowych, tj. na dobra inwestycyjne, zużycie utilization in the SNA, i.e. investment goods, inter-
pośrednie i towary konsumpcyjne. mediate consumption and consumer goods.
560 Handel zagraniczny
TABL. 1 (482). OBROTY HANDLU ZAGRANICZNEGO WEDŁUG GŁÓWNYCH PARTNERÓW (ceny bieżące)
FOREIGN TRADE TURNOVER BY MAIN TRADING PARTNERS (current prices)
Pierwszy partner Drugi partner Trzeci partner
Ogółem
w mln First partner Second partner Third partner
WYSZCZE- USD w% w% w % SPECIFICA-
GÓLNIENIE Total nazwa kraju ogółem nazwa kraju ogółem nazwa kraju ogółem TION
in mln country in % country in % country in %
USD of total of total of total
1929 Import .... 342,2 Niemcy 27,3 Stany Zjednoczone Wielka Brytania 8,5 Imports
Germany 12,5 United Kingdom
United States
Eksport 309,5 Niemcy 31,2 Czechosłowacja 10,5 Austria 10,5 Exports
Germany Czechoslovakia Austria
Saldo ..... –32,7 Balance
1938 Import .... 247,0 Niemcy 14,5 Stany Zjednoczone Wielka Brytania 11,4 Imports
Germany 12,2 United Kingdom
United States
Eksport 225,1 Wielka Brytania 18,2 Niemcy 14,5 Szwecja 6,0 Exports
United Kingdom Germany Sweden
Saldo ..... –21,9 Balance
1950 Import .... 668,2 ZSRR 28,8 Czechosłowacja 13,2 NRD 11,5 Imports
USSR Czechoslovakia GDR
Eksport 634,3 ZSRR 24,3 NRD 13,9 Czechosłowacja 9,2 Exports
USSR GDR Czechoslovakia
Saldo ..... –33,9 Balance
1960 Import .... 1495,0 ZSRR 31,2 NRD 12,5 Czechosłowacja 8,5 Imports
USSR GDR Czechoslovakia
Eksport 1325,5 ZSRR 29,4 NRD 9,4 Czechosłowacja 8,5 Exports
USSR GDR Czechoslovakia
Saldo ..... –169,5 Balance
1970 Import .... 3607,5 ZSRR 37,7 NRD 11,1 Czechosłowacja 8,6 Imports
USSR GDR Czechoslovakia
Eksport 3547,6 ZSRR 35,3 NRD 9,3 Czechosłowacja 7,5 Exports
USSR GDR Czechoslovakia
Saldo ..... –59,9 Balance
1980 Import .... 19089,3 ZSRR 33,1 RFN 6,7 NRD 6,6 Imports
USSR FRG GDR
Eksport 16996,8 ZSRR 31,2 RFN 8,1 Czechosłowacja 6,9 Exports
USSR FRG Czechoslovakia
Saldo ..... –2092,5 Balance
1990 Import .... 9527,7 Niemcy 20,1 ZSRR 19,8 Włochy 7,5 Imports
Germany USSR Italy
Eksport 14321,6 Niemcy 25,1 ZSRR 15,3 Wielka Brytania 7,1 Exports
Germany USSR United Kingdom
Saldo ..... +4793,9 Balance
1992 Import .... 15912,9 Niemcy 23,9 Rosja 8,5 Włochy 6,9 Imports
Germany Russia Italy
Eksport 13186,6 Niemcy 31,4 Holandia 6,0 Włochy 5,6 Exports
Germany Netherlands Italy
Saldo ..... –2726,3 Balance
2000 Import .... 48940,2 Niemcy 23,9 Rosja 9,4 Włochy 8,3 Imports
Germany Russia Italy
Eksport 31651,3 Niemcy 34,9 Włochy 6,3 Francja 5,2 Exports
Germany Italy France
Saldo ..... –17288,9 Balance
2010 Import .... 178062,9 Niemcy 21,9 Rosja 10,2 Chiny 9,4 Imports
Germany Russia China
Eksport 159757,6 Niemcy 26,1 Francja 6,8 Wielka Brytania 6,3 Exports
Germany France United Kingdom
Saldo ..... –18305,3 Balance
2013 Import .... 208780,4 Niemcy 21,7 Rosja 12,1 Chiny 9,3 Imports
Germany Russia China
Eksport 206138,0 Niemcy 25,1 Wielka Brytania 6,5 Czechy 6,2 Exports
Germany United Kingdom Czech Republic
Saldo ..... –2642,4 Balance
2014 Import .... 225898,5 Niemcy 22,0 Chiny 10,4 Rosja 10,3 Imports
Germany China Russia
Eksport 222339,4 Niemcy 26,3 Czechy 6,5 Wielka Brytania 6,4 Exports
Germany Czech Republic United Kingdom
Saldo .... –3559,1 Balance
U w a g a. Nazwy krajów odnoszą się do lat prezentacji; import do 1990 r. na warunkach fob.
N o t e. Country names are relative to years of presentation; imports until 1990 according to fob.
Foreign trade 561
O G Ó Ł E M w mln zł
T O T A L in mln zl
NA 1 MIESZKAŃCA w zł
PER CAPITA in zl
Import ........................... 108,5 85,7 113,7 106,2 98,5 102,9 110,4 517,0 249,7 168,8 118,8
Imports
Eksport ......................... 106,8 92,0 113,2 108,1 103,4 106,5 106,7 588,0 337,3 179,5 127,1
Exports
TABL. 4 (485). OBROTY HANDLU ZAGRANICZNEGO WEDŁUG GRUP KRAJÓW1 (ceny bieżące)
FOREIGN TRADE TURNOVER BY GROUPS OF COUNTRIES1 (current prices)
1 Patrz uwagi ogólne, ust. 6 na str. 558; w 2013 r. obroty Polski z krajami UE podano w składzie obowiązującym od 1 VII
2013 r. (tj. z Chorwacją).
1 See general notes, item 6 on page 558; the turnover of Poland with the EU Member States in 2013 was given for the
countries being the EU Member States since 1 VII 2013 (i.e. with Croatia).
36 Rocznik Statystyczny 2015
562 Handel zagraniczny
Kraje rozwijające się gospodarczo ......................... a 49616 112395 133850 157353 50389
Developing countries
b 18427 34047 56087 60041 19243
c –31189 –78348 –77763 –97312 –31146
1 Patrz uwagi ogólne, ust. 6 na str. 558; w 2013 r. obroty Polski z krajami UE podano w składzie obowiązującym od 1 VII
2013 r. (tj. z Chorwacją).
1 See general notes, item 6 on page 558; the turnover of Poland with the EU Member States in 2013 was given for the
countries being the EU Member States since 1 VII 2013 (i.e. with Croatia).
TABL. 5 (486). OBROTY HANDLU ZAGRANICZNEGO Z KRAJAMI OECDa WEDŁUG SEKCJI SITC (ceny bieżące)
FOREIGN TRADE TURNOVER WITH OECD COUNTRIES a BY SITC SECTIONS (current prices)
2005 2010 2013 2014
SEKCJE import eksport import eksport import eksport import eksport
SECTIONS imports exports imports exports imports exports imports exports
w mln zł in mln zl
Żywność i zwierzęta żywe ............ 12211 18998 27153 34204 37609 52617 39287 55703
Food and live animals
Napoje i tytoń ............................... 1183 1227 2247 5612 2859 7381 3036 9250
Beverages and tobacco
TABL. 5 (486). OBROTY HANDLU ZAGRANICZNEGO Z KRAJAMI OECDa WEDŁUG SEKCJI SITC (dok.)
FOREIGN TRADE TURNOVER WITH OECD COUNTRIES a BY SITC SECTIONS (cont.)
2005 2010 2013 2014
SEKCJE import eksport import eksport import eksport import eksport
SECTIONS imports exports imports exports imports exports imports exports
w mln zł in mln zl
Chemikalia i produkty pokrewne ... 41473 11952 67627 28533 80777 41591 86651 45776
Chemicals and related products
Różne wyroby przemysłowe ......... 20010 35744 35494 53472 35650 70455 42437 83406
Miscellaneous manufactured art-
icles
Towary i transakcje niesklasy- 29,7 59,3 1241 148 3590 972 2316 675
fikowane w SITC .......................
Commodities and transactions not
classified elsewhere in SITC
TABL. 6 (487). OBROTY HANDLU ZAGRANICZNEGO WEDŁUG WYBRANYCH KRAJÓW (ceny bieżące)
FOREIGN TRADE TURNOVER BY SELECTED COUNTRIES (current prices)
EUROPA
EUROPE
EUROPA (cd.)
EUROPE (cont.)
EUROPA (dok.)
EUROPE (cont.)
AZJA
ASIA
AZJA (dok.)
ASIA (cont.)
Japonia ..................................................... a 6444,8 10907,5 8998,2 10216,1 2,0 1,4
Japan b 582,4 1386,0 2121,3 2058,7 0,2 0,3
c –5862,4 –9521,5 –6876,9 –8157,4 x x
Rep. Pd. Afryki .......................................... a 560,5 739,7 895,2 960,8 0,2 0,1
South Africa b 548,4 1360,6 1934,2 2141,3 0,2 0,3
c –12,1 +620,9 +1039,0 +1180,5 x x
AMERYKA
AMERICA
Argentyna ................................................. a 1343,8 1879,6 2181,0 2541,7 0,4 0,4
Argentina b 251,5 254,9 451,9 386,0 0,1 0,1
c –1092,3 –1624,7 –1729,1 –2155,7 x x
AUSTRALIA I OCEANIA
AUSTRALIA AND OCEANIA
Australia ................................................... a 313,0 512,5 1046,3 1221,0 0,1 0,2
Australia b 574,6 862,8 1621,8 2016,1 0,2 0,3
c +261,6 +350,3 +575,5 +795,1 x x
Foreign trade 567
TABL. 7 (488). IMPORT I EKSPORT WEDŁUG SEKCJI NOMENKLATURY SCALONEJ CN (ceny bieżące)
IMPORTS AND EXPORTS BY SECTIONS OF COMBINED NOMENCLATURE — CN (current prices)
2005 2010 2013 2014
SEKCJE w mln USD SECTIONS
w mln zł in mln zl
in mln USD
w tym: of which:
Tłuszcze i oleje∆ ................... 1096 2002 3203 3150 1011 Fats and oils ∆
Przetwory spożywcze∆ ......... 9339 18142 23689 25590 8192 Prepared foodstuffs ∆
Produkty mineralne .............. 40590 62114 81374 79694 25598 Mineral products
Drewno i artykuły z drewna ∆ 3420 4415 4760 5694 1826 Wood and articles of wood ∆
Obuwie, nakrycia głowy itp.∆ 1681 3306 4581 5534 1779 Footwear, headgear, etc.∆
Sprzęt transportowy∆ ........... 35427 55246 70403 74262 23819 Transport equipment ∆
Broń i amunicja∆ .................. 178 309 352 402 127 Arms and ammunition ∆
Miscellaneous manufactured
Artykuły przemysłowe różnea 6022 9097 12005 15740 5034 articles a
1 Rocznik Statystyczny
568 Handel zagraniczny
w tym: of which:
Tłuszcze i oleje ∆ .................. 403 1289 2343 2422 777 Fats and oils ∆
Przetwory spożywcze ∆ ........ 12037 24854 38003 41994 13447 Prepared foodstuffs ∆
Produkty mineralne .............. 16032 20595 31403 29815 9570 Mineral products
Drewno i artykuły z drewna ∆ 8355 9999 13115 14392 4628 Wood and articles of wood ∆
Obuwie, nakrycia głowy itp.∆ 1249 1934 3483 3770 1212 Footwear, headgear, etc.∆
∆
Sprzęt transportowy ............ 49107 75940 94322 95468 30670 Transport equipment ∆
Broń i amunicja ∆ ................... 84,2 65,5 132 213 67,1 Arms and ammunition ∆
Miscellaneous manufactured
Artykuły przemysłowe różne a 20734 26911 39848 46210 14791 articles a
TABL. 8 (489). DYNAMIKA IMPORTU I EKSPORTU WEDŁUG SEKCJI NOMENKLATURY SCALONEJ CNa (ceny stałe)
INDICES OF IMPORTS AND EXPORTS BY SECTIONS OF COMBINED NOMENCLATURE — CN a
(constant prices)
2012 2013 2014
SEKCJE rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= SECTIONS
previous year=100 =100 =100 =100
w tym: of which:
Produkty pochodzenia roślinnego ... 98,6 99,1 108,0 173,2 165,2 116,2 Vegetable products
Tłuszcze i oleje ∆ ............................. 113,4 97,2 106,5 259,9 185,4 151,9 Fats and oils ∆
Przetwory spożywcze ∆ ................... 104,0 102,1 108,2 355,4 192,4 121,7 Prepared foodstuffs ∆
Produkty mineralne ......................... 97,9 95,3 105,6 123,7 108,3 101,4 Mineral products
Produkty przemysłu chemicznego ∆ 99,9 108,6 107,6 272,0 175,0 119,9 Products of the chemical industry ∆
Drewno i artykuły z drewna ∆ ........... 81,2 98,0 121,1 179,8 98,9 106,2 Wood and articles of wood ∆
Materiały i artykuły włókiennicze ..... 91,6 106,9 118,6 207,4 156,9 120,3 Textiles and textile articles
Obuwie, nakrycia głowy itp.∆ ........... 94,2 111,0 119,4 302,7 168,7 135,8 Footwear, headgear, etc.∆
Sprzęt transportowy ∆ ...................... 100,6 104,7 104,0 95,5 170,7 122,5 Transport equipment ∆
Broń i amunicja ∆ ............................. 106,5 58,8 137,0 124,1 79,5 93,3 Arms and ammunition ∆
a Wskaźniki dynamiki obliczono na podstawie danych wyrażonych w złotych; patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na
str. 34. b Dane obejmują m.in. meble, prefabrykaty budynków, zabawki.
a Indices calculated on the basis of data expressed in zlotys; see general notes to the Yearbook, item 11 on page 34.
b Data include i.a. furniture, prefabricated buildings, toys.
1 Rocznik Statystyczny
570 Handel zagraniczny
TABL. 8 (489). DYNAMIKA IMPORTU I EKSPORTU WEDŁUG SEKCJI NOMENKLATURY SCALONEJ CNa (dok.)
INDICES OF IMPORTS AND EXPORTS BY SECTIONS OF COMBINED NOMENCLATURE — CN a (cont.)
2012 2013 2014
SEKCJE rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= SECTIONS
previous year=100 =100 =100 =100
w tym: of which:
Produkty pochodzenia roślinnego ... 132,3 120,2 110,1 405,4 201,8 160,3 Vegetable products
Tłuszcze i oleje ∆ ............................. 112,1 151,4 115,1 1349 410,7 172,7 Fats and oils ∆
Przetwory spożywcze∆ .................... 112,1 109,7 109,8 495,7 244,7 146,0 Prepared foodstuffs ∆
Produkty mineralne ......................... 110,2 114,4 103,7 140,1 124,2 145,2 Mineral products
Produkty przemysłu chemicznego∆ 107,9 106,7 112,5 427,6 225,0 143,7 Products of the chemical industry ∆
Drewno i artykuły z drewna∆ ........... 95,4 109,2 112,2 128,7 96,9 116,2 Wood and articles of wood ∆
Materiały i artykuły włókiennicze ..... 99,0 102,1 114,0 135,3 147,9 131,3 Textiles and textile articles
Obuwie, nakrycia głowy itp.∆ ........... 111,6 113,8 106,9 150,7 188,7 157,3 Footwear, headgear, etc.∆
Sprzęt transportowy∆ ...................... 92,0 105,4 95,9 403,5 142,2 104,3 Transport equipment ∆
Broń i amunicja∆ ............................. 80,8 149,9 197,9 30,5 33,8 272,3 Arms and ammunition ∆
a Wskaźniki dynamiki obliczono na podstawie danych wyrażonych w złotych; patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na
str. 34. b Dane obejmują m.in. meble, prefabrykaty budynków, zabawki.
a Indices calculated on the basis of data expressed in zlotys; see general notes to the Yearbook, item 11 on page 34.
b Data include i.a. furniture, prefabricated buildings, toys.
Foreign trade 571
IMPORT
IMPORTS
Mięso (bez drobiu) świeże, schłodzone Meat (excluding poultry) fresh, chilled
lub zamrożone w tys. t ....................... 614,4 626,7 5609,2 5382,6 or frozen in thous. t
Filety i inne mięso z ryb świeże, schło- Fish fillets and other fish meat, fresh,
dzone lub zamrożone w tys. t ............ 186,9 185,1 1883,9 2077,1 chilled or frozen in thous. t
Owoce świeże lub suszone w tys. t ....... 1324,4 1356,0 3995,9 4128,1 Fresh or dried fruit in thous. t
Pszenica i meslin w tys. t ...................... 552,5 514,2 447,1 379,9 Wheat and meslin in thous. t
Rudy żelaza i koncentraty w tys. t ......... 6640,1 7099,6 2173,9 1743,0 Iron ores and concentrates in thous. t
Ropa naftowa w mln t ........................... 23,1 23,6 56812,9 53476,5 Petroleum oils, crude in mln t
Oleje ropy naftowej niesurowe, benzy- Petroleum oils, not crude, spirits, kero-
na, nafta, oleje napędowe, opałowe sene, gas oils, fuel oils, others in
i inne w tys. t ..................................... 1764,1 2273,5 6281,5 7183,0 thous. t
Nawozy mineralne i chemiczne w tys. t 2248,8 2615,7 2778,5 2848,2 Mineral or chemical fertilizers in thous. t
a Dane nie obejmują podmiotów, które zostały zwolnione ze składania deklaracji INTRASTAT.
a Data do not include turnovers of entities exempted from reporting obligation INTRASTAT declarations.
572 Handel zagraniczny
TABL. 9 (490). IMPORT I EKSPORT WAŻNIEJSZYCH TOWARÓW a WEDŁUG NOMENKLATURY SCALONEJ CN (cd.)
IMPORTS AND EXPORTS OF MAJOR COMMODITIES a BY COMBINED NOMENCLATURE — CN (cont.)
IMPORT (dok.)
IMPORTS (cont.)
Rury, przewody rurowe i profile drążone Tubes, pipes and hollow profiles of iron
z żeliwa lub stali w tys. t .................... 578,9 605,9 2977,0 3046,6 or steel in thous. t
Aluminium i artykuły z aluminium w tys. t 1083,5 1190,1 11119,7 12048,7 Aluminium and articles thereof in thous. t
Armatura do rur, kotłów, zbiorników, Appliances for pipes, boilers, vats, pres-
zawory redukcyjne i sterowane ter- sure-reducing valves and thermostat-
mostatycznie w tys. t ......................... 59,3 65,1 3350,1 3573,1 ically controlled valves in thous. t
Samochody osobowe w tys. szt. ........... 326,7 357,7 16340,8 18765,8 Motor cars in thous. pieces
a Dane nie obejmują podmiotów, które zostały zwolnione ze składania deklaracji INTRASTAT.
a Data do not include turnovers of entities exempted from reporting obligation INTRASTAT declarations.
Foreign trade 573
TABL. 9 (490). IMPORT I EKSPORT WAŻNIEJSZYCH TOWARÓW a WEDŁUG NOMENKLATURY SCALONEJ CN (cd.)
IMPORTS AND EXPORTS OF MAJOR COMMODITIES a BY COMBINED NOMENCLATURE — CN (cont.)
EKSPORT
EXPORTS
Mięso i jadalne podroby z drobiu świe- Meat and edible offal of poultry, fresh,
że, schłodzone lub zamrożone w tys. t 582,4 709,3 4625,0 5690,3 chilled or frozen in thous. t
Mleko i śmietana w tys. t ....................... 394,7 541,7 2050,1 2945,1 Milk and cream in thous. t
Ziemniaki świeże lub schłodzone w tys. t 43,8 40,3 30,9 29,7 Potatoes fresh or chilled in thous. t
Warzywa świeże lub schłodzone w tys. t 684,0 713,6 2367,9 2359,4 Fresh or chilled vegetables in thous. t
Warzywa zamrożone w tys. t ................ 455,4 398,5 1059,1 937,1 Frozen vegetables in thous. t
Owoce świeże lub suszone w tys. t ....... 1495,5 1313,0 2942,0 2368,3 Fresh or dried fruit in thous. t
Owoce zamrożone w tys. t .................... 306,4 316,8 1713,8 1690,1 Frozen fruit in thous. t
Przetwory mięsne w tys. t ..................... 219,9 230,8 2708,3 2813,0 Meat products in thous. t
Melasy powstałe z ekstrakcji lub rafina- Molasses resulting from the extraction
cji cukru w tys. t ................................. 185,8 200,3 99,6 109,7 or refining of sugar in thous. t
Oleje ropy naftowej niesurowe, benzy- Petroleum oils, not crude, spirits, kero-
na, nafta, oleje napędowe, opałowe sene, gas oils, fuel oils, others
i inne w tys. t ..................................... 5532,7 6151,6 14505,7 14939,4 in thous. t
Alkohole alifatyczne i cykliczne i ich Acyclic and cyclic alcohols and their
pochodne w tys. t .............................. 246,5 274,7 880,1 905,7 derivatives in thous. t
Nawozy mineralne i chemiczne w tys. t 2249,9 2548,6 2410,4 2615,1 Mineral or chemical fertilizers in thous. t
Artykuły z kauczuku w tys. t .................. 797,9 835,6 15009,7 14994,0 Articles of rubber in thous. t
a Dane nie obejmują podmiotów, które zostały zwolnione ze składania deklaracji INTRASTAT.
a Data do not include turnovers of entities exempted from reporting obligation INTRASTAT declarations.
574 Handel zagraniczny
TABL. 9 (490). IMPORT I EKSPORT WAŻNIEJSZYCH TOWARÓW a WEDŁUG NOMENKLATURY SCALONEJ CN (dok.)
IMPORTS AND EXPORTS OF MAJOR COMMODITIES a BY COMBINED NOMENCLATURE — CN (cont.)
EKSPORT (dok.)
EXPORTS (cont.)
Drewno surowe, również zgrubnie ob- Wood in the rough, also roughly squared
robione w tys. t .................................. 2219,9 2080,3 836,0 771,8 in thous. t
Włókna chemiczne ciągłe w tys. t ......... 31,5 35,1 614,7 637,8 Man-made filaments in thous. t
Włókna chemiczne cięte w tys. t ........... 19,2 19,9 267,6 286,2 Man-made staple fibres in thous. t
Obuwie w mln par ................................. 54,5 61,7 2654,5 2897,5 Footwear in mln pairs
Wyroby ceramiczne w tys. t .................. 949,3 888,3 2015,8 1919,4 Ceramic products in thous. t
Szkło i wyroby ze szkła w tys. t ............. 1068,4 1087,8 5420,2 6124,7 Glass and glassware in thous. t
Srebro (włącznie z pokrywanym złotem Silver (including silver plated with gold
lub platyną) w t .................................. 1248,0 1445,0 2811,3 2776,5 or platinum) in t
Rury, przewody rurowe i profile drążone Tubes, pipes and hollow profiles of iron
z żeliwa lub stali w tys. t .................... 359,7 363,2 1548,7 1599,2 or steel in thous. t
Miedź i stopy miedzi w tys. t ................. 347,3 313,1 8045,9 6788,6 Copper and copper alloys in thous. t
Aluminium i artykuły z aluminium w tys. t 628,4 747,4 7652,1 8514,1 Aluminium and articles thereof in thous. t
Obrabiarki do metali i innych materiałów Machines for working metal and other
w tys. t ............................................... 26,2 28,7 1074,3 1064,4 materials in thous. t
Samochody osobowe w tys. szt. ........... 552,7 526,2 21702,3 20645,4 Motor cars in thous. pieces
a Dane nie obejmują podmiotów, które zostały zwolnione ze składania deklaracji INTRASTAT.
a Data do not include turnovers of entities exempted from reporting obligation INTRASTAT declarations.
Foreign trade 575
w tym: of which:
Żywność i zwierzęta żywe .......... 17365 34972 48124 51100 16375 Food and live animals
Napoje i tytoń ............................. 1713 3339 4182 4539 1450 Beverages and tobacco
Chemikalia i produkty pokrewne 46797 76446 93929 101170 32499 Chemicals and related products
w tym: of which:
Żywność i zwierzęta żywe .......... 25314 44400 71015 75262 24125 Food and live animals
Napoje i tytoń ............................. 1789 6335 8643 10802 3457 Beverages and tobacco
Chemikalia i produkty pokrewne 19607 41145 59563 63036 20230 Chemicals and related products
TABL. 11 (492). DYNAMIKA IMPORTU I EKSPORTU WEDŁUG SEKCJI SITCa (ceny stałe)
INDICES OF IMPORTS AND EXPORTS BY SITC SECTIONS a (constant prices)
2012 2013 2014
SEKCJE rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= SECTIONS
previous year=100 =100 =100 =100
w tym: of which:
Żywność i zwierzęta żywe ............... 103,5 104,6 108,0 308,0 212,2 125,8 Food and live animals
Napoje i tytoń .................................. 105,9 107,1 107,1 434,9 200,1 128,8 Beverages and tobacco
Oleje, tłuszcze i woski zwierzęce Animal and vegetable oils, fats and
i roślinne ...................................... 105,0 100,2 110,3 232,1 159,1 149,8 waxes
Chemikalia i produkty pokrewne ..... 100,0 106,8 108,6 285,8 179,5 120,4 Chemicals and related products
w tym: of which:
Żywność i zwierzęta żywe ............... 116,8 110,8 108,3 495,3 222,7 146,3 Food and live animals
Napoje i tytoń .................................. 106,5 104,5 115,6 838,4 307,0 137,7 Beverages and tobacco
Oleje, tłuszcze i woski zwierzęce Animal and vegetable oils, fats and
i roślinne ...................................... 113,6 170,0 121,8 1853 356,4 192,2 waxes
Chemikalia i produkty pokrewne ..... 107,0 107,4 109,5 455,6 229,0 139,7 Chemicals and related products
a Wskaźniki dynamiki obliczono na podstawie danych wyrażonych w złotych; patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na
str. 34.
a Indices calculated on the basis of data expressed in zlotys; see general notes to the Yearbook, item 11 on page 34.
Foreign trade 577
Żywność i napoje ............................ 17066 47784 49911 15994 Food and beverages
głównie dla przemysłu ............. 1336 5028 5110 1643 mainly for industry
głównie dla przemysłu ............. 2263 5994 6314 2028 mainly for industry
Paliwa i smary ................................. 37179 89459 84643 27220 Fuels and lubricants
części i akcesoria ........................ 29837 60863 68447 21904 parts and accessories
Środki transportu oraz części i ak- Transport equipment and parts and
cesoria ........................................ 44751 87536 92180 29563 accessories thereof
samochody osobowe ................... 9818 16494 18967 6089 passenger motor cars
części i akcesoria ........................ 21858 43612 46606 14953 parts and accessories
Żywność i napoje ............................ 25924 73081 77650 24892 Food and beverages
głównie dla przemysłu ............. 1751 4800 5629 1796 mainly for industry
głównie dla przemysłu ............. 2035 5576 6479 2083 mainly for industry
Paliwa i smary ................................. 14873 28778 27037 8679 Fuels and lubricants
części i akcesoria ........................ 20074 39616 44434 14234 parts and accessories
Środki transportu oraz części i ak- Transport equipment and parts and
cesoria ........................................ 68765 127934 130951 42036 accessories thereof
samochody osobowe ................... 17376 21769 20766 6674 passenger motor cars
części i akcesoria ........................ 34515 73253 77565 24889 parts and accessories
żawę lub najem środków trwałych i środków and assets under construction, unplanned
trwałych w budowie, nieplanowane odpisy amor- write-offs (write-offs by virtue of a permanent
tyzacyjne (odpisy z tytułu trwałej utraty warto- loss of value), penalties, fines, indemnities
ści), poniesione kary, grzywny, odszkodowania, paid, partially or fully written off liabilities re-
odpisane w części lub w całości wierzytelności lated to bankruptcy, composition, restructuring
w związku z postępowaniem upadłościowym, proceedings, reserves made for future certain
układowym i naprawczym, utworzone rezerwy
liabilities or liabilities, which are likely to occur
na pewne lub o dużym stopniu prawdopodo-
bieństwa przyszłe zobowiązania (straty z trans- (loss on current business transaction in), write-
akcji gospodarczych w toku), odpisy aktualizują- -offs updating the value of non-financial assets,
ce wartość aktywów niefinansowych, koszty costs of maintaining premises required for so-
utrzymania obiektów działalności socjalnej, da- cial activity, donations or fixed assets received
rowizny lub nieodpłatnie przekazane aktywa free of charge;
trwałe; 4) financial costs, in particular, interest from con-
4) koszty finansowe, na które składają się tracted credits and loans, interest and discount
w szczególności: odsetki od zaciągniętych kre- on bonds issued by the entity, default interest,
dytów i pożyczek, odsetki i dyskonto od wyemi- loss on the sale of investments, write-offs updat-
towanych przez jednostkę obligacji, odsetki za ing the value of investment, the surplus of for-
zwłokę, strata ze zbycia inwestycji, odpisy z ty- eign exchange losses over gains.
tułu aktualizacji wartości inwestycji, nadwyżka 4. Revenues and costs of obtaining rev-
ujemnych różnic kursowych nad dodatnimi. enues from the sale of products, goods and mater-
4. Przychody i koszty uzyskania przychodów ials which have an influence on the financial result
ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów are expressed in actual sales prices, taking into
wpływające na wynik finansowy ustala się w warto- account discounts, rebates and reductions, exclud-
ści wyrażonej w rzeczywistych cenach sprzedaży,
z uwzględnieniem opustów, rabatów i bonifikat, bez ing the value added tax (VAT).
podatku od towarów i usług (VAT). 5. The financial result on economic activity
5. Wynik finansowy na działalności gospo- is the sum of the financial result from the sale of
darczej jest to suma wyniku finansowego na products, goods and materials, the result on other
sprzedaży produktów, towarów i materiałów, wyniku operating activity as well as the result on financial
na pozostałej działalności operacyjnej oraz wyniku operations.
na operacjach finansowych. 6. Result on extraordinary events (extraordin-
6. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych (zyski i stra- ary profits and losses) are the financial results of
ty nadzwyczajne) to skutki finansowe zdarzeń pow- one-time events, outside the usual activity of an
stających niepowtarzalnie, poza zwykłą działalno- entity, and not connected with general risk of activ-
ścią jednostki i niezwiązanych z ogólnym ryzykiem ity, and in particular, the result of coincidental
jej prowadzenia, a w szczególności spowodowa- events.
nych zdarzeniami losowymi. 7. The gross financial result (profit or loss)
7. Wynik finansowy brutto (zysk lub strata) is the result on economic activity, increased by
jest to wynik na działalności gospodarczej, powięk- extraordinary profits and decreased by extraordin-
szony o zyski nadzwyczajne i pomniejszony o straty ary losses.
nadzwyczajne. 8. Obligatory encumbrances on gross finan-
8. Obowiązkowe obciążenia wyniku finan- cial result include corporate income tax and
sowego brutto obejmują podatek dochodowy od
osób prawnych i fizycznych oraz inne płatności personal income tax as well as other payments
wynikające z odrębnych przepisów. Podatek do- resulting from separate regulations. Income tax
chodowy jest to podatek od osiągniętego zysku, is the tax on earned profit which an economic entity
który podmiot gospodarczy jest zobowiązany uiścić is obligated to pay after considering abatements
po uwzględnieniu przyznanych ulg. Obejmuje on: granted. It includes:
― część bieżącą, tj. podatek wykazany w deklara- ― the current part, i.e., the tax presented in the tax
cji podatkowej za dany okres sprawozdawczy, declaration for a given reporting period,
― część odroczoną, tj. różnicę między stanem ― the deferred part, i.e., a difference between the
rezerw i aktywów z tytułu podatku odroczonego state of reserves and assets, by virtue of defer-
na koniec i początek okresu sprawozdawczego, red tax in the end and in the beginning of the re-
przy czym rezerwę tworzy się niezależnie od te- porting period. The reserve is created irre-
go, czy jednostka osiągnie zysk czy poniesie spective of the balance profit or loss of a given
stratę bilansową. Konsekwencją przyjętego roz- entity. Consequence of the accepted solution is
wiązania jest to, że w rachunku wyników strata that gross loss can be higher than net loss in the
brutto może być wyższa niż strata netto. income statement.
9. Wynik finansowy netto (zysk lub strata) 9. The net financial result (profit or loss) is de-
otrzymuje się po pomniejszeniu wyniku finansowe- rived after decreasing the gross financial result by
go brutto o obowiązkowe obciążenia. obligatory encumbrances.
10. Relacje ekonomiczne przedstawione w tabl. 2
obliczono następująco: 10. The economic relations presented in table 2
1) wskaźnik poziomu kosztów jako relację kosz- were calculated as follows:
tów uzyskania przychodów z całokształtu dzia- 1) cost level indicator as the relation of the costs
łalności do przychodów z całokształtu działalno- of obtaining revenues from total activity to rev-
ści; enues from total activity;
2) wskaźnik rentowności obrotu: 2) turnover profitability rate:
― brutto jako relację wyniku finansowego brut- ― gross as the relation of the gross financial
to do przychodów z całokształtu działalności, result to revenues from total activity,
― netto jako relację wyniku finansowego netto ― net as the relation of the net financial result
do przychodów z całokształtu działalności. to revenues from total activity.
Finances of enterprises 581
11. Aktywa obrotowe obejmują: zapasy, należ- 11. Current assets include: stocks, short-term
ności krótkoterminowe, inwestycje krótkoterminowe dues, short-term investments (cash equivalents,
(środki pieniężne i krótkoterminowe papiery warto- short-term securities) and short-term inter-period
ściowe) i krótkoterminowe rozliczenia międzyokre- settlements.
sowe. Dues from deliveries and services are included in
Należności z tytułu dostaw i usług są zaliczane short-term dues (irrespective of their due date).
do należności krótkoterminowych (bez względu na 12. Share equity (funds) is recorded in ledgers
okres wymagalności zapłaty). according to type and according to the principles
12. Kapitały (fundusze) własne ujmuje się defined in legal regulations, statute resolutions or
w księgach rachunkowych z podziałem na ich ro- agreements regarding the establishment of the
dzaje i według zasad określonych przepisami pra-
entity. They include: share capital (fund), share
wa, postanowieniami statutu lub umowy o utworze-
niu jednostki. Obejmują one: kapitał (fundusz) pod- capital not paid up, entity’s shares (stock), supple-
stawowy, należne wpłaty na kapitał podstawowy, mentary capital (fund), reserve capital (fund) from
udziały (akcje) własne, kapitał (fundusz) zapasowy, revaluation, other reserve capital (fund), undistrib-
kapitał z aktualizacji wyceny, pozostałe kapitały uted (unsettled) financial result from previous
(fundusze) rezerwowe, niepodzielony (nierozliczony) years, net financial result of the turnover year and
wynik finansowy z lat ubiegłych, wynik finansowy write-offs from net profit for the turnover year.
netto roku obrotowego oraz odpisy z zysku netto Share capital (fund) is, depending on the legal form
w ciągu roku obrotowego. Kapitał (fundusz) podsta- of the economic entity:
wowy to, w zależności od formy prawnej podmiotu ― initial capital — in limited liability, joint stock,
gospodarczego: joint stock-limited companies,
― w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością ― founders’ capital — in state owned enterprises,
(z o.o.), akcyjnych, komandytowo-akcyjnych — ― participation fund — in cooperatives,
kapitał zakładowy, ― owners’ capital — in limited partnership, unlim-
― w przedsiębiorstwach państwowych — fundusz ited partnership, professional partnership and
założycielski, civil law partnership companies.
― w spółdzielniach — fundusz udziałowy, Share capital (fund) in joint stock companies and
― w spółkach komandytowych, jawnych, partner- limited liability companies as well as in co-
skich, cywilnych — kapitał właścicieli. operatives, registered in the amount defined in the
Kapitał (fundusz) podstawowy w spółkach akcyj- agreement (statute) recorded in the trade register,
nych, spółkach z o.o. i w spółdzielniach, ujęty is decreased by the capital contribution declared
w wysokości określonej w umowie (statucie) wpisanej
but not transferred.
w rejestrze handlowym, jest pomniejszany o zadekla-
Foreign capital is capital transferred to an en-
rowane, lecz niewniesione wkłady kapitałowe.
Kapitał zagraniczny to kapitał wniesiony do przed- terprise by a foreign entity as financial means
siębiorstwa w postaci środków finansowych (gotówka, (cash, shares, bonds), tangible fixed assets (ma-
akcje, obligacje), rzeczowych aktywów trwałych (ma- chinery, technical equipment, transport equipment,
szyny, urządzenia, środki transportu, nieruchomości) real estate) and intangible fixed assets (patents,
oraz wartości niematerialnych i prawnych (patenty, licences). A foreign entity includes:
licencje) przez podmiot zagraniczny. Do podmiotów ― legal persons with the head office located
zagranicznych zalicza się: abroad,
― osoby prawne z siedzibą za granicą, ― natural persons that do not have Polish citizen-
― osoby fizyczne nieposiadające obywatelstwa pol- ship,
skiego, ― organizational entities without legal personality
― jednostki organizacyjne niebędące osobą prawną with the head office located abroad.
z siedzibą za granicą. 13. Liabilities of enterprises (outside capital)
13. Zobowiązania przedsiębiorstw (kapitały include all liabilities, including liabilities from credits
obce) obejmują wszystkie zobowiązania z wszel- and loans and are divided into: long-term liabilities
kich tytułów, w tym również z tytułu kredytów — when their repayment period on the balance day
i pożyczek. Ogół zobowiązań przedsiębiorstw dzieli is longer than one year, and short-term liabilities —
się na zobowiązania: długoterminowe — gdy okres when their repayment period on the balance day is
ich spłaty na dzień bilansowy jest dłuższy niż rok, not longer than one year.
krótkoterminowe — gdy okres ich spłaty na dzień
Liabilities from deliveries and services are in-
bilansowy jest nie dłuższy niż rok.
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług są zalicza- cluded in short-term liabilities (irrespective of their
ne do zobowiązań krótkoterminowych (bez względu due date).
na okres wymagalności zapłaty). 14. Data concerning the finances of enterprises
14. Dane dotyczące finansów przedsiębiorstw are presented on the basis of annual financial
podano na podstawie rocznej sprawozdawczości reports (before balance verification) together with
finansowej (przed weryfikacją bilansu) łącznie the results of enterprises which suspended activ-
z wynikami przedsiębiorstw, które zawiesiły działal- ities or were liquidated within the course of the
ność lub zostały zlikwidowane w ciągu roku. year.
582 Finanse przedsiębiorstw
Wynik finansowy brutto .................... 80227 133817 131727 135923 Gross financial result
sektor publiczny ............................... 11972 23606 16156 18383 public sector
sektor prywatny ................................ 68255 110211 115571 117540 private sector
Zysk brutto ........................................... 96143 154410 164490 173431 Gross profit
Strata brutto ......................................... 15916 20593 32763 37508 Gross loss
Wynik finansowy netto ...................... 63799 112509 112373 114529 Net financial result
sektor publiczny ............................... 8361 19857 13506 14223 public sector
sektor prywatny ................................ 55438 92652 98867 100306 private sector
Zysk netto ............................................ 79750 132599 144238 150642 Net profit
Strata netto .......................................... 15951 20090 31865 36113 Net loss
Przychody z całokształtu działalno- 2005 14628 178 764157 37346 24230 598419
ści 2010 22165 297 1144854 50505 25571 892194
Revenues from total activity 2013 29824 236 1378047 58934 29787 1085197
2014 30882 399 1402686 56285 28982 1114688
w tym: of which:
Przychody netto ze sprzedaży produktów
(wyrobów i usług) ...................................... 20459 330 1099534 46371 21200 928774
Net revenues from sale of products (goods
and services)
Przychody netto ze sprzedaży towarów i ma-
teriałów ...................................................... 7775 30,3 251436 4441 3515 161737
Net revenues from sale of goods and materials
Przychody finansowe Financial revenues 661 7,0 28958 894 360 10704
Koszty uzyskania przychodów z ca- 2005 14296 165 719422 32210 22330 565466
łokształtu działalności 2010 20167 330 1073282 42329 23717 848490
Costs of obtaining revenues from 2013 26332 201 1301717 55111 30039 1034314
total activity 2014 25613 388 1329856 56154 31262 1067686
w tym: of which:
Koszt własny sprzedanych produktów (wyro-
bów i usług) ............................................... 20611 345 1060566 45105 23787 900221
Cost of products sold (goods and services)
Wartość sprzedanych towarów i materiałów 3771 31,3 215188 4035 3216 134976
Value of goods and materials sold
Koszty finansowe Financial costs ............... 598 5,2 32898 3148 1318 20414
Wynik finansowy na działalności 2005 332 13,3 44735 5136 1900 32953
gospodarczej 2010 1998 –32,7 71572 8176 1854 43704
Financial result on economic activity 2013 3492 34,9 76330 3823 –252 50883
2014 5269 11,1 72830 131 –2280 47002
Wynik zdarzeń nadzwyczajnych ........ 2005 6,9 0,0 262 0,2 0,1 264
Result on extraordinary events 2010 6,7 0,0 31,0 7,0 7,9 45,8
2013 33,5 — 11,6 17,3 17,2 –5,0
2014 11,0 — 30,2 –15,9 –29,0 48,3
Wynik finansowy brutto .................... 2005 339 13,3 44997 5136 1900 33217
Gross financial result 2010 2005 –32,7 71603 8183 1862 43750
2013 3525 34,9 76342 3841 –234 50878
2014 5280 11,1 72860 115 –2309 47051
Zysk brutto Gross profit ................................. 5545 47,0 91963 4345 369 61047
Strata brutto Gross loss ................................. 265 35,8 19103 4230 2678 13996
Obowiązkowe obciążenia wyniku fi- 2005 59,2 0,5 9047 1068 538 6296
nansowego brutto 2010a 72,9 6,8 11299 1572 396 6677
Obligatory encumbrances on gross 2013 134 2,8 11115 1390 135 6614
financial result 2014 2195 2,9 10573 1035 –64,4 6201
Wynik finansowy netto ..................... 2005 280 12,7 35950 4068 1362 26922
Net financial result 2010 1932 –39,5 60304 6611 1466 37073
2013 3391 32,0 65227 2451 –369 44264
2014 3085 8,2 62287 –920 –2245 40850
Zysk netto Net profit ...................................... 3352 41,6 80670 3226 293 54215
Strata netto Net loss ...................................... 267 33,3 18383 4146 2538 13365
produkcja
produkcja produkcja skór
WYSZCZEGÓLNIENIE produkcja produkcja
artykułów produkcja wyrobów i wyrobów
wyrobów odzieży
SPECIFICATION spożyw- napojów tytoniowych skórzanych∆
tekstylnych manufac-
czych manufac- manufac- manufac-
manufac- ture of
manufac- ture of ture of ture of
ture of wearing
ture of food beverages tobacco
textiles apparel leather and
products products related
products
w mln zł in mln zl
Przychody z całokształtu działalno- 2005 103604 22813 14386 6973 5629 2020
ści 2010 141714 28577 13493 7232 5060 2371
Revenues from total activity 2013 191500 33405 11937 8863 4704 3388
2014 190873 31607 11715 9562 4819 3786
w tym: of which:
Przychody netto ze sprzedaży produktów
(wyrobów i usług) ...................................... 156681 27332 7164 8526 3889 3285
Net revenues from sale of products (goods
and services)
Przychody netto ze sprzedaży towarów i ma-
teriałów ...................................................... 29922 3389 4496 818 727 409
Net revenues from sale of goods and materials
Przychody finansowe Financial revenues 1984 358 16,2 66,0 26,3 35,6
Koszty uzyskania przychodów z ca- 2005 99998 21389 14134 6824 5518 1944
łokształtu działalności 2010 135129 26596 13244 6885 4845 2232
Costs of obtaining revenues from 2013 183234 33106 11672 8378 4434 3078
total activity 2014 182562 30489 11443 9042 4520 3364
w tym: of which:
Koszt własny sprzedanych produktów (wyro-
bów i usług) ............................................... 155009 26414 9894 8090 3888 2948
Cost of products sold (goods and services)
Wartość sprzedanych towarów i materiałów 24237 2500 1340 686 506 356
Value of goods and materials sold
Koszty finansowe Financial costs ............... 1850 969 116 151 56,0 29,3
Wynik finansowy na działalności 2005 3606 1424 252 149 111 76,2
gospodarczej 2010 6585 1981 249 347 215 139
Financial result on economic activity 2013 8266 299 265 485 270 310
2014 8311 1118 272 520 299 421
Wynik zdarzeń nadzwyczajnych ......... 2005 86,6 15,5 0,0 –1,7 4,2 0,4
Result on extraordinary events 2010 3,6 –0,1 –0,1 1,4 0,8 –0,2
2013 –2,0 0,5 — 0,8 1,0 0,0
2014 8,1 –0,1 — –0,4 0,1 0,0
Wynik finansowy brutto ................... 2005 3693 1440 252 148 115 76,6
Gross financial result 2010 6589 1981 249 349 215 139
2013 8264 299 265 486 271 310
2014 8319 1118 272 520 299 421
Zysk brutto Gross profit ................................. 9116 1598 317 596 344 430
Strata brutto Gross loss ................................. 797 480 44,4 76,3 45,0 8,1
Obowiązkowe obciążenia wyniku fi- 2005 724 297 65,7 55,9 37,5 19,4
nansowego brutto 2010a 1040 363 75,9 59,1 31,8 19,5
Obligatory encumbrances on gross 2013 1055 59,3 47,8 70,8 30,9 43,8
financial result 2014 1112 48,5 50,8 82,4 33,6 47,8
Wynik finansowy netto ..................... 2005 2969 1143 186 91,8 78,0 57,1
Net financial result 2010 5549 1618 173 289 184 119
2013 7209 240 217 415 240 266
2014 7207 1070 221 437 265 374
Zysk netto Net profit ...................................... 7992 1557 272 515 310 382
Strata netto Net loss ...................................... 786 487 50,4 77,6 44,9 8,2
a Obejmują tylko podatek dochodowy.
a Include only income tax.
Finances of enterprises 585
produkcja
poligrafia produkcja
wyrobów produkcja
i reproduk- chemika-
z drewna, produkcja koksu produkcja
cja zapisa- liów i wy-
korka, papieru i produktów wyrobów
WYSZCZEGÓLNIENIE nych robów
słomy i wyrobów rafinacji farmaceu-
nośników chemicz-
SPECIFICATION i wikliny∆ z papieru ropy nafto- tycznych∆
informacji nych
manufac- manufac- wej∆ manufac-
printing manufac-
ture of ture of manufac- ture of
and ture of
products paper ture of coke pharma-
reproduc- chemicals
of wood, and paper and refined ceutical
tion of and chem-
cork, products petroleum products∆
recorded ical
straw and products
media products
wicker ∆
w mln zł in mln zl
Przychody z całokształtu działalno- 2005 15891 18155 5213 56280 33018 9333
ści 2010 20447 24164 7674 111425 49017 16529
Revenues from total activity 2013 25026 31376 9376 147585 61572 16268
2014 26984 33147 10574 139095 62167 15659
w tym: of which:
Przychody netto ze sprzedaży produktów
(wyrobów i usług) ...................................... 23995 30557 9378 88457 52393 11793
Net revenues from sale of products (goods
and services)
Przychody netto ze sprzedaży towarów i ma-
teriałów ...................................................... 2539 1864 887 48352 8119 3223
Net revenues from sale of goods and materials
Przychody finansowe Financial revenues 129 276 64,3 1866 886 402
Koszty uzyskania przychodów z ca- 2005 14989 16830 4752 51584 30888 8158
łokształtu działalności 2010 19871 22464 7340 107035 45992 14728
Costs of obtaining revenues from 2013 23753 28537 8778 146787 57338 13702
total activity 2014 25370 30088 9757 145063 58102 14093
w tym: of which:
Koszt własny sprzedanych produktów (wyro-
bów i usług) ............................................... 22580 27922 8791 92298 50830 11344
Cost of products sold (goods and services)
Wartość sprzedanych towarów i materiałów 2231 1469 729 45748 5508 2043
Value of goods and materials sold
Koszty finansowe Financial costs ............... 323 498 114 6477 797 358
Wynik finansowy na działalności 2005 902 1325 461 4696 2130 1175
gospodarczej 2010 576 1700 334 4390 3025 1801
Financial result on economic activity 2013 1273 2839 598 798 4234 2566
2014 1614 3059 817 –5967 4065 1567
Wynik zdarzeń nadzwyczajnych ......... 2005 6,4 –2,4 0,2 0,1 1,6 0,0
Result on extraordinary events 2010 0,2 –0,3 0,1 –2,4 4,4 1,2
2013 6,7 –0,8 12,6 — 10,4 0,0
2014 0,4 –3,6 0,2 — 36,0 0,0
Wynik finansowy brutto ................... 2005 909 1322 461 4696 2131 1176
Gross financial result 2010 576 1700 334 4388 3029 1802
2013 1280 2838 611 798 4244 2566
2014 1614 3055 817 –5967 4101 1567
Zysk brutto Gross profit .............................. 1796 3187 889 577 4329 1721
Strata brutto Gross loss ............................. 181 132 71,9 6544 228 154
Obowiązkowe obciążenia wyniku 2005 135 191 93,8 931 435 208
finansowego brutto 2010a 143 200 87,9 715 470 273
Obligatory encumbrances on gross 2013 192 261 92,5 4,3 624 270
financial result 2014 180 300 102 –364 585 229
Wynik finansowy netto ..................... 2005 774 1131 367 3765 1696 968
Net financial result 2010 433 1500 246 3673 2559 1530
2013 1088 2578 518 794 3620 2296
2014 1434 2755 715 –5603 3516 1338
Zysk netto Net profit ................................... 1612 2888 786 447 3736 1487
Strata netto Net loss .................................. 178 133 70,3 6050 220 149
produkcja
wyrobów produkcja
kompute-
produkcja z pozosta- rów, wyro-
wyrobów łych mine-
z gumy ralnych produkcja produkcja bów elek- produkcja
urządzeń
WYSZCZEGÓLNIENIE i tworzyw surowców metali wyrobów tronicznych elektrycz-
SPECIFICATION z metali∆ i optycz-
sztucznych niemeta- manufac- nych nych
manufac- licznych ture of manufac- manufac-
basic ture of manufac-
ture of manufac- metal ture of ture of
rubber and ture of metals electrical
plastic other non- products∆ computer, equipment
electronic
products -metallic and optical
mineral
products products
w mln zł in mln zl
Przychody z całokształtu działalno- 2005 31469 26628 30174 33505 19385 22799
ści 2010 50812 40498 37039 55569 43875 43760
Revenues from total activity 2013 68156 42260 43243 70309 33240 50981
2014 71984 45772 46350 74619 37339 53613
w tym: of which:
Przychody netto ze sprzedaży produktów
(wyrobów i usług) ...................................... 63990 39727 42485 64588 32486 45095
Net revenues from sale of products (goods
and services)
Przychody netto ze sprzedaży towarów i ma-
teriałów ...................................................... 6391 4810 2873 8110 4037 7725
Net revenues from sale of goods and materials
Przychody finansowe Financial revenues 570 380 457 729 434 244
Koszty uzyskania przychodów z ca- 2005 29618 24374 28973 31130 18843 21242
łokształtu działalności 2010 47843 37409 36919 52521 42699 41115
Costs of obtaining revenues from 2013 63438 39558 43324 65863 32011 48850
total activity 2014 66993 42441 45657 69035 36022 51683
w tym: of which:
Koszt własny sprzedanych produktów (wyro-
bów i usług) ............................................... 59880 37039 41329 59986 31506 43743
Cost of products sold (goods and services)
Wartość sprzedanych towarów i materiałów 5258 3802 2677 7047 3711 6370
Value of goods and materials sold
Koszty finansowe Financial costs ............... 962 766 1008 988 513 820
Wynik finansowy na działalności 2005 1851 2254 1201 2375 542 1557
gospodarczej 2010 2969 3089 120 3048 1176 2645
Financial result on economic activity 2013 4718 2702 –80,9 4446 1229 2131
2014 4991 3331 693 5585 1317 1930
Wynik zdarzeń nadzwyczajnych ......... 2005 8,3 –14,8 6,8 89,0 –1,4 6,6
Result on extraordinary events 2010 –6,3 34,9 0,0 –6,0 –0,3 0,0
2013 –27,8 –2,6 0,0 6,1 –0,2 –0,1
2014 2,2 –1,2 0,4 0,5 –0,2 –0,5
Wynik finansowy brutto ................... 2005 1859 2239 1208 2464 541 1564
Gross financial result 2010 2962 3124 120 3042 1176 2645
2013 4690 2700 –80,9 4453 1229 2131
2014 4993 3330 693 5585 1317 1930
Zysk brutto Gross profit .............................. 5437 3793 1582 6153 1521 2502
Strata brutto Gross loss ............................. 444 463 889 569 204 572
Obowiązkowe obciążenia wyniku 2005 334 432 201 406 97,7 349
finansowego brutto 2010a 389 278 –35,1 494 180 432
Obligatory encumbrances on gross 2013 526 421 79,2 650 136 559
financial result 2014 549 398 –12,7 792 157 434
Wynik finansowy netto ..................... 2005 1525 1807 1007 2058 444 1215
Net financial result 2010 2574 2845 156 2547 996 2213
2013 4163 2278 –160 3803 1093 1572
2014 4444 2932 706 4793 1160 1496
Zysk netto Net profit ................................... 4884 3377 1532 5369 1377 2114
Strata netto Net loss .................................. 440 445 826 576 217 618
produkcja
naprawa,
pojazdów produkcja
pozo- konser-
produkcja samocho-
stałego wacja
maszyn dowych,
sprzętu pozostała i instalo-
WYSZCZEGÓLNIENIE i urządzeń ∆ przyczep produkcja
trans- produkcja wanie
SPECIFICATION manufac- i naczep∆ mebli
wyrobów maszyn
ture manufac- portowego manufac-
other i urządzeń
of machin- ture manufac- ture
ture manufac- repair and
ery and of motor of furniture
of other turing installation
equipment vehicles,
of machin-
n.e.c. trailers and transport
equipment ery and
semi-
equipment
-trailers
w mln zł in mln zl
Przychody z całokształtu działalno- 2005 28984 67350 10255 20426 3305 10824
ści 2010 37277 98760 10931 23296 6448 16226
Revenues from total activity 2013 37460 120624 16983 27561 8884 20495
2014 40592 122293 17455 32081 9126 23476
w tym: of which:
Przychody netto ze sprzedaży produktów
(wyrobów i usług) ...................................... 34384 111505 14969 28672 6788 20635
Net revenues from sale of products (goods
and services)
Przychody netto ze sprzedaży towarów i ma-
teriałów ...................................................... 5097 8863 1889 2862 2092 2243
Net revenues from sale of goods and materials
Przychody finansowe Financial revenues 410 684 208 190 50,7 238
Koszty uzyskania przychodów z ca- 2005 27434 64041 10209 19361 3056 10177
łokształtu działalności 2010 35016 94732 10550 21911 6159 15255
Costs of obtaining revenues from 2013 34396 114785 15975 25818 8331 19168
total activity 2014 37374 117207 16581 30136 8646 22018
w tym: of which:
Koszt własny sprzedanych produktów (wyro-
bów i usług) ............................................... 32055 106730 14641 27103 6585 19616
Cost of products sold (goods and services)
Wartość sprzedanych towarów i materiałów 4015 7778 933 2491 1721 1820
Value of goods and materials sold
Koszty finansowe Financial costs ............... 672 1562 615 291 219 260
Wynik finansowy na działalności 2005 1550 3309 45,4 1065 249 647
gospodarczej 2010 2261 4028 381 1385 289 971
Financial result on economic activity 2013 3064 5839 1008 1743 553 1327
2014 3218 5086 873 1945 480 1458
Wynik zdarzeń nadzwyczajnych ......... 2005 20,9 16,2 3,8 3,2 0,6 13,0
Result on extraordinary events 2010 19,6 –1,6 –0,4 0,7 1,0 –4,1
2013 1,3 –0,2 0,2 –8,5 –2,2 –0,2
2014 6,2 0,2 –0,1 0,3 0,0 –0,4
Wynik finansowy brutto ................... 2005 1571 3325 49,2 1068 250 659
Gross financial result 2010 2281 4026 381 1385 290 966
2013 3065 5839 1008 1734 551 1327
2014 3224 5086 873 1946 480 1458
Zysk brutto Gross profit .............................. 3493 5871 1411 2066 637 1681
Strata brutto Gross loss ............................. 269 785 538 121 157 223
Obowiązkowe obciążenia wyniku 2005 367 521 28,8 166 44,6 155
finansowego brutto 2010a 402 516 51,1 226 56,9 209
Obligatory encumbrances on gross 2013 466 400 132 203 85,3 205
financial result 2014 502 340 156 153 85,8 240
Wynik finansowy netto ..................... 2005 1204 2804 20,4 902 205 504
Net financial result 2010 1879 3510 330 1160 233 757
2013 2599 5439 876 1531 466 1122
2014 2722 4746 717 1793 394 1218
Zysk netto Net profit ................................... 2985 5465 1225 1914 550 1439
Strata netto Net loss .................................. 263 719 508 121 157 221
w mln zł in mln zl
Przychody z całokształtu działalno- 2005 567594 379908 138553 65719 39548 6896 65113
ści 2010 850054 527358 244101 99013 56449 10971 91264
Revenues from total activity 2013 994072 622556 284502 125040 71126 13433 100514
2014 1017869 636210 286508 131012 75003 14271 98516
w tym: of which:
Przychody netto ze sprzedaży produktów
(wyrobów i usług) ...................................... 67240 47408 12376 116696 65610 11719 83279
Net revenues from sale of products (goods
and services)
Przychody netto ze sprzedaży towarów i ma-
teriałów ...................................................... 935481 579006 269973 8720 5823 1894 9826
Net revenues from sale of goods and materials
Przychody finansowe Financial revenues 6586 4907 1383 1045 453 209 2641
Koszty uzyskania przychodów z ca- 2005 553147 369002 135880 64067 39417 6384 57565
łokształtu działalności 2010 826160 512547 237558 95767 55013 10558 80507
Costs of obtaining revenues from 2013 970036 606901 277989 120871 68608 12980 93471
total activity 2014 993096 618756 281262 126290 72025 13617 92378
w tym: of which:
Koszt własny sprzedanych produktów (wyro-
bów i usług) ............................................... 193036 114558 63940 113429 64669 11700 73444
Cost of products sold (goods and services)
Wartość sprzedanych towarów i materiałów 781260 493478 210676 7645 5155 1097 10902
Value of goods and materials sold
Koszty finansowe Financial costs ............... 8983 5193 3032 2835 1000 578 5586
Wynik finansowy na działalności 2005 14447 10906 2673 1652 131 511 7547
gospodarczej 2010 23894 14811 6543 3246 1436 413 10757
Financial result on economic activity 2013 24036 15655 6513 4169 2518 453 7043
2014 24773 17454 5246 4722 2978 654 6138
Wynik zdarzeń nadzwyczajnych ......... 2005 –24,3 –18,9 –0,2 4,3 3,0 8,2 54,3
Result on extraordinary events 2010 85,3 83,0 –0,6 –3,5 0,6 4,8 1,7
2013 13,8 11,6 0,8 9,7 8,8 –0,1 –26,4
2014 32,9 21,9 9,6 0,2 0,1 12,2 –0,5
Wynik finansowy brutto ................... 2005 14423 10887 2672 1657 134 520 7602
Gross financial result 2010 23979 14894 6543 3243 1437 418 10758
2013 24050 15666 6513 4179 2527 453 7017
2014 24805 17476 5256 4722 2978 666 6138
Zysk brutto Gross profit .............................. 31108 19609 9155 6904 3734 1096 8520
Strata brutto Gross loss ............................. 6303 2133 3899 2182 756 430 2382
Obowiązkowe obciążenia wyniku 2005 2833 2030 593 790 441 86,7 1232
finansowego brutto 2010a 3653 2271 993 819 488 133 1500
Obligatory encumbrances on gross 2013 3818 2321 1244 725 467 88,7 401
financial result 2014 3567 2356 936 846 546 94,7 976
Wynik finansowy netto ........................ 2005 11590 8857 2080 866 –307 433 6370
Net financial result 2010 20326 12623 5550 2424 949 285 9258
2013 20232 13345 5269 3454 2060 364 6616
2014 21238 15120 4320 3876 2432 571 5162
Zysk netto Net profit ................................... 27331 17240 8028 5972 3174 998 7380
Strata netto Net loss .................................. 6093 2120 3708 2096 742 427 2218
Działalność Adminis-
Działalność profesjonal- trowanie Opieka
finansowa Obsługa na, nauko- i działalność zdrowotna
i ubezpie- rynku wa i tech- wspiera- i pomoc
czeniowa nierucho- niczna jąca∆ Edukacja społeczna
WYSZCZEGÓLNIENIE Financial mości∆ Professio- Administra- Education Human
SPECIFICATION and insur- Real estate nal, scien- tive and health and
ance activ- activities tific and support social work
ities technical service activities
activities activities
w mln zł in mln zl
Przychody z całokształtu działalno- 2005 22004 23219 36801 13903 798 4052
ści 2010 42363 29751 62650 33071 1852 11504
Revenues from total activity 2013 55669 35555 63455 40787 2371 17902
2014 56718 37083 67341 44159 2628 21189
w tym: of which:
Przychody netto ze sprzedaży produktów
(wyrobów i usług) ...................................... 19182 31901 52423 38629 1900 20143
Net revenues from sale of products (goods
and services)
Przychody netto ze sprzedaży towarów i ma-
teriałów ...................................................... 28577 1752 8703 2166 62,3 322
Net revenues from sale of goods and materials
Przychody finansowe Financial revenues 6948 1600 2489 1007 32,6 97,6
Koszty uzyskania przychodów z ca- 2005 20274 21440 34166 13026 718 3877
łokształtu działalności 2010 37665 27117 58642 31581 1815 11022
Costs of obtaining revenues from 2013 51983 32824 60404 38865 2280 17221
total activity 2014 53049 34496 62071 41947 2471 20559
w tym: of which:
Koszt własny sprzedanych produktów (wyro-
bów i usług) ............................................... 14562 30060 51289 38140 2285 19517
Cost of products sold (goods and services)
Wartość sprzedanych towarów i materiałów 29676 1553 6975 1756 42,9 253
Value of goods and materials sold
Koszty finansowe Financial costs ............... 6740 1716 2046 1145 34,1 416
Wynik finansowy na działalności 2005 1730 1779 2634 876 80,0 175
gospodarczej 2010 4698 2634 4008 1490 37,7 482
Financial result on economic activity 2013 3686 2731 3051 1922 90,7 681
2014 3669 2587 5270 2212 157 630
Wynik zdarzeń nadzwyczajnych ........ 2005 4,5 13,1 1,6 1,5 0,0 0,3
Result on extraordinary events 2010 1,5 –1,9 1,8 –281 0,0 8,9
2013 0,0 2,9 82,6 –4,1 –0,6 2,9
2014 –0,4 –4,7 21,5 11,8 –0,2 0,8
Wynik finansowy brutto ................... 2005 1734 1792 2636 878 80,0 176
Gross financial result 2010 4699 2632 4010 1208 37,7 491
2013 3686 2734 3134 1918 90,1 684
2014 3669 2582 5291 2224 157 631
Zysk brutto Gross profit .............................. 4046 3482 6861 2747 205 1100
Strata brutto Gross loss ............................. 377 900 1570 523 47,7 469
Obowiązkowe obciążenia wyniku 2005 549 290 489 194 12,9 40,3
finansowego brutto 2010a 706 548 631 285 21,0 86,3
Obligatory encumbrances on gross 2013 525 476 529 369 15,8 137
financial result 2014 499 429 480 368 16,9 113
Wynik finansowy netto ..................... 2005 1185 1502 2147 684 67,1 135
Net financial result 2010 3993 2084 3379 923 16,7 405
2013 3161 2258 2605 1549 74,3 547
2014 3170 2153 4811 1856 140 518
Zysk netto Net profit ................................... 3549 3026 6283 2375 188 977
Strata netto Net loss .................................. 379 873 1472 519 47,6 459
O G Ó Ł E M .................................................. 95,2 94,8 95,6 95,6 4,8 5,2 4,4 4,4 3,8 4,4 3,7 3,7
TOTAL
sektor publiczny ...................................... 95,6 92,4 94,6 93,8 4,5 7,5 5,4 6,2 3,1 6,3 4,6 4,8
public sector
sektor prywatny ...................................... 95,1 95,1 95,7 95,8 4,9 4,9 4,3 4,2 4,0 4,1 3,6 3,6
private sector
w tym:
of which:
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo .... 97,7 91,0 88,3 82,9 2,3 9,0 11,8 17,1 1,9 8,7 11,4 10,0
Agriculture, forestry and fishing
Przemysł ........................................................ 94,1 93,7 94,5 94,8 5,9 6,3 5,5 5,2 4,7 5,3 4,7 4,4
Industry
górnictwo i wydobywanie ............................ 86,2 83,8 93,5 99,8 13,8 16,2 6,5 0,2 10,9 13,1 4,2 –1,6
mining and quarrying
przetwórstwo przemysłowe ......................... 94,5 95,1 95,3 95,8 5,6 4,9 4,7 4,2 4,5 4,2 4,1 3,7
manufacturing
wytwarzanie i zaopatrywanie w energię
elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą
wodę∆ ..................................................... 94,6 89,8 90,5 88,1 5,4 10,2 9,5 11,9 4,1 8,7 8,1 10,4
electricity, gas, steam and air conditioning
supply
dostawa wody; gospodarowanie ściekami
i odpadami; rekultywacja∆ ....................... 96,6 93,5 92,3 94,0 3,5 6,4 7,7 6,0 2,2 5,1 6,4 4,7
water supply; sewerage, waste management
and remediation activities
Budownictwo ................................................. 96,3 94,1 97,4 95,8 3,9 5,9 2,6 4,4 3,0 4,9 2,0 3,6
Construction
Handel; naprawa pojazdów samochodowych∆ 97,5 97,2 97,6 97,6 2,5 2,8 2,4 2,4 2,0 2,4 2,0 2,1
Trade; repair of motor vehicles∆
Transport i gospodarka magazynowa ............ 97,5 96,7 96,7 96,4 2,5 3,3 3,3 3,6 1,3 2,4 2,8 3,0
Transportation and storage
Zakwaterowanie i gastronomia∆ ..................... 92,6 96,2 96,6 95,4 7,5 3,8 3,4 4,7 6,3 2,6 2,7 4,0
Accommodation and catering∆
Informacja i komunikacja ............................... 88,4 88,2 93,0 93,8 11,7 11,8 7,0 6,2 9,8 10,1 6,6 5,2
Information and communication
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa ..... 92,1 88,9 93,4 93,5 7,9 11,1 6,6 6,5 5,4 9,4 5,7 5,6
Financial and insurance activities
Obsługa rynku nieruchomości∆ ...................... 92,3 91,1 92,3 93,0 7,7 8,8 7,7 7,0 6,5 7,0 6,4 5,8
Real estate activities
Administrowanie i działalność wspierająca∆ ... 93,7 95,5 95,3 95,0 6,3 3,7 4,7 5,0 4,9 2,8 3,8 4,2
Administrative and support service activities
Edukacja ........................................................ 90,0 98,0 96,2 94,0 10,0 2,0 3,8 6,0 8,4 0,9 3,1 5,3
Education
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna ............ 95,7 95,8 96,2 97,0 4,3 4,3 3,8 3,0 3,3 3,5 3,1 2,4
Human health and social work activities
592 Finanse przedsiębiorstw
O G Ó Ł E M ..................... 2005 519381 131631 22555 51928 251593 207394 122485 13672
TOTAL 2010 874459 215680 33959 89442 383813 320035 249794 25172
2013 991999 263061 45215 107433 433127 357055 266920 28891
2014 1047115 272844 44327 114055 448974 366762 296151 29146
sektor publiczny ......... 2005 94714 15379 3473 2091 42417 28796 32830 4088
public sector 2010 121302 17944 4256 2262 40716 31450 56208 6434
2013 121449 21307 5521 2074 38661 30546 57707 3774
2014 124567 19126 4499 2216 39490 29874 63167 2784
sektor prywatny .......... 2005 424667 116252 19082 49837 209176 178598 89655 9584
private sector 2010 753157 197736 29703 87180 343097 288585 193586 18738
2013 870550 241754 39694 105359 394466 326509 209213 25117
2014 922548 253718 39828 111839 409484 336888 232984 26362
w tym:
of which:
Rolnictwo, leśnictwo, ło- 2005 8505 2175 1324 163 3628 2797 2610 91,5
wiectwo i rybactwo 2010 13679 3024 1593 187 5050 3851 5450 155
Agriculture, forestry and
fishing 2013 19096 4191 2093 234 9275 7842 5427 203
2014 20310 4321 2131 268 10391 8869 5390 208
Przemysł ........................... 2005 239833 69136 19544 4875 113310 96813 52373 5014
Industry 2010 384271 105249 26850 9820 174891 149156 96202 7929
2013 440021 132714 36899 12005 193961 160964 102952 10394
2014 463097 136475 36634 13275 201079 165777 115368 10175
górnictwo i wydobywanie 2005 11460 2359 811 65,9 3519 3012 5185 397
mining and quarrying 2010 20318 3743 1338 57,0 5488 4742 9339 1748
2013 19110 5136 2184 158 7391 5611 4877 1706
2014 16061 5059 2244 201 7046 5606 3424 532
przetwórstwo przemysło- 2005 194479 63370 18682 4739 93706 79991 33585 3818
we 2010 297631 95669 25104 8723 140493 120728 57021 4448
manufacturing
2013 351068 116945 33890 9526 158483 132418 70165 5475
2014 371295 120039 33677 10464 164537 137120 80615 6104
wytwarzanie i zaopatry- 2005 29156 3069 14,6 23,6 14174 12258 11188 724
wanie w energię elek- 2010 56023 5109 322 902 24571 20553 24865 1478
tryczną, gaz, parę wod-
ną i gorącą wodę∆ 2013 58159 9730 735 2098 23438 19512 22085 2906
electricity, gas, steam 2014 63707 10450 612 2354 24742 19604 25323 3192
and air conditioning
supply
dostawa wody; gospo- 2005 4738 338 36,0 46,4 1911 1552 2415 74,4
darowanie ściekami 2010 10299 728 85,5 138 4339 3133 4977 255
i odpadami; rekultywa-
cja∆ 2013 11684 903 90,2 223 4649 3423 5825 307
water supply; sewer- 2014 12034 927 101 256 4754 3447 6006 347
age, waste manage-
ment and remediation
activities
Finances of enterprises 593
Budownictwo .................... 2005 40803 6513 448 1250 23010 14417 9165 2115
Construction 2010 78899 20054 3095 5555 28932 24773 24942 4971
2013 80280 18723 3056 4041 32556 28152 21884 7117
2014 81420 17424 2480 3490 33638 28465 22807 7551
Handel; naprawa pojazdów 2005 131972 46854 657 43237 64066 56577 19559 1493
samochodowych∆ 2010 210469 75761 1128 69627 93778 82184 38093 2837
Trade; repair of motor ve-
hicles∆ 2013 242790 93635 1339 86504 103808 88880 42194 3153
2014 253288 100267 1550 91996 104091 89793 45610 3320
Transport i gospodarka ma- 2005 17572 1361 9,1 215 10179 8351 5265 767
gazynowa 2010 29917 1892 9,6 746 14879 11831 12042 1104
Transportation and storage 2013 40228 1988 17,7 720 19573 15656 17648 1019
2014 43792 2217 13,8 851 20937 16258 19462 1176
Zakwaterowanie i gastro- 2005 1851 119 5,0 54,8 557 329 1018 157
nomia∆ 2010 3028 255 4,7 90,4 1165 680 1434 174
Accommodation and cater-
2013 3099 304 36,0 98,9 1128 671 1535 132
ing∆
2014 3515 286 32,4 105 1134 687 1953 142
Informacja i komunikacja 2005 20353 1710 313 660 10242 8842 7369 1032
Information and communi- 2010 39330 3104 845 1218 15098 13005 19596 1532
cation
2013 35107 2962 877 1055 18259 15563 12002 1884
2014 37235 2866 759 1093 19094 16128 13800 1475
Działalność finansowa 2005 19927 645 0,6 625 10945 7889 7072 1265
i ubezpieczeniowa 2010 45818 445 5,3 376 19207 14084 23027 3139
Financial and insurance
activities 2013 50672 503 31,7 397 22307 15879 27145 717
2014 59571 491 1,5 385 24324 16092 33999 757
Obsługa rynku nieruchomo- 2005 11145 1112 56,8 494 3757 2646 5831 445
ści∆ 2010 17302 2402 271 949 4095 3016 9667 1138
Real estate activities 2013 22769 3412 698 1474 5206 3840 12775 1376
2014 24100 3889 529 1531 4546 3325 14283 1382
Działalność profesjonalna, 2005 17524 1459 161 177 6405 5419 8700 960
naukowa i techniczna 2010 30257 2168 89,7 309 14597 9618 12135 1357
Professional, scientific and
technical activities 2013 31880 3153 104 377 13357 10737 13451 1919
2014 33809 3082 107 436 15022 11964 13870 1835
Administrowanie i działal- 2005 7213 326 25,0 120 4431 2471 2197 259
ność wspierająca∆ 2010 15823 987 56,1 451 9532 5879 4722 582
Administrative and support
service activities 2013 17508 929 46,2 413 10026 5933 5957 596
2014 18114 950 38,5 493 10609 6018 5843 712
Edukacja ........................... 2005 192 6,0 0,8 3,3 80,4 61,8 95,3 9,8
Education 2010 548 21,5 1,7 8,7 235 124 243 48,0
2013 827 41,2 3,3 13,8 305 197 410 70,4
2014 833 34,7 3,5 12,2 332 227 384 82,7
Opieka zdrowotna i pomoc 2005 775 45,4 1,3 11,8 453 376 254 22,7
społeczna 2010 2566 124 3,0 22,8 1414 1203 932 96,5
Human health and social
work activities 2013 4325 224 3,5 33,5 2223 1972 1697 181
2014 4976 277 3,6 38,5 2733 2451 1762 204
dostawa wody; gospodarowa- 2005 21106 15938 405 3123 –265 299
nie ściekami i odpadami; re- 2010 33069 24882 750 4996 –612 1353
kultywacja∆ 2013 39935 29144 845 7018 –807 2030
water supply; sewerage, waste
management and remedia- 2014 41699 29886 821 8688 –1040 1494
tion activities
Budownictwo ............................. 2005 29815 20320 1554 6956 –2190 2306
Construction 2010 46538 14541 2288 21857 –1913 7120
2013 44531 16011 3590 24555 –4826 2840
2014 44767 14978 3091 26397 –8447 5484
Finances of enterprises 595
Handel; naprawa pojazdów sa- 2005 83226 53083 31256 25859 –16200 11722
mochodowych∆ 2010 145033 66734 34448 54868 –10078 20123
Trade; repair of motor vehicles∆ 2013 167430 75962 38143 64664 –12060 20404
2014 175407 76639 38653 69612 –11833 21373
Transport i gospodarka magazy- 2005 29757 17432 1420 6141 –5654 889
nowa 2010 49432 38760 1961 11031 –9274 2448
Transportation and storage
2013 58789 42983 2271 15223 –11819 3396
2014 61248 45651 2751 16135 –12665 3789
Informacja i komunikacja ........... 2005 42157 21817 6305 17261 –8894 6333
Information and communication 2010 63828 21856 10737 28110 –457 9181
2013 64209 22897 12966 34819 –4985 6389
2014 67283 19182 9756 34793 –1745 5152
Działalność finansowa i ubezpie- 2005 19122 8175 952 6568 –1086 1141
czeniowa 2010 39705 23283 2269 7119 1982 3973
Financial and insurance activities
2013 43224 27081 1943 10284 –1445 3132
2014 45041 29185 2578 10278 –2275 4128
Obsługa rynku nieruchomości∆ 2005 104154 75275 993 22809 –2288 1494
Real estate activities 2010 91531 61648 2470 20783 1277 2084
2013 101409 65345 3007 27940 –619 2290
2014 102905 65096 3367 28867 –538 2308
Działalność profesjonalna, nau- 2005 15244 8666 1526 4673 –1421 2052
kowa i techniczna 2010 50292 37617 2732 9281 –1647 3351
Professional, scientific and tech-
nical activities 2013 44153 28628 3410 17743 –8336 2534
2014 51813 29977 3386 18825 –4896 4804
Opieka zdrowotna i pomoc spo- 2005 1230 980 183 257 –245 135
łeczna 2010 3550 2168 343 1239 –467 400
Human health and social work
activities 2013 7649 4908 862 3134 –1619 523
2014 9397 5867 931 3945 –1605 525
596 Finanse przedsiębiorstw
w tym: of which:
Czechy ................................. 187 362 585 599 0,2 0,3 Czech Republic
Korea Południowa ................ 1867 2253 2000 2208 1,7 1,1 South Korea
Stany Zjednoczone .............. 6373 5185 7728 7763 5,7 4,0 United States
Wielka Brytania .................... 4239 5378 5343 5771 3,8 3,0 United Kingdom
a Łącznie z przedsiębiorstwami o liczbie pracujących do 9 osób oraz spółkami, które zaangażowały kapitał, a nie rozpo-
częły działalności podstawowej.
U w a g a. Kapitał zagraniczny w przedsiębiorstwach, w których liczba pracujących przekracza 9 osób, wyniósł: w 2005 r.
— 96892 mln zł, w 2010 r. — 131125 mln zł, w 2013 r. — 146539 mln zł, w 2014 r. — 150122 mln zł.
a Including enterprises employing 9 and less persons and companies which have committed capital but not begun basic
activity yet.
N o t e. Foreign capital in enterprises employing more than 9 persons amounted: in 2005 — 96892 mln zl, in 2010 —
131125 mln zl, in 2013 — 146539 mln zl, in 2014 — 150122 mln zl.
Finances of enterprises 597
sektor publiczny ................. 2005 103004 40030 21028 62974 9611 25111 11442
public sector 2010 118571 43764 23817 74807 12225 24382 11666
2013 128647 65507 32961 63140 7744 22484 9242
2014 146370 77509 40316 68861 7515 21063 9310
sektor prywatny ................. 2005 441910 123452 89540 318458 79884 175603 24049
private sector 2010 750919 228919 169080 522000 120001 280799 34700
2013 925117 298261 224164 626856 168213 311186 41687
2014 981141 348262 255785 632879 164957 317671 39895
w tym:
of which:
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo 2005 5397 1768 1472 3629 796 1212 973
i rybactwo 2010 8186 2797 2361 5389 866 1800 1685
Agriculture, forestry and fishing 2013 9618 3551 2798 6067 1261 2428 1023
2014 9789 3909 3202 5880 1355 2194 1134
Przemysł ................................... 2005 229035 58514 44950 170521 41904 86505 19685
Industry 2010 361110 98565 68131 262545 53450 135260 23342
2013 433682 136673 92670 297009 69457 145248 25085
2014 467684 162858 109165 304826 66149 145967 24272
górnictwo i wydobywanie ....... 2005 11906 2432 419 9474 462 2783 2402
mining and quarrying 2010 16109 3042 988 13067 1168 4412 2857
2013 23137 5378 1957 17759 2918 5932 2852
2014 27252 6691 3489 20561 2661 6287 2842
przetwórstwo przemysłowe ... 2005 176553 37627 28453 138926 37758 73113 13660
manufacturing 2010 284702 74471 53740 210231 47251 114925 14951
2013 321989 86441 69476 235548 58713 122882 16715
2014 337277 97734 77978 239543 57123 123926 16637
wytwarzanie i zaopatrywanie 2005 35955 16601 14643 19354 3063 9807 3248
w energię elektryczną, gaz, 2010 45871 12674 6770 33197 3456 14011 4756
parę wodną i gorącą wodę∆ 2013 72128 35532 13863 36596 5979 14242 4574
electricity, gas, steam and air 2014 85902 48893 19793 37009 4408 13544 3884
conditioning supply
dostawa wody; gospodarowa- 2005 4621 1854 1435 2767 621 802 375
nie ściekami i odpadami; 2010 14428 8378 6633 6050 1575 1912 778
rekultywacja∆ 2013 16428 9322 7374 7106 1847 2192 944
water supply; sewerage, waste 2014 17253 9540 7905 7713 1957 2210 909
management and remedia-
tion activities
598 Finanse przedsiębiorstw
Budownictwo ............................ 2005 33579 9958 5729 23621 3049 13325 3056
Construction 2010 63295 17991 12959 45304 6426 24612 4540
2013 77498 25967 21091 51531 9990 27383 4375
2014 78538 26685 19976 51853 8535 27346 3536
Handel; naprawa pojazdów sa- 2005 121504 17214 11929 104290 22994 72829 5141
mochodowych∆ 2010 189276 28040 19644 161236 34870 103667 8615
Trade; repair of motor vehicles∆ 2013 218159 34054 25298 184105 38223 114070 9594
2014 225700 39504 28963 186196 39453 118239 9743
Transport i gospodarka maga- 2005 36778 20612 8246 16166 2292 7618 1637
zynowa 2010 45661 22564 11953 23097 2933 10260 2025
Transportation and storage 2013 62608 33742 17128 28866 5010 11987 2305
2014 72391 41636 21312 30755 4654 12035 2034
Zakwaterowanie i gastronomia∆ 2005 4324 2622 2205 1702 931 484 130
Accommodation and catering∆ 2010 8155 5638 5046 2517 964 907 195
2013 10705 7535 6970 3170 1346 1045 263
2014 11450 8058 7551 3392 1493 957 327
Informacja i komunikacja .......... 2005 38828 19878 9446 18950 3127 6939 1589
Information and communication 2010 47798 26408 14265 21390 2306 11046 1739
2013 66266 38775 24281 27491 4773 11215 2280
2014 68535 43937 27839 24598 5921 11069 2023
Działalność finansowa i ubez- 2005 26723 9952 6867 16771 8025 1632 436
pieczeniowa 2010 53973 25992 23851 27981 18895 1715 293
Financial and insurance activ- 2013 68916 33558 27271 35358 27571 2496 433
ities 2014 80230 39337 30782 40893 30836 2854 502
Obsługa rynku nieruchomości∆ 2005 24763 16042 14451 8721 1332 3328 843
Real estate activities 2010 30255 19993 16255 10262 2249 3784 849
2013 33258 20217 16821 13041 2851 4136 860
2014 37135 23735 19554 13400 2765 4039 846
Działalność profesjonalna, nau- 2005 11130 2056 1733 9074 1524 4310 1048
kowa i techniczna 2010 30276 9579 6062 20697 2608 7154 1450
Professional, scientific and tech- 2013 34061 12920 9210 21141 5703 7588 2324
nical activities 2014 33961 14851 9643 19110 4326 7854 2250
Administrowanie i działalność 2005 10063 4044 2933 6019 2857 1740 690
wspierająca∆ 2010 23109 10954 9433 12155 5461 3205 1125
Administrative and support 2013 25944 9901 7657 16043 8096 3466 1659
service activities 2014 27343 13394 11403 13949 5192 3346 1617
Edukacja ................................... 2005 178 77,5 36,0 100 34,8 41,7 16,0
Education 2010 388 112 58,8 276 37,1 127 39,3
2013 680 168 157 512 190 162 49,8
2014 716 203 189 513 204 146 54,6
Opieka zdrowotna i pomoc spo- 2005 1051 370 289 681 197 309 88,1
łeczna 2010 4628 2468 1728 2160 692 933 227
Human health and social work 2013 7846 4517 3982 3329 960 1403 366
activities 2014 9547 5185 4416 4362 1101 1918 570
DZIAŁ XXIII CHAPTER XXIII
PIENIĄDZ I BANKI. MONEY AND BANKS.
RYNEK GIEŁDOWY. THE STOCK MARKET.
ZAKŁADY UBEZPIECZEŃ. INSURANCE COMPANIES.
OTWARTE FUNDUSZE EMERYTALNE OPEN PENSION FUNDS
1. Prezentowane dane zestawiane są zgodnie 1. Presented data are compiled in line with the
z zaleceniami Europejskiego Banku Centralnego, European Central Bank’s recommendations, and
na podstawie informacji od podmiotów sektora derived from information submitted by monetary
monetarnych instytucji finansowych, do którego financial institutions (MFIs) sector. The sector
zalicza się bank centralny — Narodowy Bank Polski comprises the central bank — National Bank of
(NBP) i pozostałe monetarne instytucje finansowe, Poland (NBP) and other monetary financial institu-
tj. banki działające w Polsce jako banki komercyjne tions, including banks operating in Poland as com-
(spółki akcyjne, bank państwowy, rezydujące w na- mercial banks (joint stock companies, state bank
szym kraju oddziały instytucji kredytowych i oddzia- and branches of credit institutions having their
ły banków zagranicznych) oraz banki spółdzielcze, registered office in Poland, branches of foreign
od 2005 r. spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kre- banks) and cooperative banks, and since 2005,
dytowe (SKOK-i) oraz w latach 2006—2011 fundu- cooperative savings and credit unions and from
sze rynku pieniężnego, które — zgodnie z rozpo- 2006 to 2011 money market funds, which according
rządzeniem Europejskiego Banku Centralnego (UE) to the regulation of the European Central Bank
nr 883/2011 z dnia 25 VIII 2011 r. — od 2012 r. nie No. 883/2011 dated 25 VIII 2011, since 2012 no
spełniają już definicji funduszu rynku pieniężnego. longer meet the definition of a money market fund.
Od 2005 r. wyłączone zostały instytucje będące Since 2005 monetary institutions in liquidation,
w stanie likwidacji, upadłości lub będące w fazie under bankruptcy proceeding and under organiza-
organizacji. tion were excluded from the MFIs population.
2. Pieniądz jest kreowany w systemie monetar-
2. Money is created in monetary financial institu-
nych instytucji finansowych, a zmiany stanu i struk-
tions system while changes in the value and struc-
tury pieniądza są rejestrowane w bilansie monetar-
ture of money are registered in balance of monetary
nych instytucji finansowych.
financial institutions.
Bilans skonsolidowany monetarnych instytu-
The consolidated balance sheet of monetary
cji finansowych zawiera zagregowane (po wyeli-
financial institutions includes aggregated (net of
minowaniu należności wzajemnych) informacje
dotyczące działalności NBP i pozostałych monetar- inter-MFIs positions) information concerning the
nych instytucji finansowych. activity of the NBP and other monetary financial
3. Do głównych pozycji aktywów bilansu skonso- institutions.
lidowanego monetarnych instytucji finansowych 3. The main items of assets in the consolidated
zalicza się: balance sheet of monetary financial institutions
1) aktywa zagraniczne, tj. wszystkie aktywa w zło- include:
tych i dewizach dotyczące nierezydentów; 1) external assets, i.e., all zloty and foreign cur-
2) kredyty, pożyczki i inne należności od podmio- rency assets related to non-residents;
tów krajowych, tj.: kredyty i pożyczki, skupione 2) loans to domestic residents, i.e.: loans and
wierzytelności, zrealizowane gwarancje i porę- credits, purchased debts, claims arising on the
czenia, należności z tytułu zakupionych papie- performance of guarantees and endorsements,
rów wartościowych z otrzymanym przyrzecze- claims on securities purchased within repur-
niem odkupu, rachunki bieżące, rezerwy obo- chase agreements, current accounts, required
wiązkowe, operacje otwartego rynku, lokaty oraz minimum reserve, open market operations, de-
inne należności: posits and other claims:
600 Pieniądz i banki. Rynek giełdowy. Zakłady ubezpieczeń. Otwarte fundusze emerytalne
tułu zabezpieczeń pieniężnych oraz zobowiązania agreements. This item concerns: non-monetary
z tytułu sprzedanych papierów wartościowych financial institutions, local government, social se-
z udzielonym przyrzeczeniem odkupu. Ta pozycja curity funds, non-financial corporations, house-
dotyczy: niemonetarnych instytucji finansowych,
instytucji samorządowych, funduszy ubezpieczeń holds and non-profit institutions serving house-
społecznych, przedsiębiorstw, gospodarstw do- holds;
mowych oraz instytucji niekomercyjnych działają- 4) currency in circulation (excluding bank vault
cych na rzecz gospodarstw domowych; cash) reduced by the value of vault cash of
4) pieniądz gotówkowy w obiegu (poza kasami other monetary financial institutions;
banków) pomniejszony o wartość gotówki znaj- 5) money market fund units (until 2011);
dującej się w kasach pozostałych monetarnych
6) debt securities issued, i.e., liabilities on own
instytucji finansowych;
5) jednostki uczestnictwa w funduszach rynku debt securities issued by other monetary finan-
pieniężnego (do 2011 r.); cial institutions (sold to residents and non-
6) emisję dłużnych papierów wartościowych, tj. zo- -residents). For NBP the value of this item was
bowiązania z tytułu emisji własnych dłużnych pa- reduced by debt securities issued by other do-
pierów wartościowych monetarnych instytucji fi- mestic monetary financial institutions and sub-
nansowych (sprzedanych rezydentom i nierezy- ordinated liabilities as issued securities ac-
dentom). Dla NBP wartość tej pozycji pomniejszo-
quired by residents and non-residents;
no o dłużne papiery wartościowe wyemitowane
przez pozostałe krajowe monetarne instytucje fi- 7) capital and reserves, i.e.: basic fund (share cap-
nansowe oraz zobowiązania podporządkowane ital, own shares, capital surplus, general risk
w formie wyemitowanych papierów wartościowych fund, reserve fund and previous years’ earn-
nabytych przez rezydentów i nierezydentów; ing/loss), supplementary funds (revaluation fund
7) kapitał i rezerwy, tj.: fundusz podstawowy (kapi- and other supplementary funds), other compon-
tał podstawowy, akcje własne, fundusz zapaso- ents of equity capital as well as reserves (specif-
wy, fundusz ogólnego ryzyka, fundusz rezerwo-
wy oraz wynik z lat ubiegłych), fundusze uzu- ic reserves, accumulated depreciation and valu-
pełniające (fundusz z aktualizacji wyceny oraz ation allowances, general risk reserve and since
inne fundusze uzupełniające), inne składniki ka- 2008 a reserve to cover risk associated with
pitałów własnych oraz rezerwy (rezerwy celowe, changes in the exchange rate of zloty to foreign
umorzenia i odpisy z tytułu trwałej utraty warto- currencies);
ści, rezerwa na ryzyko ogólne i od 2008 r. re- 8) remaining liabilities include, among others:
zerwa na pokrycie ryzyka zmian kursu złotego
interest expense on the above categories of
do walut obcych);
8) pozostałe pasywa obejmują m.in.: odsetki od liabilities, settlement account, liabilities to
powyższych kategorii pasywów, konta rozlicze- miscellaneous creditors, accrued expense and
niowe, zobowiązania wobec wierzycieli różnych, deferred income, reserved income, other trans-
koszty i przychody rozliczane w czasie, przy- actions;
chody zastrzeżone, inne operacje; 9) excess of inter-monetary financial institutions
9) saldo operacji wzajemnych monetarnych instytucji liabilities was calculated as the difference be-
finansowych obliczono jako różnicę pomiędzy de-
tween deposits and loans of monetary financial
pozytami a kredytami, pożyczkami i innymi należ-
nościami monetarnych instytucji finansowych. institutions.
4. W systemie monetarnych instytucji finanso- 4. In the monetary financial institutions system,
wych pojęcia sektorów są zgodne z metodologią sectors are defined in accordance with the meth-
stosowaną przez NBP. odology used by the NBP.
5. Czynniki kreacji podaży pieniądza (M3): 5. Counterparts of M3 money supply:
Aktywa zagraniczne netto stanowią różnicę External assets, net constitute the difference
pomiędzy całością należności sektora monetarnych
instytucji finansowych od nierezydentów a całością between total monetary financial institutions
zobowiązań tego sektora wobec nierezydentów, sector receivables from non-residents and total
z wyłączeniem kapitału (fundusze własne podsta- liabilities towards non-residents, excluding capital
wowe i uzupełniające) wniesionego przez podmioty (basic and supplementary own funds) deposited
zagraniczne do polskich monetarnych instytucji by foreign entities in Polish monetary financial
finansowych. institutions.
Należności obejmują należności od gospodarstw
Claims comprise claims on households, non-
domowych, niemonetarnych instytucji finansowych,
przedsiębiorstw, instytucji niekomercyjnych działa- -monetary financial institutions, non-financial corpor-
jących na rzecz gospodarstw domowych, instytucji ations, non-profit institutions serving households,
samorządowych, funduszy ubezpieczeń społecz- local government, social security funds, which
nych, na które składają się kredyty, pożyczki i inne comprise loans and other claims (i.a. purchased
należności (m.in.: skupione wierzytelności, zreali- debts, claims arising on the performance of guaran-
zowane gwarancje i poręczenia, należności ban-
tees and endorsements, banks’ claims on securities
ków z tytułu zakupionych papierów wartościowych
z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu), należności purchased within repurchase agreements), claims
z tytułu dłużnych papierów wartościowych oraz on holdings of securities, as well as shares and
papiery wartościowe z prawem do kapitału i udziały. other equities.
602 Pieniądz i banki. Rynek giełdowy. Zakłady ubezpieczeń. Otwarte fundusze emerytalne
Zadłużenie netto instytucji rządowych szczebla Credit to central government, net, i.e., the bal-
centralnego, tj. saldo należności (z wyłączeniem ance of monetary financial institutions’ dues (ex-
odsetek zapadłych niespłaconych) i zobowiązań sy- cluding unpaid due interest) and liabilities towards
stemu monetarnych instytucji finansowych wobec
the entities which are included in central govern-
jednostek zaliczanych do instytucji rządowych szcze-
bla centralnego (z wyłączeniem jednostek działają- ment institutions (except institutions acting in social
cych w sferze ubezpieczeń społecznych). security area).
Saldo pozostałych pozycji (netto), na które Other items (net) comprise assets and liabil-
składają się należności i zobowiązania NBP i pozo- ities of the NBP and other monetary financial
stałych monetarnych instytucji finansowych, stano- institutions (MFIs) not included elsewhere (among
wiące dopełnienie bilansu monetarnego sektora others: fixed assets, shares and other equity,
monetarnych instytucji finansowych (m.in.: majątek accrued interest on loans and deposits, amounts
trwały, papiery z prawem do kapitału, odsetki od
receivable and payable, capital and reserves,
należności i zobowiązań, dochody i koszty, kapitały
i fundusze, rezerwy, rozliczenia międzybankowe inter- and intra-MFIs positions, longer term
i międzyoddziałowe, zobowiązania długoterminowe financial liabilities with agreed maturity over
o terminie pierwotnym dłuższym niż 2 lata). 2 years).
6. Podaż pieniądza (M3) obejmuje: 6. The M3 money supply includes:
1) zasoby pieniądza gotówkowego w obiegu (poza 1) the supply of currency in circulation (excluding
kasami banków); bank vault cash);
2) depozyty i inne zobowiązania złotowe i waluto-
2) zloty and foreign currency deposits and other
we monetarnych instytucji finansowych wobec:
gospodarstw domowych, niemonetarnych insty- liabilities of monetary financial institutions to:
tucji finansowych, przedsiębiorstw, instytucji nie- households, non-monetary financial institutions,
komercyjnych działających na rzecz gospo- non-financial corporations, non-profit institutions
darstw domowych, instytucji samorządowych serving households, local government and so-
oraz funduszy ubezpieczeń społecznych: cial security funds:
― bieżące (depozyty jednodniowe typu over- ― current (overnight deposits and deposits
night oraz depozyty bezterminowe), without an agreed term),
― terminowe i zablokowane (depozyty z termi-
― term and blocked (deposits with agreed
nem pierwotnym do 2 lat włącznie),
― depozyty z terminem wypowiedzenia do 3 mie- maturity up to 2 years),
sięcy włącznie w przypadku gospodarstw ― deposits redeemable at notice up to 3
domowych i przedsiębiorstw; months in case of households and non-
3) pozostałe składniki, czyli dłużne papiery warto- -financial corporations;
ściowe z terminem pierwotnym do 2 lat włącznie 3) other components, i.e., debt securities up to
wyemitowane przez monetarne instytucje finan- 2 years issued by monetary financial institutions
sowe, a zakupione przez rezydentów i nierezy- and held by residents and non-residents as well
dentów, zobowiązania monetarnych instytucji fi-
nansowych z tytułu operacji z przyrzeczeniem as liabilities of monetary financial institutions re-
odkupu oraz do 2011 r. jednostki uczestnictwa lated to repurchase agreements and until 2011
w funduszach rynku pieniężnego. money market fund units.
7. Dane bilansu płatniczego Polski prezentuje 7. Data in Poland’s balance of payments
się zgodnie ze standardami Międzynarodowego Fun- are presented in accordance with International
duszu Walutowego obowiązującymi od 2014 r. za- Monetary Fund standards, published in Balance of
wartymi w Podręczniku do Bilansu Płatniczego i Mię- Payments and International Investment Position
dzynarodowej Pozycji Inwestycyjnej BPM6 opubliko-
Manual BPM6, valid since 2014. This balance is
wanym przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy.
Bilans ten jest statystycznym zestawieniem, które a statistical statement that systematically sum-
prezentuje dane o finansowych i niefinansowych tran- marizes the economic transactions of the Polish
sakcjach między podmiotami polskimi i zagranicz- economy with the rest of the world.
nymi. Balance of payments turnover expressed in
Obroty bilansu płatniczego wyrażone w dolarach United States dollars is calculated from the ori-
amerykańskich przeliczane są z oryginalnych walut ginal currencies of payment into United States
płatności na dolary amerykańskie.
dollars.
Pozycje bilansu obejmują:
Rachunek bieżący — rozliczenia wpływów Balance items include:
z eksportu i wypłat za import towarów i usług oraz Current account — the settlement of receipts
wpływów z tytułu dochodów pierwotnych i wtór- from exports and payments for imports of goods
nych. and services, and receipts from primary income
Rachunek kapitałowy — rozliczenia wpływów and secondary income.
i wypłat dotyczące transferów kapitałowych (darów Capital account — settlements of receipts and
i środków z tytułu pomocy bezzwrotnej z wyraźnym payments concerning capital transfers (donations
przeznaczeniem na finansowanie aktywów trwałych,
umorzeń długu) oraz rozliczenia operacji nabywania and grants to finance fixed assets, debt for-
i zbywania aktywów niefinansowych i nieprodukowa- giveness) as well as acquisition or disposal of non-
nych (zakup i sprzedaż praw własności, patentów, -produced, non-financial assets (purchases and
praw autorskich, znaków handlowych itp.). sales of patents, copyrights, trademarks, etc.).
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 603
Rachunek finansowy — aktywa i pasywa finan- Financial account — financial assets and liabil-
sowe obejmujące inwestycje bezpośrednie, portfe- ities that cover direct investment, portfolio invest-
lowe, pozostałe inwestycje, pochodne instrumenty ment, other investment, financial derivatives and
finansowe oraz oficjalne aktywa rezerwowe. official reserve assets.
Inwestycje bezpośrednie odzwierciedlają długo- Direct investment reflects long-term investment
trwałe udziały jednostki rezydenta jednej gospodarki
of an organization owned by a resident of one
(inwestor bezpośredni) w jednostce rezydenta innej
gospodarki (przedsiębiorstwo inwestycji bezpośred- economy (direct investor) in an organization owned
nich) i obejmują transakcje zawarte między nimi. by a resident of other economy (direct investment
Transakcje związane z inwestycjami bezpośrednimi company) and includes transactions between the
(polskie za granicą i zagraniczne w Polsce) dzielą two. Direct investment transactions (Polish abroad
się na kapitał akcyjny oraz pozostały kapitał. and foreign in Poland) are divided into two groups
Inwestycje portfelowe obejmują transakcje udzia- — equity capital and other capital.
łowymi (akcjami) i dłużnymi papierami wartościo- Portfolio investment covers transactions in
wymi. Dłużne papiery wartościowe dzielą się na equities and debt securities. Debt securities are
obligacje, skrypty dłużne i instrumenty rynku pie- divided into bonds, notes and money market
niężnego.
instruments.
Pozostałe inwestycje obejmują polskie należno-
ści za granicą (aktywa) oraz polskie zobowiązania Other investment includes Polish foreign assets
wobec zagranicy (pasywa) z tytułu transakcji finan- and Polish foreign liabilities covering all financial
sowych niewłączonych do inwestycji bezpośred- transactions which are not included into direct
nich, portfelowych i aktywów rezerwowych, tj. kre- investment, portfolio investment or reserve assets,
dyty udzielone i otrzymane oraz zmiany aktywów i.e., credits extended and received as well as
i pasywów z tytułu transakcji w zakresie: gotówki changes in assets and liabilities arising from
w kasach banków, rachunków bieżących, lokat i de- transactions in foreign currency held in bank
pozytów (w tym transakcji zakupu i sprzedaży pa- vaults, current accounts, deposits (including re-
pierów wartościowych z przyrzeczeniem odkupu) purchase agreements) and other foreign assets
oraz pozostałych należności i zobowiązań zagra-
and liabilities.
nicznych.
Pochodne instrumenty finansowe obejmują trans- Financial derivatives include transactions: futures,
akcje: futures, forward, swap oraz opcje, a także forward, swap and option as well as all gains and
wszystkie straty i zyski z tytułu transakcji dotyczą- losses from financial derivatives.
cych pochodnych instrumentów finansowych. Official reserve assets cover transactions con-
Oficjalne aktywa rezerwowe obejmują transakcje cerning: monetary gold, special drawing rights
w zakresie: złota monetarnego, specjalnych praw (SDR), reserve position in the International Mone-
ciągnienia (SDR), transzy rezerwowej w Międzyna- tary Fund, foreign exchange and other claims with
rodowym Funduszu Walutowym, foreign exchange non-residents in convertible currency.
(gotówka i lokaty w walutach wymienialnych) oraz Net errors and omissions — transactions,
pozostałych należności dokonanych z nierezyden-
which are not included in the balance of payments
tami w walutach wymienialnych.
Saldo błędów i opuszczeń — transakcje, które components.
nie zostały włączone do komponentów bilansu 8. Gross foreign debt (i.e., including assets)
płatniczego. at the end of a given period is the sum of as-
8. Zadłużenie zagraniczne brutto (czyli niepo- sumed and unsettled liabilities, resulting from
mniejszone o aktywa) na koniec danego okresu jest concluded agreements, of residents of a given
sumą podjętych i nieuregulowanych, wynikających country to non-residents for the repayment of
z zawartych umów, zobowiązań rezydentów dane- capital together with or without interest or for the
go kraju wobec nierezydentów do spłacenia kapita- repayment of interest with or without capital. The
łu wraz z odsetkami lub bez albo do spłacenia od- following categories were included among finan-
setek wraz z kapitałem lub bez. Spośród instrumen- cial instruments necessary to assume foreign
tów finansowych do pojęcia zadłużenia zagranicz-
nego zaliczono następujące kategorie: kredyty in- debt: credits of direct investors, funds of non-
westorów bezpośrednich, środki na rachunkach -residents in current and term accounts deposited
bieżących i depozytowych nierezydentów w ban- in Polish banks, debt securities issued on the
kach polskich, dłużne papiery wartościowe wyemi- domestic market and held by non-residents, trade
towane na rynku krajowym w posiadaniu nierezy- credits, other credits and loans (including financial
dentów, kredyty handlowe, pozostałe kredyty i po- leasing) as well as external debt of local govern-
życzki (w tym leasing finansowy) oraz zadłużenie ment.
zagraniczne samorządów terytorialnych. 9. The data on foreign direct investment in-
9. Dane o napływie kapitału do Polski z ty- flows to Poland by origin country of share-
tułu zagranicznych inwestycji bezpośrednich holder (table 10) are based since 2013 on the
według kraju pochodzenia udziałowca (tabl. 10)
new standards of OECD, in accordance with
zestawione są od 2013 r. według nowych stan-
dardów OECD, zgodnie z Benchmark Definition of Benchmark Definition of Foreign Direct Invest-
Foreign Direct Investment, Fourth Edition. Wartość ment, Fourth Edition. The value of capital from
napływu kapitału z tytułu inwestycji bezpośrednich foreign direct investment inflows covers shares
obejmuje akcje i inne formy udziałów kapitałowych, and other forms of equity, reinvested earnings and
reinwestycje zysków oraz instrumenty dłużne. debt instruments.
604 Pieniądz i banki. Rynek giełdowy. Zakłady ubezpieczeń. Otwarte fundusze emerytalne
Od 2013 r. przyjęto nowy sposób określania kie- Since 2013 a new method of determining the
runku inwestycji bezpośrednich w przypadku grup direct investment direction in the case of groups of
podmiotów powiązanych kapitałowo — decydująca equity-related entities was implemented, a resi-
dla określenia kierunku inwestycji jest rezydencja dence of parent entity is conclusive when determin-
podmiotu dominującego w tej grupie podmiotów. ing the investment direction. The result of changed
Wynikiem nowego ujęcia tych inwestycji jest prze- method of classification of these investments is
sunięcie pomiędzy inwestycjami zagranicznymi a shift between direct investment in Poland and
w Polsce a inwestycjami polskimi za granicą, co ma Polish direct investment abroad, which has a signifi-
istotny wpływ na wielkość napływu środków z tytułu cant impact on the value of foreign direct invest-
zagranicznych inwestycji bezpośrednich według ment inflows to Poland by origin country of share-
kraju pochodzenia.
holder.
10. Dane o zobowiązaniach z tytułu zagra-
10. The data on foreign direct investment
nicznych inwestycji bezpośrednich w Polsce
według kraju pochodzenia udziałowca (tabl. 11) positions in Poland by origin country of
zestawione są od 2013 r. według nowych stan- shareholder (table 11) are based since 2013 on
dardów OECD, zgodnie z Benchmark Definition of the new standards of OECD, in accordance with
Foreign Direct Investment, Fourth Edition. Zobo- Benchmark Definition of Foreign Direct Investment,
wiązania z tytułu zagranicznych inwestycji bezpo- Fourth Edition. Foreign direct investment positions
średnich w Polsce obejmują akcje i inne formy in Poland cover shares and other forms of equity
udziałów kapitałowych oraz instrumenty dłużne. and debt instruments.
Od 2013 r. przyjęto nowy sposób określania kie- Since 2013 a new method of determining direct
runku inwestycji bezpośrednich dla grup podmiotów investment direction in the case of groups of equity-
powiązanych — patrz ust. 9 o napływie kapitału do -related entities was implemented — see item 9
Polski. about foreign direct investment inflows to Poland.
1. Giełda Papierów Wartościowych w Warsza- 1. The Warsaw Stock Exchange S.A. (WSE)
wie S.A. (GPW) działa od 16 IV 1991 r. jako spółka has been operating since 16 IV 1991 as a joint
akcyjna z udziałem Skarbu Państwa; do 2009 r. — stock company with participation of the State
dominującym, a od 2010 r. — z zachowaniem Treasury; to 2009 — controlling, since 2010 —
kontrolnego pakietu akcji (w 2010 r. Skarb Państwa maintaining controlling interest (in 2010 the State
przeprowadził ofertę publiczną akcji GPW). Giełda Treasury made a public offering of WSE shares).
została powołana do organizowania bezpiecznego WSE was established to guarantee reliable turno-
obrotu instrumentami finansowymi na rynku kapita- ver of financial instruments on the capital market,
łowym, z zapewnieniem jednakowego i jednoczes- ensuring at the same time uniform and simultane-
nego dostępu do informacji, przy zachowaniu rów- ous access to information, and maintaining uniform
nych warunków zbywania i nabywania instrumen- conditions for the sale and purchase of financial
tów finansowych. instruments.
Głównymi instytucjami polskiego rynku kapitało- The main institutions of the Polish capital market
wego są:
are:
— GPW w Warszawie, która organizuje giełdowy
— the WSE, which organizes trading of financial
obrót instrumentami finansowymi,
instruments,
— Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych,
który dokonuje rozliczeń transakcji, realizuje — the National Depository for Securities, which
zobowiązania emitentów wobec właścicieli pa- handles clearing and settlement of transactions,
pierów wartościowych i przechowuje instrumen- processes corporate actions and provides safe-
ty finansowe, keeping of financial instruments,
— biura maklerskie, które pośredniczą w zawiera- — brokerage houses, which serve as intermediar-
niu transakcji. ies in transactions.
Nadzór nad rynkiem sprawuje Komisja Nadzoru The market is supervised by the Polish Financial
Finansowego. Supervision Authority.
Zlecenia i transakcje giełdowe są obsługiwane Any stock exchange orders and transactions
w czasie rzeczywistym przez system informatyczny have been handled in real time through the UTP
UTP (Universal Trading Platform) od 15 IV 2013 r. (Universal Trading Platform) information system
(do 14 IV 2013 r. — przez system informatyczny since 15 IV 2013 (to 14 IV 2013 — through
WARSET). WARSET information system).
2. Giełda Papierów Wartościowych prowadzi ob- 2. The Warsaw Stock Exchange deals with the
rót instrumentami finansowymi na rynku regulo- turnover of financial instruments on the regulated
wanym (główny rynek) i w formie alternatywnego market (the main market) and within the alterna-
systemu obrotu. Główny rynek dzieli się na tive trading system. The main market is divided
rynek kasowy i terminowy. Transakcje na rynku into the cash market and the derivatives market.
kasowym polegają na dostawie przedmiotu trans- On the cash market the subject of transaction is
akcji bezpośrednio po jej zawarciu i rozliczeniu; delivered directly after the conclusion and settle-
notowane są na nim papiery wartościowe, takie jak: ment of the transaction; among the securities quot-
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 605
akcje, prawa do akcji, prawa poboru, certyfikaty ed on the cash market are: shares, rights to shares,
inwestycyjne, produkty strukturyzowane, ETF-y pre-emptive rights, investment certificates, struc-
oraz warranty. Natomiast na rynku terminowym tured products, ETF and warrants. In turn, on the
następuje odsunięcie w czasie właściwej dostawy derivatives market there is a shift in time of the
instrumentu bazowego lub rozliczenia pieniężnego. delivery of the underlying instrument or financial
Na rynku tym realizowane są transakcje instrumen- settlement. Transactions involving derivatives are
tami pochodnymi (derywatami), do których zalicza concluded on the derivatives market, and include
się kontrakty terminowe, opcje oraz jednostki in- futures contracts, options and index participation
deksowe. units.
W formule alternatywnego systemu obrotu GPW WSE has been running the NewConnect mar-
prowadzi od 30 VII 2007 r. rynek NewConnect, ket in the form of alternative trading system since
stworzony z myślą o młodych i rozwijających się 30 VIII 2007. The market was designed mainly for
firmach, na którym przedmiotem obrotu są akcje, startups and developing companies and deals with
prawa do akcji (PDA) oraz prawa poboru. the trade of shares, rights to shares and pre-
30 IX 2009 r. rozpoczął działalność zintegrowany
-emptive rights.
rynek instrumentów dłużnych Catalyst, zbudowany
The integrated Catalyst market of debt instru-
w oparciu o funkcjonujące wcześniej na GPW
ments, created on the basis of previously function-
i BondSpot rynki instrumentów dłużnych, prowa-
dzony wspólnie przez GPW i BondSpot w formule ing within the WSE and BondSpot debt securities
rynku regulowanego i alternatywnego systemu ob- markets, has been operating since 30 IX 2009,
rotu. Dwa rynki przeznaczone dla klientów detalicz- run jointly by WSE and BondSpot within the formula
nych prowadzi GPW, dwa dla klientów hurtowych of a regulated market and alternative trading sys-
— BondSpot. tem. Two markets for retail customers are run by
3. Obrót papierami wartościowymi realizowany WSE, and two for wholesale customers — by
jest również przez BondSpot S.A. (do 17 IX 2009 r. BondSpot.
— przez MTS-CeTO S.A.), spółkę należącą do 3. The turnover of securities is also provided by
grupy kapitałowej GPW i obejmuje rynki: BondSpot S.A. (until 17 IX 2009 — MTS-CeTO
― Treasury BondSpot Poland (do 17 IX 2009 r. — S.A.), the Company belonging to the WSE equity
MTS Poland), hurtowy rynek obrotu obligacjami group, and includes the following markets:
skarbowymi i do 2013 r. bonami skarbowymi, ― Treasury BondSpot Poland (until 17 IX 2009 —
który jest integralną częścią prowadzonego MTS Poland), a wholesale market on which
przez Ministerstwo Finansów Systemu Dealerów treasury bonds and until 2013 treasury bills are
Skarbowych Papierów Wartościowych; traded and which is an integral part of the Sys-
― Regulowany Rynek Pozagiełdowy (BondSpot) tem of Treasury Securities Market Dealers con-
— RRP (do 17 IX 2009 r. — CeTO), hurtowy ry- ducted by the Ministry of Finance;
nek, na którym przedmiotem obrotu są obligacje ― the Regulated Off-Exchange Securities Market
skarbowe, korporacyjne, komunalne i spółdziel- (BondSpot) (until 17 IX 2009 — CeTO), a whole-
cze, listy zastawne oraz do 2010 r. — akcje. Od sale market for trading treasury, corporate, mu-
30 IX 2009 r. działający w ramach rynku Cata- nicipal, cooperative and mortgage bonds and
lyst; until 2010 — shares. Since 30 IX 2009 operates
― uruchomiony 11 I 2010 r. Alternatywny System within the Catalyst market;
Obrotu (ASO), na którym przedmiotem obrotu ― Alternative Trading System (ASO), launched on
są obligacje skarbowe, korporacyjne, komunal- 11 I 2010, market for trading treasury, corporate,
ne i spółdzielcze oraz listy zastawne, działający cooperative, municipal and mortgage bonds,
w ramach rynku Catalyst. operating within the Catalyst market.
4. Do obrotu kasowego na giełdowym i poza- 4. The following financial instruments are the
giełdowym rynku regulowanym dopuszczane są subject transactions on cash market of stock
następujące instrumenty finansowe: exchange and regulated off-exchange market:
Akcja jest papierem wartościowym potwierdzają- A share is a security confirming the participa-
cym udział jej posiadacza (akcjonariusza) w kapita- tion of its owner (shareholder) in the initial capital
le podstawowym spółki akcyjnej; do obrotu na
of the joint stock company; only certificated, ordi-
rynkach regulowanych są dopuszczone tylko akcje
nary and bearer shares may be traded on regu-
zdematerializowane, zwykłe oraz na okaziciela.
lated markets.
Prawo do akcji jest to papier wartościowy będą-
cy przedmiotem obrotu giełdowego, otrzymywany A right to share is a security, which is the sub-
po wpłaceniu określonej kwoty pieniężnej na akcje ject of trading, and is received after paying a de-
nowej emisji. fined monetary amount for the shares of a new
Prawo poboru jest to prawo pierwszeństwa issue.
przysługujące dotychczasowym akcjonariuszom do A pre-emptive right is a priority right applicable
objęcia akcji z nowych emisji. to existing shareholders for assuming shares of
Certyfikat inwestycyjny jest papierem warto- new issues.
ściowym na okaziciela emitowanym przez zamknię- An investment certificate is a bearer security
te fundusze inwestycyjne działające przez określo- issued by closed investment funds operating for
ny czas. a specified period.
Obligacja jest dłużnym papierem wartościowym, A bond is a debt security issued in series by en-
emitowanym w seriach przez podmioty mające oso- tities having legal personality (State Treasury,
bowość prawną (Skarb Państwa, przedsiębiorstwa, enterprises, cooperatives and local government
spółdzielnie i samorządy), w którym emitent zobo- units), in which the issuer is obligated to repay the
606 Pieniądz i banki. Rynek giełdowy. Zakłady ubezpieczeń. Otwarte fundusze emerytalne
wiązuje się do zapłaty kwoty pieniężnej w sposób monetary amount in the manner and within the
i w terminach w niej określonych. period defined on it.
Produkt strukturyzowany stanowi zobowiąza- A structured product creates an obligation on the
nie emitenta w stosunku do inwestora, że w termi- issuer, in respect of the investor, to pay the value of
nie wykupu wypłaci mu (obliczoną według zdefi- settlement (calculated on the basis of a defined
niowanego algorytmu) kwotę rozliczenia zależną algorithm), dependent on the market index of the
od zmian wskaźnika rynkowego instrumentu ba- base instrument (share or currency exchange rates,
zowego (np. kursu akcji lub waluty, indeksu gieł- stock indices values) at the redemption date.
dowego). ETF (Exchange Traded Fund) is an open invest-
ETF (Exchange Traded Fund) to otwarty fundusz ment fund (quoted on WSE since 22 IX 2010)
inwestycyjny (notowany na GPW od 22 IX 2010 r.), representing a specific stock exchange index,
który odzwierciedla wyniki określonego indeksu whereas the ETF certificates are quoted according
giełdowego, a jego tytuły uczestnictwa są notowane to the same rules as shares.
na takich samych zasadach jak akcje. A warrant is an unconditional and irrevocable
Warrant to bezwarunkowe i nieodwołalne zobo- obligation of the parties to repay the settlement
wiązanie stron do rozliczenia wynikającego z trans- amount resulting from purchase-sell transactions of
akcji kupna-sprzedaży instrumentu bazowego lub the base instrument or the instruments portfolio.
pakietu instrumentów. A treasury bill is a short-term (up to 52 weeks)
Bon skarbowy jest to krótkoterminowy (do 52 debt security, offered exclusively within Poland, and
tygodni) dłużny papier wartościowy, oferowany wy- issued by the Minister of Finance.
łącznie w kraju, emitowany przez Ministra Finan- A mortgage bond entitles to return the nominal
sów. value, together with obligatory interest, payable
List zastawny upoważnia do zwrotu kwoty within the periods indicated in the conditions of the
nominalnej wraz z obligatoryjnymi świadczeniami issue. It may be issued by a mortgage bank.
odsetkowymi, płatnymi w terminach wskazanych Transactions on the WSE derivatives market
w warunkach emisji. Wystawia go bank hipotecz- involve the following derivatives:
ny. A futures contract is an agreement between the
Na rynku terminowym GPW zawierane są trans- seller of the right and the purchaser of such a right,
akcje następującymi derywatami: in which the parties define the value of the base
Kontrakt terminowy jest umową między sprze- instrument, within the standards strictly defined by
dającym prawo na termin a kupującym to prawo na the stock exchange, in which the contract will be
termin, strony w ramach określonego przez giełdę fulfilled through monetary benefit.
standardu ustalają wartość instrumentu bazowego, An option is the right vested applicable to the
po której nastąpi wykonanie umowy przez świad- purchaser, in respect of the issuer, to require within
czenie pieniężne. a set period the acceptance of the supply of the
Opcja to prawo przysługujące nabywcy opcji wo- base instrument at the price defined in advance,
bec jej wystawcy do żądania w ustalonym terminie referred to as the strike price (the sales option with
przyjęcia dostawy instrumentu bazowego po okreś- delivery), or the payment of the amount dependent
lonej z góry cenie zwanej ceną wykonania (opcja on the difference between the market price of the
sprzedaży z dostawą), zapłaty kwoty zależnej od base instrument and the strike price (the purchase
różnicy między ceną rynkową instrumentu bazowe- option), or the amount dependent on the strike price
go a ceną wykonania (opcja kupna) lub zapłaty and the market price (the sales option).
kwoty zależnej od różnicy między ceną wykonania An index participation unit represents all
a rynkową (opcja sprzedaży). shares forming the index, thus being equivalent to
Jednostka indeksowa reprezentuje wszystkie purchasing an investment portfolio comprising this
akcje tworzące dany indeks, jej nabycie jest więc index.
równoważne zakupowi całego koszyka akcji wcho- 5. Electronic order book session transactions
dzących w skład danego indeksu. are concluded in respect of each security, in one of
5. Transakcje sesyjne zawierane są, na każdy two systems — continuous trading and single-price
papier wartościowy, w jednym z dwóch systemów: quotation with double fixing.
notowań ciągłych oraz notowań jednolitych z po- Transactions within continuous trading are
dwójnym fixingiem. concluded on the basis of currently-received orders,
W systemie notowań ciągłych transakcje zawie- and are executed upon reaching an agreement
rane są na podstawie przyjmowanych na bieżąco between the purchaser’s and the seller’s offers until
zleceń i realizowane po uzgodnieniu oferty kupują- the quotation closing date.
cego i sprzedającego do czasu ogłoszenia kursu Within single-price quotation with double
zamknięcia. fixing and within single-price quotation on the
W systemie notowań jednolitych z podwójnym NewConnect market, the quotation during a given
fixingiem i w systemie notowań jednolitych na session is adjusted through the Stock Exchange
rynku NewConnect kurs jest w określonym czasie intervention.
trwania sesji korygowany poprzez interwencję Block trades involve securities operations, on
Giełdy. condition that the transaction value corresponds to
Transakcje pakietowe polegają na operacjach or is higher than the minimum amount defined in
papierami wartościowymi, pod warunkiem że war- WSE regulations, and the financial instrument price
tość transakcji jest równa lub wyższa od minimalnej does not exceed the maximum difference between
kwoty określonej w regulaminie GPW, a cena in- the quotation agreed upon by investors and the
strumentu finansowego nie przekracza maksymal- quotation for a given instrument during the market
nej różnicy między kursem uzgodnionym między session. These transactions are defined as nego-
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 607
inwestorami a kursem danego instrumentu na sesji tiated deals session transactions, since the
giełdowej. Transakcje te określa się jako pozase- agreement content is subject to prior arrangement
syjne, gdyż treść umowy jest wcześniej uzgadnia- between the parties.
na między stronami. The value of turnover concerns the value of pur-
Wartość obrotów dotyczy wartości transakcji chase-sell transactions of a given financial instru-
kupna-sprzedaży danego instrumentu finanso- ment.
wego. 6. Stock exchange capitalisation of the com-
6. Przez giełdową kapitalizację spółki rozumie pany is understood as the product of the shares of
się iloczyn zarejestrowanych w sądowym rejestrze a given company entered in the court register and
akcji danej spółki i kursu ustalonego w momencie the quotation defined upon the market session clos-
zamknięcia sesji giełdowej; wielkość ta określana ing; this value is defined as the market value of the
jest jako wartość rynkowa spółki. Analogicznie company. Capitalisation of companies on the regu-
oblicza się kapitalizację spółek na regulowanym lated off-exchange market is calculated analogically.
rynku pozagiełdowym. The volume of turnover is the total number of
Wolumen obrotu to łączna liczba instrumentów financial instruments whose owners have changed
finansowych, które zmieniły w badanym okresie within the surveyed period.
właściciela. 7. Changes in the market value of stock ex-
7. Zmiany wartości rynkowej spółek odzwiercied- change companies are reflected by market indi-
lają indeksy giełdowe, m.in.: ces, i.a:
Warszawski Indeks Giełdowy WIG jest najstar- The Warsaw Stock Exchange Index WIG is
szym indeksem giełdowym, obliczanym od pierw- the oldest stock exchange index, calculated since
szej sesji giełdowej. Podstawowe wartości indeksu the first market session. The basic index values are
obliczane są na podstawie cen akcji wszystkich calculated on the basis of the prices of shares of all
spółek giełdowych, notowanych na głównym rynku stock exchange companies listed on the main
GPW, jeśli w wolnym obrocie znajduje się co naj- market of GPW, with at least 10% of freely-traded
mniej 10% akcji o równowartości 1 mln euro. WIG shares with a value equivalent to 1 mln euro. WIG
jest indeksem dochodowym i przy jego obliczaniu is a total-return index, and the revenues from both
uwzględnia się dochód z tytułu dywidend i praw dividends and pre-emptive rights are taken into
poboru. Początkowy poziom indeksu z dnia 16 IV account in its calculation. The initial level of the
1991 r. wyniósł 1000 punktów. index on 16 IV 1991 was 1000 points.
Warszawski Indeks Giełdowy Spółek Krajo- The Warsaw Stock Exchange Index of Domes-
wych WIG Poland — od 2003 r. — wyliczany tic Companies WIG Poland — since 2003 — is
według metodologii stosowanej do indeksu WIG, na calculated according to the WIG index method-
podstawie portfela akcji krajowych spółek giełdo- ology, on the basis of the shares portfolio of domes-
wych. tic companies.
Warszawski Indeks Giełdowy WIG20 jest in- The Warsaw Stock Exchange Index WIG20
deksem cenowym największych spółek giełdowych. is a price index of the largest companies quoted on
Wartość indeksu obliczana jest na podstawie obro- the Stock Exchange. It is calculated on the basis of
tów i cen akcji 20 spółek giełdowych. Początkowy stock exchange turnover and the prices of shares in
poziom indeksu z dnia 16 IV 1994 r. wyniósł 1000 the 20 leading companies. The initial level of the
punktów. index on 16 IV 1994 was 1000 points.
Warszawski Indeks Giełdowy mWIG40 jest The Warsaw Stock Exchange Index mWIG40
indeksem cenowym, zastąpił on indeks MIDWIG is a price index, replacing the Warsaw Stock
(do 2006 r.), pokrywa średnie pod względem warto- Exchange Index MIDWIG (existing until 2006),
ści rynkowej i obrotów spółki giełdowe. Wartość which covers medium-sized companies in terms of
indeksu obliczana jest na podstawie obrotów i cen the stock exchange value and turnover. It is calcu-
akcji 40 spółek giełdowych. Początkowy poziom lated on the basis of the turnover value and the
indeksu z dnia 31 XII 1997 r. wyniósł 1000 punk- prices of shares of 40 companies. The initial level of
tów. the index on 31 XII 1997 was 1000 points.
Warszawski Indeks Giełdowy sWIG80 jest in- The Warsaw Stock Exchange Index sWIG80
deksem cenowym, zastąpił on indeks WIRR (do is a price index, replacing Warsaw Stock Exchange
2006 r.). Swoim portfelem pokrywa on mniejsze niż Index WIRR (existing until 2006). It covers with its
WIG20 i mWIG40 spółki giełdowe. Wartości indek- portfolio the companies quoted on the stock ex-
su obliczane są na podstawie obrotów i cen akcji change, smaller than WIG20 and mWIG40.
80 spółek giełdowych. Początkowy poziom indeksu It is calculated on the basis of the turnover value
z dnia 29 XII 1994 r. wyniósł 1000 punktów. and the prices of shares of 80 companies. The
Indeksy WIG20short i WIG20lev są to indeksy initial level of the index on 29 XII 1994 was 1000
pochodne od indeksu WIG20, obliczane od 4 V points.
2009 r. według metodologii WIG20. Początkowy WIG20short and WIG20lev indices are indices
poziom indeksów wyniósł 2655 punktów i był równy based on the WIG20 index values, calculated since
wartości zamknięcia indeksu WIG20 w dniu 31 XII 4 V 2009 according to the methodology of WIG20.
2005 r. The initial level of indices was 2655 points and
NCIndex jest indeksem dochodowym, oblicza- equalled the WIG20 closing value on 31 XII 2005.
nym na podstawie portfela wszystkich spółek noto- The NCIndex is a total-return index, calculated on
wanych na rynku NewConnect. Początkowy poziom the basis of the shares of portfolio of all companies
indeksu z dnia 30 VIII 2007 r. wyniósł 100 punktów. quoted on the NewConnect market. The initial level
W 2013 r. zmieniono wartość bazową indeksu na of the index on 30 VIII 2007 was 100 points. In 2013
1000 punktów. the first value of index was changed for 1000 points.
608 Pieniądz i banki. Rynek giełdowy. Zakłady ubezpieczeń. Otwarte fundusze emerytalne
1. Otwarte fundusze emerytalne (OFE) zosta- 1. The open pension funds (OFE) were estab-
ły powołane ustawą z dnia 28 VIII 1997 r. o organi- lished by the Law on the Organization and Operation
zacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (tekst of Pension Funds dated 28 VIII 1997 (uniform text
jednolity Dz. U. 2013 poz. 989, z późniejszymi Journal of Laws 2013 item 989, with later amend-
zmianami); uregulowane są także ustawą z dnia ments); are regulated by the Law dated 6 XII 2013
6 XII 2013 r. o zmianie niektórych ustaw w związku amending other acts in connection with the determi-
z określeniem zasad wypłaty emerytur ze środków nation of rules of pension payments from the funds
zgromadzonych w otwartych funduszach emerytal- collected in open pension funds (Journal of Laws
nych (Dz. U. poz. 1717). OFE rozpoczęły działal- item 1717). The activity of OFE was started on 1 III
ność w dniu 1 III 1999 r. 1999.
Otwarte fundusze emerytalne mają osobowość Open pension funds have legal personality and
prawną, a czas ich trwania jest nieograniczony. their period of operation is unlimited. The scope of
Przedmiotem ich działalności jest gromadzenie
their activity is accumulating and investing monet-
i lokowanie środków pieniężnych z przeznaczeniem
ary funds for disbursement to fund members upon
na wypłatę członkom funduszu po osiągnięciu przez
reaching retirement age. According to the Law
nich wieku emerytalnego. Zgodnie z ustawą
z dnia 6 XII 2013 r. oraz rozporządzeniem Rady dated 6 XII 2013 and the decree of the Council
Ministrów z dnia 1 X 2014 r. (Dz. U. poz. 1418) Za- of Ministers dated 1 X 2014 (Journal of Laws
kład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) zaprzestaje item 1418) Social Insurance Institution (ZUS) ceases
przekazywania składek do OFE na 10 lat przed to transfer contributions to the OFE 10 years before
osiągnieciem przez ubezpieczonego wieku emerytal- the insured reaches retirement age. From this
nego. Od tego momentu OFE przekazuje stopniowo moment OFE gradually transfer contribution col-
środki zgromadzone przez ubezpieczonego do ZUS. lected by the insured to the ZUS.
Każdy otwarty fundusz emerytalny jest zarzą- Each open pension fund is managed and repre-
dzany i reprezentowany w stosunkach z osobami sented in relation to third parties by general pen-
trzecimi przez powszechne towarzystwo emery- sion societies (PTE), operating as a joint stock
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 609
talne (PTE), zorganizowane w formie spółki akcyj- company. Each PTE establishes a fund and man-
nej. Towarzystwo tworzy fundusz i zarządza nim ages it on a non-gratuitous basis.
odpłatnie. 2. According to the regulation of 1997, persons
2. Zgodnie z regulacją ustawową z 1997 r. osoby born between 1 I 1949 and 31 XII 1968 (who select-
urodzone między 1 I 1949 r. a 31 XII 1968 r. (które ed capital and repartition pension system) and,
wybrały repartycyjno-kapitałowy system emerytal- obligatorily, persons born since 1 I 1969 save for
ny) i obligatoryjnie, osoby urodzone od 1 I 1969 r. their pension in two pillars. Pillar I consists of the
oszczędzają na emeryturę w dwóch filarach. Filar I contribution collected in the individual account in the
tworzy składka gromadzona na indywidualnym ZUS. Pillar II results from a part of the pension contri-
koncie w ZUS. Filar II powstaje z części składki bution (amounting until 30 IV 2011 ― to 7,3%, from
na ubezpieczenie emerytalne (wynoszącej do 1 V 2011 to 31 XII 2012 ― to 2,3% from 1 I 2013
30 IV 2011 r. ― 7,3%, od 1 V 2011 r. do 31 XII to 31 XII 2013 — to 2,8% and from 1 I 2014 to
2012 r. ― 2,3%, od 1 I 2013 r. do 31 XII 2013 r. — 31 I 2014 — 3,1% of the contribution assessment
2,8%, a od 1 I 2014 r. do 31 I 2014 r. ― 3,1% base), which is transferred from the ZUS to the
podstawy wymiaru składki), która jest przekazywa- OFE.
na z ZUS do OFE. According to the legal regulation dated 6 XII 2013
Zgodnie z ustawą z dnia 6 XII 2013 r. obowiązu- in force since 1 II 2014 the members (including
jącą od 1 II 2014 r. członkom OFE (w tym nowym), new), ZUS on the basis of a declaration of intent
ZUS na podstawie oświadczenia woli przekazuje transmits 2,92% contribution to pension funds,
2,92% składki do OFE, natomiast pozostała jej while the remaining part (i.e. 4,38%) is recorded on
część (tj. 4,38%) jest zapisywana na subkoncie the sub-accounts in the ZUS. For other people,
w ZUS. Dla pozostałych osób, które nie złożyły whom have not submitted their declaration of intent,
oświadczenia woli, całość składki (7,3%) jest zapi- the entire contribution (7,3%) is recorded on the
sywana na subkoncie w ZUS. sub-accounts in the ZUS.
3. Składka przekazywana z ZUS do OFE jest 3. Contributions transferred from the ZUS to the
przekształcana w jednostki rozrachunkowe da- OFE are converted into clearance units of the
nego funduszu i księgowana na indywidualnych given fund and booked into the individual accounts
rachunkach ubezpieczonych. Przyrost wartości of the insured. The increase in the value of accu-
zgromadzonych środków (składek) następuje w wy- mulated funds (contributions) occurs as a result of
niku zwiększenia liczby jednostek (poprzez wpłaty increasing the number of clearance units (through
kolejnych składek) oraz wzrostu wartości jednostki the payment of subsequent contributions) as well
w efekcie prowadzonej przez fundusz polityki inwe- as the growth in the value of a single clearance unit
stycyjnej. Wartość jednostki, liczona jako stosunek resulting from the investment policy conducted by
aktywów netto funduszu (aktywów ogółem pomniej- the selected OFE. The value of a clearance unit,
szonych o zobowiązania ogółem) i liczby wyemito- calculated as the relation of an OFE’s net assets
wanych jednostek, stanowi bazę do wyliczenia (total assets less total liabilities) and the number of
stopy zwrotu każdego funduszu i średniej ważo- issued clearance units, is the basis for calculating
nej stopy zwrotu wszystkich funduszy łącznie. the return rate of each OFE and the combined
Fundusz lokuje swoje aktywa dążąc do osiągnię- weighted average return rate of all OFE’s.
cia maksymalnego stopnia bezpieczeństwa i ren- OFE’s invest their assets seeking to maximise
towności dokonywanych lokat. the security and profitability on funds invested.
Limity inwestycyjne określają politykę inwesty- Investment limits determine the investment pol-
cyjną otwartych funduszy emerytalnych i kategorie icy of open pension funds as well as the types of
lokat, w które mogą inwestować. investments.
Pieniądz i banki
Money and banks
AKTYWA
ASSETS
O G Ó Ł E M ................................ 687541 1345107 1600038 1771775 100,0 100,0 T O T A L
Aktywa zagraniczne ..................... 236347 331431 388096 437358 34,4 24,7 External assets
Kredyty, pożyczki i inne należ-
ności od podmiotów krajowych ......... 297872 782983 948206 1007260 43,3 56,9 Loans to domestic residents
sektor instytucji rządowych
i samorządowych .................. 21507 58331 78479 79184 3,1 4,5 general government
pozostałe sektory krajowe ........ 276365 724652 869727 928076 40,2 52,4 other domestic residents
Dłużne papiery wartościowe wyemi- Holdings of securities other than
towane przez podmioty krajowe ... 94132 156234 172000 222789 13,7 12,6 shares issued by domestic residents
sektor instytucji rządowych
i samorządowych .................. 91643 151013 155698 198488 13,3 11,2 general government
pozostałe sektory krajowe ........ 2489 5221 16303 24301 0,4 1,4 other domestic residents
Papiery z prawem do kapitału Holdings of shares and other
i udziały wyemitowane przez equity issued by domestic resi-
podmioty krajowe — pozostałe dents — other domestic resi-
sektory krajowe ........................ 5689 5518 10386 11377 0,8 0,6 dents
Aktywa trwałe ............................... 32949 41224 48474 50382 4,8 2,8 Fixed assets
Pozostałe aktywa ......................... 20552 27717 32876 42610 3,0 2,4 Remaining assets
PASYWA
LIABILITIES
O G Ó Ł E M ................................ 687541 1345107a 1600038 1771775 100,0 100,0 T O T A L
Pasywa zagraniczne .................... 60316 241102 245102 264411 8,8 14,9 External liabilities
Depozyty i inne zobowiązania
wobec instytucji rządowych
szczebla centralnego ................ 29798 44847 37456 55384 4,3 3,1 Deposits of central government
Depozyty i inne zobowiązania
wobec pozostałych sektorów Deposits of other domestic resi-
krajowych ................................. 378031 697462 875373 945385 55,0 53,4 dents
bieżące ..................................... 163484 356485 441432 476253 23,8 26,9 demand
terminowe ................................ 204748 334448 421661 458781 29,8 25,9 term
z terminem wypowiedzenia do redeemable at notice up to
3 miesięcy włącznie .............. 37,4 91,5 2,2 1,8 0,0 0,0 3 months
operacje z przyrzeczeniem od-
kupu ...................................... 9762 6438 12278 10350 1,3 0,6 repurchase agreements
Pieniądz gotówkowy w obiegu Currency in circulation (exclud-
(poza kasami banków) ............. 57155 92707 114403 130030 8,3 7,3 ing bank vault cash)
Emisja dłużnych papierów war-
tościowych ............................... 9340 24702 47160 44686 1,4 2,5 Debt securities issued
Kapitał i rezerwy .......................... 94972b 176948 221035 236251 13,8 13,3 Capital and reserves
Pozostałe pasywa ........................ 58238 70302 59276 95179 8,5 5,4 Remaining liabilities
Saldo operacji wzajemnych mo- Excess of inter-monetary finan-
netarnych instytucji finansowych –309 –3466 234 450 0,0 0,0 cial institutions liabilities
a Łącznie z jednostkami uczestnictwa w funduszach rynku pieniężnego (503 mln zł) nieuwzględnionymi w dalszym po-
dziale. b Bez rezerwy na pokrycie ryzyka zmian kursu złotego do walut obcych, ujętej w pozycji „pozostałe pasywa”.
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Banku Polskiego.
a Including money market fund units (503 mln zl) not included in further division. b Excluding a reserve to cover risk as-
sociated with changes in the exchange rate of zloty to foreign currencies, included in the item ”remaining liabilities”.
S o u r c e: data of the National Bank of Poland.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 611
AKTYWA
ASSETS
pozostałe sektory krajowe ........... 25,9 25,5 24,0 22,5 other domestic residents
PASYWA
LIABILITIES
Depozyty podmiotów krajowych ...... 28348 51473 47579 69991 Deposits of domestic residents
pozostałe sektory krajowe ........... 1251 1710 1089 1256 other domestic residents
a Patrz notka b do tabl. 1 na str. 610. b Zmniejszenie jest rezultatem ujemnych różnic z wyceny złota, walut obcych i pa-
pierów wartościowych.
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Banku Polskiego.
a See footnote b to the table 1 on page 610. b The incline results from negative difference from the valuation of gold,
foreign currencies, securities.
S o u r c e: data of the National Bank of Poland.
612 Pieniądz i banki. Rynek giełdowy. Zakłady ubezpieczeń. Otwarte fundusze emerytalne
Uwaga do tablic 3 i 4
Z uwagi na zmienione ujęcie, polegające głównie na wydzieleniu po stronie aktywów pozycji „Inne aktywa finansowe”,
a po stronie pasywów — „Inne zobowiązania finansowe”, niektóre dane za lata 2010 i 2013 zostały zmienione w stosunku
do opublikowanych w poprzedniej edycji Rocznika.
Note to tables 3 and 4
Due to the changed approach, consisting mainly in separating from the assets part item ”Other financial assets” and from
the liabilities part — item ”Other financial liabilities”, some data for the 2010 and 2013 have been changed in relation to data
published in the previous edition of the Yearbook.
AKTYWA
ASSETS
PASYWA
LIABILITIES
AKTYWA
ASSETS
AKTYWA (dok.)
ASSETS (cont.)
PASYWA
LIABILITIES
AKTYWA
ASSETS
PASYWA
LIABILITIES
a Dane za lata 2013 i 2014 nie są w pełni porównywalne z danymi za lata poprzednie z uwagi na zmiany w sprawozdaw-
czości. b Do 2013 r. określany jako kapitał podstawowy.
Ź r ó d ł o: dane Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej.
a Data for 2013 and 2014 are not fully comparable with those for previous years due to changes in reporting.
S o u r c e: data of the National Association of Cooperative Savings and Credit Unions.
614 Pieniądz i banki. Rynek giełdowy. Zakłady ubezpieczeń. Otwarte fundusze emerytalne
PODAŻ PIENIĄDZA (M3) ......... 427125 783649 978908 1059167 100,0 100,0 M3 MONEY SUPPLY
Aktywa zagraniczne netto ...... 176032 90328 142994 172947 41,2 16,3 External assets, net
Należności ............................... 297647 769990 937414 1005641 69,7 94,9 Claims
Gospodarstwa domowe ............ 141252 479723 562380 593273 33,1 56,0 Households
Niemonetarne instytucje finan- Non-monetary financial institu-
sowe ...................................... 11746 27310 43753 55059 2,8 5,2 tions
Przedsiębiorstwa ...................... 125020 219428 274591 298362 29,3 28,2 Non-financial corporations
Instytucje niekomercyjne działa-
jące na rzecz gospodarstw Non-profit institutions serving
domowych ............................. 836 3413 5306 5683 0,2 0,5 households
Instytucje samorządowe ........... 14241 40116 51384 53264 3,3 5,0 Local government
Fundusze ubezpieczeń społecz-
nych ...................................... 4552 0,1 — 0,2 1,1 0,0 Social security funds
Zadłużenie netto instytucji
rządowych szczebla cen- Credit to central government,
tralnego ................................ 64559 124381 145337 169024 15,1 16,0 net
Saldo pozostałych pozycji
(netto) ................................... –111113 –201050 –246837 –288444 –26,0 –27,2 Other items, net
Uwaga do tablic 8 i 9
Dane za lata 2005, 2010 i 2013 zostały zmienione w stosunku do opublikowanych w poprzedniej edycji Rocznika.
Note to tables 8 and 9
Data for 2005, 2010 and 2013 have been changed in relation to data published in the previous edition of the Yearbook.
Inwestycje bezpośrednie — aktywa 4134 9516 –3411 6191 Direct investment — assets
Inwestycje bezpośrednie — pasywa 11041 18395 795 17275 Direct investment — liabilities
Inwestycje portfelowe — aktywa ....... 2509 –142 2162 5823 Portfolio investment — assets
Udziałowe papiery wartościowe ............ 574 649 1185 2595 Equity securities
Dłużne papiery wartościowe ................. 1935 –791 977 3228 Debt securities
Inwestycje portfelowe — pasywa ...... 15092 28921 2399 3940 Portfolio investment — liabilities
Udziałowe papiery wartościowe ............ 1331 7395 2648 3290 Equity securities
Dłużne papiery wartościowe ................. 13761 21526 –249 650 Debt securities
Pozostałe inwestycje — aktywa ......... 2779 4112 1559 4478 Other investment — assets
Narodowy Bank Polski (NBP) ............... 17 –28 1 2 National Bank of Poland (NBP)
Pozostałe inwestycje — pasywa ........ –1733 12921 3368 79 Other investment — liabilities
Narodowy Bank Polski (NBP) ............... 1912 1709 1888 –1480 National Bank of Poland (NBP)
Pochodne instrumenty finansowe ..... –194 603 –710 –59 Financial derivatives
Oficjalne aktywa rezerwowe ............... 8132 15134 945 316 Official reserve assets
SALDO BŁĘDÓW I OPUSZCZEŃ ....... –78 –13750 –11237 –6725 NET ERRORS AND OMISSIONS
b Dotyczy sektorów: gospodarstw domowych, niemonetarnych instytucji finansowych, przedsiębiorstw i instytucji nieko-
mercyjnych działających na rzecz gospodarstw domowych.
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Banku Polskiego.
b Concerns sectors: households, non-monetary financial institutions, non-financial corporations and non-profit institutions
serving households.
S o u r c e: data of the National Bank of Poland.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 617
a Dane nieostateczne.
U w a g a. Znak (–) oznacza wycofanie (odpływ) kapitału z Polski.
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Banku Polskiego.
a Preliminary data.
N o t e. (–) signifies the withdrawal (outflow) of capital from Poland.
S o u r c e: data of the National Bank of Poland.
618 Pieniądz i banki. Rynek giełdowy. Zakłady ubezpieczeń. Otwarte fundusze emerytalne
w tym: of which:
a Dane nieostateczne.
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Banku Polskiego.
a Preliminary data.
S o u r c e: data of the National Bank of Poland.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 619
2005 ............ 323,48 310,33 306,01 304,92 320,53 329,09 333,65 339,92 328,71 319,52 326,00 336,72 325,18
2010 ............ 301,57 285,18 293,85 286,72 287,99 321,37 335,71 319,50 308,94 303,18 284,82 289,13 301,97
2013 ............ 316,08 311,45 311,97 320,58 318,25 321,49 325,12 326,88 317,67 317,50 307,04 309,98 304,81
2014 ............ 315,51 306,50 306,13 303,78 302,93 304,15 304,25 305,98 314,82 324,75 331,52 337,77 342,87
100 EURO
100 EUROS
2005 ............ 402,54 408,16 398,41 402,09 415,10 418,27 406,03 409,73 404,50 392,47 392,61 397,21 385,59
2010 ............ 399,46 407,20 401,55 389,19 387,04 405,21 410,25 408,18 398,72 395,58 395,62 395,31 399,59
2013 ............ 419,75 413,69 417,34 415,81 414,09 417,59 428,65 427,56 422,95 423,76 419,08 418,82 417,57
2014 ............ 418,52 417,76 417,86 419,72 418,41 417,90 413,69 414,47 419,32 419,01 420,50 421,15 422,33
2005 ............ 588,33 583,69 577,71 580,23 607,22 611,48 607,12 595,85 589,96 578,63 575,67 584,64 567,53
2010 ............ 465,75 461,35 458,23 431,60 441,72 471,67 495,33 488,66 483,59 471,66 451,51 461,62 471,58
2013 ............ 494,37 497,63 483,92 483,96 487,28 491,96 502,76 496,32 492,05 503,00 494,48 499,19 499,30
2014 ............ 519,34 505,07 506,58 505,25 507,20 512,42 514,64 522,62 525,90 529,69 532,83 532,84 536,05
2005 ............ 259,99 263,90 256,98 259,45 268,21 270,75 263,96 262,97 260,48 253,38 253,43 257,03 249,09
2010 ............ 289,51 275,73 273,71 268,85 269,97 285,04 297,78 303,08 297,25 301,96 293,58 294,32 311,55
2013 ............ 341,00 336,79 339,24 339,08 339,46 336,53 347,75 345,82 342,76 343,49 340,33 339,96 340,88
2014 ........... 344,60 339,35 342,05 344,71 343,17 342,44 339,65 341,14 346,02 346,95 348,14 350,11 351,23
100 RUBLI
100 ROUBLES
2005 ............ 11,43 11,10 10,94 11,03 11,52 11,78 11,70 11,85 11,55 11,27 11,42 11,70 11,29
2010 ............ 9,93 9,55 9,74 9,70 9,87 10,57 10,76 10,43 10,17 9,84 9,38 9,33 9,79
2013 ............ 9,93 10,30 10,34 10,40 10,16 10,26 10,05 9,98 9,62 9,73 9,57 9,48 9,27
2014 ............ 8,31 9,09 8,68 8,39 8,49 8,71 8,84 8,82 8,70 8,55 8,11 7,32 6,09
a Kurs urzędowy.
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Banku Polskiego.
a Official rate.
S o u r c e: data of the National Bank of Poland.
Przychody z działalności operacyjnej ........... 105386 126683 124953 Revenues from operating activity
w tym: of which:
rozwiązanie rezerw i aktualizacja wartości 17703 38039 31019 dissolution of provisions and revaluation
Koszty działalności operacyjnej ................... 92065 109128 105927 Costs of operating activity
w tym: of which:
koszty działalności bankowej .................... 36498 32665 28627 costs of banking activity
koszty z tytułu aktywów i zobowiązań fi- costs of financial assets and liabilities
nansowych oraz różnic kursowych .... 8301 3492 4669 and exchange rate differences
zwiększenia rezerw i aktualizacja wartości 28697 45998 39375 increase of provisions and revaluation
Wynik finansowy działalności operacyjnej .... 13321 17556 19025 Financial result from operating activity
Wynik z aktywów trwałych (lub grup do Profit or loss from non-current assets and
zbycia) zaklasyfikowanych jako przezna- disposal groups classified as held for
czone do sprzedaży niezakwalifikowanych sale not classified as discontinued op-
jako działalność zaniechana ...................... 0,8 223 –188 erations
Wynik (zysk lub strata) netto z działalności Profit or loss after tax from discontinue-
zaniechanej .............................................. 0,0 # # ed operations
Wynik finansowy netto ................................. 10741 14401 15121 Net financial result
a Wykazywany przez banki, które nie stosują Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF).
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Banku Polskiego.
a Concerns banks not using International Financial Reporting Standards (IFRS).
S o u r c e: data of the National Bank of Poland.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 621
Przychody z działalności operacyjnej ............... 5863,3 6992,9 6881,5 Revenues from operating activity
w tym: of which:
rozwiązanie rezerw i aktualizacja wartości ... 323,5 470,3 520,9 dissolution of provisions and revaluation
Koszty działalności operacyjnej ....................... 4922,4 6038,3 5888,6 Costs of operating activity
w tym: of which:
koszty działalności bankowej ........................ 1681,2 2127,3 1725,8 costs of banking activity
koszty z tytułu aktywów i zobowiązań fi- costs of financial assets and liabilities and
nansowych oraz różnic kursowych ........ 1,1 9,2 6,6 exchange rate differences
zwiększenia rezerw i aktualizacja wartości ... 549,1 773,2 942,4 increase of provisions and revaluation
Wynik finansowy działalności operacyjnej ........ 940,9 954,6 992,9 Financial result from operating activity
Wynik operacji nadzwyczajnych ....................... 0,1 0,0 0,0 Result from extraordinary items
Udział w zyskach (stratach) netto jednostek Share of the profit or loss of associates and
stowarzyszonych i wspólnych przedsię- joint ventures accounted for using the equity
wzięć rozliczanych metodą praw własności ― — — method
Wynik finansowy brutto z działalności konty- Gross financial result from continuing opera-
nuowanej ...................................................... 943,1 954,6 992,9 tions
Podatek dochodowy dotyczący działalności Tax expense (income) related to profit or loss
kontynuowanej ............................................. 207,5 209,5 231,8 from continuing operations
Wynik (zysk lub strata) netto z działalności Profit or loss after tax from discontinued oper-
zaniechanej .................................................. ― — — ations
Wynik finansowy netto ..................................... 735,6 745,2 761,1 Net financial result
Przychody z całokształtu działalności ........... 922,4 2380,2 3837,4 3064,1 Revenues from total activity
w tym przychody z działalności podsta-
wowej .................................................... 781,7 1966,2 2359,4 1740,0 of which revenues from basic activities
Koszty uzyskania przychodów z cało- Costs of obtaining revenues from total
kształtu działalności .................................. 905,0 2266,6 3929,3 3278,6 activity
w tym koszty działalności operacyjnej ...... 815,2 1642,3 1960,7 1318,7 of which costs of operating activity
Wynik finansowy działalności gospodar-
czej ........................................................... 17,4 113,6 –91,9 –214,5 Financial result on economic activity
Balance of extraordinary profits and
Saldo zysków i strat nadzwyczajnych ........... 0,0 0,0 0,0 –0,1 losses
Wynik finansowy brutto ................................. 17,4 113,6 –91,9 –214,6 Gross financial result
zysk brutto ................................................ 25,8 251,9 248,0 72,1 gross profit
strata brutto .............................................. 8,4 138,3 339,9 286,7 gross loss
Obowiązkowe obciążenie wyniku finan- Obligatory encumbrances on gross financial
sowego bruttob ......................................... 1,2 28,0 36,3 –17,8 result b
Wynik finansowy netto .................................. 16,2 85,6 –128,2 –196,8 Net financial result
zysk netto ................................................. 24,6 219,9 211,4 110,4 net profit
strata netto ............................................... 8,4 134,3 339,6 307,2 net loss
a Dane dotyczą: w 2005 r. — 76 badanych kas, w 2010 r. — 59 kas, w 2013 r. — 55 kas, w 2014 r. — 50 kas; dane za
lata 2013 i 2014 nie są w pełni porównywalne z danymi za lata poprzednie z uwagi na zmiany w sprawozdawczości.
b W latach 2005, 2010 i 2013 obejmują tylko podatek dochodowy.
Ź r ó d ł o: dane Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej.
a Data concern: in 2005 — 76 surveyed unions, in 2010 — 59 unions, in 2013 — 55 unions, in 2014 — 50 unions; data
for 2013 and 2014 are not fully comparable with those for previous years due to changes in reporting. b In 2005, 2010 and
2013 include only income tax.
S o u r c e: data of the National Association of Cooperative Savings and Credit Unions.
a Dotyczy banków komercyjnych i banków spółdzielczych zrzeszonych w bankach zrzeszających oraz działających sa-
modzielnie; bez Narodowego Banku Polskiego. b Bez kapitału rozproszonego (poniżej 5%). c Obejmuje kraje, które posia-
dają swój kapitał w mniej niż 3 bankach bez względu na jego wielkość.
Ź r ó d ł o: w zakresie kapitału zagranicznego banków według krajów pochodzenia — dane Komisji Nadzoru Finansowego.
a Concerns commercial banks as well as cooperative banks associated both with associated banks and operating indi-
vidually; data exclude the National Bank of Poland. b Excluding distributed capital (below 5%). c Includes countries which
have their capital in less than 3 banks, irrespectively of its amount.
S o u r c e: in regard to foreign fund of banks by countries of origin — data of the Polish Financial Supervision Authority.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 623
Rynek giełdowy
The stock market
RYNEK KASOWY
CASH MARKET
Akcje i prawa do akcji ................... 98517a 234288 256146 232865 Shares and rights to shares
akcje .......................................... 95548 233929 255892 232741 shares
prawa do akcji ........................... 2969 359 255 124 rights to shares
Prawa poboru ............................... 44,5 266 3,7 69,7 Pre-emptive rights
Certyfikaty inwestycyjne ................ 79,9 107 53,4 74,7 Investment certificates
Produkty strukturyzowane ............. ― 286 281 561 Structured products
ETF-y ........................................... ― 85,1b 169 103 Exchange Traded Funds
Warranty ....................................... 0,9 ― 2,1 0,6 Warrants
RYNEK TERMINOWY
DERIVATIVES MARKET
TABL. 19 (518). AKCJE a I PRAWA DO AKCJI NA GŁÓWNYM RYNKU GIEŁDY PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH
SHARES a AND RIGHTS TO SHARES ON THE MAIN MARKET OF THE WARSAW
STOCK EXCHANGE
Liczba sesji (w ciągu roku) ..................... 251 253 247 249 Number of sessions (during the year)
Liczba notowanych spółek (stan w koń- Number of companies listed (end of the
cu roku) .............................................. 255 400 450 471 year)
w tym nowe spółki .......................... 35 34 23 28 of which new companies
spółki krajowe ..................................... 248 373 403 420 domestic companies
w tym nowe spółki .......................... 33 29 18 23 of which new companies
spółki zagraniczne .............................. 7 27 47 51 foreign companies
w tym nowe spółki .......................... 2 5 5 5 of which new companies
Giełdowa kapitalizacja spółek (stan Market capitalisation (end of the year)
w końcu roku) w mln zł ....................... 424900 796482 840780 1252958 in mln zl
spółki krajowe ..................................... 308418 542646 593464 591165 domestic companies
spółki zagraniczne .............................. 116482 253836 247316 661793 foreign companies
Wartość obrotów w mln zł ...................... 98517 234288 256146 232865 Value of turnover in mln zl
sesyjneb ............................................. 90567 206857 220153 205297 electronic order book session b
c
pozasesyjne ...................................... 7950 27431 35994 27567 negotiated deals sessionc
a W 2005 r. łącznie z akcjami narodowych funduszy inwestycyjnych (NFI). b, c Dotyczy transakcji: b — zawieranych
w systemie notowań ciągłych oraz kursu jednolitego dwukrotnego, c — pakietowych.
a In 2005 including shares of the national investment funds (NIF). b, c Concerns transactions: b — concluded according
to continuous trading and single price two auctions system, c — block trades.
624 Pieniądz i banki. Rynek giełdowy. Zakłady ubezpieczeń. Otwarte fundusze emerytalne
TABL. 19 (518). AKCJEa I PRAWA DO AKCJI NA GŁÓWNYM RYNKU GIEŁDY PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH (dok.)
SHARES a AND RIGHTS TO SHARES ON THE MAIN MARKET OF THE WARSAW
STOCK EXCHANGE (cont.)
Liczba serii kontraktów (stan w końcu Number of futures contracts series (end
roku) .................................................... 54 55 134 129 of the year)
Wartość obrotów w mln zł ....................... 119013 340648 218783 230148 Value of turnover in mln zl
sesyjnea .............................................. 119013 330472 208310 222703 electronic order book sessiona
pozasesyjneb ....................................... — 10176 10473 7446 negotiated deals sessionb
Liczba otwartych pozycji (stan w końcu
roku) .................................................... 33418 124504 145524 119307 Number of open interest (end of the year)
Wartość otwartych pozycji w mln zł ......... 873 3304 2608 3297 Open interest value in mln zl
Liczba zawartych transakcji w tys. .......... 1574,0 3647,2 3064,5 2790,4 Number of concluded transactions in thous.
sesyjnea .............................................. 1574,0 3646,5 3063,8 2790,0 electronic order book sessiona
pozasesyjneb ....................................... — 0,8 0,7 0,4 negotiated deals session b
c
Średni wolumen obrotu na 1 sesję w tys. 21,4 55,4 47,8 36,2 Average volume per sessionc in thous.
sesyjnea .............................................. 21,4 53,8 46,0 35,0 electronic order book sessiona
pozasesyjneb ....................................... — 1,6 1,8 1,2 negotiated deals session b
a, b Dotyczy transakcji: a — zawieranych w systemie notowań ciągłych, b — pakietowych. c Obliczono jako iloraz liczby
kontraktów będących przedmiotem obrotu na sesji oraz liczby sesji.
Ź r ó d ł o: dane Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie.
a, b Concerns transactions: a — concluded according to continuous trading, b — block trades. c Calculated as the ratio
of the number of contracts which are subject of turnover on session and number of sessions.
S o u r c e: data of the Warsaw Stock Exchange.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 625
Liczba sesji (w ciągu roku) ............................... 253 247 249 Number of sessions (during the year)
Liczba notowanych spółek (stan w końcu roku) 185 445 431 Number of listed companies (end of the year)
akcje i prawa do akcji ................................... 1847,0 1225,4 1434,9 shares and rights to shares
akcje i prawa do akcji ................................... 3470 2917 3475 shares and rights to shares
akcje i prawa do akcji w mln zł ..................... 7,3 5,0 5,8 shares and rights to shares in mln zl
prawa poboru w tys. zł .................................. 34,8 1,5 0,1 pre-emptive rights in thous. zl
NCIndex (stan w końcu roku) ........................... 634,4 336,0 290,4 NCIndex (end of the year)
a Dotyczy transakcji zawieranych w systemie notowań ciągłych, kursu jednolitego dwukrotnego oraz transakcji pakieto-
wych.
Ź r ó d ł o: dane Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie.
a Concerns transactions concluded according to continuous trading, single price two auctions system and block trades.
S o u r c e: data of the Warsaw Stock Exchange.
Liczba zawartych transakcji .......... 7587 10099 22182 20158 Number of concluded transactions
Wartość obrotów w mln zł ............. 98836 133788 346712 327447 Value of turnover in mln zl
Liczba zawartych transakcji .......... 646 1528 4780 4736 Number of concluded transactions
Wartość obrotów b w mln zł ........... 59227 184731 497819 439200 Value of turnover b in mln zl
a Dotyczy obligacji skarbowych. b Dotyczy transakcji zawieranych w systemie notowań ciągłych; wartość obrotów dla
segmentu kasowego jest obliczana jednostronnie, tj. wg wartości transakcji, dla segmentu Repo jest sumą wartości trans-
akcji otwierającej i zamykającej.
U w a g a. Ponadto w latach 2005, 2010 i 2013 w segmencie kasowym i Repo notowane były bony skarbowe, dla których
wartość obrotów wynosiła odpowiednio 7454 mln zł, 5006 mln zł i 397 mln zł.
Ź r ó d ł o: dane BondSpot S.A.
a Concerns treasury bonds. b Concerns transactions concluded according to continuous trading system; value of turn-
over for cash segment is calculated one-sidedly i.e. by the value of the transaction, for Repo segment it is given as the
sum of the opening and closing transactions.
N o t e. Moreover, in 2005, 2010 and 2013 in cash and Repo segment treasury bills were quoted, for which value of turn-
over amounted to 7454 mln zl, 5006 mln zl and 397 mln zl respectively.
S o u r c e: data of the BondSpot S.A.
BONDSPOT
BONDSPOT
a Dotyczy obligacji i listów zastawnych. b, c Dotyczy transakcji: b — zawieranych w systemie notowań ciągłych,
c — pakietowych. d Od 11 I 2010 r.
Ź r ó d ł o: dane Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie.
a Concerns bonds and mortgage bonds. b, c Concerns transactions: b — concluded according to continuous trading,
c — block trades. d Since 11 I 2010.
S o u r c e: data of the Warsaw Stock Exchange.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 627
Zakłady ubezpieczeń
Insurance companies
AKTYWA
ASSETS
PASYWA
LIABILITIES
PASYWA (dok.)
LIABILITIES (cont.)
Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe .... 44084,0 77198,4 83731,1 86563,4 21112,4 32602,4 43133,8 46450,6
Technical provisions
w tym:
of which:
rezerwa składek i rezerwa na pokrycie
ryzyka niewygasłego ......................... 383,3 978,2 1492,9 1789,4 7392,4 13058,6 16309,5 17173,6
provision for unearned premiums and
provision for unexpired risk
rezerwa ubezpieczeń na życie ............. 23077,2 35190,7 30246,7 28703,4 x x x x
life insurance provision
rezerwy na niewypłacone odszkodo-
wania i świadczenia .......................... 793,8 1387,8 1552,5 1557,3 12244,7 18550,8 25680,1 28062,9
provision for claims outstanding
rezerwa ubezpieczeń na życie, gdy
ryzyko lokaty (inwestycyjne) ponosi
ubezpieczający ................................. 18767,3 38925,3 49807,3 53954,4 x x x x
provision for life insurance policies
where the investment risk is borne by
the policyholders
DZIAŁ I
DIVISION I
DZIAŁ I (dok.)
DIVISION I (cont.)
DZIAŁ II
DIVISION II
DZIAŁ I
DIVISION I
3. Pozostałe przychody operacyjne ...... 100,7 149,5 61,6 128,5 3. Other operating income
4. Pozostałe koszty operacyjne ............ 77,6 146,0 130,1 440,6 4. Other operating expenses
7. Wynik finansowy brutto (5+6)............ 2770,9 4437,8 3449,8 3585,6 7. Gross financial result (5+6)
10. Wynik finansowy netto (7–8–9) ........ 2269,3 3652,8 2809,6 2963,0 10. Net financial result (7–8–9)
DZIAŁ II
DIVISION II
1. Wynik techniczny ubezpieczeń ma- 1. Balance on technical non-life insur-
jątkowych i osobowycha ................... 908,9 –1284,5 1257,0 785,6 ance account a
3. Koszty działalności lokacyjnej .......... 175,2 395,9 539,5 431,6 3. Investments charges
6. Pozostałe przychody operacyjne ...... 181,4 257,2 217,9 281,4 6. Other operating income
7. Pozostałe koszty operacyjne ............ 197,1 341,3 219,6 379,4 7. Other operating expenses
10. Wynik finansowy brutto (8+9) ............ 3494,3 3111,2 6595,6 4061,5 10. Gross financial result (8+9)
11. Podatek dochodowy ......................... 523,4 16,7 487,3 342,0 11. Income tax
12. Pozostałe obowiązkowe obciążenia 12. Other mandatory gross financial re-
wyniku finansowego brutto ............... 3,2 0,3 –0,8 0,3 sult reductions
13. Wynik finansowy netto (10–11–12) 2967,7 3094,2 6109,1 3719,2 13. Net financial result (10–11–12)
DZIAŁ I
DIVISION I
Ubezpieczenia na życie ....................................... 7945 7419 6979 7360 6899,0 18762,6 13139,3 10623,1
Life insurance
Ubezpieczenia posagowe, zaopatrzenia dzieci .... 284 120 97 100 150,5 119,9 113,5 114,6
Marriage insurance, birth insurance
Ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe .............. 4489 9306 10890 13964 2514,6 4265,7 4829,3 5195,4
Accident and sickness insurance
DZIAŁ II
DIVISION II
Ubezpieczenia wypadku ...................................... 8135 10908 10321 11607 739,7 1269,2 1302,5 1339,0
Accident insurance
Ubezpieczenia choroby ........................................ 121 428 972 323 148,7 343,7 612,1 656,3
Sickness insurance
Ubezpieczenia szkód spowodowanych żywiołami 5987 8611 8951 9709 1684,8 2399,0 3117,3 2927,1
Insurance against fire and natural forces
DZIAŁ II (dok.)
DIVISION II (cont.)
Ubezpieczenia pozostałych szkód rzeczowych ... 6756 7971 11268 11900 1081,0 1761,8 2439,7 2434,4
Insurance against other damage and loss of
property
w tym obowiązkowe rolników .......................... 1504 1421 1465 1456 36,0 50,8 58,0 57,0
of which compulsory third-party liability insur-
ance of farmers
Ubezpieczenia ochrony prawnej ......................... 325 1029 1299 1451 11,7 239,8 126,2 79,9
Legal protection insurance
Ubezpieczenia świadczenia pomocy c ................. 1327 10512 11530 14971 95,1 346,1 496,3 546,9
Insurance of assistance c
a Z działalności bezpośredniej. b Czynnych w końcu danego roku. c Dla osób, które popadły w trudności w czasie podró-
ży lub podczas nieobecności w miejscu zamieszkania.
a From direct business. b In force as of the end of the year. c For people who had problems while travelling or while
being away from their place of residence.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 633
DZIAŁ I
DIVISION I
Ubezpieczenia na życie ...................................... 1418 1344 1723 1544 4386,0 16096,1 13702,8 10560,2
Life insurance
Ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe ............. 851 959 1713 1786 985,6 1583,6 1777,2 1914,8
Accident and sickness insurance
DZIAŁ II
DIVISION II
Ubezpieczenia wypadku ..................................... 512 427 417 432 234,2 267,9 292,3 289,7
Accident insurance
Ubezpieczenia choroby ....................................... 66 795 1053 1044 60,2 133,2 165,7 157,2
Sickness insurance
Ubezpieczenia szkód spowodowanych żywiołami 117 510 306 299 584,1 2361,6 1312,0 1091,1
Insurance against fire and natural forces
DZIAŁ II (dok.)
DIVISION II (cont.)
Ubezpieczenia pozostałych szkód rzeczowych ... 187 230 262 321 364,5 674,8 724,1 880,0
Insurance against other damage and loss of
property
Ubezpieczenia świadczenia pomocy c ................. 86 272 346 380 53,4 183,9 236,4 250,7
Insurance of assistance c
a Z działalności bezpośredniej. b Liczba wypłat. c Dla osób, które popadły w trudności w czasie podróży lub podczas
nieobecności w miejscu zamieszkania.
Ź r ó d ł o: dane Komisji Nadzoru Finansowego.
a From direct business. b Number of payments. c For people who had problems while travelling or while being away from
their place of residence.
S o u r c e: data of the Polish Financial Supervision Authority.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 635
Przychody wynikające z zarządzania OFE a 1254,9 1839,1 1675,3 2032,2b Revenues from OFE’s management a
w tym: of which:
z tytułu kwot pobieranych przez OFE od from amounts collected by the OFE’s
wpłacanych składek ............................. 818,6 806,3 389,4 160,8 from member contributions
wynagrodzenie za zarządzanie OFE ....... 381,0 893,7 1119,0 777,5 remunerations for managing the OFE’s
z tytułu opłat na rzecz PTE uiszczanych from the fees on behalf of the PTE by
przez członków OFE i związanych z wy- the OFE members and related to
płatami transferowymi .......................... 0,1 0,4 –0,01 — credit transfers
Koszty związane z zarządzaniem OFEa ...... 797,6 1249,6 1287,1 802,7 Costs arising from OFE’s managemena
w tym: of which:
koszty usług akwizycyjnych ..................... 224,1 464,4 99,3 111,9 costs of acquisition services
koszty agenta transferowego i rejestru costs of the transfer agency and fund
członków funduszu .............................. 143,3 139,8 158,8 149,4 members register
koszty pokrycia niedoboru w OFE ........... — — 0,0 — costs of covering the deficits in OFE’s
a Łącznie z odpowiednio: pozostałymi przychodami/kosztami operacyjnymi oraz w latach 2013 i 2014 przychoda-
mi/kosztami wynikającymi z zarządzania Dobrowolnymi Funduszami Emerytalnymi. b Łącznie z przychodami z tytułu
wypłat ze środków Funduszu Gwarancyjnego.
a Including respectively: other operating revenues/costs and in 2013 and 2014 revenues/costs arising from Occupational
Pension Fund management. b Including revenues from payment from Guarantee Fund.
636 Pieniądz i banki. Rynek giełdowy. Zakłady ubezpieczeń. Otwarte fundusze emerytalne
TABL. 29 (528). PRZYCHODY, KOSZTY I WYNIK FINANSOWY POWSZECHNYCH TOWARZYSTW EMERYTALNYCH (dok.)
REVENUES, COSTS AND FINANCIAL RESULTS OF GENERAL PENSION SOCIETIES (cont.)
2005 2010 2013 2014
WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION
w mln zł in mln zl
a Zgodnie z ustawą z dnia 6 XII 2013 r., 3 II 2014 r. nastąpiło przekazanie do ZUS 51,5% aktywów w papierach skarbo-
wych.
Ź r ó d ł o: dane Komisji Nadzoru Finansowego.
a According to the Law dated 6 XII 2013, 51,5% of assets in treasury securities has been transferred to the ZUS on
3 II 2014.
S o u r c e: data of the Polish Financial Supervision Authority.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 637
a, b W latach 2005, 2010 i 2013 łącznie z: a — obligacjami Skarbu Państwa, b — bankowymi papierami wartościowymi.
Ź r ó d ł o: dane Komisji Nadzoru Finansowego.
a, b In 2005, 2010 and 2013 including: a — treasury bonds, b — bank securities.
S o u r c e: data of the Polish Financial Supervision Authority.
U w a g a. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 22 V 2014 r. w sprawie okresowej oraz okresowej
porównawczej stopy zwrotu otwartego funduszu emerytalnego, od 1 VII 2014 r. jest wyliczana okresowa porównawcza
stopa zwrotu. Roczna okresowa porównawcza stopa zwrotu OFE według stanu w dniu 31 XII 2014 r. wyniosła 0,817%.
Ź r ó d ł o: dane Komisji Nadzoru Finansowego.
N o t e. According to the decree of the Minister of Finance dated 22 V 2014 regarding periodic and periodic comparative
rate of return of open pension fund, since 1 VII 2014 periodic comparative rate of return is reported. Annual periodic com-
parative rate of return of OFE as of 31 XII 2014 amounted to 0,817%.
S o u r c e: data of the Polish Financial Supervision Authority.
DZIAŁ XXIV CHAPTER XXIV
FINANSE PUBLICZNE PUBLIC FINANCE
samorządu terytorialnego są określane w uchwale the budgets of local government units are deter-
budżetowej przez właściwe organy stanowiące na mined in the budgetary law passed by relevant
rok kalendarzowy (budżetowy), w terminach i na councils for a period of one calendar year (a budget-
zasadach określonych w ustawach ustrojowych ary year) within the periods and in accordance
oraz ustawie o finansach publicznych. with the principles set forth in statutory acts and in
Dochody i wydatki budżetu państwa i budżetów the Law on Public Finances.
jednostek samorządu terytorialnego grupuje się Revenue and expenditure of the state budget and
zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o finan- of the budgets of local governments are grouped in
sach publicznych, tj. w podziale na działy i rozdziały accordance with the provisions set forth in the Law
— określające rodzaj działalności oraz paragrafy — on Public Finances, i.e. they are grouped into
określające rodzaj dochodu, przychodu lub wydat- divisions and chapters — defining types of activity,
ku. Prezentowane dane opracowano zgodnie ze and into paragraphs — defining types of revenue,
szczegółową klasyfikacją dochodów i wydatków, income or expenditure; the presented data were
ustalaną przez Ministra Finansów na mocy kolej- compiled in accordance with the detailed classifica-
nych rozporządzeń z lat 2004—2014. tion of budget revenue and expenditure, specified
4. Na dochody budżetu państwa składają się: by the Minister of Finance in subsequent decrees
1) dochody podatkowe: adopted in the period of 2004—2014.
a) podatki pośrednie, tj.: 4. Revenue of the state budget comprise:
podatek od towarów i usług (VAT); opo- 1) tax revenue:
datkowaniu tym podatkiem podlega od- a) indirect taxes, i.e.:
płatna dostawa towarów i odpłatne świad- the value added tax (VAT); any paid de-
czenie usług na terytorium kraju, eksport livery of goods and paid rendering of ser-
i import towarów, wewnątrzwspólnotowe vices, as well as exports and imports of
nabycie towarów za wynagrodzeniem na goods, intra-community acquisition of
terytorium kraju oraz wewnątrzwspólnoto- goods for remuneration on territory of the
wa dostawa towarów, country, and intra-community delivery of
podatek akcyzowy; obejmuje wpływy z ty- goods are subject to the value added tax,
tułu opodatkowania wyrobów akcyzowych the excise tax includes receipts from tax-
w kraju, nabycia wewnątrzwspólnotowego, ation on excise goods in the country,
importu wyrobów akcyzowych, ponadto intra-community acquisition, imports of
od 2012 r. eksportu i wewnątrzwspólnoto- excise goods, moreover, since 2012 ex-
wej dostawy węgla i wyrobów węglowych, ports and intra-community supply of coal
podatek od gier losowych i zakładów and coal products,
wzajemnych, the tax on games of chance and mutual
b) podatek dochodowy (z wyjątkiem części, któ- betting,
ra stanowi dochody jednostek samorządu te- b) income tax (with the exception of part which
rytorialnego): is the local government revenue):
od osób prawnych, the corporate income tax,
od osób fizycznych, the personal income tax,
c) inne dochody podatkowe, obejmujące poda- c) other tax revenue, includes the tonnage tax
tek tonażowy (od 2008 r.), podatek od wydo- (since 2008), tax on extraction of certain min-
bycia niektórych kopalin (od 2012 r.) oraz erals (since 2012) and abolished taxes;
podatki zniesione; 2) non-tax revenue:
2) dochody niepodatkowe: a) dividends — payments from the State Treas-
a) dywidendy — wpłaty z tytułu udziałów Skar- ury holdings in companies,
bu Państwa w spółkach, b) payments from profit of state owned enter-
b) wpłaty z zysku od przedsiębiorstw państwo- prises and sole shareholder companies of
wych i jednoosobowych spółek Skarbu Pań- the State Treasury,
stwa, c) payments from profits of the National Bank of
c) wpłaty z zysku Narodowego Banku Polskiego, Poland,
d) wpływy z cła, d) receipts from customs duties,
e) opłaty, grzywny, odsetki i inne dochody niepo- e) fees, penalties, interest and other non-tax
datkowe, w tym dochody jednostek budżeto- revenue, of which revenue of budgetary units
wych oraz dochody zagraniczne obejmujące as well as foreign revenue, including receipts
wpływy z odsetek od kredytów i pożyczek za- from the interest on foreign loans and credits
granicznych udzielonych przez rząd Rzeczy- granted by the government of the Republic of
pospolitej Polskiej oraz prowizje z tytułu gwa- Poland, and any fees from government guar-
rantowania (poręczenia) przez rząd otrzyma- antees (letters of support) of foreign credits
nych kredytów zagranicznych, received,
f) wpłaty jednostek samorządu terytorialnego; f) payments of local government units;
3) środki z Unii Europejskiej i innych źródeł niepod- 3) non-refundable funds from the European Union
legające zwrotowi. and from other sources.
5. Budżet środków europejskich funkcjonuje od 5. The European funds budget has been oper-
2010 r. Zawarte w nim dochody i podlegające ating since 2010. Revenue and reimbursable ex-
refundacji wydatki przeznaczone na realizację penditure, allocated to the implementation of pro-
programów finansowanych z udziałem środków grammes financed with European funds (excluding
europejskich (z wyłączeniem środków przeznaczo- funds for technical assistance projects) are
nych na realizację projektów pomocy technicznej) determined in the Law on Public Finances, dated
640 Finanse publiczne
określone zostały w ustawie z dnia 27 VIII 2009 r. 27 VIII 2009. In accordance with the law dated
o finansach publicznych; według ustawy z dnia 30 VI 2005 these funds until 2009 were included in
30 VI 2005 r. środki te do 2009 r. ujmowane były the state budget.
w budżecie państwa. The European funds budget revenue comprise:
Na dochody budżetu środków europejskich 1) resources from the structural funds, Cohesion
składają się: Fund and European Fisheries Fund;
1) środki pochodzące z funduszy strukturalnych, 2) non-refundable funds from the aid granted by
Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Member States of the European Free Trade As-
Rybackiego;
sociation (EFTA): Norwegian Financial Mecha-
2) niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzie-
lanej przez państwa członkowskie Europejskie- nism 2009—2014, Financial Mechanism of the
go Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA): European Economic Area 2009—2014, the
Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2009— Swiss-Polish Cooperation Programme;
—2014, Mechanizmu Finansowego Europejskie- 3) measures for the implementation of the Com-
go Obszaru Gospodarczego 2009—2014, Szwaj- mon Agricultural Policy.
carsko-Polskiego Programu Współpracy; 6. Public debt is understood as the nominal in-
3) środki na realizację Wspólnej Polityki Rolnej. debtedness of units of the public finance sector,
6. Przez państwowy dług publiczny rozumie determined after eliminating any financial flows
się nominalne zadłużenie podmiotów sektora finan- between any such units belonging to this sector,
sów publicznych ustalone po wyeliminowaniu prze- which consists of the following liabilities:
pływów finansowych pomiędzy podmiotami należą-
1) outstanding debt securities;
cymi do tego sektora i obejmuje zobowiązania z na-
2) drawn credits and loans;
stępujących tytułów:
1) wyemitowanych dłużnych papierów wartościowych; 3) accepted deposits;
2) zaciągniętych kredytów i pożyczek; 4) matured payables.
3) przyjętych depozytów; The volume of public debt comprises the indebt-
4) zobowiązań wymagalnych. edness of:
Na wielkość państwowego długu publicznego 1) the government sub-sector, i.e.:
składa się zadłużenie: a) of the State Treasury,
1) podsektora rządowego, tj.: b) of other institutions belonging to the govern-
a) Skarbu Państwa, ment sub-sector (other debt);
b) pozostałych instytucji podsektora rządowego 2) the local government sub-sector;
(pozostały dług); 3) the social security sub-sector.
2) podsektora samorządowego;
Debt of the State Treasury is understood as the
3) podsektora ubezpieczeń społecznych.
Przez dług Skarbu Państwa rozumie się nomi- nominal indebtedness of the State Treasury. The
nalne zadłużenie Skarbu Państwa. Dane o zadłużeniu data on the State Treasury debt, divided into do-
Skarbu Państwa, w podziale na dług krajowy i zagra- mestic and foreign debt, are presented according to
niczny, prezentowane są w dwóch ujęciach — według the place of issue criterion and the residency crite-
kryterium miejsca emisji oraz kryterium rezydenta. rion.
Zadłużenie według kryterium miejsca emisji Debt according to the place of issue criterion
uwzględnia miejsce zaciągania zobowiązań (krajo- takes into consideration the place of contracting
wy lub zagraniczny rynek finansowy) niezależnie od debt (domestic or foreign financial market), irre-
tego, kto jest wierzycielem. spective of the creditor.
Dług krajowy Skarbu Państwa (według kryte- Domestic debt of the State Treasury (according
rium miejsca emisji) obejmuje: to the place of issue criterion) includes:
1) zobowiązania Skarbu Państwa z tytułu skarbo-
1) liabilities of the State Treasury due to treasury
wych papierów wartościowych wyemitowanych
na rynek krajowy; securities issued on the domestic market;
2) pozostały dług krajowy Skarbu Państwa z tytułu: 2) other domestic debt of the State Treasury
a) zobowiązań wymagalnych państwowych jed- from:
nostek budżetowych, państwowych funduszy a) matured payables of state budgetary units,
celowych nieposiadających osobowości praw- state appropriated funds without legal person-
nej oraz do 2010 r. państwowych zakła- ality as well as budgetary establishments and
dów budżetowych i gospodarstw pomocni- auxiliary units until 2010,
czych, b) accepted deposits of free funds of public sec-
b) przyjętych w depozyt wolnych środków jedno- tor entities (since 2011),
stek sektora finansów publicznych (od 2011 r.), c) liabilities from non-implemented wages in-
c) zobowiązań z tytułu niepodwyższania płac creases in the budget sphere (until 2008),
w sferze budżetowej (do 2008 r.),
d) debt of the Labour Fund (until 2006),
d) zadłużenia Funduszu Pracy (do 2006 r.),
e) przedpłat na samochody. e) prepayments for passenger vehicles.
Dług zagraniczny Skarbu Państwa (według kry- Foreign debt of the State Treasury (according to
terium miejsca emisji) obejmuje: the place of issue criterion) includes:
1) zobowiązania Skarbu Państwa z tytułu skarbo- 1) liabilities of the State Treasury due to treasury
wych papierów wartościowych wyemitowanych securities issued on the international capital
na międzynarodowy rynek kapitałowy, tj.: market, i.e.:
Public finance 641
10. Zgodnie z ustawą o finansach publicznych 10. According to the Law on Public Finances,
z dnia 27 VIII 2009 r., od 2011 r. zadania publiczne dated 27 VIII 2009, since 2011 public tasks are
realizują: państwowe osoby prawne, instytucje go- performed by: state legal persons, budgetary man-
spodarki budżetowej, agencje wykonawcze budżetu agement institutions, executive agencies of state
państwa (tabl. 9) oraz samorządowe zakłady budże- budget (table 9) and local government budgetary
towe (tabl. 14), które osiągają przychody i częściowo establishments (table 14) which achieve revenue
korzystają z dotacji budżetu państwa i budżetów and partly benefit from the state grants as well as
jednostek samorządu terytorialnego (w przypadku from budgets of local government units (in the case
samorządowych zakładów budżetowych). W załącz- of local government budgetary establishments).
nikach do ustawy budżetowej zamieszczone są The register and financial plans of these units are
wykazy i plany finansowe tych jednostek. placed in annex to the budgetary law.
11. Odliczenia od dochodu i podatku dochodowe-
11. Deductions from income and personal income
go od osób fizycznych oraz od dochodu, podstawy
tax as well as from income, tax base and corporate
opodatkowania i podatku dochodowego od osób
income tax are regulated by the Law on Personal
prawnych regulują ustawa z dnia 26 VII 1991 r.
o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst Income Tax, dated 26 VII 1991 (uniform text Journal
jednolity Dz. U. 2012 poz. 361, z późniejszymi zmia- of Laws 2012 item 361, with later amendments) and
nami) oraz ustawa z dnia 15 II 1992 r. o podatku the Law on Corporate Income Tax, dated 15 II 1992
dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity (uniform text Journal of Laws 2011 No. 74, item 397,
Dz. U. 2011 Nr 74, poz. 397, z późniejszymi zmia- with later amendments).
nami). 12. Data concerning revenue, expenditure, deficit
12. Dane o dochodach, wydatkach, deficycie i dłu- and debt of the general government sector are
gu sektora instytucji rządowych i samorządowych są presented in the chapter ”National accounts”, ac-
prezentowane w dziale „Rachunki narodowe” według cording to the ”European System of National and
„Europejskiego Systemu Rachunków Narodowych Regional Accounts in the European Union (ESA
i Regionalnych w Unii Europejskiej (ESA 2010)”. 2010)”.
Public finance 643
DOCHODY
REVENUE
WYDATKI
EXPENDITURE
a Ogłoszonej w Dz. U. 2014 poz. 162. b Łącznie ze zryczałtowanym podatkiem od towarów i usług od okazjonalnych
przewozów osób autobusami zarejestrowanymi za granicą. c Dotyczy wyrobów spirytusowych, piwa i wina, w 2005 r. —
wyrobów spirytusowych. d W tym podatek od wydobycia niektórych kopalin — 1425 mln zł. e Łącznie z odsprzedanym
przez Skarb Państwa prawem poboru w wysokości 7,8 mln zł. f Dotyczy środków przeznaczonych na realizację projektów
pomocy technicznej, w 2005 r. — wpłat do budżetu państwa z UE z tytułu otrzymanych kwot specjalnych na poprawę
płynności budżetowej oraz wpłat na dostosowanie granicy do traktatu z Schengen.
a Published in Journal of Laws 2014 item 162. b Including lump sum tax on goods and services from occasional
transport of passengers in buses with foreign registration. c Concerns spirits, beer and wine, in 2005 — spirits. d Of which
tax on extraction of certain minerals — 1425 mln zl. e Including pre-emptive rights resold by the State Treasury, amounted
to 7,8 mln zl. f Concerns funds for the implementation of technical assistance projects, in 2005 — payments to the state
budget from EU received on improvement of budgetary liquidity and payments on adaptation of border to Schengen Treaty.
644 Finanse publiczne
WYDATKI (dok.)
EXPENDITURE (cont.)
WYNIK BUDŻETU
BUDGET RESULT
Nadwyżka (+)/deficyt (–) budżetu: Surplus (+)/deficit (–) of:
państwa ................................... –28361 –44591 –42194 –28977 x 61,0 state budget
środków europejskich .............. x –10416 +6249 –317 x 81,0 European funds budget
Finansowanie deficytu budżetu
państwa i budżetu środków State budget and European
europejskich: funds budget deficit financing:
źródła krajowe ......................... 16330 23769 19784 32653 x 128,8 domestic sources
w tym przychody z prywaty- of which receipts from privat-
zacji .................................. 3848 22037 4396 1004 x 27,1 ization
źródła zagraniczne .................. 12031 31238 16161 –3359 x x foreign sources
a Ogłoszonej w Dz. U. 2014 poz. 162. g Obejmują składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy,
oraz w latach 2010—2014 — składkę na Fundusz Emerytur Pomostowych. h Łącznie z dotacjami na finansowanie zadań
inwestycyjnych jednostek samorządu terytorialnego. i Wpłaty do UE pochodzące m.in. z opłat celnych i rolnych oraz środ-
ków obliczonych na podstawie podatku od towarów i usług (VAT) i dochodu narodowego brutto.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Finansów.
a Published in Journal of Laws 2014 item 162. g Include contributions to compulsory social security and the Labour Fund,
and in 2010—2014 — the contribution to the Bridging Pension Fund. h Including grants for financing investment tasks of
local government units. i Payments to EU from i.a.: customs duties, agriculture duties and resources calculated on the basis
of value added tax (VAT) and gross national income.
S o u r c e: data of the Ministry of Finance.
Public finance 645
DOCHODY
REVENUE
WYDATKI
EXPENDITURE
WYNIK BUDŻETU
BUDGET RESULT
Nadwyżka (+)/deficyt c (–) ............... –10416,0 +6249,0 –317,3 x 81,0 Surplus (+)/deficit c (–)
a Ogłoszonej w Dz. U. 2014 poz. 162. b Łącznie z grantami Europejskiego Funduszu Społecznego. c Ujęte również
w części „Wynik budżetu” w tabl. 1 na str. 644.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Finansów.
a Published in Journal of Laws 2014 item 162. b Including grants from the European Social Fund. c Included also in the
part ”Budget result” in table 1 on page 644.
S o u r c e: data of the Ministry of Finance.
646 Finanse publiczne
a Według wartości nominalnej, po wyeliminowaniu przepływów finansowych pomiędzy podmiotami należącymi do sekto-
ra finansów publicznych (dług skonsolidowany). b Według kryterium miejsca emisji.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Finansów.
a According to the face value, excluding financial flows between public finance sector units (consolidated debt). b Accord-
ing to the place of issue criterion.
S o u r c e: data of the Ministry of Finance.
a Według wartości nominalnej. b Bez banku centralnego (NBP). c Przeliczone na złote według średnich kursów walut
obcych Narodowego Banku Polskiego na koniec roku.
a According to the face value. b Excluding central bank (NBP). c Calculated in zlotys using average exchange rates of foreign
currencies of the National Bank of Poland at the end of the year.
Public finance 647
TABL. 4 (537). DŁUG SKARBU PAŃSTWA WEDŁUG KRYTERIUM MIEJSCA EMISJI a (dok.)
Stan w dniu 31 XII
STATE TREASURY DEBT ACCORDING TO THE PLACE OF ISSUE CRITERION a (cont.)
As of 31 XII
2005 2010 2013 2014
WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION
w mln zł in mln zl
a Według wartości nominalnej. c Przeliczone na złote według średnich kursów walut obcych Narodowego Banku Pol-
skiego na koniec roku. d W 2005 r. bez zobowiązań wymagalnych wobec nierezydentów.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Finansów.
a According to the face value. c Calculated in zlotys using average exchange rates of foreign currencies of the National
Bank of Poland at the end of the year. d In 2005 excluding due liabilities to non-residents.
S o u r c e: data of the Ministry of Finance.
TABL. 6 (539). WYNIK BUDŻETU PAŃSTWA, WYNIK BUDŻETU ŚRODKÓW EUROPEJSKICH I PAŃSTWOWY DŁUG
PUBLICZNY W RELACJI DO PRODUKTU KRAJOWEGO BRUTTO (ceny bieżące)
RESULT OF THE STATE BUDGET, RESULT OF THE EUROPEAN FUNDS BUDGET AND PUBLIC DEBT
IN RELATION TO GROSS DOMESTIC PRODUCT (current prices)
2005 2010 2013 2014
WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION
w% in %
Dochody budżetu państwa ........................... 18,3 17,3 16,9 16,5 Revenue of the state budget
Wydatki budżetu państwa ............................ 21,1 20,4 19,4 18,2 Expenditure of the state budget
Wynik budżetu państwa — deficyt (–) .......... –2,9 –3,1 –2,5 –1,7 State budget result — deficit (–)
Wynik budżetu środków europejskich — European funds budget result — surplus
nadwyżka (+)/deficyt (–) ........................... x –0,7 +0,4 –0,0 (+)/deficit (–)
Państwowy dług publicznya ......................... 47,4 51,8 53,3 48,1 Public debt a
Dług Skarbu Państwab ................................. 44,7 48,6 50,6 45,4 Debt of the State Treasury b
Uwaga do tablic 7, 8 i 13
W wydatkach budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego grupowania danych w podziale na działy
i rozdziały dokonuje się zgodnie ze szczegółową klasyfikacją dochodów i wydatków budżetowych obowiązującą na mocy
rozporządzeń Ministra Finansów.
Note to tables 7, 8 and 13
In expenditure of the state budget and budgets of local government units the grouping of data divided into divisions and
types are made according to the detailed classification of budget revenue and expenditure, on the basis of the decrees of
the Minister of Finance.
a W cenach bieżących. b Łącznie z wydatkami bieżącymi jednostek budżetowych związanymi z obsługą długu publicz-
nego. c W latach 2005 i 2010 dział „Kultura fizyczna i sport”.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Finansów.
a In current prices. b Including current expenditures of budgetary units connected with public debt servicing. c In 2005
and 2010 until 2010 division ”Physical education and sport”.
S o u r c e: data of the Ministry of Finance.
Public finance 649
dla: for:
Szkół wyższych ....................................... 9101,5 10994,4 12596,5 13751,2 Higher education institutions
Podręczników szkolnych i akademickich 8,0 9,5 0,7 0,2 School and university textbooks
a Łącznie z nieuwzględnionymi w dalszym podziale dotacjami dla jednostek badawczo-rozwojowych (1,9 mln zł).
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Finansów.
a Including grants not included in further division for research-development units (1,9 mln zl).
S o u r c e: data of the Ministry of Finance.
w tym dotacje z budżetu państwa ................. 245,2 276,1 of which grants from the state budget
w tym dotacje z budżetu państwa ................. 144,7 137,1 of which grants from the state budget
Wynik finansowy brutto zrealizowany ............... –8,7 –12,7 Gross financial result
AGENCJE WYKONAWCZE
EXECUTIVE AGENCIES
Przychody ........................................................ 11633,1 11997,0 Revenue
w tym dotacje z budżetu państwa ................ 5765,9 5890,4 of which grants from the state budget
Wynik finansowy brutto zrealizowany ............... 1616,2 3850,0 Gross financial result
w tym: of which:
Fundusz Ubezpieczeń Społecznych ........ 186577 30363 195014 Social Insurance Fund
a Bez pozostałości z roku ubiegłego. b Po wyeliminowaniu przepływów między funduszami. c Łącznie z dotacją rozwo-
jową.
a Excluding balances from the previous year. b Excluding flows between funds. c Including development grant.
Public finance 651
FUNDUSZ EMERYTALNO-RENTOWY
PENSION FUND
DOCHODY
REVENUE
a Bez dochodów i wydatków gmin mających również status miasta na prawach powiatu.
a Excluding revenue and expenditure of gminas which are also cities with powiat status.
Public finance 653
DOCHODY (dok.)
REVENUE (cont.)
Dochody własne (dok.)
Own revenue (cont.)
Środki na dofinansowanie własnych zadań pozyskane 2005 2797 1742 605 280 170
z innych źródeł 2010 2476 1408 786 214 67,5
Funds for additional financing of own tasks from oth- 2013 1396 868 361 106 62,1
er sources 2014 1384 933 287 72,4 91,4
Dotacjeb ......................................................................... 2005 15567 7432 3960 3045 1129
Grantsb 2010 37038 17370 7798 6410 5459
2013 40401 16704 10611 5906 7178
2014 44541 18239 11815 6156 8330
Z budżetu państwa ........................................................ 2005 13921 6888 3652 2481 900
From state budget 2010 23867 12821 5073 4153 1820
2013 23863 12355 5497 4035 1975
2014 25811 13561 5912 4149 2188
na zadania:
for tasks:
z zakresu administracji rządowej ................................ 2005 9837 5399 2721 1329 389
for government administration tasks 2010 16829 9340 3580 2408 1500
2013 16861 8739 3762 2725 1635
2014 17951 9229 3947 2843 1932
własne ........................................................................ 2005 3854 1436 891 1126 400
for own tasks 2010 6916 3417 1469 1726 304
2013 6955 3595 1721 1298 338
2014 7815 4313 1951 1294 255
realizowane na podstawie porozumień z organami 2005 230 52,3 39,7 26,3 111
administracji rządowej 2010 122 63,7 23,6 18,7 16,1
realized on the basis of agreements with govern- 2013 47,3 20,3 14,2 11,1 1,7
ment administration bodies 2014 44,6 19,4 13,1 11,3 0,8
Dotacje z paragrafów 200 i 620 c .................................... 2010 11195 3863 2346 1726 3260
Grants from paragraphs 200 and 620 c 2013 13959 3520 4647 1077 4715
2014 15647 3796 5258 1116 5477
Otrzymane z funduszy celowych .................................... 2005 630 359 129 83,5 58,5
Received from appropriated funds 2010 684 288 121 75,7 198
2013 520 232 116 82,8 89,2
2014 721 221 288 67,9 144
Pozostałe dotacje .......................................................... 2005 1016 186 180 481 170
Other grants 2010 1292 398 258 455 181
2013 2059 597 351 711 399
2014 2362 661 357 823 521
Subwencja ogólna z budżetu państwa ....................... 2005 32456 16080 8325 6699 1350
General subvention from the state budget 2010 47171 22676 11804 9750 2942
2013 51257 24793 13547 10278 2639
2014 51204 24599 13551 10184 2870
W tym część oświatowa ................................................. 2005 26097 12140 7851 5542 564
Of which educational part 2010 35010 16230 10733 7360 686
2013 39509 18115 12590 8024 780
2014 39500 18265 12628 7888 718
a Bez dochodów i wydatków gmin mających również status miasta na prawach powiatu. b W latach 2005 i 2010 bez do-
tacji z budżetu państwa dla gmin uzdrowiskowych, które za 2010 r. ujęto w dochodach własnych. c Klasyfikacji dochodów
i wydatków budżetowych, patrz uwagi ogólne ust. 8 na str. 641.
a Excluding revenue and expenditure of gminas which are also cities with powiat status. b In 2005 and 2010 excluding
grants from state budget for gminas which are health resorts, which in 2010 were included in own revenue. c Of the classi-
fication of budget revenue and expenditure, see general notes item 8 on page 641.
654 Finanse publiczne
WYDATKI
EXPENDITURE
O G Ó Ł E M .................................................................. 2005 103807 45837 36491 13891 7588
TOTAL 2010 177766 79741 58954 23826 15245
2013 183839 79443 64953 22917 16527
2014 196754 85070 69661 23784 18238
Wydatki bieżące ........................................................... 2005 85377 37488 30601 12270 5018
Current expenditure 2010 133517 59753 45836 18626 9302
2013 148832 66270 52535 20062 9965
2014 155404 69615 55105 20292 10392
w tym: of which:
Dotacje .......................................................................... 2005 6070 1341 2597 751 1381
Grants 2010 14044 4080 5195 1272 3497
2013 14868 4563 4992 1335 3979
2014 15842 5005 5371 1390 4077
w tym dotacje dla samorządowych zakładów budże- 2005 2158 707 1353 71,8 26,2
towychb 2010 2141 785 1225 100 31,2
of which grants for local government budgetary es- 2013 542 310 223 5,7 3,0
tablishments b 2014 529 296 224 6,3 2,5
Świadczenia na rzecz osób fizycznych .......................... 2005 11726 7549 3352 774 51,1
Benefits for natural persons 2010 16515 11780 3916 737 82,2
2013 16783 11509 4266 895 112
2014 17141 11768 4357 887 129
Wydatki bieżące jednostek budżetowych ....................... 2005 61969 27035 22220 10435 2279
Current expenditure of budgetary units 2010 97737 42763 34168 16218 4588
2013 111340 48566 40398 17351 5025
2014 116673 51391 42684 17575 5023
w tym: of which:
wynagrodzenia ........................................................... 2005 32389 14801 10670 6044 874
wages and salaries 2010 49743 22761 15975 9170 1837
2013 56973 26035 18618 10181 2139
2014 58535 26845 19109 10394 2186
pochodne od wynagrodzeń ........................................ 2005
c 6783 3080 2147 1386 170
wages and salaries related expenditures c 2010 8165 3910 2557 1401 298
2013 10462 5017 3337 1725 383
2014 10764 5182 3435 1756 391
zakup materiałów i usług ............................................ 2005 19471 7653 8133 2543 1142
purchase of materials and services 2010 32721 13209 13322 4025 2164
2013 35074 13921 15562 3597 1994
2014 38284 15500 17128 3640 2016
Wydatki majątkowe ...................................................... 2005 18430 8349 5890 1621 2569
Property expenditure 2010 44249 19988 13118 5201 5943
2013 35007 13172 12418 2854 6562
2014 41350 15455 14556 3493 7847
W tym inwestycyjne ....................................................... 2005
d 17750 8219 5538 1609 2384
Of which investment expenditure d 2010 43282 19690 12698 5181 5712
2013 33497 12860 11455 2828 6354
2014 39923 15143 13626 3446 7707
WYNIK BUDŻETÓW
BUDGETS RESULT
Nadwyżka (+)/deficyt (–) ................................................. 2005 –895 –24,3 –221 –128 –521
Surplus (+)/deficit (–) 2010 –14970 –7430 –5069 –1330 –1141
2013 –380 +601 –736 +161 –406
2014 –2417 –521 –1402 –1,5 –493
a Bez dochodów i wydatków gmin mających również status miasta na prawach powiatu. b W latach 2005 i 2010 również dla
gospodarstw pomocniczych, funduszy celowych, oraz w 2005 r. — dla środków specjalnych. c Obejmują składki na obo-
wiązkowe ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy, oraz w 2005 r. — składkę na ubezpieczenia zdrowotne, a w latach
2010—2014 — składkę na Fundusz Emerytur Pomostowych. d Łącznie z dotacjami na finansowanie zadań inwestycyjnych
samorządowych zakładów budżetowych, w latach 2005 i 2010 — gospodarstw pomocniczych i funduszy celowych, oraz
w 2005 r. — środków specjalnych.
a Excluding revenue and expenditure of gminas which are also cities with powiat status. b In 2005 and 2010 also for au-
xiliary units and appropriated funds, moreover in 2005 — for special funds. c Include contributions to compulsory social
security and the Labour Fund, moreover, in 2005 — contribution to health security, in 2010—2014 — contribution to the
Bridging Pension Fund. d Including grants for financing investment tasks of local government budgetary establishments,
in 2005 and 2010 — also of auxiliary units and appropriated funds as well as in 2005 — also special funds.
Public finance 655
PODATNICY
TAXPAYERS
W tym wykazujący dochód ................. 179893 239286 284156 300733 Of which reporting income
ODLICZENIA OD DOCHODU
DEDUCTIONS FROM INCOME
Podatnicy korzystający z odliczeń
Taxpayers using deductions
Straty z lat ubiegłych .......................... 23596 26228 35223 37981 Losses from previous years
Odliczenia w mln zł
Deductions in mln zl
Straty z lat ubiegłych .......................... 11075,8 11280,2 15928,9 15608,6 Losses from previous years
ODLICZENIA OD PODATKU
DEDUCTIONS FROM THE TAX
Podatnicy korzystający z odliczeń
Taxpayers using deductions
W tym podatek zapłacony za granicą — 242 279 290 Of which the tax paid abroad
Odliczenia w mln zł
Deductions in mln zl
W tym podatek zapłacony za granicą — 50,5 49,8 66,4 Of which the tax paid abroad
a Podatnicy mogą być wykazywani wielokrotnie, jeśli korzystali z więcej niż jednego tytułu odliczenia.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Finansów.
a Taxpayers may be indicated more than once, if they used more than one type of deduction.
S o u r c e: data of the Ministry of Finance.
DZIAŁ XXV CHAPTER XXV
INWESTYCJE. ŚRODKI TRWAŁE INVESTMENTS. FIXED ASSETS
Inwestycje Investments
1. Nakłady inwestycyjne są to nakłady finan- 1. Investment outlays are financial or tangible
sowe lub rzeczowe, których celem jest stwo- outlays, the purpose of which is the creation of new
rzenie nowych środków trwałych lub ulepszenie fixed assets or the improvement (rebuilding, en-
(przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja lub mo- largement, reconstruction or modernization) of
dernizacja) istniejących obiektów majątku trwałe- existing capital asset items, as well as outlays on
go, a także nakłady na tzw. pierwsze wyposażenie so-called initial investments.
inwestycji. Investment outlays are divided into outlays on
Nakłady inwestycyjne dzielą się na nakłady na fixed assets and other outlays.
środki trwałe oraz pozostałe nakłady. Outlays on fixed assets include outlays on:
Nakłady na środki trwałe są to nakłady na: ― buildings and structures (include buildings and
― budynki i budowle (obejmują budynki i lokale
oraz obiekty inżynierii lądowej i wodnej), w tym places as well as civil engineering works), of
m.in. roboty budowlano-montażowe, dokumen- which, among others, construction and assembly
tacje projektowo-kosztorysowe, works, design and cost estimate documentations,
― maszyny, urządzenia techniczne i narzędzia ― machinery, technical equipment and tools
(łącznie z przyrządami, ruchomościami i wypo- (including instruments, moveables and endow-
sażeniem), ments),
― środki transportu, ― transport equipment,
― inne, tj.: melioracje szczegółowe, koszty pono- ― others, i.e., detailed meliorations, costs incurred
szone przy nabyciu gruntów i używanych środ- for purchasing land and second-hand fixed as-
ków trwałych oraz od 1995 r. inwentarz żywy sets as well as, since 1995, livestock (basic
(stado podstawowe) i zasadzenia wieloletnie, herd), long-term plantings, interests on invest-
a ponadto odsetki od kredytów i pożyczek in- ment credits and investment loans for the period
westycyjnych za okres realizacji inwestycji of investment realization (included exclusively in
(uwzględnione wyłącznie w danych wyrażonych data expressed at current prices), except for in-
w cenach bieżących), z wyjątkiem odsetek nie- terests not included in outlays on fixed assets by
uwzględnionych w wartości nakładów na środki units that use International Accounting Stan-
trwałe przez podmioty stosujące Międzynarodo- dards (IAS) implemented since 1 I 2005.
we Standardy Rachunkowości (MSR), wprowa- In case of foreign exchange losses of currencies,
dzone od 1 I 2005 r. the sum of outlays on particular groups of assets may
W przypadku ujemnych różnic kursowych walut
suma nakładów na poszczególne grupy rodzajowe exceed the total value of outlays on fixed assets.
może być większa od nakładów na środki trwałe Other outlays are outlays on so-called initial in-
ogółem. vestments as well as other costs connected with
Pozostałe nakłady są to nakłady na tzw. pierw- investment realization. These outlays do not in-
sze wyposażenie inwestycji oraz inne koszty zwią- crease the value of fixed assets.
zane z realizacją inwestycji. Nakłady te nie zwięk- 2. Investment outlays are included into the ap-
szają wartości środków trwałych. propriate sections and divisions of the NACE Rev. 2
2. Nakłady inwestycyjne zaliczono do odpowied- in accordance with the classification of the invest-
nich sekcji i działów PKD 2007 zgodnie z zaklasyfiko- or’s activity (entity of the national economy), with the
waniem działalności inwestora (podmiotu gospodarki exception of outlays on structures not connected with
narodowej), z wyjątkiem nakładów na obiekty niezwią- its basic activity, which were included into the appro-
zane z jego podstawową działalnością, które zaliczono priate sections and divisions according to the criteria
do odpowiednich sekcji i działów według kryterium of structure destination (concerning, e.g.: residential
przeznaczenia obiektu (dotyczy np.: budynków i lokali buildings and places, buildings for education, health
mieszkalnych, obiektów przeznaczonych dla potrzeb care, sport and recreational purposes).
edukacji, ochrony zdrowia, sportu i rekreacji). Investment outlays on public roads, streets and
Nakłady inwestycyjne na drogi publiczne, ulice squares are included in the section ”Transportation
i place zalicza się do sekcji „Transport i gospodarka and storage”.
magazynowa”. 3. The value of investment outlays since 1999
3. Wartość nakładów inwestycyjnych od 1999 r. incurred by:
poniesionych przez: ― legal persons and organizational entities without
― osoby prawne i jednostki organizacyjne niemają-
ce osobowości prawnej z liczbą pracujących po- legal personality employing more than 9 persons
wyżej 9 osób (do 1998 r. — niezależnie od licz- (until 1998 — regardless of the number of em-
by pracujących) oraz osoby fizyczne prowadzące ployees) as well as natural persons conduct-
działalność gospodarczą (z wyjątkiem gospo- ing economic activity (excluding private farms in
darstw indywidualnych w rolnictwie) i spółki agriculture) and civil law partnerships employing
cywilne z liczbą pracujących powyżej 9 osób more than 9 persons (until 1998 — more than
(do 1998 r. — powyżej 5 osób) — opracowano 5 persons), was compiled on the basis of statis-
na podstawie sprawozdawczości, tical reports,
660 Inwestycje. Środki trwałe
― osoby prawne i jednostki organizacyjne niema- ― legal persons and organizational entities without
jące osobowości prawnej z liczbą pracujących legal personality employing up to 9 persons,
do 9 osób, osoby fizyczne prowadzące działal- natural persons conducting economic activity
ność gospodarczą i spółki cywilne z liczbą pra- and civil law partnerships employing up to 9 per-
cujących do 9 osób (do 1998 r. — do 5 osób), sons (until 1998 — up to 5 persons), private
gospodarstwa indywidualne w rolnictwie, a także farms in agriculture as well as the value of out-
wartość nakładów na indywidualne budow- lays on private residential construction and pri-
nictwo: mieszkaniowe, rekreacyjne (nieprzysto- vate recreational construction (not adapted for
sowane do stałego zamieszkania) oraz budow- permanent residence) and on sacral construc-
nictwo sakralne — ustalono szacunkowo. tion was estimated.
Podstawę szacunku wartości nakładów inwesty- The cubic volume of completed buildings ac-
cyjnych na indywidualne budownictwo stanowi counts for the basis of the estimate regarding the
kubatura budynków oddanych do użytku. Nakłady value of investment outlays in private construction.
roczne obejmują pełną wartość budynków odda- Annual outlays include the total value of buildings
nych do użytku w danym roku, tj. nie uwzględniają completed in a given year, i.e., do not include the
różnicy stanów budownictwa niezakończonego difference between non-finished construction at the
w końcu i na początku danego roku. end and at the beginning of a given year.
1. Do środków trwałych zalicza się kompletne 1. Fixed assets include asset components and
i nadające się do użytku składniki majątkowe other objects completed and ready for usage with
o przewidywanym okresie używania dłuższym niż an expected period of utility exceeding 1 year, of
rok, w tym również: drogi publiczne, ulice i place which also: public roads, streets and squares, to-
łącznie z poboczami i podbudową, uzbrojenie te- gether with shoulders and foundations, develop-
renu, zasadzenia wieloletnie, melioracje, budowle ment of tracts of land, long-term plantings, meliora-
wodne, grunty, inwentarz żywy (stado podstawowe) tions, water structures, land, livestock (basic herd)
oraz od 1 I 2002 r. spółdzielcze własnościowe pra- as well as since 1 I 2002 cooperative ownership
wo do lokalu mieszkalnego i spółdzielcze prawo do right to residential premise and cooperative right to
lokalu niemieszkalnego (użytkowego). non-residential (utilitarian) premise.
Dane o środkach trwałych nie obejmują: Data regarding fixed assets do not include:
— wartości gruntów, uznanych od 1 I 1991 r. za — the value of land recognised, since 1 I 1991, as
środki trwałe zgodnie z rozporządzeniem Rady fixed assets, in accordance with the decree of
Ministrów z dnia 12 XII 1990 r. (Dz. U. Nr 90, the Council of Ministers, dated 12 XII 1990
poz. 529), (Journal of Laws No. 90, item 529),
— prawa użytkowania wieczystego gruntu, uzna- — right of perpetual use of land, regarded as fixed
nego od 1 I 2002 r. za środki trwałe zgodnie assets since 1 I 2002, in accordance with Ac-
z ustawą o rachunkowości z dnia 29 IX 1994 r. counting Act dated 29 IX 1994 (uniform text
(jednolity tekst Dz. U. 2013 poz. 330, z później- Journal of Laws 2013 item 330, with later
szymi zmianami). amendments).
2. Wartość brutto środków trwałych jest to 2. The gross value of fixed assets is the value
wartość równa nakładom poniesionym na ich zakup equal to the outlays incurred on purchasing or
lub wytworzenie, bez potrącenia wartości zużycia manufacturing them, without deducting consump-
(umorzenia). tion value (depreciation).
Przez wartość brutto środków trwałych w bie- The gross value of fixed assets at current
żących cenach ewidencyjnych według stanu
book-keeping prices is understood, as of 31 XII
w dniu 31 XII od 1995 r. należy rozumieć:
since 1995:
― w zakresie środków trwałych przekazanych do
eksploatacji: ― within the scope of fixed assets designated for
— przed 1 I 1995 r. — wartość w cenach odtwo- exploitation:
rzenia z września 1994 r., — before 1 I 1995 — the value at replacement
— po 1 I 1995 r. — wartość w cenach bieżących prices of September 1994,
nabycia lub wytworzenia; — after 1 I 1995 — the purchase or manufactur-
― w podmiotach stosujących Międzynarodowe ing value at current prices;
Standardy Rachunkowości (MSR), wprowadzo- ― in units that use International Accounting Stan-
ne od 1 I 2005 r. — również wycenę według dards (IAS) implemented since 1 I 2005 — also
wartości godziwej. revaluation according to fair value.
Wartość brutto w cenach odtworzenia została The gross value at replacement prices was
ustalona w wyniku aktualizacji (wyceny) środków established as a result of the revaluation of fixed
trwałych w gospodarce narodowej dokonanej we- assets in the national economy made as of
dług stanu w dniu 1 I 1995 r. zgodnie z postano- 1 I 1995, in accordance with the decisions of the
wieniami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia decree of the Minister of Finance, dated 20 I 1995,
20 I 1995 r. w sprawie amortyzacji środków trwa- regarding the depreciation of fixed assets and
łych oraz wartości niematerialnych i prawnych, intangible fixed assets, as well as the revaluation of
a także aktualizacji wyceny środków trwałych fixed assets (Journal of Laws No. 7, item 34).
(Dz. U. Nr 7, poz. 34). 3. The net value of fixed assets corresponds to
3. Wartość netto środków trwałych odpowiada the gross value of fixed assets decreased by the
wartości brutto pomniejszonej o wartość zużycia. value of consumption.
Investments. Fixed assets 661
4. Wartość zużycia środków trwałych odpo- 4. The value of consumption of fixed assets
wiada wielkości odpisów amortyzacyjnych (umo- corresponds to the value of depreciation since the
rzeniowych) dokonanych od chwili oddania środków utilization of the fixed assets.
trwałych do eksploatacji. The degree of consumption of fixed assets
Stopień zużycia określa stosunek procentowy is understood as the percentage relation of the
wartości zużycia do wartości brutto środków trwa- value of consumption to the gross value of fixed
łych. assets.
5. Dane według sekcji i działów PKD 2007 opra- 5. Data by sections and divisions of the NACE
cowano metodą przedsiębiorstw, co oznacza, Rev. 2 were compiled using the enterprise
że wszystkie środki trwałe danego podmiotu go-
spodarki narodowej zalicza się do tego poziomu method, i.e., all fixed assets of a given entity of the
klasyfikacyjnego, do którego zaliczono podmiot na national economy are included in that classification
podstawie przeważającego rodzaju działalności, level to which the entity was included on the basis
np. w przedsiębiorstwie zaliczonym do sekcji „Prze- of the superior kind of activity, e.g., in an enterprise
twórstwo przemysłowe” wszystkie środki trwałe classified in the section ”Manufacturing” all fixed
użytkowane zarówno w tym rodzaju działalności, assets used in manufacturing and outside this
jak i poza tą działalnością (budynki i lokale miesz- activity (residential buildings and places, buildings
kalne, obiekty służące edukacji, ochronie zdrowia for education, health care, etc.) are included in the
itp.) zalicza się do sekcji „Przetwórstwo przemysło- section ”Manufacturing”. An exception are residen-
we”. Wyjątek stanowią budynki mieszkalne w go- tial buildings on private farms in agriculture, which
spodarstwach indywidualnych w rolnictwie, które were classified in the section ”Real estate activ-
ujęto w sekcji „Działalność związana z obsługą ities”.
rynku nieruchomości”. The value of public roads, streets and squares
Wartość dróg publicznych, ulic i placów zaliczo- was included in the section ”Transportation and
no do sekcji „Transport i gospodarka magazynowa”. storage”.
6. Wartość brutto środków trwałych od 1999 r.: 6. The gross value of fixed assets since 1999:
― osób prawnych i jednostek organizacyjnych
― of legal persons and organizational entities
niemających osobowości prawnej z liczbą pra-
cujących powyżej 9 osób (do 1998 r. — nie- without legal personality employing more than
zależnie od liczby pracujących) oraz osób fi- 9 persons (until 1998 — regardless of the num-
zycznych prowadzących działalność gospodar- ber of employees) as well as natural persons
czą (z wyjątkiem gospodarstw indywidualnych conducting economic activity (excluding private
w rolnictwie) i spółek cywilnych z liczbą pracu- farms in agriculture) and civil law partnerships
jących powyżej 9 osób (do 1998 r. — powyżej employing more than 9 persons (until 1998 —
5 osób) — opracowano na podstawie spra- more than 5 persons), was compiled on the
wozdawczości, basis of statistical reports,
― osób prawnych i jednostek organizacyjnych ― of legal persons and organizational entities
niemających osobowości prawnej z liczbą pra- without legal personality employing up to 9 per-
cujących do 9 osób, osób fizycznych prowa- sons, natural persons conducting economic
dzących działalność gospodarczą i spółek activity and civil law partnerships employing
cywilnych z liczbą pracujących do 9 osób up to 9 persons (until 1998 — up to 5 per-
(do 1998 r. — do 5 osób), gospodarstw indywi- sons), private farms in agriculture as well as the
dualnych w rolnictwie, a także wartość indy- value of private residential buildings (natural
widualnych budynków mieszkalnych (osób persons) and recreational not adapted for per-
fizycznych) i rekreacyjnych nieprzystosowa-
nych do stałego zamieszkania, wartość dróg manent residence, the value of public roads,
publicznych, ulic i placów, melioracji podsta- streets and squares, basic and detailed meliora-
wowych i szczegółowych oraz budowli wod- tions and water structures, was estimated.
nych — ustalono szacunkowo. 7. The value of fixed assets according to
7. Wartość środków trwałych według grup groups was compiled in accordance with
opracowano zgodnie z Klasyfikacją Środków Classification of Fixed Assets. The grouping
Trwałych. Grupowanie obejmuje: includes:
1) budynki i budowle: 1) buildings and structures:
a) budynki i lokale, od 1 I 2002 r. spółdzielcze a) buildings and places, since 1 I 2002 co-
własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego operative ownership right to residential prem-
oraz spółdzielcze prawo do lokalu niemiesz- ise as well as cooperative right to non-
kalnego (użytkowego), -residential (utilitarian) premise,
b) obiekty inżynierii lądowej i wodnej (bez me- b) civil engineering works (excluding detailed
lioracji szczegółowych); meliorations);
2) maszyny, urządzenia techniczne i narzędzia: 2) machinery, technical equipment and tools:
a) kotły i maszyny energetyczne, a) boilers and power industry machinery,
b) maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego za-
stosowania, b) general usage machinery, equipment and
c) specjalistyczne maszyny, urządzenia i apara- apparatus,
ty, c) special use machinery, equipment and ap-
d) urządzenia techniczne, paratus,
e) narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposa- d) technical equipment,
żenie; e) tools, instruments, moveables and endow-
3) środki transportu; ments;
4) pozostałe środki trwałe, tj.: zasadzenia wielolet- 3) transport equipment;
nie, melioracje szczegółowe i inwentarz żywy 4) other fixed assets, i.e., long-term plantings,
(stado podstawowe). detailed meliorations and livestock (basic herd).
662 Inwestycje. Środki trwałe
Inwestycje
Investments
Rok poprzedni=100
Previous year=100
TABL. 3 (552). DYNAMIKA NAKŁADÓW INWESTYCYJNYCH WEDŁUG SEKCJI I DZIAŁÓW (ceny stałea)
INDICES OF INVESTMENT OUTLAYS BY SECTIONS AND DIVISIONS (constant pricesa)
2012 2013 2014
WYSZCZEGÓLNIENIE rok poprzedni = 100 2005= 2010= SPECIFICATION
previous year = 100 =100 =100
Wytwarzanie i zaopatrywanie
w energię elektryczną, gaz, Electricity, gas, steam and air
parę wodną i gorącą wodę∆ ....... 7397 16465 20151 22953 5,6 9,1 conditioning supply
w tym: of which:
w tym: of which:
Handel hurtowy ∆ ........................... 6281 7610 8142 8252 4,8 3,3 Wholesale trade∆
Handel detaliczny ∆ ....................... 6183 7388 7448 7398 4,7 2,9 Retail trade∆
Zakwaterowanie i gastronomia∆ 1131 2482 2267 2539 0,9 1,0 Accommodation and catering ∆
Informacja i komunikacja ........... 5340 7059 7122 6932 4,1 2,8 Information and communication
Obsługa rynku nieruchomości∆ 18541 26835 31789 32740 14,1 13,0 Real estate activities
W tym budownictwo mieszkaniowe 17327 25526 29481 29938 13,2 11,9 Of which residential construction
Pozostała działalność usługowa 490 903 828 922 0,4 0,4 Other service activities
Investments. Fixed assets 667
w tym: of which:
w tym: of which:
Transport i gospodarka magazynowa 42117 31164 2663 8081 Transportation and storage
W tym transport lądowy i rurociągowy∆ 10898 2783 683 7398 Of which land and pipeline transport ∆
Zakwaterowanie i gastronomia∆ ....... 2539 1736 611 190 Accommodation and catering ∆
Informacja i komunikacja .................. 6931 1904 4652 361 Information and communication
Obsługa rynku nieruchomości∆ ........ 32738 31631 790 302 Real estate activities
W tym budownictwo mieszkaniowe ...... 29936 29731 162 30,0 Of which residential construction
Opieka zdrowotna i pomoc społecz- Human health and social work ac-
na ..................................................... 6334 3166 2707 456 tivities
Pozostała działalność usługowa ....... 922 409 364 149 Other service activities
Investments. Fixed assets 669
Środki trwałe
Fixed assets
CENY STAŁEb
CONSTANT PRICES b
1995=100
2000=100
2005=100
2010=100
a Na 1 mieszkańca — w zł. b Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34; do obliczenia wskaźników dynamiki
przyjęto za podstawę (mianownik) wartość brutto środków trwałych według stanu w dniu 1 I.
a Per capita — in zl. b See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34; the gross value of fixed assets, as of 1 I, was
used as the base (denominator) for calculating indices.
670 Inwestycje. Środki trwałe
a Patrz uwagi ogólne, ust. 5 na str. 661. b Bez wartości inwentarza żywego (stada podstawowego).
a See general notes, item 5 on page 661. b Excluding the value of livestock (basic herd).
672 Inwestycje. Środki trwałe
TABL. 9 (558). WARTOŚĆ BRUTTO, NETTO I STOPIEŃ ZUŻYCIA ŚRODKÓW TRWAŁYCH (dok.)
Stan w dniu 31 XII
GROSS AND NET VALUE AND DEGREE OF CONSUMPTION OF FIXED ASSETS (cont.)
As of 31 XII
2005 2010 2013 2014
wartość stopień
wartość brutto
netto zużycia
gross value
WYSZCZEGÓLNIENIE net value w % SPECIFICATION
degree
bieżące ceny ewidencyjne — mln zł of con-
sumption
current book-keeping prices — mln zl
in %
TABL. 10 (559). WARTOŚĆ BRUTTO I STOPIEŃ ZUŻYCIA ŚRODKÓW TRWAŁYCH WEDŁUG GRUP W 2014 R.
Stan w dniu 31 XII
GROSS VALUE AND DEGREE OF CONSUMPTION OF FIXED ASSETS BY GROUPS IN 2014
As of 31 XII
Wartość brutto
(bieżące ceny Stopień zużycia
ewidencyjne) w mln zł w%
Gross value (current Degree of
book-keeping prices) consumption in %
in mln zl
ma- ma-
szyny, szyny,
urzą- urzą-
dzenia dzenia
WYSZCZEGÓLNIENIE budynki tech- budynki tech- SPECIFICATION
i budo- niczne środki środki
trans- i budo- niczne trans-
wle i narzę- wle i narzę-
dzia portu portu
build- build- dzia
ings trans- ings trans-
ma- port ma- port
and chinery, equip- and chinery, equip-
struc- tech- struc- tech-
tures nical ment tures nical ment
equip- equip-
ment ment
and and
tools tools
Leśnictwo i pozyskiwanie drewna 8018 1417 824 31,3 66,8 69,6 Forestry and logging
Rybactwo .................................... 317 80,1 215 23,2 44,6 64,0 Fishing and aquaculture
Górnictwo i wydobywanie ........... 36459 39258 2377 44,6 61,4 56,8 Mining and quarrying
Przetwórstwo przemysłowe ........ 189845 363210 24653 32,0 61,5 61,6 Manufacturing
produkcja napojów .................. 4630 10997 455 41,8 64,0 64,0 manufacture of beverages
produkcja wyrobów tekstylnych 1663 3620 278 37,3 73,4 64,3 manufacture of textiles
produkcja odzieży ................... 1352 1491 318 36,0 76,3 59,8 manufacture of wearing apparel
manufacture of products of
produkcja wyrobów z drewna, wood, cork, straw and wic-
korka, słomy i wikliny∆ ......... 5439 14015 1550 30,1 61,1 62,6 ker ∆
TABL. 10 (559). WARTOŚĆ BRUTTO I STOPIEŃ ZUŻYCIA ŚRODKÓW TRWAŁYCH WEDŁUG GRUP W 2014 R. (cd.)
Stan w dniu 31 XII
GROSS VALUE AND DEGREE OF CONSUMPTION OF FIXED ASSETS BY GROUPS IN 2014 (cont.)
As of 31 XII
Wartość brutto
(bieżące ceny Stopień zużycia
ewidencyjne) w mln zł w%
Gross value (current Degree of
book-keeping prices) consumption in %
in mln zl
ma- ma-
szyny, szyny,
urzą- urzą-
dzenia dzenia
WYSZCZEGÓLNIENIE budynki tech- budynki tech- SPECIFICATION
i budo- niczne środki i budo- niczne środki
trans- trans-
wle i narzę- portu wle i narzę- portu
build- dzia build- dzia
trans- trans-
ings ma- ings ma-
and chinery, port and chinery, port
struc- equip- struc- equip-
tech- ment tech- ment
tures nical tures nical
equip- equip-
ment ment
and and
tools tools
TABL. 10 (559). WARTOŚĆ BRUTTO I STOPIEŃ ZUŻYCIA ŚRODKÓW TRWAŁYCH WEDŁUG GRUP W 2014 R. (dok.)
Stan w dniu 31 XII
GROSS VALUE AND DEGREE OF CONSUMPTION OF FIXED ASSETS BY GROUPS IN 2014 (cont.)
As of 31 XII
Wartość brutto
(bieżące ceny Stopień zużycia
ewidencyjne) w mln zł w%
Gross value (current Degree of
book-keeping prices) consumption in %
in mln zl
ma- ma-
szyny, szyny,
urzą- urzą-
dzenia dzenia
WYSZCZEGÓLNIENIE budynki tech- budynki tech- SPECIFICATION
i budo- niczne środki środki
trans- i budo- niczne trans-
wle i narzę- wle i narzę-
dzia portu portu
build- build- dzia
ings trans- ings trans-
ma- port ma- port
and chinery, equip- and chinery, equip-
struc- tech- struc- tech-
tures nical ment tures nical ment
equip- equip-
ment ment
and and
tools tools
w tym: of which:
Handel hurtowy ∆ ......................... 38610 27960 19222 27,2 58,3 60,4 Wholesale trade∆
Handel detaliczny ∆ ...................... 49585 28273 9753 33,3 61,6 61,5 Retail trade∆
Zakwaterowanie i gastronomia∆ 26614 6314 1137 29,0 62,7 54,0 Accommodation and catering∆
górnictwo i wydobywanie ............ 3159 4184 6077 6966 6847 mining and quarrying
wytwarzanie i zaopatrywanie
w energię elektryczną, gaz, pa- electricity, gas, steam and air
rę wodną i gorącą wodę∆ ........ 6370 13076 17993 19325 19146 conditioning supply
Zakwaterowanie i gastronomia∆ ..... 926 2384 2484 2535 2435 Accommodation and catering ∆
Informacja i komunikacja ............... 5443 6832 7171 6627 6449 Information and communication
Obsługa rynku nieruchomości∆ ...... 18580 28162 35851 34147 33158 Real estate activities
Pozostała działalność usługowa .... 458 844 787 937 885 Other service activities
Investments. Fixed assets 677
TABL. 12 (561). WARTOŚĆ BRUTTO ŚRODKÓW TRWAŁYCH ZLIKWIDOWANYCH (bieżące ceny ewidencyjne)
GROSS VALUE OF LIQUIDATED FIXED ASSETS (current book-keeping prices)
2005 2010 2013 2014
SEKCJE SECTIONS
w mln zł in mln zl
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo ..... 1143 1453 1551 1608 Agriculture, forestry and fishing
górnictwo i wydobywanie .......................... 575 1137 1292 1720 mining and quarrying
Transport i gospodarka magazynowa .......... 500 598 904 1059 Transportation and storage
Zakwaterowanie i gastronomia∆ ................... 65,0 170 165 246 Accommodation and catering ∆
Informacja i komunikacja ............................. 982 1404 2287 2674 Information and communication
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa ... 658 1165 1164 1366 Financial and insurance activities
Obsługa rynku nieruchomości∆ .................... 1576 1928 2076 2639 Real estate activities
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna .......... 261 596 605 593 Human health and social work activities
Pozostała działalność usługowa .................. 24,8 46,2 115 98,3 Other service activities
DZIAŁ XXVI CHAPTER XXVI
RACHUNKI NARODOWE NATIONAL ACCOUNTS
d) jednostki niekomercyjne spełniające kryteria d) non-profit units that meet ESA 2010 classifi-
ESA 2010 w zakresie klasyfikacji do sektora cation criteria to non-financial corporations
instytucji przedsiębiorstw niefinansowych. sector.
Do sektora nie należą szpitale publiczne dzia- Public hospitals operating in the form of
łające w formie spółek kapitałowych oraz w for- limited companies and public hospitals oper-
mie instytutów badawczych, a także przedsię-
ating in the form of research institutes as well as
biorstwa publiczne spełniające kryteria ESA
2010 w zakresie klasyfikacji do sektora instytucji public corporations that meet ESA 2010 classi-
rządowych i samorządowych; fication criteria to general government sector,
2) sektor instytucji finansowych, do którego were excluded from non-financial corporations
zaliczono podmioty gospodarcze zajmujące się sector;
pośrednictwem finansowym (Narodowy Bank 2) financial corporations sector, which includes
Polski, banki państwowe, banki spółki akcyjne, economic entities engaged in financial inter-
banki spółdzielcze, przedsiębiorstwa zajmujące mediation (National Bank of Poland, state
się leasingiem finansowym i spółdzielcze kasy banks, joint stock company banks, cooperative
oszczędnościowo-kredytowe) i pomocniczą dzia- banks, financial leasing enterprises and co-
łalnością finansową (giełda papierów wartościo- operative saving and credit unions), auxiliary fi-
wych, przedsiębiorstwa maklerskie, kantory wy- nancial activity (the stock exchange, broker-
miany walut, towarzystwa funduszy inwestycyj- ages, currency exchange offices, companies of
nych i powierniczych, powszechne towarzystwa
the investment and trust funds, and general
emerytalne), z wyłączeniem Bankowego Fundu-
szu Gwarancyjnego (ujętego w sektorze instytucji pension societies), excluding the Bank Guaran-
rządowych i samorządowych), podmioty zajmują- tee Fund (included in general government sec-
ce się ubezpieczeniami (instytucje ubezpiecze- tor), as well as entities engaged in insurance ac-
niowe i fundusze emerytalno-rentowe, bez gwa- tivity (insurance companies and pension funds,
rantowanej prawnie opieki społecznej, otwarte except compulsory social security as well as
fundusze emerytalne — OFE) oraz jednostki nie- open pension funds — OFE) and non-profit units
komercyjne spełniające kryteria ESA 2010 w za- that meet ESA 2010 classification criteria to fi-
kresie klasyfikacji do sektora instytucji finanso- nancial corporations sector;
wych; 3) general government sector, which includes
3) sektor instytucji rządowych i samorządo- entities of the national economy:
wych, do którego zaliczono podmioty gospodar- a) operating according to principles described
ki narodowej:
in Law on Public Finances (budgetary units,
a) działające na zasadach określonych w ustawie
appropriated funds and since 2010 also
o finansach publicznych (jednostki budżeto-
we, fundusze celowe, a od 2010 r. także samo- local budgetary establishments, executive
rządowe zakłady budżetowe, agencje wyko- agencies and budget institutions as well as
nawcze i instytucje gospodarki budżetowej until 2005 special funds of budgetary units,
oraz działające do 2005 r. środki specjalne jed- in 2005—2010 — own income account of
nostek budżetowych, w latach 2005—2010 — budgetary units and until 2010 — budget-
rachunek dochodów własnych jednostek bud- ary establishments and auxiliary units of
żetowych oraz do 2010 r. — zakłady budżeto- budgetary units including conducting eco-
we i gospodarstwa pomocnicze jednostek bud- nomic activity ones as well as motivation
żetowych łącznie z prowadzącymi działalność funds),
gospodarczą oraz fundusze motywacyjne), b) entities for which the financial system was de-
b) podmioty, których system finansowy został
fined in special regulations, and for which the
określony odrębnymi ustawami, a których pod-
subsidies from the state budget are the main
stawowym źródłem finansowania są dotacje
z budżetu państwa (publiczne szkoły wyższe, source of financing (public higher education
Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią institutions, the Polish Academy of Science
jednostki organizacyjne, Krajowy Fundusz and entities established by it, the National
Drogowy oraz inne fundusze zarządzane przez Road Fund and other funds managed by
Bank Gospodarstwa Krajowego, jednostki do- Bank Gospodarstwa Krajowego, agriculture
radztwa rolniczego oraz agencje rządowe), advisory units and state agencies),
c) samodzielne publiczne zakłady opieki zdro- c) independent public self-government health
wotnej, care facilities,
d) państwowe i samorządowe instytucje kultury d) state and local government institutions of cul-
oraz państwowe instytucje filmowe, ture and national film institutions,
e) fundusze mające osobowość prawną, które
e) funds with the legal personality which are
są powiązane z budżetem państwa lub z bu-
connected with state or local government
dżetami jednostek samorządu terytorialnego,
f) instytucje obsługujące fundusze ubezpieczeń units budgets,
społecznych (ZUS, KRUS) wraz z zarządza- f) institutions managing the social security
nymi przez nie funduszami oraz Narodowy funds (SII, ASIF) and these funds as well
Fundusz Zdrowia (w okresie 1 I 1999 r.— as the National Health Fund (in the period
—31 III 2003 r. — kasy chorych), 1 I 1999—31 III 2003 — health funds),
National accounts 681
g) szpitale publiczne działające w formie spółek g) public hospitals operating in the form of
kapitałowych oraz w formie instytutów ba- limited companies and public hospitals oper-
dawczych, ating in the form of research institutes,
h) Bankowy Fundusz Gwarancyjny, h) Bank Guarantee Fund,
i) inne jednostki, w tym przedsiębiorstwa pu-
bliczne oraz instytucje niekomercyjne speł- i) other units, including public corporations and
niające kryteria ESA 2010 w zakresie klasyfi- non-commercial institutions that meet ESA
kacji do sektora instytucji rządowych i samo- 2010 classification criteria to general gov-
rządowych. ernment sector.
Szczegółowa lista jednostek sektora instytucji A detailed list of general government sector
rządowych i samorządowych znajduje się na stro- units is published on the CSO website
nie GUS http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rachunki-
rachunki-narodowe/; narodowe/;
4) sektor gospodarstw domowych, który tworzą
4) households sector, which includes own-
osoby fizyczne pracujące na własny rachunek
w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie -account workers in private farms in agriculture
oraz osoby fizyczne pracujące na własny ra- as well as natural persons working outside
chunek poza gospodarstwami indywidualnymi private farms in agriculture, employing up to
w rolnictwie z liczbą pracujących do 9 osób 9 persons and keeping simplified accounting
i prowadzące uproszczoną ewidencję księgową, books, as well as natural persons obtaining
a także osoby fizyczne uzyskujące dochód income from hired work and non-earned
z pracy najemnej i niezarobkowych źródeł; sources;
5) sektor instytucji niekomercyjnych działają- 5) non-profit institutions serving households
cych na rzecz gospodarstw domowych obej-
sector, which includes: social organizations, pol-
mujący: organizacje społeczne, partie politycz-
ne, organizacje związków zawodowych, stowa- itical parties, trade unions, associations, founda-
rzyszenia, fundacje oraz jednostki organizacji tions and units of religious organizations;
wyznaniowych; 6) rest of the world sector, which includes eco-
6) sektor zagranica, który tworzą podmioty go- nomic entities owned by foreign entities, is an
spodarcze będące własnością jednostek zagra- institutional sector for which the system of na-
nicznych; jest to sektor instytucjonalny, dla któ- tional accounts does not require presenting
rego system rachunków narodowych nie prze- a complete sequence of accounts.
widuje zestawiania pełnej sekwencji rachunków.
7. Detailed information regarding income and
7. Szczegółowe informacje o dochodach i spo-
życiu w sektorze gospodarstw domowych za- final consumption expenditure in households
prezentowano w aspekcie podstawowych funkcji sector is presented according to the main functions
pełnionych przez gospodarstwa, tj. konsumpcji, fulfilled by these households, i.e., consumption,
dostarczania siły roboczej oraz wytwarzania pro- supply of the labour force and manufacturing prod-
duktów (wyrobów i usług niefinansowych) w przy- ucts (goods and non-financial services), in case of
padku prowadzenia działalności gospodarczej. conducting economic activity.
Sektor instytucjonalny gospodarstw domowych The institutional sector of households includes
obejmuje gospodarstwa domowe, tj. osoby fizyczne
households, i.e., natural persons or groups of
lub grupy osób fizycznych wspólnie zamieszkujących
i wspólnie utrzymujących się (łączące dochody, wy- natural persons living together and jointly main-
datki i majątek) oraz gospodarstwa zbiorowe (np. taining themselves (sharing income, expenditures
mieszkańcy domów pomocy społecznej, placówek and property) as well as collective households
opiekuńczo-wychowawczych, klasztorów, więzień). (e.g., residents of social welfare homes, care and
Jako kryterium podziału na podsektory przyjmuje education centres, convents, prisons).
się wyłączne lub główne (przeważające) źródło Subsectors were established on the basis of the
dochodów gospodarstwa domowego. Zgodnie exclusive or main (predominate) source of
z przyjętym kryterium wyodrębniono następujących
maintenance. According to the adopted criterion
6 podsektorów:
1) pracodawców i pracujących na własny rachunek the following 6 subsectors were differentiated:
w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie 1) employers and own-account workers in private
— dochód (nadwyżka operacyjna brutto, łącznie farms in agriculture — income (gross operating
z dochodem mieszanym brutto) z użytkowanego surplus, including gross mixed income) from the
gospodarstwa indywidualnego; use of private farm in agriculture;
2) pracodawców i pracujących na własny rachunek 2) employers and own-account workers outside
poza gospodarstwami indywidualnymi w rolnic- private farms in agriculture — income (gross
twie — dochód (nadwyżka operacyjna brutto, operating surplus, including gross mixed in-
łącznie z dochodem mieszanym brutto) osób fi-
come) of natural persons conducting economic
zycznych prowadzących działalność gospodar-
czą z liczbą pracujących do 9 osób lub z wy- activity employing up to 9 persons and prac-
konywania wolnego zawodu; tising learned professions;
3) osób fizycznych pracujących najemnie — do- 3) natural persons — employees — income from
chód z pracy najemnej; hired work;
682 Rachunki narodowe
e) wartość usług związanych z wykorzystywa- e) the value of services connected with the pri-
niem samochodów służbowych do celów vate use of company cars,
prywatnych, f) the value of goods and services produced as
f) wartość wyrobów i usług wytworzonych w ra- a result of illegal activities (see item 2, page
mach działalności nielegalnej — patrz ust. 2 678);
na str. 678; 5) in the non-profit institutions serving households
5) w sektorze instytucji niekomercyjnych działają- sector — estimated costs of current activity in-
cych na rzecz gospodarstw domowych — osza- cluding depreciation of fixed assets.
cowane koszty bieżącej działalności łącznie
10. Intermediate consumption includes: the
z amortyzacją środków trwałych.
value of consumed materials (including fuels) in
10. Zużycie pośrednie obejmuje: wartość zu-
net terms (after subtracting the value of recyclable
żytych materiałów (łącznie z paliwami) netto
(po odjęciu wartości odpadków użytkowych), su- wastes), raw materials (including packaging),
rowców (łącznie z opakowaniami), energii, gazów energy, technological gases, outside services
technicznych i usług obcych (obróbka obca, usługi (outside processing, transport services, equip-
transportowe, najem sprzętu, usługi telekomunika- ment rental, telecommunication and accounting
cyjne i obliczeniowe, prowizje płacone za usługi services, commissions paid for banking services),
bankowe), usługi pośrednictwa finansowego mie- financial intermediation services indirectly meas-
rzone pośrednio (FISIM) oraz koszty podróży służ- ured (FISIM), costs of business trips (excluding
bowych (bez diet) i inne koszty (np. koszty reklamy, travelling allowances) as well as other costs (e.g.,
reprezentacji, dzierżawy i najmu, koszty biletów advertising, representation, rental and leasing
służbowych, koszty ryczałtów za używanie włas- costs, ticket costs for official business, costs of
nych pojazdów do celów służbowych, opłaty gieł- lump-sum payments for using personal vehicles
dowe i opłaty z tytułu uczestnictwa w Krajowym for official business, stock exchange payments as
Depozycie Papierów Wartościowych). well as payments from participating in the National
Wyceny zużytych w produkcji materiałów doko- Depository for Securities).
nano według średniorocznych cen nabycia. The valuation of materials consumed during pro-
Cena nabycia definiowana jest jako kwota pie- duction was conducted according to average annu-
niędzy należna sprzedającemu (bez naliczonego al purchasers’ prices.
podatku od towarów i usług — VAT w przypadku Purchasers’ price is defined as the monetary
płatnika tego podatku), powiększona o wszelkie
sum due to a seller (excluding the deductible value
opłaty transportowe poniesione dodatkowo przez
added tax — VAT in case of unit obligated to pay
nabywcę i pomniejszona o ewentualne rabaty
i opusty. this tax) increased by any transport fees additional-
11. Import i eksport obejmuje wartość towarów ly borne by the purchaser and decreased by rele-
przywiezionych z zagranicy i wywiezionych za gra- vant rebates and deductions.
nicę w ramach transakcji handlowych (bez wartości 11. Imports and exports include the value of
towarów przywiezionych i wywiezionych w celu goods entering and leaving the country within the
uszlachetnienia) oraz wartość usług transporto- framework of trade transactions (excluding the
wych, budowlanych, łączności, obrotu uszlachetnia- value of goods imported and exported for pro-
jącego netto, usług poligraficznych, usług pośred- cessing) as well as the value of transport, construc-
nictwa finansowego mierzonych pośrednio (FISIM) tion and communication services, net processing
i innych. W wartości eksportu uwzględnia się sza- turnover, printing services, financial intermediation
cunki salda zakupów dokonywanych przez miesz- services indirectly measured (FISIM) and others.
kańców Polski za granicą oraz zakupów dokony- The value of exports includes estimated balance of
wanych przez cudzoziemców na terenie Polski. purchases made by Polish citizens abroad as well
12. Produkt krajowy brutto obrazuje końcowy as purchases made by foreigners in Poland.
rezultat działalności wszystkich podmiotów gospo- 12. Gross domestic product illustrates the final
darki narodowej. Produkt krajowy brutto równa się result of the activity of all entities of the national
sumie wartości dodanej brutto wszystkich sektorów economy. Gross domestic product is equal to the
własności albo wszystkich krajowych sektorów sum of gross value added of all ownership sectors
instytucjonalnych lub sumie wartości dodanej brutto
or all domestic institutional sectors or to the sum of
wszystkich sekcji i działów powiększonej o podatki
gross value added of all sections and divisions,
od produktów i pomniejszonej o dotacje do produk-
tów. increased by taxes on products less subsidies on
Wartość dodana brutto stanowi różnicę między products.
produkcją globalną a zużyciem pośrednim. Gross value added is the difference between
13. Dochód narodowy brutto równa się sumie output and intermediate consumption.
dochodów pierwotnych brutto wszystkich sektorów 13. Gross national income is equal to the sum
własności albo wszystkich krajowych sektorów of gross primary income of all ownership sectors or
instytucjonalnych; stanowi on również sumę pro- all domestic institutional sectors; it is also the sum
duktu krajowego brutto i dochodu z zagranicy of gross domestic product and foreign income
(saldo). (balance).
Dochód z zagranicy (saldo) stanowi różnicę mię- Foreign income (balance) is the difference be-
dzy wartością dochodów pierwotnych brutto, będą- tween the value of gross primary income (accounts
National accounts 685
cych należnościami jednostek krajowych od pod- receivable due from foreign entities to domestic
miotów zagranicznych a zobowiązaniami jednostek entities) and the accounts payable of domestic
krajowych wobec podmiotów zagranicznych albo entities to foreign entities or the sum balance of
sumę salda: wynagrodzeń, dochodów z inwestycji wages and salaries, income from direct and port-
bezpośrednich i portfelowych oraz pozostałych folio investments as well as other income and
dochodów i odsetek. interest.
Dochód narodowy oraz produkt krajowy, zarów- National income and domestic product are
no w ujęciu brutto jak i netto, liczone są zawsze
always calculated at market prices for both gross
w cenach rynkowych.
14. Rachunek tworzenia dochodów obejmuje and net categories.
transakcje bezpośrednio związane z procesem 14. The generation of income account includes
produkcji. Są to: transactions directly connected with the production
1) koszty związane z zatrudnieniem, tj. wynagro- process. These include:
dzenia, składki na ubezpieczenia społeczne pła- 1) compensation of employees, i.e., wages and
cone przez pracodawców powiększone o składki salaries, contributions to social security paid by
na Fundusz Pracy oraz inne koszty związane employers increased by contributions for the
z zatrudnieniem, np.: nagrody, stypendia fundo- Labour Fund as well as other costs connected
wane oraz premie niezaliczone do wynagro- with employment, e.g.: awards, funded schol-
dzeń, a także odpisy na zakładowy fundusz
arships, bonuses not included in wages and
świadczeń socjalnych, diety delegacji służbo-
salaries as well as company social benefit
wych, diety poselskie i senatorskie — w przy-
padku dochodów w sektorze gospodarstw do- fund, travelling allowances, parliamentary al-
mowych określone jako „inne dochody związane lowances, which in case of households sector
z pracą najemną”; wynagrodzenia dotyczą kwot are defined as ”other income connected with
zarachowanych w koszty działalności danego hired work”. Wages and salaries concern
okresu, nie ujmują zatem wypłat z tytułu udziału amounts booked in activity costs for a given pe-
w zysku i w nadwyżce bilansowej w spółdziel- riod and, therefore, do not include payments
niach; from profit and balance surplus in cooperatives;
2) podatki pomniejszone o dotacje związane z pro- 2) taxes less subsidies on production and im-
dukcją i importem, które obejmują: podatki od ports, which include: taxes on products, i.e.,
produktów, tj. podatek od towarów i usług — VAT the value added tax — VAT (on domestic and
(od produktów krajowych i od importu), podatki
imported products), taxes and customs duties
i cła od importu (łącznie z podatkiem akcyzowym)
on imports (including the excise tax) as well as
oraz inne podatki od produktów, jak podatek ak-
cyzowy od produktów krajowych i podatki od nie- other taxes on products, such as the excise
których rodzajów usług (np. gier losowych i za- tax on domestic products and some types of
kładów wzajemnych oraz do 2010 r. zryczałtowa- services (e.g., on games of chance and mutual
ny podatek od towarów i usług od okazjonalnych betting and until 2010 lump sum tax on goods
przewozów osób autobusami zarejestrowanymi and services from occasional transport of pas-
za granicą) pomniejszone o dotacje do produktów sengers in buses with foreign registration) less
(transakcja rozliczana w gospodarce narodowej subsidies on products (a transaction settled in
ogółem) oraz pozostałe podatki związane z pro- the total national economy) as well as other
dukcją, tj. podatek od środków transportowych taxes on production, i.e., tax on means of
i od nieruchomości pomniejszony o pozostałe do- transport and on real estate less other sub-
tacje związane z produkcją, od 2004 r. łącznie
sidies on production, since 2004 including single
z naliczoną za dany rok jednolitą płatnością ob-
szarową (transakcja rozliczana w sektorach włas- area payments calculated for particular year
ności albo w sektorach instytucjonalnych lub sek- (a transaction settled in ownership sectors, insti-
cjach i działach); tutional sectors or in sections and divisions);
3) nadwyżka operacyjna brutto (a w przypadku 3) gross operating surplus (in case of the house-
sektora gospodarstw domowych również do- holds sector also gross mixed income, which
chód mieszany brutto, który zawiera w sobie contains an element of remuneration for work
elementy wynagrodzenia za pracę wykonywaną done by the owner or other members of the
przez właściciela czy też innych członków go- household that cannot be reliably identified from
spodarstwa domowego, które nie mogą być the return to the owner as an entrepreneur; and
w sposób wiarygodny odszacowane od zysku excludes the operating surplus coming from
właściciela lub przedsiębiorcy; nie zawiera na- owner-occupied dwellings) which is the balan-
tomiast nadwyżki operacyjnej pochodzącej cing item in the generation of income account,
z czynszów umownych właścicieli mieszkań),
and is created as a result of correcting gross
będąca pozycją bilansującą w rachunku tworze-
nia dochodów, powstaje w wyniku skorygowania domestic product with transactions directly con-
produktu krajowego brutto o transakcje związa- nected with the production process, mentioned
ne bezpośrednio z procesem produkcji — wy- in points 1) and 2). This category corresponds to
mienione w pkt. 1) i 2). Kategoria ta odpowiada income obtained from conducted economic ac-
dochodom uzyskanym z prowadzonej działalno- tivity. Moreover, in households sector, apart
ści gospodarczej. Ponadto w sektorze gospo- from income obtained from conducting econom-
686 Rachunki narodowe
darstw domowych, poza dochodem uzyskanym ic activity, income mentioned in item 9, points
z działalności gospodarczej, ujęto dochody wy- 4c)—4f) on page 683 was included.
mienione w ust. 9, pkt. 4c)—4f) na str. 683. 15. Gross primary income and gross disposable
15. Dochody pierwotne brutto i dochody do dys- income are balancing items in the primary distribu-
pozycji brutto stanowią pozycję bilansującą odpo-
tion of income account and the secondary distribu-
wiednio w rachunku podziału pierwotnego i wtórne-
go dochodów. Rachunki te ujmują transakcje opisu- tion of income account respectively. These ac-
jące przepływy dochodów między sektorami insty- counts comprise transactions relative to transfers of
tucjonalnymi. income between institutional sectors.
Dochody pierwotne brutto w sektorze gospo- Gross primary income in the households sec-
darstw domowych składają się z: nadwyżki ope- tor comprises: gross operating surplus (including
racyjnej brutto (łącznie z dochodem mieszanym gross mixed income), wages, salaries (including
brutto), wynagrodzeń (łącznie ze składkami na
employees’ contributions to social security) and
ubezpieczenia społeczne płaconymi przez ubezpie-
czonych pracowników), innych dochodów związa- other income connected with hired work (including
nych z pracą najemną (łącznie z odpisami na za- company social benefit fund), employers’ social
kładowy fundusz świadczeń socjalnych), składek na contributions as well as property income.
ubezpieczenia społeczne płaconych przez praco- Property income includes among others: the bal-
dawców oraz dochodów z tytułu własności. ance of interest, income attributed to insurance
Dochody z tytułu własności obejmują m.in.: saldo policy holders (including benefits from investing of
odsetek, dochody przypisane posiadaczom polis insurance premiums of open pension funds —
ubezpieczeniowych (łącznie z zyskiem z inwesto-
OFE), payments from profit and balance surplus in
wania składek otwartych funduszy emerytalnych —
OFE), wypłaty z tytułu udziału w zysku i w nadwyż- cooperatives, dividends for shareholders as well as
ce bilansowej w spółdzielniach, dywidendy akcjona- used for own purposes part of income of employers
riuszy oraz wykorzystaną na cele własne część and own-account workers, employing more than
dochodów pracodawców i pracujących na własny 9 persons.
rachunek z liczbą pracujących powyżej 9 osób. Gross disposable income in the households
Dochody do dyspozycji brutto w sektorze gos- sector is obtained as a result of correcting gross
podarstw domowych uzyskuje się w wyniku skory- primary income by: current taxes on income,
gowania dochodów pierwotnych brutto o: podatki
wealth, etc., net social contributions, social bene-
bieżące od dochodów, majątku itp., składki netto na
ubezpieczenia społeczne, świadczenia społeczne fits (i.e. social security benefits and other social
(tj. świadczenia z ubezpieczeń społecznych i pozo- benefits) as well as transfers.
stałe świadczenia społeczne) oraz transfery. During this process, gross primary income in the
W procesie tym dochody pierwotne brutto w sek- households sector is:
torze gospodarstw domowych są: 1) decreased by:
1) pomniejszane o: ― current taxes on income, wealth, etc. (income
― podatki bieżące od dochodów, majątku itp. tax — since 1999 after deduction of contribu-
(podatek dochodowy — od 1999 r. po odli- tions to the general health security, agricul-
czeniu składki na powszechne ubezpieczenie
tural tax, real estate tax and tax on means of
zdrowotne, podatek rolny, podatek od nieru-
chomości i od środków transportowych, opła- transport, fees: treasury, passport, communi-
ty: skarbowe, paszportowe, komunikacyjne, cations, local, etc.),
miejscowe itp.), ― net social contributions paid on own behalf
― składki netto na ubezpieczenia społeczne by employers and self-employed persons as
płacone w swoim imieniu przez pracodaw- well as paid (from hired work) by employers
ców i pracujących na własny rachunek oraz and insured employees, since 1999 including
płacone (z tytułu pracy najemnej) przez pra- contributions to general health security and
codawców i ubezpieczonych pracowników,
calculated contribution for health security of
od 1999 r. łącznie ze składką na powszechne
ubezpieczenie zdrowotne oraz z naliczoną farmers insurance financed from state budget;
składką na ubezpieczenie zdrowotne rolni- 2) increased by social benefits:
ków finansowaną z budżetu państwa; ― social security benefits, i.e., retirement and
2) powiększane o świadczenia społeczne: other pensions, allowances, rehabilitation
― świadczenia z ubezpieczeń społecznych, tj. benefits as well as one-off accident compen-
emerytury, renty, zasiłki, świadczenia rehabi- sations from social security,
litacyjne oraz jednorazowe odszkodowania ― other social benefits, i.e., since 1 V 2004
powypadkowe z tytułu ubezpieczenia spo-
family benefits including family allowance
łecznego,
― pozostałe świadczenia społeczne, tj. od 1 V and supplements to the family allowance,
2004 r. świadczenia rodzinne, które obejmują attendance benefits, i.e., nursing benefit and
zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinne- nursing allowance and since 2013 special
go, świadczenia opiekuńcze, tj.: świadczenie attendance allowance (until 30 IV 2004 —
pielęgnacyjne, zasiłek pielęgnacyjny oraz od family, child-care and nursing benefits), since
National accounts 687
2013 r. specjalny zasiłek opiekuńczy (do 30 IV 9 II 2006 — one-off subsidy due to giving birth
2004 r. — zasiłki rodzinne, wychowawcze to a child, benefits from the Labour Fund
i pielęgnacyjne), od 9 II 2006 r. — jednorazo- (unemployment benefits, training allowances
wą zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka,
until 2009, scholarships for training, job oc-
świadczenia z Funduszu Pracy (zasiłki dla
bezrobotnych, dodatki szkoleniowe do 2009 r., cupational training or employer sponsored
stypendia za szkolenie, przygotowanie do za- traineeships and until 31 VII 2004 and since
wodu lub staż u pracodawcy oraz do 31 VII 1 I 2009 — pre-retirement allowances and
2004 r. i od 1 I 2009 r. — zasiłki i świadczenia benefits which from 1 VIII 2004 to 31 XII 2008
przedemerytalne, które od 1 VIII 2004 r. do were financed from the state budget), schol-
31 XII 2008 r. finansowane były z budżetu arships for pupils, students and graduates of
państwa), stypendia dla uczniów, studentów
higher education institutions (excluding em-
i absolwentów szkół wyższych (bez stypen-
diów pracowniczych i fundowanych wypłaca- ployee and funded scholarships paid from
nych ze środków zakładów pracy) oraz nagro- company funds) as well as awards for pupils
dy dla studentów i absolwentów szkół wyż- and graduates of higher education institutions,
szych, od 1 X 2008 r. świadczenie z funduszu since 1 X 2008 alimony fund benefit (until
alimentacyjnego (do 30 IX 2008 r. — zaliczka 30 IX 2008 — alimony advance and until
alimentacyjna, a do 30 IV 2004 r. — wypłaty 30 IV 2004 — payments from the alimony
z funduszu alimentacyjnego), rentę socjalną
fund), social pension (until 30 IX 2003 includ-
(do 30 IX 2003 r. ujmowana w ustawie o po-
mocy społecznej) i pozostałe świadczenia ed in the Law on Social Assistance) and
społeczne realizowane na podstawie ustawy other social benefits granted on the basis of
o pomocy społecznej; the Law on Social Assistance;
3) korygowane o pozostałe transfery bieżące, tj.: 3) corrected by other current transfers, i.e.: foreign
emerytury i renty zagraniczne, saldo bieżących retirement and other pensions, the balance of
przelewów zagranicznych związanych z prowa- current foreign transfers connected with conduct-
dzeniem działalności gospodarczej oraz pozosta- ing economic activity, as well as other foreign
łe transfery zagraniczne, saldo ubezpieczeń ma-
transfers, the balance of property and personal
jątkowych i osobowych, opłaty administracyjne
(np. kary, grzywny), naliczoną składkę na ubez- insurance, administrative fees (e.g., penalties,
pieczenie zdrowotne rolników finansowaną z bu- fines), calculated contribution for health security
dżetu państwa, wpłaty gospodarstw domowych of farmers financed from state budget, payments
na rzecz sektora instytucji niekomercyjnych dzia- of households to the non-profit institutions serving
łających na rzecz gospodarstw domowych (np. households sector (e.g., donations for social
darowizny na cele społeczne, składki członkow- goals, membership dues to social organizations,
skie na rzecz organizacji społecznych, związków trade unions and political parties), since 2004
zawodowych i partii politycznych), od 2004 r. ren- structural pensions carring out in a frame of
ty strukturalne realizowane w ramach planu roz-
a plan of developing rural areas, payments into
woju obszarów wiejskich, dopłaty do kredytów
preferential credits for agriculture as well as re-
preferencyjnych dla rolnictwa oraz o saldo daro-
wizn (otrzymanych i przekazanych) transferowa- garding the balance of gifts (received and given)
nych między podsektorami w ramach tego sekto- transferred between subsectors within this sector
ra (saldo to nie wpływa zatem na poziom docho- (this balance has no influence on the level of total
du do dyspozycji brutto ogółem w sektorze go- gross disposable income in the households sec-
spodarstw domowych). tor).
W rachunku wykorzystania nominalnych do- In use of nominal income account of the
chodów w sektorze gospodarstw domowych households sector adjustment for the change in
podaje się korektę z tytułu zmian w uprawnieniach
pension entitlements is presented. It is difference
emerytalno-rentowych. Stanowi ona różnicę między
wartością składek na ubezpieczenie społeczne — between value of the social contributions — in
w odniesieniu do płatności emerytalnych — wpła- respect of pensions — payable into private funded
conych do prywatnych kapitałowych systemów pension schemes increased by value of contribution
ubezpieczeń społecznych powiększoną o uzupeł- supplements payable out of income attributed to
nienia do składek płaconych od dochodów przypi- insurance policy holders, and the value of the
sanych posiadaczom polis ubezpieczeniowych associated service charges.
a opłatą za usługi ubezpieczeniowe. Since 2004 data have been elaborated according
Dane te od 2004 r. opracowano w dostosowaniu to the Accounting Act dated 29 IX 1994 (uniform text
do ustawy z dnia 29 IX 1994 r. o rachunkowości
Journal of Laws 2013 item 330, with later amend-
(jednolity tekst Dz. U. 2013 poz. 330, z późniejszymi
zmianami) oraz rozporządzenia Ministra Finansów ments) and according to the decree of the Minister
z dnia 28 XII 2009 r. w sprawie szczególnych zasad of Finance on the special accounting rules of the
rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów insurance and reinsurance companies dated 28 XII
reasekuracji. 2009.
688 Rachunki narodowe
Nominalne dochody do dyspozycji brutto w sek- Gross nominal disposable income of the house-
torze gospodarstw domowych przeliczono na war- holds sector was converted into real values using
tości realne przy zastosowaniu wskaźników cen the consumer price indices of goods and services
towarów i usług konsumpcyjnych według grup by household groups.
gospodarstw domowych. 16. Gross disposable income in the national
16. Dochody do dyspozycji brutto w gospodarce economy is designated for financing of final con-
narodowej przeznaczone są na finansowanie spo- sumption expenditure and gross saving.
życia oraz oszczędności brutto.
Domestic demand consists of the sum of the
Sumaryczne ujęcie spożycia i akumulacji brutto
final consumption expenditure and gross capital
(część oszczędności brutto) stanowi popyt krajowy.
formation (the part of gross saving).
17. Spożycie stanowi wartość produktów (wyro-
bów i usług) zużytych na zaspokojenie potrzeb 17. Final consumption expenditure is the value
ludności ogółem i obejmuje: spożycie prywatne, tj. of products (goods and services) used to satisfy
spożycie w sektorze gospodarstw domowych i spo- the needs of the total population and includes:
życie w sektorze instytucji niekomercyjnych działa- private consumption expenditure, i.e., consump-
jących na rzecz gospodarstw domowych (dotyczą- tion expenditure of households sector and con-
ce wyrobów i usług dostarczonych gospodarstwom sumption in non-profit institutions serving house-
domowym jako transfery socjalne w naturze) oraz holds sector (concerning goods and services sup-
spożycie publiczne w sektorze instytucji rządo- plied to households as a social transfers in kind)
wych i samorządowych, tj. spożycie indywidualne as well as public consumption expenditure in
(dotyczące wyrobów i usług dostarczonych gospo- general government sector, i.e., individual con-
darstwom domowym jako transfery socjalne w na- sumption expenditure (concerning goods and ser-
turze) i spożycie ogólnospołeczne. vices supplied to households as a social transfers
W spożyciu uwzględniono wartość usług pośred- in kind) and collective consumption expenditure.
nictwa finansowego mierzonych pośrednio (FISIM). In final consumption expenditure the value of
Do spożycia prywatnego zaliczono: financial intermediation services indirectly meas-
1) spożycie w sektorze gospodarstw domowych, ured (FISIM) are included.
które obejmuje: Private consumption expenditure includes:
— wydatki poniesione przez ludność na zakup 1) consumption expenditure of the households
produktów (wyrobów i usług) wycenianych sector which includes:
w cenach płaconych przez konsumentów — expenditure borne by the population on the
(w tym wydatki na zakupy w szarej gospo- purchases of products (goods and services)
darce), wartość oszustw na podatku od towa-
valuated at prices paid by consumers (includ-
rów i usług (tzw. VAT fraud), wartość spoży-
ing expenditure on the purchases of products
cia naturalnego produktów rolnych pocho-
in hidden economy), value of VAT fraud, the
dzących z własnej produkcji wycenianego
w cenach skupu surowych (nieprzetworzo- value of own consumption of agricultural
nych) produktów, wartość korzyści z wyko- products originating from own production
rzystywania samochodów służbowych do ce- valuated at procurement prices of raw (not
lów prywatnych, wartość samochodów uży- processed) products, the value of benefits
wanych importowanych z UE, from the private use of company cars, the
— wartość usług mieszkaniowych, tj. czynsze value of used cars imported from the EU,
umowne w odniesieniu do mieszkań użytko- — the value of dwelling services, i.e., imputed
wanych przez właścicieli i najemców, osza- rents referring to the dwellings occupied by
cowane przy wykorzystaniu metody kosztów householders (owners and others) estimated
użytkownika oraz czynsze najmu dla miesz- by the user cost method as well as actual
kań w budynkach czynszowych (towarzystw rents for the dwellings in rental buildings
budownictwa społecznego i wynajętych w ce- (public building societies and dwellings rent
lu osiągnięcia zysku); wycena tych usług do- for profit); valuation of these services con-
tyczy m.in. kosztów utrzymania i remontów cerns among other costs of maintenance and
bieżących łącznie z amortyzacją i odpowied- repair including the depreciation and appro-
nim zyskiem, priate profit,
— opłaty za usługi związane z systemem ubez- — social insurance scheme services charges,
pieczeń społecznych,
— expenditure on goods and services related to
— wydatki na wyroby i usługi związane z dzia-
illegal activities;
łalnością nielegalną;
2) consumption expenditure in non-profit institu-
2) spożycie w sektorze instytucji niekomercyjnych
działających na rzecz gospodarstw domowych tions serving households sector was assumed to
przyjęte na poziomie produkcji globalnej tego be on the level of the output of this sector less
sektora, pomniejszonej o odpłatność ludności. payments of the population. It was assumed that
Założono, że wartość tego spożycia w całości the value of this consumption expenditure is
przekazywana jest na rzecz ludności. transferred in full to the population.
Spożycie publiczne obejmuje spożycie w sekto- Public consumption expenditure includes con-
rze instytucji rządowych i samorządowych przyjęte sumption expenditure of general government sec-
National accounts 689
na poziomie produkcji globalnej tego sektora, po- tor, assumed to be on the level of the output of this
mniejszonej o produkcję rynkową tego sektora oraz sector less market output and by payments of the
o odpłatność ludności za świadczone usługi nieryn- population for non-market services rendered, in-
kowe, powiększonej o wartość transferów socjal-
creased by the value of social transfers in kind
nych w naturze przekazanych przez producentów
rynkowych na rzecz gospodarstw domowych. supplied to households sector via market produ-
Spożycie w tym sektorze obejmuje spożycie indy- cers. Consumption expenditure in this sector in-
widualne i spożycie ogólnospołeczne: cludes individual consumption expenditure and
1) spożycie indywidualne stanowi wartość wyro- collective consumption expenditure:
bów i usług nierynkowych przekazanych nieod- 1) individual consumption expenditure is the value of
płatnie na rzecz sektora gospodarstw domo- non-market goods and services transferred gra-
wych. Do kategorii tej zalicza się: wartość usług tuitously to households sector. This category in-
oświaty i wychowania, kultury i ochrony dzie-
cludes: the value of services in education, culture
dzictwa narodowego, ochrony zdrowia, pomocy
and national heritage, health care, social assist-
społecznej, kultury fizycznej i sportu, turystyki;
2) spożycie ogólnospołeczne obejmuje spożycie ance, physical education and sport, tourism;
wyrobów i usług nierynkowych, które nie posia- 2) collective consumption expenditure includes
dają konkretnych indywidualnych odbiorców. consumption expenditure of non-market goods
W kategorii tej uwzględniono m.in. koszty ponie- and services which do not possess specific indi-
sione na administrację publiczną, obronę naro- vidual recipients. This category includes among
dową i działalność naukowo-badawczą. others expenditures borne on public administra-
Ponadto w dziale przedstawiono spożycie indy- tion, national defence, scientific and research
widualne skorygowane stanowiące sumę spoży-
activity.
cia prywatnego w sektorze gospodarstw domowych
i sektorze instytucji niekomercyjnych działających Moreover, in the chapter is presented actual in-
na rzecz gospodarstw domowych oraz spożycia dividual consumption as the sum of private con-
indywidualnego w sektorze instytucji rządowych sumption expenditure (in households sector and in
i samorządowych. non-profit institutions serving households sector)
Spożycie w sektorze gospodarstw domowych and individual consumption expenditure in general
i spożycie indywidualne skorygowane zaprezento- government sector.
wano w układzie Klasyfikacji Spożycia Indywidual- Households’ final consumption expenditure as
nego według Celu (COICOP).
well as actual individual consumption are presented
18. Oszczędności brutto (pozycja bilansująca
w rachunku wykorzystania dochodów) stanowią according to Classification of Individual Consump-
część dochodów do dyspozycji brutto przeznaczo- tion by Purpose (COICOP).
nych na akumulację brutto (tj. nakłady brutto na 18. Gross saving (a balance item in the use of
środki trwałe, przyrost rzeczowych środków obro- disposable income account) is a portion of gross
towych i nabycie pomniejszone o rozdysponowanie disposable income designated for gross capital
aktywów o wyjątkowej wartości), transfery kapitało- formation (i.e., gross fixed capital formation, changes
we, nabycie pomniejszone o rozdysponowanie in inventories and acquisitions less disposals of
aktywów nieprodukowanych, wierzytelności netto
valuables), capital transfers, acquisitions less dis-
lub zadłużenie netto oraz rezerwy w funduszach
emerytalnych. posals of non-produced assets, net lending or net
19. Akumulacja brutto obejmuje: borrowing as well as pension funds reserves.
1) nakłady brutto na środki trwałe, tj. nakłady, które 19. Gross capital formation includes:
zwiększają wartość majątku trwałego (w tym 1) gross fixed capital formation, i.e., expenditures
także przyrost inwentarza żywego — stada pod- which increase the value of tangible fixed assets
stawowego), bez nakładów będących pierw- (including increase in livestock — basic herd),
szym wyposażeniem inwestycji oraz odsetek od excluding expenditures comprising the initial in-
kredytów i pożyczek inwestycyjnych za okres
vestments as well as interest on investment
realizacji inwestycji. W nakładach brutto na
środki trwałe ujmuje się także szacunki nakła- credits and loans for the period of investment
dów w szarej gospodarce. realization. Gross fixed capital formation also in-
W rachunku uwzględnia się również: cludes the estimation of hidden economy.
a) nakłady ponoszone na systemy uzbrojenia The account includes also:
(np. czołgi, pojazdy opancerzone, okręty wo- a) expenditure borne on weapons systems
jenne, łodzie podwodne) oraz małe narzę- (e.g., tanks, armored vehicles, warships,
dzia, które są wykorzystywane w procesie submarines) and small tools that are used in
produkcji dłużej niż 1 rok bez względu na ich
the production longer than 1 year regardless
wartość,
b) wydatki na produkty własności intelektualnej, of their value,
przeznaczone do użytkowania przez okres b) expenditure on intellectual property products,
dłuższy niż 1 rok, które obejmują w szcze- intended for use for a period longer than
gólności: 1 year, which include, in particular:
22. Dane dotyczące pracujących oraz środków 22. Data concerning employees as well as fixed
trwałych opracowano według niżej podanych zasad. assets were compiled on the basis of the principles
Do pracujących zaliczono — zgodnie z wyjaś- presented below.
nieniami zamieszczonymi w uwagach ogólnych Employees include — in accordance with defin-
działu „Rynek pracy” na str. 231 — osoby wykonu- itions presented in the general notes in the chapter
jące pracę przynoszącą im zarobek lub dochód, ”Labour market” on page 231 — persons perform-
z uwzględnieniem: ing work which provides earnings or income, con-
― pracujących w gospodarstwach indywidualnych sidering:
w rolnictwie niezależnie od przeznaczenia pro- ― employees on private farms in agriculture,
dukcji, tj. nie wyłączając pracujących w gospo- irrespectively of the purpose of production,
darstwach produkujących wyłącznie lub głównie i.e., not excluding the employees on farms
na własne potrzeby, producing exclusively or mainly for their own
― pracujących w jednostkach budżetowych pro- needs,
wadzących działalność w zakresie obrony naro- ― employees in the budgetary units conducting
dowej i bezpieczeństwa publicznego (patrz dział activities within the scope of national defence
„Organizacja państwa”). and public safety (see the chapter ”Organization
Ponadto uwzględniono szacunkową liczbę pracu- of the State”).
jących (w przeliczeniu na pełnozatrudnionych) Moreover, this includes the estimated number of
w szarej gospodarce (osoby fizyczne wykonujące employees (in terms of full-time paid employment)
pracę nierejestrowaną). working in the hidden economy (natural persons
W związku z tym dane o pracujących różnią się performing non-registered work).
od liczby pracujących prezentowanej w dziale In connection with this, data regarding employ-
„Rynek pracy”. ees differ from the number of employees given in
Jako wartość środków trwałych przyjęto the chapter ”Labour market”.
przeciętną w roku wartość netto środków trwałych The value of fixed assets was assumed as the
w gospodarce narodowej. Wartość środków trwa- average annual net value of fixed assets in the
łych obejmuje aktywa niefinansowe opisane w ust. national economy. Fixed assets, including non-
19, pkt. 1) na str. 689, wycenione w cenach rynko- -financial assets described in item 19, point 1) on
wych (lub cenie bazowej w przypadku produkcji page 689, were valued at market prices (or at basic
nowych środków trwałych na potrzeby własnej price in case of the manufacturing of new fixed
działalności). assets for own account).
Wyjaśnienia metodologiczne dotyczące środków Methodological explanations concerning fixed
trwałych, patrz uwagi ogólne działu „Inwestycje. assets, see general notes to the chapter ”Invest-
Środki trwałe”, część „Środki trwałe” na str. 660. ments. Fixed assets”, part ”Fixed assets” on
23. Prezentowane dane za 2014 r. są nieosta- page 660.
teczne. 23. Data for 2014 are preliminary.
692 Rachunki narodowe
1. Produkcja globalna ............ 1950077 2902544 3350573 3438723 80,5 77,7 1. Output
2. Podatki od produktów po-
mniejszone o dotacje do 2. Taxes less subsidies on
produktów .......................... 120119 171431 185497 193904 4,9 4,4 products
cła i inne opłaty importowe 5206 4775 7577 9447 0,2 0,2 taxes and duties on imports
podatek od towarów i usług
(VAT) .............................. 75783 109717 116607 122670 3,1 2,8 value added tax (VAT)
pozostałe podatki od pro- taxes on products except
duktów ............................ 43083 61964 65545 64404 1,8 1,5 VAT and import taxes
dotacje do produktów ......... –3953 –5025 –4232 –2617 –0,2 –0,1 subsidies on products
3. Imports of goods and ser-
3. Import towarów i usług ....... 353253 607794 735198 793551 14,6 17,9 vices
4. Ogółem przychody (1+2+3) 2423449 3681769 4271268 4426178 100,0 100,0 4. Total resources (1+2+3)
5. Zużycie pośrednie .............. 1085277 1628915 1879729 1913530 44,8 43,2 5. Intermediate consumption
6. Final consumption expend-
6. Spożycie ............................ 800861 1166323 1310108 1348616 33,0 30,5 iture
7. Akumulacja brutto .............. 193334 308040 314498 348393 8,0 7,9 7. Gross capital formation
8. Exports of goods and ser-
8. Eksport towarów i usług ..... 343977 578491 766933 815639 14,2 18,4 vices
9. Ogółem rozchody (5+6+7+8) 2423449 3681769 4271268 4426178 100,0 100,0 9. Total uses (5+6+7+8)
Gross domestic product (1+2
Produkt krajowy brutto (1+2–5) 984919 1445060 1656341 1719097 100,0 100,0 –5)
w tym wartość dodana brut- of which gross value added
to (1–5) ........................... 864800 1273629 1470844 1525193 87,8 88,7 (1–5)
Na 1 mieszkańcaa: Per capitaa:
produkt krajowy brutto ........ 25810 37517 43020 44670 x x gross domestic product
final consumption expend-
spożycie ............................. 20986 30281 34027 35044 x x iture
akumulacja brutto ............... 5066 7998 8168 9053 x x gross capital formation
a W złotych.
a In zlotys.
National accounts 693
1. Produkcja globalna ............................ 104,7 99,2 104,4 104,9 100,3 101,1 102,9 225,4 166,7 140,6 109,5
Output
2. Podatki od produktów pomniejszone
o dotacje do produktów ..................... 104,5 100,8 103,0 105,1 101,1 100,6 103,4 232,5 158,3 136,2 110,5
Taxes less subsidies on products
3. Import towarów i usług ....................... 109,4 87,6 114,0 105,8 99,7 101,7 110,0 462,1 216,4 176,4 118,0
Imports of goods and services
4. Ogółem przychody (1+2+3) ................ 105,4 97,4 105,9 105,1 100,2 101,2 104,2 248,3 173,6 145,9 111,1
Total resources
5. Zużycie pośrednie .............................. 105,3 96,5 105,0 104,8 99,3 100,9 102,6 241,2 168,7 140,2 107,7
Intermediate consumption
6. Spożycie ............................................ 105,9 103,5 102,8 102,0 100,5 100,7 103,1 198,5 153,1 132,7 106,4
Final consumption expenditure
7. Akumulacja brutto ............................... 102,2 87,3 109,7 112,8 96,1 94,2 112,6 271,3 162,6 162,6 115,0
Gross capital formation
8. Eksport towarów i usług ..................... 107,0 93,7 112,9 107,9 104,6 106,1 106,4 447,8 260,1 183,8 127,5
Exports of goods and services
9. Ogółem rozchody (5+6+7+8) ............. 105,4 97,4 105,9 105,1 100,2 101,2 104,2 248,3 173,6 145,9 111,1
Total uses
Produkt krajowy brutto (1+2–5) .............. 103,9 102,6 103,7 105,0 101,6 101,3 103,3 211,5 163,4 140,4 111,7
Gross domestic product
w tym wartość dodana brutto (1–5) .... 103,8 102,9 103,8 105,0 101,6 101,3 103,3 208,6 164,2 141,0 111,7
of which gross value added
Na 1 mieszkańca :
Per capita:
produkt krajowy brutto ........................ 103,9 102,5 103,6 105,0 101,5 101,3 103,4 212,4 164,1 140,4 111,7
gross domestic product
spożycie ............................................. 105,9 103,4 102,7 101,9 100,4 100,7 103,1 198,9 153,3 132,5 106,2
final consumption expenditure
akumulacja brutto ................................ 102,2 87,2 109,6 112,7 96,1 94,3 112,6 271,3 162,7 162,5 115,0
gross capital formation
a Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34.
a See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34.
TABL. 4 (565). DYNAMIKA (wartości, wolumenu i cen) PRODUKCJI GLOBALNEJ, ZUŻYCIA POŚREDNIEGO
I PRODUKTU KRAJOWEGO BRUTTO
INDICES (value, volume and price) OF OUTPUT, INTERMEDIATE CONSUMPTION
AND GROSS DOMESTIC PRODUCT
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
WYSZCZEGÓLNIENIE
1995= 2000= 2005= 2010=
SPECIFICATION rok poprzedni=100 previous year=100
=100 =100 =100 =100
Informacja i komunikacja .................... 102,2 100,0 99,3 172,4 144,9 108,6 Information and communication
Działalność finansowa i ubezpiecze-
niowa ............................................... 103,3 104,5 113,9 221,3 181,0 121,8 Financial and insurance activities
Obsługa rynku nieruchomości∆ ........... 88,5 90,3 104,3 116,4 113,8 93,9 Real estate activities
Działalność profesjonalna, naukowa Professional, scientific and technical
i techniczna ..................................... 100,4 99,6 95,9 140,8 119,1 93,5 activities
Pozostała działalność usługowa ......... 92,9 97,2 106,8 134,1 122,4 95,3 Other service activities
w tym własność:
of which:
sektor:
sector:
przedsiębiorstw niefinansowych ........................... 409092 638058 749150 784525 20386 41,5 45,6
non-financial corporations
instytucji finansowych ........................................... 33933 52495 62445 67684 1759 3,4 3,9
financial corporations
instytucji rządowych i samorządowych ................. 133950 193779 211295 220761 5736 13,6 12,9
general government
gospodarstw domowych ....................................... 284349 381571 440232 444656 11554 28,9 25,9
households
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo .............. 28626 37085 47602 44797 1164 2,9 2,6
Agriculture, forestry and fishing
górnictwo i wydobywanie ...................................... 22345 31102 32218 27121 705 2,3 1,6
mining and quarrying
przetwórstwo przemysłowe ................................... 158806 224812 263458 283974 7379 16,1 16,5
manufacturing
Handel; naprawa pojazdów samochodowych∆ ........ 165105 245511 283016 280360 7285 16,8 16,3
Trade; repair of motor vehicles∆
Transport i gospodarka magazynowa ...................... 47402 67183 88357 97790 2541 4,8 5,6
Transportation and storage
Zakwaterowanie i gastronomia∆ .............................. 10770 14303 16557 18655 485 1,1 1,1
Accommodation and catering∆
Informacja i komunikacja ......................................... 38085 49649 57080 59577 1548 3,9 3,5
Information and communication
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa ............... 34037 52671 62622 67862 1763 3,4 3,9
Financial and insurance activities
Obsługa rynku nieruchomości∆ ................................ 52448 67793 75306 79490 2066 5,3 4,6
Real estate activities
Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna .... 44361 66472 78155 83685 2175 4,5 4,9
Professional, scientific and technical activities
Administrowanie i działalność wspierająca∆ ............. 11683 22866 31325 33439 869 1,2 1,9
Administrative and support service activities
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna ...................... 33690 55175 65093 68035 1768 3,4 4,0
Human health and social work activities
Pozostała działalność usługowa .............................. 12888 16132 21407 23765 618 1,3 1,4
Other service activities
O G Ó Ł E M ......................................... 103,9 102,6 103,7 105,0 101,6 101,3 103,3 163,4 140,4 111,7
TOTAL
W tym wartość dodana brutto ............ 103,8 102,9 103,8 105,0 101,6 101,3 103,3 164,2 141,0 111,7
Of which gross value added
sektor:
sector:
przedsiębiorstw niefinansowych ........ 104,6 103,1 107,9 107,1 103,3 102,0 104,4 199,3 164,0 117,8
non-financial corporations
instytucji finansowych ........................ 111,6 91,1 98,0 109,2 89,0 114,5 109,4 195,4 155,1 121,8
financial corporations
gospodarstw domowych .................... 102,8 103,5 99,6 103,9 102,0 99,4 101,5 138,9 123,7 107,0
households
Przemysł ............................................... 105,9 99,7 108,6 107,7 102,7 100,4 104,0 197,6 161,4 115,4
Industry
górnictwo i wydobywanie ................... 104,5 82,2 97,8 99,0 101,6 103,1 90,5 58,9 73,3 93,8
mining and quarrying
przetwórstwo przemysłowe ............... 107,9 100,7 109,2 107,9 103,4 100,2 107,8 250,0 188,5 120,5
manufacturing
Budownictwo ......................................... 99,2 111,6 106,1 113,5 96,0 94,9 105,0 145,5 151,1 108,6
Construction
Transport i gospodarka magazynowa ... 94,6 96,5 100,5 115,5 107,0 102,8 105,9 159,1 142,0 134,6
Transportation and storage
Zakwaterowanie i gastronomia∆ ........... 98,7 102,5 100,2 105,4 100,8 106,0 109,5 147,8 132,8 123,3
Accommodation and catering∆
Informacja i komunikacja ...................... 109,2 104,0 101,2 106,0 109,9 104,4 104,3 241,4 162,9 126,8
Information and communication
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 111,6 91,2 98,1 109,2 89,0 114,4 109,4 196,5 155,8 121,7
Financial and insurance activities
Obsługa rynku nieruchomości∆ ............. 100,0 101,2 105,6 104,2 100,2 100,7 105,4 130,5 122,8 110,8
Real estate activities
Edukacja ............................................... 100,7 103,8 98,2 100,6 101,0 97,2 99,9 123,8 104,2 98,7
Education
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna ... 100,7 104,8 106,9 105,3 100,7 106,2 104,4 197,4 141,8 117,6
Human health and social work activities
Pozostała działalność usługowa ........... 101,4 101,3 114,8 99,5 123,9 102,0 109,5 232,7 191,2 137,8
Other service activities
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo ...................... 2005 74769 12743 2248 59778
Agriculture, forestry and fishing 2010 96911 17054 2721 77136
2013 124183 23313 2807 98063
2014 123425 24137 2794 96494
dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; 2005 17760 13908 2645 1207
rekultywacja∆ 2010 30484 24361 3782 2341
water supply; sewerage, waste management and re- 2013 36916 28430 5788 2698
mediation activities 2014 40576 29811 7944 2821
Handel; naprawa pojazdów samochodowych∆ ................. 2005 291289 162418 316 128555
Trade; repair of motor vehicles∆ 2010 404505 244516 287 159702
2013 446991 274560 260 172171
2014 444601 273046 267 171288
Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna ............ 2005 86497 48352 4687 33458
Professional, scientific and technical activities 2010 127254 70125 8625 48504
2013 140134 81697 8572 49865
2014 143491 82452 8841 52198
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna .............................. 2005 52172 8619 28937 12147
Human health and social work activities 2010 92673 15946 48389 23412
2013 111585 21550 52673 32393
2014 118376 23232 54919 35258
Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją ....... 2005 12557 3727 5589 1146
Arts, entertainment and recreation 2010 23219 8767 8657 1608
2013 22733 5798 9925 2549
2014 23225 5637 10463 2808
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo ...................... 2005 46143 8705 1003 36435
Agriculture, forestry and fishing 2010 59826 11291 1341 47194
2013 76581 16424 1530 58627
2014 78628 16591 1525 60512
dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; 2005 7878 6535 894 449
rekultywacja∆ 2010 14666 12318 1408 940
water supply; sewerage, waste management and re- 2013 18785 14505 3215 1065
mediation activities 2014 21254 14858 5270 1126
Handel; naprawa pojazdów samochodowych∆ ................ 2005 126184 94367 261 31556
Trade; repair of motor vehicles ∆ 2010 158994 122268 232 36494
2013 163975 129215 202 34558
2014 164241 129414 204 34623
Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna ............ 2005 42136 28823 2031 11282
Professional, scientific and technical activities 2010 60782 40941 3560 16281
2013 61979 44112 2886 14981
2014 59806 41863 2940 15003
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna .............................. 2005 18482 2982 11312 2620
Human health and social work activities 2010 37498 6512 19770 8039
2013 46492 8995 23275 11065
2014 50341 10598 24640 11915
Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją ....... 2005 5910 1981 1971 437
Arts, entertainment and recreation 2010 12138 5179 3290 600
2013 12044 3403 4161 1190
2014 12469 3574 4427 1350
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo ...................... 2005 28626 4038 1245 23343
Agriculture, forestry and fishing 2010 37085 5763 1380 29942
2013 47602 6889 1277 39436
2014 44797 7546 1269 35982
dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; 2005 9882 7373 1751 758
rekultywacja ∆ 2010 15818 12043 2374 1401
water supply; sewerage, waste management and re- 2013 18131 13925 2573 1633
mediation activities 2014 19322 14953 2674 1695
Handel; naprawa pojazdów samochodowych ∆ ................. 2005 165105 68051 55,2 96999
Trade; repair of motor vehicles ∆ 2010 245511 122248 55,0 123208
2013 283016 145345 58,0 137613
2014 280360 143632 63,4 136665
Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna ............ 2005 44361 19529 2656 22176
Professional, scientific and technical activities 2010 66472 29184 5065 32223
2013 78155 37585 5686 34884
2014 83685 40589 5901 37195
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna .............................. 2005 33690 5637 17625 9527
Human health and social work activities 2010 55175 9434 28619 15373
2013 65093 12555 29398 21328
2014 68035 12634 30279 23343
Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją ....... 2005 6647 1746 3618 709
Arts, entertainment and recreation 2010 11081 3588 5367 1008
2013 10689 2395 5764 1359
2014 10756 2063 6036 1458
TABL. 12 (573). PRODUKCJA GLOBALNA, ZUŻYCIE POŚREDNIE ORAZ WARTOŚĆ DODANA BRUTTO
WEDŁUG WYBRANYCH SEKCJI I DZIAŁÓW (ceny bieżące)
OUTPUT, INTERMEDIATE CONSUMPTION AND GROSS VALUE ADDED
BY SELECTED SECTIONS AND DIVISIONS (current prices)
w tym wydobywanie węgla kamiennego i węgla brunat- 2013 26159 9763 16396
nego (lignitu) 2014 23096 10146 12950
of which mining of coal and lignite
Przetwórstwo przemysłowe ................................................... 2013 1059794 796336 263458
Manufacturing 2014 1091015 807041 283974
produkcja artykułów spożywczych ..................................... 2013 192783 154130 38653
manufacture of food products 2014 192373 152112 40261
produkcja napojów ............................................................ 2013 21063 16018 5045
manufacture of beverages 2014 20416 14425 5991
produkcja wyrobów tytoniowych ........................................ 2013 6899 2851 4048
manufacture of tobacco products 2014 7208 3047 4161
produkcja wyrobów tekstylnych ......................................... 2013 11228 7826 3402
manufacture of textiles 2014 12608 8729 3879
produkcja odzieży ............................................................. 2013 9193 5171 4022
manufacture of wearing apparel 2014 9149 5031 4118
produkcja skór i wyrobów skórzanych ∆ ............................. 2013 4490 3112 1378
manufacture of leather and related products 2014 5077 3504 1573
produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny ∆ ........ 2013 33480 23866 9614
manufacture of products of wood, cork, straw and wicker ∆ 2014 35998 25670 10328
produkcja papieru i wyrobów z papieru ............................. 2013 33238 24418 8820
manufacture of paper and paper products 2014 34866 25136 9730
poligrafia i reprodukcja zapisanych nośników informacji .... 2013 13607 8662 4945
printing and reproduction of recorded media 2014 13788 8613 5175
produkcja koksu i produktów rafinacji ropy naftowej ∆ ........ 2013 92628 82052 10576
manufacture of coke and refined petroleum products ∆ 2014 79998 72974 7024
produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych ................ 2013 58508 45354 13154
manufacture of chemicals and chemical products 2014 59355 44994 14361
produkcja wyrobów farmaceutycznych ∆ ............................ 2013 13871 8928 4943
manufacture of pharmaceutical products ∆ 2014 14780 9870 4910
produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych ............. 2013 70814 51331 19483
manufacture of rubber and plastic products 2014 75051 53200 21851
National accounts 709
TABL. 12 (573). PRODUKCJA GLOBALNA, ZUŻYCIE POŚREDNIE ORAZ WARTOŚĆ DODANA BRUTTO
WEDŁUG WYBRANYCH SEKCJI I DZIAŁÓW (dok.)
OUTPUT, INTERMEDIATE CONSUMPTION AND GROSS VALUE ADDED
BY SELECTED SECTIONS AND DIVISIONS (cont.)
Przemysł (dok.)
Industry (cont.)
Przetwórstwo przemysłowe (dok.)
Manufacturing (cont.)
produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców 2013 44558 30402 14156
niemetalicznych 2014 48925 32540 16385
manufacture of other non-metallic mineral products
produkcja metali ................................................................ 2013 42701 35546 7155
manufacture of basic metals 2014 44756 35807 8949
Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekul- 2013 36916 18785 18131
tywacja ∆ 2014 40576 21254 19322
Water supply; sewerage, waste management and remedia-
tion activities
w tym:
of which:
górnictwo i wydobywanie ................. 184 175 170 161 mining and quarrying
Transport i gospodarka magazynowa 693 740 748 753 Transportation and storage
Zakwaterowanie i gastronomia ∆ ......... 241 262 251 251 Accommodation and catering ∆
Informacja i komunikacja .................... 198 256 284 300 Information and communication
Obsługa rynku nieruchomości ∆ .......... 162 181 183 189 Real estate activities
Pozostała działalność usługowa ......... 220 249 292 288 Other service activities
górnictwo i wydobywanie ................. 24313 30022 36690 37652 mining and quarrying
Transport i gospodarka magazynowa 143805 231328 319678 340871 Transportation and storage
Zakwaterowanie i gastronomia ∆ ......... 14547 24155 26456 27157 Accommodation and catering ∆
Informacja i komunikacja .................... 57428 69246 75322 77825 Information and communication
Obsługa rynku nieruchomości ∆ .......... 493135 630314 686438 704096 Real estate activities
Pozostała działalność usługowa ......... 6449 8811 9763 10247 Other service activities
sektor:
sector:
gospodarstw domowych ............................. 612521 875518 994110 1019265 26485 61,6 60,1
households
spożycie:
consumption expenditure:
Akumulacja brutto ........................................ 193334 308040 314498 348393 9053 19,4 20,5
Gross capital formation
nakłady brutto na środki trwałe ............... 183478 293168 311695 337526 8771 18,4 19,9
gross fixed capital formation
w tym sektor:
of which sector:
Przedsiębiorstw niefinansowych .................... 104324 144341 166056 188741 4904 10,5 11,1
Non-financial corporations
Instytucji finansowych .................................... 5209 5727 6369 6988 182 0,5 0,4
Financial corporations
Instytucji rządowych i samorządowych .......... 34200 82105 68628 77360 2010 3,4 4,6
General government
Gospodarstw domowych ................................ 49183 75203 72756 74574 1938 4,9 4,4
Households
National accounts 717
TABL. 16 (577). RELACJA POPYTU KRAJOWEGO DO PRODUKTU KRAJOWEGO BRUTTO (ceny bieżące)
RELATION OF DOMESTIC DEMAND TO GROSS DOMESTIC PRODUCT (current prices)
2005 2010 2013 2014
WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION
w% in %
sektor: sector:
Akumulacja brutto ............................... 19,6 21,3 19,0 20,3 Gross capital formation
w tym: of which:
Nakłady brutto na środki trwałe .............. 18,6 20,3 18,8 19,6 Gross fixed capital formation
WSKAŹNIKI WARTOŚCI
VALUE INDICES
O G Ó Ł E M ............................................. 109,3 102,4 106,7 108,4 102,4 99,3 104,5 500,0 212,2 169,6 115,2
TOTAL
Spożycie ................................................. 110,4 106,6 105,9 106,8 103,9 101,2 102,9 499,1 219,9 167,5 115,6
Final consumption expenditure
Prywatne .................................................. 110,1 106,2 105,4 108,2 104,1 100,6 102,4 503,7 216,3 165,7 116,0
Private
sektor:
sector:
gospodarstw domowych ....................... 110,1 106,1 105,2 108,4 104,2 100,6 102,5 504,6 215,9 165,6 116,5
households
Akumulacja brutto ................................. 105,5 88,6 109,7 114,1 97,3 92,0 110,8 501,9 185,4 176,6 113,1
Gross capital formation
W tym nakłady brutto na środki trwałe ..... 110,8 99,8 99,0 110,5 99,5 96,7 108,3 546,2 185,0 178,7 115,1
Of which gross fixed capital formation
718 Rachunki narodowe
WSKAŹNIKI WOLUMENU
VOLUME INDICES
O G Ó Ł E M ............................................. 105,0 99,7 104,2 104,2 99,5 99,3 104,9 211,8 154,7 138,4 108,0
TOTAL
Spożycie ................................................. 105,9 103,5 102,8 102,0 100,5 100,7 103,1 198,5 153,1 132,7 106,4
Final consumption expenditure
Prywatne .................................................. 106,1 103,4 102,7 103,1 100,7 100,2 102,5 204,0 153,8 133,9 106,6
Private
sektor:
sector:
gospodarstw domowych ....................... 106,1 103,3 102,5 103,3 100,8 100,2 102,6 205,1 153,8 133,9 107,0
households
Akumulacja brutto ................................. 102,2 87,3 109,7 112,8 96,1 94,2 112,6 271,3 162,6 162,6 115,0
Gross capital formation
W tym nakłady brutto na środki trwałe ..... 108,4 98,1 99,6 108,8 98,2 98,9 109,8 298,4 163,4 165,9 115,9
Of which gross fixed capital formation
WSKAŹNIKI CEN
PRICE INDICES
O G Ó Ł E M ............................................. 104,1 102,7 102,4 104,0 102,9 100,0 99,6 236,2 137,1 122,7 106,6
TOTAL
Spożycie ................................................. 104,2 103,0 103,0 104,7 103,4 100,5 99,8 251,0 143,2 126,1 108,6
Final consumption expenditure
Prywatne .................................................. 103,8 102,7 102,6 104,9 103,4 100,4 99,9 246,8 140,6 123,7 108,8
Private
sektor:
sector:
gospodarstw domowych ....................... 103,8 102,7 102,6 104,9 103,4 100,4 99,9 246,0 140,1 123,5 108,8
households
Akumulacja brutto ................................. 103,2 101,5 100,0 101,2 101,2 97,7 98,4 184,7 113,9 108,5 98,4
Gross capital formation
W tym nakłady brutto na środki trwałe ..... 102,2 101,7 99,4 101,6 101,3 97,8 98,6 182,5 112,8 107,4 99,2
Of which gross fixed capital formation
U w a g a. Wskaźniki wartości obliczono na podstawie danych wyrażonych w cenach bieżących, a wskaźniki wolumenu
— w cenach stałych; patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34.
N o t e. Value indices are calculated on the basis of data expressed at current prices, while volume indices — at constant
prices; see general notes to the Yearbook, item 11 on page 34.
National accounts 719
TABL. 18 (579). DOCHODY, WYDATKI I NADWYŻKA (+)/DEFICYT (–) SEKTORA INSTYTUCJI RZĄDOWYCH
I SAMORZĄDOWYCHa
REVENUE, EXPENDITURE AND SURPLUS (+)/DEFICIT (–) OF THE GENERAL GOVERNMENT
SECTOR a
Podsektor Subsector
instytucji funduszy
instytucji
samorządo- zabezpie-
WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem rządowych
wych na czenia
na szczeblu
SPECIFICATION Total szczeblu społecznego
centralnym
lokalnym social
central
local security
government
government funds
W MILIONACH ZŁOTYCH
IN MILLION ZLOTYS
Produkcja globalna rynkowa oraz na własne cele finalne ......... 2005 24811 12275 12536 —
Market output and output for own final use 2010 30085 13943 16142 —
2013 31278 14316 16962 —
2014 31740 13979 17760 1
Podatki bieżące od dochodów, majątku itp. .............................. 2005 67840 40416 27424 —
Current taxes on income, wealth, etc. 2010 96238 57708 38530 —
2013 112328 64522 47806 —
2014 119433 66829 52604 —
a Opracowano z uwzględnieniem konsolidacji w ramach podsektorów oraz pomiędzy podsektorami; patrz uwagi ogólne,
ust. 21 na str. 690.
a Compiled including consolidation within each subsector and between subsectors; see general notes, item 21 on page 690.
720 Rachunki narodowe
TABL. 18 (579). DOCHODY, WYDATKI I NADWYŻKA (+)/DEFICYT (–) SEKTORA INSTYTUCJI RZĄDOWYCH
I SAMORZĄDOWYCHa (cd.)
REVENUE, EXPENDITURE AND SURPLUS (+)/DEFICIT (–) OF THE GENERAL GOVERNMENT
SECTOR a (cont.)
Podsektor Subsector
instytucji funduszy
instytucji
samorządo- zabezpie-
WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem rządowych
wych na czenia
na szczeblu
SPECIFICATION Total szczeblu społecznego
centralnym
lokalnym social
central
local security
government
government funds
Wydatki (dok.)
Expenditure (cont.)
a Opracowano z uwzględnieniem konsolidacji w ramach podsektorów oraz pomiędzy podsektorami; patrz uwagi ogólne,
ust. 21 na str. 690.
a Compiled including consolidation within each subsector and between subsectors; see general notes, item 21 on page 690.
National accounts 721
TABL. 18 (579). DOCHODY, WYDATKI I NADWYŻKA (+)/DEFICYT (–) SEKTORA INSTYTUCJI RZĄDOWYCH
I SAMORZĄDOWYCHa (dok.)
REVENUE, EXPENDITURE AND SURPLUS (+)/DEFICIT (–) OF THE GENERAL GOVERNMENT
SECTOR a (cont.)
Podsektor Subsector
instytucji funduszy
instytucji
samorządo- zabezpie-
WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem rządowych
wych na czenia
na szczeblu
SPECIFICATION Total szczeblu społecznego
centralnym
lokalnym social
central
local security
government
government funds
W ODSETKACH
IN PERCENT
W MILIONACH ZŁOTYCH
IN MILLION ZLOTYS
a Opracowano z uwzględnieniem konsolidacji w ramach podsektorów oraz pomiędzy podsektorami; patrz uwagi ogólne,
ust. 21 na str. 690.
a Compiled including consolidation within each subsector and between subsectors; see general notes, item 21 on page 690.
National accounts 723
TABL. 19 (580). WYDATKI SEKTORA INSTYTUCJI RZĄDOWYCH I SAMORZĄDOWYCH WEDŁUG FUNKCJI a (dok.)
EXPENDITURE OF THE GENERAL GOVERNMENT SECTOR BY FUNCTION a (cont.)
Podsektor Subsector
instytucji funduszy
instytucji
samorządo- zabezpie-
WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem rządowych
wych na czenia
na szczeblu
SPECIFICATION Total szczeblu społecznego
centralnym
lokalnym social
central
local security
government
government funds
W ODSETKACH
IN PERCENT
TABL. 21 (582). RELACJA NADWYŻKI (+)/DEFICYTU (–) ORAZ DŁUGU SEKTORA INSTYTUCJI RZĄDOWYCH
I SAMORZĄDOWYCH DO PRODUKTU KRAJOWEGO BRUTTO (ceny bieżące)
RELATION OF SURPLUS (+)/DEFICIT (–) AND DEBT OF THE GENERAL GOVERNMENT SECTOR
TO GROSS DOMESTIC PRODUCT (current prices)
2005 2010 2013 2014
WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION
w% in %
Nadwyżka (+)/deficyt (–) sektora instytucji Surplus (+)/deficit (–) of the general govern-
rządowych i samorządowych ........................ –4,0 –7,5 –4,0 –3,3 ment sector
podsektor: subsector:
instytucji rządowych na szczeblu centralnym –4,1 –6,1 –3,6 –2,1 central government
instytucji samorządowych na szczeblu lokal-
nym .......................................................... –0,1 –1,2 –0,2 –0,2 local government
funduszy zabezpieczenia społecznego ........ +0,2 –0,2 –0,3 –1,0 social security funds
Dług sektora instytucji rządowych i samo-
rządowych .................................................... 46,7 53,3 55,9 50,4 Debt of the general government sector
724 Rachunki narodowe
W MILIONACH ZŁOTYCH
IN MILLION ZLOTYS
1. Nadwyżka operacyjna brutto .......... 2005 256868 18155 178904 38423 18292 2825 269
Gross operating surplus 2010 341122 27714 239255 47834 22469 3526 324
2013 398359 34453 276453 55918 27014 4135 386
2014 400263 33988 279494 55117 27103 4167 394
2. Wynagrodzenia i inne dochody zwią- 2005 315484 11059 8989 261446 29271 4439 280
zane z pracą najemną 2010 471294 14907 15411 394881 39597 6064 434
Wages, salaries and other income 2013 524312 15967 17140 442296 41930 6504 475
connected with hired work 2014 544947 16545 18005 460052 43210 6652 483
3. Składki na ubezpieczenia społeczne 2005 59735 2094 1702 49503 5542 841 52,9
płacone przez pracodawców 2010 84739 2680 2771 71000 7120 1090 78,0
Employers’ social contributions 2013 101858 3102 3330 85924 8146 1264 92,3
2014 103517 3142 3420 87391 8208 1264 91,9
4. Dochody z tytułu własności (saldo) 2005 43546 968 18855 16969 6079 660 15,3
Property income (balance) 2010 46450 811 22783 17589 4765 493 8,8
2013 51971 935 24586 20851 5040 547 11,6
2014 53534 948 26064 21077 4907 525 12,8
5. Dochody pierwotne brutto (1+2+3 2005 675633 32276 208450 366341 59184 8765 617
+4) 2010 943605 46112 280220 531304 73951 11173 845
Gross primary income 2013 1076500 54457 321509 604989 82130 12450 965
2014 1102261 54623 326983 623637 83428 12608 982
6. Podatki bieżące od dochodów, ma- 2005 46696 2213 15322 18907 8491 1545 218
jątku itp. 2010 64379 2367 18803 29566 11337 1927 379
Current taxes on income, wealth, 2013 76080 2964 21702 36029 12899 2052 434
etc. 2014 81367 3186 23050 38666 13889 2120 456
7. Składki netto na ubezpieczenia spo- 2005 148034 6745 10427 106483 21014 3257 108
łeczne 2010 202220 8338 16489 147356 26229 3653 155
Net social contributions 2013 243634 10121 22158 173982 32897 4301 175
2014 244764 10033 22103 175685 32541 4228 174
8. Świadczenia społeczne .................. 2005 154792 7571 3301 33545 96372 12289 1714
Social benefits 2010 210730 10442 4275 46802 129525 17130 2556
2013 239113 11762 4669 52289 148381 19149 2863
2014 246840 12007 4824 53555 153533 19956 2965
z ubezpieczeń społecznych ........... 2005 125933 6382 2693 27725 77947 9769 1417
social security benefits 2010 178692 9204 3749 41077 108298 14218 2146
2013 203615 10386 4082 45885 124981 15873 2408
2014 210319 10641 4220 46957 129429 16575 2497
pozostałe świadczenia społeczne 2005 28859 1189 608 5820 18425 2520 297
other social benefits 2010 32038 1238 526 5725 21227 2912 410
2013 35498 1376 587 6404 23400 3276 455
2014 36521 1366 604 6598 24104 3381 468
9. Pozostałe transfery bieżące (saldo) 2005 1492 462 40,2 549 173 187 81,1
Other current transfers (balance) 2010 10169 1150 2541 5229 977 117 155
2013 11532 1195 2629 5953 1421 185 149
2014 10830 1185 2503 5519 1306 169 148
10. Dochody do dyspozycji brutto (5–6 2005 637187 31351 186042 275045 126224 16439 2086
–7+8+9) 2010 897905 46999 251744 406413 166887 22840 3022
Gross disposable income 2013 1007431 54329 284947 453220 186136 25431 3368
2014 1033800 54596 289157 468360 191837 26385 3465
a Patrz uwagi ogólne, ust. 15 na str. 686.
a See general notes, item 15 on page 686.
National accounts 725
1. Nadwyżka operacyjna brutto .......... 2005 30,9 45,1 84,5 9,6 11,7 13,3 11,2
Gross operating surplus 2014 29,5 50,1 83,6 8,0 11,4 12,7 9,6
2. Wynagrodzenia i inne dochody zwią- 2005 37,9 27,4 4,2 65,3 18,8 20,9 11,6
zane z pracą najemną 2014 40,1 24,4 5,4 67,4 18,1 20,3 11,8
Wages, salaries and other income
connected with hired work
3. Składki na ubezpieczenia społecz- 2005 7,2 5,2 0,8 12,4 3,6 4,0 2,2
ne płacone przez pracodawców 2014 7,6 4,6 1,0 12,8 3,4 3,9 2,3
Employers’ social contributions
4. Dochody z tytułu własności (saldo) 2005 5,2 2,4 8,9 4,2 3,9 3,1 0,6
Property income (balance) 2014 3,9 1,4 7,8 3,1 2,1 1,6 0,3
5. Dochody pierwotne brutto (1+2+3 2005 81,2 80,1 98,4 91,5 38,0 41,3 25,6
+4) 2014 81,1 80,5 97,8 91,3 35,0 38,5 24,0
Gross primary income
6. Podatki bieżące od dochodów, ma- 2005 5,6 5,5 7,3 4,7 5,4 7,3 9,1
jątku itp. 2014 6,0 4,7 6,9 5,7 5,8 6,5 11,2
Current taxes on income, wealth,
etc.
7. Składki netto na ubezpieczenia spo- 2005 17,8 16,7 4,9 26,6 13,5 15,3 4,4
łeczne 2014 18,0 14,8 6,6 25,7 13,7 12,9 4,2
Net social contributions
8. Świadczenia społeczne .................. 2005 18,6 18,8 1,6 8,4 61,9 57,8 71,0
Social benefits 2014 18,1 17,7 1,5 7,9 64,4 61,0 72,4
z ubezpieczeń społecznych ............ 2005 15,1 15,9 1,3 6,9 50,1 46,0 58,7
social security benefits 2014 15,4 15,7 1,3 6,9 54,3 50,7 61,0
pozostałe świadczenia społeczne 2005 3,5 2,9 0,3 1,5 11,8 11,8 12,3
other social benefits 2014 2,7 2,0 0,2 1,0 10,1 10,3 11,4
9. Pozostałe transfery bieżące (saldo) 2005 0,2 1,1 0,0 0,1 0,1 0,9 3,4
Other current transfers (balance) 2014 0,8 1,8 0,7 0,8 0,6 0,5 3,6
10. Dochody do dyspozycji brutto (5–6 2005 76,6 77,8 87,8 68,7 81,1 77,4 86,5
–7+8+9) 2014 76,0 80,5 86,5 68,6 80,5 80,6 84,6
Gross disposable income
DOCHODY NOMINALNE
NOMINAL INCOME
O G Ó Ł E M ............................................ 108,2 108,5 105,1 105,6 104,6 101,6 102,6 194,9 162,2 115,2
TOTAL
Podsektor pracodawców i pracujących na
własny rachunek:
Subsector of employers and own-account
workers:
w gospodarstwach indywidualnych
w rolnictwie ....................................... 107,1 107,2 106,6 107,9 104,1 102,9 100,5 217,3 174,0 116,2
in private farms in agriculture
poza gospodarstwami indywidualnymi
w rolnictwie ....................................... 104,2 109,8 102,9 106,8 105,6 100,3 101,5 188,5 155,3 114,8
outside private farms in agriculture
Podsektor osób fizycznych:
Subsector of natural persons:
pracujących najemnie ........................... 111,2 106,7 105,9 105,5 104,2 101,5 103,3 200,9 170,4 115,2
employees
otrzymujących emeryturę i rentę .......... 107,4 111,1 105,9 103,7 104,4 103,0 103,1 183,5 151,9 115,0
recipients of retirement and other pen-
sions
utrzymujących się z niezarobkowych
źródeł dochodów .............................. 109,6 107,9 107,8 104,3 103,6 103,1 103,7 209,2 160,6 115,6
recipients of non-earned income sources
pozostałych .......................................... 111,7 109,2 108,4 104,5 103,8 102,7 102,9 204,2 166,1 114,6
others
NA 1 MIESZKAŃCA ................................ 108,2 108,4 105,0 105,6 104,6 101,7 102,7 195,6 162,5 115,4
PER CAPITA
DOCHODY REALNE
REAL INCOME
O G Ó Ł E M ............................................ 104,0 105,0 102,5 101,3 100,9 100,7 102,6 137,1 130,5 105,6
TOTAL
Podsektor pracodawców i pracujących na
własny rachunek:
Subsector of employers and own-account
workers:
w gospodarstwach indywidualnych
w rolnictwie ....................................... 102,6 104,1 104,1 103,0 100,3 102,6 100,9 156,5 141,7 107,0
in private farms in agriculture
poza gospodarstwami indywidualnymi
w rolnictwie ....................................... 100,7 106,7 100,4 102,8 102,0 99,6 101,5 136,8 127,8 106,1
outside private farms in agriculture
Podsektor osób fizycznych:
Subsector of natural persons:
pracujących najemnie ........................... 106,9 103,3 103,3 101,3 100,5 100,6 103,3 142,1 137,6 105,8
employees
otrzymujących emeryturę i rentę .......... 102,4 106,7 103,1 99,0 100,4 101,9 103,1 122,4 117,8 104,4
recipients of retirement and other pen-
sions
utrzymujących się z niezarobkowych
źródeł dochodów .............................. 104,8 103,9 105,2 100,1 99,9 101,8 103,5 142,7 126,5 105,4
recipients of non-earned income sources
pozostałych .......................................... 106,8 105,2 105,8 100,3 100,1 101,5 102,7 139,3 131,1 104,7
others
NA 1 MIESZKAŃCA ................................ 104,0 104,9 102,4 101,3 100,9 100,8 102,7 137,8 130,7 105,8
PER CAPITA
National accounts 727
pracujących najemnie ....... 272504 402893 449367 464421 44,0 46,1 employees
1. Dochody do dyspozycji brutto ..................................... 637187 897905 1007431 1033800 97,6 98,6
Gross disposable income
3. Ogółem przychody (1+2) ............................................. 652931 928688 1029514 1048702 100,0 100,0
Total resources
4. Spożycie w sektorze gospodarstw domowych ............ 612521 875518 994110 1019265 93,8 97,2
Households’ final consumption expenditure
5. Oszczędności brutto (3–4) .......................................... 40410 53170 35404 29437 6,2 2,8
Gross saving
6. Ogółem rozchody (4+5) .............................................. 652931 928688 1029514 1048702 100,0 100,0
Total uses
a Stanowi sumę spożycia prywatnego (tj. spożycia w sektorze gospodarstw domowych i sektorze instytucji niekomercyj-
nych działających na rzecz gospodarstw domowych) oraz spożycia indywidualnego w sektorze instytucji rządowych
i samorządowych.
a The sum of private consumption expenditure (in households sector and in non-profit institutions serving households
sector) and individual consumption expenditure in general government sector.
a W złotych.
a In zlotys.
O G Ó Ł E M ............................................ 106,1 103,3 102,5 103,3 100,8 100,2 102,6 205,1 153,8 133,9 107,0
TOTAL
Żywność i napoje bezalkoholowe ............. 102,4 100,1 100,1 98,8 97,6 97,7 98,8 126,0 108,1 100,6 93,1
Food and non-alcoholic beverages
Napoje alkoholowe, wyroby tytoniowe
i narkotyki ............................................ 106,5 105,9 99,1 101,6 100,3 95,9 93,3 125,5 118,8 112,9 91,2
Alcoholic beverages, tobacco and narcot-
ics
Odzież i obuwie ....................................... 110,5 109,1 115,5 109,6 112,6 109,9 113,3 352,5 321,5 252,7 153,6
Clothing and footwear
Użytkowanie mieszkania lub domu i noś-
niki energii ............................................ 100,3 107,5 101,5 102,3 96,2 97,8 101,2 174,2 137,1 112,8 97,4
Housing, water, electricity, gas and other
fuels
Wyposażenie mieszkania i prowadzenie
gospodarstwa domowego .................... 107,0 104,1 105,5 102,8 106,3 99,6 112,1 257,7 187,2 160,2 122,1
Furnishings, household equipment and
routine household maintenance
Zdrowie .................................................... 104,4 107,5 101,8 108,9 104,1 100,2 114,8 318,5 202,4 162,3 130,4
Health
Transport ................................................. 115,5 100,9 102,1 106,9 100,6 102,8 106,8 306,4 173,1 168,6 118,0
Transport
Łączność ................................................. 105,2 103,1 106,6 102,4 95,8 107,7 97,9 554,0 200,7 130,5 103,5
Communication
Rekreacja i kultura ................................... 111,2 103,6 104,5 105,7 105,9 94,7 103,5 125,2 149,8 147,1 109,7
Recreation and culture
Edukacja .................................................. 98,0 103,0 106,8 98,6 98,0 97,2 98,6 207,9 128,0 113,4 92,6
Education
Restauracje i hotele ................................. 101,5 103,6 100,4 102,1 105,1 104,4 107,4 472,9 150,3 139,0 120,3
Restaurants and hotels
Inne towary i usługi .................................. 111,4 98,9 103,9 105,5 104,7 106,6 100,6 363,5 219,3 167,8 118,5
Miscellaneous goods and services
NA 1 MIESZKAŃCA ................................ 106,1 103,2 102,4 103,2 100,8 100,3 102,7 205,2 153,8 133,7 107,1
PER CAPITA
1. Prezentowane dane dotyczą podmiotów go- 1. Presented data concern entities of the national
spodarki narodowej zarejestrowanych w rejestrze economy recorded in the REGON register and
REGON i obejmują osoby prawne, jednostki orga- include legal persons, organizational entities with-
nizacyjne niemające osobowości prawnej oraz out legal personality and natural persons conduct-
osoby fizyczne prowadzące działalność gospodar- ing economic activity, classified into particular
czą, zaklasyfikowane do poszczególnych sekcji NACE Rev. 2 sections according to the predomin-
PKD 2007 według przeważającego rodzaju działal- ant kind of activity.
ności. The National Official Business Register, herein-
Krajowy rejestr urzędowy podmiotów gospodarki after referred to as REGON, is an administrative
narodowej, zwany dalej rejestrem REGON, jest register held by the President of the CSO. The
rejestrem administracyjnym prowadzonym przez rules for running the register are defined by the Law
Prezesa GUS. Zasady prowadzenia rejestru okreś- on Official Statistics, dated 29 VII 1995 (uniform
lają przepisy ustawy z dnia 29 VI 1995 r. o statystyce text Journal of Laws 2012 item 591, with later
publicznej (jednolity tekst Dz. U. 2012 poz. 591, amendments) and the provisions of the decree of
z późniejszymi zmianami) oraz przepisy rozporzą- the Council of Ministers of 27 VII 1999 (Journal of
dzenia Rady Ministrów z dnia 27 VII 1999 r. (Dz. U. Laws No. 69, item 763) with later amendments on
Nr 69, poz. 763) z późniejszymi zmianami w sprawie the mode and methodology of running and updating
sposobu i metodologii prowadzenia i aktualizacji the business register, including application, ques-
rejestru podmiotów gospodarki narodowej, w tym tionnaire and certificate specimens and detailed
wzorów wniosków, ankiet i zaświadczeń oraz szcze- conditions and mode of cooperation of official
gółowych warunków i trybu współdziałania służb statistics services with other bodies running official
statystyki publicznej z innymi organami prowadzą- registers and information systems in public admin-
cymi rejestry i systemy informatyczne administracji istration.
publicznej. The basic function of the REGON register is
Podstawową funkcją rejestru REGON jest iden- identification of entities of the national economy,
tyfikowanie podmiotów gospodarki narodowej, co which is accomplished by assigning to them unique
jest realizowane poprzez nadawanie im unikato- identification numbers.
wych numerów identyfikacyjnych. The REGON register is updated on the basis
Rejestr REGON jest aktualizowany na podstawie of applications submitted by entities legally obliged
wniosków zgłaszanych przez podmioty, na których to apply for entries in and deletions from the regis-
ciąży prawny obowiązek dokonywania zgłoszeń do ter, and also for updating their entries in terms of
rejestru, dotyczących wpisu, skreślenia oraz zmian their description. The completeness and correct-
cech objętych wpisem. Kompletność i aktualność ness of the register is contingent on the timely
rejestru uzależniona jest od terminowej realizacji compliance with the above-mentioned obligation. In
ww. obowiązku. Ponadto od 2011 r. do aktualizacji addition, since 2011 the register has been updated
rejestru wykorzystywane są informacje z Powszech- with information from the Common Electronic Sys-
nego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności tem of Population Register (PESEL) on the deaths
(PESEL) dotyczące zgonów osób fizycznych, które of natural persons, who were registered in the
były wpisane do rejestru REGON. REGON.
Entities of the national economy 731
O G Ó Ł E M ............................................ 2005 3615621 1029 230588 629 164243 54336 18303 2776459
TOTAL 2010 3909802 246 303040 556 218133 68325 17156 2942965
2013 4070259 165 382526 359 280525 78926 17422 2961733
2014 4119671b 160 413813 334 303661 83552 17605 2961239
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybac- 2013 90350 5 6732 28 4546 1759 2678 73385
two 2014 75601 5 7125 27 4852 1826 2645 58221
Agriculture, forestry and fishing
Przemysł .................................................. 2013 392992 72 66112 135 45485 15187 1704 287266
Industry 2014 398703 67 69668 119 48239 15583 1718 289268
przetwórstwo przemysłowe .................. 2013 367005 66 54802 107 38415 13063 1637 275519
manufacturing 2014 371755 61 57609 93 40559 13396 1645 277343
dostawa wody; gospodarowanie ście- 2013 13771 4 3977 4 2273 517 33 7681
kami i odpadami; rekultywacja∆ 2014 14077 4 4265 4 2509 535 38 7714
water supply; sewerage, waste man-
agement and remediation activities
Handel; naprawa pojazdów samochodo- 2013 1074744 15 112523 21 79156 29382 3007 839004
wych∆ 2014 1070699 14 119809 18 83891 31257 3005 827639
Trade; repair of motor vehicles∆
Transport i gospodarka magazynowa ...... 2013 252909 8 13661 54 9883 2909 143 227480
Transportation and storage 2014 253191 8 15047 50 10952 3108 143 226336
a Bez osób prowadzących gospodarstwa indywidualne w rolnictwie. b W podziale według rodzajów działalności nie
uwzględniono podmiotów, które w rejestrze REGON nie mają wpisanego rodzaju przeważającej działalności (102 pod-
mioty).
a Excluding persons tending private farms in agriculture. b The division by the kind of activities does not include entities,
which have not registered the predominant kind of activity in the REGON register (102 entities).
732 Podmioty gospodarki narodowej
Zakwaterowanie i gastronomia ∆ ................ 2013 126582 — 10285 11 7219 2542 185 97170
Accommodation and catering ∆ 2014 128418 — 11256 11 7938 2693 252 97727
Informacja i komunikacja ......................... 2013 116971 3 24547 29 19632 3169 142 84317
Information and communication 2014 123906 3 27268 29 21479 3656 153 88412
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 2013 131039 — 11311 6 9059 1361 780 113030
Financial and insurance activities 2014 128544 — 12691 8 10167 1470 772 109062
Obsługa rynku nieruchomości∆ ................. 2013 218142 12 19052 15 13024 4286 5430 34721
Real estate activities 2014 13 20938 16 14507 4441 5408 35935
224683
Działalność profesjonalna, naukowa i tech- 2013 371498 18 43246 24 34024 6635 424 299817
niczna 2014 387134 18 48012 22 37703 7159 427 310387
Professional, scientific and technical
activities
Administrowanie i działalność wspiera- 2013 110429 1 13617 2 10104 2708 316 88136
jąca∆ 2014 116979 1 15381 2 11440 2940 373 92596
Administrative and support service ac-
tivities
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna ...... 2013 211949 — 7736 11 6751 466 154 188708
Human health and social work activities 2014 219211 — 8675 10 7535 493 194 195052
Działalność związana z kulturą, rozrywką 2013 71233 — 3411 4 2517 561 60 31729
i rekreacją 2014 72833 — 3749 4 2796 593 73 32137
Arts, entertainment and recreation
Pozostała działalność usługowa .............. 2013 251927 1 2562 — 1974 461 126 123085
Other service activities 2014 1 2916 — 2262 497 130 125373
266698
O G Ó Ł E M ........................................ 2005 509894 230588 8607 195029 24847 1213 892 277422 1884
TOTAL
2010 576925 303040 9322 252411 32390 6439 2478 271869 2016
2013 668757 382526 10491 317698 34048 12658 7631 284009 2222
2014 701557b 413813 10895 345135 34841 15652 7290c 285448 2296
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i ry- 2013 10573 6732 87 6178 317 107 43 2826 1015
bactwo
Agriculture, forestry and fishing 2014 11012 7125 93 6521 328 128 55 2861 1026
Przemysł .............................................. 2013 102415 66112 2707 55592 5695 1687 431 35909 394
Industry
2014 106139 69668 2736 58622 5773 2135 402 36069 402
przetwórstwo przemysłowe .............. 2013 89148 54802 2225 45598 5328 1313 338 34340 6
manufacturing
2014 92063 57609 2261 47926 5394 1705 323 34448 6
wytwarzanie i zaopatrywanie w ener- 2013 5917 5567 233 4969 111 213 41 350 —
gię elektryczną, gaz, parę wodną
i gorącą wodę∆ 2014 6276 5895 231 5286 118 229 31 381 —
electricity, gas, steam and air condi-
tioning supply
dostawa wody; gospodarowanie ście- 2013 5211 3977 153 3549 159 89 27 846 388
kami i odpadami; rekultywacja∆
water supply; sewerage, waste 2014 5509 4265 148 3817 165 113 22 848 396
management and remediation ac-
tivities
Budownictwo ........................................ 2013 69145 43799 1170 37030 2679 2027 893 25017 329
Construction
2014 72484 46908 1198 39567 2735 2623 785 25226 350
Handel; naprawa pojazdów samocho- 2013 231634 112523 1921 92361 14907 2783 551 119111 —
dowych∆
Trade; repair of motor vehicles∆ 2014 238918 119809 1978 99024 14926 3369 512 119107 2
Transport i gospodarka magazynowa 2013 24879 13661 265 11269 1732 330 65 11218 —
Transportation and storage
2014 26300 15047 272 12485 1771 453 66 11253 —
Zakwaterowanie i gastronomia∆
........... 2013 28284 10285 130 8691 1046 349 69 17999 —
Accommodation and catering∆
2014 29463 11256 132 9550 1097 411 66 18207 —
a Powołane odrębnymi ustawami lub umowami międzynarodowymi, do których stosuje się określone przepisy. b W po-
dziale według rodzajów działalności nie uwzględniono podmiotów, które w rejestrze REGON nie mają wpisanego rodzaju
przeważającej działalności (17 spółek). c W tym spółki partnerskie — 2046.
a Established on the basis of separate acts or international agreements for which specific regulations are used.
b The division by the kind of activities does not include entities, which have not registered the predominant kind of activity in
the REGON register (17 companies). c Of which professional partnerships — 2046.
734 Podmioty gospodarki narodowej
TABL. 2 (591). SPÓŁKI ZAREJESTROWANE W REJESTRZE REGON WEDŁUG FORM PRAWNYCH (dok.)
Stan w dniu 31 XII
COMPANIES RECORDED IN THE REGON REGISTER BY LEGAL STATUS (cont.)
As of 31 XII
Handlowe Commercial
part-
ner-
skie
i ko-
z ogra- man- Cywil-
niczo- ko- dyto- ne
Ogó- jawne
ną man- wo-ak- Civil
WYSZCZEGÓLNIENIE łem akcyj- unli- Innea
odpo- dytowe cyjne
razem ne mited law
SPECIFICATION Grand wie- limited profes- part- Others
a
total total joint dzial- part-
part- sional ner-
stock nością ner-
ner- and ships
ships
limited ships joint
liability stock-
-limited
part-
ner-
ships
Informacja i komunikacja ..................... 2013 32221 24547 893 21927 978 604 145 7674 —
Information and communication
2014 35033 27268 940 24456 996 747 129 7765 —
Działalność finansowa i ubezpiecze- 2013 15149 11311 1125 8273 752 397 764 3838 —
niowa
Financial and insurance activities 2014 16569 12691 1192 9480 810 497 712 3878 —
Obsługa rynku nieruchomości∆ ............ 2013 24721 19052 482 14878 1244 1166 1282 5329 340
Real estate activities
2014 26744 20938 512 16458 1338 1451 1179 5435 371
Działalność profesjonalna, naukowa 2013 68211 43246 1033 35883 2008 2134 2188 24963 2
i techniczna
Professional, scientific and technical 2014 73209 48012 1113 40209 2084 2455 2151 25195 2
activities
Administrowanie i działalność wspie- 2013 21634 13617 230 11840 850 508 189 7881 136
rająca∆
Administrative and support service 2014 23666 15381 259 13393 887 660 182 8149 136
activities
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna ... 2013 15667 7736 106 5259 1161 258 952 7931 —
Human health and social work activ-
ities 2014 16485 8675 111 5821 1397 354 992 7809 1
Działalność związana z kulturą, roz- 2013 7374 3411 244 2919 142 92 14 3963 —
rywką i rekreacją
Arts, entertainment and recreation 2014 7763 3749 259 3212 149 114 15 4014 —
Pozostała działalność usługowa .......... 2013 8747 2562 44 2193 207 86 32 6180 5
Other service activities
2014 9174 2916 44 2530 213 99 30 6253 5
a Powołane odrębnymi ustawami lub umowami międzynarodowymi, do których stosuje się określone przepisy.
a Established on the basis of separate acts or international agreements for which specific regulations are used.
DZIAŁ XXVIII CHAPTER XXVIII
PRZEGLĄD MIĘDZYNARODOWY INTERNATIONAL REVIEW
Dane dotyczące Chin — jeśli nie zaznaczono Data for China — unless otherwise stated — do
inaczej — nie obejmują Tajwanu i Specjalnych not include Taiwan and Special Administrative
Regionów Administracyjnych — Hongkongu i Ma- Regions — Hong Kong and Macao.
kau. Data for Cyprus — unless otherwise stated —
Dane dotyczące Cypru — jeśli nie zaznaczono relate only to the area controlled by the government
inaczej — odnoszą się wyłącznie do terytorium of the Republic of Cyprus.
kontrolowanego przez rząd Republiki Cypryjskiej. Turkey — unless otherwise stated — has been
Turcję — jeśli nie zaznaczono inaczej — zali- included in Asia.
czono do Azji. 4. To the European Union (EU) belong 28 coun-
4. Do Unii Europejskiej (UE) należy 28 krajów: tries: Austria, Belgium, Denmark, Finland, France,
Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Greece, Spain, the Netherlands, Ireland, Luxem-
Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Niemcy, bourg, Germany, Portugal, Sweden, the United
Portugalia, Szwecja, Wielka Brytania i Włochy, od Kingdom and Italy, since 1 V 2004 — Cyprus, the
1 V 2004 r. — Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Ło- Czech Republic, Estonia, Lithuania, Latvia, Malta,
twa, Malta, Polska, Słowacja, Słowenia i Węgry, od Poland, Slovakia, Slovenia and Hungary, since 1 I
1 I 2007 r. — Bułgaria i Rumunia oraz od 1 VII 2013 r. 2007 — Bulgaria and Romania as well as Croatia
— Chorwacja. since 1 VII 2013.
Do strefy euro należy 19 krajów: Austria, Belgia, To the euro area belong 19 countries: Austria,
Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Belgium, Finland, France, Spain, the Netherlands,
Luksemburg, Niemcy, Portugalia, Włochy, od 1 I Ireland, Luxembourg, Germany, Portugal, Italy, since
2001 r. — Grecja, od 1 I 2007 r. — Słowenia, od 1 I 1 I 2001 — Greece, since 1 I 2007 — Slovenia, since
2008 r. — Cypr i Malta, od 1 I 2009 r. — Słowacja, 1 I 2008 — Cyprus and Malta, since 1 I 2009 —
od 1 I 2011 r. — Estonia, od 1 I 2014 r. — Łotwa Slovakia, since 1 I 2011 — Estonia, since
oraz od 1 I 2015 r. — Litwa. Euro jest to jednostka 1 I 2014 — Latvia as well as since 1 I 2015 — Lithu-
walutowa UE obowiązująca od 1 I 1999 r. w pań- ania. Euro is the currency unit of the EU obligatory
stwach członkowskich strefy euro. since 1 I 1999 in member countries of the euro area.
Podstawowym źródłem danych do tabl. 6 jest The main source of data for table 6 is
baza danych EUROSTAT-u (Urząd Statystyczny EUROSTAT’S (the Statistical Office of the Europe-
Unii Europejskiej), w związku z czym niektóre dane an Union) database. This implicates that some data
dla Polski mogą różnić się od publikowanych for Poland may differ from those published
w innych częściach działu i Rocznika. Prezentowa- in other parts of the chapter and the Yearbook.
ne w tej tablicy dane pobrano z bazy w dniu Data presented in this table where extracted on
7 X 2015 r. 7 X 2015.
5. Dane w tabl. 1 dotyczące: 5. Data in table 1 concerning:
1) ludności — grupowane są według kontynentów 1) population — are grouped according to contin-
oraz zgodnie ze stosowanym przez ONZ i MOP ents as well as according to the division of the
podziałem świata na: world adopted by the UN and ILO i.e.:
a) regiony bardziej rozwinięte, do których zali- a) more developed regions to which have been
czono kraje: Ameryki Północnej i Europy oraz included of North America and Europe coun-
Australię, Japonię, Nową Zelandię, tries as well as Australia, Japan, New Zea-
b) regiony mniej rozwinięte, do których zaliczo- land,
no pozostałe kraje poza wyżej wymieniony- b) less developed regions to which have been
mi; included countries not mentioned above;
2) rozwoju społeczeństwa informacyjnego (tele- 2) development of information society (tele-
fony, Internet) — przedstawiono według stoso- phones, the Internet) — are shown in accord-
wanego przez Bank Światowy podziału świata ance with following division of the countries
na kraje o wysokim oraz średnim i niskim po- used by the World Bank as high and low and
ziomie rozwoju gospodarczego; kraje grupowa- middle income countries; countries are grouped
ne są według wartości dochodu narodowego according to the gross national income (GNI)
brutto (DNB) przypadającego na 1 mieszkańca per capita in a given year, which can cause dif-
w danym roku, co może powodować różnice ferences in assigning countries and territories to
w przyporządkowaniu krajów i terytoriów do da- the relevant group in a respective year.
nej grupy w poszczególnych latach.
W 2014 r. do krajów o: In 2014 to the countries with:
a) wysokim poziomie rozwoju gospodar- a) high income are included those countries
czego zaliczono te kraje, w których wartość where GNI per capita was 12736 USD and
DNB na 1 mieszkańca wyniosła 12736 USD more; it concerns the following countries or
i więcej; dotyczy to następujących krajów lub territories: Andorra, Antigua and Barbuda,
terytoriów: Andora, Antigua i Barbuda, Arabia Saudi Arabia, Aruba, Australia, Austria,
Saudyjska, Aruba, Australia, Austria, Baha- the Bahamas, Bahrain, Barbados, Belgium,
my, Bahrajn, Barbados, Belgia, Bermudy, Bermuda, Brunei, Chile, China — Hong
Brunei, Chile, Chiny — Specjalny Region Kong Special Administrative Region, China —
Administracyjny Hongkong, Chiny — Spe- Macao Special Administrative Region, China
cjalny Region Administracyjny Makau, Chiny — Taiwan, Croatia, Curaçao, Cyprus, the
— Tajwan, Chorwacja, Curaçao, Cypr, Cze- Czech Republic, Denmark, Estonia, Finland,
chy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Gre- France, Greece, Greenland, Equatorial
cja, Grenlandia, Gwinea Równikowa, Guam, Guinea, Guam, Spain, the Netherlands,
Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Izrael, Ireland, Iceland, Israel, Japan, the Cayman
Japonia, Kajmany, Kanada, Katar, Korea Po- Islands, Canada, Qatar, South Korea, Kuwait,
łudniowa, Kuwejt, Litwa, Liechtenstein, Luk- Lithuania, Liechtenstein, Luxembourg, Latvia,
semburg, Łotwa, Malta, Mariany Północne, Malta, the Northern Mariana Islands, Monaco,
International review 737
Monako, Niemcy, Norwegia, Nowa Kaledo- Germany, Norway, New Caledonia, New
nia, Nowa Zelandia, Oman, Polinezja Fran- Zealand, Oman, French Polynesia, Poland,
cuska, Polska, Portugalia, Portoryko, Rosja, Portugal, Puerto Rico, Russia, San Marino,
San Marino, Saint Kitts and Nevis, Saint- Saint Kitts and Nevis, Saint-Martin, Seychelles,
-Martin, Seszele, Singapur, Sint Maarten, Singapore, Sint Maarten, Slovakia, Slovenia,
Słowacja, Słowenia, Stany Zjednoczone, the United States, Sweden, Switzerland,
Szwecja, Szwajcaria, Trynidad i Tobago, Trinidad and Tobago, Uruguay, Venezuela,
Urugwaj, Wenezuela, Węgry, Wielka Bryta- Hungary, the United Kingdom, Italy, the
nia, Włochy, Wyspa Man, Wyspy Dziewicze Isle of Man, the Virgin Islands, the Channel
Stanów Zjednoczonych, Wyspy Normandz- Islands, the Faroe Islands, the Turks and
kie, Wyspy Owcze, Wyspy Turks i Caicos, Caicos Islands, the United Arab Emirates,
Zjednoczone Emiraty Arabskie, b) low or middle income are included those
b) o średnim i niskim poziomie rozwoju go- countries where GNI per capita was 12735
spodarczego, zaliczono te kraje, w których USD and less; it concerns following countries
wartość DNB na 1 mieszkańca wyniosła or territories, for which additional geograph-
12735 USD i mniej; dotyczy to następujących ical division was applied:
krajów lub terytoriów, dla których zastosowa- ― Sub-Saharan Africa’s countries,
no dodatkowo podział geograficzny w nastę- ― Latin America and Caribbean countries,
pującym układzie: ― South Asia countries — Afghanistan,
― kraje Afryki Subsaharyjskiej, Bangladesh, Bhutan, India, the Maldives,
― kraje Ameryki Środkowej i Południowej, Nepal, Pakistan, Sri Lanka,
― kraje Azji Południowej — Afganistan, Ban- ― East Asia and Pacific countries — China,
gladesz, Bhutan, Indie, Malediwy, Nepal, Fiji, the Philippines, Indonesia, Cambodia,
Pakistan, Sri Lanka,
Kiribati, North Korea, Laos, Malaysia,
― kraje Azji Wschodniej oraz Pacyfiku —
Micronesia, Mongolia, Myanmar (Burma),
Chiny, Fidżi, Filipiny, Indonezja, Kambo-
dża, Kiribati, Korea Północna, Laos, Male- Palau, Papua New Guinea, Samoa,
zja, Mikronezja, Mongolia, Mjanma (Birma), American Samoa, Thailand, Timor-Leste
Palau, Papua-Nowa Gwinea, Samoa, Sa- (East Timor), Tonga, Tuvalu, Vanuatu,
moa Amerykańskie, Tajlandia, Timor Vietnam, the Marshall Islands, the
Wschodni, Tonga, Tuvalu, Vanuatu, Wiet- Solomon Islands,
nam, Wyspy Marshalla, Wyspy Salomona, ― Middle East and North Africa countries —
― kraje Bliskiego Wschodu i Afryki Północ- Algeria, Djibouti, Egypt, Iraq, Iran, Yemen,
nej — Algieria, Dżibuti, Egipt, Irak, Iran, Jordan, Lebanon, Libya, Morocco, Syria,
Jemen, Jordania, Liban, Libia, Maroko, Tunisia, West Bank and Gaza Strip,
Syria, Tunezja, Zachodnie Wybrzeże ― Europe and Central Asia countries —
i Strefa Gazy, Albania, Armenia, Azerbaijan, Belarus,
― kraje Europy i Azji Centralnej — Albania, Bosnia and Herzegovina, Bulgaria, Monte-
Armenia, Azerbejdżan, Białoruś, Bośnia negro, Georgia, Kazakhstan, Kyrgyzstan,
i Hercegowina, Bułgaria, Czarnogóra, Kosovo, Macedonia (the former Yugoslav
Gruzja, Kazachstan, Kirgistan, Kosowo, Republic of Macedonia), Moldova, Romania,
Macedonia, Mołdawia, Rumunia, Serbia, Serbia, Tajikistan, Turkey, Turkmenistan,
Tadżykistan, Turcja, Turkmenistan, Ukra- Ukraine, Uzbekistan;
ina, Uzbekistan; 3) economic issues — are grouped according to
3) problematyki gospodarczej — grupowane są continents as well as according to the economic
według kontynentów oraz według poziomu roz- development level, i.e., into developed countries
woju gospodarczego krajów, tj. w podziale na and developing countries. The subject scope of
kraje rozwinięte i rozwijające się gospodarczo. both groups, i.e. the assignment of specific
Zakres podmiotowy obu grup, tj. przyporządko- countries to each group varies according to indi-
wanie konkretnych krajów do każdej grupy jest vidual issues.
różny dla poszczególnych zagadnień. For information regarding agriculture, as well
Dla informacji dotyczących rolnictwa oraz as gross domestic product the division of the
produktu krajowego brutto przyjęto podział world according to continents was adopted.
świata według kontynentów. For data concerning industry the division of
Dla danych dotyczących przemysłu przyjęto the world according to continents was adopted.
podział świata według kontynentów, a w przy- In case of indices of industrial production
padku dynamiki produkcji przemysłowej rów- also the following division of the world, in accord-
nież stosowany przez ONZ następujący podział ance with that used by the UN, was applied:
świata na kraje: ― developed countries, to which have been in-
― rozwinięte gospodarczo, do których zaliczono cluded the countries of: Africa (South Africa),
kraje: Afryki (Rep. Pd. Afryki), Ameryki Pół- North America (Canada and the United
nocnej (Kanadę i Stany Zjednoczone), Au- States), Australia and Oceania (Australia and
stralii i Oceanii (Australię i Nową Zelandię), New Zealand), Asia (Israel and Japan) and
Azji (Izrael i Japonię) oraz Europy, Europe,
― rozwijające się gospodarczo, do których zali- ― developing countries, to which have been in-
czono pozostałe, poza wyżej wymienionymi, cluded all the other, not mentioned above,
kraje: Afryki, Ameryki Środkowej i Południo- countries of: Africa, Central and South America,
wej, Australii i Oceanii oraz Azji. Australia and Oceania as well as Asia.
Dla danych o handlu zagranicznym przyjęto, For data concerning foreign trade, the follow-
stosowany przez ONZ, następujący podział ing division of the world applied by the UN was
świata na kraje: adopted:
47 Rocznik Statystyczny 2015
738 Przegląd międzynarodowy
Dane o ludności krajów — jeśli nie zaznaczono Data concerning the population of countries —
inaczej — dotyczą szacunku na środek danego unless otherwise stated — are midyear estimates.
roku. Dane o ludności stolic (głównych miast) doty- Data concerning capital cities (main cities) relate to
czą miast w oficjalnych granicach administracyjnych. cities in official administrative boundaries. Popula-
Liczba ludności miast jest badana nieregularnie tion of the cities is not regularly surveyed and the
i często nie jest określona data spisu lub szacunku. date of the census or estimate is often not indicated.
Dane o ludności Polski — jeśli nie zaznaczono Data concerning population of Poland — unless
inaczej — podaje się na podstawie krajowej definicji otherwise stated — are presented in accordance
zamieszkania. with the domestic definition of residence.
Podziału na terytoria niesamodzielne dokonano The division into dependent territories has been
na podstawie „Urzędowego wykazu nazw państw made on the basis of ”The official list of names of
i terytoriów niesamodzielnych” Komisji Standaryza- countries and non-self-governing territories” of
cji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczpo- Commission on Standardization of Geographical
spolitej Polskiej. Names outside the Republic of Poland.
Jako wielkie miasta świata podano te miasta, As large cities of the world are presented those
które według ostatnich dostępnych danych liczyły cities which, according to the latest accessible data,
— w granicach administracyjnych lub w zespole had a population of 2 million and more within admin-
miejskim — 2 miliony i więcej ludności. istrative boundaries or the urban agglomeration.
8. Ochrona środowiska naturalnego — infor- 8. Environmental protection — information re-
macje o ludności korzystającej z oczyszczalni garding the population connected to wastewater
ścieków dotyczą szacunkowej liczby ludności, od treatment plants concerns the estimated number
której ścieki trafiają do oczyszczalni ścieków pracu- of population, from which the sewage goes to the
jących na sieci kanalizacyjnej. Dane nie obejmują wastewater treatment plant operating within
ludności, której mieszkania są podłączone do a sewage network. Data do not include the popula-
kanalizacji odprowadzającej nieoczyszczone ścieki tion, the dwellings of which were connected to
bezpośrednio do wód lub do ziemi. a sewage network discharging untreated sewage
Dane o emisji zanieczyszczeń powietrza odno- directly into waters or into the grounds.
szą się tylko do emisji ze źródeł antropogenicznych, Data on emission of air pollutants refer to man-
wśród których wyróżnia się źródła mobilne (trans- -made emissions only. Emission sources are divided
port i inne) oraz źródła stacjonarne (elektrownie, into mobile sources such as road transport and
procesy spalania, procesy przemysłowe i inne).
others and stationary sources such as power sta-
Dane o odpadach komunalnych wytworzonych
tions, combustion, industrial processes and others.
dotyczą odpadów powstających w gospodarstwach
domowych (z wyłączeniem pojazdów wycofanych Data on municipal wastes generated concern
z eksploatacji), a także odpadów niezawierają- the wastes produced in households (excluding
cych substancji niebezpiecznych, pochodzących od discarded vehicles), as well as waste which does
innych wytwórców odpadów, które ze względu na not contain hazardous substances, from other
swój charakter lub skład są podobne do odpadów producers of wastes, which on account of their
powstających w gospodarstwach domowych. nature or composition resemble household wastes.
9. Rynek pracy — ludność aktywna zawodo- 9. Labour market — the economically active
wo obejmuje wszystkie osoby uznane za pracują- population includes all persons acknowledged as
ce lub bezrobotne, zgodnie z przyjętymi przez employed or unemployed, in accordance with the
MOP definicjami podanymi poniżej. definitions adopted by ILO and presented below.
W większości krajów (w tym w Polsce), dane In the majority of countries (including Poland),
o ludności aktywnej zawodowo dotyczą ludności data regarding the economically active population
w wieku 15 lat i więcej. Dane dla Argentyny i Brazy- concern the population aged 15 years and more.
lii dotyczą ludności w wieku 10 lat i więcej, dla Data for Argentina and Brazil concern population
Meksyku (w latach 2005 i 2010) — 14 lat i więcej, aged 10 years and more, for Mexico (in years 2005
dla Białorusi, Chin, Hiszpanii, Stanów Zjednoczo- and 2010) — 14 years and more, for Belarus,
nych i Wielkiej Brytanii — 16 lat i więcej, dla Rosji China, Spain, the United States and the United
— 15—72 lata, dla Ukrainy — 15—70 lat, dla Rep. Kingdom — 16 years and more, for Russia — 15—
Pd. Afryki — 15—64 lata, dla Danii, Estonii, Finlan- 72 years, for Ukraine — 15—70 years, for South
dii, Łotwy, Norwegii (od 2010 r.), Szwecji i Węgier Africa — 15—64 years, for Denmark, Estonia,
— 15—74 lata, a dla Norwegii (w 2005 r.) w wieku Finland, Latvia, Norway (since 2010), Sweden and
16—74 lata. Dane o bezrobotnych (tabl. 24) dla Hungary — 15—74 years and for Norway (in 2005)
Polski dotyczą ludności w wieku 15—74 lata. aged 16—74 years. Data regarding unemployed per-
Dane dla: Argentyny za 2005 r. dotyczą 28 aglo- sons (table 24) for Poland concern population aged
meracji miejskich, od 2010 r. — obszarów miejskich; 15—74 years.
Australii — nie obejmują terytorium Jervis Bay; Data for: Argentina for 2005 concern 28 urban
Kanady — bez Jukonu, Nunavutu i Terytoriów Pół- agglomerations, since 2010 — urban areas; Aus-
nocno-Zachodnich oraz ludności żyjącej w rezerwa- tralia — excluding Jervis Bay Territory; Canada —
tach. Niektóre kraje prezentują dane tylko o cywilnej excluding Yukon, Nunavut and Northwest Territo-
ludności aktywnej zawodowo, w części krajów do ries and population living on reserves. Some coun-
pracujących zalicza się również zawodowych woj- tries present data regarding only civil economically
skowych. active population, some of them include also the
Źródłem danych o ludności aktywnej zawodowo professional military personnel.
(pracujących i bezrobotnych) — jeśli nie zaznaczo- The source of data regarding the economically
no inaczej — są badania reprezentacyjne siły active population (employed and unemployed) —
roboczej. W większości krajów (w tym w Polsce) unless otherwise stated — are labour force sample
dane o pracujących i bezrobotnych dotyczą prze- surveys. In most countries (including Poland) data
ciętnych w roku, jedynie w kilku z nich odnoszą się regarding the employed and unemployed concern
740 Przegląd międzynarodowy
do określonej daty lub okresu. Dla Polski źródłem annual averages, only in some of them they refer to a
danych jest Badanie Aktywności Ekonomicznej Lud- given date or period. The source of data for Poland is
ności — BAEL; dane za 2005 r. uogólniono na pod- Labour Force Survey — LFS; data for 2005 were
stawie bilansów ludności opracowanych przy wyko- generalized basing on population balance compiled
rzystaniu wyników Narodowego Spisu Powszechnego using the results of the National Census 2002, for
2002, za lata 2010 i 2014 — na podstawie Narodo-
wego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań the years 2010 and 2014 — on the basis of the
2011. Population and Housing Census 2011.
Do pracujących zalicza się osoby, które w ba- Employment — the employed are persons who,
danym okresie wykonywały pracę zarobkową przez within a surveyed period, performed paid labour for
przynajmniej 1 godzinę, tzn. prowadziły własną at least 1 hour, i.e., conducted economic activity
działalność gospodarczą (zatrudniając co najmniej (employing at least 1 hired worker), were self-
1 pracownika najemnego), pracowały na własny -employed, were employed as a hired worker on
rachunek, były zatrudnione w charakterze pracow- the basis of a labour contract, assisted (without an
nika najemnego na podstawie stosunku pracy, agreed wage or salary) in conducting a family
pomagały bez umownego wynagrodzenia w prowa- business or trained for a profession receiving
dzeniu rodzinnej działalności gospodarczej lub a wage or salary. Persons who temporarily did not
uczyły się zawodu otrzymując wynagrodzenie. work due to illness, holiday or vacation as well as
Osoby, które tymczasowo nie wykonywały pracy
maternity and parental leave, strike, break in work-
z powodu choroby, urlopu wypoczynkowego, ma-
cierzyńskiego i wychowawczego, strajku, przerwy place activity, adverse atmospheric conditions are
w działalności zakładu, trudnych warunków atmos- also considered as employed, if they had a formal
ferycznych są również zaliczone do pracujących, job attachment.
pod warunkiem że zachowały formalny związek Unemployment — the unemployed are persons
z pracodawcą. who, within a surveyed period, did not work,
Bezrobotni to osoby, które w badanym okresie actively sought work and were prepared (able) to
nie były pracującymi, aktywnie poszukiwały pracy accept work.
i były gotowe (zdolne) ją podjąć. In table 6 the unemployment rate has been
W tabl. 6 zaprezentowano stopę bezrobocia, presented according to standardized methodology
zgodnie z ujednoliconą metodologią stosowaną used by EUROSTAT and which concerns per-
przez EUROSTAT, która dotyczy osób w wieku sons aged 15—74. Data for Poland are calculated
15—74 lata. Dane dla Polski obliczane są w opar- basing on quarterly results of Labour Force Survey
ciu o kwartalne wyniki Badania Aktywności Ekono-
(LFS).
micznej Ludności (BAEL).
Dane dotyczące poszkodowanych w wypad- Data concerning persons injured in accidents
kach przy pracy dla większości krajów obejmują at work for most countries show number of persons
liczbę osób poszkodowanych w wypadkach powodu- injured in accidents involving more than 3 calendar
jących absencję powyżej 3 dni. Dla Australii i Nowej days of absence from work. For Australia and New
Zelandii (w 2012 r.) — więcej niż 1 tydzień, dla No- Zealand (in 2012) — more than 1 week, for New
wej Zelandii (w 2010 r.) — 4 dni i więcej, dla Stanów Zealand (in 2010) — 4 days or more, for the United
Zjednoczonych i Ukrainy — bez minimalnego okresu States and Ukraine — without minimum period of
absencji, dla Argentyny, Białorusi, Brazylii, Meksyku, absence, for Argentina, Belarus, Brazil, Mexico,
Rosji oraz Turcji — 1 dzień lub więcej. Dane dla Russia and Turkey — 1 day or more. Data for
Brazylii i Meksyku zostały podane łącznie z wypad- Brazil and Mexico include commuting accidents,
kami w drodze z i do pracy, dla Kanady i Rep. Pd. for Canada and South Africa concern compen-
Afryki — wypadki, za które wypłacono odszkodowa- sated injuries. Data exclude occupational diseases
nie. Dane nie obejmują chorób zawodowych (z wy-
(with the exception of data for Argentina and
jątkiem danych dla Argentyny i Meksyku).
Dane dotyczące ofiar śmiertelnych dla większości Mexico).
krajów obejmują zgony, które nastąpiły w wyniku Data regarding fatal injuries for most countries
wypadków w ciągu 1 roku. Dla Holandii — tego sa- cover deaths resulting from accidents and occurring
mego dnia, dla Niemiec — w ciągu 30 dni, dla Hisz- within one year. For the Netherlands — during
panii — w ciągu 1,5 roku, dla Argentyny, Australii, the same day, for Germany — within 30 days,
Brazylii, Japonii, Meksyku, Nowej Zelandii (w 2012 r.), for Argentina, Australia, Brazil, Japan, Mexico,
Stanów Zjednoczonych, Turcji (w 2010 r.) i Ukrainy New Zealand (in 2012), the United States, Turkey
— zgony, które nastąpiły w ciągu tego samego roku, (in 2010) and Ukraine — deaths occurring within
dla Austrii, Belgii, Francji, Grecji, Luksemburga, the same calendar year, for Austria, Belgium,
Norwegii, Szwecji, Turcji (w 2012 r.) i Włoch — bez France, Greece, Luxembourg, Norway, Sweden,
limitu czasowego. Turkey (in 2012) and Italy — with no time limits.
10. Wynagrodzenia. Warunki życia 10. Wages and salaries. Living conditions
Wskaźnik zagrożenia ubóstwem, prezentowany At-risk-of-poverty rate, presented on European
na podstawie wyników Europejskiego Badania
Survey on Income and Living Conditions (EU-
Dochodów i Warunków Życia (EU-SILC), obliczono
jako udział osób, których roczny ekwiwalentny -SILC), is calculated as a percentage of persons
dochód do dyspozycji jest niższy od granicy ubó- with an equivalised disposable income below the
stwa w ogólnej liczbie ludności. Granica ubóstwa at-risk-of-poverty threshold of total population.
ustalona jest na poziomie 60% mediany rocznych At-risk-of-poverty threshold is set at 60% of the
ekwiwalentnych dochodów do dyspozycji w danym median of equivalised disposable income in a given
kraju. Wysokość granicy ubóstwa podano zarówno country. The at-risk-of-poverty threshold has been
w euro, jak i w standardzie siły nabywczej PPS. presented in euro as well as in Purchasing Power
International review 741
Zgodnie z metodologią EUROSTAT-u dane doty- Standard PPS. According to EUROSTAT’s method-
czące dochodu pochodzą z roku poprzedzającego ology this rate is calculated on the basis of income
realizację badania. from the year preceding the one under the survey.
11. Edukacja. Zdrowie 11. Education. Health
Dane dotyczące edukacji podano zgodnie z Mię- Data concerning education have been present-
dzynarodową Standardową Klasyfikacją Eduka- ed in accordance with the International Stand-
cji — wersja z 2011 r. (ISCED 2011), która zastą- ard Classification of Education — version of
piła ISCED’97. Klasyfikacja ISCED 2011 wyróżnia 9
2011 (ISCED 2011), which replaced ISCED’97.
szczebli edukacji, które pogrupowane są w 4 głów-
ne poziomy, a mianowicie: The ISCED 2011 classification consists of 9 levels
― edukacja (wychowanie) przedszkolna (ISCED 0), of education, which are classified into 4 groups,
która obejmuje placówki wychowania przed- namely:
szkolnego dla dzieci niebędących w wieku szkol- ― pre-primary education (ISCED 0), which in-
nym, cludes nursery education institutions for children
― edukacja podstawowa (ISCED 1), której głów- under school age,
nym zadaniem jest edukacja na poziomie ele- ― primary education (ISCED 1), the main objective
mentarnym, of which is to provide the basic elementary edu-
― edukacja ponadpodstawowa (ISCED 2—4), cation,
której zadaniem jest kształcenie na poziomie ― secondary education (ISCED 2, 3) and post-
wyższym od elementarnego, która ma charakter -secondary education (ISCED 4), which function
ogólnokształcący lub zawodowy, ale nie ma sta- is to provide the education on the higher level
tusu kształcenia wyższego, than the elementary one, the education of gen-
― szkolnictwo wyższe (ISCED 5—8) wymagające eral, vocational or technical nature but not hav-
ukończenia odpowiedniej szkoły szczebla ponad-
ing the status of tertiary education,
podstawowego i obejmujące m.in. edukację na
poziomie uniwersyteckim, jak również studia po- ― tertiary education (ISCED 5—8) for graduates of
dyplomowe i doktoranckie. relevant upper-secondary schools, including the
W polskim systemie edukacji do poziomów education at university level as well as post-
ISCED 2—4 zaliczono: gimnazja oraz szkoły spe- -graduate and PhD studies.
cjalne przysposabiające do pracy — ISCED 2, In the Polish educational system schools at
zasadnicze szkoły zawodowe, licea (ogólnokształ- ISCED 2—4 level are classified as follows: lower
cące i od roku szkolnego 2002/03 — licea pro- secondary schools and special job-training schools
filowane), technika oraz ogólnokształcące szkoły — ISCED 2, basic vocational schools, upper sec-
artystyczne dające uprawnienia zawodowe — ondary schools (general and since 2002/03 school
ISCED 3, a także szkoły policealne — ISCED 4. year specialized secondary schools), technical
Poziomy ISCED 5—8 obejmują: kolegia nauczy- schools as well as general art schools leading to
cielskie, nauczycielskie kolegia języków obcych professional certification — ISCED 3, post-sec-
oraz kolegia pracowników służb społecznych — ondary schools — ISCED 4. ISCED 5—8 level
ISCED 5, studia pierwszego stopnia oraz studia education comprises: teacher training colleges,
podyplomowe — ISCED 6, studia magisterskie foreign language teacher training colleges and
jednolite, studia drugiego stopnia — ISCED 7,
colleges of social workers — ISCED 5, first-cycle
studia doktoranckie — ISCED 8.
Dane o pracownikach medycznych obejmują programmes and post-graduate studies — ISCED
praktykujących lekarzy, lekarzy dentystów, farma- 6, unified Master’s studies and second-cycle pro-
ceutów i pielęgniarki, pracujących bezpośrednio grammes — ISCED 7, PhD studies — ISCED 8.
z pacjentem. Data concerning medical personnel include
Dane o szpitalach dotyczą szpitali ogólnych, practising doctors, dentists, pharmacists and nurses
psychiatrycznych oraz specjalistycznych. Dane nie working directly with a patient.
obejmują zakładów opieki sanatoryjnej, zakładów Data regarding hospitals concern general, men-
pielęgnacyjno-opiekuńczych i opiekuńczo-leczni- tal health and specialist hospitals. Data exclude
czych oraz szpitali „dziennych”. health resorts and sanatoria, all nursing homes and
Dane o łóżkach szpitalnych dotyczą liczby homes for the elderly and day hospitals.
łóżek w szpitalach ogólnych, psychiatrycznych oraz Data concerning hospital beds include the num-
specjalistycznych, które są gotowe na przyjęcie ber of beds in general, mental health and specialist
pacjentów przez całą dobę. Dane nie obejmują hospitals, which are ready to accept the patients
miejsc dziennych na oddziałach szpitalnych, łóżek during the course of day. Data exclude day beds,
tymczasowych, miejsc dla noworodków i łóżek provisional and temporary beds, places for new-
specjalnego przeznaczenia, np. do dializ, porodo- borns, beds for special purposes e.g. dialysis,
wych itp.
delivery etc.
12. Handel detaliczny. Ceny
Sprzedaż/obrót w handlu detalicznym to suma 12. Retail trade. Prices
wartości zafakturowanych przez jednostkę podczas Sales/turnover in the retail trade comprises
okresu sprawozdawczego odpowiadająca całkowitej the total invoiced by the observation unit during
sprzedaży dóbr i usług dostarczanych do osób trze- the reference period and this corresponds to gross
cich. Obrót zawiera wszystkie opłaty i podatki nało- sales of goods or services supplied to third parties.
żone na dobra i usługi zafakturowane przez jednost- Turnover includes all duties and taxes on the goods
kę, z wyjątkiem podatku od towarów i usług — VAT and services invoiced by the unit with the exception
zafakturowanego przez jednostkę wobec swojego of value added tax — VAT invoiced by the unit vis-
klienta oraz innych podobnych podatków podlegają- -á-vis its customer and other similar deductible taxes
cych odliczeniu, bezpośrednio związanych z obro- directly linked to turnover. Most countries collect
742 Przegląd międzynarodowy
tem. Większość krajów zbiera informacje albo o sprze- information concerning turnover or concerning sales,
daży dóbr, albo o obrocie i pojęcia te są często then these terms are often used interchangeably
stosowane zamiennie przez krajowe instytucje staty- by national statistical institutions and international
styczne oraz organizacje międzynarodowe. organizations.
Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyj- Price indices of consumer goods and ser-
nych — CPI (tabl. 38) obliczono w oparciu o wyni- vices — CPI (table 38) have been calculated based
ki badania cen towarów i usług konsumpcyjnych on the consumer price survey results on the retail
na rynku detalicznym według formuły Laspeyresa. market according to the Laspeyres formula. The
Przyjęty do obliczeń system wag opracowano na weight system used for the compilation was based
podstawie struktury wydatków (bez spożycia natural- on the structure of households’ expenditure (ex-
nego) gospodarstw domowych na zakup towarów cluding own consumption) on purchasing consumer
i usług konsumpcyjnych z roku poprzedzającego rok goods and services in the year preceding the one
badany, uzyskanej z badania budżetów gospodarstw under the survey, derived from the household
domowych. budget survey.
Zharmonizowany wskaźnik cen konsumpcyj- Harmonized Index of Consumer Prices — HICP
nych — HICP (tabl. 6) obliczany jest według ujed- (table 6) is computed according to unified method-
noliconej metodologii Unii Europejskiej. Podstawę ology of the European Union. The basis for computa-
do opracowania HICP dla Polski stanowi obserwa- tion of HICP for Poland constitutes observation of
cja cen reprezentantów towarów i usług konsump- prices of representative consumer goods and ser-
cyjnych oraz system wag oparty na strukturze
vices and the weights based on the household final
spożycia indywidualnego w sektorze gospodarstw
monetary consumption expenditure (in 2014 data
domowych (w 2014 r. struktura spożycia z 2012 r.
from 2012 in prices of December 2013). In the com-
w cenach z grudnia 2013 r.). Przy obliczaniu zhar-
monizowanego wskaźnika cen konsumpcyjnych pilation of Harmonized Indices of Consumer Prices
stosowana jest Klasyfikacja Spożycia Indywidual- the Classification of Individual Consumption by
nego według Celu zaadaptowana na potrzeby Purpose adopted to the needs of the HICP
HICP (COICOP, do 2013 r. — COICOP/HICP). (COICOP, until 2013 — COICOP/HICP) is applied.
13. Rolnictwo. Rybactwo — wskaźniki dynamiki 13. Agriculture. Fishing — indices of agricul-
produkcji rolniczej oraz informacje o ludności ak- tural output as well as information regarding the
tywnej zawodowo w rolnictwie dla wszystkich kra- economically active population in agriculture for all
jów, w tym również dla Polski, podano według countries, of which also for Poland, have been
metodologii i źródeł FAO. presented according to the FAO methodology and
Wskaźniki dynamiki produkcji rolniczej wyra- sources.
żają zmiany poziomu agregatowego wskaźnika Indices of agricultural output express changes
wolumenu produkcji rolniczej. Wskaźniki stanowią in the level of the aggregate index of the volume of
sumę ilości (ważonych cenami producentów z lat agricultural output. The indices account for the sum
2004—2006) poszczególnych produktów rolnych of the amounts (weighted with producers prices for
(roślinnych i zwierzęcych) po wyeliminowaniu tej ich 2004—2006) of individual (plant and animal)
części, która została przeznaczona do zużycia na agricultural products, after eliminating those parts
cele produkcyjne w rolnictwie (pasze, materiał which were designated for consumption for produc-
siewny itp.). Eliminacja zużycia na cele produkcyjne tion purposes in agriculture (feeds, sowing mater-
dotyczy zarówno produktów wytworzonych w kraju, ials, etc.). Elimination of consumption for production
jak i importowanych. purposes concerns both products manufactured
Do ludności aktywnej zawodowo w rolnictwie domestically and imported.
zaliczono wszystkie osoby, których głównym zaję- The economically active population in agricul-
ciem jest praca w rolnictwie, łowiectwie, leśnictwie ture includes all persons for whom the work in
oraz rybactwie. agriculture, hunting and forestry as well as fishing is
Powierzchnia użytków rolnych obejmuje grunty the main activity.
orne, uprawy trwałe oraz łąki i pastwiska. Grunty Agricultural land area includes arable land,
orne to grunty zasiane lub zasadzone ziemiopło- permanent crops as well as meadows and pastures.
dami czasowymi, łącznie z tymczasowymi łąkami Arable land is land sown or planted with temporary
przeznaczonymi pod koszenie lub wypas, ogrodami agricultural crops, temporary meadows for mowing
przydomowymi oraz czasowymi nieużytkami (pozo- or pasture, land under kitchen gardens and land
stającymi odłogiem przez mniej niż pięć lat). Upra- temporarily fallow (less than five years). Permanent
wy trwałe to grunty obsadzone ziemiopłodami crops is land planted with long-term crops, land
wieloletnimi, grunty pod plantacje drzew i krzewów under trees and shrubs plantations as well as nurse-
oraz ich szkółek (prócz drzew leśnych). W przypad- ries (except those for forest trees). In the case of
ku Polski uprawy trwałe obejmują również szkółki Poland, permanent crops include also nurseries of
drzew leśnych do celów handlowych, a także upra- forest trees for commercial purposes as well as
wy trwałe pod osłonami. Łąki i pastwiska to grunty permanent crops cultivated under covers. Meadows
użytkowane trwale (przez pięć lub więcej lat), ob- and pastures is land used permanently (for five or
siane trawami przeznaczonymi na paszę lub dziko more years), sown with herbaceous forage crops,
porastające trawami. either cultivated or growing wild.
Dane o zbiorach zbóż obejmują wyłącznie zboża Data regarding production of cereals include
na ziarno, takie jak: pszenica, ryż, zboża paszowe, exclusively grain cereals, e.g.: wheat, rice, feed
jęczmień, owies, żyto, kukurydza, proso i sorgo. Pozy- grains, barley, oats, rye, maize, millet and sorghum.
cja „ogółem” obejmuje ponadto mieszanki zbożowe, The item ”total” includes, moreover, cereal mixed,
grykę itp. buckwheat, etc.
Dane o pogłowiu bydła i trzody chlewnej doty- Data regarding stocks of cattle and pigs con-
czą okresów rocznych kończących się 30 IX dane- cern annual periods ending on 30 IX of the given
International review 743
go roku, np. zwierzęta spisane w okresie między year, e.g., animals listed in the period between 1 X
1 X 2012 r. a 30 IX 2013 r. są zaliczane do 2013 r. 2012 and 30 IX 2013 are included in 2013. Data for
Dane dla Polski o pogłowiu bydła i trzody chlewnej Poland regarding stock of cattle and pigs are pre-
podano według określonego stanu. sented as at a given date.
Dane o produkcji mięsa dotyczą uboju zwierząt Data regarding meat production concern ani-
w danym kraju, tj. w przypadku krajów importują- mals for slaughter in a given country, i.e., in case of
cych żywe zwierzęta na rzeź, łącznie z masą mięsną countries importing live animals for slaughter, the
tych zwierząt. Produkcję mięsa z uboju podaje się data include the meat weight of these animals.
w wadze poubojowej ciepłej; dane nie obejmują Production of meat from slaughtered animals is
podrobów i tłuszczów poubojowych. W pozycji „ogó- given in post-slaughter warm weight; data do not
łem” dane obejmują mięso wołowe, cielęce, bawole, include post-slaughter pluck and fats. In the heading
wieprzowe, baranie, jagnięce, kozie, końskie, króli- ’’total’’, data include beef, veal, buffalo, pork, mutton,
cze, drobiowe i dziczyznę. lamb, goat, horse, rabbit, poultry and game.
Dane o zużyciu nawozów mineralnych lub che- Data regarding consumption of mineral or
micznych dotyczą lat kalendarzowych. Dla niektó- chemical fertilizers concern calendar years. For
rych krajów dane dotyczą lat gospodarczych, tj. obej- some countries data concern farming years, i.e.,
mują okres od 1 VII do 30 VI roku następnego (odpo- the period since 1 VII until 30 VI of the following
wiednio 2005/06 i 2013/14). year (respectively 2005/06 and 2013/14).
Przy przeliczaniu pogłowia zwierząt gospodar- When calculating number of livestock and
skich i zużycia nawozów mineralnych lub chemicz- consumption of mineral or chemical fertilizers per
nych na 1 ha użytków rolnych za dany rok przyjęto 1 ha of agricultural area for current year — in case
— w przypadku braku danych — powierzchnię of lack of current data — the size of agricultural
użytków rolnych z roku najbliższego poprzedzają- area for the most recent available year has been
cego rok badany. taken.
Dane dla Polski o użytkach rolnych, zbiorach i plo- Data for Poland concerning agricultural land,
nach ziemiopłodów, pogłowiu bydła i trzody chlewnej crop production and yields, stocks of cattle and pigs
oraz zużyciu nawozów podaje się od 2010 r. bez as well as consumption of fertilizers since 2010
posiadaczy użytków rolnych nieprowadzących dzia- exclude owners of agricultural land who do not
łalności rolniczej oraz posiadaczy poniżej 1 ha conduct agricultural activities and owners of less
użytków rolnych prowadzących działalność o małej than 1 ha of agricultural land who conduct agri-
skali. cultural activities on a small scale.
Dane dotyczące połowów obejmują ryby mor- Data concerning fish catches include salt-water
skie, słodkowodne, skorupiaki, mięczaki i inne and fresh-water fish, crustaceans, molluscs and
bezkręgowce w wadze żywej oraz — tam, gdzie
other invertebrates in live weight and recreational
takie informacje są dostępne — wędkarstwo. Dane
catches where available. Data do not include aquat-
nie obejmują ssaków morskich, roślin wodnych,
ic mammals, aquatic plants, corals, pearls, sponges
korali, pereł, gąbek i krokodyli oraz hodowli, w tym
również w przybrzeżnych wodach morskich and crocodiles as well as all kinds of fish farming, of
i w zbiornikach słodkowodnych. which mariculture and aquaculture.
14. Przemysł — dane w zakresie produkcji wy- 14. Industry — data regarding manufacture of
robów przemysłowych podano w oparciu o Mię- industrial goods have been presented in accord-
dzynarodową Standardową Klasyfikacją Rodzajów ance with the International Standard Industrial
Działalności Gospodarczej — Wyd. 3 (ISIC — Classification of All Economic Activities — Rev. 4
Statistical Papers Series M, No. 4, Rev. 4) lub (ISIC — Statistical Papers Series M, No. 4, Rev. 4)
o Centralną Klasyfikacją Produktów — Wer. 2.1 or Central Product Classification — Version 2.1
(CPC — Statistical Papers Series M, No. 77, Ver. (CPC — Statistical Papers Series M, No. 77, Ver.
2.1). Dane dla Polski podano według Polskiej Kla- 2.1). Data for Poland have been presented in ac-
syfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) i nomenklatury cordance with the Polish Classification of Products
PRODPOL. and Services (PKWiU) and PRODPOL nomencla-
Dane o produkcji surowców energetycznych ture.
podano w wartości opałowej 29,3 kJ na gram. Data regarding the production of power raw
Współczynniki przeliczeniowe dla poszczególnych materials have been presented in hard coal
surowców energetycznych podawane są corocznie equivalent with a heat value of 29,3 kJ per gram.
w publikacji ONZ „Energy Statistics Yearbook” (patrz Coefficients calculated for individual energy raw
poz. 5 wykazu źródeł). Do surowców energetycz- materials are published annually in the publication
nych zalicza się: węgiel kamienny, węgiel brunatny, ’’Energy Statistics Yearbook’’ (see item 5 in the list
ropę naftową, gaz ziemny, energię wodną, pływów of sources). Energy raw materials include: hard
i fal morskich, wiatrową, słoneczną, jądrową i geo- coal, brown coal, crude petroleum, natural gas as
termalną. well as hydro, tidal, wave, wind, solar, atomic and
Tona oleju ekwiwalentnego (Toe) jest konwen- geothermal energy.
cjonalnie ujednoliconą jednostką zdefiniowaną na The tonne of oil equivalent (Toe) is a con-
bazie 1 tony ropy naftowej o wartości kalorycznej ventional standardized unit defined on the basis
netto 41868 kJ na 1 kg. of a tonne of oil with a net calorific value of
Dane o wydobyciu gazu ziemnego dotyczą pro- 41868 kJ/kg.
dukcji gazu z pól naftowych i kopalni węgla, zuży- Data regarding the production of natural gas
tego jako paliwo lub do dalszej przeróbki. Informa- concern the production of oil fields and coal mines,
cje nie obejmują gazu zużytego do utrzymania used as a fuel or for further processing. Information
ciśnienia i strat przy wydobyciu oraz gazu wyprodu- does not include gas used to maintain pressure and
kowanego z odpadów przemysłowych lub komu- extraction losses as well as gas produced from
nalnych. industrial or municipal waste.
744 Przegląd międzynarodowy
Dane o produkcji cukru surowego obejmują Data regarding the production of raw sugar
cukier z buraków cukrowych i trzciny cukrowej. include sugar from sugar beets and sugar cane.
Dane o produkcji miedzi rafinowanej oraz Data regarding the production of refined
cynku dotyczą produkcji pierwotnej i wtórnej. copper and zinc concern primary and secondary
Dane o produkcji energii elektrycznej dotyczą production.
produkcji brutto elektrowni zawodowych i nieza- Data regarding the production of electricity
wodowych. concern the gross production of public and non-
15. Transport. Łączność — dane o przewo- -public power plants.
zach ładunków i pasażerów w transporcie kole- 15. Transport. Communication — data regard-
jowym obejmują transport krajowy i międzynarodo-
ing transport of goods and passengers by rail-
wy na liniach kolejowych w obrębie poszczególnych
krajów. way transport include domestic and international
Dane o przewozach ładunków transportem sa- transport on railway lines within the boundaries of
mochodowym obejmują przewozy w ruchu krajo- individual countries.
wym i międzynarodowym. Przewozy dotyczą trans- Data on transport of goods by road transport
portu zarobkowego, tj. przewozów dokonanych głów- cover transport in domestic and international traffic.
nie taborem wyspecjalizowanych przedsiębiorstw Data concern road transport for hire or reward, i.e.
transportowych. Dla Polski przewozy ładunków obej- transport performed mainly by means of specialized
mują także transport gospodarczy, tj. transport do- transport enterprises. Data for Poland concern also
konywany przez jednostki posiadające tabor samo- own account transport, i.e. transport performed by
chodowy, których podstawowa działalność jest inna entities possessing a road vehicle fleet, the basic
niż świadczenie usług transportem samochodowym activity of which is other than rendering services by
(np. działalność przemysłowa, budowlana, handlowa). road transport (e.g. industrial, building, trade activ-
Jednostki te dokonują przewozów przede wszystkim ity). These entities conduct transport primarily for
na własne potrzeby. their own account.
Dane o przewozach pasażerów transportem Data on transport of passengers by road
samochodowym dotyczą przewozów autobusami transport cover transport by buses and coaches;
i autokarami; nie obejmują przewozów trolejbusami, they do not cover transport by trolleybuses, trams,
tramwajami, motocyklami i samochodami osobowymi motorcycles and passenger cars (of which taxis).
(w tym taksówkami). Data regarding passenger cars in use concern
Dane o samochodach osobowych w użytko- passenger cars with seating capacity for not more
waniu dotyczą samochodów osobowych z miej- than 9 persons, including the driver (including
scami siedzącymi dla nie więcej niż 9 osób, wlicza- taxis).
jąc kierowcę (łącznie z taksówkami).
Data regarding commercial vehicles in use in-
Dane o samochodach ciężarowych w użytko-
waniu obejmują samochody ciężarowe, autokary, clude lorries, motor coaches, buses, trolleybuses,
autobusy, trolejbusy, ciągniki siodłowe i balastowe. road and ballast tractors. Data do not include trail-
Dane nie obejmują przyczep i ciągników użytkowa- ers and tractors used in agriculture.
nych w rolnictwie. Data concerning road traffic accidents include
Dane dotyczące wypadków drogowych obejmują accidents which resulted in bodily injury. Fatalities
wypadki, które spowodowały obrażenia ciała. Za of road accidents are persons who died at the
ofiary śmiertelne wypadków drogowych uznaje się accident site or within 30 days as a result of the
osoby zmarłe na miejscu wypadku lub w ciągu 30 dni accident.
po wypadku. Data regarding goods loaded and unloaded in
Dane o przeładunkach w portach morskich do- seaports concern the loading and unloading of
tyczą załadunku i wyładunku towarów w obrocie goods in international trade on and off ships of all
międzynarodowym na statki i ze statków wszystkich flags in ports of a given country, including trans-
bander w portach danego kraju, łącznie z przeładun- shipments from bonded warehouses. Data do not
kiem ze składów celnych. Dane nie obejmują: bagaży include passengers baggage, mail, ship’s stores,
pasażerów, przesyłek pocztowych, zaopatrzenia stat- ballast, specie, bullion, bunkers, ships and other
ków, balastu, bilonu, złota i srebra w sztabach, bun- floating appliances when delivered as goods with-
kru, statków i innych urządzeń pływających, jeśli out being loaded on other ships, government stores
same stanowią przedmiot wymiany handlowej i nie są when carried in government vessels and trans-
w tym celu transportowane innym statkiem, ładunków shipments from ship to ship.
rządowych przewożonych na statkach rządowych Data concerning transport of goods and pas-
i przeładunku ze statku na statek. sengers by air transport refer to revenue sched-
Dane dotyczące przewozów ładunków i pasaże- uled traffic of airlines registered in a given country.
rów w transporcie lotniczym odnoszą się do prze-
Revenue scheduled traffic is traffic for which remu-
woźników transportu rozkładowego zarejestrowanych
w danym kraju. Przewoźnicy transportu rozkładowego neration is received and which is carried on flights
to przewoźnicy dokonujący zarobkowo transportu performed according to a published timetable.
według ogólnodostępnych rozkładów lotów. Data regarding Internet users concern people
Dane o użytkownikach Internetu dotyczą osób with access to worldwide network.
posiadających dostęp do sieci internetowej. 16. Foreign trade — data regarding value of im-
16. Handel zagraniczny — dane dotyczące war- ports have been presented on the basis of cif, value
tości importu podano na bazie cif, dotyczące warto- of exports — on the basis of fob.
ści eksportu — na bazie fob. Data concerning the commodity structure of
Dane dotyczące struktury towarowej importu imports and exports according to the Standard
i eksportu według Międzynarodowej Standardowej International Trade Classification (SITC) have been
International review 745
Klasyfikacji Handlu (SITC) podano w następującym presented in the following grouping (in parenthesis
grupowaniu (w nawiasach — nazwy sekcji SITC): — names of SITC sections):
1) towary rolno-spożywcze („Żywność i zwierzęta 1) agricultural-foodstuff goods (”Food and live
żywe” oraz „Napoje i tytoń”); animals” as well as ”Beverages and tobacco”);
2) surowce z wyjątkiem paliw („Surowce niejadalne 2) raw materials excluding fuels (”Crude materials,
z wyjątkiem paliw” oraz „Oleje, tłuszcze i woski inedible, except fuels” as well as ”Animal and
zwierzęce i roślinne”); vegetable oils, fats and waxes”);
3) paliwa mineralne, smary i materiały pochodne
3) mineral fuels, lubricants and related materials
(sekcja SITC o takiej samej nazwie);
4) produkty przetwórstwa przemysłowego („Che- (SITC section of the same name);
mikalia i produkty pokrewne”, „Towary przemy- 4) manufactured goods (”Chemicals and related
słowe sklasyfikowane głównie według surowca”, products”, ”Manufactured goods classified chiefly
„Różne wyroby przemysłowe” oraz „Towary i tran- by material”, ”Miscellaneous manufactured art-
sakcje niesklasyfikowane w SITC”); icles” as well as ”Commodities and transactions
5) maszyny, urządzenia i sprzęt transportowy not classified elsewhere in SITC”);
(sekcja SITC o takiej samej nazwie). 5) machinery and transport equipment (SITC
17. Finanse — dane dotyczące operacji sek- section of the same name).
tora instytucji rządowych i samorządowych 17. Finance — data regarding general govern-
(tabl. 93) opracowano zgodnie z metodologią ment sector operations (table 93) were calculated
Międzynarodowego Funduszu Walutowego obo- according to the International Monetary Fund meth-
wiązującą od 2001 r.; dane dla tego sektora podaje odology valid since 2001; data for general govern-
się w ujęciu memoriałowym, po skonsolidowaniu ment sector are given on accrual basis, after con-
transferów wewnętrznych, tj. wyeliminowaniu trans- solidation of internal transfers, i.e. after elimination
akcji pomiędzy organami wchodzącymi w skład of transactions between organs of central and local
szczebla centralnego i lokalnego. level.
18. Produkt Krajowy Brutto (PKB) — dane — 18. Gross Domestic Product (GDP) — data —
jeśli nie zaznaczono inaczej — dla krajów europej- unless otherwise stated — for European countries
skich (z wyjątkiem państw członkowskich WNP) (excluding members of CIS) are presented accord-
prezentuje się na podstawie „Europejskiego Syste- ing to the ”European System of National and Re-
mu Rachunków Narodowych i Regionalnych w Unii gional Accounts in European Union (ESA 2010)”
Europejskiej (ESA 2010)”, a dla pozostałych krajów and for the other countries (including CIS) — ac-
(w tym WNP) — według metodologii „Systemu
cording to the methodology of the ”System of Na-
Rachunków Narodowych” (SNA 1993), z wyjątkiem
tional Accounts” (1993 SNA), excluding Australia,
Australii, Kanady, Korei Południowej, Meksyku, No-
wej Zelandii, Rep. Płd. Afryki, Stanów Zjednoczo- Canada, South Korea, Mexico, New Zealand, South
nych, dla których dane prezentowane są na pod- Africa and the United States — data are presented
stawie SNA 2008. according to the 2008 SNA.
W tabl. 6 i 96 zaprezentowano produkt krajo- In the tables 6 and 96 the gross domestic
wy brutto według parytetu siły nabywczej product has been presented according to Pur-
(PPP — Purchasing Power Parity). Parytety siły na- chasing Power Parity (PPP). Purchasing power
bywczej stanowią rodzaj przeliczników walutowych, parities are types of currency conversion rates that
które stosuje się w celu przeliczenia wskaźników are used to convert economic indicators expressed
ekonomicznych wyrażonych w walutach krajowych in local currencies to a common conventional cur-
na wspólną umowną walutę. Eliminują one wpływ rency. Through the elimination of differences in
różnic w poziomach cen między państwami uczest- price level between all countries taking part in the
niczącymi w badaniu, a tym samym umożliwiają survey, they enable direct comparison of GDP and
bezpośrednie porównanie wolumenu PKB i jego its main elements. Purchasing power parities are
składowych. Parytety siły nabywczej wylicza się computed among others in the frames of the inter-
m.in. w ramach programu porównań międzynaro- national comparisons programme carried out by the
dowych prowadzonych przez Unię Europejską European Union, the OECD and also the World
i OECD, a także Bank Światowy, stosując koszyk Bank, using a basket of comparable goods and
porównywalnych towarów i usług. Wspólną umow- services. Purchasing Power Standard (PPS) is
ną walutą przyjętą w Unii Europejskiej jest standard a common conventional currency adopted by the
siły nabywczej (PPS — Purchasing Power Stan- European Union, whereas international dollar is
dard), natomiast umowną walutą stosowaną przez used by the World Bank. Value of one PPS or
Bank Światowy jest dolar międzynarodowy. War- international dollar is equal to the number of units
tość jednego PPS lub dolara międzynarodowego
of currency of a given country corresponding to
równa się liczbie jednostek waluty danego kraju
1 euro or 1 international dollar on the domestic
odpowiadającej 1 euro lub 1 dolarowi międzynaro-
dowemu na rynku krajowym, przy uwzględnieniu market, taking into account the ratio of prices in
relacji cen danego kraju do cen pozostałych krajów a given country to prices in all other countries
biorących udział w porównaniu. participating in the comparisons.
Przyjęte dla Polski wartości produktu krajowego The values of gross domestic product assumed
brutto stanowiące podstawę do obliczenia PKB for Poland as a basis for computation of GDP by
według parytetu siły nabywczej mogą się różnić od purchasing power parity may differ from the latest
najnowszego szacunku PKB — patrz dział „Ra- estimation of GDP — see ”National accounts”
chunki narodowe” na str. 678. chapter on page 678.
Zakres eksportu przyjętego do przeliczeń relacji The scope of exports adopted to calculate rela-
do PKB jest zgodny z metodologią systemu ra- tions to GDP is in accordance with the methodology
chunków narodowych. of the system of national accounts.
746 Przegląd międzynarodowy
19. Wykaz źródeł wykorzystanych przy opraco- 19. List of sources used in the compilation
waniu tablic: of the tables:
[1] „2015 Britannica Book of the Year, Encyclopaedia Britannica”, Inc., Chicago 2015.
[2] „Calendario Atlante de Agostini 2015”, Istituto Geografico de Agostini, Novara 2014.
[3] „Annuarium Statisticum Ecclesiae 2013”, Città del Vaticano 2015.
[4] „Forest Condition in Europe. 2015 Technical Report of ICP Forests”, Hamburg 2015.
[5] „Energy Statistics Yearbook 2008, 2011, 2012”, UN, New York 2011, 2014, 2015.
[6] „OECD. Renewables Information 2015”, OECD, Paris 2015.
[7] „OECD. Coal Information 2015”, OECD, Paris 2015.
[8] „OECD. Natural Gas Information 2015”, OECD, Paris 2015.
[9] „Main Science and Technology Indicators 1/2012, 1/2014, 1/2015”, OECD, Paris 2012, 2014, 2015.
[10] „World Steel Association”, Internet http://www.worldsteel.org/.
[11] International Transport Forum, Internet http://www.internationaltransportforum.org/statistics/.
[12] „International Financial Statistics Yearbook 2015”, IMF, Washington, D.C. 2015.
[13] „International Financial Statistics, June, July 2015”, IMF, Washington, D.C. 2015.
[14] „Demographic Yearbook 2005, 2013”, Internet http://unstats.un.org/unsd.
[15] „World Population Prospects, The 2015 Revision Population Database”,
Internet http://esa.un.org/wpp.
[16] „NOAA’s Coral Reef Information System — Navassa Island”,
Internet http://coris.noaa.gov/about/eco_essays/navassa.
[17] Foreign and Commonwealth Office, Internet http://www.fco.gov.uk.
[18] States of Jersey, Internet http://www.gov.je.
[19] States of Guernsey, Internet http://www.gov.gg.
[20] Sovereign Base Areas — Administration, Internet http://www.sba.mod.uk.
[21] Australian Government Attorney — General’s Department, Internet http://www.ag.gov.au.
[22] Central Bureau of Statistics Curaçao, Internet http://www.cbs.cw.
[23] „Japan Statistical Yearbook 2015”, Statistics Bureau, Ministry of Internal Affairs and Communications,
Japan 2015.
[24] „China Statistical Yearbook 2014”, National Bureau of Statistics of China, Beijing 2014.
[25] „World Urbanization Prospects: The 2014 Revision Population Database”,
Internet http://esa.un.org/unpd/wup/index.htm.
[26] „Eurostat’s Database”, Internet http://ec.europa.eu/eurostat.
[27] „OECD. Stat Extracts — baza danych OECD”, Internet http://stats.oecd.org/Index.aspx.
[28] „Life tables for WHO Member States”,
Internet http://www.who.int/healthinfo/statistics/mortality_life_tables/en/.
[29] „FAO. Statistical Databases”, Internet http://faostat.fao.org.
[30] „LABORSTA. Data base on labour statistics”, Internet http://laborsta.ilo.org.
[31] „UNESCO Institute for Statistics”, Internet http://www.uis.unesco.org.
[32] „HFA — DB”, European Health for All Database, Internet http://data.euro.who.int/hfadb.
[33] „United Nations Statistics Division — World Tourism Data, World Tourism Organization (UNWTO)”,
Internet http://data.un.org/Explorer.aspx.
[34] „United Nations Statistics Division — Monthly Bulletin of Statistics Online”,
Internet http://unstats.un.org/unsd/mbs.
[35] „U.S. Geological Survey Minerals Yearbook 2009, 2012, 2013”,
Internet http://minerals.usgs.gov/minerals.
[36] „The World Bank Database”, Internet http://data.worldbank.org.
[37] International Telecommunication Union,
Internet http://www.itu.int/ITUD/icteye/Indicators/Indicators.aspx#.
[38] „International Rayon and Synthetic Fibres Committee”, Internet http://www.cirfs.org.
[39] „United Nations Commodity Trade Statistics Database”, Internet http://comtrade.un.org.
[40] „United Nations Statistics Division — National Accounts Main Aggregates Database”,
Internet http://unstats.un.org/unsd/snaama.
[41] „United Nations Statistics Division — National Accounts Estimates of Main Aggregates”,
Internet http://data.un.org/Explorer.aspx.
[42] „United Nations Economic Commission for Europe Statistical Database”, Internet http://www.unece.org.
[43] „ILOSTAT Database”, Internet http://www.ilo.org/ilostat.
International review 747
a Patrz uwagi ogólne, ust. 5 na str. 736. b Bez Hawajów zaliczonych do Ameryki Północnej. c, d, f Łącznie z: c — euro-
pejską częścią Turcji, d — azjatycką częścią Rosji, f — Bermudami, Grenlandią oraz Saint-Pierre i Miquelon. e 2013 r.
g Standardowe łącza główne.
a See general notes, item 5 on page 736. b Excluding Hawaii which is included in North America. c, d, f Including:
c — the European part of Turkey, d — the Asian part of Russia, f — Bermuda, Greenland and Saint Pierre and Miquelon.
e 2013. g Standard main lines.
748 Przegląd międzynarodowy
a, e Patrz uwagi ogólne: a — ust. 5 na str. 736, e — ust. 14 na str. 743. b 2013 r. c W wadze poubojowej ciepłej. d 2007 r.
f 2011 r.
a, e See general notes: a — item 5 on page 736, e — item 14 on page 743. b 2013. c In post-slaughter warm weight.
d 2007. f 2011.
750 Przegląd międzynarodowy
IMPORT
IMPORTS
C e n y b i e ż ą c e — mld USD
C u r r e n t p r i c e s — bn USD
C e n y s t a ł eb — 2000=100
C o n s t a n t p r i c e s b — 2000=100
EKSPORT
EXPORTS
C e n y b i e ż ą c e — mld USD
C u r r e n t p r i c e s — bn USD
EKSPORT (dok.)
EXPORTS (cont.)
C e n y s t a ł eb — 2000=100
C o n s t a n t p r i c e sb — 2000=100
a Patrz uwagi ogólne, ust. 5 na str. 736. b W 2014 r. dane dla regionów świata podano z wyłączeniem reeksportu państw
lub obszarów wchodzących w skład danego regionu. c Na podstawie SNA 1993. d 2013 r.
a See general notes, item 5 on page 736. b In 2014 the regional totals have been adjusted to exclude the re-exports of
countries or areas comprising each region. c According to the 1993 SNA. d 2013.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [5], [14], [15], [29], [30], [33], [34], [36], [39], [40].
752 Przegląd międzynarodowy
Len (włókno) ............................................. 1,0 0,3 0,3 Flax fibre and tow
Owoce (bez melonów) .............................. 539 620 677 Fruits (excluding melons)
Surowce energetyczne (w ekwiwalencie węgla Power raw materials (in hard coal equivalent b)
kamiennegob) w mln t .................................... 14503 16256 16692 in mln t
Węgiel w mln t: kamienny c ............................... 5149 6330 7241 Coal in mln t: hard c
brunatny .................................. 848 840 835 lignite
Ropa naftowa w mln t ....................................... 3609 3607 3690 Crude petroleum in mln t
Gaz ziemny w tys. PJ ........................................ 110 126 135 Natural gas in thous. PJ
Rudy (w przeliczeniu na zawartość czystego
metalu): Ores (in terms of pure ingredient):
miedzi w mln t ............................................... 15,0 16,1 16,1 copper in mln t
ołowiu w tys. t ................................................ 3470 4150 5170 lead in thous. t
cynku w tys. t ................................................. 10000 12400 13500 zinc in thous. t
srebra w tys. t ................................................ 20,8 23,9 25,5 silver in thous. t
złota w t ......................................................... 2470 2580 2690 gold in t
Boksyty w mln t ................................................. 178 239 283 Bauxites in mln t
Masło w tys. t .................................................... 8538 9142 9315 Butter in thous. t
Cukier surowy w mln t ....................................... 142 156 179 Raw sugar in mln t
Wino w mln t ..................................................... 28,5 27,5 27,4 Wine in mln t
Piwod w mln t .................................................... 156 178 189 Beer d in mln t
e 3
Tarcica w hm ................................................. 438 377 439 Sawnwood e in hm3
Masa celulozowa w mln t .................................. 174 171 172 Wood pulp in mln t
Papier i tektura w mln t ..................................... 365 395 400 Paper and paperboard in mln t
Nawozy mineralne lub chemiczne (w przelicze- Mineral or chemical fertilizers (in terms of pure
niu na czysty składnik) w mln t: ingredient) in mln t:
azotowe ......................................................... 91,9 98,2 102 nitrogenous
fosforowe ...................................................... 38,1 43,9 45,6 phosphatic
Włókna chemiczne w mln t: niecelulozowe ....... 38,1 47,4 57,5 Chemical fibres in mln t: non-cellulosic
celulozowe ............ 3,2 4,1 5,7 cellulosic
Cement w mln t ................................................. 2350 3290 4070 Cement in mln t
Surówka żelaza w mln t .................................... 801 1034 1183 Pig iron in mln t
Stal surowa w mln t ........................................... 1148 1433 1640 Crude steel in mln t
Miedź rafinowana w mln t ................................. 16,6 19,1 21,0 Refined copper in mln t
Aluminium pierwotne w mln t ............................ 31,9 41,2 47,6 Primary aluminium in mln t
Ołów w mln t ..................................................... 7,7 9,5 10,2 Refined lead in mln t
Cynk w mln t ..................................................... 10,3 12,8 13,0 Zinc in mln t
Cyna w tys. t ..................................................... 344 340 324 Tin in thous. t
Energia elektryczna w TWh .............................. 18358 21540 22637 Electricity in TWh
z elektrowni: from power plants:
cieplnych ...................................................... 12415 14797 15743 thermal
wodnych ....................................................... 3013 3523 3741 hydro
jądrowych ..................................................... 2768 2756 2461 nuclear
geotermalnychf .............................................. 161 464 692 geothermal f
Pozyskiwanie energii pierwotnej w Mtoe ........... 11443 12782 13555 Total primary energy supply in Mtoe
w tym ze źródeł odnawialnych ...................... 1448 1657 1829 of which renewables
a Ostatnie dostępne dane za lata 2011—2014. b Patrz uwagi ogólne, ust. 14 na str. 743. c Łącznie z węglem podbitu-
micznym. d Tylko piwo z jęczmienia. e Łącznie z podkładami kolejowymi. f Łącznie z energią wiatrową, słoneczną oraz
energią pływów i fal morskich.
a Last available data for years 2011—2014. b See general notes, item 14 on page 743. c Including sub-bituminous coal.
d Beer of barley only. e Including sleepers. f Including wind, solar, tide and wave electricity production.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [5]—[8], [10], [29], [35], [38].
Zbiory: pszenicy ................................. 1,4 1,4 1,3a 16 16 15a Production of: wheat
Pogłowie: bydła .................................. 0,4 0,4 0,4a 47 45 41a Livestock of: cattle
Import — cif (ceny bieżące) ............... 1,0 1,2 1,2 23 21 21 Imports — cif (current prices)
Eksport — fob (ceny bieżące) ............ 0,9 1,1 1,2 28 24 22 Exports — fob (current prices)
a 2013 r. b W wadze poubojowej ciepłej. c Patrz uwagi ogólne, ust. 14 na str. 743. d 2011 r. e 2012 r.
a 2013. b In post-slaughter warm weight. c See general notes, item 14 on page 743. d 2011. e 2012.
International review 755
a a
jaj kurzych ........................ 5,4 5,9 5,1 9 9 9 hen eggs
a
brunatny ............................. . . . 4 4 3 lignite
a a
cukier surowy ................................. 7,8 8,2 8,8 5 4 4 raw sugar
a
miedź rafinowana ........................... 16,8 . . 3 3 3 refined copper
Abonenci telefonii stacjonarnej f .......... 3,3 2,0 1,4 9 10 12 Fixed line telephone subscribers f
Import — cif (ceny bieżące) ............... 2,3 3,1 3,4 11 9 9 Imports — cif (current prices)
Eksport — fob (ceny bieżące) ............ 2,0 2,7 3,2 14 10 10 Exports — fob (current prices)
a 2013 r. b W wadze poubojowej ciepłej. c Patrz uwagi ogólne, ust. 14 na str. 743. d 2011 r. e 2012 r. f Standardowe
łącza główne.
a 2013. b In post-slaughter warm weight. c See general notes, item 14 on page 743. d 2011. e 2012. f Standard main
line.
756 Przegląd międzynarodowy
U w a g a. Dane o ludności oraz przeliczenia na 1 mieszkańca (1000 ludności itp.) odnoszą się do ludności rezydującej
i mogą różnić się od danych krajowych.
N o t e. Data for population and computation per capita (1000 population etc.) refer to residents and can differ from domes-
tic data.
Powierzchnia w tys. km2 ........................... 4463,7 . 312,7 Total area in thous. km2
Ludność (średnioroczna): Average population:
w milionach ........................................... 507,4 337,8 38,0 in millions
na 1 km2 ................................................ 114 . 122 per 1 km2
Kobiety na 100 mężczyzn (stan w dniu 1 I) 105 105b 107 Females per 100 males (as of 1 I)
Urodzenia żywe na 1000 ludności ............ 10,1 9,7 9,9 Live births per 1000 population
Zgony na 1000 ludności ............................ 9,7 9,5 9,9 Deaths per 1000 population
Przyrost naturalny na 1000 ludności ......... 0,3 0,2 0,0 Natural increase per 1000 of population
Odpady komunalne wytworzone c : Municipal waste generated c :
w milionach ton ..................................... 243,3 . 11,3 in million tonnes
na 1 mieszkańca w kg ........................... 481 . 297 per capita in kg
Emisja gazów cieplarnianychd (w ekwiwa- Greenhouse gas emission d (in equivalent
lencie CO2) w mln t ................................ 4548,4 . 398,8 in CO2) in mln t
Współczynnik aktywności zawodowejef
(przeciętne w roku) w % ........................ 72,3 72,3 67,9 Activity rateef (annual averages) in %
Wskaźnik zatrudnieniaef (przeciętne w ro- Employment rateef (annual averages)
ku) w % ................................................. 64,8 63,8 61,7 in %
Pracującyef (przeciętne w roku) w mln ...... 213,4 139,3 15,6 Employment ef (annual averages) in mln
w tym kobiety ........................................ 98,3 64,4 7,0 of which women
Pracującyg (przeciętne w roku) według ro- Employment g (annual averages) by eco-
dzajów działalności w %: nomic activity in %:
rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 5,0 3,4 11,5♦ agriculture, forestry and fishing
przemysł i budownictwo ........................ 21,9 21,2 30,2♦ industry and construction
usługi h .................................................... 73,2 75,3 58,3♦ services h
i
Wydajność pracy — UE-28=100 .............. 100,0 107,7 73,8 Labour productivity i — EU-28=100
Indeks kosztów zatrudnienia — 2013=100 101,5 101,3 103,5 Labour costs index — 2013=100
Stopa bezrobociaek (przeciętne w roku) Unemployment rateek (annual averages)
w % ....................................................... 10,2 11,6 9,0 in %
mężczyźni ............................................. 10,1 11,5 8,5 men
kobiety ................................................... 10,3 11,8 9,6 women
Stopa bezrobocia długotrwałegoel (prze- Long-term unemployment rateel (annual
ciętne w roku) w % ................................ 5,1 6,1 3,8 averages) in %
Wskaźnik zagrożenia ubóstwemcm w %: At-risk-of-poverty ratecm in %:
po uwzględnieniu w dochodach transfe-
rów społecznych ................................. 16,6 16,6b 17,3 after social transfers
bez uwzględnienia w dochodach trans-
ferów społecznychn ............................ 25,9 25,5b 23,0 before social transfersn
a Patrz uwagi ogólne, ust. 4 na str. 736. b Bez Litwy. c 2013 r. d 2012 r. e Dane na podstawie Badania Aktywności Eko-
nomicznej Ludności (BAEL). f, k Dane dotyczą osób w wieku: f — 15—64 lata, k — 15—74 lata. g Na podstawie rachunków
narodowych. h Obejmują pozostałe rodzaje działalności. i Mierzona produktem krajowym brutto według parytetu siły na-
bywczej na 1 pracującego w PPS. l Dotyczy bezrobotnych poszukujących pracy 12 miesięcy i więcej. m Dane na podstawie
wyników Europejskiego Badania Dochodów i Warunków Życia (EU-SILC); patrz uwagi ogólne, ust. 10 na str. 740.
n Nie obejmuje transferów społecznych innych niż emerytury i renty rodzinne.
a See general notes, item 4 on page 736. b Excluding Lithuania. c 2013. d 2012. e Data based on the Labour Force Survey
(LFS). f, k Data concern population: f — aged 15—64, k — aged 15—74. g According to the national accounts. h Including
other kinds of activity. i Gross domestic product according to purchasing power parity per person employed in PPS. l Data
concern unemployed persons who were looking for a job for period 12 months and more. m Data based on the results of
the European Union Statistics on Income and Living Conditions (EU-SILC); see general notes, item 10 on page 740. n Do
not include social transfers other than retirement and survivor pensions.
International review 757
w tym: of which:
w milionach ton (Toe) ............................ 789,8 478,0 70,6 in million tonnes (Toe)
w milionach ton (Toe) ............................ 1103,8 783,0 63,4 in million tonnes (Toe)
posiadające dostęp do Internetu w domu 81 81f 75 having access to the Internet at home
Import — cif (ceny bieżące) w mld euro k : Import — cif (current prices) in bn euro k :
z krajów spoza UE ................................. 1680,5 . 69,9 from non-EU countries (extra EU)
a, c Patrz uwagi ogólne: a — ust. 4 na str. 736, c — ust. 14 na str. 743. b 2013 r. d Dane dotyczą gospodarstw domowych
z co najmniej jedną osobą w wieku 16—74 lata. e Komputery stacjonarne, przenośne (laptopy) i podręczne (palmtopy).
f, g Bez: f — Litwy, g — Łotwy. h Łącznie z użytkownikami (usługi z przedpłatą). i Dotyczy samochodów zarejestrowanych.
k Według kraju wysyłki.
a, c See general notes: a — item 4 on page 736, c — item 14 on page 743. b 2013. d Data concern households with at
least one person aged 16—74. e Desktop computers, laptops and handled computers (palmtops). f, g Excluding:
f — Lithuania, g — Latvia. h Including users (pre-paid services). i Registered vehicles only. k By country of consignment.
International review 759
Eksport — fob (ceny bieżące) w mld euro: Exports — fob (current prices) in bn euro:
Udział eksportu wyrobów wysokiej techniki b Share of high-tech exportsb in total ex-
w eksporcie ogółem w % (SITC Rev. 4) 15,6c . 7,9 ports in % (SITC Rev. 4)
Dług sektora instytucji rządowych i samo- Debt of the general government sector
rządowych w % produktu krajowego in % of gross domestic product e
bruttoe (ceny bieżące) ........................... 86,8 91,1 50,4 (current prices)
Produkt krajowy brutto według parytetu siły Gross domestic product according to pur-
nabywczej na 1 mieszkańca w PPS f chasing power parity per capita in PPS f
(ceny bieżące) ....................................... 27400 29200 18600 (current prices)
produktu krajowego brutto ..................... 101,4 100,9 103,3 gross domestic product
nakładów brutto na środki trwałe ........... 102,5 101,2 109,8 gross fixed capital formation
Wartość dodana brutto (ceny bieżące) Gross value added (current prices) by
według rodzajów działalności w %: economic activity in %:
nakładów brutto na środki trwałe ........... 19,3 19,5 19,6 gross fixed capital formation
a, f Patrz uwagi ogólne: a — ust. 4 na str. 736, f — ust. 18 na str. 745. b Dotyczy grup produktów: sprzęt lotniczy; kom-
putery — maszyny biurowe; elektronika — telekomunikacja; środki farmaceutyczne; aparatura naukowo-badawcza; ma-
szyny elektryczne; maszyny nieelektryczne; chemikalia; uzbrojenie. c Dane dotyczą eksportu do krajów spoza UE. d Inten-
sywność bezpośrednich inwestycji zagranicznych obliczona jako udział średniej z sumy napływu oraz odpływu bezpośred-
nich inwestycji zagranicznych w produkcie krajowym brutto; dane za 2012 r. e Na podstawie ESA 2010. g Obejmują pozo-
stałe rodzaje działalności.
a, f See general notes: a — item 4 on page 736, f — item 18 on page 745. b Data concern groups of products: aero-
space; computers — office machinery; electronics — telecommunications; pharmacy; scientific instruments; electrical
machinery; non-electrical machinery; chemistry; armament. c Data concern only extra EU. d Foreign direct investment
intensity computed as a share of average of inward and outward flows in gross domestic product; data for 2012.
e According to the ESA 2010. g Including other kinds of activity.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [26], [29], [37].
760 Przegląd międzynarodowy
Powierzchnia. Ludność
Total area. Population
a Powierzchnia lądów bez terytoriów zamieszkanych przez mniej niż 50 osób, np. niezamieszkane obszary polarne.
b Bez Hawajów zaliczonych do Ameryki Północnej. c, d Łącznie z: c — europejską częścią Turcji, d — azjatycką częścią
Rosji.
a Excluding places with a population of less than 50, for example, uninhabited polar areas. b Excluding Hawaii which
is included in North America. c, d Including: c — the European part of Turkey, d — the Asian part of Russia.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [14], [15].
AFRYKA AFRICA
Algieria Algeria .................................... 2381,7 38934 16 Algier Algiers 2014 . 2559
Angola Angola .................................... 1246,7 24228 19 Luanda Luanda 2014 5288 .
Benin Benin ........................................ 114,8 10598 92 Porto-Novo a Porto-Novo a 2013 . 264
Botswana Botswana ........................... 581,7 2220 4 Gaborone Gaborone 2011 431 232
Burkina Faso Burkina Faso ................. 270,8 17589 65 Wagadugu Ouagadougou 2014 2565 .
Burundi Burundi .................................. 27,8 10817 389 Bużumbura Bujumbura 2014 707 .
Czad Chad .......................................... 1284,0 13597 11 Ndżamena N’Djamena 2009 . 951
Demokratyczna Republika Konga Demo-
cratic Republic of the Congo ............... 2345,4 74877 32 Kinszasa Kinshasa 2014 . 11587
Dżibuti Djibouti .................................... 23,2 876 38 Dżibuti Djibouti 2014 . 522
Egipt Egypt ......................................... 996,6 89580 90 Kair Cairo 2014 18419 .
Erytrea Eritrea ..................................... 121,1 5110 42 Asmara Asmara 2014 . 775
Etiopia Ethiopia ................................... 1063,7 96959 91 Addis Abeba Addis Ababa 2014 . 3195
Gabon Gabon ..................................... 267,7 1688 6 Libreville Libreville 2014 695 .
Gambia The Gambia ........................... 11,6 1928 166 Bandżul Banjul 2013 758 31,3
Ghana Ghana ..................................... 238,5 26787 112 Akra Accra 2010 . 2070
Gwinea Guinea ................................... 245,9 12276 50 Konakry Conakry 2014 1668 .
Gwinea Bissau Guinea-Bissau ............ 36,1 1801 64b Bissau Bissau 2014 . 473
a Rzeczywistą stolicą jest Kotonu (ludność w 2013 r. — 679 tys.). b Na podstawie powierzchni lądowej (28,1 tys. km2).
a De facto capital is Cotonou (population in 2013 — 679 thous.). b Based on land area (28,1 thous. km2).
International review 761
AMERYKA POŁUDNIOWA
SOUTH AMERICA
Argentyna Argentina ........................... 2780,4 42980 15 Buenos Aires Buenos Aires 2013 13479 3044
Boliwia Bolivia ..................................... 1098,6 10562 10 Sucrea Sucrea 2012 . 261
Brazylia Brazil ..................................... 8515,8 206078 24 Brasília Brasília 2013 3718b 2790
Chile Chile .......................................... 756,1 17763 23 Santiagoc Santiagoc 2014 6472 311
Ekwador Ecuador ............................... 256,4 15903 62 Quito Quito 2010 . 1608
Gujana Guyana ................................... 215,0 764 4 Georgetown Georgetown 2012 . 33,1
Kolumbia Colombia ............................. 1141,8 47791 42 Bogota Bogotá 2014 . 7760
Paragwaj Paraguay ............................ 406,8 6553 16 Asunción Asunción 2014 . 2307
Peru Peru ........................................... 1285,2 30973 24 Lima Lima 2013 10524 7606d
Surinam Suriname .............................. 163,8 538 3 Paramaribo Paramaribo 2012 . 241
Urugwaj Uruguay ................................ 177,9 3420 19 Montevideo Montevideo 2011 1739 1319
Wenezuela Venezuela ........................ 916,5 30694 33 Caracas Caracas 2011 2985d 2104
a Siedzibą rządu i parlamentu jest La Paz (ludność w 2012 r. — 767 tys.). b 2010 r. c Stolicą legislacyjną jest Valparaíso
(ludność w 2012 r. — 270 tys.). d 2007 r. e 2000 r. f 2011 r. g Na podstawie powierzchni lądowej. h Łącznie z wodami
wewnątrz kraju (223,8 tys. km2) i Wielkimi Jeziorami (155,3 tys. km2); bez wód przybrzeżnych (111,9 tys. km2) i wód teryto-
rialnych (193,2 tys. km2).
a The administrative capital is La Paz (population in 2012 — 767 thous.). b 2010. c The legislative capital is Valparaíso
(population in 2012 — 270 thous.). d 2007. e 2000. f 2011. g Based on land area. h Including inland water (area 223,8
thous. km2) and Great Lakes water (area 155,3 thous. km2); excluding coastal water (area 111,9 thous. km2) and territorial
water (area 193,2 thous. km2).
International review 763
AUSTRALIA I OCEANIA
AUSTRALIA AND OCEANIA
Australia Australia ............................... 7692,2 23622 3 Canberra Canberra 2011 . 356
Fidżi Fiji .............................................. 18,3 886 48 Suva Suva 2007 173 74,5
Bairiki na atolu Tarawa
Kiribati Kiribati ..................................... 0,8 110 138 Bairiki on Tarawa Atoll 2010 . 3,5
Mikronezja Micronesia ........................ 0,7 104 149 Palikir Palikir 2010 . 6,6
Nauru Nauru ....................................... 0,02 10,2 509 Yaren Yaren 2011 . 0,8
Nowa Zelandia New Zealand .............. 270,7 4495 17 Wellington Wellington 2013 398 203
Palau Palau ........................................ 0,5 21,1 42a Ngerulmudb Ngerulmud b 2012 0,3 .
Papua-Nowa Gwinea Papua New Gui-
nea ..................................................... 462,8 7464 16 Port Moresby Port Moresby 2011 . 364
Samoa Samoa .................................... 2,8 192 69 Apia Apia 2011 63,4 36,8
Tonga Tonga ...................................... 0,8 106 147a Nuku’alofa Nuku’alofa 2011 36,1 24,2
Vaiaku na atolu Funafuti
Tuvalu Tuvalu ..................................... 0,03 9,9 330 Vaiaku on Funafuti Atoll 2012 . 6,2
Vanuatu Vanuatu ................................ 12,2 259 21 Port Vila Vila (Port-Vila) 2009 . 44,0
Delap na atolu Majuro
Delap-Uliga-Djarrit on Ma-
Wyspy Marshalla Marshall Islands ...... 0,2 52,9 264a juro Attoll 2011 . 27,8
Wyspy Salomona Solomon Islands ..... 28,4 572 20 Honiara Honiara 2010 . 63,3
AZJA ASIA
Afganistan Afghanistan ....................... 652,9 31628 48 Kabul Kabul 2014 . 3414
Arabia Saudyjska Saudi Arabia ........... 2149,7 30887 14 Rijad Riyadh (Al-Riyād) 2010 . 5188
Armenia Armenia ................................ 29,7 3006 101 Erywań Yerevan 2013 . 1066
Azerbejdżan Azerbaijan ...................... 86,6 9630 111 Baku Baku (Baky) 2014 . 2182
Bahrajn Bahrain .................................. 0,8 1362 1702 Manama Manama 2009 . 163
Bangladesz Bangladesh ..................... 147,6 159078 1078aDhaka Dhaka (Dacca) 2011 14543 11086
Bhutan Bhutan .................................... 38,4 765 20 Thimphu Thimphu 2010 . 104
Bandar Seri Begawan Ban-
Brunei Brunei ...................................... 5,8 417 72 dar Seri Begawan 2011 . 211
Chiny China ........................................ 9572,9 1369436 143 Pekin Beijing (Peking) 2013 . 13163c
Chiny — Specjalny Region Administra-
cyjny Hongkong China — Hong Kong
Special Administrative Region ............ 1,1 7227 6570 Hongkong Hong Kong 2013 . 7188
Chiny — Specjalny Region Administra-
cyjny Makau China — Macao Spe-
cial Administrative Region .................. 0,03 578 19264 Makau Macao 2013 . 492
Chiny — Tajwan China — Taiwan .......... 36,2 23391 646 Tajpej Taipei (T’ai-pei) 2014 . 2687
Cypr d Cyprus d .................................... 9,3 1154 124 Nikozjae Nicosiae 2014 251 55,0f
Filipiny Philippines .............................. 300,0 99139 330 Manila Manila 2013 11953 1652g
Gruzjah Georgiah ................................ 57,2 4035 71 Tbilisi Tbilisi 2013 . 1141
Indie India ........................................... 3166,4 1295292 409 Nowe Delhi New Delhi 2011 . 250
Indonezja Indonesia ............................ 1910,9 254455 133 Dżakarta Jakarta 2010 . 9608
Irak Iraq .............................................. 434,1 34796i 80i Bagdad Baghdad 2011 . 6150
Iran Iran ............................................... 1628,8 78144 48 Teheran Tehrān 2011 . 8154
a Na podstawie powierzchni lądowej (w przypadku Tonga — 718 km2). b Miejscowość w stanie Melekeok, do której
w 2006 r. przeniesiono stolicę państwa. c Łącznie z powiatami pod jurysdykcją władz miejskich. d Dane dotyczą całego
Cypru. e Bez tureckiej części Nikozji (ludność w 2011 r. — 61,4 tys.). f 2011 r. g 2010 r. h Bez Abchazji i Osetii Południo-
wej. i Łącznie z 960 tys. uchodźców w krajach sąsiednich.
a Based on land area; (for Tonga — 718 km2). b City in State of Melekeok, to which in 2006 the capital of the country
was moved. c Including counties under the jurisdiction of city governments. d Data relate to the whole Cyprus. e Excluding
Turkish Nicosia (population in 2011 — 61,4 thous.). f 2011. g 2010. h Excluding Abkhazia and South Ossetia. i Including
960 thous. refugees in neighbouring countries.
764 Przegląd międzynarodowy
a 2011 r. b Łącznie z Korsyką. c Na podstawie powierzchni lądowej. d Siedzibą rządu jest Haga (ludność w 2013 r. —
509 tys.). e Łącznie z Svalbard i Jan Mayen. f Na podstawie bilansów — stan w dniu 30 VI. g 2012 r. h Wielki Londyn.
a 2011. b Including Corsica. c Based on land area. d The seat of government is the Hague (population in 2013 — 509
thous.). e Including Svalbard and Jan Mayen. f Based on balances — as of 30 VI. g 2012. h Greater London.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [1], [2], [15], [24].
766 Przegląd międzynarodowy
Australia Australia
Australia i Oceania
Norfolk Norfolk Island ................ Australia and Oceania 0,04 2011 1,8 52 Kingston Kingston
Dania Denmark
Ameryka Północna
Grenlandia Greenland ............... North America 2166 2014 56,2 0,0 Nuuk Nuuk (Godthåb)
Wyspy Owcze Faroe Islands ..... Europa Europe 1,4 2013 48,2 35 Thorshavn Thorshavn
Francja France
Ameryka Północna
Gwadelupa Guadeloupe ........... North America 1,6 2014 406 249 Basse-Terre Basse-Terre
Majotta Mayotte ....................... Afryka Africa 0,4 2014 223 597 Mamoudzou Mamoudzou
Wallis i Futuna Wallis and Futuna 0,3 2013 12,2 45 Mata Utu Mata Utu
Australia i Oceania
Wyspa Clippertona Clipperton Australia and Oceania
Island ....................................... 0,01 x x x x
a Uszeregowane alfabetycznie; dane dotyczą krajów, do których przynależą politycznie poszczególne terytoria niesamo-
dzielne. b Terytorium utworzono w 2007 r.
a In alphabetical order; data concern countries which affiliate the politically dependent territories. b Territory established
in 2007.
International review 767
Holandia Netherlands
Aruba Aruba .............................. 0,2 2014 108 558 Oranjestad Oranjestad
Ameryka Południowa
Bonaire b Bonaire b .................... South America 0,3 2013 18,4 64 Kralendijk Kralendijk
Curaçao b Curaçao b ................. 0,4 2014 156 351 Willemstad Willemstad
Saba b Saba b ............................ 0,01 2013 1,9 142 The Bottom The Bottom
Ameryka Północna
b b
Sint Eustatius Sint Eustatius ... North America 0,02 2013 4,0 191 Oranjestad Oranjestad
Sint Maarten b Sint Maarten b .... 0,03 2013 39,7 1167 Philipsburg Philipsburg
Norwegia Norway
Jan Mayen Jan Mayen .............. 0,4 2013 0,02 0,0 x
Europa Europe Longyearbyen Longyear-
Svalbard Svalbard ..................... 61,0 2013 2,6 0,0 byen
Ocean Atlantycki
Wyspa Bouveta Bouvet Island ... Atlantic Ocean 0,05 x x x x
Ocean Spokojny
Wyspa Piotra I Peter I Island ..... Pacific Ocean 0,2 x x x x
Ziemia Królowej Maud Queen
Maud Land ............................... Antarktyda Antarctica 2300 x x x x
a Uszeregowane alfabetycznie; dane dotyczą krajów, do których przynależą politycznie poszczególne terytoria niesamo-
dzielne. b Osiem wiosek (w tym Fagatogo i Utulei) jest wspólnie nazywanych Pago Pago. c Obejmuje Orkady Południowe,
Szetlandy Południowe oraz część Antarktydy. d Obejmuje wyspy Czagos. e Zniszczona przez wybuch wulkanu; siedzibą
rządu jest Brades. f, g Łącznie z wyspami: f — Henderson, Ducie i Oeno, g — Inaccessible, Nigthingale i Gough.
a In alphabetical order; data concern countries which affiliate the politically dependent territories. b Eight villages (includ-
ing Fagatogo and Utulei) are collectively known as Pago Pago. c The territory includes the South Orkney Islands, the
South Shetland Islands and the part of Antarctica. d Including Chagos Archipelago. e Now destroyed by the volcano; the
seat of government is Brades. f, g Including islands: f — Henderson, Ducie and Oeno, g — Inaccessible, Nigthingale and
Gough.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [1], [2], [16]—[22].
International review 769
AFRYKA AFRICA
Algieria — Algier .................................. 2014 . 2559 Algeria — Algiers
Angola — Luanda ................................ 2014 5288 . Angola — Luanda
Burkina Faso — Wagadugu ................. 2014 2565 . Burkina Faso — Ouagadougou
Demokratyczna Republika Konga Democratic Republic of the Congo
Kinszasa .......................................... 2014 . 11587 Kinshasa
Lubumbashi ...................................... 2014 . 2015 Lubumbashi
Mbuji-Mayi ......................................... 2014 . 2007 Mbuji-Mayi
Egipt Egypt
Aleksandria ...................................... 2014 4694 . Alexandria
Giza .................................................. 2014 . 2891 Giza (Al-Jīzah)
Kair .................................................. 2014 18419 . Cairo
Etiopia — Addis Abeba ........................ 2014 . 3195 Ethiopia — Addis Ababa
Ghana Ghana
Akra .................................................. 2010 . 2070 Accra
Kumasi ............................................. 2010 . 2035 Kumasi
Kamerun — Duala ............................... 2010 . 2130 Cameroon — Douala
Kenia — Nairobi ................................... 2009 . 3138 Kenya — Nairobi
Liberia — Monrovia .............................. 2014 2164 . Liberia — Monrovia
Madagaskar — Antananarywa ............. 2011 . 2129 Madagascar — Antananarivo
Maroko — Casablanca ........................ 2014 3491 . Morocco — Casablanca
Nigeria Nigeria
Abudża ............................................. 2014 2301 . Abuja
Ibadan .............................................. 2014 3085 . Ibadan
Kano ................................................. 2014 3508 . Kano
Lagos ............................................... 2014 12614 . Lagos
Port Harcourt .................................... 2014 2227 . Port Harcourt
Rep. Pd. Afryki South Africa
Durban ............................................. 2011 . 2786 Durban
Johannesburg .................................. 2011 . 7861 Johannesburg
Kapsztad .......................................... 2011 . 3431 Cape Town
Senegal — Dakar ................................ 2011 . 2397 Senegal — Dakar
Somalia — Mogadiszu ......................... 2014 2014 . Somalia — Mogadishu
Sudan — Chartum ............................... 2014 5000 1411a Sudan — Khartoum
Tanzania — Dar es Salaam ................. 2012 . 4365 Tanzania — Dar es Salaam
Wybrzeże Kości Słoniowej — Abidżan 2014 . 4708 Côte d'lvoire (Ivory Coast) — Abidjan
a 2011 r.
International review 771
Ś W I A T ............. 1 VII 2010 2457a 2169a 1775a 529a 35,5 31,3 25,6 7,6 W O R L D
w tym: of which:
Argentyna ............ 1 VII 2013 13591 12974 10651 4445 32,6 31,1 25,6 10,7 Argentina
Australia ............... 1 VII 2012 5749 6459 7281 3221 25,3 28,4 32,1 14,2 Australia
Austria ................. 1 I 2014 1689 2219 3043 1557 19,9 26,1 35,8 18,3 Austria
Belgia ................... 1 I 2014 2537 2880 3792 1994 22,6 25,7 33,8 17,8 Belgium
Białoruś ................ 1 I 2013 1967 2864 3328 1306 20,8 30,3 35,2 13,8 Belarus
Brazylia ................ 1 VII 2013 65673 66921 53568 14870 32,7 33,3 26,6 7,4 Brazil
Bułgaria ............... 1 I 2014 1315 1974 2539 1418 18,1 27,2 35,0 19,6 Bulgaria
Chiny ................... 31XII 2011 316445 443375 464498 122989 23,5 32,9 34,5 9,1 China
Chorwacja ............ 1 I 2014 873 1106 1485 783 20,6 26,0 35,0 18,4 Croatia
Cypr ..................... 1 I 2014 194 273 272 119 22,7 31,8 31,7 13,9 Cyprus
Czechy ................. 1 I 2014 2057 3061 3569 1826 19,6 29,1 33,9 17,4 Czech Republic
Dania ................... 1 I 2014 1325 1390 1885 1027 23,6 24,7 33,5 18,2 Denmark
Estonia ................. 1 I 2014 269 365 440 242 20,5 27,7 33,4 18,4 Estonia
Finlandia .............. 1 I 2014 1209 1372 1814 1057 22,2 25,2 33,3 19,4 Finland
Francja ................. 1 I 2014 16180 16010 21799 11846 24,6 24,3 33,1 18,0 France
Grecja .................. 1 I 2014 2140 2825 3702 2236 19,6 25,9 33,9 20,5 Greece
Hiszpania ............. 1 I 2014 9208 12613 16252 8440 19,8 27,1 34,9 18,1 Spain
Holandia .............. 1 I 2014 3846 4118 5947 2919 22,9 24,5 35,3 17,3 Netherlands
Indie ..................... 9 II 2011 492971 386574 260635 70675 40,7 31,9 21,5 5,8 India
Irlandia ................. 1 I 2014 1291 1305 1429 581 28,0 28,3 31,0 12,6 Ireland
Japonia ................ 1 VII 2013 22493 29975 43235 31634 17,7 23,5 34,0 24,8 Japan
Kanada ................ 1 VII 2012 7826 9607 12261 5187 22,4 27,5 35,2 14,9 Canada
Korea Południowa 1 VII 2013 10721 14677 18684 6138 21,3 29,2 37,2 12,2 South Korea
Litwa .................... 1 I 2014 607 767 1026 543 20,6 26,1 34,9 18,4 Lithuania
Luksemburg ......... 1 I 2014 125 157 191 77 22,7 28,5 34,7 14,1 Luxembourg
Łotwa ................... 1 I 2014 386 547 686 382 19,3 27,3 34,3 19,1 Latvia
Malta .................... 1 I 2014 86 122 141 76 20,2 28,8 33,1 17,9 Malta
Meksyk ................ 12 VI 2010 43542 35444 25014 8336 38,8 31,6 22,3 7,4 Mexico
Niemcy ................. 1 I 2014 14636 19427 29880 16824 18,1 24,1 37,0 20,8 Germany
Norwegia ............. 1 I 2014 1256 1368 1671 813 24,6 26,8 32,7 15,9 Norway
Nowa Zelandia ..... 1 VII 2013 1197 1199 1440 714 26,3 26,4 31,6 15,7 New Zealand
P o l s k a ............ 1 I 2014 7896 11891 13036 5673 20,5 30,9 33,9 14,7 P o l a n d
Portugalia ............ 1 I 2014 2069 2651 3637 2070 19,8 25,4 34,9 19,9 Portugal
Rep. Pd. Afryki ..... 1 VII 2013 20624 18113 11508 2737 38,9 34,2 21,7 5,2 South Africa
Rosja ................... 1 I 2011 30058 45304 49249 18246 21,0 31,7 34,5 12,8 Russia
Rumunia .............. 1 I 2014 4182 5566 6903 3297 21,0 27,9 34,6 16,5 Romania
Słowacja .............. 1 I 2014 1132 1703 1848 733 20,9 31,5 34,1 13,5 Slovakia
Słowenia .............. 1 I 2014 398 557 746 360 19,3 27,0 36,2 17,5 Slovenia
Stany Zjednoczone 1 VII 2012 82505 84381 103883 43145 26,3 26,9 33,1 13,7 United States
Szwajcaria ........... 1 I 2014 1654 2172 2881 1433 20,3 26,7 35,4 17,6 Switzerland
Szwecja ............... 1 I 2014 2190 2512 3071 1872 22,7 26,0 31,8 19,4 Sweden
Turcja ................... 1 I 2014 25328 24870 20578 5892 33,0 32,4 26,8 7,7 Turkey
Ukraina ................ 1 I 2013 9026 13848 15594 6905 19,9 30,5 34,4 15,2 Ukraine
Węgry .................. 1 I 2014 1971 2773 3402 1732 19,9 28,1 34,4 17,5 Hungary
Wielka Brytania .... 1 I 2014 15197 17025 20820 11266 23,6 26,5 32,4 17,5 United Kingdom
Włochy ................. 1 I 2014 11311 14533 21924 13015 18,6 23,9 36,1 21,4 Italy
a Dane w milionach.
a Data in millions.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [14], [15], [26].
International review 775
b
Ś W I A T ............................ 20,2 19,6 19,2 8,3 8,1 8,0b 44,3 37,5 33,7 12,0 11,5 11,2b
WORLD
w tym:
of which:
Argentyna ........................... 17,7 17,2 16,8b 7,8 7,7 7,7b 15,3 13,0 11,9 9,9 9,5 9,0b
Argentina
Australia .............................. 12,8 13,7 13,2b 6,4 6,5 6,3b 4,8 4,1 3,4 6,4 7,2 6,9b
Australia
Austria ................................ 9,5 9,4 9,6 9,1 9,2 9,2 4,2 3,9 3,1 0,4 0,2 0,4
Austria
Belgia .................................. 11,4 11,9 11,1 9,9 9,7 9,3 3,7 3,6 3,5 1,6 2,3 1,8
Belgium
Białoruś ............................... 9,3 11,4 12,5 14,5 14,5 12,8 7,1 4,0 3,4 –5,3 –3,1 –0,3
Belarus
Brazylia ............................... 18,1 15,6 14,9b 6,3 6,4 6,5b 19,5 14,8 14,3 11,7 9,2 8,5b
Brazil
Bułgaria .............................. 9,3 10,2 9,4 14,8 14,9 15,1 10,4 9,4 7,3 –5,5 –4,7 –5,7
Bulgaria
Chiny .................................. 12,4 11,9 12,1b 6,5 7,1 7,2b 20,3 13,5 10,6 5,9 4,8 4,9b
China
Chorwacja ........................... 9,9 10,1 9,3 12,0 12,1 12,0 5,7 4,4 4,1 –2,2 –2,0 –2,7
Croatia
Cypr .................................... 11,2 11,8 10,9 7,3 6,2 6,2 4,6 3,2 1,6 3,8 5,7 4,7
Cyprus
Czechy ................................ 10,0 11,2 10,4 10,6 10,2 10,0 3,4 2,7 2,5 –0,6 1,0 0,4
Czech Republic
Dania .................................. 11,9 11,4 10,1 10,1 9,8 9,1 4,4 3,4 3,5 1,7 1,6 1,0
Denmark
Estonia ................................ 10,6 11,9 10,3 12,8 11,9 11,8 5,4 3,3 2,1 –2,2 0,0 –1,5
Estonia
Finlandia ............................. 11,0 11,4 10,5 9,1 9,5 9,6 3,0 2,3 1,8 1,9 1,9 0,9
Finland
Francja ................................ 12,8 12,9 12,4 8,5 8,5 8,4 3,8 3,6 3,6 4,3 4,4 4,0
France
Grecja ................................. 9,7 10,3 8,5 9,5 9,8 10,5 3,8 3,8 3,7 0,2 0,5 –2,0
Greece
Hiszpania ............................ 10,6 10,4 9,2 8,8 8,2 8,5 3,7 3,2 2,7 1,8 2,3 0,6
Spain
Holandia ............................. 11,5 11,1 10,4 8,4 8,2 8,3 4,9 3,8 3,8 3,2 2,9 2,1
Netherlands
Indie .................................... 23,3 21,3 20,4b 8,3 8,0 7,9b 55,8 46,3 40,9 15,0 13,3 12,5b
India
Irlandia ................................ 14,8 16,5 14,4 6,8 6,1 6,4 3,8 3,6 3,5 8,0 10,4 8,1
Ireland
Japonia ............................... 8,4 8,5 8,2b 8,5 9,5 10,1b 2,7 2,4 2,1 –0,1 –1,0 –1,9b
Japan
Kanada ............................... 10,7 11,1 10,9b 7,1 7,1 7,2b 5,3 4,9 4,6 3,6 4,0 3,7b
Canada
Korea Południowa ............... 8,9 9,4 8,6b 5,0 5,1 5,3b 4,8 3,5 3,2 3,9 4,3 3,3b
South Korea
Litwa ................................... 8,9 9,9 10,4 13,2 13,6 13,7 7,1 5,0 3,7 –4,3 –3,7 –3,4
Lithuania
Luksemburg ........................ 11,5 11,6 10,9 7,8 7,4 6,9 2,6 3,4 3,9 3,8 4,2 4,0
Luxembourg
Łotwa .................................. 9,8 9,4 10,9 14,6 14,3 14,3 7,7 5,6 4,4 –4,9 –4,9 –3,4
Latvia
Malta ................................... 9,6 9,4 9,8 7,8 7,3 7,7 5,4 5,6 6,7 1,8 2,1 2,2
Malta
Meksyk ............................... 21,7 19,5 18,4b 4,5 4,5 4,5b 16,7 14,4 12,5 17,1 15,1 13,9b
Mexico
Niemcy ................................ 8,3 8,3 8,6 10,1 10,5 10,8 3,9 3,4 3,3 –1,8 –2,2 –2,2
Germany
Norwegia ............................ 12,3 12,6 11,5 8,9 8,5 7,9 3,1 2,8 2,4 3,4 4,1 3,6
Norway
Nowa Zelandia .................... 14,0 14,6 13,1b 6,5 6,5 6,6b 5,4 5,1 4,9 7,4 8,1 6,5b
New Zealand
P o l s k a ........................... 9,6 10,7 9,7 9,7 9,8 9,8 6,4 5,0 4,2 –0,1 0,9 –0,0
Poland
Portugalia ........................... 10,4 9,6 7,9 10,2 10,0 10,1 3,5 2,5 2,9 0,2 –0,4 –2,2
Portugal
Rep. Pd. Afryki .................... 22,8 21,5 20,9b 14,7 13,9 13,0b 51,5 38,2 35,3 8,2 7,6 7,8b
South Africa
Rosja .................................. 10,2 12,6 13,4 16,1 14,2 13,2 . 7,5 7,3c –5,9 –1,7 0,2
Russia
Rumunia ............................. 10,4 10,5 9,2 12,3 12,8 12,7 15,0 9,8 9,2 –1,9 –2,3 –3,5
Romania
Słowacja ............................. 10,1 11,2 10,2 10,0 9,9 9,5 7,2 5,7 5,5 0,2 1,3 0,7
Slovakia
Słowenia ............................. 9,1 10,9 10,3 9,4 9,1 9,2 4,1 2,5 2,9 –0,3 1,8 1,1
Slovenia
Stany Zjednoczone ............. 14,0 13,0 12,5b 8,3 8,0 8,2b 6,8 6,3 5,9 5,7 5,0 4,3b
United States
Szwajcaria .......................... 9,8 10,3 10,2 8,2 8,0 7,8 4,2 3,8 3,9 1,6 2,3 2,5
Switzerland
Szwecja .............................. 11,2 12,3 11,9 10,2 9,6 9,2 2,4 2,5 2,7 1,1 2,7 2,7
Sweden
Turcja .................................. 18,9 16,9 17,3 6,2 5,0 5,1 23,6 12,2 10,8 12,6 11,9 12,3
Turkey
Ukraina ............................... 9,1 10,9 11,1b 16,7 15,3 14,6b 10,0 9,2 8,4d –7,6 –4,4 –3,5b
Ukraine
Węgry ................................. 9,7 9,0 9,5 13,5 13,0 12,8 6,2 5,3 5,0 –3,8 –4,0 –3,3
Hungary
Wielka Brytania ................... 12,0 12,9 12,0 9,6 8,9 8,8 5,1 4,2 3,8 2,3 3,9 3,2
United Kingdom
Włochy ................................ 9,6 9,5 8,3 9,8 9,9 9,8 3,8 3,2 2,9 –0,2 –0,4 –1,6
Italy
Australiab ..................... 161734 206714 242385c 27615 29307 29828c 134119 177407 212557c +6,8d +10,5cd
Australia b
Austria ......................... 114465 70978 101866 70133 51651 54071 44332 19327 47795 +6,1 +6,5
Austria
Belgia ........................... 132810 135281 118256 86899 66013 90800 45911 69268 27456 +4,7 +2,3
Belgium
Białoruś ........................ . 14155e . . 9479e . . 4676e . +0,2 +1,0c
Belarus
Bułgaria ....................... . . 18570 . . 19678 . . –1108 –2,2 –0,2
Bulgaria
Chorwacja .................... . . 10378 . . 15262 . . –4884 +2,5 –1,1
Croatia
Cypr ............................. 24419 20206 13149 10003 4293 25227 14416 15913 –12078 +11,0 –14,0
Cyprus
Czechy ......................... 60294 48317 30124 24065 61069 25894 36229 –12752 4230 +3,0 –0,1
Czech Republic
Dania ........................... 52458 52236 60312 45869 41456 43310 6589 10780 17002 +1,2 +2,0
Denmark
Estonia ......................... 1436 2810 4109 4610 5294 6740 –3174 –2484 –2631 –3,8 –2,0
Estonia
Finlandia ...................... 21355 25636 31941 12369 11905 13893 8986 13731 18048 +1,7 +3,3
Finland
Francja ......................... . 307111 332640 . 269531 300760 . 37580 31880 +3,0 +0,5
France
Grecja .......................... . 60462 57946 . 62041 117094 . –1579 –59148 +3,2 –4,3
Greece
Hiszpania ..................... 719284 360705 280772 68011 403377 532303 651273 –42672 –251531 +14,5 –5,4
Spain
Holandia ....................... 92297 126776 129428 83399 95970 112625 8898 30806 16803 –1,4 +1,2
Netherlands
Irlandia ......................... 102000 52339 59294 34350 78099 83791 67650 –25760 –24497 +15,2 –5,5
Ireland
Japoniab ....................... 372329 287071 303926c 291970 242634 219373c 80359 44437 84553c 0,0d –0,6df
Japanb
Korea Południowab ....... 253729 293070 300177c 266678 196076 290043c –12949 96994 10134c . .
South Koreab
Litwa ............................. 6789 5213 22011 57885 83157 38818 –51096 –77944 –16807 –15,4 –5,7
Lithuania
Luksemburg ................. 14397 16962 21098 8287 9302 10750 6110 7660 10348 +13,1 +19,0
Luxembourg
Łotwa ........................... 6691 4011 8299 17643 39651 22561 –10952 –35640 –14262 –4,9 –7,1
Latvia
a, d Do obliczenia relacji (licznik) przyjęto saldo migracji jako różnicę: a — przyrostu rzeczywistego i naturalnego ludno-
ści, d — między imigracją a emigracją. b Na pobyt stały. c 2012 r. e 2007 r. f 2011 r.
a, d For calculating the ratio (numerator) net migration was adopted as the difference between: a — actual and natural
increase, d — immigration and emigration. b For permanent residence only. c 2012. e 2007. f 2011.
778 Przegląd międzynarodowy
Malta ............................ 187 4275 8428 . 4201 5204 . 74 3224 +4,0 +7,6
Malta
Niemcy ......................... 707352 404055 692713 628399 252456 259328 78953 151599 433385 +1,0 +5,6
Germany
Norwegia ..................... 40148 69214 68313 21709 25835 26523 18439 43379 41790 +4,0 +7,7
Norway
Nowa Zelandiab ............ 54124 44345 39092c 22791 26277 24366c 31333 18068 14726c +1,7d –0,2cd
New Zealand b
P o l s k ag ................... 9364 54499 43404 22242 41216 66297 –12878 13283 –22893 –0,3d –0,6d
P o l a n dg
Portugalia ..................... 49200 27575 17554 10800 23760 53786 38400 3815 –36232 +1,5 –3,5
Portugal
Rosjab .......................... 177000 192000 418000c 70000 34000 123000c 107000 158000 295000c +0,9 .
Russiab
Rumunia ...................... . 149885 153646 . 197985 161755 . –48100 –8109 –4,0 –0,4
Romania
Słowacja ...................... 9410 13770 5149 2784 4447 2770 6626 9323 2379 –0,1 +0,4
Slovakia
Słowenia ...................... 15041 15416 13871 8605 15937 13384 6436 –521 487 +3,2 +0,2
Slovenia
Szwajcaria ................... 118270 161778 160157 82090 96839 106196 36180 64939 53961 +4,3 +10,2
Switzerland
Szwecja ....................... 65229 98801 115845 38118 48853 50715 27111 49948 65130 +3,0 +6,9
Sweden
Węgry .......................... 27820 25519 38968 3658 13365 34691 24162 12154 4277 +1,7 +0,6
Hungary
Wielka Brytania ............ 496470 590950 526046 328408 339306 316934 168062 251644 209112 +4,9 +3,8
United Kingdom
Włochy ......................... 325673 458856 307454 65029 78771 125735 260644 380085 181719 +3,5 +19,7
Italy
a, d Do obliczenia relacji (licznik) przyjęto saldo migracji jako różnicę: a — przyrostu rzeczywistego i naturalnego ludno-
ści, d — między imigracją a emigracją. b Na pobyt stały. c 2012 r. f 2011 r. g W 2005 r. — migracje na pobyt stały,
w latach 2010 i 2013 — migracje długookresowe, tj. migracje na okres 12 miesięcy i więcej (w tym na pobyt stały).
a, d For calculating the ratio (numerator) net migration was adopted as the difference between: a — actual and natural
increase, d — immigration and emigration. b For permanent residence only. c 2012. f 2011. g In 2005 — migration for
permanent residence, in 2010 and 2013 — long-term migration, i.e. migration for a period 12 months and more (of which
for permanent residence).
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [26], [27].
International review 779
a 2011 r. b 2012 r. c Łącznie z unieważnionymi. d Dane dotyczą tylko obywateli Japonii na terenie Japonii. e Bez obcych
sił zbrojnych, cywilnych cudzoziemców zatrudnionych przez siły zbrojne i personelu dyplomatycznego oraz osób pozostają-
cych na ich utrzymaniu. f Dane odnoszą się do małżeństw zarejestrowanych w miejscu zamieszkania pana młodego.
g Bez danych dla Kalifornii, Georgii, Hawajów, Indiany, Luizjany oraz Minnesoty.
a 2011. b 2012. c Including annulments. d Data refer to Japanese nationals in Japan only. e Excluding alien armed
forces, civilian aliens employed by armed forces, and foreign diplomatic personnel and their dependants. f Data refer to
marriages registered at the place of residence of the groom. g Excluding data for California, Georgia, Hawaii, Indiana,
Louisiana and Minnesota.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [14], [26].
780 Przegląd międzynarodowy
Argentyna ................. 72,9 72,9a 59,2b 31,3c 15,5d 79,6 79,5a 65,8b 36,9c 19,7d Argentina
Australia .................... 80,4 79,7a 65,9b 37,2c 19,6d 84,8 84,1a 70,2b 40,9c 22,5d Australia
Austria ...................... 78,6 77,9 64,1 35,1 18,2 83,8 83,0 69,1 39,7 21,5 Austria
Belgia ........................ 78,1 77,4 63,5 34,7 17,8 83,2 82,5 68,6 39,3 21,4 Belgium
Białoruśe ................... 66,6 65,9 52,1 25,4 12,3 77,8 77,1 63,2 34,6 17,5 Belaruse
Brazylia ..................... 71,6 71,6a 57,9b 31,6c 16,4d 78,8 78,6a 64,9b 36,3c 19,5d Brazil
Bułgaria .................... 71,3 70,9 57,2 29,0 14,2 78,6 78,1 64,3 35,3 17,9 Bulgaria
Chiny ........................ 74,1 74,0a 60,4b 31,5c 14,6d 77,0 76,8a 63,1b 34,1c 16,5d China
Chorwacja ................. 74,5 73,8 59,9 31,2 15,3 81,0 80,3 66,4 37,0 19,1 Croatia
Cypr .......................... 80,1 79,3 65,4 36,5 18,6 85,0 84,0 70,1 40,5 21,6 Cyprus
Czechy ...................... 75,2 74,4 60,6 31,9 15,7 81,3 80,5 66,6 37,2 19,3 Czech Republic
Dania ........................ 78,3 77,6 63,7 34,6 17,7 82,4 81,7 67,7 38,3 20,4 Denmark
Estonia ...................... 72,8 72,0 58,1 30,3 15,2 81,7 80,8 67,1 37,9 20,3 Estonia
Finlandia ................... 78,0 77,2 63,3 34,8 18,0 84,1 83,2 69,3 40,0 21,8 Finland
Francja ...................... 79,0 78,3 64,4 35,8 19,3 85,6 84,9 71,0 41,7 23,6 France
Grecja ....................... 78,7 78,0 64,1 35,3 18,7 84,0 83,3 69,4 39,9 21,6 Greece
Hiszpania .................. 80,2 79,4 65,5 36,3 19,2 86,1 85,3 71,4 41,9 23,4 Spain
Holandia ................... 79,5 78,9 65,0 35,8 18,2 83,2 82,5 68,6 39,1 21,2 Netherlands
Indie .......................... 64,7 66,6a 53,8b 27,2c 12,8d 68,2 70,3a 57,9b 30,5c 14,5d India
Irlandia ...................... 79,0 78,3 64,4 35,6 18,1 83,1 82,4 68,5 39,0 20,8 Ireland
Japonia ..................... 80,2 79,4a 65,6b 36,7c 19,4d 87,2 86,3a 72,5b 43,2c 24,7d Japan
Kanada ..................... 79,8 79,2a 65,4b 36,6c 19,2d 84,0 83,4a 69,5b 40,2c 22,1d Canada
Korea Południowa ..... 78,3 77,5a 63,7b 34,9c 17,7d 84,7 83,9a 70,1b 40,8c 22,0d South Korea
Litwa ......................... 68,5 67,8 54,0 27,4 14,1 79,6 78,8 65,0 36,2 19,2 Lithuania
Luksemburg .............. 79,8 79,1 65,2 36,1 19,1 83,9 83,2 69,3 39,9 21,9 Luxembourg
Łotwa ........................ 69,3 68,7 54,9 27,6 13,9 78,9 78,3 64,4 35,7 18,6 Latvia
Malta ......................... 79,6 79,1 65,2 36,1 18,4 84,0 83,6 69,6 40,0 21,4 Malta
Meksyk ...................... 72,6 72,7a 59,0b 32,3c 16,6d 78,0 78,0a 64,3b 35,5c 18,7d Mexico
Niemcy ...................... 78,6 77,9 64,0 35,0 18,2 83,2 82,4 68,5 39,1 21,1 Germany
Norwegia .................. 79,8 79,0 65,1 36,2 18,5 83,8 83,0 69,1 39,6 21,4 Norway
Nowa Zelandia .......... 80,4 79,8a 66,0b 37,3c 19,8d 83,7 83,1a 69,2b 40,0c 21,9d New Zealand
P o l s k a ................. 73,1 72,4 58,6 30,5 15,5 81,1 80,5 66,6 37,3 19,8 Poland
Portugalia ................. 77,6 76,9 63,0 34,2 17,8 84,0 83,2 69,4 40,0 21,6 Portugal
Rep. Pd. Afryki .......... 57,1 58,3a 45,7b 22,8c 11,3d 63,6 64,4a 51,6b 29,7c 15,3d South Africa
Rosja ........................ 63,4 63,0a 49,3b 23,9c 11,3d 75,2 74,8a 61,0b 33,0c 16,4d Russia
Rumunia ................... 71,6 71,4 57,6 29,3 14,7 78,7 78,4 64,6 35,5 18,1 Romania
Słowacja ................... 72,9 72,4 58,5 30,0 14,7 80,1 79,6 65,7 36,4 18,8 Slovakia
Słowenia ................... 77,2 76,4 62,5 33,8 17,2 83,6 82,9 68,9 39,5 21,4 Slovenia
Stany Zjednoczone ... 76,4 75,9a 62,1b 34,1c 17,8d 81,1 80,6a 66,7b 37,8c 20,4d United States
Szwajcaria ................ 80,7 80,0 66,1 37,0 19,4 85,0 84,3 70,4 40,9 22,4 Switzerland
Szwecja .................... 80,2 79,4 65,5 36,5 18,8 83,8 83,0 69,1 39,6 21,3 Sweden
Turcja ........................ 75,4 75,3 61,7 33,0 16,3 81,1 80,9 67,3 38,0 19,8 Turkey
Ukrainae .................... 66,1 65,8 52,1 25,8 12,7 76,1 75,7 61,9 33,6 16,8 Ukrainee
Węgry ....................... 72,2 71,6 57,7 29,0 14,5 79,1 78,5 64,6 35,3 18,4 Hungary
Wielka Brytania ......... 79,2 78,5 64,7 35,8 18,6 82,9 82,2 68,3 39,0 20,9 United Kingdom
Włochy ...................... 80,3 79,5 65,6 36,5 18,9 85,2 84,4 70,5 41,0 22,6 Italy
a—d Dane dotyczą osób w wieku lat: a — 1—4, b — 15—19, c — 45—49, d — 65—69. e 2012 r.
a—d Data concern persons at the age of: a — 1—4, b — 15—19, c — 45—49, d — 65—69. e 2012.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [26], [28].
International review 781
Australia i Oceania ...................................... 2005 26,3 126 4714 944 1563 9909
Australia and Oceania 2010 26,0 129 4816 1060 1440 9012
2013 26,0 131 4722 1020 1532 8213
w tym:
of which:
Australia Australia ............................................... 27,3 68 3090 304 1060 5710
Nowa Zelandia New Zealand .............................. 12,5 15 488 39 112 723
w tym:
of which:
Austria Austria .................................................... 72,7 25 4089 253 529 4273
Belgia Belgium .................................................... 72,2 25 5456 243 799 8350
Białoruś Belarus .................................................. 13,7 9 484 104 5 316
Bułgaria Bulgaria ................................................ 1,0 4 55 4 4 70
Chorwacja Croatia .............................................. 88,9 24 2367 392 70 3320
Cypr b Cyprus b .................................................... 2,4 2 43 2 9 46
Czechy Czech Republic ...................................... 32,9 18 1889 141 103 1266
Dania Denmark ................................................... 0,7 1 71 19 2 143
Estonia Estonia ................................................... 0,4 1 8 — — 22
Finlandia Finland ................................................ 0,2 1 26 15 — 30
Francja France .................................................... 74,9 180 17563 1252 3069 31167
Grecja Greece .................................................... 1,3 7 98 4 29 104
Hiszpania Spain .................................................. 93,3 124 23653 1948 3707 47150
Holandia Netherlands ......................................... 27,8 18 2318 128 690 5250
Irlandia Ireland .................................................... 76,1 56 4562 174 596 6641
Litwa Lithuania .................................................... 79,9 15 838 55 21 631
Luksemburg Luxembourg ................................... 78,1 2 200 4 11 364
Łotwa Latvia ........................................................ 20,2 8 150 23 1 106
Malta Malta ......................................................... 91,9 7 791 69 62 977
Niemcy Germany ................................................ 30,3 105 16573 1024 1675 24667
Norwegia Norway ................................................ 3,0 4 96 12 5 120
P o l s k a♦ P o l a n d ♦ ....................................... 96,1 146 30232 3948 1107 20911
Portugalia Portugal ............................................. 88,4 46 3690 583 256 4873
Rosjac Russiac .................................................... 0,5 3 218 31 20 269
Rumunia Romania .............................................. 7,6 18 2031 585 120 1144
Słowacja Slovakia ............................................... 73,7 26 2928 439 162 2257
Słowenia Slovenia ............................................... 75,0 12 1093 90 42 540
Szwajcaria Switzerland ....................................... 43,6 21 2513 162 238 4827
Szwecja Sweden ................................................ 1,1 2 178 16 13 249
Ukraina Ukraine .................................................. 10,9 38 3744 1131 261 1267
Węgry Hungary ................................................... 61,2 33 2210 357 79 852
Wielka Brytania United Kingdom ......................... 8,8 62 5145 340 300 5688
Włochy Italy ........................................................ 95,0 545 47560 5780 3471 84443
a Łącznie z wodami ponownie wykorzystanymi. b 2011 r. c 2012 r. d 2006 r. e 2007 r. f 2009 r. g Bez poboru wody na
potrzeby rolnictwa. h 2010 r. i Łącznie z wodami z odwadniania zakładów górniczych oraz obiektów budowlanych (użytymi
do produkcji). k Dane nie w pełni porównywalne z danymi za 2005 r.
a Including reused water. b 2011. c 2012. d 2006. e 2007. f 2009. g Excluding agriculture. h 2010. i Including drainage
water from mines and building constructions (used for production). k Data not strictly comparable to those for 2005.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [26], [27].
a Dane zmienione (zrekalkulowane) w stosunku do opublikowanych w poprzedniej edycji Rocznika. b, c Dane wyrażone
w ekwiwalencie: b — dwutlenku siarki (SO2), c — dwutlenku azotu (NO2). d Pyły o średnicy (aerodynamicznej) nie większej
niż 2,5 μm.
a Data have been changed (re-calculated) in relation to the data published in the previous edition of the Yearbook. b, c Data
expressed in equivalent of: b — sulphur dioxide (SO2), c — nitrogen dioxide (NO2). d Particulates with an aerodynamic
diameter not exceeding 2,5 µm.
a Dane zmienione (zrekalkulowane) w stosunku do opublikowanych w poprzedniej edycji Rocznika. b, c Dane wyrażone
w ekwiwalencie: b — dwutlenku siarki (SO2), c — dwutlenku azotu (NO2). d Pyły o średnicy (aerodynamicznej) nie większej
niż 2,5 μm. e Dane szacunkowe.
a Data have been changed (re-calculated) in relation to the data published in the previous edition of the Yearbook. b, c Data
expressed in equivalent of: b — sulphur dioxide (SO2), c — nitrogen dioxide (NO2). d Particulates with an aerodynamic
diameter not exceeding 2,5 µm. e Estimated data.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [26], [27].
International review 787
a 2009 r. b 2012 r. c Odpady zebrane. d Dane dotyczą odpadów przetwarzanych przez gminy oraz odpadów oddzielnie
zbieranych do recyklingu przez sektor prywatny. e 2010 r. f Dane szacunkowe. g Łącznie z odpadami płynnymi przewożo-
nymi przez szambiarki.
a 2009. b 2012. c Collected waste. d Data refer to waste treated by municipalities and separate collection for recycling by
the private sector. e 2010. f Estimated data. g Including liquid waste from sewage trucks.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [26], [27].
788 Przegląd międzynarodowy
a Ubytku aparatu asymilacyjnego. b 2010 r. c Dane dotyczą regionu Walonia. d 2011 r. e Tylko drzewa iglaste. f 2013 r.
g 2012 r.
a Decrease in the assimilatory organs. b 2010. c Data concern Wallonia region. d 2011. e Only conifers. f 2013. g 2012.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [4].
International review 789
Rynek pracy
Labour market
a Patrz uwagi ogólne, ust. 9 na str. 739. b Dane nie w pełni porównywalne z danymi za lata 2010—2014. c 2013 r.
d Szacunki oficjalne. e 2009 r. f Przeciętne w roku.
a See general notes, item 9 on page 739. b Data not strictly comparable to those for 2010—2014. c 2013. d Official esti-
mates. e 2009. f Annual averages.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [26], [43].
790 Przegląd międzynarodowy
TABL. 23 (614). PRACUJĄCY WEDŁUG RODZAJÓW DZIAŁALNOŚCI — na podstawie klasyfikacji ISIC Rev. 4a
EMPLOYMENT BY KINDS OF ACTIVITY — according to ISIC Rev. 4 classificationa
2005 2010 2014
w tym of which
działal-
ność fi-
handel; nansowa
rolnictwo, i ubezpie-
leśnic- naprawa
pojazdów transport czeniowa;
two, prze-
samo- i gospo- obsługa
łowiec- mysł
chodo- darka rynku
ogółem two i budow-
KRAJE wych∆ maga- nierucho- C O U N T R I E S
i rybac- nictwo
total zynowa mości∆
two industry trade;
repair trans- financial
agricul- and
of motor portation and
ture, con-
vehicles and in-
forestry struction
and storage surance
and activities;
fishing motor-
cycles∆ real
estate
activities∆
w tys. in thous.
b c
Argentyna .............. 9639 15162 16098 . . . . . Argentina
Australia ................. 9881 11022 11563 . . . . . Australia
Austria ................... 3747 4017 4113 199 1059 602 202 173 Austria
Belgia ..................... 4235 4489 4544 55,3 972 609 247 183 Belgium
Białoruś ................
d 4350 4666 4474 . . . . . Belarus d
Brazylia .................. 87189 92689e 96659c . . . . . Brazil
Bułgaria ................. 2982 3053 2981 209 898 519 178 71,7 Bulgaria
Chinyd .................... 746470 761050 769770c . . . . . Chinad
Chorwacja .............. 1573 1690 1566 149 422 215 115 42,4 Croatia
Cypr ....................... 348 395 363 16,1 59,5 63,9 14,3 22,2 Cyprus
Czechy ................... 4764 4885 4974 137 1892 590 296 168 Czech Republic
Dania ..................... 2752 2706 2714 67,2 521 378 132 105 Denmark
Estonia ................... 616 568 625 24,1 188 81,2 50,8 19,7 Estonia
Finlandia ................ 2401 2448 2447 104 533 291 140 73,8 Finland
Francja ................... 24952 25690 26377 742 5374 3396 1430 1287 France
Grecja .................... 4444 4390 3536 480 530 626 172 96,9 Greece
Hiszpania ............... 19207 18725 17344 736 3374 2867 853 552 Spain
Holandia ................ 8111 8370 8236 174 1232 1235 358 344 Netherlands
Indie ....................... 371990 374286 . . . . . . India
Irlandia ................... 1952 1882 1914 109 348 272 89,4 100 Ireland
Japonia .................. 63560 62570 63110c 2330c 16290c 10890c 3700c 2740c Japan
Kanada .................. 16124 16964 17802 . . . . . Canada
Korea Południowa 22856 23829 25066c 1520c 6117c 3660c 1413c 1349c South Korea
Litwa ...................... 1434 1248 1319 121 322 233 101 33,8 Lithuania
Luksemburg ........... 194 221 246 3,4 26,4 20,9 9,6 32,4 Luxembourg
Łotwa ..................... 972 851 885 66,3 211 132 84,8 38,6 Latvia
Malta ...................... 149 163 181 2,4 38,8 28,4 9,8 9,1 Malta
Meksyk .................. 40792 45600 49275c 6593c 11766c 10663c 2026c 670c Mexico
Niemcy ................... 36362 38738 39879 569 11187 5614 1925 1471 Germany
Norwegia ............... 2283 2501 2627 58,9 535 349 139 83,9 Norway
Nowa Zelandia ....... 2085 2180 2262c 145c 457c 341c 108c 98,9c New Zealand
P o l s k a .............
f 14116 15473 15862 1820 4836 2296 927 534 P o l a n df
Portugalia .............. 5047 4898 4500 389 1074 670 175 130 Portugal
Rep. Pd. Afryki ....... 12769 13061 15147 . . . . . South Africa
Rosja ..................... 68169 69804 71392c . . . . . Russia
Rumunia ................ 9115 8713 8614 2442 2492 1112 432 133 Romania
Słowacjag ............... 2215 2318 2363 82,6 837 284 152 65,5 Slovakia g
Słowenia ................ 949 966 917 87,7 282 110 42,2 26,9 Slovenia
Stany Zjednoczone 141730 139064 146305 . . . . . United States
Szwajcaria ............. 3975 4281 4535 159 897 563 194 294 Switzerland
Szwecja ................. 4347 4524 4772 93,7 883 556 245 173 Sweden
b
Turcja ..................... 22046 22593 25931 5468 7224 3586 1119 506 Turkey
Ukraina .................. 20680 20266 20404c 4083c 5061c 3481c 1296c 455c Ukraine
Węgry .................... 3902 3732 4101 191 1246 551 259 115 Hungary
Wielka Brytania ...... 28666 29125 30642 382 5767 4019 1473 1526 United Kingdom
Włochy ................... 22407 22527 22279 812 5993 3227 1039 737 Italy
a Patrz uwagi ogólne, ust. 6 na str. 738 i ust. 9 na str. 739. b Dane nie w pełni porównywalne z danymi za lata
2010—2014. c 2013 r. d Szacunki oficjalne. e 2009 r. f Przeciętne w roku. g Bez osób na urlopach wychowawczych.
a See general notes, item 6 on page 738 and item 9 on page 739. b Data not strictly comparable to those for
2010—2014. c 2013. d Official estimates. e 2009. f Annual averages. g Excluding persons on child-care leave.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [26], [43].
International review 791
a Patrz uwagi ogólne, ust. 9 na str. 739. b Dane nie w pełni porównywalne z danymi za lata 2010—2014. c 2013 r. d Bez-
robotni zarejestrowani. e 2009 r. f Bezrobotni w miastach — szacunki oficjalne. g Przeciętne w roku.
a See general notes, item 9 on page 739. b Data not strictly comparable to those for 2010—2014. c 2013. d Registered
unemployed persons. e 2009. f Unemployed persons in urban areas — official estimates. g Annual averages.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [26], [43].
792 Przegląd międzynarodowy
a, f Dane dotyczą osób w wieku: a — 15—24 lata, f — 16—24 lata. b Dane nie w pełni porównywalne z danymi
za lata 2010—2014. c 2013 r. d Bezrobotni zarejestrowani. e 2009 r. g Przeciętne w roku.
a, f Data concern persons aged: a — 15—24, f — 16—24. b Data not strictly comparable to those for 2010—2014.
c 2013. d Registered unemployment. e 2009. g Annual averages.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [26], [43].
International review 793
a Patrz uwagi ogólne, ust. 6 na str. 738 i ust. 9 na str. 739. b W przypadku wypadków śmiertelnych na 100 tys. pracowników
ubezpieczonych.
a See general notes, item 6 on page 738 and item 9 on page 739. b In case of fatal accidents per 100 thous. workers
insured.
794 Przegląd międzynarodowy
Łotwa ........................... 2010 1220 25 2,7 15,2 0,0 3,5 8,2 8,7 4,2
Latvia 2013 1738 31 3,6 20,0 33,3 5,0 8,3 5,0 8,1
Malta ............................ 2010 2754 3 1,8 0,0 208 0,0 0,0 22,3 0,0
Malta 2013 2605 4 2,3 43,2 0,0 0,0 0,0 8,8 10,0
Meksykc ........................ 2010 507961 1433 10,0 . . . . . .
Mexicoc 2013 543687 1314 8,1 . . . . . .
Niemcy ......................... 2010 931014 567 1,2 2,7 4,3 1,2 0,7 3,2 5,0
Germany 2013 852505 444 1,0 2,7 5,8 1,0 1,0 3,5 2,9
Norwegia ..................... 2010 38706 46 1,7 8,1 0,0 3,0 6,8 4,1 5,2
Norway 2012 45715 37 1,4 10,7 0,0 1,8 0,0 5,0 0,7
Nowa Zelandia ............. 2010 20347 118 . . . . . . .
New Zealand 2012 15417 48 . . . . . . .
P o l s k a ..................... 2010 86271♦ 446 3,7 2,9 14,5 3,0 5,2 13,0 8,8
Poland 2013 77616♦ 277 1,8 0,7 10,4 2,0 2,1 6,3 4,4
Portugalia .................... 2010 130475 204 4,1 5,2 24,8 3,3 0,0 13,9 18,7
Portugal 2012 113348 169 4,8 5,5 29,2 4,5 5,6 16,0 10,3
Rep. Pd. Afryki ............. 2010 17453 185 . . . . . . .
South Africa
Rosja ............................ 2010 47722 2004 . . . . . . .
Russia 2013 35587 1699 . . . . . . .
Rumunia ...................... 2010 4103 381 4,9 1,7 10,8 7,3 10,0 17,3 12,1
Romania 2013 3722 269 3,5 1,0 6,4 5,0 13,6 10,3 12,1
Słowacja ...................... 2010 9174 48 2,0 4,2 0,0 2,6 4,8 1,6 9,6
Slovakia 2013 8796 55 2,4 11,7 8,7 2,4 0,0 3,0 4,0
Słowenia ...................... 2010 16391 24 2,8 0,0 0,0 2,7 0,0 16,3 8,5
Slovenia 2013 12557 20 2,4 1,8 0,0 2,8 0,0 8,9 6,5
Stany Zjednoczoned ..... 2010 1195647 4547 3,5 26,8 19,8 2,2 2,5 9,5 13,1
United Statesd 2012 . 4383 3,2 21,2 15,6 2,1 2,5 9,5 13,3
Szwajcaria ................... 2010 79282 91 2,1 2,8 69,7 2,2 4,3 7,3 4,4
Switzerland 2013 86116 77 1,7 0,7 33,8 2,6 0,0 6,5 3,6
Szwecja ....................... 2010 34255 54 1,2 8,3 0,0 1,7 0,0 4,6 3,4
Sweden 2013 36223 35 0,8 3,0 0,0 1,5 4,6 1,6 2,1
Turcja .......................... 2010b 3539 1454 20,8 0,0 0,0 25,7 74,0 22,0 25,7
Turkey 2012 2954 745 6,2 6,6 31,1 4,1 5,9 14,3 10,4
Ukraina ........................ 2010 12234 580 5,6 . . . . . .
Ukraine 2013 . 474 5,7 . . . . . .
Węgry .......................... 2010 20085 96 2,6 7,0 0,0 2,0 2,7 9,4 7,3
Hungary 2013 18954 55 1,4 4,6 10,5 0,6 0,0 7,2 3,0
Wielka Brytaniae .......... 2010 252769 172 0,6 10,9 3,7 1,0 0,0 2,4 0,9
United Kingdome 2013 244069 271 0,9 13,0 2,5 0,8 1,1 2,4 4,5
Włochy ......................... 2010 438539 718 3,1 11,0 25,2 2,4 2,7 9,2 9,4
Italy 2013 329921 517 2,3 11,6 15,7 2,2 0,0 6,4 5,7
a Patrz uwagi ogólne, ust. 6 na str. 738 i ust. 9 na str. 739. b—d W przypadku wypadków śmiertelnych na 100 tys.:
b — pracowników ubezpieczonych, c — pracowników narażonych na ryzyko, d — pełnozatrudnionych. e Bez Irlandii
Północnej.
a See general notes, item 6 on page 738 and item 9 on page 739. b—d In case of fatal accidents per 100 thous.:
b — workers insured, c — workers exposed at risk, d — full-time equivalents. e Excluding Northern Ireland.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [26], [43].
International review 795
Czechy .......................... 236 414 302 424 310 481 Czech Republic
Stany Zjednoczone ....... 655 774 872 1020 911 1018 United States
Wielka Brytania ............. 1135 1065 1076 1034 1251 1064 United Kingdom
a Obowiązujące od stycznia do czerwca danego roku. b Według parytetu siły nabywczej; patrz uwagi ogólne, ust. 18
na str. 745.
a Valid from January to June of a given year. b At purchasing power parity; see general notes, item 18 on page 745.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [26].
796 Przegląd międzynarodowy
Austria ............................ 10655 13244 10317 12542 22375 27812 21665 26339 Austria
Belgia .............................. 9947 12890 9320 11738 20889 27068 19572 24649 Belgium
Bułgaria .......................... 934 1754 2253 3540 1962 3684 4731 7434 Bulgaria
c c c c
Chorwacja ....................... 2441 3047 4131 4448 5126 6398 8675 9341 Croatia
Cypr ................................ 7894 9524 8866 10299 16578 20001 18618 21628 Cyprus
Czechy ............................ 2540 4616 4585 6481 5333 9694 9628 13610 Czech Republic
Dania .............................. 13274 16138 9513 11609 27876 33891 19976 24380 Denmark
Estonia ............................ 1788 3947 2835 5164 3755 8289 5954 10845 Estonia
Finlandia ......................... 10489 13963 8474 11507 22026 29323 17794 24165 Finland
Francja ............................ 9567 12572 8702 11532 20091 26402 18274 24218 France
Grecja ............................. 5650 5023 6450 5427 11866 10547 13546 11397 Greece
Hiszpania ........................ 6272 8114 6896 8550 13171 17040 14482 17955 Spain
Holandia ......................... 10200 12504 9612 11536 21421 26258 20185 24225 Netherlands
Irlandia ............................ 11279 11439 9048 9581 23686 24022 19000 20119 Ireland
Litwa ............................... 1235 2819 2308 4369 2593 5920 4847 9176 Lithuania
Luksemburg .................... 17038 19981 16538 16818 35779 41959 34730 35318 Luxembourg
Łotwa .............................. 1248 2799 2347 3868 2621 5879 4928 8122 Latvia
Malta ............................... 5155 7256 7054 9034 10825 15238 14814 18971 Malta
Niemcy ............................ 9836 11749 9391 11687 20655 24673 19720 24542 Germany
Norwegia ........................ 15395 25732 11388 16069 32330 54038 23915 33745 Norway
Portugalia ....................... 4317 4906 4942 5892 9065 10303 10378 12373 Portugal
d d d d
Rumunia ......................... 995 1240 1726 2361 2089 2603 3625 4959 Romania
Słowacja ......................... 1698 4042 2394 5743 3566 8489 5027 12060 Slovakia
Słowenia ......................... 5278 7111 6946 8527 11085 14934 14587 17908 Slovenia
Szwajcaria ...................... 16607d 24475 12337d 15439 34875d 51397 25908d 32421 Switzerland
Szwecja .......................... 10499 15849 8648 12310 22048 33282 18162 25851 Sweden
Węgry ............................. 2068 2717 3337 4442 4344 5706 7007 9329 Hungary
Wielka Brytania ............... 11124 11217 10137 10096 23361 23555 21287 21201 United Kingdom
Włochy ............................ 8611 9440 8208 9134 18084 19824 17237 19181 Italy
a Patrz uwagi ogólne, ust. 10 na str. 740. b Według parytetu siły nabywczej; patrz uwagi ogólne, ust. 18 na str. 745.
c 2003 r. d 2007 r.
a See general notes, item 10 on page 740. b At purchasing power parity; see general notes, item 18 on page 745.
c 2003. d 2007.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [26].
International review 797
Austria ......................... 2005 12,6 15,3 11,5 13,9 25,5 37,3 24,1 16,2
Austria 2013 14,4 18,6 12,9 15,4 25,9 39,5 24,0 18,4
Belgia ........................... 2005 14,8 18,1 12,0 21,4 28,3 33,7 27,0 25,7
Belgium 2013 15,1 17,2 13,4 18,4 26,3 32,2 25,6 21,6
Bułgaria ....................... 2005 14,0 18,0 12,0 18,0 17,0 24,0 15,0 20,0
Bulgaria 2013 21,0 28,4 17,1 27,9 26,7 38,1 22,7 30,4
Chorwacja .................... 2005 18,0 20,0 14,0 29,0 26,0 30,0 22,0 35,0
Croatia 2013 19,5 21,8 17,8 23,4 29,7 34,7 27,3 33,2
Cypr ............................. 2005 16,1 12,8 11,1 50,3 21,7 20,4 16,4 54,1
Cyprus 2013 15,3 15,5 14,4 20,1 24,3 27,5 23,3 24,5
Czechy ......................... 2005 10,4 17,6 9,4 5,3 21,2 33,3 19,9 11,2
Czech Republic 2013 8,6 11,3 8,6 5,8 16,6 22,4 17,1 8,5
Dania ........................... 2005 11,8 10,4 11,0 17,6 29,9 25,2 28,6 42,2
Denmark 2013 12,3 8,5 14,1 10,6 28,1 24,8 32,1 18,0
Estonia ......................... 2005 18,3 21,3 16,8 20,3 24,2 31,1 22,4 22,4
Estonia 2013 18,6 18,1 17,3 24,4 25,4 27,5 24,3 27,3
Finlandia ...................... 2005 11,7 10,0 10,5 18,7 28,0 30,9 27,2 27,3
Finland 2013 11,8 9,3 11,3 16,1 26,4 29,2 26,8 22,1
Francja ......................... 2005 13,0 14,4 11,6 16,4 26,0 34,0 24,5 20,9
France 2013 13,7 18,0 13,6 8,7 24,2 34,2 24,1 12,0
Grecja .......................... 2005 19,6 20,4 17,1 27,9 22,6 22,6 19,8 32,2
Greece 2013 23,1 28,8 24,1 15,1 28,0 35,2 28,8 19,2
Hiszpania ..................... 2005 20,1 26,0 16,4 28,8 24,5 30,6 21,3 31,3
Spain 2013 20,4 27,5 20,4 12,7 30,0 38,0 31,2 17,0
Holandia ...................... 2005 10,7 15,3 10,2 5,4 21,7 27,5 22,1 9,9
Netherlands 2013 10,4 12,6 10,9 5,5 20,8 23,9 22,4 11,0
Irlandia ......................... 2005 19,7 23,0 16,0 32,8 32,3 40,0 27,2 43,0
Ireland 2013 14,1 16,0 14,0 10,1 38,5 45,4 39,4 19,3
Litwa ............................ 2005 20,5 27,2 19,0 17,0 26,1 33,9 24,8 19,7
Lithuania 2013 20,6 26,9 19,0 19,4 30,3 40,7 29,4 23,0
Luksemburg ................. 2005 13,7 20,2 12,8 7,8 23,8 35,7 22,6 10,5
Luxembourg 2013 15,9 23,9 15,0 6,2 29,4 44,5 28,2 9,2
Łotwa ........................... 2005 19,4 22,0 18,2 21,1 25,8 30,8 24,2 26,4
Latvia 2013 19,4 23,4 18,8 17,6 26,0 32,6 25,2 22,2
Malta ............................ 2005 14,3 17,6 11,4 23,3 20,1 26,0 16,9 25,3
Malta 2013 15,7 24,0 13,6 14,9 23,3 33,7 20,0 25,1
Niemcy ......................... 2005 12,2 12,2 11,9 13,4 23,1 29,9 23,5 14,7
Germany 2013 16,1 14,7 16,9 14,9 24,4 30,4 25,5 16,0
Norwegia ..................... 2005 11,4 9,4 10,7 17,9 28,4 30,8 26,9 30,8
Norway 2013 10,9 10,5 11,4 9,7 26,0 29,0 26,3 19,9
P o l s k a .................... 2005 20,5 29,3 20,4 7,3 29,8 39,0 30,7 10,9
Poland 2013 17,3 23,2 16,7 12,3 23,0 29,9 22,8 14,7
Portugalia .................... 2005 19,4 23,7 15,9 27,6 25,7 31,0 22,5 31,8
Portugal 2013 18,7 24,4 18,4 14,6 25,5 31,7 26,3 17,4
Rumunia ...................... 2007 24,8 32,8 21,1 30,6 30,9 41,2 27,0 34,7
Romania 2013 22,4 32,1 21,5 15,0 27,8 40,0 26,9 17,0
Słowacja ...................... 2005 13,3 18,9 12,7 7,1 21,9 29,4 21,3 12,4
Slovakia 2013 12,8 20,3 12,1 6,0 20,1 30,6 19,3 9,6
Słowenia ...................... 2005 12,2 12,1 10,4 20,3 25,9 28,2 23,7 32,7
Slovenia 2013 14,5 14,7 13,0 20,5 25,3 26,8 23,6 31,0
Szwajcaria ................... 2007 15,0 18,3 11,6 26,1 22,7 30,0 19,1 28,8
Switzerland 2013 14,5 15,9 10,3 29,5 22,8 27,7 18,9 32,6
Szwecja ....................... 2005 9,5 10,2 9,1 10,1 28,7 35,8 27,6 21,7
Sweden 2013 14,8 15,4 14,0 16,4 27,1 31,2 26,8 23,4
Węgry .......................... 2005 13,5 19,9 13,2 6,5 29,4 44,2 29,1 11,5
Hungary 2013 14,3 23,2 14,3 4,4 26,3 43,5 26,2 7,9
Wielka Brytania ............ 2005 19,0 22,9 16,2 24,8 30,6 41,4 26,0 33,4
United Kingdom 2013 15,9 18,9 14,7 16,6 30,1 44,2 27,5 23,3
Włochy ......................... 2005 18,9 23,6 16,4 22,6 23,4 30,7 20,9 24,9
Italy 2013 19,1 24,8 18,8 15,3 24,6 33,6 24,5 17,2
a Patrz uwagi ogólne, ust. 10 na str. 740. b Nie obejmuje transferów społecznych innych niż emerytury i renty rodzinne.
a See general notes, item 10 on page 740. b Do not include social transfers other than retirement and survivor pensions.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [26].
798 Przegląd międzynarodowy
Argentyna ................. 4686 4637 4871b 118 116b 3481c 3745c 4346bc 88,0c 103bc
Argentina
Australia .................... 1939 2042 2128 94,1 91,4 2344 2584 2646 114 114
Australia
Austria ...................... 355 326 327 43,0 38,7 862 786 726 104 85,9
Austria
Belgia ........................ 733 736 764 69,7 68,5 849 832 1269 80,8 114
Belgium
Białoruś ..................... 368 354 356 37,7 37,6 . 750 683 . 72,2
Belarus
Brazylia ..................... 18661d 16487 16761 99,0d 82,1 24863cd 23399 25674 130cd 126
Brazil
Bułgaria .................... 273 255 254 35,8 34,8 665 523c 522 87,2 71,7
Bulgaria
Chiny ........................ 108925 99708 98871 83,0 72,6 101416 97635 94982 77,3 69,7
China
Chorwacja ................. 195 162 160b 45,2 37,4b 396c 384c 381bc 91,8c 89,0bc
Croatia
Cypr .......................... 59,7 54,4 54,3b 80,3 63,0b 64,7c 62,9c 61,8bc 87,0c 71,7bc
Cyprus
Czechy ...................... 473 468 492 46,3 46,8 988 825 860 96,6 81,8
Czech Republic
Dania ........................ 416 471 470 76,6 83,8 465 520 555c 85,6 99,1c
Denmark
Estonia ...................... 79,6 73,1 75,6 58,9 57,3 130 101 91,5 96,5 69,3
Estonia
Finlandia ................... 372 346 348 70,8 64,2 433c 423c 565 82,3c 104
Finland
Francja ...................... 4052 4172 4171 64,1 63,6 6028 5932 5949 95,3 90,7
France
Grecja ....................... 645 637 637b 58,1 57,5b 739 692c 693bc 66,5 62,5bc
Greece
Hiszpania .................. 2501 2773 2935 56,8 62,8 3091c 3248c 3296c 70,2c 70,5c
Spain
Holandia ................... 1277 1292 1255 78,2 74,8 1431 1543 1557 87,6 92,8
Netherlands
Indie .......................... . 137747 139870b . 111b 92380 113728c 119566b 79,5 94,6b
India
Irlandia ...................... 462 511 518b 110 113b 371 391 395b 88,1 86,2b
Ireland
Japonia ..................... 7229 7029 6924b 56,9 54,5b 7575 7299 7302b 59,6 57,4b
Japan
Kanada ..................... 2305 2154 2183b 70,7 62,6b 2632c 2584c 2735bc 80,7c 78,4bc
Canada
Korea Południowa ..... 3933 3140 2959 82,1 59,4 3864c 3868c 3783c 80,7c 75,9c
South Korea
a Na podstawie klasyfikacji ISCED 2011. b, d Rok szkolny: b — 2011/12, d — 2004/05. c Bez poziomu ISCED 4.
a According to the ISCED 2011 classification. b, d The school year: b — 2011/12, d — 2004/05. c Excluding ISCED 4.
800 Przegląd międzynarodowy
Litwa .......................... 150 116 109 45,7 36,7 421 339 310 128 104
Lithuania
Luksemburg .............. 35,4 35,1 35,4b 75,5 65,9b 38,0 44,1 45,1b 81,0 85,9b
Luxembourg
Łotwa ........................ 78,8 114 114 35,4 56,4 262 138 130 118 64,4
Latvia
Malta ......................... 28,9 24,1 23,6b 71,4 55,9b 39,2 34,6 34,1b 96,7 81,7b
Malta
Meksyk ..................... 14595 14935 14837 131 120 10883c 11836c 12467c 97,7c 101c
Mexico
Niemcy ...................... 3329 2990 2890 40,4 35,9 8185c 7528c 8118 99,3c 101
Germany
Norwegia .................. 430 423 425 92,6 84,1 421 453 447 90,8 88,6
Norway
Nowa Zelandia .......... 351 347 353 83,8 79,1 573 559 541 137 121
New Zealand
P o l s k a ................. 2602 2192 2161 68,2 56,1 3916 3298 3101 103 80,5
Poland
Portugalia ................. 750 721 693 71,4 66,1 663 735 809 63,1 77,2
Portugal
Rep. Pd. Afryki .......... 7257 6957 7064 148 132 4790c 4916 5473 97,7c 102
South Africa
Rosja ........................ 5165 5318 5652 36,0 39,4 11734 9310 9166 81,9 63,9
Russia
Rumunia ................... 938 826 807b 44,1 40,2b 2057 1848 1794b 96,8 89,3b
Romania
Słowacja ................... 235 209 211 43,8 39,1 643 533 500 120 92,4
Slovakia
Słowenia ................... 93,3 107 109 46,6 53,0 176 136 148c 87,9 71,7c
Slovenia
Stany Zjednoczone ... 24319 24432 24418 81,4 77,0 24987 24786 25270 83,6 79,7
United States
Szwajcaria ................ 517 487 483b 69,3 60,8b 609 622 625b 81,6 78,6b
Switzerland
Szwecja .................... 627 578 733 69,3 76,7 759 722 861 83,9 90,1
Sweden
Turcja ........................ 6706 6581 5594 92,5 74,0 6632c 7966c 10563c 91,4c 140c
Turkey
Ukraina ..................... 1754 1563 1638 37,5 36,1 4082 3101 2955 87,3 65,1
Ukraine
Węgry ....................... 416 387 385 41,3 38,9 1005 934 965 99,7 97,4
Hungary
Wielka Brytania ......... 4518 4420 4622 74,5 72,3 5358c 5000c 6497c 88,4c 102c
United Kingdom
Włochy ...................... 2790 2828 2819b 48,1 47,5b 4586 4653 4593b 79,0 77,3b
Italy
a Na podstawie klasyfikacji ISCED 2011. b Rok szkolny 2011/12. c Bez poziomu ISCED 4.
a According to the ISCED 2011 classification. b The school year 2011/12. c Excluding ISCED 4.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [15], [26], [31].
International review 801
Australia ................................... 2005 56,1 10,0a 14,9 197b 361 2060a 1361 103b
Australia 2013 78,5 13,1 19,3 267b 296 1778 1209 87,3b
Austria ..................................... 2005 35,5 4,2 5,1 59,1c 232 1946 1622 139c
Austria 2013 42,3 4,9 5,9 66,7c 201 1749 1434 127c
Belgia ....................................... 2005 30,1 7,7 11,9 90,7 351 1373 889 116
Belgium 2013 33,0 8,0 13,3 106d 338 1400 840 105d
Białoruś .................................... 2005 32,2 4,6 2,9 96,0 300 2116 3327 100
Belarus 2011 35,9 5,1 3,0 101 265 1854 3159 94,4
Brazylia .................................... 2005 310 . . 101 608 . . 1860
Brazil 2010 355 . . 287 575 . . 711
Bułgaria ................................... 2005 28,2 6,5 . 31,2 273 1179 . 246
Bulgaria 2012 28,6 6,8 5,6e 32,1 255 1082 1313e 228
Chiny ....................................... 2005 1623 . . 1350 805 . . 967
China 2013 2286 . . 2783 596 . . 490
Chorwacja ................................ 2005 11,1 3,2 2,5 21,5 394 1360 1765 204
Croatia 2012 12,8 3,2 3,0 24,3 336 1330 1427 177
Cypr ......................................... 2005 2,0 0,7 0,2 3,1b 523 1418 6454 334b
Cyprus 2012 2,6 0,8 0,2 4,1b 429 1384 5791 275b
Czechy ..................................... 2005 36,4 6,9 5,8 82,8 281 1481 1776 124
Czech Republic 2013 38,8 7,4 6,4 84,0 272 1420 1652 125
Dania ....................................... 2005 17,9 4,6 2,5 78,0c 302 1169 2160 69,5c
Denmark 2012 20,3 4,4 2,8 91,1c 277 1287 2021 61,5c
Estonia ..................................... 2005 4,3 1,2 0,8 8,5 318 1139 1597 159
Estonia 2013 4,3 1,2 0,9 8,1 305 1117 1521 162
Finlandia .................................. 2005 13,8 4,2 5,4 65,9 380 1239 967 79,6
Finland 2013 16,4 4,2d 6,9d 76,4d 332 1281d 791d 71,0d
Francja ..................................... 2005e 210 43,6 70,7 478 291 1406 867 128
France 2013 203 42,1 69,7 617e 314 1517 916 104e
Grecjae ..................................... 2005 55,6 13,4 9,6 36,7b 199 824 1157 302b
Greece e 2013 68,9 13,9 12,0f 40,2bf 160 795 930f 278bf
Hiszpania ................................. 2005 155 22,2eg 37,4 190b 283 1980eg 1172 230b
Spain 2013 178 32,4eg 52,1 240b 261 1433eg 892 194b
Holandia .................................. 2005 44,2e 7,7e 3,0 185e 370e 2133e 5532 88,0e
Netherlands 2013 55,3e 8,8e 3,5d 204e 304e 1914e 4834d 82,5e
Indie ......................................... 2005 675 . . 909a 1694 . . 1278a
India 2013 918 . . 1562 1393 . . 819
Irlandia ..................................... 2005e 11,6a 2,3g 3,8g 50,8b 370a 1806g 1106g 82,8b
Ireland 2013 12,4 2,6eg 5,2eg 56,8be 378 1763eg 890eg 82,2be
Japonia .................................... 2006 266 94,6 174 1169 477 1344 730 109
Japan 2012 292 99,7 206 1344 435 1275 618 94,6
Kanada .................................... 2005 69,6e 18,8e 25,4e 281b 463e 1719e 1269e 115b
Canada 2013 90,2e 21,7e 34,8e 335b 391e 1621e 1012e 105b
Korea Południowa .................... 2005 78,3 17,8 30,6 185 608 2679 1556 257
South Korea 2013 109 22,5 32,5 262 458 2217 1532 190
Litwa ........................................ 2005 12,4 2,4 2,4eg 24,2 270 1412 1394eg 138
Lithuania 2013 12,7 2,7 3,1eg 22,3 234 1107 965eg 133
Luksemburg ............................. 2005 1,2 0,4 0,3 5,1 386 1237 1404 89,8
Luxembourg 2013 1,5 0,5 0,4d 6,5 357 1154 1401d 84,1
Łotwa ....................................... 2005 6,6 1,4 1,3 11,2 336 1568 1742 199
Latvia 2013 6,4 1,5 1,4d 9,8 313 1379 1453d 205
Malta ........................................ 2005 1,4eg 0,2eg 0,5a 2,2c 282eg 2036eg 811a 179c
Malta 2013 1,5 0,2 0,5 3,0c 284 2115 889 140c
Meksyk .................................... 2005 187 10,0 . 234c 587 11022 . 469c
Mexico 2013 256 14,5 . 310c 483 8537 . 399c
Niemcy ..................................... 2005 281 62,3 48,1 926 289 1304 1691 87,7
Germany 2013 327 66,5 51,4 1045 246 1211 1566 77,1
Norwegia ................................. 2005 16,7 3,9 2,9e 63,1 276 1188 1570e 73,3
Norway 2013 21,9 4,4 3,5 84,7 232 1146 1450 60,0
Nowa Zelandia ......................... 2005 8,7 1,6e 2,8e 37,3 475 2524e 1484e 111
New Zealand 2013 12,6 1,9eh 3,4e 44,7 355 2261eh 1333e 99,9
P o l s k ai ................................ 2005 81,6 12,2 22,1 194 468 3115 1727 196
P o l a n di 2013 85,2 12,3 27,4 201 452 3124 1403 192
Portugalia ................................ 2005 35,3eg 6,2eg 5,7 46,5e 297eg 1683eg 1827 225e
Portugal 2013 44,6eg 8,9eg 8,1 63,3e 235eg 1180eg 1296 165e
Rep. Pd. Afryki ......................... 2005 34,3k . . 43,7 1448k . . 1107
South Africa 2013 39,8 . . 63,8 1341 . . 837
Rosja ....................................... 2005 690 45,6 11,5 1046 208 3147 12443 137
Russia 2013 703 . . 1067 204 . . 134
Rumunia .................................. 2005 47,0 10,2 9,3 118 456 2094 2312 181
Romania 2012 52,4 13,8 15,4 116 381 1447 1299 171
Słowacja e ................................ 2005 16,3 2,9 2,7 32,3 330 1845 2005 167
Slovakia e 2013 18,4 2,6 3,3 31,1 295 2096 1626 174
Słowenia .................................. 2005 4,7 1,2 0,9 15,0 426 1667 2243 134
Slovenia 2013 5,4 1,3 1,2 17,0 381 1544 1737 121
Stany Zjednoczone .................. 2005 718 172e 230e 3078bce 412 1726e 1289e 96,2bce
United States 2013 810 191e 287e 3521bce 392 1658e 1103e 90,1bce
Szwajcaria ............................... 2005 29,2l 3,8 4,5 105 262l 1968 1651 70,8
Switzerland 2013 32,7 4,2 4,4 140 248 1929 1854 57,8
Szwecja ................................... 2005 31,8 7,4 6,9 97,0 284 1213 1308 93,1
Sweden 2012 38,1 7,7 7,3 106 250 1240 1306 89,9
Turcjae ..................................... 2005 101 18,1 22,8 78,2 673 3739 2982 868
Turkey e 2013 134 22,3 27,0 140 570 3419 2822 546
Ukraina .................................... 2005 142 21,7 1,2 311b 331 2156 39490 150b
Ukraine 2012 159 30,7 1,8 342b 286 1477 25276 133b
Węgry ...................................... 2005 28,1 4,5 5,3 60,0 360 2240 1900 168
Hungary 2013 31,7 6,0 7,5 63,6 313 1664 1319 156
Wielka Brytania ........................ 2005 144 29,5k 36,5 617bc 418 2076k 1651 97,6bc
United Kingdom 2013 178 34,0 51,3 524bc 360 1881 1246 122bc
Włochy e ................................... 2005 222 35,0 50,0 336g 264 1676 1173 175g
Italy e 2013 253 40,6 58,7 370 237 1473 1018 162
a Patrz uwagi ogólne, ust. 11 na str. 741. b 2012 r. c Łącznie z miejscami dziennymi. d 2011 r. e Dane nie obejmują szpi-
tali i łóżek w zakładach karnych. f Dane nie w pełni porównywalne z danymi z lat poprzednich. g Łącznie z miejscami dla
noworodków. h 2009 r. i Łącznie z placówkami rehabilitacyjnymi. k 2006 r. l Dane dotyczące łóżek łącznie z łóżkami
w zakładach opieki sanatoryjnej. m 2007 r. n 2003 r. o Bez sektora prywatnego.
a See general notes, item 11 on page 741. b 2012. c Including day beds. d 2011. e Data do not include hospitals and
beds in prisons. f Data not strictly comparable to those for previous years. g Including places for newborns. h 2009. i In-
cluding rehabilitation homes. k 2006. l Data concerning beds including beds in health resorts and sanatoria. m 2007.
n 2003. o Excluding private sector.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [27], [32].
International review 805
a Dane dotyczą liczby turystów zagranicznych przekraczających granicę, bez uwzględnienia tzw. odwiedzających
jednodniowych. b Łącznie z odwiedzającymi jednodniowymi. c Bez obywateli mieszkających za granicą i bez personelu
środków transportu. d Turyści zagraniczni korzystający ze wszystkich rodzajów obiektów turystycznych. e Turystyka
zorganizowana. f Bez obywateli mieszkających za granicą. g Łącznie z turystami z Irlandii Północnej. h Łącznie
z obywatelami mieszkającymi za granicą i personelem środków transportu. i Wyjazdy. k Łącznie z obywatelami mieszka-
jącymi za granicą. l 2011 r. m Dane szacunkowe Instytutu Turystyki. n Bez przyjazdów do pracy i pracowników
kontraktowych. o Turyści zagraniczni zakwaterowani w hotelach lub podobnych obiektach; łącznie z zakładami
uzdrowiskowymi. p Łącznie z wydatkami obywateli mieszkających za granicą. r Bez robotników sezonowych i pracujących
na granicy.
U w a g a. Dane o wpływach i wydatkach pochodzą z bilansu płatniczego — pozycja „Podróże zagraniczne”.
a Data concern number of non-resident tourists crossing a border, excluding one-day visitors. b Including one-day
visitors. c Excluding nationals residing abroad and crew members. d Arrivals of non-resident tourists staying in all types
of tourism accommodation establishments. e Organized tourism. f Excluding nationals residing abroad. g Including tourists
from Northern Ireland. h Including nationals residing abroad and crew members. i Departures. k Including nationals residing
abroad. l 2011. m Estimated data of the Institute of Tourism. n Excluding arrivals by work and contract workers. o Non-
-resident tourists accommodated in hotels and similar establishments; including health establishments. p Including
expenditure of the nationals residing abroad. r Excluding seasonal and border workers.
N o t e. Data about receipts and expenditure are taken from the balance of payments — ”Travel” item.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [33].
806 Przegląd międzynarodowy
a Bez amortyzacji środków trwałych. b W tzw. ekwiwalentach pełnego czasu pracy (EPC). c Według parytetu siły nabyw-
czej. d Patrz uwagi ogólne, ust. 18 na str. 745. e 2011 r. f 2008 r. g 2012 r. h Do obliczenia relacji (mianownik) przyjęto
pracujących na podstawie Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) — przeciętne w roku. i Bez nakładów
inwestycyjnych.
a Excluding depreciation of fixed assets. b In full-time equivalents (FTE). c At purchasing power parity. d See general
notes, item 18 on page 745. e 2011. f 2008. g 2012. h For calculating the ratio (denominator) employment on the basis
of the Labour Force Survey (LFS) was adopted — annual averages. i Excluding capital expenditure.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [9].
International review 807
Australia ............................ 102,0 102,9 101,8 101,0 103,3 102,5 103,3 110,4 Australia
Austria .............................. 99,5 101,4 101,9 98,9 99,3 99,9 100,3 98,4 Austria
Belgia ................................ 101,7 100,6 99,7 101,1 100,9 99,8 101,0 102,8 Belgium
Brazylia ............................. 109,1 105,9 110,9 106,7 108,3 104,3 102,2 123,3 Brazil
Czechy .............................. 104,4 98,1 99,4 100,3 99,2 99,9 102,9 102,3 Czech Republic
Dania ................................ 97,7 96,5 98,6 97,6 97,5 99,1 101,2 95,4 Denmark
Estonia .............................. 95,5 81,7 99,7 104,7 105,5 101,8 107,0 120,4 Estonia
Finlandia ........................... 101,2 97,3 102,1 102,7 101,1 99,0 98,8 101,6 Finland
Francja .............................. 100,6 98,6 103,0 102,0 100,5 101,1 101,2 104,8 France
Grecja ............................... 101,3 88,7 93,7 89,8 87,9 91,9 99,6 72,2 Greece
Hiszpania .......................... 94,2 94,5 97,9 93,8 92,0 94,9 100,9 82,6 Spain
Holandia ........................... 100,8 95,0 99,0 98,6 97,0 96,1 101,0 92,8 Netherlands
Irlandia .............................. 94,1 86,1 101,3 99,1 99,0 100,7 106,3 105,0 Ireland
Japonia ............................. 99,1 99,1 103,4 99,3 101,8 100,6 99,0 100,7 Japan
Kanada ............................. 103,1 98,4 105,0 102,2 101,9 103,0 103,6 111,1 Canada
Korea Południowa ............. 101,1 102,6 106,7 104,5 102,5 100,7 101,7 109,7 South Korea
Luksemburg ...................... 100,7 99,8 104,9 122,3 120,3 113,3 108,5 180,8 Luxembourg
Łotwa ................................ 92,7 74,4 97,0 102,4 107,3 103,7 103,7 118,2 Latvia
Meksyk ............................. 102,6 96,4 100,0 101,7 104,1 101,1 102,6 109,9 Mexico
Niemcy .............................. 100,0 96,9 101,4 101,1 100,1 100,1 101,6 102,9 Germany
Norwegia .......................... 102,0 100,5 101,6 102,1 103,0 101,3 101,9 108,6 Norway
Nowa Zelandia .................. 96,4 97,0 102,0 102,4 103,6 104,1 104,5 115,4 New Zealand
Portugalia ......................... 102,3 94,3 100,2 94,1 94,6 97,9 98,5 85,8 Portugal
Rep. Pd. Afryki .................. 100,6 96,7 105,6 106,1 104,6 102,6 102,1 116,3 South Africa
Rosja ................................ 113,8 94,9 106,5 107,1 106,3 104,0 103,3 122,3 Russia
Słowacja ........................... 116,6 89,9 97,8 97,6 99,1 100,1 103,6 100,3 Slovakia
Słowenia ........................... 112,1 89,5 99,9 101,4 97,6 96,4 100,0 95,4 Slovenia
Stany Zjednoczone ........... 94,8 92,1 104,1 104,2 102,7 102,3 102,0 111,7 United States
Szwajcaria ........................ 103,0 100,8 102,8 101,1 103,6 101,9 100,9 107,7 Switzerland
Szwecja ............................ 101,5 101,2 103,5 101,0 102,5 102,4 103,1 109,3 Sweden
Węgry ............................... 98,5 94,6 97,8 100,3 97,8 101,8 105,0 104,9 Hungary
Wielka Brytania ................. 101,0 100,4 100,3 99,6 101,2 101,9 104,6 107,4 United Kingdom
Włochy .............................. 97,5 98,7 100,3 98,2 96,5 97,6 100,5 93,0 Italy
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [27].
808 Przegląd międzynarodowy
Australia .................... 104,4 101,8 102,9 103,3 101,8 102,4 102,5 110,4 Australia
Austria ...................... 103,2 100,5 101,8 103,3 102,5 102,0 101,6 109,7 Austria
Belgia ....................... 104,5 99,9 102,2 103,5 102,8 101,1 100,3 108,0 Belgium
Białoruś ..................... 114,8 113,0 107,7 153,2 159,2 118,3 118,1 340,9 Belarus
Brazylia ..................... 105,7 104,9 105,0 106,6 105,4 106,2 106,3 126,9 Brazil
Bułgaria .................... 112,0 102,5 103,0 103,4 102,4 100,4 98,4 104,6 Bulgaria
Chiny ........................ 105,9 99,3 103,3 105,4 102,6 102,6 102,0 113,3 China
Chorwacja ................. 106,1 102,4 101,0 102,3 103,4 102,2 99,8 107,9 Croatia
Cypr .......................... 104,4 100,2 102,6 103,5 103,1 100,4 99,7 106,8 Cyprus
Czechy ...................... 106,3 101,0 101,5 101,9 103,3 101,4 100,4 107,2 Czech Republic
Dania ........................ 103,4 101,3 102,3 102,8 102,4 100,8 100,6 106,7 Denmark
Estonia ...................... 110,4 99,9 103,0 105,0 103,9 102,8 99,9 112,0 Estonia
Finlandia ................... 104,1 100,0 101,2 103,4 102,8 101,5 101,0 109,0 Finland
Francja ...................... 102,8 100,1 101,5 102,1 102,0 100,9 100,5 105,5 France
Grecja ....................... 104,2 101,2 104,7 103,3 101,5 99,1 98,7 102,6 Greece
Hiszpania .................. 104,1 99,7 101,8 103,2 102,4 101,4 99,8 107,0 Spain
Holandia ................... 102,5 101,2 101,3 102,3 102,5 102,5 101,0 108,5 Netherlands
Indie .......................... 108,3 110,9 112,0 108,9 109,3 110,9 106,4 140,4 India
Irlandia ...................... 104,1 95,5 105,1 105,4 104,3 106,4 106,4 105,1 Ireland
Japonia ..................... 101,4 98,7 99,3 99,7 100,0 100,4 102,7 102,8 Japan
Kanada ..................... 102,4 100,3 101,8 102,9 101,5 100,9 101,9 107,5 Canada
Korea Południowa ..... 104,7 102,8 102,9 104,0 102,2 101,3 101,3 109,1 South Korea
Litwa ......................... 111,1 104,2 101,2 104,1 103,2 101,2 100,2 108,9 Lithuania
Luksemburg .............. 103,4 100,4 102,3 103,4 102,7 101,7 100,6 108,7 Luxembourg
Łotwa ........................ 115,4 103,5 98,9 104,4 102,3 100,0 100,6 107,4 Latvia
Malta ......................... 104,7 101,8 102,0 102,5 103,2 101,0 100,8 107,7 Malta
Meksyk ..................... 105,1 105,3 104,2 103,4 104,1 103,8 104,0 116,2 Mexico
Niemcy ...................... 102,6 100,3 101,1 102,1 102,0 101,5 100,9 106,7 Germany
Norwegia .................. 103,8 102,2 102,4 101,3 100,7 102,1 102,0 106,3 Norway
Nowa Zelandia .......... 104,0 102,1 102,3 104,0 101,1 101,1 101,2 107,6 New Zealand
P o l s k a ................. 104,2 103,5 102,6 104,3 103,7 100,9 100,0 109,2 P o l a n d
Portugalia ................. 102,6 99,2 101,4 103,7 102,8 100,3 99,7 106,5 Portugal
Rep. Pd. Afryki .......... 110,0 107,2 104,1 105,0 105,7 105,8 106,1 124,7 South Africa
Rosja ........................ 114,1 111,7 106,9 108,4 105,1 106,8 107,8 131,1 Russia
Rumunia ................... 107,8 105,6 106,1 105,8 103,3 104,0 101,1 114,9 Romania
Słowacja ................... 104,6 101,6 101,0 103,9 103,6 101,4 99,9 109,1 Slovakia
Słowenia ................... 105,7 100,9 101,8 101,8 102,6 101,8 100,2 106,5 Slovenia
Stany Zjednoczone ... 103,8 99,6 101,6 103,2 102,1 101,5 101,6 108,6 United States
Szwajcaria ................ 102,4 99,5 100,7 100,2 99,3 99,8 100,0 99,3 Switzerland
Szwecja .................... 103,4 99,5 101,2 103,0 100,9 100,0 99,8 103,6 Sweden
Turcja ....................... 110,4 106,3 108,6 106,5 108,9 107,5 108,9 135,7 Turkey
Ukraina ..................... 125,2 115,9 109,4 108,0 100,6 99,7 112,1 121,4 Ukraine
Węgry ....................... 106,0 104,2 104,9 103,9 105,7 101,7 99,8 111,5 Hungary
Wielka Brytania ......... 103,6 102,2 103,3 104,5 102,8 102,6 101,5 111,8 United Kingdom
Włochy ..................... 103,3 100,8 101,5 102,8 103,0 101,2 100,2 107,5 Italy
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [27].
International review 809
w tym: of which:
Korea Południowa ............ 1699 1280 1016 3,6 2,1 South Korea
Nowa Zelandia ................. 184 186 188 4,5 4,1 New Zealand
Rep. Pd. Afryki ................. 1346 1209 1087 2,8 2,0 South Africa
Stany Zjednoczone .......... 2787 2519 2301 0,9 0,7 United States
Wielka Brytania ................ 500 475 450 0,8 0,7 United Kingdom
Korea Południowa ...................... 2005 1,9 1,8 1,6 0,1 0,04 19,4
South Korea 2013 1,8 1,7 1,5 0,1 0,04 18,1
Litwa .......................................... 2005 2,8 1,9 1,9 0,9 0,86 45,3
Lithuania 2013 2,9 2,3 2,3 0,6 0,96 46,1
Luksemburg ............................... 2005 0,1 0,1 0,1 0,1 0,28 49,8
Luxembourg 2013 0,1 0,1 0,1 0,1 0,25 50,5
Łotwa ......................................... 2005 1,7 1,1 1,1 0,6 0,78 27,9
Latvia 2013 1,9 1,2 1,2 0,7 0,91 30,0
Malta .......................................... 2005 0,0 0,0 0,0 0,0 0,02 29,1
Malta 2013 0,0 0,0 0,0 0,0 0,02 32,0
Meksyk ...................................... 2005 107 25,9 23,3 80,7 0,96 54,8
Mexico 2013 107 25,7 23,3 81,0 0,87 54,9
Niemcy ....................................... 2005 17,0 12,1 11,9 4,9 0,20 48,8
Germany 2013 16,7 12,1 11,9 4,6 0,20 47,9
Norwegia ................................... 2005 1,0 0,9 0,9 0,2 0,22 2,8
Norway 2013 1,0 0,8 0,8 0,2 0,20 2,7
Nowa Zelandia ........................... 2005 11,7 0,5 0,4 11,2 2,83 44,5
New Zealand 2013 11,1 0,6 0,5 10,5 2,46 42,2
P o l s k a .................................... 2005 15,9 12,5 12,1 3,4 0,42 51,9
Poland 2013b 14,4 11,2 10,8 3,2 0,37 47,1
Portugalia .................................. 2005 3,8 2,1 1,3 1,8 0,36 41,8
Portugal 2013 3,6 1,8 1,1 1,8 0,34 39,8
Rep. Pd. Afryki ........................... 2005 97,5 13,6 13,2 83,9 2,02 80,4
South Africa 2013 96,8 12,9 12,5 83,9 1,83 79,8
Rosja ......................................... 2005 216 124 122 92,1 1,50 13,2
Russia 2013 217 124 122 93,0 1,52 13,2
Rumunia .................................... 2005 14,2 9,5 9,0 4,7 0,64 61,7
Romania 2013 13,9 9,2 8,7 4,7 0,64 60,4
Słowacja .................................... 2005 1,9 1,4 1,4 0,5 0,36 40,4
Slovakia 2013 1,9 1,4 1,4 0,5 0,35 40,1
Słowenia .................................... 2005 0,5 0,2 0,2 0,3 0,25 25,3
Slovenia 2013 0,5 0,2 0,2 0,3 0,23 23,7
Stany Zjednoczone .................... 2005 412 168 165 244 1,38 44,9
United States 2013 405 154 152 251 1,27 44,3
Szwajcaria ................................. 2005 1,6 0,4 0,4 1,1 0,21 39,2
Switzerland 2013 1,5 0,4 0,4 1,1 0,19 38,6
Szwecja ..................................... 2005 3,2 2,7 2,7 0,5 0,36 7,8
Sweden 2013 3,0 2,6 2,6 0,4 0,32 7,5
Turcja ......................................... 2005 41,2 26,6 23,8 14,6 0,61 53,6
Turkey 2013 38,4 23,8 20,6 14,6 0,51 49,9
Ukraina ...................................... 2005 41,3 33,4 32,5 8,0 0,88 71,3
Ukraine 2013 41,3 33,4 32,5 7,9 0,91 71,2
Węgry ........................................ 2005 5,9 4,8 4,6 1,1 0,58 65,4
Hungary 2013 5,3 4,6 4,4 0,8 0,54 59,0
Wielka Brytania .......................... 2005 17,0 5,8 5,7 11,2 0,28 70,1
United Kingdom 2013 17,3 6,3 6,3 10,9 0,27 71,3
Włochy ....................................... 2005 14,7 10,3 7,8 4,4 0,25 50,1
Italy 2013 13,6 9,1 6,8 4,5 0,22 46,3
Ś W I A T ................ 721818 2268169 2475635 2779940 348 388 100,0 32,8 38,5 W O R L D
w tym: of which:
Argentyna ............... 10962 38162 47144 51793 987 1250 1,9 42,3 47,2 Argentina
Australia .................. 17871 39840 33506 35598 1941 1525 1,3 20,9 19,9 Australia
Bangladesz ............. 12451 41147 51863 54253 287 346 2,0 36,8 43,6 Bangladesh
Brazylia ................... 20906 55669 75161 100902 299 504 3,6 28,8 48,3 Brazil
Chiny ...................... 93845 427760 496891 552876 325 399 19,9 52,2 58,9 China
Egipt ....................... 3076 22423 19465 22305 312 272 0,8 75,4 72,5 Egypt
Etiopia ..................... 10243 12750 17761 22707 167 241 0,8 13,6 22,2 Ethiopia
Filipiny ..................... 7310 19856 22149 25817 231 262 0,9 30,5 35,3 Philippines
Francja .................... 9544 64104 65629 67518 1043 1050 2,4 69,8 70,7 France
Hiszpania ................ 6183 14226 19827 25232 328 538 0,9 21,7 40,8 Spain
Indie ........................ 99250 239998 267838 293940 213 235 10,6 24,1 29,6 India
Indonezja ................ 17657 66675 84797 89792 297 359 3,2 43,1 50,9 Indonesia
Iran ......................... 9656 21907 22247 22650 312 292 0,8 23,0 23,5 Iran
Kanada ................... 15917 50962 45662 66372 1580 1887 2,4 32,2 41,7 Canada
Kazachstan ............. 15583 13740 12116 18141 912 1103 0,7 10,0 11,6 Kazakhstan
Meksyk ................... 9806 29063 34926 33210 262 271 1,2 31,3 33,9 Mexico
Mjanma (Birma) ...... 8533 29176 34549 31068 581 583 1,1 34,9 36,4 Myanmar (Burma)
Niemcy .................... 6526 45980 44314 47757 548 577 1,7 67,2 73,2 Germany
Nigeria .................... 17545 26031 24656 26970 186 155 1,0 14,2 15,4 Nigeria
Pakistan .................. 13390 33508 34812 36450 212 200 1,3 26,2 27,2 Pakistan
P o l s k a ............... 7479 26928 27228 28455 706 739 1,0 32,3 38,0 P o l a n d
Rep. Pd. Afryki ........ 3993 14179 14699 14873 294 282 0,5 33,1 37,2 South Africa
Rosja ...................... 40344 76564 59624 90375 532 633 3,3 18,6 22,4 Russia
Rumunia ................. 5421 19350 16714 20946 875 965 0,8 33,3 38,6 Romania
Stany Zjednoczone 59473 366440 401670 436554 1229 1364 15,7 64,5 73,4 United States
Tajlandia ................. 13745 34606 39640 41533 528 620 1,5 30,2 30,2 Thailand
Turcja ...................... 11533 36464 32765 37475 538 500 1,3 26,3 32,5 Turkey
Ukraina ................... 15550 37258 38679 63200 790 1397 2,3 26,2 40,6 Ukraine
Węgry ..................... 2830 16212 12269 13621 1606 1368 0,5 55,3 48,1 Hungary
Wielka Brytania ....... 3028 20998 20946 20076 347 317 0,7 72,0 66,3 United Kingdom
Wietnam ................. 9075 39622 44614 49232 466 537 1,8 47,3 54,3 Vietnam
Włochy .................... 3459 21423 18503 18084 365 297 0,7 53,6 52,3 Italy
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [29].
International review 815