INSTITUT PENDIDIKAN GURU

KEMENTERIAN PELAJARAN MALAYSIA

Peperiksaan Kursus Persediaan 2016

PROGRAM IJAZAH SARJANA MUDA PERGURUAN

Kursus Persediaan

Anatomi dan Fisiologi

Kertas 1

NO. KOD: PJMS3043 TARIKH: Mei 2016

PERATURAN MEMBERI MARKAH (PMM)

No. Kod: PJMS33043 PMM

BAHAGIAN A
( 20 markah )

1. B

2. C

3. A

4. D

5. D

6. A

7. A

8. C

9. B

10. B

11. C

12. A

13. A

14. B

15. A

16. B

17. B

18. B

19. B

20. D

2 SULIT
 BAHAGIAN B (SOALAN STRUKTUR)
(40 Markah)

1 a. Berikan definisi sistem rangka dan 2 fungsi sistem rangka

Sistem rangka terdiri daripada tulang-tulang dan struktur-struktur sokongan

Seperti ligamen, kartilej dan sendi. Terdapat 206 ketul tulang pada rangka
manusia

2 fungsi sistem rangka

(Memberi sokongan) ( Memberi perlindungan)

(4 Markah)

1 b. Terangkan dengan ringkas sturktur-struktur berikut

i. Ligamen
ii. Kartilej
iii. Sendi

Ligamen : Tisu brfiber yang menyambungkan 2 atau lebih tulang atau

Rawan yang bergerak serta memberi sokongan dan kekuatan kepada sendi

Kartilej : Tisu yang kurang keras dan lebih fleksibel daripada tulang. Ia
menyaluti hujung-hujung tulang yang membentuk sendi

Sendi : Tempat pertemuan dua tulang yang bersebelahan. Ia terdiri daripada sendi
tanpa gerak, gerakan terhad, sendi gerak bebas.
(6 Markah)

2a. I. - sistem saraf pusat 1m

II. - i. pusat integrasi 1m
ii. kawalan sistem saraf 1m (2Markah)
III. - membawa impuls-impuls saraf ke badan sel 1m
IV. sinap 1m
b I. Apakah sistem limpatik?
 Sistem limfatik merupakan satu sistem pengangkutan yang membantu
peredaran darah, ia membawa cecair yang keluar dari salur darah kembali
semula ke dalam salur darah.

 Memusnahkan toxin dan menghalang perebakkan penyakit/jangkitan

keseluruh badan (Immunity)

 Membantu mengekalkan keseimbangan cecair antara tisu dan peredaran

darah.

 Mengangkut lemak tercerna daripada usus ke dalam peredaran darah

1 fakta = 1 markah
( 2 markah )
II. -Sepasang kelenjar yang terletak pada ventral trakea dan atas sedikit dari
jantung.
-di kelenjar tiroid
( 1 markah )
III. Sistem limfatik terbahagi kepada dua bahagian
i. Organ primer
ii. Organ sekunder
( 2 markah )

3. (a) Sistem respiratori berfungsi menjalankan proses pernafasan. Trek

respiratori terdiri daripada trek respiratori atas dan bawah. Fungsinya
ialah untuk pengaliran udara ke paru-paru dan pengaliran udara keluar
daripada tubuh.

Namakan dua (2) bahagian trek respiratori atas serta nyatakan fungsi
kedua-dua bahagian tersebut

4 fakta X 1 markah = 4 markah

3 fakta/isi x 2 markah = 6 markah

Jawapan:

Bahagian Fungsi

- Merupakan salur pernafasan bagi proses

respiratori.
- Melembabkan dan memanskan udara yang
Hidung masuk.
- Menapis dan membersihkan udara yang disedut
masuk.
- Mempunyai olfactory (bau)
 - Faring terlibat dalam sistem pencernaan dan
juga saluran dalam pernafasan.
Faring
- Merupakan jalan membawa udara masuk ke
laring.

- Mengatur tingkat ketegangan dari pita suara

yang selanjutnya mengatur suara.
Laring - Menerima udara dari faring diteruskan ke
dalam trakea dan mencegah makanan dan
air masuk ke dalam trakea.

1 bahagian = ½ markah
1 fungsi = 2 markah
2 bahagian + 2 fungsi = 5 markah

(b) Huraikan mekanisme pernafasan dengan betul dalam situasi

menghembus nafas.

Jawapan :

(i) Otot interkosta dalam menguncup

(ii) Otot interkosta luar mengendur

(iii) Sangkar rusuk turun ke abawah dan ke dalam

(iv) Otot diafgragma mengendur dan naik ke atas berbentuk kubah

(v) Isipadu rongga toraks berkurangan dan meingkatkan tekanan

udara didalamnya

(vi) Udara didesak masuk ke dalam paru-paru

1 fakta = 1 markah
5 fakta x 1 markah= 5 markah
 Rajah 5 di atas menunjukkan sistem urinari. Labelkan rajah tersebut

4. a Jawapan :

(i) Ginjal / Buah Pinggang (Kidney)

(ii) Ureter / Salur Ginjal

(iii) Pundi Kencing (Bledder)

(iv) Uretra / salur kencing

1 fakta = 1 markah
4 fakta x 1 markah = 4 markah

(b) Jelaskan fungsi tiga (3) organ yang terlibat dalam sistem urinari seperti
yang terdapat dalam Rajah 5.

Jawapan :

Organ Fungsi
- Penapis sejumlah besar bendalir daripada
saluran darah
Ginjal - Menyingkirkan sisa bernitrogen, dadah dan
toksin dari badan

- Menyalurkan air kencing dari kedua-dua

Ureter
ginjal ke pundi kencing
- Penakung air kencing, di mana air kencing
yang dirembeskan oleh ginjal akan
Pundi Kencing
bertakung dibahagian ini terlebih dahulu
sebelum dibuang
- Menyalurkan air kencing dari pundi kencing
Uretra
ke luar dan badan

1 fungsi = 2 markah
3 fungsi x 2 markah = 6 markah

ESEI

Soalan Esei
Soalan Sistem otot ( 1 soalan)

1. Setiap sistem organ manusia dijadikan untuk berfungsi bagi menyelaraskan

kegiatan fisiologi tubuh badan. Berdasarkan kenyataan di atas:

(a) Nyatakan fungsi sistem otot rangka.

(b) Jelaskan fungsi sistem otot rangka.

Jawapan:

a. Fungsi Otot :

- Hasilkan Pergerakan
- Kekalkan postur
- Stabilkan sendi
- Hasilkan haba
b. Jelaskan Fungsi.

- Hasilkan Pergerakan
• Pergerakan dihasilkan oleh penguncupan otot-otot rangka yang
bertindak setelah
dirangsang oleh sistem saraf.
• Kombinasi saling tindakan otot-otot membolehkan kita berdiri, duduk,
baring dan melakukan lain-lain aktiviti yang sukar.
• Penguncupan ini berlaku secara sedar atau terkawal (voluntary) atau
tidak terkawal (involuntary).
• Kelajuan penguncupan bergantung kepada jenis fiber otot iaitu fiber
sentak cepat (fast twitch fiber) dan fiber sentak lambat (slow twitch
fiber).

- Kekalkan postur
• Kombinasi saling tindakan otot-otot bukan sahaja membolehkan kita
berdiri, duduk atau baring malahan membantu untuk mengekalkan
postur badan.
• Lekatan otot-otot pada tulang membolehkan postur dikekalkan.

- Stabilkan sendi
• Otot-otot badan mempunyai pelbagai saiz dan fungsi yang berbeza.
 • Otot-otot besar seperti quadriceps femoris (sartorius,vastus
intermedius, lateralis dan medialis) triceps , abdominis dan
trapezius lazimnya bertindak sebagai agonis dan antagonis
• Otot-otot kecil akan bertindak sebagai pengimbang (stabilizer),
penetap (fixator) dan penyokong (synergist).
• Otot-otot kecil ini menstabilkan sendi terutamanya dalam sukan-
sukan yang memerlukan ketepatan lakuan atau sukan sasar (target
sport) seperti memanah,menembak dan ten-pin bowling.

- Hasilkan haba
• Tenaga diperlukan untuk membolehkan otot-otot bekerja.
• Hampir 40% tenaga yang dihasilkan bertukar menjadi haba yang
meningkatkan suhu kulit atau suhu luaran badan.
• Haba-haba ini dihasilkan oleh otot-otot dan dikeluarkan melalui
proses evaporasi, konduksi, radiasi dan konveksi bagi menstabilkan
suhu badan.

4 fakta X 1 markah = 4 markah

3 fakta/isi x 2 markah = 6 markah

1 b. ( a ) Berikan definisi sistem endokrin.

( b ) Terangkan dengan ringkas, tepat dan padat fungsi sistem endokrin.

( c ) Senaraikan semua kelenjar yang ada dalam tubuh badan beserta

Hormone yang di rembeskannya.

Jawapan:
a. Sistem badan yang terdiri daripada kelenjar yang merembeskan hormon.
Hormon merangsang proses jangka panjang seperti pertumbuhan,
metabolism, pembiakan dan pertahanan badan. Semua hormon adalah
berasaskan kepada asid aminus atau steroid. Hormon ialah bahan kimia yang
disintesis oleh sel - sel hidup. Hormon dirembes ke dalam darah dan diangkut
oleh sistem peredaran darah ke organ sasaran yang terletak jauh daripada
tempat hormon itu disintesis. Walaupun dalam jumlah yang sedikit, hormon
berupaya untuk mempercepatkan atau memperlahankan sesuatu fungsi
biologi.

b. - Sistem badan yang terdiri daripada kelenjar yang merembaskan hormon.

- Hormon merangsang proses jangka panjang seperti pertumbuhan,

metabolisme,pembiakan dan pertahanan bahan.

- Hormon berupaya untuk mempercepatkan atau mempetahankan sesuatu

fungsi biologi.
 - Contoh kekurangan glukos dalam darah. Merangsang kelenjar adrenal
untuk
keluar hormon epinefirin yang dihantar ke otot rangka untuk
mempercepatkan pengurusan glikogen kepada glukos bagi meningkatkan
parah glukos dalam darah.

4 fakta X 1 markah = 4 markah

3 fakta/isi x 2 markah = 6 markah

iii.
KELENJAR PITUITARI
Kelenjar ini terletak di bawah hipotalamus. Antara hormon - hormon yang
dirembeskan
ialah hormon tumbesaran (growth hormon). Hormon tumbesaran ialah
hormon bagi
metabolisme umum. Tindakan hormon ini adalah seperti berikut :
a) Mempercepatkan kadar pertumbuhan tubuh
b) Merangsang pengambilan asid amino oleh sel bagi mensintesis protein
c) Merangsang penguraian lemak untuk tenaga. Cara ini memelihara
homeostasis gula dalam darah dengan menyimpan glukosa.Kekurangan atau
lebihan rembesan hormon ini membawa kepada pembentukan tubuh yang
tidak normal. Kekerdilan tubuh berpunca daripada kurangnya rembesan
hormon ini
sementara kegergasian dan “acromegally” pula disebabkan oleh rembesan
hormone yang berlebihan. Tindakan mempercepatkan kadar petumbuhan
dan merangsangkan pengurusan lemak untuk tenaga. Free fatty acid ( ffa)
Kekurangan atau kelebihan membentuk tubuh yang tidak normal. Hormon
pertumbuhan manusia tinggi.

KELENJAR TIROID
Kelenjar Tiroid
Kelenjar tiroid menghasilkan hormon - hormon tiroksin, trilogotaironin dan
kalsitonin.Hormon tiroid adalah hormon yang utama bagi metabolisme. Selain
daripada mengawal kadar pengoksidaan glukosa semua sel, hormon ini juga
penting untuk tumbesaran dan perkembangan secara normal tisu - tisu
khususnya sistem pembiakan dan sistem saraf.

Hormon kalsitonin pula merangsang penyimpanan kalsium pada tulang -

tulang.
Kekurangan iodin mengganggu pembentukan hormon tiroksin dan ini
menyebabkan berlakunya beguk. Kekurangan tiroksin pada kanak - kanak
menyebabkan “kretisme” iaitu keadaan individu yang mempunyai kaki lebih
pendek berbanding badan, cacat akal,berkulit kering dan rambut nipis. Bagi
orang dewasa pula, kekurangan tiroksin 50 menyebabkan kelembapan
 pergerakan dan mental, bengkak pada muka, kelesuan, suhu badan yang
rendah dan kegemukan. Masalah cacat akal tidak berlaku pada orang
dewasa. Lebihan tiroksin menyebabkan peningkatan kadar denyutan jantung,
kadar metabolism yang tinggi, tidak tahan dengan suhu panas dan
kegelisahan. Kekurangan kalsitonin pula menyumbang kepada osteoporosis.
Untuk metabolisme mengawal kadar pengoksidan glukosa semua sel anti
dirutic
hormone (adh) untuk imbangan air dalam badan. Hormon antidiuretik ialah
suatu peptide kecil yang terdiri daripada sembilan asid amino. Fungsinya
ialah
untuk mengawal atur penyerapan semula air oleh tubul ginjal.

TESTOSTERONE

Menambah penguncupan otot

Growth hormone (gh) aktiviti bina badan 1 rm la

4 fakta X 1 markah = 4 markah

3 fakta/isi x 2 markah = 6 markah

Struktur:
1. (a) Sistem respiratori berfungsi menjalankan proses pernafasan. Trek
respiratori terdiri daripada trek respiratori atas dan bawah. Fungsinya
ialah untuk pengaliran udara ke paru-paru dan pengaliran udara keluar
daripada tubuh.

Namakan dua (2) bahagian trek respiratori atas serta nyatakan fungsi
kedua-dua bahagian tersebut

Jawapan:

Bahagian Fungsi

- Merupakan salur pernafasan bagi proses

respiratori.
- Melembabkan dan memanskan udara yang
Hidung masuk.
- Menapis dan membersihkan udara yang disedut
masuk.
- Mempunyai olfactory (bau)

Faring - Faring terlibat dalam sistem pencernaan dan

 juga saluran dalam pernafasan.
- Merupakan jalan membawa udara masuk ke
laring.

- Mengatur tingkat ketegangan dari pita suara

yang selanjutnya mengatur suara.
Laring - Menerima udara dari faring diteruskan ke
dalam trakea dan mencegah makanan dan
air masuk ke dalam trakea.

1 bahagian = ½ markah
1 fungsi = 2 markah
2 bahagian + 2 fungsi = 5 markah

(b) Huraikan mekanisme pernafasan dengan betul dalam situasi

menghembus nafas.

Jawapan :

(i) Otot interkosta dalam menguncup

(ii) Otot interkosta luar mengendur

(iii) Sangkar rusuk turun ke abawah dan ke dalam

(iv) Otot diafgragma mengendur dan naik ke atas berbentuk kubah

(v) Isipadu rongga toraks berkurangan dan meingkatkan tekanan

udara didalamnya

(vi) Udara didesak masuk ke dalam paru-paru

1 fakta = 1 markah
5 fakta x 1 markah= 5 markah

Esei:
2. (a) Jantung adalah suatu organ yang berfungsi seperti pam mekanikal
yang mempunyai injap-injap dan bertanggungjawab mengepam darah
ke seluruh badan melalui dua kitaran iaitu kitaran pulmonari dan
kitaran sistemik.

Perihalkan bagaimana proses yang dilakukan oleh jantung yang

mengepam darah melalui saluran-saluran darah arteri dan vena ke
seluruh badan dan balik semula ke jantung.
 Jawapan :

Kitaran Pulmonari

(i) Kitaran pulmonari adalah pengaliran darah daripada jantung ke

paru-paru dan balik semula ke jantung.
(ii) Dalam kitaran ini, darah terdeoksigen dari vantrikel kanan
dipam ke paru-paru melalui arteri pulmonari.
(iii) Pertukaran gas akan berlaku di paru-paru di mana karbon
dioksida akan dibebaskan.
(iv) Oksigen pula diserap dan bergabung dengan hemoglobin untuk
membentuk oksihemoglobin iaitu darah beroksigen.
(v) Darah beroksigen memasuki atrium kiri melalui vena pulmonari
dan masuk ke ventrikel kiri melalui injap bicuspid.

Kitaran Sistemik

(i) Kitaran sistemik adalahpengaliran darah daripada jantung ke

semua organ badan dan balik semula ke jantung.
(ii) Dalam kitaran ini, darah beroksigen dipam dari ventrikel kiri ke
aorta untuk dihantar ke seluruh anggota badan kecuali paru-
paru.
(iii) Pertukaran gasa akan berlaku dalam tisu badan di mana
oksihemoglobin diurai dan oksigen dibebaskan ke tisu badan.
(iv) Karbon dioksida dari tisu badan diserap dan bergabung dengan
hemoglobin untuk membentuk karbaminohemoglobin iaitu darah
terdeoksigen.
(v) Darah terdeoksigen dari seluruh badan dibawa balik ke jantung
melalui vena kava masuk ke atrium kanan dan dipam ke dalam
ventrikel kanan.

1 huraian kitaran pulmonari = 1 markah

5 huraian kitaran pulmonari x 1 markah = 5 markah
1 huraian kitaran sistemik = 1 markah
5 huraian kitaran sistemik x 1 markah = 5 markah
5 huraian kitaran pulmonari + 5 huraian kitaran sistemik = 10markah

(b) Tekanan darah terhasil apabila darah mengenakan daya pada

bahagian dalam saluran darah. Tekanan ini yang menyebabkan
peredaran darah berlaku berterusan walaupun antara satu degupan
dengan yang lain.

(i) Jelaskan apakah yang dimaksudkan dengan tekanan sistolik

dan tekanan diastolik .

Jawapan :

Tekanan sistoloik dihasilkan apabila bahagian ventrikel jantung

Menguncup untuk mengeluarkan darah ke aorta atau arteri pulmonari.
Tekanan darah yang tinggi ini memaksa injap sabit di aorta terbuka
dan darah keluar daripada jantung. Pada peringkat ini tekanan darah
adalah tinggi.

Tekanan diastolik terhasil apabila keadaan ventrikel berehat dan darah

mula memasuki ventrikel. Pada ketika ini tekanan dalam ventrikel
adalah rendah dan injap bicuspid mula terbuka.

1 huraian sistolik = 2 markah

1 huraian diastolik = 2 markah
1 huraian sistolik + 1 huraian diastolik = 4 markah

(ii) (ii) Huraikan bagaimana sistem hemostasis membantu

fungsi darah.
[4 markah]
Jawapan:
- memelihara kecairan darah dalam arteri dan vena
- mencegah kehilangan darah akibat luka
- membaiki aliran darah semasa proses penyembuhan luka
- diperlukan oleh koagulasi (pembekuan) untuk membolehkan darah
cair tetap mengalilr
- mekanisme dalam tubuh bagi mlindungi diri dari kehilangan darah

© Hak Cipta Kerajaan Malaysia 2016