Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
Τζόκας Γιάννης
Γιαννοπούλου Μαρίνα
«Θρέψη και λίπανση της αμπέλου κατά την εφαρμογή βιολογικής καλλιέργειας»
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Πίνακας 1: Καλλιέργεια της αμπέλου ανά νομό στην Κρήτη κατά τα έτη 1988-
1992
1988 1989 1990 1991 1992
Νομοί Στρ. ton Στρ ton Στρ ton Στρ ton Στρ ton
Ηρακλείου 225.000 72.000 225.000 78.500 212.000 32.000 168.650 35.000 140.800 31.200
Λασιθίου 14.300 3.800 14.160 3.700 13.600 3.500 13.600 3.500 10.875 3.785
Ρεθύμνης 14.620 2.250 14.550 2.700 14.550 2.700 13.200 750 13.200 70
Χανίων 3.360 290 3.030 390 2.700 145 2.380 105 1.530 –
Σύνολο Κρήτης 257.280 78.340 256.740 85.290 242.850 38.345 197.830 39.355 166.405 35.055
Έκταση (στρ.)
Σταφιδοποιήσιμοι Επιτραπέζιοι οίνοι ΣΥΝΟΛΟ
οίνοι άγριων (περιλαμβάνονται και οι οίνοι
υποκειμένων με γεωγραφική ένδειξη)
1 ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 1357 4538 5895
2 ΛΑΣΙΘΙΟΥ 689 264 953
3 ΡΕΘΥΜΝΗΣ 0 1550 1550
4 ΧΑΝΙΩΝ 0 1700 1700
ΓΕΝ. ΣΥΝΟΛΟ 2046 8052 10098
Πηγή: Υπουργείο γεωργίας- Γεν. διεύθ. Φυτ. Παραγωγής
(σ.σ. Συμπεριλαμβάνονται και οι ποικιλίες Διπλής Χρήσης που κατά συνήθεια οινοποιούνται.)
ΣΥΝΟΛΟ ΠΟΣΟΣΤΟ
Α/Α ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΕΚΤΑΣΗ (στρ/στάδιο)
(στρ.) %
Β.Π. Μ.Σ. Κ.Ε
1 Αροτραίες 26.709 8.715 31.565 66.989 31%
1 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ & 1.707 311 3.577 5.596 3%
ΘΡΑΚΗΣ
2 ΑΤΤΙΚΗΣ 6.109 1.059 1.662 8.831 4%
3 ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ 13.217 2.343 5.730 21.290 10%
4 ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 15.419 2.624 5.690 23.733 11%
5 ΔΥΤΙΚΗΣ
2.104 949 3.080 6.133 3%
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
6 ΗΠΕΙΡΟΥ 3.262 176 549 3.987 2%
7 ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ 6.229 2.093 15.118 23.440 11%
8 ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ 3.275 599 305 4.180 2%
9 ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ
6 574 4 245 7 878 18 697 9%
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
10 ΚΡΗΤΗΣ 15.643 5.436 5.117 26.196 12%
11 ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ 1.064 394 253 1.711 1%
12 ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ 31.134 6.670 14.241 52.045 23%
13 ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 11.929 3.595 4.636 20.159 9%
ΓΕΝΙΚΟ
117.665 30.495 67.836 215.997 100%
ΑΘΡΟΙΣΜΑ
Ποικιλία τριπλής χρήσης με κύρια κατεύθυνση την παράγωγή ξηρής σταφίδας και
δευτερευόντως την παραγωγή (5%) επιτραπέζιων σταφυλιών. Ευκαιριακά
οινοποιούνται μικροποσότητες. Η ποικιλία καλλιεργείται σε όλον το νομό, εκτός
από τις επαρχίες Βιάννου και Πυργιωτίσσης. Στις επαρχίες Καινουργίου, Πεδιάδος
και Μονοφατσίου (στον κάμπο της Μεσσαράς) παρουσιάζεται σε μικρή πυκνότητα
και εναλλάσσεται στην επαρχία Πεδιάδος με την ελιά, που είναι και κυρίαρχη
καλλιέργεια, ενώ στην επαρχία Μονοφατσίου εναλλάσσεται με κηπευτικά, ελιά και
φυτά μεγάλης καλλιέργειας. Στις επαρχίες Μαλεβυζίου, Τεμένους και λοιπό τμήμα
της επαρχίας Μονοφατσίου, η Σουλτανίνα εναλλάσσεται και πάλι με την ελιά και
αποτελεί την κύρια πηγή εισοδήματος.
Εκλογή Υποκειμένου:
Υποκειμένου:
Στην Κρήτη όπως και στην υπόλοιπη Ελλάδα, τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα
υποκείμενα είναι το 41Β, το 110R, το 140R, το 1103 Paulsen καθώς και το
υποκείμενο που φέρει το εμπορικό όνομα Φερκάλ (Ferkal).
Πιο συγκεκριμένα:
Το 41Β είναι ανθεκτικό στο ασβέστιο, πολύ παραγωγικό και με πρώιμη
ωρίμανση. Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται σε αργιλώδη και υγρά εδάφη όπου
ευνοείται η « φυσιολογική χλώρωση», ιδίως μετά από βροχερή άνοιξη. Στις
συνθήκες της Κρήτης χρειάζεται να ποτίζεται.
Το 110R έχει μεγάλη ικανότητα για καρποφορία με όψιμη ωρίμανση και πολύ
καλή ανθεκτικότητα στην ξηρασία. Ανάπτυξη σ΄ όλα τα εδάφη. Καλό για πλαγιές ή
επιφανειακά εδάφη. Μικρή έως μέτρια πρόσληψη Mg και Κ.
Το 140R έχει μεγάλη ικανότητα για καρποφορία με όψιμη ωρίμανση και
εξαιρετικά ανθεκτικό στη ξηρασία. Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται σε βαθιά, γόνιμα
και αρκετό νερό εδάφη, λόγω υπερβολικής ξηρότητας. Μικρή πρόληψη Κ και
μεγάλη αντοχή στο ενεργό ανθρακικό ασβέστιο.
Το 1103 Paulsen έχει τις ίδιες καλές ιδιότητες με το 140R και το υπερβαίνει, αφού
είναι επίσης υποκείμενο για κατεξοχήν φτωχά, ξερά εδάφη και με ενεργό ασβέστιο
που φτάνει το 35%.
Το Φερκάλ (Ferkal) θεωρείται ως ένα υποκείμενο ιδιαίτερα ανθεκτικό στη
φυλλοξήρα και σε προσβολές από νηματώδεις. Σε συνθήκες ξηρασίας δίνει
αποτελέσματα αντοχής στο ασβέστιο υπέρτερα του 41Β.
Α. Έδαφος:
Η επίδραση του εδάφους στην ποσότητα και ποιότητα της σταφυλικής παραγωγής
είναι μεγάλη. Οι φυσικές και χημικές ιδιότητες του εδάφους, η γονιμότητά του και
η υγρασιακή του κατάσταση, παίζουν σημαντικό ρόλο στην καλλιέργεια της
αμπέλου.
Τα αμμοχαλικώδη ελαφράς σύστασης και μέτριας γονιμότητας εδάφη,
προσφέρονται για ποιοτική αμπελουργία. Στα εδάφη αυτά εξασφαλίζεται καλή
στράγγιση, γίνεται καλός εφοδιασμός τους με επαρκή ποσότητα νερού για την
κάλυψη των υδατικών αναγκών των φυτών, ζεσταίνονται καλύτερα εξασφαλίζοντας
έτσι γρήγορη ανάπτυξη του ριζικού συστήματος και πρωίμηση της ωρίμανσης.
Τα μέσης σύστασης εδάφη, στα οποία κυριαρχεί ο πηλός και η άμμος ενώ η
περιεκτικότητα σε άργιλο βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα, προσφέρονται για ποιοτική
αμπελουργία.
Το ανθρακικό ασβέστιο του εδάφους βελτιώνει την περιεκτικότητα του χυμού των
σταφυλιών σε σάκχαρα και σε ουσίες.
Τα εδάφη βαρέας σύστασης δεν προσφέρονται για ποιοτική αμπελουργία, καθώς
ενώ είναι πιο γόνιμα, υποβαθμίζουν σημαντικά την ποιότητα των σταφυλιών λόγω
του ότι με την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη των ριζών, ευνοούν τη βλαστική ανάπτυξη σε
βάρος της καλής ωρίμανσης.
Το pH του εδάφους που θεωρείται κατάλληλο για την καλλιέργεια της αμπέλου
κυμαίνεται από 6,5–7,5.
Β. Κλίμα:
Κλίμα:
Θερμοκρασία:
Άνεμος:
Υγρασία:
Κλάδεμα:
Χειμερινό κλάδεμα:
Το χειμερινό κλάδεμα άρχιζε από τον Ιανουάριο ή τον Φεβρουάριο με νέο φεγγάρι
ή όχι ( «Γενάρη μήνα κλάδευε, φεγγάρι μη κοιτάζεις» ). Στο κυπελοειδές σχήμα το
κλάδεύμα συνίσταται στη διατήρηση σε κάθε βραχίονα δύο κεφαλών, οι οποίες
περιλαμβάνουν δύο καρποφόρους οφθαλμούς η κάθε μία. Στα γραμμοειδή σχήματα
διατηρούνται τρείς έως έξι κεφαλές ανάλογα με το σύστημα μόρφωσης.
Χλωρά κλαδεύματα:
Θρέψη – Λίπανση:
Λίπανση:
Βασική Αρχή της Βιολογικής Γεωργίας: Ο γεωργός τρέφει το έδαφος και όχι το
φυτό.
Κάθε απαραίτητο θρεπτικό στοιχείο παίζει στη ζωή των φυτών ορισμένο
φυσιολογικό ρόλο. Έτσι, τα στοιχεία C, H, O, N, P και S αποτελούν συστατικά των
οργανικών ενώσεων των φυτών, τα μικροστοιχεία έχουν κυρίως καταλυτικό ρόλο
είτε συμμετέχοντας στη δομή των ενζύμων, είτε ενεργοποιώντας αυτά και τέλος τα
Ca, Mg, K, υπό μορφή κατιόντων, δρουν ως παράγοντες σταθεροποίησης της
ειδικής δομής ή του καθορισμού της φυσικοχημικής κατάστασης του πρωτοπλάστη
και των οργανιδίων του ή των κυτταρικών τοιχωμάτων (κυρίως το Ca2 και κατά
δεύτερο το Μg2 ) ή του χυμοτοπίου (κυρίως το Κ και κατά δεύτερο τα Ca2 και Μg2 )
ΑΖΩΤΟ
Συγκεντρώσεις
Απαραίτητα Μορφές με τις
στα υγιή φυτά (%,
θρεπτικά οποίες Ρόλος των θρεπτικών στοιχείων στα φυτά
ppm ξηρού
στοιχεία απορροφούνται
βάρους)
Άζωτο Νιτρικό-Ν 1-4% Είναι συστατικό του μορίου των αμινοξέων,
(ΝΟ3− ), πρωτεϊνών, πορφυρινών (κυτόχρωμα, χλωροφύλλη
(Ν) α και β), βιταμινών (θειαμίνη, ριβοφλαβίνη,
Αμμωνιακό-Ν βιταμίνη ΡΡ, βιταμίνη Β6, παντοθενικό οξύ, φολικό
(ΝΗ4+ ), οξύ, βιοτίνη), νουκλοτίδια, νουκλεϊνικών οξέων και
αλκαλοειδών. Συντελεί στην αύξηση και
Ουρία, παραγωγικότητα των φυτών. Σε περίσσεια
επιβραδύνει την ωρίμανση, γιατί παρεμποδίζει την
Αμινοξέα αφυδάτωση των φυτών. Μετακινείται εύκολα μέσα
στα φυτά.
ΦΩΣΦΟΡΟΣ
Συγκεντρώσεις
Απαραίτητα Μορφές με τις
στα υγιή φυτά (%,
θρεπτικά οποίες Ρόλος των θρεπτικών στοιχείων στα φυτά
ppm ξηρού
στοιχεία απορροφούνται
βάρους)
Φωσφόρος Η2ΡΟ4− , 0.1-0.8% Είναι συστατικό των νουκλεϊνικών οξέων,
(Ρ) φωσφολιπιδίων, φωσφορυλιωμένων υδατανθράκων, των
ΗΡΟ42− περισσοτέρων ενώσεων ¨υψηλής ενέργειας¨ [π.χ.
αδενοσινο(μονο, δι, τρι)φωσφορικών οξέων (ΑΜP, ADP,
ATP), φωσφοενολοπυροσταφυλικού οξέος κλπ.], πολλών
ενζύμων και της φυτίνης. Παίζει σπουδαίο ρόλο στην
αποταμίευση και μεταφορά της μεταβολικής ενέργειας,
στη σύνθεση των υδατανθράκων, των λιπών και των
πρωτεϊνών (μεταβίβαση κληρονομικών
χαρακτηριστικών). Ευνοεί την ανάπτυξη του ριζικού
συστήματος και το σχηματισμό των σπόρων επιταχύνει
την ανάπτυξη των φυτών και προάγει την ωρίμανση και
την ποιότητα των καρπών. Μετακινείται εύκολα μέσα
στα φυτά.
ΚΑΛΙΟ
Συγκεντρώσεις
Απαραίτητα Μορφές με τις
στα υγιή φυτά (%,
θρεπτικά οποίες Ρόλος των θρεπτικών στοιχείων στα φυτά
ppm ξηρού
στοιχεία απορροφούνται
βάρους)
Κάλιο Κ+ 0,5-6% Δε συμμετέχει στα μόρια των οργανικών ενώσεων,
αλλά βρίσκεται υπό μορφή ιόντων στους φυτικούς
(Κ) ιστούς και ιδιαίτερα μέσα στο κύτταρο. Παίζει
σημαντικό ρόλο στη λειτουργία των στοματίων, στη
ρύθμιση της ωσμωτικής πίεσης του κυττάρου,
επεμβαίνει καταλυτικά σ όλες σχεδόν τις βιοχημικές
αντιδράσεις ενεργοποιώντας τα ένζυμα και εξουδε-
τερώνει τα οργανικά οξέα, έτσι ώστε να
σταθεροποιείται το ΡΗ μεταξύ 7 και 8 (άριστο ΡΗ για
τις περισσότερες ενζυμικές αντιδράσεις) στο
κυτταρόπλασμα και στους χλωροπλάστες. Επίσης,
προωθεί την ανάπτυξη της ρίζας, βελτιώνει την
ποιότητα του παραγόμενου καρπού και αυξάνει την
αντοχή των φυτών στις ασθένειες και την ξηρασία.
Μετακινείται εύκολα μέσα στα φυτά.
ΜΑΓΝΗΣΙΟ
Συγκεντρώσεις
Απαραίτητα Μορφές με τις
στα υγιή φυτά (%,
θρεπτικά οποίες Ρόλος των θρεπτικών στοιχείων στα φυτά
ppm ξηρού
στοιχεία απορροφούνται
βάρους)
Μαγνήσιο Mg2+ 0,1-0,8% Αποτελεί συστατικό των χλωροφυλλών και των
(Mg) ριβοσωμάτων. Παίζει σπουδαίο ρόλο στην
πρωτεϊνοσύνθεση και στο σχηματισμό του πυρηνικού
RΝΑ. Ενεργοποιεί διάφορα ένζυμα που δρούν στις
διάφορες πλούσιες σε ενέργεια φωσφορικές ενώσεις
κατά τη διάρκεια του σχηματισμού των υδαταν-
θράκων και το μετέπειτα μεταβολισμό τους μέσα στα
φυτά. Ρυθμίζει τη συγκέντρωση της καρβοξυλάσης
της διφωσφορικής ριβουλόζης στο στρώμα των
χλωροπλαστών. Μετακινείται εύκολα μέσα στο φυτό.
ΑΣΒΕΣΤΙΟ
Συγκεντρώσεις
Απαραίτητα Μορφές με τις
στα υγιή φυτά (%,
θρεπτικά οποίες Ρόλος των θρεπτικών στοιχείων στα φυτά
ppm ξηρού
στοιχεία απορροφούνται
βάρους)
Ασβέστιο Ca2+ 0,2-3,5% Συμμετέχει στην κατασκευή των κυτταρικών τοιχωμάτων
και είναι απαραίτητο για τη διαίρεση και επιμήκυνση των
(Ca) κυττάρων. Αποτελεί βασικό παράγοντα στη ρύθμιση του
ηλεκτρικού δυναμικού των κυτταρικών μεμβρανών και
στην από φυγή μεγάλων διακυμάνσεών του, όταν
αυξομειώνονται οι συγκεντρώσεις των κατιόντων στο
εξωτερικό μέσο. Παίζει σπουδαίο ρόλο στον έλεγχο της
περατότητας των κυτταρικών μεμβρανών και στη ρύθμιση
της πρόσληψης του καλίου, νατρίου και μαγνησίου.
Σχηματίζει αδιάλυτα άλατα με τα οξέα (οξαλικό, κιτρικό,
τρυγικό), που είναι ενδιάμεσα προϊόντα του
μεταβολισμού και τοξικά για το κυτταρόπλασμα όταν
υπερβούν κάποια όρια συγκέντρωσης, προφυλάσσοντας
το κύτταρο από την τοξική επίδρασή τους. Συμμετέχει
στις διεργασίες της απορρόφησης των ιόντων από τα
κύτταρα, δραστηριοποιώντας τα ένζυμα που
υπεισέρχονται στη διακίνηση των ιόντων από τις
κυτταρικές μεμβράνες. Δε μετακινείται εύκολα μέσα στο
φυτό.
ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΜΟΛΥΒΔΑΙΝΙΟ
ΒΟΡΙΟ
Συγκεντρώσεις
Απαραίτητα Μορφές με τις
στα υγιή φυτά (%,
θρεπτικά οποίες Ρόλος των θρεπτικών στοιχείων στα φυτά
ppm ξηρού
στοιχεία απορροφούνται
βάρους)
Βόριο BO33− , B4O72− , 5-75 ppm Είναι απαραίτητο στοιχείο για τη σύνθεση του
H3BO3 RNA, των πρωτεϊνών, της ριβόζης και των
(Β) ριβονουκλεϊνικών οξέων, την αύξηση του φυτού
και τη διαίρεση του κυττάρου, καθώς και την
ανθοφορία και καρποφορία. Μετακινείται δύσκολα
μέσα στο φυτό.
ΣΙΔΗΡΟΣ
Συγκεντρώσεις
Απαραίτητα Μορφές με τις
στα υγιή φυτά
θρεπτικά οποίες Ρόλος των θρεπτικών στοιχείων στα φυτά
(%, ppm ξηρού
στοιχεία απορροφούνται
βάρους)
Σίδηρος Fe2+ , Fe3+ 25-300 ppm Αποτελεί συστατικό της φερρεδοξίνης, των
κυτοχρωμάτων και μερικών ενζύμων,
(Fe) (καταλάση, υπεροξειδάση). Είναι απαραί-τητο
στοιχείο για τη σύνθεση της χλωροφύλλης, αν
και δεν αποτελεί συστατικό του μορίου της.
Ενεργοποιεί διάφορα ένζυμα και δρα ως
μεταφορέας ηλεκτρονίων στις οξειδοαναγωγικές
αντιδράσεις των φυτών. Μετακινείται δύσκολα
μέσα στο φυτό.
ΜΑΓΓΑΝΙΟ
Συγκεντρώσεις
Απαραίτητα Μορφές με τις
στα υγιή φυτά
θρεπτικά οποίες Ρόλος των θρεπτικών στοιχείων στα φυτά
(%, ppm ξηρού
στοιχεία απορροφούνται
βάρους)
Μαγγάνιο Mn2+ 15-800 ppm Συμμετέχει, ως μεταφορέας ηλεκτρονίων, στην
(Mn) απελευθέρωση του οξυγόνου στο φωτοσύστημα
ΙΙ (φωτόλυση νερού). Ενεργοποιεί ένζυμα του
κύκλου του Krebs και του μεταβολισμού του
φωσφόρου και των υδατανθράκων. Μετακινείται
δύσκολα μέσα στο φυτό.
ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ
Συγκεντρώσεις
Απαραίτητα Μορφές με τις
στα υγιή φυτά
θρεπτικά οποίες Ρόλος των θρεπτικών στοιχείων στα φυτά
(%, ppm
στοιχεία απορροφούνται
ξηρού βάρους)
Ψευδάργυρος Zn2+ 15-100 ppm Συμμετέχει σε πολλές ενζυμικές αντιδρά-σεις,
(Zn) ως συνένζυμο ή ως ενεργοποιητής, που
σχετίζονται με το μεταβολισμό των
υδατανθράκων και τη σύνθεση των πρωτεϊνών,
των αυξινών και του RNA. Μετακινείται
δύσκολα μέσα στο φυτό.
ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ
Στα οργανικά λιπάσματα συμπεριλαμβάνονται τα υπολείμματα της φυτικής και
ζωικής παραγωγής, καθώς και τα παραπροϊόντα της βιομηχανικής επεξεργασίας
των διαφόρων φυτικών και ζωικών μερών. Tα οργανικά λιπάσματα προστιθέμενα
στο έδαφος, το εμπλουτίζουν σε οργανική ουσία, η οποία επιδρά θετικά:
Zωική κοπριά
Χλωρή λίπανση
Χλωρή λίπανση είναι η ενσωμάτωση στο έδαφος με όργωμα χλωρών φυτών που
καλλιεργούνται γι αυτό το σκοπό. Για καλύτερα αποτελέσματα κατά τη χλωρή
λίπανση χρησιμοποιούνται συνήθως αζωτοδεσμευτικά φυτά ή βαθύρριζα φυτά,
γιατί αντλούν θρεπτικά στοιχεία από το υπέδαφος ή φυτά που προσλαμβάνουν
δυσαφομοίωτες μορφές καλίου και φωσφόρου ή τέλος φυτά που δίνουν πολύ
οργανική ουσία. Κατά τον Κουκουλάκη (1997) κατάλληλα είδη φυτών για χλωρή
λίπανση είναι τα εξής:
Ι. Γεωργικώς εκμεταλεύσιμα φυτά
α. Μη ψυχανθή
β. Ψυχανθή
Για την επιλογή του πιο κατάλληλου φυτού κατά τη χλωρή λίπανση, πρέπει να
λαμβάνεται υπόψη, εκτός των άλλων, και ο τύπος του εδάφους. Έτσι, κατά τον
Τσιτσία (1992) τα συνιστώμενα φυτικά είδη σε διάφορους τύπους εδαφών είναι τα
εξής:
Χουμικά λιπάσματα
Βακτηριακά λιπάσματα
Fe B Mn Cu Zn
100-200 10-15 10-25 10-20
6-12 (g/στρ.)
(g/στρ.) (g/στρ.) (g/στρ.) (g/στρ.)
ΦΩΣΦΟΡΟΣ:
ΦΩΣΦΟΡΟΣ: Η χρησιμοποίηση φωσφορικών λιπασμάτων περιορίζεται στην
περίπτωση των νεαρών αμπελώνων, έτσι ώστε να βοηθηθεί η ανάπτυξη του ριζικού
συστήματος ή στις περιπτώσεις που η ανάλυση εδάφους δείχνει χαμηλά επίπεδα
φωσφόρου. Η επίδραση του φωσφόρου στα αμπέλια είναι γενικά πολύ δύσκολο να
γίνει εμφανής, λόγω των μικρών απαιτήσεων των αμπελιών σε φώσφορο και της
σπανιότητας των εδαφών με παντελή έλλειψη φωσφόρου. Μόνο στην περίπτωση
αμμωδών εδαφών μικρού βάθους και φτωχά, παρατηρήθηκε αντίδραση των φυτών
και συγκεκριμένα αύξηση του ριζικού συστήματος με την προσθήκη φωσφορικών
λιπασμάτων.
ΚΑΛΙΟ:
ΚΑΛΙΟ: Το κάλιο πέρα από την συμμετοχή του στην ανάπτυξη των φυτών και στην
οικονομία του νερού για τις οινοποιήσιμες ποικιλίες και κυρίως για τις ποικιλίες
αυξημένης οξύτητας, παίζει ένα πολύ σημαντικό ρόλο. Η περιεκτικότητα των
σταφυλιών σε κάλιο, τόσο του γλεύκους όσο και κυρίως των φλοιών, είναι ένας
σημαντικός παράγοντας, γιατί συντελεί σε μείωση της οξύτητας των οίνων. Βέβαια,
αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να καταφεύγουμε στις πλούσιες ανεξέλεγκτες
καλιούχες λιπάνσεις, αφού υπάρχει ο κίνδυνος ανταγωνισμού με το μαγνήσιο και
αύξησης του pH, οπότε και θα οδηγηθούμε στην παραγωγή κρασιών επιπέδων στην
γεύση που στερούνται οξύτητας, κανονικού χρωματισμού και διατηρησιμότητας.
Την αναγκαιότητα ή μη των καλιούχων λιπάνσεων, θα την δείξει η ανάλυση
φυτικών ιστών, με βάση την οποία ο αμπελουργός θα πρέπει να προχωρήσει.
Αναφορικά με τα υπόλοιπα θρεπτικά στοιχεία, ο αμπελουργός πρέπει να επεμβαίνει
όταν διαπιστώνονται ελλείψεις. Πάντως, τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των
οίνων ευνοούνται από την ύπαρξη εδαφών πλούσιων σε ανθρακικό ασβέστιο.
Το γεγονός ότι η ανόργανη λίπανση στοίχιζε σχετικά φτηνά, ήταν πιο εύκολα
διαθέσιμη και με πιο θεαματικά αποτελέσματα (αύξηση κύρια της απόδοσης), η
οργανική λίπανση των αμπελώνων καταργήθηκε. Έτσι, η συχνή χρήση των
ζιζανιοκτόνων καθώς και η μηχανική κατεργασία σε συνδυασμό με την μη
ανανέωση της οργανικής ουσίας του εδάφους συνετέλεσε στην δραστική μείωση
της οργανικής ουσίας των αμπελώνων σε ποσοστά που κυμαίνονται στο 1% με τις
ακόλουθες επιπτώσεις.
Η λύση που προτείνεται σαν η πιο εύχρηστη αυτή την στιγμή, είναι η σπορά των
ψυχανθών (και γιατί όχι και η διατήρηση της φυσικής χλωρίδας) και η κοπή και η
ενσωμάτωση τους όταν φτάσουν τα 20 εκ. Με αυτόν τον τρόπο εμπλουτίζεται το
έδαφος σε οργανική ουσία (από 2 τόνους το στρέμμα χλωρή ουσία μπορούμε να
πάρουμε 300-600 κιλά χούμο, αν δεχτούμε σαν συντελεστή χουμοποίησης το 0,1-
0,15, ενώ η κοπριά έχει αντίστοιχα 0,4-0,6). Εδώ όμως θα πρέπει να προσέξουμε
ορισμένα σημεία ώστε να μην οδηγηθούμε σε αποτυχία. Η χλωρή λίπανση με
ψυχανθή εφοδιάζει με άζωτο την καλλιέργεια και βελτιώνει την οργανική ουσία του
εδάφους. Συγχρόνως όμως και για ένα διάστημα μερικών μηνών δρα ανταγωνιστικά
προς την κύρια καλλιέργεια, το αμπέλι, ως προς την εξασφάλιση του νερού και των
θρεπτικών στοιχείων. Όμως, είναι δυνατόν να παρουσιαστεί πρόβλημα ακόμη και
όταν για παράδειγμα τους χειμερινούς μήνες τα επίπεδα των βροχοπτώσεων είναι
χαμηλά και δεν υπάρχει η δυνατότητα άρδευσης των αμπελώνων. Τα ψυχανθή
έχοντας εξαντλήσει τα διαθέσιμα αποθέματα νερού μπορεί να δημιουργήσουν
έλλειψη νερού στο αμπέλι και να περιορίσουν την ανάπτυξή του. Ένα άλλο σημείο
που θέλει μελέτη, είναι κατά πόσο το άζωτο θα αποδοθεί στην καλλιέργεια τον
χρόνο που πρέπει ή δεν θα αποδοθεί στην καλλιέργεια μετά τον περιορισμό όπου
μια έλλειψη αζώτου θα είναι θετικό συμβάν για τον αμπελώνα. Δεν είναι λοιπόν
μόνο το θέμα εάν μπορούν να ικανοποιηθούν οι ανάγκες σε άζωτο αλλά και πότε.
Στην συγκεκριμένη λοιπόν περίπτωση, από άποψη δομής και ενεργοποίησης του
εδάφους ο ρόλος της οργανικής ουσίας ως βελτιωτή του, είναι σαφώς πιο
σημαντικός.
Για ένα ύψος παραγωγής 2t οι εκροές σε βασικά – για τη θρέψη – στοιχεία έχουν
ως εξής:
Πίνακας 1:
1: Ποσότητες θρεπτικών που αφαιρούνται από το χωράφι μας για ένα ύψος
παραγωγής 2000 kg/στρ.
ΠΟΣΟΤΗΤΑ
ΣΤΟΙΧΕΙΟ (Kg/στρ.)
N 9.8
P2O5 4.8
K2O 14.4
MgO 3.7
{Σ.σ. Ο παραπάνω πίνακας προκύπτει από τις εξισώσεις όπως αυτές φαίνονται στον
παραπάνω πίνακα
Όπου Y1,Y2, Y3 και Y4 οι ποσότητες των στοιχείων (Kg/στρ.)
Όπου Χ, η παραγόμενη ποσότητα (ton /στρ.) }
1 ος ΧΡΟΝΟΣ:
Πίνακας 2:
2: Παρουσίαση των αποδόσεων σε θρεπτικά – N,P2Ο5,K2Ο και MgΟ –
προερχόμενα από κοπριά προβάτου, άχυρα καλαμποκιού καθώς και του εμπορικού
σκευάσματος PATENTKALI
Πίνακας 3:
3: Παρουσίαση των αποδόσεων σε θρεπτικά –N,P2Ο5,K2Ο και MgΟ–
προερχόμενα από εφαρμογή χλωρής λίπανσης βίκου.
ΠΟΣΟΤΗΤΑ
ΣΤΟΙΧΕΙΟ (Kg/στρ.)
N 10,1
P2O5 0,65
K2O 10,5
MgO 1,35
Η σπορά των φυτών της χλωρής λίπανσης γίνεται μετά τις πρώτες βροχές, όταν το
χωράφι είναι στο ρώγο του. Η ενσωμάτωση γίνεται πριν σταματήσουν τελείως οι
βροχοπτώσεις.
3ος ΧΡΟΝΟΣ:
Πίνακας 4:
4: Παρουσίαση των αποδόσεων σε θρεπτικά –N,P2Ο5,K2Ο και MgΟ–
προερχόμενα από την εφαρμογή κοπριάς αλόγου και εμπορικού σκευάσματος.
ΠΟΣΟΤΗΤΑ
ΣΤΟΙΧΕΙΟ (Kg/στρ.)
N 9
P2O5 4,2
K2O 7,95
MgO 2,1
Οι ελλείψεις που παρατηρούνται μπορούν να καλυφθούν με την εφαρμογή ενός
εμπορικού σκευάσματος του οποίου η χρήση επιτρέπεται στη βιολογική γεωργία.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
1. www.minagric.gr
2. www.agrotypos.gr
3. www.agrocert.gr
4. www.agrosilva_corporation
5. www.dionet.gr
6. www.statistics.gr