Sie sind auf Seite 1von 28

w w w. s l ova k i a .

t ra ve l

Słowacja
Slovensko-PL.indd 1 23.7.2013 19:01:37
w w w. s l ova k i a . t ra ve l

Spot Słowacji

miasto wojewódzkie
międzynarodowe lotnisko
droga krajowa
autostrada

Republika Słowacka
Data powstania państwa: 1 stycznia 1993 r. Stolica: Bratysława
Powierzchnia: 49 035 km2 Język urzędowy: słowacki
Liczba ludności: 5 408 148 Waluta: euro
(na dzień 30. 09. 2012 r.) (od 1. 1. 2009)

Graniczy z: Węgrami (655 km), Polską


(541 km), Republiką Czeską (252 km), Kulturalne naj … Przyrodnicze naj …
Austrią (107 km), Ukrainą (98 km)
Największy w Europie Środkowej średnio- Jeden z największych na świecie stalagmi-
Strefa czasowa: wieczny zespół zamkowy – Zamek Spiski. tów – Kvapeľ rožňavských jaskyniarov
czas środkowoeuropejski (GMT +1 godz.), (Sopel Rożniawskich Grotołazów) (Ja-
letni czas (marzec-listopad: GMT +2 godz.) Położona najdalej na wschód w Europie kate- skinia Krásnohorska, wysokość: 32,6 m,
dra obrządku łacińskiego – gotycka katedra średnica podstawy: 12 m).
Odległości: pw. św. Elżbiety w Koszycach.
Bratislava – Wien / Schwechat-Airport: Największa w Europie wyspa rzeczna – Wy-
80 km / 60 km Najwyższy na świecie drewniany, gotycki spa Żytnia (132 612 ha) stanowi jedno-
– Budapest / Airport: ołtarz – w kościele pw. św. Jakuba w Le- cześnie największy rezerwuar wody pitnej.
200 km / 218 km woczy (18,6 m).
– Banská Bystrica: 210 km Jedyna w Europie jaskinia aragonitowa –
– Košice: 400 km Najstarsza wyższa szkoła górnicza w Eu- Ochtyńska Jaskinia Aragonitowa (Kras
– Poprad: 332 km ropie – Akademia Górnicza w Bańskiej Słowacki).
– Žilina: 202 km Szczawnicy (1763 r.).
Košice – Budapest-Airport: 268 km Jedyny na Słowacji i ewenement na skalę
– Poprad: 118 km Najstarsze nieprzerwanie działające przedsię- europejską – chłodny gejzer w Herlanach
Poprad – Kraków-Airport: 156 km biorstwo – mennica w Kremnicy (od 1328 r.). (wyrzuca wodę na wysokość 15-20 m).

Slovensko-PL.indd 2 23.7.2013 19:02:04


Roháče – Západné Tatry

Mały Kraj Wielkich Przeżyć


Słowacja to wyjątkowy kraj. Na stosunkowo rzalnym smakiem regionalnych specjalności
małej powierzchni można tu znaleźć prawie i tradycyjnej narodowej sztuki kulinarnej.
wszystko, począwszy od skarbów przyrody, To tylko kilka linijek z fascynującej powieści,
zabytków historycznych, poprzez bogatą której autorem jest przyroda Słowacji, jej
kulturę ludową i folklor, a skończywszy historia i kultura oraz tradycje ludu słowac-
na rozrywce w ruchliwych uliczkach miast. kiego. Jeżeli macie Państwo ochotę poznać
Pozwólcie Państwo sobie na zachwyt jej także inne wyjątkowe atrakcje i wypełnić
pięknem i cieszenie się niepowtarzalną at- swój wolny czas mnóstwem wspaniałych
mosferą, jaką oferuje. Poznajcie atrakcyjne i niezapomnianych przeżyć, to potraktujcie
krajobrazy, bogatą historię, kulturę i trady- te słowa jako zaproszenie.
cje. Odkryj Słowację – Mały Wielki Kraj.
Właśnie tu można się przekonać o różno-
rodności wciąż jeszcze nieposkromionej Daj się zaprosić i odwiedź miejsca,
przyrody, malowniczości głębokich dolin w których spełnią się Twoje marzenia
strzeżonych przez majestatyczne szczyty o idealnym urlopie. Wystarczy tylko
wysokich gór, przez które płyną kryształo- wybrać z różnorodnej oferty destynacji
wo czyste wartkie górskie potoki i strumyki. na portalu turystyki krajowej
Możecie Państwo doświadczyć niezwykłych
przeżyć zwiedzając malownicze, zabytkowe
miasta lub warte uwagi zabytki o światowym www.slovakia.travel Košice
znaczeniu oraz delektować się niepowta-

Slovensko-PL.indd 3 23.7.2013 19:02:06


w w w. s l ova k i a . t ra ve l

Małe wielkie miasto – Bratislava


Bratislava (Bratysława) – nazywana także hrad (Zamek Bratysławski), Dóm sv. Marti-
Klejnotem Dunaju – stolica Słowacji. Roz- na (Katedra św. Marcina), Primaciálny palác
ciąga się u podnóży pasma górskiego Ma- (Pałac Prymasowski), Michalská brána (Bra-
lé Karpaty, i na obu brzegach najdłuższej ma Michalska), Stará radnica (Stary Ratusz),
rzeki Europy. Bratysława należy do naj- Grassalkovičov palác (Pałac Grassalkovicha)
młodszych metropolii świata, ale jej boga- i Mirbachov palác (Pałac Mirbacha), oraz
ta historia zaczęła się pisać już ponad dwa monumentalny pomnik Slavín. Centrum
tysiące lat temu. miasta jest pełne pięknych zakątków z wie-
Przyciąga turystów ponieważ jest kameral- loma przytulnymi knajpkami i wspaniałymi
nym, niezbyt dużym, a mimo to tętniącym restauracjami oferującymi niecodzienne
życiem i kulturą miastem. Najbardziej atrak- doznania kulinarne. Bratysława jako nowo-
cyjna część Bratysława to Staré mesto (Stare czesna metropolia oferuje szeroki wachlarz
miasto), gdzie można spacerować wąskimi możliwości zakwaterowania, które zadowolą
uliczkami i podziwiać piękne zabytki. Do nawet najbardziej wymagających klientów,
najczęściej zwiedzanych należy zwłaszcza przyzwyczajonych do jakości na poziomie
dominujący element miasta – Bratislavský europejskim. Przez cały rok odbywają się tu

Slovensko-PL.indd 4 23.7.2013 19:02:12


najróżniejsze imprezy kulturalne, sportowe vený Kameň to tylko niewielka część tego,
i gastronomiczne, współtworząc atmosferę co mogą zobaczyć zwiedzający w tym kraju
tego malowniczego miasta. Warto w tym o bogatej historii.
miejscu wspomnieć chociażby Korunovačné
slávnosti (Uroczystości koronacyjne), Bra-
tislavské hudobné slávnosti (Bratysławskie Propozycje imprez
Uroczystości Muzyczne), lub Vianočné trhy
(Targi Świąteczne). • Veľkonočné trhy (Targi Wielkanocne)
Okolice stolicy oferują niezliczone i rozmaite • Bratislava Marathon
możliwości spędzania wolnego czasu. Rejs • Slovak Food Festival
statkiem po Dunaju ku niedalekim ruinam • Gurmán Fest Bratislava
zamku Devín, degustacja tutejszych wspa- • Kultúrne leto (Kulturalne Lato)
niałych win i specjałów kulinarnych z Re- a Hradné slávnosti (Uroczystości
gionu Małokarpackiego, trasy rowerowe Zamkowe) Bratislava
o niskim stopniu trudności wzdłuż rzeki • Viva Musica!
Dunaj, albo zwiedzanie uroczego zamku Čer- • Letné Shakespearovské slávnosti
(Letnie Uroczystości Szekspirowskie)
• Festival historického šermu,
hudby, tanca a remesiel (Festiwal
Szermiarstwa Historycznego, Muzyki,
Tańca i Rzemiosł), zamek Devín
• Dni Majstrov ÚĽUV-u (Dni Mistrzów
Ośrodka Ludowej Twórczości
Artystycznej)
• Winobranie

www.visit.bratislava.sk

Slovensko-PL.indd 5 23.7.2013 19:02:21


w w w. s l ova k i a . t ra ve l

Košice

Dziedzictwo kulturowe
Dzięki idealnej lokalizacji w samym środku Marii Panny z jego wieży, która jest najwyż-
Europy, bogatej, liczącej kilka tysięcy lat szą na Słowacji. Na wieży znajduje się rów-
historii oraz wpływom narodów sąsiednich nież najwięcej tarczy zegarowych.
państw Słowacja obfituje w niezwykłe dzie- Zwiedzając słowackie muzea i galerie może-
dzictwo kulturowe: osadi celtyckie, obwaro- my podziwiać mnóstwo cennych skarbów, od
Kežmarok
wania rzymskie, starosłowiańskie miejsca eksponatów pochodzących z wykopalisk
w ar-
kultowe, zameczki, warownie węgierskiej cheologicznych do dzieł pop-art
pop-artu w Múzeum
szlachty, średniowieczne miasta górnicze, przeszłości. Najstarszym wolnym miastem moderného umenia Andyho Warhola (Mu-
renesansowe i barokowe pałace, greckoka- królewskim, a przez kilka minionych wie- zeum Sztuki Współczesnej Andy´ego Warho-
tolickie i prawosławne drewniane cerkwie, ków również głównym ośrodkiem religijnym la) w miejscowości Medzilaborce – jedynym
synagogi i cmentarze żydowskie, funkcjona- Węgier z mnóstwem pięknych kościołów jest swego rodzaju w Europie, aż do twórczości
lizm międzywojenny i realizm socjalistyczny Trnava, nazywana także „Małym Rzymem“. współczesnych artystów. Wspólną przeszłość
rosnących miast, ale również dzieła sztuki Cenną wartość historyczną skrywa także 18 i sławę średniowiecza ożywioną w teraźniej-
odzwierciedlające najnowsze trendy. miejskich rezerwatów zabytkowych, których szości reprezentują cztery słowackie miasta
Ślady słowackiej historii prowadzą do miast niepowtarzalne piękno tworzy niezapom- królewskie – Kežmarok, Stará Ľubovňa, Bar-
i miasteczek, gdzie w bramach wejściowych, nianą atmosferę. Mowa o takich miastach dejov i Levoča. W każdym z nich znajduje się
potężnych murach, wieżach warownych jak np. Bratysława, Trenčín, Žilina, Nitra, wiele zabytków kultury i historii, a więc są
i zachowanych zabytkach średniowiecznej albo metropolia centralnej Słowacji – Ban- to idealne miejsca wypoczynku połączone
architektury rozpoznajemy przekaz histo- ská Bystrica. Dóm sv. Alžbety (Katedra św. z poznawaniem bogatej historii i atmosfery
ryczny naszych przodków z zamierzchłej Elżbiety| w mieście Košice to katedra typu średniowiecza.
zachodniego położona w najdalej wysunię-
tej na wschód części Europy, będąca jedno-
cześnie największym kościołem na Słowacji.
To właśnie Košice szczycą się tytułem Eu-
ropejskiej Stolicy Kultury 2013. Przepiękny
widok na miasto Spišská Nová Ves i jego
okolice mogą podziwiać turyści zwiedzający
zw
Levoča Bardejov
kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej
Na

Slovensko-PL.indd 6 23.7.2013 19:02:26


Spišská Nová Ves

Slovensko-PL.indd 7 23.7.2013 19:02:35


w w w. s l ova k i a . t ra ve l

Červený Kameň

Klejnoty przeszłości
Majestatyczne klejnoty, osadzone w urokli- zmienia się w miejsce spotkania widm, cza- sztuczną grotą i wodospadem, zauroczy od-
wej naturalnej scenerii, ukrywające tajem- rownic i wampirów z całego świata. Na Zam- wiedzających wspaniałym wnętrzem z roz-
nice zamierzchłej przeszłości. Warownie, ku Orawskim (Oravský hrad), najczęściej ległą biblioteką.
zamki, pałace i ich ruiny stanowią już od odwiedzanej zabytkowej warowni, wznoszą- Niepowtarzalną atmosferą warowni, zam-
niepamiętnych czasów nieodłączną część cej się na skale nad rzeką Orava, została na- ków i pałaców można się delektować również
dziejów Słowacji. Niegdysiejsze siedziby kręcona pierwsza czarnobiała wersja filmu podczas nocnego zwiedzania, lub odbywają-
sławnych władców opierające się atakom Dracula, oraz znany film „Nosferatu – sym- cych się regularnie imprez. Oprócz tego, wie-
wrogów, a także miejsca ważnych zdarzeń fonia grozy”. Przepiękny, okazały zameczek le z tych cennych zabytków oferuje obecnie
historycznych ciągle emanują sławą, elegan- Betliar, będący reprezentacyjną siedzibą ło- możliwości noclegu, lub organizacji wesel
cją i romantycznym nastrojem. Urozmaicone wiecką, usytuowaną w parku angielskim ze o niepowtarzalnej magicznej atmosferze.
style architektoniczne i artystyczne odzwier-
ciedlają różne epoki historyczne i po dziś
dzień oferują zwiedzającym niepowtarzalne
przeżycia. Mają swoją pełną tajemnic histo-
rię i wiążą się z nimi znane legendy.
Jeden z najpiękniejszych i najlepiej za-
chowanych zamków, leżących zaledwie
kilkadziesiąt kilometrów od Bratysławy
– Červený Kameň – dzięki swojej wyjątko-
wej, magicznej atmosferze był niedawno
miejscem kręcenia różnych filmów i bajek.
Jego piwnice są najbardziej rozległymi pod-
ziemiami w Europie Środkowej. Miłośnicy
historii i niepoprawni romantycy na pewną
znajdą coś dla siebie w bajkowym zamku w
mieście Bojnice, który co roku podczas Mię-
dzynarodowego Festiwalu Duchów i Widm
(Medzinárodný festival duchov a strašidiel)

Slovensko-PL.indd 8 23.7.2013 19:02:40


Oravský hrad

Slovensko-PL.indd 9 23.7.2013 19:02:43


w w w. s l ova k i a . t ra ve l

Vlkolínec

Zabytki pod znakiem UNESCO


Najcenniejsze skarby słowackiej historii ze do nich historyczne miasto Bardejov leżące nym krajobrazie regionu Liptov, daje zwie-
względu na swoją unikatowość zostały wpi- w regonie Šariš, w 2008 r. drewniane kościo- dzającym możliwość odczucia uroku cie-
sane na listę Światowego Dziedzictwa Kultu- ły i cerkwie Łuku Karpackiego, a w 2009 ro- kawych tradycji i niepowtarzalnej historii.
rowego i Przyrodniczego Ludzkości UNESCO. ku unikatowy zespół zabytków regionu Spiš Banská Štiavnica usytuowana w samym
Już w 1993 r. na tą prestiżową listę zostały został wzbogacony o wpis miasta Levoča. centrum wulkanu, między wzgórzami pas-
wpisane trzy obiekty – Spišský hrad (Zamek Najlepiej zachowany rezerwat architektury ma Štiavnické hory, to magiczne i mistycz-
Spiski) i okolice, Banská Štiavnica i Vlko- ludowej Słowacji z unikatowymi drewniany- ne miejsce, które swoją kameralną, wręcz
línec. Następnie, w 2000 roku, dołączyło mi budowlami – Vlkolínec, położony w pięk- rodzinną atmosferą przyciąga turystów

Levoča Bardejov Banská


Banská Štiavnica

10

Slovensko-PL.indd 10 23.7.2013 19:02:48


Spišský hrad

Levoča Hervartov

znużonych hałasem dużych miast. Unikalny Levoča. Architektura sakralna jest jednym
rynek o prostokątnym kształcie z intrygu- z najciekawszych i najważniejszych zwier-
jącym kościołem Bazilika minor sv. Egídia ciadeł przeszłości Słowacji. Oprócz tej, którą
(Bazylika św. Egidiusza) znajduje się w go- znajdziemy w miastach, możemy również
tyckim mieście Bardejov. W regionie Spiš poddać się urokowi malowniczych drew-
można podziwiać wiele unikalnych zabyt- nianych kościółków i cerkwi, rozsianych
ków, najważniejszym z nich jest niewątpli- przede wszystkim na obszarze wschodniej
wie największa ruina warowni w Europie Słowacji. Najstarszym z nich jest Kościół
Środkowej – Spišský hrad (Zamek Spiski) św. Franciszka z Asyżu (Kostol sv. Františka
i jego okolice. Najwyższy drewniany ołtarz z Assisi) w miejscowości Hervartov, który
na świecie, wyrzeźbiony z drewna lipowego skrywa w swych wnętrzach gotyckie ikony
o wysokości 18,62 m, którego autorem jest i malowidła ścienne. Stopień zachowania
najsłynniejszy słowacki rzeźbiarz Mistrz tych cennych zabytków otoczonych piękną
Paweł z Levoče, znajduje się w Katedrze słowacką przyrodą obiecuje niepowtarzalne
Hervartov
Św. Jakuba (Chrám sv. Jakuba) w mieście doznania.

11

Slovensko-PL.indd 11 23.7.2013 19:03:00


w w w. s l ova k i a . t ra ve l

Svätý Kríž

Zabytki architektury ludowej


Kolorowe życie naszych przodków, ich w poszczególnych regionach. To prawdziwe sane w skałach, albo zadziwiające sztolnie
kreatywność i umiejętności prezentowane klejnoty architektury, zbudowane za po- podziemne.
są na Słowacji zwłaszcza w muzeach na mocą prostych narzędzi, charakteryzujące Prawdziwym rarytasem wśród rezerwatów
wolnym powietrzu – tzw. skansenach oraz się niewiarygodną dokładnością pod wzglę- zabytków architektury ludowej jest urocza
rezerwatach zabytków architektury ludo- dem wykonania technicznego, artystyczną wioska Vlkolínec. Swojska miejscowość Čič-
wej. Dzięki tym wyjątkowym ekspozycjom wyobraźnią i dokładnie przemyślaną funk- many zachwyca bajkowymi drewnianymi
możemy do dzisiaj podziwiać unikatowe cjonalnością. Zwiedzających bez wątpienia domkami z niepowtarzalnym białym zdobie-
okazy tradycyjnego budownictwa i kultury zachwycą budynki zrębowe, drewniane niem, a miasto historyczne Banská Štiavnica
ludowej. Dają one autentyczny obraz prze- świątynie zbudowane bez użycia chociażby z Muzeum Górnictwa w przyrodzie (Banské
szłego wyglądu gospodarstw domowych jednego gwoździa żelaznego, domy wycio- múzeum v pírode). Muzeum Wsi Słowackiej

Čičmany Pribylina

12

Slovensko-PL.indd 12 23.7.2013 19:03:13


Zuberec

(Múzeum slovenskej dediny) w Martinie Wsi Kisuckiej (Múzeum kysuckej dediny)


przedstawia pełny obraz tradycyjnego bu- w miejscowości Vychylovka, Muzeum Szarys-
downictwa ludowego i tego, jak mieszkano kie (Šarišské múzeum) w mieście Bardejov,
dawniej na Słowacji, będąc jednocześnie naj- oraz Muzeum Wihorlatu (Vihorlatské mú-
większą ekspozycją etnologiczną w plenerze. zeum) w mieście Humenné. Niemal każdy
Wędrując prze Słowację warto odwiedzić region Słowacji może się pochwalić swym
także Muzeum Wsi Orawskiej (Múzeum orav- ludowym bogactwem. Zwiedzanie miejsc
skej dediny) w miejscowości Zuberec, Mu- z zabytkami architektury ludowej to idealny
zeum Wsi Liptowskiej (Múzeum liptovskej pomysł na całodzienną wycieczkę i urozmai-
dediny) w miejscowości Pribylina, Muzeum cenie pobytu w tym kraju.

Propozycje imprez
• Spotkanie Heligonkarzy, lub
Ogólnokrajowe Spotkanie Grających
na Fujarze w miejscowości Čičmany.
• Turczańskie Uroczystości
Folklorystyczne, Muzeum Wsi
Słowackiej w Martinie.
• Podrohackie Uroczystości
Folklorystyczne, Muzeum Wsi
Orawskiej w miejscowości Zuberec.
• Niedziela św. Huberta, Muzeum Wsi
Liptowskiej w miejscowości Pribylina.
• Noc Muzeów w skansenie w uzdrowisku
Bardejovské Kúpele.
Pribylina

13

Slovensko-PL.indd 13 23.7.2013 19:03:18


w w w. s l ova k i a . t ra ve l

Unikalny folklor i tradycje ludowe


Ludzie na Słowacji już od niepamiętnych muzyki i tańców, obrzędów, lub twórczości wościach Hrušov, Zuberec i Heľpa. Muzyka
czasów żyli w zgodzie z naturą, z szacun- ludowej oraz rzemiosł. ludowa przesycona dźwiękami fujary, cym-
kiem i pokorą wobec przodków, zwyczajów Przejawy umiejętności i zdolności artys- bałów, lub małego akordeonu – heligonki –
i tradycji, co odzwierciedlało się w ówczes- tycznych tego narodu znajdziemy obec- porwie do tańca każdego. Fujara – okazały
nym sposobie życia, kulturze ludowej nie zwłaszcza w rezerwatach zabytków ar- ludowy instrument muzyczny, i jej ckliwa
i folklorze. Wiele wyjątkowych zwyczajów chitektury ludowej, skansenach, podczas melodia zostały nawet wpisane na Listę
i tradycji ludowych przetrwało do dziś uroczystości folklorystycznych, festiwali, Ustnego i Niematerialnego Dziedzictwa
w postaci architektury ludowej, śpiewów, oraz w mniejszych wioskach swojskich re- Ludzkości UNESCO.

Brhlovce

gionów Słowacji, którymi są na przykład


Kysuce, Orava, Liptov, Horehronie, Spiš
i Šariš. Zwiedzający mogą podziwiać uni-
kalną architekturę zrębową w rezerwatach
zabytków Osturňa, Ždiar i Podbieľ, osiedla
skalne w miejscowości Brhlovce, albo ty-
powe budowle winiarskie w miejscowości
Stará hora pri Sebechleboch.
Prawdziwą i wyjątkową atmosferę folkloru
można poczuć podczas ciekawych festiwali
i uroczystości folklorystycznych w miejsco-

14

Slovensko-PL.indd 14 23.7.2013 19:03:24


Imprezy folklorystyczne oferują także nie- należy wymienić Europejskie Rzemiosło i bicie rózgą, w okresie letnim zapalanie
zwykły przegląd dawnych, typowych dla Ludowe (Európske ľudové remeslo) odby- ogni świętojańskich, czas Świąt Bożego
Słowacji rzemiosł: druciarstwa, koronkar- wające się regularnie w drugim tygodniu Narodzenia natomiast jest najpiękniejszy
stwa, wyplatania koszyków, lub produkcji lipca, w byłym wolnym mieście królewskim i najbogatszy w zwyczaje i tradycje.
ceramiki. Wśród najważniejszych imprez, Kežmarok. Wszystkie przejawy bogatej słowackiej
podczas których mistrzowie tradycyjnych Specjalne miejsce w kulturze Słowaków kultury ludowej składają się na niezwykły
rzemiosł prezentują swoje produkty i pro- przynależy tradycyjnym strojom ludowym, i cenny skarb, który można obejrzeć w tej
wadzą pokazy procesu ich wytwarzania, które do dzisiaj przyciągają uwagę dzięki postaci tylko na Słowacji.

swojej różnorodności, kolorystyce i artys-


tycznemu, ręcznemu wykonaniu.
Słowackie tradycje i zwyczaje ludowe za-
chowały się do dzisiaj i co roku ponownie
odżywają w wielu miejscach tego kraju.
Na początku roku w okresie tzw. Fašiangy
(karnawału), będącego czasem radości i ucz-
towania, można podziwiać kolorowy koro-
wód karnawałowy z wieloma niecodzien-
nymi przebraniami. Zwyczaje nieodłącznie
związane z Wielkanocą to polewanie wodą

15

Slovensko-PL.indd 15 23.7.2013 19:03:29


w w w. s l ova k i a . t ra ve l

Urokliwa przyroda
Słowacka przyroda dzięki swojej rozmaito- wacki Raj). Dziki krajobraz górski Parku cji są unikatowe górskie łąki grzebieniowe
ści zdobywa serce każdego, kto odkrywa jej Narodowego Muránska planina (Murańska – „połoniny“, od których bierze się jego
piękne i unikalne zakątki. Mowa tu nie tyl- Płanina), gdzie w obfitości występują chro- nazwa. Znajdziemy tu również niepowta-
ko o najmniejszych wielkich górach świata, nione gatunki roślin i zwierząt zwiedzający rzalne pierwotne lasy bukowe wpisane na
najbardziej rozległym obszarze krasowym mogą podziwiać z grzbietu koni huculskich. Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowe-
w Europie Środkowej, pierwotnych lasach Największy obszar krasowy w Europie go i Przyrodniczego Ludzkości UNESCO.
nietkniętych przez cywilizację, lecz także Środkowej to Park Narodowy Slovenský Kolejną ciekawostką tego regionu jest tzw.
o fascynujących przeżyciach podczas zwie- kras (Słowacki Kras), gdzie znajduje się „Park Ciemnego Nieba Połoniny“, który
dzania dziewięciu parków narodowych. ponad 1000 grot i urwisk, w tym niektóre pod względem poziomu naświetlenia jest
Symbolem najstarszego z nich, parku naro- wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa najciemniejszym obszarem Słowacji.
dowego Tatranský národný park, który od Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości Dobroczynnie działający spokój – tak cen-
1993 r. stanowi rezerwat biosfery UNESCO, UNESCO. Turyści mogą rozkoszować się ny w współczesnych czasach, niezakłócony
jest piękny kwiat rosnącej wysoko w górach pięknymi sceneriami przyrodniczymi par- przez hałas dużych miast, romantyczne
szarotki alpejskiej i jeden z najcenniej- ku narodowego Pieniny o najmniejszej po- zakątki wyjątkowych regionów Słowacji
szych gatunków endemicznych – kozica wierzchni podczas spływu na drewnianych z magiczną atmosferą pozwalają naprawdę
tatrzańska. Urokliwy krajobraz bogaty w tratwach graniczną rzeką Dunajec. Charak- się oderwać od codzienności, zapewniając
płaskowyże krasowe, kaniony i wodospady terystycznym znakiem parku narodowego doskonały wypoczynek i odnowę sił wital-
chroni Park Narodowy Slovenský raj (Sło- Poloniny położonego na wschodzie Słowa- nych.

Veľká i Malá Fatra

16

Slovensko-PL.indd 16 23.7.2013 19:03:35


Roháčsky vodopád

17

Slovensko-PL.indd 17 23.7.2013 19:03:42


w w w. s l ova k i a . t ra ve l

Dobšinská ľadová jaskyňa

Klejnoty podziemi
Niewiele krajów może się poszczycić takim rodzaju w Europie. Jej podziemne po-
bogactwem rozmaitych form naciekowych, mieszczenia zdobione są kryształami ara- Jaskinie udostępnione
jak właśnie Słowacja. Znajduje się tu po- gonitu, miejscami przybierającymi kształt
nad 6 200 znanych grot i jaskiń, z czego delikatnych korali, lub śnieżnobiałych Belianska jaskyňa
18 zostało udostępnionych zwiedzającym. krzaczków. W największej znanej jaskini Bystrianska jaskyňa
Do najważniejszych i najcenniejszych na- Krasu Słowackiego o nazwie Domica mo- Demänovská jaskyňa slobody
leżą jaskinie Krasu Słowackiego oraz jaski- żemy skorzystać z możliwości spływu łód- Demänovská ľadová jaskyňa
nia Dobšinská ľadová jaskyňa, wpisane na kami po podziemnej rzece Styks. Jaskinie Dobšinská ľadová jaskyňa
Listę Światowego Dziedzictwa Ludzkości Słowacji to prawdziwe klejnoty oferujące Jaskyňa Domica
UNESCO. odwiedzającym niecodzienne przeżycia Jaskyňa Driny
Unikalną wartość ma zwłaszcza Ochtin- podczas podziwiania tajemniczego piękna Gombasecká jaskyňa
ská aragonitová jaskyňa, jedyna w swoim podziemi. Harmanecká jaskyňa
Jasovská jaskyňa
Ochtinská aragonitová jaskyňa
Važecká jaskyňa

Jaskinie udostępnione
na podstawie
specjalnego wstępu
Bojnická hradná jaskyňa
Jaskyňa mŕtvych netopierov
Jaskyňa Zlá diera
Krásnohorská jaskyňa
Malá Stanišovská jaskyňa
Prepoštská jaskyňa – muzeum
prehistori
prehistorii
Ochtinská aragonitová jaskyňa Demänovská jaskyňa slobody

18

Slovensko-PL.indd 18 23.7.2013 19:03:46


Štrbské pleso – Vysoké Tatry

Wypoczynek i zabawa nad wodą


Woda to jeden z największych skarbów
Słowacji. Znajdują się tu jedne z najważ-
niejszych zasobów wody pitnej na świecie,
co kraj ten zawdzięcza największej wyspie
rzecznej w Europie Środkowej – Žitný ost-
rov, położonej na południu Słowacji. Woda
– oprócz tego, że dodaje sił witalnych – do-
starcza także mnóstwa wspaniałej zabawy
i doskonałego wypoczynku.
Piękno bystrych potoków górskich i krysz-
tałowo czystych jezior polodowcowych
urozmaica pobyt w górach, natomiast pły-
wanie w naturalnych jeziorach i sztucznych
jeziorach – tzw. tajchach, zbiornikach przy
zaporach, oraz rzekach orzeźwia w upalne
dni. Do niezapomnianych atrakcji niewąt-
pliwie należy spływ rzekami Dunajec, Váh,
lub Orava na drewnianych tratwach, często
połączony także z programem muzycznym
i degustacją miejscowych smakołyków. En-
tuzjaści sportów ekstremalnych na pewno
skorzystają z raftingu na dzikiej rzece Belá,
Belá
Dunajec i Hron.
Nowoczesne kąpieliska termalne i parki
wodne to oaza relaksu i przyjemnego wy- Powierzchnie wodne oferują niezliczone
poczynku nie tylko latem, lecz także zimą możliwości uprawiania sportów i organizo-
– kąpanie się pod zaśnieżonymi szczyta-
s wania różnych imprez kulturalnych i spor-
Váh
mi górskimi to niepowtarzalne pr przeżycie. towych, zwłaszcza w okresie letnim.

19

Slovensko-PL.indd 19 23.7.2013 19:03:57


w w w. s l ova k i a . t ra ve l

Rajecké Teplice

Zdrowie z natury
Słowacja jest obdarzona niesamowitym zabiegiem, tzw. Turčianska zlatá kúra (Tur-
podziemnym bogactwem, którego lecznicza czańską Złotą Kuracją). Dwa miasta uzdro-
siła i zbawienne oddziaływanie na ludzki wiskowe są unikatem w skali europejskiej:
organizm wydobywa się na powierzchnię w mieście Sklené Teplice znajduje się kąpiel
dzięki licznym źródłom mineralnym. Od parowa w jaskini niosąca bardzo trafną na-
niepamiętnych czasów są one uważane za zwę „Parenica”, a w mieście Trenčianske Tep-
cudowne i godne uwagi dzięki swej zdolno- lice – unikatowa łaźnia turecka Hammam.
ści leczenia chorób i przywracania zdrowia. Niezwykle czyste górskie powietrze dzięki
Uzdrowiska na Słowacji zaliczają się do naj- otoczeniu Tatr Wysokich, gdzie leży wiele
starszych i najlepszych uzdrowisk w Euro- uzdrowisk klimatycznych, pomaga w lecze-
pie Środkowej. Wydaje się, że najbardziej niu chorób układu oddechowego zarówno
znane wśród nich są Piešťany (Pieszczany), u dorosłych jak i u dzieci.
którym oprócz termalnej wody mineralnej Wyjątkową atmosferę słowackich uzdrowisk
przyniosło sławę lecznicze błoto siarkowe. dopełniają również ich wyjątkowe okolice
Uzdrowisko Rajecké Teplice urzeka zwie- z mnóstwem okazji do aktywnego spędza-
dzających ekskluzywną antyczną atmosferą, nia czasu wolnego i udziału w życiu kultu-
Piešťany
z kolei Turčianske Teplice niepowtarzalnym ralnym.

Sklené Teplice TTrenčianske


re Teplice Piešťany

20

Slovensko-PL.indd 20 23.7.2013 19:04:04


21

Slovensko-PL.indd 21 23.7.2013 19:04:13


w w w. s l ova k i a . t ra ve l

Nízke Tatry

Rowerem przez Słowację


ców oraz wyjątkowych znalezisk archeolo-
gicznych.
Obecnie jedną z najbardziej atrakcyjnych
tras rowerowych na Słowacji jest długi
szlak o nazwie „Rowerem przez Słowa-
cję“. Podczas wędrówki uczestnicy mają
okazję zobaczyć wiele wyjątkowych zabyt-
ków i atrakcji przyrodniczych. Trasa ma
tere
początek na nizinnych terenach w pobli-
Nízke Tatry
wzdł winnic roz-
żu Dunaju i prowadzi wzdłuż
M
mieszczonych na zboczach Małych Karpat
Na łonie słowackiej przyrody, która oferuje (Malé Karpaty), przez malownicze regiony
ogromną ilość fascynujących i niezwykłych Považie i Kysuce, górskie tereny regionów TOP Trasy Rowerowe
przeżyć, z siodełka jednego z najbardziej Orava i Liptov, u podnóża Tatr Niskich
ekologicznych środków transportu – ro- i Wysokich do Popradu, lub bezpośrednio Dunajská cyklistická cesta
weru – entuzjaści aktywnego i zdrowego do Słowackiego Raju. Ma około 750 km Hornádska cyklomagistrála
wypoczynku mają możliwość obejrzeć za- długości, składa się z wyznaczonych na Kysucká cyklomagistrála
pierające dech w piersiach masywy skal- dużej odległości magistral rowerowych Liptovská cyklomagistrála
ne, kaniony i wąwozy, tajemnicze doliny oferujących kolejne możliwości spokojne- Malokarpatská cyklomagistrála
górskie, kręte meandry rzek i przepiękne go zwiedzania uroczych zakątków Słowacji Moravská cyklistická cesta
wodospady, rzadko spotykaną faunę, florę i interesujących wędrówek rowerowych po Oravská cyklomagistrála
oraz wiele innych, wywierających oszała- oznakowanych regionalnych szlakach. Popradská cyklomagistrála
miające wrażenie obiektów. Entuzjaści ekstremalnej jazdy mogą wy- Vážska cyklomagistrála
Oprócz niezwykłego piękna przyrody ro- próbować swoje umiejętności na trasach
werzyści mogą tu również odkrywać unika- freeride’owych i downhillowych w bikepar-
towe dziedzictwo kulturowe zabytkowych kach w Tatrach Wysokich, lub Niskich, w
średniowiecznych miast, romantycznych Bachledovej dolinie, na zboczach góry Ma- www.vitajtecyklisti.sk
grodzisk, zamków i ruin, okazałych pała- linô Brdo, lub w Oszczadnicy (Oščadnica).

22

Slovensko-PL.indd 22 23.7.2013 19:04:17


Chopok – Nízke Tatry

Aktywny wypoczynek

Piešťany Vysoké Tatry Vysoké Tatry

Zróżnicowane środowisko naturalne Słowacji i rozpadliny (rokliny) w Słowackim Raju, Amatorów sportów ekstremalnych niewątpli-
oferuje amatorom aktywnego wypoczynku nie- wyjątkowe formy krasowe Murańskiej Pła- wie ucieszy urzekająca sceneria malowniczego
zliczone i różnorodne możliwości miłego spę- niny i Krasu Słowackiego, układ kanionów krajobrazu Słowacji obserwowana podczas lotu
dzenia czasu i sportowych wyczynów. Czy to i wąwozów Jánošíkove diery w Małej Fatrze balonem, lotnią, lub podczas skoku spadochro-
będzie turystyka wysokogórska, alpinizm, spor- (Malá Fatra), lasy pierwotne w Połoninach nowego. Entuzjastów sportów wodnych zachwy-
ty ekstremalne, czy też pełna emocji zabawa w (Poloniny), lub pokonać jeden ze szczytów ci pływanie w rwącej wodzie na terenie ośrodka
wodzie, lub w powietrzu, wszyscy miłośnicy najwyższego masywu górskiego na Słowacji sportów wodnych w dzielnicy Bratysławy Ču-
ruchu, przygody i aktywnego wypoczynku mają i najmniejszych gór wysokich na świecie – Tatr novo i w Liptowskim Mikułaszu (Liptovský Mi-
możliwość wyboru z niezwykle bogatej oferty Wysokich; gdzie 25 szczytów osiąga wysokość kuláš). Wielbiciele golfa mogą sprawdzić swoją
wyjątkowych i niepowtarzalnych przeżyć? ponad 2 500 m n.p.m. Każdy zapalony turys- technikę gry, celność i cierpliwość na starannie
Podczas pieszych wędrówek po ponad 14 000 ta na pewno doceni pełne emocji niezwykłe wypielęgnowanych polach golfowych zbudowa-
km oznakowanych szlaków turystycznych, przeżycia z liczącego prawie 100 km przejścia nych w pięknym otoczeniu przyrody, w pobliżu
lub ponad 10 000 km oznakowanych szlaków granią Niskich Tatr – drugiego co do wielkości miast lub górskich ośrodków wypoczynkowych.
rowerowych zwiedzający mogą odkrywać nie- i najpiękniejszego masywu górskiego na Sło- Wszyscy amatorzy aktywnego wypoczynku
przeciętne piękno zakątków w swoistych wacji, lub z pieszych wędrówek po bardzo i zdrowego trybu życia mogą spełnić swoje
słowackich regionach. Mogą oni podziwiać atrakcyjnych terenach gór – Chočské vrchy, pragnienia i marzenia, gdy zdecydują się spę-
atrakcyjne kaniony, wodospady, wąwozy Strážovské vrchy, czy też Súľovské vrchy. dzić urlop na Słowacji.

23

Slovensko-PL.indd 23 23.7.2013 19:04:22


w w w. s l ova k i a . t ra ve l

Raj sportów zimowych


Trasy narciarskie ze wszystkimi stopnia- jętności wielbicieli ski-alpinizmu, którzy żania tras, jazdy na nartach nocą i szeroki
mi trudności, piękne trasy zjazdowe dla chcą uciec z zatłoczonych tras zjazdowych wybór usług gastronomicznych. Najlepsze
miłośników snowboardu, zaśnieżone ma- i zjeżdżać na nartach w cichym otoczeniu ośrodki narciarskie posiadają bary typu
jestatyczne zbocza górskie nadające się do górskiej przyrody, na nietkniętym puszys- aprés ski i różne centra rozrywki, które or-
zimowych pieszych wędrówek w połączeniu tym śniegu. W ośrodkach narciarskich na ganizują dla odwiedzających wiele interesu-
z niezapomnianą scenerią obsypanych śnie- Słowacji oprócz zadbanych tras zjazdowych jących imprez. Do najbardziej popularnych
giem szczytów – to wszystko oferują góry na znajdują się też narciarskie trasy biegowe, sportów zimowych należą wyścigi psich
Słowacji podczas zimowych miesięcy. Tatry tereny do uprawiania snowboardu, szkoły zaprzęgów, które mają dobre warunki i dłu-
Wysokie, Tatry Niskie, Mała i Wielka Fatra i szkółki narciarskie oraz wypożyczalnie goletnią tradycję na Słowacji. W górskiej
oraz wiele innych, mieszczą nie tylko duże sprzętu narciarskiego. Coś dla siebie znajdą miejscowości Turecká odbywają się regular-
nowoczesne ośrodki, ale też mniejsze, uro- również osoby niejeżdżące na nartach. Mogą nie wyścigi pod nazwą „Krňačkové preteky”,
cze tereny, których urzekająca atmosfera wybierać z bogatej oferty atrakcji o charak- podczas których widzowie mogą spróbować
ucieszy przede wszystkim początkujących terze ekstremalnym takich jak: snowtubing, jazdy na tradycyjnych drewnianych san-
narciarzy, rodziny z dziećmi i narciarzy, upra- kitewing, tory bobslejowe i saneczkowe lub kach służących w przeszłości do transportu
wiających ten sport okazjonalnie. Trudne lodowiska. Oczywiście, większość dobrych drewna – krňačkach i zmienić zwykłą jazdę
zimowe tereny narciarskie sprawdzą umie- ośrodków ma możliwość sztucznego naśnie- na sankach w wielką przygodę.

Krňačky

24

Slovensko-PL.indd 24 30.7.2013 19:56:41


Interesujące imprezy
Osoby zwiedzające Słowację mogą dać się i Detva, gdzie na każdym kroku można się
porwać wielu wyjątkowym regularnie odby- spotkać ze sztuką ludową i tradycją. Pod-
wającym się imprezom sportowym, kultural- czas Międzynarodowego Festiwalu Duchów
nym, lub folklorystycznym, na których panuje i Widm w należącym do najpiękniejszych na
niepowtarzalna atmosfera. Słowacji Zamku Bojnickim panuje atmosfe-
Podczas Uroczystości Koronacyjnych stolica ra grozy i dobry humor. Kremnické gagy to
Słowacji – Bratysława corocznie zamienia wyjątkowy festiwal dobrego humoru i saty-
się w średniowieczne miasto z królami i kró- ry, w którym biorą udział czołowe słowackie
lowymi, szlachtą, trubadurami i tysiącami i zagraniczne zespoły i artyści teatralni, ka-
zaciekawionych widzów. Festiwal muzyki baretowi i muzyczni. Dni Mistrzów Centrum
klasycznej – Bratysławskie Święto Muzyki Rękodzieła i Rzemiosła Ludowego – ÚĽUV
(Bratislavské hudobné slávnosti), najbardziej (Dni majstrov ÚĽUV-u) w Bratysławie zali-
prestiżowy międzynarodowy festiwal na Sło- czają się do najważniejszych i największych
wacji o długoletniej tradycji to prezentacja imprez prezentujących rzemiosło ludowe
znaczącej słowackiej i zagranicznej twórczo- na Słowacji. Swoje wyroby prezentują tu
ści muzycznej. Największym festiwalem mu- najwięksi mistrzowie tradycyjnych rzemiosł
zycznym na otwartym powietrzu na Słowacji ludowych, którzy na miejscu pokazują swoją
jest festiwal „Bažant Pohoda” odbywający się sztukę. Unikatową imprezą dla wszystkich
na lotnisku w Trenczynie (Trenčín). Festiwal miłośników teatru są „Zámocké hry zvo-
filmów o sztuce z nazwą Art Film Fest w lenské”, odbywające się w niepowtarzalnej
mieście Trenčianské Teplice zalicza się obec- atmosferze na zabytkowym dziedzińcu zam-
nie do najważniejszych imprez filmowych ku zwoleńskiego (Zvolenský zámok). Do naj-
w Europie Środkowej. Poszczególne regiony ważniejszych imprez sportowych na Słowacji
prezentują swoje zwyczaje folklorystyczne zalicza się Medzinárodný maratón mieru
organizując festiwale w wielu miejscach na (Międzynarodowy Maraton Pokoju), organi-
Słowacji. Do najważniejszych należą między- zowany w Koszycach (Košice) od 1924 roku,
narodowe festiwale folklorystyczne w miej- dzięki czemu zasłużenie może poszczycić się
scowościach Východná, Myjava, Terchová określeniem „najstarszy w Europie”.

25

Slovensko-PL.indd 25 23.7.2013 19:04:33


w w w. s l ova k i a . t ra ve l

Tradycyjny smak Słowacji


Poza bogatą ofertą atrakcji kulturalnych, za- sem, kiełbasą i grzybami. Małe, słodkie „co jemności stanowią wspaniałe słowackie wina
bytków i szerokim wachlarzem możliwości nieco” w postaci tradycyjnego ciasta o nazwie z regionów winiarskich Słowacji, od wschod-
uprawiania sportu czy życia towarzyskiego, Skalický trdelník, pierwszego wyrobu sło- niosłowackiego tokajskiego po małokarpacki
Słowacja potrafi zaspokoić żądania nawet naj- wackiego objętego chronionym oznaczeniem region winiarski.
bardziej wymagających koneserów. Tradycyjna geograficznym, zapewni wyjątkową przyjem-
kuchnia słowacka zadowoli zwłaszcza miłośni- ność. Niepowtarzalnym doświadczeniem kuli-
ków serów i nabiału. Najbardziej typowym da- narnym jest również tzw. uczta gęsia, z której Polecane imprezy
niem słowackim są haluszki (kluseczki z ciasta słynie zwłaszcza miejscowość Slovenský Grob.
ziemniaczanego) z bryndzą i skwarkami, któ- Zajadanie się smacznymi słowackimi specjała- • Slovak Food Festival Bratislava
re można popijać gęstą żętycą. Warto jednak mi w atmosferze typowych szałasów i bacówek • Grilliada Banská Bystrica
spróbować również innych, znanych słowac- to idealne kulinarne przeżycie wzmocnione • Gurmán Fest Bratislava
kich potraw, jakimi są chleb ze smalcem i ce- urokliwym otoczeniem. Dobrym jedzeniem • Gurmán Fest Košice
bulą, czy sery wędzone i niewędzone domowej można się delektować nie tylko w tradycyj- • Trdlofest Skalica
roboty. Zwiedzający mogą także spróbować nych słowackich drewnianych domkach, które • Mistrzostwa Świata w Gotowaniu
zupy fasolowej, bądź czosnkowej serwowanej oferują smakowite regionalne specjały, lecz i Jedzeniu Klusek z Bryndzą
bezpośrednio w chlebkach – bośniakach, lub także w nowoczesnych restauracjach najwyż- w miejscowościach Turecká i Terchová
pysznej zupy kapuścianej z wędzonym mię- szej klasy. Zwieńczenie kulinarnych przy-

Szlaki winne
Malokarpatská vínna cesta
Nitrianska kráľovská vínna cesta
Tokajská vínna cesta
Hontianska vínna cesta
Požitavská vínna cesta
Vínna cesta Záhorie

26

Slovensko-PL.indd 26 23.7.2013 19:04:37


Narodowe Centrum Turystyki Słowackiej
Centrala Bratysława Przedstawicielstwa zagraniczne
Slovenská agentúra pre cestovný ruch Republika Czeska Polska
(Narodowe Centrum Turystyki Słowackiej) Slovenská agentura pro cestovní ruch Narodowe Centrum Turystyki Słowackiej
Dr. V. Clementisa 10 Jilská 16 ul. Krakowskie Przedmieście 47/51
821 02 Bratislava 110 00 Praha 1 00-071 Warszawa
Slovenská republika Česká republika Polska
Tel.: +421 2 50 700 801 Tel.: +420 224 946 082 Tel.: +48 22 827 00 09
Fax: +421 2 55 571 654 Mob.: +420 776 765 477 Kom.: +48 606 236 044
E-mail: sacrba@sacr.sk E-mail: office.cz@slovakia.travel E-mail: office.pl@slovakia.travel
www.sacr.sk, www.slovakia.travel
Węgry Austria
Szlovák Idegenforgalmi Hivatal Slowakische Zentrale für Tourismus
Oddział Banská Bystrica Rákoczi út 15 Opernring 1 / R / 507
H 1088 Budapest A - 1010 Wien
Slovenská agentúra pre cestovný ruch Magyarország Österreich
Námestie Ľ. Štúra 1, P. O. Box 35 Tel.: +36 1 429 00 49 Tel.: +43 1 513 95 69
974 05 Banská Bystrica Mob.: +36 30 434 13 68 Mob.: +43 650 911 40 90
Slovenská republika E-mail: office.hu@slovakia.travel E-mail: office.at@slovakia.travel
Tel.: +421 48 413 61 46
E-mail: sacr@sacr.sk Niemcy Federacja Rosyjska
Slowakische Zentrale für Tourismus Predstaviteľstvo Slovackovo
Hildebrandstr. 25 Upravlenija po Turizmu
D - 10785 Berlin Posolstvo Slovackoj Respubliky
Deutschland Ul. J. Fučíka 17-19, 123 056 Moskva
Tel.: +49 30 259 426 40 Rossijskaja Federacija
Fax: +49 30 259 426 41 Tel.: +7 499 251 76 31
E-mail: office.de@slovakia.travel E-mail: office.ru@slovakia.travel

Data wydania: 3/2013


Autor: Slovenská agentúra pre cestovný ruch
Tekst: Slovenská agentúra pre cestovný ruch
Zdjęcia: archív SACR, L. Struhár, B. Schreiber, M.
Črep, A. Jiroušek, M. Eliáš, R. Buga, TMR, SPA Pieš-
ťany, SPA Turčianske Teplice, D. Bugár, A. Vojček,
Bratislava, M. Dibák
Opracowanie graficzne i druk:
Slovenská Grafia, a.s., Bratislava
Koordynator projektu:
Cortes, Smith & Co. Slovakia, s.r.o., Bratislava

UNIA EUROPEJSKA

Materiał współfinansowany przez Wspólnotę Euro-


pejską, za pośrednictwem Programu Operacyjnego
„Konkurencyjność a wzrost
w gospodarczy”.
Kriváň – Vysoké Tatry

27

Slovensko-PL.indd 27 23.7.2013 19:04:41


UNIA EUROPEJSKA

Niniejsza broszura nie jest przeznaczona do sprzedaży.

Slovensko-PL.indd 28 23.7.2013 19:04:42

Das könnte Ihnen auch gefallen