Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
«^
Ex Libris
DHN LANDWEHR
Voorschoten
NVCLEV5
EMBLEMATVMSE'
LECnSSIMOIWHQW
ITAU WIGOIMPRESAS : Bâ)
vocantpriuata in^
duitriafhidiofiiv
gulari,vjidic^
conquifitus.
non |)aucis venulfe in-,
uentionibus audhis^
additisamijnjbp
illuilratus -^
Gabrjeue RoiLENHAcao
AÏAGDEBVRGaENSï,,
[EMuko codatorio
CWSHANlÎASSutr.
^ÉibhopoJXAmhemii^
( VmljraJuumùiiisjformciJJormùsJmaûo ,
Vf-nikt' artifig redHih-CKm ma?iiù .
Tlxtrrm ta/mJmxiÙslaûimiûuoS^éh
Jvims amMoENii rsïvmêh'/tvGEyro.
Yalens Cremcovius*.
CAN-
CANDIDO ET RENjVOLO
L E C T O R I.
Vidcmuscnimplcrofqueomneshominesqiix
cumque agiinc duabushis rébus mcriri, V tilica-
à,^ Voluptaccquibus fi tercia acccdat,,
tc-jinqu
Honeftas,enim vero iam nihil ad perfedïas Vir-
tutis décrit aclionem. Ad litteraru m quidé ftu-
.diaquodaccinec^vtlubenter quidquidadani-
mum tam fcientiaimbuendûquam bonis nio-
ribusexcolédumfacir', inrerum Honeâaruni:
numéro habendum efie fatcm ui; ira iilud, cre-
do,nemo negabir^efle quasdam quîç ad Volup-
tatemmagisquamadvitçtam comniunis qua
priuata: Vcilicatem accommodata fine. Ex hoc
génère funt qui Poeticamquoque arcem ellc'
cenfentjvtpote qua^illorum iuciîcio^iine mag
naiad:urafacilepoirniiuscarere.Equidem Po"
ccicesdefenfioncmhoclocofurcipercanimu'
mihinoneftj quumôc diuinum hoc ftudium^
fuopfiusclypeo contra omnes calumnias facis>
fupcrq^ue protegatuoôcpatrono^iaaiolim in-
A3, uene*
cnamniim inneniar non paucos.
iU.cncrit, Sc
^odciii ircn.crecomprchGni]s,ninpnacitdiuer-;
Ikas: ira in Pocmacis q-iioquc . EquidcHi fie
Jgnaîïone reuerendifsime^
famâ JUuJlrifimeoditione
potentipime^ ortu genero-
fifime y indole préifiantip
flme^ do£irtna literatijsi-
meAntifles, quodderei
rufticas Oeconomo:, vê-
tus commentatorputat,(?/'fr^y?^r(inquiensJ
efl négligentia quant diligentta, t^o de ho mine
quouis induftrio verum elTe aio^cui leuis cef-
fatio ignauia , torpensocium pœna. Mihi,
quem à teneris feuera parentis cducacio ad
bonas literas , & diuturnus omniaSapien-
tix viridaria liberrimè peruolicandi & fuo
vfui aptadelibandi mo^^ardoro ftudioriim,
r
B quo-
quorum radiccs Mâgittcr cl o qùen tias Ifocra:^'
tes peramaras,.fraâ:us miras dulcedinis cre-
debat, magis magisq; inflammauit , mihiin-
quam, cuiquodabfqucarrogâte ia£taru:iadi.-
xerim_>r
nullumtempHSabmitimrs.
Nihil a.utem'grauibus curis attritum & feuc^
ris meditatianibusnubilum; animum fuaui-^
us afficiD ôc fercnat , quam Tribulium no-
fcorum (quosolimmagno^iam viliinominc:
liffl.bQnâ£dencciinefœnorcpromcnduni.,,
~
repo-
rcponuiiL.
Hoc ego pa£lo , occulco genij impellentîs
înftinctu, ex infînito Piâurarum poetica-
xumyqu^ E m bxem at AjGrxci Itali Impre se
vocant, numero^ea qux neruis^ fuccoXangui
ne ôc anima fua non deftitui dcprehendi , m
aliquot Centurias digeffi, meis inuentioni-
bus locupletaui, &C breuilTimîs fymbolis or-
iiaui, fingulifqueraltemdiftichis, animofe-
rcno, horisfubfeciuis, ambulans ÔC inter-
dum ftans pede in vno accuratè explicui.Nec
omninô inuitâ Mineruâ, fi viris (ummis Ca-
felio, Grutero, Taubmano judicibus haberi
fides débets. Ego illis plus certè^redo quam
mihi, quàm casteris omnibus, quos, nifîhis
facrisnonleuiterinitiatifinr'jmanus violen-
tas abftinercjubeo. Si enimvfquamprofeâô,
hîc nimisvcmm^: J^Jutor ^vltracrepidam.
Inueni eciam egregium bc folertem chalco-
graphum Crifpinum Paflaeum, qui mihi vi-
tro fuam operanL. detulic , bc latisad meam^
mentem a^)pofite cupreis ea laminis incifa,
foras dediC
/
Verum
Vemmenimvero, quoniamapud te, Ve^
nerande Tr^ful^ vL communis famx ierma
fert^fuus eft virtutihonos & fapientia^, NoSy
qui vcriufque candidati elTe potius qiiam ha-
beri aut perhiberi optamus,ad te Chr i s t i a-
NE GviLiELME, ad caslicusinge-
taiiquaiii
nijselegâtibusheîcloci deftinatum Brabeu*
tam y agmine fado concurrimus , guttulis
priuatifudoris bonxfpei publiée tuo nomi-
nclitantes.
Habeergô Tibiheîc, àmc humili tuo fer-
uo^Primam Emblematvm Centvriam,
leuidenfcmunufculum; qaodii tam iucun-
dum Tibierit quàm legentibus&intelligé-
dbusgratûforeconfido^opcllam hancà me
collocatam arbitrabor; finjo-
féliciter
&
Icum operam non vnus mei or-
dinis,necprimus iamdc-^
mumpcrdidû
DE-
DEDICATIO.
ADILIVSTRÎSS.
REVERENDISS.
ARCHI
ET EPI-
&COPVM M AG DE BVKG ENSEM, PRlMATEM,-
Germanix, &c:
CHRISTIANVM GVILIELMVM.
VirtutipeneseJlqHetribuendus I-fonos^
Jngenijs cœlo Te numen donat amicumy
Utpatrocinio J^stuearetuo^
Sccetibiscupreis Emblemat a raratabellisy
^ureaque artijici S^uBoiA/culptama^u.
Sipenjare'voles Genij ludentis acumeriy
EflbonayCHrplaudam:,cauJfa reperta mihr ^
Te Mecœnatemnuncu^o ïuremeum.
T'u modo munisama^necmmterAparuarefuta.
Spernitur haud magno mica minuta /ôvi.
Sic tibifuccedantqua: concipts^oÇcine dextro^
Jujipùa vigeat, Te Duce, Pacis ofus.
idem Audor
^._ EMBLEMATA ROLLE^T^
HA GlI ET PASSAEl
EpjgTamma lani Grutcri.
C LO NIAE,
Excudebaf Seruatius ErfFens;
Proftant
\pud loanncm lanfonium bibliopolam Ainhcimcnfem
AnioMDCXl.
LAVTHEVR A SES VERS.
OrteT^mes chers mfants^forte'^e ma pot-
cirtne^
Emblème L
Viuituringenio, cetera mords erunc.
Emblem, 2..
Sapientia conftans.
Emblem. j.
As
Emblcm. 7.
"Non fccptro /cd pledro ducitur,
Z" Amour ^ua mejhriÇant hfce^treredoubtahU^
Serefatljantdujon d'une lyre amiable.
Et cor/7 me enfant nepeut arrejier conïiamment
Sa L'GHU,ains la roule toufiouri incejfament,
Jidais t honnefie amitiéJèmonjire toufiours ^ne»
Sans bran s 1er variable auecques la fortune.
Emblem. 8,.
In hune intuenspiuscfto^
Si tu veux fitrmon ter des délices t efforty
'^jTu dois fouuentpenjer quel a efio ce morty
'Chteltleji maintenant, ^ que tel tu dois eflre%
Kontvagants ça Ç^ .la,difipantleurpuijlan.ce.
Emblem. 10.
Spcrnitpeiiciila virtus.
felu y ciui cpnjlanî embral]e la vertu
j\Qa'^lamats de crainte le courage abbatu:
LcàH
Leau, lapmme, lefer, U ciel, t^Umorîmefmf^,
^J\(^faurmtdefrajeiirluyf'^îrcLcfrontl^^
Emblem. n.
Lente, ied accencè..
Emblem. ij;
Rcmigio,Ventirqu€(ecunclis'.
Lors que le 'ventjacréjoujfïe dedans ton arne, .
Emblem. ij.
Dum nutrior, confumon
Le h ois dans lesjlammes ne sçaurait rien attendre
Dujeu qml entretient ^finonfa trisie cendre:
oAtnJï le fol Amant hruslé dardeur extrcîne^
EnnourriJJantfonfeUyJeconfumefoj mejme.
Emblem. i6.
Concuflus furgo.
Le ballon hourfouiflé,fir la terre tombant^
ParÇa cheute léger reiallit hondtfant:
y
Emblème //•
Matura..
Tranfèac.
T)ucielcourroucêl*QrageufetempeJiey
^J^eslancepas toufiours çabasfur nojlretefle
LagresUy^lefoudrey Ç^ la rage des vents:
Car après laplujeytoufiours vient le beau temps.
3 EmbL
Embicmc ir.
Mors vitx ihiciuiTL//
QomcvngrAîndefroumet.dansla terre mourat,
6nre?7a:iJ[anî ^fodyaci maint eÇ^i blondîjfanti
Ainfli!hGm me iujt'eparfa mort naturelle,
(omm en ce a vin re heureux %ne vie éternelle.. '
Emblème ii»
Quid 11 fîc?
Emblème 25..
Pa.ciar^ vtpociar.
Celuigoujle du miellés douceurs nonpareillesy.
Quifouffre patient la pointe des abeilles:
Qui veut donc receuoir quelque contentement^.
Ilfaut premier le m alporter patiemment
Emblème 1^.
Confcquiturquodcunquc petite
^u iuïie ioraifonpuijfante Ç^ penetrable,
T'ouche de D.ieu le cœur, ^le rcndexùrahk..
Qoînme delL>tane le dard toujlours certain,
^fouche ajfeuréfon but, Ç^ nerua point en vaim
E mi
Emblème -?/.
Non quàm crebro, fed quàm benè,
Jl nimp orte de rien, /Itafefche aceree,
E fi feu ouplufienrsfoù deutrs le but tiree\
Pericquar extinduni.»
Ceny: que lefol Amour d! unefiechejoignante
Sans repos nuiH'(^ tour incejammenttourmtte^
IhQefepeuuenî tirer libres dejaprifin^
TantJa forte rage va domptant leur raijo n-y
Gluejidetun d'iceuxeïiainileon 'voit la vie.
Sa mort efi delà mort de tautre tofijuiuiet
Et voit on bienÇouuentqu un mefme coutelas
%Ja trench eant leur vie les menant au trejpas;
Etfans attendre t heure ordonnée à laparque.
Se vontprécipitant en tInfernale barque,
bienheureux donc celuy9 quinefent dansfesvc^
tnnes.
j>mmefoudre bouillir les amoureujes peinnes.
Emblème j^,
Flammefcitvtcrquo.
Bien heureuxfont ceuxla quiportent en leuramf
^ufainUfeu d!amitié vnefemblableflamme:
Et malheureux celuy quifè voit c onfumé.
En aymantvn autreîdontiln'eflpoint aymé
\
Emblème j/.
Pofteritari,
\mplante ne regarde afon vtilité,
B } ^ûiCaU
ç^^aisfeulement du hiendeUpofierltê:
De m-eÇme le^jray btu auÇacré mariage^
^?yQeJl pointJ^our ajfûuuirnojire amour eujèragry
.çJ^C ais ajfin de laijjer après nom des tnfants,
ClmlouentlStcrneUfonfaincinorn hemjfants.
Emblème .^6,
Si fciens fallo.
Si iadis les l\omains en traiBarit leurs accords
oAuec leurs ennemis de leursguerriers dtjcdrds,
Immolotent a lupin pour vnegrande ojfrande,
Tar
Tar le héraut d'armes vneporYjuegourmande,.
Laquelle il àjfommoîtpdune perre afeu,
Faifantfpourtoutlepiupleainfcecommun'vœu.
Que lupiterfauoroye des panures la tefte^
Emblème 40,.
Cofiviuo placer conduce a moi'Co..
douce voluptépe[le de nofire vicx
''ja
ïfide millepeinnes ^
mille mauxfujuie:,
Car-
Car vnpoure amoureuxJembUble a vnflah'Mu]
Se confumefoj mejme, Çfje meneautombeau.
Emblème 41.
Puris manibus.
I
Amfi cegrand Matfirefuyant lafatm cruelle
\
Jnuente tous les iours quelque chofenouuelle.
Emblème ^\.
Muiicaierua Dei.
Orphée par lefon de fa profane lyre^
7eut ramener ça haut les ombres de là has\ (dtrt»
fixais cegrandQo antre Hebneu:>s"eftpewvater^
Clue iufque dans le ciel elle conduit nospas:
Qj£cflatflle du ciel Ç^feruante diurne.
Ellefiefchit mefme dugrand Dieu la poitrine9
Etpar îeffortfecret d'accords mélodieux;,
^I^creant nosefpritslesrauit iufqu aux deux.
Emblème ^4..
DKciteiuftitiam.
^n bon Roji doibttoufiours obferuerla lufiice^
Exigeant des crimes vnfeuerefupplice :
Car autrement il donne aux mefchants vn appas»
S'tlf^pporte les vices, Çf ne les punitpas.
C 1 Embl
Emblème /y.
Confcnfu populi regnumfubfîftic
Rien rapeut mieux tejiat en repos retenir^
6tfa pu'Jfance ejparfe en vn corps reuniry
Qjie dejes cHotens l'amour:, ^ bienveillance y
^Itii font de tova eïlats la pluspure defence.
Emblème ^6,
Qui mealic, meextînp-uit.
Jl "vent par "vn douxfoujfle anime cefambeaU;,
Puis d'v neforte haleine le mené a fon tombeau:
Ainfil Amour t oufours d!tnconfiance le m.aifirCy
Qruel ilfaici mourir ce qu'il auoitfaiBnaiftre.
Emblème j/.
Sequitur fua pœnanocentem.
Delhomme impénitent leforfaicî exécrable:,
^h(edemMire tmpu?2iyains t oufours misérable
jlfint la main de T)teu^qui auecpieds boiteux:
£xige tofl ou tardvn tourment rigoureux,.
Emblème ^S,
Pofl: confolationem tentatio.
Larideplaine efiant d.egrand ardeur roftiey.
Se reueftit defleurs par vne doucepluye:
Ainft homme confiant en la tentâtion y
En reçoitpar apreZjgrand'confolation..
EmbL
Emblcme ^p.
Pro Gallinis. (maijlrey
L Amour comme "vngrand'^py 'veutfeulejlrele
Et n'afoin comment:,fotiru eu qtiil U^uijfeeïlre\
%Jn compagnon luy faid' efmoHUoir des dijccrds^
C^j^t ne font appaije'^yque par beaucoup de ?norts:
Facoprudcntiamaior.
Ores que du défiin tinexorable Q)rt
Cs ^tede^
Moderefonarreji, ^ fetterefentmc^.
Emblème 6i,
Coniund:is vocis.
^Gut ce aue la troupe de t Eglifi fidèle,
Emblcme 67.-
Studio ôCvigiiantia^i.
Emblème (fS.
Conftantiaôcfiducia..
Emb>
Emblème 70,
A nior docet Muiicani .
Emblcme 75.
Tamen difcani..
^ien qu*on eut ta "vnpieddedas lefroidtomheau,
f
Et que iafutardant le unefie flambeau,
Si doibt'on toutefois , tant que i ame efi enclofe,
'
Emblème j6,
Virtutiforcuna cornes.
Qe cadMcee iotndaux cornes dahundance,
J^donftre que le bon heurfuit t oufiours Uprudecey
^len qu ilfoittncontat'yCar rarement sefiveu,
i£un homefoit tombejcubs le malheur preueu.
Dcusnobisharcotia fccic
Emblème jj,
D Tu
r 'u reçoù Ipaell'es rigot-treuxfalairesy
"De tes propres pèches } Ç^ de ceux de tes peres,^
I
D 3 Ten:
Teu Ccrtau Centaure ces membres vigoureuxl
S' H n'a la prudence du jcrpent cauteleux:
M
Situ ^jetîx à!onc vaincre faut que la prudecci
gonfleurs face à ta force /unepure affijience.
Emblème pz.
S o lu m à foie.
Lefoleilradieuxparfa carriereronde,
P^endla terre de mille, Çf mille prutclsfécondez
JDe mejme cegrand Dieu eflairant nos efprits^
Tproduit de vertu les agréablesfrmtt s.
Emblème ^Jf.
Redo ciufu.
Tour monter d'helicon laver devante croup e^
Et vifter le choeur de la neufiue-me troupe^
Jlfaut a un pas léger hrejfcr tom les h a Hiers»
Et tendre contremont parles afpresfentiers.
Emblème o^*
Spcs alic agricoias.
Le courhe Lzhoureur vafiHonnant la terre^
Et dans fon larre Cein la fem en ce il en ferre,
Aticcquesgrads trauauxydunbon ejpoircondu,
^jide?2auravniour vn trefplantureuxfrui
Supporte donc' les maux en toute patience^
^^ffn dUn monJonner:,v.negrand'r€Ccwpenf
Em
Emblème ^/.
Poco àpoco.
Les tendres h er bettes ^ ontfeu apeufucçanf
'
Tribulatio ditac»
Legrain ejiantpar maint coup deJleau^
EJi apreZj referué^ ÇJ* mis en 'vn monceau^
T>e mejmes les iu(ies^apre\heaueoup depeinnef,
Seront receus auxcieuxjeursdemeures certainnes^
Emblème ^7.
Viârix fortune fapientia^
Q trench eant coutelas fur la houle volante,
6t cejerpent couuert de palme triomphante.
Vont demonjiransat œil:, commepar lauertt^
Lafortune eji vaincue Çfjo n volrabatu.
^
Emblème p8.
Autmors, am*vica décora:..
^e "vaincre ou bien mourirpropofe toy touffours^
'Stiamais enfujant^neprolonge tes tours:
oAquoyfertta vieyjl tuperds ton honneury
JSlon^çe nefipltis vie^mais extrem^e langueur,
Emhl
Emblème 55).
Doncc totum implcaf orbe wS,
Diane autfront cornu va feulement croij^ant,
JuÇquesa Ça rondeurfonlujlrepalljjfant:
Mais du Tioj des François lagloirc vaga Inonde,
JA/ a^owB dautres homes 3 que la rondeur dii
'
mondes.
Emblème \oo.
Virtus Jorica fîdelis.
o
j\onaJuemiimtsP£Ri^rrq^pERicrL,t itkç
(lia vdm 7iiea20,Jiefal: ohirr.rnarL
Jih .
<^^??iûJo iâtheiiemo vis,cw/af vam.
^JSam^oBKMiGiojœiK fentu'^ secvndis
Dip'îumîndaînno esfhiilhe/zeJnâijuuaL
dowci/ssvs svRGO.Cajus me h)lliïm /nlâ/m. ,
cJïàATFju moralomawcetpesopimmalîs
ui^J_^m te vukj^mider^Tapilio .
vhescaPfO^donecMCEr^GiiE^atùmere^ofjis ,
E t FRVSTRd,molem/vomreuome kmeti .
.
'
letjCr etohduml^mjjeAfis traksejt olm r
"^UviDSisicJvfjmcumhJlmhmo7;m^
— '-^ r"
o?îarJ}^aûtm,cûrrmtïmaimL.
Conhnmt?nctnmj?m/iasmun,lmriu.
v
( lJFRJBO,é^o?iÀmfrs cxjlcctahoseaaiJas j
J
Siir sCiLL sciENsJrriatm^'fiWiipitr vltorj
utcchatjpanmisfaderaRoMA w/us.
l>
'y
hnjnfAhpirpoJifcc ticar, kh/ v.
JjAE^klMAND. 6YM' ùj'CKHfHiXtoio faeff,<foi
^TjLjvESC£NTjmfk^cufkSolvokt, ?nnkJîifro
iCummimmcn^oJmenefailiollîsAMOiL.
(^làocer'iima^ietsE^m'rjisiiiwEm^oŒNTEj
ju^jcvnÉjJoresmJtfsSolnrwus vSfLj)
w^ V
t/ê7^o QoLtJNis .viâoriee amorr^kces ,
lûjTuIaé, bocCNRiSTiûWc^sH^erorbcfird.
Sic Mcneris iéf/rs /arâi luuenàijjenï.
.JioshaûmÈu)^o î/tens vfw aéiùidolorc j
OmnemalutJijdCzfn^oluhcr-ucrlfch ducceft .
70
j
Q
Jxemhus lîoc ip.
76
0Jud£EpEFSNOB/SMy£C 0T2A FECIT ;
\3^
y
I^xBEZLo PAx a/f/ia vmi,cjuam£o/â'mis omncs
L^olitl^ei4m^7ieàij/sniyewfifSApiENTMlimm
Ou ^O^îiûÇyUiTçcii os cjijyt <D0(v7c( u^avûv.
\Ues- il/i \/>zorem.mox \/e/ué-^nusfn^.
^ana \}aui/îilJuïé,viGriAT£ 7npmf2mM0CTiSj
^w