Sie sind auf Seite 1von 104

rmwdum

y#dnm-0efcHcsuf

okwf\ ed'gef; ygVdteuf

w&m;ausnmcsuf

{um,eü rSwfcsuf

emMum;pOf w&m;xl;&yHk rSwfcsuf

Oa'´o0g& ygVdteuf

um,mEkyóem

tmemygeydkif;

£&d,myxydkif;

orÜZnydkif;

y#dulvreodum&ydkif;

"mwkreodum&ydkif;

od0xdu yXrydkif;
/ 'kwd,ydkif;
/ wwd,ydkif;
/ pwkw¬ydkif;
/ yOörydkif;
/ q|rydkif;
/ owårydkif;
/ t|rydkif;
/ e0rydkif;

txl;rSwfzG,f t|uxmtqHk;tjzwf

a0'emEkyóem

pdwåmEkyóem

"r®mEkyóem

eD0&Pydkif;

cE¨mydkif;
tm,weydkif;

aAmZÑifydkif;

opömydkif;
/ 'ku©opömtcPf;
/ ork',opömtcPf;
/ eda&m"opömtcPf;
/ r*¾opömtcPf;

tusKd;jy rdefYcGef;awmf

ed*Hk;csKyf rdefYcGef;awmf

edosed*Hk;

aemufqufwGJ

rmwdum NyD;\/
r[mowdy|meokwfygXfedó, (ed'gef;) 1

ed'gef;
Ak'¨½iS af wmfjrwfb&k m; a[mMum;awmfrcl ahJ om edum,f ig;&yf yd#uwfo;kH jzm t*Fgud;k wef "r®ue© af ygif;
½Spaf omif;av;axmif jrm;ajrmifvpS mG a'oemawmfwYkdwiG f r[mowdy|me ac: þokww f &m;awmfBuD;onf r*fzv
kd f
edAmÁ efukd vufiif; &½Sad &;twGuf ½Irw S t
f m;xkwf enf;rsm;udk wdu k ½f u
dk x
f if½mS ; roG,0f u
dk yf J a[mxm;aom
ykAb
Á m*r*f ac: 0dyóemvkyif ef;pOf w&m;awmfBuD; jzpfayonf/

pdwt
f npftaMu; uif;a0; pifMu,f&efç t&d,mr*fu&kd &efç edAmÁ efukd rsufarSmufûy&efç wckwnf;aom
vrf;rSeçf waMumif;wnf;aom vrf;rSef [k {uefowfrw S í
f csD;rGr;f awmf rltyfaomaMumifh r*fzv
kd ef Ad mÁ efukd
owdy|mefjzifo f olrygvQif ra&mufEikd af Mumif; aumif;aumif;BuD; xif½mS ;vSygayonf/ odYk jzpfí
h m a&mufEikd í
þr[mowdy|meokwf w&m;awmfBuD;udk Ak'o ¨ moemawmfrmS tvGet f a&;ygí t&ma&mufvo S nfh y"me
tcsKyftcsm bm0em vkyif ef;pOf w&m;awmfBuD; [lívnf; qdo k ifq
h x
kd u
kd v
f yS gayonf/

odYk jzpfaomaMumifyh ifvQif ]]awmxGuv f Qif owdy|mef pmapmifukd ,laqmifí xGu&f onf}}[k a½S;ola[mif;
wkYd \ ajym½k;d qdpk Ofonf ,ckwikd f O'gef;wGiv
f suf ½Scd ahJ yonf/

O'gef;wGi½f rHk Qom r[kwaf o;? a½S;a½S;aom olawmfpif ynm½Siyf *k Kd¾ vfjrwfwYdk onf þr[mowdy|meokwf
BuD;udk txl;yif av;pm;cJMh uayonf/ usrf;*eft& azmfjy&vQif w&m;usifo h t
l aygif; ig;&mpD½adS om "r®u d
OygoumtzGYJ aygif; ig;&mwkYd \ OD;pD;Ouú| jzpfaom r[m"r®u d OygoumBuD; uG,v f eG cf geD;wGif &[ef;awmfrsm;udk
yifah qmifí w&m;awmfukd ½Gwb f wfo&ZÑ,fapcJyh gonf/ xdt k cg &[ef;awmfrsm;u b,fow k u
f kd emvdyk govJ[k
ar;MuonfwiG f cyford ;f aom bk&m;½Siw f Ydk vufrvTwyf J ESv;kH oGi;f NrJ jzpfaom r[mowdy|meokwu f kd emvdyk gonf
[k OygoumBuD;u jyefavQmufygowJ?h þpum;jzifh bk&m;wkid ;f bk&m;wkid ;f þr[mowdy|mefw&m;udk vuf
rvTwb f J txl;av;pm;cJMh uaMumif;ESihf &[ef;awmfrsm;wGif vl0wfaMumif Oygoumrsm;yg txl;av;pm;cJMh u
aMumif; xif½mS ;vSygayonf/

jrefrmjynfüvnf; trsKd;o®;D ç trsKd;om;wdik ;f zwf½í I ¤if;? emcHí¤if;? usifBh uHtm;xkwí f ¤if; owdy|mef
t&omudk cHpm;oH;k aqmifEikd af &;twGuf a½S;a½S;aom q&mjrwfwYdk onf þ r[mowdy|meokwBf uD;udk ygVdwyd'k f
jrefrmwyd'k f edosjyefqjkd cif;ç jrefrmoufouf jyefqjkd cif;ç teuft"dygÜ ,f zGiqhf jkd cif;ponfwYdkjzifh txl;av;pm;um
a&;om;yHEk ydS í
f jzefYcsDcMhJ uavNyD/

þ edosusrf;opfukd a&;om; pD&ifawmfral om aus;Zl;½Sif r[mpnfq&mawmfb&k m;onfvnf; þ


r[mowdy|meokwf a'oemawmf t&tm;jzifyh if 0dyóemvkyif ef;pOfw&m;udk vufawGY xif½mS ;atmif a[mMum;
ñTejf yvsuf ½Scd ahJ v&m wynfh a,m*DwYdk tm; ur®|mef; enf;edosvrf;rSeu f sa&; wqifch H enf;ay;vsuf ppfaq;
ñTejf yol vufaxmuftultnD q&maygif;rsm;pGmvnf; ay:aygufcahJ vNyD/ xdv k ufaxmuf q&maygif;rsm;pGmwkYd wiG f
yXr vufaxmuf q&mBuD;rsm; jzpfMuaom q&mBuHEiS hf q&m<uuf wkYd u ]]r[mowdy|meokwBf uD;udk ygXfteuf
tvH;k pHk tm*Hak qmifv, G af p&ef¤if; 0dyóem vkyif ef;pOfrsm; xif½mS ;ay:ap&ef¤if; edosusrf;opfwckukd ûypka&;om;í
cs;D ajr§mufawmfryl g}}[k avQmufxm; awmif;yefMuaomaMumifh þ r[mowdy|meokwBf uD;udk tusO;f csKyftm;jzifh
edosjyefqkd a&;om;cJ&h m omoemawmfEpS f 2493-ck? jrefrmESpf 1311-ck uqkev f jynfah usmf 1-&ufaeYuyif ed*;kH
urÜwf tNyD;owfí q&mBuH q&m<uufwYkd tm; ay;xm;cJah yonf/

xdvk ufa&;rl edosudk &[ef;½Siv f l wynfrh sm;wkYd tqifqh ifu


h ;l ,lMu&m vGepf mG yifyef;jcif;ç tvd½k o dS w
l ikd ;f
r&Edik jf cif;ç rSeu f efpmG rjzpfEikd jf cif;ç Munf½h í
I raumif;jcif;paom tjypfrsm;pGmwkYd EiS hf &ifqikd f awGYêuHMu&aomaMumifh
,if;edosukd pufwifyEkH ydS cf iG ûhf y&ef o'¨ry® gv 0dyóem jzefYjzL;a&;tzGYJ u avQmufxm; awmif;yefcahJ vonf/ odYk jzpf
ygí ,cktcg jynfaxmifpk jrefrmEdik if aH wmf Ak'o ¨ moemEk*[ ¾ tzGYJ BuD;\ yifah vQmufxm;csuft&jzifh 1311-ckEpS f
rSpí &efuek ûf rdY omoemh&yd o f mwGif oDwif;oH;k um 0dyóem enf;edosudk ñTejf y a[mMum;vsuf½adS om þusrf;ûy
rax&f r[mpnfq&mawmfb&k m;onf 1311-ckEpS u f yif a&;om;pD&iftyfNyD;aom xdek o d swiG f tenf;i,frQom
jznfph u G f jyifqifNyD;vQif pufwif yHEk ydS &f ef cGiûhf ytyfygí a½Tbûkd rdY qdycf eG ½f mG ç o'¨ry® gv 0dyóem jzefY`zl;a&;tzGYJ u
trsm;½Sifvw l Ydk tvG,w f ul 0,f,Ml unf½h EI ikd af p&ef tvdYk igS þ r[mowdy|meokwf ygXfeo d sukd yHEk ySd f jzefYcsDchJ
r[mowdy|meokwfygXfedó, (ed'gef;) 2

onfrmS av;Budrw
f ikd w
f ikd f ½Scd yhJ gonf/ (,ck yOörtBudrrf mS &efuek ûf rdY Ak'o
¨ moemEk*[
¾ tzGYJ u yHEk ydS í
f jzefYcsDtyfyg
onf/)

þedosudk Munf½h jI cif;jzifh vufiif;&rnfh tusKd;rsm;rSm (1) edosyif jzpfaomfvnf; jrefrmpum;jyif


vdvk ykd if zwfv, G çf odv,G jf cif;? (2) obm0usus tm;xkwNf yD; yk*Kd¾ vfrsm;rSm ud, k af wGYEiS hf wdu
k ½f u
dk f nDñw
G af e
onfukd awGY&jcif;? (3) tm;xkwq f J yk*Kd¾ vfrsm;rSm tultnD taxmuftyHh &Edik jf cif;? (4) tm;rxkw&f ao;aom
yk*Kd¾ vfrsm;rSm tm;xkw&f ef enf;edosukd ususee &oGm;Edik jf cif;paom þvufiif; tusKd;rsm;udk cHpm;&½SEd ikd yf g
vdrrhf nf/

odkYaomf pmzwf y&dwfowfwkdYonf þedosudk tptqH;k tukev


f ;kH zwf½NI yD;vQif tqdyk g tusKd;rsm;&a&;
ESiphf yfí ud,k w
f ikd yf if qH;k jzwfMuapvdkygonf/

omoemawmfEpS f 2495-ck wefaqmifrek ;f


jrefrmouú&mZf 1313-ck vqkwf 14-&uf

toQifO;D 0dpm&
r[mpnf ur®|mef;enf;jyq&mawmf
omoemh&yd o
f m? &efuek ûf rdY/

trSm

pm½Ioltm; rSmMum;yg&ap .......


þrnfaom ]]r[m owdy|meokwf ygXfeo d susrf;}}onf ysm;vbdYk \ t&omuJo
h Ydk csKNd rdeaf umif;jrwfaom
(1) Mum0wfq?H (2) Mum½k;d ? (3) MumpG,w f Ydkjzifh tqifq h ifh wifw
h ,f om,mvSaom ewfa&uefyrm 0drw k då
&omxl;udk {uef ay;pGr;f Edik o f nfh Ak'y¨ g0pe tppf (1) r[mowdy|meokwyf gVdawmf (2) ¤if;ygVdawmf\ edos (3)
rSwcf suft"dygÜ ,frsm;wkYd jzifh wifw
h ,fpmG pD&ifxm;aom usrf;jrwf wapmif jzpfygonf/

þusrf;pmtkyu f kd zwf½o
I o
l nf Mum0wfqH Mum½k;d MumpG,w f Ykd jzifh wifw
h ,faom ewfa&uef twGi;f odYk
oufqif;cGi&hf aom vkvifyrm 0rf;ajrmufpmG jzifh êudu&f m&mudk Nrde½f u
S pf mG oH;k aqmifEikd yf gonf/

r*Fvm-armifatmifjrifh
(23-11-51)
r[mowdy|meokwfygXfedó, 3

r[mowdy|meokwf ygXfeo
d s
earm wó b*0awm t&[awm
or®m orÁK'¨ó/

y#dnm-0efcHcsuf

a,ae0 ,EÅd edAmÁ eH/ Ak'g¨ awoOö om0um/


{um,aee ra*¾e? owdy|me ondem/

wH'yD uó okwó å ? okaAma"m tw¬eó


d a,m/
oacFayoDe rw¬m,? oacFaye u&D,aw/
Aka'¨g p? tvH;k pHak om bk&m;½Siwf Ydk onf¤if;/ awoH om0um p? xdk bk&m;½Siw
f Ydk \ tvH;k pHak om wynfh
om0uwkYd onf¤if;/ {um,aee? edAmÁ efoYkd oGm;&ef wckwnf;aom vrf;rSeçf waMumif;wnf;aom vrf;rSef
jzpfaom/ owdy|me ondem? owdy|mef trnf½adS om/ a,ae0 ra*¾e? tMuif vrf;jzifo h mvQif/ edAmÁ eH?
edAmÁ efoYkd/ ,EÅ?d <uoGm;xGuaf jrmuf qdu k af &mufawmfru l ek \
f /

wH'yD uó? owdy|mef xdv k rf;rSeu f kd a0befñeT Mf um; xif½mS ;azmfjyaom/ okwó å ? r[mowdy|me
okw\ f / okaAma"m? Munf½h ½I jHk zifyh if odjrifv, G af om/ tw¬ edóa,m? teufjrefrm bmomjyefrjDS irf; edó,usrf;
ud/k oacFayoDeH tw¬m,? tusOf;½Smol &[ef;½Siv f w
l Ydk tvG,w
f ul rSwo f m; aqmifxm;Edik jf cif; tusKd;iSg/
oacFaye? vd&k if;pum; tusOf;tm;jzif/h r,m? t½Siaf ombe i,femrESihf XmepGrJ DS r[mpnf[k trnfynwf
igrax&fjrwfonf/ u&D,aw? topfww D iG f pD&ifa&;om; tyfayownf;/

r[mowdy|mefokwf ygVdawmf
okwf\ed'gef;

{0H ar okwH .... {uH or,H b*0g uk½o l k 0d[&wd ur®mo"r®H emr uk½el H ed*arm/ wMw acg b*0g
bduL© tmraEÅod bdua© 0gwd/ b'aEÅwd aw bduL© b*0awm ypöaómoH/k b*0g {w'a0gp/

okwf\ ed'gef;teuf

baEÅ uóy? t½Sifr[m uóy/ £'H okwåH? þr[m owdy|me okwaf wmfu/kd ar r,m tmeaE´e?
tuREykf f tmeE´monf/ (b*0awm? jrwfpmG bk&m;\/ or®Kcg? rsufarSmufawmfr/S ) {0H/ þqdv
k wHah om
tjcif;t&mjzif/h okw?H aumif;pGm emMum;rSwo
f m; rdygonf t½Sib
f &k m;/
uxH? tb,foYkd emMum; rSwo f m;rdoenf; [lrul m;/ {uH or,H? tcgwyg;ü/ b*0g? bke;f awmfBuD;
aom bk&m;½Sifonf/ uk½lok? uk½w k idk ;f jynfü/ ur®mo "r®H emr? ur®mo"r® rnfaom/ uk½el H ed*arm? uk½w k ikd ;f
jynf\ ed*Hk;½GmBuD;onf/ tw¬d? ½Sd\/ wwå? xdek *d ;kH ½GmBuD;ü/ 0d[&wd? oDwif;oH;k aeawmfr\ l / wMw acg? xko d Ykd
aeawmfrlcdkuftcgü/ b*0g? bke;f awmfBuD;aom bk&m;½Sio f nf/ bduL© ? &[ef;wkYd u/kd bdua© 0gwd? &[ef;wkYd -[lí/
tmraEÅo?d tm½kpH u kd af &; owday; EI;d aqmf rdeYf ac:awmfral vNyD/ aw bduL© ? xd&k [ef;wkYd onf/ b*0awm?
jrwfpmG bk&m;tm;/ b'aEÅw?d t½Sib f &k m;-[lí/ ypöaómoH?k cGe;f wHjk yefMum; avQmufxm;avukeNf yD/ b*0g?
bke;f awmfBuD;aom bk&m;½Sio f nf/ {wH? ,ckyif ½Gwq f akd wmhrnfh þw&m;awmfu/kd ta0gp? a[mawmfral v
ownf;/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 4

w&m;ausnmcsufygVd

{um,aem t,H bdua© 0 ra*¾g owåmeH 0do'k ,


d¨ mç aomu-y&da'0geH orwdurú m,mç 'ku-© a'greómeH
tw¬*rF m,ç Ó,ó t"d*rm,ç edAmÁ eó opäu d &d ,
d m,? ,'d'H pwåma&m owdy|mem/

w&m;ausnmcsufteuf

bdua© 0? &[ef;wdYk / pwåma&m? av;yg;ukeaf om/ ,'d'-H a, £ar owdy|mem? pGNJ rJaom trSw&f rI
owdpNJG rJrI [laom tMuifowdy|mefwYdk onf/ oEÅ?d ½Su d ek \
f / t,H? pGNJ rJaom trSw&f rI-owdpNJG rJr-I owdy|mef
[laom þtusifv h rf;onf/ owåmeH? bk&m;ç yapöu Ak'g¨ ç t&d,mom0u tavmif; tvH;k pHak om owå0gtaygif;
wkYd \/ 0do'k ,
d̈ m? pdwt f npftaMu;rS uif;a0;pifMu,fjcif;iSg/ {um,aem ra*¾g? wckwnf;aomvrf;-waMumif;
wnf;aom vrf;aywnf;/

aomu-y&da'0geH? pd;k &dryf al qG;&jcif;ç idak <u;&jcif;wkYd u/kd orwdurú m,? vGeaf jrmufjcif;iSg? {um,aem
ra*¾g? wckwnf;aomvrf;-waMumif;wnf;aom vrf;aywnf;/

'ku© a'greómeH? ud, k qf if;&J pdwqf if;&JwYdk \/ tw¬*rF m,? csKyfNidr;f uG,af ysmufjcif;iSg/ {um,aem
ra*¾g? wckwnf;aomvrf; - waMumif;wnf;aom vrf;aywnf;/ Ó,ó t"d*rm,? t&d,mr*fukd &jcif;iSg/
edAmÁ eó opäu d m,? edAmÁ efukd rsufarSmufûyjcif;iSg/ {um,aem ra*¾g? wckwnf;aomvrf;-waMumif;wnf;
d &d ,
aom vrf;aywnf;/

Oa'´o-tusOf;csKyfpum;

uwar pwåma&m? £" bdua© 0 bduK© uma, um,mEkyóD 0d[&wdç tmwmyD orÜZmaem owdrmç
0dae,s avmau tbdZÑma'greóH/ a0'emok a0'emEkyóD 0dp&wdç tmwmyD orÜZmaem owdrmç 0dae,s
avmau tbdZÑma'greóH/ pdawå pdwmå EkyóD 0d[&wdç tmwmyD orÜZmaem owdrmç 0dae,s avmau
tbdZÑma'greóH/ "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wdç tmwmyD orÜZmaem owdrmç 0dae,s avmau tbdZÑma'greóH/

Oa'´o0g&uxm ed|dwm/

Oa'´o tusOf;csKyfacgif;pOf

pwåma&m? av;yg;ukeaf om owdy|mefwYdk onf/ uwar? tb,fonfwYdk enf;[lru l m;/ bdua© 0? &[ef;
wkdY/ £" bduK© ? þomoemawmfu &[ef;onf/ 0g? þ omoemawmfü tm;xkwaf eaom yk*Kd¾ vfonf/ ÄtmwmyD?
udavomtap; pdwf tnpftaMu;udk ylaEG;aoGYajcmuf uif;aysmufapEdik af om or®y"Ü mef vHYk v0D&, d ½So d nfjzpfí/
0g? tjyif;txef tm;xkwo f nfjzpfí/ owdrm? owd½o dS nf-trSw&f onfjzpfí/ orÜZmaem? rSepf mG tjym;tm;jzifh
odonfjzpfí/ uma,? rNrJ qif;&J tpk;d vJ;r& rvSyaom ½kyt f aygif;ud,
k üf / um,mEkó?D rNrJ qif;&J tpd;k vJ;r&
rvSyaom ½kyt f aygif;rQ[k ½Ijrifvsuf/ avmau? ½Ijriftyfaom ½kyftaygif; avmuü/ 0g? Oyg'geu©E¨mig;yg;
[laom avmuü/ tbdZÑm - a'greóH? r½Irv d Qif jzpfEikd af om tbdZÑmESihf a'greóud/k 0g? r½Irvd Qif jzpfEikd af om
avmbESihf a'goud/k 0dae,s? jzpfciG rhf &atmif w'*Fç 0dur© eÇ y[meftm;jzifh y,f½mS ;azsmufzsufí/ 0d[&wd? ae\/

tmwmyD? udavomtap; pdwt f npf taMu;udk ylaEG;aoGYajcmuf uif;aysmufapEdik af om or®y"Ü mef vHYk v
0D&, d ½Sod nfjzpfí/ 0g? tjyif;txef tm;xkwo f nfjzpfí/ owdrm? owd½o dS nf-trSw&f onfjzpfí/ orÜZmaem?
rSepf mG tjym;tm;jzifh odonfjzpfí / a0'emok? rNrJ qif;&J tpd;k vJ;r& cHpm;rIrQjzpfaom a0'emwkYd ü/ a0'emEkyóD?
rNrJ qif;&J tpd;k vJ;r& cHpm;rIrQ[k ½Ijrifvsuf/ avmau? ½Ijriftyfaom cHpm;rIavmuü/ 0g? Oyg'geu©Em¨ ig;yg;
[laom avmuü/ tbdZÑma'greóH? r½Irv d Qif jzpfEikd af om tbdZÑmESihf a'greóud/k 0g? r½Irv d Qif jzpfEikd af om
avmbESiahf 'goud/k 0dae,s? jzpfciG rhf &atmif w'*Fç 0dur© eÇ y[meftm;jzifh y,f½mS ; azsmufzsufí/ 0d[&wd? ae\/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 5

tmwmyD? udavomtap; pdwt f npftaMu;udk ylaEG;aoGYajcmuf uif;aysmufapEdik af om or®y"Ü mef vHYk v


0D&d, ½Sdonfjzpfí/ 0g? tjyif;txef tm;xkwo f nfjzpfí/ owdrm? owd½o dS nf-trSw&f onf jzpfí/ orÜZm aem?
rSepf mG tjym;tm;jzifh odonfjzpfí/ pdawå? rNrJ qif;&J tpd;k vJ;r& BuHord rI Qjzpfaom pdwüf / pdwmå EkyóD? rNrJqif;&J
tpd;k vJ;r& BuHord rI Q[k ½Ijrifvsuf/ avmau? ½Ijriftyfaom BuHord aI vmuü/ 0g? Oyg'geu©Em¨ ig;yg; [laom
avmuü/ tbdZÑm - a'greóH? r½Irv d Qif jzpfEikd af om tbdZÑmESihf a'greóud/k 0g? r½Irv d Qif jzpfEikd af om
avmbESihf a'goud/k 0dae,s? jzpfciG rhf &atmif w'*Fç 0dur© eÇ y[meftm;jzifh y,f½mS ;azsmufzsufí/ 0d[&wd? ae\/

tmwmyD? udavomtap; pdwf tnpf taMu;udk ylaEG;aoGYajcmufuif;aysmufap Edik af om or®y"Ü mef vHYk v
0D&, d ½Sod nfjzpfí/ 0g? tjyif;txef tm;xkwo f nfjzpfí/ owdrm? owd½o dS nf-trSw&f onf jzpfí/ orÜZmaem?
rSepf mG tjym;tm;jzifh odonfjzpfí/ "ar®o?k rNrJ qif;&J tpd;k vJ;r& twår[kwaf om oabmw&m;wkYd ü/ "r®mEkyóD?
rNrJ qif;&J tpd;k vJ;r& twår[kwaf om oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsuf/ avmau? ½Ijriftyfaom oabmw&m;
avmuü/ 0g? Oyg'geu©Em¨ ig;yg;[laom avmuü/ tbdZÑm-a'greóH? r½Irv d Qif jzpfEikd af om tbdZÑmESihf
a'greóud/k 0g? r½Irv d Qif jzpfEikd af om avmbESihf a'goud/k 0dae,s? jzpfciG rhf &atmif w'*Fç 0dur© eÇ y[mef
tm;jzifh y,f½mS ; azsmufzsufí/ 0d[&wd? ae\/

Oa'´o0g&uxm? tusOf;a[mMum;onfh
tvSnfhpum;onf/ ed|dwm? NyD;NyD/
eda'´o0g&

1-um,mEkyóem 1-tmemygeyAÁ

uxOö ye bdua© 0 bduK© uma, um,mEkyóD 0d[&wd/ £" bdua© 0 bduK© t&n*awm 0g
½kur© v
l *awm 0g oknm*g&*awm 0g edo'D wd yv’uø tmbkZw
d mG ç OZHk um,H yPd"m,ç y&drck H owð Oy|aywGm/
aom oawm0 tóowd? oawm0 yóowd/ 'DCH 0g tóoaEÅm ]'DCH tómomrD}wd yZmemwd? 'DCH 0g
yóoaEÅm ]'DCH yómomrD}wd yZmemwd/ &óH 0g tómoaEÅm ]&óH tóomrD}wd yZmemwd? &óH 0g
yóoaEÅm ]&óH yómomrD}wd yZmemwd/ ]oAÁum, y#doaH 0'D tóodómrD}wd oduw © ?d ]oAÁum,
y#doHa0'D yóodómrD}wd odu©wd/ ]yórÇ,H um,ocFg&H tóodómrD}wd odu©wd? ]yórÇ,H um,ocFg&H
yóodómrD}wd odu©wd/

ao,sxmyd bdua© 0 'au©m bruma&m 0g brum&aEÅ0goD 0g 'DCH 0g tÚäaEÅm ]'DCH tÚämrD}wd


yZmemwd? &óH 0g taÚäaEÅm ]&óH tÚämrD}wd yZmemwd/ {0ar0 acg bdua© 0 bduK© 'DCH 0g tóoaEÅm ]'DCH
tóomrD}wd yZmemwd? 'DCH 0g yóoaEÅm ]'DCH yóomrDwd yZmem}wd? &óH 0g tóoaEÅm ]&óH
tóomrD}wd yZmemwd? &óH 0g yóoaEÅm ]&óH yóomrD}wd yZmemwd/ ]oAÁum, y#doaH 0'D
tóodómrD}wd odu©wd? ]oAÁum, y#doaH 0'D yóodómrD}wd oduw © /d ]yórÇ,H um,ocFg&H
tóodómrD}wd odu©wd/ ]yórÇ,H um,ocFg&H yóodómrD}wd odu©wd/

£wd tZÑwåH 0g uma, um,mEkyóD 0d[&wd? A[d'g¨ 0g uma, um,mEkyóD 0d[&wd? tZÑwåA[d'g¨
0g uma, um,mEkyóD 0d[&wd/ ork',"r®mEkyóD 0g um,o®ð 0d[&wd? 0,"r®mEkyóD 0g um,o®ð 0d[&wd?
ork', 0,"r®mEkyóD 0g um,o®ð 0d[m&wd? ]tw¬d uma,m}wd 0g yeó owd ypöKy|dwm a[mwd? ,m0a'0
ÓPrw¬m, y#dówdrwåm,? tedóad wm p 0d[&wd? e p udOöd avmau Oyg'd,wd/ {0rÜd acg bdua© 0 bduK©
uma, um,mEkyóD 0d[&wd/

tmemygeyAÁH ed|dwH/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 6

eda'´o0g&

1-um,mEkyóem 1-tmemygeydik ;f

bdua© 0? &[ef;wdYk / bduK© ? &[ef;onf/ uma,? ½kyt


f aygif;ü/ uxOö? tb,foYkd vQif/ um,mEkyóD?
½kyt
f aygif;[k ½Ijrifvsuf/ 0d[&wd ye? aeygoenf; [lru
l m;/

bdua© 0? &[ef;wdYk / £" bduK© ? þomoemawmfu &[ef;onf/ 0g? þomoemawmfü tm;xkwaf eaom
yk*Kd¾ vfonf/ t&n*awm 0g? awmodYk oGm;a&mufí jzpfap/ ½kur© v l *awm 0g? opfyifatmufoYkd oGm;a&mufí
jzpfap/ oknm*g&*awm 0g? vlou l if;í qdwNf idraf om ausmif;odYk oGm;a&mufíjzpfap/ yv’uø tmbkZw d mG ?
wifyv’iaf cGí/ OZHk um,H yPd"m,? txufyikd ;f ud, k u
f kd ajzmifph mG awmifx
h m;í/ owð? trSw-f owdu/kd y&drck H
Oy|aywGm? ½Irw S &f rnfh tm½kq
H o
D Ydk a½S;½I jzpfapvsuf/ edo'D wd? xdik af e\/
aom? (xdik af eNyD;aom) xko
d o
l nf/ oawm-{0? trSw&f vsuf-rSwvf sufomvQif/ tóowd? 0ifouf
½ª\/ oawm-{0? trSw&f vsuf - rSwv f suf omvQif/ yóowd? xGuo
f uf½udI f\/

'DCH 0g tóoaEÅm? ½Snf½Snf½ªvQifvnf;/ 'DCH tóomrDwd? ½Snf½Snf½ªonf[k/ yZmemwd? od\/ 'DCH


0g yóoaEÅm? ½Snf½Snf½IdufvQifvnf;/ 'DCH yóomrDwd? ½Snf½Snf ½ªdufonf[k/ yZmemwd? od\/

&óH 0g tóoaEÅm? wdkwdk½ªvQifvnf;? &óH tóomrDwd? wdkwdk½ªonf[k/ yZmemwd? od\/ &óH 0g


yóoaEÅm? wdw
k ½kd u
dI v
f Qifvnf;/ &óH yóomrDw?d wdw
k ½kd u
dI o
f nf[/k yZmemwd? od\/

oAÁum, y#doaH 0'D? 0ifouf½yk t f aygif;\ tpç tv,fç tqHk; tukefvHk;udk xif½Sm;odvsuf/
tóodómrDwd? ½ªrnf[k/ odu©wd? avhusifh\/ oAÁum,y#doaH 0'D? xGuo f uf½yk t
f aygif;\ tpç tv,fç
tqHk; tukev
f ;kH udk xif½mS ;odvsuf/ yóodómrDw?d ½Iu
d rf nf[/k oduw
© ?d avhusif\
h /

um,ocFg&H? t½ªjyif;í ½kefY&if;aom 0ifoufudk/ yórÇ,H? Nidrf;apvsuf/ tóodómrDwd? ½ªrnf[k/


oduw © ?d avhusif\h / um,ocFg&H? t½Iu d jf yif;í ½keYf &if;aom xGuo
f ufu/kd yórÇ,?H Nidr;f apvsuf/ yóodóm
rDw?d ½Iu
d rf nf[/k oduw© ?d avhusif\
h /
bdua© 0? &[ef;wkYd / ao,sxmyd? Oyrmtm;jzif/h 'au©m? uRrf;usifvrd m® aom/ bruma&m 0g? yGwq f &m
jzpfap/ brum&aEÅ0goD 0g? yGwq f &m\ wynfjh zpfap/ 'DCH 0g tÚäaEÅm? yGwêf ud;udk ½Sn½f n S f qGiJ ifvQifvnf;/
'DCH tÚämrDw?d ½Sn½f nS qf iJG ifonf[/k yZmemwd ao,sxmyd? odouJo h Ykd ¤if;/ &óH 0g tÚäaEÅm? yGwêf ud;udk wdw
k kd
qGiJ ifvQifvnf;/ &óH tÚämrDw?d wdw k kd qGiJ ifonf[/k yZmemwd ao,sxmyd? odouJo h Ydk¤if;/ /
(oAÁÚeä y#doaH 0'D? qGiJ ifr\I tpç tv,fç tqHk; tukefvHk;udk xif½Sm;odvsuf/ tÚädómrDwd? qGJiifrnf[/k
oduw © d ao,sxmyd? avhusifo h uJoh Ykd ¤if;/ MoVm&duÚäe?H Murf;wrf;aom qGiJ ifru I /kd yórÇ,?H Nidr;f apvsuf/
tÚäó d mrDw?d qGiJ ifrnf[/k oduw © d ao,sxmyd? avhusifo h uJoh Ydk ¤if;)/

bdua© 0? &[ef;wkYd / {0ar0 acg? þyGwqf oJG rm;ESihf tvm;wlpmG yifvQif/ bduK© ? 0ifouf xGuo f ufEpS cf ük
trSwfûyaeaom &[ef;onf/ 'DCH 0g tóoaEÅm? ½Snf½Snf½IvQifvnf;/ 'DCH tómomrDwd? ½Snf½Snf½Ionf[k/
yZmemwd? od\/ (þrSpí ygVdteufudk a½S;enf;twdkif;yif azmfíqdkav-)/ /um,ocFg&H? t½Idufjyif;í
½kefY&if;aom xGufoufudk/ yórÇ,H? Nidrf;apvsuf/ yóodómrDw?d ½Iu d rf nf[/k oduw © ?d avhusif\h / £wd? þ
qdtk yfNyD;aom enf;jzif/h tZÑwåH 0g uma,? rdr\ d 0ifoufxu G o
f uf ½kyt f aygif;ü rlvnf;? um,mEkyóD
0d[&wd? ½kyt f aygif;rQ[k ½Ijrifvsufae\/ A[d'g¨ 0g uma,? tjyiftyjzpfaom olwyg;\ 0ifouf xGuo f uf
½kytf aygif;ürlvnf;/ um,mEkyóD 0d[&wd? ½kyt f aygif;f rQ[k ½Ijrifvsufae\/ tZÑwåA[d'g¨ 0g uma,? rdrçd
olwyg; ESpOf ;D om;\ 0ifouf xGuo f uf ½kyt
f aygif;ürlvnf;/ um,mEkyóD 0d[&wd? ½kyt f aygif;rQ[k ½Ijrifvsuf
ae\/

um,o®?ð 0ifouf xGuo f uf ½kyt


f aygif;ü/ ork',"r®mEkyóD 0g 0d[&wd? jzpfaMumif;w&m;ESihf
jzpfro
I abmudk ½Ijrifvsuf rlvnf; ae\/ um,o®?ð 0ifouf xGuo f uf ½kyt
f aygif;ü/ 0,"r®mEkyóD 0g 0d[&wd?
r[mowdy|meokwfygXfedó, 7

ysuaf Mumif;w&m;ESihf ysurf o I abmudk ½Ijrifvsurf v l nf;ae\/ ork',0,"r®mEkyóD 0g 0d[&wd? jzpfaMumif;


ysuaf Mumif; w&m;ESihf jzpfrI ysurf I oabmudk ½Ijrifvsurf v
l nf; ae\/

0g ye? owdxifyw kH enf;um;/ uma,m tw¬w D ?d 0ifoufxu G o f uf ½kyt f aygif;omvQif ½So


d nf (½ªwwf
½Iu
d wf wfaom yk*Kd¾ vfr½S)d [k/ tó owd? xk&d [ef;\ owdonf/ ypöKy|dwm a[mwd? a½S;½Ixif\/ om owd?
xdo
k Ykd xifaom owdonf/ ,m0a'0 ÓPrwåm,? tqifq h ift h m;jzifh todÓPf wd;k yGg;½kHtvdkYiSgomwnf;/
,m0a'0 y#dówdrwåm,? tqifq h ift
h m;jzifh wzef trSw&f rI wk;d yGg;½kH tvkYd igS omwnf;/

aom bduK© ? rSwo


f ad eaom xd&k [ef;onf/ tedóad wm p? wPSm 'd|jd zifh rrDrS wG,f rlívnf;? 0d[&wd?
aeonf rnf\/

avmau? jzpfysufrpJ Oyg'geu©Em¨ [laom ocFg&avmuxJü/ udO?dö wpHw k ckurkd Q/ e p Oyg'd,wd?


igaumifç ighOpöm[k wPSm'd|w d Ydk jzifh pGv
J nf; rpGv
J rf;awmhNyD/ bdua© 0? &[ef;wkYd / bdu?© &[ef;onf/ {0rÜ?d þ
qdt
k yfNyD;aom enf;jzifv
h nf;/ uma,? ½kyt f aygif;ud,
k üf / um,mEkyóD? ½kyt f aygif;rQ[k ½Ijrifvsuf/ 0d[&wd?
aeay\/

tmemygeyAÁ?H 0ifoufxu
G o
f ufukd ½Iyt
kH ydik ;f onf/

ed|dwH? NyD;NyD/

1-um,mEkyóem 2-£&d,myxyAÁ

yke py&H bdua© 0 bduK© *päaEÅm 0g ]*pämrD}wd yZmemwd? Xdawm 0g ]XdawmrS}D wd yZmemwd? edoad Eém 0g
]edoad EémrS}D wd yZmemwd? o,maem 0g ]o,maemrD}S wd yZmemwd/

,xm ,xm 0g yeó uma,m yPd[ad wm a[mwd? wxm wxm eH yZmemwd/

£wd tZÑwåH 0g uma, um,mEkyóD 0d[&wd? A[d'g¨ 0g uma, um,mEkyóD 0d[&wd? tZÑwåA[d'g¨
0g uma, um,mEkyóD 0d[&wd/

ork',"r®mEkyóD 0g um,o®ð 0d[&wd? 0,"r®mEkyóD 0g um,o®ð 0d[&wd? ork', 0,"r®mEkyóD 0g


um,o®ð 0d[&wd/

]tw¬d uma,m}wd 0g yeó owd ypöKy|dwm a[mwd/ ,m0a'0 ÓPrwåm, y#dówdrwåm,?


tedóad wm p 0d[&wd? e p udOdö avmau Oyg'd,wd/ {0rÜd acg bdua© 0 bduK© uma, um,mEkyóD 0d[&wd/

£&d,myxyAÁH ed|dwH/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 8

1-um,mEkyóem 2-£&d,myxydkif;

bdua© 0? &[ef;wdYk / yke p? wzefvnf;/ ty&H? wyg;aom ½Iyu kH m;/ bduK© ? &[ef;onf/ *päaEÅm 0g?
oGm;aomfvnf;-oGm;vQifvnf;/ (0g? oGm;wke;f ç oGm;qJç oGm;cdu k çf oGm;pOfrvl nf;) *pämrDw?d oGm;onf[/k
yZmemwd? od\/ Xdawm 0g? &yfaomfvnf;-&yfvQifvnf;/ (0g? &yfwek ;f ç &yfqçJ &yfcu kd çf &yfpOfrv l nf;)/ Xdawm
trSw D ?d &yfonf[/k yZmemwd? od\/ edoad Eém 0g? xdik af omfvnf;-xdik v f Qifvnf;? (0g? xdik w f ek ;f ç xdik q
f çJ xdik cf u
kd çf
xkid pf Ofrv
l nf;)/ edoad Eém trSwD ?d xdik o
f nf[/k yZmemwd? od\/ o,maem 0g? avsmif;aomfvnf;-avsmif;vQif
vnf;/ (0g? avsmif;wke;f ç avsmif;qJç avsmif;cdu k çf avsmif;pOfrvl nf;/) o,maem trSw D ?d avsmif;onf[/k
yZmemwd? od\/

0g ye? odyw kH enf;um;/ tó? xdak ,m*D&[ef;\/ uma,m? ½kyt f aygif;ud,


k o
f nf/ ,xm ,xm?
tMuif tMuif trlt&mjzif/h yPd[ad wm a[mwd? wnfae\/ eH um,H? xkd ½kyt f aygif;ud,
k u
f /kd wxm wxm?
wnfaewdik ;f aom xdx
k t kd rlt&mjzif/h 0g? xdx
k t
kd rlt&mjzifh wnfaeonft
h wdik ;f / yZmemwd? od\/
£wd? þqdt k yfNyD;aom enf;jzif/h tZÑwåH 0g uma,? rdr\ d ½kyt
f aygif; ud,
k üf rlvnf;/ um,mEkyóD
0d[&wd? ½kyt
f aygif;rQ[k ½Ijrifvsufae\/ A[d'g¨ 0g uma,? tjyifyjzpfaom oltaygif;\ ½kyftaygif; udk,fü
rlvnf;/ um,mEkyóD 0d[&wd? ½kyt f aygif;rQ[k ½Ijrifvsufae\/ tZÑwåA[d'¨g 0g uma,? &Hcg rdr\ d ½kyf
taygif;ud,
k üf ? &Hcg olwyg;\ ½kyt f aygif;ud,k üf rlvnf;/ um,mEkyóD 0d[&wd? ½kyt f aygif;rQ[k ½Ijrifvsuf
ae\/

um,o®?ð ½kyftaygif;udk,fü/ ork',"r®mEkyóD 0g? jzpfaMumif;w&m;ESihf jzpfro I abmudk ½Ijrifvsuf


rlvnf;/ 0d[&wd? ae\/ um,o®?ð ½kyftaygif;udk,fü/ Ä0,"r®mEkyóD 0g? ysuaf Mumif; w&m;ESihf ysurf o I abmudk
½Ijrifvsufrvl nf;/ 0d[&wd? ae\/ um,o®?ð ½kyt f aygif;ud,
k üf / ork',0,"r®mEkyóD 0g? jzpfaMumif;
ysuaf Mumif; w&m;ESihf jzpfrçI ysurf o
I abmudk ½Ijrifvsufrvl nf;/ 0d[&wd? ae\/

0gye? owdxifyw kH enf;um;/ tw¬d uma,mwd? oGm;rIpaom ½kyt f aygif;rQom ½So


d nf[/k tó owd?
xd&k [ef;\ trSw&f rI-owdonf/ ypöKy|dwm a[mwd? a½S;½Ixif\/ om owd? xko d Ykd xifaom trSw&f rI-
owdonf/ ,m0a'0 ÓPrwåm,? tqifq h ift h m;jzifh todÓPfwkd;yGg;½kH tvdkYiSgomwnf;/ ,m0a'0 y#dówd
rwåm,? tqifq h ift
h m;jzifh wzef trSw&f rI wd;k yGg;½kH tvdYk igS omwnf;/

aom bduK© ? trSw&f vsuf odjrifaeaom xd&k [ef;onf/ tedóad wm p 0d[&wd? wPSmç 'd|jd zifh
rrSrD wG,rf í
l vnf; aeonfrnf\/ avmau? Oyg'geu©Em¨ - ig;yg;[laom avmuxJü/ udO?dö wpHw k ckaom½kyçf
a0'emç onmç ocFg&ç 0dnmPfurkd Q/ e p Oyg'd,wd? igaumifç ighOpöm[k 'd|w d PSmwkYd jzifh pGv
J nf; rpGvJ rf;
awmhNyD/ bdua© 0? &[ef;wkYd / bduK© ? &[ef;onf/ {0rÜ?d þqdt
k yfcNhJ yD;aom enf;jzifv
h nf;/ uma,? ½kyt f aygif;
ud,
k üf / um,mEkyóD? ½kyt
f aygif;rQ[k ½Ijrifvsuf/ 0d[&wd? aeay\/

£&d,myxyAÁH? £&d,mykxfudk ½IyHktydkif;onf/


ed|dwH? NyD;NyD/

1-um,mEkyóem 3-orÜZnyAÁ

yke p y&H bdua© 0 bduK© tbduaú EÅ y#duaú EÅ orÜZmeum&D a[mwd/ tmavmudaw 0davmudaw
orÜZmeum&D a[mwd/ ordOadÆ w yom&daw orÜZmeum&D a[mwd/ oCFm#dywåp0D &"m&aP orÜZmeum&D
a[mwd/ todaw yDaw cg,daw om,daw orÜZmeum&D a[mwd/ Opöm& yóm0 uar® orÜZmeum&D a[mwd?
*aw Xdaw edoad Eé okawå Zm*&daw bmodaw wkPb DS ma0 orÜZmeum&D a[mwd/ £wd tZÑwåH 0g uma,
um,mEkyóD 0d[&wd/ ay/ e p udOdö avmau Oyg'd,wd/ {0rÜd acg bdua© 0 bduK© uma, um,mEkyóD
0d[&wd/

orÜZnyAÁH ed|dwH/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 9

1-um,mEkyóem 3-orÜZnydkif;

bdua© 0? &[ef;wkYd / yke p? wzefvnf;/ ty&H? wyg;aom ½Iyu


kH m;/ bduK© ? &[ef;onf/ tbduaú EÅ? a½SYoYkd
oGm;vwfaomf/ y#duaú EÅ? aemufoYdk qkwv f wfaomf/ orÜZmeum&D? todÓPfjzifh ûyonf/ 0g? todÓPfudk
ûyonf/ 0g? odvsuf ûyonf/ a[mwd? jzpf\/

tmavmudaw? wnfw h nfMh unfv


h wfaomf? 0davmudaw? apmif;iJí
h Munfv
h wfaomf/ orÜZmeum&D?
odvsuf ûyonf/ a[mwd? jzpf\/

ordOadÆ w? qefYxm;aom vufajcudk auG;vwfaomf/ yom&daw? auG;xm;aom vufajcudk qefYvwf


aomf/ orÜZmeum&D? odvsuûf yonf/ a[mwd? jzpf\/

oCFm#d ywå pD0& "m&aP? ouFe;f BuD;ESihf oydwf ouFe;f udk 0wf½Hk udik w
f ,
G f vwfaomf/ orÜZmeum&D?
odvsuf ûyonf/ a[mwd? jzpf\/

todaw? pm;vwfaomf/ yDaw? aomufvwfaomf/ cg,daw? cJvwfaomf/ om,daw? vsufvwfaomf/


orÜZmeum&D? odvsuûf yonf/ a[mwd? jzpf\/
Opöm& yóm0 uar®? usiBf uD; usiif ,f pGeYf ru
I kd ûyvwfaomf/ orÜZmeum&D? odvsuûf yonf/ a[mwd?
jzpf\/

f wfaomf/ okawå? tdyaf ysmfvwfaomf/


*aw? oGm;vwfaomf/ Xdaw? &yfvwfaomf/ edoad Eé? xdik v
Zm*&daw? Ed;k vwfaomf/ bmodaw? pum;ajymvwfaomf/ wkPb DS ma0? qdwqf wd af evwfaomf/ orÜZmeum&D?
odvsuûf yonf/ a[mwd? jzpf\/

£wd? þqdt k yfNyD;aom enf;jzif/h tZÑwåH 0g uma,? rdr\d ½kyt


f aygif; ud,
k üf rlvnf;/ /(þrSpí
£&d,myxydik ;f teufEiS w hf Nl yD/ /tw¬d uma,mwd 0g yeó-ü ..... ]]tw¬d uma,mwd-a½SYoYkd oGm;rIpaom
½kyftaygif;rQom ½Sdonf[k .....}} þodkY jyifí qdkav? þrQom xl;awmhonf)/

orÜZnyAÁH? rSefpGmtjym;tm;jzifh odrI - orÜZOfudk


yGg;apyHk tydkif;onf/ ed|dwH? NyD;NyD/

1-um,mEkyóem 4-y#dulvreodum&yAÁ

yke py&H bdua© 0 bduK© £rar0 um,H O'¨H yg'wvmç ta"m auorw¬umç wpy&d,EÅH yl&H
ememyum&ó tokpad em ypöa0u©wd ..... tw¬d £ro®ð uma, auom avmrm ecg 'EÅm wapm? rHoH ESm½k t|d
t|drOd HÆ 0uú?H [',H ,ueH udavmruH yd[uH yyægoH? tEÅH tEÅ*P k H O'&d,H u&DoH rw¬v*k ?ø ydwHå aorSH ykaAÁm
avm[dwH aoa'g ara'g? tók 0om acaVm odCmF edum vodum rkwEå /dÅ ao,sxmyd bdua© 0 Obawmrkcg
ykawmVd yl&m emem0d[w d ó "nó? ao,sxd'H .... omvDeH 0d[eD H rk*g¾ eH rmomeH wdvmeH w@KvmeH/ wareH
pu©Krm yk&ad om rkOw
dö mG ypöa0u©,s .... £ar omvDç £ar 0d[çD £ar rk*g¾ ç £ar rmomç £ar wdvmç £ar
w@Kvmwd/ {0ar0 acg bdua© 0 bduK© £rar0 um,H O'¨H yg'wvmç ta"m auorw¬umç wpy&d,EÅH yl&H
ememyum&ó tokpad em ypöa0u©wd .... tw¬d £ro®ð uma, auom- ay-rkwEå /dÅ £wd tZÑwåH 0g uma,
um,mEkyóD 0d[&wd? A[d'g¨ 0g uma, um,mEkyóD 0d[&wd? tZÑwåA[d'g¨ 0g uma, um,mEkyóD
0d[&wd/ ork',"r®mEkyóD 0g um,o®ð 0d[&wd? 0,"r®mEkyóD 0g um,o®ð 0d[&wd? ork',0,"r®mEkyóD
0g um,o®ð 0d[&wd? tw¬d uma,mwd 0g yeó owd ypöKy|dwm a[mwd? ,m0a'0 ÓPrwåm,
y#dówdrwåm,/ tedóad wm p 0d[&wd? e p udOdö avmau Oyg'd,wd/ {0rÜd acg bdua© 0 bduK© uma,
um,mEkyóD 0d[&wd/

y#dulvreodum&yAÁH ed|dwH/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 10

1-um,mEkyóem 4-y#dulvreodum&ydkif;

bdua© 0? &[ef;wkYd / yke p? wzefvnf;/ ty&H? wyg;aom ½Iyu kH m;/ bduK© ? &[ef;onf/ O'Ḧ yg'wvm?
ajcz0g;jyifrS txufü ½Sad om/ ta"m auorw¬um? qHyifzsm;rS atmufü ĽSad om/ wpy&d,EÅ?H ab;ywf0ef;usif
tm;jzifh ta&yg;tqH;k ½Sdaom/ yl&H ememyum&ó tokpad em? trsKd;rsKd;aom ½G½H mS bG,jf zifh jynfv h suf ½Sdaom/
£rar0 um,H? (rdr\ d ½kyftaygif;) þudk,fudkyifvQif/ ypöa0u©wd? pl;pdkufí ½I-qifjcif\/ £roð® uma,? þ
ud,k x f üJ / tw¬?d ½SMd uaom t&m0w¬KwdYk rmS / auom-qHyifwYdk / avmrm-arG;ñSi;f wkYd / ecg-vufonf; ajconf;wkYd /
'EÅm-oGm;wkYd / wapm-ta&/ rHoH-tom;/ ESm½k-taMum/ t|d-t½kd;/ t|drdOÆH-½k;d wGi;f jcifq/D 0uú-H tñIdY/ [',H-
ESv;kH / ,ueH-tonf;/ udavmruH-tajr§;/ yd[uH-tzsOf;/ yyægoH-tqkwf/ tEÅH-tlr/ tEÅ*kPH-tlodrf/
O'&d,-H tpmopf/ u&Do-H tpma[mif;-usiBf uD;/ rw¬vk*-ø OD;aESmuf/ ydw-Hå onf;ajc/ aorS-H ovdy/f ykaAÁm-
jynfyyk /f avm[dw-H aoG;/ aoa'g-acR;/ ara'g-tqDcJ/ tók-rsuf&nf/ 0om-qDMunf/ acaVm-wHaxG;/
odCmF edum-ESy/f vodum-tap;/ rkwåH-usifi,f/ £wd? þ½GH½SmbG,frsm;om ½SdMuonf[k pl;pdkufí ½I-qifjcif\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / ao,sxmyd? Oyrmtm;jzif/h Obawmrkcg? txufEiS ahf tmuf ESpzf ufv;kH wGif tayguf
½Sad om/ ykawmVd? tdwo f nf/ emem0d[w d ó "nó? trsKd;rsKd;aom pyg;jzif/h yl&m? jynfv h suf½o dS nf/ tó?
jzpf&m\/ ao,sxd'?H tb,fpyg;rsKd;wkYd jzifh jynfo h enf;[lr/l omvDe?H oav;ac: pyg;EkwYdk jzif¤h if;/ 0d[eD ?H
aumufMurf;ac: pyg;Murf;wkYd jzif¤h if;/ rk*g¾ eH? yJaemufwYdk jzif¤h if;/ rmomeH? yJBuD;wkYd jzif¤h if;/ wdvmeH? ESr;f wkYd jzif¤h if;/
w@KvmeH? qefwYdk jzif¤h if;/ yl&m tó? jynfv h suf½&dS m\/ wareH rkOw dö mG ? xdpk yg;rsKd;tdwuf akd jzí/ pu©Krm
yk&ad om? rsufpjd rifaom a,musfm;onf/ £ar omvD? þonfwYdk um; oav;pyg;EkwYdk wnf;/ £ar 0d[?D þonf
wkYd um; aumufMurf; pyg;Murf;wkYd wnf;/ £ar rk*g¾ ? þonfwYdk um; yJaemufwYdk wnf;/ £ar rmom? þonf
wkYd um; yJBuD;wkYd wnf;/ £ar wdvm? þonfwYdk um; ESr;f wkYd wnf;/ £ar w@Kvm? þonfwYdk um; qefwYdk wnf;/
£wd? þodYk / ypöa0u©,s? pl;pdu k íf Munf½h q I ifjcif&m\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / {0ar0 acg? pyg;rsKd;rsm;udk cGjJ cm;í þ½IyEkH iS hf tvm;wlpmG yifvQif/ bduK© ? &[ef;onf/
O'¨H yg'wvm? ajcz0g;jyifrS txufü½Sad om ay/ rkw?Hå usifi,f/ £wd? þ½G½H mS bG,rf sm;om ½SMd uonf[k pl;pdu k í
f
½Iqifjcif\/ £wd? þqdt k yfNyD;aomenf;jzif/h tZÑwåH 0g uma,? rdr\ d ½kyftaygif; udk,fürlvnf;/ /(þrSpí
£&d,myxydik ;f teufEiS w hf Nl yD/ tw¬d uma,mwd 0g yeóü ..... ]]tw¬d uma,mwd? qHyif arG;n§i;f paom
½GH½SmbG,f ½kyftaygif;rQom ½Sdonf[k .....}} þodkY jyifí qdkav/ þrQom xl;awmhonf)/

y#dulvreodum&yAÁH? ½GH½SmbG,f[k ESvHk;oGif;yHk


tydkif;onf? ed|dwH? NyD;NyD/

1-um,mEkyóem 5-"mwkreodum&yAÁ

yke py&H bdua© 0 bduK© £rar0 um,H ,xmXdwH ,xmyPd[w d H "mwkaom ypöa0u©w?d tw¬d £ro®ð
uma, yx0D"mwk tmayg"mwk awaZm"mwk 0ga,m"mwlw?d ao,sxmyd bdua© 0 'au©m a*gCmwaum 0g
a*gCmwuaEÅ0goD 0g *g0ð 0"dwmG pwkr[myax Advaom 0dbZdwmG edoad Eém tó/ {0ar0 acg bdua© 0 bduK©
£rar0 um,H ,xmXdwH ,xmyPd[w d H "mwkaom ypöa0u©w?d tw¬d £ro®ð uma, yx0D"mwk tmayg"mwk
awaZm"mwk 0ga,m"mwlw/d £wd tZÑwåH 0g uma, um,mEkyóD 0d[&wd/ ay/ e p udOdö avmau
Oyg'd,wd/ {0rÜd acg bdua© 0 bduK© uma, um,mEkyóD 0d[&wd/

"mwkreodum&yAÁH ed|dwH/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 11

1-um,mEkyóem 5-"mwkreodum&ydkif;

bdua© 0? &[ef;wkYd / yke p? wzefvnf;/ ty&H? wyg;aom ½Iyu kH m;/ bduK© ? &[ef;onf/ £rar0 um,H?
(rdr\
d ½kyt
f aygif;) þud, k uf ykd ifvQif/ ,xmXdwH ,xmyPd[w d ?H wnfNrJ xm;NrJ twdik ;f yifvQif/ "mwkaom?
owå0gaumif toufaumif r[kwaf om "mwfoabm taetm;jzif/h ypöa0u©w?d pl;pdu k í
f ½Iqifjcif\/ £ro®ð
uma,? þud, k xf üJ / tw¬?d ½SMd uaom "mwfoabmrsm;rSm/ yx0D"mwk? cufrm Murf;wrf;aom (yx0Dac:) trmcH
"mwfu wrsKd;/ tmayg"mwk? ,kpd ;D zGYJ w, G t
f yfaom (tmaygac:) t&nf"mwfuwrsKd;/ awaZm"mwk? ylaEG;at;
vsuf &ifu h suf El;nHah paom (awaZmac:) tcd;k taiGY"mwfu wrsKd;/ 0ga,m"mwk? awmifw h if; a½GY½mS ;aom
(0ga,mac:) av"mwfu wrsKd;/ £wd? þ"mwf oabmrsm;om ½SMd uonf[k pl;pdu k íf ½I-qifjcif\/
bdua© 0? &[ef;wkYd / ao,sxmyd? Oyrmtm;jzif/h 'au©m? uRrf;usifvrd m® aom/ a*gCmwaum 0g? EGm;owf
orm;jzpfap/ a*gCmwuaEÅ0goD 0g? EGm;owform;\ wynfjh zpfap/ *g0ð0"dwmG ? EGm;udo k wfNyD;í/ pwkr[myax?
vrf;av;cGü/ Advaom 0dbZdwmG ? tom;wkYd ukd tyHt k yHt
k m;jzifh cGjJ cm;vsuf/ edoad Eém tó? xdik af e&m\/ 0g?
tom;yHrk Quo kd m awGYjrifum xkid af e&m\/ bdua© 0? &[ef;wkYd / {0ar0 acg? tom;yHw k Ykd ûyNyD;aomtcgü EGm;aumif
udrk jrifç tom;yHrk Quko d m awGYjrifonfEiS hf tvm;wlpmG yifvQif/ bduK© ? &[ef;onf/ £rar0 um,H? (rdr\ d
½kytf aygif;) þud, k u
f ykd ifvQif/ ,xmXdwH ,xmyPdw?H wnfNrJ xm;NrJ twdik ;f yifvQif/ "mwkaom? owå0gaumif
toufaumif r[kwaf om "mwfoabm taetm;jzif/h ypöa0u©w?d pl;pdu k í
f ½Iqifjcif\/ tw¬d £ro®ð uma,?
þud, k xf üJ ½SMd uaom "mwfoabmwkYd rmS / yx0D"mwk? trmcH"mwfuwrsKd;/ tmayg"mwk? t&nf"mwfuwrsKd;/
awaZm"mwk? tcd;k taiGY"mwfuwrsKd;/ 0ga,m"mwk? av"mwfuwrsKd;/ £wd? þ"mwfoabmrsm;om ½SMd uonf[k
pl;pdu
k íf ½Iqifjcif\/ /£wd? þqdt k yfNyD;aom enf;jzif/h tZÑwåH 0g uma,? rdr\ d ½kyftaygif;udk,fürlvnf;/
(£&d,m yxydik ;f teufEiS w hf Nl yD/ /tw¬d uma,mwd 0g yeó-ü ]]tw¬d uma,mwd? "mwfav;yg; taygif;rQom
½So
d nf[}k } þodYk jyifíqdak v/ þrQom xl;awmhonf)/

"mwkreodum&yAÁH? "mwfoabm[k ESvHk;oGif;yHk


tydkif;onf/ ed|dwH? NyD;NyD/

1-um,mEkyóem 6-e0od0xduyAÁ

1-yXrydkif;

yke py&H bdua© 0 bduK© ao,sxmyd yaó,s o&D&H od0xdum, q×dwH {um[rwH 0g 'G[ D rwH 0g
wD[rwH 0g O'¨KrmwuH 0dev D uH 0dyAk u
Á ZmwH? aom £rar0 um,H OyoH[&wdç ]]t,rÜd acg uma,m {0H"ar®m
{0Hbm0D {0HtewDawm}}wd/ £wd tZÑwåH 0g uma, um,mEkyóD 0d[&wd/ ay/ e p udOdö avmau Oyg'd,wd/
{0rÜd acg bdua© 0 bduK© uma, um,mEkyóD 0d[&wd/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 12

1-um,mEkyóem 6-e0od0xduyAÁ

1-yXrydkif;

bdua© 0? &[ef;wkYd / yke p? wzefvnf;/ ty&H? wyg;aom ½Iyu kH m;/ bduK© ? &[ef;onf/ od0xdum,
q×dwH? okomefü pGefYypfxm;tyfaom/ {um[rwH 0g? aoí 1-&uf vGefNyD;aomfvnf; zj pfaom/ 'G[ D rwH 0g?
aoí 2-&ufveG Nf yD;aomfvnf; jzpfaom/ wD[rwH 0g? aoí 3-&uf vGeNf yD;aomfvnf; jzpfaom/ O'¨KrmwuH?
zl;zl;a&mifaom/ 0dev
D uH? rlvtqif;ysufí ñdrk nf;vsuf½adS om/ 0dyAk u Á ZmwH? jynfwpdpk kd pD;,dv k suf½adS om/ o&D&?H
olaoaumifu/kd ao,sxmyd yaó,s? awGYjrif&m ouJo h Ykd / aom? xd&k [ef;onf/ £rar0 um,H? (rdr\ d
½kytf aygif;) þuk,d u f ykd ifvQif/ OyoH[&wd? EIid ;f qorI qifjcif½\ I / t,rÜd acg uma,m? ig\ þ½kyfudk,fonf
vnf;/ {0H"ar®m? þolaoaumifvykd if zl;zl;a&mifjcif; ponfoabm½Sad cs\/ {0Hbm0D? þolaoaumifvydk if zl;zl;
a&mifaom taumifyyk pf onfrcRwf jzpf&rnfomwnf;/ {0HtewDawm? þolaoaumifvykd if zl;zl;a&mifjcif;paom
oabmudk rvGeEf ikd yf gwum;/ £wd? þodYk EIid ;f qorI qifjcif½\ I / £wd? þqdt k yfNyD;aomenf;jzif/h tZÑwåH 0g
uma,? rdr\ d ½kytf aygif; ud, k üf rlvnf;/ (£&d,myxydik ;f ESiw hf Nl yD/ tw¬d uma,mwd? zl;zl;a&mifaom
olaoaumif ponfjzpfEikd af om ½kyt f aygif;rQom ½So d nf[k .... þrQom jyifq&kd ef xl;awmhonf)/

1-od0xdu yXrydkif; NyD;\/

1-um,mEkyóem 7-e0od0xduyAÁ

2-'kwd,ydkif;

yke py&H bdua© 0 bduK© ao,sxmyd yaó,s o&D&H od0xdum, q×dwH umau[d 0g cZÆrmeHç
ukvav[d 0g cZÆrmeHç *daZÑ[d 0g cZÆrmeHç oauF[d 0g cZÆrmeHç okeac[d 0g cZÆrmeHç Asa*¢[d 0g cZÆrmeHç 'Dy[
D d
0g cZÆrmeHç od*gF av[d 0g cZÆrmeHç 0d0ad "[d 0g ygPuZmaw[d cZÆrmeH/ aom £rar0 um,H OyoH[&wdç
]]t,rÜd acg uma,m {0H"ar®m {0Hbm0D {0HtewDawm}}wd/ £wd tZÑwåH 0g uma, um,mEkyóD 0d[&wd/ ay/
e p udOdö avmau Oyg'd,wd/ {0rÜd acg bdua© 0 bduK© uma, um,mEkyóD 0d[&wd/

1-um,mEkyóem 7-e0od0xduyAÁ

2-'kwd,ydkif;

bdua© 0? &[ef;wkYd / yke p? wzefvnf;/ ty&H? wyg;aom ½Iyu kH m;/ bduK© ? &[ef;onf/ od0xdum,
q×dw?H okomefü pGeYf ypfxm;tyfaom/ umau[d 0g cZÆrmeH? usD;wkYd cJpm;tyfonfrv l nf; jzpfaom/ ukvav[d
0g cZÆrmeH? pGew f Ydk cJpm;tyfonfrv l nf; jzpfaom/ *daZÑ[d 0g cZÆrmeH? vif;wwdYk cJpm;tyfonfrv l nf;jzpfaom/
uauF[d 0g cZÆrmeH? bHyk wD;iSuw f Ydk cJpm;tyfonfrv
l nf; jzpfaom/ okeac[d 0g cZÆrmeH? acG;wkYd cJpm;tyfonf
rlvnf;jzpfaom/ Asa*¢[d 0g cZÆrmeH? usm;wkYd cJpm;tyfonf rlvnf; jzpfaom/ 'Dy[ D d 0g cZÆrmeH? usm;opfwYdk
cJpm;tyfonf rlvnf;jzpfaom/ od*gF av[d 0g cZÆrmeH? ajracG;wkYd cJpm;tyfonf rlvnf;jzpfaom/ 0d0ad "[d 0g
ygPuZmaw[d cZÆrmeH? yd;k trsKd;rsKd;wkYd cJpm;tyfonf rlvnf;jzpfaom/ o&D&?H oaoaumifu/kd ao,sxmyd
yaó,s? awGYjrif&mouJo h Ydk / aom? xd&k [ef;onf/ £rar0 um,H? (rdr\ d ½kytf aygif;) þud, k af umifuykd ifvQif/
OyoH[&wd? EdiI ;f qorI qifjcif½\ I / t,rÜd acg uma,m? ig\ þ½kyu f , kd o
f nfvnf;/ {0H"r®m? þolaoaumif
vdyk if usD;pGepf aom owå0gtrsKd;rsKd;wkYd cJpm;cH&rnfh oabm½Sad cs\/ {0Hbm0D? þolaoaumifvykd if usD;pGef paom
owå0gtrsKd;rsKd;wkYd cJpm;cH&onf rcRwf jzpfrnfomwnf;/ {0HtewDawm? þolaoaumifvykd if usD;pGef paom
owå0gtrsKd;rsKd;wdYk cJpm;cH&rnfh oabmudk rvGeEf ikd yf gwum;/ £wd? þodYk EIid ;f qorI qifjcif½\ I / £wd? þ
qdtk yfNyD;aom enf;jzif/h tZÑwåH 0g uma,? rdr\ d ½kyftaygif;udk,fürlvnf;/ /(£&d,myxydik ;f ESihf wlNyD/ /
tw¬d uma,mwd? usD;pGepf aom owå0gtrsKd;rsKd;wkYd cJpm;cH&rnfh ½kyt f aygif;rQom ½So d nf[k ..... þrQom jyifq&dk ef
xl;awmhonf)/ /

2-od0xdu 'kwd,ydkif; NyD;\/


r[mowdy|meokwfygXfedó, 13

1-um,mEkyóem 8-e0od0xduyAÁ

3-wwd,ydkif;

yke py&H bdua© 0 bduK© ao,sxmyd yaó,s o&D&H od0xdum, q×dwH t|duocFvu d H o-rHoavm
[dwH ESm½korÁE/Ḧ aom £rar0 um,H OyoH[&wdç ]]t,rÜd acg uma,m {0H"ar®m {0Hbm0D {0HtewDawm}}wd/
£wd tZÑwåH 0g uma, um,mEkyóD 0d[&wd/ ay/ e p udOdö avmau Oyg'd,wd/ {0rÜd acg bdua© 0 bduK©
uma, um,mEkyóD 0d[&wd/

1-um,mEkyóem 8-e0od0xduyAÁ

3-wwd,ydkif;

bdua© 0? &[ef;wkYd / yke p? wzefvnf;/ ty&H? wyg;aom ½Iyu kH m;/ bduK© ? &[ef;onf/ od0xdum,
q×dwH? okomefü pGefYypfxm;tyfaom/ o-rHoavm[dw?H tom;ç taoG;ç t<uif; tusefwYdk EiS w hf uG/ ESm½korÁE?Ḧ
taMumwkYd jzifh zGYJ NrJyif zGYJ w, G v f suf½adS om/ t|duocFvu d H o&D&?H t½k;d pk olaoaumifu/kd ao,sxmyd yaó,s?
awGYjrif&mouJo h Ydk / aom? xd&k [ef;onf/ £rar0 um,H? (rdr\ d ½kyt f aygif;) þud, k u
f ykd ifvQif/ OyoH[&wd?
EdiI ;f qorI qifjcif½\ I / t,rÜd acg uma,m? ig\? þ½kyu f , kd o f nfvnf;/ {0H"ar®m? þolaoaumif uJo h Ydk yif
t½k;d pk jzpfjcif;oabm ½Sad cs\/ {0Hbm0D? þ olaoaumifuo hJ Ydk yif t½k;d pk jzpf&rnfomwnf;/ {0HtewDawm? þ
olaoaumifuo hJ Ydk yif t½k;d pkjzpfjcif; oabmudk rvGeEf ikd yf gwum;/ £wd? þokYd EIid ;f qorI qifjcif½\ I / £wd? þ
qdt k yfNyD;aom enf;jzif/h tZÑwåH 0g uma,? rdr\ d ½kyt f aygif;ud, k üf rlvnf;/ /(£&d,m yxydik ;f ESihf wlNyD/ /
tw¬d uma,mwd? t½k;d pkjzpfrnfh ½kyt f aygif;rQom ½So
d nf[k ..... þrQom jyifq&kd ef xl;awmhonf)/

3-od0xdu wwd,ydkif; NyD;\/

1-um,mEkyóem 9-e0odxduyAÁ
4-pwkw¬ydkif;

yke py&H bdua© 0 bduK© ao,sxmyd yaó,s o&D&H od0xdum, q×dwH t|duocFvu d H edro
H avm[d
wru©w
d H ESm½korÁE/Ḧ aom £rar0 um,H OyoH[&wdç ]]t,rÜd acg uma,m {0H"ar®m {0Hbm0D {0Hte
wDawm}}wd/ £wd tZÑwåH 0g uma,/ ay/ {0rÜd acg bdua© 0 bduK© uma, um,mEkyóD 0d[&wd/

1-um,mEkyóem 9-e0od0xduyAÁ

4-pwkw¬ydkif;

bdua© 0? &[ef;wkYd / yke p? wzefvnf;/ ty&H? wyg;aom ½Iyu kH m;/ bduK© ? &[ef;onf/ od0xdum,
q×dw?H okomefü pGeYf ypfxm;tyfaom/ edro H avm[dwru©wd ?H tom;uif;í aoG;<uif;rQjzifh vl;uyfvsuf/
ESm½korÁE?Ḧ taMumwkYd jzifh zGYJ NrJzYJG w,
G v
f suf½adS om/ t|duocFvu d H o&D&?H t½k;d pk olaoaumifu/kd ao,sxmyd
yaó,s? awGYjrif&mouJo h Ydk / aom? xd&k [ef;onf/ /(od0xdu wwd,ydik ;f ESihf wlNyD)/

4-od0xdu pwkw¬ydkif; NyD;\/


r[mowdy|meokwfygXfedó, 14

1-um,mEkyóem 10-e0od0xuyAÁ

5-yOörydkif;

yke py&H bdua© 0 bduK© ao,sxmyd yaó,s o&D&H od0xdum, q×dwH t|duocFvu d H ty*wrH
oavm[dwH ESm½korÁE/Ḧ aom £rar0 um,H OyoH[&wdç ]]t,rÜd acg uma,m {0H"ar®m {0Hbm0D {0Hte
wDawm}}wd/ £wd tZÑwåH 0g uma, um,mEkyóD 0d[&wd/ ay/ e p udOdö avmau Oyg'd,wd/ {0rÜd acg
bdua© 0 bduK© uma, um,mEkyóD 0d[&wd/

1-um,mEkyóem 10-e0od0xduyAÁ

5-yOörydkif;

bdua© 0? &[ef;wkYd / yke p? wzefvnf;/ ty&H? wyg;aom ½Iyu kH m;/ bduK© ? &[ef;onf/ od0xdum,
q×dw?H okomefü pGeYf ypfxm;tyfaom/ ty*wrHoavm[dw?H tom; taoG; vH;k 0uuf;vsuf/ ESm½korÁE/Ḧ taMum
wkYd jzifh zGYJ NrJ zGYJ w,
G v
f suf½adS om/ t|duocFvud H o&D&?H t½k;d pk olaoaumifu/kd ao,sxmyd yaó,s? awGYjrif&m
ouJo h Ykd / aom? xd&k [ef;onf/ /(od0xdu - wwd,ydik ;f ESiwhf Nl yD)/

5-od0xdu yOörydkif; NyD;\/

1-um,mEkyóem 11-e0od0wduyAÁ

6-q|rydkif;

yke py&H bdua© 0 bduK© ao,sxmyd yaó,s o&D&H od0xdum, q×dw?H t|dumed ty*worÁmE¨med
'dom 0d'o d m 0duwd© må ed/ tane [w¬|u d ?H tane yg'|du?H tane a*gyæu|du?H tane ZCF|u d ?H tane
OD½|k u
d ?H tane u#d|u d ?H tane zmoku|du?H tane yd||d ud ?H tane cE¨|u
d ?H tane *D0|du?H tane
[Eku|du?H tane 'EÅ|u d ?H tane oDou#m[H/ aom £rar0 um,H OyoH[&wdç ]]t,rÜd acg uma,m {0H
"ar®m {0Hbm0D {0HtewDawm}}wd/ £wd tZÑwåH 0g uma, um,mEkyóD 0d[&wd/ ay/ e p udOdö avmau
Oyg'd,wd/ {0rÜd acg bdua© 0 bduK© uma, um,mEkyóD 0d[&wd/

1-um,mEkyóem 11-e0od0xduyAÁ
6-q|rydkif;

bdua© 0? &[ef;wkYd / yke p? wzefvnf;/ ty&H? wyg;aom ½Iyu kH m;/ bduK© ? &[ef;onf/ od0xdum,
q×dw?H okomefü pGeYf ypfxm;tyfaom/ o&D&?H olaoaumifu/kd (yaó,s? awGYjrif&m\)/ ty*worÁEm¨ ed? tquf
ûywfuek v f suf/ 'dom 0d'o d m 0duw d© må ed? xdx k t
kd &yfwYdk ü upifuh &J jyefYBuJaeukeaf om/ t|dumed? t½k;d wkYd u/kd
(yaó,s? awGYjrif&m\)/ tane [w¬|w d ?H wae&mü vuf½;dk ud/k tane yg'|du?H wae&mü ajc½k;d ud/k tane
a*gyæu|du?H wae&mü ajcrsufp½d ;dk ud/k tane ZCF|u d ?H wae&mü ajcovH;k ud/k tane OD½|k u d ?H wae&mü
aygif½;dk ud/k tane u#d|u d ?H wae&mü wifyg;½k;d ud/k tane zmoku|du?H wae&mü eH½;dk ud/k tane yd||d u d ?H
wae&mü ausm½k;d ud/k tane cE¨m|Du?H wae&mü ycH;k ½k;d ud/k tane *D0|du?H wae&mü vnfyif; ½k;d ud/k tane
[Eku|du?H wae&mü ar;½k;d ud/k tane 'EÅ|u d ?H wae&mü oGm;½k;d ud/k tane oDou#m[H? wae&mü
OD;acgif;½k;d ud/k ao,sxmyd yaó,s? awGYjrif&mouJo h Ydk / aom? xd&k ef;onf/ /(oD0xdu wwd,ydik ;f ESihf wlNyD)/

6-od0xdu q|rydkif; NyD;\/


r[mowdy|meokwfygXfedó, 15

1-um,mEkyóem 12-e0od0xduyAÁ

7-owårydkif;

yke py&H bdua© 0 bduK© ao,sxmyd yaó,s o&D&H od0xdum, q×dwH t|dumed aowmed ocF0PÖ
y#dbm*ged/ aom £rar0 um,H OyoH[&wdç ]]t,rÜd acg uma,m {0H"ar®m {0Hbm0D {0HtewDawm}}wd/ £wd
tZÑwåH 0g uma, um,mEkyóD 0d[&wd/ ay/ e p uOöd avmau Oyg'd,wd/ {0rÜd acg bdua© 0 bduK© uma,
um,mEkyóD 0d[&wd/

1-um,mEkyóem 12-e0od0xduyAÁ

7-owårydkif;

bdua© 0? &[ef;wkYd / yke p? wzefvnf;/ ty&H? wyg;aom ½Iyu kH m;/ bduK© ? &[ef;onf/ od0xdum,
q×dw?H okomefü pGeYf ypfxm;tyfaom/ o&D&?H olaoaumifu/kd /(yaó,s? awGYjrif&m\)/ ocF0PÖy#dbm*ged
aowmed? c½koif;\ tqif;ESit hf wl azG;azG;jzLukeaf om/ t|dumed? t½k;d wkYd u/kd ao,sxmyd yaó,s? awGYjrif&m
ouJo
h Ykd / aom? xd&k [ef;onf/ /(od0xdu wwd,ydik ;f ESihf wlNyD)/

7-od0xdu owårydkif; NyD;\/

1-um,mEkyóem 13-e0od0xduyAÁ

8-t|rydkif;

yke py&H bdua© 0 bduK© ao,sxmyd yaó,s o&D&H od0xdum, q×dw/H t|dumed ykOu Æ w
d med
awa&m0ódumed/ aom £rar0 um,H OyoH[&wdç ]]t,rÜd acg uma,m {0H"ar®m {0Hbm0D {0HtewDawm}}wd/
£wd tZÑwåH 0g uma, um,mEkyóD 0d[&wd/ ay/ e p uOöd avmau Oyg'd,wd/ {0rÜd acg bdua© 0 bduK©
uma, um,mEkyóD 0d[&wd/

1-um,mEkyóem 13-e0od0xduyAÁ

8-t|rydkif;

bdua© 0? &[ef;wkYd / yke p? wzefvnf;/ ty&H? wyg;aom ½Iyu kH m;/ bduK© ? &[ef;onf/ od0xdum,
q×dw?H okomefü pGeYf ypfxm;tyfaom/ o&D&?H olaoaumifu/kd (yaó,s? awGYjrif&m\)/ awa&m0ódumed?
wESpaf usmfum ½SnMf uma[mif;jrif;ukeo f nfjzpfí/ ykOu Æ wd med? tpktyHk ûytyfukefaom/ t|dumed? t½kd;wkdYudk/
ao,sxmyd yaó,s? awGYjrif&mouJo h Ydk / aom? xk&d [ef;onf/ /(od0xdu wwd,ydik ;f ESihf wlNyD)/

8-od0xdu t|rydkif; NyD;\/


r[mowdy|meokwfygXfedó, 16

1-um,mEkyóem 14-e0od0xduyAÁ

9-e0rydkif;

yke py&H bdua© 0 bduK© ao,sxmyd yaó,s o&D&H od0xdum, q×dw?H t|dumed ylweD d
pkPu
Ö Zmwmed/ aom £rar0 um,H OyoH[&wdç ]]t,rÜd acg uma,m {0H"ar®m {0Hbm0D {0HtewDawm}}wd/
£wd tZÑwåH 0g uma, um,mEkyóD 0d[&wd/ ay/ e p uOöd avmau Oyg'd,wd/ {0rÜd acg bdua© 0 bduK©
uma, um,mEkyóD 0d[&wd/

e0od0xduyAÁH ed|dwH/

pk'´o um,mEkyóem ed|dwm/

1-um,mEkyóem 14-e0od0xduyAÁ
9-e0rydkif;

bdua© 0? &[ef;wkYd / yke p? wzefvnf;/ ty&H? wyg;aom ½Iyu kH m;/ bduK© ? &[ef;onf/ od0xdum,
q×dw?H okomefü pGeYf ypfxm;tyfaom/ o&D&?H olaoaumifu/kd (yaó,s? awGYjrif&m\/) ylweD ?d aqG;jrnfh
ukeof nf jzpfí/ pkPu Ö Zmwmed? trIeYf trIeYf jzpfuek af om/ t|De?d t½k;d wkYd u/kd ao,sxmyd yaó,s? awGYjrif&m
ouJo h Ydk / aom? xd&k [ef;onf/ £rar0 um,H? (rdr\ d ½kyt f aygif;) þud, k u f ykd ifvQif/ OyoH[&wd? EIid ;f qorI
qifjcif½\ I / t,rÜd acg uma,m? ig\ þ½kyu f , dk of nfvnf;/ {0H"r®m? þt½k;d rIeYf rsm;vdyk if aqG;jrnfí h trIeYf
trIeYf jzpfjcif; oabm½Sad cs\/ {0Hbm0D? þt½k;d rIeYf rsm;vdyk if aqG;jrnfí h trIeYf trIeYf jzpf&rnfomwnf;/ {0Hte
wDawm? þt½k;d rIeYf rsm;vdyk if aqG;jrnfí
h trIeYf trIeYf jzpfjcif;oabmudk rvGeEf ikd yf gwum;/ £wd? þodYk EIid ;f qorI
qifjcif½\ I / £? þqdt k yfNyD;aom enf;jzif/h tZÑwåH 0g uma,? þ rdr\ d ½kyt f aygif;ud, k üf rlvnf;/ (£&d,m
yxydik ;f ESihf wlNyD/ /tw¬d uma,mwd? aqG;jrnfhí trIefYjzpfrnfh ½kyftaygif;rQom ½Sdonf[k .... þrQom
jyifq&kd ef xl;awmhonf)/

9-od0xdu e0rydkif; NyD;\/

e0od0xduyAÁH? od0xdu 9-ydkif;onf/ ed|dwH? NyD;NyD/

pk'´oum,mEkyómem? 14-yg;ukefaom
um,mEkyóemwkdYonf/ ed|dwm? NyD;ukefNyD/

txl;rSwfzG,f t|uxm tqHk;tjzwf

ww¬ tmemygeyAÁH y#duvl reodum&yAÁEdÅ £rmae0


a'G tyÜemur®|memed? od0xdumeH ye tm'De0gEkyóem0aoe
0kwwå må ç aoomed 'Gg'omyd Oypm&ur®|memae0/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 17

eda'´o0g& 2-a0'emEkyóem

uxOö ye bdua© 0 bduK© a0'emok a0'emEkyóD 0d[&wd/ £" bdua© 0 bduK© okcH 0g a0'eH a0',
rmaem okcH a0'eH a0',mrDwd yZmemwd/ 'kuH© 0g a0'eH a0',rmaem 'kuH© a0'eH a0',mrDwd yZmemwd/
t'kur© okcH 0g a0'eH a0',rmaem t'kur© okcH a0'eH a0',mrDwd yZmemwd/

omrdoH 0g okcH a0'eH a0',rmaem omrdoH okcH a0'eH a0',mrDwd yZmemwd/ ed&mrdoH 0g okcH a0'eH
a0',rmaem ed&mrdoH okcH a0'eH a0',mrDwd yZmemwd/

omrdoH 0g 'kuH© a0'eH a0',rmaem omrdoH 'kuH© a0'eH a0',mrDwd yZmemwd/ ed&mrdoH 0g 'kuH© a0'eH
a0',rmaem ed&mrdoH 'kuH© a0'eH a0',mrDwd yZmemwd/

omrdoH 0g t'kur© okcH a0'eH a0',rmaem omrdoH t'kur© okcH a0'eH a0',mrDwd yZmemwd/ ed&mrdoH
0g t'kur© okcH a0'eH a0',rmaem ed&mrdoH t'kur© okcH a0'eH a0',mrDwd yZmemwd/

£wd tZÑwåH 0g a0'emok a0'emokyóD 0d[&wd? A[d'g¨ 0g a0'emok a0'emEkyóD 0d[&wd?


tZÑwåA[d'g¨ 0g a0'emok a0'emEkyóD 0d[&wd? ork',"r®mEkyóD 0g a0'emok 0d[&wd? 0,"r®mEkyóD 0g
a0'emok 0d[&wd? ork',0,"r®mEkyóD 0g a0'emok 0d[&wd/ tw¬d a0'emwd 0g yeó owd ypöKy|dwm
a[mwd/ ,m0a'0 ÓPrwåm, y#dówdrwåm,? tedóad wm p 0d[&wd? e p udOdö avmau Oyg'd,wd/ {0rÜd
acg bdua© 0 bduK© a0'emok a0'emEkyóD 0d[&wd/

a0'emEkyóem ed|dwm/

eda'´o0g& 2-a0'emEkyóem

bdua© 0? &[ef;wkYd / bduK© ? &[ef;onf/ a0'emok? cHpm;rI a0'emwkYd ü/ uxOö? tb,foYkd vQif/
a0'emEkyóD? cHpm;rIoabmrQ[k ½Ijrifvsuf/ 0d[&wd ye? aeygoenf; [lru
l m;/

bdua© 0? &[ef;wkYd / £" bduK© ? þomoemawmfu &[ef;onf/ 0g? þomoemawmfü tm;xkwaf eaom
yk*Kd¾ vfonf/ okcaH 0'eH? csrf;omaom cHpm;rIu/kd a0',rmaem 0g? cHpm;vQifvnf;/ (0g? cHpm;wke;f ç cHpm;qJç
cHpm;cdu k çf cHpm;pOfrv
l nf;)/ okcH a0'eH a0',mrDw?d csr;f omaom cHpm;rIukd cHpm;onf[/k yZmemwd? od\/

'kuH© a0'eH? qif;&Jaom cHpm;rIu/kd a0',rmaem 0g? cHpm;vQifvnf;/ (0g? cHpm;wke;f ç cHpm;qJç cHpm;cdu
k çf
cHpm;pOfrv
l nf;)/ 'kuH© a0'eH a0',mrDw?d qif;&Jaom cHpm;rIukd cHpm;onf[/k yZmemwd? od\/

t'kur© okcH a0'eH? rqif;&J rcsr;f om = rqd;k raumif; cHpm;rIu/kd a0',rmaem 0g? cHpm;vQiv f nf;/ (0g?
cHpm;wke;f ç cHpm;qJç cHpm;pOfrv
l nf;)/ t'kur© okcH a0'eH a0',mrDw?d rqif;&J rcsr;f om = rqd;k raumif; cHpm;rIukd
cHpm;onf[/k yZmemwd? od\/

omrdoH okcH a0'eH? umr*kPf tpmESiphf y af om 0rf;omrI (okca0'em)ud/k a0',rmaem 0g? cHpm;vQif
vnf;/ omrdoH okcH a0'eH a0',mrDw?d umr*kPf tpmESiphf yfaom 0rf;omrIukd cHpm;onf[/k yZmemwd? od\/

ed&mrdoH okcH a0'eH? umr*kPf tpmESirhf pyfaom 0rf;omrI (okca0'em)ud/k a0',rmaem 0g? cHpm;vQif
vnf;/ ed&mrdoH okcH a0'eH a0',mrDw?d umr*kPt f pmESihf rpyfaom 0rf;omrIukd cHpm;onf[/k yZmemwd? od\/

omrdoH 'kuH© a0'eH? umr*kPf tpmESiphf yfaom ESv;kH romrI ('kua© 0'em) ud/k a0',rmaem 0g? cHpm;
vQiv
f nf;/ omrdoH 'kuH© a0'eH a0',mrDw?d umr*kPf tpmESiphf yfaom ESv;kH romrIukd cHpm;onf[/k yZmemwd?
od\/ ed&mrdoH 'kuH© a0'eH? umr*kPtf pmESihf rpyfaom ESv;kH romrI ('kua© 0'em) ud/k a0',rmaem 0g?
r[mowdy|meokwfygXfedó, 18

cHpm;vQiv
f nf;/ ed&mrdoH 'kuH© a0'eH a0',mrDw?d umr*kPf tpmESirhf pyfaom ESv;kH romrIukd cHpm;onf[/k
yZmemwd? od\/

omrdoH t'kurokcH a0'eH? umr*kPf tpmESiphf yfaom vspfvsL½IrI (Oayu©ma0'em) ud/k a0',rmaem
0g? cHpm;vQifvnf;/ omrdoH t'kur© okcH a0'eH a0',mrDw?d umr*kPf tpmESiphf yfaom vspfvsL½Iru I kd cHpm;onf
[k/ yZmemwd? od\/ ed&mrdoH t'kur© okcH a0'eH? umr*kPf tpmESihf rpyfaom vspfvsL½IrI (Oayu©ma0'em)ud/k
a0',rmaem 0g? cHpm;vQiv f nf;/ ed&mrdoH t'kur© okcH a0'eH a0',mrDw?d umr*kPt f pmESihf rpyfaom vspv f sL
½Iru
I kd cHpm;onf[/k yZmemwd? od\/

£wd? þqdt k yfNyD;aomenf;jzif/h tZÑwåH 0g a0'emok? rdr\


d cHpm;rI a0'emwkYd ürlvnf;/ a0'emEkyóD
0d[&wd? cHpm;rIrQ[k ½Ijrifvsuaf e\/ A[d'g¨ 0g a0'emok? tjyifyjzpfaom olwyg;\ cHpm;rI a0'emwkYd ürlvnf;/
a0'emEkyóD 0d[&wd? cHpm;rIrQ[k ½Ijrifvsuf ae\/ tZÑwåA[d'g¨ 0g a0'emok? &Hcg rdr\ d cHpm;rIwYdk ü &Hcg
olwyg;\ cHpm;rIwYdk ürlvnf;/ a0'emEkyóD 0d[&wd? cHpm;rIrQ[k ½Ijrifvsuf ae\/

a0'emok? cHpm;rI a0'emwkYd ü/ ork',"r®mEkyóD 0g? jzpfaMumif;w&m;ESihf jzpfro


I abmudk ½Ijrifvsuf
rlvnf;/ 0d[&wd? ae\/ a0'emok? cHpm;rIa0'emwkYd ü/ 0,"r®mEkyóD 0g? ysufaMumif;w&m;ESihf ysufro
I abmudk
½Ijrifvsufrv
l nf;/ 0d[&wd? ae\/ a0'emok? cHpm;rI a0'emwkYd ü/ ork',0,"r®mEkyóD 0g? jzpfaMumif;ç
ysufaMumif;w&m;ESihf jzpfrçI ysufrI oabmudk ½Ijrifvsufrv
l nf;/ 0d[&wd? ae\/

0g ye? owdxifykH wenf;um;/ tw¬d a0'emwd? cHpm;rI oabmrQwkYd om ½SMd uonf[/k tó owd? xdk
&[ef;\ trSw&f rIowdonf/ ypöKy|dwm a[mwd? a½S;½Ixif\? om owd? xko d Ydk xifaom trSw&f rI owdonf/
,m0a'0 ÓPrwåm,? tqifq h ift
h m;jzifh todÓPf wk;d yGg;½kH tvdYk igS omwnf;/ ,m0a'0 y#dówdrwåm,?
tqifqh ift
h m;jzifh wzef trSw&f rI wk;d yGg;½kH tvdYk igS omwnf;/

aom bduK© ? trSw&f vsuf odjrifaeaom xd&k [ef;onf/ tedóad wm p 0d[&wd? wPSmç 'd|jd zifh
rrSrD wG,rf í
l vnf; aeonfrnf\/ avmau? Oyg'geu©Em¨ ig;yg; [laom avmuxJü/ udO?dö wpHw k ckaom ½kyçf
a0'emç onmç ocFg&ç 0dnmPfurkd Q/ e p Oyg'd,wd? igaumifç ighOpöm[k 'd|w
d PSmwkYd jzifh pGv
J nf; rpGv
J rf;awmh
NyD/

bdua© 0? &[ef;wkYd / {0rÜ?d þqdt


k yfcNhJ yD;aom enf;jzifv
h nf;/ a0'emok? cHpm;rIa0'emwkYd ü/ a0'emEkyóD?
cHpm;rIrQ[k ½Ijrifvsuf/ 0d[&wd? aeay\/

a0'emEkyóem? a0'emwkdYudk ½IrI a0'emEkyóemonf/


ed|dwm? NyD;NyD/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 19

eda'´o0g& 3-pdwåmEkyóem

uxOö ye bdua© 0 bduK© pdawå pdwmå EkyóD 0d[&wd/ £" bdua© 0 bduK© o&m*H 0g pdwHå o&m*H pdwEå dÅ
yZmemwd? 0Dw&m*H 0g pdwHå 0Dw&m*H pdwEå dÅ yZmemwd/ oa'goH 0g pdwHå oa'goH pdwEå dÅ yZmemwd? 0Dwa'goH 0g
pdwHå 0Dwa'goH pdwEå dÅ yZmemwd/ oarm[H 0g pdwHå oarm[H pdwEå dÅ yZmemwd? 0Dwarm[H 0g pdwHå 0Dwarm[H
pdwEå dÅ yZmemwd/ oHcw d Hå 0g pdwHå oHcw
d Hå pdwEå dÅ yZmemwd? 0duw d© Hå 0g pdwHå 0duw
d© Hå pdwEå dÅ yZmemwd/ r[*¾wH 0g
pdwHå r[*¾wH pdwEå dÅ yZmemwd? tr[*¾wH 0g pdwHå tr[*¾wH pdwEå dÅ yZmemwd/ oOwå&H 0g pdwHå oOwå&H pdwEå dÅ
yZmemwd? tEkw&å H 0g pdwHå tEkw&å H pdwEå dÅ yZmemwd/ orm[dwH 0g pdwHå orm[dwH pdwEå dÅ yZmemwd? torm[dwH
0g pdwHå torm[dwH pdwEå dÅ yZmemwd/ 0drw k Hå 0g pdwHå 0drw
k Hå pdwEå dÅ yZmemwd? t0drw k Hå 0g pdwHå t0drw
k Hå pdwEå dÅ
yZmemwd/

£wd tZÑwåH 0g pdawå pdwmå EkyóD 0d[&wd? A[d'g¨ 0g pdawå pdwmå EkyóD 0d[&wd? tZÑwåA[d'g¨ 0g pdawå
pdwmå EkyóD 0d[&wd/ ork',"r®mEkyóD 0g pdwo å ð® 0d[&wd? 0,H"r®mEkyóD 0g pdwoå ð® 0d[&wd? ork',0,
"r®mEkyóD 0g pdwo
å ð® 0d[&wd/ tw¬d pdwEå dÅ 0g yeó owd ypöKy|dwm a[mwd/ ,m0a'0 ÓPrwåm, y#dówd
rwåm,? tedóad wm p 0d[&wd? e p udOdö avmau Oyg'd,wd/ {0rÜd acg bdua© 0 bduK© pdawå pdwmå EkyóD
0d[&wd/

pdwåmEkyóem ed|dwm/

eda'´o0g& 3-pdwåmEkyóem

bdua© 0? &[ef;wkYd / bduK© ? &[ef;onf/ pdawå? BuHord pI w


d üf / uxOö? tb,foYdk vQif/ pdwmå EkyóD?
BuHord çI pdwo
f abmrQ[k ½Ijrifvsuf/ 0d[&wd ye? aeygoenf; [lru l m;/

bdua© 0? &[ef;wkYd / £" bduK© ? þomoemawmfu &[ef;onf/ 0g? þomoemawmfü tm;xkwaf eaom
yk*Kd¾ vfonf/ o&m*H 0g pdw?Hå wyfrufrEI iS w
hf uG jzpfaom pdwu
f rkd v
l nf;/ o&m*H pdwEå ?dÅ wyfrufrEI iS w
hf uGjzpfaom
pdw[ f í
l / yZmemwd? od\/ 0Dw&m*H 0g pdw?Hå wyfrufrI uif;aom pdwu f rkd v
l nf;/ 0Dw&m*H pdwEå ?dÅ wyfrufrI
uif;aom pdw[ f lí/ yZmemwd? od\/

oa'goH 0g pdw?Hå pdwq


f ;kd rIEiS w
hf uG jzpfaom pdwu f rkd v
l nf;/ oa'goH pdwEå ?dÅ pdwq
f ;dk rIEiS w
hf uG jzpfaom
pdw[
f í
l / yZmemwd? od\/ 0Dwa'goH 0g pdw?Hå pdwq f ;dk rIuif;aom pdwu f rkd v
l nf;/ 0Dwa'goH pdwEå ?dÅ pdwq f ;dk rI
uif;aom pdw[f í
l / yZmemwd? od\/

oarm[H 0g pdw?Hå awGa0 odrmS ;rIEiS w


hf uG jzpfaom pdwu
f rkd v
l nf;/ oarm[H pdwEå ?dÅ awGa0odrmS ;rIEiS w
hf uG
jzpfaom pdw[ f í
l / yZmemwd? od\/ 0Dwarm[H 0g pdw?Hå awGa0odrmS ;rI uif;aom pdwu f rkd v
l nf;/ 0Dwarm[H
pdwEå ?dÅ awGa0odrmS ;rIuif;aom pdw[
f í
l / yZmemwd? od\/

oHcwd Hå 0g pdw?Hå wGeYf qw k yf sif;&daom pdwu f rkd v


l nf;/ oHcw d Hå pdwEå ?dÅ wGeYf qw k yf sif;&daom pdw[f íl /
yZmemwd? od\/ 0duwd© Hå 0g pdw?Hå ysHYviG ahf jy;oGm;aom pdwu f rkd v
l nf;/ 0duwd© Hå pdwEå ?dÅ ysHYviG ahf jy;oGm;aom pdw[
f íl /
yZmemwd? od\/

r[*¾wH 0g pdw?Hå r[*¾Kwf psmefpw


d u
f rkd v
l nf;? r[*¾wH pdwEå ?dÅ r[*¾Kwfpsmefpw
d f [lí/ yZmemwd? od\/
tr[*¾wH 0g pdw?Hå r[*¾Kwfr[kwaf om umrpdwu f kd rlvnf;/ tr[*¾wH pdwEå ?dÅ r[*¾Kwfr[kwaf om
umrpdw[
f í
l / yZmemwd? od\/

oOwå&H 0g pdw?Hå olYxufjrwf½adS om atmufwef;pm; pdwu f rkd v


l nf;/ oOwå&H pdwå EÅ?d atmufwef;pm;
pdw[
f í
l / yZmemwd? od\/ tEkw&å H 0g pdw?Hå olYxufjrwf r½Sad om txufwef;pm; pdwu f rkd v
l nf;/ tEkw&å H pdwEå ?dÅ
txufwef;pm;pdw[f íl / yZmemwd? od\/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 20

orm[dwH 0g pdw?Hå Oypm&orm"dç tyÜemorm"djzifh wnfMunfaom pdwu f rkd v


l nf;/ orm[dwH pdwEå ?dÅ
wnfMunfaom pdw[ f í l / yZmemwd? od\/ torm[dwH 0g pdw?Hå Oypm&orm"dç tyÜemorm"djzifh
rwnfMunfaom pdwu
f rkd vl nf;/ torm[dwH pdwEå ?dÅ rwnfMunfaom pdw[
f í
l / yZmemwd? od\/

0drw
k Hå 0g pdw?Hå w'*Fç 0dur© eÇ tvdt k m;jzifh udavomrS vGwaf om 0dyóempdwçf psmefpw d u
f kd rlvnf;/
0drw
k Hå pdwEå ?dÅ vTwaf om pdw[ f í
l / yZmemwd? od\/ t0drw k Hå 0g pdw?Hå w'*Fç 0dur© eÇ tvdt
k m;jzifh udavomrS
rvGwaf om pdwu f rkd v
l nf;/ t0drw
k Hå pdwEå ?dÅ rvGwaf om pdw[ f íl / yZmemwd? od\/

£wd? þqkt d yfNyD;aom enf;jzif/h tZÑwåH 0g pdawå? rdr\


d pdwüf rlvnf;/ pdwmå EkyóD 0d[&wd? BuHord pI w
d f
oabmrQ[k ½Ijrifvsufae\/ A[d'g¨ 0g pdawå? tjyifyjzpfaom olwyg;\ pdwüf rlvnf;/ pdwmå EkyóD 0d[&wd?
BuHord I pdwo
f abmrQ[k ½Ijrifvsufae\/ tZÑwå A[d'¨g 0g pdawå? &Hcg rdrd\pdwüf &Hcg olwyg;\ pdwüf rlvnf;/
pdwmå EkyóD 0d[&wd? BuHord I pdwo
f abmrQ[k ½Ijrifvsuf ae\/
pdwoå ?ð® BuHord -I pdwüf / ork', "r®mEkyóD 0g? jzpfaMumif;w&m;ESihf jzpfro I abmudk ½Ijrifvsufrvl nf;/
0d[&wd? ae\/ pdwo å ?ð® BuHord pI wd üf / 0,"r®mEkyóD 0g? ysufaMumif;w&m;ESihf ysufroI abmudk ½Ijrifvsuf
rlvnf;/ 0d[&wd? ae\/ pdwo å ?ð® BuHord pI w
d üf / ork',0,"r®mEkyóD 0g? jzpfaMumif; ysuaf Mumif; w&m;ESihf
jzpfryI sufrI oabmudk ½Ijrifvsuf rlvnf;/ 0d[&wd? ae\/

0g ye? owdxifykH wenf;um;/ tw¬d pdwE¬ ?dÅ BuHord I pdwrf Qom ½So d nf[/k tó owd? xd&k [ef;\
trSw&f rI owdonf/ ypöKy|dwm a[mwd? a½S;½Ixif\/ om owd? xko d Ykd xifaom owdonf/ ,m0a'0
ÓPrwåm,? tqifq h ift
h m;jzifh todÓPf wd;k yGg;½kH tvdYk igS omwnf;/ ,m0a'0 y#dówdrwåm,? tqifq h ifh
tm;jzifh wzef trSw&f rI wk;d yGg;½kH tvdYk igS omwnf;/
aom bduK© ? xko
d Ykd trSw&f vsuf odjrifaeaom &[ef;onf/ tedóad wm p 0d[&wd? wPSm'd|jd zifh
rrSrD wG,rf í
l vnf; aeonfrnf\/ avmau? Oyg'geu©Em¨ ig;yg;[laom avmuxJü/ udO?dö wpHw k ckaom ½kyçf
a0'emç onmç ocFg&ç 0dnmPfurkd Q/ e p Oyg'd,wd? igaumifç ighOpöm[k wPSm'd|jd zifh pGv
J nf; rpGv
J rf;awmhNyD/
bdua© 0? &[ef;wkYd / bduK© ? &[ef;onf/ {0rÜd acg? þ qdt k yfcNhJ yD;aom enf;jzifv
h nf;/ pdawå? BuHord -I
pdwüf / pdwmå EkyóD? BuHord I pdwo
f abmrQ[k ½Ijrifvsuf/ 0d[&wd? ae\/

pdwåmEkyóem? pdwfudk½IrI pdwåmEkyóemonf/


ed|dwm? NyD;NyD/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 21

eda'´o0g& 4-"r®mEkyóem 1-eD0&PyAÁ

uxOö ye bdua© 0 bduK© "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd/ £" bdua© 0 bduK© "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd
yOöok eD0&aPok/

uxOö ye bdua© 0 bduK© "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd yOöok eD0&aPok/ £" bdua© 0 bduK© oEÅH 0g
tZÑwåH umrpäEH́ tw¬d ar tZÑwåH umrpäaE´mwd yZmemwd/ toEÅH 0g tZÑwåH umrpäEH́ ew¬d ar tZÑwåH umrpäaE´mwd
yZmemwd/ ,xm p tEkyEÜ ó é umrpäEó ´ OyÜga'g a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p OyÜEó é umrpäEó ´ y[meH
a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p y[Deó umrpäEó ´ tm,wð tEkygÜ a'g a[mwd? wOö yZmemwd/

oEÅH 0g tZÑwåH Asmyg'H tw¬d ar tZÑwåH Asmyga'gwd yZmemwd/ toEÅH 0g tZÑwåH Asmyg'H ew¬d ar tZÑwåH
Asmyga'gwd yZmemwd/ ,xm p tEkyEÜ ó é Asmyg'ó OyÜga'g a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p OyÜEó é
Asmyg'ó y[meH a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p y[Deó Asmyg'ó tm,wð tEkygÜ a'g a[mwd? wOö
yZmemwd/

oEÅH 0g tZÑwåH xderd'Ḧ tw¬d ar tZÑwåH xderd'E¨ dÅ yZmemwd/ toEÅH 0g tZÑwåH xderd'Ḧ ew¬d ar tZÑwåH
xderd'E¨ dÅ yZmemwd/ ,xm p tEkyEÜ ó é xderd'ó ¨ OyÜga'g a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p OyÜEó é xderd'ó¨
y[meH a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p y[Deó xderd'ó ¨ tm,wð tEkygÜ a'g a[mwd? wOö yZmemwd/

oEÅH 0g tZÑwåH O'¨pu ö u


k Kú pöH tw¬d ar tZÑwåH O'¨pu
ö u
k Kú pöEdÅ yZmemwd/ toEÅH 0g tZÑwåH O'¨pu
ö u
k Kú pöH ew¬d
ar tZÑwåH O'¨pu ö uk Kú pöEdÅ yZmemwd/ ,xm p tEkyEÜ ó é O'¨pu ö u k Kú pöó OyÜga'g a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm
p OyÜEó
é O'¨pu ö uk Kú pöó y[meH a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p y[Deó O'¨pu ö u
k Kú pöó tm,wð tEkygÜ a'g
a[mwd? wOö yZmemwd/

oEÅH 0g tZÑwåH 0dpdudpäH tw¬d ar tZÑwåH 0dpud pd mä wd yZmemwd/ toEÅH 0g tZÑwåH 0dpu
d pd Hä ew¬d ar tZÑwåH
0dpu
d pd mä wd yZmemwd/ ,xm p tEkyEÜ mé , 0dpu d pd mä , OyÜga'g a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p OyÜEmé ,
0dpu
d pd mä , y[meH a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p y[Dem, 0dpu d pd mä , tm,wð tEkygÜ a'g a[mwd? wOö
yZmemwd/

£wd tZÑwåH 0g "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd? A[d'g¨ 0g "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd? tZÑwåA[d'g¨ 0g
"ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd/ ork',"r®mEkyóD 0g "ar®ok 0d[&wd? 0,"r®mEkyóD 0g "ar®ok 0d[&wd?
ork',0,"r®mEkyóD 0g "ar®ok 0d[&wd/ tw¬d "r®mwd 0g yeó owd ypöKy|dwm a[mwd/ ,m0a'0
ÓPrwåm, y#dówdrwåm,? tedóad wm p 0d[&wd? e p udOdö avmau Oyg'd,wd/ {0rÜd acg bdua© 0 bduK©
"ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd yOöok eD0&aPok/

eD0&PyAÁH ed|dwH/
eda'´o0g& 4-"r®mEkyóem 1-eD0&Pydkif;

bdua© 0? &[ef;wkYd / bduK© ? &[ef;onf/ "ar®o?k owå0gaumifç toufaumif r[kwaf om emrf ½kyf
oabmw&m;wkYd ü/ uxOö? tb,foYkd vQif/ "r®mEkyóD? oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsuf/ 0d[&wd ye? aeoenf;
[lru
l m;/ bdua© 0? &[ef;wkYd / £" bduK© ? þomoemawmfu &[ef;onf/ 0g? þomoemawmfü tm;xkwf
aeaom yk*Kd¾ vfonf/ yOöok eD0&aPok? eD0&P ig;yg;[luek af om/ "ar®o?k oabmw&m;wkYd ü/ "r®mEkyóD?
oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsuf/ 0d[&wd? aeay\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / bduK© ? &[ef;onf/ yOöok eD0&aPok "ar®o?k ig;yg;aom eD0&Pw&m;wkYd ü/ uxOö?
tb,foYkd vQif/ "r®mEkyóD? oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsuf/ 0d[&wd ye? aeygoenf; [lru l m;/

bdua© 0? &[ef;wkYd / £" bduK© ? þomoemawmfu &[ef;onf/ 0g? þomoemawmfü tm;xkwaf eaom
yk*Kd¾ vfonf/ tZÑwå?H ud, f iG ;f oEÅmefü/ oEÅH 0g umrpäE?H́ ½Sad om umrqE´uv
k w kd nf;/ 0g? umrqE´½v
dS Qif jzpfvQif
r[mowdy|meokwfygXfedó, 22

vnf;/ ar? ig\/ tZÑwå?H ud, k w


f iG ;f oEÅmefü/ umrpäaE´m tw¬w D ?d umrpäE´ ½Sod nfjzpfonf[/k yZmemwd? od\/
tZÑwå?H ud,k wf iG ;f oEÅmefü/ toEÅH 0g umrpäE?H́ r½Sad om umrpäEu ´ vkd nf;/ 0g? umrpäEr´ ½Sv
d Qifvnf;/ ar? ig\/
tZÑwå?H ud,
k wf iG ;f oEÅmefü/ umrpäaE´m ew¬w D ?d umrpäE´ r½S[
d /k yZmemwd? od\/

p? xkYd jyifvnf;/ tEkyEÜ ó


é umrpäEó ´ ? rlvu rjzpfao;aom umrpäE\
´ / OyÜga'g? ,cktopf jzpfay:
vmjcif;onf/ ,xm? ta,medaom reodum& [laom tMuif taMumif;aMumif/h a[mwd? jzpf\/ wOö?
ta,medaom reodum&[laom xdt k aMumif;udv
k nf;/ yZmemwd? od\/

p? xkYd jyifvnf;/ OyÜEó


é umrpäEó ´ ? jzpfay:aeaom umrpäEu
´ /kd y[meH? w'*Fç 0dur© eÇ y[mefjzifh
y,fjcif;onf/ ,xm? a,medaom reodum& [laom tMuif taMumif;aMumif/h a[mwd? jzpf\/ wOö?
a,medaom reodum&[laom xkt d aMumif;udv
k nf;/ yZmemwd? od \/

p? xkYd jyifvnf;/ y[Deó umrpäEó´ ? w'*Fç 0dur© eÇ y[mefjzifh y,ftyfNyD;aom umrpäE\


´ / tm,wð
tEkyÜga'g? aemiftcgü wzef pifppf rjzpfay:Edik jf cif;onf/ ,xm? t&d,mr*f [laom tMuiftaMumif;aMumif/h
a[mwd? jzpf\/ wOö? t&d,mr*f[al om xdtk aMumif;udv k nf;? yZmemwd? od\/

tZÑwå?H ud, k wf iG ;f oEÅmefü/ oEÅH 0g Asmyg'H? ½Sad om Asmyg'udv k nf;? 0g? Asmyg'½Sv
d Qif- jzpfvQifvnf;/
ar? ig\/ tZÑwå?H ud, k w f iG ;f oEÅmefü/ Asmyga'g tw¬w D ?d Asmyg' ½So
d nf-jzpfonf[/k yZmemwd? od\/ tZÑwåH?
ud,
k w
f iG ;f oEÅmefü/ toEÅH 0g Asmyg'H? r½Sad om Asmyg'udv k nf;/ 0g? Asmyg'r½Sv
d Qifvnf;/ ar? ig\/ tZÑwåH?
ud,
k w
f iG ;f oEÅmefü/ Asmyga'g ew¬w D ?d Asmyg'r½S[
d /k yZmemwd? od\/

p? xkYd jyifvnf;/ tEkyEÜ ó


é ? rlvu rjzpfao;aom Asmyg'\/ OyÜga'g? ,ck topf jzpfay:vmjcif;onf/
,xm? ta,medaom reodum& [laom tMuif taMumif;aMumif/h a[mwd? jzpf\ / wOö? ta,medaom
reodum& [laom xkt d aMumif;udv k nf;/ yZmemwd? od\/

p? xkYd jyifvnf;/ OyÜEó


é Asmyg'ó? jzpfay:aeaom Asmyg'ud/k y[meH? w'*Fç 0dur© eÇ y[meftm;jzifh
y,fjcif;onf/ ,xm? a,medaom reodum& [laom tMuiftaMumif;aMumif/h a[mwd? jzpf\/ wOö? a,medaom
reodum&[laom xkt d aMumif;udv
k nf;/ yZmemwd? od\/

p? xkYd jyifvnf;/ y[Deó Asmyg'ó? w'*Fç 0dur© eÇ y[meftm;jzifh y,ftyfNyD;aom Asmyg'\/ tm,wð
tEkygÜ a'g? aemiftcgü wzefpifppf rjzpfay:Edik jf cif;onf/ ,xm? t&d,mr*f[al om tMuif taMumif;aMumif/h
a[mwd? jzpf\ / wOö? t&d,mr*f[al om xdt k aMumif;udv k nf;/ yZmemwd? od\/

tZÑwå?H ud,k wf iG ;f oEÅmefü/ oEÅH 0g xderd'?Ḧ ½Sad om xderd'u ¨ v


kd nf;/ 0g? xderd'½¨ v
dS Qif-jzpfvQifvnf;/ ar?
ig\/ tZÑwå?H ud, k wf iG ;f oEÅmefü/ xderd'Ḧ tw¬w D ?d xderd'¨ ½Sod nf-jzpfonf[/k yZmemwd? od\/ tZÑwåH?
ud,
k wf iG ;f oEÅmefü/ toEÅH 0g xderd'?Ḧ r½Sad om xderd'u ¨ v
kd nf;/ 0g? xderd'¨ r½Sv
d Qifvnf;/ ar? ig\/ tZÑwåH?
ud,
k w
f iG ;f oEÅmefü/ xderd'Ḧ ew¬w D ?d xderd'¨ r½S[
d /k yZmemwd? od\/

p? xkYd jyifvnf;/ tEkyEÜ ó


é xderd'ó
¨ ? rlvu rjzpfao;aom xderd'\
¨ / OyÜga'g? ,cktopfjzpf
ay:vmjcif;onf/ ,xm? ta,medaom reodum& [laom tMuif taMumif;aMumif/h a[mwd? jzpf\/ wOö?
ta,medaom reodum&[laom xkt d aMumif;udv
k nf;/ yZmemwd? od\/
p? xkYd jyifvnf;/ OyÜEó
é xderd'ó
¨ ? jzpfay:aeaom xderd'u
¨ /kd y[meH? w'*Fç 0dur© eÇ y[meftm;jzifh
y,fjcif;onf/ ,xm? a,medaom reodum& [laom tMuiftaMumif;aMumih/f a[mwd? jzpf\/ wOö? a,medaom
reodum&[laom xdt k aMumif;udv
k nf;/ yZmemwd? od\/

p? xkYd jyifvnf;/ y[Deó xderd'ó


¨ ? w'*Fç 0dur© eÇ y[meftm;jzifh y,ftyfNyD;aom xderd'\
¨ / tm,wð
tEkygÜ a'g? aemiftcgü wzef pifppf rjzpfay:Edik jf cif;onf/ ,xm? t&d,mr*f[al om tMuiftaMumif;aMumih/f
a[mwd? jzpf \/ wOö? t&d,mr*f[al om xdt k aMumif;udv k nf;/ yZmemwd? od\/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 23

tZÑwå?H ud,
k w
f iG ;f oEÅmefü/ oEÅH 0g O'¨pu ö uk Kú pö?H ½Sad om O'¨pu ö u
k Kú pöuv kd nf;/ 0g? O'¨pu ö uk Kú pö ½Sv
d Qif-
jzpfvQivf nf;/ ar? ig\/ tZÑwå?H ud, k wf iG ;f oEÅmefü/ O'¨pu ö uk Kú pöH tw¬w D ?d O'¨pu ö u k Kú pö ½So
d nf-jzpfonf[/k
yZmemwd? od\/ tZÑwå?H ud, k w
f iG ;f oEÅmefü/ toEÅH 0g O'¨pu ö u k Kú pö?H r½Sad om O'¨pu ö u
k Kú pöuv kd nf;/ 0g? O'¨pu ö uk Kú pö
r½SdvQif-rjzpfvQiv
f nf;/ ar? ig\/ tZÑwå?H ud, k wf iG ;f oEÅmefü/ O'¨pu ö u k Kú pöH ew¬w D ?d O'¨pu ö uk Kú pö r½S[d /k
yZmemwd? od\/

p? xkYd jyifvnf;/ tEkyEÜ ó


é O'¨puö u
k Kú pöó? rlvu rjzpfao;aom O'¨pu
ö u
k Kú pö\/ OyÜga'g? ,cktopfjzpf
ay:vmjcif;onf/ ,xm? ta,medaom reodum& [laom tMuif taMumif;aMumif/h a[mwd? jzpf\/ wOö?
ta,medaom reodum&[laom xkt d aMumif;udvk nf;/ yZmemwd? od\/

p? xkdYjyifvnf;/ OyÜEéó O'¨puö kuúKpöó? jzpfay:aeaom O'¨pu


ö kuúKpöudk/ y[meH? w'*Fç 0u
d r© eÇ y[mef
tm;jzifh y,fjcif;onf/ ,xm? a,medaom reodum& [laom tMuiftaMumif;aMumih/f a[mwd? jzpf\/ wOö?
a,medaom reodum&[laom xdt k aMumif;udv
k nf;/ yZmemwd? od\/

p? xkYd jyifvnf;/ y[Deó O'¨pu


ö u
k Kú pöó? w'*Fç 0dur© eÇ y[meftm;jzifh y,ftyfNyD;aom O'¨pu
ö u
k Kú pö\/
tm,wð tEkygÜ a'g? aemiftcgü wzef pifppf rjzpfay:Edik jf cif;onf/ ,xm? t&d,mr*f[al om tMuiftaMumif;
aMumih/f a[mwd? jzpf\/ wOö? t&d,mr*f[al om xdt k aMumif;udvk nf;/ yZmemwd? od\/

tZÑwå?H ud,
k wf iG ;f oEÅmefü/ oEÅH 0g 0dpu d pd ?Hä ½Sad om 0dpu d pd mä udv
k nf;/ 0g? 0dpu
d pd äm½SdvQif-jzpfvQifvnf;/
ar? ig\/ tZÑwå?H ud,
k wf iG ;f oEÅmefü/ 0dpu
d pd mä tw¬w D ?d 0dpu d pd mä ½So
d nf-jzpfonf[/k yZmemwd? od\/

tZÑwå?H ud,
k wf iG ;f oEÅmefü/ toEÅH 0g 0dpud pd ?Hä r½Sad om 0dpu d pd mä udv
k nf;/ 0g? 0dpu
d pd mä r½Sv
d Qifvnf;/ ar?
ig\/ tZÑwå?H ud,
k wf iG ;f oEÅmefü/ 0dpu
d pd mä ew¬w
D ?d 0dpu d pd mä r½S[
d /k yZmemwd? od\/

p? xkYd jyifvnf;/ tEkyEÜ mé , 0dpu


d pd mä ,? rlvu rjzpfao;aom 0dpu
d pd mä \/ OyÜga'g? ,cktopfjzpfay:vm
jcif;onf/ ,xm? ta,medaom reodum& [laom tMuif taMumif;aMumif/h a[mwd? jzpf\/ wOö?
ta,medaom reodum&[laom xkt d aMumif;udv k nf;/ yZmemwd? od\/

p? xkYd jyifvnf;/ OyÜEmé , 0dpu


d pd mä ,? jzpfay:aeaom 0dpu
d pd mä ud/k y[meH? w'*Fç 0dur© eÇ y[meftm;jzifh
y,fjcif;onf/ ,xm? a,medaom reodum& [laom tMuiftaMumif;aMumih/f a[mwd? jzpf\/ wOö? a,medaom
reodum&[laom xdt k aMumif;udv k nf;/ yZmemwd? od\/

p? xkYd jyifvnf;/ y[Dem, 0dpu


d pd mä ,? w'*Fç 0dur© eÇ y[meftm;jzifh y,ftyfNyD;aom 0dpu
d pd mä \/ tm,wð
tEkygÜ a'g? aemiftcgü wzef pifppf rjzpfay:Edik jf cif;onf/ ,xm? t&d,mr*f[al om tMuiftaMumif;aMumih/f
a[mwd? jzpf\/ wOö? t&d,mr*f[al om xdt k aMumif;udv
k nf;/ yZmemwd? od\/

£wd? þqkt d yfNyD;aomenf;jzif/h tZÑwåH 0g "ar®o?k rdr\


d eD0&P w&m;wkYd ürlvnf;/ "r®mEkyóD 0d[&wd?
oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsufae\/ A[d'g¨ 0g "ar®o?k tjyifyjzpfaom olwyg;\ eD0&P w&m;wkYd ürlvnf;/
"r®mEkyóD 0d[&wd? oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsufae\/ tZÑwåA[d'g¨ 0g "ar®o?k &Hcg rdr\ d eD0&P w&m;wkYd ü
&Hcg olwyg;\ eD0&Pw&m;wkYd ürlvnf;/ "r®mEkyóD 0d[&wd? oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsuf ae\/

"ar®o?k eD0&Pw&m;wkYd ü/ ork',"r®mEkyóD 0g? jzpfaMumif;w&m;ESihf jzpfro


I abmudk ½Ijrifvsufrv
l nf;/
0d[&wd? ae\/ "ar®o?k eD0&Pw&m;wkYd ü/ 0,"r®mEkyóD 0g? ysufaMumif;w&m;ESihf ysufro I abmudk ½Ijrifvsuf
rlvnf;/ 0d[&wd? ae\/ "ar®o?k eD0&Pw&m;wkYd ü/ ork',0,"r®mEkyóD 0g? jzpfaMumif;ç ysufaMumif;w&m;ESihf
jzpfrçI ysufro
I abmudk ½Ijrifvsufrv
l nf;/ 0d[&wd? ae\/

0g ye? owdxifykH wenf;um;/ "r®m? owå0gaumif toufaumif r[kwaf om oabmw&m;rQ


wkYd onfomvQif/ tw¬w D ?d ½SMd uonf[í l / tó owd? xk&d [ef;\ trSw&f rI owdonf/ ypöKy|dwm a[mwd?
a½S;½Ixif\/ om owd? xdo k Ykd xifaom owdonf/ ,m0a'0 ÓPrwåm,? tqifq h ifth m;jzifh todÓPf wk;d yGg;
½kt
H vdYk igS omwnf;? ,m0a'0 y#dówdrwåm,? tqifq h ift
h m;jzifh wzeftrSw&f rI wk;d yGg;½kH tvdYk igS omwnf;/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 24

aom bduK© ? xdo


k Ykd trSw&f vsuf odjrifaeaom &[ef;onf/ tedóad wm p? wPSm'd|jd zifh rrSrD wG,rf íl
vnf;/ 0d[&wd? aeonf rnf\/ avmau? Oyg'geu©Em¨ ig;yg;wnf;[laom avmuxJü/ udO?dö wpHw k ckaom½kyçf
a0'emç onmç ocFg&ç 0dnmPfurkd Q/ e p Oyg'd,wd? igaumifç ighOpöm[k 'd|d wPSmwkYd jzifh pGv J nf; rpGv J rf;
awmhNyD/ bdua© 0? &[ef;wkYd / bduK© ? &[ef;onf/ yOöok eD0&aPok "ar®o?k ig;yg;ukeaf om eD0&P rnfuek af om
w&m;wkYd ü/ {0rÜd acg? þqdt k yfcNhJ yD;aom enf;jzifv
h nf;/ "r®mEkyóD? owå0gaumif toufaumif r[kwaf om
oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsuf/ 0d[&wd? ae\/

eD0&PyAÁH? eD0&PwkdYudk ½IyHktydkif;onf/


ed|dwH? NyD;NyD/
4-"r®mEkyóem 2-cE¨yAÁ

yke py&H bdua© 0 bduK© "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd yOöok Oyg'geu©aE¨o/k uxOö ye bdua© 0 bduK©
"ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd yOöok Oyg'geu©aE¨o/k £" bdua© 0 bduK© £wd ½ly?H £wd ½lyó ork'a,m? £wd
½lyó tw¬*aF rm/ £wd a0'em? £wd a0'em, ork'a,m? £wd a0'em, tw¬*aF rm/ £wd onm? £wd
onm, ork'a,m? £wd onm, tw¬*aF rm/ £wd ocFg&m? £wd ocFg&meH ork'a,m? £wd ocFg&meH
tw¬*aF rm/ £wd 0dnmPH? £wd 0dnmPó ork'a,m? £wd 0dnmPó tw¬*aF rmwd/ £wd tZÑwåH 0g "ar®ok
"r®mEkyóD 0d[&wd? A[d'g¨ 0g "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd? tZÑwåA[d'g¨ 0g "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd/
ork',"r®mEkyóD 0g "ar®ok 0d[&wd? 0,"r®mEkyóD 0g "ar®ok 0d[&wd? ork',0,"r®mEkyóD 0g "ar®ok
0d[&wd/ tw¬d "r®mwd 0g yeó owd ypöKy|dwm a[mwd/ ,m0a'0 ÓPrwåm, y#dówdrwåm,? tedóad wm
p 0d[&wd? e p udOdö avmau Oyg'd,wd/ {0rÜd acg bdua© 0 bduK© "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd yOöok
Oyg'geu©aE¨ok/

cE¨yAÁH ed|dwH/

4-"r®mEkyóem 2-cE¨mydkif;

bdua© 0? &[ef;wkYd / yke p? wzefvnf;/ ty&H? wyg;aom ½Iyu


kH m;/ &[ef;onf/ yOöo?k ig;yg;ukeaf om/
Oyg'geu©aE¨o?k Oyg'geu©Em¨ rnfuek af om/ "ar®o?k w&m;wkYd ü/ "r®mEkyóD? owå0gaumifç toufaumif
r[kwaf om oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsuf/ ae\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / bduK© ? &[ef;onf/ yOöok Oyg'geu©aE¨ok "ar®o?k ig;yg;ukeaf om Oyg'geu©Em¨


w&m;wkYd ü/ uxOö? tb,foYkd vQif/ "r®mEkyóD? owå0gaumifç toufaumif r[kwaf om oabmw&m;rQ[k
½Ijrifvsuf/ 0d[&wd ye? aeygoenf; [lru l m;/

bdua© 0? &[ef;wkYd / £" bduK© ? þomoemawmfu &[ef;onf/ 0g? þomoemawmfü tm;xkwaf eaom
yk*d¾Kvfonf/ (£wd? þodYk / yZmemwd? od\/) £wd? þonfum;/ ½lyH? ½kyfaywnf;/ £wd? þonfum;/ ½lyó?
½kyf\/ ork'a,m? jzpfaMumif; w&m;aywnf;/ 0g? jzpfjcif;oabmaywnf;/ £wd? þonfum;/ ½lyó? ½ky\ f /
tw¬*aF rm? csKyfaMumif; w&m;aywnf;/ 0g? csKyfjcif; oabmaywnf;/ /£wd? þonfum;/ a0'em? a0'em
aywnf;/ £wd? þonfum;/ a0'em,? a0'em\/ ork'a,m? jzpfaMumif; w&m;aywnf;/ 0g? jzpfjcif;oabm
aywnf;/ £wd? þonfum;/ a0'em,? a0'em\/ tw¬*aF rm? csKyfaMumif;w&m;aywnf;/ 0g? csKyfjcif;oabm
aywnf;/ /£wd? þonfum;/ onm? onmaywnf;/ £wd? þonfum;/ onm,? onm\/ ork'a,m?
jzpfaMumif;w&m;aywnf;/ 0g? jzpfjcif;oabmaywnf;/ £wd? þonfum;/ onm,? onm\/ tw¬*aF rm?
csKyfaMumif;w&m;aywnf;/ 0g? csKyfjcif;oabmaywnf;/ /£wd? þonfum;/ ocFg&m? ocFg&wkYd aywnf;/
£wd? þonfum;/ ocFg&meH? ocFg&wkYd \/ ork'a,m? jzpfaMumif;w&m;aywnf;/ 0g? jzpfjcif;oabm aywnf;/
£wd? þonfum;/ ocFg&meH? ocFg&wkYd \/ tw¬*aF rm? csKyfaMumif;w&m; aywnf;/ 0g? csKyfjcif; oabmaywnf;/
/£wd? þonfum;/ 0dnmPH? 0dnmPfaywnf;/ £wd? þonfum;/ 0dnmPó? 0dnmPf\/ ork'a,m?
jzpfaMumif;w&m;aywnf;/ 0g? jzpfjcif; oabmaywnf;/ £wd? þonfum;/ 0dnmPó? 0dnmPf\/ tw¬*aF rm?
csKyfaMumif;w&m;aywnf;/ 0g? csKyfjcif;oabm aywnf;/ £wd? þodYk / (yZmemwd? od\/)
r[mowdy|meokwfygXfedó, 25

£wd? þqktd yfNyD;aomenf;jzif/h tZÑwåH 0g "ar®o?k rdr\ d Oyg'geu©Em¨ w&m;wkYd ürlvnf;/ "r®mEkyóD?
owå0gaumifç toufaumif r[kwaf om oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsuf/ 0d[&wd? ae\/ (eD0&Pydik ;f ESihf enf;rSí D
qkad v/ eD0&Pw&m;wkYd ü-[k ½S&d mwGif Oyg'geu©Em¨ w&m;wkYd ü[k jyifq½kd rHk Qom xl;awmhonf/)

cE¨yAÁH? cE¨m-tpkwkdYudk ½IyHktydkif;onf/


ed|dwH? NyD;NyD/

4-"r®mEkyóem 3-tm,weyAÁ
yke py&H bdua© 0 bduK© "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd qok tZÑwåu d Am[da&ok tm,waeok/ uxOö ye
bdua© 0 bduK© "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd qok tZÑwåu d Am[da&ok tm,waeok/ £" bdua© 0 bduK© pu©KOö
yZmemwd? ½lay p yZmemwd/ ,Oö w'kb,H y#dpö OyÜZw Æ d oHa,mZeH? wOö yZmemwd/ ,xm p tEkyEÜ ó
é oHa,m
Zeó OyÜga'g a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p OyÜEó é oHa,mZeó y[meH a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p
y[Deó oHa,mZeó tm,wð tEkygÜ a'g a[mwd? wOö yZmemwd/

aomwOö yZmemwd? oa'´ p yZmemwd? ,Oö w'k,,H y#dpö OyÜZw


Æ d oHa,mZeH? wOö yZmemwd/ ,xm p
tEkyEÜ ó
é oHa,mZeó OyÜga'g a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p OyÜEó é oHa,mZeó y[meH a[mwd? wOö
yZmemwd/ ,xm p y[Deó oHa,mZeó tm,wð tEkygÜ a'g a[mwd? wOö yZmemwd/

CmeOö yZmemwd? *aE¨ p yZmemwd/ ,Oö w'kb,H y#dpö OyÜZw


Æ d oHa,mZeH? wOö yZmemwd/ ,xm p/
ay/ wOö yZmemwd/

Zd0OS ö yZmemwd? &ao p yZmemwd/ ,Oö w'kb,H y#dpö OyÜZw


Æ d oHa,mZeH? wOö yZmemwd/ ,xm p/ ay/
tEkygÜ a'g a[mwd? wOö yZmemwd/

um,Oö yZmemwd? azm|aAÁ p yZmemwd/ ,Oö w'kb,H y#dpö OyÜZw


Æ d oHa,mZeH? wOö yZmemwd/ ,xm
p/ ay/ wOö yZmemwd/

reOö yZmemwd? "ar® p yZmemwd/ ,Oö w'kb,H y#dpö OyÜZw


Æ d oHa,mZeH? wOö yZmemwd/ ,xm p
tEkyEÜ ó
é oHa,mZeó OyÜga'g a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p OyÜEó é oHa,mZeó y[meH a[mwd? wOö
yZmemwd/ ,xm p y[Deó oHa,mZeó tm,wð tEkygÜ a'g a[mwd? wOö yZmemwd/

£wd tZÑwåH 0g "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd? A[d'g¨ 0g "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd? tZÑwåA[d'g¨ 0g
"ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd/ ork',"r®mEkyóD 0g "ar®ok 0d[&wd? 0,"r®mEkyóD 0g "ar®ok 0d[&wd?
ork',0,"r®mEkyóD 0g "ar®ok 0d[&wd/ tw¬d "r®mwd 0g yeó owd ypöKy|dwm a[mwd/ ,m0a'0
ÓPrwåm, y#dówdrwåm,? tedóad wm p 0d[&wd? e p udOdö avmau Oyg'd,wd/ {0rÜd acg bdua© 0 bduK©
"ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd qok tZÑwåud Am[da&ok tm,waeok/

tm,weyAÁH ed|dwH/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 26

4-"r®mEkyóem 3-tm,weydkif;

bdua© 0? &[ef;wkYd / yke p? wzefvnf;/ ty&H? wyg;aom ½Iyu kH m;/ bduK© ? &[ef;onf/ qok? ajcmufyg;
ukeaf om/ tZÑwåu d Am[da&ok? twGi;f oEÅmefç tyoEÅmefü jzpfuek af om/ tm,waeok? tm,wernfuek af om/
"ar®o?k w&m;wkYd ü/ "r®mEkyóD? owå0gaumifç toufaumif r[kwaf om oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsuf/ 0d[&wd?
ae\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / bduK© ? &[ef;onf/ qok tZÑwåu


d Am[da&ok tm,waeok "ar®o?k ajcmufyg;
ukeaf om twGi;f ç tytm,wew&m;wkYd ü/ uxOö? tb,foYkd vQif/ "r®mEkyóD? owå0gaumifç toufaumif
r[kwaf om oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsu/f 0d[&wd ye? aeygoenf; [lru l m;/

bdua© 0? &[ef;wkYd / £" bduK© ? þomoemawmfu &[ef;onf/ 0g? þomoemawmfü tm;xkwaf eaom
yk*Kd¾ vfonf/ pu©KOö? pu©Kyom' [kac:aom rsufp½d yk u f v
kd nf;/ yZmemwd? od\/½lay p? tqif;½kyfwkdYudkvnf;/
yZmemwd? od\/ w'kb,H? rsufpEd iS t DS / ,Oö oHa,mZeH? tMuif q,fyg;aom
hf qif; xkEd pS yf g;ud/k y#dp?ö pGrJ í
oHa,mZOfonfvnf;/ OyÜZw Æ ?d jzpfay:\/ wOö? xkjd zpfay:aom oHa,mZOfuv kd nf;/ yZmemwd? od\/

p? xkYd jyifvnf;/ tEkyEÜ ó


é oHa,mZeó? rjzpfao;aom oHa,mZOf\/ OyÜga'g? jzpfay:jcif;onf/
,xm? ta,medaom reodum& [laom tMuiftaMumif;aMumif/h a[mwd? jzpf\/ wOö? ta,medaom reodum&
[laom xkt
d aMumif;udvk nf;/ yZmemwd? od\/

p? xkYd jyifvnf;/ OyÜEó


é oHa,mZeó? jzpfay:aeaom oHa,mZOfu/kd y[meH? w'*Fç 0dur© eÇ y[mefjzifh
y,fjcif;onf/ ,xm? a,medaom reodum& [laom tMuiftaMumif;aMumih/f a[mwd? jzpf\/ wOö? a,medaom
reodum&[laom xdt k aMumif;udv
k nf;/ yZmemwd? od\/

p? xkYd jyifvnf;/ y[Deó oHa,mZeó? w'*Fç 0dur© eÇ y[mefjzifh y,ftyfNyD;aom oHa,mZOf\/


tm,wð tEkygÜ a'g? aemiftcgü wzef pifppf rjzpfay:Edik jf cif;onf/ ,xm? t&d,mr*f[al om tMuiftaMumif;
aMumih/f a[mwd? jzpf\/ wOö? t&d,mr*f[al om xdt
k aMumif;udv k nf;/ yZmemwd? od\/

aomwOö? aomwyom'[k ac:aom em;½kyu f v


kd nf;/ yZmemwd? od\/ oa'´ p? toH½kyfwkdYudkvnf;/
yZmemwd? od\/ w'kb,H y#dp?ö em;ESit hf oH xdEk pS yf g;udk pGrJ í
DS / ,Oö oHa,mZeH? tMuif q,fyg;aom oHa,mZOf
onfvnf;/ OyÜZw Æ ?d jzpfay:\/ wOö? xdjk zpfay:aom oHa,mZOfuv kd nf;/ yZmemwd? od\/ (,xm p-ponfü
wlNyD/ a½S;enf;yif qdak v)/

CmeOö? Cmeyom'[k ac:aom ESmacgif; ½kyu f v kd nf;/ yZmemwd? od\/ *aE¨ p? teHY½kyfwkdYudkvnf;/
yZmemwd? od\/ w'kb,H y#dp?ö ESmacgif;ESit
hf eHY xdEk pS yf g;udk pGrJ í
DS / ,Oö oHa,mZeH? tMuif q,fyg;aom
oHa,mZOfonfvnf;/ OyÜZw
Æ ?d jzpfay:\/ wOö? xdjk zpfay:aom oHa,mZOfuv kd nf;/ yZmemwd? od\/ (,xm p-
ponfü wlNyD)/

Zd0gS Oö? Zd0gS yom'[k ac:aom vQm½kyu f v


kd nf;/ yZmemwd? od\/ &ao p? t&om½kyf wkYd uv kd nf;/
yZmemwd? od\/ w'kb,H y#dp?ö vQmESit hf &om xdEk pS yf g;udk pGrJ í
DS / ,Oö oHa,mZeH? tMuif q,fyg;aom
oHa,mZOfonfvnf;/ OyÜZw Æ ?d jzpfay:\/ wOö? xdjk zpfay:aom oHa,mZOfuv kd nf;/ yZmemwd? od\/ (,xm p-
ponfü wlNyD)/

um,Oö? u,yom'[k ac:aom ud, k ½f yk u


f v
kd nf;/ yZmemwd? od\/ azm|aAÁ p? tawGY½yk f wkYd uvkd nf;/
yZmemwd? od\/ w'kb,H y#dp?ö ud, k Ef iS thf awGY xdEk pS yf g;udk pGrJ í
DS / ,Oö oHa,mZeH? tMuif q,fyg;aom
oHa,mZOfonfvnf;/ OyÜZw Æ ?d jzpfay:\/ wOö? xdjk zpfay:aom oHa,mZOfuv kd nf;/ yZmemwd? od\/ (,xm p-
ponfü a½S;enf;twdik ;f yif)/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 27

reOö? rem,we[k ac:aom pdwu f vkd nf;/ yZmemwd? od\/ "ar® p? "r®m,we[k ac:aom oabm
tm½kw
H Ydk uv
kd nf;/ yZmemwd? od\/ w'kb,H y#dp?ö pdwEf iS o
hf abmtm½kH xdEk pS yf g;udk pGrJ í
DS / ,Oö oHa,mZeH? tMuif
q,fyg;aom oHa,mZOfonfvnf;/ OyÜZw Æ ?d jzpfay:\/ wOö? xdjk zpfay:aom oHa,mZOfuv kd nf;/ yZmemwd?
od\/

p? xkYd jyifvnf;/ tEkyEÜ ó


é oHa,mZeó? rjzpfao;aom oHa,mZOf\/ OyÜga'g? jzpfjcif;onf/ ,xm?
ta,medaom reodum& [laom tMuif taMumif;aMumif/h a[mwd? jzpf\/ wOö? ta,medaom reodum&
[laom xkt
d aMumif;udvk nf;/ yZmemwd? od\/

p? xkYd jyifvnf;/ OyÜEó


é oHa,mZeó? jzpfay:aeaom oHa,mZOfu/kd y[meH? w'*Fç 0dur© eÇ y[mefjzifh
y,fjcif;onf/ ,xm? a,medaom reodum& [laom tMuiftaMumif;aMumih/f a[mwd? jzpf\/ wOö? a,medaom
reodum&[laom xdt k aMumif;udv
k nf;/ yZmemwd? od\/

p? xkYd jyifvnf;/ y[Deó oHa,mZeó? w'*Fç 0dur© eÇ y[meftm;jzifh y,ftyfNyD;aom oHa,mZOf\/


tm,wð tEkygÜ a'g? aemiftcgü wzef pifppf rjzpfay:Edik jf cif;onf/ ,xm? t&d,mr*f[al om tMuiftaMumif;
aMumih/f a[mwd? jzpf\/ wOö? t&d,mr*f[al om xdt
k aMumif;udv k nf;/ yZmemwd? od\/
£wd? þqktd yfNyD;aomenf;jzif/h tZÑwåH 0g "ar®o?k rdr\
d tm,wew&m;wdYk ürlvnf;/ "r®mEkyóD?
owå0gaumifç toufaumif r[kwaf om oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsuf/ 0d[&wd? ae\/
(eD0&Pydik ;f ESihf teufjyefykH enf;wlNyD/ eD0&Pw&m;wkYd ü-[k ½S&d mwGif tm,we w&m;wkYd ü-[k jyifí qdk½kH
rQom xl;awmhonf)/

tm,weyAÁH? tm,weudk ½IyHktydkif;onf/


ed|dwH? NyD;NyD/

4-"r®mEkyóem 4-aAmZÑ*FyAÁ

yke py&H bdua© 0 bduK© "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd owåok aAmZÑa*Fo/k uxOö ye bdua© 0 bduK©
"ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd owåok aAmZÑa*Fo/k £" bdua© 0 bduK© oEÅH 0g tZÑwåH owdoarÁmZÑ*ø twåd ar
tZÑwåH owdoarÁmZÑa*Fgwd yZmemwd/ toEÅH 0g tZÑwåH owdoarÁmZÑ*ø ew¬d ar tZÑwåH owdoarÁmZÑa*Fgwd
yZmemwd/
,xm p tEkyEÜ ó é owdoarÁmZÑ*Fó OyÜga'g a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p OyÜEó
é
owdoarÁmZÑ*Fó bm0em, yg&dy&l D a[mwd? wOö yZmemwd/
oEÅH 0g tZÑwåH "r®m0dp,oarÁmZÑ*ø tw¬d ar tZÑwåH "r®m0dp,oarÁmZÑa*Fgwd yZmemwd/ toEÅH 0g tZÑwåH
"r®0pd ,oarÁmZÑ*ø ew¬d ar tZÑwåH "r®0pd ,oarÁmZÑa*Fgwd yZmemwd? ,xm p tEkyEÜ ó é "r®0pd ,oarÁmZÑ*Fó
OyÜga'g a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p OyÜEó é "r®0pd ,oarÁmZÑ*Fgó bm0em, yg&dy&l D a[mwd? wOö
yZmemwd/

oEÅH 0g tZÑwåH 0D&,d oarÁmZÑ*ø tw¬d ar tZÑwåH 0D&, d oarÁmZÑa*Fgwd yZmemwd/ toEÅH 0g tZÑwåH
0D&,
d oarÁmZÑ*ø ew¬d ar tZÑwåH 0D&,
d oarÁmZÑa*Fgwd yZmemwd? ,xm p tEkyEÜ ó é 0D&,d oarÁmZÑ*Fó OyÜga'g
a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p OyÜEó é 0D&,
d oarÁmZÑ*Fgó bm0em, yg&dy&l D a[mwd? wOö yZmemwd/

oEÅH 0g tZÑwåH yDwod arÁmZÑ*ø tw¬d ar tZÑwåH yDwo d arÁmZÑa*Fgwd yZmemwd/ toEÅH 0g tZÑwåH
yDwo
d arÁmZÑ*ø ew¬d ar tZÑwåH yDwo
d arÁmZÑa*Fgwd yZmemwd? ,xm p tEkyEÜ ó é yDwo
d arÁmZÑ*Fó OyÜga'g
a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p OyÜEó é yDwo d arÁmZÑ*Fgó bm0em, yg&dy&l D a[mwd? wOö yZmemwd/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 28

oEÅH 0g tZÑwåH yó'd̈oarÁmZÑ*ø tw¬d ar tZÑwåH yó'd̈oarÁmZÑa*Fgwd yZmemwd/ toEÅH 0g tZÑwåH


yó'd̈oarÁmZÑ*ø ew¬d ar tZÑwåH yó'd̈oarÁmZÑa*Fgwd yZmemwd? ,xm p tEkyEÜ ó
é yó'd̈oarÁmZÑ*Fó OyÜga'g
a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p OyÜEó é yó'd̈oarÁmZÑ*Fgó bm0em, yg&dy&l D a[mwd? wOö yZmemwd/

oEÅH 0g tZÑwåH orm"doarÁmZÑ*ø tw¬d ar tZÑwåH orm"doarÁmZÑa*Fgwd yZmemwd/ toEÅH 0g tZÑwåH


orm"doarÁmZÑ*ø ew¬d ar tZÑwåH orm"doarÁmZÑa*Fgwd yZmemwd? ,xm p tEkyEÜ ó
é orm"doarÁmZÑ*Fó OyÜga'g
a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p OyÜEó é orm"doarÁmZÑ*Fgó bm0em, yg&dy&l D a[mwd? wOö yZmemwd/

oEÅH 0g tZÑwåH Oayu©moarÁmZÑ*ø tw¬d ar tZÑwåH Oayu©moarÁmZÑa*Fgwd yZmemwd/ toEÅH 0g tZÑwåH


Oayu©moarÁmZÑ*ø ew¬d ar tZÑwåH Oayu©moarÁmZÑa*Fgwd yZmemwd? ,xm p tEkyEÜ ó é Oayu©moarÁmZÑ*Fó
OyÜga'g a[mwd? wOö yZmemwd/ ,xm p OyÜEó é Oayu©moarÁmZÑ*Fgó bm0em, yg&dy&l D a[mwd? wOö
yZmemwd/

£wd tZÑwåH 0g "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd? A[d'g¨ 0g "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd? tZÑwåA[d'g¨ 0g
"ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd/ ork',"r®mEkyóD 0g "ar®ok 0d[&wd? 0,"r®mEkyóD 0g "ar®ok 0d[&wd?
ork',0,"r®mEkyóD 0g "ar®ok 0d[&wd/ tw¬d "r®mwd 0g yeó owd ypöKy|dwm a[mwd/ ,m0a'0
ÓPrw¬m, y#dówdrwåm,? tedóad wm p 0d[&wd? e p udOdö avmau Oyg'd,wd/ {0rÜd acg bdua© 0 bduK©
"ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd owåok aAmZÑa*Fok/

aAmZÑ*FyAÁH ed|dwH/

4-"r®mEkyóem 4-aAmZÑifydkif;

bdua© 0? &[ef;wkYd / yke p? wzefvnf;/ ty&H? wyg;aom ½Iyu kH m;/ bduK© ? &[ef;onf/ owåo?k ckepfyg;
ukeaf om/ aAmZÑa*Fo?k (opöm 4-yg;udk odaMumif;jzpfí) aAmZÑif rnfuek af om/ "ar®ok "r®mEkyóD? owå0gaumifç
toufaumif r[kwaf om oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsuf/ 0d[&wd? ae\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / bduK© ? &[ef;onf/ owåok aAmZÑifa*Fok "ar®o?k ckepfyg;ukeaf om aAmZÑifw&m;wkYd ü/


uxOö? tb,foYkd vQif/ "r®mEkyóD? owå0gaumifç toufaumif r[kwaf om oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsuf/
0d[&wd ye? aeygoenf; [lru l m;/

bdua© 0? &[ef;wkYd / £" bduK© ? þomoemawmfu &[ef;onf/ 0g? þomoemawmfü tm;xkwaf eaom
yk*Kd¾ vfonf/ tZÑwå?H ud, k w f iG ;f oEÅmefü/ oEÅH 0g owdoarÁmZÑ*ø? ½Sad om owdoarÁmZÑifuv kd nf;/ 0g? owd
oarÁmZÑif ½Sv
d Qif -jzpfvQivf nf;/ ar? ig\/ tZÑwå?H ud, k w f iG ;f oEÅmefü/ owdoarÁmZÑa*Fg tw¬w D ?d owdoarÁmZÑif
½Sdonf-jzpfonf[/k yZmemwd? od\/ tZÑwå?H ud, k w
f iG ;f oEÅmefü/ toEÅH 0g owdoarÁmZÑ*ø? r½Sad om owd
oarÁmZÑifuv kd nf;/ 0g? owdoarÁmZÑif r½Sv d Qif-rjzpfvQiv f nf;/ ar? ig\/ tZÑwå?H ud, k w
f iG ;f oEÅmefü/ owd
oarÁmZÑa*Fg ew¬w D ?d owdoarÁmZÑif r½S[ d /k yZmemwd? od\/

p? xkYd jyifvnf;/ tEkyEÜ ó


é owdoarÁmZÑ*Fó? rjzpfao;aom owdoarÁmZÑif\/ OyÜga'g? jzpfjcif;onf/
,xm? a,medaom reodum& [laom tMuif taMumif;aMumif/h a[mwd? jzpf\/ wOö? a,medaom reodum&
[laom xkt
d aMumif;udv k nf;/ yZmemwd? od \/

p? xkYd jyifvnf;/ OyÜEó


é owdoarÁmZÑ*Fó? jzpfay:aeaom owdoarÁmZÑif\/ 0g? owdoarÁmZÑifudk/
bm0em, yg&dy&l ?D yGg;aprl\ xuf0ef;usif jynfph jkH cif;onf/ 0g? yGg;aprI\ vH;k 0jynfph jkH cif;onf/ ,xm? t&[wå
r*f [laom tMuiftaMumif;aMumih/f a[mwd? jzpf\/ wOö? t&[wår*f [laom xdt k aMumif;udv k nf;/ yZmemwd?
od\/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 29

tZÑwå?H ud, k w
f iG ;f oEÅmefü/ oEÅH 0g "r®0pd ,oarÁmZÑ*ø? ½Sad om "r®0pd ,oarÁmZÑifuvkd nf;/ 0g? "r®0pd ,
oarÁmZÑif½v
dS Qif-jzpfvQiv
f nf;/ ar? ig\/ tZÑwå?H ud, k w
f iG ;f oEÅmefü/ "r®0pd ,oarÁmZÑa*Fg tw¬w D ?d "r®0pd ,
oarÁmZÑif ½So
d nf-jzpfonf[/k yZmemwd? od\/

tZÑwå?H ud,k w f iG ;f oEÅmefü/ toEÅH 0g "r®0pd ,oarÁmZÑ*ø? r½Sad om "r®0pd ,oarÁmZÑifuv kd nf;/ 0g?
"r®0pd ,oarÁmZÑif r½Svd Qif-rjzpfvQiv f nf;/ ar? ig\/ tZÑwå?H ud,
k w
f iG ;f oEÅmefü/ "r®0pd ,oarÁmZÑa*Fg ew¬w
D ?d
d /k yZmemwd? od\/
"r®0pd ,oarÁmZÑif r½S[

(,xm p-paom 2-yd'k w f Ydk ü owdoarÁmZÑif tyd'k rf sm;ESiw


hf Nl yD/ owdoarÁmZÑift&mwkYd ü "r®0pd ,
oarÁmZÑif[k jyifí qd½k rHk Qom xl;awmhonf)/
tZÑwå?H ud,
k w
f iG ;f oEÅmefü/ oEÅH 0g 0d&, d oarÁmZÑ*ø? ½Sad om 0d&,d oarÁmZÑifuv kd nf;/ 0g? 0d&,d oarÁmZÑif
½SdvQif-jzpfvQivf nf;/ ar? ig\/ tZÑwå?H ud, k w f iG ;f oEÅmefü/ 0d&,
d oarÁmZÑa*Fg tw¬w D ?d 0dp,oarÁmZÑif ½So
d nf-
jzpfonf[/k yZmemwd? od\/ tZÑwå?H ud, k wf iG ;f oEÅmefü/ toEÅH 0g 0d&, d oarÁmZÑ*ø? r½Sad om 0d&, d oarÁmZÑif
udvk nf;/ 0g? 0d&,d oarÁmZÑif r½Sv d Qif-rjzpfvQivf nf;/ ar? ig\/ tZÑwåH? ud, k w
f iG ;f oEÅmefü/ 0d&,d oarÁmZÑa*Fg
ew¬w D ?d 0d&,
d oarÁmZÑif r½S[ d /k yZmemwd? od\/ (,xm p-paom 2-yd'k w f Ydk ü owdoarÁmZÑif tcPf;ESihf wlNyD)/

tZÑwå?H ud,k wf iG ;f oEÅmefü/ oEÅH 0g yDwo d arÁmZÑ*ø? ½Sad om yDwo d arÁmZÑifuv kd nf;/ 0g? yDwod arÁmZÑif½v
dS Qif
-jzpfvQiv
f nf;/ ar? ig\/ tZÑwå?H ud, k wf iG ;f oEÅmefü/ yDwo d arÁmZÑa*Fg tw¬w D ?d yDwod arÁmZÑif ½So
d nf-jzpfonf
[k/ yZmemwd? od\/ tZÑwå?H ud, k w
f iG ;f oEÅmefü/ toEÅH 0g yDwo d arÁmZÑ*ø? r½Sad om yDwo d arÁmZÑifuv
kd nf;/ 0g?
yDwo
d arÁmZÑif r½Svd Qif-rjzpfvQiv f nf;/ ar? ig\/ tZÑwåH? udk,fwiG ;f oEÅmefü/ yDwo d arÁmZÑa*Fg ew¬wD ?d yDwd
oarÁmZÑif r½S[
d /k yZmemwd? od\/(,xm p-paom 2- yd'k w f Ydk ü teufrmS owdoarÁmZÑif tcPf;ESiehf nf; wlNyD)/

tZÑwå?H ud, k w
f iG ;f oEÅmefü/ oEÅH 0g yó'd̈oarÁmZÑ*ø? ½Sad om yó'd̈oarÁmZÑifuv kd nf;/ 0g? yó'd̈
oarÁmZÑif½v
dS Qif-jzpfvQiv f nf;/ ar? ig\/ tZÑwå?H ud, k wf iG ;f oEÅmefü/ yó'd̈oarÁmZÑa*Fg tw¬w D ?d yó'd̈
oarÁmZÑif ½Sod nf-jzpfonf[/k yZmemwd? od\/ tZÑwå?H ud, k wf iG ;f oEÅmefü/ toEÅH 0g yó'd̈oarÁmZÑ*ø? r½Sad om
yó'd̈oarÁmZÑifuv kd nf;/ 0g? yó'd̈oarÁmZÑif r½Sv d Qif-rjzpfvQiv f nf;/ ar? ig\/ tZÑwå?H ud, k w
f iG ;f oEÅmefü/
yó'd̈oarÁmZÑa*Fg ew¬w D ?d yó'd̈oarÁmZÑif r½S[d /k yZmemwd? od\/ (,xm p-paom 2- yd'k w f Ydk ü teufrmS
owdoarÁmZÑif tcPf;ESiehf nf; wlNyD)/

tZÑwå?H ud, k w
f iG ;f oEÅmefü/ oEÅH 0g orm"doarÁmZÑ*ø? ½Sad om orm"doarÁmZÑifuv kd nf;/ 0g? orm"d
oarÁmZÑif½SdvQif-jzpfvQiv f nf;/ ar? ig\/ tZÑwå?H ud, k wf iG ;f oEÅmefü/ orm"doarÁmZÑa*Fg tw¬w D ?d orm"d
oarÁmZÑif ½Sod nf-jzpfonf[/k yZmemwd? od\/ tZÑwå?H ud, k wf iG ;f oEÅmefü/ toEÅH 0g orm"doarÁmZÑ*ø? r½Sad om
orm"doarÁmZÑifuv kd nf;/ 0g? orm"doarÁmZÑif r½Sv d Qif-rjzpfvQiv f nf;/ ar? ig\/ tZÑwå?H ud, k w
f iG ;f oEÅmefü/
orm"doarÁmZÑa*Fg ew¬w D ?d orm"doarÁmZÑif r½S[d /k yZmemwd? od\/ (,xm -paom 2-yd'k w f Ydk ü teufrmS owd
oarÁmZÑif tcPf;ESiehf nf; wlNyD)/

tZÑwå?H ud, k w
f iG ;f oEÅmefü/ oEÅH 0g Oayu©moarÁmZÑ*ø? ½Sad om Oayu©moarÁmZÑifuv kd nf;/ 0g? Oayu©m
oarÁmZÑif½v
dS Qif-jzpfvQiv f nf;/ ar? ig\/ tZÑwå?H ud, k wf iG ;f oEÅmefü/ Oayu©moarÁmZÑa*Fg tw¬w D ?d Oayu©m
oarÁmZÑif ½So
d nf-jzpfonf[/k yZmemwd? od\/ tZÑwå?H ud, k wf iG ;f oEÅmefü/ toEÅH 0g Oayu©moarÁmZÑ*ø? r½Sad om
Oayu©moarÁmZÑifuv kd nf;/ 0g? Oayu©moarÁmZÑif r½SdvQif-rjzpfvQiv f nf;/ ar? ig\/ tZÑwå?H ud,
k wf iG ;f oEÅmefü/
Oayu©moarÁmZÑa*Fg ew¬w d /k yZmemwd? od\/
D ?d Oayu©moarÁmZÑif r½S[
p? xkYd jyifvnf;/ tEkyEÜ óé Oayu©moarÁmZÑ*Fó? rjzpfao;aom Oayu©moarÁmZÑif\/ OyÜga'g?
jzpfjcif;onf/ ,xm? a,medaom reodum& [laom tMuif taMumif;aMumif/h a[mwd? jzpf\/ wOö? a,medaom
reodum&[laom xkt d aMumif;udv
k nf;/ yZmemwd? od\/

p? xkYd jyifvnf;/ OyÜEó


é Oayu©moarÁmZÑ*Fó? jzpfay:aeaom Oayu©moarÁmZÑif\/ 0g? Oayu©m
oarÁmZÑifu/kd bm0em, yg&dy&l ?D yGg;aprl\ xuf0ef;usif jynfph jkH cif;onf/ 0g? yGg;aprI\ vH;k 0jynfph jkH cif;onf/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 30

,xm? t&[wår*f [laom tMuiftaMumif;aMumih/f a[mwd? jzpf\/ wOö? t&[wår*f [laom xdt
k aMumif;
udv
k nf;/ yZmemwd? od\/

£wd? þqktd yfNyD;aomenf;jzif/h tZÑwåH 0g "ar®o?k rdr\


d aAmZÑif w&m;wdYk ürlvnf;/ "r®mEkyóD?
owå0gaumifç toufaumif r[kwaf om oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsuf/ 0d[&wd? ae\/

(eD0&Pydik ;f ESihf teufjyefykH enf;wlNyD/ eD0&Pw&m;wkYd ü-[k ½S&d mwGif aAmZÑif w&m;wkYd ü-[k jyifí qdk½kHrQ
om xl;awmhonf)/

aAmZÑ*FyAÁH? aAmZÑifudk ½IyHktydkif;onf/


ed|dwH? NyD;NyD/

Oa'´o0g&

4-"r®mEkyóem 5-opöyAÁ

yke py&H bdua© 0 bduK© "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd pwlok t&d,oapöok "r®mEkyóD 0d[&wd pwlok
t&d,oapöo/k uxOö ye bdua© 0 bduK© "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd pwlok t&d,oapöo/k £" bdua© 0 bduK©
£'H 'kuE© dÅ ,xmblwH yZmemwd/ t,H 'kuo© rk'a,mwd ,xmblwH yZmemwd/ t,H 'kue© ad &ma"mwd ,xmblwH
yZmemwd/ t,H 'kue© ad &ma"mwd ,xmblwH yZmemwd/ t,H 'kue© ad &ma*grdeD y#dy'gwd ,xmblwH yZmemwd/

4-"r®mEkyóem 5-opömydkif;tusOf;
bdua© 0? &[ef;wkYd / yke p? wzefvnf;/ ty&H? wyg;aom ½Iyu
kH m;/ bduK© ? &[ef;onf/ pwlo?k
av;yg;ukeaf om/ t&d,oapöo?k t&d,opöm rnfuek af om/ "ar®o?k w&m;wkYd ü/ "r®mEkyóD? owå0gaumifç
toufaumif r[kwaf om oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsuf/ 0d[&wd? ae\/
bdua© 0? &[ef;wkYd / bduK© ? &[ef;onf/ pwlok t&d,oapöok "ar®o?k av;yg;ukeaf om t&d,opöm
w&m;wkYd ü/ uxOö? tb,foYkd vQif/ "r®mEkyóD? oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsuf/ 0d[&wd ye? aeygoenf;
[lru
l m;/
bdua© 0? &[ef;wkYd / £" bduK© ? þomoemawmfu &[ef;onf/ 0g? þomoemawmfü tm;xkwaf eaom
yk*Kd¾ vfonf/ £'H? jzpfç ysufaeaom þw&m;onf/ 'kuE© ?dÅ qif;&Jyifwnf;[lí/ ,xmblw?H [kwrf eS o f nft
h wdik ;f /
yZmemwd? od\/ t,H? wyfruf om,maom þwPSmonf/ 'kuo © rk'a,mwd? qif;&J\ jzpfay:aMumif;yifwnf;
[lí/ ,xmblw?H [kwrf eS o f nft
h wdik ;f / yZmemwd? od\/ t,H? jzpfysufrI uif;aom þedAmÁ efw&m;onf/
'kue© ad &ma"mwd? qif;&J\ csKyfNidr;f &myif wnf;[lí/ ,xmblw?H [kwrf eS o f nft
h wdik ;f ? yZmemwd? od\/ t,H?
txl;odjrifaom þr*¾iw f &m; taygif;onf/ 'kue© ad &m"*grdeD y#dy'gwd? qif;&J csKyfNidr;f &modYk qdu k af &muf
oGm;aom tusifyh ifwnf;[lí/ ,xmblw?H [kwrf eS o f nft
h wdik ;f / yZmemwd? od\/

opöOa'´o NyD;\/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 31

eda'´o0g&

1-'ku©opöc@

uwrOö bdua© 0 'kuH© t&d,opö?H Zmwdyd 'kum© ? Z&myd 'kum© ? r&PHyd 'ku?H© aomuy&da'0 'kua© 'greók
yg,momyd 'kum© ? tyÜad ,[d orÜa,ma*gyd 'kau©m? yda,[d 0dyaÜ ,ma*gyd 'kau©m? ,rÜpd Hä e vbwd? wrÜd 'ku/H©
oHcad wåe yOöKyg'geu©Em¨ 'kum© /

uwrm p bdua© 0 Zmwd? ,m awoH awoH owåmeH wrSd wrSd owåeu d ma, Zmwd oOÆmwd MouúEdÅ
tbdeAd w
Á då cE¨meH ygwkbma0g tm,wemeH y#dvmabm? t,H 0kpw
ö d bdua© 0 Zmwd/

uwrm p bdua© 0 Z&m? ,m awoH awoH owåmeH wrSd wrSd owåeu d ma, Z&m Zd&Pwm c@dpHö ygvdpHö
0vdwpå wm tm,kaem oH[med £`E´,
d meH y&dygaum? t,H 0kpw
ö d bdua© 0 Z&m/

uwrOö bdu©a0 r&PH? ,m awoH awoH owåmeH wrSm wrSm owåeu d m,m pkwd p0ewm aba'g
tEÅ&"meH rpöK r&PH umvHu&d ,
d m cE¨meH aba'g uaV0&ó edau©ayg ZD0w
d `d Ed́,ókyapäa'g? £'H 0kpw
ö d bdua© 0
r&PH/

uwarm p bdua© 0 aomaum? a,m acg bdua© 0 tnw&nwa&e? Asoaee orEém*wó tnw&
nwa&e 'ku"© ar®e zk|ó aomaum aompem aompdwwåH taEÅmaomaum taEÅmy&daomaum? t,H 0kpw
ö d
bdua© 0 aomaum/

uwarm p bdua© 0 y&da'a0g? a,m acg bdua© 0 tnw&nwa&e? Asoaee orEém*wó tnw&
nwa&e 'ku"© ar®e zk|ó tma'a0g y&da'a0g tma'0em y&da'0em tma'0dwwåH y&da'0dwwå?H t,H 0kpw
ö d
bdua© 0 y&da'a0g/

uwrOö bdua© 0 'ku?H© ,H acg bdua© 0 um,duH 'kuH© um,duH tomwH um,oræóZH 'kuH© tomwH
a0',dw?H £'H 0kpw
ö d bdua© 0 'ku/H©

uwrOö bdua© 0 a'greóH? ,H acg bdua© 0 apwoduH 'kuH© apwoduH tomwH raemoræóZH 'kuH©
tomwH a0',dw?H £'H 0kpw
ö d bdua© 0 a'greóH/

uwarm p bdua© 0 Oyg,maom? a,m acg bdua© 0 tnw&nwa&e? Asoaee orEém*wó tnw&
nwa&e 'ku"© ar®e zk|ó tm,maom Oyg,maom tm,modwwåH Oyg,modwwå/H t,H 0kpw ö d bdua© 0
Oyg,maom/

uwarm p bdua© 0 tyÜad ,[d orÜa,ma*g 'kau©m? £" ,ó aw a[mEÅd ted|m tuEÅm tremyg ½lyg
o'´g *E¨m &om azm|AÁm "r®m? a, 0g yeó aw a[mEÅd tew¬umrm? t[dwumrm tzmokuumrm
ta,m*au©rumrm? ,m aw[d o'¨ð o*Fwd orm*arm oarm"meH rdób D ma0g/ t,H 0kpw
ö d bdua© 0 tyÜad C[d
orÜa,ma*g 'kau©m/

uwarm p bdua© 0 yda,[d 0dyaÜ ,ma*g 'kau©m? £" ,ó aw a[mEÅd £|m uEÅm remyg ½lyg o'´g
*E¨m &om azm|AÁm "r®m? a, 0g yeó aw a[mEÅd tw¬umrm [dwumrm zmokuumrm a,m*au©rumrm
rmwm 0g ydwm 0g bmwm 0g b*deD 0g rdwmå 0g trpöm 0g Ówdomavm[dwm 0g? ,m aw[d o'¨ð to*Fwd
torm*arm toarm"meH trdób D ma0g/ t,H 0kpw
ö d bdua© 0 yda,[d 0dyaÜ ,ma*g 'kau©m/

uwrOö bdua© 0 ,rÜpd Hä e vbwd? wrÜd 'ku/H© Zmwd"r®meH bdua© 0 owåmeH {0H £päm OyÜZw
Æ çd ]]ta[m
0w r,H e Zmwd"r®m tómr? e p 0w aem Zmwd tm*apä,sm}}wd? e acg yaewH £päm, ywåA?HÁ £'rÜd ,rÜpd Hä e
vbwd? wrÜd 'ku/H©
r[mowdy|meokwfygXfedó, 32

Z&m"r®meH bdua© 0 owåmeH {0H £päm OyÜZw


Æ çd ]]ta[m 0w r,H e Z&m"r®m tómr? e p 0w aem Z&m
tm*apä,sm}}wd? e acg yaewH £päm, ywåA?HÁ £'rÜd ,rÜpd Hä e vbwd? wrÜd 'ku/H©

Asm"d"r®meH bdua© 0 owåmeH {0H £päm OyÜZw


Æ çd ]]ta[m 0w r,H e Asm"d"r®m tómr? e p 0w aem
Asm"d tm*apä,sm}}wd? e acg yaewH £päm, ywåA?HÁ £'rÜd ,rÜpd Hä e vbwd? wrÜd 'ku/H©

r&P"r®meH bdua© 0 owåmeH {0H £päm OyÜZw Æ çd ]]ta[m 0w r,H e r&P"r®m tómr? e p 0w aem
r&PH tm*apä,sm}}wd? e acg yaewH £päm, ywåA?HÁ £'rÜd ,rÜpd Hä e vbwd? wrÜd 'ku/H©

aomuy&da'0'kua© 'greókyg,mo"r®meH bdua© 0 owåmeH {0H £päm OyÜZw Æ çd ]]ta[m 0w r,H e


aomuy&da'0'kua© 'greókyg,mo"r®m tómr? e p 0w aem aomuy&da'0'kua© 'greókyg,mom
tm*apä,sK}}EÅ?d e acg yaewH £päm, ywåA?HÁ £'rÜd ,rÜpd Hä e vbwd? wrÜd 'ku/H©

uwar p bdua© 0 oHcad wåe yOöKyg'geu©Em¨ 'kum© ? ao,sxd'?H ½lyyk g'geu©aE¨m a0'Ekyg'geu©aE¨m
oñkyg'geu©aE¨m ocFg½kyg'geu©aE¨m 0dnmPkyg'geu©aE¨m? £ar 0kpEö dÅ bdua© 0 oHcad wåe yOöKyg'geu©Em¨ 'kum© /
£'H 0kpw
ö d bdua© 0 'kuH© t&d,opö/H

'ku©opöc@H ed|dwH/

1-'ku©opömtcPf;

bdua© 0? &[ef;wkYd / 'ku?H© qif;&Jrnfaom/ t&d,opö?H t&d,mwkYd odtyfaom trSew


f &m;onf/ uwrOö?
tb,fygenf;[lrul m;/

Zmwdy?d b0topfjzpfjcif;onfvnf;/ 'kum© ? qif;&Jaywnf;/ Z&myd? tdjk cif;onfvnf;/ 'kum© ? qif;&J


aywnf;/ r&PrÜ?d aojcif;onfvnf;/ 'ku?H© qif;&Jaywnf;/ aomuy&da'0'kua© 'greókyg-,momyd? pd;k &drf
ylaqG;jcif;ç idak <u; jrnfwrf;jcif;ç ud,k q
f if;&Jjcif;ç pdwEf v
S ;kH romjcif;ç pdw\f vGepf mG yifyef;jcif;wkYd onfvnf;/
'kum© ? qif;&JwYdk aywnf;/ tyÜad ,[d orÜa,ma*gyd? rke;f tyfaom owå0gç ocFg& 0w¬KwkYd EiS hf awGYêuHaygif;oif;
pyf,OS jf cif;onfvnf;/ 'kau©m? qif;&Jaywnf;/ yda,[d 0dyaÜ ,ma*gyd? cspftyfaom owå0gç ocFg&0w¬KwkYd EiS hf
uGuJ mG auGuiG ;f rpyf,OS &f jcif;onfvnf;/ 'kau©m? qif;&Jaywnf;/ ,rÜ-d a,eyd? taMumif;rJo h ufouf wyfruf
awmifw h aom tMuifwPSm w&m;jzif/h £pä?H tvd½k ydS gvsuf/ e vbwd? r&/ wrÜ?d taMumif;rJo h ufouf wyfruf
awmifw h í r&Edik of nfukd tvd½k adS om xdw
k PSmonfvnf;/ 'ku?H© qif;&Jaywnf;/ oHcad wåe? tusOf;csKyftm;jzif/h
yOöKyg'geu©Em¨ ? ig;yg;ukeaf om Oyg'geu©Em¨ wkYd onf/ 'kum© ? qif;&JwYdk aywnf;/

bdua© 0? &[ef;wkYd / Zmwd? jzpfjcif;onf/ uwrm p? tb,fygenf; [lru l m;/ awoH awoH owåmeH?
xkx
d kd owå0gwkYd \/ wrSd wrSd owåeu d ma,? xdxk kd owå0g taygif;xJü/ ,m Zmwd? tMuif a½S;OD;pGm jzpfjcif;
onf/ ,m oOÆmwd? tMuif jynfph pkH mG jzpfjcif;onf/ ,m MouúE?dÅ OcGw H iG ;f ç trd0rf;wGi;f odYk tMuifouf0ifjcif;onf/
,m tbdeAd w Á ?då tMuifu,kd f xif½mS ;jzpfjcif;onf/ cE¨meH? b0opfcE¨mwkYd \/ a,m ygwkbma0g? tMuifxif½mS ;
jzpfjcif;onf/ tm,wemeH? pu©Kpaom tm,wewkYd u/kd a,m y#dvmabm? tMuif wzef&jcif;onf/ tw¬?d ½S\ d /
bdua© 0? &[ef;wkYd / t,H? þqdt k yfcahJ om oabmud/k Zmwd? jzpfjcif;[lí/ 0kpw ö ?d qdt
k yf\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / Z&m? tdjk cif;onf/ uwrm p? tb,fygenf; [lru l m;/ awoH awoH owåmeH? xdx k kd
owå0gwkdY\/ wrSd wrSd owåeu d ma,? xdx k kd owå0g taygif;xJü/ ,m Z&m? tMuif tdjk cif;onf/ ,m Zd&Pwm?
tMuif &ifah &mfjcif;wnf/ ,H c@dp?Hö tMuifomG ;usKd;jcif;onf/ ,H ygvdp?Hö tMuifqjH zLjcif;onf/ ,m 0vdwpå wm?
tMuifta&wGeYf jcif;onf/ tm,kaem? (ZD0w d [k ac:aom) touf½yk \ f / ,m oH[med? tMuifqw k ,
f w
k jf cif;onf/
£`E´,
d meH? pu©Kpaom £a`E´wYdk\/ a,m y&dygaum? tMuif&ifjh cif;onf/ tw¬?d ½S\ d / bdua© 0? &[ef;wkYd / t,H?
þqdt k yfcNhJ yD;aom oabmud/k Z&m? tdjk cif;[lí/ 0kpwö ?d qdt
k yf\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / r&PH? aojcif;onf/ uwrOö? tb,fygenf; [lru l m;/ awoH awoH owåmeH? xdx k kd
owå0gwkYd \/ wrSm wrSm owåeu d m,m? xdx k kd owå0g taygif;xJü/ ,m pkw?d tMuif a½GYavsmjcif;onf/ ,m
r[mowdy|meokwfygXfedó, 33

p0ewm? tMuif a½GYavsmaom tjcif;t&monf/ a,m ab'g? tMuif ysufjcif;onf/ ,H tEÅ&"meH? tMuifu, G f
aysmufjcif;onf/ ,H rpöK r&PH? tMuifaoqH;k jcif;onf/ ,m umvH ud&, d m? tMuifaojcif;udk ûyjcif;onf/
cE¨mwkYd \/ a,m aba'g? tMuifysufjcif;onf/ uaV0&ó? ud, k af umifu/kd a,m edau©ayg? tMuifypfcsjcif;onf/
ZD0w
d `d Ed́,ó? (ZD0wd ad `E´[k ac:aom) touf\/ a,m Oyapäa'g? tMuif pif;pif;jywfjcif;onf/ tw¬?d ½S\ d /
bdua© 0? &[ef;wkYd / £'H? þqdt k yfcNhJ yD;aom oabmud/k r&PH? aojcif;[lí/ 0kpw ö ?d qdt
k yf\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / aomaum? pd;k &dryf al qG;jcif;onf/ uwarm p? tb,fygenf; [lru l m;/ bdua© 0?
&[ef;wkYd / tnw&nwa&e? wyg;yg;aom/ Asoaee? aqGrsKd; ysufp;D jcif; Opömysufp;D jcif; a&m*gESyd pf ufjcif;
oDvysupf ;D jcif; t,lysupf ;D jcif;-[laom ysufp;D rIEiS /hf orEém*wó? awGYêuHvsuf jynfph akH om ol\¤if;/ tnw&
nwa&e? wyg;yg;aom/ 'ku"© ar®e? qif;&JaMumif; 0w¬K trItm½ko H nf/ zk|ó? xdyg;ESyd pf uftyfaom ol\¤if;/
a,m aomaum? tMuifp;kd &dryf al qG;jcif;onf/ ,m aompem? tMuif pd;k &drf ylaqG;jcif; trlt&monf/ ,H
aompdwwå?H tMuif pd;k &drf ylaqG;onf\ tjzpfonf/ a,m taEÅmaomaum? tMuiftwGi;f ü ylaqG;jcif;onf/
a,m taEÅmy&daomaum? tMuiftwGi;f ü wvIu d vf u dI f jyif;pGm ylaqG;jcif;onf/ tw¬?d ½S\
d / bdua© 0? &[ef;wkYd /
t,H? þqdktyfcJhaom oabmud/k aomaum/ pd;k &dryf al qG;jcif;[lí/ 0kpw ö ?d qdt
k yf\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / y&da'a0g/ idak <u;jrnfwrf;jcif;onf/ uwarm p? tb,fygenf; [lru l m;/ bdua© 0?
&[ef;wkYd / tnw&nwa&e? wyg;yg;aom/ Asoaee? ysufp;D rIEiS /hf orEém*wó? awGYêuHvsuf jynfph akH om ol\
¤if;/ tnw&nwa&e? wyg;yg;aom/ 'ku"© ar®e? qif;&JaMumif; 0w¬K trItm½ko H nf/ zk|ó? xdyg;ESyd pf uf
tyfaom ol\¤if;/ a,m tma'a0g? ysufp;D aom yk*Kd¾ vf 0w¬KwpHw k ckukd &nfp;l í tMuifjrnfwrf;jcif;onf/ a,m
y&da'a0g? ysufp;D aom yk*Kd¾ vf0w¬K wpHw
k ck\ *kPaf us;Zl;udk tMuif ajymqdí
k jrnfwrf;jcif;onf/ ,m tma'0em?
tMuif&nfp;l í jrnfwrf;jcif; trlt&monf/ ,m y&da'0em? tMuif *kPaf us;Zl;udk ajymqdí k jrnfwrf;jcif;
trlt&monf/ ,H tma'0dwwå?H tMuif&nfp;l í jrnfwrf;onf\tjzpfonf/ ,H y&da'0dwwå?H tMuif*P k af us;Zl;
udk ajymqdí k jrnfwrf;onf\ tjzpfonf/ tw¬d? ½Sd\/ bdua© 0? &[ef;wkYd / t,H? þqdt k yfcahJ om oabmud/k
y&da'a0g/ ikad <u;jrnfwrf;jcif;[lí/ 0kpwö ?d qdt
k yf\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / 'ku?H© qif;&Jonf/ uwrOö? tb,fygenf; [lru l m;/ bdua© 0? &[ef;wkYd / ,H um,duH
'ku?H© tMuifu, kd x
f üJ jzpfaom qif;&Jonf/ ,H um,duH tomwH? tMuif ud, k x
f üJ jzpfaom rom,mbG,o f nf/
,Hum,oræóZH 'ku?H© tMuifu, kd tf awGYaMumifjh zpfaom qif;&Jonf/ ,H tomwH a0',dw?H tMuifom,mbG,f
r[kwaf om cHpm;rIonf/ tw¬?d ½S\ d / bdua© 0? &[ef;wkYd / £'H? þqdt k yfcahJ om oabmud/k 'ku?H© qif;&J[í
l /
0kpw
ö ?d qdt
k yf\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / a'greóH? pdwEf vS ;kH romjcif;onf/ uwrOö? tb,fygenf; [lru l m;/ bdua© 0?
&[ef;wkYd ? ,H apwoduH 'ku?H© tMuif pdwx f üJ jzpfaom qif;&Jonf/ ,H apwoduH tomwH? tMuif pdwx f üJ
jzpfaom rom,mbG,o f nf/ ,H raemoræóZH 'ku?H© tMuifpw d u
f ;l tawGYaMumifjh zpfaom qif;&Jonf/ ,H
tomwH a0',dw?H tMuifom,mbG,f r[kwaf om cHpm;rIonf/ tw¬?d ½S\ d / bdua© 0? &[ef;wkYd / £'H? þ
qdt
k yfcahJ om oabmud/k a'greóH? pdwEf v S ;kH romjcif;[lí/ 0kpw
ö ?d qdtk yf\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / Oyg,maom? pdw\ f vGepf mG yifyef;jcif;onf/ uwarm p? tb,fygenf; [lru l m;/
bdua© 0? &[ef;wkYd / tnw&nwa&e? wyg;yg;aom/ Asoaee? ysufp;D rIEiS /hf orEém*wó? awGYêuHvsuf
jynfph akH om ol\¤if;/ tnw&nwa&e? wyg;yg;aom/ 'ku"© ar®e? qif;&JaMumif; 0w¬K trItm½ko H nf/ zk|ó?
xdyg;ESyd pf uftyfaom ol\¤if;/ a,m tm,maom? tMuifpw d \
f vGepf mG yifyef;jcif;onf/ a,m Oyg,maom/
tMuif pdw\ f jyif;pGmyifyef;jcif;onf/ ,H tm,modwwå?H tMuif pdw\ f vGepf mG yifyef;onf\ tjzpfonf/ ,H
Oyg,modwwå?H tMuifpw d \ f jyif;pGm yifyef;onf\ tjzpfonf/ tw¬d? ½Sd\/ bdua© 0? &[ef;wkYd / t,H? þqdk
tyfcahJ om oabmud/k Oyg,maom? pdw\ f vGepf mG yifyef;jcif; [lí/ 0kpw
ö ?d qdt
k yf\/

bdua© 0? &[ef;wdYk / tyÜad ,[d orÜa,ma*g 'kau©m? rke;f bG,f tm½kçH yk*Kd¾ vfwYdk EiS hf awGYqkH aygif;oif;&jcif;
qif;&Jonf/ uwarm p? tb,fygenf;[lru l m;/ £"? þavmuü/ (,óudk a,+tó-[k yk'jf zwf) a, aw
½lygç o'´gç *E¨mç &omç azm|AÁmç "r®m? tMuif tqif;ç toHç teHYç t&omç tawGYç oabmtm½kHwkdYudk/ tó?
xdok o l nf/ ted|m? tvdrk ½St d yfuek o
f nf/ tuEÅm? rESpo f uftyfuek o
f nf/ tremyg? pdwu f kd ryGg;apwwf
r½Tiaf pwwfí rjrwfE;kd tyfuek o f nf/ a[mEÅ?d jzpfuek \
f / a, 0g ye aw? tMuif yk*Kd¾ vfwYkd onfrv l nf;/ tó?
r[mowdy|meokwfygXfedó, 34

xdo
k \ l / tew¬umrm? tusKd;rJuh kd vdv
k m;ukeo f nf/ t[dwumrm? tpD;tyGg;rJu h kd vdv k m;ukeo f nf/ tzmoku
umrm? rcsr;f omjcif;udk vdvk m;ukeof nf/ ta,m*au©rumrm? ab;&efrNidr;f jcif;udk vdv k m;ukeo f nf/ a[mEÅ?d
jzpfuek \f / wó? xdkol\/ aw[d o'¨?ð rke;f bG,af umif;aom xdt k m½kçH xdyk *k Kd¾ vfwYdk EiS w hf uG/ ,m o*Fw?d
tMuifawGY&jcif;onf/ a,m orm*arm? tMuifq&kH jcif;onf/ ,H oarm"meH? tMuif aygif;qH&k jcif;onf/ a,m
rdób D ma0g? tMuif a&maESmí ae&jcif;onf/ tw¬?d ½S\ d / bdua© 0? &[ef;wkYd / t,H? þqdt k yfcahJ om oabmud/k
tyÜad ,[d orÜa,ma*g 'kau©m? rke;f bG,f tm½kçH yk*Kd¾ vfwYdk EiS hf awGYqkH aygif;oif;&jcif; qif;&J[í l / 0kpwö ?d qdt
k yf\/

bdua© 0? &[ef;wdYk / yda,[d 0dyaÜ ,ma*g 'kau©m? cspfb, G f tm½kçH yk*Kd¾ vfwYdk EiS hf uGu
J mG &jcif; qif;&Jonf/
uwarm p? tb,fygenf;[lru l m;/ £"? þavmuü/ a, aw ½lygç o'´gç *E¨mç &omç azm|AÁmç "r®m? tMuif
tqif;ç toHç teHYç t&omç tawGYç oabmtm½kHwkdYudk/ tó? xdkolonf/ £|m uEÅm remyg? vdkvm;tyfç
ESpof uftyfç jrwfE;kd tyfuek o f nf/ a[mEÅ?d jzpfuek \ f / a, 0g ye aw? tMuif yk*Kd¾ vfwYkd onfrv l nf;/ tó?
xdok \l / tw¬umrm? tusKd;udk vdv k m;ukeo
f nf/ [dwumrm? pD;yGg;udk vdv k m;ukeo f nf/ zmokuumrm? csr;f om
jcif;udk vdv k m;ukeo f nf/ a,m*au©rumrm? ab;&efNidr;f jcif;udk vdv k m;ukeo
f nf/ a[mEÅ?d jzpfuek \ f / a[mEÅ?d
jzpfuek \f / rmwm 0g? trdonfaomf¤if;/ ydwm 0g? tbonfaomf¤if;/ bmwm 0g? nDç tpfuo kd nfaomf¤if;/
b*eD 0g? tpfr ErS onfaomf¤if;/ rdwmå 0g? taqG cifyeG ;f wkYd onfaomf¤if;/ trpöm 0g? taygif;tazmfwYdk onf
¤if;/ Ówdomavm[dwm 0g? aqGrsKd;ç om;csif;wkYd onfaomf¤if;/ a[mEÅ?d jzpfuek \ f / aw[d o'¨?ð cspfb, G af umif;
aom xdt k m½kçH xdyk *k Kd¾ vfwYdk EiS w
hf uG/ wó? xko d \ l / ,m to*Fw?d tMuifrawGY&jcif;onf/ a,m torm*arm?
tMuif rqH&k jcif;onf/ ,H toarm"meH? tMuif raygif;qH&k jcif;onf/ a,m trdób D ma0g? tMuif a&maESmí
rae&jcif;onf/ tw¬?d ½S\ d / bdua© 0? &[ef;wkYd / t,H? þqdt k yfcahJ om oabmud/k yda,[d 0dyaÜ ,ma*g 'kau©m?
cspfb, G f tm½kçH yk*Kd¾ vfwYdk EiS hf uGu J mG &jcif; qif;&J[íl / 0kpw
ö ?d qdt
k yf\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / ,rÜpd Hä e vbwd? wrÜd 'ku?H© tMuif wPSmjzifh vdck sifygvsuf r&ç xdk r&Edik o f nfudk
vdck sifjcif; qif;&Jonf/ uwrOö? tb,fygenf; [lru l m;/ bdua© 0? &[ef;wkYd / Zmwd"r®meH owåmeH? b0topf
jzpfjcif; oabm½Su d ek af om owå0gwkYd tm;/ r,H? igwkYd onf/ e Zmwd"r®m tómr? b0 topfjzpfjcif; oabm
r½So d nf jzpfygukerf u l m;/ ta[m 0w? aMomf aumif;avpG/ Zmwd p? b0 topfjzpfjcif; oabmonfvnf;/ aem?
igwkYd qo D Ykd / e tm*apä,s? rvma&mufEikd yf grlum;/ ta[m 0w? aMomf aumif;avpG/}} £wd {0H? þodYk / £päm?
awmifw h vdv k m;jcif;onf/ OyÜZwÆ ?d jzpf\/ ye? xko d Ykd yif awmifw
h vdv k m;aomfvnf;/ {wH? þb0 topf
rjzpfjcif;ud/k £päm,? awmifw h vdvk m;rIrQjzif/h e acg ywåA?HÁ ra&mufEikd -f r&Edik o
f nfomwnf;/ £'rÜ?d þqdt k yf
cJah om oabmonfvnf;/ ,rÜpd Hä e vbwd? wrÜd 'ku?H© tMuif wPSmjzifh vdck sifygvsuf r&ç xdk r&Edik o f nfukd
vdck sijf cif; qif;&Jrnf\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / Z&m"r®meH owåmeH? tdjk cif;oabm ½Su d ek af om owå0gwkYd tm;/ ]]r,H? igwkYd onf/ e
Z&m"r®m tómr? tdjk cif;oabmr½So d nf jzpfygukerf ul m;/ ta[m 0w? aMomfaumif;avpG/ Z&m p? tdjk cif;onf
vnf;/ aem? igwkYd qo D Ykd / e tm*apä,s? rvma&mufEikd yf grlum;/ ta[m 0w? aMomf aumif;avpG/}} £wd {0H?
þodYk / £päm? awmifw h vdv k m;jcif;onf/ OyÜZw Æ ?d jzpf\/ ye? xkod Ydk yif awmifw h vdv
k m;aomfvnf;/ {wH? þ
rtdjk cif;ud/k £päm,? awmifw h vdv
k m;rIrQjzif/h e acg ywåA?HÁ ra&mufEikd -f r&Edik o
f nfomwnf;/ £'rÜ?d þqdt k yf
cJah om oabmonfvnf;/ ,rÜpd Hä e vbwd? wrÜd 'ku?H© rnf\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / Asm"d"r®meH owåmeH? emzsm;jcif;oabm ½Su d ek af om owå0gwkYd tm;/ ]]r,H? igwkYd onf/
e Asm"d"r®m tómr? emzsm;jcif;oabmr½So d nf jzpfygukerf u l m;/ ta[m 0w? aMomfaumif;avpG/ Asm"d p? emzsm;
jcif;onfvnf;/ aem? igwkYd qo D Ykd / e tm*apä,s? rvma&mufEikd yf grlum;/ ta[m 0w? aMomf aumif;avpG/}} £wd
{0H? þodYk / £päm? awmifw h vdv k m;jcif;onf/ OyÜZw Æ ?d jzpf\/ ye? xkod Ydk yif awmifw
h vdvk m;aomfvnf;/ {wH? þ
remrzsm;jcif;ud/k £päm,? awmifw h vdv
k m;rIrQjzif/h e acg ywåA?HÁ ra&mufEikd -f r&Edik o
f nfomwnf;/ £'rÜ?d þ
qdt
k yfcahJ om oabmonfvnf;/ ,rÜpd Hä e vbwd? wrÜd 'ku?H© rnf\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / r&P"r®meH owåmeH? aojcif;oabm ½Su d ek af om owå0gwkYd tm;/ ]]r,H? igwkYd onf/ e
r&P"r®m tómr? aojcif;oabmr½So d nf jzpfygukerf u
l m;/ ta[m 0w? aMomfaumif;avpG/ r&PH p? aojcif;
onfvnf;/ aem? igwkYd qo
D Ykd / e tm*apä,s? rvma&mufEikd yf grlum;/ ta[m 0w? aMomf aumif;avpG wum;/}}
£wd-{0H? þodYk / £päm? awmifw h vdv
k m;jcif;onf/ OyÜZw Æ ?d jzpf\/ ye? xko d Ydk yif awmifw
h vdv
k m;aomfvnf;/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 35

{wH? þraojcif;ud/k £päm,? awmifw h vdvk m;rIrQjzif/h e acg ywåA?HÁ ra&mufEikd -f r&Edik o
f nfomwnf;/ £'rÜ?d þ
qdt
k yfcahJ om oabmonfvnf;/ ,rÜpd Hä e vbwd? wrÜd 'ku?H© rnf\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / aomuy&da'0'kua© 'greókyg,mo "r®meH? pd;k &dryf al qG;jcif;ç idak <u;jcif;ç ud, k qf if;&J
jcif;ç pdwEf vS ;kH romjcif;ç pdw\ f tvGeyf ifyef;jcif; oabm½Su d ek af om/ owåmeH? owå0gwkYd tm;/ ]]r,H? igwkYd onf/
e aomuy&da'0'kua© 'greókyg,mo"r®m tómr? pd;k &dryf al qG;jcif;ç idak <u;jcif;ç ud, k qf if;&Jjcif;ç pdwEf v S ;kH rom
jcif;ç pdw\f vGepf mG yifyef;jcif; oabmr½So d nf jzpfygukerf u
l m;/ ta[m 0w? aMomfaumif;avpG/ aomu y&da'0
'kua© 'greókyg,mom p? pd;k &dryf al qG;jcif;ç idak <u;jcif;ç ud, k q
f if;&Jjcif;ç pdwEf vS ;kH romjcif;ç pdw\ f vGepf mG
yifyef;jcif;wkYd onfvnf;/ aem? igwkYd qo D Ykd / e tm*apä,sK?H rvma&mufEikd yf grlum;/ ta[m 0w? aMomfaumif;avpG
wum;/}} £wd {0H? þodYk / £päm? awmifw h vdvk m;jcif;onf/ OyÜZw Æ ?d jzpf\/ ye? xko d Ydk yif awmifw h
vdv
k m;aomfvnf;/ {wH? þ rpd;k &drf rylaqG;&jcif;ç ridak <u;jcif;ç ud, k q
f if;&J uif;jcif;ç pdwEf v S ;kH romrI uif;jcif;ç
pdw\ f vGepf mG yifyef;rI uif;jcif;ud/k £päm,? awmifw h vdv k m;rIrQjzif/h e acg ywåA?HÁ ra&mufEikd -f r&Edik o f nf
omwnf;/ £'rÜ?d þqdt k yfcahJ om oabmonfvnf;/ ,rÜpd Hä e vbwd? wrÜd 'ku?H© tMuifwPSmjzifh vdck sifygvsuf
r&ç xdrk &Edik of nfukd vdck sijf cif; qif;&Jrnf\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / oHcad wåe? tusOf;tm;jzif/h yOöKyg'geu©Em¨ 'kum© ? ig;yg;ukeaf om Oyg'geu©Em¨


qif;&JwYdk onf/ uwar p? tb,fonfwYdk enf; [lru l m;/ ao,sxd'?H þcE¨mwkYd ukd o½kyt
f m;jzifh jy&vQif/
½lykyg'geu©aE¨m? ½kyfOyg'geu©E¨m 1-yg;/ a0'Ekyg'geu©aE¨m? a0'em Oyg'geu©Em¨ 1-yg;/ oñkyg'geu©aE¨m?
onm Oyg'geu©Em¨ 1-yg;/ ocFg½kyg'geu©aE¨m? ocFg& Oyg'geu©E¨m 1-yg;/ 0dnmPkyg'geu©aE¨m? 0dnmPf
Oyg'geu©E¨m 1-yg;/ bdua© 0? &[ef;wdYk / £ar? þw&m;wkYd u/kd oHcad wåe yOöKyg'geu©Em¨ 'kum© ? tusOf;tm;jzifh
Oyg'geu©Em¨ ig;yg; qif;&JwYdk [í
l / 0kpEö Åd? qdktyfukef\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / £'H? qdt


k yfcahJ om Zmwdtp Oyg'geu©Em¨ tqH;k ½Sad om þw&m;taygif;ud/k 'kuH©
t&d,opö?H 'kur© nfaom t&d,opöm [lí/ 0kpw ö ?d qdt
k yfay\/

'ku©opöc@H? 'ku©opöm tcPf;onf/


ed|dwH? NyD;NyD/

2-ork',opöc@

uwrOö bdua© 0 'kuo © rk'a,m t&d,opö?H ,m,H wPSm aygaemAÁ0u


d m eE´&D m*o[*wm wMw
wMwmbd eE´ed ?D ao,sx'd ?H umrwPSm b0wPSm 0db0wPSm/

omacgyeom bdua© 0 wPSm uw¬ OyÜZrÆ mem OyÜZw Æ ?d uw¬ ed0od rmem ed0o
d wd? ,H avmau yd,½lyH
omw½ly?H {aw¬om wPSm OyÜZrÆ mem OyÜZw
Æ ?d {w¬ ed0o
d rmem ed0od wd/ udOö avmau yd,½lyH omw½ly¿
H .....

(1) pu©K avmau yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om wPSm OyÜZrÆ mem OyÜZw
Æ ?d {w¬ ed0o
d rmem ed0o
d wd/
aomwH avmau? CmeH avmau? Zd0gS avmau/ uma,m avmau? raem avmau yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om
wPSm OyÜZrÆ mem OyÜZw
Æ ?d {w¬ ed0o
d rmem ed0o
d wd/

(2) ½lyg avmau? o'´g avmau? *E¨mavmau? &om avmau? azm|AÁm avmau? "r®mavmau yd,½lyH
omw½ly?H {aw¬om wPSm OyÜZrÆ mem OyÜZw
Æ ?d {w¬ ed0o
d rmem ed0o
d wd/

(3) pu©K0dnmPH avmau? aomw0dnmPH avmau? Cme0dnmPH avmau? Zd0gS 0dnmPH avmau?
um,0dnmPH avmau? raem0dnmPH avmau yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om wPSm OyÜZrÆ mem OyÜZw
Æ ?d {w¬
ed0o
d rmem ed0o
d wd/

(4) pu©Koræaóm avmau? aomworæaóm avmau? Cmeoræaóm avmau? Zd0gS oræaóm


avmau? um,oræaóm avmau? raemoræaóm avmau yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om wPSm OyÜZrÆ mem
OyÜZw
Æ ?d {w¬ ed0o
d rmem ed0o
d wd/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 36

(5) pu©KoræóZm a0'em avmau? aomworæaóZm a0'em avmau? CmeoræaóZm a0'em


avmau? Zd0gS oræaóZm a0'em avmau? um,oræaóZm a0'em avmau? raemoræaóZm a0'em avmau
yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om wPSm OyÜZrÆ mem OyÜZw
Æ ?d {w¬ ed0o
d rmem ed0o
d wd/

(6) ½lyonm avmau? o'´onm avmau? *E¨onm avmau? &oonm avmau? azm|AÁonm
avmau? "r®onm avmau yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om wPSm OyÜZeÆ m OyÜZw
Æ ?d {w¬ ed0o
d rmem ed0o
d wd/

(7) ½lyoaOöwem avmau? o'´oaOöwem avmau? *E¨oaOöwem avmau? &ooaOöwem avmau?


azm|AÁoaOöwem avmau? "r®oaOöwem avmau yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om wPSm OyÜZeÆ m OyÜZw
Æ ?d {w¬
ed0o
d rmem ed0o
d wd/

(8) ½lywPSm avmau? o'´wPSm avmau? *E¨wPSm avmau? wPSm avmau? azm|AÁwPSm
avmau? "r®wPSm avmau yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om wPSm OyÜZeÆ m OyÜZw
Æ ?d {w¬ ed0o
d rmem ed0o
d wd/

(9) ½ly0dwauúm avmau? o'´0wd auúm avmau? *E¨0w


d auúm avmau? &o0dwauúm avmau?
azm|AÁ0w
d auúm avmau? "r®0wd auúm avmau yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om wPSm OyÜZeÆ m OyÜZw
Æ ?d {w¬
ed0o
d rmem ed0o
d wd/

(10) ½ly0dpma&m avmau? o'´0pd ma&m avmau? *E¨0pd ma&m avmau? &o0dpma&m avmau?
azm|AÁ0pd ma&m avmau? "r®0pd ma&m avmau yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om wPSm OyÜZeÆ m OyÜZw
Æ ?d {w¬ ed0o
d rmem
ed0o
d wd/

£'H 0kpöwd bdu©a0 'ku©ork'a,m t&d,opöH/


ork',opöc@H ed|dwH/

2-ork',opömtcPf;

bdua© 0? &[ef;wkYd / 'kum© ork'a,m? qif;&JjzpfaMumif; rnfaom/ t&d,opö?H t&d,mwkYd odtyfaom


trSew
f &m;onf/ uwrOö? tb,fygenf; [lru l m;/

,m,H wPSm? tMuif qmavmifrI wPSmonf/ aygaemAÇ0u d m? wzef b0opfukd jzpfapwwf\/ eED́&m*
o[*wm? ESpo f uf wyfpaJG om oabmvnf; jzpf\/ wMw wMw? awGYwikd ;f êuHwikd ;f aom xdx k kd twåabm
xdxk tkd m½küH / tbdeEd́e?D ESpo
f ufvufcH aysmfv;J aysmfpw
H wf\/ ao,sxd'?H þwPSmu tb,fenf;[lru l m;/
umrwPSm? umr*kPüf qmavmifwyfruf ESpo f ufrI (umrwPSm) ¤if;/ b0wPSm? b0ü qmavmifwyfruf
ESpof ufrI (b0wPSm)¤if;/ 0db0wPSm? b0uif;jywfjcif;ü qmavmifwyfruf ESpo f ufrI (0db0wPSm) ¤if;/
(t,H? þwPSm oHk;yg;yifwnf;/)

bdu©a0? &[ef;wkdY/ om acg yaeom wPSm? xdo k ;kH yg;aom wPSmonf/ OyÜZrÆ mem? jzpfvwfaomf? uw¬
OyÜZwÆ ?d tb,fü jzpfygoenf;/ ed0o d rmem? ude;f vwfaomf/ uw¬ ed0o d wd? tb,fü ude;f ygoenf; [lrul m;/
avmau? ocFg&avmuü/ ,H yd,½lyH omw½ly?H tMuif cspfz, G o
f abmç om,bG,o f abmonf/ tw¬?d ½S\ d /
{om wPSm? xdo k ;kH yg;aom wPSmonf/ OyÜZrÆ mem? jzpfvwfaomf/ {w¬? þcspfz, G çf om,mbG,f oabmü/
OyÜZw
Æ ?d jzpfay:\/ ed0o d rmem? ude;f vwfaomf/ {w¬? þcspfz, G çf om,mbG,f oabmü/ ed0od wd? ude;f \/

avmau? ocFg&avmuxJü/ yd,½lyH omw½ly?H cspfz,


G o
f abmç om,mbG,o
f abmonf/ udO?ö tb,fyg
enf; [lru
l m;/

(1) avmau? ocFg&avmuxJü/ pu©K? rsufpo d nf/ yd,½lyH omw½ly?H cspfz,


G of abmç om,mbG,f
oabm aywnf;/ {om wPSm? xdo k ;kH yg;aom wPSmonf/ OyÜZrÆ mem? jzpfvwfaomf/ {w¬? rsufpw d nf;[laom
þcspzf ,
G f om,mbG,f oabmü/ OyÜZw Æ ?d jzpfay:\/ ed0o
d rmem? ude;f vwfaomf/ {w¬? rsufpw
d nf; [laom
þcspfb, G f om,mbG,f oabmü/ ed0o d wd? ude;f \/ avmau? ocFg&avmuxJü/ aomwH? em;onf ...../ CmeH?
r[mowdy|meokwfygXfedó, 37

ESmacgif;onf ..../ Zd0Sg/ vQmonf ...../ uma,m? udk,fonf ...../ raem? ESvHk;onf ..... (pu©K-yk'rf mS vdyk if
tjynfth pHk qdak v)/

(2) avmau? ocFg&avmuxJü/ ½lyg? tqif;wkdYonf ..../ o'´g? toHwkdYonf ..../ *E¨m? teHYwkdYonf ..../
&om t&omwkdYonf ...../ azm|AÁm? tawGYwkdYonf ..../ "r®m? oabmwkdYonf ..../

(3) avmau? ocFg&avmuxJü/ pu©K0dnmPH? jriford I pu©K 0dnmPfonf ..../ aomw0dnmPH? Mum;odrI
aomw0dnmPfonf ..../ Cme0dnmPH? eHodrI Cme 0dnmPfonf/ Zd0Sg0dnmPH? pm;odrI Zd0Sg0dnmPfonf ..../
um, 0dnmPH? xdord I um,0dnmPfonf ...../ raem0dnmPH? BuHord I raem0dnmPfonf/

(4) avmau? ü/ pu©Koræaóm? jrifawGYro I nf ..../ aomworæaóm? Mum;awGYro I nf .../


Cmeoræaóm? pm;awGYro
I nf ..../ um,oræaóm? xdawGYrIonf ..../ raemoræaóm? BuHawGYrIonf ..../

(5) avmau? ü/ pu©KoræóZm a0'em? jrifawGYraI Mumifh jzpfaom cHpm;rIonf ..../ aomw oræóZm
a0'em? Mum;awGYraI Mumifjzpfaom cHpm;rIonf ..../ CmeoræóZm a0'em? eHawGYraI Mumifh jzpfaom cHpm;rIonf
..../ Zd0gS oræóZm a0'em? pm;awGYraI Mumifjh zpfaom cHpm;rIonf ..../ um,oræóZm a0'em? xdawGYraI Mumifh
jzpfaom cHpm;rIonf ..../ raemoræóZm a0'em? BuHawGYraI Mumifh jzpfaom cHpm;rIonf ..../

(6) avmau? ü/ ½lyonm? tqif;ü rSwo f m;rIonf ..../ o'´onm? toHü rSwo f m;rIonf ..../
*E¨onm? teHYü rSwo f m;rIonf ..../ &o onm? t&omü rSwo f m;rIonf ..../ azm|AÁonm? tawGYü
rSwfom;rIonf ..../ "r®onm? oabmü rSwfom;rIonf ..../

(7) avmau? ü/ ½lyooaOöwem? tqif;ü aphaqmf wdu k w


f eG ;f rIonf ..../ o'´oaOöwem? toHü aphaqmf
wdkufwGef;rIonf ..../ *E¨oaOöwem? teHYü aphaqmfwu kd w
f eG ;f rIonf ..../ &ooaOöwem? t&omü aphaqmf
wdu
k w
f eG ;f rIonf ..../ azm|AÁoaOöwem? tawGYü aphaqmfwukd w
f eG ;f rIonf ..../ "r®oaOöwem? oabmü aphaqmf
rIonf ..../

(8) avmau? ü/ ½lywPSm? tqif;ü qmavmifro I nf ..../ o'´wPSm? toHü qmavmifrIonf ..../
*E¨wPSm? teHYü qmavmifro I nf ..../ &owPSm? t&omü qmavmifro I nf ..../ azm|AÁwPSm? tawGYü
qmavmifrIonf ..../ "r®wPSm? oabmü qmavmifrIonf ..../

(9) avmau? ü/ ½ly0dwauúm? tqif;ü BuHro


I nf ..../ o'´0wd auúm? toHü BuHroI nf ..../ *E¨0wd auúm?
teHYü BuHro
I nf ..../ &o0dwauúm? t&omü BuHro
I nf ..../ azm|AÁ0w
d auúm? tawGYü BuHroI nf ..../ "r®0wd auúm?
oabmtm½kHü BuHrIonf ..../

(10) avmau? ocFg&avmuxJü/ ½ly0dpma&m? tqif;ü pOf;pm;rIonf ..../ o'´0pd ma&m? toHü
pOf;pm;rIonf ..../ *E¨0dpma&m? teHYü pOf;pm;rIonf ..../ &o0dpma&m? t&omü pOf;pm;rIonf ..../ azm|AÁ0pd ma&m?
tawGYü pOf;pm;rIonf ..../ "r®0pd ma&m? oabmtm½küH pOf;pm;rIonf/ yd,½lyH omw½ly?H cspfz, G o
f abmç
om,mbG,f oabmaywnf;/ {om wPSm? xdo k ;kH yg;aom wPSmonf/ OyÜZrÆ mem? jzpfvwfaomf/ {w¬? oabm
tm½kuH kd pOf;pm;rI[al om þcspfz, G çf om,mbG,f oabmü/ OyÜZw Æ ?d jzpf\/ ed0o d rmem? ude;f vwfaomf/ {w¬?
oabmtm½ku H kd pOf;pm;rI [laom þcspfz,
G f om,mbG,f oabmü/ ed0o d wd? ude;f \/
bdua© 0? &[ef;wkYd / £'H? þwPSmud/k 'kuo
© rk'a,m t&d,opö?H qif;&JjzpfaMumif; rnfaom t&d,opöm
[lí/ 0kpw
ö d? qdktyf\/

ork',opöc@H? ork',opöm tcPf;onf/


ed|dwH? NyD;NyD/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 38

3-eda&m"opöc@

uwrOö bdua© 0 'kue© ad &ma"m t&d,opö?H a,m wóma,0 wPSm, taoo0d&m*eda&ma"m pma*g
y#deóa*¾g rkwdå temva,m/

om acg yeom bdua© 0 wPSm uw¬ y[D,rmem y[D,wd? uw¬ ed½Zk Ñrmem ed½Zk Ñwd? ,H avmau
yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om wPSm y[D,rmem y[D,wd? {w¬ ed½Zk Ñrmem ed½Zk Ñwd/ udOö avmau yd,½lyH
omw½lyH¿.....

(1) pu©K avmau yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om wPSm y[D,rmem y[D,wd? {w¬ ed½Zk Ñrmem ed½Zk Ñwd?
aomwH avmau? CmeH avmau? Zd0gS avmau? uma,m avmau? raem avmau yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om
wPSm y[D,rmem y[D,wd? {w¬ ed½Zk Ñrmem ed½Zk Ñwd/
(2) ½lyg avmau? o'´g avmau? *E¨mavmau? &om avmau? azm|AÁm avmau? "r®mavmau yd,½lyH
omw½ly?H {aw¬om wPSm y[D,rmem y[D,wd? {w¬ ed½Zk Ñrmem ed½Zk Ñwd/

(3) pu©K0dnmPH avmau? aomw0dnmPH avmau? Cme0dnmPH avmau? Zd0gS 0dnmPH avmau?
um,0dnmPH avmau? raem0dnmPH avmau yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om wPSm y[D,rmem y[D,wd? {w¬
ed½kZÑrmem ed½kZÑwd//
(4) pu©Koræaóm avmau? aomworæaóm avmau? Cmeoræaóm avmau? Zd0gS oræaóm
avmau? um,oræaóm avmau? raemoræaóm avmau yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om wPSm y[D,rmem
y[D,wd? {w¬ ed½kZÑrmem ed½kZÑwd//

(5) pu©KoræóZm a0'em avmau? aomworæaóZm a0'em avmau? CmeoræaóZm a0'em


avmau? Zd0gS oræaóZm a0'em avmau? um,oræaóZm a0'em avmau? raemoræaóZm a0'em avmau
yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om wPSm y[D,rmem y[D,wd? {w¬ ed½kZÑrmem ed½kZÑwd//

(6) ½lyonm avmau? o'´onm avmau? *E¨onm avmau? &oonm avmau? azm|AÁonm
avmau? "r®onm avmau yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om wPSm y[D,rmem y[D,wd? {w¬ ed½Zk Ñrmem ed½Zk Ñwd//

(7) ½lyoaOöwem avmau? o'´oaOöwem avmau? *E¨oaOöwem avmau? &ooaOöwem avmau?


azm|AÁoaOöwem avmau? "r®oaOöwem avmau yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om wPSm y[D,rmem y[D,wd? {w¬
ed½kZÑrmem ed½kZÑwd//

(8) ½lywPSm avmau? o'´wPSm avmau? *E¨wPSm avmau? wPSm avmau? azm|AÁwPSm
avmau? "r®wPSm avmau yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om wPSm y[D,rmem y[D,wd? {w¬ ed½kZÑrmem ed½kZÑwd//

(9) ½ly0dwauúm avmau? o'´0wd auúm avmau? *E¨0w d auúm avmau? &o0dwauúm avmau?
azm|AÁ0wd auúm avmau? "r®0w
d auúm avmau yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om wPSm y[D,rmem y[D,wd? {w¬
ed½kZÑrmem ed½kZÑwd//

(10) ½ly0dpma&m avmau? o'´0pd ma&m avmau? *E¨0pd ma&m avmau? &o0dpma&m avmau?
azm|AÁ0pd ma&m avmau? "r®0pd ma&m avmau yd,½lyH omw½ly?H {aw¬om wPSm y[D,rmem y[D,wd? {w¬
ed½kZÑrmem ed½kZÑwd//

£'H 0kpöwd bdu©a0 'ku©eda&ma"m t&d,opöH/


eda&m"opöc@H ed|dwH/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 39

3-eda&m"opöm tcPf;

bdua© 0? &[ef;wkYd / 'kue© ad &ma"m? qif;&J\ csKyfNidr;f &mrnfaom/ t&d,opö?H t&d,mwkYd odtyfaom
trSew
f &m;onf/ uwrOö? tb,fygenf; [lru l m;/

wóma,0 wPSm,? ork',opömrnfaom xdw k PSm\ yifvQi/f a,m taoo0d&m*eda&ma"m? tMuif


t<uif;rJh ysujf y,fjcif; csKyfjcif; oabmonf/ 0g? t<uif;rJh ysujf y,f&m csKyf&moabmonf/ a,m pma*g?
tMuifpeG Yf jcif;-pGeYf &m oabmonf/ a,m y#deó d a*¾g? tMuif vGwv
f w
G pf eG Yf jcif; vGwv
f w
G f pGeYf &m oabmonf/
,m rkw?då tMuifvw T jf cif; vTw&f moabmonf/ a,m temva,m? tMuif rNiduyf rwG,w f mjcif;-rNiduyf
rwG,w
f m&m oabmonf/ tw¬?d ½S\ d / £'H? þoabmyifwnf;/

bdua© 0? &[ef;wkYd / om acg yaeom wPSm? xdk wPSmonf/ y[D,rmem? y,ftyfonf ½Sad omf/ 0g?
uif;aysmufvwfaomf/ uw¬? tb,fü/ y[D,wd? y,ftyfygoenf;/ 0g? uif;aysmufygoenf;/ ed½Zk Ñrmem?
csKyfonf½adS omf/ uw¬? tb,fü/ ed½Zk Ñwd? csKyfygoenf; [lru l m;/ avmau? ocFg&avmuxJü/ ,H yd,½lyH
omw½ly?H tMuifcspfz, G f oabmç om,mbG,o f abmonf/ tw¬?d ½S\ d / {om wPSm? xdkwPSmonf/
y[D,rmem? y,ftyfonf ½Sad omf/ {w¬? þcspfz, G çf om,mbG,f oabmü/ y[D,wd? y,ftyf\/ ed½kZÑrmem?
csKyfonf ½Sad omf/ {w¬? þcspfz,
G çf om,mbG,f oabmü/ ed½Zk Ñwd? csKyf\/

avmau? ocFg&avmuxJü/ yd,½lyH omw½ly?H cspfz,


G o
f abmç om,mbG,f oabmonf/ udO?ö
tb,fygenf; [lru
l m;/

(1) avmau? ocFg&avmuxJü/ pu©K? rsufpo d nf/ yd,½lyH omw½ly?H cspfz, G o


f abmç om,mbG,f
oabm aywnf;/ {om wPSm? xdw k PSmonf/ y[D,rmem? y,ftyfonf½adS omf/ {w¬? rsufpw d nf;[laom
þcspfz, G f om,mbG,f oabmü/ y[D,wd? y,ftyf\/ ed½Zk Ñrmem? csKyfonf½adS omf/ {w¬? rsufpw d nf; [laom
þcspfb, G çf om,mbG,f oabmü/ ed½Zk Ñwd? csKyf\/ avmau? ocFg& avmuxJü/ aomwH? em;onf ...../ CmeH?
ESmacgif;onf ..../ Zd0Sg? vQmonf ...../ uma,m? udk,fonf ...../ raem? ESvHk;onf ...../

(2) avmau? ocFg&avmuxJü/ ½lyg? tqif;wkdYonf ..../ o'´g? toHwkdYonf ..../ *E¨m? teHYwkdYonf ..../
&om t&omwkdYonf ...../ azm|AÁm? tawGYwkdYonf ..../ "r®m? oabmwkdYonf ..../

(3) avmau? ocFg&avmuxJü/ pu©K0dnmPH? jriford I pu©K 0dnmPfonf ..../ aomw0dnmPH? Mum;odrI
aomw0dnmPfonf ..../ Cme0dnmPH? eHodrI Cme 0dnmPfonf/ Zd0Sg0dnmPH? pm;odrI Zd0Sg0dnmPfonf ..../
um, 0dnmPH? xdord I um,0dnmPfonf ...../ raem0dnmPH? BuHord I raem0dnmPfonf/

(4) avmau? ü/ pu©Koræaóm? jrifawGYro I nf ..../ aomworæaóm? Mum;awGYrIonf .../


Cmeoræaóm? eHawGYrIonf ...../ Zd0SgorÆaóm/ pm;awGYrIonf ..../ um,oræaóm? xdawGYrIonf ..../
raemoræaóm? BuHawGYrIonf ..../

(5) avmau? ü/ pu©KoræóZm a0'em? jrifawGYraI Mumifh jzpfaom cHpm;rIonf ..../ aomworæóZm
a0'em? Mum;awGYraI Mumifjzpfaom cHpm;rIonf ..../ CmeoræóZm a0'em? eHawGYraI Mumifh jzpfaom cHpm;rIonf
..../ Zd0gS oræóZm a0'em? pm;awGYraI Mumifjh zpfaom cHpm;rIonf ..../ um,oræóZm a0'em? xdawGYraI Mumifh
jzpfaom cHpm;rIonf ..../ raemoræóZm a0'em? BuHawGYraI Mumifh jzpfaom cHpm;rIonf ..../

(6) avmau? ü/ ½lyonm? tqif;ü rSwo f m;rIonf ..../ o'´onm? toHü rSwo f m;rIonf ..../
*E¨onm? teHYü rSwo f m;rIonf ..../ &o onm? t&omü rSwo f m;rIonf ..../ azm|AÁonm? tawGYü
rSwfom;rIonf ..../ "r®onm? oabmü rSwfom;rIonf ..../

(7) avmau? ü/ ½lyooaOöwem? tqif;ü aphaqmf wdu k w


f eG ;f rIonf ..../ o'´oaOöwem? toHü
aphaqmfwu
kd w
f eG ;f rIonf ..../ *E¨oaOöwem? teHYü aphaqmfwu
kd w
f eG ;f rIonf ..../ &ooaOöwem? t&omü aphaqmf
r[mowdy|meokwfygXfedó, 40

wdu
k wf eG ;f rIonf ..../ azm|AÁoaOöwem? tawGYü aphaqmfwu
kd w
f eG ;f rIonf ..../ "r®oaOöwem? oabmü aphaqmf
wdu
k w
f eG f;rIonf ..../

(8) avmau? ü/ ½lywPSm? tqif;ü qmavmifrIonf ..../ o'´wPSm? toHü qmavmifrIonf ..../
*E¨wPSm? teHYü qmavmifro I nf ..../ &owPSm? t&omü qmavmifro
I nf ..../ azm|AÁwPSm? tawGYü
qmavmifrIonf ..../ "r®wPSm? oabmü qmavmifrIonf ..../

(9) avmau? ü/ ½ly0dwauúm? tqif;ü BuHro


I nf ..../ o'´0w d auúm? toHü BuHro
I nf ..../ *E¨0wd auúm?
teHYü BuHro
I nf ..../ &o0dwauúm? t&omü BuHro
I nf ..../ azm|AÁ0w
d auúm? tawGYü BuHroI nf ..../ "r®0w
d auúm?
oabmtm½kHü BuHrIonf ..../

(10) avmau? ocFg&avmuxJü/ ½ly0dpma&m? tqif;ü pOf;pm;rIonf ..../ o'´0dpma&m? toHü


pOf;pm;rIonf ..../ *E¨0pd ma&m? teHYü pOf;pm;rIonf ..../ &o0dpma&m? t&omü pOf;pm;rIonf ..../ azm|AÁ0pd ma&m?
tawGYü pOf;pm;rIonf ..../ "r®0pd ma&m? oabmtm½küH pOf;pm;rIonf/ yd,½lyH omw½ly?H cspfz, G çf om,mbG,f
oabmaywnf;/ {om wPSm? xdw k PSmonf/ y[D,rmem? y,ftyfonf½adS omf/ {w¬? oabmtm½ku H kd
pOf;pm;rI[al om þcspfz, G çf om,mbG,f oabmü/ y[D,wd? y,ftyf\/ ed½kZÑrmem? csKyfonf½Sdaomf/ {w¬?
oabmtm½ku H kd pOf;pm;rI [laom þcspfz,
G f om,mbG,f oabmü/ ed½Zk Ñwd? csKyf\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / £'H? wPSm\ csKyfjcif;ç wPSm\ csKyf&mjzpfaom þedAmÁ efu/kd 'kue© ad &ma"m
t&d,opö?H qif;&J\ csKyfNidr;f &mrnfaom t&d,opöm [lí/ 0kpw
ö ?d qdt
k yf\/

eda&m"opöc@H? eda&m"opöm tcPf;onf/


ed|dwH? NyD;NyD/

4-r*¾opöc@

uwrOö bdua© 0 'kue© ad &m"*grdeyD #dy'g t&d,opö?H t,ar0 t&da,m t|*Øaum ra*¾g? ao,sxd'H .....
or®m'd|çd or®mouFayÜgç or®m0gpmç or®mur®aEÅmç or®mtmZDa0gç or®m0g,marmç or®mowdç or®morm"d/

uwrm p bdua© 0 or®m'd|?d ,H acg bdua© 0 'kau© ÓPHç 'kuo


© rk'a, ÓPHç 'kue© ad &ma" ÓPHç
'kue© ad &m"*grde,
d m y#dy'g, ÓPH? t,H 0kpw
ö d bdua© 0 or®m'd|d/

uwarm p bdua© 0 or®mouFayÜg? aeu©ro


® uFayÜgç tAsmyg'ouFayÜgç t0d[ð omouFayÜg? t,H 0kpw
ö d
bdua© 0 or®mouFayÜg/

uwrm p bdua© 0 or®m0gpm? rkom0g'g a0&rPDç ydoP k m, 0gpm, a0&rPDç z½kom, 0gpm,
a0&rPDç oræyv
Ü myg a0&rPD? t,H 0kpw
ö d bdua© 0 or®m0gpm/

uwarm p bdua© 0 or®mur®aEÅm? ygPmwdygwm a0&rPDç t'dEmé 'gem a0&rPDç umarokrpd mä pm&m
a0&rPD? t,H 0kpw
ö d bdua© 0 or®mur®aEÅm/

uwarm p bdua© 0 or®mtmZDa0g? £" bdua© 0 t&d,om0aum rdpmä tmZD0H y[m, or®mtmZDa0e
ZD0w
d H uayÜw?d t,H 0kpw
ö d bdua© 0 or®mtmZDa0g/

uwarm p bdua© 0 or®m0g,marm? £" bdua© 0 bduK© tEkyEÜ mé eH ygyumeH tukovmeH "r®meH
tEkygÜ 'g, qEH́ Zaewdç 0g,rwdç 0D&, d H tm&bwdç pdwHå y*¾PmS wdç y'[wd? OyÜEmé eH ygyumeH tukovmeH
"r®meH y[mem, qE´H Zaewdç 0g,rwdç 0D&, d H tm&bwdç pdwHå y*¾PmS wdç y'[wd? tEkyEÜ mé eH ukovmeH "r®meH
OyÜg'g, qEH́ Zaewdç 0g,rwdç 0D&, d H tm&bwdç pdwHå y*¾PmS wdç y'[wd? OyÜEmé eH ukovmeH "r®meH Xdw, d m
toar®mom, bda,smbm0g, a0ykvm’ , bm0em, yg&dy&l , d m qE´H Zaewdç 0g,rwdç 0D&, d H tm&bwdç pdwHå
y*¾PmS wdç y'[wd? t,H 0kpw
ö d bdua© 0 or®m0g,marm/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 41

uwrm p bdu©a0 or®mowd? £" bdua© 0 bduK© uma, um,mEkyóD 0d[&wdç tmwmyD orÜZmaem
owdrmç 0dae,s avmau tbdZÑma'greóH? a0'emok a0'emEkyóD 0d[&wdç tmwmyD orÜZmaem owdrmç
0dae,s avmau tbdZÑm a'greóH? pdawå pdwmå EkyóD 0d[&wdç tmwmyD orÜZmaem owdrmç 0dae,s avmau
tbdZÑma'greóH? "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wdç tmwmyD orÜZmaem owdrmç 0dae,s avmau tbdZÑma'greóH?
t,H 0kpw
ö d bdua© 0 or®mowd/

uwarm p bdua© 0 or®morm"d? £" bdua© 0 bduK© 0d0ad pö0 umar[d 0d0pd ö tukoav[d "ar®[d
o0dwuúH o0dpm&H 0da0uZH yDwo
d ck H yXrH psmeH OyorÜZÆ 0d[&wd/ 0dwuú0pd m&meH 0lyorm tZÑwHå orÜom'eH
apwaom {aum'dbm0H t0dwuúH t0dpm&H orm"dZH yDwo d ck H 'kw,
d H psmeH OyorÜZÆ 0d[&wd/ yDw,
d m p 0d&m*g
Oayu©aum p 0d[&wdç oawm p orÜZmaemç okcOö uma,e y#doaH 0a'wd? ,H wH t&d,m tmpduE© dÅ
]]Oayu©aum owdrm okc0d[m&D}}wd? wwd,H psmeH OyorÜZÆ 0d[&wd? okcó p y[memç 'kuó © p y[memç
ykaAÁ0 aomreóa'greómeH tw¬*rF mç t'kur© okcH Oayu©mowdyg&do'k ð¨ pwkwH¬ psmeH OyorÜZÆ 0d[&wd/ t,H
0kpw
ö d bdua© 0 or®morm"d/ /£'H 0kpwö d bdua© 0 'kue© ad &m"*grdeyD #dy'g t&d,opö/H

r*¾opöc@H ed|dwH/

4-r*¾opömtcPf;
bdua© 0? &[ef;wkYd / 'kue© ad &m"*grdeD y#dy'g? qif;&JcsKyf&modYk qdu k af &mufaom tusifrh nfaom/
t&d,opö?H t&d,mwkYd ot d yfaom trSew f &m;onf/ uwrOö? tb,fygenf; [lru l m;/ t&da,m? pifMu,f
jrifjh rwfaom/ t|*Øaum? t*Fg½Spyf g;ESijhf ynfph akH om/ t,ar0 ra*¾g? þr*fyifwnf;/ 0g? þtusifv h rf;yifwnf;/
ao,sxd'?H þr*fu tb,fenf;[lr/l or®m'd|?d rSepf mG jrifjcif;/ or®mouFayÜg? rSepf mG BuHjcif;/ or®m0gpm? rSepf mG
ajymqdjk cif;/ or®mur®aEÅm? rSepf mG ûyjcif;/ or®mtmZDa0g? rSepf mG toufarG;jcif;/ or®m0g,marm? rSepf mG tm;xkwf
jcif;/ or®mowd? rSepf mG trSw&f jcif;/ or®morm"d? rSepf mG pdww
f nfMunfjcif;/ t,ar0? þ w&m;½Spyf g;yifwnf;/

bdua© 0? &[ef;wkYd / or®m'd|?d onf/ uwrm p? tb,fygenf; [lru l m;/ bdua© 0? &[ef;wkYd / 'kau©?
qif;&Jtppf 'kuo © pömü/ ,H acg ÓPH? tMuiford o I nf¤if;/ 'kuo © rk'a,? qif;&JjzpfaMumif;tppf ork',opömü/
,H acg ÓPH? tMuif odro I nf¤if;/ 'kue© ad &ma"? qif;&JcsKyfrI tppfead &m"opömü/ ,H acg ÓPH? tMuiford o I nf
¤if;/ 'kue© ad &m"*grde,d m y#dy'g,? qif;&JcsKyfro I Ydk qdu
k af &mufaom tusift h ppf r*¾opömü/ ,H acg ÓPH?
tMuifodrIonf¤if;/ tw¬d? ½Sd\/ bdu©a0? &[ef;wkdY/ t,H? þodrIÓPfudk/ or®m'd|?d or®m'd|[ d íl / 0kpw ö ?d
qdt
k yf\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / or®mouFayÜg? or®mouFyo Ü nf/ uwrm p? tb,fygenf; [lru l m;/ aeu©r®
ouFayÜg? umrrS xGuaf jrmufaom BuHpnfro I nf¤if;/ tAsmyg'ouFayÜg? Asmyg'\ qefYusib f uf BuHpnfro I nf
¤if;/ t0d[ð omouFayÜg? n§i;f qJr\ I qefYusib
f uf BuHpnfro I nf¤if;/ tw¬?d ½S\d / bdua© 0? &[ef;wkYd / t,H?
rSeu
f efaom þ BuHpnfrI oH;k yg;ud/k or®mouFayÜg? or®mouFyÜ [lí/ 0kpwö ?d qdt
k yf\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / or®m0gpm? onf/ uwrm p? tb,fygenf; [lru l m;/ rkom0g'g? r[kwo f nfukd
vdrvf nfíajymjcif;rS/ a0&rPD? MuOfa½Smifjcif;onf¤if;/ ydoP k m,0gpm,? *H;k acsmajymqdjk cif;rS/ a0&rPD?
MuOfa½Smifjcif;onf¤if;/ z½kom, 0gpm,? Murf;wrf;aom qJqBkd udr;f armif; pum;rS/ a0&rPD? MuOfa½Smifjcif;onf
¤if;/ oræyv Ü myg? Nydezf sif;aom tusKd;rJph um;udk ajymjcif;rS/ a0&rPD? MuOfa½Smifjcif;onf¤if;/ tw¬d? ½Sd\/
bdua© 0? &[ef;wkYd / t,H? þav;yg;aom MuOfa½Smifru I /kd or®m0gpm? or®m0gpm[lí/ 0kpw
ö ?d qdt
k yf\/
bdua© 0? &[ef;wkYd / or®mur®aEÅm? or®mur®Eo
Å nf/ uwarm p? tb,fygenf; [lru l m;/ ygPmwdygwm?
owå0gudk owfjcif;rS/ a0&rPD? MuOfa½Smifjcif;onf¤if;/ t'dEmé 'gem? ray;tyfonfukd vk,uf ck;d ,ljcif;rS/
a0&rPD? MuOfa½Smifjcif;onf¤if; umarokrpd mä pm&m? rydik q
f ikd af om umr*kPw
f Ydk ü rSm;,Gi;f usL;vGejf cif;rS/
a0&rPD? MuOfa½Smifjcif;onf¤if;/ tw¬?d ½S\ d / bdua© 0? &[ef;wkYd / t,H? þoH;k yg;aom MuOfa½Smifru I /kd
or®mur®aEÅm? or®mur®E[Å íl / 0kpw
ö ?d qdt
k yf\/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 42

bdua© 0? &[ef;wkYd / or®mtmZDa0g? or®mtmZD0onf/ uwarm p? tb,fygenf; [lru l m;/ bdua© 0?


&[ef;wkYd / £"? þomoemawmfü/ t&d,om0aum? t&d,om0uonf/ 0g? jzLpifjrifjh rwfaom wynfo h nf/ 0g?
jrwfpmG bk&m;\ wynfo h nf/ rdpmä tmZD0?H enf;vrf;vGrJ mS ; rw&m;aom toufarG;rIu/kd y[m,? y,fpeG Yf í/ or®m
tmZDa0e? w&m;usrf;*efenf;vrf;rSeaf om toufarG;rIjzif/h ZD0w d ?H toufarG;jcif;ud/k uayÜw?d ûy\/ bdua© 0?
&[ef;wkYd / t,H? þenf;vrf; vJrG mS ; rw&m;aom toufarG;rIrS MuOfa½Smifjcif;ud/k or®mtmZDa0g? or®morm
tmZD0[lí/ 0kpw ö ?d qdt
k yf\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / or®m0g,marm? or®m0g,mronf/ uwrmp p? tb,fygenf; [lru l m;/ bdua© 0?


&[ef;wkYd / £"? þomoemawmfü/ bduK© ? &[ef;onf/ tEkyEÜ mé eH? rjzpfuek af o;aom/ ygyumeH? ,kwn f uhH ek f
aom/ tukovmeH "r®meH? tukov kd w f &m;wkYd \/ tEkygÜ 'g,? rjzpfjcif;iSg? qEH́? vdvk m; tm;xkwjf cif;ud/k Zaewd?
jzpfap\/ 0g,rwd? êud;pm;\/ 0D&, d H tm&bwd? vHYk vxkw\ f / pdwHå y*¾PmS wd? pdwuf kd csD;ajr§muf\/ y'[wd?
tm;xkw\ f / OyÜEmé eH? jzpfuek Nf yD;aom/ ygyumeH? ,kwn f u
hH ek af om/ tukovmeH "r®meH? tukov kd w
f &m;wkYd u/kd
y[mem,? y,fjcif;iSg/ qEH́? vdv k m;tm;xkwjf cif;ud/k Zaewd? jzpfap\/ tEkyEÜ mé eH? rjzpfuek af o;aom/ ukovmeH
"r®meH? ukov kd wf &m;wkYd \/ OyÜg'g,? jzpfjcif;iSg/ qEH́? vdv k m;tm;xkwjf cif;ud/k Zaewd? jzpfap\/ OyÜEmé eH?
jzpfuek Nf yD;aom/ ukovmeH "r®meH? ukov kd w
f &m;wkYd \/ Xdw, d m? wnfjcif;iSg/ toar®mom,? raysmuf rysufjcif;
iSg/ bda,smbm0g,? wd;k wufíjzpfjcif;iSg/ a0ykvm’ ,? jyefYygG ;jcif;iSg/ bm0em, yg&dy&l , d m? yGg;aprI\ jynfph jkH cif;
iSg/ qEH́? vdv k m;tm;xkwjf cif;ud/k Zaewd? jzpfap\/ 0g,rwd? êud;pm;\/ 0D&, d H tm&bwd? vHYk vxkw\ f / pdwåH
y*¾PmS wd? pdwu f kd cs;D ajr§muf\/ y'[wd? tm;xkw\ f / bdua© 0? &[ef;wkYd / t,H? þtm;xkwrf I av;yg;ud/k
or®m0g,marm? or®m0g,mr[lí/ 0kpw ö ?d qdtk yf\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / or®mowd? onf/ uwrm p? tb,fygenf; [lru l m;/ (£" bdua© 0? bduK© uma,
um,mEkyóD 0d[&wd-ponfü teufonf Oa'´o0g&ESiw hf Nl yD? Oa'´o0g&ü jyefíMunfah v)/ bdua© 0? &[ef;wkYd /
t,H þav;yg;aom owdu/kd or®mowd? or®mowd[í l / 0kpw ö ?d qdt
k yf\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / or®morm"d? onf/ uwrm p? tb,fygenf; [lru l m;/ bdua© 0? &[ef;wkYd / £"? þ
omoemawmfü/ bduK© ? &[ef;onf/ umar[d? 0w¬Kumr udavomumrwkYd r/S 0d0pd ö {0? uif;qdwí f omvQif/ 0g?
uif;qdwo f nf omvQifjzpfaom/ (psmeHüpyf) tukoav[d "ar®[?d tukov kd wf &m;wkYd r/S 0d0pd ö {0? uif;qdwí f
omvQif/ 0g? uif;qdwo f nf omvQifjzpfaom/ (psmeHüyifpyf)/ o0dwuú?H BuHpnfrv I nf; ½Sad om/ o0dpm&H? pOf;pm;
rIvnf; ½Sdaom/ 0da0uZH yDwo d ck ?H eD0&P qdwaf Mumifjh zpfaom (yDwçd okc) ESpo f rd rhf çI csrf;omrIvnf; ½Sad om/
yXrH psmeH? yXrpsmefoYkd/ OyorÜZÆ 0d[&wd? a&mufvsuaf e\/ /0dwuú0pd m&meH 0lyorm? BuHpnfrI pOf;pm;rI
wkYd \ uif;Nidr;f jcif;aMumif/h tZÑw?Hå ud, k wf iG ;f oEÅmefüjzpfaom/ orÜom'eH? Munfvifapwwfaom/ apwaom
{aum'dbm0H? pdw\ f wckwnf;tjzpfuykd gG ;apwwfaom/ t0dwuúH t0dpm&H? BuHpnfrv I ;J uif;ç pOf;pm;rIv;J
uif;aom/ orm"dZH yDwo d ck ?H orm"daMumifjh zpfaom ESpo f rd rhf çI csrf;omrI½adS om/ 'kw, d H psmeH? 'kw,d psmefoYkd /
OyorÜZÆ 0d[&wd? a&mufvsuaf e\/ yDw, d m p? ESpo f rd rhf I yDw\ d vnf;/ 0d&m*g? uif;jcif;aMumif/h Oayu©aum p?
trQ ½Ivsuf¤if;/ oawm p orÜZmaem? trSw&f vsuf odvsuf¤if;/ 0d[&wd? ae\/ okcOö? pdw\ f
csrf;omrIuv kd nf;/ uma,e? emrftaygif;jzif/h y#doaH 0a'wd? cHpm;\/ ,H-a,e? tMuif wwd,psmefaMumif/h wH?
xdwk wd,psmefEiS hf jynfph akH om yk*Kd¾ vfu/kd t&d,m? bk&m;tp½Sad om oljrwfwYdk onf/ Oayu©aum owdrm
okc0d[m&Dw?d tnDtrQ ½IEikd af yonf owdaumif;ayonf csrf;ompGm aeEdik yf gayonf [l\/ tmpduE© ?dÅ csD;rGr;f
ajymqduk ek \
f / wH wwd,H psmeH? xdw k wd,psmefoYkd / OyorÜZÆ 0d[&wd? a&mufvsuaf e\/ /okcó p y[mem?
okc\ uif;jcif;aMumif¤h if;/ 'kuó © p y[mem? 'ku\ © uif;jcif;aMumif¤h if;/ aomreóa'greómeH? aomreó
ESihf a'greówkYd \/ ykaAÁ0 tw¬*rF m? a½S;tzdYk uyif csKyfjcif;aMumif/h t'kur© okc?H qif;&Jcsrf;om 2-rsKd;vH;k
uif;aom/ Oayu©mowdyg&do'k ?ð¨ Oayu©maMumifh owd\vH;k 0pifMu,fr½I adS om/ pwkwpH¬ smeH? pwkwp¬ smefoYkd /
OyorÜZÆ 0d[&wd? a&mufvsuaf e\/ bdua© 0? &[ef;wkYd / t,H? þ 4-yg;aom orm"du/kd or®morm"d?
or®morm"d[í l / 0kpw ö ?d qdt
k yf\/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 43

bdua© 0? &[ef;wkYd / £'H? þqdt k yfcahJ om r*¾i½f pS yf g; w&m;taygif;ud/k 'kue© ad &m"*grdeyD #dy'g
t&d,opö?H qif;&JcsKyf&modYk qdu
k af &mufaom tusifrh eS pf mG t&d,opöm [lí/ 0kpw
ö ?d qdt
k yfay\/

r*¾opöc@H? r*¾opöm tcPf;onf/


ed|dwH? NyD;NyD/

£wd? tZÑwåH 0g "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd? A[d'g¨ 0g "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd? tZÑwåA[d'¨g 0g
"ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd/ ork',"r®mEkyóD 0g "ar®ok 0d[&wd? 0,"r®mEkyóD 0g "ar®ok 0d[&wd?
ork',0,"r®mEkyóD 0g "ar®ok 0d[&wd/

tw¬d "r®mwd 0g yeó owd ypöKy|dwm a[mwd/ ,m0a'0 ÓPrwåm, y#dówdrwåm,? tedóad wm
p 0d[&wd? e p udOdö avmau Oyg'd,wd/ {0rÜd acg bdua© 0 bduK© "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd pwlok
t&d,oapöok/

opöyAÁH ed|dwH/

£wd? þqdt k yfNyD;aomenf;jzif/h tZÑwåH 0g "ar®o?k rdr\ d opöm 4-yg;w&m;wkYd ürlvnf;/ "r®mEkyóD
0d[&wd? oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsuaf e\/ A[d'g¨ 0g "ar®o?k tjyify jzpfaom olwyg;\ opömav;yg;
w&m;wkYd ürlvnf;/ "r®mEkyóD 0d[&wd? oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsufae\/ tZÑwåA[d'¨g 0g "ar®ok? &Hcg rdr\ d
opömw&m;wkYd ü &Hcg olwyg;\ opömw&m;wkYd ü rlvnf;/ "r®mEkyóD 0d[&wd? oabmw&m;rQ[k ½Ijrifvsufae\/
"ar®o?k opömav;yg; oabmw&m;wkYd ü/ ork',"r®mEkyóD 0g? jzpfaMumif; w&m;ESihf jzpfro I abmudk ½Ijrifvsuf
rlvnf;/ 0d[&wd? ae\/ "ar®o?k opömav;yg; oabmw&m;wkYd ü/ 0,"r®mEkyóD 0g? ysufaMumif;w&m;ESihf
ysufro
I abmudk ½Ijrifvsufrv l nf;/ 0d[&wd? ae\/ "ar®o?k opömav;yg; oabmw&m;wkYd ü/ ork',0,"r®m
EkyóD 0g? jzpfaMumif; ysuaf Mumif; w&m;ESihf jzpfyI ysufro
I abmudk ½Ijrifvsufrv
l nf;/ 0d[&wd? ae\/
0g ye? owdxifyw
kH enf;um;/ tw¬d "r®mwd? owå0gaumifç toufaumif r[kwaf om opömoabmw&m;
wkdYom ½SdMuonf [lí/ tó owd? xdk&[ef;\ trSw&f rI owdonf/ ypöKy|dwm a[mwd? a½S;½Ixif\/ omowd?
xko
d Ykd xifaom owdonf/ ,m0a'0 ÓPrwåm,? tqifq h ift h m;jzifh todÓPf wk;d yGg;½kt
H vdYk igS omwnf;/
,m0a'0 y#dówdrwåm,? tqifq h ift
h m;jzifh wzef trSw&f rI wk;d yGg;½kt
H vdYk igS omwnf;/

aom bduK© ? trSw&f vsuf odjrifaeaom xd&k [ef;onf/ tedóad wm p 0d[&wd? wPSm 'd|jd zifh rrSrD wG,f
rlívnf; aeonfrnf\/ avmau? Oyg'geu©Em¨ ig;yg;[laom avmuxJü/ udO?dö wpHw k ckaom½kyçf a0'emç
onmç ocFg&ç 0dnmPfurkd Q/ e p Oyg'd,wd? igaumifç ighOpöm[k 'd|d wPSmwkYd jzifh pGv J nf; rpGv J rf;awmhNyD/
bdua© 0? &[ef;wkYd / bduK© ? &[ef;onf/ pwlok t&d, oapöok "ar®o?k t&d,opömav;yg;w&m;wkYd ü/ {0rÜd? þ
qdtk yfcNhJ yD;aom enf;jzifv
h nf;/ "r®mEkyóD? owå0gaumifç toufaumif r[kwaf om oabmw&m;rQ[k
½Ijrifvsuf/ 0d[&wd? aeay\/

opöyAÁH? opömudk ½IyHktydkif;onf/


ed|dwH? NyD;NyD/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 44

tmedoHouxm

a,m [d aumpd bdua© 0 £ar pwåma&m owdy|mae {0H bma0,s owå 0ómed? wó 'GEd Hé zvmeH
tnw&H zvH yg#ducø 'da|0 "ar® tnmç owd 0g Oyg'daoao tem*grdwm/

wd|EÅK bdua© 0 owå 0ómed? a,m [d aumpd bdua© 0 £ar pw¬ma&m owdy|mae {0H bma0,s q
0ómed? yOö 0ómed? pwåmed 0ómed? wDPd 0ómed? a'G 0ómed? {uH 0óH/

wd|wk bdua© 0 {uH 0óH? a,m [d aumpd bdua© 0 £ar pwåma&m owdy|mae {0H bma0,s owå
rmomed? wó 'dEG Hé zvmeH tnw&H zvH yg#ducø 'da|0 "ar® tnmç owd 0g Oyg'daoao tem*grdwm/

wd|wk bdua© 0 owå rmomed? a,m [d aumpd bdua© 0 £ar pwåma&m owdy|mae {0H bma0,s q
rmomed? yOö rmomed? pwåm&d rmomed? wDPd rmomed? a'G rmomed? {uH rmoH? t¹krmoH/ y/

wd|wk bdua© 0 t¹krmaom? a,m [d aumpd bdua© 0 £ar pwåma&m owdy|mae {0H bma0,s owåm[H?
wó 'dEG Hé zvmeH tnw&H zvH yg#ducø 'da|0 "ar® tnmç owd 0g Oyg'daoao tem*grdwmwd/

tusKd;tmedoifjy rdefYcGef;awmf

bdua© 0? &[ef;wkYd / a,m [d aumpd? trSwrf ½Sd wpHw k a,mufaom yk*Kd¾ vfonf/ 0g? wpHw k a,mufaom
&[ef;a,musfm;ç &[ef;rde;f rç Oygouma,musfm;ç Oygodum rde;f rjzpfaom yk*Kd¾ vfonf/ £ar pwåma&m
owdy|mae? þav;yg;aom owdy|mefwYdk u/kd {0H? tmemyge paom 21-ydik ;f wdYk ü þa[mjytyfNyD;aom enf;jzif/h
owå 0ómed? ckepfEpS w f Ydk ywfv;kH / bma0,s? jzpfap-yGg;apjim;tHh/ ({0H owd? þodkY yGg;apygvQif/) wó? xdkyGg;
apol (&[ef;a,musfm;ç &[ef;rde;f rç Oygouma,musfm;ç Oygodumrde;f rjzpfaom yk*Kd¾ vf)tm;/ 'da|0 "ar®?
rsufarSmuf twåabm-,ckb0üyifvQif/ tnm 0g? t&[wåzv kd f jzpfap/ owd Oyg'daoao? Oyg'geft<uif;
tusef ½Sdao;vQif/ tem*grdwm 0g? tem*grdzdkvfjzpfap/ 'GdEéH zvmeH? þ 2-yg;aom zdv k w
f Ydk wiG /f tnw&H zvH?
wyg;yg;aom zdv k u
f /kd yg#ducø? rcRwf{uef trSeyf if jzpfrnf[k ,HMk unftm;xm; ude;f aotm;jzifh vdv k m;tyf
ay\/

bdua© 0? &[ef;wkYd / owå 0ómed wd|EÅK? ckepfEpS w f Ydk onf wnfMuygapOD;-aeMuygapOD;/ 0g? ckepfEpS f
qdwk mudk xm;vdu k yf gOD;awmh/ bdua© 0? &[ef;wkYd / a,m [d aumpd? trSwrf ½Sd wpHw
k a,mufaom &[ef;ç &[ef;
rde;f rç Oygoumç Oygodumronf/ £ar pwåma&m owdy|mae? þav;yg;aom owdy|mefwYdk u/kd {0H? þ
a[mjytyfNyD;aom enf;jzif/h q 0ómed? 6-ESpfwkdY ywfvHk; ...../ yOö 0ómed? 5-ESpfwkdYywfvHk; ..../ pwåm&d 0ómed?
4-ESpfwkdYywfvHk; ...../ wDPd 0ómed? 3-ESpfwkdYywfvHk; ..../ a'G 0ómed? 2-ESpfwkdYywfvHk; ..../ {uH 0óH?
wESpyf wfv;kH / bma0,s? jzpfap-yGg;apjim;tH/h ({0H owd? þodYk yGg;apvQif/) wó? xdyk gG ;apoltm; (enf;wlyif)/

bdua© 0? &[ef;wkYd / {uH 0óH wd|wk? wESpo


f nf wnfygapOD;-aeygapOD;/ 0g? wESpw
f w
kd mudk xm;vdu
k f
ygOD;awmh/ bdua© 0? &[ef;wkYd / a,m [d aumpd? trSwrf ½Sd wpHw
k a,mufaom &[ef;ç &[ef;rde;f rç Oygoumç
Oygodumronf/ £ar pwåma&m owdy|mae? þav;yg;aom owdy|mefwYdk u/kd {0H? þa[mjytyfNyD;aom
enf;jzif/h owå rmomed? ckepfvwkYd ywfv;kH / bma0,s? jzpfap-yGg;apjim;tH/h ({0H owd? þodYk yGg;apygvQif/)
wó .... (enf;wlNyD)/

bdua© 0? &[ef;wkYd / owå rmomed wd|EÅK? ckepfvwkYd onf wnfMuygapOD;-aeMuygapOD;/ 0g? ckepfv
qdwk mudk xm;vdu k yf gOD;awmh/ bdua© 0? &[ef;wkYd / a,m [d aumpd? trSwrf ½Sd wpHw
k a,mufaom &[ef;ç &[ef;
rde;f rç Oygoumç Oygodumronf/ £ar pwåma&m owdy|mae? þav;yg;aom owdy|mefwYdk u/kd {0H? þa[mjy
tyfNyD;aom enf;jzif/h q rmomed? 6-vwkYd ywfv;kH / yOö rmomed? 5-vwkYd ywfv;kH / pwåm&d rmomed? 4-vwdYk
ywfvHk;/ wDPd rmomed? 3-vwkdYywfvHk;/ a'G rmomed? 2-vwdYk ywfv;kH / {uH rmoH? wvywfv;kH / t¹krmoH? vcGJ
(15-&uf) ywfv;kH / bma0,s? jzpfap-yGg;ap jim;tH/h ({0H owd? þodYk yGg;apvQif/) wó .... (enf;wlNyD)/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 45

bdua© 0? &[ef;wkYd / t¹krmaom? vcGoJ nf/ wd|wk? wnfygapOD;-aeygapOD;/ 0g? vcGyJ gG ;ap&rnf qdw k mudk
xm;vdu k yf gOD;awmh/ bdua© 0? &[ef;wkYd / a,m [d aumpd? trSwrf ½Sd wpHw k a,mufaom &[ef;ç &[ef;rde;f rç
Oygoumç Oygodumrjzpfaom yk*dK¾ vfonf/ £ar pwåma&m owdy|mae? þav;yg;aom owdy|mefwYdk u/kd {0H?
,cka[mjytyfNyD;aom enf;jzif/h owåm[H? ckepf&ufywfv;kH / bma0,s? jzpfap-yGg;ap jim;tH/h ({0H owd? þodYk
yGg;apvQif/) wó? xdyk gG ;ap ol (&[ef;ç &[ef;rde;f rç Oygoumç Oygodum rjzpfaom yk*Kd¾ vf)tm;/ 'da|0 "ar®?
rsufarSmuf twåabm ,ck b0üyifvQif/ tnm 0g? t&[wåzv kd f jzpfap/ owd Oyg'daoao? pGv J rf;rI Oyg'gef
t<uif;tusef ½Sad o;vQif/ tem*grdwm 0g? tem*grdzv kd jf zpfap/ 'GEd Hé zvmeH? þ 2-yg;aom zdv
k w
f Ydk wiG /f tnw&H
zvH? wyg;yg;aom zdv k u f /kd yg#ducø? rcRwf{uef trSeyf if jzpfrnf[k ,HMk unftm;xm; ude;f aotm;jzifh
vdvk m;tyfay\/ £wd? þwGif w&yfNyD;\/

tusKd;tmedoifjy rdefYcGef;awmf NyD;\/

ed*reuxm

{um,aem t,H? bdua© 0 ra*¾g owåmeH 0do'k ,


d̈ mç aomuy&da'0geH orwdurú m,ç 'kua© 'greómeH
tw¬*rF m,ç Ó,ó t"d*rm,ç edAmÁ eó opäu d &d ,
d m,? ,'d'H pwåma&m owdy|memwd £wd ,H wH 0kw?Hå
£'arwH y#dpö 0kwEå /dÅ

£'ra0gp b*0g? twårem aw bduL© b*0awm bmodwH tbdeE´KEÅ/d

(£ro®ð p ye a0,smu&Po®ð bnrmae wð orwåmeH bduK© o[ómeH tEkyg'g, tmoa0[d pdwmå ed


0drkpðö olwd/)

r[mowdy|meokwåH ed|dwH/

a'oemawmf\ ed*;kH csKyfrdefYcGef;awmf

bdua© 0? &[ef;wkYd / pwåma&m? av;yg;ukeaf om/ ,'d'-H a, £ar owdy|mem? pGNJ rJaom trSw&f rI-owd
pGNJ rJrI [laom tMuif owdy|mefwYdk onf/ oEÅ?d ½Su d ek \
f / t,H? pGNJ rJaom trSw&f rI-owdpNJG rJr-I owdy|mef[al om
þtusifv h rf;onf/ owåmeH? bk&m;ç yapöuAk'g¨ ç t&d,om0utavmif; tvH;k pHak om owå0g taygif;wkYd \/
0do'k , d¨ m? pdwtf npftaMu;rS uif;a0;pifMu,fjcif;iSg/ aomuy&da'0geH orwdurú m,? pd;k &drrf al qG;&jcif; idak <u;
&jcif;wkYd ukd vGeaf jrmufjcif;iSg/ 'kua© 'greómeH tw¬*rF m,? ud, k q
f if;&Jç pdwq f if;&JwYdk csKyfNidr;f uG,af ysmuf
jcif;iSg/ Ó,ó t"d*rm,? t&d,mr*fukd &jcif;iSg/ edAmÁ eó opäu d &d ,d m,? edAmÁ efukd rsufarSmufûyjcif;iSg/
{um,aem ra*¾gwd? wckwnf;aomvrf; waMumif;wnf;aom vrf;[lí/ £wd? þodYk ? ,H wH? tMuifw&m;
ausnmcsufyv’icf H pum;ud/k r,m? igonf/ 0kw?Hå rdeYf qt kd yfcNhJ yD/ {wH? xdw k &m; ausnmcsuf yv’icf H pum;ud/k
£'H y#dp?ö ,cka[mcJah om owdy|mef av;yg;udyk if &nf½, G í f / 0kw?Hå rdeYf qtkd yfayownf;/ £wd? þwGif
a'oemawmfjrwf tNyD;owfownf;/

£'H? þ r[mowdy|meokwf a'oem pum;awmfu/kd b*0g? bke;f awmfBuD;aom bk&m;ocifonf/


ta0gp? a[mMum;awmfrcl yhJ gownf;/ aw bduL© ? xdpk Oftcgu w&m;emvsuf ½Sad om &[ef;wkYd onf/ b*0awm
bmodw?H jrwfpmG bk&m;\ w&m;a'oemawmfu/kd twårem? 0rf;ajrmuf ½Tiyf sukev
f suf/ tbdeE´L?H om"kac:vsuf
ESpo
f uftm;& oabmusavukeNf yD/ £wd? þwGif r[mowdy|me okwaf wmfBuD; tNyD;owfygownf;/

(p ye? þ r[mowdy|me okwBf uD;udk ae,sy*k Kd¾ vftwGuo f m a[mMum;ygoavm? þokww f &m;udk
emMum;½krH Qjzifh w&m;xl;ESihf jynfph o
kH l O*¢g#dwñlç 0dyOöw
d ñl yk*Kd¾ vfrsm; ½Syd gao;oavm [laom þar;bG,t f wGuf
qufí ajymMum;&vQif/ £ro®ð a0,smu&Po®?ð *gxmrbuf oufoufaom pkP, dÖ pum;jyifrQjzifh a[mMum;
tyfaomaMumifh a0,smu&P rnfaom þr[mowdy|meokwf w&m;awmfBuD;ud/k bnrmae? a[mMum;awmf
rltyfpOf/ wð orwåmeH bduK© o[ómeH? oH;k aomif;rQavmufuek af om &[ef;awmfwYdk \/ pdwmå ed? pdww f Ykd onf/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 46

tEkyg'g,? wpHw k ckurkd Q igaumiftae ighOpömtaejzifh rpGv


J rf;ukeb
f /J tmoa0[d? tmoa0gw&m;wkYd r/S 0drpk ðö ok?
vGwaf jrmufawmfrMl uygoenf;)/

r[mowdy|meokwåH? r[mowdy|me
okwfawmfBuD;onf? ed|dwH? NyD;NyD/

edosed*Hk;

(1) ESpaf xmifah v;&m? ud;k q,frmS ? pGe;f vmoHck ak usmf/


(2) omoemESp?f ouú&mZf? a&mufvpf tcgawmf/
(3) waxmifo h ;kH &m? qJw h jzm? jrefrm ESptf ac:/
(4) uqkeq f wk v f wf? w&ufrw S ?f NyD;vwfþusrf;awmf/
(5) qJoh ;kH ckwiG ?f jznfjh yifqif? pufwif ESyd Nf yD;aomf/
(6) owdy|mef? r*fvrf;rSe?f oGm;&ef ñTejf yazmf/
(7) vrf;rSef oGm;Mu? edAmÁ ef&? 'ku© Nidr;f apaomf/

r[mowdy|meokwf edosed*Hk; NyD;NyD/

aemufqufwGJ
þowdy|mefygXfeo d s pmrsuEf mS 69-70-wkYd ü 0rf;Adu k \f azmif;jcif; ydejf cif;ESiw
hf uG tao;pdwf ud,
k t
f rl
t&m [lorQudk ]],xm ,xm 0g yeó uma,m yPd[ad wm a[mwd? wxm wxm eH yZmemwd}} [laom pum;
&yfjzifh odr;f ,ltyfaMumif; jyqdck \
hJ / xkod Ykd jyqdjk cif;rSm ygVdawmf t&tm;jzif¤h if; t|uxmt&tm;jzif¤h if; #Dum
t&tm;jzif¤h if; ,loifah omaMumifh jyqdjk cif; jzpfonf/

ygVdawmft& ,loifhyHk
þt&mü y&0g'D yk*Kd¾ vfwOD;u azmif;rI yderf u
I kd OD;wnfí pGypf x
JG m;aomaMumifh azmif;rI yderf u
I ykd if y"me
ûyí ½Sif;jyygtHh/

0rf;Adu
k \
f azmif;jcif; ydejf cif;onf 0ga,m"mwf vGeu f aJ om ½kyt f aygif;jzpfaomaMumifh cE¨mtm;jzifh
½lyu©Em¨ ü twGi;f 0if\? tm,wetm;jzifh azm|AÁm,weü twGi;f 0if\? "mwf 18-yg;wdYk wiG f azm|AÁ"mwfü
twGi;f 0if\? "mwfBuD;av;yg;wkYd wiG f 0ga,m"mwfjzpf\? opömtm;jzifh 'kuo © pömü twGi;f 0if\/ þ ½lyu©E¨mç
azm|AÁm,weç azm|AÁ"mwfç 0ga,m"mwfç 'kuo © pömwkYd onf rkcs0dyóem ½Ityfaomw&m;ç ½Iaumif;aom
w&m;omvQif jzpfonf? r½Iaumif;aomw&m; r[kwaf y? xkYd aMumifh azmif;rI yderf u I kd tedpçö 'kuç© tewå
xifjrifatmif ½Ijcif;onf cE¨a'oemç tm,we a'oempaom xdx k bkd &k m;a[m ygVdawmfwYdk EiS hf nDñw
G í
f
bk&m;tvdak wmfus jzpfonfomvQifwnf;/ ygVdawmfwYdk EiS hf nDñwG yf ukH kd tusOf;csKyf xkwjf yOD;th/H
nDñGwfyHk xkwfjycsuf

0rf;Adu
k \ f azmif;cduk f ydecf u
kd üf xif½mS ;aom awmifwh if; vIy½f mS ;rIrsm;onf 0ga,m"mwf azm|AÁ½yk f
jzpfaomaMumifh ]]azmif;onf ydeo
f nf}}[k ½Ivsuf ¤if;awmifw
h if; vIy½f mS ;rIwYdk ukd rSeu
f efpmG odjcif;onf-

½lyH bdua© 0 a,medaom reod ua&mx? ½lygedpw


ö Oö ,xmblwH
orEkyóx-

&[ef;wkYd ? ½kyu
f kd oifah vsmfreS u f efpmG ESv;kH oGi;f Mu ½IMuukeaf vmh? ½ky\
f
rNrJjcif;udv
k nf; [kww f ikd ;f rSepf mG ½IMuukeaf vmh/ (oH 2-42)/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 47

tedpaö n0 bdua© 0 bduK© ½lyH tedpEö dÅ yówd? omó a[mwd


or®m'd|-d

&[ef;wkYd ? &[ef;onf rNrJonfomvQif jzpfaom ½kyu f kd rNrJ[k ½Ijrif\?


xd&k [ef;\ xd½k jI rifjcif;onf or®m'd|d - tjrifreS af ywnf;/ (oH 2-42)/
þodkY tp½Sdaom cE¨o,H w k f a'oemygVdawmfwYdk EiS v
hf nf; nDñw
G \
f ? r[mowdy|meokwv
f m cE¨"r®m
Ekyóemüvnf; twGi;f 0if\/ xkYd jyif -

azm|aAÁ bdua© 0 a,medaom reodua&mx? azm|AÁmedpw


ö Oö ,xm
blwH orEkyóx -

&[ef;wkYd ? awGYx&d aom tm½kw H Ydk ukd oifah vsmf rSeu


f efpmG ESv;kH oGi;f Mu
½IMuukeaf vmh? awGYx&d aom tm½kw H Ydk \ rNrJjcif;udv k nf; [kww f ikd ;f rSepf mG ½IMu
ukeaf vmh/ (oH 2-355)/

tedapöa,0 bdua© 0 bduK© azm|aAÁ tedpmö wd yówd? omó a[mwd


or®m'd|d -

&[ef;wkYd ? &[ef;onf rNrJonfomvQif jzpfuek af om awGYx&d aom tm½kH


wdYk ukd rNrJuek [
f k ½Ijrif\? xk&d [ef;\ xk½d jI rifjcif;onf or®m'd|-d tjrifreS f
aywnf; (oH 2-355)/

azm|aAÁ tbdZmeH y&dZmeH 0d&mZ,H yZ[H baAÁm 'kuu


© ,
© m, -

&[ef;wkYd ? awGYx&d aom tm½kw H Ydk ukd a½S;½Iov


d Qif ydik ;f jcm;odvQif wyfruf
jy,fapvQif y,fpeG Yf vQif qif;&Juek jf cif;iSg (qif;&Juek &f m t&[wåzv kd ef Ad mÁ efukd
rsuaf rSmufûyjcif;iSg) xdu
k af y\/ (oH 2-250)/

azm|aAÁ tedpaö wm Zmeawm yóawm t0dZmÆ y[D,wd? 0dZmÆ OyÜZw


Æ -d

awGYx&d aom tm½kw H Ydk ukd rNrJ[k odjrifaom oltm; t0dZmÆ udk y,ftyf\/
(t0dZmÆ aysmufuif;\)? 0dZmÆ ÓPf jzpfay:\/ (oH 2-259)/

þodYk tp½Sad om oVm,weoH,w k f a'oemygVdawmfwYdk EiS v


hf nf; nDñw
G \
f ? r[mowdy|meokwv
f m
tm,we "r®mEkyóemüvnf; twGi;f 0if\/ xkYd jyif -

,m ap0 acg ye tZÑwu


då m 0ga,m"mwk ,m p Am[d&m 0ga,m"mwk?
0ga,m"mwka&a0om? wH ]]aewH rr? aeaom[ro®?d e araom twåm}}wd
{0arwH ,xmblwH or®ynÜ m, '|AÁH -

tMuif ud,k w
f iG ;f 0ga,m "mwfonf¤if;? tMuif ud, k yf 0ga,m"mwf
onf¤if; ½Sd\/ ,if; 2-rsKd;vH;k onf 0ga,m"mwfcsnf;omwnf;/ ,if; 0ga,m
"mwfukd ]]þonfum; ighOpöm r[kw?f þonfum; igr[kw?f þonfum;
ig\twår[kw}f }[k þodYk trSeo f ad om ynmjzifh [kww
f ikd ;f rSepf mG ½Ijriftyf\/
(r 2-85? r 3-285)

þodYk tp½Sad om "mwka'oem ygVdawmfwYdk EiS v


hf nf; nDñwG \
f ? r[mowdy|meokwv f m "mwk reodum&
um,mEkyóemüvnf; twGi;f 0if\/ xkYd jyif 0rf;Adu k \ f awmifwh if; vIy½f mS ;rI 0ga,m½kyo
f nf ½kyOf yg'geu©Em¨
'kuo
© pömw&m; jzpfaomaMumifh -
r[mowdy|meokwfygXfedó, 48

uwrOö bdua© 0 'kuH© t&d,opö?H yOöKyg'geu©Em¨ wdó 0peD,H -

&[ef;wkYd ? 'ku© t&d,opöm[lonf tb,fenf;? Oyg'geu©Em¨ ig;yg;


[lí ajzqdt
k yf\/ (oH 3-373)/

'kuH© bdua© 0 t&d,opöH y&dan,sH -

&[ef;wkYd ? 'ku© t&d,opömudk ydik ;f jcm;odtyf\/ (oH 3-382)/

þodYk tp½Sad om opöa'oem ygVdawmfwYdk EiS v


hf nf; nDñw
G \
f / r[mowdy|meokwv
f m t&d,opö"r®m
Ekyóemüvnf; twGi;f 0if\/

txufyg om"u ygVdwYdk jzifh 0rf;Adu k \


f azmif;rI yderf [ I k ac:aom awmifw h if; vIy½f mS ;rIukd ½ItyfaMumif;
vnf; xif½mS ;\/ xdak zmif;rI yderf u I kd ½Ijcif;jzifh rSeuf efpmG odjrifaom or®m'd|çd 0dZmÆ ÓPf jzpfay:í rdpmä 'd|d
t0dZmÆ wkYd ukd y,fEidk af Mumif;ç r*fzv
kd ef Ad mÁ efoYkd vnf; qdu
k af &mufEikd af Mumif;vnf; xif½mS ;\/

oDv0wm0kaom aum|du bduK© em yOöKyg'geu©Em¨ tedpaö wm


'kua© wm/ y/ tewåawm a,medaom reod umwAÁm/ XmeH acg yaewH
tm0kaom 0dZw Æ d ,H oDv0g bduK© £ar yOöKyg'geu©aE¨ tedpaö wm 'kua© wm/
y/ tewåawm a,medaom reod ua&maEÅm aomwmywåzd vH opäu d a&,s/ y/
ou'g*grdzvH opäu d a&,s/ y/ tem*grdzvH opäud a&,s/ y/ t&[wåzvH
opäu d a&,s/ (oH 2-136)

igh½iS f aum|du? oDvESihf jynfph akH om &[ef;onf Oy'geu©Em¨ ig;yg;


wkYd ukd tedpö 'ku/© y/ tewå[k enf;vrf;rSepf mG ESv;kH oGi;f tyf ½Ityf\/ igh½Sif
aum|du? oDvESihf jynfph akH om &[ef;onf þOyg'geu©Em¨ ig;yg;wkYd ukd tedpö
'ku/© y/ tewå[k enf;vrf;rSepf mG ESv;kH oGi;f vQif ½IvQif aomwmywåzd v kd u f kd
rsufarSmufûyEdik &f ef taMumif;½Sad y\/ y/ aomwmyefonf ou'g*grdzv kd u f kd
rsufarSmufûyEdik &f ef? ou'g*grfonf tem*grdzv kd u
f kd rsufarSmufûyEdik &f ef?
tem*grfonf t&[wåzv kd u
f kd rsufarSmufûyEdik &f ef taMumif;½Sad yonf/ (jrefrm
jyef)

txufyg oDv0EÅow k jf zifh Oyg'geu©Em¨ ig;yg;udk rSepf mG ½IvQif aomwmyef ou'g*grf tem*grf &[EÅm
jzpfEikd af Mumif; xif½mS ;jy\/ azmif;rI yderf o I nf ½kyOf yg'geduE© m¨ ü yg0ifaom 0ga,m½kyaf ywnf;/ odYk jzpfí xdk
azmif;rI yderf I 0ga,m½kyu f kd ½Ijcif;jzifh aomwmyefvnf; jzpfEikd af Mumif;? ou'g*grf tem*grf &[EÅmvnf; jzpfEikd f
aMumif; tvGeyf if xif½mS ;vSayawmh\/

,xm ,xm 0g yeó uma,m yPd[ad wm a[mwd? wxm wxm eH


yZmemwd -

½kyu
f ,
dk o
f nf tMuif tMuif tjcif;t&mtm;jzifh wnfaevQif xdx
k dk
tjcif;t&mtm;jzifh xd½k yk u
f ,
kd u
f kd od\-[laom -
þowdy|meokwf ygVdawmfü ]],xm ,xm-tMuiftMuif tjcif;t&mç wxm wxm-xdx k dk tjcif;t&m}}
[laom pum;wkYd onfvnf; azmif;rI yderf EI iS w
hf uG ud,
k tf rlt&m tvH;k pHu k kd jyEdik Mf uonfomwnf;? rjyEdik o f nf
r[kwaf y/ xdu
k , kd tf rlt&m tvH;k pHo
k nfvnf; ,ckxw k jf ycJNh yD;aom okwyf gVdawmfwYdk t&tm;jzif¤h if;? tvm;wl
tjcm;okwfygVdawmfwkdYt&tm;jzifh¤if; 0dyóem ½Ityf ½Iaumif;aom ½kyw f &m;csn;f omvQif jzpfayonf? xdk ud, k f
trlt&m ½kywf Ykd wiG f 0dyóem r½Iaumif;aom ½kyrf nfonf wpHw k ckrQ r½Sad cs/ odYk jzpfí azmif;rI yderf EI iS w
hf uG
tao;pdwf ud, k t f rlt&m [lorQudk þ ]],xm ,xm 0g yeó}} paom 0gusü xnfo h iG ;f í jyjcif;onf
r[mowdy|meokwfygXfedó, 49

rnfonfh ygVdawmfEiS rhf Q rqefYusifonfjh yif ½kyu


f ½kd &I efjyaom ygVdawmftm;vH;k ESihf wom;wnf; nDapjcif;
tusKd;vnf; ½Sd\/ þ £&d,myxyAÁü ½Ioifah om ½kyw f &m;tm;vH;k jynfph jkH cif; tusKd;vnf; ½S\
d /

xdYk jyif jrwfpmG bk&m;\ tvdak wmfrmS vnf; ½Ioifah om ½kyef mrf[o l rQü pGr;f Edik yf gu tedpö 'ku© tewå[k
½Ijcif;udo
k m vdv k m;awmfr\l ? ½IEikd yf gvsuf r½IbJ >cif;csefxm;jcif;udk tvdak wmf r½Sad y/ xkYd aMumifh þ £&d,myx
yAÁü ½Ioifah om ½kyw f &m;tm;vH;k t<uif;rJh jynfph akH p&ef jrwfpmG bk&m; tvdak wmfEiS t
hf nD oGi;f jycJjh cif; jzpfayonf/

igwdYk omvQif þodYk oGi;f jyonfr[kwaf o;? aus;Zl;½Sif v,fwq D &awmf bk&m;BuD;onfvnf; tewå
'DyeDusrf; pmrsufEmS (5)ü atmufygtwdik ;f oGi;f jyawmfrcl ahJ vNyD/

v,fwD q&mawmfbk&m;BuD;\ oGif;jyyHk

,xm ,xm 0g yeó uma,m yPd[ad wm a[mwd? wxm wxm eH


yZmemwd -

[laom ygXfjzifu h m; ]]jyqdck NhJ yD;aom £&d,mykxBf uD; av;yg;twGi;f ü


jzpfaom ud, k t
f *Fg tpdwt f aygif;wkYd \ vIyjf cif; ½Sm;jcif; xm;jcif; odjk cif;csjD cif;
<ujcif; tp½Sad om ud, k t f rlt&m tpkukd ûyaomtcgüvnf; ûyaeustwdik ;f
trSww f rJh rûy&m? rnfoYdk ûyrnf[k xdu k ,
kd t
f *Fgudk tm½kûH yíom ûy&rnf}} [laom
tpDt&ifukd jyawmfrlonf/

vd&k if;tcsKyfum; um,*wmowd qdo k nfEiS t


hf nD rdrcd E¨mud,
k rf S
vTw&f m tyodYk rdrpd w d u
f kd xGuí
f rvGiyhf g;&atmif owdjzifh csKyfxed ;f rI
aywnf;/ þodYk £&d,mykxBf uD; £&d,mykxif ,fwYdk ü ûyaeustwdik ;f trSww f rJh
rûyaprlí tvH;k pHk taphti odí odí pdwx f w J iG f xifjrifí xifjrifíomvQif
ûyrdonfukd toar®m[orÜZn qdo k wnf;/

t|uxmwkYd ü jyaom £&d,myx tpDt&if toar®m[ orÜZn


tpDt&ifwYdk onfum; eufeaJ om ÓPfynm½Sad om yk*Kd¾ vfwYdk EiS o
hf m oihaf vsmf
aom tpDt&ifwYdk aywnf;/ (tewå'yD eD-5)/

txufyg pum;&yfwYdk rmS tao;pdwf ud, k t


f rlt&mwkYd ukd ,xm ,xm 0g yeó-0gusü aus;Zl;½Sif
v,fwD q&mawmfb&k m;BuD;\ oGi;f jycsuf jzpfayonf/ xdpk um;&yfxrJ S aemufq;kH tyd'k w f iG f t|uxmü jyqdk
csurf sm;udv k nf; a0befxm;aomaMumifh v,fwq D &mawmfb&k m;BuD;onf xdpk um;&yfwYdkukd a&;pOfu t|uxm
#DumwkYd uvkd nf; aocsmpGm Munf½h NI yD;rS ygVdawmf\ teuft"dygÜ ,fukd tjynft h pHk &apEdik af om taumif;qH;k
teufukd a½G;cs,fí a&;om;cJo h nf[k rSw, f o l ifah yonf/ qdik &f m t|uxm#DumwkYd ukd rxkwjf yjcif;rSmrl
usr;f rav;apvdak omaMumif¤h if;? t|uxm #DumtzGiw hf Ykdukd tus,f ra0befvakd omaMumif¤h if; rjycJjh cif;om
jzpf&m\/ t|uxm #DumwkYd ukd xdecf sefvadk omaMumifh rjycJo h nf[íl um; rjypfrmS ;oifah y? igwkYd vnf; xkYd twlyif
usrf;rav;apvdak omaMumif¤h if;? t|uxm #DumwkYd ukd tus,f ra0befvadk omaMumif¤h if; þedosESm 69-70wkYd ü
qdik &f mt|uxm #DumtzGiw hf Ydkukd rjycJjh cif; jzpfayonf/ ,ckru l m; y&0g'Dy*k Kd¾ vfwOD;u pGypf x JG m;aomaMumifh
qdik &f m t|uxm #DumwkYd uv kd nf; þt&mü xkwí f jyaytH/h
r[mowdy|meokwfygXfedó, 50

t|uxmtzGifh

,xm ,xm 0g yeó/ y/ yZmemwDwd oAÁo*Fg[du0pearwH/ £'H


0kwHå a[mwd-a,e a,e 0g tmuma&eó uma,m Xdawm a[mwd? awe
awe eH yZmemwd/ *remuma&e XdwH *päww D d yZmemwd? XmeedoZÆmo,em
uma&e XdwH o,maemrSw
D d yZmemwDw/d ('D-| 2-358? r-| 1-257)/
,xm ,xm 0g yeó/ y/ yZmemwd [laom þpum;onf tvH;k pHu k kd
odr;f ,laom pum;aywnf;/ þodYk aom teufukd qdv k akd y\-wenf;um;
tMuif tMuif tjcif;t&mtm;jzifh xd&k [ef;\ ud, k o
f nf wnfonfjzpft?hH xdx
k dk
tjcif;t&mtm;jzifh xdu k ,kd u
f kd od\/ oGm;aom tjcif;t&mjzifh wnfaom
ud,
k u f kd oGm;onf[k od\/ &yf-xdik -f avsmif;aom tjcif;t&mtm;jzifh
wnfaom ud, k uf kd avsmif;onf[k od\-þodYk aywnf;/ (jrefrmjyef)

oAÁo*Fg[du0peEÅd oaAÁorÜd pwkEHé £&d,myxmeH {uZÑH o*FPSe


0apeH? ykaAÁ 0dokH 0dokH £&d,myxmeH 0kww
å må £'H aeoH {uZÑH *a[wGm 0peEÅd
taw¬m? yk&rd ea,m 0g £&d,myxyÜ"maem 0kawåmwd ww¬ uma,m tyÜ"maem
tEkeyd gæ 'Dwd £" um,H y"meHç tyÜ"meOö £&d,myxH tEkeyd gæ 'ð uwGm 'aówHk
'kuwd,ea,m 0kawåmwd {0arÜw¬ 'GEd Hé e,meH 0daoaom a0'dwaAÁm/ ('D #D 2-
306/ r #D 1-353)/

tvH;k pHu k kd odr;f ,laom pum;[lonfrmS tvH;k pHv k nf; jzpfuek af om


£&d,mykxf 4-yg;wkYd ukd waygif;wnf; odr;f ,laom pum;wnf;/ £&d,mykxf
wkYd ukd a½S;ü toD;toD; qdt k yfcahJ omaMumifh þ (,xm ,xm paom pum;)
onf ¤if;wkYd ukd waygif;wnf; ,líqdak om pum;wnf;/ wenf;um; (*päaEÅm 0g
*pämrDwd yZmemwd) paom a½S;enf;udk £&d,mykxv f Qif jy"mef;onfukd ûyí
a[mtyf\/ xkYd aMumifh xdek nf;ü um,onf rjy"mef; tpOfvu kd í
f yg0ifNyD;pD;
\/ (aemufvu kd jf zpf\)? odYk jzpfí þt&mü um,udk y"meûyí¤if;? £&d,mykxf
udk tpOfvu kd í
f yg0ifNyD;pD;aom (aemufvu kd )f tyÜ"meûyí¤if; jyjcif;iSg (,xm
,xm 0g yeó-paom) 'kw, d enf;udk a[mtyfonf[k þt&mü enf; 2-yg;
wkYd \ txl;udk þodYk rv l nf; odtyf\/ (jrefrmjyef)/

txufyg ygVd t|uxmwkYd ü teuf t"dygÜ ,f,yl kH ,lenf;rSm (1) #DumyXrtzGiu


hf kd rlwnfí ,lenf;/ (2)
#Dum 'kw,
d tzGiu
hf kd rlwnfí ,lenf;tm;jzifh 2-rsK;d uGjJ ym;\/

#DumyXrtzGifht& ,lenf;

xdw
k iG f (1) #Dum yXrtzGit hf vdt k m;jzifh oAÁo*Fg[du0pe[laom yk'üf oAÁ-t& ud, k tf rlt&mtvH;k pHu
k kd
rqdvk ?kd £&d,mykxf tvH;k pHu k okd m qdv k o kd nf/ odYk jzpfí wxm wxm a,e a,e tmuma&e? tMuiftMuif
tjcif;t&m[laom pum;ç ,xm ,xm awe awe tmuma&e-xdx k t
kd jcif;t&m [laom pum;wkYd jzifh
uk,
d t f rlt&m tvH;k pHu k kd r,l&? £&d,mykxwf 4-yg; trlt&m tvH;k pHu k okd m ,l&rnf/ xd£ k &d,mykxf 4-yg;udyk if
*remuma&e Xdw/H y/ o,maemrSw D d yZmemwDw-d [laom pum;jzifh tjynft h pHk o½kyx
f wk jf yonf? xdx
k uf
ydv
k eG íf r,l&[k qdv k \kd / tb,fuo hJ Ydk enf;[lrl pdwHå OyÜEHé a[mwd ½lyg&r®PH 0g/ y/ "r®m&r®PH 0g ,H ,H 0g
yem&AÇ [laom "r®o*FPyD gVdawmf\ tzGit hf |omvdeüD -

,H ,H 0g yem&AÇmwd {w¬ t,H a,mZema[|m 0kawåok ½lyg&r®Pm'Dok


½lyg&r®PH 0g tm&AÇ tm&r®PH uwGmwd taw¬m/ o'´g&r®PH 0g/ y/ "r®m&r®PH
0g tm&AÇ OyÜEHé a[mwd/ (ESm 149)
r[mowdy|meokwfygXfedó, 51

,H ,H 0g yem&AÇ-[laom þygXfü þqdv k wHrh mS ,SOpf yfyakH ywnf;-


atmuf (a½S;)ü qdktyfcJhNyD;ukefaom ½lyg½kHponfwkdYwGif ½lyg½kHudk jzpfap pGJrSDí
tm½kHûyí[k qdkvdk\/ o'´g½kHudk jzpfap tm½kHûyí/ y/ "r®m½kHudkjzpfap tm½kHûyí
pdwo
f nf jzpfay:\/ (jrefrmjyef) [laom -

þtzGiu hf o
hJ Ydk yif ,ltyf\/ qdkvdkonfrSm a½S;ü ½lyg½kHpaom tm½kH 6-yg;udk tm½kûH yí pdwjf zpfonf[k
qdck NhJ yD;aemuf ,if;\ tjcm;rJüh wqufwnf;yif qufvufí qkad om (,H ,H 0g yem&AÇ) [laom pum;jzifh
teufydk teufxl;r&? a½S;ü qdktyfcJhNyD;aom tm½kH 6-yg;xJrS trSwfr½Sd tpOfr½Sd wyg;yg;udk tm½kHûyí pdwfjzpf
onf [laom teufuo kd m ,l&ouJo
h Ydk þ,xm ,xm 0g yeó ponfüvnf; a½S;ü qdck NhJ yD; £&d,mykxf 4-yg;
xJu trSwrf ½Sd tpOfr½Sd wyg;yg;aom £&d,mykxjf zifh wnfaom ud, k u
f kd od&rnf-[k qdv
k \ kd / þum; #Dum
yXr tzGiu hf kd rlwnfí ,lyakH ywnf;/

tqdyk g y&0g'Dy*k Kd¾ vfonf txufyg #DumrS yXrtzGit hf & ,lenf;udo k mvQif twnfûyí þedos ESm 69-
70ü oGi;f jyyHu
k kd &if&h ifo
h ;D oD; &uf&ufpufpuf y,fzsupf yG pf x JG m;\/ trSet f m;jzifq h vkd Qif azmif;rI yderf I paom
tao;pdwf ud, k tf rlt&mwkYu d kd xd#k u
D mtzGihf yXrenf; tvdt k m;jzifh ,xm ,xm 0g yeó 0gusü r0if[k qdEk ikd f
apumrl "mwkreodum&a'oemç cE¨a'oemtp½Sad om &maygif;rsm;pGmaom tjcm;okweå f a'oemawmfwYkdü
twGi;f 0ifaeonfom jzpfaomaMumifh xdo k Ykd wzufowf rpGypf JG ry,fzsuo f ifyh g? xdYk jyif xd#k u
D müyif yXrenf;udk
tm;r&í aemufxyf qdx k m;aom 'kw, d enf; tvdt k m;jzifrh l xdt k ao;pdwf ud, k tf rlt&mwkYd onfvnf; ,xm
,xm 0g yeó-paom xd0k gusü 0ifoifah o;onf omwnf;? 0ifoifyh u kH kd ½Si;f jyOD;tH/h

#Dum 'kwd,tzGifht& ,lenf;


(2) #Dum 'kw, d tzGiühf ]]um,H y"meH tyÜ"meOö £&d,myxH tEkeyd gæ 'ð uwGm 'aówHk 'kw, d ea,m
0kawåm}} [laom pum;jzifh ,xm ,xm 0g yeó paom 'kw, d enf; a'oemü ]]um,udyk if y"meûyí jyonf?
£&d,mykxu f rkd l aemufvukd f tyÜ"meûyí jyonf}}[k qdx k m;aomaMumifh oAÁo*Fg[du0pe yk'rf S oAÁ-tvH;k pH\ k
t&udv k nf; y"meûytyfaom um,\trlt&m [lorQudk ,ltyf\? tyÜ"mejzpfaom £&d,mykxf 4-yg;rQudo k m
,ltyfonf r[kwaf y/ þodYk tvH;k pHak om ud, k t
f rlt&mwkYd ukd ,lvu kd o
f nf ½Sad omf xdu k ,
kd t
f rlt&mwkYd EiS hf
pyfqdkifaom £&d,mykxf 4-yg;wkYd onfvnf; aemufvu kd f taetm;jzifh tvdv k ykd g0ifomG ;uke\
f / Oyrm-xdik af epOf
]],xm ,xmç wxm wxm-t&}} wnfNidraf ejcif; a½SYoYkd ,dr;f jcif; aemufoYkd jyefjcif; auG;jcif; qefYjcif; vIy½f mS ;
jcif; azmif;jcif; ydejf cif; ponfwYdkukd ½IíodvQif xdik jf cif; £&d,mykxBf uD;udv k nf;? tyÜ"metm;jzifh odonfyif
rnfavawmh\/ oGm;aepOf &yfaepOf avsmif;aepOf wkYd üvnf; xdx k kd ud,
k t
f rlt&m [lorQudk ½Ií odvQif oGm;jcif;
&yfjcif; avsmif;jcif; £&d,mykxw f Ydkuv kd nf; tyÜ"metm;jzifh odonfyif rnfavawmh\/ þodkY udk,ftrlt&m
wckcu k kd y"meûyí od&mü tvdv k ykd g0ifNyD;pD;oGm;aom £&d,mykxBf uD;wkYd ukd #Dumü tEkeyd gæ 'D-[k rdeYf qx kd m;av
onf/ þonfum; 0g-wenf;um;-[k jyqkad om #DumtzGihf 'kw, d enf;t& ]],xm ,xm 0g yeó}} paom
0gusü teuft"dygÜ ,f ,lykH ,lenf;aywnf;/

odYk jzpfvQif t|uxmü £&d,mykxBf uD; 4-yg;jzifh wnfaeyHu k o kd m jyí tao;pdwf ud, k t
f rlt&mwkYd jzifh
wnfaeyHu k kd tb,fah Mumifh rjyygoenf;[lrl .... xif½mS ;jy"mef;aom £&d,mykxBf uD; 4-yg;jzifh wnfaeyHu k kd
jyvdu k v
f Qif rjy"mef;aom tao;pdwf ud, k t
f rlt&mwkYd jzifh wnfaeyHuk vkd nf; odEikd af omaMumifh ¤if;wkYd ukd o½kyt
f m;
jzifh xkwí f rjycJo h nf[k rSwt
f yf\/ þodYk ud, k t f rlt&m omrnudk odapvdak omaMumifyh if þokw\ f tzGihf
t|uxmwkYd ü ,xm ,xm-yk'u f kd ]]a,e a,e tmuma&e-tMuif tMuif tjcif;t&mjzif}h }[k omrnom
zGijhf yawmfral yonf/ tu,fí £&d,mykxf trlt&m 0daooudo k m tvd½k ydS grl þt&mü ,H ,H 0g yem&AÇ-
[laom yk'\ f tzGihf t|omvdet D |uxmwkYd ü uJo h Ydk ]]£'H 0kwHå a[mwd-a[|m 0kawåok £&d,myaxok a,e
a,e 0g tmuma&e-þodYk aom teufukd qdv k akd y\-wenf;um; atmufü (a½S;ü) qdck NhJ yD;aom £&d,mykxf
av;yg;wdYk wiG f tMuif tMuif tjcif;t&mjzif}h }[k ed'g¨ &P 0daooeyk'Ef iS w hf uG wdwu d sus jyqdck ahJ v&m\/

rSeaf y\/ "r®o*FPyD gVdawmfü -


r[mowdy|meokwfygXfedó, 52

,o®ð ora, umrm0p&H ukovH pdwHå OyÜEHé a[mwd/ y/ ½lyg&r®PH 0g


o'´g&r®PH 0g *E¨m&r®PH 0g &om&r®PH 0g azm|AÁm&r®PH 0g "r®m&r®PH 0g ,H
,H 0g yem&AÇ-

tMuif tcgü umrm0p& ukodkvfpdwfonf ½lyg½kHudk jzpfap? o'´g½ku H kd


jzpfap? *E¨m½ku
H jkd zpfap? &om½ku
H kd jzpfap? azm|AÁm½ku
H kd jzpfap? "r®m½ku
H kd jzpfap?
wenf;tm;jzifrh l trSwrf ½Sad om tMuif tMuif tm½kH wckcu k kd tm½kûH yí
jzpfay:\-[lí

pdwu f kd tm½kjH zifh owfrw S í


f jy&mwGif pdw\ f tm½kHonf ½lyg½kHtp "r®m½kHtqHk; 6-rsKd;om ½Sad omaMumifh
"r®m&r®PH 0g wdkifatmifaom pum;jzifhyif tm½kH 6-yg;vH;k jynfph o kH mG ;NyDjzpfí ]],H ,H 0g yem&AÇ-trSwfr½Sdaom
tMuif tMuif tm½kw H ckcu k kd tm½kûH yí}} [laom aemufq,
G pf um;&yfü tm½kt H opfjzifh owfrw
S zf ,
G f r½Sad wmhNyD/
odYk jzpfí xdyk gVdawmf\ tzGihf t|omvdeD t|uxmü -

,H ,H 0g yem&AÇmwd {w¬ t,H a,mZema[|m 0kawåok ½lyg&r®Pm'Dok


½lyg&r®PH 0g tm&AÇ/ y/ "r®m&r®PH 0g tm&AÇ OyÜEéH a[mwd -

wenf;tm;jzifrh l trSwrf ½Sad om tMuif tMuif tm½kw H ckcuk kd tm½kûH yí


[laom ygXfü þqdv k wHoh nfum; ,SOpf yfyakH ywnf;-atmufü (a½S;½lyg&r®PH 0g
ponfü) qdkcJhNyD;aom ½lyg½kH ponfwkdYwGif ½lyg½kHudk jzpfap tm½kHûyí/ y/ "r®m½kH
udk jzpfap tm½kûH yí (pdwo
f nf) jzpfay:\-[k zGijhf yxm;\/

k zGiühf a[|m 0kawåok ½lyg&r®P'Do-k [laom ed'g¨ &P 0daooeyk'u


xdt f kd txl;owdûytyf\/ ,H ,H 0g
ye-[laom pum;&yfjzifh trSwrf ½Sad om tm½kw H ckc[ k k qdak omfvnf; þtrlt&mü qdck NhJ yD;aom tm½kH 6-yg;rS
tvGwf wjcm;wyg; tm½krH nfonf wpHw k ckrQ r½Sad cs/ xkYd aMumifh xdq
k ckd NhJ yD;aom tm½kH 6-yg;xJu trSwfr½Sd
tpOfr½Sd wyg;yg;udyk if ,l&rnf[k odapvdak omaMumifh ]]a[|m 0kawåok ½lyg&r®Pm'Do-k atmufü qdck NhJ yD;aom
½lyg½kH ponfwYdk wiG }f } [laom ed'g¨ &P0daooe yk'uf ykd g xnfí h wdwu d sus zGijhf yawmfral yonf/

,xm ,xm 0g yeó-[laom þt&mürl ,xm ,xm a,e a,e tmuma&e-[laom ygVd
t|uxmt& ,lEikd af om tmum&-tjcif;t&mwkYd onf qdck NhJ yD;aom £&d,mykxBf uD; av;yg;rQom½So d nf r[kwaf y?
trSepf ifppfaomfum; xdyk gXft& ,lEikd af om ,loif,
h x
l u
kd af om ud,
k t
f rlt&m tmum&wkYd onf t&mru rsm;pGmyif
½Sdukefao;\/ xkYd aMumifyh if þokw\ f tzGihf t|uxmwkYd ü ]]a[|m 0kawåok £&d,myaxok}}[k ed'g¨ &Pjzifh
uefYowfjcif; rûyyJ ]]£'H 0kwHå a[mwd-a,e a,e tmuma&e}}[k omrntm;jzifo h m zGijhf yawmfral yonf/

&oifhorQteufudk tjynfhtpHkjyaom tzGifh

jyqdck ahJ om #Dum 'kw, d tzGio


hf nf y"mejzpfaom um,\ trlt&m tvH;k pHu k ykd if ]],xm ,xmç wxm
wxm}} [laom ygVdawmfjzifh odr;f ,lEikd af tmif zGijhf yaomaMumifh xdt
k zGihf t&tm;jzifh 0rf;Adu k \f azmif;rI yderf EI iS hf
wuG tvH;k pHak om tao;pdwf ud, k t
f rlt&m [lorQonfvnf; ]],xm ,xm 0g yeó}} paom 0gusü twGi;f
0ifaeonfomwnf;/ þodYk twGi;f 0ifaeaomaMumifh þ'kw, d tzGio hf nf omrntm;jzifh a[mxm;aom ]],xm
,xm 0gyeó}} paom a'oem ygVdawmfü &oifh&xdkuforQ tvH;k pHu k kd tjynht
f pHyk if azmfjyEdik af y\/ xkYd aMumifh
yif þtzGiuhf kd 'kw,d t&müxm;í #Dumq&m jyawmfral yonf? t|uxm #DumwkYd ü a½S;enf;jzifh tm;r&í 'kw, d
wwd, xyfrzH iG jhf yxm;&mwGif aemufenf;udk omí tav;tjrwf ûytyfaMumif; xdu k sr;f q&mwkYd yif rSmMum;awmfrcl hJ
ay\/

xkYd aMumifyh if aus;Zl;½Sif v,fwq D &mawmfb&k m;BuD;onf ygVdawmf\ teuft"dygÜ ,fwYdk ukd tjynft
h pHk
&apEdik af om xd#k u D mtzGihf 'kw, d enf;udyk if rlwnfí (þaemufqufwJG pmrsufEmS 275-276-ü xkwjf ycJo h nfh
twdik ;f ) tewå'yD eDusr;f ü ,xm ,xm 0g yeó-paom a'oempum;&yf\ teuft"dygÜ ,fukd tjynft h pHk
azmfjyawmfrcl ahJ yonf/ igwkYd vnf; xdq k &mawmfb&k m;BuD;uJo h Ykd yif oabmusí þedos 69-70-ü tqdkyg teuf
t"dygÜ ,fukd jyqdck ahJ yonf/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 53

½Ioifhaom w&m;rSefjcif;u vdk&if;jzpfonf

odYk aomfvnf; tqdyk g y&0g'Dy*k Kd¾ vfurl #DumyXr tzGiEhf iS rhf nDyJ ,xm ,xm 0g yeó-paom pum;
&yfü xnfo h iG ;f jyvduk af omaMumifh azmif;rI yderf u
I kd 0dyóem r½Iaumif;ava,mif BuHaqmif vDq,fívnf;
ra&r&m ypfy,fvu kd af o;\/ trSerf mS rl ½Iaumif;aom w&m;rSevf Qif rnfonfh a'oemxJü xnfo h iG ;f í jyapumrl
r½Iaumif;aom w&m; rjzpfEikd yf g? ½Iaumif;aom w&m;omvQif jzpfNrJ jzpfaeygonf? xkYd aMumifh xdx k akd 'oemü
oGi;f jyjcif;u vd&k if;r[kw?f ½Iaumif;aom w&m;rSejf cif;uom vd&k if;jzpfayonf/ þt&mü ½Si;f jyygOD;tH/h
½Ioifah om w&m; jzpfygvsuf wpHw k ckaom w&m;udk a'oemawmfü o½kyt f m;jzifh azmfjyrxm;vQif xdw k &m;udk
a'oemawmfrS tvGwrf jzpfap&eftvdYk igS oihaf vsmfaom t&mü oGi;f jyjcif;onf usrf;q&mwkYd \ 0wå&m;yif jzpfay
onf/

þt&mü om"u wckukd xkwjf y&vQif rw¬v*k -ø OD;aESmuf [laom aum|moudk jrwfpmG bk&m;
ud,
k af wmfwikd f a[maom ygVdawmfwYdk ü o½kytf m;jzifh xkwjf yxm;jcif; r½Sad y? t½Sif om&dyw
k &å m rax&f a[monf
[k qkad om y#dorÇ'd gr*f ygVdawmfüomvQif awGY&ayonf/ odYk aomf y#dorÇ'd gr*f ygVdawmfü o½kyt f m;jzifh xif½mS ;
jyxm;aomaMumifh xdOk ;D aESmuf aum|moonf rkcs½o I ifah om w&m;om jzpfayonf? þodYk ½Ioifah om w&m;
jzpfjcif;aMumifh xdOk ;D aESmuf aum|moudk jrwfpmG bk&m;\ tvdak wmfEiS thf nD bk&m;a[m ygVdü xnfo h iG ;f jy&efrmS
t|uxm#Dum q&mwkYd \ wm0efjzpfaeayonf/ odYk jzpfí 0do'k rd¨ *f (1-232)ü -

rw¬v*k ø t|drad OÆe o*Fa[wGm y#duv l reodum&0aoe a'odw-H [k rw¬v*k -ø OD;aESmuf aum|moudk
t|drOd -Æ ½k;d wGi;f jcifqüD xnfo
h iG ;f í jrwfpmG bk&m; a[mawmfral Mumif; jyqdak wmfrcl ahJ yonf/ 0do'k rd¨ *f\ tzGirhf [m
#Dumrlum; atmufygtwdik ;f vnf; xnfo h iG ;f í jyawmfrjl yef\/

,H 0g yenrÜd udOw
Dö d 0g £rdem ygVd,H rw¬v*k ó
F o*Fa[m '|aAÁm/
(r[m#Dum 1-429)/

þ#DumygXfjzifh qdv k o
kd nfrmS -r[m[w¬d ya'gyrokwçf r[m&m[kavm0g'okwf ponfwYdkü yx0D"mwfukd
o½kyt
f m;jzifh xkwjf y&mwGi-f

auom avmrm/ y/ O'&d,H u&DoH ,H 0g yenrÜd udOdö tZÑwåH ypöwHå


uu©VH c&d*wH Oyg'dE-Hé [k jyqdx
k m;avonf/

xko k m;&mwGif ,H 0g ye-ponfjzifh ]]auom tp u&doH tqH;k ½Sad om aum|mo 19-ckrS tvGwf
d Ykd jyqdx
jzpfaom wud, k v
f ;kH ü wpHw
k ckaom cufrm Murf;wrf;aom oabmvnf; ½Sad o;onf}}[k azmfjy\/ xdk a'oemü
o½kyt f m;jzifh jyrxm;aom OD;aESmufaum|moudk xdk ,H 0g ye-jzifh jyaom aum|moü xnfo h iG ;f í ,l&rnf-[k
qdv
k \kd /

þt&mü odapvd&k if;rSm rw¬v*k F ac: OD;aESmuf aum|moudk t|uxmtvdk t|drOd -Æ ½k;d wGi;f jcifqüD
xnfo h iG ;f onfjzpfap? #Dumtvdk ,H 0g ye-ü xnfo h iG ;f onf jzpfap oGi;f jyjcif;rSm vd&k if;r[kw?f ½Iaumif;aom
w&m;rSejf cif;uom vd&k if;jzpfonf? 2-enf;vH;k toihcf snf;yif-[k ,loifah Mumif; odapvd&k if; jzpfonf/ xkYd jyif
0do'k rd¨ *fusrf;wGif t|drOd -Æ ½k;d wGi;f jcifqaD um|moü twdtvif; xnfo h iG ;f jyxm;aom rw¬v*k -F OD;aESmufukd #Dum
q&mu ,H 0g ye-ü xnfo h iG ;f jyvdu k o f nft
h wGuf ¤if;udk r½Ityf r½Iaumif;[k r,ltyf rqdt k yfaMumif;udv
k nf;
odapvd&k if; jzpfonf/ xkYd jyif y#dorÇ'd gr*ft& ½Iaumif;aom OD;aESmufaum|moonf rnfonhyf 'k f rnfonfh
a'oempum;&yfü rnfou l xnfo h iG ;f jyapumrl ½Iaumif;aom w&m;omvQif jzpfouJo h Ykd xkYd twlyif azmif;rI
yderf EI iS w
hf uG tao;pdwf ud, k tf rlt&m 0ga,m½kyo f nfvnf; orÜZnydik ;f ç "mwkreodum&ydik ;f ç cE¨ma'oemç
tm,we a'oem ponfwYdk t& 0dyóem½Iaumif;aom w&m;tppf jzpfaomaMumifh £&d,myxydik ;f ]],xm
,xm 0g yeó}} 0gusü xnfo h iG ;f í jyvdu k of nft
h wGuf r½Iaumif;aom w&m; jzpfroGm;Edik yf g? ½Iaumif;aom
w&m;omvQif jzpfNrJ jzpfaeygonf/ xdYk aMumifh ¤if;udk r½Iaumif;[k rnfou l rQ rqko
d ifo h nfjh yif ½Iaumif;aom
w&m;[líom vufc&H rnf jzpfaMumif;udv k nf; odapvd\ k /
r[mowdy|meokwfygXfedó, 54

þrQjzifh azmif;rI yderf pI aom tao;pdwf ud, k t


f rlt&mrsm;udk ]],xm ,xm 0g yeó}} 0gusü xnfo h iG ;f
í jyonfrmS ½Ioifah om w&m;jzpfaomaMumif¤h if;? xnfo h iG ;f í jyoifah omaMumif¤h if; wm0ef 0wå&m; tm;avsmfpmG
xnfoh iG ;f í jyjcif;jzpfaMumif; ½Si;f vif;pGm em;vnfavmufayNyD/

wenf; oGif;jyyHk ½Sif;vif;csuf


þpmtkyf ESm eHygwf 71-ü wenf;um;-[k jyvsuf ,xm ,xm 0g yeó-0gusü wenf; teuf,yl u kH kd
jyqdck \
hJ / xdjk yqdck sufrmS ynm½Sw
d Ykd t*wdrvdu
k yf J rdrw
d Ykd ÓPfjzifh pdppfa0befí oabmusvQif ,l&efç oabmrus
vQifv;J r,lbaJ e&efom jzpfayonf/ xd, k el nf;ESiphf yfí igwkYd taMumif;jyxm;onfrmS ynm½Sw d Ydk twGuf
em;vnf&ef jynfph kH vHak vmufaeayNyD/ odYk aomf rE´ynm yk*Kd¾ vfwYdk twGuf tenf;i,f xyfrí H ½Si;f jyOD;tH/h

0g ye-ESiw hf uG qdak om a'oemwkYd wiG f ,H ,H 0g yem&AÇ-[laom "r®o*FPyD gVdawmf 0gusrS wyg;aom


0gus[lorQü qdck NhJ yD;aom teufukd ,l&onfcsnf;om ½Sad csonf? qdck NhJ yD;udyk if xyfrí
H ,l&aom t&mr½Sad cs/ ,H
,H 0g yem&AÇ-[laom "r®o*FPDygVdürl qdkcJhNyD;aom tm½kH 6-yg;rS tvGwf tjcm;wyg; tm½krH nfonf r½Sad om
aMumifh qdck NhJ yD;udyk if tusOf;csKyf xyfí a[maMumif; xif½mS ;aeay\/ tjcm;t&mwkYd ürl xkud o
hJ Ykd r[kwaf y? qdck NhJ yD;
rS tvGwjf zpfaom wjcm;wyg; teufrsm;vnf; ½Sad eaomaMumifh qdck NhJ yD;rS wyg;wjcm; teufukd qdv k akd Mumif;
od&ayonf/

þowdy|mef ygVdawmfüyif ]]tw¬d uma,mwd 0g yeó owd ypöKy|dwm a[mwd}} tp½Sad om pum;&yf
wkYd jzif¤h if;? ]]a, 0g yeó aw a[mEÅd tew¬umrm}} tp½Sad om pum;&yfwYdk jzif¤h if; qdck NhJ yD;rS wyg;aom teuf
jyqdx k m;onfukd awGY&\/ þaemufqufwJG ESm (288)ü xkwjf ycJah om ]],H 0g yenrÜd udO}dö } paom 0gusjzifv h nf;
qdck NhJ yD;aom aum|mo 19-ckrS tvGwjf zpfaom yx0D"mwfukd jyaMumif; xif½mS ;awGY½&dS \/ xkYd twlyif "r®o*FPD
ygVdawmf Xmeaygif;rsm;pGmwkYd ü}} a, 0g ye tanyd tw¬}d } ponfjzifh a[mxm;aom a, 0g yeu t&mwkYd ü¤if;?
tbd"r®m 0dbif;ygVdEiS hf okweå f ygVdawmfwYdk wiG f ],H 0g ye}} - ponfjzifh a[mxm;aom ,H 0g yeu t&mü¤if;
qdck NhJ yD;rS tvGwjf zpfaom teufuo kd m jyaMumif; xif½mS ;awGY&\/ txl;tm;jzifrh ul m; tbd"r®m 0dbif;ygVdawmf ESm
(2) ponfwYdk ü ]]wH wH 0g ye ½lyH Oyg'g,}} paom ygVdwYkd ü ]]wH wH 0g yemwd {w¬ e a[|drea,m Moavmau
waAÁm}} ponfjzifh t|uxmu zGijhf yxm;aomaMumifh a½S;ü qdck NhJ yD; teufr[kwaf Mumif; teufopfuq kd v
kd akd Mumif;
omíyif xif½mS ;ay\/ þt&mü ,xm ,xm [laom tmum&0gpu 0dpmä yk'o f nf om"uxkwjf yaom a, ,H
wH wH-yk'w f Ydk EiS hf rwlygwum; [lírlum; rapm'emoifah y? igwdYk \ qdv k &kd if;rSm o½kyx
f w
k jf yonf jzpfap?
tmum& xkwjf yonf jzpfap a½S;ESiahf emuf o½kyjf ycsif;ç tmum&jycsif;wlí 0g yeESihf qdak om 0gusjzpfjcif;udo k m
&nf½, G af yonf/ xkYd aMumifh a, 0g ye-ponfEiS hf ,xm ,xm 0g yeó-rwl[k apm'emjcif;onf ynm½Sd
apm'em r[kwaf y/
þt&mü *päaEÅm 0g-paom a½S;0gus 4-yd'k jf zifh £&d,mykxBf uD; av;yg;½Iyu kH kd jycJNh yD; jzpfaomaMumifh
,xm ,xm-0gusjzifh ¤if;wkYd ukd r,lawmhbJ tao;pdwf ud, k t f rlt&mwkYd uo kd m ,laomfvnf; ½I&rnfw h &m;
,kwaf vsmhomG ;jcif; r½So d jzifh wpHw
k &m tusKd;,kwzf ,
G v
f nf; r½Syd g? xkYd aMumifh ynm½Swd Ydk onf xdw k enf;,lyu
kH kd
rdrw d Ykd ud,
k yf ikd Ó
f Pfjzifh pdppfqifjcifí oabmÓPf ouf0ifygu vufcí H rouf0ifygu vufrcHbJ ae½ko H m
½Syd gonf? xk, d yl kH ,lenf;udk tBuD;tus,ftjypfjyí y,fzsuf&ef rvdyk g? xko d Ykd y,fzsufaomfvnf; rnfoYkd rQ
tusKd;xl;udk &EdkifbG,f r½Sdyg/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 55

tómo yómoü oGif;jyjcif;\ taMumif;

xkYd jyif þrSwcf suf twGi;f üyif azmif;rI yderf u I kd 0ga,m"mwf 6-yg;wkdYwGif tómo yómo
0ga,m"mwfü twGi;f 0ifoifah Mumif; jyqdx k m;\? xko d Ydk jyqd&k müvnf; azmif;rI yderf I 0ga,monf (1) t*Fr*Fg
Ekom&d0ga,m (2) tómo yómo0ga,m (3) ukpo dä ,0ga,m (4) ,H 0g ye 0ga,m [laom þav;rsKd;wkYd EiS hf
pyfqikd v f suf½\ dS / odYk &mwGif 0ifouf xGuo f ufEiS hf teD;pyfq;kH jzpfí 0ifouf xGuo f uf\ tusKd;quftjzpf
tvGex f if½mS ;aomaMumifh tómo yómo 0ga,m"mwfü oGi;f jyjcif;jzpfonf? odYk aomfvnf; xko d Ykd tómo
yómo 0ga,mü twGi;f 0ifonfh twGuf tmemygeorxur®|mef; [líum; rqdv k akd y/ taMumif;rlum; tmemyg
eorx ur®|mef; t&mü y#dorÇ'd gr*f 0do'k rd¨ *fponfwYdk wiG f ESmoD;zsm;ç txufEw I cf rf;wkYd ü xdcu
kd af om 0ifav
xGuaf vudo k m ½I&ef jyxm;aomaMumifh aywnf;/ rSeaf y\? xdyk gVdt|uxmwkYd t&tm;jzifh 0rf;xJü 0ifxu G f
vIy½f mS ;aeaom 0ifouf xGuo f ufwYdk ukd ½Iaomfvnf; tmemygeorxur|mef; rrnfay/ odYk aomfvnf; "mwk0
0w¬mefEiS hf 0dyóemur®|mef;rlum; jzpfEikd yf g\/ tb,haf Mumifeh nf;[lrl "mwk00w¬mefrmS rnfonfh "mwf 4-yg;rqdk
½I&onfjh yif 0dyóemrSmvnf; ud, k w
f iG ;f ud,k yf Oyg'geu©Em¨ [lorQukd ½I&aomaMumifh aywnf;/

þt&mü y&0g'D apm'uyk*Kd¾ vfu ESmoD;zsm;ü puúLpudk uyfxm;vsuf xGuo f uf 0ifoufavaMumifh xdk
puúLuav; vIyaf evdrrhf nf? xdv k yI af eaom puúLudk ½Iaumif;ygrnfavm[k apm'emxm;onfukd awGY&\/ igwkdYu
rl xif½mS ;od&vQif xdpk uúLomr[kwf vIy½f mS ;rI [lorQudk ½Iaumif;onf[í l yif wduspGm ajzqdyk g\/ tb,fh
aMumifh enf;[lrl ta0;udk ½SmMunfah ep&m rvdyk g? þowdy|mef ygVdawmfüyif ]]£wd A[d'g¨ 0g uma,
um,mEkyóD 0d[&wd? A[d'g¨ 0g "ar®ok "r®mEkyóD 0d[&wd}} ponfjzifh twGi;f tjyif tvH;k pHu k ykd if ½I&ef jrwfpmG
bk&m; ud, k af wmfwikd f a[mxm;onf r[kwyf gavm/ jrwfpmG bk&m;\ pum;awmfukd b,fA'k b ¨ mom0if yk*Kd¾ vfonf
,Hrk mS ;oifh y,f½mS ;oift h ehH nf;/

þrQjzifh ESm 69-71 wdYk ü jycJah om rSwcf sufEiS phf yfí rE´ynm yk*Kd¾ vfwYdk twGuf xyfr½H iS ;f vif;csuf NyD;\/

ypöKy|mefjzifh ½ItyfaMumif;
þedos eHygwf 59-60-ü 0ga,m"mwf\ vu©Pm &o ypöKy|mef xif½mS ;yHu k kd jycJ\
h ? xdo
k Ykd jycJjh cif;
rSmvnf; ¤if;wkYd ukd ½Ioifh odoifah omaMumifh t|uxm#DumwkYd EiS hf tnD jycJjh cif; jzpfayonf/

xdjk yqdck sufxrJ S ypöKy|mefEiS hf pyfvsOf;í ]]½ky\


f ypöKy|mefukd 0dyóem r½Iaumif; [lí¤if;? 0ga,m"mwf\
ypöKy|mefukd tusKd;quf zvypöKy|mef [lí¤if;? ynwf [lí¤if;}} rMumrD av;ig;ESpf twGi;f rSpí 0dw@0g'D
yk*Kd¾ vfwpku rSm;,Gi;f pGm wDwiG f ajymqdak eMuojzifh xdk rdpmä 0g'udv k nf; þt&mü ½Si;f vif;okwof if oihaf om
aMumifh ¤if;udv k nf; tusOf;csKyftm;jzifh ½Si;f vif;jyOD;tH/h

vu©P&om'd0aoe y&d*a¾ [wAÁm-vu©Pm &o ponfwYdk \ tpGr;f tm;jzifh odr;f qnf;tyfuek \ f -


[laom 0do'k rd¨ *f (2-222)\ tzGihf r[m#Dumü y&d*[
¾ 0d"d ye cE¨ead '´o 0kawåm {0gwd t"dygÜ a,m-[k rdeYf qakd wmf
rl\/

vu©Pm &o ponfwYdk \ tpGr;f tm;jzifh odr;f qnf;yHk tpDt&ifukd 0do'k rd¨ *f cE¨ead '´oü jycJNh yD? tjynft
h pHk
tus,u
f kd odvv
kd Qif xdk cE¨ead '´oü jyefMunfyh g-[k qdv
k \
kd /

cE¨ead '´oü Munfv


h Qif apwoduf emrfw&m; odr;f qnf;yHk tpDt&ifukd -

zkowDwd zaóm? oGm,H zkoevu©aPm? oCF¥e&aom? oEéyd gwypöK y|maem? tmygx*w0do,


y'|maem-þodYk ponfjzifh -

(1) vu©Pm (2) &o (3) ypöKy|mef (4) y'|mefwYdk \ tpGr;f tm;jzifh odr;f qnf;yHk ½IykH tpDt&ifukd
tjynft
h pHk jyxm;onfukd awGY&\/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 56

pdw0f n
d mPf odr;f qnf;yHk tpDt&ifuv kd nf; pu©K 0dnmP"mwf ponfjzifh 7-rsKd;cGJí toD;toD; vu©Pm
&o ypöKy|mef y'|mef 4-rsKd;vH;k jzifh tjynft
h pHk jyxm;onfukd awGY&\/

½lyu©Em¨ ½kyw
f &m; odr;f qnf;yHu k v
kd nf; r[mbkwf "mwfBuD; 4-yg;rSpí xdYk twlyif vu©Pm &o
ypöKy|mef y'|mef 4-rsKd;vH;k jzifh tjynft
h pHk jyxm;onfukd awGY&\/ xkw
d iG f "mwfav;yg;udk þodYk jyxm;\/

blw½lyH pwkA"dÁ H yx0D"mwk tmayg"mwk awaZm"mwk


0ga,m"mwlw?d wmoH vu©P&oypöKy|memed pwk"mwk0
0w¬mae 0kwmå ed/ y'|meawm ye wm oAÁmyd t0aoo"mwkwå
,y'|mem/ (0do'k rd¨ *f 2-73)/

blw½kyo f nf yx0D"mwf tmayg"mwf awaZm"mwf


0ga,m"mwf[í l 4-yg; tjym;½Sd\/ ¤if;wkdY\ vu©Pm &o
ypöKy|mefwYdkukd pwk"mwk 00w¬mefü jyqdck NhJ yD? rjycJ&h ao;aom
y'|meftm;jzifrh ul m; xd"k mwf 4-yg;vH;k wkYd yif <uif;aom "mwf
3-yg;vQif eD;aom taMumif; y'|mef ½Su d ek \ f / (jrefrmjyef)/

txufyg 0do'k rd¨ *fjzifh "mwf 4-yg;udk vu©Pm &o ypöKy|mefwYdk jzifh ½I&ef tpDt&ifonf pwk"mwk0
0w¬mefü jycJo
h nft
h wdik ;f yif [lí¤if;? y'|meftm;jzifrh u
l m; rdrrd S <uif;aom tjcm;"mwf 3-yg;[laom y'|mefjzifh
½I&rnf [lí¤if; qdkvdk\/ xkYd aMumifh pwk"mwk00w¬mefü jycJah om ½IykH tpDt&ifuv kd nf; Munf&h ayvdrrhf nf?
Munfv
h Qif atmufygtwdik ;f awGY&ayvdrrhf nf/
vu©Pm'dawmwd yx0D"mwk uð vu©Pm uð &om
uð ypöKy|memwd {0H pwaómyd "mwka,m tm0aZÆwmG
yx0D"mwk uu©Vwåvu©Pm ywd|me&om orÜ#pd eä ypöKy|mem?
tmayg"mwk y*¢&Pvu©Pm jAL[e&om o*F[ypöKy|mem?
awaZm"mwk OPSwv å u©Pm y&dygpe&om r'´0gEky'Ü geypöK
y|mem? 0ga,m"mwk 0dwr¬ eÇ vu©Pm ork'&D P&om
tbde[D m&ypöKy|memwd {0H vu©P'dawm reod umwAÁm/
(pwk"mwk00w¬meftzGihf 0do'k rd¨ *f 1-362)/

vu©Pm ponftm;jzifh [l&mü yx0D"mwfonf


tb,f vu©Pm½So d enf;? tb,f &o ½So d enf;? tb,f
ypöKy|mef ½So d enf;-[k þodkYaomenf;jzifh "mwf 4-yg;vH;k wkYd ukd
qifjcifNyD;vQiçf yx0D"mwfonf cufrmjcif; vu©Pm ½S\ d ?
wnf&mudpö ½S\ d ? cHvifjh cif; ypöKy|mef½\ dS / tmayg"mwfonf
,dpk ;D jcif; vu©Pm½S\ d ? yGg;apjcif;udp½ö \ dS ? aygif;pkjcif;
ypöKy|mef ½S\ d / awaZm"mwfonf yljcif;vu©Pm ½S\ d ? &ifu
h suf
apjcif; udpö ½S\ d ? El;nHjh cif;udk ay;jcif; ypöKy|mef ½S\ d / 0ga,m
"mwfonf axmufuefjcif; vu©Pm½S\ d ? vIyjf cif; vIyaf pjcif;
(wGe;f jcif;) udp&ö o½S\ d ? (blw½kyt f aygif;ud)k a½S;½Iaqmifjcif;
ypöKy|mef ½S\ d -[lí þodYk vu©Pm ponftm;jzifh ESv;kH
oGif;tyf ½Ityf ukef\/ (jrefrmjyef)/

,ckxwk jf ycJah om r[m#DumESiw hf uG 0do'k rd¨ *fpum;&yfwYkd jzifh emrfw&m;wkYd u¤kd if;? ½kyw
f &m;wkYd u¤kd if;
vu©Pm &owkYd jzifh ½ItyfouJo h Ydk yif ypöKy|mefjzifv
h nf; ½Ityf ½Iaumif;aMumif; tvGeyf if xif½mS ;vSay\? xkYd jyif
y'|mefjzifv
h nf; ½Iaumif;aMumif; xif½mS ;\/

atmufyg t|uxm #DumwkYd jzifrh u


l m; ½kyw
f &m;udk ypöKy|mefjzifh ½Ityf ½Iaumif;aMumif; omíyif
xif½mS ;ao;\/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 57

£wd ½lyEÅd £'H ½lyHç {wåuH ½lyHç £awm O'Ḧ ½lyH


ew¬w
D d ½kyeÜ obm0aOö0 blwyk g'g,ab'H ½lyOö tm'ð uwGm
vu©P&oypöKy|mey'|me0aoe te0aoo½lyy&d*a¾ [m
0kawåm/ (okwf r[m0g t|uxm 53? oH,kwf t|uxm 2-
44)/

£wd ½lyH [laom pum;jzifh ]]þonfum; ½kyw f nf;?


þrQavmufum; ½kyw f nf;? þxuftvGef ½kyo f nf r½Sad wmh
NyD}}[k azmufjyefjcif; oabmud¤k if;ç blw½kyf Oyg'g½kyf tjym;
½Sdaom ½kyfudk¤if; tpûyí vu©Pm &o ypöKy|mef y'|mef wkYd \
tpGr;f tm;jzifh t<uif;rJh tvH;k pHak om ½kyu
f kd odr;f qnf;jcif;udk
jyawmfr\ l / (jrefrmjyef)/

ww¬ vu©PH emr wó wó ½ly0daooó


tenom"m&aPm obma0g? &aom waó0 twåaem zvH
ywd ypö,bma0g? ypöKy|meH wó y&rw¬awm 0dZrÆ mewåm
,mxm0awm ÓPó a*gp&bma0g? y'|meH tmoEéum&PH?
aweó ypö,m,wå0w k w
då m 'ódwm/ (r[m0g t|uxm\
tzGi#hf u
D m-53)/

k iG f vu©Pm rnfonfrmS xdx


xdw k dk (yx0D paom)
½kyftxl;\ (tmaygpaom) wyg;aom ½kyw f Ydk EiS hf rqufqaH om
(uu©Vwå paom) oabm&if;aywnf;/ &o rnfonfrmS rdrd
tusKd;udk pGJí xkd½kyf\ aus;Zl;ûywwfonf\ tjzpfaywnf;/
ypöKy|mef rnfonfrmS xd½k yk \ f y&rw¬tm;jzifh xif½Sm;½Sdonf\
tjzpfaMumifh [kww f ikd ;f rSepf mG ÓPf\usufpm;&m tm½k\ H tjzpf
aywnf;/ y'|mef rnfonfrmS eD;pGmaom taMumif;aywnf;/
¤if;jzifh xd½k yk \
f taMumif;ESihf pyfaom jzpfjcif; ½So d nf\
tjzpfukd jytyf\/ (¤if;#Dum\ jrefrmjyef)/

vu©P&oypöKy|me y'|me0aoemwd uu©|wåm'd


vu©P0aoe oE¨m&Pm'd&o0aoe orÜ#pd eä m'dypöKy|m
e0aoe blwwå,m'dy'|me0aoe p/ (oH,w
k #f u
D m 1-58)/
vu©Pm &o ypöKy|mef y'|mef wkYd \ tpGr;f tm;jzifh
[lonfrmS cufrmjcif; tp½Sad om vu©Pm\ tpGr;f tm;jzif¤h if;?
aumif;pGmaqmifxm;jcif; tp½Sad om &o\ tpGr;f tm;jzif¤h if;?
cHvifjh cif; tp½Sad om ypöKy|mef\ tpGr;f tm;jzif¤h if;? <uif;aom
blw½kyf 3-yg;taygif; tp½Sdaom y'|mef\ tpGr;f tm;jzif¤h if;
(t<uif;rJh ½kyu f kd odr;f qnf;jcif;udk jyqdt
k yfonf-[k qdvk \ kd )/
(oH,w k #f u
D m\ jrefrmjyef)/

txufyg okwrf [m0g t|uxm#Dumç oH,w k f t|uxm #DumwkYd onf ½kyf½IyHkudk jyaom £wd ½lyH-
[laom ygVdawmf\ tzGirhf sm; jzpfMuayonf/ xdk oH0aPÖwAÁ ygVdawmfonfvnf; bk&m;tavmif;awmftm;
emr½ly y&d*[ ¾ ÓPfjzpfyu kH kd jyaom pum;&yf jzpfayonf/ þodYk ½kyo f ufouf ½Iyu kH kd wdwu d sus zGijhf yxm;aom
aMumifh ½kyuf kd ypöKy|mefjzifh ½Iaumif;aMumif;rSm tvGeYf tvGeyf if xif½mS ;vSay\/ xkYd twlyif y'|mefjzifh ½Iaumif;
aMumif;vnf; xif½mS ;onfomwnf;/ a0'em paom emrfcE¨mwkYd ü vu©Pm &o ypöKy|mef y'|mefwYdkjzifh
½lyu
kH v
kd nf; xdt k |uxm#DumwkYd ü tvm;wlyif zGijhf yxm;vsuf½\ dS / xkYd aMumifh emrfuv kd nf; y'|mefjzifh ½Iaumif;
aMumif; tvGeyf if xif½mS ;vSay\/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 58

þt&mü xkwjf ycJah om okwrf [m0g t|uxmç oH,w k f t|uxmwkYd wiG f te0aoo½lyy&d*a¾ [m-
t<uif;rJ½h yk u
f kd odr;f qnf;jcif; (te0aooa0'em-onmocFg&0dnmPy&d*a¾ [m-t<uif;rJh a0'emonm ocFg&
0dnmPfwYdk ukd odr;f qnf;jcif;-þyk'rf mS rl þü xkwjf yrxm;ç usrf;&if;ü ½Syd gonf) [lí ½kyef mrf odr;f qnf;jcif;
udok m wdwu d sus jyqdxk m;ay\/ ypö,y&d*a¾ [m-taMumif;udk odr;f qnf;jcif; [líum; rqdak y/ xkYd aMumifh
]]y'|mefjzifh odr;f qnf;jcif;rSm ypö,y&d*[ ¾ ÓPfEiS hf qdik yf gonf}}[k qifjcifay;bG,u
f m; r½Sad wmhayNyD/ odkYaomf
xkYd xufomí ½Si;f vif;ap&ef #Dumausmf usrf;ûyq&m\ q&mBuD; jzpfawmfral om t½Sio f m&dywk &å m rax&fjrwf
pD&ifonfh om&w¬'yD eD #Dumudv k nf; xkwjf yygOD;tH/h

oAÁH awblruH emr½lyH ]]£'H ½lyHç {wåuH ½lyHç e


£awm bda,sm? £'H emrHç {wåuH emrHç e £awm bda,sm}}wd
blwyk g'g,ab'H ½lyçH zóm'dab'H emrOö vu©P&o
ypöKy|mey'|meawm 00w¬aywd? ur®m0dZmÆ 'duOöó ypö,H
y&d*P¾ mS wd? t,H Ówy&dnm/ (om&w¬ 2-20)/

]]þonfum; ½kyf? þrQavmufum; ½kyf? þxuftvGef


r½SNd yD? þonfum; emrf? þrQavmufum; emrf? þxuftvGef
r½SdNyD}}[k blw½kyf Oyg'g½kyf tjym;½Sdaom ½kyfudk¤if;? zó
ponf tjym;½Sad om emrfu¤kd if; (þ) tvH;k pHak om bHo k ;kH yg;ü
jzpfaom emrf½yk t f aygif;udk vu©Pm &o ypöKy|mef y'|mef
tm;jzifh ydik ;f jcm;\? xdek mrf½yk \
f uH t0dZÆm tp½Sdaom
taMumif;udv k nf; odr;f qnf;\? þ(ydik ;f jcm;jcif;ç odr;f qnf;
jcif;)onf Ówy&dnmaywnf;/ (jrefrmjyef)/

txufyg #Dumü emr½ly/H y/ 00w¬aywd-[laom a½S;pum;jzifh emr½ly y&d*[ ¾ ÓPfukd jy\? ur®m0dZmÆ
'duOöó ypö,H y&d*P ¾ mS wd-[laom aemufpum;jzifh ypö, y&d*[ ¾ ÓPfukd jy\/ þodYk toD;toD; cGjJ cm;jyxm;
aomaMumifh ]]y'|mefjzifh ½Ijcif;udk ypö,y&d*[ ¾ ÓPfEiS hf qdik yf gonf}}[k qdb
k ,
G u
f m; vH;k 0 r½Sad wmhonfomwnf;/
xkYd jyif #Dumausmq
f &m\ q&mBuD;jzpfaom t½Sio f m&dywk &å m rax&fjrwfBuD;uyif ]]emr½ly/H y/ y'|meawm
00w¬aywd-emrf½yk u f kd y'|mefjzifh ydik ;f jcm;\}} [lí twdtvif; jyqdx k m;aomaMumifh #Dumausmfü¤if;? oû*Ø[#f u D m
a[mif;ü¤if; y'|meftzGihf rygaomaMumifh tbd"r®wo ¬ *F[usrf;ü y'|meyk'f rygoifh [lívnf; rqdo k ifNh yD/

xdYk xuf a½S;usí xdYk xufcikd vf akH om om"uudk tvd½k v


dS Qif om&w¬'yD eD#u D m q&mawmfuyif tmp&d,
"r®ygvaw¬&[k tav;tjrwfûyí ñTejf y&aom t½Si"f r®ygvrax&f pD&ifco hJ nfh £wd0w
k t
f |uxm eHygwf 50-rSm
Munfyh gavOD;/ xdt k |uxmüvnf; þom&w¬'yD eDEiS hf tvm;wlyif qdx k m;ygonf/ txl;rSm ]]ur®m0dZmÆ 'duOöó
ypö,H y&d*P ¾ mS wd}} t&mü ]]wó t0dZmÆ 'duOö ypö,H y&d*P¾ mS wd}}[k ½Sad ejcif;rQom xl;onf/ odYk aomf teufrmS
rxl;NyD/ xkYd aMumifh xdyk gXfukd þü xkwrf jyawmhNyD/

þodYk ½kyu
f kd ypöKy|mefjzifh ½IyukH ¤kd if;? emrf½yk f 2-yg;vH;k udk y'|mefjzif½h yI u
kH ¤kd if; yg|dt|uxm #DumwkYd ü
tvGex f if½mS ;pGm jyqdx k m;aomaMumifh ]]½kyu f kd ypöKy|mefjzifh r½Iaumif;}} [lí¤if;? ]]emr½ly y&d*[ ¾ ÓPf t&mü
emrfEiS ½hf yk u
f kd y'|mefjzifh r½Iaumif;}} [lí¤if; ypfy,fajymqdak om olonf okwrf [m0g ygVdt|uxm#Dumç
oH,w k yf gVdt|uxm#Dumç 0do'k rd¨ *ft|uxm#Dumç £wd0w k t
f |uxmç om&w¬'yD eD #DumBuD;wkYd ukd y,fzsuf&m
a&muf\/ trSeu f kd trSm;jzpfatmif trSm;udk trSejf zpfatmif ,kw, då w
k må BuHaqmifí ajymojzifh ynm½Sd
olawmfaumif;wkYd \ pdwEf v f yI af pwwfonfh 0dw@0g' ½Sad omaMumifh 0dw@0g'D yk*Kd¾ vftjzpfoYkd vnf;
S ;kH udk wkev
a&muf\/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 59

0ga,m\ ypöKy|mefvnf; y&rwfyif

ypöKy|meH wó y&rw¬awm 0dZrÆ mewåm


,mxm0awm ÓPó a*gp&bma0g -

ypöKy|mef rnfonfrmS xd½k yk \


f y&rw¬tm;jzifh xif½mS ;½Sjd cif;aMumifh [kww
f ikd ;f rSepf mG ÓPf\ usupf m;&m
tm½kt
H jzpfaywnf;/ (okwrf [m0g#Dum 53)/

txufyg #Dumü ]]y&rw¬tm;jzifh xif½mS ;½Sad omaMumifh [kww f ikd ;f rSepf mG ÓPf\ usufpm;&m tm½kjH zpf
onf}}[k txift½Sm;qdx k m;aomaMumifh 0ga,m"mwf\ tbde[
D m&ypöKy|mefuv kd nf; y&rw¬tm;jzifh xif½mS ;
½Sad om [kww
f ikd ;f rSepf mG ÓPfü xifay:vmaom y&rw¬ w&m;[líom odtyf\? 0dw@0g'D wkYd qo kd uJo
h Ykd ynwf
[líum; rodtyf rrSwt f yfonfomwnf;/
y&rw¬w&m; jzpf½rHk Qom r[kwaf o;? ½Iv&kd if; "mwftppfvnf; jzpfao;aMumif;udk atmufyg r[m#Dumjzifh
odtyf\/

y'|meH yaew¬ tn"r®wm, e O'¨#-H r'|mefuu


kd m; ½Iv&kd if;"mwfrS wjcm;wyg; tvGww
f &m; jzpfjcif;
aMumifh þvu©Pm'dawm t& ½Ienf;ü ( t|uxmq&m) rxkwf jytyfay/ (r[m#Dum 1-449)/

0do'k rd¨ *fü vu©Pm'dawmt& ½Ienf;udk tus,fjy&mwGif "mwfav;yg;wkYd ukd vu©Pm &o ypöKy|mefwYdkjzifh
½Iyu kH o
kd m jy\/ y'|mefjzifh ½Iyu kH u kd m; rjyay? xko
d Ykd y'|mefjzifh ½IyukH kd rjyjcif;rSm tb,fah Mumifyh genf;[k ar;bG,f
½Sad omaMumifh r[m#Dumü txufygtwdik ;f ajz½Si;f jyayonf/ qdv k o kd nfrmS yx0Dpaom "mwfwyg; wyg;\
y'|mefonf rdrrd <S uif;aom tjcm;"mwf 3-yg;yif jzpfonf? odYk jzpfí yx0D"mwfukd ½Ivo kd rl mS yx0D\ y'|mef
jzpfaom tmayg awaZm 0ga,mwkYd onf ½Iv&kd if; yx0D"mwfrS wjcm;wyg; tvGww f &m;omvQif jzpfuek \ f /
xkYd twlyif tmaygudk ½Ivo kd rl mS yx0D awaZm 0ga,mwkYd onf¤if;ç awaZmudk ½Ivo kd rl mS yx0D tmayg 0ga,m
wkYd onf¤if;ç 0ga,mudk ½Ivo kd rl mS yx0D tmayg awaZmwkYd onf¤if; ½Iv&kd if;"mwfrS wjcm;wyg; tvGww f &m;
wkYd omvQif jzpfuek \ f / xkYd aMumifh ½Iv&kd if;"mwfuo kd m wnfw h nfrh wfrwf½&I ef jyaom þvu©Pm'dawmt&
½Ienf;ü ½Iv&kd if; w&m;ud, k jf zpfaom vu©Pm &o ypöKy|mefwYdk uo kd m jyonf? ½Iv&kd if;"mwfrS wjcm;wyg;
tvGww f &m;jzpfaom (<uif;aom "mwf 3-yg; [laom) y'|mefuu kd m; rjy[k qdv k \kd /

þ#Dumü toD; toD;aom "mwfwyg; wyg;\ y'|mefjzpfaom tjcm;"mwf 3-yg;udk tn"r®-½Ivdk&if;


"mwfrS wjcm;wyg; tvGww f &m;[k qko
d jzifh vu©Pm'dawmt& ½Ienf;ü jyxm;aom vu©Pm &o ypöKy|mefwYdk
udu
k m; ½Ivakd om "mwfrS wjcm;wyg; tvGww f &m; tn"r®r[kw?f ½Iv&kd if; y&rw¬ "mwfw&m;yif jzpfonf?
xkYd aMumifh ¤if;wkYd ukd vu©Pm'dawmt& ½Ienf;ü jyonf[í l vnf; qd&k ma&muf\/ okYd jzpfí 0ga,m"mwf\
vu©PmESihf &owkYd onf y&rwf0ga,m tppfjzpfouJo h Ykd 0ga,m"mwf\ tbde[ D m& ypöKy|mefuv
kd nf; y&rwf
0ga,mtppf yif[k NrJNrHpmG rSw, f t
l yfay\/

xdt
k bde[ D m& ypöKy|mefonf ½Ityf ½Iaumif;aom ½Iv&kd if;jzpfaom y&rwf0ga,m tppfjzpfaomaMumifh
½Ityf ½Ioifah om 0ga,mrS tvGwf tusKd;quf zv ypöKy|mefvnf; r[kw?f ½Iaom 0dyóemÓPftm; a½S;½I
xifay:vmaom tmum&ypöKy|mef omvQif jzpfonf/ atmufyg #Dumjzifh NrJNrHpmG qH;k jzwftyf\/
orÜ#pd eä muma&e ÓPó ypöKywd|wDwd orÜ#pd eä ypöK
y|mem-

o[Zmwfw&m;udk cHvifah om tjcif;t&mtm;jzifh


ÓPftm; a½S;½I xifwwfaomaMumifh orÜ#pd eä ypöKy|me rnf\/
(r[m#Dum 1-449)/
r[mowdy|meokwfygXfedó, 60

txufyg r[m#Dumonf yx0D"mwf\ orÜ#pd eä ypöKy|meyk'u f kd zGijhf yaom pum;jzpfonf/ xdpk um;jzifh
<uif;aom tmayg awaZm 0ga,m"mwfwYdk \ ypöKy|mefwYkdvnf; Oy|memum& ypöKy|mefcsn;f yif jzpfaMumif; odap
ygonf/ xkYd aMumifyh if ¤if;"mwf 3-yg;wkdY\ t&mü ypöKy|meyk'u
f kd xyfí rzGifhjybJ ½Sdavonf/

þrQjzifh 0ga,m"mwf\ tbde[ D m& ypöKy|mefonf ynwfvnf; r[kw?f tusK;d quf zvypöKy|mefvnf;
r[kw?f tmum&ypöKy|mef y&rwf0ga,myif jzpfaMumif;? xkYd aMumifyh if¤if; tbde[
D m&ypöKy|mefjzifv
h nf; 0ga,m
"mwfukd 0dyóem ½Ityf ½Iaumif;aMumif; NrJNrHpmG rSw,
f El ikd af vmufayNyD/
txl; owdûyapvdo k nfrmS -,ck igwkYd ½Si;f jyaom aemufqufwüJG 0dyóem ½Iaumif;aom w&m;udk
½Iaumif;aMumif; ½Si;f vif;jyjcif;ESihf igwkYd tm; pGypf v
JG monfukd ajz½Si;f jcif;rQom yg0ifonf? olwyg;wkYd \ vkyif ef;
pOfukd y,fazsmufjcif;vnf; ryg? olwyg;wkYd tm; xdyg;epfemap&ef ykwcf wf pGypf jJG cif;vnf;ryg? oefY½iS ;f aom
apwemjzifh ½k;d om;pGm ajz½Si;f xm;onfukd txl;owdûyMuapvdk yg\/

þwGif owdy|mefygXfedosü aemufqufwGJ


½Sif;vif;csuf NyD;\/

1326-ckepf/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 61

rSwfcsuf
Ä
a,ae0-[k t0"m&P teuf½Sdaom {0-o'´gjzifh uefYowfí qk&d mü rS&D mom"u rsm;rSm ....

{um,eH Zmwdc,EÅ 'óD?


r*¾H yZmemwd [dwmEkurÜ/D
{awe ra*¾e w&ð ok ykaAÁ?
w&dóEÅd a, p w&EÅd MoCH/ .... [laom
owdy|me oH,wk yf gVdawmfç

{um,e ra*¾g 0kpw


ö d ykAb
Á m* owdy|me ra*¾g/

{ao0 ra*¾g ew¬anm 'óeó 0do'k ,


d̈ m .... [k owdy|meokwf t|uxmü xkwjf ytyfaom
okwfygVdawmfrsm;ESifh .....

£rdem0 ra*¾e? ay? taeum or®morÁK'¨gç taeuowm yapöuAka'¨gç


*PeyxH 0Dw0d wåm t&d,om0um pmwd £ar owåm oaAÁ pdw-å rav
y0ga[wGm y&r0do'k ð¨ ywåm ..... [laom þokw\
f tzGit
hf |uxmwkYd yifwnf;/
rSwfcsuf t"dyÜg,f

Äuk½lok-[k A[k0pk jf zifh qdjk cif;rSm e,fy,f\ ydik ½f iS f rif;om;trsm;udk iJí


h ygVd o'´genf;t& qdxk m;jcif;
rQomwnf;/ uk½w k ikd ;f jynfum; rsm;onfr[kw?f wjynfwnf;omwnf;/ þodYk aom t&mü A[k0pk jf zifh qk&d efñeT jf y
aom jrefrm o'´genf;vnf; r½Sad cs/ xkYd aMumifh ]]uk½w k ikd ;f jynfü}} [lí {u0kpjf zifoh m jyefvu
kd o
f nf/ uk½el yH 'k \
f
jrefrmjyefüvnf; enf;wlyifrw S /f xdpk Oftcgu uk½-k [k xif½mS ;cJah om þjynf\ wnf&mXmeonf ,cktcg
£E´,d jynfxwJ iG f taemufajrmufyikd ;f ü wnf½adS om a'vDûrdYe,f yifwnf;/

xkpd Oftcgu uk½jk ynfol jynfom;wdYk onf OwkoyÜg, ponfEiS hf jynfph o kH jzifh ud,k pf w
d f cefYusef;Muí
eufeaJ om w&m;wkYd ukd emcHrw S o
f m;&ef pGr;f Edik Mf uaomaMumif¤h if;? atmufwef;pm; aus;uRef wkYd rpS í &[ef; ½Sif vl
tajrmuftjrm;yif owdy|mefw&m;udk a[majymavh-tm;xkwaf vh ½SMd uaomaMumif¤h if;? þokwu f kd uk½wk ikd ;f ü
a[mawmfro l nf[k t|uxmü qd\ k / þtqdkrSm 21-ydik ;f aom yAÁwYdkjzifh jynfph u kH s,0f ef;pGm a[maom yXrqH;k
tBudru f okd m &nf½, G o f nf jzpf&m\/ taMumif;rlum; .... owdy|mef w&m;udk a[majymavh-tm;xkwaf vh ½SdMu
aomaMumifh uk½w k ikd ;f ü a[monf[q k adk om olYpum;xJüyif xdx k ufa½S;usaom umvuvnf; a[mbl; embl;NyD
[laom teufxif½mS ;onft h jyif? owdy|me oH,w k üf wyg;aom Xmersm;rSmvnf; a[maMumif;udk jyqdx k m;aom
aMumifah ywnf;? odYk jzpfí xdYk xufa½S;usaom umvrsm;uvnf; þowdy|mefw&m;udk tusOf;tm;jzifh a[mcJb h ;l NyD
[lí¤if;? tjcm;wyg;aom Xmeaygif; rsm;pGmwkYd üvnf; tBudraf ygif;rsm;pGm xyfum xyfum a[mawmfral o;onf
[lí¤if; rSwftyf\/

rSwfcsuf

ÄxD;eef;rpku d o
f jzifh ûrdY[k rac:&aomfvnf; aps;qdik rf sm;ç aps;½krH sm;jzifh om,mpnfum;í ûrdYa,mifa,mif
½Sdaom ½GmBuD;udk ed*r-ed*;kH [k ac:onf/ ur®mo"r® ed*;kH ½GmBuD;ü aeonf[k qdak omfvnf; xd½k mG BuD;udk
qGr;f cH½mG ûyí? xd½k mG BuD;ESihf reD;ra0; awmtkyw
f ckü aeonf[k t|uxmü qd\ k /
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 62

rSwfcsuf t"dyÜg,f

1/ owd-trSw&f rI + y|me = (um, a0'em pdw"å r®wYdkü) uyfí wnfonf-ouf0ifí rjywfjzpfonf-


pGNJ rJonf/ owdy|me = uyfí wnfaom trSw&f rI-ouf0ifí rjywfjzpfaom trSw&f rI pGNJ rJaom trSw&f rI/
wenf;um; ..... y|me = uyfí wnfr-I ouf0ifí rjywfjzpfrI - pGNJ rJr/I owdy|me = owduyfí wnfrI - owd
ouf0ifí rjywfjzpfrI - owdpNJG rJr/I
rSwfcsuf

2/ av;toacsFEiS hf urÇmwode;f twGi;f rSm yGiahf wmfrMl uaom or®morÁK'¨b&k m;rsm;? yapöuAk'g¨ rsm; t&d,m
om0ursm;onf þowdy|mefvrf;jzifh omvQif vH;k 0 pifMu,fjcif;odYk a&mufawmfrMl uonf[k qkad om t|uxm
pum;rSm? yHpk jH y ed'óe pum;rQomwnf;? odapvd&k if;tm;jzifrh u l m; - av;tacsFEiS hf urÇmwode;f twGi;f rSmjzpfap?
tjyifrmS jzpfap? rnfonfu h mvürqdk yGiNhf yD;ç yGiq hf çJ yGivhf wHjh zpfaom bk&m;yapöuAk'g¨ ç t&d,mom0uwdik ;f yif þ
owdy|mefvr;fjzifo h m vH;k 0pifMu,fjcif;odYk a&mufawmfrMl uonf[k tjynht f pHyk if odapvdak yonf/ xkad Mumifh ....
a½S;ü xkwjf ycJah om oH,w k yf gVdawmfwiG f .... {awe ra*¾e w&ð ok ykaAÁ? w&dóEÅd a, p w&EÅd MoCH[al om
pum;jzif?h urÇm tuefYtowf rxm;bJ umvoH;k yg;vH;k ü þowdy|mefvrf;jzifo h m MoCudk ausmv f eG o
f mG ;&
aMumif; azmfjyxm;avNyD/ xkYd jyif .... 'DCedum,fygxdu0*f orÜom'eD, okwüf vnf; umvoH;k yg;vH;k rSm bk&m;
[lorQwkYd onf (pwlok owdy|maeok okyw Ü |d w d pdwmå ) av;yg;aom owdy|mefwYdkü aumif;aumif; wnfwahH om
pdw½f u
dS ek v
f suf or®moarÁm"dÓPfoYkd a&mufawmfrMl uaMumif;udk twdtvif;yif rdeYf qx kd m;ayonf/ odYk jzpfí þü
owåmeH [laom omrefy'k jf zifh 0do'k o d¨ Ykd a&mufEikd o
f rQ tavmif;vsm owå0gtvH;k pHu k kd ,ltyf\/
rSwfcsuf t"dyÜg,f

1/ {u = wckwnf;aom + t,e = vrf; - {um,e = wckwnf;aomvrf;/ udavompifMu,f&efç ....


edAmÁ efukd rsufarSmufûy&efç þowdy|meftusifh wvrf;wnf;aom ½So d nf? owdy|mefEiS hf uif;í tjcm;wyg;aom
vrf;r½Sad wmhNyD[k qdv k \
kd / þt&mü ({ura*¾gwd {aum {0 ra*¾g? e [d edAmÁ e*grdra*¾g tanm tw¬Dwd)
{um,e{ur*¾ [lonfrmS wckwnf;aom vrf;aywnf;? rSeaf y\ owdy|mefrw S yg; edAmÁ efoYkd oGm;aomvrf; r½Sd
awmhNyD[k odtyf\[lí zGiq hf akd om #Dumudk txl;owdûytyf\/ wenf;um; .... rZÑdredum,f rlvyPÖmo -
r[moD[em' okwüf uJo h Ykd {um,aem ra*¾g - [laom þyk'o f nf? wjcm;wyg;odYk vGrJ mS ; oGm;&ef vrf;cGJ vrf;rTm
r½Sad om taMumif;wnf;vrf;udk a[monf/ xdak Mumifh .... {u-wckwnf;aom + t,e-vrf;aMumif; = {um,e
r*¾-vrf;waMumif;wnf;om ½Sad omvrf;-waMumif;wnf;aomvrf;/ þowdy|mefvrf;jzifo h mG ;vQif vrf;qH;k aom
tcg edAmÁ efoYkd omvQif wnhw f nfrh wfrwf a&mufonf? edAmÁ efrS wjcm;wyg;odYk vGrJ mS ;í a&mufapEdik o f nfh vrf;cGJ
vrf;rTm r½Sad om ude;f aovrf;rawmfBuD;[k qdv k o
kd nf/
rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
þ owdy|mefvrf;jzifh oEÅwd trwfBuD;uJo h Ydkyif aomuudv k nf; vGeaf jrmufEikd \ f / y#mpm&m ax&Dr
uJo
h Ykdyif y&da'0udv k nf; vGeaf jrmufEikd \
f / þt&mü w&m;empOfwiG f r*fzv kd o
f Ykd a&mufaom olrsm;rSm owdy|mef
enf;jzifh r½I&awmhbJ emMum;&aom w&m;udk oabmus½krH Qjzifyh if udpNö yD;onf[k xifrw S zf ,
G f ½Sí
d xko
d Ydk rxif
rSwof ifah Mumif;udk t|uxmü þodYk ½Si;f vif;jyxm;avNyD/ ½Si;f vif;yHkrSm ....

,H ykaAÁ wH 0daomao[d-paom *gxmudk emMum;&í oEÅwt d rwfBuD; &[EÅmjzpfomG ;onfrmS rSeaf y\/
xkYjd yif .... e oEÅd ykwmå wmPm, - paom *gxmudk emMum;&í y#mpm&m ax&Dr aomwmyef jzpfomG ;onf
rSmvnf; rSeyf gay\/ odYk aomfvnf; um,ç a0'emç pdwçå "r®[al om owdy|mef\ tm½kHav;yg;xJu wyg;yg;udkrQ
roH;k oyf-r½Irw l 0dyóemÓPfç r*fÓPfrsm;udk jzpfapEdik af om ynmbm0em rnfonf jzpf½;dk r½Sad cs? xkYd aMumifh
S rf í
oEÅwt d rwfBuD;ESihf y#mpm&m ax&DrwdYk onfvnf; owdy|mef\ tm½kHwyg;yg;udk ½IrSwfvsuf þ owdy|mef
vrf;jzifh omvQif aomuç y&da'0wkYd ukd vGeaf jrmufomG ;Muonf[k NrJNrHpmG rSwt
f yfaMumif;udk t|uxmü ½Si;f vif;
jyqdx k m;avNyD/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 63

w&m;em&if; owdy|mef jzpfygG ;Edik yf rkH mS .... ,H ykaAÁ wH 0daomao[d - a½S;ocFg& taygif;rSm jzpfEikd af om
udavomawGukd ajcmufaoGUygap-[k qkad om þtyd'k jf zif?h a½S;ujrifb;l Mum;bl; awGYb;l odb;l orQwkYd ukd jyefí
atmufarhrw d ikd ;f &m* a'go paom udavom jzpfEikd o f nfu¤kd if;? xdu k ad vomrsm; rjzpfEikd af tmif ½Ityfonfu¤kd if;
jy\/ tb,fukd ½Ityfoenf;[lrl .... jzpfcu kd f ½kyef mrfukd rjywf½aI evQif? a½S;a[mif; tm½krH sm;udk rpOf;pm;rdawmhNyD?
rpOf;pm;rdvQif ¤if;wkYd ukd pGí J udavom rjzpfEikd af wmhNyD/ odYk jzpfí tm½kaH [mif;rsm;ü jyefvnfpOf;pm;vsuf
udavom rjzpfEikd af tmif jzpfcu kd f ½kyef mrfuv kd nf; rjywf½rI w S t
f yf\/ xkYdjyif .... tm½kHa[mif;rsm;udk jyefvnf
pOf;pm;rdygvQif? xdpk Of;pm;rIukd pl;pdu k í f rSwjf cif;jzifh qufvufí pOf;pm;rnfh udavomudk jywfpaJ pEdik \ f ? odYk jzpfí
jyefvnf pOf;pm;vsuf udavom qufvuf rjzpfygG ;Edik af tmif xdpk Of;pm;rIuv kd nf; jywfpo
J mG ;onfwikd af tmif ½Irw S f
tyf\/ oEÅwd trwfBuD;onf þteuf t"dygÜ ,fukd oabmaygufí olcspfjrwfE;kd tyfaom rde;f ri,fuav;ESihf
aexdik cf yhJ kH tajctaersm;udk pOf;pm;rdwidk ;f xdpk w d u
f kd ½Irw
S jf cif;jzif¤h if;? a½S;utajctaeudk jyefí rpOf;pm;rdatmif?
jzpfcu
kd f ½kyef mrfukd rjywf rSwjf cif;jzif¤h if;? w&m;empOfrmS yif owdy|mef w&m;udk yGg;aponf[k odtyf\/
ypäm aw rm[k udOeÆ H - aemif ocFg& taygif;rSm aMumifMh urI udavom rjzpfygapvif-h [k qdak om þ
tyd'k jf zifv h nf;? aemifa&;udk ajr§maf wG;rdwikd ;f pd;k &draf MumifMh urIç awmifw h rI paom udavom jzpfEikd o f nfu¤kd if;?
xduk ad vomrsm; rjzpfEikd af tmif ½Ityfonf ud¤k if; jy\/ tb,fukd ½Ityfoenf; [lru l m; .... aemifa&;udk
ajr§maf wG;cGirhf &atmif? jzpfcu kd f ½kyef mrfuv
kd nf; rjywf ½Irw S t f yf\/ aemifa&;udk awG;rdvQifvnf; xdpk w d uf ykd if
jywfpo J mG ;onfwikd af tmif ½IrwS t
f yf\/ oEÅwd trwfBuD;onf þteuft"dygÜ ,fukd oabmaygufí aemiftcgü
xdrk ed ;f ri,fuav;ESihf awGYvrkd I twlaevdrk pI aom &m*pdwu f ;l rsm;ç ]]b,fawmhrS awGY&rSm r[kwaf wmhygbl;?
igwa,mufwnf; ae&awmhrnf}} ponfjzifh vGr;f qGwf ylaqG;rI-aomu pdwu f ;l rsm; jzpfay:vmwdik ;f ? ¤if;wkYd ukd
rSwjf cif;jzif¤h if;? aemifa&;udk rawG;rdatmif? jzpfcu kd f ½kyef mrfukd rjywfrw S jf cif;jzif¤h if;? w&m;empOfrmS yif owdy|mef
w&m;udk yGg;aponf[k odtyf\/

raZÑ ap aem *a[óod - tv,fyikd ;f ½kyef mrf ypöKyÜef ocFg&rSm rpG, J yl grl-[k qdak om þtyd'k jf zifv
h nf;?
jrifqJ Mum;qJ paom ypöKyÜef ½kyef mrfü taumif;xifí rom,mEdik af tmif? igaumif owå0gaumifxifí rpGv J rf;
Edik af tmif? jzpfwikd ;f jzpfwikd ;f ½Irw S tf yfonfukd jy\/ oEÅwd trwfBuD;onf þteuf t"dygÜ ,fukd oabmaygufí
xdck Pü jzpfay:qJjzpfaom jrifrI Mum;rI pOf;pm;rI paom ½kyk ef mrf wkYd ukd rjywfrw S jf cif;jzifh w&m;empOfrmS yif
owdy|mefw&m;udk yGg;aponf[k odtyf\/ þt&mrSm ]]*gxmwyk'u f kd emaecduk u
f av;wGif þrQ rsm;jym;aom
½Irw S rf rI sm; jzpfEikd yf grnfavm}}[k awG;awm ,Hrk mS ;í raeavvif/h owdy|mef tvkyu f o kd m xdxad &mufa&muf
tm;xkwMf unfyh g/ orm"dÓPf awmfawmfoefvmaom tcgrSm þrQ rsm;jym;aom ½Irw S rf rI sm; wcPuav;
twGi;f rSmyif jzpfomG ;Edik yf u kH kd ud,
k wf idk yf if awGY&ygvdrrhf nf/

þodYk rjywf rSwaf ejcif;aMumifh twdwaf ½S;a[mif;rsm;udk pOf;pm;ívnf; udavomrjzpf&? tem*wf


aemifa&;udk ajr§maf wG;ívnf; udavomrjzpf&? ypöKyÜejf zpfaom jrifqJ Mum;qJ awGYqJ odqJ ½kyef mrfrsm;üvnf;
jzpfrI ysurf I rNrJrI ponfukd rsuaf rSmufoad eojzifh wPSm 'd|d paom udavom jzpfciG rhf &awmhNyD/ oEÅwt d rwf
BuD;onf þenf;jzifh rSww f ikd ;f rSww f ikd ;f udavomNidr;f í wxdik t
f wGi;f rSmyif av;yg;aom r*fÓPfrsm; tpOf
twdik ;f jzpfay:NyD;vQif t&[wåzv kd o
f Ykd qdu k af &mufomG ;avonf[k odtyfay\/ þodYk jzpfEikd o f nfudk &nfí
OyoaEÅm p&dóod - udavomrD; tNyD; Nidr;f at;oGm;vdrrhf nf-[k aemufq;kH tyd'k u f kd a[mawmfral yonf/

e oEÅd ykwmå wmPm,? e ydwm emyd AE¨0g/


tEÅauem"dyEéó? ew¬d ÓwDok wmPwm/
{wrw¬0oH ÚwGm? y@dawm oDvoH0ak wm/
edAmÁ e*reH r*¾?H cdyaÜ r0 0daom"a, ..../

[laom þ*gxm 2-yk'u f kd emMum;&í? y#mpm&m ax&Dr aomwmyef jzpfomG ;onf[k "r®y'ü qd\ k / xdkwGif yXr
*gxmjzifh ]]waeYusvQif ud, k w f ikd yf if aoab;qk;d BuD;ESihf awGY&OD;rnf? xkt d cgrSm om;o®;D rdb aqGrsKd;rsm;
rsufarSmufrmS ½Sjd im;aomfvJ aoab;rS rumuG,Ef ikd yf ?kH tm;rud;k avmufyu kH }kd } xifjrifapí owdoaH 0*ÓPfukd
jzpfay:aponf/ 'kw, d *gxmjzifh ]]olwyg;onf rdr\ d tm;ud;k &m rjzpfEikd yf ?kH tm;ud;k &mjzpfavmufatmif ûyusiv hf Qif
rdru
d ,kd o
f mvQif rdr\ d tm;ud;k &mjzpfEikd yf kH wkYd ukd odjrif oabmusaom yk*Kd¾ vfonf oDvESijhf ynfph í kH edAmÁ efvrf;udk
tjrefcsujf cif;yif ½Si;f vif;oifah Mumif;}} jyonf/ y#mpm&monfvnf; þteuft"dygÜ ,fukd oabmaygufí owd
a0*&NyD;vQif a½S;utûyrsKd;ç tajymrsKd;udk rûyawmhç rajymawmhNyD[k w&m;em&if;yif ESv;kH oGi;f aqmufwnfum
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 64

oDvü a½S;OD;pGm wnfí? edAmÁ e *reH r*¾-H \ t&-þowdy|mef enf;vrf;twdik ;f ½Irw S v


f suf wxdik t f wGi;f rSmyif
aomwmywåzd v kd o
f Ykd a&mufomG ; avonf[k odtyf\/ w&m;empOfwiG f r*fzv kd o
f Ykd a&mufomG ;Muaom yk*Kd¾ vfwikd ;f
þenf;csnf;yifwnf;? odYk jzpfí t|uxmü awyd £rd em0 ra*¾e - w&m;em&if; r*fzv dk o
f Ykd a&mufomG ;aom
xdyk *k Kd¾ vfwYdk onfvnf; þ owdy|mefvrf;jzifo h mvQif a&mufomG ;Muonf[k odtyfaMumif;udk ude;f ao uefYowfí
qH;k jzwfcsufcsxm;ayonf/ þt&mwGif #Dumü *gxmudk emNyD;aemuf pwkópöur®|mef; w&m;udv k nf; em&í
owdy|mefjzifyh if w&m;xl;&oGm;Muonf[k rdeYf q\ kd ? xdt
k qdv
k nf; oifjh rwfvaS y\/

y#mpm&monf aomwmywåzd v kd o
f Ykd a&mufí y&da'0udk vGeaf jrmuf oGm;onf[k qkad om þt|uxm
pum;üvnf; apm'embG,f ½Sad o;\/ tb,foYkd enf;[lrl .... y&da'0udk tem*grd r*fjzifo h m t<uif;rJh y,fEikd í
f ?
aomwmywård *fjzifh t<uif;rJh ry,fEikd af o;onf r[kwyf gavm[k apm'embG,½f \ dS / aomwmywård *fjzifh y&da'0\
taMumif;jzpfaom a'greópdwu f kd t<uif;rJh ry,fEikd af o;onfrmS rSeaf y\/ odYk aomfvnf; y#mpm&monf
ykAbÁ m* 0dyóemr*fEiS w hf uG aomwmywård *fjzifh jzpfay:qJ xdyk &da'0 a'greópdwu f kd y,fNyD;vQi?f rsm;rMumrDyif
txufr*fo;kH yg;odYk vnf; qdu k af &mufomG ;ayonf/ aomwmywård *foYkd a&mufonfrpS í y#mpm&m\ oEÅmefü xdk
y&da'0 a'greórsKd; wzefjzpfay:jcif; r½Sad wmhb?J tem*grdr*fjzifh t<uif;rJh vGeaf jrmufomG ;onfukd &nfí
qkod nf[k rSw, f ol ifah y\/ þodYk qEkd ikd jf cif;\ taMumif;,kwrdå mS .... rZÑdredum,f - rlvyPÖmo plVa0'v’ow k üf
]]tvH;k pHak om okca0'emü &m*gEko, ude;f oavm? tvH;k pHak om okca0'emü &m*gEko,udk y,ftyfoavm}}
[laom tar;udk ]]yXrpsmefjzifh umr&m*udk cGgNyD;vQif umr&m* a0;uGmNrJ a0;uGmvsuf omvQif wpyfxnf;
tem*grdr*foYkd a&mufaom yk*Kd¾ vfrmS yXrpsmefü umr&m* rude;f [lí¤if;? yXrpsmefjzifyh if umr&m*udk y,fonf
[lí¤if;}} ajzqdx k m;avonf? xko d Ydk ajzqd&k mü tem*grdr*fjzifh omvQif t<uif;rJh y,ftyfaom umr&m*gEko,udk
yXrpsmef jzpfonfrpS í jzpfciG hf r½Sad omaMumifh yXrpsmefjzifyh if y,fonf[k ajymqdo k uJo h Ydk þüvnf; tem*grdr*f
jzifoh mvQif t<uif;rJyh ,ftyfaom y&da'0a'greópdwu f kd aomwmywård *f jzpfay:onfrpS í jzpfciG rhf ½Sad omaMumifh
aomwmywård *fjzifh vGeaf jrmufomG ;onf[k qdo k ifo
h nfomwnf;/ odMum;rif; okjA[®ewfom;wkYd \ a'greó
csKyfNidr;f aMumif;udk jyqd&k müvnf;? þenf;yif[k ,l&m\/ rSeaf y\? ¤if;odMum;rif;ç okjA[®ewfom;wkYd rmS aomwm
ywård *foYkd a&mufonfh tcsderf pS í £ómç rpä&, d ç tyg,fab; ponfwYdk EiS hf pyfaom xdak 'greórsKd;onf jzpfciG hf
r½Sad wmhonfomwnf;/

rSwfcsuft"dyÜg,f
Ä
ud, k x
f üJ emusiuf ukd cf rJ I tcHcufr[ I o l rQonf ('ku)© uk, d q f if;&Jrnf\/ pdwx f üJ ESv;kH romrI rcHomrI
[lorQonf (a'greó) pdwq f if;&Jrnf\/ þ qif;&J 2-rsK;d vH;k udv k nf; owdy|meftusiv hf rf;jzifh vH;k 0csKyfNidr;f
apEdik \ f / þ owdy|meftusifv h rf;onf tjynft h pHk jzpfygG ;aptyfvQif wdóax&f ponfwYdk rmS uJo h Ydk 'kuu © vkd nf;
Nidr;f apEdik of nf? odMum;rif; ponfwYdkrmS uJo h Ydk a'greóudv k nf; Nidr;f apEdik o f nf[k t|uxmüqk\ d / xdkwGif
wdóax&f\ 'kuN© idr;f yHu k m; .... om0w¬jd ynfwiG f wdórnfaom ol<u,fom;onf tarGrcG&J ao;aom uka#
(40)aom Opömudk nDjzpfopl Vl wdótm; vTt J yfpeG Yf vw T cf í
hJ &[ef;ûyNyD;vQif wckaom awmausmif;ü &[ef;w&m;udk
tm;xkwv f suf aeav\/ xdt k cgrSm plVwdó \ ZeD;jzpfol (c,frawmf)u t½Siw f ó d omoemawmfrS raysmfí
vlxu G vf mcJyh gvQif tarGcaJG y;&rnfukd pd;k &draf omaMumifh vlq;kd 'jrwdYk tm; aiGay;í t½Siw f ód udk towfcikd ;f \/
xdv k q l ;kd wkYd onfvnf; t½Siw f ó d udk zrf;qD;í owf&ef tm;xkwMf u\/ xdktcgwGif t½Sifwdóonf udavom
ruif;ao;bJ ao&rnfukd tvGef½GH½Sm aMumuf½GHvSojzifh ]]OygoumwkYd ightm; wnOfrh Q vGwv f w G v f yfvyf
tm;xkwcf iG ahf y;MuygOD;? igb,furkd Q xGurf ajy;Edik af tmif vHak vmufaom tmrcHayxm;ygrnf}}[k awmif;yefí
rdr\ d aygif 2-acsmif;udk qwfyikd ;f usKd;oGm;atmif ausmufw;kH BuD;jzifh ud, k w f ikd ½f u
dk cf sKd;um tmrcHay;NyD;vQif w&m;
udok m jyif;xefpmG tm;xkwaf eav\/ jyif;xefvpS mG aom emusirf aI 0'emudk ½Irw S &f if; oDv pifMu,fyu kH kd qifjcif
rdojzifh tm;BuD;aom yDwyd garmZÆrsm; jzpfay:vm\/ xdt k cgrSm a0'emü reodum&ac: ESv;kH oGi;f rI r½So d jzifh
emusifrI a0'emonf aysmufNidr;f aeouJo h Ydk ½Sad v\/ þodkY jzpfyHkrsKd;udk ]]a0'eH 0dur© w dÇ mG - a0'emudk cGgonf}}[k
t|uxmwkYd ü qdak yonf/ þodYk rcHomrI a0'emrS oufom&m&í jzpfay:cdu k f ½kyef mrfukd ½Irw S v
f suf 0dyóemudk
tpOftwdik ;f wk;d yGg;apí eHeuf t½kPfwufaomtcg t&[wåzv kd o f Ykd a&mufawmfral v\/ t&[wå zdv k o
f Ykd
a&mufí y&deAd mÁ ef pH0ifaomtcgrSm ud, k q
f if;&J'u k [ © ol rQ vH;k 0csKyfNidr;f avawmh\/

usm;pm;cH&aom &[ef;i,fwyg;\ 'kuN© idr;f yHk ..... oH;k usdyaf om &[ef;wkYd onf jrwfpmG bk&m;xHrS ur®|mef;
,lí wckaom awmausmif;ü 0guyfvsuf w&m;tm;xkwaf eMuav\/ opfyifatmufç csKHatmuf paom
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 65

oifah vsmf&m Xmersm;ü tm;xkwaf eMu&m eHeufr;kd aomuftcsdeüf &[ef;wyg; wyg;udk usm;onf qGí J oGm;avh
½Sd\/ usm;qGcJ &H aom &[ef;onfvnf; usm;qGaJ Mumif;udk [pfatmf wdik Mf um;vdu k v
f Qif teD;tyg;½Sd a,m*D &[ef;
rsm;rSm orm"d ysuo f mG ;rnfukd pd;k &dríf toHrûybJ wdwq f wd pf mG omvQif vdkufygoGm;avh½Sd\/ þenf;jzifh &[ef;
av;ig;q,fyg; avsmhomG ;rS taMumif;tusKd;udk od&í oHCmhrax&fBuD;u usm;vmqGv J Qif wdik w
f rf; ajymMum;&ef
trdeYf xwk x f m;\/ waeYoü usm;onf &[ef;i,fwyg;udk a½S;enf;yifvmí qGjJ yef\? xd&k [ef;i,fuvnf;
]]usm;ygt½Sib f &k m;? usm;ygt½Sib f &k m;}}[k wdik w f rf;ajymMum;\/ oDwif;oH;k abmf &[ef;wkYd uvnf; awmifa0S;
ponfukd udik q f u JG ek vf suf vGw&f m vGwaf Mumif; êud;pm;tm;xkwMf u\/ odYk aomfvnf; usm;u rvTwrf í l vlroGm;
a&mufEikd af om urf;yg;jywfoYkd qG, J w l ufomG ;av\/ xkt d cgrSm &[ef;wkYd u ]]tdk olawmfaumif;? ,ck oiftm;
vGwaf jrmufap&ef igwkYd bmrQ rwwfEikd af wmhNyD? þvdt k cgrsKd;onf &[ef;wkYd \ pGr;f &nftxl;udk azmfjy&rnft h cg
omvQif jzpfawmhonf/ odYk jzpfí w&m;udo k m ESv;kH oGi;f ygavawmh}}[k owday;pum; ajymMum;Mu\/ xd&k [ef;
i,fonf usm;\ &ufpufMurf;êuwfpmG udu J suf pm;jcif;aMumifh jzpfay:aom tvGejf yif;xefaom a0'emrsm;udk
k cf v
½IrSwfvsuf¤if;? yDwyd garmZÆ ponfjzifh xdk a0'emudk cGgí ay:&m ay:&m ½kyef mrfukd ½Irw S v
f suf ¤if; ajcrsufpt d xd
pm;NyD;aomtcgrSm aomwmyef jzpfav\/ 'l;qpftxd pm;NyD;aomtcgrSm ou'g*grf jzpfav\/ csuftxd pm;NyD;
aomtcgrSm tem*grf jzpfav\/ ESv;kH om;udk rpm;ao;rDyif &[EÅm jzpfí 'kuc© yford ;f csKyfNidr;f awmfral v\/

odMum;rif;\ a'greó Nidr;f yHk ..... odMum;rif;BuD;onf ykAeÁ rd w d f ig;yg;udk awGY&í ao&rnfr¤S if;? rdrd
aovQif rdrx d ufomaom odMum;wOD; ay:vmrnfr¤S if;? rdr\ d pnf;pdwaf wGukd olwyg; ydik o f mG ;rnfr¤S if; pd;k &drf
aMumufvefYum tvGeyf if ESv;kH rom jzpfvsuf jrwfpmG bk&m;xHoYkd vma&mufNyD;vQif ]]ewfawG vlawG[m ab;&ef
'ku© tNrJwrf; uif;yí at;jrcsrf;ompGm aecsifMuygvsuf tb,faMumifh ab;&ef'u k a© wGEiS o hf m awGYêuHaeMu&yg
oenf;}} [laom þar;cGe;f rSpí ar;avQmuf\/ xdt k cgrSm jrwfpmG bk&m;u ]]ud, k x hf ufomonfukd remvdrk I -
£ó? ud, k vf kd olwyg;raumif;pm; rcsrf;omapvdak om 0efwrkd I - rpä&, d [laom þoHa,mZOf 2-yg; ½Sad ejcif;
aMumifyh if ewfawG vlawG[m csr;f omcsiMf uaomfvnf; rcsr;omEdik Mf u? ab;&ef'u k E© iS hf rawGYcsiMf uaomfvnf;
awGYêuHaeMu&onf}}[laom þtajzrSpí ouúyOSow k f w&m;udk a[mawmfr\ l / xdw k &m;xJwiG f rS0D o J ifçh rrD0S o
J ifh
aom a0'emwkYd ukd a0bef a[mMum;awmfrpl Of odMum;rif;onf oabmusí rrS0D o J ifah om a*[ódwa0'emwkYd ukd
½Irw
S u f my,fvsuf rS0D o
J ifah om aeu©ró
® w d a0'emudk jzpfapum owdy|mef bm0emudk yGg;apí aomwmyef
jzpfNyD;vQif ,cifujzpfay:aeaom £ómrpä&, d qdik &f m ESv;kH romrIrS vH;k 0vGwaf jrmuf oGm;av\/
okjA[®ewfom;\ a'greóNidr;f yHk .... ta>ct&H ewfo;D® waxmifEiS w hf uG eE´0efO,smOfBuD;xJü aysmfycJG H
aeaom okjA[® ewfom;onf yef;yifay:xufí uckeo f q
D v
kd suf yef;cl;aeaom ta>ct&H ewfo;D® ig;&mrSm yef;cl;
ae&if;yif pkawí i&Jüjzpfum twd'u k a© &mufaeMu½Smonfukd jrif&aomaMumif¤h if;? rdru d ,
kd w
f ikd vf nf; useaf om
ewfo;D® ig;&mESiw hf uG (7)&uftwGi;f rSmyif pkawí xdik &JrmS yif jzpf&OD;rnfukd jrif&aomaMumif¤h if; tvGeyf if
ESv;kH romjzpfum bk&m;xHoYkd vmNyD;vQif ]]usefaom ewfo;D® ig;&mESiw hf uG rdru d , dk wf ikd yf g (7)&uftwGi;f rSmyif i&Jü
awGYêuH&awmhrnfh (tEkyEÜ u é pd aä c:-) ,ckrjzpfao;aom tem*wfqif;&Jrsm;ESiihf &Jü a&mufaeNyD;aom ewfo;D® rsm;\
cHpm;êuHawGYae&aom (OyÜww d udpaä c:-) jzpfay:aeaom ypöKyÜeq f if;&Jrsm;aMumifh uREkyf \ f pdw[ f m &yfwnfr&
atmif wkev f yI f xdwv f efYaeygonf? raMumuf&aom t&yfEiS t hf aMumufuif;aMumif; enf;vrf;aumif;rsm; ½Syd gvQif
a[mMum;ñTejf yawmfryl g}}[k avQmufxm;\/ xkt d cgrSm jrwfpmG bk&m;u ]]aAm"dç wyç £`Ed́,oH0&ç oAÁeó d *¾
[laom þw&m; 4-yg;omvQif owå0gwdYk \ ab;&efuif;uGm csr;f om&m csr;f omaMumif; trSejf zpfonf}}[k
a[mMum;awmfr\ l ? okjA[®ewfom;vnf; xdw k &m;udk oabmaygufí oAÁedó*¾ac: edAmÁ efuo kd jd rif&ef tvdkYiSg
£`E´, d oH0&jzifh pdwu f kd xde;f odr;f í wyac:-or®y"Ü mef0&D , d jzifh rjywfrw S Ef ikd af tmif aMumifMh updu k vf suf aAm"d
ac:aom ykAb Á m* 0dyóemr*fEiS hf wuG t&d,mr*fukd wcPcsif;yif jzpfygG ;apí ta>ct&H ewfo;D® ig;&mESiw hf uG
aomwmyefjzpfNyD;vQif tyg,fab;ESiphf yfí aMumufvefY wkev f yI af eaom ESv;kH romrIrS vH;k 0vGwaf jrmuf oGm;av
\/ (þü aAm"dç wyç £`Ed́,oH0& wkYd onf owdy|mef 4-yg;ü twGi;f 0ifaom w&m;wkYd omwnf;/)
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 66

rSwfcsuf
Ä
edAmÁ efukd r*fÓPfjzifh rsuaf rSmufûyjcif;rSm Ó,ót"d*rm, [laom tyd'k jf zifyh if xif½mS ;aeNyD jzpfí
edAmÁ eó opäu d &d ,
d m, [laom þtyd'k üf zdv k Óf Pfjzifh rsuaf rSmufûyjcif;udk ,loihaf Mumif; rlvyPÖmo#Dumü
rdeYf qo
kd nf/ oifyh gay\/

þt&mü t&d,mr*fukd &&efç edAmÁ efukd rsuaf rSmufûy&ef or®y"Ü mefpaom wjcm;bm0emrsm;vnf;
½Sad o;onfyif r[kwyf gavm [lrl .... ½Sad o;onfum; rSeaf y\/ odYk aomfvnf; owdy|mefEiS u hf if;í or®y"Ü mef
paom tjcm;bm0emrsm; rjzpfEikd af cs/ xkYd aMumifh þowdy|mefukd ]]t&d,mr*f&&ef edAmÁ efukd rsufarSmufûy&ef
wckwnf;aomvrf;}}[k qdak yonf/ þtusOfpum;t&mü owduo kd m owdy|mef[k jyjcif;rSmvnf; y"me enf;jzifh
jyqdjk cif;aywnf;/ trSet f m;jzifah omfum; owdwckwnf;jzifh bm0emudpö rNyD;ay/ 0D&, d m ynm [laom
,SOaf bmf,OS bf ufrsm;ESiw
hf uG jzpfíomvQif bm0emudpu ö kd NyD;apEdik af yonf/ odYk jzpfí tus,fjy&mü tmwmyD
orÜZmaem -[k 0D&, d ynmwkYd uv kd nf; owdy|mefbm0emü xnfo h iG ;f í jyxm;ayonf/

txl;rSe&f efrmS .... owdy|mefvrf;udk ]]t&d,m r*f&bdYk edAmÁ efrsuaf rSmufûybdYk wckwnf;aomvrf;?
waMumif;wnf;aomvrf;}}[k a[mawmfral omaMumifh owdy|mef 4-yg;rygaom bm0emenf;[lorQudk ]]r*fzv dk f
edAmÁ efa&mufaMumif; enf;aumif; vrf;rSerf [kw?f enf;rSm;vrf;rSm;csn;f }} [lí NrJNrHpmG rSwt f yf\/ xkYd jyif
]]owdy|mefa'oemawmfEiS t hf nD yGg;rsm;tm;xkwv d J ]]r*fzv
f Qif rSm;,Gi;f cRwfacsmfjcif; r½Sb kd f edAmÁ efoYkdom
{uefa&mufEikd of nf}} [lívnf; NrJNrHpmG rSwt
f yf\/

rSwfcsuf
Ä
owdy|mefukd yGg;apaom yk*Kd¾ vfrsm;rSm &[ef; a,musfm;ç &[ef;rde;f rç Oygoumç Oygodumrç ewfç
jA[®m[k rsm;pGmyif ½Syd gvsuf þü &[ef;a,musfm;udo k m xkwaf zmfí bduK© -[k a[mawmfrjl cif;rSm jrwfpmG bk&m;\
tqH;k trawmfukd vufcí H usifah om yk*Kd¾ vfwYdk wiG f &[ef;onf tqH;k tr[lorQ\ wnf&m jzpfí tjrwfq;kH
jzpfaomaMumifh a[mawmfrjl cif;aywnf;/ þodYk y"meenf;jzifh bduK© - &[ef;udk a[m&mü tyÜ"mejzpfaom
bduK© eD-&[ef;rde;f rç Oygoumç Oygodumrç ewf jA[®mwkYd vnf; yg0ifawmhonfomwnf;/ wenf;tm;jzifh
þowdy|meftusifu h kd usio
hf rl eS v
f Qif bduK© rnfonfcsn;f omwnf;/ (y#dyEéaum [d a'0g 0g a[mwk rEkaóm
0g bduL© wd ocø *päwad ,0-t|uxm)/ odYk jzpfí ]]þomoemawmfü tm;xkwaf eaom yk*Kd¾ vfonf}} [laom
'kw, d teufukd xyfqifh jyefqx kd m;onf/

rSwfcsuf
Ä
tmwmyd orÜZmaem owdrm - þoH;k yk'jf zifh um,m EkyóD\t& um,mEkyóem o½kyu f kd jyonf/
a0'emEkyóem ponfwYdk üvnf;enf;wlyif/ ½kyt f aygif;um,onf rNrJ qif;&J tpd;k r& rvSy rwifw h ,faom
oabm½Sd\/ xd½k yk t f aygif;um,udk rNrJ qif;&J tpk;d r& rvSyrwifw h ,f[k wu,fxifxif ½Ijrifro I nf um,m
Ekyóem aywnf;/ bm0emvufrhJ yk*Kd¾ vfwYdk onf ½kyt f aygif; um,tay:ü tvGeyf if txifBuD; aeMu\/
woufv;kH wb0vH;k w½kyx f nf; wud, k x f nf;yif tNrJwnfaeonf[k xifaeMu\/ aumif;pm;csr;f omaeonf
[lívnf; xifaeMu\? tvd½k w dS ikd f oGm;Edik f pm;Edik f cHpm;Edik f ûyEdik f ajymEdik v f suf tpk;d &aeaom owå0gaumifç
touf½iS af eaom owå0gaumif [lívnf; xifaeMu\/ þodYk txifBuD;aeaom ½kyu f , dk üf rNrJ qif;&J tpk;d r&
rvSyrwifw h ,f[k wu,f½jI rifEikd &f ef rvG,u f al cs? cJ,Of;vSacs\/ avmuü yuwd rsupf jd zifh rjrifEikd af om
t&mudk rsufreS çf rSeb f v
D ;l ç rSeaf jymif;rsm;jzifh wyfíMunfrh S jrifEikd o f uJo h Ydk ? xkYd twlyif NrJonfponfjzifh xifae
aom ½kyu f ,kd üf rNrJponfjzifh trSet f wdik ;f jrifEikd af tmif a,m*DrmS tultnD vufeufu&d , d m wefqmyvmaumif;
vdak eayonf/ xkv d akd eaom vufeufaumif;rsm;rSm 0D&, d ç owdç orm"dç ÓPfwYdk yif jzpfonf/ xkYd aMumifh 0D&, d ç
owdç orm"dç ÓPf[al om þ vufeufaumif;rsm;ESihf wyfqifí ½kyu f ,dk u f kd trSet
f wdik ;f jrifatmif ½IMuav[k
ñTeMf um;awmfrv l adk omaMumifh ]]uma, um,mEkyóD 0d[&wd}} [laom tydk'f\t& o½kyw f &m;ud,k uf kd azmfjy
vsuf ]]tmwmyD orÜaZmaem owdrm}}[k xyfqifí h a[mawmfral yonf/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 67

uma, um,mEkyóDwd {w¬ tEkyóem, ur®|meH 0kw/Hå tmwmaye or®y"Ü meH? owd,m y#dv'¨
oraxm? orÜZane 0dyóem? tbdZÑm-a'greó 0dea,e bm0emzvH 0kw-Hå [laom t|uxm ....
owd*[ ¾ aPae0 apw¬ orm"dómyd *[PH '|AÁ-H [laom #DumwkYd EiS t hf nD a,m*Donf xif½mS ;jzpfay:aom
½kytf rlt&m [lorQudk ½Irw S Ef ikd af tmif rjywfaMumifMh updu k tf yf\? þaMumifMh updu k rf o
I nf tmwmyac:aom
or®y"Ü mef0&D ,
d aywnf;/ xufoefaom þ0D&, d jzifh rjywf aMumifMh updu k af evQif a,m*Donf jzpfay:wdik ;f aom
½kytf rlt&m[lorQudk rvGww f rf;rSwEf ikd \ f ? þtrSw&f rIonf owdyifwnf;/ þowdjzifh trSw&f wkid ;f rSwrf ad om
½kytf rlt&m tm½küH pl;0ifomG ;ouJo h Ykd ¤if;? pdu
k uf eJ pdu
k u f eJ ususoGm; ouJo h Ykd ¤if;? uyfueJ uyfueJ pl;pl;pdu k pf u
kd f
wcP wcPrQ wnfwnfomG ; aom orm"donf xif½mS ;jzpfay:vm\? þorm"donf owd\tpGr;f aMumifh
jzpfaom 0dyóem cPduorm"d aywnf;/ þorm"djzifh pl;pdu k rf ad om ½kyt f rlt&m [lorQudk ½Si;f vif;jywfom;pGm
odoo d mG ;\/ wydik ;f pD wydik ;f pD ydik ;f jcm;vsuv f J odoo d mG ;\? jzpfay:NyD; aysmufaysmufomG ;onf[í l vnf; odod
oGm;\? rNrJ qif;&J raumif;rwifw h ,f? igaumifr[kwf [lívnf; odoo d mG ;\? þtodonf orÜZn ac:
tEkyóemÓPf aywnf;/ xkYd aMumifh jzpfay:wdik ;f aom ½kyt f rlt&m[lorQudk rvGw&f atmif rjywfaMumifMh updu k í f
rSw½f aI eaom a,m*DrmS jycJNh yD;aom 0D&, d ç owdç orm"dç ÓPf 4-yg;vH;k tjynft h pHyk if rSwcf sufwikd ;f ü jzpfay:í
rNrJ qif;&J rvSy tewå jzpfaom ½kyt f aygif;ud, k üf rNrJ qif;&J rvSy tewåjzpfaom ½kyt f aygif;rQ[k trSet f wdik ;f
½IjrifrI - um,mEkyóemonf jynfpakH wmh onfomwnf;/ odYk jzpfí uma, um,mEkyóD 0d[&wd tmwmyD
orÜZmaem owdrm - [laom pum;jzifh um,mEkyóDt& þvdk tjynft h pH½k rI wS &f ef wzef zGiv hf pS vf suf ñTejf y
onf[k odtyf\/

0dae,s avmau tbdZÑm-a'greóH-[laom tyd'k jf zifu h m; bm0em\ tusKd;udk jy\/ tb,fodkYenf;


[lrl ..... xif½mS ;aom ½kyt f rlt&mudk jycJah om enf;twdik ;f r½IjrifEikd v
f Qif xd½k yk t
f rlt&mü ]]tNrJwnfaeaom
igaumif owå0gaumif? aumif;pm;csrf;om wifw h ,faom igaumif owå0gaumif}}[k xifrw S pf v
JG rf;í tbdZÑmac:
vdck siEf pS o
f ufrI - avmbvnf; jzpfEikd \f ? a'greóac: ESv;Hk romrIEiS w hf uG pdwyf suf pdwq f ;kd rke;f ûid;jypfrmS ;rI -
a'govnf; jzpfEikd \ f / owå0gwdkif;\ oEÅmefü avmb - a'go jzpfaeMuonfrmS þenf;jzifo h mvQif jzpfaeMu
avonf/ odYk jzpfí þodYk r½Irad omaMumifh jzpfEikd af om avmbç a'goudk ]]r½Irv d Qif jzpfEikd af om avmbç a'go}}[k
edó,ü qdx k m;ayonf/ rjywf½rI w
S í
f jzpfay:wdik ;f aom ½kyt
f rlt&mudk rNrJ qif;&J rvSy tewå[k aoaocsmcsm
oabmusojd rifaom a,m*DrmS odjrifNyD;aom xd½k yk t f rlt&mü ]NrJonf? csr;f omonf? aumif;pm;onf? vSy
wifw h ,fonf? twåaumif igaumif [kwo f nf}}[k rxifjrif rpGv J rf;awmhNyD/ xkYd aMumifh edpö okc twå okb[k
pGv
J rf;ygrS jzpfay:Edik af om avmbç a'go wkYd onf odjriftyfNyD;aom xd½k yk t f rlt&mü jzpfEikd cf iG hf vH;k 0yif r½Sad wmh
NyD/ þodYk avmbç a'go jzpfciG rhf &atmif rjzpfEikd af tmif trSet f wdik ;f odod oGm;onfuykd if ]]tEkyóemÓPfu
w'*Fy[meftm;jzifh y,fazsmufonf}}[k qdkonf/ þum; ½Irdaomtm½kHü w'*F0ed ,jzifh avmbç a'goudk
y,fazsmufyakH ywnf;/
xdYk jyif xif½mS ;jzpfay:wdik ;f aom ½kyt f rlt&m [lorQudk rjywf½rI w S vf suf ]]rNrJ qif;&J rvSy tewå}}[k
jywfom;pGm odwikd ;f odwikd ;f 0D&, d owd orm"d [laom orm"duE© m¨ orx w&m;wkYd onf xufoefpmG jzpfuek f
\/ þorx\ tpGr;f aMumifh pdwo f nf tvGeyf ifE;l nHh aysmah jymif;\? Mumav Mumav El;nHah vav jzpf\/
xkYd aMumifh r½Irw d hJ wjcm;wyg;aom ½kyf a0'em onm ocFg& 0dnmPfwYdk üvnf; pOf;pm;BuHpnfvsuf avmbç
a'gowkYd onf rsm;aomtm;jzifh rjzpfEikd b f J Nidr;f aewwfuek \
f / r½Irw S bf J em;aecdu k rf mS vnf; Murf;wrf;aom
avmbç a'gowkYd onf a½S;ouJo h Ykd rjzpfay:vmawmhbJ Nidr;f aewwfuek \ f / ]]Murf;wrf;aom udavomawG rjzpf
Edik af wmhb;l }} [líyif a,m*DrmS xif&\/ (þodYk udavom Nidr;f aeyHu k kd ud, k wf ikd f tm;xkwí f ud,
k w
f ikd af wGYojzifh
qHk;jzwfygav/) þodkY ½IrSwfrI\ tpGr;f aMumifh r½Ityfaom tm½kw H Ykd üvnf; udavom Nidr;f aejcif;rSm ½Irw S rf üI
yg0ifaom orm"duE© m¨ -orx\ 0dur© eÇ 0de, aywnf;? 0dur© eÇ 0de,jzifh avmbç a'goudk y,fazsmufjcif;
aywnf;/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 68

odkYjzpfí ]]½Irdaom tm½kHü udavom Nidr;f jcif;[laom w'*F0ed ,? r½Irad om tm½krH sm;üvnf; udavom
Nidr;f aejcif;[laom 0dur© eÇ 0de, þtusKd; 2-yg;udk a,m*Donf ½Irw S w
f ikd ;f ½Irw
S w
f ikd ;f &aeonf? þtusKd; 2-yg;
ud&k atmif xif½mS ;jzpfay:aom ½kyt f rl t&mwdik ;f ü rjywf½rI w S vf suf um,mEkyóemudk yGg;ap&rnf}}[k qdv k kd
ay\/ a0'emEkyóem ponfwYdk üvnf; enf;wlyif csJYíod&m\/ txl;rSm .... um,ü tokb[k ½Ijrif&ef a0'emç
pdwçå "r®wYdk ü tpOftwdik ;f 'ku©ç tedpçö tewå[k ½Ijrif&ef txl;ojzifh vdo k nf[k t|uxmü rdeYf q\ kd / omref
tm;jzifu h m; um,ç a0'emç pdwçå "r® tvH;k pHw k Ydk üyif tedpçö 'kuç© tewåç tokb[k ½Ijrif&efvo kd nfcsnf;
yifwnf;/

Oa'´o0g&ü tusOf;csKyfrSwfcsuf
NyD;NyD/

rSwfcsuft"dyÜg,f

Äþtyd'k jf zifh tm;xkw&f ef toifjh yifqifrI - y&duu H kd jy\/ xkpd um;xJü awmç opfyifatmufç vlol
uif;qdwaf om ausmif;wkYd ukd a½G;cs,fí ñTejf yonfrmS tm;xkwcf gp yk*Kd¾ vfEiS t hf xl;oifah vsmaf omaMumifyh if jzpfay
onf/ orm"dÓPf&ifah eaom yk*Kd¾ vfrmS rlum; ae&m ra½G;yif tm;xkwEf ikd af y\/ xdak e&moH;k rsKd;wGiv f nf; qdwNf idrf
&monfomvQif vd&k if;aywnf;/ xkYd jyif xdik jf cif; - £&d,mykxf udo k m ñTejf yonfrmS vnf; tm;xkwcf gp yk*Kd¾ vf
twGuf txl;oifah vsmaf omaMumifyh if jzpfayonf/ aemufumvüvnf; £&d,mykxf 4-yg;vH;k rSmyif rjywf
tm;xkw&f \/ wifyv’iaf cGxikd &f ef ñTejf ycsurf mS vnf; Mum½Snpf mG xdik Ef ikd af p&ef jzpfayonf/ aemufumvüum;
wyg;aom xdik yf Hk xdik ef nf;wkYd jzifv
h nf; xdu
k v
f suf tm;xkw&f onfomwnf;/ txl;owdûy&efrmS xdik af om tcgü
ajcaxmufrsm;udk Muyfwnf;pGm zdny§ f acgufacGvsuf rxdik &f ? rzd rn§yyf J acsmifcspd mG omvQif xdik af e&rnf/ odYk rS
Mum½Snpf mG xdik Ef ikd í
f wpyfwnf; Mum½Snpf mG orm"dÓPfukd yGg;apEdik rf nf/

rSwfcsuft"dyÜg,f

Äþtyd'k jf zifh tmemygemtm;xkwyf u kH kd tusOf;csKH;í jyonf/ ½ªwikd ;f ½Iu


d w
f ikd ;f trSw&f vsuf þenf;jzifh
tm;xkwaf eaom a,m*DrmS (1) 'DC-H tpcsDaom yXrenf;? (2) &óH-tpcsaD om 'kw, d enf;? (3) oAÁum,y#d
oHa0'D-tpcsDaom wwd,enf;? (4) yórÇ,-H tpcsDaom pwkw¬enf;tm;jzifh tus,fjyxm;aom 4-enf;vH;k t&
txl;odykH txl;jzpfykH tvH;k pHo
k nf tvdv
k ykd if tpOftwdik ;f jzpfay:vsuf NyD;pD;oGm;avawmh\/
rSev
f aS y\? 0ifouf xGuo f uf\ wdu k cf u
kd &f m ESmoD;zsm;ç EIwcf rf;wdYk ü owdjzifph ;l pdu k í
f 0ifwikd ;f
xGuw f ikd ;f rvpfrvyf&atmif 0ifw,f xGuw f ,f[k rjywfrw S af eaom a,m*Donf orm"dtawmftwef tm;½Sdvm
vQifyif ½Snf½Snf½ªrd½Idufrdonfudkvnf; oday\/ wdw k kd ½ªr½d udI rf o d nfuv kd nf; oday\/ xkYd xuf orm"dtm;aumif;
vmaomtcgü 0ifoufxu G of ufwYdk odraf rGYpmG wdu k cf ukd v
f suf jzpfay:vmprSpí rQifrQifuav; qH;k oGm;onf
wdkifatmif tpç tv,fç tqHk; tukefvHk;udyk if xif½mS ;yDopGm oday\/ þodYk odonfwikd af tmif pl;pl;pdu k pf u
kd f
½IrSwfae&rnfudk &nf½G,fí ]]oAÁum, y#doaH 0'D tóodómrDwd oduw © d - yóodómrDwd odu©wd}}[k
a[mawmfral yonf/ þpum;ü ]]0ifouf xGuo f ufwYdk \ tpç tv,fç tqHk; tukefvHk;udk xifxif½Sm;½Sm;BuD;
odatmif jyif;jyif;tm;xkwfí ½ª&½Iduf&rnf}} [líum; t,ltq rrSm;Muavvif/h yuwdtwdik ;f odraf rGUaeaom
tm½küH ½IEikd o f Ed ikd rf S orm"dÓPf tm;aumif; ayonf/ tm½ku H Murf;wrf;í xif½mS ;ay:jcif;rSm orm"dÓPfwYdk \
tpGrf;r[kwfyg? tm½kH\ tpGr;f om jzpfygonf/ bm0em\ "r®wmoabmtm;jzifq h vkd Qif orxa,m*DrmS jzpfap?
0dyóema,m*DrmS jzpfap orm"dÓPf &ifah vav 0ifoufxu G o f uf odraf rGYavavom jzpfNrJaywnf;/ orm"d
tvGet f m;aumif;aom tcgü 0ifoufxu G of uf vH;k 0csKyfNidr;f oGm;ouJo h Ydk vnf; jzpfwwf\/ odYk aomf vH;k 0csKyfNidr;f
onfum; r[kwaf y? ÓPftm;enf;í rodEikd jf cif;rQomwnf;/ qufvufí pl;pl;pdu k pf u
kd f ½Irw
S af evQif odraf rGYpmG
aom xdk 0ifoufxu G o
f ufü orxtvdt k m;jzifh y#dbm*edrw d x f ifvsuf Oypm&ç tyÜem orm"drsm;odYk a&mufEikd f
\/ 0dyóemtvdt k m;jzifh O',AÁ,ÓPfpaom 0dyóemÓPfrsm;odYk a&mufEikd \ f / þodYk ½keYf &if;aom 0ifouf
xGuo f ufrsm; csKyfNidr;f í odraf rGYpmG aom 0ifouf xGuo f ufrsm;ü orx0dyóemwkYd jzpfay:onfwikd af tmif¤if;? xdk
orx0dyóem tpGr;f jzifh r*fÓPfoYkd a&mufonf wdik af tmif¤if; rjywftm;xkwaf e&rnfukd &nf½, G íf ]]yórÇ,H
um,ocFg&H tóodómrDwd odu©wd? yóodómrDwd odu©wd}}[k a[mawmfral yonf/ þpum;üvnf;
]]0ifouf xGuo f ufukd atmifx h m;&rnf}} [líum; t,ltq rrSm;Muavvif/h
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 69

jycJo
h nfth wdik ;f ]0ifonf xGuof nf}[k rjywf rSwaf e½krH Qjzifh ½Sn½f n
S f ½I½u
dI o
f nfuv kd nf; odEikd çf wdw
k kd
½I½u
dI of nfuvkd J odEikd çf tp tv,f tqH;k tukev f ;kH udv
k nf; xif½mS ;pGm odEikd çf ½keYf &if;aom 0ifoufç
xGuo f ufrsm; Nidr;f oGm;onfuv kd nf; odEikd af omaMumifh ]]oawm0 tóowd? oawm0 yóowd}} [laom
þtydk'fudk tus,fjyaom pwkuú 4-enf;vH;k \ tusOf;csKyfpum; [k y#dorÇ'd gr*fç 0do'k rd̈ *fwYdk EiS t hf nD rSw&f m\/

txl;owdûy&ef-tómo-xGuo f uf? yómo-0ifouf-[laom teufonf jyef½;dk jyefpOf teuf


jzpfonf/ odYk &mwGif wwd,tBudr½f u dk rf S pí tóowd-0ifouf½\
ª ? yóowd-xGuo f uf½u dI \f -ponfjzifh
jyifvu
kd of nf/ xko d Ykd jyifaom teufonf a,m*D\ tm;xkwpf OfEiS ¤hf if;? okweå t
f |uxmwkYd EiS ¤hf if;? atmufyg
y#dorÇ'd gr*f ygVdawmfEiS ¤hf if; tnDyif jzpfonf/

tómom'drZÑy&da,momeH owd,m tEk*päawm tZÑwåH 0dau©y*wH pdwHå orm"dó y&dyaE¦m? yóm


om'drZÑy&da,momeH owd,m tEk*päawm A[d'g¨ 0dau©y*wH pdwHå orm"dó y&dyaE¦m - 0ifouf\ tp tv,f
tqH;k odYk owdjzifh tpOfvu
kd af om oltm; ud,
k w
f iG ;f ü ysHYviG jhf cif;odYk a&mufaom pdwo
f nf orm"d\ ab;&ef
aywnf;/ xGuo f uf\ tp tv,f tqH;k odYk owdjzifh tpOfvu kd af om oltm; tyü ysHYviG jhf cif;odYk a&mufaom
pdwo
f nf orm"d\ab;&efaywnf;/ (y#doH 163)

rSwfcsuft"dyÜg,f
Ä
þtyd'k jf zifh tmemygemtm;xkwyf u kH kd tusOf;csKH;í jyonf/ ½ªwikd ;f ½Iu d w f ikd ;f trSw&f vsuf þenf;jzifh
tm;xkwaf eaom a,m*DrmS (1) 'DC-H tpcsDaom yXrenf;? (2) &óH-tpcsaD om 'kw, d enf;? (3) oAÁum,
y#doaH 0'D - tpcsDaom wwd,enf;? (4) yórÇ,H - tpcsDaom pwkwe¬ nf;tm;jzifh tus,fjyxm;aom 4-enf;
vH;k t& txl;odykH txl;jzpfykH tvH;k pHo
k nf tvdv k ykd if tpOftwdik ;f jzpfay:vsuf NyD;pD;oGm;avawmh\/
rSev
f aS y\? 0ifouf xGuo f uf\ wdu k cf u
kd &f m ESmoD;zsm;ç EIwcf rf;wdYk ü owdjzifph ;l pdu k í
f 0ifwikd ;f
xGuw f ikd ;f rvpfrvyf&atmif 0ifw,f xGuw f ,f[k rjywfrw S af eaom a,m*Donf orm"dtawmftwef tm;½Sv d m
vQifyif ½Snf½Snf½ªrd½Idurf o d nfuv kd nf; oday\/ wdw k kd ½ªr½d udI rf o d nfuv kd nf; oday\/ xkYd xuf orm"dtm;aumif;
vmaomtcgü 0ifoufxu G of ufwYdk odraf rGYpmG wdu k cf ukd v
f suf jzpfay:vmprSpí rQifrQifuav; qH;k oGm;onf
wdik af tmif tpç tv,fç tqH;k tukev f ;kH udyk if xif½mS ;yDopGm oday\/ þodYk odonfwikd af tmif pl;pl;pdu k pf ukd f
½IrSwfae&rnf udk &nf½G,fí ]]oAÁum, y#doaH 0'D tóodómrDwd oduw © -d yóodómrDwd odu©wd}}[k
a[mawmfral yonf/ þpum;ü ]]0ifouf xGuo f ufwYdk \ tpç tv,fç tqHk; tukefvHk;udk xifxif½Sm;½Sm;BuD;
odatmif jyif;jyif; tm;xkwfí ½ª&½Iduf&rnf}} [líum; t,ltq rrSm;Muavvif/h yuwdtwdik ;f odraf rGUaeaom
tm½küH ½IEikd o f Ed ikd rf S orm"dÓPf tm;aumif;ayonf/ tm½ku H Murf;wrf;í xif½mS ;ay:jcif;rSm orm"dÓPfwYdk \
tpGrf;r[kwfyg? tm½kH\ tpGr;f om jzpfygonf/ bm0em\ "r®wmoabmtm;jzifq h vkd Qif orxa,m*DrmS jzpfap?
0dyóema,m*DrmS jzpfap orm"dÓPf &ifah vav 0ifoufxu G o f uf odraf rGYavavom jzpfNrJaywnf;/ orm"d
tvGet f m;aumif;aom tcgü 0ifoufxu G o f uf vH;k 0csKyfNidr;f oGm;ouJo h Ydk vnf; jzpfwwf\/ odYk aomf vH;k 0csKyfNidr;f
onfum; r[kwaf y? ÓPftm; enf;í rodEikd jf cif;rQomwnf;/ qufvufí pl;pl;pdu k pf u
kd f ½Irw
S af evQif odraf rGUpGm
aom xdk 0ifoufxu G o
f ufü orxtvdt k m;jzifh y#dbm*edrw d x f ifvsuf Oypm&ç tyÜem orm"drsm;odYk a&mufEikd f
\/ 0dyóemtvdt k m;jzifh O',AÁ,ÓPf paom 0dyóemÓPfrsm;odYk a&mufEikd \ f / þodYk ½keYf &if;aom 0ifouf
xGuo f ufrsm; csKyfNidr;f í odraf rGYpmG aom 0ifouf xGuo f ufrsm;ü orx0dyóemwkYd jzpfay:onfwikd af tmif¤if;? xdk
orx0dyóem tpGr;f jzifh r*fÓPfoYkd a&mufonfwikd af tmif¤if; rjywftm;xkwaf e&rnfukd &nf½, G íf ]]yórÇ,H
um,ocFg&H tóodómrDwd odu©wd? yóodómrDwd odu©wd}}-[k a[mawmfral yonf/ þpum;üvnf;
]]0ifouf xGuo f ufukd atmifx h m;&rnf}} [líum; t,ltq rrSm;Muavvif/h

jycJo
h nft h wdik ;f ]0ifonf xGuo f nf}[k rjywf rSwaf e½krH Qjzifh ½Sn½f n
S f ½I½u dI o f nfuvkd nf; odEikd çf wdw
k kd
½I½u
dI o
f nfuv kd J odEikd çf tp tv,f tqH;k tukev f ;kH udv
k nf; xif½mS ;pGm odEikd çf ½keYf &if;aom 0ifoufç xGuo f uf
rsm; Nidr;f oGm;onfuv kd nf; odEikd af omaMumifh ]]oawm0 tóowd? oawm0 yóowd}} [laom þtyd'k u f kd
tus,fjyaom pwkuú 4-enf;vH;k \ tusOf;csKyfpum; [k y#dorÇ'd gr*fç 0do'k rd̈ *fwYdk EiS t hf nD rSw&f m\/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 70

txl;owdûy&ef - tómo - xGuo f uf? yómo - 0ifouf - [laom teufonf jyef½;dk jyefpOf teuf
jzpfonf/ odYk &mwGif wwd,tBudr½f u dk rf S pí tóowd-0ifouf½\ ª ? yóowd-xGuo f uf½u dI \f -ponfjzifh
jyifvu
kd of nf/ xko d Ykd jyifaom teufonf a,m*D\ tm;xkwpf OfEiS ¤hf if;? okweå tf |uxmwkYd EiS ¤hf if;? atmufyg
y#dorÇ'd gr*f ygVdawmfEiS ¤hf if; tnDyif jzpfonf/

tómom'drZÑy&da,momeH owd,m tEk*päawm tZÑwåH 0dau©y*wH pdwHå orm"dóy&dyaE¦m? yómom'd


rZÑy&da,momeH owd,m tEk*päawm A[d'g¨ 0dau©y*wH pdwHå orm"dó y&dyaE¦m - 0ifouf\ tp tv,f
tqH;k odYk owdjzifh tpOfvu
kd af om oltm; ud,
k w
f iG ;f ü ysYH viG jhf cif;odYk a&mufaom pdwo
f nf orm"d\ ab;&ef
aywnf;/ xGuo f uf\ tp tv,f tqH;k odYk owdjzifh tpOfvu kd af om oltm; tyü ysHYviG jhf cif;odYk a&mufaom
pdwof nf orm"d\ab;&efaywnf;/ (y#doH 163)
Ä
þt&mü y-Zmemwd-[k qdak omfv;J ½Sn½f n S q
f o
JG nf? wdw
k q kd oJG nfukd od½rHk Qomwnf;/ þyGwq f &JG mü
axGaxGx;l xl; tjym;tm;jzifh od&efrvdak y/ odkYjzpfí yZmemwd-qd&k mwdik ;f ü tjym;tm;jzifh odyakH wGukd tBuD;tus,f
rcsYJ oifah Mumif; owdjyKtyf\/

rSwfcsuft"dyÜg,f
1-rdr\
d 0ifouf xGuo f ufü ½Irw S íf oabmrSeu f kd od&aomtcgrSm ]]olwyg;oEÅmefü ½ª½u dI af eonfrmS
vnf; þvdo k abmrsKd; yif}}[k qifjcifr\
d / þodYk qifjcifonfuykd if olwyg;oEÅmef ½kyt f aygif;ü ½Ijrifonf[k
qdkonf/ olwyg; ½ª½Idufae[efudk wrif Munfíh ¤if;? pOf;pm;í¤if; ½I&ef ñTejf yonfum; r[kwaf y/
rSwfcsuf

2-w&Hwcgü rdr\ d 0ifouf xGuo f ufukd ½Irw


S af e&if;yif tMum;tMum;ü ]]olwyg; oEÅmefrmS vnf;
þvdk oabmrsKd;yif}}[k cP cP qifjcifr\
d / xdt
k cgü rdrçd olwyg; ESpOf ;D om;vH;k \ ½kyftaygif;ü ½Ijrifaeonf
rnf\/
rSwfcsuf

3-(1) zm;zd\ k ud, k x f nf? (2) ¤if;\EIwo f ;D aysmif;? (3) qGrJ -I [laom þtaMumif; 3-yg;aMumifh zm;zdrk S
avonf tqifq h ifh rjywfomG ;aeouJoYdk xdYk twlyif (1) 0rf;Adu k pf aomud, k ?f (2) ESmacgif;ayguf? (3) pdw-f
[laom þtaMumif; 3-yg;aMumifh a,m*D\ ud, k üf 0ifoufxu G o f uf ½kyt f aygif;onf tqifq h ifh 0ifxu G f
jzpfay:vsuf ½Sad yonf/ odYk jzpfí 0rf;Adu k pf aom ud, k çf ESmacgif;aygufç pdwf[laom þ 3-yg;onf ork',"r® -
jzpfaMumif; w&m;aywnf;/ a,m*Donf 0ifouf xGuo f ufukd ½Irw S &f if;yif þtaMumif; 3-yg;aMumifh 0ifouf
xGuo f uf jzpfaeonf[k oabm usç us oGm;vQif ork',"r®mEkyóD rnfaMumif;udk t|uxmü qd\ k / ESmoD;
zsm;paom xdcu kd &f mXmeü 0ifouf xGuo f ufwYdk tqifq h ifh xdcukd vf suf wydik ;f pD wydik ;f pD topf topfjzpfay:
jzpfay:vmonfukd ydik ;f ydik ;f jcm;jcm; odjrifaom a,m*Donfvnf; ork',"r®mEkyóD - jzpfrI oabmudk ½Ijrifol
rnfonfomwnf;/ xkYd jyif zm;zdv k nf; r½S?d ¤if;\EIwo f ;D vnf; r½S?d avxGuaf tmif qGrJ v I nf; r½Sv d Qif zm;zdrk S
avxGujf cif; r½So d uJoh Ydk 0rf;Aduk pf aom ud, k vf nf;r½S?d ESmacgif;vnf;r½S?d pdwv f nf;r½Svd Qif 0ifouf xGuo f uf½yk f
rjzpfay:vmawmhbJ csKyfNidr;f avawmh\/ odkYjzpfí udk,fç ESmacgif;ç pdwfwkdY\ r½Sjd cif;onf 0ifouf xGuo f uf\
csKyfaMumif;-r½Sad Mumif; aywnf;[k oabm usç usoGm;vQif 0,"r®mEkyóD rnfaMumif;udk t|uxmü qd\ k /
ESmoD;zsm;paom Xmeü xdcu kd vf suf xdcu kd v f suf &dyuf eJ &dyu f eJ tqifq h ifh aysmufç aysmuf oGm;onfukd rSwq f J
rSmyif odjrifaeaom a,m*Donfvnf; 0,"r®mEkyóD-ysufro I abmudk ½Ijrifol rnfonfomwnf;/ þt&mü
]]jzpfrI ysurf u I kd jyjcif;rSm t|uxmxufyakd eonf}}[k rrSwMf uavvif/h jzpfaMumif;ç ysuaf Mumif;udo k v d Qif jzpfrI
ysurf u I v kd nf; odawmhonfomjzpfí jzpfaMumif; ysuaf Mumif;rsm;xJrmS twGi;f oGi;f í t|uxmü jyqdx k m;onf[k
rSw&f m\/ tb,fhaMumifhenf; [lrl .... ]]0ifouf xGuo f uf ½kyf jzpfjcif;ysufjcif;r½Sb d J yuwdtwdik ;f yif tNrJ½adS e
onf}}[k xifaeygvQif jzpfaMumif;w&m;ç ysufaMumif;w&m; [líyif rxifEikd af omaMumifw h nf;/ xkYd jyif £&d,m
yxydik ;f ponfwYdk ü jzpfryI sufrw I Ydk uv
kd nf; t|uxmrSm jyqdx k m;onfomwnf;/ xko d Ykd jyqd&k mü o0H aPÖwAÁy'k rf mS
xdt k ydik ;f rsm;rSma&m þtydik ;f rSma&m ork',"r®mEkyóDç 0,"r®mEkyóD [lícsnf; twlwyl if jzpfayonf/ yk'w f l
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 71

vQif t&teufvnf; wl&rnf? rxl;oifah y/ xkYd aMumifh jzpfryI surf w I Ydkukd jzpfaMumif; ysuaf Mumif;wkYd ü twGi;f oGi;f
í zGijhf yxm;onf[k NrJNrHpmG rSw&f m\/ txl;rSm ork',"r®mEkyóD 0,"r®mEkyóD tp½Sad om þpum;wkYd jzifh
þtmemygeydik ;f udvk nf; owdy|meokwüf 0dyóemudo k m y"meûyí a[mawmfral Mumif; xif½mS ;vSay\/
taMumif;rlum; .... orxbm0emt&mü jkzpfaMumif; ysufaMumif;w&m;ç jzpfrI ysufrw I &m;wkYd ukd ½Ijrif&efvnf;
rvdak y? wPSm'd|jd zifrh rDS I pGv
J rf;rI ruif;aomaMumifh tedówd vnf; rjzpfEikd af y? e Oyg'd,wdt&vnf; rjzpfEikd f
ay? 0dyóembm0em t&mü omvQif þtvH;k pHk NyD;pD;Edik af yonf/ þum; 0dyóemudk y"meûyonf[k odtyf
aMumif;rsm; aywnf;/

odYk jzpfí tmemygeydik ;f ü 0dyóemjzpfyu kH dk þodYk rSwt


f yf\/ tmemyge y#dbm*edrw d üf psmef 1-yg;udk
jzpfap? 2-yg;? 3-yg;? 4-yg;vH;k udjk zpfap &NyD;aom yk*Kd¾ vfrmS psmefu0kd ifpm;NyD;vQif ,if;psmefuykd ifjzpfap? psmef\
tm½kH 0ifouf xGuo f ufujkd zpfap ½Irw S vf suf tjzpftysufukd ½Si;f vif;pGm odjrifjcif;jzifh 0dyóemÓPf tqifq h ifh
jzpfyGg;í tedódwç tEkyg'ge-trSt D wG,f uif;jcif;ç tpGt J vrf;uif;jcif;udpö NyD;pD;vsuf r*fÓPf zdv k Óf Pfjzifh
edAmÁ efukd rsuaf rSmufawGYjrifonf[k rSwt f yf\/ þonfum; .... aom psmem 0k|[dwGm tómoyómao 0g
y&d*P ¾ wS d psme*Fged 0g-paom t|uxmESifhtnD .... orx,medu yk*Kd¾ vftm; 0dyóem jzpfyakH ywnf;/

0dyóem ,medu yk*Kd¾ vfrmS rlum;.....ESmoD;zsm;ç EIwcf rf;wdYk ü 0ifouf xGuo f uf xdcu kd w
f ikd ;f xdcu kd w
f ikd ;f
½Irw
S v
f suf xdcu kd af om 0ga,m azm|AÁ½yk \ f tjzpftysufu¤kd if;? xdord \ I tjzpftysufu¤kd if;? ½Irw S rf \
I tjzpf
tysufu¤kd if; ½Si;f vif;pGm odjrifjcif;jzifh 0dyóemÓPf tqifq h ifh jzpfygG ;í tedów d ç tEkyg'ge-trSDtwG,f
uif;jcif; tpGtJ vrf;uif;jcif; udpö NyD;pD;vsuf r*fÓPf zdvk Ó
f Pfjzifh edAmÁ efukd rsufarSmuf awGYjrifonf[k rSwt f yf
\/

rSwfcsuft"dyÜg,f
Ä
oGm;vQif oGm;onf[o k &d ef ñTejf yaom þbk&m;pum;awmfü rodem;rvnfaom olwYdku txiftjrif
ao;bG,f ½Sd\/ xkYd aMumifh xdk rodem;rvnfow l Ydk\ tjrifjzifh apm'em tmabmfukd xkwjf yNyD;vQif t|uxmü
þodYk ½Si;f vif;vsuf bk&m; pum;awmfukd axmufcx H m;ay\/

umrH aomPod*gF vm'a,myd *päEmÅ *pämrmwd ZmeEÅ?d e yaewH {0½lyH


ZmeeH oE¨m, 0kw/Hå {0½lyOSd ZmeeH owåLyv'¨ð e yZ[wd? twåonH e O*¢ga#
wd? ur®|meH 0g owdy|mebm0em 0g e a[mwd/ £ró ye bduK© aem ZmeeH
owåLyv'¨ð yZ[wd? twåonH O*¢ga#wd? ur®|meaOö0 owdy|mebm0em p
a[mwd/ £'OSd aum *päw?d uó *reH? uð um&Pm *päww D d {0H orÜZmeeH
oE¨m, 0kw/Hå Xmem'Doyk d {ao0 ea,m/

aomPod*gF vm'a,myd? acG; ajracG; tp½Sad om tnHph m;? owå0gwkYd aomfrv S nf;/ *päEmÅ ? oGm;ukev f wf
aomf/ *pämrmwd? oGm;uke\ f [lí/ umrH ZmeEÅ?d odMuonfrmS rSev f aS y\/ /(þpum;jzifh 0dyóemÓPf rjzpfb;l
ao;í 0dyóem t&mü rodem;rvnfaom yk*Kd¾ vfwYkd \ txiftjrifukd wpdww f ydik ;f 0efcí H azmfjy\/ *&[m
teuf½Sdaom ydo'´gjzifh ]]0dyóem tvkyrf ½Sad om omref &[ef;½Siv f wl Ydk vnf; acG; ajracG; ponfwYdk uo hJ Ydk odEikd f
MuonfrmS qdb k ,
G rf ½SNd yD}}[k aygif;qnf;jy\)/ /ye? odYk aomfvnf;/ {wH? oGm;vQifvnf; oGm;onf[k odonf-
[laom þbk&m;pum;awmfonf/ {0½lyH oE¨m,? omref&[ef; ½Siv f wl Ykd EiS w
hf uG acG; ajracG; tp½Sad om tnHph m;
owå0gwkYd \ (½Irw S jf cif;r½Sb d J tvdv k kd jzpfaeaom) þvdk tavhayguf todrsKd;udk &nf½G,fí/ e 0kwåH? a[mtyf
onfum; r[kwaf y/ /(þpum;jzifh ]]½Irw S jf cif; r½Sb d J tvdv k jdk zpfaeaom todrsKd;udk rqdv k akd Mumif;? ½Irw S jf cif;
r½Sb
d J tvdv k jkd zpfaeaom yuwdtodEiS hf ½Irw S v f suf½adS om a,m*D\todukd twlwyl if xifrw S v f suf txifrao;
oifah Mumif;}} azmfjy\)/ /[d? tavhayguf todudk r&nf½G,fjcif;\ taMumif;um;/ {0½lyH ZmeeH? tvdv k jkd zpfae
aom þvdk tavhayguf todonf/ owåLyv'¨ð e yZ[wd? owå0g[k pGv J rf;aom t,lukd ry,fwwfacs/ twå
onH e O*¢ga#wd? twåaumif-igaumif[k xifrw S jf cif;udv
k J rcGg rEkww f wfacs? ur®|meH 0g? ur®|mef;onfaomf
¤if;? owdy|mebm0em 0g? owdy|mef bm0emonfaomf¤if;/ e a[mwd? wckcrk Q rjzpfacs/ ye? trSet f m;jzifh
aomfum;/ £ró bduK© aem? (oGm;vQif oGm;onf[k odonf[al om bk&m;pum;awmfEiS t hf nD ½Irw S af eaom)
þa,m*D&[ef;\/ ZmeeH? todÓPfonf/ /(þtydk'fü y-o'´g rygaomfvnf; &nf½, G cf suftm;jzifh yZmeeudyk if
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 72

qdvk okd nf/ xkYd aMumifh ]]yZmemwd yZmeeH yk'w


f Ydk \ t&mü y-o'´grygbJ Zmemwd ZmeeH-[k qdEk ikd af Mumif;? xdo k Ykd
qd&k müvnf; &nf½, G cf suftm;jzifh teuf t"dygÜ ,frmS r,kwaf vsmah Mumif; odtyf\/ jrefrmjyef&müvnf; y-y'´g\
teufukd azsmufí yZmemwd-od\/ yZmeeH-todÓPf-[k jyefqEkd ikd af Mumif;? þodYk jyefq&kd müvnf; &nf½, G cf suf
tm;jzifh teuf t"dygÜ ,f r,kwaf vsmhaMumif;}} odtyf\)/ owåLyv'¨ð yZ[wd? owå0g[k pGv J rf;aom t,lukd
y,fwwfay\/ twåonHO*¢ga#wd? twåaumif-igaumif[k xifrw S jf cif;udv
k nf; cGgEkww
f wfay\/ ur®|meaOö0?
ur®|mef;tppfvnf; jzpfay\/ owdy|mebm0em p a[mwd? owdy|mef bm0emtppfvnf; jzpfay\/ [d? jzpfykH
um;/ £'H? oGm;vQif oGm;onf[k odonf-[laom þpum;awmfonf/ aum *päw?d b,fol oGm;oenf;/ uó
*reH? b,fo\ l oGm;rIenf;/ uð um&Pm *päw?d b,ftaMumif;aMumifh oGm;oenf;? £wd? þar;cGe;f 3-csuf
t&tm;jzifh/ {0H orÜZmeeH oE¨m,? þvdrk eS pf mG tjym;tm;jzifh odjcif;udk &nf½, G íf / 0kw?Hå a[mtyfaom pum;
aywnf;/ Xmem'Doyk ?d &yfjcif;paom £&d,mykxw f Ydküvnf;? {ao0 ea,m? þenf;yifwnf;/

txufyg t|uxmonf bk&m;pum; ygVdawmfukd y,fonfvnf; r[kwaf y? jznfph u G f jyifqifonfvnf;


r[kwaf y/ trSet f m;jzifah omfum; bk&m;pum;ü txiftjrifao;rnfh yk*Kd¾ vfwYdk tm; tjrifreS &f apvsuf ½kad o
av;pm;&ef ½Si;f jyí bk&m;pum;awmfukd axmufcaH om pum;omwnf;/ odYk jzpfí igwkYd vnf; þt&mü xdt k |
uxmudyk if rSí D ,Hrk mS ;bG,f tcsufrsm;udk y,f½mS ;okwo f ifvsuf ygVdawmfenf;twdik ;f yif bm0emenf;rSef
jzpfaMumif;udk a,m*DwYdk \ tawGYEiS w
hf uG axmufcpH um; a&;om;OD;tH/h

½IrwS jf cif; r½Sad om omref&[ef;½Siv f rl sm;vnf; oGm;vQif oGm;w,f-[k odMuonfyif r[kwyf gavm?
&[ef;½Siv f ul kd rqdx k m;bd? acG; ajracG;paom wd&pämefrsm;awmifrS 'Dvo kd Ed ikd Mf uonfyif r[kwyf gavm [lrl ....
]]oGm;vQif oGm;onf[k odonf}} qkad om a,m*D&[ef;\ xdo k mre &[ef;½Siv f w l Ydk \ todEiS hf twlwyl if r[kwyf g
avm? acG; ajracG;paom wd&pämefwYdk\ todEiS ahf wmifrS wlae&monfr[kwyf gavm [lrl ..... rwlyg? ajymif;jyef
xl;jcm; uGjJ ym;aeygonf/ ½Sif;jyygOD;tHh .... ½IrSwrf I r½Sad om omref vly*k Kd¾ vfwYkd onf¤if;? acG; ajracG;paom
wd&pämefwYdk onf¤if; oGm;qJü oGm;csifaompdwEf iS hf a½GY½mS ;rI ½kyw f Ydk ukd jzpfwikd ;f jzpfwikd ;f vnf; aphaphpyfpyfoMd uonf
r[kwyf g? pdwEf iS ½hf yk u f kd wjcm;pDcí JG vnf; odMuonf r[kwyf g? oGm;csifrI tqifq h ifah Mumifh vIy½f mS ;rI tqifq h ifh
jzpfay:onfuv kd nf; rsufarSmufawGYí odMuonf r[kwyf g/ oGm;csifrI tqifq h ifEh iS hf a½GY½mS ;rI tqifq h ifrh Qom
½Sod nfuv kd nf; rsufarSmufawGYí odMuonf r[kwyf g? wa½GUrS wa½GUodYk ra&mufbJ tydik ;f tydik ;f jywfvsuf
csKyfaysmufomG ;Muonfuv kd nf; rsufarSmufawGUí odMuonf r[kwyf g/ trSet f m;jzifah omfum; .... acG; ajracG;
ponfwYdk EiS w hf uG xdo k mrefvw l Ydk onf oGm;p vSr;f p jzpfapç tv,fyikd ;f üjzpfapç tqH;k ydik ;f üjzpfap w&HwcgrQ
wcP uav;rQom odMuavonf/ trsm;tm;jzifrh u l m; .... rdru d , kd w f ikd f oGm;aeonfukd trSwrf &bJ wjcm;wyg;
udo k m pdwu f ;l a&mufvsuf pOf;pm;BuHpnfvsuf trSww f rJoh mG ;aeaom tcsed u f mvuom twdik ;f rod tvGerf sm;ae
avonf/ ud, k w f ikd f oGm;aeonfukd w&Hwcg trSw&f jyefvQifvnf; tNrJwrf; wnf½adS eaom igaumif taetm;
jzifo h m odMuavonf/ roGm;rDu ½Sad eaom pdwEf iS ½hf yk u f ,kd u f yif oGm;aeonf[k xifrw S Mf uonf/ oGm;wke;f u
½Sad eaom pdwEf iS hf ½kyu f yif ae&mtopfoYkd a&mufvmonf[k xifrw S Mf uonf/ roGm;rDua&mç oGm;qJrmS a&mç
oGm;NyD;aom tcgrSma&mç wa,mufwnf; - wud, k w f nf; - waumifwnf;yif[k xifrw S Mf uonf/ xkYd aMumifh
þvdk todrsKd;onf owå0gaumif[k xifjrifpv JG rf;aom t,luv kd nf; ry,frpGeYf Eikd ?f twåaumif igaumif[k
xifjrifjcif;udv k nf; ry,frEkwEf ikd ?f xdt k odrsKd;udk tm½kûH yvsuf olwYdk oEÅmefrmS wzefrw S o f rd I 0dyóem jzpfjcif;r½Sd
aomaMumifh ]]bm0emur®ó XmeH}} [laom 0pew¬t&tm;jzifv h nf; ur®|mef; rrnf/ xdt k odrsKd;rS qufvufí
0dyóemÓPf jzpfay:jcif; r½Sad omaMumifh ]]bm0emur®ar0 Owå½w k &å b d m0em, XmeH}} [laom 0pewåt&tm;jzifh
vnf; ur®|mef; rrnf/ pGNJ rJaom trSw&f rI[al om owdy|mefEiS hf waygif;wnf; jzpfay:aom todr[kwaf om
aMumifh owdy|mef bm0emvnf; rjzpfonfomwnf;/ odYkjzpfí ]]oGm;vQifomG ;onf[k odonf}} qkad om bk&m;
pum;awmfonf acG; ajracG;ponfwYdk EiS w hf uG ½Irw S jf cif;r½Sad om omrefvyl *k Kd¾ vfwYdk \ xkt d odrsKd;udk &nf½, G af om
pum;r[kw[ f k odtyf \/

oGm;wdik ;f =<uwdik ;f ç vSr;f wdik ;f ç cswdik ;f ç eif;wkid ;f tpOfrjywf aphaphpyfpyf ½Irw S af eaom a,m*Donfum;
oGm;csifaom pdwu f v
kd J ½kyEf iS rhf a&mbJ oD;oefYyikd ;f jcm;íod\? awmifw h if;wGe;f uefrI a½GY½mS ;rI½yk u
f vkd J pdwEf iS rhf a&m
bJ oD;oefYyikd ;f jcm;íod\? oGm;csifrt I qifq h ifah Mumifh awmifw h if;wGe;f uefrI a½GY½mS ;rItqifq h ifh jzpfay:vmonfukd
vJ rsufarSmufawGYvsufo\ d ? oGm;csifrt I qifq h ifEh iS hf awmifw
h if; wGe;f uefrçI a½GYvsm;rItqifq h ifrh Qom ½So d nfukd
vJ ½Si;f vif;pGmod\? oGm;csifrrI sm;u a½GY½mS ;cdu k o f Ykd ra&muf a½GY½mS ;rIrsm;uvnf; wa½GYrS wa½GYoYkd ra&mufbJ tydik ;f
tydik ;f jywfvsuf ukeq f ;kH oGm;Muonfuv kd J rsufarSmuf awGYvsufo\ d / ajcwvSr;f wvSr;f twGi;f rSm (t|uxmü
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 73

jyxm;onfth wdik ;f <u-qG-J vSr;f -vTw-f cs-eif; [laom) 6-ydik ;f 6-ydik ;f jzpfap? xdYk xuftvGejf zpfap? tydik ;f tydik ;f
jywfvsuf csKyfaysmufomG ; Muonfuv kd nf; ½Irw
S af e&if;yif xif½mS ;pGm odç odomG ;ay\/

xkYd aMumifh þa,m*D\todonf....(1) aum*päw?d b,foo l mG ;ovJ-oGm;wwfaom twåaumif-igaumif


½Sdovm;¿.....(2) uó *reH? b,fo\ l oGm;rIv-J oGm;rI\ydik ½f iS f twåaumif igaumif½o dS vm;¿.....(3) uð
um&Pm *päw?d b,ftaMumif;aMumifo h mG ;ovJ-oGm;rIjzpfay:vmjcif;\ taMumif;ubmvJ¿....[laom þar;cGe;f
3-csuft& ajyvnfpmG odjcif;jzpfí orÜZmeeÓPf rnfay\? toar®m[orÜZOf[k qkv d akd y\/ þÓPfonfyif
y#d0yd óemac: wqif½h rI w S rf \
I tm½kjH zpfaomaMumifh ]]bm0emur®ó XmeH}} [laom 0pew¬t&tm;jzifv h nf;
ur®|mef;rnfay\/ aemuf aemuf 0dyóemÓPfrsm;udk xufoefpmG jzpfapwwfaomaMumifh ]]bm0emur®ar0
Owå½w k &å b
d m0em, XmeH}} [laom 0pew¬t&tm;jzifv h nf; ur®|mef;rnfay\/ pGNJ rJaom trSw&f rI[al om
owdy|mefEiS w hf aygif;wnf;yif jzpfay:aom todjzpfaomaMumifh owdy|mefbm0emvnf; jzpfay\/

ar;cGef; 3-csut f & ajyvnfpmG odyu kH m;....jzpfwikd ;f aom ud,


k pf w
d tf rlt&mwkYd ukd aphaphpyfpyf rjywf½rI w
S af e
aoma,m*Donf orm"dÓPf&ifah omumvü oGm;wdik ;f a½GY½mS ;wdik ;f pl;pl;pdu k pf u
kd f ½Irw
S o
f jzifh oGm;csifaom pdwEf iS hf
awmifw
h if;wGe;f uefrçI a½GY½mS ;rI (0ga,m"mwf) ½kyt f aygif;rQom tqifq h ifh jzpfysufomG ;onfukd rsufarSmufawGY&
\/ xkYd aMumifh ]]rnforl Q oGm;onfr[kw?f oGm;wwfaom tw¬aumif - igaumif-owå0gaumif[í l r½S?d oGm;csif
aompdwEf iS hf awmifw
h if;-wGef;uefrIç a½GY½Sm;rI ½kyftaygif;rQom ½Sdonf}}[k ½Si;f vif;pGm odavawmh\/ þtod
onf....aum *päwd [laom yXrar;cGe;f t& ajyvnfpmG odjcif;aywnf;/
xkYd jyif a,m*Donf awmifw h if; wGe;f uefrçI a½GY½mS ;rI[al om xko
d mG ;jcif; trlt&mü tpd;k w& pDrcH efYcEJG ikd f
aomydik ½f iS u
f u kd m; rawGY&acs? oGm;vdak ompdwf tqifq h ifah Mumifh awmifwh if;-wGef;uefrIç a½GY½Sm;rI tqifhqifh
topftopf rjywfjzpfaeonfuo kd m awGY&ayonf/ xkYd aMumifh ]]oGm;jcif;onf rnfo\ l trIrQr[kw?f oGm;rIukd
tpd;k w& ydik q f ikd af om twåaumif-igaumif-owå0gaumif[lí r½SdNyD}}[k ½Si;f vif;pGm odavawmh\/ þ todonf
....uó *reH [laom 'kw, d ar;cGe;f t& ajyvnfpmG odjcif;aywnf;/

xkYd jyif a,m*Donf roGm;rDuyif oGm;vdak ompdwf jzpfay:vmonfukd rSwo f &d \/ xkdpdwf\ tpGr;f aMumifh
tqifqh ifjh zpfay:vmaom awmifw h if;-wGe;f uefrçI a½GY½mS ;rIrsm;udv
k nf; tqifq h ifrh w f &d \/ xkYd aMumifh ]]igoGm;
S o
onf olomG ;onf[q k adk om pum;rSm ac:a0:ajymqk½d rHk Qom? trSet f m;jzifq
h v
kd Qif oGm;vdak ompdwaf Mumifh wa½GU
wa½GUcsif; tqifq h ifh jzpfysufomG ;aom awmifw h if; wGe;f uefrçI a½GU½Sm;rItaygif;rQom ½So d nf}}[k ½Si;f vif;pGm
odavawmh\/ þtodonf....uð um&Pm *päwd-[kaom wwd, ar;cGe;f t& ajyvnfpmG odjcif;aywnf;/ þ
t&mü oEé|d mefus rSw, f El ikd af p&ef t|uxm tqdu k v
kd nf; xkwjf yOD;tHh/

ww¬ aum *päww D d e aumpd oawåm 0g yk*a¾ vm 0g *päw/d uó *reEÅd e uópd owåó0g
yk*v
¾ ó 0g *reH/ uð um&Pm *päww D d pdwu å &d ,
d 0ga,m"mwk0yd gæ a&e *päw/d wo®m {o {0H yZmemwd ....
*pämrDwd pdwHå OyÜZw
Æ ?d wH 0g,H Zaewd? 0ga,m 0dnwåð Zaewd/ pdwu å &d ,
d 0ga,m"mwk0yd gæ a&e ouvum,ó
yk&awm tbde[ D ma&m *reEÅd 0kpw ö /d Xmem'Doyk d {ao0 ea,m/ wMwmyd [d wd|mrd edo'D grd o,mrDwd pdwHå
OyÜZw Æ ?d wH 0g,H Zaewd? 0ga,m 0dnwåð Zaewd? pdwu å &d ,
d 0ga,m"mwk0yd gæ a&e uvum,ó aum#dawm
y|m, Oódwbma0g XmeEÅd 0kpw ö /d pdwu å &d ,d 0ga,m"mwk0yd gæ a&e a[|drum,ó ordOeÆ H Oy&drum,ó
Oódwbma0g edoZÆmwd 0kpw ö /d pdwu å &d ,
d 0ga,m"mwk0yd gæ a&e ouvum,ó wd&, d awm yom&PH o,eEÅd
0kpwö Dwd/

ww¬? ]]ar;cGef; 3-csuft& ajyvnfpmG odonf}}[k qkad om xkpd um;ü/ 0g? xdak r;cGe;f 3-csufwYdk wiG /f aum
*päww D ?d b,foo l mG ;ovJ-[laom ar;cGef;ü/ aumpd oawåm 0g yk*a¾ vm 0g? owå0g wpHw k a,mufrQ/ e *päw?d
oGm;onf r[kwaf y/ uó *reEÅ?d b,fo\ l oGm;rIvnf; - [laom ar;cGef;ü/ uópd owåó 0g yk*v ¾ ó 0g?
owå0g yk*Kd¾ vf wpHw k a,muf\rQ/ e *reH? oGm;rI r[kwaf y/ uð um&Pm *päww D ?d b,ftaMumif;aMumifh oGm;
ovJ[al om ar;cGe;f ü/ pdwu å &d ,
d 0ga,m"mwk0yd gæ a&e? ûytyfaom awmifw h if; vIy½f mS ;rI (0ga,m"mwf)\ jyefYEYHS
vIy½f mS ;jcif;aMumif/h *päw?d oGm;ay\/ wo®m? xkYd aMumif/h {o? oGm;vQif oGm;onf[k ½Irw S af om þa,m*Donf/
{0H yZmemwd? þodYk tjym;tm;jzifh oday\/....*pämrDwd pdw?Hå oGm;rnf[k BuHaompdwo f nf/ OyÜZwÆ ?d a½S;OD;pGm
jzpfay:vm\/ wH? xdpk w d uf / 0g,H Zaewd? awmifw h if;ç vIy½f mS ;rIukd jzpfay:ap\/ 0ga,m? awmifw h if;vIy½f mS ;rI
u/ 0dnwå?ð um,0dnmwf[ak c:aom wGe;f uefrI owåt d xl;ud/k Zaewd? jzpfay:ap\/ /(oGm;qJü ½Irw S af eaom
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 74

a,m*Dtm; ajcpaom ud, k t f *FgwkYd ü awmifw h if;rIxif½mS ;\? þawmifw h if;rIonf 0ga,m"mwf\ 0dwr¬ eÇ ac:aom
obm0vu©Pmaywnf;/ wa½GYwa½GYcsif; vIy½f mS ;rIvJ xif½mS ;\? þvIy½f mS ;rIonf 0ga,m"mwf\ ork'&D P ac:
aom udp&ö o aywnf;/ oGm;vd&k ma½SYbufoYkd wGe;f ydYk qaJG qmifaeouJo h Ykd vnf; xif½mS ;\? þwGe;f ydYk qGaJ qmifrI
tjcif;t&monf 0ga,m"mwf\ tbde[ D m& ypöKy|mef ac:aom (a,m*D\ÓPfxüJ ) xifay:yHk tjcif;t&m
aywnf;/ xkYd aMumifh odv, G af p&ef 0ga,m"mwfukd ]]awmifw h if;vIy½f mS ;rI}}[k jyefqv dk u kd af yonf/ 0ga,mu 0dnwf
udjk zpfaponf [l&mü wGe;f uefro I wåd txl;ESiw hf uG 0ga,m½kyjf zpfay:vmonfuo kd m jyvd&k if;aywnf;/ trSef
tm;jzifah omfum; 0ga,mESiw hf uG 0dnwf½yk o f nf pdwaf Mumifjh zpfaom pdwåZ½kyf omwnf;/ 0ga,maMumifjh zpfaom
0ga,mZ½kyf [líum; r½Sad y)/ pdwu å &d ,d 0ga,m"mwk0yd gæ a&e? pdwu f ûytyfaom awmifw h if;vIy½f mS ;rI\ jyefYEHS
vIyf½mS ;jcif;aMumif/h ouvum,ó? wud, k v f ;kH \/ yk&awm tbde[ D ma&m? a½SYbufoYkd wnfw h nfah qmifomG ;jcif;
ud/k *reEÅd 0kpw ö ?d oGm;jcif;[k ac:qdt k yf\/ Xmem'Doyk ?d &yfjcif;ponfwYdk üvnf;/ {ao0 ea,m? þenf;yif
wnf;/ [d? csJYíjyOD;tH/h wMwmyd? xd&k yfjcif;ponfwYdk üvnf;/ wd|mrdç edo'D grdç o,mrDwd pdw?Hå &yfrnfç xdik rf nfç
avsmif;rnf[k BuHaompdwo f nf/ OyÜZw Æ ?d a½S;OD;pGm jzpfay:\/ wH? &yfrnfç xdik rf nfç avsmifrnfBuHaom xdpk w d f
u/ 0g,H Zaewd? awmifw h if;rI vIy½f mS ;rIukd jzpfay:ap\/ 0ga,m? awmifw h if;vIy½f mS ;rIu/ 0dnwå?ð wGe;f uefrI
owåt d xl;ud/k Zaewd? jzpfap\/ (þt&mü wl&mygVdtcsKdYukd csKH;xm;onf)/ pdwu å &d , d 0ga,m-"mwk0yd gæ a&e?
pdwu f ûytyfaom awmifw h if;rI\ jyefYEYHS vyI ½f mS ;jcif;aMumif/h ouvum,ó? wud, k v f ;kH \/ aum#dawm y|m,
Oódwbma0g? atmuftpGe;f rSpí axmifaejcif;ud/k XmeEÅd 0kpw ö ?d &yfjcif;[kac:qdk tyf\/ pdwu å &d ,
d 0ga,m"mwk
0dygæ a&e? pdwu f ûytyfaom awmifw h if;rIç vIy½f mS ;rI\ jyefEYHS vyI ½f mS ;jcif;aMumif/h a[|drum,ó ordOeÆ çH Oy&drum
,ó Oódwbma0g? atmufyikd ;f ud, k \ f acGaejcif;ç txufyikd ;f ud, k \ f axmifaejcif;ud/k edoZÆmwd 0kpw ö ?d
xdik jf cif;[k ac:qdt k yf\/ pdwu å &d ,
d 0ga,m"mwk-0dygæ a&e? pdwu f ûytyfaom awmifw h if;rIç vIy½f mS ;rI\ jyefYEYHS
vIy½f mS ;jcif;aMumif/h ouvum,ó? wud, k v f ;kH \/ wd&, d awm yom&PH? zDvmuefYvefY pefYaejcif;ud/k o,eEÅd
0kpw ö ?d avsmif;jcif;[k ac:qdt k yf\/ £wd? þodYk / yZmemwd? tjym;tm;jzifh oday\/

(þt|uxmt& a,m*D\ yZmeeÓPf tjym;tm;jzifo h yd x


kH rJ mS ]]wud,k v
f ;kH a½SYoYkd a½GYomG ;jcif; wud,k f
vH;k axmifaejcif;? ud, k w
f ydik ;f acGí ud, k w
f ydik ;f axmifaejcif;? wud, k vf ;kH zDvmuefYvefY pefYaejcif;rsm;}} yg0ifae
onfukd txl;owdûyoif\ h / xdYk jyif rsufpw d rSw d cf efYtwGi;f ü uka#wode;f ru ½kyrf eI Yf awG jzpfysufae[efukd ½IykH
odjrifykH qifjcifyrkH sm;rygay/ pdwEf iS hf 0ga,m"mwfuo kd mvQif ½IykH odjrifykH xif½mS ;ayonf? þtcsufuv kd J av;euf
pGm owdûytyf\)/
wó {0H Zmeawm {0H a[mwd .... oawåm *päwd oawåm wd|wDwd 0kpw ö /d tw¬awm ye aumpd oawåm
*päaEÅm 0g wd|aEÅm 0g ew¬/d ,xm ye ou#H *päwd ou#H wd|wDwd 0kpw ö ?d e p udOdö ou#H emr *päEHÅ 0g
wd|EÅH 0g tw¬/d pwåma&m ye a*gaP a,maZwGm aqurSd om&xdrdS ygaZaEÅ ou#H *päwd ou#H wd|wDwd
a0g[m&rw¬ar0 a[mwd/ {0ar0 ygZeD,a|e ou#H 0d, uma,m? a*gPm 0d, pdwZå 0gwm? om&xD 0d,
pdw/Hå *pömrDwd pdawå OyÜaEé 0ga,m"mwk 0dnwåð Ze,rmem OyÜZw
Æ ?d pdwuå &d ,
d 0ga,m"mwk0yd gæ a&e *rem'Ded
y0wåE?dÅ wawm ]]oawåm *päwd oawåm wd|wd? t[H *pämrd t[H wd|mrDwd a0g[m&rwåH a[mwD}}wd/

{0H Zmeawm? þqdck o hJ nfth wdik ;f ]]oGm;vdak ompdwf ponfaMumifjh zpfaom awmifw h if;vIy½f mS ;rI\ tpGr;f
jzifh oGm;rIponf jzpfaeonf}}[k oda,m/ wó? xdak ,m*Dtm;/ {0H a[mwd? þodYk aom qH;k jzwfr-I oabmusrI
jzpfavawmh\/ oawåm *päwd oawåm wd|wDw?d owå0goGm;onfç owå0g&yfonf[/k 0kpw ö ?d vltrsm;u ac:a0:
ajymqdt k yfayonf/ ye? odYk aomfvnf;/ tw¬awm? trSeo f abmtm;jzif/h *päaEÅm 0g wd|aEÅm 0g? oGm;wwfç
&yfwwf aom/ aumpd oawåm? wpHw k a,mufaom owå0grQ/ ew¬?d r½Sad cs/ ye? Oyrmjzifh jy&vQif/ ou#H *päwd
ou#H wd|wDw?d vSn;f oGm;aeonfç vSn;f &yfaeonf[/k 0kpw ö ?d vltrsm;u ajymqdt k yfay\/ p? odYk aomfvnf;/
*päEHÅ 0g wd|EÅH 0g? olYtvdv k kd oGm;wwfç &yfwnfwwfaom/ udOdö ou#H emr? wpHw k ckaom vSn;f rnfonf/ e
tw¬?d r½Sd acs/ ye? trSet f m;jzifrh ul m;/ pwåm&m a*gaP a,maZwGm? av;aumifaom EGm;wkYd ukd ,SOw f yfí/
(£&d,mykxf 4-yg;ESiq hf ikd af om 0ga,m"mwf 4-yg;ESihf EIid ;f ,SO&f ef EGm;av;aumifukd jyonf[k ,loif\ h )/
/aqurSd om&xdrdS ygaZaEÅ? armif;ESiw f wfaom vSn;f orm;u armif;ESiv f Qif/ ou#H *päwd ou#H wd|wDw?d
vSn;f oGm;aeonfç vSn;f &yfaeonf[/k a0g[m&rwåar0? ajymqd½k rHk Qom/ a[mwd ,xm? jzpfouJo h Ykd / {0ar0?
þtwlyifvQif? ygZeD,a|e? armif;ESit f yf-oGm;aptyfaom teufaMumif/h uma,m? ud, k o
f nf/ ou#H 0d,?
vSn;f ESihf wlay\/ pdwZå 0gwm? oGm;vdçk &yfvçkd xdik v f çkd avsmif;vdak om pdwaf Mumifjh zpfaom awmifw h if;vIy½f mS ;rI-
0ga,m"mwf 4-yg; wkYd onf/ a*gPm 0d,? av;aumifaom EGm;wkYd EiS w hf ul ek \
f / pdw?Hå oGm;vdçk &yfvçkd xdik v f çkd
avsmif;vdak om pdwf onf/ om&xD 0d,? vSn;f armif;orm;ESihf wlay\/ *pämrDwd pdawå OyÜaEé? oGm;rnfponfjzifh
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 75

BuHaompdwf jzpfay: vQif (£wd-o'´gtm'd teuf½Sd\/) 0ga,m"mwk? awmifw h if;vIy½f mS ;rIonf/ 0dnwåð
Ze,rmem OyÜZw Æ ?d wGe;f ç aqmifç vIy½f mS ;aprIowåd txl;udyk g jzpfapvsuf jzpfay:vm\/
pdwuå &d ,
d 0ga,m"mwk0yd gæ a&e? pdwuf ûytyfaom awmifw h if; vIy½f mS ;rI\ jyefYEYHS vIy½f mS ;jcif;aMumif/h *rem'De?d
oGm;rIponfwYdk onf/ y0wåE?dÅ rjywfjzpfay:uke\ f / wawm? xko d Ykd rjywfjzpfaeaomaMumif/h oawåm *päwd
oawåm wd|wd? t[H *pämrd t[H wd|mrDw?d owå0goGm; onfç owå0g&yfonf? igoGm;onf ig&yfonf
ponfjzif/h a0g[m&rwåH a[mwd? ajymqd½k rHk Q jzpfayonf/ £wd? þodYk qH;k jzwfrI oabmusrIjzpfavawmh\

awem[-em0g rmvkwa0a*e?
Zd,ma0a*e awZeH/
,xm ,mwd wxm uma,m?
,mwd 0gwm[awm t,H/

,EÅH okw0å aoae0? pdwo


å wk 0å aoed'/H
y,kwHå um,,EÅyH ?d ,mwd Xmwd edo'D wd/

aum emr {w¬ aom oawåm?


a,m 0dem a[wk-ypöa,/

twåaem tmEkbma0e?
wda| 0g ,'d 0g 0aZwd/

awe? xkod Ydk qH;k jzwf oabmusEdik af omaMumif/h tm[? a½S;t|uxmü rdeYf qx kd m;onfrmS .....em0g? ½Guf
wdu
k of mG ;aomavSonf/ rmvkwa0a*e? avt[keaf Mumif/h ,mwd ,xm? oGm;ouJo h Ydk ¤if;/ awZeH? jr§m;onf/
Zd,ma0a*e? av;êud;\t[keaf Mumif/h ,mwd ,xm? oGm;ouJo h Ykd ¤if;/ wxm? xkYd twl/ t,H uma,m?þ½kyu f ,
kd f
onf/ 0gwm[awm? pdwZå avu wdu k cf wftyfonfjzpfí/ ,mwd? oGm;ay\/ (þ*gxmjzifh ypö,ac: taxmuf
tyHh taMumif;jzpfaom 0ga,m"mwfaMumifh ½kyu f ,
kd \
f oGm;rI NyD;pD;yHuk jkd y\)/
,EÅ?H ,EÅ&m;pufonf/ 0g? puf½yk o f nf/ okw0å aoe? pufêud;\tpGr;f u/ y,kw?Hå vIYH aqmftyfonf
jzpfí/ ,mwd £0? oGm;ouJo h Ydk / £'H um,,EÅyH ?d þ ½kyu f ,kd w f nf;[laom ,EÅ&m;puf½ yk o
f nfvnf;/ pdwo
å w
k å
0aoe? pdww f nf;[laom êud;\tpGru f / y,kw?Hå vIYH aqmftyfonfjzpfí/ ,mwd? oGm;vnf; oGm;\/ Xmwd?
&yfvnf; &yf\/ edo'D wd? xdik v f nf;xdik \ f / o,wd? avsmif;vnf;avsmif;\/ (þ*gxmjzifh a[wkac: rlv
taMumif;jzpfaom pdwaf Mumifh ½kyu f , kd \
f oGm;rIponf NyD;pD;yHu
k jkd y\/ *gxm 2-ckv;kH jzifu
h m; a[wkypö,jzpfaom
pdwEf iS 0hf ga,m"mwf wkYd aMumifh ½kyu f ,dk \ f oGm;rIponf NyD;pD;yHu
k kd jy\)/

a,m? tMuif owå0gonf/ 0dem a[wkypöa,? pdw[ f al om rlvtaMumif;ç awmifw h if;vIy½f mS ;rI [laom
taxmuftyHt h aMumif; wkYd EiS u
hf if;í/ twåaem tmEkbma0e? ud, k phf rG ;f &nfoufoufjzif/h wda| 0g? &yfrv l nf;
&yfwnfEikd &f m\/ ,'d 0g 0aZ? oGm;rlvnf; oGm;Edik &f m\/ aom oawåm? xko d Ydk aom owå0gonf/ {w¬?
þavmuü/ aum emr? tb,frnfaom owå0g aywJeh nf;/ 0g? tb,frmS ½St d ehH nf; - r½So d nfomwnf;/ £wd?
þodYk a½S;t|uxmü rdeYf qakd vNyD/ (aumemrü uð o'´gonf y#dau©yteuf ½S\ d ? ew¬dESifh twlwlyif/)

wo®m {0H a[wkypö,0aoae0 y0wåmed *rem'Ded ov’au©aEÅm {o ]]*päaEÅm 0g


*pämrDwd yZmemwd? Xdawm 0g ....? edoad Eém 0g .....? o,maem 0g o,maemrSw
D d yZmemwD}}wd
a0'dwaAÁm/

wo®m? (oGm;vQif oGm;onf[k þodYk ponfjzifh ½Irw S v f suf odaeaom a,m*Donf oGm;vdak ompdwf
ponfEiS hf xdpk w
d af Mumifjh zpfaom awmifwh if;vIy½f mS ;rI ½kyt
f aygif;rQudo k m awGY&í ]]oGm;wwfç &yfwwfç xdik w f wfç
avsmif;wwfaom yk*Kd¾ vfowå0g[lí r½S?d oGm;vkad ompdwf ponfEiS hf xdpk w d af Mumifh jzpfaom awmifwh if;vIy½f mS ;rI
rQom ½Sdonf? þpdwf þ½kyfwdkY\ tvdt k m;jzifh oGm;rIponf rjywf jzpfaeonf}}[k qH;k jzwf oabmusEikd af om)
xkt
d aMumif;aMumif/h (þü woa'´gonf {0H Zmeawm {0H a[mwd-udk iJo h nf/ xkYd aMumifh ay:vGixf if½mS ;ap&ef
½Snvf sm;pGm azmfí teufjyefqo kd nf)/ {0H? þqdck o hJ nfh twdik ;f / a[wk-ypö,0aoae0 y0wåmed? pdw[ f al om
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 76

rlvtaMumif;ç awmifw h if;vIy½f mS ;rI [laom taxmuftyHh taMumif;wkYd \ tvdt k m;jzifo


h mvQif rjywfjzpfay:
aeukeaf om/ *rem'De?d oGm;rIponfwYdk u/kd ov’au©aEÅm? aumif;pGmrSwaf eaom/ {o? þa,m*Du/kd / (a0'd
waAÁm-odtyf\ü pyfav/ ov’au©aEÅm? aumif;pGmrSeaf eaom-[laom þygVdawmfEiS hf teufwYdk uv kd J txl;owd
rlyg)/ /*päaEÅm 0g/y/ o,maemrSw D d yZmemwDw?d oGm;vQifomG ;onf[k odonfrnf\? &yfvQif &yfonf[k
odonfrnf\? xdik v f Qif xdik o
f nf[k odonfrnf\? avsmif;vQif avsmif;onf[k odonfrnf\ [lí/ a0'dwaAÁm?
odtyf\/

txufygt|uxm 0gusü a[wk ypö,0aoae0 y0wåmed *rem'Ded - [laompum;jzifh ]]oGm;vdak om


tjcif;t&mç oGm;aomtjcif;t&m ponfjzifh rjywfjzpfaeaom pdwEf iS ½hf yk w
f Ydk uykd if oGm;rIç &yfrçI xdik rf çI avsmif;rI[k
ac:aMumif;}} odaponf/ *rem'Ded ov’au©aEÅm {o ponfjzifh ]]oGm;rIponf wkYd uykd if aphaphpyfpyf aumif;pGm
rSw&f rnf}} [lí¤if;? ]]xkod Ykd rw
S af eaom a,m*Donfyif oGm;vQif oGm;onf[çk &yfvQif &yfonf[çk xdik v f Qif
xdik o
f nf[çk avsmif;vQif avsmif;onf[k odorl nfonf}} [lí¤if; odaponf/

þt&mü xkwjf ycJah om t|uxmpum; tvH;k pHo k nf *päaEÅm 0g *pämrDwd yZmemwd-paom ygVdawmfü
yZmembd t& tjym;tm;jzifh odaom orÜZmee ac: toar®m[ orÜZOfÓPf jzpfyu kH kd tjynft h pHk zGijhf yaom
t|uxm pum;rsm;aywnf;/ þt|uxm pum;rsm;xuf ydv k eG í
f tjym;tm;jzifh odyu kH kd jyaomygVd t|uxm
#Dum r½Sad wmhNyD/ odYk jzpfí þü jycJo h nft h wdik ;f ar;cGef; 3-csuf t& ajyvnfpmG odvQif yZmemwd t&-tjym;
tm;jzifh rSeu f efpmG odaom toar®m[ orÜZOf jzpfNyD[k oEé|d mefusrw S t
f yf\/ þtoar®m[ orÜZOfonfvnf;
oGm;wdik ;f a½GU½Sm;wdik ;f aphaphpyfpyf rjywf½rI w S rf I [laom a*gp&orÜZOf jynfph rkH o S mvQif jzpfEikd af yonf? a*gp&
orÜZOf rjynfph ykH gu rjzpfEikd af y/ odYk jzpfí ]]a,m*Donf toar®m[ orÜZOfÓPf jzpfay:ap&ef tvdYk igS oGm;wdik ;f
a½GU½Sm;wkdif; aphaphpyfpyf ½IreS rf I [laom a*gp&orÜZOfuykd if rjywfjzpfygG ;ap&rnf}}[k odapawmfrv l íkd .... *päaEÅm
0g *pämrDwd yZmemwd - [laom þa'oempum;udk a[mMum;awmfro l nf[k ,Hrk mS ;r½Sd rSwt f yf\/
txl;owday;csuf .... þt&mwGif ]]t|uxmu ygVdawmfukd jyifqifjznfph u G o
f nf}}[k ,lqum
ygVdawmfenf;udk ypfy,frv d Qif t|uxmq&m\ tvkrd usonfjh yif bk&m;pum;awmfuv kd nf; ypfy,f rdaomaMumifh
{&mrtjypfBuD; jzpfomG ;rnfukd av;eufpmG owdûyygav/ trSet f m;jzifq
h v
kd Qif ygVdawmfu a*gp&orÜZOft&
½IrwS yf kH enf;vrf;udk roG,rf 0du k b f J wdu k ½f u
dk yf if azmfjyxm;ayonf/ t|uxmu xdek nf;twdik ;f ½Irw S af eolrmS yif
orm"dÓPf &ifo h efaomtcgü toar®m[orÜZOf jzpfay:vmyHu k kd azmfjyí xdyk gVdawmfenf;udyk if axmufcx H m;ay
onf/ jrwfpmG bk&m;\ w&m;awmfonf oEd́|u d *kPEf iS hf jynhpf ykH gay\/ wu,fwrf; tm;xkwMf unfv h Qif
ud,k wf ikd yf if awGUEdik yf gay\/ ud, k wf ikd af wGUEdik af om þvdk oE´|d u d w&m;awmfukd okwr,ç pdEmÅ r,ç pmawGUrQjzifh
a0befpOf;pm; ,Hrk mS ; awGa0vsuf uefYuu G jf iif;y,faejcif;jzifh bmtusKd;rQrjzpfEikd af cs/ wu,fwrf; tm;xkwf
Munfrh o S mvQif ygVd t|uxmwkYd ü azmfjyxm;onft h wdik ;f w&m;t&omxl;rsm;udk ud, k w f ikd f awGU&í pifppftm;jzifh
tusKd;rsm;Edik af yonf/ odYk jzpfí ususeeñTejf yEdik af om q&mhxrH mS ½kdaopGmenf;cHí ]]ygVd-t|uxmtqdk tvH;k pHyk if
rSevf yS gayonf}}[k ud, k af wGYjzifh &J&BJ uD;axmufcEH ikd af tmif tjynft h pHk tm;xkw&f efom txl;owdûyygav/

rSwfcsuft"dyÜg,f
Ä
þtydk'fudk ]]oAÁo*Fg[du-tvH;k pHu k kd odr;f usKH;í qdak ompum;}}[k t|uxmü rdeYf q\ kd / xkYd aMumifh
½kytf aygif;ud, k of nf rnfonft h rlt&mjzifh wnfaeonfjzpfap xdw k nfaeaom trlt&mjzifyh if ¤if;½kyt f aygif;
ud,k uf kd rSwof &d rnf? o½kyt f m;jzifh azmfjy&vQif ]]oGm;aom trlt&mjzifh wnfaevQif xd½k yk u f , kd u f kd oGm;onfç
oGm;onf[í l yif rSwo f &d rnf? &yf-xdik -f avsmif;aom trlt&mwkYd jzifh wnfaevQif xd½k yk u f ,kd u f kd ]]&yfonf-
xkid o
f nf-avsmif;onf[í l yif rSwo f &d rnf}}[k qdv k akd y\/ xkdYjyif .... oGm;aepOf - &yfaepOf - xdik af epOf -
avsmif;aepOfrmS ,dr;f ,dik jf cif;ç vSnjhf cif;ç uke;f jcif;ç aumhjcif;ç trsKd;rsKd; taxGaxG vIy½f mS ;jcif;ç vQm EIwcf rf;
ûyjyifjcif;ç 0rf;Aduk \f azmif;jcif;ç ydejf cif; paom tao;pdwf trlt&m trsKd;rsKd;jzifh wnfaevQifvnf; ]],dr;f onfç
vSno hf nfç uke;f onfç aumhonfç vIyo f nfç ûyjyifonfç azmif;onfç ydeo f nf[k xdx
k t kd rlt&mrsm;jzifyh if rSwo f d
tyfayonf? rSev f aS y\/ xif½mS ;aeygvsuf þtao;pdwf ud, k t
f rlt&m uav;rsm;udv k nf; r½Irí d tedpçö 'kuç©
tewå[k rodvQif ¤if;wkYd uv kd nf; edpö okc twå[k xifrw S pf v
JG rf;um udavom jzpfEikd o f nf omwnf;/ 0dyóem
[lonfrmS udavomjzpfEikd &f m [lorQudk ½Irw S vf suf tEko,blru d kd zsufq;D í ynmblrd jzpfatmif ajymif;vnf;
xlaxmifaom w&m;aywnf;/ odYk jzpfí £&d,myx trlt&mBuD; 4-yg;ESiw hf uG þtao;pdwf trlt&muav;rsm;
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 77

udyk g t<uif;rJh odr;f usKH;í ½Irw


S &f ef ñTejf yaom oAÁo*Fg[dupum; [k rSwx
f m;tyf\/ (xyfr½H iS ;f csufukd
aemufqufwüJG Munfyh g)/

wenf;um; a, 0g ye ,H 0g ye-ponfjzifh qkad om tjcm;ygVdawmf rsm;pGmwkYd üum; .... 0g ye-ESiw hf uG


qdak om þvdk tyd'k rf sKd;jzifh jyqdtk yfNyD;rS <uif;useaf eaom teufrsm;udo k m ,l&ayonf/ jyqdt k yfNyD;udyk if wzef
xifí ,l&aom t&mum; r½So d avmufyif enf;yg;vS\/ xkYd aMumifh 0g ye-ESihf wuGqadk om þtyd'k üf jyqdNk yD;
jzpfaom £&d,mykxBf uD; av;yg;rS <uif;useaf eaom tao;pdwf trlt&m uav;rsm;udo k m ,loifah y\/ þodkY
,lvQif tjcm; ygVdawmfrsm;pGmwkYd ü ,ly, kH el nf;ESihf wxyfwnf; nDñw f txl;yifoefY½iS ;f ay\/ txl;rSw&f efrmS
T í
.... tao;pdwf trlt&mwkdYwGif azmif;rIyed rf o I nf tómoç yómoESifhpyfí jzpfaomaMumifh 0ga,m"mwf 6-yg;
wkYd wiG f tómo-yómo 0ga,m"mwf ü twGi;f 0ifonf[k rSwt f yf\/ tb,fuJhodkYenf;[lrl .... tómoç
yómoonf 0rf;Adu k pf aom ud, k Ef iS phf yfqikd af om um,y#dA'¨jzpfí um,ocFg& rnfouJo h Ykdyifwnf;/

rSwfcsuft"dyÜg,f

Äþtyd'k jf zifh olwyg;oGm;ae[ef ponfukd pOf;pm;í¤if;ç Munfí h ¤if; ½Irw


S &f ef ñTejf yonf[k rrSwt f yf
ay/ trSet f m;jzifah omfum; rdr\ d oGm;rIponfukd rSwaf epOfwiG f oGm;vkad ompdwf ponfaMumifh awmifw h if;vIy½f mS ;rI
½kytf aygif;rQom tqifq h ifh rjywfjzpfysufaeonfukd awGY&í ]]oGm;wwfaom igaumif[í l um; r½SNd yD? oGm;vdak om
pdwf ponfaMumifh oGm;rIpaom ½kyt f aygif;rQ tqifq
h ifjh zpfaeonfuykd if igoGm;onf ponfjzifh ac:&ayonf}}[k
ud,k yf ikd Ó
f Pfjzifh ESpEf pS ûf cduûf cduf oabmusaom umvü ]]olwyg; oGm;onfç &yfonfç ponfjzifh ajymqdrk rI sm;rSm
vnf; enf;wlyif}}[lí oabmusvsuf qifjcifq;kH jzwfr\ d / þodYk aom qifjcifq;kH jzwfru I kd ñTejf yonf [lí
omvQif rSwt f yf\/ tZÑwåA[d'¨g 0g paom tydk'fjzifhvnf; .... rdrd\oGm;rI ponfukd ½Irw S vf suf oabmuscsnf
wvSn?hf olwyg;ud, k üf qifjcifq;kH jzwfcsnw f vSnthf m;jzifh ypöuÓ© PfEiS hf tEkrmeÓPf wvSnphf D jzpfaeyHu k kd
ñTejf yonf[k rSwt f yf\/

rSwfcsuft"dyÜg,f
Ľkyf\jzpfaMumif; 4-yg; jzpfrI 1-yg;tm;jzifh þ ork',"r® 5-yg;udk ½IjrifvQif ork',"r®mEkyóD
rnf\/ ½kyf\aysmufu, G af Mumif; 4-yg; aysmufu, G rf I 1-yg;tm;jzifh þ 0,"r® 5-yg;udk ½IjrifvQif
0,"r®mEkyóD rnf\/ xkdwGif jzpfaMumif; 4-yg;[lonfrmS .... t0dZÆm½Sdaejcif; 1-yg;? wPSm½Sad ejcif; 1-yg;?
uH½adS ejcif; 1-yg;? pm;tyfaom tm[m&½Sdaejcif; 1-yg;? þ 4-yg;yifwnf;? jzpfrI 1-yg;[lonfrmS ..... ½kyf\
topftopf jzpfay:vmrI-edAÁwådvu©Pm yifwnf;? aysmufuG,faMumif; 4-yg; [lonfrmS .... t0dZÆmuif;jcif; 1-
yg;? wPSmuif;jcif; 1-yg;? uHuif;jcif; 1-yg; tm[m&r½Sdjcif; 1-yg;? þ 4-yg;yifwnf;/ aysmufuG,frI 1-yg;
[lonfrmS ..... jzpfNyD;aom ½kyf\ aysmufu, G f ukeq f ;kH oGm;rI-0dy&dPmrvu©Pm yifwnf;/ ½Ijrifyu kH m;-oGm;rI
paom £&d,mykxf ½kyt f rlt&mwdYk ukd aphaphpyfpyf rjywfrw S af eaom a,m*Dtm; ypö,y&d*[ ¾ ÓPf tcdkufrSpí
topftopf jzpfay:vmrI-edAÁwåd vu©Pm xifay:\/ xkdumvrSpí ½kyf\jzpfay:rIukd ½Ijrifay\/ jzpfay:rIukd
awGYjrif&aomaMumifh b0opfpí jzpfcyhJ u kH v
kd J oabmusEikd af y\/ xkYd aMumifh topftopf jzpfay:aeaom
½kyftrlt&mwkYd ukd ½Irw S af epOfrmS yif tMum;tMum; umvwkYd ü ]]trSet f wdik ;f rodrçI odrmS ;rI-t0dZÆm ½Sdaeaom
aMumifh þ½kyf jzpf&onf[í l ¤if;? taumif;xifum om,mESpo f ufrI aysmfarGUrI-wPSm ½Sad eaomaMumifh
þ½kyjf zpf&onf [lí¤if;? tusKd;ay;Edik af om ûyrIuH ½SdaeaomaMumifh þ½kyjf zpf&onf [lí¤if;? pm;tyfaom
tm[m& ½Sad omaMumifh þ½kyjf zpfNrJwikd ;f jzpfaeonf [lí¤if;? oGm;vdrk pI aom pdwaf Mumifh þ½kyjf zpfay:vmonf
[lí¤if;? tat;tyl"mwfaMumifh at;½kyf yl½kyf jzpfay:vmonf [lí¤if;? t0dZÆmwPSm ponfr½SdvQif þ½kyfrsKd;
rjzpfay:Edkif[lí¤if;}} ½ky\ f jzpfaMumif; w&m;ç aysmufu, G af Mumif; w&m;wkYd uv kd nf; yg&rDÓPf tm;avsmfpmG
qifjcifvsuf ½IjrifEikd af y\/ jzpfay:NyD;aom ½ky\ f aysmufu, G f ukeq f ;kH oGm;rI[al om 0dy&dPmrvu©Pm
rnfonfum; or®oeÓPf tcdu k rf pS í a,m*Dtm; xifay:\? xdu k mvrSpí ½ky\ f ysufrçI aysmufu, G rf u
I kd
½IjrifEikd af y\/ txl;tm;jzifrh u l m; ½kyf\jzpfrçI ysufru I kd ½Ijrifjcif;onf O',AÁ,ÓPf&ifah om umvrSpí txl;
oefY½iS ;f pGmjzpf\/ xdkwGifvnf; ½kyf\tysufukd ½Ijrifjcif; onf b*FÓPfrpS í txl;ojzifh omí oefY½iS ;f ay\/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 78

rSwfcsuft"dyÜg,f

Äþtyd'k jf zifh orm"dÓPf txl; &ifo h efaom umvü owdjzpfyu kH kd jyonf/ orm"dÓPf r&ifah o;aom
a,m*DrmS oGm;rIponfukd rjywf ½Irw S af eaomfvnf; r½Irw S rf u
D vdyk if txiftpGrJ sm;vnf; ½Sad eao;\? oGm;rI
ponfukd NyD;apwwfaom owå0gaumif twåaumif ½Sad eouJo h Ykd vnf; xifjrifaewwfao;\/ ajcvufpaom
ud,k t f *Fg yHo k P²mef edrw d rf sm;vnf; xif½mS ;ay:vsufyif ½Sad o;\/ xdu k , kd t
f *Fgrsm;udk rdr\
d tpdwt
f ydik ;f tae
tm;jzif¤h if;? rdrEd iS hf pyfqikd af om om,mbG,f taetm;jzif¤h if; xifjrifrv I nf; ½Sad o;\/ þodYk aom xifjrifrI
tvH;k pHo k nf b*FÓPf xufoefpmG jzpfaom umvrSpí vH;k 0uif;avawmh\/ xdt k cgü oGm;rIponfukd ½Irw S af e
aom a,m*Dtm; rSwo f &d aom xd½k yk t
f rlt&m taygif;onf w&dy&f yd Ef iS hf vsifjrefpmG ukeaf ysmufvsuf ukeaf ysmuf
vsuf xif½mS ;ay\? vuf ajc paom yHo k P²mef edrwd rf sm;vnf; rxifawmhay/ xkYd aMumifh a,m*Donf rSww f ikd ;f
rSww f ikd ;f aysmufaysmufomG ;aom½kyf trlt&mrQudo k m awGY&\? oGm;rIponfukd NyD;apwwfaom owå0gaumif
yk*Kd¾ vfaumif taetm;jzifh pGv J rf;p&mudu
k m; rawGU&awmhay? rdrEd iS q hf ikd af om vuf ajc ponftaetm;jzifh pGv J rf;
p&mudv k J rawGU&awmhay/ þodYk aom trSwo f wd xufoefpmG jzpfyu kH ykd if&nfí t|uxmü .....
tw¬d uma,mwd 0g yeómwd uma,m0 tw¬?d e oawåm? e yk*a¾ vm?
e £w¬?D e yk&ad om? e twåm? e twåe,
d ?H em[H? e rr? e aumpd? e uópDwd
{0ró owd ypöKy|dwm a[mwd-[k zGijhf yxm;ayonf/

tw¬d uma,mwd 0g yeómwd? [lonfum;/ um-a,m0 tw¬?d oGm;rIpaom ½kyt f aygif; - ud,k rf Qom
½Sad csonf/ e oawåm? oGm;rIponfukd ûywwfaom owå0gaumifum; r½Sad cs? e yk*a¾ vm? oGm;rIponfukd ûywwf
aom yk*Kd¾ vfaumifum; r½Sad cs/ e £w¬?D oGm;rI ponfukd ûywwfaom rde;f raumifum; r½Sad cs/ e yk&ad om? oGm;rI
ponfukd ûywwfaom a,musfm;aumifum; r½Sad cs/ e twåm? oGm;rIponfukd ûywwfaom twåaumifum; r½Sad cs/
e twåe, d ?H twåaumifEiS hf pyfqikd af om om,mbG,f tpdwtf ydik ;f um; r½Sad cs/ e t[H? oGm;rIponfukd ûywwf
aom igum; r½Sad cs/ e rr? igESiphf yfqikd af om om,mbG,f tpdwt f ydik ;f um; r½Sad cs/ e aumpd? oGm;rI ponfukd
ûywwfaom wpHw k a,mufrQ r½Sad cs/ e uópd? wpHw k a,mufEiS rhf Q pyfqikd af om om,mbG,f tpdwt f ydik ;f um;
r½Sdacs/ £wd {0H? þodkY/ tó owd? xdk&[ef;\ owdonf/ ypöKy|dwm a[mwd? a½S;½Ixif\/

þtzGiühf ed0awåwAÁ (10) yk'w f Ydk wiG f e twåe,d çH e rrç e uópd-[laom þ 3-yk'jf zifh twåEiS hf
qdik af om tpdwtf ydik ;f r½So
d nfukd jy\/ e oawåmpaom t<uif; (7)yk'jf zifh twåaumif r½So d nfukd jy\/ 10-yk'f
vH;k jzifh twåon
k tjzpfukd jy\/ þxifyHkudk 0do'k rd̈ *f ocFg½kayu©mÓPft&mwGif 'omum& - oknwmEkyóem
t&mü jyxm;ay\/ xkYd aMumifh þodYk aom owdxifyo kH nf ocFg½kayu©mÓPf t&mü jynfph pkH mG jzpfonf[k rSwt
f yf
\/
rSw
D ,
G rf çI pGv J rf;rI uif;yHuk m; .... xif½mS ;ygvsuf r½Irad om w&m;ü edpö okc twå xifum wPSm 'd|d
jzpfEikd \
f ? þodYk jzpfEikd o f nfuykd if ]]wPSm'd|jd zifh rSw
D ,G af eonf}}[k qdktyf\/ xif½Sm;ay:cdkufrSmyif ½IrSwfrdí
tedpö 'ku© tewå[k ½Si;f vif;pGm odtyfNyD;aom w&m;üum; wPSm'd|d rjzpfEikd af wmhNyD? þodYk rjzpfEikd o f nfuykd if
]]wPSm 'd|jd zifh rSw D ,G rf u
I if;onf}}[k qdktyf\/ þt&mü oGm;rIponfwYkd ukd rjywf½rI w S vf suf w&dy&f yd Ef iS hf
jzpfysufaeaom ½kyt f aygif;udo k m awGY&í ]]rNrJç qif;&Jç twåaumifr[kw}f }[k ½Si;f vif;pGm odaeaom a,m*DrmS
xdok Nd yD;aom ½kyw f &m;ü wPSm'd|d rjzpfEikd af wmhNyD? w'*F-eda&m" tvdt k m;jzifh csKyfNidr;f vsufom ½Sad y\/
xkYd aMumifh trSt D wG,f uif;onf[k qdt k yfayonf/ xkYd jyif ½Irad om tm½küH w'*Fy[mef tvdt k m;jzifh trSt
D wG,f
uif;vQif r½Irad om ½kyçf a0'emç onmç ocFg&ç 0dnmPf wdYk üvnf; pGv J rf;rI rjzpfEikd af wmhNyD? 0dur© eÇ eda&m" tvdk
tm;jzifh csKyfNidr;f vsufom ½Sad y\/ xkYd aMumifh pGv J nf; rpGv J rf;[lívnf; qdt k yfayonf/

opöm 4-yg;udk odjrifyu


kH m; .... qdt k yfNyD;aom enf;jzifh oGm;rIponfukd rSwv f suf trSçD tpGu J if;atmif
odaeaom a,m*DrmS rSwcf sww f ikd ;f ü oGm;vdrk I paompdw\ f ¤if;? oGm;rIpaom ½ky\ f ¤if;? rSwo f rd I - owdÓPf\
¤if; jzpfrI ysufrçI tedpö vu©Pm ponfukd odojzifh 'kuo © pömudk ydik ;f jcm;í odjcif;[laom y&dnmudpv ö nf; NyD;ay
\/ od&aom xd'k u k w
© &m;ü awmifw h om,mrI - ork',opömudk w'*Fy[mefjzifh y,fjcif; [laom y[meudpö
vnf; NyD;ay\/ tjzpftysuf tedpö vu©Pm ponfukd rodrçI odrmS ;rI-t0dZmÆ rSpí jzpfxu kd af om udavomç uHç
0dygufcE¨m [laom 0#fqif;&J\ Nidr;f jcif;udk NyD;apojzifh w'*Fead &m" ac: w'*FeAd mÁ efukd rsuaf rSmufûyjcif; [laom
opäud &d ,
d mudpvö nf; NyD;ay\/ (Nidr;f rI NyD;½krH Qudo
k m qdv k okd nf? xdNk idr;f rIukd odjrifonf[í l um; rqdv k akd y)/ trSef
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 79

twdik ;f odrI - or®m'd|d tp½Sad om ykAb


Á m*r*fukd jzpfygG ;apojzifh avmuDr*¾opömudk yGg;apjcif;[laom bm0emudpö
vnf; NyD;ay\/

udpö 4-csuu f kd NyD;apaom þenf;jzifh a,m*Donf rSwcf suw f ikd ;f ü opöm 4-yg;udk wûydief ufov d suf
0dyóemÓPfukd tqifq h ifwh ;kd wufapí t&d,mr*fjzifh edAmÁ efoYkd qdu k af &muf\/ xkt d cg edAmÁ efukd rsufarSmuf
awGUjrifojzifh ½Irw S rf -I owdEiS w hf uG jzpfysuforQ ocFg&w&m;taygif;udk qif;&J[k rawGra0 odEikd af y\/
xkYd aMumifh 'kuo © pömudk ydik ;f jcm;íodjcif; udpv ö nf; NyD;ay\? y&dnm y#da0"aywnf;/ qif;&J[k odEikd af omaMumifh
xdok cFg&w&m;taygif;ü cifrifw, G w
f m om,mESpo f ufru I v
kd nf; tjrpfjywfNidr;f ap\/ xkYd aMumifh ork',opömudk
y,fjcif;udpv ö nf;NyD;ay\? y[mey#da0"aywnf;/ edAmÁ efukd odjrifvsuf t&d,mr*fjzpfay:aomaMumifh r*¾opömudk
yGg;apjcif;udpv ö nf; NyD;ay\? bm0em y#da0"aywnf;/ eda&m"opömudk rsuaf rSmufûyjcif;udpö NyD;yHu k m; xif½mS ;vS
avNyD/ þodYk t&d,mr*fcPü edAmÁ efukd rsufarSmuf odjrifvsuf 'kuo © pöç ork',opömç r*¾opömwkYd ü y&dnm
y#da0"ç y[mey#da0"ç bm0emy#da0"udpö NyD;oGm;onfuykd if ]]t&d,mr*fÓPfjzifh opöm 4-yg;udk wûydief uf
jrifonf}}[k usrf;*efwkdYü qkdavonf/ þ qkdcJhonfhtwdkif; opöm 4-csuu f kd wûydief ufojd rifvsuf av;yg;aom
t&d,mr*fupd u ö kd NyD;apEdik af omaMumifh £&d,myxydik ;f a'oemawmft& ½Irw S af om þbm0emenf;udk 0#fqif;&JrS
xGuaf jrmufaMumif; enf;aumif;vrf;rSef 1-ck [lí t|uxmü rdeYf qx kd m;ayonf/
rSwfcsuft"dyÜg,f
Ä
ay-ay,smv/ þae&mü rokwaf zmfbJ jr§Kyfxm;aomfvnf; a½S;ü tjynftpHjk yxm;aom tmemygeç
£&d,myxyAÁ ygVdtwdik ;f xkwaf zmfEikd yf gonf? ¤if;twdik ;f yif xkw
k af zmfygav[k ñTejf yonf/

rSwfcsuft"dyÜg,f
Ä
t|uxmü orÜZmeyk'u f kd orÜZn-yk'u f ohJ Ykd yif ÓPfa[m[k ,lí .... orÜZane oAÁupd u ö m&D? orÜZn
ar0 0g um&D-[k zGijhf yxm;\/ xdktzGifhESifhtnD ..... todÓPfjzifûh yonf [lí¤if;? todÓPfukd ûyonf [lí ¤if;
teuf 2-enf; jyefqx kd m;onf/ xdw k iG f yXrteuf tvdt k m;jzifh a½SYoYkd omG ;rIpaom udp[ ö ol rQudk ûyvdv k Qif
todÓPfjzifo h m ûy&rnf? todÓPfEiS u hf if;í rûy&[k qdv k \
kd / 'kw, d teuf tvdt k m;jzifh a½SYoYkd omG ;rI ponfukd
ûyvQif todÓPfukd jzpfap&rnf[k qdv k k\d / xkYd jyif odvsuûyonf-[k jyefqt kd yfaom wwd,teufonfum; ....
orÜZmaem [kwmG um&D orÜZmeum&D-[k o'´genf;t& 0pew¬ jzpfoifo h nfjh yif teufomG ;vnf; ajzmifrh wfvS
aomaMumifh jyefqt kd yfaom tavsmfq;kH teuf-aywnf;/ þteuftvdt k m;jzifh a½SYoYkd omG ;rI ponfukd ûyvQif
odvsuo f m ûy&rnf/ rodbEJ iS hf rûy&-[k ay:vGix f if½mS ;vSay\/ odvsufûyonf-[k jyefqadk om þwwd,
teufonf orÜZme uwH-odvsuf ûytyfonf [laomyk'ef ufç orÜZmerkom0ga'g - odvsuf cRw, f iG ;f aom
pum;udk qdjk cif;[laom yk'ef ufwYdk EiS v
hf nf; nDñw G v f suf ½Sad y\/ xkYd aMumifh aemufaemuftyd'k w f Ydk ü þwwd,
teufuo kd m jyefqydk gtH/h
orÜZnyk'\
f teuf ..... or®mç orEÅawmç omrOö yZmeaEÅm orÜZmaem tor®ó
d awm 00w¬mae tn
"r®mEkyódwmbma0e or®m-t0dy&DwçH oAÁmum&yZmeaee orEÅawmç Oy½ly&d 0daoom0[bma0e y0wå, d m
o,Hç yZmeaEÅmwd taw¬m/ /(Oa'´oü orÜZmaem - yk'\ f tzGi#hf u
D m)/

orEÅawm yuma&[dç yu|H 0g o0daooH ZmemwDwd orÜZmaem? orÜZmeó bma0g orÜZnH? wxm
y0wåÓPH/ /or®m yZmeeH orÜZmeeH/ (eda'´oorÜZnydik ;f ü tzGi#hf u
D m)/

þ#Dum tzGifhwkdYESifhtnD .... oH-rSepf mG ç xuf0ef;usif jynfph pkH mG ç ud,k w


f ikd f + y - tjym;wkYd jzifh - tjym;
tm;jzifh xl;jcm;pGm + Zme-Zn odonf-odrI = orÜZme - orÜZn - (1) rSepf mG tjym;tm;jzifh odr?I (2) rSepf mG
txl;odr?I (3) jynfph pkH mG tjym;tm;jzifo h rd ?I (4) jynfph pkH mG txl;odr?I (5) ud, k w f ikd f tjym;tm;jzifo
h rd ?I (6)
ud,
k w
f ikd f txl;odrI þodYk teuf 6-rsK;d jyefEikd \ f / odYk aomfvnf; rSepf mG odjcif; - [laom pum;onf &nf½, G cf suf
tm;jzifh odoifo h rQudk tjynft h pHo
k jd cif;ESihf ud,k w
f ikd o
f jd cif;wkYd uv
kd nf; azmfjyEdik af y\/ tjym;tm;jzihf odjcif;
[lonfrmS vnf; obm0vu©Pmç ocFwvu©Pmç omrnvu©Pm [laom tjym;wkYd jzifh odjcif;yifjzpfí yuwd
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 80

todrS xl;jcm;aom odjcif;aywnf;/ xkYd aMumifh Oa'´o0g&ü orÜZmaem yk'u f kd rSepf mG tjym;tm;jzihf odonf-[k
teufwrsKd;wnf;om jyefqcdk ahJ yonf/ þt&müum; teufwadk p&ef ]todÓPf - [lí¤if;ç odvsuf - [lí¤if;ç
þrQom jyefqt kd yfonf/ todÓPfç odvsuf[al om þteufwYdkjzifv h nf; jycJNh yD;aom teuf 6-rsKd;udyk if
&nf½, G ñ f eT jf yonf[k rSw,f yl gav/ rSeaf y\/ todÓPf [laompum;onf trSeo f rd u I o kd m azmfjy\? trSm;odrI
uduk m; rjyay/ odoifo h rQudk jynfph pkH mG odro
S mvQif trSeo
f jd zpfayonf? wpdww f ydik ;f od½rHk Qjzifh trSeo
f d rjzpfay/
ud,k w
f ikd af wGUí rsuaf rSmuford oS mvQif todÓPf[k qd&k ayonf/ wqifMh um; ponfjzifh odro I nfum; 0dyóem
t&mü todÓPfrQyif rrnfacs/ xkYd jyif obm0ç ocFwç omrn vu©PmwkYd jzifh odro S mvQif 0dyóemt&mü
todÓPfrnfayonf/ þodYk aom todonf yuwdtodrS xl;jcm;aom odrv I nf; jzpfonfomwnf;/ xkYd aMumifh
]]todÓPfç odvsuf}} [laom teuf 2-ckrQjzifh aumif;aumif; vHak vmufonf[k rSwt f yf\/
orÜZOf 4-yg; ..... orÜZOf[k ac:aom todÓPfonf (1) omw¬uorÜZOf? (2) oyÜg,orÜZOf? (3)
a*gp&orÜZOf? (4) toar®m[orÜZOf[í l 4-yg; tjym;½Sd\/ xdw k iG f oGm;rIpaom udpö wpHw k ckukd ûyvdv
k Qif
½kww
f &uf rûyao;bJ tusKd;½Srd nfç r½Srd nfukd a½S;OD;pGm pOf;pm; qifjcif&rnf? qifjcifNyD;vQif tusKd;½Sad vmufyg
rSom ûytyfayonf? tusKd;r½Sv d Qifum; rûytyfay/ þodYk ûy&mü tusKd;½Sçd r½Su d kd a½S;OD;pGm qifjcifjcif;onf
omw¬uorÜZOf rnf\/
tusKd;½Sdonfh trIyif jzpfaomfvnf; ûy&ef oifçh roifu h kd qifjcif&OD;rnf? qifjcifNyD;vQif oifah vsmrf oS m
ûytyfayonf? roifv h Qifum; rûytyfay/ t>ruftm;jzifh jy&vQif apwDawmfukd zl;arQmf&ef oGm;jcif;onf tusKd;½Sd
aom trIyifwnf;? odYk aomf y&dowftrsm;pka0;aom bk&m;yGaJ wmfumvü oGm;vQif a,m*Dtm; roifah vsmfay/
olaoaumifü tokb[k ½Ijcif;onfvnf; tusKd;½Sad om trIyifwnf;? odYk aomf rde;f rtavmif;aumifü a,musfm;
½I&ef roihaf vsmfay/ w&m;a[mjcif;onfvnf; tusKd;½Sad om trIyifwnf;? okYad omf avmuDupd t ö wGuf pnf;a0;&m
Xme ponfü¤if;? tvkyu f pd ö rsm;aeaom tcgü¤if;? 0dobm*yk*Kd¾ vftm; qdwu f ,
G &f m t&yfü¤if; a[majymae&ef
roifah vsmfay/ þodYk ponfjzifh tusKd;½So d nfh trIyif jzpfaomfvnf; roifah vsmfaom t&mrsm;pGmyif ½S\ d /
þt&mü oifçh roifu h kd qifjcifro I nf oyÜg,orÜZOf rnf\/

þ omw¬uorÜZOfç oyÜg,orÜZOf 2-yg;onf avmuD avmukw&å m? 2-jzmvH;k üyif aus;Zl;rsm;ay\/


þorÜZOf 2-yg;ESihf jynfph v kH Qif avmuüvnf; BuD;yGg;csrf;omwwf\/ orxç 0dyóem bm0em t&müvnf;
orm"dç ynmwdYk ukd vsijf refpmG jynfph akH pEdik \
f / odkYaomf þorÜZOf 2-yg;onf orxvnf; r[kwaf o;? 0dyóem
vnf; r[kwaf o;ay/ orxç 0dyóemwdYk \ tajccH taxmuftyHrh Qom jzpfayonf/ þorÜZOf 2-rsKd;udyk if
yg&d[m&duynm [k 0do'k rd¨ *fü ac:qdx k m;ayonf/

orx a,m*DrmS orx ur®|mef;tm½küH ç 0dyóem a,m*DrmS Oyg'geu©Em¨ ig;yg;[laom 0dyóem\


tm½küH rjywf ESv;kH oGi;f rI ½Irw
S rf o
I nf a*gp&orÜZOf rnf\/ odYk jzpfí þorÜZnyAÁt& tm;xkwfvsuf½Sdaom
0dyóem a,m*Donf a½SYoYkd oGm;aomtcgü <uwdik ;f ç vSr;f wdik ;f ç a½GY½mS ;wdik ;f oGm;w,f oGm;w,f ponfjzifh aphaph
pyfpyf rjywf½rI w S v
f sufom oGm;tyf\/ aemufoYkd jyefqw k af omtcg ponfüvnf; enf;wlyifwnf;/ þt&mü
owdy|mef 4-yg;ESiw hf uG ¤if;\ tm½kH 4-yg;udyk if a,m*D\ usupf m;&m e,fy,ftydik f jzpfaomaMumifh a*gp&
[lí¤if; ..... xdktm½kH 4-yg;ü rjywf jzpfaptyfaom rSwo f rd I - todÓPfuykd if a*gp&orÜZOf [lí¤if; rSwftyf
\/ xkYd aMumifyh if owdy|meoH,w k üf þodYk a[mawmfral yonf/

a*gpa& bdua© 0 p&x oau aywåad u 0doa,/ a*gpa& bdua© 0


p&wH oau aywåad u 0doa, e vpäwd rma&m Mowm&H? e vpäwd rma&m
tm&r®P/H aum p bdua© 0 bduK© aem a*gpa&m oaum aywåad um 0doa,m¿
,'d'H pwåma&m owdy|mem/

bdua© 0? &[ef;wkYd / oau aywåad u 0doa,? tb bk&m;\ tydik pf m; tarGtESpf ud, k yf ikd ef ,f jzpfaom/
a*gpa&? pm;usufxüJ / p&x? usufpm;ukeaf vmh/ bdua© 0? &[ef;wkYd / oau aywåad u 0doa,? tb bk&m;\
tydik pf m; tarGtESpf ud,
k yf ikd ef ,fjzpfaom/ a*gpa&? pm;usufxüJ / p&wH? usufpm;aeMuvQif/ 0g? usufpm;aeukef
aom/ a0g? oifwYdk tm;/ rma&m? udavomrm&f[k ac:aom olowfom® ;onf/ Mowm&H? 0ifa&mufEydS pf uf&ef tcGihf
ta&;ud/k e vpäw?d r&bJ ½Sv d wåYH / rma&m? udavomrm&f[k ac:aom olowfom® ;onf/ tm&r®P?H 0ifa&muf
ESyd pf uf&ef tm½kt
H aMumif;ud/k e vpäw?d r&bJ ½Sv d wåYH / bdua© 0? &[ef;wdYk / oaum aywåad um 0doa,m? tb
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 81

bk&m;\ tydik pf m; tarGtESpf ud,


k yf ikd ef ,fy,f jzpfaom/ bduK© aem a*gpa&m/ &[ef;\ usufpm;&m e,fy,fonf/
aum p? tb,fygenf; [lru l m;/ ,'d'H pwåma&m owdy|mem? owdy|mef av;yg;wkYd yifwnf;/

þygVdawmfEiS hf tnD ½Irw S rf I - owdy|mefukd rjywf jzpfapjcif;onfomvQif a*gp&orÜZOf rnfonf[k


NrJNrHpmG rSwt
f yf\/ xkYd aMumifyh if t|uxmü ur®|meó ye t0dZ[ear0 a*gp&orÜZnH-[k txyfxyfred Yf qkd
xm;ayonf/ þ tbduEú Å y#duEú Å t&mwGif a*gp&*grü ur®|mef; rvGwo f nfukd jyjcif;onfum; owdvw G w
f wf
aom ½Snaf 0;aom oGm;&mjyef&müaomfvnf; toGm;a&mtjyefyg owdrvGwaf tmif tm;xkwt f yfonfukd odapvdkí
txl;jyqdjk cif;rQomwnf;/ xko d Ykd jyqdx k m;jcif;aMumifh ]]qGr;f cH½mG üom a*gp& orÜZOfjzpfonf? ausmif;üum;rjzpf}}
[lí þodYk um; rrSwo f ifah y/

þa*gp&orÜZOf t&mwGif t|uxmü yk*Kd¾ vf 4-yg; cGjJ yxm;ay\/ jyyHkrSm .... (1) toGm;rSmom aqmifí
tjyefrmS raqmifaom &[ef; 1-yg;/ (2) toGm;rSm raqmifrlí tjyefusrS aqmifvmaom &[ef; 1-yg;/ (3)
toGm;tjyef 2-yg;vH;k rSm raqmifaom &[ef; 1-yg;/ (4) toGm;tjyef 2-yg;vH;k rSm aqmifaom &[ef; 1-yg;/ þ
4-yg;wkYd wiG f yXr &[ef;onf pBuøomG ;jcif; xdik jf cif;wkYd jzifh waeYv;kH rjywf tm;xkwv f suf eD0&PwkYd rS pdwu
f kd
pifMu,fap\? nOfOh ;D ,mrfüvnf; enf;wlyif tm;xkw\ f ? oef;acgif (rZÑdr) ,mrfü tdypf ufí (ypärd ) rd;k aomuf
,mrfü xkid jf cif;ç pBuøomG ;jcif;wkYd jzifh enf;wlyif tm;xkwNf yD;vQif ûy&ef½adS om apwd,*FP0wf ponfwYdk ukd
ûyNyD;vQif raeomí jyifxidk &f aom 2-xdkif 3-xdik cf efYrQ ur®|mef;udk ESv;kH oGi;f tm;xkwNf yD;í ur®|mef; rvGwaf pbJ
om qGr;f cHomG ;\/ jyefvmaom tcgü ½Sio f mraP &[ef;i,fwYdk EiS hf pum;ajymvsuf ur®|mef;rygbJ jyefvm\/
þodYk aom &[ef;onf toGm;rSmom aqmifí tjyefrmS raqmifaom &[ef;rnf\/

'kw, d &[ef;onfum; aeYa&m nOfyh g yXr &[ef;uJo h Ydkyif rjywf tm;xkwaf eay\/ odYk aomf qGr;f cH
oGm;csed w
f iG f 0rf;rD; ylavmifvoS jzifh ud, k rf S acR;rsm;usvsuf yifyef;\? ESv;kH oGi;f ½Irw S yf gaomfvnf; tcsKd;wus
rjzpfawmhacs/ xkYd aMumifh ur®|mef;udk ESv;kH roGi;f Edik af wmhbJ qGr;f cHomG ;&av\/ ,m*kukd jzpfap? qGr;f udjk zpfap &í
2-Budrf 3-Budrrf Q pm;rsKrd ad om umvrSpí 0rf;ylavmifrI Nidr;f at;um aeomxdik o f m ½So d jzifh ur®|mef; rvGwb f J
oH;k aqmif pm;aomufNyD;vQif ur®|mef;rvGwb f J ausmif;odYk jyefvmcJ\ h / þ&[ef;onf toGm;rSm raqmifrí l
tjyefusrS aqmifvmaom &[ef;rnf\/ þodYk aom &[ef;wkYd onfum; ,m*kaomuf&if; qGr;f pm;&if; t&[wåzv kd f
odYk a&mufMuonfrmS ra&rwGuEf ikd af tmif rsm;vSaom [l\/ oD[Vkd u f Ref;wGif xdx
k kd ûrdY½mG rsm;ü qGr;f pm;Z&yfrsm;rSm
&[ef;awmfrsm; ,m*k aomuf&if; qGr;f pm;&if; t&[wåzv kd o
f Ykd ra&mufb;l aom ae&m[lí r½Sb d ;l wJ/h (þpum;
onf omoemawmfEpS f (970) ausmu f a&;cJah om t|uxmpum;jzpfonf/ xkYd aMumifh omoemawmfEpS f (970)
twGi;f u jzpfay:cJah om oD[Vkd u f Ref;\ tajctaeudo k m azmfjyonf/ ,ck ypöut © ajctaeudu k m; jyonfr[kwf
ay)/ þodYk pm;aomuf&if;vnf; t&[wåzv kd o
f Ykd a&mufaMumif; azmfjyxm;aomaMumifh 0dyóem a,m*DwYdkrmS
pm;aomufcsdeEf iS hf pm;aomufru I kd tcsdeyf kd tvkyyf [ kd k rrSwt
f yfay? pm;aomuf&mrSmvnf; a*gp&orÜZOfukd tav;ûy
í yGg;aptyfay\/

toGm;tjyef 2-yg;vH;k rSmyif raqmifaom wwd, &[ef;onfum; ]]&[ef;rsm;rSm tm;xkw&f rnfh ur®|mef;
½Sdonf? w&m;tm;xkw&f onf}} [lírQ todtrSwrf xm;awmhbJ ½Irw S Ef v
S ;kH oGi;f rI vH;k 0uif;aeaom &[ef;
yifwnf;/ þodYk aom &[ef;onf tcsif;cyford ;f arharhavsmhavsmh ayghayghqq aeavh½adS omaMumifh yrm' 0d[m&D
yk*Kd¾ vfvnf; rnf\/ xkYd jyif ]]þb0wGif r*fzv kd uf kd r&Edik [f íl ¤if;? &atmifvnf; tm;rxkwaf wmhb;l [lí¤if;}}
bm0emtvkyüf tmv,jywf 0efcsxm;aomaMumifh eduw d© "å &k yk*Kd¾ vfvnf; rnf\? xkYd jyif bk&m;ü ,Hrk mS ;jcif;ç
w&m;ü ,Hrk mS ;jcif;ç oHCmü,Hrk mS ;jcif;ç tusifo h u d m© ü ,Hrk mS ;jcif;ç oDwif;oHak bmfwYdk ü trsufxu G jf cif;ç (w&m;
tm;xkwaf eaom yk*Kd¾ vfwYdkEiS hf qefYusib f ufûyaejcif;rsK;d yifwnf;) [laom apawmcdvac: pdwaf jimifh 5-pif;jzifh
vnf; pl;0if cH&vsuf½w dS wf\/ xkYd jyif umr*kPüf cifw, G rf I tm;BuD;jcif;ç rdr\ d ud, k üf cifw, G rf tI m;BuD;jcif;ç
A[d'½¨ yk f-olwyg;ud, k üf cifw, G rf I tm;BuD;jcif;ç 0rf;Adu k u
f m;atmif pm;csifwikd ;f pm;í A,fajymif;-nmjyef tdypf uf
rIcsr;f omç rSed ;f ae&rI csr;f omwkYd ukd cHpm;aejcif;ç ewfb0avmufuo kd m &&efajr§mv f ifah wmifwh aejcif; [laom
apawm0deAd E¨ (ac:) pdwt f aESmiftzGUJ 5-csufjzifv h nf; taESmiftzGYJ c&H vsuf ½Sad e\/ xkdYaMumifh þodYk aom
&[ef;onf aeYa&m-nOfah &m ausmif;ü½Spd OfrmS vnf; w&m;tm;xkw&f ef vH;k 0yif owdr&? ûrdY½mG xJoYkd
oGm;pOfrmS vnf; owdr&? awGU&aom vl'g,um 'g,dumrrsm;ESihf ajymqdq k ufq&H mrSmvnf; vl0wfaMumif
tcsif;csif;uJoh Ykd ajymqdq k ufqu H m ur®|mef; ryg Avmtcsnf;ES;D omvQif qGr;f cHjyefc\ hJ ? a*gp&orÜZOf
vH;k 0uif;aom yk*Kd¾ vfaywnf;/ omoemhtjrifjzifh Munfv h Qif tvGe½f u S zf , G af umif;aom yk*Kd¾ vfaywnf;/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 82

toGm;tjyef 2-yg;vH;k rSm aqmifaom pwkw&¬ [ef;onfum; yXr&[ef;uJo h Ydkyif aeYa&m-nOfah &m qGr;f cH
oGm;&mrSma&m ur®|mef;rvGwo f nfjh yif qGr;f cHtjyefrmS a&m rjywfEv
S ;kH oGi;f ½Irw
S v
f suf jyefvmaom &[ef; aywnf;?
tdycf sderf t
S y wnOfv h ;kH ESihf waeYv;kH b,ftcsderf S ur®|mef;rvGwaf pbJ rjywf½rI w S af eaom &[ef;aywnf;/ þodYk
udprö sm;í ur®|mef;vGww f wfaom qGr;f cHomG ;&m jyef&mrSmawmifrS ur®|mef; rvTwaf tmif tm;xkwrf u I kd *wypöm
*wdu usi0hf wf[k ac:\/ (*w - oGm;rI + ypöm*w - jyefrw I Ydkü + £u = rjywfjzpfaomtusi)hf / bk&m;
vufxufawmfumvESihf omoemawmfEpS f (900)ausmf wdik af tmif y#dywf xGe;f um;cJah om a½S;cwfumvwke;f u
þ*wypöm*wdu0wf jznfu h siMhf uyHu
k kd t|uxmü azmfjyxm;onfrSm .....

rdr\
d tusK;d pD;yGg;tppfukd vdv k m;aom trsK;d aumif;om;wkYd onf bk&m;omoemawmfü &[ef;ûyMuNyD;vQif
q,fyg;jzpfapç ESpq f ,fç oH;k q,fç av;q,fç ig;q,fç w&mjzpfap - waygif;wnf; aeMu&mwGif þodYk
uwdu0wf ûyuke\ f / ûyyHkrSm ..... igh½SifwkdY oifwkdYonf a<u;NrDyí l &[ef;ûyMuonfvnf; r[kwu f ek ?f rif;ab;
ponfukd aMumufí &[ef;ûyonfvnf; r[kwu f ek ?f toufarG;rI Muyfwnf;í &[ef;ûyonfvnf; r[kwu f ek ?f
trSet f m;jzifq
h vkd Qif oHo&m0#fqif;&JrS vGwaf jrmufví kd &[ef;ûyMuayonf/ odYk aomfvnf; &[ef;ûy½krH Qjzifah wmh
0#fqif;&JrS rvGwaf jrmufEikd Mf uao;yg? 0#fqif;&J\ taMumif;&if;jzpfaom udavomudk y,fEikd rf o S mvQif vGwEf ikd f
Muygrnf/ odYk jzpfí oGm;aeqJrmS jzpfay:vmaom udavomudk oGm;aeqJrmS bJ Nidr;f jywfomG ;atmif ESrd ef if;Mu&rnf/
(oifah vsmpf mG ESv;kH oGi;f vsujf zpfap? ½Irw S vf sujf zpfap y,f&rnf[k qdv k \ kd /) &yfaeqJç xdik af eqJç avsmif;aeqJrmS
jzpfay:vmaom udavomudk &yfaeqJç xdik af eqJç avsmif;aeqJrmS bJ Nidr;f jywfomG ;atmif ESrd ef if;Mu&rnf[k uwd
u0wfukd ûyí aeMu\/ þodYk aeMu&mwGif oGm;aeqJrmS udavomjzpfay:vmaom &[ef;onf oGm;aeqJrmS yif
xdu k ad vomudk ESrd \ f ? rESrd Ef ikd v
f Qif &yfae\/ a½SUuoGm;aeaom xd&k [ef; &yfaevQif aemufuvdu k vf maom
&[ef;vnf; &yfae\/ xkt d cgrSm udavomjzpfaeaom xk&d [ef;onf ]]aemufu &[ef;vnf; oift h BuHukd odomG ;
NyD? þtBuH[m oifEiS hf rawmfwt hJ BuHb?J r½Sub f ;l vm;}}ponfjzifh rdru d ,kd u f kd tjypfwifí 0dyóemudk yGg;apvsuf
t&d,mtjzpfoYkd a&mufomG ;onfvnf; ½S\ d / &yfae&if; rESrd Ef ikd af o;vQif xdik &f jyef\/ xdt k cgrSm aemufu&[ef;
vnf; xdik &f yHçk tjypfwifykH ponfrmS enf;wlyifwnf;/ þodYk ESv;kH oGi;f ½Irw S jf cif;jzifh t&d,mtjzpfoYkd ra&mufEikd f
apumrl jzpfay:qJ udavomudrk u l m; y,fcgG í ur®|mef;udk ESv;kH oGi;f vsuf omvQif oGm;\? ur®|mef;rygbJru l m;
ajcudk r<uay? <urd vSr;f rdvQif rlva½S;ae&modYk jyefvmNyD;rS ½Irw S v f suf wzef oGm;\/ þodkY tm;xkwfyHkudk
tmVdEu ´ ausmif;ae r[mzkóa'0rax&f\ usiyhf pkH onfjzifh azmfjyxm;\/
r[mzkóa'0 rax&fonf (19) ESpyf wfv;kH *wypöm *wdu0wfukd jznfu h siv
hf suf ae\/ qGr;f cHvrf;
teD;wGif xGe,f uf pdu
k yf sKd;vsufç pyg;&dwf pyg;e,fvsufç trIvyk u f ikd v
f suf ½SMd uaom vlwYdk onf xdrk ax&f\
jyefum jyefum oGm;vmaeyHu k kd jrifMuí ]]'Drax&fBuD; jyefjyefNyD; oGm;aewm[m rsupf v d nfíavvm;? wckcu k kd
arhusefcí
hJ avvm;}}[k tcsif;csif; ajymqdMk u\/ odYk aomfvnf; xdrk ax&fonfum; vlwYdk \pum;udk *½krpdu k bf J
owdrvGwaf om pdwjf zifo
h mvQif &[ef;w&m;udk tm;xkwv f suf tESpf (20) ajrmuf twGi;f rSm &[EÅmjzpfawmfral v
\/

xkYd jyif umv0v’rd @yfausmif;ae r[mem*rax&fonfvnf; *wypöm*wdu0wfukd jznfu h sivhf suf


a½S;OD;pGm jrwfpmG bk&m;\ 'ku&ú p&d,mtusifu h kd ylaZmfví
kd (7) ESpyf wfv;kH &yfjcif;ç pBuøomG ;jcif;udk omvQif
aqmufwnfí usif\ h / xdYk aemifrS (16)ESpf ywfv;kH *wypöm*wdu0wfukd jznfu h siv
hf suf &[EÅm jzpfawmfral v\/
þrax&f\ xl;jcm;csufwckrmS ....qGr;f cH½mG odYk 0ifaomtcg 0ifaomtcg a&udk iHí k oGm;jcif;aywnf;/ taMumif;rSm
qGr;f avmif;&efç ½Scd ;kd &efvmaom 'g,um 'g,dumrwkYd tm; csrf;omMuygap? touf½n S Mf uygap[k qkay;rd½rHk Qjzifh
orm"duso J mG ;jcif; rjzpfapvdak omaMumifah ywnf;/ odYk aomf vlwYdku ar;jref; avQmufxm;vQiu f m; a&udk rsKcd s
NyD;vQif ajzMum;ao;\? tar;tjref; r½Sv d Qifum; ½GmwHcg;odYk a&mufrS axG;íoGm;\/ uvrÁ qdyu f rf;ausmif;ü
0guyfaom &[ef;awmf (50) wkYd onfvnf; þenf;wlyif usiMhf u\/

xdk (50)aom &[ef;awmfwYdk onf 0gqdv k jynfah eYü ]]igwkYd onf t&[wåzv kd o
f Ykd ra&mufao;bJ tcsif;csif;
pum;rajymMupwrf;}}[k uwdu0wfukd ûyMu\/ (þuwdu0wfonf ta&;rBuD;aom tvGwpf um;udo k m
rajym&ef &nf½, G o
f nfjzpf&m\? vH;k 0 pum;rajymbJae&ef uwdu0wfrsK;d udu k m; rûyaumif;ay? ûyvQif &[ef;rSm
tmywfoif\ h / xkYd aMumifh vH;k 0pum;rajymbJ ae&ef t"d|mefjcif;ç uwdu0wfxm;jcif;rsm;udk rûytyf[k rSwaf v)/
½GmodYk qrG ;f cH0ifaom tcgüvnf; a&udik í kH 0ifMu\/ ar;ol½v dS Qif rsKdcsí ajzMum;uke\ f / ar;ol r½Sv
d Qifum;
½Gm;wHcg;odYk a&mufrS axG;í oGm;Mu\/ a&axG;xm;&mü a&uGurf sm;udk jrifojzifh xd½k mG u vltrsm;onf
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 83

&[ef;awmf b,fEpS yf g;vmonfukd odMuowJ/h xkd &[ef;awmf (50) wkYd onf 0gwGi;f (3)v twGi;f rSmyif t&[wå
zdv
k o
f Ykd a&mufawmfrMl uav\/

jycJNh yD;aom r[mzkóa'0rax&fç r[mem*rax&fç uvrÁqyd u f rf;ausmif;ae &[ef;awmfrsm;uJoh Ykd qGr;f cH


oGm;aom tcgüvnf; ur®|mef;rvGwaf om pdwjf zifo h mvQif ajcud<k uvSr;f vsuf oGm;tyf\/ ½GmodkY0ifcgeD;ü a&iHkí
jzpfap? tvGwpf um;ydrk sm;udk rajym&ef aqmufwnfí jzpfap ab;&efr½Sad om vrf;udMk unf½h í I 0iftyf\/ qGr;f cH
vSnpfh OfrmS vnf; jym&D;jym&m taqmwvsif roGm;&/ taqmwvsif oGm;&aom yd@ygwf"w k if rnfonfr½Sdyg/
nDnmaom ajrjyifü oGm;aeaom a&vSn;f uJo h Ydk rvIyrf ,Suf Nidrof ufvpS mG £a`E´&&ESihf oGm;tyf\/ þodkY trSwf
owdruif;rlí £a`E´&&oGm;aeonfuykd if ]]Munfñb kd ,
G af umif;aom a½SYomG ;rIç aemufjyefrçI wnfw h nfMh unfrh çI
wapmif;Munfrh çI auG;rIç Munfñb kd ,G af umif;aom qefYrEI iS hf jynfph v
kH suf <uoGm;aeonf}}[k ygVdawmfwYdk ü qdx k m;
ayonf/ qGr;f cHjyefvmí qGr;f pm;aomtcgrSmvnf; ur®|mef;udk ESv;kH oGi;f vsufom pm;tyf\/ tm[ma& y#duv l
onmudk jzpfap&ef vSn;f qDxnfah om Oyrmç temaq;vdr;f ay;aom Oyrmç &ifaoG; om;i,f\ tom;udk
pm;aom OyrmwkYd jzifh qifjcif&ef ae0'0g, - ponfjzifh jytyfaom tusKd;½Spyf g;udk qifjcif&efvnf; t|uxmü
ñTejf yxm;ao;\/ odYk aomfvnf; 0dyóem a,m*Donfum; ½Irw S vf suf pm;jcif;udok mvQif txl;tm;jzifh tav;ûy
oifah yonf/ qGr;f pm;NyD;aomtcgü watmifh wcPrQ tyef;ajzNyD;vQif qGr;f rpm;rDu rjywf ½Irw S o f uJo h Ykd yif
qGr;f pm;NyD;aemuf waeYv;kH a&mç nOfOh ;D ,mrfrmS a&mç eHeufr;kd aomuf,mrfrmS a&m ur®|mef;udo k mvQif rjywfEv S ;kH oGi;f
vsuf aetyf\/ þodYk rjywf ½Irw S af eaom &[ef;onf toGm;tjyef 2-yg;vH;k rSm aqmifaom &[ef;rnfay\/
toGm;tjyefaqmifaom þ *wypöm*wdu0wfukd jznfu h siahf om &[ef;onf Oyedó,ESihf jynfpv kH Qif
yXrt,G,rf mS yif &[EÅmjzpf\/ odYk rjzpfao;vQif 'kw, d t,G,rf mS jzpf\/ okYd rjzpfao;vQif wwd, t,G,rf mS
jzpf\/ odYk rjzpfao;vQif aocgeD;rSm &[EÅmjzpf\/ odYk rjzpfao;vQif 'kw, d b0ü ewfjzpfvsuf &[EÅm jzpf\/
odYk rjzpfao;vQif bk&m;ryGiahf om tcgü yapöuAk'g¨ jzpf\/ odYk rjzpfao;vQif aemufb&k m; vufxufrmS cdygÜ bdnç
r[mynmç r[d'u d̈ ç "kw*F"&ç 'dApÁ u©Kuç 0de,"&ç "r®uxduç tm&nduç A[ków k ç odum© umr tp½Sad om
{w'*f*P k x
f ;l wkYd wiG f wyg;yg;aom {w'*f*P k x
f ;l ESiw
hf uG xif½mS ;aom t*¾om0uç r[mom0u &[EÅm
jzpfEikd af y\/ (owd ûy&efrmS .... &[EÅmç yapöuAk'g¨ ç t*¾om0uç r[mom0u jzpfonf[q k adk om pum;rsm;udk
Oyedó,ESihf jynfpv kH Qif [laom pum;ESihf qufpyfryd gap)/ þ t&mü toGm;om aqmifaom&[ef;? tjyefom
aqmifaom&[ef;? toGm;tjyef raqmifaom &[ef;? toGm;tjyefaqmifaom &[ef;tm;jzifh 4-yg;aom &[ef;
wkYd wiG f toGm;tjyef aqmifaom &[ef;\ a*gp&orÜZOfonf acgifxyd af &mufvsuf jynfph akH y\/ xko d rÜZOfrsKd;ESihf
jynfph akH tmif tm;xkwt f yfay\/ þa*gp& orÜZOf xufoeftm;jynfah omtcgü to"r®m[orÜZOfac: rawGra0
aom todÓPfonf tvdv k ykd if jzpfay:vmay\/ ¤if;ÓPfjzpfyu kH kd "r®uxduwkYd vnf; toH;k csEdik af pjcif;iSg
t|uxm pum;&if;ESiw hf uG xkwjf yygtH/h

tbdurú m'Dok ye tor®K,SeH toar®m[orÜZnH? wH {0H a0'dwAÁ/H £" bduK© tbdurú aEÅm 0g y#duú
raEÅm 0g ..... ,xm tE¨ykxkZÆem tbduúrm'Dok ]]twåm tbdurú wd? twåem tbduaú rm edAw Á adå wmwd 0g? t[H
tbdurú mrd? r,m tbduaú rm edAw Á adå wmwd 0g}} or®K,SE?dÅ wxm tor®K,SaEÅm .... tbdurú mrDwd pdawå OyÜZrÆ m
aeç awae0 pdawåe o'¨ð pdwo å rk|mem 0ga,m"mwk 0dnwåð Ze,rmem OyÜZw Æ /d £wd pdwuå &d ,
d 0ga,m"mwk0yd gæ
&0aoe t,H um,mor®awm t|doCFmawm (½lyoCFmawm) tbdurú wd/ waó0 tbduú rawm {auuyg
'k'&¨ aP yx0D"mwk tmayg"mwlwd a'G "mwka,m Morwåm a[mEÅd rE´m? £w&m a'G t"drwåm a[mEÅd Av0wd
a,m? wxm twd[&P0Dw[ d &aPok/ a0goZÆae ye awaZm0ga,m"mwka,m Morwåm a[mEÅd rE´m? £w&m
a'G t"drwåm a[mEÅd Av0wda,m/ wxm oEéad u©ye - oEéd½krÇaeok/ ww¬ O'¨&aP y0wåm ½lyg½ly"r®m
twd[&PH e ygykPEÅ/d wxm twd[&aP y0wåm 0Dw[ d &PH? 0Dw[
d &aP y0wåm a0goZÆe?H a0goZÆae y0wåm
oEéad u©yeH? oEéad u©yae y0wåm oEé½d rk eÇ H e ygykPEÅ/d ww¬ waw¬0 yAÁ yAÁH oE¨d oE¨d Mo"d Mo"d [kwmG
]]wwåuygav yu©w d w
å v
d m 0d, y#y#m,EÅm}} bdZEÆ /dÅ ww¬ aum {aum tbdurú wd? uó 0g {uó tbduú
reH/ y&rw¬awm [d "mwleaH ,0 *reH? "mwleH XmeH? "mwleH edoZÆm? "mwleH o,eH? wo®ð wo®Od dS aum|mao o'¨ð
½laye .....

tnH OyÜZaÆ w pdw?Hå tnH pdwHå ed½Zk Ñwd/


t0Dpd - rEkorÁaE¨m? e'Daomawm0 0wåwd .... {0H
tbdurú m'Dok tor®K,SeH toar®m[orÜZnH
emr/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 84

tbdurú m'Do?k a½SYoYkd omG ;rI ponfwYdk ü/ tor®K,SeH - rawG ra0odjcif;onf/ toar®m[orÜZnH?
toar®m[orÜZOf aywnf;/ wH? xdt k oar®m[orÜZOfu/kd {0H a0'dwAÁ?H þodYk odtyf\/ £" bduK© ? þ
omoemawmfü tm;xkwaf eaom &[ef;onf/ tbdurú aEÅm 0g y#durú aEÅm 0g? a½SYoYkd oGm;vQifjzpfap? aemufoYkd
jyefvQif jzpfap/ /(þyk'rf sm;udk tor®K,SaEÅm - rawGa0 rodrmS ; rlí [laom yk'üf pyfNyD;vQif xnfí h jyvwåUH
aom - yZmemwd - ü tqH;k owfpyfav/ þrSaemuf - ,xmrSpí wxmwdik af tmif ajymif;jyef Oyrmudjk y\)/ /
tE¨yx k Zk eÆ m? okw - pdEmÅ - bm0em ÓPfjrif uef;aom tE¨yx k Zk OÆ w
f Ydk onf/ tbdurú m'Do?k a½SYoYkd omG ;rI ponf
wkYd ü/ (or®K,SEdÅ - üpyf)/ twåm tbdurú wd? (vdyjf ymaumifç 0dnmPfaumifç toufaumif[k ac:aom) twå
aumifu a½SYodkYoGm;onf ([lí¤if;)/ twåem tbduaú rm edAw Á adå wmwd 0g? a½SYoYkd omG ;rIukd twåaumifu jzpfap
onf - ûyvkyfonf [lí¤if;/ (þ 2-yk'jf zifh 'd|*d g[ tvdk odrmS ; awGa0yHu k kd jyonf)/ /t[H tbdurú mrd? igu
a½SUokYd oGm;onf ([lí¤if;)/ r,m tbduaú rm edAw Á adå wmwd 0g? a½SYoYkd oGm;rIukd igu jzpfaponf - ûyvkyo f nf
[lí¤if;/ /(þ 2-yd'k jf zifh rme*g[ tvdo k rd mS ; awGa0yHu k kd jyonf)/ /or®K,SEdÅ ,xm? awGa0odrmS ;MuouJo h Ykd /
wxm tor®K,SaEÅm? xdu k ohJ Ydk rawGa0 rodrmS ;rlí/ (þyk'u f kd xnfí h jyvwåUH aom yZmemwdü pyfav)/ tbdurú m
rDwd pdawå OyÜZrÆ mae? a½SYoYkd omG ;rnf[k pdwjf zpfvQif/ awae0 pdawåe o'¨?ð xdpk w d Ef iS hf twlwuGyifvQif/ pdwå
ork|mem 0ga,m"mwk? pdwZå 0ga,m"mwfac:aom awmifw h if;vIy½f mS ; aqmifomG ;rIonf/ 0dnwåð Ze,rmem?
um,0dnwfac: awmifh - aqmif - vIy½f mS ;apEdik af om owåx d ;l trlt&mxl;udk jzpfay:apvsuf/ OyÜZw Æ ?d jzpfay:
vm\/ £wd? þodYk jzpfay:vmaom/ pdwu å &d ,
d 0ga,m"mwk0yd gæ &0aoe? pdwEf iS phf yfonfh trlt&mjzpfaom
awmifw h if;vIy½f mS ; aqmifomG ;rI "mwfoabm\ ysHYEYHS vyI ½f mS ;jcif; tvdt k m;jzif/h um,or®awm? ud, k [ f ak c:tyf
aom/ t,H t|doCFmawm? þt½kd;pkonf/ (t,H ½lyoCFmawm? þ½kyftaygif;onf)/ tbduúrwd? a½SUodkY
oGm;ay\/ /(þt&mü t|doCFmawm - [k½adS om ygXfrmS t|uxm q&ma&;cJ&h if; rlvygXfreS f [kw[ f efr½Sad cs/
taMumif;rlum; cPrpJ jzpfysufaeaom ½kyef mrf oabmrQudo k m ½Ijrifvsuf½adS om 0dyóema,m*Dtm; t½k;d pk
yHo
k P²mef xifaeonf[í l vJ rqdo k ifah y/ t½k;d pk[k ½Ivsuf½adS om orxa,m*Dtm; oGm;vdak om pdwEf iS hf
xdpk wd af Mumifh pdwZå 0ga,m"mwf jzpfay:vmyHu k kd ½Ijrifonf[í l ¤if;? ½kyef mrfwYdk \ cPrpJ jzpfysufaeyHu k kd ½Ijrif
onf[í l ¤if; þodYk vnf; rqdo k ifah y/ xkYd aMumifh rlva&;cJ&h if; ygXfreS rf mS ½lyoCFmawm [líom jzpfoifah yonf)/

waó0 tbdurú awm? a½SYoYkd omG ;aom xd½k yk t f aygif; ud,


k \f yifvQif/ {auuyg'k'&¨ aP? wBudrf
wBudraf om ajcud<k urIü/ yx0D"mwk tmayg"mwlwd a'G "mwka,m? yx0D"mwf tmayg"mwf[al om "mwf 2-yg;
wkYd onf/ Morwåm a[mEÅd rE´m? owån d u hH ek \
f / tm;enf;uke\f / £w&m a'G? <uif;aom awaZm 0ga,m"mwf 2-
yg; wdYk onf/ t"drwåm a[mEÅd Av0wda,m? owåx d ufuek \
f ? tm;BuD;uke\
f / twd[&P0Dw[ d &aPok? ajcudk
qGaJ qmifrçI vIr;f rIwYdk ü/ wxm? xd<k urIEiS hf twlyifwnf;/

(0ga,m"mwk,m tEk*wm awaZm"mwk O'¨&Pó ypöa,m? O'¨&P*wdum [d awaZm"mwk - [laom


#DumESit hf nD awaZm"mwfonf ayghwufaom oabm½Sd\? þ ayghwufjcif;onf r'´0gEky'Ü ge ypöKy|mefü twGi;f
0if\/ El;nHah pjcif;ESihf tcd;k taiGUozG,f odraf rGUí ayghwufjcif;onf oabmtm;jzifh twlwyl ifwnf;/ ajcpaom
udk,ft*Fg\<ujcif; - ayghwufjcif;onf aemufvu kd f tm;ay;jzpfaom awmifw h if;vIy½f mS ;rI 0ga,m"mwfEiS w hf uG
h rd af rGUapvsuf ayghwufrI - awaZm"mwf\ tpGr;f jzifNh yD;\/ xdYk aMumifh <uqJü ayghwufru
El;nHo I kd odjcif;onf
awaZm"mwfukd r'´0gEky'Ü geypöKy|mefjzifh odjcif;aywnf;/ xkYd jyif awaZm"mwk,m tEk*wm 0ga,m"mwk
twd[&P0Dw[ d &PmeH ypöa,m? wd&, d *wdum, [d 0ga,m"mwk,m twd[&P0Dw[ d &aPok omwdoa,m
Asmyga&m - [laom #DumESit hf nD 0ga,m"mwfonf zDvmoGm;jcif;ç ab;odYk omG ;jcif; oabm½S\ d ? xdYk aMumifh <urIç
vTwrf çI csrIç eif;rIwYdk ü 0ga,m"mwf\ Asmyg&½Sjd im;aomfvnf; qGaJ qmifrçI vSr;f rIwYdk ü ¤if;\Asmyg&onf omvGefí
xif½mS ;ay\/ rSeaf y\/ qGaJ qmifqçJ vSr;f qJü xif½mS ;aom awmifw h if;rI - aqmifxm;rIonf 0ga,m"mwf\
0dw¬rÇevu©Pm aywnf;/ txl;xif½mS ;aom wa½GYcsif; a½GYomG ;rIonf ¤if;"mwf\ ork'&D P&o aywnf;/
a½SUbufoYkd wGe;f wGe;f ydYk aeovdçk qGJ qGoJ mG ;ovdk xif½mS ;aom trlt&monf ¤if;"mwf\ tbde[ D m&ypöKy|mef
aywnf;/ odYk jzpfí qGaJ qmifrEI iS hf vSr;f rIwYdk onf aemufvu kd f tm;ay;jzpfaom ayghyg;rI awaZm"mwfEiS w hf uG
awmifw h if;vIy½f mS ;rI - 0ga,m"mwfjzifh NyD;uke\ f / xkYd aMumifh qGaJ qmifqçJ vSr;f qJü awmifw h if; vIy½f mS ;rIukd
odjcif;onf 0ga,m"mwfukd 0dwr¬ eÇ vu©Pm ponfwYdkjzifh odjcif;aywnf;/ þt&mü &yfxm;aom wbufajc
qDoYkd a&mufatmif qGaJ qmifro I nf twd[&Pç ¤if;rS a½SYoYdk vSr;f rIonf 0Dw[ d &P rnf\-[k rlv#Dumü
qdkonf/)

ye? xdrk w
S yg;/ a0goZÆae? ajcvSr;f t½Sed uf kd pGeYf vw
T rf üI / awaZm 0ga,m"mwka,m? awaZm"mwfç 0ga,m
"mwfwYdkonf/ Morwåm a[mEÅd rE´m? owån d u hH ek \f ? tm;enf;uke\ f / £w&m a'G? <uif;aom yx0D tmayg"mwf
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 85

2-yg;wkYd onf/ t"drwåm a[mEÅd Av0wda,m? owåx d ufuek \


f ? tm;BuD;uke\
f / oEéad u©ye - oEé½d rk aÇ eok?
ajcudk csrIç zdíeif;rIwYdk ü/ wxm? xdpk eG Yf vw
T rf EI iS hf twlyifwnf;/

«yx0D"mwk,m tEk*wm tmayg"mwk a0goZÆeó ypöa,m? *½kw&obm0g [d tmayg"mwk [laom


#DumESit hf nD tmayg"mwfonf av;aom oabm½Sad om yx0D"mwfxufyif omíav;aom oabm½S\ d /
xkYd aMumifyh if ,dpk ;D usjcif;-y*¢&Pvu©Pm ½Sad yonf? t½Sed o f wfí &yfqüJ ajc\ av;usro I nf aemufvu kd f
tm;ay;jzpfaom yx0D"mwfEiS w hf uG tmayg"mwfjzifh NyD;\/ xkYd aMumifh t½Sed o f wfqJ usqJü av;usrIukd
odjcif;onf tmayg"mwfukd y*¢&Pvu©Pmjzifh odjcif;aywnf;/ xkYd jyif tmayg"mwk,m tEk*wm yx0D"mwk
oEéad u©yeó ypöa,m? ywd|mbma0 0d, ywd|myae-yd wóm omwdo,udpw ö må ç tmayg"mwk,m wóm
tEk*wbma0g? wxm C¥eud&, d m, yx0D"mwk,m 0aoe oEé½d rk eÇ ó odZÑeawmç ww¬myd yx0D"mwk,m
tmayg"mwk tEk*wbma0g-[laom #DumESit hf nD ajcudk ajrjyif Murf;jyifay:wGif csxm;qJü wnfaprI xif½mS ;
\/ ywd|me&om [lonfEiS t hf nD wnf&m udpt ö m;jzifh xif½mS ;avh½adS om yx0D"mwfonf wnfaprIüvnf; vGeu f J
aom udp½ö adS omaMumifh xdw k nfaprIonf yx0D\ owåd xl;aywnf;/ xkYd aMumifh csxm;rI-wnfaprIonf
aemufvu kd f tm;ay;jzpfaom tmayg"mwfEiS w hf uG yx0D"mwfjzifh NyD;\/ zdí eif;qJü xdcu kd rf o
I nfvnf; cufrm
Murf;wrf;jcif; vu©Pm½Sad om yx0D"mwfjzifyh ifNyD;\/ odYk jzpfí ajcudk csxm;qJç zdeif;qJwYdk ü wnfaprIç xdcu kd rf I
wkYd ukd odjcif;onf yx0D"mwfukd uu©Vwåvu©Pm ponfwYdkjzifh odjcif;aywnf;/

þt&mü ude;f aorSw&f efrmS .... ajcvufponfwYkd ukd <ucsD&mü ayghwufru I kd odvQif awaZm"mwfukd
odonf[rk w
S ?f ab;odkY a½GY½mS ;rIuokd vd Qif 0ga,m"mwfukd odonf[k rSw?f atmufoYkd av;usrIukd odvQif tmayg
"mwfukd odonf[rk w
S ?f wdu
k cf u kd x
f yd g;rIukd odvQif yx0D"mwfukd odonf[rk w S /f þenf;jzifh ajcwvSr;f twGi;f ç
vufajcwauG;wqefY twGi;f rSmyif "mwf 4-yg;vH;k udk ydik ;f jcm;í odrNI yD;pD;onf[k rSwt
f yf\/»

ww¬? xd<k urI ponfwYdk wiG /f O'¨&aP y0wåm? <ucdu k üf rjywf jzpfuek af om/ ½lyg½ly"r®m? <ucsDvakd om
pdwef mrfEiS hf <uwufrI ½kyw f &m;wkYd onf/ twd[&PH e ygykPEÅ?d qGaJ qmifcu kd of Ykd ra&mufuek /f (½lyg½ly"r®mwd
O'¨&Pmuma&e y0wåm ½ly"r®mç wHork|myum t½ly"r®m p-#DumzGi/hf þt&mü rSwo f rd I emrfwYdk uv kd nf; ,loifh
ao;\/ tjypfum; .... ¤if;rSwo f rd u
I kd xdck Püyif csKyfaysmufomG ;onf[k rxifjrifvQif igwa,mufwnf;uyif
tNrJrw S o f ad eonf[k edpo ö nmç twåonm jzpfav&m\/ trSet f m;jzifrh u
l m; rSwq f J rSwq f rJ mS yif rSwo f rd \
I
csKyfaysmufomG ;yHu k kd a,m*Donf O',AÁ,ÓPfrpS í xif½mS ;pGm oday\/ b*FÓPfrSpí txl;ojzifh ½Sif;vif;
jywfom; xif½mS ;pGm oday\/ xkYd aMumifh rSwo f rd I emrfuv kd nf; ,loifah yonf/ þt&mü #Dumq&m zGijhf y
rxm;jcif;rSm or®oeÓPfukd &nf½, G of nf [k rSwo f ifah yawmhonf/) twd[&aP y0wåm? qGaJ qmifcu kd üf rjywf
jzpfaom ½kyef mrfw&m;wkYd onf/ 0Dw[ d &PH e ygykPEÅ?d vSr;f cdu k of Ykd ra&mufuek /f 0Dw[ d &aP y0wåm? vSr;f cdu k üf
rjywfjzpfaom ½kyef mrfwYdk onf/ a0goZÆeH e ygykPEÅ?d t½Sed v f w T cf ukd o
f Ykd ra&mufuek /f a0goZÆae y0wåm? t½Sed f
vTwcf u kd üf rjywfjzpfaom ½kyef mrfwYdk onf/ oEéad u©yeH e ygykPEÅ?d csxm;cdu k of Ykd ra&mufuek /f oEéad u©yae
y0wåm? csxm;cdu k üf rjywfjzpfaom ½kyef mrfwYdk onf/ oEé½d rk eÇ H e ygykPEÅ?d zdí eif;qJoYkd ra&mufuek /f ww¬
waw¬0? xdx k kd <ucduk pf aom cPüomvQif/ yAÁH yAÁ?H wqpfpD tydik ;f tydik ;f / oE¨d oE¨?d wpyfpD tuefY tuefY/
Mo"d Mo"d [kwmG ? wjcm;pD tjywf tjywfjzpfvsu/f wwåuygav yu©w d wå v d m 0d, y#y#m,EÅm? avmavm
ylaom tk;d uif;xJü ypfxnft h yfaom ESr;f aphwYdk onf wz#fz#f wzswfzswf jrnfuek v f suf aygufuu JG ek b f o d uJo h Ykd }}/
bdZEÆ ?dÅ ysufp;D uke\ f /
«þt&mü todcufaom #DumygXfukd A[kow k tvdYk igS xkwjf yOD;tH/h /twd£wåa&m [d ½ly"r®meHyd
y0wåud a© Pmç *reóm'geH a'0ykwmå eH a[|Ky&da,e y#drck H "m0EÅmeH od&od yga' p A'¨c&k "m&m orm*rawmyd
oDCwa&m/ /½ly"r®meHyd y0wåu d a© Pm? ½kyw f &m;wkYd \ jzpf&mcPonfvnf;/ twd£wåa&m? tvGeyf if wdak wmif;
vSacs\/ a[|Ky&da,e? atmufvrf;u wa,mufç txufvrf;u wa,muf atmuftxuf qifv h suf½adS om
aumif;uifvrf;jzif/h y#drck H "m0EÅmeH? &ifqikd af jy;oGm;ukepf Of/ 0g? &ifqikd af jy;oGm;ukeaf om/ *reóm'geH a'0ykwmå
eH? tajy;êuduaf om ewfom; 2-a,mufwYdk \/ od&od p? (atmufewfom;\) acgif;ay:ü¤if;/ yga' p? (txuf
ewfom;\) ajcz0g;ü¤if;/ A'¨c&k "m&morm*rawmyd? zDvmuefYvefY zGYJ wyfxm;aom atmuftxuf oifwek ;f oGm;
2-ckwYdk \ wnfwh nfqh rkH &d m cPxufaomfvnf;/ oDCwa&m? omí vsifjrefacsao;\/

tajy; 0goemygaom ewfom; 2-a,mufwGif 1-a,mufu taemufrS ta½SYoYkd ajy;vmap? olYacgif;ay:ü


oifwek ;f "m;udk toGm;axmifvsuf uefYvefYjzwf wyfxm;ap? tjcm;wa,mufu ta½SYrS taemufoYkd ? ajy;vmap?
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 86

olUajcz0g;ü oif"ek ;f "m;udk toGm;pduk v f suf uefYvefYjzwf wyfxm;ap? ol\ ajy;vm&mvrf;rSm taemufrS ajy;vm
aom ewf\acgif;ay:wnfw h nfüh jzpfap? þodYk tvGev f sifjrefpmG &ifqikd af jy;vmaom ewfom;ESpOf ;D wkYd tcsif;csif;
awGUqHNk yD; vGeo
f mG ;aom cPyif wdak wmif;vSacsrnf/ atmufewf\ acgif;u oifwek ;f oGm;ESihf txufewfom;\
ajcu oifwek ;f oGm;wkYd wnfNh yD; vGo
J mG ;aom cPrSm omíyif wdak wmif; ayrnf/ wpuúeYf ukd tyHw k ode;f yHí
k wyHk
cefYyif ½Srd nf r[kwaf y/ ½kyf\ Oyg'f-XD-bif [laom jzpfqcJ Ponf xkYd xufyif vsijf refao;onf[k qdv k \kd /
av,mOfysH 2-pif; vrf;vG&J mwGif jrefyEkH iS v
hf nf; Oyrm ûyoif\
h /»

ww¬? xko d Ykd vsifjrefpmG ysufaeaom ½kyef mrfxüJ / {aum tbdurú wd? a½SYoYkd omG ;wwfol wa,mufonf/
aum? tb,frmS ½St d hH - [kwt f ehH nf;? r½So
d nf - r[kwo f nf omwnf;/ (uð o'´gy#dau©y teufü jzpf\/) uó
0g {uó tbdurú eH? tb,foYkd aom olwa,muf\ a½SYoYkd oGm;rIaomfvnf; [kwEf ikd t f ehH nf; - b,fol
wa,muf\ oGm;rIrQ r[kwaf cs/ y&rw¬awm [d? rsufarSmuf odtyfaom trSeo f abmtm;jzifh rlum;/ "mwleaH ,0
*reH? owå0gaumifç toufaumif r[kwaf om ½ky-f emrf "mwfoabmwkYd \omvQif oGm;rIaywnf;/ "mwleH XmeH?
"mwleH edoZÆm? "mwleH o,eH? "mwfoabmwkYd \ omvQif &yfrçI xdik rf çI avsmif;rIaywnf;/ [d? (emrfw&m;vnf;
xdx
k cdk PrSmyif csKyfaysmufomG ;onf? oGm;wwfaom owå0gaumif r½S[ d k qkad om) xdpk um;rSeaf y\/ wo®ð wo®ð
aum|mao? <urIç qGaJ qmifrpI aom xdx k t kd bdYk ü/ ½laye o'¨?ð <urIpaom ½kyEf iS w hf uG/ tnH pdwHå ed½Zk Ñwd? <uvdrk çI
<uw,f[k rSwo f rd pI aom wjcm; wyg;pdwaf [mif; csKyfomG ;\ = csKyfomG ;aom pdwu f wjcm;wyg; aywnf;/ tnH
pdwHå OyÜZaÆ w? qGv J rkd çI qGwJ ,f[k rSwo f rd pI aom wjcm;wyg; pdwo f pfjzpfay:vm\? jzpfay:vmaom pdwu f
wjcm;wyg; aywnf;/ pdwo å EÅmaem? a½S;aemufpw d w
f Ykd \ tpOfonf/ t0Dpð tEkorÁaE¨m? tjcm;tjywf rxifatmif
tpOfqufpyfvsu/f e'Daomawm £0? jrpfa&t,Ofuo hJ Ydk / 0wåw?d jzpfaeay\/ ]]£wd yZmemwd? þodYk oad y\}}/
(£wd yZmemwd - [laom þ 2-yk'o f nf t|uxmpmrlü vdak e\/ rlva&;&if;u þ 2-yk'v f nf; {uefyif yg½Sd
&rnfomwnf;/ ryg½Sv d Qif bduK© tor®K,SaEÅm - [laom yk'w f Ydk \ pyfp&m y"meBud,m r½Sad wmhacs/ odYk jzpfí
þüxnfhí teuf ay;vdu k of nf)/ /{0H? þqdt k yfcahJ omenf;jzif/h tbdurú m'Do?k a½SYoYkd omG ;rI ponfwYdk ü/
tor®K,Se?H rawGa0jcif; = trSet f wdik ;f ½Si;f vif;pGm odjcif;onf/ toar®m[orÜZnH emr? toar®m[orÜZOf
rnfay\/

qdv
k &kd if;tcsKyfrmS ..... a½SYoYkd omG ;wdik ;f ? aemufoYkd jyefqw k w f idk ;f ? ,dr;f ,dik v
f yI ½f mS ;wkid ;f aphaphpyfpyf rjywf
odruI a*gp&orÜZOf aywnf;? þorÜZOf tm;½Sad omtcgü oH;k oyfqifjcifrI or®oeÓPf jzpfay:\/ xdktcgrSpí
txl;aumif;aom rSwcf surf sm;ü rsufpv d nf ajyoGm;ouJo h Ykd rawGra0 ½Si;f vif;pGm odoo d mG ;\/ odyrkH mS -
oGm;w,f oGm;w,f ponfjzifh rSwaf e&if;yif oGm;rnf[k BuHaompdwf jzpfay:NyD; csKyfaysmufomG ;onfuv kd nf;
rsuaf rSmufawGUvsuo f \ d / xdpk w d af Mumifh awmifw h if; vIy½f mS ;rI tqifq h ifh jzpfay:vmonfuv kd nf; rsufarSmuf
awGUvsuf od\/ xdak wmifw h if; vIy½f mS ;rIrsm;aMumifh wud, k v f ;kH ½Sd ½kyt f aygif; wa½GUwa½GUcsif; a½GU½Sm;vsuf
jzpfysuf oGm;onfuv kd nf; rsuaf rSmuf awGYvsuo f \d / <ucdu k f ponfüvnf; .... <uw,f ponfjzifh rSwaf e&if;yif
<uvdrk çI <uwufrçI þodYk paom emrf½yk w f Ydk onf qGaJ qmifcu
kd f ponfoYkd ra&mufbJ xdx k ckd PrSmyif tydik ;f tydik ;f
jywfvsuf ukeaf ysmuf ukeaf ysmuf oGm;onfukd rsuaf rSmufawGYvsuf od\/ xkYd aMumifh a,m*DrmS xdo k Ykdaom umvü
rsupf v
d nfajyoGm; ouJo h Ykdyif ½Si;f vif;pGm txl;odrl jzpfay:jyefavonf/ jzpfyrkH mS ..... ]]oGm;rI ponfukd ûyvkyf
wwfaom owå0gaumifç igaumifum; r½SNd yD? cPrpJ jzpfysufaeaom ½kyef mrf oabmw&m;rQom ½Sad csonf? rNrJ
aom w&m;csn;f om? qif;&Jcsn;f om? oGm;csirf çI oGm;rIponfrmS vnf; oabmw&m;wdYk \ trlt&mrQom}} [lí
rawGra0 ½Si;f vif;pGm qH;k jzwfvsuf todÓPfx;l jzpfay:\/ þtodÓPfonf toar®m[orÜZOf aywnf;/
þorÜZOfrmS ½Irw S rf I a*gp&orÜZOfEiS u hf if;í toD;tjcm; rjzpfEikd /f a*gp&orÜZOft& ½Irw S af e&if;omvQif jzpfay:
vmEdik af yonf? t|uxmüvnf; ½Irw S af e&if; jzpfay:vmyHu k o kd m &nf½, G íf þ toar®m[orÜZOfukd jyxm;ay
onf/ odYk jzpfí a,m*Donf þ toar®m[ orÜZOf jzpfay:ap&ef ½Irw S rf I a*gp&orÜZOfuo kd mvQif rjywf yGg;ap
tyf\/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 87

rSwfcsuft"dyÜg,f
Ä
þt&mü wnfw h nfh Munfjh cif;ç apmif;iJí h Munfjh cif;-þ 2-rsK;d omvQif a,m*DwYdkEiS hf avsmaf omaMumifh
wduk ½f u dk f azmfjyxm;ay onf? iHYk íMunfjh cif;ç armfíMunfjh cif;ç jyefíMunfjh cif;wkYd uu kd m; ravsmfaomaMumifh jyrxm;
ay/ odYk aomf ¤if;wkYd uv kd J enf;wlyif ½Irw S t
f yf onfomwnf;/ xkYd aMumifh Munfw h ikd ;f Munfw h idk ;f Munfv h akd om
pdwrf pS í ]]Munfch sifw,fç Munfw h ,fç jrifw,f}} ponfjzifh rvGwaf tmif ½Irw S t f yf\? þodYk ½Irw S jf cif;onf
a*gp&orÜZOf aywnf;/ t|uxmü jyqdx k m;onfrmS ....orxa,m*DwYdk onf rdr\ d ur®|mef;udk tav;ûyvsuf
Munf&h rnf[k qdx k m;\/ usD;onf tpmudMk unf&h mü &efou l vkd nf; Munfah o;ouJo h Ydk a,m*Donfvnf; Munfv h kd
&mudk Munfah omfvJ rdr\ d ur®|mef;ü ESv;kH oGi;f rIuu kd m; rpGeYf &? Munfv h &kd mudw k vSnhf ur®|mef;udw k vSnhf ESv;kH oGi;f
&rnf/ ur®|mef;udk ESvHk;oGif; rIbufrmS pdwrf sm;rsm;xm;&rnf[q k vkd akd y\/ cE¨m tm,we"mwfwYdk ukd ½Irw S &f aom
0dyóema,m*DwYkd onfum; rdr\ d ½Irw S Nf rJur®|mef; twdik ;f yif ½Irw S v f suf Munf&h rnf[k qdx k m;ay\/ rSeaf y\?
Munfv h rkd çI Munfrh I ponfwYdk onfvnf; 0dyóem\ tm½krH sm;yifjzpfaomaMumifh Munfv h rkd u
I kd rSwo f v d Qif emru©Em¨
4-yg;ç emrftm,we 2-yg;ç emrf"mwf 2-yg;udk odaom 0dyóemÓPfjzpf\? xdpk w d af Mumifh jzpfay:aom rsupf d
zGirhf çI rsufv;kH vSnrhf çI acgif; rsufEmS ûyjyifrw I Ydk ukd rSwof vd Qifvnf; ½kyf cE¨mç tm,weç "mwfwYdk uo kd ad om
0dyóemÓPf jzpf\? pl;pdu k í
f Munfrh çI jrifrI ponfukd rSwo f vd Qifvnf; cE¨m ig;yg;ç tm,weav;yg;ç "mwf
av;yg;wkYd ukd odaom 0dyóem ÓPf jzpf\/ qufvufí qifjcifru I kd rSw&f jyefao;vQiv f nf; xdq k ifjcifrI emrf
cE¨m tm,we"mwfwYdk uo kd ad om 0dyóemÓPf jzpfao;onf omwnf;? odYk jzpfí Munfv h rkd I ponfurkd vGwaf tmif
½Irw S af eaom a,m*DrmS a*gp&orÜZOf xufoeftm;½Sdaomtcgü ]]Munfv h rkd I pdwaf Mumifh rsuv f ;kH rsuEf mS ûyjyifaom
trlt&mjzifh vIy½f mS ;wGe;f aqmifrrI sm;ESihf Munfrh çI jrifrçI qifjcifrrI sm;om toD;toD; jzpfysufomG ;Muonf? Munfv h kd
rIç rsuv f ;kH rsuEf mS ûyjyifrI ponfwYdk ukd ûyvkyw f wfaom twåaumif igaumifum; r½SNd yD}}[k rawGra0 ½Si;f vif;pGm
odaom toar®m[orÜZOfonf tvdv k ykd if jzpfay:vmay\/

rSwfcsuft"dyÜg,f
Ä
vufajcwkYd ukd auG;wkid ;f qefYwikd ;f vIy½f mS ;ûyjyifwikd ;f ]]auG;w,fç auG;w,f}} ponfjzifh aphaphpyfpyf
pl;pdu
k í
f rSwt f yf\/ orm"dÓPf tm;½Sdaomtcgü auG;qefYûyjyifvakd om pdwrf sm;udv k nf;rSwo
f Ed ikd í
f ]]auG;rI
ponfukd ûyvkyw f wfaom twåaumifç igaumif [lír½S?d cPrpJ jzpfysufaeaom ½kyef mrf oabmw&m;rQom
½So
d nf? rNrJqif;&Jaom oabmw&m;rQom½So d nf}}[k rawGra0 ½Si;f vif;pGm odrI toar®m[orÜZOfonf tvdv k ykd if
jzpfay:\/ þrSpí a&;oifah om rSwcf suft"dygÜ ,frsm;rSm 0dyóem½Ienf;usrf; tcPf; (4)wGif yg½Sad eNyDjzpfí
txl;vd&k müom a&;awmhrnf? rvd&k mü a&;awmhrnfr[kwaf y/ odYk jzpfí qdik &f mt"dygÜ ,frsm;udk 0dyóem½Ienf;usrf;
yXrwGJ ESm 311-ponfrmS Munf½h MI uygav/

rSwfcsuft"dyÜg,f
1-0dyóem[lonfrmS t,kwt f jrwf ra½G;&? xif½mS ;odEikd í
f edpö okc twå[k pGv J rf;Edik o
f rQ ½kyef mrf
trlt&m tvH;k pHu S &f ayonf/ xkYd aMumifh þü usifBuD;usifi,f pGeYf rrI sm;udv
k kd ukepf ifatmif ½Irw k nf; ½Irw S &f ef
ñTejf yxm;ayonf/

rSwfcsuf

2-tdyfaysmf&mü rSwo
f yd u
kH kd 0dyóem ½Ienf;usrf; yxrwGJ ESm 315-rSm Munfyh gav/

rSwfcsuft"dyÜg,f
Ä
þyk'o f nf rZÑdredum,f-rlvyPÖmo a½S;rlwiG f u&DoyH 'k \
f aemufür½Sb
d J rkw-Hå yk'\
f aemufü ]]rkwåH
rw¬v*k EF }dÅ }[k ½Sdavonf/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 88

rSwfcsuft"dyÜg,f

1-þay,smvjzifh a½S;rSm½SNd yD;aom ygVdrsm;twdik ;f tjynft


h pHx
k w
k af zmf&ef ñTejf yonf/

rSwfcsuf

2-ork',"r®mEkyóD? 0,"r®mEkyóD? tedóad wm? e p udOdö Oyg'd,wd-[laomyk'rf sm;jzifh þy#duv l


ydik ;f üvnf; 0dyóemudo k m y"meûyía[maMumif; xif½mS ;vSay\/ taMumif;rlum;....orxoufoufjzifh tjzpf
tysufuv kd nf; rodrjrifEikd af cs? wPSmç 'd|dç trSD-tpGu J vkd nf; ruif;apEdik af cs? 0dyóemjzifo
h mvQif tjzpftysuf
udo k jd rifí trSt D pGu
J v kd nfuif;apEdik af yonf/ odYk jzpfí þ y#duv l ydik ;f üvnf; 0dyóemjzpfao;onf[k rSwt f yf
\/ tb,foYkd jzpfoenf;[lr.l ...qHyifarT;ñSi;f ponfjzifh ½Iaom (Oypm-tyÜem psmef) pdwrf sm;udk wzefrw S v f suf
qHyifarG;ñSi;f paom ½kyt f m½kEH iS w
hf uG xk½d aI om psmefpw d \ f tjzpftysufukd a,m*Donf xif½mS ;odjrifEikd af y\/
þodYk odjrifwikd ;f odjrifwikd ;f ½Irad om½kyt f m½küH ¤if;? ½Iaom psmefpw d üf ¤if; wPSm'd|d tpGtJ rSu
D if;\/ odkYjzpfí
qHyifarG;ñSi;f ponfjzifh ½Iaom psmefpw d Ef iS w
hf uG qHyif arG;ñSi;f paom tm½k½H yk \ f ay:vmrI aysmufomG ;rI[al om
tjzpftysuu f kd (rSww f ikd ;f rSww f ikd ;f ) odjrifomG ;jcif;udk yif ork',"r®mEkyóD ponfjzifh a[mawmfro l nf[íl ¤if;?
wPSm'd|t d pGt
J rSuD kd uif;apaom 0dyóemjzpfonf[í l ¤if; rSwtf yfay\/

rSwfcsuft"dyÜg,f
Ä
½Sdaom-[laom þ0daooeyk'rf sm;udk ]]þud,
k u
f }kd } [laom yk'Ef iS phf yfav/

rSwfcsuft"dyÜg,f
Ä
þay,smvjzifh a½S;rSm½SNd yD;aom teufrsm;twdik ;f tjynft
h pHx
k w
k af zmf&ef ñTejf yonf/

rSwfcsuft"dyÜg,f
1-qHyiftp usifi,ftqH;k ½Sad om 32-yHw k Ykd wiG f qHyifrS OD;aESmufwikd af tmif tyHk 20-onf cufrm
f aJ omaMumih?f (yx0D) trmcH"mwf rnf\/ þ"mwf 20-ESiahf wGYxad omtcgrSm ]]cufrmonf?
Murf;wrf;rI vGeu
Murf;wrf;onf? El;nHo h nf? acsmnufonf? (av;onfç ayghonf) xdyg;onf? wnfwo hH nf? cHvifo
h nf}}[k
od&\/ þodYk od&aom oabmonf y&rwf yx0Dtppfaywnf;/

rSwfcsuf

2-onf;ajcrS usifi,fwidk af tmif 12-yHo


k nf ,dpk ;D zGYJ w,
G rf I vGeu
f aJ omaMumifh (tmayg) t&nf"mwf
rnf\/ t&nf"mwfveG u f J aom þ"mwf 12-yg;ESihf awGYxad omtcgrSm ]]t&nfaysmfonf? ,dpk ;D onf? pD;usonf?
av;usonf? pdx
k idk ;f onf? yGaponf? ap;uyf onf? yl;wGo J nf? zGYJ w,G of nf? vH;k cJonf}}[k od&\/ þodkY
od&aom oabmonf y&rwf tmaygtppf aywnf;/

rSwfcsuft"dyÜg,f

1-(1) oEÅyeÜ tzsm;½Sdef tylaiGY? (2) Zd&P-tom;ta&udk tdrk if; &ifah &mfapaom yuwdu, kd af iGY? (3)
'g[-wud, k vf ;kH tjyif; ylavmifaom tylaiGY? (4) ygpu tpmudk aMuusufapaom tylaiGY[laom þ 4-rsKd;
onf ylaEG;rIveG u f aJ omaMumifh (awaZm) tcd;k taiGY"mwf rnf\/ þ"mwfav;yg;ESihf awGYx&d aomtcgrSm
]]ylonf? aEG;onf? at;onf? &ifu h sufaponf? El;nHo
h rd af rGYaponf? ayghwufaponf? ayghwufonf}}[k od\/
þodYk od&aom oabmonf y&rwf awaZmtppf aywnf;/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 89

rSwfcsuf

2-(1) O'¨*rF -avcsOw f ufjcif; ponfjzifh txufoYkd qefaomav? (2) ta"m*r-atmufoYkd pkeaf omav?
(3) ukpo dä ,-0rf;Adu
k xf w
J iG f (tl\tjyifü) wnfaomav? (4) aum|mo, tlxüJ wnfaomav? (5) t*Fr*Fg
Ekom&D-t*FgBuD;i,fukd avQmufvsuf auG; qefY vIy½f mS ;rI ponfukd NyD;apaomav (6) tómo yómo-
0ifoufç xGuo f ufav-[laom þ 6-rsKd;onf awmifw f aJ omaMumifh (0ga,m) av"mwf
h if; vIy½f mS ;rI vGeu
rnf\/ þ "mwf 6-yg;ESihf awGYx&d aom tcgrSm ]]axmufuefonf? awmifw h if;onf? avsmhonf? wnfNidro
f nf?
vIy½f mS ;onf? a½GU½Sm;onf? qGo J nf? wGe;f onf}}[k od&\/ þodYk od&aom oabmonf y&rwf0ga,m tppf
aywnf;/

"mwkreodum&ü 0dyóem jzpfyu kH m; ..... qHyif tp 0ifoufç xGufouf tqHk;½Sdaom þ 42 yHkwkdYudk


½Ivsuf Oypmorm"dEiS hf jynfph akH om orx,medu yk*Kd¾ vfrmS xdo k rm"dpw d u
f ykd if wzef rSwo
f jzifh qHyifpaom
½kytf m½kEH iS w
hf uG ¤if;orm"dpwd \ f ay:rI aysmufrI - jzpfrI ysufru I kd xif½mS ; odjrifvsuf O',AÁ,ÓPf ponf
jzpfay:\/ þum; "mwkreodum&jzifh orx,medurSm 0dyóem jzpfykH aywnf;/ 0dyóem,medurSmrlum; .....
ud,k xf w
J iG f txift½Sm; awGYx&d mXmewkYd ü pl;pdu k íf rSwof jzifh "mwf 4-yg;udk vu©Pmç &o ponfjzifh ydik ;f jcm;
odjrifNyD;vQif xdord I rSwo f rd EI iS w
hf uG xd"k mwf 4-yg;\ jzpfrI ysufru I v
kd nf; xif½mS ;odjrifvsuf O',AÁ,ÓPf
ponf jzpfay:\/ þum; "mwkreodum&jzifh 0dyóem ,medurSm 0dyóemjzpfyakH ywnf;/

rSwfcsuft"dyÜg,f
Ä
þod0xduydik ;f wkYd üvnf; ork',"r®mEkyóD ponfjzifh 0dyóemjzpfyu kH kd jyxm;onfjh yif r[mod0
ax&fuvnf; tm'De0gEkyóem[k qdx k m;ay\/ odYk jzpfí od0xdu bm0emjzifh 0dyóemjzpfyu kH kd þodYk rSw,f l
oifah y\/ 'Gg& 6-yg;ü jzpfcu kd f ½kyef mrfwYdk ukd rjywf ½Irw S af eaom a,m*Donf xko d Ykd ½Irw S af e&if;yif rdrud ,kd f
aumifBuD; zl;zl;a&mifaom olaoaumif ponfvykd if jzpfaeonf[k xif&wwf\? wrif ESv;kH oGi;f qifjcifaom
aMumifvh nf; þuJo h Ykd xif&wwf\? xdt k cgrSm a,m*Donf xifjrif&aom xdk rdru d , kd af umifuykd if jrifw,f
jrifw,f ponfjzifh rSwv f suf ay:vmaom ud, k af umif\ aysmufaysmufomG ;jcif;udk xif½mS ;awGY&\/ þodkY
awGUjcif; odjcif;udyk if 0dyóem[k rSw, f o l ifah y\/ rSev f aS y\? þodYk ½Irw S &f mü zl;zl;a&mifaom olaoaumif[ef
ponfjzpfvsuf xifay:vmaom yHo k P²mef tm½krH mS wu,fjzpfysufaom y&rwf½yk f tppfr[kwjf im;aomfvnf;
trnfynwf tmumo ynwfponfuo hJ Ydk rS&D mtxnfj'Af vH;k 0uif;onfvnf; r[kwaf y? ½Irw S af eaom a,m*DrmS
wu,fyif jzpfysufomG ;onfh taetm;jzifv h nf; xif½mS ;ay\/ xkYd jyif xdyk o kH P²mefukd jrifoad eaom raem0dnmPf
pdwof nfum; y&rwfw&m;tppf yifwnf;? a,m*DrmS xdpk w d yf gyif jzpfysuo f mG ;onfukd awGYjrif&ay\/ xkYd aMumifh
ay:vmaom xd½k yk u f ,kd f yHo
k P²mefEiS w
hf uG xifjrifaom raem0dnmPfpw d \f ay:rIaysmufru I kd ]]awGYjrifjcif;onfyif
þod0xduydik ;f ü ork',"r®mEkyóem 0,"r®mEkyóem rnfonf}}[k rSw, f o l ifah yawmh\/

rSwfcsuft"dyÜg,f
Ä
a½S;edoswkYd ü cg;½kd;-[k qko
d nfrmS þ wifyg;½kd;udkyif &nf½G,f\/ cg;qpf½;dk onfum; yd||d u
d (ac:)
ausm½kd;ü yg0if\/

rSwfcsuft"dyÜg,f
Ä
wda&m0ó-wESpaf usmu f mvodYk + £u-a&mufonf = awa&m0ódu-wESpaf usmf umvodYk a&mufaom
t½k;d / þyk'jf zifh xko
d Ykd aom t½k;d a[mif;rsm;\ jzpf½;dk jzpfpOf tajctaeudk xif½mS ;ap\/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 90

rSwfcsuft"dyÜg,f
Ä
þ ykOu Æ w
d yk'o
f nf 'kw, d yg&mZdu 0dew
D 0w¬Kü vmaom jrufyakH [m ykOu Æ w
d yk'çf plV0*¾ 0wåuE© u ¨
tm*EÅKu 0wfyikd ;f ü vmaom aoemoe tpkyakH [m ykOu Æ wd yk'rf sm;ESihf o'´gaetm;jzif¤h if;? o'´wt ¬ m;jzif¤h if;
twlwlyifwnf;/ yg&mZduPfedosü udw"mwfjzifh y'k Nf yD;yHu k kd jyxm;\/ odYk &mwGif *rdu0wfyikd ;f ü ]]pwlok ygom
aPok rOöH ynmaywGm raOö rOöH tma&maywGm yDaX yDXH tma&maywGm aoemoeH Oy&d ykOHÆ u&dwmG 'g½kb@H
rwåu d mb@H y#domarwGm 'Gg&0gwygeH xauwGm yuúrw d AÁ}H }[k c&D;oGm;rnfh &[ef;u aoemoe toH;k taqmif
rsm;udk tpktyHûk yí odr;f xm;cJah Mumif; jyqdx
k m;onf/ þodYk jyqdx k m;aom ygVdxw J iG f ykOHÆ u&dwmG [k u&"mwfjzifh
qdxk m;onfukd owdûytyf\/ þodYk *rdu&[ef;u ykOHÆ u&dwmG tpktyHûk yxm;cJah om aoemoeudyk if tm*EÅK
u0wfyikd ;f ü .... ]]oap 0d[ma&m Ou’mayg a[mwd? raOö 0g raOöm tma&mydawm a[mwd? yDaX 0g yDXH tma&mydwH
a[mwd? aoemoeH Oy&d ykOu Æ wd H a[mwd/ oap Oó[wd? aoma"waAÁm}}[k jyqdx k m;ayonf/

xkYd aMumifh ykOu Æ w d ü udwyk'o f nf u& + w = uwrS jzpfvmaMumif; xif½mS ;vSayawmh\/ 0pew¬ukd
tb,foYkd ûyoifo h enf;[lrl .... ykaOÆm uawm a,oEÅd ykOu Æ wmed? ykOu Æ wmeda,0 ykOu Æ w d med-[k ûyoifah y\?
wenf;um; ..... tblwwaAÇmü pDypön;f jzifNh yD;aom ykOu dÆ wyk'&f if;rS ykOu Æ wd jzpfvmonf[í l vnf; ,loifah o;
\/ xkwfjycJhaom om"uygVd 2-&yfwYdk wiG f ykOu Æ w d H wdPH psmaywd [laom yg&mZduPfygVdonfum; ,d;k ",m;rl
pmtkyüf rkOu ö wdPH psmaywd-[k ½Sd\/ /wenf;um; ..... 'kw, d uxde odum© yk'üf uPSuw d med (uPÖuw d med)
pD0&med - zm;O rnf;euf rIad wmifwufaom ouFe;f wkYd -[k vm\/ r[m0*¾ pD0&u©Eu ¨ ü yHou k w d med pD0&med -
zHrk eI Yf vl;ayaom ouFe;f wkYd [k vm\/ þyk'w f Ydk ukd uPSumed oOÆmwmed a,oH? yHou k m oOÆmwm a,oH-[k
0pew¬ ûyí wm&um'd*P dk ;f £w - ypön;f jzifh NyD;aptyfuek \ f / xdYk twlyif þykOu Æ wd med yk'u f v kd nf; wm&um'd
*kP d ;f £w-ypön;f jzifyh if NyD;aptyf\/ NyD;ap[efum; ..... ykaOÆm 0d, ykOu Æ ?H taygif;tpkEiS w hf pl mG yGww jzpfae
aom t&mudk ,lav/ ykOu Æ H oOÆmwH a,oEÅd ykOu Æ wd med t|dumed/ owårod0xduydik ;f ü vmaom vwfvwf
qwfqwf t½k;d rsm;uJo h Ydk uspfuspfvpfvpf r[kwaf wmhbJ pkaygif;xm;aom t½k;d rIeYf yrmP cyfyyG jG zpfaeaom
t½k;d rsm; aMurGvek ;D yg; jzpfaeaom t½k;d rsm;udk ,lav/ þteufonf txl;yif tw¬,kwåd ½Sday\/ taMumif;um;
..... þ od0xduyAÁü zl;zl;a&mifaom olaoaumifrpS í wydik ;f xufwydik ;f omvGeí f ysufp;D ,d, k iG ;f aeaom olao
aumifç t½k;d aumifrsm;udk jyvmcJ\ h / owårydik ;f ü azG;azG; jzLaeaom vwfvwf qwfqwf t½k;d rsm;udk jycJ\ h /
e0rydik ;f ü aMurGvsuf trIeYf trIeYf jzpfaeaom t½k;d rsm;udk yj vwHh/ xdk 2-ydik ;f wkYd \ tv,fü jyxm;aom þt|r
ydik ;f vm t½k;d rsm;onf owårydik ;f u t½k;d rsm;avmufvnf; rvwfqwfawmhbJ e0rydik ;f u t½k;d rsm;avmufvnf;
raqG;jrnfah o;bJ pkPu Ö - trIeYf trIeYf aMurGvk eD;yg; ysufp;D aeaom t½k;d rsm;omvQif jzpfoifah y\/ xkYd jyif
awa&m0ódumed [laom a[wkrEÅ0ad ooe yk'jf zifv h nf; wESpaf usmfí csKdY,iG ;f ysufp;D aeyHu k kd xif½mS ;jyvsuf
½Sday\/ xkYd aMumifh ykOu Æ w d med - taygif;tpkwrQ yGww jzpfíaeukeaf om - þteufuv kd nf; rSw, f o l ifah y\/
odYk aomf t|uxmü rzGio hf nfukd axmufvQifum; þrQavmuf teuf cufcjJ cif; r½Sw d ef&m/ odYk jzpfí tjcm;ygVdü
vnf; xif½mS ;½So d jzifh ay:vGiaf om teufuo kd m edosü rlwiftyfygonf/ rlwifxm;aom xdt k euf t&tm;jzifh
okomefü wESpaf usmfaom t½k;d rsm; ½Iyyf v G suf r½Sad p&ef wae&m&mü pkyx kH m;onfukd ñTejf yonf[k rSwt f yf\/ /
q&mawmf OD;Ak"\ f edosüum; .... ykOu Æ wd med ..... tpkz½dzk &JuaJG vukeNf yD;aom-[k jyefqx kd m;ay\/ upön;f usrf;ü
vmaom udwu yk'u f o hJ Ydk ud&"mwf + wypön;f jzifh udP-Ö 0dudPÖ\tpm; udw[k NyD;apvsuf ykaOÆm udawm
0duad PÖm a,oEÅd ykOu Æ w d meD-[k 0pew¬ûy&m\/ þteufonfvnf; wcJeuf uspfuspfvpfvpf pkaygif;aeaom
t½kd;rIefY taygif;\ uGyJ sufvsuf yGwwjzpfjcif;udk &nf½, G v f Qif þedosopf rSwcf sufü jyxm;aom teufEiS hf
tvm;wlyif jzpfayonf/ [drk mS wyHçk onfrmS wyHt k m;jzifh t½k;d pk t½k;d yHak wG wuGw J jym;pD jzpfaeonfuv kd nf; ,lEikd f
ao;\/ þodYk ,lvQifum; awa&m0ódumed [laom 0daooeyk'jf zifh bmud&k nf½, G o f enf;[k pl;prf; ½SmazG
&ayvdrOhf ;D rnf/ okwf ygVdawmfBuD;\ edoswYdküum; .... ykOu æ w d med? yd;k wkYd onf xd;k avukeNf yD;aom [k jyefqx kd m;
av\/ bkOu Æ #D medy'k uf kd awGUí þodYk jyefqo kd nf jzpf&m\/ ¤if;teufü wESpaf usmfaom t½k;d rsm;rSm yd;k pm;rI ½Sd-
r½Sdudkvnf; pl;prf;&m\/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 91

rSwfcsuf t"dyÜg,f

ww¬? xdu k m,mEkyóem 14-ydik ;f wkYd wiG /f tmemygeyAÁ?H tmemygeydik ;f ¤if;/ y#duv l reodum&yAÁ?H y#d
ulvreodum&ydik ;f ¤if;/ £wd? þodYk / £rmed {0 a'G? þ 2-ydik ;f wkYd onfomvQif/ tyÜemur®|memed? tyÜempsmef\
ur®|mef;wkYd aywnf;/ 0g? tyÜempsmefukd &apwwfaom ur®|mef;wkYd aywnf;/ ye? xkrd w S yg;/ od0xdumeH tm'De0g
Ekyóem0aoe 0kww å må ? od0xdu 9-ydik ;f wkYd ukd tm'De0gEkyóem tvdt k m;jzifh a[mtyfaomaMumif/h
(þtaMumif;jy pum;jzifh odapvdo k nfrmS .... od0xdu 9-ydik ;f wkYd ü olaoaumif t½k;d pkaumif Oyrm yg0ifjim;
aomfvnf; ¤if;rSm OyrmrQomwnf;? wu,f½t I yfaom ur®|mef;um; r[kwaf o;ay? Oyar,s jzpfaom rdr\ d ud,k f
onfomvQif wu,f½t I yfaom ur®|mef;jzpfayonf/ odYk aomfvnf; o0dnmPujzpfaom rdr\ d ud,
k üf t0dnmP
u olaoaumifrmS uJo h Ydk tyÜempsmefuu kd m; r&Edik af y/ Oypm&orm"drQudok m &Edik af yonf/ xkYd aMumifh od0xdu 9-
ydik ;f wkYd ukd tyÜem ur®|mef; tjzpfjzifh a[monfr[kw?f tm'De0gEkyóemtjzpfjzifo h m a[monf[k r[moD0
rax&fu rdeYf qx kd m;ayonf/ xkYd aMumifh tyÜempsmefEiS hf rqdik [
f k odap\)/ /aoomed? tmemygeydik ;f ç y#duv l
reodum&ydik ;f wkYd rS <uif;ukeaf om/ 'Gg'omyd? um,mEkyóem 12-ydik ;f wkYd onfvnf;/ Oypm&ur®|memed {0?
Oypm&psmef\ ur®|mef; Oypm&psmefukd &apwwfaom ur®|mef;wkYd omvQiw f nf;/ « þü {0o'´gjzifh tyÜempsmefukd
&apwwfaom ur®|mef;um; r[kw[ f k odap\/ »

þt|uxmpum;jzifh ..... £&d,myxydik ;f ç orÜZnydik ;f "mwkreodum&ydik ;f ç od0xdu 9-ydik ;f [laom þ


12-ydik ;f a'oemawmfEiS t hf nD tm;xkwaf eaom a,m*DrmS Oypm&psmef ac: Oypm&orm"djzpfay:vsuf pdw0å o d 'k d¨
pcef;vnf; NyD;pD;jynfph o
kH mG ;onf[k NrJNrHpmG qH;k jzwf&m\/ þt&mü 0dyóemcPduorm"duykd if Oypm&orm"d-[k
ac:qdx k m;ayonf/ tb,fah Mumifeh nf;[lrl .... eD0&PwkYd ukd Nidr;f apaom tpGr;f owåt d m;jzifh avmuDpsmef\
a½SYomG ;jzpfaom Oypm&orm"dEiS hf tvm;wlaomaMumif¤h if;? r*fzv kd f tyÜemwkYd \ Oypm&t&mü wnfaomaMumifh
¤if; jzpfayonf? xkYdjyif cPduorm"dukd rjyawmhbJ Oypm&ç tyÜem 2-rsK;d udo k m jyqdx k m;aom t|uxm pum;
[lorQwkYd üvnf; þt&müuJo h Ydk yif ¤if;cPduorm"dukd Oypm&orm"dü xnfo h iG ;f xm;onf[k rSwtf yf\/

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
csr;f omvQif - aumif;vQif ]]csrf;omonf aumif;onf}} [k od&efñeT jf yaom þ bk&m;pum;awmfüvnf;
rodem;rvnfow l Ydku txiftjrifao;bG,f ½Sday\/ xkYd aMumifh t|uxmü xdk rodem;rvnfow l Ydk\ txif
tjrifukd azmfjyNyD;vQif ajz½Si;f vsuf bk&m;pum;awmfukd axmufcx H m;avNyD/ t"dygÜ ,ftm;jzifh þodYk yifwnf;?
yufvuftyd w f wf½rHk Q uav; oli,frsm;awmifrS EdYk pYkd aecdu
k f ponfrmS ]]csrf;omw,f - aumif;w,f}} ponfjzifh
odMurnfyif r[kwyf gavm? odvQif þa,m*D\tod[m xdu k av;rsm;\ todEiS hf twlwyl if jzpf&monf r[kwf
ygavm[lr¿ l odMuonfum; rSeaf y\/ odkYaomf todcsif;um; rwlay? ajymif;jyef xl;jcm;vsuf uGjJ ym;aeay\/
xl;jcm;yHu k m; uav;oli,fjzpfap? ½Irw S rf I r½Sad om wwfov d rd m® ol vlBuD;yifjzpfap þyk*Kd¾ vftm;vH;k rSm odyckH sif;
twlwyl if/ olwYdk onf csrf;omrIukd jzpfay:vmwdik ;f vnf; odMuonfr[kw?f wjcm;wyg;udk BuHpnfvsuf tcsdef
ukeaf eMuonfomvQif rsm;uke\ f / w&HwcgrQ odMuaomfvnf; oabmw&m;wckrQ taetm;jzifh rodMu? ]]ig
csr;f omw,f? ig aumif;w,f}}[k igaumif taetm;jzifo h m odMu\/ tcdu k t
f wefYrQ jzpfysufomG ;onfh oabm
w&m;taetm;jzifv h nf; rodMu? ]],cifu ½Sad eaom iguyif ,ck csrf;omaeonf}}[k NrJonfh taetm;jzifo h m
xifjrifMu odMu\/ þvdk todrsKd;onfum; owå0gaumif igaumif[k xifrw S f pGv
J rf;jcif;udk ry,fEikd o
f nfjh yif
wd;k íawmifrS cdik Nf rJapao;\/ xkYd aMumifh þtodrsKd;onf ur®|mef;vnf;rrnf? owdy|mefbm0emvnf; rjzpfonf
omwnf;/ odYk jzpfí ]]csrf;omvQif csrf;omonf}}[k od&ef ñTejf yaom bk&m;pum;awmfonf uav;oli,fEiS w hf uG
½Irw I if;aom omrefy*k Kd¾ vfwYdk \ todrsKd;udk r&nf½,
S rf u G [
f k xif½mS ;odtyfay\/

rjywf½rI w S af eaom a,m*Donfum; csr;f omrIukd jzpfwikd ;f jzpfwidk ;f vnf; od\/ obm0 vu©Pmç &o
ponfwYdkjzifvh nf; oabmw&m; wckrQ[k od\/ a½SYaemuf rpyfbJ topftopf jzpfay:NyD; aysmufaysmuf
oGm;onfuv kd nf; rsufarSmufawGYvsuf od\/ xkt d cgü wqufwnf;-wckwnf;[k xifjriftyfaom oEÅwyd nwf
u ruG,rf zH;k Edik af omaMumifh ]]rNrJç qif;&Jç igaumifr[kwf}}[lívnf; ½Sif;vif;pGm od\/ xkYd aMumifh auma0',wd
-b,fol cHpm;ovnf;-cHpm;ol ½So d vm;[laom tar;ü ]]cHpm;olum; r½S?d topftopf jzpfysufaeaom cHpm;rI
oabm tqift h qifrh Qom ½So d nf}}[k ajyvnfpmG tod ½Si;f ay\/ xkYd jyif uó a0'em - b,fo\ l cHpm;rIvnf;
- cHpm;rI\ ydik ½f iS ½f o
dS vm; [laom tar;üvnf; ]]taMumif;tm;avsmfpmG topftopf tqifq h ifjh zpfaeaom cHpm;
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 92

rIrQom ½So d nf? xkcd pH m;rI\ ydkif½Sifum; r½Sd}} [lí ajyvnfpGm tod ½Si;f ay\/ xkYd jyif uð um&Pm a0'em- b,f
taMumif;aMumifh cHpm;rI jzpfovnf; [laom tar;üvnf; ..... ]]aumif;aom tm½kEH iS hf awGY&aomaMumifh csrf;omrI
jzpfay:onf}}[k ajyvnfpmG tod½iS ;f ay\/ þodYk ½Si;f vif;pGm odaom a,m*D\ orÜZOfÓPfu&kd nfí ]]csrf;om
vQif csrf;omonf}}[k od&ef a[mMum; ñTejf yawmfral yonf/ þt&mü ]]csrf;omw,f - aumif;w,f}} ponfjzifh
rSwo I a*gp&orÜZOfaywnf;/ þ a*gp&orÜZOf &ifhaomtcgü ar;cGef; 3-csufukd ajyvnfatmif ½Si;f vif;pGm
f rd u
odaom toar®m[ orÜZOfonf "r®e, d mrtwdik ;f tvdv
k ydk if jzpfay:vm\/ xkYd aMumifh t|uxmü .... 0w¬HK
tm&r®PH uwGm a0'em0 a0',wDwd ov’au©aEÅm {o .... ]]okcH a0'eH a0',mrDwd yZmemwD}}wd a0'dwaAÁm[k
oEé|d mefus qH;k jzwfxm;avNyD/

0w¬K?H csrf;omrIjzpfaMumif; tm½kaH umif;ud/k tm&r®PH uwGm? tm½kûH yí/ a0'em {0? cHpm;rIonf omvQif/
a0',wDw?d cHpm;onf[/k ov’au©aEÅm? rSwaf om/ {o? þa,m*Donf/ okcH a0'eH a0',mrDw?d csrf;omaom
cHpm;rIukd cHpm;onf-aumif;onf[/k yZmemwd? odonfrnfay\/ £wd a0'dwaAÁm? þodYk odtyf\/

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
tvd½k tdS yfç cspfciftyfç ESpo f uftyfaom vifr,m; om;o®;D ç t0wftpm;ç a½T aiGç tdr, f mç uRJç EGm;ç
qifç jrif;paom tjyify 0w¬Krsm;ud¤k if;? ud, k w
f iG ;f oEÅmefu rsufp½d yk f tqif;½kyf jrifrI csrf;omrI wwfod vdrm® rI
paom twGi;f 0w¬Krsm;ud¤k if; taMumif;ûyí 0rf;omjcif;onf omrdookc rnf\/ umr*kPf tpmESiphf yfqikd af om
csrf;om[k qdv k \ kd / ¤if;udkyif a*[ódwaomreó [lívnf; ac:\/ umr*kPf aetdru f kd rSaD om ½Tivf ef;
0rf;omrI[k qdv k \ kd / þokconf vSyaom tqif;udk taMumif;&if;ûyí vifr,m;paom umr*kP0f w¬Kudk tm½kH
ûyvsuf 0rf;omaomtcgü ½lyg½ku H rkd íDS jzpf\? om,mcsKNd rdeaf om pum;oH ponfukd taMumif;&if;ûyí vifr,m;
paom um*kP0f w¬Kudk tm½kûH yvsuf 0rf;omaomtcgü o'´g½kpH onfukd rSí D jzpf\? xko d Ydk aom umr*kP0f w¬K
rsm;ESihf ,ckavmavmq,f jynfph akH eonfukd ESv;kH oGi;f rdív f nf; 0rf;omwwf\? a½S;u jynfph ckH b hJ ;l onfukd qifjcif
atmufarhrí d vnf; 0rf;omwwf\? þodYk aom 0rf;omrIukd jzpfay:cdu k üf ]]0rf;omw,f - 0rf;omw,f}}[k
rSwv f suo f &d rnf[k qdv k akd y\/

rSwfcsuf
Ä
'G g & 6-yg;ü xifwdkif;aom tm½kH 6-yg;wkYd ukd rjywfrw S af eaom a,m*Donf orm"dÓPf &ifah omtcgü
xdk tm½kH 6-yg;wkdY\ jzpfryI sufru I kd rsufarSmufawGYjrifí tedpçö 'kuç© tewåvu©PmwkYd ukd odjrif\/ xdktcgü
rsufarSmufodjrif&aom ypöKyÜeftm½kHESifh EIdif;qí a½S;uawGYbl;aom twdwftm½kH 6-yg;wkYd u¤kd if;? awGYêuHqJ tm½kH
wkYd u¤kd if; ]]rNrJ? qif;&J? ajymif;vJ azmufjyefaom w&m;csn;f om}} [k odjrif qH;k jzwf\/ þodYk odjrifaom oltm;
rSwo f w d ikd ;f rSwo f w
d idk ;f 0rf;omrI jzpfay:wwf\/ þ0rf;omrIonf umr*kPt f pmESihf rpyfrqdik af omaMumifh ed&m
rdookc rnf\/ ¤if;udkyif aeu©ró ® wd aomreó [lívnf; ac:\/ 0dyóemudrk aDS om 0rf;omrI[k qdv k \
kd /
þodYk aom 0rf;omrIonf O',AÁ,ÓPf jzpfcgpü wm;qD;í r&Edik af tmif tvGet f uJjzpfay:wwf\/ ¤if;udk
jzpfwikd ;f jzpfwikd ;f ]]0rf;omw,f - 0rf;omw,f}}[k rSwv f suo f &d rnf[k qdv
k akd y\/ xkYd jyif bk&m;*kPpf onfukd
ESv;kH oGi;f qifjcifaom tcgü yDwad omreórsm; jzpfwwf\/ þ aomreórsm;vJ ed&mrdookc yifwnf;/
¤if;wkYd uv kd nf; rSwv f suf od&rnfomwnf;/ þodYk rSwo f jd cif;jzifh t&[wåzvkd w f ikd af tmif qdu k af &muf oGm;wwf
ay\/ xkdYaMumifh orÜZntzGifh t|uxmwkdYü .....

Ak'g¨ &r®PH oHCm&r®PH yDwð OyÜga'wGm wa'0 c,awm 0,awm or®oaEÅm t&[wåH ygykPmwd-[k
rdeYf qx
kd m;ayonf/

Ak'g¨ &r®PH yDw?ð bk&m;*kPv


f Qif tm½k½H adS om yDwud /kd oHCm&r®PH yDw?ð oHCmh*P k v
f Qif tm½kH½Sdaom yDwdudk/
OyÜga'wGm? jzpfapí/ wa'0? xdyk w D u
d ykd ifvQif/ c,awm 0,awm? ukeq f ;kH oGm;onf aysmufysufomG ;onf[/k
or®oaEÅm? ÓPfjzifh oH;k oyf - ½Ijrifaom olonf/ 0g? oH;k oyf½jI rifvsuf/ t&[wåH ygykPmwd? t&[wåzv dk o
f Ykd
a&mufwwf\/ (yDwo d nf aomreóESihf waygif;wnf; wGv J suo
f m jzpf\/ "r®m&r®PyDwd - oDvm&r®PyDwd -
pm*g&r®PyDwd ponfukd ½Ivsufvnf; enf;wlyif jzpfEikd o f nf[k rSwt f yf\)/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 93

rSwfcsuf t"dyÜg,f

1-vdvk m;tyfaom umr*kPf tm½kH 0w¬Krsm;ESihf a½S;uvnf; rjynfph çkH ,ckvnf; rjynfph akH omaMumif¤h if;?
ab;&ef tEÅ&m,f qif;&J'u k w© Ydk EiS hf a½S;uvnf; awGUcJ&h ç ,ckvnf; awGYae&aomaMumif¤h if;? ESv;kH romjcif;-
0rf;enf;jcif;onf omrdo'ku© rnf\? a*[ódw a'greó vnf; rnf\/ þodYk aom 0rf;enf;rI ESv;kH romrI
pdwnf pfrI vGr;f qGwf ylaqG;rI[ol rQudk jzpfwikd ;f jzpfwidk ;f ]]0rf;enf;w,f - 0rf;enf;w,f}} ponfjzifh rSwv
f suf
od&rnf[k qkv d akd y\/ þrSpí rSwcf suf t"dygÜ ,frsm;udk us,f0ef;pGm ra&;awmhNyD/ tus,ft"dygÜ ,fukd odvv kd Qif
0dyóem ½Ienf;usrf; tcPf; (4)rSm Munf½h yI gav/
rSwfcsuf

2-w&m;tm;xkwq f J a,m*Dtm; orm"dÓPf rwd;k wufaomtcgü 0rf;enf;rI jzpfwwf\? ¤if;onf


ed&mrdo'ku© rnf\? aeu©ró ® wd a'greóvnf; rnf\/ w&m;em&efç w&m;usih&f efç ½Si&f [ef;ûy&ef tcGirhf &Edik f
ojzifh jzpfaom 0rf;enf;jcif;rsm;onfvnf; aeu©ró
® w
d a'greó yifwnf;/

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
awGUêuHaeus umr*kPf 0w¬Krsm;ESiphf yfí vspfvsL½Iro I nf omrdot'kur© okc rnf\? a*[ódw
Oayu©m vnf; rnf\? tnmPkayu©mvnf; rnf\/ OyuúdavorS vGwfNyD;aom O',AÁ,ÓPfrSpí tm½kH 6-
yg;udk rSwwf idk ;f rSww
f ikd ;f odrI 0dyóemÓPfEiS hf wGv
J suf tv,ftvwf vspfvsL cHpm;rIonf jzpfay:wwf\/
¤if;onf ed&mrdo t'kur© okc rnf\? aeu©ró ® w d Oayu©mvnf; rnf\/

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
wyfrufom,maom pdwjf zpfvQif ¤if;pdwu f kd ]]wyfrufw,f om,mw,f oabmusw,f}} ponfjzifh
½IrSwftyf\/ þodYk pl;pdu
k í
f ½Irw
S af evQif wyfrufom,maom pdwt f pOfonf jywfpo
J mG ;vwH/h xdt k cgü wyfruf
jcif;r½Sd yuwdpifMu,faom pdwrf sm;om jzpfaevwH/h þpdwrf sm;udvk nf; ]]odw,f odw,f}} ponfjzifh ½Irw S t
f yf
\/ þodkY ½IrSwf&rnfudkyif&nfí o&m*H 0g pdwHå ponfukd a[mawmfral yonf/ xkYd aMumifh t|uxmü .... ,o®ð
,o®ð caP ,H ,H pdwHå y0wåw?d wH wH ov’au©aEÅm pdawå pdwmå EkyóD 0d[&wd ..... [k rdeYf qxkd m;avNyD/

,o®ð ,o®ð caP? tMuif tMuifcPü/ ,H,H pdw?Hå tMuiftMuif o&m*paom pdwo f nf/ y0wåw?d
jzpf\/ wHw?H xdxk ckd Püjzpfaom xdx k kd o&m*paom pdwu
f /kd ov’au©aEÅm? rSwaf eaom yk*Kd¾ vfonf/ pdawå
pdwmå EkyóD 0d[&wd? pdwüf pdw[
f k ½Iaeonf rnf\/

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
oa'gopdwf ponfukd ½IyrkH mS nf; enf;wlyif? 0dyóem ½Ienf;usrf;üvnf; Munfyh gavOD;/

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
r[*¾Kwfpw
d rf aS xmufí umrpdwu f kd oOwå&pdw[f ak c:onf/ ¤if;pdwrf aS xmufí r[*¾Kwfpw d u f kd tEkw&å
pdw[
f k ac:onf/ t½lypdwrf S axmufí umrpdwf ½Iypdww f Ydk ukd oOwå&pdw[
f k ac:onf/ ¤if;pdww
f Ykd rS axmufí
t½lypdwfudk tEkw&å pdw[ f k ac:onf/ tEkw&å [laom trnfonfum; trSerf ck stm;jzifh avmukw&å mpdw\ f
trnfaywnf;/ odYk aomfvnf; xdak vmukw&å mpdwo f nf 0dyóem ½Ityfaom w&m;r[kwaf y? xkYd aMumifh þowd
y|mef0yd óemt&mü avmukw&å mpdwu f kd tEkw&å [k rqdv
k akd y/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 94

rSwfcsuf
Ä
cPduorm"djzifh wnfMunfaom 0dyóempdwu f kd þt&mü¤if;? Oypm&-tyÜem 2-rsK;d rQjyaom tjcm;
t|uxm #DumwkYd ü¤if; Oypm&orm"djzifh wnfMunfaompdwüf xnfoh iG ;f í rdeYf qMkd uav\/ aoomed 'Gg'omyd
Oypm&ur®|memae0-[k xkwjf ycJah om ,cif t|uxmpum;udk rSí
D odygav/

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
psmefpw f k qd&k mü Oypm&psmefpw
d [ d u
f dkvnf; xnfhí,lyg/

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
vdck sifEpS o
f ufrI wPSmavmb[lorQudk umrpäE[ ´ k qdvk \
kd / ¤if;udk jzpfay:vmwdik ;f rSwo
f jd cif;onf
tw¬d ar tZÑwåH umrpäaE´mwd yZmemwd-ESihf tnDaywnf;? þodYk 3-Budrf 2-Budrpf onf rSwjf cif;aMumifh
xdu
k mrpäE´ rjzpfawmhbJ jywfpo J mG ;onfuv
kd nf; awGY&\/ xktd cgü umrpäE´ r½Sad wmhNyD[k od&jcif;onf ew¬d ar
tZÑwåH umrpäaE´mudk yZmemwd-ESihf tnDaywnf;/

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
orx 0dyóemrS vGwfcdkufü 'Gg& 6-yg;rSm xifay:vmaom ½kyfemrf tm½kHrsm;udk edpçö okcç twåç okbç
taetm;jzifh ESv;kH oGi;f rdwwf\/ þESv;kH oGi;f rIonf ta,medaom reodum& aywnf;/ tukov kd f [lorQ\
aygufzmG ;&m rlvtaMumif;&if;aywnf;/ þumrpäE´ t&müum; okb[k ESv;kH oGi;f rdjcif;onf vd&k if;y"me
aywnf;/ rlvu rjzpfao;aom umrpäEo ´ nf roifph mG ESv;kH oGi;f rd BuHpnfrad om þta,medaom reodum&
aMumifyh if jzpfay:vmavonf/ a,m*Donf þta,medaom reodum&udv k nf; rsufarSmufxif½mS ; awGUvsuf
oday\/

rSwfcsuf t"dyÜg,f

1-a,medaom reodum& [lonfrmS tedpçö 'kuç© tewåç tokb taetm;jzifh ½Ijrifaom 0dyóemESihf
tokb[k ESv;kH oGi;f aom orxwkYd aywnf;/ rlvu roifph mG ESv;kH oGi;f rdonft h wGuf umrpäE´ jzpfaeqJwiG f
0dyóem ½Irjd cif;aMumifjh zpfap? tokb[k ESv;kH oGi;f rdjcif;aMumifh jzpfap xdu
k mrpäE´ rjzpfawmhbJ &yfpo J mG ;\?
w'*Fç 0dur© eÇ tmjzifh Nidr;f oGm;\/ xkYd aMumifh a,m*Donf ]]0dyóem½Irí d odYk r[kwf tokb[k ESv;kH oGi;f rdí
umrpäE´ Nidr;f oGm;ayonf}}[k 0dyóemESihf tokbreodum& [laom xdk a,medaom reodum& taMumif;udk
oday\/

rSwfcsuf

2-orxç 0dyóemwkYd jzifh y,ftyfNyD;aom umrpäE´ ac: wPSmavmb tvH;k pHo k nf t&[wÅr*fjzifh vH;k 0
csKyfNidr;f oGm;avonf/ &[EÅmjzpfNyD;aom yk*Kd¾ vfonf umrpäE´ vH;k 0csKyfNidrf;aMumif;jzpfaom þt&[wår*fuv kd nf;
rsuaf rSmufoo d nf[k qdv
k akd y\/ &[EÅm rjzpfao;aom a,m*Donfum; okwpdEmÅ wkYd jzifo h mvQif odEikd af yonf/

rSwfcsuf t"dyÜg,f

f ;kd rI pdwyf sufrI n§i;f qJ owfjzwfvrkd I zsufq;D vdrk I - a'go [lorQonf Asmyg' rnf\/
1-pdwq
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 95

rSwfcsuf

2-Asmyg'ac:aom pdwq f ;kd rI pdwyf sufro


I nf wpHw
k ckukd edpö okc twå okb[k - xifrw S v
f suf ]]pdwq
f ;kd
p&maumif;onf}}[k ESv;kH oGi;f rdjcif;aMumifh jzpfay:vmavonf/ odYk jzpfí ]]pdwq f ;dk p&m aumif;onf}}[k þESv;kH
oGi;f rIonf ta,medaom reodum&yifwnf;/

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
Asmyg'onf tem*grdr*fjzifh vH;k 0csKyfNidr;f \? xdrk *fukd tem*grf yk*Kd¾ vf rsuaf rSmuf odonf[k qdv
k \
kd /

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
xderd'\
¨ vH;k 0csKyfNidr;f aMumif;w&m;rSm t&[wår*faywnf;? ¤if;udk &[EÅmyk*Kd¾ vf rsuaf rSmufoo
d nf[k
qdv
k \
kd /

rSwfcsuf t"dyÜg,f

1-O'¨po
ö nf t&[wår*fjzifh vH;k 0csKyfNidr;f \ ukuKú pöonf tem*grdr*fjzifh vH;k 0csKyfNidr;f \? &[EÅmESihf
tem*grfonf ¤if;t&d,m r*frsm;udk rsuaf rSmuf odonf[k qdvk \ kd /

rSwfcsuf

2-þtyd'k jf zifh 0dpud pd mä ruif;ao;aomolrmS jzpfay:vmaom 0dpu d pd mä udk ½Irw


S v f sufo&d ef ñTejf yay\?
0dpu d pd mä ruif;aomol [lonfrmS ykxZk Ofy*k Kd¾ vfomvQif jzpfayonf/ xkYd aMumifh ykxZk Ofjzpfap? aomwmyef
ou'g*grftem*grfjzpfap? þowdy|mefbm0emudk yGg;aptyfaMumif; tvGeyf if xif½mS ;vSay\/ þpum;jzifh
]]owdy|meftusifu h kd ykxZk Ofrsm; rusifah umif; t&d,mrsm;om usifah umif;onf}}[k qkad om tcsKdY yk*Kd¾ vfwYdk \ rdpmä
0g'udk okwo f ifvu kd yf gownf;/ xdt k csKdYy*k Kd¾ vfwYdk \ ,lqcsufrmS .... aomuy&da'0geH orwdurú m,ç 'ku©
a'greómeH tw¬*rF m, [laom ygXfu¤kd if;? 'da| 0g "ar® tnmç owd 0g Oyg'daoao tem*grdwm - [laom
ygXfu¤kd if; axmufí aomu y&da'0 'ku© a'reówkYd ukd aomwmywård *fjzifh ry,fEikd ?f tem*grdr*fç t&[wår*f
wkYd jzifo h m y,fEikd o
f nf? xkYd aMumifh owdy|mef tusio hf nf aomuponfukd vH;k 0csKyfNidr;f apEdik af om tem*grdr*fç
t&[wår*fwYdk \ twGuo f m jzpfonf[í l ¤if;? þowdy|mefukd yGg;apaomolonf tem*grfEiS hf &[EÅmomvQif
jzpfEikd o f nf? aomwmyef ou'g*grfum; rjzpfEikd [ f í l ¤if; ,lqajymqdak eMu\? tw¬d ar tZÑwåH 0dpu d pd mä wd
yZmemwd [laom þtyd'k u f kd owdrrlrí d t&rf;,lq ajymqdjk cif;rQomwnf;? jrwfpmG bk&m;\ &nf½G,fcsufrSm ....
þowdy|mefbm0em\ pGr;f &nf½o dS rQudk tjynftpHk azmfjyvdak yonf? owdy|mefbm0em\ pGr;f &nfrmS
tyg,fqif;&JrS vGw½f rHk Qyif ruay? avmuü tqk;d [lorQ tvH;k pHw k Ykd rv
S nf; aemufq;kH ü vGwaf jrmufapEdik af y\/
xkYd aMumifh aomuy&da'0geH orwdurú m, 'kua© 'greóeH tw¬*rF m,[k a[mawmfral yonf/ xkYd jyif aomwmyef
ou'g*grfavmufom jzpfapEdik o f nf r[kwaf y? &[EÅm wdik af tmifyif jzpfapEdik af yonf/ xdYk aMumifh 'da| 0g "ar®
tnmç owd 0g Oyg'daoao tem*grdwm-[k tjrifq h ;kH tqifx h ad tmif ñTejf yvsuf a[mawmfral yonf/ þodYk
a[mjcif;jzifh a½S;tzdYk u rkcsjzpfay:&rnfh 0dyóem tqifq h ifEh iS whf uG aomwmywård *fzv kd çf ou'g*grdr*fzv kd rf sm;
udv k nf; vufO;D yif a&mufEikd f &Edik o f nf [laom teuft"dygÜ ,fukd ajzmifrh wfaom todÓPf½o dS w
l ikd ;f odem;vnf
Edik af wmhonfomwnf;/

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
eD0&PwkYd \ jzpfaMumif;w&mum; ,cif jytyfNyD;aom ta,medaom reodum&yifwnf;? eD0&PwkYd \
ysuaf Mumif;ç csKyfaMumif; - rjzpfaMumif; w&m;um; ,cif jytyfNyD;aom a,medaom reodum&ESihf t&d,mr*fwYdk
yifwnf;/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 96

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
(1) tm½kiH g;0? wyfpu JG ? umr oHa,mZOf/
(2) oH;k yg;b0? wyfpu JG ? b0 oHa,mZOf/
(3) trsufa'go? pdwpf ;dk u?? y#dC oHa,mZOf/
(4) ud, k o f mawmfv?S xifrw f ? rme oHa,mZOf/
S u
(5) ½kyef mrfub kd ?J igaumifp?JG ,lvJG 'd|yd if/
(6) w&m;rSew f ? qifjcifEidI ;f n§?d a0befMunf?h 0dpu
f iG ?f r,Hck sií d pd mä yif/
(7) opömrjrif? r*¾irf yg? avhusiu hf mjzif?h csr;f omNrJrnf? ,HMk unfq;kH jzwf?
,lqrSw?f oDvAÁwyif/
(8) ud, k x hf ufomud?k remvd?k ac:qdk £óyif/
(9) ud, k v f o kd rl sm;? aumif;pm;rnfr?S 0efwu kd ? rpä&,
d yif/
(10) opömav;wef? ajymif;jyefxifum? rodwm? t0dZÆm oHa,mZOf/
(11) 0#fqif;&Jr?S rvGw&f atmif? csnaf ESmifwwfpmG ? þq,fjzm?
tbd"r®moHa,mZOf/

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
'd|çd 0dpu
d pd mä ç oDvAÁwy&mrmoç £ómç rpä&, d [laom þoHa,mZOf ig;yg;onf aomwmywård *fjzifh
wzef rjzpfEikd af wmhbJ csKyfNidr;f \? xdak omwmywård *fukd aomwmyefonf rsuaf rSmufo\ d / ½keYf &if;aom umr&m*
ESihf oHa,mZOfwYdk onf ou'g*grdr*fjzifh vH;k 0 csKyfNidr;f uke\
f ? xdok u'g*grdr*fukd ou'g*grfonf rsufarSmuf
od\/ odraf rGUaom umr&m*ESihf y#dC oHa,mZOfwYdkonf tem*grdr*fjzifh vH;k 0csKyfNidr;f uke\ f ? xdt k em*grdr*fukd
tem*grfonf rsufarSmufo\ d / rmeç b0&m*ç t0dZmÆ [laom þoHa,mZOf oH;k yg;wkYd onf t&[wår*fjzifh vH;k 0
csKyfNidr;f \? xdt k &[wår*fukd &[EÅmonf rsuaf rSmufo\ d [k qdv
k o
kd nf/

(1) 'd-0d-oD-£? rpä&?d uif;\ aomwmyef/


(2) umr&m*? y#dC? uif;y tem*grf/
(3) b0 rmem? t0dZmÆ ? uif;uGm t&[H/

rSwfcsuf
Ä
þrem,weç "r®m,wewkYd ü 0dyóem\ t&mjzpfaomaMumifh avmuDcsn;f om ,lav/

rSwfcsuf t"dyÜg,f

oH-aumif;pGmç ud, k w
f ikd /f aAm"d-odoçl odaMumif; w&m; taygif;? oH+aAm"d = oarÁm"d aumif;pGm odoçl
ud, k w
f ikd o
f o
d ?l ]]O',AÁ,ÓPfponfEiS hf jynfph akH om 0dyóena,m*Daywnf;}}/ wenf;um;-oarÁm"d- aumif;pGm
odaMumif;ç ud, k w f ikd o
f ad Mumif; jzpfaom aAm"dyu©, d w&m;taygif;/ t*F taMumif;ç tpdwt f ydik ;f / oarÁm"d+t*F
-oarÁmZÑ*F = aumif;pGm odo\ l taMumif;w&m;ç ud, k wf ikd o
f o
d \
l taMumif; = ]]O',AÁ,ÓPfrpS í 0dyóem
cPç r*fcPwkdYü opöm 4-yg;udk aumif;pGmodaMumif; w&m;ç ud, k w
f ikd o
f ad Mumif;w&m;}}[k qdv k \ kd / wenf;um;
.... oarÁmZÑ*F - aumif;pGm odaMumif;ç ud, k wf ikd f odaMumif;jzpfaom w&m;taygif;\ tpdwftydkif;/ ]]O',AÁ,
ÓPfrSpí 0dyóemcPç r*fcPwkdYü opöm 4-yg;udk aumif;pGm odaMumif;ç ud, k w
f ikd o
f ad Mumif; w&m;xJrmS tpdwf
tydik ;f wck}}[k qdv k \kd /

rSwfcsuf
Ä
trSw&f rIowduykd if odaMumif;jzpfí¤if;? odaMumif;w&m;xJrS wpdwjf zpfí¤if; owdoarÁmZÑif[kac:onf/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 97

rSwfcsuf t"dyÜg,f

1-rSwrf uI dk jzpfaprnf rSwrf nf[k ESv;kH oGi;f jcif;onf¤if;? a½S;a½S;aom ½Irw


S rf rI sm;onf¤if; a,medaom
reodum&rnf\? xdEk pS yf g;aom reodum&aMumifh a,m*Dtm; trSw&f rI owdoarÁmZÑifonf jzpfay:ae\/
xkYd aMumifh a,m*Donf xdak ,medaom reodum& 2-rsKd; [laom taMumif;udk odayonf/

rSwfcsuf

2-þowdoarÁmZÑiu f kd rdro
d EÅmefü rjywfjzpfygG ;aprIonf t&[wår*fjzifh vH;k 0jynfph akH y\? t&[wår*foYkd
a&mufvQif vH;k 0 jynfph akH vawmhonf? aemufxyfygG ;ap&ef rvdak wmhNyD/ xkYd aMumifh &[EÅm jzpfNyD;aom yk*Kd¾ vfonf
(owdoarÁmZÑifukd yGg;aprI\ vH;k 0jynfph kH aMumif;jzpfaom) xdt k &[wår*fuv kd nf; rsuaf rSmufoo d nf[k qdv
k kd
ayonf/

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
"r®-½kyef mrfw&m;? 0dp,-pl;prf; ppfaq;vsufoo
d nf/ "r®m0dp, ½kyef mrfw&m;wkYd ukd pl;prf; ppfaq;vsuf
odaom ynm/ þum;½kyçf þum;emrfç þum; jzpfrçI þum; ysufrçI þum; rNrJaom oabmponfjzifh aoao
csmcsm odaom ynm[k qdv k \kd /

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
½Irw
S cf sufwikd ;f ü yg0ifaom r,kwrf vGef nDrQpGm tm;xkwrf -I aMumifMh updu
k rf -I vHYk vonf 0D&,
d oarÁmZÑif
rnf\/

rSwfcsuf t"dyÜg,f

1-Muufo;D arG;n§i;f - xjcif; ponfukd jzpfapvsuf ud,


k x
f J pdwx
f üJ xif½mS ;pGm jzpfay:vmaom ESpo
f rd hf
tm;&rIonf yDwo
d arÁmZÑif rnf\? ¤if;onf ck'u
d́ myDwd cPdumyDwd ponfjzifh ig;yg;tjym; ½S\d /

rSwfcsuf
2-½Irw
S íf aumif;aom tcgü txl;aMumifMh updu k &f rIrQ r½Sad wmhbJ ud,
k x
f J pdwx
f üJ ylyef yifyef;rI
f uf Nidr;f csr;f jcif; oabmonf yó'd̈ oarÁmZÑif rnf\/
Nidr;f at;vsuf Nidro
rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
½Irw
S rf &d m ½Irw
S rf &d m tm½küH omvQif pl;0ifí pl;0ifí oGm;bdouJo h Ydk ¤if;? uyfí uyfí ususoGm;bd
ouJo
h Ydk ¤if; wcPrQ wcPrQ pl;pl;pdu k pf u I nf orm"doarÁmZÑif rnf\/
kd f wnfwrhH o

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
½Irw
S cf sufwikd ;f ü o'¨gESiyhf nm 0D&,
d ESihf orm"d - þodYk paom tcsif;csif; vTr;f rd;k oGm;Edik o f nfh orÜ,w k f
w&m;wkYd ukd tiftm;nDrQapjcif; oabmonf Oayu©m oarÁmZÑif rnf\/ þOayu©monf ½Irw S rf aI umif;aom
tcgrsm;ü txl;aMumifMh urpdu k &f bJ olYt½Sed Ef iS o
hf l tvdv k ykd if rSwo
f v
d suf aebdouJo h Ykd xif½mS ;pGmjzpf\/ toGm;
nDaom EGm; 2-aumifukd rarmif;&ç rqG&J bJ arS;ívdu k af e&aom vSn;f orm;uJo h Ykd xdo
k Ykd aomtcgrsm;ü a,m*Dtm;
xif½mS ;ay\/ vrf;aumif;aumif;ay:ü pufaumif;aom armfawmfum;udk oufoufomomESiahf rmif;ESi&f ouJo h Ykd
vnf; a,m*Dtm; xif½mS ;\/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 98

rSwfcsuf t"dyÜg,f

1-,rÜpd Eä dÅ a,eyd "ar®e tvAÇae,s0w¬KH £päaEÅm e vbwd? wH tvAÇae,s0w¬KrSD £päeH 'kuH© - [laom
t|uxmESit hf nD jyefxm;aom teufjzpfonf/ wPSmonf ork',opömomvQif jzpfoifo h nf r[kwaf vm[k
oHo, jzpfz, G u f m; ½Sad y\? odYk aomfvnf; rlvyPÖmo or®m'd|o d w
k üf wPSOö yZmemwd? wPSmork',Oö
yZmemwd-[k wPSmudk 'kuo © pömtjzpfjzifh odyu
kH kd a[mxm;onfvnf; ½S\ d ? þokwüf yif ½lywPSm avmau
yd,½lyH omw½lyH - ponfjzifh ork',\ tm½k'H u k © tjzpfjzifh a[mxm;onfvnf; ½Sd\/ xkYd aMumifh a½S;b0u
NyD;cJah om taMumif;wPSmudk ork',opöm [lí¤if;? aemufb0ü jzpfay:aom tusKd; twåabmü twGi;f 0ifaom
tvAÇae,s0w¬K £pämwPSmudk 'kuo © pöm [lí¤if; ,lvQif xdk oHo,udk y,fEikd &f m\/

rSwfcsuf

2-yOöKyg'geu©Em¨ yk'üf yd-o'´g r½So d ifah y/ taMumif;rlum; ..... Zmwdtpç £päm0dCmw tqHk;½Sdaom
qJw h yg;aom 'kum© wkYd onf tus,ftm;jzifh jytyfaom 'kuw © Ydk aywnf;/ xdt k us,fjytyfaom 'ku© (11) rsKd;wdYk wiG f
Zmwd 1-ck wnf;om 'kur© nfonfr[kw?f Z&m ponfwYdkvnf; 'ku© rnfMuao;\/ xkYd aMumifh tus,f'u k w © Ydk ukd
jy&mü ydo'´g vdak y\? xdt k us,f'uk © (11)rsKd;udyk if tusOf;csKH;vduk v
f Qif Oyg'geu©Em¨ 'ku© wrsK;d wnf;omjzpf\?
¤if;'kuw © rsKd;wnf;udo k m jy&müum; wyg;aom 'kuu © kd qnf;p&m aygif;p&m r½Sad wmhNyD? ]]oHcw d 'å uk © 2-yg;ç 3-yg;
½Sad wmhonf r[kwNf yD? wyg;wnf;om ½Sí d qnf;&ef aygif;&ef rvdak wmhNyD/ ydo'´gESiw hf uG ½So d nft h wdik ;f qdv k Qif
tusOf;tm;jzifh Oyg'geu©Em¨ ig;yg;vnf; 'kur© nf\? xkYd jyifvnf; tusOf;tm;jzifh 'kur© nfaom w&m;½Sad o;onf
-[k qd&k ma&muf\/ odYk aomfvnf; tusOf;tm;jzifh Oyg'geu©Em¨ ig;yg;rSty wjcm;wyg;aom 'kur© nfonfvnf;
r½Sad wmhNyD/ xkYd aMumifh ydo'´g r½So d ifah y? þt&mü ]]yOöKyg'geu©Em¨ rS wyg;aom Zmwd paom 'kuw © Ydk ukd
aygif;qnf;&ef ydo'´gvdo k nf r[kwyf gavm}} [ljim;tH/h Oyg'geu©Em¨ yd[k ½Sad om o'´gjzifh Zmwdpaom 'kuw © Ydk ukd
raygif;qnf;oifah y? tb,fah Mumifh enf;[lrl .... Zmwd paom 'kuw © Ykd onf oHcad wåe\t& tusOf;csKyfjyaom
'ku© r[kwaf omaMumihf aywnf;/ odYk jzpfí ]]oHcad wåe yOöKyg'geu©Em¨ 'ku}© }[k ydo'´g rygaom ygXfuo kd m ygXfreS [ f k
rSw&f m\/ qdv k &kd if;rSm .... Zmwdpaom 'ku© (11)rsKd;onf tus,f 'kur© sm;aywnf;/ xd'k u k w© Ydk ukd tusOf;csKH;
vdu k v
f Qif Oyg'geu©Em¨ 'ku© wrsKd;wnf;om jzpfonf[k qdv k akd yonf/ Oyg'geu©Em¨ [lonfrmS owå0gwdik ;f \
oEÅmefwiG f jrifcu kd f Mum;cdu k f ponfü xif½mS ; jzpfay:aom ½kyef mrf w&m;rsm;aywnf;/ 0dyóemÓPfç r*fÓPf
wkYd jzifh tedpö 'ku© tewå[k rodvQif rod&aom xd½k yk ef mrfrsm;udyk if edpö okc twå[k xifrw S vf suf wPSm 'd|jd zifh
om,mEdik f pGv J rf;Edik \f / þodYk wPSm'd|d Oyg'gefwYdk jzifh om,mpGv J rf; Edik af omaMumifh jrifcu
kd f Mum;cdu k f ponfrmS
xif½mS ;jzpfay:aom ½kyef mrfw&m;wkYd ukd Oyg'geu©Em¨ [kac:&onf/ wPSm Oyg'gefç 'd|dOyg'gefwkdY\om,mpGv J rf;&m
tm½kjH zpfaom cE¨mrsm;[k qdv k \
kd / 0dyóema,m*Donf Oyg'gefwYdk \ tm½keH ,fy,fjzpfaom þcE¨mwkYd uykd if
¤if;Oyg'gefwYdk usufpm;&m e,fy,f tjzpfrS vGwí f 0dyóem\ usufpm;&m e,fy,f jzpfatmif ½Irw S &f ayonf/
xkYd aMumifh usrf;*efwYdk ü .... yOöKyg'geu©aE¨ 0dyówd-[k rdeYf qx kd m;avonf/

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
ESm 229-rSwcf suf 1-ü Munfhyg/

rSwfcsuf t"dyÜg,f

1-'ku©ork',H [lí¤if; 'ku©ork'a,m [lí¤if; rl 2-rsKd; ½S&d mwGif ]]owdyd 'GEd Hé y'geH ormem"du&P
bma0 vd*aF ba'g *[dawm? ,xm 'kuo © rk'a,m t&d,opö}H }[laom r[m#Dum 2-449-ESit hf nD 'kuo
© rk'a,m
[laomrlukd vufcx
H m;onf/ 'kue© ad &ma"müvnf; enf;wlyifwnf;/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 99

rSwfcsuf

2-umrwPSmum; xif½mS ;\/ ba0 wPSm b0wPSm? b0yw¬em0aoe OyÜEó


é ç oów'd|o
d [*w
óç ½lyg½lyb0&m*ó pç psmeeduEÅ,
d m apwH t"d0peH/ t|uxm/

ba0? b0ü/ wPSm? onf/ b0wPSm? b0wPSm rnf\/ {wH? b0wPSm[laom þtrnfonf/
b0yw¬em0aoe? umrb0udk awmifw h onfh tvdt k m;jzif?h OyÜEó
é &m*ó p? jzpfaom &m*\¤if;/ oomw'd|d
o[*wó &m*ó p? oów'd|Ed iS w hf uG jzpfaom &m*\¤if;/ ½lyg½lyb0&m*ó p? ½lyb0ç t½lyb0wkdYü
wyfpaJG om &m*\¤if;/ psmeeduEÅ, d m p? ½lypsmefç t½lypsmefwYdk ü ESpo f ufaom wPSm\¤if;/ t"d0peH? trnf
aywnf;/ þt|uxmt& b0wPSmonf (4)yg;jym;\/ xdw k iG f umrb0ü awmifwh aom wPSm[l&mü umr
bHok m;wkYd tm; rdr\
d &qJb0ü ESpo f ufaysmfarGYro
I nf¤if;? aemiftcgü vlaumif;ç ewfaumif;ç ponf jzpfvrkd o I nf
¤if; umrb0ü qmavmifwyfprJG I jzpfaomaMumifh b0wPSmrnf\/ oów'd|Ed iS hf wuGjzpfaom &m*[lonfrmS
]]owå0gaumifonf tNrJwrf;rysufp;D bJ wnfaeonf}}[k ,lqaom 'd|Ed iS w hf ygwnf;jzpfaom wPSmaywnf;/
þt&mü b0[laom yk'\ f teufukd tNrJ½adS eonf[k jyef&m\/ tNrJ½adS eonfh taetm;jzifh om,maomaMumifh
þoów'd|o d rÜ,w
k f &m*udk b0wPSm-[k ac:onf/ <uif;aom b0wPSm 2-yg;um; xif½mS ;\/ 0db0wPSm
[lonfrmS ]]aovQif aemifb0r½SNd yD}}[k ,lqvsuf aoonfraS emufü b0r½Sad wmhbJ tvdv k ykd if jywfpo
J mG ;jcif;udk
om,mESpo f ufaom &m*aywnf;/

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
tcsKdUt|uxmrsm;ü or®m yk'u f kd okE&´ ç yow¬ç aombe teufwYdkü zGijhf yxm;jcif;rSm &oifh &xdu k af om
aMumifo
h mwnf;/ vd&k if;teufrmS rl rdpmä 'd|d paomyk'w f Ydk\ qefYusib
f ufjzpfaom or®m'd|d paom yk'w f Ydkü or®m
o'´gonf rdpmä o'´gESihf ajymif;jyefjzpfaom t0dy&Dw - rSepf mG [laom teufüom jzpfayonf/

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
eda&m"ç r*¾opömwdYk ukd aumif;jrwfonf[k oabmusonfjzpfí ¤if;wkYd ukd rsufarSmufawGY&ef ajr§mv f ifu
h m
rdr\
d oEÅmefüxif½mS ;aom 'kuç© ork',opömw&m;wkYd ukd ½Irw S v f suf odjrifaejcif;onfyif tZÑwåopö"r®mEkyóem
rnf\/ tZÑwåw&m;ü ½Si;f vif;pGm odjrifoabmusoGm;aom tcgrSm A[d'¨ w&m;wkYd uv kd nf; enf;wlyif
oabmusvsuf qH;k jzwf\? þodYk qH;k jzwfvsuf ½Iqifjcifro I nfvnf; A[d'o ¨ pö"r®mEkyóem rnf\/ xkYd jyif
jrif&Mum;&aom olwyg;\ tqif; toH ponfukd ½Irw S vf suf qif;&JrQ[k odjrifjcif;onfvnf; A[d'o ¨ pö"r®m
Ekyóemyif rnf\/ þt&mü opöm 4-yg;udk ½Ionf[k qdak omfvnf; 'kuE© iS o hf rk',wkYd uo kd m ½I&ayonf/
eda&m"ESihf r*¾wYkd uukd m; 0dyóem½Ityfaom w&m; r[kwaf omaMumif¤h if;? ykxZk OfrmS rodb;l - r&bl;ao;aom
aMumif¤h if; r½I&awmhay? ,if; opöm 2-yg;wkYd ukd ]]aumif;onfjrwfonf}} [k Mum;od&í odvjkd cif; &vdjk cif;jzifh
yifvQif ¤if;wkYd ü½Ijcif;udpö NyD;onf[k t|uxm#DumwkYd ü rdeYf qMkd uavonf/ wenf;tm;jzifu h m; ..... jrifrI Mum;rI
paom 'kuo © pömw&m;wdYk ukd ½Irw S v
f suf qif;&J[k oabmusoGm;wkid ;f ¤if;wkYd ü om,mrnfh wPSmudyk ifvQif
y[mey#da0"udpu ö v kd nf; NyD;ap\/ w'*Fead &m"udk NyD;apvsuf opäu d &d ,
d m y#da0"udpu ö vkd nf; NyD;ap\/ avmuD
r*fukd jzpfapvsuf bm0em y#da0"udpu ö v
kd nf; NyD;ap\/ xkYd aMumifh jrifrI Mum;rIpaom 'kuo © pömw&m;wdYk ukd
½IrSwfvsuf <uif;aom opöm 3-yg;wkYd üvnf; y[meç opäu d &d ,d mç bm0emudpö NyD;onft h vdt k m;jzifh odjcif;udyk if
]]tZÑwåopöm 4-yg;ç A[d'¨opöm 4-yg;wkYd ü ½Ijrifr}I }[k rSw&f m\/
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 100

ur®|mef; a0befcsuf

þr[mowdy|mefow k üf tmemygeydik ;f 1? £&d,m yxydik ;f 1? orÜZnydik ;f 1? y#duv l ydik ;f 1? "mwkreod


um&ydik ;f 1? od0xduydik ;f 9? aygif; um,mEkyóem 14-ydik ;f / a0'emEkyóem 1? pdwmå Ekyóem 1? "r®mEkyóem
5-ydik ;f (¤if;wkYd rmS eD0&Pydik ;f 1? cE¨mydik ;f 1? tm,weydik ;f 1? aAmZÑifyikd ;f 1? opömydik ;f 1-þ 5-ydik ;f wkYd yifwnf;/)
tm;jzifh 21-yg;aom ur®|mef;wkYd ukd a[mxm;ayonf/ þ 21-ydik ;f wkYd wiG f tmemyge 1? y#duv l 1? od0xdu 9-
ydik ;f tm;jzifh þ 11-ydik ;f wkYd ukd ]]tyÜempsmefoYkd a&mufapEdik af om ur®|mef;rsm;}}[k r[mt|uxmü qd\ k / 'DC
edum,faqmif t½Sirf [mod0rax&fu rlum; od0xdu 9-ydik ;f udk tm'De0gEkyóem ac: 0dyóemtjzpfjzifh
a[mxm;onfukd qd\ k / þ rax&f\ tvdktm;jzifh tmemygeç y#dulv þ 2-ydik ;f om tyÜempsmefoYkd a&mufapEdik f
aom tyÜemur®|mef; rnfayonf? <uif;aom 19-ydik ;f wkYd rmS Oypm&ac: cPdu orm"drQuo kd m jzpfapEdik af om
0dyóemur®|mef; Oypmur®|mef; wkYd csn;f om jzpfonf[k rSw&f m\/ xkdYaMumifh t|uxmü .... awok tmemygeH
'Gwðå omum&H e0od0xdumwd {um'o tyÜemur®|memed a[mEÅ/d 'DCbmPur[mod0aw¬a&m ye ed0od0xdum
tm'De0gEkyóem0aoe 0kwmå wd tm[? wo®m wó rawe a'Ga,0 tyÜemur®|memed? aoomed Oypm&ur®|m
emed[k rdeYf qx kd m;avNyD/ /þt|uxm pum;xJü aoomed Oypm&ur®|memed-[k qkad ompum;udk txl;owd
ûyoif\ h / tmemygeç 'Gwðå omum&wkYd rS <uif;aom 19-ydik ;f vH;k udk Oypmorm"d\ ur®|mef;[k qdx k m;\/ þpum;
t&tm;jzifh £&d,myxydik ;f orÜZnydik ;f ponfwYdk EiS t hf nD tm;xkwaf eaom a,m*DrmS jzpfay:vmaom 0dyóem
cPdu orm"d udyk if Oypm&orm"d[k ac:qdx k m;aMumif;ç ¤if;orm"djzifyh if pdw0å o
d 'k d¨ NyD;pD;aMumif;rsm; xif½mS ;
vSay\/

ur®|mef; a0befcsuf trSmNyD;\/

rSwfcsuft"dyÜg,f
Ä
a,m [d aumpd bduK© 0g bduK© eD 0g Oyoaum 0g Oyodum 0g þtXuxmESit hf nD &[ef;jzpfap?
vl0wfaMumifjzpfap? a,musmf ;jzpfap? rde;f rjzpfap? rnforl qdk þowdyXmef bm0emudk enf;vrf;wus yGg;apvQif
&[EÅmtxd jzpfEikd o f nf[k ,HMk unftyf rSwt f yf\ þt&mü 0dyoemnPfrsm;ESihf atmufwef;pm;zdv k f 2-yg;udk
rjyawmhbJ tem*grdzv kd çf t&[wåzv kd w
f Ykdukd jyqdjk cif;rSm w&m;a'oemwnf; [laom omoemawmf\ enf;vrf;
rSeyf çkH ed,smedujzpfyçkH jrifjh rwfyw
kH Ykd ukd xif½mS ;odapum a0ae,smwdYk tm; þbm0emtvkyüf o'¨gqE´ jyif;jy
xufoefpmG jzpfapvdak omaMumifyh if jzpfayonf/ þodYk jyawmfrjl cif;aMumifh ]]þowdy|mefenf;vrf;onf xl;jcm;
ygaypG? jrifjh rwfygaypG? ckepf&ufavmuf tm;xkw½f rHk Qjzifh &[EÅmtxd jzpfEikd yf gay\/ &[EÅm rjzpfawmifrS
tem*grftxd jzpfEikd yf gay\? taMumif; rnDñw G í f tem*grf &[EÅmtxd rjzpfawmifrS aomwmyef ou'g*grf
avmuf jzpfapEdik rf mS uawmh ude;f aoaewmbJ? wdak wmif;vSpmG aom þ umvtwGi;f rQjzifh þrQavmuf jrifjh rwf
aom r*fzv kd f w&m;xl;rsm;udk &apEdik af om a'oemawmfrmS ed,sm edujzpfí rGejf rwfvyS gayonf}}[k uRwfxu kd f
aom a0ae,sy*k Kd¾ vfwYdkrmS ,HMk unfro I '¨g xufoefpmG jzpfNyD;vQif þowdy|mefw&m;wkYd ukd tm;xkwv f akd om qE´
jyif;jypGm jzpfay:vsuf jynfph pkH mG tm;xkwMf uí r*fzv kd ef Ad mÁ ef [laom tusKd;w&m;wkYd ukd ud,
k af wGYtm;jzifh cHpm;Edik f
Muayonf/

xkYd jyif þt&mü tMumqH;k (7)ESpf tjrefq;kH (7)&ufwYdkjzifh ydik ;f jcm;í jyxm;aom yk*Kd¾ vfrsm;rSm tvwfpm;
ae,sy*k Kd¾ vf csn;f omwnf;? ÓPfynm EkYaH ES;aom ae,sy*k Kd¾ vfrsm;rSmrlum; (7)ESpx f uf Mumjrifph mG tm;xkwyf grS
tem*grf&[EÅmjzpfEikd rf nf[íl ¤if;? ÓPfynmxufjrufaom ae,sy*k Kd¾ vfrmS (7)&ufxuf vsijf refpmG yif w&m;xl;udk
&Edik af o;onf [lí¤if; odtyf\/ xkYd aMumifh t|uxmü þodYk rdeYf qx kd m;ayonf/

oAÁrdÜ apwH rZÑraó0 ae,syk*v


¾ ó 0aoe 0kw?Hå wduy© nH ye oE¨m, ]]ygawm tEkoad |m om,H
0daooH t"d*rdówd? om,H tEkoad |m ygawm 0daooH t"d*rdówD}}wd 0kw/Hå

p? (7)ESpf (7)&ufxuf tvGeçf t,kwt f m;jzifh tm;xkw&f ol r½Sad umif;ygoavm[k ar;bG,t f wGuf
qufí ajym&vQif/ oAÁr?dÜ tvH;k pHv
k nf; jzpfaom/ {wH? (7)ESpf (7)&ufjzifh ydik ;f jcm;í jyaom þpum;ud/k rZÑdr
aó0? tv,f tvwfpm;omvQif jzpfaom/ ae,syk*v ¾ ó? ae,syk*Kd¾ vf\/ 0aoe? tvdt k m;jzif/h 0kw?Hå a[mtyf
ay\/ wduy© nH ye? ÓPfynm xufjrufaom ae,syk*Kd¾ vfuu kd m;/ oE¨m,? &nf½, G í
f / ]]ygawm tEkoad |m?
r[mowdy|meokwf ygXfedó, (rSwfcsufrsm;) 101

eHeufcif;u tqH;k trcHí tm;xkwaf omyk*Kd¾ vfonf/ om,H? naecif;ü/ 0daooH t"d*rdówd? r*fzv
dk w
f &m;xl;udk
a&mufygvwH/h om,H tEkoad |m? naecif;u tqH;k trcHí tm;xkwaf om yk*Kd¾ vfonf/ ygawm? eHeufcif;ü/
0daooH t"d*rdówDw?d r*fzvkd w
f &m;xl;udk a&mufygvwH}h } [lí/ 0kw?Hå a[mtyfay\/

rSwfcsuf t"dyÜg,f
Ä
vufonf;uGi;f jzifh jyxm;aom txufyg pum;&yfonf ygVdawmfpmtkyw f Ydk ü r½Sad y? owdy|mefygXf edos
pmtkyif ,fwYdk üom ½Sad yonf/ xkYd aMumifh o*Fg,emwifq&mwkYd qdx
k m;cJah om pum; r[kw[ f í
l ¤if;? ]]a'oem
y&da,momae wd obduK© o[ómed t&[awå ywd|[ð ok}}[laom þokw\ f tzGit hf |uxm pum;wkYd ukd ,lí
aemufq&mjrwfwYdk xnfo h iG ;f xm;aom pum;[lí¤if; odtyf\/

Das könnte Ihnen auch gefallen