aly WOREEARESAMOLOT MYSLIWSKI Z Il WOJNY SWIATOWEJ HAWKER ,TEMPEST” Mk-V Opracowanie graficzne i opisowe BOGDAN WASIAK — BYDGOSZCZ YSTEPUSACY ow killeu ‘wersjach brytyjski_mysli- wiec Tempest” byt jed- nym 1% najszybszych tlo~ kowych samolot6w mySliwsikich II wojny Swiatowej. Stale rozwijany { doskorialony, stat sie w koricowe} fazie wojny grognym pogromea hi- tlerowskie} Luftwaffe, 2 powodze- niem stosowany byl rownied do zwalezania bomb latajacych typu V-1, ktérymi Niemcy w ostatnie) fazie wojny _atakowali_Londyn { poludniowa Anglig. Na _samolocie tego typu latat w czasie wojny slynny francuski pilot Pierre Clos- fermann, aulor znane} unas ksiqi~ Kio tematyce wojenno-lotnicze} pt. ,Wielki cyrk", Latali na nim réwniez piloci polscy _pelniacy sluzbe w dywizjonach angielskich. Samolot Hawker ,,Tempest” byt jednosilnikowym, .jednomiejscowym myfliweem, Konstrukeji calkowicie metalowej,” uzbrojonym w 4 dzial ka 20 mm zamontowane w skrzy Yach oraz rakiety Tub bomby. Na- ped stanowit silnik typu Napier Sabre, w_ zaleioscl od wersji 0 mocy ‘od 2000 do 2850 KM. Dane technieme Rozpigtosé 125 m. Diugo’é 10,3 m. Cletar catkowity 4786 kG. Predkosé maks. ponad 700 km/h. Model opracowano w skali 1:33 WSKAZOWKI OGOLNE Zamieszezony w planach model naley do rzedu érednio trudnych 1 przy pewne} dozie cierpliwoéci i wprawy praca nad nim nie po- winna przysporzyé wigkszych trud~ noel. Podstawowym warunkiem poprawnego wykonania modelu jest zachowanie jak najwiekszej do- Kladnogel przy_wycinaniu czesci, zastosowanie dobrego kleju oraz unikanie 2bytniego pospiechu, Plany zakladajq wykonanie mo- delu_metoda stykowa z wyelimino- ‘aniem -wszelkiego rodzaju_skle- jek, zakladek itp. Metoda ta, whrew pozorom, przy _odrobinie wprawy jest latwiejsza i pozwala uzyskaé wysoka dokladnose przy Iqezeniu poszezegdinych segmer tow. Godny polecenia jest _doskonaly klej ,Butapren” sprzcdawany _w sklepach chemicznych w 50-gra~ mowych opakowaniach_w_ cenie 550 zi. Smarujemy nim obydwie Klejone powlerzehnie, po czym po Iekkim przeschnigciy Kleju styka~ my je ze soba 4 w miare modli- woscl silnie dociskamy. Z dodatkowych materiatow nie- zbedne $4: tektura 0 grubosci okolo 1mm, drut gelazny 11,5 mm, pa- re szpilek i kawalek Kalki tech- nicane}, Narzedzia, ktérych bedzie~ my potrzebowali, to nozyczki, szczypee uniwersaine, linijka oraz ulamane skosnie ayleiki, OPIS BUDOWY Kadtub Budowe rozpoczynamy od nakle~ jenia na tekture czeéci_wymagaia- eych wamocnienia, Czeéci te roz- mieszezone sq na ark. IV i oddzie~ Jone od pozostalych linia przery- ‘wana, Kadlub modelu sklada sie z pie- ciu segmentow oznaczonych kole}- nymi numerami 18. Odpowiada- jace danym segmentom wresi sa oznaczone tymi samym! numerami 1 dodatkowo literami 2" { ,b”. Jako zasade naledy przyiaé, de wy- cinamy tylko te elementy, ktére w danej chwill iamierzamy skle- jae. W pierwszej Kolejnosel_wycina- my wregi Ja i 1b, przy czym czyn- nofei tej naledy’ poswigclé sporo uwagi, wycinajge bardzo dokladnie, prowadzac ciecie rodkiem lini obrysu, W_ érodku tych wreg6w ostrzem nodyczek wiercimy mate otworki, w ktérych osadzone be- zie lofysko walu émigla. Nastep- nie wycinamy pokrycie pierwsze- go segmentu Kadtuba (cz. 1) i for~ mujemy je w_ Kksztalt plerécienia poprzez kilkakrotne przeciagnigcle pomiedzy keiukiem a grabietem no- 2a lub notyczek. Oba wregi wkle- jamy przy krawedziach sicejonego pokryela, rozpoczynajac te czyn= nosé od’ érodka, w miejscu ozna- czonym kreseczka, Pozostale seg- menty kadluba wykonujemy w ta- Ki sam spos6b.* Najlepie} bedzie, jesli kaddy gotowy segment ‘diuba praykleimy ‘natychmiast do poprzednio wykonanego. Przedtem haledy jednak ze sklejonych plasz- cayzn ustingé wszelkic drobne nie- réwnosel, przyszlifowujae je na poletonym na stole arkuszu pa- pieru Sciernego. Chiodntea Chiodnica sklada sie z obudowy (cx. 6) oraz wreg6w 6a, 6b, 6c. W ‘obudowe — po je) wycieciu i ufor- mowaniu — wklejamy wresi w kolejnogel i porzadku uwidocznio- nym na rysunku nr 1 Gotowa chlodnice praytwierdzamy w ozna~ czonym méejscu w preednie}, dol- ne} czeSci kadluba. W_ podobny sposdb wykonujemy owilewke ka- biny (cz. 1. Szkielet (cz. Ta) wkle~ jamy do Srodka owiewki, a wzmoc- nienie kabiny (ez. 8 i 9) po wys- chnigeiu i dopasowaniu praykleja- my starannie do owiewki po 20- mocowaniu je} na kadtubie. Stateceniki Statecenik pionowy sktada si¢ 2 pokrycia (cz 14) oraz wamoenienia (ez, 14a), Przed sklejeniem nalezy plaszezyzny pokrycia _statecznika starannie uformowaé. Dotyczy to szezegélnie krawedal natarcia, i splywa (pr26d J ty! statecznika) oraz jego czeéct dolne}. Po nada~ niu ‘obydwu caeiclom _ pokrycia wlagciwego Ksztattu wklejamy sztywnlenie (cz. 14a), mnie} wiece) hg wysokofci plonowe} kreski od iielajqce} statecznik od steru ie~ runku, Gotowy statecznik pray- twierdzamy do kadluba, zwracajac uwage na_pionowe jego ustawienie, Stateezniki wysokosel (ez, 15 — prawy, cz 16 —lewy) po siclejeniu ‘sadzamy na wprowadzonym Ww ka- dlub déwigarze (cz, 16a) i. przy- twierdzamy do kadiuba, zwracaiac uwage na ich prostopadte w sto- sunku do statecznika pionowego u- mocowanle, Skrzydia Srodkowy element plata sklada sig z dwoch czeéel pokrycia (cz, 10 — prawa, cz. 11 — lewa) i ofebro- wania (ez. 10a, b, ¢ oraz cz. 11a, b,c). Spos6b ‘wykonywania obra~ zuje rysunek nr 2. Celem latwiej- szego zamocowania goleni “podwo- zia wskazane jest wklejenie wew- natrz Kkagdego kawalka element plata korka, w ktéry pOéniej whi jemy drut, wemacniajacy _ gole’ podwozia, "Nalezy pamigtaé, 3e montaz otebrowania rozpoczynamy ‘od czesci 0c (w prawym skrzydle)lub Ile (w lewym), ktére wile: my rowno 2 zewneirznymi krawe- dzlami pokrycia skreydel. Zewnetrme cegéci plata (cz 18a, b — prawa i cz. 20a, b — lewa) po sklejeniu w podobny sposob sklejeniem uksztaitowaé upreednio ich krawedzie natarcia, Gotowe clementy plata pry- twierdzamy do kadluba w mie} cach oznaczonych. Poniewat skrzy~ dia wraz x podwoziem sq_stosun- Rys. 2 (patrz na rysunek zestawiediowy) praytwierdzamy do wykonanych w- przednio srodkowych jego elemen- tow. W_ krawedzi natarcia cz, 18 i 19, w_ miejscach omaczonych czarnymi punktami, ostrzem do- brze | zatemperowsinego — oléwka Wiereimy otworki i wprowadzamy W nie zwintgte w rulonike | skle) he ‘cegéel 19 {21 ‘imitujace dzia Kea. “Wykonuiqe zewnetrane czeécl Dlita nalely “pamietat, by przed Kowo cigikie — celowe jest wemoc- nienle ich osadzenia za pomoca déwigara_wykonanego 2 patyczka (© dtugosei okolo 10—12 cm. CzeGé 12 po wycigciu formuje- my w keztalt pélicolisty, odginajac zewnetrzne paski obrzeéa pod ka- tem prostym, i przyllejamy ja do spodu kadtuba i nasady skrzydel. Oprofilowanie miejsca _polgcze- nia skrzydel z kadlubem (ez, 13 — ewe, 18a — prawe) po uformowa- niu prayklejamy w miejscach ozna- czonych. Podworie Gléwnym elementem goleni pod- wozia jest drut o gruboéci 1—1,5 mm, ktéry formujemy i praycina- my wedlug schematu zamieszczo- nego na ark. IV (szczeg6t IV). Te- leskopowy element goleni (ex 22a 4 23a) xwijamy wok6! drutu w ru- Jonik { sklejamy postuguigc’ sie tymée schematem. Oprofilowanie Dodworia (cz 22, 23) — po skleje- niu { odcigciu doine} caeéei osta- niajgce} kolo — przyklejamy do goleni i dodatkowo zamocowujemy elementem 25 w spos6b pokazany na rysunku 3. Kola (cz, 24) wyko- nujemy 2 kilku warstw tektury, tak aby mialy one grubosé 6 mm. Bieinikom —nadajemy — wiaselwy ksztalt, zeszlifowujge ich krawe- zie papierem feiernym i malujac je nastepnie na czarno akwarela Tub tuszem, Po osadzeniu k6t na. osiach za- ostrzone kofice drutéw goleni whi- jamy w skrzydla w miejscach, w ktorych zostaly w nich wklejone kawalki korka, Nalety pray tym zwrbcié szczegélng uwage na 7 chowanie wiasciwej symetrli pod: woela, w czym pomocny nam be- dzie rysunek zestawieniowy. Klapy zakrywajqce doine partie K6t osa~ dzamy w wydetych Zyletiea secze- linach wadiut luk6w — podwozia (rys. 3). Golef kota ogonowego wykonuje- my z drutu o grubosel 11,5 mm 'w sposbb nastepujacy: w otwOr £o- toweso Kola (cz, 27) wprowadzamy drut 0 dlugosci okoto 15 em, po czym formujemy go wedlug ksztal~ t6w uwidocznionych na ark, IV (szezeg6t IID. W nastepne} kolej~ nosci oklejamy druty paskiem 26a. Po zaostrzeniu koficéw drutu_os~ troinie whijamy je w kadlub wamacniajge polaczenia_Klejem trys. 4), Klapy zamykaigce luke kota ofo~ nowego (cz. 26) po sklejeniu wpro- wadzamy w wykonane iyletka w kadlubie szezeliny i zamocowuje- my klejem. Rury wydechowe (cz. 1a) po wycigeiu formujery w ksztalt pél- olistych Korytek, po czym przy- Klejamy je do podstaw (cz 17) w sposdb pokazany na rysunku 1. Gotowe rury przyklejamy w ozna- czonych miejscach do drugiego segmentu kadluba. Smigto ‘Montaz Smigia rozpoczynamy od wykonania Kolpaka sktadajacego sie z plerfcient stodkowych (cx. 3%,