‫ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان‬

ISIRI Islamic Republic of Iran

6589-1 ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد وﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان‬ 6589-1

1st. Edition ‫ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ اول‬
Institute of Standards and Industrial Research of Iran

‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮ ﺧﻮدﻛﺎر‬

‫آزﻣﻮنﻫﺎ‬-‫ اﻟﺰامﻫﺎي اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ و ﻓﻨﻲ‬:1 ‫ﻗﺴﻤﺖ‬

Non-automatic weighing instruments

Part 1: Metrological and technical requirements –
Tests

ICS:17.060
 ‫ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪا‬
‫آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان‬
‫ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻨﺪ ﻳﻚ ﻣﺎدة‪ 3‬ﻗﺎﻧﻮن اﺻﻼح ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﻣﻘﺮرات ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ‬
‫اﻳﺮان‪ ،‬ﻣﺼﻮب ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه ‪ 1371‬ﺑﺪﻧﻬﺎ ﻣﺮﺟﻊ رﺳﻤﻲ ﻛﺸﻮر اﺳﺖ ﻛﻪ وﻇﻴﻔﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ‪ ،‬ﺗﺪوﻳﻦ و ﻧﺸﺮ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ )رﺳﻤﻲ( اﻳﺮان را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه‬
‫دارد‪.‬‬
‫*‬
‫ﺗﺪوﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد در ﺣﻮزهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻛﻤﻴﺴﻴﻮنﻫﺎي ﻓﻨﻲ ﻣﺮﻛﺐ از ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﻣﺆﺳﺴﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮان ﻣﺮاﻛﺰ و ﻣﺆﺳﺴﺎت ﻋﻠﻤﻲ‪،‬‬
‫ﭘﮋوﻫﺸﻲ‪ ،‬ﺗﻮﻟﻴﺪي و اﻗﺘﺼﺎدي آﮔﺎه و ﻣﺮﺗﺒﻂ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد وﻛﻮﺷﺸﻲ ﻫﻤﮕﺎم ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻠﻲ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻮﻟﻴﺪي‪ ،‬ﻓﻨﺎوري و ﺗﺠﺎري‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻣﺸﺎرﻛﺖ آﮔﺎﻫﺎﻧﻪ و ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﺔ ﺻﺎﺣﺒﺎن ﺣﻖ و ﻧﻔﻊ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﻣﺼﺮفﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﺻﺎدرﻛﻨﻨﺪﮔﺎن و واردﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﻣﺮاﻛﺰ‬
‫ﻋﻠﻤﻲ و ﺗﺨﺼﺼﻲ‪ ،‬ﻧﻬﺎدﻫﺎ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي دوﻟﺘﻲ و ﻏﻴﺮدوﻟﺘﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷﻮد ‪.‬ﭘﻴﺶﻧﻮﻳﺲ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺑﺮاي ﻧﻈﺮﺧﻮاﻫﻲ ﺑﻪ ﻣﺮاﺟﻊ‬
‫ذيﻧﻔﻊ و اﻋﻀﺎي ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن ﻫﺎي ﻓﻨﻲ ﻣﺮﺑﻮط ارﺳﺎل ﻣﻲﺷﻮد و ﭘﺲ از درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻈﺮﻫﺎ و ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻫﺎ در ﻛﻤﻴﺘﺔ ﻣﻠﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن رﺷﺘﻪ ﻃﺮح و‬
‫در ﺻﻮرت ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ(رﺳﻤﻲ( اﻳﺮان ﭼﺎپ و ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﭘﻴﺶ ﻧﻮﻳﺲ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺆﺳﺴﺎت و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪ و ذيﺻﻼح ﻧﻴﺰ ﺑﺎ رﻋﺎﻳﺖ ﺿﻮاﺑﻂ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ درﻛﻤﻴﺘﺔ ﻣﻠﻲ‬
‫ﻃﺮح و ﺑﺮرﺳﻲ و درﺻﻮرت ﺗﺼﻮﻳﺐ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﭼﺎپ و ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲﺷﻮد ‪.‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‪ ،‬اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎﻳﻲ ﻣﻠﻲ ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻔﺎد ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎرة ‪ 5‬ﺗﺪوﻳﻦ و در ﻛﻤﻴﺘﺔ ﻣﻠﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺮﺑﻮط ﻛﻪ ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﺪ‬
‫ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ رﺳﻴﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان از اﻋﻀﺎي اﺻﻠﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد )‪ (ISO‬ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ اﻟﻜﺘﺮوﺗﻜﻨﻴﻚ‬
‫‪1‬‬

‫)‪ 2(IEC‬و ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ )‪ 3(OIML‬اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺪﻧﻬﺎ راﺑﻂ‪ 4‬ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن ﻛﺪﻛﺲ ﻏﺬاﻳﻲ )‪ 5(CAC‬در‬
‫ﻛﺸﻮر ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺗﺪوﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺿﻤﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻛﻠﻲ و ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪيﻫﺎي ﺧﺎص ﻛﺸﻮر‪ ،‬از آﺧﺮﻳﻦ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻬﺎي‬
‫ﻋﻠﻤﻲ‪ ،‬ﻓﻨﻲ و ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺟﻬﺎن و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮي ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ رﻋﺎﻳﺖ ﻣﻮازﻳﻦ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه در ﻗﺎﻧﻮن‪ ،‬ﺑﺮاي ﺣﻤﺎﻳﺖ از‬
‫ﻣﺼﺮفﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﺣﻔﻆ ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ﻓﺮدي و ﻋﻤﻮﻣﻲ‪ ،‬ﺣﺼﻮل اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت و ﻣﻼﺣﻈﺎت زﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ و اﻗﺘﺼﺎدي‪،‬‬
‫اﺟﺮاي ﺑﻌﻀﻲ از اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ اﻳﺮان را ﺑﺮاي ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺗﻮﻟﻴﺪي داﺧﻞ ﻛﺸﻮ ر و ‪ /‬ﻳﺎ اﻗﻼم وارداﺗﻲ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﻮراي ﻋﺎﻟﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪،‬‬
‫اﺟﺒﺎري ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻣﺆﺳﺴﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺣﻔﻆ ﺑﺎزارﻫﺎي ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﺮاي ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻛﺸﻮر‪ ،‬اﺟﺮاي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻛﺎﻻﻫﺎي ﺻﺎدراﺗﻲ و‬
‫درﺟﻪﺑﻨﺪي آن را اﺟﺒﺎري ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮاي اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺑﻨﺪﻳﺪن ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن از ﺧﺪﻣﺎت ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ و ﻣﺆﺳﺴﺎت ﻓﻌﺎل در زﻣﻴﻨﺔ‬
‫ﻣﺸﺎوره‪ ،‬آﻣﻮزش‪ ،‬ﺑﺎزرﺳﻲ‪ ،‬ﻣﻤﻴﺰي و ﺻﺪورﮔﻮاﻫﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﻴﻔﻴﺖ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ‪ ،‬آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﻫﺎ و ﻣﺮاﻛﺰ‬
‫ﻛﺎﻟﻴﺒﺮاﺳﻴﻮن )واﺳﻨﺠﻲ( وﺳﺎﻳﻞ ﺳﻨﺠﺶ‪ ،‬ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ و ﻣﺆﺳﺴﺎت را ﺑﺮ اﺳﺎس ﺿﻮاﺑﻂ ﻧﻈﺎم ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺻﻼﺣﻴﺖ اﻳﺮان‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ و در ﺻﻮرت اﺣﺮاز ﺷﺮاﻳﻂ ﻻزم‪ ،‬ﮔﻮاﻫﻴﻨﺎﻣﺔ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺑﻪ آنﻫﺎ اﻋﻄﺎ و ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد آﻧﻬﺎ ﭘﺎﻳﺶ ﻣﻲﻛﻨﺪ ‪.‬ﺗﺮوﻳﺞ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻴﻦ‬
‫اﻟﻤﻠﻠﻲ ﻳﻜﺎﻫﺎ‪ ،‬ﻛﺎﻟﻴﺒﺮاﺳﻴﻮن )واﺳﻨﺠﻲ( وﺳﺎﻳﻞ ﺳﻨﺠﺶ‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻋﻴﺎر ﻓﻠﺰات ﮔﺮاﻧﺒﻬﺎ و اﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻛﺎرﺑﺮدي ﺑﺮاي ارﺗﻘﺎي ﺳﻄﺢ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ اﻳﺮان از دﻳﮕﺮ وﻇﺎﻳﻒ اﻳﻦ ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫* ﻣﻮﺳﺴﻪ‪‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪‬و‪‬ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت‪‬ﺻﻨﻌﺘﻲ‪‬اﻳﺮان‬
‫‪1- International organization for Standardization‬‬
‫‪2 - International Electro technical Commission‬‬
‫)‪3- International Organization for Legal Metrology (Organization International de Metrology Legal‬‬
‫‪4 - Contact point‬‬
‫‪5 - Codex Alimentarius Commission‬‬

‫ب‬
 ‫ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن ﻓﻨﻲ ﺗﺪوﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫" دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮ ﺧﻮدﻛﺎر‬
‫ﻗﺴﻤﺖ‪ :1‬اﻟﺰامﻫﺎي اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ و ﻓﻨﻲ‪-‬آزﻣﻮنﻫﺎ "‬
‫)ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ اول(‬
‫ﺳﻤﺖ‪/‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ‪:‬‬ ‫رﺋﻴﺲ‪:‬‬
‫ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺌﺖ ﻋﻠﻤﻲ داﻧﺸﮕﺎه آزاد واﺣﺪ ﺗﻬﺮان ﺷﻤﺎل‬ ‫ﻧﺒﻮﻳﺎن‪ ،‬ﻣﺒﻴﻦ‬
‫)دﻛﺘﺮي ﻓﻴﺰﻳﻚ(‬

‫دﺑﻴﺮ‪:‬‬
‫ﻛﺎرﺷﻨﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬ ‫ذره‪ ،‬ﻣﻬﺪي‬
‫)ﻓﻮق ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺑﺮق(‬

‫اﻋﻀﺎء)ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺣﺮوف اﻟﻔﺒﺎء(‪:‬‬

‫ﻣﺪﻳﺮ ﻓﻨﻲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﭘﻨﺪ‬ ‫آﺧﻮﻧﺪزاده‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ‬
‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ(‬

‫ﻛﺎرﺷﻨﺎس ﻣﺴﺌﻮل اوزان اداره ﻛﻞ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻳﺰد‬ ‫ﺑﺎروتﻛﻮب‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ‬

‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻣﺘﺎﻟﻮژي(‬

‫ﻛﺎرﺷﻨﺎس ﻣﺴﺌﻮل اوزان اداره ﻛﻞ اﺳﺘﺎﻧﺪارد رﺷﺖ‬ ‫ﺗﺤﻮﻳﻠﺪاري‪ ،‬ﻛﺎوه‬

‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺑﺮق(‬

‫ﻣﺪﻳﺮ ﻋﺎﻣﻞ ﺷﺮﻛﺖ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬ ‫ﺑﺴﺘﺎندوﺳﺖ راد‪ ،‬اﺣﺴﺎن‬

‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻋﺘﻤﺎد ﺗﻮازن‬ ‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺻﻨﺎﻳﻊ(‬

‫ﻣﺴﺌﻮل آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﺷﺮﻛﺖ ﺗﻮزﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ راد‬ ‫ﺟﻤﺎﻟﻲ‪ ،‬ﺻﻔﺮ‬

‫)ﻓﻮق ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻓﻴﺰﻳﻚ(‬

‫ﻛﺎرﺷﻨﺎس ﺷﺮﻛﺖ ﭘﺎرس ﻣﻮازﻳﻦ‬ ‫ﺣﺒﻴﺐاﷲزاده‪ ،‬ﻣﺮﻳﻢ‬

‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺑﺮق(‬

‫رﺋﻴﺲ ﻫﺌﻴﺖ ﻣﺪﻳﺮه ﺷﺮﻛﺖ ﺳﻨﺠﺶﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ‬ ‫راﻋﻲ‪ ،‬ﺟﻼل‬

‫ج‬
 ‫ﺧﻮدﻛﺎرﺳﻨﺞ ﺗﻮازن‬ ‫)ﻓﻮق ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ(‬

‫ﻛﺎرﺷﻨﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬ ‫ﺧﻀﺮا‪ ،‬ﺑﺎﺑﻚ‬

‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻋﻤﺮان(‬

‫ﻛﺎرﺷﻨﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬ ‫رﺿﺎ ﻗﻠﻲ ﺑﻴﮕﻲ‪ ،‬ﻧﺎﺻﺮ‬

‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻓﻴﺰﻳﻚ(‬

‫ﻣﺴﺌﻮل ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺷﺮﻛﺖ ﺗﻮزﻳﻦ ﺗﻮان ﺳﻨﺠﺶ‬ ‫ﺻﻔﺪري‪ ،‬ﻏﺰاﻟﻪ‬

‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺑﺮق(‬

‫ﻛﺎرﺷﻨﺎس ﻣﺴﺌﻮل اوزان اداره ﻛﻞ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﮔﻠﺴﺘﺎن‬ ‫ﻋﺎﻟﻴﺸﺎﻫﻲ‪ ،‬ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ‬

‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻓﻴﺰﻳﻚ(‬

‫ﻣﺴﺌﻮل ﻓﻨﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﺳﻜﺎ‬ ‫ﻋﺸﻘﻲ‪ ،‬ﻣﺮﺗﻀﻲ‬

‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ رﻳﺎﺿﻲ(‬

‫رﺋﻴﺲ اداره اوزان اداره ﻛﻞ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﻬﺮان‬ ‫ﻓﺮﻫﻤﻨﺪ راد‪ ،‬ﻓﺮاﻣﺮز‬

‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻓﻴﺰﻳﻚ(‬

‫ﻣﺪﻳﺮ ﻋﺎﻣﻞ ﺷﺮﻛﺖ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻧﻬﺎل‬ ‫ﻗﺮﺑﺎن اﺷﺮﻓﻲ‪ ،‬اﻓﺸﻴﻦ‬

‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ(‬
‫ﻣﺪﻳﺮ ﻋﺎﻣﻞ ﭘﺎرس ﻣﻴﺰان آزﻣﺎ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪزاده‪ ،‬ﻣﺴﻠﻢ‬
‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ(‬

‫ﻛﺎرﺷﻨﺎس ﻣﺴﺌﻮل اوزان اداره ﻛﻞ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻗﺰوﻳﻦ‬ ‫ﻣﺮﺷﺪ ﻋﺒﺎﺳﻲ‪ ،‬ﻣﺠﻴﺪ‬

‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻓﻴﺰﻳﻚ(‬

‫ﻣﺴﺌﻮل ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﺎﺳﻜﻮل ﺳﺎزي ﻧﻴﻜﻮ‬ ‫ﻧﺎﺻﺮي‪ ،‬ﻓﺮﺷﻴﺪ‬

‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ(‬

‫ﻣﺪﻳﺮ ﻋﺎﻣﻞ ﺷﺮﻛﺖ ﻣﻴﺰان ﺑﻲﻧﻈﻴﺮ‬ ‫ﻧﺠﻒ ﺷﺎد‪ ،‬ﻧﺎﺻﺮ‬

‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻋﻤﺮان(‬

‫‪ ‬‬
‫د‬
 ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻨﺪرﺟﺎت‬
‫ﺻﻔﺤﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان‬
‫ب‬ ‫آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان‬
‫ج‬ ‫ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن ﻓﻨﻲ ﺗﺪوﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫ط‬ ‫ﭘﻴﺶﮔﻔﺘﺎر‬
‫‪1‬‬ ‫ﻫﺪف و داﻣﻨﻪ ﻛﺎرﺑﺮد‬ ‫‪1‬‬
‫‪1‬‬ ‫ﻣﺮاﺟﻊ اﻟﺰاﻣﻲ‬ ‫‪2‬‬
‫‪1‬‬ ‫اﺻﻄﻼﺣﺎت و ﺗﻌﺎرﻳﻒ‬ ‫‪3‬‬
‫‪1‬‬ ‫ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﻛﻠﻲ‬ ‫‪1-3‬‬
‫‪5‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎر دﺳﺘﮕﺎه‬ ‫‪2-3‬‬
‫‪14‬‬ ‫وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه‬ ‫‪3-3‬‬
‫‪17‬‬ ‫ﺧﻮاص اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه‬ ‫‪4-3‬‬
‫‪18‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎ و ﺧﻄﺎﻫﺎ‬ ‫‪5-3‬‬
‫‪23‬‬ ‫ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬارﻫﺎ و ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺮﺟﻊ‬ ‫‪6-3‬‬
‫‪24‬‬ ‫آزﻣﻮن ﻋﻤﻠﻜﺮد‬ ‫‪7-3‬‬
‫‪25‬‬ ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ اﺻﻄﻼﺣﺎت ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه‬ ‫‪8-3‬‬
‫‪28‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎرات و ﻧﻤﺎدﻫﺎ‬ ‫‪9-3‬‬
‫‪31‬‬ ‫اﺻﻮل اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬ ‫‪4‬‬
‫‪31‬‬ ‫ﻳﻜﺎﻫﺎي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي‬ ‫‪1-4‬‬
‫‪31‬‬ ‫اﺻﻮل اﻟﺰامﻫﺎي اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬ ‫‪2-4‬‬
‫‪31‬‬ ‫اﺻﻮل اﻟﺰام ﻫﺎي ﻓﻨﻲ‬ ‫‪3-4‬‬
‫‪32‬‬ ‫ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي اﻟﺰامﻫﺎ‬ ‫‪4-4‬‬
‫‪32‬‬ ‫اﻟﺰام ﻫﺎي اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬ ‫‪5‬‬
‫‪32‬‬ ‫اﺻﻮل ردهﺑﻨﺪي‬ ‫‪1-5‬‬
‫‪32‬‬ ‫ردهﺑﻨﺪي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ‬ ‫‪2-5‬‬
‫‪34‬‬ ‫اﻟﺰامﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي‬ ‫‪3-5‬‬
‫‪35‬‬ ‫وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻛﻤﻜﻲ‬ ‫‪4-5‬‬
‫‪37‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز‬ ‫‪5-5‬‬
‫‪38‬‬ ‫اﺧﺘﻼف ﻫﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﻴﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ‬ ‫‪6-5‬‬
‫‪39‬‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي آزﻣﻮن‬ ‫‪7-5‬‬
‫‪40‬‬ ‫رواﻧﻲ‬ ‫‪8-5‬‬
‫‪40‬‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻧﺎﺷﻲ از ﻛﻤﻴﺖﻫﺎي ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬار و زﻣﺎن‬ ‫‪9-5‬‬
‫‪44‬‬ ‫آزﻣﻮنﻫﺎ و اﻣﺘﺤﺎنﻫﺎي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻮع‬ ‫‪10-5‬‬

‫ه‬
 ‫اداﻣﻪ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻨﺪرﺟﺎت‬
‫ﺻﻔﺤﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان‬
‫‪51‬‬ ‫اﻟﺰامﻫﺎي ﻓﻨﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر‬ ‫‪6‬‬
‫‪51‬‬ ‫اﻟﺰامﻫﺎي ﻛﻠﻲ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬ ‫‪1-6‬‬
‫‪54‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫‪2-6‬‬
‫‪56‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪي ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ آﻧﺎﻟﻮگ‬ ‫‪3-6‬‬
‫‪59‬‬ ‫وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬ ‫‪4-6‬‬
‫‪60‬‬ ‫وﺳﺎﻳﻞ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ و ﺻﻔﺮ ﻳﺎب‬ ‫‪5-6‬‬
‫‪61‬‬ ‫وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬ ‫‪6-6‬‬
‫‪67‬‬ ‫وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه‬ ‫‪7-6‬‬
‫‪68‬‬ ‫ﻗﻔﻞ ﻛﺮدن وﺿﻌﻴﺖﻫﺎ‬ ‫‪8-6‬‬
‫‪68‬‬ ‫وﺳﺎﻳﻞ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻤﻜﻲ )ﺟﺪاﺷﺪﻧﻲ ﻳﺎ ﺛﺎﺑﺖ(‬ ‫‪9-6‬‬
‫‪69‬‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺴﺘﺮهي ﺗﻮزﻳﻦ در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‬ ‫‪10-6‬‬
‫‪69‬‬ ‫وﺳﺎﻳﻞ ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب)ﻳﺎﺗﻌﻮﻳﺾ(ﺑﻴﻦ ﺑﺎرﮔﻴﺮﻫﺎ و‪ /‬ﻳﺎ اﻧﺘﻘﺎل دﻫﻨﺪهﻫﺎي ﺑﺎر ﻣﺘﻌﺪد و‬ ‫‪11-6‬‬
‫ﺑﺎرﺳﻨﺞﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد‬
‫‪69‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻛﻤﭙﺮاﺗﻮر »ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻨﻔﻲ«‬ ‫‪12-6‬‬
‫‪70‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ داد و ﺳﺘﺪ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم‬ ‫‪13-6‬‬
‫‪72‬‬ ‫اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎ ﻣﺤﺎﺳﺐ ﻗﻴﻤﺖ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي‬ ‫‪14-6‬‬
‫ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‬
‫‪75‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم ﺑﻪ ﻛﺎر‬ ‫‪15-6‬‬
‫ﺑﺮده ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬
‫‪75‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮ ﭼﺴﺐ زن ﻗﻴﻤﺖ‬ ‫‪16-6‬‬
‫‪76‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻗﻄﻌﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﺑﺎ ﺑﺎرﮔﻴﺮ وزﻧﻪي ﻳﻜﺎ‬ ‫‪17-6‬‬
‫‪76‬‬ ‫اﻟﺰاﻣﺎت ﻓﻨﻲ ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺳﻴﺎر‬ ‫‪18-6‬‬
‫‪77‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻤﻞ ﺑﺮاي ﺗﻮزﻳﻦ وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻘﻠﻴﻪي ﺟﺎدهاي‬ ‫‪19-6‬‬
‫‪78‬‬ ‫ﻣﺪﻫﺎي ﺑﻬﺮهﺑﺮداري‬ ‫‪20-6‬‬
‫‪79‬‬ ‫اﻟﺰاﻣﺎت ﻓﻨﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬ ‫‪7‬‬
‫‪79‬‬ ‫اﻟﺰاﻣﺎت ﻛﻠﻲ‬ ‫‪1-7‬‬
‫‪79‬‬ ‫اﻗﺪام ﺑﺮ اﺳﺎس اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻌﻨﻲدار‬ ‫‪2-7‬‬
‫‪79‬‬ ‫اﻟﺰامﻫﺎي ﻓﻨﻲ‬ ‫‪3-7‬‬
‫‪81‬‬ ‫آزﻣﻮنﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮدي و ﭘﺎﻳﺪاري ﭘﻬﻨﻪ‬ ‫‪4-7‬‬
‫‪82‬‬ ‫اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي وﺳﻴﻠﻪﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ اي ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫‪5-7‬‬
‫‪88‬‬ ‫اﻟﺰام ﻫﺎي ﻓﻨﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻏﻴﺮ ﺧﻮدﻛﺎر‬ ‫‪8‬‬

‫و‬
 ‫اداﻣﻪ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻨﺪرﺟﺎت‬
‫ﺻﻔﺤﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان‬
‫‪88‬‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪي ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ‬ ‫‪1-8‬‬
‫‪89‬‬ ‫راه ﺣﻞ ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‬ ‫‪2-8‬‬
‫‪90‬‬ ‫ﺷﺮاﻳﻂ ﺳﺎﺧﺖ‬ ‫‪3-8‬‬
‫‪91‬‬ ‫ﺟﺰء ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻣﻮازﻧﻪ‬ ‫‪4-8‬‬
‫‪92‬‬ ‫ﺷﺎﻫﻴﻦ ﺳﺎده ﺑﺎ ﺑﺎزوي ﻣﺴﺎوي‬ ‫‪5-8‬‬
‫‪92‬‬ ‫‪1‬‬
‫ﺷﺎﻫﻴﻦ ﺳﺎده ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫‪6-8‬‬
‫‪10‬‬

‫‪93‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺳﺎده ﺑﺎ وزﻧﻪ ﻟﻐﺰﻧﺪه )ﺷﺎﻫﻴﻦ دﺳﺘﻲ (‬ ‫‪7-8‬‬

‫‪94‬‬ ‫ﺗﺮازوﻫﺎي ﻣﺮﻏﻲ و روﺑﺮوال‬ ‫‪8-8‬‬
‫‪95‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻛﻔﻪ ﻫﺎي ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫‪9-8‬‬
‫‪96‬‬ ‫اﻧﮓﮔﺬاري دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ و ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎ‬ ‫‪9‬‬
‫‪96‬‬ ‫اﻧﮓﮔﺬاري ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ‬ ‫‪1-9‬‬
‫‪100‬‬ ‫اﻧﮓﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫‪2-9‬‬
‫‪101‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮلﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬ ‫‪10‬‬
‫‪101‬‬ ‫ﺗﻌﻬﺪ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﻛﻨﺘﺮلﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬ ‫‪1-10‬‬
‫‪101‬‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻮع‬ ‫‪2-10‬‬
‫‪104‬‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ‬ ‫‪3-10‬‬
‫‪106‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺑﻌﺪي‬ ‫‪4-10‬‬
‫‪107‬‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ اﻟﻒ روشﻫﺎي اﺟﺮاﻳﻲ آزﻣﻮن ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر‬
‫‪107‬‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن اداري‬ ‫اﻟﻒ‪1-‬‬
‫‪107‬‬ ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺎ ﻣﺪارك‬ ‫اﻟﻒ‪2-‬‬
‫‪107‬‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن اوﻟﻴﻪ‬ ‫اﻟﻒ‪3-‬‬
‫‪107‬‬ ‫آزﻣﻮن ﻋﻤﻠﻜﺮد‬ ‫اﻟﻒ‪4-‬‬
‫‪118‬‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬار‬ ‫اﻟﻒ‪5-‬‬
‫‪122‬‬ ‫آزﻣﻮن دوام‬ ‫اﻟﻒ‪6-‬‬
‫‪124‬‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ ب آزﻣﻮن ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬
‫‪124‬‬ ‫اﻟﺰاﻣﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺗﺤﺖ آزﻣﻮن‬ ‫ب‪1-‬‬
‫‪124‬‬ ‫ﮔﺮﻣﺎي ﻣﻄﻠﻮب‪ ،‬ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺎﻳﺪار‬ ‫ب‪2-‬‬
‫‪125‬‬ ‫آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺮاي اﺧﺘﻼل‬ ‫ب‪3-‬‬
‫‪130‬‬ ‫آزﻣﻮن ﭘﺎﻳﺪاري ﭘﻬﻨﻪ‬ ‫ب‪4-‬‬
‫‪133‬‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ پ آزﻣﻮن و ﮔﻮاﻫﻲ وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه و داده ﭘﺮدازي آﻧﺎﻟﻮگ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي‬
‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﺧﻮدﻛﺎر‬

‫ز‬
 ‫اداﻣﻪ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻨﺪرﺟﺎت‬
‫ﺻﻔﺤﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان‬
‫‪133‬‬ ‫اﻟﺰاﻣﺎت ﻛﺎرﺑﺮدي‬ ‫پ‪1-‬‬
‫‪135‬‬ ‫اﺻﻮل ﻛﻠﻲ آزﻣﻮن‬ ‫پ‪2-‬‬
‫‪138‬‬ ‫آزﻣﻮن ﻫﺎ‬ ‫پ‪3-‬‬
‫‪142‬‬ ‫ﮔﻮاﻫﻲﻫﺎي ‪OIML‬‬ ‫پ‪4-‬‬
‫‪146‬‬ ‫آزﻣﻮن و ﮔﻮاﻫﻲ وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺮدازش داده ﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ‪ ،‬ﭘﺎﻳﺎﻧﻪﻫﺎ و ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ ت‬
‫دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر‬
‫‪146‬‬ ‫اﻟﺰاﻣﺎت ﻗﺎﺑﻞ ﻛﺎرﺑﺮد‬ ‫ت‪1-‬‬
‫‪147‬‬ ‫اﺻﻮل ﻛﻠﻲ آزﻣﻮن‬ ‫ت‪2-‬‬
‫‪148‬‬ ‫آزﻣﻮنﻫﺎ‬ ‫ت‪3-‬‬
‫‪148‬‬ ‫ﮔﻮاﻫﻲﻫﺎي ‪OIML‬‬ ‫ت‪4-‬‬
‫‪150‬‬ ‫آزﻣﻮن و ﮔﻮاﻫﻲ ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ ث‬
‫ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر‬
‫‪150‬‬ ‫اﻟﺰاﻣﺎت ﻗﺎﺑﻞ ﻛﺎرﺑﺮد‬ ‫ث‪1-‬‬
‫‪151‬‬ ‫اﺻﻮل ﻛﻠﻲ آزﻣﻮن‬ ‫ث‪2-‬‬
‫‪152‬‬ ‫آزﻣﻮن ﻫﺎ‬ ‫ث‪3-‬‬
‫‪152‬‬ ‫ﮔﻮاﻫﻲﻫﺎي ‪OIML‬‬ ‫ث‪4-‬‬
‫‪154‬‬ ‫ﺳﺎزﮔﺎري وارﺳﻲ ﻛﺮدن ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ ج‬
‫‪154‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫ج‪1-‬‬
‫‪155‬‬ ‫ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ آزﻣﻮن ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ج‪2-‬‬
‫‪157‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪهﻫﺎ و وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺮدازش دادهﻫﺎي آﻧﺎﻟﻮگ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ آزﻣﻮن‬ ‫ج‪3-‬‬
‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬
‫‪159‬‬ ‫وارﺳﻲﻫﺎي ﺳﺎزﮔﺎري‪ ،‬ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎ ﺑﺎ ﺧﺮوﺟﻲ آﻧﺎﻟﻮگ‬ ‫ج‪4-‬‬
‫‪163‬‬ ‫وارﺳﻲﻫﺎي ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎي ﺑﺎ ﺧﺮوﺟﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬ ‫ج‪5-‬‬
‫‪166‬‬ ‫ﻣﺜﺎلﻫﺎي وارﺳﻲ ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي ﺑﺎ ﺧﺮوﺟﻲ آﻧﺎﻟﻮگ‬ ‫ج‪6-‬‬
‫‪167‬‬ ‫اﻣﺘﺤﺎنﻫﺎ و آزﻣﻮنﻫﺎي ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ و دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ ﻛﻨﺘﺮل ﺷﺪه‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ چ‬
‫ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار‬
‫‪167‬‬ ‫وﺳﺎﻳﻞ و دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺗﻌﺒﻴﻪ ﺷﺪه‬ ‫چ‪1-‬‬
‫‪167‬‬ ‫راﻳﺎﻧﻪﻫﺎي ﺷﺨﺼﻲ و ﺳﺎﻳﺮ وﺳﺎﻳﻞ ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي و ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎرﮔﺬاري‬ ‫چ‪2-‬‬
‫‪168‬‬ ‫وﺳﺎﻳﻞ ذﺧﻴﺮه دادهﻫﺎ‬ ‫چ‪3-‬‬
‫‪169‬‬ ‫ﻓﺮﻣﺖ ﮔﺰارش آزﻣﻮن‬ ‫چ‪4-‬‬
‫‪170‬‬ ‫ﻛﺘﺎﺑﻨﺎﻣﻪ‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ ح‬

‫ح‬
 ‫ﭘﻴﺶﮔﻔﺘﺎر‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد " دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮ ﺧﻮدﻛﺎر‪ -‬ﻗﺴﻤﺖ‪ :1‬اﻟﺰامﻫﺎي اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ و ﻓﻨﻲ‪-‬آزﻣﻮنﻫﺎ " ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎر‬
‫در ﺳﺎل ‪ 1381‬ﺗﺪوﻳﻦ ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮ اﺳﺎس ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻫﺎي رﺳﻴﺪه و ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻮﺳﻂ "ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان" و "ﺷﺮﻛﺖ ﺳﻨﺠﺶﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺧﻮدﻛﺎرﺳﻨﺞ ﺗﻮازن" و ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮنﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط‬
‫ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﻣﻮرد ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و در ﻳﻜﺼﺪ و ﺑﻴﺴﺖ و ﻫﺸﺘﻤﻴﻦ اﺟﻼس ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻣﻠﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫اوزان و ﻣﻘﻴﺎسﻫﺎ ﻣﻮرخ ‪ 1389/5/3‬ﻣﻮرد ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬اﻳﻨﻚ ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد ﺑﻨﺪ ﻳﻚ ﻣﺎدة ‪ 3‬ﻗﺎﻧﻮن‬
‫اﺻﻼح ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﻣﻘﺮرات ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﻣﺼﻮب ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه ‪ ،1371‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﻫﻤﮕﺎﻣﻲ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺑﺎ ﺗﺤﻮﻻت و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎي ﻣﻠﻲ و ﺟﻬﺎﻧﻲ در زﻣﻴﻨﺔ ﺻﻨﺎﻳﻊ‪ ،‬ﻋﻠﻮم و ﺧﺪﻣﺎت‪،‬‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ اﻳﺮان در ﻣﻮاﻗﻊ ﻟﺰوم ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﻫﺮ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺻﻼح و ﺗﻜﻤﻴﻞ اﻳﻦ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ اراﺋﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ در ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن ﻓﻨﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻮاره از آﺧﺮﻳﻦ ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪ :6589-1‬ﺳﺎل‪ 1381‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻨﺒﻊ و ﻣﺄﺧﺬي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﺔ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ اﺳﺖ ‪:‬‬

‫‪OIML R76-1 (2006):Non-automatic weighing instruments-Part 1: Metrological‬‬

‫‪and technical requirements - Tests‬‬

‫ط‬
 ‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮ ﺧﻮدﻛﺎر ﻗﺴﻤﺖ‪ :1‬اﻟﺰامﻫﺎي اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ و ﻓﻨﻲ ‪ -‬آزﻣﻮنﻫﺎ‬

‫ﻫﺪف و داﻣﻨﻪ ﻛﺎرﺑﺮد‬ ‫‪1‬‬

‫ﻫﺪف از ﺗﺪوﻳﻦ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﻌﻴﻴﻦ اﻟﺰامﻫﺎ و روشﻫﺎي آزﻣﻮن اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاي ﺳﻨﺠﺶ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي‬
‫اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ و ﻓﻨﻲ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻘﻲ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ و ﻗﺎﺑﻞ ردﻳﺎﺑﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﻟﺰامﻫﺎي اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ و ﻓﻨﻲ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎري را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ‬
‫ﻛﻨﺘﺮل اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ رﺳﻤﻲ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺮاﺟﻊ اﻟﺰاﻣﻲ‬ ‫‪2‬‬

‫ﻣﺪارك ارﺟﺎع داده ﺷﺪه زﻳﺮ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮد اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪ ،‬اﻟﺰاﻣﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺪرﻛﻲ ﺑﺎ ذﻛﺮ ﺗﺎرﻳﺦ‬
‫اﻧﺘﺸﺎر ارﺟﺎع داده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﺻﻼﺣﻴﻪ ﻫﺎ و ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮﻫﺎي ﺑﻌﺪي آن ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬در ﻣﻮرد‬
‫ﻣﺪارﻛﻲ ﻛﻪ ﺑﺪون ذﻛﺮ ﺗﺎرﻳﺦ اﻧﺘﺸﺎر ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ارﺟﺎع داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻮاره آﺧﺮﻳﻦ ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮ و اﺻﻼﺣﻴﻪﻫﺎي‬
‫ﺑﻌﺪي آن ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺮاﺟﻊ زﻳﺮ ﺑﺮاي اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﻟﺰاﻣﻲ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪ -1-2‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﺷﻤﺎره ‪1307‬ﺳﺎل ‪ ،1377‬آزﻣﻮنﻫﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ‪-‬راﻫﻨﻤﺎي ﻋﻤﻮﻣﻲ‬
‫‪ -2-2‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﺷﻤﺎره‪1307-1‬ﺳﺎل ‪ ،1375‬آزﻣﻮنﻫﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻗﺴﻤﺖ دوم‪ :‬آزﻣﻮنﻫﺎ – آزﻣﻮن‬
‫ﻫﺎي ‪ : A‬ﺳﺮﻣﺎ‬
‫‪ -3-2‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﺷﻤﺎره ‪ ،1307-2-2‬ﺳﺎل‪ ،1387‬آزﻣﻮنﻫﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ‪-‬ﻗﺴﻤﺖ ‪ 2-2‬آزﻣﻮنﻫﺎ ‪-‬‬
‫آزﻣﻮن ‪ b‬ﮔﺮﻣﺎي ﺧﺸﻚ‬
‫‪ -4-2‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪ 7260-4-2‬ﺳﺎل ‪1387‬ﺳﺎزﮔﺎري اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ‪ (EMC) -‬ﻗﺴﻤﺖ ‪:4-4‬‬
‫روشﻫﺎي آزﻣﻮن و اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ‪ -‬آزﻣﻮن ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﺨﻠﻴﻪ اﻟﻜﺘﺮو اﺳﺘﺎﺗﻴﻚ‬
‫‪ -5-2‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪ 7260-4-3‬ﺳﺎل ‪ 1385‬ﺳﺎزﮔﺎري اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ‪ (EMC) -‬ﻗﺴﻤﺖ ‪-4‬‬
‫‪ :3‬روﺷﻬﺎي آزﻣﻮن و اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ‪ -‬آزﻣﻮن ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻴﺪان اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ رادﻳﻮﺋﻲ ﺗﺎﺑﺸﻲ‬
‫‪ -6-2‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪ 7260-4-4‬ﺳﺎل ‪ ،1385‬ﺳﺎزﮔﺎري اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ‪ (EMC) -‬ﻗﺴﻤﺖ ‪-4‬‬
‫‪ :4‬روﺷﻬﺎي آزﻣﻮن و اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ‪ -‬آزﻣﻮن ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﭘﺎﻟﺴﻬﺎي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺗﻨﺪﮔﺬر‪/‬رﮔﺒﺎره‬
‫‪ -7-2‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪ 7260-4-5‬ﺳﺎل ‪ 1386‬ﺳﺎزﮔﺎري اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ‪ (EMC) -‬ﻗﺴﻤﺖ ‪-4‬‬
‫‪ :4‬روﺷﻬﺎي آزﻣﻮن و اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ‪ -‬آزﻣﻮن ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻓﺮاﺗﺎﺧﺖ‬
‫‪-8-2‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪7260-4-6‬ﺳﺎل ‪ 1387‬ﺳﺎزﮔﺎري اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ‪ (EMC) -‬ﻗﺴﻤﺖ ‪:4-4‬‬
‫روﺷﻬﺎي آزﻣﻮن و اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ‪ -‬ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ اﺧﺘﻼل ﻫﺎي ﻫﺪاﻳﺘﻲ‪ ،‬اﻟﻘﺎ ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻴﺪاﻧﻬﺎي ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‬
‫رادﻳﻮﻳﻲ‬
‫‪ -9-2‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪ 7260-4-7‬ﺳﺎل ‪ ،1385‬ﺳﺎزﮔﺎري اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ‪ (EMC) -‬ﻗﺴﻤﺖ ‪-4‬‬
‫‪ :11‬روﺷﻬﺎي آزﻣﻮن و اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ‪ -‬آزﻣﻮن ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ اﻓﺖ ﻫﺎي وﻟﺘﺎژ‪ ،‬وﻗﻔﻪ ﻫﺎي ﻛﻮﺗﺎه و ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻟﺘﺎژ‬

‫‪1‬‬
 ‫‪ -10-2‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪ 61000-6-1‬ﺳﺎل ‪ ،1386‬ﺳﺎزﮔﺎري اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ‪ (EMC) -‬ﺑﺨﺶ‬
‫‪ :1-6‬اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻛﻠﻲ ‪ -‬ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ ﺑﺮاي ﻣﺤﻴﻂ ﻫﺎي ﻣﺴﻜﻮﻧﻲ‪ ،‬ﺗﺠﺎري و ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺳﺒﻚ‬
‫‪ -11-2‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪7059-1‬ﺳﺎل ‪ ،1381‬ﺧﻮدورﻫﺎي ﺟﺎده اي ‪ -‬اﻏﺘﺸﺎش اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻧﺎﺷﻲ از‬
‫رﺳﺎﻧﺎﺋﻲ و ﻛﻮﭘﻠﻴﻨﮓ)ﺑﺮﻫﻢﻛﻨﺶ( ﻗﺴﻤﺖ اول ‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ و ﻣﻼﺣﻈﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ‬
‫‪-12-2‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪7059-2‬ﺳﺎل ‪ ،1378‬ﺧﻮدورﻫﺎي ﺟﺎده اي ‪ -‬اﻏﺘﺸﺎش اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻧﺎﺷﻲ از‬
‫رﺳﺎﻧﺎﺋﻲ و ﻛﻮﭘﻠﻴﻨﮓ )ﺑﺮﻫﻢﻛﻨﺶ( ﻗﺴﻤﺖ دوم ‪ :‬وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻘﻠﻴﻪ ﺗﺠﺎري)ﺳﻨﮕﻴﻦ( ﺑﺎ وﻟﺘﺎژ ﺗﻐﺬﻳﻪ اﺳﻤﻲ ‪ 24‬وﻟﺖ ‪-‬‬
‫رﺳﺎﻧﺎﺋﻲ ﻧﺎﭘﺎﻳﺪار اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺗﻨﻬﺎ در ﺧﻄﻮط ﺗﻐﺬﻳﻪ‬
‫‪-13-2‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪7059-3‬ﺳﺎل ‪ ،1382‬ﺧﻮدورﻫﺎي ﺟﺎده اي ‪ -‬اﻏﺘﺸﺎش اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻧﺎﺷﻲ از‬
‫رﺳﺎﻧﺎﺋﻲ و ﻛﻮﭘﻠﻴﻨﮓ)ﺑﺮﻫﻢﻛﻨﺶ( ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻮم ‪ :‬ﺧﻮدروﻫﺎي ﺑﺎ وﻟﺘﺎژ ﺗﻐﺬﻳﻪ اﺳﻤﻲ ‪ 12‬ﻳﺎ ‪ 24‬وﻟﺘﻲ ‪ -‬رﺳﺎﻧﺎﺋﻲ‬
‫ﻧﺎﭘﺎﻳﺪار اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺗﻮﺳﻂ اﺗﺼﺎﻻت اﻟﻘﺎﺋﻲ و ﺧﺎزﻧﻲ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از ﺧﻄﻮط ﺗﻐﺬﻳﻪ‬
‫)‪2-14-International Vocabulary of Basic and General Terms in Metrology (VIM) (1993‬‬
‫)‪2-15- International Vocabulary of Terms in Legal Metrology, BIML, Paris (2000‬‬
‫‪2-16-OIML B 3 (2003),OIML Certificate System for Measuring Instruments(formerly OIML‬‬
‫)‪P1‬‬
‫‪2-17- OIML D 11 (2004), General requirements for electronic measuring instruments‬‬
‫‪2-18- IEC 60068-2-78 (2001-08), Environmental testing - Part 2-78: Tests - Test Cab: Damp‬‬
‫‪heat, steady state ,(IEC 60068-2-78 replaces the following withdrawn standards: IEC 60068-‬‬
‫)‪2-3, test Ca and IEC 60068-2-56, test Cb‬‬
‫‪2-19- IEC 60068-3-1 (1974-01) + Supplement A (1978-01): Environmental testing Part 3‬‬
‫‪Background information, Section 1: Cold and dry heat tests‬‬
‫‪2-20- IEC 60068-3-4 (2001-08) Environmental testing - Part 3-4: Supporting documentation‬‬
‫‪and guidance - Damp heat tests‬‬
‫‪2-21- IEC 61000-4-1 (2000-04) Basic EMC Publication Electromagnetic compatibility‬‬
‫‪(EMC), Part 4: Testing and measurement techniques, Section 1: Overview of IEC 61000-4‬‬
‫‪series‬‬
‫‪2-22- IEC 61000-6-2 (1999-01) Electromagnetic compatibility (EMC) Part 6: Generic‬‬
‫‪standards Section 2: Immunity for industrial environments‬‬
‫‪2-23- OIML B 10 (2004) + Amendment 1 (2006) Framework for a Mutual Acceptance‬‬
‫)‪Arrangement on OIML Type Evaluations (MAA‬‬

‫اﺻﻄﻼﺣﺎت‪ ،‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ‬ ‫‪3‬‬

‫اﺻﻄﻼﺣﺎت و ﺗﻌﺎرﻳﻔﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲﺷﻮد ﺑﺎ "واژﮔﺎن ﭘﺎﻳﻪ و اﺻﻄﻼﺣﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ در‬
‫اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺳﻲ")‪ [1] (VIM‬و "واژﮔﺎن و اﺻﻄﻼﺣﺎت ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺳﻲ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ")‪ [2](VIML‬و "ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﮔﻮاﻫﻲ ‪ OIML‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي"]‪ [3‬و دﻳﮕﺮ ﻧﺸﺮﻳﺎت ﻣﺮﺑﻮط ‪ ،OIML‬ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ دارد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮاي‬
‫ﻣﻘﺎﺻﺪ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﺻﻄﻼﺣﺎت زﻳﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲرود‪ .‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻫﻤﻪي اﺻﻄﻼﺣﺎت‪ ،‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ و ﻣﺮاﺟﻌﻲ را ﻛﻪ‬
‫در اﻳﻦ ﺑﻨﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه در ﺑﻨﺪ ‪ 8-3‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪2‬‬
 ‫‪ 1-3‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﻛﻠﻲ‬
‫‪1-1-3‬‬
‫‪1‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻛﻪ ﺟﺮم ﻳﻚ ﺟﺴﻢ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺛﺮ ﮔﺮاﻧﺶ ﺑﺮ آن ﺟﺴﻢ‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬در اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد " ﺟﺮم" ) ﻳﺎ " ﻣﻘﺪار وزن" ( ﺗﺮﺟﻴﺤﺎ" ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي "ﺟﺮم ﻗﺮاردادي" ﻳﺎ " ﻣﻘﺪار ﻗﺮاردادي ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ‬
‫در ﻫﻮا " ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪ 7085‬ﺳﺎل ‪ 1387‬و اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪ 9363‬ﺳﺎل ‪ 1384‬ﺑﻜﺎر ﻣﻲرود‪،‬‬
‫در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ "وزن" ﺗﺮﺟﻴﺤﺎً ﺑﺮاي ﺗﺠﺴﻢ ) ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻘﻴﺎس ﻣﺎدي( ﺟﺮم ﺑﻜﺎر ﻣﻲرود ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ و‬
‫اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ آن ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﺎﻳﺮ ﻛﻤﻴﺖﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ‪ ،‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎ و ﻳﺎ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺟﺮم ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫ﺷﺪه ﻧﻴﺰ ﺑﻜﺎر رود‪.‬‬

‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ روش ﺑﻬﺮهﺑﺮداري‪ ،‬ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﺧﻮدﻛﺎر و ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر ردهﺑﻨﺪي ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪2-1-3‬‬
‫‪2‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر‬
‫دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﻃﻲ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﻮزﻳﻦ در آن‪ ،‬ﻧﻴﺎز ﺑﻪ دﺧﺎﻟﺖ ﻛﺎرﺑﺮ دارد ﺗﺎ در ﻣﻮرد ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﻮدن ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ‬
‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -1‬ﺗﺼﻤﻴﻢ در ﻣﻮرد ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﻮدن ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻮزﻳﻦ ﺷﺎﻣﻞ ﻫﺮ اﻗﺪام ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ‬
‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻲﮔﺬارد‪ ،‬ﻣﺜﻞ اﻗﺪام ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﭘﺎﻳﺪار اﺳﺖ ﻳﺎ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺟﺮم ﺑﺎر ﺗﻮزﻳﻦ ﺷﺪه‪ ،‬و ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮي در ﻣﻮرد ﭘﺬﻳﺮش‬
‫ﻫﺮ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻳﺎ ﺻﺪور ﻓﺮﻣﺎن ﭼﺎپ‪ .‬در ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬
‫ﻧﺒﺎﺷﺪ اﻗﺪام ﻛﺎرﺑﺮ را ﺑﺮاي اﻗﺪام )ﻳﻌﻨﻲ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎر‪ ،‬ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎر ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺬﻳﺮش اﺳﺖ و ﻏﻴﺮه ( ﻛﻪ ﺑﺮ ﻧﺘﻴﺠﻪ‬
‫ﺗﻮزﻳﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻲﮔﺬارد‪ ،‬ﻣﻴﺴﺮ ﻣﻲﺳﺎزد‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -2‬در ﺻﻮرت ﺗﺮدﻳﺪ از اﻳﻨﻜﻪ دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ ﺧﻮدﻛﺎر اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬
‫ﺧﻮدﻛﺎر در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ,R 51,R 61,R 106,R 107‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪ 10252‬ﺳﺎل ‪1387‬و ‪OIML R 134‬‬
‫اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ اوﻟﻮﻳﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻴﺎر ﻳﺎدآوري‪ 1‬دارد‪.‬‬

‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‪:‬‬

‫‪ -‬ﻣﺪرج ﻳﺎ ﻏﻴﺮﻣﺪرج‬
‫‪ -‬ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ آن ﺧﻮدﻛﺎر‪ ،‬ﻧﻴﻢﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪ -‬از اﻳﻦ ﭘﺲ در اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر »دﺳﺘﮕﺎه« ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪1 - Weighing instrument‬‬

‫‪2 - Non-automatic weighing instrument‬‬

‫‪3‬‬
 ‫‪1-2-1-3‬‬
‫‪1‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺪرج‬
‫دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺧﻮاﻧﺪن ﺗﻤﺎم ﻳﺎ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ در آن ﻣﻴﺴﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪2-2-1-3‬‬
‫‪2‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻏﻴﺮﻣﺪرج‬
‫دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﻓﺎﻗﺪ درﺟﻪﺑﻨﺪي ﻋﺪدي ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻳﻜﺎي ﺟﺮم اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪3-2-1-3‬‬
‫‪3‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺧﻮدﻛﺎر‬
‫دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ در آن‪ ،‬وﺿﻊ ﺗﻌﺎدل‪ 4‬ﺑﺪون دﺧﺎﻟﺖ ﻛﺎرﺑﺮ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪4-2-1-3‬‬
‫‪5‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻧﻴﻢﺧﻮدﻛﺎر‬
‫دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ آن‪ ،‬در ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ‪ ،6‬ﺧﻮدﻛﺎر اﺳﺖ و دﺧﺎﻟﺖ ﻛﺎرﺑﺮ ﻓﻘﻂ ﺣﺪود اﻳﻦ ﮔﺴﺘﺮه را ﺗﻐﻴﻴﺮ‬
‫ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫‪5-2-1-3‬‬
‫‪7‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر‬
‫دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ در آن‪ ،‬وﺿﻊ ﺗﻌﺎدل ﻓﻘﻂ ﺑﺎ دﺧﺎﻟﺖ ﻛﺎﻣﻞ ﻛﺎرﺑﺮ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪6-2-1-3‬‬
‫‪8‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬
‫دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ وﺳﺎﻳﻞ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪7-2-1-3‬‬
‫‪9‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ درﺟﻪﺑﻨﺪي ﻗﻴﻤﺖ‬

‫‪1 - Graduated instrument‬‬

‫‪2 - Non-graduated instrument‬‬
‫‪3 - Self-indicating instrument‬‬
‫‪4 - Equilibrium‬‬
‫‪5 - Semi-self-indicating instrument‬‬
‫‪6 - Weighing range‬‬
‫‪7 - Non-self-indicating instrument‬‬
‫‪8 - Electronic instrument‬‬
‫‪9 - Instrument with price scales‬‬

‫‪4‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮداﺧﺖ را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻤﻮدارﻫﺎ ﻳﺎ درﺟﻪﺑﻨﺪيﻫﺎي ﻗﻴﻤﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮهاي از‬
‫ﻗﻴﻤﺖﻫﺎي واﺣﺪ ﻛﺎﻻ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫‪8-2-1-3‬‬
‫‪1‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺣﺴﺎﺑﮕﺮ ﻗﻴﻤﺖ‬
‫دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮداﺧﺖ را ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﻣﻘﺪار وزن ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه و ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ ﻛﺎﻻ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪9-2-1-3‬‬
‫‪2‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮﭼﺴﺐ زن ﻗﻴﻤﺖ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺤﺎﺳﺐ ﻗﻴﻤﺖ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﺟﺮم‪ ،‬ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ ﻛﺎﻻ و ﻗﻴﻤﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮداﺧﺖ را ﺑﺮاي ﻛﺎﻻي از ﻗﺒﻞ‬
‫ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪيﺷﺪه ﭼﺎپ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪10-2-1-3‬‬
‫‪3‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺳﻠﻒ ﺳﺮوﻳﺲ‬
‫دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﺸﺘﺮي ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪11-2-1-3‬‬
‫‪4‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺳﻴﺎر‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎري ﻛﻪ در داﺧﻞ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ ﺳﻮار ﻳﺎ ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪ -1‬ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺳﻮار ﺑﺮ ﻧﻘﻠﻴﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻛﺎﻣﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺤﻜﻢ ﺑﺮ روي وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ ﺳﻮار ﺷﺪه‪ ،‬و‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻨﻈﻮر ﺧﺎﺻﻲ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺗﺮازو ﭘﺴﺘﻲ ﺳﻮار ﺷﺪه ﺑﺮ روي وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ )دﻓﺘﺮ ﭘﺴﺖ ﺳﻴﺎر(‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪ -2‬دﺳﺘﮕﺎه ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﺪه ﺑﺮ روي وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ ﻗﺴﻤﺘﻲ از وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﻜﺎر ﻣﻲرود‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎلﻫﺎ‪ :‬ﺗﻮزﻳﻦ ﻛﻨﻨﺪهﻫﺎي زﺑﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺑﺎﻻﺑﺮﻫﺎي ﺑﻴﻤﺎر‪ ،‬ﺑﺎﻻﺑﺮﻫﺎي ﭘﺎﻟﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻻﺑﺮﻫﺎي ﭼﻨﮕﺎﻟﻲ‪ ،‬ﺻﻨﺪﻟﻲ ﭼﺮخدار‪.‬‬

‫‪12-2-1-3‬‬
‫‪5‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻤﻞ ﺑﺮاي ﺗﻮزﻳﻦ وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻘﻠﻴﻪ ﺟﺎدهاي‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر داراي ﻳﻚ ﺑﺎرﮔﻴﺮ‪ ،‬در ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﺟﺮم ﻛﻞ وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻘﻠﻴﻪ ﺟﺎدهاي را‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬و ﺟﻬﺖ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻜﺎنﻫﺎ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪1 - Price-computing instrument‬‬

‫‪2 - Price-labeling instrument‬‬
‫‪3 - Self-service instrument‬‬
‫‪4 - Mobile instrument‬‬
‫‪5 - Portable instrument for weighing road vehicles‬‬

‫‪5‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﭘﻞ ﺗﻮزﻳﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻤﻞ‪ ،‬ﮔﺮوه ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﺤﻮرﻛﺶﻫﺎ )ﻳﺎ ﭼﺮخ ﻛﺶﻫﺎ( ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر‪.‬‬
‫ﻳﺎدآوري‪ -‬اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻓﻘﻂ ﺑﺎﺳﻜﻮل و ﮔﺮوه ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﺤﻮرﻛﺶﻫﺎ )ﻳﺎ ﭼﺮخ ﻛﺶﻫﺎ(اﻳﻲ را ﭘﻮﺷﺶ ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن‬
‫ﺟﺮم ﻛﻞ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ ﺟﺎدهاي را ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﺤﻮرﻫﺎ)ﻳﺎ ﭼﺮخﻫﺎ( ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻪ ﻃﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن و در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ روي ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪13-2-1-3‬‬
‫‪1‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي‬
‫دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺟﻬﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻌﺮﻓﻪ ﻳﺎ ﻋﻮارض‪ ،‬ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻮزﻳﻦ را در ﮔﺴﺘﺮهي از ﻗﺒﻞ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه‬
‫ﺟﺮم ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺗﺮازو ﭘﺴﺘﻲ‪ ،‬زﺑﺎﻟﻪﻛﺶﻫﺎ‪.‬‬

‫‪3-1-3‬‬
‫‪2‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎي ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه‬
‫ﻣﻘﺪار ﻛﻤﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه اﻧﺪازهﮔﻴﺮي اراﺋﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ "-‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ" ‪ " ،‬ﻧﺸﺎن دادن" ﻳﺎ " ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ" ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺶ و‪ /‬ﻳﺎ ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪1-3-1-3‬‬
‫‪3‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎي اوﻟﻴﻪ‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎ‪ ،‬ﺳﻴﮕﻨﺎلﻫﺎ و ﻧﻤﺎدﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ اﻟﺰامﻫﺎي اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪2-3-1-3‬‬
‫‪4‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎ‪ ،‬ﺳﻴﮕﻨﺎلﻫﺎ و ﻧﻤﺎدﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎي اوﻟﻴﻪ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪2-3‬‬
‫‪5‬‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎر دﺳﺘﮕﺎه‬
‫در اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻳﺰ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻣﺜﻼً ﻳﻚ ﺳﺎز و ﻛﺎر ﻳﺎ ﻳﻚ ﻛﻠﻴﺪ ﺷﺮوع ﻋﻤﻠﻴﺎت‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﭼﻴﺰي ﻛﻪ‬
‫ﻛﺎرﻛﺮد ﺑﺨﺼﻮﺻﻲ را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ »وﺳﻴﻠﻪ« ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻳﻚ ﻗﻄﻌﻪ ﻛﻮﭼﻚ ﻳﺎ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺰرﮔﻲ از‬
‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪1 - Grading instrument‬‬

‫‪2 - Indications of an instrument‬‬
‫‪3 - Primary indications‬‬
‫‪4 - Secondary indications‬‬
‫‪5 - Construction of an instrument‬‬

‫‪6‬‬
 ‫‪1-2-3‬‬
‫‪1‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪﻫﺎي اﺻﻠﻲ‬

‫‪1-1-2-3‬‬
‫‪2‬‬
‫ﺑﺎرﮔﻴﺮ‬
‫ﻗﺴﻤﺘﻲ از دﺳﺘﮕﺎه ﻛﻪ ﺑﺎر را ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫‪2-1-2-3‬‬
‫‪3‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎر‬
‫ﻗﺴﻤﺘﻲ از دﺳﺘﮕﺎه ﻛﻪ ﻧﻴﺮوي ﺣﺎﺻﻞ از ﻛﻨﺶ ﺑﺎر ﺑﺮ ﺑﺎرﮔﻴﺮ را ﺑﻪ »ﺑﺎرﺳﻨﺞ« ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪3-1-2-3‬‬
‫‪4‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎرﺳﻨﺞ‬
‫ﻗﺴﻤﺘﻲ از دﺳﺘﮕﺎه ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﻌﺎدل ﺑﺮاي ﻣﻮازﻧﻪ ﻧﻴﺮوي وارده از وﺳﻴﻠﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎر ﺑﺎ ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ‬
‫ﻳﺎ ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي‪ ،‬ﺟﺮم ﺑﺎر را اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪2-2-3‬‬
‫‪5‬‬
‫ﻣﺎﺟﻮل‬
‫ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ)ﻣﺸﺨﺺ( دﺳﺘﮕﺎه ﻛﻪ وﻇﻴﻔﻪ ﻳﺎ وﻇﺎﻳﻒ ﺧﺎﺻﻲ را اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﺪ‪ ،‬و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر‬
‫ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت ﻋﻤﻠﻜﺮدي ﺧﺎص اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ و ﻓﻨﻲ در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺮﺗﺒﻂ‪ ،‬ﺳﻨﺠﺶ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ در ﻣﻌﺮض ﺣﺪود ﺧﻄﺎي ﺟﺰﺋﻲ ﻣﻌﻴﻦ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮل دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺷﺎﻣﻞ‪ :‬ﻟﻮدﺳﻞ‪ ،‬ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه‪ ،‬وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش داده دﻳﺠﻴﺘﺎل ﻳﺎ آﻧﺎﻟﻮگ‪ ،‬ﻣﺎﺟﻮل‬
‫ﺗﻮزﻳﻦ‪ ،‬ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل و ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ اوﻟﻴﻪ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻮاﻫﻲﻫﺎي ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ‪ 6589-1‬ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي ﻧﺎﻣﺒﺮده در ﺑﻨﺪ ‪ 3-2-2-2‬و‬
‫‪ 3-2-2-7‬ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺻﺎدر ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪1 - Main devices‬‬

‫‪2 - Load receptor‬‬
‫‪3 - Load-transmitting device‬‬
‫‪4 - Load-measuring device‬‬
‫‪5 - Module‬‬

‫‪7‬‬
 ‫‪6‬‬ ‫وﺳﺎﻳﻞ ﺟﺎﻧﺒﻲ‬
‫ﻛﻠﻴﺪ)ﻫﺎ( ﻳﺎ‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﻛﻠﻴﺪ ﺑﺮاي‬ ‫ﭼﺎﭘﮕﺮ‬
‫ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪7‬‬
‫ﻋﻨﺎﺻﺮ اﺗﺼﺎل‬ ‫داده ﭘﺮدازيﻫﺎي‬ ‫ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪهي‬
‫ﻣﺒﺪل آﻧﺎﻟﻮگ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺮدازش داده ﻫﺎ‬
‫دﻫﻨﺪهي ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ و‬ ‫ﻟﻮدﺳﻞ آﻧﺎﻟﻮگ‬ ‫دﻳﮕﺮ )ﻣﺜﻼً ﭘﺎرﺳﻨﮓو‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ‬
‫اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ‬ ‫دﻳﺠﻴﺘﺎل‬ ‫)زﻳﻨﻪ ﺑﻨﺪي(‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪي ﻗﻴﻤﺖ(‬ ‫اوﻟﻴﻪ‬

‫وﺳﻴﻠﻪ ذﺧﻴﺮه‬
‫داده ﻫﺎ‬
‫ﺳﻴﮕﻨﺎل آﻧﺎﻟﻮگ‬ ‫"ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺧﺎم"‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫ﺧﺎﻟﺺ‪ ،‬ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ و ﻧﺸﺎندﻫﻲ‬
‫دﻳﺠﻴﺘﺎل )ﺷﻤﺎر(‬ ‫)ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻳﻜﺎي ﺟﺮم(‬ ‫اوﻟﻴﻪ ي دﻳﮕﺮ‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي‬
‫)ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻗﻴﻤﺖ(‬ ‫ﺟﺎﻧﺒﻲ دﻳﮕﺮ‬

‫‪2‬‬ ‫)‪(1-2-2-3‬‬ ‫ﻟﻮدﺳﻞ آﻧﺎﻟﻮگ‬

‫‪2‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪+‬‬ ‫*)‪(4‬‬ ‫)‪(1-2-2-3‬‬ ‫ﻟﻮدﺳﻞ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬
‫‪(3) +‬‬ ‫‪4‬‬ ‫)‪+ (5) + (6) + 7 (2-2-2-3‬‬ ‫ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه‬
‫‪3‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪4‬‬ ‫)‪+ (5) + (6‬‬ ‫)‪(3-2-2-3‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش داده آﻧﺎﻟﻮگ‬
‫)‪(4‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪5‬‬ ‫)‪+ (6‬‬ ‫)‪(4-2-2-3‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش داده دﻳﺠﻴﺘﺎل‬
‫‪(5) +‬‬ ‫‪6‬‬ ‫)‪+ 7 (5-2-2-3‬‬ ‫ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ‬
‫)‪7 (6-2-2-3‬‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ اوﻟﻴﻪ‬
‫‪1‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪4‬‬ ‫)‪+ (5) + (6‬‬ ‫)‪(7-2-2-3‬‬ ‫ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ‬
‫* اﻋﺪاد داﺧﻞ ﭘﺮاﻧﺘﺰ اﻧﺘﺨﺎبﻫﺎ اﺧﺘﻴﺎري را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪1‬‬
‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺑﻨﺪ‪ 3-2-2‬و ‪)3-10-4‬ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت دﻳﮕﺮ ﻫﻢ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ(‬

‫‪1-2-2-3‬‬
‫‪1‬‬
‫ﻟﻮدﺳﻞ‬
‫ﻣﺒﺪل ﻧﻴﺮو ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از اﺣﺘﺴﺎب اﺛﺮات ﺷﺘﺎب ﮔﺮاﻧﺶ و ﻧﻴﺮوي ﺷﻨﺎوري ﻫﻮا در ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻟﻮدﺳﻞ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﺟﺮم را ﺑﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻤﻴﺖ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه)ﺟﺮم( ﺑﻪ دﻳﮕﺮ ﻛﻤﻴﺖ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه )ﺧﺮوﺟﻲ(‪،‬‬
‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ اﺟﺰاء اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه‪ ،‬ﻣﺒﺪل آﻧﺎﻟﻮگ ﺑﻪ دﻳﺠﻴﺘﺎل )‪ ،(ADC‬و وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش داده‬
‫ﺑﻄﻮر اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ‪ ،‬ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎل ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪) ،‬ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 1‬رﺟﻮع ﻛﻨﻴﺪ(‪.‬‬

‫]‪1 - Load cell [OIML R 60: 2000, 2.1.2‬‬

‫‪8‬‬
 ‫‪2-2-2-3‬‬
‫‪1‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه‬
‫وﺳﻴﻠﻪ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﺒﺪﻳﻞ آﻧﺎﻟﻮگ ﺑﻪ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺧﺮوﺟﻲ ﻟﻮدﺳﻞ را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪،‬‬
‫و ﺑﻪ ﻋﻼوه دادهﻫﺎ را ﭘﺮدازش ﻛﺮده‪ ،‬و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ را ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻳﻜﺎﻫﺎي ﺟﺮم ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪3-2-2-3‬‬
‫‪2‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش دادهﻫﺎي آﻧﺎﻟﻮگ‬
‫وﺳﻴﻠﻪ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﻛﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ آﻧﺎﻟﻮگ ﺑﻪ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺧﺮوﺟﻲ ﻟﻮدﺳﻞ را اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﺪ‪ ،‬ﺑـﻪ ﻋـﻼوه‬
‫دادهﻫﺎ را ﭘﺮدازش‪ ،‬و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ را در ﻗﺎﻟﺐ دﻳﺠﻴﺘﺎل از ﻃﺮﻳـﻖ ﻳـﻚ راﺑـﻂ دﻳﺠﻴﺘـﺎل ﺑـﺪون ﻧﻤـﺎﻳﺶ ﻋﺮﺿـﻪ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش دادهي آﻧﺎﻟﻮگ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر دﻟﺨﻮاه‪ 3‬ﻳﻚ ﻳﺎ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﻛﻠﻴـﺪ )ﻳـﺎ ﻣـﺎوس‪ ،‬ﺻـﻔﺤﻪ‬
‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺗﻤﺎﺳﻰ‪ ،‬و ﻏﻴﺮه( ﺑﺮاي ﺑﻬﺮهﺑﺮداري دﺳﺘﮕﺎه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪4-2-2-3‬‬
‫‪4‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش دادهﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎل‬
‫وﺳﻴﻠﻪ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﭘﺮدازش داده‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ را در ﻗﺎﻟﺐ دﻳﺠﻴﺘـﺎل از ﻃﺮﻳـﻖ ﻳـﻚ راﺑـﻂ‬
‫دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺑﺪون ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش دادهﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎل ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر دﻟﺨﻮاه ﻳﻚ ﻳﺎ ﺑﻴﺸـﺘﺮ‬
‫از ﻳﻚ ﻛﻠﻴﺪ )ﻳﺎ ﻣﻮس‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺗﻤﺎﺳﻰ‪ ،‬و ﻏﻴﺮه( ﺑﺮاي ﺑﻬﺮهﺑﺮداري دﺳﺘﮕﺎه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪5-2-2-3‬‬
‫‪5‬‬
‫ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل‬
‫وﺳﻴﻠﻪ دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ ﻛﻪ داراي ﻳﻚ ﻳـﺎ ﺑـﻴﺶ از ﻳـﻚ ﻛﻠﻴـﺪ )ﻳـﺎ ﻣـﻮس‪ ،‬ﺻـﻔﺤﻪ ﻧﻤـﺎﻳﺶ ﺗﻤﺎﺳـﻰ‪ ،‬و ﻏﻴـﺮه( ﺑـﺮاي‬
‫ﺑﻬﺮهﺑﺮداري دﺳﺘﮕﺎه و ﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اراﺋﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ اﻧﺘﻘﺎل ﻳﺎﻓﺘﻪ از ﻃﺮﻳﻖ راﺑﻂ دﻳﺠﻴﺘﺎل از ﻣـﺎﺟﻮل‬
‫ﺗﻮزﻳﻦ ﻳﺎ ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش داده آﻧﺎﻟﻮگ‪ ،‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪6-2-2-3‬‬
‫‪6‬‬
‫ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬
‫ﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ اوﻟﻴﻪ ﻳﺎ ﺑﻌﻨﻮان ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺗﺤﻘﻖ ﻳﺎﺑﺪ‪:‬‬
‫اﻟﻒ‪ -‬ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ اوﻟﻴﻪ‪ :‬در ﻣﺤﻔﻈﻪي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﻳﺎ در ﻣﺤﻔﻈﻪ ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل ﺟﺎي داده ﺷﺪه ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ در‬
‫ﻳﻚ ﻣﺤﻔﻈﻪ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ )ﻳﻌﻨﻲ ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ ﻓﺎﻗﺪ ﻛﻠﻴﺪ(‪ ،‬ﻣﺜﺎل ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده در ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ‪ ،‬اﻳﺠﺎد ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪1 - Indicator‬‬
‫‪2 - Analog data processing device‬‬
‫‪3 -Optional‬‬
‫‪4 - Digital data processing device‬‬
‫‪5 - Terminal‬‬
‫‪6 - Digital display‬‬

‫‪9‬‬
‫ب‪ -‬ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ‪ :‬وﺳﻴﻠﻪ ﺟﺎﻧﺒﻲ )دﻟﺨﻮاه( اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ و ﻫﺮ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اوﻟﻴﻪ دﻳﮕﺮي را ﺗﻜﺮار ﻣﻲﻛﻨﺪ‬
‫ﻳﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﻏﻴﺮ اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮي را اراﺋﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري – اﺻﻄﻼﺣﺎت " ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ اوﻟﻴﻪ" و " ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ " ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ اﺻﻄﻼﺣﺎت " ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اوﻟﻴﻪ " و " ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ‬
‫" اﺷﺘﺒﺎه ﺷﻮد)ﺑﻨﺪ ‪1-3-1-2‬و ﺑﻨﺪ ‪.(2-3-1-2‬‬

‫‪7-2-2-3‬‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ‬
‫ﻗﺴﻤﺘﻲ از دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﻠﻴﻪ وﺳﺎﻳﻞ ﻣﻜـﺎﻧﻴﻜﻲ و اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜـﻲ ) ﻳﻌﻨـﻲ ﺑـﺎرﮔﻴﺮ‪ ،‬وﺳـﻴﻠﻪ اﻧﺘﻘـﺎل ﺑـﺎر‪،‬‬
‫ﻟﻮدﺳﻞ‪ ،‬و وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش داده آﻧﺎﻟﻮگ ﻳﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش داده دﻳﺠﻴﺘﺎل( را ﺷﺎﻣﻞ ﻣـﻲﺷـﻮد وﻟـﻲ داراي وﺳـﻴﻠﻪ‬
‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬و ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮر دﻟﺨﻮاه وﺳﺎﻳﻠﻲ ﺑﺮاي ﭘﺮدازش ﺑﻴﺸـﺘﺮدادهﻫـﺎ )دﻳﺠﻴﺘـﺎل( و‬
‫ﺑﻬﺮهﺑﺮداري از دﺳﺘﮕﺎه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪3-2-3‬‬
‫‪2‬‬
‫ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬

‫‪1-3-2-3‬‬
‫‪3‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﻣﺘﺸﻜﻞ از زﻳﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﻞ ﺑﺨﺼﻮﺻﻲ را اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬وﺳﺎﻳﻞ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺼﻮرت واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺠﺰا ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻄﻮر ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻣﻮرد آزﻣﻮن ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪ -‬ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺑﺎ ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻛﺎﻣﻞ )ﻣﺜﻞ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ داد و ﺳﺘﺪ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﺮاي‬
‫ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم(‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺎﺟﻮل )ﻣﺜﻞ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه‪ ،‬وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش داده آﻧﺎﻟﻮگ‪ ،‬ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ( ﻳﺎ ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﺟﺎﻧﺒﻲ )ﻣﺜﻞ‬
‫ﭼﺎﭘﮕﺮ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ( ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪2-3-2-3‬‬
‫‪4‬‬
‫زﻳﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬
‫ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻛﻪ از اﺟﺰاء اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه و ﻋﻤﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻮد را‬
‫اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﻣﺒﺪل ‪ ، A/D‬ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ‬

‫‪3-3-2-3‬‬
‫‪5‬‬
‫ﺟﺰء اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬

‫‪1 - Weighing module‬‬

‫‪2 - Electronic parts‬‬
‫]‪3 - Electronic device [OIML D 11: 2004, 3.2‬‬
‫]‪4 - Electronic sub-assembly [OIML D 11: 2004, 3.3‬‬
‫]‪5 - Electronic component [OIML D 11: 2004, 3.4‬‬

‫‪10‬‬
 ‫ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻛﻪ از ﻫﺪاﻳﺖ اﻟﻜﺘﺮون ﻳﺎ ﺣﻔﺮه‪ ،‬در ﻧﻴﻤﻪ ﻫﺎديﻫﺎ‪ ،‬ﮔﺎزﻫﺎ ﻳﺎ ﺧﻼء اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﻻﻣﭗ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‪ ،‬ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر‪ ،‬ﻣﺪار ﻣﺠﺘﻤﻊ‪.‬‬

‫‪4-3-2-3‬‬
‫‪1‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬
‫وﺳﻴﻠﻪ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ وﻇﺎﻳﻒ دﻳﺠﻴﺘﺎل را اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﺪ و ﻳﻚ ﺧﺮوﺟﻲ ﻳﺎ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺷﺪه را ﻓـﺮاﻫﻢ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎلﻫﺎ‪ :‬ﭼﺎﭘﮕﺮ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ اوﻟﻴﻪ ﻳﺎ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ ﻛﻠﻴﺪ‪ ،‬ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ‪ ،‬وﺳﻴﻠﻪ ذﺧﻴﺮه دادهﻫﺎ‪ ،‬راﻳﺎﻧﻪ ﺷﺨﺼﻲ‪.‬‬

‫‪5-3-2-3‬‬
‫‪2‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺟﺎﻧﺒﻲ‬
‫وﺳﻴﻠﻪ اﺿﺎﻓﻲ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ و ﺳﺎﻳﺮ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎي اوﻟﻴﻪ را ﺗﻜﺮار ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﭘﺮدازش ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎلﻫﺎ‪ :‬ﭼﺎﭘﮕﺮ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ ﻛﻠﻴﺪ‪ ،‬ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ‪ ،‬وﺳﻴﻠﻪ ذﺧﻴﺮه داده‪ ،‬راﻳﺎﻧﻪ ﺷﺨﺼﻲ‪.‬‬

‫‪6-3-2-3‬‬
‫‪3‬‬
‫واﺳﻂ ﻣﺤﺎﻓﻆ‬
‫واﺳﻂ )ﺳﺨﺖاﻓﺰار و‪ /‬ﻳﺎ ﻧﺮماﻓﺰار( ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ورودي دادهﻫﺎ را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش داده دﺳـﺘﮕﺎه‪ ،‬ﻣـﺎﺟﻮل ﻳـﺎ اﺟـﺰاء‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻣﻴﺴﺮ ﻣﻲﺳﺎزد‪ ،‬وﻟﻲ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ‪:‬‬
‫‪ -‬دادهﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ روﺷﻨﻲ ﻧﺪارد و ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ اﺷﺘﺒﺎه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه‪ ،‬ﭘﺮدازش ﺷﺪه ﻳﺎ ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه ﻳﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎي اوﻟﻴﻪ را ﻣﻐﺸﻮش‪ 4‬ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬دﺳﺘﮕﺎه را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﻫﺮ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻨﻈﻴﻤﻲ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺰ ﭘﺨﺶ روش ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه وﺳـﺎﻳﻞ ادﻏـﺎم‬
‫ﺷﺪه ﻳﺎ‪ ،‬در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي رده ‪ I‬ﺑﺎ وزﻧﻪﻫﺎي ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺧﺎرﺟﻲ‪.‬‬

‫‪4-2-3‬‬
‫‪5‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ )دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ(‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ را ﻗﺎﺑﻞ روﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪1-4-2-3‬‬
‫‪6‬‬
‫ﺟﺰء ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ‬

‫‪1 - Digital device‬‬

‫‪2 - Peripheral device‬‬
‫‪3 - Protective interface‬‬
‫‪4 - falsify‬‬
‫)‪5 - Displaying device (of a weighing instrument‬‬
‫‪6 - Displaying component‬‬

‫‪11‬‬
 ‫ﺟﺰﺋﻲ ﻛﻪ ﺗﻌﺎدل و ‪ /‬ﻳﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬در دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ وﺿﻊ ﺗﻌﺎدل‪ ،‬ﺟﺰء ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﻓﻘﻂ ﺗﻌﺎدل را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬در دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ وﺿﻊ ﺗﻌﺎدل‪ ،‬ﺟﺰء ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﻛﻪ ﺗﻌﺎدل و ﻫﻢ ﻧﺘﻴﺠﻪ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫‪2-4-2-3‬‬
‫‪1‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﻪ درﺟﻪﺑﻨﺪي‬
‫ﺧﻂ ﻳﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪ دﻳﮕﺮ روي ﺟﺰء ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﻣﻌﻴﻨﻲ از ﺟﺮم‪.‬‬

‫‪5-2-3‬‬
‫‪2‬‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﻛﻤﻜﻲ‬
‫‪1-5-2-3‬‬
‫‪3‬‬
‫ﺳﻮارك‬
‫وزﻧﻪاي ﺑﺎ ﺟﺮم ﻛﻢ و ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺟﺎﺑﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ روي ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻪ ﻣﺪرج ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺷﺎﻫﻴﻦ ﻳﺎ ﺧﻮد ﺷﺎﻫﻴﻦ ﺳﻮار ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪2-5-2-3‬‬
‫‪٤‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﺑﺮاي درونﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮاﺋﺖ )ورﻧﻴﻪ ﻳﺎ ‪(nonius‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﺟﺰء ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﻛﻪ درﺟﻪﺑﻨﺪي دﺳﺘﮕﺎه را ﺑﺪون ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪3-5-2-3‬‬
‫‪5‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻨﻈﻴﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ آن ﻣﻲﺗﻮان ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﺟﺰء ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ و ﻧﺸﺎﻧﻪ درﺟﻪﺑﻨﺪي را‬
‫ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻳﻜﺎي ﺟﺮم ﺑﺮآورد ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪4-5-2-3‬‬
‫‪6‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺑﺎ ﺗﻘﺴﻴﻤﺎت درﺟﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﻛﻪ در آن آﺧﺮﻳﻦ رﻗﻢ ﺑﻌﺪ از ﻣﻤﻴﺰ ﺑﻄﻮر وﺿﻮح از ﺳﺎﻳﺮ ارﻗﺎم ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪6-2-3‬‬
‫‪7‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﮔﺴﺘﺮده‬

‫‪1 - Scale mark‬‬

‫‪2 - Auxiliary indicating devices‬‬
‫‪3 - Rider‬‬
‫)‪4 - Device for interpolation of reading (vernier or nonius‬‬
‫‪5 - Complementary displaying device‬‬
‫‪6 - Indicating device with a differentiated scale division‬‬
‫‪7 - Extended displaying device‬‬

‫‪12‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﻛﻪ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎن دﺳﺘﻲ زﻳﻨﻪ واﻗﻌﻲ )‪ (d‬را ﺑﻄﻮر ﻣﻮﻗﺖ ﺑﻪ ﻣﻘﺪاري ﻛﻤﺘﺮ از زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ )‪ (e‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫‪7-2-3‬‬
‫‪1‬‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ‬

‫‪1-7-2-3‬‬
‫‪2‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺗﺮازﺳﺎز‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﺑﺮاي ﻗﺮار دادن دﺳﺘﮕﺎه در وﺿﻌﻴﺖ )اﻓﻘﻲ( ﻣﺮﺟﻊ آن‪.‬‬

‫‪2-7-2-3‬‬
‫‪3‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﺑﺮاي ﺻﻔﺮ ﻛﺮدن ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺎر روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻗﺮار ﻧﺪارد‪.‬‬

‫‪1-2-7-2-3‬‬
‫‪4‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﻏﻴﺮ ﺧﻮدﻛﺎر‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﻛﻪ ﺑﺎ دﺧﺎﻟﺖ ﻛﺎرﺑﺮ ﻋﻤﻞ ﺻﻔﺮ ﻛﺮدن را اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫‪2-2-7-2-3‬‬
‫‪5‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﻛﻪ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎن دﺳﺘﻲ ﻋﻤﻞ ﺻﻔﺮ ﻛﺮدن را ﺑﻄﻮر ﺧﻮدﻛﺎر اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫‪3-2-7-2-3‬‬
‫‪6‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر‬
‫وﺳﻴﻠﻪ اي ﻛﻪ ﻋﻤﻞ ﺻﻔﺮ ﻛﺮدن را ﺑﺪون دﺧﺎﻟﺖ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﻄﻮر ﺧﻮدﻛﺎر اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫‪4-2-7-2-3‬‬
‫‪7‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ اوﻟﻴﻪ‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم روﺷﻦ ﺷﺪن دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬ﻗﺒﻞ از آن ﻛﻪ آﻣﺎده اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر ﻋﻤﻞ ﺻﻔﺮ‬
‫ﻛﺮدن را اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫‪1 - Supplementary devices‬‬

‫‪2 - Leveling device‬‬
‫‪3 - Zero-setting device‬‬
‫‪4 - Non-automatic zero-setting device‬‬
‫‪5 - Semi-automatic zero-setting device‬‬
‫‪6 - Automatic zero-setting device‬‬
‫‪7 - Initial zero-setting device‬‬

‫‪13‬‬
 ‫‪3-7-2-3‬‬
‫‪1‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮ ﻳﺎب‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﻛﻪ ﺑﻄﻮر ﺧﻮدﻛﺎر ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺻﻔﺮ را در ﻣﺤﺪودهاي ﻣﻌﻴﻦ ﺑﺮﻗﺮار ﻧﮕﻪ ﻣﻲدارد‪.‬‬

‫‪4-7-2-3‬‬
‫‪2‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﺑﺮاي ﺻﻔﺮ ﻛﺮدن ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ در ﻫﻨﮕﺎم ﻗﺮار داﺷﺘﻦ ﺑﺎر روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﺪون ﺗﻐﻴﻴﺮ دادن ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎرﻫﺎي ﺧﺎﻟﺺ )وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ اﻓﺰاﻳﺸﻲ(‪ ،‬ﻳﺎ‬
‫‪ -‬ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ دادن ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎرﻫﺎي ﺧﺎﻟﺺ )وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻛﺎﻫﺸﻲ( ‪.‬‬
‫اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر )ﻣﻮازﻧﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد(‪،‬‬
‫‪ -‬ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻴﻤﻪ ﺧﻮدﻛﺎر )ﻣﻮازﻧﻪ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎن دﺳﺘﻲ ﺑﻄﻮر ﺧﻮدﻛﺎر اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد( ‪،‬‬
‫‪ -‬ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﺧﻮدﻛﺎر )ﻣﻮازﻧﻪ ﺑﺪون دﺧﺎﻟﺖ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﻄﻮر ﺧﻮدﻛﺎر اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد( ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪1-4-7-2-3‬‬
‫‪3‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻮازﻧﻪ ﺳﺎز ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬
‫وﺳﻴﻠﻪي ﭘﺎرﺳﻨﮕﻲ ﻛﻪ در ﻫﻨﮕﺎم ﻗﺮار داﺷﺘﻦ ﺑﺎر روي دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻧﺸﺎن داده ﻧﻤﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪2-4-7-2-3‬‬
‫‪4‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮕﻲ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ را ﺣﻔﻆ ﻛﺮده و ﻗﺎدر اﺳﺖ در ﻫﺮ دو ﺣﺎﻟﺖ دﺳﺘﮕﺎه ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎ ﺑﺎر ﻳﺎ ﺑﺪون ﺑﺎر‬
‫آن را ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻳﺎ ﭼﺎپ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪5-7-2-3‬‬
‫‪5‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه را از ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ﻳﺎ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ وزن ﻛﻢ ﻛﺮده و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬
‫ﺷﺪه را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ آن ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎرﻫﺎي ﺧﺎﻟﺺ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫‪6-7-2-3‬‬
‫‪6‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﻗﻔﻞ ﻛﻦ‬

‫‪1 - Zero-tracking device‬‬

‫‪2 - Tare device‬‬
‫‪3 - Tare-balancing device‬‬
‫‪4 - Tare-weighing device‬‬
‫‪5 - Preset tare device‬‬
‫‪6 - Locking device‬‬

‫‪14‬‬
 ‫وﺳﻴﻠﻪاي ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻳﺎ ﺑﺨﺸﻲ از ﺳﺎز و ﻛﺎر دﺳﺘﮕﺎه را از ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺎز ﻣﻲدارد‪.‬‬

‫‪7-7-2-3‬‬
‫‪1‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻤﻜﻲ‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﻛﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ وﺳﻴﻠﻪي اﺻﻠﻲ دﺳﺘﮕﺎه را ﻣﻴﺴﺮ ﻣﻲﺳﺎزد‪.‬‬

‫‪8-7-2-3‬‬
‫‪2‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺑﺮاي ﺑﺎرﮔﻴﺮﻫﺎ و ﺑﺎرﺳﻨﺞﻫﺎ‬
‫‪2‬‬
‫ﺑﺎرﺳﻨﺞﻫﺎ‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﻛﻪ ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﺑﺎرﮔﻴﺮ را ﺑﺪون درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﻮع واﺳﻂﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎر ﺑﻜﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻳﻚ ﻳﺎ‬
‫ﭼﻨﺪ ﺑﺎرﺳﻨﺞ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪8-2-3‬‬
‫‪3‬‬
‫ﻧﺮماﻓﺰار‬

‫‪1-8-2-3‬‬
‫‪4‬‬
‫ﻧﺮماﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ‪ ،‬دادهﻫﺎ‪ ،‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺧﺎص ﻧﻮع و ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺧﺎص وﺳﻴﻠﻪ ﻛﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻳﺎ ﻣﺎﺟﻮل‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬و وﻇﺎﻳﻔﻲ را ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﻛﻨﺘﺮل ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﺎ ﺑﺮآورده ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎلﻫﺎ‪ :‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﻬﺎﻳﻲ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻘﺪار ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ‪ ،‬ﺧﺎﻟﺺ و ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪ /‬ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه)ﺷﺎﻣﻞ‬
‫ﻋﻼﻣﺖ اﻋﺸﺎري و ﻳﻜﺎ(‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ و ﺑﺎرﮔﻴﺮ )اﮔﺮ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎرﮔﻴﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ(‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ‬
‫ﻧﺮماﻓﺰار‪.‬‬

‫‪2-8-2-3‬‬
‫‪5‬‬
‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‬
‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻳﺎ ﻳﻚ ﻣﺎﺟﻮل ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﻛﻨﺘﺮل ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻧﻮاع ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﺷﻮد‪ :‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺧﺎص ﻧﻮع و ﺧﺎص وﺳﻴﻠﻪ‪.‬‬

‫‪3-8-2-3‬‬
‫‪6‬‬
‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺧﺎص ﻧﻮع‬

‫‪1 - Auxiliary verification device‬‬

‫‪2 - Selection device for load receptors and load-measuring devices‬‬
‫‪3 - Software‬‬
‫‪4 - Legally relevant software‬‬
‫‪5 - Legally relevant parameter‬‬
‫‪6 - Type-specific parameter‬‬

‫‪15‬‬
‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار آن ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻧﻮع دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ .‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺧﺎص ﻧﻮع ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻧﺮماﻓﺰار‬
‫ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ اﺳﺖ‪ .‬آﻧﻬﺎ در ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻮع دﺳﺘﮕﺎه ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎلﻫﺎ‪ :‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺑﻜﺎر رﻓﺘﻪ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺟﺮم‪ ،‬آﻧﺎﻟﻴﺰ ﭘﺎﻳﺪاري ﻳﺎ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ﮔﺮد ﻛﺮدن ﻗﻴﻤﺖ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ‬
‫ﻧﺮاﻓﺰار‪.‬‬

‫‪4-8-2-3‬‬
‫‪1‬‬
‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺧﺎص وﺳﻴﻠﻪ‬
‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار آن ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺠﺰا ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ .‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺧﺎص وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي‬
‫ﻛﺎﻟﻴﺒﺮاﺳﻴﻮن را در ﺑﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮد )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮدن ﭘﻬﻨﻪ ﻳﺎ ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت دﻳﮕﺮ ﻳﺎ ﺗﺼﺤﻴﺤﺎت( و ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي‬
‫ﭘﻴﻜﺮﺑﻨﺪي ) ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‪ ،‬ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻛﻤﻴﻨﻪ‪ ،‬ﻳﻜﺎﻫﺎي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‪ ،‬و ﻏﻴﺮه(‪.‬‬
‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺧﺎص وﺳﻴﻠﻪ ﻓﻘﻂ در ﻣﺪ ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﺧﺎص دﺳﺘﮕﺎه ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻳﺎ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي‬
‫ﺧﺎص وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ )ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ( ﺷﻮد و آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در‬
‫دﺳﺘﺮس اﺷﺨﺎص ﻣﺠﺎز ﺑﺎﺷﻨﺪ )ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻨﻈﻴﻢ(‪ ،‬ردهﺑﻨﺪي ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪5-8-2-3‬‬
‫‪2‬‬
‫ذﺧﻴﺮه ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻣﺪت دادهﻫﺎي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‬
‫ذﺧﻴﺮه ﺑﻜﺎر رﻓﺘﻪ ﺑﺮاي آﻣﺎده ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ دادهﻫﺎي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﭘﺲ از اﻧﺠﺎم اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺻﺪ ﻣﺮﺗﺒﻂ‬
‫ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﻌﺪي )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﭘﺎﻳﺎن ﺗﺮاﻛﻨﺶ داد و ﺳﺘﺪ در ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﻳﺎ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﺸﺘﺮي ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻘﺪار‬
‫ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﺧﺎص ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﺪه و ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ دوﻟﺖ(‪.‬‬

‫‪6-8-2-3‬‬
‫‪3‬‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺮماﻓﺰار‬
‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﺎراﻛﺘﺮﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﺮماﻓﺰار ﻛﻪ ﺑﻄﻮر ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻔﻜﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﻧﺮماﻓﺰار ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺧﻮرده اﺳﺖ )ﺑﻪ ﻃﻮر‬
‫ﻣﺜﺎل ﺷﻤﺎره ﻧﺴﺨﻪ‪ ،‬ﻣﺠﻤﻮع ﻣﻘﺎﺑﻠﻪاي‪.(4‬‬

‫‪7-8-2-3‬‬
‫‪5‬‬
‫ﺟﺪاﺳﺎزي ﻧﺮماﻓﺰار‬
‫ﺟﺪاﺳﺎزي ﻏﻴﺮ ﻣﺒﻬﻢ ﻧﺮماﻓﺰار ﺑﻪ ﻧﺮماﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و ﻧﺮماﻓﺰار ﻏﻴﺮ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ‬
‫ﺟﺪاﺳﺎزي ﻧﺮماﻓﺰار ﻣﻮﺟﻮد ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻞ ﻧﺮماﻓﺰار ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺮماﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪1 - Device-specific parameter‬‬

‫‪2 - Long-term storage of measurement data‬‬
‫‪3 - Software identification‬‬
‫‪4 -checksum‬‬
‫‪5 - Software separation‬‬

‫‪16‬‬
 ‫‪9-2-3‬‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﺮﺗﺒﻂ اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬
‫ﻫﺮ وﺳﻴﻠﻪ‪ ،‬ﻣﺎﺟﻮل‪ ،‬ﻗﺴﻤﺖ‪ ،‬ﺟﺰء ﻳﺎ وﻇﻴﻔﻪ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ ﻳﺎ ﻫﺮ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‬
‫اوﻟﻴﻪ دﻳﮕﺮ را ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺮار دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺮﺗﺒﻂ اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪3-3‬‬
‫‪2‬‬
‫وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه‬

‫‪1-3-3‬‬
‫‪3‬‬
‫ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺗﻮزﻳﻦ‬

‫‪1-1-3-3‬‬
‫‪4‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺗﻮزﻳﻦ‪ ،‬ﺑﺪون اﺣﺘﺴﺎب ﻇﺮﻓﻴﺖ ﭘﺎرﺳﻨﮓ اﻓﺰاﻳﺸﻲ‪.‬‬

‫‪2-1-3-3‬‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ‪(Min)٥‬‬

‫ﺑﺎري ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻛﻤﺘﺮ از آن‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺧﻄﺎي ﻧﺴﺒﻲ ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪3-1-3-3‬‬
‫‪6‬‬
‫ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺧﻮدﻛﺎر‬
‫ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺗﻮزﻳﻨﻲ ﻛﻪ در آن ﮔﺴﺘﺮه‪ ،‬ﺗﻌﺎدل ﺑﺪون دﺧﺎﻟﺖ ﻛﺎرﺑﺮ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪4-1-3-3‬‬
‫‪7‬‬
‫ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ‬
‫ﮔﺴﺘﺮه ﺑﻴﻦ ﻛﻤﻴﻨﻪ و ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ‪.‬‬

‫‪5-1-3-3‬‬
‫‪8‬‬
‫ﺑﺎزه ﮔﺴﺘﺮه ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺧﻮدﻛﺎر‬
‫ﻣﻘﺪاري ﻛﻪ ﺑﺎ آن اﻣﻜﺎن اﻓﺰاﻳﺶ ﮔﺴﺘﺮه ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺧﻮدﻛﺎر در ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ وﺟﻮد دارد‪.‬‬

‫‪1 - Metrologically relevant‬‬

‫‪2 - Metrological characteristics of an instrument‬‬
‫‪3 - Weighing capacity‬‬
‫)‪4 - Maximum capacity (Max‬‬
‫)‪5 - Minimum capacity (Min‬‬
‫‪6 - Self-indication capacity‬‬
‫‪7 - Weighing range‬‬
‫‪8 - Extension interval of self-indication‬‬

‫‪17‬‬
 ‫‪6-1-3-3‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ اﺛﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪(T = + …, T = – …)١‬‬

‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ اﻓﺰاﻳﺸﻲ ﻳﺎ ﻛﺎﻫﺸﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪7-1-3-3‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺑﺎر اﻳﻤﻦ‪(Lim)٢‬‬

‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺑﺎر ﺳﺎﻛﻨﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺤﻤﻞ ﻛﻨﺪ ﺑﺪون آﻧﻜﻪ در ﻛﻴﻔﻴﺖ اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ آن ﺗﻐﻴﻴﺮ داﻳﻤﻲ‬
‫ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪2-3-3‬‬
‫‪3‬‬
‫ﺗﻘﺴﻴﻤﺎت درﺟﻪ ﺑﻨﺪي‬

‫‪1-2-3-3‬‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪ درﺟﻪﺑﻨﺪي )دردﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎندﻫﻲ‬
‫‪4‬‬
‫آﻧﺎﻟﻮگ(‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪي ﺑﻴﻦ ﻫﺮ دو ﻧﺸﺎﻧﻪ درﺟﻪﺑﻨﺪي ﻣﺘﻮاﻟﻲ‪ ،‬ﻛﻪ اﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ در راﺳﺘﺎي ﭘﺎﻳﻪ درﺟﻪ ﺑﻨﺪي‪ ،‬اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪2-2-3-3‬‬
‫زﻳﻨﻪ واﻗﻌﻲ‪d٥ ،‬‬

‫‪ -‬اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دو ﻧﺸﺎﻧﻪ درﺟﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺘﻮاﻟﻲ در ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ آﻧﺎﻟﻮگ ‪ ،‬ﻳﺎ‬
‫‪ -‬اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ دو ﻣﻘﺪار ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه ﻣﺘﻮاﻟﻲ در ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻳﻜﺎي ﺟﺮم ﺑﻴﺎن ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪3-2-3-3‬‬
‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪e٦ ،‬‬

‫ﻣﻘﺪاري ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻳﻜﺎي ﺟﺮم ﻛﻪ ﺑﺮاي ردهﺑﻨﺪي و ﺑﺮرﺳﻲ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻜﺎر ﻣﻲرود‪.‬‬

‫‪4-2-3-3‬‬
‫‪7‬‬
‫زﻳﻨﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي ﺷﻤﺎرهﮔﺬاري‬
‫اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ ﻣﻘﺎدﻳﺮ دو ﻧﺸﺎﻧﻪ درﺟﻪﺑﻨﺪي ﺷﻤﺎرهدار ﻣﺘﻮاﻟﻲ‪.‬‬

‫)… – = ‪1 - Maximum tare effect (T = + …, T‬‬

‫)‪2 - Maximum safe load (Lim‬‬
‫‪3 - Scale divisions‬‬
‫)‪4 - Scale spacing (instrument with analog indication‬‬
‫‪5 - Actual scale interval, d‬‬
‫‪6 - Verification scale interval, e‬‬
‫‪7 - Scale interval used for numbering‬‬

‫‪18‬‬
 ‫‪5-2-3-3‬‬
‫ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ‪n١ ،‬‬

‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﻪ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪:‬‬

‫‪n = Max / e‬‬

‫‪6-2-3-3‬‬
‫‪2‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي‬
‫دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ ﻛﻪ اﻳﻦ ﮔﺴﺘﺮه ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮهﻫﺎي ﺟﺰﺋﻲ ﺑﺎ زﻳﻨﻪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮد و‬
‫ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﻄﻮر ﺧﻮدﻛﺎر ﻫﻢ در ﺣﺎﻟﺖ اﻓﺰاﻳﺶ و ﻫﻢ در ﺣﺎﻟﺖ ﻛﺎﻫﺶ ﺑﺎر ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺑﺎر اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﻣﺸﺨﺺ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪7-2-3-3‬‬
‫‪3‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‬
‫دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﺷﺎﻣﻞ دو ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و زﻳﻨﻪﻫﺎي درﺟﻪﺑﻨﺪي ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺮاي‬
‫ﻳﻚ ﺑﺎرﮔﻴﺮ‪ ،‬ﻛﻪ ﮔﺴﺘﺮدﮔﻲ ﻫﺮ ﮔﺴﺘﺮه از ﺻﻔﺮ ﺗﺎ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪3-3-3‬‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﻛﺎﻫﺶ‪R٤ ،‬‬

‫ﻧﺴﺒﺖ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎر ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ‪:‬‬

‫‪R = F M / FL‬‬
‫ﻛﻪ ‪:‬‬
‫‪ : FM‬ﻧﻴﺮوﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺑﺎرﺳﻨﺞ اﺛﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ : FL‬ﻧﻴﺮوﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺑﺎرﮔﻴﺮ اﺛﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪4-3-3‬‬
‫‪5‬‬
‫ﻧﻮع‬
‫ﻣﺪل ﻣﺸﺨﺺ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻳﺎ ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ) ﺷﺎﻣﻞ ﺧﺎﻧﻮادهاي از دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ ﻳﺎ ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎ( ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ آن ﻛﻪ‬
‫ﺑﺮ ﺧﻮاص اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻲﮔﺬارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪5-3-3‬‬
‫‪6‬‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده‬

‫‪1 - Number of verification scale intervals, n‬‬

‫‪2 - Multi-interval instrument‬‬
‫‪3 - Multiple range instrument‬‬
‫‪4 - Reduction ratio, R‬‬
‫‪5 - Type‬‬
‫]‪6 - Family [adapted from OIML B 3: 2003, 2.3‬‬

‫‪19‬‬
‫ﮔﺮوه ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ از دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ ﻳﺎ ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻧﻮع ﺳﺎﺧﺖ ﻳﻜﺴﺎن ﻛﻪ داراي ﺧﺼﻴﺼﻪ ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫و اﺻﻮل اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻳﻜﺴﺎن ﺑﺮاي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي) ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻧﻮع ﻳﻜﺴﺎن ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه‪ ،‬ﻧﻮع ﻳﻜﺴﺎن ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫ﻟﻮدﺳﻞ‪ ،‬و وﺳﻴﻠﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎر( ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ وﻟﻲ در ﺑﻌﻀﻲ ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ و ﻓﻨﻲ) ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل‪,‬‬
‫رده درﺳﺘﻲ ‪ Min, e, d,‬ﻏﻴﺮه( ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻔﺎوت داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮم از " ﺧﺎﻧﻮاده" ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﻮد ﻛﺎﻫﺶ آزﻣﻮن اﻟﺰام ﺷﺪه در اﻣﺘﺤﺎن ﻧﻮع ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ از‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻛﺮدن ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻮاده در ﻳﻚ ﮔﻮاﻫﻲ‪ ،‬ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﺑﻌﻤﻞ ﻧﻤﻲآورد‪.‬‬

‫‪4-3‬‬
‫‪1‬‬
‫ﺧﻮاص اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه‬

‫‪1-4-3‬‬
‫‪2‬‬
‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ )‪ (l‬از ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه‪ (l) ،‬و ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ )‪ (M‬از ﺟﺮم اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه )‪ ،(M‬ﺑﺮاي ﻣﻘﺪار‬
‫ﻣﻌﻴﻨﻲ از ﺟﺮم اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه‪.‬‬

‫‪2-4-3‬‬
‫‪3‬‬
‫رواﻧﻲ‬
‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه در واﻛﻨﺶ ﻧﺸﺎن دادن ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻛﻮﭼﻚ ﺑﺎر‪.‬‬

‫آﺳﺘﺎﻧﻪ رواﻧﻲ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺑﺎر ﻣﻌﻴﻦ‪ ،‬ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﺑﺎر اﺿﺎﻓﻲ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﻪ آراﻣﻲ روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﻳﺎ از آن ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺤﺴﻮﺳﻲ در ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪3-4-3‬‬
‫‪4‬‬
‫ﺗﻜﺮار ﭘﺬﻳﺮي‬
‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ دﺳﺘﮕﺎه در دادن ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻳﻜﺴﺎن و ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺎري ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﺮﺗﺒﻪ در ﺷﺮاﻳﻂ آزﻣﻮن‬
‫ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻳﻜﺴﺎﻧﻲ روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪4-4-3‬‬
‫‪5‬‬
‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ دوام‬
‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ دﺳﺘﮕﺎه در ﺣﻔﻆ ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮدي‪ ،‬در دورهي ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي آن‪.‬‬

‫‪1 - Metrological properties of an instrument‬‬

‫‪2 - Sensitivity‬‬
‫‪3 - Discrimination‬‬
‫‪4 - Repeatability‬‬
‫‪5 - Durability‬‬

‫‪20‬‬
 ‫‪5-4-3‬‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﺪت ﮔﺮم ﺷﺪن‬
‫از ﻟﺤﻈﻪي اﻋﻤﺎل ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬ﺗﺎ ﻟﺤﻈﻪاي ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺑﺮآورده ﺳﺎﺧﺘﻦ اﻟﺰامﻫﺎ ﻣﻲﺷﻮد را‪ ،‬ﻣﺪت‬
‫ﮔﺮم ﺷﺪن ﻣﻲﻧﺎﻣﻨﺪ‪.‬‬

‫‪6-4-3‬‬
‫‪2‬‬
‫ﻣﻘﺪار وزن ﻧﻬﺎﻳﻲ‬
‫ﻣﻘﺪار وزﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺳﻜﻮن ﻛﺎﻣﻞ و ﺗﻮازن و ﺑﺪون اﺧﺘﻼل ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ ﻧﺸﺎندﻫﻲ‪ ،‬ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪3‬‬
‫‪ 5-3‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎ و ﺧﻄﺎﻫﺎ‬

‫‪1-5-3‬‬
‫‪4‬‬
‫روشﻫﺎي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‬

‫‪1-1-5-3‬‬
‫‪5‬‬
‫ﻣﻮازﻧﻪ ﺑﺎ وزﻧﻪ‬
‫ﻣﻘﺪار وزﻧﻪﻫﺎي ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻛﻪ )ﺑﺎ درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻛﺎﻫﺶ ﺑﺎر( ﺑﺎ ﺑﺎر ﻣﻮازﻧﻪ ﺑﺮﻗﺮار ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪2-1-5-3‬‬
‫‪6‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ آﻧﺎﻟﻮگ‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻛﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ وﺿﻌﻴﺖ ﺗﻌﺎدل را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﺴﺮي از زﻳﻨﻪ ﻣﻴﺴﺮ ﻣﻲﺳﺎزد‪.‬‬

‫‪3-1-5-3‬‬
‫‪7‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻛﻪ در آن ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي درﺟﻪﺑﻨﺪي را ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ارﻗﺎم ردﻳﻒ ﺷﺪه ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻄﻮري ﻛﻪ‬
‫درونﻳﺎﺑﻲ ﻛﺴﺮي از زﻳﻨﻪ ﻣﻴﺴﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫‪2-5-3‬‬
‫‪8‬‬
‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ‬

‫ﻳﺎدآوري ‪ -‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ زﻳﺮ وﻗﺘﻲ ﺑﻜﺎر ﻣﻲروﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻗﺒﻞ از اﻋﻤﺎل ﺑﺎر ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺻﻔﺮ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪1 - Warm-up time‬‬

‫‪2 - Final weight value‬‬
‫‪3 - Indications and errors‬‬
‫‪4 - Methods of indication‬‬
‫‪5 - Balancing by weights‬‬
‫‪6 - Analog indication‬‬
‫‪7 - Digital indication‬‬
‫‪8 - Weighing results‬‬

‫‪21‬‬
 ‫‪1-2-5-3‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ‪ G ،‬ﻳﺎ ‪B١‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ وزن ﺑﺎر ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ روي دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻳﺎ ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﻋﻤﻠﻲ را‬
‫اﻧﺠﺎم ﻧﻤﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫‪2-2-5-3‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ‪N٢ ،‬‬

‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ وزن ﺑﺎر ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ روي دﺳﺘﮕﺎه ﭘﺲ از ﻋﻤﻠﻜﺮد وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪.‬‬

‫‪3-2-5-3‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪T٣،‬‬

‫ﻣﻘﺪار وزن ﻳﻚ ﺑﺎر ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪3-5-3‬‬
‫‪4‬‬
‫ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻘﺎدﻳﺮ وزن‬

‫‪1-3-5-3‬‬
‫‪5‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه‪PT ،‬‬

‫ﻣﻘﺪاري ﻋﺪدي‪ ،‬ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻳﻚ وزن‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺎﻣﻞ روﻳﻪﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻠﻴﺪ زدن‪ ،‬ﺑﺎزﺧﻮاﻧﻲ از ﻣﻨﺒﻊ دادهﻫﺎ ﻳﺎ درج ﻛﺮدن از ﻃﺮﻳﻖ ﻳﻚ واﺳﻂ‬
‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪2-3-5-3‬‬
‫‪6‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه‬
‫اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ ﻣﻘﺪار وزن اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه)ﺧﺎﻟﺺ ﻳﺎ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ( و ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه‪.‬‬

‫‪3-3-5-3‬‬
‫‪7‬‬
‫ﻣﻘﺪار وزن ﻛﻞ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه‬
‫ﺣﺎﺻﻞ ﺟﻤﻊ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪهي ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﻣﻘﺪار وزن و ‪ /‬ﻳﺎ ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه‪.‬‬

‫‪1 - Gross value, G or B‬‬

‫‪2 - Net value, N‬‬
‫‪3 - Tare value, T‬‬
‫‪4 - Other weight values‬‬
‫‪5 - Preset tare value, PT‬‬
‫‪6 - Calculated net value‬‬
‫‪7 - Calculated weight value‬‬

‫‪22‬‬
 ‫‪4-5-3‬‬
‫‪1‬‬
‫ﺧﻮاﻧﺪن‬

‫‪1-4-5-3‬‬
‫‪2‬‬
‫ﺧﻮاﻧﺪن ﺑﺎ ﭘﻬﻠﻮي ﻫﻢ ﻧﻬﺎدن ﺳﺎدهي ارﻗﺎم‬
‫ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎ ﭘﻬﻠﻮي ﻫﻢ ﻧﻬﺎدن ﺳﺎده و ﭘﻲدرﭘﻲ ارﻗﺎم ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪه ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ‪ ،‬ﺑﺪون آن ﻛﻪ‬
‫ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪2-4-5-3‬‬
‫‪3‬‬
‫ﻋﺪم درﺳﺘﻲ ﻛﻞ در ﺧﻮاﻧﺪن‬
‫ﻋﺪم درﺳﺘﻲ ﻛﻞ در ﺧﻮاﻧﺪن ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ آﻧﺎﻟﻮگ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ اﻧﺤﺮاف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻋﺎدي ﺗﻮﺳﻂ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ده ﺑﺎر ﺗﻜﺮار ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪3-4-5-3‬‬
‫‪4‬‬
‫ﺧﻄﺎي ﮔﺮد ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬
‫اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل و ﻧﺘﻴﺠﻪاي ﻛﻪ ﻫﻤﺎن دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ آﻧﺎﻟﻮگ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫‪4-4-5-3‬‬
‫‪5‬‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺧﻮاﻧﺪن‬
‫ﻛﻮﺗﺎهﺗﺮﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪاي ﻛﻪ ﻧﺎﻇﺮ ﻗﺎدر اﺳﺖ آزاداﻧﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪه و در ﺷﺮاﻳﻂ ﻋﺎدي ﻛﺎر آن را‬
‫ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ وﻗﺘﻲ ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻨﺪه آزاد ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﻀﺎي روﺷﻨﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 0/8‬ﻣﺘﺮ در ﺟﻠﻮ‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ )ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 2‬رﺟﻮع ﻛﻨﻴﺪ(‪.‬‬

‫‪1 - Reading‬‬
‫‪2 - Reading by simple juxtaposition‬‬
‫‪3 - Overall inaccuracy of reading‬‬
‫‪4 - Rounding error of digital indication‬‬
‫‪5 - Minimum reading distance‬‬

‫‪23‬‬
 ‫وﺳﻴﻠﻪي ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ‬

‫ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﺎﺻﻠﻪي ﺧﻮاﻧﺪن ‪ S‬اﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‬

‫‪L‬‬
‫اﮔﺮ ‪ S‬ﻛـﻮﭼﻜﺘﺮ از ‪ 0/8‬ﻣﺘـﺮ ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﺣـﺪاﻗﻞ‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺧﻮاﻧﺪن ‪ L‬ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﻮد‬
‫‪S‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎر‬

‫ﺷﻜﻞ ‪-2‬ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺧﻮاﻧﺪن‬

‫‪24‬‬
 ‫‪5-5-3‬‬
‫‪1‬‬
‫ﺧﻄﺎﻫﺎ‬

‫وﺿﻌﻴﺖ ‪1‬‬ ‫وﺿﻌﻴﺖ ‪2‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪-3‬ﺧﻄﺎﻫﺎ‬

‫= ﺟﺮﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﻮد‬ ‫‪M‬‬

‫= ﺧﻄﺎي ﻧﺸﺎندﻫﻲ)ﺑﻨﺪ ‪(1-5-5-2‬‬ ‫‪E‬‬
‫= ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز در ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ‬ ‫‪mpe1‬‬
‫= ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز در ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫‪mpe2‬‬
‫= ﻣﺸﺨﺼﻪ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺮﺟﻊ‬ ‫‪C‬‬
‫= ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار ﻳﺎ اﺧﺘﻼل‬
‫‪C1‬‬
‫)در ﺷﻜﻞ ‪ 2‬ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮض ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار ﻳﺎ اﺧﺘﻼل ﺗﺄﺛﻴﺮي ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ ﺑﺮ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻧﺪارد(‬
‫= ﺧﻄﺎي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻛﻪ در ﻃﻲ آزﻣﻮن ﭘﺎﻳﺪاري ﭘﻬﻨﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲﺷﻮد‬ ‫‪Esp‬‬
‫= ﺧﻄﺎي ذاﺗﻲ )‪(2-5-5-2‬‬ ‫‪I‬‬
‫= ﺗﻐﻴﻴﺮﺧﻄﺎﻫﺎي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ در ﻃﻲ آزﻣﻮن ﭘﺎﻳﺪاري ﭘﻬﻨﻪ‬ ‫‪V‬‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ‪ :1‬ﺧﻄﺎي )‪ ( E1‬دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬ﻧﺎﺷﻲ از ﻳﻚ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار ﻳﺎ ﻳﻚ اﺧﺘﻼل را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪ I1 .‬ﺧﻄﺎي ذاﺗﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﺷﺘﺒﺎه‬
‫)‪ (5-5-5-2‬ﻧﺎﺷﻲ از ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار ﻳﺎ اﺧﺘﻼل ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ‪.E1 – I1‬‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ‪ :2‬ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺧﻄﺎ در اوﻟﻴﻦ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي آزﻣﻮن ﭘﺎﻳﺪاري ﭘﻬﻨﻪ ‪ ، Esp1av‬ﺑﺮﺧﻲ ﺧﻄﺎﻫﺎي دﻳﮕﺮ‪ Espk ، Espi ،‬و ﻣﻘﺎدﻳﺮ‬
‫ﻛﺮاﻧﻪاي ﺧﻄﺎ‪ Espn ، Espm ،‬را ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﺧﻄﺎﻫﺎ در ﻟﺤﻈﻪﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ در ﻃﻲ آزﻣﻮن ﭘﺎﻳﺪاري ﭘﻬﻨﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ‪ ، V،‬در ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ در ﻃﻲ آزﻣﻮن ﭘﺎﻳﺪاري ﭘﻬﻨﻪ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ‪.Espm - Espn‬‬

‫‪1 - Errors‬‬

‫‪25‬‬
 ‫‪1-5-5-3‬‬
‫‪1‬‬
‫ﺧﻄﺎي )ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ(‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻨﻬﺎي ﻣﻘﺪار واﻗﻌﻲ )ﻗﺮاردادي( از ﺟﺮم ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ‪.‬‬

‫‪2-5-5-3‬‬
‫‪2‬‬
‫ﺧﻄﺎي ذاﺗﻲ‬
‫ﺧﻄﺎي دﺳﺘﮕﺎه در ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺮﺟﻊ‪.‬‬

‫‪3-5-5-3‬‬
‫‪3‬‬
‫ﺧﻄﺎي ذاﺗﻲ اوﻟﻴﻪ‬
‫ﺧﻄﺎي ذاﺗﻲ دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد و ﭘﺎﻳﺪاري ﭘﻬﻨﻪ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬

‫‪4-5-5-3‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز‪mpe٤ ،‬‬

‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ اﺧﺘﻼف ﻣﺜﺒﺖ ﻳﺎ ﻣﻨﻔﻲ ﻛﻪ ﻗﺎﻧﻮن اﺟﺎزه ﻣﻲدﻫﺪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻣﻘﺪار واﻗﻌﻲ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ آن‪ ،‬ﻛﻪ‬
‫ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺟﺮمﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺮﺟﻊ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪ ،‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺪون ﺑﺎر در ﺷﺮاﻳﻂ‬
‫ﻣﺮﺟﻊ ﺻﻔﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪5-5-5-3‬‬
‫‪5‬‬
‫اﺷﺘﺒﺎه‬
‫اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ ﺧﻄﺎي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ و ﺧﻄﺎي ذاﺗﻲ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪ -‬اﺻﻮﻻً اﺷﺘﺒﺎه ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻳﻚ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ در داده ﻫﺎي ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ و ﻳﺎ دادهﻫﺎي ﻋﺒﻮري‬
‫از آن‪.‬‬

‫‪6-5-5-3‬‬
‫‪6‬‬
‫اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻌﻨﻲدار‬
‫اﺷﺘﺒﺎﻫﻲ ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ‪. e‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪ -‬در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي ﻣﻘﺪار ‪ e‬ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ ﺟﺰﺋﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻮارد زﻳﺮ اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻌﻨﻲدار ﻣﺤﺴﻮب ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ ﺣﺘﻲ اﮔﺮ از ﻣﻘﺪار ‪ e‬ﺗﺠﺎوز ﻛﻨﻨﺪ‪:‬‬
‫‪ ‬اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﻧﺎﺷﻲ از ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﻤﺰﻣﺎن و ﻣﺴﺘﻘﻞ ازﻳﻜﺪﻳﮕﺮ در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه؛‬

‫]‪1 - Error (of indication) [adapted from VIM 1993, 3.10‬‬

‫]‪2 - Intrinsic error [VIM: 1993, 5.4‬‬
‫‪3 - Initial intrinsic error‬‬
‫‪4 - Maximum permissible error, mpe‬‬
‫‪5 - Fault‬‬
‫‪6 - Significant fault‬‬

‫‪26‬‬
 ‫‪ ‬اﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻋﺪم اﻣﻜﺎن اﻧﺠﺎم ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي اﺳﺖ؛‬
‫‪ ‬اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﺟﺪي ﻛﻪ ﻻزم اﺳﺖ از ﺳﻮي ﺗﻤﺎم ﻃﺮف ﻫﺎي ذﻳﻨﻔﻊ در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد؛‬
‫‪ ‬اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﮔﺬرا ﻛﻪ ﻫﻤﺎن ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻟﺤﻈﻪاي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اﺳﺖ و ﻧﻤﻲﺗﻮان آن را ﺑﻌﻨﻮان ﻧﺘﻴﺠﻪ‬
‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺗﻔﺴﻴﺮ‪ ،‬ﺣﻔﻆ ﻳﺎ اﻧﺘﻘﺎل داد‪.‬‬

‫‪7-5-5-3‬‬
‫‪1‬‬
‫ﺧﻄﺎي دوام‬
‫اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ ﺧﻄﺎي ذاﺗﻲ اوﻟﻴﻪ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه و ﺧﻄﺎي ذاﺗﻲ آن ﭘﺲ از ﻳﻚ دوره ﺑﻬﺮهﺑﺮداري‪.‬‬

‫‪8-5-5-3‬‬
‫‪2‬‬
‫ﺧﻄﺎي دوام ﻣﻌﻨﻲ دار‬
‫ﺧﻄﺎي دواﻣﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪. e‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪ -1‬ﺧﻄﺎي دوام ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺎﺷﻲ از ﻓﺮﺳﻮدﮔﻲ ﻳﺎ ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻳﺎ ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺗﺪرﻳﺠﻲ و ﻛﻬﻨﻪ ﺷﺪن ﻗﻄﻌﺎت‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺧﻄﺎي دوام ﻣﻌﻨﻲدار ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﻗﻄﻌﺎت اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺑﻜﺎر ﻣﻲرود‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪ -2‬در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي ﻣﻘﺪار ‪ e‬ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ ﺟﺰﺋﻲ‪.‬‬

‫ﺧﻄﺎﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻳﻚ دوره ﺑﻬﺮهﺑﺮداري از دﺳﺘﮕﺎه رخ ﻣﻲدﻫﺪ‪ ،‬ﺣﺘﻲ اﮔﺮ از ﻣﻘﺪار ‪ e‬ﺗﺠﺎوز ﻛﻨﺪ‪ ،‬در ﺻﻮرﺗﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎﺷﺪ اﻳﻦ ﺧﻄﺎﻫﺎ ﻧﺎﺷﻲ از ﺧﺮاﺑﻲ ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ‪ /‬ﺟﺰء ﻳﺎ ﻳﻚ اﺧﺘﻼل اﺳﺖ‪ ،‬ﺧﻄﺎي دوام ﻣﻌﻨﻲدار‬
‫ﻣﺤﺴﻮب ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻄﻮري ﻛﻪ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ را ﻧﻤﻲﺗﻮان ﺑﻌﻨﻮان ﻳﻚ ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺗﻔﺴﻴﺮ‪ ،‬ﺣﻔﻆ ﻳﺎ اﻧﺘﻘﺎل داد ؛ ﻳﺎ‬
‫‪ -‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻋﺪم اﻣﻜﺎن اﻧﺠﺎم ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي اﺳﺖ ؛ ﻳﺎ‬
‫‪-‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﻘﺪري ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ از ﺳﻮي ﺗﻤﺎم ﻃﺮفﻫﺎي ذﻳﻨﻔﻊ در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣﻮرد‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫‪9-5-5-3‬‬
‫‪3‬‬
‫ﭘﺎﻳﺪاري ﭘﻬﻨﻪ‬
‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه در ﻃﻮل ﻣﺪت ﺑﻬﺮهﺑﺮداري‪ ،‬در ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ وزن در ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ و‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ در ﺻﻔﺮ‪ ،‬در ﻣﺤﺪوده ﻣﻌﻴﻦ‪.‬‬
‫‪6-3‬‬
‫‪4‬‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬارﻫﺎ و ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺮﺟﻊ‬

‫‪1 - Durability error‬‬

‫‪2 - Significant durability error‬‬
‫‪3 - Span stability‬‬
‫‪4 - Influences and reference conditions‬‬

‫‪27‬‬
 ‫‪1-6-3‬‬
‫‪1‬‬
‫ﻛﻤﻴﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار‬
‫ﻛﻤﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻧﻴﺴﺖ اﻣﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ اﻧﺪازهده ﻳﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﺳﺘﮕﺎه را ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫‪1-1-6-3‬‬
‫‪2‬‬
‫ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار‬
‫ﻛﻤﻴﺘﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﻘﺪاري در ﻣﺤﺪوده ﺷﺮاﻳﻂ ﻛﺎرﻛﺮد اﺳﻤﻲ ﻣﻌﻴﻦ دﺳﺘﮕﺎه‪.‬‬

‫‪2-1-6-3‬‬
‫‪3‬‬
‫اﺧﺘﻼل‬
‫ﻛﻤﻴﺘﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﻘﺪاري در ﻣﺤﺪوده ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪ ،‬اﻣﺎ ﺧﺎرج از ﺷﺮاﻳﻂ ﻛﺎرﻛﺮد اﺳﻤﻲ‬
‫ﻣﻌﻴﻦ دﺳﺘﮕﺎه‪.‬‬

‫‪2-6-3‬‬
‫‪4‬‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ ﻛﺎرﻛﺮد اﺳﻤﻲ‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ اﺳﺘﻔﺎدهاي ﻛﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮه اي از ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻛﻤﻴﺖﻫﺎي ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﺷﻮد و ﻗﺼﺪ ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫دراﻳﻦ ﮔﺴﺘﺮه ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ درﻣﺤﺪوده ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪3-6-3‬‬
‫‪5‬‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺮﺟﻊ‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪاي از ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﻌﻴﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﻀﻤﻴﻦ اﻋﺘﺒﺎر ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻧﺪازهﮔﻴﺮيﻫﺎ ﺗﺜﺒﻴﺖ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪4-6-3‬‬
‫‪6‬‬
‫وﺿﻌﻴﺖ ﻣﺮﺟﻊ‬
‫وﺿﻌﻴﺘﻲ از دﺳﺘﮕﺎه ﻛﻪ در آن وﺿﻌﻴﺖ ﻛﺎرﻛﺮد دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪7-3‬‬
‫‪7‬‬
‫آزﻣﻮن ﻋﻤﻠﻜﺮد‬
‫آزﻣﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ آن‪ ،‬ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺗﺠﻬﻴﺰ ﺗﺤﺖ آزﻣﻮن )‪ ،(EUT‬در اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﻮرد اﻧﺘﻈﺎر‪ ،‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪1 - Influence quantity‬‬

‫‪2 - Influence factor‬‬
‫‪3 - Disturbance‬‬
‫]‪4 - Rated operating conditions [VIM: 1993, 5.5‬‬
‫‪5 - Reference conditions‬‬
‫‪6 - Reference position‬‬
‫‪7 - Performance test‬‬

‫‪28‬‬
 ‫‪ 8-3‬ﻓﻬﺮﺳﺖ اﺻﻄﻼﺣﺎت ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه‬
‫اﻳﻦ ﺑﻨﺪ ﻓﻬﺮﺳﺖ اﻟﻔﺒﺎﻳﻲ واژﮔﺎن ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه در اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد را اراﺋﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺪ ‪ ،1-8-3‬واژﮔﺎن را ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ‬
‫اﻟﻔﺒﺎي اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ و ﺑﻨﺪ ‪ 2-8-3‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﻟﻔﺒﺎي ﻓﺎرﺳﻲ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ 1-8-3‬ﻓﻬﺮﺳﺖ اﻟﻔﺒﺎﻳﻲ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ‬
‫ﻣﺪﺧﻞ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ‬ ‫ﻣﺪﺧﻞ ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫ﺑﻨﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫ﺑﻨﺪﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮد‬
‫‪Actual scale interval‬‬ ‫زﻳﻨﻪ واﻗﻌﻲ‬ ‫‪2-2-3-3‬‬ ‫)‪3-4-5‬و‪2-3-5-5‬و‪2-2-8-5‬واﻟﻒ‪(2-8-4-‬‬
‫‪Analog data processing device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش داده آﻧﺎﻟﻮگ‬ ‫‪2-2-2-3‬‬ ‫)‪2-2-10-5‬و‪4-2-10-5‬وج‪(3-‬‬
‫‪Analog indication‬‬ ‫ﻧﺸﺎندﻫﻲ آﻧﺎﻟﻮگ‬ ‫‪2-1-5-3‬‬ ‫)‪1-2-8-5‬و‪3-6-6‬واﻟﻒ‪(1-8-4-‬‬
‫‪Automatic zero-setting device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر‬ ‫‪3-2-7-2-3‬‬ ‫)‪6-5-6‬واﻟﻒ‪5-1-4-‬واﻟﻒ‪(3-1-2-4-‬‬
‫‪Auxiliary indicating devices‬‬ ‫وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﻛﻤﻜﻲ‬ ‫‪5-2-3‬‬ ‫)‪2-1-5‬و‪4-5‬و‪(7-13-6‬‬
‫‪Auxiliary verification device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻤﻜﻲ‬ ‫‪7-7-2-3‬‬ ‫)‪2-7-5‬و‪(9-6‬‬
‫‪Calculated net value‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه‬ ‫‪2-3-5-3‬‬ ‫)‪(1-7-6‬‬
‫‪Calculated weight value‬‬ ‫ﻣﻘﺪار وزن ﻛﻞ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه‬ ‫‪3-3-5-3‬‬ ‫)‪(11-6-6‬‬
‫‪Complementary indicating device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ‬ ‫‪3-5-2-3‬‬ ‫)‪1-4-5‬و‪(2-3-6‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﺑﺮاي درونﻳﺎﺑﻲ‬
‫‪Device for interpolation of reading‬‬ ‫‪2-5-2-3‬‬ ‫)‪(1-4-5‬‬
‫ﻗﺮاﺋﺖ)ورﻧﻴﻪ(‬
‫‪Device-specific parameter‬‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺧﺎص وﺳﻴﻠﻪ‬ ‫‪4-8-2-3‬‬ ‫)‪4-2-1-6‬و‪4-1-9‬وچ‪(3-2-2-‬‬
‫)‪2-3-5-5‬و‪2-2-8-5‬و‪2-2-2-6‬و‪5-5-6‬و‪-13-6‬‬
‫‪Digital indication‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬ ‫‪3-1-5-3‬‬
‫‪6‬واﻟﻒ‪6-1-4-‬واﻟﻒ‪3-4-4-‬واﻟﻒ‪(2-8-4-‬‬
‫‪Digital device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬ ‫‪4-3-2-3‬‬ ‫)‪1-2-10-5‬و‪6-4-10-5‬و‪6-13-6‬وج‪5-‬وچ(‬
‫‪Digital display‬‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬ ‫‪6-2-2-3‬‬ ‫)‪4-2-10-5‬وپ‪(1-‬‬
‫‪Discrimination‬‬ ‫رواﻧﻲ‬ ‫‪2-4-3‬‬ ‫)‪8-5‬و‪1-8‬واﻟﻒ‪(8-4-‬‬
‫‪Displaying component‬‬ ‫ﺟﺰء ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ‬ ‫‪1-4-2-3‬‬ ‫)‪3-6‬و‪2-8‬و‪(6-8‬‬
‫)‪4-4‬و‪3-6-5‬و‪1-2-6‬و‪4-2-6‬و‪3-6‬و‪4-6‬و‪-17-6‬‬
‫‪Displaying device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ‬ ‫‪4-2-3‬‬
‫‪1‬و‪2-8‬واﻟﻒ‪5-4-‬وث‪(2-2-‬‬
‫)‪2-2-10-5‬و‪3-10-5‬و‪1-1-7‬و‪3-7‬و‪3-4-7‬وب‪-‬‬
‫‪Disturbance‬‬ ‫اﺧﺘﻼل‬ ‫‪2-1-6-3‬‬
‫‪(3‬‬
‫‪Durability‬‬ ‫دوام‬ ‫‪4-4-3‬‬ ‫)‪3-4-9-5‬واﻟﻒ‪(6-‬‬
‫‪Durability error‬‬ ‫ﺧﻄﺎي دوام‬ ‫‪7-5-5-3‬‬ ‫)‪3-4-9-5‬واﻟﻒ‪(6-‬‬
‫‪Electronic component‬‬ ‫ﺟﺰء اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬ ‫‪3-3-2-3‬‬ ‫)‪(4-2-1-6‬‬
‫‪Electronic device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬ ‫‪1-3-2-3‬‬ ‫)‪(5-7‬‬
‫‪Electronic instrument‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬ ‫‪6-2-1-3‬‬ ‫)‪3-4‬و‪7‬وب(‬
‫‪Electronic sub-assembly‬‬ ‫زﻳﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬ ‫‪2-3-2-3‬‬ ‫)‪(4-2-1-6‬‬
‫)‪Error (of indication‬‬ ‫ﺧﻄﺎي )ﻧﺸﺎن دﻫﻲ(‬ ‫‪1-5-5-3‬‬ ‫)‪2-4‬و‪1-1-5‬و‪5-5‬و‪6-5‬و‪1-1-7‬و‪(3-3-10‬‬
‫‪Extended displaying device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﮔﺴﺘﺮده‬ ‫‪6-2-3‬‬ ‫)‪1-4-5‬و‪3-4-6‬و‪(7-13-6‬‬
‫‪Extension interval of self-indication‬‬ ‫ﺑﺎزه ﮔﺴﺘﺮه ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺧﻮدﻛﺎر‬ ‫‪5-1-3-3‬‬ ‫)‪(5-2-6‬‬
‫‪Family‬‬ ‫ﺧﺎﻧﻮاده‬ ‫‪5-3-3‬‬ ‫)‪4-10-5‬و‪(1-2-10‬‬
‫‪Fault‬‬ ‫اﺷﺘﺒﺎه‬ ‫‪5-5-5-3‬‬ ‫)‪1-7‬و‪(2-7‬‬
‫‪Final weight value‬‬ ‫ﻣﻘﺪار وزن ﻧﻬﺎﻳﻲ‬ ‫‪6-4-3‬‬ ‫)‪(2-4-6‬‬
‫‪Grading instrument‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي‬ ‫‪13-2-1-3‬‬ ‫)‪(2-5‬‬
‫‪Graduated instrument‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻨﺪرج‬ ‫‪1-2-1-3‬‬ ‫)‪(2-1-5‬‬
‫‪Gross value‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ‬ ‫‪1-2-5-3‬‬ ‫)‪5-6-6‬و‪(3-13-6‬‬
‫‪Indications of an instrument‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎي ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه‬ ‫‪3-1-3‬‬ ‫)‪2-8-5‬و‪2-6‬و‪3-3-6‬و‪4-6‬و‪(12-6-6‬‬
‫‪Indicating device with a‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺑﺎ ﺗﻘﺴﻴﻤﺎت‬ ‫‪4-5-2-3‬‬ ‫)‪(1-4-5‬‬
‫‪differentiated scale division‬‬

‫‪29‬‬
 ‫ﻣﺪﺧﻞ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ‬ ‫ﻣﺪﺧﻞ ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫ﺑﻨﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫ﺑﻨﺪﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮد‬
‫درﺟﻪﺑﻨﺪي ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ‬
‫‪Indicator‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه‬ ‫‪2-2-2-3‬‬ ‫)‪2-10-5‬و‪1-3-7‬و‪2-5-7‬و‪3-5-1-9‬وپ وج(‬
‫‪Influence factor‬‬ ‫ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار‬ ‫‪1-1-6-3‬‬ ‫)‪1-3-5-5‬و‪3-4-7‬واﻟﻒ‪(5-‬‬
‫‪Initial intrinsic error‬‬ ‫ﺧﻄﺎي ذاﺗﻲ اوﻟﻴﻪ‬ ‫‪3-5-5-3‬‬ ‫)اﻟﻒ‪(1-4-4-‬‬
‫‪Initial zero-setting device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر‬ ‫‪4-2-7-2-3‬‬ ‫)‪1-5-6‬و‪4-5-6‬واﻟﻒ‪(2-4-4-‬‬
‫‪Instrument with price scales‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ درﺟﻪﺑﻨﺪي ﻗﻴﻤﺖ‬ ‫‪7-2-1-3‬‬ ‫)‪(2-14-6‬‬
‫‪Intrinsic error‬‬ ‫ﺧﻄﺎي ذاﺗﻲ‬ ‫‪2-5-5-3‬‬ ‫)‪4-3-7‬واﻟﻒ‪1-4-4-‬واﻟﻒ‪(6-‬‬
‫‪Legally relevant parameter‬‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‬ ‫‪2-8-2-3‬‬ ‫)‪2-2-5-7‬و‪(3-5-7‬‬
‫‪Legally relevant software‬‬ ‫ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‬ ‫‪1-8-2-3‬‬ ‫)‪2-5-7‬و‪3-5-7‬وچ‪1-‬وچ‪(2-‬‬
‫‪Leveling device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﺗﺮازﺳﺎز‬ ‫‪1-7-2-3‬‬ ‫)‪1-9-5‬و‪(2-18-6‬‬
‫‪Load cell‬‬ ‫ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫‪1-2-2-3‬‬ ‫)‪1-2-10-5‬و‪4-2-10-5‬و‪3-5-1-9‬وپ و ج(‬
‫‪Load-measuring device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎرﺳﻨﺞ‬ ‫‪3-1-2-3‬‬ ‫)‪4-4‬و‪9-8‬و‪11-6‬و‪(1-5-1-9‬‬
‫‪Load receptor‬‬ ‫ﺑﺎرﮔﻴﺮ‬ ‫‪1-1-2-3‬‬ ‫)‪6-5‬و‪11-6‬و‪1-5-1-9‬واﻟﻒ‪(7-4-‬‬
‫‪Load-transmitting device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎر‬ ‫‪2-1-2-3‬‬ ‫)‪1-2-10-5‬و‪(11-6‬‬
‫‪Locking device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﻗﻔﻞ ﻛﻦ‬ ‫‪6-7-2-3‬‬ ‫)‪(1-8-6‬‬
‫‪Long-term storage of measurement‬‬ ‫ذﺧﻴﺮه ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻣﺪت دادهﻫﺎي‬
‫‪5-8-2-3‬‬ ‫)‪(3-5-7‬‬
‫‪data‬‬ ‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‬
‫‪Maximum capacity‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ‬ ‫‪1-1-3-3‬‬ ‫)‪3-5‬و‪13-6‬و‪6-8‬و‪(8-8‬‬
‫‪Maximum permissible error‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز‬ ‫‪4-5-5-3‬‬ ‫)‪2-4‬و‪1-5‬و‪5-5‬واﻟﻒ‪(1-4-4-‬‬
‫‪Maximum safe load‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺑﺎر اﻳﻤﻦ‬ ‫‪7-1-3-3‬‬ ‫)‪(2-1-9‬‬
‫‪Maximum tare effect‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ اﺛﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬ ‫‪6-1-3-3‬‬ ‫)اﻟﻒ‪(1-6-4-‬‬
‫‪Metrologically relevant‬‬ ‫ﻣﺮﺗﺒﻂ اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬ ‫‪9-2-3‬‬ ‫)‪(4-10-5‬‬
‫‪Minimum capacity‬‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ‬ ‫‪2-1-3-3‬‬ ‫)‪2-4‬و‪2-5‬و‪(3-4-5‬‬
‫‪Minimum reading distance‬‬ ‫ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺧﻮاﻧﺪن‬ ‫‪4-4-5-3‬‬ ‫)‪1-3-6‬و‪(2-3-6‬‬
‫‪Mobile instrument‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺳﻴﺎر)ﻫﻤﺮاه(‬ ‫‪11-2-1-3‬‬ ‫)‪1-1-9-5‬و‪18-6‬واﻟﻒ‪12-4-‬واﻟﻒ‪(3-1-5-‬‬
‫‪Module‬‬ ‫ﻣﺎﺟﻮل‬ ‫‪2-2-3‬‬ ‫)‪2-10-5‬و‪2-5-7‬و‪3-5-1-9‬وپ و ث و ج(‬
‫‪Multi-interval instrument‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي‬ ‫‪6-2-3-3‬‬ ‫)‪3-5‬و‪(1-4-5‬‬
‫‪Multiple range instrument‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‬ ‫‪7-2-3-3‬‬ ‫)‪2-5‬و‪3-5-6‬و‪7-6-6‬و‪(10-6‬‬
‫‪Net value‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ‬ ‫‪2-2-5-3‬‬ ‫)‪3-3-5-5‬و‪5-6-6‬و‪(11-6-6‬‬
‫‪Non-automatic weighing instrument‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر‬ ‫‪2-1-3‬‬ ‫)‪1‬و ﻏﻴﺮه(‬
‫‪Non-automatic zero-setting device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮﻛﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر‬ ‫‪1-2-7-2-3‬‬ ‫)‪(2-13-6‬‬
‫‪Non-graduated instrument‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﻏﻴﺮﻣﺪرج‬ ‫‪2-2-1-3‬‬ ‫)‪(2-1-5‬‬
‫‪Non-self-indicating instrument‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر‬ ‫‪5-2-1-3‬‬ ‫)‪1-8-5‬و‪(8‬‬
‫‪Number of verification scale‬‬ ‫)‪2-4‬و‪2-5‬و‪1-3-5‬و‪4-4-5‬وپ‪2-1-‬و ث‪3-2-1-‬و‬
‫ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫‪5-2-3-3‬‬
‫‪intervals‬‬ ‫ج(‬
‫‪Overall inaccuracy of reading‬‬ ‫ﻋﺪم درﺳﺘﻲ ﻛﻞ در ﺧﻮاﻧﺪن‬ ‫‪2-4-5-3‬‬ ‫)‪(1-2-6‬‬
‫)‪4-7‬واﻟﻒ‪4-‬وب‪3-‬وب‪4-‬وپ‪1-2-2-‬وپ‪-2-‬‬
‫‪Performance test‬‬ ‫آزﻣﻮن ﻋﻤﻠﻜﺮد‬ ‫‪7-3‬‬
‫‪4‬وپ‪(1-3-‬‬
‫‪Peripheral device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﺟﺎﻧﺒﻲ‬ ‫‪5-3-2-3‬‬ ‫)‪3-10-5‬و‪6-3-7‬و‪2-5-7‬و‪4-5-1-9‬و ب‪(3-‬‬
‫‪Portable instrument‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻤﻞ‬ ‫‪12-2-1-3‬‬ ‫)‪4-3-6‬و‪19-6‬واﻟﻒ‪(13-4-‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫‪Preset tare device‬‬ ‫‪5-7-2-3‬‬ ‫)‪4-4‬و‪7-6‬و‪4-13-6‬و‪(16-6‬‬
‫ﺷﺪه‬
‫ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫‪Preset tare value‬‬ ‫‪1-3-5-3‬‬ ‫)‪3-3-5-5‬و‪7-6‬و‪13-6‬و‪(16-6‬‬
‫ﺷﺪه‬
‫‪Price-computing instrument‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺤﺎﺳﺐ ﻗﻴﻤﺖ‬ ‫‪8-2-1-3‬‬ ‫)‪11-13-6‬و‪(14-6‬‬

‫‪30‬‬
 ‫ﻣﺪﺧﻞ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ‬ ‫ﻣﺪﺧﻞ ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫ﺑﻨﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫ﺑﻨﺪﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮد‬
‫‪Price-labeling instrument‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮ ﭼﺴﺐ زن ﻗﻴﻤﺖ‬ ‫‪9-2-1-3‬‬ ‫)‪(16-6‬‬
‫)‪4-4-6‬و‪6-4-6‬و‪13-6‬و‪1-14-6‬و‪4-14-6‬و‪-3-7‬‬
‫‪Primary indications‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻫﺎي اوﻟﻴﻪ‬ ‫‪1-3-1-3‬‬
‫‪1-6‬و‪3-6-3-7‬و‪(1-2-5-7‬‬
‫‪Protective interface‬‬ ‫راﺑﻂ ﻣﺤﺎﻓﻆ‬ ‫‪6-3-2-3‬‬ ‫)‪3-10-5‬و‪(2-2-5-7‬‬
‫ﺧﻮاﻧﺪن ﺑﺎ ﭘﻬﻠﻮي ﻫﻢ ﻧﻬﺎدن‬
‫‪Reading by simple juxtaposition‬‬ ‫‪1-4-5-3‬‬ ‫)‪(1-2-6‬‬
‫ﺳﺎدهي ارﻗﺎم‬
‫‪Reduction ratio‬‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﻛﺎﻫﺶ‬ ‫‪3-3-3‬‬ ‫)‪3-2-8‬وج‪1-‬وج‪(7-2-‬‬
‫)‪1-1-9-4‬و‪3-1-2-8‬و‪1-3-8‬واﻟﻒ‪14-4-‬واﻟﻒ‪-‬‬
‫‪Reference position‬‬ ‫وﺿﻌﻴﺖ ﻣﺮﺟﻊ‬ ‫‪4-6-3‬‬
‫‪3-4‬واﻟﻒ‪(1-5-‬‬
‫)‪1-6-5‬و‪3-7-5‬و‪3-3-10‬واﻟﻒ‪7-1-4-‬واﻟﻒ‪-4-‬‬
‫‪Repeatability‬‬ ‫ﺗﻜﺮارﭘﺬﻳﺮي‬ ‫‪3-4-3‬‬
‫‪5-4‬واﻟﻒ‪10-4-‬وپ‪7-2-‬وپ‪(1-1-3-‬‬
‫‪Rider‬‬ ‫ﺳﻮارك‬ ‫‪1-5-2-3‬‬ ‫)‪(1-4-5‬‬
‫ﺧﻄﺎي ﮔﺮد ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‬
‫‪Rounding error or digital indication‬‬ ‫‪3-4-5-3‬‬ ‫)‪2-3-5-5‬وب‪(3-‬‬
‫دﻳﺠﻴﺘﺎل‬
‫زﻳﻨﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي ﺷﻤﺎره‬
‫‪Scale interval used for numbering‬‬ ‫‪4-2-3-3‬‬ ‫)‪(1-3-6‬‬
‫ﮔﺬاري‬
‫‪Scale mark‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻪ درﺟﻪﺑﻨﺪي‬ ‫‪2-4-2-3‬‬ ‫)‪1-3-6‬و‪2-17-6‬و‪2-8‬و‪3-8‬و‪(1-1-6-8‬‬
‫‪Scale spacing‬‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ درﺟﻪﺑﻨﺪي‬ ‫‪2-3-2-1‬‬ ‫)‪3-6‬و‪2-2-2-8‬و‪1-1-6-8‬و‪(3-9-8‬‬
‫‪Secondary indications‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ‬ ‫‪3-2-1-3‬‬ ‫)‪(4-2-6‬‬
‫‪Selection device for load receptors‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺑﺮاي ﺑﺎرﮔﻴﺮﻫﺎ و‬
‫‪8-7-2-3‬‬ ‫)‪(11-6‬‬
‫‪and load-measuring devices‬‬ ‫ﺑﺎرﺳﻨﺞ ﻫﺎ‬
‫‪Self-indicating instrument‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺧﻮدﻛﺎر‬ ‫‪3-2-1-3‬‬ ‫)‪2-8-5‬و‪6‬و‪7‬و‪(8‬‬
‫‪Self-indication capacity‬‬ ‫ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺧﻮدﻛﺎر‬ ‫‪3-1-3-3‬‬ ‫)‪4-6-5‬و‪1-1-9-5‬و‪(5-2-6‬‬
‫‪Self-service instrument‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺳﻠﻒ ﺳﺮوﻳﺲ‬ ‫‪10-2-1-3‬‬ ‫)‪(11-13-6‬‬
‫‪Semi-automatic zero-setting device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮﻛﻦ ﻧﻴﻢﺧﻮدﻛﺎر‬ ‫‪2-2-7-2-3‬‬ ‫)‪4-5-6‬و‪5-6-6‬و‪(9-6-6‬‬
‫‪Semi-self-indicating instrument‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺧﻮدﻛﺎر‬ ‫‪4-2-1-3‬‬ ‫)‪2-8-5‬و‪5-2-6‬و‪12-6‬و‪17-6‬و‪(7‬‬
‫‪Sensitivity‬‬ ‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ‬ ‫‪1-4-3‬‬ ‫)‪4-2-1-6‬و‪1-8‬واﻟﻒ‪(9-4-‬‬
‫‪Significant fault‬‬ ‫اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻌﻨﻲدار‬ ‫‪6-5-5-3‬‬ ‫)‪9-13-6‬و‪1-7‬و‪2-7‬و‪3-7‬و‪4-3-7‬وب‪1-‬وب‪(3-‬‬
‫)‪4-2-1-6‬و‪1-5-7‬و‪2-2-5-7‬و‪3-5-7‬و‪-1-9‬‬
‫‪Software‬‬ ‫ﻧﺮماﻓﺰار‬ ‫‪8-2-3‬‬
‫‪4‬و‪2-1-2-10‬وپ‪1-‬وج‪1-‬و چ(‬
‫)‪1-5-7‬و‪2-2-5-7‬و‪2-1-9‬و‪2-3-10‬و چ‪1-‬و چ‪-‬‬
‫‪Software identification‬‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺮماﻓﺰار‬ ‫‪6-8-2-3‬‬
‫‪(4-2‬‬
‫‪Software separation‬‬ ‫ﺟﺪاﺳﺎزي ﻧﺮماﻓﺰار‬ ‫‪7-8-2-3‬‬ ‫)‪2-2-5-7‬و چ‪(3-2-‬‬
‫‪Span stability‬‬ ‫ﭘﺎﻳﺪاري ﭘﻬﻨﻪ‬ ‫‪9-5-5-3‬‬ ‫)‪10-5‬و‪3-3-7‬و‪4-7‬و ب‪(4-‬‬
‫‪Tare-balancing device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻮازﻧﻪﺳﺎز ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬ ‫‪1-4-7-2-3‬‬ ‫)‪(6-6‬‬
‫)‪4-3-5‬و‪3-2-6‬و‪6-6‬و‪3-13-6‬و‪5-3-8‬واﻟﻒ‪-4-‬‬
‫‪Tare device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬ ‫‪4-7-2-3‬‬
‫‪(2-6‬‬
‫)‪4-3-5-5‬و‪5-6-6‬و‪11-6-6‬و‪2-3-13-6‬و‪-5-7‬‬
‫‪Tare value‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬ ‫‪2-5-2-3‬‬
‫‪2-3‬واﻟﻒ‪1-6-4-‬وپ‪2-3-‬وچ‪(3-3-‬‬

‫)‪4-3-5-5‬و‪3-6-5‬و‪1-2-2-6‬و‪4-5-6‬و‪-6-6‬‬
‫‪Tare-weighing device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫‪2-4-7-2-3‬‬
‫‪2‬واﻟﻒ‪(3-6-4-‬‬
‫‪Terminal‬‬ ‫ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل‬ ‫‪5-2-2-3‬‬ ‫)‪4-2-10-5‬و‪2-5-7‬و پ‪1-‬و ث‪(2-2-‬‬
‫‪Type‬‬ ‫ﻧﻮع‬ ‫‪4-3-3‬‬ ‫)‪ 3-4‬و ﻏﻴﺮه(‬
‫‪Type specific parameter‬‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺧﺎص ﻧﻮع‬ ‫‪3-8-2-3‬‬ ‫)‪2-2-5-7‬و چ‪2-2-‬و چ‪(4-2-‬‬

‫‪31‬‬
 ‫ﻣﺪﺧﻞ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ‬ ‫ﻣﺪﺧﻞ ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫ﺑﻨﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫ﺑﻨﺪﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮد‬
‫‪Verification scale interval‬‬ ‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫‪3-2-3-3‬‬ ‫)‪2-4‬و‪2-1-5‬و‪2-5‬و‪1-3-5‬و‪4-5‬و‪(1-5-5‬‬
‫‪Warm-up time‬‬ ‫زﻣﺎن ﮔﺮم ﺷﺪن‬ ‫‪5-4-3‬‬ ‫)‪5-3-7‬واﻟﻒ‪2-5-‬و ب‪1-‬و ب‪(3-‬‬
‫‪Weighing instrument‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫‪1-1-3‬‬ ‫)‪(3‬‬
‫‪Weighing module‬‬ ‫ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫‪7-2-2-3‬‬ ‫)‪2-10-5‬و‪3-5-1-9‬و ث‪1-‬و ث‪2-‬و ث‪3-‬و ث‪(4-‬‬
‫‪Weighing range‬‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫‪4-1-3-3‬‬ ‫)‪2-5‬و‪3-5‬و‪5-9-5‬و‪3-2-6‬و‪(10-6‬‬
‫)‪6-5‬و‪2-6‬و‪1-3-6‬و‪4-4-6‬و‪11-6-6‬و‪12-6-6‬و‪-6‬‬
‫‪Weighing results‬‬ ‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫‪2-5-3‬‬
‫‪(1-13‬‬
‫)‪5-5‬و‪5-6-6‬و‪2-13-6‬و‪2-4-8‬و‪6-8‬و‪7-8‬و‪-8‬‬
‫‪Zero-setting device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮﻛﻦ‬ ‫‪2-7-2-3‬‬
‫‪8‬واﻟﻒ‪3-2-4-‬واﻟﻒ‪(1-3-2-4-‬‬
‫‪Zero-tracking device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮﻳﺎب‬ ‫‪3-7-2-3‬‬ ‫)‪5-6‬واﻟﻒ‪(5-1-4-‬‬

‫‪ 2-8-3‬ﻓﻬﺮﺳﺖ اﻟﻔﺒﺎﻳﻲ ﻓﺎرﺳﻲ‬

‫ﻣﺪﺧﻞ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ‬ ‫ﻣﺪﺧﻞ ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫ﺑﻨﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫ﺑﻨﺪﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮد‬
‫)‪2-2-10-5‬و‪3-10-5‬و‪1-1-7‬و‪3-7‬و‪3-4-7‬وب‪-‬‬
‫‪Disturbance‬‬ ‫اﺧﺘﻼل ‪ ‬‬ ‫‪  2-1-6-3‬‬ ‫‪(3 ‬‬
‫‪Fault‬‬ ‫اﺷﺘﺒﺎه ‪ ‬‬ ‫‪  5-5-5-3‬‬ ‫‪1-7)  ‬و‪(2-7‬‬
‫‪Significant fault‬‬ ‫اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻌﻨﻲدار ‪ ‬‬ ‫‪  6-5-5-3‬‬ ‫‪9-13-6) ‬و‪1-7‬و‪2-7‬و‪3-7‬و‪4-3-7‬وب‪1-‬وب‪(3-‬‬
‫)‪4-7‬واﻟﻒ‪4-‬وب‪3-‬وب‪4-‬وپ‪1-2-2-‬وپ‪-2-‬‬
‫‪Performance test‬‬ ‫آزﻣﻮن ﻋﻤﻠﻜﺮد ‪ ‬‬ ‫‪  7-3‬‬ ‫‪4 ‬وپ‪(1-3-‬‬
‫‪Load receptor‬‬ ‫ﺑﺎرﮔﻴﺮ ‪ ‬‬ ‫‪  1-1-2-3‬‬ ‫‪6-5) ‬و‪11-6‬و‪1-5-1-9‬واﻟﻒ‪(7-4-‬‬
‫‪Extension interval of self-indication‬‬ ‫ﺑﺎزه ﮔﺴﺘﺮه ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺧﻮدﻛﺎر ‪ ‬‬ ‫‪  5-1-3-3‬‬ ‫‪(5-2-6)  ‬‬
‫‪Maximum tare effect‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ اﺛﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ‪ ‬‬ ‫‪  6-1-3-3‬‬ ‫‪) ‬اﻟﻒ‪(1-6-4-‬‬
‫‪Maximum safe load‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺑﺎر اﻳﻤﻦ ‪ ‬‬ ‫‪  7-1-3-3‬‬ ‫‪(2-1-9) ‬‬
‫‪Maximum permissible error‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ‪ ‬‬ ‫‪  4-5-5-3‬‬ ‫‪2-4) ‬و‪1-5‬و‪5-5‬واﻟﻒ‪(1-4-4-‬‬
‫‪Maximum capacity‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ‪ ‬‬ ‫‪  1-1-3-3‬‬ ‫‪3-5) ‬و‪13-6‬و‪6-8‬و‪(8-8‬‬
‫‪Type specific parameter‬‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺧﺎص ﻧﻮع ‪ ‬‬ ‫‪  3-8-2-3‬‬ ‫‪2-2-5-7) ‬و چ‪2-2-‬و چ‪(4-2-‬‬
‫‪Device-specific parameter‬‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺧﺎص وﺳﻴﻠﻪ ‪ ‬‬ ‫‪  4-8-2-3‬‬ ‫‪4-2-1-6)  ‬و‪4-1-9‬وچ‪(3-2-2-‬‬
‫‪Legally relevant parameter‬‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ‪ ‬‬ ‫‪  2-8-2-3‬‬ ‫‪2-2-5-7) ‬و‪(3-5-7‬‬
‫‪Span stability‬‬ ‫ﭘﺎﻳﺪاري ﭘﻬﻨﻪ ‪ ‬‬ ‫‪  9-5-5-3‬‬ ‫‪10-5) ‬و‪3-3-7‬و‪4-7‬و ب‪(4-‬‬
‫‪Terminal‬‬ ‫ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل ‪ ‬‬ ‫‪  5-2-2-3‬‬ ‫‪4-2-10-5) ‬و‪2-5-7‬و پ‪1-‬و ث‪(2-2-‬‬
‫)‪2-4‬و‪2-5‬و‪1-3-5‬و‪4-4-5‬وپ‪2-1-‬و ث‪3-2-1-‬و‬
‫‪Number of verification scale‬‬
‫‪intervals‬‬ ‫ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ ‪ ‬‬ ‫‪  5-2-3-3‬‬ ‫‪ ‬ج(‬
‫)‪1-6-5‬و‪3-7-5‬و‪3-3-10‬واﻟﻒ‪7-1-4-‬واﻟﻒ‪-4-‬‬
‫‪Repeatability‬‬ ‫ﺗﻜﺮارﭘﺬﻳﺮي ‪ ‬‬ ‫‪  3-4-3‬‬ ‫‪5-4 ‬واﻟﻒ‪10-4-‬وپ‪7-2-‬وپ‪(1-1-3-‬‬
‫‪Software separation‬‬ ‫ﺟﺪاﺳﺎزي ﻧﺮماﻓﺰار ‪ ‬‬ ‫‪  7-8-2-3‬‬ ‫‪2-2-5-7) ‬و چ‪(3-2-‬‬
‫‪Electronic component‬‬ ‫ﺟﺰء اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ‪ ‬‬ ‫‪  3-3-2-3‬‬ ‫‪(4-2-1-6)  ‬‬
‫‪Displaying component‬‬ ‫ﺟﺰء ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ‪ ‬‬ ‫‪  1-4-2-3‬‬ ‫‪3-6)  ‬و‪2-8‬و‪(6-8‬‬
‫‪Minimum reading distance‬‬ ‫ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺧﻮاﻧﺪن ‪ ‬‬ ‫‪  4-4-5-3‬‬ ‫‪1-3-6) ‬و‪(2-3-6‬‬
‫‪Sensitivity‬‬ ‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ‪ ‬‬ ‫‪  1-4-3‬‬ ‫‪4-2-1-6) ‬و‪1-8‬واﻟﻒ‪(9-4-‬‬
‫‪Family‬‬ ‫ﺧﺎﻧﻮاده ‪ ‬‬ ‫‪  5-3-3‬‬ ‫‪4-10-5)  ‬و‪(1-2-10‬‬
‫)‪Error (of indication‬‬ ‫ﺧﻄﺎي )ﻧﺸﺎن دﻫﻲ( ‪ ‬‬ ‫‪  1-5-5-3‬‬ ‫‪2-4)  ‬و‪1-1-5‬و‪5-5‬و‪6-5‬و‪1-1-7‬و‪(3-3-10‬‬
‫‪Durability error‬‬ ‫ﺧﻄﺎي دوام ‪ ‬‬ ‫‪  7-5-5-3‬‬ ‫‪3-4-9-5) ‬واﻟﻒ‪(6-‬‬
‫‪Intrinsic error‬‬ ‫ﺧﻄﺎي ذاﺗﻲ ‪ ‬‬ ‫‪  2-5-5-3‬‬ ‫‪4-3-7) ‬واﻟﻒ‪1-4-4-‬واﻟﻒ‪(6-‬‬
‫‪Initial intrinsic error‬‬ ‫ﺧﻄﺎي ذاﺗﻲ اوﻟﻴﻪ ‪ ‬‬ ‫‪  3-5-5-3‬‬ ‫‪) ‬اﻟﻒ‪(1-4-4-‬‬
‫‪Rounding error or digital indication‬‬ ‫ﺧﻄﺎي ﮔﺮد ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‬ ‫‪  3-4-5-3‬‬ ‫‪2-3-5-5) ‬وب‪(3-‬‬

‫‪32‬‬
 ‫ﻣﺪﺧﻞ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ‬ ‫ﻣﺪﺧﻞ ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫ﺑﻨﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫ﺑﻨﺪﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮد‬
  ‫دﻳﺠﻴﺘﺎل‬
‫ﺧﻮاﻧﺪن ﺑﺎ ﭘﻬﻠﻮي ﻫﻢ ﻧﻬﺎدن‬
Reading by simple juxtaposition   ‫ﺳﺎدهي ارﻗﺎم‬   1-4-5-3 (1-2-6) 
Electronic instrument   ‫دﺳﺘﮕﺎه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬   6-2-1-3 (‫وب‬7‫و‬3-4)  
Instrument with price scales   ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ درﺟﻪﺑﻨﺪي ﻗﻴﻤﺖ‬   7-2-1-3 (2-14-6) 
Self-indicating instrument   ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺧﻮدﻛﺎر‬   3-2-1-3 (8‫و‬7‫و‬6‫و‬2-8-5) 
Semi-self-indicating instrument   ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺧﻮدﻛﺎر‬   4-2-1-3 (7‫و‬17-6‫و‬12-6‫و‬5-2-6‫و‬2-8-5) 
Non-self-indicating instrument   ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر‬   5-2-1-3 (8‫و‬1-8-5) 
Price-labeling instrument   ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮ ﭼﺴﺐ زن ﻗﻴﻤﺖ‬   9-2-1-3 (16-6) 
Weighing instrument   ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬   1-1-3 (3) 
Non-automatic weighing instrument   ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر‬   2-1-3 (‫و ﻏﻴﺮه‬1) 
Multi-interval instrument   ‫دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي‬   6-2-3-3 (1-4-5‫و‬3-5) 
Multiple range instrument   ‫دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‬   7-2-3-3 (10-6‫و‬7-6-6‫و‬3-5-6‫و‬2-5) 
Grading instrument   ‫دﺳﺘﮕﺎه دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي‬   13-2-1-3 (2-5)  
Self-service instrument   ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺳﻠﻒ ﺳﺮوﻳﺲ‬   10-2-1-3 (11-13-6) 
Mobile instrument   (‫دﺳﺘﮕﺎه ﺳﻴﺎر)ﻫﻤﺮاه‬   11-2-1-3 (3-1-5-‫واﻟﻒ‬12-4-‫واﻟﻒ‬18-6‫و‬1-1-9-5) 
Non-graduated instrument   ‫دﺳﺘﮕﺎه ﻏﻴﺮﻣﺪرج‬   2-2-1-3 (2-1-5) 
Portable instrument   ‫دﺳﺘﮕﺎه ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻤﻞ‬   12-2-1-3 (13-4-‫واﻟﻒ‬19-6‫و‬4-3-6) 
Price-computing instrument   ‫دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺤﺎﺳﺐ ﻗﻴﻤﺖ‬   8-2-1-3 (14-6‫و‬11-13-6) 
Graduated instrument   ‫دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻨﺪرج‬   1-2-1-3 (2-1-5)  
Durability   ‫دوام‬   4-4-3 (6-‫واﻟﻒ‬3-4-9-5)  
‫ذﺧﻴﺮه ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻣﺪت دادهﻫﺎي‬
Long-term storage of measurement
data   ‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‬   5-8-2-3 (3-5-7) 
Protective interface   ‫راﺑﻂ ﻣﺤﺎﻓﻆ‬   6-3-2-3 (2-2-5-7‫و‬3-10-5) 
Discrimination   ‫رواﻧﻲ‬   2-4-3 (8-4-‫واﻟﻒ‬1-8‫و‬8-5)  
Warm-up time   ‫زﻣﺎن ﮔﺮم ﺷﺪن‬   5-4-3 (3-‫و ب‬1-‫و ب‬2-5-‫واﻟﻒ‬5-3-7) 
Electronic sub-assembly   ‫زﻳﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬   2-3-2-3 (4-2-1-6)  
Verification scale interval   ‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬   3-2-3-3 (1-5-5‫و‬4-5‫و‬1-3-5‫و‬2-5‫و‬2-1-5‫و‬2-4) 
‫زﻳﻨﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي ﺷﻤﺎره‬
Scale interval used for numbering   ‫ﮔﺬاري‬   4-2-3-3 (1-3-6) 
Actual scale interval   ‫زﻳﻨﻪ واﻗﻌﻲ‬   2-2-3-3 (2-8-4-‫واﻟﻒ‬2-2-8-5‫و‬2-3-5-5‫و‬3-4-5) 
Rider   ‫ﺳﻮارك‬   1-5-2-3 (1-4-5) 
-‫و چ‬1-‫و چ‬2-3-10‫و‬2-1-9‫و‬2-2-5-7‫و‬1-5-7)
Software identification   ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺮماﻓﺰار‬   6-8-2-3 (4-2 
Self-indication capacity   ‫ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺧﻮدﻛﺎر‬   3-1-3-3 (5-2-6‫و‬1-1-9-5‫و‬4-6-5) 
Influence factor   ‫ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار‬   1-1-6-3 (5-‫واﻟﻒ‬3-4-7‫و‬1-3-5-5) 
Overall inaccuracy of reading   ‫ﻋﺪم درﺳﺘﻲ ﻛﻞ در ﺧﻮاﻧﺪن‬   2-4-5-3 (1-2-6) 
Scale spacing   ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ درﺟﻪﺑﻨﺪي‬   2-3-2-1 (3-9-8‫و‬1-1-6-8‫و‬2-2-2-8‫و‬3-6) 
Minimum capacity   ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ‬   2-1-3-3 (3-4-5‫و‬2-5‫و‬2-4) 
Weighing range   ‫ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ‬   4-1-3-3 (10-6‫و‬3-2-6‫و‬5-9-5‫و‬3-5‫و‬2-5) 
Load cell   ‫ﻟﻮدﺳﻞ‬   1-2-2-3 (‫وپ و ج‬3-5-1-9‫و‬4-2-10-5‫و‬1-2-10-5) 
Module   ‫ﻣﺎﺟﻮل‬   2-2-3 (‫وپ و ث و ج‬3-5-1-9‫و‬2-5-7‫و‬2-10-5) 
Weighing module   ‫ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ‬   7-2-2-3 (4-‫و ث‬3-‫و ث‬2-‫و ث‬1-‫و ث‬3-5-1-9‫و‬2-10-5) 
Metrologically relevant   ‫ﻣﺮﺗﺒﻂ اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬   9-2-3 (4-10-5) 
Tare value   ‫ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬   2-5-2-3 -5-7‫و‬2-3-13-6‫و‬11-6-6‫و‬5-6-6‫و‬4-3-5-5)

33
 ‫ﻣﺪﺧﻞ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ‬
‫ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫‪Preset tare value‬‬
‫‪Net value‬‬
‫‪Calculated net value‬‬
‫‪Gross value‬‬
‫‪Calculated weight value‬‬
‫‪Final weight value‬‬
‫‪Weighing results‬‬
‫‪Legally relevant software‬‬
‫‪Software‬‬
‫‪Reduction ratio‬‬
‫‪Indicator‬‬
‫‪Analog indication‬‬
‫‪Digital indication‬‬
‫‪Primary indications‬‬
‫‪Secondary indications‬‬
‫‪Indications of an instrument‬‬
‫‪Scale mark‬‬
‫‪Digital display‬‬
‫‪Type‬‬
‫‪Auxiliary indicating devices‬‬
‫‪Auxiliary verification device‬‬
‫‪Automatic zero-setting device‬‬
‫‪Electronic device‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺑﺮاي ﺑﺎرﮔﻴﺮﻫﺎ و‬
‫‪Selection device for load receptors‬‬
‫‪and load-measuring devices‬‬
‫‪Load-transmitting device‬‬
‫‪Load-measuring device‬‬
‫‪Tare device‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫‪Preset tare device‬‬
‫‪Tare-weighing device‬‬
‫‪Analog data processing device‬‬
‫‪Leveling device‬‬
‫‪Peripheral device‬‬
‫‪Digital device‬‬
‫‪Initial zero-setting device‬‬
‫ﻣﺪﺧﻞ ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫ﺑﻨﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫ﺑﻨﺪﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮد‬
‫‪2-3 ‬واﻟﻒ‪1-6-4-‬وپ‪2-3-‬وچ‪(3-3-‬‬
‫ﺷﺪه ‪ ‬‬ ‫‪  1-3-5-3‬‬ ‫‪3-3-5-5) ‬و‪7-6‬و‪13-6‬و‪(16-6‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ‪ ‬‬ ‫‪  2-2-5-3‬‬ ‫‪3-3-5-5) ‬و‪5-6-6‬و‪(11-6-6‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه ‪ ‬‬ ‫‪  2-3-5-3‬‬ ‫‪(1-7-6)  ‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ‪ ‬‬ ‫‪  1-2-5-3‬‬ ‫‪5-6-6) ‬و‪(3-13-6‬‬
‫ﻣﻘﺪار وزن ﻛﻞ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه ‪ ‬‬ ‫‪  3-3-5-3‬‬ ‫‪(11-6-6)  ‬‬
‫ﻣﻘﺪار وزن ﻧﻬﺎﻳﻲ ‪ ‬‬ ‫‪  6-4-3‬‬ ‫‪(2-4-6)  ‬‬
‫)‪6-5‬و‪2-6‬و‪1-3-6‬و‪4-4-6‬و‪11-6-6‬و‪12-6-6‬و‪-6‬‬
‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ ‪ ‬‬ ‫‪  2-5-3‬‬ ‫‪(1-13 ‬‬
‫ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ‪ ‬‬ ‫‪  1-8-2-3‬‬ ‫‪2-5-7) ‬و‪3-5-7‬وچ‪1-‬وچ‪(2-‬‬
‫)‪4-2-1-6‬و‪1-5-7‬و‪2-2-5-7‬و‪3-5-7‬و‪-1-9‬‬
‫ﻧﺮماﻓﺰار ‪ ‬‬ ‫‪  8-2-3‬‬ ‫‪4 ‬و‪2-1-2-10‬وپ‪1-‬وج‪1-‬و چ(‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﻛﺎﻫﺶ ‪ ‬‬ ‫‪  3-3-3‬‬ ‫‪3-2-8) ‬وج‪1-‬وج‪(7-2-‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ‪ ‬‬ ‫‪  2-2-2-3‬‬ ‫‪2-10-5) ‬و‪1-3-7‬و‪2-5-7‬و‪3-5-1-9‬وپ وج(‬
‫ﻧﺸﺎندﻫﻲ آﻧﺎﻟﻮگ ‪ ‬‬ ‫‪  2-1-5-3‬‬ ‫‪1-2-8-5)  ‬و‪3-6-6‬واﻟﻒ‪(1-8-4-‬‬
‫)‪2-3-5-5‬و‪2-2-8-5‬و‪2-2-2-6‬و‪5-5-6‬و‪-13-6‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل ‪ ‬‬ ‫‪  3-1-5-3‬‬ ‫‪6 ‬واﻟﻒ‪6-1-4-‬واﻟﻒ‪3-4-4-‬واﻟﻒ‪(2-8-4-‬‬
‫)‪4-4-6‬و‪6-4-6‬و‪13-6‬و‪1-14-6‬و‪4-14-6‬و‪-3-7‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻫﺎي اوﻟﻴﻪ ‪ ‬‬ ‫‪  1-3-1-3‬‬ ‫‪1-6 ‬و‪3-6-3-7‬و‪(1-2-5-7‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ‪ ‬‬ ‫‪  3-2-1-3‬‬ ‫‪(4-2-6) ‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎي ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ‪ ‬‬ ‫‪  3-1-3‬‬ ‫‪2-8-5) ‬و‪2-6‬و‪3-3-6‬و‪4-6‬و‪(12-6-6‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﻪ درﺟﻪﺑﻨﺪي ‪ ‬‬ ‫‪  2-4-2-3‬‬ ‫‪1-3-6) ‬و‪2-17-6‬و‪2-8‬و‪3-8‬و‪(1-1-6-8‬‬
‫ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎل ‪ ‬‬ ‫‪  6-2-2-3‬‬ ‫‪4-2-10-5)  ‬وپ‪(1-‬‬
‫ﻧﻮع ‪ ‬‬ ‫‪  4-3-3‬‬ ‫‪ 3-4) ‬و ﻏﻴﺮه(‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﻛﻤﻜﻲ ‪ ‬‬ ‫‪  5-2-3‬‬ ‫‪2-1-5) ‬و‪4-5‬و‪(7-13-6‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻤﻜﻲ ‪ ‬‬ ‫‪  7-7-2-3‬‬ ‫‪2-7-5)  ‬و‪(9-6‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر ‪ ‬‬ ‫‪  3-2-7-2-3‬‬ ‫‪6-5-6)  ‬واﻟﻒ‪5-1-4-‬واﻟﻒ‪(3-1-2-4-‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ‪ ‬‬ ‫‪  1-3-2-3‬‬ ‫‪(5-7)  ‬‬
‫ﺑﺎرﺳﻨﺞ ﻫﺎ ‪ ‬‬ ‫‪  8-7-2-3‬‬ ‫‪(11-6) ‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎر ‪ ‬‬ ‫‪  2-1-2-3‬‬ ‫‪1-2-10-5) ‬و‪(11-6‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎرﺳﻨﺞ ‪ ‬‬ ‫‪  3-1-2-3‬‬ ‫‪4-4) ‬و‪9-8‬و‪11-6‬و‪(1-5-1-9‬‬
‫)‪4-3-5‬و‪3-2-6‬و‪6-6‬و‪3-13-6‬و‪5-3-8‬واﻟﻒ‪-4-‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ‪ ‬‬ ‫‪  4-7-2-3‬‬ ‫‪(2-6 ‬‬
‫ﺷﺪه ‪ ‬‬ ‫‪  5-7-2-3‬‬ ‫‪4-4) ‬و‪7-6‬و‪4-13-6‬و‪(16-6‬‬
‫)‪4-3-5-5‬و‪3-6-5‬و‪1-2-2-6‬و‪4-5-6‬و‪-6-6‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺗﻮزﻳﻦ ‪ ‬‬ ‫‪  2-4-7-2-3‬‬ ‫‪2 ‬واﻟﻒ‪(3-6-4-‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش داده آﻧﺎﻟﻮگ ‪ ‬‬ ‫‪  2-2-2-3‬‬ ‫‪2-2-10-5) ‬و‪4-2-10-5‬وج‪(3-‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺗﺮازﺳﺎز ‪ ‬‬ ‫‪  1-7-2-3‬‬ ‫‪1-9-5) ‬و‪(2-18-6‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺟﺎﻧﺒﻲ ‪ ‬‬ ‫‪  5-3-2-3‬‬ ‫‪3-10-5) ‬و‪6-3-7‬و‪2-5-7‬و‪4-5-1-9‬و ب‪(3-‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ دﻳﺠﻴﺘﺎل ‪ ‬‬ ‫‪  4-3-2-3‬‬ ‫‪1-2-10-5)  ‬و‪6-4-10-5‬و‪6-13-6‬وج‪5-‬وچ(‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر ‪ ‬‬ ‫‪  4-2-7-2-3‬‬ ‫‪1-5-6) ‬و‪4-5-6‬واﻟﻒ‪(2-4-4-‬‬
‫‪34‬‬
 ‫ﻣﺪﺧﻞ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ‬ ‫ﻣﺪﺧﻞ ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫ﺑﻨﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫ﺑﻨﺪﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮد‬

‫)‪5-5‬و‪5-6-6‬و‪2-13-6‬و‪2-4-8‬و‪6-8‬و‪7-8‬و‪-8‬‬
‫‪Zero-setting device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮﻛﻦ ‪ ‬‬ ‫‪  2-7-2-3‬‬ ‫‪8 ‬واﻟﻒ‪3-2-4-‬واﻟﻒ‪(1-3-2-4-‬‬
‫‪Non-automatic zero-setting device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮﻛﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر ‪ ‬‬ ‫‪1-2-7-2-3 ‬‬ ‫‪(2-13-6) ‬‬
‫‪Semi-automatic zero-setting device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮﻛﻦ ﻧﻴﻢﺧﻮدﻛﺎر ‪ ‬‬ ‫‪  2-2-7-2-3‬‬ ‫‪4-5-6) ‬و‪5-6-6‬و‪(9-6-6‬‬
‫‪Zero-tracking device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮﻳﺎب ‪ ‬‬ ‫‪  2-2-7-3‬‬
‫‪Locking device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﻗﻔﻞ ﻛﻦ ‪ ‬‬ ‫‪  6-7-2-3‬‬ ‫‪(1-8-6) ‬‬
‫‪Tare-balancing device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻮازﻧﻪﺳﺎز ﭘﺎرﺳﻨﮓ ‪ ‬‬ ‫‪  1-4-7-2-3‬‬ ‫‪(6-6) ‬‬
‫)‪4-4‬و‪3-6-5‬و‪1-2-6‬و‪4-2-6‬و‪3-6‬و‪4-6‬و‪-17-6‬‬
‫‪Displaying device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ‪ ‬‬ ‫‪  4-2-3‬‬ ‫‪1 ‬و‪2-8‬واﻟﻒ‪5-4-‬وث‪(2-2-‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺑﺎ ﺗﻘﺴﻴﻤﺎت‬
‫‪Indicating device with a‬‬
‫‪differentiated scale division‬‬ ‫درﺟﻪﺑﻨﺪي ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ‪ ‬‬ ‫‪  4-5-2-3‬‬ ‫‪(1-4-5) ‬‬
‫‪Complementary indicating device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ‪ ‬‬ ‫‪  3-5-2-3‬‬ ‫‪1-4-5)  ‬و‪(2-3-6‬‬
‫‪Extended displaying device‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﮔﺴﺘﺮده ‪ ‬‬ ‫‪  6-2-3‬‬ ‫‪1-4-5)  ‬و‪3-4-6‬و‪(7-13-6‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﺑﺮاي درونﻳﺎﺑﻲ‬
‫‪Device for interpolation of reading‬‬ ‫ﻗﺮاﺋﺖ)ورﻧﻴﻪ( ‪ ‬‬ ‫‪  2-5-2-3‬‬ ‫‪(1-4-5)  ‬‬
‫)‪1-1-9-4‬و‪3-1-2-8‬و‪1-3-8‬واﻟﻒ‪14-4-‬واﻟﻒ‪-‬‬
‫‪Reference position‬‬ ‫وﺿﻌﻴﺖ ﻣﺮﺟﻊ ‪ ‬‬ ‫‪  4-6-3‬‬ ‫‪3-4 ‬واﻟﻒ‪(1-5-‬‬
‫‪ 9-3‬اﺧﺘﺼﺎرات و ﻧﻤﺎدﻫﺎ‬
‫اﺻﻄﻼﺣﺎت ﻓﻨﻲ و ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﺻﻄﻼﺣﺎت اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬از اﻳﻦ رو‬
‫اﺑﻬﺎم در اﺧﺘﺼﺎرات و ﻧﻤﺎدﻫﺎ ﻧﺎدﻳﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت زﻳﺮ از اﺷﺘﺒﺎه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪن اﺟﺘﻨﺎب ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫پ‪4-2-3-3-‬‬ ‫ﺿﺮﻳﺐ دﻣﺎﻳﻲ ﻣﻮاد ﻛﺎﺑﻞ‬ ‫‪α‬‬

‫پ‪4-2-3-3-‬‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ وﻳﮋه ﻣﻮاد ﻛﺎﺑﻞ‬ ‫‪ρ‬‬
‫ج‪2-‬ﺟﺪول‪،13‬ج‪4-‬‬ ‫ردهﺑﻨﺪي ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫‪A‬‬
‫پ‪،4-2-3-3-‬ج‪،1-‬ج‪4-‬‬ ‫ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺳﻴﻢ ﺗﻜﻲ‬ ‫‪A‬‬
‫‪ 3-9-4‬ﻏﻴﺮه‬ ‫ﺟﺮﻳﺎن ﻣﺘﻨﺎوب‬ ‫‪AC‬‬
‫‪2-2-2‬‬ ‫آﻧﺎﻟﻮگ ﺑﻪ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬ ‫‪A/D‬‬
‫‪ 2-2-2‬ﺷﻜﻞ‪1‬‬
‫اﺟﺰاي آﻧﺎﻟﻮگ ﻣﺮﺑﻮط‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺒﺪل اﻧﺎﻟﻮگ ﺑﻪ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬ ‫‪ADC‬‬
‫‪1-2-5-6‬ﺟﺪول‪11‬‬
‫ج‪2-‬ﺟﺪول‪،13‬ج‪4-‬‬ ‫ردهﺑﻨﺪي ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫‪B‬‬
‫‪11-6-1،5-2-5-2‬‬ ‫ﻣﻘﺪار وزن ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ‬ ‫‪B‬‬
‫ج‪2-‬ﺟﺪول‪،13‬ج‪4-‬‬ ‫ردهﺑﻨﺪي ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫‪C‬‬
‫‪11-6-5‬‬ ‫ﻋﻼﻣﺖ ﺑﺮاي ﻣﻘﺪار وزن ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﭼﺎپ ﺷﺪه‬ ‫‪C‬‬
‫ج‪،2-‬ج‪4-‬‬ ‫ﺧﺮوﺟﻲ اﺳﻤﻲ ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫‪C‬‬
‫‪-6-5:60R‬‬ ‫‪،1-4-10-4‬ج‪،2-‬‬
‫ردهﺑﻨﺪي اﺿﺎﻓﻲ ﻟﻮدﺳﻞ‪ :‬رﻃﻮﺑﺖ دﻣﺎي دورهاي آزﻣﻮن ﺷﺪه‬ ‫‪CH‬‬
‫‪2-5‬‬
‫‪3-3-5-6‬‬ ‫وارﺳﻲ دورهاي ردوﻧﺪوﻧﺴﻲ‬ ‫‪CRC‬‬
‫‪3-9-6،7-2-2،2-2-3-2‬‬ ‫زﻳﻨﻪ )واﻗﻌﻲ(‬ ‫‪d‬‬
‫ج‪2-‬ﺟﺪول‪،13‬ج‪4-‬‬ ‫ردهﺑﻨﺪي ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫‪D‬‬
‫‪ 3-9-4‬ﻏﻴﺮه‬ ‫ﺟﺮﻳﺎن ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‬ ‫‪DC‬‬

‫‪35‬‬
 ‫ج‪،1-‬ج‪،5-2-‬ج‪4-‬‬ ‫ﺑﺎر ﻣﺮده ﺑﺎرﮔﻴﺮ‬ ‫‪DL‬‬
‫ج‪،2-‬ج‪4-‬‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﺎر ﻣﺮده‬ ‫‪DR‬‬
‫‪3-5-6‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ذﺧﻴﺮه دادهﻫﺎ‬ ‫‪DSD‬‬
‫‪1-2-2-2،5-2،4-1-6،4-2-2‬‬ ‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫‪e‬‬
‫‪،2-4‬ج‪،1-‬ج‪4-‬‬ ‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪ ،‬ﻗﻮاﻋﺪ اﻧﺪﻳﺲﻫﺎ‬ ‫‪e1,ei,er‬‬
‫‪،1-5-5-2‬ﺷﻜﻞ ‪،3‬اﻟﻒ‪3-4-4-‬‬ ‫ﺧﻄﺎي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‬ ‫‪E‬‬
‫‪ ،2-5-2‬ﺷﻜﻞ ‪3‬‬ ‫ﺧﻄﺎي ذاﺗﻲ‬ ‫‪Ein‬‬
‫ج‪ ،2-‬ج‪4-‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫‪Emax‬‬
‫ج‪،2-‬ج‪4-‬‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺎر ﻣﺮده ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫‪Emin‬‬
‫ب‪7-3-‬‬ ‫ﺳﺎزﮔﺎري اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ‬ ‫‪EMC‬‬
‫‪ ،4-10-7،4-2‬ﭘﻴﻮﺳﺖ ب‬ ‫ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺗﺤﺖ آزﻣﻮن‬ ‫‪EUT‬‬
‫‪11-6-5 ،1-2-5-2‬‬ ‫ﻣﻘﺪار وزن ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ‬ ‫‪G‬‬
‫‪3-4‬ﻏﻴﺮه‬ ‫اﻧﺪﻳﺲﻫﺎي ﻣﺘﻐﻴﺮ‬ ‫‪i‬‬
‫‪2-2-2-2،7-3-1،5-2-3-2‬‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ درﺟﻪ ﺑﻨﺪي‬ ‫‪i,ix‬‬
‫‪3-9-2،7-3-5‬‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ درﺟﻪ ﺑﻨﺪي‬ ‫‪i0‬‬
‫اﻟﻒ‪)3-4-4-‬ارزﻳﺎﺑﻲ ﺧﻄﺎﻫﺎ(‪،‬‬
‫ﻣﻘﺪار وزن ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه‬ ‫‪I‬‬
‫اﻟﻒ ‪2-8-4-‬‬
‫ب‪2-3-‬‬ ‫ورودي ﺧﺮوﺟﻲ‬ ‫‪I/O‬‬
‫ج‪ ،1-‬ج‪4-‬‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺻﻔﺮ اوﻟﻴﻪ‬ ‫‪IZSR‬‬
‫‪1-2-2-2،5-4-4‬‬ ‫ﻧﻤﺎي ﻣﺘﻐﻴﺮ‬ ‫‪k‬‬
‫پ‪،4-2-3-3-‬ج‪،1-‬ج‪4-‬‬ ‫ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ‬ ‫‪l,L‬‬
‫‪2-3-4،5-4-5-2‬‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻗﺮاﺋﺖ‬ ‫‪L‬‬
‫اﻟﻒ‪)3-4-4-‬ارزﻳﺎﺑﻲ ﺧﻄﺎﻫﺎ(‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫‪L‬‬
‫ﭘﻴﻮﺳﺖ ج‬ ‫ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫‪LC‬‬
‫‪2-1-8‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺑﺎر اﻳﻤﻦ‬ ‫‪Lim‬‬
‫‪ 1-5-4‬ﻏﻴﺮه‬ ‫ﺟﺮم‬ ‫‪M‬‬
‫‪،1-1-3-2‬ج‪،1-‬ج‪4-‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫‪Max‬‬
‫‪،2-4‬ج‪،1-‬ج‪4-‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‪ ،‬ﻗﻮاﻋﺪ اﻧﺪﻳﺲﻫﺎ‬ ‫‪Max1, Maxi,‬‬
‫‪Maxr‬‬
‫‪2-1-3-2‬‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫‪Min‬‬
‫‪5-4،4-5-5-2،2-5-2‬ﻏﻴﺮه‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز‬ ‫‪mpe‬‬
‫‪،5-2-3-2‬ج‪4-‬‬ ‫ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫‪n,ni‬‬
‫‪6-4-10-4‬ﻏﻴﺮه‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫‪nmax‬‬
‫ج‪،1-‬ج‪4-‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫‪nWI‬‬
‫ج‪،3-‬ج‪4-‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه‬ ‫‪nind‬‬
‫ج‪،2-‬ج‪4-‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫‪nLC‬‬
‫‪11-6-5،5-6-2،5-2-5-2‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ‬ ‫‪N,NET,Net,net‬‬
‫ج‪،1-‬ج‪4-‬‬ ‫ﺗﻌﺪاد ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎ‬ ‫‪N‬‬

‫‪36‬‬
 ‫‪،4-2-10-4‬ج‪،2-‬‬
‫ردهﺑﻨﺪي اﺿﺎﻓﻲ ﻟﻮدﺳﻞ‪ :‬رﻃﻮﺑﺖ آزﻣﻮن ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‬ ‫‪NH‬‬
‫‪1-5-6-5 :60R‬‬
‫ج‪،1-‬ج‪4-‬‬ ‫ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺑﺮاي ﺑﺎري ﻛﻪ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺗﻮزﻳﻊ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‬ ‫‪NUD‬‬
‫‪1-2-10-4‬‬ ‫ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺴﻬﻴﻢ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز‬ ‫‪p,pi‬‬
‫ﻛﺴﺮ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺮاي ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه‪ ،‬ﻟﻮدﺳﻞ و ﻋﻨﺎﺻﺮ‬
‫‪،1-2-10-4‬ج‪4-‬‬ ‫‪pind,pLC,pcon‬‬
‫ﻫﺎدي‬
‫اﻟﻒ‪)3-4-4-‬ارزﻳﺎﺑﻲ ﺧﻄﺎﻫﺎ(‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻗﺒﻞ از ﮔﺮد ﻛﺮدن‬ ‫‪P‬‬
‫‪2-14-5‬‬ ‫ﻗﻴﻤﺖ ﺑﺮاي ﭘﺮداﺧﺖ‬ ‫‪P‬‬
‫‪4-13-5‬‬ ‫ﻗﻴﻤﺖ ﻣﺮاﺟﻌﻪ )واﺣﺪ‪ ،‬ذﺧﻴﺮه(‬ ‫‪PLU‬‬
‫‪7-5،5-7-2-2‬‬ ‫ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪه‬ ‫‪PT‬‬
‫ج‪،1-‬ج‪4-‬‬ ‫ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺼﺤﻴﺢ‬ ‫‪Q‬‬
‫‪3-3-2‬‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﻛﺎﻫﺶ وﺳﻴﻠﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎر‬ ‫‪R‬‬
‫پ‪4-2-3-3-‬‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺳﻴﻢ ﺗﻜﻲ‬ ‫‪Rcable‬‬
‫ج‪،3-‬ج‪4-‬‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺎر ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه‬ ‫‪RL, RLmin, RLmax‬‬
‫ج‪،2-‬ج‪4-‬‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ورودي ﻳﻚ ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫‪RLC‬‬
‫‪،4-2-10-4‬ج‪،2-‬‬
‫ردهﺑﻨﺪي اﺿﺎﻓﻲ ﻟﻮدﺳﻞ‪ :‬رﻃﻮﺑﺖ دﻣﺎي اﻳﺴﺘﺎ آزﻣﻮن ﺷﺪه‬ ‫‪SH‬‬
‫‪1-5-6-5 :60R‬‬
‫‪11-6-5،5-6-3،5-2-5-2‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬ ‫‪T‬‬
‫‪2-1-8‬ﻏﻴﺮه‬ ‫ﭘﺎرﺳﻨﮓ اﻓﺰاﻳﺸﻲ‬ ‫‪T+‬‬
‫‪2-1-8‬ﻏﻴﺮه‬ ‫ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻛﺎﻫﺸﻲ‬ ‫‪T-‬‬
‫پ‪4-2-3-3-‬‬ ‫ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎ‪ ،‬ﺣﺪ ﺑﺎﻻي ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎ‬ ‫‪Tmin, Tmax‬‬
‫‪1-12-1،5-3‬‬ ‫ﻳﻜﺎي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‬ ‫‪um‬‬
‫پ‪،1-1-2-‬ج‪،3-‬ج‪4-‬‬ ‫ﺣﺪاﻗﻞ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﻪ ازاي زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫‪∆umin‬‬
‫‪2-14-5‬‬ ‫ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ‬ ‫‪U‬‬
‫‪،3-9-4‬اﻟﻒ‪4-5-‬‬ ‫وﻟﺘﺎژ ﻧﺎﻣﻲ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ‬ ‫‪U‬‬
‫‪،3-9-4‬اﻟﻒ‪4-5-‬‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه وﻟﺘﺎژ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ‬ ‫‪Umin, Umax‬‬
‫ج‪،1-‬ج‪4-‬‬ ‫وﻟﺘﺎژ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫‪Uexc‬‬
‫ج‪،3-‬ج‪4-‬‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﺮاي ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه‬ ‫‪Umin‬‬
‫ج‪3-‬‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه‬ ‫‪UMRmin‬‬
‫ج‪3-‬‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه‬ ‫‪UMRmax‬‬
‫ج‪،2-‬ج‪4-‬‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫‪vmin‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪3‬‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﺧﻄﺎ‬ ‫‪V‬‬
‫‪2-14-5‬‬ ‫وزن‬ ‫‪W‬‬
‫‪4-1-8‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ‪ ،1‬دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ‪2‬‬ ‫‪W1, W2‬‬
‫ج‪1-‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫‪WI‬‬
‫ج‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫‪WR‬‬
‫ج‪،2-‬ج‪4-‬‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﻤﻴﻨﻪ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻟﻮدﺳﻞ‪Y = Emax / vmin:‬‬ ‫‪Y‬‬
‫ج‪،2-‬ج‪4-‬‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺎرﻣﺮده ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺧﺮوﺟﻲ ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫‪Z‬‬

‫‪37‬‬
 ‫اﺻﻮل اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬ ‫‪4‬‬

‫‪ 1-4‬ﻳﻜﺎﻫﺎي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي‬

‫ﻳﻜﺎﻫﺎي ﺟﺮﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪:‬‬
‫‪ ‬ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم‪kg ،‬‬
‫‪ ‬ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم‪mg ،‬‬
‫‪ ‬ﮔﺮم‪g ،‬‬
‫‪ ‬ﺗﻦ‪.t ،‬‬

‫در ﻣﻮارد ﺧﺎص‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در ﺗﺠﺎرت ﺳﻨﮓﻫﺎي ﻗﻴﻤﺘﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ از ﻗﻴﺮاط ﻣﺘﺮﻳﻚ )‪ 1 = 0/2g‬ﻗﻴﺮاط( ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﻳﻜﺎي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ .‬ﻧﻤﺎد ﻗﻴﺮاط ‪ ct‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 2-4‬اﺻﻮل اﻟﺰامﻫﺎي اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬

‫اﻳﻦ اﻟﺰامﻫﺎ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ ﺑﺪون درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﺻﻮل اﻧﺪازهﮔﻴﺮي آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲرود‪.‬‬

‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻣﻮارد زﻳﺮ ردهﺑﻨﺪي ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ‪:‬‬

‫‪ -‬زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ درﺳﺘﻲ ﻣﻄﻠﻖ اﺳﺖ‪ ،‬و‬
‫‪ -‬ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ درﺳﺘﻲ ﻧﺴﺒﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺮاي ﺑﺎرﻫﺎي ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ از وﺳﻴﻠﻪي ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬
‫ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺮاي ﺑﺎر ﺧﺎﻟﺺ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺮاي ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺧﺎﻟﺺ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬
‫ﺷﺪه ﻛﻪ در آن ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪه ﻓﻌﺎل اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻧﻤﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ )‪ (Min‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي دﺳﺘﮕﺎه ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ از اﻳﻦ ﻣﻘﺪار اﺣﺘﻤﺎل‬
‫ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻧﺴﺒﻲ ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-4‬اﺻﻮل اﻟﺰام ﻫﺎي ﻓﻨﻲ‬

‫اﻟﺰامﻫﺎي ﻓﻨﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﺮاي اﻧﻮاع دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ‪ ،‬اﻋﻢ از ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻳﺎ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲرود و ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎﻳﻲ‬
‫ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد ﺧﺎص ﻳﺎ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻓﻦ آوري ﺧﺎص‪ ،‬ﺑﺎ اﻟﺰامﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺻﻼح ﻳﺎ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬
‫اﻟﺰامﻫﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮد دﺳﺘﮕﺎه را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻧﻪ ﻃﺮاﺣﻲ آن را ‪ ،‬ﺗﺎ ﻣﺎﻧﻊ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻓﻨﻲ آن ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫در ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺎص‪ ،‬وﻇﻴﻔﻪﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻛﻪ ﻣﺸﻤﻮل اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﻨﺪ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻣﺠﺎز‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻟﺰامﻫﺎي اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺗﺪاﺧﻠﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ‪ ،‬و ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺼﺮف ﺑﻮدن و ﻛﻨﺘﺮل اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻣﺮﺑﻮط‬
‫ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪38‬‬
‫ﺑﺮاي اﻧﻄﺒﺎق دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ ﺑﺎ اﻟﺰامﻫﺎي اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد روشﻫﺎي آزﻣﻮن ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ روشﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ و ﺑﺮاي ﺳﻬﻮﻟﺖ در ﻣﺒﺎدﻟﻪ و ﭘﺬﻳﺮش ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻬﺎدﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ از‬
‫ﮔﺰارش ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻤﻮﻧﻪ )ﻗﺴﻤﺖ دوم اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪ (1‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 4-4‬ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي اﻟﺰامﻫﺎ‬
‫اﻟﺰامﻫﺎي اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم وﺳﺎﻳﻠﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﻛﺮدﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه را اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲرود‪،‬‬
‫ﺧﻮاه اﻳﻦ وﺳﺎﻳﻞ ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﻳﻜﻲ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻳﺎ آﻧﻜﻪ ﺑﻄﻮر واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺠﺰا ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﺎل‪:‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎر ﺳﻨﺞ؛‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ؛‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﭼﺎﭘﮕﺮ؛‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه؛‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺣﺴﺎﺑﮕﺮ ﻗﻴﻤﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ وﺳﺎﻳﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﻳﻜﻲ ﻧﺸﺪهاﻧﺪ ﻃﺒﻖ ﻣﻘﺮرات ﻣﻠﻲ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﺧﺎص از اﻳﻦ‬
‫اﻟﺰامﻫﺎ ﻣﻌﺎف ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ 5-4‬واژﮔﺎن‬
‫واژﮔﺎن اراﺋﻪ ﺷﺪه در ﻓﺼﻞ واژﮔﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻗﺴﻤﺘﻲ از اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﺰامﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬ ‫‪5‬‬

‫‪ 1-5‬اﺻﻮل ردهﺑﻨﺪي‬
‫‪ 1-1-5‬ردهﻫﺎي درﺳﺘﻲ‬
‫ردهﻫﺎي درﺳﺘﻲ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻧﻤﺎدﻫﺎيﺷﺎن در ﺟﺪول ‪ 1‬داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻟﻄﻔﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاي ﺷﻔﺎﻓﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻴﻀﻲ دور اﻋﺪاد ﺣﺬف ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺟﺪول‪-1‬ردهﻫﺎي درﺳﺘﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬

‫ﻧﻤﺎدي ﻛﻪ روي دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺸﺎﻧﻪ‬

‫اﺳﻢ ﮔﺬاري در اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬ ‫اﺳﻢ‬
‫ﮔﺬاري ﺷﺪه‬
‫درﺳﺘﻲ وﻳﮋه‬
‫‪I‬‬
‫‪II‬‬ ‫درﺳﺘﻲ ﻋﺎﻟﻲ‬

‫‪III‬‬ ‫درﺳﺘﻲ ﻣﺘﻮﺳﻂ‬

‫‪IIII‬‬ ‫درﺳﺘﻲ ﻋﺎدي‬

‫‪ -1‬ﺗﺎ ﺗﺪوﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ دوم اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد از ‪ OIML R 76-2‬اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬

‫‪39‬‬
 ‫‪ 2-1-5‬زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺮاي اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ در ﺟﺪول ‪ 2‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺟﺪول ‪ -2‬زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫ﻧﻮع دﺳﺘﮕﺎه‬

‫‪e=d‬‬ ‫ﻣﺪرج ﺑﺪون وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻛﻤﻜﻲ‬
‫‪ e‬ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎزﻧﺪه ﻃﺒﻖ اﻟﺰامﻫﺎي ﺑﻨﺪﻫﺎي ‪ 2-4‬و ‪ 2-4-4‬اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﺪرج ﺑﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻛﻤﻜﻲ‬
‫‪ e‬ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎزﻧﺪه ﻃﺒﻖ اﻟﺰامﻫﺎي ﺑﻨﺪ ‪ 2-4‬اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻏﻴﺮﻣﺪرج‬

‫‪ 2-5‬ردهﺑﻨﺪي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ‬
‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ و ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ رده درﺳﺘﻲ دﺳﺘﮕﺎه در ﺟﺪول ‪ 3‬اراﺋﻪ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪-3‬زﻳﻨﻪﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ رده درﺳﺘﻲ دﺳﺘﮕﺎه‬

‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ‪،‬‬ ‫ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪﻫﺎي درﺟﻪ ﺑﻨﺪي ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫‪Min‬‬ ‫‪n = Max / e‬‬ ‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪e‬‬ ‫رده درﺳﺘﻲ‬
‫)ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ(‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ‬
‫وﻳﮋه‬
‫‪100 e‬‬ ‫**‪50000‬‬ ‫*‪0/001 g  e‬‬
‫)‪(І‬‬
‫‪20 e‬‬ ‫‪100000‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪0/001 g  e  0/05 g‬‬ ‫ﻋﺎﻟﻲ‬
‫‪0‬‬
‫‪50e‬‬ ‫‪100000‬‬ ‫‪5000‬‬ ‫‪/1 g  e‬‬ ‫)‪(Π‬‬
‫‪20 e‬‬ ‫‪10000‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪0/1 g  e  2 g‬‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬
‫‪20 e‬‬ ‫‪10000‬‬ ‫‪500‬‬ ‫‪5g e‬‬ ‫) ‪(Ш‬‬
‫ﻋﺎدي‬
‫‪10 e‬‬ ‫‪1000‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪5ge‬‬
‫)‪(ШІ‬‬
‫* ﻋﻤﻮﻣﺎً آزﻣﻮن و ﺑﺮرﺳﻲ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ‪ e<1mg‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻋﺪم ﻗﻄﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺎرﻫﺎي آزﻣﻮن ﻋﻤﻠﻲ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫** ﻣﻮرد اﺳﺘﺜﻨﺎﻳﻲ ﺑﻨﺪ ‪ 4-4-4‬را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي‪ 1‬ﻛﻪ ﺗﻌﺮﻓﻪ ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﻳﺎ ﻋﻮارض را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ) ﺑﻄﻮر‬
‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺗﺮازوﻫﺎي ﭘﺴﺘﻲ‪ ،‬و دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﺿﺎﻳﻌﺎت( ﺑﻪ ‪ 5e‬ﺗﻘﻠﻴﻞ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫در دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي زﻳﻨﻪﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ‪ er ، ...... ، e2 ، e1 :‬ﻛﻪ در آن ‪ ، e1 < e2 < ... < er‬ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ‪ n ، Min‬و ‪ Max‬ﻧﻴﺰ اﻧﺪﻳﺲ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪1- Grading‬‬

‫‪40‬‬
 ‫در دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﭼﻨﺪﮔﺴﺘﺮهاي اﺳﺎﺳﺎً ﻫﺮﮔﺴﺘﺮه ﻫﻤﺎﻧﻨﺪدﺳﺘﮕﺎه ﺗﻚ ﮔﺴﺘﺮهاي درﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫در ﻣﻮارد ﺧﺎص ﻛﻪ ﺑﻪ وﺿﻮح روي دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺸﺎﻧﻪﮔﺬاري ﺷﺪه اﺳﺖ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﮔﺴﺘﺮهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻨﻲ‬
‫ﺑﺎ ردهﻫﺎي ‪ І‬و ‪ Π‬ﻳﺎ ردهﻫﺎي ‪ Π‬و ‪ Ш‬را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻛﻞ ﺑﺎﻳﺪ اﻟﺰامﻫﺎي‬
‫ﻣﺸﻜﻞﺗﺮ ﺑﻨﺪ ‪ ،9-4‬ﻗﺎﺑﻞ اﻋﻤﺎل ﺑﺮ ﻫﺮ ﻛﺪام از دو رده را ‪ ،‬ﺑﺮآورده ﺳﺎزد‪.‬‬

‫‪ 3-5‬اﻟﺰامﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي‬

‫‪ 1-3-5‬ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ ﺟﺰﺋﻲ‬
‫ﻫﺮ ﮔﺴﺘﺮه ﺟﺰﺋﻲ )‪ 2 ...‬و ‪ (i = 1‬ﺑﺎ ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﺷﻮد‪:‬‬
‫‪ -‬زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ آن ‪ei+1 > ei ، ei‬‬
‫‪ -‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ آن ‪ ،Maxi‬و‬
‫‪ -‬ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ آن ‪) Mini = Maxi-1‬ﺑﺎزاء ‪ i = 1‬ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ‪ ، Min1 ،‬ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ‪.(Min‬‬
‫ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪﻫﺎي درﺟﻪ ﺑﻨﺪي ﺑﺮرﺳﻲ ‪ ni‬ﺑﺮاي ﻫﺮ ﮔﺴﺘﺮه ﺟﺰﺋﻲ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ‪ni = Maxi / ei :‬‬
‫‪ 2-3-5‬رده درﺳﺘﻲ‬
‫‪ ei‬و ‪ ni‬در ﻫﺮ ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ ﺟﺰﺋﻲ و ‪ Min1‬ﺑﺎﻳﺪ اﻟﺰامﻫﺎي ﺟﺪول ‪ 3‬را ﺑﺮاﺳﺎس رده درﺳﺘﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮآورده‬
‫ﺳﺎزﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ 3-3-5‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﮔﺴﺘﺮهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﺟﺰﺋﻲ‬
‫ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎي آﺧﺮﻳﻦ ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ ﺟﺰﺋﻲ‪ ،‬اﻟﺰامﻫﺎي ﺟﺪول ‪ 4‬ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ رده درﺳﺘﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮﺳﻂ ﻫﺮ‬
‫ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ ﺟﺰﺋﻲ ﺑﺮآورده ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪-4‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﮔﺴﺘﺮهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﺟﺰﺋﻲ‬

‫‪IIII‬‬ ‫‪III‬‬ ‫‪II‬‬ ‫‪I‬‬ ‫رده‬

‫‪ 50‬‬ ‫‪ 500‬‬ ‫‪ 5000‬‬ ‫‪ 50000‬‬ ‫‪Maxi / ei+1‬‬

‫ﻣﺜﺎﻟﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي‪:‬‬

‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ‪ Max =2 / 5 / 15 kg،‬رده ‪Ш‬‬
‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪e= 1 / 2 / 10 g،‬‬
‫اﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎه از ‪ Min = 20 g‬ﺗﺎ ‪ Max = 15 kg‬ﻳﻚ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ و ﻳﻚ ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ دارد‪ .‬ﮔﺴﺘﺮه ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﺟﺰﺋﻲ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ‪:‬‬
‫‪Min = 20 g،‬‬ ‫‪Max1 = 2kg، e1 = 1g، n1 = 2000‬‬
‫‪Min2 = 2kg،‬‬ ‫‪Max2 = 5 kg، e2 = 2 g، n2 = 2500‬‬
‫‪Min3 = 5 kg،‬‬ ‫‪Max3 =Max= 15 kg، e3 = 10 g،n3 = 1500‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز در ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ )‪) (mpe‬ﺑﻨﺪ ‪ 1-5-4‬را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ( ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ‪:‬‬
‫‪mpe = ±0/5 e1‬‬ ‫‪±0/5g‬‬ ‫‪:‬‬ ‫‪ 500g‬اﻟﻲ ‪m=0g‬‬ ‫ﺑﻪ ازاء‬
‫‪mpe = ±1/0 e1‬‬ ‫‪±1g‬‬ ‫‪:‬‬ ‫‪ 2000g‬اﻟﻲ ‪m>500g‬‬ ‫ﺑﻪ ازاء‬
‫‪mpe = ±1/0 e1‬‬ ‫‪±2g‬‬ ‫‪:‬‬ ‫‪ 4000g‬اﻟﻲ ‪m>2000g‬‬ ‫ﺑﻪ ازاء‬
‫‪mpe = ±1/5 e2‬‬ ‫‪g±3‬‬ ‫‪:‬‬ ‫‪ 5000g‬اﻟﻲ ‪m>4000g‬‬ ‫ﺑﻪ ازاء‬
‫‪mpe = ±1/0 e2‬‬ ‫‪g±10‬‬ ‫‪:‬‬ ‫‪15000g‬اﻟﻲ ‪m>5000g‬‬ ‫ﺑﻪ ازاء‬

‫‪41‬‬
‫ﻫﺮﮔﺎه ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﻌﻠﺖ ﺑﺮﺧﻲ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬار ﻣﻌﻴﻦ ﺑﻪ ﻛﺴﺮ ﻳﺎ ﻣﻀﺮﺑﻲ از ‪ e‬ﻣﺤﺪود ﺷﻮد ﻳﻌﻨﻲ در ﻳﻚ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ اي ‪ e‬آن ﮔﺴﺘﺮه اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ وﻳﮋه در ﺑﺎر ﺻﻔﺮ ﻳﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ آن ‪ e= e1‬ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ 4-3-5‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬
‫اﻟﺰامﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮهﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي‪ ،‬ﺑﺎزاء ﻫﺮ ﻣﻘﺪار ﻣﻤﻜﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺑﺎر ﺧﺎﻟﺺ اﻋﻤﺎل‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 4-5‬وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻛﻤﻜﻲ‬

‫‪ 1-4-5‬ﻧﻮع و ﻛﺎرﺑﺮد‬
‫ﻓﻘﻂ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي رده ﻫﺎي ‪ І‬و ‪ Π‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻛﻤﻜﻲ ﺗﺠﻬﻴﺰ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻪ اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﻳﻜﻲ از ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬وﺳﻴﻠﻪاي ﺑﺎ ﺳﻮارك‪ ،‬ﻳﺎ‬
‫‪ -‬وﺳﻴﻠﻪاي ﺑﺮاي درون ﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮاﺋﺖ‪ ،‬ﻳﺎ‬
‫‪ -‬وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ )ﺷﻜﻞ ‪ 3‬را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪ ،‬ﻳﺎ‬
‫‪ -‬وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺑﺎ ﺗﻘﺴﻴﻤﺎت درﺟﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ )ﺷﻜﻞ ‪ 4‬را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪.‬‬
‫ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي اﻳﻦ وﺳﺎﻳﻞ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ارﻗﺎم در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻋﻼﻣﺖ اﻋﺸﺎري ﻣﺠﺎز اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻛﻤﻜﻲ ﺗﺠﻬﻴﺰ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪-‬وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﮔﺴﺘﺮش ﻳﺎﻓﺘﻪ )ﺑﻪ ﺑﻨﺪﻫﺎي ‪ 6-2-2‬و ‪ 3-4-5‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ( ﺑﻪ ﻋﻨﻮان وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻛﻤﻜﻲ در ﻧﻈﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﻤﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ = ‪174/273 g‬‬

‫آﺧﺮﻳﻦ رﻗﻢ ‪3 :‬‬
‫‪d = 1 mg‬‬
‫‪e = 10 mg‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪ -4‬ﻣﺜﺎﻟﻲ از وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ‬

‫‪42‬‬
 ‫آﺧﺮﻳﻦ رﻗﻢ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ‪5 :‬‬
‫‪ d = 0/01 g‬ﻳﺎ ‪d = 0/05 g‬‬
‫‪e = 0/1 g‬‬
‫آﺧﺮﻳﻦ رﻗﻢ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ‪8 :‬‬
‫‪ d = 0/01 g‬ﻳﺎ ‪d = 0/02 g‬‬
‫‪e = 0/1 g‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪ -5‬ﻣﺜﺎلﻫﺎﻳﻲ از وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻫﺮ ﻛﺪام ﺑﺎ ﺗﻘﺴﻴﻤﺎت درﺟﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ‬

‫‪ 2-4-5‬زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ‪ e‬ﺑﺎ ﻗﺎﻋﺪه زﻳﺮ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﺷﻮد‪:‬‬
‫‪) d < e  10 d‬ﻣﺜﺎل آﻣﺪه در ﺟﺪول‪ 5a‬و‪ 5b‬را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‬
‫‪e =10k kg‬‬

‫‪ k‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﻣﺜﺒﺖ ﻳﺎ ﻣﻨﻔﻲ ﻳﺎ ﺻﻔﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎندﻫﻲ ﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ ﻧﻴﻤﻪ ﺧﻮدﻛﺎر ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 1-2-2-5‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺟﺪول ‪ 5‬اﻟﻒ‪ -‬ﻣﺜﺎﻟﻲ از ﻣﻘﺎدﻳﺮ ‪ ،e‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺮوي از ﻗﺎﻋﺪه ﺑﺎﻻ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‬
‫‪0/5 g‬‬ ‫‪0/2 g‬‬ ‫‪0/1 g‬‬ ‫‪=d‬‬
‫‪1g‬‬ ‫‪1g‬‬ ‫‪1g‬‬ ‫‪=e‬‬
‫‪2d‬‬ ‫‪5d‬‬ ‫‪10d‬‬ ‫‪=e‬‬
‫اﻟﺰام ﺑﺎﻻ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه رده ‪ Ι‬ﺑﺎ ‪ d < 1 mg‬ﻛﺎرﺑﺮد ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ‪ e=1 mg‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺟﺪول زﻳﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺟﺪول ‪5‬ب‪ -‬ﻣﺜﺎل ﻣﻘﺎدﻳﺮي از ‪ e‬ﻛﻪ ‪d < 1 mg‬‬

‫‪< ٠/٠١ mg‬‬ ‫‪٠/٠٥ mg‬‬ ‫‪٠/٠٢ mg‬‬ ‫‪٠/٠١ mg‬‬ ‫‪=d‬‬
‫‪١ mg‬‬ ‫‪١ mg‬‬ ‫‪١ mg‬‬ ‫‪١ mg‬‬ ‫‪=e‬‬
‫‪> ١٠٠ d‬‬ ‫‪٢٠ d‬‬ ‫‪٥٠ d‬‬ ‫‪١٠٠ d‬‬ ‫‪=e‬‬

‫‪ 3-4-5‬ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﻟﺰامﻫﺎي ﺟﺪول ‪ 3‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ در آﺧﺮﻳﻦ ﺳﺘﻮن اﻳﻦ ﺟﺪول زﻳﻨﻪ‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ ‪ e‬ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ زﻳﻨﻪ واﻗﻌﻲ ‪ d‬ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 4-4-5‬ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ردهي ‪ І‬ﺑﺎ ‪ n ، d < 0/1 mg‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 50000‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪43‬‬
 ‫‪1‬‬
‫‪ 5-5‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز‬

‫‪1-5-5‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪي ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز در ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ‬

‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪي ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺮاي اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﺑﺎر در ﺟﺪول ﺷﻤﺎره ‪ 6‬داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺟﺪول ‪ -6‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪي ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺮاي اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﺑﺎر‬

‫ﺑﺮاي ﺑﺎرﻫﺎي‪ ، m ،‬ﺑﺮﺣﺴﺐ زﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ ‪، e ،‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪي‬
‫ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز‬
‫رده ‪III‬‬ ‫رده ‪III‬‬ ‫رده ‪II‬‬ ‫رده ‪Ι‬‬ ‫در ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ‬
‫‪0 m  50‬‬ ‫‪0 m  500‬‬ ‫‪0 m  5000‬‬ ‫‪0 m  50000‬‬ ‫‪± 0/5 e‬‬
‫‪50< m  200‬‬ ‫‪500< m  2000‬‬ ‫‪5000< m  20000‬‬ ‫‪50000< m  200000‬‬ ‫‪± 1/0e‬‬
‫‪200< m 1000‬‬ ‫‪2000< m  10000‬‬ ‫‪20000< m  100000‬‬ ‫‪200000 < m‬‬ ‫‪± 1/5 e‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ﻣﻘﺪار ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ‪ 1/0e,0/5e‬ﻳﺎ ‪ 1/5 e‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ‬
‫ﻣﺜﺒﺖ ﻳﺎ ﻣﻨﻔﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺟﻨﺪ زﻳﻨﻪاي ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ )3-4‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺜﺎل( ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪2-5-5‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز در ﺣﻴﻦ ﻛﺎر‬

‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ي ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز در ﺣﻴﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ دو ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪي ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز در ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪).‬ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪-9‬‬
‫‪ 3-4‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‬

‫‪3-5-5‬ﻣﻘﺮرات ﭘﺎﻳﻪ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻄﺎﻫﺎ‬

‫‪1-3-5-5‬ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار‬

‫ﺧﻄﺎﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﺷﺮاﻳﻂ آزﻣﻮن ﻋﺎدي ﺑﺪﺳﺖ آﻳﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ اﺛﺮ ﻳﻚ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد ﺳﺎﻳﺮ ﻋﻮاﻣﻞ را‬
‫ﺑﺎﻳﺪ در ﺣﺪود ﻣﻘﺪار ﻋﺎدي‪ ،‬ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺛﺎﺑﺖ ﻧﮕﻪ داﺷﺖ‪.‬‬

‫‪2-3-5-5‬ﺣﺬف ﺧﻄﺎﻫﺎي ﮔﺮد ﺷﺪه‬

‫اﮔﺮ زﻳﻨﻪ واﻗﻌﻲ از ‪ 0/2 e‬ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ آﻧﮕﺎه ﺧﻄﺎي ﮔﺮد ﺷﺪه در ﻫﺮ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺬف ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪3-3-5-5‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪي ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺮاي ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺧﺎﻟﺺ‬

‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪي ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺎزاء ﻫﺮ ﻣﻘﺪار ﻣﻤﻜﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪ ،‬ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎء ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺮاي‬
‫ﺑﺎر ﺧﺎﻟﺺ اﻋﻤﺎل ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ -1‬ﻣﺜﺎﻟﻲ از ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ اي در ﭘﺎورﻗﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 3-4‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪44‬‬
 ‫‪4-3-5-5‬وﺳﻴﻠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪ ،‬ﺑﻪ ازاء ﻫﺮ ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪ ،‬ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺧﻄﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ‬
‫ازاء ﻫﻤﺎن ﻣﻘﺪار ﺑﺎر‪.‬‬

‫‪ 6-5‬اﺧﺘﻼف ﻫﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﻴﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ‬

‫ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺠﺎز ﻧﺘﺎﻳﺞ‪ ،‬ﺧﻄﺎي ﻫﺮ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﻨﻔﺮد‪ ،‬ﺑﺨﻮدي ﺧﻮد ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز‬
‫ﺑﺮاي ﻫﻤﺎن ﺑﺎر ﻣﻌﻴﻦ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪1-6-5‬ﺗﻜﺮارﭘﺬﻳﺮي‬
‫اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺎر ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﻗﺪر ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮاي آن‬
‫ﺑﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪2-6-5‬ﺑﺎرﮔﺬاري ﻏﻴﺮﻣﺘﻤﺮﻛﺰ‬
‫وﻗﺘﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮاﺳﺎس ﺑﻨﺪﻫﺎي ‪ 1-2-6-4‬ﺗﺎ ‪ 4-2-6-4‬ﻣﻮرد آزﻣﻮن ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻳﻚ ﺑﺎر‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﺑﺮاي ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﻪ ﻃﺮق ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ آزﻣﻮن ﻛﻪ در زﻳﺮ آﻣﺪه‬
‫ﺑﺮروي آن اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪1-2-6-5‬از اﻳﻦ ﭘﺲ ﺑﺎري ﻣﻌﺎدل ﻳﻚ ﺳﻮم ﺣﺎﺻﻞ ﺟﻤﻊ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ و ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ اﺛﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ اﻓﺰاﻳﺸﻲ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻘﺪار دﻳﮕﺮي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫‪2-2-6-5‬در دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺑﺎرﮔﻴﺮ آن داراي ‪ n‬ﻧﻘﻄﻪ اﺗﻜﺎ اﺳﺖ ﺑﺮاي ‪ n > 4‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎري ﺑﻪ اﻧﺪازه‬
‫‪n 1‬‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺎﺻﻞ ﺟﻤﻊ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ و ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ اﺛﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ اﻓﺰاﻳﺸﻲ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ اﺗﻜﺎ اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪3-2-6-5‬در دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺑﺎرﮔﻴﺮ آن ﺑﺎرﮔﺬاري دور از ﻣﺮﻛﺰ را ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ :‬ﻣﺨﺰن‪ ،‬ﻗﻴﻒ‪،‬‬
‫‪ (....‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎر آزﻣﻮﻧﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻳﻚ دﻫﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﺟﻤﻊ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ و ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ اﺛﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ اﻓﺰاﻳﺸﻲ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ‬
‫اﺗﻜﺎ اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪4-2-6-5‬در دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎرﻫﺎي ﻏﻠﺘﺎن )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﺑﺎﺳﻜﻮل وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻘﻠﻴﻪ ﭼﺮخدار‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ رﻳﻠﻲ‬
‫ﻣﻌﻠﻖ‪ (1‬ﺑﺎر آزﻣﻮﻧﻲ ﻣﻌﺎدل ﺑﺎر ﻏﻠﺘﺎن ﻣﻌﻤﻮل از ﻧﻮع ﺳﻨﮕﻴﻦﺗﺮﻳﻦ و ﻣﺘﻤﺮﻛﺰﺗﺮﻳﻦ ﺑﺎري ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﻮزﻳﻦ‬
‫ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﻘﺎط ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎرﮔﻴﺮ اﻋﻤﺎل ﺷﻮد ﺿﻤﻨﺎً اﻳﻦ ﺑﺎر ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ 0/8‬ﺣﺎﺻﻞ ﺟﻤﻊ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ و ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‬
‫اﺛﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ اﻓﺰاﻳﺸﻲ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪1- Rail suspension instrument‬‬

‫‪45‬‬
 ‫‪ 3-6-5‬وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻣﺘﻌﺪد‬
‫ﺑﻪ ازاء ﺑﺎري ﻣﻌﻴﻦ اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎي ﭼﻨﺪﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺷﺎﻣﻞ وﺳﺎﻳﻞ ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﻗﺪر‬
‫ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد اﻣﺎ اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺑﺎ وﺳﺎﻳﻞ ﭼﺎﭘﮕﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺻﻔﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 4-6-5‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت ﺗﻌﺎدل‬

‫در دو آزﻣﻮن ﻣﺘﻮاﻟﻲ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ روش ﻣﻮازﻧﻪ ﺑﺎر ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ )در ﺣﺎﻟﺘﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻓﺰاﻳﺶ‬
‫دﻫﻨﺪه ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺧﻮدﻛﺎر اﺳﺖ( اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ دو ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه در ﻣﻮرد ﻳﻚ ﺑﺎر ﻳﻜﺴﺎن ﻧﺒﺎﻳﺪ از‬
‫ﻗﺪر ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺮاي ﺑﺎر اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 7-5‬اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي آزﻣﻮن‬

‫‪ 1-7-5‬وزﻧﻪﻫﺎ‬
‫اﺻﻮﻻ وزﻧﻪﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻳﺎ ﺟﺮمﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻣﺘﺤﺎن ﻧﻮع ﻳﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده‬
‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ اﻟﺰامﻫﺎي اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪ 588‬ﺳﺎل ‪ 1348‬را ﺑﺮآورده ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬وزﻧﻪﻫﺎ ﻳﺎ‬
‫ﺟﺮمﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺧﻄﺎﻳﻲ ﺑﺰرگﺗﺮ از ‪ 1‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز دﺳﺘﮕﺎه را ﺑﺮاي ﺑﺎر اﻋﻤﺎل ﺷﺪه داﺷﺘﻪ‬
‫‪3‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ وزﻧﻪﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻪ ردهي ‪ E2‬ﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻋﺪم ﻗﻄﻌﻴﺖ ﻛﻪ ﺧﻄﺎي ﺗﺮﺟﻴﺢ داده ﻣﻲﺷﻮد‪،‬‬
‫ﻣﺠﺎز اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺰرگﺗﺮ از ‪ 1‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮاي ﺑﺎر اﻋﻤﺎل ﺷﺪه‪ ،‬ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺟﺮم‬
‫‪3‬‬
‫ﻗﺮاردادي واﻗﻌﻲ و ﺛﺒﺎت دراز ﻣﺪت ﺑﺮآورد ﺷﺪه‪ ،‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 2-7-5‬وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻤﻜﻲ‬

‫وﻗﺘﻲ دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻤﻜﻲ اﺳﺖ ﻳﺎ ﺑﺎ ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﻤﻜﻲ ﻣﺠﺰا ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲﺷﻮد ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‬
‫ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ‪ 1‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺮاي ﺑﺎر اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ از وزﻧﻪ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫‪3‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز دﺳﺘﮕﺎه ﺗﺤﺖ ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺮاي ﻫﻤﺎن ﺑﺎر‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﻣﻲﺷﻮد اﺛﺮ ﺧﻄﺎﻫﺎي آﻧﻬﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ از‬
‫‪5‬‬

‫‪ 3-7-5‬ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ وزﻧﻪﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد در ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫وﻗﺘﻲ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ در ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻔﺎده )ﻛﺎرﺑﺮد( آزﻣﻮن ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي وزﻧﻪﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪ ،‬ﻫﺮ ﺑﺎر ﺛﺎﺑﺘﻲ را‬
‫ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻜﺎر ﺑﺮد ﻣﺸﺮوط ﺑﺮ آﻧﻜﻪ وزﻧﻪﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 1 Max‬ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬
‫ﻛﺎﻫﺶ داد‪.‬‬ ‫‪Max‬‬ ‫اﮔﺮ ﺧﻄﺎي ﺗﻜﺮارﭘﺬﻳﺮي ﺑﺰرگﺗﺮ از ‪ 0/3e‬ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺳﻬﻢ وزﻧﻪﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد را ﻣﻲﺗﻮان ﺗﺎ‬
‫‪3‬‬
‫اﮔﺮ ﺧﻄﺎي ﺗﻜﺮارﭘﺬﻳﺮي ﺑﺰرگﺗﺮ از ‪ 0/2e‬ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺳﻬﻢ را ﻣﻲﺗﻮان ﺗﺎ ‪ 1 Max‬ﻛﺎﻫﺶ داد‪.‬‬
‫‪5‬‬
‫ﺧﻄﺎي ﺗﻜﺮارﭘﺬﻳﺮي ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺑﺎري) وزﻧﻪﻫﺎ ﻳﺎ ﻫﺮ ﺑﺎر دﻳﮕﺮي( در ﺣﺪود ﻣﻘﺪاري ﻛﻪ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺎ ﺳﻪ ﺑﺎر‬
‫ﻗﺮاردادن ﺑﺮ روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪46‬‬
 ‫‪ 8-5‬رواﻧﻲ‬

‫‪1-8-5‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر‬

‫وﻗﺘﻲ ﺳﺮﺑﺎري ﻣﻌﺎدل ‪ 0/4‬ﻣﻘﺪار ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺮاي ﺑﺎر اﻋﻤﺎل ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﻪ آراﻣﻲ در ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻌﺎدل دﺳﺘﮕﺎه‬
‫روي آن ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﻳﺎ از آن ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﺣﺮﻛﺖ ﻗﺎﺑﻞ روﻳﺘﻲ ﺑﺎﻳﺪ در ﺟﺰء ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﺳﺘﮕﺎه اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪2-8-5‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر‬

‫‪1-2-8-5‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ آﻧﺎﻟﻮگ‬
‫وﻗﺘﻲ ﺳﺮﺑﺎري ﻣﻌﺎدل ﻗﺪر ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺮاي ﺑﺎر اﻋﻤﺎل ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﻪ آراﻣﻲ در ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻌﺎدل دﺳﺘﮕﺎه‬
‫روي آن ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﻳﺎ از آن ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮدﺟﺎﺑﺠﺎﻳﻲ ﭘﺎﻳﺪار در ﺟﺰءﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 0/7‬ﺳﺮﺑﺎر ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 2-2-8-5‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬
‫وﻗﺘﻲ ﻳﻚ ﺑﺎر اﺿﺎﻓﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 1/4‬زﻳﻨﻪي واﻗﻌﻲ در ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻮازﻧﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮ روي آن ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﻳﺎ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺿﻮح ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎﻳﻲ‪ ،d≥5mg ،‬ﻣﻌﺘﺒﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 9-5‬ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻧﺎﺷﻲ از ﻛﻤﻴﺖﻫﺎي ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬار و زﻣﺎن‬

‫ﻫﺮ دﺳﺘﮕﺎه اﮔﺮ ﻏﻴﺮ از اﻳﻦ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ و ﺗﺎ آﻧﺠﺎي ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﻟﺰامﻫﺎي ﺑﻨﺪﻫﺎي ‪6-4 ،5-4‬‬
‫و ‪ 8-4‬را در ﺷﺮاﻳﻂ ‪ ،9-3‬اﻧﻄﺒﺎق داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬آزﻣﻮنﻫﺎ را ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻛﺮد ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻏﻴﺮ از اﻳﻦ ﻣﺸﺨﺺ‬
‫ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ -1-9-5‬ﻛﺞ ﺷﺪن‬

‫‪ 1-1-9-5‬دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﻣﻲرود ﻛﺞ ﺷﻮﻧﺪ‬

‫در دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺑﺎ رده درﺳﺘﻲ ‪ ΙΙΙΙ،ΙΙΙ،ΙΙ‬ﻛﻪ اﻣﻜﺎن ﻛﺞ ﺷﺪن وﺟﻮد دارد ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻛﺞ ﺷﺪن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻛﺞ ﺷﺪﻧﻲ در‬
‫راﺳﺘﺎي ﻃﻮﻟﻲ و ﻋﺮﺿﻲ ﻣﺴﺎوي ﻣﻘﺪار ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه ﻛﺞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﻛﻪ در ﻣﻮارد اﻟﻒ ﺗﺎ ت زﻳﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬
‫ﺷﺪه‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻗﺪر ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﺳﺘﮕﺎه در وﺿﻌﻴﺖ ﻣﺮﺟﻊ ) ﻛﺞ ﻧﺸﺪه( و وﺿﻌﻴﺖ ﻛﺞ ﺷﺪه )= ﻣﻘﺪار ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه‬
‫ﻛﺞ ﺷﺪن در ﻫﻤﻪ ﺟﻬﺎت( ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﻣﻘﺎدﻳﺮ زﻳﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪:‬‬

‫‪ -‬در ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺪون ﺑﺎر از دو زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ )اﺑﺘﺪا دﺳﺘﮕﺎه در وﺿﻌﻴﺖ ﻣﺮﺟﻊ و در ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺪون ﺑﺎر ﺻﻔﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد( ﺑﻪ‬
‫اﺳﺘﺜﻨﺎء دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي رده ‪ΙΙ‬؛ و‬

‫‪ -‬در ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺧﻮدﻛﺎر و در ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ از ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز )دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺪون ﺑﺎر ﻫﻢ در وﺿﻌﻴﺖ‬
‫ﻣﺮﺟﻊ و ﻫﻢ در وﺿﻌﻴﺖ ﻛﺞ ﺷﺪه ﺻﻔﺮ ﻣﻲﺷﻮد(‪.‬‬

‫‪47‬‬
‫اﻟﻒ ‪ -‬اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﺮاز ﻛﻨﻨﺪه و ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺗﺮاز ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه ﻛﺞ ﺷﺪن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ‬
‫ﻋﻼﻣﺖ ﮔﺬاري )ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻳﻚ ﺣﻠﻘﻪ ( ﺑﺮ روي ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺗﺮاز ﻛﻪ ﺗﺠﺎوز از ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻛﺞ ﺷﺪن ﻣﺠﺎز را ﺑﺎ‬
‫ﺟﺎﺑﺠﺎﻳﻲ ﺣﺒﺎب از وﺿﻌﻴﺖ ﻣﺮﻛﺰي ﺑﺎ ﺗﻤﺎس ﻟﺒﻪ ﻋﻼﻣﺖﮔﺬاري ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻘﺪار ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه‬
‫ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺗﺮاز ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎﻣﻼ روﺷﻦ ﺑﺎﺷﺪ آﻧﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ ﺑﺘﻮان ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻛﺞ ﺷﺪن ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺗﺮاز ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺑﻄﻮر ﻣﺤﻜﻢ روي دﺳﺘﮕﺎه در ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻮﺿﻮح ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮ ﻗﺎﺑﻞ دﻳﺪن اﺳﺖ و ﻧﻤﺎﻳﻨﺪهي ﻗﺴﻤﺖ ﺣﺴﺎس ﺑﻪ ﻛﺞ‬
‫ﺷﺪن اﺳﺖ‪ ،‬ﻗﺮار داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬در ﻣﻮﻗﻌﻴﺖﻫﺎي اﺳﺘﺜﻨﺎﻳﻲ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ دﻻﻳﻞ ﻓﻨﻲ‪ ،‬از ﻧﺼﺐ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺗﺮاز در ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻗﺎﺑﻞ دﻳﺪن ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﺪ‪،‬‬
‫در ﺻﻮرﺗﻲ ﻣﻲﺗﻮان آن را ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺗﺮاز ﺑﻪ راﺣﺘﻲ و ﺑﺪون اﺑﺰار در دﺳﺘﺮس ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺎﺷﺪ ) زﻳﺮ ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﺟﺪا ﺷﺪﻧﻲ(‪ ،‬و‬
‫اﮔﺮ ﺗﺬﻛﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن در ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺿﻮح ﻗﺎﺑﻞ دﻳﺪن اﺳﺖ‪ ،‬ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﻮد ﻛﺎرﺑﺮ را ﺑﻪ ﺳﻮي ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺗﺮاز ﻫﺪاﻳﺖ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ب‪ -‬اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ ﺣﺴﮕﺮ ﻛﺞ ﺷﺪن ﺧﻮدﻛﺎر ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻘﺪار ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه ﻛﺞ ﺷﺪن را ﺳﺎزﻧﺪه ﺗﻌﺮﻳﻒ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺣﺴﮕﺮ ﻛﺞ ﺷﺪن ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻗﻄﻊ ﻳﺎ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺸﺪار دﻫﻨﺪه دﻳﮕﺮ)ﻻﻣﭗ ﻳﺎ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺧﻄﺎ( را ﻧﺸﺎن‬
‫داده و ﺑﺎﻳﺪ از ﭼﺎپﮔﻴﺮي و اﻧﺘﻘﺎل دادهﻫﺎ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ از ﻣﻘﺪار ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه ﻛﺞ ﺷﺪن ﺗﺠﺎوز ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ) ﺑﻪ‬
‫ﺑﻨﺪ ‪ 18-4‬ﻣﺮاﺟﻊ ﺷﻮد( ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺷﻮد‪ .‬ﺣﺴﮕﺮ ﺧﻮدﻛﺎر ﻛﺞ ﺷﺪن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ اﺛﺮ ﻛﺞ ﺷﺪن را ﺟﺒﺮان ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫پ‪ -‬اﮔﺮ ﻣﻮرد اﻟﻒ ﻳﺎ ب ﻛﺎرﺑﺮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻘﺪار ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه ﻛﺞ ﺷﺪن ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 50‬در ﺟﻤﻴﻊ ﺟﻬﺎت اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪1000‬‬

‫ت‪ -‬دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻫﻤﺮاه ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮد در ﻣﻜﺎنﻫﺎي ﺑﺎز ) در ﺟﺎدهﻫﺎ( در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺣﺴﮕﺮ‬
‫ﻛﺞ ﺷﺪن ﺧﻮدﻛﺎر ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻮده و ﻳﺎ ﺗﻌﻠﻴﻖ ﻛﺎردان ) از ﻧﻮع دوﻗﺎب( ﺑﺮاي ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﺣﺴﺎس ﺑﻪ ﻛﺞ ﺷﺪن ﻣﺠﻬﺰ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﻣﻮرد ﺣﺴﮕﺮ ﺧﻮدﻛﺎر ﻛﺞ ﺷﺪن ﻣﻮرد ب‪ -‬ﻛﺎرﺑﺮد دارد در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ در ﻣﻮرد ﺗﻌﻠﻴﻖ ﻛﺎردان ﻣﻮرد ت‪-‬‬
‫ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪ .‬وﻟﻲ ﺳﺎزﻧﺪه ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻘﺪار ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه‪ ،‬ﻛﺞ ﺷﺪﻧﻲ ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ‪ 50‬را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﺪ‪ ).‬ﺑﻪ ‪18-4‬‬
‫‪1000‬‬
‫ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‪.‬‬

‫‪ -2-1-9-5‬دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي دﻳﮕﺮ‬
‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي زﻳﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﻧﻤﻲروﻧﺪ ﻛﺞ ﺷﻮﻧﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬
‫اﻟﺰامﻫﺎي ﺑﻨﺪ ‪ 1-1-9-5‬در ﻣﻮرد آﻧﻬﺎ ﻛﺎرﺑﺮد ﻧﺪارد‪:‬‬

‫‪ -‬دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي رده ‪ Ι‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﺮاز ﻛﻨﻨﺪه و ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺗﺮاز ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﻨﺪ وﻟﻲ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ آزﻣﻮن آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺴﺖ‬
‫ﭼﻮن اﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻂﻫﺎي و ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﺼﺐ ﺧﺎص و ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﻣﺎﻫﺮ دارد‪.‬‬
‫‪ -‬دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻛﻪ در وﺿﻌﻴﺖ ﺛﺎﺑﺖ ﻧﺼﺐ ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻛﻪ آزاداﻧﻪ ﻣﻌﻠﻖاﻧﺪ ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺟﺮﺛﻘﻴﻞ ﻳﺎ آوﻳﺰ‪.‬‬

‫‪48‬‬
 ‫‪2-9-5‬دﻣﺎ‬
‫‪1-2-9-5‬ﺣﺪود دﻣﺎي ﻣﻘﺮر‬
‫اﮔﺮ در ﻧﺸﺎﻧﻪﮔﺬاريﻫﺎي ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ دﺳﺘﮕﺎه دﻣﺎي ﻛﺎرﻛﺮد ﺧﺎﺻﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت‬
‫اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺧﻮد را در ﻣﺤﺪوده دﻣﺎﻳﻲ زﻳﺮ ﺣﻔﻆ ﻛﻨﺪ ‪:‬‬
‫‪- 10 C / + 40 oC‬‬
‫‪o‬‬

‫‪2-2-9-5‬ﺣﺪود دﻣﺎي وﻳﮋه‬

‫دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ در ﻧﺸﺎﻧﻪﮔﺬاري ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ‪ ،‬دﻣﺎي ﻛﺎرﻛﺮد ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺮاي آن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ اﻟﺰام ﻫﺎي اﻧﺪازه‬
‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ را در آن ﺣﺪود ﺑﺮآورده ﺳﺎزد‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﺣﺪود ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاﺳﺎس ﻛﺎرﺑﺮد دﺳﺘﮕﺎه اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪.‬‬

‫در اﻳﻦ ﻣﺤﺪوده ﻫﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﮔﺴﺘﺮه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ ‪:‬‬

‫‪o‬‬
‫‪ 5 C‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي رده‪Ι ،‬‬
‫‪o‬‬
‫‪ 15 C‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي رده‪ΙΙ ،‬‬
‫‪ 30 oC‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي رده‪ ΙΙΙ‬و ‪.ΙΙΙΙ‬‬

‫‪ 3-2-9-5‬اﺛﺮ دﻣﺎ ﺑﺮ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺪون ﺑﺎر‬

‫‪o‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺻﻔﺮ ﻳﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮي ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻪ ازاء اﺧﺘﻼف دﻣﺎي ﻣﺤﻴﻂ ‪1 C‬‬
‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي رده ‪ Ι‬و ‪ 5 oC‬ﺑﺮاي ﺳﺎﻳﺮ ردهﻫﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫در دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي و در دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي ‪ ،‬اﻳﻦ اﻟﺰام ﺑﺮاي ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻜﺎر ﻣﻲرود‪.‬‬

‫‪ 3-9-5‬ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ‬
‫در ﻫﺮ دﺳﺘﮕﺎه اﮔﺮ وﻟﺘﺎژ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ از وﻟﺘﺎژ ﻧﺎﻣﻲ ‪ ، Unom‬ﻳﺎ از وﻟﺘﺎژ ﮔﺴﺘﺮه‪ Umin ،‬و ‪ ، Umax‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ ﺷـﺮح‬
‫زﻳﺮ اﺧﺘﻼف داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﻟﺰامﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ اﻧﻄﺒﺎق داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬

‫*ﺷﺒﻜﻪ ﺑﺮق ﻋﻤﻮﻣﻲ )‪(AC‬‬

‫ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦ = ‪ 0/85 Unom‬ﻳﺎ ‪0/85 Umin‬‬
‫ﺣﺪ ﺑﺎﻻ = ‪ 1/10 Unom‬ﻳﺎ ‪1/10 Umax‬‬

‫* وﺳﻴﻠﻪي ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺧﺎرﺟﻲ ﻳﺎ ﺑﺮاي وﺻﻞ ﺑﻪ ﭘﺮﻳﺰ )‪ AC‬ﻳﺎ ‪ (DC‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑـﺎ ﺑـﺎﺗﺮيﻫـﺎي ﻗﺎﺑـﻞ‬
‫ﺷﺎرژ اﮔﺮ ﺷﺎرژ ﺑﺎﻃﺮيﻫﺎ ﻃﻲ ﺑﻬﺮهﺑﺮداري از دﺳﺘﮕﺎه اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦ = ﺣﺪاﻗﻞ وﻟﺘﺎژ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري‬
‫ﺣﺪ ﺑﺎﻻ = ‪ Unom‬ﻳﺎ ‪Umax‬‬

‫‪49‬‬
 ‫* ﺑﺎﻃﺮي ‪ 12‬وﻟﺖ ﻳﺎ ‪ 24‬وﻟﺖ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ﻧﻘﻠﻴﻪ ي ﺟﺎده اي‬
‫ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦ = ﺣﺪاﻗﻞ وﻟﺘﺎژ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري‬
‫ﺣﺪ ﺑﺎﻻ = ‪) 16V‬ﺑﺮاي ﺑﺎﺗﺮي ‪ (12V‬ﻳﺎ ‪) 32V‬ﺑﺮاي ﺑﺎﻃﺮي ‪ 24V‬وﻟﺘﻲ(‬

‫ﻳﺎدآوري – ﺣﺪاﻗﻞ وﻟﺘﺎژ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮﻳﻦ وﻟﺘﺎژ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﻣﻤﻜﻦ ﻗﺒﻞ از آﻧﻜﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر ﺧﺎﻣﻮش‬
‫ﺷﻮد‪ ،‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺎﻃﺮي ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺑﺎ وﺳﻴﻠﻪي ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪي ﺧﺎرﺟﻲ ﻳﺎ ﺑـﺮاي‬
‫وﺻﻞ ﺑﻪ ﭘﺮﻳﺰ )‪ AC‬ﻳﺎ ‪ (DC‬ﺑﺎﻳﺪ اﮔﺮ وﻟﺘﺎژ ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ از ﻣﻘﺪاري ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺳﺎزﻧﺪه ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮده ﻳﺎ ﺑﺎﻳـﺪ ﻫﻤﭽﻨـﺎن‬
‫درﺳﺖ ﻛﺎر ﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﻣﻘﺪار وزﻧﻲ را ﻧﺸﺎن ﻧﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ وﻟﺘﺎژ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ﺣﺪاﻗﻞ وﻟﺘﺎژ ﺑﻬﺮهﺑﺮداري اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 4-9-5‬زﻣﺎن‬
‫ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺛﺎﺑﺖ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه رده‪ ΙΙΙ ، ΙΙ‬ﻳﺎ ‪ ΙΙΙΙ‬ﺑﺎﻳﺪ اﻟﺰامﻫﺎي زﻳﺮ را ﺑﺮآورده ﺳﺎزد‪.‬‬

‫‪ 1-4-9-5‬ﺧﺰش‬
‫وﻗﺘﻲ ﺑﺎري روي دﺳﺘﮕﺎه ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ در ﻟﺤﻈﻪ ﭘﺲ از ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﺎر و ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ در‬
‫ﻃﻲ ‪ 30‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ از آن ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ 0/5 e‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ در دﻗﻴﻘﻪ ‪ 15‬و‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ در دﻗﻴﻘﻪ ‪ 30‬ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ 0/2 e‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﮔﺮ اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺮﻗﺮار ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ در ﻟﺤﻈﻪ ﭘﺲ از ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﺎر روي دﺳﺘﮕﺎه و ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‬
‫در ﻃﻲ ‪ 4‬ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از آن ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﻗﺪر ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺮاي ﺑﺎر اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 2-4-9-5‬ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺻﻔﺮ‬
‫ﺑﻌﺪ از ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﺪن ﻫﺮ ﺑﺎري ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺪت ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ روي دﺳﺘﮕﺎه ﻗﺮار داﺷﺘﻪ اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﭘﺎﻳﺪار ﺷﺪن‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ در ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ‪ ،‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ 0/5 e‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫در دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي اﻳﻦ اﻧﺤﺮاف ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ 0/5 e1‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي اﻧﺤﺮاف در ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ از ‪ Maxi‬ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ 0/5 ei‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻌﻼوه ﺑﻌﺪ از‬
‫ﺑﺮﮔﺸﺖ از ﻫﺮ ﺑﺎر ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ‪ Max1‬ﺑﻪ ﺻﻔﺮ و ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ از ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﻪ ﭘﺎﺋﻴﻦﺗﺮﻳﻦ ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‬
‫ﻧﺰدﻳﻚ ﺻﻔﺮ ﻧﺒﺎﻳﺪ در ﻃﻲ ‪ 5‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ از آن ﺗﻐﻴﻴﺮي ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ e1‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-4-9-5‬ﺧﻄﺎي ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ دوام‬

‫ﺧﻄﺎي ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ دوام ﻧﺎﺷﻲ از اﺳﺘﻬﻼك ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﻗﺪر ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫وﻗﺘﻲ اﻳﻦ اﻟﺰام را ﺑﺮآورده ﺷﺪه ﻣﻲﺗﻮان ﻓﺮض ﻛﺮد ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه در آزﻣﻮن دوام ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در ﭘﻴﻮﺳﺖ اﻟﻒ ﺑﻨﺪ‬
‫‪ 6‬ﻗﺒﻮل ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ آزﻣﻮن ﻓﻘﻂ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺑﺎ ‪ Max  100 kg‬اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪50‬‬
 ‫‪ 5-9-5‬ﻣﻮاﻧﻊ و ﻛﻤﻴﺖﻫﺎي ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬار دﻳﮕﺮ‬
‫ﻫﺮﮔﺎه ﻣﻮاﻧﻊ و ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬارﻫﺎي دﻳﮕﺮ از ﻗﺒﻴﻞ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻟﺮزشﻫﺎ ‪،‬‬
‫‪ -‬ﺑﺎرشﻫﺎ و ﺟﺮﻳﺎنﻫﺎي ﻫﻮا ‪،‬‬
‫‪ -‬ﻣﺤﺪودﻳﺖﻫﺎ و ﻣﻮاﻧﻊ ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ‪،‬‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻌﻤﻮل ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ دﺳﺘﮕﺎه در آﻧﺠﺎ ﻛﺎر ﻛﻨﺪ‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ اﻟﺰام ﻫﺎي ﺑﻨﺪﻫﺎي ‪ 4‬و ‪ 5‬را‬
‫ﺗﺤﺖ ﻫﻤﺎن ﻣﻮاﻧﻊ و ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬارﻫﺎ ﺑﻪ ﻃﺮق زﻳﺮ ﺑﺮآورده ﺳﺎزد‪ ،‬ﻋﻠﻲ رﻏﻢ وﺟﻮد اﻳﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬارﻫﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﻃﻮري ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در آن ﻣﺤﻴﻂ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﻛﺎر ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻳﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﺛﺮات ﻛﻤﻴﺖ ﻫﺎي ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار‬
‫ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻫﻮاي آزاد ﺑﺪون وﺟﻮد ﺣﻔﺎﻇﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﺮاﻳﻂ ﺟﻮي ﻧﺼﺐ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ اﮔﺮ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪﻫﺎي‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ‪ ، n ،‬ﺧﻴﻠﻲ ﺑﺰرگ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﻟﺰام ﻫﺎي ﺑﻨﺪﻫﺎي ‪ 4‬و ‪ 5‬را ﺑﺮآورده ﻧﺴﺎزﻧﺪ )ﻣﻘﺪار ‪ n‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ از ‪ 3000‬ﺑﻴﺸﺘﺮ‬
‫ﻧﺸﻮد‪ .‬ﺑﻄﻮر ﻛﻠﻲ ﺑﺮاي ﭘﻞﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ‪ 1‬ﺟﺎدهاي و رﻳﻠﻲ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ از ‪ 10 kg‬ﻛﻤﺘﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ(‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻳﻦ ﺣﺪ ﺑﻬﺘﺮ‬
‫اﺳﺖ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ از ﺗﺮﻛﻴﺐ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ ﻳﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮه اي ﻳﺎ ﻫﺮ ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ ﺟﺰﺋﻲ از دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﭼﻨﺪ‬
‫زﻳﻨﻪ اي ﺑﻜﺎر رود‪.‬‬

‫‪ 10-5‬آزﻣﻮن ﻫﺎ و اﻣﺘﺤﺎن ﻫﺎي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻮع‬

‫‪ 1-10-5‬دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻛﺎﻣﻞ‬
‫ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻮع ﺑﻪ آزﻣﻮنﻫﺎي اراﺋﻪ ﺷﺪه در ﭘﻴﻮﺳﺖ اﻟﻒ و ب ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ اﻧﻄﺒﺎق داﺷﺘﻦ ﺑـﺎ اﻟـﺰام ﻫـﺎي‬
‫ﺑﻨﺪ ﻫﺎي ‪ 1-7 ،4-6 ،3-6 ،6-5 ،5-5 ،9-4 ، 5-4‬اﻧﺠﺎم ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫آزﻣﻮن دوام )اﻟﻒ‪ (6-‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻌﺪ از اﻧﺠﺎم ﺗﻤﺎم آزﻣﻮنﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﭘﻴﻮﺳﺖﻫﺎي اﻟﻒ و ب‪ ،‬اﻧﺠﺎم ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ اﻟﺰامﻫﺎي اﺿﺎﻓﻲ ﺑﻨﺪ ‪ 5-6‬و ﭘﻴﻮﺳﺖ چ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 2-10-5‬ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎ‬
‫ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﺑﺎ ﻣﻘﺎم ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻛﻨﻨﺪه‪ ،‬ﺳﺎزﻧﺪه ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎﻳﻲ را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮده و ﺑﺮاي اﻣﺘﺤﺎن ﺷﺪن ﺑـﻪ‬
‫ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در ﻣﻮارد زﻳﺮ ﻣﻄﺮح ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ آزﻣﻮن دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻞ ﻣﺸﻜﻞ ﻳﺎ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫‪ -‬ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺠﺰا ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه و‪ /‬ﻳﺎ در ﺑﺎزار ﻣﻮﺟﻮد ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗـﺎ در ﻳـﻚ دﺳـﺘﮕﺎه‬
‫ﻛﺎﻣﻞ ادﻏﺎم ﺷﻮﻧﺪ ﻳﺎ‪،‬‬
‫ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﻘﺎﺿﻲ ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن را در ﻧﻮع ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﺪه ﺑﮕﻨﺠﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﺟﺎ ﻛﻪ ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎ در ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻮع ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺠﺰا اﻣﺘﺤﺎن ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻟﺰامﻫﺎي زﻳﺮ ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬

‫‪1 - weighbridges‬‬

‫‪51‬‬
 ‫‪ 1-2-10-5‬ﺗﺴﻬﻴﻢ ﺧﻄﺎﻫﺎ‬
‫ﺣﺪود ﺧﻄﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻣﺎﺟﻮل ‪ Mi‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اﻣﺘﺤﺎن ﻣﻲﺷـﻮد ﺑﺮاﺑـﺮ ﻛﺴـﺮ ‪ pi‬از ﺑﻴﺸـﻴﻨﻪ‬
‫ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز ﻳﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮات در ﻧﺸﺎندﻫﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﻛﺎﻣﻞ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺑﻨﺪ ‪ 5-3‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺴﺮ ﺑﺮاي‬
‫ﻫﺮ ﻣﺎﺟﻮل ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ردهي درﺳﺘﻲ و ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺗﻌﺪاد در زﻳﻨﻪي ﺑﺮرﺳﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﻛـﺎﻣﻠﻲ ﮔﺮﻓﺘـﻪ‬
‫ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﺎﺟﻮل در آن ادﻏﺎم ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻛﺴﺮﻫﺎي ‪ pi‬ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﻌﺎدﻟﻪي زﻳﺮ ﺻﺪق ﻛﻨﺪ‬
‫‪P12  P22  P32  ...  1‬‬

‫ﺳﺎزﻧﺪهي ﻣﺎﺟﻮل ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﻛﺴﺮ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ و ﺑﺎ ﻳﻚ آزﻣﻮن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻮارد زﻳﺮ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮرﺳـﻲ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ -‬ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺧﺎص ‪ pi‬ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺻﻔﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬

‫‪ -‬ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ ‪ pi‬ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﻚ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫‪ -‬ﺑﺮاي ﻫﻤﻪي ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎي دﻳﮕﺮ )از ﺟﻤﻠﻪ ﻟﻮدﺳﻞ دﻳﺠﻴﺘﺎل(‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﻣﺎﺟﻮل در ﻣﺤﺼﻮل ﻣﻮرد‬
‫ﻧﻈﺮ ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻛﺴﺮ ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ 0/8‬ﺑﻴﺸﺘﺮ و از ‪ 0/3‬ﻛﻤﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬

‫راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل )ﺑﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻨﺪ ‪ 4‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‬

‫ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻫﺎي ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﻞ ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ‪ ،‬وﺳﺎﻳﻞ اﻧﺘﻘﺎل ﺑـﺎر و ﻋﻨﺎﺻـﺮ اﺗﺼـﺎل دﻫﻨـﺪهي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜـﻲ ﻳـﺎ‬
‫ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻛﻪ از روي ﺷﻮاﻫﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ روال ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﻃﺮاﺣﻲ و ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﺑـﺪون ﻫـﻴﭻ‬
‫آزﻣﻮﻧﻲ ﻛﺴﺮ ﻛﻠﻲ ‪p i=0/5‬ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل وﻗﺘﻲ ﻛﻪ اﻫﺮم ﻫﺎ از ﻣﻮاد ﻳﻜﺴﺎن ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه و زﻧﺠﻴﺮه‪-‬‬
‫ي اﻫﺮم ﻫﺎ داراي دو ﺳﻄﺢ ﺗﻘﺎرن )ﻃﻮﻟﻲ و ﻋﺮﺿﻲ( ﻫﺴـﺘﻨﺪ ﻳـﺎ وﻳﮋﮔـﻲ ﻫـﺎي ﭘﺎﻳـﺪاري ﻋﻨﺎﺻـﺮ اﺗﺼـﺎل دﻫﻨـﺪه‬
‫اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺳﻴﮕﻨﺎل اﻧﺘﻘﺎل ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻣﺜﻞ ﺧﺮوﺟﻲ ﻟﻮدﺳﻞ‪ ،‬اﻣﭙﺪاﻧﺲ و ﻏﻴﺮه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي درﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪه ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ )ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 2-2-1‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ( ﻛﺴﺮ ‪ p1‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ ﻣﻘـﺎدﻳﺮ‬
‫اراﺋﻪ ﺷﺪه در ﺟﺪول ‪ 7‬را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺟﺪول ‪ 7‬ﺷﻴﻮه ي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎ واﺑﺴـﺘﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻣﻌﻴﺎر ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪52‬‬
 ‫ﺟﺪول ‪-7‬ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎ‬
‫ﻋﻨﺎﺻﺮ اﻧﺘﻘﺎل دﻫﻨﺪه و ﻏﻴﺮه‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ‬ ‫ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد‬
‫*‬
‫‪0/5‬‬ ‫‪0/5‬‬ ‫‪0/7‬‬ ‫اﺛﺮ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ‬

‫‪0/5‬‬ ‫‪0/5‬‬ ‫‪0/7‬‬ ‫اﺛﺮ دﻣﺎ ﺑﺮ ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﺑﺪون ﺑﺎر‬

‫ــــ‬ ‫‪1‬‬ ‫ــــ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ‬

‫ــــ‬ ‫ــــ‬ ‫‪1‬‬ ‫اﺛﺮ ﺧﺰش‬

‫‪0/5‬‬ ‫‪0/5‬‬ ‫**‪0/7‬‬ ‫ﮔﺮﻣﺎي ﻣﺮﻃﻮب‬

‫ــــ‬ ‫‪1‬‬ ‫ــــ‬ ‫ﭘﺎﻳﺪاري ﭘﻬﻨﻪ‬

‫* اﺛﺮ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ :‬ﻏﻴﺮ ﺧﻄﻲ ﺑﻮدن‪ ،‬ﭘﺲ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬اﺛﺮ دﻣﺎ ﺑﺮ ﭘﻬﻨﻪ‪ ،‬ﺗﻜﺮار ﭘﺬﻳﺮي و ﻏﻴﺮه‪ .‬ﭘـﺲ از ﻃـﻲ زﻣـﺎن ﮔـﺮم ﺷـﺪن ﻛـﻪ‬
‫ﺳﺎزﻧﺪه ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮده‪ ،‬ﻛﺴﺮ ﺧﻄﺎي اﺛﺮ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮل ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫** ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪ 6635‬ﺳﺎل ‪ 1382‬ﺑﺮاي ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎي آزﻣﻮن ﺷﺪه ﺑﺮاي ‪ SH‬ﻣﻌﺘﺒﺮ اﺳﺖ)‪(P LC=0/7‬‬
‫ﻋﻼﻣﺖ )ــــ( ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﻛﺎرﺑﺮد ﻧﺪاﺷﺘﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 2-2-10-5‬آزﻣﻮنﻫﺎ‬
‫ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﻠﻲ ﺑﺎﺷﺪ آزﻣﻮنﻫﺎي ﻳﻜﺴﺎن ﺑﺮاي آزﻣﻮنﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺎﻳـﺪ اﺟـﺮا ﺷـﻮد‪ .‬آزﻣـﻮنﻫـﺎي‬
‫ﻋﻤﻠﻲ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﻫﺎ و وﺳﺎﻳﻞ آﻧﺎﻟﻮگ ﭘﺮدازش دادهﻫﺎ در ﭘﻴﻮﺳﺖ ت‪ ،‬اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬آزﻣﻮنﻫـﺎي ﻋﻤﻠـﻲ‬
‫ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﭘﺮدازش دادهﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺮﻣﻴﻨﺎلﻫﺎ و ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎل در ﭘﻴﻮﺳﺖ پ اراﺋـﻪ ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ ،‬آزﻣـﻮن‬
‫ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻲ ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ در ﭘﻴﻮﺳﺖ ث اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺧﺎﻟﺺ ﻧﻴﺎز اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑـﺮاي دﻣﺎﻫـﺎي اﺳـﺘﺎﺗﻴﻚ )ب‪ ،(1-2-‬رﻃﻮﺑـﺖ)ب‪ (2-2-‬و ﭘﺎﻳـﺪاري‬
‫ﭘﻬﻨﻪ)ب‪ (4-‬آزﻣﻮن ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ‪ IEC‬ﺣﺪاﻗﻞ در ﺳـﻄﺤﻲ ﻛـﻪ در اﻳـﻦ اﺳـﺘﺎﻧﺪارد‬
‫اﻟﺰام ﺷﺪه‪ ،‬ﻃﻮر دﻳﮕﺮي ﻣﺤﻘﻖ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﺟﺮاي آزﻣﻮن اﺧﺘﻼل )ب‪ (3-‬ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ اﻟﺰاﻣﺎت اﺿﺎﻓﻲ در ﺑﻨﺪ ‪ 5-5‬و ﭘﻴﻮﺳﺖ چ ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬

‫‪ 3-2-10-5‬ﺳﺎزﮔﺎري‬
‫ﺳﺎزﻧﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺎزﮔﺎري ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎ را ﻣﺤﻘﻖ ﺳﺎﺧﺘﻪ و اﻇﻬﺎر ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪهﻫـﺎ و ﻟﻮدﺳـﻞﻫـﺎ‪ ،‬ﺳـﺎزﮔﺎري‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭘﻴﻮﺳﺖ ج ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي ﺑﺎ ﺧﺮوﺟﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺳﺎزﮔﺎري ﺷﺎﻣﻞ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺻﺤﻴﺢ و اﻧﺘﻘﺎل دادهﻫـﺎ از ﻃﺮﻳـﻖ واﺳـﻂ)ﻫـﺎ(‬
‫دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﭘﻴﻮﺳﺖ ج‪ 5-‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 4-2-10-5‬اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﻮاﻫﻲﻫﺎي ‪OIML‬‬

‫‪53‬‬
‫اﮔﺮ ﮔﻮاﻫﻲﻫﺎي ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪي ‪ OIML‬وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و در ﺻـﻮرﺗﻲ ﻛـﻪ اﻟﺰاﻣـﺎت ‪-5 ،2-2-10-5 ،1-2-10-5‬‬
‫‪ 3-2-10‬ﺑﺮآورده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻮارد زﻳﺮ را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺪون ﺗﻜﺮار آزﻣﻮن ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮد‪:‬‬
‫‪ ‬ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎي ‪ SH‬ﻳﺎ ‪ CH‬آزﻣﻮن ﺷﺪه )وﻟﻲ ﻧﻪ ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎي ﻛﻪ ﺑﺎ ‪ NH‬ﻋﻼﻣﺖﮔﺬاري ﺷﺪهاﻧﺪ(‬
‫‪ ‬ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪهﻫﺎ و وﺳﻴﻠﻪﻫﺎي آﻧﺎﻟﻮگ ﭘﺮدازش دادهﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭘﻴﻮﺳﺖ پ آزﻣﻮن ﺷﺪهاﻧﺪ‬
‫‪ ‬وﺳﺎﻳﻞ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﭘﺮدازش دادهﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺮﻣﻴﻨﺎلﻫﺎ و ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧـﻪ ﻣﻄـﺎﺑﻖ ﭘﻴﻮﺳـﺖ ت‬
‫آزﻣﻮن ﺷﺪهاﻧﺪ‬
‫‪ ‬ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺠﺰا ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭘﻴﻮﺳﺖ ث آزﻣﻮن ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي دﻳﮕﺮ ) اﮔﺮ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ OIML‬ﻣﺮﺑﻮط وﺟﻮد دارد( ‪.‬‬
‫ﮔﻮاﻫﻲ ‪ OIML‬ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺎوي ﻫﻤﻪي اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮﻃﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در ﭘﻴﻮﺳﺖ ج اﻟـﺰام ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬ﮔـﻮاﻫﻲ ‪OIML‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺿﻮح از ﮔﻮاﻫﻲ ﻫﺎي ‪ OIML‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻛﺎﻣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻤﻴﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﻘﺎم ﻣﺴﺌﻮل ﻣﺜﻼً ﺑﺮاي اﺟﺮاي آزﻣﻮنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻧﺠﺎم ﻧﺸﺪهاﻧﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺞ ﻛﺮدن ﺿﺮوري ﺑﺪاﻧﺪ ﻳﻚ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻛﺎﻣﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ﺑﺎﻳﺪ اراﺋﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 3-10-5‬وﺳﺎﻳﻞ ﺟﺎﻧﺒﻲ‬
‫ﻻزم اﺳﺖ ﻛﻪ وﺳﺎﻳﻞ ﺧﺎرﺟﻲ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺑﺎر در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ وﺻﻞ ﻣـﻲﺷـﻮد و‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي اﺗﺼﺎل ﺑﻪ ﻫﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪهاي ﻛﻪ داراي واﺳﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﻣﺤـﺎﻓﻆ‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬اﻋﻼن ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺧﺎﻟﺺ آزﻣﻮن دﻣﺎﻫﺎي اﺳﺘﺎﺗﻴﻚ )اﻟـﻒ‪ ،(3-5-‬رﻃﻮﺑـﺖ)ب‪ (2-‬و ﭘﺎﻳـﺪاري‬
‫ﭘﻬﻨﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ‪ IEC‬ﺣﺪاﻗﻞ در ﺳﻄﺤﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﻟﺰام ﺷـﺪه‬
‫ﻃﻮر دﻳﮕﺮي ﻣﺤﻘﻖ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﺟﺮاي آزﻣﻮنﻫﺎي اﺧﺘﻼل )ب‪ (3-‬ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ‬

‫‪ 4-10-5‬آزﻣﻮن دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ ﻳﺎ ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي ﻫﻢ ﺧﺎﻧﻮاده‬

‫ﻫﺮﮔﺎه ﺧﺎﻧﻮادهاي از دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ ﻳﺎ ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎ از ﻇﺮﻓﻴﺖﻫﺎ و وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮاي اﻣﺘﺤﺎن ﻧـﻮع ﻋﺮﺿـﻪ ﺷـﻮﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺿﻮاﺑﻂ زﻳﺮ ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻮرد آزﻣﻮن )‪ (EUT‬ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪهﻫـﺎ ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ﺑـﻪ‬
‫ﭘﻴﻮﺳﺖ پ‪ 2-‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ 1-4-10-5‬اﻧﺘﺨﺎب ‪ EUT‬ﻫﺎ‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ‪ EUT‬ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ آزﻣﻮن ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺗﻌﺪاد آﻧﻬﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎﺷﺪ وﻟﻲ ﺑـﻪ ﻫـﺮ ﺣـﺎل ﺑـﺮاي‬
‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﻛﻔﺎﻳﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ )ﺑﻪ ﻣﺜﺎل در راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ‪ 6-4-10-3‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺣﺴﺎسﺗﺮﻳﻦ ‪ EUT‬ﻫﺎ ﺑﺮ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ﺑﺎ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ دﻻﻟﺖ دارد‪ .‬از اﻳـﻦ رو ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ ﻛـﻪ‬
‫ﺣﻖ اﻧﺘﺨﺎب وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪ EUT‬ﻫﺎي ﺑﺎ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺑﺎﻻ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي آزﻣﻮن اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪54‬‬
 ‫‪ 2-4-10-5‬ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻫﻢﺧﺎﻧﻮاده آزﻣﻮن ﺷﻮﻧﺪ‬
‫ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺧﺎﻧﻮاده‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ ﮔﻮﻧﻪي ﺑﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ زﻳﻨﻪي ﺑﺮرﺳﻲ )‪ (n‬و ﮔﻮﻧﻪ ي ﺑﺎ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ زﻳﻨﻪي ﺑﺮرﺳﻲ ‪ ،e‬ﺑﺎﻳـﺪ‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ‪ EUT‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻄﺎﺑﻖ ‪ EUT 6-4-10-4‬ﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮي اﻟﺰام ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻳـﻚ ﮔﻮﻧـﻪ‬
‫ﻫﺮ دو وﻳﮋﮔﻲ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﻚ ‪ EUT‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-4-10-5‬ﮔﻮﻧﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺪون آزﻣﻮن ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﻨﺪ‬

‫ﮔﻮﻧﻪﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از ‪ EUT‬ﻫﺎ را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺪون آزﻣﻮن در ﺻﻮرﺗﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻳﻜـﻲ از ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ﺿـﻮاﺑﻂ زﻳـﺮ را‬
‫ﺑﺮآورده ﻛﻨﺪ )ﺑﺮاي وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ(‬
‫‪ -‬ﻇﺮﻓﻴﺖﻫﺎ‪ ،‬و ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﻦ دو ﻇﺮﻓﻴﺖ آزﻣﻮن ﺷﺪه ﻗﺮار داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻴﻦ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻫﺎي آزﻣﻮن‬
‫ﺷﺪه ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ 10‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ‪،‬‬
‫‪ -‬ﻫﻤﻪ ي ﺷﺮاﻳﻂ زﻳﺮ اﻟﻒ‪ -‬ب‪ -‬و ت‪ -‬ﺑﺮآورده ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪n ≤ ntest -‬‬

‫ب‪e ≥ e test -‬‬
‫‪ntest‬‬
‫( × ‪Max ≤ 5 × Maxtest‬‬ ‫پ‪) -‬‬
‫‪n‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ ntest ،Maxtest -‬و ‪ ،e test‬وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ‪ EUT‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 4-4-10-5‬رده درﺳﺘﻲ‬
‫اﮔﺮ ﻳﻚ ‪ EUT‬از ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺮاي ﻳـﻚ رده درﺳـﺘﻲ آزﻣـﻮن ﺷـﺪه ﺑﺎﺷـﻨﺪ ﺑـﺮاي ‪ EUT‬ﺑـﺎ رده‬
‫ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ ﺗﻨﻬﺎ آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻧﺎﻛﺎﻣﻞ اﺟﺮا ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺗﺎ ﺣﺎل ﭘﻮﺷﺶ داده ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 5-4-10-5‬ﺧﺼﻴﺼﻪﻫﺎي دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‬

‫ﻫﻤﻪي ﺧﺼﻴﺼﻪي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ و وﻇﻴﻔﻪﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻚ ﺑﺎر در ﻳـﻚ ‪ EUT‬ﺗـﺎ آن ﺟـﺎ ﻛـﻪ ﻋﻤﻠـﻲ‬
‫اﺳﺖ و در ﺗﻌﺪاد اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮي از ﻫﻤﺎن ‪ EUT‬آزﻣﻮن ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬آزﻣﻮن اﺛﺮ دﻣﺎ ﺑﺮ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺪون ﺑﺎر ﺑﺮ روي ﻳﻚ ‪ EUT‬و اﺛﺮ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ )ﺑﻪ ﺟﺪول ‪ 7‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ( ﺑﺮ‬
‫روي ‪ EUT‬دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﮔﻮﻧﻪﻫﺎﻳﻲ از ﺧﺼﻴﺼﻪﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ و وﻇﻴﻔﻪﻫﺎ ﻣﺜﻞ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻣﺤﻔﻈﻪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫‪ -‬ﺑﺎرﮔﻴﺮيﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫‪ -‬ﮔﺴﺘﺮهي دﻣﺎ و رﻃﻮﺑﺖ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫‪ -‬وﻇﻴﻔﻪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ‬
‫‪ -‬ﻧﺸﺎدﻫﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻏﻴﺮه‬

‫‪55‬‬
‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﺴﺘﻠﺰم آزﻣﻮن ﻧﺎﻛﺎﻣﻞ اﺿﺎﻓﻲ در ﻣﻮرد آن ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ آن ﺧﺼﻴﺼﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻲﮔﺬارﻧـﺪ‪ .‬اﻳـﻦ‬
‫آزﻣﻮنﻫﺎي اﺿﺎﻓﻲ ﺗﺮﺟﻴﺤﺎ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﻫﻤﺎن ‪ EUT‬اﻧﺠﺎم ﺷﻮد وﻟﻲ اﮔﺮ اﻳﻦ ﻛﺎر اﻣﻜـﺎن ﭘـﺬﻳﺮ ﻧﺒﺎﺷـﺪ‪،‬‬
‫آزﻣﻮن ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻣﻘﺎم آزﻣﻮن ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ روي ‪ EUT‬اﺿﺎﻓﻲ دﻳﮕﺮ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ 6-4-10-5‬ﺟﻤﻊ ﺑﻨﺪي وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ‬
‫‪ EUT‬ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮارد زﻳﺮ را در ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫‪ ‬ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪي ﺑﺮرﺳﻲ ‪n Max‬‬
‫‪ ‬ﻛﻤﻴﻨﻪ زﻳﻨﻪي ﺑﺮرﺳﻲ ‪eMin‬‬
‫‪ ‬ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ورودي ‪) V/e‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ از ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎي آﻧﺎﻟﻮگ ﺑﺎ ﻛﺮﻧﺶ ﺳﻨﺞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد(‬
‫‪ ‬ﻫﻤﻪي ردهﻫﺎي درﺳﺘﻲ‬
‫‪ ‬ﻫﻤﻪي ﮔﺴﺘﺮهﻫﺎي دﻣﺎ‬
‫‪ ‬دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻚ ﮔﺴﺘﺮهاي‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي ﻳﺎ ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي‬
‫‪ ‬ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ اﻧﺪازهي ﺑﺎرﮔﻴﺮ‪ ،‬اﮔﺮ اﻫﻤﻴﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫‪ ‬ﺧﺼﻴﺼﻪ ﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ)ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 5-4-10-4‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‬
‫‪ ‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد وﻇﻴﻔﻪﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎه‬
‫‪ ‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎ‬
‫‪ ‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد وﺳﺎﻳﻞ ﺟﺎﻧﺒﻲ وﺻﻞ ﺷﺪه‬
‫‪ ‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد وﺳﺎﻳﻞ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﺪه‬
‫‪ ‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد واﺳﻂﻫﺎي آﻧﺎﻟﻮگ و دﻳﺠﻴﺘﺎل‬
‫‪ ‬ﺑﺎرﮔﻴﺮﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﻗﺎﺑﻞ وﺻﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪،‬‬
‫اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ )ﺷﺒﻜﻪ و‪ /‬ﻳﺎ ﺑﺎﺗﺮي(‬
‫راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب ‪ EUT‬ﻫﺎي ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻮاده ‪:‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -8‬اﻧﺘﺨﺎب ‪ EUT‬ﻫﺎ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻧﻮع از دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮ ﺧﻮدﻛﺎر ﺑﺎ دو ﺧﺎﻧﻮاده‬

‫‪EUT‬‬ ‫‪n‬‬ ‫‪d‬‬ ‫‪e‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ‬

‫‪20 000‬‬ ‫‪0/001 g‬‬ ‫‪0/01 g‬‬ ‫‪200g‬‬ ‫‪1/1‬‬ ‫ﺧﺎﻧﻮاده ‪1‬‬
‫ردهدرﺳﺘﻲ ‪ΙΙ‬‬
‫‪X‬‬ ‫‪40 000‬‬ ‫‪0/001 g‬‬ ‫‪0/01 g‬‬ ‫‪400g‬‬ ‫‪1/2‬‬
‫ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎ‪:‬‬
‫‪40 000‬‬ ‫‪0/05 g‬‬ ‫‪0/05 g‬‬ ‫‪2000g‬‬ ‫‪1/3‬‬ ‫‪ 30  C‬ﺗﺎ ‪10C ‬‬

‫‪X‬‬ ‫‪3 000‬‬ ‫‪0/5 g‬‬ ‫‪0/5 g‬‬ ‫‪1/5kg‬‬ ‫‪2/1‬‬ ‫ﺧﺎﻧﻮاده ‪2‬‬
‫‪3 000‬‬ ‫‪1g‬‬ ‫‪1g‬‬ ‫‪3 kg‬‬ ‫‪2/2‬‬ ‫ردهدرﺳﺘﻲ‪ΙΙΙ‬‬
‫ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎ‪:‬‬
‫‪2 500‬‬ ‫‪2g‬‬ ‫‪2g‬‬ ‫‪5kg‬‬ ‫‪2/3‬‬
‫‪ 40  C‬ﺗﺎ ‪C‬‬
‫‪X‬‬ ‫‪3 000‬‬ ‫‪5g‬‬ ‫‪5g‬‬ ‫‪15kg‬‬ ‫‪2/4‬‬
‫‪-10 ‬‬
‫‪3 000‬‬ ‫‪20g‬‬ ‫‪20g‬‬ ‫‪60kg‬‬ ‫‪2/5‬‬

‫‪56‬‬
‫ﻳﺎدآوري‪ -‬اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﻓﻘﻂ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻫﺎي و وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪ EUT‬ﻫﺎ را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑـﺎ ‪ 5-10-4-2‬ﺗـﺎ ‪5-10-4-4‬‬
‫در ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬دﻳﮕﺮ ﺧﺼﻴﺼﻪ ﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ‪ 5-10-4-5‬ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﻋﻤـﻞ در ﻧﻈـﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﺷـﻮد و‬
‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻳﺎ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ‪ EUT‬ﻫﺎي اﺿﺎﻓﻲ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻼﺣﻈﺎﺗﻲ در ﻣﻮرد اﻧﺘﺨﺎب‬

‫‪ ‬ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ‪ ،2/1،1/2‬و ‪ 2/4‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﻮرد آزﻣﻮن ‪ EUT‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷـﺪه اﻧـﺪ)ﻛـﻪ در آﺧـﺮﻳﻦ ﺳـﺘﻮن‬
‫ﺟﺪول ‪ 8‬ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ × ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﻧﺪ(‬

‫‪ ‬ﮔﻮﻧﻪي ‪ 1/1‬ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ آزﻣﻮن ﺷﻮد ﭼﻮن ‪ e‬و ‪ d‬آن ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﮔﻮﻧﻪ ي ‪ 1/2‬اﺳﺖ و ﻓﻘﻂ ﻣﻘﺪار ﺑﻴﺸـﻴﻨﻪي‬
‫آن ﺑﻪ ‪ 200g‬ﺗﻘﻠﻴﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ )ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 4-10-4-3‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‬

‫‪ ‬ﮔﻮﻧﻪي ‪ 1/2‬داراي ﺑﻬﺘـﺮﻳﻦ وﻳﮋﮔـﻲ ﻫـﺎي اﻧـﺪازه ﺷـﻨﺎﺧﺘﻲ در ﺧـﺎﻧﻮاده ‪ 1‬اﺳـﺖ و ﺑﺎﻳـﺪ ﻛـﺎﻣﻼً ﻣﻄـﺎﺑﻖ ﺑﻨـﺪ‬
‫‪ 4-10-4-2‬آزﻣﻮن ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ ‬ﮔﻮﻧﻪي‪ 1/3‬ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ آزﻣﻮن ﺷﻮد ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻴﺸـﻴﻨﻪ ﭘـﻴﺶ ‪ 5‬ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑﻴﺸـﻴﻨﻪي ﮔﻮﻧـﻪ ي‪ 1/2‬ﻧﻴﺴـﺖ‬
‫)ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 5-10-4-3‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‬

‫‪ ‬ﮔﻮﻧﻪي ‪ 2/1‬داراي ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺧﺎﻧﻮاده ‪ 2‬اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ‪ e‬و ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ‪ .n‬از اﻳـﻦ‬
‫رو ﮔﻮﻧﻪي ‪ 2/1‬ﺑﺎﻳﺪ آزﻣﻮن ﺷﻮد)ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 5-10-4-4‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‪ .‬اﺟﺮاي آزﻣـﻮن ﻫـﺎي اﺿـﺎﻓﻲ ﺑـﺮاي رده ‪III‬‬
‫ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ و اﺟﺮاي آزﻣﻮنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي رده ي ‪ II‬و ‪ III‬ﻳﻜﺴﺎناﻧﺪ و ﻗﺒﻼً ﺑﺮ روي ﮔﻮﻧـﻪ ‪ 1/2‬اﺟـﺮا ﺷـﺪه‪،‬‬
‫ﺿﺮورﺗﻲ ﻧﺪارد‪.‬‬

‫‪ ‬ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ‪ 2/2‬و ‪ 2/3‬ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ آزﻣﻮن ﺷﻮﻧﺪ ﭼﻮن ﻣﻘﺪار ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ي آﻧﻬﺎ ﺑﻴﻦ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي آزﻣـﻮن ﺷـﺪهي‬
‫‪ 2/1‬و ‪ 2/4‬ﻗﺮار دارد )ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 5-10-4-3‬ﻣﺮاﺟﻌـﻪ ﻛﻨﻴـﺪ( و وﻳﮋﮔـﻲﻫـﺎي اﻧـﺪازه ﺷـﻨﺎﺧﺘﻲ آﻧﻬـﺎ ﭘـﺎﻳﻴﻦ ﺗـﺮ از‬
‫وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ‪ 2/1‬و ‪ 2/4‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ ‬ﮔﻮﻧﻪي ‪2/4‬ﺑﺎﻳﺪ آزﻣﻮن ﺷﻮد ﭼﻮن ﻧﺴﺒﺖ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ‪ 2/5‬و ‪ 2/1‬ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ده اﺳﺖ )ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 5-10-4-3‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ‬
‫ﻛﻨﻴﺪ( ﺑﺮاي ﮔﻮﻧﻪي ‪ 2/4‬اﺟﺮاي ﺑﻌﻀﻲ از آزﻣﻮنﻫﺎي ﻣﻬﻢ اﺿﺎﻓﻲ ﻣﺜﻞ آزﻣﻮن ﺗﻮزﻳﻦ‪ ،‬ﺑـﺎر ﻏﻴـﺮ ﻣﺘﻤﺮﻛـﺰ‪ ،‬رواﻧـﻲ‪،‬‬
‫ﺗﻜﺮار ﻧﺎﭘﺬﻳﺮي و ﻏﻴﺮه ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺗﻜﺮار ﺳﺎﻳﺮ آزﻣﻮن ﻫﺎ ﺿﺮوري ﻧﻴﺴﺖ )ﺑـﺮاي ﻣﺜـﺎل ﻛـﺞ ﻛـﺮدن‪،‬‬
‫ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ‪ ،‬رﻃﻮﺑﺖ‪ ،‬ﺛﺒﺎت ﺑﻬﻴﻨﻪ‪ ،‬دوام‪ ،‬آزﻣﻮن ﻫﺎي اﺧﺘﻼل( ﭼﻮن اﻳﻦ آزﻣﻮن ﻫﺎ ﻗﺒﻼً ﺑـﺮاي ﮔﻮﻧـﻪ ﻫـﺎي ‪ 1/2‬و‬
‫‪ 2/1‬اﺟﺮا ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ ‬ﮔﻮﻧﻪي ‪ 2/5‬ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ آزﻣﻮن ﺷﻮد ﭼﻮن ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺑﻴﺶ از ‪ 5‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪي ﮔﻮﻧﻪ ي ‪ 2/4‬ﻧﻴﺴﺖ)ﺑﻪ ﺑﻨـﺪ‬
‫‪ 5-10-4-3‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‬

‫‪57‬‬
 ‫ﺟﺪول ‪ -9‬ﺧﻼﺻﻪ اي از وﻳﮋﮔﻲﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﮔﻮاﻫﻲ ‪ OIML‬اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده ‪2‬‬ ‫ﺧﺎﻧﻮاده ‪1‬‬
‫‪III‬‬ ‫‪II‬‬ ‫رده ي درﺳﺘﻲ‬
‫‪ 60kg‬ﺗﺎ ‪50g‬‬ ‫‪ 2000g‬ﺗﺎ ‪1g‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‬
‫‪ 100g‬ﺗﺎ ‪0/5g‬‬ ‫‪ 0/2g‬ﺗﺎ ‪0/01g‬‬ ‫‪e‬‬
‫‪ 100g‬ﺗﺎ ‪0/5g‬‬ ‫‪ 0/2g‬ﺗﺎ ‪0/001g‬‬ ‫‪d‬‬
‫‪ 3000‬‬ ‫‪ 40 000‬‬ ‫‪n‬‬
‫‪ %100‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‬ ‫‪ %100‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه ي ﻣﻮازﻧﻪ ي ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬
‫‪ %100‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‬ ‫‪ %100‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮهي ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه‬
‫‪-10  C /40  C‬‬ ‫‪10  C /30  C‬‬ ‫ﮔﺴﺘﺮهي دﻣﺎ‬
‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ﮔﻮاﻫﻲ ﻫﺎي ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ‪ OIML‬ﺑﺎﻳﺪ ﻳﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﺧﺎﻧﻮاده ي ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺟﺪول ‪ 8‬ﺷﺎﻣﻞ ﻫﺸـﺖ دﺳـﺘﮕﺎه در دو ﺧـﺎﻧﻮاده‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺷﺎﻣﻞ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺟﺪول ‪ 9‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﺖ آﺧـﺮ‪ ،‬ﻣﻘـﺪار ﺑﻴﺸـﻴﻨﻪ‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻌﻠﻴﻞ داده ﺷﻮد )در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ي ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﻮرد آزﻣﻮن ‪ EUT‬در ﺟﺪول ‪ (8‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺸـﺎﺑﻪ ﺑـﻮده و داراي‬
‫ﻫﻤﺎن زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ‪ e‬ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺟﺪول ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﺑﺮآورده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 6‬اﻟﺰامﻫﺎي ﻓﻨﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر‬

‫اﻟﺰامﻫﺎي زﻳﺮ ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﻲ و ﺳﺎﺧﺖ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻮده و ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻀﻤﻴﻦ اراﺋﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ ﺻﺤﻴﺢ و ﺑﺪون‬
‫اﺑﻬﺎم و ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اﺻﻠﻲ دﻳﮕﺮ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻋﺎدي اﺳﺘﻔﺎده و ﺿﺒﻂ رﻳﺴﺖ ﺻﺤﻴﺢ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮان ﻏﻴﺮ ﻣﺎﻫﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻳﻦ اﻟﺰاﻣﺎت ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺠﻮﻳﺰ راه ﺣﻞ ﻫﺎ ﻧﺒﻮده ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﻣﻨﺎﺳﺐ از دﺳﺘﮕﺎه را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮﺧﻲ از اﻳﻦ راه ﺣﻞ ﻫﺎ ﭘﺲ از ﻣﺪت ﻫﺎ آزﻣﺎﻳﺶ ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل واﻗﻊ ﺷﺪه اﻧﺪ و ﺑﺎ ﻋﺒﺎرت ))راه ﺣـﻞ ﻗﺎﺑـﻞ ﻗﺒـﻮل((‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﻧﺪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻦ آﻧﻬﺎ ﺿﺮوري ﻧﻴﺴﺖ وﻟﻲ ﺑﺮاي ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ ﺑﺎ اﻟﺰام ﻫﺎي ﻇﻮاﺑﻂ ﻛﺎرﺑﺮدي در ﻧﻈـﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ 1-6‬اﻟﺰام ﻫﺎي ﻛﻠﻲ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬

‫‪ 1-1-6‬ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮدن‬

‫‪ 1-1-1-6‬ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮدن ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮد‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻮري ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻘﺼﻮد ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪» -‬ﻣﻘﺼﻮد ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ« ﺷﺎﻣﻞ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻃﺒﻴﻌﺖ و ﻧﻴﺎز ﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮد و ﻣﺤﻴﻂ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﺟﺎ ﻛﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﺎﺷﺪ »ﻣﻘﺼـﻮد‬
‫ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ« ﻣﺤﺪود ﺷﻮد‪ ،‬ﻋﻼﻣﺖ ﮔﺬاري ﺑﺮاي اﻇﻬﺎر اﻳﻦ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻘﺮرات ﻣﻠﻲ اﻟﺰاﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 2-1-1-6‬ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮدن ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺣﺪي ﻣﺤﻜﻢ و دﻗﻴﻖ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺣﻔـﻆ ﻛﻴﻔﻴـﺖ ﻫـﺎي اﻧـﺪازه ﺷـﻨﺎﺧﺘﻲ آن در ﻳـﻚ دورهي‬
‫اﺳﺘﻔﺎده‪ ،‬ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪58‬‬
 ‫‪ 3-1-1-6‬ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮدن ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻣﻘﺮر ﺷﺪه در اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ روي دﺳﺘﮕﺎه اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﺑـﻪ وﻳـﮋه ﺑﺎرﮔﻴﺮﻫـﺎ ﺑﺎﻳـﺪ‬
‫ﻃﻮري ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮان وزﻧﻪ ﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد را ﺑﻪ راﺣﺘﻲ و در ﻛﻤﺎل اﻳﻤﻨـﻲ ﺑـﺮ روي آﻧﻬـﺎ ﻗـﺮار داد‪ .‬اﮔـﺮ ﻧﺘـﻮان‬
‫وزﻧﻪﻫﺎ را اﺳﺘﻘﺮار داد ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻳﻚ ﺗﻜﻴﻪ ﮔﺎه اﺿﺎﻓﻲ اﻟﺰام ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ وﺳﺎﻳﻠﻲ ﻛﻪ روش ﺑﺎ اﺟﺮاﻳﻲ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اﻣﺘﺤﺎن ﻧﻮع ﺷﺪه اﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎ‪،‬‬
‫ﭼﺎﭘﮕﺮﻫﺎ و ﻏﻴﺮه(‪.‬‬

‫‪ 2-1-6‬اﻣﻨﻴﺖ‬

‫‪1‬‬
‫‪ 1-2-1-6‬ﺗﻘﻠﺐ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺒﺎﻳﺪ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎﻳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﺗﻘﻠﺐ را ﻣﻴﺴﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫‪2-2-1-6‬‬
‫ﺧﺮاﺑﻲ ﻳﺎ از ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻓﺘﺎدن ﺗﺼﺎدﻓﻲ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻮري ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺧﺮاﺑﻲ ﻳﺎ از ﻛﺎر اﻓﺘﺎدن ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻪ ﻣﺘﺤﻤﻞ اﺳـﺖ در اﻧﺠـﺎم‬
‫وﻇﻴﻔﻪي درﺳﺖ آن اﺧﺘﻼل اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺪون آﺷﻜﺎر ﺷﺪن ﺗﺄﺛﻴﺮ آن ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ وﻗﻮع ﺑﭙﻴﻮﻧﺪد‪.‬‬

‫‪ 3-2-1-6‬ﻛﻨﺘﺮلﻫﺎ‬
‫ﻛﻨﺘﺮلﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﺎن ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ در ﺣﺎﻟﺖ ﻋﺎدي ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ در وﺿﻌﻴﺘﻲ ﻏﻴﺮ از وﺿﻌﻴﺘﻲ ﻛﻪ در ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻣﮕﺮ ﺣﻴﻦ ﺗﺤﺮﻛﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﻛﻠﻴﺪﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃـﻮر وﺿـﻮح‬
‫ﻧﺸﺎﻧﻪﮔﺬاري ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ 4-2-1-6‬اﻣﻨﻴﺖ اﺟﺰاء و ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎي از ﻗﺒﻞ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪه‬

‫ﺑﺮاي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ اﺟﺰاء و ﻛﻨﺘﺮلﻫﺎي از ﻗﺒﻞ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪهاي ﻛﻪ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻳﺎ ﺗﻨﻈـﻴﻢ آﻧﻬـﺎ ﻣﻤﻨـﻮع اﺳـﺖ ﺑﺎﻳـﺪ‬
‫وﺳﺎﻳﻠﻲ ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﻮد‪.‬‬

‫در دﺳﺘﮕﺎه ردهي ‪ I‬اﻣﻨﻴﺖ وﺳﻴﻠﻪﻫﺎي ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ )ﻳﺎ ﭘﻬﻨﻪ( ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬

‫ﺑﺮاي ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪي ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬ﺳﻄﺢ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪهي اﻣﻨﻴﺖ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ داراي ﻗﻄﺮ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 5mm‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻣﻨﻴﺖ اﺟﺰاء و ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎي از ﻗﺒﻞ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪه را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ ﺷﻴﻮه ﻫﺎي ﻧﺮم اﻓـﺰاري ﺗـﺄﻣﻴﻦ ﻛـﺮد ﻣﺸـﺮوط ﺑـﺮ‬
‫اﻳﻨﻜﻪ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ دﺳﺖ ﻳﺎزي ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﻳﺎ وﻇﻴﻔﻪ ﻫﺎي اﻣﻦ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر آﺷﻜﺎر ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه اﻟﺰام ﻫﺎي زﻳﺮ‬
‫ﺑﺮاي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﺑﺎ ﺷﻴﻮهي ﻧﺮم اﻓﺰاري ﻣﻌﺘﺒﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪1 -Fraudulent use‬‬

‫‪59‬‬
‫اﻟﻒ‪ -‬در ﻗﻴﺎس ﺑﺎ روش ﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﺳﻨﺘﻲ‪ ،‬وﺿﻌﻴﺖ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮ ﻳﺎ ﻫﺮ ﺷﺨﺺ دﻳﮕﺮي‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺧﻮد دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺴﺌﻮل اﺳﺖ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻗﺪاﻣﺎت ﻓﻨﻲ ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺮ ﻫﺮ دﺳﺖ ﻳﺎزي را ﺗﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻌﺪي ﻳﺎ ﺑﺎزرﺳﻲ رﺳﻤﻲ ﻫﻤﺴﻨﮓ‪ ،‬ﻓـﺮاﻫﻢ‬
‫ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬

‫ﻳﻚ ﻛﻨﺘﻮر رﺧﺪاد ﻳﻌﻨﻲ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﻮر ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ رﻳﺴﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺑﺎر ﺑﺎ وارد ﺷﺪن ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﻮع ﺑﻬـﺮه ﺑـﺮداري ﺣﻔﺎﻇـﺖ‬
‫ﺷﺪه و ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻪ در ﻣﻮرد ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﺎي ﺧﺎص وﺳﻴﻠﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺷﻤﺎره آن اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺷـﻤﺎره‬
‫ﻣﺮﺟﻊ ﻛﻨﺘﻮر در زﻣﺎن ﺑﺮرﺳﻲ )اوﻟﻴﻪ ﻳﺎ ﺑﻌﺪي(ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮده و اﻣﻨﻴﺖ آن ﺑﺎ وﺳﻴﻠﻪي ﺳﺨﺖاﻓﺰاري ﻳﺎ ﻧﺮم اﻓـﺰاري در‬
‫دﺳﺘﮕﺎه اﺻﻼح ﺷﺪه‪ ،‬ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪي ﺷﻤﺎرهي ﻓﻌﻠﻲ ﻛﻨﺘﻮر ﺑﺎ ﺷﻤﺎرهي ﻣﺮﺟﻊ ﺗﻮﺻـﻴﻒ ﺷـﺪه در‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ و ﮔﻮاﻫﻲ و ﮔﺰارش آزﻣﻮن ‪ OIML‬ﻣﻲﺗﻮان ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬اﺻﻄﻼح »ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ رﻳﺴﺖ« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي آن اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻛﻨﺘﻮر ﺑﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻋﺪد رﺳﻴﺪ ﺑﺪون دﺧﺎﻟﺖ ﻳﻚ ﺷـﺨﺺ ﻣﺠـﺎز‬
‫دوﺑﺎره از ﺻﻔﺮ ﺷﻤﺎرش ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ب‪ -‬ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﺎي ﺧﺎص وﺳﻴﻠﻪ و ﺷﻤﺎره ﻣﺮﺟﻊ ﺑﺎﻳﺪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻏﻴﺮ ﻋﻤﺪي و ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي‬
‫اﻳﻦ دادهﻫﺎ اﻟﺰاﻣﺎت ﻧﺮم اﻓﺰاري ‪ 2-2-5-6‬ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﻠﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮآورده ﺷﻮد‪.‬‬
‫راه ﺣﻞ ﻓﻨﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬
‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺧﺎص وﺳﻴﻠﻪ را ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻓﻘﻂ اﺷﺨﺎص ﻣﺠﺎز و ﺑﺎ ﭘﻴﻦ ﻛﺪ ﺧﺎص ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬ﺷـﻤﺎره ﺳـﺮﻳﺎل)ﻳـﺎ‬
‫دﻳﮕﺮ ﺷﻤﺎرهﻫﺎي ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ( دﺳﺘﮕﺎه ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪي ﻣﺸﺨﺼﺎت دﺳـﺘﮕﺎه ﻗﻴـﺪ ﺷـﺪه اﻧـﺪ ﺑﺎﻳﺴـﺘﻲ‬
‫ﻣﻀﺎﻓﺎً در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻫﻢ ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﻮﻧﺪ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ اﺟﺰاء اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻳﺎ زﻳﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫـﺎي ﺑـﺎ وﺳـﻴﻠﻪي ﺣﺎﻓﻈـﻪدار در‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻌﻮﻳﺾ اﻣﻨﻴﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ داده ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ اﻣﻀﺎء ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﺷﻮد‪) .‬ﺣﺪاﻗﻞ دو ﺑﺎﻳﺖ‪ ،‬ﭼﻚ ﺳﺎم‬
‫‪ CRC-16‬ﺑﺎﭘﻠﻲ ﻧﻮﻣﻴﺎل ﻣﺨﻔﻲ( ﻛﻪ اﻳـﻦ روش اﻣﻨﻴـﺖ ﻛـﺎﻓﻲ ﻣﺤﺴـﻮب ﻣـﻲﺷـﻮد‪ .‬ﺷـﻤﺎرهي ﻣﺮﺟـﻊ و ﺷـﻤﺎره‬
‫ﺳﺮﻳﺎل)ﻳﺎ دﻳﮕﺮ ﺷﻤﺎره ﻫﺎي ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ( ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﭘﺲ از ﻓﺮﻣﺎن دﺳﺘﻲ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه و ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ داده ﻫﺎ ﻛﻪ ﺑـﺮ‬
‫روي ﺻﻔﺤﻪي ﻣﺸﺨﺼﺎت )ﻳﺎ ﺑﺨﺶ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﻛﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ( ﻗﻴﺪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫پ‪ -‬دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ در آن روش ﻧﺮم اﻓﺰاري ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎﻳﺪ داراي اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻛـﺎﻓﻲ ﺑﺎﺷـﺪ ﺗـﺎ‬
‫ﺷﺨﺺ ﻳﺎ ﻧﻬﺎد ﻣﺠﺎز ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺷﻤﺎره ﻣﺮﺟﻊ را ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻳﺎ ﻧﺰدﻳﻚ آن ﻗﻴﺪ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ﻳﻚ ﺗﻔﺎوت ﺑﻴﻦ ﺷﻤﺎره ي ﻣﺮﺟﻊ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه)ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻳﻚ( و ﺷﻤﺎره ﻣﺮﺟﻊ ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﺷـﺪه ﺑـﺮ روي دﺳـﺘﮕﺎه‪،‬‬
‫دﺳﺖ ﻳﺎزي ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻋﻮاﻗﺐ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻣﻠﻲ اﺳﺖ) ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﻳﻦ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺒﺎﻳﺪ دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺻﺪي ﻛﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ(‪.‬‬

‫راه ﺣﻞ ﻓﻨﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬

‫ﻛﻨﺘﻮر )ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري( ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺮ روي دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺼﺐ ﺷﺪه و ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﭘﺲ از ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷـﺪن‬
‫ﺑﻪ ﺷﻤﺎرش ﻓﻌﻠﻲ در زﻣﺎن ﺑﺮرﺳﻲ )اوﻟﻴﻪ ﻳﺎ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ( ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪60‬‬
 ‫‪ 5-2-1-6‬ﺗﻨﻈﻴﻢ‬
‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ي ﺗﻨﻈﻴﻢ ﭘﻬﻨﻪي ﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ اﻳـﻦ وﺳـﻴﻠﻪ ﺑﺎﻳـﺪ‬
‫داﺧﻞ دﺳﺘﮕﺎه ﺟﺎ داده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﻴﺮوﻧﻲ ﺑﺮ اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﻳﺎ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ آن ﭘﺲ از ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻤﻼً‬
‫ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 6-2-1-6‬ﺟﺒﺮان ﮔﺮاﻧﺶ‬
‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺣﺴﺎس ﺑﻪ ﮔﺮاﻧﺶ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪي ﺟﺒﺮان ﻛﻨﻨﺪهي اﺛﺮﻫﺎي ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﻐﻴﻴﺮات ﮔﺮاﻧﺶ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﻴﺮوﻧﻲ ﺑﺮ اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﻳﺎ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ آن ﭘﺲ از ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻤﻼً ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 2-6‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ‬

‫‪ 1-2-6‬ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺧﻮاﻧﺪن‬
‫ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اﺻﻠﻲ )ﺑﻪ ‪ 1-3-1-2‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ( در ﺷﺮاﻳﻂ ﻋﺎدي اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎﻳﺪ آﺳﺎن و ﺑﺪون اﺑﻬﺎم ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬ﻧﺎدرﺳﺘﻲ ﻛﻞ ﺧﻮاﻧﺪن ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ي ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ آﻧﺎﻟﻮگ ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ 0/2e‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬ارﻗﺎم و ﻳﻜﺎﻫﺎ و ﻋﻨﺎوﻳﻨﻲ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اﺻﻠﻲ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺪازه ﺷﻜﻞ و وﺿﻮﺣﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪن آن آﺳﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫درﺟﻪ ﺑﻨﺪيﻫﺎ‪ ،‬ﻋﺪد ﮔﺬاريﻫﺎ و ﻧﺤﻮه ﭼﺎپ آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮاﻧﺪن رﻗﻢ ﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ آزﻣﻮن را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﻨﺪ‬
‫ﺑﺎ ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﮔﺬاري ﺳﺎده‪ ،‬ﻣﻴﺴﺮ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 2-2-6‬ﺷﻜﻞ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‬
‫‪ 1-2-2-6‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ و در ﺻﻮرت ﻋﻤﻠﻲ ﺑﻮدن ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ و ﻗﻴﻤﺖ ﭘﺮداﺧﺘﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﻣﻞ اﺳﺎﻣﻲ ﻳـﺎ ﻧﻤﺎدﻫـﺎي‬
‫ﻳﻜﺎﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ آن ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻧﺸـﺎﻧﺪﻫﻲ وزن ﻓﻘـﻂ ﻣـﻲﺗـﻮان از ﻳـﻚ ﻳﻜـﺎي ﺟـﺮم‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬

‫زﻳﻨﻪي ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 5 ×10k‬ﻳﺎ ‪ 8 ×10k ،2 ×10k‬در ﻧﻤﺎدﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛـﻪ ﻧﺘﻴﺠـﻪي ﺗـﻮزﻳﻦ ﺑـﺮ‬
‫ﺣﺴﺐ آن ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﺷﻮد‪ k .‬ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﻣﺜﺒﺖ‪ ،‬ﻣﻨﻔﻲ ﻳﺎ ﺻﻔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻫﻤﻪي وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺎ ﭼﺎپ و ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻫﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ در ﻫـﺮ ﮔﺴـﺘﺮهي ﺗـﻮزﻳﻦ ﻫﻤـﺎن زﻳﻨـﻪاي را‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺑﺎر ﻣﻌﻴﻦ‪ ،‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 2-2-2-6‬ﻳﻚ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻚ رﻗﻢ را در ﻣﻨﺘﻬﻲ اﻟﻴﻪ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻫﺮﮔﺎه زﻳﻨﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ ﻋﻼﻣﺖ اﻋﺸﺎري ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻜﺎن ﺧﻮد را در ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺣﻔﻆ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪار اﻋﺸﺎري ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ اﻋﺸﺎري )ﻧﻘﻄﻪ ﻳﺎ وﻳﺮﮔﻮل( از ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺟـﺪا ﺷـﺪه ﺑﺎﺷـﺪ ﺑـﺎ ﻧﺸـﺎﻧﺪﻫﻲاي ﻛـﻪ‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻚ رﻗﻢ در ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﻋﻼﻣﺖ اﻋﺸﺎري و ﺑﻘﻴﻪ ي رﻗﻢ در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻋﻼﻣﺖ اﻋﺸﺎري‪.‬‬

‫‪61‬‬
 ‫ﻋﻼﻣﺖ اﻋﺸﺎري ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻪ ارﻗﺎم ﻫﻢ راﺳﺘﺎ ﺑﺎﺷﺪ )ﻣﺜﻼً ‪0.305 kg‬وﻟﻲ ﻧﻪ‪.( 0·305 kg‬‬

‫ﺻﻔﺮ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ ﻳﻚ رﻗﻢ ﺻﻔﺮ در ﻣﻨﺘﻬﻲ اﻟﻴﻪ راﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ اﻋﺸﺎري ﻧﺸﺎن داد‪.‬‬

‫ﻳﻜﺎي ﺟﺮم ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﺎن اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ وزن ﺑﻴﺶ ﻳﻚ ﺻﻔﺮ ﺑﻲ ﻣﻌﻨﺎ در ﻃﺮف راﺳﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي‬
‫ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ اﻋﺸﺎري‪ ،‬ﺻﻔﺮ ﺑﻲ ﻣﻌﻨﺎ ﻓﻘﻂ در ﺻﻮرت رﻗﻢ ﺳﻮم ﺑﻌﺪ از ﻋﻼﻣـﺖ اﻋﺸـﺎري ﻣﺠـﺎز اﺳـﺖ‪ .‬ﺑـﺮاي‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي و دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ )ﮔﺴﺘﺮه و زﻳﻨﻪ( اﻳﻦ ﻣﻘـﺮرات ﻓﻘـﻂ‬
‫ﺑﺮاي ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﮔﺴﺘﺮه )ﺟﺰﺋﻲ( ﺗﻮزﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻌﺘﺒﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎلﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي ﻳﺎ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪-1‬دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ‬

‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻣﺠﺎز‬

‫‪/05‬‬ ‫‪/05‬‬ ‫‪/050‬‬ ‫‪/050‬‬ ‫‪50‬‬ ‫‪150‬‬

‫‪/1‬‬ ‫‪/10‬‬ ‫‪/1‬‬ ‫‪/100‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪300‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪-2‬دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ‬

‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻣﺠﺎز‬

‫‪/5‬‬ ‫‪500‬‬ ‫‪1500‬‬

‫‪1/0‬‬ ‫‪1000‬‬ ‫‪3000‬‬

‫‪ 3-2-6‬ﺣﺪود ﻧﺸﺎندﻫﻲ‬
‫ﺑﺎﻻﺗﺮ از ‪ Max + 9 e‬ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﮔﺴﺘﺮهي ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﻌﺘﺒﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي ﺑﺎ‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮔﺴﺘﺮهي اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ در ﻫﺮ ﺻﻮرت ‪ Max‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Maxr‬ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ اﺳﺖ و ﺑﺎﻻﺗﺮ از‬
‫‪ Maxi = n × ei‬ﺑﺮاي ﮔﺴﺘﺮه)ﻫﺎي( ﺗﻮزﻳﻦ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ اي ﺑﺎﻻﺗﺮ از ‪ Maxi = ni × ei‬ﺑﺮاي ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ ﺟﺰﺋﻲ‪ ،‬ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻧﺸﺎندﻫﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪62‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از ﺻﻔﺮ )ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ ﻣﻨﻔﻲ( در ﺻﻮرﺗﻲ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ وﺳﻴﻠﻪ در ﺣﺎل ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﺑﻮده و‬
‫ﭘﺎرﺳﻨﮓ از روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻳﻚ ﻣﻘﺪار ﻣﻨﻔﻲ ﺗﺎ ‪ -20d‬ﺣﺘﻲ اﮔـﺮ وﺳـﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳـﻨﮓ در‬
‫ﺣﺎل ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ ﻣﺸﺮوط ﺑﺮ آﻧﻜﻪ ﻧﺘﻮان اﻳﻦ ﻣﻘﺪار را اﻧﺘﻘﺎل داد‪ ،‬از آن ﭼﺎپ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﻳـﺎ‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪي ﻗﻴﻤﺖ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪ 4-2-6‬وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ‬

‫زﻳﻨﻪي ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ ﺑﺎﻳﺪ از ‪ Max/100‬ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ وﻟـﻲ از ‪ 20e‬ﻛـﻮﭼﻜﺘﺮ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬اﻳـﻦ وﺳـﻴﻠﻪي‬
‫ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ ﻳﻚ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ 5-2-6‬ﮔﺴﺘﺮش ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺧﻮدﻛﺎر در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر‬
‫ﺑﺎزهي ﮔﺴﺘﺮش ﮔﺴﺘﺮهي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺧﻮدﻛﺎر ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﻣﻘﺪار ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺧﻮدﻛﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬

‫اﻟﻒ‪ -‬زﻳﻨﻪي ﮔﺴﺘﺮش ﮔﺴﺘﺮهي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺧﻮدﻛﺎر ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ )زﻳﻨﻪي( ﻇﺮﻓﻴـﺖ ﻧﺸـﺎﻧﺪﻫﻲ ﺧﻮدﻛـﺎر ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑﺎﺷـﺪ‬
‫)دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻛﻤﭙﺮاﺗﻮر از اﻳﻦ ﺿﺎﺑﻄﻪ ﻣﺴﺘﺜﻨﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ(‬
‫ب‪-‬وﺳﻴﻠﻪ ي ﮔﺴﺘﺮش ﺑﺎ وزﻧﻪﻫﺎي ﻟﻐﺰﻧﺪه ي ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻣﺸﻤﻮل اﻟﺰاﻣﺎت ﺑﻨﺪ ‪ 2-2-7‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫پ‪ -‬ﺑﺮاي وﺳﻴﻠﻪ ي ﮔﺴﺘﺮش ﺑﺎ وزﻧﻪ ﻟﻐﺰﻧﺪه ﻳﺎ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰم وزﻧﻪ اﻧـﺪازهي ﻣﺤﻔﻈـﻪ ﺑﻨـﺪي ﺷـﺪه ﻫـﺮ ﮔﺴـﺘﺮش ﺑﺎﻳـﺪ‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻛﺎﻓﻲ در ﻋﺪد دﻫﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﻜﺎن ﻣﻬﺮوﻣﻮم ﻣﺤﻔﻈﻪ ﻳﺎ ﺣﻔﺮه ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺟﺮم ﻫﺎ ﻳﺎ وزﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺎﻳـﺪ وﺟـﻮد‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-6‬وﺳﻴﻠﻪ ي ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ آﻧﺎﻟﻮگ‬

‫ﻋﻼه ﺑﺮ اﻟﺰام ﻫﺎي ﺑﻨﺪ ﻫﺎي ‪ 1-2-5‬ﺗﺎ ‪ ،4-2-5‬اﻟﺰام ﻫﺎي زﻳﺮ ﻫﻢ ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬

‫‪ 1-3-6‬ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي زﻳﻨﻪ‪ ،‬ﻃﻮل و ﭘﻬﻨﺎ‬

‫زﻳﻨﻪﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻮري ﻃﺮاﺣﻲ و ﻋﺪد ﮔﺬاري ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻮزﻳﻦ‪ ،‬آﺳﺎن و ﺑﺪون اﺑﻬﺎم ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬

‫اﻟﻒ‪ -‬ﺷﻜﻞ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي زﻳﻨﻪ‬
‫ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي زﻳﻨﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺧﻂ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻳﻜﺴﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﺿﺨﺎﻣﺖ اﻳﻦ ﺧﻂ ﻫﺎ ﺑﺪون آﻧﻜـﻪ از ‪ 0/2 mm‬ﻛﻤﺘـﺮ‬
‫ﺷﻮد ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﻘﺪار ﺛﺎﺑﺘﻲ ﺑﻴﻦ ‪ 1‬ﺗﺎ ‪ 1‬زﻳﻨﻪ ﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻃﻮل ﻛﻮﺗﺎه ﺗﺮﻳﻦ ﻧﺸـﺎﻧﻪي زﻳﻨـﻪ ﺑﺎﻳﺴـﺘﻲ ﺣـﺪاﻗﻞ ﺑﺮاﺑـﺮ‬
‫‪4‬‬ ‫‪10‬‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪ زﻳﻨﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ب‪ -‬آراﻳﺶ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي زﻳﻨﻪ‬
‫آراﻳﺶ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي زﻳﻨﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻳﻜﻲ از ﻃﺮح ﻫﺎي ﺷﻜﻞ ‪ 6‬ﺑﺎﺷﺪ )ﻛﺸﻴﺪن ﺧﻄﻲ ﻛﻪ اﻧﺘﻬﺎي ﻧﺸﺎﻧﻪ‬
‫ﻫﺎي زﻳﻨﻪ را ﺑﻪ ﻫﻢ وﺻﻞ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﺧﺘﻴﺎري اﺳﺖ(‬

‫‪63‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ ‪ -6‬ﻣﺜﺎل ﻫﺎﻳﻲ از ﻛﺎرﺑﺮد زﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﺧﻂ ﻗﺎﺋﻢ‬

‫پ‪-‬ﻋﺪد ﮔﺬاري‬
‫اﮔﺮ ﺑﻪ ﺟﺎي زﻳﻨﻪ ﺑﻨﺪي‪ ،‬ﻋﺪد ﮔﺬاري ﺷﻮد ﻋﺪد ﮔﺬاري ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ‪:‬‬
‫‪ ‬ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮده‬
‫‪ ‬ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 1 ×10k ،2 ×10k ،5 ×10k‬در ﻳﻜﺎﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ )‪ k‬ﻋﺪدي ﺻﺤﻴﺢ ﻣﺜﺒﺖ ﻳﺎ ﻣﻨﻔﻲ ﻳﺎ ﺑﺮاﺑﺮ ﺻﻔﺮ ﺑﺎﺷﺪ(‬
‫‪ ‬از ‪ 25‬ﺑﺮاﺑﺮ زﻳﻨﻪي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺰرگ ﺗﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‬

‫اﮔﺮ زﻳﻨﻪ ﺑﻨﺪي روي ﭘﺮده ﺗﺎﺑﺎﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ ﻧﺸﺎﻧﻪي زﻳﻨﻪي ﻋﺪد دار ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃـﻮر ﻛﺎﻣـﻞ در ﻣﺤـﻞ‬
‫ﺗﺎﺑﺶ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ارﺗﻔﺎع ﻋﺪدﻫﺎ )واﻗﻌﻲ ﻳﺎ ﻇﺎﻫﺮي( ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻛﻤﺘﺮ از ﺳﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﻓﺎﺻﻠﻪي ﻗﺮاﺋﺖ ﺑـﺮ ﺣﺴـﺐ ﻣﺘـﺮ‬
‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻗﺮاﺋﺖ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﻤﺘﺮ از دو ﻣﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ارﺗﻔﺎع ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻃﻮل ﻋﻼﻣﺖ زﻳﻨﻪ اي ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻨﺎﺳﺐ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﭘﻬﻨﺎي ﻋﺪد‪ ،‬ﻛﻪ ﻣﻮازي ﺑﺎ ﭘﺎﻳﻪ زﻳﻨﻪ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ از ﻓﺎﺻﻠﻪ ي ﺑﻴﻦ دو ﻋﻼﻣﺖ زﻳﻨﻪ ي ﻋﺪدي ﭘﺸﺖ ﺳـﺮ‬
‫ﻫﻢ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ت( ﺟﺰء ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‬

‫ﭘﻬﻨﺎي ﻋﻘﺮﺑﻪي ﺟﺰء ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺑﺮاﺑﺮ ﭘﻬﻨﺎي ﻋﻼﻣﺖ زﻳﻨﻪ ﺑﻮده و ﻃﻮﻟﻲ داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ ﻛـﻪ ﻧـﻮك‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻄﺤﻲ در ﺗﺮاز ﻣﻴﺎﻧﻪي ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﻋﻼﻣﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ زﻳﻨﻪ و ﻋﻘﺮﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺮاﺑﺮ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ زﻳﻨﻪﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ وﻟﻲ از ‪ 2 mm‬ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪64‬‬
 ‫‪ 2-3-6‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺬاري زﻳﻨﻪ‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻘﺪار ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺬاري زﻳﻨﻪ ‪ i0‬ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬
‫‪ ‬در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه رده ي ‪ I‬ﻳﺎ ‪II‬‬
‫‪ 1mm‬ﺑﺮاي وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ‬
‫‪0/25mm‬ﺑﺮاي وﺳﻴﻠﻪﻫﺎي ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ‪ i0‬ﺟﺎﺑﻪﺟـﺎﻳﻲ ﻧﺴـﺒﻲ ﺑـﻴﻦ ﺟـﺰء ﻧﻤﺎﻳﺸـﮕﺮ و زﻳﻨـﻪي‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ زﻳﻨﻪ ي ﺑﺮرﺳﻲ دﺳﺘﮕﺎه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ ‬در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه رده ي ‪ III‬ﻳﺎ ‪IIII‬‬
‫‪1/25mm‬ﺑﺮاي وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺳﺎﻋﺘﻲ‬
‫‪1/75mm‬ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮ اﭘﺘﻴﻜﻲ )ﻣﻴﻜﺮوﻓﻴﻠﻤﻲ(‬

‫راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺬاري زﻳﻨﻪ ‪) i‬ﺣﻘﻴﻘﻲ ﻳﺎ ﻣﺠﺎزي( ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺑﻮده ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪(L + 0.5) i0‬‬

‫ﻛﻪ در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ‪:‬‬

‫‪ = i0‬ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺬاري زﻳﻨﻪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮ‬
‫‪ = L‬ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﺎﺻﻠﻪي ﺧﻮاﻧﺪن ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮ‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ ‪ L=0/5m‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺬاري زﻳﻨﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ از ‪ 1/2‬ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪي ﻫﻤﺎن زﻳﻨﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-3-6‬ﺣﺪود ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‬
‫در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﻮاﻧﻊ ﺑﺎﻳﺪ از ﺣﺮﻛﺖ ﺟﺰء ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﺪ وﻟﻲ ﺑﺎﻳـﺪ ﺳـﻴﺮ آن را ﺑـﻪ ﭘـﺎﻳﻴﻦ ﺻـﻔﺮ و ﺑـﺎﻻي‬
‫ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻧﺸﺎندﻫﻲ ﺧﻮدﻛﺎر را ﻣﻴﺴﺮ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻟﺰام ﺷﺎﻣﻞ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺳﺎﻋﺘﻲ ﭼﻨﺪ دوره اي ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬

‫ﻣﻮاﻧﻊ اي ﻛﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﺟﺰء ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ را ﻣﺤﺪود ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﻬﺘـﺮ اﺳـﺖ ﺳـﻴﺮي در ﻧﺎﺣﻴـﻪ اي ﺑـﻪ اﻧـﺪازه ي ‪ 4‬ﺑﺮاﺑـﺮ‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪﮔﺬاري زﻳﻨﻪ در ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺻﻔﺮ و ﺑﺎﻻي ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻧﺸﺎندﻫﻲ ﺧﻮدﻛﺎر ﺳﻴﺮ ﻛﻨﺪ‪) .‬اﻳﻦ ﻧﺎﺣﻴﻪ روي ﻧﻤﻮدار ﺑﺎدﺑﺰﻧﻲ‬
‫و ﻳﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺳﺎﻋﺘﻲ ﺑﺎ ﻋﻘﺮﺑﻪ ي ﻳﻚ دور زﻳﻨﻪ ﺑﻨﺪي ﻧﺸﺪه اﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻮاﺣﻲ را ﻧﻮاﺣﻲ ﺧﺎﻟﻲ ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻨﺪ(‬

‫‪ 4-3-6‬ﻣﻴﺮاﺋﻲ‬
‫ﻣﻴﺮاﺋﻲ ﻧﻮﺳﺎﻧﺎت ﺟﺰء ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻳﺎ درﺟﻪ ي ﻣﺘﺤﺮك ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﻣﻘﺪار ﻛﻤﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮ از ﻧﻘﻄﻪ ي "ﻣﻴﺮاﺋﻲ ﺑﺤﺮاﻧـﻲ"‬
‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﻮد‪ ،‬ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬

‫ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻣﻴﺮاﺋﻲ ﭘﺲ از ﺳﻪ‪ ،‬ﭼﻬﺎر ﻳﺎ ﭘﻨﺞ ﻧﻴﻢ دور ﻧﻮﺳﺎن ﺑﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﭘﺎﻳﺪار ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬

‫‪65‬‬
‫ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻴﺮاﺋﻲ ﻫﻴﺪروﻟﻴﻜﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات دﻣﺎ ﺣﺴﺎساﻧﺪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪي ﺗﻨﻈـﻴﻢ ﺧﻮدﻛـﺎر‪ ،‬ﻳـﺎ ﻳـﻚ‬
‫وﺳﻴﻠﻪي ﺗﻨﻈﻴﻢ دﺳﺘﻲاي ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ آن آﺳﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻤﻞ وﻗﺘﻲ ◦‪ 45‬ﺷﻴﺐ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻴﺮون رﻳﺨﺘﻦ ﺳﻴﺎل ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻴﺮاﺋـﻲ ﻫﻴـﺪروﻟﻴﻜﻲ‬
‫اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 4-6‬وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬

‫ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻟﺰام ﻫﺎي ﺑﻨﺪ ﻫﺎي ‪ 2-5‬ﺗﺎ ‪ ،5-2-5‬اﻟﺰام ﻫﺎي زﻳﺮ ﻫﻢ اﻋﻤﺎل ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ 1-4-6‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺸﺎندﻫﻲ‬
‫ﺑﻌﺪ از ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﺎر‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻗﺒﻠﻲ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺑﺮﻗﺮار ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 2-4-6‬ﻣﻮازﻧﻪي ﭘﺎﻳﺪار‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲاي ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﭘﺎﻳﺪار ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺪر ﻛﻔﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار وزن ﻧﻬﺎﺋﻲ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬در‬
‫ﺻﻮرﺗﻲ ﻣﻮازﻧﻪي ﭘﺎﻳﺪار ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه ﻛﻪ‪:‬‬
‫‪ -‬در ﻣﻮرد ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي و‪/‬ﻳﺎ ذﺧﻴﺮه ي داده ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻘﺪار وزن ﭼﺎپ ﻳﺎ ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه ﺑﻴﺶ از ‪ 1 e‬از ﻣﻘﺪار وزن ﻧﻬﺎﺋﻲ‬
‫ﺗﻔﺎوت ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ )ﻳﻌﻨﻲ دو ﻣﻘﺪار ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﻫﻢ‪ ،‬ﻣﺠﺎز اﺳﺖ(‪ ،‬ﻳﺎ‬
‫‪ -‬در ﻣﻮرد ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺻﻔﺮ ﻳﺎ ﭘﺎرﺳـﻨﮓ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻴـﺎت ﺻـﺤﻴﺢ وﺳـﻴﻠﻪ ﻣﻄـﺎﺑﻖ ‪ 7-5-4 ،6-5-5 ،4-5-5‬و ‪ 8-6-5‬در‬
‫ﻇﺮف اﻟﺰاﻣﺎت درﺳﺘﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻃﻲ اﺧﺘﻼل ﻣﺪاوم ﻳﺎ ﻣﻮﻗﺖ ﻣﻮازﻧﻪ‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺒﺎﻳﺪ داده ﻫﺎ را ﭼﺎپ ﻳﺎ ذﺧﻴﺮه ﻛﺮده ﻳﺎ ﺻﻔﺮ ﻳﺎ ﭘﺎر ﺳﻨﮓ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-4-6‬وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﮔﺴﺘﺮش ﻳﺎﻓﺘﻪ‬

‫از وﺳﻴﻠﻪي ﮔﺴﺘﺮش ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻧﺒﺎﻳﺪ در دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﺑﺎ زﻳﻨﻪي ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪي ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﮔﺴﺘﺮش ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺎ زﻳﻨﻪي ﻛـﻮﭼﻜﺘﺮ‬
‫از ‪ e‬ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻘﻂ در ﻣﻮارد زﻳﺮ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺣﻴﻦ ﻓﺸﺮدن ﻳﻚ ﻛﻠﻴﺪ‬
‫‪ -‬ﻣﺪﺗﻲ ﭘﺲ از ﻓﺮﻣﺎن دﺳﺘﻲ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ 5‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫در ﻫﺮ ﺻﻮرت ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ از وﺳﻴﻠﻪي ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﮔﺴـﺘﺮش ﻳﺎﻓﺘـﻪ ﺑﻬـﺮهﺑـﺮداري ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ ،‬ﭼـﺎپ ﮔﻴـﺮي ﻧﺒﺎﻳـﺪ‬
‫اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 4-4-6‬اﺳﺘﻔﺎده ﭼﻨﺪ ﮔﺎﻧﻪ از وﺳﻴﻠﻪي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‬

‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از ﻧﺸﺎندﻫﻲ ﻫﺎي اوﻟﻴﻪ را ﻣﻲ ﺗﻮان در ﺻﻮرﺗﻲ در ﻫﻤﺎن وﺳﻴﻠﻪي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‪ ،‬ﭼﺎپ ﮔﺮﻓـﺖ‬
‫ﻳﺎ ﻧﻤﺎﻳﺶ داد ﻛﻪ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻫﻴﭽﻜﺪام از ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻫﺎي اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ اﺑﻬﺎم در ﻣﻮرد ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اوﻟﻴﻪ ﻧﻴﺎﻧﺠﺎﻣﺪ‪،‬‬

‫‪66‬‬
‫‪ -‬ﻛﻤﻴﺖ ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از ﻣﻘﺎدﻳﺮ وزن ﺑﺎ ﻳﻜﺎي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﺮﺑﻮط ﻳﺎ ﻧﻤﺎد آن ﻳﺎ ﻋﻼﻣﺖ وﻳﮋه ﻳﺎ ﻋﻨﻮان ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﻮد‪،‬‬
‫‪ -‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ وزﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ )‪ 1-2-5-2‬و ‪ (3-2-5-2‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ روﺷﻨﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎﺷـﻨﺪ در ﻏﻴـﺮ اﻳـﻦ‬
‫ﺻﻮرت ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻮﻗﺖ و ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎن دﺳﺘﻲ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه و ﻧﺒﺎﻳﺪ ﭼﺎپ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫اﮔﺮ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ و ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﺑﻮدن واﺿـﺢ و ﺑـﺪون اﺑﻬـﺎم ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﻫـﻴﭻ ﻣﺤـﺪودﻳﺘﻲ اﻋﻤـﺎل‬
‫ﻧﻤﻲﺷﻮد )ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮاي ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ(‬

‫‪ 5-4-6‬وﺳﻴﻠﻪي ﭼﺎﭘﮕﺮ‬
‫ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ واﺿﺢ و ﺑﺎ دوام ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻠﻨﺪي ارﻗﺎم ﭼﺎپ ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 2mm‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﻧﺎﻣﻪ ﻳﺎ ﻧﻤﺎد ﻳﻜﺎي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺑﺎﻳﺪ در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻳﺎ در ﺑﺎﻻي ﺳﺘﻮن ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫در زﻣﺎن ﭘﺎﻳﺪار ﻧﺒﻮدن ﻣﻮازﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ از ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 6-4-6‬وﺳﺎﻳﻞ ذﺧﻴﺮه اﻃﻼﻋﺎت‬

‫از ذﺧﻴﺮهي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎي اوﻟﻴﻪ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﻌﺪي‪ ،‬اﻧﺘﻘﺎل داده ﻫﺎ‪ ،‬ﺟﻤﻊ زدن و ﻏﻴـﺮه ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ ﻛـﻪ ﻣﻮازﻧـﻪ‬
‫ﭘﺎﻳﺪار ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺎﻳﺪ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 5-6‬وﺳﺎﻳﻞ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ و ﺻﻔﺮ ﻳﺎب‬

‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ وﺳﻴﻠﻪي ﺻﻔﺮ ﻛﻦ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ وﻟﻲ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪي ﺻـﻔﺮﻳﺎب‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 1-5-6‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ اﺛﺮ‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪي ﻫﻴﭽﻜﺪام از وﺳﻴﻠﻪﻫﺎي ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪي ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺗﻮزﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎه را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺘﻴﺠﻪي ﻛﻞ وﺳﺎﻳﻞ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ و ﺻﻔﺮ ﻳﺎب ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﭼﻬﺎر درﺻﺪ و ﻧﺘﻴﺠﻪي ﻛﻞ وﺳﻴﻠﻪي ﺻﻔﺮ ﻛﻦ اوﻟﻴﻪ از ﺑﻴﺴﺖ‬
‫درﺻﺪ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ردهي ‪ IIII‬ﻛﺎرﺑﺮد ﻧـﺪارد‪ ،‬ﻣﮕـﺮ آﻧﻜـﻪ از آن در داد و‬
‫ﺳﺘﺪ ﺗﺠﺎري اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻳﻚ ﮔﺴﺘﺮهي وﺳﻴﻊﺗﺮ ﺑﺮاي وﺳﻴﻠﻪي ﺻﻔﺮ ﻛﻦ اوﻟﻴﻪ در ﺻﻮرﺗﻲ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه در اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ ‪،5-4‬‬
‫‪ 8-4 ،6-4‬و ‪ 9-4‬ﻫﺮ ﺑﺎري را در ﮔﺴﺘﺮهي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه‪ ،‬ﺻﻔﺮ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 2-5-6‬درﺳﺘﻲ‬
‫ﺑﻌﺪ از ﺻﻔﺮ ﻛﺮدن‪ ،‬اﺛﺮ اﻧﺤﺮاف از ﺻﻔﺮ ﺑﺮ ﻧﺘﻴﺠﻪ ي ﺗﻮزﻳﻦ ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪  0/25 e‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 3-5-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‬

‫اﮔﺮ ﻫﻨﮕﺎم ﻗﺮار داﺷﺘﻦ ﺑﺎر ﺑﺮ روي دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﮔﺴﺘﺮهي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮه ي ﺑﺎﻻﺗﺮ اﻣﻜﺎن ﭘـﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﺻـﻔﺮ‬
‫ﻛﺮدن در ﻫﺮ ﮔﺴﺘﺮهي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ در ﮔﺴﺘﺮه ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪67‬‬
 ‫‪ 4-5-6‬ﻛﻨﺘﺮل وﺳﻴﻠﻪي ﺻﻔﺮ ﻛﻦ‬
‫ﻫﺮ دﺳﺘﮕﺎه ‪ -‬ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻄﺎﺑﻖ ‪ 13-6‬و ‪ – 14-6‬ﺧﻮاه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪي ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ ﻳـﺎ ﻧﺒﺎﺷـﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ﺻﻔﺮﻛﻦ ﻧﻴﻢﺧﻮدﻛﺎر و وﺳﻴﻠﻪي ﻣﻮازﻧﻪي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر ﻣﺠﻬـﺰ ﺑﺎﺷـﺪ ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﻳـﻚ‬
‫ﻛﻠﻴﺪ‪ ،‬ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫اﮔﺮ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪي ﺻﻔﺮﻛﻦ و وﺳﻴﻠﻪي ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻨﻨﺪهي وﺳـﻴﻠﻪ ﺻـﻔﺮﻛﻦ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ از ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻨﻨﺪهي و وﺳﻴﻠﻪي ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪ ،‬ﻣﺠﺰا ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪي ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻘﻂ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ‪:‬‬
‫‪ -‬دﺳﺘﮕﺎه در ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻮازﻧﻪي ﭘﺎﻳﺪار ﺑﺎﺷﺪ و‬
‫‪ -‬وﺳﻴﻠﻪ ﻫﻤﻪي ﻋﻤﻠﻴﺎت ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻗﺒﻠﻲ را ﺣﺬف ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 5-5-6‬وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺻﻔﺮ در دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬

‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺑﺎﻳﺪ داراي وﺳﻴﻠﻪاي ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در ﺻﻮرت ﻛﻮﭼـﻚﺗـﺮ ﺑـﻮدن اﻧﺤـﺮاف ﺻـﻔﺮ از‬
‫‪ ±0/25e‬ﻋﻼﻣﺖ ﺧﺎﺻﻲ را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻋﻤﻠﻴﺎت ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪ ،‬ﺻـﻔﺮ ﻧﺸـﺎن‬
‫داده ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﻫﻢ ﻛﺎر ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫وﺟﻮد اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﺻـﻔﺮ ﻳـﺎب در ﺻـﻮرﺗﻲ اﺟﺒـﺎري ﻧﻴﺴـﺖ ﻛـﻪ آﻫﻨـﮓ ﺻـﻔﺮ ﻳـﺎﺑﻲ از‬
‫)ﺛﺎﻧﻴﻪ‪ 0/25 (d/‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 6-5-6‬وﺳﻴﻠﻪ ي ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر‬

‫ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ي ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻘﻂ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ‪:‬‬
‫‪ ‬ﻣﻮازﻧﻪ ﭘﺎﻳﺪار اﺳﺖ و‬
‫‪ ‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 5‬ﺛﺎﻧﻴﻪ در زﻳﺮ ﺻﻔﺮ ﭘﺎﻳﺪار ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 7-5-6‬وﺳﻴﻠﻪ ي ﺻﻔﺮ ﻳﺎب‬

‫ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ي ﺻﻔﺮ ﻳﺎب ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻘﻂ وﻗﺘﻲ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ‪:‬‬
‫‪ ‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺻﻔﺮ ﻳﺎ ﻳﻚ ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ﻣﻨﻔﻲ ﻣﻌﺎدل ﺻﻔﺮ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬ﻣﻮازﻧﻪ ﭘﺎﻳﺪار ﺑﺎﺷﺪ‬
‫‪ ‬ﺗﺼﺤﻴﺢ ﻫﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ از )ﺛﺎﻧﻴﻪ‪ 0/5( d/‬ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻋﻤﻠﻴﺎت ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺻﻔﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬وﺳﻴﻠﻪ ي ﺻﻔﺮ ﻳﺎب ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ در ﮔﺴـﺘﺮهاي‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ ﭼﻬﺎر درﺻﺪ ﭘﻴﺸﻴﻨﻪ ﺣﻮل ﻣﻘﺪار واﻗﻌﻲ ﺻﻔﺮ‪ ،‬ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 6-6‬وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬

‫‪ 1-6-6‬اﻟﺰام ﻫﺎي ﻛﻠﻲ‬

‫وﺳﻴﻠﻪ ي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺿﻮاﺑﻂ ﻣﺮﺗﺒﻂ در ﺑﻨﺪ ﻫﺎي ‪ 1-6‬ﺗﺎ ‪ 4-6‬اﻧﻄﺒﺎق داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪68‬‬
 ‫‪ 2-6-6‬زﻳﻨﻪ‬
‫زﻳﻨﻪي وﺳﻴﻠﻪي ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ زﻳﻨﻪي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮاي ﻫﻤﺎن ﺑﺎر ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-6-6‬درﺳﺘﻲ‬
‫ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﺎﻳﺪ ﺻﻔﺮ ﻛﺮدن ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ را ﺑﺎ درﺳﺘﻲ ﺑﻬﺘﺮ از ﻣﻮارد زﻳﺮ ﻣﻴﺴﺮ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪  0/25e ‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ و ﻫﻤﻪ ي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ آﻧﺎﻟﻮگ ﻳﺎ‬
‫‪  0/5e ‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬

‫در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ اي ‪ ei‬ﺑﺎﻳﺪ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ‪ e‬ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 4-6-6‬ﮔﺴﺘﺮه ي ﻋﻤﻠﻴﺎت‬
‫ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻮري ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﺘـﻮان آن را در ﻧﺘﻴﺠـﻪي ﭘﺎرﺳـﻨﮓ ﺻـﻔﺮ آن ﻳـﺎ ﺑـﺎﻻﺗﺮ از ﻧﺘﻴﺠـﻪ‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪي ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه آن‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮد‪.‬‬

‫‪ 5-6-6‬ﻗﺎﺑﻞ روﻳﺖ ﺑﻮدن ﻋﻤﻠﻴﺎت‬

‫ﻋﻤﻠﻴﺎت وﺳﻴﻠﻪي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﺎﺑﻞ روﻳﺘﻲ روي دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺸﺎن داده ﺷـﻮد‪ .‬در ﻣـﻮرد دﺳـﺘﮕﺎه ﻫـﺎي ﺑـﺎ‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺷﺪه ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ ))‪ ((NET‬اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪ NET -1‬را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺑﻪ ))‪ ((Net‬ﻳﺎ ))‪ ((net‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داد‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪ -2‬اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اي ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ در ﺣﺎل ﻋﻤﻠﻴﺎت اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣـﻮﻗﺘﻲ وزن‬
‫ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ((NET)) ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺬف ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ داراي وﺳﻴﻠﻪ ي ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر و وﺳﻴﻠﻪ ي ﻣﻮازﻧﻪ ي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛـﺎري اﺳـﺖ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻛﻠﻴﺪ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ اﻳﻦ اﻟﺰام ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻛﻠﻤﺎت ﺧﺎﻟﺺ و ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ ﺟﺎي ‪ NET‬و ‪ T‬ﻣﺠﺎز اﺳﺖ‬

‫راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺎرﺳﻨﮓ اﻓﺰاﻳﺸﻲ ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻳﺎ ﺑﺎ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻋﻼﻣﺘﻲ ﻣـﺜﻼً ﺣـﺮف‬
‫))‪ ((T‬ﺑﺮ روي دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 6-6-6‬وﺳﻴﻠﻪي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻛﺎﻫﺸﻲ‬

‫ﻫﺮﮔﺎه ﺑﺎ ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻛﺎﻫﺸﻲ ﻧﺘﻮان ﮔﺴﺘﺮه ي ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮد‪ ،‬وﺳـﻴﻠﻪ اي ﺑﺎﻳـﺪ از‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﻇﺮﻓﻴﺖ آن ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﺪ ﻳﺎ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪69‬‬
 ‫‪ 7-6-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‬
‫اﮔﺮ ﻫﻨﮕﺎم ﻗﺮار داﺷﺘﻦ ﺑﺎر ﺑﺮ روي دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﮔﺴﺘﺮهي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮهي ﺑﺎﻻﺗﺮ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻛﺮدن ﺑﺎﻳﺪ در ﻫﺮ ﮔﺴﺘﺮه ي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ وزن ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ زﻳﻨﻪ‪-‬‬
‫ي واﻗﻌﻲ ﮔﺴﺘﺮهي ﺗﻮزﻳﻦ ﻓﻌﻠﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﻋﻤﻠﻴﺎت اﺳﺖ‪ ،‬ﮔﺮد ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 8-6-6‬وﺳﻴﻠﻪ ي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ ﺧﻮدﻛﺎر‬

‫اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻘﻂ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻮازﻧﻪ ﭘﺎﻳﺪار اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 9-6-6‬وﺳﻴﻠﻪﻫﺎي ﺻﻔﺮ ﻛﻦ و ﻣﻮازﻧﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ‬

‫اﮔﺮ وﺳﻴﻠﻪي ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر ﺻﻔﺮ ﻛﻦ و وﺳﻴﻠﻪي ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر ﻣﻮازﻧﻪي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻛﻠﻴﺪ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﻨﺪﻫﺎي‬
‫‪ 2-5-6‬و‪ 5-5-6‬ﻣﻌﺘﺒﺮ اﺳﺖ و در ﺻﻮرت ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮدن ‪ 7-5-6‬ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺑﺎري ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬

‫‪ 10-6-6‬ﻋﻤﻠﻴﺎت ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻣﺘﻮاﻟﻲ‬

‫ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻛﺮدن ﻣﻜﺮر ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻣﺠﺎز اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻳﺎ ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي‬
‫ﺑﻪ وﺿﻮح ﻧﺎم ﮔﺬاري ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 11-6-6‬ﭼﺎپ ﮔﺮﻓﺘﻦ از ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ‬

‫از ﻣﻘﺎدﻳﺮ وزن ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺪون ﻋﻨﻮان ﭼﺎپ ﮔﺮﻓﺖ وﻟﻲ ﺑﺮاي ﻋﻨﻮان ﻓﻘﻂ ﻧﻤﺎد "‪ "G‬و "‪ "B‬ﻣﺠﺎز اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﮔﺮ ﻓﻘﻂ از ﻣﻘﺎدﻳﺮ وزن ﺧﺎﻟﺺ ﺑﺪون ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﻳﺎ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﭼﺎپ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻣﻘﺎدﻳﺮ وزن ﺧﺎﻟﺺ ﻣﻲ‪-‬‬
‫ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺪون ﻋﻨﻮان ﺑﺎﺷﺪوﻟﻲ ﻋﻨﻮان ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻤﺎد "‪ "N‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻟﺰام ﻫﺮﮔﺎه ﻛﻪ ﺻﻔﺮﻛﻦ ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر و ﻣﻮازﻧﻪ‬
‫ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻛﻠﻴﺪ ﻛﺎر ﻛﻨﺪ ﻫﻢ ﺻﺎدق اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﺸﺎﻧﻪﮔﺬاري ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ‪ ،‬ﺧﺎﻟﺺ ﻳﺎ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪﮔﺴﺘﺮه اي ﻳﺎ ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ اي‬
‫ﺑﺎ ﻋﻨﻮاﻧﻲ ﺧﺎص در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮه ي ﺗﻮزﻳﻦ )ﺟﺰﺋﻲ( ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫اﮔﺮ از ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺧﺎﻟﺺ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ و‪/‬ﻳﺎ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﺷﻮد ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺧﺎﻟﺺ و‬
‫ﭘﺎرﺳﻨﮓ را ﺑﺎ ﻧﻤﺎد ﻫﺎي "‪ "N‬و "‪ "T‬ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮد‪.‬‬

‫وﻟﻲ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻛﺮدن ﻛﻠﻤﺎت »ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ«‪» ،‬ﺧﺎﻟﺺ« و »ﭘﺎرﺳﻨﮓ« ﺑﻪ ﺟﺎي ﻧﻤﺎدﻫﺎي ‪T ،N ،B ،G‬‬
‫ﻣﺠﺎز اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﮔﺮ از ﻣﻘﺎدﻳﺮ وزن و ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮕﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ وﺳﺎﻳﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه اﻧﺪ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﭼﺎﭘﮕﻴﺮي ﻣﻲﺷﻮد‬
‫ﺑﺎﻳﺪ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫‪70‬‬
 ‫ﻫﺮﮔﺎه از ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ‪ ،‬ﺧﺎﻟﺺ و ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﺎ ﻫﻢ ﭼﺎپﮔﻴﺮي ﺷﻮد‪ ،‬ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از دو ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫واﻗﻌﻲ ﺟﺮم‪ ،‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﻮد‪ .‬در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي‪ ،‬از وزن ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺎ زﻳﻨﻪي ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ‬
‫ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي از ﻣﻘﺪار وزن ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺿﻮح ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﺪه ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻧﻤﺎد "‪ "C‬ﻳﺎ‬
‫ﻛﻠﻤﻪ ي ﻓﺎرﺳﻲ »ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه« و اﺿﺎﻓﻪ ﺑﺮ اﻳﻦ در ﺻﻮرت ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﺎ ﻧﻤﺎدﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺑﺎﻻ ذﻛﺮ ﺷﺪه اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 12-6-6‬ﻣﺜﺎل ﻫﺎﻳﻲ از ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎي ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ‬

‫‪ 1-12-6-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪي ﻣﻮازﻧﻪي ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬

‫ﻣﺸﺨﺼﺎت دﺳﺘﮕﺎه‪ :‬رده ي ‪e= 5g ،Max=15 kg ،III‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه= ‪0/000 kg‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎرﮔﺬاري ﻧﺸﺪه‬
‫ﻣﻘﺪار ﮔﺮد ﺷﺪه و ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه=‪2/730 kg‬‬ ‫ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﺎ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪ ،‬ﻣﻘﺪار داﺧﻠﻲ=‪2/728 kg‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه=‪0/000 kg Net‬‬ ‫ﭘﺲ از ﺻﺪور ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻮازﻧﻪ ﻛﻨﻨﺪه ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪،‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﮔﺮد ﺷﺪه و ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه=‪11/835 kg Net‬‬ ‫ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﺎ ﺑﺎر ﺧﺎﻟﺺ‪ ،‬ﻣﻘﺪار داﺧﻠﻲ=‪11/833 kg Net‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﮔﺮد ﺷﺪه و ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه )در ﺻﻮرت اﻣﻜﺎن(=‪14/560 kg‬‬ ‫ﺑﺎر ﻛﻞ‪ ،‬ﻣﻘﺪار داﺧﻠﻲ=‪14/561 kg‬‬

‫ﭼﺎپ ﮔﻴﺮيﻫﺎي ﻣﻤﻜﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪11-6-6‬‬

‫‪11/835 kg N‬‬ ‫اﻟﻒ( )‪ G‬ﻳﺎ(‪14/560 kg B‬‬
‫‪11/835 kg N‬‬ ‫ب( ‪14/560 kg‬‬
‫پ( ‪11/835 kg N‬‬
‫ت( ‪11/835 kg‬‬

‫‪ 2-12-6-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ وﺳﻴﻠﻪي ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬

‫ﻣﺸﺨﺼﺎت دﺳﺘﮕﺎه‪ :‬ردهي ‪e= 5g ،Max=15 kg ،III‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه= ‪0/000 kg‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎرﮔﺬاري ﻧﺸﺪه‬
‫ﻣﻘﺪار ﮔﺮد ﺷﺪه و ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه= ‪2/730 kg‬‬
‫‪(1‬‬
‫ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﺎ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪ ،‬ﻣﻘﺪار داﺧﻠﻲ=‪2/728 kg‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه=‪0/000 kg Net‬‬ ‫ﭘﺲ از ﺻﺪور ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻮازﻧﻪ ﻛﻨﻨﺪه ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪،‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﮔﺮد ﺷﺪه و ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه=‪11/835 kg Net(1‬‬ ‫ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﺎ ﺑﺎر ﺧﺎﻟﺺ‪ ،‬ﻣﻘﺪار داﺧﻠﻲ= ‪11/833kg‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﮔﺮد ﺷﺪه و ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه )در ﺻﻮرت اﻣﻜﺎن(=‪14/560 kg‬‬ ‫ﺑﺎر ﻛﻞ‪ ،‬ﻣﻘﺪار داﺧﻠﻲ=‪14/561 kg‬‬

‫ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﻫﺎي ﻣﻤﻜﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪11-6-6‬ﺑﻪ ﻗﺮار زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪2/730kg T(4‬‬ ‫‪11/835 kg N‬‬ ‫اﻟﻒ( )‪ G‬ﻳﺎ(‪14/560 kg B‬‬
‫‪2/730kg T(4‬‬ ‫‪11/835 kg N‬‬ ‫ب( ‪14/560 kg‬‬
‫‪2/730kg T‬‬ ‫پ( ‪11/835 kg N‬‬
‫ت(‪11/835 kg N‬‬
‫ث( ‪11/835 kg‬‬

‫‪71‬‬
 ‫‪ 3-12-6-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي ﺑﺎ وﺳﻴﻠﻪي ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت دﺳﺘﮕﺎه‪ :‬رده ي ‪e2=100 g ،Max2=300 kg ، e= 10g ،Max=60 kg ،III‬‬
‫‪0/000 kg‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ﻧﻤﺎﻳﺶ در ﮔﺴﺘﺮه ي ﺗﻮزﻳﻦ‪WR1= (WR)1‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎرﮔﺬاري ﻧﺸﺪه‬
‫‪53/470 (1kg‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ﮔﺮد ﺷﺪه و ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه=‪WR1‬‬ ‫ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﺎ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪ ،‬ﻣﻘﺪار داﺧﻠﻲ=‪53/466 kg‬‬
‫‪0/000 kg Net‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه=‪WR1‬‬ ‫ﭘﺲ از ﺻﺪور ﻓﺮﻣﺎن ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬
‫‪212/800 kg Net(2(1‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ﮔﺮد ﺷﺪه و ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه=‪WR2‬‬ ‫ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﺎ ﺑﺎر ﺧﺎﻟﺺ‪ ،‬ﻣﻘﺪار داﺧﻠﻲ= ‪212/273kg‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮه ي ﺗﻮزﻳﻦ ‪2‬‬
‫‪53/500 kg(3(2‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﮔﺮد ﺷﺪه=‪WR2‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﺎﻳـﺪ ﺑـﺮاي ‪ e‬ﻓﻌﻠـﻲ ﮔﺴـﺘﺮه‬
‫ﺗﻮزﻳﻦ‪ 2‬ﮔﺮد ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮔﺮد ﺷﺪه و ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه )در ﺻﻮرت اﻣﻜﺎن(‬ ‫ﺑﺎر ﻛﻞ‪ ،‬ﻣﻘﺪار داﺧﻠﻲ=‪266/219 kg‬‬
‫‪(2(1‬‬
‫‪266/200kg‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ=‪WR2‬‬

‫ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﻫﺎي ﻣﻤﻜﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪11-6-6‬‬

‫‪53/500kg T(2(4‬‬ ‫‪212/800 kg N‬‬ ‫اﻟﻒ( )‪ G‬ﻳﺎ(‪266/200 kg B‬‬
‫‪53/500kg T(2(4‬‬ ‫‪212/800 kg N‬‬ ‫ب( ‪266/200 kg‬‬
‫‪53/500kg T(2‬‬ ‫پ( ‪212/800 kg N‬‬
‫ت( ‪212/800 kg N(2‬‬
‫ث( ‪212/800 kg (2‬‬

‫‪ 4-12-6-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي ﺑﺎ وﺳﻴﻠﻪي ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬

‫ﻣﺸﺨﺼﺎت دﺳﺘﮕﺎه‪ :‬رده ي ‪e= 0/5/2/10kg ،Max=3/6/15 t ،III‬‬

‫ﻣﻘﺪار ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه= ‪0/0 kg‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎرﮔﺬاري ﻧﺸﺪه‬

‫ﻣﻘﺪار ﮔﺮد ﺷﺪه و ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه= ‪6670/0 kg‬‬
‫‪(1‬‬
‫ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﺎ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪ ،‬ﻣﻘﺪار داﺧﻠﻲ=‪6674 kg‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه=‪0/0 kg Net‬‬ ‫ﭘﺲ از ﺻﺪور ﻓﺮﻣﺎن ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬
‫ﻣﻘﺪار ﮔﺮد ﺷﺪه و ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه=‪2673/5 kg Net(1‬‬ ‫ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﺎ ﺑﺎر ﺧﺎﻟﺺ‪ ،‬ﻣﻘﺪار داﺧﻠﻲ= ‪2673/7kg‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﮔﺮد ﺷﺪه و ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه )در ﺻﻮرت اﻣﻜﺎن( =‪9350/0 kg(2(1‬‬ ‫ﺑﺎرﮔﺬار ﻛﻞ‪ ،‬ﻣﻘﺪار داﺧﻠﻲ=‪9347/7 kg‬‬

‫ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﻫﺎي ﻣﻤﻜﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪11-6-6‬‬

‫‪6670/0kg T(2(4‬‬ ‫‪2673/5 kg N‬‬ ‫اﻟﻒ( )‪ G‬ﻳﺎ(‪9350/0 kg B‬‬
‫‪6670/0kg T(2(4‬‬ ‫‪2673/5 kg N‬‬ ‫ب( ‪9350/0 kg‬‬
‫‪6670/0kg T(2‬‬ ‫پ( ‪2673/5 kg N‬‬
‫ت( ‪2673/5 kg N(2‬‬
‫ث( ‪2673/5 kg (2‬‬

‫‪72‬‬
 ‫‪ 5-12-6-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ اي ﺑﺎ وﺳﻴﻠﻪ ي ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت دﺳﺘﮕﺎه‪ :‬رده ي ‪e= 2/5/10g ،Max=4/10/20 kg ،III‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه= ‪0/000 kg‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎرﮔﺬاري ﻧﺸﺪه‬
‫ﻣﻘﺪار ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﮔﺮد ﺷﺪه و ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه= ‪13/380 kg‬‬
‫‪(1‬‬
‫ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﺎ ﺑﺎر ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ‪ ،‬ﻣﻘﺪار داﺧﻠﻲ=‪13/376 kg‬‬
‫ورودي ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه= ‪ 3/813kg‬ﻣﻘﺪار ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه ﻃﻲ وارد ﻛﺮدن= ‪3/813kg‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﻛﻪ ﮔﺮد ﺷﺪه و ﻣﻮﻗﺘﺎً‬
‫ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه= ‪3/814 kg PT‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﻳـﺎ ﭘـﺎﻳﻴﻦ ﮔـﺮد ﻛـﺮد‬
‫ﭼﻮن ‪) e =2g‬ﻳﺎ ‪(3/812kg PT‬‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ي داﺧﻠﻲ‪،13/380 kg – 3/814kg=9/566kg :‬ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ﮔﺮد ﺷﺪه و ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه= ‪9/565 kg Net‬‬
‫‪(5‬‬

‫‪،13/380 kg – 3/812kg=9/568kg‬ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ﮔﺮد ﺷﺪه و ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه= ‪9/570 kg Net(5‬‬ ‫ﻳﺎ‪:‬‬

‫ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﻫﺎي ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻨﺪﻫﺎي ‪ 11-6-6‬و ‪3-7-6‬‬

‫‪3/814 kg PT(4‬‬ ‫‪9/565 kg N‬‬ ‫اﻟﻒ( )‪ G‬ﻳﺎ(‪13/380 kg B‬‬
‫‪3/814 kg PT(4‬‬ ‫‪9/565 kg N‬‬ ‫ب( ‪13/380 kg‬‬
‫‪3/814 kg PT‬‬ ‫‪(4‬‬
‫پ( ‪9/565 kg N‬‬
‫ﻳﺎ‪:‬‬
‫‪3/812 kg PT(4‬‬ ‫‪9/570 kg N‬‬ ‫اﻟﻒ( )‪ G‬ﻳﺎ(‪13/380 kg B‬‬
‫‪3/812 kg PT(4‬‬ ‫‪9/570 kg N‬‬ ‫ب( ‪13/380 kg‬‬
‫‪3/812 kg PT‬‬ ‫‪(4‬‬
‫پ( ‪9/570 kg N‬‬
‫‪ 6-12-6-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ اي ﺑﺎ ﻣﻘﺪار وزن ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت دﺳﺘﮕﺎه‪ :‬رده ي ‪e= 10/20/100g ،Max=20/50/150 kg ،III‬‬

‫ﻣﻘﺪار ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه= ‪0/000 kg‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎرﮔﺬاري ﻧﺸﺪه‬

‫ﺗﻮزﻳﻦ اول‬
‫ﻣﻘﺪار ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه= ‪17/730 kg‬‬ ‫)ﻣﺨﺰن ﺧﺎﻟﻲ‪ ،‬وزن ﭘﺎرﺳﻨﮓ(=‪17/726 kg‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه= ‪0/000 kg‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎرﮔﺬاري ﻧﺸﺪه‬
‫ﺗﻮزﻳﻦ دوم‬
‫ﻣﻘﺪار ﮔﺮد ﺷﺪه و ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه= ‪126/200 kg‬‬ ‫)ﺑﺎر ﺧﺎﻟﺺ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ(= ‪126/15 kg‬‬

‫ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﻫﺎي ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻨﺪﻫﺎي ‪11-6-6‬‬

‫ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ‪ 143/930 kgc :‬ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪ 17/730kg :‬ﺧـــــــــــﺎﻟﺺ‪kg :‬‬
‫‪126/200‬‬

‫ﭘﺎ ﻧﻮﺷﺖ )ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﻞ ﺑﻨﺪ ‪:(12-6-6‬‬

‫‪ (1‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ي ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺮاي ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ ﻧﺎﺧـﺎﻟﺺ)‪ ،(1-5-5‬ﭘﺎرﺳـﻨﮓ)‪ (4-3-5-5‬و ﺧـﺎﻟﺺ )‪(3-3-5-5‬‬
‫ﻛﺎرﺑﺮد دارد ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎي وزن ﻫﺎي ﺧﺎﻟﺺ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه )‪(3-3-5-5‬‬
‫‪ (2‬در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ اي و ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮه اي ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮه ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ )ﺟﺰﺋﻲ(‬

‫‪73‬‬
‫ﺑﺎﻻﺗﺮ‪ ،‬ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﺻﻔﺮ ﺑﻲ ﻣﻌﻨﺎ‪ ،‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﮔﺴﺘﺮه ي ﺗﻮزﻳﻦ)ﺟﺰﺋﻲ( )‪ (2-2-2-6‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﻧﻤﺎﻳﺶ‬
‫داده ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ (3‬در دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮه اي‪ ،‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ زﻳﻨﻪ ي ﻓﻌﻠﻲ ﮔﺴﺘﺮه ي ﺗﻮزﻳﻦ ﻛﻪ از آن ﺑﻬﺮه‪-‬‬
‫ﺑﺮداري ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﮔﺮد ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ (4‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه و ﭼﺎپ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه )ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ‪ ،‬ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺧﺎﻟﺺ( ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ از‬
‫زﻳﻨﻪﻫﺎي ﮔﺴﺘﺮه ي ﺗﻮزﻳﻦ ﻓﻌﻠﻲ ﻛﻪ از آن ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﻣﻲ ﺷﻮد)‪ (1-7-6 ،7-6-6‬ﮔﺮد ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻳﻚ‬
‫اﺧﺘﻼف ﻳﻚ ‪ e‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻴﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ي ﺗﻮزﻳﻦ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ي ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺧﺎﻟﺺ و ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪ ،‬وﺟﻮد داﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺳﺎزﮔﺎر ﻓﻘﻂ ﺑﺮاﺑﺮ ﭘﺎراﮔﺮاف ﻫﻔﺘﻢ و ﻫﺸﺘﻢ از ﺑﻨﺪ ‪ 11-6-6‬اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ)ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪6-12-6-6‬‬
‫ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‪.‬‬

‫‪ 7-6‬وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه‬

‫‪ 1-7-6‬زﻳﻨﻪ‬
‫ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ وارد ﻛﺮدن ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ‪ ،‬زﻳﻨﻪ ي آن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ زﻳﻨﻪ ي‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻮده ﻳﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر ﺑﻪ آن ﮔﺮد ﺷﻮد‪ .‬در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮه اي‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻓﻘﻂ از ﻳﻚ ﮔﺴﺘﺮه ي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﻪ دﻳﮕﺮ ﮔﺴﺘﺮه ي ﺑﺎ زﻳﻨﻪ ي ﺑﺮررﺳﻲ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﻮد‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﺑﺎﻳﺪ در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﻪ زﻳﻨﻪ ي ﮔﺴﺘﺮه ي ﻓﻌﻠﻲ‪ ،‬ﮔﺮد ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ اي ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ از‬
‫ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ زﻳﻨﻪ ي ﺑﺮرﺳﻲ ‪ e1‬دﺳﺘﮕﺎه ﮔﺮد ﺷﺪه و ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ي ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ Max1‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪ .‬ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﻳﺎ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ﺣﺴﺎب ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ‬
‫زﻳﻨﻪ ي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮاي ﻫﻤﺎن ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ وزن‪ ،‬ﮔﺮد ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 2-7-6‬اﻧﻮاع ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري‬

‫ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪي ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻫﻤﺮا ﺑﺎ ﻳﻚ ﻳﺎ ﺑﻴﺶ از ﻳﻜﻲ از وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻣﻮرد‬
‫ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﺑﻪ ﺷﺮﻃﻲ ﻛﻪ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﻨﺪ ‪ 10-6-5‬رﻋﺎﻳﺖ ﺷﻮد‬
‫‪ -‬ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري از ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه را ﻧﺘﻮان ﺗﺎ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ﭘﺎرﺳﻨﮕﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺑﻬﺮهﺑﺮداري‬
‫از ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻛﺎر اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺷﺪه و ﻫﻨﻮز ﻫﻢ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻳﺎ ﺣﺬف ﻛﺮد‪.‬‬

‫وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﻓﻘﻂ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ از‬
‫ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﺎ ﺑﺎري ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﻮد ﺑﻪ وﺿﻮح ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ) ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺑﺎرﻛﺪ‬
‫ﻛﺎﻧﺘﻴﻨﺮ ﺑﺎري ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮزﻳﻦ ﺷﻮد(‬

‫‪ 3-7-6‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري‬

‫‪74‬‬
‫ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري از وﺳﻴﻠﻪ ي ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺿﻮح در دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪ .‬در ﻣﻮرد‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل اﻳﻦ اﻟﺰام ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه ﺑﺎ »‪«Net» ،«NET‬‬
‫ﻳﺎ »‪ «net‬ﻳﺎ ﺑﺎ ﻛﻠﻤﻪ ي ﻓﺎرﺳﻲ »ﺧﺎﻟﺺ« ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اي ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در ﻫﺮ ﺣﺎل‬
‫ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري از وﺳﻴﻠﻪ ي ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻮﻗﺖ ﻣﻘﺪار ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ را ﻣﻴﺴﺮ ﻛﻨﺪ ﻧﻤﺎد »‪ «NET‬ﻳﺎ »ﺧﺎﻟﺺ« ﺑﺎﻳﺪ‬
‫در ﺻﻮرت ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﺎﺧﺎﻟﺼﻲ‪ ،‬ﻣﻮﻗﺘﺎً ﺣﺬف ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻧﺸﺎن دادن ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻮﻗﺖ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻨﺪ ‪ 11-6-6‬ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ اﻋﻤﺎل اﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﺮﻃﻲ ﻛﻪ‪:‬‬

‫‪ -‬اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه ﭼﺎپ ﺷﻮد‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﻫﻢ ﭼﺎپ ﺷﻮد ﺑﻪ‬
‫اﺳﺘﺜﻨﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺸﻤﻮل ﺑﻨﺪ ﻫﺎي ‪ 14-6 ،13-6‬ﻳﺎ ‪ 16-6‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﺎ ﻧﻤﺎد »‪ «PT‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ﻧﻤﺎد »‪ «PT‬ﺑﺎ ﻋﺒﺎرت‬
‫ﻓﺎرﺳﻲ ﻣﺠﺎز اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ﺑﻨﺪ ‪ 3-7-6‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮاي وﺳﻴﻠﻪ ي ﺻﻔﺮﻛﻦ ﻧﻴﻤﻪ ﺧﻮدﻛﺎر ﻣﺮﻛﺐ ﺑﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻮازﻧﻪ ي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻧﻴﻤﻪﺧﻮدﻛﺎر ﻛﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ‬
‫ﻛﻠﻴﺪ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪..‬‬

‫‪ 8-6‬ﻗﻔﻞ ﻛﺮدن وﺿﻌﻴﺖ ﻫﺎ‬

‫‪ 1-8-6‬ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺗﻮزﻳﻦ در ﺧﺎرج از وﺿﻌﻴﺖ ﺗﻮزﻳﻦ‬

‫اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ وﺳﻴﻠﻪ ي ﻗﻔﻞ ﻛﻦ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ وﺳﺎﻳﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻘﻂ دو وﺿﻌﻴﺖ ﭘﺎﻳﺪار »ﻗﻔﻞ ﺷﺪه«‬
‫و »ﺗﻮزﻳﻦ« داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺗﻮزﻳﻦ ﻓﻘﻂ در وﺿﻌﻴﺖ »ﺗﻮزﻳﻦ« اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي رده ي ‪ I‬و ‪ II‬ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎي آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺸﻤﻮل ﺑﻨﺪ ﻫﺎي ‪ 14-6 ،13-6‬و ‪ 16-6‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﻤﻜﻦ‬
‫اﺳﺖ ﻳﻚ وﺿﻌﻴﺖ »ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻲ« ﻫﻢ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 2-8-6‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ وﺿﻌﻴﺖ‬
‫وﺿﻌﻴﺖ »ﻗﻔﻞ ﺷﺪه« و »ﺗﻮزﻳﻦ« ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺿﻮح ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 9-6‬وﺳﺎﻳﻞ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻤﻜﻲ )ﺟﺪاﺷﺪﻧﻲ ﻳﺎ ﺛﺎﺑﺖ(‬

‫‪ 1-9-6‬وﺳﺎﻳﻞ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﺻﻔﺤﻪ ي ﺑﺎر ﺗﻌﺎدل‬

‫ﻣﻘﺪار اﺳﻤﻲ وزﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻮازﻧﻪ ي ﻳﻚ ﺑﺎر ﻣﻌﻴﻦ روي ﺻﻔﺤﻪي ﺑﺎر ﺗﻌﺎدل ﻗﺮار داده ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﺎر‬
‫‪1‬‬
‫ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ )اﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺎﺑﻞ دﻳﺪن ﺑﻮده و درﺳﺖ در ﺑﺎﻻي ﺻﻔﺤﻪ ي ﺑﺎر ﺗﻌﺎدل ﻧﺸﺎن‬ ‫ﻧﺒﺎﻳﺪ از‬
‫‪5000‬‬
‫داده ﺷﻮد(‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪار وزﻧﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻮازﻧﻪ ﺑﺎري ﺑﺮاﺑﺮ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻻزم اﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻀﺮب ﺻﺤﻴﺤﻲ از ‪ 0/1g‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪75‬‬
 ‫‪ 2-9-6‬وﺳﺎﻳﻞ ﺑﺎ زﻳﻨﻪي ﻋﺪدي‬
‫زﻳﻨﻪ ي وﺳﻴﻠﻪي ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻤﻜﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﺎ ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 1‬زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲاي ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي آن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪5‬‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 10-6‬اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺴﺘﺮهي ﺗﻮزﻳﻦ در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‬

‫ﮔﺴﺘﺮه اي ﻛﻪ ﻓﻌﻼً از آن ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺿﻮح ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪ .‬اﻧﺘﺨﺎب دﺳﺘﻲ ﮔﺴﺘﺮهي ﺗﻮزﻳﻦ‬
‫ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻖ زﻳﺮ ﻣﺠﺎز اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪ -‬از ﮔﺴﺘﺮهي ﺗﻮزﻳﻦ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﺑﻪ ﻳﻚ ﮔﺴﺘﺮهي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺰرﮔﺘﺮ در ﻫﺮ ﻣﻘﺪار ﺑﺎر‪،‬‬
‫‪ -‬از ﮔﺴﺘﺮهي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮهي ﺗﻮزﻳﻦ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺎر روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻋﺪد ﺻﻔﺮ ﻳﺎ‬
‫ﻳﻚ ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ﻣﻨﻔﻲ ﻣﻌﺎدل ﺻﻔﺮ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻴﺎت ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر ﺣﺬف ﺷﻮد و ﺻﻔﺮ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر در ‪  0/25ei‬ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮدﻛﺎر ﮔﺴﺘﺮهي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻖ زﻳﺮ ﻣﺠﺎز اﺳﺖ‪:‬‬

‫‪ -‬از ﮔﺴﺘﺮهي ﺗﻮزﻳﻦ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮهي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﺑﺎر از ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ وزن ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ‬
‫‪ Maxi‬ﮔﺴﺘﺮهي در ﺣﺎل ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪،‬‬
‫‪ -‬ﻓﻘﻂ از ﻳﻚ ﮔﺴﺘﺮهي ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﻪ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﮔﺴﺘﺮه ي ﺗﻮزﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎري روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ و ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‬
‫ﺻﻔﺮ ﻳﺎ ﻣﻘﺪار ﺧﺎﻟﺺ ﻣﻨﻔﻲ ﻣﻌﺎدل ﺻﻔﺮ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻴﺎت ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر ﺣﺬف ﺷﺪه و ﺻﻔﺮ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر در ‪  0/25e1‬ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪11-6‬وﺳﺎﻳﻞ ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب)ﻳﺎﺗﻌﻮﻳﺾ(ﺑﻴﻦ ﺑﺎرﮔﻴﺮﻫﺎو‪/‬ﻳﺎ وﺳﺎﻳﻞ اﻧﺘﻘﺎل دﻫﻨﺪهﻫﺎي ﺑﺎرﻣﺘﻌﺪد و وﺳﺎﻳﻞ‬

‫ﺑﺎرﺳﻨﺞﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد‬

‫‪ 1-11-6‬ﺟﺒﺮان اﺛﺮ ﺑﻲ ﺑﺎري‬

‫وﺳﻴﻠﻪ ي اﻧﺘﺨﺎب ﺑﺎﻳﺪ ﺟﺒﺮان اﺛﺮ ﻧﺎ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻲ ﺑﺎري ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻫﺎو‪/‬ﻳﺎ وﺳﺎﻳﻞ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎر ﻣﺨﺘﻠﻒ را در ﻛﺎرﺑﺮد‪ ،‬ﺗﻀﻤﻴﻦ‬
‫ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 2-11-6‬ﺻﻔﺮ ﻛﺮدن‬
‫ﺻﻔﺮ ﻛﺮدن ﻫﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻫﺮ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از ﺑﺎر ﺳﻨﺞ ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت و ﺑﺎرﮔﻴﺮي ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪون اﺑﻬﺎم ﻣﻄﺎﺑﻖ‬
‫ﺑﺎ ﺿﺎﺑﻄﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 5-5‬اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-11-6‬ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ ﺷﺪن ﺗﻮزﻳﻦ‬

‫در ﺣﺎل اﺳﺘﻔﺎده از وﺳﺎﻳﻞ اﻧﺘﺨﺎب‪ ،‬ﺗﻮزﻳﻦ ﻧﺒﺎﻳﺪ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 4-11-6‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻫﺎي ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه‬

‫‪76‬‬
 ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻮدن ﻫﺮ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﻪ ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎﻣﻼً ﻗﺎﺑﻞ رؤﻳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 12-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻛﻤﭙﺮاﺗﻮر »ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻨﻔﻲ«‬

‫ﺑﻪ ﻣﻘﺼﻮد ﺑﺮرﺳﻲ‪ ،‬ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬ﻛﻤﭙﺮاﺗﻮر»ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻨﻔﻲ« ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر‪ ،‬ﻣﺤﺴﻮب‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 1-12-6‬ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺑﻴﻦ ﻧﺎﺣﻴﻪ ي »ﻣﺜﺒﺖ« و »ﻣﻨﻔﻲ«‬

‫در ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪي ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ آﻧﺎﻟﻮگ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻫﺎي واﻗﻊ در دو ﻃﺮف ﺻﻔﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ ﻫﺎي »‪ «+‬و »‪ «-‬از ﻫﻢ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫در ﻣﻮرد وﺳﻴﻠﻪي ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎل‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ اي در ﻧﺰدﻳﻜﻲ وﺳﻴﻠﻪ ي ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ -‬ﮔﺴﺘﺮه ي ‪um . . . ‬؛ ﻳﺎ‬

‫‪ -‬ﮔﺴﺘﺮه ي ‪-um . . . + um . . .‬‬

‫ﻛﻪ ‪ um‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ي واﺣﺪ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪ 1-3‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 2-12-6‬ﺷﻜﻞ زﻳﻨﻪ‬
‫زﻳﻨﻪي دﺳﺘﮕﺎه ﻛﻤﭙﺮاﺗﻮر ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻚ زﻳﻨﻪي ‪ d=e‬در دو ﻃﺮف ﺻﻔﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎﻳﺪ در دو‬
‫ﻃﺮف زﻳﻨﻪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 13-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ داد و ﺳﺘﺪ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ﺗﻔﺴﻴﺮ » ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم« ﺑﻪ ﻣﺮاﺟﻊ ذﻳﺼﻼح ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻟﺰامﻫﺎي زﻳﺮ‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻟﺰام ﻫﺎي ‪ 1-6‬ﺗﺎ ‪ 11-6‬و ‪ ،20-6‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي رده ‪ IIII ،III ،II‬اي ﻛﻪ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪي‬
‫ﻇﺮﻓﻴﺖ آﻧﻬﺎ از ﺻﺪ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﻴﺴﺖ و ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬

‫‪ 1-13-6‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اوﻟﻴﻪ‬
‫در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اوﻟﻴﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻮزﻳﻦ‪،‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ وﺿﻌﻴﺖ درﺳﺖ ﺻﻔﺮ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻴﺎت ﭘﺎرﺳﻨﮓ و ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه‪.‬‬

‫‪ 2-13-6‬وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﺻﻔﺮ ﻛﻦ‬

‫دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ در ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪي ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﻏﻴﺮ اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ‬
‫ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﻳﻚ اﺑﺰار راهاﻧﺪازي ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 3-13-6‬وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬

‫‪77‬‬
‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﻛﻔﻪ ي وزن ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ي ﺑﺎر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﻮم ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ آن‬
‫‪ -‬و ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺗﻨﻈﻴﻢ آن را ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫در ﻫﺮ زﻣﺎن ﻣﻌﻴﻦ ﻓﻘﻂ از ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ﻣﺤﺪودﻳﺖ در ﻛﺎرﺑﺮد در ﻣﻮرد دوم ﺑﻨﺪ ‪ 2-3-13-6‬ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اي ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺣﻴﻦ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري از وﺳﻴﻠﻪي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻳﺎ ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫ﺷﺪه ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻣﻘﺪار ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 1-3-13-6‬وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻏﻴﺮ ﺧﻮدﻛﺎر‬

‫ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ‪ 5mm‬از ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪي ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻣﻌﺎدل ﻳﻚ زﻳﻨﻪي ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 2-3-13-6‬وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر‬

‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻋﻤﻞ وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻧﺸﻮد‬
‫‪ -‬اﺛﺮ وﺳﻴﻠﻪي ﭘﺎرﺳﻨﮓ را ﻓﻘﻂ ﺑﺘﻮان ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﺣﺬف ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﺎر روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎ ﻳﻜﻲ از اﻟﺰاﻣﺎت زﻳﺮ اﻧﻄﺒﺎق داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫‪ -‬ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﻪ ﻃﻮر داﺋﻤﻲ در ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -‬ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎر روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ »‪ «-‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‬
‫‪ -‬ﺑﻌﺪ از ﻧﺸﺎن دادن ﭘﺎﻳﺪار ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻮزﻳﻦ ﺧﺎﻟﺺ ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ﺻﻔﺮ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺑﺎر از روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪،‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر ﺣﺬف ﺷﺪه و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺻﻔﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 3-3-13-6‬وﺳﻴﻠﻪي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺧﻮدﻛﺎر‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺧﻮدﻛﺎر ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 4-13-6‬وﺳﻴﻠﻪي ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه‬

‫ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪي ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺗﺪارك دﻳﺪه ﺷﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اوﻟﻴﻪ در‬
‫ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮي ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻛﺎﻣﻼً از ﻧﻤﺎﻳﺶ وزن ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎراﮔﺮاف اول ﺑﻨﺪ ‪ 2-3-13-5‬ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬

‫اﮔﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﺎ ﻓﺮاﺧﻮان ﻗﻴﻤﺖ)‪ (PLU‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﻓﺮاﺧﻮان ﻗﻴﻤﺖ ﺣﺬف ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 5-13-6‬ﻋﺪم اﻣﻜﺎن ﺗﻮزﻳﻦ‬

‫‪78‬‬
‫ﻃﻲ ﻗﻔﻞ ﻛﺮدن ﻋﺎدي ﻳﺎ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻛﻢ و زﻳﺎد ﻛﺮدن وزﻧﻪﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻮزﻳﻦ ﻳﺎ ﻫﺪاﻳﺖ ﺟﺰء ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻧﺒﺎﻳﺪ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 6-13-6‬ﻗﺎﺑﻞ روﻳﺖ ﺑﻮدن‬

‫ﻫﻤﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎي اوﻟﻴﻪ )اﮔﺮ ﺑﻨﺪ ﻫﺎي ‪ 1-13-5‬و ‪ 1-14-5‬ﻛﺎرﺑﺮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ( ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﺰﻣﺎن و ﺑﻪ وﺿﻮح ﻫﻢ‬
‫ﺑﺮاي ﻓﺮوﺷﻨﺪه و ﻫﻢ ﺑﺮاي ﻣﺸﺘﺮي‪ ،‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد اﮔﺮ اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎ ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬دو‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺮاي ﻓﺮوﺷﻨﺪه و ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي ﻣﺸﺘﺮي‪.‬‬

‫وﺳﺎﻳﻞ دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اوﻟﻴﻪ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬رﻗﻢ ﻫﺎي ﻋﺪد ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪ ﺑﺮاي ﻣﺸﺘﺮي ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ داراي ارﺗﻔﺎﻋﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 10mm‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫در دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از وزﻧﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﻘﺪار وزﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 7-13-6‬وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻛﻤﻜﻲ و ﮔﺴﺘﺮش ﻳﺎﻓﺘﻪ‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻛﻤﻜﻲ ﻳﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﮔﺴﺘﺮش ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 8-13-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي رده ي ‪II‬‬

‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ردهي ‪ II‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت اراﺋﻪ ﺷﺪه در ﺑﻨﺪ ‪ 9-5‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ردهي ‪ III‬ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ داﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 9-13-6‬اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻌﻨﻲ دار‬

‫وﻗﺘﻲ اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻌﻨﻲ داري آﺷﻜﺎر ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻫﺸﺪار دﻳﺪاري ﻳﺎ ﺷﻨﻴﺪاري ﺑﺮاي ﻣﺸﺘﺮي در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺷﻮد و از اﻧﺘﻘﺎل داده ﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻫﺸﺪار ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ زﻣﺎن اﻗﺪام ﻛﺎرﺑﺮ ﻳﺎ از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻦ‬
‫ﻋﻠﺖ اداﻣﻪ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫‪ 10-13-6‬ﻧﺴﺒﺖ ﺷﻤﺎرش‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺷﻤﺎرش در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺷﻤﺎرﻧﺪه ي ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﺑﺎﻳﺪ ‪ 1‬ﻳﺎ ‪ 1‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪20‬‬ ‫‪10‬‬

‫‪ 11-13-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺳﻠﻒ ﺳﺮوﻳﺲ‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﺳﻠﻒ ﺳﺮوﻳﺲ ﺑﻪ دو ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ از زﻳﻨﻪ ﻳﺎ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﮔﺮ ﻓﺎﻛﺘﻮر ﻳﺎ ﺑﺮ ﭼﺴﺐ ﭼﺎپ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اوﻟﻴﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺤﺼﻮﻻت‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻋﻨﻮان ﻣﺤﺼﻮل را ﺷﺎﻣﻞ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﮔﺮ از دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺤﺎﺳﺐ ﻗﻴﻤﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دﺳﺘﮕﺎه ﺳﻠﻒ ﺳﺮوﻳﺲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد اﻟﺰاﻣﺎت ‪ 14-6‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮآورده‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪79‬‬
 ‫‪ 14-6‬اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎ ﻣﺤﺎﺳﺐ ﻗﻴﻤﺖ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت زﻳﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻟﺰاﻣﺎت ﺑﻨﺪ ‪ 13-5‬ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 1-14-6‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اوﻟﻴﻪ‬
‫در دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻗﻴﻤﺖ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻫﺎي اوﻟﻴﻪ ي ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ ،‬ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ ﻛﺎﻻ و ﻣﺒﻠﻎ ﭘﺮداﺧﺘﻲ و در‬
‫ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ و ﻣﺒﻠﻎ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮداﺧﺖ اﻗﻼﻣﻲ ﻛﻪ وزﻧﻲ ﻓﺮوﺧﺘﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻗﻴﻤﺖ‬
‫ﻫﺎي اﻗﻼﻣﻲ ﻛﻪ وزﻧﻲ ﻓﺮوﺧﺘﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﻗﻴﻤﺖ ﻛﻞ‪ .‬ﻧﻤﻮدار ﻫﺎي ﻗﻴﻤﺖ )ﻛﻪ از ﻣﻘﻴﺎس ﻫﺎي وزن ﻣﺸﻤﻮل ﺑﻨﺪ‬
‫‪ 2-14-6‬ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ( ﻣﺜﻞ ﺟﺪول ﻫﺎي ﺑﺎد ﺑﺰﻧﻲ‪ ،‬ﺗﺤﺖ اﻟﺰام ﻫﺎي اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻗﺮار ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ 2-14-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺑﺎ ﻣﻘﻴﺎس ﻗﻴﻤﺖ‬

‫ﺑﺮاي ﻣﻘﻴﺎس ﻫﺎي ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ و ﻣﺒﻠﻎ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺪ ﻫﺎي ‪ 1-3-6 ،2-6‬و ‪ 3-3-6‬ﻛﺎرﺑﺮد‬
‫دارﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ اﻋﺸﺎري ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﻣﻘﺮرات ﭘﻮﻟﻲ راﻳﺞ ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪ .‬ﺧﻮاﻧﺪن ﻣﻘﻴﺎس ﻫﺎي ﻗﻴﻤﺖ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﺎن اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻗﺪرت ﻣﻄﻠﻖ اﺧﺘﻼف ﺣﺎﺻﻞ ﺿﺮب ﻣﻘﺪار وزن ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه در ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ‬
‫از ﻗﻴﻤﺖ ﭘﺮداﺧﺘﻲ‪ ،‬از ﺣﺎﺻﻞ ﺿﺮب ‪ e‬در ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ ﺑﺮاي ﻫﻤﺎن ﻣﻘﻴﺎس‪ ،‬ﺑﺰرگ ﺗﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪W U  P  e  U‬‬
‫ﻛﻪ در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ‪:‬‬
‫‪ =W‬وزن ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه‬
‫‪ =U‬ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ‬
‫‪ =P‬ﻣﺒﻠﻎ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮداﺧﺖ‬
‫‪ =e‬زﻳﻨﻪ ي ﺑﺮرﺳﻲ اﺳﺖ‬

‫‪ 3-14-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺣﺴﺎﺑﮕﺮ ﻗﻴﻤﺖ‬

‫ﻗﻴﻤﺖ ﭘﺮداﺧﺘﻲ ﺑﺎ ﺿﺮب ﻣﻘﺪار وزن در ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ و ﮔﺮد ﻛﺮدن آن ﺑﻪ ﻧﺰدﻳﻜﺘﺮﻳﻦ واﺣﺪ ﭘﻮل ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮداﺧﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻘﺪار وزن و ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ ﻛﺎﻻ ﻫﻤﺎن ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬وﺳﻴﻠﻪ ﻳﺎ‬
‫وﺳﻴﻠﻪﻫﺎي ﺣﺴﺎﺑﮕﺮ و ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻣﺒﻠﻎ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮداﺧﺖ در ﻫﺮ ﺻﻮرت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻗﺴﻤﺘﻲ از دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﺤﺴﻮب‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫واﺣﺪ ﻣﺒﻠﻎ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻘﺮرات ﻣﻠﻲ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا در ﺗﺠﺎرت اﻧﻄﺒﺎق داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ‪ 100g/‬ﻳﺎ ﻗﻴﻤﺖ‪ kg/‬ﻣﺤﺪود ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺑﺪون ﻧﻘﺾ ﺿﺎﺑﻄﻪ ي ﺑﻨﺪ ‪1-4-6‬‬

‫‪ ‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻫﺎي ﻣﻘﺪار وزن‪ ،‬ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ و ﻣﺒﻠﻎ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮداﺧﺖ ﭘﺲ از ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪن ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ وزن ﭘﺲ از‬
‫ﻣﻌﺎرﻓﻪي ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻚ ﺛﺎﻧﻴﻪ و ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎر روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ اﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺎﺑﻞ دﻳﺪن ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ و‪،‬‬

‫‪80‬‬
‫‪ ‬اﻳﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﻛﻤﺘﺮ از ﺳﻪ ﺛﺎﻧﻴﻪ ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺘﻦ ﺑﺎر‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ دﻳﺪن ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﻣﺸﺮوط ﺑﺮ‬
‫آﻧﻜﻪ ﭘﻴﺶ از آن ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ وزن ﭘﺎﻳﺪار ﺷﺪه و ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺻﻔﺮ ﺷﻮد‪ .‬ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺘﻦ ﺑﺎر ﺗﺎ‬
‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ وزن وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻳﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ ﺑﺎﻳﺪ اﻣﻜﺎن ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﮔﺮ از داد و ﺳﺘﺪ ﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻘﺪار وزن‪ ،‬ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ و ﻣﺒﻠﻎ ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﺎپ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻗﺒﻞ از ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﺗﻮان اﻳﻦ داده ﻫﺎ را در ﺣﺎﻓﻈﻪ ي دﺳﺘﮕﺎه ذﺧﻴﺮه ﺷﻮوﻧﺪ‪ .‬داده ﻫﺎي ﻳﻜﺴﺎن ﻧﺒﺎﻳﺪ دوﺑﺎر‬
‫ﺑﺮ روي ﻓﻴﺶ ﻣﺸﺘﺮي ﭼﺎپ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎﻳﻲ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺑﺮﭼﺴﺐ زﻧﻲ ﻗﻴﻤﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮد ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺑﻨﺪ ‪ 16-6‬اﻧﻄﺒﺎق داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 4-14-6‬ﻛﺎرﺑﺮد ﻫﺎي وﻳﮋه ي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺣﺴﺎﺑﮕﺮ ﻗﻴﻤﺖ‬

‫ﻓﻘﻂ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ از ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﻌﺎﻣﻼت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﻳﺎ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻫﺎي ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ آن ﺑﺮ روي ﻓﻴﺶ ﻳﺎ‬
‫ﺑﺮﭼﺴﺒﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺸﺘﺮي ﻣﻨﻈﻮر ﺷﺪه‪ ،‬ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺤﺎﺳﺐ ﻗﻴﻤﺖ ﻣﻲ ﺗﻮان وﻇﻴﻔﻪﻫﺎي‬
‫اﺿﺎﻓﻲ اي را اﺟﺮا ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ دادوﺳﺘﺪ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ را ﺗﺴﻬﻴﻞ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ وﻇﻴﻔﻪ ﻫﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﺳﺮ درﮔﻤﻲ در‬
‫ﻣﻮرد ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ي ﻗﻴﻤﺖ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻳﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻛﻪ در ﺷﻤﻮل ﺿﻮاﺑﻂ زﻳﺮ ﻗﺮار ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﺑﻪ ﺷﺮﻃﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻫﻴﭻ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲاي ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮي اراﺋﻪ ﻧﺸﻮد ﻛﻪ اﺣﻴﺎﻧﺎً اﻣﻜﺎن ﺗﻐﻴﻴﺮ آن ﺑﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اوﻟﻴﻪ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺒﻴﺮ‬
‫ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 1-4-14-6‬اﻗﻼﻣﻲ ﻛﻪ وزﻧﻲ ﻓﺮوﺧﺘﻪ ﻧﻤﻲﺷﻮد‬

‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻲ ﺗﻮان ﻣﺒﻠﻎ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮداﺧﺖ ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﻗﻠﻤﻲ را ﻛﻪ وزﻧﻲ ﻓﺮوﺧﺘﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻨﻔﻲ ﻳﺎ‬
‫ﻣﺜﺒﺖ درﻳﺎﻓﺖ ﻳﺎ ﺛﺒﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻣﺸﺮوط ﺑﺮ آﻧﻜﻪ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ وزن ﺻﻔﺮ ﺑﻮده ﻳﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺒﻠﻎ‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﻗﻠﻢ از اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﻣﺒﻠﻎ ﭘﺮداﺧﺘﻲ‪ ،‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﮔﺮ ﻣﺒﻠﻎ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﺮاي ﭼﻨﺪ ﻛﺎﻻي ﻳﻜﺴﺎن‪ ،‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺷﻤﺎره ﻗﻠﻢ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ روي ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ وزن‬
‫ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺪون آﻧﻜﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﻘﺪار وزن و ﻗﻴﻤﺖ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻗﻠﻢ در ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ‪ ،‬اﻣﻜﺎن اﺷﺘﺒﺎه‬
‫وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ از ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﻫﺎي ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﺷﻤﺎرهي ﻛﺎﻻ و ﻗﻴﻤﺖ آن اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬

‫ﻳﻚ ﺷﻤﺎره ي ﻗﻠﻢ ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﻧﻤﺎﻳﺶ وزن ﻧﺸﺎن داده ﻣﻲ ﺷﻮد از ﻳﻚ ﻣﻘﺪار وزن ﺑﺎ ﮔﻨﺠﺎﻧﺪن ﻋﻨﻮاﻧﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫ﻣﺜﻞ "‪ "X‬ﻳﺎ ﻋﻨﻮان ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﻘﺮرات ﻣﻠﻲ )در ﺻﻮرت وﺟﻮد( ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 2-4-14-6‬ﺟﻤﻊ زدن‬

‫‪81‬‬
‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ داد و ﺳﺘﺪ ﻫﺎي ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﻓﻴﺶ را ﺟﻤﻊ ﺑﺰﻧﺪ‪ ،‬ﻗﻴﻤﺖ ﻛﻞ ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﺒﻠﻎ ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﭘﺮداﺧﺖ ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد و ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻛﻠﻤﻪ ﻳﺎ ﻧﻤﺎد ﻣﺨﺼﻮص در اﻧﺘﻬﺎي ﺳﺘﻮن ﻣﻤﺒﻠﻎ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮداﺧﺖ ﻳﺎ روي ﻳﻚ‬
‫ﺑﺮﭼﺴﺐ ﻳﺎ ﻓﻴﺶ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اي ﺑﺎ ارﺟﺎع ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﻛﺎﻻﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺒﻠﻎ ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮداﺧﺖ آﻧﻬﺎ ﺟﻤﻊ زده ﺷﺪه اﻧﺪ‬
‫ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﺷﻮد‪ ،‬از ﻫﻤﻪ ي ﻣﺒﻠﻎ ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮداﺧﺘﻲ ﻛﻪ ﺟﻤﻊ زده ﺷﺪه اﻧﺪﺑﺎﻳﺪ ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﺷﻮد و ﻗﻴﻤﺖ ﻛﻞ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﺟﻤﻊ ﺟﺒﺮي ﻫﻤﻪ ي اﻳﻦ ﻗﻴﻤﺖ ﻫﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﭼﺎپ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻌﺎﻣﻼت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻳﺎ از ﻃﺮﻳﻖ دﺳﺘﮕﺎه‬
‫ﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﻲ اي ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪ 4-14-6‬ﺗﺤﺖ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺟﻤﻊ ﺑﺰﻧﺪ ﻣﺸﺮوط ﺑﺮ آﻧﻜﻪ‬
‫واﺣﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎﻣﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻳﻜﺴﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-4-14-6‬ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﭼﻨﺪ ﻓﺮوﺷﻨﺪه‬

‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﭼﻨﺎن ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻫﻢ زﻣﺎن ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﻓﺮوﺷﻨﺪه از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺑﻴﺶ از‬
‫ﻳﻚ ﻣﺸﺘﺮي ﺧﺪﻣﺖ اراﺋﻪ ﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﺮﻃﻲ ﻛﻪ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﻣﻌﺎﻣﻼت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه و ﻓﺮوﺷﻨﺪه ﻳﺎ ﻣﺸﺘﺮي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬
‫ﻃﻮر ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﻮد )ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 14-14-6‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺷﻮد(‬

‫‪ 4-4-14-6‬ﺣﺬف ﻛﺮدن‬
‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻌﺎﻣﻼت ﻗﺒﻠﻲ را ﺣﺬف ﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ از ﻣﻌﺎﻣﻠﻪاي ﻛﻪ ﻗﺒﻼً ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺒﻠﻎ ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﭘﺮداﺧﺖ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﭼﺎپ ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻌﺎﻣﻼﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺬف ﺷﻮد ﺑﺮاي ﻣﺸﺘﺮي ﻧﻤﺎﻳﺶ داده‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد اﻳﻦ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻌﺎﻣﻼت ﻋﺎدي ﻛﺎﻣﻼً ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 5-4-14-6‬اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ‬
‫در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﻪ وﺿﻮح ﺑﺎ ﻣﻌﺎﻣﻼت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻣﺮﺑﻮط ﺷﻮد و ﺗﺪاﺧﻠﻲ ﻫﻢ ﺑﺎ اﻧﺘﺴﺎب ﻣﻘﺪار‬
‫وزن ﺑﻪ ﻧﻤﺎد ﻳﻜﺎ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از اﻃﻼﻋﺎت ﭼﺎﭘﮕﻴﺮي ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 15-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬
‫در دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد وﻟﻲ ﺑﺎ‬
‫ﺿﺎﺑﻄﻪﻫﺎي ‪ 13-6‬و ‪ 14-6‬ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ ﻧﺪارد ﻋﺒﺎرت زﻳﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر در ﻛﻨﺎر ﺻﻔﺤﻪ ي ﻧﻤﺎﻳﺶ وﺟﻮد‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪» .‬ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸﻮد«‬

‫‪ 16-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮ ﭼﺴﺐ زن ﻗﻴﻤﺖ‬

‫ﺑﻨﺪ ﻫﺎي ‪) 3-14-6 ، 8-13-6‬ﭘﺎراﮔﺮاف ﻫﺎي ‪ 1‬و ‪ (5‬و ﺑﻨﺪ ‪ 5-4-14-6‬ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮ ﭼﺴﺐ زن ﻗﻴﻤﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺑﺮاي ﻣﻘﺪار وزن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از اﻳﻦ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﻣﻲ ﺗﻮان‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻮﻗﺖ ﺑﺮاي ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﻣﻮاردي از ﻗﺒﻴﻞ ﺣﺪود وزن‪ ،‬ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه و‬
‫اﺳﺎﻣﻲ ﻛﺎﻻ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪82‬‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻓﻌﻠﻲ ﻗﻴﻤﺖ واﺣﺪ ﻛﺎﻻ و ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺣﻴﻦ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ‬
‫اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮ از ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻧﺒﺎﻳﺪ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﭼﺎپ ﺑﺮﭼﺴﺐﻫﺎي ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ وزن‪ ،‬واﺣﺪ ﻗﻴﻤﺖ و ﻣﺒﻠﻎ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮداﺧﺖ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻪ ﺷﺮﻃﻲ ﻣﺠﺎز اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺎﻟﺖ‬
‫ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﻪ وﺿﻮح ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 17-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻗﻄﻌﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﺑﺎ ﺑﺎرﮔﻴﺮ وزﻧﻪي ﻳﻜﺎ‬

‫ﺑﻪ ﻣﻘﺼﻮد ﺑﺮرﺳﻲ‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﻗﻄﻌﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر‪ ،‬ﻣﺤﺴﻮب ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 1-17-6‬وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‬

‫ﺑﺮاي ﻣﻴﺴﺮ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺑﺮرﺳﻲ‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﻗﻄﻌﻪ ﺷﻤﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﻴﺎﺳﻲ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺮاي ﻳﻚ زﻳﻨﻪ ‪ d=e‬در دو ﻃﺮف ﺻﻔﺮ‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ روي اﻳﻦ ﻣﻘﻴﺎس‪ ،‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 2-17-6‬ﻧﺴﺒﺖ ﺷﻤﺎرش‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺷﻤﺎرش ﺑﺎﻳﺪ درﺳﺖ در ﺑﺎﻻي ﻫﺮ ﻛﻔﻪي ﺷﻤﺎرش ﻳﺎ ﻫﺮ ﻋﻼﻣﺖ زﻳﻨﻪي ﻗﻄﻌﻪ ﺷﻤﺎر‪ ،‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 18-6‬اﻟﺰاﻣﺎت ﻓﻨﻲ ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺳﻴﺎر )ﻫﻤﺮاه( )ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 1-1-9-5‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‬
‫واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع دﺳﺘﮕﺎه ﺳﻴﺎر‪ ،‬ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺎﻳﺪ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي زﻳﺮ را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﺪ‪:‬‬
‫‪ ‬روش اﺟﺮاﻳﻲ‪/‬ﻣﺪت ﮔﺮم ﺷﺪن )ﻋﻼوه ﺑﺮ ‪ (5-3-6‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎﻻﺑﺮ ﻫﻴﺪروﻟﻴﻜﻲ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﻫﻴﺪروﻟﻴﻚ در ﻓﺮآﻳﻨﺪاﻧﺪازهﮔﻴﺮي دﺧﺎﻟﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬ﻣﻘﺪار ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه ي ﻛﺞ ﺷﺪن)ﺣﺪ ﺑﺎﻻي ﻛﺞ ﺷﺪن( )ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 1-1-9-5‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‪.‬‬
‫‪ ‬ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎص اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮاي ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺎﻳﻊ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫‪ ‬ﺗﻮﺻﻴﻒ وﺿﻌﻴﺖ ﺧﺎص )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﭼﺸﻢ ﺗﺮاز( ﺑﺮاي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺣﺼﻮل اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﻮدن‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ ﻃﻲ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﻮزﻳﻦ و‪،‬‬
‫‪ ‬ﺗﻮﺻﻴﻒ آﺷﻜﺎرﺳﺎز ﻫﺎ ﻳﺎ ﺣﺲ ﮔﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﻮد ﺗﺎ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺷﺮاﻳﻂ‬
‫ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺮآورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪) .‬ﻗﺎﺑﻞ ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺳﻴﺎر ﻛﻪ ﺑﻴﺮون و در ﺟﺎﻫﺎي ﺑﺎز ﺑﻪ ﻛﺎر‬
‫ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ(‪.‬‬

‫‪ 1-18-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺳﻴﺎري ﻛﻪ در ﺟﺎﻫﺎي ﺑﺎز ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي دروﻧﻲ ﺑﺎ زﻣﻴﻦ ﻳﺎ ﻛﻒ ﻧﺎﺻﺎف )ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻟﻴﻔﺘﺮاك در ﺳﺎﻟﻨﻲ ﻛﻪ ﻛﻒ آن‬
‫ﻧﺎﺻﺎف اﺳﺖ( ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ وﺳﻴﻠﻪ ي ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪﻛﻪ ﺗﺠﺎوز از ﻣﻘﺪار ﺣﺪ ﻛﺞ ﺷﺪن را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ )ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل‬
‫ﺧﺎﻣﻮش ﻛﺮدن ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ‪ ،‬ﻻﻣﭗ‪ ،‬ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺧﻄﺎ( ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻮارد از ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي و اﻧﺘﻘﺎل داده ﻫﺎ‪ ،‬ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي‬
‫ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪83‬‬
‫ﭘﺲ از ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻘﻠﻴﻪ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺻﻔﺮ ﻛﻦ‪ ،‬ﻳﺎ ﻣﻮازﻧﻪي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر ﺣﺪاﻗﻞ ﭘﺲ از روﺷﻦ ﻛﺮدن‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬

‫در دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺑﺎ ﭼﺸﻢ ﺗﺮاز )وﺿﻌﻴﺖ ﻳﺎ ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎص ﺑﺎرﮔﻴﺮ( وﺿﻌﻴﺖ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه در ﭼﺎرﭼﻮب ﺣﺪ‬
‫ﺗﺮاز ﻧﺒﺎﺷﺪ )ﺑﺎ ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪن ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ‪ ،‬ﻻﻣﭗ‪ ،‬ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺧﻄﺎ( ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد و از ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي و اﻧﺘﻘﺎل داده‪-‬‬
‫ﻫﺎ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﭼﺸﻢ ﺗﺮاز ﻣﻲ ﺗﻮان از ﺣﺲ ﮔﺮﻫﺎ‪ ،‬ﻛﻠﻴﺪ ﻫﺎ ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﺷﻴﻮه ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﮔﺮ وﺳﻴﻠﻪي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺑﺎر دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار ﻫﺎي واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ و راﻧﻨﺪﮔﻲ ﺣﺴﺎس ﺑﺎﺷﺪ اﻳﻦ‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻨﺪ ‪ 5-3-7‬ﻃﻲ زﻣﺎن ﻳﺎ روش اﺟﺮاﻳﻲ ﮔﺮم ﺷﺪن در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﺎرﺑﺮد دارد ﻛﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﻴﺪروﻟﻴﻚ در ﻓﺮآﻳﻨﺪ‬
‫ﺗﻮزﻳﻦ دﺧﺎﻟﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻫﺮﮔﺎه از ﺣﺴﮕﺮ ﺧﻮدﻛﺎر ﻛﺞ ﺷﺪن اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ ي ﺗﻮزﻳﻦ‪ ،‬اﺛﺮ ﻛﺞ ﺷﺪن ﺟﺒﺮان ﺷﻮد اﻳﻦ ﺣﺴﮕﺮ‬
‫ﻳﻚ ﻗﻄﻌﻪي اﺻﻠﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﺤﺴﻮب ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻲ روش اﺟﺮاﻳﻲ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻮع ﻣﻮرد آزﻣﻮن ﻋﻮاﻣﻞ‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬار و اﺧﺘﻼل ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﻫﺮﮔﺎه از ﺗﻌﻠﻴﻖ‪) Cardanic‬ﻧﻮع ژﻳﺮوﺳﻜﻮﭘﻲ( اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﺗﺎ از‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‪ ،‬ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﺑﺎ اﻧﺘﻘﺎل داده ﻫﺎ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ ﻧﺎدرﺳﺖ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺷﻮد در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﺑﺎ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﭼﺎرﭼﻮب ﻣﺤﺎﻃﻲ ﺗﻤﺎس ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ وﻳﮋه ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﻣﻘﺪار ﺣﺪ‪ ،‬ﻛﺞ ﺷﻮد‪.‬‬

‫در ﮔﺰارش آزﻣﻮن ‪ OIML‬ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺻﻴﻒ آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻛﺞ ﺷﺪﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﺑﺮرﺳﻲ اﺟﺮا ﺷﻮد‪ ،‬ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 2-18-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺳﻴﺎر دﻳﮕﺮ‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺳﻴﺎري ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده در ﺑﻴﺮون در ﺟﺎﻫﺎي ﺑﺎز در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﻧﺪ )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺗﻮزﻳﻦ وﻳﻞ‬
‫ﭼﺮ‪ ،‬ﺑﺎﻻﺑﺮ ﻣﺮﻳﺾ( ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻛﺞ ﺷﺪن داراي وﺳﻴﻠﻪ اي ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ﻫﺎي ‪ 1-1-9-5‬اﻟﻒ‪ ،‬ب‬
‫ﻳﺎ ت ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪي ﺗﺮاز و ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ي ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪهي ﺗﺮاز ﻣﺠﻬﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬وﺳﻴﻠﻪ‬
‫ﺗﺮاز ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﺑﺪون اﺳﺘﻔﺎده از اﺑﺰار ﺑﻪ ﻛﺎر اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪاي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫ﺿﺮورت ﺗﺮاز ﻛﺮدن ﭘﺲ از ﻫﺮ ﺣﺮﻛﺖ را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪ 19-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻤﻞ ﺑﺮاي ﺗﻮزﻳﻦ وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻘﻠﻴﻪي ﺟﺎده اي‬
‫ﭘﻞﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻤﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر در اﺟﺮاي ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻮع و ﺻﺪور ﮔﻮاﻫﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ‪ OIML‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺴﺘﻨﺪاﺗﻲ را ﺑﺮاي ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺳﻄﺢ ﻧﺼﺐ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬اراﺋﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪ -1‬ﮔﺮوه ﻫﺎي ﺑﺎر ﻣﺤﻮر ﻳﺎ ﭼﺮخ ﻣﺮﺗﺒﻂ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﻓﻘﻂ در ﺻﻮرﺗﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺟﺮم ﻛﻞ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮد ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ي ﭼﺮخ ﻫﺎ‬
‫ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎر را ﺗﺤﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺮرات ﻣﻠﻲ‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺘﻮاﻟﻲ ﺑﺎر ﻫﺎي ﻣﺤﻮر و ﭼﺮخ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﺮخ‪/‬ﻣﺤﻮرﻛﺶ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ‬

‫‪84‬‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ وزن ﻛﻞ ﻧﻘﻠﻴﻪ ي ﺟﺎده اي ﻣﺠﺎز ﺑﺎﺷﺪ وﻟﻲ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع در داﻣﻨﻪ ي ﻛﺎرﺑﺮد اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻗﺮار ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬وزن ﻛﻞ را‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮان از ﺑﺎر ﻫﺎي ﻣﺤﻮري ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﺮد وﻟﻲ اﻳﻦ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻮﺿﻮع ﻛﻨﺘﺮل ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع‬
‫در ﻳﺎدآوري ‪ 2‬اراﺋﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪ -2‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ از ﻳﻚ ﭼﺮخ ﻳﺎ ﻣﺤﻮر ﻛﺶ ﻫﺎي ﺗﻜﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺧﻮد ﻧﻘﻠﻴﻪ ﻛﻪ ﺑﺎر اﺳﺖ اﺗﺼﺎﻟﻲ را ﺑﻴﻦ دﺳﺘﮕﺎه‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻤﻞ و ﻣﺤﻴﻂ ﺛﺎﺑﺖ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ آﺛﺎر اﺿﺎﻓﻲ آن ﺑﺮ روي ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﻣﻮرد‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻳﻦ آﺛﺎر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪ ‬ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﻌﺎﻣﻼت ﭘﻞ ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎ وﺳﻴﻠﻪ ي ﻧﻘﻠﻴﻪ‬
‫‪ ‬ﻧﻴﺮوﻫﺎي وارده ﺑﺮ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﻘﻠﻴﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي رﻓﺘﺎر ﮔﺬاري ﻣﺨﺘﻠﻒ و اﺻﻄﺤﻜﺎك در داﺧﻞ ﺗﻌﻠﻴﻖ ﻫﺎي ﻣﺤﻮر‬
‫‪ ‬ﻧﻴﺮوﻫﺎي وارده ﺑﺮ ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻄﺢ ﺷﻴﺐ دار)رﻣﭗ ﻫﺎ( ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻮزﻳﻊ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎر ﻣﺤﻮر ﺑﻴﺎﻧﺠﺎﻣﺪ‬

‫‪ 20-6‬ﻣﺪ ﻫﺎي ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري‬

‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ داراي ﻣﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮان ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎن دﺳﺘﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎلﻫﺎﻳﻲ از اﻧﻮاع ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﻪ ﻗﺮار زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬

‫‪ ‬ﮔﺴﺘﺮهي ﺗﻮزﻳﻦ‬
‫‪ ‬ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻫﺎي ﭘﻠﺖﻓﺮم‬
‫‪ ‬دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ ﻳﺎ ﺗﻚ زﻳﻨﻪ‬
‫‪ ‬ﻣﺪ ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮ ﻳﺎ ﺳﻠﻒ ﺳﺮوﻳﺲ‬
‫‪ ‬ﺧﺎﻣﻮش ﻛﺮدن ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﻳﺎ دﺳﺘﮕﺎه‬

‫ﻣﺜﺎل ﻫﺎﻳﻲ از ﻣﺪﻫﺎ ﻏﻴﺮ ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﻪ ﻗﺮار زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬

‫‪ ‬ﻣﻘﺪار ﻫﺎي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه‬
‫‪ ‬ﺟﻤﻊ ﻫﺎ‬
‫‪ ‬ﺷﻤﺎرش‬
‫‪ ‬درﺻﺪ‬
‫‪ ‬آﻣﺎر‬
‫‪ ‬ﻛﺎﻟﻴﺒﺮاﺳﻴﻮن‬
‫‪ ‬ﭘﻴﻜﺮه ﺑﻨﺪي و ﻏﻴﺮه‬

‫ﺣﺎﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﻓﻌﻼً از آن ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻋﻼﻣﺖ‪ ،‬ﻧﻤﺎد ﺧﺎص ﻳﺎ ﻛﻠﻤﺎﺗﻲ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ‪ ،‬ﻣﻌﺮﻓﻲ‬
‫ﺷﻮد‪ .‬در ﻫﺮ ﺻﻮرت اﻟﺰاﻣﺎت ﺑﻨﺪ ‪ 4-4-6‬ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬

‫ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻣﺪ ﺗﻮزﻳﻦ از ﻫﺮ ﻣﺪ دﻳﮕﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﻠﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪85‬‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﺧﻮدﻛﺎر ﻣﺪ ﻓﻘﻂ در داﺧﻞ ﻳﻚ ﺗﻮاﻟﻲ ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﺠﺎز اﺳﺖ)ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺗﻮاﻟﻲ ﺛﺎﺑﺖ ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻳﻚ‬
‫ﻣﺨﻠﻮط(‪ .‬در آﺧﺮ ﺗﻮاﻟﻲ ﺗﻮزﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر ﺑﻪ ﻣﺪ ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺮﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﻫﺮﮔﺎه ﺑﺮﮔﺸﺖ از ﻳﻚ ﻣﺪ ﻏﻴﺮ ﺗﻮزﻳﻦ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﻣﻘﺪار وزن ﻓﻌﻠﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﺧﺎﻣﻮش )ﺧﺎﻣﻮﺷﻲ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﻳﺎ دﺳﺘﮕﺎه( ﺑﻪ ﻣﺪ ﺗﻮزﻳﻦ ﺻﻔﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‬
‫)ﺻﻔﺮ ﻳﺎ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺧﻮدﻛﺎر( ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻣﻘﺪار وزن ﻓﻌﻠﻲ ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد وﻟﻲ ﻓﻘﻂ در‬
‫ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ وﺿﻌﻴﺖ درﺳﺖ ﺻﻔﺮ ﻗﺒﻼً ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر وارﺳﻲ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ -7‬اﻟﺰاﻣﺎت ﻓﻨﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬

‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺑﻨﺪ ‪» 5‬اﻟﺰاﻣﺎت اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ« و ﺑﻨﺪ ‪» 6‬اﻟﺰاﻣﺎت ﻓﻨﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﺧﻮدﻛﺎر و ﻧﻴﻢ‪-‬‬
‫ﺧﻮدﻛﺎر«‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﻟﺰام ﻫﺎي زﻳﺮ اﻧﻄﺒﺎق داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 1-7‬اﻟﺰاﻣﺎت ﻛﻠﻲ‬

‫‪ 1-1-7‬دﺳﺘﮕﺎه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﺎن ﻃﺮاﺣﻲ و ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد ﻛﻪ اﮔﺮ در ﻣﻌﺮض اﺧﺘﻼل ﻫﺎﻳﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪:‬‬
‫اﻟﻒ( ﻳﺎ اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﻣﻌﻨﻲ دار رخ ﻧﺪﻫﺪ‪،‬‬
‫ب( اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﻣﻌﻨﻲ دار آﺷﻜﺎر ﺷﺪه و ﺑﺮ اﺳﺎس آن ﻋﻤﻞ ﺷﻮد‪ .‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻌﻨﻲ دار ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ ﭘﻴﺎم ﻫﺎي‬
‫دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬اﺷﺘﺒﺎﻫﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪،‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﺧﻄﺎي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‪ ،‬اﺷﺘﺒﺎﻫﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ e‬ﻳﺎ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﻣﺠﺎز اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 2-1-7‬اﻟﺰام ﻫﺎي ﻣﺬﻛﻮر در ﺑﻨﺪ ﻫﺎي ‪ 1-1-7 ، 9-5 ، 8-5 ، 6-5 ، 5-5‬ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻮاره ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮد در ﻧﻈﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬ﺑﺮآورده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 3-1-7‬اﮔﺮ ﻳﻚ ﻧﻮع دﺳﺘﮕﺎه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ در اﻣﺘﺤﺎنﻫﺎ و آزﻣﻮنﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در ﺑﻨﺪ ‪ 4-7‬ﻗﺒﻮل ﺷﻮد‬
‫ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺘﻨﺒﺎط ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ اﻟﺰام ﻫﺎي ﺑﻨﺪ ﻫﺎي ‪ 1-1-7‬و ‪ 2-1-7‬و ‪ 2-3-7‬اﻧﻄﺒﺎق دارد‪.‬‬

‫‪ 4-1-7‬اﻟﺰاﻣﺎت ﺑﻨﺪ ‪ 1-1-7‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ در ﻣﻮارد زﻳﺮ اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻋﻠﺖ ﻣﻨﻔﺮدي ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻌﻨﻲ دار ﺷﻮد؛‬
‫‪ -‬ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻗﻄﻌﻪي دﺳﺘﮕﺎه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‪.‬‬
‫اﺧﺘﻴﺎر اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻴﻦ اﻟﺰام ‪ 1-1-7‬اﻟﻒ و اﻟﺰام ‪ 1-1-7‬ب ﺑﺎ ﺳﺎزﻧﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 2-7‬اﻗﺪام ﺑﺮ اﺳﺎس اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻌﻨﻲ دار‬

‫وﻗﺘﻲ اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻌﻨﻲداري آﺷﻜﺎر ﺳﺎزي ﻣﻲ ﺷﻮد دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر ﻧﺸﺎﻧﻪي ﻗﺎﺑﻞ دﻳﺪن ﻳﺎ ﺷﻨﻴﺪﻧﻲ‬
‫اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ زﻣﺎن اﻗﺪام ﻛﺎرﺑﺮ ﻳﺎ از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻦ اﺷﺘﺒﺎه‪ ،‬اداﻣﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-7‬اﻟﺰام ﻫﺎي ﻓﻨﻲ‬

‫‪86‬‬
‫‪ 1-3-7‬ﺑﺎ روﺷﻦ ﺷﺪن)ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ(‪ ،‬ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺎﻳﺪ اﺟﺮا ﺷﻮد ﺗﺎ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪي ﻋﻼﻣﺖ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬
‫وﺿﻌﻴﺖ ﻓﻌﺎل و ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻧﻈﺎرت ﻛﺎرﺑﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺪت ﻛﺎﻓﻲ ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎنﮔﺮي‬
‫ﻛﻪ ﺧﺮاﺑﻲ آن آﺷﻜﺎر اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺳﮕﻤﻨﺖ ﺷﺪه‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﻣﺎﺗﺮﻳﺴﻲ‪ ،‬ﻛﺎرﺑﺮد‬
‫ﻧﺪارد‪.‬‬

‫‪2-3-7‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺑﻨﺪ ‪ 9-5‬دﺳﺘﮕﺎه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﻟﺰام ﻫﺎي رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﻲ ‪ 85‬درﺻﺪ را در ﺣﺪ ﺑﺎﻻي‬
‫ﮔﺴﺘﺮهي دﻣﺎ‪ ،‬ﺑﺮآورده ﺳﺎزد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي رده ي ‪ I‬و رده ي ‪ II‬اﮔﺮ ‪ e‬از ﻳﻚ ﮔﺮم ﻛﻢ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﻛﺎرﺑﺮد ﻧﺪارد‪.‬‬

‫‪ 3-3-7‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‪ ،‬ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي رده ي ‪ I‬ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺤﺖ آزﻣﻮن ﭘﺎﻳﺪاري ﭘﻬﻨﻪ ﻛﻪ در ﺑﻨﺪ‬
‫‪ 4-4-7‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه‪ ،‬ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺧﻄﺎ در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد و‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻗﺪر ﻣﻄﻠﻖ اﺧﺘﻼف ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﺮاي ﻫﺮ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﻧﺼﻒ زﻳﻨﻪي ﺑﺮرﺳﻲ ﻳﺎ ﻧﺼﻒ‬
‫ﻗﺪر ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪي ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺪام ﻛﻪ ﺑﺰرگ ﺗﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 4-3-7‬وﻗﺘﻲ دﺳﺘﮕﺎه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ در ﻣﻌﺮض اﺧﺘﻼل ﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در ﺑﻨﺪ ‪ 3-4-7‬ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﻳﺎ‬
‫اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ وزن ﺑﺎ وﺟﻮد اﺧﺘﻼل و ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺪون اﺧﺘﻼل )ﺧﻄﺎي ذاﺗﻲ( ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ e‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد ﻳﺎ اﻳﻦ‬
‫ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ آن را آﺷﻜﺎر ﻛﺮده و ﺑﺮ اﺳﺎس اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻌﻨﻲ دار اﻗﺪام ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 5-3-7‬در زﻣﺎن ﮔﺮم ﺷﺪن دﺳﺘﮕﺎه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻳﺎ اﻧﺘﻘﺎل ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫‪ 6-3-7‬ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ واﺳﻄﻲ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻛﻪ ﺗﺰوﻳﺞ آن را ﺑﻪ ﻫﺮ وﺳﻴﻠﻪ ي ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻳﺎ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﻴﺴﺮ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫واﺳﻄﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ اﺟﺎزه دﻫﺪ ﻛﻪ وﻇﻴﻔﻪ ﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ دﺳﺘﮕﺎه و داده ﻫﺎي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي آن ﺗﺎ ﺣﺪ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﻗﺒﻮل ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ وﺳﺎﻳﻞ ﺟﺎﻧﺒﻲ )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل راﻳﺎﻧﻪ ﻫﺎ(‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪهي دﻳﮕﺮ ﻳﺎ اﺧﺘﻼﻻت وارده ﺑﻪ واﺳﻂ‪،‬‬
‫ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫وﻇﻴﻔﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ ﻳﻚ واﺳﻂ راه اﻧﺪازي ﻳﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎﻳﺪ اﻟﺰاﻣﺎت و ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﻨﺪ ‪ 6‬را ﺑﺮآورده ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ﻳﻚ واﺳﻂ ﺷﺎﻣﻞ ﻫﻤﻪي ﺧﻮاص ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ‪ ،‬ﺑﺮﻗﻲ و ﻣﻨﻄﻘﻲ در ﻣﺤﻞ ﺗﺒﺎدل دادهﻫﺎ ﺑﻴﻦ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه و وﺳﺎﻳﻞ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻳﺎ‬
‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 1-6-3-7‬وارد ﺷﺪن ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه از ﻃﺮﻳﻖ واﺳﻂ‪ ،‬دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞﻫﺎ ﻳﺎ دادهﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻮارد زﻳﺮ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﺪهاﻧﺪ‬
‫ﻳﺎ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﻣﺴﺎﻋﺪ اﺳﺖ ﻧﺒﺎﻳﺪ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‬
‫‪ ‬دادهﻫﺎي ﻧﻤﺎﻳﺸﻲاي ﻛﻪ ﻛﺎﻣﻼً ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻲﺗﻮان آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻮزﻳﻦ اﺷﺘﺒﺎه ﮔﺮﻓﺖ‪،‬‬
‫‪ ‬دﺳﺖ ﺑﺮدن در ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه‪ ،‬ﭘﺮدازش ﺷﺪه ﻳﺎ ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه‪،‬‬

‫‪87‬‬
‫‪ ‬ﺗﻨﻈﻴﻢ دﺳﺘﮕﺎه ﻳﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺿﺮﻳﺐﻫﺎي ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﻪ ﺟﺰ در ﻣﻮاردي از ﻗﺒﻴﻞ ﺻﺪور دﺳﺘﻮر از ﻃﺮﻳﻖ واﺳﻂ ﺑﺮاي‬
‫اﺟﺮاي روﻧﺪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎ ﺑﻜﺎر ﮔﻴﺮي وﺳﻴﻠﻪ ي ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﻬﻴﻨﻪاي ﻛﻪ در داﺧﻞ دﺳﺘﮕﺎه ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﺪه ﻳﺎ ﺑﻜﺎر ﮔﺮﻓﺘﻦ‬
‫وزﻧﻪ ي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻳﺎ ﺟﺮم اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺧﺎرﺟﻲ در دﺳﺘﮕﺎه ردهي ‪I‬‬
‫‪ ‬دﺳﺘﻜﺎري در ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎي اوﻟﻴﻪاي ﻛﻪ در ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ 2-6-3-7‬ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ واﺳﻄﻲ ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ آن وﻇﻴﻔﻪ ﻫﺎي ذﻛﺮ ﺷﺪه در ﺑﻨﺪ ‪ 1-6-3-7‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻧﺠﺎم ﻳﺎ‬
‫راه اﻧﺪازي ﺷﻮدﻻزم ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬وﻟﻲ اﻣﻨﻴﺖ واﺳﻂ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪ 4-2-1-6‬ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 3-6-3-7‬واﺳﻄﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺗﺤﺖ اﻟﺰاﻣﺎت اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد وﺻﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎﻳﺪ داده ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻫﺎي اوﻟﻴﻪ را ﭼﻨﺎن اﻧﺘﻘﺎل دﻫﺪ ﻛﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺑﺘﻮاﻧﺪ آن اﻟﺰاﻣﺎت را ﺑﺮآورده ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 4-7‬آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮدي و ﭘﺎﻳﺪاري ﺑﻬﻴﻨﻪ‬

‫‪ 1-4-7‬ﻣﻼﺣﻈﺎت آزﻣﻮن‬
‫ﻫﻤﻪي دﺳﺘﻜﺎه ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ از ﻳﻚ دﺳﺘﻪ ﺧﻮاه ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻌﻨﻲ دار ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ‬
‫روش ﻳﻜﺴﺎن ﻣﻮرد آزﻣﻮن ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ 2-4-7‬ﺣﺎﻟﺖ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻮرد آزﻣﻮن‬

‫آزﻣﻮنﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺎﻳﺪ روي ﺗﺠﻬﻴﺰاﺗﻲ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﻼً ﻗﺎﺑﻞ ﺑﻬﺮهﺑﺮدارياﻧﺪ و در وﺿﻌﻴﺖ ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﻋﺎدي ﻳﺎ‬
‫وﺿﻌﻴﺘﻲ ﺣﺘﻲ اﻻﻣﻜﺎن ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ آن اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﭘﻴﻜﺮه ﺑﻨﺪياي ﻏﻴﺮ از ﭘﻴﻜﺮه ﺑﻨﺪي ﻋﺎدي وﺻﻞ‬
‫ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬روش اﺟﺮاﻳﻲ اﺗﺼﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد ﺗﻮاﻓﻖ ﻣﻘﺎم ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻛﻨﻨﺪه و ﻣﺘﻘﺎﺿﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و در ﻣﺪرك آزﻣﻮن‬
‫ﻗﻴﺪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺑﻪ واﺳﻄﻲ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﺗﺼﺎل آن را ﺑﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺧﺎرﺟﻲ ﻣﻴﺴﺮ ﻛﻨﺪ‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﻃﻲ آزﻣﻮن ﻫﺎي ب‪ ، 2-3-‬ب‪ 3-3-‬و ب‪ ،4-3-‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در روش اﺟﺮاﻳﻲ آزﻣﻮن ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه‬
‫ﺧﺎرﺟﻲ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-4-7‬آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد‬

‫آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ﻫﺎي ب‪ 2-‬و ب‪ 3-‬اﻧﺠﺎم ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺟﺪول ‪-10‬آزﻣﻮنﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد‬

‫وﻳﮋﮔﻲ ﻣﻮرد آزﻣﻮن‬ ‫آزﻣﻮن‬
‫ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار‬ ‫دﻣﺎي ﺳﺎﻛﻦ‬
‫ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار‬ ‫ﮔﺮﻣﺎي ﻣﺮﻃﻮب ‪ ،‬ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺎﻳﺪار‬
‫ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻟﺘﺎژ‬
‫اﺧﺘﻼل‬ ‫اﻓﺖ ﻫﺎ و ﻗﻄﻌﻲ ﻫﺎي ﻛﻮﺗﺎه وﻟﺘﺎژ ﺷﺒﻜﻪ ي ﺑﺮق ‪AC‬‬
‫اﺧﺘﻼل‬ ‫رﮔﺒﺎرﻫﺎ)ﮔﺬرا ﻫﺎ(‬

‫‪88‬‬
 ‫اﺧﺘﻼل‬ ‫ﺗﺨﻠﻴﻪ ي اﻟﻜﺘﺮواﺳﺘﺎﺗﻴﻚ‬
‫اﺧﺘﻼل‬ ‫ﺿﺮﺑﻪ )اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ(‬
‫اﺧﺘﻼل‬ ‫ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ ﺑﻪ ﻣﻴﺪان اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه‬
‫اﺧﺘﻼل‬ ‫ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ ﺑﻪ ﻣﻴﺪان ﻫﺎي ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ رادﻳﻮﻳﻲ ﻫﺪاﻳﺖ ﺷﺪه ﺑﺎ ﻫﺎدي‬
‫اﺧﺘﻼل‬ ‫اﻟﺰاﻣﺎت ‪ EMC‬ﺧﺎص ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ از ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ ي وﺳﻴﻠﻪي ﻧﻘﻠﻴﻪي ﺟﺎدهاي ﺗﻌﺬﻳﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‬

‫‪ 4-4-7‬آزﻣﻮن ﭘﺎﻳﺪاري ﭘﻬﻨﻪ‬

‫آزﻣﻮن ﭘﺎﻳﺪاري ﭘﻬﻨﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ب‪ 4-‬اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 5-7‬اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ اي ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻳﺎدآوري‪ -‬اﻟﺰاﻣﺎت ﻛﻠﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ و ﺗﻮﺻﻴﻪ در ﻣﻮرد وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎ و دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ‬
‫در ﻧﺸﺮﻳﺎت دﻳﮕﺮ ‪ ،OIML‬ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 1-5-7‬وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺗﻌﺒﻴﻪ ﺷﺪه‬

‫در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ و ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎي ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺗﻌﺒﻴﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﺳﺎزﻧﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻳﺎ اﻇﻬﺎر ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺮم اﻓﺰار در‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻳﺎ ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻌﺒﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﻧﺮم اﻓﺰار در ﻳﻚ ﺳﺨﺖ اﻓﺰار ﺛﺎﺑﺖ و ﻣﺤﻴﻂ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﺪه‬
‫و ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﭘﺲ از ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ و‪/‬ﻳﺎ ﺗﺼﺪﻳﻖ از ﻃﺮﻳﻖ راﺑﻂ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺷﻴﻮه اي دﻳﮕﺮ آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ داد ﻳﺎ ﺑﻪ آن‬
‫اﻧﺘﻘﺎل داد‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺴﺘﻨﺪاﺗﻲ ﻛﻪ در ﺑﻨﺪ ‪ 2-1-2-9‬اﻟﺰام ﺷﺪه ﺳﺎزﻧﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺴﺘﻨﺪات زﻳﺮ را ﻫﻢ اراﺋﻪ ﻛﻨﺪ‪:‬‬
‫‪ ‬ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ از وﻇﻴﻔﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‬
‫‪ ‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻛﻪ ﺑﻪ وﺿﻮح ﺑﻪ وﻇﻴﻔﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻣﻨﺘﺴﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫‪ ‬اﻗﺪاﻣﺎت ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺷﻬﺎدت ﺑﺮ دﺳﺖ اﻧﺪازي ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه‪.‬‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﮕﺎه اراﺋﻪ ﺷﻮد و در ﮔﻮاﻫﻲ ‪ OIML‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺷﻮد‪.‬‬
‫راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺮم اﻓﺰار در ﻣﺪ ﻛﺎري ﻋﺎدي ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻫﺎي زﻳﺮ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪ ‬ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻛﺎﻣﻼً ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ي ﻳﻚ ﻛﻠﻴﺪﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻳﺎ ﻧﺮم‪ ،‬دﻛﻤﻪ‪ ،‬ﻳﺎ ﻛﻠﻴﺪ‪،‬‬
‫‪ ‬ﺷﻤﺎره ي ﻧﺴﺨﻪ ﻳﺎ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ )ﭼﻚ ﺳﺎم( و ﻏﻴﺮه اي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺪاوم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫در ﻫﺮ دو ﻣﻮرد ﺑﺎ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻫﺎي روﺷﻨﻲ در ﻣﻮرد ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ وارﺳﻲ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻓﻌﻠﻲ در ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺷﻤﺎره ي ﻣﺒﻨﺎ )آن ﻃﻮر ﻛﻪ در ﮔﻮاﻫﻲ ‪ OIML‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺷﺪه( ﻛﻪ ﺑﺮ روي دﺳﺘﮕﺎه ﻋﻼﻣﺖ ﮔﺬاري ﺷﺪه ﻳﺎ ﺑﻪ‬
‫وﺳﻴﻠﻪ آن ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 2-5-7‬ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻫﺎي ﺷﺨﺼﻲ‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي داراي اﺟﺰاء ‪ PC‬و دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي دﻳﮕﺮ‪ ،‬وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎ و‬
‫اﺟﺰاء ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻳﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ‬
‫ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎي ﺷﺨﺼﻲ و دﻳﮕﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ‪/‬وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻳﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎرﮔﺬاري را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه‪ ،‬ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل‪ ،‬وﺳﻴﻠﻪﻫﺎي ذﺧﻴﺮهي داده‪ ،‬وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﻲ و ﻏﻴﺮه در ﺻﻮرﺗﻲ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮد ﻛﻪ‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت زﻳﺮ را ﺑﺮآورده ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪89‬‬
 ‫ﻳﺎدآوري‪ -‬اﮔﺮ ﭼﻪ اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎرﮔﺬاري ﻳﺎ ﻣﺎﺟﻮل و اﺟﺮا و ﻏﻴﺮه ﺑﺮ‬
‫ﭘﺎﻳﻪي ‪ PC‬ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬در ﻣﻮارد زﻳﺮ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺳﺎده ‪ PC‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺗﻌﺒﻴﻪ ﺷﺪه ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺑﻨﺪ ‪1-5-7‬‬
‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ‪ PC‬ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 1-2-5-7‬اﻟﺰاﻣﺎت ﺳﺨﺖ اﻓﺰار‬

‫ﺑﻪ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎي ﺷﺨﺼﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﺰء)اﺟﺰاء( آﻧﺎﻟﻮگ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ را در ﺑﺮ‬
‫ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭘﻴﻮﺳﺖ پ )ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه( ﺑﺮﺧﻮرد ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻘﻮﻟﻪ ﻫﺎي ‪ 1‬و ‪ 2‬ﺟﺪول ‪ 11‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ راﻳﺎﻧﻪﻫﺎي ﺷﺨﺼﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎﺟﻮل دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺧﺎص ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﻓﺎﻗﺪ اﺟﺰاء آﻧﺎﻟﻮگ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ اﻧﺪازه‬
‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻲاﻧﺪ)ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺮﻣﻴﻨﺎلﻫﺎ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان وﺳﻴﻠﻪﻫﺎي ﺣﺴﺎﺑﮕﺮ ﻗﻴﻤﺖ ﻧﻘﻄﻪي ﺧﺮﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮده‬
‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ( ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﻘﻮﻟﻪ ‪ 3‬و ‪ 4‬ﺟﺪول ‪ 11‬ﺑﺮﺧﻮرد ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ راﻳﺎﻧﻪﻫﺎي ﺷﺨﺼﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎﺟﻮل وﺳﺎﻳﻞ ﺟﺎﻧﺒﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﻘﻮﻟﻪ ‪5‬‬
‫ﺟﺪول ‪ 11‬ﺑﺮﺧﻮرد ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪ 11‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺳﺎزياي را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي اﺟﺰاء آﻧﺎﻟﻮگ و‬
‫دﻳﺠﻴﺘﺎل راﻳﺎﻧﻪ ﺷﺨﺼﻲ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﻮﻟﻪي ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ )ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ‪ ،‬ﻧﻮع واﺳﻄﻪﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺮد ﻣﺎدر‪ ،‬ﻣﺤﻔﻈﻪ و‬
‫ﻏﻴﺮه( اراﺋﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺟﺪول‪ -11‬آزﻣﻮنﻫﺎ و ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻻزم ﺑﺮاي راﻳﺎﻧﻪﻫﺎي ﺷﺨﺼﻲاي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎﺟﻮل ﻳﺎ وﺳﺎﻳﻞ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬
‫ﻣﻼﺣﻈﺎت‬ ‫ﻣﺴﺘﻨﺪات‬ ‫آزﻣﻮن ﻫﺎي ﺿﺮورري‬ ‫ﻣﻘﻮﻟﻪ‬

‫اﺟﺰاء ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري‬ ‫ﺗﻮﺻﻴﻒ‬ ‫ﺷﻤﺎره‬

‫ﺗﺄﺛﻴﺮ ‪ PC‬ﺑﺮ ‪ ADC‬اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ‬ ‫‪ :ADC‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻨﺪ ‪2-1-2-9‬‬
‫اﺳﺖ)دﻣﺎ‪ ،‬ﺗﺪاﺧﻞ اﻣﻮاج‬ ‫)دﻳﺎﮔﺮام ﻣﺪار‪ ،‬ﭼﻴﺪﻣﺎن‪ ،‬ﺗﻮﺻﻴﻒ‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ و )‪((EMC‬‬ ‫ﻫﺎ و ﻏﻴﺮه(‬
‫‪ : PC‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻨﺪ ‪2-1-2-9‬‬
‫)ﺳﺎزﻧﺪه‪ ،‬ﻧﻮع ‪ ،PC‬ﻧﻮع ﻣﺤﻔﻈﻪ‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪي اﻧﻮاع ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎ وﺳﻴﻠﻪﻫﺎ و‬ ‫* اﻟﮕﻮ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﭘﻴﻜﺮهﺑﻨﺪي‬
‫اﺟﺰاء اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻨﺒﻊ‬
‫ﺗﻐﺬﻳﻪ‪ ،‬ﺑﺮگ دادهﻫﺎ‪ ،‬دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ‪-‬‬
‫ﻫﺎ و ﻏﻴﺮه(‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮ ‪ PC‬ﺑﺮ ‪ ADC‬از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻨﺒﻊ‬ ‫‪ ADC‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻨﺪ ‪2-1-2-9‬‬
‫ﺗﻐﺬﻳﻪ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ )دﻣﺎ ‪(EML‬‬ ‫)دﻳﺎﮔﺮامﻫﺎي ﻣﺪار‪ ،‬ﭼﻴﺪﻣﺎن‪،‬‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮﻫﺎي دﻳﮕﺮ از ‪ PC‬ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮﺻﻴﻒﻫﺎ و ﻏﻴﺮه(‬
‫آزﻣﻮنﻫﺎي ‪ EML‬ﺟﺪﻳﺪ)‪ (PC‬در‬ ‫‪ :PC‬وﺳﻴﻠﻪي ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﺻﻮرﺗﻲ ﺿﺮوري اﺳﺖ ﻛﻪ وﺳﻴﻠﻪي ﻣﻨﺒﻊ‬ ‫ﺑﻨﺪ ‪) 2-1-2-9‬ﺳﺎزﻧﺪه‪ ،‬ﻧﻮع‪ ،‬ﺑﺮگ‬
‫ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺗﻌﻮﻳﺾ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫دادهﻫﺎ( ﺳﺎﻳﺮ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎ ﻓﻘﻂ‬
‫ﺷﺮح ﻛﻠﻲ ﻳﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﺿﺮوري‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﺤﻔﻈﻪ‪ ،‬ﺑﺮد ﻣﺎدر‪،‬‬
‫ﻧﻮع ﭘﺮوﺳﻮور‪ RAM ،‬دراﻳﻮﻫﺎي‬
‫ﻓﻼﭘﻲ و ﻫﺎرد دﻳﺴﻚ‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮﻟﺮﻫﺎ‬
‫واﺳﻂ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻴﺘﻮر‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ ﻛﻠﻴﺪ‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮ )ﻓﻘﻂ ‪ (EMC‬از ﻃﺮﻳﻖ وﺳﻴﻠﻪي‬ ‫‪ : ADC‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﻘﻮﻟﻪي ‪2‬‬
‫‪ ADC‬و ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺷﺨﺼﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺷﺨﺼﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎﺟﻮل‪،‬‬
‫ﻋﻨﻮان واﺣﺪ ﻣﻮرد آزﻣﻮن ﻗﺮار‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اوﻟﻴﻪ در ﻣﺎﻧﻴﺘﻮر‪ ،‬ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ‬
‫ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ‬ ‫ﺷﺨﺼﻲ اﺟﺰاء آﻧﺎﻟﻮگ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ اﻧﺪازه‬
‫*آزﻣﻮن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ را در )‪ (ADC‬را در ﺑﺮ‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭘﻴﻮﺳﺖ پ‬ ‫ﻣﻲﮔﻴﺮد ﻛﻪ در ﺷﻴﺎر ﻣﺪار ﭼﺎﭘﻲ‬ ‫‪1‬‬
‫ﻧﺼﺐ ﺷﺪه و ﺷﻴﻠﺪ ﻧﺸﺪه‬
‫اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ)ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﺼﺮف‬ ‫اﺳﺖ)وﺳﻴﻠﻪي ﺑﺎز(‪ ،‬ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮاي‬
‫ﺑﺮق( ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫‪ ADC‬در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺷﺨﺼﻲ ﻳﺎ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎس ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ‬
‫‪ ADC‬و ‪ PC‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان واﺣﺪ‬ ‫‪ PC‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎﺟﻮل‪ ،‬ﻧﺸﺎندﻫﻲ‬
‫آزﻣﻮن ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫اوﻟﻴﻪ در ﻣﺎﻧﻴﺘﻮر‪ PC ،‬درﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪهي‬
‫*آزﻣﻮنﻫﺎ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه‬ ‫‪ ADC‬اﺳﺖ وﻟﻲ ‪ ADC‬ﻧﺼﺐ‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭘﻴﻮﺳﺖ پ‬ ‫داﺧﻞ داراي ﻣﺤﻔﻈﻪي ﺷﻴﻠﺪ ﺷﺪه‬
‫*اﻟﮕﻮ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﭘﻴﻜﺮه‪-‬‬ ‫اﺳﺖ)وﺳﻴﻠﻪﺑﺴﺘﻪ(‪ ،‬ﻣﻨﺒﻪ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮاي‬
‫ﺑﻨﺪي اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ )ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ‬ ‫‪ ADC‬از ‪ PC‬اﺳﺖ وﻟﻲ ﻧﻪ از ﻃﺮﻳﻖ‬ ‫‪2‬‬
‫ﻣﺼﺮف ﺑﺮق( ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎس ‪PC‬‬
‫‪ :ADC‬آزﻣﻮنﻫﺎ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن‪-‬‬ ‫‪ PC‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎﺟﻮل ﻛﺎﻣﻼً دﻳﺠﻴﺘﺎل‪:‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪90‬‬
 ‫ﻣﻼﺣﻈﺎت‬ ‫ﻣﺴﺘﻨﺪات‬ ‫آزﻣﻮن ﻫﺎي ﺿﺮورري‬ ‫ﻣﻘﻮﻟﻪ‬

‫اﺟﺰاء ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري‬ ‫ﺗﻮﺻﻴﻒ‬ ‫ﺷﻤﺎره‬

‫ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪي ‪ PC‬ﺑﺮ روي ‪ADC‬‬ ‫‪ : PC‬وﺳﻴﻠﻪي ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫دﻫﻨﺪه ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭘﻴﻮﺳﺖ پ ﺑﺎ‬ ‫ﻧﺸﺎندﻫﻲ اوﻟﻴﻪ در ﻣﺎﻧﻴﺘﻮر ‪ADC‬‬
‫اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺄﺛﻴﺮﻫﺎي دﻳﮕﺮ از ‪PC‬‬ ‫ﻣﻘﻮﻟﻪي ‪ ،2‬ﺳﺎﻳﺮ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ‪ PC‬ﺑﺮاي‬ ‫ددر ﻳﻚ ﻣﺤﻔﻈﻪي ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺧﺎرج از‬
‫ﻳﺎ اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ ﻧﻴﺴﺖ و ﻳﺎ ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﻮﻟﻪي ‪4‬‬ ‫ﻧﺸﺎندﻫﻲ اوﻟﻴﻪ‬ ‫‪ PC‬وﺳﻴﻠﻪي ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮاي‬
‫‪ : PC‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪2-10-4‬‬ ‫‪ ADC‬از ﻃﺮﻳﻖ ‪PC‬‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮات)ﻳﺎ ‪ (EMC‬از ‪ PC‬ﺑﺮ ‪ADC‬‬ ‫‪ : ADC‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻘﻮﻟﻪي ‪2‬‬ ‫‪ : ADC‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻘﻮﻟﻪي ‪3‬‬ ‫‪ PC‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎﺟﻮل ﻛﺎﻣﻼً دﻳﺠﻴﺘﺎل‬
‫اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ : PC‬ﻓﻘﻂ ﺷﺮح ﻛﻠﻲ ﻳﺎ اﻃﻼﻋﺎت‬ ‫‪ : PC‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻘﻮﻟﻪي ‪3‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اوﻟﻴﻪ ﺑﺮ روي ﻣﺎﻧﻴﺘﻮر‬
‫ﺿﺮوري ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬ ‫‪ ADC‬ﺧﺎرج ‪ PC‬در ﻳﻚ ﻣﺤﻔﻈﻪي‬
‫ﻧﻮع ﺑﺮد ﻣﺎدر‪ ،‬ﭘﺮدازﻧﺪه ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺑﺎ وﺳﻴﻠﻪي ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪي‬
‫‪4‬‬
‫‪ ،RAM‬دراﻳﻮﻫﺎي ﻓﻼﭘﻲ و‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ‬
‫دﻳﺴﻚ ﺳﺨﺖ‪ ،‬ﺑﺮد ﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮﻟﺮ‪،‬‬
‫ﻛﻨﺘﺮﻟﺮ وﻳﺪﻳﻮ‪ ،‬واﺳﻂﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻴﺘﻮر‪،‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﻛﻠﻴﺪ‬
‫‪ :PC‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻘﻮﻟﻪي ‪4‬‬ ‫‪ : PC‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪3-10-4‬‬ ‫‪ PC‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان وﺳﻴﻠﻪي ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻛﺎﻣﻼً‬
‫‪5‬‬
‫دﻳﺠﻴﺘﺎل‬
‫ﻳﺎدآوري‪ = PC -‬راﻳﺎﻧﻪ ﺷﺨﺼﻲ‬
‫‪ = ADC‬ﺟﺰء)اﺟﺰاء( آﻧﺎﻟﻮگ ﻣﺮﺗﺒﻂ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺒﺪل آﻧﺎﻟﻮگ ﺑﻪ دﻳﺠﻴﺘﺎل )ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 1‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‬
‫‪ = EMC‬ﺳﺎزﮔﺎري اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ‬

‫‪ 2-2-5-7‬اﻟﺰامﻫﺎي ﻧﺮم اﻓﺰار‬

‫ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻳﻚ ‪ PC‬ﻳﻌﻨﻲ ﻧﺮم اﻓﺰاري ﻛﻪ ﺑﺮاي وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‪ ،‬داده ﻫﺎي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي و‬
‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﻬﻢ اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه ﻳﺎ اﻧﺘﻘﺎل ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺣﻴﺎﺗﻲاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻗﺴﻤﺖ اﺻﻠﻲ دﺳﺘﮕﺎه‬
‫ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﺤﺴﻮب ﺷﺪه و ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭘﻴﻮﺳﺖ چ اﻣﺘﺤﺎن ﺷﻮد‪ .‬ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﺎﻳﺪ اﻟﺰاﻣﺎت زﻳﺮ را ﺑﺮآورده‬
‫ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ -‬ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﻔﺎﻳﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﻳﺎ ﻋﻤﺪي ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺮ‬
‫دﺳﺖ ﻳﺎزي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ دادن‪ ،‬اﻧﺘﻘﺎل ﻳﺎ ﺣﺬف ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻌﺪي ﻳﺎ ﺑﺎزرﺳﻲ ﻫﻢ ﺗﺮاز‪،‬‬
‫ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻳﻦ اﻟﺰاﻣﺎت ﭼﻨﻴﻦ دﻻﻟﺖ دارﻧﺪ ﻛﻪ‪:‬‬

‫ﻛﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻋﻤﺪي در ﻣﻮرد اﺑﺰار ﻫﺎي ﻧﺮم اﻓﺰاري وﻳﮋه ﻣﻮﺿﻮع اﻳﻦ اﻟﺰاﻣﺎت ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻮن اﻳﻦ‬
‫ﻛﺎر ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻗﺪام ﺟﺰﺋﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل ﻣﻲ ﺗﻮان ﻓﺮض ﻛﺮد ﻛﻪ ﻧﻔﻮذ ﺑﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي و‬
‫داده ﻫﺎي ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و ﺑﻪ ﻃﻮر اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﭘﺮدازش ﺷﺪهي ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ‬
‫وﺳﻴﻠﻪي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪاي ﻛﻪ اﻳﻦ اﻟﺰاﻣﺎت را ﺑﺮآورده ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺮدازش ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل اﮔﺮ‬
‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي و داده ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﻪ وﻳﮋه ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻫﺎي ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﻪ ﺧﺎرج ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي‬
‫ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺷﺪه ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ اﻟﺰاﻣﺎت ﺑﻨﺪ ‪ 3-6-3-6‬را ﺑﺮآورده ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻧﺮماﻓﺰار‬
‫ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﺎ داده ﻫﺎ‪ ،‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎ و ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺘﻐﻴﺮ و ﻏﻴﺮه در ﺻﻮرﺗﻲ ﺑﻪ ﻛﻔﺎﻳﺖ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺷﺪه ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ‪-‬‬

‫‪91‬‬
‫ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺘﻮان آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ اﺑﺰار ﻧﺮم اﻓﺰاري ﻣﻌﻤﻮل ﺗﻐﻴﻴﺮ داد‪ .‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻫﻤﻪي اﻧﻮاع وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻣﺘﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫اﺑﺰار ﻧﺮم اﻓﺰاري ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬

‫ﭘﺲ از ﺷﺮوع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪي ﺧﻮدﻛﺎر ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ‪ 1‬ﻛﻪ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ )ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻚ ﺟﻤﻊ‬
‫ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ‪ CRC-16‬ﺑﺎ ﻳﻚ ﭼﻨﺪ اﺳﻤﻲ ﻣﺨﻔﻲ( و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪي اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﺛﺎﺑﺖ ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه‪ ،‬اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻛﺪ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻧﻜﻨﺪ‪.‬‬

‫ب( در ﺻﻮرﺗﻲ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ وﻇﻴﻔﻪ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ را ﻋﻼوه ﺑﺮ وﻇﻴﻔﻪ )وﻇﺎﻳﻒ( ﺗﻮزﻳﻦ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪،‬‬
‫ﻧﺮماﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﻮده و ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﻲ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﻳﻦ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻫﻤﺮاه‬
‫ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫اﻳﻦ اﻟﺰام ﭼﻨﻴﻦ دﻻﻟﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ‪:‬‬

‫ﻧﺮم اﻓﺰار ﻫﻤﺮاه از ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺟﺪا ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ ﺗﺒﺎدل اﻃﻼﻋﺎت از ﻃﺮﻳﻖ واﺳﻂ ﻧﺮم‬
‫اﻓﺰاري اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬واﺳﻂ ﻧﺮم اﻓﺰاري در ﺻﻮرﺗﻲ ﻣﺤﺎﻓﻆ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ‪:‬‬
‫‪ ‬ﻓﻘﻂ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎ‪ ،‬وﻇﻴﻔﻪ ﻫﺎ‪ ،‬داده ﻫﺎي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه و ﻣﺠﺎز را ﺑﺘﻮان از ﻃﺮﻳﻖ اﻳﻦ واﺳﻂ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻨﺪ‬
‫‪ 1-6-3-6‬ﺗﻐﻴﻴﺮ داد و‬
‫‪ ‬ﻫﻴﭻ ﻗﺴﻤﺘﻲ ﻧﺘﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﻳﻖ اﺗﺼﺎل دﻳﮕﺮي اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺒﺎدﻟﻪ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫واﺳﻂﻫﺎي ﻧﺮماﻓﺰاري ﺑﺨﺸﻲ از ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ اﺳﺖ‪ .‬دور زدن واﺳﻂ ﻳﻚ اﻗﺪام ﺟﺰﺋﻲ ﻣﺤﺴﻮب‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬

‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻫﻤﻪي وﻇﻴﻔﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎنﻫﺎ‪ ،‬دادهﻫﺎ و ﻏﻴﺮهاي ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ واﺳﻂ ﻣﺤﺎﻓﻆ ﺑﻴﻦ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و‬
‫ﻫﻤﻪي ﻧﺮم اﻓﺰار و ﻳﺎ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﺳﺨﺖ اﻓﺰارﻫﺎي ﻣﺘﺼﻞ ﻣﺒﺎدﻟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬وارﺳﻲ اﻳﻨﻜﻪ آﻳﺎ ﻫﻤﻪي وﻇﻴﻔﻪ ﻫﺎ‪،‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ﻫﺎ و داده ﻫﺎ ﻣﺠﺎز ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫پ( ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻨﻮان ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﺪه و ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ‬
‫راﺣﺘﻲ ﺑﺎ وﺳﻴﻠﻪي ﻛﻨﺘﺮل ﻳﺎ ﺑﺎزرﺳﻲ ﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‪ ،‬ﺗﺪارك دﻳﺪه ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻳﻦ اﻟﺰام ﭼﻨﻴﻦ دﻻﻟﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ‪:‬‬

‫ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻳﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻛﻤﻜﻲ ﻫﻤﺴﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ راهاﻧﺪازﻫﺎي وﻳﺪﺋﻮ‪ ،2‬راهاﻧﺪازﻫﺎي‬
‫ﭼﺎﭘﮕﺮ‪ ،‬راهاﻧﺪازﻫﺎي دﻳﺴﻚ ﺳﺨﺖ در اﻳﻦ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺮم اﻓﺰار‪ ،‬ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪1 -chechsam‬‬
‫‪2 -video driver‬‬

‫‪92‬‬
 ‫راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪي ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﺑﺮاي ﻛﺪ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ در زﻣﺎن اﺟﺮا و ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺑﺮ روي راﻫﻨﻤﺎي‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪ .1‬اﻳﻦ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ي ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ اﺳﺖ و ﻣﻲ ﺗﻮان آن را ﺑﺎ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﻛﻪ در‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻮع ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ت( ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺳﺎزياي ﻛﻪ در ﺑﻨﺪ ‪ 2-1-2-9‬اراﺋﻪ ﺷﺪه ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺳﺎزي ﺧﺎص ﻧﺮم اﻓﺰار ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮارد زﻳﺮ را‬
‫ﺷﺎﻣﻞ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪ ‬ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ از ﺳﺨﺖ اﻓﺰار ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻧﻤﻮداري ﺑﻠﻮﻛﻲ‪ ،‬ﻧﻮع راﻳﺎﻧﻪ)ﻫﺎ(‪ ،‬ﻧﻮع ﺷﺒﻜﻪ اﮔﺮ در راﻫﻨﻤﺎي ﺑﻬﺮه‬
‫ﺑﺮداري ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ)ﺑﻪ ﺟﺪول ‪ 11‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‬
‫‪ ‬ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ از ﻣﺤﻴﻂ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺑﺮاي ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري‪ ،‬راهاﻧﺪازﻫﺎي ﻻزم‬
‫و ﻏﻴﺮه‪.‬‬
‫‪ ‬ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ از وﻇﻴﻔﻪﻫﺎي ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‪ ،‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻛﻠﻴﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ وﻇﻴﻔﻪﻣﻨﺪي دﺳﺘﮕﺎه‬
‫را ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ از ﺟﻤﻠﻪي اﻋﻼن ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻮدن اﻳﻦ ﺗﻮﺻﻴﻒ‬
‫‪ ‬ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ از اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي )ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﺗﻌﺎدل ﭘﺎﻳﺪار‪ ،‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪي ﻗﻴﻤﺖ‪ ،‬ﮔﺮد ﻛﺮدن(‬
‫‪ ‬ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ از ﻣﻨﻮﻫﺎ و ﮔﻔﺘﮕﻮ‪2‬ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ‬
‫‪ ‬اﻗﺪاﻣﺎت اﻣﻨﻴﺘﻲ )ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ‪ ،‬اﻣﻀﺎء‪ ،‬ﭘﻴﮕﻴﺮي ﻣﻤﻴﺰي(‬
‫‪ ‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪي ﻛﺎﻣﻞ از ﻓﺮﻣﺎن ﻫﺎ و ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎ )ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﺨﺘﺼﺮي از ﻫﺮ ﻓﺮﻣﺎن و ﭘﺎراﻣﺘﺮ(ﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﺑﻴﻦ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و ﻧﺮم اﻓﺰار ﻫﻤﺮاه از ﻃﺮﻳﻖ ﻧﺮم اﻓﺰاري ﻣﺤﺎﻓﻆ ﻣﺒﺎدﻟﻪ ﺷﻮد ﺷﺎﻣﻞ اﻋﻼن ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻮدن‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ ‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺑﺮاي ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‬
‫‪ ‬اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎرﮔﺬاري ﻧﺮم اﻓﺰار را از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻮدم ﻳﺎ اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﻣﻤﻜﻦ ﻣﻲ ﺳﺎزد‪ ،‬ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻔﺼﻠﻲ از روش‬
‫ﺑﺎرﮔﺬاري و اﻗﺪاﻣﺎت اﻣﻨﻴﺘﻲ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﻳﺎ ﻋﻤﺪي‬
‫‪ ‬اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎرﮔﺬاري ﻧﺮم اﻓﺰار را از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻮدم ﻳﺎ اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻤﻲ ﺳﺎزد‪ :‬ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ از اﻗﺪاﻣﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺑﺎرﮔﺬاري ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‬
‫‪ ‬در ﻣﻮرد ذﺧﻴﺮه ﺳﺎزه ﻳﺎ اﻧﺘﻘﺎل دراز ﻣﺪت داده ﻫﺎ از ﻃﺮﻳﻖ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ از ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻫﺎي داده و‬
‫اﻗﺪاﻣﺎت ﺣﻔﺎﻇﺘﻲ‪.‬‬

‫‪ 3-5-7‬وﺳﺎﻳﻞ ذﺧﻴﺮه داده ﻫﺎ )‪(DSD‬‬

‫در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ وﺳﻴﻠﻪاي وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در دﺳﺘﮕﺎه ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺮم اﻓﺰار ﻗﺴﻤﺘﻲ از‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ از ﺧﺎرج ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﻮد ذﺧﻴﺮهي دراز ﻣﺪت دادهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﻪ‬
‫ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد )‪ (2-2-8-6‬اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ زﻳﺮ ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬

‫‪1 -manual command‬‬

‫‪2 - dialogue‬‬

‫‪93‬‬
 ‫‪ DSD 1-3-5-7‬ﺑﺎﻳﺪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ذﺧﻴﺮهاي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻘﺼﻮد ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﺪت ﻧﮕﻬﺪاري ﺑﺮاي اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬در داﻣﻨﻪي ﻛﺎرﺑﺮد اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻗﺮار ﻧﺪارد‪ .‬ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ اﻳﻦ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه‬
‫داراي ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮه داده ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺑﺮآورده ﻛﺮدن اﻟﺰاﻣﺎت ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎﻳﺶ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ ﺻﺎﺣﺐ دﺳﺘﮕﺎه اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺘﺤﺎن ﻧﻮع‬
‫ﻓﻘﻂ وارﺳﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ داده ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺻﺤﻴﺤﻲ ذﺧﻴﺮه و ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪهاﻧﺪ و ﺷﻴﻮه ﻫﺎي ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺗﻠﻔﺎت دادهﻫﺎ در‬
‫ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻗﺒﻞ از ﻣﺪت زﻣﺎن ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه ﭘﺮ ﺷﻮد‪ ،‬وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 2-3-5-7‬داده ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﻫﻤﻪ ي اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺿﺮوري ﺑﺮاي ﻓﺮاﺧﻮان‬
‫ﺗﻮزﻳﻦ ﻗﺒﻠﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬داده ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ )ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 1-8-3‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ( ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪:‬‬
‫‪ ‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ و ﺧﺎﻟﺺ و ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ )در ﺻﻮرت داﺷﺘﻦ ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﭘﺎرﺳﻨﮓ و ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه(‬
‫‪ ‬ﻋﻼﻣﺖ)ﻫﺎي( اﻋﺸﺎري‬
‫‪ ‬ﻳﻜﺎ)ﻫﺎ(ي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي )ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻛﺪﮔﺬاري ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ(‬
‫‪ ‬ﺷﻤﺎره ي ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ دادهي ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه‬
‫‪ ‬ﺷﻤﺎرهي ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﻳﺎ ﺑﺎرﮔﻴﺮ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ ﻳﺎ ﺑﺎرﮔﻴﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪي ذﺧﻴﺮهي داده وﺻﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ‬
‫‪ ‬ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ )ﭼﻚ ﺳﺎم( ﻳﺎ اﻣﻀﺎي دﻳﮕﺮي از داده ﻫﺎي ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه‬

‫‪ 3-3-5-7‬داده ﻫﺎي ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻗﺪر ﻛﺎﻓﻲ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﻳﺎ ﻋﻤﺪي ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎﻟﻲ از راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬

‫اﻟﻒ( ﻳﻚ ﺑﻴﺖ ﺗﻮازن‪ 1‬ﺳﺎده ﺑﺮاي ﺣﻔﺎﻇﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﻃﻲ اﻧﺘﻘﺎل‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ب( وﺳﻴﻠﻪي ذﺧﻴﺮهي داده ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪي ﺧﺎرﺟﻲاي ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫از دﻳﺴﻚ ﺳﺨﺖ ﻳﻚ ‪ PC‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺤﻴﻂ ذﺧﻴﺮه‪ ،‬واﻗﻌﻴﺖ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺑﻮط ﺑﺎﻳﺪ اﻟﺰاﻣﺎت‬
‫ﻧﺮماﻓﺰار ﻣﻨﺪرج در ﺑﻨﺪ ‪ 2-2-5-6‬را ﺑﺮآورده ﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ داده ﻫﺎي ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه رﻣﺰﺑﻨﺪي ﺷﺪه ﻳﺎ ﺑﺎ اﻣﻀﺎﻳﻲ ﺗﺄﻣﻴﻦ‬
‫اﻣﻨﻴﺖ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ)ﺣﺪاﻗﻞ دو ﺑﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ‪ CRC-16‬ﺑﺎ ﭼﻨﺪ اﺳﻢ ﻣﺨﻔﻲ( ﺑﺮاي ﺣﻔﺎﻇﺖ در‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻋﻤﺪي‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ ﻣﺤﺴﻮب ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 4-3-5-7‬داده ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮان ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﺪن و ﻧﻤﺎﻳﺶ دداده ﺷﺪن را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ‬
‫ﻛﻪ ﺷﻤﺎره )ﺷﻤﺎره ﻫﺎي( ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده ﻫﺎي ﺑﻌﺪي در ﻣﺤﻴﻂ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪي رﺳﻤﻲ ﺛﺒﺖ ﺷﻮد‪ .‬در‬
‫ﺻﻮرت ﭼﺎﭘﮕﻴﺮي‪ ،‬ﺷﻤﺎره)ﻫﺎ( ﺑﺎﻳﺪ ﭼﺎپ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎﻟﻲ از راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬

‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﻤﺎره ﻫﺎي ﭘﻲ در ﭘﻲ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﺎرﻳﺦ و زﻣﺎن ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪي‬
‫)‪ (mm:dd:hh:mm:ss‬ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ‪ ،‬واﻗﻌﻴﺖ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫‪ 5-3-5-7‬داده ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر ذﺧﻴﺮه ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪1- Parity check‬‬

‫‪94‬‬
‫ﻳﺎدآوري‪ -‬اﻳﻦ اﻟﺰام ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻨﻜﻪ وﻇﻴﻔﻪي ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻨﺪه ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﭘﺮﺳﻨﻞ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري‪ ،‬واﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ذﺧﻴﺮه‬
‫ﻧﺸﺪن ﺗﻮزﻳﻦ ﻫﺎي ﻣﻴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 6-3-5-7‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ دادهﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ذﺧﻴﺮه ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ در وﺳﻴﻠﻪاي ﻛﻪ‬
‫ﻣﻮرد ﻛﻨﺘﺮل ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻳﺎ ﭼﺎپ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ DSD 7-3-5-7‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺧﺼﻴﺼﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ‪ ،‬ﻳﺎ ﭘﺎراﻣﺘﺮ در ﺻﻮرﺗﻲ ﺑﺎﻳﺪ در ﮔﻮاﻫﻲ ﻫﺎي ‪ OIML‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ‬
‫ﺷﻮد ﻛﻪ در دﺳﺘﮕﺎه ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﺪه ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺮم اﻓﺰار‪ ،‬ﻗﺴﻤﺘﻲ از دﺳﺘﮕﺎه را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪ -8‬اﻟﺰام ﻫﺎي ﻓﻨﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻏﻴﺮ ﺧﻮدﻛﺎر‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻏﻴﺮ ﺧﻮدﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪ ،‬ﺑﺎ ﺑﻨﺪ ‪ 5‬و ‪ 6‬ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﻨﺪ ﺑﺮاي‬
‫ﺑﻌﻀﻲ از اﻟﺰام ﻫﺎي ﺑﻨﺪ ‪ ،5‬ﺿﻮاﺑﻂ ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ اراﺋﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺿﻮاﺑﻂ ﺑﻨﺪ ‪ 1-7‬اﺟﺒﺎري ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺿﻮاﺑﻂ ﺑﻨﺪ ‪ 2-7‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻌﻀﻲ از اﻟﺰاﻣﺎت ﺑﻨﺪ ‪ ،5‬ﺣﺎوي و راه‬
‫ﺣﻞﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‪ ،‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﺑﻌﻀﻲ از دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺳﺎده ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ اراﺋﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺿﻮاﺑﻄﻲ در ﺑﻨﺪ ‪3-7‬‬
‫ﺗﺎ ‪ 9-7‬اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺳﺎده ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ‪:‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪ -‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺳﺎدهي ﺑﺎ دو ﺑﺎزوي ﻣﺴﺎوي و دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺖ ‪1‬‬
‫‪10‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ -‬ﻗﭙﺎنﻫﺎي ﺑﺎﺳﻜﻮل ﺳﺎده ﺑﺎ وزﻧﻪ ﻫﺎي ﻟﻐﺰﻧﺪه‬
‫‪3‬‬
‫‪ -‬ﺗﺮازوﻫﺎي ﻣﺮﻏﻲ و روﺑﺮوال‬
‫‪4‬‬
‫‪ -‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺑﺎ ﻛﻔﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺴﺒﺖ‬
‫‪5‬‬
‫‪ -‬دﺳﺘﮕﺎه ﻧﻮع ﺷﺎﻫﻴﻦ دﺳﺘﻲ ﺑﺎ وزﻧﻪﻫﺎي ﻟﻐﺰﻧﺪه ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس‬

‫‪ 1-8‬ﻛﻤﻴﻨﻪي ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ‬
‫ﺳﺮﺑﺎري ﻣﻌﺎدل ﻗﺪر ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺮاي ﺑﺎر اﻋﻤﺎل ﺷﺪه‪ ،‬وﻟﻲ ﻧﻪ ﻛﻤﺘﺮ از ‪ ،1mg‬در زﻣﺎن ﻣﻮازﻧﻪ ي‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ روي آن ﻗﺮار داده ﺷﻮد‪ .‬ﺟﺎﺑﻪﺟﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﺟﺰء ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 1mm‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ردهي ‪ I‬و ‪II‬‬
‫‪ -‬ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 2mm‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ردهي ‪ III‬و ‪ IIII‬ﺑﺎ ‪Max  30kg‬‬
‫‪ -‬ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 5mm‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ردهي ‪ III‬و ‪ IIII‬ﺑﺎ ‪Max > 30kg‬‬

‫‪1 - simple equal arm and 1/10 ratio beams‬‬

‫‪2 - simple steelyards with sliding poises‬‬
‫‪3 - Roberval and Béranger instruments‬‬
‫‪4 - instruments with ratio platforms‬‬
‫‪5 - instruments of the steelyard type with accessible sliding poises‬‬

‫‪95‬‬
 ‫در آزﻣﻮن ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺣﺬف آﺛﺎر آﺳﺘﺎﻧﻪي رواﻧﻲ‪ ،‬ﺳﺮﺑﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺿﺮﺑﻪي آرام ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 2-8‬راه ﺣﻞ ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‬

‫‪ 1-2-8‬ﺿﻮاﺑﻂ ﻛﻠﻲ‬

‫‪ 1-1-2-8‬ﺟﺰء ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻣﻮازﻧﻪ‬

‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﺑﺎ ﺟﺰء ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲاي ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﺰء ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﮕﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮ دو ﻧﺸﺎﻧﻪ داراي‬
‫ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻳﻜﺴﺎن ﺑﻮده و ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ آﻧﻬﺎ از اﻳﻦ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫‪ 2-1-2-8‬ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ‬
‫ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ وزﻧﻪ ﻫﺎي ﻟﻐﺰﻧﺪه‪ ،‬ﺟﺮم ﻫﺎي ﺑﺮداﺷﺘﻲ و ﺣﻔﺮه ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻳﺎ ﻣﺤﻔﻈﻪي اﻳﻦ وﺳﺎﻳﻞ‪،‬‬
‫اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 3-1-2-8‬ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي‬
‫اﮔﺮ وﺳﻴﻠﻪ ﭼﺎپ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﭼﺎپ ﻓﻘﻂ ﻣﻮﻗﻌﻲ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ وزﻧﻪ ﻫﺎي ﻟﻐﺰﻧﺪه ﻳﺎ ﻣﻴﻠﻪ ﻳﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫وزﻧﻪاﻧﺪاز‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺪام در وﺿﻌﻴﺘﻲ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ از ﺗﻘﺴﻴﻤﺎت زﻳﻨﻪ ﺑﻨﺪي ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎي‬
‫وزﻧﻪﻫﺎي ﻟﻐﺰﻧﺪهي ﻳﺎ ﻣﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ‪ ،‬ﻛﻪ ﭼﺎپ ﻓﻘﻂ زﻣﺎﻧﻲ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺰء ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‬
‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺑﺎ ﻧﻴﻢ زﻳﻨﻪ ﺗﻔﺎوت در وﺿﻌﻴﺖ ﻣﺮﺟﻊ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 2-2-8‬وزﻧﻪي ﻟﻐﺰﻧﺪه‬

‫‪ 1-2-2-8‬ﺷﻜﻞ ﻋﻼﻣﺖ زﻳﻨﻪ‬

‫در ﻣﻴﻠﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ زﻳﻨﻪي آﻧﻬﺎ زﻳﻨﻪ ي ﺑﺮرﺳﻲ دﺳﺘﮕﺎه اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻼﻣﺖ زﻳﻨﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺧﻄﻮﻃﻲ ﺑﺎ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻴﻠﻪ ﻫﺎ ﻋﻼﻣﺖ زﻳﻨﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﻴﺎر اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 2-2-2-8‬ﻓﺎﺻﻠﻪي ﺑﻴﻦ زﻳﻨﻪ ﻫﺎ‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﻋﻼﻣﺖﻫﺎي زﻳﻨﻪي ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 2mm‬ﻧﻴﺴﺖ و ﻃﻮل ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ رواداريﻫﺎي‬
‫ﻣﻌﻤﻮل ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻛﺎري‪ ،‬ﺧﻄﺎﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ 0/2‬زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ را در ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ اﻳﺠﺎد ﻧﻜﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-2-2-8‬ﻣﻮاﻧﻊ اﻳﺴﺘﮕﺎﻫﻲ‬
‫ﺟﺎﺑﻪﺟﺎﻳﻲ وزﻧﻪ ﻫﺎي ﻟﻐﺰﻧﺪه و ﻣﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ ﺗﺮ در ﺣﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺪرج ﻣﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﺑﺰرگ ﻳﺎ ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 4-2-2-8‬ﺟﺰء ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ‬
‫ﺑﺮاي ﻫﺮ وزﻧﻪي ﻟﻐﺰﻧﺪه ﻳﻚ ﺟﺰء ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪96‬‬
 ‫‪ 5-2-2-8‬وزﻧﻪي ﻟﻐﺰﻧﺪهي ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس‬
‫ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎي ﻣﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ ﻟﻐﺰﻧﺪه‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺘﺤﺮﻛﻲ در وزﻧﻪي ﻟﻐﺰﻧﺪه وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬

‫روي وزﻧﻪي ﻟﻐﺰﻧﺪه ﺣﻔﺮه اي وﺟﻮد ﻧﺪارد ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺗﺼﺎدﻓﻲ اﺟﺴﺎم ﺧﺎرﺟﻲ را در ﺧﻮد ﻧﮕﻪ دارد‪.‬‬

‫ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﺟﺪا ﺷﺪﻧﻲ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺟﺎﺑﻪﺟﺎﻳﻲ وزﻧﻪ ﻫﺎي ﻟﻐﺰﻧﺪه و ﻣﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ ﺗﻼش ﻣﻌﻴﻨﻲ را ﻣﻲ ﻃﻠﺒﺪ‪.‬‬

‫‪-3-2-8‬ﻧﺸﺎندﻫﻲ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ اﺳﺘﻔﺎده از وزﻧﻪﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل ﺷﺪه اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬

‫ﻧﺴﺒﺖ ﻛﺎﻫﺶ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪10k‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ‪ k‬ﻋﺪد ﻳﺎ ﺻﻔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫در دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم اﺳﺖ‪ ،‬ارﺗﻔﺎع ﻟﺒﻪ ﺑﺮآﻣﺪه ﻛﻔﻪ ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ دﻫﻢ‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺑﻌﺪ ﻛﻔﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬و در ﻫﺮ ﺻﻮرت ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ 25mm‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-8‬ﺷﺮاﻳﻂ ﺳﺎﺧﺖ‬
‫‪ 1-3-8‬ﺟﺰء ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻣﻮازﻧﻪ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ دو ﺷﺎﺧﺺ ﻣﺘﺤﺮك ﻳﺎ ﻳﻚ ﺟﺰء ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻣﺘﺤﺮك و ﻳﻚ ﻋﻼﻣﺖ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺮاي داده ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻛﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ آﻧﻬﺎ ووﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮازﻧﻪي ﻣﺮﺟﻊ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫در دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ردهي ‪ III‬و ‪ IIII‬اي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪهاﻧﺪ اﻳﻦ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎ و ﻋﻼﺋﻢ‬
‫زﻳﻨﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪهي ﻣﻮازﻧﻪ را در ﻃﺮف دﻳﮕﺮ دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬ﻣﻴﺴﺮ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪1‬‬
‫‪ 2-3-8‬ﻛﺎردك ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺎﻟﺸﺘﻚﻫﺎ و ﭘﺸﺖ ﺑﻨﺪﻫﺎ‬
‫‪ 1-2-3-8‬ﻧﻮع اﺗﺼﺎل‬
‫اﻫﺮم ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻛﺎردك ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻛﺎردك ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﺑﺎﻟﺸﺘﻚ ﻫﺎ ﻟﻮﻻ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺧﻂ ﺗﻤﺎس ﺑﻴﻦ ﻛﺎردك و ﺑﺎﻟﺸﺘﻚ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺧﻂ راﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﺎﻫﻴﻦ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﻟﺒﻪي ﻛﺎردك ﻟﻮﻻ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ 2-2-3-8‬ﻛﺎردك ﻫﺎ‬
‫ﻛﺎردك ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻮري ﺑﺎ اﻫﺮم ﻫﺎ ﺟﻔﺖ و ﺟﻮر ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮﻧﺎﭘﺬﻳﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎزوﻫﺎي اﻫﺮم ‪ ،‬ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻛﺎردك ﻫﺎ را ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺟﻮﺷﻜﺎري ﻳﺎ ﻟﺤﻴﻢ ﻛﺎري ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﻟﺒﻪ ﻫﺎي ﻛﺎردك ﻫﺎي ﻳﻚ اﻫﺮم ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻤﻼً ﻣﻮازي ﺑﻮده و در ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪1 - Knives, bearings and friction plates‬‬

‫‪97‬‬
 ‫‪ 3-2-3-8‬ﺑﺎﻟﺸﺘﻚ ﻫﺎ‬
‫ﺑﺎﻟﺸﺘﻚ ﻫﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﻜﻴﻪﮔﺎه ﻫﺎ ﻳﺎ ﻧﮕﻬﺪارﻧﺪهي ﺧﻮد ﺟﻮﺷﻜﺎري ﻳﺎ ﻟﺤﻴﻢ ﻛﺎري ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻮﺳﺎن ﺑﺎﻟﺸﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻛﻔﻪي ﻧﺴﺒﺖ و ﺷﺎﻫﻴﻦ دﺳﺘﻲ‪ 1‬ﺑﺎﻳﺪ در ﺗﻤﺎم ﺟﻬﺎت روي ﭘﺎﻳﻪ ﻳﺎ ﻗﺮارﮔﺎه اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬وﺳﺎﻳﻞ ﻣﻬﺎر ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺎﻧﻊ ﺟﺪا ﺷﺪن ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﻣﻔﺼﻞ دار ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ 4-2-3-8‬ﺻﻔﺤﻪ ﭘﺸﺖ ﺑﻨﺪﻫﺎ‬

‫ﺑﺎزي ﻃﻮﻟﻲ ﻛﺎردك ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺸﺖ ﺑﻨﺪﻫﺎ ﻣﺤﺪود ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻤﺎس ﺑﻴﻦ ﻛﺎردك و ﭘﺸﺖ ﺑﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻘﻄﻪ اي ﺑﺎﺷﺪ‬
‫و روي اﻣﺘﺪاد ﺧﻂ )ﻫﺎي( ﺗﻤﺎس ﺑﻴﻦ ﻛﺎردك و ﺑﺎﻟﺸﺘﻚ )ﻫﺎ( ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﭘﺸﺖ ﺑﻨﺪ در ﻧﻘﻄﻪ ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﻛﺎردك ﺑﺎﻳﺪ ﺻﻔﺤﻪاي را ﺷﻜﻞ دﻫﺪ و اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﺧﻂ ﺗﻤﺎس ﺑﻴﻦ ﻛﺎردك و‬
‫ﺑﺎﻟﺸﺘﻚ ﻋﻤﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﻫﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪﺑﻪ ﺑﺎﻟﺸﺘﻚ ﻫﺎ ﻳﺎ ﻧﮕﻬﺪارﻧﺪهﻫﺎ ﺟﻮش داده ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-3-8‬ﺳﺨﺘﻲ‬
‫ﺳﺨﺘﻲ ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻤﺎس ﻛﺎردك ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺎﻟﺸﺘﻚﻫﺎ‪ ،‬ﭘﺸﺖﺑﻨﺪﻫﺎ و ﮔﻮﺷﻮاره ﻫﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎﻳﺪ ‪ Rockwell C 58‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 4-3-8‬ﭘﻮﺷﺶ ﻣﺤﺎﻓﻆ‬
‫ﺑﺮاي ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺗﻤﺎس ﺑﺎ اﺟﺰاء ﻣﻔﺼﻞ ﺷﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﭘﻮﺷﺶ ﻣﺤﺎﻓﻆ ﺑﻜﺎر رود ﺑﺸﺮﻃﻲ ﻛﻪ‬
‫اﻳﻦ ﭘﻮﺷﺶ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮاص اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻧﺸﻮد‪.‬‬

‫‪ 5-3-8‬وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬
‫ﻫﻴﭻ دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 4-8‬ﺷﺎﻫﻴﻦ ﺳﺎده ﺑﺎ ﺑﺎزوي ﻣﺴﺎوي‬

‫‪ 1-4-8‬ﺗﻘﺎرن ﺷﺎﻫﻴﻦ ﻫﺎ‬

‫ﺷﺎﻫﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ داراي دو ﺻﻔﺤﻪ ﺗﻘﺎرن در راﺳﺘﺎي ﻃﻮﻟﻲ و ﻋﺮﺿﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺷﺎﻫﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻛﻔﻪ ﻫﺎ ﻳﺎ ﺑﺪون آﻧﻬﺎ ﻣﻮازﻧﻪ‬
‫ﺷﻮد‪ .‬ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﺟﺪا ﺷﻮﻧﺪه اي ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮﺑﻲ در ﻫﺮ دو اﻧﺘﻬﺎي ﺷﺎﻫﻴﻦ ﺑﻜﺎر روﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺗﻌﻮﻳﺾ‬
‫ﭘﺬﻳﺮ و داراي ﺟﺮم ﻣﺴﺎوي ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪2-4-8‬ﺻﻔﺮﻛﻦ‬
‫اﮔﺮ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه رده ‪ III‬ﻳﺎ ‪ IIII‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻣﺤﻔﻈﻪ در زﻳﺮ ﻳﻜﻲ از ﻛﻔﻪ‬
‫ﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺤﻔﻈﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪1 - Steel yard‬‬

‫‪98‬‬
 ‫‪ 5-8‬ﺷﺎﻫﻴﻦ ﺳﺎده ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺖ‬

‫‪ 1-5-8‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻧﺴﺒﺖ‬

‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻄﻮر ﺧﻮاﻧﺎ و داﺋﻤﻲ روي ﺷﺎﻫﻴﻦ ﺑﺸﻜﻞ ‪ 1‬ﻳﺎ ‪ 1:10‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪10‬‬

‫‪ 2-5-8‬ﺗﻘﺎرن ﺷﺎﻫﻴﻦ‬
‫ﺷﺎﻫﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ داراي ﺻﻔﺤﻪ ﺗﻘﺎرن ﻃﻮﻟﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-5-8‬ﺻﻔﺮﻛﻦ‬
‫ﺿﻮاﺑﻂ ﺑﻨﺪ ‪ 2-4-7‬اﻋﻤﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 6-8‬دﺳﺘﮕﺎه ﺳﺎده ﺑﺎ وزﻧﻪ ﻟﻐﺰﻧﺪه )ﺷﺎﻫﻴﻦ دﺳﺘﻲ (‬

‫‪ 1-6-8‬ﻛﻠﻴﺎت‬

‫‪ 1-1-6-8‬ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي زﻳﻨﻪﺑﻨﺪي‬
‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي زﻳﻨﻪ ﺧﻄﻮط ﻳﺎ ﺷﻴﺎرﻫﺎﻳﻲ روي ﻟﺒﻪ ﻳﺎ ﺳﻄﺢ ﻣﻴﻠﻪ ﻣﺪرج ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻃﻮﻟﻲ زﻳﻨﻪ ﺑﻴﻦ ﺷﻴﺎرﻫﺎ ‪ 2mm‬و ﺑﻴﻦ ﺧﻄﻮط ‪ 4 mm‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪2-1-6-8‬ﺗﻜﻴﻪ ﮔﺎهﻫﺎ‬
‫ﺑﺎر ﺑﺮ واﺣﺪ ﻃﻮل‪ ،‬روي ﻛﺎردك ﻫﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ 10 kg / mm‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻗﻄﺮ ﺳﻮراخ ﻫﺎي داﻳﺮه اي ﺷﻜﻞ ﺑﺎﻟﺸﻚ ﻫﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎﻳﺪ ‪ 1/5‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺑﻌﺪ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﻛﺎردك ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪3-1-6-8‬ﺟﺰء ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻣﻮازﻧﻪ‬

‫ﻃﻮل ﺟﺰء ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻣﻮازﻧﻪ از ﻟﺒﻪ ي ﺗﻜﻴﻪ ﮔﺎه ﻛﺎردك دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ 1‬ﻃﻮل ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺪرج ﺷﺎﻫﻴﻦ اﺻﻠﻲ وزﻧﻪ‬
‫‪15‬‬
‫ﻟﻐﺰﻧﺪه ﻛﻤﺘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪4-1-6-8‬ﻋﻼﻣﺖ ﺑﺎرز‬
‫در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ وزﻧﻪﻫﺎي ﻟﻐﺰﻧﺪه ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻌﻮﻳﺾ‪ ،‬ﻛﻠﻪﮔﻲ و وزﻧﻪي ﻟﻐﺰﻧﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻼﻣﺖ ﺑﺎرز ﻳﻜﺴﺎﻧﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪2-6-8‬دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻚ ﻇﺮﻓﻴﺘﻲ‬

‫‪1-2-6-8‬ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﻟﺒﻪي ﻛﺎردكﻫﺎ‬

‫ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﻟﺒﻪ ﻛﺎردك ﻫﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ‪:‬‬
‫‪ 25 mm‬ﺑﺮاي ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ‪،  30kg‬‬
‫‪ 20 mm‬ﺑﺮاي ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ‪.  30kg‬‬

‫‪99‬‬
 ‫‪ 2-2-6-8‬زﻳﻨﻪ ﺑﻨﺪي‬
‫زﻳﻨﻪ ﺑﻨﺪي ﺑﺎﻳﺪ از ﺻﻔﺮ ﺷﺮوع و ﺗﺎ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ اداﻣﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪3-2-6-8‬ﺻﻔﺮﻛﻦ‬
‫اﮔﺮ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه رده ‪ III‬ﻳﺎ ‪ IIII‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮﻛﻦ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﭘﻴﭻ ﻳﺎ ﻣﻬﺮه درﮔﻴﺮ‪ 1‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻫﺮ دور آن ﻣﻌﺎدل ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﭼﻬﺎر زﻳﻨﻪي ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-6-8‬دﺳﺘﮕﺎه دو ﻇﺮﻓﻴﺘﻲ‬

‫‪ 1-3-6-8‬ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﻟﺒﻪي ﻛﺎردكﻫﺎ‬

‫ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﻟﺒﻪﻫﺎي ﻛﺎردكﻫﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ‪:‬‬
‫‪ 45 mm‬ﺑﺮاي ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ‪،‬‬
‫‪ 20 mm‬ﺑﺮاي ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﺰرﮔﺘﺮ‪.‬‬

‫‪ 2-3-6-8‬ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺑﻴﻦ ﺳﺎز و ﻛﺎرﻫﺎي ﺗﻌﻠﻴﻖ‬

‫ﺳﺎز و ﻛﺎر ﺗﻌﻠﻴﻖ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ از ﺳﺎز و ﻛﺎر ﺗﻌﻠﻴﻖ ﺑﺎر ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-3-6-8‬زﻳﻨﻪ ﺑﻨﺪي ﻋﺪددار‬

‫زﻳﻨﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮزﻳﻦ از ﺻﻔﺮ ﺗﺎ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﺪون اﻧﻘﻄﺎع اﻣﻜﺎن‬
‫ﭘﺬﻳﺮ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪ -‬ﻳﺎ دو زﻳﻨﻪ ﺑﻨﺪي ﻫﻴﭻ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‬
‫‪ -‬ﻳﺎ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺸﺘﺮك از ‪ 1‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار زﻳﻨﻪ ﺑﻨﺪي ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‬
‫‪5‬‬

‫‪ 4-3-6-8‬زﻳﻨﻪ ﺑﻨﺪي‬
‫ﻣﻘﺪار زﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻫﺮ ﻳﻚ از زﻳﻨﻪ ﺑﻨﺪي ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 5-3-6-8‬وﺳﺎﻳﻞ ﺻﻔﺮﻛﻦ‬
‫ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي وﺳﺎﻳﻞ ﺻﻔﺮﻛﻦ ﻣﺠﺎز ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 7-8‬ﺗﺮازوﻫﺎي ﻣﺮﻏﻲ و روﺑﺮوال‬

‫‪ 1-7-8‬ﺗﻘﺎرن‬
‫ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﻣﺘﻘﺎرن ﺟﺪا ﺷﻮﻧﺪه ﻛﻪ ﺟﻔﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻌﻮﻳﺾ ﭘﺬﻳﺮ و ﻫﻢ ﺟﺮم ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪1 - Captive‬‬

‫‪100‬‬
 ‫‪ 2-7-8‬ﺻﻔﺮﻛﻦ‬
‫اﮔﺮ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮﻛﻦ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻣﺤﻔﻈﻪ در زﻳﺮ ﻳﻜﻲ از ﻛﻔﻪ ﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﻣﺤﻔﻈﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪3-7-8‬ﻃﻮل ﻟﺒﻪي ﻛﺎردكﻫﺎ‬

‫در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﺷﺎﻫﻴﻦ ﺳﺎده ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻃﻮل ﻛﺎردك ﻫﺎي ﺑﺎر ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﺗﻪ ﻛﻔﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪،‬‬
‫‪ -‬ﻃﻮل ﻛﺎردك ﻣﻴﺎﻧﻲ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎﻳﺪ ‪ 0/7‬ﻃﻮل ﻛﺎردك ﺑﺎر ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ دو ﺷﺎﻫﻴﻦ‪ ،‬ﭘﺎﻳﺪاري ﺳﺎزوﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ از ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﺷﺎﻫﻴﻦ ﺳﺎده ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﺎﻫﻴﻦ ﺳﺎده‬ ‫دو ﺷﺎﻫﻴﻦ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪-7‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﺷﺎﻫﻴﻦ ﺳﺎده و دو ﺷﺎﻫﻴﻦ‬
‫‪8-8‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻛﻔﻪ ﻫﺎي ﻧﺴﺒﺖ‬

‫‪1-8-8‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ي ﻇﺮﻓﻴﺖ‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪي ﻇﺮﻓﻴﺖ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ از ‪ 30 kg‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪2-8-8‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻧﺴﺒﺖ‬

‫ﻳﺎ‪1:10‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎر ﺗﻮزﻳﻦ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺑﺎر ﻣﻮازﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮاﻧﺎ و ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﺑﻪ ﺷﻜﻞ‬
‫‪10‬‬
‫روي ﺷﺎﻫﻴﻦ ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪3-8-8‬ﺻﻔﺮﻛﻦ‬
‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﻣﻞ وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻳﻚ ﻛﺎﺳﻪ زﻳﺮ ﺑﺎ درﭘﻮش ﺑﺎ ﺗﺤﺪب زﻳﺎد ‪ ،‬ﻳﺎ‬
‫‪ -‬ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﭘﻴﭻ وﻣﻬﺮه درﮔﻴﺮ‪ ،‬ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﺛﺮي ﺑﺮاﺑﺮ ﭼﻬﺎر زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ در ﻫﺮ دور‪.‬‬

‫‪101‬‬
 ‫‪ 4-8-8‬وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻮازﻧﻪ ﺳﺎز ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ‬
‫اﮔﺮ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺨﺎﻃﺮ اﺟﺘﻨﺎب از ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي وزﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻣﻘﺪارﺷﺎن ﻛﻢ اﺳﺖ‬
‫ﺑﻪ ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﻣﺠﻬﺰ اﺳﺖ اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺷﺎﻫﻴﻦ ﻣﺪرج ﺑﺎ وزﻧﻪ ﻟﻐﺰﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻪ اﺛﺮ آن از ‪10 kg‬‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺸﻮد‪.‬‬

‫‪ 5-8-8‬ﻗﻔﻞ ﻛﺮدن ﺷﺎﻫﻴﻦ‬

‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ داراي وﺳﻴﻠﻪ اي دﺳﺘﻲ ﺑﺮاي ﻗﻔﻞ ﻛﺮدن ﺷﺎﻫﻴﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬وﺳﻴﻠﻪ اي ﻛﻪ ﻋﻤﻞ آن ﻣﺎﻧﻊ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻫﻢ‬
‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎي ﻣﻮازﻧﻪ در ﺣﺎﻟﺖ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 6-8-8‬ﺿﻮاﺑﻄﻲ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﭼﻮﺑﻲ‬

‫اﮔﺮ ﺑﻌﻀﻲ از ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬از ﻗﺒﻴﻞ اﺳﻜﻠﺖ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎر ﻳﺎ ﻛﻨﺎره آن از ﺟﻨﺲ ﭼﻮپ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آﻧﮕﺎه اﻳﻦ‬
‫ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺸﻚ و ﺑﺪون ﻧﻘﺺ ﺑﻮده و ﺑﺎﻳﺪ رﻧﮓ ﻛﺎري ﻳﺎ ﺑﺎ ورﻧﻲ )روﻏﻦ ﺟﻼء( ﭘﻮﺷﺶ داده ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي اﺗﺼﺎل ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﭼﻮﺑﻲ ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﻣﻴﺦ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪ 9-8‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎرﺳﻨﺞ ﺑﺎ وزﻧﻪ ﻫﺎي ﻟﻐﺰﻧﺪه ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس )ﺷﺎﻫﻴﻦ دﺳﺘﻲ (‬

‫‪ 1-9-8‬ﻛﻠﻴﺎت‬
‫ﺿﻮاﺑﻂ ﺑﻨﺪ ‪ 2-7‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎرﺳﻨﺞ ﺑﺎ وزﻧﻪ ﻫﺎي ﻟﻐﺰﻧﺪه ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس ﺑﺎﻳﺪ رﻋﺎﻳﺖ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 2-9-8‬ﮔﺴﺘﺮه زﻳﻨﻪ ﺑﻨﺪي ﻋﺪدي‬

‫درﺟﻪ ﺑﻨﺪي ﻋﺪدي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ از ﺻﻔﺮ ﺗﺎ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-9-8‬ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪي زﻳﻨﻪ ﺑﻨﺪي‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ زﻳﻨﻪ ﺑﻨﺪي ‪ ix‬ﻣﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت )‪ (x = 1 , 2 , 3 , ....‬در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ زﻳﻨﻪﻫﺎي ‪ dx‬اﻳﻦ ﻣﻴﻠﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ در‬
‫راﺑﻄﻪ زﻳﺮ ﺻﺪق ﻛﻨﺪ ‪:‬‬

‫‪dx‬‬
‫‪ix ‬‬ ‫‪0/05 mm‬‬
‫‪e‬‬
‫در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ‬
‫‪ix  2 mm‬‬

‫‪ 4-9-8‬ﻛﻔﻪ ﻧﺴﺒﺖ‬
‫اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﺑﺮاي اﻓﺰاﻳﺶ ﮔﺴﺘﺮهي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ زﻳﻨﻪﺑﻨﺪي ﻋﺪدي ﺑﻪ ﻛﻔﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺗﺠﻬﻴﺰ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ وزﻧﻪ‬
‫‪1‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻮازﻧﻪ ﺑﺎر روي ﺻﻔﺤﻪ ﻗﺮار داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﺎر ‪ 1‬ﻳﺎ‬
‫‪100‬‬ ‫‪10‬‬

‫‪102‬‬
‫اﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻄﻮر ﺧﻮاﻧﺎ و ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر روي ﺷﺎﻫﻴﻦ در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪1:100 ، 1:10‬ﻳﺎ ‪، 1‬‬
‫‪10‬‬
‫‪1‬‬
‫ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪100‬‬

‫‪ 5-9-8‬ﺻﻔﺮ ﻛﻦ‬
‫ﺿﻮاﺑﻂ ﺑﻨﺪ ‪ 3-8-7‬اﻋﻤﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 6-9-8‬ﻗﻔﻞ ﻛﺮدن ﺷﺎﻫﻴﻦ‬

‫ﺿﻮاﺑﻂ ﺑﻨﺪ ‪ 5-8-7‬اﻋﻤﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 7-9-8‬ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﭼﻮﺑﻲ‬

‫ﺿﻮاﺑﻂ ﺑﻨﺪ ‪ 6-8-7‬اﻋﻤﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 9‬ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ و ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎ‬

‫‪ 1-9‬ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ‬

‫ﻧﺸﺎﻧﻪﮔﺬاري ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ زﻳﺮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻣﻠﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻳﺎﺑﺪ ‪.‬‬

‫‪ 1-1-9‬اﺟﺒﺎري ﺑﺮاي ﻫﻤﻪي ﻣﻮارد‬

‫‪ 0‬ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻳﺎ ﻧﺎم ﺳﺎزﻧﺪه ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻞ )‪(A‬‬
‫‪ 0‬ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاريﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ) ‪( B‬‬
‫‪ -‬ﻧﺸﺎن دادن رده ي درﺳﺘﻲ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻋﺪد روﻣﻲ در ﻳﻚ ﺑﻴﻀﻲ )ﺑﻪ زﻳﺮ ﻧﻮﻳﺲ ﺑﻨﺪ ‪ 1-1-4‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‬
‫ﺑﺮاي درﺳﺘﻲ وﻳﮋه‬
‫ﺑﺮاي درﺳﺘﻲ ﻋﺎﻟﻲ‬
‫ﺑﺮاي درﺳﺘﻲ ﻣﺘﻮﺳﻂ‬
‫ﺑﺮاي درﺳﺘﻲ ﻋﺎدي‬

‫‪ Max‬ﻳﺎ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ‪..............................‬‬ ‫‪ -‬ﭘﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ‬

‫‪ Min‬ﻳﺎ ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ‪................................‬‬ ‫‪ -‬ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ‬
‫‪e = …....‬‬ ‫‪ -‬زﻳﻨﻪي ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ‬

‫‪ 2-1-9‬در ﺻﻮرت ﻛﺎرﺑﺮد داﺷﺘﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي زﻳﺮ اﺟﺒﺎري اﺳﺖ‬

‫‪ ‬ﻧﺎم ﻳﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪ ي ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ ي ﺳﺎزﻧﺪه ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي وارداﺗﻲ ) ‪( C‬‬
‫‪ ‬ﺷﻤﺎره ي ﺳﺮﻳﺎل )‪(D‬‬

‫‪103‬‬
 ‫‪ ‬ﻋﻼﻣﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ روي ﻫﺮ ﺑﺨﺶ از دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ از ﭼﻨﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺠﺰا ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ ) ‪( E‬‬
‫‪ ‬ﻋﻼﻣﺖ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻮع ) ‪( F‬‬

‫وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ) ‪( G‬‬

‫‪ -‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺮم اﻓﺰار )ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ اﺟﺒﺎري اﺳﺖ (‬
‫=‪d‬‬ ‫‪ -‬زﻳﻨﻪ اﮔﺮ ‪ d<e‬ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪:‬‬
‫‪T=+‬‬ ‫‪ -‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ اﺛﺮﭘﺎرﺳﻨﮓ اﻓﺰاﻳﺸﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪:‬‬
‫‪T= -‬‬ ‫‪ -‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ اﺛﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻛﺎﻫﺸﻲ اﮔﺮ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Max‬ﻧﺒﺎﺷﺪ ‪:‬‬
‫‪ 1/ ..........‬ﻳﺎ‪1: ..............‬‬ ‫‪ -‬ﻧﺴﺒﺖ ﺷﻤﺎرش در دﺳﺘﮕﺎه ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺑﻨﺪ ‪ 7-1-5‬ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫‪ -‬ﮔﺴﺘﺮه ي ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﻣﺜﺒﺖ ‪ /‬ﻣﻨﻔﻲ در دﺳﺘﮕﺎه ﻛﻤﭙﺮاﺗﻮر دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫‪±.......................... Um‬‬ ‫‪ -................ Um / + ............... U m‬ﻳﺎ‬
‫) ‪ Um‬ﺑﺮ ﺣﺴﺐ واﺣﺪ ﺟﺮم ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪ 1-3‬اﺳﺖ ‪(.‬‬
‫‪ -‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻴﻦ وزﻧﻪ ي ﻛﻔﻪ و ﺑﺎر ﻛﻔﻪ آن ﻃﻮر ﻛﻪ در ﺑﻨﺪ ﻫﺎي ‪ 2-8-7 ، 1-5-7‬و ‪ 4-9-7‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﻧﺪ ‪.‬‬

‫‪ -‬ﺣﺪود وﻳﮋه‬
‫‪Lim = ...................‬‬ ‫‪ -‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺑﺎر اﻳﻤﻦ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫)اﮔﺮ ﺳﺎزﻧﺪه ‪ ،‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺑﺎر اﻳﻤﻦ اي ﺑﺰرگ ﺗﺮ از ‪ Max + T‬ﺗﺪارك دﻳﺪه ﺑﺎﺷﺪ (‬
‫‪ -‬ﺣﺪود دﻣﺎي وﻳﮋه ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺑﻨﺪ ‪ 2-2-9-4‬ﻛﻪ در ﻇﺮف آن دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد ﺻﺤﻴﺢ ﺷﺮح داده ﺷﺪه ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ‬
‫دارد ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪..oC / ...oC‬‬

‫‪ 3-1-9‬ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري ﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮ )‪(I‬‬

‫در ﺻﻮرت ﻧﻴﺎز ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮي در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد ﺧﺎص ﻳﺎ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﺧﺎص ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪:‬‬
‫‪ ‬ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم ‪ /‬ﻣﻌﺎﻣﻼت ﺗﺠﺎري ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺸﻮد ‪.‬‬
‫‪ ‬اﻧﺤﺼﺎراً ﺑﺮاي ‪ ......................................‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد ‪.‬‬
‫‪ ‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده ‪ ...............................‬ﺿﻤﺎﻧﺖ ﻣﻲﺷﻮد ‪.‬‬
‫‪ ‬ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده ‪ .......................................‬ﺿﻤﺎﻧﺖ ﻧﻤﻲﺷﻮد ‪.‬‬
‫‪ ‬ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﻣﻮارد زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد ‪.‬‬

‫‪ 4-1-9‬ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ‬

‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﺑﻮده و از ﻟﺤﺎظ اﻧﺪازه ‪ ،‬ﺷﻜﻞ و وﺿﻮح ﻃﻮري ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ ﺧﻮاﻧﺪه‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‬

‫‪104‬‬
‫اﻳﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﻳﻚ ﻳﺎ دو ﺟﺎﻳﻲ ﻛﺎﻣﻼً ﻗﺎﺑﻞ روﻳﺖ ﺑﺮ روي ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ﻳﺎ ﺑﺮ ﭼﺴﺐ ﮔﺮدآوري ﺷﺪه و ﺑﻪ ﻃﻮر‬
‫داﻳﻤﻲ ﺑﺮ روي دﺳﺘﮕﺎه ﻳﺎ ﻳﻚ ﻗﺴﻤﺖ ﺟﺪاﻧﺸﺪﻧﻲ آن ‪ ،‬ﻧﺼﺐ ﺷﻮد ‪ ،‬در ﻣﻮرد ﺻﻔﺤﻪ ﻳﺎ ﺑﺮ ﭼﺴﺒﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم‬
‫ﺟﺪاﻛﺮدن ﺧﺮاب ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻧﺪ ‪ ،‬وﺳﻴﻠﻪ ي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻳﻚ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻫﻤﻪ ي ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﻨﺪرج در ﺑﻨﺪ ‪ (B) 1-1-8‬و ‪ ( G ) 2-1-8‬را ﻫﻢ‬
‫زﻣﺎن ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ راه ﺣﻞ ﻧﺮم اﻓﺰاري ﺑﻪ ﻃﻮر داﺋﻢ ﻳﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﻓﺮﻣﺎن دﺳﺘﻲ ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داد ‪ .‬در اﻳﻦ‬
‫ﻣﻮرد ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺧﺎص وﺳﻴﻠﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ) ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪، 4-8-2 – T‬‬
‫‪ 4-2-1-2-5‬و ‪ 5-6‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ (‬
‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي ‪:‬‬
‫‪Max …,‬‬
‫‪Min…,‬‬
‫و ‪e = ………,‬‬
‫‪ d  e‬اﮔﺮ ‪d =...‬‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻗﻞ در ﻳﻚ ﺟﺎ و ﺑﻄﻮر داﺋﻤﻲ در ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﻳﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ در وﺿﻌﻴﺖ ﻛﺎﻣﻼً ﻗﺎﺑﻞ رؤﻳﺖ ‪ ،‬ﻧﺸﺎن داده‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮي را ﻛﻪ در ﺑﻨﺪ ‪ (B) 1-1-8‬و ‪ (G) 2-1-8‬درج ﺷﺪه ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮ روي ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ﻳﺎ‬
‫ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ راه ﺣﻠﻲ ﻧﺮم اﻓﺰاري ﺑﻪ ﻃﻮر داﺋﻢ ﻳﺎ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺮﻣﺎن دﺳﺘﻲ ﺳﺎده ﻧﻤﺎﻳﺶ داد‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ‬
‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺧﺎص وﺳﻴﻠﻪ درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ) ﺑﻪ ‪ 2-1-4-5 ، 4-8-2-T‬و‪5-6‬‬
‫ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‬
‫ﻻك و ﻣﻬﺮ ﻛﺮدن ﭘﻼك ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ ﺑﺎﻳﺪ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﮕﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ در اﺛﺮ ﺟﺪا ﺷﺪن ﺧﺮاب ﺷﻮد ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﭘﻼك اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻬﺮو ﻣﻮم ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ‪ ،‬ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي ﻳﻚ ﻧﺸﺎﻧﻪ ي ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺮ روي آن ﺑﺎﻳﺪ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬

‫راه ﺣﻞ ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬

‫اﻟﻒ( ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري ‪ ... e، Min ، Max‬و ‪ d‬اﮔﺮ ‪ d  e‬ﺑﺎﺷﺪ ‪:‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﻪ ﻃﻮر داﺋﻢ‪ ،‬ﻫﻢ زﻣﺎن در ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻮزﻳﻦ ﺗﺎ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه روﺷﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺸﺎن داده ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در ﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻮدﻛﺎر ﻣﺮور ﻛﺮد ) ﻳﻜﻲ ﭘﺲ از دﻳﮕﺮي ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮﻧﺪ( و‬
‫ﻣﺮور ﺧﻮدﻛﺎر )ﺑﺪون ﻓﺮﻣﺎن دﺳﺘﻲ(‪ ،‬داﻳﻤﻲ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﺑﺎ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﮔﺴﺘﺮه‬ ‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮه ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ از‬
‫زﻳﻨﻪاي‬ ‫ﺗﻮزﻳﻦ )‪(W2 ، W1‬‬ ‫ردهﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت‬

‫‪105‬‬
 ‫ب( ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي و ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي ‪:‬‬
‫در ﻣﻮارد ﺧﺎص‪ ،‬ﺑﻌﻀﻲ از ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻳﻚ ﺟﺪول ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي دﻳﺪن ﻣﺜﺎلﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 8‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ‬
‫ﻛﻨﻴﺪ‬
‫پ( ﻧﺼﺐ‬
‫اﮔﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﺑﺎ ﭘﻴﭻ ﻫﺎ ﻳﺎ ﻣﻴﺦ ﭘﺮچﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ از ﺟﻨﺲ ﻣﺲ ﻗﺮﻣﺰ‬
‫ﻳﺎ ﻣﺎدهي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل ﺟﺪاﻧﺸﺪﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺮ و ﻣﻮم ﻛﺮدن ﻛﻠﻪي ﻳﻜﻲ از ﭘﻴﭻﻫﺎ ‪ ،‬وﺳﻴﻠﻪ اي ﻣﻨﺎﺳﺐ )ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪي ﻛﻼﻫﻜﻲ از ﻣﻮاد ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻛﻪ‬
‫در وﺳﻴﻠﻪ ﺟﺎﺳﺎزي ﺷﺪه و ﻧﻤﻲ ﺗﻮان آن را ﺟﺪا ﻛﺮد ﻳﺎ راه ﺣﻞ ﻫﺎي ﻓﻨﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ دﻳﮕﺮ(‬
‫ﭘﻼك ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﭼﺴﺒﺎﻧﺪه ﺷﺪه ﻳﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻜﺲ ﺑﺮﮔﺮدان ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻛﻨﺪن آن ﻣﻮﺟﺐ ﺧﺮاﺑﻲاش ﺷﻮد‪.‬‬
‫ت( اﺑﻌﺎد ﺣﺮوف‬
‫ارﺗﻔﺎع ﺣﺮوف‬
‫ارﺗﻔﺎع ﺣﺮوف ﺑﺰرگ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 2 mm‬ﺑﺎﺷﺪ‬

‫‪ 5-1-9‬ﻣﻮارد ﺧﺎص‬
‫ﺑﻨﺪﻫﺎي ‪ 1-1-8‬ﺗﺎ ‪ 4-1-8‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﺳﺎده ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﺳﺎزﻧﺪه ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ ،‬اﻋﻤﺎل‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﻳﻚ ﺳﺎزﻧﺪه ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺮﻛﺐ ﻣﻲﺳﺎزد ﻳﺎ وﻗﺘﻲ ﭼﻨﺪ ﺳﺎزﻧﺪه در ﺳﺎﺧﺖ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺳﺎده ﻳﺎ ﻣﺮﻛﺐ‬
‫ﻣﺸﺎرﻛﺖ دارﻧﺪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺿﻮاﺑﻂ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺿﻮاﺑﻂ زﻳﺮ ﻫﻢ اﻋﻤﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 1-5-1-9‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﭼﻨﺪﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ي ﺑﺎرﮔﻴﺮ و ﺑﺎرﺳﻨﺞ‬

‫ﻫﺮ وﺳﻴﻠﻪ ي ﺑﺎرﺳﻨﺞ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﺑﺎرﮔﻴﺮ وﺻﻞ ﺷﺪه ﻳﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ وﺻﻞ ﺷﻮد ‪ ،‬در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫از ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﺪ ‪:‬‬
‫‪ ‬ﻋﻼﻣﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ‪،‬‬
‫‪ ‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ‪،‬‬
‫‪ ‬ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ‪،‬‬
‫‪ ‬زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ‪،‬‬
‫‪ ‬و در ﺻﻮرت ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ‪ ،‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺑﺎراﻳﻤﻦ و ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ اﺛﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ اﻓﺰاﻳﺸﻲ ‪.‬‬

‫‪ 2-5-1-9‬دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي اﺻﻠﻲ آن ﺳﺎﺧﺖ ﻣﺠﺰا دارﻧﺪ‬

‫اﮔﺮ ﺑﺎ ﺗﻌﻮﻳﺾ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي اﺻﻠﻲ ‪ ،‬ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ ‪ ،‬ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺖ اﺻﻠﻲ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫داراي ﻳﻚ ﻋﻼﻣﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ و اﻳﻦ ﻋﻼﻣﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ ﺗﻜﺮار ﺷﻮد ‪.‬‬

‫‪ 3-5-1-9‬ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺠﺰا آزﻣﻮن ﺷﺪهاﻧﺪ‬

‫ﺑﺮاي ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎي داراي ﮔﻮاﻫﻲ ‪ ،OIML R60‬ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري ﻣﻄﺎﺑﻖ ‪ ،OIML R60‬اﻋﻤﺎل ﻣﻲﺷﻮد ‪.‬‬

‫‪106‬‬
‫ﺑﺮاي ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎ ) ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه و ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ ( ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﭘﻴﻮﺳﺖ پ و ت‪ ،‬اﻋﻤﺎل ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻫﺮ‬
‫ﻣﺎﺟﻮل ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻗﻞ از ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي زﻳﺮ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﺪ ‪:‬‬
‫‪ ‬ﻋﻨﻮان ﻧﻮع ‪،‬‬
‫‪ ‬ﺷﻤﺎره ي ﺳﺮﻳﺎل ‪،‬‬
‫‪) ‬ﻋﻼﻣﺖ ﻳﺎ ﻧﺎم ( ﺳﺎزﻧﺪه ‪.‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت و وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ دﻳﮕﺮ ﺑﺎﻳﺪ ) ﻧﻮع ﻣﺎﺟﻮل ‪ ،‬ﻛﺴﺮ ‪ Pi‬ﺑﺮاي ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ‪ ،‬ﺷﻤﺎرهي ﮔﻮاﻫﻲ‬
‫‪ ، OIML‬ردهي درﺳﺘﻲ‪ e ، Max ،‬و ﻏﻴﺮه ( در ‪ OILM‬ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد و ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ در ﻣﺪرك‬
‫ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪاي ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺎﺟﻮل ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد ‪.‬‬

‫‪ 4-5-1-9‬وﺳﻴﻠﻪﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﻲ‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ي ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻛﻪ در ﮔﻮاﻫﻲ ‪ OILM‬ﻗﻴﺪ ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ از ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ زﻳﺮ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﺪ ‪:‬‬
‫‪ ‬ﻋﻨﻮان ﻧﻮع ‪،‬‬
‫‪ ‬ﺷﻤﺎرهي ﺳﺮﻳﺎل ‪،‬‬
‫‪ ‬ﺳﺎزﻧﺪه و ‪،‬‬
‫‪ ‬اﻃﻼﻋﺎت دﻳﮕﺮ ﺗﺎ آن ﺟﺎ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬

‫‪ 2-9‬اﻧﮓ ﮔﺬاريﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﻫﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺤﻠﻲ ﺑﺮاي اﻧﮓﮔﺬاري داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺤﻞ ﺑﺎﻳﺪ ‪:‬‬
‫‪ ‬ﻃﻮري ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻗﻄﻌﻪاي ﻛﻪ ﻣﺤﻞ روي آن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺪون آﺳﻴﺐ دﻳﺪن ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎ از دﺳﺘﮕﺎه ﺟﺪا‬
‫ﻧﺸﻮد‪،‬‬
‫‪ ‬اﻧﮓﮔﺬاري ﺑﺪون ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻴﻔﻴﺖ اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻴﺴﺮ ﺷﻮد‪ ،‬و‬
‫‪ ‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺑﺪون ﺣﺮﻛﺖ دادن دﺳﺘﮕﺎه در ﺣﺎل ﺧﺪﻣﺖ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ دﻳﺪن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري – اﮔﺮ ﺑﻪ دﻻﻳﻞ ﻓﻨﻲ ﻣﺎﻧﻊ و ﻣﺤﺪودﻳﺘﻲ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﻧﮓﮔﺬاري ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻘﻂ در ﺟﺎﻳﻲ" دور از ﻧﻈﺮ " اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‬
‫) ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻫﺮﮔﺎه دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ در ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺎ وﺳﻴﻠﻪي دﻳﮕﺮ در ﺗﺠﻬﻴﺰات دﻳﮕﺮي ﻳﻚ ﭘﺎرﭼﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ (‬
‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري در ﺟﺎﻳﻲ دوراز ﻧﻈﺮ در ﺻﻮرﺗﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺖ ﻳﺎﺑﻲ ﺑﻮده و‬
‫آﮔﻬﻲ ﺧﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺑﺮ روي دﺳﺘﮕﺎه در ﺟﺎﻳﻲ ﻛﺎﻣﻼً ﻗﺎﺑﻞ دﻳﺪن ﺗﺪارك دﻳﺪه ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﻳﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻫﺪاﻳﺖ‬
‫ﻛﻨﺪ ﻳﺎ اﻳﻦ ﻣﺤﻞ در راﻫﻨﻤﺎي ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ‪ ،‬در ﮔﻮاﻫﻲ ‪ OIML‬ﻳﺎ ﮔﺰارش آزﻣﻮن ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬

‫راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬

‫دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ اﻟﺰام ﺷﺪه از اﻧﮓي )ﻫﺎ( ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺎﻣﻠﻲ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎﻧﻪي ﺑﺮرﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪،‬‬
‫ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻧﮓﻫﺎ ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﻮد‪ ،‬ﺗﺎ ﺣﻔﻆ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎ را ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻛﻨﺪ‪:‬‬

‫‪107‬‬
‫اﻟﻒ ( ﻫﺮﮔﺎه اﻧﮓ ﺑﺎ ﺣﻜﺎﻛﻲ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد ‪ ،‬ﺣﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻮاري از ﻳﻚ ﻓﻠﺰ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻳﺎ ﻣﺎده دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﻛﻴﻔﻴﺖ‬
‫آن ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺳﺮب )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺞ و ﻏﻴﺮه ( ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ ي ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪه ﺑﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﻳﺎ‬
‫ﺣﻔﺮه ي اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﺮ روي دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺼﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ب ( اﮔﺮ اﻧﮓ از ﻧﻮع ﻋﻜﺲ ﺑﺮﮔﺮدان ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﺎﻳﻲ ﺑﺮ روي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮاي ﭼﺴﺒﺎﻧﺪان اﻳﻦ اﻧﮓ‪ ،‬ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي ﻧﺸﺎﻧﻪي ﺑﺮرﺳﻲ ﻳﻚ ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻧﮓ ﮔﺬاري ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﻪ اﻧﺪازهي ‪ 150 mm2‬ﻻزم اﺳﺖ و اﮔﺮ از‬
‫ﻋﻜﺲ ﺑﺮﮔﺮدان ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻧﮓﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻗﻄﺮ ﻣﺤﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 15mm‬ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬اﻳﻦ اﻧﮓﻫﺎ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ دوام ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﻲ ﺑﺮاي ﻣﻘﺼﻮد در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﺷﺪ اﻳﻦ دوام ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل ﺑﺎ‬
‫ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 10‬ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬

‫‪ 1-10‬ﺗﻌﻬﺪ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬

‫ﻗﺎﻧﻮنﮔﺰار ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﻨﺘﺮلﻫﺎﻳﻲ اﻋﻤﺎل ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي‬
‫ﺧﺎص ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻧﺪارد‪ ،‬اﻧﻄﺒﺎق دارد‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻛﻨﺘﺮلﻫﺎ ﺑﺮاي اﻧﻄﺒﺎق اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻮع )‪ (1‬ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ )‪ ) (2‬ﻳﺎ روشﻫﺎي ارزﻳﺎﺑﻲ‬
‫اﻧﻄﺒﺎق ﻣﻌﺎدل( ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻌﺪي ﺑﻄﻮر ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺜﺎل ﺑﺮرﺳﻲ دوره اي )‪ (3‬ﻳﺎ ﺑﺎزرﺳﻲ ﺧﺪﻣﺖ )‪ (4‬ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ‬
‫روش ﻫﺎي اﺟﺮاﻳﻲ ﻛﻨﺘﺮل اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻣﻌﺎدل )‪ (5‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺻﻮرت دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻣﺬﻛﻮر درﺑﻨﺪ ﻫﺎي ‪ 4-7‬ﺗﺎ ‪ 9-7‬اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻮع ﻧﺪارﻧﺪ و ﻗﺎﻧﻮن‬
‫ﮔﺬار ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﺧﺎص دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ ﺑﺪون ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻮع ‪ ،‬ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 2-10‬ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻮع‬
‫‪ 1-2-10‬درﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺮاي ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻮع‬
‫درﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻮع ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺷﻮد و ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻌﻨﻮان ﻧﻤﺎﻳﻨﺪهي‬
‫ﻧﻮع ﺑﺎﺷﺪ روﻳﻜﺮد ﻣﺎﺟﻮﻟﻲ ) ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 2-10-4‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ ( و آزﻣﻮن ﺧﺎﻧﻮادهي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ ﻳﺎ ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎ ) ﺑﻪ ﺑﻨﺪ‬
‫‪ 4-10-4‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ ( ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮ و ﻛﺎراﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺘﻘﺎﺿﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮد دارد اﻃﻼﻋﺎت زﻳﺮ را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻣﻠﻲ ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫‪ 1-1-2-10‬ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬

‫‪ ‬ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ؛ ﺑﻨﺪ ‪ 1-8‬و‬
‫‪ ‬ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎي ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎ ﻳﺎ اﺟﺰا ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺑﻨﺪ ‪ 2-10-4‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 2-1-2-10‬ﻣﺴﺘﻨﺪات ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ‬
‫ﻳﺎدآوري – ﺷﻤﺎره ﻫﺎي داﺧﻞ ﭘﺮاﻧﺘﺰ در ﺟﺪول زﻳﺮ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﻫﺎي اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ارﺟﺎع ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪108‬‬
 ‫ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻻزم‬ ‫ﻗﻠﻢ‬

‫ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﻠﻲ دﺳﺘﮕﺎه ‪ ،‬ﺗﻮﺻﻴﻒ وﻇﻴﻔﻪ ‪ ،‬ﻣﻘﺼﻮد در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮ‪ ،‬ﻧﻮع دﺳﺘﮕﺎه ) ﺑﻄﻮرﻣﺜﺎل‬ ‫‪1‬‬
‫‪ ،‬ﺗﺮازوي ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻨﻔﻲ ‪ ،‬ﭼﺴﺐ زن ﻗﻴﻤﺖ ‪Platform scale‬‬

‫ﺗﻚ و ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ اي ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي ‪ ،‬ﮔﺴﺘﺮه ‪Max ، Min ، e ، n‬ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎي ﻛﻠﻲ )ﺳﺎزﻧﺪه( ‪ ،‬رده ‪،‬‬ ‫‪2‬‬
‫ي دﻣﺎ ‪ ،‬وﻟﺘﺎژ و ﻏﻴﺮه‬

‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻫﺎ و داده ﻫﺎي ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻫﻤﻪ ي وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎ و ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎه‬ ‫‪3‬‬

‫ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎي ﺗﺮﺗﻴﺒﺎت ﻛﻠﻲ و ﺟﺰﺋﻴﺎت ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﻪي ﻣﺘﺮوﻟﻮژﻳﻜﻲ از ﺟﻤﻠﻪ ﺟﺰﺋﻴﺎت ﻗﻔﻞ ﻫﺎي ﻫﻢ ﺑﻨﺪ ‪ ،‬ﻣﻮاﻧﻊ‬ ‫‪4‬‬
‫‪ ،‬ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻫﺎ و ﺣﺎﻓﻆ اﻳﻤﻨﻲ ‪ Safeguards‬و ﻏﻴﺮه‬

‫اﺟﺰاء ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪه ي اﻣﻨﻴﺖ ‪ ،‬وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﺗﻨﻈﻴﻢ ‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ و ﻏﻴﺮه ) ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 2-1-6‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ ( ‪،‬‬ ‫‪1-4‬‬
‫دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ دﻫﻲ و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ) ‪(4-2-1-6‬‬

‫ﻣﺤﻞ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري ﻛﻨﺘﺮل ‪ ،‬ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ‪ ،‬اﻧﻄﺒﺎق و ‪ /‬ﻳﺎ ﺗﺼﻮﻳﺐ‬ ‫‪2-4‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري )‪1-9‬و ‪.(2-9‬‬

‫وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎه‬ ‫‪5‬‬

‫وﺳﺎﻳﻞ ﻛﻤﻜﻲ ﻳﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﮔﺴﺘﺮش ﻳﺎﻓﺘﻪ ) ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 3-5‬و ‪ 3-4-6‬و ‪ 7-13-6‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ ‪.‬‬ ‫‪1-5‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﭼﻨﺪ ﮔﺎﻧﻪ از وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ) ﺑﻨﺪ ‪( 4-4-6‬‬ ‫‪2-5‬‬

‫وﺳﻴﻠﻪ ﭼﺎپ ) ‪(16-6 ، 4-14-6 ،3-7-6 ،11-6-6 ،5-4-6‬‬ ‫‪3-5‬‬

‫وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي ذﺧﻴﺮهي ﺣﺎﻓﻈﻪ )‪(6-4-6‬‬ ‫‪4-5‬‬

‫وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﺻﻔﺮﻛﻦ و ﺻﻔﺮ ﻳﺎب ) ‪(2-13-6،9-6-6 ،5-6‬‬ ‫‪5-5‬‬

‫وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﭘﺎرﺳﻨﮓ )‪ (3-13-6،10-6،6-6‬و وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪه )‪7-6‬و ‪(4-13-6‬‬ ‫‪6-5‬‬

‫وﺳﻴﻠﻪ ﺗﺮازﻛﻨﻨﺪه و ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ي ﺗﺮاز ‪ ،‬ﺣﺴﻦ ﮔﺮﻛﭽﻲ ‪ ،‬ﺣﺪ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﻛﭻ ﻛﺮدن)‪(1-9-5‬‬ ‫‪7-5‬‬

‫وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﻗﻔﻞ ﻛﺮدن )‪8-6‬و‪ (5-13-6‬و وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻤﻜﻲ )‪(9-6‬‬ ‫‪8-5‬‬

‫اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺴﺘﺮه ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ در دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮه اي )‪(10-6‬‬ ‫‪9-5‬‬

‫اﺗﺼﺎل ﺑﻪ ﺑﺎرﮔﻴﺮي ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ )‪(11-6‬‬ ‫‪10-5‬‬

‫اﻳﻨﺘﺮ ﻓﻴﺲ ﻫﺎ ) ﻧﻮع ﻫﺎ ‪ ،‬ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﻮردﻧﻈﺮ ‪ ،‬ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﻔﻮذ ﺧﺎرﺟﻲ)‪.((6-3-7‬‬ ‫‪11-5‬‬

‫وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل ﭼﺎپ ﮔﺮﻫﺎ ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮﻓﺮﻋﻲ ‪ ،‬ﺑﺮاي ﮔﻨﺠﺎﻧﺪن در ﮔﻮاﻫﻲ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻮع و‬ ‫‪12-5‬‬

‫‪109‬‬
 ‫ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻻزم‬ ‫ﻗﻠﻢ‬

‫اﺗﺼﺎﻻت ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﻫﺎي اﺧﺘﻼل )‪(2-4-7‬‬

‫وﻇﻴﻔﻪ ﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺣﺴﺎﺑﮕﺮ ﻗﻴﻤﺖ ) ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم()‪ (14-6‬ﺳﻠﻒ‬ ‫‪13-5‬‬
‫ﺳﺮوﻳﺲ )‪ ، (11-13-6‬ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻗﻴﻤﺖ )‪(16-6‬‬

‫وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﻳﺎ وﻇﻴﻒ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل ﺑﺮاي ﻣﻘﺼﻮدﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺟﺮم ) ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع ارزﻳﺎﺑﻲ‬ ‫‪14-5‬‬
‫اﻧﻄﺒﺎق ﻧﻴﺴﺖ(‪.‬‬

‫ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺗﻔﻀﻴﻠﻲ وﻇﻴﻔﻪ ي ﻣﻮازﻧﻪ ي ﭘﺎﻳﺪار )‪ 2-4-5‬و اﻟﻒ ‪ (12-4‬دﺳﺘﮕﺎه‪.‬‬ ‫‪15-5‬‬

‫اﻃﻼﻋﺎت در ﻣﻮارد ﺧﺎص‪.‬‬ ‫‪6‬‬

‫ﺗﻘﺴﻴﻢ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎ ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل ﻟﻮدﺳﻞ ﻫﺎ ‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‬ ‫‪1-6‬‬
‫وﻇﻴﻔﻪ ﻫﺎي ﻫﺮ ﻣﺎﺟﻮل و ﻛﺴﺮ ‪ Pi‬ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻗﺒﻼً ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﺪه اﻧﺪ ‪ ،‬ارﺟﺎع ﺑﻪ ﮔﻮاﻫﻲ آزﻣﻮن‬
‫ﻳﺎ ﮔﻮاﻫﻲﻫﺎي ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻮع)‪ ،(2-10-5‬ارﺟﺎع ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪6635‬ﺳﺎل‬
‫‪1382‬ﺑﺮاي ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎ)ﭘﻴﻮﺳﺖ ج(‪.‬‬

‫ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري وﻳﮋه )‪.(5-9-6‬‬ ‫‪2-6‬‬

‫واﻛﻨﺶ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻌﻨﻲ دار )‪.(9-13-6،2-7،1-1-7‬‬ ‫‪3-6‬‬

‫اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ي ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﭘﺲ از روﺷﻦ ﻛﺮدن )‪(1-3-7‬‬ ‫‪4-6‬‬

‫ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻓﻨﻲ‪ ،‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻃﺮحﻫﺎي وﺳﻴﻠﻪﻫﺎ‪ ،‬زﻳﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎ و ﻏﻴﺮه ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ‪ 1-9‬و ‪7-9‬‬ ‫‪7‬‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي اﻫﺮﻣﻲ اﮔﺮ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ )‪ 2-3-8‬و ‪ ( 4-3-8‬ﻧﺒﺎﺷﺪ ‪ ،‬وﺳﻴﻠﻪﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎل ﻧﻴﺮو‪.‬‬ ‫‪1-7‬‬

‫ﻟﻮدﺳﻞ‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺎﺟﻮل ﻋﺮﺿﻪ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪2-7‬‬

‫ﻋﻨﺎﺻﺮ اﺗﺼﺎل اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﺗﺼﺎل ﻟﻮدﺳﻞ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﻃﻮل ﺧﻂ ﺳﻴﮕﻨﺎل )ﺿﺮوري‬ ‫‪3-7‬‬
‫ﺑﺮ آزﻣﻮن ﺿﺮﺑﻪ ﺑﻪ ب‪ 3-3-‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‪.‬‬

‫ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه‪ :‬ﻧﻤﻮدار ﺑﻠﻮﻛﻲ‪ ،‬ﻧﻤﻮدار ﺷﻤﺎﺗﻴﻚ‪ ،‬ﭘﺮدازش داﺧﻠﻲ و ﺗﺒﺎدل دادهﻫﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪي واﺳﻂ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ‬ ‫‪4-7‬‬
‫ﻛﻠﻴﺪي ﻛﻪ وﻇﻴﻔﻪ ﻫﺮ ﻛﻠﻴﺪ آن ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻇﻬﺎرات ﺳﺎزﻧﺪه ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل ﺑﺮاي واﺳﻂﻫﺎ ) ‪ (1-6-3-7‬ﺑﺮاي دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪدﻫﻲ و‬ ‫‪5-7‬‬
‫ﺗﻨﻈﻴﻢ )‪ ، (4-2-1-6‬ﺑﺮاي دﻳﮕﺮ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﺑﻬﺮهﺑﺮداري‪.‬‬

‫ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ﭼﺎپﮔﻴﺮيﻫﺎ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﺪه‪.‬‬ ‫‪6-7‬‬

‫‪110‬‬
 ‫ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻻزم‬ ‫ﻗﻠﻢ‬

‫ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮنﻫﺎﻳﻲﻛﻪ ﺳﺎزﻧﺪه اﺟﺮا ﻛﺮده ﻳﺎ از ﺳﺎﻳﺮ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎهﻫﺎ‪،‬در ﭘﺮوﺗﻜﻞ‪ ،6589-2‬ﺷﺎﻣﻞ اﺛﺒﺎت ﺻﻼﺣﻴﺖ‬ ‫‪8‬‬

‫ﮔﻮاﻫﻲﻫﺎ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻮع دﻳﮕﺮ ﻳﺎ آزﻣﻮنﻫﺎي ﻣﺠﺰا‪ ،‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎ ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ذﻛﺮ ﺷﺪه در‬ ‫‪9‬‬
‫ﺳﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﭘﺮوﺗﻜﻞﻫﺎي آزﻣﻮن‪.‬‬

‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎﻳﻲ ﻳﺎ ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ‪ ،‬ﺳﻨﺪ ﻫﺎي اﺿﺎﻓﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 1-5-7‬و‬ ‫‪10‬‬

‫‪)2-2-5-7‬ﺟﺪول ‪(11‬‬

‫ﻧﻘﺸﻪ ﻳﺎ ﻋﻜﺴﻲ از دﺳﺘﮕﺎه ﻛﻪ اﺳﺎس و ﻣﺤﻞ ﺑﺮرﺳﻲ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ و ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪه ي‬ ‫‪11‬‬
‫اﻣﻨﻴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﺷﻮد و ﻻزم اﺳﺖ در ﮔﻮاﻫﻲ ‪ OIML‬ﻳﺎ ﮔﺰارش آزﻣﻮن ‪ ،‬ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﻮد‬

‫ﻫﻤﻪي ﻣﺴﺘﻨﺪات دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎي ﻧﻘﺸﻪ ﻳﺎ ﻋﻜﺲ )ﻗﻠﻢ ‪(11‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻘﺎم ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻛﻨﻨﺪه ﺳﺮي‬
‫ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻪ ﺷﻮد ﻣﮕﺮ در ﺣﺪي ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﺎزﻧﺪه ﺗﻮاﻓﻖ ﺷﺪه‬

‫‪ 2-2-10‬ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻮع‬
‫ﻣﺪارك اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺟﻬﺖ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﻣﺘﺤﺎن ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬وارﺳﻲﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﻳﺪ اﺟﺮا ﺷﻮد‬
‫ﺗﺎ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮد ﻛﻪ وﻇﻴﻔﻪﻫﺎ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﺪارك اراﺋﻪ ﺷﺪه ‪ ،‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ‪ .‬واﻛﻨﺶ در ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻌﻨﺎدار ﺑﺎﻳﺪ راهاﻧﺪازي ﺷﻮد‪.‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﻨﺪ ‪ 10-4‬و وزﻧﻪﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪ 1-7-4‬ﺗﺤﺖ روشﻫﺎي اﺟﺮاﻳﻲ آزﻣﻮن‬
‫ﭘﻴﻮﺳﺖ اﻟﻒ و ﭘﻴﻮﺳﺖ ب ‪ ،‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ ‪ .‬ﺑﺮاي وﺳﻴﻠﻪﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪-4‬‬
‫‪ 3-10‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﺟﺮاي آزﻣﻮنﻫﺎ در ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت و اﻣﺎﻛﻨﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم ﺻﻼﺣﻴﺖ دار ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻣﻲﺗﻮان‬
‫اﺟﺮا ﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺎم ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﻮارد ﺧﺎص از ﻣﺘﻘﺎﺿﻲ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺟﺮاي آزﻣﻮنﻫﺎ ﺑﺎرﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺠﻬﻴﺰات و‬
‫ﭘﺮﺳﻨﻞ آزﻣﻮن را ﺗﺪارك ﺑﺒﻴﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺎم ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در ﺻﻮرت رﺿﺎﻳﺖ ﻣﺘﻘﺎﺿﻲ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮش دادهﻫﺎي آزﻣﻮﻧﻲ را ﻣﻘﺎم ﺗﺼﻮﻳﺐ‬
‫ﻛﻨﻨﺪهي ﻛﺸﻮر دﻳﮕﺮي ﺑﺪﺳﺖ آورده ﺑﺪون ﺗﻜﺮار آزﻣﻮن‪ ،‬ﺑﭙﺬﻳﺮد ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺎم ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﺻﻮرت ﺻﻼح دﻳﺪ و ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺧﻮد ‪ ،‬ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ‬
‫ﻣﺘﻘﺎﺿﻲ را ﺑﺮاي ﻧﻮع اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺑﭙﺬﻳﺮد و ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ آن آزﻣﻮنﻫﺎي ﺧﻮد را ﻛﺎﻫﺶ دﻫﺪ*‪.‬‬
‫* ﺑﻪ ]‪ B3 [ 23‬و ‪ OIML B10-2 - B 10-1‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ ‪.‬‬

‫‪ 3-10‬ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﻘﺮرات ﻣﻠﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺮﺳﻨﻞ ﻣﺠﺎز اﺟﺮا ﺷﻮد ‪.‬‬

‫‪111‬‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﻣﮕﺮ اﻳﻦﻛﻪ اﻧﻄﺒﺎق دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪي ﻣﺼﻮب و‪/‬ﻳﺎ اﻟﺰاﻣﺎت اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪،‬‬
‫ﻣﺤﻘﻖ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ در زﻣﺎن ﻧﺼﺐ و ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮدن ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده آزﻣﻮن ﺑﺸﻮد ﻣﮕﺮآنﻛﻪ ﺑﺘﻮان آن را‬
‫ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﺣﻤﻞ ﻛﺮده و ﭘﺲ از ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ ﻧﺼﺐ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ را ﻣﻲﺗﻮان در ﻣﺤﻞ ﺳﺎزﻧﺪه ﻳﺎ ﻣﺤﻞ دﻳﮕﺮي اﻧﺠﺎم داد‪:‬‬
‫اﻟﻒ( اﮔﺮ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﻪ ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻔﺎده ‪ ،‬ﭘﻴﺎدهﺳﺎزي دﺳﺘﮕﺎه را ﺿﺮوري ﻧﺴﺎزد‪.‬‬
‫ب( اﮔﺮ داﺧﻞ ﺳﺮوﻳﺲ ﻛﺮدن دﺳﺘﮕﺎه در ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻔﺎدهاش ‪ ،‬ﻣﻮﻧﺘﺎژ دﺳﺘﮕﺎه ﻳﺎ ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت ﻓﻨﻲ دﻳﮕﺮي را ﻛﻪ‬
‫اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد دﺳﺘﮕﺎه ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻲﮔﺬارد ‪ ،‬ﺿﺮوري ﻧﺴﺎزد و‬
‫پ( اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ﮔﺮاﻧﺶ در ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه داﺧﻞ ﺳﺮوﻳﺲ ﻣﻲﺷﻮد در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻳﺎ اﮔﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﮔﺮاﻧﺶ ‪ ،‬ﺣﺴﺎس ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫درﻫﻤﻪي ﻣﻮارد دﻳﮕﺮ‪ ،‬آزﻣﻮنﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻛﻪ از دﺳﺘﮕﺎه اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬اﺟﺮا ﺷﻮد ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﮔﺮاﻧﺶ ﺣﺴﺎس ﺑﺎﺷﺪ روشﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در دو ﻣﺮﺣﻠﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ‪،‬‬
‫ﻣﺮﺣﻠﻪ دوم ﺷﺎﻣﻞ اﻣﺘﺤﺎنﻫﺎ و آزﻣﻮنﻫﺎﻳﻲ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻪ ﮔﺮاﻧﺶ واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ و در ﻣﺮﺣﻠﻪ اول ﺑﺮاي‬
‫اﻣﺘﺤﺎنﻫﺎ و آزﻣﻮنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﺮاﻧﺶ واﺑﺴﺘﻪ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ‪ .‬ﻣﺮﺣﻠﻪي دوم ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﻜﺎﻧﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﻛﻪ از دﺳﺘﮕﺎه‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﻜﺎن اﺳﺘﻔﺎده ‪ ،‬ﻧﺎﺣﻴﻪي ﮔﺮاﻧﺶ ﻳﺎ ﻧﺎﺣﻴﻪي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﻮﻧﺪ ﻣﺸﺮوط ﺑﺮآنﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت ﻧﺎﺣﻴﻪاي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮔﺮاﻧﺶ را ﺑﺮآورده ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 1-3-10‬اﻧﻄﺒﺎق‬
‫اﻇﻬﺎر اﻧﻄﺒﺎق ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻮع ﻣﺼﻮب و‪/‬ﻳﺎ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﻣﻞ ‪:‬‬
‫‪ ‬ﻋﻤﻠﻜﺮد درﺳﺖ ﻫﻤﻪي وﺳﻴﻠﻪﻫﺎ ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل وﺳﻴﻠﻪي ﺻﻔﺮﻛﻦ ‪ ،‬وﺳﻴﻠﻪي ﻳﺎرﺳﻨﮓ و وﺳﻴﻠﻪي ﺣﺴﺎﺑﮕﺮ‬
‫‪ ‬ﻣﻮاد ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ و ﻃﺮاﺣﻲ ﺗﺎآن ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻣﺮﺑﻮطاﻧﺪ ‪.‬‬
‫‪ ‬اﺛﺒﺎت ﺳﺎزﮔﺎري ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎ اﮔﺮ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻳﻨﺪ ‪ 2-10-4‬روﻳﻜﺮد ﻣﺎﺟﻮﻟﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫‪ ‬در ﺻﻮرت اﻗﺘﻀﺎء ‪ ،‬ﻓﻬﺮﺳﺖ آزﻣﻮنﻫﺎي اﺟﺮا ﺷﺪه ‪.‬‬

‫‪ 2-3-10‬ﺑﺎزرﺳﻲ ﭼﺸﻤﻲ‬
‫ﻗﺒﻞ از آزﻣﻮن ‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺑﺎزرﺳﻲ ﭼﺸﻤﻲ ﺷﻮد ‪:‬‬
‫‪ ‬ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎي اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻳﻌﻨﻲ ردهي درﺳﺘﻲ ‪. d ، e ، Max ، Min ،‬‬
‫‪ ‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺮماﻓﺰار اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫‪ ‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎ اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و‬
‫‪ ‬ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي ﻣﻘﺮر ﺷﺪه و ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ اﻧﮓﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ و ﻛﻨﺘﺮل‬
‫اﮔﺮ ﻣﺤﻞ و ﺷﺮاﻳﻂ اﺳﺘﻔﺎده دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻌﻠﻮم اﺳﺖ ‪ ،‬ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮدن آنﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬

‫‪ 3-3-10‬آزﻣﻮنﻫﺎ‬
‫آزﻣﻮنﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ اﻟﺰامﻫﺎي زﻳﺮ اﻧﺠﺎم ﺷﻮﻧﺪ ‪.‬‬

‫‪112‬‬
 ‫‪ ‬ﺑﻨﺪﻫﺎي ‪ 3-3-5-5 ، 1-5-5‬و ‪ ، 4-3-5-5‬ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ )ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻟﻒ‪ 4-4-‬ﺗﺎ اﻟﻒ‪ 6-4-‬وﻟﻲ‬
‫ﭘﻨﺞ ﻣﺮﺣﻠﻪي ﺑﺎرﮔﺬاري ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ ‪ ،‬ﺑﺎر آزﻣﻮن ﻓﻘﻂ در ﺻﻮرﺗﻲ ﺷﺎﻣﻞ ‪ Min‬ﻣﻲﺷﻮد‬
‫ﻛﻪ ‪ Min  100mg‬ﺑﺎﺷﺪ( ‪.‬‬
‫‪2-5-6 ‬و ‪ ، 3-6-6‬درﺳﺘﻲ وﺳﻴﻠﻪﻫﺎي ﺻﻔﺮﻛﻦ وﭘﺎرﺳﻨﮓ)ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻟﻒ‪ 3-4-‬و اﻟﻒ‪( 2-6-4-‬‬
‫‪ ‬ﺑﻨﺪ ‪ 1-6-5‬ﺗﻜﺮارﭘﺬﻳﺮي )ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﺎراﮔﺮاف ﺷﻮم اﻟﻒ‪(3-10-4-‬‬
‫‪ ‬ﺑﻨﺪ ‪ 2-6-5‬ﺑﺎرﮔﺬاري ﻏﻴﺮﻣﺘﻤﺮﻛﺰ )ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻟﻒ‪(7-4-‬‬
‫‪ ‬ﺑﻨﺪ ‪ 8-5‬رواﻧﻲ )ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻟﻒ‪ (8-4-‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﻛﺎرﺑﺮد ﻧﺪارد‪.‬‬
‫‪ ‬ﺑﻨﺪ ‪:18-6‬ﻛﺠﻲ در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺳﻴﺎر )ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﻨﺪ اﻟﻒ‪(3-1-5‬و‬
‫‪ ‬ﺑﻨﺪ ‪ 1-8‬ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر )ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﻨﺪ اﻟﻒ‪(9-4-‬‬
‫ﺳﺎﻳﺮ آزﻣﻮنﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﻮارد ﺧﺎص ﻣﺜﻞ وﺟﻮد ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻏﻴﺮﻣﻌﻤﻮل ﻳﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺸﻜﻮك ﻳﺎ آن ﻃﻮر ﻛﻪ در‬
‫ﮔﻮاﻫﻲ ‪ OIML‬ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه‪ ،‬اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻘﺎم ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﻮارد ﺧﺎص از ﻣﺘﻘﺎﺿﻲ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺟﺮاي آزﻣﻮنﻫﺎ ‪ ،‬ﺑﺎرﻫﺎ ‪ ،‬ﺗﺠﻬﻴﺰات و‬
‫ﭘﺮﺳﻨﻞ آزﻣﻮن را ﺗﺪارك ﺑﺒﻴﻨﺪ)ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 7-5‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‬
‫ﺑﺮاي ﻫﻤﻪي آزﻣﻮنﻫﺎ ﺣﺪود ﺧﻄﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ رﻋﺎﻳﺖ ﺷﻮد ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﭘﺲ از‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ دﻳﮕﺮي ﺣﻤﻞ ﺷﻮد ﺗﻔﺎوت ﺷﺘﺎب ﮔﺮاﻧﺶ ﻣﺤﻠﻲ ﺑﻴﻦ ﻣﻜﺎنﻫﺎي آزﻣﻮن و‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﺑﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪي دوم ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ ﭘﺲ از ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻳﺎ‬
‫ﺑﺎ اﺣﺘﺴﺎب ﻣﻘﺪار ﮔﺮاﻧﺶ ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻃﻲ ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ‪.‬‬
‫‪ 4-3-10‬اﻧﮓﮔﺬاري و ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﻣﻘﺮرات اوزان و ﻣﻘﻴﺎسﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﻧﮓﮔﺬاري اوﻟﻴﻪ‪ ،‬ﮔﻮاﻫﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ‬
‫اﻧﮓﮔﺬاري ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺎه ﻳﺎ ﺳﺎﻟﻲ را ﻛﻪ ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻳﺎ ﻣﻨﻘﻀﻲ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪ .‬اﺟﺰاﺋﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺟﺪاﻛﺮدن ﻳﺎ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻧﺒﻮدن آﻧﻬﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎي اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ دﺳﺘﮕﺎه را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﺪ ﺑﺪون اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ‬
‫ﻛﺎﻣﻼً ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺿﻮاﺑﻂ ﺑﻨﺪﻫﺎي ‪ 4-2-1-6‬و ‪ 2-9‬ﺑﺎﻳﺪ رﻋﺎﻳﺖ ﺷﻮﻧﺪ ‪.‬‬

‫‪ 4-10‬ﻛﻨﺘﺮل اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺑﻌﺪي‬

‫ﻛﻨﺘﺮل اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺑﻌﺪي ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ اﺷﺨﺎص ﻣﺠﺎز و ﺑﺮاﺑﺮ ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﻣﻘﺮرات اوزان و ﻣﻘﻴﺎسﻫﺎ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ 1-4-10‬ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻌﺪي‬
‫در ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻌﺪي ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺎزرﺳﻲ و آزﻣﻮنﻫﺎي ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ‪ 2-3-10‬و ‪ 3-3-10‬ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ‪ .‬ﺣﺪود ﺧﻄﺎ‬
‫ﻫﻤﺎن ﺣﺪود ﺧﻄﺎي ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ اﺳﺖ ‪ ،‬اﻧﮓ زدن و ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪ 3-4-10‬اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ‪ .‬ﺗﺎرﻳﺦ‬
‫اﻧﮓ ﮔﺬاري ﻫﻤﺎن ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻌﺪي اﺳﺖ ‪.‬‬

‫‪ 2-4-10‬ﺑﺎزرﺳﻲ ﺧﺪﻣﺖ‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻻً در ﺑﺎزرﺳﻲ ﺧﺪﻣﺖ ﻓﻘﻂ ﺑﺎزرﺳﻲ و آزﻣﻮنﻫﺎي ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺑﻨﺪﻫﺎي ‪ 2-3-10‬و ‪ 3-3-10‬ﺑﺎﻳﺪ اﺟﺮا ﺷﻮﻧﺪ‬
‫ﺣﺪود ﺧﻄﺎ دوﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻄﺎي ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ اﺳﺖ ‪ .‬اﻧﮓ زﻧﻲ و ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺪون ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﻳﺎ ﻣﻄﺎﺑﻖ‬
‫ﺑﻨﺪ ‪ 1-4-10‬ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺷﻮد ‪.‬‬

‫‪113‬‬
 ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ اﻟﻒ‬
‫)اﻟﺰاﻣﻲ(‬
‫روشﻫﺎي اﺟﺮاﻳﻲ آزﻣﻮن ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر‬

‫اﻟﻒ‪ 1-‬اﻣﺘﺤﺎن اداري )‪(1-2-10‬‬

‫ﻣﺪارك اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻜﺲﻫﺎ ‪ ،‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ ‪ ،‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻓﻨﻲ ﺿﺮوري ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺟﺰاء اﺻﻠﻲ و ﻏﻴﺮه را ﺑﺎزﻧﮕﺮي‬
‫ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻛﺎﻓﻲ و درﺳﺖ ﺑﻮدن آﻧﻬﺎ ﻣﻌﻴﻦ ﺷﻮد‪.‬‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﻳﺎ ﻣﺪارك ﻣﻌﺎدل ﻛﺎرﺑﺮي را ‪ ،‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ‪.‬‬
‫ﻳﺎدآوري‪ -‬دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﭘﻴﺶﻧﻮﻳﺲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 2-‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺎ ﻣﺪارك )‪(2-2-10‬‬

‫وﺳﻴﻠﻪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ دﺳﺘﮕﺎه را اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ از اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ ﻣﺪارك اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﻴﺪ ‪ .‬ﺑﻨﺪ ‪ 10-5‬را ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 3-‬اﻣﺘﺤﺎن اوﻟﻴﻪ‬

‫اﻟﻒ‪ 1-3-‬ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎي اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬

‫ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎي اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺧﺘﻲ را ﻣﻄﺎﺑﻖ )اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ‪ (6589-2‬ﻓﺮﻣﺖ ﮔﺰارش آزﻣﻮن‪ ،‬ﻳﺎدداﺷﺖ ﻛﻨﻴﺪ ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 2-3-‬اﻧﮓﮔﺬاريﻫﺎي ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ )‪(1-9‬‬

‫اﻧﮓﮔﺬاريﻫﺎي ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭼﻚ ﻟﻴﺴﺖ اراﺋﻪ ﺷﺪه در ﻓﺮﻣﺖ ﮔﺰارش آزﻣﻮن وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ‪.‬‬

‫اﻟﻒ ‪ 3-3-‬اﻧﮓ ﮔﺬاري و ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ )‪4-2-1-6‬و ‪(2-9‬‬

‫ﺗﺮﺗﻴﺒﺎت اﻧﮓﮔﺬاري و ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭼﻚ ﻟﻴﺴﺖ اراﺋﻪ ﺷﺪه در ﻓﺮﻣﺖ ﮔﺰارش آزﻣﻮن واررﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 4-‬آزﻣﻮن ﻋﻤﻠﻜﺮد‬

‫اﻟﻒ‪ 1-4-‬ﺷﺮاﻳﻂ ﻛﻠﻲ‬

‫اﻟﻒ‪ 1-1-4-‬ﺷﺮاﻳﻂ ﻋﺎدي آزﻣﻮن )‪(1-3-5-5‬‬

‫ﺧﻄﺎﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻋﺎدي آزﻣﻮن در ﺣﺎﻟﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻳﻚ ﻋﺎﻣﻞ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲﺷﻮد و ﺳﺎﻳﺮ ﻋﻮاﻣﻞ را‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻋﺎدي آن ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺛﺎﺑﺖ ﻧﮕﻪ داﺷﺖ ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ردهي‪ 1‬ﻫﻤﻪي ﺗﺼﺤﻴﺤﺎت ﻻزم در ﻣﻮرد ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬار در اﺛﺮ ﺑﺎر آزﻣﻮن ﻳﻌﻨﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻧﻴﺮوي‬
‫ارﺷﻤﻴﺪس در ﻫﻮا ﺑﺎﻳﺪ اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪114‬‬
 ‫اﻟﻒ‪ 2-1-4-‬دﻣﺎ‬
‫آزﻣﻮنﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑﺎ دﻣﺎي ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﻣﻌﻤﻮﻻً دﻣﺎي ﻋﺎدي اﻃﺎق اﻧﺠﺎم ﺷﻮﻧﺪ ‪ ،‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻏﻴﺮاز اﻳﻦ‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬
‫دﻣﺎ وﻗﺘﻲ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﻓﺮض ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ ﻛﺮاﻧﻪﻫﺎي ﺛﺒﺖ ﺷﺪهي آن در ﻃﻮل آزﻣﻮن ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ ﺑﻴﺶﺗﺮ از ﻳﻚ ﭘﻨﺠﻢ ﮔﺴﺘﺮهي دﻣﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﺗﺤﺖ آزﻣﻮن ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﻛﻤﺘﺮ‬
‫از ‪ 5C‬ﺑﺎﺷﺪ ) ‪ 2C‬ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﺧﺰش( ‪ .‬ﻧﺮخ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻧﺒﺎﻳﺪ ‪ 5C‬در ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 3-1-4‬ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ‬

‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻗﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل ﺑﻪ ﺑﺮق ﺷﺒﻜﻪ ﻳﺎ وﺳﻴﻠﻪي ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ وﺻﻞ ﺷﺪه و در ﻃﻮل‬
‫آزﻣﻮنﻫﺎ روﺷﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 4-1-4‬اﺳﺘﻘﺮار در وﺿﻌﻴﺖ ﻣﺮﺟﻊ ﻗﺒﻞ از آزﻣﻮنﻫﺎ‬

‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺴﺘﻌﺪ ﻛﺞ ﺷﺪن را ﺑﺎﻳﺪ در وﺿﻌﻴﺖ ﻣﺮﺟﻊاش ﺗﺮاز ﻛﺮد ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 5-1-4-‬ﺻﻔﺮﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر و ﺻﻔﺮﻳﺎب‬

‫ﻃﻲ آزﻣﻮن ﺑﺮاي ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﻛﺮدن وﺳﻴﻠﻪي ﺻﻔﺮﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر و وﺳﻴﻠﻪي ﺻﻔﺮﻳﺎب ﻣﻲﺗﻮان آﻧﻬﺎ را ﺧﺎﻣﻮش ﻳﺎ‬
‫اﻳﻦﻛﻪ آزﻣﻮنﻫﺎ را ﺑﺎ ﺑﺎري ﻣﺜﻼً ﻣﻌﺎدل ‪ 10e‬ﺷﺮوع ﻛﺮد‪.‬‬
‫در ﺑﺮﺧﻲ از آزﻣﻮنﻫﺎ ﻛﻪ وﺳﻴﻠﻪي ﺻﻔﺮﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ ﺻﻔﺮﻳﺎب ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ )ﻳﺎ ﻧﻜﻨﺪ( در ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻼﺣﻈﺎت‬
‫آزﻣﻮن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﺎدآوري وﻳﮋه ﺑﻪ آن اﺷﺎره ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 6-1-4-‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺎزﻳﻨﻪاي ﻛﻮﭼﻚ ﺗﺮاز ‪e‬‬

‫اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل وﺳﻴﻠﻪاي ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺎ زﻳﻨﻪاي ﻛﻪ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از ‪ ) e‬وﻟﻲ ﻧﻪ ﺑﺰرگ‬
‫ﺗﺮ از ‪ ( e‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻲﺗﻮان از آن ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻄﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ .‬اﮔﺮ از ﭼﻨﻴﻦ وﺳﻴﻠﻪاي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‬
‫‪5‬‬
‫ﺑﺎﻳﺪ در ﮔﺰارش آزﻣﻮن ﺑﻪ آن اﺷﺎره ﺷﻮد ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 7-1-4-‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﺒﻴﻪﺳﺎز ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎ)‪2-10-5‬و‪(1-7-5‬‬

‫اﮔﺮ ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﻣﺎﺟﻮل از ﺷﺒﻴﻪﺳﺎز اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺗﻜﺮارﭘﺬﻳﺮي و ﭘﺎﻳﺪاري ﺷﺒﻴﻪﺳﺎز در ﺣﺪي ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺘﻮان ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﺎﺟﻮل را ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن درﺳﺘﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻛﺎﻣﻞ ‪ ،‬ﺑﺎ وزﻧﻪﻫﺎ آزﻣﻮن ﻣﻲﺷﻮد ﺑﺪﺳﺖ آورد ‪،‬‬
‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎزي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ ﻫﻤﺎن ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎزي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮل ﻗﺎﺑﻞ اﻋﻤﺎل‬
‫اﺳﺖ ‪ .‬در ﺻﻮرت اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﺒﻴﻪﺳﺎز اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺎﻳﺪ در ﮔﺰارش آزﻣﻮن ذﻛﺮ ﺷﺪه و ﺑﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ردﻳﺎﺑﻲ آن اﺷﺎره‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 8-1-4-‬ﺗﻨﻈﻴﻢ )‪(5-2-1-6‬‬

‫ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪي ﺗﻨﻈﻴﻢ ﭘﻬﻨﻪي ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺑﺎر ﻗﺒﻞ از اوﻟﻴﻦ آزﻣﻮن‪ ،‬راهاﻧﺪازي ﺷﻮد ‪.‬‬

‫‪115‬‬
 ‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ردهي ‪ I‬ﺑﺎﻳﺪ ‪ ،‬در ﺻﻮرت ﻛﺎرﺑﺮد ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ آزﻣﻮن ﻣﻄﺎﺑﻖ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻣﻨﺪرج در راﻫﻨﻤﺎي‬
‫ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﻳﺎدآوري‪ -‬آزﻣﻮن دﻣﺎي اﻟﻒ‪ 1-3-5‬ﻫﻢ ﻳﻚ آزﻣﻮن ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﻮد ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 9-1-4-‬زﻣﺎن ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ‬

‫ﺑﻌﺪ از ﻫﺮ آزﻣﻮن و ﭘﻴﺶ از آن ﻛﻪ آزﻣﻮن ﺑﻌﺪي را ﺷﺮوع ﻛﻨﻴﻢ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻛﺎﻓﻲ اﺟﺎزه دﻫﻴﻢ ﺗﺎ دﺳﺘﮕﺎه‬
‫ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اوﻟﻴﻪ ﺑﺮﮔﺮدد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 10-1-4-‬ﭘﻴﺶ ﺑﺎرﮔﺬاري‬

‫ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ آزﻣﻮن ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎي آزﻣﻮنﻫﺎي اﻟﻒ‪ 2-5‬واﻟﻒ‪ 2-3-5‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻜﺒﺎر ﺑﻪ اﻧﺪازه ‪ Max‬ﻳﺎ‬
‫‪ Lim‬اﮔﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ‪ ،‬ﺑﺎرﮔﺬاري ﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎي آزﻣﻮﻧﻬﺎي ﻣﻨﺪرج در ﺑﻨﺪﻫﺎي اﻟﻒ‪ 2-5-‬و اﻟﻒ ‪ 2-3-5‬اﮔﺮ ﻟﻮدﺳﻞ ﺑﻄﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻣﻮرد آزﻣﻮن ﻗﺮار‬
‫ﻣﻲﮔﻴﺮد ﭘﻴﺶ ﺑﺎرﮔﺬاري ﻟﻮدﺳﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ‪ OILM 60‬ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬

‫اﻟﻒ ‪ 11-1-4‬دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪﮔﺴﺘﺮهاي‬

‫در اﺻﻞ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻫﺮ ﮔﺴﺘﺮه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺠﺰا ﻣﻮرد آزﻣﻮن ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ‪ .‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ‬
‫اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﮔﺴﺘﺮه آزﻣﻮنﻫﺎي ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 2-4-‬ﻛﻨﺘﺮل ﺻﻔﺮ‬

‫اﻟﻒ‪ 1-2-4-‬ﮔﺴﺘﺮهي ﺻﻔﺮﻛﻦ‬

‫اﻟﻒ‪ 1-1-2-4-‬ﺻﻔﺮﻛﻦ اوﻟﻴﻪ‬

‫وﻗﺘﻲ ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﺧﺎﻟﻲ اﺳﺖ دﺳﺘﮕﺎه را ﺻﻔﺮ ﻛﻨﻴﺪ ‪ .‬ﺑﺎرآزﻣﻮﻧﻲ روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ و دﺳﺘﮕﺎه را ﺧﺎﻣﻮش و ﺳﭙﺲ‬
‫روﺷﻦ ﻛﻨﻴﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺑﺎر آن ﻗﺪر اداﻣﻪ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از روﺷﻦ ﻛﺮدن دﻳﮕﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺻﻔﺮ‬
‫ﻧﺸﻮد ‪ .‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺑﺎري را ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﺻﻔﺮ ﻛﺮد ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺜﺒﺖ ﮔﺴﺘﺮهي ﺻﻔﺮﻛﻦ اوﻟﻴﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﭙﺲ ﺑﺎرﻫﺎ را از روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﺑﺮدارﻳﺪ و دﺳﺘﮕﺎه را ﺻﻔﺮ ﻛﻨﻴﺪ ‪ .‬ﺣﺎل ﺑﺎرﮔﻴﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮداﺷﺘﻪ و دﺳﺘﮕﺎه را‬
‫ﺧﺎﻣﻮش و روﺷﻦ ﻛﻨﻴﺪ اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺿﻔﺮ ﺷﻮد ﺟﺮم ﺑﺎرﮔﻴﺮ در ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻨﻔﻲ ﮔﺴﺘﺮهي ﺻﻔﺮﻛﻦ اوﻟﻴﻪ ﻗﺮار دارد‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺑﺎ ﺑﺮداﺷﺘﻦ ﺑﺎرﮔﻴﺮ و ﺧﺎﻣﻮش و روﺷﻦ ﻛﺮدن دﺳﺘﮕﺎه ﺻﻔﺮ ﻧﺸﻮد وزﻧﻪﻫﺎﻳﻲ روي ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي زﻧﺪه)ﻣﺜﻼً‬
‫ﻗﺴﻤﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﺑﺮروي آنﻫﺎ ﻣﻲﻧﺸﻴﻨﺪ( ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺧﺎﻣﻮش و روﺷﻦ ﻛﺮدن دﺳﺘﮕﺎه ﺻﻔﺮ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ وزﻧﻪﻫﺎ را ﺑﺮدارﻳﺪ و ﺑﻌﺪ از ﻫﺮ ﺑﺮداﺷﺘﻦ دﺳﺘﮕﺎه را ﺧﺎﻣﻮش و روﺷﻦ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ وزﻧﻪﻫﺎي ﻣﻌﻴﻨﻲ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺻﻔﺮ ﺷﻮد ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ وزن ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻣﻨﻬﺎي وزﻧﻪﻫﺎي روي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮاﺑﺮ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻨﻔﻲ ﮔﺴﺘﺮهي‬
‫ﺻﻔﺮﻛﻦ اوﻟﻴﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺴﺘﺮهي ﺻﻔﺮﻛﻦ اوﻟﻴﻪ ﻣﺠﻤﻮع ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻨﻔﻲ اﺳﺖ اﮔﺮ ﺑﺮداﺷﺘﻦ ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ‬
‫ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻓﻘﻂ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺜﺒﺖ ﺻﻔﺮﻛﻦ اوﻟﻴﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪116‬‬
 ‫اﻟﻒ‪ 2-1-2-4-‬ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر و ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر‬
‫اﻳﻦ آزﻣﻮن ﺑﻪ ﻫﻤﺎن روﺷﻲ ﻛﻪ در ﺑﻨﺪ اﻟﻒ‪ 1-2-4-‬ﺷﺮح داده ﺷﺪه اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎي اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي‬
‫ﺧﺎﻣﻮش و روﺷﻦ ﻛﺮدن از وﺳﻴﻠﻪ ي ﺻﻔﺮ ﻛﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 3-1-2-4-‬ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر‬

‫ﺑﺎرﮔﻴﺮ را ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﻛﻪ در ﺑﻨﺪ اﻟﻒ‪ 1-1-2-4-‬ﺷﺮح داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺮدارﻳﺪ و آﻧﻘﺪر وزﻧﻪ روي دﺳﺘﮕﺎه ﻗﺮار‬
‫دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﺻﻔﺮ را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬
‫وزﻧﻪ ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ را ﺑﺮدارﻳﺪ و ﺑﻌﺪ از ﺑﺮداﺷﺘﻦ ﻫﺮ وزﻧﻪ ﺻﺒﺮ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﺷﻮد ﻛﻪ وﺳﻴﻠﻪي ﺻﻔﺮ ﻛﻦ دﺳﺘﮕﺎه‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر ﻋﻤﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد ﻳﺎ ﺧﻴﺮ‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻤﻞ را آﻧﻘﺪر اداﻣﻪ دﻫﻴﺪ ﺗﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر ﺻﻔﺮ ﻧﺸﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺑﺎري ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺘﻦ آن دﺳﺘﮕﺎه ﻫﻨﻮز ﺻﻔﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﮔﺴﺘﺮهي ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻧﺘﻮان ﺑﺎرﮔﻴﺮ را ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﺑﺮداﺷﺖ و اﮔﺮ وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ دﻳﮕﺮي ﺗﺪارك دﻳﺪه ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬راه ﺣﻞ ﻋﻤﻠﻲ ﻣﻲ‬
‫ﺗﻮاﻧﺪ ﮔﺬاﺷﺘﻦ وزﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮ روي دﺳﺘﮕﺎه و ﺻﻔﺮ ﻛﺮدن دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ وزﻧﻪ ﻫﺎ را ﺑﺮدارﻳﺪ و وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‬
‫ﻛﻪ آﻳﺎ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر دﺳﺘﮕﺎه را ﺻﻔﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ‪ .‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺑﺎري ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺘﻦ آن دﺳﺘﮕﺎه‬
‫ﻫﻨﻮز ﺻﻔﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﮔﺴﺘﺮه ﺻﻔﺮ ﻛﻦ اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪2-2-4-‬وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺻﻔﺮ )‪(5-5-6‬‬

‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺻﻔﺮ و ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه را ﺣﺪود ﻳﻚ زﻳﻨﻪ زﻳﺮ ﺻﻔﺮ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎ‬
‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن وزﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺟﺮم )ﻣﺜﻼً ﻳﻚ دﻫﻢ زﻳﻨﻪ( ﮔﺴﺘﺮه اي را ﻛﻪ در آن وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺻﻔﺮ‪ ،‬اﻧﺤﺮاف از‬
‫ﺻﻔﺮ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪3-2-4-‬درﺳﺘﻲ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ )‪(2-5-5‬‬

‫اﻳﻦ آزﻣﻮن را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ اﻟﻒ‪ 1-4-4-‬ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 1-3-2-4-‬ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر و ﻧﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر‬

‫درﺳﺘﻲ وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﺑﺎ ﺑﺎرﮔﺬاري دﺳﺘﮕﺎه ﺗﺎ ﻧﺰدﻳﻚﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ راه اﻧﺪازي وﺳﻴﻠﻪ‬
‫ﺻﻔﺮ ﻛﻦ و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺑﺎر اﺿﺎﻓﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺎ آن ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ از ﺻﻔﺮ ﺑﻪ ﻳﻚ زﻳﻨﻪ ﺑﺎﻻي ﺻﻔﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬آزﻣﻮن ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد‪ .‬ﺧﻄﺎي ﺻﻔﺮ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺑﻨﺪ اﻟﻒ‪ 3-4-4-‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 2-3-2-4-‬ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ ﺻﻔﺮﻳﺎب‬

‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ را )ﻣﺜﻼً ﺑﺎ ﺑﺎرﮔﺬاري ﻣﻌﺎدل ‪ (10e‬از ﮔﺴﺘﺮه ﺻﻔﺮ ﺧﻮدﻛﺎر ﺧﺎرج ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎر اﺿﺎﻓﻪاي را ﻛﻪ ﺑﺎ آن‬
‫ﻧﺸﺎندﻫﻲ از ﻳﻚ زﻳﻨﻪ ﺑﻪ زﻳﻨﻪ ﺑﻌﺪي ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺧﻄﺎ‪ ،‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ اﻟﻒ‪ 3-4-4-‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺧﻄﺎي ﺻﻔﺮ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺧﻄﺎي اﻳﻦ ﺑﺎر‪ ،‬ﻓﺮض ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪3-4-‬ﺻﻔﺮ ﻛﺮدن ﻗﺒﻞ از ﺑﺎرﮔﺬاري‬

‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺻﻔﺮ ﻳﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻘﻄﻪي ﺻﻔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎندﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬

‫‪117‬‬
‫اﻟﻒ‪-‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر‪ ،‬وزﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻣﻌﺎدل ﻧﻴﻢ زﻳﻨﻪ روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻗﺮار داده ﻣﻲ ﺷﻮد و دﺳﺘﮕﺎه‬
‫ﭼﻨﺎن ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﻴﻦ ﺻﻔﺮ و ﻳﻚ زﻳﻨﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ وزﻧﻪاي ﻣﻌﺎدل ﻧﻴﻢ زﻳﻨﻪ از روي‬
‫ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﺎ ﻣﺮﻛﺰ وﺿﻌﻴﺖ ﺻﻔﺮ ﻣﺮﺟﻊ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻳﺪ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪4-4-‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺗﻮزﻳﻦ‬

‫اﻟﻒ‪1-4-4-‬آزﻣﻮن ﺗﻮزﻳﻦ‬
‫ﺑﺎرﻫﺎي آزﻣﻮن را ﺑﻪ ﻃﻮر اﻓﺰاﻳﺸﻲ از ﺻﻔﺮ ﺗﺎ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ اﻋﻤﺎل ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎرﻫﺎي آزﻣﻮن را ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ‬
‫ﻣﻌﻜﻮس ﺑﺮدارﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻄﺎي ذاﺗﻲ اوﻟﻴﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ده ﺑﺎر آزﻣﻮن ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺑﺮاي‬
‫آزﻣﻮن ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﭘﻨﺞ ﺑﺎر آزﻣﻮن اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎرﻫﺎي آزﻣﻮن اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﻣﻞ ‪ max‬و ‪ min‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ‬
‫ﻳﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮي ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در آن ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز )‪ (mpe‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻳﺎدآوري ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺎرﮔﺬاري و ﺑﺎرﺑﺮداري ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺪاوم ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺪاوم اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺗﻮﺻﻴﻪ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد ﺣﺘﻲ اﻻﻣﻜﺎن ﻫﻤﺎن روش اﺟﺮاﻳﻲ را ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺒﺮﻳﺪ ﻛﻪ در ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ )‪ (3-10‬و ﻛﻨﺘﺮل اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬
‫ﺑﻌﺪي )‪ (4-10‬ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ ﺻﻔﺮﻳﺎب ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎي آزﻣﻮن دﻣﺎ ﻣﻲ ﺗﻮان آن را در ﺣﻴﻦ‬
‫آزﻣﻮن‪ ،‬ﻓﻌﺎل ﻧﮕﻪداﺷﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت‪ ،‬ﺧﻄﺎ در ﻧﻘﻄﻪي ﺻﻔﺮ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺑﻨﺪ اﻟﻒ‪ 2-3-2-4-‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪2-4-4-‬آزﻣﻮن ﺗﻮزﻳﻦ ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ )‪(1-5-7‬‬

‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ اوﻟﻴﻪي ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮه ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ‪ 20‬درﺻﺪ ‪ ، max‬ﺑﺎﻳﺪ آزﻣﻮن ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬
‫در اﻳﻦ آزﻣﻮن‪ ،‬ﺣﺪ ﺑﺎﻻي ﮔﺴﺘﺮه ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻘﻄﻪ ﺻﻔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪3-4-4-‬ارزﻳﺎﺑﻲ ﺧﻄﺎ )اﻟﻒ‪(6-1-4-‬‬

‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﻛﻪ ﻓﺎﻗﺪ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺎ زﻳﻨﻪي ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ )از ‪ 1 e‬ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ( ﻣﻲﺗﻮان‬
‫‪5‬‬
‫از ﻧﻘﺎط ﮔﺬر ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﻗﺒﻞ از ﮔﺮد ﻛﺮدن‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺑﺎر ﻣﻌﻴﻦ ‪ ،L‬ﻣﻘﺪار ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ‪ I‬ﻳﺎدداﺷﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ آن ﻗﺪر وزﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺟﺮم ‪ 1 e‬ﺑﻪ ﻃﻮر‬
‫‪10‬‬
‫ﻣﺘﻮاﻟﻲ ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺸﺨﺺ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻳﻚ زﻳﻨﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ ) ‪ ( I  e‬ﺑﺎر‬
‫اﺿﺎﻓﻲ ‪ L‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘﻮاﻟﻲ ﺑﻪ ﺑﺎرﮔﻴﺮ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ‪ P‬ﻣﻲ ﺷﻮد‪ P .‬ﻗﺒﻞ از ﮔﺮدﺷﺪن ﺑﺎ ﻓﺮﻣﻮل‬
‫زﻳﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ‪:‬‬
‫‪1‬‬
‫‪P  I  e  L‬‬
‫‪2‬‬
‫ﺧﻄﺎ ﻗﺒﻞ از ﮔﺮدﺷﺪن ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از‪:‬‬
‫‪1‬‬
‫‪E  P  L  I  e  L  L‬‬
‫‪2‬‬
‫ﺧﻄﺎي ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺷﺪه ﭘﻴﺶ از ﮔﺮدﺷﺪن ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از‪:‬‬
‫‪EC  E  E 0  mpe‬‬

‫‪118‬‬
 ‫ﻛﻪ ‪ E 0‬ﺧﻄﺎي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه در ﺻﻔﺮ ﻳﺎ در ﺑﺎزهاي ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ اﺳﺖ )ﻣﺜﻼً ‪.(10 e‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪ :‬دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﺑﺎ زﻳﻨﻪي ‪ e‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 5g‬ﺑﺎ ‪ 1Kg‬ﺑﺎرﮔﺬاري ﺷﺪه و ‪ 1000g‬را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن‬
‫وزﻧﻪﻫﺎي ‪ 0/5g‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘﻮاﻟﻲ ﭘﺲ از اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ‪ 1/5g‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ از ‪ 1000g‬ﺑﻪ ‪ 1005g‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬
‫وارد ﻛﺮدن اﻳﻦ ﻣﻘﺎدﻳﺮ در ﻓﺮﻣﻮل ﺑﺎﻻ ﺧﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ‪:‬‬
‫‪P  1000+2/5-1/5 g  1000g‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ واﻗﻌﻲ ﻗﺒﻞ از ﮔﺮد ﺷﺪن ‪ 1001g‬اﺳﺖ و ﺧﻄﺎ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬
‫‪E 1001-1000=+1g‬‬
‫اﮔﺮ ﻧﻘﻄﻪي ﮔﺬر ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ در ﺻﻔﺮ ﻛﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻓﺮﻣﻮل ﺑﺎﻻ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه ‪ E=+5g‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﻄﺎي‬
‫ﺗﺼﺤﻴﺢﺷﺪه‪:‬‬
‫‪EC  1-  0/5 g  0/5g‬‬
‫در آزﻣﻮن ﻫﺎي اﻟﻒ‪) 3-2-4-‬درﺳﺘﻲ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ( و اﻟﻒ‪) 1-11-4-‬آزﻣﻮن ﺧﺰش( از ﺟﻨﺒﻪي رواداري ﻣﻄﺮح ﺑﺎ‬
‫درﺳﺘﻲ ﻛﺎﻓﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻳﺎدآوري‪-‬ﻣﻄﺎﻟﺐ و ﻓﺮﻣﻮل ﺑﺎﻻ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي در ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎر ‪ L‬و ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ‪ I‬در ﮔﺴﺘﺮه ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﺟﺰﺋﻲ ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ‬
‫ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻢ ﺻﺎدق اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪4-4-4-‬آزﻣﻮن ﻣﺎﺟﻮل‬
‫وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﺎﺟﻮل ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ آزﻣﻮن ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻄﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻋﺪم ﻗﻄﻌﻴﺘﻲ ﺑﻪ ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻛﻮﭼﻚ ﺑﺎ ﻟﺤﺎظ ﻛﺮدن‬
‫ﻛﺴﺮ ‪) mpe‬ﻛﺴﺮ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺧﻄﺎ( اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از وﺳﻴﻠﻪ اي ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺎ زﻳﻨﻪي ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از ‪   Pi  e‬ﻳﺎ ﺑﺎ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻘﻄﻪي ﮔﺬار ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺎ ﻋﺪم ﻗﻄﻌﻴﺘﻲ ﺑﻬﺘﺮ از‬
‫‪1‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪ ‬‬
‫‪1‬‬
‫‪.   Pi  e‬‬
‫‪5‬‬

‫اﻟﻒ‪5-4-4-‬آزﻣﻮن ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎ ﻣﻮاد ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ )‪(3-7-5‬‬

‫آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻘﻂ ﻃﻲ ﺑﺮرﺳﻲ و در ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻔﺎده و ﺑﺎ ﻟﺤﺎظ ﻛﺮدن ﺑﻨﺪ اﻟﻒ‪ 1-4-4-‬اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺗﻌﺪاد ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲﻫﺎي ﻣﺠﺎز را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺑﻨﺪ ‪ 3-7-5‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺧﻄﺎي ﺗﻜﺮارﭘﺬﻳﺮي را ﺑﺎ ﺳﻪ دﻓﻌﻪ ﻗﺮاردادن ﺑﺎري در ﺣﺪود ﻣﻘﺪاري ﻛﻪ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺮ روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ‪،‬‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺎر آزﻣﻮن داراي ﺟﺮﻣﻲ ﻫﻢ ﺗﺮاز ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮان از ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن ﺗﻜﺮارﭘﺬﻳﺮي )اﻟﻒ‪(10-4-‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺎرﻫﺎي آزﻣﻮن از ﺻﻔﺮ ﺗﺎ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻣﻘﺪار وزﻧﻪ ﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد را اﻋﻤﺎل ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺧﻄﺎ )اﻟﻒ‪ (3-4-4-‬را‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ وزﻧﻪ ﻫﺎ را ﺑﺮدارﻳﺪ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﻲﺑﺎري ﻳﺎ در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ وﺳﻴﻠﻪي ﺻﻔﺮﻳﺎب ﺑﻪ‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ‪ 10e‬رﺳﻴﺪه ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎي وزﻧﻪ ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻣﻮاد‪ ،‬آﻧﻘﺪر ﻣﻮاد ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺑﺮدارﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻧﻘﻄﻪ ﮔﺬار ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ در ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫ﺧﻄﺎ رﺳﻴﺪه ﺑﻮدﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ آزﻣﻮن را آن ﻗﺪر ﺗﻜﺮار ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ‪ max‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮﺳﻴﺪ‪.‬‬

‫‪119‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻋﻜﺲ ﺗﺎ ﺻﻔﺮ ﺑﺎرﺑﺮداري ﻛﻨﻴﺪ ﻳﻌﻨﻲ وزﻧﻪ ﻫﺎ را ﺑﺮدارﻳﺪ و ﻧﻘﻄﻪي ﮔﺬار ﺗﻐﻴﻴﺮ را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬
‫روش اﺟﺮاﻳﻲ را ﺗﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﻲﺑﺎري ﺗﻜﺮار ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫روشﻫﺎي اﺟﺮاﻳﻲ ﻣﻌﺎدل ﻫﻤﺴﺎن را ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 5-4-‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ )‪(6-3-5‬‬

‫اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪي ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در ﺣﻴﻦ آزﻣﻮن ﻫﺎي اﻟﻒ‪ ،4-4-‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎي وﺳﺎﻳﻞ‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪6-4-‬ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬

‫اﻟﻒ‪1-6-4-‬آزﻣﻮن ﺗﻮزﻳﻦ )‪(3-3-5-6‬‬

‫آزﻣﻮنﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻊ )ﺑﺎرﮔﺬاري و ﺑﺎرﺑﺮداري ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﻟﻒ‪ (1-4-4-‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺟﺮا ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ ﭘﻨﺞ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ‪) Min‬ﻓﻘﻂ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ‬
‫‪ Min 100mg‬ﺑﺎﺷﺪ(‪ ،‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﻛﻪ در آن ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز )‪ (mpe‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و‬
‫ﻣﻘﺪار ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺑﺎر ﺧﺎﻟﺺ ﻣﻤﻜﻦ ‪.‬‬
‫آزﻣﻮن ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﻣﻮارد زﻳﺮ اﺟﺮا ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪ ‬ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻛﺎﻫﺸﻲ‪ :‬ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﻘﺪار ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﻴﻦ ‪ 1‬و ‪ 2‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ اﺛﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪3‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ اﺛﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬ ‫‪ ‬ﭘﺎرﺳﻨﮓ اﻓﺰاﻳﺸﻲ‪ :‬ﺑﺎ دو ﻣﻘﺪار در ﺣﺪود ‪ 1‬و‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫ﺑﺮاي ﺑﻨﺪﻫﺎي ‪ 3-10‬و ‪ ،4-10‬آزﻣﻮن ﻋﻤﻠﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ روش ﻫﺎي اﺟﺮاﻳﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫ﻫﺎي ﻋﺪدي و ﮔﺮاﻓﻴﻜﻲ‪ ،‬ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻣﻮازﻧﻪي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺟﺎ )‪ (shift‬ﺣﺪود ﺧﻄﺎ )‪ (mpe‬ﺑﻪ ﻫﺮ‬
‫ﻧﻘﻄﻪ از ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺧﻄﺎ )ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن ﺗﻮزﻳﻦ( ﻳﺎ وارﺳﻲ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺧﻄﺎ و ﻫﻴﺴﺘﺮﻳﺲ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ‬
‫در داﺧﻞ ‪ mpe‬ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪي ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ ﺻﻔﺮﻳﺎب ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ در ﻃﻲ اﻳﻦ آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﺪ و ﺧﻄﺎي‬
‫ﻧﻘﻄﻪ ﺻﻔﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺑﻨﺪ اﻟﻒ‪ 2-3-2-4-‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪2-6-4-‬درﺳﺘﻲ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻛﺮدن )‪(3-6-5‬‬

‫اﻳﻦ آزﻣﻮن را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ اﻟﻒ‪ 1-6-4-‬ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻛﺮد‪.‬‬
‫درﺳﺘﻲ وﺳﻴﻠﻪي ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻛﺮدن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ روﺷﻲ ﺷﺒﻴﻪ آزﻣﻮن اﻟﻒ‪ 3-2-4-‬ﺑﺎ ﺻﻔﺮ ﻛﺮدن ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺎ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬
‫ﻛﺮدن‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪3-6-4-‬وﺳﻴﻠﻪي ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ )‪ 4-3-5-5‬و ‪(3-6-5‬‬

‫اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه داراي وﺳﻴﻠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺘﺎﻳﺠﻲ ﻛﻪ از وﺳﻴﻠﻪي ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﺎرﺳﻨﮓ و وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺑﺎر‬
‫ﻳﻜﺴﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪120‬‬
 ‫اﻟﻒ‪7-4-‬آزﻣﻮن ﺑﺎرﮔﺬاري ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ )‪(2-6-5‬‬
‫ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮدن ﭼﻨﺪﻳﻦ وزﻧﻪي ﻛﻮﭼﻚ از وزﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺰرگ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ .‬وزﻧﻪ ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ ﺗﺮ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ روي وزﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺰرگ ﺗﺮ ﻗﺮار داده ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﺑﺎﻳﺪ از روي ﻫﻢ ﻧﻬﺎدن ﻏﻴﺮ ﺿﺮوري آنﻫﺎ در ﺑﺨﺶ ﻣﻮرد‬
‫آزﻣﻮن ﺧﻮدداري ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ از ﻳﻚ وزﻧﻪ ﺑﺮاي ﺑﺎرﮔﺬاري اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد آن را ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﺮﻛﺰ ﺑﺨﺶ ﻗﺮار داد‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ از ﭼﻨﺪﻳﻦ وزﻧﻪ ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎر را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﺑﺨﺶ ﻫﺎ اﻋﻤﺎل ﻛﺮد‪.‬‬
‫اﻋﻤﺎل ﺑﺎر ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎر ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﺑﺎرﮔﻴﺮ اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻳﺎدآوري‪ -‬اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﻃﻮري ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎر را ﺑﺘﻮان ﺑﻪ ﺷﻴﻮه ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻋﻤﺎل ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮي‬
‫ﺑﻴﺶ از ﻳﻜﻲ از آزﻣﻮن ﻫﺎي ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺷﺪه در اﻟﻒ‪ 1-7-4-‬و اﻟﻒ‪ 5-7-4-‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫در ﮔﺰارش آزﻣﻮن ﻣﺤﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺷﻜﻞ ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺧﻄﺎي ﻫﺮ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﻟﻒ‪ 3-4-4-‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺧﻄﺎي ﺻﻔﺮ ‪ E 0‬ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﻣﻘﺪاري اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻄﺎي ﺻﻔﺮ ﻓﻘﻂ در‬
‫اﺑﺘﺪاي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ وﻟﻲ در دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي ﺧﺎص )رده درﺳﺘﻲ ‪ ،I‬ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﺎﻻ و ﻏﻴﺮه( ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲﺷﻮد‬
‫ﻛﻪ ﺧﻄﺎي ﺻﻔﺮ ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ آزﻣﻮن ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل اﮔﺮ از ‪ mpe‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد آزﻣﻮن ﺧﻄﺎي‬
‫ﺻﻔﺮ ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﺑﺎرﮔﺬاري ﺿﺮوري اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ ﺻﻔﺮﻳﺎب ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺒﺎﻳﺪ در ﺣﻴﻦ آزﻣﻮن ﻫﺎي زﻳﺮ ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻳﺎدآوري‪-‬اﮔﺮ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﻃﻮري اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎرﮔﺬاري ﻏﻴﺮﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﭘﻴﺶ ﻧﻤﻲ آﻳﺪ ﻧﻴﺎز ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ آزﻣﻮن‬
‫ﻫﺎي ﺑﺎرﮔﺬاري ﻏﻴﺮﻣﺘﻤﺮﻛﺰ اﺟﺮا ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪1-7-4-‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﺑﺎرﮔﻴﺮي ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﭼﻬﺎر ﻧﻘﻄﻪي اﺗﻜﺎ ﻧﺪارد‬

‫ﭼﻬﺎر رﺑﻊ ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﺗﻘﺮﻳﺒﺎًَ ‪ 1‬ﺳﻄﺢ ﺑﺎرﮔﻴﺮ اﺳﺖ )ﺷﻜﻞ ‪ 9‬ﻳﺎ ﺷﻜﻞ ﻣﺸﺎﺑﻪ( ﺑﻪ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﺎرﮔﺬاري ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪4‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -9‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﺑﺎرﮔﻴﺮي ﻛﻤﺘﺮ از ﭼﻬﺎر ﻧﻘﻄﻪي اﺗﻜﺎ‬

‫ﻣﺜﺎل ﻫﺎ‪ :‬اﻧﺘﻘﺎل ﻧﻴﺮو از ﺑﺎر ﺑﻪ ﺑﺎرﮔﻴﺮ‪:‬‬
‫‪ ‬ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﺑﻪ ﻳﻚ ﻟﻮدﺳﻞ ﺗﻚ ﻧﻘﻄﻪي‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪي اﺗﻜﺎ دارد‪.‬‬
‫‪ ‬ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﺑﻪ ﺳﻪ ﻟﻮدﺳﻞ‪ ،‬ﺳﻪ ﻧﻘﻄﻪي اﺗﻜﺎ دارد‪.‬‬
‫‪ ‬ﺑﺎ ﭼﻬﺎر اﺗﺼﺎل ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ اﻫﺮم ﺑﻨﺪي ﺑﺎ ﭼﻬﺎر ﻧﻘﻄﻪ اﺗﻜﺎ‬

‫‪121‬‬
 ‫اﻟﻒ‪2-7-4-‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﺑﺎرﮔﻴﺮي ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﭼﻬﺎر ﻧﻘﻄﻪي اﺗﻜﺎ دارد‪.‬‬

‫‪ ‬ﺑﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪي اﺗﻜﺎ در ﺳﻄﺤﻲ در اﻧﺪازهي ‪ 1‬ﺳﻄﺢ ﺑﺎرﮔﻴﺮ اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪ n،‬ﺗﻌﺪاد ﻧﻘﺎط اﺗﻜﺎ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪n‬‬
‫‪ ‬اﮔﺮ دو ﻧﻘﻄﻪي اﺗﻜﺎ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺑﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ در ﺑﺎﻻ اﺷﺎره‬
‫ﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻮزﻳﻊ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎر ﺑﺎﻳﺪ دوﺑﺮاﺑﺮ ﺷﺪه و در ﻧﺎﺣﻴﻪ اي ﺑﺎ دو ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﻄﺢ در دو ﻃﺮف ﻣﺤﻮر اﺗﺼﺎل دو‬
‫ﻧﻘﻄﻪي اﺗﻜﺎ‪ ،‬ﺗﻮزﻳﻊ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪3-7-4-‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﺧﺎص )ﻣﺨﺰن‪ ،‬ﻗﻴﻒ و ﻏﻴﺮه(‬

‫‪ ‬ﺑﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪي اﺗﻜﺎ اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪4-7-4-‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮاي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎر ﻏﻠﺘﺎن )‪(2-4 ،6-4‬‬

‫ﻳﻚ ﺑﺎر ﻏﻠﺘﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺟﺎﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎرﮔﻴﺮ اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺟﺎﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﻣﻞ اﺑﺘﺪا‪ ،‬وﺳﻂ و اﻧﺘﻬﺎي ﺑﺎرﮔﻴﺮ در‬
‫راﺳﺘﺎي ﺟﻬﺖ ﻣﻌﻤﻮل راﻧﻨﺪﮔﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺟﺎﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮد در دو ﺟﻬﺖ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در‬
‫ﺟﻬﺖ ﻋﻜﺲ ﺗﻜﺮار ﺷﻮد‪ .‬ﻗﺒﻞ از ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺟﻬﺖ‪ ،‬ﺻﻔﺮ ﺑﺎﻳﺪ دوﺑﺎره ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺎرﮔﻴﺮ از ﭼﻨﺪ ﺑﺨﺶ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد‪ ،‬آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺑﺨﺶ اﺟﺮا ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪5-7-4-‬آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺳﻴﺎر‬

‫اﻟﻒ‪ 7-4-‬و اﻟﻒ‪ 1-7-4-‬ﺗﺎ اﻟﻒ‪ 4-7-4-‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺗﺎ آن ﺟﺎ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﻘﺎط ﻋﻤﻠﻲاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﻮد‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ‬
‫ﺻﻮرت ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺑﺎرﻫﺎي آزﻣﻮن ﻃﻲ اﻳﻦ آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري‪ ،‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪8-4-‬آزﻣﻮن رواﻧﻲ )‪(8-5‬‬

‫‪1‬‬
‫آزﻣﻮن ﻫﺎي زﻳﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻪ ﺑﺎر ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺟﺮا ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺜﻼً ‪ Max ،Min‬و ‪Max‬‬
‫‪2‬‬

‫اﻟﻒ‪1-8-4-‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر و ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ آﻧﺎﻟﻮگ‬

‫در ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻮازﻧﻪي دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬ﻫﺮ ﺑﺎري ﻛﻪ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از ‪ 1mg‬ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ آراﻣﻲ روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﺑﺮداﺷﺘﻪ‬
‫ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ازاي ﻫﺮ ﺑﺎر ﻣﻌﻴﻦ‪ ،‬ﺳﺎزوﻛﺎر ﻣﻮازﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮازﻧﻪ ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ را ﻛﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه‪ ،‬اﺧﺘﻴﺎر ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪2-8-4-‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬
‫اﻳﻦ آزﻣﻮن ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي اﻣﺘﺤﺎن ﻧﻮع و دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎ ‪ d≥5mg‬اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎري ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺳﺮﺑﺎر )ده ﻋﺪد وزﻧﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام ﺑﻪ ﺟﺮم ‪ ( 1 d‬ﺑﺎﻳﺪ روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻗﺮار داده ﺷﻮد‪ .‬وزﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪10‬‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘﻮاﻟﻲ از روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد ﺗﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ‪ I‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻼً ﻣﺸﺨﺺ ﺑﻪ ‪ I-d‬ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ‬
‫از وزﻧﻪﻫﺎ دوﺑﺎره روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه و ﺳﭙﺲ ﺑﺎري ﺑﻪ اﻧﺪازه ‪ 1/4d‬ﺑﻪ آراﻣﻲ روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻗﺮار داده ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻳﻚ زﻳﻨﻪ از ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اوﻟﻴﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ‪ .I+d‬ﺑﻪ ﻣﺜﺎل ﺷﻜﻞ ‪ 10‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪122‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ ‪ -10‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ ‪d=10g‬‬
‫در آﻏﺎز ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ‪ I=200g‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫از وزﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﺮﺑﺎر ﺑﺮدارﻳﺪ ﺗﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ‪I-d=190g .‬‬
‫ﻳﻚ وزﻧﻪ ‪ 1 d =1g‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﻌﺪ از آن ‪ 1/4d=14g‬روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﺑﮕﺬارﻳﺪ‪.‬‬
‫‪10‬‬
‫ﭘﺲ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺎﻳﺪ ‪ I+d=210g‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪9-4-‬ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ دﺳﺘﮕﺎه‬
‫در ﺣﻴﻦ اﻧﺠﺎم اﻳﻦ آزﻣﻮن‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﺎدي در ﻧﻮﺳﺎن ﺑﺎﺷﺪ و در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﺑﺎرﮔﻴﺮ در ﻧﻮﺳﺎن‬
‫اﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺮﺑﺎري ﺑﺎ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ‪ mpe‬ﺑﺎر اﻋﻤﺎل ﺷﺪه را روي دﺳﺘﮕﺎه اﻣﺎ ﻧﻪ ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 1mg‬ﻗﺮار داد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي داراي ﻧﻮﺳﺎن ﮔﻴﺮ‪ ،‬ﺳﺮﺑﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺿﺮﺑﻪ آرام اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪ .‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺧﻄﻲ ﺑﻴﻦ ﻧﻘﺎط ﻣﻴﺎﻧﻲ اﻳﻦ‬
‫ﻗﺮاﺋﺖ و ﻗﺮاﺋﺖ ﺑﺪون ﺳﺮﺑﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﺎﺑﺠﺎﻳﻲ داﺋﻤﻲ ﻧﺸﺎن دﻫﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ آزﻣﻮن ﺣﺪاﻗﻞ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي دو ﺑﺎر ﻣﺘﻔﺎوت )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺮ و ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺑﺎر( اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪10-4-‬آزﻣﻮن ﺗﻜﺮارﭘﺬﻳﺮي )‪(1-6-5‬‬

‫دو ﺳﺮي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬ﻳﻚ ﺳﺮي ﺑﺎ ﺑﺎري ﺣﺪود ‪ %50‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ و ﻳﻚ ﺳﺮي ﺑﺎ ﺑﺎري ﺗﻘﺮﻳﺒﺎًَ ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫ﺑﺎ ﺻﺪ در ﺻﺪ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي ﺑﺎ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻛﻤﺘﺮ از ‪ .1000kg‬ﻫﺮ ﺳﺮي ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﻣﻞ ‪10‬‬
‫ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻮارد‪ ،‬در ﻫﺮ ﺳﺮي ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻪ ﺗﻮزﻳﻦ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد‪ .‬ﻗﺮاﺋﺖﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﺤﺖ ﺑﺎر ﻗﺮار دارد و در ﺑﻴﻦ ﺗﻮزﻳﻦ ﻫﺎ‪ ،‬در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺪون ﺑﺎر ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ اﻳﺴﺖ ﻣﻲ رﺳﺪ‪ ،‬ﺻﻮرت‬
‫ﮔﻴﺮد‪ .‬در ﺑﻴﻦ ﺗﻮزﻳﻦ ﻫﺎي ﺑﺪون ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻄﺎي ﺻﻔﺮ اﻧﺤﺮاف ﺻﻔﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺻﻔﺮ ﺷﻮد‪ .‬در ﺑﻴﻦ ﺗﻮزﻳﻦ ﻫﺎ‪ ،‬ﻧﻴﺎز ﺑﻪ‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺻﻔﺮ واﻗﻌﻲ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ ﺻﻔﺮﻳﺎب ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در ﺣﻴﻦ اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن‪ ،‬اﻳﻦ وﺳﺎﻳﻞ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪123‬‬
 ‫اﻟﻒ‪ 11-4-‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺎ زﻣﺎن )ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي رده ‪ III ،II‬ﻳﺎ ‪(IIV‬‬

‫اﻟﻒ‪1-11-4-‬آزﻣﻮن ﺧﺰش )‪(1-4-9-5‬‬

‫دﺳﺘﮕﺎه را ﺗﺤﺖ ﺑﺎري ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﭘﺎﻳﺪار ﺷﺪن ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻗﺮاﺋﺘﻲ اﻧﺠﺎم‬
‫دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻣﺪت ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺖ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﺤﺖ ﺑﺎر را ﭘﺎﻳﺶ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﻣﺪت زﻣﺎن اﻧﺠﺎم اﻳﻦ آزﻣﻮن‪،‬‬
‫‪‬‬
‫دﻣﺎ ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻴﺶ از ‪ 2 C‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ اﺧﺘﻼف ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻫﺎ در ‪ 30‬دﻗﻴﻘﻪ اول ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 0/5e‬و اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ‪ 15‬دﻗﻴﻘﻪ و ‪ 30‬دﻗﻴﻘﻪ‬
‫ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 0/2e‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮان آزﻣﻮن را ﺧﺎﺗﻤﻪ داد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪2-11-4-‬آزﻣﻮن ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺻﻔﺮ )‪(2-4-9-5‬‬

‫ﺧﻄﺎي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺻﻔﺮ ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از اﻋﻤﺎل ﺑﺎري ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﻪ ﻣﺪت ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫ﺷﻮد‪ .‬ﻗﺮاﺋﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﭘﺎﻳﺪار ﺷﺪن ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‪ ،‬ﻗﺮاﺋﺖ اﻧﺤﺮاف از ﺻﻔﺮ را در ﻣﺪت ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ از ﭘﺎﻳﺪار ﺷﺪن ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‬
‫اداﻣﻪ دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ ﺻﻔﺮﻳﺎب ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در ﺣﻴﻦ اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن‪ ،‬اﻳﻦ وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺒﺎﻳﺪ‬
‫ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 12-4-‬آزﻣﻮن ﻣﻮازﻧﻪ ﭘﺎﻳﺪار‬

‫ﻣﺴﺘﻨﺪات ﺳﺎزﻧﺪه را وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ وﻇﻴﻔﻪﻫﺎي ﻣﻮازﻧﻪ ﭘﺎﻳﺪار ﺑﻪ ﻛﻔﺎﻳﺖ و ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺷﺮح داده ﺷﺪهاﻧﺪ ﻳﺎ‬
‫ﺧﻴﺮ‪.‬‬
‫‪ ‬اﺻﻮل ﭘﺎﻳﻪ‪ ،‬وﻇﻴﻔﻪ و ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ ﺑﺮاي ﻣﻮازﻧﻪ ﭘﺎﻳﺪار‬
‫‪ ‬ﻫﻤﻪي ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻨﻈﻴﻢ و ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻨﻈﻴﻢ وﻇﻴﻔﻪي ﻣﻮازﻧﻪ ﭘﺎﻳﺪار)ﺑﺎزه ﻫﺎي زﻣﺎن‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﭼﺮﺧﻪ‬
‫ﻫﺎي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي و ﻏﻴﺮه(‬
‫‪ ‬ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎ و‬
‫‪ ‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺑﺤﺮاﻧﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻮازﻧﻪ ﭘﺎﻳﺪار)ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮرد(‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻪ ي ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻳﻚ ﻧﻮع را در‬
‫ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬
‫ﻣﻮازﻧﻪ ﭘﺎﻳﺪار را ﺑﺎ ﺑﺤﺮاﻧﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﺗﻨﻈﻴﻢ)ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮرد( آزﻣﻮن ﻛﻨﻴﺪ و وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي)ذﺧﻴﺮه‬
‫ﺳﺎزي( ﺗﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺗﻌﺎدل ﺑﻪ ﺛﺒﺎت ﻧﺮﺳﺪ‪ ،‬اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در اﺧﺘﻼل ﻣﺪاوم ﺗﻌﺎدل‪ ،‬ﻫﻴﭻ وﻇﻴﻔﻪاي ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻠﺰم ﺛﺒﺎت ﺗﻌﺎدل اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﭼﺎپ‬
‫ﮔﻴﺮي‪ ،‬ذﺧﻴﺮه ﺳﺎزي و ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺻﻔﺮ و ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻧﺘﻮاﻧﺪ اﺟﺮا ﺷﻮد‪.‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه را ﺗﺎ ‪ 50‬در ‪ Max‬ﻳﺎ ﺗﺎ ﺑﺎري ﻛﻪ در ﮔﺴﺘﺮه ي ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري وﻇﻴﻔﻪي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺮار دارد‪ ،‬ﺑﺎرﮔﺬاري ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ دﺳﺖ ﺗﻌﺎدل را ﺑﺎ ﺗﻚ اﻗﺪام ﻣﺨﺘﻞ ﻣﻔﻴﺪ و در اﺳﺮع ﻣﻤﻜﻦ ﻓﺮﻣﺎن ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي‪ ،‬ذﺧﻴﺮه داده ﻫﺎ ﻳﺎ وﻇﻴﻔﻪي‬
‫دﻳﮕﺮي را ﺻﺎدر ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﻣﻮرد ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﻳﺎ ذﺧﻴﺮه داده ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه را ﻃﻲ ﻣﺪت ‪ 5‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﭘﺲ‬

‫‪124‬‬
‫از ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﻗﺮاﺋﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از آنﻫﺎ ﻣﻘﺪار ﭼﺎپ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺑﺎ زﻳﻨﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ‪،‬‬
‫اﻳﻦ ﭘﺎراﮔﺮاف ﺑﻪ ﺟﺎي ‪ d‬ﺑﺮاي ‪ e‬ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬
‫در ﻣﻮرد ﺻﻔﺮﻛﻦ و وﺳﻴﻠﻪي ﻣﻮازﻧﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪ ،‬درﺳﺘﻲ را ﻣﻄﺎﺑﻖ اﻟﻒ‪/3-2-4-‬اﻟﻒ‪ ،6-2-4-‬وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬آزﻣﻮن‬
‫را ﭘﻨﺞ ﺑﺎر ﺗﻜﺮار ﻛﻨﻴﺪ‬
‫در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻧﺼﺐ ﺷﺪه در وﺳﻴﻠﻪي ﻧﻘﻠﻴﻪ‪ ،‬ادﻏﺎم ﺷﺪه در وﺳﻴﻠﻪي ﻧﻘﻠﻴﻪ ﺳﻴﺎر‪ ،‬آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺑﺎر آزﻣﻮن‬
‫ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﻣﻌﻠﻮم اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﺗﺎ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﭘﺎﻳﺪاري از ﻫﺮ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﻮزﻳﻦ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬
‫ﻳﺎ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻣﻮازﻧﻪ ﭘﺎﻳﺪار ﺑﻨﺪ ‪ 2-4-6‬ﺑﺮآورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮاي ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﺎﻳﻊ‬
‫ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﻮد‪ ،‬آزﻣﻮن ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﺷﺮاﻳﻄﻲ اﺟﺮا ﺷﻮد ﻛﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ درﺳﺖ ﻗﺒﻞ از آزﻣﻮن ﺗﻮﻗﻒ ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ آن‬
‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻳﺎ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﭘﺎﻳﺪاري از ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﻮزﻳﻦ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﻣﻮازﻧﻪ ي ﭘﺎﻳﺪار ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﺑﻨﺪ ‪2-4-6‬‬
‫ﺑﺮآورده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 13-4-‬آزﻣﻮن ﻫﺎي ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي ﭘﻞ ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻤﻞ)‪(19-6‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻤﻞ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﺪاد ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎدي از ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ دارﻧﺪ‪ ،‬آن‬
‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ اﺻﻮﻻً ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ روش اﺟﺮاﻳﻲ آزﻣﻮن ﺑﺮاي آن ﻫﺎ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﻛﺎرﺑﺮد و اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻄﺎﻟﺒﺎت‬
‫اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ)ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل رده ي درﺳﺘﻲ(‪ ،‬اﻟﺰاﻣﺎت‪ ،‬ﺷﺮاﻳﻂ و ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺿﺮوري ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ‬
‫در ﮔﺰارش آزﻣﻮن ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻗﻴﺪ و ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺷﻮد‪ .‬از اﻳﻦ رو در ﺑﻨﺪ اﻟﻒ‪ 13-4-‬ﻓﻘﻂ ﺑﻌﻀﻲ از ﺷﻴﻮه ﻫﺎي ﻛﻠﻲ ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﺻﺤﺖ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻤﻞ آورده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻲ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻮع اﺟﺮا ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪ ‬در ﻣﺤﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﺎزﻧﺪه ﺗﻮاﻓﻖ ﺷﺪ‬
‫‪ ‬ﺻﺎﻓﻲ ﺳﻄﻮح ﻣﺒﻨﺎ را اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ)ﻫﻤﻪ ﻧﻘﺎط اﺗﻜﺎي ﭘﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﺗﺮاز ﺑﺎﺷﺪ( و ﺳﭙﺲ آزﻣﻮن‬
‫درﺳﺘﻲ و آزﻣﻮن )ﺑﺎر( ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و‬
‫‪ ‬ﭼﻨﺪ ﺳﻄﺢ ﻣﺒﻨﺎ ﺑﺎ ﺧﺮاﺑﻲ ﺻﺎﻓﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ)ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﺧﺮاﺑﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاﺑﺮ در ﺣﺪودي ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ‬
‫ﺳﺎزﻧﺪه اراﺋﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ( اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ و آزﻣﻮن )ﺑﺎر( ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ را ﺑﺮاي ﻫﺮ ﭘﻴﻜﺮه ﺑﻨﺪي اﺟﺮا‬
‫ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬در ﻣﺤﻠﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‬
‫‪ ‬اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت را ﺑﺮاي ﺳﻄﻮح ﻧﺼﺐ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ و‬
‫‪ ‬ﻧﺼﺐ را اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻖ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‪ ،‬آزﻣﻮن را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 5-‬ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬار‬

‫اﻟﻒ‪ 1-5-‬ﻛﺞ ﻛﺮدن)ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي رده ي ‪ III ،II‬و ‪(1-1-9-5)(IIII‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺟﻠﻮ و ﻋﻘﺐ در ﺟﻬﺖ ﻃﻮﻟﻲ و ﭘﻬﻠﻮ ﺑﻪ ﭘﻬﻠﻮ در ﺟﻬﺖ ﻋﺮﺿﻲ‪ ،‬ﻛﺞ ﻛﺮد‪.‬‬
‫در ﻋﻤﻞ آزﻣﻮن ﻫﺎي) ﺑﻲ ﺑﺎري و ﺑﺎرﮔﺬاري ﺷﺪه( در ﺑﻨﺪﻫﺎي اﻟﻒ‪ 1-1-1-5-‬و اﻟﻒ‪ 2-1-1-5-‬را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ‬
‫ﺷﺮح زﻳﺮ ﺑﺎ ﻫﻢ ادﻏﺎم ﻛﺮد‬

‫‪125‬‬
‫ﺑﻌﺪ از ﺻﻔﺮ ﻛﺮدن در وﺿﻌﻴﺖ ﻣﺮﺟﻊ‪ ،‬ﻧﺸﺎن دﻫﻲ)ﻗﺒﻞ از ﮔﺮد ﺷﺪن( در ﺑﻲ ﺑﺎري و ﺑﺎ ﻗﺮار دادن دو ﺑﺎر آزﻣﻮن‪،‬‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎر را از روي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮ ﻣﻲ دارﻳﻢ)ﺑﺪون ﺻﻔﺮ ﻛﺮدن دوﺑﺎره(‪ ،‬ﻧﺸﺎن دﻫﻲ در ﺑﻲ ﺑﺎري و‬
‫ﭘﺲ از ﮔﺬاﺷﺘﻦ دو ﺑﺎر آزﻣﻮن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ روش اﺟﺮاﻳﻲ را ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ﺟﻬﺎت ﻛﺞ ﻛﺮدن ﺗﻜﺮار ﻣﻲ‬
‫ﻛﻨﻴﻢ)ﻋﻘﺐ‪-‬ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﭘﻬﻠﻮ‪-‬ﭘﻬﻠﻮ(‬
‫ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻛﺞ ﻛﺮدن را روي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎرﮔﺬاري ﺷﺪه ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه در ﻫﺮ‬
‫ﺟﻬﺖ ﻛﺞ ﻛﺮدن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار اﻧﺤﺮاف ﺻﻔﺮ ﻗﺒﻞ از ﺑﺎرﮔﺬاري ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ﺻﻔﺮﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ ﺻﻔﺮﻳﺎب ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬در ﺣﻴﻦ اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﻴﺎت آزﻣﻮن ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﻌﺎل‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 1-1-5-‬ﻛﺞ ﻛﺮدن دﺳﺘﮕﺎه داراي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ي ﺗﺮاز ﻳﺎ ﺣﺴﮕﺮ ﺧﻮدﻛﺎر ﻛﺞ ﺷﺪن)‪ 1-1-9-4‬اﻟﻒ و ب(‬
‫دﺳﺘﮕﺎه را در وﺿﻌﻴﺖ ﻣﺮﺟﻊاش)ﻛﺞ ﻧﺸﺪه( ﺻﻔﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺳﭙﺲ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ در ﺟﻬﺖ ﻃﻮﻟﻲ ﺗﺎ ﻣﻘﺪار‬
‫ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه ي ﻛﺞ ﻛﺮدن در ﺟﻬﺖ ﻃﻮﻟﻲ ﻛﺞ ﺷﻮد‪ .‬ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﺻﻔﺮ ﻳﺎدداﺷﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬آزﻣﻮن ﺑﺎ ﻛﺞ ﻛﺮدن‬
‫در ﺟﻬﺖ ﻋﺮﺿﻲ ﺗﻜﺮار ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 2-1-1-5-‬ﻛﺞ ﻛﺮدن در ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺎرﮔﺬاري ﺷﺪه)‪ 1-1-9-4‬پ(‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ در وﺿﻌﻴﺖ ﻣﺮﺟﻊ ﺻﻔﺮ ﺷﻮد و دو ﺗﻮزﻳﻦ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺑﺎري ﻛﻪ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز در آن‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ‪ Max‬اﺟﺮا ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎر از روي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد و در ﺟﻬﺖ ﻃﻮﻟﻲ ﻛﺞ‬
‫ﺷﺪه و ﺻﻔﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻘﺪار ﻛﺞ ﻛﺮدن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻘﺪار ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه ﻛﺞ ﻛﺮدن ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬آزﻣﻮن ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻨﻲ ﻛﻪ‬
‫در ﺑﺎﻻ ﺷﺮح داده ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ اﺟﺮا ﺷﻮد‪ .‬آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻛﺞ ﻛﺮدن در ﺟﻬﺖ ﻋﺮﺿﻲ ﺗﻜﺮار ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 2-1-5-‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي دﻳﮕﺮ‬

‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻣﻜﺎن ﻛﺞ ﺷﺪن دارﻧﺪ و ﻧﻪ ﺣﺴﮕﺮ ﺧﻮدﻛﺎر ﻛﺞ ﺷﺪن‪ ،‬آزﻣﻮن ﻫﺎي اﻟﻒ‪ 1-1-5-‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ‬
‫ﻛﺞ ﻛﺮدن ‪ 50‬ﻳﺎ در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﺣﺴﮕﺮ ﺧﻮدﻛﺎر ﻛﺞ ﺷﺪن ﺑﺎ ﻛﺞ ﻛﺮدن ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻘﺪار ﻣﺤﺪود‬
‫‪1000‬‬
‫ﻛﻨﻨﺪه ي ﻛﺞ ﻛﺮدن ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺳﺎزﻧﺪه‪ ،‬آزﻣﻮن ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 3-1-5-‬آزﻣﻮن ﻛﺞ ﻛﺮدن ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻛﻪ ﺑﻴﺮون و در ﻣﻜﺎن ﺑﺎز ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ)‪-5‬‬
‫‪ 1-1-9‬ح و ‪(1-18-6‬‬
‫ﺑﺎرﮔﻴﺮﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺣﻤﻞ ﺑﺎرﻫﺎي آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺘﻘﺎﺿﻲ ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﻮد‪.‬‬
‫آزﻣﻮن ﻛﺞ ﻛﺮدن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه ي ﻛﺞ ﻛﺮدن‪ ،‬اﺟﺮا ﺷﻮد‪ .‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﺟﻬﺖ ﻃﻮﻟﻲ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ‬
‫و ﺟﻠﻮ و در ﺟﻬﺖ ﻋﺮﺿﻲ ﺑﻪ دو ﻃﺮف ﻛﺞ ﺷﻮد‪.‬‬
‫آزﻣﻮن ﻫﺎي وﻇﻴﻔﻪ اي ﺑﺎﻳﺪ اﺟﺮا ﺷﻮد ﺗﺎ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺷﻮد‪ ،‬اﮔﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻛﺎرﺑﺮد اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﺣﺴﮕﺮﻫﺎي ﻛﺞ ﺷﺪن ﻳﺎ ﻛﻠﻴﺪ‬
‫ﻛﺞ ﺷﺪن‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﺻﺤﻴﺢ اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ وﻳﮋه ﺳﻴﮕﻨﺎﻟﻲ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ‬
‫ﻣﺠﺎز ﻳﺎ زﻳﺎد ﺗﺮ ﺷﺪن از آن ﺑﺎﺷﺪ) ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻗﻄﻊ ﻧﻤﺎﻳﺶ‪ ،‬ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺧﻄﺎ و ﻻﻣﭗ( و ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ از اﻧﺘﻘﺎل و ﭼﺎپ‬
‫ﮔﻴﺮي ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪126‬‬
‫آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﺠﺎورت ﻧﻘﻄﻪ ي ﻗﻄﻊ اﺟﺮا ﺷﻮد)در ﻣﻮرد ﺣﺲ ﮔﺮ ﺧﻮدﻛﺎر ﻛﺞ ﺷﺪن( ﻳﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﻛﺞ ﺷﺪﻧﻲ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻤﺎس ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﺑﺎ ﭼﺎرﭼﻮب اﻃﺮاف ﻣﻲ ﺷﻮد)در ﻣﻮرد ﺗﻌﻠﻴﻖ ﻛﺎردﺗﻴﻚ(‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﻣﺤﺪود‬
‫ﻛﻨﻨﺪه ي ﻛﺞ ﺷﺪن اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ ﺻﻔﺮﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ ﺻﻔﺮﻳﺎب ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ اﻟﻒ‪ 1-5-‬و اﻟﻒ‪ 1-1-5-‬و اﻟﻒ‪ 2-1-5-‬آزﻣﻮن ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 2-5-‬آزﻣﻮن زﻣﺎن ﮔﺮم ﺷﺪن)‪(5-3-7‬‬

‫ﺑﺮق دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮﻗﻲ را ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺖ ﻗﺒﻞ از آزﻣﻮن ﻗﻄﻊ ﻛﺮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎﻳﺪ دﺳﺘﮕﺎه را ﺑﻪ ﺑﺮق وﺻﻞ‬
‫ﻛﺮده و روﺷﻦ ﻛﺮد و ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﭘﺎﻳﺪاري ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﺻﻔﺮ ﻛﺮد و ﺧﻄﺎي ﺻﻔﺮ را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﺮد‪ .‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺧﻄﺎ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻖ اﻟﻒ‪ 3-4-4-‬اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺑﺎري ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ‪ Max‬ﺑﺎرﮔﺬاري ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺸﺎﻫﺪات ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺲ از‬
‫‪ 15 ،5‬و ‪ 30‬دﻗﻴﻘﻪ ﺗﻜﺮار ﺷﻮد‪ .‬ﻫﺮ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ‪ 15 ،5‬و ‪ 30‬دﻗﻴﻘﻪ اﺟﺮا ﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ آن زﻣﺎن ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي رده ي ‪ I‬ﺿﻮاﺑﻂ راﻫﻨﻤﺎي ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﺑﺮاي زﻣﺎن ﭘﺲ از اﻧﺘﻘﺎل ﺑﻪ ﺷﺒﻜﻪ ﺑﺮق ﺑﺎﻳﺪ رﻋﺎﻳﺖ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 3-5-‬آزﻣﻮن ﻫﺎي دﻣﺎ‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ﺑﺮاي رﻫﻴﺎﻓﺖ ﻋﻤﻠﻲ ﺑﺮاي اﺟﺮاي آزﻣﻮن ﻫﺎي دﻣﺎ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 11‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‬

‫اﻟﻒ‪ 1-3-5-‬دﻣﺎﻫﺎي ﺳﺎﻛﻦ‬

‫در اﻳﻦ آزﻣﻮن ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺗﺤﺖ آزﻣﻮن)‪ (EUT‬در ﮔﺴﺘﺮهﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در ‪ 2-9-5‬ﺑﻌﺪ از رﺳﻴﺪن ‪ EUT‬ﺑﻪ‬
‫ﭘﺎﻳﺪاري دﻣﺎﻳﻲ اﻳﻦ دﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 2‬ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺮﻗﺮا ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫آزﻣﻮن ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ)ﺑﺎرﮔﺬاري و ﺑﺎر ﺑﺮداري( ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﻟﻒ‪ 1-4-4-‬اﺟﺮا ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪ ‬در دﻣﺎي ﻣﺮﺟﻊ)ﻣﻌﻤﻮﻻ ‪ 20‬درﺟﻪ ﺳﻠﺴﻴﻮس وﻟﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ردهي ‪ I‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺣﺪود دﻣﺎي ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫ﺷﺪه‪.‬‬
‫‪ ‬در ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ دﻣﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه‬
‫‪ ‬در ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮﻳﻦ دﻣﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه‬
‫‪ ‬در دﻣﺎي ‪ 5‬درﺟﻪ ﺳﻠﺴﻴﻮس‪ ،‬اﮔﺮ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮﻳﻦ دﻣﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ‪  0°C‬ﺑﺎﺷﺪ و‬
‫‪ ‬در دﻣﺎي ﻣﺮﺟﻊ‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻣﺎ ﺣﻴﻦ ﮔﺮم ﺷﺪن ﻳﺎ ﺳﺮد ﺷﺪن ﻧﺒﺎﻳﺪ از‪1 °C/min‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي رده ‪ I‬ﻓﺸﺎر ﺟﻮ را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب آورد‬
‫ﻳﺎدآوري‪ -‬رﻃﻮﺑﺖ ﻣﻄﻠﻖ‪ 20 g/m3‬ﺑﺎ رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﻲ ‪ 39‬درﺻﺪ در دﻣﺎي ‪ 40 °C‬و ‪ 50‬درﺻﺪ در دﻣﺎي‪ 35 °C‬و ‪ 66‬درﺻﺪ در‬
‫دﻣﺎي‪ 30 °C‬ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﺮاي ﻓﺸﺎر ﻫﻮاي ‪ 1 013.25 hPa‬ﻣﻌﺘﺒﺮ اﺳﺖ]‪.[4‬‬

‫‪127‬‬
 ‫اﻟﻒ‪ 2-3-5-‬اﺛﺮ دﻣﺎ ﺑﺮ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﻲ ﺑﺎري)‪(3-2-9-5‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه را ﺑﺎﻳﺪ ﺻﻔﺮ ﻛﺮد و ﺳﭙﺲ دﻣﺎ را ﺑﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ و ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ دﻣﺎي ﻣﻘﺮر ﺷﺪه و در ﺻﻮرت ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﻪ دﻣﺎي‬
‫ﺻﻔﺮ درﺟﻪ ﺳﻠﺴﻴﻮس ﺗﻐﻴﻴﺮ داد‪ .‬ﺳﭙﺲ از ﺻﻔﺮ ﺑﻪ ازاي ‪) 1°C‬ﺑﺮاي رده ي ‪ (I‬و‪) 5 °C‬ﺑﺮاي ﺳﺎﻳﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ(‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻐﻴﻴﺮات اﻳﻦ ﺧﻄﺎ ﻫﺎ ﺑﺮاي ‪) 1°C‬ﺑﺮاي رده ي ‪ (I‬و‪) 5°C‬ﺑﺮاي ﺳﺎﻳﺮ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ( ﺑﺮاي دو‬
‫دﻣﺎي ﻣﺘﻮاﻟﻲ اﻳﻦ آزﻣﻮن‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﻮد‬
‫اﻳﻦ آزﻣﻮن را ﻣﻲ ﺗﻮان ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ آزﻣﻮن دﻣﺎي اﻟﻒ‪ 1-3-5-‬اﺟﺮا ﻛﺮد‪ .‬ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺻﻔﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﻗﺒﻞ از آن ﻛﻪ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه در اﻳﻦ دﻣﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺪاري رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻳﺎدآوري‪-‬ﭘﻴﺶ ﺑﺎرﮔﺬاري ﻗﺒﻞ ار اﻳﻦ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻫﺎ ﻣﺠﺎز ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ ﺻﻔﺮ‪-‬ن ﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ ﺻﻔﺮﻳﺎب ﻣﺠﻬﺰ اﺳﺖ اﻳﻦ‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 4-5-‬ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻟﺘﺎژ)‪(3-9-5‬‬

‫‪ EUT‬را در ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺛﺎﺑﺖ ﭘﺎﻳﺪار ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬آزﻣﻮن ﺷﺎﻣﻞ ﻗﺮاردادن ‪ EUT‬در ﻣﻌﺮض ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻟﺘﺎژ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ‬
‫اﻟﻒ‪ ،1-4-5-‬اﻟﻒ‪ ،2-4-5-‬اﻟﻒ‪ ،3-4-5-‬ﺑﺎ اﻟﻒ‪ 4-4-5-‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺑﺎري ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 10e‬و ﺑﺎري ﺑﻴﻦ ‪ 1 Max‬و ‪ Max‬اﺟﺮا ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ ﺻﻔﺮﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ‬
‫‪2‬‬
‫ﺻﻔﺮﻳﺎب ﻣﺠﻬﺰ اﺳﺖ‪ ،‬اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻃﻲ آزﻣﻮن ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺧﻄﺎ در ﻧﻘﻄﻪ ﺻﻔﺮ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻖ اﻟﻒ‪ 2-3-2-4-‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪.‬‬
‫در ﻣﺘﻦ زﻳﺮ ‪ Unom‬ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻘﺪار ﻧﺎﻣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ روي دﺳﺘﮕﺎه ﻋﻼﻣﺖ ﮔﺬاري ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬در ﺻﻮرﺗﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻳﻚ ﮔﺴﺘﺮه ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪Umin ،‬ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار و ‪ Umax‬ﺑﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﮔﺴﺘﺮه ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺮﺟﻊ‪ [4 ]:‬و ]‪[17‬‬

‫اﻟﻒ‪ 1-4-5-‬ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻟﺘﺎژ ﻣﺘﻨﺎوب ﺷﺒﻜﻪ‬

‫ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦ‪ 0/85 Unom :‬ﻳﺎ ‪0/85 Umin‬‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻟﺘﺎژ‪:‬‬ ‫ﺳﺨﺘﻲ)ﺷﺪت( آزﻣﻮن‪:‬‬
‫ﺣﺪ ﺑﺎﻻ‪ 1/10 Unom :‬ﻳﺎ ‪1/10 Umax‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺠﺎز‪ :‬ﻫﻤﻪي وﻇﺎﻳﻒ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﭼﺎرﭼﻮب ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻳﺎدآوري‪-‬اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﺑﺎ ﺳﻪ ﻓﺎز ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺷﻮد ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻟﺘﺎژ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻓﺎز ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻲ در ﭘﻲ اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 2-4-5-‬ﺗﻐﻴﻴﺮات وﺳﻴﻠﻪي ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ ‪ ،(AC,DC) plug-in‬ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺎﺗﺮي ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺷﺎرژ‬
‫ﻣﺠﺪد اﮔﺮ ﺷﺎرژ )ﻣﺠﺪد( ﺑﺎﺗﺮي ﻫﺎ ﻃﻲ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري دﺳﺘﮕﺎه اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦ‪ :‬ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ﺑﻬﺮه‬ ‫ﺳﺨﺘﻲ)ﺷﺪت( آزﻣﻮن‪ :‬ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻟﺘﺎژ‪:‬‬
‫ﺑﺮداري)ﺑﻪ ‪ 3-9-4‬ﻣﺮاﺟﻊ ﻛﻨﻴﺪ(‬
‫ﺣﺪ ﺑﺎﻻ‪ 1/ 20 Unom :‬ﻳﺎ ‪1/ 20 Umax‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺠﺎز‪ :‬ﻫﻤﻪ ي وﻇﺎﻳﻒ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺧﺎﻣﻮش ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪ ي ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﭼﺎرﭼﻮب ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪128‬‬
 ‫اﻟﻒ‪ 3-4-5 -‬ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﺎﺗﺮي ﻗﺎﺑﻞ ﺷﺎرژ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺎﺗﺮي ﻗﺎﺑﻞ ﺷﺎرژ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ اﮔﺮ ﺷﺎرژ)ﻣﺠﺪد(‬
‫ﺑﺎﺗﺮيﻫﺎ ﻃﻲ ﺑﻬﺮهﺑﺮداري اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻟﺘﺎژ‪ :‬ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦ‪ :‬ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ﺑﻬﺮهﺑﺮداري) ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 3-9-5‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‬ ‫ﺷﺪت آزﻣﻮن‪:‬‬
‫ﺣﺪ ﺑﺎﻻ‪ Unom :‬ﻳﺎ ‪Umax‬‬
‫ﻫﻤﻪ وﻇﻴﻔﻪﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻃﺮاﺣﻲ اﺟﺮا ﺷﻮد ﻳﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺎﻣﻮش ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺠﺎز‪:‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در داﺧﻞ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ﻗﺮار داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 4-4-5-‬ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻟﺘﺎژ ﺑﺎﺗﺮي ‪ 12 V‬ﻳﺎ ‪ 24V‬وﺳﻴﻠﻪي ﻧﻘﻠﻴﻪ‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺟﺎدهاي ﻃﻲ آزﻣﻮن ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﺑﺎﺗﺮي ﺑﻪ ]‪ [21‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ‬
‫ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦ‪ :‬ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري)ﺑﻪ ‪ 3-9-4‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‬ ‫ﺳﺨﺘﻲ)ﺷﺪت( آزﻣﻮن‪ :‬ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻟﺘﺎژ‪:‬‬

‫ﺣﺪ ﺑﺎﻻي ﺑﺎﺗﺮي ‪16 V :12 V‬‬

‫ﺣﺪ ﺑﺎﻻي ﺑﺎﺗﺮي ‪32 V :24 V‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺠﺎز‪ :‬ﻫﻤﻪي وﻇﺎﻳﻒ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺧﺎﻣﻮش ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﭼﺎرﭼﻮب ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ 6-‬آزﻣﻮن دوام)‪(3-4-9-5‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي رده ‪ III ،II‬و ‪ IIII‬ﺑﺎ ‪ Max ≤ 100 kg‬ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮاﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﺷﺮاﻳﻂ ﻋﺎدي اﺳﺘﻔﺎده‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﻌﺮض ﺑﺎرﮔﺬاري و ﺑﺎر ﺑﺮداري ﻣﻜﺮر ﺑﺎ ﺑﺎري ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ‪ 50‬درﺻﺪ ‪Max‬‬
‫ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﺎﻳﺪ ‪ 100,000‬ﻣﺮﺗﺒﻪ اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪ .‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ و ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﭘﺲ از‬
‫ﺑﺎرﮔﺬاري و ﺑﺎرﺑﺮداري ﺑﻪ ﻣﻮازﻧﻪ ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬ﻧﻴﺮوي وارده از ﺑﺎر ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﻧﻴﺮوي وارده در ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﺑﻴﺸﺘﺮ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻳﻚ آزﻣﻮن دوام ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ اﻟﻒ‪ 1-4-4-‬ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺒﻞ از آزﻣﻮن دوام ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﺧﻄﺎي ذاﺗﻲ‪ ،‬اﺟﺮا ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻳﻚ آزﻣﻮن ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺲ از ﺧﺎﺗﻤﻪي ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻄﺎي ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ دوام ﻧﺎﺷﻲ از ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ و ﭘﺎرﮔﻲ‬
‫اﺟﺮا ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ ﺧﻮدﻛﺎر ﻳﺎ ﺻﻔﺮﻳﺎب ﻣﺠﻬﺰ اﺳﺖ‪ ،‬اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻲ آزﻣﻮن ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻪ در‬
‫اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺧﻄﺎي ﻧﻘﻄﻪ ﺻﻔﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﻟﻒ‪ 2-3-2-4-‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪129‬‬
 ‫دﻣﺎﯼ ﺁزﻣﻮن‬

‫‪S‬‬ ‫ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺪاري دﻣﺎ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪= EUT‬‬

‫‪Wt‬‬ ‫زﻣﺎن اﻧﺘﻈﺎر )‪ 2‬ﺳﺎﻋﺖ( =‬
‫‪P‬‬ ‫ﺑﺎرﮔﺬاري آﻣﺎده ﺳﺎزي =‬
‫‪We‬‬ ‫آزﻣﻮن ﺗﻮزﻳﻦ =‬
‫‪R‬‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اول =‬
‫‪Zi‬‬ ‫ﻗﺮاﺋﺖ ﺻﻔﺮ =‬

‫‪130‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪-10‬ﺗﺮﺗﻴﺐ آزﻣﻮن اﻟﻒ‪ 1-3-5-‬ﻛﻪ ﺑﺎ اﻟﻒ‪ 2-3-5-‬ادﻏﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‬
‫اﺳﺖ(‪)+40 °C / -10 °C‬آزﻣﻮن دﻣﺎ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺣﺪود دﻣﺎ‬
 ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ ب‬
‫)اﻟﺰاﻣﻲ(‬
‫آزﻣﻮن ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬
‫ﻳﺎدآوري ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻲ ‪-1‬آزﻣﻮن ﻛﻪ ﻣﺨﺘﺺ دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در اﻳﻦ ﭘﻴﻮﺳﺖ ﺷﺮح داده ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺳﻌﻲ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﺣﺪ ﻣﻤﻜﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ‪ IEC‬ﺑﺎﺷﺪ و آﺧﺮﻳﻦ وﻳﺮاﺳﺖ ﻣﺪارك ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ‪ D11[4] ،OIML‬ﻫﻢ در ﻧﻈﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻳﺎدآوري ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻲ ‪-2‬ﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎي ﺟﺎري ﻧﺸﺮﻳﺎت ‪ IEC‬ارﺟﺎع داده ﺷﺪه‪ ،‬وﻟﻲ آزﻣﻮن ‪ EUT‬و ﺳﺎﻳﺮ آزﻣﻮن ﻫﺎي ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ‬
‫دﺳﺘﮕﺎﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي آﺧﺮﻳﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎي ﻣﻌﺘﺒﺮ در زﻣﺎن اﺟﺮاي آزﻣﻮن اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﮔﺰارش‬
‫آزﻣﻮن ﻗﻴﺪ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﺪف ﻫﻤﮕﺎﻣﻲ ﺑﺎ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖﻫﺎي ﻓﻨﻲ آﺗﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ب‪ 1-‬اﻟﺰاﻣﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺗﺤﺖ آزﻣﻮن‬

‫ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺗﺤﺖ آزﻣﻮن )‪ (EUT‬را ﺑﺮاي ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﺎ ﺑﺰرﮔﺘﺮ از زﻣﺎن ﮔﺮم ﺷﺪﻧﻲ ﻛﻪ ﺳﺎزﻧﺪه ﻣﺸﺨﺺ‬
‫ﻛﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ وﺻﻞ ﻛﻨﻴﺪ و دﺳﺘﮕﺎه ﺗﺤﺖ آزﻣﻮن را در ﻣﺪت زﻣﺎن آزﻣﻮن وﺻﻞ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻊ‬
‫ﺗﻐﺬﻳﻪ را ﺑﺮﻗﺮار ﻧﮕﻬﺪارﻳﺪ‪.‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﺤﺖ آزﻣﻮن را ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ آزﻣﻮن‪ ،‬ﺣﺘﻲ اﻻﻣﻜﺎن ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ و ﺻﻔﺮ را در ﻫﻴﭻ زﻣﺎﻧﻲ‬
‫در ﻃﻲ آزﻣﻮن‪ ،‬ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﺠﺪد ﻧﻜﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻧﺸﺎن دادن ﺧﻄﺎي ﻣﻌﻨﻲدار‪ ،‬آن را ﺑﺎزﻧﺸﺎﻧﻲ‪ 1‬ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺤﺮاف از ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﻲ ﺑﺎري ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺷﺮاﻳﻂ آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺛﺒﺖ ﺷﻮد و ﻫﻤﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎي آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﺑﻪ‬
‫دﺳﺖ آوردن ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ‪ ،‬ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻛﺎر ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در دﺳﺘﮕﺎه ﺷﺒﻨﻢ اﻳﺠﺎد ﻧﺸﻮد‪.‬‬

‫ﮔﺮﻣﺎي ﻣﺮﻃﻮب‪ ،‬ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺎﻳﺪار‬ ‫ب‪2-‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪-‬اﻳﻦ ﺑﻨﺪ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي رده ‪ I‬و رده ‪ II‬اي ﻛﻪ ‪ e‬آنﻫﺎ از ‪ 1g‬ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﺎرﺑﺮد ﻧﺪارد‪.‬‬
‫ﺧﻼﺻﻪ روش اﺟﺮاﻳﻲ آزﻣﻮن‪ :‬آزﻣﻮن ﺷﺎﻣﻞ ﻗﺮار دادن دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻮرد آزﻣﻮن ‪ EUT‬در دﻣﺎي ﺛﺎﺑﺖ )ﺑﻪ ﺑﻨﺪ اﻟﻒ‪-‬‬
‫‪ 2-1-4‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ( و رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﻲ‪ ،‬ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪ EUT .‬ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎ ﭘﻨﺞ ﺑﺎر آزﻣﻮن ﻣﺨﺘﻠﻒ )ﻳﺎ ﺑﺎرﻫﺎي‬
‫ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﺷﺪه( آزﻣﻮن ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪ ‬در دﻣﺎي ﻣﺮﺟﻊ )‪ 20˚C‬ﻳﺎ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﻘﺪار ﮔﺴﺘﺮده دﻣﺎ ﻫﺮ ﮔﺎه ‪ 20˚C‬در ﺧﺎرج از اﻳﻦ ﮔﺴﺘﺮه ﻗﺮار‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ( و رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﻲ ‪ %50‬ﭘﺲ از آﻣﺎده ﺳﺎزي‪2‬؛‬
‫‪ ‬در دﻣﺎي ﺑﺎﻻي ﮔﺴﺘﺮهي ﻛﻪ در ‪ 29-5‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه و رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﻲ ‪ %85‬دو روز ﭘﺲ از ﺗﺜﺒﻴﺖ دﻣﺎ‬
‫و رﻃﻮﺑﺖ؛ و‬
‫‪ ‬در دﻣﺎي ﻣﺮﺟﻊ و رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﻲ ‪.%50‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺠﺎز‪ :‬ﻫﻤﻪ وﻇﺎﻳﻒ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در داﺧﻞ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ﻗﺮار داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺮﺟﻊ‪ [8] :‬و ]‪.[10‬‬
‫‪1‬‬
‫‪-Reset‬‬
‫‪2‬‬
‫‪-Conditioning‬‬

‫‪131‬‬
 ‫ب‪ 3-‬آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺮاي اﺧﺘﻼل‬
‫ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ آزﻣﻮن‪ ،‬ﮔﺮد ﻛﺮدن ﺧﻄﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺘﻲ اﻻﻣﻜﺎن ﺑﻪ ﺻﻔﺮ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه اﻳﻨﺘﺮﻓﻴﺲ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬وﺳﺎﻳﻞ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻳﻨﺘﺮﻓﻴﺲ ﻫﺎي اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻃﻲ آزﻣﻮن ﻫﺎ وﺻﻞ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻫﺮ آزﻣﻮن ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻛﻪ آزﻣﻮن ﻫﺎ ﻣﺤﻘﻖ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ EUT‬را ﺑﺮاي ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺴﺎوي ﻳﺎ ﺑﺰرﮔﺘﺮ از زﻣﺎن ﮔﺮم ﺷﺪن ﻛﻪ ﺳﺎزﻧﺪه ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﺮده اﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﻐﺬﻳﻪ وﺻﻞ‬
‫ﻛﻨﻴﺪ و ﻃﻲ آزﻣﻮن ‪ EUT‬ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﻧﮕﻪ دارﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ آزﻣﻮن ﺣﺘﻲ اﻻﻣﻜﺎن ‪ EUT‬ﺑﻪ ﺻﻔﺮ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﻮد و در ﻫﻴﭻ زﻣﺎﻧﻲ در ﻃﻲ آزﻣﻮن‪ ،‬ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﺠﺪد‬
‫ﻧﻜﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻧﺸﺎن دادن ﺧﻄﺎي ﻣﻌﻨﻲدار آن را رﻳﺴﺖ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺤﺮاف از ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﻲ ﺑﺎري ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺷﺮاﻳﻂ آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺛﺒﺖ ﺷﻮد و ﻫﻤﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻫﺎي آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﺑﻪ‬
‫دﺳﺖ آوردن ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ‪ ،‬ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻛﺎر ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در دﺳﺘﮕﺎه ﺷﺒﻨﻢ اﻳﺠﺎد ﻧﺸﻮد‪.‬‬
‫آزﻣﻮن اﺧﺘﻼل ﺿﺮوري ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﻳﺎ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر ﻛﻪ از ﺑﺎﺗﺮي ﻧﻘﻠﻴﻪ اﻳﺠﺎد‬
‫ﻣﻲﺷﻮد ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ]‪) [22] ،[21] ،[20‬ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ب‪ 7-3-‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ( اﺟﺮا ﺷﻮد‪.‬‬

‫ب‪ 1-3-‬ﻓﺮوﻛﺶ‪ 1‬ﻫﺎ و وﻗﻔﻪ‪ 2‬ﻛﻮﺗﺎه وﻟﺘﺎژ ‪ AC‬ﺷﺒﻜﻪ ﺑﺮق‬

‫ﺧﻼﺻﻪ روش ﻫﺎي اﺟﺮاي آزﻣﻮن‪ EUT :‬را در ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺛﺎﺑﺖ‪ ،‬ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻚ ژﻧﺮاﺗﻮر آزﻣﻮن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻛﺎﻫﺶ داﻣﻨﻪ ﺑﺮاي ﻣﺪت زﻣﺎن ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه از ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻴﻢ ﺳﻴﻜﻞ‬
‫)در ﻋﺒﻮر از ﺻﻔﺮ( از وﻟﺘﺎژ ﺷﺒﻜﻪ ﺑﺮق ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﻮد‪ .‬ژﻧﺮاﺗﻮر آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺒﻞ از وﺻﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ‬
‫‪ EUT‬ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﻮد‪ .‬ﻛﺎﻫﺶ وﻟﺘﺎژ ﺷﺒﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ ‪ 10‬ﺑﺎر و ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 10‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺗﻜﺮار ﺷﻮد‪.‬‬
‫آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺑﺎر آزﻣﻮن ﻛﻮﭼﻚ اﺟﺮا ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺷﺪت آزﻣﻮن‪:3‬‬
‫ﻣﺪت ﺗﻌﺪاد ﺳﻴﻜﻞ ﻫﺎ‬ ‫ﻛﺎﻫﺶ داﻣﻨﻪ ﺑﻪ‬ ‫آزﻣﻮن‬
‫‪0/5‬‬ ‫‪%0‬‬ ‫ﻓﺮوﻛﺶ وﻟﺘﺎژ‪ :‬آزﻣﻮن اﻟﻒ‬
‫‪1‬‬ ‫‪%0‬‬ ‫ﻓﺮوﻛﺶ وﻟﺘﺎژ‪ :‬آزﻣﻮن ب‬
‫‪10‬‬ ‫‪%40‬‬ ‫ﻓﺮوﻛﺶ وﻟﺘﺎژ‪ :‬آزﻣﻮن پ‬
‫‪25‬‬ ‫‪%70‬‬ ‫ﻓﺮوﻛﺶ وﻟﺘﺎژ‪ :‬آزﻣﻮن ت‬
‫‪250‬‬ ‫‪%80‬‬ ‫ﻓﺮوﻛﺶ وﻟﺘﺎژ‪ :‬آزﻣﻮن ث‬
‫‪250‬‬ ‫‪%0‬‬ ‫وﻗﻔﻪ ﻛﻮﺗﺎه‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺠﺎز‪ :‬ﺗﻔﺎوت ﺑﻴﻦ ﻧﺸﺎن دﻫﻲ وزن در اﺛﺮ اﺧﺘﻼل و ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﺑﺪون اﺧﺘﻼل ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ e‬ﺑﻴﺸﺘﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت را ﻛﺸﻒ ﻛﺮده و ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﻄﺎي ﻓﺎﺣﺶ واﻛﻨﺶ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺮﺟﻊ ]‪[4‬‬

‫‪1‬‬
‫‪-Dip‬‬
‫‪2‬‬
‫‪-Interruption‬‬
‫‪3‬‬
‫‪-Test intensity‬‬

‫‪132‬‬
 ‫‪1‬‬
‫رﮔﺒﺎر‬ ‫ب‪2-3-‬‬
‫اﻳﻦ آزﻣﻮن ﺷﺎﻣﻞ ﻗﺮار دادن ‪ EUT‬در رﮔﺒﺎر ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه وﻟﺘﺎژﻫﺎي ﻣﻨﻔﺮد‪ 2‬ﻛﻪ ﺗﻜﺮار ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ اﻳﻤﭙﺎﻟﺲ ﻫﺎ و‬
‫ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻗﻠﻪ وﻟﺘﺎژ ﺧﺮوﺟﻲ در دو ﺳﺮ ﺑﺎر ‪ 50Ω‬و ‪ 1000Ω‬در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ارﺟﺎع ﺷﺪه ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻣﺸﺨﺼﺎت‬
‫ژﻧﺮاﺗﻮر ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺒﻞ از وﺻﻞ ﻛﺮدن ﺑﻪ ‪ EUT‬ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ آزﻣﻮن‪ EUT،‬را در ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ زﻳﺮ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ زﻳﺮ اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪ ‬ﺧﻄﻮط ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮق؛ و‬
‫‪ ‬ﺧﻄﻮط ﻣﺪارﻫﺎي ‪ I/0‬و ﺗﺒﺎدل داده ‪ ،‬در ﺻﻮرت وﺟﻮد‪.‬‬
‫‪3‬‬

‫آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺑﺎر آزﻣﻮن ﻛﻮﭼﻚ اﺟﺮا ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻗﻄﺒﻴﺖ ﻣﻨﻔﻲ و ﻣﺜﺒﺖ رﮔﺒﺎرﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺪت آزﻣﻮن ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﻤﺘﺮ از ﻳﻚ دﻗﻴﻘﻪ داﻣﻨﻪ ﻗﻄﺒﻴﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺒﻜﻪ ﺗﺰرﻳﻖ در ﺷﺒﻜﻪ ﺑﺮق ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺎوي ﻓﻴﻠﺘﺮﻫﺎي ﻣﺴﺪود ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﻧﺘﺸﺎر اﻧﺮژي رﮔﺒﺎر ﺑﻪ ﺷﺒﻜﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﺰوﻳﺞ‪ 4‬رﮔﺒﺎر‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﻄﻮط ورودي‪ /‬ﺧﺮوﺟﻲ و ارﺗﺒﺎط‪ ،‬ﺧﺎزن ﺗﺰوﻳﺞﮔﺮ ﻣﻬﺎر‪ 5‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺳﻄﺢ ‪2‬‬ ‫ﺷﺪت آزﻣﻮن‬
‫ﺧﻄﻮط ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮق‪1kV :‬‬ ‫داﻣﻨﻪ )ﻣﻘﺪار ﻗﻠﻪ(‬
‫ﺧﻄﻮط ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ ،I/0‬داده و ﻛﻨﺘﺮل‪0/5 kV :‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺠﺎز اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ وزن در اﺛﺮ اﺧﺘﻼل و ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺪون اﺧﺘﻼل ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﺶ از ﺗﺮاز‬
‫‪ e‬ﺷﻮد ﻳﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻔﺎوت را ﻛﺸﻒ ﻛﺮده و ﺑﻪ ﺧﻄﺎي ﻓﺎﺣﺶ واﻛﻨﺶ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬
‫]‪[14‬‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ‬
‫‪6‬‬
‫وﻟﺘﺎژ ﺿﺮﺑﻪ اي‬ ‫ب‪3-3-‬‬
‫اﻳﻦ آزﻣﻮن ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي آن ﻣﻮاردي ﻛﺎرﺑﺮد دارد ﻛﻪ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻌﻤﻮل ﺗﺎﺳﻴﺴﺎت‪ ،‬رﻳﺴﻚ ﻧﻔﻮذ ﻣﻌﻨﻲدار‬
‫ﺿﺮﺑﻪ ﻫﺎي وﻟﺘﺎژ اﻧﺘﻈﺎر ﺑﺮود‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در ﻣﻮاردي از ﺗﺎﺳﻴﺴﺎت ﺑﻴﺮوﻧﻲ و ﻳﺎ ﺗﺎﺳﻴﺴﺎت دروﻧﻲ ﻣﺘﺼﻞ‬
‫ﺑﻪ ﺧﻄﻮط ﻃﻮﻳﻞ ﺳﻴﮕﻨﺎل )ﺧﻄﻮط ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ 30m‬ﻳﺎ ﺧﻄﻮﻃﻲ ﻛﻪ ﺟﺰاً ﻳﺎ ﻛﺎﻣﻼً در ﺧﺎرج ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎ ﻧﺼﺐ‬
‫ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ از ﻃﻮل آنﻫﺎ( ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪7‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻳﻦ آزﻣﻮن ﺑﺮاي ﺧﻄﻮط ﻧﻴﺮو‪ ،‬ﺧﻄﻮط ارﺗﺒﺎط )اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ‪ ،‬ﻣﻮدم ﺷﻤﺎره ﮔﻴﺮ و ﻏﻴﺮه( و ﺧﻄﻮط دﻳﮕﺮ‬
‫ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬داده ﻳﺎ ﺳﻴﮕﻨﺎﻟﻲ ﻛﻪ در ﺑﺎﻻ ذﻛﺮ ﺷﺪه )ﺧﻄﻮط ﺑﺮاي ﺳﻨﺴﻮرﻫﺎي دﻣﺎ‪ ،‬ﺳﻨﺴﻮرﻫﺎي ﮔﺎز ﻳﺎ ﺟﺮﻳﺎن‬
‫ﺳﻴﺎل و ﻏﻴﺮه( ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬

‫‪1 -Burst‬‬
‫‪2 -Voltage spikes‬‬
‫‪3 -Communication‬‬
‫‪4 -Coupling‬‬
‫‪5 -Clamp‬‬
‫‪6 -Surge‬‬
‫‪7 -Dail up modem‬‬

‫‪133‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻳﻦ آزﻣﻮن ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﺮﻳﺎن ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ‪ DC‬ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮق از ﺷﺒﻜﻪ‬
‫‪ DC‬ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺷﻮد‪ ،‬ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬
‫اﻳﻦ آزﻣﻮن ﺷﺎﻣﻞ ﻗﺮار دادن ‪ EUT‬در ﻣﻌﺮض وﻟﺘﺎژ ﺿﺮﺑﻪ اي اﺳﺖ ﻛﻪ زﻣﺎن ﺧﻴﺰش‪ ،‬ﭘﻬﻨﺎي ﺿﺮﺑﻪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻗﻠﻪي‬
‫وﻟﺘﺎژ‪/‬ﺟﺮﻳﺎن ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﺮ ﺑﺎر اﻣﭙﺪاﻧﺲ زﻳﺎد‪/‬ﻛﻢ و ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺎزه زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻴﻦ دو ﺿﺮﺑﻪ ﻣﺘﻮاﻟﻲ در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺮﺟﻊ‬
‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ژﻧﺮاﺗﻮر ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺒﻞ از وﺻﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ‪ EUT‬ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ آزﻣﻮن ‪ EUT‬ﺑﺎﻳﺪ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺛﺎﺑﺖ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺷﻮد‪.‬‬
‫آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﻄﻮط ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮق اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮ ﺧﻄﻮط ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺷﺒﻜﻪ ‪ AC‬ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻪ ﺿﺮﺑﻪ وﻟﺘﺎژ ﻣﺜﺒﺖ و ﺳﻪ ﺿﺮﺑﻪ وﻟﺘﺎژ ﻣﻨﻔﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن در زاوﻳﻪ‬
‫وﻟﺘﺎژ ‪ 180˚C ،90˚C ،0˚C‬و ‪ 270˚C‬وﻟﺘﺎژ ﺗﻐﺬﻳﻪ ‪ AC‬اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪.‬‬
‫در ﻧﻮع دﻳﮕﺮ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮق‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻪ ﺿﺮﺑﻪ وﻟﺘﺎژ ﻣﺜﺒﺖ و ﺳﻪ ﺿﺮﺑﻪ وﻟﺘﺎژ ﻣﻨﻔﻲ ﺑﺎﻳﺪ اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ‬
‫آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺑﺎر آزﻣﻮن ﻛﻮﭼﻚ اﺟﺮا ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻫﻢ ﻗﻄﺒﻴﺖ ﻣﺜﺒﺖ و ﻫﻢ ﻗﻄﺒﻴﺖ ﻣﻨﻔﻲ ﺿﺮﺑﻪ ﻫﺎي وﻟﺘﺎژ ﺑﺎﻳﺪ اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺪت آزﻣﻮن ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﻤﺘﺮ از ﻳﻚ دﻗﻴﻘﻪ‬
‫داﻣﻨﻪ و ﻗﻄﺒﻴﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺷﺒﻜﻪ ﺗﺰرﻳﻖ در ﺷﺒﻜﻪ ﺑﺮق ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺎوي ﻓﻴﻠﺘﺮﻫﺎي ﻣﺴﺪود ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﻧﺘﺸﺎر‬
‫اﻧﺮژي ﺿﺮﺑﻪ وﻟﺘﺎژ ﺑﻪ ﺷﺒﻜﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺪت آزﻣﻮن‪ :‬ﺳﻄﺢ ‪2‬‬
‫داﻣﻨﻪ )ﻣﻘﺪار ﭘﻴﻚ(‪ :‬ﺧﻄﻮط ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮق‪) 0/5 kV :‬ﺧﻂ ﺑﻪ ﺧﻂ( و ‪) 1 kV‬ﺧﻂ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ(‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺠﺎز‪ :‬ﺗﻔﺎوت ﺑﻴﻦ ﻧﺸﺎن دﻫﻲ وزن در اﺛﺮ اﺧﺘﻼل و ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﺑﺪون اﺧﺘﻼل ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ e‬ﺑﻴﺸﺘﺮ‬
‫ﺷﻮد ﻳﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ اﺧﺘﻼف را آﺷﻜﺎر ﻛﺮده و ﺑﻪ اﺧﺘﻼف ﻓﺎﺣﺶ واﻛﻨﺶ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺮﺟﻊ ‪[15] :‬‬
‫ﺗﺨﻠﻴﻪ اﻟﻜﺘﺮوﺳﺘﺎﺗﻴﻜﻲ‬ ‫ب‪4-3-‬‬
‫آزﻣﻮن ﺷﺎﻣﻞ ﻗﺮار دادن ‪ EUT‬در ﻣﻌﺮض ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ و ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ اﻟﻜﺘﺮوﺳﺘﺎﺗﻴﻜﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻳﻚ ژﻧﺮاﺗﻮر ﺗﺨﻠﻴﻪ اﻟﻜﺘﺮوﺳﺘﺎﺗﻴﻜﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﻮد ﻛﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد آن ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺮﺟﻊ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻗﺒﻞ از آﻏﺎز آزﻣﻮن ﻫﺎ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻜﺮد ژﻧﺮاﺗﻮرﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻳﻦ آزﻣﻮن در ﺻﻮرت اﻗﺘﻀﺎ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ روش ﻧﻔﻮذ ﺑﻪ اﻧﮓ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫در ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ روش ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺗﻤﺎﺳﻲ را ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮد ﺑﺎﻳﺪ از ﺗﺨﻠﻴﻪ در ﻫﻮا اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ آزﻣﻮن ‪ EUT‬را در ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺛﺎﺑﺖ‪ ،‬ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 10‬ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪ .‬ﻓﺎﺻﻠﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻴﻦ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﻮاﻟﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 10‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬آزﻣﻮن‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺑﺎر آزﻣﻮن ﻛﻮﭼﻚ اﺟﺮا ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ‪ EUT‬اي ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ زﻣﻴﻦ ﻣﺠﻬﺰ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ EUT ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﻦ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻛﺎﻣﻞ ﺷﻮد‪ .‬ﻛﻨﺘﺎﻛﺖﻫﺎي‬
‫ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﺳﻄﻮح ﻫﺎدي اﻋﻤﺎل ﺷﻮد؛ ﺗﺨﻠﻴﻪﻫﺎي ﻫﻮا ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﺳﻄﻮح ﻏﻴﺮﻫﺎدي اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪134‬‬
‫در ﻣﺪ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻫﺎي ﺗﻤﺎﺳﻲ‪ ،‬اﻟﻜﺘﺮود ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ‪ EUT‬در ﺗﻤﺎس ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﻣﺪ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻫﻮا‪،‬‬ ‫اﻋﻤﺎل ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‬
‫اﻟﻜﺘﺮود ﺑﻪ ‪ EUT‬ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺮﻗﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺗﺨﻠﻴﻪﻫﺎ در ﻣﺪ ﺗﻤﺎﺳﻲ ﺑﻪ ﺳﻄﻮح ﺗﺰوﻳﺠﮕﺮ ﻧﺼﺐ ﺷﺪه در ﻣﺠﺎورت ‪ EUT‬اﻋﻤﺎل ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻋﻤﺎل ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‬
‫ﺳﻄﺢ ‪) 3‬ﺑﻪ ‪ [12] IEC 61000-4-12‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‪.‬‬ ‫ﺷﺪت آزﻣﻮن‬
‫وﻟﺘﺎژ ‪ DC‬ﺗﺎ ‪ 6 kV‬ﺑﺮاي ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻫﺎي ﺗﻤﺎﺳﻲ و ‪ 8 kV‬ﺑﺮاي ﺗﺨﻠﻴﻪ در ﻫﻮا‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺗﻔﺎوت ﺑﻴﻦ ﻧﺸﺎن دﻫﻲ وزن در اﺛﺮ اﺧﺘﻼل و ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﺑﺪون اﺧﺘﻼل ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ e‬ﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‬
‫ﺷﻮد‪ .‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ اﺧﺘﻼل را آﺷﻜﺎر ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﺑﻪ اﺧﺘﻼف ﻓﺎﺣﺶ واﻛﻨﺶ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺠﺎز‬
‫]‪[12‬‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻴﺪان ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ﺗﺎﺑﺸﻲ‬ ‫ب‪5-3-‬‬
‫آزﻣﻮن ﺷﺎﻣﻞ ﻗﺮار دادن ‪ EUT‬در ﻣﻴﺪان ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ‪ [13] IEC 61000-4-3‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺠﻬﻴﺰات آزﻣﻮن‬
‫ﺑﻪ ‪ [13] IEC 61000-4-31‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪2‬‬
‫ﺑﺮﭘﺎ ﻛﺮدن آزﻣﻮن‬
‫ﺑﻪ ‪ [13] IEC 61000-4-31‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫روش اﺟﺮاي آزﻣﻮن‬
‫ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ آزﻣﻮن‪ EUT ،‬ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺛﺎﺑﺖ‪ ،‬ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ EUT‬ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﻌﺮض ﻣﻴﺪان ﻫﺎي ﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ﺑﺎ ﺷﺪت و وﻳﮋﮔﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻄﺢ ﺷﺪت ﻗﺮار داده‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺑﺎر آزﻣﻮن ﻛﻮﭼﻚ اﺟﺮا ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮔﺴﺘﺮه ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‪ 2000MHz :‬ﺗﺎ ‪80MHz‬‬ ‫ﺷﺪت‬
‫ﻳﺎدآوري‪-‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ درﮔﺎه ﺷﺒﻜﻪ ﺑﺮق ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ ‪ I10‬را ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ آزﻣﻮن ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ب‪6-3-‬‬ ‫آزﻣﻮن‬
‫را ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮد‪ ،‬ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦ آزﻣﻮن ﺗﺸﻌﺸﻊ ‪ 26 MHz‬ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺷﺪت ﻣﻴﺪان‪10V/m :‬‬
‫ﻣﺪوﻻﺳﻴﻮن‪ :‬ﺳﻴﻨﻮﺳﻲ ﺷﻜﻞ‪%80AM ،1kHz ،‬‬
‫ﺗﻔﺎوت ﺑﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ وزن در اﺛﺮ اﺧﺘﻼل و ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺪون اﺧﺘﻼل ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ e‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺠﺎز دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ اﺧﺘﻼل را آﺷﻜﺎر ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﺑﻪ اﺧﺘﻼف ﻓﺎﺣﺶ‪ ،‬واﻛﻨﺶ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬
‫]‪[13‬‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ‬

‫ب‪6-3-‬ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻴﺪانﻫﺎي ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ رادﻳﻮﻳﻲ ﻫﺪاﻳﺖ ﺷﺪه‬

‫ب‪7-3-‬اﻟﺰاﻣﺎت ‪ EMC‬ﺧﺎص ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮق وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ ﺟﺎدهاي ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ب‪1-7-3-‬ﻫﺪاﻳﺖ ﮔﺬراي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ در ﻃﻮل ﺧﻂ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺎﻃﺮيﻫﺎي ‪ 12V‬و ‪ 24V‬ﺑﻴﺮوﻧﻲ‬
‫آزﻣﻮن ﺷﺎﻣﻞ ﻗﺮار دادن ‪ EUT‬در ﻣﻌﺮض اﺧﺘﻼل ﻫﺎي ﮔﺬراي ﻫﺪاﻳﺖ ﺷﺪه در ﻃﻮل ﺧﻂ ﺗﻐﺬﻳﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫‪-Immunity to radiated electromagnetic fields‬‬
‫‪2‬‬
‫‪-Test set-up‬‬

‫‪135‬‬
 ‫ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪7059-2‬ﺳﺎل ‪ [21]1378‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺠﻬﻴﺰات آزﻣﻮن‬
‫ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪7059-2‬ﺳﺎل ‪ [21]1378‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﭘﺎ ﻛﺮدن آزﻣﻮن‬
‫ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪7059-2‬ﺳﺎل ‪ [21]1378‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫روش اﺟﺮاي آزﻣﻮن‬
‫ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪7059-2‬ﺳﺎل ‪ [21] 1378‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻗﺎﺑﻞ ﻛﺎرﺑﺮد‬
‫ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ آزﻣﻮن‪ EUT ،‬را در ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺛﺎﺑﺖ‪ ،‬ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ EUT‬ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﻌﺮض اﺧﺘﻼل ﻫﺎي ﻫﺪاﻳﺖ ﺷﺪه ﺑﺎ ﺷﺪت و وﻳﮋﮔﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﺷﺪت ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺑﺎر آزﻣﻮن ﻛﻮﭼﻚ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺿﺮﺑﻪﻫﺎي آزﻣﻮن ‪2a+2b ،3a+3b ،4‬‬ ‫ﺿﺮﺑﻪﻫﺎي آزﻣﻮن‬
‫ﺗﻌﺮﻳﻒ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ ﺿﻮاﺑﻂ ذﻛﺮ ﺷﺪه ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺠﺎز در ﺷﺮاﻳﻂ زﻳﺮ‪.‬‬ ‫ﻫﺪف آزﻣﻮن‬
‫‪ ‬ﮔﺬراﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ وﻗﻔﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ ﺟﺮﻳﺎن در دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻮازي ﺑﺎ ﺳﻴﻢ ﺗﺤﺖ‬
‫آزﻣﻮن وﺻﻞ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻧﺪوﻛﺘﺎﻧﺲ ﻣﻬﺎر ﺳﻴﻢ‪) 1‬ﺿﺮﺑﻪ ‪(2a‬‬
‫‪ ‬ﮔﺬراﻫﺎ از ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎي ‪ DC‬ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺧﺎﻣﻮشﻛﺮدن ﻧﻘﻠﻴﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ژﻧﺮاﺗﻮر ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ‬
‫)ﺿﺮﺑﻪ ‪.(2b‬‬
‫‪ ‬ﮔﺬراﻫﺎ در ﺧﻄﻮط ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻛﻪ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻛﻠﻴﺪزﻧﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﻨﺪ )ﺿﺮﺑﻪﻫﺎي ‪3a‬‬
‫و ‪(3 b‬‬
‫‪ ‬ﻛﺎﻫﺶﻫﺎي وﻟﺘﺎژ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﺪارﻫﺎي ﻣﻮﺗﻮر‪-‬اﺳﺘﺎرﺗﺮ‪ ،‬ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎي درون ﺳﻮز )ﺿﺮﺑﻪ‬
‫‪(4‬‬
‫ﺳﻄﺢ ‪ IV‬از اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪7059-2‬ﺳﺎل‪[21] 1387‬‬ ‫ﺷﺪت آزﻣﻮن‬
‫وﻟﺘﺎژ ﻫﺪاﻳﺖ ﺷﺪه‬ ‫ﺿﺮﺑﻪ آزﻣﻮن‬ ‫وﻟﺘﺎژ ﺑﺎﺗﺮي‬
‫‪+50V‬‬ ‫‪2a‬‬
‫‪+10V‬‬ ‫‪2b‬‬
‫‪-150V‬‬ ‫‪3a‬‬ ‫‪12V‬‬
‫‪+100V‬‬ ‫‪3b‬‬
‫‪-7V‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪+50V‬‬ ‫‪2a‬‬
‫‪+20V‬‬ ‫‪2b‬‬
‫‪-200V‬‬ ‫‪3a‬‬ ‫‪24V‬‬
‫‪+200V‬‬ ‫‪3b‬‬
‫‪-16V‬‬ ‫‪4‬‬
‫ﺗﻔﺎوت ﻫﺎي ﺑﻴﻦ ﻧﺸﺎن دﻫﻲ وزن در اﺛﺮ اﺧﺘﻼل و ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﺑﺪون اﺧﺘﻼل ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪e‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺠﺎز‪:‬‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪ .‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ اﺧﺘﻼل را آﺷﻜﺎر ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﺑﻪ اﺧﺘﻼف ﻓﺎﺣﺶ واﻛﻨﺶ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬
‫]‪[21‬‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ‪:‬‬

‫‪1‬‬
‫‪-Wiring harness‬‬

‫‪136‬‬
 ‫اﻧﺘﻘﺎل ﮔﺬراي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﺰوﻳﺞﮔﺮ ﺧﺎزﻧﻲ و اﻟﻘﺎﻳﻲ از ﻃﺮﻳﻖ ﺧﻄﻮﻃﻲ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از‬ ‫ب‪2-7-3-‬‬
‫ﺧﻄﻮط ﺗﻐﺬﻳﻪ‬
‫آزﻣﻮن ﺷﺎﻣﻞ ﻗﺮار دادن ‪ EUT‬در اﺧﺘﻼل ﻫﺪاﻳﺖ ﺷﺪه در ﻃﻮل ﺧﻄﻮﻃﻲ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از ﺧﻄﻮط ﺗﻐﺬﻳﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪7059-3‬ﺳﺎل ‪ [22]1382‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺠﻬﻴﺰات آزﻣﻮن‬
‫ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪7059-3‬ﺳﺎل ‪ [22]1382‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﭘﺎ ﻛﺮدن آزﻣﻮن‬
‫ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪7059-3‬ﺳﺎل ‪ [22]1382‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫روش اﺟﺮاي آزﻣﻮن‬
‫ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪7059-3‬ﺳﺎل ‪ [22]1382‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻗﺎﺑﻞ ﻛﺎرﺑﺮد‬
‫ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ آزﻣﻮن‪ EUT ،‬را در ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺛﺎﺑﺖ‪ ،‬ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ EUT‬ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﻌﺮض اﺧﺘﻼﻻت ﻫﺪاﻳﺖ ﺷﺪه ﺑﺎ ﺷﺪت و وﻳﮋﮔﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﺷﺪت ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻗﺮار داده‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺑﺎر ﻛﻮﭼﻚ آزﻣﻮن اﺟﺮا ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪7059-3‬ﺳﺎل ‪.[22]1382‬‬ ‫ﺷﺪت آزﻣﻮن‬
‫ﺿﺮﺑﻪ ﻫﺎي آزﻣﻮن ‪ a‬و ‪b‬‬ ‫ﺿﺮﺑﻪ ﻫﺎي آزﻣﻮن‬
‫ﺗﺼﺪﻳﻖ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ ﺿﻮاﺑﻂ ذﻛﺮ ﺷﺪه در ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺠﺎز در ﺷﺮاﻳﻂ ﮔﺬراﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در‬ ‫ﻫﺪف آزﻣﻮن‬
‫دﻳﮕﺮ ﺧﻄﻮط و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻛﻠﻴﺪ زﻧﻲ اﺗﻔﺎق ﻣﻲ اﻓﺘﺪ )ﺿﺮﺑﻪ ﻫﺎي ‪ a‬و ‪(b‬‬
‫ﺳﻄﺢ ‪ IV‬ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪7059-3‬ﺳﺎل ‪. [22]1382‬‬ ‫ﺷﺪت آزﻣﻮن‬
‫وﻟﺘﺎژ ﻫﺪاﻳﺖ ﺷﺪه‬ ‫ﺿﺮﺑﻪ آزﻣﻮن‬ ‫وﻟﺘﺎژ ﺑﺎﺗﺮي‬
‫‪-60V‬‬ ‫‪a‬‬
‫‪12V‬‬
‫‪+40V‬‬ ‫‪b‬‬
‫‪-80V‬‬ ‫‪a‬‬
‫‪24V‬‬
‫‪+80V‬‬ ‫‪b‬‬
‫ﺗﻔﺎوت ﻫﺎي ﺑﻴﻦ ﻧﺸﺎن دﻫﻲ وزن در اﺛﺮ اﺧﺘﻼل و ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﺑﺪون اﺧﺘﻼل ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪e‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺠﺎز‪:‬‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪ .‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ اﺧﺘﻼل را آﺷﻜﺎر ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﺑﻪ اﺧﺘﻼف ﻓﺎﺣﺶ واﻛﻨﺶ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬
‫]‪[22‬‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ‪:‬‬

‫آزﻣﻮن ﭘﺎﻳﺪاري ﭘﻬﻨﻪ‬ ‫ب‪4-‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪-‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي رده ‪ I‬ﻛﺎرﺑﺮد ﻧﺪارد‪.‬‬
‫آزﻣﻮن ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺧﻄﺎي ‪ EUT‬در ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻛﺎﻓﻲ ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫ﺧﻼﺻﻪ روش آزﻣﻮن‬
‫)ﺷﺮاﻳﻂ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻌﻘﻮل در ﻣﺤﻴﻂ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه( در ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﺎي زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫ﻗﺒﻞ‪ ،‬ﺣﻴﻦ و ﺑﻌﺪ از ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ‪ EUT‬در آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد‪ .‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺧﻮدﻛﺎر ﭘﻬﻨﻪ در آن ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻲ اﻳﻦ‬
‫آزﻣﻮن ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻓﻌﺎل ﺷﻮد ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺪاري و ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮاي آن اﺛﺒﺎت‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﻣﻞ آزﻣﻮن دﻣﺎ و در ﺻﻮرت اﻗﺘﻀﺎ‪ ،‬آزﻣﻮن ﮔﺮﻣﺎي ﻣﺮﻃﻮب‬

‫‪137‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ وﻟﻲ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺴﺖ دوام ﺷﻮد؛ آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد دﻳﮕﺮ ﻣﻨﺪرج در ﭘﻴﻮﺳﺖ‬
‫ﻫﺎي اﻟﻒ و ب ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﺟﺮا ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ EUT‬را ﺑﺎﻳﺪ از ﺑﺮق ﺷﺒﻜﻪ )ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎﺗﺮي( ﻳﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮق‪ ،‬دو ﺑﺎر ﺣﺪاﻗﻞ و‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 8‬ﺳﺎﻋﺖ در ﻃﻲ ﻣﺪت آزﻣﻮن ﻗﻄﻊ ﻛﺮد‪ .‬ﺗﻌﺪاد ﻗﻄﻊ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺳﺎزﻧﺪه‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﺳﺎزد ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻘﺎم ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻛﻨﻨﺪه اﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎﺗﻲ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي اﺟﺮاي اﻳﻦ آزﻣﻮن دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﺳﺎزﻧﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﻟﺤﺎظ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ EUT‬ﺑﺎﻳﺪ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻛﺎﻓﻲ ﺛﺎﺑﺖ ﭘﺲ از روﺷﻦ ﺷﺪن ﺑﻪ ﻣﺪت ‪5‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺷﻮد‪ ،‬وﻟﻲ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 16‬ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از اﺟﺮاي آزﻣﻮن ﻫﺎي دﻣﺎ و ﺣﺮارت‬
‫ﻣﺮﻃﻮب‪.‬‬

‫‪ 28‬روز ﻳﺎ ﻣﺪت زﻣﺎن ﺿﺮوري ﺑﺮاي اﺟﺮاي آزﻣﻮن ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد؛ ﻫﺮ ﻛﺪام‬ ‫ﻣﺪت آزﻣﻮن‬
‫ﻛﻪ ﻛﻮﺗﺎهﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪1‬‬
‫روز و‪ 10‬روز ﺑﺎ ﻳﻚ ﺗﻮزﻳﻊ ﻛﺎﻣﻼً ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ اﻧﺪازهﮔﻴﺮيﻫﺎ در ﻃﻮل ﻣﺪت آزﻣﻮن‬ ‫زﻣﺎن ﺑﻴﻦ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮيﻫﺎ ﺑﻴﻦ‬
‫‪2‬‬
‫ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‪ .‬ﻣﻤﺎن وزن ﻫﺎي آزﻣﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻲ اﻳﻦ آزﻣﻮن ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎر آزﻣﻮن‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ ﻫﺸﺖ ﺑﺎر‬ ‫ﺗﻌﺪاد اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻫﺎ‬
‫ﻫﻤﻪ ﻋﻮاﻣﻞ را در ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻛﺎﻓﻲ ﺛﺎﺑﺖ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻮاﻟﻲ آزﻣﻮن‬
‫‪ EUT‬را ﺣﺘﻲ اﻻﻣﻜﺎن ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺻﻔﺮﻳﺎب ﺧﻮدﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﺷﻮد و وﺳﻴﻠﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﭘﻬﻨﻪ ﻧﺼﺐ در داﺧﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻌﺎل‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫وزﻧﻪ )ﻫﺎ(ي اﺳﺘﺎﻧﺪارد را اﻋﻤﺎل ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫در اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي اول ﺑﻼدراﻧﮓ ﺻﻔﺮ ﻛﻦ را ﺗﻜﺮار ﻛﻨﻴﺪ و ﭼﻬﺎر دﻓﻌﻪ ﺑﺎرﮔﺬاري ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ‬
‫ﻣﻘﺪار ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺧﻄﺎ را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﻓﻘﻂ ﻳﻚ دﻓﻌﻪ‬
‫ﺑﺎرﮔﺬاري ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺧﺎرج از رواداري ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﻳﺎ ﮔﺴﺘﺮه ﭘﻨﺞ‬
‫ﻗﺮاﺋﺖ از اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي اوﻟﻴﻪ ﺑﻴﺶ از ‪ 0/1e‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫داده ﻫﺎي زﻳﺮ را ﺛﺒﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬
‫اﻟﻒ‪-‬ﺗﺎرﻳﺦ و زﻣﺎن‬
‫ب‪-‬دﻣﺎ‬
‫پ‪-‬ﻓﺸﺎر ﺑﺎروﻣﺘﺮﻳﻚ‬
‫ت‪-‬رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﻲ‬
‫ث‪-‬ﺑﺎر آزﻣﻮن‬
‫ج‪-‬ﻧﺸﺎن دﻫﻲ‬
‫چ‪-‬ﺧﻄﺎﻫﺎ‬

‫‪138‬‬
 ‫ح‪-‬ﺗﻐﻴﻴﺮات در ﻣﻜﺎن آزﻣﻮن‬
‫و ﻫﻤﻪ ﺗﺼﺤﻴﺤﺎت ﺿﺮوري ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﻐﻴﻴﺮات دﻣﺎ‪ ،‬ﻓﺸﺎر و وﺳﺎﻳﻞ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬار ﺑﻪ‬
‫ﻋﻠﺖ ﺑﺎر آزﻣﻮن ﺑﻴﻦ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻋﻤﺎل ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻗﺒﻞ از اﺟﺮاي آزﻣﻮن ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﮕﺬارﻳﺪ ‪ EUT‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻧﺸﺎن دﻫﻲ در ‪ n‬اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺪام ﻛﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺒﺎﻳﺪ از‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺠﺎز‪:‬‬
‫ﻧﻴﻢ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻳﺎ ﻧﺼﻒ ﻣﻘﺪار ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز در ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ ﺑﺮاي ﺑﺎر‬
‫آزﻣﻮن اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪ ،‬ﻫﺮﮔﺎه ﺗﻔﺎوت ﻫﺎي ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻴﻞ ﺑﻪ ﺑﻴﺶ از ﻧﻴﻤﻲ از‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺠﺎز ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در ﺑﺎﻻ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺗﻮﻗﻒ ﻳﺎ ﺑﺮﮔﺸﺖ اﻳﻦ‬
‫ﻣﻴﻞ اداﻣﻪ ﻳﺎﺑﺪ ﻳﺎ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺧﻄﺎ از ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺠﺎز ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪139‬‬
 ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ پ‬
‫)اﻟﺰاﻣﻲ(‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ آزﻣﻮن ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‬

‫آزﻣﻮن و ﮔﻮاﻫﻲ وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه و دادهﭘﺮدازي آﻧﺎﻟﻮگ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﺧﻮدﻛﺎر‬

‫اﻟﺰاﻣﺎت ﻛﺎرﺑﺮدي‬ ‫پ‪1-‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از اﺻﻄﻼح "ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه" از اﻳﻦ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻫﻤﻪ وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺮدازش داده ﻫﺎي آﻧﺎﻟﻮگ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه در ﺻﻮرﺗﻲ ﻣﺠﺎز اﺳﺖ ﻛﻪ اﻟﺰاﻣﺎت ‪ 4-10-4‬رﻋﺎﻳﺖ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت زﻳﺮ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬
‫‪ 1-1-5‬رده ﻫﺎي درﺳﺘﻲ‬
‫‪ 2-1-5‬زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫‪ 2-5‬رده ﺑﻨﺪي دﺳﺘﮕﺎه‬
‫‪ 3-5‬اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ اي‬
‫‪ 4-5‬وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻛﻤﻜﻲ‬
‫‪ 5-5‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز‬
‫‪ 2-9-5‬دﻣﺎ‬
‫‪ 3-9-5‬ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ‬
‫‪ 10-5‬آزﻣﻮن ﻫﺎ و اﻣﺘﺤﺎن ﻫﺎي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻮع‬
‫‪ 1-6‬اﻟﺰاﻣﺎت ﻛﻠﻲ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫‪ 1-1-6‬ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮدن‬
‫‪ 2-1-6‬اﻣﻨﻴﺖ‬
‫‪ 2-6‬ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ‬
‫‪ 3-6‬وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ آﻧﺎﻟﻮگ‬
‫‪ 4-6‬وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬
‫‪ 5-6‬وﺳﻴﻠﻪ ﺻﻔﺮﻛﻦ و ﺻﻔﺮﻳﺎب‬
‫‪ 6-6‬وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬
‫‪ 7-6‬وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه‬
‫‪ 9-6‬وﺳﺎﻳﻞ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻤﻜﻲ )ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮداﺷﺘﻦ ﻳﺎ ﺛﺎﺑﺖ(‬
‫‪ 10-6‬اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺴﺘﺮهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ در دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‬
‫‪ 11-6‬وﺳﺎﻳﻞ اﻧﺘﺨﺎب )ﻳﺎ ﺗﻌﻮﻳﺾ( ﺑﺎرﮔﻴﺮﻫﺎ‪ ،‬اﻧﺘﻘﺎل دﻫﻨﺪهﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد ﺑﺎر و ﺑﺎرﺳﻨﺞﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد‬
‫‪ 12-6‬دﺳﺘﮕﺎه ﻛﻤﭙﺮاﺗﻮر "ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻨﻔﻲ"‬
‫‪ 13-6‬دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم‬

‫‪140‬‬
 ‫‪ 14-6‬اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺣﺴﺎﺑﮕﺮ‪-‬ﻗﻴﻤﺖ ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم‬
‫‪ 16-6‬دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺑﺮﭼﺴﺐ زن‪-‬ﻗﻴﻤﺖ‬
‫‪ 1-7‬اﻟﺰاﻣﺎت ﻛﻠﻲ‬
‫‪ 2-7‬واﻛﻨﺶ ﺑﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﻌﻨﻲدار‬
‫‪ 3-7‬اﻟﺰاﻣﺎت وﻇﻴﻔﻪاي‬
‫‪ 4-7‬آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد و ﺛﺒﺎت ﭘﻬﻨﻪ‬
‫‪ 5-7‬اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻳﺎدآوري‪-‬اﺧﺘﺼﺎﺻﺎً ﺑﺮاي ‪ PC‬ﻫﺎ‪ ،‬رده و آزﻣﻮنﻫﺎي ﺿﺮوري ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺟﺪول ‪ 11‬ﺑﺎﻳﺪ رﻋﺎﻳﺖ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫پ‪ 1-1-‬رده درﺳﺘﻲ‬

‫ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺑﺎﻳﺪ داراي ﻫﻤﺎن رده درﺳﺘﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻨﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎ آن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻚ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه رده ‪ III‬را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻟﺰاﻣﺎت رده ‪ III‬در دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ رده ‪ IIII‬ﺑﻪ ﻛﺎر‬
‫ﺑﺮد‪.‬‬

‫پ‪ 2-1-‬ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﺎن ﺗﻌﺪاد ﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ از آن ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲاي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎ آن در ﻧﻈﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫پ‪ 3-1-‬ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎ‬

‫ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﺎن ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎ ﻳﺎ ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎي ﺑﺰرﮔﺘﺮي از دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎ آن در ﻧﻈﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫پ‪ 4-1-‬ﮔﺴﺘﺮه ﺳﻴﮕﻨﺎل ورودي‬

‫ﮔﺴﺘﺮه ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺧﺮوﺟﻲ آﻧﺎﻟﻮگ ﻟﻮدﺳﻞ )ﻫﺎ(ي ﻣﺘﺼﻞ ﺑﺎﻳﺪ در داﺧﻞ ﮔﺴﺘﺮه ﺳﻴﮕﻨﺎل ورودي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن‬
‫دﻫﻨﺪه ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه‪ ،‬ﻗﺮار داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫پ‪ 5-1-‬ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻴﮕﻨﺎل ورودي ﺑﺮ ﺣﺴﺐ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻴﮕﻨﺎل ورودي ﺑﺮ ﺣﺴﺐ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ )‪ (µV‬ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه‪ ،‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﺎ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از‬
‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺧﺮوﺟﻲ آﻧﺎﻟﻮگ ﻟﻮدﺳﻞ )ﻫﺎي( ﻣﺘﺼﻞ ﺑﺨﺶ ﺑﺮ زﻳﻨﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫پ‪ 6-1-‬ﮔﺴﺘﺮه اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻟﻮدﺳﻞ‬

‫اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻟﻮدﺳﻞ)ﻫﺎي( ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺑﺎﻳﺪ در داﺧﻞ ﮔﺴﺘﺮه ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﻗﺮار‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪141‬‬
 ‫پ‪ 7-1-‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ‬
‫ﻓﻘﻂ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﺷﺶ ﺳﻴﻢ ﺑﺎ ﺣﺲ ﻛﺮدن از راه دور )ﺣﺲ ﻛﺮدن وﻟﺘﺎژ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻟﻮدﺳﻞ(‬
‫را ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻛﺎﺑﻞ ﻟﻮدﺳﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻮﻳﻞ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻟﻮدﺳﻞ ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي ﺑﻪ‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﺟﻌﺒﻪ اﺗﺼﺎل ﻟﻮدﺳﻞ ﻣﺠﺰاي ﺑﻪ ﻫﻢ وﺻﻞ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ‬
‫)اﺿﺎﻓﻲ( ﺑﻴﻦ ﻟﻮدﺳﻞ ﻳﺎ ﺟﻌﺒﻪ اﺗﺼﺎل ﻟﻮدﺳﻞ و ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻃﻮل ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﻣﺸﺨﺺ‬
‫ﺷﺪه ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ ﺑﻪ ﻣﻮاد و ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺳﻴﻢ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ و ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ‬
‫ﺣﺴﺐ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺳﻴﻢ در ﻳﻜﺎي اﻣﭙﺪاﻧﺲ در ﻳﻜﺎي اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﺑﻴﺎن ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﺻﻮل ﻛﻠﻲ آزﻣﻮن‬ ‫پ‪2-‬‬

‫ﺗﻌﺪادي از آزﻣﻮن ﻫﺎ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﻳﺎ ﺑﺎ ﻟﻮدﺳﻞ ﻳﺎ ﺑﺎ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎز اﻧﺠﺎم داد وﻟﻲ در ﻫﺮ دو ﺣﺎﻟﺖ اﻟﺰاﻣﺎت اﻟﻒ‪-1-4-‬‬
‫‪ 7‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮآورده ﺷﻮد‪ .‬در ﻫﺮ ﺻﻮرت‪ ،‬آزﻣﻮن ﻫﺎي اﺧﺘﻼل ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ ﻟﻮدﺳﻞ ﻳﺎ ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﻮزﻳﻦ ﻛﻪ ﻟﻮدﺳﻞ ﺑﻪ‬
‫واﻗﻌﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ آزﻣﻮن ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻳﺎدآوري‪-‬ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻮاده ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه‪ ،‬در اﺻﻞ‪ ،‬ﺿﻮاﺑﻂ ﺷﺮح داده ﺷﺪه در ﺑﻨﺪ ‪ 4-10-4‬ﻛﺎرﺑﺮد دارد‬
‫وﻟﻲ ﺗﻮﺟﻪ وﻳﮋه اي ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ رﻓﺘﺎر ‪ EMU‬و دﻣﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ‪ ،‬ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﻣﺒﺬول‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫پ‪ 1-2-‬ﺷﺮاﻳﻂ در ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺤﺪود ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺗﻌﺪاد آزﻣﻮن ﻫﺎ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺘﻲ اﻻﻣﻜﺎن‪ ،‬در ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﮔﺴﺘﺮه ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎ‬
‫را ﻣﻲ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪ‪ ،‬آزﻣﻮن ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي آن اﺳﺖ ﻛﻪ اﻛﺜﺮ آزﻣﻮن ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ورودي ﺑﺮاي زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ‪e‬‬ ‫پ‪1-1-2-‬‬

‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﺑﺎﻳﺪ در ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ورودي ﻣﻮاد )ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي( ﺑﺮاي زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪ ،e ،‬ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎزﻧﺪه‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه‪ ،‬آزﻣﻮن ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻔﺮوض اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ اﺟﺮاي آزﻣﻮنﻫﺎ )ﻧﻮﻓﻪ ذاﺗﻲ در ﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪه‬
‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺧﺮوﺟﻲ ﻟﻮدﺳﻞ( و ﺑﺮاي آزﻣﻮنﻫﺎي اﺧﺘﻼل )ﻧﺴﺒﺖ ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب و ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺳﻄﺢ وﻟﺘﺎژ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺑﺎﻻ(‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺎر ﻣﺮده ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺳﺎزي ﺷﺪه‬ ‫پ‪2-1-2-‬‬

‫ﺑﺎر ﻣﺮده ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺳﺎزي ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻣﻘﺪاري ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺳﺎزﻧﺪه ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻴﮕﻨﺎل ورودي ﭘﺎﻳﻴﻦ‬
‫ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﮔﺴﺘﺮه ﻣﺸﻜﻼت را در ﺧﺼﻮص ﺧﻄﻲ ﺑﻮدن دﻳﮕﺮ ﺧﻮاص ﻣﻬﻢ ﻣﻲ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪ‪ .‬اﻣﻜﺎن‬
‫ﺟﺎﺑﺠﺎﻳﻲ ﺑﺰرگ ﺻﻔﺮ ﺑﺎ ﺑﺎر ﻣﺮده ﺑﺰرگ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺸﻜﻞ داراي اﻫﻤﻴﺖ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﻫﺮ ﺻﻮرت‪،‬‬
‫ﻣﺸﻜﻼت ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻣﻘﺪار ﺑﺎر ﻣﺮده )ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل اﺷﺒﺎع ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ورودي( ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪142‬‬
 ‫پ‪ 2-2-‬آزﻣﻮن ﺑﺎ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﺑﺎﻻ ﻳﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻟﻮدﺳﻞ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﺷﺪه‬
‫آزﻣﻮن ﻫﺎي اﺧﺘﻼل )ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 3-4-6‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ( ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺳﻴﻤﻮﻻﺗﻮر ﺑﺎ ﻟﻮدﺳﻞ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد و ﺑﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ‬
‫‪1‬‬
‫ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه( ﺑﺮاي ﻟﻮدﺳﻞ )ﻫﺎي( ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ آن ﭼﻪ‬ ‫ﻣﻘﺪار ﻋﻤﻠﻲ اﻣﭙﺪاﻧﺲ )ﺣﺪاﻗﻞ‬
‫‪3‬‬
‫ﺳﺎزﻧﺪه ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮده‪ ،‬وﺻﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻴﺪان ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ﺗﺸﻌﺸﻲ‪،‬‬
‫ﻟﻮدﺳﻞ)ﻫﺎ( ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﺤﻮﻃﻪ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ در داﺧﻞ ﻣﺤﻔﻈﻪي ﺑﻲ ﭘﮋواك )]‪ (IEC 61000-4-3 [13‬ﻗﺮار داده ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻛﺎﺑﻞ ﻟﻮدﺳﻞ ﻧﺒﺎﻳﺪ دﻛﻮﭘﻼژ ﺷﻮد‪ ،‬ﭼﻮن ﻟﻮدﺳﻞ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻗﺴﻤﺖ اﺳﺎﺳﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻓﺮض ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد ﻧﻪ ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﺟﺎﻧﺒﻲ‪) .‬ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 6‬در ]‪ IEC 61000-4-3 [13‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻲ آزﻣﻮن را ﻳﻚ‬
‫‪ EUT‬ﻣﺎژوﻻر ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ(‪.‬‬
‫آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬار )ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 3-4-6‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻟﻮدﺳﻞ ﻳﺎ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎز اﺟﺮا‬
‫ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬ﻟﻮدﺳﻞ‪/‬ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎز ﻧﺒﺎﻳﺪ در ﻃﻲ آزﻣﻮن ﻫﺎ و در ﻣﻌﺮض ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬار ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪) .‬ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎز‬
‫در ﺑﻴﺮون ﻣﺤﻔﻈﻪ آب و ﻫﻮاﻳﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد(‪ .‬آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬار ﺑﺎﻳﺪ در ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮﻳﻦ اﻣﭙﺪاﻧﺲ‬
‫ﻟﻮدﺳﻞ )ﻫﺎ( ﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺘﻘﺎﺿﻲ ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬آزﻣﻮن ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪ 12‬ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻛﺪام ﻳﻚ از آزﻣﻮن ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮﻳﻦ اﻣﭙﺪاﻧﺲ )ﭘﺎﻳﻴﻦ( و ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار‬
‫ﻋﻤﻠﻲ اﻣﭙﺪاﻧﺲ )ﺑﺎﻻ( اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -12‬آزﻣﻮن ﺑﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮﻳﻦ و ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﻋﻤﻠﻲ اﻣﭙﺪاﻧﺲ‬
‫‪µV/e‬‬ ‫اﻣﭙﺪاﻧﺲ‬ ‫ﻛﺴﺮ‪pi ،‬‬ ‫ﻋﻨﻮان ﻣﺮﺑﻮط‬ ‫ﺑﻨﺪ‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ‬ ‫ﭘﺎﻳﻴﻦ‬ ‫‪0/3..... 0/8‬‬ ‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫اﻟﻒ‪4-4-‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎندﻫﻲ ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ‬ ‫اﻟﻒ‪5-4-‬‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ‬ ‫ﭘﺎﻳﻴﻦ‬ ‫‪1‬‬ ‫آﻧﺎﻟﻮگ‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ‬ ‫ﭘﺎﻳﻴﻦ‬ ‫‪0‬‬ ‫دﻳﺠﻴﺘﺎل‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ‬ ‫ﭘﺎﻳﻴﻦ‬ ‫درﺳﺘﻲ ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬ ‫اﻟﻒ‪1-6-4-‬‬
‫**‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ‪/‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‬ ‫ﭘﺎﻳﻴﻦ‬ ‫ﺗﻜﺮارﭘﺬﻳﺮي‬ ‫اﻟﻒ‪10-4-‬‬
‫**‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ‪/‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‬ ‫ﭘﺎﻳﻴﻦ‬ ‫‪0/3.......0/8‬‬ ‫آزﻣﻮن زﻣﺎن ﮔﺮم ﺷﺪن‬ ‫اﻟﻒ‪2-5-‬‬
‫**‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ‪/‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‬ ‫ﭘﺎﻳﻴﻦ‬ ‫‪0/3.......0/8‬‬ ‫دﻣﺎ )اﺛﺮ ﺑﺮ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه(‬ ‫اﻟﻒ‪1-3-5-‬‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ‬ ‫ﭘﺎﻳﻴﻦ‬ ‫‪1‬‬ ‫وﻟﺘﺎژﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫اﻟﻒ‪4-5-‬‬
‫ﺳﺎﻳﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬار‬ ‫‪5-9-3‬‬
‫**‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ‪/‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‬ ‫ﭘﺎﻳﻴﻦ‬ ‫‪0/3.......0/8‬‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺎﻳﺪار ﮔﺮﻣﺎي رﻃﻮﺑﺖ‬ ‫ب‪2-2-‬‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ‬ ‫*‬
‫ﺑﺎﻻ‬ ‫‪1‬‬ ‫وﻟﺘﺎژ ﺳﻮزﻧﻲ ﺷﺒﻜﻪ ‪ AC‬و وﻗﻔﻪﻫﺎي ﻛﻮﺗﺎه‬ ‫ب‪1-3-‬‬
‫*‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫‪1‬‬ ‫رﮔﺒﺎر‬ ‫ب‪2-3-‬‬
‫*‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫‪1‬‬ ‫ﺿﺮﺑﺎن )در ﺻﻮرت ﻛﺎرﺑﺮد(‬ ‫ب‪3-3-‬‬
‫*‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫‪1‬‬ ‫ﺗﺨﻠﻴﻪ اﻟﻜﺘﺮوﺳﺘﺎﺗﻴﻜﻲ‬ ‫ب‪4-3-‬‬
‫*‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫‪1‬‬ ‫ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻴﺪان ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ﺗﺸﻌﺸﻲ‬ ‫ب‪5-3-‬‬
‫*‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫‪1‬‬ ‫ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ‬ ‫ب‪6-3-‬‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ‬ ‫*‬
‫ﺑﺎﻻ‬ ‫‪1‬‬ ‫اﻟﺰاﻣﺎت ‪ EMC‬ﺧﺎص ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮق وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ‬ ‫ب‪7-3-‬‬
‫ﺟﺎده اي ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ‬ ‫ﭘﺎﻳﻴﻦ‬ ‫‪1‬‬ ‫آزﻣﻮن ﭘﺎﻳﺪاري ﭘﻬﻨﻪ‬ ‫ب‪4-‬‬
‫* آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻟﻮدﺳﻞ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬
‫** ﺑﻪ ﺑﻨﺪ پ‪ 1-1-3-‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪143‬‬
‫اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻟﻮدﺳﻞ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﭘﻴﻮﺳﺖ ﺑﻪ آن ارﺟﺎع داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻟﻮدﺳﻞ ورودي اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ‬
‫اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﺑﻪ ﺧﻄﻮط ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫پ‪3-2-‬ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺟﺎﻧﺒﻲ‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺘﻘﺎﺿﻲ ﻋﺮﺿﻪ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺻﺤﺖ اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻳﺎ زﻳﺮﺳﻴﺴﺘﻢ و ﻣﺨﺪوش‬
‫ﻧﺒﻮدن ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ ﻋﻤﻼً اﺛﺒﺎت ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮاي آزﻣﻮن ﻫﺎي اﺧﺘﻼل‪ ،‬ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ واﺳﻂﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ وﺻﻞ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ‬
‫ﺣﺎل‪ ،‬اﮔﺮ ﻫﻤﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺑﻪ دﻟﺨﻮاه ﻣﻮﺟﻮد ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﻧﺘﻮان آنﻫﺎ را در ﻣﺤﻞ آزﻣﻮن ﻗﺮار داد )اﺧﺘﺼﺎﺻﺎً‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ آنﻫﺎ را در ﻣﺤﻴﻂﻫﺎي ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ در ﻃﻲ آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻣﻴﺪانﻫﺎي ﺗﺸﻌﺸﻲ ﻗﺮار داد(‪ ،‬در اﻳﻦ‬
‫ﺻﻮرت ﻛﺎﺑﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ واﺳﻂﻫﺎ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻧﻮاع ﻛﺎﺑﻞ ﻫﺎ و ﻃﻮل ﻫﺎي آنﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در راﻫﻨﻤﺎي ﻣﺠﺎز ﺳﺎزﻧﺪه‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺗﺮ از ‪ 3m‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آزﻣﻮن ﺑﺎ ﻛﺎﺑﻞ ﺳﻪ ﻣﺘﺮي ﻛﺎﻓﻲ‬
‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫پ‪ 4-2-‬آزﻣﻮن ﻫﺎي ﺗﻨﻈﻴﻢ و ﻋﻤﻠﻜﺮد‬

‫ﺗﻨﻈﻴﻢ )ﻛﺎﻟﻴﺒﺮاﺳﻴﻮن( ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﺮح ﺳﺎزﻧﺪه اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬آزﻣﻮن ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎ ﭘﻨﺞ ﺑﺎر )ﺷﺒﻴﻪ‬
‫ﺳﺎزي ﺷﺪه( از ﺻﻔﺮ ﺗﺎ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪ ،e ،‬و ﺑﺎ ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﺮاي ‪) e‬ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪهﻫﺎي‬
‫ﺑﺎ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﺎﻻ اﻣﻜﺎﻧﺎً ﺑﺎ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﺮاي ‪ ،e‬ﺑﻪ پ‪ 1-1-‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ( اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻘﺎط‬
‫ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﻧﻘﺎط ﮔﺬار ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﺮاي ﺣﺪود ﺧﻄﺎ ﺗﺮﺟﻴﺢ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫پ‪5-2-‬ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﺑﺎ زﻳﻨﻪ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از ‪e‬‬

‫‪ ، 1 ‬ﻣﺪ ﺗﻔﻜﻴﻚ‬ ‫‪pi  e‬‬ ‫اﮔﺮ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه اي وﺳﻴﻠﻪي ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻘﺪار وزن ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از زﻳﻨﻪ )ﻛﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮ از‬
‫‪5‬‬
‫ﺑﺎﻻ( ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻄﺎ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ را ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺮاي‬
‫آزﻣﻮن در ﻣﺪ ﺧﺪﻣﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺧﺎم )ﺷﻤﺎر‪1‬ﻫﺎ( ﻣﺒﺪل آﻧﺎﻟﻮگ ﺑﻪ دﻳﺠﻴﺘﺎل اراﺋﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ‬
‫وﺳﻴﻠﻪ اي ﻛﻪ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﮔﺰارش آزﻣﻮن ذﻛﺮ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻗﺒﻞ از آزﻣﻮن ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﺪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻄﺎي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺪ‬
‫ﻗﺪرت ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺑﺎﻻ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﻮاﺳﺖ ﺟﻮاب ﻧﺪﻫﺪ ﻳﻚ ﻟﻮدﺳﻞ‪ ،‬وزﻧﻪ ﻫﺎ و وزﻧﻪ ﻫﺎي اﺿﺎﻓﻲ ﻛﻮﭼﻚ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي‬
‫‪1‬‬
‫)ﺑﻪ ﺑﻨﺪ اﻟﻒ‪ 4-4-4-‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ( ﺑﻪ ﻛﺎر رود‪.‬‬ ‫‪ pi  e‬‬ ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻘﺎط ﮔﺬار ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﺎ ﻋﺪم ﻗﻄﻌﻴﺖ ﺑﻬﺘﺮ‬
‫‪5‬‬

‫پ‪ 6-2-‬ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎز ﻟﻮدﺳﻞ‬

‫ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎز ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎز ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮدن وﻟﺘﺎژ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه‬
‫)ﺗﺤﺮﻳﻚ وﻟﺘﺎژ ‪ AC‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﺎﻟﻴﺒﺮاﺳﻴﻮن ‪ AC‬اﺳﺖ( ﻛﺎﻟﻴﺒﺮه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫‪-Counts‬‬

‫‪144‬‬
 ‫ﻛﺴﺮ‪pi ،‬‬ ‫پ‪7-2-‬‬
‫ﻛﺴﺮ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ pi=0/5‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز دﺳﺘﮕﺎه ﻛﺎﻣﻞ اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬اﻳﻦ ﻛﺴﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻴﻦ ‪0/3‬‬
‫و ‪ 0/8‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺎزﻧﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺴﺮ ‪ pi‬را ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎﻳﻪ ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﺑﺮد )و ﺑﺮاي آن ﻳﻚ ﮔﺴﺘﺮه ‪ pi‬ﺗﺨﺼﻴﺺ‬
‫داده ﺷﺪه اﺳﺖ( اﻇﻬﺎر ﻧﻤﺎﻳﺪ‪) .‬ﺑﻪ ﺟﺪول زﻳﺮﺑﻨﺪ پ‪ 2-2-‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‪.‬‬
‫ﻫﻴﭻ ﻣﻘﺪاري ﺑﺮ ﻛﺴﺮ ‪ pi‬در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺗﻜﺮارﭘﺬﻳﺮي اراﺋﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻜﺮارﭘﺬﻳﺮي ﻧﺎﻛﺎﻓﻲ ﻳﻚ ﺷﻜﻞ ﻣﻌﻤﻮل‬
‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﺑﺎ اﻫﺮم ﺑﻨﺪي‪ ،‬ﺗﻴﻐﻪ ﻫﺎ و ﺑﺎﻟﺸﺘﻚﻫﺎ و ﺳﺎﻳﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ‬
‫ﻃﻮر ﻣﺜﺎل اﺻﻄﻜﺎك ﻣﺸﺨﺼﻲ را اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻲ رود ﻛﻪ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﻧﻘﺼﺎﻧﻲ را در ﺗﻜﺮارﭘﺬﻳﺮي اﻳﺠﺎد ﻧﻨﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﻮارد ﻧﺎدري ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ اﻣﺮي ﭘﻴﺶ ﻣﻲ آﻳﺪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻧﻘﺼﺎن ﺗﻜﺮارﭘﺬﻳﺮي از ﻃﺮف ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﻮﺟﻪ وﻳﮋه اي ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ دﻻﻳﻞ و ﻋﻮاﻗﺐ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﺒﺬول ﺷﻮد‪.‬‬

‫پ‪ 3-‬آزﻣﻮن ﻫﺎ‬

‫ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺖ ﮔﺰارش آزﻣﻮن )ﺑﻪ پ‪ 1-‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ( و ﻓﻬﺮﺳﺖ وارﺳﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ 6385-2‬ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﻓﻬﺮﺳﺖ وارﺳﻲ ‪ 6589-2‬ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه‬
‫ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﻨﺪ اﻟﺰاﻣﺎت زﻳﺮ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪:‬‬
‫‪1-5-1-8‬‬
‫‪1-1-9-4‬‬
‫‪1-17-5‬‬
‫‪2-17-5‬‬
‫‪10-13-5‬‬
‫ج‪1-‬‬
‫ج‪4-2-‬‬
‫ج‪5-2-‬‬
‫ج‪6-2-‬‬

‫پ‪ 1-3-‬آزﻣﻮن ﻫﺎي دﻣﺎ و ﻋﻤﻠﻜﺮد‬

‫اﺻﻮﻻً ﺗﺄﺛﻴﺮ دﻣﺎ ﺑﺮ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻄﺎﺑﻖ روش اﺟﺮاﻳﻲ زﻳﺮ آزﻣﻮن ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪ ‬روش اﺟﺮاﻳﻲ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺷﺪه را در دﻣﺎي ‪ 20˚C‬اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬دﻣﺎ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ و ﭘﺲ از ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺟﺎﺑﺠﺎﻳﻲ ﺻﻔﺮ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻧﻘﺎط اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي در داﺧﻞ ﺣﺪود‬
‫ﺧﻄﺎ ﻗﺮار دارد‪.‬‬
‫اﻳﻦ روش اﺟﺮاﻳﻲ ﺑﺎﻳﺪ در ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺗﻘﻮﻳﺖ و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮﻳﻦ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه را ﺗﻨﻈﻴﻢ‬
‫ﻛﺮد‪ ،‬اﺟﺮا ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﭼﻨﺎن درﺳﺘﻲ اﺟﺮا ﺷﻮد‬

‫‪145‬‬
‫ﻛﻪ ﻗﻄﻌﻴﺖ ﻛﺎﻓﻲ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺧﻄﻲ ﻧﺒﻮدن ﻳﺎﻓﺖ ﺷﺪه ﺧﻄﺎي ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰات آزﻣﻮن‬
‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده اﻳﺠﺎد ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﺣﺎﻟﺘﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ درﺳﺘﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﺼﻮل ﻧﺒﺎﺷﺪ )ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﻫﺎي ﺑﺎ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﺎﻻ( اﻳﻦ‬
‫روش اﺟﺮاﻳﻲ ﺑﺎﻳﺪ دوﺑﺎر اﺟﺮا ﺷﻮد )ﺑﻪ ﺑﻨﺪ پ‪ 1-2-‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‪ .‬اوﻟﻴﻦ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺎ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﺪاﻗﻞ ﭘﻨﺞ ﻧﻘﻄﻪ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي اﺟﺮا ﺷﻮد‪ .‬اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي دوم ﺑﺎ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺑﺎﻻ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو ﻧﻘﻄﻪ اﻧﺪازه‬
‫ﮔﻴﺮي ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ در اﻧﺘﻬﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦ و ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ دﻳﮕﺮ در اﻧﺘﻬﺎ ﺑﺎﻻي ﮔﺴﺘﺮه اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻐﻴﻴﺮ در‬
‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ دﻣﺎ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻄﻲ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺷﻜﻞ در اوﻟﻴﻦ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻳﺎﻓﺖ ﺷﻮد ﻛﻪ‬
‫اﻳﻦ ﺧﻂ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪه و ﺑﺮاي ﺟﺎﺑﺠﺎﻳﻲ ﺻﻔﺮ ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺷﺪه در داﺧﻞ ﺣﺪود ﺧﻄﺎ )ﭘﻮش ﺧﻄﺎ(‬
‫ﻗﺮار دارد‪.‬‬
‫اﺛﺮ دﻣﺎ ﺑﺮ ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﺑﻲ ﺑﺎري ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻣﺎ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺮ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺳﻴﮕﻨﺎل‬
‫ورودي ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪ µV‬ﺑﻴﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬راﻧﺶ ﺻﻔﺮ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻳﻚ ﺧﻂ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ از ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﻫﺎي دو دﻣﺎي‬
‫‪Pi  e‬‬
‫ﻛﻤﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪k‬‬ ‫ﻣﺠﺎور ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬راﻧﺶ ﺻﻔﺮ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از‬
‫‪5‬‬

‫پ‪1-1-3-‬آزﻣﻮن ﺑﺎ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﻳﻴﻦ‬

‫ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﺮاي زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ‪ µV/e‬اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن‬
‫ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎز ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻳﺎ ﻟﻮدﺳﻞ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻄﻲ ﺑﻮدن ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ﻛﺴﺮ ‪ pi‬ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺑﺎ‬
‫‪ 0/5 ،1µV/e‬ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺮاي ﺑﺎرﻫﺎي ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﺷﺪهي ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از ‪ 500e‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ‬
‫‪ ±0/25µV/e‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺧﻄﺎي اﻳﻦ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎز ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺗﺎﺛﻴﺮي ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ 0/05µV/e‬ﻳﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﺗﻜﺮارﭘﺬﻳﺮي‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﺴﺎوي ﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ از ‪ 0/05µV/e‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺻﻮرت‪ ،‬ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب آﻳﺪ‪:‬‬
‫ﺧﻄﻲ ﺑﻮدن ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه در ﮔﺴﺘﺮه ورودي ﻛﺎﻣﻞ آزﻣﻮن ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺜﺎل‪ :‬ﻳﻚ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺑﺎ‬ ‫اﻟﻒ(‬
‫ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮق ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻟﻮدﺳﻞ ‪ 12V‬داراي ﮔﺴﺘﺮه اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ‪ 24mV‬اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه‬
‫‪ 6000e‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﻄﺎي ﺑﻮدن را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ ‪ 24mV/6000e=4µV/e‬آزﻣﻮن ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ آراﻳﺶ آزﻣﻮن‪ ،‬اﺛﺮ دﻣﺎ ﺑﺮ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻲ آزﻣﻮن دﻣﺎي ﺛﺎﺑﺖ و ﻃﻲ آزﻣﻮن ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺎﻳﺪاري دﻣﺎ‬ ‫ب(‬
‫ﻣﺮﻃﻮب اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺳﭙﺲ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺑﺎ ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺎر ﻣﺮده ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه و ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﺮاي زﻳﻨﻪ ‪ e‬آﻣﺎده ﻣﻲ‬ ‫پ(‬
‫ﺷﻮد‪ .‬ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ‪ 1µV/e‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ‪ %25‬ﮔﺴﺘﺮه ورودي ﺑﻪ ﻛﺎر‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺣﺎل ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺑﻪ ‪ mV‬و ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ‪ 6 mV‬آزﻣﻮن ﺷﻮد‪ .‬ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه‬ ‫ت(‬
‫در ﻫﺮ دو وﻟﺘﺎژﻫﺎ در دﻣﺎي ‪ 5˚C ،-10˚C ،40˚C ،20˚C‬و ‪ 20˚C‬ﺛﺒﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻔﺎوت ﺑﻴﻦ‬
‫ﻧﺸﺎندﻫﻲ در ‪) 6mV‬ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻧﺸﺎندﻫﻲ در ‪ (0mV‬در ‪ 20˚C‬و ﻧﺸﺎندﻫﻲ ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺷﺪه‬
‫در دﻣﺎﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻨﺤﻨﻲ رﺳﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻘﺎط ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎي ﻫﻢ‬
‫ﺷﻜﻞ ﻛﻪ در اﻟﻒ( و ب( ﻳﺎﻓﺖ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﺻﻔﺮ وﺻﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪146‬‬
 ‫ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎي رﺳﻢ ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ در داﺧﻞ ﭘﻮش ﺧﻄﺎي ‪ 6000e‬ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻃﻲ اﻳﻦ آزﻣﻮن‪ ،‬اﺛﺮ دﻣﺎ ﺑﺮ ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﺑﻲ ﺑﺎري را ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮان اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻛﺮد ﺗﺎ دﻳﺪه ﺷﻮد ﻛﻪ اﺛﺮ‬ ‫ث(‬
‫ﻛﻤﺘﺮ از ‪ Pi  e 5 k‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه اﻟﺰاﻣﺎت ﻓﻮق اﻟﺬﻛﺮ را ﺑﺮآورده ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎ ﺑﻨﺪﻫﺎي ‪ 1-2-9-4‬و ‪-9-4‬‬ ‫ج(‬
‫‪ 2-2‬و ‪ 3-2-9-4‬اﻧﻄﺒﺎق داﺷﺘﻪ و ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت آزﻣﻮن دﻣﺎي اﻳﺴﺘﺎ‪ 1‬و آزﻣﻮن ﻫﺎي ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺎﻳﺪار دﻣﺎي‬
‫ﻣﺮﻃﻮب اﻧﻄﺒﺎق داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫پ‪2-3-‬ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﻨﺤﺼﺮاً ﺑﺮ روي ﺧﻂ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺧﻄﺎ واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺧﻄﻲ ﺑﻮدن ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﻌﻤﻮل اﺟﺮا ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺧﻄﺎ‪ ،‬ﺧﻄﻲ ﻧﺒﻮدن ﻣﻌﻨﻲداري را‬
‫ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪ ،‬ﭘﻮش ﺧﻄﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﻃﻮل ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺟﺎﺑﺠﺎ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮاي دﻳﺪن اﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬
‫ﻛﺮدن را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺷﻴﺐ دارﺗﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺧﻄﺎ ﺑﺮآورده ﻣﻲ ﺳﺎزد‪:‬‬

‫پ‪3-3-‬آزﻣﻮن وﻇﻴﻔﻪ ﺣﺲ‪) 2‬ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﻟﻮدﺳﻞ ﺷﺶ ﺳﻴﻢ(‬

‫پ‪1-3-3-‬داﻣﻨﻪ ﻣﻮﺿﻮع‬
‫ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺗﺼﺎل ﺑﻪ ﻟﻮدﺳﻞ ﻫﺎي ﻛﺮﻧﺶ ﺳﻨﺞ‪ 3‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﺗﺼﺎﻻت ‪ 4‬ﺳﻴﻢ و ‪6‬‬
‫ﺳﻴﻢ را ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﮔﺎه از ﻓﻦ آوري ‪ 4‬ﺳﻴﻢ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ ،‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ ﻟﻮدﺳﻞ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻛﺎر‬
‫ﺑﺮدن ﻳﻚ ﺟﻌﺒﻪ اﺗﺼﺎل ﻟﻮدﺳﻞ ﻣﺠﺰا ﺑﺎ ﻛﺎﺑﻞ اﺿﺎﻓﻲ‪ ،‬اﺻﻼً ﻣﺠﺎز ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﻓﻦ آوري ‪6‬‬
‫ﺳﻴﻢ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ داراي ﻳﻚ ورودي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ آنﻫﺎ را ﻗﺎدر ﻣﻲ ﺳﺎزد ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻟﺘﺎژ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻟﻮدﺳﻞ را‬
‫ﻛﻪ در اﺛﺮ ﻛﺎﺑﻞ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻳﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺎﺑﻞ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ دﻣﺎ ﭘﻴﺶ ﻣﻲ آﻳﺪ ﺟﺒﺮان ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬ﺑﺮ ﺧﻼف‬
‫اﺻﻮل ﻧﻈﺮي وﻇﻴﻔﻪ‪ ،‬ﺟﺒﺮان ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻟﺘﺎژ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻟﻮدﺳﻞ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ورودي ﻣﺤﺪود ﺷﺪهي ورودي‬
‫ﺣﺲ ﻣﺤﺪود ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮي ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺎﺑﻞ در اﺛﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻣﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﻮد و‬
‫در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺟﺎﺑﺠﺎﻳﻲ ﻣﻌﻨﻲ داري در ﭘﻬﻨﻪ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪.‬‬

‫پ‪2-3-3-‬آزﻣﻮن‬
‫وﻇﻴﻔﻪ ﺣﺲ ﺑﺎﻳﺪ در ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ زﻳﺮ آزﻣﻮن ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪ ‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻣﻘﺪار ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻟﻮدﺳﻞ‬
‫‪ ‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد ﻟﻮدﺳﻞ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ وﺻﻞ ﺷﻮد )ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺳﺎزي ﺷﻮد( و‬
‫‪ ‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫‪-Static‬‬
‫‪2‬‬
‫‪-Sense Function‬‬
‫‪3‬‬
‫‪-Strain gauge‬‬

‫‪147‬‬
 ‫پ‪ 1-2-3-3-‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد ﻟﻮدﺳﻞ ﻫﺎي ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﺷﺪه‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ ﻗﺮاردادن ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺷﻨﺖ اﻫﻤﻲ اﺿﺎﻓﻪ در ﺧﻄﻮط ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻛﻪ ﻣﻮازي ﺑﺎ‬
‫ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎز ﻟﻮدﺳﻞ ﻳﺎ ﻟﻮدﺳﻞ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ وﺻﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﻛﺮد‪.‬‬

‫پ‪ 2-2-3-3-‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﺷﺪه‬

‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺎ ﻗﺮار دادن ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻫﻤﻲ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ در ﻫﻤﻪ ﺷﺶ ﺧﻂ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﻛﺮد‪ .‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬
‫ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺎﺑﻞ و ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﻮد )و اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﺟﻨﺲ ﻣﻮاد ﻣﻨﻈﻮر‬
‫ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻣﺲ ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻮارد و ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ آﻧﻬﺎ(‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬در اﻛﺜﺮ ﻣﻮارد‪ ،‬ﻗﺮار دادن ﻓﻘﻂ ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬
‫ﻫﺎ در ﺧﻄﻮط ﺗﺤﺮﻳﻚ و ﺧﻄﻮط ﺣﺲ ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻮن اﻣﭙﺪاﻧﺲ ورودي و ﺳﻴﮕﻨﺎل ورودي در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ‬
‫ورودي ﺣﺲ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻﺳﺖ‪ .‬از اﻳﻦ رو ﺟﺮﻳﺎن ﺳﻴﮕﻨﺎل ورودي ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ ﻳﺎ ﺣﺪاﻗﻞ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺟﺮﻳﺎن‬
‫ﺧﻄﻮط ﺗﺤﺮﻳﻚ و ﺣﺲ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺖ‪ .‬ﺟﺮﻳﺎن ورودي ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ اﺳﺖ‪ ،‬اﺛﺮ ﻣﻌﻨﻲداري ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ‬
‫اﻧﺘﻈﺎر رود‪ ،‬ﭼﻮن اﻓﺖ وﻟﺘﺎژ ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ ﻛﺮدﻧﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫پ‪ 3-2-3-3-‬ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﺠﺪد ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه‬

‫ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺲ از ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻫﺎي ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﻛﺎﺑﻞ دوﺑﺎره ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﻮد‪.‬‬

‫پ‪ 4-2-3-3-‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﭘﻬﻨﻪ‬

‫ﭘﻬﻨﻪ ﺑﻴﻦ ﺻﻔﺮ و ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺑﺎر )ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﺷﺪه( ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻔﺮوض اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮي در ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻣﺎ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ ﻛﻞ ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﭘﻴﺶ آﻳﺪ‪.‬‬
‫از اﻳﻦ رو ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ ، RTemp‬ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ ﺗﻔﺎوت ﺑﻴﻦ ﻛﻤﻴﻨﻪ و ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ دﻣﺎي ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﻮرد اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﻮل زﻳﺮ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪:‬‬
‫)‪ΔRTemp = Rcable × α × (Tmax – Tmin‬‬
‫ﻛﻪ در آن‪= Rcable‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺳﻴﻢ ﺗﻜﻲ ﻛﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﻮل زﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪Rcable = (ρ × l) / A‬‬
‫ﻛﻪ در آن‬
‫‪2‬‬
‫‪= ρ‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ وﻳﮋه ﻣﺎده )ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻣﺲ‪( ρcopper =0/0175Ωmm /m :‬؛‬
‫‪ =l‬ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ )ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪(m‬‬
‫‪ =A‬ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺳﻴﻢ ﺗﻜﻲ )ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪(mm2‬‬
‫‪1‬‬
‫‪(αcopper =0/0039‬‬ ‫‪ = α‬ﺿﺮﻳﺐ دﻣﺎﻳﻲ ﻣﺎده ﻛﺎﺑﻞ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪) 1‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﺑﺮاي ﻣﺲ‪،‬‬
‫‪k‬‬ ‫‪k‬‬
‫ﭘﺲ از اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻫﻤﻲ ﻣﺘﻐﻴﺮ را ﺑﺮاي ﻣﻘﺪار ﺟﺪﻳﺪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﭘﻬﻨﻪ ﺑﻴﻦ ﺑﺎر ﺻﻔﺮ و ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺠﺪداً‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪ .‬از آنﺟﺎ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺜﺒﺖ ﻳﺎ ﻣﻨﻔﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﺮ دو ﺟﻬﺖ ﺑﺎﻳﺪ آزﻣﻮن ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر‬
‫ﻣﺜﺎل ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻛﻼس ‪ III‬اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺎﺑﻞ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻣﺎي ‪ 50K‬در ﻫﺮ دو‬
‫ﺟﻬﺖ‪ ،‬دﻣﺎي اﻓﺰاﻳﺸﻲ و ﻛﺎﻫﺸﻲ اﻧﻄﺒﺎق داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ )دﻣﺎي ﮔﺴﺘﺮه ‪ +40˚C‬ﺗﺎ ‪(-10˚C‬‬

‫‪148‬‬
 ‫پ‪ 5-2-3-3-‬ﺣﺪود ﺗﻐﻴﻴﺮ ﭘﻬﻨﻪ‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺣﺪود ﺗﻐﻴﻴﺮ ﭘﻬﻨﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ دﻣﺎ ﺑﺮﻛﺎﺑﻞ‪ ،‬ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن ﻫﺎي دﻣﺎ ﺑﺮ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺗﻔﺎوت ﺑﻴﻦ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﭘﻬﻨﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺑﻪ ﻋﻠﺖ دﻣﺎ و ﺣﺪود ﺧﻄﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ اﺛﺮ ﺑﺮ روي ﭘﻬﻨﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺟﺒﺮان ﺳﺎزي ﻣﺤﺪود ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ وﺳﻴﻠﻪ ﺣﺲ ﻧﺴﺒﺖ داده ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬اﻳﻦ اﺛﺮ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺧﻄﺎي‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻳﻚ ﺳﻮم ﻣﻘﺪار ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز ﺿﺮب در ‪ pi‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪:‬‬
‫)‪Δspan(ΔT) ≤ pi × mpe – Emax(ΔT‬‬
‫ﻛﻪ در آن‬
‫‪1‬‬
‫‪ S pan   T‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪Pi  m pe abs‬‬
‫‪3‬‬
‫اﮔﺮ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﻗﺎدر ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ را ﺑﺮآورده ﻛﻨﺪ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺎﺑﻞ و ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻃﻮل‬
‫ﻛﺎﺑﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻳﺎ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺑﺰرﮔﺘﺮي اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻃﻮل وﻳﮋه ﻛﺎﺑﻞ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪) m/mm2‬واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻮاد ﻛﺎﺑﻞ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻣﺲ‪ ،‬آﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻮم( اراﺋﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫داﻣﻨﻪ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﺄﺛﻴﺮ دﻣﺎ ﺑﺮ ﻛﺎﺑﻞ‬

‫ﺧﻄﺎي ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺷﺪه‬

‫ﺑﺎر‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -12‬ﺗﻐﻴﻴﺮ داﻣﻨﻪ ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﺄﺛﻴﺮ دﻣﺎ ﺑﺮ ﻛﺎﺑﻞ‬

‫پ‪4-3-‬ﺳﺎﻳﺮ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬارﻫﺎ‬
‫ﺳﺎﻳﺮ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬارﻫﺎ و ﻣﻮاﻧﻊ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻛﺎﻣﻞ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد وﻟﻲ ﻧﻪ ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎ‪.‬‬

‫‪149‬‬
 ‫ﮔﻮاﻫﻲﻫﺎي ‪OIML‬‬ ‫پ‪4-‬‬

‫پ‪ 1-4-‬ﻛﻠﻴﺎت‬
‫ﮔﻮاﻫﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﻣﻞ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻌﻤﻮل و داده ﻫﺎ در ﻣﻮرد ﻣﻘﺎم ﺻﺎدر ﻛﻨﻨﺪه‪ ،‬ﺳﺎزﻧﺪه و ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي‬
‫ﭼﻴﺪﻣﺎن ﻗﻮاﻋﺪ ﻛﻠﻲ ‪ ،OIML B3‬ﭘﻴﻮﺳﺖ اﻟﻒ ]‪ [3‬ﺑﺎﻳﺪ در ﺣﺪ ﻋﻤﻠﻲ ﺑﻮدن رﻋﺎﻳﺖ ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻬﻢ زﻳﺮ در ﻣﻮرد ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان "ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﺎﺟﻮل ﮔﻮاﻫﻲ ﺷﺪه" اراﺋﻪ ﺷﻮد‪:‬‬
‫ﻧﻮع‪ ،‬رده درﺳﺘﻲ؛‬
‫ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﺎي ﻛﺴﺮي‪pi ,‬‬
‫ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎ؛‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ؛‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﺮاي زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ؛‬
‫ﮔﺴﺘﺮه اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي؛‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻟﻮدﺳﻞ‪.‬‬

‫پ‪ 2-4-‬ﻓﺮﻣﺖ ﮔﺰارش آزﻣﻮن‬

‫ﻓﺮﻣﺖ ﮔﺰارش آزﻣﻮن ‪ 6589-2‬ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺎوي اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ در ﻣﻮرد ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ‬
‫ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از دادهﻫﺎي ﻓﻨﻲ‪ ،‬ﺗﻮﺻﻴﻒ وﻇﺎﻳﻒ‪ ،‬وﻳﮋﮔﻲﻫﺎ‪ ،‬ﺧﺼﻴﺼﻪﻫﺎ و ﻓﻬﺮﺳﺖ وارﺳﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ .6589-2‬اﻃﻼﻋﺎت‬
‫ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻪ ﻗﺮار زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪zzzzzzzz‬‬ ‫ﺷﻤﺎره ﮔﺰارش‪:‬‬
‫ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎﺟﻮل دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر اﻟﻜﺘﺮوﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن ﻧﻮع‪:‬‬
‫ﻧﺎم‪ ،‬آدرس‪ ،‬ﺷﺨﺺ ﻣﺴﺌﻮل‬ ‫ﻣﻘﺎم ﺻﺎدرﻛﻨﻨﺪه‪:‬‬
‫اﺳﻢ‪ ،‬آدرس‬ ‫ﺳﺎزﻧﺪه‪:‬‬
‫‪.............................‬‬ ‫ﻧﻮع ﻣﺎﺟﻮل‪:‬‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ‪ ،6589-1‬وﻳﺮاﻳﺶ ‪1389‬‬ ‫اﻟﺰاﻣﺎت آزﻣﻮن‪:‬‬
‫ﻣﺎﺟﻮل ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ آزﻣﻮنﺷﺪه‪ ،pi=0/5 ،‬وﺻﻞ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻟﻮدﺳﻞ ﻳﺎ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎز ﻟﻮدﺳﻞ‪ ،‬ﺟﺎﻧﺒﻲﻫﺎي‬ ‫ﺧﻼﺻﻪ اﻣﺘﺤﺎن‪:‬‬
‫وﺻﻞ ﺷﺪه‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت وﻳﮋه اﮔﺮ ﺑﻌﻀﻲ از آزﻣﻮنﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎزﻧﺪه اﺟﺮا ﺷﺪه و ﭼﺮا آنﻫﺎ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻼﺻﻪ‪.‬‬
‫اﺳﻢ‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺦ‪ ،‬اﻣﻀﺎء‬ ‫ارزﻳﺎب‪:‬‬

‫ﺟﺪول ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت‪:‬‬
‫اﻳﻦ ﮔﺰارش ﺑﻪ ﮔﻮاﻫﻲ ‪ OMIL‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎره ‪ 6589-1/1388zzzz‬ﺗﻌﻠﻖ دارد‪.‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻛﻠﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﻮع ﻣﺎﺟﻮل‬ ‫‪1‬‬
‫ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﺤﻔﻈﻪ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ ﻛﻠﻴﺪ‪ ،‬ﺷﺎخ و ﭘﺮﻳﺰ و ﻏﻴﺮه‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻼﺻﻪ ﺷﺮح داده ﺷﺪه و ﺑﺎ ارﻗﺎم‪ ،‬ﻋﻜﺲ ﻫﺎ و‬
‫ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﻣﺮﺑﻮط ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫وﻇﺎﻳﻒ‪ ،‬اﻣﻜﺎﻧﺎت و وﺳﺎﻳﻞ‪ ،‬ﻣﺎﺟﻮل‪:‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪150‬‬
 ‫وﺳﺎﻳﻞ ﺻﻔﺮﻛﻦ‪ ،‬وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪ ،‬ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ‪ ،‬ﻣﺪﻫﺎي ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري و ﻏﻴﺮه‪) .‬ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 6‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‪ ،‬و اﻣﻜﺎﻧﺎت دﺳﺘﮕﺎه‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺑﻨﺪ ‪ 7‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﺎن ﺷﻮد‪.‬‬
‫داده ﻫﺎي ﻓﻨﻲ‪:‬‬ ‫‪3‬‬
‫ﺑﺮاي وارﺳﻲ ﺳﺎزﮔﺎري ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ از روﻳﻜﺮد ﻣﺎژوﻟﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد )ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ‪ 2-10-5‬و ﭘﻴﻮﺳﺖ ج ﻣﺮاﺟﻌﻪ‬
‫ﻛﻨﻴﺪ( ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي ﻣﻌﻴﻨﻲ از داده ﻫﺎ ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺷﺎﻣﻞ داده ﻫﺎي ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺑﺎ ﻫﻤﺎن اراﺋﻪ و ﻳﻜﺎﻫﺎﻳﻲ‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي وارﺳﻲ آﺳﺎن اﻟﺰاﻣﺎت ﭘﻴﻮﺳﺖ ج ﺿﺮوري اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 1-3‬داده ﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬
‫رده درﺳﺘﻲ‬ ‫‪‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪n ،‬‬ ‫‪‬‬
‫ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎي ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري )‪(˚C‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ ‬ﻣﻘﺪار ﺧﻄﺎي ﻛﺴﺮي‪pi ،‬‬
‫‪ 2-3‬داده ﻫﺎي ﺑﺮﻗﻲ‬
‫وﻟﺘﺎژ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮق )‪ DC‬ﻳﺎ ‪(VAC‬‬ ‫‪‬‬
‫ﺷﻜﻞ )ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ‪ ((Hz‬ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮق‬ ‫‪‬‬
‫وﻟﺘﺎژ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻟﻮدﺳﻞ )‪ VAC‬ﻳﺎ ‪(DC‬‬ ‫‪‬‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل وﻟﺘﺎژ ﺑﺮاي ﺑﺎر رده )‪(mV‬‬ ‫‪‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل وﻟﺘﺎژ ﺑﺮاي ﺑﺎر رده )‪(mV‬‬ ‫‪‬‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﺮاي زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪(µV) e ،‬‬ ‫‪‬‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﮔﺴﺘﺮه اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي وﻟﺘﺎژ )‪(mV‬‬ ‫‪‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﮔﺴﺘﺮه اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي وﻟﺘﺎژ )‪(mV‬‬ ‫‪‬‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻟﻮدﺳﻞ )‪(Ω‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ ‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻟﻮدﺳﻞ )‪(Ω‬‬
‫‪ 3-3‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﺲ‬
‫وﺟﻮد ﻳﺎ ﻋﺪم وﺟﻮد‬
‫‪ 4-3‬ﻛﺎﺑﻞ ﺳﻴﮕﻨﺎل‬
‫ﻛﺎﺑﻞ اﺿﺎﻓﻲ ﺑﻴﻦ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه و ﻟﻮدﺳﻞ ﻳﺎ ﺟﻌﺒﻪ اﺗﺼﺎل ﻟﻮدﺳﻞ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ )ﻓﻘﻂ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﺷﺶ ﺳﻴﻢ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﺲ را ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﻴﺮد ﻣﺠﺎز اﺳﺖ( ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ زﻳﺮ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪:‬‬
‫ﻣﻮاد )ﻣﺲ‪ ،‬آﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻮم و ﻏﻴﺮه(؛‬ ‫‪‬‬
‫ﻃﻮل )‪(m‬؛‬ ‫‪‬‬
‫‪2‬‬
‫ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ) ‪(mm‬؛ ﻳﺎ‬ ‫‪‬‬
‫‪2‬‬
‫ﻃﻮل وﻳﮋه ) ‪ (m/mm‬ﻫﺮ ﮔﺎه ﻣﻮاد )ﻣﺲ‪ ،‬آﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻮم و ﻏﻴﺮه( ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ؛ ﻳﺎ‬ ‫‪‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻔﺎوت اﻫﻤﻲ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺳﻴﻢ ﺗﻜﻲ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ 4‬ﻣﺴﺘﻨﺪات‪:‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺴﺘﻨﺪات‬
‫‪ 5‬واﺳﻂﻫﺎ‪:‬‬
‫اﻧﻮاع واﺳﻂ و ﺷﻤﺎره ﻫﺎ ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ ﺟﺎﻧﺒﻲ و وﺳﺎﻳﻞ دﻳﮕﺮ‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪ واﺳﻂﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم ﺑﻨﺪ ‪ 1-6-3-7‬در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ 6589-1‬ﻣﺤﺎﻓﻆ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ 6‬وﺳﺎﻳﻞ ﻗﺎﺑﻞ وﺻﻞ‬

‫‪151‬‬
 ‫ﭼﺎﭘﮕﺮ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ و ﻏﻴﺮه‪ .‬ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻮرد وارﺳﻲ اﺟﺒﺎري ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮ وﺳﻴﻠﻪ ﺟﺎﻧﺒﻲ را ﻣﻲ ﺗﻮان وﺻﻞ ﻛﺮد‪ .‬ﻣﺜﺎل‪:‬‬
‫ﻣﺒﺪل ‪ PC ،D/A‬و ﻏﻴﺮه‪.‬‬
‫‪ 7‬ﻧﺸﺎنﮔﺬاري ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ و اﻧﮓﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل‪:‬‬
‫ﺷﻴﻮه ﻧﺸﺎنﮔﺬاري ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﻨﺪ ‪ 4-1-9‬و ‪ 5-1-9‬ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﻠﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه‬
‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻛﺎﻣﻞ ﺧﻮد ﻣﺎﺟﻮل ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻜﺎن ﺑﺮاي ﺻﻔﺤﻪ ﻧﺸﺎن ﮔﺬاري ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ و‬
‫اﻧﮓﻫﺎي وارﺳﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺷﻴﻮه ﻣﻬﺮ و ﻣﻮم و ﺗﺎﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺷﺪه و‬
‫در ﺷﻜﻞ ﻳﺎ ﻋﻜﺲ ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ 8‬ﺗﺠﻬﻴﺰات آزﻣﻮن‪:‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰات آزﻣﻮن ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﺪه ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻮع اﻳﻦ ﻣﺎﺟﻮل و اﻃﻼﻋﺎت در ﻣﻮرد ﻛﺎﻟﻴﺒﺮاﺳﻴﻮن‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰات آزﻣﻮن ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎز ﻟﻮدﺳﻞ‪ ،‬ﻣﺤﻔﻈﻪ دﻣﺎ‪ ،‬وﻟﺖ ﻣﺘﺮﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺠﻬﻴﺰات آزﻣﻮن اﺧﺘﻼل و‬
‫ﻏﻴﺮه‪.‬‬
‫‪ 9‬ﻣﻼﺣﻈﺎت در ﻣﻮرد آزﻣﻮنﻫﺎ‪:‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪ :‬در ﻓﻬﺮﺳﺖ وارﺳﻲ ‪ ،6589-2‬ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻛﺎﻣﻞ )"ﻧﺸﺎن ﮔﺬاري ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ"‪" ،‬اﻧﮓ ﻫﺎي وارﺳﻲ‬
‫و ﻣﻬﺮ و ﻣﻮم ﻛﺮدن" و "وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ" ﺟﺰﺋﻲ( ﭘﺮ ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻃﻲ آزﻣﻮن ﻫﺎي اﺧﺘﻼل ﻳﻚ ﻟﻮدﺳﻞ ﻧﻮع ‪ ....‬و ﻳﻚ ﭼﺎﭘﮕﺮ‬
‫ﻧﻮع ‪ ....‬ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‪:‬‬
‫ﻓﺮم ﻫﺎ از اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪R76-2:2007‬‬
‫‪ 11‬اﻟﺰاﻣﺎت‪:‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ وارﺳﻲ از اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪6589-2‬‬

‫‪152‬‬
 ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ ت‬
‫)اﻟﺰاﻣﻲ(‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ آزﻣﻮن ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‬

‫آزﻣﻮن و ﮔﻮاﻫﻲ وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺮدازش دادهﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ‪ ،‬ﭘﺎﻳﺎﻧﻪﻫﺎ و ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر‬

‫اﻟﺰاﻣﺎت ﻗﺎﺑﻞ ﻛﺎرﺑﺮد‬ ‫ت‪1-‬‬

‫ت‪ 1-1-‬اﻟﺰاﻣﺎت ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺮدازش داده ﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ‪ ،‬ﭘﺎﻳﺎﻧﻪﻫﺎ و ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت زﻳﺮ ﺗﺎ ﺣﺪ ﻋﻤﻠﻲ ﺑﻮدن ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪:‬‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪزﻳﻨﻪاي‬ ‫‪3-5‬‬
‫ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮق‬ ‫‪3-9-5‬‬
‫ﻣﻮاﻧﻊ و ﻛﻤﻴﺖ ﻫﺎي ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬار دﻳﮕﺮ‬ ‫‪5-9-4‬‬
‫آزﻣﻮن ﻫﺎ و اﻣﺘﺤﺎن ﻫﺎي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻮع‬ ‫‪10-5‬‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت ﻛﻠﻲ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬ ‫‪1-6‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ )ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺮدازش داده ﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ ﻧﻴﺴﺖ(‬ ‫‪2-6‬‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل )ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺮدازش داده ﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ ﻧﻴﺴﺖ(‬ ‫‪4-6‬‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﺻﻔﺮﻛﻦ و ﺻﻔﺮﻳﺎب‬ ‫‪5-6‬‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬ ‫‪6-6‬‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه‬ ‫‪7-6‬‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺴﺘﺮه ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ در دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪﮔﺴﺘﺮهاي‬ ‫‪10-6‬‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب )ﻳﺎ ﻛﻠﻴﺪزﻧﻲ( ﺑﻴﻦ ﺑﺎرﮔﻴﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻳﺎ وﺳﺎﻳﻞ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎر و وﺳﺎﻳﻞ‬ ‫‪11-6‬‬
‫اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺑﺎر ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم‬ ‫‪13-6‬‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺣﺴﺎﺑﮕﺮ ﻗﻴﻤﺖ ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم‬ ‫‪14-6‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺑﺮﭼﺴﺐ زن‪-‬ﻗﻴﻤﺖ‬ ‫‪16-6‬‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت ﻛﻠﻲ‬ ‫‪1-7‬‬
‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺮ اﺳﺎس اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﻣﻌﻨﻲدار‬ ‫‪2-7‬‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت وﻇﻴﻔﻪاي‬ ‫‪3-7‬‬
‫آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد و ﺛﺒﺎت ﭘﻬﻨﻪ‬ ‫‪4-7‬‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ﻛﻨﺘﺮل ﺷﺪه ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار‬ ‫‪5-7‬‬
‫ﻣﺪارك ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ‬ ‫‪2-1-2-10‬‬

‫‪153‬‬
 ‫اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ‬ ‫ت‪2-1-‬‬

‫ﻛﺴﺮ ﺣﺪود ﺧﻄﺎ‬ ‫ت‪1-2-1-‬‬

‫وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺮدازش دادهﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ‪ ،‬ﭘﺎﻳﺎﻧﻪﻫﺎ و ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎل ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺧﺎﻟﺺ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎ‪ ،‬ﻛﺴﺮ ‪ pi=0/0‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز دﺳﺘﮕﺎه ﻛﺎﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﺎ آن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫رده درﺳﺘﻲ‬ ‫ت‪2-2-1-‬‬

‫وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺮدازش داده ﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ‪ ،‬ﭘﺎﻳﺎﻧﻪﻫﺎ و ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎي ﺧﺎﻟﺺ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬از‬
‫اﻳﻦ رو ﻣﻲ ﺗﻮان آنﻫﺎ را ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ردهﻫﺎي درﺳﺘﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮد‪ .‬اﻟﺰاﻣﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ رده دﺳﺘﮕﺎه‬
‫ﺗﻮزﻳﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﺎ آنﻫﺎ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﺪهاﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﺻﻮل ﻛﻠﻲ آزﻣﻮن‬ ‫ت‪2-‬‬

‫ت‪ 1-2-‬ﻛﻠﻴﺎت‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺮدازش دادهﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ‪ ،‬ﭘﺎﻳﺎﻧﻪﻫﺎ و ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ‪ ،‬ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ ﺧﺎﻟﺺ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫از اﻳﻦ رو‪:‬‬
‫‪ ‬ﻃﺮاﺣﻲ و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﺴﺘﻨﺪات)‪،(2-1-2-10‬‬
‫‪ ‬وﻇﺎﻳﻒ و ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻫﺎ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت ذﻛﺮ ﺷﺪه در ث‪ ،1-1-‬و‬
‫‪ ‬اﺧﺘﻼل ﻫﺎ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ث‪3-‬‬
‫ﺑﺎﻳﺪ آزﻣﻮن ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﻫﻤﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه و ﻫﻤﻪ وﻇﺎﻳﻔﻲ ﻛﻪ از ﻳﻚ واﺳﻂ ﻣﻨﺘﻘﻞ و ﻳﺎ ﺻﺎدر ﺷﺪهاﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ آزﻣﻮن‬
‫ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮد ﻛﻪ آنﻫﺎ ﺻﺤﻴﺢ ﺑﻮده و ﺑﺎ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﻧﻄﺒﺎق دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ت‪ 2-2-‬وﺳﺎﻳﻞ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي‬

‫ﺑﺮاي آزﻣﻮن اﻳﻦ ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎز ﻣﻨﺎﺳﺐ) ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ‪ ADC‬ﺑﺮاي آزﻣﻮن وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش داده ﻫﺎي‬
‫دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ‪ ،‬ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ ﻳﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش داده ﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﭘﺎﻳﻪ ﻳﺎ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ( ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ‬
‫ورودي واﺳﻂ ﻣﺎﺟﻮل ﭼﻨﺎن وﺻﻞ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻫﻤﻪ وﻇﺎﻳﻒ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻋﻤﻞ ﻛﺮده و آزﻣﻮن ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ت‪ 3-2-‬وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ‬

‫ﺑﺮاي آزﻣﻮن وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش داده ﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻳﺎ ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﺮﺑﻮط وﺻﻞ‬
‫ﺷﻮد ﺗﺎ ﻫﻤﻪ وﻇﺎﻳﻒ وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش دادهﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪.‬‬

‫ت‪ 4-2-‬واﺳﻂ‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت ‪ 6-3-6‬ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ واﺳﻂﻫﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﻛﺎرﺑﺮد اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪154‬‬
 ‫ت‪ 5-2-‬وﺳﺎﻳﻞ ﺟﺎﻧﺒﻲ‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺘﻘﺎﺿﻲ ﻋﺮﺿﻪ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺻﺤﺖ اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ﻣﺎﺟﻮل ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ‬
‫ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ وﺳﺎﻳﻞ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ ،‬اﺛﺒﺎت ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮاي آزﻣﻮنﻫﺎي اﺧﺘﻼل‪ ،‬وﺳﺎﻳﻞ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ واﺳﻂﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ وﺻﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ت‪ 3-‬آزﻣﻮن ﻫﺎ‬

‫ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎ آزﻣﻮن ﻫﺎي زﻳﺮ) ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭘﻴﻮﺳﺖ اﻟﻒ و ﭘﻴﻮﺳﺖ ب( ﺑﺎﻳﺪ اﺟﺮا ﺷﻮد‪:‬‬
‫اﻟﻒ‪4-5-‬‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻟﺘﺎژ*‬
‫ب‪1-3-‬‬ ‫ﻓﺮوﻛﺶ ﻫﺎي وﻟﺘﺎژ ﻳﺎ ﺷﺒﻜﻪ ‪ AC‬و وﻗﻔﻪ ﻫﺎي ﻛﻮﺗﺎه**‬
‫ب‪2-3-‬‬ ‫رﮔﺒﺎرﻫﺎ**‬
‫ب‪3-3-‬‬ ‫ذره)در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﺎﺷﺪ(**‬
‫ب‪4-3-‬‬ ‫ﺗﺨﻠﻴﻪ اﻟﻜﺘﺮوﺳﺘﺎﺗﻴﻜﻲ**‬
‫ب‪5-3-‬‬ ‫ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻴﺪانﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮو ﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺲ ﺗﺸﺸﻊ ﺷﺪه‬
‫ب‪6-3-‬‬ ‫ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻴﺪان ﻫﺎي ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ رادﻳﻮﻳﻲ ﻫﺪاﻳﺖ ﺷﺪه**‬
‫ب‪7-3-‬‬ ‫اﻟﺰاﻣﺎت ﺧﺎص ‪ EMC‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ**‬
‫ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻟﺘﺎژ ﻓﻘﻂ وﻇﻴﻔﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و ﻗﺮاﺋﺖ آﺳﺎن و ﺑﻲ اﺑﻬﺎم ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲﻫﺎي اوﻟﻴﻪ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫*‬
‫رﻋﺎﻳﺖ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎي ﺧﺎص دﻳﺠﻴﺘﺎل ﻧﻴﺎز ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺧﺘﻼل)ب‪ (3-‬آزﻣﻮن ﺷﻮد در ﺻﻮرﺗﻲﻛﻪ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ‬ ‫**‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ‪ IEC‬ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻖ دﻳﮕﺮي ﺗﺤﻘﻖ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ آن ﭼﻨﺎن ﻛﻪ ﺣﺪاﻗﻞ در ﺳﻄﺢ اﻟﺰاﻣﺎت اﻳﻦ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰارش آزﻣﻮن و ﻓﻬﺮﺳﺖ وارﺳﻲ ‪ 6589-2‬ﺑﺎﻳﺪ در ﺻﻮرت ﻋﻤﻠﻲ ﺑﻮدن ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﻓﻬﺮﺳﺖ وارﺳﻲ ‪ 6589-2‬ﻛﻪ ﺑﻪ "ﻧﺸﺎن ﮔﺬاري ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ" و "اﻧﮓﻫﺎي وارﺳﻲ و ﻣﻬﺮوﻣﻮم ﻛﺮدن"‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺮﺑﻮط ﻧﺒﻮده و ﻧﺒﺎﻳﺪ ﭘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ت‪ 4-‬ﮔﻮاﻫﻲﻫﺎي ‪OIML‬‬

‫ت‪ 1-4-‬ﻛﻠﻴﺎت‬
‫ﮔﻮاﻫﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺎوي اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ و دادهﻫﺎ در ﻣﻮرد ﻣﻘﺎم ﺻﺎدر ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺳﺎزﻧﺪه و ﻣﺎﺟﻮل)وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش‬
‫دادهﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎل‪ ،‬ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎل( ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﭼﻴﺪﻣﺎن‪ ،‬ﻗﻮاﻋﺪ ﻛﻠﻲ ‪ OIML B3‬ﭘﻴﻮﺳﺖ اﻟﻒ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﻛﺎرﺑﺮد اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ت‪ 2-4-‬ﻓﺮﻣﺖ ﮔﺰارش آزﻣﻮن‬

‫ﮔﺰارش آزﻣﻮن ‪ 6589-2‬ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﻣﻞ اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ در ﻣﻮرد ﻣﺎﺟﻮل)وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش داده دﻳﺠﻴﺘﺎل‪ ،‬ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ ﻳﺎ‬
‫ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎل( ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬داده ﻫﺎي ﻓﻨﻲ‪ ،‬ﺗﻮﺻﻴﻒ وﻇﺎﻳﻒ‪ ،‬وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎ‪ ،‬ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت و ﻓﻬﺮﺳﺖ‬
‫وارﺳﻲ ‪ 6589-2‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻗﺮار زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬

‫‪155‬‬
 ‫‪zzzzz‬‬ ‫ﺷﻤﺎره ﮔﺰارش‪:‬‬
‫ﻣﺎﺟﻮل)وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش داده دﻳﺠﻴﺘﺎل‪ ،‬ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ ﻳﺎ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎل( ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ اﻟﻜﺘﺮوﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن ﻧﻮع از‪:‬‬
‫اﺳﻢ‪ ،‬آدرس‪ ،‬ﺷﺨﺺ ﻣﺴﺌﻮل‬ ‫ﻣﻘﺎم ﺻﺎدر ﻛﻨﻨﺪه‪:‬‬
‫اﺳﻢ‪ ،‬آدرس‬ ‫ﺳﺎزﻧﺪه‪:‬‬
‫‪................................................‬‬ ‫ﻧﻮع‪ ،‬ﻣﺎﺟﻮل‪:‬‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ‪ ،6589-1‬وﻳﺮاﻳﺶ ‪1388‬‬ ‫اﻟﺰاﻣﺎت آزﻣﻮن‪:‬‬
‫ﻣﺎﺟﻮل ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ آزﻣﻮن ﺷﺪه‪ ،pi= 0/5،‬وﺻﻞ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻟﻮدﺳﻞ ﻳﺎ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎز ﻟﻮدﺳﻞ‪ ،‬ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻫﺎي وﺻﻞ‬ ‫ﺧﻼﺻﻪ اي از اﻣﺘﺤﺎن‪:‬‬
‫اﺳﻢ‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺦ‪ ،‬اﻣﻀﺎء‬ ‫ارزﻳﺎب‪:‬‬
‫ﺟﺪول ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت‪:‬‬
‫اﻳﻦ ﮔﺰارش ﺑﻪ ﮔﻮاﻫﻲ ‪ OIML‬ﺷﻤﺎره‪ xxxx-yy-zzzz /6589- 1‬ﺗﻌﻠﻖ دارد‪.‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻛﻠﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﻮع ﻣﺎﺟﻮل‬ ‫‪1‬‬
‫ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﺨﺘﺼﺮي از ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎ و واﺳﻂﻫﺎ‬
‫وﻇﺎﻳﻒ‪ ،‬اﻣﻜﺎﻧﺎت و وﺳﺎﻳﻞ ﻣﺎﺟﻮل‬ ‫‪2‬‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﺻﻔﺮﻛﻦ‪ ،‬وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪ ،‬وﻇﻴﻔﻪي ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ اي‪ ،‬ﮔﺴﺘﺮهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﻣ‪‬ﺪﻫﺎي ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري‪ ،‬ﻏﻴﺮه‬
‫‪ 3‬داده ﻫﺎي ﻓﻨﻲ‬
‫ﮔﺴﺘﺮه ﭘﺎرﺳﻨﮓ و ﻏﻴﺮه‬
‫‪ 4‬ﻣﺪارك‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺪارك‬
‫‪ 5‬واﺳﻂﻫﺎ‬
‫اﻧﻮاع و ﺗﻌﺪاد واﺳﻂﻫﺎ ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ ﺗﺮﺟﻴﺤﻲ و ﺑﺮاي ﺳﺎﻳﺮ وﺳﺎﻳﻞ‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎﻣﻲ واﺳﻂﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم ﺑﻨﺪ ‪ 1-6-3-6‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪.6589-1‬‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻤﻞ‬ ‫‪6‬‬
‫ﭼﺎﭘﮕﺮ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ و ﻏﻴﺮه ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮد ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻮرد وارﺳﻲ اﺟﺒﺎري ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮ وﺳﻴﻠﻪ ﺟﺎﻧﺒﻲ را ﻣﻲ ﺗﻮان وﺻﻞ ﻛﺮد‪).‬ﻣﺜﺎل‪:‬‬
‫ﻣﺒﺪل ‪ ،PC ،D/A‬ﻏﻴﺮه(‬
‫‪ 7‬اﻧﮓﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل‬
‫اﮔﺮ ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ)ﻣﻬﺮ و ﻣﻮم ﻛﺮدن( ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ اﻟﺰام ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻳﻦ ﻣﺎﺟﻮل ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ‬
‫اﻧﮓﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﺷﻮد‬
‫‪ 8‬اﻟﺰاﻣﺎت آزﻣﻮن‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰات آزﻣﻮن ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﺷﺪه ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻮع اﻳﻦ ﻣﺎﺟﻮل‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت در ﻣﻮرد ﻛﺎﻟﻴﺒﺮاﺳﻴﻮن ﺗﺠﻬﻴﺰات‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل ﻫﺎ‪ :‬وﻟﺖ ﻣﺘﺮﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺠﻬﻴﺰ آزﻣﻮن اﺧﺘﻼل و ﻏﻴﺮه‪.‬‬
‫ﻣﻼﺣﻈﺎﺗﻲ در ﻣﻮرد آزﻣﻮن ﻫﺎ‬ ‫‪9‬‬
‫در ﻓﻬﺮﺳﺖ وارﺳﻲ ‪ ،6589-2‬ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه)"ﻧﺸﺎن ﮔﺬاري ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ"‪"،‬اﻧﮓ ﻫﺎي وارﺳﻲ و ﻣﻬﺮ و ﻣﻮم‬
‫ﻛﺮدن"( ﭘ‪‬ﺮ ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي‬
‫ﻓﺮم ﻫﺎ از اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪6589-2‬‬
‫‪ 11‬اﻟﺰاﻣﺎت ﻓﻨﻲ‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ وارﺳﻲ از اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪6589-2‬‬

‫‪156‬‬
 ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ ث‬
‫)اﻟﺰاﻣﻲ(‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎي ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ آزﻣﻮن ﺷﺪه‬

‫آزﻣﻮن و ﮔﻮاﻫﻲ ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر‬

‫اﻟﺰاﻣﺎت ﻗﺎﺑﻞ ﻛﺎرﺑﺮد‬ ‫ث‪1-‬‬

‫ث‪ 1-1-‬اﻟﺰاﻣﺎت ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ‬

‫اﻟﺰاﻣﺎت زﻳﺮ ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪:‬‬
‫اﺻﻮل رده ﺑﻨﺪي‬ ‫‪1-5‬‬
‫رده ﺑﻨﺪي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ‬ ‫‪2-5‬‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي‬ ‫‪3-5‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز‬ ‫‪5-5‬‬
‫اﺧﺘﻼف ﻫﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﻴﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ‬ ‫‪6-5‬‬
‫رواﻧﻲ‬ ‫‪8-5‬‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻧﺎﺷﻲ از ﻛﻤﻴﺖﻫﺎي ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬار و زﻣﺎن‬ ‫‪9-5‬‬
‫آزﻣﻮنﻫﺎ و اﻣﺘﺤﺎنﻫﺎي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻮع‬ ‫‪10-5‬‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت ﻛﻠﻲ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬ ‫‪1-6‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫‪2-6‬‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬ ‫‪4-6‬‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﺻﻔﺮﻛﻦ و ﺻﻔﺮﻳﺎب‬ ‫‪5-6‬‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‬ ‫‪6-6‬‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه‬ ‫‪7-6‬‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺴﺘﺮهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‬ ‫‪10-6‬‬
‫وﺳﺎﻳﻞ اﻧﺘﺨﺎب )ﻳﺎ ﻛﻠﻴﺪزﻧﻲ( ﺑﺎرﮔﻴﺮﻫﺎ و ﻳﺎ وﺳﺎﻳﻞ اﻧﺘﻘﺎلدﻫﻨﺪه و وﺳﺎﻳﻞ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺑﺎر‬ ‫‪11-6‬‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم‬ ‫‪13-6‬‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي وﺳﻴﻠﻪ ﺣﺴﺎﺑﮕﺮ ﻗﻴﻤﺖ ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم‬ ‫‪14-6‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺑﺮﭼﺴﺐ زن ﻗﻴﻤﺖ‬ ‫‪16-6‬‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت ﻛﻠﻲ‬ ‫‪1-7‬‬
‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺮ اﺳﺎس اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﻣﻌﻨﻲ دار‬ ‫‪2-7‬‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت وﻇﻴﻔﻪاي‬ ‫‪3-7‬‬
‫آزﻣﻮنﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد و ﺛﺒﺎت ﭘﻬﻨﻪ‬ ‫‪4-7‬‬

‫‪157‬‬
 ‫اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪5-7‬‬

‫اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ‬ ‫ث‪2-1-‬‬

‫ﻛﺴﺮ ﺣﺪود ﺧﻄﺎ‬ ‫ث‪1-2-1-‬‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ‪ ،‬ﻛﺴﺮ ‪ pi=10‬ﺿﺮب در ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز دﺳﺘﮕﺎه ﻛﺎﻣﻞ‪.‬‬

‫رده درﺳﺘﻲ‬ ‫ث‪2-1-‬‬

‫ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﺎن رده درﺳﺘﻲ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺎﺟﻮل ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده در آن در ﻧﻈﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬دارد‪ .‬ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ رده ‪ III‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ رده ‪ III‬ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت رده ‪ III‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫ث‪3-2-1-‬‬

‫ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻗﻞ داراي ﻫﻤﺎن ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﺎ آن در‬
‫ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎ‬ ‫ث‪4-2-1-‬‬

‫ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ داراي ﻫﻤﺎن ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎ ﻳﺎ ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎي وﺳﻴﻊ ﺗﺮ از دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻫﻤﺎن ﻛﺎر‬
‫در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﺻﻮل ﻛﻠﻲ آزﻣﻮن‬ ‫ث‪2-‬‬

‫ﻛﻠﻴﺎت‬ ‫ث‪1-2-‬‬
‫ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻃﺮﻳﻘﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻛﺎﻣﻞ آزﻣﻮن ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺰء آزﻣﻮن و ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ و ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻛﻨﺘﺮل‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه و ﺗﻤﺎم وﻇﺎﻳﻔﻲ ﻛﻪ اﻧﺘﻘﺎل داده ﻣﻲﺷﻮد ﻳﺎ‬
‫از ﻃﺮﻳﻖ اﻳﻨﺘﺮﻓﻴﺲ ﺻﺎدر ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ آزﻣﻮن ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ درﺳﺖ ﺑﻮدن و اﻧﻄﺒﺎق آنﻫﺎ ﺑﺎ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﻀﻤﻴﻦ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ‬ ‫ث‪2-2-‬‬

‫ﺑﺮاي اﻳﻦ آزﻣﻮن ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﻳﺎ ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل ﻧﺼﺎب ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ و ﺑﻬﺮه‬
‫ﺑﺮداري از ﻫﻤﻪ وﻇﺎﻳﻒ ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ‪ ،‬وﺻﻞ ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ داراي زﻳﻨﻪ ﺗﻤﺎﻳﺰ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺑﻨﺪ ‪ 1-4-4‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ رﻗﻢ را‬
‫ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺮﺟﻴﺤﺎً ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﻪ ﻗﺪرت ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻄﺎ‪ ،‬را ﻣﻴﺴﺮ ﺳﺎزد‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل‪،‬‬
‫در ﻳﻚ ﻣﺪ ﺧﺪﻣﺖ وﻳﮋه‪ ،‬اﮔﺮ ﻳﻚ ﻗﺪرت ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺑﺎﻻﺗﺮي ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﻮد‪ ،‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﮔﺰارش آزﻣﻮن‬
‫ﻳﺎدآوري ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪158‬‬
 ‫واﺳﻂ‬ ‫ث‪3-2-‬‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت ﺑﻨﺪ ‪ 6-3-6‬ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ واﺳﻂﻫﺎ ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬

‫ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺟﺎﻧﺒﻲ‬ ‫ث‪4-2-‬‬

‫ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺘﻘﺎﺿﻲ ﻋﺮﺿﻪ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﺻﺤﻴﺢ از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻳﺎ زﻳﺮﺳﻴﺴﺘﻢ و ﻣﺨﺪوش‬
‫ﻧﺒﻮدن ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﻮزﻳﻦ ﻋﻤﻼً اﺛﺒﺎت ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮاي آزﻣﻮنﻫﺎي اﺧﺘﻼل‪ ،‬ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ واﺳﻂﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ وﺻﻞ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫آزﻣﻮنﻫﺎ‬ ‫ث‪3-‬‬
‫روش ﻫﺎي اﺟﺮاﻳﻲ ﻛﺎﻣﻞ آزﻣﻮن ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر )ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﭘﻴﻮﺳﺖ اﻟﻒ و ﭘﻴﻮﺳﺖ ب( ﺑﺎﻳﺪ‬
‫اﺟﺮا ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮔﺰارش آزﻣﻮن و ﻓﻬﺮﺳﺖ وارﺳﻲ ‪ R76-2:2007‬ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺨﺶ ﻫﺎي از ﻓﻬﺮﺳﺖ وارﺳﻲ ‪ R76-2:2007‬ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ "ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ"‪" ،‬اﻧﮓ ﻫﺎي وارﺳﻲ و ﻣﻬﺮ و‬
‫ﻣﻮم ﻛﺮدن" و ﺗﺎ ﺣﺪودي ﺑﺮاي "وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ" ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﺒﺎﻳﺪ ﭘﺮ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻮاﻫﻲ ﻫﺎي ‪OIML‬‬ ‫ث‪4-‬‬

‫ﻛﻠﻴﺎت‬ ‫ث‪1-4-‬‬
‫ﮔﻮاﻫﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺎوي اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ و داده ﻫﺎ در ﻣﻮرد ﻣﻘﺎم ﺻﺎدر ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺳﺎزﻧﺪه و ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﭼﻴﺪﻣﺎن‪ ،‬ﻗﻮاﻋﺪ ﻛﻠﻲ ‪ OIML B3‬ﭘﻴﻮﺳﺖ اﻟﻒ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﻛﺎرﺑﺮد اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻓﺮﻣﺖ ﮔﺰارش آزﻣﻮن‬ ‫ث‪2-4-‬‬

‫ﮔﺰارش آزﻣﻮن ‪ 6589-2‬ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﻣﻞ اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ در ﻣﻮرد ﻣﺎﺟﻮل)وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش داده دﻳﺠﻴﺘﺎل‪ ،‬ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ ﻳﺎ‬
‫ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎل( ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬داده ﻫﺎي ﻓﻨﻲ‪ ،‬ﺗﻮﺻﻴﻒ وﻇﺎﻳﻒ‪ ،‬وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎ‪ ،‬ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت و ﻓﻬﺮﺳﺖ‬
‫وارﺳﻲ ‪ 6589-2‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻗﺮار زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪zzzzz‬‬ ‫ﺷﻤﺎره ﮔﺰارش‪:‬‬
‫ﻣﺎﺟﻮل)وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش داده دﻳﺠﻴﺘﺎل‪ ،‬ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ ﻳﺎ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎل( ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ اﻟﻜﺘﺮوﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن ﻧﻮع از‪:‬‬
‫اﺳﻢ‪ ،‬آدرس‪ ،‬ﺷﺨﺺ ﻣﺴﺌﻮل‬ ‫ﻣﻘﺎم ﺻﺎدر ﻛﻨﻨﺪه‪:‬‬
‫اﺳﻢ‪ ،‬آدرس‬ ‫ﺳﺎزﻧﺪه‪:‬‬
‫‪................................................‬‬ ‫ﻧﻮع‪ ،‬ﻣﺎﺟﻮل‪:‬‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ‪ ،6589-1‬وﻳﺮاﻳﺶ ‪1389‬‬ ‫اﻟﺰاﻣﺎت آزﻣﻮن‪:‬‬
‫ﻣﺎﺟﻮل ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ آزﻣﻮن ﺷﺪه‪ ،Pi=0/5 ،‬وﺻﻞ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻟﻮدﺳﻞ ﻳﺎ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎز ﻟﻮدﺳﻞ‪ ،‬ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻫﺎي وﺻﻞ‬ ‫ﺧﻼﺻﻪ اي از اﻣﺘﺤﺎن‪:‬‬
‫اﺳﻢ‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺦ‪ ،‬اﻣﻀﺎء‬ ‫ارزﻳﺎب‪:‬‬

‫‪159‬‬
 ‫ﺟﺪول ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت‪:‬‬
‫اﻳﻦ ﮔﺰارش ﺑﻪ ﮔﻮاﻫﻲ ‪ OIML‬ﺷﻤﺎره ‪ xxxx-yy-zzzz /1-6589‬ﺗﻌﻠﻖ دارد‪.‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻛﻠﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﻮع ﻣﺎﺟﻮل‬ ‫‪1‬‬
‫ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﺨﺘﺼﺮي از ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎ و واﺳﻂﻫﺎ‬
‫وﻇﺎﻳﻒ‪ ،‬اﻣﻜﺎﻧﺎت و وﺳﺎﻳﻞ ﻣﺎﺟﻮل‬ ‫‪2‬‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﺻﻔﺮﻛﻦ‪ ،‬وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺎرﺳﻨﮓ‪ ،‬وﻇﻴﻔﻪي ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي‪ ،‬ﮔﺴﺘﺮهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﻣ‪‬ﺪﻫﺎي ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري‪ ،‬ﻏﻴﺮه‬
‫‪ 3‬داده ﻫﺎي ﻓﻨﻲ‬
‫ﮔﺴﺘﺮه ﭘﺎرﺳﻨﮓ و ﻏﻴﺮه‬
‫‪ 4‬ﻣﺪارك‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺪارك‬
‫‪ 5‬اﻳﻨﺘﺮﻓﻴﺲ ﻫﺎ‬
‫اﻧﻮاع و ﺗﻌﺪاد واﺳﻂﻫﺎ ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ ﺗﺮﺟﻴﺤﻲ و ﺑﺮاي ﺳﺎﻳﺮ وﺳﺎﻳﻞ‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎﻣﻲ واﺳﻂﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم ﺑﻨﺪ ‪ 1-6-3-6‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪.6589-1‬‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻤﻞ‬ ‫‪6‬‬
‫ﭼﺎﭘﮕﺮ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ و ﻏﻴﺮه ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮد ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻮرد وارﺳﻲ اﺟﺒﺎري ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮ وﺳﻴﻠﻪ ﺟﺎﻧﺒﻲ را ﻣﻲ ﺗﻮان وﺻﻞ ﻛﺮد‪).‬ﻣﺜﺎل‪:‬‬
‫ﻣﺒﺪل ‪ ،PC ،D/A‬ﻏﻴﺮه(‬
‫‪ 7‬اﻧﮓ ﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل‬
‫اﮔﺮ ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ)ﻣﻬﺮ و ﻣﻮم ﻛﺮدن( ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ اﻟﺰام ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻳﻦ ﻣﺎﺟﻮل ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻧﮓ‬
‫ﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﺷﻮد‬
‫‪ 8‬اﻟﺰاﻣﺎت آزﻣﻮن‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰات آزﻣﻮن ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﺷﺪه ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻮع اﻳﻦ ﻣﺎﺟﻮل‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت در ﻣﻮرد ﻛﺎﻟﻴﺒﺮاﺳﻴﻮن ﺗﺠﻬﻴﺰات‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل ﻫﺎ‪ :‬وﻟﺖ ﻣﺘﺮﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺠﻬﻴﺰ آزﻣﻮن اﺧﺘﻼل و ﻏﻴﺮه‪.‬‬
‫ﻣﻼﺣﻈﺎﺗﻲ در ﻣﻮرد آزﻣﻮنﻫﺎ‬ ‫‪9‬‬
‫در ﻓﻬﺮﺳﺖ وارﺳﻲ ‪ ،6589-2‬ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه)"ﻧﺸﺎن ﮔﺬاري ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ"‪"،‬اﻧﮓ ﻫﺎي وارﺳﻲ و ﻣﻬﺮ و ﻣﻮم‬
‫ﻛﺮدن"( ﭘ‪‬ﺮ ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‬
‫ﻓﺮم ﻫﺎ از اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪6589-2‬‬
‫‪ 11‬اﻟﺰاﻣﺎت ﻓﻨﻲ‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ وارﺳﻲ از اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪6589-2‬‬

‫‪160‬‬
 ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ ج‬
‫)اﻟﺰاﻣﻲ(‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ آزﻣﻮن ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‬

‫ﺳﺎزﮔﺎري وارﺳﻲ ﻛﺮدن ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻏﻴﺮﺧﻮدﻛﺎر‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ج‪ 1-‬ﺗﺎ ج‪4-‬‬
‫ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎي آﻧﺎﻟﻮگ در اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪ 6635‬ﺳﺎل ‪ 1382‬در ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪهﻫﺎي در اﻧﻄﺒﺎق‬
‫ﺑﺎ ﭘﻴﻮﺳﺖ پ ‪.6589-1‬‬

‫ج‪5-‬‬
‫ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎل در ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪهﻫﺎ‪ ،‬واﺣﺪﻫﺎ ﻳﺎ ﺗﺮﻣﻴﻨﺎلﻫﺎ ﭘﺮدازش داده دﻳﺠﻴﺘﺎل ﻳﺎ آﻧﺎﻟﻮگ‪.‬‬

‫ج‪6-‬‬
‫ﻣﺜﺎل ﻫﺎﻳﻲ از وارﺳﻲﻫﺎي ﺳﺎزﮔﺎري‬
‫ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺘﻔﺎده از راﻫﻜﺎر ﻣﺎﺟﻮﻻر‪ ،‬وارﺳﻲ ﺳﺎزﮔﺎري دﺳﺘﮕﺎه و ﻣﺎﺟﻮل ﺗﻮزﻳﻦ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ داده ﻫﺎي ﻣﻌﻴﻨﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺮ ﺑﻨﺪ اول‬
‫اﻳﻦ ﭘﻴﻮﺳﺖ داده ﻫﺎ و دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‪ ،‬ﻟﻮدﺳﻞ )ﻫﺎ( و ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪهاي را ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ وارﺳﻲ اﻟﺰاﻣﺎت ﺳﺎزﮔﺎري اﺳﺖ‪.‬‬

‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫ج‪1-‬‬

‫داده ﻫﺎي اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ و ﻓﻨﻲ زﻳﺮ در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺮاي وارﺳﻲ ﺳﺎزﮔﺎري ﺿﺮوري اﺳﺖ‪:‬‬
‫رده درﺳﺘﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‪.‬‬
‫‪ (g, kg, t) Max‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ‪ Max2 ،Max1) 1-1-3-3‬و ‪ Max....‬در ﻣﻮرد‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي و ‪ Max2 ،Max1‬و ‪ Max.f...‬در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﭼﻨﺪ‬
‫ﮔﺴﺘﺮهاي(‪.‬‬
‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ‪.3-2-3-3‬‬ ‫)‪(g, kg‬‬ ‫‪e‬‬
‫)‪) (e1, e2, e3‬در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ اي ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ = ‪e1‬‬
‫‪(emin‬‬
‫ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺑﻨﺪ ‪) (n1, n2, n3) n = Max / e :5-2-3-4‬در ﻣﻮرد‬ ‫‪n‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ اي ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮه اي‪ ،‬ﻛﻪ در آن‪(ni = Maxi / ei ،‬‬
‫ﺿﺮﻳﺐ ﻛﺎﻫﺶ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺿﺮﻳﺐ ﻛﺎﻫﺶ اﻫﺮم ﺑﻨﺪي ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺑﻨﺪ ‪ ،3-3-2‬ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ‬ ‫‪R‬‬
‫از ﻧﺴﺒﺖ )ﻧﻴﺮوي اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﺮ ﻟﻮدﺳﻞ(‪)/‬ﻧﻴﺮوي اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﺮ ﺑﺎرﮔﻴﺮ(‪،‬‬
‫ﺗﻌﺪاد ﻟﻮدﺳﻞ ﻫﺎ‬ ‫‪N‬‬
‫ﮔﺴﺘﺮه ﺻﻔﺮﻛﻦ اوﻟﻴﻪ‪ ،‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ‪ :4-2-7-2-3‬ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ‬ ‫‪(g, kg) IZSR‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﻪ ﺑﺮق وﺻﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﺗﻮزﻳﻦ ﺻﻔﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺑﺎر ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺗﻮزﻳﻊ ﻧﺸﺪه‬ ‫‪(g, kg) NUD‬‬

‫‪161‬‬
 ‫ﺑﺎر ﻣﺮده ﺑﺎرﮔﻴﺮ‪ :‬ﺟﺮم ﺧﻮد ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﻟﻮدﺳﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و دﻳﮕﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي‬ ‫)‪(g, kg‬‬ ‫‪DL‬‬
‫اﺿﺎﻓﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻧﺼﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺎرﺳﻨﮓ اﻓﺰاﻳﺸﻲ‬ ‫)‪(g, kg, t‬‬ ‫‪T+‬‬
‫ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎ‬ ‫)‪(°C‬‬ ‫‪Tmin‬‬
‫ﺣﺪ ﺑﺎﻻي ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎ‬ ‫)‪(°C‬‬ ‫‪Tmax‬‬
‫ﻧﻤﺎد ﺑﺮاي آزﻣﻮن رﻃﻮﺑﺖ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه‬ ‫‪CH, NH, SH‬‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﺗﺼﺎل‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺷﺶ ﺳﻴﻤﻪ‪:‬‬

‫ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ اﺗﺼﺎل‬ ‫)‪(m‬‬ ‫‪L‬‬
‫ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺳﻴﻢ‬ ‫)‪(mm²‬‬ ‫‪A‬‬
‫ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺼﺤﻴﺢ‪.‬‬ ‫‪Q‬‬
‫ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺼﺤﻴﺢ ‪ Q > 1‬ﺗﺄﺛﻴﺮات ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺎرﮔﺬاري ﻏﻴﺮﻣﺘﻤﺮﻛﺰ را در ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد )ﺗﻮزﻳﻊ‬
‫ﻏﻴﺮﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺑﺎر(‪ ،‬ﺑﺎر رده ﺑﺎرﮔﻴﺮ‪ ،‬ﮔﺴﺘﺮه ﺻﻔﺮﻛﻦ اوﻟﻴﻪ و ﭘﺎرﺳﻨﮓ اﻓﺰاﻳﺸﻲ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ زﻳﺮ‪:‬‬
‫‪Q = (Max+ DL + IZSR + NUD + T+) / Max‬‬
‫** ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺗﻮزﻳﻊ ﻏﻴﺮ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺑﺎر ﻋﻤﻮﻣﺎً ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮل دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮآورد‬
‫دﻳﮕﺮي وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻓﺮض ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ ‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ )‪WI‬ﻫﺎ( ﺑﺎ اﻫﺮم ﺑﻨﺪي و ﻳﻚ ﻟﻮدﺳﻞ ﻳﺎ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎ ﺑﺎرﮔﻴﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ‬
‫ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﺎر ﻏﻴﺮﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻣﻴﻨﻴﻤﺎل ﻣﻴﺴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻳﺎ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎ ﻟﻮدﺳﻞ ﺗﻚ ﻧﻘﻄﻪ اي‬

‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻣﺨﺮوط ﻳﺎ ﻣﺨﺮوط ﻗﻴﻔﻲ ﺑﺎ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻟﻮدﺳﻞ ﻗﺮﻳﻨﻪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﺪون ﺗﻜﺎن دﻫﻨﺪه ﺑﺮاي ﺟﺮﻳﺎن‬ ‫‪‬‬
‫‪ 0 %‬از ‪Max‬‬ ‫ﻳﺎﻓﺘﻦ ﻣﻮاد ﺑﺮ روي ﺑﺎرﮔﻴﺮ‬
‫‪ 20 %‬از ‪Max‬‬ ‫ﺳﺎﻳﺮ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﺘﻌﺎرف‬ ‫‪‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫ﺗﺮازو ﻫﺎي ﭼﻨﮕﺎل ﻟﻴﻔﺖ ﺗﺮاك ‪ ،‬ﺗﺮازو ﻫﺎي رﻳﻠﻲ ﻫﻮاﻳﻲ ‪ ،‬ﭘﻞ ﺗﻮزﻳﻦ ‪ 50 %‬از ‪Max‬‬ ‫‪‬‬
‫ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎ ﺳﻜﻮي ﻣﺘﻌﺪد‬ ‫‪‬‬
‫‪ 50 %‬از ‪Max‬‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺛﺎﺑﺖ‬
‫‪ 50 %‬از ‪Max‬‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﻳﺎ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ‬

‫ﻟﻮدﺳﻞ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ آزﻣﻮن ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ج‪2-‬‬

‫ﻟﻮدﺳﻞ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ‪ R60‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺪون ﺗﺠﺪﻳﺪ آزﻣﻮن ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﻮﻧﺪ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ داراي ﮔﻮاﻫﻲ‬
‫‪ OIML‬ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻮده و اﻟﺰاﻣﺎت ‪ 1-2-10-6‬و ‪ 2-2-10-6‬و ‪ 3-2-10-6‬ﺑﺮآورد ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻟﻮدﺳﻞ ﻫﺎي ‪ SH‬و‬
‫‪ CH‬آزﻣﻮن ﺷﺪه ﻓﻘﻂ در روﻳﻜﺮد ﻣﺎﺟﻮﻟﻲ ﻣﺠﺎز ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ )ﻟﻮدﺳﻞ ‪ NH‬ﻣﺠﺎز ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ(‬

‫‪1‬‬
‫‪-Fork lift‬‬
‫‪2‬‬
‫‪-Over head tracks‬‬
‫‪3‬‬
‫‪-Weigh bridge‬‬

‫‪162‬‬
 ‫ج‪ 1-2-‬رده ﻫﺎي درﺳﺘﻲ‬
‫رده ﻫﺎي درﺳﺘﻲ از ﺟﻤﻠﻪ ﮔﺴﺘﺮه ﻫﺎي دﻣﺎ و ارزﻳﺎﺑﻲ ﺛﺎﺑﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ رﻃﻮﺑﺖ و ﺧﺰش ﻟﻮدﺳﻞ ﻫﺎ )‪ (LC‬ﺑﺎﻳﺪ اﻟﺰاﻣﺎت‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ )‪ (WI‬را ﺑﺮآورد ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪-13‬رده ﻫﺎي درﺳﺘﻲ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ‬
‫درﺳﺘﻲ‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ‬

‫‪WI‬‬ ‫‪I‬‬ ‫‪II‬‬ ‫‪III‬‬ ‫‪IIII‬‬ ‫‪OIML R 76‬‬

‫‪LC‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪A*, B‬‬ ‫‪B*, C‬‬ ‫‪C, D‬‬ ‫‪OIML R 60‬‬
‫*اﮔﺮ ﮔﺴﺘﺮه ﻫﺎي دﻣﺎ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺎﺷﺪ ارزﻳﺎﺑﻲ ﺛﺒﺎت در ﺑﺮاﺑﺮ رﻃﻮﺑﺖ و ﺧﺰش ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت رده ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮ اﻧﻄﺒﺎق داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬

‫ج‪ 2-2-‬ﻛﺴﺮ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز‬

‫اﮔﺮ ﺑﺎﻻي ﻟﻮدﺳﻞ ﻫﻴﭻ ﻣﻘﺪاري در ﮔﻮاﻫﻲ ‪ OIML‬ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت ‪ pLC = 0.7‬اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﻛﺴﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ‪ 0.3 ≤ pLC ≤ 0.8‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺑﻨﺪ ‪ 1-2-10-5‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ج‪ 3-2-‬ﺣﺪود دﻣﺎ‬

‫اﮔﺮ ﺑﺮاي ﻟﻮدﺳﻞ ﻫﻴـﭻ ﻣﻘﺪاري در ﮔﻮاﻫﻲ ‪ OIML‬ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت‪ Tmin = –10 °C‬و‬
‫‪ Tmax =40C °‬اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪ 2-2-9-5‬ﻣﺤﺪود ﺷﻮد‪.‬‬

‫ج‪ 4-2-‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻟﻮدﺳﻞ‬

‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻟﻮدﺳﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺮط زﻳﺮ را ﺑﺮآورده ﻛﻨﺪ‪:‬‬
‫‪Emax ≥ Q × Max × R / N‬‬

‫ج‪ 5-2-‬ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺎر رده ﻟﻮدﺳﻞ‬

‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺎر ﻛﻪ ﺑﺎرﮔﻴﺮ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺴﺎوي ﻳﺎ ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺎر رده ﻟﻮدﺳﻞ ﺑﺎﺷﺪ )ﺑﺮاي ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي از‬
‫ﻟﻮدﺳﻞ ﻫﺎ ‪:(Emin = 0‬‬
‫‪Emin ≤ DL × R / N‬‬

‫ج‪ 6-2-‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﻟﻮدﺳﻞ‬

‫ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻟﻮدﺳﻞ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﻟﻮدﺳﻞ ‪) nLC‬ﺑﻪ ‪ OIML R 60‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ( ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﻤﺘﺮ از ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ دﺳﺘﮕﺎه ‪ n‬ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫‪nLC ≥ n‬‬
‫در دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮه اي و ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ اي اﻳﻦ راﺑﻄﻪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﺠﺰا ﻳﺎ ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ ﺟﺰﺋﻲ‬
‫ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪:‬‬
‫‪nLC ≥ ni‬‬
‫در دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ اي‪ ،‬ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺎر ﻣﺮده‪) DR ،‬ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪6635‬‬
‫ﺳﺎل ‪ 1382‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ( ﺑﺎﻳﺪ راﺑﻄﻪ زﻳﺮ را ﺑﺮآورده ﻛﻨﺪ‪:‬‬

‫‪163‬‬
 ‫‪ DR × E / Emax ≤ 0.5 × e1 × R / N‬ﻳﺎ ‪DR / Emax ≤ 0.5 × e1 / Max‬‬
‫ﻛﻪ در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ‪ E = Max × R / N ،‬ﺑﺎرﮔﺬاري ﺟﺰﺋﻲ ﻟﻮدﺳﻞ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺎرﮔﺬاري دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺑﺎ ‪ Max‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‪:‬‬

‫ﻫﺮﮔﺎه ‪ DR‬ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬راﺑﻄﻪ ‪ nLC ≥ Max / e1‬ﺑﺮآورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻓﺮاﺗﺮ از اﻳﻦ در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪﮔﺴﺘﺮه اي ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺎن ﻟﻮدﺳﻞ )ﻫﺎ( ﺑﺮاي ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﮔﺴﺘﺮه ﺑﻪ ﻛﺎر‬
‫ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺎر ﻣﺮده‪ DR ،‬ﻟﻮدﺳﻞ )ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪ 6635‬ﺳﺎل‬
‫‪ 1382‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ( ﺑﺎﻳﺪ راﺑﻄﻪ زﻳﺮ را ﺑﺮآورده ﻛﻨﺪ‪:‬‬
‫‪ DR × E / Emax ≤ e1·× R / N‬ﻳﺎ ‪DR / Emax ≤ e1 / Max‬‬

‫راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‪:‬‬

‫ﻫﺮﮔﺎه ‪ DR‬ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬راﺑﻄﻪ ‪ nLC ≥ 0.4 × Maxr / e1‬ﺑﺮآورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ج‪ 7-2-‬ﻛﻤﻴﻨﻪ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻟﻮدﺳﻞ‬

‫ﻛﻤﻴﻨﻪ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻟﻮدﺳﻞ‪) ، vmin ،‬ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪ 6635‬ﺳﺎل ‪ 1382‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ( ﻧﺒﺎﻳﺪ‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮ از زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪ ،e ،‬ﺿﺮب در ﻧﺴﺒﺖ ﻛﺎﻫﺶ‪ ،R ،‬وﺳﻴﻠﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎر و ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﺮ رﻳﺸﻪ ﻣﺮﺟﻊ ﺗﻌﺪاد‪،N ،‬‬
‫ﻟﻮدﺳﻞ ﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫‪vmin ≤ e1 ×·R / √N‬‬
‫ﻳﺎدآوري‪ vmin-‬ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻳﻜﺎي ﺟﺮم اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻓﺮﻣﻮل ﻫﻢ ﺑﺮاي ﻟﻮدﺳﻞ ﻫﺎي آﻧﺎﻟﻮگ و ﻫﻢ ﺑﺮاي ﻟﻮدﺳﻞ ﻫﺎي‬
‫دﻳﺠﻴﺘﺎل ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮه اي ﻛﻪ از ﻫﻤﺎن ﻟﻮدﺳﻞ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﮔﺴﺘﺮه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻳﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪزﻳﻨﻪاي‪،‬‬
‫‪ e‬ﺑﺎﻳﺪ ‪ e1‬ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ج‪ 8-2-‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ورودي ﻟﻮدﺳﻞ‬

‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ورودي ﻟﻮدﺳﻞ‪ ،RLC ،‬ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﻣﺤﺪود ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪ RLC / N‬ﺑﺎﻳﺪ در داﺧﻞ ﮔﺴﺘﺮه ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ‪ RLmin‬ﺗﺎ ‪ RLmax‬ﻗﺮار داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﻫﺎ و وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺮدازش داده ﻫﺎي آﻧﺎﻟﻮگ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ آزﻣﻮن ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ج‪3-‬‬
‫ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه و وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺮدازش داده ﻫﺎي آﻧﺎﻟﻮگ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭘﻴﻮﺳﺖ پ آزﻣﻮن ﺷﺪه اﻧﺪ ﻣﻲ‬
‫ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺪون ﺗﺠﺪﻳﺪ آزﻣﻮن در ﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ ﮔﻮاﻫﻲ ‪ OIML‬ﻣﺮﺑﻮط وﺟﻮد ﺑﻮده و اﻟﺰاﻣﺎت ‪2-2-10-6 ،1-2-10-6‬‬
‫و ‪ 3-2-10-6‬ﺑﺮآورده ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ج‪ 1-3-‬رده درﺳﺘﻲ‬

‫رده درﺳﺘﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﮔﺴﺘﺮه ﻫﺎي دﻣﺎ و ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺎﻳﺪاري در ﺑﺮاﺑﺮ رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺎﻳﺪ اﻟﺰاﻣﺎت دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي ﺗﻮزﻳﻦ )‪WI‬ﻫﺎ(‬
‫را ﺑﺮآورده ﺳﺎزد‪.‬‬

‫‪164‬‬
 ‫ﺟﺪول ‪ -14‬رده ﻫﺎي درﺳﺘﻲ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ‬
‫درﺳﺘﻲ‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ‬

‫‪WI‬‬ ‫‪I‬‬ ‫‪II‬‬ ‫‪III‬‬ ‫‪IIII‬‬ ‫‪OIML R 76‬‬

‫‪IND‬‬ ‫‪I‬‬ ‫‪I*, II‬‬ ‫‪II*, III‬‬ ‫‪III, IIII‬‬ ‫‪OIML R 76‬‬

‫*اﮔﺮ ﮔﺴﺘﺮه ﻫﺎي دﻣﺎ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ارزﻳﺎﺑﻲ ﺛﺒﺎت در ﺑﺮاﺑﺮ رﻃﻮﺑﺖ و ﺧﺰش ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت رده ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮ اﻧﻄﺒﺎق داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ج‪ 2-3-‬ﻛﺴﺮ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎي ﻣﺠﺎز‬

‫اﮔﺮ ﺑﺮاي ﻟﻮدﺳﻞ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻣﻘﺪاري در ﮔﻮاﻫﻲ ‪ OIML‬ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت ‪ pind = 0/5‬اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﻛﺴﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ‪ 0/3≤ pind ≤ 0/8‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺑﻨﺪ ‪ 1-2-10-6‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ج‪ 3-3-‬ﺣﺪود دﻣﺎ‬

‫اﮔﺮ ﺑﺮاي ﻟﻮدﺳﻞ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻣﻘﺪاري در ﮔﻮاﻫﻲ ‪ OIML‬ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت ‪ Tmin = –10 °C‬و‬
‫‪ Tmax =40 °C‬اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪ 2-2-9-6‬ﻣﺤﺪود ﺷﻮد‪.‬‬

‫ج‪ 4-3-‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪ nind ،‬ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﻤﺘﺮ از ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪ ،n ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫‪nind ≥ n‬‬
‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮه اي ﻳﺎ ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ اي‪ ،‬اﻳﻦ راﺑﻄﻪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻳﺎ ﮔﺴﺘﺮه ﺗﻮزﻳﻦ‬
‫ﺟﺰﺋﻲ ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪:‬‬
‫‪nind ≥ ni‬‬
‫در ﻣﻮرد ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ اي ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮه اي‪ ،‬اﻳﻦ وﻇﺎﻳﻒ ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﺸﺎن دﻫﻲ ﮔﻮاﻫﻲ ﺷﺪه ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫ج‪ 5-3-‬داده ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬

‫وﻟﺘﺎژ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫)‪Uexc (V‬‬
‫وﻟﺘﺎژ ورودي ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه‬ ‫)‪Umin (mV‬‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﺮاي زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه‬ ‫)‪Δumin (μV‬‬
‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺑﺮاي زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪ ،Δu ،‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ زﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬

‫‪165‬‬
 ‫اي‪e = e1 ،‬‬ ‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي ﺗﻮزﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮه اي ﻳﺎ ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪ‬
‫)‪ UMRmin (mV‬ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ﮔﺴﺘﺮه اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي‬
‫)‪ UMRmax (mV‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ﮔﺴﺘﺮه اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫)‪RLmin (Ω‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫)‪RLmax (Ω‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ RLmin-‬و ‪ RLmax‬ﺣﺪود ﻣﺠﺎز ﮔﺴﺘﺮه اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ﺑﺮاي اﻣﭙﺪاﻧﺲ )ﻫﺎ( ورودي ﻟﻮدﺳﻞ واﻗﻌﻲ‬
‫ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻛﺎﺑﻞ اﺗﺼﺎل‬ ‫ج‪1-5-3-‬‬

‫ﻛﺎﺑﻞ اﺿﺎﻓﻲ ﺑﻴﻦ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه و ﻟﻮدﺳﻞ ﻳﺎ ﺟﻌﺒﻪ اﺗﺼﺎل ﻟﻮدﺳﻞ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ )ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﻫﺎ ﺑﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﺷﺶ ﺳﻴﻤﻪ ﻣﺠﺎز ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﺳﺲ داراي ﻣﺲ( ﺑﺎﻳﺪ در ﮔﻮاﻫﻲ ‪ OIML‬ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺳﺎده ﺗﺮﻳﻦ روش اﺟﺮاﻳﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻣﻘﺪار ﺑﺮاي ﻧﺴﺒﺖ ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﻳﻚ ﺳﻴﻢ‬
‫)‪ (m/mm²‬ﺑﺮاي ﻣﺎده ﻣﻌﻠﻮم )ﻣﺲ‪ ،‬آﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻮم و ﻏﻴﺮه( در ﮔﻮاﻫﻲ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻮارد‪ ،‬ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻮل )‪ (m‬ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ )‪ ،(mm2‬ﻣﺎده ﻫﺎدي و ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻋﻤﻮﻣﻲ )‪ (Ω‬ﺑﺮاي ﺳﻴﻢ ﺗﻜﻲ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ﺑﺮاي ﻛﺎﺑﻞ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬اﺗﺼﺎل ﺳﻴﻢ ﻣﺴﻲ ﻣﻔﻴﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮﮔﺎه ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﺻﺎﻋﻘﻪ آﺳﻤﺎﻧﻲ ﻳﺎ‬
‫ﺿﺪاﻧﻔﺠﺎر از ﻣﻮاﻧﻌﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ ،‬وﻟﺘﺎژ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻟﻮدﺳﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺮآورده ﺷﺪن ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺮاي ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻛﺮدن وﻟﺘﺎژ ورودي‬
‫ﺑﺮاي زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه اﺛﺒﺎت ﺷﻮد‪.‬‬

‫وارﺳﻲ ﻫﺎي ﺳﺎزﮔﺎري‪ ،‬ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎ ﺑﺎ ﺧﺮوﺟﻲ آﻧﺎﻟﻮگ‬ ‫ج‪4-‬‬

‫ﻛﻤﻴﺖ ﻫﺎ و وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ اي ﻛﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﺪه اﻧﺪ و ﺑﺎ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺳﺎزﮔﺎري دارﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ زﻳﺮ‬
‫ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻫﻤﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺮآورده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ اﻟﺰاﻣﺎت ﺳﺎزﮔﺎري ‪ 6589-1‬ﺑﺮآورده ﺷﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در آنﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮان داده ﻫﺎ را وارد ﻛﺮد اﺗﺨﺎذ ﺗﺼﻤﻴﻢ آﺳﺎن در ﻣﻮرد اﻳﻨﻜﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺮآورده ﺷﺪه‬
‫اﻧﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ را ﻣﻴﺴﺮ ﻣﻲ ﺳﺎزد‪.‬‬
‫ﺳﺎزﻧﺪه دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻳﻦ ﺳﺎزﮔﺎري را ﺑﺎ ﭘﺮ ﻛﺮدن ﻓﺮم ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻌﺪ وارﺳﻲ و اﺛﺒﺎت ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺪ ج ‪ 6-‬ﻣﺜﺎل ﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮل از ﻓﺮم ﻫﺎي ﭘﺮ ﺷﺪه ﺑﺮاي وارﺳﻲ ﺳﺎزﮔﺎري را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪166‬‬
167
 ‫ﻓﺮم‪ :‬وارﺳﻲ ﺳﺎزﮔﺎري‬
‫رده درﺳﺘﻲ ﻟﻮدﺳﻞ)‪ ،(LC‬ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه)‪ (IND‬و دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ)‪(WI‬‬ ‫)‪(1‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪WI‬‬ ‫ﻣﺴﺎوي ﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫‪IND‬‬ ‫&‬ ‫‪LC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫ﻣﺴﺎوي ﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫&‬
‫ﻣﺤﺪوده دﻣﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ)‪ (WI‬ﺑﺎ ﻣﺤﺪوده دﻣﺎي ﻟﻮدﺳﻞ)‪ (LC‬و ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه )‪ (IND‬ﺑﺮ ﺣﺴﺐ درﺟﻪ ﺳﻠﺴﻴﻮس ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫)‪(2‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪WI‬‬ ‫‪IND‬‬ ‫‪LC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≥‬ ‫&‬ ‫‪Tmin‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≤‬ ‫&‬ ‫‪Tmax‬‬
‫ﺟﻤﻊ ﻣﺮﺑﻌﺎت ﻛﺴﺮ ‪ pi‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز ﻋﻨﺎﺻﺮ اﺗﺼﺎلﺳﺎز‪ ،‬ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه و ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫)‪(3‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫≥‪1‬‬ ‫‪pLC2‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪pind2‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪pcon2‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≥‪1‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪+‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه و ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫)‪(4‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪ni=Maxi/ei‬‬ ‫≤‬ ‫‪nind‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≤‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺗﻚ ﮔﺴﺘﺮهاي‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≤‬ ‫‪i=1‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي ﻳﺎ‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≤‬ ‫‪i=2‬‬ ‫ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≤‬ ‫‪i=3‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ‪ Max‬دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫)‪(5‬‬
‫‪Factor Q: Q=(Max+DL+IZSR+NUD+T+)/Max= ….‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪Emax‬‬ ‫≥‬ ‫‪Q×Max×R/N‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≥‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻟﻮدﺳﻞ و ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫)‪6‬اﻟﻒ(‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪ni=Maxi/ei‬‬ ‫≤‬ ‫‪nLC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≤‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺗﻚ ﮔﺴﺘﺮهاي‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≤‬ ‫‪i=1‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي ﻳﺎ‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≤‬ ‫‪i=2‬‬ ‫ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≤‬ ‫‪i=3‬‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﺎر ﻣﺮده ﻟﻮدﺳﻞ و ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪ ، e1،‬دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي‬ ‫)‪6‬ب(‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪Maxr/e1‬‬ ‫≤‬ ‫)‪ Z=EMax/(2×DR‬ﻳﺎ ‪nLC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≤‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﺎر ﻣﺮده ﻟﻮدﺳﻞ و ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪ ، e1،‬دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‬ ‫)‪6‬پ(‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪0/4×Maxr/e1‬‬ ‫≤‬ ‫)‪ Z=EMax/(2×DR‬ﻳﺎ ‪nLC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≤‬
‫ﺑﺎر ﻣﺮده واﻗﻌﻲ ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺎر ﻣﺮده ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪kg‬‬ ‫)‪6‬ت(‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪Emin‬‬ ‫≤‬ ‫‪DL×R/N‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≤‬
‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ و ﻛﻤﻴﻨﻪ زﻳﻨﻪ ﻟﻮدﺳﻞ)ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪ (kg‬ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫)‪(7‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪νmin=Emax/Y‬‬ ‫≤‬ ‫‪e×R/ N‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≤‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي در ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻠﻲ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ و ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﺮاي ﻫﺮ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ و ﺧﺮوﺟﻲ واﻗﻌﻲ ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎ‬ ‫)‪(8‬‬

‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪Umin‬‬ ‫≤‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي در ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻠﻲ ﺑﺮاي )‪U=C×Uexc×R×DL/(Emax×N‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≤‬ ‫ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ)‪ WI‬ﺑﺪون ﺑﺎر(‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪Δumin‬‬ ‫≤‬ ‫)‪Δ u=C×Uexc×R×e/(Emax×N‬‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﺮاي ﻫﺮ‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≤‬ ‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫ﮔﺴﺘﺮه اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻣﺠﺎز ﺑﺮاي ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ و اﻣﭙﺪاﻧﺲ واﻗﻌﻲ ﻟﻮدﺳﻞ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪Ω‬‬ ‫)‪(9‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪RLmax‬‬ ‫≥‬ ‫‪RLC/N‬‬ ‫≥‬ ‫‪RLmin‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≥‬ ‫≥‬
‫ﮔﺴﺘﺮش ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ ﺑﻴﻦ ﻟﻮدﺳﻞ)ﻫﺎ( و ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺳﻴﻢ ﻛﺎﺑﻞ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪m/mm2‬‬ ‫)‪(10‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪(L/A)max‬‬ ‫≥‬ ‫)‪(L/A‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≥‬

‫‪168‬‬
 ‫وارﺳﻲ ﻫﺎي ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎي ﺑﺎ ﺧﺮوﺟﻲ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬ ‫ج‪5-‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻦ و ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎ ﻳﺎ وﺳﺎﻳﻞ دﻳﺠﻴﺘﺎل )ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 1‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ( ﻫﻴﭻ وارﺳﻲ ﺳﺎزﮔﺎري‬
‫ﺧﺎﺻﻲ ﺿﺮوري ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬آزﻣﻮن ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﺻﺤﻴﺢ از ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻛﺎﻣﻞ ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻫﻴﭻ اﻧﺘﻘﺎل داده‬
‫ﺻﺤﻴﺤﻲ ﺑﻴﻦ ﻣﺎﺟﻮلﻫﺎ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﺒﺎﺷﺪ )و اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺑﻴﻦ اﺟﺰا ﻳﺎ وﺳﺎﻳﻞ دﻳﮕﺮ( دﺳﺘﮕﺎه اﺻﻼً ﻛﺎر ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﻌﻀﻲ‬
‫از وﻇﺎﻳﻒ ﺧﺮاب ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﺻﻔﺮ ﻛﺮدن ﻳﺎ ﭘﺎرﺳﻨﮓ ﻛﺮدن‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎل ﻫﻤﺎن وارﺳﻲ ﺳﺎزﮔﺎري ﻛﻪ در ج‪ 4-‬ذﻛﺮ ﺷﺪه اﻋﻤﺎل ﻣﻲ ﮔﺮدد ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎي ﺷﺮاﻳﻂ‬
‫)‪ (9) ،(8‬و )‪ (10‬ﻓﺮم‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎل ﻫﺎي وارﺳﻲ ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺮاي ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎي ﺑﺎ ﺧﺮوﺟﻲ آﻧﺎﻟﻮگ‬ ‫ج‪6-‬‬

‫ج‪ 1-6-‬ﺗﻮزﻳﻦ ﻛﻨﻨﺪه وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ ﺟﺎده اي ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮه اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي )ﻣﺜﺎل ﺷﻤﺎره ‪(1‬‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬
‫‪III‬‬ ‫رده درﺳﺘﻲ‬
‫‪Max = 60 t‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ‬
‫‪e = 20 kg‬‬ ‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫‪N=4‬‬ ‫ﺗﻌﺪاد ﻟﻮدﺳﻞ ﻫﺎ‬
‫‪R=1‬‬ ‫ﺑﺪون اﻫﺮم ﺑﻨﺪي‬
‫‪DL = 12 t‬‬ ‫ﺑﺎر ﻣﺮده ﺑﺎرﮔﻴﺮ‬
‫‪IZSR = 10 t‬‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه ﺻﻔﺮ ﻛﻦ اوﻟﻴﻪ‬
‫‪NUD = 30 t‬‬ ‫ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺑﺎر ﺗﻮزﻳﻊ ﺷﺪه ﻏﻴﺮ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ‬
‫‪T+ = 0‬‬ ‫ﭘﺎرﺳﻨﮓ اﻓﺰاﻳﺸﻲ‬
‫‪– 10 °C to + 40 °C‬‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎ‬
‫‪L = 100 m‬‬ ‫ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ‬
‫‪A = 0/75 mm2‬‬ ‫ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺳﻴﻢ‬

‫ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه‪:‬‬
‫‪III‬‬ ‫رده درﺳﺘﻲ‬
‫‪nind = 3000‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫‪Uexc = 12 V‬‬ ‫وﻟﺘﺎژ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻟﻮدﺳﻞ‬
‫‪Umin = 1 mV‬‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي‬
‫‪Δumin = 1 μV‬‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﺮ ﺣﺴﺐ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫‪30 Ω to 1000 Ω‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‪/‬ﻛﻤﻴﻨﻪ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻟﻮدﺳﻞ‬
‫‪– 10 °C to + 40 °C‬‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎ‬

‫‪169‬‬
 ‫‪pind = 0/5‬‬ ‫ﻛﺴﺮ ‪mpe‬‬
‫‪ 6‬ﺳﻴﻢ‬ ‫ﻛﺎﺑﻞ اﺗﺼﺎل‬
‫‪(L/A)max=150m/mm2‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻣﻘﺪار ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺳﻴﻢ‬
‫ﻟﻮدﺳﻞ)ﻫﺎ(‪:‬‬
‫‪C‬‬ ‫رده درﺳﺘﻲ‬
‫‪Emax = 30 t‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ‬
‫‪Emin = 2 t‬‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺎر ﻣﺮده‬
‫‪C = 2 mV/V‬‬ ‫‪1‬‬
‫ﺧﺮوﺟﻲ اﺳﻤﻲ‬
‫‪nLC = 3000‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫‪Y = 6000‬‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ‪Emax / vmin‬‬
‫‪Z = 3000‬‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ )‪Emax / (2 × DR‬‬
‫‪RLC = 350 Ω‬‬ ‫اﻣﭙﺪاﻧﺲ ورودي ﻳﻚ ﻟﻮدﺳﻞ‬
‫‪– 10 °C to + 40 °C‬‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎ‬
‫‪pLC = 0/7‬‬ ‫ﻛﺴﺮ ‪mpe‬‬
‫ﻋﻨﺎﺻﺮ اﺗﺼﺎل‪:‬‬
‫‪pcon = 0/5‬‬ ‫ﻛﺴﺮ ‪mpe‬‬

‫‪- 1‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺧﺮوﺟﻲ ﻟﻮدﺳﻞ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ وﻟﺘﺎژ ورودي ﭘﺲ از ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﺎ ‪ ،Emax‬ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪ mV/V‬ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻳﺎدآوري‪-‬ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ آﺳﺎن ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻧﺴﺒﻲ زﻳﺮ در اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪Y = Emax / vmin‬‬
‫)‪Z = Emax / (2 × DR‬‬

‫‪170‬‬
 ‫وارﺳﻲ ﺳﺎزﮔﺎري )ﻣﺜﺎل ﺷﻤﺎره ‪(1‬‬
‫رده درﺳﺘﻲ ﻟﻮدﺳﻞ)‪ ،(LC‬ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه)‪ (IND‬و دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ)‪(WI‬‬ ‫)‪(1‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪WI‬‬ ‫ﻣﺴﺎوي ﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫‪IND‬‬ ‫&‬ ‫‪LC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪III‬‬ ‫ﻣﺴﺎوي ﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫‪III‬‬ ‫&‬ ‫‪C‬‬
‫ﻣﺤﺪوده دﻣﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ)‪ (WI‬ﺑﺎ ﻣﺤﺪوده دﻣﺎي ﻟﻮدﺳﻞ)‪ (LC‬و ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه )‪ (IND‬ﺑﺮ ﺣﺴﺐ درﺟﻪ ﺳﻠﺴﻴﻮس ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫)‪(2‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪WI‬‬ ‫‪IND‬‬ ‫‪LC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪-10 °C‬‬ ‫≥‬ ‫‪-10 °C‬‬ ‫&‬ ‫‪-10 °C‬‬ ‫‪Tmin‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪40 °C‬‬ ‫≤‬ ‫‪40 °C‬‬ ‫&‬ ‫‪40 °C‬‬ ‫‪Tmax‬‬
‫ﺟﻤﻊ ﻣﺮﺑﻌﺎت ﻛﺴﺮ ‪ pi‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز ﻋﻨﺎﺻﺮ اﺗﺼﺎلﺳﺎز‪ ،‬ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه و ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫)‪(3‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫≥‪1‬‬ ‫‪pLC2‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪pind2‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪pcon2‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≥‪1‬‬ ‫‪0/49‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪0/25‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪0/25‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه و ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫)‪(4‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪ni=Maxi/ei‬‬ ‫≤‬ ‫‪nind‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪3000‬‬ ‫≤‬ ‫‪3000‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺗﻚ ﮔﺴﺘﺮهاي‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪-‬‬ ‫≤‬ ‫‪-‬‬ ‫‪i=1‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي ﻳﺎ‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪-‬‬ ‫≤‬ ‫‪-‬‬ ‫‪i=2‬‬ ‫ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪-‬‬ ‫≤‬ ‫‪-‬‬ ‫‪i=3‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ‪ Max‬دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫)‪(5‬‬
‫‪Factor Q: Q=(Max+DL+IZSR+NUD+T+)/Max= 1.35‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪Emax‬‬ ‫≥‬ ‫‪Q×Max×R/N‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪30000 kg‬‬ ‫≥‬ ‫‪28000 kg‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻟﻮدﺳﻞ و ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫)‪6‬اﻟﻒ(‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪ni=Maxi/ei‬‬ ‫≤‬ ‫‪nLC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪3000‬‬ ‫≤‬ ‫‪3000‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺗﻚ ﮔﺴﺘﺮهاي‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪-‬‬ ‫≤‬ ‫‪-‬‬ ‫‪i=1‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي ﻳﺎ‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪-‬‬ ‫≤‬ ‫‪-‬‬ ‫‪i=2‬‬ ‫ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪-‬‬ ‫≤‬ ‫‪-‬‬ ‫‪i=3‬‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﺎر ﻣﺮده ﻟﻮدﺳﻞ و ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪ ، e1،‬دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي‬ ‫)‪6‬ب(‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪Maxr/e1‬‬ ‫≤‬ ‫)‪ Z=EMax/(2×DR‬ﻳﺎ ‪nLC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪-‬‬ ‫≤‬ ‫‪-‬‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﺎر ﻣﺮده ﻟﻮدﺳﻞ و ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪ ، e1،‬دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‬ ‫)‪6‬پ(‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪0/4×Maxr/e1‬‬ ‫≤‬ ‫)‪ Z=EMax/(2×DR‬ﻳﺎ ‪nLC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪-‬‬ ‫≤‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺎر ﻣﺮده واﻗﻌﻲ ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺎر ﻣﺮده ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪kg‬‬ ‫)‪6‬ت(‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪Emin‬‬ ‫≤‬ ‫‪DL×R/N‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2000 kg‬‬ ‫≤‬ ‫‪3000 kg‬‬
‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ و ﻛﻤﻴﻨﻪ زﻳﻨﻪ ﻟﻮدﺳﻞ)ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪ (kg‬ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫)‪(7‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪νmin=Emax/Y‬‬ ‫≤‬ ‫‪e×R/ N‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪5/00 kg‬‬ ‫≤‬ ‫‪10/00 kg‬‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي در ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻠﻲ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ و ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﺮاي ﻫﺮ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ و ﺧﺮوﺟﻲ واﻗﻌﻲ ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎ‬ ‫)‪(8‬‬

‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪Umin‬‬ ‫≤‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي در ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻠﻲ ﺑﺮاي )‪U=C×Uexc×R×DL/(Emax×N‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪1mV‬‬ ‫≤‬ ‫‪2/40mV‬‬ ‫ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ)‪ WI‬ﺑﺪون ﺑﺎر(‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪Δumin‬‬ ‫≤‬ ‫)‪Δ u=C×Uexc×R×e/(Emax×N‬‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﺮاي ﻫﺮ‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪١/٠ μV‬‬ ‫≤‬ ‫‪۴/٠٠ μV‬‬ ‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫ﮔﺴﺘﺮه اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻣﺠﺎز ﺑﺮاي ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ و اﻣﭙﺪاﻧﺲ واﻗﻌﻲ ﻟﻮدﺳﻞ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪Ω‬‬ ‫)‪(9‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪RLmax‬‬ ‫≥‬ ‫‪RLC/N‬‬ ‫≥‬ ‫‪RLmin‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪1000‬‬ ‫≥‬ ‫‪87/5‬‬ ‫≥‬ ‫‪30‬‬
‫ﮔﺴﺘﺮش ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ ﺑﻴﻦ ﻟﻮدﺳﻞ)ﻫﺎ( و ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺳﻴﻢ ﻛﺎﺑﻞ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪m/mm2‬‬ ‫)‪(10‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪(L/A)max‬‬ ‫≥‬ ‫)‪(L/A‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪150‬‬ ‫≥‬ ‫‪133/3‬‬

‫‪171‬‬
 ‫ج‪ 2-6-‬ﺗﺮازوي ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺑﺎ ﺳﻪ ﮔﺴﺘﺮه اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي )ﻣﺜﺎل ﺷﻤﺎره ‪(2‬‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬
‫‪III‬‬ ‫رده درﺳﺘﻲ‬
‫‪Max = 5000 kg‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ‬
‫‪Max2 = 2000 kg‬‬
‫‪Max1 = 1000 kg‬‬
‫‪e3 = 2 kg‬‬ ‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫‪e2 = 1 kg‬‬
‫‪e1 = kg‬‬
‫‪N=4‬‬ ‫ﺗﻌﺪاد ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎ‬
‫‪R=1‬‬ ‫ﺑﺪون اﻫﺮم ﺑﻨﺪي‬
‫‪DL = 250 kg‬‬ ‫ﺑﺎر ﻣﺮده ﺑﺎرﮔﻴﺮ‬
‫‪IZSR = 500kg‬‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه ﺻﻔﺮ ﻛﻦ اوﻟﻴﻪ‬
‫‪NUD = 1000 kg‬‬ ‫ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺑﺎر ﺗﻮزﻳﻊ ﺷﺪه ﻏﻴﺮ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ‬
‫‪T+ = 0‬‬ ‫ﭘﺎرﺳﻨﮓ اﻓﺰاﻳﺸﻲ‬
‫‪ + 40 °C‬ﺗﺎ ‪– 10 °C‬‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎ‬
‫‪L = 20 m‬‬ ‫ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ‬
‫‪A = 0/75 mm2‬‬ ‫ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺳﻴﻢ‬

‫ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه‪:‬‬
‫‪III‬‬ ‫رده درﺳﺘﻲ‬
‫‪nind = 3000‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫‪Uexc = 10 V‬‬ ‫وﻟﺘﺎژ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻟﻮدﺳﻞ‬
‫‪Umin = 0/5 mV‬‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي‬
‫‪Δumin = 1 μV‬‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﺮ ﺣﺴﺐ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫‪ Ω‬ﺗﺎ ‪30 Ω 1000‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‪/‬ﻛﻤﻴﻨﻪ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻟﻮدﺳﻞ‬
‫‪ + 40 °C‬ﺗﺎ ‪– 10 °C‬‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎ‬
‫‪pind = 0/5‬‬ ‫ﻛﺴﺮ ‪mpe‬‬
‫‪ 6‬ﺳﻴﻢ‬ ‫ﻛﺎﺑﻞ اﺗﺼﺎل‬
‫‪(L/A)max=150m/mm2‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺳﻴﻢ‬
‫ﻟﻮدﺳﻞ )ﻫﺎ(‪:‬‬
‫‪C‬‬ ‫رده درﺳﺘﻲ‬
‫‪Emax = 2000 kg‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ‬
‫‪Emin = 0 t‬‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺎر ﻣﺮده‬

‫‪172‬‬
 ‫‪C = 2 mV/V‬‬ ‫‪1‬‬
‫ﺧﺮوﺟﻲ اﺳﻤﻲ‬
‫‪nLC = 3000‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫‪vmin = 0/2 kg‬‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫‪Z = 5000‬‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ )‪Emax / (2 × DR‬‬
‫‪RLC = 350 Ω‬‬ ‫اﻣﭙﺪاﻧﺲ ورودي ﻳﻚ ﻟﻮدﺳﻞ‬
‫‪ + 40 °C‬ﺗﺎ ‪– 10 °C‬‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎ‬
‫‪PLC = 0.7‬‬ ‫ﻛﺴﺮ ‪mpe‬‬
‫‪pcon = 0.5‬‬

‫ﻋﻨﺎﺻﺮ اﺗﺼﺎل‪:‬‬
‫ﻛﺴﺮ ‪mpe‬‬

‫‪- 1‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺧﺮوﺟﻲ ﻟﻮدﺳﻞ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ وﻟﺘﺎژ ورودي ﭘﺲ از ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﺎ ‪ ،Emax‬ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪ mV/V‬ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻳﺎدآوري‪-‬ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ آﺳﺎن ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻧﺴﺒﻲ زﻳﺮ در اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪Y = Emax / vmin‬‬
‫)‪Z = Emax / (2 × DR‬‬

‫‪173‬‬
 ‫وارﺳﻲ ﺳﺎزﮔﺎري )ﻣﺜﺎل ﺷﻤﺎره ‪(2‬‬
‫رده درﺳﺘﻲ ﻟﻮدﺳﻞ)‪ ،(LC‬ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه)‪ (IND‬و دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ)‪(WI‬‬ ‫)‪(1‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪WI‬‬ ‫ﻣﺴﺎوي ﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫‪IND‬‬ ‫&‬ ‫‪LC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪III‬‬ ‫ﻣﺴﺎوي ﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫‪III‬‬ ‫&‬ ‫‪C‬‬
‫ﻣﺤﺪوده دﻣﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ)‪ (WI‬ﺑﺎ ﻣﺤﺪوده دﻣﺎي ﻟﻮدﺳﻞ)‪ (LC‬و ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه )‪ (IND‬ﺑﺮ ﺣﺴﺐ درﺟﻪ ﺳﻠﺴﻴﻮس ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫)‪(2‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪WI‬‬ ‫‪IND‬‬ ‫‪LC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪-10 °C‬‬ ‫≥‬ ‫‪-10 °C‬‬ ‫&‬ ‫‪-10 °C‬‬ ‫‪Tmin‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪40 °C‬‬ ‫≤‬ ‫‪40 °C‬‬ ‫&‬ ‫‪40 °C‬‬ ‫‪T‬‬ ‫‪max‬‬
‫ﺟﻤﻊ ﻣﺮﺑﻌﺎت ﻛﺴﺮ ‪ pi‬ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎز ﻋﻨﺎﺻﺮ اﺗﺼﺎلﺳﺎز‪ ،‬ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه و ﻟﻮدﺳﻞ‬ ‫)‪(3‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫≥‪1‬‬ ‫‪pLC2‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪pind2‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪pcon2‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫≥‪1‬‬ ‫‪0/49‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪0/25‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪0/25‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه و ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫)‪(4‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪ni=Maxi/ei‬‬ ‫≤‬ ‫‪nind‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪-‬‬ ‫≤‬ ‫‪-‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺗﻚ ﮔﺴﺘﺮهاي‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2000‬‬ ‫≤‬ ‫‪3000‬‬ ‫‪i=1‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي ﻳﺎ‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2000‬‬ ‫≤‬ ‫‪3000‬‬ ‫‪i=2‬‬ ‫ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2000‬‬ ‫≤‬ ‫‪3000‬‬ ‫‪i=3‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ‪ Max‬دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫)‪(5‬‬
‫‪Factor Q: Q=(Max+DL+IZSR+NUD+T+)/Max= 1.35‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪Emax‬‬ ‫≥‬ ‫‪Q×Max×R/N‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2000 kg‬‬ ‫≥‬ ‫‪1687/5 kg‬‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻟﻮدﺳﻞ و ﺗﻌﺪاد زﻳﻨﻪﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ‬ ‫)‪6‬اﻟﻒ(‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪ni=Maxi/ei‬‬ ‫≤‬ ‫‪nLC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪-‬‬ ‫≤‬ ‫‪-‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﺗﻚ ﮔﺴﺘﺮهاي‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2000‬‬ ‫≤‬ ‫‪3000‬‬ ‫‪i=1‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي ﻳﺎ‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2000‬‬ ‫≤‬ ‫‪3000‬‬ ‫‪i=2‬‬ ‫ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2000‬‬ ‫≤‬ ‫‪3000‬‬ ‫‪i=3‬‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﺎر ﻣﺮده ﻟﻮدﺳﻞ و ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪ ، e1،‬دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﭼﻨﺪ زﻳﻨﻪاي‬ ‫)‪6‬ب(‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪Maxr/e1‬‬ ‫≤‬ ‫)‪ Z=EMax/(2×DR‬ﻳﺎ ‪nLC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪-‬‬ ‫≤‬ ‫‪-‬‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﺎر ﻣﺮده ﻟﻮدﺳﻞ و ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‪ ، e1،‬دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮهاي‬ ‫)‪6‬پ(‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪0/4×Maxr/e1‬‬ ‫≤‬ ‫)‪ Z=EMax/(2×DR‬ﻳﺎ ‪nLC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪4000‬‬ ‫≤‬ ‫‪5000‬‬
‫ﺑﺎر ﻣﺮده واﻗﻌﻲ ﺑﺎرﮔﻴﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺎر ﻣﺮده ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪kg‬‬ ‫)‪6‬ت(‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪Emin‬‬ ‫≤‬ ‫‪DL×R/N‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪0 kg‬‬ ‫≤‬ ‫‪62/5 kg‬‬
‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮزﻳﻦ و ﻛﻤﻴﻨﻪ زﻳﻨﻪ ﻟﻮدﺳﻞ)ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪ (kg‬ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫)‪(7‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪νmin=Emax/Y‬‬ ‫≤‬ ‫‪e×R/ N‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪0/2 kg‬‬ ‫≤‬ ‫‪0/25 kg‬‬
‫ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي در ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻠﻲ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ و ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﺮاي ﻫﺮ زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ و ﺧﺮوﺟﻲ واﻗﻌﻲ ﻟﻮدﺳﻞﻫﺎ‬ ‫)‪(8‬‬

‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪Umin‬‬ ‫≤‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي در ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻠﻲ ﺑﺮاي )‪U=C×Uexc×R×DL/(Emax×N‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪0/5mV‬‬ ‫≤‬ ‫‪0/625mV‬‬ ‫ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ)‪ WI‬ﺑﺪون ﺑﺎر(‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪Δumin‬‬ ‫≤‬ ‫)‪Δ u=C×Uexc×R×e/(Emax×N‬‬ ‫ﻛﻤﻴﻨﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﺮاي ﻫﺮ‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪١ μV‬‬ ‫≤‬ ‫‪١/٢۵ μV‬‬ ‫زﻳﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫ﮔﺴﺘﺮه اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻣﺠﺎز ﺑﺮاي ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ و اﻣﭙﺪاﻧﺲ واﻗﻌﻲ ﻟﻮدﺳﻞ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪Ω‬‬ ‫)‪(9‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪RLmax‬‬ ‫≥‬ ‫‪RLC/N‬‬ ‫≥‬ ‫‪RLmin‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪1000‬‬ ‫≥‬ ‫‪87/5‬‬ ‫≥‬ ‫‪30‬‬
‫ﮔﺴﺘﺮش ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ ﺑﻴﻦ ﻟﻮدﺳﻞ)ﻫﺎ( و ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺳﻴﻢ ﻛﺎﺑﻞ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪m/mm2‬‬ ‫)‪(10‬‬
‫رد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫‪(L/A)max‬‬ ‫≥‬ ‫)‪(L/A‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪150‬‬ ‫≥‬ ‫‪26/67‬‬

‫‪174‬‬
 ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ چ‬
‫)اﻟﺰاﻣﻲ(‬
‫ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ و دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ ﻛﻨﺘﺮل ﺷﺪه ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻫﺎ و آزﻣﻮن ﻫﺎي ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ و دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ ﻛﻨﺘﺮل ﺷﺪه ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار‬
‫ﻳﺎدآوري‪ -‬روش ﻫﺎي اﺟﺮاي آزﻣﻮن و اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻠﻲ ﺗﺮي ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ و دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺗﻮﺳﻂ ‪OIML CS5/SC2‬‬
‫ﺗﻜﻮﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫وﺳﺎﻳﻞ و دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺗﻌﺒﻴﻪ ﺷﺪه )‪(1-5-6‬‬ ‫چ‪1-‬‬

‫ﻣﺴﺘﻨﺪات را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ‪ 2-1-2-10‬ﺑﺎزﻧﮕﺮي ﻛﺮده و وارﺳﻲ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺳﺎزﻧﺪه اﻇﻬﺎر ﻧﻤﻮده ﻛﻪ ﻧﺮم اﻓﺰار در‬
‫ﺳﺨﺖ اﻓﺰار و ﻣﺤﻴﻂ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻧﺼﺐ ﺷﺪه و ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﻳﻖ واﺳﻂ ﻳﺎ ﺷﻴﻮه دﻳﮕﺮي ﭘﺲ از ﺗﺎﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﻳﺎ‬
‫ﻣﻬﺮ و ﻣﻮم ﺷﺪن‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻳﺎ ﺑﺎرﮔﺬاري ﺷﻮد‪.‬‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺷﻴﻮه ﻫﺎي ﺗﺎﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺷﺪه و ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺮ دﺳﺖ ﻳﺎزي در آن ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺮم اﻓﺰار وﺟﻮد دارد و ﺑﻪ وﺿﻮح ﺑﻪ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و وﻇﺎﻳﻒ ﻣﺮﺗﺒﻂ‬
‫ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ اﻧﺘﺼﺎب داده ﺷﺪه و ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎزﻧﺪه اراﺋﻪ ﺷﺪه وﻇﺎﻳﻒ ﻣﺮﺗﺒﻂ را اﺟﺮا ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﮕﺎه ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎي ﺷﺨﺼﻲ و ﺳﺎﻳﺮ وﺳﺎﻳﻞ ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي و ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎرﮔﺬاري )‪(2-5-7‬‬ ‫چ‪2-‬‬
‫چ‪ 1-2-‬ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻧﺮم اﻓﺰار‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺳﺎزﻧﺪه ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻧﺮم اﻓﺰار را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪) 2-2-5-7‬ت( ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺮاي‬
‫اﻣﺘﺤﺎن ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﺮﺿﻪ ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫چ‪ 2-2-‬ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻧﺮم اﻓﺰار‬

‫چ‪1-2-2-‬ﻧﺮم اﻓﺰار ﺑﺎ ﻻﻳﻪ ﺑﺴﺘﻪ )دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ وﺟﻮد ﻧﺪارد و‪/‬ﻳﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮ‬
‫اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ(‬
‫‪ ‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻛﺎﻣﻠﻲ از ﻓﺮﻣﺎن ﻫﺎ )ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻛﻠﻴﺪﻫﺎي وﻇﻴﻔﻪ ﻳﺎ ﻓﺮاﻣﻴﻦ از ﻃﺮﻳﻖ‬
‫واﺳﻂﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ( ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪه و ﺑﺎ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻫﻤﺮاه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺳﺎزﻧﺪه اﻇﻬﺎر ﻛﺘﺒﻲ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻮدن ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻓﺮاﻣﻴﻦ را اراﺋﻪ ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫چ‪2-2-2-‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ و ﻳﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ )ﻫﺎ( در دﺳﺘﺮس ﻛﺎرﺑﺮ ﻗﺮار دارد‪:‬‬

‫‪ ‬وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﻳﺎ اﻋﻀﺎي ﻣﻌﺎدل در ﻛﺪ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎﺟﻮل )ﻫﺎي( ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻛﻨﺘﺮل ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي وﻳﮋه‪-‬ﻧﻮع(‬
‫‪ ‬وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ در ﺻﻮرت ﻣﺠﻌﻮل ﺷﺪن ﻛﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از واﺳﻂ ﮔﺮﻓﺘﻦ‬
‫ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺷﺮوع ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪175‬‬
 ‫ﻣﻮاردي ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﻮارد ﻣﻨﺪرج در چ‪ 1-2-2-‬ﻳﺎ چ‪2-2-2-‬‬ ‫چ‪3-2-2-‬‬
‫‪ ‬وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺧﺎص وﺳﻴﻠﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﺑﺎ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ‬
‫ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﭘﻴﮕﻴﺮي ﻣﻤﻴﺰي ﺑﺮاي ﺣﻔﺎﻇﺖ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺧﺎص وﺳﻴﻠﻪ و ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻤﻴﺰي وﺟﻮد‬
‫دارد‪.‬‬
‫‪ ‬ﭼﻨﺪ وارﺳﻲ اﺗﻔﺎﻗﻲ را ﺑﺮاي آزﻣﻮن اﻳﻨﻜﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻫﺎي وﻇﺎﻳﻒ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺷﺪه ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﺎر‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫چ‪ 3-2-‬واﺳﻂ)ﻫﺎي( ﻧﺮم اﻓﺰار‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه و از ﻣﺎﺟﻮل ﻫﺎي‬ ‫‪‬‬
‫ﻫﻤﺮاه ﻧﺮم اﻓﺰار ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ واﺳﻂ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺣﻔﺎﻇﺘﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه‪ ،‬ﺟﺪا ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ واﺳﻂ ﻧﺮم اﻓﺰاري ﺣﻔﺎﻇﺘﻲ ﺧﻮد ﺑﺨﺸﻲ از ﻧﺮم اﻓﺰار ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ وﻇﺎﻳﻒ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﻳﻖ واﺳﻂ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺣﻔﺎﻇﺘﻲ‬ ‫‪‬‬
‫ﺻﺎدر ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺮﻳﻒ و ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ از ﻃﺮﻳﻖ واﺳﻂ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺣﻔﺎﻇﺘﻲ ﺗﻌﻮﻳﺾ ﺷﻮﻧﺪ‪،‬‬ ‫‪‬‬
‫ﺗﻌﺮﻳﻒ و ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺗﻮﺻﻴﻒ وﻇﺎﻳﻒ و ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ و ﻛﺎﻣﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ وﻇﻴﻔﻪ ﻫﺎ و ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺷﺪه ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻐﺎﻳﺮت ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰ )ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل‪ ،‬در ﻣﺴﺘﻨﺪﺳﺎزي‬ ‫‪‬‬
‫ﻧﺮم اﻓﺰار( ﺑﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ واﺳﻂ ﻧﺮم اﻓﺰاري ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫چ‪ 4-2-‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺮم اﻓﺰار‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺮم اﻓﺰاري ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﺳﺮاﺳﺮ ﻣﺎﺟﻮل )ﻫﺎي( ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ‬ ‫‪‬‬
‫ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺧﺎص ﻧﻮع در زﻣﺎن اﺟﺮاي دﺳﺘﮕﺎه وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺮم اﻓﺰار در دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ راﻫﻨﻤﺎ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه و ﻣﻲ ﺗﻮان آن را ﺑﺎ‬ ‫‪‬‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﺮﺟﻊ ﻛﻪ در ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻮع ﺛﺒﺖ ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻫﻤﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺎﺟﻮل )ﻫﺎي( ﻣﺮﺗﺒﻂ و ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺧﺎص ﻧﻮع ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‬ ‫‪‬‬
‫در ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺮم اﻓﺰار ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ وارﺳﻲ ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﻋﻤﻠﻲ وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ )ﻳﺎ اﻣﻀﺎﻫﺎي دﻳﮕﺮ( ﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫‪‬‬
‫ﺷﺪه و ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﭘﻴﮕﻴﺮي ﻣﻤﻴﺰي اﺛﺮﺑﺨﺶ وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ذﺧﻴﺮه داده ﻫﺎ )‪(3-5-7‬‬ ‫چ‪3-‬‬
‫ﻣﺴﺘﻨﺪات اراﺋﻪ ﺷﺪه را ﺑﺎزﻧﮕﺮي ﻛﺮده و وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺳﺎزﻧﺪه وﺳﻴﻠﻪ اي را ﺑﻪ ﺻﻮرت ادﻏﺎم ﺷﺪه در‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻳﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت وﺻﻞ ﺷﺪه از ﺧﺎرج ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻛﺮده ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ذﺧﻴﺮه ﺳﺎزي دراز ﻣﺪت داده ﻫﺎي‬
‫ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت‪:‬‬

‫‪176‬‬
‫چ‪ 1-3-‬وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﺪه ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮه داده ﻫﺎ ﺑﺮ روي وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺗﻌﺒﻴﻪ‬
‫ﺷﺪه )چ‪ (1-‬ﻳﺎ ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي‪/‬ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎرﮔﺬاري ﻣﺤﻘﻖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي اﻣﺘﺤﺎن ﻧﺮم اﻓﺰار ﺑﻪ ﻛﺎر‬
‫ﺑﺮده ﺷﺪه ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮه داده ﻫﺎ‪ ،‬چ‪ 1-‬ﻳﺎ چ‪ 2-‬را ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺒﺮﻳﺪ‪.‬‬
‫چ‪2-3-‬وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ داده ﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺻﺤﻴﺢ ذﺧﻴﺮه ﻳﺎ ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪه اﻧﺪ‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻇﺮﻓﻴﺖ ذﺧﻴﺮه ﺳﺎزي و ﺗﻤﻬﻴﺪات ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﺗﻼف ﻏﻴﺮﻣﺠﺎز داده ﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎزﻧﺪه‬
‫ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺷﺪه و ﻛﺎﻓﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫چ‪3-3-‬وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ داده ﻫﺎي ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه ﻣﺤﺘﻮي ﻫﻤﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺿﺮوري ﺑﺮاي ﺑﺎزﺳﺎزي ﻳﻚ‬
‫ﺗﻮزﻳﻦ ﭘﻴﺸﻴﻦ )اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ‪:‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﻳﺎ ﺧﺎﻟﺺ و ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﭘﺎرﺳﻨﮓ )اﮔﺮ ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺟﺪاﺳﺎزي ﭘﺎرﺳﻨﮓ و ﭘﺎرﺳﻨﮓ از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه(‪ ،‬ﻋﻼﺋﻢ اﻋﺸﺎر‪ ،‬ﻳﻜﺎﻫﺎ )ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪،‬‬
‫‪ kg‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺛﺒﺖ ﺷﻮد(‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ داده ﻫﺎ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﻤﺎره دﺳﺘﮕﺎه ﻳﺎ ﺑﺎرﮔﻴﺮ‪ .‬اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﻳﺎ ﺑﺎرﮔﻴﺮ‬
‫ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ذﺧﻴﺮه داده ﻫﺎ ﻣﺘﻌﺪد ﺑﺎﺷﺪ و ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ اﻣﻀﺎﻫﺎي ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ داده ﻫﺎ ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫چ‪4-3-‬وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ داده ﻫﺎي ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻓﻲ و در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺗﺼﺎدﻓﻲ و ﻋﻤﺪي ﺣﻔﺎﻇﺖ‬
‫ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ داده ﻫﺎ ﻃﻲ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ذﺧﻴﺮه ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ﺗﻮازن ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ داده ﻫﺎ در ﻣﻮرد وﺳﻴﻠﻪ ذﺧﻴﺮه ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺗﻌﺒﻴﻪ ﺷﺪه )‪ (1-5-7‬ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل‬
‫ﺗﻮازن ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ داده ﻫﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﻳﺎ اﻣﻀﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل )ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 2‬ﺑﺎﻳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻳﻚ‬
‫ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ‪ CRC-16‬ﭼﻨﺪ ﻧﺎﻣﻲ ﻣﺨﻔﻲ( در ﻣﻮرد وﺳﻴﻠﻪ ذﺧﻴﺮه ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻳﺎ ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﺑﺎرﮔﺬاري ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫چ‪5-3-‬وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ داده ﻫﺎي ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﺪن و ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺷﻤﺎره)ﻫﺎي( ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﻌﺪي در ﻣﺤﻴﻂ ﺗﻌﺎﻣﻼت رﺳﻤﻲ ﺛﺒﺖ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل در‬
‫ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي‪ ،‬ﭼﺎپ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫چ‪6-3-‬وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ داده ﻫﺎي ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه اﻧﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻪ‬
‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺷﺨﺺ ﺑﻬﺮه ﺑﺮدار ﺑﺴﺘﮕﻲ ﻧﺪارد‪.‬‬
‫چ‪7-3-‬وارﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ داده ﻫﺎي ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه اي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺷﻴﻮه ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮ‬
‫روي وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻛﻨﺘﺮل ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه ﻳﺎ ﭼﺎپ ﮔﻴﺮي ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺮﻣﺖ ﮔﺰارش آزﻣﻮن‬ ‫چ‪4-‬‬

‫ﮔﺰارش آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺎوي اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ در ﻣﻮرد ﭘﻴﻜﺮه ﺑﻨﺪي ﺳﺨﺖ اﻓﺰار و ﻧﺮم اﻓﺰار ‪ PC‬اﻣﺘﺤﺎن ﺷﺪه و‬
‫ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪177‬‬
 ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ ح‬
‫)اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ(‬
‫ﻛﺘﺎﺑﻨﺎﻣﻪ‬
‫ﺷﺮح‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ و ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻣﺮﺟﻊ‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ‬
‫واژﮔﺎن ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﺮوه ﻛﺎري ﻣﺸﺘﺮك ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻣﻨﺼﻮب‬ ‫‪International Vocabulary of‬‬ ‫]‪[1‬‬
‫‪BIPM, IEC, IFCC, ISO, IUPAC, IUPAP‬‬ ‫‪Basic and‬‬
‫‪General Terms in Metrology‬‬
‫و ‪ OIML‬ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫)‪(VIM) (1993‬‬
‫واژﮔﺎن ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﺪه در زﻣﻴﻨﻪ اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‬ ‫‪International Vocabulary of‬‬ ‫]‪[2‬‬
‫‪Terms in Legal Metrology,‬‬
‫اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﺧﺪﻣﺎت اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‪ ،‬ﻣﺴﺘﻨﺪات‬
‫)‪BIML, Paris (2000‬‬
‫ﻣﺮﺗﺒﻂ و ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ ﻣﻲ ﭘﺮدازد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻳﻦ‬
‫واژﮔﺎن ﺷﺎﻣﻞ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺑﺎ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻋﻤﻮﻣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از ‪ VZM‬ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻗﻮاﻋﺪي ﺑﺮاي ﺻﺪور‪ ،‬ﺛﺒﺖ و ﻛﺎرﺑﺮد ﮔﻮاﻫﻲ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ ‪ OIML‬اراﺋﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫)‪OIML B 3 (2003‬‬ ‫]‪[3‬‬
‫‪OIML Certificate System for‬‬
‫‪Measuring Instruments‬‬
‫)‪(formerly OIML P 1‬‬
‫ﺷﺎﻣﻞ اﻟﺰاﻣﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻋﻤﻮﻣﻲ‬ ‫)‪OIML D 11 (2004‬‬ ‫]‪[4‬‬
‫‪General requirements for‬‬
‫‪electronic measuring‬‬
‫‪instruments‬‬
‫ﺳﺮي ﻫﺎي آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ و ﺷﺪتﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ را ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻛﺮده و ﺷﺮاﻳﻂ‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان‬ ‫]‪[5‬‬
‫ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺮاي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺟﻬﺖ ﻗﺎدر ﺳﺎزي آزﻣﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺮاي ﻋﻤﻠﻜﺮد در‬ ‫ﺷﻤﺎره ‪1307‬ﺳﺎل ‪1377‬‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ ﻋﺎدي ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ‪ ،‬ذﺧﻴﺮه و ﻣﺼﺮف ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫آزﻣﻮنﻫﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ‪-‬راﻫﻨﻤﺎي ﻋﻤﻮﻣﻲ‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آزﻣﻮن ﻫﺎي ﺳﺮ و ﻫﻢ در ﻣﻮرد اﺗﻼف ﮔﺮﻣﺎﻳﻲ و ﻫﻢ اﺗﻼف ﮔﺮﻣﺎﻳﻲ‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان‬ ‫] ‪[6‬‬
‫آزﻣﻮﻧﻪ‬ ‫ﺷﻤﺎره‪1307-1‬ﺳﺎل ‪1375‬‬
‫آزﻣﻮﻧﻬﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻗﺴﻤﺖ دوم‪:‬‬
‫آزﻣﻮﻧﻬﺎ – آزﻣﻮﻧﻬﺎي ‪ : A‬ﺳﺮﻣﺎ‬
‫ﺷﺎﻣﻞ آزﻣﻮن ب اﻟﻒ‪ :‬ﮔﺮﻣﺎي ﺧﺸﻚ ﺑﺮاي آزﻣﻮﻧﻪ اﺗﻼف ﻛﻨﻨﺪه ﮔﺮﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان‬ ‫]‪[7‬‬
‫ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ دﻣﺎ‪ ،‬ﺑﻪ آزﻣﻮن ب‪-‬ﮔﺮﻣﺎي ﺧﺸﻚ ﺑﺮاي آزﻣﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺪون اﺗﻼف ﺣﺮارﺗﻲ ﺑﺎ‬ ‫ﺷﻤﺎره ‪ 1307-2-2‬ﺳﺎل‪1387‬‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻛﻨﺪ دﻣﺎ؛‬ ‫آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ‪-‬ﻗﺴﻤﺖ ‪2-2‬‬
‫آزﻣﻮن ﻫﺎي ب ب‪ :‬ﮔﺮﻣﺎي ﺧﺸﻚ ﺑﺮاي آزﻣﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺗﻠﻒ ﻛﻨﻨﺪه ﮔﺮﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ‬ ‫آزﻣﻮن ﻫﺎ ‪-‬آزﻣﻮن ‪ b‬ﮔﺮﻣﺎي ﺧﺸﻚ‬
‫ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ دﻣﺎ‪،‬‬
‫آزﻣﻮن ﻫﺎي ب ت‪ :‬ﮔﺮﻣﺎي ﺧﺸﻚ ﺑﺮاي آزﻣﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺗﻠﻒ ﻛﻨﻨﺪه ﮔﺮﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ‬
‫دﻣﺎ؛‬
‫ﻳﻚ روش آزﻣﻮن ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮدن ﻣﺤﺼﻮﻻت‪ ،‬اﺟﺰا ﻳﺎ ﺗﺠﻬﻴﺰات‬ ‫)‪IEC 60068-2-78 (2001-08‬‬ ‫]‪[8‬‬
‫‪Environmental testing - Part‬‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﺗﻜﻨﻴﻜﻲ ﺑﺮاي ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ‪ ،‬اﻧﺒﺎرش و اﺳﺘﻔﺎده در ﺷﺮاﻳﻂ رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺎﻻ ﻓﺮاﻫﻢ‬ ‫‪2-78:‬‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬آزﻣﻮن ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﺑﺮاي ﻣﺴﻴﺮ ﻛﺮدن ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺗﺄﺛﻴﺮ رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺎﻻ در‬ ‫‪Tests - Test Cab: Damp heat,‬‬
‫دﻣﺎي ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺪون اﻳﺠﺎد ﺷﺒﻨﻢ ﺑﺮ روي آزﻣﻮﻧﻪ در ﻃﻮل دوره ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در ﻧﻈﺮ‬ ‫‪steady state‬‬
‫‪(IEC 60068-2-78 replaces the‬‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪following‬‬
‫اﻳﻦ آزﻣﻮن ﺗﻌﺪادي از ﺷﺪت ﻫﺎي ﺑﺮﺗﺮ دﻣﺎي ﺑﺎﻻ‪ ،‬رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺎﻻ و ﻣﺪت زﻣﺎن آزﻣﻮن‬ ‫‪withdrawn standards:‬‬
‫‪IEC 60068-2-3, test Ca and‬‬

‫‪178‬‬
 ‫ﺷﺮح‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ و ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻣﺮﺟﻊ‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ‬
‫را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬آزﻣﻮن را ﻣﻲ ﺗﻮان ﻫﻢ ﺑﺮ روي آزﻣﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺗﻠﻒ ﻛﻨﻨﺪه ﮔﺮﻣﺎ و‬ ‫)‪IEC 60068-2-56, test Cb‬‬
‫ﻫﻢ ﺑﺮ روي آزﻣﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﮔﺮﻣﺎ را ﺗﻠﻒ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮد‪ .‬اﻳﻦ آزﻣﻮن ﺑﺮاي‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻳﺎ اﺟﺰاي ﻛﻮﭼﻚ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﺰرﮔﻲ ﻛﻪ داراي اﺗﺼﺎﻻت دروﻧﻲ‬
‫ﭘﻴﭽﻴﺪه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪ .‬ﺗﺠﻬﻴﺰات آزﻣﻮن ﺧﺎرﺟﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﺗﺎﻗﻚ ﻣﺴﺘﻠﺰم‬
‫زﻣﺎن ﺗﻨﻈﻴﻤﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻛﺎرﺑﺮد ﭘﻴﺶ ﮔﺮم ﻛﻨﻨﺪه و ﺣﻔﻆ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه‬
‫ﻃﻲ دوره ﻧﺼﺐ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﻫﺎي اﻟﻒ‪ :‬ﺳﺮد )‪ (IEC 68-2-1‬و آزﻣﻮن ب‪ :‬ﮔﺮﻣﺎي‬ ‫‪IEC 60068-3-1 (1974-01) +‬‬ ‫]‪[9‬‬
‫‪Supplement A (1978-01):‬‬
‫ﺧﺸﻚ )‪ (IEC 68-2-2‬اراﺋﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﭘﻴﻮﺳﺖ ﻫﺎي را در ﻣﻮرد اﺛﺮ‪ :‬اﻧﺪازه اﺗﺎﻗﻚ‬ ‫‪Environmental testing Part 3‬‬
‫ﺑﺮ روي ﺳﻄﺢ دﻣﺎي آزﻣﻮﻧﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ از ﺟﺮﻳﺎن ﻫﻮاي اﺟﺒﺎري اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻲ‬ ‫‪Background information,‬‬
‫ﺷﻮد ﺑﺮ روي ﺳﻄﺢ دﻣﺎي آزﻣﻮﻧﻪ ﻫﺎي آزﻣﻮن‬ ‫‪Section 1:‬‬
‫‪Cold and dry heat tests‬‬
‫اﺑﻌﺎد اﻧﺘﻬﺎي ﺳﻴﻢ و ﻣﻮاد روي دﻣﺎي ﺳﻄﺢ ﻳﻚ ﺟﺰء‪ ،‬اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي دﻣﺎ‪ ،‬اﻧﺪازه‬
‫ﮔﻴﺮي ﺳﺮﻋﺖ ﻫﻮا و ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺸﻌﺸﻊ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﺻﻼﺣﻴﻪ اﻟﻒ اﻃﻼﻋﺎت‬
‫ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﭘﺎﻳﺪاري دﻣﺎ ﻃﻲ آزﻣﻮن ﺑﻪ دﺳﺖ ﻧﻴﺎﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اراﺋﻪ ﻣﻲ‬
‫ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﺿﺮوري ﺑﺮاي ﻛﻤﻚ در ﺗﻬﻴﻪ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي اﺟﺰا‬ ‫)‪IEC 60068-3-4 (2001-08‬‬ ‫]‪[10‬‬
‫‪Environmental testing - Part‬‬
‫ﻳﺎ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻨﺎﺳﺐ و آزﻣﻮنﻫﺎ و ﺷﺪت ﻫﺎي آزﻣﻮن ﺑﺮاي ﻣﺤﺼﻮﻻت‬
‫‪3-4:‬‬
‫ﺧﺎص و در ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻮارد اﻧﻮاع ﺧﺎص ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﺪف‬ ‫‪Supporting documentation‬‬
‫آزﻣﻮنﻫﺎي ﮔﺮﻣﺎﻳﻲ رﻃﻮﺑﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺮاي اﺳﺘﻘﺎﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻨﺶ‬ ‫‪and guidance - Damp heat‬‬
‫‪tests‬‬
‫ﻫﺎي اﻳﺠﺎد ﺷﺪه در رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﻲ ﺑﺎﻻي ﻣﺤﻴﻂ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ و ﺑﺪون ﺷﺒﻨﻢ و ﺑﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ وﻳﮋه ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ و اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ آزﻣﻮن ﻫﺎي‬
‫ﮔﺮﻣﺎﻳﻲ ﻣﺮﻃﻮب ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي وارﺳﻲ ﻣﻘﺎوﻣﺖ آزﻣﻮﻧﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻌﻀﻲ اﺷﻜﺎل‬
‫ﻫﺠﻮم ﺧﻮردﮔﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر رود‪.‬‬
‫در ﻣﻮرد ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻛﺎرﺑﺮد اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺎي ‪ ،EMC‬ﺳﺮي‬ ‫)‪IEC 61000-4-1 (2000-04‬‬ ‫]‪[11‬‬
‫‪Basic EMC Publication‬‬
‫‪ IEC 61000-4‬در ﻣﻮرد ﻓﻨﻮن اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي و آزﻣﻮن ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮد ﺳﺎزﻧﺪﮔﺎن‬ ‫‪Electromagnetic‬‬
‫ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫)‪compatibility (EMC‬‬
‫‪Part 4: Testing and‬‬
‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎي ﻛﻠﻲ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪measurement techniques‬‬
‫‪Section 1: Overview of IEC‬‬
‫‪61000-4 series‬‬
‫ﺑﻪ اﻟﺰاﻣﺎت ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ و روش ﻫﺎي آزﻣﻮن ﺑﺮاي ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﺮﻗﻲ و اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان‬ ‫]‪[12‬‬
‫ﻣﻮﺿﻮع ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮﻳﺴﻴﺘﻪ ﺳﺎﻛﻦ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ از ﺑﻬﺮه ﺑﺮدار و ﺑﻪ اﺷﻴﺎ‬ ‫ﺷﻤﺎره ‪ 7260-4-2‬ﺳﺎل‬
‫ﻣﺠﺎور ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎً ﮔﺴﺘﺮه ﻫﺎي ﺳﻄﻮح آزﻣﻮﻧﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ‬ ‫‪1387‬ﺳﺎزﮔﺎري اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ‬
‫ﻣﺤﻴﻄﻲ و ﻧﺼﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و روش ﻫﺎي اﺟﺮاﻳﻲ‬ ‫‪(EMC) -‬ﻗﺴﻤﺖ ‪ :4-4‬روﺷﻬﺎي‬
‫آزﻣﻮن را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﺪف اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﭘﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﻣﺸﺘﺮك‬ ‫آزﻣﻮن و اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ‪ -‬آزﻣﻮن‬
‫و ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد و ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﺮﻗﻲ و اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﺨﻠﻴﻪ اﻟﻜﺘﺮو‬
‫ﻣﻮﺿﻮع ﺗﺨﻠﻴﻪ اﻟﻜﺘﺮوﺳﺘﺎﺗﻴﻚ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه‪ ،‬ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﺳﺘﺎﺗﻴﻜﻲ را‬ ‫اﺳﺘﺎﺗﻴﻚ‬
‫ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ از اﺷﺨﺎص ﺑﻪ اﺷﻴﺎي ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪179‬‬
 ‫ﺷﺮح‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ و ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻣﺮﺟﻊ‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﺮﻗﻲ و اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻧﺮژي اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪-4-3‬‬ ‫]‪[13‬‬
‫ﺗﺎﺑﺸﻲ ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪ .‬ﺳﻄﺢ آزﻣﻮن و روش ﻫﺎي اﺟﺮاﻳﻲ آزﻣﻮن اﻟﺰام ﺷﺪه را اﻳﺠﺎد‬ ‫‪ 7260‬ﺳﺎل ‪ 1385‬ﺳﺎزﮔﺎري‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﻣﺮﺟﻊ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﺮﻗﻲ و اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬ ‫اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ‪ (EMC) -‬ﻗﺴﻤﺖ‬
‫ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻴﺪان ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ﺑﺎ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ رادﻳﻮﻳﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ‬ ‫‪ :3-4‬روﺷﻬﺎي آزﻣﻮن و اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي‬
‫ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪-‬آزﻣﻮن ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻴﺪان‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ رادﻳﻮﺋﻲ‬
‫ﺗﺎﺑﺸﻲ‬
‫ﻳﻚ ﻣﺮﺟﻊ ﻣﺸﺘﺮك ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﺮﻗﻲ و‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان‬ ‫]‪[14‬‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺮق ﮔﺬراﻫﺎي ﺳﺮﻳﻊ‪/‬رﮔﺒﺎر ﺑﺮ ﺗﻐﺬﻳﻪ‪ ،‬ﺳﻴﮕﻨﺎل‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل و‬ ‫ﺷﻤﺎره ‪ 7260-4-4‬ﺳﺎل ‪1385‬‬
‫درﮔﺎﻫﻬﺎي زﻣﻴﻦ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ IEC 61000-4 .‬روش ﺳﺎزﮔﺎري را‬ ‫ﺳﺎزﮔﺎري اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ )‪(EMC‬‬
‫ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ ﺗﺠﻴﻬﺰات ﻳﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ در ﺑﺮاﺑﺮ ﭘﺪﻳﺪه ﻫﺎي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه‬ ‫‪-‬ﻗﺴﻤﺖ ‪ :4-4‬روﺷﻬﺎي آزﻣﻮن و‬
‫ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﻌﺎرﻳﻒ زﻳﺮ را ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪:‬‬ ‫اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ‪ -‬آزﻣﻮن ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در‬
‫ﺷﻜﻞ ﻣﻮج وﻟﺘﺎژ آزﻣﻮن‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ ﭘﺎﻟﺴﻬﺎي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ‬
‫ﮔﺴﺘﺮه ﺳﻄﺢ آزﻣﻮن‬ ‫ﺗﻨﺪﮔﺬر‪/‬رﮔﺒﺎره‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰات آزﻣﻮن‬
‫روش اﺟﺮاﻳﻲ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﺑﺮاي ﺗﺠﻬﻴﺰات آزﻣﻮن‬
‫ﺗﻨﻈﻴﻢ آزﻣﻮن‬
‫روش اﺟﺮاﻳﻲ آزﻣﻮن‬
‫اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺸﺨﺼﺎت آزﻣﻮن ﻫﺎي آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ و ﻧﺼﺐ ﭘﺴﺖ ﺑﺮق را اراﺋﻪ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪ اﻟﺰاﻣﺎت ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ و روش ﻫﺎي آزﻣﻮن ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺳﻄﻮح آزﻣﻮن ﺑﺮاي‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان‬ ‫]‪[15‬‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰاﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﺿﺎﻓﻪ وﻟﺘﺎژﻫﺎي ﻧﺎﺷﻲ از ﻛﻠﻴﺪزﻧﻲ و ﮔﺬراﻫﺎي ﺑﺮق در‬ ‫ﺷﻤﺎره ‪ 7260-4-5‬ﺳﺎل ‪1386‬‬
‫ﻣﻌﺮض ﺿﺮﺑﻪ ﻫﺎي ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺳﻄﻮح آزﻣﻮن‬ ‫ﺳﺎزﮔﺎري اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ )‪(EMC‬‬
‫ﻣﺘﻌﺪد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ و ﻧﺼﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ‪ ،‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪-‬ﻗﺴﻤﺖ ‪ :4-4‬روﺷﻬﺎي آزﻣﻮن و‬
‫اﻳﻦ اﻟﺰاﻣﺎت ﺑﺮاي ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﺮﻗﻲ و اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ و ﺑﺮاي آنﻫﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ‪ -‬آزﻣﻮن ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در‬
‫ﻳﻚ ﻣﺮﺟﻊ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺗﺠﻬﻴﺰاﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع اﺧﺘﻼل اﻧﺮژي ﺑﺎﻻ‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ ﻓﺮاﺗﺎﺧﺖ‬
‫ﺑﺮ روي ﺧﻄﻮط ﻗﺪرت و اﺗﺼﺎل داﺧﻠﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ اﻟﺰاﻣﺎت ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ ﻫﺪاﻳﺖ ﺷﺪه ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﺮﻗﻲ و اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺑﺮاي اﺧﺘﻼﻻت‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان‬ ‫]‪[16‬‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ وارده از ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ رادﻳﻮﻳﻲ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ رادﻳﻮﻳﻲ‬ ‫ﺷﻤﺎره ‪7260-4-6‬ﺳﺎل ‪1387‬‬
‫)‪ (RF‬ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮه ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ‪ 9 kHz - 80 MHz.‬ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﺠﻬﻴﺰاﺗﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺳﺎزﮔﺎري اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ )‪(EMC‬‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ داراي ﻳﻚ ﻛﺎﺑﻞ ﻫﺎدي )ﻧﻈﻴﺮ ﺷﺒﻜﻪ‪ ،‬ﺧﻂ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻳﺎ اﺗﺼﺎل زﻣﻴﻦ( ﺑﺮاي‬ ‫‪-‬ﻗﺴﻤﺖ ‪ :4-4‬روﺷﻬﺎي آزﻣﻮن و‬
‫ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﻪ ﻣﻴﺪان ﻫﺎي ‪ RF‬اﺧﺘﻼل ﻧﻴﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻣﺴﺘﺜﻨﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬ ‫اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ‪ -‬ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﻴﻴﻦ آزﻣﻮن ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻳﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي‬ ‫اﺧﺘﻼل ﻫﺎي ﻫﺪاﻳﺘﻲ‪ ،‬اﻟﻘﺎ ﺷﺪه ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎص در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺪف اﺻﻠﻲ اراﺋﻪ ﻣﺮﺟﻊ ﭘﺎﻳﻪ ﻛﻠﻲ ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻴﺪاﻧﻬﺎي ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ رادﻳﻮﻳﻲ‬
‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺮﺗﺒﻂ ‪ IEC‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت )ﻳﺎ ﻛﺎرﺑﺮان و ﺳﺎزﻧﺪﮔﺎن‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰات( ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻨﺎﺳﺐ آزﻣﻮن و ﺳﻄﺢ ﺷﺪت ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰات اﻋﻤﺎل‬
‫ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺴﺌﻮل ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪180‬‬
 ‫ﺷﺮح‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ و ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻣﺮﺟﻊ‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ‬
‫ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ روش ﻫﺎي آزﻣﻮن و ﮔﺴﺘﺮه ﺑﺮﺗﺮ ﺳﻄﻮح آزﻣﻮن ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﺮﻗﻲ و‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان‬ ‫]‪[17‬‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ وﻟﺘﺎژ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺮاي ﻓﺮوﻛﺶ ﻫﺎي وﻟﺘﺎژ‪ ،‬وﻗﻔﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﺷﻤﺎره ‪ 7260-4-7‬ﺳﺎل ‪1385‬‬
‫ﺳﺎزﮔﺎري اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ )‪ (EMC‬ﻛﻮﺗﺎه و ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻟﺘﺎژ را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاي ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﺮﻗﻲ و‬
‫‪-‬ﻗﺴﻤﺖ ‪ :11-4‬روﺷﻬﺎي آزﻣﻮن و اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ داراي ﺟﺮﻳﺎن اﺳﻤﻲ ورودي ﻧﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ 16A‬ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻓﺎز ﻛﺎرﺑﺮد‬
‫اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ‪ -‬آزﻣﻮن ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در دارد ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺗﺼﺎل ﺑﻪ ﺑﻨﺪﻫﺎي ‪ 50 Hz ،AC‬و ‪ 60 Hz‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬آزﻣﻮن ﻫﺎي‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ اﻓﺖ ﻫﺎي وﻟﺘﺎژ‪ ،‬وﻗﻔﻪ ﻫﺎي ﻛﻮﺗﺎه اﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺎي ‪ IEC‬آﻳﻨﺪه ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﺪف اﻳﻦ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﻳﺠﺎد ﻣﺮﺟﻊ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﺮﻗﻲ و‬ ‫و ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻟﺘﺎژ‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻣﻮﺿﻮع ﻓﺮوﻛﺶ ﻫﺎي وﻟﺘﺎژ‪ ،‬وﻗﻔﻪ ﻫﺎي ﻛﻮﺗﺎه و ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻟﺘﺎژ ﻣﻲ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻳﻚ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﭘﺎﻳﻪ ‪ IEC‬در اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ ‪IEC Guide 107‬‬
‫ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت آزﻣﻮن ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ اﺧﺘﻼﻻت ﻣﺪاوم و ﮔﺬرا‪ ،‬ﻫﺪاﻳﺖ ﺷﺪه و‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان‬ ‫]‪[18‬‬
‫ﺗﺸﻌﺸﻲ از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﺳﺘﺎﺗﻴﻜﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ و‬ ‫ﺷﻤﺎره ‪ 61000-6-1‬ﺳﺎل ‪1386‬‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺴﻜﻮﻧﻲ‪ ،‬ﺗﺠﺎري و ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺳﺒﻚ و ﺑﺮاي‬ ‫ﺳﺎزﮔﺎري اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ )‪(EMC‬‬
‫آنﻫﺎ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻣﺤﺼﻮل ﺗﺨﺼﻴﺺ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻳﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺧﺎﻧﻮاده ﻣﺤﺼﻮل وﺟﻮد ﻧﺪارد‬ ‫‪-‬ﺑﺨﺶ ‪ :1-6‬اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻛﻠﻲ ‪-‬‬
‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ ﺑﺮاي ﻣﺤﻴﻂ ﻫﺎي ﻣﺴﻜﻮﻧﻲ‪،‬‬
‫اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﺒﻜﻪ ﻋﻤﻮﻣﻲ وﻟﺘﺎژ ﺿﻌﻴﻒ‬ ‫ﺗﺠﺎري و ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺳﺒﻚ‬
‫ﻳﺎ ﻣﻨﺒﻊ ‪ dc‬اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي واﺳﻂ ﺑﻴﻦ دﺳﺘﮕﺎه و ﺷﺒﻜﻪ ﺑﺮق ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﻨﻈﻮر‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺑﺮﻗﻲ و اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻛﻪ ﺟﻬﺖ ﻛﺎرﺑﺮد در ﻣﺤﻴﻂﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ‬ ‫)‪IEC 61000-6-2 (1999-01‬‬ ‫]‪[19‬‬
‫‪Electromagnetic‬‬
‫ﻣﻨﻈﻮر ﺷﺪهاﻧﺪ و ﺑﺮاي آنﻫﺎ ﻫﻴﭻ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﺑﺮاي ﻣﺤﺼﻮل ﻳﺎ‬
‫)‪compatibility (EMC‬‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده ﻣﺤﺼﻮل وﺟﻮد ﻧﺪارد‪،‬ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪ .‬اﻟﺰاﻣﺎت ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در ﮔﺴﺘﺮه ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‬ ‫‪Part 6: Generic standards‬‬
‫‪0HZ‬ﺗﺎ ‪ 40HZ‬در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ اﺧﺘﻼﻻت ﻣﺪاوم و ﮔﺬرا‪ ،‬ﻫﺪاﻳﺖ ﺷﺪه و ﺗﺸﻌﺸﻲ از‬ ‫‪Section 2: Immunity for‬‬
‫‪industrial environments‬‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺨﻠﻴﻪﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﺳﺘﺎﺗﻴﻜﻲ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻟﺰاﻣﺎت آزﻣﻮن ﺑﺮاي ﻫﺮ درﮔﺎه‬
‫ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺼﺮف در اﻣﺎﻛﻦ ﺻﻨﻌﺘﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ وﺟﻮد‬
‫ﻳﻜﻲ ﻳﺎ ﺑﻴﺶ از ﻳﻜﻲ از ﻣﻮارد زﻳﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪:‬‬
‫‪-‬ﺷﺒﻜﻪ ﺗﻐﺬﻳﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ وﻟﺘﺎژ ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر ﻗﺪرت اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﻓﺸﺎر ﻗﻮي ﻳﺎ‬
‫ﻓﺸﺎر ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﺮاي ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺗﺎﺳﻴﺴﺎت ﺳﺎزﻧﺪه ﻳﺎ ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺮق دار ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ‪ ،‬ﻋﻠﻤﻲ و ﭘﺰﺷﻜﻲ )‪(ISM‬؛‬
‫‪-‬ﺑﺎرﻫﺎي ﺳﻨﮕﻴﻦ اﻟﻘﺎﻳﻲ ﻳﺎ ﺧﺎزﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻓﻌﺎت ﻛﻠﻴﺪ زده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ؛‬
‫‪-‬ﺟﺮﻳﺎن ﻫﺎ و ﻣﻴﺪان ﻫﺎي ﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ﻣﺮﺗﺒﻄﻲ ﻛﻪ زﻳﺎد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫اﺻﻄﻼﺣﺎت ﭘﺎﻳﻪ اي را ﻛﻪ در ﺗﺴﺖ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺧﺘﻼل اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﻧﺪ‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان‬ ‫]‪[20‬‬
‫ﺗﻮﺳﻂ ﻫﺪاﻳﺖ و ﺗﺰوﻳﺞ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﻛﻠﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺷﻤﺎره ‪7059-1‬ﺳﺎل ‪1381‬‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺎي ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ و ﻣﺸﺘﺮك ﺑﺮاي ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎ را اراﺋﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﻮدورﻫﺎي ﺟﺎدهاي ‪ -‬اﻏﺘﺸﺎش‬
‫اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻧﺎﺷﻲ از رﺳﺎﻧﺎﺋﻲ و‬
‫ﻛﻮﭘﻠﻴﻨﮓ)ﺑﺮﻫﻢﻛﻨﺶ( ﻗﺴﻤﺖ اول ‪:‬‬
‫ﺗﻌﺎرﻳﻒ و ﻣﻼﺣﻈﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ‬

‫‪181‬‬
 ‫ﺷﺮح‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ و ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻣﺮﺟﻊ‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت آزﻣﻮن ﻫﺎي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اي ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﻫﺎي ﺳﺎزﮔﺎري ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺬراﻫﺎي‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان‬ ‫]‪[21‬‬
‫اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻫﺪاﻳﺖ ﺷﺪه ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻧﺼﺐ ﺷﺪه ﺑﺮ روي اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻫﺎي ﻣﺴﺎﻓﺮﺑﺮي و‬ ‫ﺷﻤﺎره ‪7059-2‬ﺳﺎل ‪1378‬‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻘﻠﻴﻪ ﺗﺠﺎري ﺳﺒﻚ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ‪ 12V‬ﻳﺎ وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻘﻠﻴﻪ‬ ‫ﺧﻮدورﻫﺎي ﺟﺎدهاي ‪ -‬اﻏﺘﺸﺎش‬
‫ﺗﺠﺎري ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ‪ 24V‬را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺪ وﻗﻮع ﺧﺮاﺑﻲ‬ ‫اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻧﺎﺷﻲ از رﺳﺎﻧﺎﺋﻲ و‬
‫رده ﺑﻨﺪي ﺷﺪت ﺑﺮاي ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﮔﺬراﻫﺎ ﻫﻢ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬ ‫ﻛﻮﭘﻠﻴﻨﮓ)ﺑﺮﻫﻢﻛﻨﺶ( ﻗﺴﻤﺖ دوم ‪:‬‬
‫ﺑﺮاي اﻳﻦ اﻧﻮاع وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻘﻠﻴﻪ ﺟﺎده اي ﻛﺎرﺑﺮد دارد ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي‬ ‫وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻘﻠﻴﻪ ﺗﺠﺎري)ﺳﻨﮕﻴﻦ( ﺑﺎ وﻟﺘﺎژ‬
‫راﻧﺶ آنﻫﺎ )ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻣﻮﺗﻮر اﺣﺘﺮاﻗﻲ‪ ،‬ﻣﻮﺗﻮر دﻳﺰل ﻳﺎ ﻣﻮﺗﻮر اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ(‬ ‫ﺗﻐﺬﻳﻪ اﺳﻤﻲ ‪ 24‬وﻟﺖ ‪ -‬رﺳﺎﻧﺎﺋﻲ‬
‫ﻧﺎﭘﺎﻳﺪار اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺗﻨﻬﺎ در ﺧﻄﻮط‬
‫ﺗﻐﺬﻳﻪ‬
‫ﻳﻚ ﭘﺎﻳﻪ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ‪ EMC‬ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ و وﺳﺎﻳﻞ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ و‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان‬ ‫]‪[22‬‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﺴﺘﻘﺮ وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻘﻠﻴﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ اﻧﺘﻘﺎل ﮔﺬراﻫﺎ از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺰوﻳﺞ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ‬ ‫ﺷﻤﺎره ‪7059-3‬ﺳﺎل ‪1382‬‬
‫ﺧﻄﻮط ﻳﺎ وﺳﺎﻳﻠﻲ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از ﺧﻄﻮط ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮﻗﺮار ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻘﺼﻮد آزﻣﻮن اﺛﺒﺎت‬ ‫ﺧﻮدورﻫﺎي ﺟﺎده اي ‪ -‬اﻏﺘﺸﺎش‬
‫ﻋﻤﻠﻲ ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬وﺳﻴﻠﻪ ﻳﺎ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع اﺧﺘﻼﻻت‬ ‫اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻧﺎﺷﻲ از رﺳﺎﻧﺎﺋﻲ و‬
‫ﮔﺬراي ﺳﺮﻳﻊ ﺗﺰوﻳﺞ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻧﻈﻴﺮ آنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﻠﻴﺪزﻧﻲ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﻛﻮﭘﻠﻴﻨﮓ)ﺑﺮﻫﻢﻛﻨﺶ( ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻮم ‪:‬‬
‫)ﻛﻠﻴﺪزﻧﻲ ﺑﺎرﻫﺎي اﻟﻘﺎﻳﻲ‪ ،‬ﺟﺴﺖ و ﺧﻴﺰ اﺗﺼﺎل رﻟﻪ و ﻏﻴﺮه(‬ ‫ﺧﻮدروﻫﺎي ﺑﺎ وﻟﺘﺎژ ﺗﻐﺬﻳﻪ اﺳﻤﻲ ‪12‬‬
‫ﻳﺎ ‪ 24‬وﻟﺘﻲ ‪ -‬رﺳﺎﻧﺎﺋﻲ ﻧﺎﭘﺎﻳﺪار‬
‫اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺗﻮﺳﻂ اﺗﺼﺎﻻت اﻟﻘﺎﺋﻲ و‬
‫ﺧﺎزﻧﻲ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از ﺧﻄﻮط ﺗﻐﺬﻳﻪ‬
‫ﻗﻮاﻋﺪي ﺑﺮاي ﭼﺎرﭼﻮب اﺧﺘﻴﺎري اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪه در ﭼﺎرﭼﻮب‬ ‫‪OIML B 10 (2004) +‬‬ ‫]‪[23‬‬
‫)‪Amendment 1 (2006‬‬
‫ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻋﻀﻮ ‪ OIML‬و واﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎ در ﻣﻴﺎن اﻋﻀﺎ‪ ،‬ﮔﺰارش آزﻣﻮن را ﻗﺒﻮل و ﺑﻪ‬ ‫‪Framework for a Mutual‬‬
‫ﻛﺎر ﻣﻲ ﺑﻨﺪﻧﺪ )ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﮔﻮاﻫﻲ ‪ OIML‬ﺻﺤﻪ ﮔﺬاري ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ( ﺑﺮاي‬ ‫‪Acceptance Arrangement on‬‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻮع ﻳﺎ ﺑﻪ رﺳﻤﻴﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺳﻲ‬ ‫‪OIML Type Evaluations‬‬
‫)‪(MAA‬‬
‫ﻣﻠﻲ‪/‬ﻣﻨﻄﻘﻪ اي و‪/‬ﻳﺎ ﺻﺪور ﮔﻮاﻫﻲ ﻫﺎي ﺑﻌﺪي ‪OIML‬‬

‫‪182‬‬