Promenadeto tra la poezio pri esperantismo

Federico Gobbo
Universiteit van Amsterdam / Università degli Studi di Torino*
24–a de marto, 2019

Premiso. Laŭ PIV, specimeno estas ‘skizo de ia afero destinita veki scivolon k atenton de tiuj, kiuj
povas interesiĝi pri tio.’ La espero estas, ke la leganto deziros pliprofundiĝi en la studado(n) de nia
originala literaturo kaj aparte de poezio post la gustumado per la specimenoj kiujn mi proponas
ĉi tie. La celo estas instigi fluparolantojn pripensi kio estas esperantisteco kaj esperantismo, sur la
bazo de la poetoj kiuj starigis al si la demandon en la pasinteco. Ĉi tiu dokumento estis pretigita
por samtitola supernivela Esperanto-kurso kiun mi gvidis en la naturdomo Krikkenhaar en la
regiono Almelo, Nederlando, okaze de la studsemajnfino organizita de Esperanto Nederland. Mi
volas diri dankvorton al Davide Astori kaj Nicola Ruggiero, kun kiuj mi pasis agrablajn horojn
parolante pri esperantismo (Davide) kaj poezio (Nicola) tra la lastaj jaroj. Ĉi tiu dokumento estas
atribuita tutmonde al Federico Gobbo, la kompilinto, laŭ la sekva uzkondiĉa permesilo: Kreiva
komunaĵo 4.0: c b. Pri la elekto de la specimenoj kaj eventualaj preseraroj respondecas nur la
kompilinto. La kopirajto de ĉiu specimeno apartenas al ĉiu poeto.

Inspirfonto
El la unua eldono de la Esperanta Antologio, 1958, William Auld skribis, interalie:

Mi esperas, ke tiu ĉi antologio donos al la esperantista popolo ĝian minimuman kulturbazon. Mi

esperas, ke de nun oni rigardos samideanon, kiu ne konas almenaŭ la ĉefajn poemojn en ĝi, kiel
3 senhontan needukiton aŭ analfabeton […] Mi esperas, ke de nun oni ruzados tiun ĉi antologion
en kursoj; ke kompilontoj de krucvort- kaj aliaj enigmoj uzos citaĵojn el ĝi kaj donos al la poemoj
de la Majstro iom da meritata ripozo.

Esenca bibliografieto pri la temo, por pliprofundiĝi

Auld, William (red). Esperanta antologio. Roterdamo: UEA. 1982. 2a eldono.
Astori, Davide. 2018. Promenadeto tra Esperantujo. Parmo: Athenæum.
Minnaja, Carlo & Silfer, Giorgio. Historio de la Esperanta Literaturo. Ĉaŭdefono: LF-koop. 2015.
Sutton, Geoffrey. Concise Encyclopedia of the Original Literature of Esperanto. NY: Mondial. 2008.

*
Universitataj retadresoj: F.Gobbo@uva.nl ; federico.gobbo@unito.it. Vidu ankaŭ mian akademian personan
retejon, en Esperanto: https://federicogobbo.name/eo/.

1
 Ludoviko Lazaro Zamenhof kaj Antoni Grabowski
La vojo
Publikigita origine en 1896.
Tra densa mallumo briletas la celo,
al kiu kuraĝe ni iras.
Simile al stelo en nokta ĉielo,
4 al ni la direkton ĝi diras.
Kaj nin ne timigas la noktaj fantomoj,
nek batoj de l’ sortoj, nek mokoj de l’ homoj,
ĉar klara kaj rekta kaj tre difinita
8 ĝi estas, la voj’ elektita.
Nur rekte, kuraĝe kaj ne flankiĝante,
ni iru la vojon celitan!
Eĉ guto malgranda, konstante frapante,
12 traboras la monton granitan.
L’ espero, l’ obstino kaj la pacienco -
jen estas la signoj, per kies potenco
ni paŝo post paŝo, post longa laboro,
16 atingos la celon en gloro.
Ni semas kaj semas, neniam laciĝas,
pri l’ tempoj estontaj pensante.
Cent semoj perdiĝas, mil semoj perdiĝas, -
20 ni semas kaj semas konstante.
«Ho, ĉesu!» mokante la homoj admonas, –
«Ne ĉesu, ne ĉesu!» en kor’ al ni sonas:
«Obstine antaŭen! La nepoj vin benos,
24 se vi pacience eltenos».
Se longa sekeco aŭ ventoj subitaj
velkantajn foliojn deŝiras,
ni dankas la venton, kaj, repurigitaj,
28 ni forton pli freŝan akiras.
Ne mortos jam nia bravega anaro,
ĝin jam ne timigos la vento, nek staro,
obstine ĝi paŝas, provita, hardita,
32 al cel’ unufoje signita!
Nur rekte, kuraĝe kaj ne flankiĝante
ni iru la vojon celitan!
Eĉ guto malgranda, konstante frapante,
36 traboras la monton granitan.
L’ espero, l’ obstino kaj la pacienco –
jen estas la signoj, per kies potenco
ni paŝo post paŝo, post longa laboro,
40 atingos la celon en gloro.
La tagiĝo
El la poemaro El Parnaso de Popoloj, 1913.
Agordu la brustojn, ho nia fratar’,
Por nova, pli vigla jam kanto!
3 Ĝi sonu potence de montoj al mar’,
Anoncu al ĉiu dormanto:
– Tagiĝo, tagiĝo radias en rond’,
6 La ombroj de nokto forkuras el mond’!
Post longa migrado sur dorna la voj’
Minacis nin ondoj de l’ maro;
9 Sed venkis ni ilin kaj velas kun ĝoj’
Al verda haven’ de l’ homaro.
– Post longa batalo, maldolĉa turment’,
12 La stela standardo jam flirtas en vent’.
Se venus ankoraŭ ventegoj, batal’,
Ni estas jam bone harditaj;
15 Esperon ne venkos la fajro, nek ŝtal’,
Nek ies perfidoj subitaj.
– Nenio en mondo elŝiros ĝin for,
18 Ĝi havas radikojn profunde en kor’.
Ni velas antaŭen kun kredo, fervor’,
Benante la Majstron por verko,
21 Kaj lian anaron, de plej frua hor’
Fidelan al li, ĝis la ĉerko.
– La mond’ aliiĝos, la temp’ pasos for,
24 Sed vivos eterne pri ili memor’.
La lingvo benata montriĝis al ni
Mirinda donaco ĉiela:
27 Per amo al hejmo, patrujo, naci’,
Ni flamas en koro fidela.
– Kaj same fidela; al hejma altar’,
30 Ni sentas nin filoj de l’ tuta homar’.
En ĉiu mondparto, en ĉiu terzon’
En koroj de centoj da miloj,
33 Jam vibras por nia saluto reson’,
Do kantas de l’ tero ni filoj:
– Tagiĝo, tagiĝo radias en rond’,
36 La ombroj de nokto forkuras el mond’!
2
 Stanislav Schulhof
Desperanto
1911.
Dolĉe sonas via nomo,
ho Espero! nia bela vorto!
En la nokto plena je sopiro
4 vi, Espero, estas eliksiro,
sed nur eliksiro sen la forto.
Kontraŭ ĉio estas vi rimedo,
kiel kontraŭ superakvo muro,
8 sed vi estas sabla bariero,
ĉiam disfalanta en aero,
sed ni kredas je vi sen murmuro.
Tre agrabla vere estas sonĝo,
12 ankaŭ sonĝo pri la estonteco,
pri senĉesa homa harmonio,
unu amo, unu familio,
– sukeraĵo por la infaneco.
16 Ni atendas vane tempon belan,
kiam regos sole via nomo.
En eterna monda karuselo
vi Espero restos ĉiam stelo,
20 ĉiam malproksima por la homo.
Eĉ se iam jena tempo venos
post jarmiloj, kaj post miliardo,
tiam ree homon batos homo,
24 sed li batos lin en via nomo -
ankaŭ kun la stelo sur standardo.
Kanto de l’ sklavo
El Literatura Mondo, nro 12, 1922.
Nun mi klare vidas, ke jam sorto mia
estas alligita al vi per kateno,
3 ke mi nun jam devos ĉiam kun vi iri,
ke mi certe ne sukcesos jam akiri
liberecon, mia nova suvereno!
6 Multefoje mi forĵetis mian plumon,
eĉ emblemon vian: stelon kvinradian,
en la kor’ la fajron mi estingi penis,
9 sed vi senkompate ĉiam min ekprenis,
kaj min pluen, pluen trenis: sklavon vian.
Al vi apartenas do nun vivo mia,
12 ĉio, kion jaroj lasis en la koro
vin mi sekvas nune, kiel somnambulo,
tute kontraŭvole, tute sen postulo,
15 kaj mi jam ne revas eĉ pri laŭr’ kaj gloro.
Kie vi ja prenis tiun sorĉan forton?
Vi tra landoj marŝas sen la sang’ sur glavo
18 sen kanonoj, nur kun via verda stelo,
kaj vin malgraŭ tio sekvas sen ribelo
ĉiam novaj, blinde obeemaj sklavoj.
21 Pli kruelan, ol la famaj uzurpantoj
vi alportis al ni en la mondon moron:
ili piedbatis homajn liberecojn,
24 de la landoj ŝiris partojn, limojn, pecojn,
sed vi ŝiras el la brustoj nian koron.
3
 Boris Mirski kaj Julio Baghy
Dramo en forno Estas mi esperantisto
El la kolekto La dorna karesilo, 1917. 1933?

Sen malkontento Verda stelo sur la brusto

Toleru ĉiun ŝvitlaboron. Iom palas pro la rusto.
Nur diligento 3 Mi ne estas purigisto
Estas mi esperantisto.
4 En vi edukos la valoron.
Sur plat’ kuira Gramatikon mi ne konas
Al kiu naz’ kun ĝu’ rapidis, 6 Kaj gazetojn ne abonas.
Kun vid’ martira Librojn legu la verkisto,
8 Potkuko korpulenta sidis. Estas mi esperantisto.
Kun la varmego ĝi militis
(Nur diablo tian varmon kovus) 9 Mi parolas kun rapido:
Kaj tiel ŝvitis, «Bonan tagon, ĝis revido»
12 Kiel potkuk’ nur ŝviti povus. Ĝi sufiĉas por ekzisto,
«Ha, ĝemis ĝi: mi ne komprenas 12 Estas mi esperantisto.
Pro kies pekoj mi suferas!
Por la venko mi esperas,
Mi svenas
Sed nenion mi oferas,
16 Kaj tian ardon mi toleras,
15 Mi ne estas ja bankisto,
Ke pro ĉi ard’ rabia
Estas mi esperantisto.
Jam sur sidilo mia
Brulvundoj ekaperas! Se baraktas en la krizo
20 Mi tuta estas kiel kupro 18 La movado, organizo
Kaj ruĝa flam’ Helpas mi nur per rezisto,
Min kovras jam Estas mi esperantisto.
De subo ĝis supro!
24 Brulpunon Dio al mi sendis! …» 21 Post la mort’ ĉe tombo mia
Sed la Potkuko vane plendis, Staros «rondo familia».
Ĉar kiam ĝusta horo venis, Nekrologos ĵurnalisto:
Bakist’ el forno ĝin eltrenis, 24 «Estis li esperantisto».
28 Kaj nia ruĝa fornogasto,
Kiu estis simpla pasto,
Iĝis brava, grava kuko
Kun veruko sur la nuko.
32 Do nur post Fundamenta ŝvito
Al pasto venas kukmerito
Kaj siajn ecojn ĝi kondukas
El forno, kie kukoj jukas.

4
 Kálmán Kalocsay
En amara horo
El la kolekto Streĉita kordo, 1931.
Nenio estas vi, nenio,
se, pri la senco sen konscio,
3 vi hurlas pri la «nova sento»!
Mi volus scii vin fermento,
potenca povo, fort’ magia:
6 dormema «rondo familia».
Ĉu la ĝiskreva himnokanto,
kolekta, koresponda vanto,
9 kaj ke pri gramatikreguloj
disputas aro da stranguloj
rajdante sur la Fundamento:
12 jen estas do la Nova Sento?
Ke rifuĝante de la devoj,
nur gapas vi kun strabaj revoj
15 kaj alprenante dignan pozon
kelkfoje ĵetas vi almozon
sur la altaron de l’ Afero:
18 ĉu tio estas do ofero?
Mi batas. Fraton batas frato.
Lin mem turmentas ĉiu bato.
21 Ho, gento, gento, verda gento!
Mi volus scii vin fermento,
potenca povo, gvida torĉo,
24 en sorĉ’ malbona – bona sorĉo!
Kaj, kvankam «stranga sekto eta»,
sed fidi, lukti, venki preta,
27 por kiu, malgraŭ ĉia moko,
la mond-iranta Forta Voko
ne sangmalriĉa iluzio,
30 sed estas kredo, religio!
Oferoj nutras la aspirojn,
postulas ĉiu venk’ – martirojn!
33 Ne kovru palo vian vangon,
neniu volas vian sangon,
sed donon, faron, kaj fervoron
36 kaj koron, sed la tutan koron!
Ve, ĉio vana! Mi konscias,
ke en dezerto mi forkrias.
Vi restos plue en kvieto
4 amuziĝanta societo.
Ho, kie estas la konsolo
por mi – poeto sen popolo!
Poeto sen popolo, ho animprema scio,
8 ke surdas la oreloj por ĉiu mia voko…
Forsonos senresone la plora melodio,
kiel ŝirita kordo en forlasita loko.
Ĉu plu projekti, fidi kaj revi malgrandknabe,
12 kaj meti mozaikon el la lingveroj splitaj,
aŭ ĵeti for el mano la plumon, kiel Kabe,
kaj eksilenti – patro de versoj abortitaj?
Pli oportune estus kaj certe pli prudente:
16 la vanajn sapvezikojn plu ne flugigi blove,
kaj ektirinte ŝultrojn feliĉindiferente,
La «Kanton de la Sklavo» ne kanti plu Schulho-
fe.
Sed kien iri? Kie troviĝas idealo,
20 sur kiu mi ne vidus malican ekrikanon,
en kies altartukon, freneze, post batalo,
neniu adoranto jam viŝis sangan manon?
Ho, jen vi, Esperanto! Ne glora kaj fiera,
24 nur orfa, senpotenca, senforta, senmatura,
svenema kaj senhelpa kaj – eble – senespera,
sed nobla, blanka, klara kaj senmakule pura.
Mi konas vin. Enkore vi kantis najtingale
28 en nokto de la mondo. Vi kiel povis trili!
Vin oni ne aŭskultis, buĉadis sin «reale»…
Ĉu ŝtopu mi l’ orelojn por ilin eksimili?
Ne! En la kor’ plusonu la kanto dolĉetrila,
32 ho, kantu birdo eta, senforta, kara, kara!
Vi estu mia bela mensogo sorĉebrila,
vi estu la konsolo en nia mond’ amara!
5
 Raymond Schwartz kaj Ferenc Szilàgyi
Esperanta eliksiro
El Verdkata testamento, 1926?
Ĉu vi jam konas l’ eliksiron
De famkonata profesoro
3 Por faciligi la akiron
De nia lingvo – sen doloro?
Se ne, ĝin provu, ĉar efike
6 Ĝi helpas ĉiam, sen escepto,
Kaj se vi volas, mi amike
Al vi parolos pri l’ recepto:
9 Vi ĉiutage unu glason
De tiu ĉi likvoro trinkos
Kaj vi ekscios tuj amason
12 Da faktoj, kiuj vin konvinkos!
L’ unuan tagon jam perfekte
Vi konos nian Fundamenton,
15 Vi propagandos eĉ infekte
Kaj kun fervor’ la Novan Senton!
La duan tagon vi senmanke
18 Jam sendos multkolorajn kartojn
– Kun la poŝtmarko eĉ bildflanke –
En nekonatajn mondopartojn!
21 La trian tagon vi science
Diskutos jam pri «ujo-io»
Kaj apartenos konsekvence
24 Samtage al l’ Akademio!
La kvaran tagon vi ver-vere
Tradukos je l’ unua vido
27 Facilan tekston kaj fiere
Jam diros flue «ĝis revido!»
La kvinan tagon gajmiene
30 Vi ekĝojiĝos pri l’ konstato,
Ke vi komprenas jam senpene
Vortludojn de la Verda Kato!
33 La sesan tagon, ho amiko,
Vi venke staros ĉe la celo,
Kaj jen sur via umbiliko
36 Kvinpinte kreskos verda stelo!
***************
Sed nun, ne trinku plu glaseton!
36 Vi perdus mensan ekvilibron
Kaj vi eldonus . . . aŭ gazeton
Aŭ nelegotan novan libron!
Zamenhof
El Dekdu poetoj, 1934.
La buŝoj brule kraĉis sangajn vortojn,
la mond’ flamigis, veis vana plend’
kaj blinde serĉis vojon l’ orfa homo,
4 en fulmobril’ mi vagis sen defend’.
Ĉifonoj pendis de la korpoj homaj,
inundo bruis, tondris roko-rompo ;
sed mi kredis, frato : flugis
8 al la ter’ kolombo.
Rifuĝis plore flampurpuraj nuboj,
fantomamaso min minacis, – plej
terure tomboj vomis ostomilon,
12 ekiris sorĉe, ŝvele la marĉej’.
Kredparkoj, sortoj dronis en la nokton,
Demon’ draŝadis, falis tondra bombo,
sed mi vidis, frato : flugis
16 al la ter’ kolombo.
Ho, vane hom’ blasfemojn diras al mi,
ho, vane streĉas sin la sklava krim’,
ho, vane tentas min ĉiel’, tertremo,
20 bombardo, nubo ne teruras min.
Ho, vane mi kirliĝas en kaoso,
ne murdas mi, ne servas mi por tombo ;
diru kun mi, frato : – flugis
24 al la ter’ kolombo !
6
William Auld
X Eklogo pri la sankta afero
El la Infana Raso, 1958, p. 50. El Malgranda Revuo, nro 5, 8a jaro, 1950, pp 1-4.

terformiĝo A. Laŭ mi, la lingvo estas flamo lampa

en hejmfenestro loge allumanta,

B. Laŭ mi, la lingvo estas flam’ malsata,

kaj mi: tine’ englute alsorĉata.

C. Laŭ mi. la lingvo estas hundo flegma,

6 kiun karesas mi per mano degna.

A. Ĝi estas patro, kiu ne riproĉas….

B. Ĝi estas drogo, kiu min diboĉas.

C. Ĝi estas tamen bona kromokupo,

ĉar tre plezure estas ĉe la grupo.

A. Mi fidas, amas kaj esperas pro ĝi:

12 nur tial daŭras mi la mondon loĝi,

ĉi mondon ombran, ade efemeran.

Se mi ne havus ĉi stimulon veran,
mi mortus tuj, aŭ vivus nur sencele.
Sed kredi kaj labori estas bele.

vivapero B. Ĝi min turmentas, tordas kaj torturas;

18 al fosto de l’ afero ĝi min ŝnuras,

tradraŝas mian koron torkvemade

kaj miajn veojn aŭdas senkompate.

C. Alĵetas mi monerojn de atento

al la ĉifonfigur’ de l’ nova sento:
la lingvo estas nur komunikilo,
24 kiun mi foje uzas por babilo

(kiam neceso aŭ humor’ postulas) -

sed per fervoro sankta mi ne brulas:
la lingvon mi parolas pragmatike
sed hontas ja agnoski ĝin publike.

Sargono
Aleksandro
Zamenhof

7
A. Ĉu vi ne konas tiun senton sanktan,
kiu la disan rason esperantan
je unu firma familio fandas?
Kun miro kaj konsterno mi demandas:
5 ĉu vi ne kredas, ke l’esperantismo
povos la mondon savi de l’ abismo?
Kiel kutime, nia Majstro pravis – –
tial, ke li klarvidan fidon havis
pri la kuracefiko radikala
10 al la sanganta suspektema mondo.
Ni estas fakte familia rondo:
kaj se kverelas ni - frat’ fraton batas -
nu, kiel ĉiuj fratoj ni rilatas.
kiuj kverelas kaj pardonas poste.
15 ĉar parencaro estas ni ĝisoste.
B. Li kompreneble tion ne konstatas:
en li la antaŭjuĝoj sin dilatas,
en li pufiĝas la estimo pri si
tiom ke esperanto devas kisi
20 postaĵon lian, ol li ĝin rekonas.
Kaj dume mi avide min fordonas
al la afero, kvazaŭ kavaliro
luktanta por amkrono ĉe turniro,
aŭ kvazaŭ juna, voluptula ardo,
25 en kiu vekas virga malsingardo
esperon pri estonta maldiskreto.
Ja ne mirinde; estas mi poeto.
C. Poeto! Poezio! Tempmalŝparo,
kiun mi malpermesus per leĝaro!
30 Anstataŭ revi knabinetsimile,
kiel vi ne okupas vin utile?
A. Li ja troigis iom, sed
C. Kaj via
adoro estas pseŭdoreligia
naiva stulta sonĝo. La naturo
de la homaro baras al sekuro.
Batali kaj malami estas emoj,
kiuj peladas homojn al ekstremoj
kaj pelos ĝis la mondofin’ drakone.
8 Praktikaj homoj scias tute bone,
ke l’ revo pia estas rev’ opia.
A. Via sinteno, ulo, estas fia.
B. Nu, lasu. eble pravas li finfine.
A. Tion mi ne akceptas.
B. Ankaŭ mi ne.
Sed kiu scias en ĉi universo
ĉu pravas konstruado aŭ renverso?
16 Dialektiko de la flus-refluo
eternas en konstruo kaj detruo,
elektas sian vojon ĉiu homo
laŭ interpreto de la propra kono.
A. Tia herezo estas plej danĝera,
Nur homo senmorala, senespera,
povus proponi tian - blasfemadon!
Alstrebi tuthomaran pacan staton
24 estas deviga laŭ ordono dia.
Obstine iros mi laŭ vojo mia.
B. Kaj mi kuniros. Ne pro diordono,
sed pro persona, pela kredbezono.
pri pacebleco kredi mi preferas,
jen ĉio. Kaj la lingvo rave belas…
kaj vi, praktika homo – nu, praktiku.
zorgu, ke via ventro ne maldiku.
32 Ni fosu nian propran sulkon kaj
la sort’ decidu. Ĝis!
A. Ĝis la!
C. G o o d b y e .
8
 Baldur Ragnarsson
Esperantismo En malamara horo
El la kolekto Esploroj, 1973 Sendita al Gonçalo Neves je 2011/12/18.

Neŭtralo Ne kompatu la poeton Esperantan

2 regulojn plucertigas tiom longe dum tiu metas flanken
por nia trivialo 3 de sia vojo ambicion kaj la plendojn
pro manko de popolo. Tiel pensis
4 kvietajn virtojn mi dum atendo iri trans la straton
redaktas la normalo 6 je la trafika premhoro frumatena.

Bone, ke laboron havas tiuj homoj

kaj estas liberaj ne pensi pri la lingvo
9 orfa kaj senhelpa, kiun mi nutras
en mia menso, bonas ĉi-mateno
de somera komenco kaj la herbo
12 jam freŝe verda sur la lima strio
inter la strataj dudirektoj, bona
ankaŭ mia pipo kaj la bastono,
15 senzorgaj akompanantoj de miaj pensoj
dum piediroj sen difinitaj celoj.

Haltigas ruĝa lumo la trafikon,

18 kaj montras transireblon verda signo
por mia ekpaŝado el atendo stara.

Kaj fadas la reeĥo de la hor’ amara.

Jorge Camacho
Lingvo Internacia
21 kion diri per lingvo kiu trudas
El la kolekto Brulvunde, 2017, pp. 53-56. ne nur ĉapelliterojn
sed ankaŭ sortimenton da finaĵoj
24 kiuj onin devigas
1 verbi, substantivi, adjektivi aŭ asi, isi, osi, i en
kadro
2 elpensaĵo, produkto de kreo, rezulte
eŭrope senelira?
kolektiva mensogo al si mem kaj al oni,
4 ĵargon’ surogata, placeba, hobia, zombia. 27 (kvazaŭ maleblus lingvi novajn vojojn
alikategoriajn, rompajn, disajn…)
nova lingvo blinde malkapabla
6 paroli pri, en, al, el mond’ aŭ mondaro ne sufiĉas
protea, bunta, mulata, mestiza, hibrida. 30 brilaj Miguel, István, Probal, Zifu
ŝajn-ekzotike
8 malvasta kaĝo sen fermita pordo,
andaluza, hungara, barata, ĉina
tedaj pejzaĝo, filmo jam milfoje

9
10 viditaj, liturgio infinita. 33 nek strange, tri-lingve gringa1 Peter Browne
meksik-amike
2 landlima.
12 eble mi troigis, ja poetoj emas 36 kie troviĝas inter ni la propraj
al troigoj kaj emfazoj Junot Díaz aŭ Gloria Anzaldúa
14 malfajnaj, malsubtilaj. denaske lingve, kulture, monde
39 kaj gente, gene (eĉ ĝene!), genre
tamen mi sentas ĉi ŝoke junan lingvon
hibridaj, mestizaj, miksaj?
16 homogeniga oldkulturilo,
kaj niaj rifuĝantoj, migrantoj, forpelitoj,
unuanimiga, unuvoĉiga.
42 persekutatoj, ignoratoj,
18 fojojn, falsfore fremdaj voĉoj preterleĝuloj, marĝenanoj, ribelidoj
(ho Probal, Zifu!) – kie ili kaŝiĝas?
20 agrable rompas la kutimajn
45 dum ni restaĉas en bobelo
komforton, perspektivon
en inerto muta,
22 – sed ĉi stimuloj ne atingas la cerbeton,
ili tie, ekstere, dialogas,
kaj la saŭrego plu progresas surde forgesejen,
48 kunvoĉas kaj konspiras.
24 abismen sur deklivo.
unue ni pretiĝu por aŭskulti
en ĉi regno de nerdoj1
kion ili diras
26 obseditaj pri lingva korekteco
51 en angloida ĵargono ĉiumonda
(“oni diru ne ‘korekta’ sed ‘ĝusta’!” ili krias),
kredeble malperfekta kaj disforma,
28 ekzistas nur la kara afero, la ideo
tamen fakta, praktika,
– ne la realoj monda kaj socia.
54 kaj, se ni havus iojn aldirindajn
30 (ĉi regno liliputa sed abunda al iu ajn alia,
je mitoj litaniaj!) ni elparolu tiojn tiulingve,
57 kunkonstrue, kun la celo
esti komprenitaj.

60 lingva fenomeno jam aborta,

grundo fru-mature malfekunda,
erco elĉerpita.
1
nerdo: (el la angla nerd persono konsiderata nega-
tive stranga, ekzemple ĉar manka je socia talento, tede
1
studema aŭ obsedita pri nekutima okupo aŭ hobio, kaj gringo: alnomo al fremduloj loĝantaj en la hispan-
sume impresanta stulte, malloge aŭ ĝenule. (NdA) ida Ameriko; ĉefe aplikata al usonanoj. (NdA)

10