Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
Primera parte
Primera Unidad..................................................................................................................... 1
1.- Pronunciación del latín................................................................................................. 1
2.- Los nombres. ............................................................................................................... 2
3.- La primera declinación. ................................................................................................ 3
4.- Preposiciones. ............................................................................................................. 3
5.- Vocabulario. ................................................................................................................. 3
6.- Palabras derivadas del Latín. ...................................................................................... 4
7.- Ejercicios para entregar en hoja aparte. ...................................................................... 4
Segunda Unidad ................................................................................................................... 6
1.- Segunda declinación nombres masculinos .................................................................. 6
2.- El presente del verbo copulativo “ser o estar”. ............................................................. 6
3.- Las oraciones directas. ................................................................................................ 7
4.- Concordancia entre el sujeto y el verbo. ...................................................................... 7
5.- El genitivo de posesión. ............................................................................................... 7
6.- Vocabulario. ................................................................................................................. 7
7.- Palabras derivadas del Latín. ...................................................................................... 8
8.- Ejercicios para entregar en hoja aparte. ...................................................................... 8
Tercera Unidad ..................................................................................................................... 9
1.- Segunda declinación nombres neutros. ....................................................................... 9
2.- Imperfecto del verbo “sum”. ......................................................................................... 9
3.- Futuro del verbo sum. .................................................................................................. 9
4.- Dativo de posesión. ................................................................................................... 10
5.- Vocabulario. ............................................................................................................... 10
6.- Palabras derivadas del Latín. .................................................................................... 10
7.- Ejercicios para entregar en hoja aparte. .................................................................... 11
Cuarta Unidad .................................................................................................................... 12
1.- Adjetivos de la primera y segunda declinación .......................................................... 12
2.- Concordancia del adjetivo con el sustantivo. ............................................................. 13
3.- Oraciones nominales. ................................................................................................ 13
4.- Cuestiones sintaxis. ................................................................................................... 13
5.- Vocabulario. ............................................................................................................... 14
6.- Palabras derivadas del Latín. .................................................................................... 14
7.- Ejercicios para entregar en hoja aparte. .................................................................... 15
Quinta Unidad..................................................................................................................... 16
1.- Verbos. ...................................................................................................................... 16
2.- Presente indicativo activo de la Primera conjugación. ............................................... 17
3.- El orden de las palabras. ........................................................................................... 17
4.- La coordinación. ........................................................................................................ 18
5.- El acusativo como complemento directo.................................................................... 18
6.- El dativo como complemento indirecto. ..................................................................... 18
7.- Ablativo de separación............................................................................................... 18
8.- Los verbos compuestos. ............................................................................................ 18
9.- Vocabulario. ............................................................................................................... 19
10.- Palabras derivadas del Latín. .................................................................................. 19
11.- Ejercicios para entregar en hoja aparte. .................................................................. 20
Sexta Unidad ...................................................................................................................... 21
1.- Presente indicativo activo de segunda, tercera y cuarta conjugación. ....................... 21
2.- Preguntas directas (1)................................................................................................ 22
3.- Dos usos del ablativo. ................................................................................................ 22
4- Vocabulario. ................................................................................................................ 23
5.- Palabras derivadas del Latín. .................................................................................... 24
6.- Ejercicios para entregar en hoja aparte. .................................................................... 24
Séptima Unidad .................................................................................................................. 25
1.- Presente indicativo pasivo de las cuatro conjugaciones ............................................ 25
2.- Ablativo agente. ......................................................................................................... 27
3.- Ablativo con ciertos adjetivos. .................................................................................... 27
4- Vocabulario. ................................................................................................................ 27
5.- Palabras derivadas del Latín. .................................................................................... 28
6.- Ejercicios para entregar en hoja aparte. .................................................................... 28
Octava Unidad .................................................................................................................... 30
1.- Imperfecto indicativo activo de las cuatro conjugaciones. ........................................ 30
2.- Imperfecto indicativo pasivo de las cuatro conjugaciones. ........................................ 32
3.- La subordinación (oraciones compuestas). ............................................................... 34
4.- Oraciones adverbiales: causales. ............................................................................. 34
5.- Oraciones indirectas (1): sustantivas en función de complemento. ........................... 34
6.- Elipsis. ....................................................................................................................... 34
7- Vocabulario. ................................................................................................................ 35
8.- Palabras derivadas del Latín. .................................................................................... 35
9.- Ejercicios para entregar en hoja aparte. .................................................................... 35
Novena Unidad ................................................................................................................... 37
1.- Futuro indicativo activo de la primera y segunda conjugación. ................................. 37
2.- Futuro indicativo pasivo de la Primera y segunda conjugación. ............................... 38
3.- Futuro indicativo activo de la tercera y cuarta conjugación........................................ 38
4.- Futuro indicativo pasivo de la tercera y cuarta conjugación. ..................................... 40
5.- El infinitivo como sujeto. ............................................................................................ 41
6.- Ablativo de especificación.......................................................................................... 41
7.- Vocabulario. ............................................................................................................... 41
8.- Palabras derivadas del Latín. .................................................................................... 41
9.- Ejercicios para entregar en hoja aparte. .................................................................... 42
Décima Unidad ................................................................................................................... 43
1.- Perfecto indicativo activo. .......................................................................................... 43
2.- Perfecto indicativo activo del verbo: Sum, esse fui, futurus. ...................................... 43
3.- Pronombre relativo/Adjetivo interrogativo .................................................................. 44
4.- Vocabulario. ............................................................................................................... 45
5.- Palabras derivadas del Latín. .................................................................................... 45
6.- Ejercicios para entregar en hoja aparte. .................................................................... 46
Vocabula Scholae ............................................................................................................... 47
Verba principalia (expresiones básicas) ......................................................................... 47
In ludo [schola] (en clase). ............................................................................................. 47
Paradigmas de las declinaciones ....................................................................................... 49
Primera Unidad
El alfabeto es el mismo que en español excepto por las letras k, ñ w, cuyas grafías no existen
pero si los fonemas.
a.- Las vocales: son las mismas, excepto que pueden ser largas o breves.
En cuanto al género existen tres en latín: femenino, masculino y neutro. Hay que
aprender el género de cada palabra junto con la declinación a que pertenece.
El número puede ser singular, plural
Caso: La función gramatical desempeñada por una palabra en la oración se
denomina caso en el sistema latino:
El nominativo: es el caso que en latín expresa el sujeto de una oración.
El genitivo: Es usado para limitar o cualificar el significado de otra palabra.
Esta delimitación puede conllevar varias ideas, tales como asociación,
conexión, composición, contenido, relación subjetiva u objetiva, origen,
posesión, autoría, descripción o caracterización. Estas ideas son expresadas
mediante la preposición ‘de’.
El dativo: para expresar referencia, daño, beneficio, posesión y el
complemento indirecto. En español estas ideas se expresan con las
preposiciones ‘para’ o ‘a’.
El acusativo: Es el caso del objeto directo, el que recibe la acción del verbo.
Algunas preposiciones requieren el acusativo.
El ablativo: Es usado para expresar separación, alejamiento, modo,
localización, sujeto agente o instrumentalidad. En español usamos las
preposiciones ‘de’, ‘con’, ‘en’, ‘por’.
El latín clásico, además de los casos anteriores, tenía el Vocativo pero con el
tiempo cayó en desuso, al punto que en el latín eclesiástico se usa muy poco
o no se usa del todo
El latín tiene cinco declinaciones y cada una tiene sus propias terminaciones para
expresar los distintos casos. (Ver esquema aparte)
Singular Plural
Caso Raíz Desinencia Traducción Raíz Desinencia
N vit a La vida Vit ae
G vit ae de la vida Vit arum
D vit ae a/para la vida Vit is
Ac vit am la/una vida Vit as
Ab vit a Por, con, en la vida Vit is
Anotaciones:
4.- Preposiciones.
Los sustantivos usados con preposiciones se dice que son gobernados por ellas. En el caso
acusativo a menudo incluyen la idea de movimiento hacia o la idea de objeto. En lo referente
al ablativo, sin preposición, este puede significar diferentes cosas pero con preposición tiene
solo uno de sus usos potenciales.
5.- Vocabulario.
1.- Dé el caso, el número y género de cada 2.- Completa cada frase con la terminación
palabra, escriba todas las posibilidades, propia del singular, luego cámbiela al
y luego traduzca. plural y, finalmente, tradúzcala.
a.- horae Singular
b.- terram
c.- papa a.- sine pap___
d.- ecclesis b.- ad glori___
e.- vitarum c.- a miss___
f.- aquas d.- de culp___
g.- gloria e.- ad ecclesi___
h.- gratia
i.- missis Plural
j.- culpae
k.- cenae a.- sine pap___
l.- doctrinam b.- ad glori___
m.- familiis c.- a miss___
n.- natura d.- de culp___
o.- terra e.- ad ecclesi___
3.- Traduzca
Ejercicios de pronunciación
In nomine Patris, Pater noster, qui es in caelis, Ave María, gratia plena
et Filii sanctificetur nomen tuum; Dominus tecum.
et Spiritus Sancti. adveniat regnum tuum; Benedicta tu in mulieribus et
Amen. fiat voluntas tua, sicut in caelo et in benedictus fructus ventris tui,
terra. Jesus.
Panem nostrum quotidianum da nobis Sancta Maria, Mater Dei, ora
hodie; pro nobis peccatoribus nunc et
et dimitte nobis debita nostra, sicut et in hora mortis nostrae. Amen.
nos dimittimus debitoribus nostris;
et ne nos inducas in tentationem; sed
libera nos a malo. Amen.
Todos los nombres de la segunda declinación tienen –i como desinencia del genitivo
singular. Los nombres masculinos de esta declinación son de dos tipos, aquellos con
nominativo terminado en –us y aquellos cuyo nominativo es idéntico a la raíz, que son los
terminados en –er.
Servus y puer son nombres masculinos. Todos los nombres de la segunda declinación
terminados en –er o –ir son masculinos y la gran mayoría de los terminados en –us también
lo son. En los casos con idénticas terminaciones el contexto ayuda a distinguir entre ellos.
En latín la forma del verbo contiene tanto el pronombre personal como el significado base
del mismo. Así, por ejemplo, sum se debe traducir como ‘yo soy’.
3.- Las oraciones directas.
Una oración directa es aquella que expresa un hecho o hace una aseveración. Para ello se
necesita la presencia de una forma verbal finita (en el modo indicativo, p.e.).
Papa est
Puede traducirse como: Hay un Papa o El es el Papa.
Papa est minister Christi: El Papa es el Servidor de Cristo (Christus, i: Cristo, Mesías)
6.- Vocabulario.
sum, esse, fui, futurus: ser, estar, existir. dominus, i (m): señor
ancilla, ae (f): sierva episcopus, i (m): supervisor, obispo
Judaea, judaeae (f): Judea filius, filii (m): hijo
Justitia, ae (f): justicia minister, ministri (m): servidor, ministro
Maria, ae (f): María Petrus, i (m): Pedro
potentia, ae (f): poder populus, i (m): pueblo, gente
ager, agri (m): campo puer, pueri (m): niño, muchacho, servidor
agnus, i (m): cordero psalmus, i (m): salmo
angelus, i (m): ángel servus, i (m): siervo, esclavo
archangelus, i (m): arcángel hodie (adv): hoy
apostolus, i (m): apóstol nam (conj. coord.): pues, porque, en efecto
Christus, i (m): Cristo, Mesías, Ungido non (adv): no
Deus, Dei (m): Dios trans (prep + acc): más allá de, al otro lado
discipulus, i (m): discípulo, estudiante de, a través
7.- Palabras derivadas del Latín.
potentia potente
ager agricultor, agreste
deus deidad
dominus dominio, domingo
episcopus episcopal
filius filial
populus popular
puer pueril
non non nato
trans transmitir, transatlántico
1.- Dé el caso, el número y género de cada 2.- Traduzca, cambie el número de la frase
palabra, escriba todas las posibilidades, y subrayada, y traduzca nuevamente.
luego traduzca.
3.- Traduzca
1.- Aqua est in terra 8.- Maria est ancilla Domini 1.- El muchacho no está
2.- Ecclesia est in terra 9.- De terra non sunt angeli- en el campo.
3.- Discipuli Christi sunt in archangelique 2.- Somos el pueblo de
Judaea 10.- Ministri Dei sumus Dios.
4.- Nam Agnus Dei est 11.- In psalmis; trans agros; ab 3.- Pedro es el Papa.
5.- Et potentia et justitia sunt in apostolis; coram servo; de 4.- El obispo es el servidor
terra pueris; ad filium; cum episcopo; del pueblo.
6.- Petrus non est in agris sine populo Dei; in gloria et 5.- El Papa es el servidor
7.- Hodie pueri non sunt in potentia de los servidores.
ecclesia
Tercera Unidad
verbum, i: palabra
Notas:
Singular Plural
Caso Raíz Desinencia Raíz Desinencia Los nombres neutros de la segunda
declinación tienen el nominativo y el
Nom verb um Verb a
acusativo singular en –um y el
Gen verb i Verb orum nominativo y acusativo plural en –a.
Dat verb o Verb is
En todos los demás casos se declinan
Ac verb um Verb a como los nombres masculinos de la
Abl verb o Verb is segunda declinación.
Notas:
Presente Singular Presente Plural
Persona forma traducción forma traducción 1.- El imperfecto de sum está
Primera eram Yo era eramus Nosotros compuesto de la raíz era + las
éramos terminaciones personales –m, -
s, -t, -mus, -tis, -nt.
Segunda eras Tú eras eratis Vosotros
erais 2.- La traducción del imperfecto
Tercera erat El era erant Ellos eran corresponde al pretérito
imperfecto español.
Notas:
Presente Singular Presente Plural
Persona forma traducción forma traducción 1.- El futuro de sum está
Primera ero Yo seré erimus Nosotros compuesto de la raíz eri + las
seremos terminaciones personales –o, -s,
-t, -mus, -tis, -nt.
Segunda eris Tú serás eritis Vosotros
seráis 2.- La i de la raíz es absorbida
Tercera erit El será erunt Ellos serán por la terminación –o en la
primera persona singular (ero) y
es reemplazada en la tercera persona plural por –u (erunt).
4.- Dativo de posesión.
5.- Vocabulario.
1.- Dé el caso, el número y género de cada 2.- Traduzca, cambie el número de la frase
palabra, escriba todas las posibilidades, subrayada, y traduzca nuevamente.
y luego traduzca.
3.- Traduzca
1.- Potentia et gloria sunt 12.- Praemium ibi erit viro 1.- La iglesia tiene un
Christo 13.- Gaudium est choro Papa
2.- Mysterium aquae et vini angelorum 2.- Hay alegría en el cielo
est 14.- Deo et populo est y en la tierra.
3.- Regnum Dei erit in testamentum 3.- En la vida somos
saecula saeculorum 15.- Pueri erunt discipuli siervos del Señor
4.- Apostoli erant ministri Domini 4.- La gente no tenía
Christi 16.- Filii viri erant verbi ministri obispo
5.- Erit gaudium in caelis 17.- Sacrificium Christi erat 5.- El reino de los cielos
6.- Sabbatum est festum donum Dei está aquí
Domini 18.- Christus erat et est et erit
7.- In libro sunt et hymni et Dominus universo
cantica 19.- Odium peccati non est
8.- In saeculo sunt odium et vitium
peccatum 20.- Papae est gratia Dei
9.- Evangelium est populo 21.- Populus justitiae sumus in
donum Dei terra
10.- Maria est Regina Caeli
11.- Hic est Verbum Dei
Cuarta Unidad
Los adjetivos son usados para calificar o modificar un nombre. Sea de manera
predicativa (El hombre es feliz) o atributiva (El hombre viejo visitó a su hijo). También puede
ser usado como un sustantivo (El joven aprende del viejo).
Estos adjetivos se citan poniendo la forma singular de las tres formas: bonus, -a, -
um; sacer, -a, -um.
La declinación de los adjetivos que siguen el paradigma de sacer, -a, -um, se declina
exactamente como bonus, -a, -um, excepto por el hecho de que no tienen la terminación –
us en el masculino singular. La raíz de estos adjetivos se conoce por el nominativo femenino
singular: sacer sacra sacrum
sacri sacrae sacri
El adjetivo concuerda con el sustantivo que modifica en caso, número y género. Por
ejemplo: un adjetivo que modifica un sustantivo en acusativo singular masculino debe estar
en acusativo singular masculino: bonum papam; apostolum bonum.
En una oración corta el presente del verbo “sum” puede ser omitido, si hay un sujeto
expreso. Estas oraciones en las que falta el verbo son llamadas nominales.
Modificador
Sintaxis Núcleo del Sujeto O.D Núcleo del predicado
/O.I
5.- Vocabulario.
animus, i (m): corazón, mente, espíritu magnus, -a, -um: grande, largo
gladius, gladii (m): espada malus, -a, -um: malo, malvado
magister, magistri (m): maestro meus, -a, um: mio
modus, i (m): modo, manera mortuus, -a, -um: muerto
mundus, i (m): mundo multus, -a, -um: mucho, muchos
numerus, i (m): número, multitud noster, nostra, nostrum: nuestro
aurum, i (n): oro novus, -a, -um: nuevo, reciente
cenaculum, i (n): comedor, sala de arriba pius, -a, -m: santo, tierno, amable
sacramentum, i (n): sacramento impius, -a, -um: malvado
aeternus, -a, -um: eterno sacer, sacra, sacrum: santo, sagrado
in eternum: para siempre tuus, tua, tuum: tuyo
antiquus, -a, -um: antiguo (en pl. verus, -a, -um: verdadero
antepasados) vivus, -a, -um: vivo, viviente
beatus, -a, -um: santo, bienaventurado, feliz Sabaoth (hebreo indeclinable pl): ejércitos
bonus, -a, -um: bueno ubi (adv interrogativo): ¿Dónde?
clarus, –a, -um: claro, brillante, glorioso
2.- Traduzca
1.- Verbos.
Una típica forma verbal tiene cinco características: Persona, número, tiempo, modo
y voz.
Como en español, también en latín las oraciones pueden estar unidas unas con otras, para
formar oraciones compuestas, por el uso de conjunciones coordinativas.
Populus Deum laudat, nam bonus est: El pueblo alaba a Dios, porque (él) es bueno.
El dativo puede ser usado para expresar el complemento indirecto de un verbo de dar, decir,
mostrar.
Con los verbos que indican liberación, separación o privación puede aparecer un ablativo
de separación, con o sin preposición (ab o ex).
Dominus populum (a) malo liberat: El Señor libera al pueblo del mal.
(libero, liberas, liberare, liberavi, liberatum: liberar).
Son aquellos que están unidos a prefijos o están acompañados de preposiciones. Hay que
hacer notar dos cosas respecto a estos verbos:
Sacro, sacras, sacrare, sacravi sacratum: hacer santo al combinarse con la preposición cum
se transforma en consecro. En este caso el significado no experimenta un cambio
cualitativo.
9.- Vocabulario.
animus, i (m): corazón, mente, espíritu voco, -are, -avi, -atus: llamar, invitar
gladius, gladii (m): espada evoco, evocare,… : evocar
magister, magistri (m): maestro invoco, invocare,… : invocar
ambulo, -are, -avi, -atus: caminar stella, -ae (f): estrella
canto, -are,-avi, -atus : cantar via, viae (f): vía, camino, calle
do, dare, dedi, datus: dar famulus, -i (m): siervo
dono, -are, -avi, -atus: dar, ofrecer. documentum, -i (n): ejemplo, modelo
Opero, -are, -avi, -atus: trabajar principium, -ii (n): comienzo, principio
oro, -are, -avi, -atus: orar benedictus, -a, -um: bendito
adoro, adorare,... : adorar divinus, -a, -um: divino
exoro, exorare,... : suplicar, implorar justus, -a, -um: justo, recto
regno, -are, -avi, -atus: reinar sanctus, -a, -um: santo
sacro, -are, -avi, -atus: santificar enim (conj coordinativa): en efecto, cierto
consecro,consecrare,... : consagrar merito (adverbio): con razón, con justicia
servo, -are, -avi, -atus: ser fiel, preservar numquam (adverbio): nunca
conservo, conservare,…: conservar, nunc (adverbio): ahora
mantener. quoque (adverbio): también
observo, observo,… : observar semper (Adverbio): siempre
2.- Traduzca
a.- Verbos en – o: agregan una i entre la raíz y las terminaciones personales de la voz activa,
excepto la tercera persona plural que agregan una u.
duco, ducere, duxi ductus: conducir
Plural
Segunda Capitis Vosotros tomáis
Tercera Capiunt Ellos toman
Una afirmación puede ser convertida en una pregunta directa agregando la partícula
enclítica –ne a la primera palabra. A menudo sólo el contexto determina cuando una oración
está construida como una pregunta, pero con mayor frecuencia, una pregunta es introducida
por una palabra interrogativa tales como los adverbios interrogativos ubi ¿Dónde? Y quare
¿Por qué?
a.- Vocat Petrus discipulum Vocatne Petrus discipulum?: ¿Está Pedro llamando al
discípulo?
b.- Angeli in caelis Deum collaudant?: ¿Alaban los ángeles en el cielo a Dios?
c.- Quare Dominum non laudant?: ¿Por qué ellos no alaban a Dios?
a.- Ablativo de significado: El caso ablativo de un nombre que indica a un ser inanimado
puede ser usado para expresar el significado por el cual se completa la acción en una
oración. Ocasionalmente la vulgata usa la preposición in con esta construcción.
4- Vocabulario.
Do, dare, dedi, datus: dar Capio, capere, cepi, captus: tomar,
Reddo, reddere, reddidi, redditus: recibir, entender
devolver, restituir Accipio , accipere…: obtener, recibir
Trado, tradere, tradidi, traditus: Recipio, recipere,…: recibir
traicionar, entregar, transmitir Facio, facere, feci, factum: hacer.
Fugo, fugare, fugavi, fugatus: fugarse, Afficio, afficere,…: afectar, castigar
escaparse Deficio, deficere,…: abandonar,
Deleo, delere, delevi, deletus: destruir, faltar.
borrar. Efficio, efficere,…: hacer, producir
Habeo, habere, habui, habitus: tener, Audio, audire, audivi (audii), auditum:
considerar oir,
Misceo, miscere, miscui, mixtus: Exaudio, exaudire,…: prestar oidos
mezclar Venio, venire, veni, ventus: venir
Moneo, monere, monui, monitus: Advenio, advenire,…: arrivar.
amonestar, avisar Convenio, convenire,…: convenir,
Ago, agere, egi, actus: hacer, conducir reunirse.
Gratias agere (+ dat) dar gracias, Invenio, invenire,…: encontrar
agradecer. Hebraeus, hebraei (m): hebreo
Bibo, bibere, bibi, bibitus: beber Natus, nati (m): hijo, niño.
Credo, credere, credidi, creditus: creer Domus, i (f): hogar, casa,
(en), confiar (en) (+ dativo; in + acc) Exemplum, i (n): ejemplo.
Duco, ducere, duxi, ductus: guiar Templum, i (n): templo, iglesia.
Educo, educere, eduxi, eductus: Aegyptius, -a, -um: egipcio
sacar. Christianus, -a, -um: cristiano
Induco, inducere, induxi, inductus: Electus, -a, -um: escogido, elegido.
inducir, introducir Adhuc (adv): aún, hasta ahora.
Perduco, perducere, perduxi, Aut (conj coord.): o. aut… aut.
perductus: llevar
-ne (part. enclítica interrogativa)
Seduco, seducere,…: seducir
Ubi (adv interrogativo): ¿Dónde?
Jungo, jungere, junxi, junctus: unir,
Quare (adv interrogativo): ¿Por qué?
juntar
Conjungo, conjungere, …: unir,
juntar
5.- Palabras derivadas del Latín.
1.- Pro Hebraeis Dominus 14.- Aut psalmo aut sacrificio 26.- Christus gaudio
Aegyptios fugat gloriam collaudamus populum afficit.
2.- Deo gratias semper Domini 27.- Principium Evangelii
agimus 15.- Semper credunt electi in puer capit?
3.- Aeternis praeceptis Deum? 28.- In domum inducit
Dominus populum monet 16.- Magno gaudio christiani ancilla tuum natum.
4.- Maria natum in templo doctrinas Christi audimus. 29.- Vinum non habent (Jn
invenit 17.- Sacrificio Filii Deus 2,3)
5.- Episcopus populum in peccata delet populi. 30.- Venit hora, et nunc
ecclesiam inducit. 18.- Sine Christo deficimus, est (Jn 5,25)
6.- Petrus cum discipulis ad populum enim servat. _____________________
domum advenit. 19.- Adhuc aurum ab impiis
7.- Cum gaudio vinum capiunt? Impii pios exemplo 1.- ¿Entrega el apóstol
bibimus vitae? bono non afficiunt. malo a Cristo?
8.- Quare apostolus 20.- Beati et audiunt et 2.- Nuestros ministros
Christum malis tradit? conservant verba Domini. hacen un sacrificio en
9.- Famulus malus puerum 21.- Ducitne servus meus presencia del pueblo.
auro seducit trans agrum ad domum 3.- ¿Viene Cristo con
10.- In gloria Christus puerum? Gloria?
populum conjungit. 22.- In Christo habemus 4.- Damos gracias al
11.- Praeceptis papa pium exemplum. Señor porque borra el
ecclesiam ducit. 23.- Cum Christo mala pecado.
12.- Nunc minister cum numquam facimus (agimus). 5.- ¿Devuelve el siervo el
aqua vinum miscet. 24.- Deum habemus bonum oro al maestro?
13.- Populus Dei in et sanctum. 6.- Los cristianos
ecclesiam convenit et 25.- Vinum minister magistro escuchamos la palabra
Missam agit noster dat? del Señor.
episcopus.
Séptima Unidad
Cualquier verbo transitivo puede también conjugarse en la voz pasiva. El presente indicativo
pasivo se forma a partir de la raíz de presente a la que se agregan las terminaciones
personales respectivas que indican la persona, el número y la voz. Estas son:
Singular Plural
a.- Verbos en – o:
duco: conducir
Audio: escuchar
El ablativo puede ser usado con un nombre propio para expresar el agente de un verbo en
voz pasiva. La preposición a (ab, abs) siempre se usa en esta construcción.
- Nostra peccata a Christo delentur Nuestros pecados son borrados por Cristo
Los adjetivos: dignus, -a, um (digno de); indignus, -a, -um (indigno de); plenus, -a, -um (lleno
de).
- Terra est gloria Dei plena La tierra está llena de la gloria de Dios
4- Vocabulario.
1.- Presente de indicativo pasivo. 2.- Traduzca, cambie la voz y vuelva a traducir.
Traduzca; cambie el número y vuelva
a traducir.
a.- audiris g.- fugamur a.- laudat g.- miscetur
b.- capitur h.- educere b.- donamur h.- ducitis
c.- jungor i.- tradimini c.- liberamini i.- perducuntur
d.- ducuntur j.- inveniuntur d.- servant j.- capio
e.- monetur k.- exaudimur e.- vocas k.- recipitur
f.- delemini l.- laudor f.- habentur l.- invenis
1.- Pleni sunt caeli et terra 15.- Animabus justorum 1.- El pueblo bueno es
gloria tua semper benedicimus? conducido a la iglesia
2.- Jesus Nazarenus dicitur 16.- Et digni et indigni a Deo por el nuevo diácono,
Christus conservantur. allí los cantos del
3.- Puero praemium a 17.- Una ancilla ad Jesum in Señor son cantados
magistro datur domo venit, et benedicitur. alegremente
4.- Jesus turbam sanat, 18.- Magna laetitia psalmi a 2.- Hoy la victoria eterna
multi enim male habent. discipulis cantantur. de Cristo es bien
5.- Hodie missa a caro 19.- Propter Filium Dei celebrada por su
episcopo celebratur. nostra natura a peccato pueblo.
6.- Digni sumus misericordia liberatur. 3.- Los muchos regalos
Dei? 20.- In nostris animis de la asamblea son
7.- Puer infirmus votis Petri Dominus regnat; nam recibidos por el amado
Sanatur. delet nostra vitia et ministro.
8.- Universa Judaea ad culpas. 4.- El Señor de poder y
domum advenit, et a Jesu 21.- A familia puer Jesus justicia es bendecido
peccata donantur. cum magistris in templo por toda la naturaleza.
9.- Minister bene orat, et invenitur. 5.- El hombre no está
primum responsum a 22.- Liber a primo diacono triste, sino lleno de
populo dicitur. recipitur. alegría, porque los
10.- In primis infirmos et 23.- In primis famulus in enfermos en Judea
maestos sanat Jesus. domum ducitur, ibi dicunt son sanados por los
famulo aquam capere. apóstoles benditos.
11.- Una cum populo 24.- Et tu (Tú) cum hoc
diaconus dignus ad Deum (esto) Nazareno, Jesu,
adorat. eras. Mc 14, 67
12.- Carus Jesu apostolus 25.- Credo in unum Deum
Mariam in cenaculum 26.- Liturgia Verbi nunc
inducit. agitur?
13.- Liturgia Deus a populo
laudatur.
14.- Propter Christi victoriam
apostoli erant pleni
laetitia; et adhuc cum
gaudio populus Domino
semper benedicit.
Octava Unidad
a.- Verbos en – o:
duco: conducir
Audio: escuchar
El imperfecto indicativo pasivo se crea a partir de la forma del imperfecto activo a la que se
agregan las terminaciones personales respectivas de la voz pasiva.
a.- Verbos en – o:
duco: conducir
Número Persona Forma Traducción
Primera ducebar Yo era conducido
Singular
Segunda ducebaris, Tú eras conducido
ducebare
Tercera ducebatur Él era conducido
Primera ducebamur Nosotros éramos
conducidos
Plural
Audio: escuchar
Una típica oración compuesta contiene dos proposiciones: Una independiente y otra
dependiente. La subordinación es un tipo de relación que consiste en enlazar dos
proposiciones de tal manera que una de ellas, la subordinada, pasa a ser un elemento
sintáctico de la otra, de la principal. Esta relación también puede expresarse por dos formas:
por yuxtaposición, o sea sin nexo, y por medio de un nexo subordinante. La mayoría de los
nexos subordinantes son preposiciones y adverbios. Hay tres clases de oraciones
dependientes o subordinadas: Adverbiales, adjetivas y sustantivas. Una oración
subordinada adverbial es aquella que modifica o complementa la oración principal
expresando una circunstancia y también cantidad y causa. En latín las subordinadas
adverbiales pueden ser temporales, concesivas, condicionales y causales.
Una oración subordinada adverbial causal es aquella que da una razón para la acción de la
oración independiente. Puede ser introducida por la conjunción subordinante: quia, quod,
quoniam (porque).
- Domimum laudamus, quia (quod, quoniam) sanctus est: Alabamos al Señor porque
es santo
- Christianus sum
Yo soy cristiano (oración directa)
- Dicebat Petrus quia (quod, quoniam) christianus erat (oración indirecta)
Pedro decía que él era cristiano
6.- Elipsis.
Tanto en español como en latín una palabra o palabras necesitadas para completar una
construcción gramatical puede ser omitida cuando está sobreentendida en las oraciones
precedentes. Esto es llamado elipsis
Boni Deum laudant, sed mali non. Los buenos alaban a Dios, pero los malos no
(lo alaban)
7- Vocabulario.
Pleo, plere, plevi, pletus: llenar, Mirus, -a, -um (adj): maravilloso
completar. Mundus, -a, -um (adj): puro, limpio.
Adimpleo, plere, plevi, pletus: llenar Inmundus, -a, -um (adj): Impuro,
completamente sucio.
Compleo; complere,…: cumplir Sacrosanctus, -a, -um (adj):
Repleo, replere,…: completar sacrosanto, venerable.
Rego, regere, rexi, rectus: regir, guiar, Salutifer, -a, -um (adj): saludable,
gobernar. salvífico.
Corrigo, corrigere, correxi, correctus: Supernus, -a, -um (adj): celestial.
corregir. Terrenus. –a, -um (adj): terrenal.
Dirigo, dirigere, direxi, directus: Etiam (adv): también, aún,
dirigir. Iterum (adv): de nuevo.
Erigo, erigere, erexi, erectus: Jam (adv): listo, ahora, pronto.
levantar, erigir. Per (prep + acc): por, mediante, por
Incensum, encensi (n): incienso medio de.
Meritum, meriti (n): mérito Post (prep +ac): después, atrás.
Silentium silentii (n): silencio Quando (adv interrog): ¿Cuándo?
Angelicus, -a, -um (adj): angélico, Quia (conj subord): que, porque
angelical Quod: idem
Contritus, -a, -um (adj): contrito, Quoniam: idem
arrepentido Sed (conj. coord.) pero, sin embargo,
Cunctus, -a, -um (adj): todo no obstante.
Gloriosus, -a, -um (adj): glorioso Tunc (adv): entonces, en aquel tiempo.
Gratus, -a, -um (adj + dat): grato,
agradable
1.- Potentia Dei puer 14.- Nostri ministry dicunt 1.- Ellos dicen que
erigebatur quoniam Christus erat et est Pedro fue el primer
2.- A turba angelica et erit dominus universae papa
caelorum Deus naturae. 2.- Tú también alababas
laudabatur. 15.- Iterum salutiferis a Dios con salmos y
3.- Per Christi potentiam praeceptis Christi cánticos.
populus ab apostolis monemur. 3.- Nosotros siempre
sanabatur. 16.- Apostolus audiebat quod fuimos (eramos)
4.- Domus maesto silentio Jesus erat vivus sed non fortalecidos por la
implebatur, quoniam puer credebat. gracia de Dios.
erat mortuus. 17.- Semper dicebatis quia 4.- Hay odio del pecado,
5.- Apostoli gaudio multi in Judaea erant pero misericordia del
replebantur, quia Verbum discipuli Christi. arrepentido.
Domini adimplebatur. 18.- Tunc discipuli cum Jesu 5.- Tus palabras vivas y
6.- Quando puer a magistro per agros ambulabant. verdaderas son
corrigebatur? – Non 19.- Per merita Jesu escuchadas por (per
hodie. sanabamur et efficiebamur + acc) el mundo por
7.- Hebraei gloriosum firmi. (a + abl) toda la
Dominum psalmis et 20.- Beati sumus, quia Deo gente.
incenso laudabant, quod est filius pius in aeternum.
mira etiam pro populo 21.- Hodie verba antiquorum
complebantur. coram judaeis adimplentur.
8.- Diaconus dicit quod 22.- Per sacrosanctum
Dominus vota contritorum sacramentum efficiebamur
exaudit. Domino grati.
9.- Contrito animo Deo 23.- Magna turba ad domum
gratias agebamus, sed conveniebat, quod
mali non. audievant quia ibi erat
10.- Cuncti discipuli post Jesus Nazarenus.
Jesum in domum jam 24.- Tunc Petrus turbae
veniebant. benedicebat, et dicebat de
11.- Laetitia est et in misericordia Domini nostri
supernis et in terrenis, Jesu Christi.
quia Dominus est bonus 25.- Sed venit horae, et nunc
et magnus. est (Jn 14,23)
12.- Pueri jam inveniebant
quod in libro miro sunt et
hymni et cantica.
13.- Malus minister
mundum sacrificium non
faciebat.
Novena Unidad
El Futuro indicativo activo de las dos primeras conjugaciones está compuesto de la raíz de
presente + el sufijo característico del futuro -bi + las terminaciones personales de la voz
activa. La –i del sufijo es absorbida en la primera persona singular y cambiada a –u en la
tercera plural
El Futuro indicativo pasivo de las dos primeras conjugaciones está compuesto de la raíz de
presente + el sufijo característico del futuro -bi + las terminaciones personales de la voz
pasiva. La –i del sufijo es absorbida en la primera singular, cambiada a –e, en la segunda
singular y a -u en la tercera plural.
La raíz del futuro indicativo en la tercera y cuarta conjugación termina en – e. Los verbos
tipo –io de la tercera conjugación tienen –ie. La –a- aparece como signo temporal en la
primera singular ante la terminación alternativa –m. a la raíz de futuro se agregan las
terminaciones respectivas
3.1.- Futuro indicativo activo de la Tercera conjugación
a.- Verbos en – o:
duco: conducir
Audio: escuchar
Audio: escuchar
Como el infinitivo es un sustantivo verbal, puede ser usado como sujeto de una oración. Un
adjetivo predicativo que modifica un sujeto de infinitivo va en nominativo singular neutro.
Servus Domini est animo beatus El siervo del Señor es alegre de espíritu (animo).
7.- Vocabulario.
1.- Futuro indicativo. primera y 2.- Futuro Indicativo, 3ra y 4ta conjugación.
segunda conjugación. Traduzca; Traduzca, cambie al presente y vuelva a traducir
cambie al presente y vuelva a traducir.
a.- ambulabis g.- servabimini a.- agetur g.- venietis
b.- cantabuntur h.- vocabere b.- bibemus h.- adveniam
c.- dabit i.- invocabimus c.- credent i.- regar
d.- collaudabitis j.- fugabunt d.- ducet j.- maledicentur
e.- liberabimur k.- monebor e.- capiemur k.- corrigere
f.- operabo l.- habeberis f.- facies l.- educemini
En las cuatro conjugaciones, la raíz de la primera persona singular del perfecto es la fuente
de los tres tiempos. El perfecto activo se forma a partir de la raíz del perfecto + las
terminaciones propias de este tiempo; el pluscuamperfecto y el futuro perfecto activo se
forman a partir de la raíz del perfecto + el sufijo + las terminaciones personales de la voz
activa.
2.- Perfecto indicativo activo del verbo: Sum, esse fui, futurus.
Como pronombre relativo, qui, quae, quod, introduce una cláusula adjetival que modifica el
antecedente de un pronombre; se traduce como el que, la que, lo que, el cual, quien
dependiendo del caso y del referente. Como adjetivo interrogativo, modifica a un nombre e
introduce una pregunta, entonces se traduce como que o cual.
Singular Plural
M F N M F N
Nom. qui quae quod qui quae quae
Como adjetivo, el pronombre relativo, tiene género, número y caso concordando con el
antecedente (explícito o implícito) en género y número; pero su caso depende de la función
que desempeña en la cláusula.
En el primer ejemplo, quem introduce una cláusula adjetival modificando a Deus. Quem es
masculino y está en singular porque su antecedente, Deus, es masculino singular. Pero está
en acusativo porque en la oración de relativo es objeto directo de laudamus.
El pronombre relativo puede ser usado como equivalente de una conjunción (y/o) o un
pronombre demostrativo (este, aquel o simplemente él, ella o ello).
El adjetivo interrogativo, como cualquier adjetivo, concuerda con la palabra que modifica, en
género, número y caso.
Qui concuerda con minister en género, número y caso (nominativo, masculino, singular).
4.- Vocabulario.
1.- Enuncie los verbos de abajo. 2.- Traduzca. Cambie imperfecto a perfecto o
Conjugue cada uno en perfecto perfecto a imperfecto y traduzca nuevamente.
indicativo
a.- sum a.- cantavistis g.- invenit
b.- adoro b.- laudabamus h.- credebas
c.- compleo c.- vocabatis i.- sanavi
d.- rego d.- habuerunt j.- dicebat
e.- accipio e.- faciebam k.- replevimus
f.- venio f.- duxisti l.- videbant
1.- Gloria in excelsis Deo 17.- Clerus ministerio populi saepe adjuvatur.
2.- Minister et servi oraverunt: Kyrie, 18.- Primus discipulus Petrum scivit, sed
eleison! secundus non.
3.- Dominus, qui est bonus, desideria 19- Infirmi in domum intraverunt. Quia Jesu
populi semper scivit. sanabantur.
4.- Servus, quem scis, ministro et aquam 20.- Per spatium multorum annorum apostoli
et vinum dedit Jesu Christi in Galilaea videbantur. Qui
5.- Verba Christi, quae audimus, apostoli enim in Jesum vere crediderunt.
tradiderunt. 21.- Per potentiam Domini Petrus populum
6.- Qui discipuli in Galilaea sciverunt peccatis absolvit.
quod Jesus Nazarenus erat filius 22.- Maria natum ante magistros vidit (videt).
unigenitus Dei?. 23.- Viri, quibuscum Jesus trans agros
7.- Secundum tua verba perenniter ambulabat, fuerunt discipuli.
operavimus et oravimus. 24.- Et iterum intravit Capharnaum . Mc 2,1.
8.- Cui servo non carus fuit Dominus?. 25.- Scio quia Messias venit— qui dicitur
9.- Per unigenitum filium Deus debita Christus. Jn 4, 25.
nostrorum peccatorum solvit. ________________________
10.- Agnus Dei, qui tollit peccata mundi,
a populo semper laudatur.
1.- ¿Cuál es la vida buena y bendita?
11.- Hodie Dominus Deus filium
2.- El muchacho que vimos es el hijo del
unigenitum super cunctos in caelo et
siervo.
terra extulit. Alleluja!
3.- ¿Qué siervos del Señor están sin culpa?
12.- Per Dei perpetuam misericordiam
4.- He aquí el Cordero de Dios, el que quita
vincula peccati tolluntur et solvuntur.
el pecado del mundo (Jn 1,29).
13.- Qui discipuli vitam in Galilaea
5.- El discípulo que ayudó al pueblo terminó
finiverunt?.
su ministerio en Judea.
14.- Postea christiani detrimentum Petri
afficiebantur.
15.- Benedictus, qui venit ad cenam
Domini. Hosanna in excelsis!
16.- Subito puer imperium Domini vidit.
Qui Deo gratias egit.
Vocabula Scholae
Nombres Nombres
Singular Nombres en er Neutros
en us en ir
Nom Rosa Dominus Puer Magister Vir Templum
Gen Rosae Domini Pueri Magistri Viri Templi
Dat Rosae Domino Puero Magistro Viro Templo
Acu Rosam Dominum Puerum Magistrum Virum Templum
Abl Rosa Domino Puero Magistro Viro Templo
Voc Rosa Domine Puer Magister Vir Templum
Plural
Nom Rosae Domini Pueri Magistri Viri Templa
Gen Rosarum Dominorum Puerorum Magistrorum Virorum Templorum
Dat Rosis Dominis Pueris Magistris Viris Templis
Acu Rosas Dominos Pueros Magistros Viros Templa
Abl Rosis Dominis Pueris Magistris Viris Templis
Voc Rosae Domini Pueri Magistri Viri Templa
Caso
Tercera Declinación
Masculinos Femeni
Sg. Neutros
nos
N Mercator Leo Civis Rex Urbs Nomen Tempus Mare
G Mercatoris Leonis Civis Regis Urbis Nominis Temporis Marís
D Mercatori Leoni Civi Regi Urbi Nomini Tempori Mari
Ac Mercatorem Leonem Civem Regem Urbem Nomen Tempus Mare
Ab Mercatore Leone Cive Rege Urbe Nomine Tempore Mari
V Mercator Leo Civis Rex Urbs Nomen Tempus Mare
Pl
Los nombres de la 3" declinación forman el genitivo plural de las siguientes formas:
1.- Los nombres cuyo genitivo singular tiene una sílaba más que el nominativo (p.ej leo, gen. leónis) tienen el
genitivo plural terminado en -um (p. ej. leónum).Excepciones: los nombres cuyo nominativo singular se
compone solamente de una sílaba y que tienen dos consonantes delante de la terminación -is del genitivo
singular (p. ej. mons, gen. montis) tienen el genitivo plural terminado en -ium (p. ej. montium).
2.- Los nombres que en singular tienen el mismo número de sílabas en el nominativo que en el genitivo (p. ej.
civis, gen. civis) tienen el genitivo plural terminado en -ium (p. ej. civium). Excepciones: pater; mater frater;
senex, iuvenis y canis tienen un genitivo plural terminado en -um (p. ej. patrum).
3.- Los nombres neutros de la 3" declinación cuyo nominativo singular termina en -e, -al o -ar (p. ej. conclave,
animal) se declinan como mare. Su ablativo singular termina en -i (e.g. conclavi, animali ) y su genitivo
plural en -ium (p. ej. conclavium, animalium).
Plural
Nominativo Manus Domus Genua Dies
Genitivo Manuum Domuum Genuum Dierum
Dativo Manibus Domibus Genibus Diebus
Acusativo Manus Domus Genua Dies
Ablativo Manibus Domibus Genibus Diebus
Vocativo Manus Domus Genua Dies
VERBA
[A] Äctivum
jnfinittvus
praes ama|re monglre legere audl|re eslse
p erf amäv|isse monulisse leg isse audlv|isse fu|issc
fia amät|ür|um esse monit|Qr|um esse lect|ur|um esse aud!c|ür|um esse fut|ür|um
esse
Im perative
sing amä mone lege audi es
plür amä|te mone|te leg ite audi|te es|te
Indicätwus
praesens
sing 1 amö mone ö leg ö audi ö s|«m
2 amä s mone s leg is audi s es
3 ama t mone t leg it audi t es|t
plür 1 amä mus mone mus leg imus audi mus s|wmus
2 amä tis mong tis leg ids audi tis es|tis
3 ama nt mone nt leg unt audi unt s|unt
309
Coniünctmus
praesens
smg 1 am c m mone a m leg a m audi am sim
2 am e s mone ä s leg ä s audi äs sIs
3 am e l mone a t leg a t audi at sit
plür 1 am c mus mone ä mus leg ä mus audi ä mus s i mus
2 am e tis mone ä tis leg ä tis audi ä tis s i tis
3 am e nt mone a nt leg a nt audi a nt s i nt
imperfectum
sing 1 amä re m mone re m leg erc m audi re m es se m
2 amä rc s mone re s leg ere s audi re s es se s
3 amä re t mone re t leg e it t audi re t es se t
plür 1 amä re mus mone re mus leg etc mus audi re mus es se mus
2 amä re tis mon€ re tis leg ere tis audi re tis es se tis
3 amä re nt mone re nt leg erc nt audi re nt es se nt
[B] Passwum
Inßnliw us
praes amä|ri mone|ri leg¡¡ aud!|ri
p erf amät|um esse momt|um esse lect|um esse audit¡um esse
fu t amätiun Iri monitum in lectum in audltum in
Indicätlvus
praesens
sing 1 am|or mone or leg or audi or
2 amä ns mone ris leg m s audi ris
3 amä tur monä tur leg :'tur audi tur
plür 1 amä mur mone mur leg :mur audi mur
2 amä mini mone mini leg :mini audi mini
3 ama mur mone ntur leg untur audi untur
imperfectum
sing 1 amä ba r mone ba r leg eba r audi eba r
2 amä bä ris mone bä ris leg ebä ris audi ebä ris
3 amä bä tur mone bä tur leg ebä tur audi ebä tur
plür 1 amä bä mur mon€ bä mur leg ebä mur audi ebä mur
2 amä bä mini mone bä mini leg ebä mini audi ebä mini
3 amä ba ntur mon£ ba ntur lag eba ntur audi eba ntur
310
futurum
sing 1 ama b or mone b or leg a r audi a r
2 amä b eris mon€ b eris leg e ris audi e ris
3 amä b itur mone b itur leg e tur audi c tur
ptiar 1 amä b imur mone b imur leg e mur audi e mur
2 amä b iminl mone b iminl leg e min! audi € mini
3 amä b untur mone b untur leg e ntur audi e ntur
perfection
sing 1 amat|us sum monit|us sum Ifict|us sum audit] us sum
2 3 es est es est es est es est
plur 1 amat|i sumus moni|tI sumus Iect|i sumus audlt|l sumus
2 3 estis sunt estis sunt estis sunt estis sunt
plusquamperfectum
sing 1 amat|us eram monit|us eram löct|us eram audit|us eram
2 3 eras erat eras erat eras erat erSs erat
plur l am§t|l erSmus monit¡! erämus lect|i erämus audit]! eramus
2 3 eratis erant eratis erant eratis erant eratis erant
futurum perfectum
sing 1 amat|us ero monit] us erö lect|us erö audit|us ero
2 3 eris erit eris erit eris erit cris erit
plur 1 am§t|I erimus monit|I erimus lSctfi erimus aud!t|i crimus
2 3 eritis erunt eritis erunt eritis erunt eritis erunt
Coniuncixvus
praesens
sing 1 am e r mone ar leg a r audi a r
2 am c ris mone ä ris kg 5 ris audi ä ris
3 am Ötur mone ä tur leg ä tur audi ä tur
plur 1 am e mur mone ä mur leg ä mur audi ä mur
2 am e mini mone ä mini leg ä mini audi ä mini
3 am e ntur mone a ntur leg a ntur audi a ntur
imperfection
sing l ama re r mone re r leg ere r audi re r
2ama r£ ris monö re ris kg ere ris audi r6 ris
3 ama rö tur mone re tur leg ere tur audi re tur
plur 1 ami rö mur monö re mur leg er€ mur audi re mur
2 ami re mini mone re mini leg ere mini audi re mini
3 ama re ntur mone re ntur leg ere ntur audi re ntur
perfectum
sing l amat|us sim monit|us sim lect|us sim audit]us sim
2 3 sis sit sis sit sis sit sis sit
plur 1 am§t|l slmus monit|i slmus lect|I slmus audlt|l slmus
2 3 sitis sint sitis sint sitis sint sitis sint
plusquamperfectum
sing 1 amit|us essem monit |us essem lect|us essem audlt|us essem
2 3 ess€$ esset essös esset esses esset essös esset
plur 1 amat|l essemus monitji essemus lcct|i essemus audit|l essemus
2 3 essetis essent essötis essent essötis essent essötis essent
Participium
p erf amat|us monit|us lect|u$ audit|us
Gerundmtm
ama|nd|u$ mone|nd|us leg |end|us audi]end|us
311