Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
(1,478 words)
The author's Tagalog translation of Oli Impan was first published in the National
Midweek (June 11-18, 1986), edited by Jose F. Lacaba.
The original play written in English won the Arena Theater Playwriting Contest
(Special Award, 1959) and was staged in the "arena-style theater" at the PNC
Quadrangle on Taft Avenue under the direction of playwright Severino Montano
(recently posthumously declared a National Artist).
The playwright was influenced by the French film Forbidden Games, directed by
Rene Clement, which the playwright saw in the first U.P. Film Festival under UP
Film Center Director Virginia Moreno.
Mga Tauhan:
Panahon:
Kapaskuhan ng 1958 .
Pook:
PAUNAWA:
(English version)
The place was known as the "Casbah" where lived the landless and homeless poor
of a city ravaged during World War II and the liberation of Manila in 1944.
On Dec. 20, 1958, 5 days before Christmas, Mayor Villegas evicted the
"squatters," relocated them far from the prime real estate of the city, and
dumped them in either Welfareville or Sapang-Palay.
To this day, 43 years later, Welfareville is still home to thousands of second- and
third-generation squatters descended from the original families routed from the
"Casbah."
THE SCENE:
A low wall cuts across the stage, separating the squatters from the business
section of the city.
A 4-year-old girl in tattered dress sits at one end of the low wall. Offstage are
heard sounds of commotion of people and the noise of houses being demolished
by hired workers and carried away by trucks.
Offstage a mother's voice is heard berating her son for standing in the way.
The 5-year-old enters the stage pulling a toy car made of empty milk cans linked
together and tied to a string.
The following is the Tagalog version of the play, with stage directions in English
BBabae. (worried) Kung walang sunog, e bakit nilalabas natin ito (points to their
belongings)
BLalake. Nakalimutan ko e.
BBabae. S'yanga?
BLalake. Oo!
BLalake. Manghuhula.
BLalake. Oo.
BLalake. Oo.
BLalake. 'Tsaka, ang binabasa ng Nanay ko, kamay lang ng mga lalake.
BLalake. Ewan ko. Dahil siguro malaki'ng mga kamay nila. Madaling basahin.
BBabae. Pa'no n'ya nababasa ang kamay? Parang komiks?
BLalake. Siguro.
BLalake. Hindi.
BBabae. Bakit?
BBabae. Di ka sumusilip?
BLalake. Hindi.
BBabae. Bakit?
BLalake. (stands up and looks out) Ewan ko. Di ko makita e. 'Lika, tingnan natin!
BBabae. 'Yoko!
BLalake. Bakit?
BLalake. Pero gusto kong makita e. (stands up) 'Timo! 'Lika! Kitang-kita rito!
(Sounds of demolition)
BLalake. Ang mga tao! Mga mama! Meron silang mga martilyo't bareta!
BLalake. Wala!
BLalake. Wala!
BLalake. Hindi.
BBabae. Bakit?
BLalake. (excited) Me isang mama! Pinipigil niya ang mga taong sumisira . . .
Hayun! Aba! Ang mga pulis! Pinipigil nila ang mama!
(a man screams)
BBabae. (screams) Tatay ko! Tatay ko 'yun! (covers her ears and cries) Tatay ko
'yun!
BLalake. Hindi! Hinuhuli lang! . . . Hayun, nahuli na s'ya! Tinatali ng mga pulis ang
kanyang kamay! Tinatali ng bakal . . .
BBabae. Ano'ng ginagawa nila sa Tatay ko?
BLalake. Tungkol sa D'yos. 'Lam mo, sabi ng Nanay ko, ipinanganak daw ang D'yos
sa 'sang kwadra.
BLalake. Baka.
BBabae. Ang ganda talaga ng kanta mo. Kantahin mo uli, sige na.
BBabae. Saalenay . . .
BLalake. Oolinay . . .
BBabae. Oolinay . . .
BLalake. Oliskam . . .
BBabae. Oliskam . . .
BLalake. Olisbray . . .
BBabae. Olisbray . . .
BLalake. Ranyonberginmaderentsayl . . .
BLalake. H'wag na lang 'yun. (sings) Oliimpan . . . h'wag na rin 'yun. (sings)
Slipinebenlipis . . .
BBabae. Slipinebenlipis . . .
BLalake. Slipinebenlipis . . .
BBabae. Slipinebenlipis . . . .
ANG DALAGA'T ANG BINATILYO
by Alberto Florentino
**************************************************
Ang lihim na pag-iibigan nina
Pepe Rizal at Segunda Katigbak
Ang Eksena:
Ang kalsada patungong Batangas. Makikita sa malayo ang isang binatilyo
na nakasakay sa puting kabayo.
Tinig ng Taga-salaysay:
Noong kanyang kabataan, mula 1878 hanggang 1881, sumulat si Jose Rizal
ng isang talambuhay, "Memorias de un Estudiante," tungkol sa kanyang
buhay bilang isang mag-aaral sa Ateneo de Manila sa Intramuros, Maynila.
Ginamit niya ang sagisag na "P. Jacinto."
Ang sumusunod na madulaing tagpo na tawagin nating "isang dagli," na
pinamagatang "Ang Dalagita't ang Binatilyo," kinatha ni Alberto Florentino
batay sa nasabing talambuhay. Ang dula ay tungkol sa samandaling
pakikipag-kaibigan at pakikipag-ibigan ng binatilyong si Pepe Rizal at
dalagitang si Segunda Katigbak.
Unang itinanghal itong maikling dula noong 1970s sa Rizal Park Open-Air
Auditorium sa Luneta, sa direksiyon ng mandudula. Ang gumanap ay sina
Ariosto Reyes sa papel na Pepe Rizal at Leila Florentino sa papel na
Segunda Katigbak.
PANAHON: 1882
POOK: Sa harapan ng Colegio de Concordia sa Intramuros, Maynila
Segunda. Nangako ako na matapos ang velada, iguguhit niya ang aking
larawan habang naka-suot ako nito.
Mga Kaibigan (lahat sila). O sige— … Aalis na kami … Basta lang imbitahin
mo kaming lahat sa malaking piging!
Segunda. Adios!
Segunda. Kasi … mainit itong suot ko. Ayaw mo ba ako iguhit sa aking
uniporme?
Pepe. Ng ano?
Pepe. Imposible! Mahirap mangyari! Ibahin nga natin ang usapan. Ikaw
naman ang matanong ko. Mayroon ka bang … katipan?
Pepe. Na ano?
Segunda. Tungkol sa akin? Wala bang nababanggit sa’yo ang kapatid ko?
Segunda. Oo, sapagkat nakakatanda sila sa atin … at alam nila kung ano
ang nararapat para sa atin.
Segunda. Lalo na. Pagkakatiwalaan ko na muna sila bago ang aking sarili.
Pepe. Bakit?
Segunda. Kung maaari din lang, bakit di mo gawing Sabado? Baka huli na
ang Biyernes …
Pepe. Segunda …
Pepe. Segunda …
Pepe. Segunda …
Pepe. Segunda!
...
Tinig ng Taga-salaysay:
Gaya ng ipinangako niya, sa takdang oras sa sumunod na Sabado, si Pepe,
sakay ng kanyang puting kabayo, ay nagtungo sa bukana ng Calamba, sa
daan papuntang Batangas.
Nagbakasakali siyang makita niya ang carromata na sakay sina Segunda at
ng kanyang mga kaibigan.
Dumaan nga ang carromata ngunit mabilis ang takbo nito.
Malapit na ang sasakyan nang makita ni Pepe na sila na nga iyon.
Itataas ni Pepe ang kanyang kamay upang patigilin ang carromata, ngunit
mabilis ang takbo ng kabayo at ng hilahilang carromata.
Makikita ng mga dalagita si Pepe nang nakalampas na ang carromata.
Inakala ng mga dalagita na kumakaway lang si Pepe, kaya kumaway sila at
buong siglang sumigaw ng "Pepe! Pepe! Pepe!"
Makikita ang mukha ni Pepe na pagpugaran ng lungkot at kabiguan.
Hawak-hawak niya—sa kanyang kanang kamay na kumakaway pa rin—ang
isang liham.
Gusto sana ni Pepe na makarating kay Segunda ang laman ng liham: ang
pagtatapat ng taus-pusong pagmamahal ng isang binatilyo sa isang
dalagita.