I

kal
awa
ngMa
rka
hangPa
gba
bal
i
k-T
ana
w|Gr
ade9

Pa
nga
lan:
___
___
___
___
___
___
___
__ Pe
tsa
:__
___
___
___
___

1.I
toa
ynagl
al
ara
wansada
mi ngpr
odukt
ooserbi
syonana
isa
tka
yangbi
l
hinngi
sangt
aooma
mimi
l
i
namayka
ukul
angpr
esy
osais
angtak
dangpa
nahon

2.
Tumutuk
oys
adamingprodukt
oats
erbi
syonanai
sa thanda
ngi
pag
bil
ingmg
ane
gos
yant
esa
pa
mil
iha
nsamagk
aka
ibangpres
yosai
sangt
akdangpanahon

3.
Maa
ari
ngt
umuk
oys
amg
aindi
bi
dwa
lnabumi
bi
li
oguma
gami
tngmg
apr
oduk
toos
erbi
syo

4.
Siy
aangg
uma
gawangmg
apr
oduk
to

5.
Angpi
nak
ama
taa
snapr
esy
onapuwe
dengi
pat
awngme
rka
dos
ais
angpr
oduk
toos
erbi
syo

6.
Angpa
gka
kar
oonngk
akul
ang
ans
asuppl
yos
ana
sabi
ngpr
oduk
to

7.Isa
ngtermi
nook onsept
ongpang
-ekonomi
yanat
umutukoys
apama
ma ra
anngi
sangg
obye
rnoo
gruposapagkont
rolngpre
syo,
part
ikul
arnas
akunganoangpi
nak
amaba
bangpr
esy
onadapati
pat
aw
saisangpr
odukto

8.Isa
ngtermi
nook onsept
ongpang
-ekonomi
yanat
umutukoys
apama
ma ra
anngi
sangg
obye
rnoo
gruposapagkont
rolngpre
syo,
part
ikul
arnas
akunganoangpi
nak
amaba
bangpr
esy
onadapati
pat
aw
saisangpr
odukto

9.
Angpa
gka
kar
oonngk
akul
ang
ans
asuppl
yos
ana
sabi
ngpr
oduk
to

10.Kungangpag
taasngpr
esy
ongisa
ngpr oduk
toa
ymagdudul
otngpagt
aasngde
mandngi
sang
produkt
oma s
asabi
ngangmgapr
oduktongit
oaymaypa
ma l
its
ais
a'ti
sa

11.Kapaga
ngugnayanngpr
esyosais
angpr
oduk
toa
yne
gat
ibot
ali
wass
ade
mandpa
ras
ais
ang
produkt
oma s
asa
bingmagka
ugnayangmgait
o

12.I
sangkla
sengs
ist
ema
ngpa
nga
nga
lak
alk
ungs
aant
ang
ingna
g-i
i
sangk
orpor
asy
ona
ngna
gti
ti
ndang
i
sangprodukto

13.
Isa
nge s
truk
tur
angpami
li
hannama yma
li
itnabi
l
angngba
hay
-ka
lak
alnana
gbe
bent
ang
magkaka
tul
adoma gk
aug
naynaproduk
to

14.I
sanguringdi-
per
pekt
ongk ompetensi
yanakungs
aa nangmgama
rami
ngprodyus
era
ynagbebe
nta
ngmgapr odukt
onama ki
ki
lal
aa ngpa
gk a
kaibamul
asaibapa(ha
li
mba
wa,pag
tatat
akokal
i
dad)a
tsa
gay
ondi-perpek
tongpamali
t

15.
Isa
ngsis
temasapami
li
hank
ungsaa
nwa l
angs
inoma
nsapr
ody
use
ratma
gings
akons
yume
rang
maykont
rol
adosapre
syongmgapr
odukt
o

16.
Nag
papa
kit
angma
gka
sal
ung
atnaug
nay
ans
apa
git
anngpr
esy
oats
ada
mingg
ust
oatk
aya
ngbi
l
hin
ngma
mimi
l
i

17.I
sangma t
ema
tik
ongpagpa
pak
itaopa
gla
laha
dsaug
nay
anngpr
esy
oatqua
nti
tyde
mande
dsa
pamama g
ita
nngfomul
a(Qd)

18.I
sangchar
total
ahanay
annana
gpa
pak
itangbi
l
angngi
sangpr
oduk
toos
erbi
syoa
tangmg
apr
esy
o
ni
tonak a
rani
wanghini
hi
li
ng

19.
Tumut
ukoys
apa
gki
l
osngpr
esy
ongs
upl
ay

20.
Angrel
asy
ons apagi
tanngs
upl
aya
tangmg
asa
li
knana
kak
aape
ktos
aka
kay
aha
nngt
agas
upl
ayna
magbe
ntangproduck
to

21.
Anghal
agangbayadokompensa
syonnabi
ni
bi
gayngi
sangpa
rti
dos
ais
apa
ngpa
rti
doupa
ng
makak
uhangproduk
to(g
oods)ose
rbis
yo

22.I
sangpookkungsa
anpumupunt
aangmg
ata
oata
ngme
kani
smonak
ungs
aanna
gta
tag
poa
ng
kons
yume ratpr
odyus
er

23.
Angk
any
angk
aka
yaha
ngt
umug
ons
ada
langpa
gba
bag
ongi
sapa
ngba
gay

24.
Angpa
gtug
onngk
ons
yume
rsapor
sey
ntengpa
gba
bag
ongpr
esy
oayhi
gi
tnama
baba
a
.De
mand

I
toaynagla
lar
awans
adamingproduktoos e
rbisy
onanaisatk
a y
angbil
hi
nngisangtaoomamimi
li
na
maykaukul
angpr
esy
osais
angta
k dangpanahon.Angpr
esyongit
oa ymayma l
aki
ngepekt
osa
pag
tat
akdangdemands
amg at
ag at
angki
li
koc onsumer
.Sama dal
ings
ali
ta,
angpres
yoatdemanday
hi
ndimaaari
ngpa
ghi
wal
ayi
nsapagkatit
oa ylag
ingmagka
ugnay.

b.
Supl
ay

T
umut
ukoysadamingpr
oduktoa
tser
bis
yonanaisa
tha
nda
ngi
pag
bil
ingmg
ane
gos
yant
esapa
mil
i
han
s
amagk
akai
bangpr
e s
yosai
sangt
akda
ngpanahon.

c
.Kons
yume
r

Angkonsyumera
yte
rminongmaaar
ingtumut
ukoysak
at a
gangg
inaga
mits
alara
ngannge
konomiks
.
Angsal
it
angit
oaymaaa
r i
ngtumuk
oys amgai
ndibi
dwalnabumi
bil
iogumaga
mitngmgaproduk
too
ser
bis
yo.

Sakani
lar
innai
babatayangsupl
ayatdema
nd,dahi
langpang
una
hingdahi
l
anngmgakonsy
umersa
pag
bili
opagga
mi tngproduk
toos e
rbi
syoa
yupangpagtug
onsakani
l
angpang
ang
ail
anga
nok a
siy
ahan.

d.
Prody
use
r

Angpr
ody
use
rays
iyaa
ngg
uma
gawangmg
apr
oduk
to.

e
.Pr
icec
eil
i
ng

Angibi
gsabi
hinngpri
cecei
li
nga
yangpi
nak
ama
taa
snapr
esy
onapuwe
dengi
pat
awngme
rka
dos
a
i
sangproduk
tooserbi
syo.

Kapagpi
natawa
nngpri
cec
eil
i
ng,hi
ndii
tomaar
ingmast
aas
anpangmg
ane
gos
yant
eda
hil
may
ka
r a
mpatangpar
usaa
ngsi
numangl
ala
bagsapag-
uut
osnai
to.

L
ayuni
nni
tonama
bant
aya
nangpr
esy
uha
natma
iwa
sana
ngpa
nana
mant
ala
.

f
.Pr
iceF
loor
ing

Angpri
cefl
oorayi
sangtermi
nook onseptongpang
-ekonomi
yanatumutuk
oysapa
ma maraa
nngisa
ng
goby
ernoogruposapagkont
rolngpre
sy o,par
ti
kul
arnasakunganoangpi
nak
amababangpres
yona
dapa
tipat
aws ai
sangpr
odukto

g
.Shor
tag
e

a
ngs
hor
tag
eaya
ngpa
gka
kar
oonngk
akul
ang
ans
asuppl
yos
ana
sabi
ngpr
oduk
to.

hal
.sia
naayis
angti
nderangti
napaymay50pcs
.nama
ypres
yong3.
00syangka
ila
ng a
nibent
aatna
is
ngmamimil
inabumi
ling60pc
s.ipi
napa
kit
anit
onamayka
kul
anganoshor
tagesasuppl
yit
oay
nang
angai
l
anganpang10pcs.
h.
Sur
plus

Angs
urpl
usa
yangpa
gka
kar
oonngpa
taa
sngbi
l
angngs
uppl
yopa
gka
kar
oonngs
obr
asas
uppl
y.

hal
.sia
naayis
a ngti
nderangmgatina
paysaar
awnait
omay50pir
asosy
angti
napa
ynaki
naka
ila
ng a
n
i
bentasapr
esyong5.00nguni
tang40pir
asol
amanga
ngbi
ni
lingmamimi
lik
ayanag
kar
oonngsobrao
pag
taasngbi
la
ngs asupply
.

i
.Ek
wil
i
bri
yo

a
nge
kwi
l
ibr
iyoa
yangpa
gka
kas
undongpr
ody
use
ratk
ons
yume
rsana
sabi
ngpr
esy
o.

hal
.may50pcsnat
ina
paysapr
e s
yong4.00s
iananai
bebentanyaa
tangmami
mil
iaybumi
ling50pc
s
kayai
pi
napakit
ani
toange
k wi
l
ibri
yokungsaanna
gka
kasundoangti
nde
raa
tmamimil
isai
i
sangpres
yo
kumbagasak
to

j
.Subs
ti
tut
ePr
oduc
t

Ka
pagdumamiangdemandsamg
apr
oduk
toda
hil
sapa
gta
asngk
itaa
ngmg
apr
oduk
tongi
toa
y
mai
tut
uri
ngnanorma
lgoods
.

I
nfe
riorg
oodst
awa
gsamg
apr
oduk
tongt
uma
taa
sangde
mandk
asa
bayngpa
gta
asngk
ita
.

Compl
iment
arygoodska
pagangugna
yanngpres
y os
ais
angproduk
toa
yne
gat
ibot
ali
wass
ade
mand
par
asais
angprodukt
oma s
asa
bingmagk
augna
ya ngmgait
o.

Subs
tit
utegoodskungangpagt
aasngpr
esyongisangpr
oduk
toa
yma g
dudul
otngpa
gta
asngde
mand
ngis
angproduktomasa
s a
bingangmgapr
oduktongitoa
ymaypama
li
tsai
sa'
tis
a

k
.Compl
i
ment
aryPr
oduc
t

Compl
iment
arygoodska
pagangugna
yanngpres
y os
ais
angproduk
toa
yne
gat
ibot
ali
wass
ade
mand
par
asais
angprodukt
oma s
asa
bingmagk
augna
ya ngmgait
o.

Subs
tit
utegoodskungangpagt
aasngpr
esyongisangpr
oduk
toa
yma g
dudul
otngpa
gta
asngde
mand
ngis
angproduktomasa
s a
bingangmgapr
oduktongitoa
ymaypama
li
tsai
sa'
tis
a

l
.Monopol
yo

Angmonopol yoayisangklasengs i
stema ngpa ng ang
a l
akalk
ungs aantangi
ngnag-ii
sangkorporas
yon
angna g
t i
ti
ndangi s
angpr oduk t
o.Sak abi
la ngbanda ,marami namangmg ama mimil
i angnagnanai
ssa
produktongiyon.Angpr oduktongtinutukoya yma ykakai
bangk at
angia
n: (
1)walangk aga
yasame rka
do,
(2)i
sangpa ngangai
langan,(3)atwa la
ngdi re t
songk apal
it
.Sama katuwi
d, maykontrolangmg a
monopol is
ta,negosyant
enana gmama y-
ar ingis
a ngmonopol yo,s
ama laki
ngporsyentongka l
akal
an,at
ma aar
inilangtaasa
na ngpr esyongk anil
angbi nibentaupangma kakuhangma sma taasnakita
.
Kadalas
a n,ma ypat
entoc opy r
ightangi s
a ngmonopol y
oupa ngma prot
e k
tahansi
laa thi
ndima ga
yang
i
baa ngk anil
angprodukto.
m.
Oli
gopol
yo

Angolig
opolyoa yi
sanges
truktur
angpamil
ihannama ymali
i
tnabi l
angngba hay
-kal
akal
nanagbebenta
ngma gkak
atula
doma gk
aug na
ynaprodukto.
Ma ar
ingmagdulotngiba'
tiba
ngur i
ngsabwata
na ngmg a
ol
igopol
yonabi nabawas
ana ngkompet
isy
ona tna
gigi
ngsa
nhi ngma ta
asnapr e
syosamg amamimil
i.
[1]

Masmadal
iangmakapa
soks apa
mi l
i
hansaes
truk
turangol
ig
opol
yokays
asamonopol
y os
ubal
itkung
i
haha
mbingsamonopol
ist
ikongkompet
is
yonatperpe
k t
ongkompet
is
yon,ma
sma hi
rapmaka
pa s
oksa
ol
i
gopol
yo.
[2]

n.
Monopol
i
sti
kongKompe
tis
yon

Angmonopol ist
ikongk ompe tens iy
aa yisangur ingdi -perpektongk ompe tensi
yanak ungs aana ngmg a
ma ramingpr odyusera yna gbe be ntangmg apr oduk tonama kiki
la
laa ngpa gkak
aibamul asai bapa
(hali
mba wa, pagtatatakok al
ida d)atsag ayondi -pe r
pe kt
ongpa malit
.Samonopol i
st
ikongk ompe t
e nsi
ya,
kinukuhangi sangk ompa nyaa ngpr esyongbi na yadngk ani
langmg ak ala
ba nbil
angna katakdaa thindi
pinapansinangs aril
ingpr esyos apr esyongi ba ngk ompa nya.[1][
2]S apagka k
aroonngpa ma hal
a ang
pumi pi
gil
,na sakateg ory angmonopol yongg i
na wa ranngpa ma hal
aa nangmg aganit
ong
monopol i
stikongk ompe t
e nsya. Hinditul
adngpe rpektongk ompe tensiya,nagpapanati
liangk ompa nya
ngpa nghali
li
ngk apa sida d.Ka bil
a ngsamg aha l
imba was aaklatngindus t
riyangma ykayariangme rkado
kaparehos amonopol istikongk ompe tensi
y aangr estawran,ang kak,panana mit
,sapatos,atmg a
i
ndus tr
iyangs er
bisyos amg ama lalak
inglung sod. Ang" unanga ma "ngt eori
yangmonopol i
s ti
kong
kompe tensi
y aays iEdwa rdHa stingsChambe r
lin,nana gsul
atnguna ngak l
attungkoldit
onaT he oryof
Monopol ist
icCompe tition( 1933) .

o.
Gana
pnak
ompe
tis
yon

Angpa mil
ihangmayganapnakompeti
syona
yisangsi
st
emasapamil
i
hankungsaanwala
ngsi
noma
nsa
prodyuseratmagi
ngsakonsyumera
ngma ykontr
ola
dosapr
esyongmgaproduk
to.Angil
ans
amga
katangi
anngs i
st
emangit
oa yangmgasumusunod:

1.
Wa l
angka
kayana
nnamai
mpluwe
nsi
yaha
nngk
ahi
tpr
ody
use
rok
ons
yume
rangpr
esy
onas
apa
gka
t
mara
mi a
tmali
l
ii
tla
mangs
il
a.

2.Ka
li
mita
nsamg apr
oduk
toa
yma
gka
kat
ula
dpa
rti
kul
ars
apa
leng
kek
ungs
aanma
ymg
apa
repa
reho
ngkl
asengpa
ninda.

3.Angmgai
mpormas
yonsapa
mili
hana
yduma da
loyl
al
onak
ungi
toa
ytung
kol
sapa
gta
asopa
gba
ba
ngpres
yongmgapr
odukt
oohala
gangser
bis
yo.

p.
Dema
ndCur
ve

Angdemandcurveaya nggr
aphnabataysademandschedul
e.Kungil
al
apatsagraphangiba’
tibang
kombi
nas
y onngmg apresy
oa tqua
nti
tydemandedayma bubuoangdemandc urv
e .
Kungtutuntuni
n
angmgapuntongit
oa ymakabubuongisa
ngkurbangpababa(downwards
lopingcurve
).Angkurbang
i
toaynag
papa
kit
angma
gka
sal
ung
atnaug
nay
ans
apa
git
anngpr
esy
oats
ada
mingg
ust
oatk
aya
ng
bi
lhi
nngmamimi
li
.

Pa
ras
aka
rag
dag
angi
mpor
mas
yonma
aar
ings
uma
ngg
uni
sal
i
nknai
to:

Pa
gli
patngDe
mandCur
ve

Ka
pagma
ypa
gba
bag
osade
mandngi
sangk
ala
kal
nag
kak
aroonngpa
gli
pata
ngde
mandc
urv
e:

L
umi
l
ipa
tangde
mandc
urv
epa
kal
i
wak
ungbuma
babaa
ngde
mandngk
ala
kal
.

L
umi
l
ipa
tna
mana
ngde
mandc
urv
epa
kana
nkungt
uma
taa
sangde
mandngi
sangk
ala
kal
.

Pa
ras
aka
rag
dag
angi
mpor
mas
yonma
aar
ings
uma
ngg
uni
sal
i
nknai
to:

Ma
tal
i
nongPa
gpa
pas
ya,
pag
tug
ons
apa
bag
o-ba
gongDe
mand

Masma
k a
bubut
ikunghi
ndi
aga
dsus
unods
aus
oupa
nghi
ndi
aga
dma
gka
roonngma
lak
ingpa
gba
bag
o
s
ademand.

Ma
tut
ungt
ipi
ri
nangk
ita
.Angl
abi
snapa
gga
stosa
yhi
ndi
mai
nam.
•

Ba
gobumi
l
ingk
ala
kal
,huma
napa
tti
gna
nangpr
esy
ongk
aha
li
li
atk
aug
naynak
ala
kal
.

q.
Dema
ndF
unc
ti
on

Angkahul
uganngde mandfunct
ionayis
angmatemati
kongpa
gpapa
k i
taopag
lalahads
augna
yanng
pres
yoatquantit
ydemandedsapa mamagit
anngfomul
a(Qd)
.Qd=a–bPnak ungsaa
nang“QD”a
y
angdamingde mand,a
ng”a“ a
yda mingdemandkungangpr
esy
oa yzer
oatang( -
b)a
ysl
openg
demandfunc
tionsamantal
angangPa ypre
syo.

r
.De
mandS
che
dul
e

Angde mandschedul
ea yis
angchar
tot al
ahanay
a nnanagpapa
k i
tangbil
angngis
angprodukt
oo
serbi
syoatangmg apr
es y
onitonakarani
wanghinihi
l
ing.Ka
yaisait
ongtal
ahanay
annana gpapak
itang
kaugnayanngmgapr e
syongisangprodukt
oa tangbil
angngproduktonagus
tongbi
lhi
nok uninng
i
sangk os
tumer.

Karaniwanna ngnahaha t
iit
osada l
awangcol
umns .Angunangcol
umnayli
st
ahanngmg apresy
ong
produkto.Angikala
wa ngcolumnna manayli
st
ahanngbi l
angngmg apr
odukt
onahinihi
l
ingo
ki
na kai
langa
nngmg ak ost
ume r.
Angrela
syonok augnay
nngproduktos
akahi
li
nganayna g
babagoda
hil
sapre s
yonito.Kapagtuma taa
sa ngpr
esyongprodukto,k
arani
wannangbumababaangbil
angng
kahil
ingan.

s
.Suppl
yCur
ve

Angk
urbangs
upl
aya
ytumut
ukoys
apa
gki
l
osngpr
esy
ongs
upl
ay.
t
.Suppl
yfunc
ti
on

Angsuppl
yfunc
ti
onnamanangr
e l
asy
onsapagi
tanngsupl
aya
tangmg
asa
li
knana
kak
aape
ktos
a
kak
ayahanngtagas
upl
aynamagbent
angproduc
k t
o.

v
.Pr
esy
o

Sapangk
ara
niwanggami t
,angpre
syoayanghala
g angbay
a dokompe
nsasy
onnabi
ni
bi
gayngis
ang
part
idos
ais
apa ngpart
idoupangmaka
k uhangprodukt
o(goods
)oser
bis
yo.[
1]S
amgamakaba
gong
ekonomi
ya,hi
nahaya
ga ngpres
yosamg ayuni
tngila
nguringpana
nal
api
.

w.
Paml
i
han

Angpa mi l
i
ha nome rkado( I
ngl
es:ma r
ke t
,Kasti
la:
me rcado)ayisa
ngpookk ungs aanpumupunt aa ng
mg ataoa tangme kanismonak ungsaa nnagtata
gpoa ngk onsy
ume ratprodyuser.Kapa
gma ymg a
bagaynai bebe ntaangmg atao,nagt
atatagsil
angisangpookpa mili
hanopookpa k
yawan, k
atuladng
palengke,ti
y angge,t
a l
ipapa,barak
a ,t
indahan,kabya
wa n, par
yan,[
1],
pe r
y a,
[2]atemporyum. Ang
pami l
i
ha nayi sangma butingparaa
nngpa gbabal
ansengda mingbagaynama aa
r i
ngipagbil
iatngmg a
pang a
ng ai
langans aba gaynaiyon,dahilmabil
isnanagba bagoangmg aha l
agaupa ngmag bi
gayng
ta
ndak unga nongmg abag a
ynama i
pagbibi
liangmaba baoma t
aasangda mi,ok unggaanok at
aaso
kababaa ngpa ng a
nga i
langansabag a
ynai yon.

x
.El
ast
ik

Angelas
tis
idad(oe l
asti
ci
tysaIngl
es)sae konomikaayisa
ngs ukatngpagkas
ensi
ti
bongi s
angna gbabago
sais
apa .I
toaynume r
onana gsas
abingpa gbabagosaporsiyent
onama ngyayar
isais
a ngna gbaba g
os a
pagt
ugonnitos ai
sangporsiye
ntongdag dagngisapangna gbabago.
[1]S
ama sma dal
i
ngs a l
i
ta,ang
pagkae
last
ikongisangba g
aya yangkany a
ngk akaya
hangtumug ons adal
angpagbabagongi sapa ng
bagay.
Angmg akiki
tadit
oa yangabil
i
da dngi s
angna g
baba gonama apek
tuhanangisapa ngnag babgo.
Kadal
asan,ange l
ast
isi
dadays umusukatsapa gi
gi
ngsensit
ibongi s
angnagbabgosapag babagong
pres
yo.

y
.Di
ela
sti
k

Angpagt
ugonngkons
yumersapors
eynt
engpa g
babagongpre
syoa
yhi
gi
tnama
baba
.Angv
aluena
mababasai
saangkumak
atawansadiel
ast
iknael
ast
is
idad.