Sie sind auf Seite 1von 9

SOLUCIONARIO DE LAS PRÁCTICAS DE TRADUCCIÓN (Módulo 6) 1

Latín para hispanistas (2018-2019)

1) His nuntiis litterisque commotus Caesar duas legiones in citeriore Gallia novas
conscripsit.

His nuntiis litterisque commotus Caesar duas legiones in citeriore Gallia novas conscripsit
C. Agte. N. de la sub. C. D. C. Circ. Lugar C. D. N. pred.
Sub. Part. Conc. / C. N. (Caesar)
Suj. Pred.

His nuntiis litterisque commotus Caesar / SUJETO


Caesar: nom. sg. m. (Caesar, -aris) /núcleo del SUJETO
His nuntiis litterisque commotus / PARTICIPIO CONCERTADO con Caesar
Commotus: part. perf. pas., nom. sg. m. (commoveo, -movi, -motum) / Núcleo de la
subordinada
His nuntiis litterisque: abl. pl. (hic, haec, hoc; nuntium, -ii, n.; litterae, -
arum, fem.); -que: conjunción copulativa. / C. AGENTE
Duas legiones in citeriore Gallia novas conscripsit / PREDICADO
Conscripsit: 3ª sg. perf. ind. act. (conscribo, conscripsi, conscriptum) / NÚCLEO DEL
PREDICADO
Duas legiones novas: ac. pl. f. (duo, -ae, -o / legio, -onis / novus, -a, -um) /
COMPLEMENTO DIRECTO
In citeriore Gallia: prep. + abl. sg. f. (citerior, -ius / Gallia, -ae) / COMPLEMENTO
CIRCUNSTANCIAL DE LUGAR

Traducción: “César, preocupado por estas noticias y por esta carta, reclutó dos nuevas
legiones en la Galia citerior”.

1 Copyright: Antonio Moreno Hernández, UNED, 2016. Prohibida la reproducción total o parcial de este material.
2) Cum esset Caesar in citeriore Gallia, crebri ad eum rumores adferebantur, litterisque
item Labieni certior fiebat omnes Belgas contra populum Romanum coniurare.

Se trata de dos oraciones principales unidas por la conjunción coordinante copulativa –


que. La primera oración principal coordinada es Crebri ad eum rumores adferebantur; la
segunda oración coordinada es Litteris item Labieni certior fiebat omnes Belgas contra
populum Romanum coniurare.

Cum esset Caesar in citeriore Gallia, crebri ad eum rumores adferebantur


conj. v.sub. Suj. C. Circunst.
SUB. ADV. / C. Circunst. C.Circ. N. del pred.
Predicado Suj. Pred. Suj. Pred.

Crebri ad eum rumores adferebantur: primera oración principal.


Crebri… rumores: nominativo plural masculino (creber, crebra, crebrum y rumor,
rumoris) / SUJETO
Adferebantur: 3ª pers. del plural, imperfecto indicativo pasivo (adfero/affero,
adtuli/attuli, adlatum/allatum) / NÚCLEO DEL PREDICADO
Ad eum: prep. + acusativo singular masculino (is, ea, id) / COMPLEMENTO
CIRCUNSTANCIAL de lugar
Cum esset Caesar in citeriore Gallia: oración subordinada adverbial, oración de
cum más subjuntivo / COMPLEMENTO CIRCUNSTANCIAL temporal-causal
Cum: conjunción que introduce la oración subordinada temporal-causal.
Esset: 3ª pers. del singular, imperfecto subjuntivo (sum, esse, fui, - )/ NÚCLEO
DEL PREDICADO de la oración subordinada.
Caesar: nominativo singular masculino (Caesar, Caesaris) / SUJETO de la
oración subordinada.
In citeriore Gallia: prep, + ablativo singular femenino (citerior -comparativo
de citer, citra, citrum- y Gallia, Galliae) / COMPLEMENTO CIRCUNSTANCIAL
de lugar.
litterisque item Labieni certior fiebat omnes Belgas contra populum Romanum coniurare
conj. C.N. Suj. en acus. C. Circunst. inf. de la sub.
C.Circ. C.Circ. C.Circ. Pdvo. N.del pred. SUB. SUST. Constr. de inf. con suj. en acusativo
(dependiendo de certior fiebat)

Litterisque item Labieni certior fiebat: segunda oración principal.


-que: conjunción coordinante copulativa.
(Sujeto omitido: Caesar)
Fiebat: 3ª pers. del singular, imperfecto indicativo activo (fio, fieri, factus sum) / NÚCLEO DEL
PREDICADO.
Certior: nominativo singular masculino (comparativo de certus, certa, certum) /
PREDICATIVO.
Litteris: ablativo plural femenino (littera, litterae) / COMPLEMENTO CIRCUNSTANCIAL
de medio.
Labieni: genitivo singular masculino (Labienus, Labieni) / COMPLEMENTO DEL
NOMBRE (de litteris).
Item: adverbio / COMPLEMENTO CIRCUNSTANCIAL de modo.
Omnes Belgas contra populum Romanum coniurare: construcción de infinitivo con
sujeto en acusativo, oración subordinada sustantiva / Complemento de certior fiebat.
Omnes Belgas: acusativo plural masculino (omnis, omne y Belgae, Belgarum)/
SUJETO de la oración subordinada de infinitivo.
Coniurare: infinitivo presente activo (coniuro, coniuravi, coniuratum) / NÚCLEO
DEL PREDICADO DE LA ORACIÓN SUBORDINADA de infinitivo.
Contra populum Romanum: prep. + acusativo singular masculino (populus, populi y
romanus, romana, romanum) / COMPLEMENTO CIRCUNSTANCIAL de oposición.

Traducción: “Estando César en la Galia citerior, llegaban hasta él numerosos rumores e


igualmente estaba informado por la carta de Labieno de que todos los belgas conspiraban
contra el pueblo romano”.
3) Litaviccus accepto exercitu, cum milia passuum circiter XXX ab Gergovia abesset,
convocatis subito militibus lacrimans, "Quo proficiscimur," inquit, "milites?”

Litaviccus, lacrimans, "Quo proficiscimur," inquit, "milites?”


C. Circ. Vbo. sub. Vocat.
Part. concert./ Subord.Sust./C.D. Núcleo Sub.Sust./C.D.
Pdvo. del pred.
Sujeto Predicado

Litaviccus / SUJETO
Litaviccus: nom. sg. m. (Litaviccus, -i) / NÚCLEO DEL SUJETO
Lacrimans, “quo proficiscimur”, inquit, “milites?” (y las oraciones subordinadas analizadas
a continuación) / PREDICADO
Inquit: 3ª sg. pres. ind. act. (inquam, inquii, -) / NÚCLEO DEL PREDICADO
Lacrimans: part. pres. act. (lacrimo, lacrimavi, lacrimatum) / PARTICIPIO
CONCERTADO, PREDICATIVO
Quo proficiscimur milites: oración interrogativa directa, subordinada sustantiva
/ COMPLEMENTO DIRECTO
Proficiscimur: 1ª pl., pres. ind. act. (proficiscor, profectus sum) /NÚCLEO
DEL PREDICADO de la or. subordinada
Quo: abl. sg. n. (quis, quae, quid) / COMPLEMENTO
CIRCUNSTANCIAL de lugar (a donde)
Milites: voc. pl. m. (miles, militis) / VOCATIVO

accepto exercitu convocatis subito militibus


Ablativo absoluto, Ablativo absoluto, sub. adv./ C. Circunst.
Sub. Adv./C. Circuns.

Accepto exercitu: construcción de ablativo absoluto, subordinada adverbial /


COMPLEMENTO CIRCUNSTANCIAL temporal-modal.
Accepto: abl. sg. m., participio de perfecto pasivo (accipio, accepi, acceptum) / núcleo de
la construcción de ablativo absoluto
Exercitu: abl. sg. m. (exercitus, exercitus) / complemento de accepto
Convocatis subito militibus: construcción de ablativo absoluto, subordinada adverbial /
COMPLEMENTO CIRCUNSTANCIAL temporal-modal.
Convocatis: abl. pl. m., participio de perfecto pasivo (convoco, convocavi, convocatum) /
núcleo de la construcción de ablativo absoluto
Militibus: abl. pl. m. (miles, militis) / complemento de convocatis
Subito: adv. / complemento de convocatis

cum milia passuum circiter XXX ab Gergovia abesset


C. Circunst. C. Circunst. N.del pred.
Subordinada adverbial / Compl. Circunstancial

cum milia passuum circiter XXX ab Gergovia abesset : subordinada adverbial introducida
por cum / COMPLEMENTO CIRCUNSTANCIAL temporal-causal.
(Litaviccus: sujeto omitido)
cum: conjunción con valor temporal-causal
abesset: 3ª sg. imp. sub. act. (absum, afui, afuturus) / NÚCLEO DEL PREDICADO de la
subordinada
milia passuum circiter XXX / COMPLEMENTO CIRCUNSTANCIAL de lugar
circiter XXX milia passuum: prep. + ac. pl. n. (milia, milium)
passuum: gen. pl. m. (passus, passus) / COMPLEMENTO DEL NOMBRE (de
milia)
ab Gergovia: prep. + abl. sg. f. (Gergovia, -ae) / COMPLEMENTO CIRCUNSTANCIAL de
lugar

Traducción: “Litavico, al frente del ejército, encontrándose a unos 30 millares de pasos de


Gergovia, convocados los soldados de improviso, dice, llorando: “¿a dónde vamos, soldados?”
4) Postero die procul a castris hostes in collibus constiterunt rarique se ostendere et
lenius quam pridie nostros equites proelio lacessere coeperunt.

Primera oración coordinada:

Postero die procul a castris hostes in collibus constiterunt


C.Circ. C.Circ. C.Circ.
Predicado Suj. Predicado

Constiterunt: 3ª pl. perf. ind. act. (constituo, constitui, constitutum) / NÚCLEO DEL
PREDICADO.
Hostes: nom. pl. m. (hostis, hostis) / SUJETO.
Postero die: abl. sg. fem. (posterus, -a, -um y dies, diei) / C. CIRCUNSTANCIAL de
tiempo.
Procul a castris: adv. + prep. + abl. pl. n. (castra, castrorum) / C. CIRCUNSTANCIAL de
lugar.
In collibus: prep. + abl. pl. (collis, collis) / C. CIRCUNSTANCIAL de lugar.

(rari)-que: conjunción coordinante copulativa pospuesta

Segunda oración coordinada:


Rarique se ostendere lenius quam pridie nostros equites proelio lacessere coeperunt
Compar.
Suj. C. Circunst. C.D. C. Circunst.
Pdvo. Sub. Sust. /C.D. Sub. Sust. /C.D. Vbo. ppal
Predicado

Coeperunt: 3ª pl. perf. ind. act. (coepi, coeptum) / NÚCLEO DEL PREDICADO
Rari: nom. pl. masc. (rarus, rara, rarum) / PREDICATIVO
- Ostendere rari se: oración de infinitivo, sub. completiva
Ostendere: infinitivo presente activo (ostendo, ostendi, ostentum)
Se: pron. pers. 3ª, ac. pl. m. / SUJETO DE LA ORACIÓN DE INFINITIVO
- Lacessere nostros equites proelio lenius quam pridie: oración de infinitivo, sub.
completiva
Lacessere: infinitivo presente activo (lacesso, lacessivi/-ii, lacessitum)
Nostros equites: ac. pl. m. (noster, -a, -um y eques, equitis) / C. DIRECTO
Proelio: abl. sg. n. (proelium, proelii) / C. CIRCUNSTANCIAL MEDIO
Lenius quam pridie / C. C. MODO + COMPARACIÓN
Lenius: adv. en grado comparativo / C. CIRCUNSTANCIAL DE
MODO
Quam: conjunción que introduce la comparación
Pridie: adv. / C. CIRCUNSTANCIAL DE TIEMPO

Traducción: “Al día siguiente los enemigos se situaron en las colinas lejos del campamento y
en pequeños grupos comenzaron a mostrarse y a acosar con el combate a nuestros jinetes
más moderadamente que el día anterior”.

5) Sed meridie cum Caesar pabulandi causa tres legiones atque omnem equitatum cum
C. Trebonio legato misisset, repente ex omnibus partibus ad pabulatores
advolaverunt, sic uti ab signis legionibusque non absisterent.

Oración principal: Sed meridie repente ex omnibus partibus ad pabulatores advolaverunt


C.Circ. C.Circ. C.Circ. C.Circ. Vbo. ppal.

Predicado (coordinada adversativa con oración anterior)

Sed: conjunción coordinante adversativa.


Advolaverunt: 3ª pl. perf. ind. act. (advolo, advolavi, advolatum) / NÚCLEO DEL PREDICADO
Meridie: adv. / C. CIRCUNSTANCIAL de tiempo
Repente: adv. / C. CIRCUNSTANCIAL de modo
Ex omnibus partibus: prep. + abl. pl. fem. (omnis, omne y pars, partis) / C.
CIRCUNSTANCIAL de lugar (“desde donde”)
Ad pabulatores: prep. + ac. pl. m. (pabulator, pabulatoris) / C. CIRCUNSTANCIAL de
lugar (“a donde”)
Sic uti ab signis legionibusque non absisterent
conj. C.Circ. C.Circ. Vbo. ppal.

Sub. adverbial consecutiva

Sic uti: conjunción subordinante consecutiva


Absisterent: 3ª pl. perf. inf. act. (absisto, absistiti, - ) / NÚCLEO DEL PREDICADO
Ab signis legionibusque: prep. + abl. pl. n. (signum, signi) y fem. (legio, legionis),
unidos por la conjunción coordinante pospuesta –que.
Non: adv. / C. CIRCUNSTANCIAL de negación

Cum Caesar pabulandi causa tres legiones atque omnem equitatum cum C. Trebonio legato misisset
conj. Suj. C.Circ. C.D. C.Circ. Vbo. ppal.

Sub. adverbial temporal

Cum: conjunción subordinante


Misisset: 3ª sg. plusc. subj. act. (mitto, misi, missum) / NÚCLEO DEL PREDICADO
Tres legiones atque omnem equitatum / C. DIRECTO
Tres legiones: ac. pl. fem. (tres, tria y legio, legionis)
Atque: conjunción coordinantes copulativa
Omnem equitatum: ac. sg. m. (omnis, omne y equitatus, equitatus)
Cum C. Trebonio legato: prep. + abl. sg. m. (Trebonius, Trebonii y legatus, legati) /
C. CIRCUNSTANCIAL de compañía
Causa pabulandi: abl. sg. fem. (causa, causae) + gerundio, gen. sg. (pabulor,
pabulatus sum) / C. CIRCUNSTANCIAL de causa

Sed meridie [cum Caesar pabulandi causa tres legiones atque omnem equitatum cum C. Trebonio legato misisset],
Sub. Adverbial Temporal
Oración principal (coordinada adversativa)…

repente ex omnibus partibus ad pabulatores advolaverunt, [sic uti ab signis legionibusque non absisterent]
Sub. Adverbial Consecutiva
…oración principal (coordinada adversativa)
Traducción: “Pero al mediodía, cuando César hubo enviado/ tras haber enviado César a tres
legiones y a toda la caballería con el legado C. Trebonio para encontrar forraje, de repente
(éstas) volaron desde todas partes hacia los buscadores de forraje (forrajeadores), de modo
que no se alejaron de las enseñas y de las legiones”.

Das könnte Ihnen auch gefallen