1.

Ang Wika Noon at Ngayon

Filipino 204 – Wika at Lingguwistika
 Bilang ng wika

7,111 na sinasalita
sa buong
mundo

40% Bilang ng wika na nanganganib

nang mamatay, kulang isanlibo
na lamang ang nagsasalita nito

23
(ethnologue.com, 2019)
Kabuuang bilang ng mga
wika na ginagamit ng halos
kalahati ng populasyon sa
buong mundo
8 Pinakamatatandang Wika sa Mundo na
Nananatiling Buhay
1. Tamil (5000 years old) - Oldest Living Language in India
2. Sanskrit (5000 years old) - Oldest Language in India
3. Egyptian (5000 years old)
4. Hebrew (3000 years old)
5. Greek (2900 years old)
6. Basque
7. Lithuanian
8. Farsi (2500 years old)
(Jain, 2019)
(Lane, 2019)
Illustration of V. Fernandez
10 Wika na May Pinakamaraming Bilang ng
Taal na Gumagamit Nito (Native Speakers)
1. Chinese — 1.3 Billion Native Speakers
10 Wika na May Pinakamaraming Bilang ng
Taal na Gumagamit Nito (Native Speakers)

2. Spanish — 460 Million Native Speakers

10 Wika na May Pinakamaraming Bilang ng
Taal na Gumagamit Nito (Native Speakers)

3. English — 379 Million Native Speakers

10 Wika na May Pinakamaraming Bilang ng
Taal na Gumagamit Nito (Native Speakers)

4. Hindi — 341 Million Native Speakers

10 Wika na May Pinakamaraming Bilang ng
Taal na Gumagamit Nito (Native Speakers)

5. Arabic — 315 Million Native Speakers

10 Wika na May Pinakamaraming Bilang ng
Taal na Gumagamit Nito (Native Speakers)

6. Bengali — 228 Million Native Speakers

10 Wika na May Pinakamaraming Bilang ng
Taal na Gumagamit Nito (Native Speakers)

7. Portuguese — 220 Million Native Speakers

10 Wika na May Pinakamaraming Bilang ng
Taal na Gumagamit Nito (Native Speakers)

8. Russian — 153 Million Native Speakers

10 Wika na May Pinakamaraming Bilang ng
Taal na Gumagamit Nito (Native Speakers)

9. Japanese — 128 Million Native Speakers

10 Wika na May Pinakamaraming Bilang ng
Taal na Gumagamit Nito (Native Speakers)

10. Lahnda (Western Punjabi) — 118 Million

Native Speakers
Pamilya ng mga Wika sa Mundo
� Language Families of the World

Language Families With The Highest Number Of Speakers

Rank Language Family Estimated Speakers Place of Origin

worldatlas.com, 2019
1 lndo-European 2,910,000,000 Asia, Europe

2 Sino-Tibetan 1,268,000,000 Asia

3 Niger-Congo 437,000,000 Africa

4 Austronesian 386,000,000 Asia, Oceania

5 Afro-Asiatic 380,000,000 Africa, Asia

6 Dravidian 229,000,000 Asia

7 Turkic 170,000,000 Asia, Europe

8 Japonic 129,000,000 Asia

9 Austroasiatic 103,000,000 Asia

10 Kra-Dal 80,800,000 Asia

 Austronesian language family

Formosan Malayo- nesian

Thao Wester M layo-Polynes ia n

Malagasy Malay Cebuano, East Fijian- Rotuman

Po .
Tagalog

Pol}'. sran Fijian

Tongan
Samoan, Tuvalu Maori,
Rarotongan,
Hawaiian,
Rapanui
Sa Pilipinas,
mayroon tayong
175 na wika,
171 dito ay
kasalukuyang
sinasalita (buhay
4
or alive) pa at
pa lamang ang
tuluyang lumipas
(patay) na.
13 Lokal na Wika sa Pilipinas na ginagamit ng
mahigit isang libong taal na tagapagsalita
1) Cebuano 8) Albay Bikol
2) Tagalog 9) Pangasinan
3) Ilokano 10) Maranao
4) Hiligaynon 11) Maguindanao
5) Waray-Waray
12) Kinaray-a
6) Kapampangan
13) Tausug
7) Bikol
1.1. Pagsilip sa Kahulugan, Kahalagahan, Simbolo, at
Katangian ng Wika
1.2. Komunikasyon, Wika, at Politika
1.3. Filipino ang Wikang Pambansa Natin
Mga
Probisyong
Pangwika
Saligang
Batas
Añonuevo, KWF
Mga Probisyong Pangwika Saligang Batas
• Saligang Batas ng Biyak-na-Bato (1896). Ang Wikang
Tagalog ang magiging opisyal na wika ng Pilipinas.
• Saligang Batas ng 1935. Ang Kongreso ay gagawa ng
mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at
pagpapatibay ng isang wikang pambansa na batay
sa isa sa mga umiiral na katutubong wika. Hanggang
hindi nagtatadhana ng iba ang batas, ang Ingles at
Kastila ay patuloy ng gagamiting mga wikang
opisyal.
Mga Probisyong Pangwika sa Saligang-Batas

•Saligang-Batas ng 1973.
Ang Batasang Pambansa ay dapat
gumawa ng mga hakbang tungo sa
paglinang at pormal na adapsiyon ng
isang panlahat na wikang pambansa na
tatawaging Filipino.
Artikulo XIV ng Saligang-Batas 1987: WIKA
• SEK.6. Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino.
Samantalang nalilinang, ito ay dapat payabungin at
pagyamanin pa salig sa umiiral na mga wika ng Pilipinas
at sa iba pang mga wika. Alinsunod sa mga tadhana ng
batas at sang-ayon sa nararapat na maaaring ipasya ng
Kongreso, dapat magsagawa ng mga hakbangin ang
Pamahalaan upang ibunsod at puspusang itaguyod ang
paggamit ng Filipino bilang midyum ng opisyal na
komunikasyon at bilang wika ng pagtuturo sa sistemang
pang-edukasyon.
Artikulo XIV ng Saligang-Batas 1987: WIKA
• SEK.7. Ukol sa mga layunin ng komunikasyon at
pagtuturo, ang mga wikang opisyal ng Pilipinas ay
Filipino at hangga’t walang itinatadhana ang batas,
Ingles. Ang mga wika ng rehiyon ay pantulong na
mga wikang opisyal sa mga rehiyon at magsisilbing
opisyal na pantulong na midyum ng pagtuturo.
Dapat itaguyod nang kusa at opsiyonal ang Kastila
at Arabic.
Artikulo XIV ng Saligang-Batas 1987: WIKA

•SEK.8. Ang Konstitusyong ito ay

dapat ipahayag sa Filipino at Ingles
at dapat isalin sa mga pangunahing
wikang panrehiyon, Arabic, at
Kastila.
Artikulo XIV ng Saligang-Batas 1987: WIKA
•SEK.9. Dapat magtatag ang Kongreso ng isang
komisyon ng wikang pambansa na binubuo ng
mga kinatawan ng iba’t ibang mga rehiyon at
mga disiplina na magsasagawa, mag-uugnay, at
magtataguyod ng mga pananaliksik para sa
pagpapaunlad, pagpapalaganap, at
pagpapanatili sa Filipino at iba pang mga wika.
EBOLUSYON
NG
WIKANG
PAMBANSA
EBOLUSYON NG WIKANG PAMBANSA

•Disyembre 30, 1937 – iprinoklama

na ang wikang Tagalog ang magiging
batayan ng Wikang Pambansa.
Magkakabisa ang proklamasyong ito
dalawang taon matapos itong
mapagtibay.
EBOLUSYON NG WIKANG PAMBANSA

•1940 – Ipinag-utos ang pagtuturo ng

Wikang Pambansa sa ikaapat na taon sa
lahat ng pampubliko at pribadong
paaralan at sa mga pribadong
institusyong pasanayang pangguro sa
buong bansa.
EBOLUSYON NG WIKANG PAMBANSA

•Hunyo 4, 1946 – Nagkabisa ang Batas

Komonwelt Blg. 570 na pinagtibay ng
Pambansang Asambleya noong Hunyo 7,
1940 na nagproklama na ang Wikang
Pambansa na tatawaging Wikang
Pambansang Pilipino ay isa nang wikang
opisyal.
EBOLUSYON NG WIKANG PAMBANSA

•1959 – Ibinaba ni Kalihim Jose B. Romero ng

Edukasyon ang Kautusang Pangkagawaran
Blg. 7 na nagsasaad na ang Wikang
Pambansa ay tatawaging Pilipino upang
mailagan na ang mahabang katawagang
“Wikang Pambansang Pilipino” o “Wikang
Pambansa Batay sa Tagalog”.
EBOLUSYON NG WIKANG PAMBANSA
• 1987 – Filipino na ang ngalan ng wikang
pambansa, alinsunod sa Konstitusyon na
nagtatadhanang “ang wikang pambansa ng
Pilipinas ay Filipino.” Ito ay hindi pinaghalu-
halong sangkap mula sa iba’t ibang katutubong
wika; bagkus, ito’y may nucleus, ang Pilipino o
Tagalog.
1.4. Ang Wikang Filipino sa Susunod na
Dekada
1.5. Ang Wikang Pambansa: Salamin ng
Kabuuan ng Iba’t Ibang Wika
1.6. Pagtanggap at Pagpapatanggap sa
Wikang Pambansa: Mga Problema at Solusyon
1.7. Ano ang Pagkakaiba ng Filipino sa
Tagalog?
1.8. Ortograpiyang Filipino: Isang Pag-aaral sa
Estandardisasyon ng Wika
1.9. Ang Pagdulog na Pangkomunikatibo
 Linguistic
I Strategic
Understanding and using Using techniques to
• vocabulary • overcome language gaps
• language conventions (e.g., grammar, I • plan and assess the effectiveness of
punctuation, spelling) communication
• syntax (e.g., sentence structure) • achieve conversational and written
fluency
• modify text for audience and purpose
-
Communicative Competence
The ability to understand and use language effectively to communicate
I;==�
in a wide variety of contexts and for a variety of purposes.

-
Socio-linguistic Discourse
Having awareness of Understanding how ideas are connected
• social rules of language (e.g., through
fonnallty, politeness, dlrectJ :ess) • patterns of organization (e.g., Ideas
can be organized sequentially, by
• nonverbal behaviours importance, by comparing and
• cultural references (e.g., idioms, contrasting)
expressions, backgrol.l'ld knowledge) • conjunctions (and, or, because)
• transition words (first, next, also,
Hymes, 1966 however, for instance, therefore, etc.)
1.10. Ang mga Barayti ng Wika
Ang ating wika ay may iba’t ibang barayti.
• Ito ay sanhi ng pagkakaiba ng uri ng lipunan na
ating ginagalawan, heograpiya, antas ng
edukasyon, okupasyon, edad at kasarian at uri ng
pangkat etniko na ating kinabibilangan.
• Dahil sa pagkakaroon ng heterogenous na wika,
tayo ay nagkaroon ng iba’t ibang baryasyon nito, at
dito nag-ugat ang mga variety ng wika, ayon sa
pagkakaiba ng mga indibidwal.
Kahulugan at mga Halimbawa
1.) Idyolek – bawat indibidwal ay may sariling estilo ng
pamamahayag at pananalita na naiiba sa bawat isa. Gaya
ng pagkakaroon ng personal na paggamit ng wika na
nagsisilbing simbolismo o tatak ng kanilang pagkatao. Ito
ay mga salitang namumukod tangi at kakaiba.
Mga halimbawa ng Idyolek:
“Magandang Gabi Bayan” ni Noli de Castro
“Hindi ka namin tatantanan” ni Mike Enriquez
“Ito ang iyong Igan” ni Arnold Clavio
“Hoy Gising!” ni Ted Failon
“Ang buhay ay weather weather lang” ni Kim Atienza
“I shall return” ni Douglas MacArthur
“P%@#!” ni Rodrigo Duterte
• 2.) Diyalekto – Ito ay barayti ng wika na nalililkha ng
dimensiyong heograpiko. Ito ang salitang gamit ng mga
tao ayon sa partikular na rehiyon o lalawigan na kanilang
kinabibilangan. Tayo ay may iba’t ibang uri
ng wikang panrehiyon na kung tawagin ay wikain.

Meron tatlong uri ng Diyalekto:

• Diyalekto na heograpiko (batay sa espasyo)
• Diyalekto na Tempora (batay sa panahon)
• Diyalekto na Sosyal (batay sa katayuan)

Mga halimbawa ng Diyalekto

• Tagalog = Bakit?
Batangas = Bakit ga?
Bataan = Baki ah?
Ilocos = Bakit ngay?
Pangasinan = Bakit ei?
• Tagalog = Nalilito ako
Bisaya = Nalilibog ako
• 3.) Sosyolek – na minsan ay tinatawag na
“Sosyalek”. Ito ay pansamantalang barayti
lamang. Ito ay uri ng wika na ginagamit ng isang
partikular na grupo. Ang mga salitang ito ay may
kinalaman sa katayuang sosyo-ekonomiko at
kasarian ng indibidwal na gumagamit ng mga
naturang salita.
Mga halimbawa ng Sosyolek:
• Repapips, ala na ako datung eh (Pare, wala na akong pera)
• Oh my God! It’s so mainit naman dito. (Naku, ang init naman
dito!)
• Wa facelak girlash mo (walang mukha o itsura ang gelpren mo
o kaya ay pangit ng gelpren mo)
• Sige ka, jujumbagin kita! (sige ka, bubugbugin kita!)
• May amats na ako ‘tol (may tama na ako kaibigan/kapatid o
kaya ay lasing na ako kaibigan/kapatid)
4.) Etnolek – Isang uri ng barayti ng wika na nadebelop mula sa salita ng
mga etnolonggwistang grupo. Dahil sa pagkakaroon ng maraming pangkat-
etniko sumibol ang ibait ibang uri ng Etnolek. Taglay nito ang mga wikang
naging bahagi ng pagkakakilanlan ng bawat pangkat-etniko.
Mga Halimbawa ng Etnolek:
• Vakuul – tumutukoy sa mga gamit ng mga ivatan na pantakip sa kanilang
ulo tuwing panahon ng tag-init at tag-ulan
• Bulanim – salitang naglalarawan sa pagkahugis buo ng buwan
• Laylaydek Sika – Salitang “iniirog kita” ng mga grupo ng Kankanaey ng
Mountain Province
• Palangga – iniirog, sinisinta, minamahal
• Kalipay – tuwa, ligaya, saya
5.) Ekolek – barayti ng wika na kadalasang ginagamit sa
loob ng ating tahanan. Ito ang mga salitang madalas na
namumutawi sa bibig ng mga bata at mga nakatatanda,
malimit itong ginagamit sa pang araw-araw na
pakikipagtalastasan.

Mga Halimbawa ng Ekolek:

• Palikuran – banyo o kubeta
• Silid tulogan o pahingahan – kuwarto
• Pamingganan – lalagyan ng plato
• Pappy – ama/tatay
• Mumsy – nanay/ina
6.) Pidgin – Ito ay barayti ng wika na walang pormal na estruktura. Ito ay
binansagang “nobody’s native language” ng mga dayuhan. Ito ay ginagamit
ng dalawang indibidwal na nag-uusap na may dalawa ring magkaibang
wika. Sila ay walang magkamukhang wikang ginagamit. Umaasa lamang sila
sa mga “make-shift” na salita o mga pansamantalang wika lamang.
Mga Halimbawa ng Pigdin:
• Ako kita ganda babae. (Nakakita ako ng magandang babae.)
• Kayo bili alak akin. (Kayo na ang bumili ng alak para sa akin.)
• Ako tinda damit maganda. (Ang panindang damit ay maganda.)
• Suki ikaw bili akin ako bigay diskawnt. (Suki, bumili ka na ng paninda ko.
Bibigyan kita ng diskawnt.)
• Ikaw aral mabuti para ikaw kuha taas grado. (Mag-aral ka ng mabuti
upang mataas ang iyong grado.)
7.) Creole – mga barayti ng wika na nadebelop dahil sa mga pinaghalo-
halong salita ng indibidwal, mula sa magkaibang lugar hanggang sa ito ay
naging pangunahing wika ng partikular na lugar. Halimbawa dito ay
pinaghalong salita ng Tagalog at Espanyol (ang Chavacano), halong Arican
at Espanyol (ang Palenquero), at ang halong Portuguese at Espanyol (ang
Annobonese).

Mga Halimbawa ng Creole:

• Mi nombre – Ang pangalan ko
• Di donde lugar to? – Taga saan ka?
• Buenas dias – Magandang umaga
• Buenas tardes – magandang hapon
• Buenas noches – Magandang gabi
8.) Register –ito ay barayti ng wikang espesyalisadong ginagamit ng isang
partikular na pangkat. Ito ay may tatlong uri ng dimensyon.
a.) Field o larangan – ang layunin at paksa nito ay naayon sa
larangan ng mga taong gumagamit nito.
b.) Mode o Modo – paraan kung paano isinasagawa ang uri ng
komunikasyon.
c.) Tenor – ito ay naayon sa relasyon ng mga nag-uusap.
Mga Halimbawa ng Register:
• Mga salitang jejemon
• Mga salitang binabaliktad
• Mga salitang ginagamit sa teks
• Mga salitang ginagamit ng mga iba’t ibang propesyon gaya ng mga
doktor
1.11. Ang mga Siyokoy sa Wika
1.12. Modernisasyon ng Filipino: Pagbabago
sa Gramatika
1.13. Ang Lalaki Bilang Batayang ng Kahulugan
Sanggunian
• Lanes, J. (2019). The 10 Most Spoken Languages In The World. Retrieved
from babble.com