Arjunudu PDF

J~°∞˚#∞_»∞
UHÍ„QÆ`«, ãÖHõÅÊ â◊H˜Î, =ºH˜Î`«fix~å‡}O
~°K#«
Jq∞~°ÑÙ¨ #@~å[<£
ã¨ÅÇ¨=∞O_»e
Jq∞~°Ñ¨Ù ã¨∞ˆ~+π
PKå~°º Ñ¨<åflÅ âßº=∞ã¨∞O^Œ~=° ¸iÎ
_®II <≥=∂‡x ~å=∞QÀáêÖò
ÉË`åà◊O Nx"åã¨~åA
z~°∞"ÀÅ∞ N^è~Œ ü I.A.S
HÔ .q. ~å=∞QÀáêÅ â◊~‡°
PKå~°º N=∞u K«O^ŒÅ∂i z~°Orq
Jq∞~°Ñ¨Ù #ˆ~+π
z„`åÅ∞
HÀ\˜ *Ï<£ JQÆã‘ì<£
„Ñ¨HÍâ◊‰Ωõ Å∞
N~å=∞Hõ$+¨‚ ¿ã"å ã¨q∞u
ÉÏÑ¨@¡ – 522 101
„Ñ¨HÍâ◊‰õΩÅ∞
N~å=∞Hõ$+¨‚ ¿ã"å ã¨q∞u
~å=∞Hõ$+¨‚ HÍOÃÑ¡H±û ~À_£
q[Ü«∞ÅH©Δ ‡Ñ¨Ù~°O, ÉÏÑ¨@¡ – 522 101
e-mail : rksamithibapatla@gmail.com
web-site : www.unworldliness.org
„Ñ¨`«∞Å HÀãÖ ÃÑ· z~°∞<å=∂#∞ ãÖ„Ñ¨kOK«QÆÅ~°∞.
© ã¨~°fi Ç¨Ï‰õΩ¯Å∂ „Ñ¨HÍâ◊‰õΩÅq
„Ñ¨^äŒ=∞=Ú„^Œ}: JHÀì|~°∞, 2015 3000 HÍÑ‘Å∞

Hõ$`«[˝`«Å∞ : ã¨ÅÇ¨ =∞O_»e ~°∂ÑÖÖ’ `«=∞ J=¸Åº"≥∞ÿ#
ã¨ÅÇ¨Å`À D Ñ¨Ùã¨ÎHÍxfl áê~î°‰õΩÅ‰õΩ =∞iO`« LÑ¨Ü≥∂QÆHõ~°OQÍ
fiÛk^ŒÌ_®xH˜ `À_»Ê_ç# =∂ ã¨q∞u ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ Hõ$`«[˝`«Å∞.
ã¨q∞u ÉÏÅqÇ¨~ü ã¨Éèí∞º_çQÍ Zky, tÅÊHõà◊Ö’ J^Œ∞ƒù`«OQÍ
~å}˜ã¨∞Î#fl z~°Orq HÀ\˜ *Ï<£ JQÆã‘ì<£ D Ñ¨Ùã¨ÎHõOÖ’x ÉÁ=∞‡Å#∞
z„uOKå_»∞. J`«_çH˜ =∂ Pjã¨∞ûÅ∞.
– „Ñ¨HÍâ◊‰Ωõ Å∞
=ÚYz„`« q=~° } : =ÚYz„`« O Ö’ qÅ∞„H© _ » Ö ’ ÉÏ}ÏÅ∞

„Ñ¨Ü≥∂yOKÕ '|∞Öòû S— K«∂Ñ¨|_çOk. Jk UHÍ„QÆ`«#∞ ã¨∂zã¨∞ÎOk.
KÕ¿ã Ñ¨xÖ’ =∞#O K«∂¿Ñ UHÍ„QÆ`Ü
« ∞Õ =∞#‰õΩ Q˘Ñ¨Ê H“â◊ÖÏxfl HõeyOz,
Ü≥∂QÆã≤÷ux ™êkèOKÕÖÏ KÕã¨∞ÎOk.
2
„Ñ¨HÍâ◊‰õΩÅ =∞#q
ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ U Ñ≤Å¡"å_≥·<å ã¨ˆ~, XHõ Ñ¨ÙÅ¡#∞ ãÖáêkOz, ^•xx
qÅ∞¡ÖÏQÍ =Oz, ^•xH˜ XHõ ^•~°O Hõ\,ì˜ =∞~˘Hõ Ñ¨ÙÅ¡#∞ ÉÏ}OÖÏQÍ ^•xÖ’
ÃÑ\ì̃ =^Œ∞Å∞`«∂ LO>Ë KåÅ∞, ''<Õ#∞ J~°∞#˚ ∞}˜!‚ —— JO\Ï_»∞. qÅ∞¡`À ÉÏ}O
"Õ¿ã"å_»O>Ë J~°∞˚#∞_Õ JO^ŒiH© QÆ∞~°∞Î‰õΩ =™êÎ_»∞. =∞# ãÖã¨¯ $uÖ’
J~°∞#˚ ∞_»∞ ãÖáêkOz#k JO`«\ ˜ ¿Ñ~°∞.
=∞i D J~°∞˚#∞_»∞ Z=~°∞? J~Ú^Œ∞QÆ∞~°∞ áêO_»=ÙÅÖ’ J`«_»∞ =∞^èŒº
"å_»∞. =∞i J`«_»∞ =∞Ç¨~åA JÜ«∂º_®? HÍÖË^Œ∞. ˆH=ÅO `«# J#fl
J~Ú# ^èŒ~°‡~åA‰õΩ ¿ã=‰õΩ_çQÍ L<åfl_»∞. =∞i J`«_ç QÆ∞iOz JO^Œ~°∂
ZO^Œ∞‰õΩ K≥Ñ¨C‰õΩO@∞<åfl~°∞? ZO^Œ∞HõO>Ë qÅ∞q^ŒºÖ’ J`«_»∞ ™êkèOz#
H“â◊ÅO JÖÏO\˜k† =ºH˜QÎ `Æ O« QÍ ÃÑOá⁄OkOK«∞‰õΩ#fl jÅO JÖÏO\˜k.
ZÖÏÔQ·`Õ XHõ nÑÖ =∞~˘Hõ náêxfl "≥eyOK«QÆÅ^À, JÖÏˆQ XHõ Q˘Ñ¨Ê
=∞x+≤ rq`åxfl P^Œ~°≈OQÍ fã¨∞‰õΩx =∞# rq`åefl =∞ÅK«∞‰õΩ#flÑ¨C_»∞,
=∞#O ‰õÄ_® J@∞=O\˜ L#flux ™êkèOK«QÅÆ ∞QÆ∞`å=Ú. J~°∞#˚ ∞_»∞ =∞#‰õΩ
JÖÏO\˜ ã¨∂ÊùiÎx W=fiQÆey#"å_»∞. =∞Ç¨ÉèÏ~°`«OÖ’, J~°∞˚#∞_»∞ qÅ∞
q^ŒºÖ’ Q˘Ñ¨Ê H“â◊ÖÏxfl ™êkèOz# q^è•#O, `«# rq`«OÖ’ J`«_»∞ ^•xx
LÑ¨Ü≥∂yOK«∞‰õΩ#fl f~°∞, =∞#‰õΩ Z<Àfl áê~îåÅ∞ <Õ~°ÊQÆÅ=Ù. J~°∞˚#∞_ç
rq`«Hõ^äŒÖ’x J<ÕHõ ãÖÑ¶¨∞@#Å`À q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞ É’^èŒ#Å#∞
[`«Ñ¨~°z, ‰õÄiÛ D Ñ¨Ùã¨ÎHÍxfl `«Ü«∂~°∞KÕã≤# Jq∞~°Ñ¨Ù #@~å[<£ QÍiH˜
=∂ Hõ$`«[˝`«Å∞. WO^Œ∞Ö’x ÉèÏ"åÅhfl N q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞ É’^èŒ#Å
ã¨∂ÊùiÎ`À „"åÜ«∞|_ç#"Õ. D Ñ¨Ùã¨ÎHõOÖ’x H˘xfl q+¨Ü«∂Å#∞ QÆ∞iOz
=∞iO`« Z‰õΩ¯= K«k"ÕO^Œ∞‰õΩ gÅ∞QÍ =∂ W`«~° „Ñ¨K«∞~°}Å ¿Ñ~°¡#∞ PÜ«∂
ãÖ^Œ~åƒùÅÖ’ ã¨∂zOKå=Ú. L#fl`« áê~î°âßÅ, HõàÏâßÅ q^•º~°∞÷Å#∞
L^ÕÌtOz „"åÜ«∞|_ç# D Ñ¨Ùã¨ÎHõOÖ’ `«~°K«∞QÍ LÑ¨Ü≥∂yOK«|_ç#
'™êfig∞r— J<Õ =∂@ N q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞x ã¨∂zã¨∞OÎ k.
q^Œº J<Õk á⁄@ì‰õÄ\˜ K«^Œ∞=ÙQÍ<Õ q∞QÆÅHõ, =∞x+≤H˜ H“â◊ÖÏxfl WzÛ
`«^•fi~å J`«_∞» Ü≥∂QÆãu÷≤ x KÕ~ˆ O^Œ∞‰õΩ ã¨Ç¨ Ü«∞Ñ¨_®e. Ü≥∂QÍ~°∂_è∞» _»~Ú#
J~°∞˚#∞_ç QÆ∞iOz q=iOz# D z#fl Ñ¨Ùã¨ÎHõO D `«~°O q^•º~°∞÷Å‰õΩ
J@∞=O\˜ H“â◊ÖÏxfl ™êkèOKÕO^Œ∞‰õΩ „¿Ñˆ~Ñ≤OKåÅ#fl^Õ =∂ Pâ◊Ü«∞O.
JHÀì|~ü, 2015. „Ñ¨HÍâ◊‰õΩÅ∞
3
q+¨Ü∞« ã¨∂zHõ
=ÚO^Œ∞=∂@ 6
1. =∞# "≥·Ñ¶¨ÖÏºÅ‰õΩ HÍ~°}O 9
2. =∞# "≥·Ñ¶¨ÖÏºÅ‰õΩ q~°∞QÆ∞_»∞ 11
3. ã¨=∞~À`åûÇ¨ÏO HÍ"åe 13
4. J~°H˘~°QÍ Ñ¨xKÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞ 14
5. q[Ü«∂xH˜, H“â◊ÖÏxH˜ `Õ_® 15
6. H“â◊ÖÏxfl ™êkèOz# H˘O^Œ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞ 19
7. H“â◊ÅO Ü≥ÚHõ¯ J=ã¨~°O 22
8. =∞Ç¨ÉèÏ~°`åxH˜ ÑïK«Ü«∞O 24
9. J~°∞#˚ ∞_»∞ 26
10. áêO_»=, H“~°=ÙÅ ÉÏÅºO 27
11. '<Õ#∞ ™êkèOK«QÆÅ#∞!— 28
12. H˘`«Î q+¨Ü«∂Å#∞ J<Õfi+≤OKåe 30
13. J~°∞˚#∞_»∞ K«∂Ñ≤# Q˘Ñ¨Ê â◊H˜Î – UHÍ„QÆ`« 33
14. UHÍ„QÆ`« – Uq∞\˜? ZO^Œ∞‰õΩ? 35
15. ~ÀA"ås rq`«OÖ’ UHÍ„QÆ`« 36
16. H˘O_»O`« |ÅO HÍ"åe 43
17. =∞#ã¨∞û‰õΩ UHÍ„QÆ`« JÅ=~°K«_»O ZÖÏ? 47
18. =∞#‰õΩ#flk XHõ>Ë =∞#ã¨∞û! 49
19. „Ñ¨Ü«∞`«flO`À Ñ¨xKÕ¿ã |∞kú 51
20. UHÍ„QÆ`«#∞ ™êkèOK«_®xH˜
H˘xfl PK«~°}Ï`«‡Hõ Ñ¨^Œú`«∞Å∞ 54
21. UHÍ„QÆ`« HõeyO^Œx ZÖÏ `≥Å∞ã¨∞ÎOk? 58
22. q^•ºi÷ ZÖÏ LO_®e? 61
23. <Õ~°∞ÛHÀ"åÅ#fl „â◊^Õú Jã¨Öˇ·# QÆ∞~°∞=Ù 64
24. `«Ü«∂~°∞QÍ LO_»_»"Õ∞ q[Ü«∞ ~°Ç¨Ïã¨ºO 65
25. QÆ∞iÎOÑ¨Ù ™êkèOKÕk ZÖÏ? 68
4
26. jÅO`À ‰õÄ_ç# <≥·Ñ¨Ù}ºO HÍ"åe 72
27. „Ñ¨Ö’ÉèÏÅ‰õΩ ÖÁOQÆ‰õÄ_»^Œ∞ 74
28. ÅHΔÍºxfl QÆ∞iOKÕ PÖ’zOK«O_ç!
^•x<Õ HõÅQÆ#O_ç! ^•x<Õ rqOK«O_ç! 77
29. áÈ~å_Õ"å_»∞ U PÜ«Ú^èŒO`À<≥·<å áÈ~å_»`å_»∞ 79
30. Ñ¨xx ãïQÍ KÕ¿ã"å}˜‚
ã¨fi~°æ"Õ∞ "≥`«∞‰õΩ¯O@∂ =ã¨∞ÎOk! 81
31. =∞# jÅ"Õ∞ =∞#‰õΩ N~å=∞~°HõΔ 84
32. ãÖHõÅÊâ◊H˜Î – UHÍ„QÆ`« 85
33. ãÖHõÅÊâ◊H˜Îx ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ=_»O ZÖÏ? 89
34. âßáêÅ#∞ =~åÅ∞QÍ =∂~°∞ÛHÀQÆÅQÍe! 92
35. HõëêìÅ#∞ ZÖÏ Z^Œ∞~À¯"åe? 93
36. Ñïã≤÷`«∞Å‰õΩ J#∞QÆ∞}OQÍ
#_»K«∞HÀ=_»"Õ∞ <Õ~°Êi`«#O 95
37. KÕ¿ã Ñ¨xx PÖ’zOz KÕÜ«∂e 97
38. Ü«Ú^ŒúOÖ’ "≥#∞flK«∂¿ÑHõ#fl =∞~°}"Õ∞ "Õ∞Å∞ 100
39. P`«‡qâßfiã¨"Õ∞ J"≥∂Ñ¶¨∞"≥∞ÿ# |ÅO 103
40. x["≥∞ÿ# |Å=O`«∞_Õ |ÅÇ‘Ï#∞Å‰õΩ
ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_»QÆÅ_»∞ 104
41. ''XHõ¯_≥ KåÅ∞!—— 105
42. P`«‡qâßfiãÖ, ^≥·=ã¨Ç¨Ü«∞O 108
43. =∂#=rq`«"Õ∞ XHõ ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`« ãÖ„QÍ=∞O 111
44. ^Œ∞~å‡~åæxfl Z^Œ∞~À¯QÆÅ"å_Õ HõΔ=∞ K«∂Ñ¨QÆÅ_»∞ 114
45. HÀiHõ ÖË‰õΩO_® Ñ¨xKÕÜ«∞_»"Õ∞ w`åãÖ^Õâ◊O 117
46. ÉèíÜ«∞"Õ∞ Jxfl ^Œ∞~å‡~åæÅ‰õÄ =¸ÅO 118
47. ^Œ∞óMÏxfl kQÆ„q∞OQÍe, Ü«Ú^•úxfl H˘#™êyOKåe! 122
48. JOu=∞q[Ü«∞O 125
49. LÑ¨ãÖÇ¨~°O 127
a a a a a
5
=ÚO^Œ∞=∂@
UHÍ„QÆ`« J<Õ q+¨Ü«∞O g∞^Œ J<ÕHõ Ñ¨Ùã¨ÎHÍÅ∞ L<åfl~Ú.
=ºH˜Î`«fix~å‡}O g∞^Œ ÖˇHõ¯ÖË#xfl Ñ¨Ùã¨ÎHÍÅ∞ L<åfl~Ú. „Ñü
~°K«~Ú`« `«#^≥·# â‹·eÖ’, `«# ÉèÏ=*ÏÅO „Ñ¨HÍ~°O
„"å™êÎ_»∞. W=hfl K«kq, Uk J#∞ãï¿ãÎ `«=∞‰õΩ
„âıÜ«∞ã¨¯~°"≥∂ J~°÷OHÍHõ, áê~î°‰õΩÅ∞ uHõ=∞HõÑ¨_»∞`«∂
LO\Ï~°∞. D Ñ¨Ùã¨ÎHÍÅÖ’ KåÖÏ `«‰õΩ¯= Ñ¨Ùã¨ÎHÍÅ∞ =∂„`«"Õ∞
ãïQÍ J~°÷O KÕã¨∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ gÅ∞QÍ, `«y# „`À=
K«∂¿ÑqQÍ, `«y# L^•Ç¨Ï~°}Å#∞ WKÕÛqQÍ LO\Ï~Ú.
J@∞=O\˜ Ñïã≤÷uÖ’, =∞#‰õΩ =∂~°æ^Œi≈ HÍQÆey, =∞#O
P^Œ~°≈OQÍ KÕÑ¨@ì^Œy# =ºH˜Îx L^•Ç¨Ï~°}QÍ K«∂Ñ¨_»=∞<Õk
WOHÍ J~°∞^Œ∞. J@∞=O\˜ P^Œ~°≈=º‰õΩÎÅ#∞ K«∂Ñ¨=Åã≤#
J=ã¨~°O D<å_»∞ ZO`≥·<å LOk. L#fl`«"≥∞ÿ# ÉèÏ"åÅ#∞
W|ƒ_ç=Ú|ƒ_çQÍ É’kèOK«_»"≥∞ÿ`Õ KåÖÏ<Õ HõxÑ≤ã¨∞ÎOk
"å\˜x ZÖÏ PK«~°}Ö’ ÃÑ\ÏìÖ’ ZHõ¯_® HÍ#~å^Œ∞. K«∂ã≤,
J#∞ãïOK«QÆeˆQ P^Œ~°≈=º‰õΩÎÅ∞ =∞#‰õΩ HÍ"åe.
=∞Ç¨ÉèÏ~°`«OÖ’ =i‚OK«|_ç# J~°∞˚#∞_ç B#fl`åºxfl
=∞#O D Ñ¨Ùã¨ÎHõO ^•fi~å `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û. J`«_»∞
=∞Ç¨g~°∞_»∞QÍ#∂, J*ËÜ«Ú_»∞QÍ#∂, Q˘Ñ¨Ê qÅ∞HÍ_»∞
QÍ#∂ =∞#O^ŒiH© `≥Å∞ã¨∞. J~Ú`Õ J`«_»∞ ™êkèOz#
q[Ü«∂Å‰õΩ =¸ÅHÍ~°}O Uq∞\˜? J`«_»∞ `«#
<≥·Ñ¨Ù}ÏºÅ#∞, ãÖHõÅÊâ◊H˜Îx ZÖÏ ÃÑOá⁄OkOK«∞‰õΩ<åfl_»∞?
`«# =ºH˜Î`åfixfl ZÖÏ fiÛk^Œ∞Ì‰õΩ<åfl_»∞? D „Ñ¨â◊flÅ‰õΩ
6
J~°∞˚#∞_»∞ – UHÍ„QÆ`«, ãÖHõÅÊâ◊H˜Î, =ºH˜Î`«fix~å‡}O 7
ã¨=∂^è•<åÅ#∞ K«∂Ñ¨_»"Õ∞ HÍHõ UHÍ„QÆ`«, ãÖHõÅÊâ◊H˜Î
=O\˜ L^•`«Î"≥∞ÿ# QÆ∞}ÏÅ#∞ ZÖÏ ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ"åÖ’,
=∞# =ºH˜Î`åfixfl ZÖÏ xi‡OK«∞HÀ"åÖ’ D Ñ¨Ùã¨ÎHõOÖ’
K«Hõ¯QÍ q=iOKå~°∞.
™ê^è•~°}OQÍ =∞#O J#∞‰õΩO@∞#fl@∞ì, =ºH˜Î`«fiO JO>Ë
L#fl`«q^ŒºÖ’ H˘xfl Ñ¨\ÏìÅ#∞ ãÖáêkOz, ã¨=∂[OÖ’
L#fl`«"≥∞ÿ# ã≤÷ux á⁄O^Œ_»O HÍ^Œ∞. â◊s~åxH˜ JÅOHÍ~°O
KÕã¨∞HÀ=_»O=Å¡ ‰õÄ_® U Ñ¶ë`«=¸ LO_»^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë
=∞#O ÃÑ·ÃÑ·# KÕã¨∞‰õΩ<Õ ™È‰õΩÅ∞ H˘kÌHÍÅ"Õ∞ LO\Ï~Ú.
H˘O^Œ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞ Ju H˘kÌ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨=∂[O g∞^Œ
Q˘Ñ¨Ê „Ñ¨ÉèÏ"åxfl K«∂Ñ¨QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞. HÍh H˘O^Œ~°∞ ZO`«
HÍÅO QÆ_çz<å Z@∞=O\˜ „Ñ¨ÉèÏ"åhfl K«∂Ñ¨ÖË~°∞. JÖÏ
ZO^Œ∞‰õΩ [~°∞QÆ∞`«∞Ok? ZO^Œ∞HõO>Ë P „Ñ¨ÉèÏ=Hõ~°"≥∞ÿ#
=º‰õΩÎÅ∞ L#fl`« qÅ∞=Å#∞ rq`«OÖ’ PK«~°}Ö’ ÃÑ@ì_»O
^•fi~å `«=∞ =ºH˜Î`«fiOÖ’ =∂~°∞Ê fã¨∞‰õΩ=KåÛ~°∞. J^Õ "åi
„Ñ¨ÉèÏ"åxH˜ HÍ~°}O.
ãÖã¨¯ $`«OÖ’ XHõ â’¡HõO LOk.
=∞#¿ãºHõO =K«¿ãºHõO Hõ~°‡}ËºHõO =∞Ç¨`«‡#ó I
=∞#ã¨º#º`ü =K«ã¨º#º`ü Hõ~°‡}º#º`ü ^Œ∞~å`«‡<å"£∞ II
=∞Ç¨`«∞‡Å q+¨Ü«∞OÖ’ PÖ’K«#Å∞, =∂@Å∞, KÕ`«Å∞ Jhfl XHõ\˜QÍ
LO\Ï~Ú. HÍh =∂=¸Å∞ =º‰õΩÎÅ q+¨Ü«∞OÖ’, ^Œ∞~å‡~°∞æÅ q+¨Ü«∞OÖ’
PÖ’K«#Å∞, =∂@Å∞, KÕ`«Å∞, =¸_»∂ "Õ~°∞"Õ~°∞QÍ LO\Ï~Ú. "å~°∞
XHõ\˜ PÖ’zOz, =∞~˘Hõ\˜ =∂\Ï¡_ç, "Õ~˘Hõ\˜ KÕ™êÎ~°∞!
D â’¡HÍxfl K«k"å~°∞ Hõ^•! WÑ¨C_»∞ =∞Ç¨`«∞‡Å∞ HÍx
"å~°∞ „Ñ¨ÑÖK«O g∞^Œ ZÖÏ „Ñ¨ÉèÏ=O K«∂Ñ¨QÆÅ~À g∞ˆ~
K≥Ñ¨ÊO_ç!
8 J~°∞˚#∞_»∞ – UHÍ„QÆ`«, ãÖHõÅÊâ◊H˜Î, =ºH˜Î`«fix~å‡}O
ã¨=∂[O g∞^Œ =∞#O „Ñ¨ÉèÏ"åxfl K«∂áêÅO>Ë UHÍ„QÆ`«
#∞ Q˘Ñ¨ÊQÍ ™ê^èŒ# K≥Ü«∂ºe. rq`åxfl ã¨„Hõ=∞"≥∞ÿ#
=∂~°æOÖ’, hu=∞O`«OQÍ #_»áêe. =∞# rq`«OÖ’x „Ñü
JOâßhfl UHõ„`å\˜ÃÑ·H˜ fã¨∞‰õΩ~å"åe. J@∞=O\˜
=ºH˜Î`åfixfl ã¨=∞„QÆ=ºH˜Î`«fiO JO\Ï~°∞.
D<å\˜ Ü«Ú=`«, J~°∞˚#∞_ç =ºH˜Î`«fiO #∞Oz <Õ~°∞ÛHÀ
=Åã≤# ÅHõΔ}ÏÅ∞ Z<Àfl L<åfl~Ú. J`«}˜‚ J#∞ãïOK«
=Åã≤# J=ã¨~°O LOk. ZO`À „â◊q∞Oz, =∞Ç¨ÉèÏ~°`«
Hõ^äŒÖ’ J~°∞˚#∞_ç =ºH˜Î`åfixH˜ ãÖ|OkèOz# ãÖÑ¶¨∞@#Å#∞
ZOz, "å\˜x q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞ É’^èŒ#Å`À ‰õÄiÛ, N
Jq∞~°Ñ¨Ù #@~å[<£ D Ñ¨Ùã¨ÎHÍxfl ~°zOKå~°∞.
=∞Ç¨g~°∞_≥·# Ç¨Ï#∞=∞O`«∞x rq`«O g∞^Œ ‰õÄ_® N
#@~å[<£ W@∞=O\˜ Ñïâ’^èŒ#<Õ WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞
KÕâß~°∞. <Õ\ ˜ Ü«Ú=`« „âıÜ«∞ã¨¯~°"≥∞ÿ# =∂~°æOÖ’ =ÚO^Œ∞‰õΩ
#_»=_®xH˜, „âıÜ≥∂^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# „Ñ¨=~°Î##∞ KÕÑ¨@ì_®xH˜
PÜ«∞# KÕã¨∞Î#fl „Ñ¨Ü«∞`åflxfl Jaè#OkOKåe.
D<å\˜ Ü«Ú=`«‰õΩ D Ñ¨Ùã¨ÎHõO Q˘Ñ¨ÊQÍ
ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_»QÆÅ^Œx Ptã¨∞Î<åfl#∞.
™êfiq∞ JHõΔ~å`å‡#O^Œ
HÍ~°º^Œi≈,
~å=∞Hõ$+¨‚ q∞+¨<£,
K≥OQÆÖòÑ¨@∞ì, `«q∞à◊<å_»∞
16 ÃãÃÑìO|~°∞, 2015
J~°∞#˚ ∞_»∞
UHÍ„QÆ`«, ãÖHõÅÊâ◊H˜Î, =ºH˜Î`«fix~å‡}O
1. =∞# "≥Ñ· Ö
¨¶ ÏºÅ‰õΩ HÍ~°}O
XHõ J_»qÖ’ XHõ #Hõ¯ LOk. XHõ<å_»∞ Jk PÇ¨~°O
HÀãÖ J_»qH˜ ^ŒQÆæ~°Ö’ L#fl TiÖ’H˜ „Ñ¨"ÕtOzOk.
T~°‰õΩHõ¯Å∞ ^•xx `«i=∂~Ú. Jk áêiáÈ`«∂, XHõ
KåHõe QÆ∞_çÃãÖ’ ^Œ∂i, JHõ¯_» L#fl XHõ ÉÏ#Ö’
Ñ¨_çáÈ~ÚOk. P ÉÏ#Ö’ he~°OQÆ∞ LOk. P ~°OQÆ∞Ö’
=Úxy# #Hõ¯ hÅOQÍ `«Ü«∂~°~ÚOk. T~°‰õΩHõ¯Å∞ ^•x
HÀãÖ H˘O`«¿ãÑ¨Ù "≥uH˜, Jk Hõ#Ñ¨_»Hõ, "≥o§áÈÜ«∂~Ú.
`«~åfi`« #Hõ¯ ÉÏ#Ö’#∞O_ç |Ü«∞@Ñ¨_ç, ZÖÏQÀ J_»qH˜
KÕiOk. J~Ú`Õ, qz„`«OQÍ, J_»qÖ’ [O`«∞=ÙÅhfl P
he~°OQÆ∞ #Hõ¯#∞ K«∂z, Jk U^À „H˘`«Î [O`«∞=Ù J#∞
‰õΩx ÉèíÜ«∞Ñ¨_ç áêiáÈ™êQÍ~Ú. Wk QÆ=∞xOz# P #Hõ¯‰õΩ
XHõ =∞Oz LáêÜ«∞O `«\ ˜ìOk. P LáêÜ«∞O J=∞Å∞ KÕã≤#
`«~åfi`« `å#∞ á⁄O^ŒÉ’ÜÕ∞ ~å[Éè’QÍÅ#∞ `«Å∞K«∞‰õΩx
`«#Ö’ `å#∞ ãÖ|~°Ñ¨_»∞`«∂, '`«O`Õ |∂Ô~Å |∞@ìÖ’
Ñ¨_®¤#∞!— J#∞‰õΩOk. Jxfl [O`«∞=ÙÅ∂ `«##∞ K«∂ã≤ ÉèíÜ«∞
Ñ¨_»∞`«∞<åfl~Ú HÍ|\˜ì "å\˜x =∞iO`« uHõ=∞HõÃÑ\˜ì, `å<Õ
"å\˜H˜ ~åA HÍ=K«∞Û##flk P he#Hõ¯ "Õã≤# Ñ¨^äŒHõO.
P he#Hõ¯ sîqQÍ, x\Ï~°∞QÍ, "≥∂~° ÃÑ·ÔHuÎ xÅ|_ç, P
áêiáÈÜÕ∞ [O`«∞=Ùefl Ñ≤ez, ''g∞ˆ~g∞ ÉèíÜ«∞Ñ¨_»=Åã≤#
9
Ñ¨xÖË^Œ∞. P „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ ##∞fl g∞‰õΩ ~åAQÍ ÑÖÑ≤O
Kå_»∞. <Õ#∞ D =<åxH˜ ~åA#∞. g∞~°O`å <å P[˝#∞
áê\ÕKåe!—— Jx QÆOcè~°OQÍ ÑëHÕk.
WHõ, P qO`« =∞$QÍxfl ^Õ=Ù_Õ ÑÖáê_»x P [O`«∞=ÙÅ∞
#=∂‡~Ú. ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ [O`«∞=ÙÖË ^•xH˜ ÖÁOyáÈÜ«∂~Ú.
z=iH˜ ã≤OÇ¨ÏO, Ñ¨Ùe ‰õÄ_® `å=Ú "Õ\Ï_ç `≥zÛ#
=∂O™êxfl =ÚO^Œ∞QÍ P he#Hõ¯ =ÚO^Œ∞ LOKÕq. P #Hõ¯
=∞Oz =∂Oã¨=∞O`å `å#∞ Hõ_»∞áê~å ux, q∞ye#
Z=ÚHõÅ =ÚHõ¯efl "å\˜H˜ WKÕÛk.
WÖÏ LO_»QÍ XHõ "≥<≥flÅ~å„u J_»qÖ’x #Hõ¯Åhfl
ÃÑ^ŒÌQÍ Tà◊ "ÕÜ«∞_»O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïì~Ú. JÖÏ KÕÜ«∞_»O
#Hõ¯Å ã¨Ç¨Ï[ „Ñ¨=$uÎ. JO^Œ∞=Å# P ‰õÄ`«Å∞ K≥q#
Ñ¨_»QÍ<Õ P he#Hõ¯ "≥∞ÿ=∞~°z áÈ~ÚOk. `å#∞ ‰õÄ_®
"å\˜`À Q˘O`«∞ HõeÑ≤ Tà◊ "Õã≤Ok. JÑ¨C_»∞ Jk
=∂=¸Å∞ #ˆH¯#x Jxfl =∞$QÍÅ‰õÄ `≥eã≤áÈ~ÚOk. Jq
P he#Hõ¯#∞ K«OÑ≤"Õâß~Ú.1
ÑÖK«`«O„`«OÖ’ K≥Ñ≤Ê# D Hõ^äŒ#∞ qx =∞#O <Õ~°∞Û‰õΩ<Õ
^Õq∞@O>Ë, ÃÑ·ÃÑ· "≥∞~°∞QÆ∞Å∞ H˘O`«=~°ˆH Ñ¨xKÕ™êÎ~Ú Jx!
=∞#O KÕÑ¨\ ˜ì# Ñ¨xÖ’ qÑ¶¨Å=∞=fi_®xH˜ HÍ~°}O J Ñ¨xx
ZÖÏ KÕÜ«∂Ö’ Ñ¨ÓiÎQÍ `≥eÜ«∞HõáÈ=_»"Õ∞, ^•xx Ñ¨ÓiÎQÍ
<Õ~°∞ÛHÀHõáÈ=_»"Õ∞! ^•xH˜ |^Œ∞Å∞QÍ U^≥·<å XHõ
q+¨Ü«∂xfl Ö’`«∞QÍ <Õ~°∞Û‰õΩx, JÉèÏºãÖ KÕã≤, ri‚OK«∞
‰õΩx, ^•x<Õ =∞# Ô~O_»= ã¨fiÉèÏ=OQÍ =∞ÅK«∞‰õΩ#flÑ¨C_»∞,
P ~°OQÆOÖ’ =∞#O ÑïÑ¨Ó~°‚`« ™êkè™êÎ=Ú.
1
he~°OQÆ∞ ‰õΩO_»Ö’ Ñ¨_ç# #Hõ¯ Hõ^äŒ, Ñ¨ÙëêÊO[e : ¿Ñr 48
2. =∞# "≥Ñ· Ö
¨¶ ÏºÅ‰õΩ q~°∞QÆ∞_»∞
„Ñü =∞x+≤H© HÍ=Åã≤#k Uq∞\˜? `å#∞ J#∞‰õΩ#fl
Ñ¨xx ™êkèOz, ^•x ^•fi~å JO`«∞ÖËx âßOuh,
P#O^•hfl ™êkèOK«_»O! H˘O^Œ~°∞ _®Hõì~°∞¡ HÍ"åÅ#∞‰õΩO>Ë
H˘O^Œ~°∞ Ü«∂Hõì~°∞¡ HÍ"åÅ#∞‰õΩO\Ï~°∞. H˘O^Œ~°∞ WO[h~°∞¡
HÍ"åÅ#∞‰õΩO>Ë H˘O^Œ~°∞ "Õ∞<Õ[~°∞¡ HÍ"åÅ#∞‰õΩO\Ï~°∞.
H˘O^Œ~°∞ áêi„âßq∞Hõ"Õ`«ÎÅ∞ HÍ"åÅ#∞‰õΩO>Ë, H˘O^Œ~°∞
áê~°=∂i÷Hõ"Õ`«ÎÅ∞ HÍ"åÅ#∞‰õΩO\Ï~°∞. J~Ú`Õ, rq`«OÖ’
HÀi#^Õ^≥·<å, ^•xfl ™êkèOKÕ Ñ¨^ŒúuÖ’ ~°Ç¨Ïã¨ºO =∂„`«O
XHõ>Ë. Jk Uq∞@O>Ë '<Õ~°∞Û‰õΩ<Õ q+¨Ü«∂xfl Ñ¨ÓiÎQÍ
<Õ~°∞ÛHÀ=_»"Õ∞— – JO>Ë ^•xÖ’ H“â◊ÖÏxfl ™êkèOK«_»"Õ∞.
J~Ú`Õ, x[rq`«OÖ’ JkèHõâß`«O =∞#∞+¨μºÅ∞
„Ñ¨=iÎOKÕ f~°∞ JO^Œ∞‰õΩ ãïQÍæ =ºuˆ~HõOQÍ LO@∞Ok.
q^•º~°∞÷Å∞, L^ÀºQÆ∞Å∞ – JO^Œ~°∂ ‰õÄ_® – U Ñ¨x<≥·<å
KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞ ^•xx Ñ¨ÓiÎQÍ <Õ~°∞ÛHÀ"åÅx J#∞HÀ~°∞.
„Ñ¨ã¨∞Î`«O ZO`«=~°‰õÄ J=ã¨~°"≥∂ JO`«=~°ˆH =Ú‰õΩ¯#
ÃÑ@∞ì‰õΩx, ^•x`À<Õ Ñ¨x ™êkè^•Ì=∞x J#∞‰õΩO\Ï~°∞.
WO`«HõO>Ë <Õ~°∞ÛHÀ#=ã¨~°O ÖË^Œ∞ÖË Jx |^ŒúH˜™êÎ~°∞. WOHÍ
Z‰õΩ¯= <Õ~°∞ÛHÀ=_»O '=$^ä• „â◊=∞— Jx „Ñ¨Hõ\ ˜™êÎ~°∞! WHõ,
rq`«=∞O`å JÖÏˆQ „|uˆHã≤# `À\˜"å~°∞ =∞#efl K«∂ã≤,
''J^ŒO`å K«^Œ∞=Ù`«∞<åfl"≥O^Œ∞‰õΩ~å, ^ŒO_»QÆ!—— Jx ‰õÄ_®
JO\Ï~°∞. HÍh Wk =∞Oz Ñ¨^Œúu HÍ^Œ∞. =Ú‰õΩ¯#
ÃÑ@∞ì‰õΩ<À, Q˘O`«∞Ö’ ÃÑ@∞ì‰õΩ<À |Ü«∞@‰õΩ HõH˜¯`Õ |Ç¨ïâß
Jk =∞#‰õΩ `å`å¯eHõ"≥∞ÿ# q[Ü«∂xfl `≥zÛÃÑ@ì=K«∞Û
‰õÄ_®. J~Ú`Õ D JO`«O`« =∂„`«OQÍ <Õ~°∞Û‰õΩ#fl q^Œº
11
rq`«OÖ’x Jxfl ãÖ^Œ~åƒùÅÖ’#∂ ãïáÈ`«∞O^• J#flk
„Ñ¨â◊fl. YzÛ`«OQÍ ãïáÈ^Œ∞! he#Hõ¯#∞ K«∂âß=Ú Hõ^•!
U^≥·<å XHõ q+¨Ü«∂xfl <Õ~°∞Û‰õΩ<åfl=∞x K≥Ñ≤Ê# `«~åfi`«
JO^Œ∞Ö’ =∞#‰õΩ `≥eÜ«∞x^ŒO@∂ Ug∞ ÖË^Œ#flO`«
‰õÄÅOHõ+ÖQÍ ^•xfl <Õ~°∞ÛHÀ"åe. JÖÏ <Õ~°∞ÛHÀ"åÅO>Ë,
JÉèÏºãÖ KÕÜ«∂e, Ñ¨Ùã¨ÎHÍÅ∞ K«^Œ"åe, WO@~ü<≥\òÖ’
"≥`«HÍe, QÆ∞~°∞=ÙÅ`À =∂\Ï¡_®e, P q+¨Ü«∞OÖ’ Ñ¨x
KÕã≤#"åi`À =∂\Ï¡_®e – Zxfl ~°HÍÅ∞ gÖˇ·`Õ Jxfl
~°HÍÅ∞QÍ =∞#O P q+¨Ü«∂xfl QÆ∞iOz Ñ¨ÓiÎQÍ `≥Å∞ã¨∞
HÀ"åe. J~Ú`Õ Pz`«∂z, J=ã¨~°"≥∞ÿ#O`« =∂„`«"Õ∞
K«kq, H˘xfl Ñ¨sHõΔÅÖ’ <≥QÆ∞æ‰õΩ ~åQÍ<Õ q+¨Ü«∞O g∞^Œ Ñ¨ÓiÎ
Ñ¨@∞ì ™êkèOz#@∞ì HÍ^Œ∞. x[rq`«OÖ’ Ñïã≤÷`«∞Å∞ "Õ~°∞QÍ
LO\Ï~Ú. <Õ~°∞ÛHÀ=Åã≤#k ‰õÄÅOHõ+ÖQÍ <Õ~°∞ÛHÀx
"å_çH˜, =∂iáÈ`«∞#fl Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’, J#∞HõΔ}O H˘`«ÎQÍ
Ñ¨Ù@∞ì‰õΩ=KÕÛ ã¨=∞ã¨ºÅ#∞ ZÖÏ Ñï+¨¯iOKåÖ’ J~°÷O HÍ^Œ∞.
=ÚYºOQÍ D ~ÀAÖ’¡ L#fl`«q^Œº JÉèíºã≤ã¨∞Î#fl Ü«Ú=`«
QÆ∞iOz H˘O`« K≥Ñ¨CHÀ"åe. WO[hiOQ∑ =∂„`«"Õ∞ HÍHõ
q∞ye# q+¨Ü«∂ÅÖ’ ‰õÄ_® Ñ¨@ìÉèí„^Œ∞Å=Ù`«∞#fl Ü«Ú=`«‰õΩ
L^ÀºQÍÅ∞ ^˘~°Hõ_»O ÖË^Œx "åáÈ`«∞<åfl~°∞. J~Ú`Õ "åiH˜
L^ÀºQÍeKÕÛ áêi„âßq∞Hõ "Õ`«ÎÅ#∞ Ñ¨ÅHõi¿ãÎ, ''Uq∞
KÕÜ«∞=∞O\Ï~°∞? D ~ÀAÖ’¡ Ñ¨@ìÉèí„^Œ∞Å=Ù`«∞<åflˆ~ HÍh
"åiH˜ 'ã¨Éˇ˚‰õΩì— Ug∞ ~å^Œ∞!—— Jx ÃÑ^Œq q~°∞ã¨∞Î<åfl~°∞.
nxH˜ ÉÏ^èŒº`« Z=ik? „Ñ¨ÑÖK«OÖ’ '=∞#‰õΩ— U^≥·<å
ã¨=∞ã¨º Z^Œ∞Ô~·`Õ ^•xH˜ Ñïëê¯~°O '=∞#— ^ŒQÆæˆ~ LO@∞O
^Œ#flk =∞#O K«Hõ¯QÍ J~°÷O KÕã¨∞HÀ=Åã≤# q+¨Ü«∞O. '=∞#
|OQÍ~°O =∞Ozk HÍHõáÈ`Õ HõO™êe Uq∞ KÕÜ«∞QÆÅ_»∞!—
Jx ™ê"≥∞`«. Hõ#∞Hõ =ÚO^Œ∞ =∞#efl =∞#"Õ∞ ãïk^Œ∞ÌHÀ
"åe. áê~î°âßÅÅ‰õΩ, HõàÏâßÅÅ‰õΩ "≥Ú‰õΩ¯|_çQÍ "≥o§
~å=_»O=Å¡ =∞#‰õΩ, =∞# ‰õΩ@∞OÉÏxH˜, ^ÕâßxH© Ug∞
„Ñ¨Ü≥∂[#O ÖË^Œ∞. „Ñ¨=ÚY q^•º"Õ`«ÎÅ#∞ „Ñ¨tfl¿ãÎ "å~°∞
K≥¿ÑÊ ã¨=∂^è•#O XHõ>Ë: 'g∞~°∞ KÕÑ¨\ ˜ì# U q^ŒºÖ’<≥·<å
ã¨ˆ~, g∞‰õΩ `≥eÜ«∞xk Un LO_»‰õÄ_»^Œ∞. JÑ¨C_»∞ g∞
'ÔHs~ü—‰õΩ _èÀHÍ LO_»^Œ∞!— HÍ|\˜ì =∞# ã¨=∞ã¨ºÅ‰õΩ UÔH·Hõ
Ñïëê¯~°O =∞#O KÕÑ¨\ ˜ì# q^ŒºÖ’, =$uÎÖ’ Q˘Ñ¨Ê H“â◊ÖÏxfl
™êkèOK«_»"Õ∞.
3. ã¨=∞~À`åûÇ¨ÏO HÍ"åe
™ê^è•~°}OQÍ =∞#Ö’x „Ñü"˘Hõ¯~°∂ rq`«OÖ’ Z<Àfl
™êkèOKåÅ#∞‰õΩO\Ï=Ú. JO^Œ∞HÀãÖ H˘O`« Ñ¨xKÕ™êÎ=Ú,
H˘O`« ™êkè™êÎ=Ú ‰õÄ_®. U^À"˘Hõ q+¨Ü«∞OÖ’ =∞#O
HÀi#k [~°QÆQÍ<Õ á⁄OyáÈ`å=Ú. J~Ú`Õ, rq`«OÖ’
WÖÏ =∂\˜=∂\˜H© J#∞‰õΩ#flk [~°QÆ^Œ∞. ZxflO\˜Ö’
q[Ü«∂xfl ™êkè™êÎ"≥∂, WOK«∞q∞OK«∞ J<Õfl q+¨Ü«∂ÅÖ’
=∞#‰õΩ F@q∞ ‰õÄ_® Z^Œ∞~°=Ù`«∞Ok. XHõ q+¨Ü«∞OÖ’
q[Ü«∞O ™êkèOKåHõ ‰õÄ_®, P `«~åfi`« „Ñü q+¨Ü«∞O
Ö’#∂ =∞#O HÀi#k KÕÜ«∞QÆÅ∞QÆ∞`å=∂ JO>Ë =∞#‰õΩ
#=∞‡HõO LO_»^Œ∞.
HÍh x[OQÍ Ñ¶¨∞#`« ™êkèOz# "åi q+¨Ü«∞OÖ’ JÖÏ
[~°QÆ^Œ∞. "å~°∞ XHõ ^•x `«~åfi`« XHõ q+¨Ü«∞OÖ’ =~°∞ã¨QÍ
q[Ü«∂Å∞ ™êkèã¨∂Î LO\Ï~°∞. J~Ú`Õ, '"åiH˜
JÑ¨[Ü«∂ÖË Z^Œ∞~°∞HÍ"å?— Jx g∞~°∞ „Ñ¨tflOK«=K«∞Û.
"åiH˜ ‰õÄ_® JÑ¨[Ü«∂Å∞ Z^Œ∞~°=Ù`å~Ú. J~Ú`Õ, "åiH˜
13
P JÑ¨[Ü«∂Å∞ 'Z^Œ∞Ì H˘=Ú‡ g∞^Œ "åe# DQÆ— ÖÏQÍ `Àz
#@∞ì =∞#‰õΩ HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. "å~°∞ Ñ¨xKÕ¿ã Ñ¨^ŒúuÖ’ =∞#O
ZO^Œ∞‰õΩ Ñ¨xKÕÜ«∞ÖËHõáÈ`«∞<åfl"≥∂ J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åe.
HÍ~°º™ê^èŒ‰õΩ_çH˜ Z@∞=O\˜ =∞#óã≤÷u LO_®Ö’ K≥Ñ¨Ê
_®xH˜ |OkáÈ@∞#∞ L^•Ç¨Ï~°}QÍ K≥Ñ¨Ù`å~°∞. |OkáÈ@∞¡
XHõ „QÍ=∞O g∞^Œ ^•_çKÕ¿ãÎ ZÖÏ LO@∞O^À TÇ≤ÏOK«O_ç!
'H˘@∞ì, K«OÑ¨Ù! Z=sfl =^ŒÅ^Œ∞Ì! Jhfl ^ÀK«∞HÀ!— Jx
J~°∞ã¨∂Î |OkáÈ@∞¡ Tig∞^Œ Ñ¨_»`å~°∞. =∞#O ‰õÄ_®
Uq∞ ™êkèOKåÅ#∞‰õΩ<åfl P |OkáÈ@∞ÖÏO\˜ K˘~°=,
L`åûÇ¨ÏO, JO`«∞K«∂¿ã Ñ¨@∞ì^ŒÅ LO_®e.
4. J~°H˘~°QÍ Ñ¨xKÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ
y<≥fl#∞ QÀ~°∞"≥K«ÛQÍ LOz =O@ KÕ¿ãÎ, QÆO@Å∞
QÆ_çz<å ‰õÄ~° L_»Hõ^Œ∞. `«y#O`« "Õ_ç`À á⁄~Úº ÉèíQÆÉèíQÆ
=∞O_®e. JÑ¨C_Õ ‰õÄ~° K«Hõ¯QÍ L_çH˜, ~°∞zQÍ u#QÆÅ∞QÆ∞
`å=Ú. JÖÏˆQ Ñ¨x KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞, <Õ~°∞Û‰õΩ<Õ@Ñ¨C_»∞ ã¨QÆO
ã¨QÆO ™ê^èŒ# KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. KÕ¿ãÎ Z=iH˜ LÑ¨Ü≥∂QÆO?
Ñ¨Ó~°fiO XHõ QÆ∞~°∞‰õΩÅOÖ’ XHõ t+¨μº_»∞ KÕ~å_»∞.
QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ J`«_çH˜ P=~°}Ö’ QÆ_ç¤Ñ‘H˜, â◊√„ÉèíO KÕÜ«∞=∞x
K≥áêÊ_»∞. t+¨μº_»∞ q^èÕÜ«∞`«`À QÆ_ç¤ Ñ‘Hõ_»O "≥Ú^ŒÅ∞
ÃÑ\Ïì_»∞. J~Ú`Õ QÆ_ç¤x "≥Ú^Œà◊§`Àáê@∞ Ñ‘Hõ‰õΩO_® ÃÑ·ÃÑ·<Õ
P‰õΩÅ∞ =∂„`«O `«∞Oz "Õã¨∞Î<åfl_»@. Wk K«∂ã≤ QÆ∞~°∞=Ù
QÍ~°∞, '<åÜ«∞<å! QÆ_ç¤x "Õà◊§`À áê@∞ Ñ‘HÍe. ÃÑ·ÃÑ·<Õ
`«∞Oz"Õ¿ãÎ P QÆ_ç¤ =∞m§ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok Hõ^•! W^Õ q+¨Ü«∞O
=∞# rq`«OÖ’ ‰õÄ_® =iÎã¨∞ÎOk. =∞#Ö’x ^Œ∞~°Å"å@¡#∞
Ñ¨ÓiÎQÍ x~°∂‡eOKåe. <Õ~°∞Û‰õΩ<Õ q+¨Ü«∂xfl „â◊^ŒúQÍ, Ñ¨ÓiÎ
14
QÍ <Õ~°∞ÛHÀ"åe!— Jx L^ÀƒkèOKå_»∞. J^Õ q^èŒOQÍ, =∞#O
Ñ¨xKÕ¿ã@Ñ¨C_»∞ `å_À¿Ñ_À `ÕÅ∞Û‰õΩO\Ï#∞ J#fl@∞ì Ñ¨x
KÕÜ«∂e† Ñ¨ÓiÎ H“â◊ÅO JÉËƒ=~°‰õÄ ^•xx =^ŒÅ‰õÄ_»^Œ∞.
N q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞ (™êfig∞r) WÖÏ J<åfl~°∞: ''XˆH
PÖ’K«##∞ (Ñ¨xx, P^Œ~å≈xfl) KÕÑ¨@ìO_ç. ^•x<Õ g∞
rq`«OQÍ =∞ÅK«∞HÀO_ç. ^•x<Õ `«ÅáÈÜ«∞O_ç, ^•x<Õ
HõÅQÆ#O_ç, ^•x g∞^Õ rqOK«O_ç. g∞ "≥∞^Œ_»∞, HõO_»~åÅ∞,
#~åÅ∞, g∞ ^ÕÇ¨ÏOÖ’x „Ñü J}∞=}∞=Ù#∂ J^Õ
PÖ’K«#`À xO_çáÈx=fiO_ç. ^•xfl `«Ñ¨Ê q∞ye#
„Ñü"˘Hõ¯ PÖ’K«##∞ q_çz ÃÑ@ìO_ç. Jã¨Öˇ·# q[Ü«∂xH˜
^•i W^Õ! rq`«OÖ’ ÑïÑ¨Ó~°‚`« ™êkèOKåÅO>Ë, W`«~°∞Å‰õΩ
‰õÄ_® ÑïÑ¨Ó~°‚`« HõeˆQÖÏ KÕÜ«∂ÅO>Ë, g∞~°∞ =∞iO`«
Ö’`«∞QÍ Ñ¨xKÕÜ«∂e!——
5. q[Ü«∂xH˜, H“â◊ÖÏxH˜ `Õ_®

(Success vs. Mastery)
q[Ü«∂xH˜, H“â◊ÖÏxH˜ `Õ_® Uq∞\’ `≥eÜ«∂ÅO>Ë,
=ÚO^Œ∞QÍ q[Ü«∞O, JÑ¨[Ü«∞O J<Õq Uq∞\’ `≥Å∞ã¨∞
HÀ"åe. q[Ü«∞O HÍh, JÑ¨[Ü«∞O HÍh W`«~°∞Å`À áÈÅ∞Û
‰õΩ#flÑ¨C_»∞ =∞#‰õΩ HõeˆQq. W`«~°∞Å „ÑüÉèí Hõ<åfl Z‰õΩ¯=
„ÑüÉèí#∞ =∞#O K«∂Ñ¨QÆey`Õ KåÅ∞ – Jk `å`å¯eHõOQÍ
<≥·<å ã¨ˆ~ – =∞#‰õΩ q[Ü«∞O Hõey#>Ëì. J~Ú`Õ J@∞=O\˜
q[Ü«∞O "≥#∞Hõ<Õ JÑ¨[Ü«∞O LO@∞Ok. ZO^Œ∞HõO>Ë,
'`å_çx `«<Õfl"å_»∞O>Ë, "å_ç `«Å#∞ `«<Õfl"å_»∞ WOH˘Hõ_»∞
LO\Ï_»∞— Hõ^•! D `å`å¯eHõ"≥∞ÿ# [Ü«∂Ñ¨[Ü«∂Å∞
15
=∞#efl XHõ™êi ãÖ`À+ÖÖ’ `Õe¿ãÎ, =∞~˘Hõ™êi
^Œ∞óYOÖ’ =ÚOK«∞`å~Ú.
^Õx g∞^Œ ÔQÅ∞Ñ¨Ù ™êkè¿ãÎ `«H˜¯# JxflO\˜ g∞^Œ ÔQÅ∞Ñ¨Ù
™êkèOz#@∞¡? Jã¨Å∞ J@∞=O\˜ ãÖÑ¨Ó~°‚"≥∞ÿ# q[Ü«∞O
J<Õk XHõ\ ˜ LO@∞O^•? xâ◊ÛÜ«∞OQÍ LOk. Jk ˆH=ÅO
XHõ™êi ÔQÅ=_»O`À<Õ PyáÈ^Œ∞. ^•x<Õ 'H“â◊ÅO— Jh,
POQÆ¡OÖ’ '=∂ã¨ìs— Jh JO\Ï~°∞.
H“â◊ÖÏxfl ™êkèOz#"å_»∞ `«##∞ WOH˘Hõi`À
áÈÅ∞ÛHÀ_»∞. J`«_ç [Ü«∂Ñ¨[Ü«∂Å∞ W`«~°∞Å g∞^Œ P^è•~°
Ñ¨_»=Ù. Ñïã≤÷`«∞Å∞ =∂iáÈ`«∞<åfl, Zxfl HõëêìÅ∞ Z^Œ∞Ô~·<å,
`À\˜"å~°∞ á⁄QÆ∞_»∞`«∞<åfl, q=∞i≈ã¨∞Î<åfl J`«_»∞ XˆH
q^èŒOQÍ Ñ¨xKÕã¨∂Î, =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÆ∞`«∂ LO\Ï_»∞. „Hõ=∞O
QÍ J`«_»∞ [Ü«∂Ñ¨[Ü«∂Å#∞ ÖˇHõ¯KÕÜ«∞x ã≤÷uH˜, "å\˜H˜
Jf`«"≥∞ÿ# ã≤÷uH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞ ‰õÄ_®. ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ =∞^èŒº
Tyã¨ÖÏ@‰õΩ Jf`«∞_Ò`å_»∞. J^Õ ÑïÑ¨Ó~°‚`«! D<å\˜
áÈ\© „Ñ¨ÑÖK«OÖ’ Wk KåÖÏ =ÚYº"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O. Zxfl
_ç„wÅ∞ ãÖáêkOz<å, ZO`« _»|∞ƒ ãÖáêkOz<å =∞#
rq`åÅÖ’ U^À `≥eÜ«∞x Ö’@∞ q∞yeáÈ`«∂<Õ
LO@∞Ok. JÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ [~°∞QÆ∞`«∞O^À =∞#‰õΩ J~°÷O
HÍ^Œ∞. ^•xH˜ HÍ~°}O =∞#O ~å„uO|=à◊¥§ `å`å¯eHõ"≥∞ÿ#
q[Ü«∂Å "≥#∞Hõ Ñ¨~°∞QÆ∞ fÜ«∞_»"Õ∞. rq`«=∞O`å W`«~°∞
Å`À áÈ\©Ñ¨_»∞`«∂, 'JO^ŒiHõ<åfl <Õ<Õ =ÚO^Œ∞O_®e!— Jx
PÖ’zOK«_»O „Hõ=∞OQÍ =∞#ÖËfl kQÆ*Ï~°∞ã¨∞ÎOk.
H“â◊ÖÏxfl ™êkèOK«_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOK«HõáÈ=_»"Õ∞ =∞#O
KÕ¿ã ÃÑ^ŒÌ á⁄~°áê@∞ Jx ™êfig∞r q=iOKå~°∞:
''™ê^è•~°}OQÍ, =∞#O HÀi# Ñ¶ë`åxfl QÆ∞iOz#
PÖ’K«#Ö’ =∞#O b#"≥∞ÿáÈ`å=Ú. J^Õ =∞#O KÕ¿ã Q˘Ñ¨Ê
á⁄~°áê@∞. P á⁄O^ŒÉ’`«∞#fl Ñ¶ë`«O =∞#efl "≥∂Ç¨ÏOÖ’
=ÚOK≥`«∞Î`«∞Ok, ^•x PHõ~°¬}Ö’ Hõ\ ˜ìÑ¨_Õã¨∞ÎOk, =∞#
=∞#ã¨∞û Z^Œ∞\˜ ^Œ$â◊º=∞O`å J^Õ xO_çáÈ`«∞Ok – WHõ
=∞#O ^•xfl ™êkèOK«_®xH˜ Uq∞ KÕÜ«∂Å#fl q=~åÅxflO
\˜h =∞iÛáÈ`å=Ú.—— J^Õ =∞# JÑ¨[Ü«∂Å‰õΩ HÍ~°}=∞x
PÜ«∞# q=iOKå~°∞. ''...J~Ú`Õ, =∞#O Ñ¨~å[Ü«∞O
áêÖˇ·# „Ñü™ês, ^•xH˜ HÍ~°}"Õ∞q∞@x Ö’`«∞QÍ qâı¡+≤¿ãÎ,
KÕÜ«∞=Åã≤# Ñ¨x g∞^Œ ãïQÍ ^Œ$+≤ì ÃÑ@ìHõáÈ=_»"Õ∞
`˘OÉèˇ·`˘q∞‡k âß`«O P JÑ¨[Ü«∂xH˜ HÍ~°}=∞x =∞#ˆH
J~°÷=∞=Ù`«∞Ok. XHõ Ñ¶ë`åxfl ™êkèOK«_®xH˜ =ÚO^Œ∞QÍ
^•xx ™êkèOK«_®xH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ# Ñ¨^Œú`«∞Å g∞^Œ, Ñ¨x
KÕÜ«∞_»O g∞^Œ ^Œ$+≤ìÃÑ\Ïìe. Ñ¨^Œú`«∞efl ãïQÍ áê\˜ã¨∂Î,
KÕÜ«∞=Åã≤# Ñ¨xx ã¨QÆOÖ’ PÑ¨‰õΩO_®, |ÅO`À#∂,
„â◊^ŒúQÍ#∂, Ñ¨ÓiÎQÍ#∂ KÕÜ«∞_»"Õ∞ =∞#‰õΩ HÍ=Åã≤#k.——
HÀi# Ñ¶ë`åxfl ™êkèOK«_®xH˜ ^Õx g∞^Œ ^Œ$+≤ì ÃÑ\ÏìÖ’
™êfig∞r K«Hõ¯QÍ q=iOKå~°∞: ''HÍ~°}"Õ∞ Ñ¶ë`åxfl Wã¨∞ÎOk
J#fl q+¨Ü«∂xfl =∞#O =∂\˜=∂\˜H© =∞iÛáÈ`«∂ LO
\Ï=Ú. Ñ¶ë`«O ^•#O`«@ J^Õ ~å*ÏÅ^Œ∞. `«y#, ã¨Ô~·#,
|Å"≥∞ÿ# HÍ~°}O ÖËHõáÈ`Õ Jk ~å=_»O JãÖÉèí=O. XHõ
™êi =∞# ÅHõΔ º"Õ∞q∞\’ x~°‚~ÚOK«∞‰õΩ#fl `«~åfi`«, ^•xfl
™êkèOK«_®xH˜ Uq∞ Ñ¨^Œú`«∞Å∞ J#∞ãïOKåÖ’ x~°‚~ÚOK«∞
‰õΩ#fl `«~åfi`«, =∞#O P ÅHΔÍºxfl =∞iÛáÈ~Ú<å Ñ¶¨~åfiÖË^Œ∞.
ZO^Œ∞HõO>Ë, =∞#O Z#∞fl‰õΩ#fl Ñ¨^Œúux K«Hõ¯QÍ
J#∞ãïOz, „â◊^ŒúQÍ Ñ¨xKÕã≤#Ñ¨Ù_»∞, Ñ¶ë`«O =zÛ f~°=Å
ã≤O^Õ Hõ^•! HÍ~°}O ãïQÍ L#flÑ¨C_»∞, Ñ¶ë`«O ~å=_»OÖ’
Hõ+¨ì"Õ∞=ÚOk? =∞#O Ñ¨^Œú`«∞Å Ñ¨@¡ „â◊^Œú fã¨∞‰õΩO>Ë,
Ñ¶ë`«O ^•#O`«@ J^Õ =ã¨∞ÎOk. HÍ|\˜ì, Ñ¨xKÕ¿ã Ñ¨^Œúux
QÆ∞iOz Q˘Ñ¨Ê „â◊^Œú fã¨∞HÀ=_»"Õ∞ rq`«OÖ’x ~°Ç¨Ïã¨ºO.
...ÉèíQÆ=næ`«Ö’ ‰õÄ_® =∞#O W^Õ K«^Œ∞=Ù`å=Ú. KÕ¿ã Ñ¨x
U^≥·<å ã¨ˆ~, =∞# â◊H˜Î=OK«# ÖË‰õΩO_® Ñ¨xKÕÜ«∂Åh,
=^ŒÅ‰õΩO_® x~°O`«~°O Ñ¨xKÕÜ«∂Åh, =∞# =∞#ã¨∞û
"≥Ú`åÎhfl P Ñ¨x g∞^Õ UHÍ„QÆO KÕÜ«∂Åh w`«Ö’
NHõ$+¨μ‚_»∞ K≥áêÊ_»∞. J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’, ...=∞#O KÕã¨∞Î#fl
Ñ¨x #∞Oz Un =∞# ^Œ$+≤ìx =∞~°eOK«‰õÄ_»^Œ∞.—— W^Õ
q+¨Ü«∂xfl Éèí~°Î $Ç¨Ïi hu â◊`«HõOÖ’ K«Hõ¯QÍ q=iOKå_»∞.
`«xã≤ˆ~ "ÕÅ∞Ê Å∞^Œkè ~°`«fl=ÚÅKÕ`«?
"≥ézˆ~ Ñ¶¨∞’~°HÍHÀÅ q+¨=ÚKÕ`«?
q_çzˆ~ Ü«∞`«fl =∞=∞$`«O|∞ "˘_»=Ú^Œ#∞Hõ?
xtÛ`å~°÷O|∞ =^ŒÅ~°∞ xÑ¨Ù}=∞`«∞Å∞ II (U#∞QÆ∞ ÅHõ;}Hõq)
'J=∞$`«O HÀãÖ áêÅã¨=Ú„^•xfl ^Õ=`«Å∞, ~åHõΔã¨∞Å∞
=∞käOKå~°∞. P =∞^äŒ#OÖ’ =ÚO^Œ∞QÍ Ñ¨Ù\˜ì# =∞}∞ÅˆH
"å~°∞ ãÖ`À+¨Ñ¨_çáÈÖË^Œ∞. ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# HÍÅ‰õÄ@q+Ö
Ñ¨Ù\˜ì<å ÉèíÜ«∞Ñ¨_çáÈÖË^Œ∞. J=∞$`«O `«Ü«∂~°ÜÕ∞º =~°‰õÄ
`«=∞ „Ñ¨Ü«∞`åflxfl =∂#∞HÀÖË^Œ∞. xÑ¨Ù}∞Öˇ·# |∞kú=∞O`«∞Å∞
P q^èŒOQÍ `å=Ú ãÖHõeÊOz# Ñ¨x ã¨„Hõ=∞OQÍ Ñ¨Ó~°ÎÜÕ∞º
=~°‰õÄ =keÃÑ@ì~°∞.—
`å`å¯eHõ"≥∞ÿ# q[Ü«∂Å HÀãÖ HÍHõ H“â◊ÖÏxfl ™êkèO
z# H˘O^Œ~°∞ =∞Ç¨ÏhÜ«ÚÅ Hõ^äŒefl WÑ¨C_»∞ K«∂^•Ì=Ú.
6. H“â◊ÖÏxfl ™êkèOz# H˘O^Œ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞
rq`«OÖ’ `å=Ú KÕÑ¨\ ˜ì# Ñ¨x q+¨Ü«∞OÖ’ K«Hõ¯x
H“â◊ÖÏxfl, MÏºux ãÖáêkOz# J<ÕHõ=∞Ok =∞#‰õΩ
HõxÑ≤ã¨∂Î LO\Ï~°∞. "å~°∞ ™êkèOz# Q˘Ñ¨Ê q[Ü«∂Å#∞
K«∂ã≤, "å~°∞ =∞#HõO>Ë JO`« Q˘Ñ¨Ê"åˆ~g∞ HÍ^Œh, =∞#‰õÄ
"åi‰õΩ#flO`« â◊H˜Î LO^Œh =∞#O J#∞‰õΩO\Ï=Ú. HÍh Jk
x[O HÍ^Œ∞. J@∞=O\˜ q[Ü«∂Å∞ ˆH=ÅO ~å„uH˜ ~å„`Õ
=zÛÑ¨_Õq HÍ=Ù. Z<Àfl ~ÀAÅ∞ Hõ+≤ìOz ™ê^èŒ# KÕã≤#
`«~åfi`Õ "å~°∞, `å=Ú KÕ¿ã Ñ¨xx Jxfl ãÖ^Œ~åƒùÅÖ’#∂
XˆH ™ê÷~ÚÖ’ KÕÜ«∞QÆey# ã≤÷uH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°∞. L^•Ç¨Ï~°
}Å∞QÍ `«=∞ H©iÎx PK«O„^Œ`å~å~°¯O xÅÉˇ@∞ì‰õΩ#fl
H˘O^Œ~°∞ Q˘Ñ¨Ê =º‰õΩÎÅ QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•=Ú.
ÉèÏ~°`«~°`«fl Z"£∞.Zãπ.ã¨∞|∞ƒÅH˜Δ ‡ (1916–2004)
Hõ~å‚@Hõ ãÖw`«„Ñ¨ÑÖKåxH˜ K«∂_®=∞}˜. `«# rq`«=∞O`å
`å#∞ KÕÑ¨\ ˜ì# q+¨Ü«∞OÖ’ H“â◊ÖÏxfl ™êkèOK«_®xˆH P"≥∞
Hõ$+≤ KÕâß~°∞. Hõ~å‚@Hõ ãÖw`« „Ñ¨ÑÖK«OÖ’ P"≥∞ W`«~°∞Å
Hõ<åfl ÉÏQÍ áê_»∞`«∞<åfl~°#flk x["Õ∞ J~Ú<å P"≥∞ ÅHõΔ ºO
Jk HÍ^Œ∞. `å#∞ KÕ¿ã Ñ¨xx =∞iO`« K«Hõ¯QÍ KÕÜ«∞_»"Õ∞
P"≥∞ rq`«ÅHõΔ ºO. P q+¨Ü«∞OÖ’ P"≥∞ `«#`À `å<Õ áÈ\©
Ñ¨_®¤~°∞. D<å_»∞ P"≥∞ ™êkèOz# Ñ¶¨∞#`« QÆ∞iOz K≥¿ÑÊ
@Ñ¨C_»∞ ^•xx "Õ~˘Hõi`À áÈeÛ K≥Ñ¨Ê=Åã≤# Ñ¨x ÖË^Œ∞.
PKå~°º HÀ_ç ~å=¸‡iÎ <åÜ«Ú_»∞ (1882–1942)
PO„^èŒ^ÕâßxH˜ K≥Ok# Q˘Ñ¨Ê =∞Å¡Ü≥∂^èŒ∞_»∞.
19
"åºÜ«∂=∞O`À áê@∞, "åÜ«Úã¨ÎOÉèí#, [Åã¨ÎOÉèí# J<Õ
q^ŒºÅÖ’ „áêg}Ïºxfl ™êkèOz, qâ◊fiqMÏºux Pi˚OKå_»∞.
W#∞Ñ¨Q˘Å∞ã¨∞Å#∞ KÕ`«∞Å`À `≥Oz"ÕÜ«∞_»O, "≥∂\Ï~°∞
"åÇ¨Ï<åÅ#∞ PÑ≤"ÕÜ«∞_»O, Kèåfg∞^Œ U#∞QÆ∞Å#∞ #_çÑ≤O
K«_»O "≥Ú^ŒÖˇ·# =∂#"åf`« ™êÇ¨Ï™êÅ#∞ „Ñ¨^Œi≈Oz,
S^Œ= *Ïi˚ KÕ`« 'HõeÜ«ÚQÆ cè=Ú_»∞— J<Õ a~°∞^Œ∞#∞
á⁄O^•_»∞. XHõ ã¨~°¯ã¨∞ HõOÃÑhx ™ê÷Ñ≤Oz, „Ñ¨ÑÖK«=∞O`å
„Ñ¨^Œ~°≈#ezÛ, Páê~°"≥∞ÿ# ^èŒ<åxfl Pi˚OKå_»∞. JO`ÕHÍHõ
P ^èŒ#OÖ’ Z‰õΩ¯= "≥Ú`åÎxfl ^•#^èŒ~å‡Å‰õÄ, ÉèÏ~°`«
™êfi`«O„`Àº^Œº=∂xH© ^è•~°áÈâß_»∞.
ÉèÏ~°`«~°`«fl ã≤.q.~å=∞<£ (1888–1970) <ÀÉˇÖò
|Ç¨ï=∞u á⁄Ok# Éè∫uHõâßG"Õ`«Î. '~å=∞<£ ZÃÑ¶H±ì—#∞
Hõ#∞Q˘#_»O ^•fi~å qâ◊fiMÏºux Pi˚OKå_»∞. 1930=
ãÖ=`«û~°OÖ’ <ÀÉˇÖò |Ç¨ï=∞ux „Ñ¨Hõ\ ÕK«_®xH˜
=ÚO^Œ∞QÍ<Õ ã‘fi_»<£ ^ÕâßxH˜ \˜ÔH@∞ì H˘x LOKå_»∞.
PÜ«∞#‰õΩ `«# <ÀÉˇÖò |Ç¨ï=∞u `«#‰õΩ =ã¨∞ÎO^Œx
=ÚO^Œ∞QÍ<Õ `≥Å∞ã¨∞. `«# q^ŒºÖ’ H“â◊ÅO L#fl"å_çH˜
=∂„`«"Õ∞ J@∞=O\˜ P`«‡qâßfiãÖ LO_»QÆÅ^Œ∞ Hõ^•!
Ü≥∂QÆ QÆ∞~°∞=~Ú# a.ÔH.Zãπ. JÜ«∞ºOQÍ~ü (1918–
2014) ¿Ñ~°∞ q#x"å~°∞ LO_»~°∞. D<å_»∞ „Ñ¨ÑÖK«"åºÑ¨ÎO
QÍ Ü≥∂QÍã¨<åÅ∞, „áê}ÏÜ«∂=∞O Q˘Ñ¨Ê „áêK«∞~åºxfl
ãÖáêkOK«_®xH˜ =¸ÅHÍ~°‰õΩ_»∞ a.ÔH.Zãπ. JÜ«∞ºOQÍˆ~
#x K≥Ñ¨Ê_»O Juâ◊Ü≥∂H˜Î HÍ^Œ∞. z#fl<å_»∞ `«#‰õΩ Hõey#
J<å~ÀQÍºxfl =keOK«∞HÀ=_®xH˜ Ü≥∂QÍã¨<åÅ ™ê^èŒ##∞
„áê~°OaèOz<å, `«~åfi`« "å\˜ LÑ¨Ü≥∂QÍxfl „Ñ¨ÑÖK«=∞O`å
`≥eÜ«∞*ˇÜ«∂ºÅ#fl ÅHõΔ ºO`À Ü≥∂QÍã¨<åÅÖ’#∂, „áê}Ï
Ü«∂=∞OÖ’#∂ Q˘Ñ¨Ê H“â◊ÖÏxfl ™êkèOz, „Ñ¨ÑÖK«OÖ’x
Jxfl ^ÕâßÅÖ’#∂ t+¨μºÅ#∞ `«Ü«∂~°∞KÕÜ«∞_»"Õ∞ HÍHõ, `«#
t+¨μºÅ∞ ‰õÄ_® "åi"åi r=# ~°OQÍÅÖ’ Q˘Ñ¨Êã≤÷ux
™êkèOK«_®xH˜ `À_»Ê_®¤_»∞. „Ñ¨ÑÖK« „Ñ¨MÏº`« "åÜ«Úb#
q^•ºOã¨∞_»∞ Ü≥∞Ç¨ïn "≥∞#∞Ç≤Ï<£ÖÏO\˜ =∞Ç¨=∞Ç¨ïÅ`À
ã¨Ç¨ JãÖMÏº‰õΩÖˇ·# t+¨μºÅ#∞ `«Ü«∂~°∞ KÕâß_»∞. 90=
Ñ¨_çÖ’ ‰õÄ_® #=Ü«Ú=‰õΩ_çÖÏ LÑ¨<åº™êÅ ^•fi~å,
`«~°QÆ`«∞Å ^•fi~å Ü≥∂QÆÑ¨^Œú`«∞Å#∞ „Ñ¨Kå~°O KÕâß_»∞.
XHõ ãÖw`« q^•fiOã¨∞}˜‚ XHõ qÖËYi, 'Hõ~å‚@Hõ
ãÖw`«OÖ’ g∞~˘Hõ H˘`«Î X~°=_çx ã¨$+≤ìOK«_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞ufl
ã¨∞Î<åfl~å? JO^Œ∞Ö’ g∞Ô~O`«=~°‰õÄ ã¨Ñ¶¨bHõ$`«∞ÅÜ«∂º~°∞?—
Jx „Ñ¨tflOKå_»∞. ^•xH˜ P q^•fiOã¨∞_»∞, 'JÜ«∂º! <Õ#∞
áê_Õ@Ñ¨C_»∞ ãÖw`«OÖ’x J^Œ∞ƒù`åÅ#∞ J#∞Éèí∂u
K≥O^Œ∞`«∂, `«^•fi~å ZO`À P#Okã¨∂Î áê_»`å#∞. JÖÏ
ãÖw`«OÖ’x J^Œ∞ƒù`åÅ#∞ <Õ#∞ P#OkOK«ÖËHõáÈ`Õ
Jã¨Å∞ áê_»_»"Õ∞ =$^ä•. JO^Œ∞KÕ`« <Õ#∞ ã¨Ñ¶¨bHõ$`«∞}˜‚
JÜ«∂º<å, ÖË^• J#fl „Ñ¨âıfl L^Œ~ÚOK«^Œ∞!— Jx ã¨=∂^è•#
q∞KåÛ_»∞. nxx |\˜ì =∞#O <Õ~°∞Û‰õΩ<Õk Uq∞@O>Ë,
=∞#‰õΩ HÍ=Åã≤#k ˆH=ÅO `å`å¯eHõ"≥∞ÿ# q[Ü«∂Å∞
™êkèOK«_»O HÍHõ ÑïÑ¨Ó~°‚`«#∞ ™êkèOK«_»O.
gˆ~ HÍHõ „Ñ¨ÑÖK«OÖ’ `«=∞`«=∞ =$uÎ„Ñ¨=$`«∞ÎÅÖ’
Ñ¶¨∞#`«#∞ ™êkèOz# "å~°O^Œi rq`åÅÖ’#∂ D H“â◊Å"Õ∞
HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. =∞#O "åi rq`«Hõ^äŒÅ#∞ „â◊^ŒúQÍ ÑïjeOz,
=∞#O ‰õÄ_® "åiÖÏQÍ `«Ü«∂~°=fi_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOKåe.
7. H“â◊ÅO Ü≥ÚHõ¯ J=ã¨~O°
WHõ, D H“â◊Å=∞<Õk J=ã¨~°O ÖË^Œ<Õ "å^Œ# ‰õÄ_®
=∞#‰õΩ Z^Œ∞~°∞ HÍ=K«∞Û. 'rq`«OÖ’ ^èŒ#"Õ∞ =ÚYºO Hõ^•!
^•xfl ãÖáêkOK«QÆey`Õ WHõ H“â◊ÅO QÆ∞iOz#
kQÆ∞ÖˇO^Œ∞‰õΩ?— Jx Z=Ô~·<å „Ñ¨tflOK«=K«∞Û. _»|∞ƒ#∞
ÅHõΔ ºOQÍ KÕã¨∞‰õΩ#fl =∞x+≤ rq`«OÖ’ ZÑ¨Ê\˜H© P#O^•xfl
á⁄O^ŒÖË_»∞. ZO^Œ∞HõO>Ë, ZO`« _»|∞ƒO>Ë ãïáÈ`«∞Ok?
J#flk "≥Ú^Œ\ ˜ „Ñ¨â◊fl. =∞~˘Hõ"≥·Ñ¨Ù, ã¨=∂[Ñ¨Ù Pi÷Hõ
ã≤÷uQÆ`«∞Å∞ `«Å¡„HÕ^Œ∞Öˇ·`Õ, =∞#‰õΩ#fl ^èŒ<åxH˜ HõΔ}ÏÅÖ’
Z@∞=O\˜ qÅ∞= ÖË‰õΩO_® áÈ`«∞Ok. HÍ|\˜ì, =∞#O áÈQÆ∞
KÕã≤# ^èŒ#O =∞# Q˘Ñ¨Ê`«<åxH˜, ™ê=∞~å÷ºxH˜ „Ñ¨=∂}O
HÍ*ÏÅ^Œ∞. x*ÏxH˜, =∞# ÅHΔÍºxfl ™êkèOKÕ =∂~°æOÖ’
_»|∞ƒ H˘O`«=~°‰õÄ `À_»Ê_»=K«∞Û. JO`Õ! ^•xH˜ JO`«
HõO>Ë Z‰õΩ¯= qÅ∞= W=fi‰õÄ_»^Œ∞. ''=∞x¿+ ^èŒ<åxfl
`«Ü«∂~°∞ KÕ™êÎ_»∞ HÍh, ^èŒ#O =∞x+≤x `«Ü«∂~°∞KÕÜ«∞QÍ
g∞Ô~Hõ¯_≥·<å K«∂âß~å?—— Jx ™êfig∞r =∞#efl „Ñ¨tflOKå~°∞.
HÍ|\˜ì, ^èŒ#O HõO>Ë L#fl`«"≥∞ÿ#^Õ^À =∞#‰õΩ HÍ"åe. J^Õ
ÑïÑ¨Ó~°‚`«. =∞#O KÕ¿ã Ñ¨xÖ’ J`«∞º#fl`«"≥∞ÿ# H“â◊ÖÏxfl
™êkèOK«_»O ^•fi~å =∂„`«"Õ∞ P ÑïÑ¨Ó~°‚`« HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
''=∞#O D ~ÀA# U Ñïã≤÷uÖ’ L<åfl"≥∂ ^•xH˜
=∞#"Õ∞ ÉÏ^èŒ∞ºÅO. WHõ =∞#O Uq∞ HÍ"åÅx HÀ~°∞‰õΩO@∞
<åfl"≥∂, JÖÏ =∞#efl `«Ü«∂~°∞ KÕã¨∞HÀQÆeˆQ â◊H˜Î ‰õÄ_®
=∞#Ö’<Õ LOk. =∞#O D ~ÀA# ZÖÏ L<åfl"≥∂ ^•xH˜
=∞#O WO`«=~°‰õÄ KÕã¨∞Î#fl Ñ¨#∞ÖË HÍ~°}"≥∞ÿ#Ñ¨C_»∞,
=∞#O „Ñ¨ã¨∞Î`«O KÕã¨∞Î#fl Ñ¨#∞Å ^•fi~å =∞# Éèíq+¨º`«∞Î#∞
22
fiÛk^Œ∞ÌHÀ=K«∞Û#x J~°÷=∞=Ù`ÀOk Hõ^•! HÍ|\˜ì =∞#O
ZÖÏ Ñ¨xKÕÜ«∂Ö’ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe!—— Jx ™êfig∞r K≥áêÊ~°∞.
Q˘Ñ¨Ê`«<åxfl ™êkèOz# "å~°O^Œ~°∂ D q+¨Ü«∂xfl K«Hõ¯QÍ
`≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl"å~°∞ Hõ#∞Hõ<Õ "åi rq`åÅ#∞ "åˆ~ Q˘Ñ¨ÊqQÍ
fiÛk^Œ∞Ì‰õΩ<åfl~°∞. W^ŒO`å K«kq# `«~åfi`« rq`« ÅHΔÍºxfl
KÕ~°∞HÀ=_®xH˜ „Ñ¨Ü«∂}ÕKÕ =∂~åæxfl =¸_»∞ "≥∞@∞¡QÍ
K≥Ñ¨CHÀ=K«∞Û. D =¸_»∞ "≥∞@¡#∞ =∞#O K«Hõ¯QÍ ZHõ¯
QÆey`Õ, "å\˜H˜ ÃÑ·# L#fl =∞# ÅHΔÍºxfl =∞~°záÈ~Ú<å
ã¨ˆ~, J^Õ =∞#efl "≥`«∞‰õΩ¯O@∂ =ã¨∞ÎOk.
1.rq`«OÖ’ U ÅHΔÍºxfl, P^Œ~å≈xfl ™êkèOKåÅ#∞‰õΩO@∞<åfl"≥∂
^Œ$_è»OQÍ xâ◊Û~ÚOK«∞HÀ=_»O,
2. ^•xfl ™êkèOK«_®xH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ# Ñ¨^Œú`«∞Å#∞
x~°‚~ÚOK«∞HÀ=_»O,
3.ZOK«∞‰õΩ#fl Ñ¨^Œú`«∞Å`À ã¨~°fiâ◊‰õΩÎÅ∂ X_ç¤ Ñ¨xKÕÜ«∞_»O,
"Õˆ~ Ñ¨#∞ÅxflO\˜h =keÃÑ@ì_»O.
=ÚO^Œ\ ˜ J^è•ºÜ«∞OÖ’ L^ŒÇ¨ÏiOz# "åˆ~ HÍHõ, =∞#
Ñ¨Ù~å}ÏÅÖ’ Q˘Ñ¨Ê H“â◊ÖÏxfl ™êkèOz# =º‰õΩÎÅ∞ J<Õ‰õΩÅ∞
HõxÑ≤™êÎ~°∞. "åix QÆ∞iOz J^èŒºÜ«∞#O KÕã≤, "åix
J#∞ãïOz =∞# „Ñ¨=~°Î##∞ "≥∞~°∞QÆ∞Ñ¨~°K«∞‰õΩ#flÑ¨C_»∞
=∞#O ‰õÄ_® "åiÖÏQÍ ÑïÑ¨Ó~°‚`« ™êkèOK«QÆÅ∞QÆ∞`å=∞x
™êfig∞r =∞#‰õΩ ã¨ÅÇ¨ WKåÛ~°∞. =∞Ç¨ÉèÏ~°`«OÖ’ HõxÑ≤OKÕ
J~°∞˚#∞_»∞ Ñ¶¨∞#`«~° H“â◊ÖÏxfl ™êkèOz# =ºH˜ÎH˜ J`«∞º`«Î=∞
L^•Ç¨Ï~°}. ™ê^è•~°}"≥∞ÿ# =∂#=Ù_çÖÏQÍ K≥=∞\’_çÛ, `«#
ã¨fiâ◊H˜Î`À ÑïÑ¨Ó~°‚`«#∞ ™êkèOz# J~°∞˚#∞_ç Hõ^äŒ#∞
`≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•=Ú.
8. =∞Ç¨ÉèÏ~°`åxH˜ ÑïK«Ü∞« O
''uO>Ë QÍÔ~Å∞ u<åe, qO>Ë ÉèÏ~°`«O q<åe!—— Jx
™ê"≥∞`«. <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å `«~åfi`«, 'ÑÖK«=∞"Õ^ŒO— Jx ¿Ñ~°∞
`≥K«∞Û‰õΩ#fl D =∞Ç¨ÉèÏ~°`«O Ju „áêp# HÍÅÑ¨Ù Ñ¨Ù~å}O.
J~Ú<å, D<å\˜H© ^•x Hõ^äŒ#∞ Z=Ô~·<å K≥Ñ¨Ê_»O "≥Ú^ŒÅ∞
ÃÑ@ìQÍ<Õ =∞# =∞#ã¨∞û ãÖ`À+Ö`À QÆO`«∞Å∞ "Õã¨∞ÎOk.
WOHÍ~ÚOHÍ q<åÅx JxÑ≤ã¨∞ÎOk. =∞Ç¨ÉèÏ~°`«O =∞#‰õΩ
<ÕiÊOK«QÆeˆQ áê~îåÅ∞ J<ÕHõO. JO`ÕHÍHõ "å\˜x "åºã¨∞_»∞
Hõ^äŒQÍ K≥Ñ≤Ê# f~°∞ „Ñ¨ÑÖK«O "≥Ú`åÎxfl "ÕÅ
ãÖ=`«û~åÅ∞QÍ =ÚQÆ∞úefl KÕ™ÈÎOk. jÅx~å‡}ÏxH˜ `«y#
q^•ºÉ’^èŒ# KÕ¿ã^Õ =∞Ç¨ÉèÏ~°`«O. ^•xx WÑ¨Ê\˜ˆH K«^Œ∞=Hõ
áÈ`Õ WÑ¨C_»∞ `«Ñ¨ÊHõ K«^Œ"åe. XHõ™êi P =∞Ç¨„QÆO^ä•xfl
K«kq`Õ, 'W<åflà◊√§QÍ nxfl ZO^Œ∞‰õΩ K«^Œ=ÖË^ŒÉÏƒ!— Jx
=∞#efl =∞#"Õ∞ =∞O^ŒeOK«∞HÀ=_»O `«^äŒºO. =∞Ç¨ÉèÏ~°`«
Hõ^äŒ J@∞=O\˜k. JO`ÕHÍHõ, qâ◊fiqMÏº`«"≥∞ÿ# ÉèíQÆ=næ`«
=∞Ç¨ÉèÏ~°`«OÖ’ JO`«~åƒùQÆO.
=∞Ç¨ÉèÏ~°`«O Éèí~°`« =Oâ◊O Hõ^äŒ. P =Oâ◊Ñ¨Ù ~åAÅÖ’ â◊O`«#∞_»∞ XHõ
Q˘Ñ¨Ê~åA. â◊O`«#∞_»∞ QÆOQÍ^Õqx q"åÇ¨ÏO KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. "åi
‰õΩ=∂~°∞_Õ cè+¨μ‡_»∞.2 cè+¨μ‡_ç [##O `«~åfi`« QÆOQÍ^Õq "≥o§áÈ~ÚOk.
cè+¨μ‡_»∞ Ü«Ú=‰õΩ_≥· Jxfl â◊¢™êÎGq^ŒºÅÖ’ Pi`Õ~å_»∞. H˘O`«HÍÅO
`«~åfi`«, XHõ<å_»∞ â◊O`«#∞_»∞ ã¨`«º=u J<Õ Hõ#º#∞ K«∂ã≤ "≥∂Ç≤ÏOKå_»∞.
"åi q"åÇ¨xH˜ P"≥∞ `«O„_ç JOwHõiOK«ÖË^Œ∞. J`«}˜‚ XÑ≤ÊOK«_®xH˜
cè+¨μ‡_Õ "≥àÏ§_»∞. J~Ú`Õ cè+¨μ‡_çÖÏO\˜ H˘_»∞‰õΩ LO_»QÍ `«# ‰õÄ`«∞~°∞‰õΩ
Ñ¨Ù\˜ì# a_»¤Å∞ ~åAÅ∞ HÍ=_»O ™ê^èŒºO HÍ^Œ∞ HÍ|\˜ì, `å#∞ P q"åÇ¨xH˜
XÑ¨CHÀ=_»O ÖË^Œx ã¨`«º=u `«O„_ç `≥ˆQã≤ K≥áêÊ_»∞. ^•x`À cè+¨μ‡_»∞,
2
(cè+μ¨ ‡_∞» , '=∞# =∞Ç¨ÏŸ#fl`«"å~°ã`¨ fi« O— : Ñ¿ r 104).
24
P"≥∞‰õΩ Ñ¨Ù>Ëì ‰õΩ=∂~°∞Å<Õ ~åAÅ∞QÍ KÕ™êÎ#h, `å#∞ q"åÇ¨ÏO
KÕã¨∞HÀ#h cè+¨}"≥∞ÿ# „Ñü[˝ KÕã≤, P"≥∞`À `«# `«O„_çH˜ q"åÇ¨ÏO
[iÑ≤OKå_»∞. ã¨`º« =uH˜ â◊O`«#∞_ç=Å¡ W^Œ~Ì ∞° H˘_»∞‰õΩÅ∞ HõeQÍ~°∞. "åiH˜
z„`åOQÆ^Œ∞_»∞, qz„`«g~°∞º_»∞ Jx ¿Ñ~°∞¡ ÃÑ\Ïì~°∞. "åiH˜ Ü«∞ø=#O
~å‰õΩO_®<Õ â◊O`«#∞_»∞ Hõ#∞fl=¸âß_»∞. JO^Œ∞=Å# P Ñ≤Å¡Å‰õΩ
q^•ºÉèÏºãÖ KÕ~ÚOK«_»O`À áê@∞, "åi `«~°Ñ¶¨Ù# cè+¨μ‡_Õ ~å[ºáêÅ#
x~°fiiÎOK«=Åã≤ =zÛOk.
WHõ z„`åOQÆ^∞Œ _»∞ =ÚO^Õ K«xáÈQÍ, qz„`g« ~°∞º_çH˜ cè+μ¨ ‡_∞» JOaHõ,
JOÉÏeHõ J<Õ ~å‰õΩ=∂Ô~ÎÅ`À q"åÇ¨ÏO KÕâß_»∞. J~Ú`Õ, qz„`«g~°∞º_»∞
‰õÄ_® a_»¤Å∞ ÖË‰õΩO_®<Õ JHÍÅ=∞~°}O áêÅÜ«∂º_»∞. =Oâ◊O
PyáÈ‰õΩO_® LO_»_»O HÀãÖ, ã¨`«º=u HÀiHõ "Õ∞~°‰õΩ P"≥∞ ÃÑ^ŒÌ H˘_»∞ÔH·#
"åºã¨∞_ç ^•fi~å JOaHõ‰õΩ ^èŒ$`«~å¢+¨μì_»∞, JOÉÏeHõ‰õΩ áêO_»∞~åA
HõeQÍ~°∞. "åi~°∞=Ù~°∂ =∞Ç¨|ÅãÖÑ¨#∞flÖË J~Ú<å "åiÖ’
^èŒ$`«~å¢+¨μì_»∞ QÆ∞_ç¤"å_»∞QÍ#∂, áêO_»∞~åA áêO_»∞~ÀyQÍ#∂ `«Ü«∂
~°Ü«∂º~°∞. ã≤OÇ¨ã¨#O PtOK«x cè+¨μ‡_»∞ =∞~˘Hõ™êi `«# Ñ¨Ù„`«∞Å∞ HÍx
"åiH˜ q^Œº <ÕiÊ, "åix ~åAÅ∞QÍ `«Ü«∂~°∞KÕÜ«∞_»OÖ’#∂, `å#∞
áêeOK«x ~å*Ïºxfl ãÖ~°H˜ΔOK«_»OÖ’#∂ x=∞QÆfl=∞Ü«∂º_»∞.
áêO_»∞~åA‰õΩ W^ŒÌ~°∞ ÉèÏ~°ºÅ∞ – ‰õΩOu, =∂„k. "åiÖ’ ‰õΩOuH˜
=ÚQÆ∞æ~°∞, =∂„kH˜ W^ŒÌ~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ HõeQÍ~°∞. D S^Œ∞QÆ∞iˆH áêO_»=ÙÅx
¿Ñ~°∞. g~°∞ Ü«Úkè+≤ª~°∞_»∞ (^èŒ~°‡~åA), cè=Ú_»∞, J~°∞˚#∞_»∞, #‰õΩÅ∞_»∞,
ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_»∞. NHõ$+¨μ‚_ç `«O„_ç J~Ú# =ã¨∞^Õ=Ù_»∞ ‰õΩOuH˜ ™È^Œ~°∞_»∞. `«#
"Õ∞#`«Î a_»¤Öˇ·# áêO_»=ÙÅ#∞ NHõ$+¨μ‚_»∞ z#fl<å\˜ #∞Op Jaè=∂xOKÕ
"å_»∞. "åi „ÑüÉèÏáê@"åÅ#∞, hux*Ï~ÚfÅ#∞, Ñ¨~å„Hõ=∂Å#∞
K«Hõ¯QÍ Ziy#"å_»∞ Hõ$+¨μ‚_Õ J#_»OÖ’ Ug∞ ãÖ^ÕÇ¨ÏO ÖË^Œ∞. WHõ, ÉÏÅºO
Ö’<Õ ZO`À=∞Ok ~åHõΔã¨∞Å#∞ K«OÑ≤# NHõ$+¨μ‚_»∞ XHõ J™ê^è•~°} =ºH˜Î
Jx áêO_»=ÙÅ‰õΩ ‰õÄ_® `≥Å∞ã¨∞.
^èŒ$`«~å¢+¨μì_çH˜ QÍO^è•i ^•fi~å #∂~°∞=∞Ok H˘_»∞‰õΩÅ∞ HõeQÍ~°∞.
"åiˆH H“~°=ÙÅx ¿Ñ~°∞. H“~°=ÙÅÖ’ ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ ÃÑ^ŒÌ"å_»∞.
^Œ∞âß≈ã¨#∞_»∞ ~Ô O_»="å_»∞. ^•Ü«∂^Œ∞Öˇ#· H“~°=, áêO_»=ÙÅ =∞^èºŒ "≥~· O°
z#fl<å_Õ "≥Ú^ŒÖˇ·Ok.
=∞Ç¨ÉèÏ~°`«O nè~°∞Å K«i„`«. WO^Œ∞Ö’ =∞#‰õΩ
=O^ŒÅH˘nÌ áê„`«Å∞ HõxÑ≤™êÎ~Ú. XH˘¯Hõ¯~°∞ XH˘¯Hõ¯ ~°HõÑ¨Ù
=ºH˜Î`åfixH˜ „Ñ¨fHõ. WO^Œ∞Ö’ Z@∞=O\˜ =ºH˜Î`åfiÅ∞
HõxÑ≤™êÎÜ≥∂, J"Õ D<å\˜H© =∞#‰õΩ „Ñ¨ÑÖK«OÖ’ HõxÑ≤ã¨∂Î
LO\Ï~Ú. '„Ñ¨ÑÖK«OÖ’x q+¨Ü«∂Åhfl =∞Ç¨ÉèÏ~°`«OÖ’
L<åfl~Ú HÍh, =∞Ç¨ÉèÏ~°`«OÖ’ ÖËx q+¨Ü«∂Å∞ „Ñ¨ÑÖK«O
Ö’ ÖË=Ù!— Jx <å#∞_ç. D =∞Ç¨ÉèÏ~°`«OÖ’ HõxÑ≤OKÕ
ã¨`«º„=`«O, ^Œ$_è»xâ◊ÛÜ«∞O, |ÅO, áœ~°∞+Ö, "Õ∞^èŒã¨∞û
=∞#O <Õ~°∞ÛHÀ=Åã≤# q+¨Ü«∂Å∞. rq`«OÖ’ U=∂„`«O
~årÑ¨_»‰õΩO_® rqOz# =º‰õΩÎÅ#∞ =∞#O WHõ¯_»
K«∂_»=K«∞Û. =∞Ç¨ÉèÏ~°`åxfl K«^Œ=_»O ^•fi~å rq`«OÖ’
ZÖÏ =∞ã¨Å∞HÀ"åÖ’, ZÖÏ ÑïÑ¨Ó~°‚`«#∞ ™êkèOKåÖ’
=∞#‰õΩ J~°÷=∞=_»"Õ∞ HÍHõ ZÖÏ =º=Ç¨ÏiOK«‰õÄ_»^À, ZÖÏ
rqOK«‰õÄ_»^À ‰õÄ_® J~°÷=∞=Ù`«∞Ok.
9. J~°∞#˚ ∞_»∞
=∞Ç¨ÉèÏ~°`åxH˜ =ÚY∞º_»∞ J~°∞˚#∞_»∞. J~°∞˚#∞_ç
rq`«OÖ’ =∞#O <Õ~°∞ÛHÀ^Œy# q+¨Ü«∂Öˇ<Àfl HõxÑ≤™êÎ~Ú.
x*ÏxH˜, =∞Ç¨ÉèÏ~°`«OÖ’x Jxfl áê„`«Å∂ =∞#‰õΩ
U^À"˘Hõ\ ˜ <Õˆ~Ê"Õ. J~Ú`Õ "å~°O^ŒiÖ’H© J~°∞˚#∞_Õ
Q˘Ñ¨Ê"å_»∞. 'áêO_»"å<åO ^èŒ#O[Ü«∞ó –áêO_»=ÙÅÖ’ <Õ#∞
J~°∞˚#∞}˜‚!— (w`« 10:37) Jx NHõ$+¨μ‚_Õ K≥áêÊ_»∞ Hõ^•!
NHõ$+¨μ‚_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_çH˜ „Ñü~°∂Ñ¨"≥∞ÿ`Õ, J~°∞˚#∞_»∞
=∂#=Ù_çH˜ „Ñü~°∂ÑÖ. XHõ =∂#=Ù_»∞ ZÖÏ Q˘Ñ¨Ê"å_»∞
HÍQÆÅ_À =∞#O J~°∞˚#∞}˜‚ K«∂ã≤ <Õ~°∞ÛHÀ"åe.
26
J~°∞˚#∞_»∞ `«# rq`«OÖ’ ™êkèOz# Ñ¨#∞Å#∞ *Ï„QÆ`«ÎQÍ
J^èŒºÜ«∞#O KÕ¿ãÎ J`«_»∞ "å@xflO\˜h `«# ã¨fiâ◊H˜Î`À,
JÅ∞ÃÑ~°∞QÆx Ñï„â◊=∞`À ™êkèOz#@∞ì =∞#‰õΩ `≥Å∞ã¨∞ÎOk.
rq`«OÖ’ Z^Œ∞Ô~·# ã¨=∞ã¨ºÅ#∞ Ñï+¨¯iOK«_®xH˜ ZÑ¨Ê\˜
HõÑ¨C_»∞ H˘`«Î q+¨Ü«∂Å#∞ <Õ~°∞Û‰õΩO@∂, =∂~°∞`«∞#fl
Ñïã≤÷`«∞Å‰õΩ J#∞QÆ∞}OQÍ `«##∞ `å#∞ =∂~°∞Û‰õΩO@∂,
JxflO\Ï q[Ü«∂xfl ™êkèOKå_»∞. =∞#O TÇ≤ÏOK«ÖË#xfl
HõëêìÅ#∞ J`«_»∞ z#fl`«#OÖ’<Õ J#∞ÉèíqOKå_»∞. „^À}∞_ç
t+¨ºiHõO ^•fi~å qÅ∞q^ŒºÖ’ u~°∞QÆ∞ÖËx"å_»x ¿Ñ~°∞
`≥K«∞Û‰õΩ<åfl_»∞. Jq∞`«"≥∞ÿ# ™ê^èŒ#`À q^•ºÉèÏºãÖ KÕâß_»∞.
=∞~˘Hõ"≥·Ñ¨Ù ^•Ü«∂^Œ∞Å∞ KÕã≤# Ç¨Ï`åº„Ñ¨Ü«∞`åflÅ =Å¡,
`«=∞ ~å*Ïºxfl "≥∂ãÖ`À ÖÏQÆ∞HÀ=_»O=Å¡, q∞ye#
™È^Œ~°∞Å`À HõÅã≤ J_»=ÙÅ∞ Ñ¨\ ˜ì uiQÍ_»∞. P Hõ+¨ìHÍÅOÖ’
‰õÄ_® QÆ∞O_≥x|ƒ~°O`À, qÅ∞q^ŒºÖ’ =∞iO`« <≥·Ñ¨Ù}Ïºxfl
ÃÑOK«∞HÀ=_®xH˜ Hõ$+≤ KÕâß_»∞. z=iH˜, ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`«
ãÖ„QÍ=∞OÖ’ Ñ¶¨∞#q[Ü«∂xfl ™êkèOKå_»∞.
J~°∞˚#∞_ç Ñ¶¨∞#HÍ~åºÅ#∞ QÆ=∞x¿ãÎ, "å\˜x J`«_»∞ ZÖÏ
™êkèOKå_À `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅxÑ≤ã¨∞ÎOk. J`«_ç q[Ü«∞
~°Ç¨Ïã¨ºO Uq∞\’ =∞#‰õΩ ‰õÄ_® `≥e¿ãÎ ZO`«
ÉÏQÆ∞O@∞O^À Hõ^•! Jk `≥eÜ«∂ÅO>Ë J~°∞˚#∞_ç rq`«
qâıëêÅ#∞ J^èŒºÜ«∞#O KÕã≤, rq`«OÖ’ Z^Œ∞Ô~·# XH˘¯Hõ¯
Ñïã≤÷ux J`«_»∞ ZÖÏ Z^Œ∞~˘¯<åfl_À ÑïjeOKåe.
10. áêO_»=, H“~°=ÙÅ ÉÏÅºO
áêO_»∞~åA JHÍÅ=∞~°}O`À, áêO_»=ÙÅ∞ `«=∞ `«e¡ ‰õΩOf^Õq`À
áê@∞ ^èŒ$`«~å¢+¨μìx =^ŒÌ<Õ rqOK«™êQÍ~°∞. "åiH˜ Hõ$áêKå~°∞º_»∞ q^Œº
<Õ~°Ê™êQÍ_»∞. áêO_»=ÙÅ∞ =∞Ç¨|ÅâßÅ∞Öˇ·, Jxfl q^ŒºÅÖ’#∂ ~å}ÕK«
™êQÍ~°∞. Wk K«∂ã≤ ^Œ∞~Àº^èŒ<å^Œ∞Å∞ F~°fiÖËHõáÈÜÕ∞"å~°∞. „Hõ=∞OQÍ Wk
"åi Ñ¨@¡ ^Õfi+ÖQÍ =∂iOk. áêO_»=H“~°=ÙÅ∞ XHõ<å_»∞ P_»∞‰õΩO@∂
LO_»QÍ "åi |Ou XHõ ÉÏqÖ’ Ñ¨_çOk. ^•xx ZÖÏ |Ü«∞@‰õΩ
fÜ«∂Ö’ J~°÷OHÍHõ "å~°∞ uHõ=∞HõÑ¨_»∞`«∂ LO>Ë, „^À}∞_»∞ =zÛ,
QÆ_ç¤áÈK«Å<Õ ÉÏ}ÏÅ∞QÍ LÑ¨Ü≥∂yOz, P |Oux |Ü«∞@‰õΩ fâß_»∞.
Wk K«∂ã≤ P ~å‰õΩ=∂~°∞Å∞ ZO`À Pâ◊Û~°ºáÈ~Ú, Z=~À Q˘Ñ¨Ê qÅ∞HÍ_»∞
=KåÛ_»x Ñ¨~°∞QÆ∞Ñ¨~°∞QÆ∞# áÈ~Ú cè+¨μ‡_ç`À K≥áêÊ~°∞. cè+¨μ‡_»∞ „^À}∞}˜‚
=∞~åº^ŒQÍ PÇ¨fixOz, ‰õΩ~°∞=Oâ◊ã∞¨ Ö÷ #·ˇ `«# =∞#=à◊§#∞ (áêO_»=ÙÅ#∞,
H“~°=ÙÅ#∞) t+¨μºÅ∞QÍ ã‘fiHõiOK«=∞x JÉèíºi÷OKå_»∞. K«Hõ¯x ™ê=∞„y
Hõey, ^èŒ#^è•<åºÅ`À xO_ç# =∞Oz WO\˜x WzÛ „^À}∞}˜‚
P#O^ŒÑi¨ Kå_»∞.
11. '<Õ#∞ ™êkèOK«QÅ
Æ #∞!—
q^•ºÉèÏºãÖ „áê~°OaèOKÕ<å_»∞ „^À}∞_»∞ t+¨μºÅ`À WÖÏ J<åfl_»∞.
'<å =∞#ã¨∞ûÖ’ XHõ HÀiHõ L#flk. QÆ∞~°∞^ŒH˜Δ}QÍ P HÀiHõ#∞ g∞~°∞ f~åÛe.
g∞ q^•ºÉèÏºãÖ =Úyã≤, g∞~°∞ JGq^ŒºÖ’ =∞Oz H“â◊ÅO ãÖáêkOz#
`«~åfi`Õ P Ñ¨x KÕÜ«∞=K«∞Û. U=∞O\Ï~°∞?— J<åfl_»∞. P =∂@ qx
H“~°=ÙÅO^Œ~°∂ xâ◊≈|ÌOQÍ LO_çáÈÜ«∂~°∞. J~Ú`Õ J~°∞˚#∞_»∞, 'g∞~°∞
Uk HÀi`Õ Jk <≥~°"Õ~°∞™êÎ#∞!—— Jx „Ñü[˝ KÕâß_»∞. Jk K«∂ã≤ „^À}∞_»∞
KåÖÏ ãÖ`À+≤OKå_»∞.
H˘OK≥O PÖ’z¿ãÎ, J~°∞˚#∞_»∞ HÍ‰õΩO_® q∞ye# "åà◊√§
ZÖÏ „Ñ¨=iÎOKå~À =∞#O ‰õÄ_® JÖÏˆQ „Ñ¨=iÎã¨∂Î
LO\Ï=∞x QÆ=∞xOK«=K«∞Û. J~°∞˚#∞_»∞ ZÖÏ P`«‡qâßfiãÖ
`À '<Õ#∞ KÕÜ«∞QÆÅ#∞!— Jx K≥áêÊ_À =∞#O ‰õÄ_® JÖÏ
J#_®xH˜ ™êÇ¨Ïã≤OKåe. P ™êÇ¨Ïã¨"Õ∞ ÖËHõáÈ`Õ WHõ =∞#
áœ~°∞+¨`åfixH˜ |∞∞A=Ù Uq∞\˜? P`«‡qâßfiãÖ QÆ∞iOz
K≥Ñ¨Ù`«∂ ™êfig∞r =∞#efl WÖÏ =∞O^ŒeOKå~°∞: '''WOQÆ¡O_»∞
Ö’ Z=Ô~·<å ÉÏÅ∞_»∞, '<Õ#∞ POˆQ¡Ü«Ú}˜‚! <Õ<Õ"≥∞ÿ<å ™êkèOK«
28
QÆÅ#∞!— Jx ["åa™êÎ_»∞. J"≥∞iHÍÖ’ Ñ≤Å¡"å_»∞ HÍh,
S~ÀáêÖ’ Ñ≤Å¡"å_»∞ HÍh JÖÏˆQ K≥Ñ¨ÊQÆÅ_»∞. J^Õ =∞#
^Õâ◊OÖ’ ÉÏÅ∞~°∞ JÖÏ K≥Ñ¨ÊQÆÅ~å? P ÉÏÅ∞_»∞ HÍ^Œ∞ QÆ^•
"å_ç `«O„_ç ‰õÄ_® JÖÏ ^è≥·~°ºOQÍ K≥Ñ¨ÊÖË_»∞. =∞# g∞^Œ
=∞#ˆH qâßfiãÖ áÈ~ÚOk!
...JÖÏ K≥Ñ¨ÊQÆeˆQ P`«‡
qâßfiãÖ =∞#‰õΩ HÍ"åe!——
W@∞=O\˜ ÅHõΔ}ÏÅ∞
Hõey# =∞Ç¨Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞
=∞# ^Õâ◊OÖ’<Õ Ñ¨Ó~°fiO
Ñ¨Ù\Ïì~°∞. J~Ú`Õ, =∞#O
"åix =∞iÛáÈÜ«∂=Ú.——
''„Ñ¨ÑÖK« K«i„`« JO>Ë

Uq∞\˜? P`«‡qâßfiãÖ Hõey#
H˘kÌ=∞Ok =º‰õΩÎÅ K«i„`«<Õ
=∞#O „Ñ¨ÑÖK« K«i„`«
JO@∞<åfl=Ú. P P`«‡qâßfiãÖ
=∞#Ö’x k=º`åfixfl "≥eH˜
fã¨∞ÎOk. g∞~°∞ U"≥∞ÿ<å KÕÜ«∞QÆÅ~°∞. g∞Ö’ L#fl
J#O`«"≥∞ÿ# â◊H˜Îx "≥eH˜fã≤, Ñ¨xÖ’ ÃÑ@ì_®xH˜ g∞~°∞
`«y#O`« „Ñ¨Ü«∞`«flO KÕÜ«∞#O^Œ∞=Å¡<Õ g∞~°∞ qÑ¶¨Å=∞=Ù
`«∞<åfl~°∞. ZÑ¨C_≥·`Õ XHõ =∞x+≤ HÍh, XHõ ^Õâ◊O HÍh
P`«‡qâßfi™êxfl HÀÖ’Ê`åÜ≥∂ JÑ¨C_»∞ P =∞x+≤H˜, P
^ÕâßxH˜ =∞~°}O ^ŒQÆæ~°Ñ¨_ç#>Ë¡!—— Jx ™êfig∞r K≥áêÊ~°∞.
JO^Œ∞KÕ`« =∞#O ‰õÄ_®, '<Õ#∞ ™êkèOK«QÆÅ#∞!—
J#∞HÀ"åe. J^Õ =∂@#∞ ^è≥·~°ºOQÍ Ñ¨ÅHÍe. F@q∞x
TÇ≤ÏOK«∞H˘x ÉèíÜ«∞Ñ¨_çáÈ‰õÄ_»^Œ∞. F@=ÚÅ∞ ‰õÄ_®
ÔQÅ∞Ñ¨Ù "Õ∞_»‰õΩ "≥∞>Ë¡#x „QÆÇ≤ÏOKåe.
12. H˘`«Î q+¨Ü∂« Å#∞ J<Õfi+≤OKåe
`å#∞ K≥Ñ≤Ê# ^•xx <Õ~°∞ÛHÀ=_»O`À<Õ t+¨μº_»∞ PyáÈ`Õ
QÆ∞~°∞=Ù‰õΩ ãÖ`À+Ö HõÅ∞QÆ^Œ∞. QÆ∞~°∞=Ù É’kèOz# ^•xH˜
`«# `≥eq`Õ@Å∞ *’_çOz, JO^Œ∞Ö’ #∞Oz H˘`«Î q+¨Ü«∂
Å#∞ <Õ~°∞ÛHÀQÆey#Ñ¨C_Õ QÆ∞~°∞=Ù x[OQÍ P#Ok™êÎ_»∞.
XHõ ~å„u J~°∞˚#∞_»∞ Éè’[#O KÕã¨∞Î#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ QÍe *’~°∞QÍ gz
nÑÖ PiáÈ~ÚOk. Ñ¨Ó~°fiHÍÅO pHõ\˜Ö’ Éè’[#O KÕÜ«∞=^ŒÌx
K≥¿ÑÊ"å~°∞. ZO^Œ∞HõO>Ë u<Õ ^•xÖ’ U=∞<åfl Ñ¨_ç`Õ Hõ#Ñ¨_»^Œx |Ç¨ïâß
ÃÑ^ŒÌÅ L^ÕÌâ◊ºO. HÍh J~°∞˚#∞_»∞ Éè’[#O KÕÜ«∞_»O PÑ¨ÖË^Œ∞. pHõ\˜Ö’
‰õÄ_® `«# qã¨ÎiÖ’x PÇ¨~°Ñ¨^•~å÷Å∞ ZHõ¯_≥Hõ¯_» L<åflÜ≥∂ TÇ≤ÏOz
u#™êQÍ_»∞. JÖÏ pHõ\˜Ö’ `å#∞ Éè’[#O KÕÜ«∞QÆey#Ñ¨C_»∞, pHõ\˜Ö’
ÉÏ}ÏÅ∞ ‰õÄ_® "ÕÜ«∞=K«∞Û Hõ^• J`«_çH˜ `ÀzOk. P ~ÀA #∞O_ç
J~°∞˚#∞_»∞ ~å„u ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ãã·`«O `«# ™ê^èŒ##∞ H˘#™êyOKå_»∞.
xâ◊≈|Ì"≥∞ÿ# ~å„u"Õà◊, J~°∞˚#∞_ç JÖˇ¡„`å\˜ ~î°OHÍ~°^èŒfixx qx x„^ŒáÈ`«∞#fl
^„ À}∞_»∞ ÖËz =zÛ K«∂âß_»∞. JÖÏ XHõ H˘`«Î PÖ’K«#`À ~å„uÑ¨Ó@ ‰õÄ_®
q_»∞=‰õΩO_® J`«_∞» ™ê^è#Œ KÕã∞¨ #Î flO^Œ∞‰õΩ ZO`À ãÖ`À+≤OKå_»∞. J`«}‚˜
H“QÆeOK«∞‰õΩx, 'qÅ∞q^ŒºÖ’ Ö’HõOÖ’ h‰õΩ ã¨=∂#"≥∞ÿ#"å~°∞
=∞Ô~=fi~°∂ ÖË#@∞¡QÍ x#∞fl fiÛk^Œ∞Ì`å#∞!— J<åfl_»∞.
KåÖÏ™ê~°∞¡ rq`«OÖ’ =∞#O q[Ü«∞O ™êkèOK«HõáÈ=
_®xH˜ HÍ~°}O, H˘`«Î q+¨Ü«∂Å#∞ <Õ~°∞ÛHÀ=_®xH©, H˘`«Î
„Ñ¨Ü≥∂QÍÅ∞ KÕÜ«∞_®xH© `«y#O`« L`åûÇ¨xfl K«∂Ñ¨HõáÈ=
_»"Õ∞. Q˘Ñ¨Ê"å~°∞ ã¨QÆ@∞ =∞#∞+¨μºÅHõ<åfl aè#flOQÍ
30
Ñ¨xKÕâß~°∞ Hõ#∞Hõ<Õ "å~°∞ Q˘Ñ¨Ê"å~°Ü«∂~°∞. „Ñ¨ÑÖK«OÖ’
JO^Œ~°∂ ZÖÏ L<åfl~À, ZÖÏ Ñ¨xKÕã¨∞Î<åfl~À J^Õ q^èŒOQÍ,
J^Õ ™ê÷~ÚÖ’ =∞#O ‰õÄ_® Ñ¨xKÕ¿ãÎ =∞#O ‰õÄ_®
"åiÖÏQÍ<Õ q∞yeáÈ`å=Ú. Q˘Ñ¨Ê`«#O ™êkèOKåÅO>Ë
™êÇ¨ÏãÖ`À H˘`«Î Ñ¨^Œú`«∞Å∞ áê\ÕK«_®xH©, H˘`«Î Ñ¨ÙO`«Å∞
`˘Hõ¯_®xH© "≥~°∞=‰õÄ_»^Œ∞. ™ê^è•~°}OQÍ =∞#O, 'U^≥·<å
H˘`«ÎQÍ KÕ¿ãÎ, Jk ãïQÍ ‰õΩ^Œ~°HõáÈ`Õ, JO^Œ~°∂ #=Ùfi
`åˆ~"≥∂! ^•xHõO>Ë KÕÜ«∞‰õΩO_® LO_»_»"Õ∞ #Ü«∞O!!— Jx
J#∞‰õΩO\Ï=Ú. JÖÏ KÕã≤ qÑ¶¨Å"≥∞ÿ#Ñ¨C_»∞ =zÛÑ¨_»É’ÜÕ∞
'=∞Ç¨=∞Ç¨— Ñ¨~åÉèí"åÅ#∞, J==∂<åÅ#∞ TÇ≤ÏOK«∞‰õΩx,
J#∞‰õΩ#fl Ñ¨xx =ÚO^Õ =∂x"Õ™êÎ=Ú. J~Ú`Õ, WÖÏ
ÉèíÜ«∞Ñ¨_Õ"å_»∞ rq`«OÖ’ Un ™êkèOK«ÖË_»∞. ''<åÅ∞QÆ∞™ê~°∞¡
#=ÙfiÅáêÅ~Ú#O`« =∂„`å# áÈÜÕ∞^Õ=ÚOk?
...á⁄~°áê@∞¡ KÕã≤<å Ñ¶¨~åfiÖË^Œ∞ HÍh ZÅ¡Ñ¨C_»∂ H˘`«ÎH˘`«Î
PÖ’K«#Å#∞, H˘`«ÎH˘`«Î Ñ¨#∞Å#∞ KÕÜ«∞_®xH˜ "≥#∞HÍ_»
=^Œ∞Ì!—— Jx ™êfig∞r =∞#‰õΩ ã¨ÅÇ¨ WKåÛ~°∞. D q+¨Ü«∞O
Ö’ =∞#‰õΩ#fl a_çÜ«∂xfl, Ñ≤iH˜`«<åxfl, ™È=∞i`«<åxfl
=keOK«∞‰õΩO>Ë q[Ü«∞O ^•#O`«@^Õ =∞#^Ò`«∞Ok.
áêO_»=ÙÅ∞, H“~°=ÙÅ∞ ^„ À}ÏKå~°∞ºx ^ŒQ~æÆ ° t+¨μºÅ∞QÍ ã¨HÅõ q^ŒºÅ∂
JÉèíºã≤OKå~°∞. ^èŒ~°‡~åA ~°^äŒO g∞^Œ xÅ|_ç Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞_»OÖ’#∂,
cè=Ú_»∂, ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∂ QÆ^•Ü«Ú^ŒúOÖ’#∂, #‰õΩÅ ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞
HõuÎ™ê=ÚÖ’#∂ xÑ¨Ù}∞ÅÜ«∂º~°∞. |∞kú, UHÍ„QÆ`«, |ÅO, L`åûÇ¨ÏO
Jq∞`«OQÍ QÆÅ J~°∞˚#∞_»∞ ã¨HõÅ q^ŒºÅ`Àáê@∞, qÅ∞q^ŒºÖ’ Pi`Õ~å_»∞.
JO`ÕHÍHõ, ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å`À#∂ XˆH ™ê=∞~°º÷ O`À ÉÏ}ÏÅ∞ "ÕÜ∞« QÆÅ Q˘Ñ¨Ê
<≥·Ñ¨Ù}ºO ™êkèOKå_»∞. QÆ∞~°∞=Ù Ñ¨@¡ „¿Ñ=∞, q^èÕÜ«∞`« "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨∞QÆ∞}Ï
ÅÖ’ JO^ŒiHõ<åfl q∞#fl JÜ«∂º_»∞. „^À}ÏKå~°∞º_»∞ t+¨μºÅO^ŒiÑ¨@¡
ã¨=∂#"≥∞ÿ# „¿Ñ=∞#∞, "å`«ûÖÏºxfl „Ñ¨^Œi≈ã¨∂Î JO^ŒiH© q^Œº#∞
ã¨=∂#OQÍ É’kèOKå_»∞. J~Ú<å J~°∞˚#∞_»∞ `«# ™⁄O`« „ÑüÉèí=Å¡,
Hõ$+≤=Å¡, ~å[‰õΩ=∂~°∞ÅO^Œih q∞OzáÈÜ«∂_»∞.
PKå~åº`ü áê^Œ=∂^Œ`ÕÎ áê^ŒO t+¨ºó ã¨fi"Õ∞^èŒÜ«∂ I
áê^ŒO ã¨ „|Ç¨Ï‡KåiÉèíºó áê^ŒO HÍÅ„Hõ"Õ∞} K« II
q^•ºi÷ ZÖÏ <Õ~°∞Û‰õΩO\Ï_À `≥e¿Ñ â’¡HõO Wk. '<åÅ∞QÆ∞
=O`«∞ÅÖ’ QÆ∞~°∞=Ù <Õˆ~Êk XHõ =O`«∞ J~Ú`Õ JÉèÏºãÖ`À,
"Õ∞^èŒã¨∞û`À <Õ~°fi=Åã≤#k XHõ =O`«∞. `À\˜ q^•º~°∞÷Å
™êÇ¨ÏK«~°ºO, K«~°ÛÅ ^•fi~å =¸_»= =O`«∞ q^Œº JÅ=_ç`Õ,
HÍÅ„Hõ=∞OÖ’ =∞# J=QÍÇ¨Ï# ÃÑ~°QÆ_»O ^•fi~å
<åÅ∞QÆ= =O`«∞ q^Œº J|∞ƒ`«∞Ok— Jx D â’¡HÍxH˜ J~°÷O.
J~Ú`Õ, nxÖ’ K≥Ñ≤Ê# <åÅ∞QÆ∞ ÉèÏQÍÅ∂ ã¨=∂#OQÍ
LO_»#=ã¨~°O ÖË^Œ∞. q^•ºi÷ â◊H˜Îx |\˜ì Jq =∂~°=K«∞Û.
13. J~°∞˚#∞_»∞ K«∂Ñ≤# Q˘Ñ¨Ê â◊HÎ̃ – UHÍ„QÆ`«
^èŒ#∞ifi^ŒºÖ’#∂, â◊¢™êÎG„Ñ¨Ü≥∂QÆOÖ’#∂ tHõΔ} á⁄O^Œ∞`«∞#fl
~å‰õΩ=∂~°∞Å#∞ Ñ¨sH˜ΔOKåÅx „^À}∞_»∞ J#∞‰õΩ<åfl_»∞. JO^Œ∞HÀãÖ
tÅ∞ÊÅKÕ`« H˘Ü«∞º`À XHõ Ñ¨H˜Δ ÉÁ=∞‡ KÕ~ÚOz, ^•xx K≥@∞ìH˘=∞‡ g∞^Œ
ÑÃ \Õì z, J^Õ "åi ÅHõºΔ =∞x K«∂Ñ≤OKå_»∞. PÃÑ#· t+¨μºÅ`À, ''g∞~°O^Œ~∂°
^è#Œ ∞ã¨∞ûÅ#∞ fã¨∞‰õΩx, P Ñ¨HHΔ˜ ˜ QÆ∞iKÕã≤ ÉÏ}ÏÅ#∞ Z‰õΩ¯ÃÑ\˜ì xÅ|_»O_ç.
33
<Õ#∞ K≥Ñ≤Ê# "≥O@<Õ P Ñ¨HΔ̃ `«Å#∞ Ñ¨_»Q˘\Ïìe. XH˘Hõ¯i<Õ <Õ#∞ q_çq_çQÍ
P^Õt™êÎ#∞—— J<åfl_»∞. „^À}∞_»∞ =ÚO^Œ∞QÍ ^èŒ~°‡~åA`À, '~å[‰õΩ=∂~å!
K≥@∞ìg∞^Œ L#fl P Ñ¨H˜Δx K«∂ã¨∞Î<åfl"å?— Jx J_çQÍ_»∞. ^èŒ~°‡~åA
K«∂ã¨∞Î<åfl#<åfl_»∞. 'h‰õΩ U"Õ∞q∞ Hõ#Ñ¨_»∞`«∞<åfl~Ú— Jx „^À}∞_»∞
^èŒ~°‡~åA#∞ J_çQÍ_»∞. Ñ¨H˜Δ`À áê@∞ K≥@∞ì, `«# ™È^Œ~°∞Å∞ ‰õÄ_®
Hõ#Ñ¨_»∞`«∞<åfl~°x ^èŒ~°‡~åA ã¨=∂^è•#O K≥áêÊ_»∞. Wk qx „^À}∞_»∞
z~å‰õΩÑ¨_»∞`«∂, ''`«Ñ¨CHÀ! D ÅHΔÍºxfl h=Ù H˘@ìÖË=Ù!—— Jx J<åfl_»∞.
`«~åfi`« ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞, cè=Ú_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# t+¨μºÅO^Œih J^Õ q^èŒOQÍ
„^À}∞_»∞ J_çQÍ_»∞. ^èŒ~°‡~åAÖÏQÍ<Õ "åà◊√§ ‰õÄ_® `«=∞‰õΩ Jhfl
Hõ#|_»∞`«∞<åflÜ«∞x K≥áêÊ~°∞. „^À}∞_»∞ "åix ‰õÄ_® „Ñ¨Hõ¯‰õΩ
`«Ñ¨CHÀ=∞<åfl_»∞.
`«~°∞"å`« „^À}∞_»∞ J~°∞˚#∞_ç`À, ''WÑ¨C_»∞ h=Ù ^•xx ÉèËkOKåe.
ÅHΔÍºxH˜ QÆ∞i ÃÑ@∞ì. <Õ#∞ K≥Ñ≤Ê#Ñ¨C_»∞ h=Ù ÉÏ}Ïxfl =^ŒÖÏe. qÅ∞¡Ö’
ÉÏ}Ïxfl ãÖkèOK«∞!—— J<åfl_»∞. „^À}∞_»∞ WÖÏ K≥Ñ¨ÊQÍ<Õ J~°∞˚#∞_»∞
ÉÏ}Ïxfl ãÖkèOz, qO\˜<åix K≥q^•HÍ ÖÏy QÆ∞iÃÑ\˜ì xÅ|_®¤_»∞.
„^À}∞_»∞ q∞QÆ`å t+¨μºÅ#∞ J_çy#>Ëì J~°∞˚#∞}˜‚ ‰õÄ_®, ''P Ñ¨H˜Δh, ##∂fl,
K≥@∞ì#∞ ‰õÄ_® K«∂ã¨∞Î<åfl"å?—— Jx J_çQÍ_»∞. ''Ñ¨H˜Δx =∂„`«"Õ∞
K«∂ã¨∞Î<åfl, K≥@∞ì#∞ HÍh, `«=∞ix HÍh K«∂_»@O ÖË^Œ∞!—— Jx J~°∞˚#∞_»∞
„^À}∞_ç`À J<åfl_»∞. ^•x`À „^À}∞_»∞ ãÖ`À+≤Oz, ''Ñ¨H˜Δx =∂„`«"Õ∞
K«∂ã¨∞Î#fl@¡~Ú`Õ ^•x â◊s~°"≥∞ÖÏ L#fl^À K≥Ñ¨C?—— Jx J_çQÍ_»∞.
J~°∞˚#∞_»∞, ''Ñ¨H˜Δ `«Å#∞ =∂„`«"Õ∞ K«∂ã¨∞Î<åfl#∞. â◊s~°O HõxÑ≤OK«_»O
ÖË^Œ∞!—— Jx ã¨=∂^è•#O K≥áêÊ_»∞. P =∂@Å‰õΩ Ñ¨ÙÅHÕzáÈ~Ú#
„^À}∞_»∞, ''ÉÏ}Ïxfl =^Œ∞Å∞!—— Jx P^ÕtOKå_»∞. =∞~°∞HõΔ}O J~°∞˚#∞_»∞
ÉÏ}O "Õã≤, H˘Ü«∞ºÑ¨H˜Δ `«Å#∞ <ÕÅ‰õÄÖÏÛ_»∞. „^À}∞_»∞ J~°∞˚#∞}˜‚
H“QÆeOK«∞‰õΩx Pj~°fikOKå_»∞.
J~°∞˚#∞_»∞ Ñ¨H˜Δ `«Å#∞ H˘@ì_»OÖ’ UHÍ„QÆ`« J<Õ â◊H˜Îx
„Ñ¨^Œi≈OKå_»∞. J~°∞˚#∞_»∞ ™êkèOz# UHÍ„QÆ`«#∞ =∞#O
‰õÄ_® <Õ~°∞ÛHÀ=K«∞Û. rq`«OÖ’ HÀi#k ™êkèOKåÅO>Ë,
UHÍ„QÆ`« JO>Ë Uq∞\’ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O, ^•xx
ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ=_»O ZO`≥·<å J=ã¨~°O.
14. UHÍ„Q`
Æ « – Uq∞\˜? ZO^Œ∞‰õΩ?
J~°∞˚#∞_»∞ `«# ^Œ$+≤ìx Ñ¨ÓiÎQÍ KÕã¨∞Î#fl Ñ¨x g∞^Õ
ˆHO„nHõiOKå_»∞. JÖÏ =∞#ã¨∞û XˆH q+¨Ü«∂xfl QÆ∞iOz
xÅHõ_»QÍ PÖ’zOK«_»"Õ∞ UHÍ„QÆ`«. Éèí∂`«^ŒÌO ^•fi~å ã¨∂~°º
~°t‡ ˆHO„nHõ$`«"≥∞ÿ#Ñ¨C_»∞ Jk K≥Hõ¯#∞ HõΔ}ÏÅÖ’ HÍÅÛ
QÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok. HÍh <Õ~°∞QÍ `åˆH ã¨∂~°º~°t‡ P K≥Hõ¯#∞ HÍÅÛ
ÖË^Œ∞. J^Õ q^èŒOQÍ ™ê^è•~°}"≥∞ÿ# ã≤÷uÖ’ =∞# PÖ’K«<åâ◊H˜Î
K≥ÖÏ¡K≥^ŒÔ~· LO@∞Ok. P ã≤÷uÖ’ =∞#ã¨∞û q+¨Ü«∂Å#∞
`«fi~°QÍ <Õ~°∞ÛHÀÖË^Œ∞. J~Ú`Õ, J^Õ PÖ’K«<åâ◊H˜Îx =∞#O
UHÍ„QÆO (ˆHO„nHõ$`«O) KÕã≤#Ñ¨C_»∞, JO>Ë XˆH q+¨Ü«∞O
g∞^Œ xeÑ≤#Ñ¨C_»∞, Jk Ju `«fi~°QÍ <Õ~°∞ÛHÀQÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
D UHÍ„QÆ`« J<Õk =∞x+≤ rq`«OÖ’ Ju =ÚYº"≥∞ÿ#
q+¨Ü«∞"Õ∞ HÍHõ „Ñü"˘Hõ¯iH© Jk `«Ñ¨Êxãï. ''=∞#∞+¨μº
Å‰õÄ, [O`«∞=ÙÅ‰õÄ „Ñ¨^è•#"≥∞ÿ# `Õ_® "åi UHÍ„QÆ`å
â◊H˜ÎÖ’x `Õ_®ÜÕ∞. ..J^Õ q^èŒOQÍ =∞x+≤H©, =∞x+≤H© L#fl
`Õ_® ‰õÄ_® "åi UHÍ„QÆ`«ÅÖ’ `Õ_®ÜÕ∞. XHõ JÅ∞Ê}˜‚, XHõ
L#fl`« =ºH˜Îx áÈe¿ãÎ, "åi UHÍ„QÆ`«ÅÖ’ `Õ_®ÜÕ∞ "åi
=∞^èŒº x["≥∞ÿ# `Õ_®! U ~°OQÆOÖ’ q[Ü«∞O ™êkèOKåÅ<åfl
Jk UHÍ„QÆ`« =Å¡<Õ ™ê^èŒº=∞=Ù`«∞Ok—— Jx ™êfig∞r
K≥áêÊ~°∞. J~°∞˚#∞_çH©, q∞ye#"åiH© L#fl `Õ_® WO^Œ∞Ö’<Õ.
''D UHÍ„QÆ`åâ◊H˜Î ZO`« Z‰õΩ¯=QÍ LO>Ë JO`« Z‰õΩ¯=
*Ï˝<åxfl =∞#O ãÖáêk™êÎ=Ú. ZO^Œ∞HõO>Ë *Ï˝<åxfl
ãÖáêkOKÕ Ñ¨^Œúu UHÍ„QÆ`« =∂„`«"Õ∞. =∞#O ™ê^è•~°}"≥∞ÿ#
35
^Œ#∞‰õΩ<Õ |∂@∞ áêe+π Ñ¨xÖ’ ‰õÄ_® ZO`« UHÍ„QÆ`«#∞
K«∂Ñ≤¿ãÎ, JO`« K«Hõ¯QÍ |∂@¡#∞ áêe+π KÕÜ«∞QÆÅ∞QÆ∞`å=Ú.
Z‰õΩ¯= UHÍ„QÆ`«`À =O@KÕ¿ã"å_»∞ =∞iO`« K«Hõ¯QÍ =O@
KÕÜ«∞QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞. _»|∞ƒ ãÖáêkOK«_»OÖ’ HÍh, ^Õ=Ù}˜‚
JiÛOK«_»OÖ’ HÍh, U Ñ¨xÖ’<≥·<å ã¨ˆ~, =∞# UHÍ„QÆ`åâ◊H˜Î
ZO`« |ÅOQÍ LO>Ë, P Ñ¨x JO`« ÉÏQÍ [~°∞QÆ∞`«∞Ok——
Jx ™êfig∞r UHÍ„QÆ`« LÑ¨Ü≥∂QÆ"Õ∞q∞\’ q=iOKå~°∞.
UHÍ„QÆ`« =∞#ã¨∞û‰õΩ ãÖ|OkèOz#^Õ HÍh, Ñ¶¨ÖÏ<å
q^Œº‰õΩ ãÖ|OkèOz#k HÍ^Œ∞. XHõ™êi =∞# =∞#ã¨∞û XHõ
q+¨Ü«∞OÖ’, XHõ q^ŒºÖ’ Hõ#∞Hõ UHÍ„QÆ`«#∞ ™êkè¿ãÎ J^Õ
â◊H˜Îx LÑ¨Ü≥∂yOz Jxfl q^ŒºÅ#∂ <Õ~°∞ÛHÀ=K«∞Û.
qÅ∞q^Œº`Àáê@∞ q∞ye# Ü«Ú^Œúq^ŒºÅxflO\˜Ö’ ‰õÄ_®
J~°∞˚#∞_»∞ Q˘Ñ¨Ê „áêg}Ïºxfl ™êkèOKå_»∞ Hõ^•! HÍ|\˜ì,
'<å‰õΩ Ñ¶¨ÖÏ<å q+¨Ü«∞OÖ’ UHÍ„QÆ`« LOk QÍh q∞ye#
"å\˜Ö’ ÖË^ŒO_ô— J#_»O ãï HÍ^Œ∞. P q+¨Ü«∞O g∞^Œ L#fl
Pã¨H˜Î=Å¡ |Ç¨ïâß =∞#‰õΩ JO^Œ∞Ö’ Z‰õΩ¯= UHÍ„QÆ`«, ^•x
^•fi~å <≥·Ñ¨Ù}ºO ‰õÅ∞QÆ∞`«∂ LO_»=K«∞Û. HÍh =∞#O K«Hõ¯QÍ
JÉèÏºãÖ KÕã≤ UHÍ„QÆ`«#∞ JÅ=~°K«∞‰õΩ#flÑ¨C_»∞ Jxfl
q^ŒºÅÖ’#∂ ~å}ÕK«QÆÅ∞QÆ∞`å=Ú. D UHÍ„QÆ`«#∞, U
=Ü«∞ã¨∞ûÖ’x "åÔ~·<å ™ê^èŒ# ^•fi~å ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ=K«∞Û.
15. ~ÀA"ås rq`«OÖ’ UHÍ„Q`
Æ «
™ê^è•~°}OQÍ =∞# UHÍ„QÆ`åâ◊H˜Î ZO`« LO@∞Ok? Jk
ZO`«=ÙO^À `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O ZÖÏ? =∞# =∞#ã¨∞û ZÖÏ Ñ¨x
KÕ™ÈÎO^À `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅO>Ë =ÚO^Œ∞QÍ =∞# â◊s~°O KÕ¿ã
Ñ¨#∞Å#∞ HõxÃÑ\Ïìe. â◊s~°O`À Ñ¨xKÕ~ÚOKÕk =∞#¿ãû
HÍ|\˜ì, =ÚO^Œ∞ =∞#O KÕã¨∞Î#fl Ñ¨#∞Å∞ ZÖÏ L<åflÜ≥∂
36
=∞#"Õ∞ ÑïjeOK«∞HÀ"åe. =∞# =∞#ã¨∞û =∞# ^ŒQÆæˆ~ LOk
HÍh =∞# J^Œ∞Ñ¨ÙÖ’, =∞# ™êfinè#OÖ’ ÖË^Œ∞. ^•xx ZÖÏ
=∞# J^Œ∞Ñ¨ÙÖ’H˜ `≥K«∞ÛHÀ"åÖ’ =ÚO^Œ∞ J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åe.
'ã¨=∞ã¨º Uq∞\’ `≥e¿ãÎ #∂\˜H˜ `˘OÉèˇ·áêà◊√§ Ñïëê¯~°O
^˘iH˜#>Ëì!— Jx XHõ âßGA˝_»∞ K≥áêÊ_»∞. UHÍ„QÆ`«
Ö’Ñ≤OK«_»"Õ∞ =∞# ã¨=∞ã¨º Jh, ^•xfl ™êkèOK«_»"Õ∞
Ñïëê¯~°=∞h =ÚO^Œ∞ =∞#O „QÆÇ≤ÏOKåe.
WHõ, UHÍ„QÆ`«#∞ ™êkèOK«_»O =∞#efl =∞#O ÑïjeOK«∞
HÀ=_»O =Å¡<Õ ™ê^èŒº=∞=Ù`«∞Ok. =ÚO^Œ∞QÍ =∞#efl =∞#O
ÑïjeOK«∞‰õΩx, ZHõ¯_» á⁄~°áê@∞ KÕã¨∞Î<åfl"≥∂
`≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. =∞#ã¨∂ÊùiÎQÍ P á⁄~°áê@¡#∞ ãïk^Œ∞Ì‰õΩx,
"å\˜x uiy KÕÜ«∞‰õΩO_® LO_»_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOKåe.
=∞#‰õΩ x`«ºO Z^Œ∞~°ÜÕ∞º H˘xfl L^•Ç¨Ï~°}Å#∞
K«∂^•Ì=Ú. Wq ˆH=ÅO L^•Ç¨Ï~°}Å∞ =∂„`«"Õ∞. g\˜x
K«∂ã≤# `«~åfi`« =∞# rq`åÅÖ’ [iˆQ ~°Hõ~°HÍÅ ãÖ^Œ~åƒù
ÅÖ’ UHÍ„QÆ`« ZÖÏ Ñ¨xKÕã¨∞ÎO^À =∞#‰õΩ H˘O`« J=QÍÇ¨Ï#
=ã¨∞ÎOk. ^•xx QÆ∞iOz =∞iO`«QÍ PÖ’zOz, Jxfl
Ñ¨#∞ÅÖ’#∂ J`«∞º#fl`«"≥∞ÿ# UHÍ„QÆ`«#∞ ™êkèOK«_®xH˜
=∞#O Hõ$+≤ KÕÜ«∂e.
=∞\˜ì`À ÉÁ=∞‡ KÕ^•Ì=∞x ‰õÄ~°∞Û<åfl=∞#∞HÀO_ç.
=ÚO^Œ∞ P =∞\˜ìx `«_çÑ≤, K«Hõ¯QÍ =∞iÌOz, ^•xÖ’ U"≥∞ÿ<å
~åà◊√§, QÆ_»¤Å∞ LO>Ë Ui"≥Ü«∂ºe. JÑ¨C_»∞ ^•x`À ÉÁ=∞‡
KÕÜ«∞_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOKåe. =∞\˜ì `«Ü«∂~°∞ KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞
^•xÖ’ =zÛ# ~åà◊§#∞ ãïQÍ Ui"≥Ü«∞ºHõáÈ`Õ, ÉÁ=∞‡
KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞ Jq J_»∞¤Ñ¨_»`å~Ú. =∞\˜ì=Ú^ŒÌ#∞ Ñ¨ÓiÎQÍ
"≥`«Hõ_®xH˜ UHÍ„QÆ`« HÍ"åe. UHÍ„QÆ`« ÖËHõáÈ`Õ ~å~Ú
Z^Œ∞~°∞QÍ L<åfl Hõ#Ñ¨_»^Œ∞! WHõ, U^≥·<å ÉÁ=∞‡#∞ =ÚO^Œ∞
LOK«∞‰õΩx, ^•xfl K«∂ã≤ =∞#O ÉÁ=∞‡#∞ `«Ü«∂~°∞
KÕÜ«∞_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOK«=K«∞Û. J@∞=O\˜ „Ñ¨Ü«∞`«flOÖ’
Z^Œ∞~°∞QÍ=Ù#fl ÉÁ=∞‡#∞ K«Hõ¯QÍ K«∂ã≤, Jk ZÖÏ LO^À
=∞#ã¨∞ûÖ’ TÇ≤ÏOK«∞‰õΩx, ^•x`À ÉÁ=∞‡#∞ KÕÜ«∂e.
Ñ¶¨Ù\òÉÏÖò P@ P_®ÅO>Ë |Oux HÀi# k‰õΩ¯Ö’H˜,
HÀi#O`« ^Œ∂~°O, HÀi# "ÕQÆO`À `«#fl_»O <Õ~°∞ÛHÀ"åe.
nxH˜ JÉèÏºãÖ J=ã¨~°O. |ÅO ÃÑOK«∞HÀ=_®xH˜ "åºÜ«∂
=∞O KÕÜ«∞_»O`Àáê@∞, |Oux `«#fl_»O ™ê^èŒ# KÕÜ«∂e.
J<ÕHõ™ê~°∞¡ |Oux `«#∞fl`«∂, Jk =∞#O HÀi# =∂~°æOÖ’
áÈ`«∞#fl^À ÖË^À QÆ=∞xOKåe. "≥Ú^Œ\ ˜™êˆ~ =∞#O
J#∞‰õΩ#fl@∞ìQÍ |Oux QÀÖòÖ’H˜ `«#flÖË=Ú. J~Ú`Õ
™ê^èŒ# KÕã≤# H˘nÌ UHÍ„QÆ`« ÃÑiy, =∞# HÀi# KÀ\˜H˜
|Oux H˘@ìQÆeˆQ â◊H˜Î =ã¨∞ÎOk. â◊s~°O, =∞#ã¨∞û Ô~O_»∂
K«Hõ¯x ã¨=∞#fiÜ«∂xH˜ =zÛ#Ñ¨Ù_Õ Ñ¶¨Ù\òÉÏÖò P@Ö’ =∞#‰õΩ
„áêg}º`« =zÛ#@∞ì. J~°∞˚#∞_»∞ QÆ∞iQÍ ÉÏ}ÏÅ∞
"ÕÜ«∞_®xH˜ ZO`« ™ê^èŒ# KÕã≤ LO\Ï_À TÇ≤ÏOK«O_ç!
Ü≥∂QÍã¨<åÅ ^•fi~å â◊s~°O |ÅOQÍ, P~ÀQÆºOQÍ
ÃÑ~°QÆ_»O`Àáê@∞, =∞#ã¨∞û g∞^Œ =∞Oz Ñ¨@∞ì =ã¨∞ÎOk.
Pã¨#O "Õ¿ã@Ñ¨C_»∞ Ñ¶¨ÖÏ<å ÉèíOy=∞Ö’ LO_®Åx
K≥Ñ¨Ù`å~°∞. P ÉèíOy=∞Ö’ â◊s~åxfl H˘O`«¿ãÑ¨Ù LOKåe.
HÍh JÖÏ KÕ¿ãÎ, "≥Ú^Œ\’¡ â◊s~°OÖ’ qÑ¨s`«"≥∞ÿ# <˘Ñ≤Ê
HõÅ∞QÆ∞`«∞#fl@∞ì JxÑ≤ã¨∞ÎOk. XHõ Pã¨<åxfl W~°"≥· ÃãHõO_»∞¡
"≥Ü«∂ºÅO>Ë, J^Õ W~°"≥· Ü«ÚQÍÅÖÏQÍ `Àã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ,
P <˘Ñ≤Êx ÉèíiOz Pã¨<åxfl "≥Ü«∂ºe. x*ÏxH˜, P
ã¨=∞Ü«∞O Ñ¨Ó~°ÎÜ«∂ºHõ â◊s~°OÖ’ U <˘Ñ‘Ê LO_»^Œ∞. J~Ú`Õ
^•xfl KÕ¿ã ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ =∞#ã¨∞û <å<å Q˘_»= ã¨$+≤ìOz,
=∞#O Pã¨#O "ÕÜ«∞‰õΩO_® KÕã¨∞ÎOk. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
=∞#ã¨∞û#∞ x„QÆÇ≤ÏOz, Pã¨<åxfl "≥Ü«∂ºe. =∞#ã¨∞û `≥zÛ
ÃÑ>Ëì <˘Ñ≤Êx J^Œ∞Ñ¨ÙKÕÜ«∞_»O ‰õÄ_® UHÍ„QÆ`«#∞ <Õ~°fi_»OÖ’
XHõ ÉèÏQÆ"Õ∞. J~°∞˚#∞_»∞ Ü«Ú^ŒúO KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞ Z^Œ∞\˜"åi
ÉÏ}ÏÅ∞ =zÛ J`«_çH˜ QÆ∞K«∞Û‰õΩ<Õq. J~Ú`Õ J`«_»∞ JO`«
<˘Ñ≤Êh ÉèíiOz Ü«Ú^•úxfl H˘#™êyOKå_»∞ Hõ^•!
q*Ï˝#âß¢ã¨ÎOÖ’x ÃÑ·^ä•QÆ~°ãπ ã≤^•úO`«O, „ÔHÉòû =ÅÜ«∞O
"≥Ú^ŒÖˇ·# q+¨Ü«∂Å#∞ K«k"å~°#∞HÀO_ç. "å\˜Ö’ J<ÕHõ
JOâßÅ∞ XHõ^•x `«~åfi`« XHõ\ ˜ =™êÎ~Ú. "å@xflO\˜h
=~°∞ã¨Ö’ QÆ∞~°∞ÎÃÑ@∞ìHÀ"åe. U^À"˘Hõ ã¨=∞Ü«∞OÖ’
‰õÄ~°∞Ûx "å\˜x QÆ∞~°∞Î`≥K«∞ÛHÀ=_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞ufl¿ãÎ Jq
=~°∞ã¨QÍ QÆ∞~°∞Î‰õΩ ~å=Ù. J~Ú`Õ J<ÕHõ™ê~°∞¡ K«^Œ=_»O
^•fi~å, J~°÷O KÕã¨∞HÀ=_»O ^•fi~å, J<ÕHõ™ê~°∞¡ =∞##O
KÕÜ«∞_»O ^•fi~å, U=∂„`«O =∞iÛáÈ‰õΩO_® Ñ¨ÓiÎQÍ *Ï˝Ñ¨‰õO
LOK«∞‰õΩ<Õ ã≤÷uH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï=Ú. q+¨Ü«∂Å#∞ =~°∞ã¨QÍ
=∞#ã¨∞ûÖ’ ÃÑ@∞ì‰õΩx Ñ¨xKÕÜ«∞_®xH˜ UHÍ„QÆ`« HÍ"åe.
‰õΩ@∞ìÑ¨xÖ’ H˘Å`«Å∞ fã¨∞‰õΩ<Õ@Ñ¨C_»∞, QÆ∞_»¤#∞
HõuÎiOKÕ@Ñ¨C_»∞ =∞#ã¨∞û Ñ¨ÓiÎQÍ ^•xg∞^Õ LO_®e. ‰õΩ>Ëì
@Ñ¨C_»∞ q∞+¨<£ ãïQÍ #_»∞ã¨∞Î#fl^À ÖË^À, =∞# KÕ`«∞Å∞
ãïQÍ QÆ∞_»¤#∞ Hõ^Œ∞Ñ¨Ù`«∞<åflÜ≥∂ ÖË^À, HÍà◊√§ ãïQÍ `˘‰õΩ¯
`«∞<åflÜ≥∂ ÖË^À QÆ=∞xOKåe. ‰õΩ@∞ì =OHõ~°\ ÕHõ~°QÍ
Ñ¨_ç`Õ<Õ Jk ÃÑ^ŒÌ ã¨=∞ã¨º J~Ú`Õ, WHõ "ÕeÖ’ ã¨∂k kQÆ
|_ç`Õ ã¨ˆ~ãï. =∞#ã¨∞û ZHõ¯_À ÃÑ@∞ì‰õΩx Ñ¨xKÕ¿ã ^Œs˚,
''g∞~°∞ WzÛ# QÆ∞_»¤ áê_»~ÚáÈ~ÚOk, WOH˘Hõ\ ˜ `≥K«∞Û
HÀO_ç!—— Jx Hõã¨ì=∞~°∞`À K≥Ñ≤`Õ [iˆQk Ü«Ú^Œú"Õ∞ Hõ^•!
HõOÑ¨Óº@~°∞¡ =∞#‰õΩ q∞„`«∞Å∞ HÍQÆÅ=Ù, â◊„`«∞=ÙÅ∂
HÍQÆÅ=Ù. XHõ q^èŒOQÍ K«∂¿ãÎ, Jq =∞#‰õΩ UHÍ„QÆ`« <ÕiÊO
K«_®xH˜ Ñ¨xH˜ =KÕÛ K«Hõ¯x Ü«∞O„`åÅ∞. HõOÑ¨Óº@~°∞‰õΩ
=∞#O ã¨Ô~·# Hõ=∂O_£ W=fiHõáÈ`Õ Jk =∞#‰õΩ ã¨Ô~·#
ã¨=∂^è•<åxfl W=fiÖË^Œ∞. P q^èŒOQÍ Jq =∞#‰õΩ 'Xà◊√§
^ŒQÆæ~° ÃÑ@∞ìHÀ=_»O— <ÕiÊOK«QÆÅ=Ù. =∞#ã¨∞û UHÍ„QÆ`«`À
LO>Ë `«Ñ¨Ê =∞#O HÀi#@∞ìQÍ ^•xKÕ`« Ñ¨x KÕ~ÚOK«∞
HÀÖË=Ú. P q^èŒOQÍ =∞# =∞#ã¨∞û‰õΩ xÅHõ_» <Õˆ~ÊO^Œ∞‰õΩ
HõOÑ¨Óº@~°∞¡ ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_»QÆÅ=Ù. =∞~˘Hõ"≥·Ñ¨Ù, HõOÑ¨Óº@~°¡`À
XHõ Q˘Ñ¨Ê JáêÜ«∞O ‰õÄ_® LOk. "å\˜Ö’ =∞#
"Õ∞^è•â◊H˜Îx =$^ä• KÕ¿ã ˆQ"£∞û L<åfl~Ú. =∂^ŒHõ „^Œ"åºÅ
ÖÏQÍ =∞# =∞#ã¨∞û#∞ Hõ\ ˜ìÑ¨_»"Õã≤, xsfi~°ºO KÕã≤"ÕÜ«∞QÆÅ
â◊H˜Î "å\˜H˜ LOk. =∞`«∞Î=∞O^Œ∞‰õΩ ÉÏxÃã·# "å_»∞ Jk
ÖËHõáÈ`Õ xÅ|_»ÖË_»∞. JÖÏˆQ D ˆQ"£∞û‰õΩ ÉÏxÃã·#"å_»∞
‰õÄ_® ~å„fÑ¨QÆÅ∂ ^•xÖ’<Õ =Úxy =ÙO_»_»O =Å¡
=∞#ã¨∞û J^Œ∞Ñ¨Ù `«Ñ≤ÊáÈ`«∞Ok. D ãÖ^Œ~°ƒùOQÍ J~°÷O
KÕã¨∞HÀ=Åã≤# q+¨Ü«∞"Õ∞q∞@O>Ë, HõOÑ¨Óº@~°∞¡ HÍh,
ÃãÖòá¶È#∞¡ HÍh, U W`«~° =ã¨∞Î=Ù HÍh – =∞#efl Jk
J^Œ∞Ñ¨Ù KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞† J^Õ =∞# ™êfinè#OÖ’ LO_®e.
=∞#O J=ã¨~°O "Õ∞~°‰õΩ ^•xfl "å_»∞HÀQÆÅQÍe† ZÑ¨C_»∞
HÍ"åÅO>Ë JÑ¨C_»∞ ^•xfl Ñ¨Hõ¯#ÃÑ@ìQÆÅQÍe.
ãÖw`«O, #$`«ºO, <å@HõO "≥Ú^ŒÖˇ·# Hõà◊Å#∞ <Õ~°∞ÛHÀ=
_»O UHÍ„QÆ`«#∞ JÅ=~°K«∞HÀ=_®xH˜ KåÖÏ K«Hõ¯x =∂~°æO.
QÆ∞~°∞=Ù Z^Œ∞~°∞QÍ ‰õÄ~°∞Ûx <Õ~°∞Û‰õΩO@∞#flÑ¨C_»∞, =∞#
`«Ñ¨CÅ#∞ ãïKÕã¨∂Î J<ÕHõ™ê~°∞¡ J`«_»∞ =∞#KÕ`« JÉèÏºãÖ
KÕ~Ú™êÎ_»∞. P JÉèÏºã¨"Õ∞ =∞#‰õΩ UHÍ„QÆ`«#∞ <Õ~°∞Ê`«∞Ok.
^•xH˜ `À_»∞ D Hõà◊Å‰õΩ ã¨fi`«Ç¨QÍ Q˘Ñ¨Ê UHÍ„QÆ`«#∞
HõeyOK«QÆÅ â◊H˜Î LOk. Hõà◊Å#∞ <Õ~°∞ÛHÀ=_®xH˜ Ñ¨Ù@∞ìHõ`À
=KÕÛ <≥·Ñ¨Ù}ºO H˘O`« J=ã¨~°O. JO^Œ~°∂ "å\˜x
<Õ~°∞ÛHÀÖËHõáÈ=K«∞Û. J~Ú`Õ =∞Oz ãÖw`åxfl q#_»O
^•fi~å UHÍ„QÆ`«#∞ JÅ=~°K«∞HÀ=K«∞Û. ''=∞x+≤ =∞#ã¨∞û
g∞^Œ J"≥∂Ñ¶¨∞"≥∞ÿ# „Ñ¨ÉèÏ"åxfl K«∂Ñ¨QÆeˆQ â◊H˜Î ãÖw`åxH˜
LOk. Jk HõΔ}OÖ’ =∞#ã¨∞û‰õΩ UHÍ„QÆ`« HõeˆQÖÏ KÕã¨∞ÎOk.
Z#fl_»∂ `«=∞ =∞#ã¨∞û#∞ UHÍ„QÆO KÕÜ«∞_®xH˜
„Ñ¨Ü«∞uflOK«x "åi =∞#ã¨∞û#∞ ‰õÄ_® ãÖw`«O XHõ¯
HõΔ}OÖ’ UHÍ„QÆÑ¨~°∞ã¨∞ÎOk—— Jx ™êfig∞r K≥áêÊ~°∞. J~Ú`Õ,
D<å_»∞ JO`«\Ï q#Ñ¨_»∞`«∞#fl _»ÉÏƒˆ~‰õΩÅ ãÖw`«O HÍHõ,
=∞#ã¨∞û‰õΩ |ÖÏxflKÕÛ, ÉèíH˜ÎÉèÏ=O Hõey# ãÖw`åxfl,
áœ~°∞ëêxfl WKÕÛ ãÖw`åxfl q#_»O J=ã¨~°O.
Z<Àfl ãÖ=`«û~åÅáê@∞ <Õ~°∞Û‰õΩ#fl ãÖw`« q^•º~°∞÷Å∞
‰õÄ_® áê@Å áÈ\©Ö’<À, HõKÕÛsÖ’<À áê_»É’~Ú `«`«Î~°Ñ¨_»
`å~°∞. ZO^Œ∞HõO>Ë `«# áê@ QÆ∞iOz Z=ˆ~=∞#∞‰õΩO\Ï~À
J#fl ÉèíÜ«∞O "åi =∞#ã¨∞ûÅÖ’ Hõey, "åi UHÍ„QÆ`« K≥ki
áÈ`«∞Ok. JÖÏ Ñ¨k=∞Ok =ÚO^Œ∞ HõKÕÛs KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞
`å#∞ <Õ~°∞Û‰õΩ#fl^•x g∞^Õ =∞#ã¨∞û#∞ UHÍ„QÆO KÕã≤
áê_®e HÍh, Z=ˆ~=∞#∞‰õΩO\Ï~À Jx PÖ’zOK«‰õÄ_»^Œ∞.
WHõ, q^•º~°∞÷ÅO^Œ~°∂ UHÍ„QÆ`«#∞ HÀ~°∞‰õΩ<Õk "åi
K«^Œ∞=ÙÖ’ q[Ü«∞O HÀã¨"Õ∞. J~Ú`Õ, Ñ¨Ùã¨ÎHõO KÕuÖ’<Õ
LO@∞Ok HÍh =∞#ã¨∞û =∂„`«O ZHõ¯_≥Hõ¯_À u~°∞QÆ∞`«∂
LO@∞Ok. QÆO@¿ãÑ¨Ù QÆ_çz<å XHõ¯ "åHõºO ‰õÄ_® K«^Œ∞=
‰õΩO_® ‰õÄ~°∞Û<Õ q^•º~°∞÷Å∞ ZO`À=∞Ok HõxÑ≤™êÎ~°∞.
áêÑÖ, ZO`À x*Ï~Úf`À "åˆ~ WÖÏ [iyO^Œx XÑ¨C
‰õΩO\Ï~°∞ ‰õÄ_®. WOHÍ Ñ¶¨∞’~°"Õ∞q∞@O>Ë, P QÆO@¿ãÑ¨Ù
^Õx QÆ∞iOz PÖ’zã¨∞Î<åfl=x J_çy`Õ Jk ‰õÄ_® K≥Ñ¨Ê
ÖË~°∞. JO>Ë =∞#ã¨∞û JO`« J^Œ∞Ñ¨Ù `«Ñ≤ÊáÈ~ÚO^Œ#fl=∂@.
ã≤x=∂Å∞, \©g K«∂¿ã@Ñ¨C_»∞ HÍh, `«=∞‰õΩ #zÛ# Ñ¨x
KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞ HÍh, UHÍ„QÆ`« ÖË^Œx Z=~°∂ K≥Ñ¨Ê~°∞. =∞i,
K«^Œ∞=ÙHÀ=_®xH˜ ‰õÄ~ÀÛQÍ<Õ, Jk `«Ñ¨Ê, „Ñ¨ÑÖK«OÖ’x
'W`«~° Ju =ÚYº"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂Å∞— Jhfl =∞#ã¨∞ûÖ’H˜ *Á~°
|_»`å~Ú. U"Õ"À QÆ∞~°∞Î‰õΩ =™êÎ~Ú. WHõ P K«^Œ∞=Ù QÍeH˜
ZyiáÈ`«∞Ok. K«^Œ∞=Ù‰õΩ<Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞#ã¨∞û#∞
áêiáÈxKÕÛ JÅ"å@∞ =∞#"Õ∞ KÕã¨∞‰õΩ<åfl=Ú. P
JÅ"å@∞#∞ =∂~°∞ÛHÀ=_»"Õ∞ =∞#O KÕÜ«∂eû# Ñ¨x.
z=iQÍ, Ñ¨sHõΔÅ∞ „"åÜ«∞_®xH˜ ‰õÄ_® UHÍ„QÆ`« HÍ"åe.
Ñ¨sHõΔÖ’ Uq∞ „Ñ¨â◊flÅ∞ WKåÛ~°∞, Uq∞ „"åÜ«∂e J#fl
q+¨Ü«∂Å<Õ PÖ’zOKåe. UHÍ„QÆ`«`À „Ñ¨â◊flÅ∞ K«^Œ∞=Hõ
áÈ`Õ XHõ „Ñ¨â◊fl‰õΩ "Õ~˘Hõ ã¨=∂^è•#O „"åã≤ =™êÎ~°∞. WHõ,
P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ñ¨sHõΔÅ Ñ¶ë`åÅ U=∞=Ù`åÜ≥∂#x
PÖ’zOK«‰õÄ_»^Œ∞. Ñ¨sHõΔ „"åÜ«∞_»"Õ∞ =∞# =O`«∞ HÍh
^•x Ñ¶ë`«O QÆ∞iOz PÖ’zOz „Ñ¨Ü≥∂[#O ÖË^Œ∞.
''ã¨QÆ@∞ =∞x+≤ `«# PÖ’K«<åâ◊H˜ÎÖ’ `˘OÉèˇ·âß`åxfl
=$^ä• KÕ™êÎ_»∞. JO^Œ∞KÕ`«<Õ Jxfl Ñ¨#∞ÅÖ’#∂ Ñ¨Ñ¨CÖ’
HÍÅ∞ "Õã¨∞ÎO\Ï_»∞. Z=Ô~·`Õ =∞#ã¨∞û‰õΩ K«Hõ¯QÍ tHõΔ} WzÛ,
UHÍ„QÆ`« <Õ~°∞Ê`å~À, J@∞=O\˜"å~°∞ Z\˜ì Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’#∂
á⁄~°áê@∞ KÕÜ«∞~°∞—— Jx ™êfig∞r K≥áêÊ~°∞.
D q^èŒOQÍ UHÍ„QÆ`åâ◊H˜Îx =∞# x`«ºrq`«OÖ’ ZÖÏ
qxÜ≥∂yOK«∞‰õΩO@∞<åfl"≥∂ J~°÷O KÕã¨∞‰õΩ<åflO. WHõ ^•xfl
ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ=_»O ZÖÏ?
16. H˘O_»O`« |ÅO HÍ"åe
D UHÍ„QÆ`« J<Õk Ñ¨Ù@∞ìHõ`À =KÕÛk HÍ^Œ∞. JÉèÏºã¨
"≥·~åQÍºÅ ^•fi~å ^•xx XHõ JÅ"å@∞QÍ `«Ü«∂~°∞
KÕã¨∞HÀ"åe. D JÉèÏºã¨"≥·~åQÍºÅ QÆ∞iOz ZO`«
K≥Ñ¨C‰õΩ<åfl `«‰õΩ¯"Õ. ZO^Œ∞HõO>Ë rq`«OÖ’ Uk ™êkèOKå
Å<åfl JÉèÏºã¨"≥·~åQÍºÖË â◊~°}ºO. JÉèÏºã¨=∞O>Ë <Õ~°∞ÛHÀ
^ŒÅz# Ñ¨xx =∞m§=∞m§ L`åûÇ¨ÏO`À KÕÜ«∞_»O. "≥·~åQÆº
=∞O>Ë =∞#ã¨∞û#∞ Ñ¨ÓiÎQÍ KÕÜ«∞=Åã≤# q+¨Ü«∞O g∞^Õ
LOz, q∞ye# Jxfl PÖ’K«#Å#∂ q_çzÃÑ@ì_»O.
J~°∞˚#∞_»∞ `å#∞ qÅ∞q^Œº ™ê^èŒ# KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞ KÕã≤#^Œ^Õ.
|Å"Õ∞ JÉèÏºã¨"≥·~åQÍºÅ‰õΩ T`«O. |ÅÇ‘Ï#∞_»∞ "å\˜x
™êkèOK«ÖË_»∞. HÍ|\˜ì, D |ÖÏxfl QÆ∞iOz, ^•xÖ’x
~°HÍÅ#∞ QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•=Ú.
âßsiHõ |ÅO: ''|ÅO, |ÅO, |ÅO! Jxfl q+¨Ü«∂Å
Ö’#∂ |Å"Õ∞ =∞#‰õΩ HÍ"åe!—— Jx ™êfig∞r K≥áêÊ~°∞.
|ÅO QÆÅ =∞#ã¨∞ûˆH UHÍ„QÆ`«#∞ ™êkèOKÕ â◊H˜Î LO@∞Ok.
=∞i =∞#ã¨∞û‰õΩ |ÅO HÍ"åÅO>Ë âßsiHõ|ÅO HÍ"åe.
''PtëÈª ^Œ$_èçëÈª |e+¨ªó—, '<åÜ«∞=∂`å‡ |ÅÇ‘Ï<Õ# ÅÉèíºó—
Jx ^Œ$_è»"≥∞ÿ#, |e+¨ª"≥∞ÿ# â◊s~°O L#fl"å_Õ U^≥·<å
™êkèOK«QÆÅ_»x LÑ¨x+¨`«∞ÎÅ∞ Ñ¶¨∞’+≤ã¨∞Î<åfl~Ú! â◊s~°OÖ’x
ã¨∂HõΔ ‡"≥∞ÿ# JOâ◊"Õ∞ =∞#ã¨∞û. (JO>Ë =∞#ã¨∞û ‰õÄ_® =∞#
â◊s~°OÖ’ XHõ ÉèÏQÆ"Õ∞) â◊s~åxH˜ `«y# |ÅO ÖË‰õΩO_®
43
=∞#ã¨∞û‰õΩ ZÑ¨Ê\˜H© |ÅO ~å^Œ∞. |Å"≥∞ÿ# â◊s~°O ÖËx"å_»∞
XHõ QÆO@¿ãÑ¨Ù Hõ^ŒÅ‰õΩO_® ‰õÄ~ÀÛÖË_»∞ ‰õÄ_®! JO^Œ∞Hõ<Õ
™êfig∞r, =ÚO^Œ∞ â◊s~åxfl |ÅOQÍ KÕã¨∞HÀ=∞x =∞#‰õΩ
L^ÀƒkèOKå~°∞. ''W#∞Ñ¨ HõO_»Å∞, L‰õΩ¯ #~åÅ∞, "å\˜Ö’
Ñ≤_»∞QÆ∞ÖÏO\˜ Ñ¨^•~°÷O`À KÕã≤# =∞#ã¨∞û—— HÍ"åÅ<åfl~°∞.
J~°∞˚#∞_çH˜ J@∞=O\˜ |Å"≥∞ÿ# â◊s~°O LOk HÍ|>Ëì
J`«_»∞ =∞#ã¨∞û#∞ K«Hõ¯QÍ J^Œ∞Ñ¨ÙÖ’ LOK«∞HÀQÆeQÍ_»∞.
`å#∞ <Õ~°∞ÛHÀ^ŒÅz# q^Œº#∞ `«fi~°`«fi~°QÍ <Õ~°∞Û‰õΩ<åfl_»∞.
„Ñü ~ÀE K≥=∞@Å∞ Ñ¨>Ëì =~°‰õÄ "åºÜ«∂=∞O
KÕÜ«∂e. P~°∞|Ü«∞@ P@Å∞ P_®e. P_Õ@Ñ¨C_»∞, ˆH=ÅO
HÍÅˆHΔÑÖ HÀãÖ HÍHõ, â◊H˜ÎH˘nÌ P_®e. JO`ÕHÍHõ,
P_Õ@Ñ¨C_»∞ „Ñü™ês `å<Õ <≥QÍæe† ÔQÅ∞Ñ¨Ù HÀãÖ
`«á⁄ÊÑ¨CÅ#∞ Ñ¨\ ˜ìOK«∞HÀ#∞† J#fl áÈHõ_»Å∞ ã¨Ô~·#q HÍ=Ù.
UHÍ„QÆ`«`À =∞iO`« ÉÏQÍ P_ÕO^Œ∞‰õΩ „Ñ¨Ü«∞uflOKåe.
Ü«ÚHÍÎÇ¨~° qÇ¨~°ã¨º Ü«ÚHõÎKÕ+¨ìã¨º Hõ~°‡ã¨∞ I
Ü«ÚHõÎã¨fiáêfl=É’^èŒã¨º Ü≥∂QÀ Éèí=u ^Œ∞óYÇ¨ II (w`« 6:17)
ÉèíQÆ=næ`«Ö’x D J^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# â’¡Hõ"Õ∞ =∞#‰õΩ rq`«OÖ’
=∂~°æ^Œi≈. Jxfl q+¨Ü«∂ÅÖ’#∂ Ü«ÚHõÎOQÍ, JO>Ë 'ZO`«
KÕÜ«∂Ö’ JO`«— KÕÜ«∞=∞h, ^•x ^•fi~å g∞~°∞ Ü≥∂QÆã≤÷ux,
JO>Ë J`«∞º#fl`«"≥∞ÿ# H“â◊ÖÏxfl á⁄O^Œ∞`å~°h D â’¡HõO
q=iã¨∞ÎOk. PÇ¨~°OÖ’#∂, qÇ¨~°OÖ’#∂, Ñ¨#∞ÅÖ’#∂,
KÕ+¨ìÅÖ’#∂, x„^ŒÖ’#∂, "≥∞Å‰õΩ=Ö’#∂ =∞#O
'Ü«ÚHõÎOQÍ—, JO>Ë ZO`« J=ã¨~°"≥∂ JO`« KÕÜ«∂Åx D
â’¡HõO =∞#‰õΩ É’kè™ÈÎOk. ~ÀA"ås rq`«OÖ’ =∞#O
KÕã¨∞Î#fl Ñ¨#∞ÅxflO\˜h D â’¡HõO`À ÉËsA "Õã¨∞‰õΩx
Ñ¨xKÕÜ«∂e.
=∂#ã≤Hõ|ÅO: =∞# ™êfinè#OÖ’ LO_ç, =∞#O K≥Ñ≤Ê#
=∂@ q<Õ^Õ |Å"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û. ™ê^è•~°}OQÍ U^≥·<å áÈ\©
Ñ¨sHõΔÖ’ qÑ¶¨Å=∞Ü«∂º#<À, KÕÜ«∞=Åã≤# Ñ¨x Hõ+¨ìOQÍ
JxÑ≤OzO^Œ<À, J<å~ÀQÆºO =Å¡ rq`«O `«Å¡„HÕ^Œ∞Å∞
J~ÚO^Œ<À xã¨Ê $Ç¨ÏÖ’ =ÚxyáÈ=@O, F@q∞ ÉÏ^èŒ`À
=∞~°ÖÏ HÀÅ∞HÀHõáÈ=_»"Õ∞ =∂#ã≤Hõ ^Ò~°ƒÅºO Jx
K≥Ñ¨CHÀ=K«∞Û. „Ñü‰õÄÅ Ñïã≤÷`«∞Å∞ ZO`«QÍ =∞#efl
J}z"Õã¨∞Î<åfl, =∞~°Å=∞~°Å áÈ~å_»_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOK«_»O
=∂#ã≤Hõ|ÖÏxfl ã¨∂zã¨∞ÎOk. J~°∞˚#∞_çH˜ Zxfl HõëêìÅ∞
Z^Œ∞Ô~·<å J`«_»∞ K«uH˜Å|_»ÖË^Œ∞ Hõ^•!
=∞#ã¨∞û#∞ |Å"≥∞ÿ#kQÍ KÕã¨∞‰õΩ<Õ Ñ¨^Œúux ™êfig∞r
q=iã¨∂Î, ''=ÚO^Œ∞QÍ g∞~°∞ g∞ â◊s~åxfl =∞Oz PÇ¨~°O
`À |Å"≥∞ÿ#kQÍ KÕã¨∞HÀ"åe. JÑ¨C_Õ g∞ =∞#ã¨∞û |ÅOQÍ
`«Ü«∂~°∞ HÍQÆÅ^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë, =∞# â◊s~°OÖ’x ã¨∂HõΔ ‡
"≥∞ÿ# JOâ◊"Õ∞ =∞#ã¨∞û. PÃÑ·#, g∞ =∞#ã¨∞ûÖ’#∂, "å‰õΩ¯
Ö’#∂ Q˘Ñ¨Ê |ÖÏxfl, â◊H˜Îx „Ñ¨^Œi≈OKåe. ZÑ¨C_»∂ '<Õ#∞
hK«∞}˜‚, <Õ#∞ hK«∞}˜‚!— J#∞‰õΩ<Õ"å_»∞ x[OQÍ<Õ kQÆ*Ïi,
J^èÀQÆu áêÅ=Ù`å_»∞. Z=_≥·`Õ J#∞HõΔ}O `å#∞ P`«‡ã¨fi~°∂
Ñ¨Ù_ç##fl ÉèÏ=O`À, `å#∞ ¿ãfiK«ÛùQÆÅ"å}‚x J#∞‰õΩO@∂
LO\Ï_À, J@∞=O\˜ "å_Õ x[OQÍ ã¨~°fiã¨fi`«O„`«∞_»∞
J=Ù`å_»∞. Z=_≥·`Õ x~°O`«~°O `å#∞ HõëêìÅÖ’ L<åfl#h,
|O^è•ÅÖ’ L<åfl#h J#∞‰õΩO\Ï_À "å_»∞ x[OQÍ<Õ
|O^è•ÅÖ’ Ñ¨_ç, HõëêìÅáêÅ=Ù`å_»∞. g∞~°∞ nè~°∞Å∞QÍ
`«Ü«∂~°=fiO_ç! '<å‰õΩ ÉèíÜ«∞O ÖË^Œ∞!— Jx ZÅ¡Ñ¨C_»∂
K≥Ñ¨ÊO_ç. ÉèíÜ«∞"Õ∞ =∞~°}O, ÉèíÜ«∞"Õ∞ áêÑÖ, ÉèíÜ«∞"Õ∞
#~°HõO, ÉèíÜ«∞"Õ∞ J^èŒ~°‡O, ÉèíÜ«∞"Õ∞ `«Ñ¨C_»∞ rq`«O!
„Ñ¨ÑÖK«OÖ’ =∞#‰õΩ HõxÑ≤OKÕ =ºuˆ~HõÑ¨Ù PÖ’K«#Å∞,
„Ñü‰õÄÅÉèÏ"åÅ∞, ^Œ∞~å‡~åæÅ∞ – Jhfl D ÉèíÜ«∞O J<Õ
^Œ∞+¨ìâ◊H˜ÎÖ’ #∞Oz Ñ¨Ù\˜ì#"Õ! JO^Œ∞KÕ`«<Õ <Õ#∞, 'Jcèó!
Jcèó!— 'x~°ƒùÜ«ÚÅ∞QÍ LO_»O_ç! x~°ƒùÜ«ÚÅ∞QÍ LO_»O_ç!—
Jx K≥Ñ¨Ù`«∂ LO\Ï#∞!—— Jx L^ÀƒkèOKå~°∞.
P^è•ºu‡Hõ|ÅO: =∞#Ö’ L#fl P`«‡#∞, ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ qâ◊fi
ã≤OK«_»"Õ∞ D |ÅO. ™ê^è•~°}OQÍ Z=i<≥·<å, ''#∞=Ùfi
Z=~°∞?—— Jx J_çy`Õ, "å~°∞ `«=∞ T~°∂¿Ñ~°∂ K≥Ñ¨Ù`å~°∞,
`å=Ú ™êkèOz# Ñ¶¨∞#`« QÆ∞iOz K≥Ñ¨Ù`å~°∞. J~Ú`Õ,
rq`«OÖ’ H˘xfl™ê~°∞¡ qÑ¶¨Å"≥∞ÿ#Ñ¨C_»∞ `«=∞ â◊H˜ÎÜ«Ú‰õΩÎÅ
g∞^Œ ãÖ^ÕÇ¨ÏO HõÅ∞QÆ∞`«∂ LO@∞Ok. ãÖ^ÕÇ¨Ï"Õ∞ =∞#‰õΩ
Ñ¨~°=∞â◊„`«∞=Ù. HÍ|\˜ì "å\˜HõO>Ë L#fl`«"≥∞ÿ#, âßâ◊fi`«"≥∞ÿ#
XHõ â◊H˜Î g∞^Œ =∞#‰õΩ qâßfiãÖ LO_®e. JO^Œ∞KÕ`«<Õ,
''qâßfiãÖ, qâßfiãÖ, ~°yÖË qâßfiãÖ! g∞g∞^Œ g∞‰õΩ
qâßfiãÖ, ÉèíQÆ=O`«∞_ç g∞^Œ qâßfiãÖ! W^Õ Q˘Ñ¨Ê`«<åxH˜
=∂~°æO!!—— Jx ™êfig∞r K≥áêÊ~°∞.
âßsiHõ, =∂#ã≤Hõ |ÖÏÅ‰õΩ `À_»∞, =∞#‰õΩ P^è•ºu‡Hõ
|ÅO HÍ"åe. =∞#O P`«‡ã¨fi~°∂Ñ¨ÙÅ=∞x x~°O`«~°O J#∞
HÀ"åe. ''ZÑ¨C_»∞ =∞x+≤ `å#∞ P`«‡ã¨fi~°∂Ñ¨Ù}‚x ã¨Ê+¨ìOQÍ
`≥Å∞ã¨∞‰õΩx Ñ¨xKÕ™êÎ_À, rq`«OÖ’ =∞ã¨Å∞ ‰õΩO\Ï_À,
JÑ¨C_»∞ â◊H˜Î =ã¨∞ÎOk, MÏºu =ã¨∞ÎOk, J^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ#=hfl
=™êÎ~Ú!—— JO@∂ ™êfig∞r =∞#Å#∞ L`åûÇ¨Ï
Ñ¨~°∞ã¨∞Î<åfl~°∞. JO`ÕHÍHõ, ÉèíQÆ=O`«∞_ç g∞^Œ =∞#‰õΩ
qâßfiãÖ LO_®e. D qâßfi™êÖË P^è•ºu‡Hõ|ÅO.
áê~°=∂i÷Hõ ™ê^èŒ#Öˇ·# [ÑÖ, ^è•º#O ‰õÄ_® =∞#ã¨∞û‰õΩ
K«Hõ¯x UHÍ„QÆ`«#∞ HõeyOK«QÆÅ=Ù.
17. =∞#ã¨∞û‰õΩ UHÍ„Q`
Æ « JÅ=~°K_
« O» ZÖÏ?
=∞#ã¨∞û ã¨fiÉèÏ=O, ^•x ™êfinè#O: Jã¨Å∞ =∞#ã¨∞û‰õΩ
UHÍ„QÆ`« ZO^Œ∞‰õΩ ÖË^Œ∞? ZO^Œ∞HõO>Ë =∞#ã¨∞û ã¨fiÉèÏ="Õ∞
J@∂~Ú@∂ Ñ¨~°∞ÔQ`«Î_»O. ^•xH˜ XˆH q+¨Ü«∞O g∞^Œ
xÅ|_ç LO_»_®xfl <ÕiÊOKåe. Jk ZÖÏ?
XHõ Hõ^äŒ K≥Ñ¨C‰õΩO^•O. XHõ HÀ`«∞Å∞ P_çOKÕ"å_»∞
L<åfl_»∞. "å_ç ^ŒQÆæ~° XHõ HÀu LOk. ^•xfl XHõ H˘Ü«∞º‰õΩ
Hõ\ ˜ì"Õâß_»∞. J^Õ H˘Ü«∞º g∞^Œ‰õΩ ZH˜¯ ^•x g∞^Õ H˘O`«¿ãÑ¨Ù
xÅ|_ç LO_»_®xfl P HÀuH˜ "å_»∞ <ÕiÊã¨∞Î<åfl_»∞. HÀux
XHõ Éˇ`«ÎO`À JkeOK«QÍ<Õ Jk ÉèíÜ«∞Ñ¨_ç, "å_ç ^≥|ƒ#∞
`«Ñ≤ÊOK«∞HÀ=_®xH˜ H˘Ü«∞º g∞^Œ‰õΩ ZH˜¯Ok. J~Ú`Õ Jk
HÀu Hõ^•! =∞~°∞HõΔ}"Õ∞ „HÕ^Œ‰õΩ ky, J@∂~Ú@∂ u~°∞QÆ∞
`ÀOk. "å_»∞ =∞m§ Éˇ`«ÎO K«∂Ñ¨QÍ<Õ H˘Ü«∞º ZH˜¯Ok. JÖÏ
P HÀu „HÕkH˜ ky#Ñ¨C_»ÖÏ¡ "å_»∞ ^•xH˜ Éˇ`«ÎO K«∂Ñ≤Oz
ÃÑ·ÔHH˜¯OK«™êQÍ_»∞. z=iH˜ P HÀu P H˘Ü«∞º g∞^Õ
LO_»_®xfl <Õ~°∞Û‰õΩOk. =∞#ã¨∞ûKÕ`« JÉèÏºãÖ KÕ~ÚOK«_»O
‰õÄ_® WO`Õ. Jk =∂\˜=∂\˜H© J@∂~Ú@∂ áêiáÈ"å
Åx K«∂ã¨∂Î LO@∞Ok. ^•xx #Ü«∂<åÉèíÜ«∂<å XˆH
q+¨Ü«∞O g∞^Œ xÅz LO_»_®xfl <ÕiÊOKåe. JÖÏ
JÉèÏºãÖ`À =∞#ã¨∞û UHÍ„QÆ`«#∞ <Õ~°∞Û‰õΩO@∞Ok.
J=¿ÇÏà◊# Ñ¨xH˜~å^Œ∞: „Ñü ^•xh J=¿ÇÏà◊# KÕ¿ã
K≥_»∞ ÅHõΔ}O XHõ ~ÀQÆOÖÏQÍ =∞#O ^Õâ◊OÖ’x =∞#∞+¨μº
Å‰õΩ Ñ¨@∞ì‰õΩO^Œx ™êfig∞r K≥áêÊ~°∞. P ÅHõΔ}Ïxfl
=keOK«∞HÀ"åe. U^≥·<å q+¨Ü«∞O g∞^Œ Q“~°=O ÖËHõáÈ`Õ
^•x g∞^Œ UHÍ„QÆ`« ZÖÏ ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞Ok? =∞# QÆ∞~°∞=ÙÅ
47
g∞^Œ, =∞#‰õΩ JÑ¨ÊyOK«|_ç# Ñ¨x g∞^Œ, =∞#O Z^Œ∞~˘¯<Õ
Ñ¨sHõΔÅ g∞^Œ, =∞#O rq`«OÖ’ ™êkèOKåÅ#∞‰õΩO@∞#fl
ÅHõΔ ºO g∞^Œ =∞#‰õΩ „â◊^Œú, Jaè=∂#O, Q“~°=O LO_®e.
JÑ¨C_Õ =∞#‰õΩ UHÍ„QÆ`« HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
=∞# ÅHΔÍºxfl „¿Ñq∞OKåe: KÕ¿ã Ñ¨x g∞^Œ W+¨ìO („¿Ñ=∞)
ÖËHõáÈ`Õ WHõ ^•xg∞^Œ ZÑ¨Ê\˜H© =∞#‰õΩ UHÍ„QÆ`« HõÅ∞QÆ^Œ∞.
''q[Ü«∞O ™êkèOKåÅO>Ë z`«Îâ◊√kú, Fiq∞, Ñ¨@∞ì^ŒÅ J<Õq
=¸_»∂ Ju =ÚYº"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂Å∞. "å\˜H˜ q∞Oz, KÕ¿ã
Ñ¨x g∞^Œ „¿Ñ=∞ LO_®e!—— Jx ™êfig∞r K≥áêÊ~°∞. J~Ú`Õ
KÕ¿ã Ñ¨x g∞^Œ „¿Ñ=∞ ÖËHõáÈ`Õ Uq∞ KÕÜ«∂e? <Õ~°∞ÛHÀ"åe!
KÕ¿ã Ñ¨xx W+¨ìÑ¨_®e, „¿Ñq∞OKåe. P Ñ¨x=Å¡ =∞#‰õΩ,
=∞# `À\˜"åiH˜, =∞# ^ÕâßxH˜ ZÖÏ "Õ∞Å∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞O^À
TÇ≤ÏOK«∞‰õΩO>Ë, ^•x g∞^Œ „¿Ñ=∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. JÖÏ
=∞#ã¨∞û#∞ ^•iÖ’H˜ `≥K«∞Û‰õΩ#flÑ¨C_»∞ Jk =∞#O `«Å
ÃÑ\˜ì# Ñ¨x g∞^Œ K«Hõ¯QÍ UHÍ„QÆ=∞=Ù`«∞Ok.
=∞#ã¨∞û`À ¿ãflÇ¨ÏO KÕÜ«∂e: =∞#ã¨∞û`À "≥·~°O ÃÑOK«∞HÀ
‰õÄ_»^Œ∞. =∞#ã¨∞û#∞ ¿ãflÇ≤Ï`«∞_çQÍ `«Ü«∂~°∞KÕã¨∞HÀ"åe.
Ñ¨^ÕÑ¨^Õ #K«ÛK≥Ñ¨Ê_»O, „|u=∂Å_»O (auto-suggestion)
J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ ÉˇkiOK«_»O ^•fi~å =∞#ã¨∞û#∞ ^À=Ö’ ÃÑ@∞ì
HÀ"åe. =∞#O K≥Ñ≤`Õ =∞#ã¨∞û qO@∞Ok. Wk x[O! JÖÏ
=∞#ã¨∞û#∞ KåÖÏ K«Hõ¯x ÑïHõ~°OQÍ `«Ü«∂~°∞ KÕã¨∞HÀ=K«∞Û.
JÑ¨C_»∞ =∞#O KÕ¿ã Ñ¨#∞Åhfl ZO`À ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿáÈ`å~Ú.
<≥=∞‡k <≥=∞‡kQÍ: ''â◊<≥·ó â◊<≥·ó LÑ¨~°"Õ∞`ü |∞^•úº ^èŒ$u
QÆ$Ç‘Ï`«Ü«∂I—— (w`« 6:25) Jx K≥Ñ≤Ê#@∞ì Ñ¨@∞ì=^ŒÅ‰õΩO_®
„Ñ¨Ü«∞uflã¨∂Î <≥=∞‡k<≥=∞‡kQÍ =∞#ã¨∞û#∞ =∞# ™êfinè#O
Ö’H˜ `≥K«∞ÛHÀ"åe.
18. =∞#‰õΩ#flk XHõ>Ë =∞#ã¨∞û!
=∞#O ~À[O`å KÕ¿ã Ñ¨#∞Å∞ =∞# UHÍ„QÆ`«#∞
„Ñ¨ÉèÏq`«O KÕ™êÎÜ«∞#flk =∞#O Jxfl\˜Hõ<åfl =ÚO^Œ∞QÍ
`≥Å∞ã¨∞HÀ=Åã≤# q+¨Ü«∞O. =∞x+≤ `«# PÖ’K«#Å ^•fi~å
KÕ¿ã Ñ¨#∞Åhfl KÕã≤ÃÑ>Ëì ÑïHõ~°O XHõ>Ë – J^Õ =∞#ã¨∞û.
Wk Ö’Ñ¨Å LO_ç Ñ¨xKÕ¿ã Ñ¨x=Ú@∞ì Hõ#∞Hõ nxx JO`«ó
Hõ~°}O JO\Ï~°∞. =∞#‰õΩ Ô~O_»∞ =∞#ã¨∞ûÅ∞ ÖË=Ù. 24
QÆO@Å∂ =∞#O XˆH =∞#ã¨∞û`À Ñ¨xKÕ™êÎ=∞x =∞~°záÈ
‰õÄ_»^Œ∞. D q+¨Ü«∂xfl J~°÷O KÕã¨∞HÀ=_»O UHÍ„QÆ`«#∞
<Õ~°∞ÛHÀ=_®xH˜ ZO`≥·<å J=ã¨~°O.
XHõ Ñ≤Å¡"å_»∞ L<åfl_»∞. `«O„_ç QÆ_»¤O wã¨∞HÀ=_®xH˜
"å_»∞‰õΩ<Õ ÉË¡_»∞#∞ fã¨∞‰õΩx ^•x`À "å_»∞ `«# ÃÑxûÖò
K≥‰õΩ¯‰õΩ<åfl_»∞. P `«~åfi`« J^Õ ÉË¡_»∞`À H˘xfl HÍy`åÅ∞
HÀã≤ P_»∞‰õΩ<åfl_»∞. P `«~åfi`« ^•x`À H˘xfl P‰õΩefl HÀã≤
ÉÁ=∞‡Å∞ KÕâß_»∞. z=iH˜ ^•xfl =∞\˜ìÖ’ Ñ¨_»"Õã≤
"≥o§áÈÜ«∂_»∞. W^ŒO`å KÕã≤# `«~åfi`«, uiy J^Õ ÉË¡_»∞`À
J`«_ç `«O„_ç QÆ_»¤O KÕã¨∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`å_®? KÕã¨∞HÀÖË_»∞.
ZO^Œ∞HõO>Ë P ÉË¡_»∞ Ñ¨^Œ∞#∞ HÀÖ’Ê=_»"Õ∞ HÍHõ ^•x g∞^Œ
KåÖÏ <˘‰õΩ¯Å∞ Ñ¨_®¤~Ú. =∞# =∞#ã¨∞û ‰õÄ_® JO`Õ.
=∞#O ~À[O`å KÕ¿ã Ñ¨#∞efl U=∂„`«O UHÍ„QÆ`« ÖË‰õΩO_®
KÕã¨∂Î, =∞#ã¨∞û#∞ W+¨ì„Ñ¨HÍ~°O Ñ¨~°∞ÔQ`«ÎxzÛ, ^•x‰õΩ#fl
K≥_»∞ JÅ"å@¡xflO\˜Ö’ Ç¨~ÚQÍ =Úxy`ÕÅx™êÎO. ÉË¡_»∞
g∞^Œ Ñ¨_ç# <˘‰õΩ¯ÅÖÏQÍ =∞# K≥_»∞ JÅ"å@∞¡ ‰õÄ_®
=ÚkiáÈÜ«∂~Ú. WHõ ~À[O`å QÆO`«∞Å∞ "Õã≤# =∞#ã¨∞û,
=∞#O HÀ~°QÍ<Õ UHÍ„QÆ`«`À Ñ¨xKÕÜ«∞QÆÅ∞QÆ∞`«∞O^•?
49
H˘O^Œ~°∞ |Å"≥∞ÿ# ‰õΩHõ¯Å#∞ "åÇ¨ºoH˜ fã¨∞‰õΩáÈ`«∂
LO\Ï~°∞. J~Ú`Õ "åà◊√§ P ‰õΩHõ¯#∞ #_çÑ≤ã¨∞Î<åfl~À, P
‰õΩˆH¯ "åà◊§#∞ #_çÑ≤™ÈÎO^À K«∂Ñ¨~°∞Å‰õΩ J~°÷O HÍ^Œ∞. Jk
Z@∞ ÖÏQÆ∞‰õΩxáÈ`Õ, "åà◊√§ J>Ë áÈ`«∂ LO\Ï~°∞. =∞#ã¨∞û
`À =∞# =º=Ç¨~°O ‰õÄ_® WÖÏˆQ LO@∞Ok. =∞#ã¨∞û
ã¨Ç¨Ï[OQÍ<Õ KåÖÏ |Å"≥∞ÿ#k. WHõ XHõ¯™êiQÍ ^•xfl
UHÍ„QÆO KÕÜ«∞_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞ufl¿ãÎ, Jk =∂@ qO@∞O^•?
‰õΩHõ¯‰õΩ ZÖÏ `«sÊù^Œ∞ WzÛ Jk Ü«∞[=∂x =∂@ q<ÕÖÏ
KÕ™êÎ~À, JÖÏˆQ =∞#ã¨∞û‰õΩ ‰õÄ_® `«sÊù^Œ∞ W"åfie.
=∞i =∞#ã¨∞û‰õΩ `«sÊù^Œ∞ WKÕÛk ZÖÏ? ~ÀAÖ’ U Ñ¨x
KÕã¨∞Î<åfl, g∞ =∞#ã¨∞û "≥Ú`åÎxfl P Ñ¨x g∞^Õ ÃÑ\˜ì Ñ¨x
KÕÜ«∂e. =∞#O JO`« =ÚYºO HÍx=#∞‰õΩ<Õ Ñ¨#∞Å g∞^Œ
‰õÄ_® Ñ¨ÓiÎQÍ =∞#ã¨∞û ÃÑ\˜ì Ñ¨xKÕÜ«∂e. Ñ¨à◊√§ `À=Ú
`«∞<åfl, ™êfl#O KÕã¨∞Î<åfl, J#flO uO@∞<åfl, \©g
K«∂ã¨∞Î<åfl, ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å`À Hõ|∞~°∞¡ K≥Ñ¨Ù`«∞<åfl, Ãã·H˜Å∞ `˘‰õΩ¯
`«∞<åfl, P@ÖÏ_»∞`«∞<åfl, HÍ~°∞ #_»∞Ñ¨Ù`«∞<åfl, ãÖw`«O
qO@∞<åfl – Uq∞ KÕã¨∞Î<åfl ã¨ˆ~ – =∞#ã¨∞û "≥Ú`åÎxfl ^•x
g∞^Õ ÃÑ@ìO_ç. WÖÏ ~À[O`å, Jxfl Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’#∂
=∞#ã¨∞û UHÍ„QÆ`«`À Ñ¨xKÕ¿ãÖÏQÍ ^•xH˜ `«sÊù^Œ∞ W"åfie.
J^˘Hõ¯>Ë =∂~°æO. JÖÏ `«Ü«∂Ô~·# =∞#ã¨∞û „Hõ=∞OQÍ
=∞#O HÀi# q+¨Ü«∞O g∞^Œ, HÀi# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ UHÍ„QÆ`«
K«∂Ñ≤OK«_®xfl <Õ~°∞Û‰õΩO@∞Ok. D JÉèÏº™êxH˜ Z<Àfl
ãÖ=`«û~åÅ∞ Ñ¨@ì^Œ∞ ‰õÄ_®. Ñ¨@∞ì^ŒÅ`À KÕ¿ãÎ, P~°∞
<≥ÅÅÖ’<Õ K«Hõ¯x UHÍ„QÆ`«#∞ ™êkèOK«=K«∞Û.
~À[O`å =∞# „Ñ¨=~°Î# ZÖÏ LO^À QÆ=∞xOK«∞HÀ"åe.
=∞Oz Ñ¨#∞Å∞ KÕ¿ã ã¨„`«Ê=~°Î# L#fl"å_ç =∞#ã¨∞û
=∂„`«"Õ∞ âßO`«OQÍ LO_»QÆÅ^Œ∞. âßO`«OQÍ L#fl =∞#ã¨∞û
=∂„`«"Õ∞ Q˘Ñ¨Ê UHÍ„QÆ`«#∞ ™êkèOK«QÆÅ^Œ∞. ^Õfi+Ö,
Jã¨∂Ü«∞Å`À ‰õΩ`«‰õΩ`«ÖÏ_Õ =∞#ã¨∞û UHÍ„QÆ`« ™êkèOK«
ÖË^Œ∞. ã¨∂kÖ’ ^•~°O ZH˜¯OK«_®xH˜ ^•~°O H˘##∞ `«_çÑ≤,
K«Hõ¯QÍ Ñ¨ÙiÃÑ_ç`Õ, JÑ¨C_»∞ Jk ã¨∂kÉˇ[˚OÖ’H˜
^Œ∂~°∞`«∞Ok. JÖÏ HÍHõ, ^•~°Ñ¨Ù áÈQÆ∞ÅÖ’ XHõ¯ áÈQÆ∞
q_çQÍ |Ü«∞@‰õΩ L<åfl Jk ã¨∂kÉˇ[˚OÖ’ ^Œ∂~°‰õΩO_®
J_»¤∞Ñ¨_»∞`«∞Ok. JÖÏˆQ =∞#ã¨∞ûÖ’ U q^èŒ"≥∞ÿ# JÅ[_ç
ÖË‰õΩO_® L#flÑ¨C_Õ Jk K«Hõ¯x UHÍ„QÆ`« ™êkèOK«QÆÅ^Œ∞.
[áê<£ ^Õâ◊OÖ’ '*ˇ<£–É∫^Œú=∞`«—Ñ¨Ù J#∞Ü«∂Ü«ÚÅ∞ qÅ∞
q^Œº#∞ ™ê^èŒ# KÕ¿ã q^è•<åxfl J`«∞º#fl`« ™ê÷~ÚH˜ KÕ~åÛ~°∞.
"å~°∞ <Õ~°∞Û‰õΩ<Õ q^è•#OÖ’ â◊s~°OÖ’x „Ñü Hõ^ŒeHõ#∂
Ju *Ï„QÆ`«ÎQÍ xÜ«∞O„uã¨∂Î ™ê^èŒ# KÕ™êÎ~°∞. "å~°∞ K≥¿ÑÊ
Ñ¨^ŒúuÖ’ =∞# â◊s~åxfl, =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#OÖ’ LOK«∞
HÀ=_»"Õ∞ J`«∞º#fl`«"≥∞ÿ# ™ê^èŒ#. J<ÕHõ ãÖ=`«û~åÅáê@∞
`«=∞ Ñ¨^Œúux "≥∞~°∞QÆ∞Ñ¨~°∞K«∞HÀ=_»OÖ’<Õ "å~°∞ x=∞QÆfl
=∞=Ù`å~°∞. z=iH˜ `å=Ú "Õã≤# ÉÏ}O ^•x ÅHΔÍºxH˜
`«yeO^•, ÖË^• J#fl q+¨Ü«∞O ‰õÄ_® =ÚYºO HÍ^Œx
"å~°∞ K≥Ñ¨Ù`å~°∞. P q^èŒOQÍ ™ê^èŒ# KÕ¿ã *ˇ<£ Ü≥∂^èŒ∞Å∞
„Ñ¨ÑÖK«OÖ’<Õ J`«∞º`«Î=∞ qÅ∞HÍà◊√§QÍ ¿Ñ~˘O^•~°∞.
19. „Ñ¨Ü«∞`«flO`À Ñ¨xKÕ¿ã |∞kú

''UHÍ„QÆ`«‰õΩ JÉèÏºãÖ Hõ<åfl "≥·~åQÆº"Õ∞ =ÚYº"≥∞ÿ#k——
Jx ™êfig∞r K≥áêÊ~°∞. U^≥·<å Ñ¨xKÕ^•Ì=∞x ‰õÄ~°∞Û#fl
Ñ¨C_»∞ q∞ye# PÖ’K«#ÅxflO\˜h PÑ≤"≥Ü«∂ºe. =ÚO^Œ∞
QÍ<Õ, 'D QÆO@, Ô~O_»∞ QÆO@Å∞ <Õ#∞ Hõ^ŒÅ#∞!— Jx
51
QÆ\ ˜ìQÍ f~å‡xOK«∞HÀ"åe. Q“`«=∞ |∞^Œ∞ú_»∞ É’kè=$HõΔO
„HÕ^Œ ‰õÄ~°∞Ûx, 'WÇ¨ã¨<Õ â◊√+¨º`«∞ "Õ∞ â◊s~°O..— Jx nHõΔ
Ñ¨Ó<å_»∞. '<å â◊s~°O â◊√+≤¯OzáÈ~Ú<å ã¨ˆ~, Ñ¨~°=∞
ã¨`åºxfl `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<Õ =~°‰õÄ, WHõ¯_» #∞Oz <Õ#∞ ÖË=#∞!—
Jx |∞^Œ∞ú_»∞ KÕã¨∞‰õΩ#fl â◊Ñ¨^äŒ"Õ∞ =∞#O^ŒiH© P^Œ~°≈O.
J@∞=O\˜ Ñ¨@∞ì^ŒÅ ÖËx^Õ UHÍ„QÆ`« ™ê^èŒºO HÍ^Œ∞.
=º=™êÜ«∂u‡HÍ |∞kúó UˆHÇ¨Ï ‰õΩ~°∞#O^Œ#! I
ú ∂≥ -=º=™ê~Ú<å"£∞ II (w`« 2:41)
|Ç¨ïâßMÏ Ç¨Ïº#O`åâ◊Û |∞^ŒÜ
UHÍ„QÆ`« QÆ∞iOz q=iOz# D â’¡HõO U Ñïã≤÷uÖ’
=∞# =∞#ã¨∞û UHÍ„QÆ`«#∞ ™êkèã¨∞ÎO^À q=iã¨∞ÎOk. 'Z=i
|∞kú J~Ú`Õ Q˘Ñ¨Ê „Ñ¨Ü«∞`«flO`À Ñ¨xKÕã¨∞ÎO^À "åi |∞kú
UHÍ„QÆ"≥∞ÿ LO@∞Ok. JÖÏ „Ñ¨Ü«∞`«flO`À Ñ¨xKÕÜ«∞x "åi
=∞#ã¨∞û J<ÕHõ âßYÅ∞QÍ q_çáÈ~Ú LO@∞Ok— Jx D
â’¡HÍxH˜ J~°÷O. nxx|\˜ì K«∂¿ãÎ „Ñ¨Ü«∞`«fl"Õ∞ =ÚYºO Jx
J~°÷=∞=Ù`«∞Ok. ^•xˆH ãÖã¨¯ $`«OÖ’ '=º=™êÜ«∞O— J<Õ
=∂@#∞ LÑ¨Ü≥∂y™êÎ~°∞. =º=™êÜ«∞O JO>Ë Q˘Ñ¨Ê
„Ñ¨Ü«∞`«flO`À Ñ¨xKÕÜ«∞_»O. D „Ñ¨Ü«∞`«flO J<Õ =∂@#∞ D
~ÀAÖ’¡ =∞#O ãïQÍ "å_»_»O ÖË^Œ∞. '„Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ=Ú—
JO>Ë '‰õΩki`Õ KÕ™êÎ=Ú— J#fl J~°÷OÖ’ "å_»∞`«∞<åfl=Ú.
Jk `«Ñ¨C. =∞# â◊H˜Îx "≥Ú`«ÎO "≥zÛOz Ñ¨x KÕ¿ãÎ ^•x<Õ
=º=™êÜ«∞O Jh, ÖË^• „Ñ¨Ü«∞`«flO Jh JO\Ï~°∞.
''U =∞#ã¨∞û K«Hõ¯QÍ UHÍ„QÆ=∞=fiQÆÅ^À J^Õ q[Ü«∂xfl
™êkèã¨∞ÎO^Œx `≥Å∞ã¨∞HÀO_ç! XˆH™êi Ô~O_»∞"ÕÅ q+¨Ü«∂
Å#∞ QÆ∞iOz PÖ’zOKÕ =∞#ã¨∞û ^•x â◊H˜Îx K≥ÖÏ¡K≥^Œ~°∞
KÕã¨∞‰õΩO@∞Ok—— Jx ™êfig∞r q=iOKå~°∞.
J~°∞˚#∞_»∞ K≥@∞ìg∞k H˘Ü«∞º Ñ¨H˜Δx H˘\˜ì# Hõ^äŒÖ’ XHõ
Q˘Ñ¨Ê J~°÷O LOk. J~°∞˚#∞_»∞ Ñ¨H˜Δ `«Å#∞ =∂„`«"Õ∞
K«∂âß_»∞. J`«_ç =∞#ã¨∞û J<ÕHõ âßYÅ∞QÍ peáÈÖË^Œ∞.
`À\˜ "åi ãÖQÆu K«∂_»O_ç. "å~°∞ Zxfl HõxÑ≤ã¨∞Î<åflÜ«∞x
K≥Ñ≤`Õ, "åi =∞#ã¨∞û Jxfl ÉèÏQÍÅ∞QÍ peáÈ~ÚO^Œx
=∞#O J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åe. '<å‰õΩ Ñ¨H˜Δ`À áê@∞ K≥@∞ì H˘=∞‡
‰õÄ_® HõxÑ≤™ÈÎOk— J#fl"å_ç =∞#ã¨∞û Ô~O_»∞ =ÚHõ¯Öˇ·
áÈ~ÚO^Œ#fl=∂@. ''...<å‰õΩ K≥@∞ì P‰õΩÅ∞ ‰õÄ_®
HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú—— Jx K≥Ñ≤Ê#"å_ç =∞#ã¨∞û =¸_»∞ =ÚHõ¯Öˇ·
áÈ~ÚOk. ''..<å‰õΩ g∞~°∞, W`«~°∞ÅO^Œ~°∂ HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl~°∞——
Jx QÆ∞~°∞=Ù`À K≥Ñ≤Ê#"å_ç =∞#ã¨∞û J<ÕHõ =ÚHõ¯Öˇ·#@∞ì
=∞i! HÍ|\˜ì, Z=Ô~·`Õ Q˘Ñ¨Ê
„Ñ¨Ü«∞`«flO`À Ñ¨xKÕ™êÎ~À "åi
=∞#ã¨∞û Q˘Ñ¨Ê UHÍ„QÆ`«#∞
™êkèã¨∞ÎOk.
|∞kú J<ÕHõ âßYÅ∞QÍ peáÈ=_®xfl x`«ºrq`«OÖ’
K«∂_»=K«∞Û. K«^Œ=_®xH˜ ‰õÄ~°∞ÛO>Ë =∞#‰õΩ J=∞‡, <å#fl,
J#fl, K≥e¡ JO^Œ~°∂ QÆ∞~°∞ÎH˘™êÎ~°∞. WO\’¡ L#fl \©g,
ã¨∂¯@~ü, „H˜ÔH\ò ÉÏ\ò, J#fl H˘#∞‰õΩ#fl H˘`«Î Ãã·H˜Å∞ –
Jhfl HõxÑ≤™êÎ~Ú. ÖËHõáÈ`Õ x#fl<Õ H˘#fl H˘`«Î ÃÑ#∞fl ZO`«
ÉÏQÆ∞O^À WOH˘Hõ™êi K«∂_®ÅxÑ≤ã¨∞ÎOk. WHõ U PO„_®
~Ú_£ ÃãÖòá¶È<À P K«∞@∞ì„Ñ¨Hõ¯Å LO>Ë ã¨ˆ~ãï.
PÃÑ·#, „H©_»ÅÖ’#∂ Wk HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. P@QÍà◊√§ ™ê^èŒ#
KÕã¨∞Î#flÑ¨C_»∞ ZO`À <≥·Ñ¨Ù}Ïºxfl Hõ#|~°∞™êÎ~°∞. HÍh U^À
XHõ áÈ\©H˜ "≥o§#Ñ¨C_»∞, JHõ¯_» `À\˜ P@QÍà◊§#∞ K«∂ã≤
"åà◊§`À `«=∞#∞ áÈÅ∞Û‰õΩ<åfl, `å=Ú ÔQÅ∞=QÆeˆQ Ñ¨`«HÍ
Å#∞, `«^•fi~å =KÕÛ ¿Ñ~°∞„Ñ¨MÏº`«∞Å#∞, _»|∞ƒ#∞ `«Å∞K«∞
‰õΩ<åfl, "åi UHÍ„QÆ`« zO^Œ~°=O^ŒÔ~·áÈ`«∞Ok. ^•x`À
`«=∞ ÅHΔÍºxfl ™êkèOK«ÖË‰õáÈ`å~°∞. JÉèÏºãÖ KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞
Jhfl K«Hõ¯QÍ =zÛ#>Ëì Hõ#Ñ¨_»`å~Ú HÍh Ñ¨sHõΔ‰õΩ
"≥àı§ãïH˜ Un QÆ∞~°∞ÎO_»^Œx K≥¿ÑÊ q^•º~°∞÷Å∞ `«=∞ =∞#ã¨∞û
^Õx QÆ∞iOz PÖ’z™ÈÎO^À QÆ=∞xOK«∞HÀ"åe.
20. UHÍ„Q`
Æ #« ∞ ™êkèOK«_®xH˜
H˘xfl PK«~°}Ï`«‡Hõ Ñ¨^Œú`«∞Å∞
UHÍ„QÆ`«#∞ QÆ∞iOz =∞#O WÑ¨Ê\˜=~°‰õÄ H˘xfl
q+¨Ü«∂Å#∞ <Õ~°∞Û‰õΩ<åfl=Ú. J~Ú`Õ "å\˜H˜ `À_»∞ =∞#
^≥·#Ok# rq`«OÖ’ áê\ÕK«^Œy# H˘xfl ã¨∂K«#efl
WÑ¨C_»∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•=Ú. D ãÖ^Œ~°ƒùOQÍ XHõ =ÚYº
q+¨Ü«∂xfl =∞#ã¨∞ûÖ’ ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë, =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O
KÕã¨∞HÀ=_»O, UHÍ„QÆ`«#∞ ™êkèOK«_»O =∞iO`« ã¨∞ÅÉèí
54
=∞=Ù`å~Ú. J^Õq∞@O>Ë, ''K≥@∞ì z#flkQÍ L#flÑ¨C_»∞
^•xfl HõOK≥ Hõ\ ˜ì ~°H˜ΔOKåe. J^Õ ÃÑ^ŒÌ^Œ~Ú# `«~åfi`« ^•xH˜
U#∞QÆ∞#∞ Hõ\ ˜ì"Õã≤<å PÑ¨QÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok!—— Jx N~å=∞Hõ$+¨‚
Ñ¨~°=∞Ç¨ÏOã¨ K≥áêÊ~°∞. HÍ|\˜ì z#fl`«#OÖ’#∂, ãïÑ¨_ç
#O`« UHÍ„QÆ`« JÅ=_»#O`«=~°‰õÄ, =∞#ã¨∞û#∞ „Ñ¨Hõ¯^À=
Ñ¨\ ˜ìOKÕ q+¨Ü«∂ÅxflO\˜H© ^Œ∂~°OQÍ LO_»_»"Õ∞ "Õ∞Å∞.
âßsiHõ |ÅO! |Å"≥∞ÿ# â◊s~°"Õ∞ =∂#ã≤Hõ UHÍ„QÆ`«‰õΩ
"≥Ú^Œ\ ˜QÍ HÍ=Åã≤O^Œx WÑ¨Ê\˜ˆH K≥Ñ¨C‰õΩ<åflO. Ñ¨Ù+≤ì
Hõ~°"≥∞ÿ# PÇ¨~°O`Àáê@∞, "åºÜ«∂=∞O, P@Å∞, Ü≥∂QÍ
ã¨<åÅ∞, „áê}ÏÜ«∂=∞O`À â◊s~åxfl |ÅOQÍ KÕã¨∞HÀ"åe.
=∞#ã¨∞û#∞ QÆ=∞xOK«O_ç! =∞# =∞#ã¨∞ûÖ’ U
PÖ’K«#Å∞ Ñ¨~°∞ÔQ_»∞`«∞<åflÜ≥∂ QÆ=∞xã¨∂Î, =∞#"Õ∞ ^•xfl
XHõ HõO@ HõxÃÑ_»∞`«∂ LO_®e. =∞#ã¨∞û =∞#^Õ J~Ú<å
^•x<Õ =∞# =∞#ã¨∞ûÖ’x =∞~˘Hõ ÉèÏQÆO`À QÆ=∞xOK«_»O
™ê^èŒº"Õ∞. =∞#ã¨∞û#∞ XHõ JÅ¡i Ñ≤Å¡"å_ç`À áÈÅÛ=K«∞Û.
^•x<≥=Ô~·<å QÆ=∞xã¨∞Î<åfl~°x „QÆÇ≤ÏOz#Ñ¨C_»∞, Jk JÅ¡i
=∂x, =∞~åº^ŒQÍ #_»K«∞‰õΩO@∞Ok.
XHõ™êi XHõ Ñ¨x<Õ KÕÜ«∂e! =∞#ã¨∞û`À XˆH™êi J<ÕHõ
Ñ¨#∞Å∞ KÕÜ«∞_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOK«‰õÄ_»^Œ∞. Q˘Ñ¨Ê UHÍ„QÆ`«
™êkèOz#"å~°∞ '=∞bì–\Ïã≤¯OQ∑— KÕã¨∂Î =∞#‰õΩ Hõ#Ñ¨_»
=K«∞Û HÍh, WOHÍ ãïQÍ UHÍ„QÆ`« JÅ=_»x"å~°∞ JÖÏ
KÕÜ«∞_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOK«‰õÄ_»^Œ∞. =ÚO^Œ∞ XHõ™êi XHõ
Ñ¨xx K«Hõ¯QÍ KÕÜ«∞QÆeˆQ ã≤÷uH˜ =KåÛHõ JÑ¨C_»∞ „Ñ¨Ü«∞uflO
K«=K«∞Û. x*ÏxH˜, Jëêì=^è•#O, â◊`å=^è•#O KÕ¿ã"å~°∞,
J`«∞º#fl`« ™ê÷~ÚÖ’, XˆH ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J<ÕHõ q+¨Ü«∂Å#∞
PÖ’zã¨∂Î, ã¨=∞ã¨ºÅ#∞ Ñï+¨¯iã¨∂Î HõxÑ≤™êÎ~°∞. J~Ú`Õ
JÖÏ KÕÜ«∞_®xH˜ ZO`À ™ê^èŒ# HÍ"åe.
â◊s~° ÉèíOy=∞! K«^Œ=_»O J<Õk <ÕÅg∞^Œ HÍh, ‰õΩsÛÖ’
‰õÄ~°∞Ûx HÍh KÕÜ«∞_»O "Õ∞Å∞. xÅ|_ç K«kq<å =∞Oz^Õ.
=∞OK«O g∞^Œ #_»∞O "åeÛ K«^Œ=_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞ufl¿ãÎ =ÚO^Œ∞
QÍ<Õ x„^Œ =ÚOK«∞‰õΩ =ã¨∞ÎOk. ZO^Œ∞HõO>Ë P ÉèíOy=∞
x„^Œ‰õΩ ãÖ|OkèOz#k Hõ^•! JO`ÕHÍHõ, â◊s~°OÖ’x „Ñü
Hõ^ŒeHõ#∂ QÆ=∞xã¨∂Î LO_®e. ™ê^è•~°}OQÍ =∞# „Ñ¨"Õ∞
Ü«∞O ÖË‰õΩO_®<Õ QÀà◊√§ Q˘~°∞HÀ¯=_»O, XO\˜ g∞k |@ìÅ∞
ã¨~°∞ÌHÀ=_»O, A@∞ì ã¨=iOK«∞HÀ=_»O "≥Ú^ŒÖˇ·# Ñ¨#∞Å∞
KÕã¨∂Î LO\Ï=Ú. WÖÏO\˜ KÕ+¨ìefl =∂<åe. JO^Œ∞‰õΩ
=∂\˜=∂\˜H© =∞#ã¨∞û‰õΩ #K«ÛK≥Ñ¨CHÀ"åe. =∞# â◊s~°O
Uq∞ KÕã¨∞Î#fl^À =∞#ˆH `≥eÜ«∞‰õΩO_® LO>Ë =∞# =∞#ã¨∞û
=∞# ™êfinè#OÖ’ ÖË#>Ëì Hõ^•!
D ãÖ^Œ~°ƒùOÖ’ *ˇ<£–qÅ∞HÍà◊§ ™ê^èŒ# Ñ¨^Œú`«∞Å#∞
QÆ∞~°∞ÎKÕã¨∞HÀ"åe.
xs‚`« ã¨=∞Ü«∂Å#∞ U~°Ê~°K«∞HÀO_çç! „Ñü Ñ¨xH© XHõ
xs‚`«"≥∞ÿ# ã¨=∞Ü«∂xfl ˆH\Ï~ÚOK«∞‰õΩx Ñ¨xKÕã≤#Ñ¨C_»∞
=∞#ã¨∞û ^•#O`«@ J^Õ PÜ«∂ ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ P Ñ¨#∞Å
g∞^Œ ˆHO„nHõ$`«=∞=Ù`«∞Ok.
=∞#ã¨∞û#∞ K≥^Œ~°hÜ«∞HõO_ç! „Ñ¨Hõ¯# qxÑ≤OKÕ ~°Hõ~°HÍÅ
â◊ÉÏÌÅ∞, HõxÑ≤OKÕ =∞#∞+¨μºÅ∞, =ã¨∞Î=ÙÅ∞, [O`«∞=ÙÅ∞ =∞#
UHÍ„QÆ`«#∞ ^≥|ƒf™êÎ~Ú. =∞#ã¨∞û#∞ "å\˜ g∞^Œ‰õΩ áÈx=fi
‰õÄ_»^Œ∞. KÕã¨∞Î#fl Ñ¨x QÆ∞iOz =∞#ã¨∞û`À K≥Ñ≤Ê, uiy ^•x
g∞^Õ Jk UHÍ„QÆ=∞ÜÕ∞ºÖÏ KÕÜ«∂e.
UHÍO`«O! UHÍO`«OÖ’ Ñ¨xKÕÜ«∞_»O JÅ"å@∞ KÕã¨∞
HÀ"åe. =∞Ç¨`«∞‡ÅO^Œ~°∂ UHÍO`«OÖ’ `«=∞‰õΩ Q˘Ñ¨Êã¨∂ÊùiÎ
Åaèã¨∞ÎO^Œx K≥Ñ≤Ê#"åˆ~. HÍh, D Ü«∂O„uHõ Ü«ÚQÆOÖ’
UHÍO`«"Õ∞ Hõ~°"≥·áÈ~ÚOk. HÍh =∞#ã¨∞û „Ñ¨âßO`«OQÍ,
XˆH q+¨Ü«∞O g∞^Œ Ñ¨xKÕÜ«∂ÅO>Ë ^•xH˜ UHÍO`åxfl
HõeÊOK«_»O ZO`≥·<å J=ã¨~°O.
âßfiã¨#∞ QÆ=∞xOK«O_ç! =∞# =∞#ã¨∞ûÖ’ JÅ[_ç Hõey
#Ñ¨C_»∞ Jk =∞# âßfiã¨Ö’ HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. âßfiã¨#∞ `«fi~°QÍ
fã¨∞HÀ=_»O ÖËHõ <≥=∞‡kQÍ fã¨∞HÀ=_»O KÕã≤#Ñ¨C_»∞ =∞#
=∂#ã≤Hõã≤÷uÖ’ `Õ_®Å∞ =ã¨∞Î<åflÜ«∞x „QÆÇ≤ÏOK«=K«∞Û. =∞#
=∞#ã¨∞û#∞ x~ÀkèOKÕ â◊H˜Î âßfiã¨‰õΩ LOk. =∞#O QÍex
ZÖÏ Ñ‘eÛ=^Œ∞Å∞`«∞<åfl"≥∂ x~°O`«~°O QÆ=∞xOK«_»O ^•fi~å
=∞#ã¨∞û x~°O`«~°O XˆH ã≤÷uÖ’ LO_ÕÖÏQÍ KÕÜ«∞_»"Õ∞ HÍHõ
^•xx „Hõ=∞OQÍ =∞# ™êfinè#OÖ’xH˜ `≥K«∞ÛHÀ=K«∞Û.
=∞^èŒº=∞^èŒºÖ’ q„âßOu! PÑ¨‰õΩO_® Ñ¨xKÕ¿ã =∞#ã¨∞û
„Hõ=∞OQÍ `«# UHÍ„QÆ`«#∞ HÀÖ’Ê`«∞Ok. „Ñü QÆO@ Ñ¨xH©
S^Œ∞ Ñ¨k xq∞ëêÅ∞ q„âßOu fã¨∞HÀ=_»O ^•fi~å =∞#ã¨∞û
#∞ Z‰õΩ¯=¿ãÑ¨Ù UHÍ„QÆ`« K«∂¿ÑÖÏ KÕÜ«∞=K«∞Û.
`«y#O`« x„^Œ ‰õÄ_® "≥∞^Œ_»∞ ãïQÍ Ñ¨xKÕÜ«∞_®xH˜
J=ã¨~°O.
=∞##O! JO`«=~°‰õÄ KÕã≤# Ñ¨xx =∞#ã¨∞ûÖ’ <≥=∞~°∞
"≥Ü«∂ºe. Wk =∞# *Ï˝Ñ¨Hõâ◊H˜Îx Q˘Ñ¨ÊQÍ ÃÑOKÕ PÜ«Ú^èŒO.
JO`ÕHÍHõ, XHõ™êi XHõ q+¨Ü«∞O K«Hõ¯QÍ =∞#ã¨∞ûÖ’ <å@∞
‰õΩ#fl `«~åfi`«, ^•xH˜ ãÖ|OkèOz# W`«~° q+¨Ü«∂
ÅxflO\˜h ‰õÄ_® <Õ~°∞ÛHÀ=_®xH˜, J~°÷O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜
Q˘Ñ¨ÊQÍ `À_»Ê_»∞`«∞Ok.
™êOQÆ`«ºO! „Ñ¨`ÕºHõOQÍ H˘xfl Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’, „Ñ¨^ÕâßÅÖ’,
H˘O`«=∞Ok =º‰õΩÎÅ ã¨=∞HõΔOÖ’ =∞# =∞#ã¨∞û ãïQÍ xÅ
|_»^Œ∞. J@∞=O\˜ Ñïã≤÷`«∞Å *’eH˜áÈ‰õΩO_® LO_»_»"Õ∞
"Õ∞Å∞. UHÍ„QÆ`« ÖË‰õΩO_®, HõΔ}HõΔ}O á⁄~°áê@∞¡ KÕ¿ã "åi
™êOQÆ`«ºO =∞Ozk HÍ^Œ∞. =∞~˘Hõ"≥·Ñ¨Ù, H˘O^Œ~°∞ Q˘Ñ¨Ê
=º‰õΩÎÅ ã¨=∞HõΔOÖ’ =∞# =∞#ã¨∞û ^•#O`«@ J^Õ
UHÍ„QÆ=∞=fi_®xfl, „Ñ¨âßO`«=∞=fi_®xfl QÆ=∞xOK«=K«∞Û.
Q˘Ñ¨Ê UHÍ„QÆ`«#∞ JÅ=~°K«∞‰õΩ#fl J@∞=O\˜ =º‰õΩÎÅ
ã¨=∞HõΔOÖ’ H˘O`«¿ãÑ¨Ù QÆ_»Ñ¨_»O =Å# =∞# =∞#ã¨∞û ‰õÄ_®
UHÍ„QÆ`«#∞ <Õ~°∞Û‰õΩO@∞Ok.
21. UHÍ„QÆ`« HõeyO^Œx ZÖÏ `≥Å∞ã¨∞ÎOk?
J~Ú`Õ =∞# =∞#ã¨∞û‰õΩ UHÍ„QÆ`« HõeyO^Œx `≥Å∞ã¨∞
HÀ=_»O ZÖÏ? H˘xfl ã¨∂K«#Å#∞ |\˜ì =∞# =∞#ã¨∞û‰õΩ
UHÍ„QÆ`« HõeyO^Œx =∞#"Õ∞ QÆ=∞xOK«=K«∞Û. "å\˜x
QÆ∞~°∞ÎOK«∞‰õΩO>Ë =∞# =∞#ã¨∞û UHÍ„QÆ=∞=Ù`«∞#fl^À ÖË^À,
=∞# UHÍ„QÆ`« U=∂„`«O ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl^À „QÆÇ≤ÏOK«=K«∞Û.
1. =∞#O U^≥·<å Ñ¨xKÕã¨∞Î#flÑ¨C_»∞ ^•xÖ’ x=∞QÆfl"≥∞ÿ
áÈ~Ú ZO`« ã¨=∞Ü«∞O QÆ_»záÈ~ÚO^À `≥eÜ«∞#Ñ¨C_»∞,
=∞#‰õΩ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞Oz UHÍ„QÆ`« HõeyO^Œx J~°÷O
KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ U^≥·<å Ñ¨Ùã¨ÎHõO K«^Œ∞=Ù`«∞<åfl,
ÉÁ=∞‡ wã¨∞Î<åfl, ZO`« ã¨=∞Ü«∞O QÆ_»záÈ~ÚO^À =∞#O
QÆ=∞xOK«=Ú. `«~°∞"å`« K«∂ã¨∞‰õΩO>Ë KåÖÏ ã¨=∞Ü«∞O
QÆ_»záÈ~Ú#@∞ì `≥Å∞ã¨∞ÎOk. JÖÏ [iy#Ñ¨C_»∞ P Ñ¨xx
=∞#O UHÍ„QÆ`«`À KÕâß=∞x `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û.
2. UHÍ„QÆ`«`À Ñ¨xKÕã¨∞Î#flÑ¨C_»∞ QÆ∞O_»∞ã¨∂k <ÕÅg∞^Œ
Ñ¨_ç#O`« z#fl â◊|Ì"≥∞ÿ<å J^Õ^À Ñ≤_»∞QÆ∞Ñ¨_ç#@∞ìQÍ =∞#‰õΩ
58
`Àã¨∞ÎOk. nxx|\˜ì ‰õÄ_® =∞#‰õΩ UHÍ„QÆ`« HõeyO^Œx
`≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û. =∞~˘Hõ„Ñ¨Hõ¯, K«Hõ¯x UHÍ„QÆ`« Hõey#
ã≤÷uÖ’, „Ñ¨Hõ¯# Z@∞=O\˜ â◊ÉÏÌÅ∞ J=Ù`«∞<åfl Jq =∞#‰õΩ
q#Ñ¨_»=Ù† Z^Œ∞~°∞QÍ L#fl =∞#∞+¨μºÅ#∞, =ã¨∞Î=ÙÅ#∞
K«∂ã≤<å QÆ=∞xOK«=Ú.
3. UHÍ„QÆ`«`À U^≥·<å K«kq<å, Ñ¨x KÕã≤<å, Jk
=∞#‰õΩ K«Hõ¯QÍ J~°÷=∞=Ù`«∞Ok, Ñ¨ÓiÎQÍ QÆ∞~°∞Î LO@∞Ok.
ZO`« UHÍ„QÆ`« K«∂Ñ≤`Õ, =∞# *Ï˝Ñ¨Hõâ◊H˜Î JO`«QÍ ÃÑ~°∞QÆ∞
`«∞Ok Hõ#∞Hõ P Ô~O\˜H© q_»nÜ«∞ÖËx ãÖ|O^èŒO LOk.
*Ï˝Ñ¨Hõâ◊H˜Î JO>Ë Uq∞\’ ™êfig∞r q=iOKå~°∞: ''=∞#O
HõÖˇ·_À™È¯Ñπ#∞ uÑ≤ÊuÑ≤Ê K«∂ã≤#Ñ¨Ù_»∞ ^•xÖ’x ~°OQÆ∞
~°OQÆ∞Å QÍAÅ∞ ~°Hõ~°HÍÅ J=∞iHõÅÖ’ Ñ¨_»∞`«∂
LO\Ï~Ú Hõ^•! J^Õ q^èŒOQÍ, =∞#"Õ∞^≥·<å XHõ =ã¨∞Î=Ù#∞
K«∂ã≤#Ñ¨C_»∞ =∞# "≥∞^Œ_»∞Ö’x Hõ}ÏÅ∞ XHõ ~°Hõ"≥∞ÿ#
J=∞iHõÖ’ J=∞~°_»O ^•fi~å ^•xfl QÆ∞~°∞ÎÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï~Ú.
=∞m§ P =ã¨∞Î=Ù#∞ QÆ∞~°∞Î‰õΩ `≥K«∞ÛHÀ"åÅO>Ë =∞# "≥∞^Œ_»∞
P J=∞iHõ#∞ uiy á⁄O^ŒQÆÅQÍe. n<Õfl =∞#O *Ï˝Ñ¨Hõâ◊H˜Î
Jx JO\Ï=Ú. =∞#O ZO`« UHÍ„QÆ`«`À, ãÖHõÅÊâ◊H˜Î`À
XHõ q+¨Ü«∂xfl <Õ~°∞Û‰õΩO>Ë, P J=∞iHõ#∞ "≥eH˜
fÜ«∞_»OÖ’ (JO>Ë QÆ∞~°∞ÎKÕã¨∞HÀ=_»OÖ’) =∞# "≥∞^Œ_»∞
JO`« q[Ü«∞=O`«=∞=Ù`«∞Ok.—— D J=∞iHõ ^Œ$_è»OQÍ
`«Ü«∂Ô~·, =∞# *Ï˝Ñ¨Hõâ◊H˜Îx Q˘Ñ¨ÊQÍ ÃÑOK«_®xH˜ =ÚO^Œ∞
J^è•ºÜ«∞OÖ’ K≥Ñ¨C‰õΩ#fl '=∞##O— ‰õÄ_® `À_»Ê_»∞`«∞Ok.
(ãÖHõÅÊâ◊H˜Î QÆ∞iOz =ÚO^Œ∞=ÚO^Œ∞ K«^Œ∞=Ù`å=Ú.)
4. UHÍ„QÆ`«`À Ñ¨xKÕã≤#Ñ¨C_»∞ =∞#‰õΩ XHõ q^èŒ"≥∞ÿ#
P#O^ŒO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. KÕã¨∞Î#fl Ñ¨xÖ’ P#O^ŒO
HõÅ∞QÆ∞`«∂ LO>Ë ^•xg∞^Œ UHÍ„QÆ`« HõeyO^Œx J~°÷O. WHõ
UHÍ„QÆ`« ÖË#Ñ¨C_»∞, KÕã¨∞Î#fl Ñ¨xx ZÑ¨C_»∞ =∂<Õ^•Ì=∂
Jx PÖ’z™êÎ=Ú!
5. H˘xfl™ê~°∞¡ P_Õ@Ñ¨C_»∞, H˘xfl Ñ¨#∞Å∞ KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞,
z#flz#fl ^≥|ƒÅ∞ `«QÆ∞Å∞`å~Ú. J~Ú`Õ `«ye#Ñ¨C_»∞
"å\˜x QÆ=∞xOK«=Ú. `«~åfi`« Jq <˘Ñ≤Ê ÃÑ_»∞`«∞O>Ë
=∞#"Õ∞ Pâ◊º~°ºáÈ`å=Ú. KÕã¨∞Î#fl Ñ¨x g∞^Œ UHÍ„QÆ`« =Å¡<Õ
P QÍÜ«∂xfl, ^•x <˘Ñ≤Êx =∞#O QÆ=∞xOK«ÖË^Œ∞.
6. UHÍ„QÆ`«`À KÕã≤# Ñ¨x K«∂_»K«Hõ¯QÍ LO@∞Ok.
y<≥flÅ∞ `Àq∞<å, KÕu„"å`« „"åã¨∞Î<åfl, P@ P_»∞`«∞<åfl,
ÉÁ=∞‡Å∞ wã¨∞Î<åfl, UHÍ„QÆ`«`À KÕã≤# Ñ¨x KåÖÏ JO^ŒOQÍ
`«Ü«∂~°=Ù`«∞Ok. KÕã≤# Ñ¨x K«Hõ¯QÍ ÖËHõáÈ`Õ ^•xx
UHÍ„QÆ`«`À KÕÜ«∞ÖË^Œx J~°÷O.
7. UHÍ„QÆ`«`À KÕã≤# Ñ¨x `«fi~°QÍ Ñ¨Ó~°Î=Ù`«∞Ok.
8. UHÍ„QÆ`«`À Ñ¨xKÕ¿ã@Ñ¨C_»∞ =∞#O ^Õx g∞^Œ
=∞#ã¨∞û#∞ UHÍ„QÆO KÕã¨∞Î<åfl"≥∂ ^•x ÅHõΔ}ÏÅ∞ =∞#‰õΩ
JÅ=_»`å~Ú. D q+¨Ü«∞O ãÖw`«O, <å@HõO "≥Ú^ŒÖˇ·#
Hõà◊ÅÖ’ Z‰õΩ¯=QÍ HõxÑ≤Oz<å, HõOÑ¨Óº@~ü „áÈ„QÍq∞OQ∑
ÖÏO\˜ q∞ye# q+¨Ü«∂ÅÖ’ ‰õÄ_® x["Õ∞.
9. WOHÍ L#fl`«"≥∞ÿ# ™ê÷~ÚÖ’ D UHÍ„QÆ`« ^è•º#OQÍ
=∂i, JÖÏ ^è•ºxã¨∞Î#fl q+¨Ü«∞O`À =∞#O `å^•`«‡ºO
K≥Ok, JÑïq∞`«"≥∞ÿ# P#O^•xfl J#∞Éèíq™êÎ=Ú. JO`Õ
HÍHõ, J@∞=O\˜ ^è•º#O =∞#‰õΩ JO`«=~°‰õÄ J~°÷O HÍx
q+¨Ü«∂Å#∞ ‰õÄ_® J~°÷=∞ÜÕ∞ºÖÏ KÕã¨∞ÎOk, P^è•ºu‡Hõ
„Ñ¨QÆuH˜ ^ÀÇ¨Ï^ŒO KÕã¨∞ÎOk.
22. q^•ºi÷ ZÖÏ LO_®e?
WO`«=~°‰õÄ =∞#O UHÍ„QÆ`«‰õΩ ãÖ|OkèOz# J<ÕHõ
q+¨Ü«∂Å#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl=Ú. uiy =∞#O =∞#
Hõ^ä•<åÜ«∞‰õΩ_≥·# J~°∞˚#∞_»∞ KÕã≤# ~°Hõ~°HÍÅ Ñ¨#∞Å#∞,
"å\˜ ^•fi~å =∞#O <Õ~°∞ÛHÀQÆey# áê~îåÅ#∞ K«∂^•Ì=Ú.
XHõ™êi „^À}∞_»∞ t+¨μºÅ`À Hõeã≤ QÆOQÍ#kH˜ ™êfl<åxH˜ "≥àÏ§_»∞.
h\˜Ö’H˜ Ö’`«∞QÍ "≥o§# `«~åfi`« XHõ "≥Úãë ^„ À}∞}˜‚ Ñ¨@∞ì‰Ωõ Ok. ^„ À}∞_»∞
`«#x `å#∞ ~°H˜ΔOK«∞HÀQÆey#"å_Õ J~Ú<å, 'D "≥Úãëx K«OÑ≤ ##∞fl
`«fi~°QÍ q_çÑ≤OK«O_ç— Jx t+¨μºefl P^ÕtOKå_»∞. W^ŒO`å t+¨μºefl
Ñ¨sHΔ̃OK«_®xˆH! J~Ú`Õ h\˜Ö’ L#fl "≥Úãëx ZÖÏ =∞@∞ìÉ\ˇ ÏìÖ’ "åiH˜
J~°÷O HÍÖË^Œ∞. "å~°∞ Pâ◊Û~°ºOÖ’ #∞Oz `Õ~°∞‰õΩx `«=∞ PÜ«Ú^è•Å∞
KÕuÖ’H˜ fã¨∞‰õΩ<Õ Ö’Ñ¨ÖË J~°∞˚#∞_»∞ J~Ú^Œ∞ u~°∞QÆ∞ÖËx ÉÏ}ÏÅ`À
h\˜Ö’ =Úxy L#fl "≥Úãëx H˘\Ïì_»∞. Jk „^À}∞}˜‚ q_çzÃÑ\˜ì
=∞~°}ÕzOk. J~°∞˚#∞_ç <Õ~°Êi`«<åxfl K«∂ã≤ „^À}∞_»∞ ZO`À ãÖ`À+≤O
Kå_»∞. `«# Ñ¨sHõΔÖ’ <≥yæ#O^Œ∞‰õΩQÍ#∞ J~°∞˚#∞_ç`À, ''<åÜ«∞<å!
'„|Ç¨Ï‡t~À<å=∞HõO— J<Õ J¢™êÎxfl „Ñ¨Ü≥∂yOK«_»O`À áê@∞, ^•xfl ZÖÏ
LÑ¨ãÖÇ¨ÏiOKåÖ’ ‰õÄ_® h‰õΩ LÑ¨^Õt™êÎ#∞. <Õ~°∞ÛHÀ! Wk KåÖÏ
qt+¨ì"≥∞ÿ# J¢ã¨ÎO. nxx ^è•~°} KÕÜ«∞_»O ‰õÄ_® KåÖÏ Hõ+¨ìO. D
J™ê^è•~°}"≥∞ÿ# J¢™êÎxfl p\˜H©=∂\˜H© „Ñ¨Ü≥∂yOK«‰õÄ_»^Œ∞. JÖÏ KÕ¿ãÎ
Wk „Ñ¨ÑÖKå<Õfl ^ŒÇ≤Ïã¨∞ÎOk. =∞#ã¨∞û#∂, WO„kÜ«∂Å#∂ x„QÆÇ≤ÏOK«∞
H˘x nxx ^è•~°} K≥~Úº. =∞~˘Hõ=∂@ q#∞! Ü«Ú^ŒúOÖ’ â◊„`«∞=Ù Z=Ô~·<å
x#∞fl ÉÏkèOz#Ñ¨C_»∞, J`«º=ã¨~° Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’ =∂„`«"Õ∞, "åix
K«OÑ¨_®xH˜ h=Ù D J¢™êÎxfl „Ñ¨Ü≥∂yOKåe, ã¨∞=∂!—— Jx K≥áêÊ_»∞.
J~°∞˚#∞_»∞ q#Ü«∞O`À JÖÏˆQ *Ï„QÆ`«Î =Ç≤Ï™êÎ#x =∂@ WzÛ, P Q˘Ñ¨Ê
J¢™êÎxfl ã‘fiHõiOKå_»∞. ''Ö’HõOÖ’ h‰õΩ ™ê\˜~åQÆÅ qÅ∞HÍ_»∞ Z=fi_»∂
LO_»_»∞!—— Jx „^À}∞_»∞ J~°∞˚#∞}˜‚ Pj~°fikOKå_»∞.
61
D â’¡HõO g∞‰õΩ `≥Å∞ã¨∞ Hõ^•!
ã¨Ç¨Ï<å==`«∞, ã¨Ç¨Ï<Ò Éèí∞#‰õΩÎ, ã¨Ç¨Ïg~°ºO Hõ~°"å=ÃÇ·Ï I
`Õ[ã≤fi<å=nè`«=∞ã¨∞Î =∂ qkfiëê=ÃÇ·Ï,
FO âßOuó âßOuó âßOuó II
Wk =∞#O^Œ~°O x`«ºO
K«k"Õ Ju „áêp#"≥∞ÿ#
â’¡HõO. LÑ¨x+¨`«∞ÎÅÖ’ Wk
=∞#‰õΩ J<ÕHõ Ñ¨~åºÜ«∂Å∞
HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. QÆ∞~°∞=Ù, t+¨μº_»∞ W^ŒÌ~°∂ HõÅã≤ K«k"Õ D
â’¡HÍxH˜ J~°÷O Uq∞@O>Ë: ''=∞#O W^ŒÌ~°=¸ (QÆ∞~°∞=Ù,
t+¨μº_»∞) HõÅã≤ <Õ~°∞ÛHÀ"åe, HõÅã≤ J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åe.
=∞#O <ÕiÛ# q^Œº =∞# W^ŒÌiH© |ÖÏhfl, g~åºhfl,
`Õ[ã¨∞û#∂ W"åfie. =∞# W^ŒÌi =∞^èŒº ^Õfi+Ö HõÅ∞QÆ‰õΩO_®
LO_®e. =ÚÖ’¡HÍÅ‰õÄ âßOu HõÅ∞QÆ∞QÍHõ!——
QÆ∞~°∞t+¨μºÅ =∞^èŒº ãÖ|O^èŒO ZÖÏ LO_®Ö’ D â’¡HõO
K«Hõ¯QÍ q=iã¨∞ÎOk. QÆ∞~°∞=Ù =ÚO^Œ∞QÍ<Õ <Õ~°∞Û‰õΩx
t+¨μº_çH˜ <Õ~°∞Ê`«∞#flÑ¨Ê\˜H©, QÆ∞~°∞t+¨μºe^ŒÌ~°∂ JÉèÏºãÖÖ’
ÉèÏQÆ™êfi=ÚÖË Jx â’¡Hõ`å`«Ê~°ºO. ^•x=Å¡ W^ŒÌiH©
„âıÜ«∞ã¨∞û HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. JO`ÕHÍHõ, "åi^ŒÌi =∞^èŒº ^Õfi+Ö
HõÅ∞QÆ‰õÄ_»^Œx ‰õÄ_® P â’¡HõOÖ’ K≥Ñ¨Ê|_çOk. ^Õfi+Ö
L#flÑ¨C_»∞ J^èŒºÜ«∞#O ZÖÏ ™êQÆ∞`«∞Ok? QÆ∞~°∞t+¨μºÅ∞ P
â’¡HÍxfl J~°÷O KÕã¨∞‰õΩx „Ñ¨=iÎOz#Ñ¨Ù_»∞ q^•º=º=ã¨÷
x["≥∞ÿ# ™ê~°÷Hõ`«#∞ ™êkèã¨∞ÎOk.
„^À}∞_çÖÏO\˜ ãïÜ≥ÿ∞# QÆ∞~°∞=Ù x~°O`«~°O t+¨μº_ç

Ü≥∂QÆˆHΔ=∂Å<Õ HÀ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. J@∞=O\˜ QÆ∞~°∞=Ù Ñ¨~°∞
+ÖQÍ =∂\Ï¡_ç<å Jk t+¨μº_ç =∞Oz HÀã¨"Õ∞ J=Ù`«∞Ok.
J@∞=O\˜ QÆ∞~°∞=Ù =∞#‰õΩ ^˘iH˜#Ñ¨C_»∞ J`«_ç g∞^Œ
ÖËxáÈx J#∞=∂<åÅ#∂, ^Õfiëêhfl ÃÑOK«∞HÀ‰õΩO_®
J`«_»∞ K≥Ñ≤Ê# =∂@#∞ t~À^è•~°ºOQÍ ÉèÏqOz q^Œº
<Õ~°∞ÛHÀ"åe. J@∞=O\˜ QÆ∞~°∞=Ù#∞ „Ñ¨ã¨#flO KÕã¨∞HÀQÆey
#Ñ¨C_»∞ J`«_»∞ =∞#‰õΩ =∞iO`« ãÖ`À+Ö`À q^Œº#∞
É’kè™êÎ_»∞. Jk =∞#ˆH =∞Ozk Hõ^•!
23. <Õ~∞° ÛHÀ"åÅ#fl â
„ ^
◊ úÕ Jã¨Ö#·ˇ QÆ∞~°∞=Ù
^•Ü«∂^Œ∞Å =∞^èŒº "≥·~°=∞<Õk Ö’Hõã¨Ç¨Ï[O. ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_çH˜
áêO_»=ÙÅ#∞ K«∂¿ãÎ KåÖÏ Jã¨∂Ü«∞QÍ LO_Õk. ZÖÏÔQ·<å ã¨ˆ~ "åix
J}z"ÕÜ«∂Åx x~°O`«~°O ‰õΩ`«O„`åÅ∞ Ñ¨#∞fl`«∂ LO_Õ"å_»∞.
JO`ÕHÍHõ, `«=∞Hõ<åfl „^À}∞_»∞ áêO_»=ÙÅˆH Z‰õΩ¯= <Õ~°∞Ê`«∞<åfl_»x,
=ÚYºOQÍ J~°∞˚#∞_çH˜ `«=∞‰õΩ `≥eÜ«∞x ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ É’kèã¨∞Î<åfl_»h
xOkã¨∂Î, `«=∞ QÆ∞~°∞=Ù J#fl Q“~°=O ‰õÄ_® ÖË‰õΩO_®, 'áêO_»=Ñ¨HõΔáêu—
JO@∂ ^„ À}∞}˜‚ `«∂Å<å_®_»∞. ^„ À}∞_»∞ Jk qx T~°∞‰õΩ<åfl_»∞. J~Ú`Õ,
`å#∞ <Õ~°Ê_»O =Å¡<Õ HÍHõ J~°∞˚#∞_»∞ `«# ã¨fiÜ«∞OHõ$+≤ =Å¡<Õ Z‰õΩ¯= q^Œº
™êkèã¨∞Î<åfl_»x "åiH˜ x~°∂Ñ≤OKåÅ#∞‰õΩ<åfl_»∞. =∞~°∞ã¨\˜ ~ÀA
„^À}∞_»∞ ™êfl<åxH˜ QÆOQÍ#kH˜ "≥_»∞`«∂, J~°∞˚#∞}˜‚ #∂<≥ `≥=∞‡x "≥#H˜¯
ÑÖÑ≤"Õâß_»∞. q∞ye# t+¨μºÅ‰õΩ H˘`«Î áê~î°O <Õ~°∞Ê`å#∞ ~°=∞‡x, XHõ
J¢™êÎxfl ZÖÏ „Ñ¨Ü≥∂yOKåÖ’ q=iOKÕ XHõ â’¡HÍxfl <ÕÅg∞^Œ „"åã≤,
^•xx, ^•x Ñ„ Ü ¨ ∂≥ QÆq^è•<åxfl "åiH˜ <ÕiÊ P `«~åfi`« ™êfl<åxH˜ "≥àÏ§_»∞.
#∂<≥ fã¨∞‰õΩ=ã¨∞#Î fl J~°∞#˚ ∞_»∞ ^•iÖ’ <ÕÅg∞^Œ "„ åã≤=Ù#fl â’¡HÍxfl K«∂ã≤
^•xfl K«kq <Õ~°∞Û‰õΩx, ^•x „Ñ¨HÍ~°O P J¢™êÎxfl ZÖÏ „Ñ¨Ü≥∂yOKåÖ’
‰õÄ_® <Õ~°∞Û‰õΩx QÆ∞~°∞=Ù =^ŒÌ‰õΩ "≥àÏ§_»∞. P `«~åfi`« „^À}∞_»∞ t+¨μºÅO^Œ
ih Ñ¨sH˜ΔOz#Ñ¨Ù_»∞ J~°∞˚#∞_»∞ P J¢™êÎxfl ‰õÄ_® „Ñ¨Ü≥∂yOz K«∂áê_»∞.
ZÖÏ <Õ~∞° ‰Û Ωõ <åfl=x J_çy`Õ, J~°∞#˚ ∞_»∞ <ÕÅg∞^Œ "„ åã≤=Ù#fl â’¡HÍxfl K«kq
<Õ~°∞Û‰õΩ<åfl#x K≥Ñ≤Ê#Ñ¨Ù_»∞, q∞ye# t+¨μºÅO^Œ~°∂ Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂~°∞.
L`«Î=Ú_≥·# q^•ºi÷ Z=~°∞? Z=i =∞#ã¨∞û x~°O`«~°O
`å#∞ KÕÑ¨\ ˜ì# K«^Œ∞=Ù#∞ =∞iO`« K«Hõ¯QÍ ZÖÏ <Õ~°∞ÛHÀ
QÆÅ<å Jx PÖ’zã¨∂Î LO@∞O^À J`«_Õ L`«Î=Ú_≥·#
q^•ºi÷. JÖÏO\˜"å_»∞, ZHõ¯_» <Õ~°∞Û‰õΩ<Õ J=HÍâ◊O
^˘iH˜<å ^•xx =keÃÑ@ì_»∞. WHõ, L`«Î=ÚÖˇ·# QÆ∞~°∞=ÙÅ∞
L`«Î=ÚÖˇ·# t+¨μºÅ HÀãÖ Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∂Î LO\Ï~°∞. ^èŒ#O,
JkèHÍ~°O Z=i=^ŒÌ L<åflÜ«∞#fl q+¨Ü«∂xfl J@∞=O\˜
64
QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ Ñ¨\ ˜ìOK«∞HÀ~°∞. t+¨μºÅÖ’ q#Ü«∞q^èÕÜ«∞`«Å∞,
J‰õΩOiî`«nHõΔ ÖÏO\˜ ÅHõΔ}ÏÅ∞ L<åflÜ«∂ ÖË^• Jx
QÆ=∞x™êÎ~°∞. `«# ™⁄O`«‰õΩ=∂~°∞_≥·# Jâ◊fi`å÷=∞#∞ ‰õÄ_®
q∞OzáÈ`«∞<åfl ã¨ˆ~, „^À}∞_»∞ J~°∞˚#∞_çˆH Z‰õΩ¯= q^Œº#∞
<Õ~åÊ_»∞ Hõ^•!
24. `«Ü∂« ~°∞QÍ LO_»_"» ∞Õ q[Ü«∞ ~°ÇÏ¨ ã¨ºO
„^À}∞_»∞, „^Œ∞Ñ¨^Œ∞_»∞ ÉÏÅºq∞„`«∞Å∞. XˆH QÆ∞~°∞=Ù ^ŒQÆæ~° q^Œº#∞
JÉèíºã≤OKå~°∞. „^À}∞_»∞ „ÉÏÇ¨Ï‡}‰õΩ=∂~°∞_»∞, „^Œ∞Ñ¨^Œ∞_»∞ ~å‰õΩ=∂~°∞_»∞.
"åi~°∞=Ù~°∂ q^•ºÉèÏºã¨HÍÅOÖ’ ZO`« „áê}¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∞QÍ
LO_Õ"å~°O>Ë, ^„ ∞Œ Ñ¨^∞Œ _»∞ `å#∞ ~å[Ü«∂ºHõ ^„ À}∞_çH˜ J~°~ú å[ºO W™êÎ#x
JO@∂ LO_Õ"å_»∞. q^Œº Ñ¨Ó~°ÎÜ«∂ºHõ, Z=i „`À=# "å~°∞
"≥o§áÈÜ«∂~°∞. `«O„_ç `«~åfi`« „^Œ∞Ñ¨^Œ∞_»∞ ~å[Ü«∂º_»∞. J~Ú`Õ „^À}∞_»∞
=∂„`«O ¿Ñ^ŒiHõOÖ’ =∞yæáÈ™êQÍ_»∞. UHõOQÍ J~°ú~å[º"Õ∞ W™êÎ##fl
z#fl<å\˜ ã¿ flÇ≤Ï`«∞_»∞ WÑ¨C_»∞ ~å[Ü«∂º_»∞ Hõ#∞Hõ `«ÑÊ¨ ‰õ `«#‰õΩ ã¨Ç¨ Ü«∞O
KÕ™êÎ_»x „^À}∞_»∞ ÉèÏqOz "≥o§ „^Œ∞Ñ¨^Œ∞_ç ã¨Ç¨Ü«∞O HÀ~å_»∞. J~Ú`Õ
QÆ~°fiO `«ÅÔHH˜¯# „^Œ∞Ñ¨^Œ∞_»∞ xO_»∞ ã¨ÉèíÖ’ „^À}∞}˜‚ Ñ¶¨∞’~°OQÍ J==∂xOz
ÑÖÑ≤"Õâß_»∞. D ãÖÑ¶¨∞@# `«~åfi`« „^À}∞_»∞ „^Œ∞Ñ¨^Œ∞_ç g∞^Œ Ñ¨QÆ|\˜ì
ZÑ¨Ê\˜ÔH·<å „Ñ¨fHÍ~°O f~°∞ÛHÀ=_®xH˜ =∂~åæÅ∞ "≥^Œ∞‰õΩ`«∞<åfl_»∞. P
ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ H“~°=áêO_»=ÙÅ‰õΩ QÆ∞~°∞=ÙQÍ KÕ~å_»∞.
WHõ áêO_»=ÙÅ∂, H“~°=ÙÅ∂ JGq^ŒºÖ’ xëê‚`«∞Å∞ JÜ«∂º~°x
xâ◊Û~ÚOK«∞H˘x „^À}ÏKå~°∞º_»∞ `«# t+¨μºÅO^Œih Ñ≤eÑ≤OKå_»∞.
''<åÜ«∞#ÖÏ~å! g∞ q^•ºÉèÏºãÖ Ñ¨ÓiÎ J~ÚOk. g∞~°O^Œ~°∂ K«Hõ¯\˜
Ü«Ú^Œúg~°∞Å∞QÍ `«Ü«∂~°Ü«∂º~°∞. WÑ¨C_»∞ g∞~°∞ <å‰õΩ QÆ∞~°∞^ŒH˜Δ}
W"åfie. áêOKåÅ ~å[~Ú# „^Œ∞Ñ¨^Œ∞}˜‚ Ü«Ú^ŒúOÖ’ F_çOz, |OkèOz
fã¨∞‰õΩ~°O_ç. W^Õ g∞~°∞ <å‰õΩ W=fiQÆey# QÆ∞~°∞^ŒH˜Δ}!—— Jx "åi`À
K≥áêÊ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ "å~°∞ L`åûÇ¨ÏOQÍ XÑ¨C‰õΩx, ~°^ä•Å#∞ ZH˜¯,
„^À}ÏKå~°∞ºx`À HõÅã≤ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞.
65
"å~°O`å áêOKåÅ ~å[ºO #QÆ~° á⁄e"Õ∞~° KÕ~°QÍ<Õ J~°∞˚#∞_»∞ ÉÏQÍ
PÖ’zOz „^À}ÏKå~°∞ºx`À, ''QÆ∞~°∞=~åº! =ÚO^Œ∞ H“~°=ÙÅ#∞ Ü«Ú^ŒúO
KÕÜ«∞x=fiO_ç! „^Œ∞Ñ¨^Œ∞}˜‚ Ü«Ú^ŒúOÖ’ F_çOK«_»O gi =Å¡ HÍ^Œ∞! gi
Ñ¨~å„Hõ=∞ „Ñ¨^Œ~°≈# =Úyã≤# `«~åfi`« áêO_»=ÙÅ"≥∞ÿ# "Õ∞=Ú S^Œ∞QÆ∞~°=¸
Ü«Ú^ŒúO KÕ™êÎ=Ú!—— J<åfl_»∞. „^À}∞_»∞ JO^Œ∞‰õΩ JOwHõiOKå_»∞.
"≥Ú^Œ@ H“~°=ÙÅ∞ áêOKåÅ ~å[^è•x "≥Ñ· Ù¨ ^Œ∂ã¨∞‰õΩx áÈ™êQÍ~°∞. P
"å~°Î#∞ q#fl „^Œ∞Ñ¨^Œ∞_»∞ ÃÑ^ŒÌ Ãã·#ºO`À =zÛ Ü«Ú^•úxH˜ kQÍ_»∞. „^Œ∞Ñ¨^Œ∞_ç
^è•\˜H˜ `«@∞ìHÀÖËHõ H“~°=ÙÅ∞ "åi ã¿ #`À ã¨Ç¨ áêiáÈ™êQÍ~°∞. P ã≤u÷ Ö’
áêO_»=ÙÅ∞ „^À}∞_çH˜ #=∞ã¨¯iOz ~°^ä•Å#∞ ZH˜¯ Ü«Ú^•úxH˜ |Ü«∞Å∞
^Õ~å~°∞. J~°∞˚#∞_»∞ ^èŒ~°‡~åA#∞ Ü«Ú^•úxH˜ ~å=^ŒÌx "åiOz, #‰õΩÅ
ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ#∞ `«# ~°^äŒK«„HÍÅ‰õΩ ~°HõΔ‰õΩÅ∞QÍ LO_»=∞<åfl_»∞. cè=∞¿ã#∞_»∞
QÆ^Œ Ñ¨\˜ì ¿ã# =ÚO^Œ∞ xeKå_»∞. q[Ü«∞QÆ~°fiO`À Ñ¶¨∞’+¨ ÃÑ_»∞`«∞#fl
„^Œ∞Ñ¨^Œ∞_ç ¿ã# g∞^Œ‰õΩ áêO_»=ÙÅ∞ q~°∞K«∞‰õΩÑ¨_®¤~°∞.
XHõ"≥·Ñ¨Ù Jã¨=∂#"≥∞ÿ# ÉÏÇ¨ïÑ¨~å„Hõ=∞O QÆÅ cè=Ú_»∞ „^Œ∞Ñ¨^Œ∞_ç
Ãã·#ºOÖ’ Ñ¨^•u^ŒàÏÅ#∂, U#∞QÆ∞Å#∂, QÆ∞„~åÅ#∂ <åâ◊#O KÕÜ«∞
™êQÍ_»∞. =∞~˘Hõ"≥·Ñ¨Ù J~°∞˚#∞_»∞ Jxfl k‰õΩ¯ÅÖ’#∂ HõxÑ≤ã¨∂Î, Jâ◊fi^ŒàÏ
Å#∂, QÆ[¿ã##∞, ~°^ä•Å#∂ <ÕÅ‰õÄÅ∞Û`«∂ „Ñ¨à◊Ü«∞HÍÖÏyflÖÏQÍ
Ñ„ [¨ fiiÖÏ¡_∞» . J`«_∞» ÉÏ}ÏÅ#∞ ãÖkèOK«_®xH˜, q_»=_®xH˜ =∞^èºŒ =º=kè
HõxÑ≤OK«_»O ÖË^Œ∞. J~°∞˚#Ñ¨HõΔOÖ’ Jaè#O^Œ#Å∂, ã≤OÇ¨Ï<å^•Å∂
K≥Åˆ~QÍ~Ú. z=~°‰õΩ, J~°∞˚#∞_»∞ áêOKåÅ Ãã·<åºxfl ^•@∞‰õΩx „^Œ∞Ñ¨^Œ∞}˜‚
KÕ~°∞‰õΩx J`«}˜‚ `«# ÉÏ}ÏÅ`À =ÚOK≥`åÎ_»∞. =∞Ç¨Ü≥∂^èŒ∞_≥·#
„^Œ∞Ñ¨^Œ∞_»∞ ‰õÄ_® J~°∞˚#∞}˜‚ ÉÏ}ÏÅ`À H˘@ì™êQÍ_»∞. J~°∞˚#∞_»∞ „^Œ∞Ñ¨^Œ∞_ç
ÉÏ}ÏÅxflO\˜h uÑ≤ÊH˘\˜ì, J`«_ç qÅ∞¡#∞ q~°∞QÆQ˘\˜ì, ^èŒfi*Ïxfl ‰õÄeÛ"Õã≤,
HõuÎx KÕ`«|\˜ì ã≤OÇ¨Ï<å^ŒO KÕã≤, P áêOKåÅ~åA ~°^äŒO g∞^Œ‰õΩ
x~°ƒùÜ«∞OQÍ ^Œ∂H˜, J`«}˜‚ Ö’|~°∞K«∞‰õΩ<åfl_»∞. Wk K«∂ã≤# áêOKåÅ
Ãã·x‰õΩÅ∞ áêiáÈ™êQÍ~°∞.
áêO_»=ÙÅ∞ „^Œ∞Ñ¨^Œ∞}˜‚ |OkèOz „^À}ÏKå~°∞ºxH˜ HÍ#∞HõQÍ ã¨=∞iÊO
Kå~°∞. „^À}∞_»∞ QÆ`åxfl QÆ∞~°∞Î KÕã¨∞‰õΩO@∂, ''„^Œ∞Ñ¨^•! ã¨=∞=Ùr˚Å =∞^èŒº<Õ
¿ãflÇ¨ÏO á⁄ã¨QÆ∞`«∞O^Œx Q˘Ñ¨ÊÅ∞ K≥Ñ≤Ê, ##∞fl z#flK«∂Ñ¨Ù K«∂âß=Ù Hõ^•!
WÑ¨C_»∞ <Õ#∞ h ~å*Ïºxfl P„Hõq∞OK«∞‰õΩ<åfl#∞. HÍ|\˜ì <Õ#∞ ‰õÄ_® ~åA<Õ!
D áÈ~å\Ïxfl, F@q∞x =∞#ã¨∞ûÖ’ ÃÑ@∞ìHÀHõ ##∞fl h q∞„`«∞xQÍ<Õ
ÉèÏqOK«∞!—— J<åfl_»∞. „^Œ∞Ñ¨^Œ∞_»∞, ''„ÉÏÇ¨Ï‡}Ï! h=O\˜ Ñ¨~å„Hõ=∞=O`«∞_çH˜
WO`« B^•~°ºO LO_»_»O Pâ◊Û~°ºHõ~°O. h`À âßâ◊fi`«"≥∞ÿ„ux
HÀ~°∞`«∞<åfl#∞!—— J<åfl_»∞. ÃÑ·H˜ "≥∞ÿ„ux HÀi<å, „^À}∞_»∞ KÕã≤# Ñ¨~åÉèí=O
„^Œ∞Ñ¨^Œ∞_ç =∞#ã¨∞ûÖ’ =∞iO`« ^Õfiëêxfl ~°yeOzOk. =∞~˘Hõ"≥·Ñ¨Ù
J~°∞˚#∞_ç Ñ¨~å„Hõ=∂xfl K«∂ã≤ ZO`À ãÖ`À+≤Oz, J`«_ç`À |O^èŒ∞`åfixfl
U~°Ê~°∞K«∞HÀ"åÅ#∞‰õΩ<åfl_»∞.
=∞#‰õΩ#fl â◊H˜Îx |>Ëì =∞#O W`«~°∞Å#∞ JOK«<å
"ÕÜ«∞QÆÅO! Ü«Ú^•úxH˜ =ÚO^Œ∞ J~°∞˚#∞_»∞ „^Œ∞Ñ¨^Œ∞_ç â◊H˜Îx
K«Hõ¯QÍ JOK«<å "Õã≤ ^•xH˜ `«QÆæ@∞æQÍ Ü«Ú^•úxfl #_çáê_»∞.
JÖÏˆQ „^Œ∞Ñ¨^Œ∞_»∞ ‰õÄ_® J~°∞˚#∞_ç H“â◊ÖÏxfl K«Hõ¯QÍ
JOK«<å "Õâß_»∞. J`«_»∞ â◊„`«∞=ÙQÍ =zÛ `«#<Õ F_çOz
#Ñ¨Ê\˜H©, J`«}Ë‚ `«# JÅ∞¡_çQÍ KÕã¨∞HÀ"åÅ#∞‰õΩ<åfl_»∞.
J~°∞˚#∞_»∞ q∞ye#"åiHõ<åfl Hõ+≤ìOz JÉèÏºãÖ KÕÜ«∞_»O
^•fi~å Z‰õΩ¯= q^Œº#∞ ™êkèOKå_»∞. ^•x=Å¡<Õ „^Œ∞Ñ¨^Œ∞}˜‚
F_çOK«QÆeQÍ_»∞. U^≥·<å Ñ¨x ™êkèOKåÅO>Ë, =ÚO^Œ∞QÍ
^•x HÀãÖ `«Ü«∂~°∞ HÍ"åe. ZO`À Ñï„â◊=∞`À P Ñ¨xx
KÕÜ«∞QÆÅ ã¨=∞~°÷`«#∞ ™êkèOKåe. J~°∞˚#∞_»∞ ˆH=ÅO
Ü«Ú^ŒúOÖ’ <≥QÍæ_»#fl^Õ =∞#‰õΩ =ÚYº"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O HÍ^Œ∞.
„Ñ¨Hõ¯# xÅ|_ç K«∂¿ã"åiH˜ JO`«=~°ˆH J~°÷=∞=Ù`«∞Ok.
J~Ú`Õ, JÖÏ <≥QÆæ_®xH˜ =ÚO^Œ∞ J`«_»∞ ZO`« ™ê^èŒ# KÕã≤,
`«Ü«∂~°Ü«∂º_À =∞#O QÆ=∞xOKåe.
rq`«OÖ’ Ñ¨sHΔÍã¨=∞Ü«∞O Z‰õΩ¯=¿ãÑ¨Ù LO_»^Œ∞. U_®k
JO`å K«kq<å Ñ¨sHõΔ ~å¿ãk H˘xfl QÆO@ÖË Hõ^•. J~Ú`Õ
rq`«OÖ’ Z^Œ∞~°ÜÕ∞º Ñ¨sHõΔÅ∞ =ÚO^Œ∞QÍ K≥Ñ≤Ê ~å=Ù. Jq
ZÑ¨C_»∞ Z^Œ∞Ô~·<å Z^Œ∞~À¯=_®xH˜ ã≤^ŒúOQÍ LO_®e.
HÍ|\˜ì x~°O`«~°O ã¨#fl^ŒúOQÍ LO_»_»"Õ∞ q[Ü«∞ ~°Ç¨Ïã¨ºO.
JÖÏ ã¨#fl^ŒúOQÍ LO_®ÅO>Ë Jq∞`«"≥∞ÿ# ™ê^èŒ# KÕÜ«∂e.
=∂=¸Å∞QÍ J=ã¨~°=∞#∞‰õΩ<Õ ^•xHõ<åfl, =ÚO^Œ∞ #∞OKÕ,
Z<Àfl QÆO@Å∞ Z‰õΩ¯= ™ê^èŒ# KÕÜ«∂e. P q^èŒOQÍ ™ê^èŒ#
KÕã≤#"å_çH˜ ÔQÅ∞Ñ¨Ù ^•#O`«@ J^Õ ^Œ‰õΩ¯`«∞Ok.
25. QÆ∞iÎOÑ¨Ù ™êkèOKÕk ZÖÏ?
™ê^è•~°}OQÍ =∞#O^ŒiH© XHõ ãÖ^ÕÇ¨ÏO LO@∞Ok.
=∞# QÆ∞iOz „Ñ¨ÑÖKåxH˜ `≥eÜ«∂ÅO>Ë ZÖÏ? HÀi#O`«
_»|∞ƒ ãÖáêkOKåÅO>Ë ZÖÏ? D ãÖ^ÕÇ¨xH˜
ã¨=∂^è•#O Uq∞@O>Ë, JO^Œ~°∂ =∞#efl QÆ∞iÎOKÕÖÏQÍ
KÕÜ«∞_»"Õ∞! =∞i, =∞#efl JO^Œ~°∂ QÆ∞iÎOKåÅO>Ë Uq∞
KÕÜ«∂e? U^≥·<å q+¨Ü«∞OÖ’ =∞#‰õΩ#fl ™ê=∞~å÷ºxfl |\˜ì
=∞#efl Ö’HõO QÆ∞iÎã¨∞ÎOk. =∞#‰õΩ U ™ê=∞~°÷º=¸ ÖËHõáÈ`Õ
Z=Ô~·<å =∞#efl ZO^Œ∞‰õΩ QÆ∞iÎ™êÎ~°∞? ZO^Œ∞‰õΩ
QÆ∞iÎOKåe? HÍ|\˜ì, U^À XHõ q+¨Ü«∞OÖ’ =∞#‰õΩ Ñ¨ÓiÎ
<≥·Ñ¨Ù}ºO HÍ"åe. Jk U q+¨Ü«∞"≥∞ÿ<å Ñ¶¨~åfiÖË^Œ∞. J~Ú`Õ,
P q^ŒºÖ’ =∞#‰õΩ `≥eÜ«∞xk JO@∂ WHõ ÖË^Œ∞ J<Õ
q^èŒOQÍ ^•x g∞^Œ Ñ¨@∞ì ™êkèOKåe. J@∞=O\˜ <≥·Ñ¨Ù}º"Õ∞
Jã¨Å∞ |ÅO. JÖÏO\˜ <≥·Ñ¨Ù}Ïºxfl ™êkèOz# "å_çH˜
^èŒ#ãÖÑ¨^ŒÖË HÍHõ, Q˘Ñ¨Ê ãÖ`«$Ñ≤Î ‰õÄ_® Åaèã¨∞ÎOk.
„^À}∞_ç KÕuÖ’ J==∂#O á⁄Ok# „^Œ∞Ñ¨^Œ∞_»∞, `«# ~å*ÏºxH˜ uiy
"≥o§ `«#‰õΩ „^À}∞}˜‚ K«O¿Ñ â◊H˜ÎQÆÅ H˘_»∞‰õΩ, J~°∞˚#∞}˜‚ q"åÇ¨ÏO KÕã¨∞‰õΩ<Õ
‰õΩ=∂Ô~Î HÍ"åÅx Q˘Ñ¨Ê Ü«∞[˝O KÕâß_»∞. ^•x ^•fi~å J`«_çH˜
68
^èŒ$+¨ì^Œ∞º=Úfl_»∞ J<Õ ‰õΩ=∂~°∞_»∞, „^ÒÑ¨k J<Õ ‰õΩ=∂Ô~Î HõeQÍ~°∞.
^èŒ$+¨ì^Œ∞º=Úfl_»∞ Q˘Ñ¨Ê g~°∞_çQÍ Zky`Õ, „^ÒÑ¨k J`«ºO`« ™œO^Œ~°º=uQÍ,
q^•º=O`«∞~åeQÍ ZkyOk.
„^Œ∞Ñ¨^Œ∞xH˜ =∞#ã¨∞ûÖ’ „^ÒÑ¨kx J~°∞˚#∞_ç‰õΩ WzÛ q"åÇ¨ÏO
KÕÜ∂« Åx LOk. J~Ú`Õ „ ^ÒÑ¨kH˜ Ü«ÚHõ=Î Ü«∞ã¨∞û =KÕãÛ i¨ H˜ áêO_»=ÙÅ∞
ÅHõ¯ WO\˜Ö’ HÍe =∞~°}ÕKå~°#fl "å~°Î "åºÑ≤OzOk. nx`À „^Œ∞Ñ¨^Œ∞_»∞
„‰õΩOyáÈÜ«∂_»∞. J~Ú`Õ, áêO_»=ÙÅ∞ =∞~°}ÕKå~°x J`«_»∞ #=∞‡ÖËHõ
áÈÜ«∂_»∞. "å~°∞ ZHõ¯_À J*Ï˝`«OQÍ L<åfl~°h, "åix ~°Ñ≤ÊOK«_®xH˜
„^ÒÑ¨kH˜ ã¨fiÜ«∞O=~°O „Ñ¨Hõ\ÕK«_»"Õ∞ =∂~°æ=∞h ÉèÏqOz, JÖÏ „Ñ¨Hõ@#
KÕâß_»∞. WHõ q∞ye# g~°∞Å #∞Oz J~°∞˚#∞}˜‚ "Õ~°∞ KÕÜ«∞_®xH˜ J`«ºO`«
|Å=O`«∞_»∞ =∂„`«"Õ∞ Z‰õΩ¯ÃÑ@ìQÆÅ XHõ ^èŒ#ã¨∞û#∞ `«Ü«∂~°∞ KÕ~ÚO
Kå_»∞. PHÍâ◊OÖ’ XHõ Ü«∞O„`åxfl xi‡Oz ^•xÖ’ "ÕQÆOQÍ uiˆQ KÕÑ¨
ÉÁ=∞‡#∞ U~åÊ@∞ KÕâß_»∞. ^•x „ÑüaOÉÏxfl <ÕÅg∞^Œ U~åÊ@∞ KÕã≤#
z#fl H˘Å#∞Ö’ K«∂ã¨∂Î, Z`«∞ÎÖ’ "ÕQÆOQÍ u~°∞QÆ∞`«∞#fl P ÅHΔÍºxfl
KèÕkOKåe. ^•xfl =∂=¸Å∞ qÅ∞HÍà◊√§ Z=~°∂ H˘@ìÖË~°∞. ''Z=Ô~·`Õ D
^èŒ#ã¨∞û#∞ Z‰õΩ¯ÃÑ\˜ì, PHÍâ◊OÖ’ ÅHõΔºOQÍ U~åÊ@∞ KÕã≤# KÕÑ¨ Ü≥ÚHõ¯
„ÑüaOÉÏxfl „HÕ^Œ L#fl h\˜Ö’ K«∂ã¨∂Î H˘@ìQÆÅ~À, "åix <å Ñ¨Ù„uHõ
q"åÇ¨Ï=∂_»∞`«∞Ok!—— Jx „Ñ¨Hõ\ÕKå_»∞. „^ÒÑ¨k ™œO^Œ~°ºO QÆ∞iOz
q#fl ~åAÅO^Œ~°∂ ã¨fiÜ«∞O=~°OÖ’ áêÖÁæ<åÅx JHõ¯_»‰õΩ =KåÛ~°∞. KÕÑ¨
ÉÁ=∞‡#∞ ÅHõΔºOQÍ ÃÑ\Ïì~°∞ HÍ|\˜ì Jk =∞`«ûºÜ«∞O„`«O J~ÚOk.
HÍeáÈ`«∞#fl ÅHõ¯ WO\˜Ö’ #∞Oz |Ü«∞@Ñ¨_»¤ áêO_»=ÙÅ∞ „ÉÏÇ¨Ï‡}
"ÕëêÅ∞ ^èŒiOz J*Ï˝`«OQÍ ^ÕâßÅhfl u~°∞QÆ∞`«∂ „^ÒÑ¨n ã¨fiÜ«∞O=~°O
QÆ∞iOz qx áêOKåÅ^Õâ◊O KÕ~å~°∞. JHõ¯_» XHõ ‰õΩ=∞‡i WO\˜Ö’
P„â◊Ü«∞O á⁄Ok, ã¨fiÜ«∞O=~° =∞O@áêxH˜ KÕ~å~°∞. P ã¨fiÜ«∞O=~åxH˜
Hõ$+¨μ‚_»∞ |Å~å=Ú_ç`À =KåÛ_»∞. áêO_»=ÙÅ∞ K«xáÈÖË^Œx `≥eã≤#
Hõ$+¨μ‚_»∞, "å~°∞ ã¨fiÜ«∞O=~åxH˜ ~å=_»"Õ∞ HÍHõ, ÔQÅ∞á⁄O^Œ∞`å~°x ‰õÄ_®
=ÚO^Œ∞QÍ<Õ TÇ≤ÏOKå_»∞. HõΔ„uÜ«ÚÅ =∞^èŒºÖ’ HÍHõ, „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å =∞^èŒºÖ’
H˘^Œ=∞ã≤OÇ¨ÅÖÏQÍ ‰õÄ~°∞Ûx L#fl S^Œ∞QÆ∞~°∞ áêO_»=ÙÅ#∂ Hõ$+¨μ‚_»∞
|Å~å=Ú_çH˜ K«∂áê_»∞. |Å~å=Ú_»∞ "åix K«∂ã≤ ãÖ`À+≤OKå_»∞.
„^ÒÑ¨nã¨fiÜ«∞O=~åxH˜ =zÛ# ~åAÅ∞ XHõi `«~åfi`« XHõ~°∞ qO\˜x
Z‰õΩ¯ÃÑ@ì_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOKå~°∞. H˘O^Œ~°∞ P qO\˜<Õ "≥∂Ü«∞ÖËHõ
„HÕ^ŒÑ¨_çáÈÜ«∂~°∞. H˘O^Œ~°∞ Z‰õΩ¯ÃÑ@ìÉ’~Ú ^•x qã¨∞~°∞‰õΩ "≥#‰õΩ¯
Ñ¨_®¤~°∞. JÑ¨C_»∞ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å =∞^èŒºÖ’, „ÉÏÇ¨Ï‡}"Õ+ÖÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx L#fl
J~°∞˚#∞_»∞ ÖËz ^èŒ#ã¨∞û#∞ Z‰õΩ¯ÃÑ@ì_®xH˜ L^Œºq∞OKå_»∞. Wk K«∂ã≤
„ÉÏÇ¨Ï‡}∞ÅO^Œ~°∂ Pj~åfi^•Å∞ ÑëH˜`Õ, HõΔ„uÜ«ÚÅO^Œ~°∂ ÃÑ^Œq
qiKå~°∞. J~°∞˚#∞_»∞ ã¨HõÅ=~°„Ñ¨^•`« J~Ú# ã¨∂~°∞º_çH˜ t~°ã¨∞û =Oz
#=∞ã¨¯iOz ^èŒ#ã¨∞û#∞ KÕuÖ’H˜ fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. ^•xfl ã¨∞<åÜ«∂ãÖQÍ
Z‰õΩ¯ÃÑ\˜ì =~°∞ã¨QÍ J~Ú^Œ∞ ÉÏ}ÏÅ`À ÅHΔÍºxfl H˘\Ïì_»∞. Jk <ÕÅg∞^Œ
Ñ¨_çOk. „^Œ∞Ñ¨^Œ∞_»∞ ZO`À ãÖ`À+≤OKå_»∞. „^ÒÑ¨k J~°∞˚#∞}˜‚ KÕi J`«_ç
"≥∞_»Ö’ Ñ¨ÓÅ=∂Å "Õã≤Ok. JHõ¯_ç „ÉÏÇ¨Ï‡}∞ÅO^Œ~°∂ „^ÒÑ¨kH©,
J~°∞˚#∞_çH© `«=∞ Pj~°fiK«<åÅ∞ ÑëHÍ~°∞.
J`«ºO`« ™œO^Œ~°º~åt J~Ú# „^ÒÑ¨kx ÉèÏ~°ºQÍ á⁄O^•Åx
JHõ¯_»‰õΩ =zÛ# ~åAÅ∞ `«=∞‰õΩ J==∂#O [iyO^Œx ÉèÏqOKå~°∞.
HõΔ„uÜ«ÚÅ#O^Œih PÇ¨fixOz, z=~°‰õΩ XHõ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞_çH˜ WzÛ q"åÇ¨ÏO
KÕÜ«∞_»"Õ∞q∞@x "å~°∞ „Ñ¨tflOz, „^Œ∞Ñ¨^Œ∞}˜‚ K«OÑ¨_®xH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞.
cè=Ú_»∞, J~°∞˚#∞_»∞ „^Œ∞Ñ¨^Œ∞_ç g∞^Œ ^•_çH˜ ã≤^ŒúÑ¨_ç# "åix J=bÅQÍ
F_çOz "≥#‰õΩ¯ ÑÖáê~°∞.
J~°∞˚#∞_»∞ ™êkèOz# H“â◊ÅO=Å¡ =∞Ç¨~å[~Ú#
„^Œ∞Ñ¨^Œ∞_Õ J`«}˜‚ `«# JÅ∞¡_çQÍ KÕã¨∞HÀ"åÅ#∞‰õΩ<åfl_»∞.
XHõ<å_»∞ `«#<Õ F_çOz, Ñ¨~åÉèíqOz# "å_»~Ú#Ñ¨Ê\˜H©,
J`«}Ë‚ HÀ~°∞‰õΩ<åfl_»∞. HÍ|\˜ì, =∞#O <Õ~°∞Û‰õΩ#fl q^Œº
„Ñ¨ÑÖK«OÖ’ ZHõ¯_»‰õΩ "≥o§<å =∞#efl P^Œ∞‰õΩ<Õ x["≥∞ÿ#
|O^èŒ∞=Ù J=Ù`«∞Ok. â◊„`«∞=ÙÅ #∞Oz ‰õÄ_® Jaè=∂<åxfl
ãÖáêkã¨∞ÎOk.
71
26. jÅO`À ‰õÄ_ç# <≥Ñ· Ù¨ }ºO HÍ"åe
Ñïã≤÷`«∞Å∞ qz„`«OQÍ =∞Å∞Ñ¨Ù uiy, áêO_»=ÙÅ∞ J~Ú^Œ∞QÆ∞~°∂
„^ÒÑ¨kx q"åÇ¨ÏO KÕã¨∞HÀ"åÅx x~°‚~ÚOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. =ÚO^Œ∞
=ºuˆ~HÕz<å, "åºã¨=∞Ç¨Ïi¬x ãÖ„Ñ¨kOz# `«~åfi`« „^Œ∞Ñ¨^Œ∞_»∞ D
q"åÇ¨xH˜ JOwHõiOKå_»∞. (Pi÷Hõ HÍ~°}ÏÅ=Å¡ J#fl^Œ=Ú‡Å∞ XˆH ¢ã‘Îx
q"åÇ¨Ï=∂_Õ ãÖ„Ñ¨^•Ü«∞O WÑ¨Ê\˜H© Ç≤Ï=∂ÅÜ«∞ „áêO`åÅÖ’
HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k.) q"åÇ¨ÏO `«~åfi`« áêO_»=ÙÅ∞ ^„ ÒÑ¨k HÍ~°}OQÍ `«=∞ =∞^èºŒ
qÉèË^•Å∞ ~å‰õÄ_»^Œx „QÆÇ≤ÏOz XHõ xÜ«∞=∞O U~åÊ@∞ KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. P
xÜ«∞=∞O „Ñ¨HÍ~°O „^ÒÑ¨k XH˘Hõ¯ ãÖ=`«û~°O XH˘¯Hõ¯i ^ŒQÆæ~°
x=ã≤OKåe. ™È^Œ~°∞ÅÖ’ XHõ~°∞ UHÍO`«OÖ’ „^ÒÑ¨k`À Hõeã≤ L#flÑ¨C_»∞
"Õ~˘Hõ~°∞ K«∂¿ãÎ J`«_»∞ Ñ¨<≥flO_»∞ <≥ÅÅ∞ f~°÷Ü«∂„`« KÕÜ«∂e. <å~°^Œ
=∞Ç¨Ïi¬ ã¨=∞HõΔOÖ’ D xÜ«∞=∞O U~åÊ@∞ KÕã¨∞‰õΩx ^•xx YzÛ`«OQÍ
áê\ÕK«_O» =Å¡ J#fl^Œ=Ú‡Å =∞^èºŒ q~À^èOŒ HõÅQÆÖ^Ë ∞Œ .
Jq áêO_»=ÙÅ∞ MÏO_»=„Ñ¨™ê÷xfl ~å[^è•xQÍ KÕã¨∞‰õΩx ÑïáêeOKÕ
~ÀAÅ∞. XHõ ~ÀA XHõ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞_»∞ J~°∞˚#∞_ç =^ŒÌ‰õΩ =zÛ U_»∞ã¨∂Î `«#
QÀ=ÙÅ#∞ ^˘OQÆÅ∞ JÑ¨Ç¨ÏiOKå~°h, `«fi~°QÍ =zÛ ~°H˜ΔOK«=∞h „áêi÷O
Kå_»∞. `«# â◊~}° ∞HÀi =zÛ# "åi Ü≥ÚHõ¯, `«# ^Õâ◊ Ñ„ [¨ Å Ü≥ÚHõ¯ ãÖ~°H}Δõ
~åA ÉÏ^èŒº`«. J`«_çH˜ ã¨`«fi~°O ã¨Ç¨Ü«∞O KÕÜ«∞_»O J~°∞˚#∞_ç ^èŒ~°‡O.
JO^Œ∞KÕ`«, J~°∞˚#∞_»∞ `«# qÅ¡=Ú‡Å#∞ fã¨∞HÀ=_®xH˜ "≥àÏ§_»∞. J~Ú`Õ
áêO_»=ÙÅ∞ `«=∞ PÜ«Ú^è•Å∞ LOKÕ PÜ«Ú^è•QÍ~°OÖ’ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
^èŒ~°‡~åA „^ÒÑ¨k`À UHÍO`«OQÍ L<åfl_»∞. xÜ«∞=∂xfl J#∞ãïOz,
JHõ¯_çH˜ "≥o§#O^Œ∞=Å¡ 12 <≥ÅÅ∞ f~°÷ Ü«∂„`«Å∞ KÕÜ«∂eû =ã¨∞ÎOk.
JO^Œ∞=Å¡ P Éèí=#OÖ’ „Ñ¨"ÕtOK«_®xH˜ J~°∞˚#∞_»∞ XHõ¯ HõΔ}O
`«@Ñ¨\Ï~ÚOKå_»∞. HÍh, 'ã¨=∞Ü«∞O q∞OzáÈ~Ú# `«~åfi`« KÕ¿ã
ã¨Ç¨Ü«∞O, ã¨Ç¨Ü«∞O HÍÉ’^Œ∞ Hõ^•!— HÍ|\˜ì, `«# ã¨Ç¨Ü«∞O HÀi =zÛ#
xã¨ûÇ¨Ü«Ú_≥·# =∞x+≤H˜ ã¨Ç¨Ü«∞O KÕÜ«∞HõáÈ=_»O=Å¡<Õ `«#‰õÄ, `«#
"åiH© Z‰õΩ¯= H©_»∞ [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx ÉèÏqOz J~°∞˚#∞_»∞ PÜ«Ú^è•QÍ~°O
72
Ö’H˜ „Ñ¨"ÕtOz PÜ«Ú^è•Å#∞ fã¨∞‰õΩx, ^˘OQÆefl "≥O|_çOz Ç¨Ï`«=∂iÛ,
QÀ=ÙÅ#∞ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞_çH˜ JÑ¨ÊyOz #QÆ~åxH˜ uiy =KåÛ_»∞. ''`À\˜
=∞x+≤H˜ ™êÜ«∞O KÕÜ«∞_®xH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ <Õ#∞ #~°HÍxH˜ áÈ=_®xH˜
‰õÄ_® ã≤^Œú"Õ∞!—— Jx ™êfig∞r J<åfl~°∞ Hõ^•!
P `«~åfi`« J~°∞˚#∞_»∞ ^èŒ~°‡~åA`À, ''„Ñ¨Éèí∂! <å =Å¡ „=`«ÉèíOQÆO
[iyOk. =∞# xÜ«∞=∞O „Ñ¨HÍ~°O f~°÷Ü«∂„`«‰õΩ "≥_»`å#∞—— J<åfl_»∞.
^èŒ~°‡~åA J~°∞˚#∞}˜‚ "åiOK«_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOKå_»∞. HÍh J~°∞˚#∞_»∞
XÑ¨CHÀÖË^Œ∞. Ñ¨<≥flO_»∞ <≥ÅÅ∞ f~°÷Ü«∂„`«‰õΩ |Ü«∞Å∞^Õi "≥àÏ§_»∞.
D ãÖÑ¶¨∞@#Å#∞ |\˜ì áêO_»=ÙÅ xÜ«∞=∞x+¨ªÅ#∞
J~°÷O KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. áêO_»=ÙÅ∞ ZO`«\ ˜ ã¨=∞~°∞÷Å~Ú<å,
U~°Ê~°K«∞‰õΩ#fl xÜ«∞=∂xfl ZO`« x+¨ªQÍ PK«iOKå~À
=∞#O QÆ=∞xOKåe. =∞x+≤ `å#∞ WzÛ#=∂@#∞ xÅÉˇ@∞ì
HÀ"åe. JÖÏ KÕÜ«∞x"å_»∞ r=K«Ûù=O`À ã¨=∂#O. =∞x+≤
`å#∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ Uq∞ J#∞‰õΩO\Ï_À, Uq∞ =∂\Ï¡_»`å_À
^•x<Õ KÕ`«ÅÖ’ K«∂Ñ≤¿ãÎ ^•x<Õ jÅO J#=K«∞Û.3 jÅO
ÖËx"å_»∞ `«# Ñ¨xÖ’ H“â◊ÖÏxfl ™êkèOK«_»O HõÅ¡. ZO^Œ∞
HõO>Ë jÅO ÖËx"å_çH˜ UHÍ„QÆ`« ‰õΩ^Œ~°^Œ∞, ãÖHõÅÊâ◊H˜Î
LO_»^Œ∞. WHõ J@∞=O\˜"å_çH˜ H“â◊ÅO ZÖÏ =ã¨∞ÎOk?
ã¨=∂[O ã¨*Ï=ÙQÍ #_»=_»O HÀãÖ H˘xfl xÜ«∞=∂Å#∞
U~°Ê~°∞™êÎ~°∞. "å\˜x „Ñ¨[Å∞ xHõ¯zÛQÍ áê\ÕKåe. D
~ÀAÅÖ’ ã¨=∞~°∞÷Öˇ·#"å~°∞ ã¨Ô~·# #_»=_çH˜ Hõ@∞ì|_»‰õΩO_®
J_»¤^•~°∞Å∞ `˘Hõ¯_»O =∞#O K«∂ã¨∂Î<Õ L<åfl=Ú. HÍ|\˜ì
=∞#‰õΩ ZO`« <≥·Ñ¨Ù}ºO, ã¨=∞~°÷`«, `≥eq`Õ@Å∞ L<åfl
'ã¨Ô~·# #_»=_ç— JO>Ë 'jÅO— ÖËHõáÈ`Õ J=hfl |∂_ç^ŒÖ’
áÈã≤# Ñ¨hflˆ~!
3
=ºHÎ̃`«fiO JO>Ë Uq∞\˜? Ç¨Ï#∞=∞O`«∞_»∞ : ¿Ñr 9–11
27. Ñ„ Ö
¨ ’ÉèÏÅ‰õΩ ÖÁOQÆ‰Äõ _»^∞Œ
áêO_»=ÙÅ∞ =∞Ü«Ú_ç ã¨Ç¨Ü«∞O`À WO„^Œ„Ñ¨ã¨÷O J<Õ Q˘Ñ¨Ê ~å[^è•xx
xi‡OK«∞‰õΩx JO^Œ∞Ö’ ~å[ºáêÅ# „áê~°OaèOKå~°∞. Jxfl k‰õΩ¯ÅÖ’x
~åAÅ#∞ Ü«Ú^ŒúOÖ’ F_çOz, `«=∞ ™ê=∞O`«∞Å∞QÍ KÕã¨∞‰õΩx, ^èŒ~°‡~åA
KÕ`« ~å[ã¨∂Ü«∞Ü«∂QÆO KÕ~ÚOKå~°∞. P ~åAÅ∞ ÖˇHõ¯ÖË#xfl
HÍ#∞‰õÅ#∞, ãÖÑ¨^ŒÅ#∞ "åiH˜ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. ^èŒ~°‡~åA Ö’HõO
Ö’x ~åAÅO^ŒiHõ#fl Q˘Ñ¨Ê"å_»x ¿Ñ~°∞`≥K«∞Û‰õΩ<åfl_»∞. ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞
W^ŒO`å K«∂ã≤ D~°¬ º`À ~°yeáÈÜ«∂_»∞. "åi ~å*Ïºxfl ZÖÏÔQ·<å
HÍ*ËÜ«∂Åx Hõ~°∞‚_ç`À, â◊‰õΩx`À HõÅã≤ ‰õΩ`«O„`«O Ñ¨<åfl_»∞. E^Œ=∂_»
=∞x ^èŒ~°‡~åA#∞ PÇ¨fixOKå_»∞. ÔQez# "åiH˜ ~å[ºO, F_ç#"å~°∞
Ñ¨<≥flO_»∞ ãÖ=`«û~åÅ∞ =#"åãÖ, P `«~åfi`« XHõ ãÖ=`«û~°O
J*Ï˝`«"åãÖ KÕÜ«∂Åx xÜ«∞=∞O ÃÑ@∞ì‰õΩ<åfl~°∞. D J*Ï˝`«"åã¨HÍÅO
Ö’ QÆ∞@∞ì |Ü«∞@Ñ¨_ç`Õ uiy 12 ãÖ=`«û~åÅ∞ =#"åãÖ KÕÜ«∞=Åã≤
LO@∞Ok. â◊‰õΩx ã¨Ç¨Ü«∞O`À áêO_»=ÙÅ#∞ =∂Ü«∂E^ŒOÖ’
F_çOK«_»"Õ∞ HÍHõ, ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ „^ÒÑ¨kx ‰õÄ_® J==∂xOKå_»∞. WHõ
~å*Ïºxfl HÀÖ’Ê~Ú# áêO_»=ÙÅ∞ =#"å™êxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞.
J~Ú`Õ D =#"åãÖ Ñ¨Ó~°Î~Ú<å, "≥∂ãÖ`À HÍ*Ëã≤# ~å*Ïºxfl
^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ W™êÎ_»#fl #=∞‡HõO ÖË^Œ∞. JÑ¨C_»~Ú<å Ü«Ú^ŒúO `«Ñ¨Ê^Œ∞.
JO^Œ∞KÕ`«, áêO_»=ÙÅ∞ =#"åãÖ KÕã¨∂Î ~åQÆÅ Ü«Ú^ŒúO QÆ∞iOz
PÖ’K«#Å∞ KÕâß~°∞. XHõ<å_»∞ ^èŒ~°‡~åA J~°∞˚#∞_ç`À, ''J~°∞˚<å! Ñ¨Ó~°fiO
=$„`åã¨∞~°∞_ç ^≥|ƒ‰õΩ `«@∞ìHÀÖËHõ ^Õ=`«ÅO^Œ~°∂ `«=∞`«=∞ J¢™êÎÅ#∞
WO„^Œ∞x ^ŒQÆæ~° ^•Kå~°∞. "åºã¨ =∞Ç¨=Úx „Ñüã¨‡$u J<Õ q^Œº#∞ <å‰õΩ
„Ñ¨™êkOKå~°∞. #∞=Ùfi ^•x ^•fi~å WO„^Œ∞}˜‚ "≥∞Ñ≤ÊOz P J¢™êÎÅ#∞
ãÖáêkOK«∞‰õΩx ~å! ˆ~Ñ¨Ù [~°QÆÉ’ÜÕ∞ Ü«Ú^ŒúOÖ’ ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_ç Ñ¨HΔÍ#
cè+¨‡, „^À}, Hõ~å‚^Œ∞Å∞ xez Ü«Ú^ŒúO KÕ™êÎ~°∞. "åix ÔQÅ=_®xH˜ P
k"åº¢™êÎÅ∞ J=ã¨~°O!—— J<åfl_»∞.
74
J~°∞˚#∞_»∞ P q^Œº#∞ <Õ~°∞Û‰õΩx, Jyflx P~åkèOz, „Ñ¨^ŒH˜Δ}O KÕã≤,
Hõ=K«=¸, QÍO_ô==¸, JHõΔÜ«∞`«∂}©~åÅ∞ ^èŒiOz, ^èŒ~°‡~åAH˜,
cè=Ú_çH˜ #=∞™ê¯~°O KÕã≤, ÃãÅ=Ù Ñ¨ÙK«∞Û‰õΩx |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞.
J~°}ÏºÅÖ’ „Ñ¨Ü«∂}O KÕã¨∂Î ^•iÖ’ HõxÑ≤Oz# Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂Å#∂,
QÆO^èŒ=∂^Œ#Ñ¨~°fi`åhfl ^•\˜ WO„^ŒH©ÖÏ„k KÕ~å_»∞. J`«_»∞ "ÕQÆOQÍ
#_»∞ã¨∞OÎ _»QÍ, ''PQÆ∞!—— J#fl =∂@ qxÑ≤OzOk. P x~°̊#Ñ„ ^¨ âÕ O◊ Ö’ Z=~°∞
=∂\Ï¡_®~å Jx J~°∞˚#∞_»∞ K«∞@∂ì K«∂¿ããïH˜, XHõ K≥@∞ì h_»Ö’ XHõ
`«Ñ¨ã≤fi HõxÑ≤OKå_»∞. J`«_»∞ Ñ≤OQÆà◊=~°‚^ÕÇ¨ÏO`À, |Hõ¯zH˜¯ L#flÑ¨Ê\˜H©
‰õÄ_® „|Ç¨Ï‡`Õ[ã¨∞û`À "≥Å∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. J`«_»∞ J~°∞˚#∞_ç`À,
''<åÜ«∞<å, Z=~°∞ #∞=Ùfi? Ü«Ú^•úxH˜ "≥àı§"å_çÖÏQÍ Hõ=K«=¸,
PÜ«Ú^è•Å∂ ^èiŒ Oz D =#OÖ’ ZO^Œ∞‰õΩ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl=Ù? WHõ¯_» Q˘Ñ¨Ê
Q˘Ñ¨Ê `«Ñ¨ã¨∞fiÅ∞, WO„kÜ«∂Å#∞ [~ÚOz#"å~°∞ LO\Ï~°∞. WÖÏO\˜
KÀ@ D PÜ«Ú^è•Å∞ ZO^Œ∞‰õΩ? "å\˜x J=`«Å áê~°"≥~Úº!—— J<åfl_»∞.
J~°∞˚#∞_»∞ JO^Œ∞‰õΩ XÑ¨CHÀHõ, ''<Õ#∞ PÜ«Ú^è•Å HÀãÖ `«Ñ¨ã¨∞û
KÕÜ∞« _®xH˜ =KåÛ#∞!—— J<åfl_»∞. ^•x=Å¡ Ñ„ Ü
¨ ∂≥ [#O ÖË^xŒ J`«_∞» ZO`«
K≥Ñ≤Ê<å J~°∞˚#∞_»∞ `«# x~°‚Ü«∂xfl =∂~°∞ÛHÀÖË^Œ∞. JÑ¨C_»∞ P `«Ñ¨ã≤fi,
''<åÜ«∞<å, h Ñ¨@∞ì^ÅŒ ‰õΩ ãÖ`À+≤OKå#∞. <Õ#∞ WO„^∞Œ }˜.‚ h‰õΩ Uq∞ =~°O
HÍ"åÖ’ HÀ~°∞HÀ!—— J<åfl_»∞.
J~°∞˚#∞_»∞ WO„^Œ∞_çH˜ #=∞™ê¯~°O KÕã≤, ''^Õ"å, <å‰õΩ k"åº¢™êÎÅhfl
„Ñ¨™êkOK«∞!—— Jx HÀ~å_»∞. ^•xH˜ WO„^Œ∞_»∞, ''"≥„i"å_®! h‰õΩ
J¢™êÎÖˇO^Œ∞‰õΩ? ã¨fi~åæ<Õfl W™êÎ#∞. Ç¨~ÚQÍ ã¨∞dOK«∞!—— J<åfl_»∞. ''=∂
J#flÅ∂, `«=Ú‡Å∂ J~°}ÏºÅÖ’ Ñ¨_»~åxáê@∞¡ Ñ¨_»∞`«∞O>Ë, <Õ<˘Hõ¯}©‚
ã¨∞dOK«<å? JÖÏ KÕÜ«∞_»O <å =Å¡ HÍ^Œ∞. <Õ#∞ HõΔ„uÜ«Ú}˜‚! K«zÛ#
`«~°∞"å`« ‰õÄ_® <å H©iÎ xez LO_®e. JO`ÕQÍh, <å ™⁄O`åxH˜
HõΔ}˜Hõ"≥∞ÿ# ã¨∞MÏÅ#∞ á⁄O^Œ_»O HÀãÖ JÑ¨H©iÎ áêÅ∞ HÍÖË#∞!—— J<åfl_»∞
J~°∞˚#∞_»∞. WO„^Œ∞_»∞ J~°∞˚#∞_ç =∞Oz`«<åxfl "≥∞K«∞Û‰õΩx, ''<åÜ«∞<å, h
HÀiHõ <≥~°"Õ~åÅO>Ë h‰õΩ =ÚO^Œ∞ t=Ùx ^Œ~°≈#O HÍ"åe. `«Ñ¨ã¨∞ûKÕã≤
PÜ«∞##∞ ^Œ~°≈#O KÕã¨∞HÀ!—— Jx K≥Ñ≤Ê JO`«~å÷#=∞Ü«∂º_»∞.
rq`«OÖ’ =∞#‰õΩ KåÖÏ™ê~°∞¡ Ô~O_»∞ =∂~åæÅ∞ Z^Œ∞~°=Ù
`å~Ú. XHõ\ ˜ "≥O@<Õ =∞#‰õΩ P#O^•xfl Wã¨∞ÎOk. HÍh
^•xÖ’ HõeˆQ P#O^ŒO H˘O`« =∂„`«"Õ∞. Ô~O_»=k "≥O@<Õ
P#O^•xfl W=fi^Œ∞ HÍh HÍÅ„Hõ"Õ∞}Ï KåÖÏ Z‰õΩ¯=
P#O^•xfl Wã¨∞ÎOk. Z=Ô~·`Õ "≥Ú^Œ\ ˜^•xfl HÀ~°‰õΩO_®
`«=∞ =∞#ã¨∞û#∞ x„QÆÇ≤ÏOK«∞‰õΩx Ô~O_»= ^•xHÀãÖ "Õz
LO_» QÆÅ~À "å~°∞ rq`«OÖ’ J^Œ∞ƒù`åÅ#∞ ™êkè™êÎ~°∞.
=∞#O D ãÖ^Œ~°ƒùOQÍ Ñ¶≤eÑπ l. lOÉÏ~À¤ (Philip G.
Zimbardo) J<Õ XHõ =∂#ã≤Hõ âßG"Õ`«Î KÕã≤# Ñïâ’^èŒ#
Å#∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O Pã¨H˜ÎHõ~°OQÍ LO@∞Ok. J`«_»∞
<åÅ∞ˆQà◊§ =Ü«∞ã¨∞û#fl Ñ≤Å¡Å`À „Ñ¨Ü≥∂QÍÅ∞ KÕâß_»∞. "åiH˜
XHõ q∞~îå~Úx Z^Œ∞~°∞QÍ ÃÑ\˜ì, ''<Õ#∞ |Ü«∞@‰õΩ "≥o§
=™êÎ#∞. #∞=Ùfi Hõ#∞Hõ <Õ#∞ =KÕÛ=~°‰õÄ D q∞~îå~Úx
u#‰õΩO_® LO_»QÆey`Õ WÖÏO\˜^Õ WOH˘Hõ\ ˜ W™êÎ#∞!——
Jx K≥áêÊ_»∞. J<ÕHõ=∞Ok Ñ≤Å¡Å#∞ Ñ¨sH˜ΔOz, "åiÖ’
ZO^Œ~°∞ =ÚO^Œ∞QÍ WzÛ# q∞~îå~Úx u#‰õΩO_®, `«=∞#∞
`å=Ú x„QÆÇ≤ÏOK«∞‰õΩ<åfl~À QÆ=∞xOz, Ñ¨k¿ÇÏ<Õà◊§
`«~°∞"å`« =∞m§ HõÅã≤ "å~°∞ rq`«OÖ’ U ™ê÷~ÚÖ’ L<åfl~À
J^èŒºÜ«∞#O KÕâß_»∞. "åiÖ’ Z=Ô~·`Õ, "≥Ú^Œ\ ˜ ^•xx
u#‰õΩO_® Ô~O_»= q∞~îå~Ú HÀãÖ "Õz=Ù<åfl~À "å~°∞
rq`«OÖ’ =∞Oz ã≤÷uÖ’ L<åfl~°∞. `«=∞#∞ `å=Ú
x„QÆÇ≤ÏOK«∞HÀÖËHõ "≥O@<Õ q∞~îå~Úx u#fl"å~°∞ rq`«OÖ’
=∞Oz ã≤÷ux á⁄O^ŒÖËHõáÈÜ«∂~°∞. nxx|\˜ì =∞#‰õΩ
`≥e¿ãk Uq∞@O>Ë, x„QÆÇ¨ÏO J<Õk =∞#O rq`«OÖ’
Jxfl\˜Hõ<åfl =ÚYºOQÍ JÅ=~°K«∞HÀ=Åã≤# ÅHõΔ}O.
x*ÏxH˜, 'x„QÆÇ≤ÏOK«∞HÀ"åÖÏ, =^•Ì— J#fl „Ñ¨â◊fl rq`«O
Ö’ =∂\˜=∂\˜H© Z^Œ∞~°=Ù`«∂<Õ LO@∞Ok. Ñ¨x KÕÜ«∞=Å
ã≤# HõΔ}OÖ’ Hõ+¨ìÑ¨_ç Ñ¨xKÕÜ«∞‰õΩO_® ã¨∞YOQÍ LO_»_®xfl
HÀ~°∞‰õΩO>Ë Jk =∞# =∞#ã¨∞ûefl kQÆ*Ï~°∞ã¨∞ÎOk.
Ñ¨xKÕÜ«∞_®xH˜ "≥Ú~å~Úã¨∞Î#fl =∞#ã¨∞û#∞ J^Œ∞Ñ¨Ù KÕã≤,
^•xKÕ`« K«Hõ¯QÍ Ñ¨x KÕ~Ú¿ãÎ, P `«~åfi`« HõeˆQ P#O^ŒO
KåÖÏ Q˘Ñ¨ÊkQÍ LO_»_»"Õ∞ HÍHõ =∞#efl Q˘Ñ¨Ê =º‰õΩÎÅ∞QÍ
`«Ü«∂~°∞KÕã¨∞ÎOk. J¢™êÎÅ#∞ ™êkèOKåÅ#fl P^Œ~å≈xfl
KÕÑ¨\ ˜ì |Ü«∞Å∞^Õi# J~°∞˚#∞_çH˜ WO„^Œ∞_Õ Z^Œ∞Ô~·, ''h‰õΩ
ã¨fi~åæ<Õfl W™êÎ#∞! Ç¨~ÚQÍ ã¨∞dOK«∞!—— Jx K≥Ñ¨Ê_»O
J@∞=O\˜^Õ. J~Ú`Õ, WO„^Œ∞_ç =∂@ q#QÍ<Õ J~°∞˚#∞_»∞
á⁄OyáÈHõ, `å#∞ ZOK«∞‰õΩ#fl P^Œ~å≈<Õfl HÀ~°∞‰õΩ<åfl_»∞.
28. ÅHΔÍºxfl QÆ∞iOKÕ PÖ’zOK«O_ç!
^•x<Õ HõÅQÆ#O_ç! ^•x<Õ rqOK«O_ç!
t=Ù}˜‚ P~åkèOK«_®xH˜ xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩx J~°∞˚#∞_»∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ
™êQÍ_»∞. ^•iÖ’ J`«_Hç ˜ =∞<ÀÇ¨Ï~°"∞≥ #ÿ =#O XHõ\˜ HõxÑ≤OzOk. JHõ¯_ç
Ñ¨ÓÅK≥@∞¡ KåÖÏ JO^ŒOQÍ, ã¨∞"åã¨#Å∞ "≥^Œ[Å∞¡`«∞<åfl~Ú. t=Ù_ç
HÀãÖ `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞_®xH˜ Jk KåÖÏ J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ# „Ñ¨^Õâ◊OQÍ
J~°∞˚#∞_çH˜ `ÀzOk. J~°∞˚#∞_»∞ <å~°|@ìÅ∞ Hõ\˜ì <åÅ∞QÆ∞ <≥ÅÅ∞ `«Ñ¨ã¨∞û
KÕâß_»∞. ^•x`À J`«_ç â◊s~°OÖ’#∞Oz ^•~°∞}"≥∞ÿ# "Õ_ç Ñ¨Ù\˜ì, =#
=∞O`å á⁄QÆ K«∞\˜ì"Õã≤Ok. Jk K«∂ã≤ =#OÖ’ LO_Õ |∞∞+¨μÅ∞ t=Ù_ç
=^ŒÌ‰õΩ "≥o§, J~°∞˚#∞_ç `«Ñ¨ã¨∞û =∂xÑ≤OK«=∞x |u=∂ÖÏ~°∞. `å#∞
J~°∞˚#∞_ç HÀiHõ f~°ÛÉ’`«∞<åfl#h, ÉèíÜ«∞Ñ¨_»=^ŒÌh t=Ù_»∞ "åiH˜
K≥áêÊ_»∞.
rq`«OÖ’ ^Õx<≥·<å ™êkèOKåÅO>Ë ^•x HÀãÖ Q˘Ñ¨Ê
„Ñ¨Ü«∞`«flO KÕÜ«∂e. ''â◊H˜ÎH˘nÌ „Ñ¨Ü«∞ufl¿ãÎ `«Ñ¨Ê U Ñ¨x<≥·<å
77
™êkèOK«_»O Jã¨Å∞ ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞O^•?—— Jx ™êfig∞r =∞#efl
„Ñ¨tflOKå~°∞. J~°∞˚#∞_»∞ áêâ◊√Ñ¨`åxfl ™êkèOK«_»=∞<Õ
L^•Ç¨Ï~°}#∞ K«∂¿ãÎ, Jk UHÍ„QÆ`«#∞ ™êkèOK«_®xH˜ XHõ
Ñ¨^Œúu =∂„`«"Õ∞#x `≥Å∞ã¨∞ÎOk. D UHÍ„QÆ`« Ñ¨k x=Úëê
ÅÖ’ ™êkèOKÕk HÍ^Œ∞. ^•x HÀãÖ =∞#O KÕ¿ã Ñ¨xx
=^ŒÅ‰õΩO_® „Ñ¨Ü«∞uflOKåe. D Ñ¨Ùã¨ÎHõO „Ñ¨^äŒ=∞ ÉèÏQÆOÖ’
UHÍ„QÆ`«#∞ ™êkèOK«_»O ZÖÏQÀ =∞#O K«k"å=Ú.
J~°∞˚#∞_»∞ J^Õ q^èŒOQÍ Dâ◊fi~°∞_ç HÀãÖ `«Ñ¨ã¨∞û KÕâß_»∞.
`«Ñ¨ã¨∞û JO>Ë =∞#ã¨∞û#∞ Ñ¨ÓiÎQÍ XˆH q+¨Ü«∞O g∞^Œ
UHÍ„QÆO KÕã≤, P q+¨Ü«∞O Ñ¨ÓiÎQÍ J=QÍÇ¨Ï#‰õΩ =KÕÛ
=~°‰õÄ =^ŒÅ‰õΩO_®, ^•x g∞^Õ xeÑ≤ LOK«_»O.
J~°∞˚#∞_»∞ P `«Ñ¨ã¨∞û ^•fi~å `å#∞ HÀ~°∞‰õΩ#fl
q^ŒºÅxflO\˜h <Õ~°∞Û‰õΩ<åfl_»∞. ™êfig∞r `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞_»O
"≥#∞Hõ#∞#fl J~å÷xfl WÖÏ q=iOKå~°∞. ''„Ñ¨ÑÖK«OÖ’x
q*Ï˝#=∞O`å U q^èŒOQÍ ãÖáêkOK«|_çOk? =∂#ã≤Hõ
â◊‰õΩÎÅ#∞ ‰õÄ_»QÆ\ ˜ì, ''UHÍ„QÆO—— KÕÜ«∞_»O ^•fi~å =∂„`«"Õ∞
Wk ™ê^èŒºÑ¨_çOk. =∞#O QÆ\ ˜ìQÍ `«@ìQÆey`Õ D ã¨$+≤ì ^•x
~°Ç¨Ï™êºÅxflO\˜h WzÛ "ÕÜ«∞_®xH˜ ã≤^ŒúOQÍ LOk. ^•xH˜
J=ã¨~°"≥∞ÿ# ^≥|ƒ#∞ ZÖÏ "≥Ü«∂ºÖ’ =∞#H˜ `≥e¿ãÎ KåÅ∞.
''UHÍ„QÆ`«—— ^•fi~å P ^≥|ƒ "ÕÜ«∞_®xH˜ HÍ=Åã≤# |ÅO,
â◊H˜Î =™êÎ~Ú. =∂#= "Õ∞^è•â◊H˜ÎH˜ JO`«∞ ÖË^Œ∞. Jk ZO`«
UHÍ„QÆ"≥∞ÿ`Õ, JO`« â◊H˜Î XˆH q+¨Ü«∞O g∞^Œ ˆHO„nHõiOK«
|_»∞`«∞Ok. J^Õ UHÍ„QÆ`«Ö’x ~°Ç¨Ïã¨ºO!—— Jx PÜ«∞#
K≥áêÊ~°∞. XHõ™êi U^À"˘Hõ Ñ¨^ŒúuÖ’ UHÍ„QÆ`«#∞ ™êkèOz#
`«~åfi`« J^Õ â◊H˜Î`À Jxfl q+¨Ü«∂Å#∂ <Õ~°∞ÛHÀ=K«∞Û.
29. áÈ~å_Õ"å_»∞ U PÜ«Ú^èOŒ `À<≥<· å áÈ~å_»`å_»∞
|∞∞+¨μÅ∞ "≥à◊§QÍ<Õ t=Ù_»∞ H˜~å`«∞_ç ("Õ@QÍ_ç) "Õ+Ö, áê~°fiu J`«_ç
ÉèÏ~°ºÖÏQÍ, „Ñ¨=∞^äŒ∞Å∞ "Õ@QÍ_ç J#∞K«~°∞ÅÖÏQÍ "ÕëêÅ∞ ^èŒiOKå~°∞.
"å~°O^Œ~°∂ J~°∞˚#∞_»∞ `«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∞Î#fl =#OÖ’ qÇ¨ÏiOK«™êQÍ~°∞. P
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ XHõ J_»q ÑÖk J~°∞˚#∞}˜‚ K«OÑ¨_®xH˜ J`«_ç g∞^Œ‰õΩ
~å™êyOk. J~°∞˚#∞_»∞ qÅ∂¡, ÉÏ}ÏÅ∂ fã¨∞‰õΩx P ÑÖkx
K«OÑ¨É’Ü«∂_»∞. WO`«Ö’ H˜~å`«∞_ç ~°∂ÑÖÖ’ L#fl t=Ù_»∞ J~°∞˚#∞_ç`À,
''Fˆ~, P ÑÖkx <Õ#∞ H˘_»`å#∞, #∞=Ùfi H˘@ì‰õΩ!—— J<åfl_»∞. J~°∞˚#∞_»∞ P
=∂@ ÅHõΔºÃÑ@ìHõ, ÑÖkx ÉÏ}O`À H˘\Ïì_»∞. H˜~å`«∞_»∞ ‰õÄ_® ^•xfl `«#
ÉÏ}O`À H˘\Ïì_»∞. W^ŒÌi ÉÏ}ÏÅ∂ XˆH™êi `«ye P ÑÖk
K«xáÈ~ÚOk. JÑ¨C_»∞ J~°∞˚#∞_»∞ H˜~å`«∞_ç`À, ''D x~°˚#=#OÖ’ ¢ã‘Îx
"≥O@Éˇ@∞ì‰õΩx ZO^Œ∞‰õΩ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl=Ù? ##∞fl K«OÑ¨_®xH˜ =zÛ#
ÑÖkx <Õ#∞ K«OÑ¨Ù`«∞O>Ë <å`À ã¨=∞OQÍ ZO^Œ∞‰õΩ ÉÏ}ÏÅ∞ "Õâß=Ù?
Wk "Õ@QÍ_ç ^èŒ~°‡O HÍ^Œ∞. WÖÏ KÕã≤#O^Œ∞‰õΩ <Õ#∞ x#∞fl K«O¿Ñ™êÎ#∞!——
J<åfl_»∞. H˜~å`«"Õ+ÖÖ’ L#fl t=Ù_»∞ J~°∞˚#∞_ç =∂@Å‰õΩ #qfi, ''<Õ#∞
P_»"åà◊§#∞ "≥O@ fã¨∞‰õΩx u~°∞QÆ∞`«∞<åfl#x hÔHO^Œ∞‰õΩ qKå~°O? Wk
=∂ P@q‰õΩÅ ^èŒ~°‡O. <åQÆi‰õOQÍ#∂, ã¨∞‰õΩ=∂~°OQÍ#∂ L#fl #∞=Ùfi
x~°˚#"≥∞ÿ# D J~°}ºOÖ’ ZO^Œ∞‰õΩ<åfl=Ù? WHõ, D ÑÖkx =ÚO^Œ∞
H˘\˜ì#"å}˜‚ <Õ#∞! <Õ#∞ H˘\˜ì# ÑÖk<Õ #∞=Ùfi H˘\Ïì=Ù. |Å=ÚO^Œ#fl
á⁄QÆ~°∞`À ##∞fl `«Ñ¨CÑ¨_»∞`«∞<åfl=Ù. JO`« ^Œ=Ú‡O>Ë <å`À Ü«Ú^•úxH˜
~å!—— JO@∂ J~°∞˚#∞}˜‚ Ô~K«ÛQ˘\Ïì_»∞. J~°∞˚#∞_»∞ Jey, H˜~å`«∞_ç g∞^Œ
=~°∞ã¨QÍ |Å"≥∞ÿ# ÉÏ}ÏÅ#∞ "Õâß_»∞. HÍx H˜~å`«∞_»∞ "å\˜x ÅHõΔºÃÑ@ìHõ,
''W"ÕO ÉÏ}ÏÅ∞? WO`«Hõ#fl =∞Oz ÉÏ}ÏÅ∞ ÖË"å? WO`«Hõ<åfl ÉÏQÍ
Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞ÖË"å?—— J<åfl_»∞.
J"≥∂Ñ¶¨∞"≥∞ÿ# `«# ÉÏ}ÏÅ#∞ ÅHõΔºÃÑ@ìx D H˜~å`«∞_»∞ Z=~À
=∂~°∞"Õ+ÖÖ’ L#fl =∞Ç¨ÏhÜ«Ú_»x J~°∞˚#∞_çH˜ J#∞=∂#O HõeyOk.
=∂=¸Å∞ H˜~å`«∞_≥·`Õ ZÑ¨C_À =∞~°}Õz LO_Õ"å_»x J~°∞˚#∞_»∞ J#∞
79
‰õΩ<åfl_»∞. J~Ú<å, J~°∞˚#∞_»∞ "≥#∞HÍ_»‰õΩO_® H˜~å`«∞x g∞^Œ ÉÏ}=~°¬O
‰õΩiÑ≤OKå_»∞. H˘kÌ¿ãÑ¨\’¡ JHõΔÜ«∞`«∂}©~åÖË MÏm J~ÚáÈÜ«∂~Ú.
Jyfl^Õ=Ù_»∞ „Ñ¨™êkOz# JHõΔÜ«∞"≥∞ÿ# ÉÏ}ÏÅ∞ MÏm J~ÚáÈ=_»O
J~°∞˚#∞_ç J#∞=∂<åxfl =∞iO`« |ÅÑïzOk. J~Ú#Ñ¨Ê\˜H© J`«_»∞
"≥#HÍ_»Hõ `«# QÍO_ô=O "≥Ú#`À P H˜~å`«∞}˜‚ á⁄_çz K«OÑ¨É’Ü«∂_»∞.
QÍO_ô=O =∂Ü«∞=∞~ÚOk.
J~Ú<å =^ŒÅ‰õΩO_®, J~°∞˚#∞_»∞ HõuÎ^Œ∂ã≤ ^•x`À H˜~å`«∞}˜‚
H˘\Ïì_»∞. HõuÎ =ÚHõ¯=ÚHõ¯Öˇ· HÕ^ŒÑ¨_çOk. WHõ x~åÜ«Ú^èŒ∞_≥·# J~°∞˚#∞_»∞
H˜~å`«∞_ç g∞^Œ‰õΩ K≥@¡ H˘=∞‡Å∞ qã≤~å_»∞. ~åà◊√§ ~°∞"åfi_»∞. Uk
„Ñ¨Ü≥∂yOz<å H˜~å`«∞_»∞ K«eOK«ÖË^Œ∞. z=iH˜ J~°∞˚#∞_»∞ H˜~å`«∞_ç`À
HõeÜ«∞|_ç J`«}˜‚ Ñ≤_çH˜à◊§`À á⁄_çKå_»∞. H˜~å`«∞_»∞ ‰õÄ_® J~°∞˚#∞}˜‚
Ñ≤_çH˜à◊§`À á⁄_çKå_»∞. H˜~å`«∞_ç ^≥|ƒÅ‰õΩ J~°∞˚#∞_çH˜ ã¨Ê $Ç¨Ï `«Ñ≤ÊOk.
J~°∞˚#∞_»∞ =ÚO^Œ∞ ÉÏ}ÏÅ∞ „Ñ¨Ü≥∂yOz<å, Jq
J~ÚáÈÜÕ∞ãïH˜ Ü«Ú^ŒúO =∂<ÕÜ«∞ÖË^Œ∞. KÕuH˜ Uk
^˘iH˜`Õ ^•x`À Ü«Ú^ŒúO KÕâß_»∞. J~°∞˚#∞}˜‚ K«∂ã≤ =∞#O
<Õ~°∞ÛHÀ=Åã≤# q+¨Ü«∂ÅÖ’ Wk XHõ\ ˜. Ñïã≤÷`«∞Å∞
JO`«QÍ `«#‰õΩ J#∞‰õÄeOK«HõáÈ~Ú<å J~°∞˚#∞_»∞ Ü«Ú^ŒúO
=∂#ÖË^Œ∞. rq`«O ‰õÄ_® P Ü«Ú^ŒúO ÖÏO\˜^Õ. Ñïã≤÷`«∞Å∞
=∞#‰õΩ #K«ÛHõáÈ~Ú<å, ™ê#∞‰õÄÅOQÍ ÖË‰õΩ<åfl, KÕÑ¨\ ˜ì#
Ñ¨xx =^ŒÅ‰õΩO_® KÕÜ«∂e.
Éèí~°Î $Ç¨Ïi huâ◊`«HõO4Ö’x D Ñ¨^•ºxfl K«∂_»O_ç!
XHõKÀ <ÕÅ#∞ |=fioOK«∞, <˘HõKÀ<˘áêÊ~°∞ñ |∂Ãã[˚ÃÑ·,
<˘HõKÀ âßHõ=Ú ÖÏ~°yOK«∞, <˘HõKÀ #∞`«¯ $+ì̈âßÖ’º^Œ#O,
ÉÁHõKÀñ ÉÁO`« ^èŒiOK«∞, <˘H˘¯Hõ¯`«é˜<£ Ü≥∂QÍºO|~°„âı}˜, Öˇ
Hõ¯‰õΩ ~åhÜ«∞ñ_»∞ HÍ~°º™ê^èŒ‰õΩñ_»∞ ^Œ∞óYO|∞<£ ã¨∞YO|∞<£ =∞k<£.
4
Éèí~°Î $Ç¨Ïi ã¨∞ÉèÏ+≤`«=ÚÅ∞ Ñ¨ÙëêÊO[e ¿Ñr : 142
KÕÑ¨\ì̃# Ñ¨xx ™êkèOKÕ q+¨Ü«∞OÖ’ HÍ~°º™ê^èŒ‰õΩ_»∞ #_»K«∞‰õΩ<Õ f~°∞
WÖÏ LO@∞Ok. â◊Ü«∞xOK«_®xH˜ Ñ¨ÓÅ áê#∞Ê ÅaèOz<å, Hõ\˜Hõ <ÕÅÃÑ·
x„kOK«=Åã≤ =zÛ<å ÖˇHõ¯K≥Ü«∞º_»∞. ^˘iH˜`Õ =i J<åflxfl Éèí∞l™êÎ_»∞,
ÖËHõáÈ`Õ Ñ¨zÛ HÍÜ«∞QÆ∂~°efl, HõO^Œ=¸ÖÏefl ux ãïÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï_»∞.
XH˘¯Hõ¯™êi qÅ∞"≥·# |@ìÅ∞ ^èŒi™êÎ_»∞, ÖËx Ñ¨HõΔOÖ’ ÉÁO`« ^èŒi™êÎ_»∞.
WÖÏ Hõ+¨ìO, ã¨∞YO ÖˇHõ¯ K≥Ü«∞º‰õΩO_® J#∞‰õΩ#flÑ¨xx ™êkèOK«_®xH˜
HÍ~°º™ê^è‰Œ Ωõ _»∞ L^Œºq∞™êÎ_∞» .
30. `«# Ñ¨xx ãïQÍ KÕ¿ã"å}˜‚

ã¨fi~°"æ ∞Õ "≥`∞« ‰õΩ¯O@∂ =ã¨∞OÎ k!
J~°∞˚#∞_»∞ ã¨Ê $Ç¨Ï `≥eã≤ ÖËã¨∂Î<Õ `å#∞ JiÛOKÕ t=eOQÍxH˜ Ñ¨ÓÅ∞
JiÊOz, =∞#ã¨∞û#∞ Ñ¨ÓiÎQÍ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞_ç g∞^Õ ÅQÆflO KÕã≤ „áêi÷OKå_»∞.
P `«~åfi`« Hõà◊√§ `≥~°z K«∂¿ããïH˜, `å#∞ t=Ù_çH˜ JiÊOz# Ñ¨ÓÅ∞
H˜~å`«∞_ç `«Å g∞^Œ HõxÑ≤OKå~Ú. J~°∞˚#∞_çH˜ "≥Ú^Œ@ Pâ◊Û~°º=¸, `«~°∞
"å`« ãÖ`À+¨=¸ HõeQÍ~Ú. `å#∞ WO`«¿ãÑ¨Ó Ü«Ú^ŒúO KÕã≤# H˜~å`«∞_Õ
t=Ù_»x „QÆÇ≤ÏOz J~°∞˚#∞_»∞ J`«_ç HÍà◊§g∞^ŒÑ¨_ç `«# J*Ï˝<åxfl HõΔq∞OK«
=∞x "Õ_»∞‰õΩO@∂, Ñ¨Å∞ q^è•Å ã¨∞ÎuOKå_»∞. JÑ¨C_»∞ t=Ù_»∞ áê~°fiu`À
ã¨Ç¨ `«# x[~°∂ÑÖÖ’ ^Œ~°≈#q∞ã¨∂Î, ''J~°∞˚<å! h=O\˜ â◊¥~°∞_»∞ =¸_»∞
Ö’HÍÅÖ’ =∞~˘Hõ_»∞ ÖË_»∞. h ÉèíHÎ̃H˜ "≥∞KåÛ#∞. `Õ[ã¨∞ûÖ’ #∞=Ù <å JO`«\˜
"å_çq—— J<åfl_»∞. JO`ÕHÍHõ, J~°∞˚#∞}˜‚ H“yeOK«∞‰õΩx, J`«_ç K≥~Úº
Ñ¨@∞ì‰õΩx, ''J~°∞˚<å! h HÀiHõÖËq∞\’ K≥Ñ¨C, f~°∞Û`å#∞!—— J<åfl_»∞.
''=∞¿ÇÏâ◊fi~å! cè+¨‡, „^À}, Hõ~°‚, ^Œ∞~Àº^èŒ<å^Œ∞Å`À Ü«Ú^ŒúO
~åÉ’`ÀOk. P =∞Ç¨g~°∞Å#∞ [~ÚOK«_®xH˜ <å‰õΩ k"åº¢™êÎÅ∞ HÍ"åe.
J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞!—— Jx J~°∞˚#∞_»∞ Ji÷OKå_»∞. t=Ù_»∞ J~°∞˚#∞_ç`À, ''<å
â◊H˜ÎH˜ „Ñü~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# áêâ◊√Ñ¨`å¢™êÎxfl h‰õΩ W™êÎ#∞. h=Ù P J¢™êÎxfl
á⁄O^Œ_®xH˜ Jxflq^è•ÖÏ `«y#"å_çq!—— JO@∂, áêâ◊√Ñ¨`å¢™êÎxfl ZÖÏ
„Ñ¨Ü≥∂yOKåÖ’, ZÖÏ LÑ¨ãÖÇ¨~°O KÕÜ«∂Ö’ =∞O„`«ã¨Ç≤Ï`«OQÍ
81
`≥eáê_»∞. QÍO_ô==¸, JHõΔÜ«∞`«∂}©~åÅ∞ J`«_çH˜ uiy ÅaèOKå~Ú.
t=áê~°fi`«∞Å∞ J^Œ$â◊º=∞Ü«∂º~°∞.
J~°∞˚#∞_çH˜ ZHõ¯_»ÖËx â◊H©Î =zÛ#@ì~ÚOk. Dâ◊fi~°^Œ~°≈#O`À áê@∞,
JÑ¨Ó~°fi"≥∞ÿ# áêâ◊√Ñ¨`åGO ÅaèOzOk. Dâ◊fi~°∞_ç ã¨Ê~°≈ KÕ`« J`«_ç
â◊s~°O Ñ¨q„`«=∞~ÚOk. J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ö’HõáêÅ‰õΩÖˇ·# Ü«∞=∞,
=~°∞}, ‰õΩÉË~°∞Å∞ `«=∞ ÉèÏ~°ºÅ`À ã¨Ç¨, J~°∞˚#∞_»∞ L#fl KÀ\˜H˜ =zÛ, `«=∞
J¢™êÎÅ∞ J`«_çH˜ WKåÛ~°∞. WO„^Œ∞_»∞ =∂„`«O J~°∞˚#∞}˜‚ ã¨fi~åæxH˜
PÇ¨fixOz, JHõ¯_» J`«_çH˜ k"åº¢™êÎÅ∞ W™êÎ#x "≥o§áÈÜ«∂_»∞.
J~°∞˚#∞_ç HÀãÖ WO„^Œ∞_ç ~°^äŒO =zÛOk. ^•xH˜ ™ê~°käÜ≥ÿ∞# =∂`«e,
''J~°∞˚<å, h HÀãÖ WO„^Œ∞_»∞ D ~°^äŒO ÑÖáê_»∞. PÜ«∞# ^Õ=`«Å`À#∞,
QÆO^èŒ~°∞fiÅ`À#∂, |∞∞+¨μÅ`À#∂, JÑ¨û~°ã¨Å`À#∂ H˘Å∞=Ù ni, h ~åHõ
HÀãÖ Z^Œ∞~°∞ K«∂ã¨∞Î<åfl_»∞,—— J<åfl_»∞. WO„^Œ∞_ç ~°^äŒO ZHõ¯_»O =∂@
J@∞Oz, ^•xx `åHõ\ÏxÔH·<å, `«#‰õΩ J~°›`« ÖË^Õ"≥∂#x J~°∞˚#∞_çH˜
JxÑ≤OzOk. J~Ú<å `«# Ñ≤`«$ã¨=∂ #∞_≥·# WO„^Œ∞_ç PÇ¨fi<å<Õfl P[˝QÍ
ÉèÏqOz, =ÚO^Œ∞ =∂`«ex ZHõ¯=∞x, `«~°∞"å`« `å#∞ P ~°^ä•xH˜
Q“~°=O`À #=∞ã¨¯iOz, ZHÍ¯_»∞. PHÍâ◊=∂~°æOÖ’ Z^Œ∞Ô~·# Ñ¨Ó~°fiÑ¨Ù
~åAÅ∂, Ü«Ú^•úÅÖ’ =∞~°}Õz# â◊¥~°∞Å∂ Z=Ô~=Ô~·#n q=iã¨∂Î
=∂`«e ~°^ä•xfl J=∞~å=f #QÆ~°O KÕ~åÛ_»∞. ^Õ=`«Å∞ J`«_çH˜ Z^Œ∞ˆ~y
~åQÍ, QÆO^èŒ~°∞fiÅ∂, ã≤^Œ∞úÅ∂, JÑ¨û~°ã¨Å∂ J`«_çH˜ =∞OQÆà’Ñ¨Kå~åÅ∞
KÕâß~°∞. <å~°^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ^Õ=~°∞¬Å∞ Pj~°fikOKå~°∞. J<ÕHõ
„áêHÍ~åÅ∞ ^•\˜ 'ã¨∞^èŒ~°‡—=∞x Ñ≤Å∞=|_Õ WO„^Œã¨Éèí‰õΩ KÕi, WO„^Œ∞_çH˜
„Ñ¨}Ï=∞O KÕâß_»∞. WO„^Œ∞_»∞ J`«}˜‚ ÖË=nã≤ H“QÆeOK«∞‰õΩx, ã≤OÇ¨ã¨#O
g∞^Œ `«# Ñ¨Hõ¯<Õ ‰õÄ~ÀÛÃÑ@∞ì‰õΩ<åfl_»∞. `«# JOâ◊`À [x‡Oz# J~°∞˚#∞}˜‚
=∞m§=∞m§ K«∂ã¨∂Î =Úiã≤áÈÜ«∂_»∞. J~°∞˚#∞_»∞ ã¨fi~°æOÖ’ qq^èŒ
^Õ=`å¢™êÎÅ „Ñ¨Ü≥∂QÆ, LÑ¨ãÖÇ¨~åÅ∞ Ñ¨ÓiÎQÍ <Õ~°∞Û‰õΩ<åfl_»∞.
ã¨fi~åæxH˜ PÇ¨fixOK«|_»_®xH˜ J~°∞˚#∞_»∞ KÕã≤#k
Uq∞\˜? `«# Ñ¨xx =∂#‰õΩO_® KÕÜ«∞_»"Õ∞. =ÚO^Œ∞QÍ
WO„^Œ∞_»∞ ÃÑ\˜ì# Ñ¨sHõΔÖ’ <≥QÍæ_»∞. Dâ◊fi~°∞_ç HÀãÖ Q˘Ñ¨Ê
`«Ñ¨ã¨∞û KÕâß_»∞. PÃÑ·#, =∞Ç¨â◊H˜Î=∞O`«∞_≥·# Dâ◊fi~°∞_ç`À<Õ
Ü«Ú^ŒúO KÕâß_»∞. P Ü«Ú^ŒúO =∞^èŒºÖ’ |Ç¨ïâß J~°∞˚#∞_çH˜,
'W`«QÍ_≥=_À KåÖÏ â◊H˜ÎQÆÅ"å_»∞, <Õ#∞ W`«_ç`À áÈ~å_ç
ÔQÅ∞=ÖË<Õ"≥∂!— Jx `Àz=ÙO_»=K«∞Û. J~Ú<å, J`«_»∞
"≥#‰õΩ¯ `«QÆæÖË^Œ∞. `«# ^ŒQÆæ~°=Ù#fl PÜ«Ú^è•Å∞ Jhfl qÑ¶¨Å
=∞~Ú<å, `«# â◊s~°OÖ’ â◊H˜Î L#flO`«¿ãÑ¨Ó áÈ~å_»∞`«∂<Õ
L<åfl_»∞. Dâ◊fi~°∞_»∞ ‰õÄ_®, J~°∞˚#∞_»∞ HÀi# "≥O@<Õ
=~åÅ∞ WK≥ÛÜ«∞ºÖË^Œ∞. J`«}˜‚ Jxfl q^è•Å∞QÍ#∂ Ñ¨sH˜ΔO
Kå_»∞. `å#∞ WKÕÛ =~åÅ#∞ á⁄O^Œ_®xH˜ `«y# J~°›`«,
ã¨=∞~°÷`« J`«_çH˜ L<åflÜ«∞x xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<åflˆH J`«_çH˜
=~åÅ∞ WKåÛ_»∞. WÖÏ Ñ¨sHõΔÅxflO\˜Ö’#∂ <≥yæ, J~°∞˚#∞_»∞
ã¨fi~åæxH˜ J~°›`« ™êkèOKå_»∞.
x*ÏxH˜, =∞#Ö’ ZO`«=∞Ok ã¨fi~åæxH˜ xK≥Û#Å∞ "ÕÜ«∞
>Ë¡^Œ∞? ÃÑ^ŒÌ L^ÀºQÍÅÖ’, Ñ¨^Œ=ÙÅÖ’ L#fl@∞ì HõÅQÆ_»#O
ÖË^Œ∞? ''L\˜ì ÔHQÆ~°ÖË#=∞‡ ã¨fi~åæx ÔHyiO^Œ@!—— Jx
™ê"≥∞`«. =∞# ~ÀA"ås rq`«OÖ’ KÕ¿ã Ñ¨#∞Å∞ L\˜ìH˜
ZQÆ~°_»O ÖÏO\˜"Õ. JO>Ë ™ê=∂#º"≥∞ÿ#q. J~Ú<å "å\˜x
=∞#O ZO`À *Ï„QÆ`«ÎQÍ, ã¨„Hõ=∞OQÍ KÕÜ«∂e. "å\˜ HÀãÖ
ZO`« Hõ+≤ìOKåÖ’ JO`å Hõ+≤ìOKåe. HÀi# ÅHΔÍºxfl
ã¨fi~°æO`À áÈe¿ãÎ, ^•xfl KÕˆ~ „Ñ¨Ü«∂}OÖ’ J<ÕHõ HõëêìÅ∞
Z^Œ∞~°=Ù`å~Ú. Jk „Ñ¨Hõ$u =∞#efl Ñ¨sH˜ΔOKÕ Ñ¨^Œúu. P
Ñ¨sHõΔÅ#∞ K«∂ã≤ =∞#O áÈ~å@O =∂x, áêiáÈ‰õÄ_»^Œ∞.
JÑ¨C_Õ =∞#O HÀi# ã¨fi~°æO, JO>Ë =∞#O HÀi# L#fl`«
™ê÷#O =∞#‰õΩ ^Œ‰õΩ¯`«∞Ok.
31. =∞# jÅ"Õ∞ =∞#‰õΩ N~å=∞~°HΔõ
JGq^Œº`À áê@∞, WO„^Œ∞_»∞ z„`«¿ã#∞_»∞ J<Õ QÆO^èŒ~°∞fi_ç ^ŒQÆæ~°
J~°∞˚#∞_çH˜ ãÖw`«=¸, #$`«º=¸ <ÕiÊOKå_»∞.
J~°∞˚#∞_»∞, ''<å‰õΩ D ãÖw`«#$`åºÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ?—— Jx
J_»QÆÖË^Œ∞. `«# =O\˜ Ü≥∂^èŒ∞_çH˜ Jq <Õ~°∞ÛHÀ=_»O
z#fl`«#O J=Ù`«∞O^Œx J#∞HÀÖË^Œ∞. WO„^Œ∞_ç =∂@
t~°™ê=Ç≤ÏOz <Õ~°∞ÛHÀ=_®xH˜ ã≤^ŒúÑ¨_®¤_»∞. J~°∞˚#∞_çÖ’
=∞#O <Õ~°∞ÛHÀ=Åã≤# =∞Oz ÅHõΔ}ÏÅÖ’ Wk XHõ\ ˜.
ã¨fi~°Oæ Ö’ JÑ¨û~°ã¨ J~Ú# T~°fitH˜ J~°∞#˚ ∞_ç g∞^Œ "≥∂Ç¨ÏO Hõey, XHõ
xO_»∞"≥<≥flÅ ~å„u J~°∞˚#∞_ç q_çkH˜ "≥o§Ok. J^Œ∞ƒù`«OQÍ ã≤OQÍiOK«∞
‰õΩx, ã¨∞"åã¨#Å∞ QÆ∞ÉÏoã¨∂Î ~å„u"Õà◊ `«# q_çkH˜ =zÛ# T~°fitx K«∂ã≤
J~°∞˚#∞_»∞ JkiÑ¨_ç, P"≥∞ áê^•Å‰õΩ ÉèíH˜Î`À "≥ÚH˜¯, ''`«b¡, h ~åHõ‰õΩ
HÍ~°}"Õ∞q∞\˜? h‰õΩ <Õ<Õq∞ ¿ã= KÕÜ«∞QÆÅ#∞?—— Jx J_çQÍ_»∞. T~°fit
`å#∞ =zÛ# Ñ¨x K≥Ñ≤ÊOk. J~°∞˚#∞_»∞ K≥=ÙÅ∞ =¸ã¨∞‰õΩx, ''J=∂‡! #∞=Ù
<å‰õΩ ‰õΩOf^Õq ÖÏQÍ#∂, WO„^Œ∞x ÉèÏ~°º J~Ú# â◊p^Õq ÖÏQÍ#∂,
`«e¡ÖÏO\˜ ^•xq. =∂ =OâßxH˜ =¸ÅÑ¨Ù~°∞+¨μ_≥·# Ñ¨Ù~°∂~°=Ù_çH˜
ÉèÏ~°º=Ù. <Õ#∞ x#∞fl `«e¡QÍ<Õ ÉèÏqã¨∞Î<åfl#∞!—— J<åfl_»∞. ^•xH˜ T~°fit,
''J~°∞˚<å! D ^Õ=Ö’HõOÖ’ Ñ¨^Œú`«∞Å∞ "Õ~°∞QÍ LO\Ï~Ú. g∞ Éèí∂Ö’HõOÖ’
L#fl@∞ìQÍ WHõ¯_» "åq=~°ã¨Å∞ LO_»=Ù. JO^Œ∞KÕ`« ÖËxáÈx
J#∞=∂<åÅ∞ ÃÑ@∞ìHÀHõ <å`À ã¨∞dOK«∞!—— J#flk. J~°∞˚#∞_»∞ P"≥∞`À,
''J=∂‡, g∞~°∞ ^Õ=`«Å∞! g∞~°∞ Uk KÕã≤<å `«Ñ¨CÖË^Œ#fl =∂@ x[O. HÍh
<Õ#∞ =∂#==∂„`«∞}˜‚. JO^Œ∞KÕ`« g∞~°∞ KÕ¿ã Ñ¨#∞Å∞ <Õ#∞ KÕÜ«∞ÖË#∞.
#∞=Ùfi <å‰õΩ `«e¡ÖÏO\˜ ^•xq! <å g∞^Œ W`«~° ÉèÏ"åÅ∞ ÃÑ@∞ìHÀHõ, ##∞fl h
H˘_»∞‰õΩÖÏQÍ K«∂ã¨∞HÀ!—— J<åfl_»∞.
J~°∞˚#∞_ç jÅO ZO`« Q˘Ñ¨Ê^À WHõ¯_» =∞#‰õΩ
`≥Å∞ã¨∞ÎOk. Hõ~°∞‚_»∞, Jâ◊fi`å÷=∞, ^Œ∞âß≈ã¨#∞_»∞, Ãã·O^èŒ=Ù_»∞
"≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ ‰õÄ_® Ü«Ú^Œúq^ŒºÖ’ Q˘Ñ¨Ê xÑ¨Ù}∞ÖË.
84
"åi`À áÈeÛ#Ñ¨C_»∞ J~°∞˚#∞_çH˜ Q˘Ñ¨Ê`«#O J`«_ç
jÅãÖÑ¨^Œ =Å¡<Õ HõeyO^Œx =∞#‰õΩ J~°÷=∞=Ù`«∞Ok.
''K«∂_»O_ç! _»|∞ƒ =∞#efl ~°H˜ΔOK«^Œ∞† ¿Ñ~°∞ =∞#efl
~°H˜ΔOK«^Œ∞† „Ñ¨MÏºu =∞#efl ~°H˜ΔOK«^Œ∞† áêO_ç`«ºO ‰õÄ_®
=∞#efl ~°H˜ΔOK«ÖË^Œ∞† =∞# jÅO =∂„`«"Õ∞ HÀ@QÀ_»Å
ÖÏO\˜ HõëêìÅ#∞ ‰õÄ_® KèÕkOz =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êyáÈ`«∞Ok!
jÅ"≥ÚHõ¯>Ë =∞#efl ~°H˜ΔOK«QÆeˆQk!—— Jx ™êfig∞r K≥áêÊ~°∞.
=∞Oz jÅO, #_»=_çHõ L#fl"å_ç =∞#ã¨∞û ã≤÷~°OQÍ
xÅ|_ç, UHÍ„QÆ`« ™êkèOK«QÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok. jÅO ÖËx"å_ç
=∞#ã¨∞û Jxfl k‰õΩ¯Å‰õÄ áêiáÈ`«∂ LO@∞Ok.
J~Ú`Õ T~°fitH˜ P =∂@Å∞ ~°∞zOK«ÖË^Œ∞. `«# Pâ◊#∞ h~°∞QÍiÛ#
J~°∞˚#∞_ç g∞^Œ P"≥∞‰õΩ P„QÆÇ¨ÏO Hõ@ìÅ∞ `≥OK«∞‰õΩOk. P"≥∞ J~°∞˚#∞_ç`À,
''F~¸! <Õ#∞ ¢ã‘Îx! ¿ãfiK«ÛùQÆÅ^•xfl! <å JO`«@ <Õ#∞ x#∞fl "≥∂Ç≤ÏOz =¿ãÎ,
##∞fl `«$}©HõiOKå=Ù. JO^Œ∞KÕ`« x#∞fl #Ñ¨ÙOã¨‰õΩ_çqQÍ =∂iá⁄=∞‡x
â◊Ñ≤ã¨∞Î<åfl#∞. ¿Ñ_ç"≥·, JO`«óÑ¨Ù~°OÖ’ P_»"åà◊§ =∞^èŒº P@áê@Å`À
HÍÅˆHΔÑÖ KÕã¨∂Î LO_çáÈ!—— Jx â◊Ñ≤Oz, qã¨q™ê "≥o§áÈ~ÚOk.
J~°∞˚#∞_»∞ KåÖÏ HõÅ=~°Ñ¨_®¤_»∞. `å#∞ KÕã≤# =∞Oz Ñ¨xH˜ W@∞=O\˜
=ºuˆ~Hõ"≥∞ÿ# Ñï}Ï=∞O =zÛO^Õq∞@x kQÆ∞Å∞Ñ¨_®¤_»∞. =∞~åfl_»∞
z„`«¿ã#∞_»∞ ~åQÍ<Õ J`«_ç`À, QÆ_»z# ~å„u T~°fit `«# =^ŒÌ‰õÄ
~å=@=¸, `å#∞ P"≥∞ HÀiHõ#∞ `Àã≤Ñ¨ÙK«Û@=¸, P"≥∞ `«##∞ â◊Ñ≤Oz
"≥o§áÈ=@=¸ q=iOz K≥áêÊ_»∞.
32. ãÖHõÅÊâH◊ Î˜ – UHÍ„Q`

Æ «
T~°fitÖÏO\˜ ¢ã‘Îx ‰õÄ_® J~°∞˚#∞_»∞ HÍ^Œ#QÆeQÍ_»∞.
nx<Õ P`«‡ãÖÜ«∞=∞#O JO\Ï~°∞. „Ñ¨Ö’ÉèÏÅ‰õΩ ÖÁOQÆ
‰õΩO_® LO_»_»"Õ∞ – JO>Ë P`«‡x„QÆÇ¨Ï"Õ∞ – Jã¨Å∞
85
<Õ~°Êi`«#O, áœ~°∞+Ö. `«##∞ `å#∞ x„QÆÇ≤ÏOK«∞‰õΩ<Õ"å_»∞
KÕ`«HÍx"å_»∞ HÍ^Œ∞. rq`«OÖ’ =∞#‰õΩ x`«ºO J<ÕHõ
„Ñ¨Ö’ÉèÏÅ∞ Z^Œ∞~°=Ù`«∂ LO\Ï~Ú. „Ñ¨Ö’ÉèíO JO>Ë
Uq∞\˜? =∞# =∞#ã¨∞û#∞ |ÅOQÍ „Ñ¨Hõ¯^À= Ñ¨\ ˜ìOKÕ^Õ
„Ñ¨Ö’ÉèíO. =∂#=ÙÅ‰õΩ „Ñ¨Hõ$u ã¨Ç¨Ï[OQÍ<Õ HÀiHõÅ∞ H˘xfl
LO\Ï~Ú. "å\˜x ^èŒ~°‡|^ŒúOQÍ f~°∞ÛHÀ"åÅ#∞HÀ=_»O
`«Ñ¨C HÍ^Œ∞. J~Ú`Õ, =∞#ã¨∞ûÖ’ HõeˆQ HÀiHõÅhfl =∞Ozq
HÍ=x JO^ŒiH© `≥Å∞ã¨∞. JO^Œ∞KÕ`« ™ê^è•~°}OQÍ<Õ
J@∞=O\˜ HÀiHõÅ∞ f~°HõáÈ~Ú<å =∞#O Ug∞ J#∞
HÀ=Ú. WHõáÈ`Õ, H˘xfl HÀiHõÅ#∞ #Å∞QÆ∞~°∂ U=∞O\Ï~À
J#fl ÉèíÜ«∞O`À |Ü«∞@ÃÑ@ì=Ú. J~Ú`Õ P HÀiHõÅ∞
Ñ¨ÓiÎQÍ K«xáÈ=Ù. ZÑ¨C_≥·`Õ "å\˜H˜ XHõ J=HÍâ◊O
^˘~°∞‰õΩ`«∞O^À, Jq =∞m§ ~°QÆ∞Å∞‰õΩO\Ï~Ú. JO^Œ∞KÕ`«<Õ
D 'J=HÍâ◊O— J<Õk =∞#efl ZO`«\ ˜ „Ñ¨Ö’ÉèÏxÔH·<å
QÆ∞iKÕÜ«∞QÆÅ^Œ∞. ''J=HÍâßÅ∞ =∞Ç¨ Q˘Ñ¨Ê hu=∞O`«∞}˜‚
‰õÄ_® "≥∂ã¨QÍ_çQÍ =∂iÛ"ÕÜ«∞QÆÅ=Ù ã¨∞=∂!—— Jx
™êfig∞r =∞#efl ÃÇÏK«ÛiOKå~°∞.
XHõ q^•ºi÷ XHõ QÆkÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞. J`«_çH˜
=∞~°∞<å_»∞ Ñ¨sHõΔ LOk. JO^Œ∞HÀãÖ K«^Œ∞=Ù`«∂ L<åfl_»∞.
JÑ¨C_»∞ J`«_»∞ K«^Œ∞=HõáÈ`Õ =∞~°∞<å_»∞ Ñ¨sHõΔÖ’
J#∞‰õΩ#fl ÅHΔÍºxfl ™êkèOK«ÖËHõáÈ=_»O `«^äŒºO. HÍh P
QÆkÖ’<Õ XHõ \©g LOk. P ~ÀA =∞Oz „H˜ÔH\ò =∂Kü
[~°∞QÆ∞`ÀOk. J`«_çH˜ „H˜ÔH\ò JO>Ë „áê}O. J`«_»∞ \©g
K«∂ã¨∂Î ‰õÄ~°∞Û<åfl J_çˆQO^Œ∞‰õΩ JHõ¯_≥=~°∂ HÍÑ¨ÖÏ ÖË~°∞.
JÑ¨C_»∞ J`«_Õq∞ KÕ™êÎ_»∞? „H˜ÔH\ò K«∂™êÎ_®? ÖËHõáÈ`Õ
^•x *’eH˜ áÈ‰õΩO_® K«^Œ∞=Ù‰õΩO\Ï_®? „H˜ÔH\ò K«∂ã≤<å
J_çˆQO^Œ∞‰õΩ Z=~°∂ ÖË~°∞ Hõ^•! J@∞=O\˜ ã¨=∞Ü«∞OÖ’
J`«_»∞ P J=HÍâßxH˜ ÖÁOyáÈ~Ú, „H˜ÔH\ò K«∂¿ãÎ, P
HÍ¿ãÑ¨Ù P#OkOz<å, `«~åfi`« Ñ¨sHõΔÖ’ ^≥|ƒux JO`«‰õΩ
Ñ¨kÔ~@∞¡ ÉÏ^èŒÑ¨_»=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. J`«_»∞ KÕÜ«∞=Åã≤# Ñ¨x
K«^Œ=_»O HÍ|\˜ì, J^Õ KÕÜ«∂e. Z=~°∂ K«∂_»HõáÈ~Ú<å
ã¨ˆ~ KÕÜ«∞‰õÄ_»x Ñ¨xx KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. WO^Œ∞HÀãÖ J`«_»∞
`«# =∞#ã¨∞û‰õΩ #K«ÛK≥Ñ≤Ê, Jk KÕÜ«∞=Åã≤# Ñ¨x KÕ¿ãÖÏQÍ
KÕâß_»#∞HÀO_ç! ^•x<Õ ãÖHõÅÊâ◊H˜Î JO\Ï~°∞. J`«_çH˜ \©g
K«∂¿ã J=HÍâ◊O ^˘iH˜<å J`«_»∞ JO^Œ∞‰õΩ ÖÁOyáÈÖË^Œ∞.
J^Õ ãÖHõÅÊâ◊H˜Î! XHõ J=HÍâ◊O ^˘iH˜#Ñ¨C_»∞ P
J=HÍâ◊O "≥O@ áêiáÈÜÕ∞ =∞#ã¨∞û, =∂\˜=∂\˜H© áêi
áÈ=_®xH˜ JÅ"å@∞Ñ¨_ç, =∞~˘Hõ J=HÍâ◊O Z^Œ∞Ô~·#Ñ¨C_»∞
J@∞ áêiáÈ`«∞Ok. WÖÏ J@∂~Ú@∂ áêiáÈÜÕ∞
=∞#ã¨∞û‰õΩ UHÍ„QÆ`« ZÖÏ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok? JO^Œ∞=Å#
„Ñ¨Ö’ÉèÏÅ∞ á⁄_»ã¨∂¿Ñ „Ñ¨^ÕâßÅ#∞, ã¨=∂"ÕâßÅ#∞ =∞#O
L^ÕÌâ◊ºÑ¨Ó~°fiHõOQÍ `«Ñ≤ÊOK«∞HÀ=_»"Õ∞ "Õ∞Å∞.
''q^•ºÉèÏºãÖ JO>Ë Uq∞\˜? Ñ¨Ùã¨ÎHÍÅ∞ K«^Œ=_»=∂?
HÍ^Œ∞. ~°Hõ~°HÍÅ q+¨Ü«∂Å QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩx
LO_»_»=∂? Jk ‰õÄ_® HÍ^Œ∞. ^Õx JÉèÏºãÖ =Å¡ =∞#
ãÖHõÅÊâ◊H˜Î Ü≥ÚHõ¯ „Ñ¨"åÇ¨ÏO, =ºH©ÎHõ~°} =∞# ™êfinè#O
Ö’H˜ =zÛ, Ñ¶¨Å„Ñ¨^Œ=∞=Ù`åÜ≥∂ ^•x<Õ q^•ºÉèÏºãÖ
J<åe!—— Jx ™êfig∞r x~°fizOKå~°∞. nxx |\˜ì, 'K«^Œ∞=Ù—
JO>Ë ãÖHõÅÊâ◊H˜Îx ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ=_»"Õ∞#x =∞#‰õΩ
J~°÷=∞=Ù`«∞Ok. ãÖHõÅÊâ◊H˜Îx QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO>Ë
UHÍ„QÆ`«#∞ ™êkèOK«_»O =∞iO`« ã¨∞ÅÉèí=∞=Ù`«∞Ok.
J~Ú`Õ, WÑ¨Ê\˜ˆH =∞#O^ŒiH© ZO`À H˘O`« ãÖHõÅÊâ◊H˜Î
LOk. WÑ¨Ê\˜=~°‰õÄ =∞#O rq`«OÖ’ U H˘kÌáê\˜
q[Ü«∂xfl ™êkèOz<å ^•xH˜ HÍ~°}O =∞#Ö’ L#fl
ãÖHõÅÊâ◊ˆHÎ. J~Ú`Õ D â◊H˜Îx x~°O`«~°O JÉèÏºãÖ
KÕÜ«∞_»O ^•fi~å =∞iO`«QÍ ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ=K«∞Û.
ãÖHõÅÊâ◊H˜Î JO>Ë Uq∞\’ H˘kÌ=∂@Ö’¡ J~°÷O KÕã¨∞
‰õΩO^•=Ú. „Ñ¨ÑÖK«OÖ’ =∞#‰õΩ =∞Oz HõeyOKÕq H˘xfl
LO\Ï~Ú. Jq HõeyOKÕ =∞Ozx '„âıÜ«∞ã¨∞û— JO\Ï=Ú.
H˘xfl =∞#‰õΩ ã¨∞MÏxfl WKÕÛq LO\Ï~Ú. P ã¨∞MÏxfl
'„¿ÑÜ«∞ã¨∞û— JO\Ï=Ú. ™ê^è•~°}OQÍ =∞#‰õΩ „âıÜ«∞ã¨∞û
xKÕÛq =∞#‰õΩ ~°∞zOK«=Ù ãïHõ^• "å\˜x KÕÜ«∂ÅO>Ë
=∞#‰õΩ W+¨ìO LO_»^Œ∞. HÍh „¿ÑÜ«∞ã¨∞ûxKÕÛ Ñ¨#∞Å#∞
KÕÜ«∞_®xH˜ ZQÆ|_»`å=Ú. J~Ú`Õ, D Ñ¨#∞Å∞ =ÚO^Œ∞
ã¨∞YOQÍ `Àz<å `«~åfi`« ZHõ¯_»ÖËx HõëêìÅ#∂
H˘x`≥™êÎ~Ú, rq`åxfl qëê^ŒOÖ’ =ÚOK«∞`å~Ú. HÍ|\˜ì
ã¨∞YOQÍ LO_®Å#fl HÀiHõ q_çzÃÑ\˜ì, =∞#‰õΩ „âıÜ«∞ã¨∞û
#∞ ‰õÄˆ~Û Ñ¨x g∞^Œ =∞#ã¨∞û ÃÑ\˜ì Ñ¨xKÕÜ«∂e. =ÚO^Œ∞
Hõ+¨ìOQÍ `ÀKÕ D Ñ¨#∞ÖË =∞#‰õΩ `«~åfi`« ÑïÑ¨Ó~°‚"≥∞ÿ#
ã¨∞MÏxfl W™êÎ~Ú. WÖÏ KÕÜ«∞_®xH˜ =∞#‰õΩ `À_»Ê_Õ â◊ˆHÎ
ãÖHõÅÊâ◊H˜Î. (WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ =∞#O K«kq# Ñ¶≤eÑπ l.
lOÉÏ~À¤ „Ñ¨Ü≥∂QÍÅ#∞ WHõ¯_» QÆ∞~°∞Î KÕã¨∞HÀ=K«∞Û.)
ãÖHõÅÊâ◊H˜Î H˘~°=_ç`Õ =∞x+≤ ZÖÏ `«Ü«∂~°=Ù`å_À
K≥¿ÑÊ Hõ^äŒ XHõ\ ˜ LOk. XHõ™êi Z=~À ^Œ∞~Àº^èŒ#∞}˜‚
J_çQÍ~°@ – ''h=Ù ZO^Œ∞‰õΩ WÖÏO\˜ ^Œ∞~å‡~°æÑ¨Ù Ñ¨#∞Å∞
KÕã¨∂Î LO\Ï=Ù?—— Jx. ^•xH˜ ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ =∞#O^Œ~°O
QÆ∞~°∞ÎÃÑ@∞ìHÀ=Åã≤# ã¨=∂^è•<åxfl WKåÛ_»∞: ''<å‰õΩ
^èŒ~°‡"Õ∞^À `≥Å∞ã¨∞! HÍh ^èŒ~°‡=∂~°æOÖ’ Ñ¨xKÕÜ«∞ÖË#∞. <å‰õΩ
J^èŒ~°‡"Õ∞q∞\’ `≥Å∞ã¨∞! HÍh J^èŒ~°‡"≥∞ÿ# Ñ¨#∞Å∞
KÕÜ«∞‰õΩO_® LO_»ÖË#∞!——
„Ñ¨ÑÖK«OÖ’ J`«ºkè‰õΩÅ Ñïã≤÷u ‰õÄ_® WÖÏˆQ
LO@∞O^Õ"≥∂ JxÑ≤ã¨∞ÎOk. =∞#‰õΩ =∞Oz Uq∞\’
`≥eã≤<å KÕÜ«∞=Ú. Uk `«áÈÊ `≥eã≤<å KÕÜ«∞‰õΩO_®
LO_»ÖË=Ú! =∞#O^Œ~°‰õÄ K«^Œ"åÅx `≥Å∞ã¨∞ – HÍh K«^Œ=
ÖË=Ú. Hõ+¨ìÑ¨_ç`Õ Ñ¶ë`«O ^Œ‰õΩ¯`«∞O^Œh, Hõ+¨ìÑ¨_»x^Õ Ñ¶ë`«O
~å^Œh `≥Å∞ã¨∞ – HÍh Hõ+¨ìÑ¨_»=Ú. \©gÅ`À, ™È+¨Öò g∞_ç
Ü«∂Å`À ã¨=∞Ü«∞O =$^ä• J=Ù`«∞O^Œx `≥Å∞ã¨∞. HÍh P
Ñ¨#∞Å∞ =∂#∞HÀÖË=Ú. =$uÎ Ñ¨#∞Å∞ KÕ¿ã"å~°∞, ã¨HÍÅOÖ’
Ñ¨xKÕã≤ W=fi‰õΩO_® Hõ+¨ì=∞~°¡#∞ `«=∞ K«∞@∂ì uÑ¨C‰õΩO@∂
LO\Ï~°∞. "å~°∞ =∂#∞HÀÖË‰õΩO_® L#fl ^Œ∞~°Å"å\’¡,
^Œ∞~°fi ºã¨<åÖ’ JO^Œ∞‰õΩ HÍ~°}O. D ã≤÷u =∂~åÅO>Ë
ãÖHõÅÊâ◊H˜Îx ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ=_»"Õ∞ =∂~°æO.
33. ãÖHõÅÊâH◊ xÎ˜ ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ=_»O ZÖÏ?
''WÑ¨Ê\˜=~°‰õÄ KÕã¨∞‰õΩ#fl JÅ"å>Ë¡ D<å\˜ =∞#
=ºH˜Î`åfixfl xi‡OKå~Ú. HÍ|\˜ì, „Ñ¨ã¨∞Î`«Ñ¨Ù JÅ"å@¡#∞
=∂~°∞ÛHÀ=_»O ^•fi~å =∂„`«"Õ∞ =∞# =ºH˜Î`åfixfl =∂~°∞ÛHÀ
QÆÅ∞QÆ∞`å=Ú, "≥∞~°∞QÆ∞k^Œ∞ÌHÀQÆÅ∞QÆ∞`å=Ú!—— Jx ™êfig∞r
ã¨Ê+¨ìO KÕâß~°∞. HÍ|\˜ì =∞# ^Œ∞~°Å"å@¡#∞ =∂~°∞ÛHÀ=_»O
^•fi~å ãÖHõÅÊâ◊H˜Îx K«Hõ¯QÍ ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ"åe. WHõ P
â◊H˜Îx „Ñ¨Ü≥∂yOz#Ñ¨Ù_»∞, J#∞‰õΩ#fl Ñ¨xx ™êkèOK«
QÆÅ∞QÆ∞`å=Ú. =∞Oz JÅ"å@¡ QÆ∞iOz K≥¿ÑÊ^Õg∞ ÖË^Œ∞
HÍh ^Œ∞~°Å"å@¡#∞ =∂~°∞ÛHÀHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞.
89
D ãÖHõÅÊâ◊H˜Î ZÖÏ Ñ¨xKÕã¨∞ÎO^À `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•=Ú.
nxÖ’ Ô~O_»∞ ÉèÏQÍÅ∞<åfl~Ú. XHõ ÉèÏQÆO =∞#ã¨∞û J~Ú`Õ,
Ô~O_»=k ^≥·=`«fiO. D ^≥·=`«fiO =∞#Ö’<Õ LOk. =∞#ã¨∞û,
^≥·=`åfiÅ ã¨"Õ∞‡à◊#"Õ∞ ãÖHõÅÊâ◊H˜Î. =∞#O ãÖHõÅÊâ◊H˜Îx
„Ñ¨Ü≥∂yOz# „Ñü™ês, JO>Ë KÕÜ«∞=Åã≤# Ñ¨xx
KÕÜ«∞#x "≥Ú~å~Úã¨∞Î#fl =∞#ã¨∞û#∞ J^Œ∞Ñ¨Ù KÕã≤, ^•xKÕ`«
KÕ~ÚOz# „Ñü™ês, =∞#Ö’x ^≥·=`åfixfl „Ñ¨Ü≥∂y™êÎ
=∞#fl=∂@. Wk ‰õÄ_® JÉèÏºã¨"Õ∞. nx^•fi~å =∞#Ö’x
^≥·=â◊H˜Î ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok – JO>Ë ãÖHõÅÊâ◊H˜Î ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok.
KåÖÏ™ê~°∞¡ =∞#O KÕÜ«∞=Åã≤# Ñ¨x KÕÜ«∂eû =KÕÛãïH˜
=∞# L`åûÇ¨ÏO h~°∞HÍiáÈ`«∞Ok, KÕÜ«∂ÅxÑ≤OK«^Œ∞.
=∞~˘Hõ "≥·Ñ¨Ù KÕÜ«∞‰õÄ_»x Ñ¨x U^À =∞#‰õΩ KåÖÏ
ã¨∞MÏxflKÕÛkÖÏQÍ Hõ#Ñ¨_»_»"Õ∞ HÍHõ ^•x KÕÜ«∞‰õΩO_®
=∞#efl =∞#O PÑ¨ÙHÀÖË=Ú. nxH˜ `À_»∞ =∞#Ö’x |^ŒúHõO,
D~°¬ º, Jã¨∂Ü«∞, ^Õfi+Ö, HÍ=∞O, HÀÑÖ, Ö’ÉèíO, Jux„^Œ
"≥Ú^ŒÖˇ·# ^Œ∞~°∞æ}ÏÅ∞ ‰õÄ_® =∞#O KÕÜ«∞=Åã≤# Ñ¨x
KÕÜ«∞‰õΩO_® J_»∞¤Ñ¨_»∞`«∂ LO\Ï~Ú. "å@xflO\˜h
=keOK«∞HÀ=_®xH˜ =∂~°æO JÉèÏºã¨"Õ∞. =∂\˜=∂\˜H©
=∞#Ö’x |^ŒúHÍxfl =keOK«∞‰õΩx, Ñ¨xÖ’H˜ kQÍe. JO`Õ
HÍHõ, J~°∞˚#∞_çÖÏO\˜ |Å"≥∞ÿ# â◊s~°O L#fl"å_Õ `«#
ãÖHõÅÊâ◊H˜Îx qxÜ≥∂yOK«∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`å_»∞. |ÅÇ‘Ï#∞Å‰õΩ
ãÖHõÅÊâ◊H˜Î HõÅ¡. T~°fit ÖÏO\˜ JÑ¨û~°ã¨ =zÛ Z^Œ∞~°∞QÍ
xÅ|_ç<å ã¨ˆ~ P"≥∞ HÀiHõ#∞ JOwHõiOK«‰õÄ_»^Œx
J~°∞˚#∞_çH˜ `≥Å∞ã¨∞. JÖÏ JOwHõiOK«‰õΩO_® LO_»_®xfl
J`«_»∞ `«# ãÖHõÅÊâ◊H˜Î ^•fi~å ™êkèOKå_»∞.
ãÖHõÅÊâ◊H˜Îx „Ñ¨Ü≥∂yOOK«_»O =Å¡ =∞#‰õΩ HõeˆQ
„Ñ¨Ü≥∂[#"Õ∞q∞\’ ™êfig∞r WÖÏ q=iOKå~°∞: ''=∞#
=∞#ã¨∞ûÖ’ HõeˆQ ^Õfi+Ö ^•fi~å, K≥_»∞`«#O ^•fi~å, =∞#O
K«∂¿Ñ „Ñü „Ñü„H˜Ü«∞ =∞# =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ â◊H˜Îx JO`«QÍ
=$^ä• KÕã¨∞ÎOk. =∞#ã¨∞ûÖ’ HõeˆQ K≥_»∞ PÖ’K«#Å#∞,
^Õfi+Ö`À KÕ¿ã Ñ¨#∞Å#∞ Hõ#∞Hõ =∞#O J^Œ∞Ñ¨Ù KÕã¨∞‰õΩO>Ë,
`«^•fi~å =∞#Ö’ Q˘Ñ¨Ê â◊H˜Î xH˜ΔÑ¨Î=∞=Ù`«∞Ok. =∞#efl
=∞#"Õ∞ JÖÏ J^Œ∞Ñ¨Ù KÕã¨∞‰õΩ#flÑ¨C_»∞ =∞#"Õ∞^À HÀÖ’Ê
`«∞<åfl=∞x J#∞HÀ#=ã¨~°O ÖË^Œ∞. ^Õfiëêhfl, HÀáêhfl =∞#O
J^Œ∞Ñ¨Ù KÕã≤# „Ñü™ês, ^•xH˜ ã¨=∂#"≥∞ÿ# â◊H˜Î =∞#Ö’
x„^Œ "Õ∞Å∞‰õΩx, =∞#‰õΩ "Õ∞Å∞ KÕã¨∞ÎOk. =∞#Ö’ P â◊H˜Î
L#fl`«"≥∞ÿ# k=ºâ◊H˜ÎQÍ `«Ü«∂~°=Ù`«∞Ok!——
XHõ â’¡HÍxfl K«∂_»O_ç!
=∂`«$=`ü Ñ¨~°^•~åOâ◊Û Ñ¨~°„^Œ"åº}˜ Ö’+¨ì=`ü I
P`«‡=`ü ã¨~°fiÉèí∂`åx Ü«∞ó Ñ¨â◊ºu ã¨ ÑÖ_ç`«ó II
Ñ¨~°¢ã‘ÎÅ#∞ `«# `«e¡QÍ#∂, W`«~°∞Å _»|∞ƒ#∞ =∞\˜ìÃÑà◊§`À
ã¨=∂#OQÍ#∂, Jxfl r=ÙÅ#∞ `«#`À ã¨=∂#OQÍ#∂ Z=_»∞ K«∂™êÎ_À
"å_Õ x["≥∞ÿ# ÑÖ_ç`«∞_»∞ Jx D â’¡HÍxH˜ J~°÷O.
D â’¡HõOÖ’ K≥Ñ≤Ê# ã¨`åºxfl J~°÷O KÕã¨∞‰õΩx, rq`«OÖ’
áê\˜¿ãÎ =∞#‰õΩ ãÖHõÅÊâ◊H˜Î Ñ¨ÓiÎQÍ Jaƒ#>Ë¡. ãÖHõÅÊâ◊H˜Î
JO>Ë Uq∞\’, ^•x ZÖÏ ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ"åÖ’ @∂H©QÍ
=∞#O <Õ~°∞Û‰õΩ<åflO. nxfl Ñ¨@∞ì^ŒÅ`À JÉèÏºãÖ
KÕã≤#Ñ¨C_»∞ Q˘Ñ¨Ê UHÍ„QÆ`« HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. WHõ =∞#O
rq`«OÖ’ ™êkèOK«ÖËx^Õg∞ LO_»^Œ∞.
34. âßáêÅ#∞ =~åÅ∞QÍ =∂~°∞ÛHÀQÆÅQÍe!
J~°∞˚#∞}˜‚ T~°fit â◊Ñ≤Oz# "å~°Î WO„^Œ∞_ç =^ŒÌ‰õΩ KÕiOk. x*ÏxH˜,
J~°∞˚#∞_ç =^ŒÌ‰õΩ P"≥∞#∞ "≥à◊§=∞x „áÈ`«ûÇ≤ÏOzOk WO„^Œ∞_Õ! [iy#
Ñï}Ï=∂xH˜ WO„^Œ∞_Õ Pâ◊º~°ºáÈ~Ú, J~°∞˚#∞_ç`À, ''J~°∞˚<å, #∞=Ùfi
x[OQÍ WO`« P`«‡x„QÆÇ¨ÏO HõÅ"å_ç=x <Õ#∞ J#∞HÀÖË^Œ∞. W@∞=O\˜
"å~°∞ =∞Ç¨Ï~°∞¬ÅÖ’ ‰õÄ_® J~°∞^Œ∞QÍ LO\Ï~°∞. T~°fit âßáêxH˜
ÉèíÜ«∞Ñ¨_»‰õΩ. g∞~°∞ XHõ U_®káê@∞ J*Ï˝`«"åãÖ KÕÜ«∞=Åã≤ L#flk
QÆ^•. JÑ¨C_ô âßáêxfl J#∞ÉèíqOK«∞. JO^Œ∞=Å¡ h‰õΩ "Õ∞ÖË [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
P U_®k Ñ¨ÓiÎHÍQÍ<Õ T~°fit âßÑÖ fiáÈÜÕ∞ÖÏ P âßÑ¨Ñ¶¨ÖÏxfl <Õ#∞
`«yæã¨∞Î<åfl#∞. JO`ÕHÍHõ z„`«¿ã#∞_ç =^ŒÌ h=Ù <Õ~°∞Û‰õΩ#fl ãÖw`«#$`åºÅ∞
‰õÄ_® J*Ï˝`«"åãÖÖ’ LÑ¨Ü≥∂QÆÑ¨_»`å~Ú!—— JO@∂ T~°_çOKå_»∞.
rq`«OÖ’ J<ÕHõ™ê~°∞¡ =∞#O KÕ¿ã =∞Oz Ñ¨#∞Å‰õΩ
‰õÄ_® =ºuˆ~Hõ"≥∞ÿ# Ñï}Ï=∂Å∞ HõÅ∞QÆ∞`«∂ LO\Ï~Ú.
D „Ñ¨ÑÖK«O fˆ~ JO`«. JO^Œ∞KÕ`«<Õ Ñ¶ë`åÅ#∞ |\˜ì Ñ¨x
KÕÜ«∞_»=∞<Õk =∞Oz Ñ¨^Œúu HÍ^Œ∞. =∞# rq`«OÖ’ ^Õxfl
P^Œ~°≈OQÍ ZOK«∞‰õΩO\Ï"≥∂ ^•xfl J#∞ãïOz Ñ¨x
KÕÜ«∂e. P =∂~°æOÖ’ HõeˆQ Ñ¶ë`åÅ∞ ZÖÏO\˜"≥·<å
KÕÑ¨\ ˜ì# P^Œ~å≈xfl =∞#O =^ŒeÃÑ@ì‰õÄ_»^Œ∞. =ÚO^Œ∞QÍ
XHõ\ ˜ Ô~O_»∞™ê~°∞¡ F@q∞ áêÖˇ·<å, ÖË^• HÀi# Ñ¶ë`åÅ∞
HõÅ∞QÆHõ áÈ~Ú<å, H“â◊ÖÏxfl ™êkèOK«_®xH˜ =∞#O KÕ¿ã
„Ñ¨Ü«∞`åflxfl q_»∞=‰õÄ_»^Œ∞. =∞#‰õΩ K≥_»∞ Ñ¶ë`«OQÍ
`Àz#k |Ç¨ïâß =∞#‰õΩ WOH˘Hõ =∞Oz ^•ix
K«∂Ñ¨_®xH˜ HÍh, =∞#‰õΩ =∞iO`« J#∞Éèí"åxfl W=fi_®xH˜
HÍh HÍ=K«∞Û. J^Õ q^èŒOQÍ T~°fit âßÑ¨"Õ∞ J*Ï˝`«"åãÖÖ’
J~°∞˚#∞_çH˜ =~°OQÍ =∂iOk Hõ^•!
92
WO„^Œ∞_ç =∂@Å`À `«$Ñ≤ÎÑ¨_ç J~°∞˚#∞_»∞ z„`«¿ã#∞_ç ™êOQÆ`«ºOÖ’
ã¨fi~°æOÖ’ H˘O`«HÍÅO QÆ_çáê_»∞. J#O`«~°O ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ `«# ~°^äŒO g∞^Œ
J~°∞#˚ ∞}˜‚ áêO_»=ÙÅ∞ L#fl KÀ\˜H˜ ÑÖáê_»∞. áêO_»=ÙÅ∞ J~°∞#˚ ∞}˜‚ K«∂ã≤
„ÉÇ¨‡#O^ŒO á⁄O^•~°∞. J~°∞˚#∞_»∞ J#flÅ‰õΩ #=∞ã¨¯iOz, `«=Ú‡Å#∞
H“QÆeOK«∞‰õΩx `å#∞ ãÖáêkOz# k"åº¢™êÎÅ QÆ∞iOz "åiH˜
q=iOKå_»∞.
35. HõëêìÅ#∞ ZÖÏ Z^Œ∞~À¯"åe?

'áêO_»=ÙÅ∞ =∞Ç¨Ü≥∂^èŒ∞Å∞ Hõ^•? J~Ú<å J_»=ÙÅ
áêÅÜ«∂º~°∞ ZO^Œ∞‰õΩ?— Jx =∞#‰õΩ J#∞=∂#O ~å=K«∞Û.
ã¨$+≤ìÖ’x qz„`«O J^Õ! `«Å∞K«∞‰õΩO>Ë áêO_»=ÙÅ∞ JÑ¨C_Õ
H“~°=Ùefl =∞@∞ìÃÑ>Ëì"å~°∞. HÍh JÖÏ [~°QÆÖË^Œ∞. ^èŒ~°‡~åA
=∂@#∞ HÍ^Œ#ÖËHõ cè=∂~°∞˚#∞Å∞, #‰õΩÅã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞,
„^ÒÑ¨k =#"åãÖ KÕâß~°∞.
HõëêìÅ∞ HÍ"åÅx Z=~°∂ HÀ~°∞HÀ~°∞. J~Ú<å ã¨ˆ~, U^À
"˘Hõ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ HõëêìÅáêÅ=x "å~°∞ LO_»~°∞. HõëêìÖË
ÖËx ã≤÷u ZHõ¯_® LO_»^Œ∞. =∞i D HõëêìÅ =Å¡ „Ñ¨Ü≥∂[#O
U=∞<åfl LO^•? LOk. HõëêìÅ QÆ∞iOz ™êfig∞r WÖÏ
K≥áêÊ~°∞: ''g∞Ö’ U"˘Hõ¯iH© U z#fl Hõ+¨ì"≥∞ÿ<å HõÅQÆ‰õÄ_»
^Œ#fl^Õ <å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Ñ¨Ó~°fiHõ"≥∞ÿ# HÀiHõ. J~Ú#Ñ¨Ê\˜H©,
HõëêìÅ∞ =∂„`«"Õ∞ =∞#‰õΩ D rq`«Ñ¨Ù JQÍ^è•ÅÖ’ ^•y
L#fl J~°÷"Õ∞q∞\’ `≥eÜ«∞*ˇÑ¨Ù`å~Ú. J=Ù#∞! HõëêìÅ Hõ_»e
Ö’ =Úxy# HõΔ}ÏÅÖ’<Õ JO`«=~°‰õÄ =¸`«|_ç=Ù#fl
^•fi~åÅ∞ `≥~°∞K«∞‰õΩx, J<ÕHÍ<ÕHõ *Ï˝#HÍOu Ñ¨ÙO*ÏÅ∞ =∞#
rq`åxfl „Ñ¨HÍâ◊=∞Ü«∞O KÕ™êÎ~Ú.—— HÍ|\˜ì HõëêìÅ∞ =∞#
Ö’x â◊H˜Îx =∞iO`«QÍ "≥eH˜f™êÎ~Ú. J~°}º"åã¨"Õ∞ cè=∂
93
~°∞˚#∞Å∞ `«=∞ â◊H˜ÎÜ«Ú‰õΩÎÅ#∞ ÃÑOá⁄OkOK«∞‰õΩ<Õ =ÚÅ∞¡Hõ„~°
ÖÏQÍ Ñ¨xKÕã≤Ok. cè=Ú_»∞ Ç¨Ï#∞=∞O`«∞}˜‚, J~°∞˚#∞_»∞
t=Ù}˜‚ HõÅ∞ã¨∞HÀ=_»O ^•fi~å Q˘Ñ¨Ê â◊H˜Îx ãÖáêkOKå~°∞!
J^Õ"åix ~åÉ’ÜÕ∞ =∞Ç¨ãÖ„QÍ=∂xH˜ ã¨#fl^Œ∞úefl KÕã≤Ok.
WHõ¯_» =∞#O XHõ\ ˜ Ô~O_»∞ q+¨Ü«∂Å∞ <Õ~°∞ÛHÀ=K«∞Û.
=ÚO^Œ∞QÍ cè=∂~°∞˚#∞Å∞ `«=∞ ~åA J~Ú# ^èŒ~°‡~åA Ñ¨@¡
K«∂Ñ≤# q^èÕÜ«∞`«. q^èÕÜ«∞`« K«∂Ñ¨ÖËx "å_»∞ ZÑ¨Ê\˜H©
<åÜ«∞‰õΩ_»∞ HÍÖË_»∞. =∞#‰õΩ ZO`« P`«‡Q“~°=O LO@∞O^À
JO`Õ q^èÕÜ«∞`« ‰õÄ_® LO_®e. =∂Ü«∂E^Œã¨=∞Ü«∞O
Ö’ cè=∂~°∞˚#∞Å‰õΩ ^èŒ~°‡~åA g∞^Œ H˘O`« HÀÑÖ Hõey<å
^•xfl J}z"Õã¨∞‰õΩx `«=∞ =∞Ç¨~åA J~Ú# J`«_ç Ñ¨@¡
u~°∞QÆ∞ÖËx q^èÕÜ«∞`«#∞ K«∂áê~°∞.
Ô~O_»=k: 'D J~°}ºOÖ’ Uq∞ KÕ™êÎ=ÚÖË!— Jx
xã¨Ê $Ç¨ÏÖ’ Ñ¨_çáÈ‰õΩO_® áêO_»=ÙÅ∞ =∞iO`« â◊H˜Îx ãÖáê
kOKÕO^Œ∞‰õΩ „Ñ¨Ü«∞uflOK«_»O =∞#H˘Hõ Q˘Ñ¨Ê QÆ∞}áê~î°O.
Ñ¨xKÕ¿ãO^Œ∞‰õΩ Ñïã≤÷`«∞Å∞ ™ê#∞‰õÄÅOQÍ ÖË=x =∞#Ö’
KåÖÏ=∞Ok ÃÑ^Œq q~°∞ã¨∂Î LO\Ï~°∞. HÍh Jk ãï HÍ^Œ∞.
_»|∞ƒ q+¨Ü«∞O ‰õÄ_® JO`Õ. `«=∞ =^ŒÌ ^èŒ#O ÖË^Œ∞ HÍ|\˜ì
`å"Õ∞g∞ KÕÜ«∞ÖË=∞x KåÖÏ=∞Ok "åáÈ`«∂ LO\Ï~°∞.
ÖËHõáÈ`Õ, ''<åˆH^À â◊x Ñ¨\ ˜ìOk. WHõ <Õ#∞ WO`Õ!—— JO@∂
LO\Ï~°∞. W=hfl ‰õÄ_® |^ŒúHõO`À K≥¿ÑÊ =∂@ÖË. =∞x+≤
`å#∞#fl ã≤÷uQÆ`«∞ÅÑ¨@¡ "≥QÆ@∞ K≥Ok, `«# ã≤÷ux
"≥∞~°∞QÆ∞Ñ¨~°K«∞HÀ=_®xH˜ #_»∞O ayOz#Ñ¨Ù_»∞, „Hõ=∞OQÍ
„Ñü‰õÄÅ Ñïã≤÷`«∞Å∞ ‰õÄ_® K«Hõ¯|_»`å~Ú. ''=∞x+≤ ^èŒ#O
ÖËHõ K≥_çáÈ_»∞ HÍh QÆ∞}O ÖËHõ K≥_çáÈ`å_»∞!—— Jx ™ê"≥∞`«.
QÆ∞}=Ú#fl =∞x+≤ `«##∞ `å<Õ L^ŒúiOK«∞‰õΩO\Ï_»∞.
HÍ|\˜ì, HÍ=Åã≤#^Õq∞@O>Ë, =∞#O #_»∞O ayOK«_»"Õ∞!
''_»|∞ƒ =∞#∞+¨μºefl `«Ü«∂~°∞ KÕÜ«∞^Œ∞! =∞x¿+ _»|∞ƒ#∞
`«Ü«∂~°∞KÕ™êÎ_»∞! D „Ñ¨ÑÖK«=∞O`å =∞x+≤ Ü≥ÚHõ¯ â◊H˜Î
`À#∂, L`åûÇ¨ÏO`À#∂, qâßfiãÖ`À#∂ xi‡OK«|_çOk——
Jx ™êfig∞r Ñ¶¨∞O\ÏÑ¨^äŒOQÍ K≥áêÊ~°∞ Hõ^•!
36. Ñïã≤`
÷ ∞« Å‰õΩ J#∞QÆ∞}OQÍ
#_»K∞« HÀ=_»"∞Õ <Õ~Ê° i`«#O
WHõ áêO_»=ÙÅ J~°}º"åãÖ =Úyã≤Ok. WHõ "å~°∞ XHõ ãÖ=`«û~°O
J*Ï˝`«"åãÖ KÕÜ«∞=Åã≤ LOk. JO^Œ∞‰õΩ "å~°∞ XHõ ~°Ç¨Ïã¨º ã¨=∂"Õâ◊O
[iÑ≤ q~å@~åA ÑïáêeOKÕ =∞`«ûº^Õâ◊OÖ’ J*Ï˝`«"åãÖ QÆ_»áêÅx
x~°‚Ü«∞O fã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. ^èŒ~°‡~åA, ''<Õ#∞ áêzHõÅ∞ ÉÏQÍ P_»QÆÅ#∞.
'HõO‰õΩÉèí@∞ì— J<Õ ¿Ñ~°∞`À q~å@~åA =^ŒÌ áêzHõÅ∞ P_»∞`«∂ J`«_çH˜
q<À^ŒO Hõeyã¨∂Î HÍÅO QÆ_»∞Ñ¨Ù`å#∞!—— Jx K≥áêÊ_»∞. cè=Ú_»∞ `å#∞
'=Å¡=Ù_»∞— J<Õ ¿Ñ~°∞`À =O@Å∞ KÕã¨∂Î q~å@~åA H˘Å∞=ÙÖ’ LO\Ï#x
K≥áêÊ_»∞. #‰õΩÅ∞_»∞ '^•=∞„QÆOkè— J<Õ ¿Ñ~°∞`À QÆ∞„~åÅ‰õΩ tHõΔ} WKÕÛ"å_»∞
QÍ#∂, ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_»∞ '`«OuáêÅ∞_»∞— J<Õ ¿Ñ~°∞`À QÀ=ÙÅ#∞ ãÖ~°H˜ΔOKÕ
"å_çQÍ KÕ~°`å=∞<åfl~°∞. „^ÒÑ¨k `«#‰õΩ ¢ã‘ÎÅ JÅOHõ~°}Ö’ =∞Oz H“â◊ÅO
LO^Œh, JO^Œ∞=Å# 'Ãã·~°O„kè— J<Õ ¿Ñ~°∞`À q~å@~åA Ñ¨@ìÑ¨Ù~å}˜
J~Ú# ã¨∞^èÕ+¨‚‰õΩ W+¨ìã¨dQÍ LO\Ï#h áêO_»=ÙÅ‰õΩ K≥Ñ≤ÊOk.
JÑ¨C_»∞ J~°∞˚#∞_»∞, ''J#flÜ«∂º! T~°fit âßáêxfl WO„^Œ∞_»∞ D
J*Ï˝`«"åã¨HÍÅOÖ’ qxÜ≥∂yOK«∞HÀ=∞x P^Õâ◊q∞KåÛ_»∞. D U_®k
HÍÅOáê@∞ <Õ#∞ #Ñ¨ÙOã¨‰õΩ_çQÍ LO\Ï#∞. q~å@~å[ ã¨ÉèíÖ’ <Õ#∞
Ñ¿ _ç#x K≥ÑÙ¨ `å#∞. <å t~À*ÏÅ#∞ [_»QÍ JÅ∞¡‰Ωõ x '|$Ç¨Ï#flÅ— Jx Ñ¿ ~°∞
ÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï#∞. q~å@~åA JO`«óÑ¨Ù~° ¢ã‘ÎÅ‰õΩ w`åÅ∂, #$`åºÅ∂,
~°H~õ H° ÍÅ "å~Ú^•ºÅÖ’#∂ tHõ}Δ W™êÎ#∞. q~å@~åA`À, '<Õ#∞ WO`«‰Ωõ
95
=ÚO^Œ∞ ^èŒ~°‡~åA JO`«óÑ¨Ù~°OÖ’ „^ÒÑ¨n^ÕqH˜ ÑïKåiHõQÍ LO_Õ^•xfl—
Jx K≥Ñ¨Ù`å#∞!—— JO@∂ `å#∞ ZÖÏ J*Ï˝`«OÖ’ LO_»É’`«∞<åfl_À
q=iOKå_»∞. „Ñ¨ÑÖK«OÖ’ J`«∞º`«Î=∞ qÅ∞HÍ_»∞, Ñ¨~°=∞t=Ù}˜‚ „Ñ¨`«ºHõΔO
KÕã¨∞‰õΩ#fl"å_»∞, =∞¿ÇÏO„^Œ∞_ç ã≤OÇ¨ã¨#O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û#fl"å_»∞ – WÑ¨C_»∞
¿Ñ_çQÍ rq`«O QÆ_»Ñ¨=Åã≤ =zÛOk!
J~°∞˚#∞_»∞ JO^Œ"≥∞ÿ# ~°∂ÑÖ`À, ¢ã‘ÎÅ JÅOHÍ~åÅ∞, á⁄_»"≥·#
‰õΩO_»ÖÏÅ∞, |OQÍ~°∞ QÍAÅ∂ ^èŒiOz, t~À*ÏÅ∞ q^Œ∞Å∞Û‰õΩO@∂,
U#∞QÆ∞=O\˜ #_»Hõ`À q~å@∞_ç ã¨ÉèíÖ’H˜ „Ñ¨"ÕtOz, `å#∞ ¿Ñ_ç#x
K≥Ñ¨C‰õΩx P„â◊Ü«∞O HÀ~å_»∞. J`«}˜‚ K«∂ã≤ q~å@~åA Pâ◊Û~°ºO`À,
'F~¸! h=Ù ¿Ñ_ç"å? K«∂_»É’`Õ =∞Ç¨|ÅâßeÖÏQÍ L<åfl=Ù.
KÕ`«∞Å‰õΩ#fl â◊OY=ÅÜ«∂Å g∞^Œ |OQÍ~°∞QÍAÅ∞ ^èŒiOKå=Ù. A@∞ì
q~°É’ã¨∞‰õΩx ‰õΩO_»ÖÏÅ∞, Ñ¨ÓÅ=∂ÅÅ∞ ^èŒiOKå=Ù. qÅHõΔ}OQÍ =GO
^èŒiOz<å, ^èŒ#∞~åƒ}ÏÅ∂, Hõ=K«O ^èŒiOKÕ g~°∞xÖÏQÍ L<åfl=Ù. h=Ù
~°^äŒO ZH˜¯ u~°∞QÆ∞. <å ‰õΩ=∂~°∞Å`À ã¨=∂#OQÍ LO_»∞. <Õ#∞ =$^Œ∞ú}˜‚.
~å[ºÉèÏ~°O `«yæOK«∞HÀ"åÅ#∞‰õΩO@∞<åfl#∞. h â◊H˜Î`À D ^Õâ◊áêÅ#Ö’
ã¨Ç¨Ü«∞O K≥~Úº. hÖÏO\˜ ~°∂ÑÖ HõÅ"å~°∞ #Ñ¨ÙOã¨‰õΩÅ∞ HÍ*ÏÅ~°x
<å =∞#ã¨∞û K≥Ñ¨Ù`ÀOk!— J<åfl_»∞.
J~°∞˚#∞_»∞ ã≤QÆ∞æ #\˜ã¨∂Î, '~å*Ï! g∞~°∞ <å ~°∂áêxfl „Ñ¨â◊Oã≤Oz
„Ñ¨Ü≥∂[#O ÖË^Œ∞. ^•x=Å¡ <å ^Œ∞óYO =∞iO`« ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. <Õ#∞
QÍ#O KÕ™êÎ#∞. #$`«ºO KÕ™êÎ#∞. =∞$^ŒOQÆ"å^Œ#O ‰õÄ_® KÕ™êÎ#∞. g∞
‰õΩ=∂Ô~Î L`«Î~°‰õΩ q^Œº <Õ~°Ê_®xH˜ ##∞fl xÜ«∞q∞OK«O_ç! <å‰õΩ g∞
~å[ºOÖ’ P„â◊Ü«∞q∞=fiO_ç!— Jx „áê^èÕÜ«∞Ñ¨_®¤_»∞.
q~å@∞_»∞, '|$Ç¨Ï#flÖÏ! h=Ù HÀi# =~°O Wã¨∞Î<åfl! <å ‰õΩ=∂Ô~Î‰õÄ,
W`«~° Hõ#ºÅ‰õÄ #$`«ºO <Õ~∞° Ê. HÍh D Ñ¨x h‰õΩ W=fi_»O <å‰õΩ W+ì̈O ÖË^∞Œ .
x*ÏxH˜ x#∞fl K«∂¿ãÎ D Éèí∂=∞O_»ÖÏ<Õfl ÑïáêeOKÕ ã¨=∞~°÷`« QÆey#
"å_çÖÏQÍ HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl=Ù!—— JO@∂, P |$Ç¨Ï#flÅ#∞ QÆ∞iOz `«#
=∞O„`∞« ÅO^Œi`À PÖ’K«# KÕã,≤ HõàÅ◊ Ö’, #$`åºÅÖ’, "å^Œ<åÅÖ’ J`«}‚˜
Ñ¨sH˜ΔOz, J`«_ç #Ñ¨ÙOã¨Hõ`«fiO x["≥∞ÿ#^Õ#x x~åú~°} KÕã¨∞HÀ=_®xH˜
Ñ¨sHõΔ KÕ~ÚOz, P `«~åfi`«<Õ J`«}‚˜ `«# JO`«óÑ¨Ù~åxH˜ ÑÖáê_»∞. T~°fit
âßÑÖ HÍ~°}OQÍ P U_®k HÍÅO âßsiHõOQÍ ‰õÄ_® J~°∞˚#∞_»∞
#Ñ¨ÙOã¨‰õΩ_çQÍ =∂~å_»∞. JÖÏ, ã¨~°fiã¨=∞~°∞÷_≥·# ^èŒ#O[Ü«Ú_»∞ q~å@∞x
Ñ¨Ù„uHõ#∂, ÑïKåiHõÅ#∂ `«# a_»¤Å`À ã¨=∂#OQÍ K«∂ã¨∂Î, #$`«ºw`«
"å^•ºÅ#∞ <Õ~°∞Ê`«∂, "åiH˜ W+¨μì_»∞ JÜ«∂º_»∞. JO`«óÑ¨Ù~°OÖ’
uiˆQ"å~°∞ HÍh, |Ü«∞@"å~°∞ HÍh, J`«_ç x[~°∂áêxfl HõxÃÑ@ìÖËHõ
áÈÜ«∂~°∞.
áêO_»=ÙÅ∞ q~å@~åA H˘Å∞=ÙÖ’ J<ÕHõ J==∂<åÅ‰õÄ, HõëêìÅ‰õÄ
F~°∞ã¨∂Î J*Ï˝`«"åã¨HÍÅOÖ’ Ñ¨k <≥ÅÅ∞ QÆ_çáê~°∞. JHõ¯_» q~å@~åA
¿ã<åÑü, =∞Ç¨~å}˜H˜ `«=Ú‡_»∞, =∞Ç¨|Å=O`«∞_»∞ J~Ú# H©K«‰õΩ_»∞
„^ÒÑ¨kx "≥∂Ç≤ÏOz, "Õkèã¨∂Î LO_»_»O`À, cè=Ú_»∞ ^ŒfiO^ŒfiÜ«Ú^ŒúOÖ’
J`«}˜‚ K«OÑ≤"Õâß_»∞.
37. KÕ¿ã Ñ¨xx PÖ’zOz KÕÜ«∂e

J~Ú`Õ =∞Ç¨|Å=O`«∞_≥·# H©K«‰õΩ_»∞ K«OÑ¨|_®¤_»#fl "å~°Î
^Œ∞~Àº^èŒ#∞_çH˜ KÕiOk. H©K«‰õΩ}˜‚ Z^Œ∞~À¯QÆÅ"å~°∞ „Ñ¨ÑÖK«OÖ’<Õ Ju
H˘kÌ=∞Ok L<åfl~°∞. "åiÖ’ cè=Ú_»∞ XHõ_»∞. H“~°=ã¨ÉèíÖ’x „Ñ¨=ÚY∞Å∞,
'cè=Ú_Õ H©K«‰õΩ}˜‚ K«OÑ≤ LO\Ï_»∞. áêO_»=ÙÅ∞ =∞`«ûº^Õâ◊OÖ’ LO_ç
LO\Ï~°∞. =∞#O P ^Õâ◊O g∞^Œ Ü«Ú^ŒúO „Ñ¨Hõ\˜¿ãÎ, áêO_»=ÙÅ∞ `«Ñ¨ÊHõ
Ü«Ú^•úxH˜ =™êÎ~°∞. JÑ¨C_»∞ "åi J*Ï˝`«"åã¨ nHõΔ‰õΩ ÉèíOQÆO
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok!— Jx PÖ’zOKå~°∞. P ã¨ÉèíÖ’<Õ L#fl „uQÆ~°Î^Õâ◊Ñ¨Ù ~å*ˇ·#
ã¨∞â◊~°‡, ''=∞`«û º^Õâ◊Ñ¨Ù ~å*ˇ·# q~å@∞_ç`À <å‰õΩ ZÑ¨Ê\˜ #∞OKÀ "≥·~°O
LOk. WÑ¨C_»∞ H©K‰« Ωõ _»∞ ‰õÄ_® q~å@∞_çH˜ ã¨Ç¨ Ü«∞OQÍ ÖË_∞» Hõ#∞Hõ =∞#O
ã¨∞<åÜ«∂ãÖQÍ P ^Õâßxfl H˘Å¡Q˘\˜ì JO`«∞ÖËx ^èŒ<åhfl, ~°`åflÅ#∂,
P=ÙÅ =∞O^ŒÅ#∂ á⁄O^Œ=K«∞—Û — J<åfl_»∞.
^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ `«# `«=Ú‡_≥·# ^Œ∞âß≈ã¨#∞_ç`À, ''Ãã·<åºxfl ã≤^ŒúO K≥~Úº.
ã¨∞â◊~°‡ „uQÆ~°Î ¿ã#Å`À ^ŒH˜Δ} kâ◊ #∞Oz =∞`«ûº^Õâ◊O g∞^Œ ^•_ç KÕã≤ JHõ¯_ç
97
P=ÙÅ =∞O^ŒÅ#∞ Ñ¨@∞ì‰Ωõ O\Ï_»∞. =∞~åfl_»∞ =∞#O L`«~Î ° k‰õΩ¯ #∞O_ç ^•_ç
KÕ^•ÌO—— J<åfl_»∞. H“~°=ÙÅ∞ L`«Î~° kâ◊Ö’ =zÛ, JHõ¯_ç QÀ=ÙÅ#∞
JÑ¨Ç¨ÏiOKå~°∞ Hõ#∞Hõ<Õ D =$`åÎO`åxH˜ =∞Ç¨ÉèÏ~°`«OÖ’ 'L`«Î~°
QÀ„QÆÇ¨Ï}O— Jx ¿Ñ~°∞ =zÛOk.
D Ñ¨^äŒHõO „Ñ¨HÍ~°O ã¨∞â◊~°‡ `«# |ÖÏÅ`À =∞`«û º^Õâ◊O g∞kH˜ ^ŒO_»
Ü«∂`„ ‰« Ωõ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. =∞~åfl_»∞ H“~°=ã¿ #Å∞ HõkÖÏ~Ú. QÀáêÅ‰õΩÅ∞
q~å@∞x =^ŒÌ‰õΩ =zÛ „uQÆ~°ÎÃã·<åºÅ∞ ^ŒH˜Δ}k‰õΩ¯QÍ =zÛ QÀ=ÙÅ#∞
=â◊Ñ¨~°K«∞‰õΩ<åfl~°h, "åix ZkiOz QÀ=ÙÅ =∞O^ŒÅ#∞ HÍáê_»=∞h
„áêi÷OKå~°∞. H©K«‰õΩ_ç Ö’@∞`À `«=∞ Ãã·#ºO |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ#Ñ¨Ê\˜H©,
`«Ñ¨Êxã¨Ô~·, q~å@∞_»∞ `«# Ãã·<åºxfl PÜ«∞`«ÎÑ¨~°z, `«# `«=Ú‡Å`À
Ü«Ú^•úxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. D Ö’Ñ¨Å q~å@#QÆ~°OÖ’ ~°Ç¨Ïã¨ºOQÍ
rqã¨∞Î#fl áêO_»=ÙÅ J*Ï˝`«"åãÖ QÆ_»∞=Ù Ñ¨ÓiÎ J~ÚOk.
`«# =^ŒÌ L#fl áêO_»=ÙÅÖ’ ^è~Œ ‡° ~åE, cè=Ú_»∂, #‰õΩÅã¨ÇÏ¨ ^Õ=ÙÅ∂
Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞QÆeˆQ LO\Ï~°x "åi HÀãÖ ‰õÄ_® q~å@∞_»∞ ~°^ä•Å#∞
ã≤^ŒúO KÕ~ÚOKå_»∞. W~°∞Ãã·<åºÅ‰õÄ =∞^èŒº [iy# cèHõ~°"≥∞ÿ# Ü«Ú^ŒúOÖ’
ã¨∞â◊~°‡ q~å@∞}˜‚ F_çOz „áê}ÏÅ`À Ñ¨@∞ì‰õΩ<åfl_»∞. q~å@∞_ç ¿ã# HõHÍ
qHõÖˇ· áêiáÈ™êyOk. JÑ¨C_»∞ ^èŒ~°‡~åA cè=Ú}˜‚ "≥o§, `å#∞ cè=Ú_»#fl
ãÖQÆu |Ü«∞@Ñ¨_»‰õΩO_® q~å@~åA#∞ q_çÑ≤OK«=∞x P*Ï˝Ñ≤OKå_»∞.
cè=Ú_»∞ ã¨∞â◊~°‡`À áÈ~å_ç, J`«}˜‚ z`«Hõá⁄_çz, |OkèOz q~å@∞}˜‚
q_çÑ≤OKå_»∞. WHõ, q~å@∞_»∞ Ü«Ú^ŒúO ÔQez# P#O^ŒOÖ’ ~å[^è•xH˜
uiy =ã¨∞Î<åfl_»∞. J~Ú`Õ, ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ „ÉÇ¨‡O_»"≥∞ÿ# ¿ã#`À L`«Î~°
k‰õΩ¯ #∞Oz `«# ~å[ºO g∞^Œ‰Ωõ ^•_ç á„ ê~°OaèOKå_»x J`«_Hç ˜ `≥eÜ«∞^Œ∞.
cè+μ¨ ‡_∞» , ^„ À}∞_»∞, Hõ~∞° _‚ ∞» , Jâ◊fi`å÷=∞ =O\˜ Ü≥∂^è∞Œ Å`À ‰õÄ_ç# Q˘Ñ¨Ê
Ãã·#ºO`À ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ L`«Î~° k‰õΩ¯ #∞O_ç q~å@^Õâ◊OÖ’H˜ „Ñ¨"ÕtOz
JHõ¯_ç QÀ=ÙÅ =∞O^ŒÅ#∞ Ñ¨@∞ì‰õΩ<åfl_»∞. QÀáêÅ‰õΩÅ ÃÑ^ŒÌ D "å~°Î#∞
`≥ÅÑ¨_®xH˜ ~°^äŒO g∞^Œ "ÕQÆOQÍ q~å@#QÆ~åxH˜ "≥o§, ~å[‰õΩ=∂~°∞_≥·#
L`«Î~°∞}˜‚ K«∂ã≤, ''~å[‰õΩ=∂~å, L`«Î~°k‰õΩ¯Ö’ H“~°=ÙÅ∞ =∞# P~°∞"ÕÅ
QÀ=ÙÅ#∞ Ñ¨@∞ì‰õΩ<åfl~°∞. #∞=Ùfi =∞Ç¨g~°∞_»=x ~åAQÍ~°∞ K≥Ñ¨Ù`«∂
LO\Ï~°∞. h=Ù =zÛ, =∞# QÀ=ÙÅ#∞ =zÛ q_çÑ≤OK«∞. H“~°= ¿ã##∞ peÛ
K≥O_®_»∞!—— J<åfl_»∞. P "å~°Î q<Õ@Ñ¨C_»∞ L`«Î~°∞_»∞ ¢ã‘ÎÅ =∞^èŒº ‰õÄ~°∞Ûx
L<åfl_»∞. JO^Œ∞KÕ`« `å#∞ x[OQÍ =∞Ç¨Ü≥∂^èŒ∞}Ë‚ Jx "åiH˜ K«∂Ñ¨_»O
HÀãÖ, ''=∞# P=ÙÅ#∞ <Õ#∞ J=bÅQÍ =∞~°ÅÛQÆÅ#∞ QÍh, <å‰õΩ
Ü«Ú^Œú=∞~°‡O `≥eã≤# ™ê~°kä ÖËHõáÈ=_»O ZO`À qKå~°OQÍ L#flk.
=∞Oz ™ê~°käx K«∂_»O_ç!—— Jx „Ñ¨QÆÖÏƒùÅ∞ ÑëHÍ_»∞.
L`«~Î ∞° _ç =^ŒÌ L#fl ã¢ ÅÎ‘ `Àáê@∞ |$Ç¨Ï#flÅ ~°∂ÑÖÖ’ J~°∞#˚ ∞_»∞ ‰õÄ_®
L<åfl_»∞. H“~°=ÙÅ`À Ü«Ú^ŒOú KÕÜ∞« _®xH˜ J~°∞#˚ ∞_»∞ KåÖÏ L`«∞ûHõ``« À
L<åfl_»∞ ‰õÄ_®. J`«_»∞ `«=∞ J*Ï˝`«"åãÖ Ñ¨ÓiÎ J~Ú#@∞ì ÖˇHõ¯
K«∂ã¨∞‰õΩx, ~°Ç¨Ïã¨ºOQÍ „^ÒÑ¨k`À, ''<Õ#∞ XHõÑ¨C_»∞ J~°∞˚#∞_çH˜ ™ê~°käQÍ
LO_ç, J`«_ç "≥∞Ñ¨C á⁄Ok#"å}‚x L`«Î~°∞_çH˜ K≥Ñ¨C! ##∞fl ™ê~°käQÍ
ÃÑ@∞ìHÀ=∞#∞!—— J<åfl_»∞. „^ÒÑ¨k #=Ùfi PÑ¨Ù‰õΩO@∂ L`«Î~°∞}˜‚ ã¨g∞Ñ≤Oz,
J~°∞˚#∞_»∞ K≥Ñ¨Ê=∞#fl =∂@ K≥Ñ≤ÊOk. |$Ç¨Ï#flÅ #Ñ¨ÙOã¨‰õΩ_»x
ãÖ^ÕÇ≤ÏOK«#=ã¨~°O ÖË^Œh, J`«_ç ™ê~°^äŒºOÖ’ `«Ñ¨ÊHõ ÔQÅ∞™êÎ=h „^ÒÑ¨k
QÆ\˜ìQÍ K≥Ñ≤Ê# g∞^Œ@ L`«Î~°∞_»∞ ã¨ˆ~#<åfl_»∞. L`«Î~°∞_ç P[˝ "Õ∞~°‰õΩ J`«_ç
K≥Öˇ¡Å∞ L`«Î~° |$Ç¨Ï#flÅ#∞ ã¨g∞Ñ≤Oz, `«# J#fl‰õΩ ™ê~°käQÍ Ñ¨x
KÕÜ«∞=∞x HÀiOk.
L`«~Î ∞° _»∞ H“~°= Ü≥∂^è∞Œ Å`À Ü«Ú^ŒOú KÕÜ∞« _®xH©, J~°∞#˚ ∞_»∞ J`«_Hç ˜
™ê~°^äŒºO KÕÜ«∞_®xH© ã≤^Œú=∞Ü«∂º~°∞. J~°∞˚#∞_»∞ Jhfl `≥eã≤#"å_≥· ‰õÄ_®
L`«Î~° Z^Œ∞@ #=Ùfi Ñ¨Ù\˜ìOKÕÖÏ `≥eÜ«∞x`«<åxfl „Ñ¨^Œi≈OKå_»∞. Hõ=K«O
ãïQÍ `˘_»∞QÆ∞H˘#ÖË‰õΩO_® L#fl |$Ç¨Ï#flÅ#∞ K«∂ã≤ L`«Î~°∞_»∞ `å<Õ
ã¨fiÜ«∞OQÍ Hõ=Kåxfl J`«_çH˜ `˘_çQÍ_»∞. Wk K«∂ã≤ JHõ¯_»∞#fl
~å‰õΩ=∂Ô~ÎÅ∞ Hõà◊√§ ÃÑ^ŒÌqQÍ KÕã¨∞‰õΩx #=Ùfi‰õΩ<åfl~°∞. L`«Î~å, P"≥∞ `À\˜
P_»Ñ≤Å¡Å∂ |$Ç¨Ï#flÅ`À, ''g∞~°∞ ^Œ∞~Àº^èŒ#, ^Œ∞âß≈ã¨#, Hõ~°‚, â◊‰õΩ#∞Å#∞
[~ÚOz, "å~°∞ ^èŒiOz# `«ÅáêQÍÅÖ’Oz =∂ P@ ÉÁ=∞‡Å‰õΩ ~°OQÆ∞
~°OQÆ∞Å |@ìÅ∞, "≥∞`«Îxq fã¨∞‰õΩ~°O_ç,—— Jx HÀ~å~°∞. J~°∞˚#∞_»∞ #qfi,
''L`«Î~°∞_»∞ ÔQe¿ãÎ JÖÏˆQ `≥™êÎ#∞!—— J<åfl_»∞.
U Ñ¨x<≥·<å, =ÚO^Œ∞"≥#HõÅ∞ ÉÏQÍ PÖ’zOz Ñ¨x
KÕÜ«∂e. ™ê^è•~°}OQÍ =∞#∞+¨μºÅ∞ =ÚO^Œ∞ U^À"˘Hõ\ ˜
KÕã≤, P `«~åfi`« Ñ¨x ™ê#∞‰õÄÅOQÍ [~°QÆÖË^Œx "åáÈ`«∂
LO\Ï~°∞. Ñ¨x KÕ¿ã =ÚO^Œ∞QÍ<Õ, ^•xfl KÕÜ«∞_»O ZÖÏ,
JO^Œ∞Ö’ U"≥∞ÿ<å "≥∞Å‰õΩ=Å∞ L<åflÜ«∂, ZHõ¯_» á⁄~°áê@∞
[~°QÆ=K«∞Û Jx Jxflq^è•Å∞QÍ PÖ’zOKåe. P Ñ¨x
QÆ∞iOz `≥eã≤# "åÔ~=Ô~·<å LO>Ë "åi ãÖ„Ñ¨k¿ãÎ WOHÍ
=∞Ozk. JÖÏ PÖ’zOz Ñ¨xKÕã≤#Ñ¨C_»∞ Jk U Ñ¨<≥·<å
K«Hõ¯QÍ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ''z#fl áê=Ú<≥·<å ÃÑ^ŒÌ Hõ„~°`À
H˘@ì=∞<åfl~°∞!—— Jx ™ê"≥∞`«. J~°∞˚#∞_»∞ =ÚO^Œ∞QÍ `«=∞
J*Ï˝`«"åãÖ QÆ_»∞=Ù Ñ¨Ó~°Î~Ú#n ÖËxn ã¨Ê+¨ìOQÍ
K«∂ã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. ZO^Œ∞HõO>Ë, J*Ï˝`«"åãÖÖ’ L#fl `«=∞#∞
HõxÃÑ\˜ì uiy J_»=ÙÅ‰õΩ ÑÖÑ¨_®xˆH ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞
q~å@^Õâ◊O g∞^Œ‰õΩ ^ŒO_≥`åÎ_»x J~°∞˚#∞_çH˜ `≥Å∞ã¨∞.
38. Ü«Ú^ŒOú Ö’ "≥#∞flK«∂¿ÑHõ#fl =∞~°}"Õ∞ "Õ∞Å∞
~°^äŒO #QÆ~°O ^•\Õk. L`«Î~°∞_»∞ J~°∞˚#∞_ç`À, ''|$Ç¨Ï#flÖÏ, H“~°=
¿ã#Å∞O_Õ k‰õΩ¯QÍ ~°^ä•xfl #_»∞Ñ¨Ù! =∞#O "åix [~ÚOz, P=ÙÅ#∞
=∞o§OK«∞‰õΩx `«fi~°QÍ uiy ~å"åe!—— J<åfl_»∞. J~°∞˚#∞_»∞ ~°^ä•xfl
"ÕQÆOQÍ #_çáê_»∞. ^Œ∂~å# H“~°=¿ã# =∞Ç¨ ã¨=Ú„^ŒOÖÏQÍ
HõxÑ≤OzOk. P ¿ã#Å∞ ˆ~Ñ≤# ^Œ∞=Ú‡ PHÍâ◊OÖ’H˜ ÖËã¨∞Î#flk.
P ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤ L`«Î~°∞_»∞ ÉˇkiáÈÜ«∂_»∞. ''J"≥∂‡, D ¿ã##∞
<Õ<≥\Ï¡ ÔQÅ∞™êÎ#∞? ^Õ=`«Å∞ ‰õÄ_® D ¿ã##∞ ÔQÅ=ÖË~°∞. =∂ `«O„_ç
Ãã·#ºO`À ã¨Ç¨ „uQÆ~°∞ÎÅ`À Ü«Ú^•úxH˜ "≥à◊§_»O KÕ`« <Õ#∞ #QÆ~°OÖ’
XO@iQÍ kQÆ|_çáÈÜ«∂#∞ HÍh, cè+¨μ‡}©‚, „^À}∞}©‚, q∞ye#
Ü≥∂^èŒ∞Å#∂ <Õ#∞ XHõ¯}Ë‚ ZkiOK«QÆÅ<å? |$Ç¨Ï#flÖÏ! ~°^ä•xfl "≥#‰õΩ¯
uÑ¨C!—— Jx L`«Î~°∞_»∞ Å|Å|ÖÏ_®_»∞. ''<åÜ«∞<å! ÉèíÜ«∞Ñ¨_»‰õΩ.
100
"≥#∞flK«∂Ñ≤ áêiáÈ`Õ â◊„`«∞=ÙÅ∞ #=Ùfi`å~°∞. "åà◊§`À Ü«Ú^ŒúO K≥~Úº!
QÔ ez =™êÎ#x P_»"åà◊§ =ÚO^Œ∞ Q˘Ñ¨ÊÅ∞ K≥áêÊ=Ù. <Õ#∞ ~°^•ä xfl â◊`„ ∞« =ÙÅ
g∞^ŒˆH áÈx™êÎ#∞. U q^èŒOQÍ<≥·<å ã¨ˆ~ "åà◊§#∞ [~ÚOK«‰õΩO_® uiy
áÈ‰õÄ_»^Œ∞!—— J<åfl_»∞ J~°∞˚#∞_»∞. ''H“~°=ÙÅ∞ =∂ QÀ=ÙÅ#∞ Z`«∞Î‰õΩáÈ`Õ
áÈh! ã¢ ÅÎ‘ ∞ ##∞fl K«∂ã≤ #qfi`Õ #=fih! <Õ#∞ =∂„Ò« Ü«Ú^ŒOú KÕÜ∞« ÖË#∞!——
JO@∂ L`«Î~°∞_»∞ qÅ∂¡ ÉÏ}ÏÅ∂ áêˆ~ã≤, ~°^äŒO g∞^Œ #∞Oz HÕkH˜ ^Œ∂H˜
#QÆ~°O ˆHã≤ Ñ¨~°∞ÔQ`«Î™êQÍ_»∞. ''Ü«Ú^ŒúOÖ’ Kå=<≥·<å Kå"åe QÍx, "≥#∞fl
K«∂Ñ≤ áêiáÈ=@=∂? ZO`« ã≤QÆ∞æKÕ@∞!—— JO@∂ J~°∞˚#∞_»∞ ~°^äŒO ky,
<åÅ∞QÆ∞ J_»∞QÆ∞Ö’¡ L`«Î~°∞}˜‚ A@∞ì Ñ¨@∞ì‰õΩx Páê_»∞. J~°∞˚#∞_ç Ü≥ÚHõ¯
¿Ñ_ç"åx PHÍ~°O K«∂ã≤, J`«_Õ J~°∞˚#∞_»x `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ H“~°= g~°∞Å∞
q~°QÆ|_ç #"åfi~°∞.
`«##∞ "≥à◊§x=fi=∞x ~°Hõ~°HÍÅ∞QÍ "Õ_»∞‰õΩO@∞#fl L`«Î~°∞}˜‚ ~°^äŒO
^ŒQÆæiH˜ ÖÏQÆ∞H˘x =zÛ, ''<Õ#∞ Ü«Ú^ŒúO KÕã≤ QÀ=ÙÅ#∞ q_çÑ≤™êÎ#∞. #∞=Ùfi
~°^äŒO #_»∞Ñ¨Ù,—— JO@∂ J~°∞˚#∞_»∞ J`«}˜‚ ~°^äŒO ZH˜¯Oz, `å=Ú
PÜ«Ú^è•Å∞ ^•z# â◊g∞=$HõΔO ^ŒQÆæiH˜ fã¨∞‰õΩáÈÜ«∂_»∞. JHõ¯_»
J~°∞˚#∞_»∞ L`«Î~°∞_ç`À, ''<åÜ«∞<å, h =^ŒÌ L#fl PÜ«Ú^è•Å∞ KåÅ=Ù. D
K≥@∞ì Z‰õΩ¯. nx g∞^Œ áêO_»=ÙÅ∞ `«=∞ PÜ«Ú^è•Å∞ ^•Kå~°∞. JO^Œ∞Ö’
J~°∞#˚ ∞_ç QÍO_ô=O ‰õÄ_® L#flk. P =¸@ qáêÊ=O>Ë h‰õΩ PÜ«Ú^è•Åhfl
HõxÑ≤™êÎ~Ú,—— J<åfl_»∞. L`«Î~°∞_»∞ K≥@∞ì ZH˜¯, PÜ«Ú^è•Å#∞ qÑ≤Ê K«∂ã≤
Pâ◊Û~°ºÑ¨_»∞`«∂, ''=∂Ü«∂E^ŒOÖ’ ~å[ºO áÈQ˘@∞ì‰õΩ#fl áêO_»=ÙÅ∂,
„^ÒÑ¨n U=∞Ü«∂º~À `≥eÜ«∞^Œ∞ Hõ^•!—— Jx qKå~°O "≥e|∞KåÛ_»∞. ''<Õ<Õ
J~°∞˚#∞}˜‚! g∞ `«O„_ç H˘Å∞=ÙÖ’ LO_Õ HõO‰õΩÉèí@∞ì ^èŒ~°‡~åA. g∞
=O@"å_≥·# =Å¡=Ù_Õ cè=Ú_»∞, QÆ∞„~åÅ#∞ K«∂¿ã ^•=∞„QÆOkè #‰õΩÅ∞_»∞.
QÀ=ÙÅ#∞ HÍã¨∞Î#fl `«OuáêÅ∞_»∞ ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_»∞. H©K«‰õΩ_ç Kå=Ù‰õΩ
HÍ~°}"≥∞ÿ# Ãã·~°O„kèÜÕ∞ „^ÒÑ¨k—— Jx J~°∞˚#∞_»∞ J<åfl_»∞. L`«Î~°∞_»∞
J~°∞˚#∞_ç =∂@Å#∞ #=∞‡ÖËHõ áÈÜ«∂_»∞.
''J*Ï˝#O`À, K≥@∞ìKÕ=∞ÅÖÏQÍ „|`«Hõ_»O Hõ<åfl
=∞~°}"Õ∞ "Õ∞Å∞! F_çáÈ~Ú „|`«Hõ_»O Hõ<åfl Ü«Ú^ŒúÉèí∂q∞Ö’
g~°=∞~°}"Õ∞ "Õ∞Å∞!—— Jx ™êfig∞r K≥áêÊ~°∞. W^Õ XHõ
Ãã·x‰õΩ_»∞ áê\ÕK«=Åã≤# HõΔ„uÜ«∞^èŒ~°‡O. L`«Î~°∞_çH©,
J~°∞˚#∞_çH© HõΔ„uÜ«∞^èŒ~°‡"Õ∞ =iÎã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ L`«Î~°∞_»∞
`«# ^èŒ~å‡xfl =∞~°záÈ~Ú, áêiáÈ"åÅ#∞‰õΩ<åfl_»∞.
J~°∞˚#∞_»∞ `«# ^èŒ~å‡xfl =^ŒÅ‰õΩO_® áê\ÕKå_»∞.
XHõ_»∞ Ãã·#ºOÖ’ KÕ~å_»#∞HÀO_ç. Ü«Ú^•úxH˜ "≥o§#Ñ¨Ù_»∞
P Ãã·x‰õΩ_»∞ Uq∞ KÕ™êÎ_»∞? JHõ¯_» `å#∞ K«xáÈ`å
<Õ"≥∂#x PÖ’zOK«_»∞. `å#∞ áÈ`Õ `«# PÅ∞a_»¤Å ãÖQÆu
U=∞ø`«∞O^Œx PÖ’zOK«_»∞. Kå"À „|`«∞HÀ `ÕÅ∞ÛHÀ"å
Å#∞‰õΩO\Ï_»∞. J~Ú`Õ Wk Ãã·x‰õΩÅˆH HÍHõ ã¨=∂[OÖ’x
Jxfl ~°OQÍÅ "åiH©, Jxfl =$`«∞ÎÅ "åiH© =iÎã¨∞ÎOk.
ZO^Œ∞HõO>Ë Ãã·x‰õΩ_»∞ Ü«Ú^ŒúÉèí∂q∞Ö’ „Ñ¨=iÎOz#>Ëì „Ñ¨f
áœ~°∞_»∞ ã¨=∂[O HÀãÖ `åºQÆ|∞kúx K«∂áêe.
„Ñ¨Éèí∞`«fi HÍ~åºÅÜ«∞OÖ’ Ñ¨xKÕ¿ã L^Àºy "≥∂ãÖ`À
_»|∞ƒ ãÖáêk¿ãÎ Jk Ü«Ú^ŒúOÖ’ "≥#∞flK«∂Ñ≤ áêiáÈ=_»O
ÖÏO\˜^Õ. ^•x Hõ<åfl Kå=_»"Õ∞ "Õ∞Å∞. ''Kå=#<åfl K«™êÎ#∞
QÍh hu `«Ñ¨Ê#∞!—— J#fl Ñ¨@∞ì^ŒÅ QÆÅ"å~°∞, ~årÑ¨_»x
"å~°∞ ã¨=∂*ÏxH˜ HÍ"åe. `«# Ñ¨xx `å#∞ ã¨„Hõ=∞OQÍ
KÕÜ«∞‰õΩO_® ~årÑ¨_®Å#∞‰õΩ<Õ "å~°O^Œ~°∂ "≥#∞flK«∂Ñ≤
áêiáÈÜÕ∞"åi`À ã¨=∂#∞ÖË. J~Ú`Õ =∞#∞+¨μºÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ
JÖÏ „Ñ¨=iÎ™êÎ~°∞? ZO^Œ∞HõO>Ë ™êfig∞r K≥Ñ≤Ê#@∞ì "å~°∞
J*Ï˝#O`À „|`«∞‰õΩ`«∞<åfl~°∞ Hõ#∞Hõ. J*Ï˝#"Õ∞ =∞# ÉèíÜ«∂
Å‰õÄ, ^Œ∞óMÏÅ‰õÄ =¸ÅHÍ~°}O. J*Ï˝#=∞O>Ë =∞# x[
ã¨fiÉèÏ="Õ∞q∞\’ =∞#‰õΩ `≥eÜ«∞HõáÈ=_»"Õ∞#x ™êfig∞r
K≥áêÊ~°∞. ''ÉèíÜ«∞"Õ∞ ^Œ∞óMÏÅ‰õΩ =¸ÅHÍ~°}O. ÉèíÜ«∞"Õ∞
=∞#∞+¨μºefl ^Œ∞~å‡~°∞æefl KÕã¨∞ÎOk. ÉèíÜ«∞"Õ∞ =∞~°}ÏxH˜
HÍ~°}O. =∞i D ÉèíÜ«∂xH˜ HÍ~°}"Õ∞q∞\˜? =∞#
x[ã¨fiÉèÏ="Õ∞q∞\’ =∞#‰õΩ `≥eÜ«∞HõáÈ=_»"Õ∞!——
39. P`«‡qâßfiã¨"∞Õ J"≥∂Ñ¶∞¨ "≥∞#ÿ |ÅO

`«# =∂@Å∞ #=∞‡ÖË‰õΩO_® L#fl L`«Î~°∞_çH˜ ^è≥·~°ºO HõeyOKÕO^Œ∞‰õΩ
J~°∞˚#∞_»∞ `«# ¿Ñ_ç "Õëêxfl fã≤"Õã≤ x[~°∂áêxfl K«∂áê_»∞. JÑ¨Ê\˜H˜
J*Ï˝`«"åãÖ Ñ¨ÓiÎ HÍ=_»O`À T~°fit âßÑÖ fiáÈ~ÚOk. `å<≥=~À,
`«# Q˘Ñ¨Ê`«#"Õ∞q∞\’, `«#‰õΩ U"Õ∞q∞ ¿Ñ~°∞¡<åflÜ≥∂, Jq ZÖÏ =KåÛÜ≥∂
J~°∞˚#∞_»∞ q=iOz K≥áêÊ_»∞. ''J~°∞˚#, Ñ¶¨Å∞æ}, áê~°÷, H˜s\˜, âıfi`«"åÇ¨Ï#,
cÉèí`«∞û, q[Ü«∞, Hõ$+¨‚, ã¨=º™êz, ^èŒ#O[Ü«∞ Jx <å‰õΩ Ñ¨k ¿Ñ~°∞¡. <Õ#∞
JO^ŒiÑ¨@¡ ã¨=∞ÉèÏ=O`À LO@∂, |∞∞A=∂~°æOÖ’ x+¨¯Å‡+ÖQÍ Ñ¨x
KÕ™êÎ#∞ Hõ#∞Hõ ##∞fl qA˝Å∞ 'J~°∞˚#∞_»∞— JO\Ï~°∞. L`«Î~° Ñ¶¨Å∞æ}© #HõΔ„`«O
~ÀA# Ñ¨Ù\˜ì# ##∞fl 'Ñ¶¨Å∞æ}∞_»∞— JO\Ï~°∞. <å `«e¡ ‰õΩOu Ñ¨$^äŒ =OâßxH˜
K≥Ok#k HÍ|\˜ì ##∞fl 'áê~°∞÷_»∞— JO\Ï~°∞. ã¨fi~°æOÖ’ ã¨∂~°ºHÍOux
q~°l"Õ∞‡ H˜s\Ïxfl WO„^Œ∞_»∞ <å `«Åg∞^Œ LOKå_»∞ HÍ|\˜ì ##∞fl 'H˜s\˜—
JO\Ï~°∞. <å ~°^ä•xH˜ `≥Å¡x QÆ∞„~åÅ∞ Hõ_»`å~°∞ HÍ|\˜ì <Õ#∞
'âıfi`«"åÇ¨Ï#∞}˜‚—. Ü«Ú^ŒúOÖ’ <Õ#∞ Z=iH© U=yOÑ¨Ù HõeyOKÕ Ñ¨xx
KÕÜ«∞#∞ HÍ|\˜ì 'cÉèí`«∞û=Ù—QÍ „Ñ¨ã≤^Œ∞ú}˜‚ JÜ«∂º#∞. Ü«Ú^Àú#‡`«∞ÎÖˇ·#
"åix F_çOK«‰õΩO_® uiy~å#∞ Hõ#∞Hõ ##∞fl 'q[Ü«Ú_»∞— JO\Ï~°∞.
#Å¡QÍ "≥∞~°∞ã¨∞Î#fl ^ÕÇ¨ÏHÍOu`À, Ñ¨ã≤`«#OÖ’ =Ú^Œ∞ÌÖÁÅ∞‰õΩ`«∞#fl <å‰õΩ,
<å `«O_„ ç 'Hõ$+¨—‚ Jx Ñ¿ ~°∞ ÑÃ \Ïì_∞» . <å ‰õΩ_ç Z_»=∞ KÕ`∞« Å∞ ~Ô O_çO\˜`À#∂
XˆH ™ê=∞~°÷ºO`À QÍO_ô"åxfl Z‰õΩ¯ÃÑ\ì̃ ÉÏ}ÏÅ∞ "ÕÜ«∞QÆÅ#∞ HÍ|\ì̃ ##∞fl
'ã¨=º™êz— Jx Ñ≤Å∞™êÎ~°∞. ^ÕâßÅxflO\˜h [~ÚOz ^èŒ<åxfl HÀH˘Å¡Å∞QÍ
`≥KåÛ#∞ Hõ#∞Hõ ##∞fl '^è#Œ O[Ü«Ú_»∞— JO\Ï~°∞—— Jx q=iOKå_»∞.
Jk qx, L`«Î~°∞_»∞ J~°∞˚#∞_ç HÍà◊§g∞^Œ Ñ¨_ç, ''h
ÑïK«Ü«∞O HõÅQÆ_»O <å =∞Ç¨ÉèÏQÆºO. `≥eÜ«∞Hõ U"Õ∞"≥∂
"åy LO\Ï#∞. HõΔq∞OK«∞! WÑ¨C_»∞ <å ÉèíÜ«∞O áÈ~ÚOk.
103
WHõ #∞=Ùfi ^Õ=`«Å ¿ã# g∞^Œ‰õΩ ~°^ä•xfl #_»∞Ñ¨=∞<åfl
#_»∞Ñ¨Ù`å#∞—— J<åfl_»∞.
J~°∞˚#∞_çH˜ `«# Q˘Ñ¨Ê`«#"Õ∞q∞\’ `≥Å∞ã¨∞. =∞# â◊H˜Î
Ü«Ú‰õΩÎÖËq∞\’ =∞#"Õ∞ `≥Å∞ã¨∞HÀQÆey`Õ rq`«OÖ’ =∞#‰õΩ
Z^Œ∞~°∞O_»^Œ∞. =∞# g∞^Œ =∞#‰õΩ qâßfiã¨=ÚO_»_»"Õ∞
Jxfl\˜Hõ<åfl =ÚYº=∞x ™êfig∞r K≥áêÊ~°∞ Hõ^•!
40. x["≥∞#ÿ |Å=O`«∞_Õ

|ÅÇ‘Ï#∞Å‰õΩ ã¨Ç¨ Ü«∞Ñ¨_Q» Å
Æ _»∞
J~°∞˚#∞_çH˜ L#fl Q˘Ñ¨Ê ÅHõΔ}ÏÅÖ’ B^•~°ºO XHõ\ ˜.
L`«Î~°∞_»∞ |ÅÇ‘Ï#∞_»~Ú#Ñ¨Ê\˜H© J~°∞˚#∞_»∞ J`«}˜‚
K«∞ÅHõ#QÍ K«∂ã≤, ˆQeKÕÜ«∞ÖË^Œ∞. ™ê^è•~°}OQÍ =∞#∞+¨μºÅ∞
`«=∞ Hõ<åfl `«‰õΩ¯= â◊H˜Î=∞O`«∞Å∞, <Õ~°∞Ê~°∞Å∞ Z^Œ∞Ô~·#Ñ¨Ù_»∞
"åix pèH˘_»∞`«∂ HõxÑ≤™êÎ~°∞. ^èŒ#=O`«∞Å∞ ¿Ñ^ŒÅ#∞
`«∂Å<å_»_»O, ~°∂Ñ¨=O`«∞Öˇ·#"å~°∞ ‰õΩ~°∂Ñ¨ÙÅ#∞
ÑïÇ¨Ïã≤OK«_»O, |Å=O`«∞Å∞ |ÅÇ‘Ï#∞Å#∞ `«‰õΩ¯=KÕã≤
K«∂_»_»O, ^è≥·~°º=O`«∞Å∞ Ñ≤iH˜"åix ˆQeKÕÜ«∞_»O =∞#‰õΩ
JxflKÀ\Ï¡ HõxÑ≤ã¨∂Î<Õ LO@∞Ok. HÍh J~°∞˚#∞_»∞ JÖÏO\˜
"å_»∞ HÍ_»∞. ÃÑ^ŒÌ=∞#ã¨∞û QÆÅ"å_»∞ – =∞Ç¨`«∞‡_»∞. `À\˜
"å~°∞ "åi |ÅÇ‘Ï#`«Å#∞ JkèQÆq∞OKÕO^Œ∞‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞
Ñ¨_»_»O |Å=O`«∞Å, ^è≥·~°º=O`«∞Å ÉÏ^èŒº`« Jx QÆ∞Ô~Îiy#
"å_»∞. L`«Î~°∞_çH˜ ^è≥·~°ºO #∂iáÈã≤, J`«_ç ÉÏ^èŒº`«#∞
QÆ∞~°∞ÎKÕã≤, J`«_çÖ’x â◊H˜Î Uq∞\’ J`«_Õ QÆ∞iÎOKÕÖÏ KÕâß_»∞
J~°∞˚#∞_»∞. L`«Î~°∞_»∞ P<å_»∞ J~°∞˚#∞_ç ~°^ä•xfl #_»Ñ¨_»OÖ’
104
Q˘Ñ¨Ê „Ñ¨[˝#∞ K«∂Ñ¨_»"Õ∞ HÍHõ, ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`« ãÖ„QÍ=∞OÖ’
‰õÄ_® Q˘Ñ¨Ê áê@"åxfl K«∂Ñ≤, g~°=∞~°}O á⁄O^•_»∞.
41. ''XHõ¯_≥ KåÅ∞!——

J~°∞˚#∞_»∞ PÜ«Ú^è•Å#∞ ~°^äŒO g∞^Œ ÃÑ\˜ìOz, L`«Î~°∞_ç`À, ''WHõ h
â◊„`«∞=ÙÅ#∞ <Õ<≥ÖÏ <åâ◊#O KÕ™êÎ<À K«∂_»∞!—— JO@∂ QÍO_ô"åxfl `«#
KÕuÖ’H˜ fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. `«# KÕu HõOHõ}ÏÅ∞ fã≤"Õã≤, A@∞ì#∞ =Ú_ç
"Õã¨∞‰õΩx, `«∂~°∞ÊQÍ uiy J¢™êÎÅ#∞ ^è•ºxOKå_»∞. J`«_»∞ QÍO_ô"åxH˜
JÖˇ¡„`å_»∞ `«yeOz g∞>ËãïH˜ XHõ =∞Ç¨^èŒfix Ñ¨Ù\ì̃Ok. J~°∞˚#∞_»∞ â◊OYO
Ñ¨ÓiOKÕãïH˜ K≥=ÙÅ∞ yOQÆ∞~°∞=∞<åfl~Ú. P â◊ÉÏÌÅ‰õΩ L`«Î~°∞_Õ
JkiÑ¨_®¤_»∞.
J~°∞˚#∞_ç ~°^äŒO `«=∞ ˆHã≤ =ã¨∞ÎO>Ë K«∂ã≤ „^À}ÏKå~°∞º_»∞ ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_ç
`À, ''P =KÕÛ"å_»∞ xâ◊ÛÜ«∞OQÍ Ñ¶¨Å∞æ}∞_Õ!—— J<åfl_»∞. P =∂@ qx
^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞, ''J*Ï˝`«"åã¨ ãÖ=`«û~°O Ñ¨ÓiÎ HÍHõ=Ú#∞¿Ñ J~°∞˚#∞_»∞
|Ü«∞@Ñ¨_®¤_»∞. áêO_»=ÙÅ∞ uiy Ñ¨<≥flO_Õà◊√§ =#"åãÖ KÕÜ«∂e.
QÆ_»∞=Ù f~°ÖË^Œx "åà◊√§ Z~°QÆHõáÈ~Ú LO_®e. ÖË^• =∞#O á⁄~°áê@∞
Ñ¨_=ç ÙO_®e. ãïÜ≥∞ÿ # ÖˇH¯õ `ÕÅ=Û Åã≤#"å_»∞ cè+μ¨ ‡_!Õ —— J<åfl_»∞. ''QÆ_∞» =Ù
f~°HõáÈ`Õ J~°∞˚#∞_»∞ WÖÏ |Ü«∞@Ñ¨_»_»∞. J`«_»∞ QÀ=ÙÅx q_çÑ≤OK«∞
HÀ‰õΩO_® uiyáÈ_»∞ Hõ#Hõ Ü«Ú^ŒúO `«Ñ¨Ê^Œ∞!—— J<åfl_»∞ „^À}∞_»∞. cè+¨μ‡_»∞
^Œ∞~Àº^èŒ#∞_ç`À, ''„Ñü J~Ú^Õà◊§‰õÄ Ô~O_Õã≤ JkèHõ=∂™êÅ∞ =™êÎ~Ú.
áêO_»=ÙÅ∞ =#"åãÖ HÕ^•, J*Ï˝`«"åãÖ HÕ^• QÆ_çÑ≤# Ñ¨^Œ=¸_Õà◊§
Ö’#∂ J~Ú^Œ∞ <≥ÅÅ Ñ¨<≥flO_»∞ ~ÀAÅ∞ JkèHõOQÍ =KåÛ~Ú. P ÖˇHõ¯
„Ñ¨HÍ~°O áêO_»=ÙÅ J*Ï˝`«"åãÖ QÆ_»∞=Ù fiáÈ~ÚOk. Jk `≥e¿ã
J~°∞˚#∞_»∞ =ã¨∞Î<åfl_»∞. JO^Œ∞KÕ`« <åºÜ«∞OQÍ áêO_»=ÙÅ‰õΩ ~å[ºO
W™êÎ"À, W=fi‰õΩO_® J^èŒ~°‡Ü«Ú^ŒúO KÕ™êÎ"À `ÕÅ∞ÛHÀ!—— J<åfl_»∞. ''<Õ#∞
áêO_»=ÙÅ‰õΩ ~å[ºO W=fi#∞QÍHõ W=fi#∞! Ü«Ú^•úxH˜ ã≤^ŒúO HõO_ç!——
J<åfl_»∞ ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞.
105
''JÖÏ J~Ú`Õ, #∞=Ùfi =∞# ¿ã#Ö’ <åÅ∞QÆ==O`«∞#∞ "≥O@ Éˇ@∞ì‰õΩx
Ç¨Ïã≤Î<åÑ¨Ù~åxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~°∞. =∞~˘Hõ <åÅ∞QÆ= =O`«∞ ¿ã# QÀQÆ}ÏÅ`À
h "≥#∞Hõ<Õ =ã¨∞ÎOk. q∞ye# ã¨QÆO ¿ã#`À <Õ#∂, „^À}∞_»∂, Hõ~°∞‚_»∂,
Jâ◊fi`å÷=∂, Hõ$Ñ¨Ù_»∂ J~°∞˚#∞}˜‚ ZkiOz Ü«Ú^ŒúO KÕ™êÎO,—— J<åfl_»∞
cè+¨μ‡_»∞. cè+¨μ‡_ç PÖ’K«# JO^ŒiH© #zÛOk. ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ ‰õÄ_® JÖÏ
KÕÜ«∞_®xH˜ ã¨=∞‡uOKå_»∞. cè+¨μ‡_»∞ ¿ã##∞ =ÓºÇ¨ÏÑ¨~°z, U Ñ¨Hõ¯# U
Ü≥∂^èŒ∞_»∞ xÅ|_®Ö’ x~°‚~ÚOKå_»∞. =ÓºÇ¨ÏOÖ’ xÅ|_ç# H“~°=¿ã#
ˆHã≤ J~°∞˚#∞_ç ~°^äŒO =zÛOk. JÑ¨C_»∞ J~°∞˚#∞_»∞ QÆ∞iÎOK«_®xH˜ gÅ∞QÍ
HõxÑ≤OKå_»∞. J`«_»∞ L`«Î~°∞_ç`À, ''ÉÏ}O "Õ@∞ ^Œ∂~°OÖ’ ~°^ä•xfl
xÅ∞Ñ¨Ù. ^Œ∞~å‡~°∞æ_≥·# ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ ZHõ¯_» L#fln K«∂™êÎ#∞. q∞ye#
"åà◊§#∞ =kÖËã≤ J`«}˜‚ [~Ú¿ãÎ, g~°O^Œ~°∂ F_ç#>Ëì!—— J<åfl_»∞.
J~Ú`Õ ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ JÑ¨Ê\˜ˆH QÀ=ÙÅ`À áêiáÈ`«∞<åfl_»x
J~°∞˚#∞_»∞ HõxÃÑ\˜ì q∞ye# Ü≥∂^èŒ∞ÅO^Œih =ke J`«_ç"≥·Ñ¨Ù ~°^ä•xfl
#_»∞Ñ¨=∞<åfl_»∞. Wk K«∂ã≤ H“~°=g~°∞ÅO^Œ~°∂ J_»¤OQÍ =KåÛ~°∞. JÑ¨C_»∞
"åi`À [iy# Ü«Ú^ŒúOÖ’ J~°∞˚#∞_»∞ cè+¨μ‡}©‚, „^À}∞}©‚, Hõ~°∞‚}©‚,
Hõ$áêKå~°∞º}©‚, Jâ◊fi`å÷=∞#∂ F_çOz, "≥#∞kiˆQÖÏ KÕâß_»∞.
^Œ∞~Àº^è#Œ ∞_ç`À [iy# Ü«Ú^ŒOú Ö’ J`«_ç ~˘=Ú‡Ö’ XHõ ÉÏ}Ïxfl |ÅOQÍ
<å>ËãïH˜ J`«_»∞ áêiáÈ™êQÍ_»∞. Jk K«∂ã≤ J~°∞˚#∞_»∞ J`«}˜‚
ˆQeKÕâß_»∞. ^•x`À J`«_»∞ ~À+Ö`À uiy Ü«Ú^•úxH˜ =KåÛ_»∞. WHõ
H“~°=g~°∞ÅO^Œ~°∂ ‰õÄ_® XHõ¯™êiQÍ J~°∞˚#∞_ç g∞^Œ q~°∞K«∞‰õΩÑ¨_®¤~°∞.
^•x`À J~°∞˚#∞_»∞ ã¨"≥∂‡Ç¨Ï<å¢™êÎxfl „Ñ¨Ü≥∂yOz "å~°O^ŒiH©, Ãã·<åºxH©
ã¨Ê $Ç¨Ï `«¿ÑÊÖÏ KÕâß_»∞. "å~°O^Œ~°∂ Xà◊√§ `≥eÜ«∞‰õΩO_® Ñ¨_ç=ÙO>Ë,
J~°∞˚#∞_»∞ L`«Î~°∞_ç`À, 'L`«Î~å! Ñ¨QÍæÅ∞ Ñ¨Hõ¯# ÃÑ\˜ì "≥o§, `«fi~°QÍ P
Ü≥∂^èŒ∞Å `«ÅáêQÍÅ∞ fã¨∞‰õΩ~å. h ™È^Œi L`«Î~° ~°OQÆ∞~°OQÆ∞Å ÉÁ=∞‡
á⁄uÎHõÅ∞ `≥=∞‡#flk Hõ^•! <Õ#∞ "Õã≤# JGO cè+¨μ‡}˜‚ ÉÏkèOK«^Œ∞.
JO^Œ∞KÕ`« PÜ«∞# *’eH˜ "≥à◊§‰õΩ— Jx K≥áêÊ_»∞.
L`«Î~°∞_»∞ "≥o§, `«ÅáêQÍÅ∞ fã¨∞‰õΩx "≥O@<Õ uiy =zÛ ~°^äŒO
ZHÍ¯_»∞. J`«#∞ ~°^ä•xfl ¿ã#Å =∞^èŒºQÍ #_»∞Ñ¨Ù`«∞O>Ë cè+¨μ‡_»∞ J~°∞˚#∞}˜‚
`«# ÉÏ}ÏÅ`À J@HÍ~ÚOKå_»∞. J~°∞˚#∞_»∞ cè+¨μ‡_ç ~°^äŒÑ¨Ù QÆ∞„~åÅ#∞
K«OÑ≤, cè+¨μ‡_ç`À Ü«Ú^•úxH˜ kQÆ‰õΩO_® =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÍ_»∞.
QÀáêÅ‰õΩÅ∞ P=ÙÅ =∞O^ŒÅ#∞ q~å@^ÕâßxH˜ `ÀÅ∞‰õΩáÈ™êQÍ~°∞.
JO`«Ö’ ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_çH˜ `≥eq =zÛOk. "≥o§áÈ`«∞#fl J~°∞˚#∞}˜‚ K«∂ã≤,
''J~°∞˚#∞}˜‚ ZO^Œ∞‰õΩ xtÛO`«QÍ "≥à◊§xã¨∞Î<åfl~°∞? J`«_»∞ `«Ñ≤ÊOK«∞‰õΩx
áÈ‰õΩO_® K«∂_»O_ç!—— Jx ˆHHõ ÃÑ\Ïì_»∞. P =∂@ qx cè+¨μ‡_»∞, ''h `≥eq
`≥Ö¡"åi#>Ëì LOk! JO^Œ~°∂ qÅ¡=Ú‡Å∞ *Ï~°q_çz ã¨Ê $Ç¨Ï`«Ñ≤Ê LO>Ë,
J~°∞˚#∞_»∞ JO^Œih K«OÑ¨QÆey LO_ç ‰õÄ_® `«ÅQÆ∞_»¤Å∞ =∂„`«O
fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. WHõ J`«_»∞ ÔQez#@∞ì XÑ¨CHÀ! P=ÙÅ =∞O^ŒÅ#∞
fã¨∞‰õΩáÈx~Úº!—— J<åfl_»∞. cè+¨μ‡_»∞ K≥Ñ≤Ê# „Ñ¨HÍ~°O H“~°=ÙÅ∞ F@q∞
XÑ¨C‰õΩx "≥#∞kiQÍ~°∞. ~åÉ’ÜÕ∞ ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`«Ü«Ú^ŒúOÖ’ `å<˘Hõ¯_Õ
H“~°=Ãã·#ºO "≥Ú`åÎxfl F_çOK«QÆÅ_»x D L`«Î~° QÀ„QÆÇ¨Ï}Ñ¶¨∞@ìOÖ’<Õ
J~°∞˚#∞_»∞ |∞∞A=Ù KÕâß_»∞.
XHõ¯ñ_≥KåÅ∞ xâ◊ÛÅ |Ö’#fl`«∞ñ_≥O`«\ ˜ HÍ~°º"≥∞ÿ#ñ ^•ñ
[Hõ¯<˘#~°Êñ† Q“~°=Ù ÅãÖY∞ºÅ∞ Ñ¨\ ˜ì# ^èÕ#∞HÀ@∞ÅO
lHõ¯ñQÆhHõ `«¢`«Ê|Å¿ã# #<ÕHõ tb=ÚYO|∞Å<£
"≥ÚHõ¯Ñ¨_»OQÆñ *Ëã≤ `«∞^Œ =Ú@ìñ_≥ Ü≥ÚHõ¯ H˜s\˜ ÉèÏã¨¯~å!
ÉèÏã¨¯~°â◊`«HõOÖ’x D Ñ¨^ŒºO D L`«Î~°QÀ„QÆÇ¨Ï}
Ñ¶¨∞\Ïìxfl K«Hõ¯QÍ q=iã¨∞ÎOk. J~°∞˚#∞_çÖÏO\˜ g~°∞_˘Hõ¯_Õ
JO`«=∞Ok H“~°=g~°∞Å#∞ F_çOK«QÆeQÍ_»x D Ñ¨^ŒºO
=i‚ã¨∞ÎOk. J~°∞˚#∞}˜‚ 'xâ◊ÛÅ|Ö’#fl`«∞_»∞— Jx â◊`«Hõ
HÍ~°∞_»∞ H˘xÜ«∂_®_»∞. =∞#ã¨∞û#∞ xâ◊ÛÅOQÍ LOK«∞‰õΩ#fl
"å_»∞, =∞Ç¨ |Å"≥∞ÿ# â◊s~°O Hõey#"å_Õ – ZO`«\ ˜
HÍ~°º"≥∞ÿ<å K«Hõ¯Éˇ@ìQÆÅ_»∞. ''W#∞Ñ¨ HõO_»Å∞, L‰õΩ¯ #~åÅ∞
HÍ"åe. "å\˜`À áê@∞ Ñ≤_»∞QÆ∞ÖÏO\˜ Ñ¨^•~°÷O`À `«Ü«∂Ô~·#
=∞#ã¨∞û HÍ"åe!—— Jx ™êfig∞r K≥áêÊ~°∞. JO>Ë â◊s~°O,
=∞#ã¨∞û Ô~O_»∂ Q˘Ñ¨Ê|ÅO`À ‰õÄ_ç L#flÑ¨C_»∞ =∞x+≤
ZO`«\ ˜ Ñ¨x<≥·<å J~°∞˚#∞_çÖÏQÍ XHõ¯_Õ ™êkèOK«QÆÅ_»x
=∞#O J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åe.
H“â◊ÅO L#fl"å_çH©, ÖËx"å_çH© `Õ_® Uq∞\’ ‰õÄ_® D
ãÖ^Œ~°ƒùOQÍ =∞#O J~°÷O KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. ^Œ∞~Àº^èŒ<å^Œ∞Å∞
Ç¨Ï~îå`«∞ÎQÍ =zÛÑ¨_ç<å, J~°∞˚#∞_»∞ K«Hõ¯QÍ "åix Z^Œ∞~˘¯x
F_çOK«QÆeQÍ_»∞. "åix JÑ¨C_Õ =∞@∞ìÉˇ@ìQÆey<å,
B^•~°ºO`À =keÃÑ\Ïì_»∞.
JO`ÕHÍHõ, J`«_ç PÜ«Ú^è•Å∞ J`«_çH˜ ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_Õ"Õ
HÍh, J"Õ J`«_çH˜ q[Ü«∂xfl H˘x`ÕÖË=Ù. '~“`«∞ H˘nÌ
QÆ∞„~°O!— Jx `≥Å∞QÆ∞ ™ê"≥∞`«. QÆ∞„~°O ZH˜¯ ‰õÄ~°∞Û#fl
~“`«∞‰õΩ QÆ∞„~åxfl ZÖÏ #_»áêÖ’ `≥eÜ«∞HõáÈ`Õ Jk
ÑÖK«HõàÏº}˜ QÆ∞„~°"Õ∞ J~Ú<å „Ñ¨Ü≥∂[#O ÖË^Œ∞ Hõ^•!
42. P`«‡qâßfiãÖ, ^≥=· ã¨Ç¨ Ü«∞O
=#"åãÖ, J*Ï˝`«"åãÖ q[Ü«∞=O`«OQÍ Ñ¨ÓiÎ KÕã¨∞‰õΩ#fl
áêO_»=ÙÅ∞ `«=∞ ~å[ºO `«=∞‰õΩ uiy W=fi=∞h, ÖËHõáÈ`Õ H“~°=ÙÅ
<åâ◊#O `«Ñ¨Ê^Œh ~åÜ«∞ÉÏ~°O ÑÖáê~°∞. J~Ú`Õ ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ ã¨∂k
"≥Ú# "≥∂Ñ≤#O`« Éèí∂q∞ ‰õÄ_® W=fi#x cè+≤‡OKå_»∞. D ãÖ^Œ~°ƒùOQÍ
W`«~°∞Å`Àáê@∞ Hõ$+¨μ‚_»∞ KÕã≤# ~åÜ«∞ÉÏ~°O ‰õÄ_® qÑ¶¨Å"≥∞ÿOk. WHõ
Ü«Ú^ŒúO `«Ñ¨Ê^Œx `≥eã≤áÈ~ÚOk. áêO_»=ÙÅ∂, H“~°=ÙÅ∂ `«=∞ `«=∞
Ü«Ú^Œúã¨<åflÇ¨Å∞ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. `«=∞ ^Œ∂`«Å#∞ ÑÖÑ≤ ~åAÅO^Œih
Ü«Ú^ŒúOÖ’ `«=∞ Ñ¨HΔÍ# KÕ~°=∞x HÀ~°∞`«∞<åfl~°∞. q∞ye# ~åAÅO^Œi
=^ŒÌ‰õΩ ^Œ∂`«Å#∞ ÑÖÑ≤# ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ Hõ$+¨μ‚_ç =^ŒÌ‰õΩ ™ê=∂#º"≥∞ÿ#
^Œ∂`«#∞ ÑÖÑ¨_»O ÉèÏ=ºO HÍ^Œh, `å<Õ "≥àÏ§Åh xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<åfl_»∞.
H˘kÌ Ñï"å~åxfl "≥O@Éˇ@∞ì‰õΩx, QÆ∞„~åÅ g∞^Œ Ç¨ï\ÏÇ¨ï\˜x =zÛ
^•fi~°H‰õ Ωõ KÕ~å_»∞. =pÛ~å=_»O`À<Õ Hõ$+¨μ_‚ ç =∞Ok~°OÖ’H˜ Ñ„ "¨ tÕ OKå_»∞.
P ã¨=∞Ü«∂xH˜ Hõ$+¨μ‚_»∞ x„^ŒáÈ`«∞<åfl_»∞.
108
Hõ$+¨μ‚_»∞ `«=∞ Ñ¨HΔÍ# LO\Ï_»x áêO_»=ÙÅ‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. J~Ú<å ã¨ˆ~,
J`«}˜‚ Ü«Ú^ŒúOÖ’ `«=∞ Ñ¨HõΔO =Ç≤ÏOK«=∞x =∞~˘Hõ¯™êi HÀ~åÅx "å~°∞
ÉèÏqOKå~°∞. P ÉèÏ~åxfl áêO_»=ÙÅ∞ J~°∞˚#∞_ç g∞^Œ LOKå~°∞.
ZO^Œ∞HõO>Ë, J~°∞˚#∞_»∞ NHõ$+¨μ‚_ç K≥Öˇ¡Å~Ú# ã¨∞Éèí„^Œ‰õΩ Éèí~°Î. J~°∞˚#∞_»∞
‰õÄ_® ^≥·qHõOQÍ, ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ KÕ~°∞‰õΩ#fl ~À*Ë ^•fi~°Hõ‰õΩ KÕ~°∞‰õΩx, J^Õ
"Õà◊‰õΩ Hõ$+¨μ‚_ç =∞Ok~°OÖ’ „Ñ¨"ÕtOKå_»∞. =ÚO^Œ∞ =zÛ# ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞
x„^ŒáÈ`«∞#fl Hõ$+¨μ‚_ç `«Å"≥·Ñ¨Ù L#fl Pã¨#OÖ’ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. `«~åfi`« =zÛ#
J~°∞˚#∞_»∞ Hõ$+¨μ‚_ç HÍà◊§ ^ŒQÆæ~° q#Ü«∞OQÍ xÅ|_®¤_»∞. Hõ$+¨μ‚_»∞ x„^ŒÖËz
=ÚO^Œ∞ J~°∞˚#∞}˜‚, `«~°∞"å`« ^Œ∞~Àº^èŒ#∞}©‚ K«∂âß_»∞. W^ŒÌih ‰õΩâ◊Å
„Ñ¨â◊flÅ∞ J_çy, Q“~°qOz, =zÛ# Ñ¨x Uq∞@x J_çQÍ_»∞. ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞,
''Ü«Ú^ŒúOÖ’ h ã¨Ç¨Ü«∞O HÀ~°∞^•=∞x <Õ#∞ =KåÛ#∞. H“~°=ÙÅ∂,
áêO_»=ÙÅ∂ Ü«∂^Œ=ÙÅ‰õΩ |O^è∞Œ =ÙÖË Hõ^•. W"åà◊ h ^Œ~≈° #O HÀãÖ <Õ#∞
=ÚO^Œ∞ =KåÛ#∞. ã¨[˚#∞Öˇ·#"å~°∞ =ÚO^Œ∞ ã¨Ç¨Ü«∞O HÀi# "åi<Õ
P^Œi™êÎ~°∞. Jxfl ^èŒ~å‡Å∂ Ñ¨ÓiÎQÍ `≥eã≤#"å_çq #∞=Ùfi. JO^Œ∞KÕ`« h
ã¨Ç¨Ü«∞O JO`å =∂ˆH JOkOKåÅx HÀ~°∞`«∞<åfl#∞.——
Hõ$+¨μ‚_»∞, ''^Œ∞~Àº^èŒ<å, #∞=Ùfi =ÚO^Œ∞QÍ ~å=_»O x["Õ∞. HÍx <Õ#∞
=ÚO^Œ∞QÍ J~°∞˚#∞}˜‚ K«∂âß#∞. JO^Œ∞KÕ`« g∞ W^ŒÌiH© ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_»_»"Õ∞
<å‰õΩ ^èŒ~°‡O JxÑ≤™ÈÎOk. J~Ú`Õ XHõ +¨~°`«∞. <å |ÅQÍxfl Ô~O_»∞QÍ
qÉèíl™êÎ#∞. <å =^ŒÌ L#fl J*ËÜ«∞"≥∞ÿ# Ãã·#ºO <å~åÜ«∞}Ãã·#ºO J<Õ
¿Ñ~°∞`À „Ñ¨ã≤kúÔHH˜¯Ok. Jk XHõ ÉèÏQÆO J~Ú`Õ <Õ#∞ Ô~O_»= ÉèÏQÆO. <Õ#∞
PÜ«Ú^èŒO Ñ¨@ì#∞, Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞#∞. J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ ã¨ÅÇ¨ K≥Ñ¨Ù`å#∞.
<å~åÜ«∞}Ãã·#ºO XHõ "≥·Ñ¨Ù, <Õ#∞ Ô~O_»="≥·Ñ¨Ù. D Ô~O_çO\˜Ö’ Z=iH˜ Uk
W+¨ì"≥∂ ZOK«∞HÀO_ç. J~Ú`Õ, "≥Ú^Œ@ z#fl"åà◊√§ HÀ~°_»O ^èŒ~°‡O.
J~°∞˚<å! #∞=Ùfi W^ŒÌiÖ’ z#fl"å_çq Hõ#∞Hõ #∞=Ùfi =ÚO^Œ∞ HÀ~°∞HÀ!——
J<åfl_»∞. J~°∞˚#∞_»∞ ZO`À P#O^ŒOQÍ NHõ$+¨μ‚_Õ `«#‰õΩ HÍ"åÅx
HÀ~å_»∞. Wk K«∂ã≤, J~°∞˚#∞_»∞ "≥∂ã¨áÈÜ«∂_»x =Úiã≤áÈ`«∂,
^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ <å~åÜ«∞}Ãã·<åºxfl `«# ÉèÏQÆOQÍ fã¨∞‰õΩx, `«~åfi`«
|Å~å=Ú_ç =^ŒÌ‰õΩ "≥àÏ§_»∞. |Å~å=Ú_»∞ `å#∞ Z=i Ñ¨HõΔ=¸
=Ç≤ÏOK«#x K≥Ñ≤Ê ^Œ∞~Àº^èŒ#∞}˜‚ ÑÖÑ≤"Õâß_»∞.
`«~åfi`« Hõ$+¨μ‚_»∞ J~°∞˚#∞}˜‚, ''J~°∞˚<å! Ñ¨~å„Hõ=∞=O`«∞Öˇ·# <å~åÜ«∞}
Ãã·<åºxfl ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ HÀi`Õ, HõhãÖ PÜ«Ú^èŒ"≥∞ÿ<å Ñ¨@ì#x â◊Ñ¨^äŒO
KÕã≤# ##∞fl #∞=Ùfi HÀ~°∞‰õΩ<åfl=Ù. <å =Å¡ g∞‰õΩ U „Ñ¨Ü≥∂[#O
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok?—— Jx J_çQÍ_»∞.
J~°∞˚#∞_»∞ #qfi, ''Hõ$ëê‚! #∞"Õfi ‰õ#∞Hõ Ü«Ú^ŒúO KÕ¿ãÎ ÔQez# H©iÎ hˆH
=ã¨∞ÎOk. HÍ|\˜ì Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞=∞x x#∞fl <Õ#∞ HÀ~°#∞. WHõ h=Ù U
Ñ¨HõΔOÖ’ LO>Ë P Ñ¨HΔÍxfl F_çOK«_»O J™ê^èŒºO. JO^Œ∞KÕ`« q[Ü«∂xH˜
=¸ÅHÍ~°}"≥∞#ÿ #∞=Ùfi =∂ Ñ¨HÍΔ <Õ LO_®e. J~Ú`Õ <å^˘Hõ q#flÑÖ! D
=∞Ç¨Ü«Ú^ŒúOÖ’ h=Ù <å ~°^ä•xH˜ ™ê~°^äŒºO KÕÜ«∂e. D HÀiHõ <å‰õΩ
z~°HÍÅOQÍ LOk. D HÀiHõ#∞ =∞xflOK«∞!—— JO@∂ KÕ`«∞Å∞
*’_çOKå_»∞. ''h HÀiHõ K≥e¡OK«_»"Õ∞ <å „=`«O. [~°QÆÉ’ÜÕ∞ Ü«Ú^ŒúOÖ’
<Õ#∞QÍ PÜ«Ú^èŒO Ñ¨@ì#∞ HÍh, `«Ñ¨ÊHõ h ~°^ä•xH˜ ™ê~°käQÍ LO\Ï#∞!——
Jx Hõ$+¨μ‚_»∞ J~°∞˚#∞_çH˜ JÉèíÜ«∞q∞KåÛ_»∞.
'=∞# g∞^Œ =∞#‰õΩ qâßfiãÖ, ÉèíQÆ=O`«∞_ç g∞^Œ qâßfi
ãÖ, W"Õ q[Ü«∂xH˜ =∂~åæÅ∞!— Jx ™êfig∞r K≥Ñ≤Ê#@∞ì
=∞#O K«k"å=Ú. J~°∞˚#∞_ç „Ñ¨=~°Î# =∞#‰õΩ P q^èŒOQÍ<Õ
HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. Ü«Ú^ŒúOÖ’ áêO_»=ÙÅ∞ `«=∞ â◊H˜Î`À<Õ
Ü«Ú^•úxfl ÔQÅ∞=QÆÅ~°x J`«_çH˜ `≥Å∞ã¨∞. J~Ú`Õ,
ÉèíQÆ=O`«∞}Ë‚ `«=∞ Ñ¨HΔÍ# LOK«∞HÀ=_»O ‰õÄ_® JO`Õ
=ÚYºO. ^≥·qHõ"≥∞ÿ# â◊H˜ÎÜÕ∞ =∞# ãÖHõÅÊâ◊H˜ÎH˜ T`«=∞h,
J^Õ =∞#O KÕÜ«∞=Åã≤# =∞Oz Ñ¨#∞efl =∞#KÕ`«
KÕ~Úã¨∞ÎO^Œh, =∞#efl =∞Oz „`À=Ö’ =ÚO^Œ∞‰õΩ fã¨∞‰õΩ
áÈ`«∞O^Œh =∞#O K«k"å=Ú. =∞#O KÕ¿ã Ñ¨#∞Å∞
^èŒ~°‡|^Œú"≥∞ÿ#Ñ¨C_»∞, =∞# =∞#ã¨∞û x™êfi~°÷O`À xO_ç
=Ù#flÑ¨C_»∞, ÉèíQÆ=O`«∞_Õ =∞# Ñ¨HõΔO =Ç≤Ï™êÎ_»∞.
43. =∂#=rq`«"∞Õ XHõ ‰õΩ~°∞Hˆ `
„Δ « ãÖQ„ Í=∞O
H“~°=ÙÅ‰õΩ áêO_»=ÙÅ‰õΩ =∞^èŒº [iy# ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`«Ü«Ú^•úxfl
^èŒ~°‡Ü«Ú^ŒúO JO\Ï~°∞. W@∞=O\˜ Ü«Ú^ŒúOÖ’ LÉèíÜ«∞ Ãã·<åºÅ
<åÜ«∞‰õΩÅ∂ H˘xfl xÜ«∞=∂Å∞ U~°Ê~°∞K«∞‰õΩx, "å\˜ „Ñ¨HÍ~°"Õ∞ Ü«Ú^ŒúO
KÕâß~°∞. D xÜ«∞=∂Å#∞ J=∞Å∞ KÕÜ«∞_»OÖ’ "åi L^ÕÌâ◊ºO Uq∞@O>Ë
Ñ¨~å„Hõ=∞O Hõey# Ñ¨HõΔ"Õ∞ Ü«Ú^ŒúOÖ’ <≥QÍæÅx.
^Œ∞~Àº^èŒ#∞_ç"≥·Ñ¨Ù cè+¨μ‡_»∞, „^À}∞_»∞, Hõ$Ñ¨Ù_»∞, Hõ~°∞‚_»∞, Jâ◊fi`å÷=∞
"≥Ú^ŒÖˇ·# g~°∞Å∞, J<ÕHõ =∞Ok ~åAÅ`Àáê@∞ 11 JHΔ“Ç≤Ï}∞Å Ãã·#ºO
=zÛ KÕiOk. ^èŒ~°‡~åA "≥·Ñ¨Ù q∞ye# áêO_»=ÙÅ∞, ^èŒ$+¨ì^Œ∞º=Úfl_»∞,
™ê`«ºH˜, „^Œ∞Ñ¨^Œ∞_»∞, q~å@∞_»∞ "≥Ú^ŒÅ∞QÍ J<ÕHõ=∞Ok ~åAÅ∞, 7
JHΔΔ“Ç≤Ï}∞Å Ãã·#ºO =zÛ KÕ~å~Ú. "å~°O^Œ~°∂ ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`«O J<Õ „Ñ¨^Õâ◊OÖ’
(„Ñ¨ã¨∞Î`« Ç¨Ï~åº<å ~å¢+¨ìO) "≥∂Ç¨ÏiOKå~°∞.
Ü«Ú^ŒúO "≥Ú^Œ\˜~ÀA#, ~°^ä•xfl Ô~O_»∞ Ãã·<åºÅ =∞^èŒº‰õΩ #_»∞Ñ¨=∞h,
XHõ™êi `å#∞ JO^Œih K«∂™êÎ#h J~°∞˚#∞_»∞ Hõ$+¨μ‚}˜‚ HÀ~å_»∞. Hõ$+¨μ‚_»∞
~°^ä•xfl Ô~O_»∞ Ãã·<åºÅ =∞^èŒºÖ’ xeáê_»∞. JHõ¯_ç Ñïã≤÷ux, ÉèíQÆ=næ`«
K≥ÑÊ¨ |_ç# q^è•<åxfl ™êfig∞r q=iã¨∂,Î ''P<å\˜ ^Œ$â◊ºO XHõ Ü«Ú^ŒÉú ∂íè q∞.
JÑ¨Ê\˜ =~°‰õÄ |O^èŒ∞q∞„`«∞Öˇ·#"åˆ~ P<å_»∞ Ô~O_»∞ Ñ¨HΔÍÅ∞QÍ peáÈ~Ú
Z^Œ∞Ô~^Œ∞~°∞ xÅ|_®¤~°∞. XHõ ™È^Œ~°∞_»∞ XHõ"≥·Ñ¨Ù LO>Ë =∞~˘Hõ ™È^Œ~°∞_»∞
XHõ"≥·Ñ¨Ù L<åfl_»∞. `å`« XHõ"≥·Ñ¨Ù LO>Ë, =∞#∞=∞_»∞ Z^Œ∞\˜"≥·Ñ¨Ù L<åfl_»∞...
`«# |O^èŒ∞q∞„`«∞ÖË "≥·iÑ¨HõΔOÖ’ L<åfl~°h, `å#∞ "åix K«OÑ¨=Åã≤
=ã¨∞ÎO^Œh =∞#ã¨∞ûÖ’ `ÀKÕãïH˜, J~°∞˚#∞_çH˜ QÆ∞O_≥ *ÏiáÈ~Ú, <Õ#∞
Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞ÖË#x J<åfl_»∞—— Jx "åºMÏºxOKå~°∞. J~°∞˚#∞_çH©,
Hõ$+¨μ‚_çH© WHõ¯_» [iy# ãÖ"å^Œ"Õ∞ ÉèíQÆ=næ`«QÍ „Ñ¨MÏºu QÍOzOk.
'Hõ$ëê‚! D ~å[ºO HÀãÖ <å |O^èŒ∞=ÙÅ#O^Œih K«OÑ¨ÙHÀÖË#∞. D ~°HõÎÑ¨Ù
‰õÄ_»∞ u<ÕH<õ åfl uiy J_»=ÙÅ‰õΩ áÈ=_»"∞Õ #Ü«∞O. ™⁄O`« =∞#∞+¨μºÅ#∞
Hõ_»`Õ~åÛÅ#fl PÖ’K«# KÕã¨∞ÎO>Ë, <å‰õΩ <À~°∞ ZO_çáÈ`ÀOk. Hõà◊√§
111
u~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. <Õ#∞ Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞ÖË#∞!— Jx J~°∞˚#∞_»∞ J<åfl_»∞. Wk
qx Hõ$+¨μ‚_»∞ J~°∞˚#∞_çH˜ J`«_ç Hõ~°Î=º"Õ∞q∞\’ É’kèOKå_»∞.
‰õΩ`« ™êÎ fi Hõâ◊‡Å q∞^ŒO q+¨"Õ∞ ã¨=ÚÑ¨ã≤÷`«"£∞ I
J<å~°ºA+¨ì =∞ã¨fi~°æºO JH©~°ÎHõ~°O J~°∞˚#! II (w`« 2:2)
ÔHÂ¡|ºO =∂ã¨‡QÆ=∞ó áê~°÷! <≥·`«`«Î fi Ü«ÚºÑ¨Ñ¨^Œº`Õ I
‰õΔΩ„^ŒO Ç¨Ï$^ŒÜ«∞^Ò~°ƒÅºO `«ºHÀÎ fiuÎ+¨ª Ñ¨~°O`«Ñ¨! II (w`« 2:3)
Hõ$+¨μ‚_»∞: ''W^Õq∞\˜ J~°∞˚<å? D H˜¡+¨ìã¨=∞Ü«∞OÖ’ h‰õΩ W@∞=O\˜
|ÅÇ‘Ï#`« =zÛO^Õq∞\˜? =∞Ç¨ÏŸ#fl`«∞Öˇ·# P~°∞ºÅ ãÖ`«uH˜ K≥Ok# h‰õΩ
Wk `«QÆ^Œ∞. D ^Ò~°ƒÅºO h‰õΩ ã¨fi~åæhfl, H©iÎh Ô~O\˜h ~å‰õΩO_®
KÕã¨∞ÎOk.——(w`« 2:2). ''áê~å÷! K«∂_»É’`Õ h=Ù #Ñ¨ÙOã¨‰õΩ_çÖÏQÍ
=∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl"Õ! D „Ñ¨=~°Î# h‰õΩ â’Éèí fã¨∞‰õΩ~å^Œ∞. â◊„`«∞=ÙÅ#∞
<åâ◊#O KÕ¿ã F g~°∞_®! |O^èŒ∞=ÙÅ Ñ¨@¡ h=Ù K«∂Ñ¨Ù`«∞#fl D J#∞~åQÆO
ˆH=ÅO |ÅÇ‘Ï#`« =∂„`«"Õ∞! Jk KåÖÏ Ç‘Ï#"≥∞ÿ#k. ^•xfl
qkeÛáê~°"≥~Úº! ÖËz xÅ|_»∞!—— (w`« 2:3)
ÃÑ·# K≥Ñ¨Ê|_ç## 2:3 â’¡HõO KåÖÏ =ÚYº"≥∞ÿ#^Œx
™êfig∞r K≥áêÊ~°∞. ''ÔHÂ¡|ºO =∂ã¨‡QÆ=∞ó áê~°÷!.. Jx
"≥Ú^ŒÅÜÕ∞º D â’¡HÍxfl J~°÷O KÕã¨∞‰õΩx XO@|\˜ìOK«∞
‰õΩO>Ë, ÉèíQÆ=næ`« "≥Ú`åÎxfl K«kq J~°÷O KÕã¨∞‰õΩ#fl
Ñ¶ë`åxfl á⁄O^Œ∞`å_»∞. ZO^Œ∞HõO>Ë D XHõ¯ â’¡HõOÖ’
ÉèíQÆ=næ`å ™ê~°=∞O`å Wq∞_ç=ÙOk!—— Jx K≥áêÊ~°∞. D
â’¡HÍxfl =∞# rq`åÅ‰õΩ ZÖÏ J#fi~ÚOK«∞HÀ"åÖ’
q=iã¨∂Î, ''=∞#O^Œ~°‰õÄ rq`«=∞<Õk XHõ JO`«∞ÖËx
áÈ~å@O. ...JÖÏ áÈ~å_Õ@Ñ¨C_»∞ =∞#Ö’x |ÅÇ‘Ï#`«
Å#∂, Ñ≤iH˜`«<åhfl HõΔ=∂QÆ∞}OQÍ#∂, "≥·~åQÆºOQÍ#∂
K≥Ñ¨CHÀ=_®xH˜ =∞#O „Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ=Ú. XHõ aK«ÛQÍ_»∞
`åºQÆO KÕ™êÎ##_»O |∂@HõO! ("å_ç ^ŒQÆæ~° U"≥∞ÿ<å LO>Ë
Hõ^• `åºQÆO KÕÜ«∞_®xH˜!) Z=_≥·`Õ QÆ\ ˜ì ^≥|ƒ H˘@ìQÆÅ_À
"å_Õ HõΔ=∂QÆ∞}Ïxfl K«∂Ñ¨QÆÅ_»∞! |ÅO Hõey# "å_»∞ <Õ#∞
HõΔ=∞ K«∂Ñ¨Ù`å#O>Ë =∞#O #=∞‡=K«∞Û. É’Öˇ_»∞ ãÖÑ¨^Œ
L#fl"å_»∞ `åºQÆO KÕ™êÎ#O>Ë ^•xÖ’ Q˘Ñ¨Ê LOk. Z<Àfl
™ê~°∞¡, =∞# rq`«áÈ~å@OÖ’, =∞# ™È=∞i`«#O =Å¡,
Ñ≤iH˜`«#O =Å¡, áÈ~å@O =∂x áêiáÈ~Ú, =∞#O KÕã≤#k
KåÖÏ ^è≥·~°ºOQÆÅ Ñ¨x Jx P`«‡=OK«# KÕã¨∞‰õΩO@∂
LO_»_»O =∞#ˆH J#∞Éèí=O—— Jx ™êfig∞r K≥áêÊ~°∞.
ÉèíQÆ=næ`« #∞Oz =∞#O <Õ~°∞ÛHÀ=Åã≤#^Õq∞\’ ™êfig∞r
=∞~˘Hõ ãÖ^Œ~°ƒùOÖ’ WÖÏ q=iOKå~°∞. ''ÉèíQÆ=næ`« KåÖÏ
=ÚYº"≥∞ÿ# â’¡HõO`À „áê~°OÉèí=∞=Ù`«∞Ok. 'F J~°∞˚<å! D
|ÅÇ‘Ï#`«#∞, D #Ñ¨ÙOã¨Hõ`åfixfl =keÃÑ\˜ì, xÅ|_ç
Ü«Ú^ŒúO K≥~Úº!— Jx Hõ$+¨μ‚_»∞ L^Àƒkè™êÎ_»∞. JÑ¨C_»∞
J~°∞˚#∞_»∞ Hõ$+¨μ‚_ç`À "åkOK«_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflã¨∂Î,
L#fl`«"≥∞ÿ# h`«∞Å#∞ UHõ~°∞=Ù ÃÑ@ì_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ_»∞.
áÈ~å@O Hõ<åfl HõΔ=∂QÆ∞}O ZÖÏ "≥∞~°∞ÔQ·#^À q=iOK«
_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ_»∞. J~°∞˚#∞_»∞ `«##∞ `å#∞ ã¨=∞i÷OK«∞
HÀ=_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOKå_»∞ HÍh Hõ$+¨μ‚_ç =ÚO^Œ∞ J`«_ç
P@Å∞ ™êQÆ=Ù. Hõ$+¨μ‚_»∞ J`«_ç "å^Œ#Ö’x |ÅÇ‘Ï#`«#∞
W>Ëì HõxÃÑ\Ïì_»∞. J~°∞˚#∞_»∞ `«# |ÅÇ‘Ï#`« =Å¡<Õ Ü«Ú^ŒúO
KÕÜ«∞#O@∞<åfl_»∞. `«# |O^èŒ∞QÆ}Ïxfl `å<Õ KÕ`«∞ÖÏ~å
K«OÑ¨ÙHÀÖË##fl^Õ J`«_ç |ÅÇ‘Ï#`«...—— JO@∂ ™êfig∞r
J~°∞˚#∞_ç |ÅÇ‘Ï#`«#∞ q=iOKå~°∞. ''J~°∞˚#∞_ç Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O
Ö’ q~°∞^ŒúÉèÏ"åÖˇ·# =∞=∞HÍ~°O (ÉèÏ"À^ÕfiQÆO), Hõ~°Î=ºO
(ÉÏ^èŒº`«) ÃÑ#∞QÆ∞ÖÏ_»∞`«∞<åfl~Ú. Ñ¨‰õΔΩÅ, [O`«∞=ÙÅ
ã¨fiÉèÏ=O Hõey# =∞#∞+¨μºÅ∞, D ÉèÏ"À„^ÕHõÑ¨Ù #~°HõOÖ’
H˘@∞ìq∞\Ïì_»∞`«∂ LO\Ï~°∞. P ÉèÏ"À^ÕfiQÍ<Õfl (emotion)
=∞#O JO^ŒOQÍ '„¿Ñ=∞— Jx JO\Ï=Ú! ™ê^è•~°}OQÍ,
[O`«∞=ÙÅÖÏQÍ =∞#O ‰õÄ_® P ÉèÏ"À^ÕfiQÍÅ =â◊OÖ’<Õ
LO\Ï=Ú. XHõ P=Ù `«# ^Œ∂_» HÀãÖ `«# „áê}Ï<Õfl
JiÊOK«QÆÅ^Œ∞. x*ÏxH˜, Jxfl [O`«∞=ÙÅ∂ JÖÏ KÕÜ«∞
QÆÅ=Ù. J~Ú`Õ ^•xÖ’ Q˘Ñ¨Ê U=ÚOk? JÖÏ [O`«∞=ÙÅ
ÖÏO\˜ QÆ∞_ç¤ =∞=∞HÍ~°O, ÉèÏ"À^ÕfiQÆO =∞#efl ÑïÑ¨Ó~°‚`åfi
xH˜ KÕ~°Û^Œ∞. ...^ÕxH© `˘}Hõx x`«ºK≥·`«#ºã≤÷ux á⁄O^Œ_»"Õ∞
=∞x+≤ rq`«QÆ=∞ºO! ^•x ™ê^èŒ#Ö’ „áêÑÖzHõ ™ê÷~ÚÖ’x
D ÉèÏ"À^ÕfiQÍÅ‰õΩ, JÇ¨ÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~åÅ‰õΩ `å=ÙÖË^Œ∞——
Jx K≥Ñ¨Ù`«∂, J~°∞˚#∞}˜‚ áÈ~å_»=∞x „áÈ`«ûÇ≤Ïã¨∞Î#fl
Hõ$+¨μ‚_»∞, x*ÏxH˜ =∞x+≤ `«# rq`«QÆ=∂ºxfl KÕ~°∞H˘<Õ
=∂~åæxfl q=iOKå_»x ™êfig∞r J#fi~ÚOKå~°∞.
44. ^Œ∞~å‡~åæxfl Z^Œ∞~À¯QÆÅ"å_Õ HõΔ=∞ K«∂Ñ¨QÆÅ_»∞

NHõ$+¨μ‚_»∞ Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞_»O Ü≥ÚHõ¯ P=â◊ºHõ`«#∞ D q^èŒOQÍ
q=iOKå_»∞: ''h=Ù qKåiOKåeû# J=ã¨~°OÖËx ^•xfl QÆ∞iOz
qKåiã¨∂Î, Q˘Ñ¨Ê `≥eqQÆÅ"å_çÖÏQÍ =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl=Ù. K«xáÈ~Ú#
"åix QÆ∞iOz HÍh, „|u‰õΩ#fl "åix QÆ∞iOz HÍh, *Ï˝#∞Öˇ·#"å~°∞
â’HÕK«~°∞. h x[ã¨fiÉèÏ=O Uq∞\’ h=Ù `≥Å∞ã¨∞HÀ! Kå=ÙÑ¨Ù@∞ìHõÅ∞
ÖËxn, ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅHõ∞ Jf`«"≥∞ÿ#n J~Ú# P`«‡ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_çq #∞=Ùfi.
h=Ù K«O¿Ñ"å_çg HÍ^Œ∞, "åà◊√§ K«xáÈÜÕ∞ "å~°∞ ‰õÄ_® HÍ^Œ∞. HÍ|\˜ì
"åix QÆ∞iOz qKåiOK«#=ã¨~°O ÖË^Œ∞. U^À Ñ¶¨ÅO PtOz HÍ‰õ,
J<åºÜ«∂xfl Z^Œ∞~À¯=_»O HÀãÖ =∂„`«"Õ∞ Ü«Ú^ŒúO K≥~Úº. ^èŒ~å‡xfl
xÅÉˇ@ì_»O HÀãÖ Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞_»OÖ’ U `«Ñ¨ÓÊ ÖË^Œ∞. Z^Œ∞~°∞QÍ
114
HõxÑ≤ã¨∞Î#fl "å~°∞ HÍ^Œ∞ h â◊„`«∞=ÙÅ∞. "åiÖ’x K≥_»¤`«#"Õ∞ h â◊„`«∞=Ù!
^•x`À Ü«Ú^ŒOú K≥~Úº!——
''h=Ù ™⁄O`« |O^èŒ∞=ÙÅ#∞ K«OÑ¨=Åã≤ =ã¨∞Î#fl^Œx qÑ¨s`«OQÍ
qKåiã¨∞Î<åfl=Ù HÍh, U Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’ K«OÑ¨=Åã≤ =ã¨∞Î#fl^À =ÚO^Œ∞QÍ
PÖ’zOK«∞. Z=Ô~·`Õ „Ñ¨Hõ¯"åi ¢ã‘ÎÅ#∞, ãÖÑ¨^ŒÅ#∞ Ç¨Ïi™êÎ~À "åix
^Œ∞~å‡~°∞æÅ∞ (P`«`å~Ú#∞Å∞ – `≥Å∞QÆ∞Ö’ PHõ`å~ÚÅ∞) Jx JO\Ï~°∞.
"åix =∞~°}tˆHΔ ãï! Hõu„Δ Ü«Ú_çQÍ D ^Œ∞~å‡~∞° eæ fl tHΔ̃OK«_O» h ^è~Œ ‡° O. h
^èŒ~å‡xfl h=Ù x~°fiiÎOK«‰õΩO_® "≥#‰õΩ¯ `«QÆæ_»O J==∂#Hõ~°O, Ñ¨~°∞=Ù
#+¨ì"Õ∞ HÍHõ =∞Ç¨áêÑÖ ‰õÄ_®. HÍ|\˜ì Z\˜ì Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’ D Ü«Ú^Œú
Éèí∂q∞ #∞Oz áêiáÈ=^Œ∞Ì.——
=∞# #=∞‡HÍÅ HõO>Ë ‰õÄ_® '„Ñ¨=~°Î#— JO>Ë =∞#O
ZÖÏ Ñ¨x KÕã¨∞Î<åfl=∞#flk =ÚYºO. r=Ç≤ÏOã¨ áêÑÖ Jx
=∞# #=∞‡HõO. HõΔ=∂QÆ∞}"Õ∞ J`«∞º#fl`«=∞x H˘O^Œ~°∞
"åkã¨∂Î LO\Ï~°∞. HÍh g\˜x P^è•~°õOQÍ KÕã¨∞‰õΩx
ã¨=∂[OÖ’x <Õ~°ã¨∞÷Å#∞ =^Œe"Õ¿ãÎ, ã¨=∂[O Jã¨Î=ºã¨ÎO
J=Ù`«∞Ok. „Ñ¨Éèí∞`«fiO ã¨=∂[OÖ’x ^Œ∞~å‡~°∞æÅ#∞, ^Œ∞+¨ì
â◊‰õΩÎÅ#∞ ^Œ∞#∞=∂_»_»OÖ’ U=∂„`«O ãÖHÀzOK«‰õÄ_»^Œ∞.
JÖÏ ãÖHÀz¿ãÎ "≥Ú`«ÎO ã¨=∂["Õ∞ <åâ◊#O J=Ù`«∞Ok.
™êfig∞r D P^Œ~å≈Å#∞ K«∂ã≤ uHõ=∞HõÑ¨_»‰õΩO_®
LO_»_»O ZÖÏQÀ q=iOKå~°∞: ''J`«∞º#fl`«"≥∞ÿ# P^Œ~°≈O
HõΔ=∂QÆ∞}"Õ∞#x Hõ~°‡Ü≥∂y J~Ú# =∞x+≤H˜ ã¨Ê+¨ìOQÍ
`≥Å∞ã¨∞. =∞x+≤ Pnè#OÖ’ LO_»^Œy# =∞Ç¨ÏŸ#fl`« â◊H˜ÎÜÕ∞
D HõΔ=∂QÆ∞}O Jx ‰õÄ_® Hõ~°‡Ü≥∂yH˜ `≥Å∞ã¨∞. =∞~˘Hõ
"≥·Ñ¨Ù, ^Œ∞~å‡~åæxfl HõΔq∞OK«‰õΩO_® =∞@∞ìÉˇ@ì_»O ‰õÄ_® D
HõΔ=∂QÆ∞}=∞<Õ J`«∞º#fl`«â◊H˜Îx Jaè=ºH©ÎHõiOKÕ =∂~°æOÖ’
XHõ "≥∞>Ëì#x Hõ~°‡Ü≥∂yH˜ ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥Å∞ã¨∞. ZO^Œ∞HõO>Ë,
P J`«∞º#fl`« P^Œ~°≈"≥∞ÿ# HõΔ=∂QÆ∞}Ïxfl KÕ~°∞HÀHõ =ÚO^Œ∞
=∞x+≤ ^Œ∞~å‡~åæxfl Z^Œ∞~°∞HÀHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞, ^•xfl x~°∂‡eOK«Hõ
`«Ñ¨Ê^Œ∞. J^Õ J`«_ç Hõ~°Î=ºO. =ÚO^Œ∞ =∞x+≤x Ñ¨x
KÕÜ«∞x=fiO_ç. (^Œ∞~å‡~°æO Z^Œ∞Ô~·#Ñ¨C_»∞) J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ
K≥Ü≥∞ºuÎ H˘@ìx=fiO_ç! ZÑ¨C_≥·`Õ =∞x+≤ ^Œ∞~å‡~åæxfl
Z^Œ∞~À¯QÆÅ â◊H˜Îx ãÖáêk™êÎ_À, JÑ¨C_»∞ =∂„`«"Õ∞ J`«_»∞
HõΔ=∂QÆ∞}Ïxfl K«∂Ñ¨_®xH˜ J~°›`« ™êkèOz#"å_»=Ù`å_»∞.——
'`åuÎfiHõ"≥∞ÿ# ^Œ$+≤ì`À HÍ‰õΩO_® „áêÑÖzHõ ^Œ$+≤ì`À K«∂z<å h=Ù
Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞!—— Jx L^Àƒkèã¨∂Î, ''Ü«Ú^ŒúOÖ’ K«xáÈÜ«∂"å,
h‰õΩ ã¨fi~°æO =ã¨∞ÎOk. <≥QÍæ"å, ~å[Éè’QÍÅ#∞Éèíq™êÎ=Ù. HÍ|\˜ì ÖËz
xÅ|_»∞! Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞!—— Jx Hõ$+¨μ‚_»∞ J<åfl_»∞.
D „Ñ¨ÑÖK«=∞<Õk XHõ "åºÜ«∂=∞âßÅ. WHõ¯_çH˜ =KÕÛk
ˆH=ÅO =∞#efl =∞#O |ÅOQÍ `«Ü«∂~°∞KÕã¨∞HÀ=_®xˆH.
"åºÜ«∂=∞âßÅÖ’<Õ =∞#O x=ã≤OK«=Ú. JHõ¯_çH˜ "≥o§,
=∞#efl |ÅOQÍ KÕã¨∞‰õΩ#fl `«~åfi`« JHõ¯_» #∞Oz "≥o§
áÈ`å=Ú.
Ü«Ú^ŒúÉèí∂q∞Ö’ áÈ~å_»_®xH©, ~ÀA"ås rq`«OÖ’x
ã¨"åà◊§#∞ Z^Œ∞~À¯=_®xH˜ `Õ_® ÖË^Œ#fl^Õ w`« L"åK«.
HÍ|\˜ì, D „Ñ¨ÑÖK«OÖ’ Kå"≥·<å, ˆ~"≥·<å – áÈ~å_»Hõ
`«Ñ¨Ê^Œ∞. ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ =∞#ã¨∞ûÖ’ ÃÑ@∞ì‰õΩx, Z@∞=O\˜
Ñ¶ë`åhfl PtOK«‰õΩO_® áÈ~å_®e, JO>Ë Ñ¨x KÕÜ«∂e.
U^À"˘Hõ HÀiHõ`À Ñ¨xKÕ¿ã"å}˜‚ K«∂ã≤ *ÏeÑ¨_®Åx w`«
É’kèã¨∞ÎOk. HÍ|\˜ì Un HÍ"åÅx HÀ~°‰õΩO_® Ñ¨xKÕÜ«∂e.
JÖÏ KÕ¿ã"å_»∞ Q˘Ñ¨Ê UHÍ„QÆ`«`À Ñ¨xKÕÜ«∞QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞.
`«#‰õΩ `å<Õ "Õ∞Å∞ KÕã¨∞‰õΩO\Ï_»∞, „Ñ¨ÑÖKåxH˜ "Õ∞Å∞
KÕÜ«∞QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞.
45. HÀiHõ ÖË‰Ωõ O_® Ñ¨xKÕÜ∞« _»"∞Õ w`åãÖ^ÕâO◊
J~°∞˚#∞_»∞ D É’^èŒ##∞ „â◊^ŒúQÍ q<åfl_»∞. ''<å "≥∂Ç¨ÏO áÈ~ÚOk.
<Õ<qÕ ∞\’ <å‰õΩ `≥eã≤=zÛOk. WHõ Ü«Ú^ŒOú KÕ™êÎ#∞!—— Jx J~°∞#˚ ∞_»∞ ÑëH˜
Ü«Ú^•úxH˜ ã≤^ÑúŒ _¨ ®¤_∞» .
w`å™ê~åxfl ™êfig∞r WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''Jxfl Ñ¨#∞Å#∂
HÀiHõ ÖË‰õΩO_® KÕÜ«∂Åx w`« É’kè™ÈÎOk. Ñ¨~°=∂`«‡`À
XHõ>ˇÿ Ü≥∂QÆã≤÷ux ™êkèOz#"å_»∞ `å#∞ KÕ¿ã Ñ¨#∞ÅxflO
\˜h UHÍ„QÆ`«Ö’ =ÚxyáÈ~Ú KÕ™êÎ_»∞. JÖÏ KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞
`«# ™⁄O`åxH˜ Ug∞ HÍ"åÅx HÀ~°_»∞. JÖÏ KÕã≤# Ñ¨x
=Å¡ „Ñ¨ÑÖKåxH˜ "Õ∞ÖË HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok HÍh Wã¨∞=∞O`≥·<å
K≥_»∞ [~°∞QÆ^Œ∞. JÖÏ Ñ¨xKÕ¿ã "å~°∞ `«=∞ ™êfi~°÷O HÀãÖ
117
Ug∞ KÕÜ«∞~°∞! ..Q˘Ñ¨Ê K«∞~°∞‰õΩ^Œ#O`À Ñ¨xKÕÜ«∞_»=∞<Õ^Õ
ÉèíQÆ=næ`«Ö’x „Ñü Ñ¨Ù@Ö’#∂ =∞#‰õΩ HõxÑ≤OKÕ ãÖ^Õâ◊O.
J~Ú`Õ JO`«\ ˜ Ñ¨xÖ’#∂ J#O`«"≥∞ÿ# „Ñ¨âßO`«`«#∞
K«∂áêe!——
=∂#=*ÏuH˜ ÉèíQÆ=næ`å ãÖ^Õâßxfl WÑ≤ÊOKÕO^Œ∞‰õΩ
xq∞`«Î=∂„`«∞_≥·# J~°∞˚#∞_»∞ =∂#"åo `«~°Ñ¨Ù# =∂\Ï¡_ç,
J@∞=O\˜ J^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# ãÖ^Õâßxfl =∞#‰õΩ JO^ÕÖÏ
KÕâß_»∞. JO^Œ∞‰õΩ, J`«_çH˜ =∞#O |∞∞}Ñ¨_ç L<åfl=Ú.
rq`«=∞<Õ Ü«Ú^Œú~°OQÆOÖ’ Z@∞=O\˜ áÈ~å@Ñ¨\ ˜=∞#∞
K«∂áêÖ’, ™êfig∞r `å<Õ `«# rq`«OÖ’ =∞#‰õΩ PK«iOz
K«∂áê~°∞. PÜ«∞# rq`åxfl K«Hõ¯QÍ K«kq`Õ, PÜ«∞# Z@∞
=O\˜ QÆ_»∞¤ Ñïã≤÷`«∞Å#∞ Z^Œ∞~˘¯<åfl~À =∞#‰õΩ J=QÆ`«O
J=Ù`«∞Ok. JÖÏO\˜ H˜¡+¨ìÑïã≤÷`«∞ÅÖ’ L#flÑ¨C_Õ, ZO`À
=∞Ok PÜ«∞##∞ q=∞i≈OKå~°∞, PÜ«∞# QÆ∞iOz K≥_»∞QÍ
„Ñ¨Kå~åÅ∞ KÕâß~°∞. J~Ú<å, PÜ«∞# J@∞=O\˜ Ñïã≤÷`«∞
Å#∞, =∞#∞+¨μºÅ#∞ ^è≥·~°ºO`À, P`«‡â◊H˜Î`À Z^Œ∞~˘¯<åfl~°∞.
„Ñ¨ÑÖK«O "≥Ú`åÎxH© "Õ^•O`« ãÖ^Õâßxfl JOkOKå~°∞.
46. ÉèíÜ«∞"Õ∞ Jxfl ^Œ∞~å‡~åæÅ‰õÄ =¸ÅO

Ü«Ú^ŒúÑ¨~°fiO QÆ∞iOz =∞Ç¨ÉèÏ~°`«„QÆO^äŒOÖ’ KåÖÏ
qÑ¨ÙÅOQÍ „"åâß~°∞. J~Ú`Õ =∞#‰õΩ LÑ¨Ü≥∂QÆÑ¨_Õ H˘xfl
ãÖÑ¶¨∞@#Å#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•=Ú.
Ü«Ú^ŒúOÖ’ H“~°=Ãã·<åº^èŒº‰õΔΩ_≥·# cè+¨μ‡_»∞ KåÖÏ Ñ¶¨∞’~°"≥∞ÿ# Ü«Ú^ŒúO
KÕã≤, áêO_»=Ãã·<åºÅ#∞ HÍiÛK«∞ÛÖÏQÍ ^ŒÇ≤ÏOKå_»∞. Ñ¨k~ÀAÅáê@∞
J`«}˜‚ ZÖÏ Ñ¨_»Q˘\ÏìÖ’ áêO_»=ÙÅ‰õΩ J~°÷O HÍÖË^Œ∞. Ü«Ú^ŒúO `˘q∞‡^Œ=
118
~ÀA# Hõ$+¨μ‚_»∞ J~°∞˚#∞_ç`À, ''J~°∞˚<å! cè+¨μ‡_»∞ `«# â∫~°ºO`À =∞#
ã¿ ##∞ <åâ◊#O KÕã∞¨ <Î åfl_»∞. h=Ù J`«}‚˜ Z^Œ∞~˘¯x áÈ~å_®e. h Ñ„ `¨ åÑÖ
ZÑ¨C_»∞ K«∂Ñ≤™êÎ"À <å‰õΩ J~°÷O HÍ=@O ÖË^Œ∞!—— Jx ^≥Ñ≤Ê á⁄_çKå_»∞.
J~°∞˚#∞_»∞ `≥zÛÃÑ@∞ì‰õΩ#fl L`åûÇ¨ÏO`À cè+¨μ‡}˜‚ Z^Œ∞~˘¯<åfl_»∞. HõqfiOz#
ã≤OÇ¨ÏOÖÏQÍ cè+¨μ‡_»∞ J~°∞˚#∞}˜‚ Z^Œ∞~˘¯<åfl_»∞. J~°∞˚#∞_ç, Hõ$+¨μ‚_ç
â◊s~åÅ#∞ `«# â◊~°Ñ¨~°OÑ¨~°`À `«∂@∞¡Ñ¨_ÕÖÏ cè+¨μ‡_»∞ QÍÜ«∞Ñ¨~°Kå_»∞.
JÑ¨C_»∞ J~°∞˚#∞_»∞ XHõ "å_ç QÆÅ ÉÏ}O ãÖkèOz cè+¨μ‡_ç ^èŒ#∞ã¨∞û#∞
qiKå_»∞. cè+¨μ‡_»∞ =∞~˘Hõ ^èŒ#∞ã¨∞û#∞ JO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞. J~°∞˚#∞_»∞
HõΔ}OÖ’ ^•xfl ‰õÄ_® qiKå_»∞. Ü«Ú^Œúq^ŒºÖ’ J„QÆQÍq∞ J~Ú# cè+¨μ‡_»∞
J~°∞˚#∞}˜‚ "≥∞K«∞Û‰õΩO@∂ =∞~˘Hõ qÅ∞¡ JO^Œ∞‰õΩO@∂<Õ Hõ$+¨μ‚}˜‚, J~°∞˚#∞}˜‚
`«# ÉÏ}=~°¬O`À =ÚOK≥uÎ J~°∞˚#∞_çH˜ HÍÅ∞ K≥~Úº P_»‰õΩO_® KÕâß_»∞.
XHõ ã≤÷uÖ’, J~°∞˚#∞_»∞ cè+¨μ‡}˜‚ K«OÑ¨_®xH˜ ãÖâ◊~Úã¨∞Î<åfl_»O@∂
Hõ$+¨μ‚_»∞ Jey, `å<Õ cè+¨μ‡}˜‚ K«OÑ¨Ù`å#O@∂ `«# K«„HÍxfl KÕuÖ’H˜
fã¨∞‰õΩx ~°^äŒO g∞^Œ #∞Oz ^Œ∂H˜ cè+¨μ‡_ç"≥·Ñ¨Ù #_»∞=™êQÍ_»∞. Wk K«∂ã≤
J~°∞˚#∞_»∞ ~°^äŒO g∞^Œ #∞Oz „HÕkH˜ ^Œ∂H˜ Hõ$+¨μ‚_ç "≥O@ Ñ¨~°∞ÔQuÎ, Ô~O_»∞
KÕ`«∞Å`À#∂ J`«}˜‚ #_»∞=ÚK«∞@∂ì Ñ¨@∞ì‰õΩx PÑ¨Ù^•=∞x „Ñ¨Ü«∞uflO
Kå_»∞. Hõ$+¨μ‚_»∞ J~°∞˚#∞}˜‚ D_»∞Û‰õΩO@∂ =ÚO^Œ∞‰õΩ "≥à◊§™êQÍ_»∞. JÑ¨C_»∞
J~°∞#˚ ∞_»∞, ''Hõ$ëê‚, <å Ñ¨~∞° =Ù xÅÉˇ@∞ì! ~°ÔŒä g∞^ŒH˜ ^ŒÜ∞« K≥~Úº. Ü«Ú^ŒOú
KÕÜ«∞#x „Ñü[˝ KÕã≤# #∞=Ùfi =∂@ `«Ñ≤Ê`Õ Ö’HõO U=∞O@∞Ok? <Õ#∞
~°=fiO`« JÅã≤áÈÜ«∂#∞. Jk #∞=Ùfi `«Ñ¨CQÍ ÉèÏqOK«=^Œ∞Ì. WHõ g∞^Œ@
<Õ#∞ cèHõ~°"≥∞ÿ# Ü«Ú^ŒúOKÕã≤ â◊„`«∞=ÙÅ#∞ x~°∂‡e™êÎ#∞!—— Jx „Ñü[˝
KÕâß_»∞. P =∂@Å∞ qx âßOuOz# Hõ$+¨μ‚_»∞ ~°^äŒO Jkè~ÀÇ≤ÏOKå_»∞.
J~Ú`Õ `˘q∞‡^Œ=<å\˜ ~å„u áêO_»=ÙÅ HÀiHõ "Õ∞~°‰õΩ cè+¨μ‡_Õ `«#
=∞~°} ~°Ç¨Ï™êºxfl "åiH˜ K≥áêÊ_»∞. `«# KÕuÖ’ qÅ∞¡ L#flO`« HÍÅO
^Õ=`«Å∞ ‰õÄ_® `«##∞ [~ÚOK«Ö~Ë h° , J~Ú`Õ ã¢ ÅÎ‘ g∞^Œ, ã¢ QÎ‘ Í Ñ¨Ù\˜#ì "åi
g∞^Œ `å#∞ ÉÏ}ÏÅ∞ "ÕÜ«∞#h, `«##∞ K«OÑ¨_®xˆH Ñ¨Ù\˜ì# P tYO_ç `«#
=∞~°}ÏxH˜ HÍ~°}=∞=Ù`å_»h cè+¨μ‡_»∞ q=iOKå_»∞. P „Ñ¨HÍ~°"Õ∞
tYO_çx `«# ~°^äŒOÖ’ ZH˜¯OK«∞‰õΩx J~°∞˚#∞_»∞ cè+¨μ‡}˜‚ Ñ¨_»Q˘\Ïì_»∞.
cè+¨μ‡_ç â◊s~°O JOQÆ∞à◊O MÏm ÖË‰õΩO_® ÉÏ}ÏÅ`À xO_ç áÈ~ÚOk.
cè+¨μ‡_»∞ <ÕÅg∞^Œ Ñ¨_çáÈ~Ú<å, â◊s~°=∞O`å QÆ∞K«∞Û‰õΩx L#fl ÉÏ}ÏÅ
=Å# P =∞Ç¨¿ã<åx â◊s~°O <ÕÅ#∞ `åHõÖË^Œ∞. P q^èŒOQÍ cè+¨μ‡_ç â◊s~°O
'JOÑ¨â◊Ü«∞º— g∞^Œ LOk, HÍh `«Å =∂„`«O „HÕ^ŒÑ¨_çáÈ`«∂ LOk.
cè+¨μ‡_»∞ `«#‰õΩ `«ÅQÆ_» U~åÊ@∞ KÕÜ«∞=∞x ã¨∂z¿ãÎ, H“~°=ÙÅ∞ "≥∞`«Îx
`«ÅQÆ_»Å∞ U~åÊ@∞ KÕ^•Ì=∞x J#∞‰õΩ<åfl~°∞. HÍh cè+¨μ‡_»∞ J~°∞˚#∞}˜‚ XHõ
g~°∞_çH˜ `«y#@∞ìQÍ `«#‰õΩ `«ÅQÆ_» U~åÊ@∞ KÕÜ«∞=∞x HÀ~å_»∞.
J~°∞˚#∞_»∞ =¸_»∞ ÉÏ}ÏÅ∞ "Õã≤, cè+¨μ‡_ç `«Å#∞ ZuÎ Ñ¨@∞ì‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ
`«ÅQÆ_»ÖÏQÍ U~åÊ@∞ KÕâß_»∞. PÃÑ·# cè+¨μ‡_»∞ `«#‰õΩ ^•Ç¨ÏOQÍ LO^Œx
J<åfl_»∞. K«Å¡x áêhÜ«∂Å HÀãÖ ÑïÔQ`åÎ~°∞ H“~°=ÙÅ∞. HÍh cè+¨μ‡_»∞
zHÍ‰õΩÑ¨_»∞`«∂ J~°∞˚#∞_ç "≥·Ñ¨Ù ™êÖ’K«#QÍ K«∂âß_»∞. JÑ¨C_»∞
J~°∞˚#∞_»∞ cè+¨μ‡_çH˜ „Ñ¨^ŒH˜Δ}O KÕã≤, XHõ k"åºGO fã≤ QÍO_ô"åxH˜
ãÖkèOz Éèí∂q∞ g∞^Œ H˘\Ïì_»∞. HõΔ}OÖ’ k=º"≥∞ÿ# áê`åà◊QÆOQÆ LaH˜ ÃÑ·H˜
=zÛOk. cè+¨μ‡_»∞ ^•x`À ^•Ç¨ÏO f~°∞Û‰õΩ<åfl_»∞.5
D Ñ¶¨∞@ìOÖ’ J~°∞˚#∞_ç Ü≥ÚHõ¯ „ÑüÉèÏáê@"åÅ∞
Uáê\˜"À =∞#‰õΩ J~°÷=∞=Ù`«∞Ok. J~°∞˚#∞_ç Ñ¨HΔÍ# ^èŒ~°‡O
LOk. =∞~˘Hõ"≥·Ñ¨Ù cè+¨μ‡_»∞ `å<Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ `«# =∞~°}
~°Ç¨Ï™êºxfl `«# „Ñ¨`«º~°∞÷Öˇ·# áêO_»=ÙÅ‰õΩ K≥áêÊ_»∞. J^Õ
x["≥∞ÿ# g~°∞_ç ÅHõΔ}O. =∞~°}Ïxfl ZO`«=∂„`«O ÅHõΔ º
ÃÑ@ìx D g~°∞Å =∞#ã¨∞ûÖ’ U=ÚO^À `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜
=∞#O „Ñ¨Ü«∞uflOKåe. rq`«OÖ’ `«=∞ P^Œ~°≈O, `«=∞ hu,
`«=∞ ^èŒ~°‡O „Ñ¨HÍ~°O #_»K«∞HÀ=_»"Õ∞ HÍHõ, "å\˜ J=∞Å∞Ö’
U =∂„`«O ~årÑ¨_»‰õΩO_® LO_»_»"Õ∞ "åiH˜ =ÚYºO.
â◊s~°O J<Õk ˆH=ÅO XHõ K˘HÍ¯ÖÏO\˜k. ziyáÈ~Ú#
K˘HÍ¯ fã≤"Õã≤ H˘`«Î K˘HÍ¯ `˘_»∞QÆ∞‰õΩ#fl@∞ì, P =∞Ç¨g~°∞
Å‰õΩ â◊s~åxfl q_çzÃÑ@ì_»=∞<Õk KåÖÏ z#fl q+¨Ü«∞O.
5
cè+μ¨ ‡_∞» , '=∞# =∞Ç¨ÏŸ#fl`«"å~°ã`¨ fi« O— : Ñ¿ r 104
=∞~°}ÉèíÜ«∂xfl [~ÚOz#Ñ¨Ù_Õ =∞#O ÉèíÜ«∂xfl x[OQÍ
[~ÚOz# "å~°=∞=Ù`å=Ú.
™ê^è•~°}OQÍ, â◊s~°O, ^•x JO^ŒO, ¿Ñ~°∞„Ñ¨MÏº`«∞Å∞,
Pã≤Îáêã¨∞ÎÅ∞ W=hfl x["≥∞ÿ#=x =∞x+≤ J#∞‰õΩO@∂, Jq
áÈ`åÜÕ∞"≥∂#x ÉèíÜ«∞Ñ¨_»∞`«∂ LO\Ï_»∞. HÍ|>Ëì J`«_»∞
Jxfl~°HÍÅ ^Œ∞óMÏÅÖ’#∂ z‰õΩ¯HÀ=_»"Õ∞ HÍHõ, "å\˜HÀãÖ
U ^Œ∞~å‡~åæxH© "≥#∞HÍ_»x"å_»∞QÍ ‰õÄ_® `«Ü«∂~°=Ù`å_»∞.
HÍh rq`«"≥∞O`« x["≥∂ =∞~°}=∞<Õk ‰õÄ_® JO`Õ x[O.
'*Ï`«ã¨º Ç≤Ï „^èŒ∞"À =∞$`«∞ºó „^èŒ∞=O [#‡ =∞$`«ã¨º K«...—
JO>Ë 'Ñ¨Ù\˜ì#"åiH˜ =∞~°}O `«Ñ¨Ê^Œ∞, =∞~°}Õz# "åiH˜
Ñ¨Ù@∞ìHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞— Jx w`« (2:27)Ö’ Hõ$+¨μ‚_»∞ K≥Ñ≤Ê
J~°∞˚#∞}˜‚ L`ÕÎ[ÑïKå_»∞ Hõ^•! ''=∞#O ZÑ¨C_≥·`Õ D [##
=∞~°}ÏÅ x`«ºã¨`åºxfl K«Hõ¯QÍ J~°÷O KÕã¨∞‰õΩO\Ï"≥∂
JÑ¨C_»∞ =∞# r=#q^è•#"Õ∞ =∂iáÈ`«∞Ok. =∞~°}O
QÆ∞iOz PÖ’zOz#Ñ¨C_»∞ =ÚO^Œ∞ =∞#ã¨∞û H˘O`« x~åâ◊
Ö’, PO^Àà◊#Ö’ =ÚxyáÈ~Ú<å, ^•xx ãïQÍ J~°÷O
KÕã¨∞‰õΩ#flÑ¨C_»∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ Q˘Ñ¨Ê âßOu HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
=∞#O KÕ¿ã „Ñü Ñ¨xÖ’#∂ #∂`«<À`ÕÎ[O HõxÑ≤ã¨∞ÎOk——
Jx ™êfig∞r É’kèOKå~°∞. WOHÍ, ''„Ñü"˘Hõ¯ Ñ¨h, ^•x
Ñ¶ë`«OQÍ =∞Oz`Àáê@∞ K≥_»∞#∞ ‰õÄ_® Wã¨∞ÎOk.
ÖËâ◊=∂„`«"≥∞ÿ<å K≥_»∞ HõeyOK«x =∞Oz Ñ¨x J<Õ^Õ ÖË^Œ∞.
Jyfl`Àáê@∞ á⁄QÆ ZÖÏ LO@∞O^À JÖÏˆQ Jxfl Ñ¨#∞Å‰õÄ
H˘O`« K≥_»∞ JO\˜ ÃÑ@∞ì‰õΩx LO@∞Ok. HÍ|\˜ì, U Ñ¨#∞Å
^•fi~å Z‰õΩ¯= "≥Ú`«ÎOÖ’ "Õ∞Å∞ [iy, H˘kÌ "≥Ú`«ÎOÖ’ K≥_»∞
[~°∞QÆ∞`«∞O^À =∞#O J@∞=O\˜ Ñ¨#∞Å∞ KÕÑ¨\Ïìe.
J~°∞˚#∞_»∞ cè+¨μ‡}˜‚, „^À}∞}˜‚ Ñ¨_»Q˘\Ïì_»∞. HÍh P Ñ¨x
KÕÜ«∞HõáÈ`Õ ^Œ∞~Àº^èŒ#∞}˜‚ F_çOK«_»O ™ê^èŒºÑ¨_Õk HÍ^Œ∞.
^Œ∞~Àº^èŒ#∞}˜‚ K«OÑ¨HõáÈ`Õ =∞Oz g∞^Œ K≥_»∞ q[Ü«∞O
™êkèOz, "≥Ú`«ÎO ^ÕâßxˆH Q˘Ñ¨Ê qÑ¨`«∞Î ãÖÉèíqOz
LO_Õk!—— Jx K≥Ñ¨Ê_»O ^•fi~å „Ñü =∞x+≤H© LO_Õ ^èŒ~å‡xfl
J`«_»∞ ZÖÏ, ZO^Œ∞‰õΩ x~°fiiÎOKåÖ’ q=iOKå~°∞.
47. ^Œ∞óMÏxfl kQÆ„q∞OQÍe,

Ü«Ú^•úxfl H˘#™êyOKåe!
cè+¨μ‡_ç `«~åfi`« H“~°=ÙÅ∞ „^À}∞}˜‚ ã¨~°fiÃã·<åº^èŒº‰õΔΩ_çQÍ KÕã¨∞‰õΩx
Ü«Ú^ŒúO „áê~°OaèOKå~°∞. „^À}∞_»∞ J*ËÜ«∞"≥∞ÿ# â∫~°ºÑ¨~å„Hõ=∂Å∞
QÆÅ"å_»∞, ^èŒ#∞ifi^•ºHÀq^Œ∞_»∞. „^À}∞_»∞ ^Œ∞~Àº^èŒ#∞}˜‚ Ñ≤ez, ''<åÜ«∞<å
h‰õΩ XHõ =~°O W™êÎ#∞ HÀ~°∞HÀ!—— J<åfl_»∞. ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ P#O^ŒO`À,
''PKå~åº! g∞~°∞ ^èŒ~°‡~åAx |OnQÍ KÕã≤ <å‰õΩ W=fiO_ç!—— Jx HÀ~å_»∞.
JÑ¨C_»∞ „^À}∞_»∞, ''<åÜ«∞<å! J~°∞˚#∞_»∞ `À_»∞QÍ L#flO`« HÍÅ=¸
^èŒ~°‡~åAx =∞#O |OnQÍ Ñ¨@∞ìHÀÖË=Ú. HÍ|\˜ì ãÖâ◊Ñ¨Î‰õΩefl J~°∞˚#∞}˜‚
Ü«Ú^•úxH˜ ~°=∞‡x HõqfiOKÕÖÏQÍ K≥~Úº. J~°∞˚#∞_»∞ `«Ñ¨ÊHõ "åi`À
Ü«Ú^•úxH˜ "≥_»`å_»∞. JÑ¨C_»∞ ^èŒ~°‡~åA‰õΩ J~°∞˚#∞_»∞ ~°HõΔ}QÍ LO_»_»∞
Hõ#∞Hõ =∞#O ^èŒ~°‡~åAx |OnQÍ Ñ¨@∞ìHÀ=K«∞Û!—— Jx ã¨ÅÇ¨ WKåÛ_»∞.
"å~°∞ J#∞‰õΩ#fl@∞¡QÍ<Õ `«#‰õΩ ã¨"åÅ∞ qã≤i# ãÖâ◊Ñ¨Î‰õΩÅ`À J~°∞˚#∞_»∞
Ü«Ú^•úxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞.
P<å\˜ Ü«Ú^•úÅÖ’ W~°∞Ãã·<åºÅ∂ XHõ^•x<˘Hõ\˜ F_çOKÕO^Œ∞‰õΩ
gÅ~Ú# =ÓºÇ¨ÅÖ’ `«=∞`«=∞ Ãã·<åºÅ#∞ xÅÉˇ>Ëì"å~°∞. =ÓºÇ¨ÏO JO>Ë
Ü«Ú^ŒúOÖ’ Ñ¨^•u^ŒàÏÅ#∂, Jâ◊fiQÆ[ ¿ã#Å#∂, Ju~°^äŒ, =∞Ç¨~°^äŒ∞Å#∞
xÅÉˇ>Ëì f~°∞. P ~ÀA# „^À}∞_»∞ Ñ¨^Œ‡=ÓºÇ¨ÏO J<Õ =ÓºÇ¨xfl Ñ¨xfl
áêO_»=¿ã##∞ Z^Œ∞~˘¯<åfl_»∞. D Ñ¨^Œ‡=ÓºÇ¨ÏO J<Õk ãÖH˜¡+¨ì"≥∞ÿ#
Ü«Ú^Œ=ú ÓºÇ¨ÅÖ’ XHõ\.˜
122
D Ñ¨^Œ‡=ÓºÇ¨ÏO J<Õk Ñ¨^Œ‡O PHÍ~°OÖ’ LO_»_»"Õ∞ HÍHõ ^Œ∞ˆ~ƒù^Œº"≥∞ÿ#
=ÓºÇ¨ÏOQÍ ¿Ñ~°∞`≥K«∞Û‰õΩOk. JÖÏ\˜ =ÓºÇ¨Å#∞ ÉèËkOK«_»O ‰õÄ_® XHõ
„Ñ¨`ÕºHõq^Œº. P q^Œº áêO_»=Ãã·#ºOÖ’ Hõ$+¨μ‚_çH©, J~°∞˚#∞_çH© `«Ñ¨Ê "ÕÔ~=iH©
`≥eÜ«∞^Œ∞. P =ÓºÇ¨xfl KèÕkOK«x^Õ „Ñ¨`«º~°∞÷Å#∞ Ü«Ú^ŒúOÖ’
x~ÀkèOK«_»O ™ê^èŒºO HÍ^Œ∞. nx`À ^èŒ~°‡~åA "åix ZÖÏ Z^Œ∞~À¯"åÖÏ
Jx PÖ’zã¨∂Î LO>Ë, Jaè=∞#∞º_»∞ =zÛ, ''^•xÖ’ ZÖÏ „Ñ¨"ÕtOKåÖ’
<å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞, J~Ú`Õ uiy |Ü«∞@‰õΩ ~å=_»O ZÖÏQÀ <å‰õΩ
`≥eÜ«∞^Œ∞—— J<åfl_»∞. JÑ¨C_»∞ ^èŒ~°‡~åA, cè=Ú_»∞, ''<åÜ«∞<å! h=Ù P
Ñ¨^Œ‡=ÓºÇ¨xfl KèÕkOz Ö’xH˜ „`À=K«∂Ñ≤`Õ, q∞ye#k "Õ∞=Ú
K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï=Ú!—— J<åfl~°∞.
P „Ñ¨HÍ~°"Õ∞ Jaè=∞#∞º_»∞ q[$OaèOz, Ñ¨^Œ‡=ÓºÇ¨xfl KèÕkOz
Ö’ÑëH˜ „Ñ¨"ÕtOKå_»∞. J~Ú`Õ q∞ye# áêO_»=ÙÅ∞ J`«}˜‚ "≥#flO\˜
Ö’ÑëH˜ "≥à◊§É’ÜÕ∞Ö’Ñ¨Ù "åiH˜ Ãã·O^èŒ=Ù_»∞ J_»∞¤QÍ =KåÛ_»∞. D
Ãã·O^èŒ=Ù_»∞ H“~°=ÙÅ K≥Öˇ¡Å∞ J~Ú# ^Œ∞ã¨ûÅ‰õΩ Éèí~°Î. J~Ú`Õ D
^Œ∞~å‡~°∞æ_»∞ XHõ™êi „^ÒÑ¨kx "≥∂Ç≤ÏOz, P"≥∞#∞ K≥~°Ñ¨@ì_®xH˜
„Ñ¨Ü«∞ufl¿ãÎ, J~°∞˚#∞_»∞ W`«}˜‚ Ñ¨@∞ì‰õΩx, QÆ∞O_»∞wã≤ J~Ú^Œ∞ Ñ≤ÅHõÅ∞ ÃÑ\˜ì
=keÃÑ\Ïì_»∞. ^•x`À áêO_»=ÙÅ g∞^Œ Ñ¨QÆ|\˜ì# Ãã·O^èŒ=Ù_»∞ `«Ñ¨ã¨∞ûKÕã≤
áêO_»=ÙÅÖ’ J~°∞˚#∞}˜‚ `«Ñ¨Ê q∞ye# #Å∞QÆ∞ih Ü«Ú^ŒúOÖ’
XHõ~ÀAáê@∞ F_çOK«QÆeˆQÖÏ =~°O á⁄O^•_»∞. P â◊H˜Î`À Ñ¨^Œ‡=ÓºÇ¨ÏO
=ÚO^Œ∞ xÅ|_ç Z=~°∂ Ö’xH˜ *Á~°|_»‰õΩO_® x~ÀkèOKå_»∞.
Ö’Ñ¨Å L#fl Jaè=∞#∞º_»∞, `«O„_çH˜ `«QÆæ `«#Ü«Ú_çÖÏQÍ g~Àz`«OQÍ
áÈ~å_ç, J<ÕHõ=∞Okx =∞@∞ìÉˇ\Ïì_»∞. J~Ú`Õ H“~°=ÙÅO^Œ~°∂
XHõ¯™êiQÍ ^•_çKÕã≤ J`«}˜‚ K«Oáê~°∞.6 JÑ¨Ê\˜H˜ ãÖâ◊Ñ¨Î‰õΩÅ#∞ =kèOz
"≥#∞uiy# J~°∞˚#∞_çH˜ D "å~°Î Ñ≤_»∞QÆ∞áê@∞ÖÏQÍ `«yeOk. J~Ú`Õ,
Hõ$+¨μ‚_»∞, ™È^Œ~°∞Å∞ J`«}˜‚ F^•~åÛ~°∞. =∞Ç¨|Å=O`«∞_»∞, ã¨=∞~°∞÷_»∞,
|∞kú=∞O`«∞_»∞ J~Ú# Jaè=∞#∞º_çÖÏO\˜ H˘_»∞‰õΩ#∞ HÀÖ’Ê~Ú# `«O„_ç
Ñïã≤u÷ ZÖÏ LO@∞O^À TÇ≤ÏOK«O_ç! J~Ú<å P ÉÏ^è#Œ ∞ JuHõ+Oì¨ g∞^Œ
6
Jaè=∞#∞º_»∞, '=∞# =∞Ç¨ÏŸ#fl`«"å~°ã`¨ fi« O— : Ñ¿ r 116
kQÆq∞OQÆ∞‰õΩx =∞~°∞<å_»∞ ã¨∂~°∞º_»∞ Jã¨Îq∞OKÕ Ö’Ñ¨Å Ãã·O^èŒ=Ù}˜‚
Hõ_»`Õ~°∞™êÎ#h, ÖËHõáÈ`Õ Jyfl„Ñ¨"Õâ◊O KÕ™êÎ#h J~°∞˚#∞_»∞ „Ñü[˝ KÕâß_»∞.
P =∞~°∞<å\˜ Ü«Ú^ŒOú Ö’ H“~°=ãÃ #· ºO "≥Ú`«OÎ ãÃ O· ^è=Œ Ù}˜‚ ~°HOΔ˜ K«_O» Ö’
x=∞QÆfl"≥∞ÿOk. „^À}∞_»∞ XHõ^•xÖ’ XHõ\˜QÍ =¸_»∞ =ÓºÇ¨Å∞ Ñ¨xfl ^•x
=∞^èºŒ Ö’ ãÃ O· ^è=Œ Ù}˜‚ xÅÉˇ\Ïì_∞» . J~°∞#˚ ∞_»∞ ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ Ü«Ú^ŒOú KÕã∂¨ Î
Ãã·O^èŒ=Ù}˜‚ "≥`«∞‰õΩ`«∞<åfl_»∞. „Hõ=∞OQÍ J~°∞˚#∞_ç ~°^ä•xH˜ Hõ\˜ì# QÆ∞„~åÅ∞
JÅã≤áÈ™êQÍ~Ú. "å\˜H˜ q„âßOu x"åfie. J~Ú`Õ Ü«Ú^ŒúO =∞^èŒºÖ’
~°^ä•xfl PÑ¨_»O ZÖÏ? J~°∞˚#∞_»∞ ~°^äŒO ky <ÕÅg∞^Œ xÅ|_ç Jxfl
"≥·Ñ¨ÙÅ‰õÄ ÉÏ}ÏÅ∞ q_»∞ã¨∂Î â◊„`«∞g~°∞Å#∞ <ÕÅ‰õÄÅÛ™êQÍ_»∞. Hõ$+¨μ‚_»∞
QÆ∞„~åÅ‰õΩ QÆ∞K«∞Û‰õΩ#fl ÉÏ}ÏÅ#∞ ÃÑiH˜"Õã≤, "å\˜ â◊s~åxfl xq∞i
¿ã^Œn~åÛ_»∞. WHõ "å\˜H˜ h~°∞ ÃÑ\ÏìÅx Hõ$+¨μ‚_»∞ HÀi`Õ, J~°∞˚#∞_»∞ XHõ
ÉÏ}O`À <ÕÅ#∞ H˘\Ïì_∞» . ^•x`À <ÕÅÑÿe, JHõ¯_» XHõ z#fl H˘Å#∞ÖÏQÍ
U~°Ê_çOk. ^•xÖ’ h\˜x Hõ$+¨μ‚_»∞ QÆ∞„~åÅ‰õΩ `åyOKå_»∞. WO`«¿ãÑ¨Ó,
J~°∞˚#∞_»∞ <ÕÅg∞^Œ #∞OKÕ â◊„`«∞=ÙÅ#O^Œih xÅ∞=iã¨∂Î L<åfl_»∞. WHõ
~°^äŒO ZH˜¯ Ü«Ú^•úxfl H˘#™êyOKå_»∞. „Hõ=∞OQÍ ™êÜ«∞O ã¨=∞Ü«∞O
^ŒQÆæ~°Ñ¨_»™êyOk.
J~Ú`Õ, ã¨∂~°∞º_»∞ Ñ¨_»=∞~° k‰õΩ¯# kyáÈ`«∞<åfl Ãã·O^èŒ=Ù_»∞
|Ü«∞@Ñ¨_»‰õΩO_® H“~°=ÙÅ∞ *Ï„QÆ`«ÎÑ¨_®¤~°∞. „Ñü[˝ <≥~°"Õ~°HõáÈ`Õ,
J~°∞˚#∞_»∞ Jyfl„Ñ¨"Õâ◊O KÕ¿ãÎ, Ü«Ú^Œú"Õ∞ =Úyã≤áÈ`«∞Ok Hõ^• J#flk "åi
PÖ’K«#. ™êÜ«∞OHÍÅO ã¨g∞Ñ≤ã¨∞Î#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Hõ$+¨μ‚_»∞ `«# ã¨∞^Œ~°≈#
K«„HÍxfl „Ñ¨Ü≥∂yOz, H˘kÌ x=ÚëêÅ áê@∞ ã¨∂~°∞º_»∞ Hõ#Ñ¨_»‰õΩO_®
KÕâß_»∞. Jk K«∂ã≤ ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∞O J~ÚO^Œx H“~°=ÙÅ∞ P#O^ŒO`À
ˆHiO`«Å∞ H˘\Ïì~°∞. JO`«=~°‰õÄ ~°^äŒOÖ’ ^•‰õΩ¯#fl Ãã·O^èŒ=Ù_»∞ ÃÑ·H˜ÖËz
ÃÑ^ŒÌQÍ #=fi™êQÍ_»∞. J~°∞˚#∞_»∞ J`«_ç HõO~î°ã¨fi~åxfl QÆ∞iÎOz, J`«_ç `«Å
QÍeÖ’H˜ Zyˆ~ÖÏQÍ ÉÏ}O`À H˘\Ïì_»∞. J~Ú`Õ J`«_ç `«Å <ÕÅg∞^Œ
Ñ¨_‰» Äõ _»^∞Œ . Z=i KÕuÖ’Oz ãÃ O· ^è=Œ Ù_ç `«Å <ÕÅg∞^Œ Ñ¨_∞» `«∞O^À, J`«_ç
`«Å "≥~Úº„=Hõ¯Å=Ù`«∞O^Œx ãÃ O· ^è=Œ Ù_»∞ `«# `«O_„ #ç ∞Oz =~°O á⁄O^•_»∞.
Hõ$+¨μ‚_ç ã¨ÅÇ¨ "Õ∞~°‰õΩ, áêâ◊√Ñ¨`åGO`À P Ãã·O^èŒ=Ù_ç `«Å <ÕÅg∞^Œ
Ñ¨_»‰õΩO_® Zyi"≥o§ J_»qÖ’ `«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∞Î#fl Ãã·O^èŒ=Ù_ç `«O„_ç X_çÖ’
Ñ¨_ÕÖÏQÍ H˘\Ïì_»∞. Xà’§Ñ¨_ç# `«Å#∞ K«∂ã≤ LeH˜¯Ñ¨_ç Ãã·O^èŒ=Ù_ç `«O„_ç
^•xfl KÕ`«∞Å`À <ÕÅg∞^Œ‰õΩ „`Àã≤"Õâß_»∞. JO`Õ, J`«_ç `«Å "Õ~Ú
=ÚHõ¯Öˇ·áÈ~ÚOk. WO`«Ö’ Hõ$+¨μ‚_»∞ uiy ã¨∂~°∞º_»∞ HõxÑ≤OKÕÖÏQÍ
KÕâß_»∞. P q^èŒOQÍ J~°∞˚#∞_ç „Ñü[˝ <≥~°"ÕiOk.
48. JOu=∞q[Ü«∞O
Ñ¨^≥Ìxq∞k ~ÀAÅ∞ ™êy# =∞Ç¨ÉèÏ~°`«Ü«Ú^ŒúO
"ÕÅ=∞Ok g~°∞Å =∞~°}ÏxH˜ HÍ~°}"≥∞ÿOk. D Ü«Ú^ŒúOÖ’
Hõ~°∞‚_»∞ J<ÕHõ™ê~°∞¡ J~°∞˚#∞_çH˜ Z^Œ∞~°∞Ñ¨_ç, F_çáÈÜ«∂_»∞.
Hõ~°∞‚_Õ J~°∞˚#∞_ç HõO>Ë Q˘Ñ¨Ê"å_»x H˘O^Œ~°∞ "åkã¨∂Î
LO\Ï~°∞. J~Ú`Õ, Hõ~°∞‚_ç`À áÈeÛ#Ñ¨C_»∞ J~°∞˚#∞_Õ
Q˘Ñ¨Ê"å_»x "åºã¨ÉèÏ~°`«O q=iã¨∞ÎOk. Hõ~°∞‚_»∞ ^Œ∞~å‡~°æ
ã¨fiÉèÏ=Ù_»∞. JO^Œ∞KÕ`« J~°∞˚#∞_ç`À ã¨=∂#OQÍ q^Œº#∞
„Ñ¨^Œi≈Oz, J`«_»∞ á⁄Ok#@∞=O\˜ Q˘Ñ¨Ê J¢™êÎÅ#∞
ãÖáêkOz<å ‰õÄ_®, jÅO ÖËHõáÈ=_»O=Å¡ J"Õg J`«_çH˜
ã¨=∞Ü«∂xH˜ LÑ¨Ü≥∂QÆÑ¨_»ÖË^Œ∞. P q^èŒOQÍ jÅO J<Õk
H“â◊ÖÏxH˜ ZÖÏ T`«q∞ã¨∞ÎO^À =∞~˘Hõ™êi =∞#O J~°÷O
KÕã¨∞HÀ=K«∞Û.
18=<å_»∞ cè=Ú_»∞ QÆ^•Ü«Ú^ŒúOÖ’ ^Œ∞~Àº^èŒ#∞}˜‚ =∞@∞ì
Éˇ@ì_»O`À áêO_»=ÙÅ∞ q[Ü«∞O ™êkèOKå~°∞.
JÉèÏºãÖ, ãÖHõÅÊâ◊H˜Î, UHÍ„QÆ`«Å`À `Õ*’=∞Ü«∞"≥∞ÿ#
rq`åxfl =∞#‰õΩ P^Œ~°≈OQÍ K«∂Ñ≤# J~°∞˚#∞_»∞ `«# H©iÎx
K«i„`«Ö’ ã¨∞ã≤÷~°O KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. J~°∞˚#∞_»∞ ™êkèOz#@∞
=O\˜ H“â◊ÖÏxfl =∞#O ‰õÄ_® ™êkèOKåe. =∞# rq`åefl
125
ZÖÏ =∞ÅK«∞HÀ"åÖ’ <Õˆ~Ê q+¨Ü«∂Å∞ =∞Ç¨ÉèÏ~°`«OÖ’
WOHÍ KåÖÏ L<åfl~Ú. J~Ú`Õ "å@xflO\˜h D z#fl
Ñ¨Ùã¨ÎHõOÖ’ „"åÜ«∞_»O ™ê^èŒºO HÍ^Œ∞. Wk XHõ ÑïK«Ü«∞O
=∂„`«"Õ∞. =∞Ç¨ÉèÏ~°`åxfl Ñ¨ÓiÎQÍ K«kq ÉèÏ~°fÜ«∞
ãÖã¨¯ $u Ü≥ÚHõ¯ Q˘Ñ¨Ê`«<åxfl `≥Å∞ã¨∞HÀ=Åã≤# ÉÏ^èŒº`«
=∞#O^Œi g∞^Œ LOk.
z=iQÍ, J~°∞˚#∞}˜‚ K«∂ã≤ =∞#O Uq∞ <Õ~°∞ÛHÀ"åÅx
™êfig∞r K≥áêÊ~À K«∂^•Ì=Ú:
''...D (ÉèíQÆ=næ`«Ö’ K«iÛOK«|_ç#@∞=O\˜) Q˘Ñ¨Ê
rq`«ã¨`åºÅ#∞ Hõ#∞Q˘<Õ"å~°∞ J~°}ÏºÅÖ’, QÆ∞Ç¨ÏÅÖ’#∂
=∂„`«"Õ∞ LO_»#Hõ¯~°ÖË^Œh, rq`«OÖ’x Jxfl~°HÍÅ
ã≤÷uQÆ`«∞ÅÖ’ L#fl"å~°∂ "å\˜x ™êHΔÍ`«¯iOK«∞HÀ=K«∞Û#h
"Õ^•O`«O É’kè™ÈÎOk. D ã¨`åºÅ#∞ Hõ#∞Q˘#fl "å~°∞
aÖÏÅÖ’, =<åÅÖ’ x=ã≤OKÕ "å~°∞ HÍh, =∞#ÖÏ
q„âßOu=∞Ü«∞"≥∞ÿ# rq`åÅ#∞ QÆ_ç¿Ñ"å~°∞ HÍh, HÍ^Œ∞.
"å~°∞ rq`«OÖ’ J`«ºO`« K«∞~°∞‰õΩ^Œ#O`À, HõΔ}O
fiHõÖË‰õΩO_®, Ñ¨xÖ’ `«Å=Ú#HõÖˇ· LO_Õ"åˆ~#x =∞#O
#=∞‡Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞. "å~°∞ =∞Ç¨Ãã·<åºÅ‰õΩ PkèÑ¨`«ºO =Ç≤Ïã¨∂Î,
ã≤OÇ¨ã¨<åÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx, JãÖMÏº‰õΩÖˇ·# „Ñ¨[Å
ÉÏQÀQÆ∞Å∞ K«∂¿ã"å~°∞. D<å_»∞ ~åA JO>Ë ˆH=ÅO <å=∞
=∂„`åxˆH ~åA. JÑ¨Ê\’¡ ~åAÖË ã¨~°fiÃã·<åº^èŒº‰õΔΩÅ∞QÍ
`å"Õ∞ =ÚO^Œ∞O_ç Ü«Ú^•úÅ#∞ #_ç¿Ñ"å~°∞. J~Ú<å "åiH˜
D =∞Ç¨ã¨`åºÅxflO\˜h PÖ’zOKÕ ã¨=∞Ü«∞O, "å\˜x
`«=∞ J#∞Éèí"åxH˜ `≥K«∞Û‰õΩx, „Ñ¨[ÅO^ŒiH© É’kèOKÕO^Œ∞‰õΩ
ãïÑ¨_ç#O`« fiHõ ^˘iHÕk. "åi`À áÈe¿ãÎ =∞#O KåÖÏ
f~°∞ÉÏ>ˇÿ# rq`åÅ#∞ QÆ_»∞Ñ¨Ù `«∞<åfl=Ú. J@∞=O@Ñ¨C_»∞
=∞# rq`åÅ∞ WOÔHO`«QÍ PK«~°}`À xO_ç LO_®Ö’
PÖ’zOK«O_ç! ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`« ~°}~°OQÆOÖ’ xÅ|_ç, `«#
=∞Ç¨Ãã·<åºxfl =ÚO^Œ∞‰õΩ #_»∞Ñ¨Ù`«∞#fl J~°∞˚#∞_ç`À áÈe¿ãÎ,
=∞# J=ã¨~åÅ∞ ã¨∞<åfl. J~Ú<å P Ü«Ú^ŒúO =∞^èŒºÖ’, P
~°}Q˘}^èŒfixÖ’, P HõÖ’¡ÅOÖ’, J`«∞º#fl`« ^èŒ~°‡âß¢™êÎÅ#∞
K«iÛOz, P ^èŒ~å‡Å#∞ `«# rq`«OÖ’ PK«~°}Ö’
K«∂Ñ≤OKÕO`« fiHõ J`«_çH˜ ^˘iHÕk. J~°∞˚#∞_ç`À áÈe¿ãÎ,
KåÖÏ fiHõQÍ, Ç¨~ÚQÍ, ã¨∞YOQÍ rq`«O QÆ_»∞Ñ¨Ù`«∞#fl
=∞#O, =∞# rq`«OÖ’ ZO`À Z‰õΩ¯= Ñ¨x KÕã≤ K«∂áêe.
x*ÏxH˜, =∞#O J#∞‰õΩO@∞#fl ^•xHõ<åfl =∞#‰õΩ Z‰õΩ¯=
ã¨=∞Ü«∞"Õ∞ ^˘~°∞‰õΩ`«∞Ok – =∞#O ^•xx =∞Oz Ñ¨xH˜
LÑ¨Ü≥∂yOKåÅ#∞‰õΩO>Ë!——
49. LÑ¨ãO¨ Ç¨~°O

rq`«=∞O`å JOH˜`«|∞kú`À q^•ºÉèÏºãÖ KÕÜ«∞_»"Õ∞
HÍHõ, `å#∞ KÕã≤# „Ñü Ñ¨xÖ’#∂ J~°∞˚#∞_»∞ Q˘Ñ¨Ê
H“â◊ÖÏxfl K«∂áê_»∞. rq`«OÖ’ =∞#O HÀi#k ™êkèOKå
ÅO>Ë W^˘Hõ¯>Ë =∂~°æO. Ñ¨xÖ’ J`«∞º#fl`«"≥∞ÿ# H“â◊ÖÏ<Õfl
Ü≥∂QÆ=∞x JO\Ï~°∞. J@∞=O\˜ H“â◊ÖÏxfl ™êkèOK«_®xH˜
KÕ¿ã JÉèÏºã¨"Õ∞ Ü≥∂QÆ=∂~°æO.
Ü«∞„`« Ü≥∂ˆQâ◊fi~°ó Hõ$+¨‚ó Ü«∞„`« áê~°÷ó ^èŒ#∞~°ú~°ó I
`«„`« Nó q[Ü≥∂ Éèí∂uó „^èŒ∞"å huó =∞u~°‡=∞ II (w`«18:78)
127
Hõ$+¨μ‚_»∞ Ü≥∂ˆQâ◊fi~°∞_»∞ – Ü≥∂QÆ=∂~åæxfl xˆ~ÌtOKÕ"å_»∞.
J`«_»∞ ^≥·=`åfixH˜, =∞Oz`«<åxH˜ „Ñ¨fHõ. ^èŒ#∞ã¨∞û#∞
KÕÑ¨\ ˜ì# áê~°∞÷_»∞ (JO>Ë J~°∞˚#∞_»∞), Q˘Ñ¨Ê H“â◊ÅO
HõÅ"å_»∞. Hõ$+¨μ‚_»∞ J~°∞˚#∞_ç ~°^äŒ™ê~°käQÍ =∂i J`«_ç
H“â◊ÖÏxH˜ =∂~°æxˆ~Ìâ◊#O KÕâß_»∞. ZHõ¯_» J`«º^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ#
™ê=∞~°÷ºO Ü≥∂QÆ=∂~°æOÖ’ ™êQÆ∞`«∞O^À, JHõ¯_» ã¨HõÅ
ãÖÑ¨^ŒÅ∞, q[Ü«∞O, „âıÜ«∞ã¨∞û, H©iÎ, hu ã≤÷~°OQÍ
<≥ÅH˘O\ÏÜ«∞x =∞#O J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åe. Hõ$+¨μ‚_»∞,
J~°∞˚#∞_»∞ HõÅã≤# KÀ@ JÑ¨[Ü«∂xH˜ `å"Õ ÖË^Œ∞. =∞#O
‰õÄ_® =∞# rq`«OÖ’ „Ñü Ñ¨xxH© H“â◊ÅO`À,
UHÍ„QÆ`«`À KÕã≤#Ñ¨C_»∞ J^Õ Ü≥∂QÆO J=Ù`«∞Ok. JÖÏ
Ñ¨xKÕÜ«∞_»O <Õ~°∞Û‰õΩ#flÑ¨C_»∞ =∞#O ™êkèOK«ÖËxk
LO_»^Œ∞.
a a a a a

Arjunudu PDF

Hochgeladen von

Dokumentinformationen

Originaltitel

Copyright

Verfügbare Formate

Dieses Dokument teilen

Dokument teilen oder einbetten

Freigabeoptionen

Stufen Sie dieses Dokument als nützlich ein?

Sind diese Inhalte unangemessen?

Copyright:

Verfügbare Formate

Arjunudu PDF

Hochgeladen von

Copyright:

Verfügbare Formate

J~°∞˚#∞_»∞

UHÍ„QÆ`«, ã¨OHõÅÊ â◊H˜Î, =ºH˜Î`«ﬁx~å‡}O

„Ñ¨`«∞Å HÀã¨O ÃÑ· z~°∞<å=∂#∞ ã¨O„Ñ¨kOK«QÆÅ~°∞.

© ã¨~°ﬁ Ç¨Ï‰õΩ¯Å∂ „Ñ¨HÍâ◊‰õΩÅq

„Ñ¨^äŒ=∞=Ú„^Œ}: JHÀì|~°∞, 2015 3000 HÍÑ‘Å∞

=ÚYz„`« q=~° } : =ÚYz„`« O Ö’ qÅ∞„H© _ » Ö ’ ÉÏ}ÏÅ∞

5. q[Ü«∂xH˜, H“â◊ÖÏxH˜ `Õ_®

''„Ñ¨Ñ¨OK« K«i„`« JO>Ë

19. „Ñ¨Ü«∞`«ﬂO`À Ñ¨xKÕ¿ã |∞kú

„^À}∞_çÖÏO\˜ ã¨iÜ≥ÿ∞# QÆ∞~°∞=Ù x~°O`«~°O t+¨μº_ç

30. `«# Ñ¨xx ã¨iQÍ KÕ¿ã"å}˜‚

32. ã¨OHõÅÊâH◊ Î˜ – UHÍ„Q`

35. HõëêìÅ#∞ ZÖÏ Z^Œ∞~À¯"åe?

37. KÕ¿ã Ñ¨xx PÖ’zOz KÕÜ«∂e

39. P`«‡qâßﬁã¨"∞Õ J"≥∂Ñ¶∞¨ "≥∞#ÿ |ÅO

40. x["≥∞#ÿ |Å=O`«∞_Õ

41. ''XHõ¯_≥ KåÅ∞!——

44. ^Œ∞~å‡~åæxﬂ Z^Œ∞~À¯QÆÅ"å_Õ HõΔ=∞ K«∂Ñ¨QÆÅ_»∞

46. ÉèíÜ«∞"Õ∞ Jxﬂ ^Œ∞~å‡~åæÅ‰õÄ =¸ÅO

47. ^Œ∞óMÏxﬂ kQÆ„q∞OQÍe,

49. LÑ¨ãO¨ Ç¨~°O

Das könnte Ihnen auch gefallen