ieerlee Je %eeveséejer

keÀcee&®es mJe©He
 
³eesieoe Þeer%eeveséejer - 7
   

}sKekeÀ: efJeYeekeÀj efJe. }s}s [mJeeceer ³eesieséejevebo]

 COPYRIGHT 2014

ieerlee Je %eeveséejer

keÀcee&®es mJe©He
[³eesieoe Þeer%eeveséejer - 7]

}sKekeÀ: efJeYeekeÀj efJe. }s}s [mJeeceer ³eesieséejevebo]

AUTHOR:
VIBHAKAR VITTHAL LELE
B.E. B.Sc. LL.B.
_________________________________
All rights reserved. Except for brief quotations in book reviews, and as otherwise
permitted by applicable law, no part of this work may be reproduced, stored,
transmitted or displayed in any form, or by any means (electronic, mechanical, or
otherwise) now known or hereafter devised --- including photocopy, Xerox, recording,
or any information storage and retrieval system ---- without prior written permission
from the author.
_____________________________
First Indian e-Edition, 2011

An authorized publication of
Vibhakar Vitthal Lele
Yogeshwar Kutir, Vrindavan-dham
c/o V.V.Lele, Vyaghreshwar Prasad
Manpada Road, Dombivli, 421201
e-copy in India by Yogeshwar Kutir
___________

ISBN/IBN under process

 
 
 
MY PUBLICATIONS 
 
MY BOOKS SO FAR PUBLISHED ON GITA AND DNYANESHWARI 
 
E‐BOOKS 
 
MARATHI BOOKS 
³eesieoe Þeer%eeveséejer  [YOGADA SHRI DNYANESHWARI]  (Parts 1, 2, 3 
& 4). It is being published part by part, the last parts including this 
book are: SkeÀe veeLeefme׳eesi³ee®es DeelceJe=Êe (³eesieoe Þeer%eeveséejer – 1);                                       
ieerlee Je %eeveséejer : ³eesie DeeefCe leÊJe%eeve (³eesieoe Þeer%eeveséejer – 2);
ieerlee Je %eeveséejer: ÒeLece Heefj®e³e (³eesieoe Þeer%eeveséejer 3); DeeefCe
ieerlee Je %eeveséejer : ³eessiemeeOevee [³eesieoe Þeer%eeveséejer 4];
ieerlee Je %eeveséejer : efJeéeefJe%eeve: ef®eefÜ}eme DeeefCe ³eessie [³eesieoe Þeer%eeveséejer 5];
ieerlee Je %eeveséejer : peerJeelcee DeeefCe ieerlesleer} GHeemevee [³eesieoe Þeer%eeveséejer - 6]
ENGLISH BOOKS 
‘KUNDALINI YOGA: YOGA OF GITA AS EXPOUNDED BY SAINT SHRI DNYANESHWAR IN 
DNYANESHWARI ‐ 3 PARTS’ 
PART 1: PHILOSOPHY AND YOGA OF GITA AND DNYANESHWARI 
PART 2: AUTOBIOGRAPHY OF A NATHA SIDDHA YOGI 
PART 3: INTRODUCTION TO GITA AND DNYANESHWARI 
 
FUTURE BOOKS IN THIS SERIES:  
PART 4: PANTHARAJ: YOGA PRACTICE * METHODS AND PROCESSES 
 
MY E‐BOOK PUBLISHING PLATFORMS:  
 
Calameo.com  
Academia.edu
Archives International
Google books
Issuu
                                                                            AUTHOR   
                                                                                           VIBHAKAR LELE  
                                                                                                      BE, BSc,LLB 
ßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßß

³eesieoe Þeer%eeveséejer
}sKekeÀe®ee Heefj®e³e

ûebLe : ³eesieoe Þeer%eeveséejer

}sKekeÀ: mJeeceer ³eesieséejeveboleer Le& mejmJeefle
IIIIIIIIIIIII
************

(ieg©oÊe veece)
efJeYeekeÀj efJe. }s}
s s (J³eeJeneefjkeÀ veece)
efµe#eCe: B.E.; B.Sc.
(Pune-1966,1967)
LL.B. (Mumbai-1986)
J³eJemee³e:DeefYe³eebe$f ekeÀer #es$eeleer} J³eJemLeeHeve,
Consultancy Services
DeY³eemet Je=Êeer, cesnveleer mJeYeeJe, µew#eefCekeÀ #es$eele meg³eµe, DeveskeÀefJeOe efJe<e³eeb®eer DeeJe[ Je l³eeb®es
®eewHesÀj Jee®eve, %eeveûenCe, ceveve Je ef®ebleve, efJe%eeve, DeefYe³eebe$f ekeÀer DeeefCe keÀe³eoeefJe<e³ekeÀ le%e

ieefCele, Keiees}µeem$e, peweJf ekeÀ efJe%eeve, ceeveJeJebµeµeem$e, pevegkeÀµeem$e, Yeewelf ekeÀµeem$e,

jmee³eveµeem$e, DeCegeJf e%eeve, DeefYe³eebe$f ekeÀer Fl³eeoer DeveskeÀ DeeOegevf ekeÀ efJe%eevemebyebeOf ele µeeKeeble
jme DeeefCe ieleer

cejeþermen Fbûepeer Je efnob er Yee<ee DeJeiele DeeefCe l³eeletve efJe%eeveeJ³eefleefjÊeÀ meeefnl³e, DeO³eelce,
³eesieµeem$e, GHeemevee Je YeÊeÀer, leb$eµeem$e, Þegelf e-mce=elf e GHeefve<eoeoer HeewJee&l³e De#ejJee*dce³e,
iet{Jeeo (Mysticism & Theosophy) Je leÊJe%eeve ³eebmen DeveskeÀ efJe<e³eeb®es DeekeÀ}ve

Hele¡e}er Je %eeveséejÒeCeerle Yeejleer³e ³eesieµeem$ee®es meÒee³eeseif ekeÀ DeY³eemekeÀ DeeefCe kegÀb [ef}veer
efme×cene³eesie ³ee efJe<e³ee®es veeLemeebÒeoeef³ekeÀ peeCekeÀej DeeefCe DeY³eemekeÀ

³eesieoe Þeer%eeveséejer ³ee ûebLee®³ee }sKekeÀe®ee ieg©

g mebÒeoe³e DeeefCe HejbHeje:
GURU SAMPRADAYA:
DeeefoveeLe-–GceeosJeer-ieesj#e-ieefnveer-efveJe=efÊe-%eeveosJe-mel³eece}veeLe-iegHleveeLe-kesÀmejerveeLe-
efµeJeoerveveeLeöJeemegoJs eeveboveeLe ³eebHeemetve ieg©¬eÀceeves ÒeeHle Pee}s}e veJeveeLe efme× mebÒeoe³e
INDEBTED TO PARAMPARAS OF:
ieew[Heeoer HejbHejsleer} Þeerceled Dee®ee³e& µebkeÀjYeieJelHeeo ³eeb®³eeHeemetve Òeme=le Pee}s}er
DeÜwleevebopeercenejepe ieefþle mel³eosJeevebo mejmJeefle HejbHeje

efvel³eevebo-cegÊeÀevebo DeJeOetleevebo mebkeÀuHeefme× HejbHeje

ßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßß
 ßßßßßßßßßßßßßßßßßß ³eesieoe Þeer%eeveséejer ßßßßßßßßßßß]ßßßßßßß
³e$e ³eesieséej: ke=À<Cees ³e$e HeeLeex OevegOe&j:~
le$e ÞeerefJe&pe³ees YetefleOegJee veereflece&eflece&ced~~
(18-78) Þeerieerlee
Þeer %eeveséej ceeG}er, DeeUboer

efkebÀyengvee legce®eW kesÀ}W~ Oece&keÀerÊe&ve nW efme×erb ies}W~

SLe ceePeW peer Gj}W~ HeeF&keÀHeCe ~~18-1792~~

ne ûebLe keÀesCee}e DeHe&Ce keÀª!

ceeleeefHelee (meew.efJepe³ee-efJeÇ}), efoJebiele Helveer ef®e.meew.mvesn}lee, keÀv³ee - ef®e.meew.cebefpejer Je meew.Deefcelee DeeefCe
Heg$e ef®e.jepeWê ³eebvee
l³eeb®³ee ceeP³eeJej®³ee ÒesceeKeelej DeeefCe ûebLe}sKeveeme HejesHejer®es meene³³e kesÀuîeeyeÎ},
keÀer efce$e DeeefCe megËoebvee p³eebvee lees HeÀej DeeJe[}e Deens;
keÀer ce}e ieg©Jele Deme}s}s DeeHe}s ûebLe pemes keÀener ceeP³eemeeþer®e j®etve þsJe}s}s Deensle, DeMee ûebLekeÀejebvee;
ceeP³ee meebÒeoeef³ekeÀ DeeefCe HejbHejeÒeeHle ÞeermeÃgªbvee
keÀer DeeCeKeer keÀesCee DeveeefcekeÀebvee!
³ee meJee¥®³ee®e ËefomLe DemeCeeN³ee
Þeer%eeveséejmJeªHe peveeo&ve Þeerke=À<CeHejceelc³ee}e®e
³eesieoe Þeer%eeveséejer
ne ceePee ûebLe l³ee®³eeJejuîee Òesceeves DeeefCe YeeqÊeÀYeeJeeves ceeP³ee l³ee®³eeÒeefle®³ee mesJesÒeerl³eLe&
SkeÀ HetÀ} vee HegÀ}e®eer HeekeÀUer ³ee YeeJevesves l³ee®³ee®e Je®eveeJej Deemebyetve -
’He$eb Heg<Heb HeÀ}b lees³eb ³ees ces YekeÌl³ee Òe³e®íefle~ leonb YeÊe̳egHeËleceMveeefce Òe³eleelceve:~~9-6~~ieerlee~~“ -
ceer meeoj Þe×eHetJe&keÀ DeHe&Ce keÀjlees!!!
l³eeves lees ûenCe keÀjeJee Deved ce}e ke=ÀleeLe& keÀjeJes, ner®e l³ee®³ee ®ejCeer ÒeeLe&vee!!!
’lJeoer³e Jemlet ces ieesefJevo keÀjesefce lJeoHe&Ceced~~“
ceeG}erb®ee MejCeeiele -
ßßßßßßßßßßßßßßßß efJeYeekeÀj efJe. }s}s ßßßßßßßßßßßßßßßß
 ~~ß vecees peer DeeÐee~ JesoÒeefleHeeÐee~ pe³epe³e mJemebJesÐee DeelceªHee~~

³eesieoe
Þeer%eeveséejer
Þeerke=À<Ce Hejceelc³eeves ieerleeK³eeveÒemebieer OJeefvele kesÀ}suîee iet{ieYe& YeefÊeÀjmeHetCe& F&éejÒeefCeOeeveeOeeefjle ³eesiee®es
Þeer%eeveséejceeG}eRveer pes Deblejbie jnm³e Þeer%eeveséejerle ÒekeÀì kesÀ}s Deens, l³ee®es meefJemlej meìerHe GodIeeìve

efHeb[W efHeb[e®ee ûeemeg~ lees ne veeLemebkesÀleer®ee obµeg~ Heefj oeTefve ies}e GÎsµeg~ ceneefJe<Ceg~~6-293~~
le³eeb OJeefvelee®eW kesÀCeW mees[tefve~ ³eLeeLee&®eer Ie[er Pee[tefve~ GHe}efJe}W c³eeb peeCegveer~ ûeenerkeÀ Þeesles~~294~~

Þeer%eeveséejeb®³ee HebLejepe DeeefCe DeYebieebleer} YeefÊeÀ³eesiee®es kegbÀ[ef}veerµeefÊeÀjnm³e

%eeveséejer®³ee DeY³eemeeme Del³eble GHe³egÊeÀ Deµeer ûebLeeceeieer} YetefcekeÀe

DeeefCe SkeÀe ³eesi³ee®es DeelceJe=Êe ns YetefcekesÀ®es HeefjefµeäelcekeÀ ÒekeÀjCe
%eeveséejerleer} YeefÊeÀ³eesie, HebLejepe, keÀce&³eesie Je %eeve ³ee efJe<e³eeb®es meefJemlej efJe<e³eJeej efJeJes®eve
kegbÀ[ef}veerµeefÊeÀJej DeeOeeefjle }³e³eesiee®es µeem$eµeg× DeevegYeefJekeÀ efJeJejCe

%eeveséejer®³ee meJe& DeesJ³eebJej DeveskeÀ ûebLeebOeejs efJe<e³eJeej efJeJes®eve DeeefCe ieerles®³ee DevegjesOeeves l³eeb®ee efJe®eej
Þeer%eeveséejeb®eer leÊJe%eeve DeeefCe ³eesieefJe<e³ekeÀ YetefcekeÀe DeeefCe l³eeb®³ee mebpeerJevemeceeOeer®es jnm³e

Dece=leevegYeJeeleer} ÒekeÀjCeeb®ee DeeefCe %eeveosJeeb®³ee Deboepes 300 DeYebieeb®ee efJe<e³emeboYee&vegmeej DeeJeµ³ekeÀ lees meceeJesµe DeeefCe efJe®eej
Heele¡e}³eesiemet$es, veejoYeefÊeÀmet$es, Þeerceled µebkeÀje®ee³e& YeieJelHeeo ³eeb®es ³eesieleejeJe}er, meeQo³e&}njer, efJeJeskeÀ®et[eceefCe, DeHejes#eevegYetefle,
Heb®eerkeÀjCe DeeefCe ieerlee Je ye´ïemet$eYee<³e, SkeÀveeLeer YeeieJele ³eeb®es efJe<e³e mecepeeJetve osC³eemeeþer meg³eesi³e GHe³eespeve DeeefCe meboYe&

%eeveséejYeÊeÀ DeeefCe meJe&meeceev³e YeeefJekeÀ, µeefÊeÀHeele meebÒeoeef³ekeÀ, ³eesie DeeefCe YeefÊeÀceeieea³e,DeveskeÀeveskeÀ HebLeeb®es DeeefCe GHeHebLeeb®es HeefLekeÀ
meeOekeÀ, ie=nmLe,JeeveÒemLeer, mebv³eemeer, ³eesieer HeejceeefLe&keÀ, YeieJebleeb®es YeÊeÀ Deµee DeO³eelcee®³ee ceeiee&Jeªve Jeeì®ee} keÀjCeeN³ee
DeeefCe keÀª Feq®íCeeN³ee meJee¥vee DeeefCe %eeveséej Jee*dce³ee®³ee efpe%eemet DeeefCe ÒeeceeefCekeÀ DeY³eemekeÀebvee
DeeJeµ³ekeÀ les mebHetCe& ceeie&oµe&ve keÀjCeeje DeHetJe& ûebLe

}sKekeÀ: efJeYeekeÀj efJe. }s}s (mJeeceer ³eesieséejevebo)

ceeIe µeg.4 µe kesÀ1933 ieCesµepe³ebleer
meesceJeej efo.07.02.2011 ³eesieséej kegÀìerj,Je=boeJeveOeece
 1
ieerlee Je %eeveséejer: ÒeLece Heefj®e³e (³eesieoe Þeer%eeveséejer 3)]
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
²
:::³eesieoe Þeer%eeveséejer:::
:efJe<e³eJeej mebef#eHle Deveg¬eÀceefCekeÀe:
²
::ûebLeHeefj®e³emkebÀOe::

ûevLeeceeieer} YetefcekeÀe: (i-xxxxi)

SkeÀe veeLeefme׳eesi³ee®es DeelceJe=Êe (³eesieoe Þeer%eeveséejer-1)
HetJe&jbie:%eeveséejer DeeefCe ceer: • meble Þeer%eeveséej, %eeveosJeer DeeefCe ceer:}sKeveejbYe - i • %eeveséejer®ee HejermemHeµe& - ii • ûebLe ceePes iegª
-iii • %eeveséejer®eer ÒeceeCeÒele Je DeesJ³eeb®ee DevJe³eeLe& -iv • ûebLeebleer} efJe<e³eevegyebOe, %eeveséejer®³ee cetU DeesJ³ee osC³eeceeieer} keÀejCe-v
• ceO³ejbie-1:Yeejleer³e leÊJe%eeveÒeCee}er:ieerlee-%eeveséejer ³eeleer} leÊJe%eeveefJe®eej:ieerlesleer} leÊJe%eeve efJe®eej -vi • Yeejleer³e leÊJe%eevee®eer
DeesUKe -vii • mecevJe³e -xiii • veeefmlekeÀ oµe&vess DeJewefokeÀ celes -xix • peerJee®es mJeªHe -xx • yeew×cele Je ieerlee, Yeejleer³e leÊJe%eeve
efJe<e³ee®ee meceejesHe-xxiii • ceO³ejbie-2:JeemleJeJeeo:efJe%eeve Je oµe&ves:Heeef½eceel³e leÊJe%eeve, DeeOegefvekeÀ efJe%eeve Je Yeejleer³e
DeO³eelceµeem$e:Realism Je Surrealism-xxiv • pewJeµeem$eer³e ketÀìÒeµve -xxvi • JeemleJelee (Reality) -xxvii
•efJe%eeve Je oµe&ves, ³eesiepe ÒeceeCe Je Surrealism -xxviii • GÊejjbie:ieerlee Je %eeveséejerleer} leÊJe%eeve Je ³eesie:ieerlee Je %eeveséejer:
³eesie DeeefCe leÊJe%eeve:³eesieµeem$ee®ee efJe®eej -xxx • Heele¡e} ³eesiemet$es, ieerlee - %eeveséejer Je ³eesiemet$es -xxxi • ieerlesceeieer} ³eeweif ekeÀ
¢efäkeÀesve,ieerlesleer} ÒeefleHeeÐe ³eesie Je leÊJe%eeve -xxxii • kegÀC[ef}veer Je ieerles®ee ³eesie -xxxiv • %eeveséejeb®es leÊJe%eeve Je ³eesieÒeCee}er -
xxxv • De#ejieCesµee®es ªHekeÀ -xxxvi • DeveskeÀevleJeeo -xxxvii • %eeveséejeb®eer mJeleb$e Òe%ee-xxxviii • %eeveosJeeb®eer mecevJe³e
o=äer- xxxix • meceejesHe-xxxxii
ieerlee Je %eeveséejer: ³eesie DeeefCe leÊJe%eeve(³eesieoe Þeer%eeveséejer -2)
Heefjefµeä:SkeÀe ³eesi³ee®es DeelceJe=Êe: (1-81)

• ³eesieevegYetleeR®es Òel³e#e ÒeceeCe -1 • keÀesCee SkeÀe ³eesiemeeOekeÀe®es DevegYeJe -4 • ieerlee DeeefCe ceer -8 • Òe%eemHeµe& -10
• mebef®eleoµe&ve -12 • ³eesieoe Þeer%eeveséejer -18 • HetJe&mebef®ele -25 • ³eesieekeÀ<e&Ce -26 • G®®e DeeO³eeeqlcekeÀ DeJemLee -34
• efJenbiece ceeie& -Òe®eef}le meb%ee (megOeeefjle leÊeÀe)- 41 • Deelc³ee®es lespeesoµe&ve -46 • ³eesieefJe%eeve -49 • SkeÀveeLeer YeeieJele
-50 • mebpeerJevemeceeOeer -55 • Ye´cejiegbHeÀe DeeefCe menñeo} ³eeb®eer meeHes#e mLeeves -61 • ’Pee}s meejs ÒekeÀeµe ÒekeÀeµe“-64
• ³eesieHeLeeyeeyele®es Debeflece cele -71 • meiegCe meekeÀejeletve efveie&gCe efvejekeÀejekeÀ[s -72 • efvejbpevee®eer DeesUKe -74 • DeelceJe=Êee®ee
Debeflece ®ejCe -75 •’keÀ[e[}er Jeerpe efvejbpeveeR pesJneb“-77 • ceePeer ceveer<ee-78 • Heef½eceHeLe mLeeves Je µetv³es / osnmebkesÀle /
meceeefOe / cegÊeÀer-80 • efJeefJeOe ³eesieceleebvegmeej ³eesie®e¬eÀmLeeves-81
ieerlee Je %eeveséejer: ÒeLece Heefj®e³e (³eesieoe Þeer%eeveséejer 3)
ÒeLece mkebÀOe::HetJe&jbie:: (Gvces<e:1-1 -7) (1-119)

Gvces<e:1-1:efJe<e³eÒeJesµe-1: (1-22)
• ke=ÀHee -1 • efve:Þes³emeÒeeHleer - 6 • DeܳeYeÊeÀer -11 • megke=ÀHes®es JewYeJe -13 • ieerlee-%eeveséejer®es ceefnceeve-14 • Þeerieerles®eer
LeesjJeer -15 • ’ß HetCe&ceo:“-16 • DeÜwleelcekeÀ YeÊeÀer -18 • HejceYeÊeÀer -20• osJeYeÊeÀeb®es efce}ve -21

³eesieoe Þeer%eeveséejer ûebLeHeefj®e³emkebÀOe

efJe<e³eJeej mebef#eHle Deveg¬eÀceefCekeÀe 2

Gvces<e::1-2:efJe<e³eÒeJesµe-2: (23-37)
• ieerlee DevegyebOe -23 • ieerles®eer megmesJ³elee-24 • ieerleesHeosäe Þeernjer -26 • Þeernjer®es efJeYeteflecelJe -27 • Þes³emkeÀj Oece&
keÀesCelee -30 • YeieJeoeJeleejeb®es Òe³eespeve -31 • mebleeb®es keÀe³e& -32 • ieerlesleer} ³eesiee®ee Heefj®e³e -33 • jeieÜs<eeb®es ceesnmeece´ep³e -35
Gvces<e:2:DeelceªHee meÃgª: (38-60)
• ieg©efµe<³eeb®es jnm³e -38 • ’cepe Ëo³eeR meÃg©“-38 • ’efce³eeb Jebefo}e Þeerieg©ef®e“-40 • pe³e veebJee®ee Fefleneme -40
• HejceeLee&®eer pevceYetceer -42 • DeelceªHe ÞeermeÃgªb®eerr ke=ÀHee -44 • ieerleeK³eevee®eer efJeµes<elee -47• ’Yee<³ekeÀejebleQ Jeeì Hegmeleg“ -49
• Þeerieerlee HetJe&Keb[ -49 • ieg©oµe&ve -51 • Þeerieg©YeÊeÀer -53 • Þeerieg©ke=ÀHesves ûebLeefveefce&leer -59
Gvces<e 3:ef®eefÜ}eme: (61-79)
• ef®eefÜ}emeJeeo -61 • ieg©mebmlegleer -62 • HeeomesJee -63 • ef®eodYe´cejªHekeÀ -66 • %eeveosJeeb®³ee leÊJe%eevee®eer ceeb[Ceer -67
• iegªbJejer} Flej ªHekesÀ -68 • Þeeriegªb®es ³eLeeLe& mJeªHe -73 • Hemee³eoeve • ceeG}er®eer efoJ³eece=leOeeje -78
Gvces<e:4:ye´ïeefJeÐee Je ³eesieµeem$e: (80-82)
• DeO³eelceefJeÐee -80 • ieerles®es ceev³eJej ìerkeÀekeÀej - 80 • mebleeb®es Je iegªb®es keÀle&J³e -82
Gvces<e:5:%eeveosJeeb®eer YetefcekeÀe: (83-94 )
• %eeveséejeb®eer Þe×emLeeves -83 • ieerles®ee GHeesodIeele -86 •’ßkeÀejmJeªHee“-87 • efme×Òe%ee-88 • ieg©ke=ÀHee -89
• veeLeHebLee®ee Jeejmee -91 • ³eesieefJe<e³eÒeJesµe -93
Gvces<e6:Þeerieerlee Je Heele¡e}³eesie: (95-109)
• ’³eesieef½eÊeJe=efÊeefvejesOe:“-95 • ³eesieebies -96 • Deemeve Je ÒeeCee³eece -97 • Òel³eenejeoer Debies -98 • %eevesµeeb®es Òel³eenejefJe<e³ekeÀ
ceeie&oµe&ve -99 • ³eesieefµeKej -101 • $eÝlebYeje Je kegbÀ[ef}veer - 104 • F&éejÒeefCeOeeve -106 • ’lem³e Jee®ekeÀ: ÒeCeJe:“ö107
• ³eesieefme×er -107
Gvces<e:7:ieerlee Je %eeveséejer Heefj®e³e: (109 - 119)
• ieerles®ee DeO³ee³eiele efJe®eej -110 • 109DeesJ³eeletve %eeveséejermeej:efvel³eHeeþ %eeveséejer -111

X ieer³e lmkebeeÀOe::³ees
XXXXXXXXXXXXXXXXX
::efÜleer
Je %eeveséejer: Next Part
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
iemeeOevee::(Gvces<e 8-15) (120 - 242)
ieerlee Je %eeveséejer : ³eessiemeeOevee (³eesieoe Þeer%eeveséejer - 4)
Gvces<e(8):HebLejepe:(120-139): • ieerles®es cece& -120 • Deäebieeoer ³eesieeb®ee DevegyebOe -120 • Deemeve-cegêe-yebOe -123
• ieesj#eceles DeeOeejeoer -125 • ³eesiemeeOeveemLe} -127 • yewþkeÀ -128 • HebLejepee®es efJeµes<elJe -129• ³eceefve³eceeoer
-132 • Deenej efJenej -134 • Yeejleer³e oµe&veeb®es Jewefµeäîe -134 • ³eesieeefOekeÀej -136 • ieesj#eefJejef®ele efme×efme×evleHe×efle:
®e¬eÀefJeJejCee®ee leÊeÀe -139
Gvces<e:9-1:%eeveiegCe}#eCes-1:(140-160): • DeäeoµeiegCe -140 • DeceeefvelJeeoer }#eCes -140 • efJemle=le efveªHeCe -
142 • Deefnbmee -143 • cevee®es cenÊJe -149 • HeÀ}efve<HeÊeer -150 • efveªHeCee®es met$e -150 • ÜbÜjeefnl³e -152
Gvces<e::9-2:%eeveiegCe}#eCes-2: (161-182): • HebLejepeeleer} Deäebie³eesieefveoxµe -161 • %eeveséejer®³ee DeY³eemee®eer HetJe&le³eejer
- 164 • ieesj#eefJe®eej -165 • meiegCeesHeemevee - 166 • Deelcejleer -168 • DeHejes#eevegYetefle - 168 • DeHejes#eevegYetefle Je
Deä ³eesieebies -169 • Jewjei³eeoer }#eCes -170 • pevceeoer oes<e}#eCes -172 •DeveemeÊeÀer F.}#eCes -176 • keÀener cenÊJee®eer
HejceeLe&}#eCes -178
Gvces<e 10:De%eeve}#eCes (1): (183-185)
• De%eeve -183 • ceeveobYeeoer }#eCes -183
Gvces<e 11:Dece=leevegYeJeeleer} ieg©oµe&ve: (186-193)
• iegª -185 • Heb®eµ}eskeÀer -185 • DeܳelJe -187
Gvces<e 12:De%eeve}#eCes (2):(194-206)
• Deµegef®elJeeoer }#eCes -194 • J³eefYe®eejer YeÊeÀer F.}#eCes •’Heoe®eer keÀesj ve meb[er“ -205

³eesieoe Þeer%eeveséejer ûebLeHeefj®e³emkebÀOe

3 efJe<e³eJeej mebef#eHle Deveg¬eÀceefCekeÀe

Gvces<e:13:owJeemegjmebHeefÜYeeie: (206-209)
• %eeveesHee³e -206 • efÜefJeOe mebHeoe -207
Gvces<e:14:owJeer mebHeoe:(210-224)
• DeYe³eeoer owJeer mebHeoe:DeYe³e-210• oeve³e%eleHeeoer -211 •DeHewµetv³eeoer owJeer iegCe:DeHewµetv³e
Gvces<e::15::Deemegjer mebHeoe:(225-242)
• Deemegjer mebHeoe}#eCes:De%eevee®³ee mene Ssée³e&jeµeer -225 • owJemegjmebHeefÊe -228 • Deemegjer meie& - 228 • Deemegjeb®es
DeJeiegCe -229 •Deemegjer mebHeoeHeÀ} -237 • DeOeesieleer ìeUC³ee®ee GHee³e -239 • meceejesHe -241
____________________________________________________________________________
xxxxx
::le=leer³emkebÀOe::efJeéeJ³eeHeej::(Gvces<e 16-22) (243-343)
PART " (FUTURE BOOK PARTS 2, 3 and 4)

Gvces<e::16:Òeke=ÀefleefJe®eej:(243-254)
• ÒeemleeefJekeÀ -243 • efJeéemebkeÀuHevee - 243 • Hele¡e}eR®ee Ye´ebleoµe&veefJe®eej -245 • SkeÀleÊJeevegmebOeeve -245 • Òeke=Àefle
Je ef®eefÜ}eme -247 • cee³es®es mJeªHe -251
Gvces<e::17:Depe&vg ee®es meHleÒeµve:(255-261)
• ÒeemleeefJekeÀ -255 • He=®íeµeceve -256 • HebLejepeefveoxµe -261
Gvces<e::18:::ieerlesleer} ³e%ee®es mJeªHe::(262-272)
• ³e%ee®ee efJe®eej -262 • ³e%emebkeÀuHevee -263 • ³e%ee®ee iet{ DeLe& -265 • ³eesieleejeJeef} -265 • ³e%eÒekeÀej - 267
• %eeve³e%e -269 • DeJeieleer®es keÀejCe Je l³eeJejer} GHee³e - 271
::Gvces<e::19-1:#es$e#es$e%eefJe®eej-1:(273-279)
• ÒemleeJevee -273 • #es$e#es$e%e efveCe&³eeHeesìer nesCeejs JeeoefJeJeeo - 274 • ÞeerieesHee}eb®es cele -278 • leÊJeeb®³ee JeieeakeÀjCee®eer
Hegvej&®evee Je leÊeÀs-282 • #es$eJeCe&ve(1) - 281 • cevee®es cenÊJee®es mLeeve -285 • ceve Je megOeeefjle ye´ïeeb[Je=#e -286
• #es$eJeCe&ve(2) -287 • veeLemeebÒeoeef³ekeÀ ³eesie HeefjYee<ee-288 • ®eslevee Je kegbÀ[ef}veer µeÊeÀer-289
Gvces<e:19-2:#es$e#es$e%eefJe®eej-2:(290-306)
• Heb®eerkeÀjCe -290 • DeeefoµebkeÀje®ee³ee¥®ee ÒekeÀjCeûebLe - 290 • Heb®eerkeÀjCe keÀesäkeÀ ¬eÀ.3 Je 4-291 - • Heb®eerkeÀjCe Je
ye´ïeeb[e®ee JebµeJe=#e-292: • ieesj#ecele -kegbÀ[ef}veerµeÊeÀer-293 • efHeC[efJe®eej:veeLeeIej®eer G}ìer KetCe -293 • keÀeeqµcejer
µewJecele - 294 • #es$eJeCe&ve(3) - 295 • #es$e%eefJeYeeie(1) -296 • #es$e%eefJeYeeie(2) - 298 • ef®eefÜ}eme:ef®eefÜ}emee®eer
DeesUKe - 305
Gvces<e:20:Òeke=Àefle-Heg©<eefJe®eej:(307-313)
• ÒeemleeefJekeÀ -307 • mee±îe leÊJe%eeve -309 • Òeke=Àleer®es keÀle&=lJe -311 • Heg©<e -313
Gvces<e::21::#es$e-#es$e%eefJe®eejmeej:(314-324)
• ÒeemleeefJekeÀ:Òeke=Àefle-Heg©<eefJe®eej-314 • meeOeveeceeie& - 314 • #es$e-#es$e%eefJe®eejmecevJe³e -315 • YetleÒeke=Àleer®ee Deble -321
• GHemebnej -323
Gvces<e::22:ef$eiegCece³eer Òeke=Àefle:(325-343)
• Demebiemebie -325 • YetleeslHeÊeer - 327 • peiele - 330 • ef®eefÜ}eme - 331 • ef$eiegCe -333 • DeblekeÀe}®eer ieleer -
337 • ceneefme×eble -342

::®elegLe& mkebÀOe::GHeemeves®³ee KeeCeeKegCee:: (Gvces<e 23les 25) (344 -387)

Gvces<e:23:iegCeeleerleoµe&ve:(344-353)
• iegCeeleerleoµe&ve -344 • iegCeeleerle }#eCes -346 • DeJ³eefYe®eejer YeÊeÀer -349
(CONTINUED ON PG 411)

³eesieoe Þeer%eeveséejer ûebLeHeefj®e³emkebÀOe

5 efJe<e³eJeej mebef#eHle Deveg¬eÀceefCekeÀe

::meHlece mkebÀOe::keÀcee&®es mJeªHe::(Gvces<e 30 les 33) (He=.¬eÀ.454les 524)

ieerlee Je %eeveséejer: keÀcee&®es mJe©He ³eesieoe Þeer%eeveséejer - 7
Gvces<e:30:mebv³eeme, l³eeie Je keÀce&:(454-469)
• Depe&gvee®eer He=®íe -454• Depe&gvee®³ee Òeµvee®eer HetJe&HeerefþkeÀe -456 • ieerleeµ}eskeÀ 18-1,2,3 Je Dee®ee³e& - 456 • efJeefJeOe
celes - 459 • ÞeerieesHee}eb®es cele -463 • keÀle&l= Jeceo Je HeÀ}mJeeoemeÊeÀer ³eeb®ee l³eeie -467 • ’keÀce&HeÀU F&éejeR DefHe&pes“- 469
Gvces<e::31:keÀce&epf e%eemee:(470-487)
• keÀce&HeÀ} -470 • Deelc³ee®es DekeÀle&=lJe -472 • %eev³ee®es vew<keÀc³e& -479 • De%eev³ee®es keÀce& - 484

Gvces<e:32:ef$eiegCeelcekeÀ keÀce&J³eeHeej:(488-506)
• ef$eiegCeÒeef¬eÀ³ee:keÀcee&®eer µeem$eesÊeÀ ceerceebmee-488 • %eeveosJe Je µebkeÀje®ee³e& ³eeb®³eeleer} mee±îeµeem$eefJe<e³ekeÀ celeefYeVelee -
489 • ef$eefJeOe %eeve -489 • ef$eefJeOe keÀce& -493 • keÀl³ee&®es ef$eYeso -495 • yeg×er Je Oe=leer®es Yeso ö499 • megKe Je l³ee®es
Yeso -503
Gvces<e::33:mJeOece&keÀle&J³e:(507-524)
• JeCe&efJeefnle keÀce&J³eJemLee -507 • mJeOecee&®ejCe -511 • efve<keÀece keÀcee&meeþer ye´ïeveecee®ee efJeefve³eesie -516 • mJekeÀce& Je
F&éejÒeefCeOeeve -523 • meeeqÊJekeÀ Þe×e Je kegbÀ[ef}veer GlLeeHeve -523 • HebLejepee®eer Deäebie³eesie Je keÀce&³eesiee®eer ÒeeJejCes -
523 • Hele¡e}eR®es F&éejÒeefCeOeeve Je ieerles®ee ³eesie-524
::De<ìce mkebÀOe::GHeemevee jnm³e::(Gvces<e 34-35) (He=.¬eÀ.525 les 558)

Gvces<e 34:F&éejÒeefCeOeeve::(525-533)
• ®elegefJe&Oe YeÊeÀ -525 • De%eeveer YeÊeÀ -527 • YeÊeÀer®ee Dee}sKe - 530
Gvces<e 35:jepeefJeÐee-jepeieg¿e:(534-558)
• Hele¡e}eR®es efJe®eej-534 • veJeceeO³ee³e -535 • Ssée³e&³eesie - 541 • %eevesµeeb®ee cenemecevJee³ekeÀ ceneefme×eble-544
• Òeke=Àleer®es DeefOeÿeve - 544 • Òeke=Àleer Je Hejceelcee ³eeb®ee mebyebOe - 545 • mLet}¢äer®es De%eeveer - 548 • %eeve Je DeYeso
YeÊeÀer:%eeveer YeÊeÀ-551 • ’Deeveboe®eW DeeJee©~ nesleg peieeb“-553 • ³eesieYeÊeÀer®ee ogie& efpebkeÀCeejs YeÊeÀ:³eesieogiee&Jej ®e{eF&®ee
ceeie&-HebLejepe - 554:::

::veJece mkebÀOe::F&éeje®es Deblejbie::(Gvces<e 36-38) (559-610)

Gvces<e 36:efµeJeµeÊeÀer®ee ef®eefÜ}eme:(559-568)

• F&éejÒeefCeOeeve: %eeveeiveer Je kegbÀ[ef}veer-559 • Jeso Je F&éejÒeefCeOeeve - 569 • peielee®es ceeleeefHelee -562 • efµeJeµeÊeÀer®es
mJeªHe - 562 • %eeveceeie& Je ³eesieceeie& ³eeb®es iecekeÀ - 563 • ef®eefÜ}eme -564 • µeefÊeÀmen efµeJe - 565 • efµeJeµeÊeÌîeÜwle
- 566• ef®eefÜ}eme - 567 • Dece=leevegYeJe Je F&éejÒeefCeOeeve -568
Gvces<e 37:ßkeÀej Je ÒeCeJe:(569-583)
• ßkeÀeje®es mJeªHe -569 • ieerlesleer} ÒeCeJe Je ßkeÀej -570 •ßkeÀej Je ³eesie - 570 • JewefokeÀ Jee*dce³eeleer} ßkeÀej -
572 • íeboesi³eeleer} GHeemevee - 574 • ceeb[tke̳ee®ee ßkeÀejefJe®eej - 575 • ßkeÀej Je F&éejÒeefCeOeeve - 576 • kegbÀ[ef}veer
³eesieÒeef¬eÀ³ee Je ßkeÀej -578 • DeYebieebleer} ßkeÀej - 578 • efJenbiece ceeie& (Òe®eef}le meb%ee) -579 • ßkeÀeje®eer DeOe&cee$ee
-579 • ye´ïee®es ßkeÀejmJeªHe DeeefCe Devee#ej - 580 • ÒeCeJe Je kegbÀ[ef}veer³eesie -581 • ³eesieHej DeYebieeb®es meej Je ³eesie¢äer
- 581 • ef$eketÀìeoer meb%eeb®ee efJe®eej-582 • efJeefJeOe ³eesieceleebvegmeej ³eesie®e¬eÀmLeeves-583
Gvces<e 38:efJeYetelf eoµe&ve:(584-610)
• ÒeemleeefJekeÀ -584 • oneJee DeO³ee³e - 586 • me=äîeeslHeÊeer -589 • DeYesoYeÊeÀer -591 • cene³eesie - 591
END OF PART 2
³eesieoe Þeer%eeveséejer ûebLeHeefj®e³emkebÀOe
 ieerlee Je %eeveséejer: keÀcee&®es mJe©He ³eesieoe Þeer%eeveséejer - 7
³eesieoe Þeer%eeveséejer meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)

mebv³eeme Je l³eeie cnCepes keÀe³e -459

efJeefJeOe celes: mebv³eeme Je l³eeie ³eeb®eer efJeÜled J³eeK³ee
keÀec³e keÀcex Je mebv³eeme
::meHlece mkebÀOe::keÀcee&®es mJeªHe:: efvel³e Je vewefceefÊekeÀ keÀcex-460
(Gvces<e 30 les 33) (He=.¬eÀ.454les 524) keÀce&HeÀ}e®ee l³eeie-461
Gvces<e ¬eÀ. efJe<e³e He=.¬eÀ. mebkeÀcexv³eeme Je l³eeie oesvneR®eer DeeJeµ³ekeÀlee
keÀjCes HetCe&HeCes ìekeÀeJes keÀe-462
30 mebv³eeme, l³eeie Je keÀce& 454
keÀce&l³eeieeyeeyele®eer celeceleeblejs
31 keÀce&efpe%eemee 470
ÞeerieesHee}eb®es cele:keÀce&l³eeieeefJe<e³eer ÞeerieesHee}ke=À<Ceeb®es cele
32 ef$eiegCeelcekeÀ keÀce&J³eeHeej 488
%eeveosJeeb®³ee µeyoele ieesHee}eb®es GÊece cele -463
33 mJeOece&keÀle&J³e 507
keÀcex keÀjC³ee®eer ³egÊeÀer-464
ßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßß keÀce&l³eeiee®ee meejebµe-465
DeefJeefnle l³eeiee®es mJeªHe
leeceme l³eeie
jepeefmekeÀ l³eeie-466
:::meHlece mkebÀOe::: l³eeiee®es cece&-467
keÀle&=lJeceo Je HeÀ}mJeeoemeÊeÀer ³eeb®ee l³eeie
::keÀcee&®es mJeªHe:: meeeqÊJekeÀ l³eeie Je l³ee®es HeÀ}-468
õõõõõõõõõõ- ’Kebleer keÀefjleer keÀcee&®eer~ leQ ieebJe{W ieeb~~“
’keÀce&HeÀ} F&éejeR DefHe&pes“-469
::Gvces<e::30::
::mebv³eeme, l³eeie Je keÀce&:: ßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßß

Depe&gvee®eer He=®íe: (DeþjeJee DeO³ee³e) mebv³eeme Je l³eeie ³eebefJe<e³eer Gvces<e 30:

Depe&gvee®eer He=®íe-454 ieerlee:
mee±îe-mebv³eemeefJe<e³ekeÀ ieerleeµ}eskeÀ 2:11,37,39,48
keÀce&yebOeeHeemetve cegÊeÀlee 3:1,3-5
cegceg#etbmeeþer ³eesieefveÿe Jee keÀce&³eesie 4:41
keÀcee&®eer DeefveJee³e&lee Je les keÀjC³ee®eer ³eesie³egÊeÀer-455 5:1-6
keÀcee&keÀce&efJe®eej Je Deelce%eeveer 6:1-4
mee±îe (mebv³eeme) Je ³eesie (keÀce&) ³eeb®es SkeÀlJe 12:12
keÀce&³eesieer ne®e efvel³emebv³eemeer 17:28
Keje ³eesieer Je Keje mebv³eemeer keÀesCe-456 18:1-12
meJe&mebkeÀuHemebv³eeme ns®e ³eesieeª{e®es }#eCe %eeveséejer:
Depe&gvee®³ee Òeµvee®eer HetJe&HeerefþkeÀe 18:60-75,87-232
ieerleeµ}eskeÀ 18-1,2,3 Je Dee®ee³e&
µebkeÀe Je Dee®ee³ee¥®es GÊej-457
Þeerke=À<Ceeb®ee keÀce&efveÿs®ee Deeûen-458

keÀcee&®es mJeªHe
 ieerlee Je %eeveséejer: keÀcee&®es mJe©He ³eesieoe Þeer%eeveséejer - 7
³eesieoe Þeer%eeveséejer 454 Gvces<e:30: mebv³eeme, l³eeie Je keÀce&

mee±îe: mebv³eeme efJe<e³ekeÀ ieerleeµ}eskeÀ

mee±îe cnCepes mebv³eeme ³eeefJe<e³eer®es pes G}ÁsKe ieerleeµ}eskeÀeble
³esleele, les ÒeecegK³eeves Demes:
õõõõõõõõöõõõõö ogmeN³ee DeO³ee³eele’Deµees®³eevevJeµees®emlJeb Òe%eeJeeoeb½e Yee<emes~
ieleemetveieleemet½b e veevegµees®eefvle HeefC[lee:~~2-11~~“ ³ee µ}eskeÀeves
:::meHlece mkebÀOe::: meg©Jeele keÀªve YeieJebleebveer %eeveer Heg©<eeb®eer YetefcekeÀe Je leÊJeÒeCee}er
::keÀcee&®es mJeªHe:: meebieC³eeme meg©Jeele kesÀ}er.
Deelcee Depe Deens; Decej Deens; efvel³e Deens; DeJ³e³e Deens;
õõõõõõõõõõõ- DeefJeveeµeer Deens; Deef®ebl³e Deens; ne keÀesCeeme ceejle veener; efkebÀJee
keÀesCeekeÀ[tve ceejJe}ener peele veener. ne ve peUCeeje, ve legìCeeje,
::Gvces<e::30:: ve efYepeCeeje, ve megkeÀCeeje, efmLej, De®e} Je meveeleve, ef®ejbleve
Deµee mJeªHee®ee Deens. ne DeJ³eÊeÀ, Fbefê³eebme Deiees®ej Demee Deens.
::mebv³eeme, l³eeie Je keÀce&:: l³eeme keÀesCel³eener efJekeÀeje®eer GHeeefOe veener; Demee DeefJekeÀe³e& ne
Deelcee Deens; Deµee mee±îeÒeCee}er®es efveªHeCe l³eeveblej®³ee µ}eskeÀ
¬eÀ. 2-12 les 2-30 ³eebletve ³esles.
Depe&gvee®eer He=®íe:::: ns mHeä kesÀ}s keÀer YeieJeble mejU®e cnCeleele keÀer ’S<ee
DeþjeJee DeO³ee³e lesçefYeefnlee mee±îes yegef׳eexies eqlJeceeb µe=Ceg~ yeg×îee ³egÊeÀes ³e³ee HeeLe&
ceeieer} DeO³ee³eele kesÀ}suîee mecevJe³eeves %eeve Je efJe%eeve ³eeb®ee keÀce&yevOeb Òenem³eefme~~2-39~~“ - ’mee±îe efveÿsÒeceeCes ns %eeve
meeebefiele}s. Deelee p³ee yeg×erves ³egÊeÀ Peeuîeeme keÀce&yebOeeletve megìµeer},
ne Yeeie Deelee DeeìesHele Dee}e Deens. ³eeveblej DeeHeCe JeUt ³ee ieerles®³ee
l³eeyeeyele SskeÀ.“
DeþjeJ³ee DeO³ee³eekeÀ[s. l³ee DeO³ee³eele peer keÀce&efJe<e³ekeÀ J³eeK³ee
keÀce&yebOeeHeemetve cegÊeÀlee
ef$eiegCejnm³eemen mHeä kesÀ}er Deens, leer peeCetve Iesleuîeeves DeeHeu³ee}e
³eeveblej ³esCeeN³ee’vesneefYe¬eÀceveeµeesçefmle Òel³eJee³ees ve efJeÐeles~
HetJeexs}ÁsefKele %eeveosJeÒeCeerle ³eesieceeiee&®es Heefjµeer}ve keÀjC³eeme HeÀej mJeuHeceH³em³e Oece&m³e $ee³eles cenlees Ye³eeled~~2-40~~“ ³ee
meene³³e nesF}, Deµeer DeHes#ee Deens. l³ee®eÒeceeCes keÀce& keÀjCes Je µ}eskeÀeHeemetve keÀce&yebOeebHeemetve megìC³eemeeþer Dee®ejeJe³ee®ee ceeie & Je
keÀcee&®ee l³eeie keÀjCes, lemes®e keÀcee&®ee mebv³eeme keÀjCes; ner peer l³eemebyebOeer®es %eeve meebieC³eeme YeieJebleebveer megªJeele kesÀ}er Deens.³ee
keÀce&efJe<e³ekeÀ ceerceebmee GÓJeles, l³eeyeeyelener ÞeerieesHee}ke=À<Ceeb®es ceeiee&le megª kesÀ}suîee ³eesie GHe¬eÀcee®ee veeµe nesle veener; efJeIves ³esle
efveCee&³ekeÀ cele DeeHeCeebme %eeveosJeer®³ee DeeOeejeves Gcepetve Ieslee ³esF&}.veenerle; l³ee®es mJeuHee®ejCe pejer keÀjlee ³esle Deme}s, lejer
cnCetve l³ee DeO³ee³eejbYeer®ee Depe&gvee®ee Òeµve Heent ³ee: mebmeejYe³ee®ee Debleer µesJeì neslees.
mebv³eeme Je l³eeie ³eeefJe<e³eer Depe&gvee®eer He=®íe DeveskeÀ HeÀ}s®íeb®³ee ceeies OeeJeCeejer yeg×e r ³ee ceeiee&me GHe³egÊeÀ
veener - leer HeÀÊeÀ JesoesÊeÀ keÀcex keÀªve GÊeceesÊece YeJemJeiee&oer HeÀ}s
meV³eemem³e ceneyeenes leÊJeefce®íeefce Jesefolegced~ ÒeeHle keÀªve osles. keÀe³ee&keÀe³ee&®ee megefve½e³e keÀjCeejer SkeÀeûe yeg×er
l³eeiem³e ®e Ë<eerkesÀµe He=LekeÌkesÀefµeefve<etove~~18-1~~ Jeemevee#e³eemeeþer ³ee ceeiee&le ie=nerle Oej}s}er Deens. Deµeer®e yeg×er
Depe&gve He=®íe keÀjlees:’ns ceneyeenes kesÀefµeowl³eefve<etovee! ns meceeefOeÒele vesTve Heesnes®eJet µekeÀles.
Ë<eerkesÀµee! mebv³eemee®es leÊJe DeeefCe l³eeiee®es leÊJe ner ceer He=LekeÀ Jeso ner ef$eiegCeeb®eer KeeCe Deens. efle®ee }esYe mees[tve osTve
He=LekeÀ peeCetve IesT Feq®ílees.“ ef$eiegCeeleerle, efvel³emeÊJemLe, megKeog:Keeoer ÜbÜeHeemetve Deef}Hle Demes
yeng®eef®e&le Je JeeoefJeJeeoebveer jbie}s}e Demee mebv³eemee®ee efJe<e³e jentve; ³eesie#esceeoer mJeeLe&ÒeJe=ÊeeRHeemetve otj jeefnuîeeme Deelceefveÿ
neslee ³esles. ye´ïe%eev³eeme Jesoeb®es Òe³eespeve Gjle veener.
Demeuîee®es DeeHeCe ³eeHetJeea HebOejeJ³ee DeO³ee³ee®ee meceejesHe nesleebvee
cegceg#etmeeþer ³eesieefveÿe DeLeJee keÀce&³eesie
Heeefn}s nesles (Gvces<e:28::[HejceelcemJeªHe #ej-De#ej-GÊeceHeg©<eefJe®eej] ³eeveblej cegceg#et meeOekeÀebmeeþer HejJe}er®ee Demee µ}eskeÀ ³eslees.
He=.¬eÀ.438-441). Þeerceoe®ee³e& µebkeÀj YeieJelHetp³eHeeo les DeeojCeer³e ’keÀce&C³esJeeefOekeÀejmles cee HeÀ}s<eg keÀoe®eve~ cee keÀce&HeÀ}nslegYe&tcee& les
osµeYeÊeÀ }es. efìUkeÀ Deµee OegjbOejebveer ³eeefJe<e³eer DeeHe}er ÒeceeefCekeÀ me²esçmlJekeÀce&efCe~~2-47~~“ - ’keÀce& keÀjC³eeHegjlee®e l³eeb®ee
celes veeWoefJeuîee®es meJee¥me efJeefole Deens®e. DeefOekeÀej Deens; keÀce&HeÀ}e®ee Deeûen l³eebveer OejCes ³eesi³e veener;

keÀcee&®es mJeªHe
³eesieoe Þeer%eeveséejer
HeÀ}s®ísves keÀce& keÀª ve³es; lemes®e keÀcex ve keÀjC³ee®eener DeÆenemener
l³eebveer keÀª ve³es,“ Demes YeieJeble mJe®í meebieleele.
³eele®e l³eeie DeeefCe mebv³eeme ³eeb®es GÊej iegbHeÀ}s}s Deens - pees
Òeµve Jemlegle: Depe&gveeves ieerlee µ}eskeÀ ¬eÀ. 18-1 ceO³es HeÀej veblej
kesÀ}e Deens.
keÀcex ve keÀjC³ee®ee DeÆeneme ne }ewekf eÀkeÀ ¢äîee mebv³eemeeÞecee®ee
Dee®eej þjlees Je HeÀ}s®íejefnle keÀce& keÀjCes ne l³eeiee®ee Yeeie Deens;
Demes DeþjeJ³ee DeO³ee³eer Hegve½e mHeä kesÀ}s}s Deens. l³ee®eÒeceeCes
DeþjeJ³ee DeO³ee³eer’Deefve<ìefceäb efceÞeb ®e ef$eefJeOeb keÀce&Ce: HeÀ}ced~
YeJel³el³eeefieveeb Òesl³e ve leg meV³eeefmeveeb keÌJeef®eled~~18-12~~“ -
%eeveer mebv³eeµeeme cnCepes keÀce&HeÀ}l³eei³eeme cnCepes®e keÀce&HeÀ}eµes®ee
l³eeie keÀjCeeN³ee Heg©<eemebyebOeer l³ee}e Deefveä, Fä Jee efceÞe
Demes keÀesCelesner keÀce&HeÀ} ÒeeHle nesle veener; Demes pes meebefiele}s Deens;
l³eeyeeyele meceeblej ³egÊeÀer meebieleebvee ÞeerieesHee}ke=À<Ce ieerlee µ}eskeÀ
¬eÀ. 2-48 ceO³es cnCeleele keÀer:’³eesiemLe: kegÀ© keÀcee&efCe me²b l³eÊeÌJee
Oeve¡e³e~ efme×îeefme×îees: mecees YetlJee mecelJeb ³eesie G®³eles~~“ -
’DeemeeqÊeÀjefnle nesTve Je keÀcex efme× nesJeesle Jee ve nesJeesle, oesvner
meejKes®e ceevetve ³eesiemLe nesTve keÀcex keÀjeJeerle. ³ee®e meceyeg×erme
³eesie cnCeleele.“
³ee ³eesieeHes#ee mekeÀece keÀce& keÀjCes ns HeÀej®e keÀefveÿ HeeleUerJejer}
Deens. cnCetve ³ee meec³eyeg×er®ee DeeÞe³e keÀªve ³eesiee®es Dee®ejCe keÀjeJes.
Deµee ÒekeÀejs keÀcex keÀjC³ee®eer peer neleJeìer, leer®e efve<keÀece keÀce&³eesi³ee®eer
Oeve nes³e. ne®e cees#ee®ee ceeie& Deens. ner®e mee±îe efveÿsJ³eefleefjÊeÀ
cees#eeÒele vesCeejer ogmejer efveÿe Deens - efn}e®e ³eesieefveÿe Demes
cnCeleele. ³ee efveÿs}e Devegmeªve Dee®ejCe keÀjCeeN³eeme keÀece- ¬eÀesOe-
}esYeeoer efjHeg $eeme osle veeefnle; Fbefê³es Je efJe<e³e l³ee}e ®eeUJele
veenerle; l³ee®es ef®eÊe ÒemeVe jenles; l³ee®eer yeg×er efmLej jenles; meJe&
efJe<e³e l³ee®³eeþe³eer veebole Deme}s; lees meJe& ÒekeÀej®eer keÀcex keÀjle
Deme}e; lejer lees®e Keje meceeefOemLe Heg©<e Demelees. l³ee}e®e Kejer
µeebleer efceUles, Demee ÞeerieesHee}eb®ee DeefYeÒee³e Deens. ne DeefYeÒee³e
%eeveHetJe&keÀ mebv³eeme keÀjCeeN³ee - l³eeieer Heg©<eebme }eiet neslees.
keÀcee&®eer DeefveJee³e&lee Je les keÀjC³ee®eer ³eesie³egÊeÀer
mebv³eemee®ee efJe<e³e Hegve: eflemeN³ee DeO³ee³eele ®eef®e&}e peelees,
lees Depe&gvee®³ee’p³ee³emeer ®eslkeÀce&Cemles celee yegef×pe&veeo&ve~ leeqlkebÀ
keÀce&eCf e Ieesjs ceeb efve³eespe³eefme kesÀµeJe~~3-1~~“ Je ’J³eeefceÞesCesJe Jeeke̳esve
yege×f b ceesn³emeerJe ces~ leoskebÀ Jeo efveef½el³e ³esve Þes³eesçnceeHveg³eeced~~3-
2~~“ ³ee GÃejebveer! keÀce& keÀjC³eeHes#ee mecelJeyegef׳eesie®e pej Þesÿ
Demes}, lej ³eg× keÀjC³ee®ee Deeûen keÀµeemeeþer! Depe&gve efJemejlees
keÀer YeieJeble yegef׳eesie meeOeC³eemeeþer keÀcex keÀjeJe³ee®eer veenerle, Demes
cnCele veenerle; lej keÀcex HeÀ}s®ísefJejefnle keÀjeJeerle; Demes
cnCele Deensle.
keÀcee&®es mJeªHe
455 meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
cnCetve Þeerke=À<Ce Hegve: mHeä keÀjleele keÀer’}eskesÀçeqmceefvÜefJeOee
efveÿe Hegje ÒeesÊeÀe ce³eeveIe~ %eeve³eesiesve mee±îeeveeb keÀce&³eesiesve
³eesefieveeced~~3-3~~“. %eeve³eesieeves meebK³eefveÿe Je keÀce&³eesieeves
³eesieefveÿe Deµee ogmeN³ee DeO³ee³eer meebefieleuîee®ee G}ÁsKe keÀªve les
cnCeleele keÀer’ve keÀce&CeeceveejcYeeVew<keÀc³e¥ Heg©<eesçµvegles~ ve ®e
meV³emeveeos J e ef m eef × b meceef O eie®íef l e~~3-4~~“ Je ’ve ef n
keÀef½el#eCeceefHe peeleg efleÿl³ekeÀce&ke=Àled~ keÀe³e&les ¿eJeµe: keÀce& meJe&:
Òeke=Àeflepewie&gCew:~~3-5~~.
keÀcex ve keÀjCeeN³ee Heg©<eeme vew<keÀc³e&efme×er ÒeeHle nesle veener.
DeeefCe keÀcee¥®ee mebv³eeme keÀjC³eeves efme×er ÒeeHle nesle veener. keÀejCe
keÀcex kesÀuîeeefµeJee³e keÀesCeer®e #eCeYejner jent µekeÀle veener. Òeke=Àleer®es
iegCe Òel³eskeÀeme keÀce& keÀjC³eeme }eJele Demeleele®e. yee¿eelkeÀejer
keÀceXefê³es DeeJeªve ceveele efJe<e³eef®ebleve keÀjCeeje }ewefkeÀkeÀ mebv³eemeer
cet{ Deens. HeCe ceveeves l³eebvee DeeJeªve DeveemeÊeÀyeg×erves keÀce&³eesie
Dee®ejCeeN³ee %eeveer mebv³eeµee®eer ³eesi³elee efJeµes<e Deens.
efve³ele keÀce& keÀjeJes. keÀce& ve keÀjC³eeHes#ee keÀce& keÀjCes ®eebie}s.
³e%eeLe& keÀjeJe³ee®es keÀce&meg×e HeÀ}eµee mees[tve keÀjeJes. %eeveer
ceveg<³eevesmeg×e keÀesCeles®e ÒeeHle keÀle&J³e l³eeme veme}s lejerner }eskeÀmebûeneLe&
keÀce& DeJeµ³e keÀjeJes. Demee mJele:®³ee GoenjCeeves Òel³e#e YeieJebleebveer®e
Deeoµe& Iee}tve efo}s}e Deens. %eeveJeeve Heg©<emeg×e DeeHeuîee
Òeke=ÀeflemJeYeeJeevegªHe Jeeielees. iegCe Je keÀcex DeeHeuîeentve efYeVe Deensle,
ns DeesUKetve, l³eeb®³ee keÀce&J³eeHeejele jle ve neslee, YeieJebleeþe³eer
DeO³eelceyeg×erves meJe& keÀcee¥®ee mebv³eeme keÀjeJee Je HeÀ}eµee mees[tve Je
cecelJejefnle yeg×erves keÀcex Dee®ejeJeerle. ne®e ³eesieceeie& nes³e.
keÀcee&keÀce&efJe®eej Je Deelce%eeveer
³ee®e ³eesieceeiee&®eer cenleer Je keÀcee&keÀce&efJe®eej ®eewL³ee DeO³ee³eer
meebietve PeeuîeeJej YeieJeble ³ee mebv³eeme³eesiee®eer Òeµebmee keÀjleele. les
cnCeleele:’³eesiemeV³emlekeÀcee&Ceb %eevemeef_íVemebµe³eced~ DeelceJevleb
ve keÀcee&efCe efveyeIveefvle Oeve¡e³e~~4-41~~“ - ’keÀce&³eesiee®³ee
Dee®ejCeeves keÀcee¥®ee mebv³eeme kesÀ}suîee Je %eeveecegUs meJe& mebµe³e efíVe
Pee}suîee Deelce%eeveer Heg©<eeme keÀcex yeebOet µekeÀle veenerle.“
mee±îe Je (keÀce&)³eesie ³eeb®es SkeÀlJe
³eeÒeceeCes keÀce&³eesie Je mebv³eeme ³eebyeeyele ÒeYetb®³ee efJeJes®eveeyeÎ}
Depe&gvee®eer ceeefce&keÀ µebkeÀe Deµeer keÀer’meV³eemeb keÀce&Ceeb ke=À<Ce Hegve³eexieb
®e µebmeefme~ ³e®í^s³e Sle³eesjskebÀ levces ye´tefn megefveef½eleced~~5-1~~“.
’keÀcee&®ee mebv³eeme keÀjeJee Je Jej Demesner legcner cnCelee keÀer keÀce&³eesie
Dee®ejeJee. ³eeleer} DeefOekeÀ Þes³emkeÀj keÀe³e Deens, les meebiee.“
³eeJej YeieJeble cnCeleele:’meV³eeme: keÀce&³eesie½e efve:Þes³emekeÀjeJegYeew~
le³eesmleg keÀce&meV³eemeelkeÀce&³eesiees efJeefµe<³eles~~5-2~~“ - ’keÀce&³eesie
Je keÀcee& v eg ÿ eve ner oes v ner cees # eeme keÀejCeer Y et l e nes l eele.
³eesieoe Þeer%eeveséejer 456 Gvces<e:30: mebv³eeme, l³eeie Je keÀce&

HeCe ³eele keÀcee&veg<þeveªHeer ceeie&®e efJeµes<e Þes³emkeÀj Deens.“ keÀejCe ¿emeV³emleme*dkeÀuHees ³eesieer YeJeefle keÀ½eve~~6-2~~“ - ’pees
keÀce& ³ ees i ee®es Dee®ejCe kes À uîeeme meb v ³eemeHeÀ} Devee³eemes ® e mebv³eemeer lees®e ³eesieer Deµeer µeem$eebveer iJeener efo}er Deens, leer mebkeÀuHee®ee
ÒeeHle nesles. meJe&LewJe mebv³eeme p³ee®³eeþe³eer Ie[lees, l³ee®³eeyeÎ}®eer Deens. p³ee®ee
ns oesvner DeefYeVe®e Deensle. cnCetve YeieJeble cnCeleele: keÀce&HeÀ}eefJe<e³eer®ee mebkeÀuHe megì}s}e veener, Demee keÀesCeerner ceveg<³e
’mee±îe³eesieew He=Leiyee}e: ÒeJeoefvle ve HeefC[lee:~ SkeÀceH³eeefmLele: (l³eeves Deieoer peeCetveyegpetve mebv³eemeeÞece mJeerkeÀej}e Deme}e lejer)
mec³eiegYe³eesefJe&voles HeÀ}ced~~5-4~~“ - ’mee±îe Je ³eesie ns SkeÀ®e ³eesieer efkebÀJee mebv³eemeer þª µekeÀle veener.“
Deensle. l³eeleuîee keÀesCel³eener SkeÀe®es Devegÿeve kesÀ}s, lejer les meJe&mebkeÀuHemebv³eeme ns®e ³eesieeª{e®es }#eCe
keÀjCeeje}e oesneR®esner cees#e ns®e HeÀ} ÒeeHle nesles. cnCetve’³elmeeb±îew: cnCetve YeieJeble Hegve½e meebieleele:’Dee©©#eesce&gves³eexieb keÀce&
ÒeeH³eles mLeeveb leÐeesiewjefHe iec³eles~ SkebÀ mee±îeb ®e ³eesieb ®e ³e: Heµ³eefle
keÀejCeceg®³eles~ ³eesieeª{m³e lem³ewJe µece: keÀejCeceg®³eles~~6-3~~“
me Heµ³eefle~~5-5~~“ Demes cnì}s Deens. ³eesieer Je mee±³e oesIesner
Je’³eoe efn veseqvê³eeLex<eg ve keÀce&mJeveg<eppeles~ meJe&me*dkeÀuHemeV³eemeer
SkeÀe®e mLeeveeme - HeÀ}eme - ÒeeHle nesleele.
³eesieeª{mleoes®³eles~~6-4~~“. ’³eesie ÒeeHle JneJee Deµeer F®íe
keÀce&³eesieer ne®e efvel³e mebv³eemeer
keÀjCeeN³ee cegveer}e keÀce& ns meeOeve Deens. ³eesieÒeeHleerveblej µece ns
³eeveblej }ewefkeÀkeÀ mebv³eemeeÞeceeÜejs cees#e efceUJeC³ee®eer J³eLe&
meeOeve Deens.“
neJe OejCeeN³ee Je JejJej®³ee keÀce&l³eeieeves lees efceUs} Deµeer Deeµee
keÀce&ceeie&ªHeer Hee³eN³ee ³eceefve³eceªHeer Hee³eL³eeHeemetve efveIetve
keÀjCeeN³eeb y eÎ} YeieJeb l e cnCeleele: ’meV³eememleg ceneyeenes
og:KeceeHlegce³eesiele:~ ³eesie³egÊeÀes cegevf eye´ï
& e ve ef®ejsCeeefOeie®íefle~~5-
Deemevee®³ee Hee³eJeeìsves , ÒeeCee³eecee®³ee keÀ[îeeves ³eesieªHeer [eWieje®³ee
6~~“. ’p³ee®³ee neletve keÀce&³eesiee®es Devegÿeve Ie[le veener, lees ceO³eYeeieeJej ³esleele. l³eeHeg{s DeY³eemee®³ee yeUeves Òel³eenejªHeer
J³eLe&®e mebv³eemeceeiee&®³ee KeìeìesHeele He[lees. Hejbleg efve<keÀece keÀ[îeeJej Jewjei³eªHeer veK³ee ef®ekeÀìJetve nUtnUt Heg{s mejkeÀle ÒeeCe
keÀce& ³ ees i ee®³ee ³eg Ê eÀer v es peeCeeN³eeme meb v ³eemeÒeeHleer Del³eb l e Je DeHeeveªHeer Jee³etb®³ee JeenveeJej mJeej nesTve, OeejCes®³ee Òeµemle
meg}Ye nesles.“ ceeiee&ves O³eeveªHeer efµeKejeHe³e¥le peeJes }eieles. l³ee OeejCeeceeiee&®eer
Demee ceveg<³e keÀce& keÀjle Deme}e, lejer DekeÀlee&®e Demelees. Kejer Jeeì®ee} HetCe& Pee}er keÀer meeO³e-meeOeveYeso veä neslees. ÒeJe=efÊe
vew<keÀc³e&efme×er l³ee}e®e ÒeeHle nesles. Demee keÀce&³eesieer ne %eeveer Je Je mebkeÀuHe Gjle veenerle. keÀµee®esner mcejCe Gjle veener; Deµeer
efvel³emebv³eemeer Demetve l³eemeeþer l³ee}e ie=neefokeÀ l³epeeJes }eiele Sske̳eYetceerJej ¢{ meceeOeer ÒeeHle nesles.
veenerle. GHeeOeerle Demetvener l³ee}e keÀce&yebOeve Ie[le veener. cnCetve ’Deµee ³eesi³ee®es meJe& mebkeÀuHe megì}s}s Demeuîeeves efJe<e³e Je
Þeerke=À<Ce cnCeleele:’%es³e: me efvel³emeV³eemeer ³ees ve Üsäer ve keÀe*d#eefle~ keÀce& ³eeb®³eeþe³eer l³ee}e DeemeÊeÀer Gjle veener. Deµee ³eesi³eeme®e
efveÜ¥Ües efn ceneyeenes megKeb yevOeelÒeceg®³eles~~5-3~~“. Deµee efveÜ¥Ü ³eesieeª{ Deµeer meb%ee Deens.“ meJe&mebkeÀuHemebv³eeme ns l³ee®es ef®eÚ
Pee}suîee l³ee efvel³emebv³eeµee®eer yebOeeHeemetve Devee³eemes®e cegÊeÀlee nesles. Jee }#eCe Deens.
Keje ³eesieer Je Keje mebv³eemeer keÀesCe Depe&gvee®³ee Òeµvee®eer HetJe&HeerefþkeÀe
Deµee ÒekeÀejs 1) mebv³eemeceeie& Jee mee±îeceeie&, 2) mebv³eemeeÞece Deµeer mebv³eeme, keÀce&HeÀ}s®íel³eeie, efve<keÀece keÀce&³eesie,
Jee }ewefkeÀkeÀeLee&ves Iesle}s}e ®elegLee&Þece Jee mebv³eeme Je 3) keÀce&mebv³eeme ®elegLee&Þece Jee }ewefkeÀkeÀ mebv³eeme, keÀcee&b®ee cet{ l³eeie, mebkeÀuHel³eeie
Jee efve<keÀece keÀce&³eesie Dee®eªve ÒeeHle Pee}s}e Keje mebv³eeme ³ee Jee mebkeÀuHemebv³eeme, mee±îe Jee %eeveceeie& DeeefCe keÀce& Jee ³eesieceeie &
eflevner keÀuHeveeb®eer ³eesi³e GkeÀ} keÀªve oeKeJeuîeeJej, ³ee meJe& ³eeb®eer HetJe&HeerefþkeÀe ieerles®³ee HetJee&O³ee³eer Dee}er Deens. ³ee®ee mJeuHemee
mHeäerkeÀjCeeJej YeieJeble, meneJ³ee DeO³ee³eer DeY³eeme³eesiee®es efJeJes®eve Heefj®e³e keÀªve IesleuîeecegUs DeeHeCeeme Hegve½e DeþjeJ³ee ieerleeO³ee³ee®³ee
keÀjC³eeHetJeea efµekeÌkeÀeceesle&ye keÀjleele, les Demes: Heefnuîee µ}eskeÀeletve Depe&vg eeves kesÀ}suîee He=®ískeÀ[s HeenCes meesHes peeCeej Deens.
’DeveeefÞele: keÀce&HeÀ}b keÀe³e¥ keÀce& keÀjesefle ³e:~ me meV³eemeer ®e l³ee®³ee’meV³eemem³e ceneyeenes ....~~18-1~~ “ ³ee He=®ískeÀ[s
³eesieer ®e ve efvejeqiveve& ®eeef¬eÀ³e:~~6-1~~“. ’keÀce&HeÀ}e®ee DeeÞe³e peje JesU DeeHeCe Þeerce®íbkeÀje®ee³e& ³eeb®³ee ¢efäkeÀesveeletve yeIet ³ee;
ve keÀjlee pees keÀle&J³ekeÀce& keÀjlees, lees®e Keje mebv³eemeer Je lees®e ³eesieer Je l³eeveblej %eeveosJeeb®eer Dece=lece³e JeeCeer ³ee meJe& efJe®eejeb®ee keÀmee
nes³e. kesÀJeU Deeqivenes$ee®ee cnCepes ie=nmLeeÞecee®ee l³eeie keÀjCeeje megboj cesU Iee}les, les Heent.
DeLeJee mebv³eemeeÞeceele ÒeJesµe ve kesÀ}e lejer efveeq<¬eÀ³elesme mebv³eeme ieerleeµ}eskeÀ ¬eÀ. 18-1,2,3 Je Dee®ee³e&
mecepeCeeje Je lemes JeeieCeeje ceveg<³e keÀener mebv³eemeer efkebÀJee ³eesieer Dee®ee³e& ÒeLece®e mHeä keÀjleele keÀer ieerles®ee DeþjeJee DeO³ee³e
veJns.“ cnCetve’³eb meV³eemeefceefle Òeeng³eexieb leb efJeef× HeeC[Je~ ve meJe& ieerleeµeem$ee®³ee meejªHe Deens. HetJeea®³ee DeO³ee³eele mebv³eeme

keÀcee&®es mJeªHe
³eesieoe Þeer%eeveséejer 457
Je l³eeie ns µeyo p³eeDeLeea ³esleele, lees mHeä G}ie[le vemeuîeeves,
l³eeb®ee µeyoeLe& Je YeeJeeLe& peeCetve IesC³ee®³ee yeg×erves Depe&gvee®ee ne
Òeµve (ieer.18-1) Deens. ³ee®ee efveCe&³e keÀjleebvee YeieJeble cnCeleele:
keÀec³eeveeb keÀce&Ceeb v³eemeb meV³eemeb keÀJe³ees efJeog:~
meJe&keÀce&HeÀ}l³eeieb Òeengml³eeieb efJe®e#eCee:~~18-2~~
efkeÀl³eskeÀ yegef×ceeve Hebef[le DeéecesOeeoer mekeÀece keÀcee¥®ee l³eeie
³eeme mebv³eeme Demes cnCeleele Je keÀle&J³eªHe µeem$eefJeefnle keÀcex ve
keÀjCes, ns mebv³eemeele Oejleele. lej keÀener efJe®e#eCe Hebef[le Demes
cnCeleele keÀer efvel³e Je vewefceefÊekeÀ meJe& ÒekeÀej®³ee keÀce&HeÀ}eb®ee
mJele:mebyebefOele Heefjl³eeie keÀjCes cnCepes meJe&keÀce&HeÀ}l³eeie, Demee
l³eeie ³ee µeyoe®ee DeefYeÒee³e Deens. Deµee ÒekeÀejs keÀec³e keÀcee¥®ee
mJeªHele: l³eeie Demees efkebÀJee meJe& keÀce&HeÀ}eb®ee l³eeie Demees, mebv³eeme
Je l³eeie ³ee µeyoebveer SkeÀcee$e l³eeiee®ee®e yeesOe neslees, Demesner SkeÀ
cele Deens. keÀcee&®es HeÀ} Demebv³eeµeebvee efceUles®e efceUles. HeCe mebv³eeµeebme
cee$e efceUle veener.
³eeHejles ogmejs cele Demes Deens keÀer:
l³eep³eb oes<eJeefol³eskesÀ keÀce& Òeengce&veeref<eCe:~
³e%eoeveleHe:keÀce& ve l³eep³eefceleer ®eeHejs~~18-3~~
mee±îeeefoceles meJe&®e keÀcex yebOevekeÀejkeÀ Demeleele. ne oes<e l³eeb®³ee
Debieer Demeuîeeves jeieÜs<eeoer pemes l³eeieeJes }eieleele, leµeer®e meJe&
keÀcex l³eeie}er Heeefnpesle. cnCetve cegceg#et cnCepes keÀcex keÀjC³ee®ee
DeefOekeÀej DemeCeeN³ee J³eÊeÀervesmeg×e keÀcex ìeU}er Heeefnpesle. keÀener
efJeÜeve ³eeyeeyele SJe{e®e HeÀjkeÀ keÀjleele keÀer ³e%e, oeve, leHeeoer
keÀcex mees[tve Flej keÀcee¥®ee®e l³eeie keÀjeJee.
Dee®ee³e&celes ns meJe& efJekeÀuHe cnCepes - mebv³eeme, keÀce&HeÀ}l³eeie,
meJe& keÀcex ve keÀjCes Jee ³e%e-oeve-leHeeoer keÀcex®e lesJe{er keÀjCes, ns
keÀce& keÀjCeeN³ee keÀcee&efOekeÀeN³eebmeeþer®e meebefiele}s Deens. mecemle
YeesieebHeemetve efJejÊeÀ DemeCeeN³ee %eeveefveÿ mebv³eeµeebmeeþer ns efJekeÀuHe
GÓJele®e veenerle.’%eeve³eesiesve mee±îeeveeb ..“ cnCetve (ieerlee µ}eskeÀ
¬eÀ. 3-3) peer mee±îeefveÿe Jee cees#eceeie& cnì}e, l³ee®³eeefJe<e³eer
HetJeea®e efveCe&³e kesÀ}s}e Deens (efÜleer³eeO³ee³eer). cnCetve ³ee efþkeÀeCeer
kesÀJeU keÀce&efveÿe Jee ³eesieefveÿe Dee®eª HeenCeeN³ee cegceg#et meeOekeÀeb®ee
Je Flejspeveeb®ee efJe®eej meO³ee DeþjeJ³ee DeO³ee³eer Òemlegle Deens,
Demes Dee®ee³e& cnCeleele.
keÀejCe mee±îe Jee %eeveefveÿe HeeJe}suîeebmeeþer jeie-Üs<e, ceesneoer
og:Keeme keÀejCeerYetle nesle veenerle; lemes®e les osneoerb®eer og:Kes DeelceJele
mecepele veenerle Je l³eeb®³eeÜejs keÀcee¥®ee l³eeie keÀjCes efkebÀJee keÀcex
keÀjCes ns mebkeÀuHe nesT µekeÀle veenerle. meJe& keÀcex iegCeebÜejs Ie[leele;
DeeHeCe keÀesCeles®e keÀce& keÀjle veener, Demes peeCetve ceveeÜejs®e meJe&
keÀcee¥®ee mebv³eeme kesÀ}suîee leÊJe%eeveer Heg©<ee®eer ner efveÿe Deens.
keÀcee&®es mJeªHe
meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
meJee&jbYeHeefjl³eeieer, ceewveer, meblegä F. }#eCeebveer Deµee iegCeeleerle
Heg©<ee®es JeCe&ve kesÀ}s peeles. %eevee®eer Hejeefveÿe DemeCeeN³ee Deµee
%eeveefveÿ mebv³emle Heg©<eebmeeþer cnCetve®e ³ee ÒekeÀjCeer ceOetmetoveeb®eer
JeÊeÀJ³es }eiet He[le veenerle, Demes Dee®ee³e& cnCeleele; Je ns ÒekeÀjCe
kesÀJeU keÀcee&efOekeÀejer Heg©<eebyeeyele ®ee}efJe}s Deens, Demes l³eeb®es
cele Deens.
³ee efþkeÀeCeer keÀce&HeÀ}l³eeie (ªHemebv³eeme) meÊJeiegCe³egÊeÀ Je
leeceme-jepeme l³eeieebHes#ee GÊece Demeuîeeves, ieewCe ªHeeves l³eeme®e
mebv³eeme cnì}s Deens; l³ee®³eeµeer meJe&keÀce&mebv³eemeªHe cegK³e mebv³eeme
cnCepes %eeveefveÿeb®ee mebv³eeme mebyebefOele veener; Je ³ee µ}eskeÀebceO³es
lemee DeefYeÒee³ener veener; Demes Dee®ee³e&cele Deens.
µebkeÀe Je Dee®ee³ee¥®es GÊej
³eeJej cet}Yetle µebkeÀe Deµeer keÀer osnJeeveeme meJe& keÀcee¥®ee mebv³eeme
mJeªHele: keÀjCes Deµeke̳e Demeuîeeves ³ee efþkeÀeCeer keÀce&HeÀ}l³eeie
³eeme®e mebv³eeme cnì}s Deme}s Heeefnpes Je lees®e cegK³e mebv³eeme
mecepe}e Heeef n pes . Dee®ee³e& c eles keÀce& H eÀ}l³eeiee®eer kes À JeU
mlegleer keÀjC³eemeeþer YeieJebleebveer ’ve efn osnYe=lee ...~~“, lemes®e
’keÀce&HeÀ}l³eeieeHes#ee Þesÿ cnCepes l³eeHeemetve µeebleer ÒeeHle nesles (ieerlee
µ}eskeÀ ¬eÀ.12-12),“ Deµeer efJeOeeves kesÀ}er Deensle. keÀejCe Depe&gve
Deelce%eevejefnle neslee Je l³eeme Deelceefveÿ nesC³ee®³ee meeOeveeb®ee
YeieJeble GHeosµe keÀjle Deensle, ner JemlegefmLeleer ¢efäDee[ keÀ©ve
®ee}Ceej veener.
meJe& keÀcex ceveeves mees[tve efo}suîee, HejceeLe&oµe&ve p³eebvee Pee}s
Deens Deµee ³eLeeLe&%eeveer - mee±îe³eesieer Jee mebv³eemeefveÿebvee - Demee
DeefOekeÀej DemeCeeN³ee Heg©<eebvee - Jej G}ÁsKe}s}s keÀce& keÀjCes - ìekeÀCes
- keÀce&HeÀ}e®ee l³eeie keÀjCes - ³e%eoeveeoer keÀcex keÀjCes - F. efJekeÀuHe
}eiet He[le veenerle. ³eeyeeyele Flej µeebkeÀjceles Jee efme×eble efpe%eemetbveer
l³eeb®³ee ieerleeYee<³ee®³ee le=leer³e DeO³ee³eer cegUeletve®e HeenCes Fä þjs}.
%eeveosJeeb®es mebv³eemeefJe<e³ekeÀ metleesçJee®e
SJe{e GneHeesn PeeuîeeJej DeeHeCe Deelee ³eeefJe<e³eer %eeveosJe keÀe³e
meebieleele, l³eekeÀ[s JeUt ³ee. µebkeÀje®ee³ee¥ÒeceeCes®e %eeveséejmeg×e
ieerles®ee DeþjeJee DeO³ee³e ieerleemeejmJeªHe Demeuîee®es cnCeleele.
les ³ee DeO³ee³eeme ieerleeÒeemeeoe®ee keÀ}µe mecepeleele. melejeJ³ee
DeO³ee³eeletve DeþjeJee DeO³ee³e keÀmee GlHeVe Pee}e, ³eeefJe<e³eer Lees[er
HetJe&HeerefþkeÀe Heent ³ee; cnCepes Depe&gvee®³ee µ}eskeÀ ¬eÀ. 18-1 ceOeer}
He=®ís®es keÀejCe veerì mecepes}.
melejeJ³ee DeO³ee³eele ß, leled Je meled ner ye´ïee®eer ef$eefJeOe veeces
Je l³eeb®ee efJeefve³eesie mHeä kesÀ}e Deens. Þe×sJee®etve, ye´ïeveeceeefµeJee³e
GHe³eesefpe}s}s keÀce& efve<HeÀU þjles; Hejbleg ³ee veecee®³ee efJeefve³eesieeves
kesÀ}s}er ³e%e, oeve Je Flej meJe& keÀcex ye´ïeeþe³eer DeefHe&}er Demelee
³eesieoe Þeer%eeveséejer 458 Gvces<e:30: mebv³eeme, l³eeie Je keÀce&

ye´ïemJeªHe HeeJeleele. Deµeer keÀcex pevcecejCeªHeer yebOe Gª osle veenerle. vee efJeHeeSb ns Gpet nes³es~ leNneR %eevee®eer®e ³eesi³elee }ens~
Deµee meefÜefve³eesieªHeer keÀcee¥®es Devegÿeve mebHetCe& Jesoe®³ee meebie ³esNnJeeR ³esCeWef®e pee³es~ efvej³ee}³ee~~67~~
DevegÿeveemeejKes®e efoJ³eeefleefoJ³e Deens. ’Deve l³ee lekeÀ}gHeer Þe×s®³ee ³eespevesves kesÀ}s}er meJe& keÀcex lej
cnCetve melejeJ³ee DeO³ee³ee®³ee meceeeqHleÒemebieer YeieJebleeveer µesJe쮳ee µem$eeûeeme Deeef}bieve osC³eeHes#ee; efkebÀJee oesjeJeªve OeeJeC³eeHes#ee;
µ}eskeÀele Demes cnì}s nesles keÀer:’DeÞe׳ee ngleb oÊeb leHemleHleb ke=Àleb SJe{s®e keÀe³e! lej veeefieCeer®³ee HeÀ[îeeµeer KesUC³eentvener IeelekeÀ
®e ³eled~ Demeefol³eg®³eles HeeLe& ve ®e leled Òesl³e vees Fn~~17-28~~“. þjuîeeme keÀe³e veJe}! keÀcex ner Deµeer cegUele®e ogefve&Jeej Demeleele.
DeÞe×sves kesÀ}s}s nJeve, oeve, Dee®ej}s}s leHe Je kesÀ}s}s keÀce& pes Hegve: l³eebvee Hegvepe&vceeb®es megUkesÀ HeCe Demeleele. FlekesÀ kegÀ³eesie ³ee
Demeles, les Demeled cnCetve DeesUKe}s peeles. l³ee®es Hej}eskeÀerner HeÀ} keÀce&cesUeJ³eele Deensle. Deieoer keÌJeef®ele DeHeJeeoelcekeÀ Òemebieer mecepee
veener Je Fn}eskeÀerner veener.“ ns keÀce& ®egketÀve ³eLeemeebie pej Pee}s, lej l³eeme %eevee®eer ³eesi³elee
Þeerke=À<Ceeb®ee keÀce&efveÿs®ee Deeûen }eYeles Je cees#eceeieea peeC³eeme GHekeÀejkeÀ þjles. Hejbleg les meebie nesT
cnCetve %eeveosJe cnCeleele keÀer: µekeÀle vemeuîeeves, Demes keÀce& Dee®ejCeejs vejkeÀe®eer®e Jeeì veener
leNneR melejeJee DeO³eeJees~ HeeJeleeb Hegjlee þeJees~ keÀe Oejle!“
peQ mebHelee µ}eskeÀeR osJees~ SsmeW yeesef}}s~~18-60~~ keÀceeA ne þeJeesJejer~ Deeneleer yengJee DeJemejeR~
vee ye´ïeveecee®eeb efJeKeeR~ yegef× meeb[tefve DeeefmlekeÀeR~ Deeleeb keÀce&þe keQÀ Jeejer~ cees#ee®eer ns~~68~~
keÀceX keÀerpeleer eflelegkeÀeR~ DemebleW nesleer~~61~~ leNneR efHeÀìes keÀcee&®ee Heebieg~ keÀerpees DeeIeJeeef®e l³eeieg~
ne SskeÀewefve osJee®ee yees}g~ Depe&gvee Dee}e [es}g~ Deeoefjpees DeJ³ebieg~ mebv³eemeg pees~~69~~
cnCes keÀce&efve<þe ce}g~ þsefJe}e osKeeW~~62~~ keÀce&yeeOes®eer kebÀneR~ pesLe Ye³ee®eer ieesþer veener~
’ye´ïeveeceeefJe<e³eer Þe×e ve þsJelee efpelekeÀer keÀener keÀcex keÀjeJeerle, leQ Deelce%eeve efpeneR~ mJeeOeerve nes³e~~70~~
leer meieUer J³eLe& nesleele, ns osJee®es meebieCes SsketÀve Depe&vg e ceveer meblees<e}e. %eevee®eW DeeJeenveceb$e~ peQ %eeve efHekeÀleW meg#es$e~
keÀcee&®es Üe[HeCe pej Demes Deens, lej keÀce& keÀje³e}e®e vekeÀes Je keÀce& %eeve DeekeÀef<e&leW met$e-~ lebleg peQ keÀeb~~71~~
vekeÀes, lej ³eg× HeCe vekeÀes, Deµee l³ee®³ee ceveesYetceerme meepesmes YeieJeble leQ oesveeR mebv³eeme l³eeie~ Devegÿtefve megìes peie~
Deelee meebieleer}, Deµeer Deeµee l³ee®³ee ceveele yengOee GlHeVe Pee}er leNneR nWef®e Deeleeb ®eebie~ J³eÊeÀ Hegmees~~72~~
DemeeJeer. lees ceveele cnCet }eie}e: ’meebK³e Je keÀce& Jee ³eesie ³ee oesve ’keÀce&ceeiee&le Deµee yengefJeOe De[®eCeer Deensle! Deµee efmLeleerle
efveÿe Þeerke=À<Ceebveer meebefieleuîee Deensle. l³eele}er ner peer keÀce&efveÿe keÀce&efveÿe þsJeCeeN³eebvee cees#eekeÀ[s ÒemLeeve les keÀmes þsJelee ³esCeej!
lej Deelee ns keÀcee&®es oeefjêîe veä nesJees! ³eeHes#ee GÊece Demee %eeveceeie&
osJe melele DeeûenHetJe&keÀ meebiele Deensle, leer lej Deµeer keÀce&ceUeves
Jee meebK³e³eesie Dee®ejeJee ns®e GÊece! meJe& keÀcee¥®ee l³eeie keÀjeJee;
Yej}s}er Je Dee®ejC³eeme keÀþerCe efomeles Deens.“
DeeefCe l³ee DeJ³ebie Deµee oes<ejefnle mebv³eemeceeiee&®ee DeeÞe³e keÀjeJee,
lees De%eeveebOeg lebJe yeeHeg[e~ F&ée©ef®e ve osKes SJe{e~
ns®e Òeµemle Deens! pesLes keÀce&yeeOes®³ee pevcecejCeog½e¬eÀªHeer meb³eb$ee®eer
lesLe veece SkeÀ HegÀ[eb~ keÀeb megPes les³eeb~~18-63~~
Yeerleer veener; p³ee³eesies Deelce%eeve mJeeOeerve nesles; pes %eevee}e DeeJeenve
DeeefCe jpeleceW oesvneR~ iesef}³eeJeerCe Þe×e meeveer~
keÀjCeejs ceb$e Deens; pes %eeve®e efHekeÀefJeCeejs meg#es$e Deens; pes %eeveeme
leQ keÀeb }eies DeefYeOeeveeR~ ye´ïeeef®e³es~~64~~
DeekeÀ<e&Ceejs met$eleblet Deensle; Deµee l³ee mebv³eeme Je l³eeie ³ee oesvnerbme
’cegceg#et peve, meeOekeÀ, meJe&meeceev³e ceveg<³es F&éejeme DeesUKetmeg×e Dee®eªve ³ee ÒeHeb®eeHeemetve cegÊeÀer efceUJeeJeer! ns®e Deelee osJeebme veerì
µekeÀle veenerle; lesLes l³ee De%eeveebOeebme l³ee F&éeje®es veece Je l³ee®ee mHeä efJe®eeª ³ee!“
efJeefve³eesie keÀjC³eeFleHele yeg×er leer keÀesþ}er DemeCeej! Hegve: l³eeb®es SsmeW cnCetefve HeeLeX~ l³eeiemebv³eeme J³eJemLes~
ef®eÊe jpeleceebveer J³eeHle Demeles. ns jpelece peeCes keÀþerCe! les iesuîeeJee®etve ªHe nesDeeJe³ee pesLeW~ Òeµveg kesÀ}e~~18-73~~
Þe×e-Þe×e Demes efkeÀleerner cnCele yeme}s, lejer leer nerCekeÀme Þe×e lesLe Òel³egÊejW yees}er~ Þeerke=À<CeW peQ ®eeJeef}}er~
ye´ïeveeceer pe[s} keÀµeer!“ les³eeb J³eÊeÀer pee}er~ Deäeoµee~~74~~
ceie keÀeslee KeWJe osCeW~ JeelexJejer} OeebJeCeW~ SJeb pev³epevekeÀYeeJeW~ DeO³eeJees DeO³ee³eeleW ÒemeJes~
meb[er He[s Kes}CeW~ veeefieCeer®eW leQ~~18-65~~ Deeleeb SskeÀe yejJeW~ Hegefme}W leQ~~75~~
lewmeeR keÀcex ogJee[W~ les³eeb pevcepevceeblejeR®eer keÀ[s~ ’Demee efJe®eej keÀªve HeeLee&ves keÀce&l³eeie Je keÀce&mebv³eeme ³eeb®³ee
ogcex&}eJes SJe{s~ keÀcee&ceepeeR~~66~~ efJeYeeieCeer Je J³eJemLesefJe<e³eer pees Òeµve kesÀ}e; l³ee®³eeJej pes efveªHeCe

keÀcee&®es mJeªHe
³eesieoe Þeer%eeveséejer
Þeerke=À<Ceebveer kesÀ}s; l³ee®es pes mHeä GÊej l³eebveer efo}s, l³eele ne
ieerles®ee DeþjeJee DeO³ee³e ÒekeÀì}e! Demee melejeJ³ee DeO³ee³eeletve
ne DeþjeJee DeO³ee³e HetJeea®³ee®e ¬eÀceeves cnCepes SkeÀe DeO³ee³eeletve
ogmeje DeO³ee³e GlHeVe nesCes, ³ee ÒekeÀejs efvecee&Ce Pee}e Deens. lejer
Deelee Depe&gvee®ee Òeµve veerì SskeÀe.“
mebv³eeme Je l³eeie cnCepes keÀe³e
Depe&gve cnCelees, ’ns peiee®³ee efve³ebl³ee! ceePeer efJevebleer SskeÀeJeer.“
meV³eemem³e ceneyeenes leÊJeefce®íeefce Jesefolegced~
l³eeiem³e ®e Ë<eerkesÀµe He=LekeÌkesÀefµeefve<etove~~18-1~~
l³eeie DeeefCe mebv³eeme ³eeb®es He=LekeÀ He=LekeÀ leÊJe mHeä peeCetve
I³eeJes cnCetve Ë<eerkesÀµeeme - l³ee kesÀefµeefve<etove Þeerke=À<Ceeme efJevebleer
keÀjCeeje Depe&gve %eeveosJe jsKeeìleele, lees Demee Deens. lees cnCelees:
neb peer mebv³eemeg DeeefCe l³eeieg~ F³eeb oesneR SkeÀe DeLeer¥ }eieg~
pewmee mebIeeleg DeeefCe mebIeg~ meebieeleWe®f e yeese}
f pes~~18-87~~
l³eeiesb lewmee mebv³eemeW~ l³eeiegef®e yeesef}peleg Demes~
Deece®esefve lebJe ceevemeW~ peeefCepes nWef®e~~88~~
vee keÀener DeeLeer DeLe&Yeso~g lees osJe keÀjesleg efJeµeog~...~~89~~
’osJee! mebv³eeme DeeefCe l³eeie ³ee oesvner µeyoeb®ee DeLe& SkeÀ®e
Demeuîee®es efomeles. p³eeÒeceeCes meebIeele DeeefCe mebIe ns µeyo SkeÀ®e
ieesä meg®eJeleele, l³eeÒeceeCes mebv³eeme cnCepes l³eeie®e Deµeer ceePeer
mecepetle Deens. HeCe l³eeie DeeCeer mebv³eeme ³ee oesve µeyoeb®es DeLe& efYeVe
Deme}s, lej les mHeä keÀje!“
efJeefJeOe celes::::
mebv³eeme Je l³eeie ³eeb®eer efJeÜled J³eeK³ee
....~ SLe cnCeleer cegkegbÀog~ efYeVeef®e HeQ~~89~~
lesJne Þeernjer cegkegbÀo cnCee}s keÀer ’³ee oesve µeyoeb®es DeLe& efYeVe
Deensle.“ les DeLe& mHeä keÀjleebvee les cnCeleele:
keÀec³eeveeb keÀce&Ceeb v³eemeb meV³eemeb keÀJe³ees: efJeog:~
meJe&keÀce&HeÀ}l³eeieb Òeengml³eeieb efJe®e#eCee:~~18-2~~
’keÀec³e keÀcee¥®ee v³eeme keÀjCes cnCepes mebv³eeme Demes keÀener efJeÜeve
mecepeleele DeeefCe meJe& keÀcee¥®³ee HeÀ}eb®ee l³eeie cnCepes l³eeie nes³e keÀec³e keÀcex Je mebv³eeme
Demes keÀener efJe®e#eCe cnCeleele.“
³eeefJe<e³eer %eeveosJeer cnCeles:
SjJeeR Depe&gvee legPeeb ceveeR~ l³eeie mebv³eeme oesveeR~
SkeÀeLe& iece}W ns ceeveeR~ ceerner meeb®e~~18-90~~
FneR oesneR keÀerj µeyoeR~ l³eeiegef®e yeesef}pes ef$eµeg×er~
Heefj keÀejCe SLe YesoeR~ ³esleg}Wef®e~~91~~
peQ efveHeìtevf e keÀce& meebe[
f pes~ leQ meeb[CeW mebv³eemeg cnefCepes~
DeeefCe HeÀ}cee$e keÀeb l³eefpepes~ lees l³eeieg ieeb~~92~~
leNneR keÀesCee keÀcee&®eW HeÀ}~ meebef[pes keÀesCe keÀce& kesÀJe}~ ³eeie, yeejJe, ketÀHe, Dee[ Je efJeefnjeR®es efvecee&Ce; yeeieyeefie®es efveefce&leer;
nsner®e meebiees efJeJe}~ ef®eÊe os Heeb~~93~~
keÀcee&®es mJeªHe
459 meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
Þeerke=À<Ce cnCeleele: ’Depe&gvee! l³eeie DeeefCe mebv³eeme ns leg}e
SkeÀe®e DeLee&®es iece}s, lesner lemes SkeÀeDeLeea yejesyej®e Deens. keÀejCe
³ee oesvner µeyoeb®ee Jee®³eeLe& l³eeie Demee®e Deens. HeCe l³eeiee®³ee
ÒekeÀejele cee$e Lees[er efYeVelee Deens. keÀce& cegUeletve Deefpeyeele®e ve
keÀjCes ³ee}e mebv³eeme Demes cnCeleele. ne keÀcee¥®ee meJe&LewJe l³eeie
nes³e. DeeefCe keÀcex keÀjeJe³ee®eer, HeCe l³eeb®³ee HeÀ}eb®ee l³eeie keÀjeJe³ee®ee,
³eeme l³eeie Demes cnCeleele. Demes l³ee l³eeie Je mebv³eeme ³eeb®es efYeVe
DeLe& Deensle. lejer keÀesCeles keÀce& mebHetCe&le³ee ìekeÀeJe³ee®es DeeefCe keÀesCel³ee
keÀcee¥vee keÀªve l³eeb®eer HeÀ}s l³eeieeJe³ee®eer, les mHeä®e meebielees.
}#eHetJe&keÀ SskeÀ.“
leNneR DeeHeQmeeR oebieeR [eWiej~ Pee[e}er efJeleer Demeej~
lewmeW }ebyes jepeeieej~ vegefþleer leQ~~94~~
ve Hesefjleeb meQIe le=CeW~ Gþleer lewmeW mee}er®eW nesCeW~
veeneR ieeb jeyee[CeW~ pes³eeHejer~~95~~
keÀeb Deebie pee}W menpeW~ Heefj }sCeW GÐeceW keÀerpes~
veoer DeeHewmeer DeeHeeefopes~ efJeefnjer pesJeeR~~96~~
’[eWiejoN³eele DeeHeesDeeHe®e Ieveoeì Pee[erPee[esje, Jeves, DejC³es
Jee{leele. HeCe ®eebieuîee yeeiee efkebÀJee ceUs keÀener lesLes DeeHeesDeeHe GieJele
veenerle. meeUer®³ee efHekeÀemeeþer jeye Je HesjCeer keÀjeJeer }eieles. HeCe ve
Hesjlee®e ieJele meJe&otj DeeHewmes®e GieJeles. µejerj lej vewmeefie&keÀjerl³ee®e
ÒeeHle nesles. HeCe l³eeJejer} DeeYet<eCes cee$e cegÎece Òe³elveHetJe&keÀ le³eej
keÀjeJeer }eieleele. veoer lej DeeHeCe mJe³eW®e efvemeie&oÊe Deens. HeCe
efJenerj cee$e KeCetve keÀäHetJe&keÀ keÀjeJeer }eieles.“
lewmeW efvel³e vewefceefÊekeÀ~ keÀce& nes³e mJeeYeeefJekeÀ~
Heefj ve keÀeefceleeb keÀeefcekeÀ~ ve efveHeÀpes peQ~~18-97~~
’l³eeÒeceeCes efvel³e (mveeve-mebO³eeefokeÀ) Je vewefceefÊekeÀ (Þee×eefokeÀ)
keÀce&s mJeeYeeefJekeÀ Jesoe%esvegmeej vescetve efo}s}er Deensle. HeCe peer keÀec³e
keÀcex Deensle, leer keÀecevee kesÀuîeeJee®etve kesÀ}er peele veenerle.
efvel³evewefceefÊekeÀ keÀcex ve kesÀuîeeme oes<e Deens. HeCe leer kesÀuîeeves efJeµes<e
HeÀ} efceUle vemeles.“
keÀec³e keÀcee¥®es DeefOekeÀ JeCe&ve keÀjleebvee %eeveosJe cnCeleele:
keÀeceves®esefve o}Jee[W~ peQ GYeejeJe³ee Ie[s~
DeéecesOeeefokeÀ HegÀ[W~ ³eeie pesLe~~18-98~~
JeeHeer ketÀHe Deejece~ DeûenejW Deve ceneûeece~
DeeefCekeÀner veevee mebYe´ce Je´leeb®eW leQ~~99~~
Ssmes FäeHetle& mekeÀ}~ pee³e keÀecevee SkeÀ cet}~
peQ kesÀ}er YeesieJeer HeÀ}~ yeebOeewefve³eeb~~100~~
’keÀeceves®es ®elegjbie o} meppe Pee}s keÀer DeéecesOeeefokeÀ ³e%e-
DeûenejªHeeves ye´eïeCeebvee peefceveeR®es oeve; efkebÀJee ceesþeuîee ieeJeeb®es
³eesieoe Þeer%eeveséejer 460
oeve; ceesþceesþe}er veiejs JemeefJeCes; F.HejesHekeÀejeLe& keÀeces; efkebÀJee efJeefJeOe
Je´les-JewkeÀuîes ³eeb®es mJele:®³ee keÀuîeeCeemeeþer Dee®ejCe kesÀ}s peeles.
ner meieUer FäeHetle& keÀcex Deensle. ³ee meJe& keÀec³e keÀcee¥®es SkeÀcesJe cetU
cnCepes HeÀ}e®eer keÀecevee. ³ee keÀcee&bHeemetve FnHeej}ewefkeÀkeÀ megKe ÒeeHle
JneJes, ner DeemeÊeÀer l³ee keÀcee¥ceeies Demeuîeeves Deµee keÀec³e keÀcee&®ejCee®es
HeÀU keÀl³ee&me leer keÀecevee Deieoer yeebOetve yeUs®e Yeesiee³e}e }eJeles.“
osneef®e³eeb ieebJee Deeef}³eeb~ pevcece=l³etef®e³eeb meesnesef}³ee~
vee cnCees ve ³es Oevebpe³ee~ efpe³eeHejer~~18-101~~
keÀeb }}eìeR®es ef}efn}W~ ve cees[s ieeb keÀebneR kesÀ}W~
keÀe}sieesjs HeCe Oegle}W~ efHeÀìes vesCeW~~102~~
kesÀ}W keÀec³e keÀce& lewmeW~ HeÀ} YeesieeJe³ee OejCeW yewmeW~
ve HesÀef[leeb $eÝCe pewmeW~ Jeesmebef[vee~~103~~
’osnveiejerle ³esTve Jeme}suîee Deelc³eeme pemee pevcecejCee®ee
meesnesUe meepeje keÀjeJee®e }eielees; efkebÀJee pees }}eìer®ee }sKe meìJeeF&
ef}efnles, lees keÀener kesÀuîee Hegmetve ìekeÀlee ³esle veener; efkebÀJee pemes
efkeÀleerner HeeC³eeves efkeÀleerner JesUe Oegle}s, lejer Debie®es keÀeUsHeCe efkebÀJee
ieesjsHeCe veenermes nesle veener; DeLeJee $eÝCe HesÀ[uîeeJee®etve l³eeHeemetve
peµeer megìkeÀe nesle veener; l³eeÒeceeCes keÀec³e keÀce& kesÀ}s keÀer les HeÀU
YeesieJeC³eemeeþer osne®³ee Üejer OejCes®e Oeªve yemeles DeeefCe les HeÀU
YeesieuîeeefµeJee³e peerJeeme Flej ceeie& veener.“
keÀeb keÀeceveener ve keÀefjleeb~ DeJemeeble Ie[s Heeb[gmeglee~
leNneR Jee³ekeÀeb[W ve Pegbpeleeb~ }eies pewmeW~~18-104~~
ietU vesCeleeb leeW[eR~ Ieele}e osef®e iees[er~
Deeieer cnCeesefve jeKeeW[er~ ®esefHe}er Hees}er~~105~~
keÀec³ekeÀceeA ns SkeÀ~ meeceL³e& DeeLeer mJeeYeeefJekeÀ~..~~106~~
’keÀec³e keÀcee¥®es DeefOekeÀner SkeÀ JewefµeäîeHetCe& meeceL³e& Deens.
pej menpe®e cnCetve }{eF&®³ee peeieer ies}s, lej ³eg×ele Yeeie ve Iesleener
efJeveekeÀejCe yeeCe DeeHeuîee µejerjeme }eiet µekeÀlees; l³eeÒeceeCes keÀecevee
ve keÀjlee®e pejer DeJeef®ele keÀec³e keÀce& neletve Ie[}s, lejer l³ee®es
HeÀU YeesieeJes }eieles. ietU DepeeCelee pejer leeW[er He[}e, lejer l³ee®³ee
iees[er®ee DevegYeJe ³eslees®e! jeKe cnCetve ®egketÀve DeiveerJej HeeT} He[}s,
lej HeesUuîeeefµeJee³e jenele veener. lemes®e mJeeYeeefJekeÀ meeceL³e& keÀec³e
keÀcee&þe³eer Demeuîeeves les neletve SkeÀoe F®ísves efkebÀJee Deefve®ísves Jee
DekeÀmceele pejer Ie[}s, lejer l³ee®es HeÀ} Yeesiee³e}e®e }eieles.“
...~ cnCeewefve vekeÀes keÀewlegkeÀ~ cegceg#et SLe~~18-106~~
efkebÀyengvee HeeLee& SsmeW~ peQ keÀec³ekeÀce& ieeb Demes~
leQ l³eefpepes efJeKe pewmeW~ Jees}tefve³eeb~~107~~
’cnCetve cegceg#et meeOekeÀ peveebveer keÀec³e keÀcee¥yeeyele Deefle o#e
jneJes Je l³eeb®³ee Jeeìs}e peeT ve³es. efkebÀyengvee Depe&gvee! efJe<e ®egketÀve
keÀcee&®es mJeªHe
Gvces<e:30: mebv³eeme, l³eeie Je keÀce&
Heesìele ies}s, lej pemes les DeesketÀve ìekeÀeJes; lemes®e ner keÀec³e keÀcex
cegceg#etbme efJe<eJele Demeuîeeves leer l³eeietve l³eebHeemetve Deef}Hle jeneJes.“
ceie les³ee l³eeieeleW peieeR~ mebv³eemeg Ssefme³eeb YebieeR~
yeesef}pes DeblejbieeR~ meJe&êäe~~108~~
ns keÀec³ekeÀce& meeb[CeW~ leQ keÀeceveslesef®e GHe[CeW~
Oevel³eeieW oJe[CeW~ Ye³e pewmeW~~109~~
’Deµee keÀec³e keÀcee¥®³ee l³eeieeme }ewefkeÀkeÀ ¢äîee mebv³eeme Demes
cnCeleele - ne®e keÀec³e keÀcex meJe&LewJe l³eeieC³ee®ee ceeie& Deens - Demes
l³ee Deblejbieê<ìîee ÞeerieesHee}ke=À<Ceeb®es meebieCes Deens. Oevel³eeieeves pemes
Ye³e veenermes nesles, l³eeÒeceeCes keÀeceves®es cetU®e GKe[tve ìeketÀve keÀec³e
keÀcex ve keÀjC³eeves mebmeejYe³e veenermes nesles.“
efvel³e Je vewefceefÊekeÀ keÀcex
³eeveblej l³eeiee®es leÊJe meebieeJes, cnCetve efvel³e Je vewecf eefÊekeÀ keÀcee¥®eer
®e®ee& %eeveosJe keÀjleele:
DeeefCe meescemet³e&ûenCeW~ ³esTefve keÀjefJeleer HeeJe&CeW~
keÀeb ceeleeefHelejcejCeW~ Debekf eÀle peQ efoJeme~~18-110~~
DeLeJee DeefleLeer nve HeeJes~ SsmewmeW He[s peQ keÀjeJes~
leQ leQ keÀce& peeCeeJeW~ vewefceefÊekeÀ ieeb~~111~~
Jeeef<e&³eeb #eesYes ieieve~ JemebleW ogCeeJeW Jeve~
osne µe=bieejer ³eewJeve-~ oµee pewmeeR~~112~~
keÀeb meescekeÀebleg meesceW HeIe}W~ met³eX HeÀebkeÀleer keÀce}W~
SLe Demes leQef®e Heeune}W~ Deeve ve ³es~~113~~
lewmeW efvel³e peQ keÀeb keÀce&~ leQef®e efveefceÊee®eW }ens efve³ece~
SLe Gb®eeJes lesCeW veece~ vewefceefÊekeÀ nes³e~~114~~
’®ebêmet³e&ûenCee®³ee Òemebieer keÀjeJe³ee®eer HeJe&keÀe}eleer} ke=Àl³es,
DeeF&Jeef[}eb®es Þee×efove, DeefleLeer DeY³eeielee®eer mesJee- DeeojeefleL³e,
F.peer keÀcex DeJemejskeÀªve ÒeeHle nesleele; leer meJe& vewecf eefÊekeÀ mecepeeJeerle.
Je<ee&mece³ekeÀe}er pemes {ie ³esTve ie[ie[eì neslees; efkebÀJee JemeblekeÀe}er
Jeveeme pemee ogHeìerves yenj ³eslees; efkebÀJee ³eewJevekeÀe}er osn pemee
lee©C³ee®³ee veJneUerves µe=bieej}e peelees; efkebÀJee meescekeÀeble ceCeer pemee
®ebêe®³ee meeefVeO³eele êJelees; DeLeJee keÀceUs peµeer met³eexo³eeyejesyej
efJekeÀemeleele; Deµee ÒekeÀejs efJeefµeä mece³eer Jee efJeefµeä ³eesie
Dee}e Demelee, cegU®es®e pes keÀener Demeles, les efJemleej HeeJeles efkebÀJee
efJeµes<elJeeves cebef[le nesles; l³ee®eÒeceeCes pes efvel³e keÀce& Demeles, les®e
keÀener efJeµes<e Òemebieer Jee mece³eer, keÀener efJeµes<e keÀejCeebveer Je efJeefµeä
³eesieebveer ÒeeHle nesles; l³ee keÀcee&me vewefceefÊekeÀ keÀce& Demes efJeµes<e
veebJe Deens.“
DeeefCe meeb³ebÒeelece&O³eeÚeR~ peQ keÀjCeW lesner ÒeefleefoveeR~
Heefj ¢äer pewmeeR }es®eveeR~ DeefOekeÀ veesns~~18-115~~
keÀeb veeHeeefoleeb ieleer~ ®ejCeeR pewmeeR DeeLeer~
vee leNneR ns oerHleer~ oerHeefyebyeeR~~116~~
³eesieoe Þeer%eeveséejer 461
Jeemeg vesefoleeb pewmeW~ ®eboveeR meewiebO³e Demes~
DeefOekeÀeje®eW lewmeW~ ªHeef®e peQ~~117~~
efvel³e keÀce& SsmeW peveeR~ HeeLee& yeesef}pes leQ ceeveer~
SJeb efvel³e vewefceefÊekeÀeR oesveeR~ oeefJe}er legpe~~118~~
’DeeefCe pes keÀce& Òeefleefove mekeÀeUer, ogHeejer Je mebO³eekeÀeUerner
keÀjeJe³ee®es Demeles; pes JeCee&ÞeceOecee&vegmeej peel³ee®e ÒeeHle Pee}s}s
keÀce& Deens; pes keÀjleebvee DeeHeCe keÀener JesieUs efkebÀJee efJeµes<e keÀjlees
Deenesle, ³ee®eer peeCeerJe ceveg<³eeme vemeeJeer - peµeer ves$eebþe³eerb®eer ¢äer
GHepele®e Demeles - efle®eer JesieUer peeCeerJe ves$eebme DemeeJeer }eiele
veener; efkebÀJee Hee³eebþe³eeR ³ee®eÒekeÀejs ieleer peµeer mJeeYeeefJekeÀ®e Demeles;
DeLeJee oerHep³eesleerþe³eer oerHleer peµeer mJe³ecesJe®e veeboles; Jee ®eboveeme
megJeeefmekeÀ êJ³ee®ee yeensªve }sHe ve }eJelee®e les pemes vewmeefie&keÀjerl³ee®e
megJeeefmekeÀ Demeles; lemes }ewefkeÀkeÀele efvel³e cnCetve DeesUKe}s peeCeejs
keÀce& l³ee l³ee ceveg<³eeme Jesoe%esvegmeej mJeeYeeefJekeÀ®e ÒeeHle nesles. Deµee
ÒekeÀejs ns HeeLee&! ceer leg}e efvel³e DeeefCe vewecf eefÊekeÀ Deµee oesvner ÒekeÀej®³ee
keÀcee¥®es mJeªHe mHeä keÀªve meebefiele}s Deens.“
keÀce&HeÀ}e®ee l³eeie
Deieoer efvel³e keÀce&ner Pee}s lejer l³ee®esner DeeefCe vewefceefÊekeÀ
keÀcee&®esner HeÀ} ns þsJe}s}s®e Deens. cnCetve Þeerke=À<Ce Heg{s meebieleele:
nsef®e efvel³evewefceefÊekeÀ~ Devegÿs³e DeeJeµ³ekeÀ~
cnCeewevf e cnCees Heenleer SkeÀ~ JeebPe ³e³eeleW~~18-119~~
Heefj YeespeveeR pewmeW nesS~ le=eqHle }eYes YetkeÀ peeS~
lewmeW efvel³evewefceefÊekeÀeR Deens~ meJee¥ieeR HeÀ}~~120~~
keÀer[ Deeefieþeb He[s~ leNneR ce}g legìs Jeevees ®e{s~
³ee keÀcee& les³eeb meebie[W~ HeÀ} peeCeeJeW~~121~.
peQ Òel³eJee³e lebJe ie}s~ mJeeefOekeÀej yengJeW Gpe}W~
lesLe neleesHeÀef}³eeb efce}s~ meÃleerefme~~122~~
’ns efvel³evewefceefÊekeÀ keÀce& µeem$ee%esvegmeej JeCee&ÞeceOecee&ÒeceeCes
Dee®ejeJes }eiele Demeuîeeves, les keÀjC³ee®es keÀesCeles®e HeÀ} veener;
Demes keÀener efJeÜeveeb®es cele Deens. HeCe keÀle&J³ekeÀce& cnCetve meeOes Yeespeve
pejer kesÀ}s, lej YetkeÀ Yeeietve Jej le=Hleer®eer {skeÀj HeCe peµeer ³esles,
lemes®e Kejs lej ³ee efvel³evewefceefÊekeÀ ke=Àl³eebme HeÀU Deens. nerCekeÀme
meesves pemes Deiveerle He[}s keÀer l³eele}s keÀer[eU peUtve peeTve µeg×
meesves yeeJevekeÀµeer ®ekeÀeketÀve Gþles; lemes®e efvel³evewefceefÊekeÀ keÀcee¥®³ee
µeem$ee%esves Ie[}suîee Dee®ejCee®es Deens; l³eebveer Debieer oes<e efleUcee$e
Gjle veener; DeeHeuîee µeem$eefveÿs}e GpeeUe efceUlees; DeeefCe l³ee
DeeOeejs lJeefjle meÃleer ÒeeHle nesles.“
SJe{sJejer ef{mee}~ efvel³evewefceefÊekeÀeR Deens HeÀ}~
Heefj leQ l³eefpepes cet}~ ve#e$eeR pewmeW~~18-123~~
}lee efHekesÀ DeeIeJeeR~ lebJe ®etle yeebOes Hee}Jeer~
ceie nele ve }eefJele ceeOeJeer~ mees[tefve Iee}er~~124~~
keÀcee&®es mJeªHe
meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
lewmeeR vees}ebef[leeb jsKee~ ef®eÊe oerpes vewefceefÊekeÀe~
HeeþeR HeÀ}eb keÀerpes DeµesKee~ Jeeblee®esb Jeeveer~~125~~
³es³eeb keÀce&HeÀ}l³eeieeleW~ l³eeiet cnCeleer HeQ peeefCeleW~
SJeb mebv³eeme l³eeie letbleW~ HeefjmeefJe}s~~126~~
’FlekesÀ ³ee keÀcee¥®es ceenelc³e pejer Deme}s, lejer cetU ve#e$eeJej
pevce}suîee yee}keÀe®ee, ceie les efkeÀleerner osKeCes, ieesefpejJeeCes Je
DebiemeecegefêkeÀ }#eCeebveer cebef[le Deme}s, lejer l³eeie keÀjeJee; leµee®e
ÒekeÀejs ³ee efvel³evewefceefÊekeÀ keÀcee¥®³ee Glke=Àä HeÀ}eb®eener l³eeie®e
keÀjeJee. Jemeble $eÝlet®³ee Deieceveeves }eflekeÀe yenjleele; Deeby³eeme
Oegbo Jeemee®ee ceesnesj HegÀìlees; HeCe lees $eÝlegjepe l³eeb®ee keÀesCel³eener
ÒekeÀejs GHeYeesie ve Ieslee®e, pemee Dee}e lemee®e efveIetve peelees.
l³ee®eÒeceeCes DeeHe}s keÀle&J³ekeÀce&, efvel³evewefceefÊekesÀ ÒeeHle Pee}er Demelee,
µeem$eesÊeÀ ce³ee&osvegªHe megJ³eJeefmLele Heej Hee[eJes; HeCe l³ee®es HeÀ}
cee$e DeeskeÀ}suîee DeVeeÒeceeCes mebHetCe&HeCes l³eeietve ìekeÀeJes. ³ee®e
keÀce&HeÀUl³eeieeme met%e peve l³eeie Demes cnCeleele. ns Depe&vg ee! ³eeÒeceeCes
l³eeie DeeefCe mebv³eeme ³eeb®ee DeLe& leg}e mecepeeJetve efo}e Deens.
mebv³eeme Je l³eeie oesvneR®eer DeeJeµ³ekeÀlee
Deµee ÒekeÀejs kesÀ}suîee l³eeie Je mebv³eeme ³eeb®es HeÀ} meebieleebvee
%eeveosJe cnCeleele:
ne mebv³eemeg peQ mebYeJes~ leQ keÀec³e yeeOet ve HeeJes~
efveef<e× lebJe mJeYeeJeW~ efve<esOeW ies}sb~~18-127~~
DeeefCe efvel³eeefokeÀ peQ Demes~ leQ SCeW HeÀ}l³eeieW veemes~
µeerj }esefìef}³eeb pewmeW~ Sj Deebie~~128~~
ceie mem³e HeÀ}HeekeÀeble~ lewmeW efveceeef}³eeb keÀce&peele~
Deelce%eeve efiebJeefmele~ DeeHewmeW ³es~~129~~
Ssefme³ee efveiegleer oesveeR~ l³eeie mebv³eeme DevegÿeveeR~
Heef[}W ieeb Deelce%eeveeR~ yeebOeleer Heeìg~~130~~
’mebv³eeme kesÀuîeeves keÀec³e keÀcex Je l³eeb®es HeÀU ³eeb®ee GHeêJe
veenermee neslees. efveef<e× keÀcex keÀje³e®eer®e vemeleele. l³eecegUs l³eeb®esner
HeÀ} efceUCeej veener. jenlee jeefn}er efvel³evewefceefÊekeÀ keÀcex! cemlekeÀ
lees[tve ìekeÀ}s keÀer yeekeÀer®³ee µejerjeme ceejC³eekeÀjlee DeefOekeÀ keÀener
keÀjeJes }eieles keÀe! lemes®e efvel³eeefokeÀ keÀcee¥®³ee HeÀ}eb®ee l³eeie
kesÀuîeeJej l³eeb®³eeHeemetvener mebmeejeoer Heer[e GÓJele veenerle. p³eeÒeceeCes
HeerkeÀ JeeUtve iesuîeeJej neleer Oeev³e }eieles; HeerkeÀ efnjJes®eej Demeleebvee
les HeÀ} osle veener; l³eeÒeceeCes meJe& keÀce&peele pesJne Demes efvecetve peeles,
lesJne DeeHewmes Deelce%eeveªHeer GÊece Oeev³e cegceg#et meeOekeÀe®³ee Dee³eles
Heojer He[les. Jemlegle: l³eeie DeeefCe mebv³eeme ³eeb®eer ceer meebefiele}s}er
neleJeìer meeOe}er keÀer l³eeb®es ³eLeesef®ele Devegÿeve nesles DeeefCe
Deelce%eevee®es efmebnemeve ÒeeHle nesles.“
³eesieoe Þeer%eeveséejer 462 Gvces<e:30: mebv³eeme, l³eeie Je keÀce&

keÀce& keÀjCes HetCe&HeCes ìekeÀeJes keÀe
vee leNneR ns efveiegles ®egkesÀ~ ceie l³eeieg keÀerpes nelelegkeWÀ~
leQ kebÀneR ve l³epes DeefOekeWÀ~ ieesJeeRef®e He[s~~18-131~~
peQ Deew<eOe J³eeOeer Devees}Ke~ leW Iesleef}³eeb Hejles efJeKe~
keÀeb DeVe ve ceeefveleeb YetkeÀ~ ve ceejer keÀe³eer~~132~~
cnCeewefve l³eep³e peQ veesnW~ lesLe l³eeieeleW ve megJeeJes~
l³eep³ee}eieeR veesneJeW~ }esYeeHej~~133~~
®egkeÀef}³eeb l³eeiee®eW JesPeW~ kesÀ}e meJe&l³eeiegner nes³e JeesPeW~
ve osKeleer meJe&$e pegbPes~ Jeerlejeie leQ~~134~~
’Hejbleg ns DeJeOeeve ve jeKelee kesÀJeU DevegceeveOekeÌke̳eeves keÀµee®ee
lejer l³eeie kesÀ}e lej l³eeHeemetve Oe[ l³eeiener Ie[le veener; Oe[
mebv³eemener efme× nesle veener DeeefCe keÀce&HeÀ}eb®ee iegblee DeefOekeÀ®e Jee{lees.
pes Deew<eOe J³eeOeerµeer cesU Keele veener, les jesi³eeJej G}ìles®e keÀer
veener! DeeefCe YegkesÀ®ee efJe®eej ve keÀjlee Kee}Ás}s Jeeìs} les DeVe
He®eveµeÊeÀerme ceejkeÀ þjle veener keÀe! cnCetve l³eep³e pes vemeles,
l³ee®ee l³eeie keÀª ve³es DeeefCe pes l³eep³e®e Deens, l³ee®ee }esYe keÀª
ve³es. l³eeie keÀjC³ee®es cece& peeCetve ve Ieslee keÀmeelejer l³eeie kesÀ}e lej
meJe&l³eeiemeg×e mebmeeje®es DeesPes efµejer oslees. cnCetve efJejeieer Je=Êeer®es
Heg©<e l³eeie DeeefCe mebv³eemee®es meJe&oe ³eLeesef®ele Hee}ve keÀjleele.“
keÀce&l³eeieeyeeyele®eer celeceleeblejs
l³eeieeefJe<e³eer Hebe[
f leeb®es cele meebieleebvee Heg{s ieesHee}ke=À<Ce cnCeleele:
l³eep³eb oes<eJeefol³eskesÀ keÀce& Òeengce&veeref<eCe:~
³e%eoeveleHe:keÀce& ve l³eep³eefceefle ®eeHejs~~18-3~~
’keÀce& oes<eJele Deens, cnCetve HetCe&le³ee l³eeieeJes, Demes keÀener efJeÜeve Hejìe®eer [esCe keÀUkeÀì ceUkeÀì cnCetve ®ee}Ceej veener. p³eeÒeceeCes
cnCeleele; lej ogmejs keÀener cnCeleele keÀer ³e%e, oeve leHeeoer keÀcex
keÀOeerner l³eeiet ve³esle.“
p³eeb®ee ceveesJe=ÊeeRJej leeyee vemelees, les cee$e keÀcee&®eer®e efveboe
keÀªve les l³eep³e þjefJeleele. %eeveosJe meebieleele:
SkeÀeb HeÀ}eefYe}e<e ve þekesÀ~ leQ keÀcee&leQ cnCeleer yeebOekeWÀ~
pewmeW DeeHeCe veive Yeeb[keWÀ~ peieeleQ cnCeleer~~18-135~~
keÀeb efpe»e}bHeì jesefie³ee~ DeVeW ot<eer Oevebpe³ee~
Deebieeb ve ©mes kegÀefä³ee~ ceeefme³eeb keÀesHes~~136~~
lewmeW HeÀ}keÀece ogye&}~ cnCeleer keÀce&ef®e keÀer[e}~
ceie efveCeex osleer kesÀJe}~ l³epeeJes Ssmee~~137~~
’Deµee keÀener }eskeÀebvee HeÀ}eefYe}e<ee mees[Jele veener. cnCetve les
meieUs®e keÀce& yebOevekeÀejkeÀ Deens, Demes cnCeleele. SKeeoe ceveg<³e
veeie[e®e meJe& peieYej JeeJeª }eie}e, lej l³ee}e nmeCeeN³ee }eskeÀebvee
Heentve pemee lees l³eebvee®e Yeb[Keesj cnCelees; efkebÀJee efpe»e}ewuîe mHeä nesF&}, Demee mejUmejU efveCe&³e ceer leg}e Deelee meebieCeej
DemeCeeje jesieer pemee HeL³ekeÀj DeVeemener oes<e oslees; DeLeJee Deens. lejer let lees DeJeOeeve osTve ÞeJeCe keÀj!“
kegÀäjesieeves Debie me[}s}e ceveg<³e DebieeJej yeme}suîee ceeµeebJej®e
pemee keÀeJelees; lemes®e p³eebvee HeÀ}s®ís®ee l³eeie keÀjJele veener, Demes
}eskeÀ keÀce&®e ce}erve Deens, Demes þjJeleele Je DeefKe} keÀce&peele®e
l³eeieeJes Demee efveCe&³e keÀjC³eeme ÒeJe=Êe nesleele.“
SkeÀ cnCeleer ³eeieeefokeÀ~ keÀjeJesef®e DeeJeµ³ekeÀ~
peQ ³eebJee®etefve µeesOekeÀ~ Deeve veeneR~~18-138~~
ceveµeg×er®eeb ceeieeA~ peQ efJepe³eer JneJes JesieeR~
leQ keÀce& meye}e}eieeR~ Dee}meg ve keÀerpes~~139~~
’Deelee ogmejs keÀener efJeÜeve cnCeleele keÀer meJe& keÀce& keÀener l³eeiet
ve³es; lej ³e%e³eeieeoer keÀcex DeJeµ³e keÀjeJeerle, keÀejCe ³e%e-oeve-
leHeeoer peer keÀcex Deensle, leer meJe& ef®eÊeµeg×ermeeþer DeeJeµ³ekeÀ Deensle.
ceveeme }JekeÀjele }JekeÀj p³eebvee efpebkeÀeJe³ee®es Deens, l³eebveer Deµee
meceLe& GHee³eeme cnCepes ner keÀcex keÀjC³eeme ®egketÀ ve³es.“
Yeebieej DeeLeer µeesOeeJes~ leNneR Deeieer pesJeeR vegyeieeJeW~
keÀeb Deeefjme³ee}eefieb meeb®eeJeW~ DeefOekeÀ jpe~~18-140~~
vee }gie[er ®eesKeW nesDeeJeeR~ SsmeW DeeLeer peNneR peerJeeR~
leNneR mebJeoCeer ceeveeJeer~ ceef}ve pewmeeR~~141~~
lewmeeR keÀceX keÌ}sµeekeÀejW~ cnCeewefve ve v³eeJeer DeJnsjW~
keÀeb DeVe }eYes De©JeejW~ jebefOe les³eeb GCeW~~142~~
Fner FneR ieeb µeyoeR~ SkeÀ keÀceeA yeebOeefJeleer yeg×er~..~~143~~
’Flej keÀener }eskeÀeb®es cnCeCes Demes Deens keÀer keÀcex keÌ}sµeekeÀej
Deensle; l³eeHeemetve mebmeejyebOeve nesles; cnCetve keÀcex l³eeieeJeer ns ³eesi³e
veener. meesves ®eesKe µeg× keÀje³e®es Demes} lej l³eekeÀjlee YeÆer®³ee
Deeieer}e Gyeietve ®ee}Ceej veener; Deejmee mJe®í keÀjC³eemeeþer l³eeJej
jebieesUer®eer Het[ IeemeeJeer®e }eieles; Jem$es mJe®í keÀjeJe³ee®eer lej
DeVeeme Deiveer®eer Dee®e osTve efµepeJeuîeeefµeJee³e les ©®ekeÀj }eiele
veener; l³ee®eÒeceeCes keÀcex efkeÀleerner ogce&o Deme}er, lejer ef®eÊeµeg×er Je
Þes³emeÒeeHleermeeþer leer keÀje³e}e®e nJeerle. Deµee ÒekeÀejs ÒeefleHeeove
keÀjle les keÀcex keÀjC³ee®eer DeeJeµ³ekeÀlee efme× keÀjleele.“
...~ Ssmee l³eeieg efJemebJeeoer~ He[ewevf e þs}e~~18-143~~
’³ee efJeefJeOe celeceleeblejeb®³ee YeesJeN³eele l³eeiee®eer veeJe Deµeer
YejkeÀìle peele Deens.“
ÞeerieesHee}eb®es cele::::
keÀce&l³eeieeefJe<e³eer ÞeerieesHee}ke=À<Ceeb®es cele
Heefj Deeleeb efJemebJeeog lees efHeÀìs~ l³eeiee®ee efve½e³ees Yesìs~
lewmeW yees}eW ieesceìW~ DeJeOeeve osF¥~~18-144~~
’ns meieUs Jeeo efceìeJesle DeeefCe l³eeieeyeeyele megefveef½ele efJe®eej
efve½e³eb µe=Ceg ces le$e l³eeies YejlemeÊece~
l³eeiees efn Heg©<eJ³eeIe´ ef$eefJeOe: mecÒekeÀerelf e&le:~~18-4~~

keÀcee&®es mJeªHe
³eesieoe Þeer%eeveséejer 463 meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)

’ns YeejleesÊecee! ceePee ne l³eeieemebyebOeer efveCe&³e let SskeÀ. ns
Heg©<eJ³eeIe´e! l³eeie ne leerve ÒekeÀej®ee meebefiele}e Deens.“
%eeveosJe cnCeleele:
leNneR l³eeieg SLe Heeb[Jee~ ef$eefJeOeg HeQ peeCeeJee~
les³eeb ef$eefJeOeener yejJee~ efJeYeeieg meebiees~~18-145~.
l³eeiee®es eflevner ÒekeÀej~ keÀerpeleer peNneR iees®ej~
leNneR letb Fl³eLee&®eW meej~ Fleg}W peeCe~~146~~
cepe meJe&%eeef®e³es yeg×er~ peQ Dee}esì ceeves ef$eµeg×er~
leQ efve½e³eleÊJe DeeOeeR~ DeJeOeejeR Heeb~~147~~
leNneR DeeHegef}³es mees[JeCeW~ pees cegceg#eg peeieeW cnCeW~
les³eeb meJe&mJeW keÀjCeW~ nsef®e SkeÀ~~148~~
’ns Depe&gvee! l³eeie ne leerve ÒekeÀej®ee Deens DeeefCe l³ee ef$eefJeOeKee$eerHetJe&keÀ Pee}s}s veener, leesHeeJeslees l³eebveer ³e%e³eeieeoer keÀcex keÀjC³ee®es
ÒekeÀejeb®es mJeªHe ceer leg}e meebieerve. les mHeä keÀjC³eeHetJeea l³eeiee®esmees[vt e osT ve³es. G}ì ner oeve, ³eeie Je leHes DeeHeu³ee DeefOekeÀejevegªHe
meejmeJe&mJe pes cepe meJe&%ee®³ee yeg×ermener KejesKej Heìles, les let
}#eele Ies. keÀejCe p³ee cegceg#etme mebmeejyebOeveeHeemetve lJeefjle cegÊeÀ
JneJe³ee®es Deens Je pees Demee mepeie Deens l³eeves meJe&mJe HeCeeme }eJetve,
ns®e ceer meebieCeej Deens les leÊJe DevegmejeJe³ee®es Deens. ³eeHejles ogmejs
l³eeves keÀener keÀjeJe³ee®eer DeeJeµ³ekeÀlee veener.“
ieesHee}ke=À<Ce ³eeefJe<e³eer®ee DeeHe}e leÊJeefveCe&³e keÀjleebvee
cnCeleele:
³e%eoeveleHe:keÀce& ve l³eep³eb keÀe³e&cesJe leled~
³e%ees oeveb leHe½ewJe HeeJeveeefve ceveeref<eCeeced~.18-5~~
Sleev³eefHe leg keÀcee&efCe me²b l³eÊeÌJee HeÀ}eefve ®e~
keÀle&J³eeveerefle ces HeeLe& efveef½eleb celecegÊececed~~18-6~~
’HeeLee&! ³e%e, oeve, leHe ner keÀcex l³eep³e veenerle. leer kesÀ}er®e
Heeefnpesle. keÀejCe ³e%e, oeve Je leHe ner keÀcex yegef×Jeeveebmeeþer
ef®eÊeµegef×keÀejkeÀ Deensle. ner keÀcex cee$e DeemeÊeÀer Je HeÀ}s®íe ³eeb®ee
l³eeie keÀªve DeJeµ³e kesÀ}er Heeefnpesle, Demes ceePes efveef½ele GÊece
cele Deens.“
%eeveosJeeb®³ee µeyoele ÞeerieesHee}eb®es GÊece cele
%eeveosJe YeieJebleeb®es ns GÊeceesÊece cele DeesJeerªHeele ûeefLele
keÀjleebvee cnCeleele:
efpe³eW ³e%eoeveleHeeefokeWÀ~ F³eW keÀceX efpe³eW DeeJeµ³ekeWÀ~
efle³eW ve meeb[eJeer HeebeLf ekeWÀ~ HeeT}W pewmeeR~~18-149~~
nejle}W ve osefKepes~ lebJe ceeieg ve meebef[pes~
keÀeb ve Oeeleeb ve }esefìpes~ YeeCeW pesJeeR~~150~~
veeJe Le[er ve HeJeleeb~ ve meebef[pes kesÀ}er HeÀ}leeb~
keÀeb þsefJe}W ve efomeleeb~ oerHeg pewmee~~151~~
lewmeeR Deelce%eeveefJeKeeR~ pebJe efveef½eleer veeneR efvekeÀeR~ jpeleceªHeer nerCe Yeeieeme veenermes keÀªve }JekeÀj meÊJeµeg×erþe³eer
lebJe veesneJeW ³eeieeefokeÀeR~ Goemeervee~~152~~
HeQ mJeeefOekeÀejeveg©HeW~ efle³eW oeveW ³eeie leHeW~
DevegäeJeeRef®e Dee#esHeW~ DeefOekeWÀJejer~~153~~
’³e%eoeveleHeeoer keÀcex Deefle DeeJeµ³ekeÀ Deensle. ®ee}CeeN³ee
Jeeìmeªves p³eeÒeceeCes HeeJe}s ìekeÀC³ee®es LeebyeJet ve³es, l³ee®eÒeceeCes
cegceg#etbveer ner keÀcex mees[tve osT ve³esle. njHe}s}er Jemlet peesHeeJeslees
efceUle veener, leesHeeJeslees efle®ee ceeie ìeketÀ ve³es; DeLeJee le=Hleer
Peeu³eeefµeJee³e DeVeHee$e yeepet}e meeª ve³es; efkebÀJee Hew}Le[er}e
Heesnes®eu³eeefµeJee³e veeJes®ee l³eeie keÀª ve³es; DeLeJee kesÀUer®eer HeÀUs
efceUeu³eeefJevee efle}e lees[t ve³es; SJeb ®e keÀe³e! DebOeejele µeesOeeJe³ee®eer
Jemlet HeenC³eemeeþer GpeU}s}e oerHe pemee leer Jemlet efomeu³eeJeeb®etve
yeepetme þsJet ve³es; l³eeÒeceeCes peesHeeJeslees cegceg#et meeOekeÀebme Deelce%eeve
Del³eble o#elesves Dee®ejeJeerle.“
pewb ®ee}CeW JesieeJele pee³es~ lees Jesieg yewmeeJe³eeef®e nes³es~
lewmee keÀcee&elf eµe³ees Deens~ vew<keÀc³ee&}eieeR~~18-154~~
DeefOekeWÀ pebJe pebJe DeesKeoer~ mesJesef®e ceeb[er yeebOeeR~
lebJe lebJe cegefkeÀpes J³eeOeer~ les³eeef®e³es~~155~~
lewmee keÀceeA neleesHeeleeR~ peQ keÀerpeleer ³esLeeefveiegleer~
leQ jpeleceW Pe[leer~ Pee[e osTefve~~156~~
’DeefOekeÀeefOekeÀ êgle ieleerves ®ee}t }eie}s keÀer pemes efJeÞeecemLeeve
}JekeÀj ³esTve ®ee}Ces }JekeÀj efJejece HeeJeles; l³eeÒeceeCes ³ee HeeJeve
keÀcee¥®ee efJeµes<e Deeoj kesÀu³eeves cegceg#et meeOekeÀebme }JekeÀj®e
vew<keÀc³ee&JemLee ÒeeHle nesles. Deew<eOe pemepemes efve³eceHetJe&keÀ JesUsJeejer
n³eie³e ve keÀjlee Iesle peeJes, lemeleµeer l³ee Deew<eOeer®³ee mesJeveeves
J³eeOeer veenerµeer nesle peeles; l³ee®eÒeceeCes ³eLeesÊeÀ efJeefOeJele Dee®ej}s}er
ner ³e%eoeveeoer keÀcex pemepeµeer kesÀ}er peeleele, lemelemes jpe Je lece
iegCeeb®es ceU meeHeÀ veenermes nesleele.“
keÀeb HeeþesJeeìeR HegìW~ Yeebieeje Kee© osCeW Ieìs~
leQ keÀer[ Pe[keÀjer legìs~ efveJ³ee&peg nes³es~~18-157~~
lewmeW efveÿe kesÀ}W keÀce&~ Pee[er keÀªefve jpelece~
meÊJeµeg×er®es Oeece~ [es}eb oeJeer~~158~~
cnCeewefve³eeb Oevebpe³ee~ meÊJeµeg×er efieJebmeefle³ee~
leerLee&ef®e³ee meeJee³ee~ Dee}eR keÀcex~~159~~
leerLeX yee¿ece}g #ee}W~ keÀceX DeY³eblej Gpe}s~
SJeb leerLeX peeCe efvece&}W~ melkeÀceXef®e~~160~~
’nerCekeÀme meesv³ee}e YeÆerle µeg× keÀjleebvee #eeje®eer Hegìs peµeer
DeefOekeÀeefOekeÀ osle peeJeerle, lemes les keÀer[ }JekeÀj Pe[tve peeTve
®eesKe nesles. l³eeÒeceeCes Del³eble efveÿeHetJe&keÀ Dee®ej}s}s keÀce&
vesTve mees[les. ns Depe&vg ee! cnCetve®e ner keÀcex Deble:keÀjCemeg×ermeeþer

keÀcee&®es mJeªHe
³eesieoe Þeer%eeveséejer 464
leerLee¥®³ee ³eesi³eles®eer Deensle. efkebÀyengvee leer leerLee¥ntvener Þesÿ Deensle.
keÀejCe leerLe&³eesies yee¿eceUe®es®e #ee}ve nesles; lej ³ee keÀce&ªHeer leerLee¥veer
DeY³eblej GpeUles.“
le=<eelee& ce©osµeeR~ Pe}W Dece=leW Jees}}eR pewmeeR~
keÀeR DebOee}eieeR [esu³eebmeeR~ met³e&g Dee}e~~18-161~~
yeg[le³ee ve³ese®f e OebeJf eVe}er~ He[le³ee He=LJeere®f e keÀ}Je}}er~
efvecele³ee ce=l³etves efoOe}er~ Dee³eg<³eJe=×er~~162~~
lewmeW keÀceX keÀce&ye×lee~ cegceg#eg mees[efJe}s Heeb[mg eglee~..~~163~~
’efvepe&} ce©Òeosµeele lenevesves peerJe J³eekegÀU Pee}su³eeJej
iejceeiejce PeUerletve Dece=lee®eer Je=äer JneJeer; efkebÀJee pevceebOee®³ee
[esȳeele Òel³e#e met³ee&®es®e lespe ÒekeÀìeJes; veoerle yeg[CeeN³ee®³ee
j#eCeemeeþer veoerves®e OeeJetve peeJes; efkebÀJee þs®e }eietve He[CeeN³eemeeþer
He=LJeerceeles®ee peerJe keÀUJeUeJee Je efleves l³ee}e meeJejeJes; DeLeJee
ce=l³egHebLeer }eie}su³ee ceveg<³eeme ce=l³etves®e Dee³eg<³eJe=×er ÐeeJeer;
l³ee®eÒeceeCes ³ee Deµee yebOekeÀ cnCetve mecepeu³ee peeCeeN³ee keÀcee¥veer®e
Goej nesTve cegceg#etbme ns Demes DeeHeu³ee yebOeveeHeemetve mees[JeCes Deens!“
....~ pewmee jmejerleer cejleeb~ jeefKe}e efJeKeW~~18-163~~
lewmeeR SkeÀ neleJeefì³eeb~ keÀcexb kesÀ}er Oevebpe³ee~
yebOekeWÀef®e mees[JeeJe³ee~ cegK³eW nesleer~~164~~
’ns Depe&gvee! ceejkeÀ DemeCeejs efJe<e®e pej jmee³evee®³ee ªHeeves
Iesle}s, lej les cejCeeN³ee®es ÒeeCener Jee®eefJeles. l³ee®eÒeceeCes ner yebOeve
keÀjCeejer keÀcex®e pej SkeÀe neleJeìerves kesÀ}er, lej cees#ee®eer cegK³e
meeOeves nesleele.“
keÀcex keÀjC³ee®eer ³egÊeÀer
Deeleeb leQef®e neleJeìer~ legpe meebiees ieesceìer~
pes³eeb keÀcee&efme efkeÀjerìer~ keÀce&ef®e ©mes~~18-165~~
’ns efkeÀjerìer! ceer leg}e Deelee leer®e keÀcex keÀjC³ee®eer neleesìer -
leer keÀce&s keÀjC³ee®es keÀewµeu³e meebieCeej Deens. ³ee Glke=Àä ³egÊeÀerves
keÀce&®e keÀce&ceUeme veenermes keÀjles.“
leNneR cene³eeie ÒecegKeW~ keÀceX efveHeÀpeleebner De®egkeWÀ~
keÀlexHeCee®eW ve þekeWÀ~ HegbÀpeCeW DeebieeR~~18-166~~
pees cees}W leerLee& pee³es~ les³eeb ceer ³ee$ee keÀefjleg Deens~
Ssmeer µ}eIeeef®e veesns~ leesKeg pesJeeR~~167~~
keÀeb cegêe meceLee&ef®e³eeb~ pees SkeÀìg PeeWyeW je³ee~
lees ceer efpeCelee Ssefme³ee~ ieJee& ve ³es~~168~~
pees keÀebmes }eietefve lejs~ les³eeb Heesnleer Gceea vegjs~
Hegjesefnleg veeefJe<keÀjW~ oelesHeCeW~~168~~
lewmeW keÀle&=lJe DenbkeÀejW~ vesIeesefve ³eLee DebJemejW~
ke=Àl³epeelee®eer efvejnjW~ meejerpeleer~~169~~
’ÒecegKeÒecegKe DeéecesOeeefokeÀ cene³e%e pejer neletve Glke=Àäjerl³ee
µeem$eµeg× jerleerves efyeve®etkeÀ Demes Ie[}s, lejer keÀlexHeCee®ee DenbkeÀej
keÀcee&®es mJeªHe
Gvces<e:30: mebv³eeme, l³eeie Je keÀce&
Debieer cegUermeg×e vemeeJee. pees Jesleve osTve mesJekeÀ cnCetve cee}keÀeyejesyej
leerLe&³ee$es}e peelees, l³ee}e ceer leerLe&³ee$ee keÀjlees Deens, Demee DeefYeceeve
Je l³eeHeemetve meblees<e efkebÀJee Deevebo pemee vemelees; efkebÀJee jepee®³ee
Dee%esves pesJne SKeeoe Jeerj l³ee®³eeHeeµeer mejeJee®es µem$eeb®es nele
keÀjlees efkebÀJee Pegbpe oslees, lesJne l³ee Jeerje®ee l³ee JesUer pejer efJepe³e
Pee}e Je jepee Hejeefpele Pee}e, lejer DeeHeCe jepee}e efpebkeÀ}s Demee
ieJe& l³ee®³ee ceveele GHepele veener; DeLeJee pees ogmeN³ee®³ee keÀemes}e
}eietve leªve peelees, l³ee}e pemee ceer HeesnCeeje Demee DeefYeceeve
GlHeVe nesle veener; efkebÀJee ³epeceevee®³ee Jeleerves oeve osCeeN³ee Hegjesefnleeme
pemee DeeHeCe keÀesCeer ceesþs oeles Deenesle, Demee DenbkeÀej GlHeVe
nesle veener; l³ee®eÒeceeCes cegceg#etbveer keÀle&=lJeenbkeÀej meJe&LewJe l³eeietve,
DeJemejesef®ele Deµeer, keÀce&ªHeer ceesnjer meeOekeÀpeerJevee®³ee yegef×yeUe®³ee
HeìeJej Heg{s mejkeÀJele v³eeJeerle. l³ee³eesies mebmeeje®³ee Heeée&YetceerJej
jbie}s}e ne Deveble Ie[er®ee cees#eªHeer yege× f yeUe®ee KesU l³ee}e }JekeÀj
efpebkeÀlee ³esF&}.“
DeeefCe kesÀ}eb keÀceeA Heeb[Jee~ pees DeeLeer HeÀ}e®ee ³eeJee~
les³eeb ceesnje nes vesoeJee~ ceveesjLeg~~18-170~~
DeeOeeRe®f e HeÀ}e®eer Deeme legeìf ³ee~ keÀcex DeejbYeeJeer Oevebpe³ee~
HejeJes yee} Oee³ee~ Heeefnpes pewmeW~~172~~
efHebHe©Jeeef®e³eeb Deeµee~ ve efµebefHepes efHebHe}g pewmee~
lewefme³eeb HeÀ}efvejeµee~ keÀerpeleer keÀceX~~173~~
’lemes®e keÀce& kesÀ}s keÀer l³ee®³eecegUs pes HeÀU efceUCeej Demeles,
l³ee®³eekeÀ[s ceveesjLeebme efHeÀjketÀner osT ve³es. ogmeN³ee®es cet}
HeepeC³eemeeþer IesCeejer oeF& peµeer l³ee ceg}eefJe<e³eer efvejHes#e Demeles,
l³eeÒeceeCes DeejbYeeHeemetve®e HeÀ}eb®eer DeemeÊeÀer mees[tve osTve keÀcex
keÀjeJeerle. ns Oevebpe³ee! efHebHeUeme efHebHeUHeÀUe®³ee }esYeeves keÀener
keÀesCeer HeeCeer efµebHe[le veenerle. l³eeÒeceeCes HeÀUe®eer Deeµee mees[tve
keÀcex DeeojeJeerle.“
meeb[tefve ogOee®eer ìkeÀ}er~ ieesJeejer ieebJeOeveW JeWìe}eR~
efkebÀyengvee keÀce&HeÀ}eR~ lewmeW keÀerpes~~18-174~~
SsmeeR ns neleJeìer~ osTefve peQ ef¬eÀ³ee Gþer~
DeeHegef}³eeb DeeHeCe ieebþeR~ }ensef®e lees~~175~~
cnCeewefve HeÀ}g }eieg~ meeb[ewefve osnmebieg~
keÀceX keÀjeJeer ne ®eebieg~ efvejesHeg ceePee~~176~~
pees peerJe yebOes efµeCe}e~ megìkeWÀ pee®eW DeeHe}eb~
lesCeW Heg{leHeg{gleer ³e³eeb yees}eb~ Deeve ve keÀerpes~~177~~
’iegjeKeer iegjs jeKelees lees, leer keÀener l³ee}e otOe osleer} ³ee
Deeµesves veener; lej kesÀJeU les DeeHe}s keÀece®e Deens cnCetve! l³eeÒeceeCes®e
keÀcex keÀjleebveemeg×e cegceg#etves HeÀ}eb®eer Deeme þsJet ve³es. Deµee keÀewµeuîeeves
pes J ne keÀcex Dee®ej}er peeleele, les J ne DeeHeCeeb m e DeeHeuîee
DeelcemJeªHeeþe³eer peeTve efceUlee ³esles. cnCetve cegceg#et meeOekeÀebveer
³eesieoe Þeer%eeveséejer 465
HeÀ}emeÊeÀer Je DenbkeÀej ³eeb®ee l³eeie keÀªve, DeeHeuîeekeÀ[s keÀle&=lJe
ve Ieslee, mekeÀU keÀcex, peer keÀjCeer³e Deensle, leer leer keÀjle peeJeerle,
Deµeer cepe meJe&%ee®eer Dee%ee Deens. ÒeHeb®ee®³ee yebOeveele De[keÀuîeecegUs
pees peerJe kebÀìeU}e Deens DeeefCe DeeHe}er l³eeHeemetve megìkeÀe keÀªve
IesC³eemeeþer Òe³elveµeer} Deens, l³eeves ns meebefieleuîeeveblej lejer ceeP³ee
³ee keÀce&efJe<e³ekeÀ Dee%es®es G}ÁbIeve keÀª ve³es.“
keÀce&l³eeiee®ee meejebµe
³eeÒeceeCes mebv³eeme, l³eeie, keÀcex keÀjC³ee®eer neleesìer, ³ee meJe&
efJe<e³eebyeeyele DeeHe}s Debeflece cele ÞeerieesHee}ke=À<Ceebveer ÒekeÀì kesÀ}s Deens.
keÀce&³eesiemeesHeevee®³ee Hee³ejerHee³ejerJeªve l³eebveer DeeKetve efo}suîee
}#ceCejs<esJeªve meeOekeÀebveer DeeHe}e ÒeJeeme keÀjle keÀjle meeOekeÀeb®es
efme× JneJe³ee®es Deens. mebv³eeme Je l³eeie ³eeb®ee pees DeYetleHetJe& Jeeobie
peeCel³ee ceb[UeRveer µelekeÀevegµelekesÀ ceeb[}e Deens, l³ee®es Demes megHeÀU
efvejekeÀjCe %eeveosJeeb®³ee JeeCeerletve DeJelejleebvee DeeHeuîee}e ³esLes
efomeles. efvel³e keÀcex, vewefceefÊekeÀ keÀcex, keÀec³e keÀcex, efveef<e× keÀcex DeeefCe
³e%eoeveleHeeoer keÀcex ³eeb®³ee Dee®ejCeeefJe<e³eer Demes megmHeä efve³ece
pes ÞeerieesHee}ebveer Iee}tve efo}s Deensle, l³eeb®eer GpeUCeer keÀªve Heg{er}
keÀce&efJe<e³ekeÀ Yeeie Heent:
efvel³e Je vewefceefÊekeÀ keÀcex mJeeYeeefJekeÀ µeem$ee%esvegmeej JesoesÊeÀ
Deensle. leer l³eeielee ³esle veenerle. keÀec³e keÀcex HeÀ}eme osCeejer Demeleele.
l³eeie Je mebv³eeme ³ee oesvner µeyoebveer l³eeie®e DeefYeÒesle Deme}e, lejer
l³eele Lees[e HeÀjkeÀ Deens. keÀce& Deefpeyeele keÀjC³ee®es mees[tve osCes
cnCepes mebv³eeme DeeefCe keÀce& kesÀ}s lejer l³ee®³ee HeÀ}e®ee l³eeie keÀjCes
cnCepes l³eeie! mebv³eeme cnCepes keÀcee¥®ee cegUeletve®e l³eeie DeeefCe
l³eeie cnCepes keÀce&HeÀ}l³eeie Demee l³eeb®³eele HeÀjkeÀ Deens.
keÀec³e keÀcee¥®ee l³eeie keÀjeJee. Hejbleg ³e%e-oeve-leHeeoer peer HeeJeve
keÀjCeejer keÀcex Deensle, leer HeÀ}eµes®ee l³eeie keÀªve ³eLee³eesi³e jerleerves
Dee®ejeJeerle. l³ee³eesies cegceg#et®eer cees#eHeLeeJejer} Òeieleer jpeesleceesce}
}JekeÀj Pe[tve iesuîeeves pe}o ieleerves nesles. efvel³evewefceefÊekeÀ keÀcexmeg×e
DeeHeeHe}s Glke=Àä HeÀU osleele®e. cnCetve l³eeb®³eener HeÀ}e®ee l³eeie
kesÀ}e Heeefnpes. efveef<e× keÀcex Jesoe%esefJe©× Demetve l³eeb®³ee³eesies keÀce&ceU
jpeleceªHeeves meeOekeÀebme DeefOekeÀ®e yebOeveele Hee[lees. cnCetve DeeHe}s
Þes³eme }JekeÀj ÒeeHle keÀjC³eemeeþer meeOekeÀebveer Deµee efveef<e× keÀcee¥keÀ[s
®egketÀvener JeUt ve³es.
keÀcex pejer HeÀ} osCeejer Je yebOekeÀ Deme}er, lejer leer leµeer þª
ve³esle cnCetve l³eebvee keÀjC³ee®eer SkeÀ efJeefµeä neleJeìer efkebÀJee keÀewµeuîe
Deens. keÀle&=lJeceojefnle, ceer keÀesCeer keÀlee& Deens Demee DeefYeceeve ve
yeeUielee, osneefYeceeve Je DeemeÊeÀer mees[tve DenbkeÀejjefnle ef®eÊeeves
keÀcex DeejbYeeJeerle. leer HeÀ}s®íejefnle nesTve keÀjeJeerle. l³eeb®³ee
HeÀ}e®ee, les efkeÀleerner Glke=Àä Deme}s lejer, l³eeie keÀjeJee. ner®e
keÀcee&®es mJeªHe
meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
Þeerke=À<CeHejceelc³ee®eer DeefKe} meeOekeÀJeiee&meeþer ÒeceeCe DemeCeejer
Dee%ee mecepetve l³eeÒeceeCes DeeHe}s Dee®ejCe þsJeeJes. Demees.
DeefJeefnle l³eeiee®es mJeªHe::::
ne efJe<e³e Deelee meÊJe-jpe-leceesiegCeeb®es keÀe³e& Je l³eevegmeej keÀcee¥®es
yeo}Ceejs mJeªHe ³eebkeÀ[s JeUle Deens. lejer ieerleeieesefJebo l³eeyeeyele
keÀe³e meebieleele, les Heent ³ee:
leeceme l³eeie
efve³elem³e leg meV³eeme: keÀce&Cees veesHeHeÐeles~
ceesneÊem³e Heefjl³eeiemleeceme: HeefjkeÀerel| e&le:~~18-7~~
’efve³ele Jee efJeefnle keÀcee¥®ee mebv³eeme keÀjCes Jee l³eeie keÀjCes
Gef®ele veener. ceesn cnCepes De%eeveJeµe nesTve Deµee keÀcee¥®ee Heefjl³eeie
leeceme cnCetve K³eele Deens.“
De%eev³eebmeeþer efvel³e keÀcex ef®eÊeµeg×er®es GHee³e cnCetve GHe³egÊeÀ
Demeleele. efJeHejerle %eeveeves l³eeb®ee l³eeie keÀjCes ne ceesnHetJe&keÀ kesÀ}s}e
l³eeie Demetve leeceme cnì}e peelees. ³eeyeeyele %eeveosJe cnCeleele:
vee DebOeeje®esefve jesKeW~ pewmeeR [es}eb jesefJepeleer veKeW~
lewmee keÀce&Üs<eW DeµesKeW~ keÀceXef®e meeb[er~~18-178~~
les³ee®eW peQ keÀce& meeb[CeW~ leQ leeceme HeQ ceer cnCeW~
efµemeeje®eeb jeieeR }eJeCeW~ efµemeef®e pewmeW~~179~~
’DebOeejele keÀener®e efomele veener cnCetve ef®e[}suîee ceeCemeeves
efoJee }eJetve HeenC³eeSsJepeer,mebleeHeeves DeeHeuîee®e [esȳeele DeeHe}er®e
veKes KegHemetve l³eebvee efµe#ee keÀjeJeer; lemee DeefKe} keÀce& yebOekeÀ Deens,
Demee Üs<e ef®eÊeele GHepe}s}er ceveg<³es keÀcee¥®ee meJe&LewJe l³eeie keÀjleele.
keÀHeeUµetU Gþ}e lej l³eeJej Deew<eOeesHe®eej keÀjC³eeSsJepeer cemlekeÀ®e
lees[tve ìekeÀC³eemeejKee ne l³eeb®ee keÀce&Üs<ee®ee DeelceIeelekeÀer ÒekeÀej
nes³e. Deµee l³eeb®³ee l³ee keÀce&l³eeieeme ceer leeceme l³eeie Demes cnCelees.“
neb ceeie&g ogJee[g nes³es~ leNneR efvemleefjleer} Hee³eW~
keÀeR leQef®e Keeb[CeW Deens~ ceeiee&HejeOeW~~18-180~~
YegkewÀef}³eeHeg{W DeVe~ nes keÀeb Ye}lewmeW Gvn~
leNneR yege×f ve Iesleeb }bIeve~ YeeCeW HeeHejeb ne}s³eeb~~181~~
lewmee keÀcee&®ee yeeOeg keÀceX~ efvemleefjpes keÀjlesefve JeceX~
ns leeceme vesCeW Ye´ceW~ ceepeefJe}e~~182~~
keÀeR mJeYeeJeW Dee}W efJeYeeiee~ leQ keÀce&ef®e Jeesmeb[eR HeQ ieeb~
Heefj PeCeW Deele}eb l³eeiee~ leecemee les³eeb~~183~~
’ogie&ce HeLeeJeªve Jeeì®ee} keÀjleebvee Jeeì®ee}erme Jewleeietve
peeTve, p³ee Hee³eebveer leer Jeeì keÀOeer vee keÀOeerlejer Heej keÀjC³ee®eer
µeke̳elee Demeles, les Hee³e®e íeìtve ìekeÀeJesle keÀe! YegkesÀves ÒeeCe kebÀþer
Dee}suîee ceeCemeeHeg{s keÀ{keÀ{erle iejceeiejce ®eìkesÀ osCeejs DeVe Jee{tve
Dee}s, lej lelkeÀeU YetkeÀ YeeieJelee ve ³esC³eeves mebleeHetve peeTve
l³eeves les }eLesves G[Jetve efouîeeme GHeemeceej ìUs} keÀe! keÀcex pejer
oes<e³egÊeÀ Deme}er lejer leer }eLee[tve osCes ³eesi³e veener. keÀcex keÀªve
³eesieoe Þeer%eeveséejer 466
l³eeb®ee oes<e }eiet ve³es ³ee®eer ³egÊeÀer ve peeCeCeejs les ceesnûemle leeceme
Heg©<e DeeHe}s efJeefnle keÀce&®e ìeketÀve osC³ee®eer Ieesj ®etkeÀ keÀjleele.
Hejbleg ns Depe&gvee! let l³ee lemeu³ee leeceme l³eeiee®ee mJele:}e mHeµe&meg×e
nesT osT vekeÀesme.“
jepeme l³eeie
DeeefCe jepeefmekeÀ l³eeie keÀmee Demelees Hene:
og:Keefcel³esJe ³elkeÀce& keÀe³ekeÌ}sµeYe³eeʳepesled~
me ke=ÀlJee jepemeb l³eeieb vewJe l³eeieHeÀ}b }Yesled~~18-8~~
’peer keÀcex og:KeªHe Deensle Demes mecepetve µeejerefjkeÀ $eemee®³ee
Yeerleerves l³eeieC³eele ³esleele; ³ee Deµee l³eeieeme jepeme ceeveeJes. l³eeieeves
pes cees#eHeÀ} efceUles, les Deµee ÒekeÀej®³ee l³eeieeves efceUle veener.“
peer keÀcex keÀjCeer³e Demetvener l³eeb®³eeHeemetve nesCeeN³ee µeejerefjkeÀ
Jee ceeveefmekeÀ $eemee®ee Je og:Kee®ee efJe®eej keÀªve leer keÀjCes ìeU}s
peeles, l³ee leµee l³eeieeme efve<HeÀ} cnCepes cees#eHeÀ} osC³ee®es meeceL³e&
vemeCeeje jepeme l³eeie Demes cnì}s peeles.
%eeveosJe meebieleele:
DeLeJee mJeeefOekeÀe© yegPes~ DeeHeg}W efJeefnlener megPes~
Heefj keÀjle³ee GYepes~ efveyejHeCe~~18-184~~
peQ keÀcee&jbYee®eer keÀ[~ veeJeskeÀ nes³e ogJee[~
Jeenefle³es JesUW pe[~ efµeoesjer pewmeeR~~185~~
efvebye efpeYes keÀ[gJeìg~ efnj[e Heefn}s legjìg~
lewmee keÀcee& Ss} µesJeìg~ KeCegJee}e nes³e~~186~~
’JeCee&ÞeceOecee&vegmeej DeeHeuîee Jeeìîee}e Dee}s}er keÀcex keÀesCeleer
ns Gcepetvemeg×e leer efJeefnle keÀcex keÀjleebvee nesCeeN³ee $eemee}e keÀener
peCe Gyeietve peeleele. efµeoesjer yejesyej vesleebvee pe[ }eieles. HeCe leer
Keeleebvee cee$e leer Jeentve DeeCeuîee®es Þece ve peeCeJelee meceeOeeve
nesles. efkebÀJee efvebye pejer efpeYes}e keÀ[t Deme}e lejer Deejesi³e¢äîee
efnlekeÀj Demelees; DeLeJee efnj[e DeejbYeer legjì }eie}e lejer veblej
pemee mJeeefoä }eielees Je Hee®ekeÀner Demelees; l³ee®eÒeceeCes efJeefnle
keÀcex DeejbYeleebvee ÒeLece keÀäoe³ekeÀ, kebÀìeUJeeCes Jeeì}s, lejer les®e
GÊecejerl³ee Je keÀewµeuîeHetJe&keÀ kesÀ}s lej Debeflece HeÀ} cees#eemeejKes
megjsKe efceUles.“
ieeF& ogJee[ efµebie~ µesJebefle³es De[Je Deebie~
YeespevemegKe ceneie~ jebefOeleeb þe³eeR~~18-187~~
lewmeW Heg{leHeg{leer keÀce&~ DeejbYeer®e Deefle efJe<ece~
cnCeewefve lees les Þece~ keÀefjleeb ceeveeR~~188~~
’ogYel³ee ieeF&®eer efµebies leer ceejkegÀìer Demeuîeeme meebYeeUeJeer®e
}eieleele. ner keÀcex HeCe leµeer®e Deensle; keÀejCe yebOekeÀ Deme}er, keÀäÒeo
Deme}er; lejer cees#eoe³ekeÀner leer®e Deensle. µesJebleer®eer HegÀ}s Demeleele
megJeeefmekeÀ Kejer, HeCe efle®es Peg[gHe cee$e yes[ew} Demeles. efJeefnle
keÀce&megceves efJeéeséejeme JeeneJe³ee®eer Demeleele; HeCe lees keÀce&ceeb[Je
keÀcee&®es mJeªHe
Gvces<e:30: mebv³eeme, l³eeie Je keÀce&
Demee peje yes{ye Jeeìlees Keje! DeVe efµepeJeC³ee®es - mJe³ebHeekeÀ
keÀjC³ee®es keÀä Jeeì}s, lejer ©®ekeÀj DeVee®ee mJeeo Iesleebvee les
efJemej}s peeleele. keÀä Deensle cnCetve mJe³ebHeekeÀ ve keÀªve ®ee}s}
keÀe! Demes Deme}s lejer keÀener }eskeÀ ÒeejbYeer KetHe keÀä He[leele,
cnCetve efJeefnle keÀcex keÀjCes $eemeoe³ekeÀ Deens, Demes mecepeleele.“
SNnJeeR efJeefnlelJeW ceeb[eR~ Heefj Ieeef}leeb DemegjJee[er~
³esLe Hees}}e Ssmee meeb[eR~ Deeoefj}Wner~~18-189~~
cnCes Jemleg osnemeeefjKeer~ Dee}eR yengJeW Yeei³eefJeµesKeeR~
ceeb pee®etb keÀeb keÀcee&efokeÀeR~ HeeefHe³eeb pewmee~~190~~
’SjJeer les efJeefnle keÀcex peeCetve IesTve l³eeb®ee ÒeejbYe lej keÀjleele.
HeCe l³ee JesUer keÀä He[t }eie}s keÀer efJemleJeeves nele HeesUu³eeJej lees
pemee ìeketÀve ÐeeJee, l³eeÒeceeCes keÀª Ieele}suîee efJeefnle keÀcee¥®eener
l³eeie keÀjleele. l³eebvee Jeeìles keÀer osnemeejKeer GÊece GHeYeesie Ieslee
³esCeejer Jemlet DeeHeuîee neleer Deens, ns ceesþs Yeei³e®e Deens. les }eLee[tve
efJeefnle keÀcee¥®³ee keÀäÒeo pebpeeUele SKeeÐee HeeefHeäeÒeceeCes ceer keÀe
iegbleeJes, Demes l³eebvee Jeeìles.“
kesÀ}e keÀceeA peQ os³eeJeW~ leQ PeCeW cepe nesDeeJeW~
Deeefpe Yeesietb vee keÀeb yejJeW~ neleeR®eW Yeesie~~18-191~~
Ssmee µejerjeef®e³eeb keÌ}sµee-~ YesCeW keÀcex Jeerjsµee~
meeb[er lees Heefj³esmee~ jepemeg l³eeieg~~192~~
’efJeefnle keÀce& keÀªve l³ee®es pes keÀener HeÀ} efceUCeej Demes}, les
Deepe®e - Deelee®e Lees[s efceUCeej Deens! ce}e lej Deelee®e les HeÀ}
nJes! ceie neleer Deme}s}s Glke=Àä Yeesie YeesieC³ee®eer megJeCe&mebOeer oJe[tve
ceer l³ee keÀcee&efokeÀ pebpeeUeceeies keÀe }eieeJes! Demee #eCewkeÀ megKee®ee
efJe®eej keÀªve DeeefCe µeejerjkeÀäeb®³ee Ye³eeves DeeHe}s efJeefnle keÀce&
mees[tve osCes - l³eeme jepeme l³eeie Demes cnCeleele.“
SNnJeeR lesLeWner keÀce& He[s~ Heefj l³eeieHeÀ} ve pees[s~
pewmeW Gle}s Deeieer He[s~ leQ nescee ve }ies~~18-193~~
keÀeb yeg[ewefve ÒeeCe ies}W~ leQ DeOeexokeÀeR efvecee}W~
ns cnCees ve³es peen}W~ ogce&jCeef®e~~194~~
lewmeW osne®esefve }esYeW~ pesCeW keÀcee& HeeCeer megYes~
vesCeW meeb®e ve }Yes~ l³eeiee®eW HeÀ}~~195~~
’lemes Heeefn}s lej jepeme l³eeieelener keÀce&l³eeie neslees. HeCe l³ee
l³eeieeme cees#eHeÀU efceUle veener.Tletve peeTve otOe DeeqivecegKeer He[}s,
lejer leer nesceele efo}s}er Deengleer nesT µekeÀle veener; efkebÀJee HeeC³eele
yeg[tve ce=l³et Dee}suîee ceeCemeeves HegC³eesokeÀele meceeOeer Iesle}er, Demes
pemes nesle veener; l³eeme Kejs lej JeeF&ì ÒekeÀej®es cejCe Demes®e cnì}s
peeles; l³ee®eÒeceeCes osneefokeÀeb®³ee megKe}esYeeves p³eeves keÀäÒeo
JeeìCeeN³ee keÀcee¥me efle}ebpe}er efo}er, l³ee}e l³ee Deµee keÀce&l³eeieeves
cees#eªHe HeÀ} les keÀmes efceUCeej!“
³eesieoe Þeer%eeveséejer 467
efkebÀyengvee DeeHeg}W~ peQ %eeve nes³e Go³ee Dee}W~
leQ ve#e$eebleQ Heen}W~ efie}er pewmeW~~18-196~~
lewµee mekeÀejCe ef¬eÀ³ee~ nejHeefle Oevebpe³ee~
lees keÀce&l³eeieg ³es pes³ee~ cees#eHeÀ}emeer~~197~~
leQ cees#eHeÀ} De%eevee~ l³eeefie³ee veener Depe&gvee~
cnCeewefve lees l³eeiet ve ceevee~ jepemeg lees~~198~~
’met³eexo³eer ve#e$es peµeer njHeleele, l³eeÒeceeCes %eeveeso³e
PeeuîeeJej meJe& keÀce&peele l³ee®³ee Òe³eespeveemen }gHle nesles. keÀce&ieleerme
Demee Debeflece efJeÞeece cees#eHeÀ}ÒeeHleerJesUer®e efo}e peelees. ceer pees
keÀce&l³eeie leg}e meebefiele}e l³ee®esner Debeflece HeÀ} ns®e Deens. Hejbleg
jepeme l³eeieeme Demes ieesefpejs HeÀU efceUle veener; keÀejCe De%eeveer
l³eei³eeves ne Demee l³eeie meejemeejefJe®eej ve keÀjlee®e µeejerjkeÀäebvee
efYeTve peeTve kesÀ}s}e Demelees. cnCetve Deµee l³eeieeme Kejs lej
l³eeie Demes veeJe HeCe osCes De³eesi³e Deens. Demees.“
l³eeiee®es cece&
leNneR keÀesCeW Heeb SLe l³eeieW~ leQ cees#eHeÀ} Iej efjIes~
nWner DeeF&keÀ ÒemebieW~ yeesef}pes}~~18-199~~
’Deelee KeN³ee l³eeiee®eer }#eCes SskeÀ, p³ee³eesies cees#eHeÀ} Dee³eles®e
neleer ³esles.“
KeN³ee l³eeieeyeÎ} ÞeerieesHee} cnCeleele:
keÀe³e&efcel³esJe ³elkeÀce& efve³eleb ef¬eÀ³elesçpe&gve~
me²b l³eÊeÌJee HeÀ}b ®ewJe me l³eeie: meeeqÊJekeÀes cele:~~18-9~~
’ns Depe& g v ee! keÀle& J ³e mecepet v e®e ef v e³ele kes À }s } s keÀce&
DeemeeqÊeÀjefnle nesTve HeÀ}e®ee l³eeie keÀªve kesÀ}s peeles, lesJne
Ie[Ceeje l³eeie meeefÊJekeÀ ceeve}e ies}e Deens.“
ve ÜsäîekegÀµe}b keÀce& kegÀµe}s veeveg<eppeles~
l³eeieer meÊJemeceeefJeäes cesOeeJeer efíVemebµe³e:~~18-10~~
’pees ceveg<³e DeµegYe keÀcee¥®ee Üs<e keÀjle veener Je µegYe keÀcee¥þe³eer
DeemeÊeÀ nesle veener; lees meÊJeµeer}, cesOeeJeer Je mebµe³ejefnle l³eeieer
cnCeeJe³ee®ee.“
ve efn osnYe=lee µeke̳eb l³eÊegbÀ keÀcee&C³eµes<ele:~
³emleg keÀce&HeÀ}l³eeieer me l³eeieerl³eefYeOeer³eles~~18-11~~
’keÀejCe osnOeejer ceveg<³eebme meJe& keÀcee¥®ee HetCe&HeCes l³eeie keÀjCes
µeke̳e veener. cnCetve pees keÀce&HeÀ}l³eeie keÀjlees, l³eeme®e l³eeieer Demes
cnì}s Deens.“
³ee leerve µ}eskeÀeb®ee YeeJeeLe& HeeefnuîeeJej l³eebyeeyele Dee®ee³e&ÒeYe=leer,
lemes®e mJe.}es. efìUkeÀ ³eeb®eer efYeVeefYeVe celes Deensle, ³ee cegÎîee®eer
kesÀJeU veeWo IesTve Heg{s peeT ³ee.
keÀle&=lJeceo Je HeÀ}emJeeoemeÊeÀer ³eeb®ee l³eeie
³ee µ}eskeÀebJej®³ee %eeveosJeeb®³ee DeesJ³ee keÀe³e meebieleele, les DeeHeCe
Heent ³ee:
keÀcee&®es mJeªHe
meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
leNneR mJeeefOekeÀeje®esevf e veebJeW~ peQ Jeebeìf ³ee Dee}W mJeYeeJeW~
leQ Dee®ejs efJeefOeieewjJeW~ µe=bieejewefve~~18-200~~
Heefj ns ceer keÀefjleg Demes~ Ssmee DeeþJeg l³epeer ceevemeW~
lewmeWef®e HeeCeer os Deeµes~ HeÀ}eef®e³es~~201~.
HeQ DeJe%ee DeeefCe keÀecevee~ ceeles®eeb þeF¥ Depe&gvee~
kesÀef}³eeb oesveeR Helevee~ nsleg nesleer~~202~.
leNneR oesveeR ³es l³epeeJeer~ ceie ceeleeef®e leQ YepeeJeer~
Jeeb®etefve cegKee}ieeR Jee}eJeer~ iee³eef®e meie}eR~~203~~
’DeeHeeHeuîee JeCe&ÞeceOecee&me Devegmeªve DeeHeuîee Jeeìîee}e
pes keÀce& ³esles, les efJeefOeefJeOeeveµeg× µeem$eesÊeÀjerl³ee De}bke=Àle keÀªve
Dee®ejeJes Je l³ee®ee mevceeve þsJeeJee. Hejbleg les keÀce& keÀjleebvee
keÀle&=lJeenbkeÀej Je HeÀ}eµee ³eebJej HeeCeer mees[eJes. keÀle&=lJeceo lej
ceveelemeg×e mHegÀª osT ve³es. ceeles®³ee efþkeÀeCeer keÀecevee DemeCes Je
efle®eer DeJe%ee keÀjCes, ³ee oesvner ieesäer ceveg<³ee®³ee meJe&LewJe Heleveeme
ÒeyeUle³ee keÀejCeerYetle nesleele; HeCe ³ee oesvneR®ee l³eeie keÀªve pej
ceele=YeÊeÀer kesÀ}er lej l³ee YeÊeÀerSJe{s meJeexÊece HeÀ} peieele Flej
keÀesCel³eener Je´leeves Jee Flej meeOeveeves ÒeeHle nesCeej veener. ieescegKe
DeHeefJe$e Deme}s, lejer les mees[tve iee³eer®es Flej meJe& µejerj Jeboveer³e
Deens Je HeefJe$e HeÀ} efvecee&Ce keÀjCeejs Demeuîeeves l³ee®³eemeejKes
meeOekeÀebmeeþer Flej GÊece keÀener®e veener.“
DeeJe[efle³eW HeÀ}eR~ DemeejW mee}er Deebþes}er~
l³eemeeþeR DeJeie}eR~ HeÀ}ebleQ keÀesCner~~18-204~~
lewmee keÀle&=lJee®ee ceog~ DeeefCe keÀce&HeÀ}e®ee DeemJeeog~
³ee oesneR®eW veebJe yebOeg~ keÀcee&®ee keÀeR~~205~~
leNneR ³ee oesneR®eeb efJeKeeR~ pewmee yeeHeg veele}s }WkeÀeR~
lewmee nes ve µekesÀ og:Keer~ efJeefnlee ef¬eÀ³ee~~206~~
ne lees l³eeie le©Je©~ pees cees#eHeÀ}W ³es Lees©~
meeeqlJekeÀ Ssmee [ie©~ ³eemeeref®e peieerb~~207~~
’DeeJe[CeeN³ee HeÀUele Demeej Deeþesȳee Je Jej yes®eJe mee}er
Demeleele; cnCetve keÀe³e keÀesCeer les HeÀU ìeketÀve osleele keÀe!
keÀcee&þe³eermeg×e Deµee®e ÒekeÀejs keÀle&=lJeceo DeeefCe keÀce&HeÀUe®ee DeemJeeo
³ee oesve yebOekeÀ ieesäer Deensle. l³eeb®³eeÜejs®e keÀce&yebOeve Ie[les. HeCe
ns®e keÀce& ³eLee³eesi³e jerleerves Dee®ej}s keÀer les®e cees#eÒeoe³ekeÀ nesles.
cnCetve efHelee pejer }skeÀer®³ee YejCe-Hees<eCe- Jem$esÒeeJejCes-megKe-Deevebo
³eebmeeþer Peìle Deme}e, lejer les keÀener efle®³eekeÀ[tve keÀeceveeHetleea
keÀªve IesC³eemeeþer pemes vemeles, lej kesÀJeU efvejHes#e ceveeves keÀle&J³ekeÀce&
cnCetve®e pemes kesÀJeU Demeles; l³eeÒeceeCes keÀcee&®³ee Deveg<ebieeves DemeCeejs
keÀle&=lJeceo DeeefCe HeÀ}emJeeoemeÊeÀer ³ee oesvneRvee cevee®ee meeOee
mHeµe&meg×e ve nesT oslee Je l³ee keÀcee&®³ee Dee®ejCeeJesUer keÀjeJ³ee
}eieCeeN³ee ³eelee³eeleer}e ve kebÀìeUlee, efJeefnle keÀcex GÊecejerl³ee
³eesieoe Þeer%eeveséejer
Dee®ejeJeerle. meJe&Þesÿ Deµeer cees#eªHeer HeÀ}s p³ee le©Jejeme }eieleele,
lees®e ne meeeqÊJekeÀ veeJeeves efJeK³eele DemeCeeje l³eeie le©Jej nes³e.“
pee}gefve yeerpe pewmeW~ Pee[ keÀerpes efveJe¥µes~
HeÀ} l³eeietefve keÀce& lewmeW~ l³eefpe}W pesCeW~~18-208~~
les³eeb }eieleKeWJees Heefjmeer~ Oeelet®eer iebOekeÀef}keÀe pewmeeR~
peeleer jpeleces lewmeeR~ legì}er oesneR~~209~~
’yeerpe®e pej veme}s lej Pee[ keÀesþtve efvecee&Ce nesF&}! cnCetve
yeer peeUtve ìeketÀve Pee[e®ee pemee efveJe¥µe neslees, l³eeÒeceeCes keÀce&HeÀU
l³eeietve keÀce&®e efvepeeaJe, efve©lHeeokeÀ - yebOeve ve keÀª µekeÀCeejs Demes
nesle Demeles. keÀce&HeÀUe®eer DeemeÊeÀer Je keÀle&=lJeceo ner®e ³ee keÀce&ªHeer
leª®eer yeerpes nesle. l³eeb®ee Demee veeµe kesÀ}e keÀer p³eeÒeceeCes Heefjmee®³ee
mHeµee&yejesyej }esne®ee iebpe®e keÀe³e, l³ee®³eeþe³eer®es ceUkeÀìHeCemeg×e
veenermes nesTve pemes l³ee®es µeg× ®ekeÀ®ekeÀerle meesv³eele lelkeÀeU
ªHeeblej nesles; l³eeÒeceeCes µeem$eesÊeÀ keÀcee&®³ee Dee®ejCeeves meeOekeÀe®es
jpe Je lece ns oesvner ceU veenermes nesleele Je lees µeg× meÊJeiegCeeves
cebef[le - De}bke=Àle neslees.“
ceie meÊJeW lesCes ®eesKee}W~ GIe[leer DeelceyeesOee®eW [es}W~
lesLe ce=ieebyeg meebpeJes}W~ nes³e pewmeW~~18-210~~
lewmee yeg×îeeefokeÀebHegÀ[eb~ Demeleg efJeéeeYeemeg ³esJe{e~
lees ve osKeW keÀJeCeerkeÀ[eb~ DeekeÀeµeg pewmeW~~211~~
’l³ee µeg× meÊJe³egÊeÀ yeg×er®³ee ÒeYeeJeeves, p³eeÒeceeCes mebO³eekeÀeUer
jefJeDemleeyejesyej ce=iepeU pemes SkeÀeSkeÀer veenermes nesles; efkebÀJee l³eeJesUer
SJe{s efJemleerCe& veYeesceb[}, HeCe lesner pemes }esHe HeeJeles; l³eeÒeceeCes
DeelceyeesOee®es ves$e GIe[tve, ne pees efJeéeekeÀeje®ee Hemeeje Demelees,
lees mecemle efJeéeeYeeme keÀesCeerkeÀ[sner ¢äerme He[le veener.“
meeeqÊJekeÀ l³eeie Je l³ee®es HeÀ}
cnCeewevf e Òee®eervee®esevf e ye}W~ Dee}er ke=Àl³eW kegÀµe}ekegÀµe}W~
efle³es J³eesceeDeebieeR DeeYee}W~ efpeje}er pewmeeR~~18-211~~
lewmeeR les³eeef®e³es efoþer~ keÀceX ®eesKee}}er efkeÀjerìer~
cnCeewefve megKeog:KeeR GþeR~ He[s vee lees~~212~~
lesCeW µegYekeÀce& peeCeeJeW~ ceie leQ n<eX keÀjeJeW~
keÀeb DeµegYee}eieeR nesDeeJeW~ Üsef<e³ee vee~~214~~
’veYeele GlHeVe nesCeeN³ee cesIeceeef}keÀe peµee veYeebieer®e efJe}erve
nesleele; leÜle ÒeejyOeJeµes peer keÀener µegYe Jee DeµegYe keÀcex Deµee
meeOekeÀJejeme ÒeeHle nesleele, leer l³ee®³ee ¢äerves ye´ïeeHeemetve®e GlHeVe
nesCeeN³ee Je ye´ïeele®e }erve nesCeeN³ee keÀce&ceeef}keÀe nesle. cnCetve lees
µegYe keÀcex ÒeeHle Pee}er Demelee megKe ceevele veener Je DeµegYe keÀcex ÒeeHle
Pee}er, lej og:KeeJesieeves o[Hetve peele veener. l³eeves melkeÀce& peeCetve
I³eeJes Je les n<eexlHegÀ}Á nesTve keÀjeJes Jee DeµegYe keÀce& ÒeeHle Pee}s
Demelee, l³ee®ee Üs<e keÀjeJee, ³eeefJe<e³eer lees DemeceLe& Demelees.“
keÀcee&®es mJeªHe
468 Gvces<e:30: mebv³eeme, l³eeie Je keÀce&
leNneR F³eeefJe<e³eeR®ee keÀeneR~ les³eeb SkegÀner mebosnes veeneR~
pewmee mJeHvee®eeb keÀeb þeF¥~peeefieVeef}³eeb~~18-215~~
cnCeTefve keÀce& DeeefCe keÀÊee&~ ³ee ÜwleYeeJee®eer JeeÊee&~
vesCeW lees Heeb[gmeglee~ meeeqÊJekegÀ l³eeieg~~216~~
Ssmesefve keÀceX HeeLee&~ l³eefpe}eR l³eefpeleeR meJe&Lee~
DeefOekeWÀ yeebOeleer Dev³eLee~ meebef[}er leNneR~~217~~
’peeie=le ceveg<³eeme mJeHveeblejer®eer ¢µ³es mebYe´ce GlHeVe keÀª
µekeÀleer} keÀe³e! Deµee®e ÒekeÀejs lees ceveg<³e meJe&otj l³ee SkeÀe
meeq®®eoeveboeme®e efvejKele Demeuîeeves cee³eeHeì}e®ee ÒeYeeJe l³ee®³eeJej
vemelees. l³eecegUs lees HetCe&le³ee mebµe³ejefnle Pee}s}e Demelees Je l³ee®³ee
}sKeer keÀce& DeeefCe keÀlee& ³ee ÜwleYeeJeves®eer iebOeJeelee& HeCe vemeles. Deµee
ÒekeÀejs %eeve³egÊeÀ Je mebµe³ejefnle ye´ïeeHe&Ce yegef׳egÊeÀ Je µeg×meÊJemebHeVe
DemeCeeN³ee l³eeiee®es mJeªHe meeeqÊJekeÀ cnCetve DeesUKeeJes. ns Depe&gvee!
kesÀJeU ne®e l³eeie meJe&Þesÿ Demetve ³ee®e ÒekeÀejs KejeKegje keÀce&l³eeie
Ie[lees. Deµee keÀcee&®ejCee®es HeÀU cnCetve DeefKe} keÀce&mebv³eemee®es
HeÀ} ÒeeHle nesles. Dev³eLee keÀcex Dee®ejC³ee®es ìeketÀve efouîeeves Heojele
DeefOekeÀ®e yebOeve cee$e He[les.“
’Kebleer keÀefjleer keÀcee&®eer~ leQ ieebJe{W ieeb~~“
lemes®e keÀce& meJe&LewJe ìeketÀve osC³ee®³ee ieHHeemeg×e Kejs lej
Jee³eHeÀU®e Deensle. cnCetve %eeveosJe Deelee Keeme megboj Demee DeefYeÒee³e
ÒekeÀì keÀjleele, lees Demee:
DeeefCe neb ieeb meJ³emee®eer~ cetefÊe& }entefve osne®eer
Kebleer keÀefjleer keÀcee&®eer~ leQ ieebJe{W ieeb~~18-218~~
ce=efÊekesÀ®ee Jeerìg~ IesTefve keÀe³e keÀjer} Ieìg~
kesÀGlee leeLeg Heìg~ meebef[} lees~~219~~
lesJeeref®e JeefÚlJe DeebieeR~ DeeefCe Gyes GyeieCeW Deeieer~
lees oerHe ÒeYes}eieer~ Üs<eg keÀjer} keÀe³eer~~220~~
’DeeefCe ns meJ³emee®eer Depe&gvee! keÀce& ns p³ee®es DeìU ÒeejyOe
Deens, Deµee ³ee osnekeÀejeves meekeÀej}s}er Hejye´ïee®eer ner ®ee}leeryees}leer
ÒeeCece³e mepeerJe cetleea ÒeeHle nesTvener keÀcee¥®eer Keble yeeUieCeejs cnCepes
µeg× De[eCeer®e! DebieYetle iegCeeb®ee Jeerì Dee}e, lejer keÀe³e GHe³eesie!
ce=efÊekeÀeslHeVe Ieìeves ce=efÊekesÀme efJeìtve keÀe³e nesCeej! Jem$eleblet
Jem$eHeìeme mees[tve HeìªHeeves jent lejer µekesÀ} keÀe³e! JeeqÚlJe ne®e
Debie®ee iegCeOece& Demeuîeeves Deiveer cnCetve pees DeesUKe}e peelees, l³eeves
DebieYetle G<Celesme Gyeietve keÀmes ®ee}s}! DeeefCe ÒeYee ner efpe®eer
DeefJeYeepeveer³e DeOee¥ieer Demeles, l³ee oerHep³eesleerves efle®ee Üs<e keÀjCes
Gef®ele Deens keÀe³e!“
efnbieg $eeme}e IeeCeer~ leNneR keQ˨eW megiebefOelJe DeeCeer~
êJeHeCe meeb[tefve HeeCeer~ keWÀJeer jens leQ~~18-221~~
lewmee µejerje®esefve DeeYeemeW~ veeboleg pebJe Demes~
lebJe keÀce&l³eeiee®eW efHemeW~ keÀeFmeW leNneR~~222~~
³eesieoe Þeer%eeveséejer 469
’Depe&gvee! efnbie DebieYetle Gûe Jeemeeme kebÀìeU}e, lejer lees
megiebOelJe keÀesþtve }ener}! DeeefCe HeeC³eeves DeeHe}e DebieYetle êJelJe ne
YeeJe mees[tve efo}e, lej les DeefmlelJeele lejer jener} keÀe³e! cnCetve
mee#eele Hejye´ïee®eer meekeÀej}s}er cetleea Demee pejer ne osn Deme}e,
lejer lees peesHeeJeslees peerJeelc³eeµeer efveieef[le Deens DeeefCe ³ee efJeéeekeÀej
Ye´cee®³ee HemeeN³eele veebole Deens, leesHeeJeslees ns mebHetCe& keÀce&l³eeiee®es -
ns mecetU mebv³eemee®es - Jes[HeìHeCee®es efHemes }eJetve IesTve keÀe³e Keje
keÀce&mebv³eeme ÒeeHle nesCeej Deens!“
DeeHeCe }eefJepes ìer}e~ cnCeewefve Hegmees ³es Jes}esJes}eb~
cee Iee}er HesÀ[ efve[e}e~ keÀeb keÀªb ³es ieeb~~18-223~~
lewmeW efJeefnle mJe³eW Deeoefj}W~ cnCeewevf e l³epetb ³es l³eefpe}W~
Heefj keÀce&ef®e osn Deeble}W~ leQ keÀeb meeb[W~~224~~
peQ éeemees®ídJeemeJesjer~ nesle efvepesef}³eeefnJejer~
keÀebneR ve keÀjCeWef®e Hejer~ nesleer pes³ee®eer~~225~~
³ee µejerje®esefve efcemekeWÀ~ keÀce&ef®e }eie}W leQ DeefmekeWÀ~
efpelee ces}³ee ve þekesÀ~ F³ee jerleer~~226~~
’ peer ieesä DeeHeCe®e mJeerkeÀej}s}er Deens, efle®ee l³eeie keÀjCes
µeke̳e Deens. keÀHeeUeJej }eJe}s}s iebOe menpe®e Hegmetve ìekeÀlee ³esles.
HeCe keÀHeeUHeÆer Deµeer menpeemenpeer keÀOeerlejer DeeefCe keÀesCee}elejer
yeo}tve - KejJe[tve -ìekeÀlee ³esF&} keÀe! efJeefnle keÀce& DeeHeCe mJele:®e
nesTve Dee®ejeJe³ee®es Demeuîeeves, les l³eeie}s peeT µekeÀles. HeCe pes
osneble³ee&ceer®es keÀce& - les keÀmes yebo Hee[Ceej! efvepeuîeeveblejner pes
³ee osne®es éemeesídJeemeeHe³e¥le®es lenle keÀce& Ie[le Demeles; p³ee
keÀce&J³eeHeejele osne®ee keÀener®e ve keÀjCes nener keÀce&Yeeie Demelees; pees
Demee osne®ee keÀce&Yeeie efpel³ee Jee ces}suîeemener megìle veener; l³ee
keÀcee&®ee mebv³eeme keÀesCeer DeeefCe keÀmee keÀje³e®ee!“
’keÀce&HeÀU F&éejer DefHe&pes“
S³eebleQ meebef[leer SLe Hejer~
SkeÀeref®e leQ DeJeOeejer~...~~227~~
’Demes ns keÀce& lej ³ee osne}e ef®ekeÀì}s}s Deens; HeCe les
mees[C³ee®eerner SkeÀ ³egÊeÀer Deens.“ leer Deµeer:
...~ keÀefjleeb ve peeFpes nejer~ HeÀ}emese®f e³es~~18-227~~
keÀce&HeÀ} F&éejeR DeHex~ lelÒemeeoW yeesOeg GÎerHeW~
lesLe jppeg%eeveW }esHeW~ J³ee}µebkeÀe~~228~~
lesCeW DeelceyeesOeW lewmeW~ DeefJeÐesmeeR keÀce& veeµeW~
HeeLee& l³eefpepes peQ SsmeW~ leQ l³eefpe}W nes³e~~229~~
cnCeewevf e F³eeHejer peieeR~ keÀceX keÀefjleeb ceevetb l³eeieer~..~~230~~
’µejerjeme pes Demes keÀe³ece®es ef®ekeÀì}s}s keÀce& Deens, l³ee}e
mees[C³ee®eer ³egÊeÀer SkeÀ®e Deens. SskeÀ! keÀce& keÀjle Demelee HeÀ}eµes®³ee
Deenejer peeT ve³es. keÀce&HeÀU F&éejeme DeHe&Ce keÀjeJes. F&éej l³ee³eesies
keÀcee&®es mJeªHe
meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
ÒemeVe Pee}e keÀer l³ee®³ee Òemeeoeves Deelce%eeve ÒekeÀì nesles. p³eeÒeceeCes
meHee&®ee DeeYeeme oesjerJej nesle Deens, ns keÀU}s keÀer meHee&Yeemee®ee
veeµe neslees; leÜle®e Deelce%eeve ÒekeÀì}s keÀer ³ee meebmeeefjkeÀ
cee³eeYeemee®³ee ce=iepeUe®ee }esHe neslees. Demee l³ee Deelce%eeveeÜejs
DeefJeÐesmen keÀcee&®ee veeµe neslees. keÀce& keÀjC³ee®³ee ³ee jerleerves keÀcee&®ee
l³ee®³ee DeefJeÐee ³ee cetU keÀejCeemen pees Deµee ÒekeÀejs mecetU veeµe
neslees, l³ee®e keÀce& keÀjC³ee®³ee neleesìerme Keje l³eeie Demes cnì}s
peeT µekeÀles. keÀce&l³eeie ³ee®e efjleerves neslees. cnCetve Deµee ³egÊeÀerves
pees keÀcex keÀjlees, l³eeme®e ³ee peieer l³eeieer Demes ceeveeJes. Flej ÒekeÀej®es
keÀce&l³eeie ns kesÀJeU veeJee®es®e l³eeie nesle.“
..~ Sj cetí®x eW veebJe jesieer~ efJemeebJee pewmee~~18-230~~
lewmee keÀceeA efµeCes SkeÀeR~ keÀeR efJemeebJee Heens DeeefCekeÀeR~
Keebef[³ee®eW Iee³e yegkeÀer~ Oee[Ces pewmeW~~231~~
Heefj ns Demees Heg{gefle~ leesef®e l³eeieer ef$epeieleeR~
pesCeW HeÀ}l³eeieW efve<ke=Àefle~ ves}W keÀce&~~232~~
’jesi³eeme cet®íe& Dee}er lej lees efJemeeJee Iesle Deens, Demes
cnCeC³eemeejKes®e l³ee Flej Jee³eHeÀU keÀce&mebv³eemeeme Jee keÀce&l³eeieeme
l³eeie cnCeCes þjs}. keÀcex keÀjC³ee®ee µeerCe Heentve Dev³e$e mees³e
HeenCeeN³eeb®eer; l³eeie keÀmeelejer, keÀme}elejer,cevee}e ³esF&} lemee keÀª
HeenCeeN³eeb®eer DeJemLee Kejer lej le}Jeejer®es IeeJe yegkeÌke̳eebveer HejleJetve
}eJet HeenCeeN³ee }{Je³³eebmeejKeer kesÀefJe}JeeCeer Deens. leelHe³e& cnCepes
eflevner }eskeÀer lees®e SkeÀ}e Keje l³eeieer keÀer p³eeves keÀce&HeÀ}l³eeieeÜejs
keÀcee&me®e vew<keÀc³e& efmLeleer}e vesTve Heesnes®eJe}s.“
Demee l³eeie cnCepes yengpeve p³eeme keÀce&³eesie cnCeleele, lees®e
ns JesieUs meebiee³e}e vekeÀes! keÀcee&®es ns efJeJes®eve Demes®e Heg{er} Gvces<e
¬eÀ. 31- keÀce&efpe%eemee ³eeletve ®ee}t jenCeej Deens. lej JeUt
³ee eflekeÀ[s!
ßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßß
³eesieoe Þeer%eeveséejer meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)

keÀce&ef$eHegìer
keÀce&meb®e³e-487

::Gvces<e::31:: ßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßß
::keÀce&efpe%eemee:: Gvces<e 31:
ieerlee:
4:13-18
keÀce&HeÀ}:keÀce&HeÀ}e®es ef$eefJeOe ÒekeÀej-470 18:12-17
keÀce&HeÀ}eb®eer DeKeb[ GlHeÊeer -471 %eeveséejer:
keÀce&mebv³eemee®es cece& 18:233-516
Deelc³ee®es DekeÀle&=lJe: DeefJeÐee Je keÀce&-472
keÀce&J³eeHeeje®es efJeµ}s<eCe
keÀce&J³eeHeejeleer} Òeke=Àefle-Heg©<eefJe®eej-473
keÀce&efpe%eemee (®elegLe& DeO³ee³e)
Þeerke=À<CeesÊeÀer-’Deelcee keÀlee& veJns“
’ceer ef®eêlve legPeeb~ Demelee neleeR~~“
’®ebêe DeeefCe ®ebefêkeÀe~ ve efce}CeW Deens~~“-474
keÀcee&®eer keÀejCes Je nslet:Òescee®es $eÝCe -475
’Deelcee efmevee“
osn Je peerJe -476
Fbefê³es Je ÒeeCeµeÊeÀer
Fbefê³eeefYeceeveer osJelee-477
keÀcee&®es Hee®e nslet
keÀcee&®eer Hee®e keÀejCes ns®e nsletner -478
v³ee³³e Je Dev³ee³³e keÀcex
%eev³ee®es vew<keÀc³e&:%eeveer Je cet{ ³eebleer} HeÀjkeÀ-479
osnenbkeÀej ner®e cet{lee
efvel³ecegÊeÀ %eeveer Je meble-480
DeelceYeeJe-481
%eev³ee®es ÒeejyOe-482
%eev³ee®es keÀce& Je keÀle&=lJe
ÜwleeÜwleefJeJeefpe&le DeJemLee-483
’lees mee#eer ef®eêtHeg“ -484
Deelc³ee®es efveeq<¬eÀ³elJe
De%eev³ee®es keÀce&:De%eevepev³e eq$eHegìer®es efJeµ}s<eCe
%eeve Jee Kejs lej, De%eeve Jee ÒeHeb®e%eeve
%es³e-485
ef$eHegìer®ee keÀcee&µeer mebyebOe
%eeveef$eHegìer®es keÀce&ef$eHegìerle ªHeeblej-486

keÀcee&®es mJeªHe
³eesieoe Þeer%eeveséejer 470
::Gvces<e::31::
::keÀce&efpe%eemee::
keÀce&HeÀ}::::
keÀce&HeÀ}e®es ef$eefJeOe ÒekeÀej
Del³eei³eeme Je l³eei³eeme ÒeeHle nes C eeN³ee HeÀ}emeb y eb O eer
ÞeerieesHee}ke=À<Ce meebieleele:
Deefveäbefceäb efceÞeb ®e ef$eefJeOeb keÀce&Ce: HeÀ}ced~
YeJel³el³eeefieveeb Òesl³e ve leg meV³eeefmeveeb keÌJeef®eled~~18-12~~
’Deefveä, Fä Je efceÞe (Lees[s Fä Je Lees[s Deefveä) Demes keÀcee&®es
leerve ÒekeÀej®es HeÀ} cesuîeeveblej Del³eeieer, cnCepes keÀce&HeÀ}e®ee l³eeie
ve keÀjCeeN³eeme efceUles. HeCe pees mebv³eemeer cnCepes keÀce&HeÀ}e®ee l³eeie
keÀjCeeje, l³eeme Demes keÀesCelesner HeÀ} ce=l³etHejeble ÒeeHle nesle veener.“
SNnJeeR leNneR Oevebpe³ee~ ef$eefJeOee keÀce&HeÀ}eb ieeb ³es³eeb~
meceLe& les keÀeR YeesieeJe³ee~ peQ ve meebe[
f leere®f e Deeµee~~18-233~~
DeeHeCeef®e efJeTefve ogefnlee~ keÀeR ve cece cnCes efHelee~
lees megìs keÀeR Òeefleûeefnlee~ peebJeeF& efµejkesÀ~~234~~
efJe<ee®eW Deeiejner Jeeneleer~ leQ efJeefkeÀleeb megKeW }eYeW efpeleer~
Sj efvecee}W leW Iesleer~ JeW®eesefve cees}W~~235~~
lewmeW keÀlee& keÀce& keÀªb~ DekeÀlee& HeÀ}eµee Oeªb~
SLe ve µekesÀ DeeJeªb~ oesIeebleWner keÀce&~~236~~
’Oevebpe³ee! JeemleefJekeÀ Heenlee ef$eefJeOe Deµeer keÀce&HeÀ}s, p³eebvee
l³eeb®eer Deeme Demeles l³eebvee®e Yeesiee³e}e }eieleele. keÀv³esme
GHepeJeCeeN³ee efHel³ee®eer efle®es oeve keÀªve megìkeÀe nesles; Hejbleg efle}e
mJeerkeÀejCeeN³ee peeJe³ee}e cee$e ÒeefleûenHeÀ}mJeªHe mebmeejHeeµeele
De[ketÀve He[eJes }eieles! efJe<eeÊeÀ Deµee efHekeÀeb®eer µesleerJee[er keÀjCeejs
leer efJeketÀve megKeeves iegpejeCe keÀjleele; Hejbleg Heoj®es Hewmes Ke®e& keÀªve
leer efJekeÀle IesCeejs cee$e cejleele. l³ee®eÒeceeCes keÀce& keÀªvener keÀl³ee&me
DeLeJee keÀcex®e ìeUCeeN³ee DekeÀl³ee&me pej HeÀ}eµee vemes}, lej l³eebvee
keÀce& yebOevekeÀejkeÀ nesle veener.“
Jeeìs efHekeÀef}³eeb ©Kee®eW~ HeÀ} DeHes#eer les³ee®eW~
lesJeeR meeOeejCe keÀcee&®eW~ HeÀ} Ies les³eeb~~18-237~~
Heefj keÀªefve HeÀ} ves Ies~ lees peiee®eeb keÀeceeR ve efjIes~
peQ ef$eefJeOe peie DeeIeJeW~ keÀce&HeÀ} ns~~238~~
osJe ceveg<³e mLeeJej~ ³es³eeb veebJe peie[byej~
HeNneR ns lebJe ef$eÒekeÀej~ keÀce&HeÀ} HeQ~~239~~
keÀcee&®es mJeªHe
meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
leQef®e SkeÀ ieeb Deefveä~ SkeÀ leQ kesÀJe} Fä~
DeeefCe SkeÀ Fäeefveä~ ef$eefJeOe SsmeW~~240~~
’Jeeì ®ee}leebvee }eie}suîee Je=#ee®es HeÀ} pees l³ee®eer F®íe
keÀjlees, l³ee}e®e }eYeles. l³ee®eÒeceeCes keÀce&jenìer ®ee}efJeleebvee pees
l³ee keÀcee&®es HeÀ} DeHesef#elees, l³eeme®e les ÒeeHle nesles. Hejbleg keÀcex
keÀªvemeg×e pees l³eeb®es HeÀ} IesT Feq®íle veener, lees ³ee peiee®³ee
jneìiee[i³eeletve megìlees; Demee ne keÀce&efme×eble Deens. osJe³eesveer Jee
mJeie&, ceveg<³eeoer ³eesveer Jee mLeeJejeoer ns meJe& peie[byej cnCetve pes
keÀener Deens, les meJe& keÀce&HeÀ}e®³ee ef$eefJeOe ÒekeÀejeletve ÒekeÀìles. ns
keÀce&HeÀ} Fä, Deefveä Je Fäeefveä Jee efceÞe Demes leerve ÒekeÀej®es Demeles.“
Heefj efJe<ecelee yeg×er~ DeebieeR metefve DeefJeOeer~
ÒeJeÊe&leer peQ efveef<e×eR~ kegÀJ³eeHeejeR~~18-241~~
lesLe ke=Àceer keÀerì }esä~ ns osn }enleer efveke=Àä~
les³eeb veece leQ Deefveä~ keÀce&HeÀ}~~242~~
keÀeb mJeOecee& ceeveg osleeb~ mJeeefOekeÀe© HegÀ[eb metleeb~
megke=Àle keÀerpes Hegmeleeb~ Deecvee³eeleQ~~243~~
leQ FbêeefokeÀ osJeeb®eer~ osnW }eefnpeleer meJ³emee®eer~
les³eeb keÀce&HeÀ}eb Fäe®eer~ Òeefme×er ieeb~~244~~
’efJe<e³eemeÊeÀ yeg×erves pes efveef<e× keÀcex keÀjleele, mJewje®eej
keÀjleele, l³eebme l³ee keÀcee&®es Deefveä Demes HeÀ} ÒeeHle nesTve ke=Àceer,
keÀerìkeÀ, ceeleer®es {sketÀU, F.efveke=Àä osn ÒeeHle nesleele. mJeOecee&®ejCe
keÀjle JesoefJeefnle megkeÀcex keÀjCeeN³eebme l³ee keÀcee¥®³ee Fä HeÀ}mJeªHe
Deµeer Fbêeoer osJeeb®eer µejerjs ÒeeHle nesleele.“
DeeefCe iees[ Deebyeì efce}s~ lesLe jmeeblej HeÀjmee}W~
Gþer oesneR Jesie}W~ oesneR efpeCeleW~~18-245~~
js®ekegÀef®e ³eesieJeµeW~ nes³e mlebYeeJe³ee oesKeW~
lesJeeR mel³eemel³emecejmeW~ mel³e Demel³eg efpeefCepeW~~246~~
cnCeewevf e meceYeeieW µegYeeµegYeW~ efce}ewevf e Deveg<þevee®eW GYeW~
lesCeW ceveg<³elJe }eYeW~ leQ efceÞeHeÀ}~~247~~
SsmeW ef$eefJeOe ³es³eeb YeeieeR~ keÀce&HeÀ} ceeb[}smeW peieeR~
ns ve meb[er les³eemeer Yeesieer~ peQ meto}W Deeµee~~248~~
’DeeefCe Depe&gvee! iees[ Deebyeì ³ee jmeeb®³ee efceÞeCeeves eflemeje®e
JesieUe Demee efYeVe ÒekeÀej®ee jme efvecee&Ce neslees; l³ee®eer ®eJe keÀener
Deewj®e peµeer Demeles; efkebÀJee js®ekeÀe®es®e ³eesieefJeÐesÜejs mlebYeve kesÀ}s
Demelee kegbÀYekeÀe®eer ÒeeHleer nesTve µeejerefjkeÀ J³eeOeer pemee veenerµee
nesleele; DeLeJee mel³e Je Demel³e mecejme Pee}s lej vee mel³e, vee
Demel³e Demes JesieUs®e efceÞeCe pemes efvecee&Ce nesles; leÜle µegYe Je DeµegYe
Deµee oesvner ÒekeÀej®³ee keÀcee¥®³ee Devegÿeveeves ceveg<³elJeªHeer efceÞeHeÀ}
ÒeeHle nesles. Deµee ÒekeÀejs mLeeJej pebieceeoer ³eesveerb®³ee ªHeeves Fä,
Deefveä Je efceÞe Deµeer leerve ÒekeÀej®eerr HeÀ}s ³ee peieele efJemleej}s}er
³eesieoe Þeer%eeveséejer
efomeleele. ner HeÀ}s pes keÀesCeer HeÀ}eµesefJejefnle keÀcex Dee®eª µekeÀle
veenerle Je YeesieemeÊeÀer p³eebvee mees[lee ³esle veener, l³eebvee®e ÒeeHle nesleele.“ Demelees; leer cnCetve Hew}leerje}e keÀOeer®e peµeer Heesnes®et µekeÀle veener;
keÀce&HeÀ}eb®eer DeKeb[ GlHeÊeer
SLe efpe»s®ee neleg HeÀeìs~ lebJe pesefJeleeb Jeeìs ieesceìW~
Heefj HeefjCeeceW µesJeìW~ DeJeµ³e cejCe~~18-249~~
mebJe®eesjcew$eer ®eebie~ pebJe ve HeefJepes leQ oebie~
meeceev³ee Ye}er Deebie~ ve efµeJes lebJe~~250~~
’©®ekeÀj megûeeme DeVee®es Heesì Yeªve mesJeve keÀjle Demeleebvee iegblele peeleele.“
efpe»e}ewuîeecegUs megKe Jeeìles; HeCe yesHeÀeì Keele megìuîeeves l³ee®ee
HeefjCeece pemee JeeF&ì®e neslees; DeLeJee DejC³e peesHeeJeslees }eie}s veener,
leesHeeJeslees®e peµeer þieeb®eer cew$eer Jeeìmeªbmeeþer Demeles; efkebÀJee peesHeeJeslees
DebiemHeµe& keÀjle veener, leesHeeJeslees Jesµ³ee peµeer ogªve®e ®eebie}er Demeles;
l³eeÒeceeCes keÀcex keÀjle Demelee iees[ Jeeìles; }ebyetve keÀcex íeve Jeeìleele,
HeCe l³eeb®es HeÀ} ÒeeHle nesF&mleesJej®e!“
lewmeeR keÀceX keÀefjleer µejerjeR~ }enleer cenÊJee®eer HeÀjejer~
HeeþeR efveOeveeR SkeÀmejer~ HeeJeleer HeÀ}W~~18-251~~
meceLe&g DeeefCe $eÝefCe³ee~ ceeieeW Dee}e yeeFefCe³ee~
ve }esìs lewmee ÒeeefCe³ee~ He[s lees Yeesieg~~252~~
ceie keÀefCemeewefve keÀCeg Pe[s~ lees efJeª{}e keÀCemee ®e{s~
Heg{gleer Yetceer He[s~ Heg{gleer Gþer~~253~~
lewmeW YeesieeR peQ HeÀ} nes³es~ leQ HeÀ}eblejW Jeerle pee³es~
®ee}leeb HeeJees Hee³eW~ efpeefCepes pewmee~~254~~
’DeeefCe pevceYej keÀcee¥ceeies Glmeeneves OeeJe}s keÀer cejCeesHejeble
l³eeb®es HeÀ} SkeÀeSkeÀ ceeies nele OegJetve }eie}s®e mecepee! meceLe&
meeJekeÀejeHeg{s pemes $eÝCekeÀes®es keÀener®e ve ®ee}lee l³ee}e $eÝCe
HesÀ[eJes®e }eieles. l³eeÒeceeCes ÒeeefCecee$eebme keÀcee¥®es HeÀ} YeesieeJes }eieles®e
}eieles! ceie keÀCemeebletve efveIee}suîee oeC³eebHeemetve Hegve: DebkegÀj HegÀìtve
l³eeletve keÀCemes®e keÀCemes GlHeVe nesleele; l³ee keÀCemeeb®es yeer Hegve:Hegve:
peefceveerJej He[tve GieJetve Oeev³ee®eer jeme®³ee jeme peµeer efvecee&Ce nesles;
leµeer®e leer keÀce&HeÀ}s Yeesiele Demeleebvee veJeerveveJeerve keÀcex Ie[le peeleele;
l³eener keÀcee¥®eer HeÀ}s Yeesiele Demelee Hegve½e keÀce&HeÀ} efvecee&Ce nesle®e
peeles. Deµeer ner keÀce&HeÀ}eb®eer jeme efvecee&Ce nesles. Jeeì®ee} keÀjle
Demelee SkeÀ HeeT} Heg{s ìekeÀ}s keÀer ogmejs HeeT} Heg{s ³esles DeeefCe
HeeT}Jeeì peµeer DeKeb[ Heg{s mejkeÀles Je efle®³eeJeªve HeeJe}eb®eer
DeesU®³ee DeesU peµeer Gþle peeles; leµeer ner keÀce&HeÀ}eb®eer jebie®³ee jebie
}eieles cnCee vee!“
Gleejeef®e³es meebie[er~ þekesÀ leQ Ss}er®e Le[er~
lesJeeR ve cetefkeÀpeleer Jees{er~ Yeesi³eeef®e³esb~~18-255~~
HeW meeO³emeeOeveÒekeÀejW~ HeÀ}Yeesieg lees ieeb Hemejs~
SJeb ieeWefJe}W mebmeejW~ Del³eeieer leQ~~256~~
keÀcee&®es mJeªHe
471 Gvces<e:31:keÀce&efpe%eemee
’ veeJe p³ee leerje}e peeTve Heesnes®eles, lees®e efle®³eemeeþer Ss}leerj
l³eeÒeceeCes efkeÀleerner Yeesie}er, lejer keÀce&HeÀ}s mebHele®e veenerle. efkeÀleerner
ÒekeÀej®eer meeOeves keÀjle ies}s, lejer meeO³e pemes }ebye®es }ebye®e jenles,
l³eeÒeceeCes HeÀ}ebceeietve HeÀ}s GHeYeesiele jeefn}s lejer l³eeb®ee Hemeeje
efJemleejle®e iesuîeeves l³eeb®ee µesJeì keÀmee lees nesle®e veener. Deµee
jerleerves HeÀ}eµes®ee l³eeie ve keÀjCeejs pevcecejCee®³ee mebmeejªHeer ®e¬eÀele
keÀce&mebv³eemee®es cece&
SNnJeeR peeF&e®f e³eeb HegÀ}eb HeÀebkeÀCeW~ l³eeef®e veece pewmeW megkeÀCeW~
lewmeW keÀce&efce<es ve keÀjCeW~ kesÀ}W efpeneR~~18-257~~
yeerpeef®e Jejesefme JeW®eW~ leQ Jee{leer kegÀ}Jee[er Keeb®es~
lesJeeR HeÀ}l³eeieW keÀcee&®eW~ meeefj}W keÀece~~258~~
leQ meÊJeµeg×er meenekeÀejW~ ieg©ke=ÀHeece=leleg<eejW~
meeefmeVe}sefve yeesOeW Jeesmejs~ Üwleowv³e~~259~~
lesJneb peieoeYeemeefce<eW~ mHegÀjs leQ ef$eefJeOe HeÀ} veeµeW~
³esLe YeesÊeÀe Yeewi³e DeeHeQmeW~ efvecee}W ns~~260~~
’pemes peeF&®³ee HegÀ}e®es Gce}Ces ns®e l³ee®es megkeÀCes Demeles,
lemes®e p³eebveer keÀcee&keÀej nesTvener vew<keÀc³e&leeefme×er ÒeeHle kesÀ}er Deens;
efye³eeCes Heesìieermeeþer Ke®e&}s Demelee Tefpe&leeJemLesleer} µeslekeÀer®ee
Goerce pemee }gHle neslees; l³eeÒeceeCes keÀce&HeÀ}e®ee l³eeie keÀªve p³eebveer
keÀce&HeÀ}eÜejs Jee{le peeCeeN³ee keÀcee&®ee µesJeì keÀªve ìekeÀ}e Deens;
l³eebvee l³ee JesUer µeg×meÊJeiegCee®³ee meene³³eeves Þeerieg©ke=ÀHee ÒeeHle
nesles Je efle®³ee Dece=lece³e Je=äerves DeÜwleyeesOee®es efHekeÀ peesceeves Jee{les
DeeefCe ÜwleelcekeÀ yeg×er®es owv³e veenermes nesles. ceie peieêtHeeves YeemeCeejs
leerve ÒekeÀej®³ee keÀce&HeÀ}ebcegUs Òe®eerleerme ³esCeejs ns efJeée veenermes nesles.
Deµee JesUer lesLes YeesÊeÀe Je Yeesi³e Demes keÀe³e GjCeej!“
Ie[s %eeveÒeOeeveg ne Ssmee~ mebv³eemeg pes³eeb Jeerjsµee~
leQ HeÀ}Yeesiemeesmee~ cegkeÀ}s ieeb~~18-261~~
DeeefCe ³esCeW keÀerj mebv³eemeW~ peQ DeelceªHeeR efoþer HewmeW~
leQ keÀce& SkeÀ SsmeW~ osKeCeW Deens~~262~~
He[ewefve iesef}³eeb efYebleer~ ef®e$eeb®eer kesÀJe} nes³e ceeleer~
keÀeR Heene}s³eeb jeleer~ DebOeejW Gjs~~263~~
peQ ªHeef®e veeneR GYeW~ leQ meeT}er keÀe¿ee®eer µeesYes~
DeejmesveJeerCe efyebyeW~ Jeove keWÀ Heeb~~264~~
efHeÀìef}³eeb efveês®ee þeDees~ keQÀ®ee mJeHveeb®ee ÒemleeJees~
ceie leQ meeb®e keÀeb JeeJees~ keÀesCe cnCes~~265~~
’ns Jeerjsµee Depe&gvee! Demee %eeveÒeOeeve mebv³eeme p³eebvee Ie[lees,
les keÀce&HeÀ}e®³ee Je l³ee®³ee Yeesiee®³ee pee®eeletve cegÊeÀ nesleele. DeeefCe
Deµee ÒekeÀej®³ee ³ee keÀce&mebv³eemeeves pesJne ¢äer DeelcemJeªHeeJej
efKeUtve peeles, lesJne keÀce& lejer JesieUsHeCeeves efomeC³eemeejKes keÀesþs
³eesieoe Þeer%eeveséejer 472 meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)

GjCeej! efYeble He[tve ies}er keÀer l³eeJej ef®eleej}suîee Del³egÊece HeebIej}s}s Ke[keÀ Je veoer ³eeb®³eele pesJe{e HeÀjkeÀ Demelees; HeeC³eeJej
osKeeJ³eeb®eer efveJJeU ceeleer®e veener keÀe nesTve peele! DeeefCe Gpee[}s Deme}s,lejer µesJeeUs pemes HeeC³eentve Deefle efYeVe Demeles; lesJe{er efYeVelee
keÀer keÀeUesKe jenlees keÀe³e! pesJne µejerjekeÀej®e veenermee neslees, lesJne Deelcee Je keÀce& ³eeb®³eele Deens. oerHee®eer pejer peJeUerkeÀ Deme}er, lejer
meeJe}er cnCetve keÀesCeleer efomeCeej! DeeefCe Deejmee®e veme}e, lej l³eeceg}s keÀepeUer}e oerHekeÀ cnCelee ³esF&} keÀe! ®ebêeJej efomeCeeje
cegKee®es Òeefleefyebye keÀµeele Heene³e®es! PeesHe®e pej veme}er lej mJeHves keÀ}bkeÀ ne lemee ®ebêentve efYeVe®e vemelees keÀe!“
lejer keÀµeer Demeleer}! Deve ceie mJeHve Kejs keÀer Keesìs ne efJe®eej lejer ...~ Deens efoþer [ese}f ³eeb efJeJeskegÀ~ DeHee[g pewmee~~18-273~~
jener} keÀe³e!“ veevee Jeeìe Jeeìs peeles³ee~ JeesIee JeesIeerb Jeenles³eeb~
lewmeW ieeb mebv³eemeW ³esCeW~ cet} DeefJeÐesmeeref®e veeneR efpeCeW~ Deeefjme³eeb Deeefjmee Heeneles³eeb~ DeHee[g pesleg}e~~274~~
cee efle³es®eW keÀe³e& keÀesCeW~ IesHes oerpes~~18-266~~ HeeLee& ieeb lesleg}sefve ceeveW~ DeelcesefvemeeR keÀce& efmeveW~
cnCeewevf e mebv³eemeeR F³eW HeeneR~ keÀcee&®eer ieesþer keÀerpew} keÀeF¥~ Heefj IesJeefJepes De%eeveW~ leQ keÀerj SsmeW~~275~~
Heefj DeefJeÐee DeeHeg}eb osneR~ Deens peQ keÀeb~~267~~ efJekeÀemesb jJeerves GHepeJeer~ êgleer De}erkeÀjJeeR YeesieJeer~
’l³ee®eÒeceeCes ³ee %eeveÒeOeeve keÀce&mebv³eemeecegUs pesLes DeefJeÐee®e leQ mejesJejer keÀeb yejJeer~ Deeqypeveer pewmeeR~~276~~
efµe}ÁkeÀ jenele veener, lesLes efle®es keÀe³e&mJeªHe DemeCeejs keÀce& keÀje³e®es Heg{leHeg{gleer Deelceef¬eÀ³ee~ Dev³e keÀejefCekeÀeef®e lewµeer³ee~
les keÀesCeer DeeefCe l³eeieeJe³ee®es les lejer keÀesCeer! cnCetve Deµee efmLeleerle keÀªb Heeb®eener les³eeb~ keÀejCeeb ªHe~~277~~
osner De%eeve Jee DeefJeÐee mHegÀjle Demeleebvee pes keÀce& nesles, l³ee®ee ’[esUe DeeefCe [esȳee®eer ¢äer ³eeb®³eele pesJe{e JesieUsHeCee
}Je}sµener vemelees.“ Deens; Jeeì DeeefCe Jeeìsves ®ee}Ceeje Jeeìmeª ³eeb®³eele efpelekeÀe HeÀjkeÀ
Deelc³ee®es DekeÀle&=lJe:::: Demelees; efkebÀJee Deejmee Je Deejµeele mJele:me HeenCeeje ³eeb®³eele pesJe{er
DeefJeÐee Je keÀce& efYeVelee Demeles; lesJe{er®e efYeVelee keÀce& Je Deelcee ³eeb®³eele
Deµee ÒekeÀejs keÀce&mebv³eeme ³ee mebkeÀuHeves®es cetle& mJeªHe mHeä Demeles. lejermeg×e DeeHeuîee efJekeÀmeC³eeves met³ee&me ÒekeÀì keÀjlesµeer
oeKeefJeuîeeJej, keÀcee&efOekeÀeN³eeb®³ee ÒeyeesOeveemeeþer De%eeve Je l³ee®es YeemeJeCeeN³ee, megiebOe Yegbi³eekeÀ[tve YeesieJeleebvee efomeCeeN³ee mejesJejeleer}
keÀe³e& cnCepes keÀce& keÀe³e les meebietve l³eeb®eer efpe%eemee le=Hle keÀjeJeer, keÀceef}veerÒeceeCes Deelc³eecegUs keÀcee&oer ÒeHeb®e nesleebvee pejer efomele
cnCetve %eeveosJe meebieleele: Deme}e, lejer lees meJe& Dev³e keÀejCeebcegUs nesle Demelees. keÀce& p³ee³eesies
peW keÀlexHeCee®esefve LeebJeW~ Deelcee µegYeeµegYeeR OeebJeW~ efme× nesles, leer Hee®e keÀejCes leg}e mHeä keÀªve oeKeJelees.“
¢äer Yesoeef®e³es jeefCeJes~ j®e}ermes peQ~~18-268~~ keÀce&J³eeHeeje®es efJeµ}s<eCe
leQ leNneR ieeb megJecee&~ efyepeeJe}er Deelce³ee keÀcee&~
³eeÒeceeCes ieesHee}ke=À<Ce Deelee keÀcee&®eer®e J³eeK³ee keÀjC³eeme efme×
DeHee[W pewmeer Heef½ecee~ HetJeXmeeR keÀeb~~269~~
Pee}s}s Deensle. DeeleeHeeJeslees keÀce&mebv³eeme, keÀce& Je Deelc³ee®es
’Demes DemeuîeecegUs peesJej osneblejer DeefJeÐes®ee Jeeme Demelees,
He=LekeÀlJe, keÀcee&®eer DeìUlee, Deµee ieesäeR®ee Keg}emee Pee}s}e Deens.
leesHe³e¥le keÀlexHeCee®³ee DeefYeefveJesµeeves Deelcee HeeHeHegC³ekeÀejkeÀ keÀcee¥®³ee
keÀce& JeemleJeele ce=iepeUeÒeceeCes Demetvener, mecemle efJeéeJ³eeHeej ne
þe³eer }esYeeJelees. Deµee JesUer Deelc³ee®eer ¢äer Yesoyeg×er®³ee
keÀcee&efOeefÿle®e efomelees. De%eev³eeme lej ns meJe& J³eeHeej mel³e®e Òeleerle
efmebnemeveeJej efJejepeceeve nesles. ns cece&%e Depe&gvee! l³ee JesUer Deelcee
nesleele. Deµee De%eeveer keÀcee&efOekeÀeN³eebme melHeLeeJeªve Heg{s IesTve
DeeefCe keÀce& ³eeb®³eele pejer HetJe& DeeefCe Heef½ece ³eeb®³eeFlekesÀ pejer Deblej
peeC³eemeeþer, l³ee®³ee yeg×erme DeekeÀUs} Deµee jerleerves keÀce& veecekeÀ J³eeHeeje®es
Deme}s, lejer Deelc³eekeÀ[tve keÀce& keÀjJeC³eele ³esles.“
efJeµ}s<eCe keÀjleebvee ieerlee meebieles:
vee leNneR DeekeÀeµee keÀeb DeeYee}e~ met³ee& DeeefCe ce=iepe}e~
Heáewleeefve ceneyeenes keÀejCeeefve efveyeesOe ces~
efyepeeJe}er Yetle}e~ Jee³etefme pewmeer~~18-270~~
HeebIejesefve veF&®eW GokeÀ~ Demes veF&ef®eceepeeR Ke[keÀ~ mee±îes ke=Àleevles ÒeesÊeÀeefve efme׳es meJe&keÀce&Ceeced~~18-13~~
Heefj peeCemeeR keÀeb Jesie}erkeÀ~ keÀes[eref®e leQ~~271~~ ’ns ceneyeenes! meJe& keÀcee¥®³ee efme×erme DeeJeµ³ekeÀ Deµeer Hee®e
nes keÀeb GokeÀepeJe}eR~ Heefj efmeveeveeref®e leQ yeeyeg}er~ keÀejCes mee±îeefme×ebleele keÀcee&®³ee HeefjmeceeHleer®es efveªHeCe keÀjC³eeÒeerl³eLe&
keÀe³e mebieemleJe keÀepe}er~ oerHeg cnCees ³es~~272~. meebeif ele}er Deensle. leer let ceeP³eekeÀ[tve veerì mecepeeJetve Ies.“
peNneR ®ebêg pee}e keÀ}bkegÀ~ leNneR ®ebêes mf e veJns SkegÀ~...~~273~~ ³esLes keÀcee&®eer Hee®e keÀejCes cnCepes keÀce& efme× keÀjC³eemeeþer
’DeekeÀeµe DeeefCe {ie efkebÀJee met³e& DeeefCe ce=iepeU ³eeb®³eele, DeLeJee }eieCeejer Hee®e meeOeves efveefo&ä Deensle. GHejesÊeÀ µ}eskeÀeleuîee
Yetceer DeeefCe Jee³et ³eeb®³eele pesJe{er efYeVelee Demeles; efkebÀJee veoer®es GokeÀ ke=Àleevle ³ee µeyoe®eer GkeÀ} keÀjleebvee µebkeÀje®ee³e& cnCeleele keÀer

keÀcee&®es mJeªHe
³eesieoe Þeer%eeveséejer 473 Gvces<e:31:keÀce&efpe%eemee

ke=Àle cnCepes keÀce&. l³ee®ee Deble cnCepes HeefjmeceeHleer nesCes cnCepes efkebÀ keÀce& efkeÀcekeÀcexefle keÀJe³eesçH³e$e ceesefnlee:~
ke=Àleevle. ’³eeJeeveLe& GoHeeve s...“, ’ meJe¥ keÀcee&efKe}b HeeLe& %eeves leÊes keÀce& ÒeJe#³eeefce ³ep%eelJee cees#³emesçµegYeeled~~4-16~~
Heef j meceeH³eles . ..~“ ³ee Je lelmece Je®eveeb Ü ejs ieer l eeceles keÀce&Cees ¿eefHe yees×J³eb yees×J³eb ®e efJekeÀce&Ce:~
Deelce%eeveesHejeble mecemle keÀcee¥®eer efveJe=Êeer nesles. lemes®e p³ee µeem$eele DekeÀce&Ce½e yees×J³eb ienvee keÀce&Cees ieefle:~~4-17~~
HeoeLee¥®eer ieCevee kesÀ}er peeles, l³eeme mee±îe Deµeer meb%ee Deens. keÀce&C³ekeÀce& ³e: Heµ³esokeÀce&efCe ®e keÀce& ³e:~
³ee}e®e Jesoevle Demesner veece Deens. Deelce%eeveHej ke=Àleevle - me yege×f ceevceveg<³es<eg me ³egÊeÀ: ke=ÀlmvekeÀce&ke=Àled~~4-18~~
mee±îeµeem$eele mecemle keÀcee¥®³ee efme×ermeeþer meebefiele}s}er Hee®e iegCekeÀcee&vegmeej YeieJebleebveer ®eelegJe&C³e&me=äer efveefce&}er Deens. ³ee
keÀejCes Jee meeOeves efveoxefµeleebvee ieesHee} cnCeleele: efvecee&Cee®ee lees keÀlee& pejer Deme}e, lejer l³eeme DekeÀlee& Je DeJ³e³e ®e
DeefOeÿeveb leLee keÀlee& keÀjCeb ®e He=LeeqiJeOeced~ mecepe}s Heeefnpes. keÀejCe l³ee}e keÀcex yebOeve keÀjle veenerle. l³ee}e
efJeefJeOee½e He=LekeÌ®esäe owJeb ®ewJee$e Heáececed~~18-14~~ keÀce&HeÀ}emeÊeÀer veener. l³eeme Demes peeCeCeeN³eebme keÀcex yebOeve keÀjle
’osn, keÀlee& peerJe, efJeefJeOe Fbefê³es, efJeefJeOe Fbefê³eeoer J³eeHeej Jee veenerle. HetJeea®³ee pevekeÀeoer ceneYeeieebveer ns®e peeCetve keÀcex kesÀ}er.
®esäe DeeefCe owJe cnCepes Fbefê³eeb®³ee DeefOeÿel³ee osJelee Deµeer leer l³eebvee leer peµeer yebOekeÀ Pee}er veenerle, leµeer®e l³eeb®eer HejbHeje
Hee®e keÀejCes keÀcee¥®³ee efme×ermeeþer DeeJeµ³ekeÀ Demeleele.“ ®ee}JeCeeN³ee Flejner cegceg#etbme leer keÀcex yebOeve keÀjle veenerle. cnCetve
keÀce&J³eeHeejeleer} Òeke=Àefle-Heg©<e efJe®eej Flej cegceg#etbveer pevekeÀeoerbÒeceeCes keÀcex Dee®ejeJeerle.
osn cnCepes F®íe-Üs<e, megKe-og:Ke, %eeve F.®eer DeefYeJ³eÊeÀer cegUele®e keÀce& keÀesCeles Je DekeÀce& cnCepes keÀe³e F. efJe®eej keÀjleebvee
p³ee®³ee DeeÞe³eeves nesles, les µejerj. keÀlee& cnCepes GHeeefOemJeªHe leÊJe%eeb®eer celeer kegbÀefþle Pee}er Deens. cnCetve l³eeb®³ee JeÊeÀJ³eeletve
YeesÊeÀe peerJe. keÀjCe cnCepes µeyoeoer efJe<e³eebvee ûenCe keÀjCeejer yeeje vekeÌkeÀer keÀener keÀUCes meeceev³e peveebme keÀþerCe Pee}s Demeuîeeves
Fbefê³es - Heb®e %eeveWefê³es, Heb®e keÀceXefê³es, ceve Je yeg×er. l³eeb®³ee ®esäe keÀcee&efJe<e³eer®eer efpe%eemee le=Hle keÀjC³eemeeþer DeµegYe Deµee
Jee J³eeHeej cnCepes éeeme-Òeéeeme, efJe<e³emesJeve F. owJe cnCepes ®e#egjeoer mebmeejeHeemetve cegÊeÀ keÀjCeejs keÀce& keÀmes Demeles, les meebieC³eemeeþer
Fbefê³eeb®³ee meesce-met³e&-Fbêeoer DevegûenkeÀejkeÀ osJelee. JeemleefJekeÀ l³ee YeieJeble efme× Pee}s Deensle.
osJelee cnCepes ®esleves®es®e ªHe nesle. Deµee ÒekeÀejs keÀcee&®eer Hee®e keÀejCes meeceev³e - YetleYeeJeesÓJekeÀj - cnCepes efJeéeeslHeefÊekeÀj cnCetve
peer ÞeerieesHee}ke=À<Ceebveer efveJesefole kesÀ}s}er Deensle, l³eeb®ee Keg}emee pes DeesUKe}s peeles, les keÀce&; JeCee&ÞeceOecee&vegªHe keÀjeJe³ee®es keÀle&J³e
ÞeerµeebkeÀjceles Jej kesÀuîeeÒeceeCes Deens. keÀce& Jee efJeefnle keÀce& cnCepes efJekeÀce &; DeeefCe efveef<e× keÀce& cnCepes
Lees[ke̳eele cnCepes HetJeea DeeHeCe lesjeJ³ee DeO³ee³ee®³ee #es$e efJe®eej, DekeÀce&; Deµeer ner veerì mecepetve Iesle}er Heeefnpesle. keÀejCe keÀcee&®eer
lemes®e lelmebyebOeer Flej mebkeÀuHevee Heeefnuîee nesl³ee; l³eeb®³eeµeer megmebiele J³eeHleer Deefle ienve Deens. l³ee®ee efJe®eej ogyeexOe Deens.
Demee®e ne Heáe keÀejCeeb®ee meceg®®e³e®e Òeke=Àefle cnCetve Jee #es$e cnCetve keÀcee&®³ee efþkeÀeCeer pees DekeÀce& Heenlees Je DekeÀcee&®³ee efþkeÀeCeer
Òeefme× Deens. keÀcee&®es keÀle&=lJe ns Òeke=ÀleerkeÀ[s peeles ns®e ³esLes Hegve: pees keÀce& Heenlees, lees ceveg<³e yegef×ceeve Je ³eesie³egÊeÀ keÀcex keÀjCeeje
mete®f ele kesÀ}s Deens. Deelcee DekeÀlee& Je Òeke=Àefle keÀleer& Demes ³ee mebkeÀuHeves®es peeCeeJee. cnCepes efve<keÀece, HeÀ}emeÊeÀerjefnle nesTve pees ÒeeHle keÀcex
meej Deens. Dee®ejlees, cnCepes DeeHeCe keÀcex keÀjle Demetvener keÀlex veener, Demes
keÀce&efpe%eemee (®elegLe& DeO³ee³e) peeCeCeeje Je keÀce& ns keÀl³ee&efµeJee³e JesieUs Demes keÀener veener, ns
keÀce&efpe%eemee le=Hle keÀjC³eemeeþer DeeHe}e ne pees Òe³elve ®ee}}e peeCeCeeje®e Demee ceveg<³e nes³e.
Deens, l³eemeeþer ®elegLee&O³ee³eeleer} ÞeerieesHee}ke=À<Ceeb®³ee keÀener GÊeÀeR®eer Þeerke=À<CeesÊeÀer: ’Deelcee keÀlee& veJns“
K³eeleer HeenCes ³eesi³e þjs}. les µ}eskeÀ Demes: Deµee ÒekeÀejs keÀce&eJf e<e³ekeÀ SkeÀ OeeJelee Dee{eJee IesleuîeeJej DeeHeCe
®eelegJe&C³e¥ ce³ee me=äb iegCekeÀce&efJeYeeieµe:~ Þeerke=À<Ceeb®³ee efveJesefo}suîee keÀce&efme×ermeeþer DeeJeµ³ekeÀ DemeCeeN³ee
lem³e keÀlee&jceefHe ceeb efJe×îekeÀlee&jceJ³e³eced~~4-13~~ Hee®e keÀejCeebefJe<e³eer %eeveosJe keÀe³e cnCeleele, les Heent ³ee:
ve ceeb keÀcee&efCe ef}cHeefvle ve ces keÀce&HeÀ}s mHe=ne~ DeeefCe Heeb®ener keÀejCeW efle³eW~ letbner peeCeefme} efJeHee³eW~
Fefle ceeb ³eesçefYepeeveeefle keÀce&eYf eve& me yeO³eles~~4-14~~ peQ µeem$es GYeTefve yeenW~ yees}leer les³eebleW~~18-278~~
SJeb %eelJee ke=Àleb keÀce& HetJezjefHe cegceg#egYeer:~ Jesoje³eeef®e³eeb jepeOeeveeR~ meebK³eJesoeblee®eeb YegJeveeR~
kegÀ© keÀcezJe lemceeÊJeb HetJez: HetJe&lejb ke=Àleced~~4-15~~ efveªHeCee®ee efveµeeCeOJeveeR~ iepe&efle efle³eW~~279~~

keÀcee&®es mJeªHe
³eesieoe Þeer%eeveséejer
peW meJe& keÀcee&efme×er}eieeR~ F³eWef®e cego}W nes peieeR~
³esLe ve megJeeJee DeYebieer~ Deelcejepeg~~18-280~~
’keÀcee&me efme× keÀjCeejer Deµeer leer Hee®ener keÀejCes keÀoeef®ele
leg}emeg×e ceenerle Demeleer}; keÀejCe µeem$es ³ee®e keÀejCeeb®ee [ebieesje
efHeìle Demeleele. JesoªHeer je³ee®³ee veiejerle}s meebK³e-Jesoebleµeem$e
íeleerþeskeÀHeCes cnCeles keÀer mekeÀU keÀcee¥®eer efme×er nesC³eemeeþer ner®e
Hee®e keÀejCes DeeJeµ³ekeÀ Deensle. l³ee keÀejCeebvee ve peeCeuîeeves Deelcee®e
meJe& keÀcex keÀjlees Demee Ye´ce neslees. lejer peeCel³eebveer DeJ³e³e Deµee
DeelcejepeeJej lees keÀlee& Demeuîee®ee Je=Lee DeejesHe keÀªve l³ee}e
yebOeveele Iee}t ve³es. ³ee keÀejCeeb®ee Demee [ebieesje kesÀ}s}e Demeuîeeves
letner leer veerì SsketÀve þsJe.“
Demes cnCetve lees IeveveerU Del³eble Òesceeves Depe&gveeJejer} DeeHe}e
}esYe J³eÊeÀ keÀjleebvee meebiet }eie}e:
³e³ee yees}e®eer [ebiegjìer~ efle³eW Òeefme×er Dee}er efkeÀjerìer~
cnCeesevf e legPeeb nve keÀCe&HegìeR~ Jemees keÀeb peQ~~18-281~~
DeeefCe cegKeeblejeR DeeFefkeÀpes~ lewmeW keÀe³emeW ns JeesPeW~
ceer ef®eêlve legPeW~ Demeleeb neleeR~~282~~
Deeefjmee HegÀ[eb ceeb[ef}³eeb~ keÀeb }eskeÀebef®e³eeb [es}³eeb~
ceeveg os³eeJee HeeneJe³ee~ DeeHeg}W veerkeWÀ~~283~~
YeÊeÀ pewmesefve pesLe HeenW~ lesLe leQ leQef®e nesle pee³es~
lees ceer legPeW peene}es Deens~ Kes}CeW Deeefpe~~284~~
SsmeW Òeerleer®esefve JesieW~ osJees yeesef}leeb mes vesIes~
lebJe DeeveboeceepeeR DeebieW~ efJejlemes S©~~285~~
’Depe&gvee! DeeefCe ceeP³eemeejKes Deelcejlve mee#eele legP³ee neleer
Demeleebvee, leer keÀejCes DeHejes#e meebieesJeebieerJeªve FlejebkeÀ[tve %eele
keÀªve IesC³ee®ee Òemebie lejer legP³eeJej keÀeb DeeCeeJee! Deejmee
DeeHeuîeeHeg{s Demeleebvee DeeHe}s cegKeJeCe&ve mecepeC³eeme }eskeÀeb®³ee
¢äer®ee HegjeJee keÀµee}e nJee! YeÊeÀ p³ee YeeJeeves pes pes Heenelees, les
les meJe& ceer®e nesle peelees. Demee ceer lej kesÀJeU legPee®e nesTve jeefn}es
Deens. ceie leg}e DeÒeeH³e Demes les keÀe³e DemeCeej!“ Demes DeleerJe
Òescee®³ee Yejeves pesJne lees cegjejer yees}t }eie}e, lesJne l³ee®es Yeeve
njHe}s. l³ee DeevebokebÀoe®³ee mebHekeÀe&ves Depe&gvemeg×e l³ee Òeereflemeeiejele
efJejIeUtve peeT }eie}e.
’®ebêe DeeefCe ®ebefêkeWÀ~ ve efce}CeW Deens~~“
®eebeof efCe³ee®ee Heef[Yee©~ pee}³eeb meescekeÀeblee®ee [eWie©~
efJeIejewefve mejesJe©~ nes HeenW pewmee~~18-286~~
lewmeW megKe DeeefCe DevegYetleer~ ³ee YeeJeeb®eer cees[tefve efYebleer~ cnCepes keÀe³e, SJe{s leg}e Gcepeles lejer Deens keÀe³e! ®ebê DeeefCe ®ebefêkeÀe
Deele}s Depe&gveeke=Àleer~ megKeef®e pesLe~~287~~
lesLe meceLe&g cnCetefve osJee~ DeJekeÀeµeg peen}e DeeþJee~ HeCe nsmeg×e leg}e mHe<ì meebieC³eele ce}e Deµeer Yeerleer Jeeìles keÀer les ve
ceie yeg[le³ee®ee OeebJee~ peerJeW kesÀ}e~~288~~
keÀcee&®es mJeªHe
474 meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
’®ebêkeÀeble ceC³ee®³ee HeJe&leeJej ®eeboCes Je<e&}s Demelee, lees pemee
efJejIeUtve peeTve mejesJejªHe nesT Heenlees; leµeer leer megKe DeeefCe
DevegYetleer DevegYeJeCeejer Depe&gvee®eer cetleea Þeerke=À<CeÒesceªHe ®eeboC³ee®³ee
Je<ee&Jeele efJejIeUtve efveJJeU megKemeeiejmJeªHe®e Pee}er. Üwle DeÜwleªHe
Pee}s. YeÊeÀ DeeefCe YeieJeble SkeÀ Pee}s. l³ee JesUer Üwle DeeefCe DeÜwle
³eele ve njJelee }er}³ee meJe&þe³eer efJenej keÀjC³eeme meceLe& DemeCeeN³ee
l³ee YeieJebleeme Depe&gvee®eer efmLeleer DeekeÀUtve, l³eeves l³ee}e - l³ee
megKemeeiejele yeg[tve peeTve efJejIeUCeeN³ee HeeLee&}e Hegve½e
HetJe&efmLeleerJej DeeCeC³eemeeþer peerJeeHee[ Òe³elveeb®eer µeLe& megª kesÀ}er.“
Depe&gvee ³esmeCeW OeW[s~ Òe%ee HejsbmeeR yeg[s~
Dee}W Yejles ³esJe{W~ leQ keÀe{tefve Heg{leer~~18-289~~
osJees cnCes neb ieeb HeeLee&~ letb DeeHeCeHeW osKe meJe&Lee~
lebJe éeemetefve SjW ceeLee~ legefkeÀ³es}e~~290~~
cnCes peeCemeer oeleeje~ ceer legpemeer J³eeqÊeÀµespeeje~
Gyeie}e DeeoeR SkeÀeneje~ ³esJeeW Heens~~291~~
les³eebner ne Ssmee~ }esYeW oslemeeb peNneR }e}mee~
leNneR keÀeb peer Ieeef}lemeeb~ Dee[ Dee[ peerJee~~292~~
cegUele Depe&gveemeejKee OeerjesoeÊe yeg×er®ee Òe%eeJeeve Heg©<e l³ee
YeeJemeceeOeerle pesJne yeg[tve peeT }eie}e, lesJne l³eeletve yeensj
keÀe{C³eemeeþer leµee®e meeceL³e&Jeevee®eer efvekeÀ[ nesleer. leer osJeebveer
HetCe& kesÀ}er. l³ee}e YeeveeJej DeeCele les cnCee}s keÀer ’Deelee
HetJe&emf LeleerJej ³es!“ ns SsketÀve Depe&vg eeves efve:éeeme ìekeÀerle ceeve n}Je}er.
lees cnCee}e, ’osJee! melele legce®es meeefVeO³e Demeuîeeves ce}e legce®³eele
SkeÀ®e nesTve efcemeUtve peeJesmes vesnceer Jeeìles. l³eeletve legcner ceeP³eeJej
vesnceer SJe{e }esYe keÀjlee keÀer ce}e vesnceer DeeHe}er ner Deeme legcner
HegjJee}, Demes Jeeìle Demeles. Deelee De®eevekeÀ ceeP³ee ceveemeejKes
Ie[le nesles, lej legcner l³ee}e keÀe yejs ÒeefleyebOe keÀjle Deenele!“
lesLe Þeerke=À<Ce cnCeleer veerkeWÀ~ DeÐeeefHe veeneR cee þeTkeWÀ~
Jes[îee ®ebêe DeeefCe ®ebeêf keWÀ~ ve efce}CeW Deens~~18-293~~
DeeefCe nener yees}esefve YeeJees~ legpe oeTb DeecneR efYeJeeW~
peQ ©meleeb yeebOeW LeebJeeW~ leQ Òesce ieeb ns~~294~~
SLe SkeÀceskeÀebef®e³es KegCes~ efJemebJeeog lebJeef®e efpeCeW~
cnCeewefve Demees ns yees}CeW~ F³esefJeKeeR®eW~~295~~
’lesJne Þeerke=À<Ce cnCeleele: ’Dejs Yeeye[îee Depe&gvee! DeeHeCe
oesIes cetUele®e pej SkeÀ Deenesle, lej ns Hegve: SkeÀceskeÀele efceUtve peeCes
ner JesieUer keÀOeer Demeleele, lej l³eebveer Hegve: SkeÀ$e JneJe³ee®es Deens!
Heìtve let ©metve®e yeme}e, lej keÀe³e keÀjeJes! DeeefCe let lejerner nÆ
³eesieoe Þeer%eeveséejer
Iesle}eme keÀer DeeHeCe SkeÀceskeÀele efcemeUtve peeJes cnCetve, lej
legP³eeceeP³eeleuîee DeleerJe ÒesceeHee³eer ce}e lees HetCe& keÀjeJee }eies}
Deve ceie DeeHe}er JesieJesieUer DeefmlelJes efceìtve peeTve peieC³eele}e
Deevebo®e }esHes}. Demees. DeeHeCe peer DeelcemJeªHeeefJe<e³eer®eer ®e®ee&
keÀjle neslees, eflekeÀ[s JeUt ³ee.“
keÀcee&®eer keÀejCes Je nslet::::
Òescee®es $eÝCe
ceie kew˵eer kew˵eer leQ Deeleeb~ yees}le neslees Heeb[gmeglee~
meJe& keÀcee& efYeVelee~ DeelceWefvemeeR~~18-296~~
lebJe Depe&gve cnCes osJeW~ ceeefPe³es ceefveb®esefve mJeYeeJeW~
ÒemleeefJe}W yejJes~ Òeces³e peer~~297~~
peQ mekeÀ} keÀcee&®eW yeerpe~ keÀejCeHeb®ekeÀ legpe~
meebiesve SsmeeR Hewpe~ Deesle}er keÀeb~~298~~
DeeefCe Deelces³eeb SLe keÀeF¥~ meJe&Lee }eieg veeneR~
ns Heg{ej}eefme leQ osF¥~ }eneCeW ceePeW~~299~~
lesJne Depe&gve cnCe}e: ’osJee! Deelc³eentve keÀce& efYeVe Deens,
Demes pes legcner efveªefHele neslee, lees efJe<e³e ce}e ceveeHeemetve DeeJe[lees
Deens. mekeÀ} keÀcee¥®³ee yeerpemJeªHe Deµee keÀejCeHeb®ekeÀemebyebOeer legcner
ce}e meeÐeble meebieC³ee®es Je®eve efo}s Deens. lejer Deelc³ee®es keÀcee&µeer
keÀener osCesIesCes veener, ³eemebyebOeer®es efJeJes®eve Heg{s megª keÀªve ceePeer
DeeJe[ HegjJee.“
³es³eeb yees}eb efJeéesµeW~ cnefCele}W leesKeW yengbJemeW~
F³eWefJeKeeR OejCeW yewmeW~ SsmeW keWÀ pees[s~~18-300~~
leNneR Depe&gvee efveªefHepew}~ leQ keÀerj Yee<esDeebleg}~
Heefj ces®eg ns nesF&pes}~ $eÝefCe³ee legpe~~301~~
lebJe Depe&gve cnCes osJees~ keÀeF¥ efJemej}s ceeieer} YeeJees~
F³es®e ieesþer efkebÀ jeKele Deenes~ ceerletbHeCe peer~~302~~
SLe ke=À<Ce cnCeleer nes keÀeb~ Deeleeb DeJeOeevee®ee Hemeªefve veerkeÀe~
keÀªefve³eeb DeeFkeÀe~ Heg{ej}es leQ~~303~~
³eeJej lees efJeéesµe Þeerke=À<Ce cnCelee Pee}e: ’Depe&gvee! Dejs ³ee
efJe<e³ee®ee nÆ IesCeeje Demee legP³eentve ogmeje keÀesCe meeHe[Ceej! legPeer
GlkebÀþe Heentve ceePee meblees<e Je=ef×biele Pee}eDeens. l³eecegUs legPee ceer
$eÝCeer Pee}es Deens. lejer les meJe& keÀener leg}e efveªHeerve.“ l³eeJej
Depe&gve cnCee}e: ’osJe ceeieer} meebefiele}s}s meJe& efJemej}sle Jeeìleb!
DeeHeCe oesIes SkeÀ®e Deenesle, Demes cnCeleecnCelee Hejle efveªHeCeemeeþer
ns Òescee®³ee $eÝCee®es ogpesHeCe keÀµee}e!“ lesJne ceie Þeerke=À<Ce cnCee}s:
’yejb! lej Deelee veerì DeJeOeeveHetJe&keÀ ceer pes meebieCeej Deens, les SskeÀ.“
’Deelcee efmevee“
³eeveblej Þeerke=À<Ce meebiet }eie}s:
leNneR meeb®eef®e ieeb OevegOe&je~ meJe& keÀcee¥®ee GYeeje~
nes³es yeensj yeeefnje~ keÀejCeW Heeb®eW~~18-304~~
keÀcee&®es mJeªHe
475 Gvces<e:31:keÀce&efpe%eemee
DeeefCe Heb®eerkeÀjCe o}Jee[W~ efpeneR keÀcee&keÀe© ceeb[W~
leQ nsleg lebJe GIe[s~ Heeb®e DeeLeer~~305~~
³esj DeelceleÊJe Goemeerve~ leQ vee nsleg vee GHeeoeve~
vee DebieW keÀjer mebJeenve~ keÀe³e&efme×er®eW~~306~~
lesLe µegYeeµegYe Debµeerb~ efveHeÀpeleer keÀceX SsµeeR~
jeleer efoJees DeekeÀeµeeR~ efpe³eeHejer~~307~~
’ns OevegOe&j Depe&vg ee! DeelceleÊJeemeYeesJeleer ne pees mecemle keÀcee¥®ee
Hemeeje efomelees Deens, lees kesÀJeU Hee®e keÀejCeebceg}s neslees. DeeefCe p³ee
Hee®e keÀejCeeb®³ee meceg®®e³eeves ne keÀce&Hemeeje GYeej}e peelees, l³eeceeies
nsletmeg×e Hee®e®e Deensle. ³ee meJee¥Hes#ee efYeVe DemeCeeje pees Deelcee
Deens, lees Goemeerve Demetve keÀcee&®ee nslet Je GHeeoeve keÀejCe vemetve,
keÀce&emf e×er keÀjCeeje HeCe veener. keÀcex keÀjC³eeme lees meene³³ekeÀejkeÀmeg×e
nesle veener. DeekeÀeµe Goemeerve Demetve l³eeJej efoJeme Je je$e peµeer
nesleele, lemee Deelcee DekeÀlee& Demetve ner µegYeeµegYe ÒekeÀej®eer keÀcex
l³ee®³ee mebyebOeeJee®etve efvecee&Ce nesleele.“
lees³e lespe Oetceg~ ³es³eeb Jee³etefme mebieceg~
peeef}³eeb nes³e DeYe´eieceg~ J³eesce leQ vesCeW~~18-308~~
veevee keÀe<þeR veeJe efce}W~ leQ veeJee[ewefve ®e}s~
®ee}efJepes Deefve}W~ GokeÀ leQ mee#eer~~309~~
keÀeb keÀJeCeW SkeWÀ efHeb[W~ JeWef®eleeb DeJelejs Yeeb[W~
ceie YeJebef[pew ob[W~ Ye´ces ®e¬eÀ~~310~~
DeeefCe keÀle&=lJe kegÀ}e}e®eW~ lesLe keÀe³e leQ He=efLeJeer³es®eW~
DeeOeejeJeeb®etefve JeW®eW~ efJe®eejerb Heeb~~311~~
’HeeCeer,G<Celee Je JeeHeÀ ³eeb®ee Jee³etµeer mebyebOe Dee}e Demelee {ie
efvecee&Ce neslees. l³ee®ee DeekeÀeµeeµeer keÀener mebyebOe Demelees keÀe³e! DeveskeÀ
ÒekeÀej®es }eketÀ[ veeJe keÀjC³eekeÀjlee JeeHej}s peeles. leer veeJe
HeeC³eeJeªve Jee³egJeµeele veeJee[îeekeÀ[tve nekeÀej}er peeles. efle®ee DeeefCe
HeeC³ee®ee Keje mebyebOe lees kesÀJe{e! GokeÀ ³ee meJe& J³eeHeeje®es efveefceÊecee$e
meeef#eYeeJeeves Demeles vee! efkebÀJee ieesȳee®³ee DeekeÀejeves ceeleer kegÀb Yeeje®³ee
®eekeÀeJej ìeketÀve oeb[ke̳eeves l³ee ®eekeÀeme ieleer efo}er Demelee,
kegbÀYeeje®³ee keÀle&=lJeeves Yeeb[îee®ee DeekeÀej Iesles. ³ee meJe& J³eeHeejemeeþer
DeeOeejeJ³eefleefjÊeÀ ceeleer Jee He=LJeer ³eeb®es keÀe³e Ke®e&les!“
nWneR Demees }eskeÀebef®e³eeb~ jeneìer nesleeb DeeIeefJe³eeb~
keÀesCe keÀece meefJele³eeb~ Deebieeb Dee}W~~312~~
lewmeW Heeb®enslegefce}CeeR~ Heeb®eWef®e FneR keÀejCeeR~
keÀerpes keÀce&}leeb®eer }JeCeer~ Deelcee efmevee~~313~~
Deeleeb leQef®e Jesie}e}eR~ Heeb®ener efJeJeb®et ieeb Ye}er~
legkeÀewefve Iesle}er~ ceesefle³eW pewmeeR~~314~~
’met³e&ÒekeÀeµeele peie J³eeHeejles. l³eeJesUer met³e& Òel³e#e keÀesCeles
keÀece DeLeJee J³eJenej keÀjlees, meebie yejs! l³ee®eÒeceeCes ³ee Hee®e nsletbveer
³eesieoe Þeer%eeveséejer 476 meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)

SkeÀ$e ³esTve ³ee Hee®e®e keÀejCeebceg}s keÀce&}leeb®eer Jes} efveHepeJe}er Òeke=Àefle keÀjer keÀceX~ leer c³eeb kesÀ}er cnCes Ye´ceW~
peeles. Deelcee cee$e l³ee keÀejCeebHes#ee Je l³ee ef¬eÀ³eeefokeÀebntve JesieUe®³ee ³esLe keÀlee& ³esCeW veeceW~ yeesef}pes peerJeg~~326~~
JesieUe®e Demelees. ceesleer pemes veerì HeejKetve I³eeJesle, l³eeÒeceeCes ceer ’Deelee ogmejs keÀejCe pes keÀce&efme×ermeeþer }eieles, les cnCepes
leg}e ner Hee®ener keÀejCes yeejkeÀeJ³eebmen mHeä keÀªve meebielees. SskeÀ.“ keÀlee&. ÒeefleefyebyemJeªHeele DemeCeejs ®ewlev³e, mJele:me efJemeªve
1 Je 2) osn Je peerJe osnekeÀejeves DeJeYeemeles. DeekeÀeµeeletve Hepe&v³eJe=äer nesles. les HeeCeer
Þeerke=À<Ceebveer ³ee Òemebieer meebefiele}s}er keÀce&efme×erme DeeOeejYetle [yekesÀ nesles. l³ee [yeke̳eeleer} HeeC³eele DeekeÀeµe Òeefleefyebefyele nesles.
DemeCeejer Deµeer leer Hee®ener keÀejCes efveªefHeleebvee Þeer%eevesµe cnCeleele: jepee PeesHesle Demeleebvee mJeHve He[les. l³eele lees efYekeÀejer neslees. leÜle®e
lewmeer ³eLee}#eCeW~ DeeFkeÀ Heeb keÀce&keÀejCeW~ DeelceleÊJee®eer ner DeJemLee Demeles. mJemJeªHeeme efJemeªve
leNneR osn ns ceer cnCeW~ Heefn}W SLe~~18-315~~ osnekeÀejeµeer leeoelc³e HeeJe}suîee ³ee efmLeleerme peerJe Demes cnCeleele.
³es³eebleW DeefOeÿeve SsmeW~ cnefCepes leQ ³eeef®e GÎsµeW~ Òeke=Àleer mecemle keÀcex keÀjCeejer Deens. l³eeb®es keÀle&=lJe DeeHe}s Deens,
peQ mJeYeesi³eWmeer Jemes~ YeesÊeÀe SLe~~316~~ Demes Ye´ceeves mecepeCeeN³ee l³ee peerJeeme keÀlee& Demes cnCeleele. keÀcee&®es
Fbefê³eeb®eeb oeneR neleeR~ pee®eewefve³eeb efoJeesjeleeR~ ogmejs keÀejCe les ns®e.“
megKeog:KeW Òeke=Àefle~ peesef[peleer efpe³eW~~317~~ 3 Je 4) Fbefê³es Je ÒeeCeµeÊeÀer
efle³esb YeesieeJe³ee Heg©Kee~ Deeve þeDeesef®e veeneR osKee~ ceie Heeles³eeb®eeb kesÀµeeR~ SkeÀef®e Gþer efoþer pewµeeR~
cnCeewefve DeefOeÿeveYeeKee~ yeesef}pes osn~~318~~ ceeskeÀ}er ®eJejer Swµeer~ ef®ejerJe ieces~~18-327~~
’Deµeer leer keÀcee&me efme× keÀjCeejer Hee®e keÀejCes l³ee®³ee keÀeb Iejeb Deebleg} SkegÀ~ efoHee®ee lees DeJe}eskegÀ~
}#eCeebmen ceer leg}e meebieCeej Deens. leer }#eHetJe&keÀ SskeÀ. ÒeLece keÀejCe ieJee#eYesoW DeveskegÀ~ DeeJe[s pesJeeR~~328~~
cnCepes osn. ³ee}e®e DeefOeÿeve Demes cnCeleele. keÀejCe DeeHeuîee lesefJeb yegef×®eW peeCeCeW~ Þees$eeefoYesoW ³esCeW~
megKeog:Keeoerbmen efJe<e³eesHeYeesÊeÀe peerJe ³esLes®e Jemelees. oµeWefê³eªHeer yeensjer Fbefê³eHeCeW~ HeÀebkesÀ peQ keÀeb~~329~~
neleebveer je$ebefoJeme Þece keÀªve Òeke=Àleer®³ee ³eesieeves peer megKeog:Kes leQ He=LeeqiJeOe keÀjCe~ keÀcee&®eW F³eeb keÀejCe~
pees[}er peeleele, leer YeesieC³eemeeþer Heg©<ee}e ³ee osneefµeJee³e Dev³e eflemejW ieeb peeCe~ ve=Hevebovee~~330~~
mLeeve veener. cnCetve l³eeme DeefOeÿeve Deµeer meb%ee Deens.“ ’DeeefCe ®e#etb®eer ¢äer SkeÀ®e Demetvener l³eeb®³eekeÀ[s Heeefn}s lej
ns ®eesefJemeebefnb leÊJeeb®es ~ kegÀìgbye Iej Jemleer®eW~ HeeHeC³eeb®³ee kesÀmeebcegUs leer ®eJejer®³ee keÀsmeebÒeceeCes ef®ejs He[}s}er peµeer
legìW yebOecees#ee®eW~ iegble}W SLe~~18-319~~ efomeles; efkebÀJee Iejele Deme}s}e SkegÀ}lee SkeÀ efoJee pemee efJeefJeOe
efkebÀyengvee DeJemLee$e³ee~ DeefOe<þeve Oevebpe³ee~ ieJee#eebletve l³ee®ee ÒekeÀeµe yeensj He[leebvee Heentve DeveskeÀ Peeuîee®ee
cnCeewefve osne ³e³eeb~ nWef®e veece~~320~~ Yeemelees; l³eeÒeceeCes SkeÀ®e SkeÀ DemeCeejer HeCe Fbefê³eªHes DeveskeÀefJeOe
’meeb±îeÒeefleHeeefole ®eesJeerme leÊJeeb®³ee kegÀìgbyee®es ne osn ns Iej YeemeCeejer - Þees$e ®e#egjeefoªHes JesieJesieUer ÒekeÀìles Deens, Deµeer
Deens. ³ee®e osnele yebOe DeeefCe cees#e ³eeb®ee DeefYeYeJe neslees. Depe&gvee! JeeìCeejer - peeCeerJe Demeles. peeCeerJes®eer Jee yege× f %eevee®eer Deµeer He=LekeÀlee
efkebÀyengvee peeie=efle, mJeHve Je meg<egeqHle ³ee DeJemLee$e³eebvee ne osn®e oeKeJeCeejer JesieJesieUer Fbefê³es Jee keÀjCe ns keÀce&efme×erme DeeJeµ³ekeÀ
Deef O eÿeveªHe Demeuîeeves µeem$emeg × e l³ee}e®e Deef O eÿeve þjCeejs eflemejs keÀejCe Deens.“
cnCetve DeesUKeles.“ DeeefCe HetJe&Heef½eceJeenCeeR~ efveIeeef}³eeb cesIeeef®e³eeb efce}CeeR~
DeeefCe keÀlee& ns ogpeW~ keÀcee&®eW keÀejCe peeefCepes~ nes³e veoerveo HeeCeer~ SkeÀef®e pesJeeR~~18-331~~
Òeefleefyebye cnefCepes~ ®ewlev³ee®eW peW~~18-321~~ keÀeb SkegÀef®e Heg©Keg pewmee~ Devegmejle veJee jmeeb~
DeekeÀeµeef®e Je©<es veerj~ leQ le}Jeìerb yeebOes vee[j~ veJeefJeOeg Ssmee~ DeeJe[g }eies~~332~~
ceie efyebyeewefve leoekeÀej~ nes³e pesJeeR~~322~~ lewµeeR ef¬eÀ³eeµeÊeÀer HeJeveeR~ DemeW peQ DeveHeeef³eveer~
keÀeb efveêeYejW yengJeW~ je³ee DeeHeCeHeW þeTJeW veesnW~ leQ Heef[}eR veevee mLeeveeR~ veevee nes³es~~333~~
ceie mJeHveeef®e³eW meeceeJeW~ jbkeÀHeCeeR~~323~~ ’ns jepeHeg$ee Depe&gvee! Deelee keÀce&efme×er keÀjefJeCeejs ®eewLes keÀejCe
lewmeW DeeHeg}sefve efJemejW~ ®ewlev³eef®e osnekeÀejW~ SskeÀ. HeeCeer SkeÀ®e Demelee HetJe&Jeeefnveer efkebÀJee Heef½eceJeeefnveer Demes,
DeeYeemeesefve DeeefJe<keÀjW~ osnHeCeW peQ~~324~~ p³ee efoµesves ÒeJeene®ee DeesIe Jeenle Demes}, lemes veoerme cnì}s peeles.
pes³eeb efJe®eeje®eeb osµeeR~ Òeefme×er ieeb peerJeg SsµeeR~ HeCe mecegêeme veÐee efceUeuîee keÀer ns Yeso }esHe HeeJetve veoer Je veo
pesCeW YeeKe kesÀ}er osnWµeer~DeeIeJeebefJeKeerb~~325~~ ³eeb®³eeble Yeso Gjle veener; efkebÀJee SkeÀ®e Heg©<e µe=bieejeoer veJejmeeb®ee

keÀcee&®es mJeªHe
³eesieoe Þeer%eeveséejer 477
DeeefJeYee&Je keÀjleebvee, l³ee l³ee jmeemeeHes#e JesieJesieUe Jeeìlees; HeCe
cetU l³ee Heg©<eele yeo} lees keÀener He[le veener; leµeer ÒeeCeebþe³eer
DemeCeejer DeKeb[ Deµeer peer ef¬eÀ³eeµeÊeÀer Demeles, leer osnebleie&le efJeefJeOe
mLeeveer efJeefJeOe ÒekeÀej®eer nesleebvee efomeles.“
peQ Jee®eW keÀjer SCeW~ leQ leQef®e nes³es yees}CeW~
neleeb Dee}er leNneR IesCeW~ osCeW nes³e~~18-334~~
Deieeb ®ejCee®eeb þe³eeR~ leNneR ieleer leQef®e HeeneR~
DeOeesÜejeR oesvneR~ #ejCeW leQef®e~~335~~
kebÀoewefve Ëo³eJejer~ ÒeCeJee®eer Gpejer~
keÀefjleeb leQef®e µejerjeR~ ÒeeCeg cnefCepes~~336~~
ceie TOJeeAef®e³eeb efjefieefveiee~ Heg{leer leQef®e µeÊeÀer HeQ ieeb~
Goeveg Ssefme³eeb ef}bieeb~ Hee$e pee}eR~~337~~
DeOeesjbOe´e®esefve JeenW~ DeHeeveg ns veece }ens~
J³eeHekeÀHeCeW nes³es~ J³eeveg leQef®e~~338~~
’Jee®es®³ee ªHeeves leer Jeeke̵eÊeÀer, neleebÜejs osCesIesCes keÀjCeejer,
Hee³eeb®³ee efþkeÀeCeer ieleer cnCetve, oesvner DeOeesÜejer #ejCeªHeeves,
veeefYekeÀce}eHeemetve Ëo³eeHe³e¥le®³ee Òeosµeele ßkeÀeje®ee OJeveer keÀjCeejer
µejerjmLe ÒeeCe cnCetve, TOJe&mLe µejerjekeÀ[s pee ³es keÀjCeejer cnCetve
Goeve ³ee veeJeeves Òeefme× DemeCeejer leer SkeÀ®e SkeÀ µeÊeÀer Deens.
DeOeesÜejekeÀ[s Jeenleebvee leer DeHeeve cnCetve DeesUKe}er peeles; lej
µejerjeme J³eeHeCeejer cnCetve J³eeve Demes efle}e®e cnCeleele.“
Deejesefie}sefve jmeW~ µejerj YejeR®e meefjmeW~
DeeefCe ve meebef[lee Demes~ meJe& mebOeeR~~18-339~~
Ssefme³eeb F³eeb jeneìeR~ ceie leQef®e ef¬eÀ³ee HeeþeR~
meceeve SsmeeR efkeÀjerìer~ yeesef}peQ ieeb~~340~~
DeeefCe peebYeF& efµebkeÀ {skeÀj~ Ssmewmee neslemes J³eeHeej~
veeie ketÀce& ke=ÀkeÀj~ Fl³eeoer nes³e~~341~~
SJeb Jee³etef®e ns ®es<ìe~ SkeÀeref®e Hejer megYeìe~
Jele&veemleJe Hee}ìe~ ³eslemeW peQ~~342~~
leQ Yesefo}eR Je=efÊeHebLeW~ Jee³egµeÊeÀer ieeb SLeW~
keÀce&keÀejCe ®eewLeW~ SsmeW peeCe~~343~~
’DeVemesJeveeÜejs jmeªHeeves leer meJe& µejerjele ÒeJeener nesles. HeCe
meeb[le veener. meJe& meebO³eebceO³es leer®e Yej}s}er Deens. meceevelJeeves
meJe& µejerjele jenles, cnCetve efle}e®e meceeve Demes cnCeleele. ns Depe&vg ee!
leer®e ÒeeCeµeÊeÀer peebYeF&, efµebkeÀ, {skeÀj F.ceO³es veeie, ketÀce&, ke=ÀkeÀj
F. Yeso oeKeJele ÒekeÀìle Demeles. ns megpeeCee! ÒeeCeeb®eer ner efJeefJeOe
ÒekeÀej®eer ®esäe Deµeer Òel³e#eele osnebleie&le J³eeHeejeb®³ee efJeefJeOelJeeves
ÒekeÀìle Deme}er, lejer JeemleefJekeÀ SkeÀ®e SkeÀ DeefYeVe Deµeer Deens.
efJeefJeOe Je=Êeer ÒekeÀeµeele DeeCeleebvee JewefJeO³eeves veì}s}er leer ÒeeCeµeÊeÀer
ns keÀce&efme×erme DeeJeµ³ekeÀ þjCeejs ®eewLes keÀejCe Deens.“
keÀcee&®es mJeªHe
Gvces<e:31:keÀce&efpe%eemee
5) Fbefê³eeefYeceeveer osJelee
DeeefCe $eÝleg yejJee µeejog~ µeejoeR Heg{leer ®eebog~
®ebêeR pewmee mebyebOeg~ HetefCe&ces®ee~~18-344~~
keÀeb JemebleeR yejJee Deejeceg~ Deejeceerbner efÒe³emebieceg~
mebieceeR Deeieceg~ GHe®eejeb®ee~~345~~
veevee keÀce}eR Heeb[Jee~ efJekeÀemeg pewmee yejJee~
efJekeÀemeeRner ³eeJee~ Hejeiee®ee~~346~~
Jee®eW yejJeW keÀefJelJe~ keÀefJelJeeR yejJeW jefmekeÀlJe~
jefmekeÀlJeeR HejleÊJe-~ mHeµe&g pewmee~~347~~
lewmeeR meJe&Je=efÊeJewYeJeeR~ yeg×er®eer SkeÀ}eR yejJeeR~
yeg×erneR yejJe veJeer~ Fbefê³eÒeew{er~~348~~
Fbefê³eÒeew{erceb[}e~ µe=biee© SkeÀef®e efvece&}e~
peQ DeefOeÿeef$e³eeb keÀeb ces}e~ osJeleeb®ee~~349~~
cnCeewefve ®e#egjeefokeÀeb oenW~ Fbefê³eeb HeeþeR mJeevegûenW~
met³ee&efokeÀeb keÀeb Deens~ megjeb®eW Je=bo~~350~~
leQ osJeJe=bo yejJeW~ keÀce&keÀejCe Heeb®eJeW~
Depe&gvee SLe peeCeeJeW~ osJees cnCes~~351~~
’Deelee Hee®eJes keÀejCe SskeÀ. menener $eÝletbceO³es pemee µejo $eÝlet
Deens, l³eelener µeejoer je$eer®es ®eeboCes pemes Dee¼eooe³ekeÀ Demeles
DeeefCe Ssve HeewefCe&ces®ee ®ebê l³eele keÀµeer yenej G[Jetve oslees; efkebÀJee
Jemeble $eÝletle Ssµeejecee®eer peµeer DeHetJe& iees[er Demeles, l³eelener efÒe³ekeÀj
J³eÊeÀer®eer efce}veeslmegkeÀlee HetCe& JneJeer Je l³eele GHe®eejeb®eer Yej He[eJeer;
efkebÀJee meeefnl³eele keÀeJ³e pemes Þesÿ Demeles, l³eelener jmeHetCe&lee peµeer
Deevebo osles DeeefCe l³ee keÀeJ³ee}e Jej HejleÊJeoefµe&lee Deme}er lej
ceie keÀe³e efJe®eejeJe³ee®es! lemes®e meJe& ef¬eÀ³eepeeleeb®³ee Deblejer yeg×er®ee
ÒekeÀeµe Hee}Jetve, efle}e Fbefê³emeeceL³ee&®eer pees[ efceUeJeer Je l³ee
Fbefê³eeb®³ee DeefYeceeveer Deµee meescemet³ee&oer megjJejeb®³ee osJeleeJe=boeves
Devegûen keÀjeJee ³ee}e lees[ veener. Fbefê³eeb®³ee ®ewlev³ece³e Deµee l³ee
DeefOeÿel³ee osJeleeJe=boeme®e owJe cnCetve meb%ee Deens. ns owJe ns®e
keÀcee&®es Hee®eJes keÀejCe nes³e.“
³ee efþkeÀeCeer peeleepeelee SkeÀ ieesä veeWo IesC³eemeejKeer Deens.
leer cnCepes }es. efìUkeÀeb®³ee celes: DeeHeuîee Òe³elveebme DevegketÀ} Jee
ÒeefleketÀ} DemeCeejs pes Flej me=ef<ìJ³eeHeej, p³eeb®eer DeeHeCeeme ceeefnleer
vemeles, l³eebme®e owJe Demes cnì}s peeles. ne þUkeÀ cegÎe efpe%eemetbveer
}#eele IesC³eemeejKee Deens.
keÀcee&®ess Hee®e nslet
SJeb ceeves legefPe³es Dee³eCeer~ lewmeeR keÀce&peeleeb®eer ns KeeCeer~
Heb®eefJeOe DeekeÀCeeA~ efveªefHe}eR~~352~~
³eesieoe Þeer%eeveséejer
Deeleeb nsef®e KeeCeer Jee{s~ ceie keÀcee&®eer me=äer Ie[s~
efpeneR ns nslegner GIe[W~ oeTb Heeb®eQ~~353~~
’ns Depe&gvee! legP³ee yeg×er}e Heìleer} Deµeer ner keÀce&peeleeb®eer
Heb®eefJeOe ÒekeÀejeb®eer meJe& keÀejCes ceer efveªefHe}er Deensle. Deelee ³eener
keÀejCeeb®es Heb®eefJeOe nslet, p³eeb®³eecegUs keÀce&me=<ìer me=peles, leer leg}e
mHeäHeCes GIe[ keÀªve meebielees. les }#eHetJe&keÀ SskeÀ.“
µejerjJee*dceveesefYe³e&lkeÀce& ÒeejYeles vej:~
v³ee³³eb Jee efJeHejerleb Jee Heáewles lem³e nsleJe:~~18-15~~
’µejerj, ceve Je JeeCeerÜejs pes pes efJeefnle Jee efveef<e× keÀce& ceveg<³e
keÀjlees, l³ee®es Hee®e nslet Deensle.“ ns nslet mHeä keÀjleebvee %eeveosJe cnCeleele:
leNneR DeJemeeble Dee}er ceeOeJeer~ lew nsleg nes³e veJeHe}ÁJeeR~
He}ÁJe Heg<HeHegbpe oeJeer~ Heg<He HeÀ}ebleQ~~18-354~~
keÀeb Jeeef<e&³es DeeefCepes cesIeg~ cesIeW Je=efäÒemebieg~
Je=äermleJe Yeesieg~ mem³emegKee®ee~~355~~
vee leNneR Òee®eer De©CeebleQ efJe³es~ De©Ces met³eexo³e nes³es~
met³eex meie}e Heens~ efoJees pewmee~~356~~
lewmeW ceve nsleg Heeb[Jee~ nes³e keÀce&mebkeÀuHeYeeJee~...~~357~~
’Jemeble$eÝlegcegUs Je=#eJes}erbvee DekeÀmceele veJeerve Hee}Jeer HegÀìtve
l³eeletve Heg<Heeb®es Yejie®®e ieg®í ÒekeÀìleele. l³eele®e leer HeÀUebveer }ie[tve
peeleele. ³ee meJee¥®es keÀejCe Je nslet Jemeble$eÝlet®e cnì}e peelees. DeLeJee
Je<ee&$eÝlet cesIeebvee DeeCelees. les Je=äer keÀªve OeveOeev³e F.®ee megkeÀeU
keÀjleele. l³eecegUs DeVe, HekeÌJeeVes F.megKeoe³ekeÀ HeoeLe& efceUleele.
³ee meJee¥me keÀejCener Je<ee& $eÝlet Je nsletner Je<ee&$eÝlet®e Demelees. efkebÀJee
Het J e& ef o µee De©Ceeme ÒemeJeles . De©Ceeceg U s met ³ eex o ³e nes l ees .
met³e&ÒekeÀeµeecegUs DeJeIee efoJeme GieJelees. ³ee meJee¥me met³e&®e pemee
keÀejCe Je nslet ceeveeJee }eielees; l³eeÒeceeCes®e, ns Heeb[Jee! keÀce&mebkeÀuHe
keÀjC³eemeeþer ceve ns nslet Deens.“
...lees mebkeÀuHeg }eJeer efoJee~ Jee®es®eeb ieeb~~18-357~~
ceie Jee®es®eeb lees efoJeìe~ oeefJe ke=Àl³epeeleebef®e³eeb Jeeìe~
lesJneb keÀlee& efjies keÀeceþeb~ keÀle&=lJee®eeb~~358~.
lesLe µejerjeefokeÀ o}Jee[W~ µejerjeefokeÀeb nslegef®e Ie[s~
}esnkeÀece }esKeb[W~ efveJee&ef}pes pewmeW~~359~~
keÀeb leebLegJee®eeb leeCee~ leebLeg Ieeef}leeb JewjCee~
lees lebletef®e efJe®e#eCee~ nes³e Heìg~~360~~
lewmeW ceveJee®eeosneb®eW~ keÀce& ceveeefo nslegef®e j®es~
jlveeR Ie[s jlvee®eW~ o}Jee[s pesJeeR~~361~~
’l³ee mebkeÀuHeeletve JeeioerHe ÒepJeef}le neslees. ne oerHe®e mecemle
keÀcee&®ee HeLe ÒekeÀeµeefJelees DeeefCe l³ee®³ee ÒekeÀeµeele keÀlee& ne keÀle&l= Jee®³ee
J³eeHeejele ceive neslees. Deµee µejerjeefokeÀ mebIeeleekeÀ[tve keÀjJeu³ee
peeCeeN³ee keÀcee¥vee µeejerefjkeÀ keÀejCes®e nsletmeg×e Deensle. }esKeb[e®eer
keÀcee&®es mJeªHe
478 meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
Jemlet peµeer }esKeb[eves®e le³eej kesÀ}er peeles; efkebÀJee leblet®e Dee[Jes
DeeefCe GYes efJeCe}s Demelee l³ee®e lebletbcegUs Jem$e efJeCe}s peeles;
l³ee®eÒeceeCes ceveeoeRkeÀ[tve pes keÀce& nesles, l³ee®es keÀejCe jlvee®es Hew}t
pemes jlvee®³ee Debie®es®e Demeleele; lemes µejerjeefokeÀ®e nslet nesle.“
keÀcee&®eer Hee®e keÀejCes ns®e nsleg
SLe µejerjeefokeÀ keÀejCeW~ leWef®e nsleg kesÀJeeR ns keÀesCeW~
DeHesef#epes leNneR lesCeW~ DeJeOeeefjpees~~18-362~~
’µejerjeefokeÀ keÀejCes®e keÀcee&®es nsletmeg×e keÀmes nesleele, ner µebkeÀe
leg}e Dee}er Demes}, lej Heene:“
DeeFkeÀe met³ee&ef®e³ee ÒekeÀeµee~ nsleg keÀejCe met³e&gef®e pewmee~
keÀeb Tmeeb keÀeb[W Tbmee~ Jee{er nsleg~~18-363~~
veevee JeeieosJelee JeeveeJeer~ leQ Jee®eeef®e }eies keÀeceJeeJeer~
keÀeb Jesoeb JesoWef®e yees}eJeer~ Òeefleÿe peQ~~364~~
lewmeW keÀceX µejerjeefokeWÀ~ keÀejCe nW keÀerj þeTkeWÀ~
Heefj nsef®e nsleg ve ®egkesÀ~ nsner SLe~~365~~
DeeefCe osneefokeÀ keÀejCeeR~ osneefo nsleg efce}CeeR~
nes³e pes³eeb GYeejCeer~ keÀce&peeleeb~~366~~
leQ µeem$eeLeX ceeve}s³eeb~ ceeiee& Devegmejs Oevebpe³ee~
leNneR v³ee³e lees v³ee³ee~ nsleg nes³e~~367~~
’pemee met³ee&®³ee ÒekeÀeµee}e keÀejCe Je nslet met³e&®e Demelees; efkebÀJee
Gmee®es SkeÀ keÀeb[s pemes ogmeN³ee keÀeb[îee®³ee Jee{ermeeþer keÀejCe Je
nslet Demeles; DeLeJee pesJne JeeiosJelee mejmJeleer mleefJe}er peeles, lesJne
Jee®es®ee®e GHe³eesie keÀjeJee }eielees; efkebÀyengvee pemes Jesoeb®eer Òeefleÿe
JeeveC³eemeeþer Jesoebvee®e yees}eJes }eieles; l³eeÒeceeCes keÀcee&®eer Heb®eefJeOe
keÀejCes µejerjeefokeÀ DeefOeÿeve, keÀlee& F.®e Deensle Je leer®e keÀcee&®es
nsletmeg×e nesle. µejerj, ceve Je Jee®ee ³eeb®³ee ³eesieeves ner meJe& keÀcex
mebHeVe nesleele Je ³eeb®ee DebleYee&Je DeefOeÿeveeefokeÀele DeeHeesDeeHe®e neslees.
³eeÒeceeCes µeem$eeÒeceeCes peer peer keÀcex efme× kesÀ}er peeleele, leer, ns
Oevebpe³ee! v³ee³e®e pemee v³ee³ee}e nslet Demelees, leµeer DeeHe}er
DeeHeCeeme nslet nesle.“
v³ee³³e Je Dev³ee³³e keÀcex
pewmee Hepe&v³eesokeÀe®ee }esì~g efJeHee³eW Oejer meeef}®ee Heeìg~
leNneR efpejs Heefj De®eeìg~ GHesieg DeeLeer~~18-368~~
keÀeb jes<eW efveIee}W DeJe®eìW~ Heef[}W ÜejkesÀef®e³es Jeeìs~
leQ efµeCeg Heefj megveeìW~ ve Je®eleer HeoW~~369~~
lewmeW nslegkeÀejCeces}W~ Gþer keÀce& peQ DeebOe}W~
µeem$ee®es }ens [es}W~ leQ v³ee³³e cnefCeHes~~370~~
’efoµeenerve Demelees, lejer HeeJemee®³ee HeeC³ee®ee }esì pej
DeJeef®elejerl³ee meeUer®³ee µesleele efµej}e, lej lesLes efpeªve lees efHekeÀeme
GHekeÀejkeÀ þjlees®e keÀer veener! jeiespetve Iej mees[}s}e ceveg<³e
³eesieoe Þeer%eeveséejer
DekeÀmceele ÜejkesÀ®³ee Jeeìsves peeT }eie}e, lej efkeÀleerner ®ee}C³ee®es
Þece keÀjeJes }eie}s, lejer l³ee®es keÀäCes meeLe&keÀer®e veener keÀe }eieCeej!
l³ee®eÒeceeCes Òeke=Àleer®³ee DeOeerve nesTve DeefOeÿeveeoer keÀejCe Je nsletbÜejs
µejerj, ceve Je JeeCeer ³eebpekeÀ[tve pes keÀener Deefve³ebef$ele keÀce& GÓJeles,
l³eeme pej µeem$e¢äer }eYe}er, lej les®e keÀce& v³ee³³e Jee µeem$eefJeefnle
þjles Je DeleerJe }eYekeÀj nesles.“
vee otOe Jeeef{leeb þeJees HeeJes~ lebJe Gleewefve pee³es mJeYeeJeW~
leesneR JeW®eg Heefj veesns~ JeWef®e}W leQ~~18-371~~
lewmeW µeem$emee¿esJeerCe~ kesÀ}W veesnW peNneR DekeÀejCe~
leNneR }eiees keÀeb veeieJeCe~ oeve}sKeeR~~372~~
Deieeb yeeJeVee JeCee&Hejewlee~ keÀesCe ceb$eg Deens Heeb[gmeglee~
keÀeb yeeJeVegner veg®®eeefjleeb~ peerJeg DeeLeer~~373~~
’³eeG}ì pemes otOe leeHeefJeleebvee }#e ve efouîeeves les Yeeb[îee®³ee
keÀeþeHe³e¥le Dee}s keÀer Tlet peeTve Jee³ee peeles Je l³ee®ee GÊece
efJeefve³eesie nesT µekeÀle veener. l³ee®eÒeceeCes Deµee Deefve³ebef$ele keÀcee&me
µeem$emeene³³e ve efceUeuîeeme les Jee³ee peeles. lemes nesle vemeles, lej
®eesjerme ies}suîee êJ³ee®eer oeveOecee&le ieCevee vemeleer keÀe Pee}er! ns
Heeb[gHeg$ee! p³eele yeeJeVe JeCee&leer} De#ejs veenerle, Demee keÀesCelee
ceb$e Deens! DeeefCe yeeJeVe JeCee¥®ee G®®eej ve kesÀ}s}e Demee ceveg<³e
lejer meeHe[s} keÀe! Demes Demeleebner ceb$ee®es mebefJeOeeve kesÀuîeeme pes
HeÀ} ÒeeHle JneJe³ee®es Demeles, les keÀesCee SKeeÐeeme®e keÀOeerlejer keÌJeef®ele®e
ÒeeHle nesles; ³ee®es keÀejCe keÀe³e Deens!“
Heefj ceb$ee®eer keÀ[meCeer~ pebJe vesefCepes keÀesob[HeeCeer~
lebJe G®®eejHeÀ} JeeCeer~ ve HeJes pesJeeR~~18-374~~
lesJeeR keÀejCensleg³eesieW~ peQ efyemeeì keÀce& efveies~
leQ µeem$eeef®e³eW ve }ies~ keÀebmeW pebJe~375~~
keÀce& nesleef®e Demes lesJnebner~ Heefj leQ nesCeW veJns Heener~
lees Dev³ee³ees ieeb Dev³ee³eeR~ nsleg peeCeeJee~~376~~
’ns keÀesob[Oeejer Depe&gvee! peesHeeJeslees ceb$ees®®eejCeefJeOeer®eer neleesìerkeÀcee&®es Hee®e nsletner ns®e nesle. ³eeb®³eele keÀesþslejer Deelcee Deens keÀe!
ÒeeHle Pee}er veener, leesHeeJeslees JeeCeer}e ceb$ees®®eeje®es HeÀ} pemes ÒeeHle
nesle veener; leÜle®e keÀejCe Je nslet ³eeb®³ee ³eesieeves pes keÀener keÀce&
³e¢®í³ee GlHeVe nesles, l³eeme µeem$eeOeej peesHeeJeslees }eYele veener,
leesHeeJeslees les Dev³ee³³e Jee efJeHejerle keÀce&®e þjles. pemee v³ee³³e keÀcee&me
v³ee³e¢äer nslet Demeles, leµeer®e Dev³ee³³e keÀcee&me v³ee³e¢äer®ee DeYeeJe
ne nslet Demelees.“
%eev³ee®es vew<keÀc³e&::::
%eeveer Je cet{ ³eeleer} HeÀjkeÀ
³eeÒeceeCes pes keÀener v³ee³³e Jee efJeHejerle keÀce& µejerj, ceve Jee
JeeCeerÜejs nesles, l³ee®es keÀejCe Je nslet DeefOeÿeve, keÀlee& peerJe, efJeefJeOe
Fbefê³es, l³eeb®es ÒeeCeeoeRcegUs nesCeejs efJeefJeOe J³eeHeej Je l³eeleer} ®esleves®³ee
keÀcee&®es mJeªHe
479 Gvces<e:31:keÀce&efpe%eemee
DeefOeÿe$³ee osJelee Jee owJe Deµeer Heb®eefJeOe Demeuîee®es mHeä kesÀuîeeJej
ÞeerieesHee} ns ve peeCeCeeN³ee cet{elc³eebyeÎ} cnCeleele keÀer:
le$ewJeb meefle keÀlee&jceelceeveb kesÀJe}b leg ³e:~
Heµ³el³eke=Àleyegef×lJeeVe me Heµ³eefle ogce&efle:~~18-16~~
’mekeÀ} keÀcee¥®eer Heb®eefJeOe keÀejCes Je nslet ner Deµeer JesieUer Deensle.
lejer HeCe yeg×er megmebmke=Àle vemeuîeeves pees Deelc³eeme keÀlee& mecepelees,
lees cet{ nes³e; l³ee}e JemlegefmLeleer peeCetve Ieslee ³esle veener.“
Hejbleg ns meJe& ³eLeeLe& peeCeCeeje Keje %eeveer Demelees. keÀejCe:
³em³e veen*dke=Àlees YeeJees yegef׳e&m³e ve ef}H³eles~
nlJeeefHe me FceeB}eÁ ks eÀeVe nefvle ve efveyeO³eles~~18-17~~
’Deµee %eev³eeþe³eer DeeHeCe keÀlee& Deenesle, Demee DenbkeÀej vemelees.
l³ee®eer yeg×er efJekeÀejebHeemetve Deef}Hle Demeles. Òeke=Àleer®e kesÀJeU
keÀle&=lJeJeeve Deens, DeelceleÊJe efve}xHe Deens, ns meJe&LewJe DeekeÀU}s
Demeuîeeves lees mJele:keÀ[s keÀesCel³eener keÀcee&®es keÀle&=lJe Iesle veener.
cnCetve l³eeves pejer meJe& peielee}e ceej}s, lejer lees keÀesCee}ener ceejerle
veener Je keÀesCel³eener keÀcee&ves lees ye× nesle veener.“
osnenbkeÀej ner®e cet{lee
keÀcee¥®eer efve<HeÊeer keÀµeer nesles, ns mHeä kesÀuîeeveblej les ve
peeCeCeeN³ee cet{ebefJe<e³eer %eeveosJe cnCeleele:
SJeb Heb®ekeÀejCee keÀcee&~ Heeb®ener nsleg ns megceefncee~
Deeble ³esLe Heens Heeb Deelcee~ meebHe[}e Demes~~18-377~~
Yeeveg ve nesefve ªHeW pewmeeR~ ®e#eg ªHeeleW ÒekeÀeµeer~
Deelcee ve nesevf e keÀcexb lewmeeR~ ÒekeÀefìle Demes ieeb~~378~~
Heener Òeefleefyebye Deeefjmee~ oesvneR ve nesleer Jeerjsµee~
oesneRleQ ÒekeÀeµeer pewmee~ v³eeneef}leeb lees~~379~~
keÀeb Denesje$e meefJelee~ ve nesefve keÀjer Heeb[gmeglee~
lewmee Deelcee keÀce&keÀlee&~ ve nesefve oeJeer~~380~~
’ns melkeÀerefle&ceble Depe&gvee! ³eeÒeceeCes Hee®e keÀejCes DemeCeeN³ee
mJele: ¢µ³eªHe ve neslee, ®e#et DeeefCe ¢µ³es Jee ¢µ³e HeoeLe& ³eebvee
met³e& pemee ÒekeÀeµelees, l³eeÒeceeCes keÀce& Jee keÀcee&®es keÀejCe efkebÀJee keÀlee&
³eeleer} keÀener®e ve neslee, lees Deelcejepe ³ee meJee¥me ÒekeÀìJelees.
Deejmee Je l³eeleer} Òeefleefyebye ³eeleer} keÀener®e ve nesleele, Deejµeele
mJele:me v³eeneUCeeje pemee Deejmee Je DeeHe}s Òeefleefyebye ³eeb®ee ³eesie
Ie[Jetve DeeCelees; efkebÀJee efoJeme Je je$e ³eeleer} keÀener®e ve neslee,
met³e& pemee l³eebvee ÒekeÀì keÀjlees; l³eeÒeceeCes keÀce& efkebÀJee keÀlee& ³eebHewkeÀer
SkeÀner mJele: vemeleebvee, Deelcee l³eebvee ÒekeÀìefJelees.“
Heefj osnenbefYeceeveYeg}eR~ pes³eebef®e yegef× osefnbef®e Deeble}er~
pes³eeb DeelceefJeKeeR pee}er~ ceO³eje$eer~~18-381~~
pesCeW ®ewlev³ee F&éeje ye´ïee~ osnef®e kesÀ}er Hejcemeercee~
les³eeb Deelcee keÀlee& ns Òecee~ De}esì GHepes~~382~~
³eesieoe Þeer%eeveséejer 480
Deelceeef®e keÀlee&~ nener efve½e³ees veneR leÊJeleeb~
osnesef®e ceer keÀce&keÀlee&~ ceeveer lees meeb®e~~383~~
’ns Heeb[gHeg$ee! Demes Deens lejermeg×e osnenbkeÀeje®eer Yet} He[uîeeves
p³eeb®eer yeg×er osneJ³eefleefjÊeÀ keÀenerner peeCeC³eeme DemeceLe& Pee}er
Demeles, l³eebvee DeelceefJe<e³eer je$e®e Demes DemeCeejs De%eeve ûemle
keÀjles. }eskeÀebveer ®ewlev³emJeªHe Deµee l³ee F&éeje}e, l³ee ye´ïee}e
osne®eer KeesU ceevetve Deelcee®e keÀlee& Deens, Deµeer DeeHe}er þece mecepetle
keÀªve Iesle}s}er Demeles. efkebÀyengvee Deelcee®e meJe&keÀce&keÀlee& Deens,
Demeemeg×e l³eeb®ee þece efve½e³e vemelees. keÀejCe osneme®e meJe&mJe
mecepele Demeuîeeves, les osne}e®e meJe& keÀcee¥®ee keÀlee& mecepeleele.
l³eeb®³ee ¢äerves osn ne®e Deelcee Demelees“
peQ Deelcee ceer keÀcee&leerleg~ meJe&keÀce&meeef#eYetleg~
ns DeeHeg}er kebÀneR ceeleg~ vee³ekesÀef®e keÀeveeR~~18-384~.
cnCeesefve GHecee Deelce³eebleW~ osnef®eJejer ceefJepes SLeW~
efJeef®e$e keÀeF¥ efoJemeebleW~ [g[g} ve keÀjer~~385~~
’l³eecegUs ns Depe&vg ee! l³eebvee ceePes cnCeCes keÀer ‘ceer®e meJe& keÀcee&leerle
Deelcee Deens; ceer meJe& keÀcee¥me ÒekeÀìefJelees. HeCe Demes Demetvener meJe&
keÀcee¥®ee ceer kesÀJeU meeef#ecee$e Deens;’ ns meeOes SsketÀve HeCe I³ee³e®es
vemeles. Iegye[ je$eer}e®e efoJeme Deve efoJemee}e je$e mecepetve pemes
meJe& J³eJenej keÀjles, l³eeÒeceeCes Deelc³ee}e osn Deve Deveelc³ee}e
Deelcee mecepetve DeeHe}s efJeef®e$e J³eJenej Demes }eskeÀ ®ee}Jeleele.
Dece³ee&o Deelc³ee}e osnele ce³ee&efole keÀjC³ee®es De®eeì keÀle&=lJe les
³ee®e }eskeÀeb®es!“
HeQ pesCeW DeekeÀeµeeR®eeb kebÀneR~ meeb®eg met³e&g osefKe}e veeneR~
lees efLe}ÁjeR®eW efyebyeW keÀeF¥~ ceevetb ve }ens~~18-386~~
efLe}Áje®esefve pee}sHeCeW~ met³ee&meer DeeefCe nesCeW~
les³ee®eeb veeµeeR veeµeCeW~ kebÀHeW kebÀHeg~~387~~
Deieeb efveefêleeb ®esJees ve ³es~ lebJe mJeHve meeb®e nes }ens~
jppeg vesCeleeb meeHee efyens~ efJemcees keÀJeCe~~388~~
pebJe keÀJe} DeeefLe [es}eb~ lebJe ®ebêg osKeeJee keÀeR efHebJe}e~
keÀe³e ce=ieerner ce=iepe}eb~ Yee}eJesb vee~~389~~
’p³eeves DeekeÀeµeeleer} Keje met³e& keÀOeer Heeefn}e®e veener, lees
[yeke̳eele He[}suîee met³e&efyebyeeme met³e&®e mecepeCeej veener keÀe! [yekesÀ
Deeì}s keÀer l³ee met³ee&®ee veeµe neslees DeeefCe l³eeleuîee HeeC³eeJej lejbie
Dee}s keÀer met³e&efyebyee®ee LejkeÀeHe neslees Deens Demes l³eeves mecepe}s, lej
l³eele keÀe³e veJe}! Depe&gvee! PeesHeer ies}s}e ceveg<³e peesHeeJeslees peeiee
nesle veener, leesHeeJeslees lees mJeHveeme mel³e®e mecepele veener keÀe³e!
oesjerme meHe& mecepeCeeje Y³ee}e lej l³eele veJe} les keÀe³e! keÀeJeerU
Pee}su³eeme ®ebê efHeJeUe®e efomelees. ce=iepeUeme njerCeebveer Kejs ceevetve
l³ee®³eekeÀ[s OeeJe Iesle}er®e Heeefnpes, veener keÀe!“
keÀcee&®es mJeªHe
meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
lewmee µeem$eieg©®esefve veebJeW~ pees Jeejener ìWketÀ ves os efmebJeW~
kesÀJe} ceew{îee®esevf eef®e peerJeW~ efpe³ee}e pees~~18-390~~
lesCeW osnelce¢äerceg}W~ Deelce³ee IeeHes osne®eW pee}W~
pewmee DeYe´e®ee Jesieg keÀesuns~ ®ebêeR ceeveer~~391~~
ceie les³ee ceeveCes³eemeeþer~ osnyeboerµee}s efkeÀjerìer~
keÀcee&®eeb JeýeieebþeR~ keÀ}emes lees~~392~~
’Deµee®e ÒekeÀejs p³eebveer µeem$e Je iegª ³eeb®³ee veeJee®ee Jeejemeg×e
DeeHeuîee efµeJesJej ³esT efo}s}e veener DeeefCe efveJJeU cetKe&les}e®e DeeHe}s
peerefJele Jeeefn}s Deens - efkebÀyengvee cetKe&lJe ns®e p³eeb®³ee peerJemLeeveer
Deens, l³eebveer keÀesune pemee {ieeb®eer ieleer ®ebêe®³ee efþkeÀeCeer Heenelees,
lemes Deelc³ee}e osne®³ee peeȳeele Ieele}s}s Demeles. Depe&gvee! Deµee
De%eev³eebveer osneme®e Deelcee mecepeuîeecegUs osnªHeer yebefoµeeUsle
Deelc³eeme keÀcee&®³ee JeýeieeþeRveer yeebOetve kewÀo kesÀ}s}s Demeles.“
Heens Heeb yebOeYeeJevee ¢{e~ veef}³esJejer lees yeeHeg[e~
keÀe³e ceeskeÀ}sHeCeeRner ®eJe[e~ ve þkesÀef®e Hegmb ee~~18-393~~
cnCeewevf e efvece&}g DeelcemJeªHeeR~ pees Òeke=Àleer®eW kesÀ}W DeejesHeer~
lees keÀuHekeÀes[eR®eeb ceeHeeR~ ceJeeref®e keÀceX~~394~~
’Demes Heene keÀer DeeHeCe veef}kesÀ}e peKe[}s}es Deenesle, Demes
mecepeCeeje µegkeÀHe#eer, lemes vemeleebveener, l³ee®es Hebpee®es ®eJe[s yeebOe}s}s
vemetvener, lemes®e þeceHeCes mecepetve HeÀmele veener keÀe! cnCetve efvece&}
Deµee DeelceªHeeþe³eer Òeke=Àleerves kesÀ}suîee keÀcee¥®ee DeejesHe keÀjCeejs
les De%e peve keÀesìîeJeOeer keÀuHeebHe³e¥le l³ee Deelc³eeves kesÀ}suîee keÀcee¥me
ceespele jenle yebOeveele De[keÀleele.“
efvel³ecegÊeÀ %eeveer Je meble
Deelee efvel³ecegÊeÀ Deµee %eev³eeb®eer efmLeleer Heene:
Deelee keÀcee&ceepeer Demes~ Heefj les³eebleW keÀce& ve mHeµex~
Je[Jeeve}eleQ pewmeW~ mecegêeefokeÀ~~18-395~~
lewmesefve Jejie}sHeCeW~ pes³ee®eW keÀceeA DemeCeW~
lees keÀerj peeCeeJee keÀJeCeW~ leNneR meebiees~~396~~
peQ cegÊeÀeleW efveOee&efjleeb~ }eYes DeeHeg}er®e cegÊeÀlee~
pewmeeR oerHeW efomeW Heenleeb~ DeeHeg}er Jemlet~~397~~
’efvel³ecegÊeÀ Demee %eeveer Heg©<e cnCepes mecegêele DemeCeeN³ee
Je[Jeeve}eme pemee HeeC³ee®ee mHeµe&ner vemelees, lemee keÀcee&le Demetvener
keÀcee¥veer ve mHeefµe&}s}e Demee Demelees. Demee keÀcee&le jle Demetvener
keÀcee¥Heemetve Deef}Hle DemeCeeje Heg©<e keÀmee DeesUKeeJee, ns meebielees.
keÀejCe keÀer p³eeÒeceeCes keÀeUesKeeleer} Jemlet efoJ³ee®³ee Gpes[ele Heeefn}er
Demelee DeeHe}er DeeHeCeeme ieJemeles, l³eeÒeceeCes cegÊeÀ Heg©<eeb®eer DeJemLee
peeCetve IesC³eeves DeeHeuîee}e HeCe DeeHe}er mJe³ecesJe cegÊeÀefmLeleer }eYeles.“
veevee Deeefjmee pebJe Gefìpes~ lebJe DeeHeCeHe³eeb DeeHeCe Yeseìf pes~
keÀeb HeeCeer HeeJeleeb HeeCeer nesFp& es~ }JeCeW pesJeeR~~18-398~~
³eesieoe Þeer%eeveséejer
ns Demees Hejleewefve ceeiegleW~ Òeefleefyebye Heens efyebyeeleW~
lebJe HeenCeW peeTefve Deeef³eleW~ efyebyeef®e nes³e~~399~~
lewmeW nejHe}W DeeHeCeHeW HeeJes~ leQ mebleebleQ Heeneleeb efiebJemeeJeW~
cnCeewefve JeeveeJeW SskeÀeJeW~ lesef®e meoe~~400~~
’Deejmee pemepemee GpeUeJee, lemelemes DeeHeCeeme DeeHe}s
Òeefleefyebye meeHe[le peeles; efkebÀJee efceþeme HeeCeer Yesì}s Demelee l³ee®esner
HeeCeer nesTve peeles. efkebÀyengvee Òeefleefyebye G}ìtve pesJne cetU efyebyeeme
Heent peeles, lesJne HeenC³ee®eer ef¬eÀ³ee mebHetve efveJJeU efyebye®e Gjles.
cnCetve DeeHe}s njHe}s}s DeelcemJeªHe DeeHeCeeme ÒeeHle JneJes Deµeer
F®íe DemeCeeN³eebveer mebleeb®ee µeesOe I³eeJee. mebleeb®es®e meÃgCe JeeveeJesle
Je SskeÀeJesle. cnCepes DeeHe}s les njJe}s}s DeelcemJeªHe DeeHeCeeme ieJemeles.“
leNneR keÀceeA Demeewefve keÀceX~ pees veeJejs meceW efJe<eceW~
®ece&®e#etb®esefve ®eeceW~ ¢eq<ì pewmeeR~~18-401~~
lewmee mees[efJe}e pees Deens~ les³ee®eW ªHe Deeleeb Heens~
GHeHeÊeer®eer yeenW~ GYeTefve meebiees~~402~~
’p³eeÒeceeCes ®ece&®e#etleer} ¢äer keÀele[erves Jes{}s}er Demetvener
l³eeÜejs ef}Hle nesle veener, l³eeÒeceeCes keÀcee&®³ee HemeeN³eele iegjHeÀì}s}s
efomele Demetvener l³ee yeN³eeJeeF&ì keÀcee¥veer pees yeebOe}e peele veener,
l³ee keÀcee¥veer pees ef}Hle nesle veener; l³ee®es - l³ee melHeg©<ee®es - l³ee
%eev³ee®es - ³eLeeleL³e JeCe&ve meebielees, les SskeÀ.“
DeelceYeeJe
Deµee %eev³ee®es JeCe&ve keÀjleebvee %eevesµeeb®³ee JeeCeerme ®e{Ceejs
mHegÀjCe Hene:
leNneR DeefJeÐesef®e³eeb efveoe~ efJeéemJeHvee®ee ne Oeeboe~
Yeesieerle neslee Òeyeg×e~ Deveeefo pees~~18-403~~
lees ceneJeeke̳ee®esefve veebJeW~ ieg©ke=ÀHes®esefve LeebJeW~
ceeLeeb neleg þsefJe}e veesns~ LeeHeefì}e pewmee~~404~~
lewmeeR efJeéemJeHvebsmeeR cee³ee~ veero meeb[tefve Oevebpe³ee~
menmee ®esF&}e Deܳee-~ veboHeCeW pees~~405~~
lesJne ce=iepe}e®eW Hetj~ efomeles SkeÀ efvejblej~
nejHeefle keÀeb ®ebêkeÀj~ HeÀebkeÀleeb pewmeW~~406~~
keÀeb yee}lJe efveIeewefve pee³e~ leQ yeeieg} veeneR $ee³e~
HeQ pe}ef}³eeb FbOeve ve nes³e~ jbOeve pesJeeR~~407~~
veevee ®esJees Deeef}³eeb HeeþeR~ leQ mJeHve ve efomes efoþer~
lewmeeR Denbcecelee efkeÀjerìer~ vegjsef®e les³eeb~~408~~
’ns megpeeCe Depe&gvee! DeefJeÐeeªHeer efveêsle efJeéeªHeer mJeHve
HeenC³eele obie Pee}suîee DeveeefoªHe Deµee l³ee peerJeeme ceneJeeke̳eeves
nekeÀ ceeªve, l³ee®³ee ceeLeer neleeves LeesHeìtve, DeeHeuîee meeceL³ee&ves
peeies keÀjles, leer ieg©ke=ÀHee! l³eemejµeer efJeéemJeHveemen cee³eeªHeer
efveêe ìeketÀve osTve, ns Oevebpe³ee! lees peerJe DeeHeCe DeܳeeveboªHe
Deenesle, ³ee YeeveeJej ³eslees. ceie l³eeJesUer, ®ebêefkeÀjCes HeÀekeÀuîeeJej
keÀcee&®es mJeªHe
481 Gvces<e:31:keÀce&efpe%eemee
ce=iepeU pemes veenermes JneJes; efkebÀJee yee}HeCe mej}s keÀer yeeieg}yegJee®es
$eeCe veenermes JneJes; efkebÀJee }ekeÀ[s peUtve FbOeve mej}s keÀer pemee
mJe³ebHeekeÀ nesle veener; DeLeJee peeie=le Peeuîeeyejesyej mJeHve pemes
efomele veener; l³eeÒeceeCes l³ee DeܳeeveboyeesOeeves peeie=le Pee}su³ee
peerJee®eer DenbcecelJeyeg×er veenerµeer nesles.“
ceie met³e&gef®e DebOeeje}eieeR~ efjIees keÀeb Ye}les megjbieeR~
Heefj lees les³eeb®eeb YeeieeR~ veeneRef®e pewmee~~18-409~~
lewmee DeelcelJeW Jeseþf }e nes³es~ lees pes³ee les³eeb ¢µ³eeleW Heens~
leQ ¢µ³e êäsHeCeWmeeR nesle pee³es~ les³ee®ese®f e ªHe~~410~~
’ns efkeÀjerìer! ceie DebOeeje®ee ceeieesJee IesC³eemeeþer cnCetve
keÀeUesK³ee efJeJejele met³e& ÒeJesµe}e, lejer l³ee®³ee Jeeìîee}e DebOeej
pemee ³esle veener; l³eeÒeceeCes pees DeelceYeeJeeves Jesefä}e peelees,
l³ee}e ¢µ³e Demes les keÀener®e Gjle veener. keÀejCe lees p³ee p³ee
HeoeLee&}e Heenlees, lees lees HeoeLe& - les les ¢µ³e - êäsHeCeemen l³ee
DeelcemJeªHee®es®e nesle peeles.“
pewmee JeÚer pes³eeb }eies~ leQ JeÚeref®e peeef}³eeb DeebieW~
oe¿eoenkeÀ efJeYeeiebs~meebef[pes leQ~~18-411~~
lewmee keÀcee&keÀeje ogpes³ee~ lees keÀlexHeCee®ee Deelces³eeb~
DeJe}enes ³es leQ ies}s³eeb~ keÀebneR yeenerb peQ Gjs~~412~~
efle³es DeelceefmLeleer®ee pees jeJees~ ceie lees osneR F³eW peeCes} þeJees~
keÀe³e Òe}³eebyeg®ee GVeenes~ JeesIeg ceeveeR~~413~~
’pesJne SKeeÐee HeoeLee&me Deiveer peeUlees, lesJne lees HeoeLe&
DeefiveªHe nesTve peeUCeeje Deiveer Je peUCeeje HeoeLe& Demee Yeso
Gjle veener. l³eeÒeceeCes SkeÀoe DeelceekeÀej Je=Êeer Pee}er keÀer lelHetJeea
DemeCeeje Deelcee Je lees keÀlee& Deens, ne l³ee®³eeJej®ee keÀcee&®³ee
keÀle&=lJee®ee DemeCeeje DeejesHe ns oesvnerner JesieUs Gjle veenerle. Demee
pees DeelceefmLeleer®ee jepee neslees, l³ee}e osn Je keÀce& DeeefCe l³ee®es
keÀle&=lJe ³ee ieesäeR®eer Jeelee& kegÀþtve DemeCeej! ÒeU³ekeÀe}er meJe&otj
Hemeªve efJeée J³eeHeCeeje GoOeer keÀe³e DeeHeCeeme SKeeoe pe}ewIe
mecepes}!“
lewmeeR leQ HetCe& Denblee~ keÀeF¥ osnHeCeW Heeb[gmeglee~
DeeJejs keÀeF¥ meefJelee~ efyebyeW Oeefj}e~~18-414~~
HeQ ceLetefve }esCeer IesHeW~ leQ ceeiegleer leekeÀeR IeeHeW~
leefNnb leQ Deef}HleHeCeW efmebHes~ lesCeWmeeR keÀeF¥~~415~~
veevee keÀeÿewefve Jeerjsµee~ Jesie}eefJeef}³eeb ngleeµee~
jens keÀeÿeef®e³ee ceebogmee~ keÀeW[}sHeCeW~~416~~
keÀeb je$eeref®e³eeb HeesìebDeebleg~ efveiee}e pees ne YeemJeleg~
lees je$eer Ssmee ceeleg~ SskeWÀ keÀeF¥~~417~~
’ns Heeb[gHeg$ee! Deµee ÒekeÀejs yee¿eekeÀej Je=Êeer Pee}er keÀer keÀOeerlejer
lees Heg©<e osnenbkeÀejeves DeeJej}e peeF&} keÀe³e! lemes Pee}s lej Òeefleefyebye
ye®ekeÀerle HekeÀ[uîeeves met³ee&me®e HekeÀ[lee DeeuîeemeejKes veener keÀe
³eesieoe Þeer%eeveséejer 482 meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)

nesCeej! leekeÀ IegmeUtve }esCeer keÀe{uîeeJej Hegve: les leekeÀele Ieele}s, ’Jeeje Jeene³e®ee pejer Leebye}e, lejer l³eecegUs n}Ceejs Je=#e pemes
lej l³ee®es Hejle leekeÀ nesF&} keÀe! ns JeerjÞesÿe! keÀeÿeb®es Ie<e&Ce veblejner [es}le jenleele; keÀjb[erleer} keÀeHetj G[tve iesuîeeJejner efleLes
keÀªve SkeÀoe Deiveer GlHeVe kesÀ}e keÀer lees }ekeÀ[e®³ee Hesìerle yebefomle pemee l³ee®ee megJeeme Gjlees; mebieerlee®eer cewHeÀ} mej}er lejer efle®ee
keÀªve þsJelee ³esF&} keÀe³e! DeLeJee je$eer®³ee ieYee&letve pevce IesCeeN³ee ceveeJej®ee kewÀHeÀ pemee Glejle veener; YetceerJej }esUCe Iesle}s}e
jJeerme je$e ceenerle lejer Demeles keÀe³e!“ HeeC³ee®ee ÒeJeen pejer Deeì}e, lejer peefceveer®eer Dees} ceeies jeneles®e;
lewmeW JesÐe JesokeÀHeCesbmeeR~ Heef[}W keÀeb pes³ee®eW ûeemeeR~ DeLeJee met³e& pejer ceeJeU}e, lejer mebO³es®³ee ªHeeves l³ee®ee ÒekeÀeµe
les³eeb osn ceer SsmeeR~ Denblee keQÀ®eer~~18-418~~ pemee ceeies jenelees;DeeefCe }#³e Yesouîeeveblejner yeeCee®eer ieleer peµeer
DeeefCe DeekeÀeµeW pesLes pesLetevf e~ peeF&pes lesLe Demes Yejewevf e~
l³eeleer} DeeJesie peesJej Deesmejle veener, leesJej ©× nesle veener;
cnCeewefve þs}W keÀeWoewefve~ DeeHeW DeeHe~~419~~ efkebÀyengvee kegbÀYeejeves ce[kesÀ DeekeÀejC³eemeeþer ®e¬eÀeme efo}s}e ieleercegUs
lewmeW peQ lesCeW keÀjeJeW~ lees leQef®e Deens mJeYeeJeW~ ce[kesÀ le³eej nesTve pejer l³eeJeªve G®e}tve Iesle}s, lejer les ®eekeÀ
ceeb keÀesCnW keÀceeA JesþeJeW~ keÀlexHeCeW~~420~~ pemes yeje®e JesU Ye´cele jenles; l³ee®eÒeceeCes Debieer Deme}s}e osnenbkeÀej
’l³eeÒeceeCes %eevemet³e& GieJeuîeecegUs pees %eel³eemen mebHetCe& %es³e pejer %eeveecegUs veä Pee}e lejerner, ns Oevebpe³ee! p³ee ÒeejyOeJeµeele
Deelcemeele keÀªve yeme}e Deens, l³ee}e osnenbles®ee mHeµe& lejer nesF&} osn efvecee&Ce Pee}e neslee, l³ee ÒeejyOee®ee peesj Deesmeªve peeF&leesJej
keÀe³e! DeeefCe DeekeÀeµe FkeÀ[tve eflekeÀ[s peeT Demes cnCet }eie}s, %eev³ee®ee osnmeg×e keÀce&®esäe keÀjle®e jenlees.“
lej l³eeves pee³e®es lejer keÀmes Deve keÀesþs! keÀejCe meJe&otj DeekeÀeµe®e mebkeÀuHeWJeerCe mJeHve~ ve }eefJeleeb oebieer®eW yeve~
DeekeÀeµe oeì}ss Deens. ³ee®eÒeceeCes l³ee ye´ïeerYetle Heg©<eeves keÀjeJes Demes ve jef®eleeb iebOeJe&YegJeve~ Gþer pewmeW~~18-429~~
keÀesCeles keÀce& Deens keÀer pes lees mJele:®e veener!“ Deelce³ee®esefve GÐeceWJeerCe~ lewmeW osneefo Heb®ekeÀejCe~
%eev³ee®es ÒeejyOe nes³e DeeHeCe³eeb DeeHeCe~ ef¬eÀ³eepeele~~430~~
vegjsef®e ieieveeefJeCe þeJees~ veesnsef®e mecegêe ÒeJeenes~ ’mebkeÀuHe ve keÀjlee®e pemes mJeHveer®es J³eeHeej nesleele; }eieJe[
vegþer®e Oe´gJee peeJees~ lemeW peen}W~~18-421~~ ve keÀjlee®e Jeveeleer} Je=#e pemes DeeHeesDeeHe Jee{leele; keÀesCeer
Ssmesefve Denbke=Àefle YeeJees~ pes³ee®eeb yeesOeeR peen}e JeeJees~ yeebOeuîeeefµeJee³e®e peµeer DeekeÀeµeele iebOeJe&YegJeves j®e}er peeleele;
leNneR osne pebJe efveJee&nes~ lebJe DeeLeer keÀceX~~422~~ l³eeÒeceeCes Deelc³eeves keÀenerner ve keÀjlee®e osneoer Heeb®e keÀejCes DeeHe}e
’meJe&$e efmLele DemeuîeecegUs DeekeÀeµeeefµeJee³e Deme}s}er efjkeÀeceer DeeHeCe®e µejerje®ee keÀce&J³eeHeej ®ee}efJeleele.“
peeiee keÀesþs Demes} keÀe³e! meJe& ÒeJeen pejer l³ee}e ³esTve efceUle %eev³ee®es keÀce& Je keÀle&=lJe
Deme}s, lejer mecegêeme ÒeJeen Demelees keÀe³e! DeeHeuîee mLeeveer De{UHeo HeQ Òee®eerve mebmkeÀejµesKeW~ Heeb®ener keÀejCeW menslegkeWÀ~
HeeJe}suîee Oe´gJeleeN³eeme Ye´ceCes Demeles keÀe³e! ³ee®eÒeceeCes l³ee keÀeceJeerpeleer ieeb DeveskeWÀ~ keÀcee&keÀejW~~18-431~~
µeebl³eJeefmLele Heg©<ee®es Demeles. keÀle&=lJee®ee DenbkeÀej l³ee®³ee DebieerYetle les³eeb keÀcee&ceepeeR ceie~ mebnjes DeeIeJeW peie~
Pee}suîee %eeveecegUs veä Pee}s}e Demelees. Hejbleg peesJej µejerjeoer DeLeJee veJeW ®eebie~ DevegkeÀjes~~432~~
Deensle, leesJej l³eebÜejs keÀcex nesle®e jenleele.“ Heefj kegÀcego kewÀmesefve megkesÀ~ leQ keÀce} kewÀmeW HeÀebkeWÀ~
Deieeb Jeeje peNneR Jeepeesevf e Jeesmejs~ leNneR lees [es} ©KeeR Gjs~ ner oesveneR jJeer ve osKeW~ efpe³eeHejer~~433~~
keÀeb meWoW êgleer jens keÀeHegjW~ JeW®e}sefve~~18-423~~ keÀeb Jeerpeg Jeefj<eesefve DeeYee}~ efþkeÀefj³ee Deelees Yetle}~
keÀeb mej}s³ee ieerlee®ee meceejbYeg~ ve Je®es jenJe}sHeCee®ee #eesYeg~ DeLeJee keÀªb µee[dJe}~ Hepe&v³eJe=äer~~434~~
Yetceer }es}tefve iesef}³eeb Debyeg~ yees} Leejs~~424~~ Heefj les³eeb oesneRleWner pewmeW~ vesefCepesef®e keÀeb DekeÀeµeW~
Deieeb ceeJe}}sefve DekeXÀ~ mebO³esef®e³es YetefcekesÀ~ lewmee osneRef®e pees Demes~ efJeosn¢äer~~435~~
p³eesleeroerHleer keÀewlegkeWÀ~ efomes pewmeeR~~425~~ lees osneefokeÀeR ®esäeR~ Ie[leeb cees[leeb ns me=äer~
HeQ }#e Yesefoef}³eener Jejer~ yeeCe OeebJeWef®e lebJeJejer~ ve osKeW mJeHve efkeÀjerìer~ ®esF&}e pewmee~~436~~
pebJe Yej}er DeeLeer GjeR~ ye}e®eer leQ~~426~~ ’keÀejCe ÒeeÊeÀveeleer} pes mebmkeÀej l³ee®³ee osneyeeyele efµe}ÁkeÀ
veevee ®eekeÀeR Yeeb[W pee}W~ leQ kegbÀYeejW HejleW ves}W~ Demeleele, l³eeb®³eecegUs ner l³ee®eer osneoer keÀce&keÀejkeÀ Deµeer Heb®eefJeOe
Heefj Ye´cesef®e leW ceeefie}W~ YeesJebef[}sHeCeW~~427~~ keÀejCes l³ee®³eekeÀjJeer DeveskeÀ ÒekeÀej®eer keÀcex mebHeVe keÀjJeleele. ceie
lewmee osneefYeceeveg iesef}³eeb~ osn pesCeW mJeYeeJeW Oevebpe³ee~ l³ee keÀcee¥Üejs peiee®ee mebnej nesJees DeLeJee veJes peie efvecee&Ce nesJees!
pee}W leQ DeeHewme³ee~ ®esäJeeref®e leW~~428~~ p³eeÒeceeCes ®ebêkeÀceU keÀmes keÀescespeles efkebÀJee met³e&keÀceU keÀmes Gce}les,

keÀcee&®es mJeªHe
³eesieoe Þeer%eeveséejer
ns pemes jJeer®³ee peeefCeJesle ³esle veener; DeLeJee DeeYeeUeletve Jeerpee
He[tve He=LJeer®³ee efþkeÀN³ee Peeuîee efkebÀJee Hepe&v³eJe<ee&Jeeves Yetceer megpe}eb
megHeÀ}eb Pee}er, lejer DeekeÀeµeeme peµeer l³ee®eer Jeelee&ner vemeles;
l³eeÒeceeCes osnele JeeJeªvener pees efJeosner Demelees, l³ee ceneYeeieeme DeeHeuîee
osneoer mebIeeleeÜejs ³eeme=äer®eer peer Ie[ecees[ nesles l³ee®eer, peeie=leeJemLesleer}
ceveg<³eeme mJeHve pemes efomele veener leÜle Jeelee&ner vemeles.“
SNnJeeR ®eecee®eW [es}WJejer~ peQ osKeleer osnef®eJejer~
leQ keÀerj lees J³eeHeejer~ SsmeWef®e ceeefveleer~~18-437~~
keÀeb le=Cee®ee yeeng}e~ pees DeeiejcesjW þsefJe}e~
lees meeb®eef®e jeKelee keÀesune~ ceeefvepes vee~~438~~
efHemeW vesme}W keÀeb veeieJeW~ ns }eskeÀeR ³esTefve peeCeeJeW~
þeCeesefj³ee®eW ceJeeJeW~ DeeefCekeÀeR Iee³e~~439~~
keÀeb cenemeleer®eW Yeesie~ osKeW keÀeR mekeÀ} peie~
Heefj leQ Deeieeref®e vee Deebie~ vee }eskegÀ osKeW~~440~~
lewmee mJemJeªHeW Gþer}e~ pees ¢µ³eWmeebr êäe Deeì}e~
lees vesCeW keÀe³e jeneefì}e~ Fbefê³eûeeceg~~441~~
’SjJeer Flej JejJej HeeneCeeN³eebme cee$e lees keÀcex keÀjCeeje keÀlee&
Deens, Demes®e Jeeìle Demeles. ieJelee®es kesÀ}s}s yegpeieeJeCes µeslee®³ee
cesjJs ej þsJe}s peeles, l³eeme keÀesune KejesKej®ee jKeJee}oej mecepelees®e
keÀer veener! Jes[îeeefHeµee ceveg<³eeves keÀHe[s Ieele}s Deensle keÀer lees efJeJem$e
Deens, ³ee®eer l³ee}e iebOeJeelee& HeCe vemeles. nJes lej Flej }eskeÀebveer
³esTve les peeCetve I³eeJes! cenemeleer®eer meewYeei³e}sCeer Je µe=bieejeoer
meesnesUe pejer meieȳee }eskeÀeb®³ee vepejsmeceesj efome}e, lejer efle}e
mJele:}e vee l³ee®eer peeCeerJe Demeles, vee }eskeÀeb®eer, vee Deiveer®eer Jee
l³eele peUCeeN³ee DeeHeuîee osne®eer! ³eeÒeceeCes®e pees DeelcemJeªHeele
efJenjle Demelees, l³ee peerJevcegÊeÀeme, l³ee®³ee êäe Je ¢µ³e ³ee oesvner
meeHes#e YeeJeeb®ee }esHe Pee}s}e Demeuîeeves, DeeHe}e Fbefê³emebIeele
keÀesCeleer keÀcex keÀjle Deens, ns peeCeJele veener.“
ÜwleeÜwleefJeJeefpe&le DeJemLee
Deieeb Leesjer keÀ}Áe}
s eR keÀ}Áe}
s meeveW~ }esHeleeb leerjeR®esevf e peveW~
SkeÀeR SkeÀ efie}e}W ns ceveW~ ceeefvepes peNneR~~18-442~~
leNneR HeeefCe³eekeÀ[W Heener~ keÀesCeW efieef}pele Deens keÀeF¥~
lewmeW HetCee& ogpeW veener~ peQ lees ceejer~~443~~
meesve³eeef®e³eeb ®ebef[keÀe~ megJeCe&µet}Wef®e osKee~
meesefve³eeef®e³eeb ceefnKee~ veeµeg kesÀ}e~~444~~
lees osJe}Jeeefme³ee keÀ[e~ J³eJene© iece}e HegÀ[e~
Jeeb®etefve µet} ceefn<e ®eecegb[e~ meesveWef®e Deens~~445~~
’Depe&gvee! pe}eµe³eekeÀ[s leerjeJeªve HeenCeeN³eeme ceesþîee }eìe
}neve }eìebvee meeceeJetve Iesleele Demes efomeles. HeCe HeeC³ee®³ee ¢äerves
Heeefn}s lej ceesþîee }eìe Deve }neve }eìe Demee Yeso keÀesþs Demelees!
HetCe& Heg©<ee®esner Demes®e Demeles. l³eeves keÀesCeeme ceej}s}s efome}s, lejer
efJeéeekeÀej Pee}suîee l³ee®³ee Denblesle ceer ceejCeeje Je ogmeje ceej}e
keÀcee&®es mJeªHe
483 Gvces<e:31:keÀce&efpe%eemee
peeCeeje Demee YeeJe keÀesþs DemeCeej! megJeCe&ce³e ®ebef[kesÀ®³ee cetleealeer}
efle®³ee nele®³ee meesv³ee®³ee ef$eµet}eves meesv³eeHeemetve Ie[Je}suîee
ceefn<eemegjeme ceej}s Deens, Demes cetleeakeÀ[s HeenCeeN³ee YeÊeÀebme YeeJele
Demeles. HeCe Jemlegle: Demee J³eJenej Ie[s}®e keÀmee! keÀejCe eflevner
ieesäer meesv³ee®³ee®e yeveJe}suîee Demetve vekeÀ}er Deensle; efvepeeaJe
Deensle. meesves®e meesv³ee®ee Ieele keÀjle Deens, Demes JeeìCes efkeÀleHele
meg%eles®es Deens!“
HeQ ef®e$eeR®eW HeeCeer ngleeµeg~ lees efoþeref®e Yeeieg DeeYeemeg~
HeìeR Deeieer Jees}ebµeg~ oesvneR veener~~18-446~~
cegÊeÀe®eW osn lewmeW~ ne}le mebmkeÀejJeµeW~
osKeewefve }eskeÀ efHemes~ keÀlee& cnCeleer~~447~~
DeeefCe les³eeb keÀjCes³eebDeebleg~ Ie[es eflenerb }eskeÀeb Ieeleg~
Heefj lesCeW kesÀ}e ns ceeleg~ yees}esef®e ve³es~~448~~
’HeìeJej jbieJe}suîee ef®e$eeleer} HeeCeer Je Deiveer pejer ngyesntye
KejsKegjs Yeemele Deme}s, lejer lesLes HeeCeer - pe}ebµe, Dees}sHeCee Jee
Deiveer Je l³ee®eer oenkeÀlee ner oesvnerner vemeleele. lemes®e peerJevcegÊeÀ
Heg©<eeb®³ee osnekeÀ[tve ÒeejyOemebmkeÀejJeµe keÀcex nesleebvee pejer efomele
Deme}er Je cnCetve Flejspeve Ye´ceeves l³eebvee keÀlex mecepele Deme}s,
lejer lemes Jemlegle: vemeles - Deieoer l³ee cegÊeÀekeÀ[tve keÀOeer keÀeUer
mebHetCe& peiee®ee veeµe kesÀ}e ies}e, lejer lees l³eeves kesÀ}e, ner Yee<ee®e
lesLes iewj Deens.“
lebJe DebOee©ef®e osKeeJee lespeW~ cee leQ HesÀ[er ns keWÀ yeesef}pes~
lewmeW %eeefve³eeb veener ogpeW~ keÀjer} keÀe³eer~~18-449~~
cnCeewefve les³eeef®e yegef×~ vesCeW HeeHeHegC³ee®eer iebOeer~
iebiee efceveef}³eeb veoer~ efJeìe}g pewmee~~450~~
DeeieermeeR Deeieer Peieì}³ee~ keÀe³e Hees}s Oevebpe³ee~
keÀeR µem$e ©Hes DeeHeCe³eeb~ DeeHeCeef®e~~451~~
lewmeW DeeHeCe³eeHejleW~ pees vesCeW ef¬eÀ³eepeeleeleQ~
lesLe keÀe³e ef}bHeJeer yegef×leQ~ les³eeef®e³es~~452~~
’lespeeme DebOeeje®eer DeesUKe lejer Demeles keÀe keÀer met³ee&ves cnCeeJes
keÀer l³eeves DebOeej veenermee kesÀ}e cnCetve! %eeveer Heg©<eemener ceer
Je Flejspeve Demee YeeJe vemelees. l³ee®³ee yeg×er}e HeeHeHegC³e ³ee
YeeJevee mHeµe&lener veenerle. iebies}e efceUCeeN³ee Flej veÐeeb®es pe}
iebieepe}eFlekesÀ®e HeefJe$e nesles®e vee! Deiveerme Deiveerves nesjHeU}s Deens,
Demes cnCelee ³esF&} keÀe! DeLeJee µem$e DeeHe}s DeeHeCeeme®e ©le}s,
Demes nesles keÀe! DeeHeCeeHes#ee keÀce& JesieUs cnCetve ve peeCeCeeN³ee,
keÀlexHeCee®ee DenbkeÀej ve JeeieJeCeeN³ee %eev³ee®eer yeg×er leµeer®e l³ee
keÀcex F.veer ef}Hle nesle veener.“
’lees mee#eer ef®eêtHeg“
DeeHe}er Denblee, DeeHe}s DeefmlelJe ns Demes efJeéeªHeele efJemeefpe&le
keÀjCeeN³ee l³ee ceneYeeieeyeÎ} cnCetve®e %eevesµe Demes cnCeleele keÀer:
³eesieoe Þeer%eeveséejer 484
cnCeewevf e keÀe³e& keÀlee& ef¬eÀ³ee~ ns mJeªHeef®e peene}W pes³eeb~
veeneR µejerjeefokeÀeR les³eeb~ keÀceeA yeeOeg~~18-453~~
pees keÀlee& peerJe efJeboeCeer~ keÀe{tefve Heeb®eQ KeeCeer~
Ieef[le Deens keÀjCeeR~ DeeGleeR oenQ~~454~~
lesLe v³eeJees DeeefCe Dev³eeJees~ ne efÜefJeOeg meeOetefve DeeJees~
GYeefJeleeb ve }Jeer KeWJees~ keÀce&YegJeveW~~455~~
³ee Leesje[e keÀerj keÀecee~ efJejpee veesns Deelcee~
Heefj cnCemeer nve GHe¬eÀcee~ neleg }eJeer~~456~~
’keÀlee&, keÀce& Je ef¬eÀ³ee ³eeb®eer ef$eHegìer mJemJeªHeer }erve Deme}suîee
l³ee DeelceJebleeme l³ee®³ee µejerjeefokeÀ mebIeeleekeÀ[tve kesÀuîee peeCeeN³ee
keÀcee¥®es yebOeve vemeles. DeeefCe keÀl³ee& peerJeekeÀ[tve DeefOeÿeveeoer Hee®e
keÀejCeeb®³ee Yeeb[Je}eJej keÀjCe (Fbefê³es) ªHeer one DeeTles pegbHetve
pees GHepeerefJekesÀ®ee J³eeHeej keÀce& ³ee veeJee®ee neslees, l³eeb®³eeletve v³ee³³e
Je Dev³ee³³e Deµee keÀcee¥®³ee DeekeÀeje®eer keÀce&YegJeves menpe®e efveefce&}er
peeleele. Deµee ³ee De®eeì keÀle&=lJeeme Deelcee keÀejCe nesle veener.“
lees mee#eer ef®eêtHeg~ keÀce&ÒeJe=Êeer®ee mebkeÀuHeg~
Gþer lees keÀeb efvejesHeg~ DeeHeCeef®e os~~18-457~~
leNneR keÀce&ÒeJe=Êeerner }eieeR~ les³eeb Dee³eemeg veener DeebieeR~
peQ ÒeJe=Êeeref®e³eW Gef}ieeR~ }eskegÀef®e DeeLeer~~458~~
cnCeewevf e Deelce³ee®eW kesÀJe}~ pees ªHeef®e peen}e efveefKe}~
les³eeb veener yebefoµee}~ keÀcee&®eer ns~~459~~
’DeeefCe l³eeb®ee DeejbYemeg×e ³ee Deelc³eekeÀ[tve kesÀ}e peele veener.
efveJJeU mee#eerYetle ef®eêtHe Demee lees Deelcee Deens. keÀce&ÒeJe=Êeer®ee pees
mebkeÀuHe neslees, lees keÀjC³eeme efveefceÊemeg×e les DeelceleÊJe vemeles.
cnCetve peer keÀce&ÒeJe=Êeer Je efle®ee mebkeÀuHe cnCetve K³eele Deensle, leer
l³ee Deelc³ee®eer vemetve DeefOeÿeveeoer Heb®ekeÀejCeeb®eer Deensle. ³ee
keÀce&mebkeÀuHe Jee Òeke=Àleer®es ns Hee®e®e cnCepes peerJe, osnmebIeele, Fbefê³es,
l³eeb®es J³eeHeej Je owJe Demes l³ee keÀcee&®es Jesþefyeieej keÀjCeejs Deensle.
Deelc³eeme ner efyeieej veener. cnCetve pees peerJevcegÊeÀ Peeuîeeves efveKe}
efvejbpeve Demee kesÀJeU DeelcemJeªHe Pee}e, l³ee Heg©<eemeeþer ner keÀce&ªHeer
yebeof µee}e - ne keÀcee&®ee leg©ib eJeeme veener.“
Deelc³ee®es efveeq<¬eÀ³elJe
efveefJe&keÀej Deelcee DekeÀle&=lJeJeeve Demeuîeeves l³ee®ee efJekeÀejebµeer
DeLeJee efJekeÀe³e& ieesäeRµeer meb³eesie nesCes DemebYeJe Demeles; efJekeÀejer Jemlet®e
mebIeele yeveJetve keÀle&=lJeµee}er nesleele; Deelc³ee®es Demes kesÀJe}lJe
mJeeYeeefJekeÀ Deens, Demes ÞeerµebkeÀje®ee³e& cnCeleele. ieerlee cnCetve®e
meebieles keÀer ne Deelcee’DeefJekeÀe³eexç³eceg®³eles~“ Demee efJekeÀejjefnle
Deens Je’iegCewjsJe keÀcee&efCe ef¬eÀ³evles“, ’µejerjmLeesçefHe ve keÀjesefle“ -
meJe& keÀcex iegCeebveer®e nesleele Je Deelcee µejerjele pejer efmLele Deme}e,
lejer keÀcex keÀjerle veener.
keÀcee&®es mJeªHe
meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
DeelceleÊJe cnCetve DeJe³eJejefnle, mJeleb$e Je efJekeÀejjefnle Deens.
DeefOeÿeveeoer Hee®e nslet®e keÀcee&me keÀejCe nesleele. cnCetve DeeHeCe®e
Deelcee Deenesle, ns peeCeCeeje %eeveer keÀesCeeme ceejle veener Jee keÀesCeeme
ye× keÀjle veener. Deµee ÒekeÀejs ieerles®³ee ogmeN³ee DeO³ee³eer
cnìuîeeÒeceeCes’veeç³eb nefvle ve nv³eles“ F. Deelc³ee®es efveeq<¬eÀ³elJe
ÒeeqleHeeefole keÀjCeeN³ee Je®eveeb®eer meebielee keÀjleebvee ieerlee µeem$eefme×eble
ÒemLeeefHele keÀjles lees’³em³e veen*dke=Àlees YeeJees yege×f ³e&m³e ve ef}H³eles~
nlJeeefHe me FceeB}eÁ ks eÀeVe nefvle ve efveyeO³eles~~18-17~~“ ³ee µ}eskeÀeves.
efJeÜeve peerJevcegÊeÀeb®ee DenbkeÀej }esHelees. cnCetve DeeHemegkeÀ®e
DeefJeÐeekeÀle&=keÀ meJe& keÀcee¥®ee mebv³eeme Ie[uîeeves keÀcee¥®eer Fä, Deefveä
Je efceÞe Deµeer ef$eefJeOe HeÀ}s l³eebme efce}le veenerle.
De%eev³eeb®es keÀce&::::
De%eevepev³e eq$eHegìer®es efJeµ}s<eCe
Hejbleg Flej keÀcee&efOekeÀejer peveebme Deµeer HeÀ}s DeJeµ³e ÒeeHle nesle
Demeuîeeves, keÀce&efJe<e³ee®eer DeefOekeÀ GkeÀ} keÀjeJeer cnCetve keÀce&ÒeJele&keÀ
Deµee ieesäeR®ee efveoxµe keÀjC³eemeeþer ÞeerieesHee}ke=À<Ce cnCeleele:
%eeveb %es³eb Heefj%eelee ef$eefJeOee keÀce&®eesovee~
keÀjCeb keÀce& keÀlexefle ef$eefJeOe: keÀce&me*dûen:~~18-18~~
’%eeve, %es³e Je %eelee ner keÀcee&®eer ÒeJe=efÊe$e³es nesle DeeefCe keÀjCe
(Fbefê³es), keÀce& Je keÀlee& ner ef$eefJeOe mJeªHee®ee keÀce&mebûen nes³e.“
De%eevee®³ee ieYee&letve GÓJeCeeN³ee keÀcee&®eer DeefOekeÀ ef®eefkeÀlmee
keÀjleebvee %eeveosJe cnCeleele:
Heefj De%eevee®³ee HeìeR~ Dev³eLee %eevee®eW ef®e$e Gþer~
lesLe ef®eleejCeer ns ef$eHegìer~ Òeefme× peQ keÀeb~~18-460~~
peQ %eeve %eelee %es³e~ ns peiee®eW yeerpe$e³e~
leQ keÀcee&®eer efve:mebosn~ ÒeJe=efÊe peeCe~~461~~
Deeleeb ³es³eebef®e ieeb $e³ee~ J³eÊeÀeR Jesie}euîee~
DeeF&keWÀ Oevebpe³ee~ keÀªb ªHe~~462~~
’De%eeveªHeer HeìeJej pes Dev³eLee%eevee®es ef®e$e Gceìles, l³eeme
keÀejCe cnCepes %eeve, %eelee Je %es³e Deµeer ef$eOee DemeCeejer ef$eHegìer.
keÀcee&®eer ÒeJe=Êeer, peiee®es yeerpe$e³e, cnCetve ner®e Òeefme× Deens. Deelee
³ee ef$eHegìer®³ee eflevner Debieeb®es JeCe&ve veerì SskeÀ.“
%eeve Jee Kejs lej, De%eeve Jee ÒeHeb®e%eeve
peerJemet³e&efyebyee®es~ jµceer Þees$eeefokeÀ Heeb®eQ~
OeebJeesefve efJe<e³eHe¨ee®es~ HeÀesef[leer ce{~~18-463~~
keÀeR peerJeve=Hee®eW Jee© GHe}eCeW~ IesTefve Fbeêf ³eeb®eer keQÀkeÀeCeW~
efJe<e³eosµeeR®esb veeieJeCeW~ DeeCeerle peQ~~464~~
ns Demees FneR Fbeêf ³eeR jeneìs~ peQ megKeog:KeWmeeR peerJeW Yesì~s
leQ meg<egefHlekeÀe}eR Deesnesìs~ %eeve pesLe~~465~~
³eesieoe Þeer%eeveséejer
les³eeb peerJee veebJe %eelee~ DeeefCe peQ ns meebefiele}W Deeleeb~
leQef®e SLe Heeb[gmeglee~ %eeve peeCe~~466~~
’ns Oevebpe³ee! peerJe©Heer met³e&efyebyeeletve Þees$eeoer Hee®e Fbefê³eªHeer
efkeÀjCe HeÀekeÀleele. les melJej efJe<e³eªHeer He¨eeme HegÀ}Jeleele. efkebÀJee
keÀesC³ee peerJeveecekeÀ jepee®es Fbefê³eªHeer JeeªbJej mJeej Pee}s}s mewv³e
efJe<e³eveecekeÀ ÒeosµeeJej mJeejer keÀªve megKeog:Keeoer OevemebHeÊeer }gìtve
DeeCeleele. Deµee ÒekeÀejs onener Fbefê³eeb®ee J³eeHeej keÀjJetve,
megKeog:Keeb®eerpeerJeeme pes Yesì Ie[Jetve DeeCeles, l³eeme %eeve Demes
cnCeleele. ns meg<egeqHlekeÀe}er p³ee DeJemLesle }erve nesles, l³eeme -
megKeog:Keeb®ee peeie=eflekeÀe}er GHeYeesie IesCeeN³ee peerJeeme %eelee Demes
cnCeleele. Kejs lej ns %eeve vemetve De%eeve Deens.“
peQ DeefJeÐesef®e³eW HeesìeR~ GHepeleKeWJeeW efkeÀjerìer~
DeeHeCe³eebleW Jeebìer~ efleneR þe³eeR~~18-467~~
DeeHegef}³eW OeebJesHeg{eb~ Iee}tefve %es³ee®ee iegb[e~
GYeejer ceeefie}ekeÀ[eb~ %eele=lJeeleW~~468~~
ceie %eele³ee %es³ee oesIeeb~ lees veeboCegkesÀ®ee yeiee~
ceepeeR pee}sefve HeQ ieeb~ Jeens pesCeW~~469~~
þeketÀefve %eevee®eer µeeRJe~ Hegjs pes³eeef®e OeebJe~
mekeÀ} HeoeLee& veebJe~ metlemes peQ~~470~~
leQ ieeb meeceev³e%eeve~ ³ee yees}eb veeneR Deeve~...~~471~~
’Demes ns Dev³eLee%eeve DeefJeÐes®³ee Heesìer GHepeles Je GHepelee
#eCeer®e mJele: ef$eOee mJeªHe HeeJeles. mJele: ceO³es GYes þekeÀles Je Heg{s
efJe<e³eeefomJeªHe %es³e Jemletb®ee Hemeeje ceeb[tve ceeieer} yeepetme
%eelesHeCee®eer YetefcekeÀe JeþJeles. %eelee Je %es³e ³eebvee meebOeCeeje %eeve
ne pees ogJee, les l³ee®es®e mJeªHe. ³ee ogJ³eecegUs %eevee®ee J³eJenej
mebHeVe neslees Je keÀce&HeÀ}eb®eer jeµeer efvecee&Ce nesles. efJe<e³eªHe %es³e ÒeeHle
Pee}s keÀer ³ee®eer OeeJe kegbÀþles DeeefCe meJe& HeoeLee¥vee les veeceªHes Òeoeve
keÀjles. Deµee l³ee %eeveeme Kejs lej meeceev³e %eeve Jee ÒeHeb®ee®es %eeve
Jee De%eeve Demesner cnì}s, lej JeeJeies þjCeej veener.“
%es³e
veblej %eeveséej %es³e efJeJejle cnCeleele:
...~ %es³ee®eWner ef®eÚ~ DeeFkeÀ Deeleeb~~471~~
’Deelee %es³ee®eer }#eCes meebielees, leer SskeÀ.“
leNnerb µeyo mHeµe&g~ ªHe iebOe jmeg~
ne Heb®eefJeOeg DeeYeemeg~ %es³ee®ee pees~~18-472~~
pewmeW SkesÀef®e ®etleHeÀ}W~ Fbefê³eeb Jesie}Jesie}W~
jmeW JeCeX Heefjce}W~ Yesefìpes mHeµeX~~473~~
lewmeW %es³e leNneR SkeÀmejW~ Heefj %eeve Fbefê³eÜejW~
³es cnCeewefve ÒekeÀejW~ Heeb®eQ pee}W~~474~~
DeeefCe mecegêeR JeesIee®eW peeCeW~ mejs }eCeerHeemeeR OeebJeCeW~
keÀeb HeÀ}eR mejs Jee{CeW~ mem³ee®eW pesJeeR~~475~~
keÀcee&®es mJeªHe
485 Gvces<e:31:keÀce&efpe%eemee
lewmesb Fbefê³eeb®eeb JeenJeìeR~ OeebJele³ee %eeve pesLe þer~
nes³e leQ ieeb efkeÀjerìer~ efJe<e³e %es³e~~476~~
’%es³e ns µeyo, mHeµe&, ªHe, jme Je iebOe Demes Hee®e ÒekeÀejebveer
peeCeJeles. SkeÀ®e Deece´HeÀ} pemes JesieJesieȳee Fbefê³eebvee JesieJesieUs
DeekeÀ<e&Ce efvecee&Ce keÀjles, lemes®e %es³ee®esner Deens. %es³e Jemlet pejer
SkeÀ®e Demeles, lejer %eelee efle®es Heb®e%eeveWefê³eebÜejs %eeve keÀªve
Ieslees, lesJne leer Heb®eefJeOe ÒekeÀejs DeeYeemeles. p³eeÒeceeCes ÒeJeeneb®eer
ieleer mecegêeHeeµeer Lebyeles; efkebÀJee Yeesp³eepeJeU OeeJeCes mebHeles; efkebÀJee
efHekeÀeb®eer Jee{ HeÀUuîeeJej Kegbìles;l³eeÒeceeCes ns Depe&gvee! Heb®eefJeOe
Fbefê³eebÜejs OeeJeCeejs %eeve pesLes LeyekeÀles, les cnCepes efJe<e³eªHeer %es³e!“
ef$eHegìer®ee keÀcee¥µeer mebyebOe
SJeb %eele³ee %eevee %es³ee~ efleneR ªHe kesÀ}W Oevebpe³ee~
lebJe mJeerkeÀeje keÀeb l³epeeJe³ee~ ÒeJelexe®f e lees~~18-479~~
Heefj ceerveeleQ osKeewefve yekegÀ~ pewmee efveOeveebleQ jbkegÀ~
keÀeb m$eer osKeewefve keÀecegkegÀ~ ÒeJe=efÊe Oejer~~480~~
pewmeW Kee}eje OeebJeW HeeCeer~ Ye´cej HeÀ}eef®e³eW Ie´eCeeR~
veevee megì}e meebpeJeCeer~ Jelmegef®e Heeb~~481~~
’ns Oevebpe³ee! Demes ns %eeve, %es³e Je %eelee ³ee ef$ekegÀìe®es meeLe&
oµe&ve let kesÀ}sme. meJe& ef¬eÀ³eepeeleeb®es GiecemLeeve - meJe& keÀcee¥®eer
ÒesjkeÀ DemeCeejer Òeefme× ef$eHegìer leer ner®e! DeeefCekeÀ SkeÀ SskeÀ. pemee
ceeµee}e yeefIeleuîeeJej yeieUe l³ee}e HeìkeÀve ®ees®eerle HekeÀ[e³e}e
Heenlees; efkebÀJee HewµeekeÀ[s iejerye Oevenerve ceveg<³e }esYeeJetve Kes®e}e
peelees; efkebÀJee veejerme Heentve Yeg}}s}e keÀecegkeÀ peµeer efle®³eekeÀ[s Dees{
Ieslees; DeLeJee HeeCeer pemes Kee}®³ee HeeleUerkeÀ[s Jeenle peeles; Ye´cej
pemee HegÀ}e®³ee megiebOeekeÀ[s DeekeÀef<e&le neslees; otOe efHeC³eemeeþer mees[}s}s
Jeemeª pemes iee³eerkeÀ[s OeeJe Iesles;“ HeÀej keÀe³e!
Deieeb mJeieeA®eer TJe&µeer~ SskeÀewefve peWJeeR ceeCegmeeR~
Jeejl³ee }eefJepeleer DeekeÀeµeeR~ ³eeieebe®f e³eeb~~18-482~~
HeQ HeeefjJee pewmee efkeÀjerìer~ ®e{}e veYeeef®e³esner HeeþeR~
HeejJeer osKeewefve }esìer~ Deebieef®e meie}W~~483~~
ns vee Ieveiepe&veemeefjmee~ ce³etj JeesJeeb[W DeekeÀeµee~
%eelee %es³e osKeesefve lewmee~ OeebJeef®e Ies~~484~~
cnCeewefve %eeve %es³e %eelee~ ns ef$eefJeOe ieeb Heeb[gmeglee~
nes³eef®e keÀcee¥ mecemleeb~ ÒeJe=efÊe SLe~~485~~
’mJeiee&leuîee l³ee TJe&µeer F.DeHmejeb®³ee JeCe&veeves }gyOeeJe}s}s
Òeefleefÿle jepes pemes ³e%eªHeer efµe[îeeb®eer ceeU®e DeekeÀeµeele ®e{tve
peelee ³eeJes cnCetve DencenefcekesÀves GYeer keÀjleele; HeejJee DeekeÀeµeele
Gb®e G[le Demeleebvee l³ee®³ee vepejs}e HeejJeer He[}er keÀer pemee
efle®³ee efoµesves Debie }esìtve oslees; ns jent os! cesIeeb®³ee iepe&vesves kesÀkeÀejJe
keÀjle n<eexlmeeefnle Pee}s}e ce³etj pemee efHemeeje HegÀ}Jetve vee®et }eielees
³eesieoe Þeer%eeveséejer
efkebÀJee DeekeÀeµeekeÀ[s PesHeeJetve peelees; Deieoer Deµee®e ÒekeÀejs %eelee
%es³eeme Heeefnuîeeyejesyej l³eekeÀ[s OeeJe Ieslees. %eel³ee®es ns %es³eefJe<e³ekeÀ
DeekeÀ<e&Ce; efJe<e³eebkeÀ[s Dees{ IesCes; Demee ne %eeve, %es³e Je %eelee ³ee
ef$eHegìer®ee mebyebOe®e mecemle keÀcee¥vee ÒesjCee oslees.“
%eeveef$eHegìer®es keÀce&ef$eHegìerle ªHeeblej
%es³eekeÀ[s PesHeeJeCeeN³ee %eel³eeme megKeog:Kes GHepeleele.
%eeveosJe cnCeleele:
Heefj leQef®e %es³e efJeHee³eW~ peNneR %eele³eeleQ efÒe³e nes³es~
leNefnb YeesieeJes³eeb ve meenW~ #eCener efJe}byeg~~18-486~~ (keÀce& keÀjC³ee®es keÀejCe) yeveJetve þsJelees. l³eecegUs meenefpekeÀ®e %es³e
vee leNnerb DeJe®eìbs~ leQ efJe© nesTefve YeWìW~
leNneR ³egieeble Jeeìs~ meeb[eJe³ee~~487~~
J³ee}e keÀeb neje~ JejHe[e pee}s³eeb veje~
nefjKeg DeeefCe ojeje~ meefjmeeef®e Gþer~~488~~
lewmeW %es³e efÒe³eeefÒe³eW~ osefKe}sefve %eele³ee nes³es~
ceie l³eeiemJeerkeÀejeR JeenW~ J³eeHeejeleQ~~489~~
’%es³e pesJne %eel³eeme efÒe³e Jeeìles, lesJne l³ee®ee GHeYeesie
efceUC³eeme nesCeeje #eCee®ee efJe}byemeg×e l³ee}e meenJele veener. Deve
DeJeef®ele les %es³e l³ee}e ÒeefleketÀ} Yeeme}s, lej les ìekeÀleebvee peeCeeje
#eCe#eCemeg×e l³ee}e keÀuHeebleemeejKee ÒeoerIe& Je Ye³ebkeÀj Jeeìlees.
ieȳeele De®eevekeÀ ³esTve He[}s}er Jemlet ner meHe& Deens, Demes Jeeì}s
lej ceveg<³e Ye³ekebÀefHele neslees. HeCe lees®e pej nej Deens, Demes keÀU}s,
lej lees n<e&®eefkeÀle nesTve peelees. l³ee®eÒeceeCes efÒe³e Je DeefÒe³e %es³es
%eel³eele n<e&Ye³eeoer efJekeÀej GlHeVe keÀjleele. ³eeletve®e efÒe³e %es³ee®ee
mJeerkeÀej Je DeefÒe³e %es³ee®ee l³eeie Demee keÀce&J³eeHeej megª neslees.“
lesLe jeieer Òeeflece}Áe®ee~ ieesmeebJeer mekeÀ} o}e®ee~
jLeg mees[tefve Hee³eeb®ee~ nes³e pewmee~~18-490~~
lewmeW %eelesHeCeW peQ Demes~ leQ ³es keÀlee& Ssefme³eW oµes~
pesefJeleW yewefme}W pewmeW~ jbOeve ke˻b~~491~~
keÀeb YebJejWef®e kesÀ}e ce}e~ JejkeÀ}gef®e pee}e DebkeÀme}e~
vee vee osJees efjiee}e osG}e-~ ef®e³eeb keÀecee~~492~~
lewmee %es³eeef®e³ee nebJee~ %eelee Fbefê³eeb®eeb ces}eJee~
jeneìJeer lesLe Heeb[Jee~ keÀlee& nes³e~~494~~
’pemee meJe& mewv³eo}e®ee OegjerCe jLeele yeme}e Demelee
ce}ÁefJeÐes®³ee DeeJe[ercegUs meceesj Dee}suîee yejesyejer®³ee ce}Áeme
Heenlee#eCeer jLeeletve Hee³eGleej nesTve Demee keÀceerHeCeemeg×e IesC³eeme
ceeiesHeg{s Heenle veener; l³eeÒeceeCes %eele=lJee®eer Jej®eer Hee³ejer mees[tve
%eelee keÀlee& ³ee Kee}®³ee oµes}e efÒe³eeefÒe³e %es³ee®³ee mJeerkeÀej-
l³eeieeves HeeJelees. p³eeÒeceeCes pesJeCee®³ee DeemeÊeÀerves ceveg<³eeves mJele:®e Deble:keÀjCee®eer ®eej }#eCes Deensle. l³eebÜejs Deble:keÀjCee®eer DeefYeJ³eÊeÀer
mJe³ebHeekeÀ keÀjC³eeme efme× JneJes; efkebÀJee Yegbi³eeves HegÀ}eb®³ee megJeemeeme nesle Demeles. lJe®ee, keÀCeXefê³e, ®e#eg, jmevee Je Ie´eCeWefê³e ner Hee®e
FlekesÀ }esYeeJetve peeJes keÀer mJele:®e HegÀ}yeeie JneJes; meesves HeejKeCeeN³eeves %eeveWefê³es nesle. l³eeb®³eeÜejs Deble:keÀjCeeme yeensjer} Jemletb®es %eeve
keÀcee&®es mJeªHe
486 meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
l³eemeeþer mJele:®e keÀmeesìer®ee oie[ JneJes; efkebÀJee DeeHeuîeemeeþer osTU
yeebOeC³ee®³ee DeemeÊeÀerves osJeeves mJele:®e yeebOekeÀece keÀª }eieeJes; l³eeÒeceeCes
ns Heeb[Hg eg$ee! %es³ee®³ee DeemeÊeÀerves efJebOe}e ies}} s e %eelee meJe& Fbeêf ³eJeiee¥®ee
mecegoe³e jeneìJeerle peelees DeeefCe keÀlee& Demes Heo HeeJelees.“
DeeefCe DeeHeCe nesTefve keÀlee&~ %eeve DeeefCe keÀjCelee~
lesLe %es³eef®e mJeYeeJeleeb~ keÀe³e& nes³e~~18-495~~
Ssmee %eeveeef®e³es efvepeieleeR~ Hee}ìg He[s ieeb megceleer~..~~495~~
’Demes mJele:keÀ[s keÀle&=lJe IesCeeje lees %eelee %eeveeme keÀejCelJe
ns®e keÀe³e& nesTve peeles. DeLeJee %eelee mJele: keÀlee& Peeuîeeves
%eeveeme Fbefê³eªHe ÒeeHle nesles DeeefCe %es³e Jemlet efJe<e³e nesTve l³eeb®ee
keÀl³ee&ves Fbefê³eebÜejs GHeYeesie Iesleuîeeves keÀce& nesles. ns megceleer Depe&gvee!
³eeÒekeÀejs %eeve, %eelee Je %es³e Deµeer peer %eeveef$eHegìe,r efle®es keÀce&, keÀlee&
Je keÀjCe ³ee keÀce&ef$eHegìerle Heenlee Heenlee ªHeeblej Ie[tve ³esles.“
keÀce&ef$eHegìer
...~ [ese} f ³eeb®eer µeesYee jeleeR~ Hee}ìs pewmeer~~18-495~~
keÀeb De¢ä peeef}³eeb Goemeg~ Hee}ìs Þeerceblee®ee efJe}emeg~
HegefveJesHeeþeR µeerleebµeg~ Hee}ìs pewmee~~496~~
lewmee ®eeef}leeb keÀjCeW~ %eelee Jesef{pes keÀlexHeCeW~
lesefLeb®eer efle³eW }#eCeW~ SskeÀ Deeleeb~~497~~
’p³eÒeceeCes je$eer [esȳeeb®es lespe keÀceer nesTve ¢äer ceboeJeles;
efkebÀJee iejeryeer Dee}er keÀer Þeerceble J³eÊeÀer®³ee efJe}emeeme Glejleer keÀUe
³esles; DeLeJee HeewefCe&cesveblej ®ebêe®ee #e³e nesT }eielees; l³eeÒeceeCes pesJne
%eelee Fbefê³eJ³eeHeejele De[keÀlees, ³esJne l³ee}e keÀlexHeCe ef®ekeÀìles.
les keÀmes keÀmes nesle peeles, les SskeÀ.“
leNneR yegef× DeeefCe ceve~ ef®eÊe DenbkeÀej nve~
ns ®elegefJe&Oe ef®eÚ~ Deble:keÀjCee®es ~~18-498~~
yeeefnjer lJe®ee ÞeJeCe~ ®e#eg jmevee Ie´eCe~
ns Heb®eefJeOe peeCe~ Fbefê³eW ieeb~~499~~
lesLe Deebleg}W lebJe keÀjCeW~ keÀlee& keÀle&J³ee Ies GceeCeW~
ceie leQ peNneR peeCeW~ megKee ³esles~~500~~
leNneR yeensefj}W efle³eWner~ ®e#egjeefokeWÀ oeneneR~
Gþewefve }Je}eneR~ J³eeHeeje met³eW~~501~~
ceie lees Fbefê³ekeÀobyeg~ keÀjefJepes lebJe jeyeg~
pebJe keÀle&J³ee®ee }eYeg~ neleeefme ³es~~502~~
’yeg×er, ceve, ef®eÊe DeeefCe DenbkeÀej ner Deble:keÀjCe®elegäîe cnCepes
³eesieoe Þeer%eeveséejer
nesles. keÀlee & pees peerJe l³eeme Deble:keÀjCe®elegäîeeÜejs pesJne keÀcee&®eer
Je l³eeÜejs ÒeeHle keÀjeJe³ee®³ee megKee®eer peeCeerJe nesles, lesJne lees Heb®e
%eeveWefê³es Je Heb®e keÀceXefê³es Deµee onener Fbefê³eebvee }ieyeieerves GþJetve
keÀeceeme }eJelees. peesJej ef¬eÀ³es®es HeÀ} neleer ³esle veener, leesJej lees
l³ee Fbefê³eJeiee&me jeyeJelees.“
vee leQ keÀle&J³e peNneR og:KeW~ HeÀ}s} SsmeW osKeW~
lees }eJeer l³eeiecegKeW~ efle³eW oeneneR~~18-503~~
ceie efHeÀìs og:Kee®ee þeJees~ lebJe jeneìJeer jeef$eefoJees~
efJekeÀCegJeeleW keÀeb jeJees~ pes³eeb Hejer~~504~~
lewmesefve l³eeiemJeerkeÀejeR~ Jeeneleeb Fbefê³eeb®eer Oegjer~
%eele³eebleQ DeJeOeejeR~ keÀlee& cnefCeHes~~505~~
’Hejbleg pej l³ee ef¬eÀ³eeb®es HeÀ} og:Ke Demes}, lej cee$e l³ee
ef¬eÀ³eeb®ee l³eeie keÀjC³eekeÀjlee lees DeeHeuîee Fbefê³eebme Yeeie Hee[lees.
og:Kee®ee þeJeefþkeÀeCee veenermee nesF&mleesJej DeeefCe megKee®eer ÒeeHleer
nesF&mleesJej l³ee Fbefê³eebvee lemes®e jeyeJe}s peeles, pemes Keb[eHeesìer
Oeev³ee®ee keÀCener ve Iee}CeeN³ee j³elesme jepee je$ebefoJeme Jesþerme
Oejlees. Demee megKemJeerkeÀej Je og:Kel³eeie ³ee ef¬eÀ³eebHeesìer Fbefê³eeb®es
pet p³ee®³ee ceevesJej ³esles, l³ee %eel³eeme keÀlee& cnì}s peeles.“
DeeefCe keÀlex³eebleQ meJe& keÀceeA~ DeeTleebef®e³eeb Hejer ÞeceJeer~
cnCeewefve Fbefê³eebleQ DeecneR~ keÀjCeW cnCees~~18-506~~
DeeefCe nWef®e keÀjCeWJejer~ keÀlee& ef¬eÀ³ee efpe³eeb GYeejer~
efle³ee J³eeHeW leQ DeJeOeejeR~ keÀce& SLe~~507~~
’DeeefCe ns keÀlexHeCee®es DeesPes DeeHeuîee KeebÐeeJej Jeenleebvee meJe&
keÀcex keÀjC³eemeeþer DeeTleebÒeceeCes pees[uîee ies}suîee onener Fbefê³eebvee
keÀjCe s Demes meeLe& veebJe efo}s peeles. DeeefCe ³ee Fbeêf ³eªHeer DeeTleekeÀ[tve
l³eeb®es pet KeebÐeeJej Iesle}s}e keÀlee& p³ee p³ee ef¬eÀ³ee keÀjlees, l³ee
ef¬eÀ³eebceO³es p³ee®ee cegK³elJes meceeJesµe neslees, les %es³e cnCepes keÀce& mecepe.“
keÀce&meb®e³e
³ee keÀcee&®eer J³eeHleer meebieleebvee %eeveosJe cnCeleele:
meesveejeef®e³eW yeg×er }sCeW~ J³eeHeW ®ebêkeÀjeR ®eebefoCeW~
keÀeb J³eeHes Jesune}HeCeW~ Jes}er pewmeeR~~18-509~~
veevee ÒeYee J³eeHes ÒekeÀeµeg~ ieesef[³ee F#egjmeg~
ns Demees DeJekeÀeµeg~ DeekeÀeµeeR pewmee~~510~~
lewmeW keÀle&³eeef®e³eeb ef¬eÀ³ee~ J³eeHe}W peQ Oevebpe³ee~
leQ keÀce& ieeb yees}eJe³ee~ Deeve veeneR~~510~~
’megJeCe&keÀeje®eer yeg×er, l³ee®es keÀewµeuîe peµeer oeefiev³eeme
J³eeHeleele; ®eeboCes pemes ®ebêefkeÀjCeebÜejs J³eeHe}s}s Demeles; efkebÀJee
JesìesȳeeJesìesȳeebveer Jes} peµeer J³eeHe}s}er Demeles; DeLeJee ÒeYee peµeer
ÒekeÀeµeeme J³eeHeles; iees[er peµeer Gmee®³ee jmeeme J³eeHeles; SJe{s®e
keÀe³e! lej DeJekeÀeµe pemee DeekeÀeµeeves J³eeHe}e peelees; l³eeÒeceeCes,
keÀcee&®es mJeªHe
487 Gvces<e:31:keÀce&efpe%eemee
ns Oevebpe³ee! keÀl³ee&®³ee ef¬eÀ³eebveer pes keÀener J³eeHe}s peeles, les meJe&
keÀce& ³ee veeJeeves DeesUKe}s peeles. l³eeJ³eefleefjÊeÀ keÀce& cnCetve ogmejs
keÀenerner veener.“
SJeb keÀlee& keÀce& keÀjCe~ efleneR®esner }#eCe~
meebefiele}W legpe efJe®e#eCe~ efµejesceCeer~~18-511~~
SLe %eelee %eeve %es³e~ ns keÀcee&®eW ÒeJe=efÊe$e³e~
lewmeWef®e keÀlee& keÀjCe keÀe³e&~ ne keÀce&meb®e³ees~~512~~
’Demees. ns ®elegjÞesÿe Depe&gvee! keÀlee&, keÀce& Je keÀjCe ³ee efleIeeb®eer
GkeÀ} Deµeer nesles. ³ee efþkeÀeCeer %eelee, %eeve Je %es³e ner ef$eHegìer
keÀce&®eesovee DeLeJee keÀcee&®eer ÒesjkeÀ nes³e. DeeefCe keÀlee&, keÀjCe Je keÀe³e&
ns ef$eketÀì keÀce&meb®e³e cnCetve DeesUKe}s peeles.“
JeÚer þsJe}e Demes Oetceg~ DeeLeerb yeerpeeR pesJeeR êgceg~
keÀeb ceveeR pees[s keÀeceg~ meoe pewmee~~18-513~~
lewmee keÀlee& ef¬eÀ³ee keÀjCeeR~ keÀcee&®eW Deens efpebleJeCeeR~
meesveW pewmeW KeeCeeR~ megJeCee&ef®e³es~~514~~
cnCeewefve ns keÀe³e& ceer keÀlee&~ SsmeW DeeLeer pesLe Heeb[gmeglee~
lesLe Deelcee otjer mecemleeb~ ef¬eÀ³eebHeemeeR~~515~~
’Deiveer®³ee efþkeÀeCeer Oetj pemee þsJe}s}e Demelees; yeerpeeb[ele
Je=#e pemee mebef®ele Pee}s}e®e Demelees; DeLeJee ceve pemes meoe keÀeceeme
DeeHeuîeele jeKetve þsJeles; meesv³ee®eer KeeCe pemee meesv³ee®ee þsJee®e
Demeles; l³eeÒeceeCes keÀlee&, keÀce& Jee ef¬eÀ³ee DeeefCe keÀjCes ³eeb®³eele keÀce&
HegjsHetj Yeªve jeefn}s}s Demeles. cnCetve ³ee eflevneRme keÀce&meb®e³e Demes
cnCeleele. ceer keÀlee& Deens DeeefCe ns keÀe³e& Jee keÀce& Deens, Demee yeesOe
pesJne peerJe ÒekeÀì keÀjlees, lesJne meJe& keÀener J³eeHeCeeje lees Deelcee
Deme}e, lejer l³ee ef¬eÀ³eepeeleebHeemetve - l³ee keÀle&=lJeenbkeÀejeHeemetve -
l³ee keÀce&ÒesjCeebHeemetve - l³ee keÀce&$e³eerHeemetve cee$e lees otj®e Demelees.“
³ee}eieeR Heg{gleer~ Deelcee Jesie}eef®e megceleer~
Deeleeb Demees ns efkeÀleer~ peeCeleeefme letb~~18-516~~
’³ee meJe& J³eeHeejele lees Demetvemeg×e vemeCeeje Deens; ns meJe&
keÀener Deelc³eeHes#ee JesieUs Deens; Demes leg}e efkeÀleer ÒekeÀejs JeejbJeej
meebieeJes! let lej megpeeCe yege×
f ceble Deensme. cnCetve ns meJe& let peeCeleesme®e!“
GHemebnej
³eeÒeceeCes keÀcee&®es efJeµ}s<eCe kesÀuîeeveblej ef$eiegCe Je keÀce& ³eeb®ee
mebyebOe HeenC³eemeeþer Heg{er} Gvces<e ¬eÀ. 32 - ef$eiegCeelcekeÀ keÀce&J³eeHeej
³ee®³eekeÀ[s JeUt ³ee.
ßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßß
³eesieoe Þeer%eeveséejer meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)

meeeqÊJekeÀ megKe
jepeefmekeÀ megKeö505
leeceefmekeÀ megKe-506
::Gvces<e::32::
ßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßß
::ef$eiegCeelcekeÀ keÀce&J³eeHeej::
Gvces<e 32:
ef$eiegCeÒeef¬eÀ³ee:keÀcee&®eer µeem$eesÊeÀ ceerceebmee-488 ieerlee:
ef$eHegìer Je ef$eiegCeÒeef¬eÀ³ee 18:19-39
mee±îe¢äer %eeveséejer:
%eeveosJe Je µebkeÀje®ee³e& ³eeb®³eeleer} mee±îeµeem$eefJe<e³ekeÀ celeefYeVelee 18:517-812
-489
ef$eefJeOe %eeve:meeeqÊJekeÀ %eeve
jepeefmekeÀ %eeve-490
leeceefmekeÀ %eeve
}e}mee Je Deemegjer Je=Êeer-491
ns leeceme %eeve cnCepes mee#eele leceesiegCe®e-492
ef$eefJeOe keÀce&:meeefÊJekeÀ keÀce&-493
jepeme keÀce&
DenbkeÀej Je HeÀ}eµee
#eg}ÁkeÀ }eYeemeeþerner keÌ}sµe meesmeCes
leeceefmekeÀ keÀce&-494
DeefJeJeskeÀer yeg×er
keÀl³ee&®es ef$eYeso:meeeqÊJekeÀ keÀlee&-495
ef®eÊeµeg×er-496
jepeme keÀlee&
leeceme keÀlee&ö497
cevee®es efn[ermeHeCe-498
oerIe&met$eer
yeg×er Je Oe=leer®es Yeso:yeg×er Je Oe=efle ö499
meeeqÊJekeÀ yeg×er
jepeefmekeÀ yeg×er -500
leeceefmekeÀ yeg×er-501
meeeqÊJekeÀ Oe=leer
%eeveosJeeb®es HebLejepeÒesce-502
jepeefmekeÀ Oe=leer
leeceefmekeÀ Oe=leer
megKe Je l³ee®es Yeso:yeg×er-Oe=efle-keÀce& ³eeb®ee megKeeµeer DemeCeeje mebyebOe
-503
ef$eefJeOe ÒekeÀej®es megKe-504

keÀcee&®es mJeªHe
³eesieoe Þeer%eeveséejer
::Gvces<e::32::
::ef$eiegCeelcekeÀ keÀce&J³eeHeej::
ef$eiegCeÒeef¬eÀ³ee::::
keÀcee&®eer µeem$eesÊeÀ ceerceebmee
ceeieer} Gvces<eeletve keÀcee&®eer µeem$eesÊeÀ ceerceebmee ieerlee µ}eskeÀ ¬eÀ.
18-13 les 18 ³eebvee Oeªve keÀjC³eele Dee}er. keÀcee&®eer Hee®e keÀejCes,
l³ee®es Hee®e nslet, DeOece& Je Oece&³egÊeÀ keÀcex,³ee meJee¥Heemetve Deelc³ee®eer
Deef}Hlelee, peerJevcegÊeÀe®eer }#eCes, ef$eefJeOe ÒekeÀej®eer %eeve-%eelee Je %es³e
ner keÀce&®eesovee Je keÀlee&, keÀce& Je keÀjCe ne keÀce&mebûen Deµeer ÒekeÀjCes
³eeefveefceÊe DeeHeCe DeJe}esefkeÀ}er. Hejbleg ef$eiegCeebµeer ³eeb®ee HetJee&Hej mebyebOe
}#eele IesleuîeeJee®etve ner keÀce&efpe%eemee HetCe& nesle veener.
mebHetCe& me=äer ef$eiegCeelcekeÀ Deens, ne ieerles®ee efme×eble Deens. l³ee®ee
leHeµeer} HetJeea meesUeJ³ee DeO³ee³ee®³eeefveefceÊe DeeHeCe Lees[eHeÀej Heeefn}e
neslee. Deelee keÀce&ceerceebmes®³ee ³ee Òemebieer ÒeLecele: DeþjeJ³ee DeO³ee³eele
DeefOekeÀ mHeä kesÀ}s}s ns ef$eiegCejnm³e ¢äerKee}tve Iee}t ³ee. keÀejCe
l³eeveblej keÀcex keÀjC³ee®eer melejeJ³ee DeO³ee³eer meebefiele}s}er neleesìer
v³eeneUCes mees³eermkeÀj nesF&}.Demees.
ef$eHegìer Je ef$eiegCeÒeef¬eÀ³ee
meeb±îe µeem$ee®ee ef$eiegCeefJe<e³ekeÀ ¢efäkeÀesve %eeveeoeRme keÀmee }eiet
neslees, les mHeä keÀjleebvee ieerlee meebieles:
%eeveb keÀce& ®e keÀlee& ®e ef$eOewJe iegCeYesole:~
Òees®³eles iegCeme±îeeves ³eLeeJe®í=Ceg leev³eefHe~~18-19~~
’%eeve, keÀce& Je keÀlee& ner eflevner meÊJe, jpe Je lece Deµee leerve
iegCeeb®³ee Yesoeves leerve ÒekeÀej®eer Demeleele, Demee mee±îeµeem$ee®ee efveJee&Ue
Deens. lees pemee®³ee lemee SskeÀ.“
ieerlesleer} DeÜwlee}e G®e}tve OejCeejs ÞeerµebkeÀje®ee³e& cnCeleele keÀer
ef$eiegCeeeqlcekeÀe me=äerj®evee mee±îecele ÒeefleHeeefoles, les leeeqÊJekeÀ ¢äîee
ieerlesme ceev³e veener. Hejbleg ³ee efJeéee®ee J³eJenej iegCeelcekeÀ j®evesmen
megob jjerl³ee mee±îeebveer®e GkeÀ}tve oeKeJe}s}e Deens. cnCetve l³ee celee®ee
ieerlesle meceeJesµe kesÀ}e Deens. keÀmesner Deme}s lejer cegceg#et Je efpe%eemetmb eeþer
cee$e ef$eiegCeelcekeÀ me=äerj®evee Je J³eeHeej mecepeeJetve IesCes DeJeµ³e Je
efnlee®es Demeuîeeves DeeHeCe ³ee meKees} leeeqÊJekeÀ yeeyeerle ve efµejlee DeeHe}er
³eeyeeyele®eer efpe%eemee Þeer%eeveosJe keÀµeer HegjJeleele, les®e Heent ³ee.
keÀcee&®es mJeªHe
488 meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
mee±îe ¢äer
Hejer meebefiele}W peQ %eeve~ keÀce& keÀlee& nve~
leQ efleneR þe³eeR efYeVe~ iegCeeR Deeneleer~~18-517~~
cnCeewefve %eevee keÀcee& keÀjles³ee~ HeelespeeW ve³es Oevebpe³ee~
peQ oesveeR yeebOeleer mees[eJe³ee~ SkeÀef®e Òeew{~~518~~
lewb meeeqÊJekeÀ þeGJeW nes³es~ lees iegCeYeso meebieeW HeenW~
pees meebK³eµeem$eeR Deens~ GJeeF&}e~~519~~
Þeerke=À<Ce cnCeleele: ’Deelee pes %eeve, keÀce& Je keÀlee& ³eeb®es JesieJesieUs
}#eCe leg}e meebeif ele}s, l³eele Hegve: ef$eefJeOe iegCeebcegUs DeefOekeÀ Yeso nesleele.
cnCetve efveJJeU %eeve Þesÿ mecepetve keÀlee& Je keÀcee&me keÀceer }sKet ve³es.
keÀlee& Je keÀce& pejer yebOekeÀ Deme}er Je %eeve pejer cees#eoe³ekeÀ Deme}s,
lejer l³eeleuîee meeeqÊJekeÀ %eeveeme®e Kejer lej SJe{er ³eesi³elee Deens.
cnCetve lees meeeqÊJekeÀ %eeveÒekeÀej GÊece jerleerves mecepetve Ieslee ³esC³eekeÀjlee
mee±îeµeem$eeves pes iegCeYeso meebefiele}s Deensle, les SskeÀ.“
peQ efJe®eej#eerjmecegê~ mJeyeesOekegÀcegefoveer®ebê~
%eeve[es}meeb vejWê~ µeem$eeb®ee peQ~~18-520~~
keÀeR Òeke=ÀefleHeg©Ke oesveeR~ efceme}}er efoJeesjpeveeR~
efle³esb efveJeef[leeb ef$eYegJeveeR~ ceele¥[g peQ~~521~~
pesLe DeHeeje ceesnjeµeer~ leÊJee®eeb ceeHeeR ®eesJeermeeR~
GceeCee IesTefve HejsµeeR~ megjJeeef[pes~~522~~
’meebK³eµeem$e ns lej Òel³e#e efJe®eejeb®ee #eerjmecegê Deens. Deelce%eeveªHeer
kegÀcegefoveerme ÒeHegÀef}Ále keÀjCeeje ®ebê®e peCet, Demes meebK³eµeem$e Deens.
[esUme cnCetve efoceeKeeves efcejJeCeejer %eeveÒeoe³ekeÀ Deµeer peer peer cnCetve
µeem$es Deensle, l³eeb®ee jepee DemeCeejs ns µeem$e Deens, cnCesveeme keÀe!
p³eeves mecemle efJeéeele SkeÀªHe nesTve JeeJejCeeN³ee Òeke=ÀefleHeg©<eeb®eer pees[er
efoJeme DeeefCe je$eeRmeejKeer JesieJesieUer keÀªve oeKeJe}er lees Òel³e#e met³e&®e
pemee, lemes ns µeem$e Deens. DeHeej ceesnjeµeer Demee ne mebmeeje®ee DeieefCele
Hemeeje kesÀJeU ®eesJeerme leÊJeeb®³ee ceeHeele yemeJetve l³eeleer} Hejsµeeme
[esȳeebveer Òel³e#e oeKeJetve osTve l³ee®³eemeesyele Deeveboele jceceeCe
keÀjJeles, les ns®e µeem$e!“
Depe&gvee leQ mee±îeµeem$e~ He{s pes³ee®eW mlees$e~
leQ iegCeYeso®eefj$e~ SsmeW Deens~~18-523~~
peQ DeeHeg}sefve DeebefiekeWÀ~ ef$eefJeOeHeCee®esefve DebkeWÀ~
¢µ³epeele eflelegkeWÀ~ DebefkeÀle kesÀ}W~~524~~
peQ $ewefJeO³e Deeoer ye´ïe-~ DebleeR ke=Àceer~~525~~
’Depe&vg ee! Demes pes les meebK³eµeem$e Deens, les p³ee ef$eiegCeeb®es jnm³e
mHe<ì meebieles, les Demes Deens yeIe.l³ee ef$eiegCeebveer Debie®³ee GHepele
YesomeeceL³ee&ves mecemle ¢µ³epeeleeme -meJe& Jemlegcee$eebme, ef$eefJeOe ÒekeÀejs
DebefkeÀle Jee ef®eefÚle kesÀ}s Deens. ³ee meÊJe-jpe-lece$e³eer®eer ceeleyyejer
SJe{er keÀer l³eebveer Deieoer ye´ïeosJeeHeemetve lenle keÀer[îeecegbieerHeeJeslees®³ee
meJee¥®es ef$eefJeOe Yeso keÀªve oeKeJe}s Deensle.“
³eesieoe Þeer%eeveséejer 489
Heefj efJeéeeRef®e DeeIeJeeR ceeboer~ pesCeW Yeso}sefve iegCeYesoeR~
Heef[}er leQ lebJe Deeoer~ %eeve meebiees~~18-526~~
peQ efoþer peNneR ®eesKe keÀerpes~ leNneR Ye}leWner ®eesKe megPes~
lewmeW %eeve µeg×W }eefnpes~ meJe&ner µeg×~~527~~
cnCeewefve leQ meeeqÊJekeÀ %eeve~ Deeleeb meebieeW os DeJeOeeve~
kewÀJeuîeiegCeefveOeeve~ Þeerke=À<Ce cnCes~~528~~
’efJeéee®eer meieUer ceebefo³eeUer Deµee ÒekeÀejs ef$eOewJe peer nesles, l³ee®es
DeeÐe keÀejCe pes %eeve Deens, lesmeg×e ³ee leerve iegCeebveer YesoeJe³ee®es þsJe}s
veener. lej les®e ÒeLece leg}e efveªefHelees. keÀejCe ¢äer pej efvece&U kesÀ}er,
lej keÀesCelesner Jemletpeele mHeä efomeles. cnCetve µeg× %eeve efceUJeuîeeme
Del³eble µeg× Demes ye´ïemeg×e ÒeeHle nesles. cnCetve leg}e Deieesoj l³ee
meeeqÊJekeÀ %eeveeefJe<e³eer®e meebielees. les let veerì }#e osTve SskeÀ.“
Heg{s lees kewÀJeuîeªHeer iegCeeb®ee þsJee Þeerke=À<Ce cnCelees:
meJe&Yetles<eg ³esvewkebÀ YeeJeceJ³e³eceer#eles~
DeefJeYeÊeÀb efJeYeÊeÀs<eg lep%eeveb efJeef× meeeqÊJekeÀced~~18-20~~
’meJe& Yetlecee$eeb®³ee efYeVeefYeVe ªHeele p³ee %eeveecegUs SkeÀe®e
DeefJeveeµeer, DeJ³e³e, DeefJeYeÊeÀ Deµee Hejceelc³ee®es mJeªHe ¢äerme He[les,
l³eeme let meeeqÊJekeÀ %eeve cnCetve peeCe.“
µebkeÀje®ee³e& Je %eeveosJe ³eeb®³eeleer} meebK³eµeem$eefJe<e³ekeÀ celeefYeVelee
DeelceleÊJee®es Demes mee#eele DeÜwleoµe&ve meeeqÊJekeÀ %eeveecegUs Ie[les,
lej Üwleoµe&ve jepemeleeceme %eeveecegUs nesles, Demes ÞeerµebkeÀje®ee³e& cnCeleele.
³eeJejer} %eeveosJeeb®es efJe®eej SskeÀC³eeHetJeea meebK³eµeem$eeyeeyele ³ee oesIeeb®eer
celeefYeVelee DemeC³ee®es keÀejCe HeenCes ceveesjbpekeÀ þjs}.
%eeveosJeeb®eer YetefcekeÀe ner DeefKe} ceeveJepeeleer®³ee G×ejemeeþer
leUceUCeeN³ee ceneceeveJee®eer - mebleHeg©<ee®eer Deens. l³eemeeþer keÀesCeleerner
leeeqÊJekeÀ le[pees[ ve keÀjlee p³ee p³ee µeem$eeleer}, p³ee p³ee
efme×ebleeleer}, p³ee p³ee efJe®eejÒeCee}erleer}, p³ee p³ee ³eesieOeejsleer},
pes keÀener Glke=Àä, megboj, efoJ³e, GHe³egÊeÀ, GÊece, cevees%e, jbpekeÀ,
ef®eÊeekeÀ<e&keÀ Demes Demeles, les les, les DeeHeuîee mebûener þsJeleele. lemes
keÀjleebvee DeeHe}e DeeefCe HejkeÀe, DeefOekeÀ DeeefCe GCee, ÒecegKe DeeefCe
ieewCe, efme×ebleHees<ekeÀ DeeefCe efme×ebleefJejesOeer Demee íeHe l³ee l³ee
leÊJeÒeCee}erJej menmee ve GþJeC³ee®eer l³eeb®eer µew}er l³eebvee
meepesµeer®e Deens.
Hejbleg Þeerce®íbkeÀje®ee³e& cee$e l³eeb®³ee kesÀJe}eÜwlecelee®³ee
ÒeefleÿeHevesmeeþer, Jesoeblecelee®³ee DeefYeefveJesµeeves, meveeleve Oecee&®³ee
Hegve©ppeerJeveemeeþer l³ee celee®³ee Dee[ ³esCeeN³ee efJe®eejeb®ee, µeem$eeb®ee,
HebLeÒeCee}erb®ee, efme×ebleeb®ee Hejece<e& Del³eble leke&ÀkeÀke&Àµe, Deeûener Deµee
Yetecf ekesÀletve Iesleebvee efomeleele.
DeeHeuîee celee®es ceb[Ce Je Flejeb®³ee celeeb®es ye=nle Keb[Ce l³eebvee
keÀjeJe³ee®es Demeuîeeves Deµeer J³eeJeneefjkeÀ Yetecf ekeÀe l³eebvee mJeerkeÀe³e& Deens.
cnCetve DeeHeCeeme efJejesOeer DemeCeejer celes, µeem$es, ÒeCeeuîee F.vee
keÀcee&®es mJeªHe
Gvces<e:32:ef$eiegCeelcekeÀ keÀce&J³eeHeej
ieewCe }sKeCes, GCes þjefJeCes, l³eeb®ee Hee[eJe keÀjCes Demee J³eJenej l³eebveer
mJeerkeÀejuîee®es efomeles.
lekeÀe&®³ee megleer#Ce OeejsJeªve ®ee}C³eemeeþer DeeHe}e lees}
³eeeqlkebÀef®elener {Ut ve³es, cnCetve ns Demes keÀjCes l³eebvee Yeeie®e Deens.
peefì} Deµee ÒeµveebJej - µeem$eefme×ebleebJej - JeeoefJeJeeo, efJeleb[e,
peuHe F.®ee Dee³eg<³eYej GHe³eesie keÀjeJee }eieuîeeves ÒeefleHe#eeme GHekeÀejkeÀ
þjs} Deµeer metleYejner efme×ebleYetceer l³eebvee efceUt ve osC³eele les Deefle o#e
Deensle. ³eecegU®s e meebK³eefme×eble Je ieerlee ³eeb®ee DeeHeuîee kesÀJe}eÜwleeµeer
cesU Iee}C³eemeeþer les meebK³eµeem$ee®es meeQo³e&, J³eeJeneefjkeÀ ¢äîee
peieÜîeeHeej DeekeÀUtve IesC³eekeÀjlee l³ee®³ee iegCeceerceebmes®es cenÊJe, ner
peeCetvemeg×e l³eeme ieewCelJe osC³eemeeþer l³ee µeem$ee®ee ieerleesÊeÀ DeÜwleeme
efJejesOe Deens, ns cnCeC³eeme efJemejle veenerle.
³eeG}ì Þeer%eeveosJe mlegleermegceveeb®eer cegÊeÀnmles GOeUCe keÀjlekeÀjle
meebK³eµeem$ee®eer cenleer ieeleele. SJe{s®e keÀe³e! lej Hejsµee®eer Òel³e#e
ieeþYesì keÀªve osCeejs les µeem$e cnCepes %eeveJeeve µeem$eeb®ee cegkegÀìceCeer
Demes l³ee}e ceevetve ieewjJeleele DeeefCe DeÜwleefJe}emeevebo ÒeeHle keÀªve
osCeeN³ee Del³egÊece µeem$eeble meebK³eµeem$ee®eer %eeveosJe ieCevee keÀjleele,
les l³eeb®³ee GHejesÊeÀ ÞesCeer®³ee YetefcekesÀcegUs®e!
oesve ceneHeg©<e - SkeÀ ÞeerµebkeÀje®ee³e& Je ogmejs Þeer%eeveosJe - Deµee
JesieJesieȳee YetefcekeÀe mJeerkeÀejle Demeuîeeves l³eeb®³eeyeÎ}®³ee Deeojeme
³eeqlkebÀef®elener OekeÌkeÀe ve }eiet oslee keÀesCee®eer YetefcekeÀe DeeHeCeebme ³ee JesUer
mJeerkeÀe³e& Deens, ns p³ee®es l³eeves®e þjJe}s}s yejs! Demees.
ef$eefJeOe %eeve::::
meeeqÊJekeÀ %eeve
Deelee %eeveosJeesÊeÀ meeeqÊJekeÀ %eevee®es iegCeÞeJeCe keÀª ³ee.
leNneR Depe&gvee ieeb leQ HegÀ[W~ meeeqÊJekeÀ %eeve ®eesKe[W~
pes³ee®eeb Go³eeR %es³e yeg[s~ %eeleWefvemeeR~~18-529~~
pewmee met³e&g ve osKeW DebOeejW~ meefjlee vesefCepeleer meeiejW~
keÀeb keÀJe}ef}³eebner ve Oejs~ Deelceíe³ee~~530~~
les³eeHejer pes³eeb %eeve~ efµeJeeefo le=CeeJemeevee~
F³eeb YetleJ³eÊeÀer efYeVee~ vee[ef}leer~~531~~
’Depe&vg ee! p³ee®ee Go³e neslee#eCeer®e %eel³eemen %es³e }esHetve peeles,
les®e Kejs %eeve nes³e. met³ee&}e DebOekeÀeje®es pemes oµe&vener nesle veener;
meeiejeme peµeer DeeHeCeeme efceUCeeN³ee Deveble meefjleeb®eer DeesUKemeg×e
vemeles; DeeefCe efkeÀleerner peesjele efceþer Iee}tve HekeÀ[t Heeefn}s lejer DeeHe}er
íe³ee peµeer ieJemele veener; l³eeÒeceeCes Deµee meeeqÊJekeÀ %eeveeme efµeJeeHeemetve
les le=CeeHe³e¥le ner peer efYeVe efYeVe Yetles Deensle, l³eeb®eer peeCeerJemeg×e vemeles.“
pewmeW neleW ef®e$e Heenleeb~ nes³es HeeefCe³es ceerþ Oegleeb~
keÀeb ®esJeewefve mJeHvee ³esleeb~ pewmeW nes³e~~18-532~~
³eesieoe Þeer%eeveséejer
lewmeW %eeve pesCeW~ keÀefjleeb %eeleJ³eeleW HeeneCeW~
peeCeleeb ve peeCeCeW~ peeCeeJeW Gjs~~533~~
’efkeÀleerner ngyesntye efpeJeble YeemeCeejs ef®e$e Deme}s, lejer l³ee®³eeJej
nele efHeÀjJetve Heeefn}s keÀer les kesÀJeU ef®e$e®e Deens, Òel³e#e veener, ns
lJeefjle }#eele ³esles; ceerþ HeeC³eeves OegleuîeeJej pemes efomesveemes nesles;
efkebÀJee peeies Pee}s keÀer mJeHve efceL³ee Demeu³ee®es pemes menpe %eeve nesles;
l³eeÒeceeCes Deµee %eeve¢äerves pesJne %eeleJ³e JemletbkeÀ[s Heeefn}s peeles,
lesJne lesLes ve Gjlees peeCelee, ve Gjles peeCeCes, vee jenles peeCeerJe! ne
meJe& peieoeYeeme mel³e veener, ns ³ee %eeveeves mecepeles. ns %eeve ÒeeHle
Pee}s keÀer meieUe ¢µ³eeYeeme veenermee neslees.“
HeQ meesveW Deeìtefve }sCeeR~ ve keÀeef{leer DeeHegef}³ee Dee³eCeer~
keÀeb lejbie ve IesHeleer HeeCeer~ iee}tefve pewmeW~~18-534~~
lewefmeb pes³eeb %eeveeef®e³eeb neleeb~ ve }iesef®e ¢µ³ekeÀLee~
leQ %eeve peeCe meJe&Lee~ meeeqÊJekeÀ ieeb~~535~~
Deeefjmee HeeneW peeleeb keÀes[~W pewmee HeenleWe®f e keÀeb efjies HegÀ[W~
lewmeW %es³e }esìewefve He[s~ %eeleeef®e peQ~~536~~
Heg{eg lf e leQe®f e meeeqÊJekeÀ %eeve~ peQ cees#e}#ceer®eW YegJeve~...~~537~~
’yege×
f ceeve ceveg<³eeme pemes ve DeeìJelee®e oeefiev³eele megJeCe& Demeuîee®es
peeCeJeles; efkebÀJee }eìsle HeeCeer Deens ns, les neleele ve Ieslee®e keÀUles;
l³eeÒeceeCes Deµee %eeveemeceesj ¢µ³ee®eer keÀLee®e Gjle veener. Demes %eeve
meJe&LewJe meeeqÊJekeÀ cnCetve DeesUKeeJes. menpe Deejmee Heent iesuîeeme
pemee HeenCeeje ÒeefleefyebyeªHeeves l³eepeeieer mJele:me®e Heent }eielees; l³eeÒeceeCes
³ee %eeveªHeer Deejµeeme Heeefn}s Demelee meJe& ¢µ³epeele %eel³ee®³ee
mJeªHeeves®e Yej}s}s efomeles. Demes pes meeeqÊJekeÀ %eeve Demeles, les cnCepes
cees#e}#ceer®es mee#eele efveJeememLeeve®e nes³e. Demees.“
jepeefmekeÀ %eeve
...~ ns Demees SskeÀ ef®eÚ~ jepemee®eW~~18-537~~
Deelee jepeme %eeve keÀmes Demeles, les SskeÀ.“
He=LeÊeÌJesve leg ³ep%eeveb veeveeYeeJeevHe=LeeqiJeOeeved~
JesefÊe meJex<eg Yetles<eg lep%eeveb efJeef× jepemeced~~18-21~~
’meJe& Yetlecee$eeleer} veevee YeeJe Je efYeVeefYeVe Yeso He=LekeÀHeCes p³eeves
peeCe}er peeleele, l³eeme jepeme %eeve cnCetve mecepeeJes.“
³ee efJe<e³eer %eeveosJe cnCeleele:
leNneR HeeLee& Heefj³esme~ leQ %eeve ieeb jepeme~
peQ Yesoe®eer keÀebme~ Oeªefve ®ee}W~~18-538~~
efJeef®e$elee Yetleebef®e³eeb~ DeeHeCe Deebleewefve efþkeÀefj³ee~
yeng ®ekewÀ %eele³eeb~ DeeefCe}er pesCeW~~539~~
pewmeW meeb®ee ªHeeDee[~ Iee}tefve efJemeje®eW keÀJee[~
ceie mJeHvee®eW keÀeyee[~ JeesFjer efveêe~~540~~
keÀcee&®es mJeªHe
490 meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
lewmeW mJe%eeveeef®e³eW Heew}er-~ yeensjer efceL³ee®eeb ceneR Ke}eR~
efleneR DeJemLeebe®f e³eeb Je¿ee}er~ oeJeeR peQ peerJee~~541~~
’lej Depe&gvee! Üwlee®³ee keÀemesme }eie}s}s %eeve jepeme Demeles.
Yetleeb®eer efJeef®e$elee Heentve mJele:®³ee efþkeÀN³ee G[euîee®es ef®e$e pes %eel³eeme
oeKeJeles, les ns®e %eeve. p³eeÒeceeCes peeie=leerleer} DeeHeuîee KeN³ee
mJeªHeeDee[ efJemce=leer®es keÀJee[ osTve mJeHvee®es keÀä pemes efveêe
keÀjeJe³eeme }eJeleele; l³eeÒeceeCes Deelce%eevee®³ee DeeJeejeyeensj, Demeej
mebmeeje®³ee ceeskeÀȳee ceeUjeveeJej peeie=efle, mJeHve Je meg<egeqHle ³ee leerve
DeJemLeeb®ee KesU jepeme %eeveecegUs peerJeebme HeeneJee }eielees.“
De}bkeÀejHeCeW PeebkeÀ}sW~ yee}e meesveW keÀeb Jeeb³ee ies}s~
lewmeW veeceeRªHeeR keÀeb ogjeJe}W~ DeÜwle pes³eeb~~18-542~~
DeJelej}eR iee[i³eeb Ie[eb~ He=LJeer Devees}Ke pee}eR cet{e~
JeÚer pee}eb keÀeve[e~ oerHelJeemeeþeR~~543~~
keÀeb Jem$eHeCee®esefve DeejesHeW~ cetKee&Òeefle leblet nejHeW~
veevee cegiOee Heìg }esHeW~ oeTefve ef®e$e~~544~~
lewµeeR pes³eeb %eevee~ peeCeewefve YetleJ³eÊeÀebr efYeVee~
Sske̳eyeesOee®eer Jeemevee~ efveceewefve ies}er~~545~~
’Ieìeiee[i³eeb®³ee ªHeeves Deme}s}er ce=eÊf ekeÀe peµeer cet{ ceeCemeeme
HeejKeer nesles; efkebÀJee Jem$e cnì}s keÀer cetKe& ceeCemeeme l³eele}s Oeeies
¢äerme He[le veenerle; efkebÀJee HeìeJejer} ef®e$e HeenCeeN³ee DeHeefjHekeÌJe
yeg×er®³ee DepeeCeeme Heìe®es DeefmlelJe keÀUle veener, lej kesÀJeU ef®e$e®e
peeCeJeles; l³eeÒeceeCes Deµee %eeveecegUs Yetlecee$eele DeveskeÀlJee®ee DeeYeeme
GlHeVe neslees Je l³eele}s SkeÀlJe efomesveemes nesles.“
ceie FbOeveeR Yej}e Deve}g~ HegÀ}eJejer Heefjce}g~
keÀeb pe}YesoW mekeÀ}g~ ®ebêg pewmee~~18-546~~
lewmeW HeoeLe&Yeso yengbJeme~ peeCeesefve meeveLeesj JesKe~
Deeble}W leQ jepeme~ %eeve SLe~~547~~
’ceie DeveskeÀ keÀeÿebveer Deiveer®es Yeso keÀuHeeJesle, efkebÀJee efJeefJeOe
HegÀ}eb®³ee ªHeeves megJeemee®es Yeeie JneJesle; DeLeJee pe}eµe³eeleer}
ÒeefleefyebyeecegUs SkeÀe®e ®ebêe®eer DeveskeÀeveskeÀ efYeVe ªHes JneJeerle Je les JesieJesieUs
®ebê Deensle Demes mecepetve yemeeJes; l³eeÒeceeCes HeoeLe&cee$eeleer} DeveskeÀ
Yeso, JesieJesieUs DeekeÀej-mJeªHes, ner Heentve lemes Deens ns pes ceeveles, les
%eeve jepeme mecepeeJes.“
leeceefmekeÀ %eeve
Deeleeb leecemee®eWner ef}bie~ meebiesve leQ Jees}Ke ®eebie~
[eJe}eJe³eeb ceelebie-~ meove pewmeW~~18-548~~
’Deelee leeceme%eevee®³ee KetCee SskeÀe. keÀejCe nerve Heg©<ee®es meove
pemes JeeUeJes }eieles, lemes®e ³ee leeceme %eevee®ee l³eeie keÀjeJee }eielees.“
³eÊeg ke=ÀlmveJeoskeÀeqmcevkeÀe³ex meÊeÀcenwlegkeÀced~
DeleÊJeeLe&JeouHeb ®e leÊeecemecegoeËleced~~18-22~~
³eesieoe Þeer%eeveséejer 491
’DeeefCe ns µejerj®e keÀe³e les meJe&mJe Deens cnCetve osnemeÊeÀerle®e pes
ieglb etve jenJeles DeeefCe p³ee}e leÊJee®ee efkebÀJee JesoefJeefnle ÒeceeCee®ee keÀesCeleener
DeeOeej vemelees Je pes DeuHe peeCeerJe osles, l³ee %eeveeme leeceme Demes
cnCeleele.“
³ee %eeveeme veerì DeesUKeeJes Je l³ee®ee meJe&mJeer l³eeie keÀjeJee ³ee
nsletves l³ee®es %eeveosJe meefJemlej efJeJes®eve keÀjleele. les Demes:
leNneR efkeÀjerìer peQ %eeve~ efnb[W efJeefOe®esefve Jem$esnerve~
Þegleer Heeefþceesjer veive~ cnCeewefve les³eeb~~18-549~~
SjeRner µeem$eyeefìkeÀjeR~ peQ efvebos®eW efJeìe}Jejer~
yees}efJe}smeW [eWiejeR~ c}W®íOecee&®eeb~~550~~
peQ ieeb %eeve SsmeW~ iegCeûenW leecemeW~
Iesle}W YeesJeW efHemeW~ nesJeesefve³eeb~~551~~
HetJeea lesjeJ³ee DeO³ee³eele De%eeve}#eCe s ÒekeÀìJeleebvee %eeveosJeebveer
pes meebefiele}s nesles, l³ee®ee®e meejebµe Lees[îeeHeÀej HeÀjkeÀeves leeceme
iegCeJeCe&ve keÀjleebvee l³eeb®³ee Yee<esle ³esle Demelees. les cnCeleele:
’ns Depe&gvee! efJeOeer®es Jem$e ve vesmelee ÞegleerkeÀ[s Heeþ keÀªve pes
%eeve veeieJes efn[ b les; Þegleer jenesle, efle®³ee oemeerHeoer DemeCeeN³ee meeceev³e
µeem$eebveener pes pegceevele veener DeeefCe µeem$eeb®eer ³eLes®í efveboe keÀªve
p³ee %eeveeves l³eebvee nÎHeej keÀªve mJele: c}W®íOecee&®ee Deemeje Iesle}e
Deens; les leeceme %eeve Demeles. l³ee %eeveeves leceesiegCeªHeer efHeµee®®ee®³ee
Deenejer peeTve yeg×erme Jes[sefHemes kesÀ}s Deens.“
peQ mees³ejerkesÀ yeeOeg vesCeW~ HeoeLeeA efve<esOeg vee cnCeW~
efvejesefJe}sb pewmeW megCeW~ µetv³eûeeceeR~~552~~
les³eeb leeW[eR peQ vee[}W~ keÀeb Keeleeb pesCeW Hees}W~
leQef®e SkeÀ Jee}s~ Sj IesCeWef®e~~553~~
HeeneR meesveW ®eesefjleeb Gbefo©~ ve cnCes Le© efJeLe©~
vesCeW ceebmeKeeF©~ keÀe}W ieesjW~~554~~
veevee JeveeceepeeR yeesnjeR~ keÀ[meCeer pesJeeR ve keÀjer~
keÀeb peerle ces}W ve efJe®eejer~ yewmeleeb ceeµeer~~555~~
Deieeb Jeeblee keÀeb Jee{}s³eeb~ meepegkeÀ keÀeb me[ef}³eeb~
efJeJeskegÀ keÀeJeef}³eeb~ veener pewmee ~~556~~
lewmeW efveef<e× meeb[gefve os³eeJeW~ keÀeb efJeefnle DeeojW Ies³eeJeW~
ns efJe<e³eeb®esefve veebJeW~ vesCeWef®e pees~~557~~
’Deesmee[ ieeJeele mees[}suîee kegÀ$³eeÒeceeCes ceve:Hetle meb®eej keÀjCeejs;
Heeefnpes les efJe<e³e Yeesieleebvee p³eeme veel³eeb®ee ÒeefleyebOe peeCeJele veener;
KeeC³ee®ee efJeefOeefve<esOe vemeCeejs, Demes les %eeve Demeles. l³ee®³ee leeW[er
pees He[le veener efkebÀJee p³eeves leeW[ HeesUles, lesJe{e HeoeLe& mees[tve meieUs
HeoeLe& KeeC³eele l³ee®ee neleKeb[e Demelees. meesves ®eesjCeeje Gboerj ®eesKe
Je [eiee®es meesves Demes pemes peeCele veener; lemee®e ³ee®ee ÒekeÀej Demelees.
efceUs} les ceebme keÀeUsieesjs Demee Yeso ve keÀjlee les HeÀVee keÀjefJeles, FlekeÀe
l³eeme ceebmeenej efÒe³e Demelees. jeveele Hesì}s}e JeCeJee pemes Dees}smegkesÀ
keÀcee&®es mJeªHe
Gvces<e:32:ef$eiegCeelcekeÀ keÀce&J³eeHeej
peeCele veener, meJe&®e peeUtve Yemcemeele keÀjlees; efkebÀJee efpeJeble ÒeeCeer
efkebÀJee Òesle ve Heenlee ceeµeer peµeer l³ee®³eeJej yemeles; DeLeJee DeVe leepes
keÀer DeeskeÀ}s}s Deens, megûeeme keÀer me[}s}s Deens, ³ee®ee keÀeJeȳee}e
pemee efJeJeskeÀ vemelees; l³eeÒeceeCes efveef<e× ìeketÀve ÐeeJes Je efJeefnle lesJe{s®e
efJe<e³e YeesieeJesle, Demes p³ee®³ee }sKeermeg×e vemeles, les®e ns leeceme
%eeve mecepeeJes.“
pesleg}W Dee[ He[W efoþeR~ leWleg}W Ies efJe<e³eeef®e meeþeR~
ceie leQ m$eerêJ³e Jeebìer~ efµeµveesojeb~~18-558~~
leerLee&leerLe& ns YeeKe~ GokeÀeR veeneR mevees}Ke~
leneve Jees}s leQef®e megKe~ Jeeb®egefve³eeb~~559~~
les³eeef®eHejer KeeÐeeKeeÐe~ ve cnCeW efveÐeeefvebÐe~
leeW[eR DeeJe[s leQ cesO³e~ Ssmeeef®e yeesOeg~~560~~
’p³ee p³ee efJe<e³eeJej l³ee®eer ¢äer He[les, ceie les êJ³e Demees keÀer
keÀesCeleerner m$eer Demees, l³ee®ee efµeµveesojeves }ies®e GHeYeesie I³eeJee Deµeer
³ee %eeveecegUs ÒeJe=Êeer Demeles. HeeCeer HeefJe$e Deens keÀer DeHeefJe$e, µeg× Deens
keÀe Deµeg×, l³ee®eer HeJee&meg×e ve keÀjlee ns %eeve kesÀJeU le=<eeµeebleermeeþer les
Deesþeme }eJeC³eeme Yeeie Hee[les. leneve µeceJeC³eemeejKes megKe les keÀesþ}s!
l³ee®eÒeceeCes KeeÐe Jee DeKeeÐe, efvebÐe ke=Àl³e Jee DeefvebÐe keÀce&, ³ee®ee
efJe®eejmeg×e ve keÀjlee, pes leeW[eme DeeJe[s}, ceveeme ©®es}, les meJe&
GÊece Je HeefJe$e®e, Demes ns %eeve mecepeles.“
}e}mee Je Deemegjer Je=Êeer
DeeefCe m$eerefJe<e³eer lej yees}e³e}e®e vekeÀes FlekeÀer DeemeÊeÀer les
%eeve ÒemeJeles:
DeeefCe m$eerpeele eflelegkeWÀ~ lJeieWefê³eWef®e Jees}Kes~
efle³eWefJeKeeR mees³eefjkeWÀ~ SkeÀef®e yeesOeg~~18-561~~
HeQ mJeeLeeA peQ GHekeÀjW~ les³eeef®e veece meesef³ejs~
osnmebyebOeg ve mejs~ efpe³eW %eeveer~~562~~
ce=l³et®eW DeeIeJeWef®e DeVe~ DeeIeJeWef®e Deeieerb FbOeve~
lewmeW peieef®e DeeHeg}er Oeve~ leeceme %eevee~~563~~
Ssmesefve efJeée mekeÀ}~ pesCeW efJeKeeWef®e ceeefve}W kessÀJe}~
les³eeb SkeÀ peeCeW HeÀ}~ osnYejCe~~564~~
’meieȳee m$eerpeeleerme lees lJeieWefê³eeÜejs®e peCelees. m$eermeejKes
GHeYeesieeb®es Je megKee®es Hejce Deeiej®e veener, Demee mee#eelkeÀej Pee}suîee
l³ee ceneYeeieeme efle®³eeµeer HeÀÊeÀ }QefiekeÀ Demee®e mebyebOe, SJe{s®e veeles
DeesUKeC³eeme pes %eeve Yeeie Hee[les, les leeceme Demeles. lemes®e pees GHe³eesieer
He[lees Je DeeHeuîee HeÀe³eÐee®ee Demelees, l³eeme®e lesJe{îeeHegjles mees³ejs
mecepeC³ee®eer Je l³eeHe}erkeÀ[s veelesmebyebOe ve DeesUKeCes Deµeer leeceme
%eevee®eer GHepele ÒeJe=Êeer Demeles. ce=l³et}e pemes meieUs peiele®e DeVe
Demeles; efkebÀJee meieUs HeoeLe& pemes Deiveer®es FbOeve cee$e Demeleele; l³eeÒeceeCes
meieUs peiele DeeHe}er Oeve Deens - DeeHeuîee GHeYeesieemeeþer Deens, Demes
mecepeCes ner leceesiegCe ÒeyeU DemeCeeN³ee %eevee®eer efcejemeoejer Demeles“
³eesieoe Þeer%eeveséejer
DeekeÀeµeHeeflelee veerje~ pewmee efmebOetef®e SkeÀ Leeje~
lewmeW ke=Àl³epeele Goje-~ }eieeR yegPes~~18-565~~
Jeeb®etefve mJeie&g vejkegÀ DeeLeer~ les³eeb nsleg ÒeJe=efÊe efveJe=efÊe~
F³eW DeeIeefJe³eWef®e jeleer~ peeefCeJes®eer peQ~~566~~
peQ osnKeb[e veece Deelcee~ F&éej Hee<eeCeÒeeflecee~
³e³eeHejewefle Òecee~ {}eW vesCeW~~567~~
cnCeewefve Heef[}sefve µejerjW~ kesÀ}sefvemeeR Deelcee efJemejs~
ceeb YeesieeJe³eeb Gjs~ keÀesCe JesKeW~~568~~
’Demes peeCetve efveJJeU efJe<e³eesHeYeesie, kesÀJeU GojbYejCeekeÀ[s les
%eeve ÒeJe=Êe keÀjles. pemee DeekeÀeµeeletve He[CeeN³ee HeeC³eeme mecegêer®e
Leeje Demelees, lemes mecemle keÀce&s les %eeve GojHees<eCeemeeþer®e keÀjJeles.
³eeefµeJee³e mJeie& Je vejkeÀ Deensle DeeefCe l³eebvee ÒeJe=efÊeefveJe=efÊe ³ee keÀejkeÀ
nesleele, Deµee peeefCeJes®eer les %eeve kesÀJeU keÀeUje$e®e keÀjles. osne®³ee
legkeÀ[îeeme Deelcee ceeveC³eeme }eJeCeejs, Hee<eeCee®³ee Òeeflecesme F&éej
cnCeJeCeejs les %eeve Demes DeuHe cees}e®es Demeles. cnCetve l³ee leeceme
%eeveecegUs Deµeer þece mecepetle nesles keÀer µejerj He[}s keÀer ce=l³etHejeble
mJeie&vejkeÀ Yeesiee³e}e Deelcee Gjlees®e keÀesþs!“
vee F&ée© Heenleeb Deens~ lees YeesieJeer ns peNneR nes³es~
leNneR osJeesef®e Kee³es~ efJekeÀesefve³eeb~~18-569~~
ieebJeeR®eW osJe}séej~ efve³eecekeÀef®e nesleer mee®eej~
leNneR osµeeR®eW [eWiej~ GieW keÀeb Demeleer~~570~~
Ssmee efJeHee³esb osJees ceeefvepes~ leNneR Hee<eeCecee$eef®e peeefCepes~
DeeefCe Deelcee lebJe cnefCepes~ osnebleQef®e~~571~~
’DeeefCe F&éej ceveg<³eeme l³eeves kesÀ}suîee HeeHe-HegC³eelcekeÀ keÀcee¥®eer
HeÀUs osJeJelees, Demes cnCeeJes lej l³ee®eer l³ee oie[eOeeletb®³ee cetleea
efJeketÀvemeg×e KeeC³ee®eer le³eejer Demeles. ceie Demee Hee<eeCee®ee osJe keÀme}er
leer HeeHeHegC³eeb®eer HeÀUs YeesieeJe³eeme }eJeCeej! efveJJeU osKeeJ³eekeÀjlee
DemeCeeN³ee l³ee Òeefleceebvee pej SJe{s meeceL³e& Deme}s lej DeeefCe osJeUele}s
oie[eOeeW[îeeb®es osJe pej SJe{s me=äer®es efve³eceve keÀjle Deme}s, lej
ceie osµeesosµeeR®es De®eeì HeJe&le - HelLejeb®es Deie[yebye Hene[ ns kesÀJe{s
ceesþs osJe Demeleer}, veener keÀe! Demes leer leeceme %eeveJe=Êeer efJe®eeje³e}e
}eJeles. osJe pejer ceeve}e lej ³ee®e keÀuHevesves lees efveJJeU Hee<eeCee®ee
mecepeCes DeeefCe osneme®e Deelcee KejeKegje mecepeCes ns ³ee %eevee®es
}#eCe Deens.“
’ns leeceme %eeve cnCepes mee#eele leceesiegCe®e!“
JejJej®³ee Je=Lee %eeveeme Yeg}CeeN³eebyeÎ} Heg{s SskeÀe:
SjW HeeHeHegC³eeefokeWÀ~ leQ DeeIeJeWef®e keÀjewefve }efìkeWÀ~
efnle ceeveer DeiveercegKeW~ ®ejCeW peQ keÀeb~~18-572~~
pewb ®eecee®eW [es}W oeefJeleer~ peW Fbefê³eW iees[er }eefJeleer~
leQef®e meeb®e ns Òeleerleer~ HegÀ[er pes³eeb~~573~~
keÀcee&®es mJeªHe
492 meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
’FleGHej meJe& HeeHeHegC³ee®³ee keÀuHevee Keesìîee mecepetve µeg×eµeg×,
efJeefOeefve<esOe ve yeeUielee, Deiveer pemee meceesj pes pes ³esles, l³ee®ee HeÀ[µee
Hee[lees, lemes pes pes efJe<e³eesHeYeesie efceUleer} les meJe&®³ee meJe& YeesieeJes Deµeer
ceveesOeejCee les %eeve keÀjJeles.“
efkebÀyengvee Ssmeer ÒeLee~ Jee{leer osKemeeR HeeLee&~
OegbJeeef®e ies}er Je=Lee~ DeekeÀeµeeR pewmeeR~~18-574~~
keÀesj[e vee Jees}e~ GHesiee DeeLeer ies}e~
lees Jee{ewefve cees[}e~ YeW[g pewmee~~575~~
veevee Gbmee®eer keÀCemeW~ keÀeb veHegbmekeÀ ceeCemeW~
yeve }eie}W pewmeW~ meeyejer®eW~~576~~
vee leNneR yee}keÀe®eW ceve~ keÀeb ®eesjeIejeR®eW Oeve~
DeLeJee ie}mleve~ µesef}³eW®eW~~577~~
lewmeW peQ Jee³eeCeW~ Jeesmee} efomeW peeCeCeW~
les³eebleQ ceer cnCeW~ leeceme %eeve~~578~~
’®ece&®e#etvb ee pes DeeJe[s}, Fbeêf ³eebme pes iees[ }eies}, les®e ®eebie}s,
Deµeer Òeleerleer les leeceme %eeve osles. Depe&gvee! Oegje®eer Jes} peµeer ieieveele
®e{les, leµeer ³ee Òeleerleer®eer Glejb[er melele Jee{leer®e Demeles. YeW[e®ee
Je=#e vee efpeJebleHeCeer keÀeceeme ³esle vee JeeUuîeeJej! efveJJeU Gb®e Jee{tve lees
efve©He³eesieerHeCes cees[vt e He[lees. efkebÀJee Tmee®eer keÀCemes peµeer kesÀJnener yeer
Oejle veenerle; DeLeJee veHegmb ekeÀ ceeCetme pemee Òepevevee®³ee keÀeceer meJe&Lee
De#ece Demelees; meeJejer®³ee Jeveeleer} Pee[s peµeer vee peUCee®³ee GHe³eesieer
Demeleele vee Flej keÀµee®³ee; efkebÀJee yeeUkeÀe®es ceve pemes yeesOenerve Demeles;
efkebÀJee µesUer®es DepeeieU mleve pemes otOeemeeþer efve©He³eesieer®e þjleele;
pemes ®eesje®³ee Iejer ies}} s s êJ³e DeeHeuîee GHe³eesieer ³esle veener; l³eeÒeceeCes
efvejLe&keÀ Je leÎve mJewj Deµeer peer peeCeerJe Demeles, Demes pes %eeve cnCetve
mecepe}s peeles, les JeemleefJekeÀ %eeve vemeleebner leeceme %eeve cnCetve
DeesUKe}s peeles.“
leQneR %eeve F³eeb Yee<ee~ yeesef}pes lees YeeJees Ssmee~
peel³ebOee®eeb keÀeb pewmee~ [es}eb Jee[g~~18-579~~
keÀeb yeefOeje®eW veerì keÀeve~ DeHes³ee veece Heeve~
lewmeW Dee[veebJe %eeve~ leecemee les³eeb~~580~~
ns Demes efkeÀleer yees}eJeW~ leNneR SsmeW peQ osKeeJeW~
leQ %eeve veJns peeCeeJeW~ [es}me lece~~581~~
SJeb efleneR iegCeeR~ Yesefo}W ³eLee}#eCeeR~
%eeve %eelesefµejesceCeer~ oeefJe}W legpe~~582~~
’pemee pevceebOee®ee [esUe efJeµee} Deens, Demes cnCeeJes; efkebÀJee
yeefnjìe®es keÀeve ieesefpejs Deensle Demes cnCeeJes; DeLeJee DeHes³e êJ³eeme®e
Hes³e cnCeeJes; l³ee®eÒeceeCes Deµee leeceme %eeveeme Gieer®e®e %eeve cnCetve
mebyeesOee³e®es, Pee}s! Demees. ns HejesHejerves efkeÀleer meebieeJes! Demes les %eeve
vemetve mJe®í®e cnCeeJe³ee®es lej efveJJeU Hees<e}s}e leceesiegCe®e mee#eele
³eesieoe Þeer%eeveséejer 493 Gvces<e:32:ef$eiegCeelcekeÀ keÀce&J³eeHeej

Deens. ns Þeesl³eeb®³ee efµejesceCeer! meÊJejpeleceeoeRveer nesCeejs %eevee®es leerve leevnsuîee yee}keÀe®es ve kebÀìeUlee Hee}veHees<eCe keÀjles, l³eeÒeceeCes meJe&mJe
ÒekeÀej l³eeb®³ee }#eCeebmen ceer leg}e Deelee®e meebefiele}s.“ Jes®etvener Deµeer efJeefnle keÀcex Dee®ejCes Je l³eeb®es HeÀU ceveer ve Oejlee les meJe&
ef$eefJeOe keÀce&:::: ye´ïeeHe&Ce keÀjCes, ner meeeflJekeÀ keÀce& keÀjC³ee®eer neleJeìer Deens.“
meeeqÊJekeÀ keÀce& DeeefCe efÒe³e Deeef}³eeb mJeYeeJeW~ meye} JeW®es Gjs HeÀeGJeW veesn~s
Deeleeb ³eeef®e ef$eÒekeÀeje %eevee®esefve OevegOe&je~ lewmeW melÒemebieW keÀjeJeW~ Hee©<eW peNneR~~18-591~~
ÒekeÀeµeW nesleer iees®eje~ keÀle&³eeef®e³eeb ef¬eÀ³ee~~18-583~~ leNneR DekeÀjCee®esefve KesoW~ Üs<eeleQ peerJeeR ve yeebOeW~
cnCeewefve keÀce& HeQ ieeb~ Devegmejs efleneR Yeeiee~ peeef}³ee®esefve DeeveboW~ HegbÀpees vesCeW~~592~~
ceesnjW Peeef}³eeb JeesIeeb~ HeeCeer pewmeW~~584~~ SsmesSsefme³eeb neleJeefì³ee~ keÀce& efveHeÀpes peQ Oevebpe³ee~
leQef®e %eeve$e³eJeµeW~ efJeefJeOe keÀce& peQ Demes~ peeCe meeeqÊJekeÀ ns les³eeb~ iegCeveece ieeb~~593~~
lesLe meeeqÊJekeÀ lebJe SsmeW~ Heefjme DeeLeeR~~585~~ ’DeeefCe efÒe³e J³eÊeÀer Dee}er Demelee l³ee®³ee mevceeveeLe&
’Deelee ³ee®eÒeceeCes keÀl³ee&®³ee ef¬eÀ³ee %eevee®³ee ³ee leerve ÒekeÀej®³ee DeeHeuîeepeJeU®eer meJe& meeceûeer Ke®e&}er peeTve keÀener®e efµe}ÁkeÀ Gj}er
ÒekeÀeµeele keÀµee iees®ej nesleele, les SskeÀ. SkeÀ®e HeeCeer pemes JesieJesieȳee veener lejer l³ee®es pemes Yeeve vemeeJes; l³eeÒeceeCes melmebie, meblemeceeiece
Hee$eeleer} DeesIeebvee Devegmeªve JesieJesieȳee ÒekeÀejs Jeenles, l³eeÒeceeCes Deµee Òemebieer DeeHe}er efvel³e vewefceefÊekeÀ keÀce&s keÀjC³ee®es yeepetme He[}s
%eeve$e³eer®³ee ³eesies meÊJe-jpe-lece ³ee leerve Yeeieebvee Devegmeªve keÀce& lejer l³eekeÀjlee Keso ve ceeveCes, lemes®e Deµeer keÀcex ³eLee³eesi³e Heej He[}er
ef$eefJeOe ÒekeÀej®es keÀmes Demeles, les Heene. l³eeleer} ÒeLecele: meeeqÊJekeÀ lej Deeveboeves HegÀ}tve ve peeCes, Deµeer meeeqÊJekeÀ keÀce&keÀl³ee&®eer Je=Êeer Demeles.
keÀcee&®ee Yeeie SskeÀ.“ Deµeer }#eCes ÒekeÀì keÀjle pes keÀce& nesles, l³eeme, ns Oevebpe³ee! meeeqÊJekeÀ
efve³eleb me²jefnlecejeieÜs<ele: ke=Àleced~ keÀce& Demes meeLe& veece Deens.“
DeHeÀ}ÒesHmegvee keÀce& ³eÊelmeeeqÊJekeÀceg®³eles~~18-23~~ jepeme keÀce&
’HeÀ}ekeÀeb#ee ve þsJelee, Òeerleer Je Üs<e ³eeb®ee l³eeie keÀªve, efvejemeÊeÀ ³e³eeJejer jepemee®eW~ }#eCe meebefiepew} meeb®eW~
Deble:keÀjCeeves pes efve³ele Jee efJeefnle keÀce& keÀjC³eele ³esles, l³eeme meeeqÊJekeÀ ve keÀjer DeJeOeevee®eW~ JeeCesHeCe~~18-594~~
keÀce& cnCeC³eele ³esles.“ ’Deelee jepeme keÀcee&®eer }#eCes meebielees. lejer }#eHetJe&keÀ SskeÀC³eeyeeyele
%eeveosJe meebieleele: let keÀmetj keÀª vekeÀesme.“
leNneR mJeeefOekeÀeje®esevf e ceeieX~ Dee}W peNneR ceeefve}W DeebieW~ ³eÊeg keÀecesHmegvee keÀce& meen*dkeÀejsCe Jee Hegve:~
HeefleJe´les®esefve Heefj<JebieW~ efÒe³eeleW pewmeW~~18-586~~ ef¬eÀ³eles yeng}e³eemeb leêepemecegoeËleced~~18-24~~
meebJeu³ee Deebieeb ®ebbove~ Òeceoe}es®eveeR Debpeve~ ’keÀec³e keÀcex Jej DenbkeÀej Oeªve DeeefCe DencenefcekesÀves kesÀ}er lej
lewmeW DeefOekeÀejemeeR ceb[ve~ efvel³eHeCeW peQ~~587~~ l³eebme jepeme cnCeleele.“
leQ efvel³ekeÀce& Ye}W~ nes³e vewefceefÊekeÀeR meeJeeF}W~ Deµee keÀcee¥®³ee KegCee %eeveosJe meebieleebvee cnCeleele:
meesve³eeefme pees[}W~ meewjY³e pewmeW~~588~~ leNneR IejeR ceeleeefHelejeb~ Oe[ yees}er veeneR mebmeeje~
DeeefCe Deebieeb peerJee®eer mebHeÊeer~ JeW®etevf e yee}e®eer keÀjer Hee}leer~ Sj efJeée Yejer Deeojeb~ cetKe&g pewmee~~18-595~~
Heefj peerJeW GyeieCeW ns efmLeleer~ ve Heens cee³e~~589~~ keÀeb leg}meer³esef®e³eeb Pee[eb~ ogªefve ve IeeHes efmeblees[e~
lewmeW meJe&mJeW keÀce& Devegÿer~ Heefj HeÀ} ns ve met³eW efoþer~ êe#eeref®e³eeb yeg[eb~ otOeef®e }eefJepes~~596~~
GefKelee ef¬eÀ³ee HeeþeR~ ye´ïeWef®e keÀjer~~590~~ lewmeeR efvel³e vewefceefÊekeWÀ~ keÀceX efpe³eW DeeJeµ³ekeWÀ~
’HeefleJe´les®³ee Deeef}bieveeves Heleerme pemee meblees<e neslees, l³eeÒeceeCes les³eebef®e³eW efJeKeerb ve µekesÀ~ yewþ}e Gþtb~~597~~
DeeHeuîee DeefOekeÀejevegmeej JesoefJeefnle Je µeem$eesÊeÀ Demes keÀce& Jeeìîee}e Sjeb keÀec³ee®esefve leNneR veebJeW~ osn meJe&mJe DeeIeJeW~
Dee}s cnCepes l³eele®e meceeOeeve HeeJeCes, ns meeeqÊJekeÀ %eeve}#eCe Deens. JeWef®eleebner ve ceveJeW~ yeng SsmeW~~598~~
meeJeȳee Debieeme ®ebovee®es efJe}sHeve pemes µeeseYf eJeble keÀjles; efkebÀJee Òeceos®³ee ’DeeF&Jeef[}ebvee efn[ermeefHeÀ[erme keÀje³e®eer DeeefCe peieeleu³ee Flej,
ves$eeleer} Debpeve pemes efle®³ee ªHe³eewJeveele Yej Iee}les; l³eeÒeceeCes efvel³e Deieoer #egêeleer} #egê J³eÊeÀeRµeermeg×e DeeojHetJe&keÀ Jeeiee³e®es Deµeer SKeeÐee
keÀcex ner keÀce&keÀl³ee&me Yet<eCeer³e Demeleele. Deµee efvel³e keÀcee¥vee Jej vewecf eefÊekeÀ cetKe& ceeCemee®eer peµeer jerle Demeles; DeeefCe legUµeer®³ee Pee[eJej }ebyetvemeg×e
keÀcee¥®eer pees[ efceUe}er lej meesv³ee}e megiebOener pemee DemeeJee, lemes HeeC³ee®ee efµeblees[eosKeer} G[Jee³e®ee veener, Hejbleg HeÀ}oe³ekeÀ cnCetve
mecepeeJes. µejerj Je ÒeeCeeb®eermeg×e Òemebieer HeJee& ve keÀjlee ceeT}er peµeer êe#eJes}er®³ee cegUebµeer otOee®eer Oeej Oeje³e®eer Deµeer }esYeer ceeCemee®eer

keÀcee&®es mJeªHe
³eesieoe Þeer%eeveséejer
ke=Àleer Demeles. l³eeÒeceeCes efvel³e vewefceefÊekeÀ Deµeer peer keÀcex DeeojHetJe&keÀ
keÀjeJe³ee®eer Demeleele, l³eeb®³eemeeþer Gþtve GYes jenC³ee®es HeefjÞecemeg×e
keÀje³e®eer le³eejer vemeCes DeeefCe keÀec³e HeÀ}oe³eer Deµee keÀcee¥®³ee veeJeeves
cee$e meJe&mJeemen osnmeg×e Ke®e&}e lejer keÀceer®e Deens, Demes ceeveCes ne
jepeme keÀcee&®ee Yeeie Deens.“
Deieeb osJe{er Jee{er }eefnpes~ lesLe cees} osleeb ve OeeFpeW~
Hesefjleeb Hegjs ve cnefCepes~ yeerpe pesJeeR~~18-599~~
keÀeb Heefjmeg peeef}³eeb neleeR~ }esne}eieeR meJe& mebHeÊeer~
JeW®eg keÀefjleer ³es GVeleer~ meeOekegÀ pewmee~~600~~
lewmeeR HeÀ}W osKeewefve HegÀ[W~ keÀec³ekeÀceX ogJee[W~
keÀjer Heefj leQ LeeskeÀ[W~ kesÀ}Wner ceveer~~601~~
pesCeW HeÀ}keÀecegkeWÀ~ ³eLeeefJeOeer vesìkeWÀ~
keÀec³e keÀerpeW eflelegkeWÀ ef¬eÀ³eepeele~~602~~
’p³ee J³eJenejele Jee{erefoJe{er®eer ÒeeHleer nesles, l³eebmeeþer efkeÀleerner
êJ³e Ke®ee&Jes }eie}s, lejer Ke®e& keÀjCeeN³ee®³ee peerJeeJej ³esle veener;
efkebÀJee efye³eeCes efpelekesÀ peemle HesjeJes eflelekesÀ peemle HeerkeÀ ³esF}
& ³ee Deeµesves
µeslekeÀjer pemee HesjC³eele keÀeìkeÀmej keÀjle veener; Heefjme neleer }eie}e
keÀer meieUer mebHeÊeer Ke®e& keÀªve }esKeb[ efJekeÀle IesC³eemeeþer, GVeleer
keÀªve IesC³eeceeies }eieCeeje meeOekeÀ peµeer lecee keÀjle veener; l³eeÒeceeCes
Del³eble keÀþerCe, keÀäoe³ekeÀ Deµeer Üe[ keÀec³e keÀcex l³eeb®³ee HeÀUebkeÀ[s
Heentve kesÀ}er peeleele DeeefCe les kesÀ}s}s HeCe Lees[s Demes ceeve}s peeles.
Deµee ÒekeÀej®eer meJe& keÀec³e keÀcex efJeefOeJele µeem$eevegmeej Ie[Jetve DeeCeCes
ne jepeme keÀcee¥®ee ef¬eÀ³eekeÀ}eHe Deens.“
FleGHejeble DenbkeÀejeves ³egÊeÀ neslmeeleer leer keÀcex kesÀ}er peeleele:
DeeefCe les³eebner kesÀef}³ee®eW~ leeW[eR }Jeer oeW[er®eW~
keÀceea ³ee veebJeHeeþe®eW~ JeeCeW meejer~~18-603~~
lewmee Yejs keÀcee&nbkeÀe©~ ceie efHelee DeLeJee ieg©~
leQ ve ceveer keÀe}pJe©~ Deew<eOe pewmeW~~604~~
lewmesefve meenbkeÀejW~ HeÀ}eefYe}eKesef®e³eW vejW~
keÀerpes ieeb DeeojW~ pewb peQ keÀebneR~~605~~
Heefj leQneR keÀjCeW yengbJemee~ Je}Ieewefve keÀjer mee³eemee~
peerJeveesHeeJees keÀeb pewmee~ keÀesuneefì³eeb®eeb~~606~~
’DeeefCe Deµeer keÀec³e keÀcex peer kesÀ}er peeleele, l³eeb®eer Deieoer oJeb[er
efHeìu³eemeejKeer peeefnjele keÀªve mJele:me Deµeer keÀcex keÀjCeeN³eeb®ee
DeûeCeer Deµeer Òeefme×er efceUJe}er peeles. Deµee ÒekeÀej®eer keÀcex efme× kesÀu³ee®ee
DenbkeÀej SkeÀoe®ee Debieele Yej}e keÀer keÀeUpJej pemee Deew<eOee®eer cenÊee
ceevele veener, leµeer leerLee&nvt ener HeefJe$e DemeCeeN³ee DeeHeu³ee ceeleeefHel³eeb®eer
Jee iegª®eermeg×e DeJeieCevee kesÀ}er peeles. DenbkeÀej³egÊeÀ nesTve
HeÀ}eefYe}e<esves Demee ceveg<³e pes pes keÀec³e keÀce& ceveeHeemetve keÀjlees DeeefCe
l³eeHeesìer mee³eemeeb®eer HeJee& keÀjle veener, les cnCepes peerJeeJej®es KesU keÀª
keÀcee&®es mJeªHe
494 meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
Heentvener Hegjsmes HeesìeHegjles ve efceUCeeN³ee keÀesuneìîeeb®³ee
GHepeerefJekesÀmeejKes®e þjles.“
SkeÀe keÀCee}eieeR Gbefo©~ DeemekeÀe GHemes [eWieg©~
keÀeb µesJee}esÎsµeW oog&©~ mecegêg [ng}er~~18-607~~
HeeneR efYekesÀHejleW ve }enW~ leNneR iee©[er meeHeg Jeens~
keÀe³e keÀerpes efµeCegef®e nes³es~ iees[g SkeÀe~~608~~
ns Demees HejceeCeg®esefve }eYeW~ Heelee} }befIeleer Jees}byeW~
lewmeW mJeie&megKe}esYeW~ efJe®ebyeCeW peQ~~609~~
leQ keÀec³e keÀce& mekesÀµÁ e~ peeCeeJeW SLe jepeme~...~~610~~
’Gboerj pemee Oeev³ee®³ee SkeÀe keÀCee®³ee DeefYe}e<esves [eWiej®³ee
[eWiej HeesKeªve ìekeÀC³ee®ee GHeÜîeeHe keÀª Heenlees; efkebÀJee µesJeeU
KeeC³eemeeþer yes[keÀeves mecegꮳee mecegê pemee {JeUtve keÀe{t peeJes; DeLeJee
efYekeÀeN³eeme efceUles, lesJe{smeg×e Kee³e}e efceUe}s veener, lejer DeeHeu³ee
#egê HeesìYeN³ee J³eJemee³eeHeesìer iee©[er pemee meeHeebµeer peerJeeJej Goej
nesTve KesUlees; lemes l³ee ceveg<³ee®es keÀec³e keÀce&s keÀjCes Demeles. keÀe³e
cnCeeJes! SKeeÐee®³ee veefµeyeer {esjcesnvele®e keÀjCes ef}efn}s}s Demeles
Deved Deµeebvee l³ee keÀeyee[keÀäeb®eer GHepele Deµeer iees[er HeCe Demeles!
Demees. SkeÀe HejceeCegSJe{îee íesìîeeµee }eYeeHeeþer JeeUJeer HeeleeU veener
keÀe Oegb[tve keÀe{erle! Demes®e mJeie&megKee®³ee #egu}keÀ }esYeeHee³eer keÌ}sµe
HelkeÀªvemeg×e peer keÀec³e keÀcex kesÀ}er peeleele, leer jepeme keÀcee¥®³ee
meojele cees[leele.“
leeceefmekeÀ keÀce&
...~ Deeleeb ef®eÚ Heefjme~ leecemee®eW~~610~~
’Deelee leeceme keÀcee¥®es mJeªHe SskeÀ“
DevegyevObe #e³eb efnbmeeceveJes#³e ®e Heew©<eced~
ceesneoejY³eles keÀce& ³eÊeÊeecemeceg®³eles~~18-25~~
’ceeie®eeHeg{®ee efJe®eej ve keÀjlee, mJele:®³ee meeceL³ee&®eer Je
ye}eye}e®eer, efnleeefnlee®eer oKe} ve Ieslee ceesnûemle nesTve pes keÀece
DeejbYe}s peeles DeeefCe p³eele vegkeÀmeeve, efJeveeµe DeeefCe ÒeeefCeefnmb ee DeìU
Demeleele, Deµeebme leeceme keÀce& cnì}s peeles.“
³eeyeeyele %eeveosJeeb®es GÃej Demes Deensle:
leNneR leQ ieeb leeceme keÀce&~ peQ efvebos®eW keÀe}W Oeece~
efve<esOee®eW pevce~ meeb®e pesCeW~~18-611~~
peQ efveHeÀpeefJeu³eeHeeþeR~ keÀebneRef®e ve efoKes efoþer~
jsIe keÀeef{ef}³eeb HeesìeR~ les³ee®eeb pesJeeR~~612~~
keÀeb keÀebpeer Iegmeef}ef}³eeb~ keÀeb meejKe© HegbÀefkeÀef}³eeb~
keÀebneR ve efoKes ieeef}ef}³eeb~ Jee}g IeeCee~~613~~
veevee GHeefCeef}³eeb Yetbme~ keÀeb efJebefOeef}³eeb DeekeÀeµe~
veevee ceebef[ef}³eeb Heeµe~ Jeej³eemeeR~~614~~
ns DeeIeJeWef®e pewmeW~ JeebPeW nesTefve veemes~
peQ kesÀef}³eeb HeeþeR lewmeW~ Jeeb³eeef®e pee³es~~615~~
³eesieoe Þeer%eeveséejer 495
’efvebÐe keÀcee¥®es ceensjIej, keÀeȳee keÀepeUerves Yej}s}s Oeece, efveef<e×
keÀcee¥®ee pevce meHeÀ} keÀjCeejs Demes les leeceme keÀce& Demeles. HeeC³ee®³ee
He=ÿYeeieeJej keÀe{}s}er jsIe peµeer efomele veener, lemes®e ³ee keÀcee&®es HeÀ}
¢äerme keÀOeer®e He[le veener. keÀebpeer IegmeU}er lej }esCeer Lees[®s e efceUles!
efJePe}s}e keÀesUmee HegbÀkeÀªve ÒepJeef}le neslees keÀe! JeeUtme IeeC³eele
ieeUtve les} efceUles keÀe! Yetmee GHeÀCetve Oeev³ee®eer jeme keÀOeer le³eej nesles
keÀe! DeekeÀeµeeme ceej}s}e yeeCe keÀesCel³ee }#³ee®ee JesOe Ieslees! DeeefCe
HeÀeme HesÀketÀve l³eele Jeeje keÀOeer De[keÀlees keÀer keÀe³e! ³ee meieȳee ef¬eÀ³ee
peµee efve<HeÀU cnCetve JeebPe Demeleele, l³eemeejKes®e les leeceme
keÀce& Demeles. les kesÀ}s lejer Jee³ee®e peeles.“
SNnJeeR vejosne SJe{W~ Oeve DeeìCeer³eW He[s~
peQ efveHeÀpeefJeleeb cees[s~ peiee®eW megKe~~18-616~~
pewmee keÀce}JeveeR HeÀebmeg~ keÀeef{ef}³eeb keÀebìmeg~
DeeHeCe efPepes veµeg~ keÀce}eb keÀjer~~617~~
keÀeb DeeHeCe DeebieW pe}W~ DeeefCe veeieJeer peiee®eW [es}W~
Helebieg pewmee me}s~ oerHee®esefve~~618~~
lewmesb meJe&mJe Jeeb³eeb peeJees~ Jejer osnener nes³e IeeJees~
Heefj Hegef{}eb DeHeeJees~ efveHeÀpeefJepes pesCeW~~619~~
ceemeer DeeHeCe³eebleQ efie}Jeer~ Heefj Hegef{}eb Jeebleer efµeCeJeer~
ns keÀµce} DeeþJeer~ Dee®ejCe peQ~~620~~
’DeeefCe Jej ns Deme}s keÀce& keÀjleebvee vejosne®ee yeUer ies}e, meieUer
meeOevemebHeÊeer veeµe HeeJe}er DeeefCe peiee®es megKe veä kesÀ}s ies}s
lejer Lees[s®e cnCeeJes, Demes Ieesj Deved De®eeì les keÀce& Demeles.
keÀceUJeveeJeªve keÀeìsjer HeÀeme Dees{le ves}e, lej lees pemee mJele:ner
efPepelees Je keÀceUHeg<Heeb®eener veeµe keÀjlees; efkebÀJee oerHekeÀeÒeefle Üs<e ÒeoerHle
nesTve l³ee®³eeJej PesHe Iee}Ceeje Helebie pemee mJele: lej peUtve veä
neslees®e, Jej efoJee efJePetve peieeme DebOeejele Iee}lees; leµeeÒeceeCes meJe&mJe
Jee³ee peeTve Jej DeeHeu³ee osneJejner DeeIeele p³eele nesleele DeeefCe
Flejebveener DeHee³e neslees, Demes leeceme keÀcee&®es Dee®ejCe Demeles. ceeµeer
veener keÀe mJele:me efieUJetve ogmeN³eebvee Jeebleer keÀjJetve efµeCeJeerle! Deµee
IeeCesj[sHeCee®eer les keÀce& DeeþJeCe keÀjefJeles.“
leWner keÀjeJe³ee oesKeW~ cepe meeceL³e& Demes keÀer vemes~
nWner Heg{er} lewmeW~ ve Heenleeb keÀjer~~18-621~~
kesÀJe{e ceePee GJeeJees~ keÀefjlee keÀesCe ÒemleeJees~
kesÀef}³eebner DeeJees~ keÀe³e SLe~~622~~
F³eW peefCeJes®eer meesSb~ DeefJeJeskeÀe®esefve Hee³eW~
Hegmeewefve³eeb nes³es~ meeìesHe keÀceeA~~623~~
DeeHeg}e Jemeewìe pee}ewefve~ efyemeeìs pewmee JeÚer~
keÀeb mJece³ee&oe efie}ewefve~ efmebOeg Gþer~~624~~
ceie vesCeW yeng Lees[s~ ve Heens ceeies Heg{W~
ceeiee&ceeie& SkeÀJe{W~ keÀjerle ®ee}W~~625~~
keÀcee&®es mJeªHe
Gvces<e:32:ef$eiegCeelcekeÀ keÀce&J³eeHeej
lewmeW ke=Àl³eeke=Àl³e mejkeÀìerle~ DeeHeHej vegjefJele~
keÀce& nes³e leQ efveef½ele~ leeceme peeCe~~626~~
SsmeeR iegCe$e³eefYeVee~ keÀcee&®eer ieeb Depe&gvee~
ns kesÀ}er efJeJeb®evee~ GHeHeÊeeRmeeR~~627~~
’DeeefCe Demes DeIeesj keÀce& keÀjC³eemeeþer mJemeeceL³e& Deens keÀe,
l³ee®es og<HeefjCeece keÀe³e nesleer}, ³eeb®ee efJe®eejmeg×e leeceme keÀlee& keÀjle
veener. DeeHe}s yeU efkeÀleer, Òemebie keÀesCelee Deens DeeefCe keÀce& keÀªve
ÒeeHleer keÀe³e ³ee®ee efJe®eej keÀjC³eeSsJepeer, Demee efJe®eej peer yeg×er keÀª
µekeÀles l³ee meodmeefÜJeskeÀyeg×er}e DeefJeJeskeÀe®³ee Hee³eebKee}er leg[Jetve, lees
lemes keÀce& keÀjC³eeme Deefle o#e neslees. DeeHe}s jeneC³ee®es Jemeleer®es mLeeve
peeUtve Deiveer pemee HewÀ}eJelees; efkebÀJee ce³ee&oe Gu}bIetve meeiejeves pemes
ceeieea ³esF}
& les Heesìele {keÀ}le peeJes; ceeie®eeHeg{®ee efJeJeskeÀ ve yeeUielee,
keÀceerpeemle-DeefOekeÀGCes ve HeejKelee, ceeiee&ceeie& SkeÀ keÀjle pemes les
Demes keÀjle megìleele; l³eeÒeceeCes ke=Àl³eeke=Àl³e mejOeesHeì keÀjle, DeeHe}e
Je Flejeb®ee keÀener®e efJe®eej ve keÀjlee pes keÀce& efveHepeles, les leeceme cnCetve
DeesUKeeJes. leerve iegCeebcegUs keÀcee&®es Demes pes leerve efYeVe ÒekeÀej nesleele,
l³ee meJee¥®es ceer Demes ns meesHeHeefÊekeÀ efJeJes®eve kesÀ}s Deens.“
keÀl³ee&®es ef$eefJeOe Yeso::::
meeeqÊJekeÀ keÀlee&
Deeleeb ³es³eeb®eer keÀceX Yepeleeb~ keÀcee&efYeceeefve³eeb keÀlee&~
lees peerJegner ef$eefJeOelee~ Heeble}e Demes~~18-628~~
®elegjeÞeceJeµeW~ SkegÀ Heg©Keg ®elegOee& efomes~
keÀlex³eeb $ewefJeO³e lewmeW~ keÀce&YesoW~~629~~
Heefj les³eeb efleneR Deebleg~ meeeqÊJekeÀ lebJe Òemlegleg~
meebiesve oÊeef®eÊeg~ DeekeÀCeeA~~630~~
’ns Depe&vg ee! Deelee ner®e keÀcex Dee®ejle Demelee keÀcee&eYf eceeveer keÀl³ee&
peerJeeme peer iegCe$e³eebcegUs ef$eefJeOelee ÒeeHle nesles, keÀce&$ewefJeO³e keÀl³ee&me
keÀµeer ef$eefJeOelee osles, les SskeÀ. SkeÀe®e Heg©<ee®eer ®eej DeeÞeceeb®es Hee}ve
keÀjleebvee JesieJesieUer ªHes veener keÀe efomele! l³eeÒeceeCes keÀl³ee&®³ee nesCeeN³ee
³ee ef$eefJeOe ÒekeÀejebHewkeÀer meeefÊJekeÀ keÀl³ee&®ee ÒekeÀej meebielees. lees ef®eÊe
osTve ÞeJeCe keÀj.“
cegÊeÀme²esçvenbJeeoer Oe=l³eglmeenmeceeqvJele:~
efme×îeefme×îeesevf e&eJf e&keÀej:keÀlee& meeeqÊJekeÀ G®³eles~~18-26~~
’Oe=efle DeeefCe GlmeenHetJe&keÀ, DenbkeÀejjefnle Deble:keÀjCeeves,
keÀce&HeÀ}e®eer DeemeÊeÀer ve þsJelee DeeefCe keÀce& efme×erme peeJees DeLeJee ve
peeJees, l³eeefJe<e³eer efveefJe&keÀej jentve les keÀjCeeN³ee keÀl³ee&me meeeqÊJekeÀ keÀlee&
Demes cnCeleele.“
%eeveosJe meebieleele:
leNneR HeÀ}esÎsµe meebef[ef}³eeb~ Jeeef{leer pesJeeR mejef}³eeb~
µeeKee keÀeb ®eboveeef®e³eeb~ yeeJeVe³ee~~18-631~~
³eesieoe Þeer%eeveséejer
keÀeb ve HeÀ}leebner meeLe&keÀe~ pewefme³eeb veeie}eflekeÀe~
lewefme³eeb keÀjer efvel³eeefokeÀeb~ ef¬eÀ³ee pees keÀeb~~632~~
Heefj HeÀ}µetv³elee~ veeneR les³eeb efJeHeÀ}lee~
HeQ HeÀ}eefmeef®e Heeb[gmeglee~ HeÀ}W keÀeef³emeeR~~633~~
’ce}³eefiejerJejer} ®ebovee®³ee µeeKee HeÀUYeej vemeu³eeves keÀµee
mejUmeesì Jee{leele; efkebÀJee veeieJes}erme HeÀUW veme}er lejer DebieYetle
iegCeOecee&ves efle®es keÀmes meeLe&keÀ nesles! ³eeb®es lej HeÀ}µetv³elescegUs keÀener
efyeIe[le veener; DeeefCe efyeIe[eJes lejer keÀe! keÀe³e HeÀ}eme®e HeÀU ³eeJes
Deµeer DeHes#ee keÀje³e®eer Deens!“
DeeefCe DeeojW keÀjer yengbJemeW~ Heefj keÀlee& ceer ns vegcemes~
Je<ee&keÀe}eR®eW pewmeW~ cesIeJe=bo~~18-634~~
lesJeeRef®e Hejceelceef}biee~ meceHee&Je³eepeesiee~
keÀce&keÀ}eHeg HeQ ieeb~ efveHeÀpeeJe³ee~~635~~
les³eeb keÀe}eleQ vegu}bIeCeW~ osµeµegef×ner meeOeCeW~
keÀeb µeem$ee®eeb JeeleeR HeenCeW~ ef¬eÀ³eeefveCeex~~636~~
Je=Êeer keÀjCeW SkeÀJes}eb~ ef®eÊe peeJeeW ve osCeW HeÀ}eb~
efve³eceebef®e³eeb meebKe}eb~ JeenCeW nve~~637~~
ne efvejesOeg meeneJe³ee}eieeR~ Oew³ee&ef®e³eeb ®eebie®eebieeR~
ef®ebleJeCeer efpeleer DeebieeR~ Jeens pees keÀeb~~638~~
’DeeefCe Je<ee&keÀe}er®es cesIe pemes DenbkeÀeje®ee ie[ie[eì ve keÀjlee
efJeHeg} pe}Je=äer keÀjleele; l³eeÒeceeCes efvel³eeoer keÀcex meieUer ³eLeemeebie
keÀjlees, HeCe ceer keÀlee& Deens Demee DenbkeÀej p³ee}e vemelees; pees ner meJe&
keÀcex Hejceelc³eeme meceHe&Ce keÀjC³ee®³ee nsletves leer µeg×, ³eLeekeÀe},
³eLeeµeem$e JneJeerle, ns µeg× osµe Heentve keÀjlees; keÀce& ³eLeemeebie
keÀjC³eekeÀ[s pees DeeHeu³ee ef®eÊeJe=Êeer Jeentve Ieslees; l³eeb®³ee HeÀUeJej Deeµee
þsJele veener Je keÀcex meeûe mebHeVe JneJeerle cnCetve ³eceefve³eceeb®³ee µe=Kb e}emeg×e
Deeojeves Oew³e&HetJe&keÀ OeejCe keÀjlees DeeefCe l³eemeeþer }eieCeejs Oew³e& pees
ceveerceevemeer Je=Êeerle meoe Jeenlees;“
DeeefCe Deelce³eeef®e³eW DeeJe[eR~ keÀceX keÀefjleeb JejHe[eR~
osnmegKeeef®e³es HejJe[eR~ ³esJeeW ve }ens~~18-639~~
Ssmee efveêe ogjeJes~ #egOee ve yeeCeJes~
megjJee[g ve HeeJes~ Deebiee®eeb þeJees~~640~~
lebJe DeefOekeÀeefOekeÀ~ Glmeenes Oejer Deeieef}keÀ~
meesveW pewmeW legkeÀ~ legìef}³eeb keÀmeeR~~641~~
’DeeefCe Hejceelc³eeme efÒe³e Deµeer leer keÀcex JneJeerle cnCetve pees
osnmegKee®eer HeJee& keÀjle veener; ³eeÒeceeCes keÀcex keÀjleebvee efveêe ogjeJele
ies}er, YegkesÀ®eer JesU ìUtve ies}er, GHeJeeme Ie[}s Je megKee®eer µejerje}e
Yesìmeg×e Ie[}er veener,lejer HeCe DeefOekeÀeefOekeÀ Glmeen Debieer Oeªve
vesìeves Je Þe×sves pees leer keÀcex Heej Hee[le®e peelees; meesves pemes Deiveerle
leeHeJe}s keÀer Jepeve keÀceer Pee}s, lejer keÀmeeme Glejles, l³eeÒeceeCes
keÀcee&®es mJeªHe
496 meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
µejerjkeÀäeb®eer lecee ve keÀjlee ef®eÊeµege×
f keÀejkeÀ Deµeer keÀcex keÀjCeeN³eeme
meeeqÊJekeÀ keÀlee& Demes cnCeleele.“
ef®eÊeµeg×er
peNneR DeeJe[er DeeLeer meeb®e~ leNneR efpeJeerlener me}b®e~
DeebieeR Ieeef}leeb jesceeb®e~ oseKf epeleer meefle³es~~18-642~~
cee Deelces³eeSJeef{³ee efÒe³ee~ Jee}Yes}e pees Oevebpe³ee~
osnef®e efmeoleeb les³eeb~ keÀe³e Kesog nesF&}~~643~~
’ns Heeb[gHeg$ee! Deµee keÀl³ee&®eer }#eCes DeeCeKeer SskeÀ. HeefleÒesceeves
Jes[îee Pee}su³ee HeefleJe´lesme meleer peeleebvee ef®elesle G[er Iesleebvee DebieeJej
Yeerleer®es µenejs pemes Deefpeyeele Gþle veenerle, l³eeHes#eener SJe{îee ceesþîee
efÒe³e Deµee Deelc³eemeeþer l³ee®³eeJej efveleeble Òesce DemeCeeN³ee l³ee Heg©<eeme
osneme efkeÀleerner og:Ke Pee}s, lejer l³eeÒeerl³eLe& keÀcex keÀjle Demeleebvee
Keso keÀesþtve nesF&}!“
cnCeewefve efJe<e³e megjJeæ[g legìs~ pebJe pebJe osnye×er Deeìs~
lebJe lebJe Deevebo ogCeJeìs~ keÀceeA les³eeb~~18-644~~
Ssmesefve pees keÀceX keÀjer~ DeeefCe keÀesCeW SkeWÀ DeJemejeR~
leQ þekesÀ Ssmeer Hejer~ Jeens peNneR~~645~~
leNneR keÀ[e[eR cees[s iee[e~ lees DeeHeCeHeW ve ceeveeR DeJeIe[e~
lewmee þekeÀ}sefvener Lees[e~ veesns pees keÀeb~~646~~
vee leNneR Deeoefj}W~ DeJ³ebie efme×er ies}sb~
leNneR leWner efpebefle}W~ efcejJet vesCeW~~647~~
F³eeb KetCee keÀce& keÀefjleeb~ osefKepes pees Heeb[gmeglee~
les³eeleQ cnefCeHes leÊJeleeb~ meeeqÊJekegÀ keÀlee&~~648~~
’cnCetve Deµeer keÀcex keÀjle Demeleebvee pemepemes efJe<e³emegKe keÀceerkeÀceer
efceUt }eieles DeeefCe osnenbkeÀej Deeìle peelees, lemelemee l³ee®ee Deevebo
ogCeeJele peelees. lees meeeqÊJekeÀ keÀlee& Deµee jerleerves keÀce& keÀjle Demelees.
DeeefCe pej DekeÀmceele SKeeoe iee[e YejJesieele peele Demelee keÀ[îeeJeªve
Kee}er keÀesmeUtve cees[tve He[}e, lej l³ee iee[îeeme pemes og:KeµeeskeÀ
nesle veenerle; l³eeÒeceeCes DeJeef®ele Demes keÀce& keÀjC³ee®es pejer Leebye}s,
lejer lees efnjcegme}e nesle veener. ³eeHes#ee neleer Iesle}s}s keÀce& GÊecejerl³ee
efme×erme ies}s, lejer DeeHeCe keÀener ceesþs kesÀ}s Demee ieJe& lees Jeenle veener.
meeeqÊJekeÀ keÀl³ee&®³ee Deµee leeeqÊJekeÀ efJeJes®eveeveblej Deelee jepeme keÀl³ee&®eer
}#eCes SskeÀ.“
jepeme keÀlee&
Deeleeb jepemee keÀlex³ee~ Jees}KeCeW ns Oevebpe³ee~
peQ DeefYe}eKee peieeef®e³eeb~ Jemeewìe lees~~18-649~~
’peieeleer} meJe& DeefYe}e<eeb®es pees JemeeflemLeeve Demelees, lees jepeme
keÀlee& keÀmee DeesUKeeJee, les Deelee meebielees.“
jeieer keÀce&HeÀ}ÒesHmeg}&gyOees efnbmeelcekeÀesçµegef®e:~
n<e&µeeskeÀeeqvJele: keÀlee& jepeme: HeefjkeÀerelf e&le:~~18-27~~
³eesieoe Þeer%eeveséejer 497
’keÀce&HeÀ}e®eer DeemeÊeÀer DemeCeeje, }esYeer, DeefYe}e<esves keÀce&
keÀjCeeje, efnbmeelcekeÀ Je=Êeer®ee, µeew®e Jee µegef®eYe&tleHeCee vemeCeeje, n<e& Je
µeeskeÀebveer J³eeHe}e peeCeeje Demee keÀlee& jepeme cnCetve Òeefme× Deens.“
pewmee ieebJeeRef®e³eeb keÀµce}e~ GkeÀj[e nes³e SkeÀJes}eb~
keÀeb µceµeeveeR Decebie}e~ DeeIeJe³eebef®e~~18-650~~
les³eeHejer pees DeµesKee~ efJeéeeef®e³eeb DeefYe}eKee~
Hee³eHeeKee}efve³eeb osKee~ Iejìeb Pee}e~~651~~
’pemes ieeJeeleer} meieU³ee IeeCeerme GefkeÀj[e ns SkeÀ®e mLeeve
Demeles; efkebÀJee meieȳee DecebieUemeeþer mceµeeve ner SkeÀ$e ³esC³eeme SkeÀ®e
peeiee Demeles; l³eeÒeceeCes peieeleer} meJe& DeefYe}e<esves p³ee®es Hee³e OegJeeJes
Demes SkeÀcesJe DeeÞe³emLeeve cnCepes jepeme keÀlee& nes³e.“
cnCeewefve HeÀ}e®eeb }eieg~ osKes efpe³eW Deme}ieg~
efle³eW keÀceeA ®eebieg~ jesnes ceeb[eR~~18-652~~
DeeefCe DeeHeCe pee}s³eeb pees[er~ GHejJees vesoer keÀJe[er~
#eCeeb #eCeeb kegÀjeW[er~ peerJee®eer keÀjer~~653~~
ke=ÀHeCeg ef®eÊeeR þsJee DeeHeg}e~ lewmee o#eg HejeefJe³eeb cees}e~
yekegÀ pewmee Kegle}e~ ceemesHeemeeR~~654~~
DeeefCe ieeWJeeR iesef}³eeb peJe}eR~ Peieìef}³eeb Deebie HeÀe}eR~
HeÀ}s Deebleg Hees}er~ yeesjebìer pewmeeR~~655~~
lewmeW ceveW Jee®eW keÀe³eW~ Ye}le³eeb ogKeefJeleg pee³es~...~~656~~
’p³eele keÀceerlekeÀceer Þeceele HeÀU efceUs} Deµeer keÀcex keÀjC³eemeeþer
lees ceeb[ Iee}lees. lemes®e DeeHeCe efceUJe}su³ee êJ³ee®eer keÀJe[er ved keÀJe[er
peleve keÀªve þsJeC³eemeeþer l³eeJeªve peerJemeg×e DeesJeeUtve ìekeÀlees.
DeeHe}e þsJee Deµee ke=ÀHeCeHeCes jeKetve þsJelees. HeCe ogmeN³ee®³ee ceewu³eJeeve
JemletbJej cee$e l³ee®eer }esYeer vepej Demeles. yeieUe pemee ceeµeebJej }#e
þsJetve Demelees, lemes l³ee®es ef®eÊe OeveekeÀ[s Demeles. DeeefCe yeesjebìer®eer
peeUer peµeer peJeU iesu³eeme ceveg<³eeme DeeHeu³ee keÀeìîeele }Hesìtve
Iesles; DeeefCe DebieeJeªve efle}e PeìketÀve ìekeÀC³eeme ies}s lej peµeer
DeesjHeÀe[s keÀe{les; FleGHej efle®eer yeesjs Deµeer Deebyeì{eCe Demeleele keÀer
efpeYes}e ®egv³eemeejKeer HeesUtve keÀe{leele; l³eeÒeceeCes Demee keÀlee& Jee®esves
Flejebme ogKeeJelees; keÀe³esves Flejebme keÀä oslees Je ceveeves Flejebme
neveer Heesnes®eefJelees.“
... ~ mJeeLe& meeefOeleeb ve Heens~ Heje®eW efnle~~18-656~~
lesJeeRef®e DeebieW keÀceeA~ Dee®ejCeW veesnW #eceer~
ve efveIes ceveesOeceeA~ Dejes®ekegÀ~~657~~
keÀvekeÀeef®e³eeb HeÀ}eb~ Deebleg ceepe yeensjer ceew}e~
lewmee meyee¿e ogye}e~ µegef®elJeW pees~~658~~
’mJele:®ee mJeeLe& meeOeleebvee ogmeN³eeb®es efkeÀleerner vegkeÀmeeve Pee}s,
lejer l³ee}e l³ee®eer HeJee& vemeles. lemes®e l³ee®³ee Debieer meeceL³e& veme}s
lejerner Jeeìs} les De®eeì keÀce& keÀjC³ee®eer l³ee®eer F®íe cee$e peyejomle
keÀcee&®es mJeªHe
Gvces<e:32:ef$eiegCeelcekeÀ keÀce&J³eeHeej
Demeles. OeesleN³ee®³ee HeÀUe}e Deele kewÀHeÀ DeeCeCeeN³ee efye³ee Je Jej keÀeìs
Demeleele, Demes les Debleyee&¿e pemes DeHee³ekeÀejkeÀ Demeles, lemes®e Deµee
keÀl³ee&®es Debleyee&¿e oesvnerner Deµegef®eYe&tle Demeleele.“
DeeefCe keÀce&peele kesÀef}³eeb~ HeÀ} }ens peNneR Oevebpe³ee~
leNneR nefjKeW peieeb ³e³eeb~ JeebkegÀef}³eeb Jeens~~18-659~~
DeLeJee peQ Deeoefj}W~ nerveHeÀ} nes³e kesÀ}W~
leNneR µeeskeWÀ lesCeW efpebefle}W~ efOekeÌkeÀejeW }eies~~660~~
keÀceeA jeneìer SsmeeR~ pes³eebleQ nesleer osKemeeR~
leesef®e peeCe ef$eµeg×ermeeR~ jepeme keÀlee&~~661~~
’l³eeves kesÀ}s}s keÀce& pej meHeÀU Pee}s lej, ns Oevebpe³ee! l³ee}e
SJe{e Gvceeo ®e{lees keÀer lees meeN³ee peiee}emeg×e Jes[eJetve JeekegÀu³ee
oeKeJeC³eeme Deveceeve keÀjle veener. ³eeG}ì l³eeves kesÀ}s}s keÀce&
DeHesef#e}s}s HeÀU pej osle vemes}, lej lees nJee}efo} nesTve og:Keeves
l³ee keÀcee&me ne³e! ne³e! Demes efOekeÌkeÀejC³eemener ceeies Heg{s Heenele veener.
keÀcee&®³eeþe³eer Demes Jele&Ceeje keÀlee& jepeme®e Demelees, ns HekeÌkesÀ mecepe.“
leeceme keÀlee&
Deeleeb ³e³eeb HeeþeR S©~ pees kegÀkeÀcee&®ee Deeie©~
leesner keÀªb iees®e©~ leeceme keÀlee&~~18-662~~
’³eeveblej Deelee kegÀkeÀcee&®es efveJJeU Deeiej®e Demee pees leeceme keÀlee&
Demelees, l³ee®es mJeªHe mHeä yeIe.“
De³egÊeÀ: Òeeke=Àle: mleyOe: µeþes vew<ke=ÀeflekeÀesç}me:~
efJe<eeoer oerIe&met$eer ®e keÀlee& leeceme G®³eles~~18-28~~
’®eb®e}, Demebmke=Àle, ieefJe&ÿ, DenbkeÀejcev³e, keÀHeìer, DeeUµeer,
efJe<eeo keÀjCeeje, efJeIvemeblegä, DeeHecele}yeer, oerIe&met$eer Deµee keÀl³ee&me
leeceme Deµeer meb%ee osleele.“
Deµee leeceme keÀl³ee&®es JeCe&ve %eeveosJe Deefle efJemle=leHeCes keÀjleele.
efkeÀbyengvee iegCe$e³eoµe&veeefveefceÊe les Hegve½e SkeÀJeej owJeemegjmebHeÊeer®es efJeefJeOe
Hew}t ÒekeÀìefJeleebvee efomeleele, les Demes:
leNneR ceer }eieef}³eeb kewÀmeW~ Heg{er} pe}le Demes~
ns vesefCepes ngleeµeW~ efpe³eeHejer~~18-663~~
HeQ µem$eW efce³eeb efleKeìW~ vesefCepes kewÀmesefve efveJeìW~
keÀeb vesefCepes keÀe}ketÀìW~ DeeHeg}W kesÀ}s~~664~~
lewmee Heg{ef}³eeb DeeHegef}³eeb~ Ieele keÀefjleer Oevebpe³ee~
DeeojeR JeesKeefì³eeb~ ef¬eÀ³ee pees keÀeb~~665~~
efle³eeb keÀefjle³eebner Jes}eR~ keÀe³e pee}W ns ve meebYee}er~
®e}}e Jee³eg Jeengì}erb~ ®esäW lewmee~~666~~
HeQ keÀjefCe³ee DeeefCe pes³eeb~ ces}g veener Oevebpe³ee~
lees Heengveer efHemes³ee~ keQÀ®eer $ee³e~~667~~
’DeeHeu³eecegUs ogmejs HeoeLe& keÀmes peUle Demeleele, ns Deiveer}e
pemes þeTkeÀ vemeles; DeeHeu³eekeÀ[tve ogmeN³ee®ee ÒeeCeIeele keÀmee nesle
³eesieoe Þeer%eeveséejer
Deens, ns leer#Ce Oeejs®³ee µem$eeme pemes Gcepele veener; DeeHeCeecegUs
Flej keÀmes ce=l³egcegKeer He[leensle, ³ee®eer keÀeUketÀì efJe<eeme peµeer keÀuHevee
vemeles; l³eeÒeceeCes DeeHeu³eecegUs ogmeN³eeb®ee keÀmee Ieele nesle Deens, ³ee®ee
efJe®eejmeg×e leµee JeeF&ì ef¬eÀ³ee Dee®ejCeeN³ee leeceme keÀl³ee&®³ee ieeJeerner
vemelees. JeeJeìUerleer} Jee³eg pemee Flemlele: keÀµee}ener }Hesìle,
keÀµee}ener G[Jetve efiejkeÀeJele efYejkeÀeJetve oslees, l³eeÒeceeCes DeeHeu³ee
ef¬eÀ³ee }njerKeelej keÀµeener ÒekeÀejs keÀjCeeN³ee l³ee leeceme keÀl³ee&®³ee
efJe®eej DeeefCe keÀcee¥®ee cesU yemele veener. l³ee®es meJe& keÀejYeej
Deefve³ebef$eleHeCes ®ee}leele. l³ee®eer Deµeer Jele&CetkeÀ Heenlee Jes[îee®es
Jes[e®eejmeg×e efHeÀkesÀ Jeeìleer}.“
DeeefCe Fbefê³eeb®eW JeesFefj}W~ ®ejewefve jKeW pees efpe³ee}W~
yew}ele}eR }eie}W~ ieesef®e[ pewmeW~~18-668~~
nebme³ee ©ovee Jes}g~ vesCeleeb DeeojeR yee}g~
leenìs G®í=bKe}g~ les³eeHejer~~669~~
pees Òeke=Àefle Deeble}sHeCeW~ ke=Àl³eeke=Àl³emJeeog vesCeW~
HegÀies kesÀ}W Oee}sHeCeW~ GkeÀerj[e pewmee~~670~~
cnCeewefve ceev³ee®esefve veebJeW~ F&éejener Hejer ve Kee}Jes~
mleyOeHeCeW ve ceveJes~ [eWiejemeeR~~671~~
’yew}eJej}s ieese®f e[ pemes l³ee®es jÊeÀ Heerle l³ee}e ie®®e ef®ekeÀìleele,
l³eeÒeceeCes Fbeêf ³eebmeceesj Dee}su³ee efJe<e³eebvee lees IeÆ Oeªve þsJelees DeeefCe
ÒeeCe ies}e lejer mees[le veener. }neve yee}keÀ pemes Jeeìs} lesJne j[les
Deve nmeles, keÀeUJesU les Heenele veener; l³eeÒeceeCes Demee keÀlee&
G®í=Kb e}HeCes Jeeiele Demelees DeeefCe Òeke=ÀefleJeµe Peeu³eeves ®eebieu³ee JeeF&ì
keÀcee¥®ee efJe®eej ve keÀjlee Jeeìs} leer keÀcex keÀjlees. GefkeÀj[e pemee IeeCeerves
Yej}s}e Demelees, lemee lees Deµee Jeeìs} l³ee keÀcee¥®³ee keÀle&l= Jeeves Deesmeb[vt e
Jeenle Demelees. l³eele®e keÀle&l= Jee®³ee DenbkeÀejeves HegÀietve peeTve F&éejemener
ceeve osC³eeme le³eej vemelees. DeeefCe ieJeexVele lej SJe{e Demelees keÀer
ceesþsceesþs [eWiejmeg×e l³ee®³eeHeg{s }epeleer}.“
cevee®es efn[ermeHeCe
DeeefCe ceve pes³ee®eW keÀ}e}eR~ jenìer HegÀ[er ®eesefj}er~
efoþer keÀerj leQ yees}er~ HeC³eebieves®eer~~18-672~~
efkebÀyengvee keÀHeìe®eW~ osnef®e Jeef}}W les³ee®eW~
leQ efpeCeW keÀeR pegJeeje®eW~ efììsIej~~673~~
veesnW les³ee®eeb ÒeeogYee&Jees~ lees meeefYe}eKe efYeu}eb®ee ieebJees~
cnCeewefve veesnW ³esJeeW peeJeeW~les³eeb Jeeìe~~674~~
’l³ee®es ceve keÀHeìer Demeles. JeeieCes keÀeJesyeepe Demeles. l³ee®es neJeYeeJe
Je yeIeCes Jesµ³esmeejKes HeÀmeJes Demeles. l³ee®ee osn®e peCet cetelf e&ceble keÀHeìe®ee
Ie[Je}s}e Demelees. l³ee®es J³eJenej cnCepes pemee keÀener pegieeN³eeb®ee
De·e®e! FlekesÀ HejekeÀesìer®es keÀHeì l³ee®³eeþe³eer Jemele Demeles. Demee
ne leeceme keÀlee& cnCepes ®ee}lesyees}les }gìeª efYeu}eb®es ieeJe®e peCet
Demelees. cnCetve l³ee®³ee JeeìskeÀ[s efHeÀjketÀmeg×e ve³es.“
keÀcee&®es mJeªHe
498 meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
DeeefCe DeeefCekeÀeb®eW veerkeWÀ kesÀ}W~ efJe© nes³e pes³eeb Dee}W~
pewmeW DeHes³e He³ee efceve}W~ }JeCe keÀjer~~18-675~~
keÀeb neRJe Ssmee HeoeLe&g~ Ieele}e DeeieerDeebleg~
leQef®e #eCeeR Oe[eef[leg~ Deeqive nes³e~~676~~
veevee megêJ³eW ieesceìeR~ peeef}³eeb µejerjeR Hewþer~
nesTefve þeleer efkeÀjerìer~ ce}gef®e pesJeeR~~677~~
lewmeW HegÀef[}eb®eW yejJeW~ pes³eeb®eeb YeerlejeR HeeJeW~
DeeefCe efJe©×ef®e DeeIeJeW~ neWneW efveies~~678~~
’DeeefCe l³ee}e keÀesCee®esner yejs HeenJele veener. }eskeÀeb®es keÀu³eeCe
nesle Deme}s}s Heentve l³ee®ee Deelcee keÀemeeJeerme neslees. ceÐe pej ogOeele
efcemeU}s lej otOe ceerþ Ieeleu³eemeejKes veemeles. ieej HeoeLe& pej Deiveerle
ìekeÀ}e, lej }eie}er®e lees Oe[Oe[tve Hesì IesTve peUt }eielees. DeLeJee
Depe&gvee! megûeeme HeoeLee&®eemeg×e µejerjele vejkeÀ neslees. l³eeÒeceeCes Flej
keÀesCee®esner meÓei³e Deµee ceeCemee®³ee Deblejbieer veleêälesle
HeefjCele nesles.“
pees iegCe Ies os oesKe~ Dece=lee®eW keÀjer efJeKe~
otOe Heepeef}³eeb osKe~ J³ee}g pewmee~~18-679~~
DeeefCe SsefnkeÀeR efpe³eeJeW~ pesCeW Hej$ee meeb®e ³eeJeW~
leQ Gef®ele ke=Àl³e HeeJeW~ DeJemejeR efpe³eW~~680~~
lesJneb pes³eeb DeeHewmeer~ efveêe ³es þsefJe}er Ssmeer~
ogJ³e&JenejeR pewmeeR~ efJeìe}W }esìs~~681~~
’meHe& pemee H³ee}su³ee Dece=lelegu³e ogOee®eer efJe<eele HeefjCeleer keÀjlees,
l³eeÒeceeCes ogmeN³eeb®es ®eebie}s iegCe SskeÀ}s keÀer ne l³eeb®es oes<e oeKeJet }eielees.
efkebÀyengvee l³ee®ee ®eebieg}HeCee cnCepes JeeF&ìHeCee Deens, Demes lees HeìJet
Heenelees. DeeefCe SsefnkeÀ ke=Àl³es GÊecejerl³ee keÀªve Heej}ewefkeÀkeÀ keÀu³eeCe
meeOeC³ee®ee Òemebie Dee}e keÀer lees PeesHeer iesu³eemeejKee mleyOe neslees. HeCe
og<ke=Àl³es keÀjC³ee®³ee JesUer cee$e l³ee®eer PeesHe - leer mleyOelee efJeìeUemeejKeer
otj ìekeÀ}er peeles.“
oerIe&met$eer
FleGHej l³ee®eer JeeieCetkeÀ keÀµeer Demeles, Heene:
HeQ êe#ejmee Deece´jmee~ Jes}W leeW[ me[s Jee³emee~
keÀeb [es}s HegÀìleer efoJemeeb~ [g[g}e®eW~~18-682~~
lewmee keÀu³eeCekeÀe}g Heens~ leQ les³eebleW Dee}meg Kee³es~
vee ÒeceeoeR leNneR nes³es~ lees cnCes lewmeW~~683~~
pesJeeRef®e meeieje®eeb HeesìeR~ pe}s DeKeb[ Deeefieþer~
lewmee efJe<eeog Jeens ieebþeR~ efpeJeeef®e³es pees~~~684~~
’IeeCe Keeleebvee keÀeJeUe Heg{s Demelees, HeCe êe#es efkebÀJee Deebyes Heg{s
Dee}s Demelee l³ee®es leeW[ Je´Ceebveer Yeªve iesu³eemeejKes nesles; DeLeJee
Iegye[eme je$eer efJenje³e}e efomeles, HeCe efoJemee cee$e l³ee®es [esUs pemes
HegÀìleele; l³eeÒeceeCes keÀu³eeCee®eer JesU Dee}er Demelee l³ee}e DeeUme
³eesieoe Þeer%eeveséejer 499
ûeemelees, HeCe Òeceeo keÀjleebvee cee$e Demee leeceme keÀlee& oesve HeeJe}s Heg{®s e
Demelees. DeeefCe l³ee®³ee Deble:keÀjCeele efJe<eeo lej SJe{e Demelees keÀer
pemee keÀener Je[Jeeve}®e mecegêeHeesìer DeKeb[ peUeJee Demee.“
}W[esjeDeeieeR OegceeJeefOe~ keÀeb DeHeevee DeebieeR ogie¥efOe~
lewmee lees peerefJeleeJeefOe~ efJe<eeoW kesÀ}e~~18-685~~
DeeefCe keÀuHeebleeef®e³eeb Heeje~ Jesie}Wner pees Jeerje~
met$e Oejer J³eeHeeje~ meeefYe}eKee~~686~~
Deieeb peieener Hejewleer~ µeg®ee Jeens HeQ ef®eÊeeRb~
keÀefjleeb efJeKeeR neleeR~ le=Cener ve }ies~~687~~
Ssmee pees }eskeÀeDeebleg~ HeeHeHegbpeg cetle&t~
osKeefme lees DeJ³eenleg~ leecemeg keÀlee&~~688~~
SJeb keÀce& keÀlee& %eeve~ ³ee efleneR®eW ef$eOee iegCe~
oeefJe}W legpe megpeve-~ ®e¬eÀJeÊeea~~689~~
’DeHeeve Jee³et mejsmleesJej pemee ogie¥Oeerves J³eeHe}s}e Demelees efkebÀJee
}W[îeeb®³ee efJemleJeele pemee Oetj®e Oetj efJePesmleesJej Demelees; l³eeÒeceeCes
l³ee®es DeJeIes peerJeve - meejs Dee³eg<³e JewHeÀu³eûemle Demeles. DeeefCe ns Jeerje
Depe&vg ee! lees FlekeÀe oerIe&met$eer Demelees keÀer Deieoer keÀuHeebleeveblejner HeÀ}s
ÒeeHle JneJeerle ³ee F®ísves OeesjCe DeeKelees. l³ee®es peerJeve ef®eblesves Deieoer
HegjsHetj Yej}s}s Demeles. peiee®³ee YeejeHes#eemeg×e peemle Demes ef®ebles®es
DeesPes lees Jeenle Demelees. HeCe l³ee®³ee oerIe&met$eer keÀejYeejecegUs l³ee®³ee
neleer SJe{er keÀeUpeer keÀªvener meeO³ee ieJelee®³ee keÀe[erSJe{s HeCe HeÀ}
}eiele veener. Demee pees cetelf e&ceble HeeHejeµeer DemeCeeje ceveg<³e let Heenµeer},
lesJne lees leeceme keÀlee& Deens, Demes HekeÌkesÀ mecepe. ns meppeveeb®³ee
®e¬eÀJeleea jepee! keÀce&, keÀlee& Je %eeve ³eeb®es ef$eefJeOe ÒekeÀej ceer leg}e ³eLeemeebie
mecepeeJe}s.“
yegef× Je Oe=leer®es Yeso::::
yegef× Je Oe=efle
³eeveblej yeg×er Je Oe=lee r ³eebefJe<e³eer GneHeesn keÀjleebvee ieerlee meebieles:
yegef×Yexob Oe=lew½ewJe iegCeleefm$eefJeOeb µe=Ceg~
Òees®³eceeveceµes<esCe He=LeÊeÌJesve Oevebpe³e~~18-29~~
’ns Oevebpe³ee! Deelee yeg×er DeeefCe Oe=leer ³eeb®es iegCeebvegªHe nesCeejs
ef$eefJeOe ÒekeÀejs SskeÀ. l³eeb®es JesieJesieUs mebHetCe& mJeªHe ceer leg}e meebielees.“
%eeveosJe cnCeleele:
Deeleeb DeefJeÐes®eeb ieebJeeR~ ceesne®eer Jes{tefve ceoJeer~
mebosne®eer DeeIeJeeR~ }sTefve }sCeeR~~18-690~~
Deelceefve½e³ee®eer yejJe~ pes³eeb Deeefjmee Heens meeJe³eJe~
efle³eW yegef×®eerner OeebJe~ ef$eOee Demes~~691~~
Deieeb meÊJeeefo iegCeeR FneR~ keÀeF¥ SkeÀ efleneR þeF¥~~
ve keÀerpesef®e SLe HeeneR~ peieeceepeeR~~692~~
Deeie vemeleeb HeesìeR~ keÀJeCe keÀeÿ Demes me=äer.~
lewmeW leQ keQÀ®eW ¢µ³ekeÀesìer~ ef$eOee peQ veesnW~~693~~
keÀcee&®es mJeªHe
Gvces<e:32:ef$eiegCeelcekeÀ keÀce&J³eeHeej
cnCeesefve efleneR iegCeeR~ yegef× kesÀ}er ef$eiegCeeR~
Oe=efleefmeneR JeebìCeer~ lewmeeref®e Demes~~694~~
leQef®e SkeÀ Jesie}e}W~ lesLe ef®eÚeR De}bkeÀeefj}W~
meebefiepes} GHeeF}W~ Yeso}sHeCeW~~695~~
’®eesKe[s, megob j DeelceªHe meeJe³eJe p³eele efvejKetve HeeneJes, Demee
Deejmee cnCepes yeg×er. Deµeer ner yeg×ermeg×e DeefJeÐeeªHe mebmeejele ceesnªHeer
Yejpejer Jem$e vesmetve DeelcemebosnªHeer jlveKeef®ele De}bkeÀej }sTve
JeeJejleebvee ef$eiegCeebcegUs leerve ÒekeÀej®eer Demeles. ³ee meÊJeeoer ef$eiegCeebveer
ef$eOee kesÀ}s}er veener, Deµeer SkeÀlejer Jemlet ³ee ÒeHeb®eele Deens keÀe³e!
me=äerceO³es Demes keÀesCeles keÀeÿ Deens keÀer p³ee®³ee Heesìer Deiveer veener!
l³eeÒeceeCes ³ee ef$eiegCeebveer yeg×ermener leerve ÒekeÀej®es kesÀ}s Deens. lemes®e
Oe=leer®esner Demes®e leerve Yeeie Pee}s Deensle. ns meJe& Yeeie JesieUe}s keÀªve
l³eeb®eer Debie}#eCes l³ee YesoebÒeceeCes meefJemlej meebielees.“
Heefj yegef× Oe=efle F³eeb~ oesneR YeeieeceepeeR Oevebpe³ee~
DeeOeeR ªHe yegef×ef®e³eeb~ Yesoeefme keÀªb~~18-696~~
leNneR GÊecee ceO³eceeb efveke=Àäeb~ mebmeejeefme ieeb megYeìe~
ÒeeefCe³eeb ³esefle³eeb Jeeìe~ efleveeR DeeLeer~~697~~
peQ DekeÀjCe keÀec³e efveef<e×~ leQ ns ceeie& eflevneR Òeefme×~
mebmeejYe³eW meyeeOe~ peerJeeb ³e³eeb~~698~~
’Deelee ns Oevebpe³ee! yeg×er DeeefCe Oe=leer ³eebHewkeÀer ÒeLece yeg×er®es
ef$eYeso Je }#eCes Heent ³ee. ns megOeerj ³ees×îee! ÒeeefCecee$e mebmeejele GÊece,
ceO³ece Je keÀefveÿ Deµee leerve ÒekeÀej®³ee Jeeìebveer ÒeJesµeleele.
efJeefnle keÀcee&®ejCe ve keÀjCes, keÀec³e keÀcex Dee®ejCes Je efveef<e× keÀce&s
keÀjCes; ³ee l³ee leerve Òeefme× Jeeìe Deensle. peerJeebvee ³eebcegUs mebmeejYe³e
ef v ecee& C e nes l es . cnCet v e ³ee ceeiee¥ v eer peeCes oes < e³eg Ê eÀ Je
yeeOeekeÀejkeÀ Deens.“
meeeqÊJekeÀ yeg×er
cnCeewefve DeefOekeÀejW ceeefve}W~ peQ efJeefOe®esefve JeesIeW Dee}W~
leQ SkeÀef®e SLe Ye}W~ efvel³e keÀce&~~699~~
’Demes Demeu³eeves mJeeefOekeÀejevegªHe efJeefOeJele Jeeìîee}e pes efvel³e
keÀce& ³esles, les®e SkeÀcee$e kesÀJeU keÀjC³eeme ³eesi³e Je GVeleerkeÀejkeÀ cnCetve
cnì}s peeles.“
ns peeCeCeeN³ee meeeqÊJekeÀ yeg×er}e ieewjefJeleebvee Þeerke=À<Ce cnCeleele:
ÒeJe=efÊeb ®e efveJe=efÊeb ®e keÀe³ee&keÀe³ex Ye³eeYe³es~
yevOeb cees#eb ®e ³ee JeseÊf e yege×f : mee HeeLe& meeeqÊJekeÀer~~18-30~~
’ns HeeLee&! peer yeg×er keÀjCeer³e Je DekeÀjCeer³e ³eebvee peeCeles; ÒeJe=eÊf eceeie&
Je efveJe=eÊf eceeie&, mebmeejYe³e Je l³eeHeemetve DeYe³e keÀmes ÒeeHle nesles ns DeesUKeles
DeeefCe yebOe keÀµeecegUs neslees DeeefCe cees#e keÀmee ÒeeHle nesF} & ns veerì peeCeles,
leer®e meeeqÊJekeÀ Demeles.“
³eesieoe Þeer%eeveséejer 500
%eeveosJe ³ee µ}eskeÀe®eer GkeÀ} keÀjle cnCeleele;
leQef®e DeelceÒeeeqHleHeÀ}~ efoþer metefve kesÀJe}~
keÀeb peQ pewmeW keÀeb pe}~ mesefJepes leeneveW~~18-700~~
³esleg}sefve leQ keÀce&~ meeb[eR pevceYe³e efJe<ece~
keÀªefve os megiece~ cees#eefme×er~~701~~
SsmeW keÀce& keÀjer lees Ye}e~ mebmeejYe³eW meebef[}e~
keÀjCeer³elJeW Dee}e~ cegceg#egYeeiee~~702~~
lesLe peQ yeg×er Ssmee~ ye}er yeebOeW YebjJemee~
cees#eg þsefJe}e Ssmee~ pees[s} SLe~~703~~
cnCeewefve efveJe=efÊeef®e ceebef[}er~ metefve ÒeJe=efÊe le}eR~
F³eW keÀceX yeg[kegÀ}er~ os³eeJeeR keÀeb vee~~704~~
’HeeC³eeves®e peµeer leneve YeeieJee³e}e Heeefnpes, l³eeÒeceeCes
DeelceÒeeHleer®eer le=<ee njC³eemeeþer kesÀJeU µeem$eefJeefnle keÀcee&®ee®e GHe³eesie
neslees. Demes®e keÀce& Deefveä mebmeeje®es Ye³e Iee}Jetve cees#ee®eer menpe®e
ÒeeHleer keÀªve osles.Demes keÀce& keÀjC³eeves cegceg#eglJe }eYeles DeeefCe
pevcecejCee®ee HesÀje ®egkeÀlees. Demes efve<keÀece keÀce&®e cees#eÒeeHleer keÀjJetve
osF} & Demee p³ee®³ee yeg×erves efve½e³e kesÀ}s}e Demelees, l³ee}e ÒeJe=eÊf eJe=#ee®³ee
leUer®e efveJe=eÊf eªHeer HeÀUeb®ee me[e He[}s}e meeHe[lees. keÀcex keÀjle Demelee
l³eeme cees#eÒeeHleer nesles.“
le=<eelee& HeeefCe³es efpeCeW~ keÀeb Hetjebr He[ef}³eeb ÒeJeenCeW~
DebOeketÀHeieleeb efkeÀjCeW~ met³ee&®esefve~~18-705~~
veevee HeL³ebes mf e Deew<eOe }enW~ leNneR jesieW oeì}ener efpe³es~
keÀeb ceervee efpeJne}e nes³es~ pe}e®ee peNneR~~706~~
leNneR pes³eeb efpeJeerleeb~ veener pesJeeR Dev³eLee~
lewmeW keÀceeA F³eW ÒeJeÊe&leeb~ pees[sef®e cees#eg~~707~~
’l³eeves SkeÀoe keÀe ne efve½e³e kesÀ}e keÀer l³ee}e, le=<eele& pemee HeeCeer
efceUtve peielees efkebÀJee DebOeeN³ee efJeefnjerle He[}suîeeme pemes met³e&efkeÀjCe
peerJeve osleele; jesiepepe&j Deve J³eeOeeRveer ûeeme}suîeeme pemes HeL³eHeeCeer
Je Deew<eOeebveer veJepeerJeve ÒeeHle nesles; efkebÀJee HeeC³eeefJevee le[HeÀ[CeeN³ee
ceeµee}e HeeC³eeves pemes peerJeoeve efceUles, l³eeÒeceeCes l³ee ceeiee&ves ®ee}t
}eielee}eielee®e cees#eÒeeHleer nesles.“
ns keÀjCeer³eeef®e³eeb keÀ[s~ peQ %eeve DeeLeer ®eesKe[W~
DeeefCe DekeÀjefCe³e ns HegÀ[W~ SsmeW peeCe~~18-708~~
peer efle³eW keÀec³eeefokeWÀ~ mebmeejYe³eoe³ekeWÀ~
Deke=Àl³eHeCee®eW DeebyegKeW~ Heef[}W pes³eeb~~709~~
efle³eW keÀceeA DekeÀe³eeA~ pevcecejCemece³eeR~
ÒeJe=efÊe He}Jeer Hee³eeR~ ceeefie}eRef®e~~710~~
’Deµeer megevf eef½ele yeg×er ceveg<³eeme keÀjCeer³e keÀcex keÀesCeleer Je DekeÀjCeer³e
keÀcex keÀesCeleer; keÀesCel³ee keÀcee¥Jej leer keÀec³e Deensle cnCetve ve keÀjC³ee®es
efµeblees[s G[}s Deensle; mebmeejYe³e keÀesCel³ee keÀcee¥veer efvecee&Ce nesles,
keÀcee&®es mJeªHe
meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
³ee®es %eeve keÀjJetve osles Je Deµee DekeÀjCeer³e pevcecejCe³egÊeÀ keÀcee¥þe³eer
DemeCeeN³ee ÒeJe=Êeer}e ceeie®³ee Hee³eer®e HeUJetve }eJeles.“
HeQ DeeieerceepeeR ve efjIeJeW~ DeLeeJeeR ve Ie}Jes~
OeieOeieerle veeieJes~ µet} pesJeeR~~18-711~~
keÀeb keÀe}³eeCee OegbOegJeeleg~ osKeewefve ve Ie}Jes neleg~
ve Je®eJes KeesHesDeebleg~ JeeIeeef®e³es~~712~~
lewmes bkeÀce& DekeÀjCeer³e~ osKeesefve ceneYe³e~
GHepes efve:mebosn~ yeg×er efpe³eW~~713~~
’peUl³ee Deeieerle pemee ÒeJesµe keÀjJele veener; DeLeebie HeeC³ee®³ee
[esnele peµeer G[er IesJeJele veener; DeLeJee OeieOeieerle leHle µetU pemee
OejJele veener; efkebÀJee HeÀCeHeÀCeCeeje keÀeUe veeie Heentve l³ee}e OejC³eemeeþer
pemee nele Heg{s keÀjJele veener; Jee JeeIee®³ee {es}erle pemes peeJeJele veener;
l³eeÒeceeCes DekeÀjCeer³e keÀcee&me Heentve p³ee Deµee yeg×ercegUs efve:mebons ceneYe³e
GHepeles, leer meeeqÊJekeÀ Demeles.“
Jeeef{}W jebOetefve efJeKeW~ lesLe peeefCepes ce=l³eg ve ®egkesÀ~
lesJeeR efve<esOeeR keÀeb osKes~ yebOeeleW peQ~~18-714~~
ceie yebOeYe³eYeefjleeR~ efle³eW efveef<e×W ÒeeHleeR~
efJeefve³eesieg peeCeW efveJe=efÊe~ keÀcee&ef®e³es~~715~~
Ssmesefve keÀe³ee&keÀe³e&efJeJeskeÀeR~ ÒeJe=efÊeefveJe=efÊeceeHekeÀeR~
Keje kegÀ[eHeejKeer~ efpe³ee Hejer~~716~~
lewmeeR ke=Àl³eeke=Àl³eµeg×er~ yegPes peQ efvejJeefOe~
meeeqÊJekeÀ cnefCeHes yeg×er~ leQef®e letb peeCe~~717~~
’efJe<e efcemeUtve efme× kesÀ}s}s DeVe mesJeve kesÀuîeeme ce=l³et pemee
nceKeeme þsJe}s}e®e Demelees, l³eeÒeceeCes efveef<e× keÀcex kesÀuîeeme yebOeve
nceKeeme Deens, ns peeCetve Deµeer yeg×er l³ee keÀcee¥®ee l³eeie keÀjCes peeCeles.
p³eeÒeceeCes jlveHeejKeer KeN³eeKeesìîee jlveebme HeejKetve Ieslees, l³eeÒeceeCes
ÒeJe=eÊf eefveJe=Êeer®³ee keÀmeesìerJej keÀjCeer³e Je DekeÀjCeer³e Deµee keÀcee¥vee veerì
HeejKetve IesCeejer Deµeer ner yeg×er Demeles. meowJe Demes peeCetve l³eeÒeceeCes
keÀce& keÀjJeCeejer Jee ìeUCeejer peer yeg×er Demeles, efle}e meeeqÊJekeÀer
Demes cnCeleele.“
jepeefmekeÀ yeg×er
Deelee jepemeer yeg×er®eer }#eCes Heene:
³e³ee Oece&ceOece¥ ®e keÀe³e¥ ®eekeÀe³e&cesJe ®e~
De³eLeeJelÒepeeveeefle yege×f : mee HeeLe& jepemeer~~18-31~~
’ns HeeLee&! p³ee yeg×erves Oece& Je DeOece&, keÀe³e& JeDekeÀe³e& ³eeb®ee Gef®ele
efveCe&³e nesle veener, leer yeg×er jepeme nes³e.“ ³eeyeeyele %eevesµe
Lees[ke̳eele cnCeleele:
DeeefCe yekeÀe®eeb ieebJeeR~ IesHes #eerjveerj mekeÀ}JeeR~
keÀeb Denesje$eeR®eer ieeWJeeR~ DeebOe}W vesCeW~~18-718~~
pes³eeb HegÀ}eb®ee cekeÀjbo HeÀebJeW~ lees keÀeÿW keÀesªb OeebJeW~
Heefj Ye´cejHeCeW veJnW~ DeJneb pesJeeR~~719~~
³eesieoe Þeer%eeveséejer 501
lewmeeR F³eW keÀe³ee&keÀe³eX~ Oecee&Oece&ªHeW efpe³eW~
efle³eW ve ®eespeefJeleeb pee³es~ peeCeleer peQ keÀeb~~720~~
Deieeb [esef}³eebJeerCe ceesefle³eW~ Iesleeb Hee[g efce}s efJeHee³eW~
ves efce}CeW leQ Deens~ þsefJe}W lesLe~~721~~
lewmeW DekeÀjCeer³e DeJe®eìW~ vees[Jes leNneR®e }esìs~
SjJeeR peeCeW SkeÀJeìW~ oesvneR peQ keÀeb~~722~~
’yeieȳeeb®³ee ieeJeer pemee veerj#eerjefJeJeskeÀ DemeC³ee®es keÀejCe veener;
efkebÀJee DeebOeȳeeme efoJeme Je je$e peµeer SkeÀceskeÀele ieglb e}s}er Demeleele Je
l³eele}e HeÀjkeÀ peeCeJele veener; DeLeJee HegÀ}eb®ee cekeÀjbo ®eesKeC³ee®es
keÀece Ye´cej pesJe{îee DeeJe[erves keÀjlees, lesJe{îee®e iees[erves }eketÀ[
keÀesjC³eemener OeeJelees, l³eele Ye´cejlJeeme peµeer keÀener®e yeeOee ³esle veener;
l³eeÒeceeCes keÀe³e& Je DekeÀe³e&, Oece& Je DeOece&, ³eeb®e efJeJeskeÀ keÀjCes peer
peeCele veener Je Jeeìs} les keÀe³e& keÀjC³eeme ceveg<³eeme ÒeJe=Êe keÀjles leer
yeg×er, ceesl³eeb®eer HeejKe vemelee les efJekeÀle Iesleuîeeme DeYeeJeeves®e pemes
®eebie}s ceesleer HeojeR He[leer}, l³eeÒeceeCes mejmekeÀì meJe& keÀcex keÀjJele
megìuîeeves keÌJeef®ele®e pesJne DekeÀjCeer³e ke=Àl³e meeceesjs þekeÀle veener lesJne®eer
JesU mees[tve, keÀjCeer³e ke=Àl³e menmee keÀjle veener“
leQ ieeb yegef× ®eesKeefJe<eerb~ peeCe SLe jepemeer~
De#ele ìeefkeÀ}er pewmeeR~ ceebefo³esmeeR~~18-723~~
’}ivee®³ee JesUer De#elee ìekeÀuîee peeleele, l³ee peµee JeOetJejebJej
keÌJeef®ele®e He[leele. HeCe FlejspeveebJej®e peemle keÀªve He[leele.
l³eeÒeceeCes Deµee ÒekeÀejs keÀjJe}suîee keÀcee¥le keÀjCeer³e Yeeie keÌJeef®ele®e
Demetve, DekeÀjCeer³e Yeeie cee$e meJe&le: Demelees. Demes keÀjJeCeejer yeg×er
efveef½eleHeCes jepemeer Demeuîee®eer KetCeieeþ let yeebOetve þsJe.“
leeceefmekeÀ yeg×er
Deelee leecemeer yeg×er®es JeCe&ve SskeÀe:
DeOece¥ Oece&efceefle ³ee cev³eles lecemeeJe=lee~
meJee&Lee&evq JeHejerleeb½e yege×f : mee HeeLe& leecemeer~~18-32~~
’lecemeeves DeeJe=le DemeCeejer, DeOecee&me®e Oece& ceevetve ®ee}Ceejer
DeeefCe efJeHejerle DeLee¥vee®e Kejs mecepeles, leer yeg×er leecemeer nes³e.“
%eeveosJe cnCeleele:
DeeefCe jepee efpe³eeb Jeeìeb pee³es~ leQ ®eesjebemf e Dee[Je nes³es~
keÀeb je#emeeb efoJees Heens~ jeleer nesTefve~~18-724~~
veevee efveOeeveef®e efveowJee~ nes³es keÀes}me³ee®eeb Gb[Jee~
HeQ DemeleW DeeHeCeHeW peerJee~ veeneR pee}W~~725~~
lewmeW Oece&peele leslegkeWÀ~ efpe³eW yeg×erefme HeelekeWÀ~
meeb®e leQ }efìkeWÀ~ Ssmesef®e yegPes~~726~~
leQ DeeIeJeWef®e DeLe&~ keÀªefve Iee}er DeveLe&~
iegCe leQ leQ J³eJeefmLele~ oesKeef®e ceeveer~~727~~
efkebÀyengvee ÞegeflepeeleW~ DeefOeÿgefve kesÀ}W mejleW~
leWleg}Wner GHejleW~ peeCeW peQ yegef×~~728~~
keÀcee&®es mJeªHe
Gvces<e:32:ef$eiegCeelcekeÀ keÀce&J³eeHeej
leQ keÀesCneleWneR ve Hegmeleeb~ leecemeer peeCeeJeer Heeb[gmeglee~
je$eer keÀe³e Oecee&Lee&~ meeb®e keÀjeJeer~~729~~
’jepeceeie& Demelees, lees ®eesjebmeeþer Dee[ceeie& Demelees; je#eme
je$eer®ee®e efoJeme keÀjleele; ogo&wJeer ceeCemee®³eemeeþer Hegj}s}s iegHle Oeve
keÀesUµee®³ee ªHeele DeJelejles; ³eeÒeceeCes®e pes pes Oec³e& Deens, l³eeme
HeeKeb[ ceeveCeejer, mel³eeme Demel³e mecepeCeejer, meJe& µeem$ee®ee efJeHejerle
DeLe& }eJeCeejer, iegCeebme oes<e mecepeCeejer, SJe{s®e keÀe³e! lej Þegelf emebcele
DemeCeeN³ee iees<ìeRvee Deûee¿e mecepeCeejer peer yeg×er Demeles, efle}eleecemeer
cnCeC³eemeeþer keÀesCee ceesþîee peeCekeÀejeme efJe®eejeJes }eieles keÀe³e!“
meeeqÊJekeÀ Oe=efle
SJeb yeg×er®eW Yeso~ eflevneR legpe efJeµeo~
meebefiele}W mJeyeesOe-~ kegÀcego®ebêe~~18-730~~
Deeleeb ³eeef®e yegef×Je=Êeer~ efveäbefkeÀ}e keÀce&peeleeR~
Keebog ceebef[pes Oe=efle~ ef$eefJeOelee pes³eeb~~731~~
efle³eW Oe=leer®esneR efJeYeeie~ eflevneR ³eLeeef}bie~
meebefiepeleer ®eebie~ DeJeOeeve os~~732~~
’Demes ns yeg×er®es ef$eefJeOe YesoÒekeÀej leg}e efJeµeo kesÀ}s. Deelee ³ee
leerve ÒekeÀej®³ee yeg×erb®³ee DevegmejC³eeves pes keÀce&cee$e mebHeVe keÀjeJe³ee®es,
l³eemeeþer p³ee Oe=leer®es DeefOeÿeve Demeles, l³ee Oe=leer®es HeCe leerve ÒekeÀej
nesleele. les me}#eCe meebielees. DeJeOeeve os.“
Oe=leer®es ÒekeÀej Demes:
Oe=l³ee ³e³ee Oeej³eles ceve:ÒeeCeseqvê³eef¬eÀ³ee:~
³eesiesveeJ³eefYe®eeefjC³ee Oe=elf e: mee HeeLe& meeeqÊJekeÀer~~18-33~~
’ns HeeLee&! ceve, ÒeeCe Je Fbefê³es ³eeb®³ee ef¬eÀ³eeb®es ³eesieeµeer SkeÀefveÿ
jenC³eemeeþer GHekeÀejkeÀ þjs} Demes efve³eceve keÀªve l³eebvee Oew³e&HetJe&keÀ
peer DeeJeªve Oejles, leer Oe=leer meeeqÊJekeÀ Demeles.“
³eeefJe<e³eer %eeveosJe cnCeleele:
leNneR Gowef}³eeb efovekeÀ©~ ®eesjermeeR LeeskeWÀ DebOee©~
keÀeb jepee%ee DeJ³eJene©~ kegbÀþJeer pesJeeR~~18-733~~
veevee HeJevee®ee meeìg~ Jeepeerveef}³eeb veerìg~
DeebieWmeeR yeesYeeìg~ meebef[leer cesIe~~734~~
keÀeb Deieml³ee®esefve oµe&veW~ efmebOeg IesTefve neleeR ceewveW~
®ebêeso³eeR keÀce}JeveW~ efceþer osleer~~735~~
ns Demees HeeJeeW G®eef}}e~ ceocegKe ve þsefJeleer Kee}eb~
ieepeewefve HegÀ[eb pee}e~ efmebng peNneR~~736~~
lewmee pees Oeer©~ Gþef}³eeb Deble©~
ceveeefokeWÀ J³eeHee©~ meebef[leer GYeeR~~737~~
Fbefê³eeb efJe<e³eebef®e³eeb ieebþeR~ DeHewme³ee megìleer efkeÀjerìer~
ceveeb cee³es®eeb HeesìeR~ efjieleer oeneR~~738~~
’met³e& GieJe}e keÀer ®eesjebmeeþer keÀeUesKeer je$e nesles; efkebÀJee jepee®eer
Dee%ee efvebÐe keÀcee¥me peµeer DeìkeÀeJe keÀjles; DeLeJee Deieefmle $eÝ<eer
³eesieoe Þeer%eeveséejer 502
¢äerme He[uîeeyejesyej mecegê pemee ceewveeJelees; ®ebêeso³eeyejesyej keÀceUeb®eer
Jeves peµeer efceìleele; efkebÀyengvee efmebn pejer iepe&le meeceesje Dee}e, lejer
ceoesvceÊe nÊeer pemes G®e}}s}s HeeT} Kee}er þsJele veener; l³eeÒeceeCes
DemeCeejs Oew³e& pesJne Deblejer Gefole nesles, lesJne ceveeefokeÀ meJe& Fbefê³es
DeeHe}s efJe<e³eesHeYeesie ìeketÀve Giee®e jenleele; Fbefê³eeb®³ee efJe<e³eeleer}
Deefveye¥Oe J³eeHeejeme DeìkeÀeJe neslees; oener Fbefê³es ceveemen ceewveeJeleele
DeeefCe efceìtve peeTve cee³es®³ee Heesìele DeeHeuîee cetU mJeªHeele
}erve nesleele.“
DeOeesOJe& ieg{W keÀe{eR~ ÒeeCe veJeeb®eer HeW[er~
yeebOeewefve Iee}er G[er~ ceO³ecesceepeeR~~18-739~~
mebkeÀuHeefJekeÀuHeeb®eW }gie[W~ meeb[tefve ceve GIe[W~
yegef×ner ceeefie}ebkeÀ[W~ Gieer®e yewmeW~~740~~
SsmeeR Oew³e&jepeW pesCeW~ ceve ÒeeCe keÀjCeW~
mJe®esäeb®eer mebYee<eCeW~ meeb[efJepeleer~~741~~
ceie DeeIeJeeRef®e me[eR~ O³eevee®eeb Deebleg}eb ce{eR~
keÀeWef[peleer efvejJe[eR~ ³eesieeef®e³eW~~742~~
Heefj Hejceelces³eeb ®e¬eÀJeleea~ GieeCeleer pebJe neleeR~
lebJe }eb®eg ve Iesleer Oe=leer~ Oeefjpeleer efpe³eeb~~743~~
leQ ieeb Oe=leer SLe~ meeeqÊJekeÀ ns efve©leW~
DeeFkeÀ Depe&gveeleW~ ÞeerkeÀebleg cnCes~~744~~
’les Oew³e& DeHeeveJee³et Je ÒeeCe ³eebleer} Yeso veenermee keÀjles. kegÀb [ef}veer
peeie=le nesTve meJe& Heb®eÒeeCe Je GHeÒeeCe ³eeb®eer SkeÀ$e HeW[er yeebOetve,
l³eeb®³eele}s Yeso efJe}erve keÀjle meg<egcvesle ÒeJesµeles. l³ee Oew³ee&®³ee³eesies ceve
DeeHeCe uîee}s}s mebkeÀuHeefJekeÀuHeeb®es Jem$e ìeketÀve osTve efJeJem$e nesles Je
yeg×er®³eener ceeies peeTve yemeles. Demes les Oew³e&jepe ceve, ÒeeCe Je Fbeêf ³eeb®³ee
J³eeHeejebvee DeeìesHeles DeeefCe l³eebvee O³eevee®³ee Debleie&n= ele yebeof mle keÀªve
ìekeÀles Je ³eesieeme DeeHe}e efÒe³e ceevetve peesHeeJeslees lees Hejce ®e¬eÀJeleea
Deelcee DeeHeuîee mJeeOeerve nesle veener, leesHeeJeslees l³ee meJee¥vee efme×eR®eer
}e®e ve mJeerkeÀejlee efve³eb$eCeeKee}er þsJeles; Deµee Oe=leerme meeeqÊJekeÀ
cnCeeJes,“ Demes µeg× meeeqÊJekeÀ Oe=leer®es }#eCe ÞeerkeÀebleeves Depe&gveeme
meebefiele}s Deens.
%eeveosJeeb®es HebLejepeÒesce
meeeqÊJekeÀ Oe=leer®³ee efveefceÊeeves ³eesieOeeje ÒekeÀìJeleebvee %eevesµe Hegve½e
HebLejepee®ee efveJee&Ue osle Deensle, ner iees<ì efpe%eemetbmeeþer }#eCeer³e
Deens. meneJ³ee DeO³ee³eele kegbÀ[ef}veerpeeie=leer Je HebLejepe ³eeb®es pes
efJemle=le JeCe&ve ³esles, l³ee®es mebe#f eHle ªHe ³esLes HeenC³eeme meeHe[les. DeeHeuîee
³eesieÒeCee}er®ee efJeµes<e Demee oeKeefJeleebvee %eevesµe peer ³eesieÒeef¬eÀ³ee mHeä
keÀjleele, leer Deµeer Deens. l³ee Òeef¬eÀ³esle ÒeeCeeHeeveeb®es SkeÀerkeÀjCe,
oµeefJeOe Jee³etb®es SkeÀ$eerkeÀjCe, iet{ Deµee kegbÀ[ef}veer®es GÂesOeve, ceve
Je Fbefê³es ³eebvee kegbÀ[ef}veerÜejs meg<egcveeceeiex veslevesle O³eeveeÜejs
keÀcee&®es mJeªHe
meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
Hejceelceoµe&ve keÀjJeCes, yeg×erHe}erkeÀ[s peeTve l³ee Hejceelc³eeme
DeeHe}e keÀjJetve IesCes; Demes efJeefJeOe Yeeie ³esLesner efomeleele.
ne meJe& Yeeie ieesHee}ke=À<Ceebveer efveJesefole kesÀ}suîee ceve, ÒeeCe Je
Fbefê³eeb®³ee ef¬eÀ³eeb®es efve³eceve keÀªve HejceelceÒeeHleermeeþer SkeÀefveÿsves
Dee®ejeJe³ee®³ee ³eesieceeiee&®es mHeäerkeÀjCe keÀjC³eemeeþer %eeveosJeebveer
meebeif ele}e Deens. ns Jeweµf eäîe O³eeveer IesTve, HebLejepeeme %eeveosJe efkeÀleer
cenÊJe osleele Je ³eesie lees ne®e Demes l³eeb®es efveoxµeve efveefJe&Jeeo DeekeÀUtve
IesTve Deelee DeeHeCe jepeme Oew³ee&®es JeCe&ve SsketÀ ³ee:
jepeefmekeÀ Oe=efle
³e³ee leg Oece&keÀeceeLee&vOe=l³ee Oeej³elesçpe&gve~
Òeme²sve HeÀ}ekeÀe*d#eer Oe=elf e: mee HeeLe& jepemeer~~18-34~~
’ns HeeLee&! ÒemebieevegªHe HeÀ}e®eer DeekeÀeb#ee ceveele þsJetve peer Oe=efle
ceveg<³eeme Oece&, DeLe& Je keÀeceele ÒeJe=Êe nesleebvee meene³³e keÀjles, leer
jepeme nes³e.“
³eeyeeyele %eeveosJe cnCeleele:
DeeefCe nesTefve³ee µejerjer~ mJeie&mebmeeje®eeb oesneR IejeR~
veebos pees HeesìYejer~ ef$eJeieexHee³eW~~18-745~~
lees ceveesjLee®eeb meeiejeR~ Oecee&Le&keÀeceeb®eeb lee©JeeJejer~
pesCeW Oew³e&ye}bs keÀjer~ ef¬eÀ³eeJeeefCep³e~~746~~
peQ keÀce& Yeeb[Je}e met³eW~ les³ee®eer ®eewiegCeeR ³esleer Heens~
SJe{W mee³eeme meens~ pes³eeb Oe=efle~~747~~
leQ ieeb Oe=efle jepeme~ HeeLee& SLe Heefj³esme~...~~748~~
’Depe&vg ee! µejerjer jenCes HelkeÀj}s}e peerJeelcee Oece&, DeLe& Je keÀece
³ee ef$eJeiee¥Üejs mJeie& Je mebmeej ³ee oesvner }eskeÀer Deeveboeves veebole Demeleebvee,
ceveesjLeªHeer meeiejele Oece&DeLe&keÀeceªHeer penepeeletve ef¬eÀ³eeªHeer JeeefCep³e
keÀce&ªHeer Yeeb[Je}e®eer iegbleJeCetkeÀ keÀªve les ®eewHeì nesC³eemeeþer p³ee
Oe=leer®³ee ³eesies mee³eeme keÀjlees; l³ee Oe=leerme jepeme Demes mecepeeJes.“
leeceefmekeÀ Oe=leer
...~ Deeleeb DeeFkeÀ leeceme~ eflemejer peQ~~748~~
’Deelee eflemejer leeceme cnCetve peer Oe=leer Demeles, efle®eer }#eCes SskeÀ.“
³e³ee mJeHveb Ye³eb µeeskebÀ efJe<eeob ceocesJe ®e~
ve efJecegáeefle ogcexOee Oe=elf e: mee HeeLe& leecemeer~~18-35~~
’DeeefCe p³ee Oe=elf e³eesies DeefJeJeskeÀer ceveg<³e efveêe, mebmeejYe³e, og:Ke
DeeefCe ceo ³eebvee ve mees[lee efJe<e³emesJeveele Oev³elee ceevetve efJe<eeoeme
ÒeeHle neslees, leer leeceme Demeles.“
³ee µ}eskeÀe®ee efJemleej keÀjle %eeveosJe meebieleele:
leNneR meJee&OeceW iegCeW~ pes³ee®eW keÀeb ªHe ³esCeW~
keÀesUmee keÀe}sHeCeW~ Ieef[}e pewmee~~18-749~~
Denes Òeeke=Àle DeeefCe nerveg~ les³eebner keÀeR iegCelJee®ee ceeveg~
Heefj ve cnCes HegC³epeveg~ je#emeg keÀeF¥~~750~~
³eesieoe Þeer%eeveséejer 503
HeQ ûenebceepeeR Fbie}g~ les³eeleQ cnefCeHes cebie}g~
lewmee leceeR Oemee}g~ iegCeµeyog ne~~751~~
peQ meJe& oesKeeb®eeb Jemeewìe~ keÀeceef®e keÀeceTefve megYeìe~
GYeeefj}e DeebieJeþe~ pes³eeb veje®ee~~752~~
’keÀesUmee pemee keÀeUsHeCee®ee Ie[}e Deens, l³eeÒeceeCes ³ee
leceesiegCee®es ªHe meJe& DeOece Deµee iegCeebveer mepeJe}s}s Deens.je#emeebvee
veener keÀe HegC³epeve Demes cnCele! l³ee®eÒeceeCes Demebmke=Àle DeeefCe nerve
Deµee ³ee leceesiegCee}e iegCeele®e ceeve}e Deens. veJeûenebceO³es efJemleJe®e
Deµee ûeneme - cebieUeme - cebie} Demes cnCeleele®e vee! lemesb leceesiegCeeme
iegCe Demes Gieer®e®e cnCee³e®es, Pee}s!“
lees Dee}meg metevf e Demes keÀebKeW~ cnCeewevf e efveês kebÀneR ve cegkesÀ~
HeeHeW HeesefKeleeb og:KeW~ ve meebef[pes pesJeeR~~18-753~~
DeeefCe osneOeveeef®e³eeb DeeJe[er~ meoe Ye³e les³eeleQ ve meb[er~
efJemebyet ve µekesÀ OeeW[eR~ keÀeefþC³e pewmeW~~754~~
DeeefCe HeoeLe&peeleeR mvesnes~ yeebOes cnCeewevf e lees µeeskeWÀ þeJees~
kesÀ}e ve µekesÀ HeeHe peeJeeW~ ke=ÀleIveewefve pewmeW~~755~~
DeeefCe DemebleesKe peerJeWmeeR~ Oeªefve þs}e Denefve&µeeR~
cnCeewefve cew$eer lesCeWmeeR~ efJe<eeoW kesÀ}er~~756~~
}meCeebleW ve meb[eR iebOeer~ keÀeb DeHeL³eµeer}ebleQ J³eeOeer~
lewmeeR kesÀ}er cejCeeJeOeer~ efJe<eeoW les³eeb~~18-757~~
’ns megJeerje! meJe& oes<eeb®es mee#eele DeeÞe³emLeeve Deµee ³ee leceeves®e
p³ee veje®es DeJeIes µejerj Ie[efJe}s}s Demeles, lees DeeUmeeme vesnceer
keÀeKeesìer}e ceeªve®e Demelees. cnCetve l³ee}e efveêe keÀener mees[le veener.
melele HeeHes keÀjle peeCeeN³eeme og:Kes peµeer mees[le veenerle, lemes®e ns
Deens. DeeefCe OeeW[îee}e pemes keÀeefþC³e mees[lee ³esle veener, l³eeÒeceeCes
osneOevee®eer DeemeÊeÀer Demeuîeeves l³ee Heg©<eeme Ye³e keÀOeer®e mees[le veener.
DeeefCe ke=ÀleIve Heg©<eeHeemetve HeeHe pemes peele veener, lemes®e Deµee
mebmeejemeÊeÀ ceveg<³eeme µeeskeÀ mees[le veener. lees leecemeer Heg©<e melele
Demeblegä Demelees.“
DeeefCe Je³emee efJeÊekeÀeceg~ ³eeb®ee Jee{Jeer mebYe´ceg~
cnCeewefve ceoW DeeÞeceg~ leesef®e kesÀ}e~~18-758~~
DeeieerleW ve meeb[er leeHeg~ me}eleQ peeleer®ee meeHeg~
keÀeb peiee®ee Jewjer JeeefmeHeg~ DeKeb[g pewmee~~759~~
vee leNneR µejerjebleQ keÀe}g~ ve efJemebyes keÀJeCeW Jes}g~
lewmee DeeLeer De{}g~ leecemeeR ceog~~760~~
SJeb Heeb®ener ns efveêeefokeÀ~ leecemee®eeb þeef³eb oesKe~
efpe³eb Oe=efle osKe~ Oeefj}W Deeneleer~~761~~
efle³eW Oe=efle veebJeW~ leecemeer SLe peeCeeJeW~
cnCeerle}W lesCeW osJeW~ peiee®esefve~~762~~
’l³ee®eer keÀecevee keÀOeer®e le=Hle nesle veener. cnCetve efJe<eeoeves l³ee®³eeµeer
cew$eer kesÀ}er Deens. }meCee}e ogie¥Oe keÀOeer®e mees[tve peele veener. kegÀHeL³e
keÀcee&®es mJeªHe
Gvces<e:32:ef$eiegCeelcekeÀ keÀce&J³eeHeej
keÀjCeeN³eeme J³eeOeer mees[le veener. l³ee®eÒeceeCes l³ee ceveg<³eeme efJe<eeod
cejCeeHe³e¥le meesyele keÀjlees. DeeefCe lee©C³ee®eer cemleer, êJ³ee®eer }e}mee
DeeefCe efJe<e³eemeÊeÀer ³eeb®³eeþe³eer jceceeCe nesTve jeefnuîeeves l³ee leecemeer
Heg©<eeme ceoeves DeeHe}s JeemleJ³emLeeve kesÀ}s Deens. p³eeÒeceeCes Deiveer}e
G<Celee mees[vt e peele veener; efkebÀJee meeHe Jewj mees[le veener; DeLeJee µejerjeme
keÀeU kesÀJnener efJemejle veener; l³eeÒeceeCes leecemeer Heg©<eeme ceo vesnceer®e
Oeªve Demelees. efveêe, Ye³e, µeeskeÀ, efJe<eeo DeeefCe ceo Deµee ³ee Hee®e
oes<eebvee leecemeer Heg©<eeþe³eer p³ee Oe=leerves jeKe}s Deensle, efle}e leecemeer
Oe=leer Demes mecepeeJes,“ Demes lees peieVeeLe cnCee}e.
megKe Je l³ee®es Yeso::::
yeg×er, Oe=efle Je keÀce& ³eeb®ee megKeeµeer DemeCeeje mebyebOe
³eeveblej yeg×er, Oe=efle Je keÀce& ³eeb®ee DevegyebOe Je l³ee®ee megKeeµeer
mebyebOe mHeä keÀjleebvee %eeveosJe cnCeleele:
SJeb ef$eefJeOe peQ yegef×~ keÀerpes keÀce&efve½ees DeeOeer~
lees Oe=leer ³ee efmeef×~ vesFpees SLe~~18-763~~
met³eX ceeie&g iees®e© nes³es~ DeeefCe lees ®ee}leer keÀerj Hee³eW~
Heefj ®ee}CeW leQ Deens~ Oew³eX pesJeeR~~764~~
lewmeeR yegef× keÀcee&leQ oeJeer~ leQ keÀjCemeeceûeer efveHeÀpeJeer~
Heefj efveHeÀpeeJe³eeb nesDeeJeer~ Oeerjlee peQ~~765~~
leQ ns ieeb legpeÒeefle~ meebefiele}er ef$eefJeOe Oe=efle~
³es³eeb keÀce&$es³eeb efve<HeefÊe~ peeef}³eeb ceie~~766~~
SLe HeÀU peQ SkeÀ efveHeÀpes~ megKe pes³eeles cnefCepes~
leQner ef$eefJeOe peefCepes~ keÀce&JeµeW~~767~~
’meÊJejpeleceesiegCeebveer ef$eefJeOe ÒekeÀejeb®eer peer yeg×er nesles, l³ee yeg×erves
pees keÀce&efve½e³e kesÀ}e peelees, lees efme×erme vesCeeN³ee Deµee ³ee ef$eefJeOe
ÒekeÀej®³ee Oe=leer Deensle. met³e&ÒekeÀeµeeves ceeie& GpeUlees. lees ceeie& Hee³eebveer
®ee}eJe³ee®ee Demelees. HeCe l³eemeeþer pemes Debieer yeU }eieles, l³eeÒeceeCes
yeg×erÜejs keÀce& keÀesCeles keÀjeJe³ee®es les þjles; Fbeêf ³emecegoe³e les keÀce& keÀjlees;
Hejbleg les keÀce& Oe=efle³eesies kesÀ}s peeles. ³ee Oe=leer®es pes leerve ÒekeÀej ceer JeCe&ve
kesÀ}s, l³eeÜejs mebHeVe nesCeeN³ee ef$eefJeOe keÀcee¥Heemetve pes ef$eefJeOe ÒekeÀej®es
HeÀU efvecee&Ce nesles, l³eeme megKe Demes cnCeleele.“
leNneR HeÀ}ªHe leQ megKe~ ef$eiegCeeR Yesefo}W osKe~
efJeJeb®etb Deeleeb ®eesKe~ ®eesKeeR yees}eb~~18-768~~
Heefj ®eesKeer leQ kewÀmeeR meebieW~ HeQ IesJees peeleeb yees}yeieW~
keÀeveeRef®e³esner }eies~ neleeR®ee ce}g~~769~~
cnCeewefve pes³ee®esefve DeJnsjW~ DeJeOeevener nes³e yeeefnjW~
lesCeW DeeF&keÀ nes DeeblejW~ efpeJee®esefve~~770~~
’keÀce&ÒekeÀejebvegmeej ns megKe ef$eefJeOe ÒekeÀej®es Demeles. Demes les
iegCe$e³eervegmeej ef$eefJeOe ÒekeÀej®es nesCeejs megKe keÀmes Demeles, ns Deelee
mHeä meebielees. les DeJeOeeveHetJe&keÀ SskeÀ. ceePes yees} FlekesÀ ®eesKe Demeleer}
keÀer les keÀCeXeêf ³eebÜejs SskeÀleebvee l³eebvee keÀCeXeêf ³eeb®ee ceef}ve mHeµe& Peeuîeeme
³eesieoe Þeer%eeveséejer 504
les yees}ner nerCekeÀme nesleer}; cnCetve peerJee®eener peerJe Deµeer peer Deblece&Kg elee meeeqÊJekeÀ megKe
Demeles, efpe®³eecegUs yee¿e DeJeOeevener nÎHeej kesÀ}s peeles; Deµee Deblece&Kg e
Deble:keÀjCeeves ceePes µeg× yees} SskeÀ.“
ef$eefJeOe ÒekeÀej®es megKe
SsmeW cnCeewefve osJees~ ef$eefJeOee megKee®ee ÒemleeJees~
ceebef[}e lees efveJee&nes~ efveªefHelemeW~~18-771~~
’Demes cnCetve Þeerke=À<Ceebveer ef$eefJeOe ÒekeÀej®es megKe efveJesefoC³eeme
meg©Jeele kesÀ}er. les SskeÀe!“
megKeb eqlJeoeveeR ef$eefJeOeb µe=Ceg ces Yejle<e&Ye~
DeY³eemeeêceles ³e$e og:Keevleb ®e efveie®íefle~~18-36~~
³eÊeoûes efJe<eefceJe HeefjCeecesçce=leesHececed~
lelmegKeb meeeqÊJekebÀ ÒeesÊeÀceelceyege×f Òemeeopeced~~18-37~~
’ns YejlekegÀ}Þesÿe! ef$eefJeOe ÒekeÀej®es megKe keÀmes Demeles, les
ceeP³eekeÀ[tve SskeÀ. p³ee megKeele DeY³eemeeves jceceeCe neslee ³esles Je pes
og:Kee®ee efveef½ele veeµe keÀjles; pes DeejbYeer efJe<eeÒeceeCes Jeeì}s lejer Debleer
Dece=leeÒeceeCes HeefjCeece keÀjles; pes Deelcewke̳e yeg×er®³ee ÒemeeoecegUs ÒeeHle
nesles; l³ee megKeeme meeeqÊJekeÀ megKe Demes cnCeleele.“
%eevesµe cnCeleele:
cnCes megKe$e³emeb%ee~ meebiees cnCeewefve Òeefle%ee~
yeesef}}eW leQ Òee%ee~ DeeFkeÀ Deeleeb~~18-772~~
leNneR megKe leQ ieeb efkeÀjerìer~ oeefJepew} legpe efoþer~
peQ Deelce³eeef®e³es Yesìer~ peerJeeefme nes³e~~773~~
Heefj cee$es®esefve ceeHeW~ efoJ³eew<eOe pewmeW IesHes~
keÀeb keÀefLe}e®eW keÀerpes ©HeW~ jmeYeeJeveeR~~774~~
veevee }JeCee®eW pe}g~ nesDeeJe³ee oesefve ®eej Je}g~
osTefve meebef[peleer {e}g~ lees³ee®eeb pesJeeR~~775~~
lesJeeR pee}sefve megKe}sµeW~ peerJeg YeeefJeef}³eeb DeY³eemeW~
peerJeHeCee®eW veemes~ og:Ke pesLeW~~776~~
leQ SLe DeelcemegKe~ pee}W Demes ef$eiegCeelcekeÀ~
leQner meebiees SkewÀkeÀ~ ªHe Deeleeb~~778~~
’ns Òe%eeJeeve Depe&gvee! megKee®es leerve ÒekeÀej meebieC³ee®eer yees}er ceer
kesÀ}er Deens. lej SskeÀ. Deelc³ee®³ee Yesìermejmeer peerJeeme nesCeejs megKe
leg}e efomes} Demes keÀjlees. efoJ³e Deew<eOeer HeefjCeecekeÀejkeÀ nesC³eemeeþer
pemes les cee$esSJe{îee DeuHe ÒeceeCeele JeejbJeej ÐeeJes }eieles; efkebÀJee Keejs
HeeCeer keÀjC³eemeeþer ceerþ HeeC³eele JeejbJeej {JeUeJes }eieles; DeLeJee
keÀLe}eme JeejbJeej jmee³evee®eer Hegìs osle iesuîeeme l³ee®es ©Hess nesles; l³eeÒeceeCes
Deelcee DeeefCe peerJe ³eeb®³ee JesUesJesUer #eCe oesve #eCe nesle peeCeeN³ee
Yesìerletve ÒeeHle nesle peCeeN³ee megKe}sµeeb®³ee JeejbJeej ®e{le ies}suîee
HegìebcegUs peerJelJe Je l³eemebyebOeer®es mebmeejog:Ke ³eeb®ee veeµe nesTve ieesceìs
Demes DeelcemegKe YeeJeles. Demes ns DeelcemegKe ef$eiegCeeb®³ee mebieleerle keÀmes
ÒekeÀìles, les meebielees.“
keÀcee&®es mJeªHe
meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
Deeleeb ®ebovee®eW yeg[~ meHeeA pewmeW ogJee[~
keÀeb efveOeevee®eW leeW[~ efJeJeefme³eeb pesJeeR~~18-778~~
Deieeb mJeieeb&R®eW ieesceìW~ Dee[Je ³eeiemebkeÀìW~
keÀeb yee}HeCe oemeìW~ $eemekeÀe}~~779~~
ns Demees oerHeeef®e³eW efme×er~ DeJeIe[ Oetb DeeOeeR~
vee leNneR lees DeesKeoeR~ efpeYes®eeb þeDees~~780~~
les³eeHejer Heeb[Jee~ pes³eeb megKee®eeb efjieeJee~
efJe<ece lesLe ces}eJee~ ³eceoceeb®ee~~781~~
’®ebove megJeeefmekeÀ Je µeerleU Kejs! HeCe l³ee®³ee Kees[e}e meHee&®ee
efJeUKee Demelees. iegHleOevee®³ee meeþîeeJej efHeµee®®e yeme}s}s Demeles.
mJeie&ªHeer ceesnkeÀ megKeebveer oeì}s}s DejC³e ÒeeHle keÀjC³eemeeþer
³e%e³eeieeoer DeJeIe[ ceeie& ®eesKeeUeJee }eielees. lee©C³e GHeYeesieC³eeHetJeea
yeeUHeCee®³ee jesiejeF& Je $eemeeletve Heej JneJes }eieles. SJe{s®e keÀe³e!
oerHee®eer ÒeYee DevegYeJeC³eeHetJeea keÀeUe Oetj HeneJee }eielees. Deew<eOes
HeefjCeecekeÀejkeÀ Demeleele, HeCe leer mesJeve keÀjlesJesUer leeW[ JeeF&ì nesles.
Depe&gvee! ³eeÒeceeCes®e ³eceoceeb®ee keÀþerCe leeHe menve kesÀuîeeefµeJee³e Kejs
megKe efceUle veener.“
osle meJe&mvesne efceþer~ DeebieeR SsmeW Jewjei³e þer~
mJeie&mebmeejeb keÀebìeR~ keÀeef{leef®e~~782~~
efJeJeskeÀÞeJeCeW Deefle $eemeW~ pesLe Je´lee®ejCeW keÀke&ÀµeW~
keÀefjleeb peeleer YeeskeÀmeW~ yeg×îeeefokeÀeb®eW~~783~~
meg<egcves®esefve leeW[W~ efieef}pes ÒeeCeeHeevee®eW }eW{s~
yeesnefCe³esmeeref®e SJe{s~ Yeejer pesLe~~784~~
’mJeie& Je mebmeej ³eeleuîee megKeebvee Deesjyee[tve keÀe{le, meJe&
mebmeejemeÊeÀer®ee veeµe keÀjle Debieer ÒeLece Jewjei³e GYes jenles.
efvel³eeefvel³eefJeJeskeÀe®³ee DevegmebOeeveeves Je keÀ[keÀ Je´leeb®³ee Dee®ejCeeves
yeg×îeeoer meJe& Fbeêf ³eeb®es }®ekesÀ lees[}s peeleele. meg<egcvee cegKeeves ÒeeCeeHeeveeb®es
}es{b ®s ³ee }eW{s efieUeJes }eieC³ee®es mebkeÀì ³ee megKee®³ee DeejbYeer®e menve
keÀjeJes }eieles.“
peQ meejmeebner efJeIe[leeb~ nes³e Jeesnengefve Jelme keÀeef{leeb~
veJns YeCebieg oJeef[leeb~ YeeCe³eeJe©veer~~18-785~~
HeQ cee³esHeg{gefve yee}kegÀ~ keÀe}W vesleeb peQ SkegÀ~
nes³e keÀeb GokegÀ~ legìleeb ceervee~~786~~
lewmeW efJe<e³eeb®eW Iej~ Fbefê³eeb meebef[leeb Leesj~
³egieebleg nes³e leQ Jeerj~ efJejeieer meeneleer~~787~~
Ssmee pes³eeb megKee®ee DeejbYeg~ oeJeer keÀeefþC³ee®ee #eesYeg~
ceie #eerjeeqyOe }eYeg~ Dece=lee®ee pewmee~~788~~
’®e¬eÀJeekeÀ efceLegvee®ee pees[e HegÀìuîeecegUs l³eebvee pes og:Ke nesles;
iee³eer®³ee keÀemesKee}er efHeCeeN³ee Jeemeje}e lesLetve Kes®etve keÀe{leebvee l³ee}e
pes leerJe´ og:Ke nesles; Yeeb[îeeJeªve ceeµeer}e nekeÀ}leebvee efle}e pemes
³eesieoe Þeer%eeveséejer 505
og:Ke nesles; efkebÀJee ceeles®³ee Heg{îeeleer} SkegÀ}les SkeÀ yee}keÀ keÀeUeves
efnjeJetve ves}s Demelee efle}e p³ee DeleerJe Jesovee nesleele; ceeµee}e peUeyeensj
keÀe{leebvee l³ee®eer peer le[HeÀ[ nesles; lesJe{s®e, efkebÀyengvee l³eentvener
DeefOekeÀ®e og:Ke ³ee megKee®³ee DeejbYeer YeesieeJes }eieles. Fbefê³eebvee
efJe<e³eebHeemetve efJeYeÊeÀ keÀjleebvee ³egieeble nesC³eeFlekesÀ og:Ke efJejeieer Heg©<eebvee
meeneJes }eieles. DeejbYeer®e SJe{s og:Ke l³ee megKee®³ee ÒeeHleerHetJeea Heojer
³esles les peCet keÀener Dece=lecebLeveemeeþer IegmeUuîee peeCeeN³ee #eerjmecegêe®³ee
#eesYeC³eemeejKes Demeles.“
Heeefnef}³eeb Jewjei³eiej}eb~ Oew³e&µebYeg Jees{Jeer ie}e~
leNneR %eeveece=leW meesnes}e~ HeenW pesLe~~18-789~~
’megjJeeleerme ³eceoceªHeer JeemegkeÀer meHee&®³ee oesjerves µejerjªHeer
ceboejeme jJeer keÀªve Deble:keÀjCeªHeer #eerjmeeieje®es cebLeve kesÀ}s Demelee
Jewjei³eªHeer n}en} efJe<e efveIeles. les Oe=elf eªHe ÞeerµebYetves DeeHeuîee ieȳeele
þsJetve Iesleuîeeveblej %eeveece=lee®ee kegÀb Ye }eYelees. Demee ne meesnesUe Deens.“
HeQ keÀesef}leebner keÀesHeW SwmeW~ êe#eeb®eW efnjJesHeCe DemeW~
leQ HeefjHeekeÀeR keÀeb pewmeW~ ceeOeg³e& Deeles~~18-790~~
leQ Jewjei³eeefo lewmeW~ efHekeÀef}³eeb DeelceÒekeÀeµeW~
ceie Jewjei³eWµeerner veeµes~ DeefJeÐeepeele~~791
lesJneb meeiejeR iebiee pewmeeR~ Deelcee ceerveuîee yegef× lewmeeR~
Deܳeeveboe®eer DeeHewmeeR~ KeeCeer GIe[s~~792~~
SsmeW mJeevegYeJeefJeÞeeceW~ Jewjei³ecet} peQ HeefjCeces~
leQ meeeqÊJekeÀ ³esCeW veebJes~ yeesef}pes megKe~~793~~
’efnjJes êe#e leeW[ HeesUC³eeFlekesÀ Deebyeì Demeles; Hejbleg les efHekeÀ}s
keÀer keÀmes ceOegj nesles! l³ee®eÒeceeCes Jewjei³eeefokeÀªHeer êe#emeg×e efHekeÀ}s
keÀer l³eele DeelceÒekeÀeµeªHeer ceeOeg³e& efvecee&Ce nesles. DeelceÒekeÀeµee®eer iees[er
®eeKe}er keÀer ceie Jewjei³eemen DeefJeÐeemeg×e veeµe HeeJeles. iebiee meeiejeme
peµeer efceUtve peeles, leµeer yeg×er Deelc³eeµeer SkeÀªHe Pee}er keÀer Deܳeeveboe®eer
KeeCe®e neleer }eieles. Demes Jewjei³e p³ee®es cetU Demeles, les megKe
DeelceevegYeJeele efmLejeJeles. l³ee megKeeme meeeqÊJekeÀ Demes veebJe Deens.“
jepeefmekeÀ megKe
Deelee jepeme megKe keÀmes Demeles les Heene:
efJe<e³eseqvê³emeb³eesieeÐeÊeoûesçce=leesHececed~
HeefjCeeces efJe<eefceJe lelmegKeb jepemeb mce=leced~~18-38~~
’efJe<e³e Je Fbeêf ³es ³eeb®³ee meb³eesieeletve efvecee&Ce nesCeejs pes megKe Demeles,
les ÒeLece Dece=lee®³ee DeJeerì iees[er®es Jeeì}s, lejer Debleer efJe<eemeejKes
IeelekeÀ Demeles. l³ee megKeeme jepeme megKe Demes ceeve}s Deens.“
%eevesµe cnCeleele:
DeeefCe efJe<e³eWefê³eeb~ ces}g nesleeb Oevebpe³ee~
peQ megKe pee³e Leef[³eeb~ meeb[tefve oesvneR~~18-794~~
DeefOekeÀeefj³eeb efjieleeb ieebJeeW~ nes³e pewmee Glmeenes~
keÀeb efjCeJejer efJeJeenes~ efJemleeefj}e~~795~~
keÀcee&®es mJeªHe
Gvces<e:32:ef$eiegCeelcekeÀ keÀce&J³eeHeej
veevee jesefie³ee efpeYesHeemeeR~ kesÀ}W iees[ meeKejsmeeR~
keÀeb ye®eveeiee®eeR pewmeeR~ cengjlee Heefn}er~~796~~
Heefn}W mebJe®eesje®eW cew$e~ neìYesìer®eW keÀ}$e~
keÀeb }eIeefJe³es®eW efJeef®e$e~ efJeveeso leQ~~797~~
lewmeW efJe<e³eWefê³eoesKeeR~ peQ megKe efpeJeeleQ HeesKeeR~
ceie GHeef[}e Ke[keÀeR~ nbmeg pewmee~~798~~
’Fbefê³eebme efJe<e³e GHeYeesieC³eeme efceUe}s Demelee pes megKe
Deble:keÀjCeele ogLe[er Yeªve Deesmeb[t }eieles; les megKe meg©Jeeleerme
Dece=leeÒeceeCes ceOegj Jeeìles. DeefOekeÀejer ieeJeele ³eslee®e Glmeene®ee pe}Áe<s e
GmeUlees. $eÝCe keÀe{}s}s Deme}s lejer efJeJeene®ee meceejbYe pemee þsmeele
®ee}lees; jei³ee}e kegÀHeL³ekeÀj Deme}s lejer kesÀUs Je meeKej peµeer iees[
}eieleele; ye®eveeie efJe<e Keeleebvee pemes iees[ }eieles; HeCe Debleer KeeCeeN³ee®es
ÒeeCe njCe keÀjles; mebYeeefJele ®eesje®eer cew$eer ke=Àef$ece Demetve Debleer Ieele
keÀjCeejer Deme}er lejer ÒeLece oµe&veer peµeer Deeke=Àä keÀjles; yeepeejyemeJeer
m$eer peµeer }eIeJeer Je ceeokeÀ Jeeì}er lejer µesJeìer Deefnle®e keÀjles; DeLeJee
yengªH³ee®es meeWie pemes yeIelee#eCeer®e HeÀmeJes Demeles Je Kejs lej }ìkesÀ
Demeles; l³eeÒeceeCes efJe<e³e DeeefCe Fbefê³es ³eeb®³ee meb³eesieeves oes<eemHeo Demes
pes megKe efvecee&Ce nesles, les pejer peerJeeme HeesmeCeejs Demes Jeeì}s, lejer
®ebêe®es ®eeboCes pe}eµe³eele Òeefleefyebeyf ele Pee}s}s Heentve l³eeJej jlves mecepetve
PesHeeJeCeeN³ee jepenbmee®eer HeeC³eeleuîee Ke[keÀebJej ®ees®e DeeHeìtve peµeer
cejCeÒee³e DeJemLee JneJeer, lemes neefvekeÀejkeÀ þjles.“
lewmeeR iees[er DeeIeJeer Deeìs~ peerefJelee®eeb þeDees efHeÀìs~
megke=Àleeef®e³eebner megìs~ Oevee®eer ieebþ~~18-799~~
DeeefCekeÀ Yeesie}W peQ keÀeneR~ leQ mJeHve lewmeW nes³e veener~
ceie neefve®eebef®e Iee³eeR~ }es}eJes Gjs~~800~~
SsmeW DeeHeÊeer peQ megKe~ SsefnkeÀeR HeefjCeceW osKe~
Hej$eeR keÀerj efJeKe~ nesTefve HejleW~~801~~
peQ Fbefê³eebpeeleeb }}e~ efoOeef}³eeb Oecee&®ee ce}e~
pee}tefve Yeesefiepes meesn}e~ efJe<e³eeb®ee pesLe~~802~~
’l³ee megKeecegUs keÀceeJe}suîee DeJeI³ee mebHeÊeer®ee veeµe neslees.
peerefJelee®ee #e³e neslees. HegC³eªHeer Oevee®ee meb®e³e GOeU}e peelees. Jej
pes megKe Yeesieleebvee ceesnce³e Jeeìles, lesmeg×e GHeYeesietve Pee}s keÀer mJeHveJele
veenermes nesles. l³eeveblej vegkeÀmeeveer®eer ceespeoeo keÀjCes®e HeÀÊeÀ ceveg<³ee®³ee
neleer Gjles. SsefnkeÀeR Deµeer mebkeÀìHejbHeje les megKe efvecee&Ce keÀjles DeeefCe
Hej}eskeÀemeeþer lej les pemes keÀener efJe<e®e, lemes mesJeCeeN³eeJej G}ìles.
keÀejCe Fbeêf ³eeb®es }e[ HegjJeC³eemeeþer Oecee&®ee ceUe peeUle®e ³ee megKee®ee
meesnesUe mebHeVe nesle Demelees.“
lesLe HeelekeWÀ yeebefOeleer LeeJees~ efle³eW vejkeWÀ osleer þeJees~
pesCeW megKeW ne DeHeeJees~ Hej$eeR Ssmee~~18-803~~
HeQ veeceW efJe<e cengjW~ Heefj ceejewefve DebleeR Kejs~
lewmeW Deeefo peQ ieesef[jW~ DebleeR keÀ[t~~804~~
³eesieoe Þeer%eeveséejer 506 meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)

HeeLee& leQ megKe meeb®eW~ Jeef}}W Deens jpee®eW~ Je keÀce&HeÀU Deµee ef$eHegìerefJejefnle DemeCeejer keÀesCeleerner Jemlet veener.
cnCeewefve ve efµeJes les³ee®eW~ Deebie keÀneR~~805~~ DeeefCe Depe&gvee! Jem$eele pemes leblet iegbHeÀ}s}s Demeleele, leÜle®e ner
’l³eecegUs HeelekeÀebvee Deeª{C³eemeeþer yeUkeÀì mLeeve efceUles DeeefCe ef$eHegìermeg×e ef$eiegCeeb®eer ce{Je}s}er Demeles.“
ceveg<³eeme vejkeÀele mLeeve efceUles. ye®eveeie efJe<e mesJeleebvee ceOegj }eie}s Demees. ef$eiegCeebvegmeej JeCe&J³eJemLee HeCe Deens. l³eeme Deveg}#etve
lejer Debleer peerJe®e Iesles. l³eeÒeceeCes DeejbYeer mesJeleebvee pes iees[ Jeeìles HeCe mJeOece&keÀle&J³es Demeleele. ne®e efJe®eej DeeHeCe Heg{er} Gvces<e ¬eÀ. 33-
HeefjCeeceer keÀ[tpenj Demeles, les megKe, ns HeeLee&! kesÀJeU jpeesiegCee®ee®e mJeOece&keÀle&J³e ³eeletve keÀjCeej Deenesle. lees Heent ³ee.
HeefjHeekeÀ Demeles. cnCetve l³ee leµee jepeme megKeeme mHeµe&meg×e
keÀª ve³es.“ ßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßß
leeceefmekeÀ megKe
ieg C e$e³eeveg m eej mejles µ es J eìer leeceme meg K eemeb y eb O eer
ÞeerieesHee} cnCeleele:
³eoûes ®eevegyevOes ®e megKeb ceesnceelceve:~
efveêe}m³eÒeceeoeslLeb leÊeecemecegoeËleced~~18-39~~
’efveêe, DeeUme Je Òeceeo ³eebHeemetve mebYeJeCeejs pes megKe Deelc³eeme
ceesnele Hee[les Je p³ee®ee ceesn µesJeìermeg×e megìle veener, l³ee megKeeme
leeceme megKe Demes cnCeleele.“
³eeyeeyele %eeveosJe cnCeleele:
DeeefCe DeHes³ee®esefve HeeveW~ DeKeeÐee®esefve YeespeveW~
mJewjm$eermebefveOeeveW~ nes³e peQ megKe~~18-806~~
keÀeb Hegef{}eb®esefve ceejW~ vee leNneR HejmJeeHenejW~
peQ megKe DeJelejs~ Yeeìe®eeb yees}eR~~807~~
peQ Dee}m³eeJejer HeesefKepes~ efveêceepeeR peQ osefKepes~
pes³eeb®eeb DeeÐebleeR Yegef}pes~ DeeHeg}er Jeeì~~808~~
leQ ieeb megKe HeeLee&~ leeceme peeCe meJe&Lee~
ns yeng ve meebieesef®e peQ keÀLee~ DemebYeeJ³e ns~~809~~
’ceefojeoer DeHes³e HeeveecegUs, DeYe#³eYe#eCeeves Jee efm$e³eeb®³ee mJewj
mebieeves pes megKe nesles; DeLeJee ogmeN³eebme þej ceeªve, HejêJ³ee®ee DeHenej
keÀªve, Jee Yeeìeb®³ee mlegleerHeemetve pes megKe DeJelejles; pes megKe Demes
Deelc³eeefJe<e³eer®³ee DeeUmeeves Jee{erme }eieles; mJeelcekeWÀefêle efJe®eejeb®³ee
efveêsves DevegYeJe}s peeles; p³ee megKee®³ee meg©JeeleerHeemetve les lenle DebleeHe³e¥le
ceveg<³e DeelcemegKee®³ee ceeiee&me efJemejlees, l³ee megKeeme leeceme Deµeer
meb%ee Deens. ns HeeLee&! Kejs lej l³eeme megKe cnCeCesner Gef®ele veener.“
Ssmes keÀce&YesoW ceto}W~ HeÀ}megKener ef$eOee pee}W~
leQ ns ³eLeeieceW kesÀ}W~ iees®ej legpe~~18-810~~
leQ keÀlee&keÀce&HeÀ}~ Sb ef$eHegìer SkeÀeR ns}~
Jeeb®etefve keÀebneR vemes mLet}W-~ met#ceeR F³eW~~811~~
DeeefCe ns lebJe ef$eHegìer~ efleneR iegCeeR FneR efkeÀjerìer~
iegbefHeÀ}er Demes HeìeR~ leeblegJeeR pewmeeR~~812~~
’megKee®es cetU keÀejCe pes keÀce& Deens, l³ee DevegªHe megKee®esmeg×e
Demes ns ef$eefJeOe ÒekeÀej nesleele. les leg}e ceer ³eLeeµeem$e ÒekeÀì kesÀ}s. ³ee
mLet}-met#ce me=äerceO³es DeCegjsCetle Je ye´ïeeb[elemeg×e - ³ee keÀlee&, keÀce&

keÀcee&®es mJeªHe
³eesieoe Þeer%eeveséejer meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)

mJekeÀce& Je F&éejÒeefCeOeeve:meeeqÊJekeÀ Þe×e, F&éejÒeefCeOeeve Je

Deblejbie³eesiemeeOevee -523
meeeqÊJekeÀ Þe×e Je kegbÀ[ef}veer GlLeeHeve
::Gvces<e::33:: HebLejepee®eer Deäebie³eesie Je keÀce&³eesiee®eer ÒeeJejCes
::mJeOece&keÀle&J³e:: Hele¡e}eR®es F&éejÒeefCeOeeve Je ieerles®ee ³eesie-524
meceejesHe

ßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßß
JeCe&efJeefnle keÀce&J³eJemLee:DeefKe} ye´ïeeb[e®es ef$eiegCece³elJe-507
JeCe&ÒeYeJe Gvces<e 33:
JeCe&efJeefnle keÀce& ieerlee:
ye´eïeCeeb®es mJeYeeJepe keÀce&-508 3:8-19
#eef$e³eeb®es mJeYeeJepe keÀce&-509 17:23-28
Jewµ³e Je µetêeb®es mJeYeeJepe keÀce&-510 18:40-43
mJeOecee&®ejCe:meeeqÊJekeÀles®ee GlkeÀ<e& Je cees#eÒeeHleer®ee ceeie&-511 %eeveséejer:
ye´ïeveece Je me=äîeeslHeefÊe 3:77-80,84-151
³e%e Je DeefYeJe=×er-512 17:326-433
mJeOecee&®ejCe ne®e ³e%e 18:813-884
osJelee Je ceveg<³es ³eeb®ee HejmHej mebyebOe -513 Hee.³ees.met.:
³eef%e³e HeÀ}e®ee GHeYeesie 1:23
mJeOece&l³eeiee®es HeelekeÀ-514 2:1
mJeOecee&ves cees#eÒeeHleer
osnenbles®es HeeHe-515
’cetefÊe& }enewefve osne®eer“
efve<keÀece keÀcee&meeþer ye´ïeveecee®ee efJeefve³eesie:DeveemeÊeÀ yeg×erves kesÀ}s}s
mJekeÀce&-516
ye´ïee®es veece
’ßleled meled“-517
’HetÀ} legjbyeer megbo©“
’ß leled meled“ ³ee ye´ïeveececeb$ee®ee efJeefve³eesie-518
ßkeÀej Je F&éeje®es mcejCe
leled Je ye´ïeeHe&Ceyeg×er-519
meled Je keÀl³ee&®ee ye´ïeYeeJe
’HeenW Heeb ß leled meled SsmeW~ “:’ß leled meled“ ns®e ye´ïe-520
’veecee veeceer lewmee~ DeYesog Demes“
keÀlee& Je keÀce& ³eeb®es ye´ïeerYeJeve -521
keÀce& yebOeefJecees®ekeÀ nesC³ee®eer ³egÊeÀer
Demeled keÀce& Je l³ee®es HeÀ}-522
F&éejÒeefCeOeeve l³eeieC³ee®es DenbkeÀejer keÀce&
melejeJee DeO³ee³e SskeÀCeeN³ee Depe&gvee®eer DeJemLee
melejeJ³ee DeO³ee³ee®ee meceejesHe

keÀcee&®es mJeªHe
³eesieoe Þeer%eeveséejer 507
::Gvces<e::33::
::mJeOece&keÀle&J³e::
JeCe&eJf eefnle keÀce&J³eJemLee::::
DeefKe} ye´ïeeb[e®es ef$eiegCece³elJe
ef$eHegìer®³ee ªHeeves DeeefCe meÊJe, jpe Je lece ³ee ef$eketÀìeves ns
DeefKe} efJeée J³eeHle Deens. cnCetve Þeerke=À<Ce meebieleele:
ve leoefmle He=efLeJ³eeb Jee efoefJe osJes<eg Jee Hegve:~
melJeb Òeke=Àeflepewce&Êg ebÀ ³eoseYf e: m³eeefl$eefYeie&Cg eQ:~~18-40~~
’Òeke=Àeflepev³e Deµee ³ee meÊJe-jpe-leceeoer iegCe$e³eerHeemetve cegÊeÀ
DemeCeeje keÀesCeerner ÒeeCeer Jee Dev³e Jemlegcee$e ³ee He=LJeer, Ðeg}eskeÀ Jee mJeie&
³eebceO³es veener; osJe Jee Flej ³eesveeRceO³esner Demes keÀenerner veener, pes ³ee
ef$eiegCeebefJejefnle Deens.“ cnCetve %eevesµeeb®es meebieCes Deens keÀer:
cnCeewevf e He=LJeer®eeb Dee}eskeÀeR~ ve yebeOf epes FneR meÊJeeefokeÀeR~
lewmeeR mJeieeA Jee ce=l³eg}eskeÀeR~ DeeLeer Jemleg~~18-813~~
keQÀ®ee }eWJesJeerCe keÀebye}e~ ceeefle³eWJeerCe ceeso}e~
keÀeb pe}WJeerCe keÀ}Áes}e~ nesCeW Deens~~814~~
lewmeW ve nesefve iegCee®eW~ me=äeref®e³eeb j®evee j®es~
SsmeW veener ieeb meeb®eW~ ÒeeefCepeele~~815~~
³ee}eieeR ns mekeÀ}~ eflevneR iegCeeb®eWef®e kesÀJe}~
Ie[}W Deens efveefKe}~ SsmeW peeCe~~816~~
iegCeeR osJeeb $e³eeR }eefJe}er~ iegCeeR }eskeÀer ef$ekegÀìer Heeef[}er~
®eelegJe&CeeA Ieele}er~ efmeveeveeR G}erceW~~817~~
’cnCetve ³ee meÊJeeefokeÀ ef$eiegCeebveer Jeseä f }s}er veener Deµeer keÀesCeleer®e
Jemlet mJeie& Jee ce=l³eg}eskeÀ Jee Òeke=Àleer®³ee keÀesCel³eener DeeefJe<keÀejele veener.
}eskeÀjereµf eJee³e IeeWie[er peµeer vemeles; ceeleereµf eJee³e kegÀb Ye vemelees; peUeefJevee
}eìe vemeleele; l³eeÒeceeCes me=äer®³ee j®evesvegmeej efveefce&}s}e Demee
keÀesCeleener ÒeeefCepeele veener, pees ³ee iegCeeb®ee Pee}s}e veener. ³ee®emeeþer,
ns Depe&gvee! Demes peeCe keÀer ns DeefKe} efJeée®e efveJJeU ³ee ef$eiegCeebHeemetve
Kejs lej Ie[}s}s Deens. ³ee®e iegCeebveer osJee®es ye´ïee, efJe<Cet Je censµe Demes
ªHe kesÀ}s; l³eebveer®e mJeie&, ce=l³eg}eskeÀ Je HeeleeU Demes ef$e}eskeÀ kesÀ}s
Deensle; DeeefCe ®eelegJe&C³ee&vb ee efJeefJeOe J³eJemee³e keÀjC³eeme }eJe}s Deens.“
JeCe&ÒeYeJe
’®eelegJe&C³e&b ce³ee me=äb iegCekeÀce&efJeYeeieµe:~~4-13~~“ Demes
meebieCeejs YeieJeble l³eeb®es iegCe Je keÀce&efJeYeeie JeCe&HejlJes mHeä keÀjleebvee
DeþjeJ³ee DeO³ee³eeleer} Heg{er} µ}eskeÀer cnCetve®e Demes cnCeleele keÀer:
keÀcee&®es mJeªHe
meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
ye´eïeCe#eef$e³eefJeµeeb µetêeCeeb ®e HejvleHe~
keÀcee&efCe ÒeefJeYeÊeÀeefve mJeYeeJeÒeYeJewie&gCew:~~18-41~~
’ns HejbleHee! mJeYeeJeÒeYeJe iegCeeb³eesies ye´eïeCe, #eef$e³e, Jewµ³e Je µetê
³eeb®eer keÀcex JesieJesieȳee mJeªHee®eer Demeleele.“
Demes®e JeCe&Jele keÀce&efJeYeeie meebieleebvee %eeveosJe cnCeleele:
leQef®e ®eejer JeCe&~ Hegmeleer peNneR keÀesCe keÀesCe~
leNneR pes³eeb cegK³e ye´eïeCe~ Oegjs®eW peQ~~18-818~~
Sj #eef$e³e Jewµ³e oesveeR~ leWneR ye´eïeCeeb®eebe®f e ceeefvepes ceeveeR~
peQ leQ JewefokeÀefJeOeeveeR~ ³eesi³e cnCeewefve~~819~~
®eewLee µetêt pees Oevebpe³ee~ JesoeR }eieg keÀerj veener les³eeb~
leNneR Je=efÊe JeCe&$es³ee-~ DeOeerve les³ee®eer~~820~~
efle³eW Je=efÊeef®e³eW peJeef}keÀe~ JeCee¥ ye´eïeCeeefokeÀeb~
µetêtner keÀeR osKee~ ®eewLee pee}e~~821~~
’lej les ®eej JeCe& keÀesCeles cnCetve efJe®eejµeer} lej SskeÀ. p³eebceO³es
ye´eïeCe cegK³e Deensle; #eef$e³e Je Jewµ³e ³ee oesIeebveener JesoesÊeÀ keÀcee¥®es
DeefOekeÀejer Demeuîeeves ye´eïeCeebmeejKee®e ceeve Deens DeeefCe ®eewLee JeCe&
µetêe®ee Deens - p³ee}e JesoebmebyebOeer DeefOekeÀej veener Je p³ee®eer Je=Êeer
meJe&mJeer ye´eïeCeeoer $ewJeefCe&keÀebJej DeJe}byetve Deens - Demes les ®eej JeCe&
Deensle. keÀejCe ye´eïeCeeoer $ewJeefCe&³eebJej Je=Êeer DeJe}byetve Demeuîeeves
µetêe®eemeg×e JeCe&J³eJemLesle ®eewLee JeCe& cnCetve meceeJesµe neslees.“
pewmee HegÀ}e®esefve meebIeeleW~ lebleg legjbefyepes ÞeercebleW~
lewmeW efÜpemebieW µetêeleQ~ mJeerkeÀejer Þegleer~~18-822~~
SsmewmeeR ieeb HeeLee&~ ®eelegJe&C³e&J³eJemLee~...~~823~~
’HegÀ}ebyejesyej l³eebvee iegbHeÀCeeN³ee meglee®eener Þeerceble ceveg<³e pemee
mJeerkeÀej keÀjlees; l³ee®eÒeceeCes ye´eïeCe, #eef$e³e Je Jewµ³e ³ee eflevner JeCee¥men
Deme}su³ee µetêe®eemeg×e Þegleerves JeCe&efJe®eejele meceeJesµe kesÀ}s}e Deens.
l³eeb®³eeyejesyej jentve DeeHe}er keÀcex ³eLeeefmLele Heej Hee[u³eeme µetêemener
JesoesÊeÀ HeÀ}ÒeeHleer Deens. ns HeeLee& ! Deµeer ner ®eelegJe&C³e&J³eJemLee Deens.“
JeCe&efJeefnle keÀce&
...~ keÀªb Deeleeb keÀce&HeLee~ ³eebe®f e³eeb ªHe~~18-823~~
efpeneR iegCeeR leQ JeCe& ®eeNnerb~ pevcece=l³egef®e³eW keÀelejeR~
®egkeÀewefve³eeb F&éejeR~ HewþW nesleer~~824~~
efpeSb DeelceÒeke=Àefle®eeb FneR~ iegCeeR meÊJeeefokeÀeR efleneR~
keÀceX ®eewIeeb þe³eeR~ Jeebefì}er JeCeeb&~~825~~
’Deelee ³eeb®es efJeefnle keÀce&ceeie& mHeä keÀª ³ee. l³ee ceeiee&®es
³eesi³e Dee®ejCe kesÀu³eeves, cee³ee³eesies meÊJeeefokeÀ eflevner iegCeeb®eer ³ee ®eejer
JeCee¥®³eeþe³eer peer J³eJemLee kesÀ}s}er Demeles, l³eeb®³ee DevegªHe keÀce& keÀªve,
l³ee meJee¥vee pevcece=l³et®³ee keÀelejerletve megìvt e F&éejeme peeTve efceUlee ³esles.“
pewmeW yeeHeW peesef[}W }skeÀeb~Jeebefì}W met³eX ceeie& HeebefLekeÀe~
veevee J³eeHeej mesJekeÀeb~ mJeeceer pewmeW~~18-826~~
³eesieoe Þeer%eeveséejer
lewmeeR Òeke=Àefle®eeb iegCeeR~ pes³eeb keÀcee&®eer JesuneJeCeer~
kesÀ}er Deens JeCeeA~ ®entb FneR~~827~~
lesLe meÊJeW DeeHeg}eb DeebieeR~ meceerveefveceerve YeeieeR~
oesIeW kesÀ}W efve³eesieer~ ye´eïe #eef$e³e~~828~~
DeeefCe jpe Heefj meeeqÊJekeÀ~ ³esLe þsefJe}sb Jewµ³e }eskeÀ~
jpeef®e leceYesmekeÀ~ lesLe µetê leQ ieeb~~829~~
’pemes efHel³eeves þsJe}s}s Oeve ceg}eble Jeebìtve ÐeeJess; efkebÀJee met³ee&ves
Òel³eskeÀ HeebLemLeemeeþer l³ee®ee l³ee®ee ceeie& ÒekeÀeefµele keÀjle oeKeJeeJee;
efkebÀJee mJeeceerves mesJekeÀebvee l³eeb®eer l³eeb®eer keÀeces vescetve ÐeeJeerle; l³eeÒeceeCes
Òeke=Àleer®³ee iegCeebveer ³ee ®eejner JeCee¥vee l³eeb®³ee l³eeb®³ee efve³ele keÀcee¥®eer
efJeYeeieCeer keÀªve efo}er Deens. meÊJeiegCeeves l³ee®³ee keÀceerpeemleHeCeeves
ye´eïeCe Je #eef$e³e ns JeCe& efve³eesefpe}s Deensle. DeeefCe jpeesiegCeele Lees[e
meÊJeiegCe efcemeUtve l³ee Yeeieer Jewµ³e }eskeÀebme þsJe}s}s Deens. jpeesiegCeele
leceesiegCee®eer YesmeU keÀªve l³ee Yeeieer µetê JeCe& neslees.“
Ssmee SkeÀeef®e ÒeeefCeJe=boeb~ Yesog ®elegJe&Ce&Oee~
iegCeeRef®e Òeyeg×e~ kesÀ}e peeCe~~18-830~~
ceie DeeHeg}W þsefJe}W pewmeW~ DeeFleWef®e oerHeW efomeW~
iegCeeefYeVe keÀce& lewmeW~ µeem$e oeJeer~~831~~
leQef®e Deeleeb keÀesCe keÀesCe~ JeCe&efJeefnlee®eW }#eCe~
ns meebieeW SskeÀ ÞeJeCe-~ meewYeei³eefveefOe~~832~~
’ns yegef×Jeeve Depe&gvee! ³eeÒeceeCes SkeÀe®e ceveg<³epeeleer®es iegCeebveer®e
®elegeJf e&Oe ÒekeÀej kesÀ}s}s Deensle. ceie oerHe pemes DeeHe}s þsJe}s}s Jemlegcee$e
oeKeJelees, l³eeÒeceeCes ³ee JeCee¥®eer iegCeebÒeceeCes peer keÀcex Demeleele, leer
µeem$ee®³ee ÒekeÀeµeeves efomeleele. Demes efomeCeejs JeCe&eJf eefnle keÀce& keÀesCekeÀesCeles
Deens, les, ns ÞeJeCemeewYeei³eefveOeer! let cepeHeemetve ÞeJeCe keÀj.“
ye´eïeCeeb®es mJeYeeJepe keÀce&
ye´eïeCee®eer keÀcex ieerlee meebieles, leer Deµeer:
µecees ocemleHe: µeew®eb #eeefvlejepe&JecesJe ®e~
%eeveb efJe%eeveceeefmleke̳eb ye´ïekeÀce&mJeYeeJepeced~~18-42~~
’µece, oce, µeew®e, #ecee, Deepe&Je, %eeve, efJe%eeve Je Deeefmleke̳e ner
ye´eïeCee®eer mJeYeeJepe keÀcex Deensle.“
³eeb®es efJeJes®eve keÀjleebvee %eeveosJe cnCeleele:
leNneR meJeXefê³eebef®e³eeb Je=efÊe~ IesTefve DeeHeg}eb neleeR~
yegef× Deelces³eeb efce}s keÀebleeR~ efÒe³ee pewmeeR~~18-833~~
Ssmee yeg×er®ee GHejceg~ les³eeb veece cnefCeHes µeceg~
lees iegCeg ³ee GHe¬eÀceg~ pes³ee keÀcee&®eeb~~834~~
DeeefCe yee¿eWefê³eeb®eW OeW[W~ efHeìtefve efJeefOe®esefve ob[W~
vesefopes DeOecee&keÀ[s~ kebÀneRef®e peeJees~~835~~
lees HeQ ieeb µece efJejpee~ oce iegCe SLe ogpee~
DeeefCe mJeOecee&ef®e³eeb yeespee~ efpeCeW peQ keÀeb~~836~~
keÀcee&®es mJeªHe
508 Gvces<e:33:mJeOece&keÀle&J³e
lesJeeRef®e meìefJeef®e³eW jeleeR~ ve efJemebefyepes pesJeeR Jeeleer~
lewmee F&éejefveCeex ef®eÊeeR~ JeenCeW meoe~~837~~
les³eeb veece leHe~ leQ eflepe³eeb iegCee®eW ªHe~...~~838~~
’efÒe³e Heleerµeer Helveer peµeer jle nesles, l³eeÒeceeCes meJeXefê³eebveer yeg×er
pesJne Deelc³eele jceceeCe nesles, lesJne yeg×erme DeelceleÊJeer Deblece&gKe
keÀjCeeN³ee iegCeeme µece Demes cnCeleele. ne ye´ïekeÀcee&®ee DeejbYe keÀjlees.
DeeefCe yee¿e Fbeêf ³eeb®es GÎb[HeCe efJeOeer®³ee ob[eves efHeìtve l³eebvee DeOecee&keÀ[s
peeT ve osCeeje oce ne ogmeje iegCe Deens. DeeefCe mJeOece& ve efJemejlee
l³ee®es Hee}ve keÀjle peieCes - pemes Hee®eJeer®³ee meìJeer®³ee je$eer veJepeele
DeYe&keÀemeeþer þsJe}suîee oerHeeme efJemebyet ve³es, lemes mJeOecee&me ve efJemebyeCes
- l³ee®eÒeceeCes Dee®ejCe keÀjle F&éejÒeefCeOeeve meoemeJe&oe ef®eÊeer yeeUieCes,
³ee keÀcee&me leHe Demes cnCeleele. ne eflemeje ye´ïekeÀcee&®ee iegCe Deens.“
DeeefCe µeew®ener efve<HeeHe~ efÜefJeOe SLe~~18-838~~
ceve YeeJeµeg×er Yej}W~ Deebie ef¬eÀ³ee De}bkeÀeefj}W~
SsmeW meyee¿e efpe³ee}W~ meeefpejW peQ keÀeb~~839~~
les³eeb veebJe ieeb µeew®e HeeLee&~ lees keÀceeA iegCe pe³eW ®eewLee~
DeeefCe He=eLf eefJeef®e³eW Hejer meJe&Lee~ meJe& peQ meenCeW~~840~~
leQ ieeb #ecee Heeb[Jee~ iegCe pesLe Heeb®eJee~
mJejeceepeeR megneJee~ Heb®eceg pewmee~~841~~
’®eewLee iegCe cnCepes µeew®e. l³ee µeg× µeew®ee®es oesve ÒekeÀej Deensle.
efJeefnle keÀcee¥®³ee µeg× Dee®ejCeeves µejerj cebef[le keÀjCes DeeefCe ceveele
meodYeeJe - meeOegYeeJe peeie=le þsJeCes - Demes les ÒekeÀej Deensle. ³eeÒeceeCes
Debleyee&¿e efvece&Ulee jeKeCes ³ee®es veebJe µeew®e Deens. mJejmeHlekeÀele
Heb®ecemJeje®es pes mLeeve Deens, les®e, ns Depe&gvee! #ecee ³ee Hee®eJ³ee
ye´ïekeÀcee&®³ee iegCee®es Deens. He=LJeer peµeer meJe& Yeej menve keÀjles, meJe&
ÒeeefCepeele - Jemlegcee$e - ³eeb®es meJe& keÀener efveJebleHeCes meentve peeles, l³eeÒeceeCes
mekeÀU ÒeeefCecee$eebveer DeeHe}s kesÀ}s}s DeHejeOe efJeveele¬eÀej meenCes, ns ³ee
iegCee®es }#eCe Deens.“
DeeefCe JeebkeÀ[sefve JeesIeWmeeR~ iebiee Jeens Gpetef®e pewmeeR~
keÀeb HegþeR Je}}eb TbmeeR~ iees[er pesJeeR~~18-842~~
lewmee efJe<eceebner peerJeeb-~ }eieeR TpegkeÀe© yejJee~
leQ Deepe&Je ieeb meeneJee~ pesLeeR®ee iegCeg~~843~~
DeeefCe HeeefCe³es Òe³elveW cee}er~ DeKeb[ pe®es Pee[eceg}eR~
Heefj leQ DeeIeJeWef®e HeÀ}eR~ peeCeW pesJeeR~~844~~
lewmeW µeem$ee®eejW lesCeW~ F&ée©ef®e SkegÀ HeeJeCeW~
ns HegÀ[s peQ keÀeb peeCeCeW~ leQ lesLe %eeve~~845~~
leQ ieeb keÀceeA efpe³eW~ meeleJee iegCe nes³es~...~~846~~
’JeekeÀ[s JeUCe Iesle}s lejer iebiee HegC³emeef}}e®e peµeer Demeles;
efkebÀJee Tme JeekeÀ[e Deme}e lejer l³ee®eer iees[er peµeer lesJe{er®³ee lesJe{er®e
jenles; l³eeÒeceeCes keÀesCel³eener peerJeeyeÎ} Deblejer efpeJneUe DemeCes ne
ye´ïekeÀcee&®ee meneJee iegCe Deepe&Je veeJee®ee Deens. DeeefCe ceeUer Òe³elveHetJe&keÀ
³eesieoe Þeer%eeveséejer 509
Pee[eb®³ee cegUeµeer HeeCeer osC³ee®es keÀece DeKeb[ keÀjlees, lesJne l³ee®³ee
ceveerceevemeer kesÀJeU HeÀUeb®ee®e pemee O³eeme Demelees; l³ee®es DeJeIes ef®eÊe
pemes Pee[ebHeemetve efceUeJe³ee®³ee HeÀUebkeÀ[s }eie}s}s Demeles, l³eeÒeceeCes
µeem$eefJeefnle Dee®ejCee®ee SkeÀcesJe GÎsµe cnCepes F&éejeme ÒeeHle keÀªve
IesCes Deens, ³ee®eer melele peeCeerJe DemeCes cnCepes %eeve. ne ye´ïekeÀcee&®ee
meeleJee iegCe Deens.“
...~ DeeefCe efJe%eeve ns HeenW~ SJebªHe~~18-846~~
leNneR meÊJeµeg×eref®e³es Jes}W~ µeem$es keÀeb O³eeveye}W~
F&éejleÊJeeRef®e efce}s~ efveäbkeÀyeg×er~~847~~
ns efJe%eeve yejJeW~ leQ iegCejlve pesLe DeeþJeW~
DeeefCe Deeefmleke̳e peeCeeJeW~ veJeJee iegCe~~848~~
HeQ jepecegêe DeeefLeef}³eeb~ Òepee Yepes Ye}les³eeb~
lesJeeR µeem$es mJeerkeÀeefjef}³eeb~ ceeie&cee$eeleQ~~849~~
DeeojW peQ keÀeb ceeveCeW~ leQ Deeefmleke̳e ceer cnCes~
lees veJeJee iegCe pesCeW~ keÀce& leQ meeb®e~~850~~
’Deelee efJe%eeve ³ee DeeþJ³ee iegCee®es mJeªHe Heene. Deble:keÀjCe Je
ef®eÊeJe=Êeer µeg× PeeuîeecegUs µeem$eefJeefnle Dee®ejCeeves Jee O³eeve³eesieeves
F&éejleÊJeeceO³es yeg×er DeKeb[ jceceeCe nesles. ³ee iegCeeleer} jlveeme efJe%eeve
Demes cnCeleele. DeeefCe veJeJee iegCe cnCepes Deeefmleke̳e. jepeeves ceev³elee
efo}suîee, jepecegêe Debekf eÀle kesÀ}suîee keÀesCel³eener keÀe³eÐeeb®eer Je ngkegÀceeb®eer
Òepee peµeer JeefnJeeì keÀjles; l³eeÒeceeCes µeem$eebveer mJeerkeÀej}s}s ceeie&,
l³eebveer GodIeese<f ele kesÀ}s}s efve³ece, efveye&Ob e Je Jele&CetkeÀ DeeojHetJe&keÀ ceeveCes,
l³eeme Deeefmleke̳e Demes cnCeleele. ne veJeJee iegCe ye´ïekeÀce& mebHeVe
nesC³eemeeþer Hee³eeYetle Deens.“
SJeb veJener µeceeefokeÀ~ iegCe pesLe efveoexKe~
leQ keÀce& peeCe mJeeYeeefJekeÀ~ ye´eïeCeeb®eW~~18-851~~
lees veJeiegCejlveekeÀ©~ ³ee veJejlveeb®eeb ne©~
ve HesÀef[le }s efovekeÀ©~ ÒekeÀeµeg pewmee~~852~~
veevee ®eebHee ®eebHeewUeR Hetefpe}e~ ®ebê ®ebefêkeÀe OeJeef}}e~
keÀeb ®eboveg efvepeW ®eef®e&}e~ meewjY³eW pesJeeR~~853~~
lesJeeR veJeiegCeefìkeÀ}ie~ }sCeW ye´eïeCee®eW DeJ³ebie~
keÀbneRef®e ve meb[eR Deebie~ ye´eïeCee®eW~~854~~
’³eeÒeceeCes µeceeefokeÀ veT efveoex<e iegCe p³ee keÀcee&me mebHeVe keÀjleele,
les mJeeYeeefJekeÀ Demes ye´eïeCeeb®es keÀce& Demeles. ye´eïeCelJe cnCepes ³ee veT
iegCeeb®ee meeiej®e! met³e& pemee DeKeb[ ÒekeÀeµeeme OejCe keÀjlees, l³eeÒeceeCes
³ee veT iegCeªHeer jlveeb®ee nej ye´eïeCe melele HeefjOeeve keÀjle Demelees.
®eeHe̳ee®³ee Pee[eb®eer µeesYee peµeer l³ee®³ee HegÀ}ebveer efomeles; ®ebê pemee
Debie®³ee®e ®eeboC³eeves µegYe´ efomelees; DeLeJee ®ebove pemes Debie®³ee®e megJeemeeves
ceeKe}s}s Demeles; l³eeÒeceeCes ³ee veT iegCeebveer pe[efJe}s}e ®eesKe De}bkeÀej
vesnceer ye´eïeCelJeeme Yet<eefJelees. Demee ye´eïeCe owJeer mebHeÊeer®ee ñeesle®e Demelees.
³ee veT iegCeebveer cebef[le Demeles, les®e ye´ïekeÀce& nes³e.“
keÀcee&®es mJeªHe
meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
#eef$e³eeb®es mJeYeeJepe keÀce&
Deeleeb Gef®ele leQ #eef$e³ee~ leWneR keÀce& Oevebpe³ee~
meebieW SskeÀ Òe%esef®e³eeb~ YejesJejer~~18-855~~
’Deelee #eef$e³eebvee Gef®ele Demes keÀce& meebielees. let Òe%es®eer HejekeÀÿe
keÀªve les mecepetve Ies.“
µeew³e¥ lespees Oe=efleoe&#³eb ³eg×s ®eeH³eHe}e³eveced~
oeveceeréejYeeJe½e #ee$eb keÀce& mJeYeeJepeced~~18-43~~
’µeew³e&, lespe, Oe=efle, o#elee, ³eg×Heje*dcegKe ve nesCes, oeve DeeefCe
F&éejYeeJe ner #eef$e³eeb®eer mJeeYeeefJekeÀ keÀcex Deensle.“
leNneR Yeeveg ne lespeW~ veeHes#eerb pesJeeR efJejpes~
keÀeb efmebnW ve Heeefnpes~ peeJeef}³ee~~18-856~~
Ssmee mJe³ebYe pees peerJeW }eþg~ meeJee³eWJeerCe GÓìg~
leQ µeew³e& ieeb pesLe Þesÿg~ Heefn}e iegCeg~~857~~
DeeefCe met³ee&®esefve ÒeleeHeW~ keÀes[erner ve#e$e nejHes~
vee lees leNneR }esHes~ me®ebêeR efleneR~~858~~
lewmesb DeeHeg}sefve Òeew{eriegCeW~ peieeefme efJemcees osCeW~
DeeHeCe leNneR ve #eesYeCeW~ keÀe³emesvener~~859~~
leQ ÒeeieuYîeªHe lespee~ efpe³eW keÀceeA iegCeg ogpee~..~~860~~
’met³e& pemee ÒekeÀeµe osC³eemeeþer keÀesCee®es meene³³e ceeiele veener;
efkebÀJee efmebneme keÀesCee®³ee ceoleer®eer DeHes#ee vemeles; l³eeÒeceeCes GHepele®e
pees OeerìHeCee Je mJe³ebYet Demes pes µeew³e& les #ee$eJe=Êeer®ee Heefn}e Þesÿ iegCe
mecepe. DeeefCe met³ee&®³ee ÒeleeHeeves keÀesìîeJeOeer ve#e$esosKeer} efomesveeµeer
nesleele; HeCe lees met³e& pemee keÀjes[es ve#e$eebmen ®ebêcee pejer Deme}e
lejer l³ee®³eekeÀ[tve efvemlespe nesle veener; l³eeÒeceeCes DeeHeuîee meeceL³ee&ves
³ee peiee}e Dee½e³e&®eefkeÀle keÀªve mees[Ces, HeCe DeeHeCe cee$e keÀµeevesner
DeJeekeÀ ve nesCes, Demee pees HeeCeeroej lespemJeerHeCee Demelees, lees #ee$eeb®ee
ogmeje iegCe nes³e.“
... ~ DeeefCe Oeer© lees eflepee~ pesLeeR®ee iegCeg~~18-860~~
Jejer efHe[ef}³eeb DeekeÀeµe~ yegef×®es [es}W ceeveme~
PeebkeÀer vee les Heefj³esme~ Oew³e& pesLeW~~861~~
DeeefCe HeeCeer nes Ye}leslegkeWÀ~ Heefj leQ efpeCeewevf e He¨e HeÀebkeWÀ~
keÀeb DeekeÀeµe Gbe®f e³ee efpebkeWÀ~ DeeJe[s les³eeleQ~~18-862~~
lesJeeR efJeefJeOee DeJemLee~ Heeleef}³eeb efpeCeewefve HeeLee&~
Òe%ee HeÀ}le³eeb DeLee&~ JesPe osCeW peQ~~863~~
leQ o#elJe ieeb ®eesKe~ pesLe ®eewLee iegCeg osKe~...~~864~~
’eflemeje iegCe cnCepes Oeerj. DeekeÀeµe keÀesmeUtve pejer DeeHeuîeeJej
He[}s lejer cevee®eer ®e}efye®e} ve nesT osCes Je yeg×er efmLej jeneCes ³ee®es
veebJe Oew³e&. DeeefCe HeeCeer Jeeìs} eflelekesÀ Kees} Deme}s lejer DeeHeCe l³eener
HeefjefmLeleerle l³ee®³eeJej ³esTve DeeHe}e efJekeÀeme keÀjCes ne keÀce}e®ee
pemee iegCe Demelees; efkebÀJee DeekeÀeµe Gb®eer®³ee yeeyele meJee¥Hes#ee Jej®e jenles;
l³eeÒeceeCes veevee ÒekeÀej®³ee DeJemLee ÒeeHle Peeuîee lejer l³eebvee efpebketÀve
³eesieoe Þeer%eeveséejer
Òe%es®³ee meeceL³ee&ves l³eeb®ee Yeso keÀªve efmLej jenCes, ³eeme o#elJe Demes
cnCeleele. ne #eef$e³eeb®ee ®eewLee iegCe Deens.“
...~ DeeefCe pegPb e De}ewekf eÀkeÀ~ lees Heeb®eJee iegCeg~~18-864~~
Deeefol³ee®eer Pee[W~ meoe mevcegKe met³ee&keÀ[W~
lesJeerb meceesj µe$etHeg{W~ nesCeW meoe~~865~~
ceensJeCeeR Òe³elveWmeeR~ ®egkeÀefJepes mespes pewmeeR~
efjHet HeeþeR vesefopes lewmeeR~ mecejebieCeeR~~866~~
#eef$e³eeb®eeb Dee®eejeR~ Heeb®eJee iegCeWog DeJeOeejeR~
®entb Heg©<eeLe& efµejeR~ YeÊeÀer pewmeeR~~867~~
’DeeefCe efJe}#eCe ³eg× keÀjCes Je les keÀjleebvee met³e&HetÀ} pemes met³ee&me
Heeþ oeKeJele veener, l³eeÒeceeCes µe$etme Heeþ ve oeKeJeCes, ieYe&Jeleer m$eer
peµeer Heg©<ee®ee menJeeme keÀmeesµeerves ®egkeÀefJeles, lemes µe$etme Heeþceesjs
nesC³ee®es ®egkeÀJeC³ee®eer HejekeÀe<þe keÀjCes, ne #ee$eeb®ee Hee®eJee iegCe®ebê
Deens. ®eejer Heg©<eeLee¥®³ee efµejer YeeqÊeÀ®ebê pemee µeesYelees, lemee ne iegCe®ebê
#ee$eOecee&®³ee YeeUer µeesYelees.“
DeeefCe pee}sefve HegÀ}W HeÀ}W~ µeeefKe³ee pewmeer ceeskeÀ}s~
keÀeb Goej Heefjce}W~ He¨eekeÀ©~~18-868~~
veevee DeeJe[er®esefve ceeHeW~ ®eebefoCeW Ye}lesefve IesHeW~
Heg{er}eb®esefve mebkeÀuHeW~ lewmeW peQ osCeW~~869~~
leQ GceHe ieeb oeve~ pesLe meeneJeW iegCejlve~...~~18-869~~
’DeeefCe DeeHeuîee HeÀUeHegÀ}eb®³ee yeeyele Je=#eµeeKee peµeer Goej
Demeles, p³ee}e efpelekesÀ nJes eflelekesÀ }Jetve osles; efkebÀJee keÀce} DeeHe}e
megiebOe pemee Goejnmles meieȳee Deemecebleeme Jeeìle megìles; DeLeJee
p³ee}e pesJe{s DeeJe[s} lesJe{s DeeHeuîee ®eeboC³ee®es megKe cegye}keÀ nmles
®ebê pemee osle Demelees; l³eeÒeceeCes Flejeb®³ee F®ísÒeceeCes l³eebvee pes pes
nJes, les les, DeHes#eejefnle Deble:keÀjCeeves, ceeskeÀUsHeCeeves, cegye}keÀ ÒeceeCeele,
ogpeeYeeJe ve keÀjlee, meJe& ÒeeefCecee$eebme osCes - Deµee ÒekeÀej®³ee DeHeefjefcele
oeveeme #ee$eeb®ee meneJee iegCe mecepeeJes.“
...~ DeeefCe Dee%es SkeÀe³eleve~ nesCeW peQ keÀeb~~18-870~~
HeesKetefve DeJe³eJe DeeHeg}W~ keÀjefJepeleer ceeveefJe}W~
lesJeeR Hee}CeW }esYeefJe}W~ peie peQ YeesieCeW~~871~~
les³eeb veece F&éejYeeJees~ pees meJe&meeceL³ee&®ee þeJees~
lees iegCeebceepeeR jeJees~ meeleJee pesLe~~872~~
’lemes®e DeeHeuîee DeJe³eJeeb®es GÊece Hees<eCe keÀªve µejerj megJ³eJeefmLele
þsJetve l³ee®³eekeÀ[tve DeeHeuîee}e pes nJes les keÀjJetve IesC³eeÒeceeCes Òepes®es
GÊece Hee}veHees<eCe keÀªve efleves DeeHe}er Dee%ee ÒesceeojHetJe&keÀ efµejmeeJebÐe
ceeveCes ³eeme F&éejerYeeJe ÒekeÀìJeCes Demes cnCeleele. #eef$e³eeb®es meJe& meeceL³e&
³ee®e YeeJeele SkeÀJeì}s}s Demeles. iegCeebceO³es ne meeleJee iegCe jepee Deens.“
Ssmes peQ µeew³ee&efokeÀeR~ FneR meele iegCeefJeµesKeeR~
De}bke=Àle meHle$eÝKeeR~ DeekeÀeµe pewmeW~~18-873~~
keÀcee&®es mJeªHe
510 Gvces<e:33:mJeOece&keÀle&J³e
lewmes meHleiegCeeR efJeef®e$e~ keÀce& peQ peieeR HeefJe$e~
leQ menpe peeCe cee$e~ #eef$e³ee®eW~~874~~
veevee #eef$e³e veJns ve©~ lees meÊJemeesve³ee®ee ces©~
cnCeewefve iegCemJeiee& DeeOee©~ meeleeb F³eeb~~875~~
vee leNneR meHleiegCeeCe&JeeR~ HeefjJeej}er yejJeer~
ns ef¬eÀ³ee veJns He=efLeJeer~ Yeesieerlemes lees~~876~~
keÀeb iegCeeb®eeb meeleebneR DeesIeeR~ ns ef¬eÀ³ee leQ iebiee peieeR~
les³eeb cenesoOeer®eeb DeebieeR~ efJe}mes pewmeeR~~877~~
Heefj ns yeng Demees osKe~ µeew³ee&efo iegCeelcekeÀ~
keÀce& ieeb vewmeefie&keÀ~ #ee$epeeleermeer~~878~~
’DeekeÀeµe pemes meHleef<e¥veer megµeeseYf ele efomeles, l³eeÒeceeCes ³ee µeew³ee&eof keÀ
meHle iegCeebveer #ee$eJe=Êeer De}bke=Àle nesles. pes keÀce& ³ee De}ewefkeÀkeÀ meele
iegCeebveer HeefJe$e nesles, les #eef$e³eeb®es mJeYeeJepe keÀce& nes³e. ³ee meele iegCeebveer
DeefYe<eskeÀ kesÀ}s}e #eef$e³e ne ceveg<³e veJns, lej mee#eele meÊJeªHeer megJeCee&®ee
ces©HeJe&le nes³e. ³ee meele iegCeªHeer meHlemJeiee¥®ee DeeOeej®e Demee lees
Demelees. HeÀej keÀe³e! Demes keÀce& keÀce&®e veJns, lej l³ee meHleiegCeªHeer
efmebOetvb eer HeefjJeseä
f le Deme}s}er keÀce&ªHeer JemegOb eje lees #eef$e³ejepe GHeYeesieerle
Deens cnCesveeme! DeLeJee ³ee iegCeªHeer meHleewIeebveer JeenCeejer iebiee®e peCet
#ee$ekeÀce&ªHeer cenemeeiejeme Deeef}bieve osle Deens, Demes Jeeìles. Demees.
Fleke̳ee efJemleejeves peer µeew³ee&oer iegCeebveer ³egÊeÀ Deµeer keÀcex meebefiele}er
Deensle, leer #ee$epeeleer®eer GHepele keÀcex nesle.“
Jewµ³e Je µetêeb®es mJeYeeJepe keÀce&
Deeleeb Jewµ³eeef®e³eeb peeleer~ Gef®ele peQ ceneceleer~
leQ SskeÀ ieeb efve©efle~ ef¬eÀ³ee meebIeeW~~879~~
’Deelee Jewµ³eeoer JeefCe&keÀeb®eer efJeefnle keÀcex efveef½ele meebielees. ns yege×
f ceble
Depe&gvee! leer SskeÀ.“
ke=Àef<eieewj#³eJeeefCep³eb Jewµ³ekeÀce& mJeYeeJepeced~
Heefj®e³ee&lcekebÀ keÀce& µetêm³eeefHe mJeYeeJepeced~~18-44~~
’µeslekeÀer, ieesHee}ve, JeeefCep³e J³eJemee³e Je Goerce ner Jewµ³eeb®eer
mJeYeeJepe keÀcex nesle. lemes®e Heefj®e³ee&lcekeÀ keÀce& ns µetêe®es mJeYeeJepe
keÀce& Deens.“
leNneR Yetefce yeerpe veebie©~ ³e³eeb Yeeb[Je}e®eeb DeeOee©~
IesTefve }eYeg DeHee©~ ces}efJeCeW peQ~~880~~
efkebÀyengvee ke=À<eer efpeCeW~ ieesOeveW jeKeewefve Jele&CeW~
keÀeb meceIeeA®eer efJekeÀCeW~ cenIeeA Jemlet~~881~~
³esleg}eef®e Heeb[Jee~ Jewµ³eebleQ keÀcee&®ee cesUeJee~
ne Jewµ³epeeleermJeYeeJee-~ Deebleg}e peeCe~~882~~
DeeefCe Jewµ³e #eef$e³e ye´eïeCe~ ns efÜpevceW eflevneR JeCe&.
³e³eeb®eW peQ µegÞeg<eCe~ leQ µetêkeÀce&~~883~~
’peceerve, veebiej Je yeer ³ee Yeeb[Je}eJej µeslekeÀer J³eJemee³e keÀªve
DeceeHe }eYe efceUefJeCes; efkebÀyengvee µesleerJej GHepeereJf ekeÀe ®ee}JeCes; ieesOeve
³eesieoe Þeer%eeveséejer 511
HeeUCes Je l³eeÜejs GHepeerefJekeÀe keÀjCes; efkebÀJee J³eeHeejGoerce keÀjCes.
efkeÀjkeÀesUerves Jemlet efJekeÀle IesTve l³ee ®e{îee YeeJeeves efJekeÀCes; SJe{e®e
Jewµ³eeb®ee keÀce&meceg®®e³e Deens. Depe&gvee! DeeefCe Jewµ³eeoer ns eflevner JeCe&
efÜpe cnCetve pes Deensle, p³eebvee JesoeefOekeÀej Deens, l³eeb®eer mesJee-µegÞeg<ee,
Heefj®e³ee& F. keÀjCes, ns µetêeb®es mJeeYeeefJekeÀ keÀce& nes³e.“
HeQ efÜpemesJesHejewleW~ OeebJeCeW veener µetêeleQ~
SJeb ®elegJe&Ceexef®eleW~ oeefJe}eR keÀceX~~18-884~~
’³ee efÜpeJeefCe&³eeb®³ee mesJesJ³eefleefjÊeÀ µetêebme Flej keÀcee¥®eer G}Iee}
veener. Deµeer ner keÀcex meebie kesÀuîeeves YeieJeblee®eer mesJee nesles. leer keÀcex leg}e
ceer DeeleeHeeJeslees mHeä keÀªve oeKeefJe}er Deensle.“
ner efJeefnle keÀcex meebie kesÀuîeeves YeieJeblee®eer mesJee nesles. leer keÀcex
GÊecejerl³ee mebHeVe kesÀuîeeme mee#eele YeieJeblee®eer ÒeeHleer nesles. FlekesÀ ³ee
JeCee&vegHejlJes ³esCeeN³ee mJeOeceexef®ele keÀcee¥®es cenÊJe Deens.
mJeOecee&®ejCe::::
meeeqÊJekeÀles®ee GlkeÀ<e& Je cees#eÒeeHleer®ee ceeie&
mJeOecee&®ejCe, mJekeÀcee&®ejCe, vew<keÀc³e&emf e×er Je l³eebÜejs F&éejÒeeHleer
ne efJe<e³e ³eeveblej®³ee DeþjeJ³ee DeO³ee³eer®b ³ee ieerleeµ}eskeÀebletve ³eslees. lees
Je mJekeÀce&cenleer DeeHeCe veblej Heent. lelHetJeea SkeÀ keÀce&efJe<e³ekeÀ
efpeJneȳee®ee efJe<e³e Heent ³ee.
ef$eefJeOe Þe×eb®es meeeqÊJekeÀ, jepeme Je leeceme mJeªHe ne melejeJ³ee
DeO³ee³ee®ee efJe<e³e DeeHeCe HetJeea Heeefn}s}e Deens(Gvces<e:24::Þe×e$e³eefJeYeeie,
He=.¬eÀ.354 les 372). ieerlee µ}eskeÀ17-22 He³e¥le®ee efJe<e³eefJeYeeie
l³eemeeþer DeeHeCe DeJe}esekf eÀ}e neslee. l³eeveblej DeeHeCe keÀce&eJf e<e³ekeÀ SkeÀ
Del³eble cenÊJee®ee efJe<e³e cnCepes mebv³eeme Je l³eeie ³ee mebkeÀuHevee Je
leoveg<ebieeves ÞeerieesHee}ke=À<Ceeb®es ³eeyeeyele®es mHeä cele Heeefn}s nesles. l³ee®e
Òemebieer DeeHeCe keÀcee&®eer Fä, Deefveä Je efceÞe Deµeer HeÀ}s Demeuîee®es,
lemes®e osnJeeveeme mebHetCe&le³ee keÀcee¥®ee l³eeie keÀjCes Deµeke̳e Demeuîee®es
DeeefCe keÀce&efme×ermeeþer meebK³eebveer ÒeefleHeeefo}suîee DeefOeÿeve, keÀlee&,
keÀjCe, l³eeb®es J³eeHeej Je owJe Deµeer Hee®e keÀejCes DeeJeµ³ekeÀ Demeuîee®es
O³eeveer Iesle}s nesles.
Heb®e keÀejCes Je l³eeb®es nslet keÀcee&me keÀejCe nesleele Je Deelcee DekeÀlee&
Deens, ne efme×eblemeg×e lesJne meebefiele}e ies}e. keÀcee&me ÒemeJeCeejer
De%eevece³e Deµeer %eeve, %es³e Je %eelee ner Òeefme× ef$eHegìer Jee ÒeJe=efÊe$e³e
Demeleele; Je keÀce&, keÀlee& Je keÀjCe ne ef$eefJeOe keÀce&meb®e³e Deens ne Yeeie
l³eeJesUer Dee}e. ne efme×eble Je GHeefme×ebleªHe Yeeie Deens. l³eeveblej
Hegve½e ef$eiegCeeb®³ee ÒeYeeJeeves %eeve, keÀlee&, keÀce&, yeg×er, Oe=elf e Je megKe ³eeb®es
melJe-jpe-lece ³eele nesCeejs ÒeefJeYeeie, lemes®e ³ee meJee¥®ee HejmHejmebyebOe
efoioefµe&le kesÀ}e ies}e. vegkeÀleer®e meÊJe-jpe-lece ³eeb®³ee ÒeYeeJeeves
®eelegJe&C³ee&b®ee GÓJe Je l³eeb®eer iegCeevegJeleea keÀcex HeCe meebefiele}er ies}er.
³ee meJe& Yeeiee®ee Hejece<e& Iesleebvee ieerlesme meÊJeiegCee®eer cenleer efkeÀleer
Jeeìles, ns DeeHeuîee ceveeJej Glke=Àäjerl³ee efyebye}s. Lees[ke̳eele cnCee³e®es
keÀcee&®es mJeªHe
meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
lej ³eesieefme×ermeeþer peer ef®eÊeµeg×er DeHesef#ele Deens, leer ÒeeHle keÀªve
IesC³eeme ³ece-efve³ece-Deemeve-ÒeeCee³eece-Òel³eenej ner Heb®e ³eesieebies meeO³e
keÀjeJe³ee®eer lej meeOekeÀeme meÊJeiegCee®ee mJeerkeÀej Je jpe-leceeoeR®es oceve
Je l³eeie kesÀ}e Heeefnpes. ³ee®e ¢äerves ³e%e-leHe-oeve ³ee $e³eeR®ee l³eeie
keÀª ve³es - keÀejCe ner ef®eÊeµeg×erme meene³³ekeÀ Demeleele, Demes
ÞeerieesHee}ke=À<Ceeb®es cele Deens, Demes DeeHeuîeeme peeCeJeles.
ef$eiegCejnm³e Je meÊJeiegCee®es meeceL³e& ³ee ÒekeÀejs DeeHeuîee O³eeveer
Dee}s Deens.Hejbleg efveJJeU meÊJeiegCe³egÊeÀ nesC³eeves cees#e meeO³e nesle veener.
ns HejceÞes³eme ÒeeHle keÀªve IesC³eemeeþer l³ee meeeqÊJekeÀ Je=Êeerme meene³³ekeÀj
þjCeeje cenÊJee®ee Òeeble Deelee DeeHeCe HeenCeej Deenesle. meeeqÊJekeÀ keÀce&
cees#eoe³ekeÀ JneJes cnCetve l³ee}e peer pees[ ÐeeJe³ee®eer, l³ee®eer ceeefnleer
keÀªve IesC³eeme pemes DeeHeCe GlmegkeÀ Deenesle, lemee®e lees OevegOe&jefµejesceCeer
Depe&vg ener Deens, Demes %eevesµeeb®³ee DeesJ³eebletve Òeleerle nesles. HetJeea®³ee melejeJ³ee
DeO³ee³eeleer} µ}eskeÀ ¬eÀ. 17-22, DeesJeer ¬eÀ.17-325 ceOeer}
DeeK³eevee®eer keÀeme Oejle DeeHeCe ne efJe<e³e Heg{s Heent ³ee.
ne yees}g SskeÀleKeWJeeW~ Depe&gve DeefOe ve cee³eW peerJeeR~
cnCeW osJeW ke=ÀHee keÀjeJeer~ meebieeJeW leQ~~17-326~~
lesLe ke=ÀHee}g®e¬eÀJeÊeea~ cnCes DeeFkeÀ les³ee®eer J³eÊeÀeR~
pesCeW meeeqÊJekeÀ leQ cegÊeÀer-~ jlve osefKe}W~~327~~
Deble:keÀjCeele GlkebÀþe ve meceeJe}s}e Depe&gve osJeeme ke=ÀHee keÀje,
Demes efJeveJet }eie}e Je les Heentve Þeerke=À<Ce, ke=ÀHee}t®b ee ke=ÀHee}t Demee ®e¬eÀJeleea
cnCee}e keÀer ’p³ee³eesies cegeqÊeÀjlve neleer ³esles, les meebielees“
ye´ïeveece Je me=äîeeslHeefÊe
osJe cnCee}s, ’meeeqÊJekeÀ keÀcee¥®es cees#ekeÀj DeefYeVe Demes pes Debie
Deens, les cnCetve Deelee SskeÀ.“
ß lelmeefoleer efveoxµees ye´ïeCeefm$eefJeOe: mce=le:~
ye´ïeCeemlesve Jesoe½e ³e%ee½e efJeefnlee: Hegje~~17-23~~
’ß, leled Je meled Demes ye´ïee®es ef$eefJeOe veeceefveoxµe Demeuîee®es
Þegefle Je ye´ïeJesÊes Heg©<e meebieleele. me=efä®e¬eÀe®eer GlHeÊeer Pee}er, lesJne
³ee®e ye´ïeveecee®³ee meeceL³ee&ves F&éejeves ye´eïeCe,Jeso Je ³e%e efvecee&Ce kesÀ}s.“
ye´eïeCe, Jeso Je ³e%e ³eebÜejs ÒekeÀì nesCeeje me=äîeglHeefÊe¬eÀce eflemeN³ee
DeO³ee³eeleer} ’DeVeeÓJeefvle Yetleeefve Hepe&v³eeoVemecYeJe:~ ³e%eeÓJeefle
Hepe&v³ees ³e%e: keÀce&mecegÓJe:~~3-14~~“;’keÀce& ye´ïeesÓJeb efJeef×
ye´ïee#ejmecegÓJeced~ lemceelmeJe&ieleb ye´ïe efvel³eb ³e%esÒeefleefÿleced~~3-
15~~“ Je ’SJeb ÒeJeefle&leb ®e¬ebÀ veevegJele&³eleern ³e:~ DeIee³egejf efvê³eejecees
ceesIeb HeeLe& me peerJeefle~~3-16~~“ ³ee µ}eskeÀebletve ÒekeÀìJe}e Deens.
l³ee®ee Lees[e Yeeie DeeHeCe HetJeea #eje#ejefJe®eej keÀjleebvee kesÀ}e neslee.
melejeJ³ee DeO³ee³ee®³ee GHejes}esÁ Kf ele µ}eskeÀe®ee %eeveosJeke=Àle efJe®eej
Heenleebvee l³eeb®es ³ee me=äîeglHeefÊe¬eÀceeJejer} le=leer³eeO³ee³eer®es Yee<³e HeenCes
³eesieoe Þeer%eeveséejer 512
GHe³egÊeÀ þjs}. cnCetve ÒeLece lees Yeeie Heentve ceie melejeJ³ee DeO³ee³ee®ee
ÒemleeefJele Yeeie IesCes efpe%eemetbmeeþer GHekeÀejkeÀ nesF&}. ³ee
me=äîeglHeefÊe®e¬eÀeyeÎ} %eevesµe Deme cnCeleele:
DeVeemleJe YetleW~ Òejesn HeeJeleer mecemleW~
ceie Jeeefj<eg ³ee DeVeeleQ~ meJe&$e ÒemeJes~~3-134~~
les³eeb Hepe&v³ee ³e%eerb pevce~ ³e%eeleQ ÒeieìeR keÀce&~
keÀcee&efme Deeefo ye´ïe~ JesoªHe~~135~~
ceie JesoebleQ HejelHej~ ÒemeJelemes De#ej~
cnCeTefve ns ®eje®ej~ ye´ïeye×~~136~~
Heefj keÀcee&ef®e³es cetefÊe&~ ³e%eeR DeefOeJeemeg Þegefle~
SskeWÀ megYeêeHeefle~ DeKeb[ ieeb~~137~~
DeeefCe
efpeneR ³e%eg efme×er pee³es~ Hejsµee lees<eg nes³es~
leQ ns meeceev³e DeVe veesnW~ cnCeewefve³eeb~~3-132~~
ns ve cnCeeJeW meeOeejCe~ DeVe ye´ïeªHe peeCe~
peQ peerJevensleg keÀejCe~ efJeéeeb ³e³eeb~~133~~
’DeVeeÜejs ³e%ee®eer efme×er nesles. keÀejCe DeVe meeceev³e Jemlet veener.
³ee meJe& peieleeme peieJeCeejs DeVe®e Deens. cnCetve les ceesþîee ³eesi³eles®es
Deens. DeVeeme ye´ïeªHe®e mecepeeJes.“ cnCetve Þegefle cnCeles,’DeVeced
ye´ïeced“ - DeVe ns®e ye´ïe Deens. ’mecemle Yetlecee$es DeVeeHeemetve ÒemeJeleele.
³ee DeVeeme Hepe&v³e efvecee&Ce keÀjlees. Hepe&v³e lej ³e%eeHeemetve neslees. Demee
ne ³e%e keÀcee&Heemetve ÒekeÀìlees. DeeefCe keÀcee&®es cetU cnCepes JesoªHe ye´ïe.
Demee DeVeªHe ye´ïe les JesoªHe ye´ïe ³eeb®ee mebyebOe Deens. Jesoebmemeg×e
Hej Je DeHej Demes pes ye´ïe Deens, les ÒemeJeles. Demes ns ®eje®ej efJeée
ye´ïeeþe³eer ieesJe}s}s Deens. ns megYeêeHeleer! mee#eele keÀcee&®eer cetleea Demee
³e%e pees ne Deens, l³eele ÞegleeR®ee DeefOeefveJeeme Demelees. DeefKe} ye´ïe®e
Demes ³e%eeceO³es efvel³e efmLej Demeles.“
³e%e DeeefCe DeefYeJe=×er
men³e%ee: Òepee: me=ädJee HegjesJee®e ÒepeeHeefle:~
Devesve ÒemeefJe<³eOJeces<e JeesçeqmlJeäkeÀeceOegkedÀ~~3-10~~
’cetU ÒepeeHeleerves ³e%eemen Òepee efveefce&}er. l³ee ³e%ee³eesies Òepesves
DeeHe}er DeefYeJe=×er keÀªve IesTve DeeHeuîee Fä keÀecevee HetCe& keÀjeJ³eele,
Demes ns met$e Deens.“
ne }eskegÀ keÀceX yeebefOe}e~ pees Hejleb$ee Yegle}e~
lees efvel³e ³e%eeleQ ®egkeÀ}e~ cnCeewefve³eeb~~3-84~~
Deeleeb ³esef®eefJeµeeR HeeLee&~ legpe meebiesve SkeÀeR ceer keÀLee~
peQ me=äîeeefo mebmLee~ ye´ïesefve kesÀ}er~~85~~
leQ efvel³e³eeiemeefnleW~ me=efpe}erb YetleW mecemleW~
Heefj vesCeleeref®e efle³eW ³e%eeleQ~ met#ce cnCeTefve~~86~~
’mJeOecee&®ejCe - leovegmeej keÀcex keÀjCes - Demee ne ³e%eÒekeÀej
Deens. ³ee}e®e Keje ³e%e cnCeleele. l³ee efvel³e Deµee ³e%eemen ÒepeeHeleerves
keÀcee&®es mJeªHe
Gvces<e:33:mJeOece&keÀle&J³e
ner me=äer l³eeleer} Yetlecee$eebmenJele&ceeve me=epf e}er. Hejbleg ³ee ³e%ee®es Kejs
mJeªHe met#ce Demeuîeeves l³ee Yetlecee$eebme ³e%e De%eele®e jeefn}e.“
mJeOecee&®ejCe ne®e ³e%e
leQ Jes}eR ÒepeeR efJeveefJe}e ye´ïee~ osJee DeeÞeew keÀe³e SLe Deecneb~
lebJe cnCes lees keÀce}pevcee~ YetleebÒeefle~~3-87~~
legcneb JeCe&eJf eµes<eJeµeW~ DeecneR ne mJeOece&eg ®f e efJeefn}e Demes~
³eebleQ GHeemee ceie DeeHewmeW~ keÀece Hegjefle~~88~~
l³eeJesUer l³eebveer l³eeb®³ee l³ee ÒepeeHeleer}e - ye´ïeosJee}e efJeveJe}s
keÀer,’osJee! ³ee ce=l³eg}eskeÀer Deecne}e Þes³emkeÀj Demes keÀe³e Deens, les
meebiee!“ lesJne lees keÀce}eletve pevce Pee}s}e ye´ïee cnCee}e keÀer,
’JeCe&HejlJes mJeOecee&®ejCe keÀjCes ns®e legce®es efJeefnle keÀce& Deens. ³ee
keÀce&³e%ee®eer GHeeefmle kesÀ}er keÀer legce®³ee mekeÀU keÀecevee HetCe& nesleer}.
keÀejCe ne }eskeÀ keÀce& keÀjC³eemeeþer®e Deens. ³ee efvel³e ³e%eeme cegkeÀCes
cnCepes yebOeveeme Deeceb$eCe keÀjCes Deens. Hejbleg pees mJeOecee&vegÿeve keÀjer}
- Demes DeKeb[ ³e%e³eepeve keÀjer}, l³eeme keÀesCeles®e yebOeve Ie[t
µekeÀle veener.“
cnCetve®e YeieJebleebveer cnì}s Deens keÀer:
³e%eeLee&lkeÀce&Ceesçv³e$e }eskeÀesç³eb keÀce&yevOeve:~
leoLe¥ keÀce& keÀewvles³e cegÊeÀme²: mecee®ej~~3-9~~
’mJeOece&Hej Deµee ³ee ³e%ekeÀcee&J³eefleefjÊeÀ ogmejs keÀce& keÀjCeeje
}eskeÀmecegoe³e keÀce&yebOeveele He[lees. cnCetve ns keÀeQles³ee! let
keÀce&HeÀ}emeeqÊeÀjefnle Deble:keÀjCeeves cepemeeþer ns meJe& ³e%ekeÀce&
keÀjle pee.“
Demes Demeuîeeves YeieJeble HeeLee&me cnCeleele:
legcneR Je´leW efve³eceg ve keÀjeJeW~ µejerjebleQ ve Heer[eJeW~
ogjeR keWÀneR ve Je®eeJeW~ leerLee&efme ieeb~~3-89~~
³eesieeefokeÀ meeOeveW~ meekeÀeb#e DeejeOeveW~
ceb$e³eb$eefJeOeeveW~ PeCeeR keÀje~~90~~
osJeleeblejeb ve YepeeJeW~ ns meJe&Lee keÀeneR ve keÀjeJeW~
legcneR mJeOece&³e%eeR ³epeeJeW~ Devee³eemeW~~91~~
Heg{s ner ieesä SskeÀ. ye´ïeosJe ceie cnCee}e, ’³eemleJe legcner ³ee
keÀcee&J³eefleefjÊeÀ Flej keÀesCeleerner Je´leJewkeÀuîes keÀª ve³esle. µejerjeme
Heer[ekeÀejkeÀ Deµeer Ieesj leHee®ejCes DeeefCe otjotj®³ee leerLe&#es$eerb®³ee
³ee$eemeg×e keÀª ve³esle. keÀäÒeo Deµeer ³eesieeoer meeOeves, mekeÀece GHeemevee,
ceb$e³eb$eeoer leb$eefJeOeeves keÀoeef®ele legcneme keÀesCeer meebieleer}; lejer leer HeCe
keÀª vekeÀe. osJeosJeleeb®eer YepevesHetpevesmeg×e keÀª vekeÀe. keÀejCe ³ee
mJeOecee&®ejCeªHe ³e%ee®eer GHeemevee kesÀuîeeme Devee³eemes®e legce®³ee mekeÀ}
keÀeceveeb®eer Hetleea nesTve legce®es Þes³eme legcne}e DeJeef®ele }eYes}.“
DenslegkeWÀ ef®eÊeW~ Devegÿe Heeb ³e³eebleQ~
HeefleJe´lee HeleerleQ~ efpe³eeHejer~~3-92~~
³eesieoe Þeer%eeveséejer 513
lewmee mJeOece&ªHeer ceKeg~ neef®e mesJ³e legcneb SkegÀ~
SsmeW mel³e}eskeÀvee³ekegÀ~ cnCeleeb pee}e~~93~~
osKee mJeOecee&leQ Yepee}~ leNneR keÀeceOesveg ne nesF&}~
ceie Òepeenes ve meb[er}~ legceleW meoe~~94~~
’HeÀ}ekeÀeb#eejefnle ef®eÊeeves ³ee ³e%ee®eer - Helveer peµeer HeeefleJe´l³eeves
Heleer®eer SkeÀefveÿ mesJee keÀjles, leµeer - DeejeOevee keÀje. ne mJeOece&ªHe
³e%e®e legcne}e ³eesi³e Deens. ³ee®eer De®e&vee kesÀu³eeme lees legcne}e keÀeceOesvet®e
nesF&} Je legcneme lees kesÀJnener l³eeieCeej veener.“
osJelee Je ceveg<³es ³eeb®ee HejmHejmebyebOe
Òepes®es efnle JneJes cnCetve l³ee mel³e}eskeÀvee³ekeÀ ye´ïeosJeeves l³eebvee
Demee GHeosµe kesÀ}e. lees Heg{s cnCee}e:
osJeevYeeJe³eleevesve les osJee YeeJe³evleg Je:~
HejmHejb YeeJe³evle: Þes³e: HejceJeeHm³eLe~~3-11~~
’³ee ³e%eeÜejs legcner osJeebvee legä keÀje. les legä osJe legce®eer GVeleer
keÀjleer}. legcner Demes HejmHejeb®es efnle meeOele Glke=Àä Þes³e ÒeeHle
keÀªve I³ee.“
peQ SCeWke˻efve mecemleeb~ Heefjlees<eg nesF&} osJeleeb~
ceie leQ legcneb F&eqHmeleeb~ DeLee¥leQ osleer~~3-95~~
³ee mJeOece&Hetpee Hetefpeleeb~ osJeleeieCeeb mecemleeb~
³eesie#esceg efveef½eleeb~ keÀefjleer legce®ee~~96~~
legcneR osJeleebleQ Yepee}~ osJe legcneb legäleer}~
SsmeeR HejmHejW Ie[s}~ Òeerefle pesLe~~97~~
’me=efä®e¬eÀele osJeleeb®es efJeefµeä mLeeve Deens. Fbefê³es Je efvemeie&
³eeb®³ee efve³eecekeÀ Deµee ³ee osJelee Demeleele. efJeefnle Deµee JeCeexef®ele
mJeOece&Hee}veªHe ³e%eecegUs l³eebvee Deevebo neslees. l³ee ceie ceveg<³eeme
l³eeves Jeebefí}s}s mekeÀU SsefnkeÀ megKe, mebHeÊeer F. ÒeeHle keÀªve osleele.
mJeOece&Hee}veªHeer Hetpesves mekeÀU osJeleeieCe ÒemeVe nesTve legce®ee ³eesie#esce
veerì ®ee}Jeleer}. Demes owJeleeb®es ³epeveHetpeve l³eebvee legäJeer} Je legce®eer
Je osJeleeb®eer HejmHejebJej Òeerleer pe[s}.“
lesLe legcneR peQ keÀªb cnCee}~ leQ DeeHewmeQ efme×er peeF&}~
Jeebefílener Hegjs}~ ceevemeeR®esb~~3-98~~
Jee®eeefme×er HeeJee}~ Dee%eeHekeÀ nesDee}~
cnefCe³es legceleW ceeieleer}~ cene$eÝef×~~99~~
’ceie legcner pes pes keÀce& keÀª Heene}, les les DeeHewmes®e efme×erme
peeF&}. DeeefCe legce®es ceveesJeebeí
f lener HegjefJe}s peeF&}. legcne}e Jee®eeefme×er
efceUs}. meJe& efokeÌHee} legce®eer Dee%ee HeeUleer}. cene$eÝ×ermeg×e De<ìewÒenj
legce®eer Dee%ee SskeÀC³eemeeþer legce®³ee Üejer efleÿleer}. osJeebveer
leg ä nes T ve efo}s}s GHeYeesie mebv³emle Deble:keÀjCeeves legcner
l³eeb®³eeÒeerl³eLe& I³eeJesle.“
pewmes $eÝlegHeleer®eW Üej~ JeveÞeer efvejblej~
Jees}ies HeÀ}Yeej }eJeC³eWmeeR~~3-100~~
keÀcee&®es mJeªHe
meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
lewmes meJe&megKeWmeefnle~ owJeef®e cetefle&ceble~
³esF&} osKee keÀe{le~ legcneb HeeþeR~~101~~
SsmeW mecemle YeesieYeefjle~ nesDee} legcneR Deveele&~
peNneR mJeOece&wkeÀefvejle~ Jelee&} yeeHee~~102~~
’$eÝlegHeleer Jemebleemen peµeer JeveÞeer HeÀUYeej Je }eJeC³e³egÊeÀ Deµeer
efvejblej jle Demeles, lemes meJe& megKeebmen cetelf e&ceble owJe legcnemeesyele meowJe
jener}. megoJw e legce®ee HeeþHegjeJee keÀjer}. yeeUebvees! pej mJeOecee&®es Demes
SkeÀefveÿsves Dee®ejCe keÀje}, lej mecemle Yeesieebveer mebHeVe nesTve legcner
efveefj®í Jne}.“ Hejbleg pej keÀe ³eeves GvceÊe Jne}, lej cee$e Leesj
DeveLe& Deens.
³eef%e³e HeÀ}e®ee GHeYeesie
FäevYeesieeeqvn Jees osJee oem³evles ³e%eYeeefJelee:~
lewo&ÊeeveÒeoe³ewY³ees ³ees Yeg*dÊesÀ mlesve SJe me:~~3-12~~
’³e%eeves ÒemeVe Pee}suîee osJeebveer efo}s}s Fä GHeYeesie
DeeHeuîeemeeþer®e kesÀJeU GHeYeesieCeeje Je mJele: l³ee GHeYeesieele jceceeCe
nesTve peeCeeje l³ee GHeYeesieeb®eer peCet ®eesjer®e keÀjle Demelees.“
keÀeb peeef}³eeb mekeÀ} mebHeoe~ pees Devegmejs} Fbefê³eceoe~
}gyOe nesTefve³eeb mJeeoe~ efJe<e³eebef®e³eeb~~3-103~~
efleneR ³e%eYeeefJekeÀeR megjeR~ peQ ns mebHeefÊe efoOe}er Hegjer~
les³eeb mJeceeieeA meJexéejeR~ ve Yepes} pees~~104~~
DeeqivecegKeeR nJeve~ ve keÀjer} osJeleeHetpeve~
ÒeeHle Jes}W Yeespeve~ ye´eïeCeeb®eW~~105~~
efJecegKeg nesF&} ieg©YeÊeÀer~ Deeo© ve keÀjer} DeefleLeer~
mebleesKeg vesoer} %eeleer~ DeeHegef}³es~~106~~
’Hejbleg osJeebveer efo}suîee ³ee DeJeI³ee megKemebHeÊeerves Yeg}tve peeTve
legcner pej efJe<e³eeb®³ee iees[er}e ®eìeJetve peeTve GvceÊe Fbeêf ³es meebieleer}
lemes, Jeeìs} les Dee®ejCe keÀª pee}; ³e%eoÊe meeOeveeb®ee legìJe[e
vemeleebveemeg×e l³ee meeOevemeeceûeer®ee Gef®ele efJeefve³eesie keÀªve mJeOecee&®es
Hee}ve keÀªve Deµee jerleerves l³ee Hejceséejeme ve Yepee}; DeeqivecegKeer
nJeve pej ve keÀje}; DeefleLeeR®ee pej Deveeoj keÀje}; DeeHeuîee
kegÀ}%eeefleyeebOeJeebme pej meblees<e ve Ðee}; efkebÀJee ³eesi³e JesUer ye´eïeCeebme
pej Yeespeve ve Ðee}; ieg©YeÊeÀerme pej efJevcegKe Jne};“ DeeefCe
Ssmee mJeOece&gef¬eÀ³eejefnleg~ DeeefLe}sHeCeW ÒeceÊeg~
kesÀJe} YeesieemeÊegÀ~ nesF&} pees~~3-107~~
les³eeb ceie DeHeeJeg Leesj Deens~ pesCeW leQ neleeR®eW mekeÀ} pee³es~
osKee ÒeeHlener ve }ens~ Yeesie Yeesieg~~108~~
’mJeOeceexef®ele keÀcex keÀjC³ee®es mees[tve kesÀJeU YeesieemeÊeÀerle l³ee
mebHeefÊe³eesies ÒeceÊe nesTve yeg[tve pee}, lej cee$e Ieesj DeveLe& nesF&}.
Deµee mJewj efJe<e³e}es}gHe Je=Êeerves pej legcner mJeOecee&®ejCe keÀjCes mees[tve
efo}s, lej legcne}e l³ee ³e%eosJeeves pes pes keÀener mebHeefÊeJewYeJe -meewYeei³e
³eesieoe Þeer%eeveséejer 514 Gvces<e:33:mJeOece&keÀle&J³e

efo}s Demes}, les meJe& nele®es efveIetve peeF&} Je ÒeeHle Pee}s}s Yeesiemeg×e cnCetve’mJeOecex efveOeveb Þes³e: HejOeceex Ye³eeJen:~~3-35~~“
legcner GHeYeesiet µekeÀCeej veener.“ Demes YeieJebleebveer cnì}s Deens. ³ee mJeOecee&®ejCeeJej ieerles®ee HeÀej Yej
mJeOece&l³eeiee®es HeelekeÀ Deens. ’cnCetve meJee¥veer DeeHeeHe}er efJeefnle keÀcex Gef®ele ÒekeÀejs meeOeC³eele
pewmes ielee³eg<eeR µejerjeR~ ®ewlev³eg Jeemeg ve keÀjer~ o#e DemeeJes,“ Demes l³ee ÒepeeHeleerves JeejbJeej meebefiele}s.
keÀeb efveowJee®eeb IejeR~ ve jens }#ceer~~3-109~~
lewmee mJeOece&g peNneR }esHe}e~ leNneR meJe& megKeeb®ee Leeje cees[}e~
pewmee oerHeemeJeW nejHe}e~ ÒekeÀeµeg~~110~~
lewmeeR efvepeJe=eÊf e pesLe meeb[~W lesLe mJeleb$eles Jemleer ve Ie[s~
DeeFkeÀe Òepeenes ns HegÀ[W~ efJejb®eer cnCes~~111~~
’pemes Dee³eg<³e mej}suîee kegÀ[erle ®ewlev³e jenle vener; efkebÀJee
owJenervee®³ee Iejele }#ceer JeemleJ³e keÀjle veener; l³eeÒeceeCes mJeOece& pej
}esHe HeeJe}e, lej meJe& megKeeb®es DeeÞe³emLeeve®e veenermes nesles. efoJee
cee}Je}e keÀer l³ee®ee ÒekeÀeµe pemee }gHle neslees, l³eeÒeceeCes DeeHe}e Oece&
Je Dee®eej pesLes megìleele, lesLes DeelcemJeeleb$³e jenle veener. Òepeebvees! ns
veerì O³eeveer þsJee,“ Demes ye´ïeosJeeves cnì}s.
cnCeTefve mJeOece&g pees meb[er}~ les³eebleQ keÀe}g ob[er}~
®ees© cnCeewefve njer}~ meJe&mJe les³ee®eW~~3-112~~
ceie mekeÀ} oesKe YebJeleW~ efiebJemeewefve Iesleer les³eeleQ~
je$eermece³eeR mceµeeveeleQ~ YetleW pewµeer~~113~~
lewµeeR ef$eYegJeveeR®eer og:KeW~ DeeefCe veeveeefJeOe HeelekeWÀ~
owv³epeele eflelegkeWÀ~ lesLeWef®e Jemes~~114~~
Ssmes nes³e les³eeb GvceÊee~ ceie ve megìs yeeHee ©oleeb~
Heefj keÀuHeebleeRner meJe&Lee~ ÒeeefCeieCenes~~115~~
’cnCetve mJeOecee&®ee pees l³eeie keÀjer}, l³ee}e ®eesj mecepetve ³eceOece&
ob[ oF&} Je l³ee®es meJe&mJe efnjeJetve IesF&}. je$eer®³ee JesUer Yetles peµeer
mceµeeveeme Jes{vt e yemeleele, leµeer meJe& og:Kes Je oes<e-J³eeOeer l³ee}e efieJemele
³esleer}. ef$eYegJeveer®³ee og:Kee®es Je owv³ee®es lees cnCepes JemeeflemLeeve nesF} & .
Fbefê³eÒeceeoebveer Jes[e kesÀ}suîee l³ee ceveg<³ee®ee DeeHeHejkeÀuîeeCee®ee ceeie&
efve©× nesF} & . Deµeer l³ee GvceÊeeme efµe#ee Pee}er keÀer efkeÀleerner Dee¬eÀesµe
kesÀ}e lejer keÀuHeebleermeg×e l³eeletve l³ee®eer megìkeÀe nesle veener.“
cnCeTefve efvepeJe=eÊf e ns ve meb[eJeer~ Fbeêf ³eW yej}eW vesoeJeeR~
Ssmes ÒepeebleQ efµekeÀJeer~ ®elegjeveveg~~3-116~~
pewmes pe}®ejeb pe} meeb[W~ DeeefCe lel#eCeeR cejCe ceeb[W~
ne mJeOece&g lesCes Hee[W~ efJemebyees ve³es~~3-117~~
cnCeewefve legcneR mecemleeR~ DeeHeg}eef}³eeb keÀceeA Gef®eleeR~
efvejle JneJeW Heg{Heg{gefle~ cnefCeHele Demes~~118~~
’cnCetve efvepeJe=Êeer ìeketÀ ve³es Je Fbeêf ³eebvee mJewj mees[t ve³es; DeeHeuîee
Oecee&®es Hee}ve keÀjeJes,“ Demes meJe& ÒeeefCecee$eebme lees ®elegjeveve GHeoseµf e}e.
’peU®ejebme peUeyeensj ³esCes Ie[}s keÀer l³eeb®es cejCe ns þsJe}s}s®e
Deens. mJeOece&l³eeiener FlekeÀe®e Ye³eeJen Deens.“
mJeOecee&ves cees#eÒeeHleer
Demes mJeOecee&®ejCe cees#eÒeoe³ekeÀ nesles, cnCetveieerlee cnCeles:
efve³eleb kegÀ© keÀce& lJeb keÀce& p³ee³ees ¿ekeÀce&Ce:~
µejerj³ee$eeefHe ®e les ve Òeefme×îesokeÀce&Ce:~~3-8~~
’efJeefnle Demes keÀce& keÀjerle peeJes. Demes keÀce& ìeketÀve vew<keÀc³e& nesCes
µeke̳e veener. keÀce& ve kesÀuîeeme osn³ee$eener megKeªHe Heej He[Ceej veener.“
%eevesµe cnCeleele:
cnCemeeR vew<keÀc³e& nesDeeJeW~ leNneR SLe leQ ve mebYeJeW~
DeeefCe efveef<e× kesÀJeeR jeneìeJeW~ efJe®eejerb Heeb~~3-77~~
cnCeewefve peQ peQ Gef®ele~ DeeefCe DeJemejWkeÀªefve ÒeeHle~
leQ keÀce& nslegjefnle~ Dee®ej letb~~78~~
HeeLee& DeeefCekeÀner SkeÀ~ vesCemeeR letb ns keÀJeeflekeÀ~
peQ SsmeW keÀce& cees®ekeÀ~ DeeHewmeW Demes~~79~~
osKeW Deveg¬eÀceeOeejW~ mJeOece&g pees Dee®ejW~
lees cees#eg lesCeW J³eeHeejW~ efveef½ele HeeJeW~~80~~
’osnJeeveebme keÀcex meJe&LewJe l³eeieCes DemebYeJe Deens DeeefCe efveef<e×
keÀcex keÀesCeer keÀjeJeerle lejer keÀe! cnCetve kesÀJeU efJeefnle keÀce&®e kesÀ}s Heeefnpes.
Òemebieesef®ele Demes keÀce& efveefj®í nesTve let keÀjle pee. DeeefCe HeeLee&!
efve<keÀece keÀcee&®es SkeÀ cenÊJee®es HeÀ} Deens. les leg}e ceenerle veener.
Devee³eemes®e Demes keÀce& mebmeejyebOeveeletve ceveg<³eeme mees[Jeles. cnCetve
JeCee&ÞeceOecee&vegmeej mJeOecee&®es pees Dee®ejCe keÀjlees, l³eeme l³eeÜejs®e
efveef½eleHeCes cees#ee®eer ÒeeHleer nesles.“
mJeOece&ªHeer ³e%e efme× keÀªve l³ee®ee Òemeeo Demee Hegjes[eµe
Ye#eCe keÀjeJee. cnCepes mebmeejªHeer HeeHe veä nesles. cnCetve ÞeerieesHee}
cnCeleele keÀer }eskeÀebveer Demes Deeoµe& Dee®ejCe þsJeeJes.
³e%eefµeäeefµeve: mevlees ceg®³evles meJe&efkeÀequye<ew:~
Yeg¡eles les lJeIeb HeeHee ³es He®evl³eelcekeÀejCeeled~~3-13~~
’³e%eµes<e Ye#eCe keÀjCeejs meppeve meJe& HeeHeebHeemetve cegÊeÀ nesleele.
Hejbleg pes kesÀJeU mJele:keÀjlee®e peieleele, les HeeHeer }eskeÀ HeeHe®e Yeesieleele.“
osKee efJeefnle ef¬eÀ³eeefJeefOe~ efvenxlegkeÀe yegef×~
pees Demeefle³es mece=ef×~ efJeefve³eesieg keÀjer~~3-119~~
ieg© iees$e Deeqive Hetpeer~ DeJemejeR Yepes efÜpeeR~
efveefceÊeeefokeÀeR ³epeeR~ efHelejesÎsµebs~~120~~
³ee ³e%eef¬eÀ³ee Gef®elee~ ³e%esµeerb nJeve keÀefjleeb~
ngleµes<e mJeYeeJelee~ Gjs peQ peQ~~121~~
leQ megKeW DeeHeg}eb IejeR~ kegÀìgbyeWmeeR Yeespeve keÀjer~
keÀeR Yeesi³eef®e leQ efveJeejer~ keÀuce<eebleQ~~122~~

keÀcee&®es mJeªHe
³eesieoe Þeer%eeveséejer 515
’pees efJeefnle keÀcee&®ejCe keÀjC³eemeeþer efvenxlegkeÀ yeg×erves DeeHeuîee
mece=×er®ee efJeefve³eesie keÀjlees; iegª, iees$e Je Deiveer®es Hetpeve keÀjlees; DeJemej
efceUe}e keÀer ye´eïeCeeb®eer mesJee keÀjlees; efHelejebmeeþer vewecf eefÊekeÀ Demes Þee×eoer
³eeie keÀjlees; efJeefnle keÀcee&®ejCeªHeer ³e%eeves ³e%eHeg©<e Deµee cepemeeþer
DeeHeuîeepeJeUer} meeceûeer®es nJeve keÀjlees DeeefCe ceie Gj}s}s ³e%eeJeefµeä
Demes êJ³e DeeHeuîee Je kegÀìgyb ee®³ee efveJee&nemeeþer megKesvewJe efJeefve³eespelees;l³ee®es
Deµee GHeYeesieeÜejs®e HeeHenjCe nesles.“
leQ ³e%eeJeefµeä Yeesieer~ cnCeewefve meebef[peW lees DeIeeR~
pes³eeHejer cenejesieer~ Dece=leefme×er~~3-123~~
keÀeb leÊJeefveÿg pewmee~ veeieJes Ye´ebefle}sµeeb~
lees µesKeYeesieeR lewmee~ veekeÀ}s boesKeeb~~124~~
cnCeewefve mJeOeceX peQ Depex~ leQ mJeOeceXef®e efJeefve³eesefiepes~
ceie GjW leQ Yeesefiepes~ meblees<eWmeeR~~125~~
ns Jeeb®etefve HeeLee&~ jeneìes ve³es Dev³eLee~
SsmeeR DeeÐe ns keÀLee~ cegjejer meebIeQ~~126~~
’mJeOece&ªHeer keÀce&³e%ee®eer meebielee nesTve efceUe}s}e Hegjes[eµe
Demee mesJeve keÀjCeeN³eeb®eer HeeHes, peµeer cenejesi³ee®eer J³eeOeer Dece=leÒeeµeveeves
veä nesles, leµeer veeµe HeeJeleele. Deelceefveÿ Heg©<eeme peµeer DeelceYe´elb eer
}sµeªHeevesmeg×e vemeles, l³eeÒeceeCes ³e%eeJeefµeä Yeeiee®ee GHeYeesie
IesCeeN³eepeJeU HeeHee®ee }sµener Gjle veener. cnCetve mJeOecee&®ejCeeves pes
êJ³eeoer ÒeeHle nesleele, l³eeb®ee mJeOecee&®ejCeemeeþer®e efJeefve³eesie keÀjeJee.
l³eeveblej pes Gjs}, l³ee®ee mJemegKeemeeþer GHeYeesie I³eeJee. ns HeeLee&! ³ee
jenìerme mees[tve keÀOeer®e Jeeiet ve³es,“ Demes l³ee}e cegjejer cnCee}s.
osnenbles®es HeeHe
peQ osnef®e DeeHeCeHeW ceeefveleer~ DeeefCe efJe<e³eebleQ Yeesi³e cnCeleer~
³eeHejleW ve mcejleer~ DeeefCekeÀ keÀebneR~~3-127~~
ns ³e%eesHekeÀjCe mekeÀ}~ vesCelemeeblewb yej}~
Denbyeg×er kesÀJe}~ Yeesietb Heenleer~~128~~
Fbefê³e©ef®emeeefjKeW~ keÀjefJeleer HeeHe veerkeWÀ~
leQ HeeefHe³es HeelekeWÀ~ mesefJeleer peeCe~~129~~
’Hejbleg osneme®e DeeHeCe ceevetve efJe<e³eYeesieebme®e meJe&mJe ceeveCeejs
ner jenìer DeeþJelemeg×e veenerle.les yenkeÀ}s}s De%eeveer }eskeÀ DeeHe}e
osn Je mebHeÊeer ner meJe& ³e%ee®eer GHekeÀjCes Deensle, ns efJemeªve kesÀJeU
mJeeLe&Òesejf le nesleele Je l³ee meeOevemeeceûeerves Yeesie IesT Heenleele. Fbeêf ³eebme
pemes DeeJe[s} lemes keÀjleele. ³eeves pes HeeHe nesles, l³ee®es®e les HeelekeÀer
Demes Yeesie Iesleebvee mesJeve keÀjleele.“
peQ mebHeefÊepeele DeeIeJeW~ ns nJeveêJ³e ceeveeJeW~
ceie mJeOece&³e%eW DeHee&JeW~ DeeefoHeg©KeeR~~3-130~~
ns meeb[ewefve³eeb cegKe&g~ DeeHeCeHes³eeb}eieeR osKeg~
efveHeÀpeefJeleer HeekegÀ~ veeveeefJeOe~~131~~
keÀcee&®es mJeªHe
meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
’DeeHe}s meJe& mebHeefÊecee$e nJeveêJ³e ceevetve l³ee®es mJeOece&ªHe
³e%eemeeþer efJeefve³eespeve keÀjeJes Je l³ee DeeefoHeg©<eeme les meieUs DeHe&Ce
keÀªve ÒemeVe keÀªve I³eeJes, ner Kejer lej DeelcekeÀuîeeCee®eer ³egÊeÀer
Deens. leer mees[tve les cetKe& Hejceelc³ee®³ee Yeesieemeeþer þsJe}suîee
meeOevemeeceûeer®ee mJele:®³ee Yeesieemeeþer GHe³eesie keÀªve efvejefvejeUer
HeeHeªHeer HekeÌJeeVes®e peCet mesJeleele.“
’cetefÊe& }enewefve osne®eer“
ye´ïeosJeeves keÀefLe}suîee Je efvecee&Ce kesÀ}su³ee ³ee me=äîeglHeefÊeªHe
®e¬eÀe}e Devegmeªve pees Jeeiele veener, Fbefê³eebceO³es®e pees jceceeCe neslees,
l³ee®es Dee³eg<³e HeeHece³e Demeles Je peerCes J³eLe&®e Demeles. cnCetve %eevesµe
³ee ³e%e¬eÀcee®eer meebielee keÀjleebvee cnCeleele:
SsµeeR ns DeeefoHejbHeje~ meb#esHesb legpe OevegOe&je~
meebefiele}er ³ee DeOJeje-~ }eieewefve³eeb~~3-138~~
cnCeesefve mecet} ne Gef®eleg~ mJeOece&ªHe ¬eÀleg~
veevegÿeR pees ceÊeg~ }eskeÀeR F³eW~~139~~
lees HeelekeÀeb®eer jeµeer~ peeCe Yeej Yetceermeer~
pees kegÀkeÀceX Fbefê³eebmeeR~ GHesiee ies}e~~140~~
leQ pevcekeÀce& mekeÀ}~ Depe&gvee Deefle efve<HeÀ}~
pewmeW keÀeb DeYe´Heì}~ DekeÀe}eR®eW~~141~~
keÀeb ie}eb mleve Depes®eW~ lewmes efpe³ee}W osKes les³ee®eW~
pes³eeb Devegÿeve mJeOecee&®eW~ Ie[sef®e vee~~142~~
’ns OevegOe&je! ³ee ³e%eeefJe<e³eer®eer ner DeeÐe HejbHeje ceer leg}e Lees[ke̳eele
efveJesefo}er Deens. pees GvceÊe Heg©<e ³ee Gef®ele Deµee mJeOece&ªHe ³e%ee®es
³eLeemeebie Devegÿeve keÀjle veener, lees efveJJeU Yetceerme Yeej Deµeer HeeHejeµeer
Demelees. pees Fbefê³eeb®es }e[ keÀjlees, l³ee®ee pevce Je l³ee®es keÀce& kesÀJeU
efve<HeÀU Demeles. Depe&vg ee! DekeÀe}er Gþ}s}s {ie efkebÀJee yekeÀN³ee®es DepeeieU
mleve pemes J³eLe& Demeleele, lemes®e p³ee}e mJeOecee&®es Devegÿeve Ie[le
veener, l³ee®es peerCes Demeles.“
cnCeewefve SskeWÀ Heeb[Jee~ ne mJeOece&g keÀJeCeW ve meeb[eJee~
meJe&YeeJeW YepeeJee~ neef®e SkegÀ~~3-143~~
ne ieeb µejerj peNneR peen}W~ leNneR keÀle&J³e JeesIeW Dee}W~
ceie Gef®ele keÀeb DeeHeg}W~ Jeesmeb[eJeW~~144~~
Heefjme Heeb meJ³emee®eer~ cete|Êe }enewefve osne®eer~
Kebleer keÀefjleer keÀcee&®eer~ leQ ieebJe{W ieeb~~145~~
’ cnCetve ns Heeb[Jee! meJe&YeeJes ³ee®e mJeOecee&®es Hee}ve keÀjeJes. ³ee®es
G}ÁIb eve keÀesCeerner keÀOeerner keÀª ve³es. ³eele®e mJeeLe& DeeefCe HejceeLe& Glke=Àä
meeOe}e peelees DeeefCe efveef<e× keÀcex lej l³eeieeJeerle®e. HeCe efveeq<¬eÀ³emeg×e
jent ve³es. keÀejCe µejerj cnì}s keÀer keÀce& Deens®e. ceie efJeefnle Oecee&®es®e
Dee®ejCe Ie[s} Demes keÀce&®e keÀe ve keÀjeJes! ns meJ³emee®eer! SskeÀ!
ceveg<³eosnemeejKeer og}Y& e Jemlet efceUtvener pes mJekeÀcee&®ee kebÀìeUe keÀjleele
³eesieoe Þeer%eeveséejer 516 Gvces<e:33:mJeOece&keÀle&J³e

Je keÀcex®e keÀjC³ee®es ìeketÀve osTve mJemLe yemeleele, les µeg× De[eCeer®e }eskeÀer leÊJele: cees#eHeo efceUe}s Deens, ns pevekeÀeoeR®³ee GoenjCeeJeªve
nesle.“ ³ee og}&Ye ceveg<³epevceele mJeOecee&®ejCe kesÀuîeeves cees#e efceUlees. Òeefme×®e Deens.“
efve<keÀece keÀcee&meeþer ye´ïeveecee®ee efJeefve³eesie:::: ye´ïee®es veece
DeveemeÊeÀ yeg×erves kesÀ}s} keÀce& Demes ns mJeOece&ªHeer keÀcee&®es meeeqÊJekeÀ Dee®ejCe lej kesÀ}s®e Heeefnpes.
³emlJeelcejeflejsJe m³eoelcele=Hle½e ceeveJe:~ HeCe les keÀjleebvee F&éejeHe&Ce Je=Êeerner þsJe}er Heeefnpes. l³ee ye´ïee®eer -
Hejceelc³ee®eer - F&éeje®eer - ß, leled Je meled Deµeer veeces Deensle. l³eebÜejs®e
Deelcev³esJe ®e mevlegämlem³e keÀe³e¥ ve efJeÐeles~~3-17~~
ÒepeeHeleerves ye´eïeCe, Jeso DeeefCe ³e%e efvecee&Ce kesÀ}s Demes DeeHeCe Heenle
’pees ceveg<³e Deelc³eeþe³eer jle Demelees, Deelc³eeþe³eer meblegä
neslees. l³eeefJe<e³eer Je meeeqÊJekeÀ mJeOeceexe®f ele Deµee keÀcee¥®es Dee®ejCe keÀmes
Demelees, Deelc³eeceO³es®e le=Hle neslees, l³ee}e keÀjeJe³ee®es keÀener
keÀjeJes ne Yeeie Deelee Heent ³ee. l³eemeeþer DeeHeCeebme melejeJ³ee DeO³ee³eekeÀ[s
Gjle veener“
Hegve: SkeÀoe JeUeJes }eies}.
vewJe lem³e ke=ÀlesveeLeex veeke=Àlesvesn keÀ½eve~
ve ®eem³e meJe&Yetles<eg keÀef½eoLe&J³eHeeÞe³e:~~3-18~~
%eeveosJe cnCeleele:
leNneR Deveeefo Hejye´ïe~ peQ peieoeefo efJeÞeeceOeece~
’Fn}eskeÀer keÀce& kesÀuîeeves Jee ve kesÀuîeeves l³ee}e keÀener }eYeneveer
les³ee®eW SkeÀ veece~ ef$eOee HeQ Demes~~17-328~~
veener. l³ee}e keÀesCel³eener Yetleeµeer keÀener®e osCes IesCes Gjle veener.“
lemceeomeÊeÀ: meleleb keÀe³e¥ keÀce& mecee®ej~ leQ keÀerj Deveece Depeeleer~ Heefj DeefJeÐeeJeiee&e®f e³eW jeleer-~
DemeÊeÀes ¿ee®ejvkeÀce& HejceeHveesefle Het©<e:~~3-19~~ ceepeeR Jees}KeeJe³ee Þegefle~ KetCe kesÀ}er leQ~~329~~
’cnCetve meJe&$e DeveemeÊeÀ yeg×erves melele keÀle&J³ekeÀce& keÀjle jene. GHepeef}³eeb yee}keÀemeeR~ veebJe veener les³eeHeemeeR~
keÀejCe DeveemeÊeÀ nesTve keÀcee&®ejCe keÀjC³eeves Heg©<eeme cees#eHeo efceUles. þsefJe}sefve veebJesmeeR~ Dees osle Gþer~~330~~
pevekeÀeoeRmeejKes JneJes , cnCetve %eeveosJe GHeosefµeleele: keÀä}W mebmeejµeerCeW~ peQ osJeeW ³esleer ieeNneCeW~
osKeW Demelesefve osnOeceX~ SLe leesef®e SkegÀ ve ef}bHes keÀceX~ les³eeb Dees os pesCeW veebJeW~ lees mebkesÀleg ne~~331~~
pees DeKebef[le jces~ DeeHeCeHe³eebef®e~~3-146~~ ye´ïee®ee Deyees}e efHeÀìeJee~ DeÜwlelJeW lees YesìeJee~
peQ lees DeelceyeesOeW leesKe}e~ leNneR ke=ÀlekeÀe³e& osKeW peen}e~ Ssmee ceb$eg osefKe}e keÀCeJee~ JesoW yeeHeW~~332~~
cnCeesefve menpeW meeb[efJe}e~ keÀce&mebieg~~147~~ ’meJe& peielee®es Deeefo Je Debeflece mLeeve Demes pes Deveeoer Hejye´ïe
le=eqHle peeef}³eeb pewmeeR~ meeOeveW mejleer DeeHewmeeR~ Deens, l³ee®es leerve ÒekeÀej®es SkeÀ veebJe Deens. Kejs lej Hejye´ïeeme veebJener
osKeW Deelcelegäer lewmeeR~ keÀcexb veener~~148~~ veener Deve peelekegÀUerner veener. Hejbleg DeefJeÐeece³e Deµee ³ee peieêtHeer
’ns Hene! pees DeKeb[ DeelcemJeªHeele jceceeCe neslees, lees osneves HemeeN³ee®³ee DebOekeÀejce³e je$eerle l³ee}e DeesUKelee ³eeJes, cnCetve ÞegleeRveer
mekeÀU keÀcex keÀjle Deme}e, lejer l³eebveer ye× nesle veener. DeelceyeesOeeves l³ee}e veece efo}s Deens. vegkeÀles®e pevce}s}s yee}keÀ keÀe³e veebJe IesTve
meblegä nesTve ke=ÀlekeÀe³e& Peeuîeeves menpe®e l³ee®eer keÀce&HeÀUeHeemetve ³esles keÀe! HeCe l³ee}e pes veebJe þsJeeJes, l³ee}e les Dees osle Gþles. mebmeejYeejeves
cegÊeÀlee nesles. le=Hleer PeeuîeeJej meeOeveeb®eer KeìHeì peµeer DeeHeesDeeHe efµeCe}suîee peerJeebveer osJeekeÀ[s ieeNneCes ceeb[eJes lej l³eeme keÀesCel³ee veebJeeves
yebo He[les, lemes p³ee®eer Deelcelegäer Pee}er Deens, l³ee}e keÀcex nekeÀ ceejeJeer! cnCetve ÞegleeRveer l³ee®eer KetCes®eer - l³eeves Dees ÐeeJeer cnCetve
jenle veenerle.“ Deµeer veebJes þsJe}er Deensle.“
pebJeJejer Depe&gvee~ lees yeesOe Yesìsvee cevee~ ceie oeefJe}sefve pesCeW SkeWÀ~ ye´ïe Dee}efJe}W keÀJeeflekeWÀ~
lebJeef®e S³eeb meeOevee~ YepeeJeW }eieW~~3-149~~ ceeieeb Demele þekeWÀ~ Heg{eb GYeW~~17-333~~
cnCeTefve letb efve³eleg~ mekeÀ} keÀecejefnleg~ Heefj efveiecee®e}efµeKejeR~ GHeefve<eoeLe&veiejeR~
nesTefve³ee Gef®eleg~ mJeOeceX jeneìs~~150~~ Deeneefle peQ ye´ïee®eeb SkeÀenejeR~ les³eebmeeRe®f e keÀ}s~~334~~
peQ mJekeÀceX efve<keÀecelee~ Devegmej}W HeeLee&~ ’ye´ïe µeyojefnle - Jee®eejefnle Deens. HeCe l³eeves peerJeeµeer efnleiegpe
kewÀJeuîeHej leÊJeleeb~ Heele}W peieeR~~151~~ keÀjeJes , l³ee®³eeµeer peerJee}e DeܳeHeCes Yesìlee ³eeJes, cnCetve l³ee keÀveJeeUt
’Depe&gvee! ne DeelceyeesOe peesJej Deble:keÀjCeeme efceUle veener, Deµee JesomJeªHeer efHel³eeves ³ee ye´ïee®ee veececeb$e efme× kesÀ}e Deens. ³ee
leesJej®e ³ee keÀce&ªHeer meeOevee®eer mesJee keÀjeJeer }eieles. Demee yeesOe ÒeeHle ceb$eeves Hee®eej}s Demelee, l³ee®eer DeeUJeCeer kesÀ}er Demelee, met#ce DemeCeejs
JneJee cnCetve efve<keÀece nesTve let ³ee efve³ele keÀcee¥Üejs Gef®ele Deµee les Hejye´ïe mee#eele meiegCe ªHeeves meceesj ³esTve þekeÀles. Hejbleg ³ee®es Kejs
mJeOecee&ves Jeeie. HeeLee&! efve<keÀece yeg×erves mJekeÀcee&®ejCe keÀjCeeN³eebvee ³ee®e jnm³e pes JesoHeJe&lee®³ee efveceL³eeJej Deensle, p³eeb®ee meowJe Jeeme

keÀcee&®es mJeªHe
³eesieoe Þeer%eeveséejer 517 meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)

GHeefve<eoeLe&veiejerle Deens, pes Hejye´ïee®³ee mJeªHeer efmLejeJe}s}s Deensle, ßleled meled Deµee DeekeÀeje®es ³ee $ewJeefCe&keÀ meeQo³ee&ves efJeveì}s}s ns
l³eebvee®e Gceielees.“ megboj µeesefYeJeble veeceHeg<He DeeHeu³ee DebieYetle megJeemeeves GHeefve<eoebme
’ß leled meled“ ÒemeVeef®eÊe keÀjle Demeles. GHeefve<eoebletve ³ee®e veecemegcevee®ee megiebOe
nWner Demees ÒepeeHeefle~ µeÊeÀer peQ me=äerkeÀefjleer~ ojJeUle Demelees. ³ee ye´ïeveeceeµeer SkeÀªHe Pee}s}s pes meeeqÊJekeÀ keÀce&
leQ pes³eeb SkeÀe DeeJe=Êeer~ veeceeef®e³eW~~17-335~~ Demeles, les lej kewÀJeu³eeme DeeHe}s oem³elJe keÀjJeles.“
HeQ me=äeref®e³eeb GHe¬eÀcee-~ HetJeeA ieeb JeerjesÊecee~ Heefj keÀeHegje®eW Le}eRJe~ DeeCetefve osF&} owJe~
Jes[e Ssmee ye´ïee~ SkeÀ}e neslee~~336~~ }sJeeQ peeCeCeWe®f e Dee[Je~ lesLe Demes yeeHee~~17-345~~
cepe F&éejeleQ vees}KeW~ vee me=äerner ve keÀªb µekesÀ~ lewmeW Deeoefjpew} melkeÀce&~ G®®eejs} ye´ïeveece~
lees Lees© kesÀ}e SkeWÀ~ veeceW pesCeW~~337~~ Heefj vesefCepes} peNneR Jece&~ efJeefve³eesiee®eW~~346~~
’me=äermepe&vekeÀleea µeÊeÀer Deme}suîee ÒepeeHeleervesmeg×e HeÀÊeÀ ³ee®e leNneR cenbleebef®e³eeb keÀes[eR~ Iejeb Deeef}³eebner Jees{er~
veecee®³ee peHeeves me=äer®ee GHe¬eÀce kesÀ}e. l³eeHetJeea, ns JeerjesÊecee! lees ceevetb vesCeleeb DeHejJe[er~ cegÎ} legìW~~347~~
SkeÀìe®e neslee. DeeefCe me=äer keÀµeer efvecee&Ce keÀjeJeer ns ve mecepeuîeeves keÀeb uîeeJe³eeb ®eesKeì~ ìerkeÀ Yeebieej SkeÀJeì~
ef®ebleelegj neslee. cepe Hejceelc³eeme lees peeCele veJnlee. cnCetve me=äermeg×e Iee}tefve yeebefOe}eR ceesì~ ie}eb pesJeeR~~348~~
l³ee}e efvecee&Ce keÀjlee ³esFv& ee. ceeP³ee ³ee SkeÀe®e veeceeves l³ee}e me=äer®es ’Hejbleg keÀeHeje®ee Hees<eeKe pejer owJe³eesieeves DeeHeu³ee Iejer ®ee}le
efHele=lJe efo}s.“ Dee}e, lejer lees u³eeJe³ee®eer ³egÊeÀer þeTkeÀ vemes} lej keÀe³e GHe³eesie!
pes³ee®eeb DeLe&g peerJeeR O³eeleeb~ peQ JeCe&$e³eef®e peHeleeb~ lemes®e ye´ïeveece G®®eejle melkeÀce& pejer kesÀ}s, lejer l³ee®³ee efJeefve³eesiee®eer
efJeéeme=peve³eesi³elee~ Dee}er les³eeb~~17-338~~
³egÊeÀer ceenerle vemes} lej pemee DeJeef®ele Dee}su³ee meeOegJe=boe®ee mevceeve
lesOeJeeb jef®e}W ye´ïepeve~ les³eeb Jeso efoOe}W µeemeve~
keÀmee keÀjeJee ns ceenerle vemeCeeN³ee®³ee HegC³ee®ee #e³e neslees; efkebÀJee DeeYet<eCes
³e%eeSsmes Jele&ve~ peerefJekeWÀ kesÀ}W~~339~~
HeeþeR vesCeeW efkeÀleer Sj~ ñeefpe}W }eskeÀ DeHeej~ cnCetve ®eesKe meesves DeeefCe nerCee®es ieeþes[s ieȳeele pemes yeebOetve I³eeJes,
pee}W ye´ïeoÊe Deûenej~ eflevneR YegJeveW~~340~~ lemes nesles.“
SsmeW veececeb$es bpesCeW~ Oeele³eeb De{b®e keÀjCes~ lewmeW leeW[eR ye´ïeveece~ neleeR leQ meeeqÊJekeÀ keÀce&~
les³eeb®eW mJeªHe DeeF&keÀ cnCeW~ ÞeerkeÀebleg lees~~341~~ efJeefve³eesieWJeerCe keÀece~ efJeHeÀ} nes³es~~17-349~~
’³ee veecee®es ef®ebleve keÀªve l³ee®eer ß, leled Je meled ner De#ejs Deieeb DeVe DeeefCe YetkeÀ~ HeemeeR Demes Heefj osKe~
peHeuîeeves efJeéemepe&ve³eesi³elee l³ee®³eeþe³eer Dee}er. lesJne ye´eïeCeebme GlHeVe pesTb vesCeW yee}keÀ~ }bIeveef®e keÀeR~~350~~
keÀªve l³eebvee Dee®ejCe efµekeÀefJeCeejs Jeso l³eeves efvecee&Ce kesÀ}s. ³e%ekeÀce& keÀeb mvesne met$ee Jewéeeveje~ peeef}³eebner mebmeeje~
l³eeb®³ee efveJee&nemeeþer GlHeVe kesÀ}s. l³eeveblej l³eeves DemebK³e }eskeÀ efveefce&}.s neleJeìer vesCeleeb Jeerje~ ÒekeÀeµeg veesns~~351~~
l³eeb®eer ieCeleer®e veener. l³eebvee jenC³eemeeþer ÒepeeHeleerves ner YegJeves j®e}er ’cegKeer ye´ïeveece Je neleer melkeÀce& Demes pejer pece}s, lejer l³ee®ee
Je l³eeb®es l³ee }eskeÀebvee oeve kesÀ}s. p³ee veeceeves ÒepeeHeleerme SJe{s meeceL³e& GHe³eesie keÀmee keÀjeJee, ns ceenerle veme}s lej les meJe& efJeHeÀ} nesles.
efo}s, l³ee}e SJe{s keÀle&=lJe Òeoeve kesÀ}s, l³ee veecee®es mJeªHe SskeÀ,“ yeeUeme YetkeÀ }eie}er Demelee l³ee®³eeHeeµeer pejer DeVe þsJe}s}s Deme}s,
Demes l³ee ÞeerkeÀebleeves Depe&gveeme cnì}s. lejer les keÀmes KeeJes ns ceenerle vemeu³eeves l³eeme GHeJeeme®e veener keÀe
’HetÀ} legjbyeeR megbo©“ He[Ceej! DeLeJee les}, Jeele Je Deiveer ns pejer peceJe}s, lejer efoJee keÀmee
leNneR meJe& ceb$eeb®ee jepee~ lees ÒeCeJeg DeeefoJeCe&g yegPee~ }eJeeJee ner ieesä ceenerle vemes}, lej ÒekeÀeµe efceUs} keÀe!“
DeeefCe leledkeÀe© pees ogpee~ eflepee meledkeÀe©~~17-342~~ lewmes Jes}W ke=Àl³e HeeJeW~ lesefLeb®ee ceb$egner DeeþJes~
SJeb ßleledmeoekeÀe©~ ye´ïeveece ns ef$eÒekeÀe©~ Heefj J³eLe& leQ DeeIeJeW~ efJeefve³eesieWJeerCe~~17-352~~
ns HetÀ} legjbyeeR megbo©~ GHeefve<eog leQ~~343~~ cnCeewefve JeCe&$e³eelcekeÀ~ peQ ns Hejye´ïeveece SkeÀ~
SCeWefme ieeb nesTefve SkeÀ~ peQ ®ee}W keÀce& meeeqÊJekeÀ~ efJeefve³eesieg letb DeeFkeÀ~ ³ee®ee Deeleeb~~353~~
leQ kewÀJeuîee®eW HeeFkeÀ~ IejeR®eW keÀjer~~344~~ ’lemes®e meeeqÊJekeÀ keÀce& HeeJe}s, veececeb$ener mcej}e, Hejbleg ns keÀmes
’DeeefoJeCe& ßkeÀej ne meJe& ceb$eeb®ee jepee ³ee veeceeleer} DeeÐee#ej GHe³eespeeJes ns®e ceenerle veme}s lej les DeJeIes®e J³eLe& þjles. cnCetve ³ee
Deens. leled ns ogmejs Je meled ns ³ee veeceeleer} eflemejs De#ej Deens. ef$eJeCee&lcekeÀ Hejye´ïeveecee®ee efJeefve³eesie keÀmee keÀjeJee ns SskeÀ.“

keÀcee&®es mJeªHe
³eesieoe Þeer%eeveséejer
’ß leled meled“ ³ee ye´ïeveececeb$ee®ee efJeefve³eesie
ne efJeefve³eesie leerve Hee³eN³eeb®ee Deens. ÒeLecele:
lemceeoesefcel³egoeËl³e ³e%eoeveleHeef¬eÀ³ee:~
ÒeJele&vles efJeOeeveesÊeÀe: meleleb ye´ïeJeeefoveeced~~17-24~~
’ye´ïeJeeoer cees#eeLeeA®³ee µeem$eeme Devegmeªve p³ee p³ee ef¬eÀ³ee,
peer peer keÀcex nesleele, leer vesnceer ß ³ee De#eje®ee G®®eej keÀªve
meg ª nesleele. Goe. ³e%e, oeve, leHe F.®³ee DeejbYeer ßkeÀej
GodIeesef<e}e peelees.“
%eevesµe cnCeleele:
veeceeR®eer De#ejsb eflevneR~ keÀcee& DeeefoceO³eefveoeveeR~
Òe³eespeeJeer HeQ mLeeveeR~ FneR efleveeR~~17-354~~
nWef®e SkeÀer neleJeìer~ IesTefve nve efkeÀjerìer~
Dee}W ye´ïeefJeo Yesìer~ ye´ïeeef®e³es~~355~~
ye´ïeWmeeR nesDeeJe³ee SkeÀeR~ leQ ve Jeb®eleer ³e%eeefokeÀeR~
peQ ®eeJeef}}W Jees}KeeR~ µeem$eebef®e³eeb~~356~~
lees Deeefo lebJe ßkeÀe©~ O³eeveW keÀefjleer iees®e©~
HeeþeR DeeefCeleer G®®ee©~ Jee®esner lees~~357~~
lesCeW O³eeveW ÒekeÀìW~ ÒeCeJees®®eej mHeäW~
}eieleer ceie JeeìW~ ef¬eÀ³eebef®e³eeb~~358~~
’ß, leled Je meled ner peer ³ee veecee®eer leerve De#ejs Deensle, leer
Deveg¬eÀces keÀcee&jbYeer, keÀce& keÀjleebvee Je keÀcee&bleer Òe³eespeeJeerle. Depe&gvee!
³ee®e SkeÀe ³egÊeÀerves ye´ïeJesʳeebveer ye´ïemee#eelkeÀeje®eer cepe} ceej}er Deens.
µeem$eebveer HeejKetve meebeif ele}s}er ³e%eeoer ke=Àl³es ve l³eeieu³eecegU®s e l³eebvee
ye´ïeeµeer SkeÀªHelee efceUles. cnCetve Deµee keÀcee&jbYeer les Heg©<e l³ee
DeeefoDe#ej ßkeÀejeme O³eeveeves iees®ej keÀjleele DeeefCe ceie Jee®esves
l³ee®ee G®®eej keÀjleele. l³ee O³eeveeves ßkeÀejmJeªHe cetle& Pee}s DeeefCe
ÒeCeJeceb$e efme× Pee}e keÀer ceie les keÀcee¥me meg©Jeele keÀjleele.“
DeebOeejeR DeYebieg efoJee~ Dee[JeeR meceLe&g yees}eJee~
lewmee ÒeCeJeg peeCeeJee~ keÀcee&jbYeeR~~17-359~~
’DebOeejele ceeie& oeKeJeCeejer DeKeb[ oerHep³eesle peµeer DemeeJeer;
efkebÀJee IeveIeesj DejC³eele Jeeì oeKeefJeCeeje meceLe& Jeeìe[îee pemee
DemeeJee; lemee keÀce&ceeie& mHeä GpeUefJeCeeje Je les megJ³eJeefmLele
Heej Hee[C³eeme meene³³e keÀjCeeje Demee ne efJeefnle keÀcee&jbYeer®ee
ßkeÀej Deens.“
Gef®ele osJeesÎsµeW~ êJ³eW OeceX DeeefCe yengbJemeW~
efÜpeÜejeb nve ngleeµeW~ ³eefpeleer HeQ leQ~~17-360~~
DeenJeveer³eeefo ye´ïeeR~ efve#esHeªHeer nJeveeR~
³eefpeleer HeQ efJeOeeveeR~ HegÀ[W nesTefve~~361~~
efkebÀyengvee veevee ³eeie~ efve<HeefÊe®eW IesTefve Deebie~
keÀefjleer veeJe[les³eeb l³eeie~ GHeeOeeR®eW~~362~~
keÀcee&®es mJeªHe
518 Gvces<e:33:mJeOece&keÀle&J³e
’ Deelee Demes Hene keÀer Gef®ele Deµeer osJeleebmeeþer keÀjeJe³ee®eer keÀcex,
Oec³e& keÀle&J³es DeeefCe êJ³eeoer efJeHeg} meecegûeerÜejs ye´eïeCe Je Deiveer ³eeb®³ee
meene³³eeves keÀjeJe³ee®es ³e%eeoer nJeve; lemes®e DeenJeveer³eeoer DeiveerceO³es
nJeve keÀªve êJ³eeoeR®es DeHe&Ce keÀjCes; F.keÀcex efJeefnle cnCetve
kesÀ}er peeleele. efkebÀyengvee Demes efkeÀleerlejer ÒekeÀej®es ³e%e Deensle keÀer
pes l³eeb®³eeefveefceÊeeves DeeHeu³eepeJeUer} OevemebHeÊeer F.GHeeOeeR®ee
Oec³e&ceeiee&ves l³eeie keÀjC³eemeeþer cegceg#et }eskeÀ keÀjleele. Demes ns ³e%eÒekeÀej
Deens l e. ef v el³e ³e%e cnCepes mJeOeceex Ê eÀ keÀcee& ® ejCe ns lej
jespe®es®e Deens.“
³ee®eÒeceeCes keÀle&J³e cnCetve Flejner keÀcex keÀjeJeer }eieleele:
keÀeb v³ee³eW peesef[}e HeefJe$eeR~ Yetc³eeefokeÀeR mJeleb$eeR~
osµekeÀe}µeg×Hee$eeR~ osleer oeveW~~17-363~~
DeLeJee SkeÀeblejeb ke=À®í^eR~ ®eebêe³eCeW ceemeesHeceemeeR~
µeewKeewefve ieeb Oeelegjeµeer~ keÀefjleer leHeW~~364~~
SJeb ³e%eoeveleHeW~ efpe³eW ieepeleer yebOeªHeW~
efleneR®e nes³e meesHeW~ cees#ee®eW les³eeb~~365~~
’mJeOecee&ves Jeeietve Deefpe&le keÀs}s}er DeeHeu³ee cee}keÀer®eer peceerve
F.cee}ceÊee µeg× osµekeÀe} Je Hee$e Heentve l³eeb®es oeve keÀjCes, DeLeJee
SkeÀYegÊeÀ jenCes, ®ebêe³eCes Jee lelmece ceemeesef®ele GHeJeeme keÀjCes F.Üejs
µejerjeleer} Oeelet µees<etve #eerCe keÀjCes, Deµeer leHes Dee®ejCes; ner meJe&
ÒekeÀej®eer keÀcex ³e%eoeveleHeeoer Dev³eLee kesÀ}er Demelee yebOekeÀ cnCetve
Òeefme× Deensle. Hejbleg ³eebveer®e cees#e keÀmee meesHee neslees, Heene.“
mLe}eR veeJee efpe³eW oeefìpes~ pe}eR efle³eebe®f e pesJeeR leefjpes~
lesJeeR yebOekeÀeR keÀceeA megefìpes~ veeceW ³esCeW~~17-366~~
Heefj ns Demees Ssefme³eeb~ ³ee ³e%eoeveeefo ef¬eÀ³ee~
ßkeÀejW meeJeeef³eef}³eeb~ ÒeJeÊe&leer~~367~~
efle³eeb ceesìefkeÀ³eeb pesLe HeÀ}eR~ efjiees Heenleer efvene}eR~
Òe³eesefpeleer efle³eW keÀe}eR~ le®íyog lees~~368~~
’peefceveerJej veeJe JeenCes keÀäÒeo nesles, Hejbleg HeeC³eeletve cee$e
efle®³ee³eesieeves®e GÊece leªve peelee ³esles. l³ee®eÒeceeCes p³ee Deµee
³e%eoeveleHeeoer ÒecegKe keÀcee¥veer ÒeOeev³eskeÀªve yebOeve ÒeeHle nesles, leer
keÀcexmeg×e l³eeb®³ee DeejbYeer O³eeveHetJe&keÀ ßkeÀej mcej}e Demelee,
yebOeefJecees®ekeÀ nesleele. Demes ³ee veecee®es ceenelc³e Deens. ns Demees. ßkeÀejeves
³egÊeÀ kesÀ}su³ee ³ee ÒecegKe ³e%eoeveeoer ef¬eÀ³ee pesJne efkebÀef®elemeg×e HeÀ}
osC³eeme ÒeJe=Êe nesleele, lesJne meeOegHeg©<e leled ³ee me®íyoe®es
GHe³eespeve keÀjleele.“
keÀcee&®³ee Deeefo ³eeÒeceeCes ßkeÀeje®es mcejCe keÀjC³eeme Þegleer
meebieleele. ³eeJeªve®e ßkeÀejmJeªHe Deµee ieCesµeeme Òel³eskeÀ keÀe³ee&jYb eer
Jebove keÀjC³ee®eer ÒeLee He[}er. meiegCeele jceCeeN³ee YeeefJekeÀebveer ³ee
ßkeÀejeme ieCesµecetleea®³ee mJeªHeele HeenC³eeme DeejbYe kesÀ}e. Deµee
³eesieoe Þeer%eeveséejer 519 meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)

l³ee ef®eÃgCeefJeefµeä, mekeÀ}keÀ}eefveOeeve, efJeéewkeÀªHe, JesoefveOeeve, ye´ïe Je ceer ns Üwle Gjles®e. DeeefCe peesJej Üwle Demeles, leesJej mebmeejYe³e
GHeefve<eoeb®es meewjY³e mesJeCeeN³ee, meiegCe meekeÀej Demee efometvener efveie&gCe Demeles®e, Demes YeieJebleebveer Òel³e#e JesocegKeeves meebefiele}s}s Deens.“
efvejekeÀejªHe DemeCeeN³ee, mJemebJesÐe, DeeÐe Deµee ieCesµee®eer mlegleer cnCeesefve HejlJes ye´ïe Demes~ leQ DeelcelJes HeefjJe³emeW~
keÀªve, l³ee®es mcejCe keÀjle, %eevesµeebveer DeeHeu³ee ûebLeeme DeejbYe kesÀu³ee®es me®íyo ³ee efjCeeoesKeW~ þsefJe}e osJeW~~17-377~~
DeeHeCeeb meJee¥me efJeefole Deens®e. leNneR ßkeÀejeR lelkeÀejeR~ keÀce& kesÀ}W peQ ye´ïeµejerjeR~
leled Je ye´ïeeHe&Ce yeg×er peQ Òeµemleeefo yees}Jejer~ JeeKeeefCe}W~~378~~
Deelee Heent ³ee leledkeÀeje®ee ceefncee! Òeµemle keÀceeA efle³eW~ me®íyoe efJeefve³eesieg Deens~
leefol³eveefYemevOee³e HeÀ}b ³e%eleHe:ef¬eÀ³ee:~ leesef®e DeeFkeÀe nes³es~ lewmee meebieeW~~379~~
oeveef¬eÀ³ee½e efJeefJeOee: ef¬eÀ³evles cees#ekeÀe*de#f eefYe:~~17-25~~ ’cnCetve ÜwleYeeJeeves HeefjYeemeCeeN³ee ye´ïee®eer mJeelceevegYeJee®eer
’cees#ee®eer F®íe keÀjCeejs }eskeÀ HeÀ}e®eer F®íe ve Oejlee ³e%e, DevegYetleer ³esTve ÜwlelJee®ee oes<e peeJee ³eemeeþer meled ³ee µeyoe®ee efJeefve³eesie
oeve, leHe F. ef¬eÀ³ee Je keÀcex leled ³ee De#eje®ee G®®eej keÀjle cnCepes kesÀ}e peelees. ßkeÀej Je leledkeÀej ³eebveer p³ee keÀcee&me ye´ïeªHe efo}s
ye´ïeeHe&Ce yeg×er þsJetve keÀjle Demeleele.“ Demeles Je cnCetve p³ee keÀcee&®eer SJe{er Òeµeefmle kesÀ}er peeles, l³ee Òeµemle
peQ meJee¥ner peieeHejewleW~ peQ SkeÀner meJe& osKeW~ keÀcee&þe³eer meled ³ee µeyoe®eer GHe³eespevee keÀjeJeer }eieles; leer keÀµeer keÀjeJeer
leQ le®íyoW yeesef}pes leQ~ Hew} Jemleg~~17-369~~ ns meebielees; SskeÀ.“
leQ meJee&efokeÀlJeW ef®eÊeeR~ leêtHe O³eeTefve³eeb megceleer~ meled Je keÀl³ee&®ee ye´ïeYeeJe
G®®eejWnerb J³eÊeÀeR~ DeeefCeleer Heg{gleer~~370~~ meÓeJes meeOegYeeJes ®e meefol³eslelÒe³egp³eles~
cnCeleer leêtHee ye´ïee les³eeb~ HeÀUWmeeR ef¬eÀ³ee F³eeb~ Òeµemles keÀce&eCf e leLee me®íyo: HeeLe& ³egp³eles~~17-26~~
lewbef®e nesleg Deecneb YeesieeJe³eeb~ keÀebneRef®e vegjes~~371~~ ’HejceelceYeeJe, Þesÿ Demee Hetp³e YeeJe, efvece&U YeeJe, DenbkeÀejjefnle
Ssmesefve leoelcekeWÀ ye´ïeW~ lesLe GieeCetefve keÀceX~ ef®eÊeJe=Êeer, ³eebvee meled Demes cnCeleele. lemes®e Òeµemle keÀce& ³eebpemeeþer
Deebie Peeef[leer ceceW~ SCeW yees}W~~372~~ meled ³ee µeyoe®ee, ns HeeLee&! efJeefve³eesie kesÀ}e peelees.“
’meJe& peieeHe}erkeÀ[er} peer SkeÀ Jemlet Deens, peer meJee¥me Heenles; ³eeyeeyele %eeveosJeeb®ee Keg}emee Demee Deens:
l³ee met#ce leÊJeeme, l³ee êäîeeme, l³ee Debelf ece mel³eeme leled ³ee µeyoeves leNneR me®íyoW SCeW~ Deeìtefve Demeleebef®e veeCeW~
metef®ele kesÀ}s peeles. mecemle efJeéee®es les pes DeeefoleÊJe, l³ee®es ef®eÊeele oeefJepes DeJ³ebieHeCeW~ meÊes®eW ªHe~~17-380~~
O³eeve keÀjle, leled ³ee l³ee®³ee veecee®ee G®®eej keÀjle , DeeHeCe keÀjle peQ meleef®e keÀe}W osµeW~ nesTb vesCeWef®e DeveeefjmeW~
Deme}s}er keÀcex l³eeb®³ee HeÀ}ebmen, l³ee leledmJeªHeer ye´ïeeme DeHe&Ce DeeHeCeHeeb DeeHeCe Demes~ DeKebef[le~~381~~
nesJeesle Je DeeHeCeebme l³eeb®es Yeesie vegjesle Deµee YeeJevesves l³ee leled ye´ïeeme ns efomeleW pesleg}W Deens~ leQ Demeleef®e peQ veesnW~
meJe& keÀcex DeHe&Ce keÀjleele Je’Fob ve cece“ ³ee mebkeÀuHeeves l³ee keÀcee¥®es osKeleeb ªHeeR meesSb~ }eYes pes³eeef®e~~382~~
HeÀ}ebmen ye´ïemJeªHeer efJemepe&ve keÀjleele.“ lesCeWefme Òeµemle leQ keÀce&~ peQ pee}W meJee&lcekeÀ ye´ïe~
Deeleeb ßkeÀejW Deeoefj}W~ lelkeÀejW meceefHe&}W~ osefKepes keÀªefve mece~ Sske̳eyeesOeW~~383~~
F³eeb efjleer pes³eeb Dee}W~ ye´ïelJe keÀcee&~~17-373~~ leNneR ßkeÀejW lelkeÀejW~ peQ keÀce& oeefJe}W ye´ïeekeÀejW~
leQ keÀce& ye´ïeekeÀejW~ pee}W lesCeWner ve mejs~ leQ efie}tefve nesF&pes SkeÀmejW~ mevcee$eef®e ~~384~~
peQ keÀjerlesCeWmeeR ogmejW~ Deens cnCeewefve~~374~~ ’Demeled Deµee ³ee efJeéee®es veeCes DeeìJeu³eeJej pes meÊes®es µeg×
ceerþ DeebieW pe}eR efJejs~ Heefj #eejlee Jesie}er Gjs~ mJeªHe jenles, l³eeme meled ne µeyo JeeHejleele. osµekeÀe}ceeveeves pes
lewmeW keÀce& ye´ïeekeÀejW~ ieces leQ Üwle~~375~~ yeo}le veener DeeefCe DeKeb[ ef®eowkeÀ Deµeer meÊee cnCepes®e meled! ns
DeeefCe ogpes pebJe pebJe Ie[s~ lebJe lebJe mebmeejYe³e pees[s~ pesJe{s cnCetve efJeéeªHeeves ÒeefleYeemeles Deens, les Demeled Deens; Demes
ns osJeeW DeeHeg}sefve leeW[W~ yees}leer JesoW~~376~~ Demeled pes veener les meled Deens; ³ee®eer Gcepe He[u³ee#eCeer®e p³ee®³ee
’Deµee jerleerves ßkeÀejeves DeejbYe}s}s Je leledkeÀejeves meceefHe&}s}s ªHee®eer mee#eele DevegYetleer ³esles, l³ee®³eeµeer DeeHeCe SkeÀªHe Deenesle ne
keÀce& pejer ye´ïeekeÀej nesle Deme}s, lejer l³eeves keÀce&yebOeve megìle veener. yeesOe ef®eÊeele þmeJetve Iesleu³eeveblej pes ye´ïeekeÀej DemeCeejs keÀce& kesÀ}s
keÀejCe Depetve keÀl³ee&®ee keÀle&l= JeYeeJe efµeu}keÀ Gjlees. ceerþ HetCe&HeCes HeeC³eele peeles, les Òeµemle keÀce& Je keÀlee& oesvner HeCe mece cnCepes meêtHe nesleele.“
pejer efJejIeUtve ies}s lejer l³ee®ee KeejìHeCee pemee Gjlees, l³eeÒeceeCes ³ee Ssmee ne Deblejbieg~ me®íyoe®ee efJeefve³eesieg~
³egÊeÀerves keÀce& ye´ïeekeÀej pejer Pee}s, lejer DenbkeÀejªHeeves keÀce& Je keÀlee&, peeCe cnCes Þeerjbieg~ ceer vee cnCes nes~~17-385~~

keÀcee&®es mJeªHe
³eesieoe Þeer%eeveséejer 520 Gvces<e:33:mJeOece&keÀle&J³e

vee ceeref®e peNneR nes cnCeW~ leNneR ÞeerjbieeR ogpeW nWef®e nesCeW~ v³etve DemeCeeN³ee l³ee J³ebi³e keÀcee&me meled µeyo l³ee®es v³etve HesÀ[tve
cnCeesefve ns yees}CeW~ osJee®esef®e~~386~~ melkeÀcee&Òeefle vesTve Heesnes®eJelees. Òeµemle keÀce& Je Lees[smes J³ebie Deme}s}s
’Demes ßkeÀej Je lelkeÀej ³eebveer ye´ïeekeÀej kesÀ}s}s meJee&lcekeÀ keÀce& meeeqÊJekeÀ keÀce& ³eebvee meledYeeJeeves Demes efvejece³elJe ³esles.“
pesJne keÀl³ee&®³ee melmJeªHeeµeer SkeÀªHe nesles, lesJne les meJe& meled nesles. ’Heens Heeb ß leled meled SsmeW“::::
meled ³ee µeyoe®ee ne Demee Deblejbieer®ee ieg¿e efJeefve³eesie Deens,“ Demes ß leled meled ns®e ye´ïe
Þeerjbieeves cnì}s. DeeefCe ’Demes ceePes cnCeCes Deens,“ Demes pej ceer DeLeJee keÀebneR ÒeceeoW~ keÀce& DeeHegef}³eW ce³ee&oW~
cnì}s Demeles, lej l³ee Þeerjib eentve ceer keÀesCeer JesieUe Deens, Demee ÜwleYeeJe ®egkeÀewefve He[s efveef<e×W~ Jeeìs nve~~17-394~~
vemelee keÀe Pee}e! cnCetve ns osJee®es®e cnCeCes Deens, Demes ceer cnCelees.“ ®ee}le³eener ceeie&g meeb[W~ HeejefKe³eeb DeeKejW He[s~
³ee efþkeÀeCeer Üwleeme íso osC³eemeeþer Þeer%eeveosJeebveer SkeÀ Glke=Àä jeneìerceepeer ve Ie[s~ keÀeFb keÀeFb~~395~~
Heov³eeme meeOe}e Deens. Üwleele jentvener DeÜwle YeesieC³ee®eer ³egÊeÀer p³eebvee cnCeewefve lewmeeR keÀcee&~ jeYem³eW meeb[W meercee~
DeJeiele Demes}, les®e Þesÿ meble Demes JeekeÌ®eeleg³e& oeKeJet peeCeesle! Þeerke=À<Ce DemeeOeglJeeef®e³eeb ogvee&cee~ ³esJeeW Heens peQ~~396~~
Je %eeveosJe ³ee efþkeÀeCeer meled µeyoeµeer SkeÀªHe nesleebvee DeeHeu³ee}e lesLe ieeb ne me®íyog~ ³esjeb oesneRHejerme Òeye×g~
efomeleele. ³eentve meled ³ee mebkeÀuHeves®eer Je efle®³ee efJeefve³eesiee®eer DeefOekeÀ Òe³eesefpe}e keÀjer meeOeg~ keÀcee&leQ les³eeb~~397~~
GkeÀ} leer keÀe³e DemeCeej! Demees. ’DeLeJee keÀener Òeceeoeves keÀce& DeeHe}er Òeµemle Jeeì mees[vt e efveef<e×
%eevesµe cnCeleele: keÀcee&®³ee Dee[ceeiee&}e }eieles. Jeeìmeª ®egkeÀer®³ee ceeiee&ves veener keÀe
Deeleeb DeeefCekeÀerner Hejer~ me®íyog ne DeJeOeejer~ keÀOeerkeÀOeer peeT }eiele! jlveHeejK³ee®³ee Heojer veener keÀeb keÀOeerkeÀeUer
meeeqÊJekeÀe keÀcee& keÀjer~ GHekeÀe© pees~~17-387~~ vepej®egkeÀerves Keesìs jlve He[le! J³eJenejkegÀµe} Je o#e ceveg<³esmeg×e
leNneR melkeÀceX ®eebieW~ ®eeef}}er DeefOekeÀejyeieW~ veener keÀe keÀener ®egkeÀe keÀjle! cnCetve keÀOeerkeÀOeer efJeefnle DemeCeejs melkeÀce&®e
Heefj SkeÀeOeW keÀeb DebieW~ nerCeeJeleer peQ~~388~~ DeefJe®eejeves DeeHeu³ee meercee Dees}eb[tve Demeled keÀcee&®eer og<keÀerleea HeeJet
leQ GCeW SkeWÀ DeJe³eJeW~ µejerj þekeWÀ DeeIeJeW~ µekeÀles. Deµee keÀcee&me ß Je leled ³ee oesvner µeyoebHes#ee Þesÿ DemeCeeje
keÀeb Debienerve Yeeb[eJeW~ jLee®eer ieleer~~389~~ meled µeyo Òee³eesefpe}e ies}e lej lesner keÀce& melkeÀcee&®³ee ÞesCeerle
lewmesb SkeWÀef®e iegCeWJeerCe~ mebleef®e Heefj DemebleHeCe~ peeTve yemeles.“
keÀce& Oejer ieeb peeCe~ efpe³es Jes}eR~~390~~ }esneb Heefjmee®eer Ie=äer~ Jeesnes}eb iebies®eer Yesìer~
lesJneb ßkeÀej lelkeÀejeR~ meeJeeef³e}e ne ®eebieeR Hejer~ keÀeb ce=lee pewmeeR Je=äer~ Heer³et<ee®eer~~17-398~~
me®íyog keÀcee& keÀjer~ peerCeex×e©~~391~~ leQ DemeeOegkeÀceeA lewmee~ me®íyogÒe³eesie Jeerjsµee~
’Depetvener SkeÀe ÒekeÀejs meeeqÊJekeÀ keÀcee&Jej ne meled µeyo GHekeÀej ns Demees ieewjJegef®e Swmee~ veecee®ee ³es³eeb~~17-399~~
keÀjlees. meeeqÊJekeÀ keÀce& DeeHeeHeu³ee DeefOekeÀejeÒeceeCes ®ee}t Demelee l³eele IesTefve SLeeR®eW Jece&~ peQ efJe®eeefjmeer ns veece~
keÀener v³etve pej jeefn}s, lej SKeeoe DeJe³eJe keÀceer Demeu³eecegUs µejerje®ee leQ kesÀJe} nbsef®e ye´ïe~ peeCemeeR letb~~400~~
’}esKeb[e}e Heefjmee®ee mHeµe& JneJee; ìgkeÀej pejer Deme}e lejer
iee[e pemee DeìkeÀlees; efkebÀJee SKeeoe Yeeie veme}su³ee jLee®eer ieleer
leµee DeesnesUe®eer iebiesµeer ieeþ JneJeer; efkebÀJee ce=lee®³ee µejerjeJej Dece=leJe=äer
peµeer DeJe©× nesles; l³eeÒeceeCes SKeeÐee iegCee®³ee GCesHeCeecegUs SjJeer
JneJeer; lemee®e DemelkeÀcee&Jej meled µeyoe®ee Òe³eesie Demelees. efveef<e×
DemeCeejs melkeÀce&®e DemelkeÀce&HeCe OeejCe keÀjles. Deµee JesUer ßkeÀej Je
keÀcee&memeg×e G×ejkeÀ þjC³eeFlekeÀe ne meled µeyo ceneve Deens.ß
lelkeÀej ³eeb®³ee ³eesies meled µeyo ³esTve l³ee meeeqÊJekeÀ keÀcee&®ee peCet
leled meled ³ee Heoe®es jnm³e Demes Deens. ns veerì O³eeveer Iesµeer} lej leg}e
peerCeex×ej keÀªve l³eeme DemeledHeCeeHeemetve mees[Jetve meled YeeJeeJej Deeª{
melJej keÀUs} keÀer ns ye´ïeveece®e mee#eele ye´ïe Deens.“
keÀjC³eeme meene³³ekeÀj þjlees.“
leQ DemeleHeCe HesÀ[er~ DeeefCe meÓeJeeef®e³es ª{er~ ß leled meled ns®e ye´ïe
efvepemeÊJeeef®e³es Òeew{er~ me®íyog ne~~17-392~~ HeenW Heeb ß leled meled SsmeW~ ns yees}CeW pesLe veslemes~
efoJ³eew<eOe pewmeW jesefie³eeb~ keÀeb meeJeeJees ³es Yebieef}³eeb~ pesLetefve keÀeb ns ÒekeÀeµes~ ¢µ³epeele~~17-401~~
me®íyog keÀcee& J³ebieef}³eeb~ lewmee peeCe~~393~~ leQ lebJe efveefJe&efµeä~ Hejye´ïe ®eesKeì~
’meled µeyoeleu³ee Debie®³ee meeeqÊJekeÀ meeceL³ee&ves ns nesles. jesi³eeme les³eeb®esb ns DeeblegJeì~ J³ebpekeÀ veece~~402~~
pemes efoJ³e Deew<eOe efceUe}s keÀer jesiecegÊeÀer nesles; efkebÀJee nleye} Pee}su³ee Heefj DeeÞees DeekeÀeµee~ DeekeÀeµeef®e keÀeb pewmee~
ceveg<³eeme meceLee&®es meene³³e efceUe}s Demelee peµeer GYeejer ³esles; l³eeÒeceeCes ³ee veecee veeceeR lewmee~ DeYesog Demes~~403~~

keÀcee&®es mJeªHe
³eesieoe Þeer%eeveséejer 521
Goef³e}e DeekeÀeµeeR~ jJeeref®e jJeerleQ ÒekeÀeµeer~
ns veeceJ³eÊeÀeR lewmeeR~ ye´ïee keÀjer~~404~~
cnCeewefve $³e#ej ns veece~ veJns peeCe kesÀJeU ye´ïe~
S³eeb}eieeR keÀce&~ peQ peQ keÀerpew~~405~~
’ns Hene! pesLetve ns meJe& ¢µ³e efJeée ÒekeÀìles, l³eeþe³eer ß leled
meled ner De#ejs vesTve Heesnes®eJeleele. l³eeþe³eer®³ee efveefJe&efµeä Je µeg×
ye´ïee®es ß leled meled ns Kejs DeeJe[er®es veece Deens. Hejbleg DeekeÀeµee}e
DeekeÀeµee®ee®e pemee DeeÞe³e Demelees, l³eeÒeceeCes ns ye´ïeveece Je l³ee®ee
DeeÞe³e Demes ye´ïe ³eele DeYeso Deens. veece Je veeceer SkeÀ®e Deensle.
Dev³eLee Demeles lej Üwle efvecee&Ce nesles! DeekeÀeµeele GieJe}s}e met³e&®e
pemee mJele:}e ÒekeÀeµeJelees, l³eeÒeceeCes ß leled meled ns veeceye´ïe mJele:®e
mJele:me J³eÊeÀ keÀjles. cnCetve ns leerve De#ejer veece kesÀJeU veece®e veJns
lej ye´ïe®e Deens; ns peeCetve keÀcex keÀj.“
keÀlee& Je keÀce& ³eeb®es ye´ïeerYeJeve
cnCetve ieerlee meebieles:
³e%es leHeefme oeves ®e efmLeefle: meefoefle ®ees®³eles~
keÀce& ®ewJe leoLeea³eb meefol³esJeeefYeOeer³eles~~17-27~~
’³e%e, leHe Je oeve F.melkeÀcex efmLej yeg×erves, ye´ïeYeeJevesves,
ye´ïeeÒeerl³eLe& keÀjC³ee®eer YeeJevee meled cnCetve DeesUKe}er peeles. ye´ïemJeªHe
nesTve kesÀ}s}s keÀce&meg×e meled cnCetve cnì}s peeles.“
ßkeÀejeves DeejbYe}s},s lelkeÀejeves ye´ïeeme meceefHe&}} s s Je meledkeÀejeves
ye´ïeerYetle nesTve kesÀ}s}s keÀce& keÀl³ee&men SkeÀªHe nesTve ye´ïeekeÀej
nesles. ßkeÀej cnCepes Hejye´ïe®e! l³ee®es O³eeve keÀªve keÀcee&me meg©Jeele
keÀjeJeer. ye´ïeveece leled }#etve l³ee keÀcee&me HeÀ}emen ye´ïeeme DeHe&Ce
keÀjeJes. DeeHeCe Je ye´ïe JesieUs veener Deenesle ner YeeJevee l³ee meled ªHe
ye´ïeeþe³eer keÀjle keÀce& keÀjeJes. Demes kesÀ}s}s efJeefnle keÀce& Jee meeeqÊJekeÀ
keÀce& SJeb melkeÀce&, SJe{s®e keÀe³e! HeCe ®egketÀve Pee}s}s efveef<e× keÀce&meg×e,
keÀcee&men keÀl³ee&me ye´ïeªHe keÀjles. SJe{s ³ee ß leled meled ³ee keÀce&ceeiee&®es
ceenelc³e Deens.
keÀce& yebOeefJecees®ekeÀ keÀjC³ee®eer ³egÊeÀer
Depe&gveeHeg{s ³eg× ns Ieesj keÀce& GYes Deens. les efveef<e× Deens, Demee
l³ee®ee mecepe Deens. HeCe les l³ee®³ee #eef$e³eJeCee&me Devegmeªve ÒeeHle
Pee}s}s keÀce& Deens. les keÀce& efJeefnle Deme}s Jee Deieoer efveef<e× pejer
Deme}s, lejer l³eeves YeieJebleebveer keÀce& keÀjC³ee®eer ner peer ³egÊeÀer meebefiele}er
Deens, efle}e Devegmejle les keÀjeJes. cnCepes l³ee keÀcee&®ee oes<e l³ee}e
}eieCeej vener Je HeeHeeoer mebmeejYe³eeHemetve lees efJecegÊeÀ nesF&} Demee
Þeerke=À<Ceeb®ee l³ee}e ³esLes DeO³eeËle Demee GHeosµe Deens. ns Depe&gveeme
veerì mecepe}s keÀe cnCetve l³eeb®eer efJe®eejCee Deens, Demes %eeveosJe cnCeleele:
leQ ³eeie DeLeJee oevebs~ leHeeefokeWÀ ienveW~
efle³eW efveHeÀpeleg keÀeb v³etveW~ nesTefve þeleg~~17-406~~
keÀcee&®es mJeªHe
meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
Heefj Heefjmee®eeb JejkeÀ}eR~ veeneR ®eesKeekeÀer[e®eer yees}er~
lewmeeR ye´ïeeR DeefHe&leeb kesÀ}er~ ye´ïeef®e nesleer~~407~~
GefCe³ee Hegefj³ee®eer Hejer~ vegjsef®e lesLe DeJeOeejer~
efveJe[tb ve ³esleer meeiejeR~ pewefme³eeb veoer~~408~~
’ß leled meled ³ee veeceye´ïee®ee Demee ceefncee Deens.³ee ef$eveecee®ee
Demee efJeefve³eesie Deens. cnCetve pes pes keÀce& keÀjeJes, les ³e%e Demees, oeves
Demeesle, efkebÀJee Ke[lej leHes Demeesle; leer efJeefnle Demeesle efkebÀJee DeefJeefnle
Demeu³eeves GCeer Demeesle; Demes meJe& keÀce& ye´ïeeme DeHe&Ce kesÀ}s keÀer
Heefjmeemeceesj peµeer ®eesKe meesves Je Deµeg× meesves Jee nerCe Oeelet Deµeer yees}er
ve neslee, meJe& pemes ®eesKe®e nesles; l³eeÒeceeCes ye´ïeeHe&Ce kesÀ}s}er meJe&®e
keÀcex ye´ïe nesleele. SkeÀJeej meeiejele ÒeefJeä Pee}su³ee veÐeebvee pemes
JesieJesieUs keÀªve oeKeJelee ³esle veener, l³eeÒeceeCes ye´ïeekeÀej Pee}s}er
meJe& keÀcex veblej v³etve Jee meebie, efJeefnle Jee efveef<e×, DeefOekeÀ Jee GCeer ³ee
ÒekeÀejeb®eer jenle veenerle.“
SJeb HeeLee& legpeÒeefle~ ye´ïeveecee®eer ns µeÊeÀer~
meebefiele}er GHeHeÊeer~ [es}me ieeb~~17-409~~
DeeefCe SkesÀkeÀeneR DeeKejeb~ Jesie}Jesie}e Jeerje~
efJeefve³eesieg veeieje~ yeesef}}eW jerleeR~~410~~
Deeleeb SsmeW SJeb megceefnce~ cnCeewefve ns ye´ïeveece~
peeefCele}W keÀeR megJece&~ je³ee legJeeb~~411~~
’ns HeeLee&! leg}e DeeleeHe³e¥le ye´ïeveecee®es meeceL³e& keÀmes Deens, les
meesHeHeefÊekeÀ meebefiele}s. lemes®e ns Jeerje Depe&gvee! ³ee veeceeleer} Òel³eskeÀ
De#eje®ee efJeefve³eesie keÀmee Deens, nsmeg×e mHeäHeCes meebeif ele}s. ns %eeveJeevee!
³ee ye´ïeveecee®es ns Demes ceenelc³e Demeu³eeves les efkeÀleer meeLe& Deens, ns let
peeCetve Iesle}sme vee!“
leNneR SLetefve³eeef®e Þe×e~ GHe}efJe}er nes meJe&oe~
pes³ee®eW pee}W yebOeeb~ GjeW vesoer~~17-412~~
efpe³eW keÀceeA ne Òe³eesieg~ Devegefÿpes meefÜefve³eesieg~
lesLe Devegefÿ}e meebieg~ Jesogef®e peeCe~~413~~
’ns jepee! Demes ns Þe×s®es meej Deens. meeeqÊJekeÀ, jepeme Je leeceme
Demes Þe×s®es pes leerve ÒekeÀej Deensle, l³eeDevegªHe keÀcex kesÀ}er peeleele.
l³eelener meeeqÊJekeÀ Þe×e meJe&Þesÿ Deens. leer meeeqÊJekeÀ Je efJeefnle keÀcex
keÀjJeles. Hejbleg ye´ïeveecee®³ee meeceL³ee&®eer pees[ efceUeu³eeefµeJee³e cees#eHeÀU
osC³eeSJe{s efveJJeU meeeqÊJekeÀ Þe×s®es yeU veener. cnCetve ye´ïeveecee®³ee
meeceL³ee&ves DebefkeÀle kesÀ}su³ee Þe×s®³eeÜejs peer peer keÀcex keÀjle peeJeerle,
leer meJe& keÀce&yebOeveeme otj meªve cees#eÒeo nesleele. cnCetve Þe×s®³ee yeUeves
pes }eskeÀ DeeHeeHe}er keÀcex ßleled meled ³ee ye´ïeveecee®ee meg³eesi³e efJeefve³eesie
Deveg}ef#ele keÀjleele, l³eebveer mebHetCe& Jesoe®es meebie Devegÿeve kesÀ}s Demes
ceevee³e}e nJes.“
ne pees melejeJee DeO³ee³e Þe×e$e³eefJeYeeie meebieC³eemeeþer efme×
kesÀ}e Deens, l³ee®es ns Demes HeÀef}le Deens.
³eesieoe Þeer%eeveséejer 522
Demeled keÀce& Je l³ee®es HeÀ}
³eeÒeceeCes meledÞe×s®es mJeªHe J³eÊeÀ kesÀu³eeJej peeleepeelee l³eeHes#ee
efYeVe YeeJe cnCepes DeÞe×e Je efle®es HeÀ} ³eeb®es efve<HeÀ}lJe oeKeefJeC³eemeeþer
ÞeerieesHee} meebieeJe³eeme efJemejle veenerle keÀer:
DeÞe׳ee ngleb oÊeb leHemleHleb ke=Àleb ®e ³eled~
Demeefol³eg®³eles HeeLe& ve®e lelÒesl³e vees Fn~~17-28~~
’ns HeeLee&! DeÞe×e þsJetve pes nJeve kesÀ}s peeles, les oeve efo}s peeles,
pes leHee®ejCe kesÀ}s peeles Je pes keÀce& kesÀ}s peeles, l³eeme Demeled Demes
cnCeleele; l³ee®es HeÀ} vee Hej}eskeÀer efceUles vee Fn}eskeÀer!“
F&éejÒeefCeOeeve l³eeieC³ee®es DenbkeÀejer keÀce&
ye´ïeveeceeJejer} Þe×e efkebÀJee ye´ïeef®eblevee®es meeceL³e& }eYe}s}er
meeeqÊJekeÀ Þe×e cnCepes Kejs lej ³eesiee®³ee Deeþ DebieebHewkeÀer Deblejbie
Deµeer OeejCee, O³eeve Je meceeefOe ³ee ÒecegKe Debieebµeer mebyebefOele Demee
F&éejÒeefCeOeeve³egÊeÀ Òeµemle ³eesieceeie&®e cnCeeJee }eies}. lees l³eeietve
DenbkeÀejeves keÀce& keÀjCeeN³eebyeeyele %eeveosJe keÀe³e cnCeleele, Heene:
vee meeb[tefve ns meesSb~ cees[tefve Þe×sef®e yeens~
ogjeûene®eer $ee³eW~ Jee{Tefve³eeb~~17-414~~
ceie DeéecesOe keÀes[er keÀerpes~ jlveW Yejewefve He=LJeer oerpes~
SkeÀebiegÿeRner leefHepes~ leHemeenñeeR~~415~~
pe}eµe³ee®esefve veebJeW~ mecegê keÀerpeleer veJes~
Heefj efkebÀyengvee DeeIeJeW~ Je=Leeef®e leQ~~416~~
Ke[keÀeJejer Je<e&}W~ pewmeW YemceeR nJeve kesÀ}W~
keÀeb KeWJe efoOe}W meeTef}³eW~~417~~
vee leNneR ®e[keÀCee~ ieieve neefCele}W Depe&gvee~
lewmee meceejbYeg megCee~ ies}eef®e lees~~418~~
’F&éejÒeefCeOeevee®ee ne GÊece ceeie& ìeketÀve, Þe×s®es meeceL³e&
GodOJemle keÀªve kesÀJeU DenbkeÀejceoeves GvceÊe nesTve ogjeûener Je=Êeerves
keÀesìîeJeOeer DeéecesOe pejer kesÀ}s; efkebÀJee jlves YejYeªve pejer He=LJeerSJe{îee
cees}e®eer oeves efo}er Jee SkeÀe DebieþîeeJej GYes jentve menñeeJeOeer Je<ex
leHe pejer kesÀ}s; pejer mecegêeSJe{s ceesþs le}eJe efveefce&}s, lejer les meJe&
J³eLe&®e nes³e. Ke[keÀeJejer} Je=äerÒeceeCes, jeKesle kesÀ}su³ee nJeveeÒeceeCes,
meeJe}erme Deeef}eb if eu³eeÒeceeCes, efkebÀyengvee DeekeÀeµeeme ®eeHeìer ceejC³eeÒeceeCes
les meJe& KeìeìesHe Jee³ee peeleele.“
IeeCeeb ieeef}}W iegb[W~ lesLe les} vee HeW[er pees[s~
lewmeW oefjê lesJe{W~ þs}Wef®e DeebieeR~~17-419~~
ieebþeR yeebefOe}er KeeHejer~ SLe DeLeJee Hew}leerjeR~
ve mejewefve pewmeW ceejer~ GHeJeemeeR ieeb~~420~~
lewmeW keÀce&peele lesCeW~ veeneR SsefnkeÀeR®eW YeesieCeW~
lesLe Hej$eg lees keÀJeCeW~ DeHes#eeJee~~421~~
cnCeewefve ye´ïeveeceÞe×e~ meeb[tefve keÀerpes pees Oeeboe~
ns Demees efµeCeg vegmeOee~ ¢äe¢äer lees~~422~~
keÀcee&®es mJeªHe
Gvces<e:33:mJeOece&keÀle&J³e
’les}e®³ee IeeC³eele les}efye³ee ieeUC³eeSsJepeer oie[ieesìs ieeU}s
lej vee les}, vee HeW[ Demes nesles Je oeefjêîe lej veenermes nesle®e veener!
J³eLe& KeìeìesHe cee$e Heojer He[lees. Heojer êJ³e yeebOeC³eeSsJepeer pej
KeeHejKegìb er yeebOetve Iesle}er lej DeeHeu³ee osµeele efkebÀJee Hejke̳ee ceg}Kg eele
keÀesþs®e efle}e cetu³e vemeu³eecegUs GHeeµeer cejC³ee®eer®e JesU ³esCeej!
l³ee®eÒeceeCes F&éejÒeefCeOeeve l³eeietve peer peer keÀcex keÀjeJeerle, leer meJe& J³eLe&
KeìeìesHe nesle. l³eebHeemetve vee Ssenf keÀ Yeesie ÒeeHle nesleele, vee Heej}ewekf eÀkeÀ
keÀu³eeCe mebYeJeles! cnCetve ye´ïeveeceeJejer} Þe×e mees[vt e pees pees KeìeìesHe
keÀjeJee lees FnHej}eskeÀer efveJJeU µeerCe osCeeje þjlees.“
melejeJee DeO³ee³e SskeÀCeeN³ee Depe&gvee®eer DeJemLee
Ssmes keÀ}g<ekeÀefjkesÀmejer~ ef$eleeHeefleefcejleceejer~
ÞeerJeerjJejvejnjer~ yeesef}}W lesCeW~~17-423~~
lesLe efvepeeveboe yengbJemee-~ ceepeeR Depe&gveg lees menmee~
nejHe}e ®ebo© pewmee~ ®eebefoCesefve~~424~~
Denes mebûeeceg ne JeeefCe³ee~ ceeHeW veeje®eebef®e³eeb DeeefCe³ee~
metefve ceebme Ies ceJeefCe³ee~ peerefJeleWmeeR~~17-425~~
Ssefme³eeb mece³eeR keÀke&Àµes~ Yeesieerpele mJeevebojep³e kewÀmeW~
Deeefpe Yeei³eeso³e ne vemes~ DeeefCekeWÀ þeF¥~~426~~
’HeeHe©Heer ceÊe iepeeb®ee }er}³ee veeµe keÀjCeeje lees ce=ieWê, ef$eleeHeªHeer
DebOekeÀeje®ee veeµe keÀjCeeje lees YeemJele, megJeerjeble cegkegÀìceC³eeÒeceeCes
µeesYeCeeje lees Þeervejnjer Þeerke=À<Ce Demes yees}u³eeJej ®ebê pemee ®eeboC³eele
njHelees, lemee lees Depe&gve SkeÀoce DeleerJe mJeeveboele njHetve ies}e.“
Oe=lejeä^eme mebpe³e cnCee}e,’ ns keÀewjJeje³ee! µe$etb®³ee iegCeebvee
Heentvemeg×e meblees<eeJes. kesÀJe{e lees ³eg×e®ee Òemebie! keÀe³e leer keÀke&Àµe JesUe!
DeeefCe ne Depe&gve l³ee efþkeÀeCeer keÀmee les mJeevebomeece´ep³e Yeesielees Deens!
Demes Yeei³e Depe&vg eeefµeJee³e Flej keÀesCee}e YeesieC³eeme lej mees[e®e, mJeHveer
lejer efceUs} keÀe³e!“
melejeJ³ee DeO³ee³ee®ee meceejesHe
Deelee melejeJ³ee DeO³ee³eebleer®³ee DeesJ³eebletve %eevesµeebvee keÀe³e
cnCeeJe³ee®es Deens, les Heent ³ee:
me¡e³ees cnCes keÀewjJeje³ee~ iegCeeb efjPees ³es efjHetef®e³eeb~
DeeefCe ieg©efn ne Deecege®f e³eeb~ megKee®eeb SLe~~17-427~~
ne ve Hegmeleeb ns ieesþer~ leNneR osJees keÀeb meesef[les ieebþer~
leNneR kewÀmesefve Deecneb Yesìer~ HejceeLeXmeeR~~428~~
neslees De%eevee®eeb DeebOeejeb~ Jeesmebleerle pevceJeesnjeb~
lees DeelceÒekeÀeµeecebefoje-~ Deebleg DeeefCe}W~~429~~
’DeeefCe ne Depe&vg e mJele:ner HejcemegKe Yeesielees®e Deens, Jej Deecne}e
HeCe les efceUJetve oslees Deens. Demee ne Deece®ee iegª®e veener keÀe nesle!
³eeves pej Þeerke=À<CeHejceelc³eeme keÀener efJe®eej}s vemeles, lej l³ee YeieJebleeves
DeeHeu³ee Deelce%eevee®³ee ieeme[er®eer ieeþ keÀµee}e mees[}er Demeleer!
Deve Deecne Heecejebvee HejceeLee&®ee }eYe keÀOeerlejer Pee}e Demelee keÀe!
³eesieoe Þeer%eeveséejer 523
Deecner De%eevee®³ee DebOeejeves Ye³eeCe kesÀ}s}er pevcece=l³egHejbHejs®eer efyekeÀì
Jeeì leg[Jele ®ee}}es neslees, lees ³eeves DekeÀmceele ³esTve Deecne}e
DeelceÒekeÀeµecebefojele DeeCetve mees[}s.“
SJe{eb Deecneb legcneb Lees©~ kesÀ}e ³esCeW GHekeÀe©~
cnCeewevf e ne J³eememeneso©~ ieg©lJeW nes³e~~17-430~~
lesJeeRef®e me¡e³ees cnCes ef®eÊeeR~ ne Deefleµe³ees ³ee ve=Heleer~
KegHew} cnCeewefve efkeÀleer~ yees}le Demees~~431~~
SsmeeR ns yees}er meebef[}er~ ceie SjeRef®e ieesþer Deeoefj}er~
peQ HeeLeX keÀeb Hegefme}er~ Þeerke=À<CeeleQ~~432~~
³ee®eW pewmeW keÀeb keÀjCeW~ lewmeW ceerner keÀjerve yees}CeW~
SsefkeÀpees %eeveosJees cnCes~ efveJe=Êeer®ee~~433~~
’SJe{e ne Leesj GHekeÀej ³eeves Deece®³eeJej kesÀ}e Deens. cnCetve
Deece®³ee ieg©Je³e& J³eemeeb®ee menesoj yebOet Demee µeesYeCeeje ne Depe&gve
Deens. keÀejCe lemes®e ieg©lJe l³ee®³eeþe³eer ÒekeÀì}s Deens.“
SJe{s yees}u³eeJej mebpe³e ceveele ®eHeeHe}e. DeeHe}s ns yees}Ces
Oe=lejeä^eme KegHes} Je lees veejepe nesF}& Demes ceveele ³esTve l³eeves Depe&vg ee®es
iegCeJeCe&ve lesLes®e mees[}s Je Depe&gveeves Þeerke=À<Ceeme pes efJe®eej}s nesles,
les®e yees}C³eeme meg©Jeele kesÀ}er. ’Þeerke=À<Ceepe&gvemebJeeo pemee mebpe³eeves
Oe=lejeä^eme efveªefHe}e, lees lemee®³ee lemee®e ceer HeCe legcne}e Heg{s
meebieCeej Deens. lees SskeÀe.“ Demes efveªefHele %eeveosJeebveer - efveJe=eÊf emegleebveer
- melejeJ³ee DeO³ee³ee®eer meceeHleer keÀªve Þe×s®ee efJe<e³e HeefjHetCe& kesÀ}e.
meeeqÊJekeÀ Þe×e, F&éejÒeefCeOeeve Je Deblejbie ³eesiemeeOevee::::
mJekeÀce& Je F&éejÒeefCeOeeve
³ee Òemebieer Lees[s ceeies JeUtve Heent ³ee. Þe×e cnCepes mJeYeeJepe
Je=Êeer Demee melejeJ³ee DeO³ee³eejbYeer ³esCeeje DeLe& DeeHeCe Heeefn}e. meeeqÊJekeÀ
Þe×e keÀµeer Demeles, ns HeCe Heeefn}s. meÊJeiegCee®eer keÀlee&, keÀce&, %eeve,
yeg×er, Oe=leer, ³e%e, oeve, leHe F.ceO³es ÒekeÀìCeejer }#eCes DeeHeCe
Heeefn}er Deensle.
meÊJeiegCee®ee HeefjHees<e DemeCeejer ÒeeefCecee$eeb®³ee efHeb[³eesies mJeeYeeefJekeÀ
peer meeeqÊJekeÀ Je=Êeer leer cnCepes meeefÊJekeÀ Þe×e. ³eekeÀjlee ÒekeÀì nesCeejer
J³eeqÊeÀefJeµes<e }#eCes cnCepes Jemlegle: ³eesiee®³ee Heb®e yee¿e Deµee ³ece-
efve³ece-Deemeve-ÒeeCee³eece-Òel³eenej ³ee Debieeb®eer HeefjHekeÌJe meeOekeÀeJemLee
ÒekeÀìJeCeejs iegCe nesle. ner ³eesieebies Deµeer meebie DeY³eeme}er - cegK³e
cnCepes ³ece-efve³ece-Òel³eenej ner Fbefê³eefJe<e³emeeHes#e }ewefkeÀkeÀ Debies
HetCee&JemLesÒele Dee}er keÀer ceOeu³ee Debieeb®ee efJeµes<e DeY³eeme DeefYeÒesle Deens.
ner Debies cnCepes cnì}er lej yee¿e Je cnì}er lej Deeblej Deµeer
Deemeve Je ÒeeCee³eece ner nesle. yee¿e Deµee ÒecegKe ³ece-efve³ece-Òel³eenej
³ee Debieeb®ee DeY³eeme nesleebvee®e ³ee oesvener Debieeb®ee ÒeeLeefcekeÀ DeY³eeme
megª nesT }eielees. Fbeêf ³e-efJe<e³e ner ܳeer Deemeve Je ÒeeCee³eece ³eeb®³eeJej
HeefjCeece keÀjles. cnCetve l³eeb®es pemepemes efve³eceve nesle peeles, lemeleµeer
keÀcee&®es mJeªHe
meHlece mkebÀOe -(30-33Gvces<e)
Deemeve-ÒeeCee³eece ³ee ³eesieebieebmeeþer meeOekeÀe®eer osn-ef®eÊe-ceve ner Yetceer
efme× nesle peeles Je l³eeveblej Deblejbie Deµee OeejCee-O³eeveömeceeefOe
³eeb®ee DeY³eeme keÀjCes ³eebme leer DevegketÀ} nesle peeles, Demee ne Jeweµf eäîeHetCe&
Yeeie ³eesieeY³eemeemeeþer }#eele þsJe}e Heeefnpes.
meeeqÊJekeÀ Þe×e Je kegbÀ[ef}veer GlLeeHeve
³ee ³eesieebieeb®ee pemepemee ¢{ DeY³eeme nesT }eielees, lemeleµeer
meeeqÊJekeÀ Þe×e kegbÀ[ef}v³eglLeeHeveele HeefjJeefle&le nesT }eieles. ³eemeeþer
keÀener %eeles kegbÀ[}erveer®es SkeÀ veebJeÞe×e Demesner Demeu³ee®es cnCeleele.
kegbÀ[ef}veerµeÊeÀer®³ee ef¬eÀ³eeµeer}lesµeer Deµeer ner meJe& ³eesieebies efveieef[le
Demeu³ee®es efometve ³esles. Hejbleg ³ee Þe×s®³ee - efveJJeU kegÀb [ef}veerµeÊeÀer®³ee
DeeOeejs ye´ïeeHe³e¥le peelee ³esCes Deefle ogmlej Deens, ns DeeHeCe HetJeea yeejeJ³ee
DeO³ee³eeleer} keÀener Yeeie v³eeneUleebvee Heeefn}s nesles.
lemes®e melejeJ³ee DeO³ee³eejbYeermeg×e’vegmeefOe³eeef®e Þe×e~ PeeWyeesb
HeenmeeR HejceHeoe~ leNneR lewmeW ns Òeyeg×e~ meesnesHes veesnW~~17-50~~“
Demes cnCetve efveJJeU Þe×eyeUeJej keÀe³e&Yeeie nesF&} Demes mecepet ve³es,
ne Fµeeje Þeerke=À<Ceebveer efo}s}e Demeu³ee®ee %eeveosJeeb®ee oeKe}e Deens.
l³eemeeþerner Þe×s}e ye´ïeyeU }eYe}s Heeefnpes. ns ye´ïeyeU ye´ïeveeceele
ß leled meled ³ee ef$eHeoele’veece lesLes veeceer Je l³ee®eer µeÊeÀer“ ³ee
GÊeÀerves meeceeJe}s}s Deens.
ns ye´ïeyeU melele meJe& keÀce& keÀjleebvee ye´ïeeme mceªve, l³ee®es ef®ebleve
keÀªve - l³ee®es O³eeve keÀjle - l³ee}e meJe& keÀcex meceHe&Ce keÀjle -Debleer
mJele:mener ye´ïe Demes peeCele - Deµeer melele ye´ïeOeejCee þsJetve, DeeHeCeeme
ye´ïemJeªHe keÀefuHele - l³eeÒeceeCes meceeefOe DeJemLee þsJele - keÀlee&
ye´ïemJeªHe Deens, ³ee DeÜwleYeeJeele mecejme nesle cnCepes melele
F&éejÒeefCeOeeve keÀjlekeÀjle®e ÒeeHle nesles. cnCepes kegbÀ[ef}veerµeÊeÀer®³ee
meeceL³ee&ves F&éejÒeefCeOeeveHetJe&keÀ meeOeeJe³ee®ee ne HebLejepe®e Deens, ns
efpe%eemetbme JesieUs meebieC³ee®eer DeeJeµ³ekeÀlee veener.
ÒeJe=eÊf e Je efveJe=eÊf e ³eeb®ee cnCepes keÀce&ceeie& Je mebv³eeme ³eeb®ee cees#eeµeer
Demee megboj mebiece melejeJ³ee DeO³ee³eeþe³eer Þeer%eeveosJeebme ¢iiees®ej
nesle Demeu³ee®es DeeHeCeebme peeCeJeles, les Demes!
HebLejepee®eer De<ìebie³eesie Je keÀce&³eesiee®eer ÒeeJejCes
Jemlegle: %eeveséejer®³ee meneJ³ee DeO³ee³eer HebLejepee®es pes oµe&ve
%eevesµeebveer Ie[efJe}s Deens, les Deäebie³eesiemeeHes#e Deens. Helebpeef}ÒeCeerle
³eesiee®es Je HebLejepee®es mee¢µelJe Demeu³ee®es DeeHeCeeme peeCeJeles. ieerles®ee
³eesie Je Deäebie³eesie ³eeb®eer meeOec³e&oµe&keÀ HeenCeer DeeHeCe HetJeea kesÀ}er
Deens. HebLejepe Je l³ee®es ieerlee - %eeveséejermeeHes#e DeJe}eskeÀve DeeHeCeebme
DeÐeeHe keÀjeJe³ee®es Deens.
HeCe ne HebLejepe keÀmee Deens, ³ee®es keÀener efveo&µs eve ³eeHetJeea ÒemebieesHeeÊe
DeeHeCe Heeefn}s Deens. Deäebie³eesiee®eer Jem$es u³ee}s}e HebLejepe DeeHeCeebme
meneJ³ee DeO³ee³eer efomelees, lej l³ee®es ¬eÀce³eesiemeesHeeve Demes oµe&ve
³eesieoe Þeer%eeveséejer 524 Gvces<e:33:mJeOece&keÀle&J³e

DeþjeJ³ee DeO³ee³eer Ie[les. DeþjeJee DeO³ee³e cees#emebv³eeme³eesie ³ee ieerleekeÀejebme DeefYeÒesle Deens Je l³ee®es Kejs mJeªHe %eeveosJeebveer DeeHeu³ee
veebJeevesner efJeÞegle Deens. l³ee DeO³ee³eeleer} cees#eoe³ekeÀ mebv³eemee®es leÊJe YeeJeeLe&oerefHekesÀle ³eLeeleL³e ÒekeÀì kesÀ}s Deens. Demees.
DeeHeCe l³eeie Je mebv³eeme ³ee efJe<e³ee®eer ef®eefkeÀlmee keÀjleebvee DeJe}esekf eÀ}s meceejesHe
Deens (Gvces<e ¬eÀ.30 : mebv³eeme, l³eeie Je keÀce& He=.¬eÀ. 454 les 469). F&éejÒeefCeOeeve Je Þe×e ³eeb®ee Dev³eesv³e mebyebOe Deens. ieerles®ee Deblejbie
meJe&meeOeejCeHeCes ieerlee-%eeveséejer ³eeb®ee Yej efJeefnle keÀcex keÀjC³eeJej Demee ne GHeemeveeefJe<e³eeµeer mebyebefOele efJe®eej Deens. ieerles®es jepeieg¿e,
Je leer keÀjlekeÀjle®e cees#eÒeeHleer Je peerJevcegÊeÀer ÒeeHle keÀªve IesC³eeJej efle®eer jepeefJeÐee ner GHeemevesµeer®e Ieefveä mebyebOe þsJeles. ne®e DeeHeu³ee
Deens, Demesner DeeHeCeebme peeCeJeles. l³eecegUs HebLejepe ne keÀce&ceeiee&®eerner Heg{er} Deäce mkebÀOe - GHeemeveejnm³e ³ee®ee efJe<e³e Deens. lej JeUt ³ee
Jem$esÒeeJejCes IesTve JeeJejlees, Demes DeeHeCeebme efomeles. ³ee melejeJ³ee Deelee l³ee ieerles®³ee ieeYeeN³eekeÀ[s Deve l³eeefveefceÊe Heg{®³ee Gvces<e ¬eÀ.
DeO³ee³eer F&éejÒeefCeOeeve ³ee Helebpeef}ÒeCeerle mebkeÀuHeves®ee HeþHegjeJee keÀjle 34- F&éejÒeefCeOeeve ³eekeÀ[s!
HebLejepe keÀmee DeJelejlees, les Jej metef®ele kesÀ}s Deens.
Hele¡e}eR®es F&éejÒeefCeOeeve Je ieerles®ee ³eesie ßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßß
cetU Heelebpe}met$eele F&éejÒeefCeOeevee®es cenÊJee®es Gu}sKe ³esleele,
les Demes:1) F&éejÒeefCeOeeveeÜe~~1-23~~ Je 2) leHe: mJeeO³ee³eséej-
ÒeefCeOeeveeefve ef¬eÀ³ee³eesie:~~2-1~~:
(De) meceeefnle ef®eÊe Demeleebvee JeeCeerves ÒeCeJee®ee peHe keÀjCes DeeefCe
DeeHeCe Je F&éej SkeÀ®e Deenesle, Deµeer YeeJevee ceveele keÀjCes; Je
(ye) J³egeqlLeleeJemLesle DeeHeu³ee neletve Ie[Ceejer keÀcex F&éejeHe&Ce yeg×erves
keÀjCes; Demes F&éejÒeefCeOeevee®es oesve ÒeefJeYeeie mebYeJeleele. ³eebÜejs DemebÒe%eele
meceeefOe ÒeeHle neslees. ³eeleer} Heefn}e ÒeYeeie O³eeve³eesie Je HebLejepeªHeeves
meneJ³ee DeO³ee³eer DeJelejlees, lej ogmeje ÒeYeeie Jej oµe&efJeu³eeÒeceeCes
melejeJ³ee DeO³ee³eer DeJelej}s}e Deens.
F&éejÒeefCeOeevee®³ee ³ee®e ÒeLece Je efÜleer³e ÒeYeeieebveer J³eeHe}s}s Demes
meeOekeÀpeerJevee®es mJeªHe ieerleekeÀejebme DeefYecele Demeu³ee®es %eeveséejer®es
Heefjµeer}ve keÀjleebvee DeeHeCeebme Gceieles Je l³ee®es mebe#f eHle mJeªHe DeeHeCe
pesJne DeþjeJ³ee DeO³ee³eebleie&le %eeveosJeebveer efveªefHe}su³ee ¬eÀce³eesiee®es
efJeJes®eve keÀª lesJne HeneJe³eeme efceUs}.
meeeqÊJekeÀ Þe×e keÀµeer Demeles, efle®³eeÜejs meeeqÊJekeÀ keÀce& keÀmes GHepeles
DeeefCe ³e%e-oeve-leHes F.®ee l³ee Þe×sµeer keÀesCel³ee ÒekeÀej®ee mebyebOe Deens,
ne Yeeie DeeHeCe HetJeea ®eef®e&}e Deens.’leHe:mJeeO³ee³eséejÒeefCeOeeveeefve“
³ee ef¬eÀ³ee³eesiee®es Jewefµeäîe cnCepes ef®eÊeµeg×er Je l³eeÜejs ÒeeHle nesCeeN³ee
meeeqÊJekeÀ Þe×smeeþer keÀe³ee, ceve Je Jee®ee ³eebÜejs kesÀ}s}s leHe, ÒeCeJeeoer
ceb$epeHe, µeem$eeb®es DeO³ee³eve keÀjCes, lemes®e ÒeeHle keÀcex F&éejeHe&Ce yeg×erves
keÀjCes ns®e cnCepes F&éejÒeefCeOeeve®e nes³e. ³eebÜejs DeefJeÐes®ee }sµe efµeefLe}
nesTve keÌ}sµe efíVe nesleele.
Helebpeef}ke=Àle met$eeb®ee meeOeveHeeo ne Yeeie ³ee ceeefnleermeeþer
efpe%eemetbveer peªj DeY³eemeeJee. cnCepes ieerlee Je Helebpe}er keÀmes SkeÀ®e
ceeiee&ves peeleele, les keÀUtve ³esC³eeme meene³³e nesF&}. ³ee meJe& ieesäeR®ee
efJe®eej kesÀ}e keÀer DeeHeCeebme mHeä nesles keÀer F&éejÒeefCeOeeveeÜejs meeOeeJe³ee®ee
³eesie, p³eele kegbÀ[ef}v³eglLeeHeve Je ef¬eÀ³ee DeefYeÒesle Deensle, Demee
DeäebiemebYetle meséejmee±îeke=Àle Heelebpe}met$eebme ceeveCeeje ceeie& ne®e

keÀcee&®es mJeªHe
ieerlee Je %eeveséejer: keÀcee&®es mJe©He ³eesieoe Þeer%eeveséejer - 7
THE AUTHOR  
VIBHAKAR LELE                                                                                                    
 BE, BSC, LLB  
 
PROFFESSIONAL ENINEERING CONSULTANT 
RESEARCHER WITH INTEREST IN MANY SUBJECTS 
 
(Topics  of  interest:  Mathematics,  Astronomy,  Cosmogony,  Science, 
Engineering,  Genetics,  Physics,  Chemistry,  Molecular  Sciences) 
PROFICIENCY IN ENGLISH AND INDIAN LANGUAGES and in Literature 
 
Researcher  of  Oriental  Disciplines  of  Philosophy,  Mysticism,  Yoga,  Jnyan, 
Bhakti, Tantra, Vedas and the Upanishads 
Connoisseur in Siddha‐Mahayoga Dnyaneshwar's & Patanjali's Yoga 
 
GURU  Tradition:  Main  Line  of  Siddha  tradition  of  Adinatha  –  Umadevi  –
Gorakshanatha –Gahininatha –Dnyaneshwar – Satyamalanatha – Guptanatha 
– Kesarinatha – Shivdeenanatha – Vasudevanatha 
Indebted  To  The  Paramparas  of:  1.  Gaudapada's  tradition  from  Shrimat 
Acharya Shankar – Adwaitanand – Satyadevanand 
2. Siddha tradition of Nityanand – Avadhutanand 
 
AUTHOR OF MARATHI BOOK ³eesieoe Þeer%eeveséejer
YOGADA SHRI DNYANESHWARI  (Parts 1, 2, 3 & 4) 
ieerlee Je %eeveséejer: SkeÀe veeLeefme׳eesi³ee®es DeelceJe=Êe (³eesieoe Þeer%eeveséejer – 1)                                       
ieerlee Je %eeveséejer : ³eesie DeeefCe leÊJe%eeve (³eesieoe Þeer%eeveséejer – 2)
ieerlee Je %eeveséejer: ÒeLece Heefj®e³e (³eesieoe Þeer%eeveséejer 3)
ieerlee Je %eeveséejer :³eessiemeeOevee (³eesieoe Þeer%eeveséejer 4)
ieerlee Je %eeveséejer     : efJeéeefJe%eeve: ef®eefÜ}eme DeeefCe ³eessie [³eesieoe Þeer%eeveséejer 5]
ieerlee Je %eeveséejer : peerJeelcee DeeefCe ieerlesleer} GHeemevee [³eesieoe Þeer%eeveséejer - 6]
ieerlee Je %eeveséejer: keÀcee&®es mJe©He [³eesieoe Þeer%eeveséejer - 7]
English Books Series:  ‘KUNDALINI  YOGA:  YOGA  OF  GITA  AS  EXPOUNDED  BY  SAINT  SHRI  DNYANESHWAR  IN 
DNYANESHWARI– 1ST AND 2ND PARTS’ 
PART 1: PHILOSOPHY AND YOGA OF GITA AND DNYANESHWARI 
PART 2: AUTOBIOGRAPHY OF A NATHA SIDDHA YOGI 
PART 3: INTRODUCTION TO GITA AND DNYANESHWARI 
FUTURE BOOKS IN THIS SERIES: ‘YOGA OF GITA – 4TH PART’: ‘Yoga Practice, Methods and Processes’  
Dear Reader 

If you have reached this page, it means that you must have found my book
interesting. I write on the Yoga of Gita and Dnyaneshwari, in English and
Marathi languages. It is based on what I have learnt from saint Dnyaneshwar’s
commentary on the Shrimad-Bhagwad-Gita and his other compositions,
Amritanubhava and Abhangas. I welcome you to my further books on the
subject, to be published under the same main title ³eesieoe Þeer%eeveséejer in
Marathi, a series starting from this book. My English language series is being
published under the main title of ‘Kundalini yoga: Yoga of Gita as Expounded
by Saint Shri Dnyaneshwar’. The English as well as the Marathi language series
are published with suitable subtitles on the topics they deal with. For example,
this book has the subtitle of ieerlee Je %eeveséejer: keÀcee&®es mJe©He [³eesieoe Þeer%eeveséejer - 7].
The last parts were published under the titles of:
ieerlee Je %eeveséejer: SkeÀe veeLeefme׳eesi³ee®es DeelceJe=Êe (³eesieoe Þeer%eeveséejer – 1)                                       
ieerlee Je %eeveséejer : ³eesie DeeefCe leÊJe%eeve (³eesieoe Þeer%eeveséejer – 2)
ieerlee Je %eeveséejer: ÒeLece Heefj®e³e (³eesieoe Þeer%eeveséejer 3)
ieerlee Je %eeveséejer :³eessiemeeOevee (³eesieoe Þeer%eeveséejer 4)
ieerlee Je %eeveséejer     : efJeéeefJe%eeve: ef®eefÜ}eme DeeefCe ³eessie [³eesieoe Þeer%eeveséejer 5]
ieerlee Je %eeveséejer : peerJeelcee DeeefCe ieerlesleer} GHeemevee [³eesieoe Þeer%eeveséejer - 6]
ieerlee Je %eeveséejer: keÀcee&®es mJe©He [³eesieoe Þeer%eeveséejer - 7]
I would like to follow the same style. The subject of Gita, Dnyaneshwari and its
Yoga is vast. Hence I am giving this treatment to the matter to enable the readers
to read it in short spans of easy to read books.

Thanks for your patronage.

Vibhakar Lele
Author 
 
 
 
 
 
 
 
  YOGI SAINT
 
 
SHRI DNYANESHWAR
 
 
 
 

                                                

³eesieer Þeer%eeveséej  

I HUMBLY LAY DOWN MY HEAD AT THE SACRED LOTUS AT THE FEET OF DNYANADEV,
EVER IN REVERENCE.
 IIIIIIIIIIII

ieg©mebÒeoe³e
³e
HejbHeje:

HejbHeje:
copyrights reserved by author:V.V.LELE ISBN:13:978-1480157576