Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
100 novela
mTeli msofliodan
2 100 novela mTeli msofliodan
Camoekida.
maspinZelma rom axalgazrdebisgan meCeCze Semjdari
xomaldis ambavi gaigo, sxva ambebis gamokiTxvas Tavi aneba
da mdinarisken gaeSura. xomaldi amasobaSi samSvido-
bos gasuliyo da axla mdinares mouyveboda; mis mdinare-
Si CaSvebas kai gvariani wvaleba dasWirda. amjerad ala-
lbedze mocuravdnen, iqneb dakargulebs movkraTo Tva-
li. raki maspinZeli xomaldze myofTa yuradRebis mis-
apyrobad xelebis qnevasa da yvirils mohyva, Tan napirze
mosadgomad moxerxebul adgils aniSnebda da yvirilsa
da xelebis qnevas ganagrZobda, xomaldmac mimarTuleba
icvala da napirisken gamoemarTa. magram es ra sanaxao-
ba dauxvdaT, roca xmeleTs moadgnen!
napirze pirvelad daniSnulTa mSoblebi gadmovid-
nen. sasiZo lamis gonebas gadamxdariyo. is iyo xomal-
dze Seityves, sayvareli bavSvebi uvneblad gadarCenil-
ano, isinic buCqebidan gamovidnen, magram ucnaurad gamow-
yobilebi manamde ver icnes, sanam sul axlos ar mivid-
nen.
_ amas vis xedavs Cveni Tvalebi! - SesZaxes dedebma.
_ ras vxedavT! _ SesZaxes mamebmac. xifaTgamovlile-
bi maT winaSe muxlebze daecnen.
_ Tqvens winaSe varT Tqveni Svilebi! _ SesZaxes maT,
_ coli da qmari!
_ gvapatieT! _ SesZaxa qaliSvilma.
– dagvloceT! _ SesZaxa vaJma..
_ Tqvens locva-kurTxevas nu mogvaklebT! _ SesZaxes
orivem erTad gaocebisgan CaCumebulebs.
– dagvloceT! _ gaisma mesamed.
an ki vis SeeZlo uari eTqva da axalgazrdebi ar
daeloca?
germanulidan Targmna
oTar xuciSvilma
100 novela mTeli msofliodan 13
novalisi (Novalis)
(1772-1801), germania
fridrix fon hardenbergi
Georg Friedrich Philipp Freiherr
von Hardenberg
`sumbulisa da vardkokoris
zRapari~
stendali
(1783-1842, safrangeTi)
(Stendhal; namdvili saxeli _ mari-
anri beili, Marie-Henri Beyle)
`mocartis rekviemi~
frangulidan Targmna
irodion qavJaraZem
22 100 novela mTeli msofliodan
mark tveni
(1835-1910, aSS)
(Mark Twain)
(namdvili saxeli da gvari _
samuel klemensi)
`bediswera~
wagiyvanoT.
– waiyvanoT? sad unda waiyvanoT, sad?! RmerTo miS-
vele! meore oTaxSi unda gaviyvano... _ versadac ver
waiyvanT! deda avadaa da mama unda waviyvano Sin.
bavSvi mamas xelidan gausxlta, zurgze Seacocda: _
mzad var, mamilo, wavi deT!
_ Cemo sabralo gogona, Sin ver wamoval, sadac mibr-
Zaneben, iq unda wavide.
bavSvi grigaliviT gavarda oTaxidan. cota xnis Sem-
deg iq myofni saocari suraTis mowmeni gaxdnen. gogo-
nas xeli Caevlo generlisaTvis, im kacisaTvis, romlis
danaxvac ki SiSis zarsa scemda yvelas, da win miuZRoda.
_ ser, deda avadaa, mamis naxva surs, amaT ki Cemi lapar-
akis gagonebac ar undaT... mama sadRac mihyavT.
generali mexdacemuliviT idga.
_ mamaSeni, Svilo?! es kaci mamaa Seni?
_ mamaa, maS vin unda iyos! igi yovelTvis Cemi mama iyo!
aba, sxvas vis mivcemdi aseT lamaz rgols, Tu ara mamas!
me xom mama Zalian, Zalian miyvars. generals saxeze
udidesi sulieri mRelvareba daetyo.
_ RmerTo samarTliano, Sen miSvele! eSmakma iseTi
boroteba Camadenina, romlis msgavsi arasodes Caude-
nia adamians. me araferi SemiZlia, araferi! ra vqna, ra
viRono, _ warmoTqva generalma.
gogonam mouTmenlad wamoiZaxa:
_ ki magram, Tqven xom SegiZliaT ubrZanoT, gauSvan
mamaCemi! hoda, ubrZaneT! ras elodebiT, ubrZaneT! weRan
ar dampirdiT, rasac mibrZaneb _ Segisrulebo! axla uars
meubnebiT?..
generals mkacri, uxeSi saxe gaunaTlda, Tavze xeli
daado patara tirans da Tqva: _ madli ufals, rom we-
Ran ase daufiqreblad piroba mimacemina am bavSvisaTvis.
30 m a rk t ve n i
alfons dode
(Alphonse Daudet)
(1840-1897, safrangeTi)
`medroSe~
1.
polki rkinigzis miwayrilze ibrZoda da tyes Sefare-
bul, pirispir mdgar prusielTa mTeli armiisaTvis karg
saniSnos warmoadgenda. adamianebi erTmaneTs esrodn-
en da klavdnen oTxmoci metris manZilze. ismoda ofic-
rebis Zaxili _ daweqiTo, magram jariskacebi ar emor-
Cilebodnen da droSis garSemo Sejgufebuli polki
brZolas ganagrZobda. mze Cadioda, tanayrili puris
yanasa da mindvrebSi adamianTa es masa, datanjuli, bol-
Si gaxveuli, ise moCanda, rogorc gaSlil mindorze gri-
galSi moxvedrili jogi.
yrilze rkinis wvima modioda. ismoda mxolod Tofis
srola da TxrilSi dagorebuli jariskacTa qvabebis
yru xmauri. tyviis zuzuni brZolis vels erTi mxridan
meore mxares gadaevleboda xolme. zogjer igi ise
TrToda, TiTqos sakravis simebi JRereno. findixis daq-
rolviT gaSlili droSa Tavze dafrialebda polks.
drogamoSvebiT igi kvamlSi inTqmeboda. maSin gaismo-
da dinji da zviadi xma, igi Tofis srolas, daWrilebis
xrialsa da ginebas faravda:
_ droSasTan, Cemo Svilebo, droSasTan!..
32 al fo ns do de
2.
droSis miRebas oci weli moandoma. migdebuli bavS-
vis vaebas, yazarmis. ajamur wvrTnas Tavisi waruSleli
daRi daesva mis dabal da jiut Sublze, zurgCanTis tare-
biT moxril zurgze, samwyobro jariskacis Cveulebriv
warmosadegobaze. amasTanave igi odnav enablu iyo, mag-
ram medroSes mWevrmetyveleba ar esaWiroeba. brZol-
is dRes, saRamoTi, polkovnikma uTxra:
_ droSa Sena gaqvs, Cemo vaJkaco? aba, Sen ici, rogor
mouvli!
maSinve markitantma qalma aTas cecxlsa da wvimaSi
gamovlil sabralo salaSqro mazaraze umcrosi leite-
nantis oqros niSani daukera. am Tavmdabali adamianis
cxovrebaSi es erTaderTi sazeimo dRe iyo. Zveli jar-
iskaci uecrad welSi gaimarTa, gasworda. am sawyal adam-
ians, welmoxril siarulsa da miwaSi cqeras daCveuls,
im wuTidan amayi garegnoba mieca. sul maRla icqirebo-
da, raTa nafleTebad qceuli droSis friali daenaxa
da igi aRmarTuli sWeroda, Zalian maRla, rom sikvdili,
Ralati da damarcxeba ver Sexeboda.
Tqven, albaT, arasodes SegxvedriaT iseTi bednieri
adamiani, rogoric brZolis dReebSi orniusi iyo. mas
al fo ns do de 33
3.
seqtemberi dadga. frangebis jars mecTan alya Semo-
artyes da daiwyo es grZeli dasveneba talaxSi, sadac
zarbaznebs Jangi vdeboda, sadac msoflios upirvelesi
jari umoqmedobiT, sakvebisa da cnobebis uqonlobiT
gatexili Tavisi Tofebis jojginebis ZirSi ciebisa da
mwuxarebisagan wydeboda. arc meTaurebs, arc jariska-
cebs rwmena aRar hqondaT; igi mxolod orniuss Ser-
Cenoda: samferovani ZonZi yvelafris magivrobas uwev-
da da, Tu igi axlo eguleboda, egona, saqme daRupuli ar
ariso. samwuxarod, radgan brZola aRar iyo, droSa
polkovnikis binaze inaxeboda, mecis erT ganapira uban-
Si. da guladi orniusi iqceoda im dedasaviT, romelsac
bavSvi gaZiZavebuli hyavs, _ sul droSaze fiqrobda.
rodesac sevda Zalian moawveboda, erTi gadarbeniT
mecSi Cavidoda da erTsa da imave adgilas, kedelze mS-
vidad miyudebul droSas rom dainaxavda, kvlav gamxne-
vdeboda, moTminebiT aivseboda da Tavis svel karavSi
dabrundeboda, Tan brZolebsa da winsvlaze ocnebob-
da. warmoidgenda, rogor aimarTeboda germanelebis
34 al fo ns do de
4.
iqac didi mRelvareba iyo. erovnuli gvardielebi,
burJuebi, _ yvelani yvirodnen, Relavdnen. akankalebu-
li deputaciebi marSalTan Sediodnen. orniusi verafers
xedavda, araferi esmoda, TavisTvis laparakobda da gar-
eubnis quCas mihyveboda:
_ unda wamarTvan Cemi droSa! nuTu. es SesaZlebe-
lia? nuTu aqvT amis ufleba? dae, germanelebs miscen,
rac maT ekuTvniT, mooqruli karetebi, meqsikidan Camo-
al fo ns do de 35
5.
arsenalis WiSkari yurTamde gaeRoT, raTa germanel-
Ta furgonebi gaetarebinaT, ezoSi Camwkrivebulni rom
icdidnen. orniusi rom Sevida, TrTolam aitana. yvela
36 al fo ns do de
frangulidan Targmna
irodion qavJaraZem
---------------------------
*borni da graveloti _ soflebi lotaringiaSi, adg-
ili sisxlismRvreli Setakebisa safrangeTisa da prusi-
is armiebs Soris 1870 wlis agvistoSi.
38 100 novela mTeli msofliodan
emil zola
(1840-1902, safrangeTi)
(Émile Zola)
`mWedeli~
frangulidan Targmna
nino fanjaviZem
100 novela mTeli msofliodan 45
avgust strindbergi
(1845-1912, SvedeTi)
(Johan August Strindberg)
`siyvaruli da puri~
inglisuridan Targmna
andro gaxokiZem
54 100 novela mTeli msofliodan
qeiT Sopini
dabadebiseuli saxeli _
Katherine O'Flaherty
(1850-1904, aSS)
`qariSxali~
I
foTlebis uCveulo uZraobam bibisac ki afiqrebina, albaT,
iwvimebso. bibinotma, romelsac Tavis patara biWTan megobru-
li saubari sCveoda, bavSvis yuradReba dasavleTis mxridan
avismomaswaveblad wamosul moquSul Rrublebze gaamaxvila,
SemaZrwunebeli gruxuniT rom moiwevdnen win. mama-Svilma
gadawyvita gamodarebamde fridhaimeris maRaziidan fexi ar
moecvalaT. karTan ori carieli kasri idga da zed Camosxd-
nen. bibi oTxi wlisa iyo da Tavis asakTan SedarebiT friad
dabrZenebuli ieri hqonda.
_ qo, dedikos seesindeba, _ Tqva da Tvalebi daafaxula.
_ kars magrad Caketavs. SeiZleba am saRamos silvic daex
maros.
_ ala, dRes silvi al mova. selvi gusin mieqmala, _ Sestira
bibim.
bibinoti wamodga, daxlTan mivida da kaliqstas sayvare-
li krevetebis qila iyida. mere isev Tavis adgilze dajda da
qiliT xelSi gahyurebda, rogor amovarda qariSxali, rogor
Seazanzara ficruli maRazia da Soreul mindvrebsac albaT
nakvalevi zol-zolad daamCnia. bibim muxlze daado mamas
Tavisi pawawa xeli, raTa SiSi daeZlia.
II
Sin darCenili kaliqsta fanjarasTan mdgar sakerav man-
qanas misjdomoda, gafacicebuli atrialebda da safrTxeze
qe iT So pi ni 55
inglisuridan Targmna
eka WialaSvilma
60 100 novela mTeli msofliodan
gi de mopasani
(1850-1893, inglisi)
(Henry-René-Albert-Guy de Maupassant)
`ucnobi qali~
frangulidan Targmna
nana axalaZem
100 novela mTeli msofliodan 67
oskar uaildi
(1854-1900, inglisi)
(Oscar Fingal O'Flahertie Wills Wilde)
`bednieri ufliswuli~
qalaqis zemoT, erT maRal svetze bednieri ufliswulis
qandakeba idga. igi dafaruli iyo bajaRlo oqros Txeli
firfitebiT, Tvalebis magier ori elvare safironi hqonda
Casmuli da xmlis vadaSi didi wiTeli lali kiafobda.
qandakeba, marTlac, yvelas moswonda.
_ afqiosaviT lamazia, _ SeniSna qalaqis sabWos erTma wevr-
ma, romelsac guliT undoda masze eTqvaT, artistuli gemovneb-
is patroniao. _ mxolod esaa, imdenad sasargeblo ar aris, _
umalve daumata SeSinebulma, vinmem ar damwamos arapraqtiku-
li yofilao.
_ ratom bednieri ufliswuliviT ar iqcevi? _ ekiTxeboda
gonieri deda Tavis biWunas, romelic cudubralod Wirveu-
lobda da tiroda. _ bednieri ufliswuli xom Tavis dReSi
ar tiris.
_ kidev kargi, amqveynad erTi vinme mainc aris bednieri, _
Cailaparaka cxovrebaze gulayrilma kacma, roca am mSvenier
qandakebas Sexeda.
_ namdvili angeloziviT gamoiyureba, – Tqves saqvelmo-
qmedo skolis bavSvebma, romlebic am dros Ria wiTeli mo-
sasxamebiTa da TeTri winsafrebiT morTulni sakaTedro
taZridan gamovidnen.
_ saidan iciT? _ hkiTxa maT maTematikis maswavlebelma, _
68 oskar uaildi
gavsebia!
_ mTlad maTxovars damsgavsebia, _ kveri daukres sabWos
wevrebma.
_ ferxTiT ki, SexedeT, mkvdari Citi ugdia, _ ganagrZo qala-
qis Tavma, _ oficialurad unda gamovacxadoT, rom Citebs aq
sikvdilis ufleba ara aqvT. _ sabWos wevrebma ubis wignakSi
CainiSnes es miTiTeba.
bednieri ufliswulis qandakeba Camoxsnes.
_ vinaidan es qandakeba lamazi aRar aris, mas arc sarge-
blobis motana SeuZlia, _ ganacxada universitetSi xelovneb-
is profesorma.
amis mere qandakeba quraSi gadaadnes da qalaqis Tavma
munici paliteti maSinve saTaTbirod moiwvia, rogor gamov-
iyenoT darCenili liTonio.
_ ra Tqma unda, Cven meore qandakeba unda CamovasxaT, _
Tqva man, _ da es Cemi qandakeba iqneba.
_ Cemi qandakeba iqneba, _ Tqves cal_calke sabWos wevreb-
ma da mere Cxubi mouvidaT. me rom isini ukanasknelad vnaxe,
isev Cxubobdnen.
_ ra ucnauria! _ Tqva muSebis zemdegma samsxmelo saam-
qroSi, _ es gatexili tyviis guli arafriT ar dneba quraSi.
modi, gadavagdoT. _ da guli iqve nagvis grovaSi gadaisroles.
mkvdari mercxalic iqve egdo.
_ ori, yvelaze Zvirfasi ram momarTviT qalaqidan, _ ubr-
Zana ufalma Tavis angelozebs.
angelozebma mas tyviis guli da mkvdari Citi moarTves.
_ Tqveni arCevani sworia, _ Tqva ufalma, _ radgan es pat-
ara frTosani Cems samoTxis baRSi igalobebs marad Jams, xolo
bednieri ufliswuli xotbas Semasxams Cems oqros qalaqSi.
inglisuridan Targmna
qeTevan kandelakma
78 100 novela mTeli msofliodan
alfons ale
(1854-1905, safrangeTi)
(Alphonse Allais)
`mziTevi~
barbu delavranCa
(1858-1918, rumineTi)
(Barbu Stefanescu Delavrancea)
(namdvili saxeli da gvari _
barbu Stefanesku)
`fanta-Cela~
---------------------------------------------------------
*Evviva _ gaumarjos (ital.)
*kianti, baroli _ Rvinoebis saxelebia.
90 100 novela mTeli msofliodan
knut hamsuni
(1859-1962, norvegia)
(Knut Hamsun)
`siyvarulis monebi~
1
es baraTi me davwere. dRes davwere, gulis dardi
rom gadameyara. samsaxuri davkarge, sicocxlis xalisi
davkarge, yvelaferi davkarge. kafe „maqsimilianSi“
vmuSaobdi. nacrisferkostumiani axalgazrda kaci or
megobarTan erTad yovel saRamos modioda Cvens kafe-
Si da erT-erT Cems magidas miusxdebodnen. kafeSi bev-
ri momsvleli iyo. yoveli maTgani poulobda CemTvis
oriod keTil sityvas, is nacrisferkostumiani ki arasd-
ros. maRali, gamxdari iyo, rbili, Savi Tma da cisferi
Tvalebi hqonda, am Tvalebs drodadro momapyrobda
xolme. zeda tuCze odnav SesamCnevi RinRli etyoboda.
pirvel xanebSi zed ar miyurebda. mTeli kvira yov-
el saRamos modioda. ise, miveCvie, roca is kafeSi ar
iyo, TiTqos raRac maklda. erT saRamos sul ar mosu-
la. adgils ver vpoulobdi. Semoviare kafe, veZebdi da
uceb didi kolonadis iqiT, sxva Semosasvleli karis
win davinaxe. masTan erTad cirkis msaxiobi qali ijda.
qals yviTeli kaba da grZelyeliani xelTaTmanebi ecva.
axalgazrda iyo, Taflisferi mSvenieri Tvalebi hqon-
da. me ki cisferi Tvalebi maqvs.
knut hamsuni 91
2
ramdenime dRe gavida. erTxel sadarbazo baraTi
gamomiwoda da miTxra:
_ imas miutaneT...
sityvis damTavreba ar vacale, baraTi gamovarTvi da
yviTel qals mivutane. gzad misi saxeli wavikiTxe, vlad-
imeri _ ewera baraTze.
kvlav rom mivubrundi mis magidas, molodiniT Se-
momxeda.
_ mivutane, _ vuTxari.
_ pasuxi ar dagabaraT?
_ ara.
erTi marka momca, gamiRima da miTxra:
_ roca pasuxi ar aris _ esec pasuxia.
mTeli saRamo ijda, Tvals ar aSorebda im qals da
mis TanmxlebT. TerTmet saaTze wamodga da im magida-
92 knut hamsuni
3
erTxel yvavilebi maCuqa, didi Taiguli. kafeSi Se-
movida Tu ara, maSinve iyida meyvavile qalisagan, axali
dakrefili yvavilebi iyo, alisferi. TiTqmis mTeli
kalaTa amoacariela da magidaze dayara. amjerad mar-
to movida. rogorc ki Tavisufal dros vixelTebdi,
kolonadas mofarebuli, Tvals ver vaSorebdi da vfiq-
robdi... mas vladimeri hqvia.
ase gavida karga xani. is TvalmouSorebliv dascqe-
roda saaTs.
_ vis elodebiT?
uazrod Semomxeda.
_ aravis. vis unda velodo?
_ me ki vifiqre, iqneb vinmes elodebiT-meTqi.
knut hamsuni 93
4
meore diliT wvimda.
romeli kaba Cavicva dRes _ Savi Tu mwvane? mwvane.
mwvane kaba axalia. am kabas Cavicvam. ra bednieri var!
tramvais gaCerebasTan qali idga. wvimda. qals qol-
ga ar hqonda. Cemi qolga SevTavaze. qalma uari miTxra.
qolga davkece. „dae, orive davsveldeT“.
saRamoxans vladimeri kafeSi movida.
_ gmadlobT guSindeli yvavilebisaTvis, _ vuTxari
amayad.
_ ra yvavilebi?! _ aRar mixsenoT is yvavilebi.
94 knut hamsuni
5
Zalian vwuxvar, vals rom ver gibrunebTo, miTxra
meore saRamos, madloba movaxsene, rom fuls ar mibr-
unebda. qeifSi Semomexarjao, gulaxdilad gamando.
_ ra gaewyoba, monav! Tqven xom iciT yviTeli qali!
_ ratom eZaxi. Cvens oficiant qals monas? _ hkiTxa
erT-erTma misma megobarma. _ Sen ufro morCili mona
xar.
_ ludi? _ vkiTxe, maT da amiT laparaki Sevawyvetine.
yviTeli qali Semovida. vladimeri adga da miesal-
ma. ise mdablad daukra Tavi, rom Tma saxeze CamoeSala.
qalma gverdiT Cauara da Tavisufal magidas miujda.
magidas ori skami miayuda. es imas niSnavda, rom magida
dakavebuli iyo. vladimeri maSinve mivida qalTan da
erT-erT skamze dajda. ramdenime wuTis Semdeg wamod-
ga da xmamaRla uTxra:
_ kargi. mivdivar da aRarasodes davbrundebi.
_ gmadlobT, _ uTxra qalma.
sixarulisagan frTebi Semesxa. bufetTan mivirbine,
mebufete qals raRacas veubnebodi. albaT imas, vladim-
eri aRarasodes daubrundeba-meTqi im qals. gverdiT
mmarTvelma Camiara, mkacrad Semomxeda, magram yuradReba
ar mimiqcevia.
kafe rom daiketa, vladimerma Sin mimacila.
_ guSin rom gaCuqeT, im aTi markidan, xuTi momeciT, _
miTxra man.
mindoda aTive mimeca. vladimerma gamomarTva, magram
aTidan xuTi damibruna. ar mindoda moeca. ar damijera.
_ ra bednieri var, _ vuTxari, _ neta SemeZlos Segbe-
doT da Sin migi patiJoT, magram erTi cicqna oTaxi
maqvs...
_ ar amoval Tqvens oTaxSi. Rame mSvidobisa.
96 knut hamsuni
6
ramdenime saRamo zedized meubneboda, vwuxvar, fuls
rom ver gibrunebTo. vTxove, fulze sityva ar Camoeg-
do. xmamaRla melaparakeboda. yvelas esmoda da dasci-
nodnen.
_ aramzada var, gaTaxsirebuli var. fuli gesesxeT
da ver gibrunebT ormocdaaTi markisaTvis marjvena
xels moviWridi.
es sityvebi Jruantels mgvrida, fiqriT Tavi miskde-
boda _ sad meSova fuli.
gaiara cota xanma. isev gamomelaparaka:
_ Tu gsurT gaigoT, ra moxda, giambobT: yviTeli qali
Tavis cirkTan erTad gaemgzavra. daviviwye yviTeli
qali. aRar maxsovs.
_ Sen dRes isev gaugzavne werili mas, _ uTxra erT-
erTma megobarma.
_ ukanasknelad gavugzavne, _ miugo vladimerma.
meyvavilesagan vardi viyide, mindoda misi pijakis
saRileSi gameyara, magram xelze, misi sunTqva vigrZeni
da didxans ver vi pove saRile.
_ gmadlobT, _ miTxra isev vladimerma.
knut hamsuni 97
7
erTi kviris Semdeg, saRamos, Sin rom davbrundi, vla-
dimeris baraTi damxvda. sasowarkveTili iyo. yviTel
qalTan CavediT, mwerda. fuls veRarasodes dagibruneb,
gavRatakdio. kvlav aginebda Tavis Tavs, sulmdabali
varo. baraTze qveviT miwerili iyo: „me yviTeli qalis.
mona var“.
mTeli dReebi vtirodi. ver davmSviddi. erTi kviris
Semdeg samsaxuridan damiTxoves da axali samsaxuris
Zebnas Sevudeqi. Sevdiodi sxva kafeebSi, sastumroebSi,
vurekavdi kerZo pirebs, magram amaod.
gvian saRamos naxevar fasad gazeTs vyidulobdi, Sin
vbrundebo di, yvela gancxadebas guldasmiT vkiTxulob-
di. vfiqrobdi, iqneb sam saxuri viSovo, vixsna vladimeri
98 knut hamsuni
da Cemi Tavi-meTqi.
guSin saRamos gazeTSi misi gvari wavikiTxe. maSinve
saxlidan gavedi. quCaSi davexetebodi, Sin diliT davb-
rundi. iqneb, sadme meZina, an iqneb kibeze vijeqi da gan-
Zreva ar SemeZlo, ar maxsovs.
dRes xelaxla wavikiTxe is gazeTi. pirvelad ki guSin
saRamos. xelebs vimtvrevdi, skamze daveSvi, Semdeg ratom-
Rac iatakze davjeqi, skams miveyrdeni. xelebs iataks
vurtyamdi da vfiqrobdi. SeiZleba, arc vfiqrobdi. ara-
feri maxsovs. Semdeg albaT avdeqi da gareT gavedi. im
quCis kuTxeSi, es ki maxsovs, beber maTxovars erTi mon-
eta vaCuqe da vuTxari:
_ es im nacrisferkostumianma batonma gamogigzavnaT.
Tqven icnobT mas,
_ Tqven misi sacole xarT?
_ ara. me misi qvrivi var.
dilamde davexetebodi quCebSi. isev wavikiTxe is gaze-
Ti. mas vladimeri erqva.
anton Cexovi
(1860-1904, ruseTi)
(Àíòîí ×åõîâ)
`monadire~
o.henri
(uiliam sidni porteri)
(1862-1910, aSS))
(O. Henry; William Sydney Porter)
`saSobao saCuqari~
elovnebuli iyo.
dela uecrad moSorda fanjaras da sarkesTan dad-
ga. Tvalebi saocrad ubrwyinavda, magram saxe ociode
wamSi gaufiTrda. swrafad gamoiZro sarWebi Tmidan da
Tmac mTel sigrZeze daeSva.
dilingemebs ori ram hqondaT, riTac amayobdnen. erTi
_ jimis oqros saaTi iyo, romelic manamde jimis mamas
da ufro adre ki, mis papas ekuTvnoda, meore _ delas
Tma. Sebas dedofals mopirdapire binaSi rom ecxovra,
erT dResac dela aucileblad gadmofenda fanjridan
Tmas gasaSrobad da misi udidebulesobis Zvirfaseu-
lobasa da saCuqrebs daCrdilavda; solomon mefes ki
amave saxlSi Sveicarad rom emuSava da qvafenilze mTe-
li Tavisi simdidre hqonoda daxvavebuli, jimi mis win
yoveli gavlisas amoiRebda Tavis saaTs, rom Surisgan
gacofebul solomons wveri daeglija.
ase rom, delas mbrwyinavi Tma yavisfer talRebad
CamoiSala. Tma muxlebamde swvdeboda da misTvis TiTq-
mis samosiviT iyo. aRelvebulma delam Tma isev aikeca
da idga, sanam erTi-ori cremli ar daewveTa gacveTil
wiTel xaliCas.
inglisuridan Targmna
nino tefnaZem
100 novela mTeli msofliodan 113
radiard kiplingi
(1865-1936, inglisi)
(Joseph Rudyard Kipling)
is meti xom ara minda ra! sanam suli edga, moxuci fun-
Cini TviT iRebda am fuls. naxevars itovebda, danarCens
me maZlevda. es umniSvnelo Tanxac ki myofnida, ise co-
tas vWamdi. „WiSkari“ yovelTvis Ria iyo CemTvis: Zili
da moweva SemeZlo, roca ki movisurvebdi, dRe iqneboda
Tu Rame. ase rom arafris dardi ar mawuxebda. vicodi,
moxucs didi gamorCena hqonda Cemgan. es ar madardeb-
da. Cemi samyofi fuli yovelTviurad Semomdioda, dan-
arCens ki yvelafers qveynad dakarguli hqonda fasi.
„WiSkris“ muStrebi Tavdapirvelad aTni viyaviT: me,
ori babu, isini samsaxuridan daeTxovaT da fuls ver
ixdidnen, fun-Cinis Zmiswuli, bazris movaWre qali
(rogorRac rom axerxebda fulis Sovnas), erTi usaqmuri
ingliseli, Tu ar vcdebi vinme mak... igi uzomod eweoda,
magram, mgoni, arafers ixdida. ambobdnen, rom kalkutaSi,
veqilobisas sasamarTlo procesze gamoixsna fun-Cini!..
vinme evrazieli madrasidan, metisis qali; Crdilo-
eTidan gadmosuli ori mamakaci; maTive sityviT, spars-
elebi an avRanelni rom unda yofiliyvnen.
ver getyviT, ra SeemTxva im or anarkulel babus,
movaWre qalma ki eqvsi Tvis Semdeg ganuteva suli
„WiSkarSi“. misi samajurebi da sxva samkaulebi, albaT,
fun-Cinma miisakuTra. ingliseli magar sasmelebsac et-
aneboda, amitom isic male gaemarTa saiqios. erT-erTi
sparsi, didi xania, rac mokles meCeTis maxlobel did
WasTan. gvami Sig Caagdes da policiam daxura Wa simyra-
lis gamo.
davrCiT mxolod xuTni. me, Cineli, evrazieli, meore
sparsi da metisi qali. igi fun-CinTan cxovrobda da
Cven mas memsahibs vuwodebdiT. memsahibi axla metad
moberebulia. isic axalgazrda Canda „WiSkris“ gaxsnis
pirvel xanebSi, magram Cven yvelas xom am „WiSkarma“
radiard kiplingi 117
inglisuridan Targmna
ediSer giorgaZem
------------------------------------------------------------------------------
1
josi _ Cinuri kerpi
100 novela mTeli msofliodan 121
luiji pirandelo
(Luigi Pirandello)
(1867-1936, italia)
`axali samosi~
– ratomac ara!
_ da Seni disTvis? rame nazi, gulamoWrili, daqargu-
li perangi...
_ kargi iqneboda!
undoda, rom am memkvidreobiT masTan erTad yvelas
Cirqi moscxeboda.
inventarSi umdidresi garderobi iyo aRwerili. gar-
daicvlilis tansacmliT gatenili karadebisa da skiv-
rebis CamonaTvali rom waikiTxa, miiCnia, TiTqosda mTe-
li qalaqis qalebis Semosvas SesZlebda.
gonierebis natamals rom ar SeeCerebina, albaT gamv-
lelebsac gaaCerebda quCaSi da etyoda: „Cemi coli ase-
Ti da aseTi iyo: axlaxans neapolSi CaZaRlda. me esa
da es damitova. gnebavT Tqveni colisTvis, disTvis, qali-
SvilebisTvis abreSumis windebi? grZeli, ase, barZayam-
de?“
erTi dazafrulsaxiani qosa ymawvili, romelsac saku-
Tari Tavi eleganturad miaCnda, gul-muceli ugvremda
am saubrebis mosmenaze, erTi kvira ar iqneboda gasuli,
rac samsaxurSi mieRoT da gadamweris garda ukve xel-
ze mosamsaxuredac iyenebdnen. magram sakuTari Rirseb-
is SenarCunebas cdilobda. TiTqmis ar laparakobda, Tun-
dac imitom, rom xmas aravin scemda. sxvaTa saubrebs
Zlivs SesamCnevi, zizRnarevi RimiliT ismenda, Tan ga-
uTaveblad da mcodne ieriT, perangis damoklebuli saxe-
loebis SeyviTlebul manJetebs iwevda zeviT-qveviT. da
im dRes, rogorc ki krispuCi veqilis oTaxidan gamov-
ida, ymawvilma sakididan qudi da xeljoxi aiRo, raTa
gzaSi dadevneboda. amasobaSi sxva gadamwerebi kibidan
siciliT gadmosZaxodnen:
_ krispuCi, ar dagaviwydes! perangi Cemi disTvis!
_ abreSumis kaba Cemi colisTvis!
luiji pirandelo 125
jon golzuorTi
(1867-1933, inglisi)
(John Galsworthy)
`simamace~
inglisuridan Targmna
manana xomerikma
100 novela mTeli msofliodan 135
gracia deleda
(Grazia Deledda)
(1871-1936, italia)
`salamuri tyeSi~
ver vicocxlebdi.
mxolod maSin, rodesac siyvaruli pirvelad mewvia,
SevamCnie es sixaruli, magram vxedavdi mas, rogorc mT-
vares, RrublebSi Camaluls, Soreuls da miuwvdomels;
me miviswrafodi misken, rogorc bavSvi miiswrafis mT-
varisken; vcdilobdi frenas mis dasaWerad, vecemodi da
vdgebodi, vitanjebodi da msurda tanjvac mjeroda, rom
viyavi kacTa Soris yvelaze ubeduri, dedamiwas SerCe-
nili maSin, roca msurda varskvlavi vyofiliyavi usas-
rulo varskvlavTa Soris.
manamde, sanam, erT dRes bulbulis smenisas ar avtir-
di. mxolod ase vigrZeni Sveba, magram msurda wasvla
saocari frinvelis sanaxavad da erTma borotma feri-
am, tyeSi rom daexeteboda mec frinvelad gadamaqcia.
axla ki vmReri am Cems Tavgadasavals, romelic ase
hgavs yvela danarCens, Tumca es mainc sxvanairia!
da vinaidan salamuris xma qalis wuxils exmianebo-
da, isic atirda da manac hpova cremlSi odnavi Sveba.
uecrad viRacis mkveTrma stvenam qali gons moiyva-
na. fexSiSvela biWi xeivanSi mirboda, misi stvena ki im-
denad ar exameboda idumal melodias, rom qals moeC-
vena TiTqos mis aCuyebul gulsac.
qali damSvidebuli wamodga; mas Seebrala brma maTx-
ovari, xeivnis gzajvaredinze rom iTxovda mowyalebas.
qals arasodes miucia misTvis rame, magram amjerad
mTeli muWa xurda fuli Cauyara gacveTil qudSi.
igive ganmeorda momdevno dReebSic; magram ara mx-
olod es qali tkbeboda da itanjeboda, iyvnen meocnebe
gamvlelebi, wyvilebi, romlebic Cum-Cumad xvdebodnen
erTmaneTs, ucxoeli moxuci qalebi wigniT an fotoa-
paratiT xelSi; da saerTodac yvela, vinc ki xeivans gaiv-
lida, mojadoebuli iyo idumali xmiT.
138 gracia deleda
saki*
`mimwuxri~
ivan bunini
`wigni~
rusulidan Targmna
karlo arseniSvilma
100 novela mTeli msofliodan 151
anri barbiusi
`moyvasi~
frangulidan Targmna
roena yeniam
100 novela mTeli msofliodan 157
somerset moemi
(1874-1965, inglisi)
(William Somerset Maugham)
`naiarevi~
inglisuridan Targmna
andro gaxokiZem
162 100 novela mTeli msofliodan
avetiq isaakiani
( )
(1875-1957, somxeTi)
`mgloviare yaryati~
somxuridan Targmna
arCil daviTianma
100 novela mTeli msofliodan 165
Servud andersoni
(1876-1941, aSS)
(Sherwood Anderson)
`qaRaldis burTulebi~
inglisuridan Targmna
valeri Wkaduam
170 100 novela mTeli msofliodan
herman hese
`piqtoris feriscvaleba~
germanulidan Targmna
rezo yaralaSvilma
176 100 novela mTeli msofliodan
`fostalioni #17~
_ meCvidmete nomeri:
_ aq gaxlavarT, batono! _ gaismis kantoris kuTxeSi
moxuci qalis xma.
_ guSin n. b-s quCaze ratom ar miutaneT gazeTi baton
t-s? ra Sia saqme?!
_ mivutane, batono, rogor ar mivutane?!
_ aba, dRes rom iyo saCivlelad, gazeTi ar mimiRiao?
meCvidmete nomeri dums. icis, rom axalgazrda bato-
ni usafuZvlod ar ganrisxdeba da batoni t.-c umizezod
ar iCivlebs.
_ dRes yovel mizezgareSe miutanT baton t-s gazeTs,
gesmiT? _ brZanebs axalgazrda batoni.
_ ra Tqma unda, ra Tqma unda, mivutan, batono. vici,
sadac cxovrobs: yviTeli, oTxsarTuliani qvis saxlis
sxvenze... vai, ra wamebaa iq asvla...
me-17 nomers ra xania Tavisi gasaWiris moyola unda:
rogor uZneldeba muSaoba, rogor ekeceba fexebi meoTxe
sarTulze asvlisas, magram maSinve aCumeben, SeniSvnas
aZleven, Seni aRsareba sxvebs xels uSliso muSaobaSi.
me-17 nomers pirvel xanebSi kidec ukvirda, rogor
SeiZleba mis laparaks sxvebisaTvis muSaobaSi xeli See-
tamsaare 177
estonuridan Targmna
amiran kalaZem
100 novela mTeli msofliodan 181
franc kafka
`arabebi da turebi~
germanulidan Targmnes
l.narouSvilma da
T.javaxiSvilma
186 100 novela mTeli msofliodan
andre morua
(André Maurois)
(1885 _ 1967, safrangeTi)
namdvili saxeli da gvari _
emil solomon vilhelm erzogi
(Émile-Salomon-Wilhelm Herzog)
`tyves dabruneba~
frangulidan Targmna
nino xmalaZem
100 novela mTeli msofliodan 193
qeTrin mensfildi
`eqvspensiani~
inglisuridan Targmnes
elene gegelaSvilma
da leli abulaZem
202 100 novela mTeli msofliodan
riunoske
akutagava
`mandarinebi~
frensis skot
ficjeraldi
1
Dites qu’iline faut pas avoir les forts placards _ uTxari, rom bevri ka-
radebi saWiro ar aris.
2
NNi le bon bois _ arc Zvirfasi xis masala gvWirdeba.
3
Et il laul avoir un bon height. L'un des Murphys était comme ça. _ da rac
SeiZleba maRali gaakeTos. merfebTan rom vnaxeT, iseTi.
208 f. s. f i c j e r a l d i
4
Il dit qu'il a fait les masions de poup'ee pour les Duponds. Il va le faire _
amboben, rom diuponebs Tojinebis patara saxlebi gaukeTa. Cvenc
gagvikeTebs (diuponebi _ amerikeli miliardelebis ojaxi).
5
Combien? _ ramdeni?
6
Virigt-cinq _ ocdaxuTi.
f. s. f i c j e r a l d i 213
inglisuridan Targmna
maia bolaSvilma
214 100 novela mTeli msofliodan
ian fridegori
`paracelsusis vardi~
ernest heminguei
inglisuridan Targmna
vaxtang WeliZem
234 100 novela mTeli msofliodan
nevil Siuti
`pastorali~
inglisuridan Targmna
zurRan gemazaSvilma
246 100 novela mTeli msofliodan
iasunari kavabata
(1899-1972, iaponia)
`mSvildis ube~
mixeil lakerbai
(1901-1965, saqarTvelo,
afxazi mwerali)
`stumari~
sadey hedaiaTi
(1903-1951, irani)
©~@%{ kRA\
`lale~
_ vina?
_ boSa gogona.
_ ori dRis winaT mumajSi boSebma karvebi gaSales
da dabanakdnen, imaTze ambob? _ hkiTxa erTma maTganma.
xodadadi mumajisken wavida. miiCqaroda. Savi karve-
bic gamoCnda. miuaxlovda. wylis pirazs viRacas eZina.
cota moSorebiT boSa qals saceri eWira da xorbals
crida. igi xodadads miesalma da uTxra:
_ gimkiTxaveb, gvelis tyavic maqvs, saceric, nigozic.
_ lale, lale ar ginaxavs? _ SeSliliviT hkiTxa
xodadadma, _ ar ici, sad aris?
_ gimkiTxaveb, giCveneb sad aris Seni bedniereba.
_ Tqvi, fuls mogcem.
_ saCuqari momeci da getyvi.
xodadadi Zalian daiRala, jibidan erTi yerani3 am-
oiRo da boSa qals misca. boSam xodadadis xeli aiRo,
saxeze Sexeda da uTxra:
_ Seni mfarveli alia. raRac mwuxareba gaqvs gulSi.
oTxi wlis naSromi dagekarga. is Seni sisxli da xorci
ar aris, magram Zalian giyvars.
_ marTalia, marTali! _ waiCurCula Tvalcremlianma
xodadadma.
_ nu ·dardob, qaliSvili aqvea, saR-salamaTia. masac
uyvarxar, magram ras izam, rac mosaxdeni iyo, moxda.
_ rogor? ra moxda? yvelafers gaficeb, miTxari!
_ ar ijavro, is bednieria. saxlSi marto rom datove,
eSmaki mivida ·da moitaca.
_ mas abasi hqvia?
_ ara!
_ vina xar? es ambavi saidan ici? RvTis gulisTvis
marTali miTxari. rasac momTxov, mogcem!
xodadadma jibeze xeli gaikra da boSa qals kidev
266 sadey hedaiaTi
------------------------------------------------------------------------------
1
mani _ wonisa da zogjer farTobis sazomi erTeulia.
2
farsangi _ manZilis sazomi erTeulia, daaxl. 7 km.
3
yerani _ wvrili fulia
100 novela mTeli msofliodan 267
erskin koldueli
(1903-1987, aSS)
(Erskine Preston Caldwell)
_ radiomimRebi gaqvs?
_ diax, ser.
_ sad iSove?
_ ganvadebiT viyide.
_ vin mogca fuli?
_ cotaodeni me davagrove, colsac kidev qaTmebi hyavs.
_ plantaciis fardulSi ratom ar iyide?
_ sxvagan viyide, iq ufro iafia.
_ Cemi plantaciis zangebi, rac ki sWirdebaT, yvelafers
Cems fardulSi yiduloben, gasagebia?
_ me ar minda, Tqveni movale viyo, mister li, _ Tqva
kristim, _ minda, wlis bolos mTlianad miviRo Cemi gasam-
rjelo Tqvengan.
li krosmeni savarZlis zurgs miawva, fexi fexze gada-
ido, jibidan patara dana amoiRo da frCxilebis wmendas
Seudga.
oTaxSi siCume Camovarda. kristi kedels miyrdnobili
idga.
_ gaswordi, zango! _ dauRriala lim.
_ diax, ser, _ Tqva kristim da ficxlad gasworda.
_ marTalia, rom Cemi masala wagiRia Seni ezos mes-
eris SesakeTeblad?
_ diax, ser, mister li.
_ mereda, ratom ar mkiTxe, msurda Tu ara misi mocema?
_ vifiqre, raki meseri dalpa da raki me im saxlSi
vcxovrob, unda SevakeTo-meTqi, da SevakeTe.
_ ibRinZebi ara? _ Tqva lim, _ ggonia, rom miwac Senia
da saxlic, ara? Seni fiqriT, TeTrkanians arafriT Camou-
vardebi, ara?
_ ara, ser, mister li, _ miugo kristim, _ me araferi ar
mgonia. me, ubralod, ar miyvars uqmad jdoma. es aris da
es. ver movisveneb, Tu rame ar gavakeTe _ an meseri Tu ar
erskin koldueli 271
inglisuridan Targmna
zurRan gemazaSvilma
274 100 novela mTeli msofliodan
vilis lacisi
(Vilis Lacis)
(1904-1966, latvia)
`qarbuqi~
***
saRamos qari wynardeba, nislis fardidan wiTeli mze
gamoaWyets Tvalebs, tyviisfer cas silaJvarde gadahkravs.
...skolasTan bringas gogona marxilidan Camodis da
mamas ekiTxeba:
_ mama, ratom ar wamoiyvane rudisi marxiliT?
bringa daTovlil cxensafars bertyavs da gulmosu-
li eubneba:
_ dae, lindinSma TviTon izrunos Tavis Svilebze, gana
Cemi bralia, rom mas cxeni ar hyavs?
mere Tavs ganze abrunebs da butbutebs. mis sityvebs
Znelad Tu gaarCevs kaci..
_ egec meamboxe gamomivida, raRa! kviras arCevnebSi me
ki ar momca xma, aramed qoxmaxebidan da miwurebidan ga-
momZeral mawanwalebs, axla esRa maklia misi Svilebi
vaseirno.
gogona Secbunebuli uyurebs mamas da mets aRarafers
ekiTxeba.
latviuridan Targmna
maia gusarem
278 100 novela mTeli msofliodan
herbert beitsi
inglisuridan Targmna
zurRan gemazaSvilma
286 100 novela mTeli msofliodan
`suraTi~
***
gadioda dReebi. isev Sevxvdi Cems megobar SavqaTs,
sruliad SemTxveviT, imad ed-dinis quCaze, erT kafeSi.
magidaze miwis Txilis ramdenime marcvali eyara, romel-
ic sanaZleoSi moego zemo egvi pteli gaiZvera gamyid-
velisTvis; miTxra:
_ vageb, mxolod roca nervebaSlili var, an dRes sev-
diani saxiT viwyeb. Cemze nu dardob. erTxel amas erT
yuruSad mTeli oya movuge. ori marcvali Sen aiRe, oric
me damitove, miyvars samarTliani ganawileba. gTxov, nu
daiJineb axla, rom Tan wamogyve, am saRamos dakavebuli
var. unda gamogityde, rom gatyuebdi _ me mas kvlav dav-
ubrundi. gana aqvs simaxinjes monusxvis unari? is xom
Cven gvaZlevs met Zalas silamazis SesagrZnobad, mis
iahia haki 291
arabulidan Targmna
nino kvirikaSvilma
100 novela mTeli msofliodan 293
maik kuini
(Mike Quin)
(1906 _ 1947, aSS)
namdvili saxeli da gvari _
Paul William Ryan
`kaci, romelic
jarSi ver gaiwvies~
uiliam saroiani
(William Saroyan)
(1908 _ 1981, aSS)
_ diax, ser.
_ ramdeni msxali iyo? _ mkiTxa.
_ oTxi, _ vupasuxe.
_ Tqven moi pareT, oTxi msxali, _ Tqva man, _ da mere
SeWameT?
_ ara, ser, _ vupasuxe, _ xuTi movi pare. erTi iqve
SevWame.
yvelaferi ise air-dairia, vatyobdi, veRaraferi miS-
velida. ver gavagebine Cemi gancdebi da amgvari pasuxe-
biT kidev ufro metad vafiqrebine Cemi dasja, aki damsa-
ja kidec..
man karga magrad mimbertya tyavis qamriT, da mec vR-
rialebdi, rac Zali da Rone mqonda. imdenad tkivili
ar mawuxebda, ramdenadac im azris simware, rom verc
erTma sulierma ver gamigo, Tu ratom movwyvite xuTi
msxali da maTgan oTxi ratom mivitane skolaSi. me xom
SemeZlo yvela msxali gzaSive SemeWama, da mere mometyue-
bina, imitom da magvianda, rom viRac ucnobs gza vaswav-
le-meTqi, an sxva ram SemeTxza.
vici, rom miss larkini mkvdaria, magram Tu mister
polardi cocxalia, imedi maqvs, waikiTxavs am nawers,
radgan misTvis vwer da xmamaRla vacxadeb, rom me ar
momi paravs msxlebi, is msxlebi me Sevqmeni da maTgan
oTxi, yvelaze lamazi, imisaTvis mivitane skolaSi, rom
sxvebsac CemsaviT SeegrZnoT isini. ar gegonoT, rom
Tqvenze nawyeni var, mister polard, magram mwams, rom
unda amexsna TqvenTvis Cemi imdRevandeli namdvili gan-
wyobileba.
irvin Sou
(Irwin Shaw)
(1913 _ 1984, aSS)
namdvili saxeli da gvari _
Irwin Gilbert Shamforoff
alber kamiu
(Albert Camus)
(1913-1960, safrangeTi)
`sizifes miTi~
frangulidan Targmna
nestan iordaniSvilma
318 100 novela mTeli msofliodan
kriSan Candari
(Krishan Chander)
(1914-1977, indoeTi)
`satanis gadadgoma~
saxels vadideb.
_ RvTis saxels yvela adidebs, _ mwuxared SeniSna
zoxram. – magiT ginda marCino?
_ erTad viSromebT.
_ mTeli Cemi dRe da moswreba vSromob Sinac da
gareTac, magram ra gamovida, mxolod imas vaxerxeb, raRac
uxeSi CvrebiT davifaro SiSveli sxeuli da dReSi erTx-
el mainc vWamo. mombezrda amgvari Sroma.
didxans dumda satana, Semdeg Cafiqrebulma wynarad
Cailaparaka:
_ zoxra, Sen axalgazrda da lamazi gogo xar. dafiqr-
di, iqnebi Tu ara bednieri, samocdaxuTi wlis moxucs
rom gahyve colad? nuTu SegiZlia, ramdenime vercxlad
gaiyido Tavi?
_ is kaci momcems binas, tansacmels da, sxva Tu araferi,
dReSi orjer mainc maWmevs, _ zoxras imediT gaubrwyin-
da saxe.
– ki magram, is xom moxucia, sazizRari, _ satanam xeli
xelze waavlo zoxras, _ dafiqrdi, gana bednieri iqnebi?
zoxram mZimed aswia grZeli wamwamebi, keklucad axe-
da vaJs da Tqva:
_ sakuTari bednierebisaTvis ki zogjer Sen Segxvde-
bi xolme, xom moxval malulad?
zoxram amoioxra da scada mkerdSi Cahkvroda Wab-
uks, magram satanam uxeSad gamohglija xeli da gaiqca.
1
lala _ ase mimarTaven meduqnes, vaWars mevaxSes.
2
kastis ganmasxvavebeli xelovnuri xali.
326 100 novela mTeli msofliodan
`maradiuli simRera~
I
`...Tqven ggoniaT. giJi var? SemiZlia dagarwmunoT, rom
cdebiT, magram ar vcdilob. ratom ar vcdilob? imitom,
rom minda Tqvenc sxvebiviT wamogaZaxebinoT? eehh sxve-
biviT... egonoT Wkviani! maradiuli simRera?! ara, Cemo
megobaro, ar SemiZlia, ver moganiWebT am bednierebas...
amaze advili ra aris, naxav kacs da mere mohyvebi mtki-
cebas, yvela giJi irwmuneba, giJi ara varo... me namdvilad
ara var giJi, vimeoreb, SemiZlia dagarwmunoT, magram
ar vcdilob. sulac ar minda gagifantoT eWvebi, vin icis,
ras ifiqrebT Cems gonebriv mdgomareobaze, roca am
yofaSi mixilavT...~
don giliermo giJi ar iyo, sagiJeTSi ki imyofeboda,
magram Tavs davdeb, saRi goneba hqonda. giJi ar iyo,
magram Tu daakvirdebodiT mis saqciels, imis sababsac
i povidiT, rom...
rogori cxovreba unda ganvloT, rom Tavi rabindra-
naTad warmoidginoT? amitomac ver daseirnoben quCebSi
Tavisuflad rabindranaTebi, nelsonebi, goeTeebi da
uamravi napoleoni, don giliermo mecnierebam sanato-
kamilo xose sela 327
espanuridan Targmna
eka cixisTavma
330 100 novela mTeli msofliodan
xuan rulfo
(Juan Nepomuceno
Carlos Perez Rulfo Vizcaino)
(1917 _ 1986, meqsika)
artur klarki
***
aivnidan Tvalwarmtaci xedi iSleboda, magram adami-
anis Tvali droTa ganmavlobaSi yvelafers eCveva. Svi-
dasmetriani ufskruli, romlis fskerze RobeebiT Semo-
fargluli nakveTebi Wadrakis ujredebiviT moCanda,
ukve aRar iyo STambeWdavi jorj henlisTvis. gluvi
qvebis parapetze idayvebiT dayrdnobili jorji
pirquSad gascqeroda Soreul mTebs, romelTa saxelebis
Setyoba erTxelac ar ucdia.
`amas hqvia maxeSi gabma! _ uTxra sakuTar Tavs jorj-
ma. _ amaze didi sisulele aravis mougonia!~
ramdenime kviris ganmavlobaSi `mexuTe modeli~ ab-
daubdebiT aWrelebuli qaRaldebis zvinebs beWdavda.
manqana didi moTminebiT axdenda asoTa gadasmas, Sem-
deg amowmebda yvela variants da asoTa erTi jgufis
amowurvis Semdeg meoreze gadadioda. manqanis muSao-
bis paralelurad berebic Tavdauzogavad Sromobdnen
da amobeWdil qaRaldebs did wignebad kinZavdnen.
madloba RmerTs, erTi kvirac da yvelaferi dasrul-
deba. jorjma ar icoda, Tu ra gamoTvlebma daarwmunes
berebi, rom ar aris saWiro aTi, oci, asasoiani kombina-
ciebis Zieba. amis gareSec saSineli Rameuli zmanebebi
awuxebdnen mas, TiTqos berebma gegmaSi cvlilebebi Sei-
tanes da umaRlesma lamam ganacxada, rom programa 2060
wlamde grZeldeba... ratomac ara! am berebs sul advilad
SeuZliaT azris Secvla.
xis didi kari xmauriT gaiRo da jorjis gverdiT
umal aRmoCnda Caki. Cveulebisamebr, igi Tavis erT-erT
sigaras abolebda, ris wyalobiTac man berebis keTil-
ganwyoba daimsaxura. lamebi namdvilad ar iyvnen imis
winaaRmdegni, rom cxovrebis yvela, didi Tu patara siame,
Tavadac ganecadaT. SesaZloa, uazro ideebiT arian Sepy-
artur klarki 341
inglisuridan Targmna
aleqsandre elerdaSvilma
346 100 novela mTeli msofliodan
rei bredberi
(1920-2012, aSS)
(Ray Douglas Bradbury)
inglisuridan Targmna
aleqsandre elerdaSvilma
352 100 novela mTeli msofliodan
volfgang borherti
(1921-1947, germania)
(Wolfgang Borchert)
SeekiTxa moxuci.
_ diax, _ miugo bavSvma mkvaxed da ufro Ronivrad
CaeWida kets.
_ ras darajob, fuls xom ara? – ar eSveboda moxuci.
kalaTa Zirs dadga da Sarvlis totze dauwyo wmenda
danas.
_ ara, fuli vin momca, _ zizRiT Tqva pataram. _ sul
sxva saqme maqvs.
_ mainc ra saqme gaqvs?
_ ver getyvi.
_ ver metyvi da arc me getyvi, am kalaTSi ra maqvs, _
moxucma fexi wahkra kalaTs da dana dakeca.
_ Zneli misaxvedri kia! _ dacinviT Tqva bavSvma. _
didi-didi, kurdRlis saWmeli iyos Sig.
_ biWos! – wamoiZaxa moxucma. _ saidan mixvdi? getyo-
ba, Wkviani biWi unda iyo. ramdeni wlisa xar?
_ cxra wlisa.
_ oho, ramxela yofila. maS isic gecodineba, samjer
cxra ramdenia?
_ ra didi ramea! _ wamoiZaxa bavSvma da dro rom
moego, daumata: _ magaze advili raa. _ mere kvlav mox-
ucis fexebs Soris gaiWyita _ samjer cxra? _ kidev erTx-
el ikiTxa man. _ samjer cxra ocdaSvidia. eg ra xania
vici.
_ sworia. _ miugo moxucma. _ zustad magdeni kur-
dReli myavs me.
bavSvma gaocebisgan piri gaaRo:
_ ocdaSvidi?
_ Tu ar gjera, Sen TviTon naxe. baWiebic myavs. wamox-
val?
_ wamosvla rom ar SemiZlia? me aq unda vidge. _
Tqva bavSvma yoymaniT.
354 volfgang borherti
germanulidan Targmnes
z. Cxenkelma, i. surgulaZem
100 novela mTeli msofliodan 357
augusto montereso
(1921-2003, gvatemala)
(Augusto Monterroso Bonilla)
kobo abe
`wiTeli parki~
avtoris winaTqma
imxanad gamouval siRaribeSi vcxovrobdi, magram
es ambavi didad ar mawuxebda. usaxsroba sakuTari
tyaviviT mqonda morgebuli. am siRaribisgan vqsovdi Cems
novelebs da moTxrobebs. maTgan gamorCeviT miyvars es
`wiTeli parki~ _ namceci Cemi sulisa
aRasi aivaziani
( )
(1925-2007, somxeTi, daibada
saqarTveloSi, abasTumanSi)
`wminda WeSmariteba~
------------------------------------------------
* xorenaci _ adrindeli Suasaukuneebis somexi poe-
ti. narekaci _ X s somexi poeti da sasuliero moRvawe.
somxuridan Targmna
zezva medulaSvilma
374 100 novela mTeli msofliodan
`bedniereba~
_ giJi?!
_ diax, magram wynari giJia, aravis arafers uSavebs.
damSviddiT, ubralod, ucnaur ambebs hyveba xolme...
winaswar imitom geubnebiT, rom mere ar gaikvirvoT, ise,
sxvafriv, keTili da Zalian sufTa qalia.
_ samagierod giJia! iqneb miTxraT, raSi gamoixateba
misi sigiJe?
_ iseTi araferia, don lorenso. isa... iciT... roca
mouvlis xolme, raRac abdaubdebs hyveba... meti araferi.
xom giTxariT, wynari qalia. Tanac mis saxlSi erTi-
ori dRe mogiwevT yofna. imedi maqvs, amasobaSi rigian
binasac viSovi.
saxli erTi patara mixveul-moxveuli quCis boloSi
idga. patara saxli iyo, naxevrad dampali xis aivniani,
kari xilabandiT Tavwakrulma, ormocamde wlis sax-
enaTelma qalma gaaRo. xelSi navTis lampa eWira.
_ keTili iyos Tqveni mobrZaneba am saxlSi, _ rbi-
lad gaiRima qalma.
mas filomena erqva. samzareuloSi, aguzguzebuli cecx-
lis piras gauSala stumars Raribuli, magram sufTa
da gulmisasvleli sufra. irgvliv idumali simyudrove
da sisufTave mefobda. kedlebi saguldagulod iyo Se-
TeTrebuli, cecxlis anarekli wiTlad krToda qvabeb-
sa da qaSanuris qoTnebze.
_ Cemi Svilis oTaxSi gagiSliT logins, _ qalma raRac-
nairad daudabla xmas. _ igi axla qalaqSia... mSvenieri
oTaxia, TviTonve darwmundebiT.
stumarma gauRima. raRac saocar TanagrZnobas iwvev-
da es patara moZravi qali.
oTaxi patara iyo. rkinis sawolze grZelfoCiani wi-
Teli gadasafarebeli efina, ficrul iataks kriali
gahqonda. irgvliv romeliRac yvavilis da kiris suni
ana maria mat ut e 377
espanuridan Targmna
elza axvledianma
100 novela mTeli msofliodan 381
rezo inaniSvili
`Tovli~
isa huseinovi
`Sxami~
azerbaijanulidan Targmna
zezva medulaSvilma
100 novela mTeli msofliodan 403
vasili SukSini
(1929-1974, ruseTi)
Âàñèëèé Øóêøèí
`stiopkas siyvaruli~
xosro Sahani
(|wA{AZ x+»Q)
(1930-2002, irani)
`saxelmwifo nagavi~
sparsulidan Targmna
aleqsandre elerdaSvilma
100 novela mTeli msofliodan 425
ahmedxan abu-baqari
`qulTumi~
moTxroba miZRvnilia cnobil oqromWedel
manaba magometovasadmi
***
mas Semdeg ori weli gavida. qulTumis CanTaSi meoTxe
klasis saxelmZRvaneloebis nacvlad meeqvse klasis wig-
nebma daides bina.
skolaSi xatvis gakveTilia. dafasTan qulTumia. man
kubaCuri CuqurTma unda daxatos. kubaCSi yvelam icis,
rom oqromWedlebs sami ZiriTadi saxis moxatuloba
aqvT: „marxarai“ anu bardnari _ yvavilebisa da foTle-
bis rTuli xlarTi; „tuta“ anu xismagvari Taiguli, da
„damRa“ _ yovelgvari nakeTobis SuagulSi Stampis msgavs-
ad amotvifruli naySi.
ahmedxan abu-baqari 429
mimeCqareba.
samajuric Tan waiRo.
konkursze gamarjvebul nakeTobaTa Soris vercxlis
samajuric aRmoCnda. igi muzeumSi gamofenaze gaagzavnes
warweriT: „ostati ucnobia“.
...erTxel, naSuaRamevs, habibis ezoSi aulis Tavkacebi
Sekrebiliyvnen. uceb cxenis fexis xma gaisma. sibneleSi
Seukazmavi, gaxviTquli cxeniT moiWra manafi. swrafad Zirs
Camoxta da aqoSinebulma sulmouTqmelad warmoTqva:
_ Seixis saflavze kvlav anTia sinaTle!
_ magisTvis daqance cxeni?! _ gaubrazda mamamisi iusufi.
_ TqvenTvis xom unda meTqva?!. _ Tavi imarTla biWma. _
Cvenma bi Webma dainaxes, Tu rogor Sevarda akldamaSi
saSineli mxeci.
_ unda SevideT Seixis akldamaSi da gavigoT, ra xdeba
iq! _ yoymaniT warmoTqva usta-habibma.
berikacebi mWmunvarebam moicva.
_ ho, droa, bolo moeRos gauTavebel miTqma-moTqmas
Seixis saflavis gamo. sxva drosac gamigonia, iq sinaTle
anTiao. iqneb axlave wavsuliyaviT, Cemo keTilebo? _
ikiTxa usta-iusufma.
_ ratom SevaSinoT wminda suli? _ TiTqos TavisTvis
Cailaparaka moxucma usta-alim.
_ wavideT! _ gadawyvetiT Tqva habibma da xvneSiT wa-
modga xaliCidan.
***
qvemoT, xeobidan, yrud ismoda qvis zRudeebze mojir-
iTe mdinaris quxili. manafma sasaflaos SesasvlelTan
SeaCera cxeni da mamas CasWida xeli, fexebTan Ramis fr-
inveli aufrinda da biWma kinaRam SiSisagan Sehkivla.
ai, Seixis samarxic. eWvgareSea, rom samkuTxovani Wri-
ahmedxan abu-baqari 433
Targmna
ekaterine mTvaralaSvilma
434 100 novela mTeli msofliodan
jon apdaiki
(1932-2009, aSS)
(John Hoyer Updike)
inglisuridan Targmna
zaza aleqsiZem
100 novela mTeli msofliodan 441
(1933- irani)
(|lRA\ +áu qAØK)
`glova~
***
sawolebi aWrialdnen, palatis karebi frTxilad
gaiRo da aTi Tu TxuTmeti kaci derefanSi gamovefi-
neT. erTmaneTs eWviT vuyurebdiT. arasodes gvinaxavs
yoli mowyenili. masze oxunji da loTi-foTi jer ar
Segvxvedria. Tavisi oxunjobiT, oiniTa da ancobiT gvamx-
iarulebda da gvarTobda. misi moZraobis, saqcielis,
garegnobis danaxvaze sicili wagskdebodaT.
roca misi xmamaRali, ieriqonis sayviris msgavsi, xarx-
ari gaismoda palataSi, sikvdilis aCrdili da mdumareba
ukvalod qreboda da avadmyofebs mxneoba gvematebo-
da. saRamoobiT, rogorc ki saavadmyofoSi siCume
gamefdeboda, avadmyofebi mis garSemo moiyridnen Tavs
da yolis saxumaro monayolze sicilisagan ferdebi
askdebodaT. yolis mxiarulebis CanTa yovelTvis savse
hqonda. moyolisas xSirad icvlida xmas, naTqvami rom
ufro saintereso gaexada TavSi xels icemda, panRuramok-
ruli ZaRliviT wkmutunebda da „vai, deda... vai“-s gaiZa-
xoda. avadmyofebi sicilisagan CabJirdebodnen da yove-
li mxridan gaismoda Zaxili:
_ ei... geyofa, yoli...
_ vai... RmerTo Cemo... movkvdi... vai.
_ kargi... geyofa...
zogjer palatis karebs CavrazavdiT, sanitrebic Se-
mogvierTdebodnen da raki davrwmundebodiT, rom saeW-
vo aravin gvismenso, sicilsa da aurzaurSi yoli pala-
tis iatakze gadmoxteboda da cekvas daiwyebda. unda ge-
naxaT, saxumaro cekvisas yoli tans ranairad grexavda!
igi Seirxeoda, TiTebs gaatkacunebda da daamRerebda:
„derviSis coli ar gavxdebi“.
j amal mir sadeyi 443
***
yoli ocdaaTi Tu ormoci wlisa iqneboda. tani Cam-
rgvalebuli da dabali hqonda. RaJRaJa da SeSupebul
saxeze wvrili yavisferi Tvalebi qliavis kurkasaviT
mouCanda. garegnulad igi yovelTvis mxiaruli iyo.
TiTqos mis sulier simSvides araferi arRvevda. xSir-
ad erT kuTxeSi ijda, Tavisi wvrili TvalebiT win iyure-
boda da gaWirvebiT naSovn papiross eweoda. xSirad
avadmyofebs mis gverdiT Cavlisas survili wasZlev-
daT yolisaTvis TeTr, msuqansa da dumasaviT rbil
kiserSi wamoertyaT da siciliT eTqvaT: _ ai, Se beyei-
raTo, Sena!... .
yoli erT-erTi saxelmwifo dawesebulebis moxele
iyo. didi xnis winaT igi saavadmyofoSi misma WaRara
direqtorma moiyvana. rogorc erT-erTi avadmyofi
yveboda, yoli galeSili iyo, maSinve sawolidan wamox-
ta _ cekva, manWva da simRera daiwyo. meore dilas yoli
sawolze ijda, roca eqimi avadmyofebis sanaxavad Semo-
vida. man erT Sirazel avadmyofs janmrTelobis ambavi
gamohkiTxa da palatidan gavida. eqims ramdenime nabijic
ar hqonda gadadgmuli, rom gaocebuli da gancvifrebu-
li avadmyofebis TandaswrebiT yolim eqimis susti, namZ-
inarevi xmiT gaimeora: .
_ hoo... rogora xar? wamali wuxel dalie?.. hoo...
geZina? kuW.. ma... imoqme... da?
mere SirazeliviT daiwri pina:
· _ diax, diax... Tavs kargad vgrZnob... araferi mawux-
ebs... ee... iqneb batono eqimo... uTxraT, rom... gamomweron?...
saavadmyofoSi yolis Sesaxeb araferi icodnen. Jur-
444 j amal mir sadeyi
***
yolis aravin akiTxavda. mxolod zogjer WaRara war-
mosadegi moxuci Semouvlida, sawolTan Camoujdeboda
da eCurCuleboda. wasvlisas papirosis fuls aZlevda
da saavadmyofos ufrosis anabara tovebda. erTxel yuri
movkari, rogor anugeSebda igi yolis:
_ ra balRiviT SfoTav?! aki giTxari, Tu Cveni saqme
sasamarTlomde miva, bavSvs maT iZulebiT gamovarTmev.
da dagibruneb...
Tvalebi aenTo, kedlisken miixeda da wamoiZaxa: „nam-
usgarecxilebo!..“ mere fexebTan mdgar vedroSi Caaf-
urTxa.
ukanasknelad igi wuxel movida yolis sanaxavad. am-
jerad Cveulebrivze metxans dahyo da laparakiTac did
xans ilaparaka. Tvalebi ucnaurad uelavda, TiTebs ga-
mudmebiT aTamaSebda, swrafad da xrinwiani xmiT lapar-
akobda. yoli dumda, mas dabneuli da gaocebuli umzer-
da. misi wasvlis mere yoli loginze gaiSxlarTa da
daiZina. Tavi sabanSi Cayo da dilamde ar ganZreula.
diliT saavadmyofos eqimma yolis Tavis kabinetSi uxmo.
446 j amal mir sadeyi
***
win ambis momtani biWuna migviZRveboda, Cven mwyobrad
mivyvebodiT ukan. saRamo xani iyo. sanitrebi aSfazxa-
naSi* mzareulebis dasaxmareblad wasuliyvnen da saa-
vadmyofoSi dumili da xalvaToba iyo.
erTmaneTis ukan fexakrefiT mivdiodiT. gavediT de-
refnis bolos. derefani viwro, bnel da nestian kibes
ebjineboda. am adgils meore mxriv saavadmyofos saku-
Wnaos kedlis tixari esazRvreboda. igi saavadmyofos
yvelaze migdebuli adgili iyo.
vcdilobdiT ar gvexmaura da yolis moulodnelad
davsxmodiT Tavs. xmagakmendili da sunTqvaSekruli Ca-
vuyeviT kibeebs. fexebs nel-nela vwevdiT maRla da kidev
ufro nela vadgamdiT miwas. mRelvarebisa da cnobis-
moyvarobisagan Tvalebi gvibrwyinavda. Rimilmore-
ulebma kibeebi CaviareT da sardafSi fexakrefiT
SevediT. oriode nabijic ar gvqonda gadadgmuli, rom
yolis movkariT Tvali. sabralo da sacodavi sanaxavi
iyo! viwro bnel kuTxeSi mtvris grovaze daCoqiliyo,
piri kedlisken Seebrunebina da tiroda. qviTinis dros
gaurkvevlad luRluRebda. Cven mivuaxlovdiT. gancvi-
freba da gaoceba dagveufla. sakuTari TvaliT rom ar
gvenaxa, verasodes virwmunebdiT, rom es is yovelTvis
mxiaruli da udardeli yolia, romelic Tavisi salaR-
obo, TavSesaqcevi monayoliT saavadmyofos erTfero-
vansa da gulis gamawyalebel cxovrebas gvaviwyebda.
j amal mir sadeyi 447
---------------------------
*aSfazxana _ samzareulo
sparsulidan Targmna
mzia ivaniSvilma