Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
Seja u ( x) : I → J e f (t ) : J → R .
∫x ⋅ (2 x − 1) 7 ⋅ d x .
2
►1)
Substituição: 2 x −1 = t .
′
t +1 t +1 t +1 1
Então 2 x − 1 = t e dx = d
⇔ x= =
⋅dt = ⋅dt .
2 2 2 2
Substituindo no integral temos:
t + 1 7 1 t 2 + 2t + 1 7 1
2
∫ ⋅ − ⋅ = ∫ 2 ⋅ ⋅ ⋅ = ∫ 4 ⋅ t ⋅ 2 ⋅ dt=
2 7
x ( 2 x 1) d x t d t
2
=
1
8
( ) 1
(
⋅ ∫ t 2 + 2t + 1 ⋅ t 7 ⋅ d t = ⋅ ∫ t 9 + 2 ⋅ t 8 + t 7 ⋅ d t =
8
)
1 1 1 1 2 1
= ⋅ ∫t9 ⋅ dt + ⋅ ∫ 2 ⋅t8 ⋅ dt + ⋅ ∫t7 ⋅ dt = ⋅ ∫t9 ⋅ dt + ⋅ ∫t8 ⋅ dt + ⋅ ∫t 7 ⋅ dt =
8 8 8 8 8 8
1 t 9+1 1 t 8+1 1 t 7 +1 1 10 1 9 1 8
= ⋅ + ⋅ + ⋅ +C = ⋅t + ⋅t + ⋅t + C =
8 9 +1 4 8 +1 8 7 +1 80 36 64
1 1 1
= ⋅ (2 x − 1) 10 + ⋅ (2 x − 1) 9 + ⋅ (2 x − 1) 8 + C . ■
80 36 64
2 + 3x
►2) ∫ 2⋅ x +4
⋅dx .
Substituição: 2 ⋅ x + 4 = t .
t−4 t −4
2
Então 2 ⋅ x + 4 = t ⇔ x= ⇔ x=
2 2
1
EXERCÍCIOS M1 Anatolie Sochirca ACM DEETC ISEL
′
t −4
2
t − 4 2 t −4 1 t−4
e dx = d = ⋅ d t = 2 ⋅ ⋅ ⋅dt = ⋅dt.
2 2 2 2 2
Substituindo no integral temos:
t −4
2
t 2 − 8 ⋅ t + 16
2 + 3x 2 t−4 4 t −4
∫ 2 ⋅ x + 4 ⋅ d x = ∫ t ⋅ 2 ⋅ dt = ∫ t
⋅
2
⋅ dt =
=∫
t 2 − 8 ⋅ t + 16 t − 4
⋅ ⋅ dt = ∫
(
t 2 − 8 ⋅ t + 16 ⋅ (t − 4)
⋅ dt =
)
4⋅t 2 8⋅t
t 3 − 4 ⋅ t 2 − 8 ⋅ t 2 + 32 ⋅ t + 16 ⋅ t − 64 t 3 − 12 ⋅ t 2 + 48 ⋅ t − 64
=∫ ⋅ dt = ∫ ⋅ dt =
8⋅t 8⋅t
t3 12 ⋅ t 2 48 ⋅ t 64
=∫ ⋅ dt − ∫ ⋅ dt + ∫ ⋅ dt − ∫ ⋅ dt =
8⋅t 8⋅t 8⋅t 8⋅t
1 3 1
= ⋅ ∫t2 ⋅dt − ⋅ ∫t ⋅dt + 6⋅ ∫ dt − 8⋅ ∫ ⋅dt =
8 2 t
1 t 2 +1 3 t 1+1 1 3 3 2
= ⋅ − ⋅ + 6 ⋅ t − 8 ⋅ ln t + C = ⋅ t − ⋅ t + 6 ⋅ t − 8 ⋅ ln t + C =
8 2 +1 2 1+1 24 4
=
1
24
(
⋅ 2⋅ x + 4 ) 3
−
3
4
(
⋅ 2⋅ x + 4 ) 2
( )
+ 6 ⋅ 2 ⋅ x + 4 − 8 ⋅ ln 2 ⋅ x + 4 + C . ■
►3) ∫
ln 3 ⋅ x2( )
⋅ d x =∫
ln 3 + ln x2
⋅dx = ∫
( )
ln 3 + 2 ⋅ ln x
⋅dx =
x ⋅ ln 4 ⋅ x 2
( )
x ⋅ ln 4 + ln x 2
( ( ))
x ⋅ (l n 4 + 2 ⋅ l n x )
Substituição: l n x = t .
Então l n x = t ⇔ x = e t e d x = d e t = e t ⋅ d t . ( )
Substituindo no último integral temos:
ln 3 + 2 ⋅ t ln 3 + 2 ⋅ t ln 4 − ln 4 + ln 3 + 2 ⋅ t
=∫ ⋅ e t ⋅ dt = ∫ ⋅ dt = ∫ ⋅ dt =
e ⋅ (l n 4 + 2 ⋅ t )
t
ln 4 + 2 ⋅ t ln 4 + 2 ⋅ t
3
ln
ln 4 + 2 ⋅ t + ln 3 − ln 4 ln 4 + 2 ⋅ t ln 3 − ln 4 4 ⋅ dt =
=∫ ⋅ d t = ∫ + ⋅ d t = ∫ 1 +
ln 4 + 2 ⋅ t ln 4 + 2 ⋅ t ln 4 + 2 ⋅ t ln 4 + 2 ⋅ t
2
EXERCÍCIOS M1 Anatolie Sochirca ACM DEETC ISEL
3 1 1 3 2
= ∫ dt + ln ⋅ ∫ ⋅ dt = ∫ dt + ⋅ ln ⋅ ∫ ⋅ dt =
4 ln 4 + 2 ⋅ t 2 4 ln 4 + 2 ⋅ t
1 3 d (2 ⋅ t ) 1 3 d (l n 4 + 2 ⋅ t )
= ∫ dt + ⋅ ln ⋅ ∫ = ∫ dt + ⋅ ln ⋅ ∫ =
2 4 ln 4 + 2 ⋅ t 2 4 ln 4 + 2 ⋅ t
1 3
= t + ⋅ ln ⋅ln ln 4 + 2 ⋅t + C =
2 4
1
1 3 3 2
= ln x + ⋅ ln ⋅ ln ln 4 + 2 ⋅ ln x + C = ln x + ln ⋅ ln ln 4 + ln x 2 + C = ( )
2 4 4
3
= l n x + l n
2
(
⋅ ln ln 4 ⋅ x 2 + C .
) ■
e 3⋅ x + 2 ⋅ e x + 2
►4) ∫ e x +1
⋅dx .
Substituição: e x +1 = t .
Então e x +1 = t
⇔ e x +1 = t 2 ⇔ e x = t 2 −1 ⇔ x = ln t 2 −1 ( )
′ 2⋅t
( ( )) ( (
e d x = d ln t 2 −1 = ln t 2 −1 ⋅ d t = 2
t −1
⋅d t; ))
3 3
e 3⋅ x = e x = t 2 − 1 . ( ) ( )
Substituindo no integral temos:
e 3⋅ x + 2 ⋅ e x + 2 (t 2
) 3
(
−1 + 2 ⋅ t 2 −1 + 2 2 ⋅ t )
∫ e +1 x
⋅ d x= ∫
t
⋅ 2
t −1
⋅ d t=
= 2⋅∫
(t 2 3
) (
−1 + 2 ⋅ t 2 −1 + 2 ) t 2 −1 3 2 ⋅ t 2 −1
(
2 ) ( )
t 2 −1
⋅ d t = 2 ⋅ ∫ t 2 −1 +
t 2 −1
+
t 2 − 1
⋅ d t=
( ) 2
= 2 ⋅ ∫ t 2 −1 ⋅ d t + 4 ⋅ ∫ d t + 4 ⋅ ∫
1
⋅dt =
t −1
2
( )
= 2 ⋅ ∫ t 4 − 2 ⋅t 2 +1 ⋅ d t + 4 ⋅ ∫ d t + 4 ⋅ ∫
1
t −12
⋅d t =
1
= 2⋅ ∫t4 ⋅d t − 4⋅ ∫t 2 ⋅d t + 2⋅ ∫d t + 4⋅ ∫d t + 4⋅ ∫ ⋅dt =
t −1
2
3
EXERCÍCIOS M1 Anatolie Sochirca ACM DEETC ISEL
1
= 2⋅ ∫t4 ⋅d t − 4⋅ ∫t 2 ⋅d t + 6⋅ ∫d t + 4⋅ ∫ ⋅dt =
t −1
2
t 4+1 t 2+1 1 t −1
= 2⋅ − 4⋅ + 6 ⋅ t + 4 ⋅ ⋅ ln +C =
4 +1 2 +1 2 t +1
2 5 4 3 t −1
= ⋅ t − ⋅ t + 6 ⋅ t + 2 ⋅ ln +C =
5 3 t +1
=
2
5
⋅ (e x
+1 ) 5 4
− ⋅
3
(e x
+1 ) 3
+ 6 ⋅ e x +1 + 2 ⋅ ln
e x +1 −1
e x +1 +1
+C . ■
sen 5 x
►5) ∫ 3
c os 2 x
⋅dx .
Substituição: 3
c os 2 x = t .
2 3
32
Então c os x = t ⇔ cos x = t ⇔ cos x = t
3 2 3
⇔ x = a rccos t ,
2
1 1
′ 3 2
⋅ t
3 2
⋅ t
3 3
d x = d a rcc os t 2 = a rcc os t 2 ⋅ d t = − 2 ⋅dt = − 2 ⋅dt .
2
− 3
3 1 t
1 − t 2
2
32
senx = 1 − cos x 2
⇔ senx = 1 − t ⇔ senx = 1 − t 3
3 12
∫
sen 5 x
⋅dx = ∫
( 1− t ) 3
5
2
⋅t
⋅ dt = − 3 ⋅ ( 1− t ) ⋅ dt =
3
4
2 ∫
⋅ −
3
c os 2 x t 1− t3 1
t 2
3 1− t3
= − ⋅∫
( ) 2
3 1− 2⋅t3 + t6
⋅ dt = − ⋅ ∫ ⋅ dt =
1 1
2 2
t2 t2
4
EXERCÍCIOS M1 Anatolie Sochirca ACM DEETC ISEL
3 −
1 5 11 1 5 11
3 − 3
= − ⋅ ∫ t 2 − 2 ⋅ t 2 + t 2 ⋅ dt = − ⋅ ∫t 2 ⋅ dt + 3⋅ ∫t 2 ⋅ dt − ⋅ ∫t 2 ⋅ dt =
2 2 2
1 5 11 1 7 13
− +1 +1 +1
3 t 2 t 2 3 t 2 3 t 2 t 2 3 t 2
=− ⋅ + 3⋅ − ⋅ +C = − ⋅ + 3⋅ − ⋅ +C =
2 1 5 2 11 2 1 7 2 13
− +1 +1 +1
2 2 2 2 2 2
1 7 13
6 3
= −3 ⋅ t 2
+ ⋅t 2
− ⋅t 2
+C =
7 13
2
1 7 13
6 3
= −3 ⋅ (c os x) 3 + ⋅ (cos x) 3 − ⋅ (c os x) 3
+C. ■
7 13
x
►6) ∫x 2
+ 10 x + 29
⋅dx .
x x x
∫x 2
+ 10 x + 29
⋅dx = ∫ 2
x + 10 x + 25 + 4
⋅dx = ∫
( x + 5) 2 + 4
⋅dx =
Substituição: x + 5 = t .
′
Então x = t − 5 , d x = d (t − 5) = (t − 5) ⋅ d t = d t e na continuação temos:
t −5 t 5 t 5
=∫ ⋅ dt = ∫ 2 − 2 ⋅ dt = ∫ 2 ⋅ dt − ∫ 2 ⋅ dt =
t +4
2
t + 4 t + 4 t +4 t +4
1 2⋅t 1 1 d(t 2) 1
= ⋅∫ 2 ⋅ dt − 5⋅ ∫ 2 ⋅ dt = ⋅ ∫ 2 − 5⋅ ∫ 2 ⋅ dt =
2 t +4 t +4 2 t +4 t +4
1 d(t 2 + 4) 1 1 1 t
= ⋅∫ 2 −5⋅ ∫ 2 ⋅ d t = ⋅ l n t 2 + 4 + ⋅ arctg + C =
2 t +4 t +2 2
2 2 2
5
EXERCÍCIOS M1 Anatolie Sochirca ACM DEETC ISEL
1
►7) ∫ x⋅ 4x + 1
⋅dx .
Substituição: 4x + 1 = t .
t 2 −1
Então 4x + 1 = t ⇔ 4x + 1 = t 2 ⇔ 4x = t 2 − 1 ⇔ x= ,
4
′
t 2 −1 t 2 −1 1
d x = d = ⋅ d t = ⋅ t ⋅ d t .
4 4 2
1 1 1 2 1 1
∫ x⋅ 4x + 1
⋅dx = ∫
t −1
2
⋅ ⋅t ⋅d t = ∫ 2
2 t −1
⋅d t = ∫ − ⋅d t =
t −1 t + 1
⋅t
4
1 1 t −1
= ∫t −1 ⋅ dt − ∫t +1 ⋅ d t = ln t − 1 − ln t + 1 + C = ln
t +1
+C =
4x + 1 − 1
= ln +C . ■
4x + 1 + 1
x
►8) ∫ 4⋅ x 2
− 12 ⋅ x + 10
⋅dx .
x x x
∫ 4⋅ x 2
− 12 ⋅ x + 10
⋅dx = ∫
( 2 ⋅ x ) − 2 ⋅ 3 ⋅ ( 2 ⋅ x) + 9 + 1
2
⋅dx = ∫
(2 ⋅ x − 3) 2 + 1
⋅dx =
Substituição: 2 ⋅ x − 3 = t .
′
t +3 t + 3 t + 3 1
Então x = , dx = d =
⋅ d t = ⋅ d t e na continuação temos:
2 2 2 2
t +3
1 1 t +3 1 t 1 3
= ∫ 22 ⋅ ⋅ dt = ⋅ ∫ 2 ⋅ dt = ⋅ ∫ 2 ⋅ dt + ⋅ ∫ 2 ⋅ dt =
t +1 2 4 t +1 4 t +1 4 t +1
2⋅t
=
1
⋅∫ 2
8 t +1
3
⋅ dt + ⋅ ∫ 2
4 t +1
1 1
⋅ dt = ⋅ ∫ 2
8 t +1
1 3
( )
⋅ d t 2 + 1 + ⋅ arctg t + C =
4
1 3
= ⋅ l n t 2 + 1 + ⋅ arctg t + C =
8 4
6
EXERCÍCIOS M1 Anatolie Sochirca ACM DEETC ISEL
1 3
= ⋅ l n (2 ⋅ x − 3) 2 + 1 + ⋅ arctg (2 ⋅ x − 3) + C =
8 4
1 3
= ⋅ l n 4 ⋅ x 2 − 12 ⋅ x + 10 + ⋅ arctg (2 ⋅ x − 3) + C . ■
8 4
2⋅ x − 2
►9) ∫ 2⋅ x − 2 2 ⋅ x +5
2
⋅dx .
2⋅ x − 2 2⋅ x − 2
∫ ⋅dx = ∫ ⋅dx =
2⋅ x − 2 2 ⋅ x +5
2
( )2
2 ⋅ x − 2 2 ⋅ x +1+ 4
=∫
2⋅ ( 2 ⋅ x −1 ) ⋅dx =
( 2 ⋅ x −1 ) 2
+4
Substituição: 2 ⋅ x −1 = t .
′
t +1 t +1 t + 1 1
Então x = , dx = d = ⋅d t = ⋅ d t e na continuação temos:
2 2 2 2
1
⋅2⋅t
2 ⋅t
=∫ ⋅
1
⋅ dt = ∫
t
⋅ dt = ∫ 2 1
⋅ dt = ⋅ ∫
1
( )
⋅d t 2 =
t +42
2 t +4 2
t2 +4 2 t +4
2
( )
1
− +1
1 t2 +4 2
( ) ( ) ( )
1 1
1 −
= ⋅∫ t2 +4 ⋅d t + 4 = ⋅ 2 +C = t 2 +4 2 +C =
2
2 2 1
− +1
2
Passamos para a variável x , isto é, efectuamos a substituição t = 2 ⋅ x − 1 e obtemos,
( 2 ⋅ x − 1) ( )
1 1
= + 4 + C = 2 ⋅ x 2 − 2 2 ⋅ x + 5
2
+ C = 2 ⋅ x2 − 2 2 ⋅ x + 5 + C .
2 2 ■
2⋅ x −8
►10) ∫ 1− x − x2
⋅dx .
2⋅ x −8 2⋅ x −8 2⋅ x −8
∫ 1− x − x2
⋅dx = ∫
(
1− x + x2 )
⋅dx = ∫
1 1 1
⋅dx =
1− x2 + 2 ⋅ ⋅ x + −
2 4 4
7
EXERCÍCIOS M1 Anatolie Sochirca ACM DEETC ISEL
2⋅ x −8 2⋅ x −8
=∫ ⋅dx = ∫ ⋅ d x=
1 1 1 5 1
2
1− x2 + 2 ⋅ ⋅ x + + −x+
2 4 4 4 2
2⋅ x −8 2⋅ x −8
=∫ ⋅dx = ∫ ⋅dx =
5 4
2 2
1 2 2
⋅ x + 1
5
⋅ 1− ⋅ x + ⋅ 1−
4 5 2
2 5 2
2 2⋅ x −8
= ⋅∫ ⋅dx =
2
5 2 1
1− ⋅x+
5 5
2 1
Substituição: ⋅x+ =t.
5 5
′
5 ⋅ t −1 5 ⋅ t −1 5 ⋅ t −1 5
Então x = , dx = d = ⋅dt = ⋅d t
2 2 2 2
e na continuação temos:
5 ⋅t −1
2⋅ −8 5 5 ⋅ t −1− 8
2 2
= ⋅∫ ⋅ ⋅dt = ∫ ⋅dt =
5 1− t 2 2 1− t 2
5 ⋅t − 9 5 ⋅t 9 5 ⋅t 1
=∫ ⋅d t = ∫ − ⋅ dt =
∫ ⋅ dt − 9 ⋅ ∫ ⋅ dt =
1− t 2 1− t 2 1− t 2 1 − t 2
1 − t 2
t 5 2⋅t
= 5 ⋅∫ ⋅ d t − 9 ⋅ arcsent + C = ⋅∫ ⋅ d t − 9 ⋅ arcsent + C =
1− t 2 2 1− t 2
=
5
⋅∫
1
( )
⋅ d t 2 − 9 ⋅ arcsent + C = −
5
⋅∫
(
d 1− t 2 ) − 9 ⋅ arcsent + C =
2 1− t 2 2 1− t 2
(1 − t )
1
− +1
( ) ( ) − 9 ⋅ arcsent + C = −
1 2
5 − 5 2
=− ⋅ ∫ 1− t 2 2 ⋅ d 1− t 2
⋅ − 9 ⋅ arcsent + C =
2 2 1
− +1
2
( )
1
= − 5 ⋅ 1− t 2 2 − 9 ⋅ arcsent + C =
8
EXERCÍCIOS M1 Anatolie Sochirca ACM DEETC ISEL
2 1 2 ⋅ x +1
t= ⋅x+ = e obtemos,
5 5 5
1
2 ⋅ x + 1 2
2
2 ⋅ x +1
= − 5 ⋅ 1− − 9 ⋅ arcsen +C =
5 5
1
4 ⋅ x2 + 4 ⋅ x + 1 2 2 ⋅ x +1
= − 5 ⋅ 1 − − 9 ⋅ arcsen +C =
5 5
1
5 − 4 ⋅ x2 − 4 ⋅ x −1 2 2 ⋅ x +1
= − 5 ⋅ − 9 ⋅ arcsen +C =
5 5
2 ⋅ x + 1
( )
1
2
=− 5 ⋅ ⋅ 1− x − x2 2 − 9 ⋅ arcsen +C =
5 5
2 ⋅ x +1
= −2 ⋅ 1 − x − x 2 − 9 ⋅ arcsen +C . ■
5
1
►11) ∫ x⋅ x2 − 2
⋅dx .
1
Substituição: x = .
t
′
1 1 1
Então d x = d = ⋅ d t = − 2 ⋅ d t e na continuação temos:
t t t
1 1 1 1 1
∫ 2
⋅− 2 ⋅ d t = ∫
t 1− 2⋅t 2
⋅− 2 ⋅ d t =− ∫
t 1− 2⋅t2
⋅dt =
1 1 1
⋅
⋅ −2
t t t t2
=−
1
⋅∫
1
⋅d ( 2 ⋅t = −) 1
⋅ arcsen ( )
2 ⋅t + C =
2 1− ( 2 ⋅t ) 2
2
1
Passamos para a variável x , isto é, efectuamos a substituição t = e obtemos,
x
1 2 2
=− ⋅ arcsen + C = 1 ⋅ a rccos +C . ■
2 x 2 x
9
EXERCÍCIOS M1 Anatolie Sochirca ACM DEETC ISEL
1
►12) ∫e 4⋅ x
+1
⋅dx .
Substituição: x = − l n t .
′
Então d x = d (− l n t ) = (− l n t ) ⋅ d t = − ⋅ d t e na continuação temos:
1
t
1 1 1 1 1 dt
∫ e 4⋅x + 1 ⋅ d x = ∫ e 4⋅(− l n t ) + 1 ⋅ − t ⋅ d t = −∫ e l n t − 4 + 1 ⋅ t ⋅ d t = −∫ t − 4 + 1 ⋅ t =
( ) ( )
= −∫
dt
= −∫
t 3 ⋅dt 1 4⋅t 3 ⋅ d t 1 d t4 ( )
1 d 1+ t 4 ( )
4 ∫ 1+ t 4 4 ∫1+ t 4 4 ∫ 1+ t 4
= − = − = − =
1 1+ t 4
4 + 1 ⋅ t
t
1
(
= − ⋅ ln 1+ t 4 + C =
4
)
Passamos para a variável x , isto é, efectuamos a substituição t = e − x e obtemos,
1
(
= − ⋅ ln 1+ e − x
4
( ) 4
)+ C = − 14 ⋅ l n (1 + e − 4⋅ x
)+ C . ■
10