9 ã¨fiÉèÏ+¨

áê~î°O
ÅH∆ͺÅ∞ : D áê~îO° K«^=Œ _»O ^•fi~å
- `≥Å∞QÆ∞ ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ =K«# ~°K#« ‰õΩ „Ѩ`ºÕ Hõ`« LOk. =K«# ~°K#« Ö’ "庙êÅ∞ qâı+¨ P^Œ~} ° ‰õΩ <ÀK«∞‰õΩ<åfl~Ú.
™ê=∂lHõ, ^è•i‡Hõ, Kåi„`«H,õ =~°<‚ å`«‡Hõ "庙êÅ∞ áê~ Ωõ ʼnõΩ ~°OlOѨ*™Ë êÎ~Ú. "å\˜Ö’ áê#∞QÆO\˜ "åi "庙êÅ∞
ã¨∞ÅÉèâí e·‹ Ö’, =ºOQƺO`À áê~ Ωõ Å#∞ K«kq™êÎÜ∞« x „QÆÇÏ≤ ™êÎ~∞° .
- ã¨fiÉèÏ+¨ Q˘Ñ¨Ê^Œ<åxfl „QÆÇÏ≤ Oz, Jxfl ÉèÏ+¨Ö’¡ `≥Å∞QÆ∞ `Õ@Ü≥∞ÿ # ÉèÏ+¨x `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.
=ÚMϺOâßÅ∞ :
áê#∞QÆO\˜ ÅH˜∆ ‡#~°ãO≤ Ǩ~å=Ù QÍi "åºã¨O 'ã¨fiÉèÏ+¨— K«^=Œ _»O ^•fi~å D =ÚMϺOâßÅ∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.
- [OѶ∂¨ ÅâߢãÎ≤ ã¨ÉÏè Éè=í #OÖ’ LѨ#ºã≤ã∞¨ <Î åfl~°∞.
- `≥Å∞QÆ∞ q^•º~°∞Å÷ ã¨OѶ∂¨ xH˜ J^躌 ‰õΩ∆ Å∞QÍ LO_»=∞xXHõ <åºÜ«∞"åkx HÀ~°QÍ, '<å‰õΩ PO„^èÉŒ Ïè +¨ ~å^Œ∞, `≥Å∞QÆ∞Ö’
=∂\Ï¡_Ö» #Ë x— J<åfl_»∞. POQÆO¡ Ö’ J~°QOÆ @ =∂\Ï¡_®_»∞.
- Jk q#fl q^•º~°∞Å÷ ∞ ÉèQí Àfl`åûǨïÅÜ«∂º~°∞. P ã¨ÉÖíè ’ `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨#∞ QÆ∂iÛ ã¨OѶ∂¨ Å âߢãQÎ≤ Í~°∞ WÖÏ q=iOKå~°∞.
=∞# =∂`«$ÉèÏ+¨ =∞#‰õΩ ~å^Œ∞ J#_»O ^Œ∞~°^$Œ +ì̈H~õ O° . D`« ~åx HõÑʨ Å∞ LO_»=Ù. =∞# ÉèÏ+¨ =∞#O =∂\Ï¡_®e.
áêâßÛ`«∞ºÅ∞ 'W\ÏeÜ«∞<£ PѶπ k Dãπ—ì Jx "≥∞K«∞Û‰õΩ<åfl~°∞. "庙êxH˜ LѨ<庙êxH˜, Hõq`åfixH˜, QÍ<åxH˜, ã¨OѨÓ~å‚~›`° «
QÆe#æ k `≥Å∞QÆ∞ÉèÏ+¨. W`«~° ÉèÏ+¨Ö’¡ =∞#O WO`« ã¨OѨÓ~°`‚ « ™êkèOK«ÖOË . ÉèÏ+¨ ~åHõáÈ=_»O =∞# ֒Ѩ"∞Õ . JO^Œ∞Hˆ
nHõ`∆ À ™êkèOKåe.

98
 áê~üì - QÆ^ºŒ ÉèÏQÆO
1. S^Œ∞ =∂~°∞¯Å „Ѩâfl◊ Å∞!
1. [OQÍÅ âߢãÎ≤ J^躌 ‰õΩ∆ x QÍ ã¨ÉÖíè ’ LO_ç KÕã#≤ Ѩx Uq∞?
2. [OQÍÅ âߢãÎ≤ POQÆ=¡ ÚÖ’ áê=ÙQÆO@ ¿ãѨ٠^Õx QÆ∞iOz LѨ<åºã¨q∞K≥Û#∞.
3. áê#∞QÆO\˜ "åi ^Œ$+≤Öì ’ J^Œ$+ì̈ =O`«∞Å∞ Z=~°∞
4. áê#∞QÆO\˜ "å~°∞ „|uH˜ LO_»∞@ =Å# Uq∞ ѶŨ =Ú? Uq∞ ã¨∞Y=Ú?
5. [OQÍÅ âߢãÎ≤ H˜ `≥Å∞QÆ∞ =∂\Ï¡_~» å^Œx áê#∞QÆO\˜ "åi J=¿ÇÏà◊# =∂@Å∞ Uq∞\˜?
6. `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨ Q˘Ñ¨Ê^Œ#O QÆ∂iÛ áê#∞QÆO\˜ "å~°∞ U q^è=Œ ÚQÆ K≥ÃÑÊ#∞!
7. POQÆ¡ ÉèÏëê*Ï˝#O QÆ∞iOz [OQÍÅ`À J#fl =∂@Å∞ Uq∞\˜ ?
8. [OQÍÅ "åiH˜, áê#∞QÆO\˜ "å~°∞ Ѩ~É° Ïè +¨ ( POQÆÉ¡ Ïè +¨) QÆ∞iOz "Õã#≤ K«∞~°HÅõ ∞ Uq∞\˜†
9.ÉèÏ+¨#∞ x~°H¡ ∆õ ºO KÕÜ∞« ‰õÄ_»^xŒ áê#∞QÆO\˜"å~°∞ K≥ÑÊ≤ # =∂@Å∞ Uq∞\˜?
10. „â◊=∞ Ѩ_‰» Ωõ O_® ÉèÏëê*Ï˝#O ~å^Œ∞ Jx áê#∞QÆO\˜"å~°∞ K≥ÑÊ≤ # =∂@Å∞ Uq∞\˜.
2. =¸_»∞ =∂~°∞¯Å „Ѩâfl◊ Å∞
1. [OQÍÅ âߢãÎ≤ ZHõ¯_» ѨÙ\ì̃<å_»∞? K«kq# K«^∞Œ =Ù Uq∞\˜?
2. ^ÕÇϨ ^•~°∞_»ºO QÆ∞iOz K≥ÑÊ≤ # =∂@Å∞ Uq∞\˜?
3. PO„^èŒ ^Õâ=◊ Ú Ü≥ÚHõ¯ Q˘Ñ¨Ê^Œ#=Ú QÆ∂iÛ K≥ÑÊ≤ # =∂@Å∞ Uq∞\˜?
4. „|uH˜ LO_ç# ã¨∞Y=ÚÅ∞ á⁄O^Œ=K«∞Û J#_»OÖ’ J~°Oú Uq∞\˜ ?
5. J^躌 ‰õΩ∆ Å"å~°∞ PO„^èŒ ÉèÏ+¨=∂\Ï¡_Ö» ~Ë x° ZO^Œ∞‰õΩ ¿ÇÏà◊# KÕã<≤ å~°∞ ?
6. D`«~åx HõÑʨ U ^Õâ=◊ Ú #O^≥#· #∞ LO_»∞<å Jx ZO^Œ∞‰õΩ Jx<å_»∞?
7. `≥Å∞QÆ∞ =∂\Ï¡_∞» ‰õΩO_»∞@ Jxfl =ºã¨#=ÚÅ HõO>Ë ^Ò~åƒùQºÆ OQÍ ^•Ñ¨iOz# ^Œx áê#∞QÆO\˜"å~°∞ ZO^Œ∞‰õΩ
Jx<å~°∞.
8. `«e¡ ÖÏO\˜ `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨ Q˘Ñ¨Ê`«#O Uq∞\˜?
5 =∂~°∞¯Å ["å|∞Å∞
1. [OѶ∂¨ Å âߢãÎ≤ J^躌 ‰õΩ∆ xQÍ ã¨ÉÖíè ’ KÕã#≤ Ѩx Uq∞?
[. 1. <å‰õΩ PO„^è=Œ Ú ~å^Œ∞. 2. <Õ#∞ PO„^èÉŒ Ïè +¨#∞ =∂\Ï¡_Ö» #Ë ∞.
3. g∞‰õΩ W+¨Oì J~Ú# KÀ POQÆÉ¡ Ïè +¨Ö’ =∂\Ï¡_∞» ^Œ∞#∞.
4. POQÆÉ¡ Ïè +¨Ö’ ѨeHÔ #∞.
99
2. [OѶ∂¨ Å âߢãÎ≤ POQÆÉ¡ Ïè +¨Ö’ áê=ÙQÆO@ ¿ãѨ٠^Õx QÆ∞iOz LѨ<åºã¨=Ú WK≥Û#∞?
1. ÉÏÅ∞~°∞ JO^Œ~∞° `≥Å¡ É’~Ú H˘O`«¿ãѨ٠=∂@ÖÏ_»∞ÖË^∞Œ .
2. L`åûǨÏO ÖËx "åÔ~· n~°… xâßfiã¨=Ú#∞ WzÛi.
3. g∞ W+¨Oì Z@∞Ö’ J@∞Å<Õ KÕã∞¨ H˘#∞_»∞.
4. J^躌 ‰õΩ∆ _»∞QÍ XHõ áê=ÙQÆO@ ¿ãѨ٠^ÕÇϨ ^•~°∞_»ºO QÆ∂iÛ LѨ<åºã¨=Ú WK≥Û#∞.
3. áê#∞QÆO\˜ "åi ^Œ$+≤Öì ’ J^Œ$+ì̈=O`«∞Å∞ Z=~°∞?
1. PO„^èÉŒ Ï+¨Ö’ ѨO_ç`∞« Öˇ· PO„^èQŒ OÆ ^è=Œ ÚÅ∞ ~°zOz
2. PO„^èŒ ÉèÏëê ^ÕqH˜ J=¸ÖϺÅOHÍ~°=ÚQÆ #iÊOz
3. PO„^è^Œ âÕ ◊ ¿ã= PK«iOz, P`«‡Å#∞ Ѩq„`«O KÕã∞¨ H˘x
4. „áê}=Ú q_çz# „áêp<åO„^è∞Œ Å∞ JO^Œ~∞° J^Œ$+¨=ì O`«∞Å∞.
4. áê#∞QÆO\˜ "å~°∞ „|uH˜ LO_»∞@ =Å# Uq∞ ѶŨ =Ú Uq∞ ã¨∞Y=Ú?
1. q#Hõ áÈ=_»O =Å# K≥=ÙÅ∞ zÅ∞¡Å∞ Ѩ_<ç åÜ«∞?
2. =∞u=∞O^ŒyOz#^•.
3. QÆ∞O_≥Å∞ ѨyÖËÖÏQÆ q<åfl=Ú
4. ã≤Q∞Æ æ q_çzáÈÜÕ∞ ÖÏQÆ q<åfl=Ú
5. „áê}=ÚÃÑH· ˜ ZyiáÈÜÕ∞ ÖÏQÍ q<åfl=Ú
6. WOHõ#∞ rqOz LO_»∞@ =Å# WkÜÕ∞<å ѶŨ =Ú, Jx J<≥#∞?
5. [OѶ∂¨ Å âߢãHÎ≤ ˜ `≥Å∞QÆ∞ =∂\¡_~» å^Œx áê#∞QÆO\˜"å~°∞ KÕã#≤ J=¿ÇÏà◊# =∂@Å∞ Uq∞\˜?
1. PO„^è=Œ Ú =∂\Ï¡_H» õ áÈ=Ù@ÜÕ∞q∞. Ñ≤e¡ ZHõ¯_≥#· ''=∂º"£, =∂º"£—— J#‰õΩO_® LO@∞O^•.
2. D`«~åx HõÑʨ U ^Õâ=◊ Ú#O^≥#· LO@∞O^• ?
3. PO„^èŒ ^Õâ=◊ Ú# ѨÙ\˜#ì Ѩ‰Ω∆õ Öˇ#· #==~°`« „â◊=}=Ú#∞, PO„^è=Œ Ú# =∂@ÖÏ_»∞ K«∞O_»QÆ JÜ≥∂º ! =∞x+≤Ü∞ÿ≥ ѨÙ\˜ì
P~°∞ ã¨OII =~°‰Ωõ J~Ú# PO„^èŒ ÉÏ+¨ =∂\Ï¡_‰» Ωõ O_® LO_»∞<å.
Jx J=¿ÇÏà◊# KÕÃã#∞.
6. `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨ Q˘Ñ¨Ê^Œ#=Ú QÆ∂iÛ áê#∞QÆO\˜ "å~°∞ U q^è=Œ ÚQÆ K≥ÃÑÊ#∞.
1. =∞# ÉèÏ+¨ `Õ<Ö≥ ÁÅ∞‰õΩ `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨

100
 2. ^ÕâÉ◊ Ïè +¨ÅO^Œ∞ `≥Å∞QÆ∞ Öˇãû¨ Jx JxÑ≤OK«∞‰õΩ#fl ÉèÏ+¨,
3. áêâßÛ`«∞ºÅKÕ ''W\ÏeÜ«∞<£ PѶπ k D+¨µ—ì — Jx JxÑ≤OK«∞‰õΩ#fl ÉèÏ+¨.
4. ayay Hõey# "åºã¨=Ú#‰õΩ, LѨ<åºã¨=Ú #‰õΩ, Hõq`«fi=Ú#‰õΩ, QÍ#=Ú#‰õΩ ã¨OѨÓ~°=‚ Ú Hõey# ÉèÏ+¨.
7. POQÆÉ¡ Ïè ëê *Ï˝#O QÆ∞iOz [OѶ∂¨ Å `À J#fl =∂@Å∞ Uq∞\˜?
1. POQÆÉ¡ Ïè ëê „QÆO^è=Œ ÚÅ∞ ZxflÜ≥∂ „"åÜ«ÚK«∞<åfl~°∞.
2. POˆQÜ
¡ ∞« LѨ<åºã¨=ÚÅ∞ ZxflÜ≥∂ WK«∞ÛK«∞<åfl~°∞.
3. g∞ˆH=∂„`«=Ú POQÆÉ¡ Ïè ëê *Ï˝#=Ú =zÛ#k.
4. ÃÑ· ÉèÏ+¨ÅxflÜ«Ú Ñ¨~É° Ïè +¨ ÖË Hõ^•?
8. [OѶ∂¨ Å "åiH˜, áê#∞QÆO\˜"å~°∞ Ѩ~É° Ïè +¨ ( POQÆÉ¡ Ïè +¨) QÆ∞iOz "Õã#≤ K«∞~°HÅõ ∞ Uq∞\˜?
1. `«e¡ ãÎ̈#º=Ú#∞ ‰õÄ_® <Õ ÉèÏ+¨#∞ =∞#=Ú „`å=Ù^Œ∞"≥∂.
P ÉèÏ+¨Ö’<Õ =∞#"≥∞#fl\˜HÔ #· Hõi#î „Ñ¨Ü∞« `«fl=Ú "≥Ú#i˚# Z_»Å LѨ*Ï˝# ã¨ÇÏ≤ `«=∞QÆ∞ L`«=Î ∞ „QÆO^è=Œ Ú ~åÜ«∞QÆÅ=Ú.
2. W`«~° ÉèÏ+¨Ö’ Z#fl_»∞#∞ ~åÜ«∞ÖË=Ú.
3. Ѩ~É° Ïè ëê Ѩ^=Œ ÚÅ J~°=ú ÚÅ∞ `≥eã≤#O`« =∂„`«=Ú#
4. W`«~° ÉèÏëê Ѩi*Ï˝#O Hõey#^Œx „Éè=í ∞Ѩ_‰» Ωõ .
9. ÉèÏ+¨#∞ x~°H¡ ∆õ ºO KÕÜ∞« ‰õÄ_»^xŒ áê#∞QÆO\˜"å~°∞ K≥ÑÊ≤ # =∂@Å∞ Uq∞\˜?
1. ÉèÏ+¨ Ü«∞O^Œ∞ q∞‰õΩ x~°H¡ ∆õ ºO J~Ú#ѨC_»∞ ÉèÏ+¨Ü∞« O^Œ∞ Jaè=∂# LO_»∞<å?
2. K«kq##∞ ÉèÏ+¨ ~å^Œ#∞"å_»∞ LO_»∞<å.
3. Z=fi_»∞ "ÕÅ∞=∞_»z XHõ¯x ¿Ñ~°∞ K≥Ñʨ _»∞.
4. ÉèÏ+¨Ö’ ѨÙ\ì̃ ÉèÏ+¨<~Õ ∞° ÛH˘x ÉèÏ+¨ ~åHõ „É+¨µ_ì #·≥ „ѨÑO¨ Kåf`« ѨÙ~°∞+¨µ_≥=fi_À K«∂`«∞=Ú.
10. „â◊=∞ Ѩ_‰» Ωõ O_® ÉèÏëê *Ï˝#O ~å^Œx? áê#∞QÆO\˜"å~°∞ K≥ÑÊ≤ # =∂@Å∞ Uq∞\˜?
1. U=∂„`«O „â◊=∞ Ѩ_‰» Ωõ O_® ÉèÏëê*Ï˝#O Z@∞Å =K«∞Û#∞.
2. Hõ_∞» Ѩ٠xOѨÙ@‰õΩ <À\˜Ö’ Ѩ_#ç ^•xx #=∞Å =ÅÜ«Ú#∞ Hõ^•.
3. P =∂„`«ÑÙ¨ „â◊=∞Ü≥∞ÿ # Ѩ_=» ÅÜ«Ú# Hõ^•!
4. #∞"Õfi ѨÙãÎ̈H=õ Ú#∞ K«^=Œ #Hõ¯~°Ö^Ë ∞Œ .
5. ~ÀA H˘Hõ¯™êi áê=ÙQÆO@ MÏmKÕã∞¨ H˘x k#Ѩ„uHõ#∞ K«^∞Œ =Ù=Ú Jx K≥ÑÊ≤ <å_»∞.

101
3. =∂~°∞¯Å ["å|∞Å∞
1. [OѶ∂¨ Å âߢãÎ≤ ZHõ¯_» ѨÙ>ì̌#∞? K«kq# K«^∞Œ =ÙÅ∞ Uq∞\˜?
1. g∞‰õΩ Jã¨`º« =ÚQÍ ^ÀѨ=K«∞Û#∞? <åÜ«∞#ÖÏ~å ! Jã¨`º« =Ú HÍ^Œ∞.
2. PÜ«∞# PO„^è∞Œ _»∞ Hõ$ëê‚ f~°OÖ’ ѨÙ\˜#ì "å_»∞.
3. a.Z. a.Ü«∞Öò ѨsHõÅ∆ ∞ LfÎ~∞° _‚ ∞» J~Ú<å_»∞.
2. ^ÕÇϨ ^è•~°∞_»∞ºO QÆ∞iOz K≥ÑÊ≤ # =∂@Å∞ Uq∞\˜?
1. J^躌 ‰õΩ∆ _»∞ JѨC_»∞ XHõ¯ áê=ÙQÆO@ ¿ãѨ٠^ÕÇϨ ^è•~°∞_»ºO QÆ∞iOz =∂\Ï¡_#≥ ∞.
2. `«# LѨ<åºã¨=Ú#‰õΩ LѨãO¨ Ǩ~°=Ú K≥ÑÊ≤ . ''qÖò Z x *ˇO>ˇÖ‡ˇ <£ HõOá¶ê~ü=~ü@
¤ ∞ ã‘ÊH±—— Jx ã¨ÉÏè "åix L^ÕtÌ Oz
„ѨtflOK≥#∞.
3. PO„^è^Œ âÕ =◊ Ú Ü≥ÚHõ¯ Q˘Ñ¨Ê^Œ#=Ú QÆ∂iÛ K≥ÑÊ≤ # =∂@Å∞ Uq∞\˜?
PO„^èŒ ÉèÏ+¨Ö’ ѨO_ç`∞« Öˇ,· PO„^èŒ „QÆO^è=Œ ÚÅ∞ ~°zOz.
PO„^èŒ ÉèÏëê^ÕqH˜ J=¸Åº JÅOHÍ~°=ÚQÆ JiÊOz.
PO„^è^Œ âÕ ¿◊ ã= PK«iOz `«=∞ P`«‡ Å∞ Ѩq„`«O
KÕã∞¨ H˘x „áê}=ÚÅ∞ q_»z# „áêp<åO„^è∞Œ Å∞ ‰õÄ_® Q˘Ñ¨Ê"å~°∞.
4. „|uH˜ LO_ç# ã¨∞Y=ÚÅ∞ á⁄O^Œ=K«∞Û#∞ J#_»OÖ’ J~°Oú Uq∞\˜?
1. <åÜ«∞#ÖÏ~å „|uH˜ LO_ç# ã¨∞Y=Ú á⁄O^Œ=K«∞Û#∞. Jx Hõq K≥ÑÊ≤ <å_»∞.
2. WOHõ#∞ rqOz L#flO^Œ∞Å H˜kÜ«∂ ѶŨ =Ú WkÜ«∂ ã¨∞Y=Ú.
3. Wk =~°Hˆ ^ÕÇϨ =Ú#∞ KåeOz# "å~°∞ J^Œ$+¨=ì O`«∞Å∞!
5. J^躌 ‰õΩ∆ Å"å~°∞ ZO^Œ∞‰õΩ PO„^èŒ ÉèÏ+¨=∂\Ï¡_Ö» ^Ë xŒ ZO^Œ∞‰õΩ J=¿ÇÏà◊# KÕã<≤ å~°∞?
1. =∞# J^躌 ‰õΩ∆ Å"å~°∞ PO„^èŒ ÉèÏ+¨ =∂\Ï¡_Ö» ~Ë @
° .
2. PO„^è=Œ Ú# =∂@ÖÏ_»∞ áÈ=Ù@ Uq∞ =¸QÆ"å~°∞ H͈~.
3. #Oy #Oy =∂@ÖÏ_»∞"å~°∞H͈~.
4. "≥∞g∞‡ ÃÑÑ‘Ê J#∞"å~°∞ H͈~.
6. D`« ~åx HõÑʨ U^Õâ=◊ Ú#O^Õ# LO_»∞<å? Jx ZO^Œ∞‰õΩ Jx<å_»∞.
1. D`« ~åx HõÑʨ U ^Õâ=◊ Ú#O^≥#· LO_»∞<å.

102
 2. PO„^èŒ ^Õâ=◊ Ú #O^Œ∞ ѨÙ\˜#ì Ѩ‰Ω∆õ Öˇ#· J#=~°`« „â◊=}=Ú# PO„^è=Œ Ú# =∂@ÖÏ_»∞ K«∞O_»∞<å, JÜ≥∂º! =∞#∞+¨µ_≥#·
PO„^è^Œ âÕ =◊ Ú# ѨÙ\˜ì ÃÑiy#"å_»∞.
Hõhã¨O P~°∞ ã¨OII =~°HÔ #· `≥Å∞QÆ∞, =∂\Ï¡_∞» #∞ Hõ^•.
7. `≥Å∞QÆ∞ =∂\Ï¡_Ö» HË áõ È=Ù@ Jxfl =ºã¨#=ÚÅ HõO>Ë ^Ò~åƒùQºÆ O QÍ ^•Ñ¨iOz #^Œx, áê#∞QÆO\˜"å~°∞ ZO^Œ∞‰õΩ
Jx<å~°∞.
1. POQÆÉ¡ Ïè +¨#Éèºí ã≤Oz#O`« =∂„`«=Ú#, "å_»∞ `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨ =∂@ÖÏ_»∞‰õΩO_»∞<å.
2. Pâ◊Û~°º=Ú - Jqâ◊fiã¨hÜ«∞=Ú, Jã¨`º« =Ú. PO„^è=Œ Ú# =∂\Ï¡_‰» Ωõ O_® KÕã#≤ k. Pâ◊HΘ HÍ^Œ∞. Jx+¨`ì « - Jã¨ÇϨ º`«
Jk tÖÏ Hõ~∆ "° ∞≥ #ÿ =∂@
8. `«e¡ ÖÏO\˜ `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨ Q˘Ñ¨Ê`«#O Uq∞\˜?
1. g∞~°∞ `«e¡ Hõ_∞» ѨÙÖ’ L#flѨC_»∞ <Õ~∞° ÛH˘#∞@ "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\˜<ì å~°∞.
2. `«~`° ~« =° ÚÅ #∞O_ç =Oâß#∞ „Hõ=∞OQÍ g∞ ~°HOÎõ Ö’ ~°H"Îõ ∞≥ ÿ g∞ =∂Oã¨=Ú# =∂Oã¨"∞≥ .ÿ
g∞ `«`Ϋ fiOÖ’ <≥H· ºõ =∞Ok# PO„^èÉŒ Ïè +¨#∞ g∞iѨC_»∞ <Õ~∞° ÛH˘#∞@ "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\˜<ì å~°∞.
Láê^蕺ܫÚÅ∞ JHõ¯~° ÖˉΩõ O_» „QÆO^è=Œ ÚÅ∞ T~°Hõ K«^∞Œ =Ù.
H˘#∞K«∞ áÈÜ≥∞# Z_»e ÉèÏëê *Ï˝#O ã¨OáêkOK«∞@ ZO`« ¿ãѨÙ?
10. D „H˜Ok WzÛ# Hõq QÆ∞iOz ѨiK«Ü∞« O KÕÜ∞« O_ç?
ã¨fiÉèÏ+¨ áê~î=° Ú #∞ ~°zOz# Hõq Z=~°∞? J`«x a~°∞^Œ∞ÖËq?
1. ã¨fiÉèÏ+¨ áê~î=° Ú#∞ áê#∞QÆO\˜ ÅH©∆ ‡#~°ãO≤ ǨÏ~å=Ù QÍ~°∞ ~°zOKå~°∞.
2. gi a~°∞^Œ∞ Jaè#= HÍo^•ã¨∞ - PO„^èŒ Z_çã<¨ ,£ PO„^è• ¿+H±ûѶÜ
≤ ∞« ~ü J#∞ a~°∞^Œ∞Å∞ HõÅ=Ù.
áê#∞QÆO\˜ ~°K~« Ú`«QÍ Ñ¨iK«Ü∞« O KÕÜ∞« O_ç
áê#∞QÆO\˜ "åi HÍÅO : Hõ$+≤
1. W`«x HÍÅO - 1865 - 1940
2. ã¨O㨯 $u ѨÙ#~°∞^Œ~Ì }
° Hõ$+≤ KÕã<≤ å~°∞.
3. gi "庙êÅ∞ P~°∞ ã¨OѨÙ\ÏÅ∞QÍ Åaèã∞¨ <Î åfl~Ú.
12. "åºHͺxfl ã¨OÜ«ÚHõÎ "åHõºOQÍ =∂~°ÛO_ç. "å}˜, g} "å~Úã¨∞OÎ k - "å}˜ ã¨Ow`«O áê_»∞`«∞Ok.
"å}˜, g} "å~Úã¨∂,Î ã¨Ow`«O áê_»∞`«∞Ok.

103
*ÏfÜ«∂ʼnõΩ J~å÷Å∞, ™⁄O`«"åHͺÅ∞ ~åÜ«∞O_ç.
1. `«∞^Œ‰Ωõ KÕã#≤ Ѩx - z=~°QÍ KÕã#≤ Ѩx
2. `≥Å¡ É’=Ù@ - Pâ◊Û~°ºáÈ=Ù@
3. K≥=ÙÅ∞ zÅ∞¡Å∞ Ѩ_∞» @ - ÃÑ^ŒQÌ Í â◊ÉÏúxH˜ K≥=ÙÅ∞ ^Œ^iÌŒ Å∞¡@,
4. =∞u =∞O^ŒyOK«∞@ - |∞kú `«Q∞Æ @
æ .
5. QÆ∞O_≥ ѨQ∞Æ Å∞@ - ǨÏ$^ŒÜ∞« O =ÚHõ¯ÅQÆ∞@
6. =∞#ã¨∞ =∞O_çáÈ=Ù@ - QÆ∞O_≥ =∞O_»∞@
7. ^•Ñ¨ÙiOK«∞@ - ^ŒQ~æÆ Q° ∞Æ @
8. =∞#fl#ÅO^Œ∞@ - Q“~°=O á⁄O^Œ∞@
L^•:1. <Õ#∞ ѨsHõ∆ J~ÚáÈ~Ú# `«~∞° "å`« ''`«∞^Œ‰Ωõ KÕ¿ã Ѩx—— =∞àϧ ["å|∞. „ѨÜ∞« `åflxfl ã¨i K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï#∞.
2. =∂ áê~îâ° ßÅÖ’x q^•ºi÷H˜ Ѩ^=Œ `«~Q° uÆ Ö’ J`«ºkèHõ =∂~°∞¯Å∞ K«∂ã≤ `≥ÅÉ¡ ’~Ú<å#∞.
ã¨fiÉèÏ+¨ - áê#∞QÆO\˜
1. D „H˜Ok „Ѩâfl◊ ʼnõΩ <åÅ∞QÆ∞ ã¨=∂^è•<åÅ∞ W=fi|_ç#q ã¨~Ô #· ã¨=∂^è•#O „ÉÏÔH@∞ìÖ’ ~åÜ«∞O_ç?
1. áê#∞QÆO\˜ "åi ^Œ$+≤Öì ’ J^Œ$+ì̈ =O`«∞Å∞ ( 1 )
Z) „áêp<åO„^è∞Œ Å∞ a) P^è∞Œ xHÍO„^è∞Œ Å∞ ã≤) „â’`«Å∞ _ç) =HõÅÎ ∞
2. „|uH˜ÜÚ« O_ç# ã¨∞Y=ÚÅ∞ |_»Ü∞« =K«∞Û#∞. ( 2 )
Z) =HõÎ a) Hõq ã≤) „â’`« _ç) ^≥=· =Ú
3. áê#∞QÆO\˜ ^Œ$+≤Öì ’ PO„^è∞Œ _»∞ ѨÅ∞Hõ^QŒ xÆ =∂@ ( 3 )
Z) POQÆ=¡ Ú ~å^Œx a) PO„^è=Œ Ú =K«∞Û#q ã≤) PO„^è=Œ Ú~å^Œx _ç) Ç≤ÏOn~å^Œx
4. =∞# ÉèÏ+¨#∞ W\ÏeÜ«∞<£ PÑπ ^Œ Dãπì Jxfl J#fl"å~°∞ ( 1 )
Z) áêâßÛ`«∞ºÅ∞ a) PO„^è∞Œ Å∞ ã≤) =∞ǨχnÜ«ÚÅ∞ _ç) ÉèÏ~°fÜ«ÚÅ∞
5. J^躌 ‰õΩ∆ _»∞ =∂\Ï¡_#ç ÉèÏ+¨ ( 2 )
Z) `≥Å∞QÆ∞ÉèÏ+¨ a) POQÆÉ¡ Ïè +¨ ã≤) Ç≤ÏOnÉèÏ+¨ _ç) L~°∂ÉÌ Ïè +¨
6. `«# HÍO„^è=Œ Ú ~å^Œ#fl"å~°∞ ( 3 )
Z) [OѶ∂¨ ÅâߢãÎ≤ a) ~°K~« Ú`« ã≤) J^躌 ‰õΩ∆ _»∞ _ç) â’`«

104
 7. Ѩ~É° Ïè +¨Ö’ =∞#O KÕÜ∞« ÖËxk ( 2 )
Z) q#∞@ a) K«∂K«∞@ ã≤) ~åÜ«Ú@ _ç) "≥∞K«∞ÛH˘#∞@
8. LѨl˝ J#∞=∂@‰õΩ J~°Oú ( 2 )
Z) „ѨuÉèí a) Láêk ã≤) JѨC _ç) LQÍk
2. MÏmÅ∞ ѨÓiOK«O_ç.
1. PÜ«∞# PO„^è∞Œ _»∞ Hõ$ëê‚ f~°=Ú# ѨÙ\˜#ì "å_»∞.
2. ##∞flѨ<åºã¨ ~°OQÆ=Ú =^Œ‰Ì Ωõ nã≤H˘x áÈ~Úi.
3. „|uH˜ÜÚ« O_ç# ã¨∞Y=ÚÅ∞ |_»Ü∞« =K«∞Û.
4. =∞# J^躌 ‰õΩ∆ Å"å~°∞ `≥Å∞QÆ∞ =∂\Ï_»<Õ ÖË~@
°
5. ^Õâ◊ ÉÏ+¨ÅO^Œ∞ `≥Å∞QÆ∞ Öˇãû¨ .
6. D`«~åx HõÑʨ U ^Õâ=◊ Ú#O^≥#· Ü«ÚO_»∞<å
3. D „H˜Ok "å\˜x ~åÜ«∞O_ç.
1. ÉèÏ+¨ - qHõ$u Ѩ^OŒ ~åÜ«∞O_ç ''ÉÏ㨗—
2. q^Œº - ''q^≥—Ì —
3. X[˚ - „ѨH$õ u ~åÜ«∞O_ç.
''Láê^蕺ܫÚ_»∞——
4. á⁄`«=Î Ú - ѨÙãÎ̈H=õ Ú
13. ''ã¨Okè ¿Ñ~°∞ ~åÜ«∞O_ç——
tÖÏHõ~∆ O° - tÅ { JHõ~∆ O° ´ ã¨=~°‚ n~°… ã¨Okè
J^躌 ‰õΩ∆ _»∞ - Jk { J‰õΩ∆ _»∞ ´ Ü«∞}Ï^Õâ◊ ã¨Okè
ÉèQí Àfl`åûǨïÅ∞ - ÉèQí flÆ { L`åûǨïÅ∞ ´ QÆ∞}ã¨Okè
14. =~åºÜ«∞Ѩ^•Å∞ ~åÜ«∞O_ç.
=∂`« - `«e,¡ [#x,
14. q~å=∞ zǨflÅ∞ ~åÜ«∞O_ç.
PO„^èŒ ÉèÏ+¨Ö’ ѨO_ç`∞« Öˇ· Ü«∂O„^è„Œ QÆO^ä=Œ ÚÅ∞ ~°zOz PO„^èÉŒ Ïè +¨‰Ωõ JÅOHÍ~°"∞≥ <ÿ å~°∞.
PO„^èÉŒ Ïè +¨Ö’ ѨO_ç`∞« Öˇ,· PO„^èQŒ OÆ ^ä=Œ ÚÅ∞ ~°zOz, PO„^èŒ ÉèÏ+¨‰Ωõ JÅOHÍ~°"∞≥ <ÿ å~°∞.
15. =Ùº`«Ê`«º~°O÷ ~åÜ«∞O_ç?
Jã¨`º« =Ú - ã¨`º« =Ú HÍ#@∞=O\˜k Jã¨`º« =Ú——

105
16. ã¨Okèx q_»nÜ«∞O_ç.
=∂\Ï_»∞ - =∂@ { P_»∞ ´ =∂\Ï_»∞ ´ JHÍ~° ã¨Okè
ã¨OѨÓ~å‚~›°`« - ã¨OѨÓ~°‚ { J~°›`« - ã¨=~°‚ n~°… ã¨Okè
ÉèÏëÈKåÛù~}
° - ÉèÏ+¨ { LKåÛù~} ° ´ QÆ∞}ã¨Okè
=Oâß#∞„Hõ=∞O - =Oâ◊ {J#∞„Hõ=∞O ´ ã¨=~°‚ n~°… ã¨Okè
17. ''ã¨=∂ã¨=Ú ~åÜ«∞O_ç——
1. POQÆÉ¡ Ïè +¨ - POQÆ=¡ ∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ ÉèÏ+¨ ( ã¨OÉèÏ=# ѨÓ~°fiѨ^Œ Hõ~‡° ^è•~°Ü∞« ã¨=∂ã¨O)
2. #Å¡HÀ@ - #Å¡^#·≥ HÀ@ - qâı+} ¨ ѨÓ~°fiѨ^Œ Hõ~‡° ^è•~°Ü∞«
18. q„QÆÇϨ "åHͺxfl ã¨=∂ã¨OQÍ =∂~°ÛO_ç.
J~°›=Ú HÍxk - J#~°›O #&ò``« ∞« Ê~°∞+¨ ã¨=∂ã¨O
PO„^èÜ
Œ ∞« #∞¿Ñ~°∞QÆÅ ^ÕâO◊ - PO„^è^Œ âÕ O◊ - ã¨OÉèÏ=# ѨÓ~°fiѨ^Œ Hõ~‡° ^è•~°Ü∞« ã¨=∂ã¨O.
19. D „H˜Ok Ѩ^•Å‰õΩ xѶ∞¨ O@ Ѩ^•Å∞ ~åÜ«∞O_ç.
''Zé∞OQÆ∞@ - JHõ¯~°
f~°O - LѨl˝
=∞O^ŒyOK«∞ - Zé∞OQÆ∞@
JHõ¯~° - HõO~îÀH˜Î
HõO~îÀH˜Î - f~°O
x~°fiiÎOK«∞ - x~°fiiÎOK«∞
ã¨ÇÏ≤ `«O - =∞O^ŒyOK«∞
LѨl˝ - ã¨ÇÏ≤ `«O
20. D Ѩ^•Å‰õΩ =ºuˆ~Hõ Ѩ^•Å∞ ~åÜ«∞O_ç.
ã¨`º« =Ú - Jã¨`º« =Ú
P@OHõ=Ú - x~å@OHõ=Ú
21. „H˜Ok ''¿Ñ~å—— #∞ K«kq WzÛ# „Ѩâfl◊ ʼnõΩ ã¨=∂^è•#=Ú W=Ú‡?
[OѶ∂¨ Å âߢãÎ≤ QÍ~°∞ PO„^è∞Œ _»∞. Hõ$ëê‚f~°OÖ’ ѨÙ\˜#ì "å~°∞. ZO.Z, a.Ü«∞Öò ѨsHõÖ∆ ’ LfÎ~∞° _‚ ∞» J~Ú<å_»∞.<åºÜ«∞"åk
=$uÎx x~åѶ∂¨ @=ÚQÍ x~°O‰õΩâ◊=ÚQÍ x~°fiiÎOz<å~°∞. XHõ~ÀA# "åix PO„^èŒ ÉÏeHõ ã¨O|O^è=Œ ∞QÆ∞ XHõ ã¨É‰íè Ωõ
J^躌 Hõ`∆ « =Ç≤ÏOz<å~°∞.
1. [OѶ∂¨ ÅâߢãQÎ≤ Í~°∞ Z=~°∞? ÜÕ∞ f~°OÖ’ ѨÙ\˜<ì å~°∞ ?
2. "å~°∞ K«^∞Œ =Ù‰õΩ#fl K«^∞Œ =Ù Uq∞\˜ ?
3. "å~°∞ KÕ|\˜#ì =$uÎ Uq∞\˜?
4. U ã¨É‰íè Ωõ J^躌 Hõ`∆ « =Ç≤ÏOz<å~°∞ ?
106