Sie sind auf Seite 1von 66

CORPVS

MEDICORVM GRAECORVM
EDIDIT

ACADEMIA BEROLINENSIS ET BRANDENBVRGENSIS


CVM ACADEMIIS HAVNIENSI ATQVE LIPSIENSI

I 1,2

HIPPOCRATIS
DE AERE AQVIS LOCIS

EDIDIT ET IN LINGVAM GERMANICAM VERTIT

HANS DILLER

EDITIO ALTERA
LVCIS OPE EXPRESSA

IN AEDIBVS ACADEMIAE SCIENTIARVM


Dieser Band wurde durch die Bund-Länder-Kommission für Bildungsplanung
und Forschungsförderung im Akademienprogramm mit Mitteln des Bundes (Bundesministerium
für Bildung, Wissenschaft, Forschung und Technologie) und des Landes Berlin
(Senatsverwaltung für Wissenschaft, Forschung und Kultur) gefördert.

Die Deutsche Bibliothek - CIP-Einheitsaufnahme

Hippocrates:
Über die Umwelt / Hippokrates. Hrsg. und übers, von Hans Diller. -
2., unveränd. Aufl. - Berlin : Akad. Verl., 1999
(Corpus medico rum Graecorum ; 1,1,2)
Einheitssacht.: De aere aquis locis <dt.>
Nebensacht.: Hippocratis De aere aquis locis
ISBN 3-05-003344-4
NE: Diller, Hans [Hrsg.]; Hippokrates; Umwelt

ISSN 0070-0347

© Akademie Verlag GmbH, Berlin 1999


Der Akademie Verlag ist ein Unternehmen der R. Oldenbourg-Gruppe.

Das eingesetzte Papier ist alterungsbeständig nach DIN/ISO 9706.

Alle Rechte, insbesondere die der Übersetzung in andere Sprachen, vorbehalten. Kein Teil dieses
Buches darf ohne schriftliche Genehmigung des Verlages in irgendeiner Form - durch Photokopie,
Mikroverfilmung oder irgendein anderes Verfahren - reproduziert oder in eine von Maschinen,
insbesondere von Datenverarbeitungsmaschinen, verwendbare Sprache übertragen oder übersetzt
werden.

Druck und Bindung: Druckhaus „Thomas Müntzer", Bad Langensalza

Printed in the Federal Republic of Germany


PRAEFATIO

1. De codicibus manu scriptis

Libellus Hippocraticus Περί άέρων ύδάτων τόπων inscriptus novem


codicibus Graece scriptis traditus est. Quorum unus solus non ex aliis
exemplaribus nobis notis pendet ideoque suo iure fundamentum huius
editionis est. Dico Yaticanum graecum 276 (V)t, qui aliorum quoque V
librorum Hippocraticorum testis gravissimus est. Quem diligentissime
perscrutatus descripsit J . Ilberg, RhMus. 42, 1887, 444sqq. necnon in
editione Hippocratis Operum, quam curavit H. Kühlewein, vol. I,
1894, p. X Y s q q . Est autem codex membranaceus s. p. Chr. η. X I I
exeunte scriptus, foliorum ducentorum Septem, ubi legimus a p. 63 v
usque ad p. 67 v libellum nostrum ab exordio usque ad verba του δέ
χειμώνος ψυχρά (ρ. 28,3 huius editionis) et a verbis και λειεντερίαι και
ύδρωπες (50,16) usque ad finem. Quae hie desunt, leguntur in libro
Περί των έν κεφαλή τρωμάτων, qui in codice Vaticano ante Π. ά. 0.
τ. traditus est. Quo in libro post verba τω ελκει (vol. III, p. 260,2 edi-
tionis Littraei) duas partes libri Π. ά. ύ. τ. a verbis ότι τό παχύτατου
(46,5) usque ad ήν έλκος έγγένηται (50,16), deinde verbis primis repe-
titis paulumque mutatis a του δέ χειμώνος ψυχρού (28,3) usque ad ού-
ρέουσιν oi λιθιώντες (46,5) insertas legimus. Quam confusionem ordinis
foliis errore bibliopegae iam in codice quodam Vaticano priore mutatis
ortam esse Ilberg, Philol. 52, 1894, 422sqq. optime exposuit.
Textus libelli codice Vaticano traditus editus est a G. Gundermann,
Hippocratis De aere aquis locis (Kleine Texte für Vorlesungen und
Übungen ed. H. Lietzmann, 77, 1911. 21929). Equidem codice ipso in
Bibliotheca Vaticana et exemplo lucis ope impresso collatis Gunder-
maxmii editionem accuratissimam esse vidi. Idem rettulit in apparatu
critico lectiones a Vaticano differentes codicum Graecorum: Paris, gr.
2146, Paris, gr. 2255, Vatican. Barberin. I 5, Mutin. Est. gr. 220, Mo-
nac. gr. 71, Ven. Marc. App. CI. V 14 ( = Nanian. 248), Vatican. Pal.
gr. 192. Qui codices omnes s. X V vel X V I exarati sunt; eiusdem aetatis
est Holkham. gr. 282, cuius Gundermann in editione mentionem fecit,
lectiones autem enumerare nondum poterat. Quas supplevit K . Freu-
denmann in dissertatione Tubingensi „Beiträge zur Überlieferung der
hippokratischen Schrift TT. ά. ü. τ . " (1922); quo in libro scrutatus,

1 Cf. H. Diels, Die Handschriften der antiken Ärzte, vol. I, 1905, 4.


8 Praefatio

quid valerent lectiones codicum recentiorum, ostendit omnes seu recta


via seu per ambages e Vaticano pendere. Quod ilico apparet in-
spicientibus codd. Monacensem, Nanianum, Palatinum, Parisinum
gr. 2146, Holkhamensem, Estensem, qui et ordinem foliorum Vaticano
traditum et lectiones eius codicis receperunt. Quibus rebus denuo per-
quisitis in libro „Die Überlieferung der hippokratischen Schrift Π. ά.
ύ. τ . " (Phüol. Suppl. 23,3, 1932 [== Überl.], cf. ibid. p. 22) mihi videor
ostendisse Monacensem, Nanianum, Palatinum recta via, Paris, gr.
2146 et Holkhamensem alio quodam codice interposito e Vaticano
pendere, Estensem autem ex Holkhamensi descriptum esse.
Longius a Vaticano codd. Paris, gr. 2255 et Barb. I 5 distant. Quod
librarius Parisini partem libri TT. ά. ύ. τ. in librum Π. των έν κεφαλή
τρωμάτων transpositum π. προγνώσεως έτών inscripsit, ex ordine tex-
tus Vaticani pendere iam Ilberg luce clarius ostendit. Variae autem
lectiones, quibus Parisinus a Vaticano differt, coniecturis debentur,
quas Ianus Cornarius primum in editione librorum ΓΤ. ά. ύ. τ. et TT.
φυσών apud Hieronymum Frobenium (Basileae 1529), deinde in edi-
tione omnium Hippocratis operum (Basileae 1538) in lucem emisit.
Parisinum ipsum ex editione Cornarii anni 1538 pendere Überl., 17sqq.
ostendi
Multo amplius quam Paris. 2255 a Vaticano Barb. I 5 et variis lec-
tionibus et textus ordine differt. Qua de causa H. Kühlewein, Hermes
18, 1883, 19sq. hunc codicem e Vaticano non pendere, sed alterum
testem genuinum textus esse affirmavit, quo una cum Vaticano in
editione Hippocratica anni 1894 fundamento usus est. Cui opinioni
summo iure K. Freudenmann et J . L. Heiberg, Hermes 39, 1904,
133 sqq. repugnaverunt, qui tarnen de aetate codicis sententiis differe-
bant: Freudenmann alios viros doctos secutus eum s. XV, Heiberg
s. XVI scriptum esse censuit. Opinor autem me probavisse (Überl., 27)
Barberinum in textu disponendo Cornarii versionem Latinam Hippo-
cratis secutum et in lectionibus eligendis usum esse notis ab A. Gadal-
dino medico Veneto margini versionis Latinae Cornarii adscriptis et
in Galeno Latino editionis Iuntinae (4Venetiis 1565, Vol. II, p. 2sqq.)
impressis.
Gad. Adnotationes Gadaldini autem re vera nova subsidia ad textum libri
TT. ά. ύ. τ. constituendum afferunt. Quae priusquam in editione Iun-
tina impressae sunt, a Gadaldino volumini cuidam editionis Aldinae
(1526), alteri editionis Basileensis (1538) manu adscriptae erant, quae
postea signis SQE VIII 14 et SQT VIII 9 notata Mediolani in biblio-
theca Ambrosiana conservabantur 2 , ubi Fr. R. Dietz anno 1830 eas

ι Cf. quae scripsi in commentariolo, Nochmals: Überlieferung und Text der Schrift
von der Umwelt. Festschrift E. Kapp, 1958, 31 adn. 2.
2 Textum utriusque libri una cum adnotationibue lucis ope expressum examinavi.
Praefatio 9

notas primus vidit et contulit l . Foliorum ordinem in codice Vaticano


perturbatum Gadaldinus secundum suum exemplar correxit. Neque
tamen ordinem antiquum libelli, sed alium quendam ante ipsius tem-
pora consulto compositum praebet. Legit enim: 24,1-34,16. 54,4-8.
66,14-62,2. 54,8-56,13. 62,2-82,15. (34,17-54,3).2 Quo textus ordine
multisque lectionibus a Vaticano differentibus verisimile est Gadal-
dini exemplar non e Vaticano ipso pendere, sed e codice quodam
aetatis Byzantinae prioris, qui a traditione Vaticana non valde di-
versus in novum tamen ordinem redactus erat 3 . Ad hoc Gadaldinus
textum libelli saepe aliis fontibus, imprimis Galeni scriptis usus cor-
rexit 4 : quae, si libri, quibus usus est, nobis conservati sunt, in testi-
moniis, non in apparatu critico attuli.
Ordinem antiquum rectumque libri servatum videmus versione La- Lot.
tina, quae duobus codicibus nobis tradita est, Parisino lat. 7027, s. X,
f. 13V/32V (Lat.P) et Ambrosiano lat. G 108 Inf., s. X, f. 19*/21v (Lat. a ).
Ε quibus Lat. a tantum 24,1-28,4 φλεγματώδεας atque 42,11 ΰττό βά-
peos-58,11 τάς κεφαλάς ε(χον), Lat.P autem totum textum excepta
parte 38,2 άριστα δέ - 40,13 άνάγει δέ servavit. Quo codice nisus
E. Littri anno 1840 (editionis vol. II, p. 9, imprimis II, p. 16sq.) pri-
mus rectum ordinem libelli restituit. Kühlewein, Hermes 40, 1905,
248 sqq. editionem versionis lectionibus utriusque codicis et manus
secundae codicis Parisini allatis publici iuris fecit. Gundermann,
Lietzmanns Kleine Texte 77, 1911, codici Vaticano textum Latinum
Parisini opposuit lectionibus Ambrosiani et manus secundae Pari-
sini in apparatu critico adscriptis. Novam editionem translationis
J . Brinckmann dissertatione „Vetusta Hippocratici libri Π. ά. ύ. τ.
inscripti versio Latina ad codicum fidem recensita" (Monasterii 1922)
elaboravit eiusque sermonem Latinum perscrutatus est. Iam Kühle-
wein (1.1., 254) versionem quinto p. Chr. η. saeculo factam esse iudi-
cavit. Notandum autem est hoc testimonium codicibus Graecis tanto
antiquius Vaticano multis mendis similius esse quam lectiones Gadal-
dini et testimonia Arabo-Hebraica, de quibus paulo infra dicemus5.
Attamen istam translationem summi momenti esse constat, quippe
quae neque transcriptionem in litteras minusculas neque perturba-
tionem foliorum, quam in traditione Vaticana invenimus, passa sit.
Praeter versionem Latinam etiam Arabica 6 nobis tribus codicibus Hun.
servata est, qui sunt Aya Sofya 4838 (scriptus anno 1252), Aya Sofya
3572 (qui ex codice 4838 pendet eoque multo recentior est), Aya Sofya
3632 (qui sui iuris est). Multas gratias debeo Er. Pfafff, qui codices
1
Cf. H. Kühlewein, Hermes 18, 1883, 18.
2 α . Überl., 43 cum adn. 103. 3 Cf. Festschrift Kapp, 39sq.
< Cf. Heiberg, Hermes 39, 1904, 137. Überl., 30sq.
5 Cf. Festschrift Kapp, 36sq.
6
Ea versio nuper edita est a J. N. Mattock et Μ. C. Lyons, Cambridge 1969.
10 Praefatio

4838 et 3572 in usum meum in linguam Germanicam transtulit, et


G. Strohmaier, qui illam versionem examinavit et cum codice 3632
contulit. Facta est versio Arabica ab interprete doctissimo Ilunain
ibn Ishäq (s. IX), qui librum Π. ά. ύ. τ. in linguas Syrorum et Arabum
se transtulisse ipse testatus est 1 eodemque loco narravit virum eiusdem
familiae HubaiS ibn al-Hasan Galeni commentarium in librum Π. ά.
ύ. τ. in linguam Arabicam convertisse. Quae translatio commentarii'
anno 1299 a Salomone ben Natan Hameati in sermonem Hebraicum
conversa et a Mose Alatino medico Iudaico in linguam Latinam trans-
lata hac ipsa lingua in septima operum Galeni editione Iuntina (1600),
postea in editione operum Hippocraticorum Charterii (vol. VI, 1679,
p. 187sqq.) impressa est. Hebraicae versionis unus codex, Bodleianus
Oppenh. Add. Fol. 18, s. XV, servatus est, quem idem Fr. Pfaff in
linguam Germanicam convertit: quo in codice librum a principio usque
ad verba τοϊσι δέ πρεσβύτησιν ήκιστα (48,12) legimus. Commentarius
Galeni in versione Arabica et Hebraica ab interpretibus cum lemma-
tibus textus Hippocratici coniunctus in traditione Arabica postea rur-
sus separatus est; tamen per errorem librariorum nonnullae inter -
pretationes Galeni etiam nunc dictis Hippocratis inhaerescunt 2 .
Eodem modo Hippocratis verba cum interpretationibus Galeni con-
iuncta in versione Latina translationis Arabicae legimus. Quae versio
duodecim codicibus manu scriptis s. XII/XIV tradita primum in edi-
tione Abü Bakr ar-Razi, Opuscula medica, Venetiis 1497, f. 154 r sqq.
impressa est. K. Freudenmann in dissertatione p. 7 laudata textum
codicis antiquissimi (Londin. lat. Cotton. Galba Ε IV, s. XII/XIII)
edidit variasque lectiones ceterorum codicum, quos noverat, emisit;
ipse alio codice et textu ar-Räz! comparatis editionem criticam ver-
sionis feci (Überl., 57sqq. 83sqq.). Nuper L. Thorndike, Relations
between Byzantine and Western Science and Pseudoscience before
1350, Janus 50, 1964, 42 ostendit in codice Vindob. Bibl. Nat. 2328,
s. XIV, f. 96 v /99 r librum De aere aqua et regionibus ab Isaak Tole-
tano translatum legi, qui eum librum 'ab ydiomate Greco in Latinum'
convertisse dicitur. Postquam iam Thorndike suspicatus est exemplar
quoddam Arabicum istud opusculum anteisse, equidem codice lucis
ope expresso collato intellexi etiam codicem Vindobonensem versionem
Arabo-Latinam iam notam tradere. Isaak Toletano nominato fortasse
suspicatus sis versionem Toleti factam esse; aegre autem confidas li-
brario, qui istam translationem e Graeca lingua in Latinam factam
esse dicat, suntque alia indicia, e quibus librum in Italia meridionali
(fortasse Salerni) translatum esse conieceris (cf. Überl., 120sqq.). Ver-
1
Cf. G. Bergsträßer, Hunain ibn Ishäq, Über die syrischen und arabischen Galen-
Übersetzungen. Abhandlungen für die Kunde des Morgenlandes XVII 2, 1925, 35.
2
De Galeni commentario ex laudationibus Oribasii et ex scriptis Galeni nobis
Graeca lingua traditis supplendo cf. Überl., 155sqq. 164sqq.
Praefatio 11

sionem, ubicumque orta est, saeculo duodecimo compositam esse valde


probabile est (cf. Überl., 129sq.); antiquior igitur est quam codices
Arabici nobis conservati. Qua de causa ad textum Graecum, quo Hu-
nain usus est, constituendum et codices Arabi et translatio Latina
versionis Arabicae et codex Hebraicus commentarii Galeniani adhi-
benda sunt.

2. De memoria secundaria

Haud facile est verba Graeca istarum versionum auxilio accurate


restituere; ubi autem fieri potest, magni aestimandum est, quia hac
via nobis apparebit, quem textum Hippocratis Galenus legerit velut Gal.
Fr. Pfaff versione Arabica Galeni in Hippocratis Epidemias commen-
tariorum cum codicibus Graecis Hippocratis comparata demonstravit
codices Graecos Hippocratis nobis traditos e recensione operum Hippo-
craticorum pendere, qua Artemidorus Capito secundo p. Chr. η. sae-
culo textum ex aetate Alexandrina traditum multis locis mutaverat,
quem Galenus multo fidelius nobis servavit 2 . Qua de causa Galenus
non modo in commentariis, sed etiam multis aliis locis, quibus verba
Hippocratis attulit, gravissimus testis memoriae libri Π. ά. ύ. τ. est.
Quae ille aliique auctores ad verbum descripserunt, lectores in ordine
testimoniorum invenient, cum quibus - verbo ,,cf." inductis — locos
similes, qui non ad verbum expressi sunt, coniunxi. Ε quibus tamen
eos solos attuli, qui non modo re, sed etiam verbis aliquatenus cum
libro Π. ά. ύ. τ. congruunt. Omisi igitur dicta quaedam Aphorismorum
Hippocraticorum et libri De humoribus, quorum auctores sententias
libri ΤΙ. ά. ύ. τ. verbis valde permutatis secuti sunt 3 .
Quibus omissis antiquissimos locos similes, quibus in verbis libelli
nostri constituendis non frustra utaris, in Problematis Aristoteli ad-
scripts invenias (cf. ad 42,15-44,4. 46,18—22). Testimonia ad verbum
descripta primum in Erotiani libro των παρ' Ίπποκράτει λέξεων συνα-
γ ω γ ή leguntur, quem praecipue glossario Bacchei Tanagraei in Hippo-
cratem (circa annum a. Chr. n. ducentesimum elaborato) usum esse
verisimile est. Legimus igitur in glossario Erotiani antiquissima testi-
monia laboris, quem vir doctus quidam aetatis Alexandrinae in libro
TT. ά. ύ. τ. ut in opere Hippocratico consumpsit; quorum nonnulla
(e. g. 40,23. 58,26) ad textum constituendum multum valent. Sed
Erotianus locos non plures quam decern certe e libello affert. Sunt
quidam, quos hue referre valde incertum est; velut non credo Erotiani
Κ 22 κατεφρόνεε· κατενόει ad locum quendam revocari posse, qui in
1
Cf. Überl., 43 cum adn. 103.
2 SB Berl. 1931, 21, 560sqq.; Wien. Stud. 50, 1932, 67sqq.
3 Cf. Überl., 139sq.
12 Praefatio

lacuna magna capitis duodecimi (56,11) legebatur 1 , qua non modo


textus codicis Vaticani et versionis Latinae Arabicaeque, sed etiam
exemplar Galeni iam mutilatum erat, id quod verbis in libro "Οτι ταϊς
του σώματος κράσεσιν αί της ψυχής δυνάμεις Ιπονται allatis (Galeni
Scr. min., vol. I I , ed. I.Müller, 1891, p. 59,2) demonstratur. Quae
lacuna - rebus, non verbis - ex Aristotele (HA 606 b 18sqq., GA
746 b 7sqq.) suppleri potest 2 . Concludere igitur possumus Aristotelem
librum Π. ά. 0. τ . hoc loco nondum mutilatum legisse; quae mutilatio
quando acciderit, nescimus.
Titulus libri ab Erotiano scribitur it. τ ό π ω ν καΐ ώρων sive π . ωρών
και τόπων, in codice Vaticano et in versione Latina π . άέρων υδάτων
τ ό π ω ν sive π . άέρων τ ό π ω ν (και) υδάτων, a quibus Galeni (Π. τ ω ν
Ιδίων βιβλίων 6 = Scr. min., vol. I I , p. 112,25sq.) π . τ ό π ω ν άέρων
υδάτων non valde differt 3 . Erotiani titulum antiquiorem esse quam
inscriptionem in codicibus servatam pro certo affirmari non potest' 1 .
I t a q u e non habemus, quod a codicum traditione discedamus.

3. De editionibus impressis

Editionum hoc loco earum t a n t u m mentionem faciam, quae novis


testibus ad t e x t u m constituendum adhibitis vel in ordine libri reficiendo
maximi momenti e r a n t ; ceteras lectores in indice praefationi adiuncto
invenient. Antiquissima editio Graeca operum Hippocratis, quae vulgo
Aldina nominatur (Venetiis 1526), codice Holkhamensi gr. 282 (H)
exemplari usa esse videtur 5 . Paulo post I a n u s Cornarius in editione
libelli TT. ά. ύ. τ. (Basileae 1529) necnon in editione librorum omnium
Hippocratis (ibidem 1538) multis et bonis coniecturis ad t e x t u m corri-
gendum prolatis primus ex versione Arabo-Latina, quae in Opusculis
medici Abü Bakr ar-Räzi impressa erat, ordinem libelli nostri t u r b a t u m
et cum libro TT. τ ω ν έν κεφαλή τρωμάτων contaminatum perspexit et
t o t u m fere restituit 6 . Posteriorum imprimis mentione digna est editio
libelli, q u a m Adamantius Koraes Parisiis anno 1800 publici iuris fecit.
Qui vir doctus novis testimoniis in t e x t u constituendo usus non est;
multas autem coniecturas contulit, quae hodie quoque p r o b a n t u r et
saepissime novis testibus adhibitis confirmatae sunt. Parisino latino
1
Cf. quae Überl., 147 sq. scripsi contra coniecturas, quas ad hanc rem protulerunt
J. Ilberg, Abh. d. sächs. Gesellsch. d. Wiss., phil.-hist. Kl. 1894, 108sqq.; E. Nach-
manson, Erotianstudien 1917, 320; Heiberg ad 1. (CMG 1 1, 1927, p. 68, 9).
2 Cf. H. Schöne, RhMus. 73, 1918, 145; M. Pohlenz, NGG 1937, 70.
3
Cf. quae in apparatu critico ad p. 24,1 sq. attuli.
4 Cf. Überl., 184sq.
5 Cf. Überl., 11.
6
Cf. Überl., 15sq. 24sq. et qua« supra p. 8 de Cornario auctore ordinis in cod.
Barb. I 5 adhibiti dixi.
Praefatio 13

primus Ε. Littre (CEuvres completes d'Hippocrate, vol. II, Paris 1840,


p. 12sqq.) usus ordinem libri perfecte restituit (cf. supra p. 9); varias
autem lectiones translationis in textu constituendo nondum constanter
adhibuit. Quo in opere nisus est codicibus Graecis Paris. 2146 et 2255.
Vaticanum gr. 276 Ch. Daremberg, qui Littraeum in Hippocrate eden-
do adiuvit, vol. X, p. LIXsq. editionis descripsit; neque tarnen editor
hunc codicem fundamentum libri edendi esse agnovit. Quod primus
fecit H.Kühlewein, Hippocratis opera, vol.1,1894, p. 33sqq. Iohannem
Ilberg secutus (cf. supra p. 7). Praeterea Kühlewein in editione Bar-
berinum I 5 et notas Gadaldini margini librorum SQE V I I I 1 4 et
SQT V I I I 9 adscriptas adhibuit, non autem translationem Latinam
antiquam. Qua primus J . L. Heiberg, CMG 1 1, 1927, p. 56 sqq. usus
Paris, lat. 7027 solum adhibuit neque Ambrosiano adiuncto textum
versionis quam optime restituere conatus neque versione Arabica nisus.
Celari non potest Heibergii editionem libro Π. ά. 0. τ. non tanto usui
fuisse, quantum ex opera viri docti iam antea in eo posita multi
speraverant.

4. De dialecto libri

De dialecto librorum Hippocraticorum H. Kühlewein in praefatione


editionis, vol.1, p. LXVsqq. plenissime et diligentissime disseruit;
addenda sunt, quae E. Schwyzer in editione libri Π. σαρκών, ed.
Κ. Deichgräber, Berlin 1935, 62sqq., et A. Eüst in dissertatione
„Monographie der Sprache des hippokratischen Traktats Π. ά. ύ. τ . "
(Freiburg/Schweiz 1952) scripserunt. Equidem in editione huius libri
operam dedi, ut dialectum traditionis Graecae (i. e. codicis Vaticani)
quam optime servarem. Locorum, quibus id fieri non poterat, con-
spectus hic sequitur.

a) De rationibus scribendi
Vocalis verbum concludens ante vocalem verbi sequentis in codice
Vaticano rarissime eliditur, id quod saepius legimus in praepositio-
nibus από, έπί, ύττό (tarnen formam Cnrr' elisione adhibita ter tantum
legimus, septies ύττό hiatu admisso, id quod in textum recepi). Etiam
in δέ (5') et ούδέ (ούδ') scribendis Vaticanum sibi non constantem
secutus sum. Ante vocem αν vocales extremae vocis δέ (42,18. 48,17.
64,15) aliarumque (26,16. 78,23) semper eliduntur; qua de causa 44,20
δέ άν ab usu discrepantia in δ' άν correxi. Nunquam autem τε, ούτε,
μήτε vocali extrema carent; itaque verba emendata 74,6 τε εωσι
scripsi. Cum in contextu ceterorum verborum elisionem non inve-
niamus, 24,8 Kühleweinium secutus έπιχώρια έόντα et loco a Zwingero
correcto 78,12 ταύτά έστι pro ταϋτ' έστι (V) scripsi.
14 Praefatio

Psilosis iam in editionibus antecedentibus his locis coniectura emen-


datis constituta est: 26,14 κατότι (Heiberg), 40,4 κατότι (Koraes),
70,22 dir' δτων (Heiberg). Quibus exemplis nisus etiam 62,7 άπ' δτων
pro αφ' δτων (V) scribendum praetulerim l .
-v paragogicum in V semper fere scribitur, necnon in fine sententiae 2 ;
qua de causa illud signum duobus locis, quibus deest (74,7.19), ad-
didi.
Etiam crasin plerisque locis legimus; quam contra Vaticanum scripsi
32.19 τάλλα 3 . 42,5. 11 τωύτό. 58,24. 76,17 ωύτός. 64,22 Zwingeri
emendationem secutus έωυτοϊσιν pro αύτοισιν, 78,6 cum Littraeo et
Kühleweinio έωυτών pro αυτών scripsi.

b) De nominibus

-η ionicum pro -a Vaticani his locis restitui oportet: 36,27 στυτττηρίη.


42.20 άλέην. 54,21 νοτίη. 56,14 δεξιή. 56,16 Άσίης. 68,9 άλέη. 74,1
άσ3ενείης. Ad 54,13 κρήσις pro κρασις scribendum cf. app. criticum.
Contra 82,7 τρηχεια pro τρηχείη restituendum est (cf. Kühlewein,
vol. I, p. LXXXVI).
Genitivi pluralis terminationem ionicam -έων pro -ών scripsi: 54,13.
56,14 άνατολέων. 62,17 δεσττοτέων. Sed post -ι- -ών conservari oportet:
26,8. 48,4 κοιλιών. 74,22 αμαρτιών. 74,28 ποδαγριών, neque tolerari
potest 30,16 ρινέων. 70,6 χειρέων (cf. Kühlewein, vol. I, p. LXXIX).
Easdem leges secutus dativi pluralis terminationes ionicas restitui,
ubi V eas neglexit 4 : a) mascul. neutr. -οισι(ν) pro -ois 32,3.22.23. 44,
15. 46,9. 48,4.19. 50,19.20. 52,4.10. 54,19. 56,12. 58,1.4.7. 60,6. 64,8.
13.17.23. 66,6.11.13.21.22. 68,11.20. 70,8. 72,19. 74,15.16.19.24.25.26.
80,6. 82,5. b) fem. -τ)σι(ν) pro -ais: 32,22.23. 66,10. 74,29. 76,16.
80,8.
48,20. 50,1 κατάρρους e καταρρόους V traditis correxi, quia litte-
ram -o- cum diphthongo -ou- contrahi verisimile est, velut κατάρροι
28,19 codice V quoque scriptum est. Non mutavi διττλόον 48,2 et
άπλα - δίπλα - τριπλά 66,7.
Pro -η terminationis neutrius pluralis tradito scripsi -εα 32,14 εϋ-
ώδεα. 36,12 μανιώδεα. 48,17 νοσώδεα. 56,21 δρεα. 60,14. 76,14 μεγέ-
·9εα. 76,8 3άλπεα. 80,10. 82,10 ήθεα necnon -εο- pro -ου- genitivi
singularis 54,21 ψύχεοξ.
Memoria vix dignum est δυνάμηας 24,9 et πόλη as 34,2 in δυνάμιας
et πόλιας mutata esse.

ι Cf. Α. Rüst, 1.1., 27 adn. 1.


2
Cf. quae de hac re E. Schwyzer in Π. σαρκών, ed. Deichgräber, 65 scripsit.
3
De accentu cf. E. Schwyzer, Griech. Grammatik, vol. I, 1939, p. 401.
4
Cf. Kühlewein, vol. I, p. L X X I X sqq.; Schwyzer in TT. σαρκών, ed. Deichgräber,
73; Rüst, 52 sqq.
Praefatio 15

Adiectivorum in -ύς vel -ής exeuntium accusativos pluralis -έας, non


-els scripsi: 56,5 εύτραφέας. 80,10 αύ3άδεας. 82,9 δασέας, nomina-
tivos -έες, non -εις: 46,15 εύρεες. 70,24 άσ$ενέες. Post litteram -ι- syl-
labam contractam -sis intactam reliqui: 72,12 Άναριεΐς. 74,2 υγιείς.
Formas comparativi exeuntes et non contractas (-ονες, -ονας, -ova:
52,19. 54,10bis. 58,7. 64,6. 76,15) et contractas (-ous, -ω: 30,5.
32,19.20.22. 38,17. 82,12) in codice V legimus: non mutavi.
In pronominibus invenimus persaepe formas generis masculini et
neutrius τουτέου (αϋτέου, τοιουτέου), -έων, -έοισ(ι), quas semper in
τούτου etc. immutavi. -έων scripsi in genitivis pluralis generis feminini:
24,6 έωυτέων ci. Zwinger. 58,7 αύτέων V. Contracta σφών 58,7 et
σφας 72,21 (V) non mutavi.
Semper fere initio pronominum et adverbiorum syllabam όκ-
legimus, at όπ- 42,20. 62,14 (όπως una cum όκως!), ubi όκ- restitui.

c) De verbis
In verbis contractis scribendis -εε(ι)- semper in -ει- mutavi, exceptis
monosyllabis ττνέειν et ρέειν, quae in codice V semper distrahuntur
praeter 34,1, ubi παραρρέει pro παραρρεϊ scripsi.
Verbi κεϊμαι eiusque compositorum formam κέονται V scribit 28,24.
32,7.10. 50,10, κείνται 32,25. 34,12. 50,12, quod in κέονται mutavi.
Alia quae in verbis in -έω exeuntibus contra scripturam codicis V
mutavi, haec sunt: -ευ- pro -εο- 26,7. 52,11. 56,20. 58,13; -ευ- pro
-ου- 26,16. 76,21. 78,2.13. 80,16; -ευ- pro -εου- 28,20. 40,11. 46,5.
64,15.18. 72,8.14. 74,4. 80,5. Viginti tribus locis iam librarius codicis
ipse -ευ- scripserat; quod 54,15 scripsit έτπκρατέον, non mutavi.
Secundum ήλιωθέωσι Vaticani (28,20) e καυδώσιν (70,10) καυ9έωσιν
correxi.
Formas verbi χρήσθαι his locis correxi: 38,18 χρέεσθαι V: χρήσθαι
(sic recte V 74,6); 50,10. 78,19 χρώνται V: χρέονται (recte V 24,15.
44,8. 50,12. 56,3. 60,5. 70,16); 60,17 χροώμενοι V. 68,11 χρεόμεναι V:
χρεώμενοι.
74,19 Littraeum et Kühleweinium secutus άττοδιδόασιν scripsi, ubi
Heiberg (ut saepius) codice V nisus άποδιδοΰσι praetulit.
Vaticanum secutus semper formam coniunctivi singularis ή scripsi;
contra Vaticanum pluralem ώσι 74,6 in εωσι, participii formas ab
όν- incipientes in έόν- mutavi 30,23. 48,5. 58,1. 62,9.18. 74,20. 82,13.

d) Varia
άεί in Vaticano decies (36,1. 44,12bis. 62,9. 68,2.5.12. 70,24. 72,19.
76,1), αίεί quater (34,22. 38,19. 42,3. 76,22) scriptum invenimus. άεί
passim scripsi.
16 Praefatio

βόρειος in textu vetusto libri quinquies (34,11.46,23.48,14.50,22.52,2,


ad hoc in textu interpolate) 52,12), βόρεος bis (38,17. 50,5) legimus.
Hie quoque formam saepius confirmatam praetuli.
Multo difficilius diiudicari potest, utrum γίγνομαι an γίνομαι prae-
ferendum sit. Legimus enim sexaginta duas formas verbi (έπι-, £γ~)
γίγνεσθαι, undetriginta verbi (έττι-, έγ-)γίυεα3αι. Cum t o t testimonia
utriusque formae inveniamus, neque formam 'atticam' 'ionicae' neque
minorem numerum exemplorum maiori praeferre volui. Qua de causa
verbum omnibus locis eo modo scripsi, quem in codice Vaticano
repperi. Eundem testem secutus 26,16 προγινώσκων, 46,17 autem δια-
ytyvcooKOi scripsi.
54,5 A. Rüst, 16, e λέξαι (V) δέξαι, non δεϊξαι recte mihi restituisse
videtur.
Ante vocalem septies eis, sexies ές legitur, quod his locis in είς mutavi
(26,20. 36,10. 42,19. 48,13. 66,14. 78,20). Cum autem ante consonantem
vicies quinquies is, semel eis inveniamus, pro ista forma ές scripsi
(40,22).
fjv in Vaticano vicies bis, nusquam nisi 74,3 έάν legimus, quod
non cunctatus in ή ν mutavi.
Adiectivum μαλακός et nomina inde derivata sexies μαλα- scripta
invenies (24,16. 32,15. 38,22. 70,8.22. 72,6). Itaque unicum μαλθακή
82,1 in μαλακή correxi.
μετόπωρον adiectivumque inde derivatum 34,13. 50,18. 52,21 falso
με3- scripta sunt. Correxi secundum editores priores.
44,26. 54,10 comparativum μείζον, non μέζον scriptum videmus,
quam formam non mutavi. Recte Vaticanus scripsit πλέον 78,18,
πλεονάκις 74,7, πλείονες sive πλείους 30,5. 52,19. 58,7. 76,15. Scrip-
tura vix recta πλεΐον uno loco 46,15 legitur, quem deleri oportere
verisimile est.
Verbum μίγνυμι eiusque composita necnon substantivum μϊξις om-
nibus locis hoc modo, nusquam μείγνυμι, μεΐξις scribitur. Scriptura
Vaticani sine dubio retinenda est.
32,4. 44,26 μικρά sive μικρόν scripta videmus, nusquam autem scrip-
tura in aliis libris Hippocratis usitata σμικρ- legitur (cf. Kühlewein,
vol. I, p. CXVII).
74,16 in Vaticano μούνοισι legitur. Pariter μοϋνον 8,13 cum edito-
ribus prioribus et 58,20 scribendum puto, ubi F. Jacoby earn vocem
secundum versionem Latinam addidit.
ξυν-, quod in vocibus compositis tantum invenitur, tricies hoc modo,
decies συν- scribitur: 26,20. 40,25bis. 44,23bis.25.26. 46,6.10 (ubi
συναυαίνει cum ξυνκαίει coniunctum legimus!) 50,7. 64,14. 76,11. 82,12.
His quoque locis ξυν- praetuli.
ούθέν sive μη3έν iam ab editoribus antecedentibus in ουδέν sive
μηδέν mutatum est (24,5. 54,6).
Praefatio 17

ούτως quindecies ante vocalem legitur, ubi nihil corrigendum est.


Ante consonantem sexies (32,20. 38,5.42,10.46,6.22.58,2) ούτω, quater
in codice Vaticano sive in lectione a Gadaldino emendata ούτως legimus
(24,10. 32,7. 38,24. 58,18), quibus locis ούτω scripsi.
Quater in codice Vaticano πνεύμων sive περιπνευμονίη scripta in-
venimus, nusquam πλεύμων sive περιττλευμονίη. Vaticani rationem
scribendi non mutavi.
πολύς tredecies in Vaticano legimus, bis (34,10. 68,4) πουλύ, quam
lectionem 'hyperionicam' correxi.
τάμνειν sive Ιττιτάμνειν 72,22. 74,3.5 scripta videmus. Quam rationem
secutus cum Littraeo et Kühleweinio 52,18 τέμνει ν in τάμνειν mutavi.
In libello ad lucem proferendo opera et consilio me adiuverunt
J. Kollesch et D. Nickel, quibus maximas gratias ago.
Chilonii

m. Ianuario a. MCMLXX H. Diller

2 Diller, Hippokrates
CONSPECTVS EDITIONVM ET TRANSLATIONYM

1. E d i t i o n e s 1

Omnia opera Hippocratis. Venetiis in aedibus Aldi et Andreae Asulani 1526


(f. 32Γ—35Γ. 1941—196r).
Hippocratis Coi De aere aquis et locis libellus. Eiusdem de flatibus. Graece et Latine,
Iano Cornario interprete cum eiusdem Cornarii annotationibus. Basileae in
officina Frobeniana 1529. 21542.
Hippocratis Coi libri omnes, Proben, Basileae 1538 (ed. Ianus Cornarius) (p. 75—81.
451-456).
Hippocratis viginti duo commentarii Theodori Zwingeri studio et conatu. Basileae
1579 (p. 239-258).
Hippocratis Coi opera quae existunt. Graece et Latine ed. Hieronymus Mercurialis.
Venetiis 1588 (vol. I p. 16-36).
Magni Hippocratis opera omnia quae exstant ed. Anutius Foesius. Francofurti 1595
(vol. I p. 280-295).
Magni Hippocratis Coi opera omnia Graece et Latine ed. loan. Anton, van der
Linden. Lugduni-Batavorum 1665 (vol. I p. 327—362).
Hippocratis Coi et Claudii Galeni opera ed. Renatus Charterius. Parisiis 1679 (vol.
VI p. 187-212).
TTepl άέρων ύδάτων τόπων. Traiti d'Hippocrate des Airs, des Eaux et des Lieux,
2 vol., Paris 1800 (edidit, transtulit, commentario enarravit Adamantius Ko-
raes).
Magni Hippocratis opera omnia ed. C. G. Kühn. Lipsiae 1825 (vol. I p. 523—568).
CEuvres d'Hippocrate par E. Littr6. Paris 1839-1861 (vol. II, 1840, p. 1-93).
'Ιπποκράτους περί άέρων ύδάτων τόπων. Griechisch verbesserte Urschrift. Deutsche
Übersetzung. Erklärende kritische Anmerkungen. Vollständiges griechisch-
deutsches Wörterbuch. Bearb. von Dr. Joseph Ruder. Sulzbach 1848.
Hippocratis et aliorum medicorum veterum reliquiae ed. F. Ζ. Ermerins. Traiecti
ad Rhenum 1859-64 (vol. I, 1859, p. 239-283).
Hippocrates. Cura Caroli H. Th. Reinhold. Vol. I / I I . Athenis 1865/66 (vol. I
p. 57-86).
Hippocratis quae feruntur opera omnia ed. Η. Kühlewein. Vol. I / I I . Lipsiae 1894/95
(vol. I p. 31-71).
U. v. Wilamowitz-Moellendorff, Griechisches Lesebuch 1902. I 2, p. 199—207 (textus
selectus), I I 2, p. 134—137 (commentarius).
Hippocratis de aere aquis locis. Mit der alten lateinischen Übersetzung hrsg. von
G. Gundermann. Bonn 1911.
Hippocratis opera ed. J . L. Heiberg. Corpus Medicorum Graecorum I 1. Lipsiae et
Berolini 1927 (p. 56-78).

1
Mentionem feci earum editionum, quae in libro π . ά. ü. τ. recensendo mihi usui
erant. Editiones libelli ab anno 1529 usque ad annum 1911 in lucem prolatas
enumeravit G. Hellmann, Beiträge zur Geschichte der Meteorologie I I I , Berlin
1922, p. 6 - 8 .
Conspectus editionum et librorum 19

Hippocrates, with an English Translation by W. H. S. Jones (Loeb Classical Library).


London-Cambridge/Mass. 1923. 51962 (vol. I p. 66-137).
ΊττΓΓΟκράτουζ ττερί ωρών καΐ τόπων ed. Κ. Mitropoulos. Athenis (sine anno).
Ippocrate, Dell' Arie, Delle Aeque, Dei Luoghi. II Giuramento. La Legge. A cura
di Linda Untersteiner Candia. Firenze 1957.

2. Translationes
a) Latinae
Abü Bakr ar-Räzi, Opera medica. Venetiis 1497. (Ex lingua Araba, f. 154r sqq.
liber de aere aqua et regionibus).
Hippocratis Coi octoginta volumina . . . per M. Fabium Calvum Latinitate donata.
Bomae 1525. ^Basileae 1526.
Hippocratis Coi Opera quae exstant omnia Iano Cornario interprete. Venetiis 1545.
Basileae 1546.
b) Germanicae
Hippokrates, Sämmtliche Werke. Übersetzt von R. Fuchs. München 1895, vol. I
376sqq.
Die Werke des Hippokrates. Übersetzt von R. Kapferer. Stuttgart 1933—1940. vol.
VI, 5 sqq.
Hippokrates, Fünf auserlesene Schriften. Übersetzt von W. Capelle. Zürich 1955,
85sqq., Frankfurt a. M./Hamburg 1959.
Hippokrates, Schriften, Die Anfänge der abendländischen Medizin. Übersetzt von
H. Diller, Reinbek 1962, 99sqq. (qua translatione paucis mutatis in hoc quoque
libro usus sum.)
c) Translatio Itala
Ippocrate, Opere, a cura di Mario Vegetti. Torino 1965. (Versio Itala adnotationibus
explicata; ΤΓ. ά. ύ. τ. 163 sqq.)

DELECTVS LIBRORVM ET COMMENTATIONVM


AD Π. Α. Υ. T. SPECTANTIVM
A. B e c c a r i a , I codici di medicina del periodo presalernitano. Roma 1956.
G. B e r g s t r ä ß e r , Hunain ibn Ishäq, Über die syrischen und arabischen Galen-
Übersetzungen. Abh. f. die Kunde des Morgenlandes XVII 2, 1925.
J . B r i n c k m a n n , Vetusta Hippocratici libri ττ. ά. ύ. τ. inscripti versio Latina ad
codicum fidem recensita. Diss. Monac. 1922.
L. C a s t i g l i o n i , rec. Diller, Überl. Athenaeum N. S. 10, 1932, 203-206.
G. C. C o b e t , Miscellanea Philologica et Critica. Mnemosyne I 9, 1860, 68—86.
H. Diele, Die Handschriften der antiken Ärzte. I, Berlin 1905.
Η. D i l l e r , Die Überlieferung der hippokratischen Schrift π. ά. ύ. τ. Philol. Suppl.
23, 3, Leipzig 1932.
—, Wanderarzt und Aitiologe. Studien zur hippokratischen Schrift ττ. ά. ύ. τ. Philol.
Suppl. 26, 3, Leipzig 1934.
—, Nochmals: Überlieferung und Text der Schrift von der Umwelt. Festschrift
E. Kapp, Hamburg 1958, 31-H19.
L. E d e l s t e i n , Περί άέρων und die Sammlung der hippokratischen Schriften.
Problemata 4, Berlin 1931.

20 Conspectus editionum et librorum

Κ. F r e u d e n m a n n , Beiträge zur Überlieferung der hippokratischen Abhandlung


π . ά. ύ. τ. Diss. Tübingen 1922.
Η. F r i s k , Ταλαίπωρο ν eller άταλαίπωρον? Eranos 29, 1931, 90sq.
Th. G o m p e r z , Die Apologie der Heilkunst. Leipzig 1910.
B. A. v a n G r o n i n g e n , Quelques exemples d'adverbes ou de locutions adverbiales
employees comme adjectifs. Mnemosyne I I I 13, 1947, 235.
Ch. H. H a s k i n s , Studies in the History of Medical Science. Cambridge 1924.
J . L. H e i b e r g , Die handschriftliche Grundlage der Schrift π . ά. ύ. τ. Hermes 39,
1904, 133-145.
Η. H e r i n g a , Observationes Criticae. 1749.
J . I l b e r g , Zur Überlieferung des hippokratischen Corpus. RhMus. 42,1887, 436sqq.
—, Zur Überlieferungsgeschichte des Hippokrates. Philologus 52, 1894, 422sqq.
F. J a c o b y , Zu Hippokrates' ττ. ά. ϋ. τ. Hermes 46, 1911, 518—567.
Η. K ü h l e w e i n , Zu dem Texte und den Handschriften der hippokratischen Ab-
handlung über Wasser, Luft und Orte. Hermes 18, 1883, 17—27.
—, Die Schrift π . ά. ύ. τ. in der Übersetzung des cod. Paris. 7027. Hermes 40,
1905, 248-274.
L. L e c l e r c , Histoire de la mödecine arabe vol. I/II. Paris 1876 (cf. imprimis vol. I
139sqq. de Hunain ibn Ishäq, vol. I I 389sqq. de Gerardo Cremonensi).
E. L e s k y , Zur Lithiasis-Beschreibung in ττ. ά. ύ. τ. Wien. Stud. 63, 1948, 69sqq.
Κ. M e r z , Forschungen über die Anfänge der Ethnographie bei den Griechen. Diss.
Zürich 1923.
J . S. M o r r i s o n , Airs, Waters, Places 16. Class. Rev. 70 (Ν. S. 6), 1956, 102sqq.
Ε. N a c h m a n s o n , Erotianstudien. Upsala-Leipzig 1917, 318sqq.
M. N i e d e r m a n n , Notes critiques sur la version latine du ττ. ά. 0. τ. Revue de
Philologie 31, 1907, 221 sqq.
M. P o h l e n z , Hippokratesstudien. NGG 1937, 67-101.
O. R e g e n b o g e n , Symbola Hippocratea. Diss. Berol. 1914.
A. R ü s t , Monographie der Sprache des hippokratischen Traktats ττ. &. 0. τ. Diss.
Freiburg/Schweiz 1952.
Ε. S c h n e i d e r , Quaestionum Hippocratearum specimen. Diss. Bonn 1885.
Η. S c h ö n e , Bruchstücke einer neuen Hippokrates-Vita. RhMus. 58, 1903, 56sqq.
Verschiedenes. RhMus. 73, 1920-1924, 144sq.
L. T h o r n d i k e , Relatione between Byzantine and Western Science and Pseudo-
science. Janus 50, 1964, lsqq. (cf. imprimis 42).
W. J . V e r d e n i u s , Notes on Hippocrates Airs Waters Places. Mnemos. IV 8, 1955,
14 sqq.
Ε. W e n k e b a c h , Die handschriftliche Überlieferung und die erste Druckausgabe
der Kommentare Galens zu den Epidemien des Hippokrates. Abh. Berl. Akad.,
philos.-hist. Kl. 1928, 9.
J . W e n z , Quaestiones grammaticae ad vetustam translationem libri Hippocratis,
qui inscribitur π . ά. ύ. τ., pertinentes. Diss. Marp. Chattorum 1935.
U. v. W i l a m o w i t z - M o e l l e n d o r f f , Die hippokratische Schrift π . d. ύ. τ. SB Berl.
Akad. 1901, 1.
F. W ü s t e n f e l d , Die Übersetzungen arabischer Werke in das Lateinische. Abh.
Gött. Ges. d. Wiss. 1877, 56sqq.
ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ
ΠΕΡΙ ΑΕΡΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΤΟΠΩΝ

HIPPOKRATES
ÜBER DIE UMWELT
CONSPECTVS SIGLORVM

V Vaticanus Graecus 276 s. XII.


Barb. Vaticanus Barberinus I 5 s. XVI.
Gad. adnotationes Gadaldini in editionibus Hippocratis
Aldina Ambros. SQE VIII14 (Gad.^·) et Basileensi
Ambros. SQT VIII 9 (Gad.Ba9·).
Lat. translatio vetusta Latina in codd. Paris. Lat. 7027
s. X (Lat.P) et Ambros. Lat. G 108 Inf. s. X (Lat.»).
Hun. translatio Arabica in codd. Aya Sofya 4838 (Hun.x),
Aya Sofya 3572 (flam.*), Aya Sofya 3632 (Hun.z),
collata cum translatione Latina recentiore s. XII
(]Jun.Lat·).
Gal. commentarius Galeni restitutus ex cod. Bodl. Oppenh.
Add. Fol. 18 s. XV.
Gal. Scr. min. Galeni Scripta minora, vol. I - I I I , edd. J . Marquardt-
I. Müller-G. Helmreich. Lipsiae 1884-1893.
Gal. CMG Galeni Commentaria In Hippocratis Epidemias, edd.
Ε. Wenkebach-Fr. Pfaff, CMG V 10, 1; 2, 1; 2, 2.
Lipsiae et Berolini 1934-1940.
Gal. . . . K. Galeni Opera omnia, ed. C. G. Kühn. Lipsiae 1821 —
1833.
Aid. editio Aldina 1526.
Corn.1 editio Cornarii 1529.
Corn.2 editio Cornarii 1538.
L. editio Littraei 1840.
Aet. Aetii Amideni Libri medicinales I-IV. V-VIII, ed.
A. Olivieri CMG VIII 1. 2. Lipsiae et Berolini 1935.
Berolini 1950.
Aristot. Aristotelis Problemata physica, edd. Ruelle-Rnoel-
linger-Klek. Lipsiae 1922.
Athen. Athenaei Dipnosophistae, ed. G. Kaibel. Berolini
1887/1890.
Erotian. Erotiani Vocum Hippocraticarum collectio, ed.
E. Nachmanson. Upsaliae 1918.
Gell. Α. Geliii Noctes Atticae, ed. C. Hosius. Lipsiae 1903.
Macrob. Macrobii Saturnalia, ed. J. Willis. Lipsiae 1963.
Conspectus siglorum 23

Oribas. Oribasii Coll. med. rel., ed. J. Raeder CMG VI 1, 1.2;


2, i. 2. Lipsiae et Berolini 1928-1933. Synopsis ad
Eustathium. Libri ad Eunapium, ed. J. Raeder
CMG VI 3. Lipsiae et Berolini 1926.
Porph. Porphyrii Quaestiones Homericae ad Iliadem perti-
nentes, ed. H. Schräder. Lipsiae 1880.
Ruf. Rufi Ephesii Quaestiones medicinales, ed., in linguam
Germanicam vertit, commentatus est H. Gärtner
CMG Suppl. IV. Berolini 1962.
ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ
ΠΕΡΙ ΑΕΡΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΤΟΠΩΝ

II12 L. 2 1. Μητρική ν όστις βούλεται όρ3ώς ζητεΐν, τάδε χρή ποιεΐν· πρώτον
μέν έν3υμεϊσ3αι τάς ώρας του ετεος, ότι δύναται άπεργάζεσ3αι Ικάστη ·
ού γάρ έοίκασιν άλλήλησιν ούδέν, άλλά πολύ διαφέρουσιν αύται τε 5
3 έωυτέων και έν τήσι μεταβολήσιν· επειτα δέ τά πνεύματα τά 3ερμά τε
και τά ψυχρά, μάλιστα μέν τά κοινά πδσιν άνβρώποισιν, επειτα δέ και
4 τά έν έκάστη χώρη έπιχώρια έόντα. δει δέ καί των υδάτων έν3υμεϊσ3αι
τάς δυνάμιας· ώσπερ γάρ έν τω στόματι διαφέρουσι και έν τ φ στα3μω,
5 ούτω και ή δύναμις διαφέρει πολύ έκάστου. ώστε ές πάλιν έπειδάν άφίκη- ίο
ταί τις, ής άπειρος έστι, διαφροντίσαι χρή τήν 3έσιν αύτής, δκως κείται
και πρός τά πνεύματα καΐ πρός τάς άνατολάς του ήλίου· ού γάρ τωύτό
δύναται, ήτις πρός βορέην κείται καΐ ήτις πρός νότον ούδ' ήτις πρός
6 ήλιον άνίσχοντα ούδ' ήτις πρός δύνοντα. ταϋτα δέ χρή έν3υμεϊσ·9αι ώς
κάλλιστα, και των ύδάτων πέρι ώς έχουσι, [και] πότερον έλώδεσι χρέ- is
ονται και μαλακοΐσιν ή σκληροΐσί τε καί έκ μετεώρων καί πετρωδέων είτε
7 άλυκοϊσί τε και άτεράμνοισι. καί τήν γήν, πότερον ψιλή τε και άνυδρος

10-26,4] cf. Ruf. Quaest. med. 72 Gal. Scr. min. II 5,15-6,1 17 άτεράμνοισι]
Erotian. 16,13

lsq. -De inscriptionibus libelli ab auctoribus antiquis adhibitis cf. Koraes I § 123/5.
Ermerins I 242 adn. Müller, Gal. Scr. min. II, XLVIsq. DiUer, Überl. 176sqq.
περί άέρων ύδάτων τόπων (περί άέρων τόπων υδάτων Ind.) V: περί άέρων τόπων
ύδάτων καιρών άνέμων άστέρων Gad.: incipit liber ypocratis de aeribus locis et de
aquis Lat.: Das Buch der Lüfte und der Länder von dem weisen Hippokrates Hun.xV ·.
Über die Lüfte, Zeiten, Wässer und Länder Hun.z: Incipit über Ypocratis de aere
et aqua et regionibus Hun.Lat·: Das Buch der Wasser und der Lüfte von dem hoch-
geschätzten Hippokrates Chi.·, περί τόπων καί ώρών (sive περί ωρών καί τόπων)
Erotian. 9,11. 65,12 3 ζητεΐν όρδώς Gad. 4 άπεργάζειν Gad. έκάστη om.
Lai. Hun. Gal. 5 άλλήλησιν om. V: άλλήλοιtjwGad.: corr. Nickel: sibi Lat.: ein-
ander Hun. ούδέν V αύται V: corr. van der Linden 6 έωυτέων Zwinger:
έωυτών V: έφ' έωυτέων Gad. τά*1 om. Gad. 7 άν3ρώποισιν om. Lat. Hun.
Gal. 8 τά om. V 9 ώσπερ] πώς Gad. 10 έκάστου] a se Lat."·. om. Lat.P
Hun. Gal. 14 χρή Gad., oportet Lot., es ist nötig Hun. Gal.·, om. V 14sq. ώς
κάλλιστα] ώς μάλιστα Gad.: plenissime Lat.: om. Hun. 15 καί om. Lat. Hun.
Gal.: def. Verdenius, 14: del. Kühlewein πρότερον V 16 μαλ9ακοΐσιν Gad.
ante πετρωδέων add. έκ V 17 τε1 om. V
26 Hippocratis

ή δασεία και εφυδρος καϊ ε ί τ ε έν κ ο ί λ ω έ σ τ ί καϊ π ν ι γ η ρ ή ε ί τ ε μετέω-


8 ρος και ψ υ χ ρ ή , και τ ή ν δ ί α ι τ α ν τ ω ν ά ν θ ρ ώ π ω ν ό κ ο ί η ή δ ο ν τ α ι , π ό τ ε ρ ο υ
φ ι λ ο π ό τ α ι και ά ρ ι σ τ η τ α ! καϊ ά τ α λ α ί π ω ρ ο ι ή φ ι λ ο γ υ μ ν α σ τ α ί τ ε και φι-
λ ό π ο ν ο ι και έδωδοί και ά π ο τ ο ι . |
14 2. Και ά π ό τ ο ύ τ ω ν χ ρ ή έ ν θ υ μ ε ϊ σ θ α ι έκαστα, εϊ γ ά ρ τ α ΰ τ α ε ΐ δ ε ί η τ ι ς 5
καλώς, μ ά λ ι σ τ α μεν π ά ν τ α , εί δέ μ ή , τ ά γ ε π λ ε ί σ τ α , ουκ άν α υ τ ό ν
λ α ν θ ά ν ο ι ές π ό λ ι ν άφικνεύμενον ής άν άπειρος ή ο ύ τ ε ν ο σ ή μ α τ α έ π ι χ ώ ρ ι α
2 ούτε τ ω ν κ ο ι λ ι ώ ν ή φύσις ό κ ο ί η τ ί ς έ σ τ ι ν ώ σ τ ε μ ή ά π ο ρ ε ϊ σ θ α ι έν τ η
θ ε ρ α π ε ί η τ ώ ν νούσων μηδέ δ ι α μ α ρ τ ά ν ε ι ν ά εικός έ σ τ ι γ ί γ ν ε σ θ α ι , η ν
3 μ ή τ ι ς τ α ΰ τ α π ρ ό τ ε ρ ο ν εϊδώς π ρ ο φ ρ ο ν τ ί σ η π ε ρ ί εκάστου, τ ο υ δέ χ ρ ό ν ο υ ίο
π ρ ο ϊ ό ν τ ο ς και τ ο υ έ ν ι α υ τ ο ΰ ( έ ν ι σ τ α μ έ ν ο υ ) λ έ γ ο ι άν όκόσα τ ε ν ο σ ή μ α τ α
μέλλει π ά γ κ ο ι ν α τ ή ν π ό λ ι ν κ α τ α σ χ ή σ ε ι ν ή θέρεος ή χειμώνος ό σ α τ ε
4 ί δ ι α έ κ ά σ τ ω κίνδυνος γ ί γ ν ε σ θ α ι εκ μ ε τ α β ο λ ή ς τ η ς δ ι α ί τ η ς , είδώς γ ά ρ
τ ώ ν ώ ρ έ ω ν τ ά ς μ ε τ α β ο λ ά ς καϊ τ ώ ν ά σ τ ρ ω ν έ π ι τ ο λ ά ς τ ε και δύσιας κ α τ ό τ ι
εκαστον τ ο ύ τ ω ν γ ί γ ν ε τ α ι π ρ ο ε ι δ ε ί η άν τ ό έτος όκοϊόν τ ι μέλλει γ ί γ ν ε σ θ α ι , is
5 ο ύ τ ω ς άν τ ι ς έννοεύμενος και π ρ ο γ ι ν ώ σ κ ω ν τ ο υ ς καιρούς μ ά λ ι σ τ ' άν
ε ΐ δ ε ί η π ε ρ ί έ κ ά σ τ ο υ καϊ τ ά π λ ε ί σ τ α τ υ γ χ ά ν ο ι τ η ς ύ γ ι ε ί η ς καϊ κ α τ ' ό ρ θ ό ν
6 φέροιτο ούκ έ λ ά χ ι σ τ α έν τ η τ έ χ ν η , εί δέ δοκέοι τ ι ς τ α ΰ τ α μ ε τ ε ω ρ ο λ ό γ α
είναι, εί ( μ ή ) μ ε τ α σ τ α ί η τ η ς γ ν ώ μ η ς , μ ά θ ο ι άν, ό τ ι ούκ έ λ ά χ ι σ τ ο ν μέρος
ξ υ μ β ά λ λ ε τ α ι ά σ τ ρ ο ν ο μ ί η εις ί η τ ρ ι κ ή ν , ά λ λ ά π ά ν υ π λ ε ί σ τ ο ν ά μ α γ ά ρ 2ο
τ η σ ι ν ώ ρ η σ ι και αί κ ο ι λ ί α ι μ ε τ α β ά λ λ ο υ σ ι τ ο ϊ σ ι ν ά ν θ ρ ώ π ο ι σ ι ν .
3. "Οκως δέ χρή έκαστα τών προειρημένων σκοπεΐν καϊ βασανίζειν,
2 έ γ ώ φ ρ ά σ ω σαφέως. ή τ ι ς μέν π ό λ ι ς π ρ ο ς τ ά π ν ε ύ μ α τ α κ ε ί τ α ι τ ά θ ε ρ μ ά
16 - τ α ϋ τ α δ' έστί μ ε τ α ξ ύ τ η ς τ ε χειμερινής ά ν α | τ ο λ ή ς τ ο υ ή λ ί ο υ και τ ώ ν
δυσμέων τ ώ ν χ ε ι μ ε ρ ι ν ώ ν - και α ύ τ η τ α ΰ τ α τ ά π ν ε ύ μ α τ ά έ σ τ ι ξύννομα, 25

7 έπιχώρια] cf. Gal. CMG V 10,1, p. 3,21 „die örtlichen" 13 ίδια] cf. Gal. 1.1.
p. 4,7 „die verschiedenartigen" 19sq.] cf. Gal. Scr. min. I I l , 7 s q .

1 έν κοίλω] hohl Hun.: tief Gal.: έγκοίλια Gad.: εγκοιλος Kühlewein·, in concavo
constituta Lat.: έν κοίλ<ρ κειμένη(ν) Gal. Scr. min. II 5,19sq., fort, rede 4 καϊ
άποτοι om. Lat. Hun. καϊ—11 avom.CM. 6 καλώς] singula Lat. ye] τε V:
corr. Corn.1 8 κοιλιών Gad. Ruf.: Körper Hun.: κοινών V Lat. TIS] und Hun.
μή om. Gad. 10 πρόφροντι$ ή V: (προ)φροντηση Gad.: corr. Heringa τοΟ Gad.
Hun.: om. V Lat. 11 περιόντο; .·. προϊόντος Gad.: vergangen Hun.: προσιόντος
V: adveniens Lat. καϊ om. Hun. ante τοϋ add. περί Jacob/, 554 τοΟ ένι-
αυτοΰ ένισταμένου scripsi: ut de inminenti anno Lat.Ρ: inminentia Lat.a 12 όκόσα
CornJ 13 είδώς — 18 τέχνη om. Gal. 14 ante έπιτολάς add. τάς Wilamowitz;
at cf. Verdenius, 15 κατότι Heiberg ex et que Lat.: καθότι V 16 άν TIS έρευ-
νώμενος V: αυτής έννοούμενος Gad.: quis intellegens Lat.: Kenntnis (gewonnen)
Hun.; cf. infra p. 52,15 17 τυγχάνει V: corr. Barb.: obtinebit Lat. 17sq. κατ'
όρ$όν φέροιτο] κατορ3οίη Gad.: corriget Lat.: (daß sein Handeln) richtig ist Hun.
19 μή add. Jacoby, 542: si non Lot.: und das anerkennt und es für Wahrheit hält
Hun., sim. Gal. 20 άλλά πάνυ πλείστον om. Hun. Gal. 20sq. άλλά — άν3ρώ-
ποισιν om. Lat. 21 ante κοιλίαι add. νοΰσοι καϊ Gad. 22 sq. δκως —σαφέως om.
Hun. Gal. 23 εϊ Tis Gad. 24 έστι Gad.: έσται V 24 sq. Ισημερινής . . . Ισημε-
ρινών Hun. Gal. 25 ξύννομα] ständig Hun.: dauernd Gal. (συνεχέα ?)
28 Hippocratis

3 των δέ άττό των άρκτων πνευμάτων σκέπη, εν ταύτη τη πόλει [εστί]


τά τε Οδατα πολλά και ύφαλυκά ανάγκη είναι και μετέωρα, του μεν
4 θέρεος θερμά, του δέ χειμώνος ψυχρά· τούς τε άνθρώπους τάς κεφαλάς
ύγράς εχειν καΐ φλεγματώδεας τάς τε κοιλίας αυτών πυκνά έκταράσσεσθαι
άπό της κεφαλής του φλέγματος έπικαταρρέοντος τά τε είδεα επί τό 5
πλήθος αυτών άτονώτερα είναι, έσθίειν δ' ουκ αγαθούς είναι ουδέ πίνειν
18 όκόσοι μέν γάρ κεφαλάς άσθενέας εχουσιν, ούκ άν είησαν αγαθοί | πίνειν
5 ή γάρ κραιπάλη μάλλον πιέζει, νοσήματά τε τάδε έτπχώρια είναι- πρώ-
τον μέν τάς γυναίκας νοσεράς και ροώδεας είναι· επειτα πολλάς ατόκους
6 υπό νούσου και ού φύσει τιτρώσκεσθαί τε πυκνά· τοϊσί τε παιδίοισιν ίο
επιπίπτει ν σπασμούς (τε) και άσθματα <και) ά νομίζουσι τό τε θείον
7 ποιείν και ίερήν νουσον είναι, τοΐσι δέ άνδράσι δυσεντερίας και διαρροίας
και ήπιάλους καΐ πυρετούς πολυχρονίους χειμερινούς και έπινυκτίδας
πολλάς καΐ αιμορροΐδας έν τη εδρη· πλευρίτιδες δέ και περιπνευμονίαι
καΐ καύσοι καΐ όκόσα όξέα νοσήματα νομίζονται ούκ έγγίγνονται τά is
πολλά - ού γάρ οΐόν τε, δκου άν κοιλίαι ύγραϊ εωσι, τάς νούσους ταύτας
ίσχύειν όφθαλμίαι τε έγγίνονται ύγραϊ και ού χαλεπαί, όλιγοχρόνιοι,
8 ην μή τι κατάσχη νόσημα έκ μεταβολής μεγάλης, και όκόταν τά πεντή-
κοντα ετεα ύπερβάλωσι, κατάρροι έπιγενόμενοι έκ του εγκεφάλου παρα-
πληκτικούς ποιεϋσι τούς ανθρώπους, όκόταν έξαίφνης ήλιωθέωσι την »ο
9 κεφαλήν ή ριγώσωσι· ταΰτα μέν τά νοσήματα αύτοϊσιν έπιχώριά έστι-
χωρίς δέ, ην τι πάγκοινον κατάσχη νόσημα έκ μεταβολής των ώρέων,
και τούτου μετέχουσιν.
4. Όκόσαι δ' άντικέονται τούτων πρός τά πνεύματα τά ψυχρά τά
μεταξύ τών δυσμέων τών θερινών του ηλίου και τής ανατολής τής θε- 25

1 - 5 ] cf. Ruf. αρ. Oribas. Coll. med. Υ 3,15 10-12] Gal. CMG V 10,2,2, p. 21,
14—16 11 τό τε Βεΐον] Erotian. 71,11 {παιδίον·) παιδικόν πά3ος post Foesium hue
rettulit H. Grensemann, Hermes 96, 1968, 183 12 sq.] cf. Gal. XVIII A 11 K.
14-16 cf. Gal. XVIII A 54sq. K.

1 άρκτων] άρίστων Gad. έστϊ del. Wilamowitz 2 ύφαλοι καΐ V 2 sq. de


ordine textus in V confuso et de verbis του δέ χειμώνο; ψυχροΰ repetitis cf. praef. p. 7
4 τάς — 42,11 τωύτό om. Latß πυκνά — 6 αυτών om. Lat.P 5 άπό — έπικα-
ταρρέοντο; om. Hun. 8 νοσήματα — είναι om. Hun. Gal., eodem loco das Leben
der Männer dieser Stadt kann nicht lang sein add. Gal. (cf. infra p. 30,18 sq.) post
έτπχώρια add. αΰτοίσιν (eis) Lat.P (cf. infra 1.21) 10 ϋπό — καΐ om. Lat.P τι-
τρώσκεσθαί] abortire Lat.P: έκτιτρώσκεσ$αι Corn.2; at cf. Morb. IS = VI 146,21 L.
πυκνά· τοϊσί τε] πυκνά τισιν καΐ θad. 11 ύποπίπτειν Gad.: συμπίπτειν Gal. test.
τε add. Gad. Gal. test. καΙΠ add. Gad. Hun. Gal. τό τε 9εΐον Mercurialis, Biels
αρ. Regenbogen, 14sq. (τό 3εϊον iam Zwinger)·, παιδίον V Erotian. Gal. test.·, pueris
inruisse morbum Lat.P: kindlich Gal.: παίδειον tempt. Wenkebach, 15 adn. 4 14
πολλάς om. Hun. Gal. 15 νομίζονται] sunt Lat.P post νομίζονται add. είναι
Gad. 15sq. τά πολλά] plerumque Lat.P: πολλά V: om. Hun. Gal. 18 μεγάλης
om.Y post μεγάλης add. έν τω έγκεφάλω Gad. 18 sq. καΐ — ύπερβάλωσι om. Gal.
19 ύπερβάλωσι Koraes Lat.P Hun.: ύπερβάλλωσι V 21 ταΰτα —23 μετέχουσιν om.
Hun. Gal. 24 τά 11 !] que sunt Lat.P: om. V
30 Hippocratis

ρινής και αύτήσι ταϋτα τά πνεύματα έπιχώριά εστί, του δέ νότου και
2 των θερμών πνευμάτων σκέπη, ώδε έχει περί των πόλεων τούτων· πρώ-
τον μεν τά ύδατα [τά] σκληρά τε και ψυχρά ώς επί τό πλήθος γλυκέα
20 τε, τούς δέ ανθρώπους έντονους τε και σκελιφροΰς ανάγκη | είναι τούς
τε πλείους τάς κοιλίας άτεράμνους έχειν και σκληράς τάς κάτω, τάς δέ 5
άνω εΰροωτέρας· χολώδεάς τε μάλλον ή φλεγματίας είναι, τάς δέ κεφαλάς
3 ΰγιηράς εχουσι και σκληράς ρηγματίαι τέ είσιν έπί τό πλήθος, νοσεύματα
δέ αϋτοϊσιν έπιδημεϊ τάδε - πλευρίτιδες τε πολλάi αΐ τε όξεΐαι νομιζόμεναι
νοΰσοΓ άνάγκη δέ ώδε εχει ν, όκόταν αί κοιλίαι σκληραί εωσιν- εμπυοί
τε πολλοί γίνονται άπό πάσης προφάσιος· τούτου δέ αίτιον έστι τοΰ ίο
σώματος ή εντασις καί ή σκληρότης της κοιλίης· ή γάρ ξηρότης ρηγμα-
4 τίας ποιεί είναι καί τοΰ ύδατος ή ψυχρότης. έδωδοϋς δέ άνάγκη τάς
τοιαύτας φύσιας είναι καί ού πολυπότας· ού γάρ οϊόν τε άμα πολυβόρους
5 τε είναι καί πολυπότας. όφθαλμίας τε γίγνεσθαι μέν διά χρόνου, γίγνε-
σθαι δέ σκληράς καί ίσχυράς, καί ευθέως ρήγνυσθαιτά όμματα· αίμορροίας ιs
δέ έκ των ρινών τοϊσι νεωτέροισι τριήκοντα έτέων γίγνεσθαι ίσχυράς
του θέρεος τά τε ιερά νοσεύματα καλεύμενα, ολίγα μέν ταΰτα, ισχυρά
6 δέ. μακροβίους δέ τούς άνθρώπους τούτους μάλλον εικός είναι (των)
ετέρων τά τε ελκεα ού φλεγματώδεα έγγίγνεσθαι ούδέ άγριοϋσθαι τά τε
22 7 ήθεα άγριώτερα ή ήμε|ρώτερα. τοϊσι μέν άνδράσι ταΰτα τά νοσήματα 2ο
έπιχώριά έστι, καί χωρίς ήν τι πάγκοινον κατάσχη έκ μεταβολής των
8 ώρέων τήσι δέ γυναιξί· πρώτον μέν στέριφαι πολλαί γίγνονται διά τά
ύδατα έόντα σκληρά τε καί άτέραμνα καί ψυχρά· αί γάρ καθάρσιες ουκ
έπιγίνονται τών έπιμηνίων έπιτήδειαι, αλλά όλίγαι καί πονηραί· επειτα
τίκτουσι χαλεπώς τιτρώσκουσί τε ου σφόδρα· όκόταν δέ τέκωσι, τά 25

3 sq.] cf. Ruf. αρ. Oribas. Coll. med. V 3,13 4 σκελιφροϋς] Erotian. 78,1
20sq.] Gal. Scr. min. II 57,17sq.

2 3ερμών Koraes Lat.P Hun. Oal.: θερινών V 3 τάΐΐ del. Gad.: om. Lat.P
Hun. Gal. 3sq. γλυκέα τε Lommer αρ. Kapferer: (und) süß Hun.: am süßesten
Gal.: γλυκέα (μέν) Ruf.: γλαυκέαται V: habent Lat.P 4 εύτόνους Gad. σκελι-
φρο0$] und ihre Schenkel neigen notwendig nach dem Dünnen Hun. Gal. 4 sq.
τούς πλείους (om. τε) cum verbis τοΰς δέ άν3ρ. έντ. τε καί σκελ. άν. είναι coniwnxerurU
Hun. Gal. 6 εΰροωτέρας] latiores Lat.P κεφαλάς] ventres Lat.P 7 εχουσι
om. Gad. Hun. Gal. 8 τάδε Gad. Lat.P: τά V αΐ τε όξεΐαι] et alie acute Lat.P
9 at Gad.: om. V 11 της — σκληρότης om. Lat.P 12 δέ om. Gad. Lat.P 13
ού11 — 14 πολυπότας om. Gad. πολυβόρους — 14 καί om. Lat.P πολυβάρους
V: corr. Corn.2 14 διαχρόνους V: corr. Barb.: raro Lat.P: nicht schnell Hm».
Gal. IS σκληράς καί Ισχυράς om. Hun. Gal. αίμορραγίας Gad. 17 τοΰ 9έ-
ρεος om. Lat.P όλίγα] pleraque Lat.P 18 τών add. Gad.: der anderen Hun.
Gal. (cf. adn. crit. ad p. 28,8 spectantem) 19 oO om. Lat.P ούδέ άγριοΰσδαι om.
Lat.P 20 τοϊσι — ταΰτα om. Lat.P 21 sq. τών ώρέων om. Lat.P 22 post
γυναιξί add. hec Lat.P στεριφναί V: corr. Koraes διά — 24 έπιγίνονται om.
Lat.P 23 όντα V: om. Gad. 24 καί - 32,5 άφανίζονται om. Gal. 25 έκτι-
τρώσκουσι Corn.2: nutriunt Lat.P; cf. supra p. 28,10
32 Hippocratis

παιδία αδύνατοι τρέφειυ είσί· τό γάρ γάλα άποσβέννυται coro των υδά-
των της σκληρότητος και άτεραμνίης· φθίσιές τε γίνονται άπό των το-
9 κετών· ύπό γάρ βίης ρήγματα ίσχουσι και σπάσματα. τοϊσί τε παιδίοισιν
Οδρωπες έγγίνονται έν τοϊσιν όρχεσιν εως <άν) μικρά ή, εττειτα προϊού-
σης της ήλικίης αφανίζονται· ήβώσί τε όψέ έν ταύτη τη ττόλει. 5
5. Περί μέν ου υ των 3ερμών πνευμάτων και των ψυχρών και των
πόλεων των ούτω κειμένων ώδε εχει ώς προείρηται. όκόσαι δέ κέονται
προς τά πνεύματα τά μεταξύ των θερινών άνατολέων του ηλίου καϊ
των χειμερινών και όκόσαι τό εναντίον τούτων, ώδε εχει περί αυτών.
2 όκόσαι μέν πρός τάς ανατολάς του ηλίου κέονται, ταύτας εικός είναι ίο
ΰγιεινοτέρας τών πρός τάς άρκτους έστραμμένων και τών πρός τά θερμά
3 πνεύματα, ην και στάδιον (εν) τό μεταξύ ή. πρώτον μέν γάρ μετριώτερον
εχει τό θερμόν και τό ψυχρό ν · επειτα τά ύδατα όκόσα πρός τάς του
ήλιου ανατολάς έστι, πάντα λαμπρά τε είναι άνάγκη και εύώδεα και
μαλακά ήέρα τε μή έγγίγνεσθαι έν ταύτη τη πόλει - ό γάρ ήλιος κωλύει 15
άνίσχων και καταλάμπων τό γάρ έωθινόν έκάστοτε αύτός [ό ήήρ]
4 έπέχει ώς έπΐ τό πολύ. τά τε εΐδεα τών άν|θρώπων εύχροά τε και άνθηρά
έστι μάλλον ή άλλη, ή ν μή τις νούσος κωλύη, λαμπρόφωνοί τε οί άνθρωποι
όργήν τε και ξύνεσιν βελτίους είσί τών πρός βορέην, ήπερ καϊ τάλλα
5 τά έμφυόμενα άμείνω έστίν. έοικέ τε μάλιστα ή οΰτω κειμένη πόλις ήρι 2ο
κατά τήν μετριότητα του θερμού και τοΰ ψυχροϋ· τά τε νοσεύματα
έλάσσω μέν γίγνεται καϊ ασθενέστερα, έοικε δέ τοϊσιν έν τησι πόλεσι
γιγνομένοισι νοσεύμασι τησι πρός τά θερμά πνεύματα έστραμμένησιν-
αι τε γυναίκες αυτόθι άρικύμονές είσι σφόδρα και τίκτουσι ρηϊδίως.
6. Περί μέν τούτων ώδε Ιχει. όκόσαι δέ πρός τάς δύσιας κέονται και 25
αύτησίν έστι σκέπη τών πνευμάτων τών άπό της ήοϋς πνεόντων τά τε

18sq.] Gal. Scr. min. II 57,19-21

1 άδύνατα Gad. 1 sq. άπό — άτεραμυίηζ] wegen der Bisigkeit und Heftigkeit
der Kälte des Wassers Hun. 2 τόκων Gad. 3 post σττάσματα add. (der) Nerven
und Venen, welche in der Lunge sind Hun. 3 sq. τοις τε παισίν τέως ήν μικρά ή
Gad. 4 εως — ή om. Hun. άν addidi 6 πνευμάτων post ψυχρών trsp. Gad.
6 sq. καϊ τών πόλεων om. Gad. 7 τών ούτω κειμένων] τουτέων V 8 τάΜ om.
V 12 πνεύματα sec. Lot.Ρ Hun. Gal. scripsi: ύδατα Gad.: om. V ήν — ή om.
Hun. Gal. iv add. Lat.P πρώτον Koraes: primo Lat.P: πρότερον V 15 ήέρα
τε μή Gad. (agnov. J. Jurk, Ramenta Hippoeratica, Diss. Berol. 1900, 61, Klingner
per colloquium, Merz, 22sq.) Hun. Gal.·, ή έρατεινά V: et non difficiles Lat.P
16 τό — 17 πολύ] matutinum ros plerumque Lat.P: die Erklärung dafür ist, daß die
feuchte Luft am Morgen dicker und härter wird Hun. Gal. 6 ήήρ delevi 17 έπέ-
χει Gad.·: έπιχεϊ V: έπίσχει Barb. 18 ή άλλη om. V Hun. Gal. post voöaos add.
άλλη V κωλύη] das verhindert und sie verwandelt Hun.: schädigt Gal.: κολούει
Barb. 19 τών πρόξ βορέην Lat.P Gal. test.: τών προσβορέων V: om. Hun. Gal.
comm. ήπερ Koraes: είπερ V: quia Lat.P: om. Hun. Gal. 22 γίγνεσθαι V
Lat.P 23 post 3ερμά add. τά V 24 έναρικύμονε* Υ: άερικύμονεξ Gad.: corr. Ko-
raes 25 περί — ϊχει om. Hun. Gal. 26 αύταίησιν V
34 Hippocratis

θερμά πνεύματα παραρρέει και τά [ψυχρά] άπό των άρκτων, ανάγκη


2 ταύτας τάς πόλιας θέσιν κείσθαι νοσερωτάτην. πρώτον μεν γάρ τά Οδατα
ού λαμπρά· αίτιον δέ ότι ό ήήρ τό έωθινόν κατέχει ώς επί τό πολύ,
όστις τω ύδατι έγκαταμιγνύμενος τό λαμπρόν αφανίζει· ό γάρ ήλιος πριν
3 άνω άρθή ναι ούκ έπιλάμπει. τοΰ δέ θέρεος έωθεν μέν αύραι ψυχραΐ πνέ- 5
ουσι και δρόσοι πίπτουσι, τό δέ λοιπόν ήλιος έγκαταδύνων ώς τά μά-
4 λίστα διέψει τούς άνθρώπους· διό και άχρόους τε εικός είναι και άρρωσ-
τους, τω τε νοσευμάτων πάντων μετέχειν μέρος τών προειρημένων οΰδέν
26 5 αΰτοίσιν άποκέκριται. βαρυφώνους τε εί|κός είναι και βραγχώδεας διά
τόν ήέρα, δτι ακάθαρτος ώς έπί τό πολύ αυτόθι γίγνεται και νοτώδης· ίο
οΰτε γάρ υπό τών βορείων έκκρίνεται σφόδρα- ου γάρ προσέχουσι [τά
πνεύματα]· ά τε προσέχουσιν αύτήσι και προσκέονται, ύδατεινότατά
6 έστιν [έπεΐ τά έπί της έσπέρης πνεύματα], έοικέ τε μετοπώρω μάλιστα
ή θέσις ή τοιαύτη της πόλιος κατά τάς της ήμέρης μεταβολάς, δτι πολύ
τό μέσον γίγνεται του τε έωθινοΰ καϊ του πρός την δείλη ν. 15
7. Περί μέν πνευμάτων & τέ έστιν έπιτήδεια και άνεπιτήδεια, ώδε εχει·
περί δέ τών λοιπών ύδάτων βούλομαι διηγήσασθαι ά τέ έστι νοσώδεα
και α υγιεινότατα και όκόσα άφ' ύδατος κακά εικός γίγνεσθαι και δσα
2 άγαθά· πλείστον γάρ μέρος ξυμβάλλεται ες τήν ΰγιείην. όκόσα μέν ου ν
έστι στάσιμα και έλώδεα και λιμναία, ταΰτα ανάγκη του μέν θέρεος 2ο
είναι θερμά και παχέα και όδμήν έχοντα, άτε ούκ άπόρρυτα έόντα, άλλά
τοΰ τε όμβρίου ύδατος έπιτρεφομένου άεί νέου του τε ηλίου καίοντος
ανάγκη άχροά τε είναι και πονηρά και χολώδεα, τοΰ δέ χειμώνος παγε-
τώδεά τε καϊ ψυχρά και τεθολωμένα ύπό τε χιόνος καϊ παγετών, ώστε
3 φλεγματωδέστατα είναι και βραγχωδέστατα· τοΐσι δέ πίνουσι σπλήνας 25

19sq.] cf. Athen. 2,46b 20-36,11] cf. Ruf. ap. Oribas. Coli. med. V 3,3-5

1 ψυχρά del. Wilamowitz άττό] έκ Gad. 3 cos έττϊ τό πολύ] diutissime Lot.Ρ:
sehr lang Hun. Gal. {leg. έτη πολύ, at cf. p. 32,17. 34.10) 6 έγκοπαδύνει Gad.
obs τά μάλιστα] ώστε μ. V: ut magis Lat.P: heftig Hun. (Gal.) 7 διεψεΐν Gad.
άχρόους] ώχροΰζ Hun.·, om. Gal. άρρωστοΰσι V: corr. Aid. 8 τ ω Gad.·, τών
V ούδέν] et nihil Lat.P: und von keiner Hun.: und durch nichts Gal.: καϊ ούδέν
Heiberg·, ούδέν γάρ Paris. 2255 Barb.: &>υ ούδέν sive ούδέν δέ Koraes 10 νοτώδη;
Lat.P Hun. Gal.: νοσώδης V 11 οΰτε — 13 ττνεύματα om. Hun. Gal. 11 sq. τ ά
πνεύματα del. Klingner 12 & τε] ούδέ Gad. προσίσχουσιν Gad. αΰττίσι]
αύταίησι V: αύτοϊσι edd., at πόλεσι subintelligendum crediderim πρόσκεινται V:
πρός αύτά κείνται Gad. 13 ΙπεΙ — πνεύματα del. Klingner post έιτεί add. τοιαϋτα
Foesius έπί] ad Lat.P·. άπό Barb. εοικέ τε Gad.: έοικεν είτε V: ist schlecht
Hun. Gal. μεΒοπώρω V: in der Zeit des Herbstes Hun. Gal. 14 της 11 Gad.:
τε V 15 post δείλη ν add. infolge der dicken am Morgen herrschenden Luft Gal.
(Hun.) 16 περί — εχει om. Hun. περί — 19 ύγιείην om. Gal. 17 de ordine
cod. Gad. cf. praef. p. 9 λοιπών om. Lat.P Hun., del. Wilamowitz 20 έλώδεα
καϊ στάσιμα V: transposui sec. Lat.P (Hun. Gal.) coll. Athen. 22 έπιφερομένου
Gad.: influente[m] Lat.P: (der Regen), der in sie fällt, bleibt immer stehen und fließt
nicht ab Hun.: (weil Regen) über ihnen fällt und sich mit ihnen sammelt und nicht
aufhört Gal. 23 t o ö δέ χειμώνος] Aque Lat.P
36 Hippocratis

μέν άεί μεγάλους είναι και μεμυωμένους καί τάς γαστέρας σκληράς τε και
λεπτάς καϊ 3ερμάς, τους δέ ώμους καϊ τάς κληϊδας και τό πρόσωπου
καταλελεπτύνθαι και κατισχνάνθαι - ες γάρ του σπλήυα αί σάρκες ξυν-
28 τήκονται, διό καϊ ισχνοί | είσιν εδωδούς τε είναι τούς τοιούτους και
διψηροΰς τάς τε κοιλίας ξηροτάτας [τε] καί τάς άνω και τάς κάτω εχειν, 5
4 ώστε των φαρμάκων ισχυρότερων δεϊσδαι. τοϋτο μεν τό νόσημα αϋτοϊσι
ξύντροφόν έστι και 9έρεος και χειμώνος· προς δέ τούτοισιν οί Οδρωπες
[τε] και πλείστοι γίνονται και ·9ανατωδέστατοΓ του γάρ 3έρεος δυσεντε-
ρίαι τε πολλαι έμπίπτουσι καϊ διάρροιαι καϊ πυρετοί τεταρταίοι πολυ-
χρόνιοι · ταΰτα δέ τά νοσεύματα μηκυν9έ ντα τάς τοιαύτας φύσιας είς ύδρω- ίο
5 πας κα-δίστησι και άποκτείνει. ταϋτα μέν αύτοίσι του 3έρεος γίγνεται,
τοϋ δέ χειμώνος τοΐσι νεωτέροισι μέν περιπνευμονίαι τε και μανιώδεα νοσεύ-
ματα, τοΐσι δέ πρεσβυτέροισικαϋσοιδιάτήντήςκοιλίης σκληρότητα, τήσι
δέ γυναιξί ν οιδήματα εγγίγνεται και φλέγμα λευκόν και εν γαστρι ΐσχουσι
μόλις και τίκτουσι χαλεπώς· μεγάλα τε τά έμβρυα καϊ οίδέοντα, έπειτα is
εν τήσι τροφήσι φ3ινώδεά τε και πονηρά γίγνεται· ή τε κάθαρσις
6 τησι γυναιξϊν ουκ έπιγίνεται χρηστή μετά τόν τόκον. τοΐσι δέ παιδίοισι
κήλαι έπιγίγνονται μάλιστα και τοΐσιν άνδράσι κίρσοι καί ελκεα εν τησι
κνήμησιν, ώστε τάς τοιαύτας φύσιας ούχ οΐόν τε μακροβίους είναι, άλλά
προγηράσκειν τοϋ χρόνου τοϋ ίκνευμένου. έτι δέ αί γυναίκες δοκεϋσιν 2ο
έχειν εν γαστρί, και όκόταν ό τόκος ή, αφανίζεται τό πλήρωμα της
γαστρός· τοϋτο δέ γίγνεται [ΰπό ύδέρου], όκόταν ύδρωπιήσωσιν αί
υστέραι.
7 Τά μέν τοιαΰτα ύδατα νομίζω μοχθηρά είναι πρός άπαν χρήμα· δεύ-
τερα δέ όσων είσΐν αϊ πηγαϊ εκ πετρέων — σκληρά γάρ άνάγκη είναι - 25
30 ή έκ γης, όκου 9ερμά | ΰδατά εστίν ή σίδηρος γίγνεται ή χαλκός ή
άργυρος ή χρυσός ή θείον ή στυπτηρίη ή άσφαλτον ή νίτρο ν ταϋτα
γάρ πάντα υπό βίης γίνονται τοϋ θερμοϋ. ου τοίνυν έκ τοιαύτης γης

22 ύδέρου] Erotian. 88,11—13; sed ad p. 60,16 trahere malim, cf. Festschrift Kapp, 44

2 3ερμάς] es wird auch gesagt: aufgebläht Gal.: tumidi Hun.Lat· 3 κατα-


λελετττύν3αι καί κατισχνάνδαι scripsi sec. Lat.P Hun. Gal.·, καταλελετττϋσθαι καί κα-
τσσχάν3αι Gad.: καταλελετττϋσβαι V 4 διό καί Lat.P Hun.: διότι V ισχνοί]
Verderbnis des Blutes Hun. Gal. (ex comm.?) 5 τε del. Koraes 8 τε delevi
10 μηκυν3εϋντα V 11 καί — γίγνεται om. Lat.P 11 sq. ταϋτα — χειμώνοξ om.
Hun. Gal. 12 περιπνευμονίαι] dissinterias Lat.P 14 καί1] wegen Hun. Gal.
17 μετά τόν τόκον om. Hun. Gal. 18 μάλιστα] sed Lat.P: om. Hun. Gal. 20 δο-
κεύουσιν V 22 ύπό ύδέρου V: om. Gad. Lat.P Hun. (vix hie legit Erotian.)·. del.
Koraes 25 όσων Aid.·, quarum Lat.P·. όσον V είσΐν Reinhold: sunt Lat.P:
είεν V 25sq. έκ —ή 1 om. Hun. Gal. (in lemmate, έκ πετρέων leg. Gal. comm.)
26 έκ yfjs] είτε V έκ — έστιν] ex terra ubi autem calide et dure aque Lat.P: aus
warmem Erdreich Hun. Gal. (leg. fort, όκου θέρμη έστΐν) 28 τοϋ] τό V : corr. Aid.
38 Hippocratis

οΐόν τε ύδατα άγαθά γίγνεσθαι, άλλά σκληρά τε και καυσώδεα διου-


8 ρείσθαί (τε) χαλεπά και πρός την διαχώρησιν εναντία είναι, άριστα δέ
όκόσα έκ μετεώρων χωρίων ρέει καΐ λόφων γεηρών αυτά τε γάρ έστι
γλυκέα καΐ λευκά και τον οίνο ν φέρει ν ολίγον οϊά τέ έστι· τον δέ χει-
μώνα θερμά γίγνεται, τό δέ θέρος ψυχρά· ούτω γάρ άν εΐη έκ βαθύτατων
9 πηγέων. μάλιστα δέ έπαινεΐν, ών τά ρεύματα πρός τάς ανατολάς τοϋ
ηλίου έρρώγασι καϊ μάλλον πρός τάς θερινός· ανάγκη γάρ λαμπρότερα
10 είναι και εΰώδεα και κοΰφα. όκόσα δέ έστι ν άλυκά και άτέραμνα και
σκληρά, τά μέν πάντα πίνει ν ουκ αγαθά, είσι δ' ενιαι φύσιες καϊ νοσεύ-
ματα, εις & έπιτήδειά έστι τά τοιαύτα ύδατα πινόμενα, περί ών φράσω
11 αΰτίκα· εχει δέ και περί τούτων ώδε· όκόσων μέν αί πηγαϊ πρός τάς
ανατολάς εχουσι, ταύτα μέν άριστα αυτά έωυτών έστι, δεύτερα δέ (αΰ)-
τών τά μεταξύ των θερινών άνατολέων εστί τοϋ ηλίου και δύσεων και
μάλλον τά πρός τάς άνατολάς· τρίτα δέ τά μεταξύ τών δυσμέων
των θερινών καϊ τών χειμερινών· φαυλότατα δέ τά πρός τον νότον ι
τά μεταξύ της χειμερινής ανατολής και δύσιος, και ταύτα τοΐσι μέν νο-
12 τίοισι πάνυ πονηρά, τοΐσι δέ βορείοισιν άμείνω. τούτοισι δέ πρέπει ώδε
32 χρήσθαι* | όστις μέν ύγιαίνει τε και ερρωται, μηδέν διακρίνειν, άλλάπίνειν
άεΐ τό παρεόν όστις δέ νούσου εΐνεκα βούλεται τό έπιτηδειότατον πίνει ν,
13 ώδε άν ποιέων μάλιστα τυγχάνοι της ύγιείης· όκόσων μέν αί κοιλίαι σκλη- «ο
ραί είσι καϊ ξυγκαίειν άγαθαί [είναι], τούτοισι μέν τά γλυκύτατα ξυμφέρει
και κουφότατα και λαμπρότατα- όκόσων δέ μαλακαϊ αί νηδύες και ύγραί
είσι και φλεγματώδεες, τούτοισι δέ τά σκληρότατα και άτεραμνότατα
14 και τά ύφαλυκά· οΰτω γάρ άν ξηραίνοι(ν)το μάλιστα, όκόσα γάρ ϋδατά
έστιν εψειν άριστα και τακερώτατα, ταϋτα καί την κοιλίην διαλύειν εικός

2 - 8 ] Athen. 2,46c

1 οϊόν τε] οίονται Gad. Lat.P: om. V Hun. Gal.·, corr. Littre γί(γ)νεσ3αι Gad.
Lat.P: γίγνεται V Hun. Gal. καυσώδεα] insuavidiores Lat.P: bei dem, der sie
trinkt Hun. Gal. (leg. fort, ιπνόμενα) διουρέεσθαι Gad. ·. ad mixtionem (pessimam)
Lat.P·. διουρέεται V 2 τε om. V: et Lat.P·. add. Koraes είναι del. Heiberg
άριστα —40,13 δέ om. Lat.P 3 τεηρών V: corr. Aid. αύτά] ταϋτα Athen.
4 όκοΐα τέ V: corr. AU. τοϋ . . . χειμώνοξ Aid. 5 τοϋ δέ 3έρους V: καϊ τό Sipos
Athen.·, τό δέ 3έρο$ Büst, 15 6 έπαινέω Gad. Athen.·, δέ (δει) έπαινεΐν Büst, 15
8 καί κοϋφα om. Hun. Gal., leg. Athen. 9 τά μέν πάντα van der Linden·, τώ μέν
πάντα V: denjenigen, die es ohne Bedürfnis trinken Hun. Gal.: ταϋτα μέν πάντα
Koraes·. τω μέν παντί Zwinger, Mercuridlis 11 2χε> — ώδε om. Hun. Gal. 12 αυ-
τών Heiberg: nach ihnen Hun. Gal.: τών V: del. Littre 16 της χειμερινή; Gad.
Hun. Gal.: SipivrisV 17 βορέοισιν V 18 μηδέν —άλλάom.Hun. Gal. 19 άεΐ]
ohne Furcht (άδεώ; Ϊ) Hun. Gal. τό παρεόν] was aus ihnen läuft (τό προρέον ?)
Hun. Gal. 21 καϊ — είναι om. Hun. Gal. είναι del. van der Linden 22 μάλα
KaiV 23ταύτησιν 24ύφαλικάν οΰτω — μάλιστα om. Hun. Gal. ξηραί-
νοιτο V: corr. Koraes 25 τακερώτατα Gad. Aid.: τά καιρώτατα Gad.Bae··: τά
αϊ
κερεωτατα V: om. Hun. Gal.
40 Hippocratis

μάλιστα και διατήκειν όκόσα δέ έστιν άτέραμνα και σκληρά και ήκιστα
15 εψειν άγαθά, ταϋτα δέ ξυνίστησι μάλλον τάς κοιλίας και ξηραίνει, άλλά
γάρ έψευσμένοι είσίν οί άνθρωποι των άλμυρών υδάτων ττέρι δι' άπει-
ρίην, κατότι νομίζεται διαχωρητικά [είναι τά άλυκά]· τά δέ έναντιώτατά
έστι πρός την διαχώρησιν άτέραμνα γάρ και άνέψανα, ώστε καΐ τήν 5
κοιλίην υπ' αύτών στύφεσθαι μάλλον ή τήκεσθαι.
8. Και περί μέν των πηγαίων υδάτων ώδε εχει. περί δέ των όμβρίων και
όκόσα άπό χιόνος φράσω όκως εχει. τά μέν δμβρια κουφότατα και γλυκύ-
2 τατά έστι καΐ λεπτότατα και λαμπρότατα, τή ν τε γάρ άρχήν ό ήλιος άνά-
γει και άναρπάζει του ύδατος τό τε λεπτότατον και κουφότατον. δήλον ίο
δέ οί άλες ποιεϋσι· τό μέν γάρ άλμυρόν λείπεται αυτοϋ υπό πάχεος και
βάρεος καΐ γίγνεται άλες, τό δέ λεπτότατον ό ήλιος άναρπάζει Οπό
κουφότητος· άνάγει δέ τό τοιούτο οΰκ άπό των υδάτων μοϋνον των |
34 λιμναίων, άλλά και άπό της θαλάσσης και έξ άπάντων, εν όκόσοισιν
ύγρόν τι ενεστιν ενεστι δέ έν παντί χρήματι· και έξ αυτών των άνθρώ- 15
3 πων άγει (άεΐ) τό λεπτότατον της ίκμάδος και κουφότατον. τεκμήριον
δέ μέγιστο ν όταν (γάρ) άνθρωπος έν ήλίω βαδίζη ή καθίζη ίμάτιον
έχων, όκόσα μέν του χρωτός ό ήλιος έφορδ, ούχ ίδρφη άν· ό γάρ ήλιος
άναρπάζει <άεΙ) τό προφαινόμενον του ίδρώτος· όκόσα δέ ύπό του ιμα-
τίου έσκέπασται ή υπ' άλλου του, ίδροι· εξάγεται μέν γάρ υπό τοϋ 2ο
ηλίου καΐ βιάζεται, σώζεται δέ ΰπό της σκέπης, ώστε μή άφανίζεσθαι
υπό τοϋ ηλίου· όκόταν δέ ες σκιήν άφίκηται, άπαν τό σώμα όμοίως
4 ίδίει· ού γάρ έτι ό ήλιος έπιλάμπει. δια ταϋτα δέ και σήπεται των
Οδάτων τάχιστα ταϋτα και όδμήν ίσχει πονηρήν [τό όμβριον], οτι άπο
5 πλείστων ξυνήκται καί ξυμμέμικται, ώστε σήπεσθαι τάχιστα, έτι δέ πρός 25
τούτοισιν έπειδάν <άν)αρπασ3η καί μετεωρισθη περιφερόμενον και κατα-
μεμιγμένον ές τον ήέρα, τό μέν θολερόν αύτοΰ καί νυκτοειδές εκκρίνεται

8 - 1 0 ] cf. Oribas. Coll. med. V 1,5; Ad Eustath. IV 41 Ruf. ap. Oribas. Coli,
med. V 3,7 9sq.] Porph. Quaest. Horn. p. 161 13-16] cf. Oribas. Coli. med.
V 1,5; Ad Eustath. IV 41 23 iSiei] Erotian. 45,11 23sq.] cf. Oribas. Coli,
med. V 1,5; Ad Eustath. IV 41 25-42,7] cf. Porph. Quaest. Horn. p. 161

1 τήκειν Wilamowitz 2 Ιψειν άγα·9ά] έψαυά Gad. μδλλον] μάλιστα Gad.:


om. Hun. Gal. 3 ψευσάμενοι V 4 κατότι Koraes (cf. supra p. 26,14): wenn
(sie glauben) Hun.: καί δτι V (def. Verdenius, 14): δτι del. Wilamowitz: καί del.
Bust, 16 είναι τά άλυκά V Gad.: om. Holkh. gr. 282 et ab Aid. inde omn. edd.
7sq. Καί —Ιχει om. Hun. Gal. 8 καί γλυκύτατα om. Gad. 11 ot Gad.: αϊ V
13 άπό] Ik Gad.Ald· 15 Ινεστιν Gad.: έστι V 16 άγει V : akl Gad.: semper . . .
rapit Lat.P: άγει αΐεΐ Jacoby, 546 sq. 17 γάρ add. Lot. Ρ: δ' add. Gad. 18 έφορφ —
ήλιος om. Lat.P 19 αΐεΐ add. Gad., tangens (rapit) Lat.P 20 του] ούχ Gad.
23 18ίει Heringa, 45 ex Erotiano: schwitzt Hun. Gal.: SiIei V : είδείη Gad.: semper
Lat.P post καί inser. μάλιστα Gad. 24 τό δμβριον delevi: om. Oribas. 26 άρ-
πασδζ V : sparsa fuerit Lat.P: corr. Koraes καί μετεωρισδη om. Gad. περιφε-
ρόμενον V Lat.P: wird es kalt Hun.: setzen sie sich fest Gal. (πηγνύμενον ?)
42 Hippocratis

και έξίσταται και γίνεται ήήρ και ομίχλη· τό δε λαμπρότατου και κου-
φότατου αύτοΰ λείπεται καϊ γλυκαίνεται ύπό του ηλίου καιόμευόυ τε
και έψόμενον- γίγυεται δε και τδλλα πάντα [τά] έψόμευα άεΐ γλυκύτερα.
6 εως μεν ου υ διεσκεδασμένον (αν) η και μήπω ξυυεστήκη, φέρεται μετέ-
ωρο ν · όκόταν δέ κου ά3ροισ3η καϊ ξυστραφη ές τωύτό ύπό άνεμων 5
άλλήλοισιν ευαντιωθέντων εξαίφνης, τότε καταρρήγνυται, fj αν τύχη
πλείστον ξυστραφέν τότε γάρ εικός τοϋτο μαλλου γίγνεσθαι, όκόταυ
τά υέφεα [μη] ύπό άνεμου (ξύ)στασιν έχοντα ώρμημένα εόντα και χωρέ-
οντα εξαίφνης άντικόψη πνεϋμα εναντίον καϊ ετερα υέφεα· έυταϋβα ( τ ά )
36 μέυ πρώτα αύτοΰ | ξυστρέφεται, τά δέ όπισθεν επιφέρεται, [τε] και ούτω ίο
παχύυεται καί μελαίυεται και ξυστρέφεται ές τωύτό και ύπό βάρεος
7 καταρρήγνυται και όμβροι γίνονται, ταύτα μέν έστιν άριστα κατά τό
εικός· δεϊται δέ άφέψεσθαι και άποσήπεσθαι· εϊ δέ μή, όδμήν ίσχει πο-
υηρήυ, καϊ βρόγχοι καϊ βήχες και βαρυφωυίη τοϊσι πίυουσι προσίσταται.
8 Τά δέ άπό χιόυος και κρυστάλλων πουηρά πάντα, όκόταν γάρ άπαξ is
παγη, ούκέτι ές την άρχαίην φύσιν καθίσταται, άλλά τό μέν αύτοΰ
λαμπρόν και κοϋφον και γλυκύ έκπήγνυται καί άφαυίζεται, τό δέ 3ολω-
9 δέστατου και σταθμωδέστατον λείπεται. γνοίης δ' άν ώδε· εί γάρ βούλει,
δταν fj χειμώυ, εις άγγεϊον μέτρω έγχέας ύδωρ 3εϊυαι ές την αίθρίην,
ίνα πήξεται μάλιστα, έπειτα τ η ύστεραίη είσενεγκών εις άλέην, οκου 2ο
χαλάσει μάλιστα ό ποτγετός, όκόταν δέ λυθή, άναμετρέωυ τό ύδωρ εύρή-
10 σεις έλασσου συχνω. τούτο τεκμήριον, δτι ύπό της πήξιος άφαυίζεται
και άυαξηραίνεται τό κουφότατον και λεπτότατον, ού γάρ τό βαρύτατον
και παχύτατον ού γάρ άυ δύυαιτο. ταύτη ου υ υομίζω πονηρότατα

1 3 s q . ] cf. O r i b a s . Coll. m e d . V 1,8. V 16 1 5 - 4 4 , 2 ] cf. [ A r i s t o t . ] P r o b l . p h y s .


deperditum ap. Gell. X I X 5 et M a c r o b . S a t u r n . V I I 2 5 s q .

3 τ ά del. GadA1^· Wilamowitz: non leg. Hun. Gal. γλυκέα V (Hun. Gal. Porph.)
4 άν addidi ξυνεστήκει V 5 κου] άπαν Gad. Hun.: om. Lot.Ρ (Gal.) ξυν-
στραφτ) V 6 |?>ήγνυται Gad. 7 ξυνστραφέν V έοικόζ V γ ί ( γ ) ν ε σ $ α ι Gad.
Lat.P: γ ί γ ν ε τ α ι V 8 μή om. Lat.P Hun. Gal.·, del. Kühlewein ξύστσαιν έχοντα
Kühlewein sec. c o n c u r s u m h a b e n t e s Lat.P: A n s a m m l u n g der W o l k e n Hun.: wenn
die . . . W o l k e n . . . sich s a m m e l n Gal.·, στάσιν έχοντος V 9 s q . τ ά μέν π ρ ώ τ α
Koraes, id. Porph.·. q u i d e m priores Lat.P: die ersten W o l k e n Hun. (Gal.): τ ά μέν
( π ρ ώ τ ο ν ) Gad.: μέν π ρ ώ τ ο ν V : τ ό μέν π ρ ώ τ ο ν Ermerins 10 αύτών Koraes; sed
αύτοΰ est ' i b i d e m ' (cf. supra p. 40,11) τ ά — 11 παχύνεται om. Lat.P τ ε del.
Koraes 13 ά π ο σ ή π ε σ δ α ι ] d e m u t a r e ( d e m u c a r e Kühlewein) Lat.; cf. ol γ ο ϋ ν τ ό
έτι σηπόμενον πίνοντες Oribas.: ά π ο σ ή θ ε σ δ α ι Foesius vix recte 14 β ρ ά γ χ ο ι καί
βήχε? καί βαρυφωνίη Gad. Hun. (cf. Oribas.): καί β ρ ό γ χ ο ; καί βαρυφωνίην V Lat.
π ρ ο ( σ τ α σ 9 α ι V : corr. Littre 15 κ ρ υ σ τ ά λ ω ν Υ : corr. Aid. 17 έ κ π ή γ ν υ τ α ι Gad.:
g e l a t Lat.: infolge d e s Gefrierens Hun.: έκκρίνεται V 19 ή χειμών έ ; Koraes:
f u e r i t h i e m p s . . . in Lat.: in d e n T a g e n d e s W i n t e r s . . . in (ein G e f ä ß ) Hun.: ot
χειμώνες V : χειμών είς Gad. 20 π ή ξ η τ α ι V : corr. Cornβ τ η ύστεραίη om.Hun.
Gal. 2 1 άναμετρέων scripsi: r e m e t i e ( n ) s Lat.: w e n n d u ( d a s W a s s e r ) mißt Hun.
Gal.: άναμετρεΐν Υ
44 Hippocratis

ταύτα τά ύδατα είναι τά άπό χιόνος και κρυστάλλου και τά τούτοισιν


έπόμενα προς άπαντα χρήματα.
9. Περί μεν ούν όμβρίων ύδάτων και των άπό χιόνος και κρυστάλλων
ούτως εχει· λιθιώσι δέ μάλιστα άνθρωποι και ύπό νεφρίτιδων και στραγγ-
ουρίης άλίσκονται και ίσχιαδικοϊ και κηλήται γίνονται, δκου ύδατα 5
πίνουσι παντοδαπώτατα καί άπό ποταμών μεγάλων, είς ους ποταμοί
ετεροι έμβάλλουσι, και άπό λίμνης, είς ήν ρεύματα πολλά και παντο-
38 δαπά άφικνεϋνται, και όκόσοι ύδασιν επακτοϊσι | χρέονται διά μακρού
2 άγομένοισι και μή έκ βραχέος· ού γάρ οΐόν τε ετερον έτέρω έοικέναι
ύδωρ, άλλά τά μεν γλυκέα είναι, τά δέ άλυκά τε και στυπτηριώδεα, ίο
τά δέ άπό θερμών ρέει ν · ξυμμισγόμενα δέ ταϋτα ές τωύτό άλλήλοισι
στασιάζει(ν ανάγκη) και κρατεΐν άεΐ τό ίσχυρότατον ισχύει δέ ούκ άεΐ
τωύτό, άλλά άλλοτε άλλο κατά τά πνεύματα - τώ μέν γάρ βορέης την
ίσχύν παρέχεται, τ ω δέ [ό] νότος, και των λοιπών πέρι ωύτός λόγος·
ύφίστασθαι ούν τοϊσι τοιούτοισιν άνάγκη έυ τοϊσιν άγγείοισιν ίλύν και 15
ψάμμον, και άπό τούτων πινομένων τά νοσήματα γίνεται τά προειρη-
μένα- δτι δέ ούχ άπασιν εξής, φράσω.
3 Όκόσων μέν ή τε κοιλίη εύροός τε και ύγιηρή έστι και ή κύστις μή
πυρετώδης μηδέ ό στόμαχος της κύστιος ξυμπέφρακται λίην, ούτοι μέν
4 διουρεϋσι ρηϊδίως και έν τ η κύστει ούδέν ξυστρέφεται· όκόσων δ' άν 2ο
ή κοιλίη πυρετώδης ή, άνάγκη και τήν κύστιν τωύτό πάσχει ν όκόταν
γάρ θερμανθή μάλλον της φύσιος, έφλέγμηνεν αύτής ό στόμαχος· όκόταν
δέ ταύτα πάθη, τό ούρον ούκ άφίησιν, άλλ' εν έωυτη ξυνέψει και ξυγ-
καίει, και τό μέν λεπτότατον αύτοϋ άποκρίνεται και τό καθαρώτατον
δίει(σι) καί έξουρεϊται, τό δέ παχύτατον και θολωδέστατον ξυστρέφεται 25
καΐ ξυμπήγνυται, τό μέν πρώτον μικρόν, επειτα (δέ) μείζον γίγνεται·
κυλινδεύμενον γάρ ύπό του ούρου, δτι άν ξυνίστηται παχύ, ξυναρμόζει
5 προς έωυτό καί ούτως αύξεταί τε και πωρούται· καί όκόταν ούρή, πρός

3sq. Περί — εχει om. Gad. Hun. Gal. 4 ώνθρωττοι Kühlewein: fort, addendum
est ol νεφρίτιδο; Gad.: nefretici Lot. 5 (σχιαδικοί Gad.: sciatici Lai. ·. Ισχιάδων V
κηλήται Koraes: κηλΐται Gad. ·. celeste give celites Lai.: κήλαι V 6 ποταμοί Lai.
Hun. Gal. Koraes: ποταμούς V 7 ετεροι] breite (εύρέες ?) Hun. Gal. 8 έπακτοίσι
om. Hun. Gal. 9 καί — βραχέος om. Hun. Gal. 10 είναι om. Lai. 11 ταύ-
τόνΫ 11 sq. άλλήλοισι — καί om.Hun.Gal. 12 στασιάζεινάνάγκη]necessitatem
altercantes Lai.·, στασιάζει V: correxi άεΐ 1 ] einmal Hun.: zuzeiten Gal. άεΙ Π
om. Lai. 13 κατά Lai. Hun. Gal. Koraes: καί V 14 ό del. Wilamowitz 16 πι-
νευμένων V γίνεται] fieri Lat. 17 δτι — φράσω om. Hun. Gal. 18 όκόσων—
46,6 λ ι 3 ι q d e s u n t i n G a l . εύροόξ] flate Lat.: weich//««.. ύγιηρή Koraes: ώγιηρήξ
V : salubres Lot.: leicht Hun. 19 ξυμπέττρσκται V 22 έφλήγμηνεν V post
έφλ. add. cum vi Lat. 23 Ιωυτέω V ξυνέψει] hält zurück Hun. (συνέχει) 24
μέν om. Gad. άποκρίνεται om. Lai. Hun. 25 δίεισι Wilamowitz: διεϊ V : manat
Lai. : kommt heraus Hun. (an διίει? cf. Überl., 18 adn. 45) 25sq. ξυστρέφεται
καί ξυμπήγνυται] retinetur et condensatur et conglutinatur Lat. 26 ante τό add.
καί Wilamowitz: et primo quidem Lat.: doch . . . im Anfang Hun. έπειτα] ubi
Lai. δέ add. Gad.: at Lat.Ρ 27 γάρ om. Lat.
46 Hippo cratis

τον στόμαχον της κύστιος προσπίπτει Οπό του ούρου βιαζόμενον και
κωλύει ούρεϊν και όδύυηυ παρέχει ισχυρή ν, ώστε τά αιδοία τρίβουσι και
ελκουσι τά παιδία τά λιθιώντα· δοκεϊ γάρ αΰτοϊσι τό αίτιον ένταΰθα
6 είναι της οϋρήσιος. τεκμήριον δέ δτι ούτως έχει- τό γάρ ούρον λαμπρό-
40 τατον ούρεΰσιν οί λιθιώντες, δτι | τό παχύτατον και θολωδέστατον
7 αύτου μένει και ξυστρέφεται. (καϊ) τά μέν πλείστα ούτω λιθιςτ γίνεται
δέ πώρος καϊ άπό του γάλακτος, ήν μή ύγιηρόν ή, άλλά θερμό υ τε λίην
και χολώδες· την γάρ κοιλίην διαθερμαίνει και την κύστιν, ώστε τό ούρου
ξυγκαιόμενον ταΰτα πάσχειν καί φημι άμεινον είναι τοΐσι παιδίοισι τον
οίνο ν ώς ύδαρέστατον διδόναι· ήσσον γάρ τάς φλέβας ξυγκαίει και ξυναυ-
42 8 αίνει. τοΐσι δέ θήλεσι λίθοι ού γίνονται ομοίως· ό γάρ ούρη|τήρ βραχύς
έστιν ό της κύστιος και εύρύς ώστε βιάζεσθαι τό ούρο ν ρηϊδίως· ούτε
γ ά ρ ττ) χειρι τρίβει τό αίδοΐον ώσπερ τό άρσεν ούτε άπτεται τοΰ ούρη-
τήρος - ες γ ά ρ τά αιδοία ξυντέτρηνται· οί δέ άνδρες ούκ εύθύ τέτρηνται,
και [διότι] οί ούρητήρες ούκ εύρέες· [καϊ πίνουσι πλεϊον ή οί παίδες].
10. Περϊ μέν ούν τούτων ώδε έχει ή δτι τούτων εγγύτατα, περϊ δέ
των ώρέων ώδε άν τις ένθυμεύμενος διαγιγνώσκοι, όκοΐόν τι μέλλει
2 εσεσθαι τό έτος, είτε νοσερόν εϊτε ύγιηρόν. ήν μέν γ ά ρ κατά λόγον
γένηται τ ά σημεία έπϊ τοΐσιν άστροισι δύνουσί τε και έπιτέλλουσιυ εν
τε τ ω μετοπώρω ύδατα γένηται καϊ ό χειμών μέτριος καϊ μήτε λίην
εύδιος μήτε ύπερβάλλων τον καιρόν τ ω ψύχει εν τε tco ήρι ύδατα γένηται
3 ώραΐα καϊ έν τ ω θέρει, ούτω τό έτος ύγιεινότατου εικός είναι, ήν δέ ό μέν
χειμών αύχμηρός και βόρειος γένηται, τό δέ ήρ επομβρον καϊ νότιον,
ανάγκη τό θέρος πυρετώδες γίνεσθαι καϊ όφθαλμίας έμποιεΐυ· όκόταν

18-22] Gal. In Hipp. Aph. XVII Β 575 Κ. 2 2 - 4 8 , 8 ] Gal. In Hipp. Aph. X V I I


Β 578 Κ . ; cf. Aristot. Probl. I 8

3 τά λι3ιώντα o n . Hun. 4 της ούρήσιος] für das schwere Urinieren Hun.


interpretamento usus: της όδύυης Cobet, 76sq. 5 οί λι3ιώντες] hii Lat. de tex-
tus ordine in cod. V perturbato cf. praef. p. 7 Βολωδέστατον] χολωδέστατον V
6 καί Π — AiSujt om. Hun. καϊ11 addidi: et Lat. 7 ircopos Heiberg Lat. Hun. Oed.:
πόρος Gad.·, προς V 9 καί] qua ex causa Lat. (διό καί) 10 ήδυρέστατον V
συναυαίνει V: συνισχναίνει Gad.: co(an)gustat Lat.: dünn macht Hun.: macht . . .
eng Gal. 11 λ(3οι oü] αΙδοίου V όμοίως om. Hun. Gal. 6 γάρ] οΰ γ ά ρ
V 12 ώστε — |ί>ηιδίως om. Hun. Gal. lemm., leg. Gal. comm. βιάζεται V: corr.
van der Linden 13 τό άρσεν] δαρσεϊς V 14 oi — τέτρηνται om. V: pro spuriis
hab. antiqui interpretes Hippocratis sec. comm. Galeni εύ30 Barb.: ε030ς Gad.: om.
Lat. Hun. Gal. τέτρηνται Barb.: τετήρηνται Gad. 15 καί διότι V Lai.: καί
Hun. Gal.: διότι καί Lesky, 75 ουκ om. Lat. (exe.ρ2) Hun. Gal.: def. Lesky, 75:
είσιν Corn.2 καί — παίδες om. Hun. Gal.: delevi 16 Περί — εγγύτατα om. Hun.
Gal. 16sq. δέ των ώρέων Koraes (sim. Lat. Hun. Gal.): δ' έτών V: δέ ώραίων
Gad. 17 διαγιγνώσκοι Koraes (sim. Gal.): διαγιγνώσκη V: διαγιγνώσκει Gad.:
διαγιγνώσκοι % Lot. Hun. μέλλοι V: corr. Corn.2 18 ετεος V είτε ύγιηρόν
είτε νοσερόν Hun. Gal. 19 γίνηται V: corr. Littre ex Gal. XV II Β 575,5 Κ.: fue-
rint Lat. 23 εφομβρον V νότειον V 24 γίνεσ9αι] είναι Gad. Gal. XVII Β
578,14 Κ. post όφ3αλμίας add. καί δυσεντερίας Gad. Hun. Gal.: non expl. Aristot.
Probl. I 8 έμποιεϊν] έγγίγνεσ3αι Gad. sec. Gal. XVII Β 578,14 Κ.
48 Hippocratis

γάρ τό Trulyos έτπγένηται εξαίφνης της [τε] γης ύγρής εούσης ύπό των
44 όμβρων των έα| ρινών και ύττό του νότου, ανάγκη διττλόον τό καύμα
είναι άπό τε της γης διάβροχου έούσης και θερμής και ύττό του ηλίου
καίοντος, των τε κοιλιών μη ξυνεστηκυιών τοΐσιν άνθρώποισι μήτε του
εγκεφάλου άνεξηρασμένου - ού γάρ οίόν τε του ήρος τοιούτου έόντος 5
μή ού πλαδαν τό σώμα και την σάρκα - [ώστε] τούς πυρετούς έπι-
πίπτειν οξυτάτους άπασι, μάλιστα δέ τοϊσι φλεγματίησι [τάς δυσεντε-
ρίας εικός έστι γίγνεσθαι και τήσι γυναιξί και τοις εΐδεσι τοις ύγροτέροισι].
4 και ην μεν έττϊ κυνός έπιτολή ΰδωρ έπιγένηται και χειμών και οί έτησίαι
πνεύσωσι, έλπίς παύσασθαι καΐ τό μετόπωρον ύγιηρόν γενέσθαι· ην ίο
δέ μή, κίνδυνος θανάτους τε γενέσθαι τοϊσι παιδίοισι και τήσι γυναιξί,
τοΐσι δέ πρεσβύτησιν ήκιστα, τούς τε περιγενομένους ες τεταρταίους
5 άποτελευτδν και εκ τών τεταρταίων εις ΰδρωπας. ην δ' ό μέν χειμών
νότιος γένηται και επομβρος και εύδιος, τό δέ ήρ βόρειόν τε και αύχμηρόν
και χειμέριον, πρώτον μέν τάς γυναίκας όκόσαι άν τύχωσιν έν γαστρί is
46 εχουσαι και ό τόκος αύτήσιν ή προς τό ήρ, τιτρώσκε|σθαι εικός· όκόσαι
δ' άν καΐ τέκωσιν, άκρατέα τά παιδία τίκτειν και νοσώδεα, ώστε ή αύτίκα
6 άπόλλυσθαι ή ζώειν λεπτά τε έόντα και άσθενέα και νοσώδεα. ταϋτα
μέν τήσι γυναιξί· τοϊσι δέ λοιποΐσι δυσεντερίας και όφθαλμίας ξηράς καϊ
ένίοισι κατάρρους άπό της κεφαλής επί τον πνεύμονα, τοϊσι μέν οΰν φλεγ- 2ο
ματίησι τάς δυσεντερίας είκός γίγνεσθαι και τήσι γυναιξί φλέγματος έπι-
καταρρυέντος άπό του εγκεφάλου διά την ύγρότητα τής φύσιος, τοϊσι
δέ χολώδεσιν όφθαλμίας ξηράς διά την θερμότητα καϊ ξηρότητα τής

2 άνάγκη] G a l . I n H i p p . Aph. X V I I Β 584 Κ . 7 sq.] cf. G a l . I n H i p p . Aph.


X V I I Β 583 Κ . 9 - 1 3 ] Gal. I n H i p p . A p h . X V I I Β 583 Κ . 20-50,1] Gal. In
H i p p . A p h . X V I I Β 588 Κ .

1 post έξαίφνης add. τον 3έρους Gad. sec. Gal. Χ VII Β 578,14 Κ. τε delevi: post
νότου (I. 2) lac. ind. Castiglioni, 206 ύττό — 3 έούσης del. Gad. 2 διττλόον τό]
διόατλοόν τε V 4 ξυνεστηκουσών V : corr. Gad. 5 ήρος] L u f t (ήέρος) Hun. Gal.
6 ττλαδδν] φλυδδν Gad., fort, recte (cf. Hipp. Morb. Sacr. 13 = VI 386,7 L.): συντή-
κ ε σ α ι Gal. XVII Β 579,4 Κ. ώστε del. Pohlenz, 72sq.·. om. Gad.·, u n d . . . bei
diesen Hun.·. [a]ut Lat.a συνεμττίτπειν Gad. ex Gal. XVII Β 579,5 Κ. 7 φλεγ-
μοττίοισι Gad. 7 τας — 8 ύγροτέρ. delevi sec. Aristot. Probl. I 8 post τάς add.
δέ Gad. (ex Gal. XVII Β 579,6 K.I) 8 είδεσι] άνδράσι Gal. XVII Β 579,7 Κ.:
(Natur und) Mischung (Hun.) Oal. ύγροτέροισι Gad. sec. Gal. XVII Β 579,7 Κ.
Lat.P: ύγροτάτοισι V 12 post ήκιστα desinit Gal. τε] δέ Lat. Gal. XVII Β
583,15 Κ. 14 υότειος V καϊ εύδιος om. Hun. 16 αϋταίησιν V πρός τ ό
ήρ Koraes sec. Hipp. Aph. III 12 = IV 490,8 L.·. a d vernum Lat.: πρός τ φ ήρι V
έκτιτρώσκεσδαι Corn.2: abortire Lat. (cf. supra p. 28,10. 30,25) εΙκός om. V Hun.
18 ζώσι V : corr. Koraes ζώειν — νοσώδεα] leben schwach wegen ihrer K r a n k h e i t
Hun. 1 8 s q . ταϋτα —γυναιξί om. Hun. 22 διά — φύσιος] nach ihren B ä u c h e n
Hun. 23 όφδαλμίαι ξηραΐ V : όφ3αλμίας ξηράς Lat. Gal. Χ VII Β 588,13 Κ. τής
— 50,1 σαρκός] über ihre K ö r p e r Hun.
50 Hippocratis

σαρκός, τοΐσι δέ πρεσβύτησι κατάρρους δια την άραιότητα και την


έκτη ξι ν τώυ φλεβών, ώστε εξαίφνης τούς μεν [ύπό φρενίτιδος] άπόλλυ-
7 σθαι, τους δέ παραπλήκτους γίνεσθαι τ ά δεξιά, όκόταν y a p του χειμώνος
Ιόντος νοτίου και 3ερμου ( τ ά ) τοΰ σώματος μη ξυνίστηται μηδέ (αΐ)
φλέβες, του ήρος έττιγινομένου βορείου και αύχμηροΰ και ψυχροΟ ό εγκέ-
φαλος, όπηνίκα αυτόν εδει άμα τ ω ήρι διαλύεσθαι καΐ καθαίρεσθαι Οπό
48 τε κορύζης και βράγχω(ν), τη|νικαϋτα πήγνυταί τε και ξυνίσταται· ώστε
εξαίφνης τοΰ θέρεος επιγενομένου και τοΰ καύματος [και της μεταβολής
8 έπιγιγνομένης] ταΟτα τ ά νοσεύματα έπιπίπτειν. και όκόσαι μεν των
πόλεων κέονταί τε καλώς τοΰ ηλίου και τών πνευμάτων ύδασί τε χρέ-
ονται άγαθοΐσιν, αύται μέν ήσσον αισθάνονται τών τοιούτων μετα-
βολέων, όκόσαι δέ ΰδασί τε έλείοισι χρέονται και λιμνώδεσι κέονταί τε
9 μη καλώς τών πνευμάτων και τοΰ ηλίου, αύται δέ μάλλον, κήν μέν τό
βέρος αύχμηρόν γένηται, θάσσον παύονται αί νούσοι, ην δέ έπομβρον,
πολυχρόνιοι γίνονται, και φαγεδαίνας κίνδυνος έγγίνεσθαι άπό πάσης
προφάσιος, ή ν έλκος έγγένηται, και λειεντερίαι και ΰδρωπες τελευτώσι
τοΐσι νοσεύμασιν έπιγίγνονται- ού γ ά ρ άποξηραίνονται ai κοιλίαι ρη-
10 ιδίως, ην δέ τό θέρος έπομβρον γένηται και νότιον και τό μετόπωρον
60 (ωσαύτως, τον) χειμώνα ανάγκη νοσερόν είναι και | τοΐσι φλεγματίησι
καϊ τοΐσι γεραιτέροισι τεσσαράκοντα έτέων καύσους γίγνεσθαι εικός,
11 τοΐσι δέ χολώδεσι πλευρίτιδας και περιπνευμονί[δ]ας. ην δέ τό θέρος
αύχμηρόν γένηται καϊ βόρειον, τό δέ μετόπωρον επομβρον και νότιον,
κεφαλαλγίας ές τον χειμώνα και σφακέλους τοΰ έγκεφάλου εικός γίγνεσθαι

1 - 3 ] Gal. In Hipp. Aph. X V I I Β 588sq. Κ. 18sq.] Gal. In Hipp. Aph. X V I I


Β 591 Κ.

1 πρεσβύτησι] άγαν ττρεσβυτέροισι Gad. ex Gal. XVII Β 588,17sq. Κ.: senioribus


Lat. άρμότήτα V: corr. Corn.2 sec. Gal. XVII Β 588,18 Κ. 2 εκτασιν V: eorr.
Gad. sec. Gal. XVII Β 588,18 Κ. ύ π ό φρενίτιδος om. Lat. Hun. Gal. XVII Β
589,1 Κ. Barb.: del. Zwinger 3 post δεξιά add. ή τά άριστερά Gad. sec. Gal. XVII
Β 589,2 K. 4 νοτείου V τά τοΰ σώματος Barb.: τοΰ σώματος V: corpore (non
consistente) Lat.: die Körper Hun. post ξυνίστηται add. ό έγκέφαλος Gad., san-
guine Lat. αί add. Koraes 5 βορέου V: corr. Corn" 6 εδει] oportebat Lat.:
έλττίς ήν Ιδεί Gad.: έλη V 7 βράγχω V: corr. Aid. 8 sq. καϊ — έτπγιγνομένης
del. Wilamowitz 10 τε 1 ] γε V: corr. Cobet, 77 14 post αύχμηρόν add. und sehr
heiß Hun. 15 γίνονται] efficiuntur morbi Lat.: dauern die Krankheiten (lang)
Hun. κίνδυνος] κοινώς V 16 γένηται Wilamowitz post έγγένηται add. TOÖ
δέ χειμωνος ψυχρού V (de ordine textus in V perturbato cf. praef. p. 7) 18 με3όττωρον
V: corr. Aid.: φ9ινόπωρον Gal. XVII Β 591,15 Κ. 19 ώσαύτως τόν sec. Gal.
XVII Β 591,15 Κ. addidi: ebenso Hun. φλεγματίοισι V 21 περπτνευμονίδας
V: corr. Aid. 22 νότιον et βόρειον hoc ordine praeb. V Lat. Hun., eodem ordine
legisse videtur Gal. XVII Β 591: rectum ordinem praeb. Barb., Hipp. Aphor. Ill
13 = IV 490,Usq. L., Aristot. Probl. 110; cf. Überl., 55. 132. UOsq.
52 Hippocratis

και προσέτι βήχας και βρόγχους και κορύζας, ένίοισι δέ και φ3ίσιας.
12 ήν δέ βόρειου τε ή και άνυδρου και μήτε έπϊ τ ω κυνϊ γέυηται ύδωρ μήτε
επί τ ω άρκτούρω, τοϊσι μέυ φλεγματίησι φύσει ούτως άυ ξυμφέροι μά-
λιστα και τοΐσιυ ύγροίσι τάς φύσιας και τήσι γυυαιξί, τοϊσι δέ χολώδεσι
τοΟτο πολεμιώτατου γίγυεταΓ λίηυ y a p άυαξηραίνονται και όφθαλμίαι 5
αύτόΐσιυ έπιγίγυονται ξηραί και πυρετοί όξέες και πολυχρόυιοι, έυίοισι
(δέ) και μελαγχολίαι· της γάρ χολής τό μέυ ΰγρότατου καΐ ύδαρέστατου
άυαξηραίυεται και άυαλίσκεται, τό δέ παχύτατου και δριμύτατου λείπε-
ται, και του αίματος κατά τόυ αύτόυ λόγου, άφ' ώυ ταύτα τ ά υοσεύ-
ματα αύτοΐσι γίγυεται. τοϊσι δέ φλεγματίησι π ά ν τ α ταϋτα άρωγά εστίν ίο
άποξηραίυουται γ ά ρ και ές τόυ χειμώνα άφικνεΰνται ού πλαδώυτες,
άλλ' άνεξηρασμένοι. [ήυ δέ ό χειμώυ βόρειος γέυηται και ξηρός, τό δέ
ήρ υότιου και επομβρου, κατά τό θέρος όφθαλμίαι γίυουται ίσχυραί,
τοϊσι δέ παισί καΐ γυυαιξί πυρετοί.]
11. Κατά ταΰτά τις έυυοεύμευος και σκοπεύμευος προειδείη άν τ ά is
2 πλείστα των μελλόντων έσεσθαι άπό των μεταβολέων. φυλάσσεσ9αι δέ
χρή μάλιστα τάς μεταβολάς των ώρέων τάς μεγίστας και μήτε φάρμακου
52 διδόυαι έκόυτα μήτε κιυεΐυ δτι ές κοιλίην μήτε | τάμνειν, πριν παρέλδωσιυ
3 [α!] ήμέραι δέκα ή καϊ πλείουες. μέγισται δέ είσιυ αΐδε και έπικιυδυυόταται·
ηλίου τροπαΐ άμφότεραι και μδλλου αί 3εριυαί και αί ίσημερίαι νομιζό- 2ο
4 μεναι είναι άμφότεραι, μδλλου δέ αί μετοπωριυαί. δει δέ και τώυ άστρων
τάς έπιτολάς φυλάσσεσθαι, καϊ μάλιστα του κυνός, έπειτα άρκτούρου,

5 - 7 ] Gal. In Hipp. Aph. XVII Β 595 Κ. 7-10] Gal. In Hipp. Aph. XVII Β
596 Κ. 11 sq.] Gal. In Hipp. Aph. XVII Β 595 Κ. 16-19] cf. Ruf. αρ. Oribas.
Coll. med. VII 26,5 Aet. Lib. med. I I I 164

1 βήχα; καϊ βράγχουζ καϊ κορύζας Lat. Hun., eundem ordinem praeb. Aphor. Ill
13 = IV 492,2 L. \ βρόγχους και κορύζας και βήχας V φύση ας V 2 έπΐ — μήτε
om. V 3 ούτως άν ξυμφέρη Gad.: sic convenit Lat.: haben Nutzen davon Hun.:
ξυμφέροι V 7 δέ add. Barb. Gad. sec. Gal. XVII Β 595,18 Κ. Lat. 8 άναξηραί-
veaSat καϊ άναλίσκεσδαι Gad. (cf. Überl., 30 adn. 72): αποξηραίνεται καϊ αναλίσκεται
θαΐ. XVII Β 596,2 Κ.: άναλοΰται V: siccatur Lat.·. verbrennt Hun. παχύτατον
καϊ δριμύτατου] viscidum et pinguius et acrius Lat. 9 άφ' ών] άφνω V: corr.
Gad. τ ά Gad.: om. V 10 άρωγά έστιν] πάρεση Gad. 11 sq. ού πλαδώντες
άλλ' Gad. sec. Gal. Χ VII Β 595,11 Κ. Lat.: nicht weich Hun.: ύπ' άλλων τ' is άλλα
V 12 άνεξηραμμένοι Gal. XVII Β 595,11 Κ.: desiceati Lat. ·. άναξηραινόμενοι V
12 ήν — 14 πυρετοί (cf. supra p. 46,22—48,8) om. Hun., del. Gad. in ed. IurUina sec.
translationem Cornarii (cf. Überl., 27.133) 13 Ισχυραί] στηραί Gad. 13sq. Ισχυ-
ραί — πυρετοί] universis (πδσι) et febres Lat. 15 ταΰτά] πάντα Gad. ό νο-
σεύμενος V: εννοούμενος Gad.: considerans Lat.·. nachdenkt Hun. 18 κινέειν Er-
merins, cf. Ruf.: καίειν V Hun. Lat.a (causin adhibere): catarsin adhibere Lat.V, quern
secutus Heiberg coni. κα3αίρειν, cf. Aet. 19 αί del. van der Linden 19 δέ — 20
μάλλον om. Gad. αΐδε Lat. Koraes: αϊ δέκα V 20 αί . . . al Barb.: om. V Ιση-
μερίαι Lat. Heringa, 49: ίσημεριναϊ V: χειμεριναί Hun. 21 με3οπωριναί V: corr.
Corn.1 22 τοϋ — επειτα om. Hun. έπι τ α V
54 Hippocratis

5 καΙ ετι πληιάδων δύσιν. τά [τε] γάρ νοσεύματα μάλιστα έν ταύτησι


τησιν ήμέρησι κρίνεται και τά μεν άποφθίνει, τά δε λήγει, τά δέ άλλα
πάντα μεθίσταται eis ετερον είδος και έτέρην κατάστασιν.
12. Περί μέν (ουν) τούτων ούτως έχει· βούλομαι δέ περί της Ά σ ί η ς
και της Ε υ ρ ώ π η ς δέξαι, όκόσον διαφέρουσιν αλλήλων ές τά πάντα, 5
και περί των έθνέων της μορφής, τί διαλλάσσει και μηδέν έοικεν άλλή-
2 λοισι. περί μέν ουν άπάντων πολύς άν είη λόγος, περί δέ των μεγίστων
3 και πλείστον διαφερόντων έρέω, ώς μοι δοκεΐ έχειν. την Ά σ ί η ν πλείστον
διαφέρειν φημϊ της Ε υ ρ ώ π η ς ές τάς φύσιας των ξυμπάντων των τε έκ
της γης φυομένων και των ανθρώπων, πολύ γάρ καλλίονα και μείζονα ίο
πάντα γίγνεται έν τη Ά σ ί η ή τε χώρη της χώρης ήμερωτέρη και τά
4 ήθεα των ανθρώπων ήπιώτερα και εύοργητότερα. τό δέ αίτιον τούτων
54 ή κρήσις των ώρέων, δτι τοΰ ηλίου έν μέσω των | άνατολέων κείται
πρός την ήώ τοϋ τε ψυχροΰ πορρωτέρω· τήν δέ αύξησιν και ήμερότητα
παρέχει πλείστον άπάντων, όκόταν μηδέν ή έπικρατέον βιαίως, άλλά is
5 παντός ίσομοιρίη δυναστεύη. εχει δέ κατά τήν Ά σ ί η ν ού πανταχή
ομοίως, αλλ' δση μέν της χώρης έν μέσω κείται τοϋ θερμού και τοϋ
ψυχροΰ, αύτη μέν εύκαρποτάτη εστί και εύδενδροτάτη και εύδιεστάτη
και ύδασι καλλίστοισι κέχρηται τοϊσί τε ούρανίοισι και τοΐσιν έκ της
γής· ούτε γάρ ύπό τοϋ θερμοΰ έκκέκαυται λίην ούτε ύπό αύχμών και 2ο
άνυδρίης άναξηραίνεται ούτε ύπό ψύχεος βεβιασμένη (ούτε) νοτίη τε

8-13] Gal. Scr. min. II 57,22-58,6 12 εύοργητότερα] Gal. XIX 101,14 Κ.


20-56,1] Gal. Scr. min. II 58,17-19

1 έττΐ πληιάδων δύσει V: ετι τήν πληιάδων δύσιν Barb.: pliadum occasum Lat.: dann
vor dem Untergang der Plejaden Hun. τε del. Koraes post νοσεύματα add. τά
μικρά Gad. 2 κρίνεται] prolixi sunt Lot.: langwierig sind Hun. (an legerunt
μακρά γίνεται pro κρίνεται ?) άποφθίνει] άποκτείνει Gad. 4 ούν addidi sec.
Lot. (ergo) 4sq. της Εύρώττης καΙ Trjs Άσίη$ Gad. 5 δέξαι Büst, 16: δεϊξαι V:
λέξαι Gad.: dicere Lat.: beschreiben Hun. 6 τί] ö>s Gad.: quare Lat.: welcher
Unterschied Hun.xV: die Menge des Unterschieds Hun.z: quotque diversitates
Hun.Lat.. s-n Koraes·. an διά τί ? (cf. PHlol. Suppl. 26,3,40) μηδέν V 8 de
ordine cod. Gad. cf. praef. ,p. 9 10 τήξ om. Gal. Scr. min. II 58,2 11 ή — ήμερω-
τέρη om. Hun. ήμερωτέρη] uberior Lat. 12 ή3εα Gal. Scr. min. II 58,5·. Zu-
stand der Seele Hun.xV: Zustände der Leute Hun.z: hominum qualitas Hun.Lat-:
Ιβνεα V: gentes Lat. εύοργητότερα Heringa, 49 ex Gal. XIX 101,14 Κ.: ενεργότερα
V: εύεργετικώτερα Gad.: affectiores Lat.Ρ (eflectiores Lat.a): die Seelenarten sind
besser Hun. (cf. όργαΐ γάρ ot τρόποι Gal. 1.1.) 13 κράσΐζ V: usus Lat. (qui legit
χρήσιξ < κρήσι;, cf. Büst, 26) 14 καΙ ήμερότητα] competens Lat. 16 εχει] ha-
bere . . . oportet Lat. 18 εύδενδροτάτη] ού δενδροτάτη Gad.: aquosa Lat. εύ-
διεστάτη] boni odoris Lat.: ihre Bäume sind groß und in den Himmel reichend
Hun. 19 καλλίστοισ(ι) Gad. Lat.ν (optimis) Hun.: κάλλιστα V Lat.a (optime)
21 άνεξήρανται Gal. Scr. min. II 58,19 ψύχου; V: ψύξιος Gal. Scr. min. II 58,19
βεβιασμένη (cf. infra p. 64,24)] nehmen Schaden Hun.: πέπτεται Gad.: τέτται vel
πέτται Gal. Scr. min. II 58,19: πέπεπται coni. Wilamowitz ούτε add. Koraes: quo-
niam quidem (om. νοτίη) Lat.: denn Hun. (leg. άτε?): πιέζεται ούτε add. Pohlenz, 74
56 Hippocratis

6 και διάβροχος έστιν υπό τε δμβρων πολλών και χιόνος, τά τε ώραΐα


αϋτό3ι πολλά εικός γίνεσ3αι, δσα τε άπό σπερμάτων και όκόσα αυτή
ή γή άναδιδοϊ [φυτά], ών τοϊσι καρποΐσι χρέονται άνθρωποι ήμερουντες
7 εξ αγρίων και είς έπιτήδειον μεταφυτεύοντες· τά τε έντρεφόμενα κτήνεα
εύ3ηνεϊν είκός και μάλιστα τίκτειν τε πυκνότατα και Ικτρέφειν κάλλιστα·
8 τούς τε άν3ρώπους εύτραφέας είναι και τά εΐδεα καλλίστους και μεγέδει
μεγίστους και ήκιστα διαφόρους ές τά τε εΐδεα αυτούς έωυτών καϊ τά
9 μεγέ3εα. εικός τε τήν χώρην ταύτην του ήρος εγγύτατα είναι κατά την
56 φύσιν και τήν μετριότητα | των ώρέων. τό δέ άνδρείον και τό ταλαίπωρον
και τό εμπονον και τό 3υμοειδές ούκ άν δύναιτο εν τοιαύτη φύσει εγγί-
10 γνεσ3αι (. . .) μήτε ομοφύλου μήτε άλλοφύλου, άλλά τήν ήδονήν κρα-
τεϊν διότι πολύμορφα γίνεται τά εν τοϊσι 3ηρίοισι.
13. Περί μέν ούν Α ι γ υ π τ ί ω ν και Λ ι β ύ ω ν ούτως έχειν μοι δοκεϊ.
περί δέ των Ιν δεξιή του ηλίου των άνατολέων των f χειμερινών |
μέχρι Μ α ι ώ τ ι δ ο ς λίμνης - ούτος γάρ δρος της Ε υ ρ ώ π η ς και της
2 Ά σ ί η ς - ώδε εχει περί αυτών· τά δέ ε3νεα [ταυ]τά ταύτη διάφορα
αύτά έωυτών μδλλόν έστι τών προδιηγημένων διά τάς μεταβολάς τών
3 ώρέων και της χώρης τήν φύσιν. εχει δέ και κατά τήν γήν ομοίως άπερ
και κατά τούς [άλλους] άν3ρώπους· δκου γάρ αί ώραι μεγίστας μετα-
58 βολάς ποιεϋνται καϊ πυκνοτάτας, έκεϊ και ή χώρη άγριω[τάτη και άνω-
μαλωτάτη εστί καϊ ευρήσεις δρεά τε πλείστα και δάσεα και πεδία και

9 - 1 2 ] Gal. Scr. min. I I 58,20-59,3

1 ώραΐα] monies (δρεα) Lat. 2 έοικός V: corr. Reinhold γίνεται V: corr.


Corn.: esse Lat. αύτη V: corr. Koraes: eadem Lot.: von selber Hun. 3 φυτά
del. Wilamowitz ante SvSpcoiroi add. ol Corn.1 4 μεταφυτέοντες V: corr. Zwin-
ger·. transferentes Lat.: und sie an passenden Orten einpflanzen Hun.: μεταφιτύοντες
Cobet, 82 5 εύδύνειν V: corr. Koraes: vegetari Lat. εύτρέφειν Oad. 6 post
Ανθρώπους add. sind ein gutes Volk und ihre Sitten sind edel Hun. 7 sq. τά τε εΐ-
δεα . . . καϊ τά μεγέδεα] in der Größe und der Stimme und der Schönheit Hun. aü-
τούζ έωυτών Kühlewein: αύτοΰ V: σφίσιν έωυτοΐσιν Gad.: sibi Lat.: voneinander Hun.
8 προσεγ/ύτατα V: corr. Gad. (sim. Lat. Hun.) 9 όρέων Gad. άτσλαίττωρον V
Gal. Scr. min. II 58,20: corr. van der Linden: laboriosum Lat.: arbeitsam Hun.
10 εμττονον] geneigt zu Anstrengung Hun.: solidum (έμπεδον?) Lat.: εΰτονον Gal.
Scr. min. II 59,1: Ιντονον Wilamowitz 11 post έγγίγνεσδαι lac. statuit Zwinger:
de lac. explenda cf. Aristot. HA 606 b 18 sqq. GA 746 b 7sqq. (Schöne, RhMus. 73,
145; Pohlenz, 70) ούτε . . . ούτε Gal. Scr. min. II 59,2 κρατέει V: άνάγκη
κροπείν Gal. Scr. min. II 59,3 14 de ordine cod. Gad. cf. praef. p. 9 έν δεξιή]
έξαντίης sive έναντία sive αντίξοα tempt. Pohlenz, 71 sq. χειμερινών V Lat. Hun.:
θερινών coni. Gad.: Ισημερινών temptaverim, cf. Philol. Suppl. 26,3,73: τών χειμ.
del. Heiberg sec. Barb. 16 δέ del. Koraes: def. Verdenius, 17 ταΰτα ταύτη V:
hec actenus Lat.: ταύτη Wilamowitz: τά ταύτη Pohlenz, 74 διάφορα] τη διαφορήσει
τά Gad.: speciem differentes Lat.: an διάφορα τά εΐδεα scribendum? 18 καϊ—
φύσιν] naturales Lat. άττερ] que Lat.: ώσπερ Koraes: κατάπερ Pohlenz, 74
19 άλλους del. Koraes 21 δάσεα Wilamowitz: δασέα V: nemorosos et exeelsos Lat.
ττελιά V: corr. Corn.1
58 Hippocratis

λειμώνας έόντας· δκου δέ αί ώραι μή μέγα διαλλάσσουσιν, έκείνοισιν ή


4 χώρη όμαλωτάτη εστίν, ούτω δέ εχει και περί τ ω ν ανθρώπων, εΐ τις
βούλεται ένθυμεϊσθαι· εϊσί γ ά ρ φύσιες αί μεν δρεσιν έοικυϊαι δενδρώδεσί
τε και έφύδροισιν, αί δέ λετττοΐσί τε και άνύδροισιν, αί δέ λειμακωδεστέ-
5 ροισί τε και έλώδεσιν, αί δέ ττεδίω τε και ψιλή και ξηρή γ ή . αί γ ά ρ ώραι 5
αί μεταλλάσσουσαι της μορφής την φύσιν είσϊ διάφοροι· ήν δέ διάφοροι
έωσι μέγα σφών αύτέων, διαφοραΐ και πλείονες γίνονται τοΐσιν εΐδεσιν.
14. Καί όκόσα μέν ολίγον διαφέρει των έθνέων, παραλείψω, όκόσα δέ
μεγάλα ή φύσει ή νόμω, έρέω περί αύτών ώς εχει, καί πρώτον περί
2 τών Μ α κ ρ ο κ ε φ ά λ ω ν . τούτων γ ά ρ ούκ εστίν άλλο έθνος όμοιας τάς ίο
κεφαλάς εχον ούδέν την μέν γ ά ρ άρχήν ό νόμος αίτιώτατος έγένετο τοϋ
3 μήκεος της κεφαλής, νΟν δέ καί ή φύσις ξυμβάλλεται τ ω νόμω. τους γ ά ρ
μακροτάτην έχοντας την κεφαλήν γενναιοτάτους ήγεΰνται, εχει δέ περί
(τοϋ) νόμου ώδε· τό παιδίον όκόταν γένηται τάχιστα, την κεφαλήν
αύτοϋ ετι άπαλήν έοϋσαν [μαλακού έόντος] άναπλάσσουσι τήσι χερσί 15
καί άναγκάζουσιν ες τό μήκος αύξεσθαι δεσμά τε προσφέροντες καί τεχ-
νήματα επιτήδεια, ύφ' ών τ ό μέν σφαιροειδές τής κεφαλής κακοΰται, τ ό
4 δέ μήκος αύξεται. ούτω την άρχήν ό νόμος κατειργάσατο, ώστε τοι-
αύτη ν [τήν φύσιν] γενέσθαι· τοϋ δέ χρόνου προϊόντος έν φύσει έγένετο,
60 5 ώστε τόν νόμον (μοϋνον) μηκέτι | άναγκάζειν. ό γ ά ρ γόνος πανταχόθεν 2ο
ερχεται τοϋ σώματος ά π ό τε τ ώ ν ύγιηρών ύγιηρός [καί] ά π ό τε τ ώ ν
νοσερών νοσερός· ει ούν γίγνονται εκ τε [τών] φαλακρών φαλακροί καί
εκ γλαυκών γλαυκοί καί έκ διεστραμμένων στρεβλοί ώς επί τό πλήθος
καί περί τής άλλης μορφής ωύτός λόγος, τί κωλύει καί έκ μακροκεφάλου
6 μακροκέφαλον γίγνεσθαι; νΰν δ' ομοίως ούκέτι γίγνονται ή πρότερον· 25
ό γ ά ρ νόμος ούκέτι ισχύει διά τήν όμιλίην τ ώ ν άνθρώπων.

4 λειμακωδεστέροισί] Erotian. 57,18sq. 23 στρεβλοί] cf. Gal. X I X 141,8 Κ.


26 όμιλίην] Erotian. 65,7-12

1 λειμώνας] stagna (λίμναξ) Lat. μέγα διαλλάσσουσιν Gad.; sim. Lot. Hun.: με-
γάλοι άλλάσσουσιν V 3 γάρ] autem Lat. 4 λειμακωδεστέροι; Kühlewein ex
Erotiano (cf. infra p. 66,1): λειμακεστέροΐξ V: λιμνακωδεστέροι^ Gad.: stagnosis Lot.·.
mit viel Blumen Hun. V : multamque herbarum varietatem Hun.Lat-
x z
6 δέ] enim
Lat. 7 μέγα Koraes: μετά V: inter Lat.: voneinander Hun. καί om. Gad. : ergo
Lat. 9 μεγάλα] plurimum Lat.·. μέγα Pohlenz, 74 10 όμοίως Aid.: similiter
Lat. 11 εχον] in ha desinit cod. Lat.a 13sq. περί τοϋ νόμου Pohlenz, 74: περί
νόμου V: del. Wilamowitz 15 μαλακοΰ έόντο;] et diligato (t. e. delicatum) Lcti.P:
om. Hun.: del. Beinhold άναπλάσσουσι Gad.: άναπλήσσουσι V: deprimunt Lat. Ρ:
machen Hun. 18 οντω Gad. Lat.Ρ: durch diese Sitte Hun.: aCrrös V post
ώστε add. υπό βίης Gad. 19τήνφύσι ν del. Pohlenz, 74 20 μοϋνον Lat. Ρ Hun.:
add. Jacoby, 534 21 τοϋ σώματος trap, post καί V καί del. Com.1 22 τών
del. Kühlewein 23 ante γλαυκών add. τών Gad. 23 sq. ώς — λόγος om. Hun.
25sq. vöv — άνθρώπων del. Jacoby, 531—535 25 ούκέτι om. Lat.Ρ ή Heiberg:
ή V: ut Lat.P: so wie Hun.: ώ$ Com. 26 όμιλίην Gad. Hun. Erotian. 65,7: άμέ-
λειαν V Lat.P: mit anderen Menschen Hun. (leg. άλλων ante άν3ρώπων?)
60 Hippocratis

15. Περί μεν ούν τούτων ούτως έχειν μοι δοκεΐ, περί δε των έν Φάσει ·
ή χώρη εκείνη έλώδης έστί και θερμή και ύδατεινή καϊ δασεία δμβροι
2 τε αύτόθι γίγνονται πασαν ώρην πολλοί τε και Ισχυροί, ή τε δίαιτα
τοΐσιν άνθρώποισιν εν τοΐσιν ελεσίν έστι τά τε οικήματα ξύλινα και
καλάμινα έν τοΐσιν ύδασι μεμηχανημένα, όλίγη τε χρέονται βαδίσει κατά 5
την πόλιν και τό έμπόριον, άλλά μονοξύλοισι διαπλέουσιν άνω και κάτω·
3 διώρυγες γάρ πολλαί είσι. τά δέ ύδατα θερμά και στάσιμα πίνουσιν
ύπό τε τοϋ ηλίου σηπόμενα καϊ ύπό των δμβρων έπαυξόμενα, αυτός τε
4 ό Φδσις στασιμώτατος πάντων των ποταμών και ρέων ήπιώτατα. οΐ
τε καρποί (οί) γιγνόμενοι αύτόθι πάντες άναλδέες είσϊ καϊ τεθηλυσμένοι ίο
και άτελέες ύπό πολυπληθείης του ύδατος, διό και ού πεπαίνονται· ήήρ
5 τε πολύς κατέχει την χώρην άπό τών ύδάτων. δια ταύτας δη τάς |
62 προφάσιας τά είδεα άπηλλαγμένα τών λοιπών ανθρώπων εχουσιν οΐ
Φ α σ ι η ν ο ί · τά τε γάρ μεγέθεα μεγάλοι, τά πάχεα δ' ύπερπάχητες άρ-
θρον τε κατάδηλον ούδέν ούδέ φλέψ την τε χροιήν ύπωχρον εχουσιν ι»
ώσπερ ύπό ίκτερου έχόμενοι φθέγγονταί τε βαρύτατον άνθρώπων τω
ήέρι χρεώμενοι ού λαμπρώ, άλλά χνοώδει τε και διερω, πρός τε τό ταλαι-
6 πωρεΐν τό σώμα άργότεροι πεφύκασιν αί τε ώραι ού πολύ μεταλλάσ-
σουσιν ούτε πρός τό πνίγος ούτε πρός τό ψύχος τά τε πνεύματα (τά)
πολλά νότια πλήν αύρης μιής έπιχωρίης· αύτη δέ πνέει ενίοτε βίαιος 2ο
και χαλεπή και θερμή, και κέγχρωνα όνομάζουσι τοΰτο τό πνεύμα, ό δέ
βορέης ού σφόδρα άφικνεΐται, όκόταν δέ πνέη, ασθενής και βληχρός.

10 άναλδέες] E r o t i a n . 16,14 16 ίκτέρου] E r o t i a n . 88,11 ύδεροΰν/ort. hue tra-


hendum; cf. app. test, ad p. 36,22 spectantem 17 διερω] cf. E r o t i a n . 57,20 Gal.
X I X 118,11 Κ . (λιβρω)

1 Περί — δοκεΐ om. Hun., ut solet εχειν om. V 2 καϊ 3ερμή om. Lat.P 3 πδ-
σαν ώρην om. Hun. 4 τε] a u t e m Lat.P 5 ύδασι] in den S ü m p f e n Hun.
τε] a u t e m Lot.Ρ ante βαδίσει add. Trj Koraes 6 διαπλείουσιν V 7 διώρνγες —
είσι] weil die Orte bei ihnen auf- und absteigen Hun. ττίνουσιν] omnibus Lat.P
(ττδσιν?) 9 φάσιος V : om. Lat.P 10 ο! add. Koraes αΰτόΒι] ibidem Lat.P·.
jenes L a n d e s Hun.: αύτέοι V άναλδέες Koraes ex Erotiano: cxvaASis V : i m m a t u r e s
Lat.P·. haben keinen Wohlgeschmack Hun. καϊ τεθηλυσμένοι] et corrupti Lat.P:
und sind weich Hun.: κατε3ηλυσμένοι V 11 κ α ΐ ϋ om. Lat.P 14 τ ε γ ά ρ ] a u t e m
Lat.P ϋττερπαχέεϊ a Com.1 ad Littraeum editores 15 ύπωχρον Oad. (cf. Aristot.
Probl.XIV 12, 910 a 4): sticht ins B l a s s e (Gelbe) Hun.: ώχρήν V : pallidum Lat.P
16 Ικτέρου] a n gelbem Wasser Hun.: ydropis Lat.P, cf. Erotian. φδέγγονταί —
19 ψΟχοξ om. Huri. 17 χροώμενοι V χνοώδει τε καϊ διερω] νοτώδει καϊ 3ολερω
Oad.: austrino et turbulento Lat.P (λιβρω Erotian. Gal.) προσταλαιπωρέειν τε V :
πρός τ ώ τ α λ . τε Oad.: a d enim exercendum Lai.Ρ: corr. Koraes 19 τ ά Π add. Ko-
raes 20 avpT)S Lat.P Hun.: αύτΐ\$Υ: corr. Foesius 21 κ α ϊ ^ del. Reinhold κέγ-
χρονα editores 22 βλιχό$ V : lentus Lat.P: om. Hun.: corr. Aid.
64 Hippocratis

7 άποτρέπεσθαι την γνώμην Οπό των νόμων, μέγα δέ τεκμήριον τ ο ύ τ ω ν


όκόσοι γ α ρ εν τη Ά σ ί η "Ελληνες ή βάρβαροι μη δεσπόζονται, άλλ'
αύτόνομοί είσι και έωυτοϊσι ταλαιπωρεϋσιν, ούτοι μαχιμώτατοί είσι πάν-
των· τούς y a p κινδύνους έωυτών ιτέρι κινδυνεύουσι και της άνδρείης
8 αύτοι τ ά άθλα φέρονται και της δειλίης την ζημίην ωσαύτως, εύρήσεις
66 δέ και τούς Ά σ ι η νούς διαφέροντας αυτούς έωυτών, τούς μέν βελ|τίονας,
τούς δέ φαυλοτέρους έόντας· τούτων δέ αί μεταβολαί αΐτιαι των ώρέων,
ώσττερ μοι εΐρηται έν τοϊσι προτέροισι.
17. Kai περί μέν των έν τη Ά σ ί η ούτως έχει· έν δέ τη Ε υ ρ ώ π η
εστίν έθνος Σ κ υ θ ι κ ό ν , δ περί την λίμνην οίκεϊ την Μ α ι ώ τ ι ν διαφέρον
2 τών έθνέων τών ά λ λ ω ν Σ α υ ρ ο μ ά τ α ι καλεΰνται. τούτων αί γυναίκες
ΐππάζονταί τε και τοξεύουσι και άκουτίζουσιν άπό τών ί π π ω ν και μά-
3 χονται τοϊσι πολεμίοισιν, εως άν παρθένοι εωσιν. ούκ άποπαρθενεύονται
δέ, μέχρις άν τών πολεμίων τρεις άποκτείνωσι, και ού πρότερον ξυνοι-
κεϋσιν ήπερ τά ίερά θύσωσι τ ά έννομα· ή δ' άν άνδρα έωυτη άρηται,
καϊ παύεται ίππαζομένη, εως άν μη άνάγκη καταλάβη παγκοίνου στρα-
4 τείης. τόν δεξιόν δέ μαζόν ούκ εχουσι· παιδίοισι γ ά ρ έοϋσιν έτι νηπίοισιν
αί μητέρες χαλκίον τετεχνημένον [ή] έπ' αϋτω τούτω διάπυρον ποιευσαι
68 πρός τόν μαζόν τιθέασι τόν δεξιόν, και έπικαίε|ται, ώστε την αύξησιν
φθείρεσθαι, ές δέ τόν δεξιόν ώμον καϊ βραχίονα πάσαν την ίσχύν και
τό πλήθος έκδιδόναι.
18. Περί δέ τών λοιπών Σ κ υ θ έ ω ν της μορφής, δτι αύτοΐ έωυτοΐσιν
έοίκασι και ούδαμοΐσιν άλλοισιν, ωύτός λόγος και περί τών Α ι γ υ π -
τ ί ω ν , πλην δτι οί μέν ύπό του θερμού είσι βεβιασμένοι, οί δ' ύπό του

5 - 8 ] Gal. Scr. min. II 59,10-14 18 χαλκίον] Erotian. 94,1 19 έπικαίεται]


Gal. X V I I I A 148,11 Κ.

1 άττοτρέπεσθαι om. Lat.P ύπό Gad.: coro V 6 ante τούς 11 add. καϊ Gal. Scr.
min. II 59,11 8 post προτέροισι add. Und diejenigen, welche Libyen bewohnen
(das sind die Libyer), essen viel, und in ihnen ist Weichlichkeit, so daß sie zu
schwach sind zum Kampfe, infolge der Gleichmäßigkeit der Zeiten Hun.; cf.
infra p. 68,18 app. crit. 9 Kai — έχει om. Hun. 10 ö — 21 om. Hun. 13 oO
παρδενεύονται (ärro m. ree.) V: non violantur Lat.P 15 ήπερ] nisi ante Lat.P·.
del. Heiberg (qui sustinuit 3ύουσαι) 3ύσωσι(ν) Koraes: immolent Lat.P: 3ύουσαι
V τά έννομα Gad.: quae in lege sunt Lat.P: τώ έννόμω V: τά iv νόμω Heiberg·.
τω Ένυαλίω tempt. Gundermann (ad rem cf. Hdt. IV 62,3) άρηται V: αίρεϊται
καϊ Gad.: eliget et Lat.P 18 χάλκεον V: aereum Lat.P: χαλκίον Heringa, 51 ex
αι
Erotiano ή om. Lat.P: del. Koraes ποιεουσι V: facientes Lat.P 19 έπι-
καίεται (cf. Gal., Diod. II 45,3, Eustath. In Dionys. Perieg. 828): impositum habe-
tur (έπικέεται) Lat.P post αύξησιν add. ex eadem causa Lat.P 22 Σκν3έων]
Türken Hun., ut solet δτι — 23 καΐΐ om. Hun. αύτοϊσιν V: corr. Zwinger 23
ουδαμώς V: nec alia (οϋδ' άλλως ?) Lat.P: ούδαμοΐσιν Wilamowitz 24 ύπό 1 1 ]
άπό V: corr. Heringa, 52
66 Hippocratis

2 ψυχρου. ή δέ Σ κ υ θ έ ω ν έρημίη καλευμένη πεδιάς έστι και λειμακώδης


και ψιλή και ένυδρος μετρίως- ποταμοί γ ά ρ είσι μεγάλοι, οϊ έξοχετεύουσι
3 τ ό ύδωρ εκ τ ω ν πεδίων. ένταϋθα και οί Σ κ ύ θ α ι διαιτεΟνται, νομάδες
δέ καλεϋνται, δτι ούκ εστίν οικήματα, άλλ' έν άμάξησιν οΐκεΟσιν· αί δέ
άμαξαί είσι ν αί μέν έλάχισται τετράκυκλοι, αί δέ έξάκυκλοι· αύται δέ s
πίλοισι περιπεφραγμέναι είσί τε και τετεχνασμέναι ώ σ π ε ρ οίκήματα τ ά
μέν άπλα, ( τ ά δέ διπλδ), τ ά δέ και τριπλά, τ α ΰ τ α δέ καί στεγνά πρός
4 Οδωρ και πρός χιόνα καί πρός τ ά πνεύματα, τάς δέ άμάξας ελκουσι
ζεύγεα τάς μέν δύο, τάς δέ τρία βοών κέρως άτερ· ού γ ά ρ εχουσι κέρατα
5 ϋ π ό τ ο ΰ ψύχεος. έν ταύτησι μέν ούν τησιν άμάξησιν ( α ί ) γυναίκες δι- ίο
6 αιτεΟνται- αύτοί δέ έφ' ί π π ω ν όχεϋνται [οί άνδρες], έπονται δέ αύτοϊσι
καί τ ά πρόβατα έόντα ( μ ε γ ά λ α ) καί αί βόες καί οί ίπποι - μένουσι δ' έν
τ ω α ύ τ ω τοσούτον χρόνο ν, δσον άν άποχρή αύτοϊσι τοΐσι κτήνεσιν ό
7 χόρτος, όκόταν δέ μηκέτι, εις έτέρην χώρην μετέρχονται, αύτοί δ' έσθί-
ουσι κρέα έφθά καί πίνουσι γ ά λ α ί π π ω ν καί ίππάκην τρώγουσι· τ ο ϋ τ ο 15
70 δ' εστί | τυρός ί π π ω ν .
19. Τ ά μέν ές τήν δίαιταν αύτών ούτως εχει καί τους νόμους· περί δέ
τ ω ν ώρέων καί της μορφής, ότι π ο λ ύ άπήλλακται τ ω ν λοιπών άνθρώ-
π ω ν τ ό Σ κ υ θ ι κ ο ύ γένος καί εοικεν αύτό έ ω υ τ ω ώ σ π ε ρ τ ό Α ι γ ύ π τ ι ο ν
καί ήκιστα πολύγονόν έστι καί ή χ ώ ρ η έλάχιστα θηρία τρέφει κατά »ο
2 μέγεθος καί πλήθος· κείται γ ά ρ ύ π ' αύτησι τησιν άρκτοισι καί τοίσιν
όρεσι τοΐσι ' Ρ ι π α ί ο ι σ ι ν , δθεν ό βορέης πνέει· δ τε ήλιος τελευτών
έ γ γ ύ τ α τ α γίγνεται, όκόταν έπί τάς θερινάς ελθη περιόδους, καί τότε
3 ολίγον χρόνον θερμαίνει καί ου σφόδρα, τ ά δέ πνεύματα τ ά ά π ό τ ω ν

6 πίλοισι] Erotian. 71,5sq. 12 πρόβατα] Erotian. 71,7sq. melius ad Art. I I


122,3 Kw. quam hue trahendum

1 έρημίη καλευμένη] Erde Hun. πεδιάζ] arm Hun.xV ·. grün Hun.zLat- λειμα-
κώδηξ] wiesenreich und sie heißt die wiesenreiche Hun. 2 Kall — 16 om. Huri.
υψηλή V Lot.Ρ: corr. Corn.1 (cf. infra p. 68,6) 3 έντccüSa καί] ibidem Lai.Ρ (cf.
Edelstein, 48 adn. 1; Verdenius, 18) 6 πίλοισι —τε om. Lat.P πίλοισι Erotian.:
πηλοί; V τε] δέ V: correxi 6 sq. τά — τριπλά] inferiores et superius et dupli-
ces sunt Lat.P 7 άπλα, (τά δέ δίπλα) vel διπλδ Koraes στενά V: σ9ενά Gad.:
constricte vel solide Lai.ν: corr. Hemsterhuis ad Ar. Plut. p. 369 9 ζεύγεα] ipsi
iuga Lot.Ρ τάς1 — δτερ] aquatriacola trahentia Lat.P γάρ] autem Lat.P κέ-
ρατα del. Wilamoivitz (cf. van Groningen, 236) 10 αί add. Koraes 11 οί άνδρες
del. Cobet, 69sq. 12 καΐΐ - καΙΠ om. Lat.P έόντα μεγάλα sec. Strab. VII p. 307
supplevi: τά έόντα Koraes: έόντα πλείστα Gomperz apud Kühlewein (per litteras)
13 άπόχρη V: corr. Koraes ωΰτέοισι τοϊ; V: illis ipsis Lat.P 15 κρέδεφ3α V:
carnes assas Lat.P: corr. Aid. Ιππακην V: inpace Lat.P 17 δέ om. Lat.P
18 post μορφής add. eorum sic est Lat.P πολύ om. Hun. 20sq. κατά —πλη3ο;]
et magnitudinem necessario Lat.P 21 ante κείται add. das Land Muschara Hun.
γάρ] autem Lat.P 22 τοΐσι 'Ριπαίοισιν] precellentes Lat.P: om. Hun. τε] enim
Lat.P (leg. δέ ?) 24 τά δέ πνεύματα Littre: flatus autem Lat.P: die Winde Hun.: τά
δειπνεύματα V
68 Hippocratis

3ερμών πνέοντα (ούκ) άφικνεΐται, ή ν μή όλιγάκις καΐ άσ3ενέα, άλλ' ά π ό


τ ω ν άρκτων άεΐ πνέουσι πνεύματα ψυχρά ά π ό τε χιόνος και κρυστάλλου
4 και υδάτων πολλών, ουδέποτε δέ τ ά δρεα εκλείπει, ά π ό τούτων δε δυσοί-
72 κητά ε σ τ ί ν ήήρ τε κατέχει τ ό π ο λ ύ της ήμέρης τ ά πεδία, [και] έν 6|τοισι
διαιτευνται· ώστε τόν μέν χειμώνα άεΐ είναι, τό δέ Sipos όλίγας ημέρας 5
και ταύτας μή λ ί η ν μετέωρα γ ά ρ τά πεδία καΐ ψιλά και ούκ έστεφά-
5 νωνται όρεσιν άλλ' ή ά π ό τών άρκτων, αυτόθι και τά 3ηρία ού γίγνεται
μεγάλα, άλλ' οία ύ π ό γ η ν σκεπάζεσ3αι · ό γ ά ρ χειμών κωλύει και της
6 γης ή ψιλότης, ότι ούκ εστίν άλέη ούδέ σκέπη, αί δέ μεταβολαΐ τ ώ ν
ώρέων ούκ είσι μεγάλαι ούδέ Ισχυραί, άλλ' όμοΐαι και ολίγον μεταλλάσ- ίο
σουσαι. διότι και τ ά εϊδεα όμοιοι αύτοΐ έωυτοϊσίν είσι σίτω τε χρεώμενοι
άεΐ όμοίω έσ3ήτί τε τη αύτη και 3έρεος και χειμώνος τόν τε ήέρα ύδα-
τεινόν ελκοντες και π α χ ύ ν τ ά τε ύδατα πίνοντες ά π ό χιόνος καΐ π α γ ε τ ώ ν
7 τοϋ τε ταλαιπώρου άπεόντος. ού γ ά ρ οίόν τε τ ό σώμα ταλαιπωρεϊσ3αι
8 ούδέ την ψυχήν, όκου μεταβολαϊ μή γίγνονται ισχυραί. διά ταύτας τάς is
άνάγκας τ ά εϊδεα αύτών παχέα έστί και σαρκώδεα και ( ά ν ) α ρ 3 ρ α και
ύ γ ρ ά καΐ άτονα αΐ τε κοιλίαι ύγρόταται πασέων κοιλιών αί κάτω· ού
γ ά ρ οίόν τε νηδύν άναξηραίνεσ3αι έν τοιαύτη χώρη καΐ φύσει και ώρης
9 καταστάσει· άλλά διά πιμελήν τε και ψιλήν τήν σάρκα τ ά [τε] εϊδεα
εοικεν άλλήλοισι τ ά τε άρσενα τοϊσιν άρσεσι καΐ τά 3ήλεα τοϊσι 3ήλεσι· 2ο

16 άναρθρα] Erotian. 16,19 hue traxit Nachmanson

1 ούκ Lot. Hun.: add. Littri 3 δέ*1] ergo Lat.P δυσοίκητά Aid.: iniababilia
(inhabitabilia Kühlewein) Lai. ν: διοικητά vel δισίκητα V: unbewohnbar Hun. 4 τό
πολύ Wilamomtz: ττουλύζ V: multum per dies Lat.P: am Tage mehrmals Hun. έν
δτοισι Cobet, 78: et in ipsis Lat.P: καΐ έν νότοισι V έν — 15 Ισχυραί om. Hun.
6 διετεΰνται V είναι] illis (έκείνοι; ?) Lat.P 6 post λίην add. calidos (θερμάϊ)
Lat.P καΐ ψιλά om. Lat.P έστεφάνωται Reinhold 7 δρεσιν] temporibus
(ώρησιν) Lat.P άλλ' ή Wilamowitz: άλλ' ή αύτή V: άλλ' αύτη Gad.: sed idem est
Lat.P άττό] ύπό Gad. αύτόθι καΐ] cf. ένταΰθα καΐ supra p. 66,3 8 οία Wi-
lamowitz : οΐά τέ έστιν V: alia (qualia Kühlewein) possunt Lat.P: α οΐά τέ έστιν Co-
bet, 78sq. κολούει Koraes 9 ψιλότης] altitudo (ΰψηλότης) Lat.P δέ Wila-
mowitz: γάρ V Lat.P 11 καΐ om. Lat.P όμοιοι αύτοΐ Koraes: δμοια αύτά V
1
χρεώμενοι Kühlewein: χρεόμεναι V: utuntur Lat.P Calvus: χρίονται Corn. 12 ό-
μοίω Koraes: όμοίω; V 14 άττεόντεζ Schneider, 17 γάρ om. Lat.P 15 μετα-
βολαϊ] inmutationes aeres (i. e. aeris) Lat.P 16 άρθρα V: corr. Littre sec. Zwin-
gerum in mg. (qui scr. άναρθρα, νωθρά): et inarticulate Lat.P: so daß man die Gelenke
nicht sehen kann Hun. 17 άτονα] kraftlos Hun.: omnia imbecilla Lat.P τε]
autem Lat.P ύγρόταται — κάτω] humidiores Lat.P 18 νηδύν —φύσει om. Lat.P
18sq. ώρη; καταστάσει] Jahreszeiten und Luftzuständen. Von den Körpern, deren
Mischung feucht, kalt ist, nimmt nichts ab, besonders wenn sie auch in einem feuch-
ten, kalten Land sind. Und auch die Nahrung geht von dem Bauch nicht nach allen
Körperteilen, wie es sein muß. Die kalte Mischung ist schwach in diesen Tätigkeiten
Hun., fort, ex comm. Galeni 19 άλλά —σάρκα] sed semper pinguescunt et solam
carnem Lat.P: und ihre Körper sind sehr fettjund kahl notwendig Hun.: del. Wilamo-
witz fort, scrib. πιμελέα τε11] autem Lat.P: del. Wilamowitz 20 τά—θήλεσι]
masculis et famines (sic) Lat.P
70 Hippocratis

των γαρ ώρέων παραπλήσιων έουσέων φθοραϊ ουκ έγγίγνονται ουδέ


κακώσιες έν τη τοΰ γόνου ξυμπήξει, ή ν μή t i v o s άνάγκης βίαιου τύχη ή
νούσου.
74 20. Μέγα δέ τεκμήριον ές τήν ύγρότητα παρέξομαι. Σκυ|·9έων γάρ
τους πολλούς, (ώς) άτταντας δσοι νομάδες, εύρήσεις κεκαυμένους τούς τε 5
ώμους και τούς βραχίονας και τούς καρπούς των χειρών και τά στή3εα
[ισχία] και την όσφύν δι' άλλ' ούδέν ή διά τήν ύγρότητα της φύσιος
2 και τήν μαλακίην ού γάρ δύνανται ούτε τοϊσι τόξοισι ξυντείνειν ούτε
τω άκοντίω εμπίπτει ν τω ώμω ύπό ύγρότητος και άτονίης· όκόταν δέ
καυθέωσιν, άναξηραίνεται έκ των άρθρων τό πολύ του ύγρου, και έντο- ίο
νώτερα [μάλλον] γίνεται καΐ τροφιμώτερα και ήρθρωμένα τά σώματα
3 μάλλον, ροικά δέ γίνεται και βλαδέα, πρώτον μέν ότι ού σπαργανοϋνται
ώσπερ εν Α ΐ γ ύ π τ ω · ού γάρ νομίζουσι διά τήν ίππασίην, όκως αν
εύεδροι εωσιν επειτα δέ διά τήν εδρην· τά τε γάρ άρσενα εως άν ούχ
οΐά τε έφ' Ιππου όχεϊσθαι τό πολύ τοΰ χρόνου κάθη(ν)ται έν τη άμάξη is
και βραχύ τη βαδίσει χρίονται διά τάς μεταναστάσιας και περιελάσιας
τά τε 3ήλεα 3αυμαστόν οίον ροικά έστι τά είδεα και βλαδέα. πυρρόν
δέ τό γένος έστί τό Σκυθικό ν διά τό ψΰχος ούκ έπιγινομένου όξέος
τοΰ ηλίου- υπό δέ τοΰ ψύχεος ή λευκότης έπικαίεται και γίγνεται πυρρή.
21. Πολύγονον δέ ούχ οϊόν τε είναι φύσιν τοιαύτη ν ούτε γάρ τω 2ο
άνδρΐ ή έπι3υμίη της μίξιος γίγνεται πολλή διά τήν ύγρότητα της φύ-
σιος και της κοιλίης τήν μαλακότητά τε και [τήν] ψυχρότητα, απ' ότων
76 ήκιστα εικός [είναι] άνδρα οϊόν τε λαγνεύειν, και ετι ύπό | τών ίππων
2 άεί κοπτόμενοι άσθενέες γίγνονται ές τήν μϊξιν. τοϊσι μέν άνδράσιν αύται

1 ώρέων] montibus (ώρέων) Lat.P παραπλησίων om. Lat.P φ3ορσ1] diffe-


rentiae (διαφοραΐ) Lai.Ρ 2 γόνου Corn.1·. Samen Hun.: τομοϋ V: austri (νότου)
Lot.Ρ ανάγκης βιαίου] necessitas violentiae Lot.Ρ: ein großer Schaden Hun.
τ ύ χ η Kornea (τύχη δν Zwinger in mg.)·, veniant Lat.P: eintritt Hun.·. τύχης V
4Σκυ3έωνγάρ]ϋθ8Η8ΓΐιιηΖαί.ϊ> Σκυ3έων — 12 μάλλον om. Hun. 5 τους—άπαν-
τα;] plerumque omnes Lat.P·. τ. πολλούς μάλιστα Barb.: ante άπ. add. ώς Poh-
lenz, 75, καΐ Heiberg: post ά π . add. τ ' Koraes, δέ van der Linden 7 Ισχία καΐ τήν
όσφΰν (sic) V: et vertebras Lat.P: Ισχία delevi: ante Ισχία add. και τ ά Koraes 8
οΟτεί om. Lat.P 10 έκ] et ex Lat.P lOsq. καΐ — τροφιμώτερα] et farmacis
(fortia magis?) efficiuntur et sicciora Lat.P 11 μάλλον delevi 12 μάλλον del.
Wilamowitz £οικά Wilamowitz: £οϊκά V: mit schwachen Füßen (?) Hun.: fluxi
Hun.Lat· φοικά δέ om. Lat.P βλαδέα Wilamowitz: πλατέα V Lat.P Hun.
ού om. Hun. 13 ού γ ά ρ Heiberg: ούδέ V: id non Lat.P: und (sie t u n dies bloß)
Hun. 13 sq. διά —έωσιν] e q u i t u m e t bubum sessionem Lat.P 15 κά3ηνται Oad.:
κά3ηται V 17 τ ά 1 — βλαδέα] und ihre Väter (!) haben auch schwache Füße (?)
Hun. τε Gad.: δέ V Lat.P οίον — εϊδεα] ita u t decern speciem Lat.P £οικά
Wilamowitz: £οϊκά V έστι Koraes: είναι V: del. Heiberg και βλαδέα om. V:
καΐ βραδέα Oad. Lat.P: corr. Koraes 18 δέ] enim Lat.P 18sq. όξέος — ήλιου
om. Lat.P 19 δέ] enim Lat.P: und Hun.: fort, scrib. γ ά ρ 20 οϊόν τε] iudicant
(οϊονται) Lat.P 21 της φύσιος] habilitatem Lat.P: ihrer Mischung Hun. 22 τήν 1 1
del. Reinhold ά π ' δτων Heiberg: άττό τών V: άφ' ότων Oad.: ά π ' ότεων Qomperz,
70 23 είναι del. Oad. 24 ε!ς V μέν] vero Lat.P
72 Hippocratis

αί προφάσιες γίγνονται, τησι δέ γυναιξϊν ή τε πιότης της σαρκός και


ύγρότης· ού γάρ δύνανται ετι ξυναρπάζειν αϊ μήτραι τον γόνον· ούτε
γάρ έττιμήνιος κάθαρσις αυτησι γίγνεται ώς χρεών έστιν, άλλ' όλίγον
και δια χρόνου, τό τε στόμα των μητρέων ύπό ττιμελής ξυγκλείεται και
ούχ υποδέχεται τον γόνον, αύταί τε άταλαίπωροι και πίειραι και αΐ 5
3 κοιλίαι ψυχραί και μαλακαί. και ύπό τούτων των άναγκέων ού πολύ-
yovöv έστι τό γένος τό Σ κ υ θ ι κ ό ν . μέγα δέ τεκμήριον αί οΐκέτιδες ποι-
εϋσιν· οΰ γάρ φθάνουσι παρά άνδρα άφικνεύμεναι και έν γαστρί ϊσχουσι
διά την ταλαιπωρίην και ίσχνότητα της σαρκός.
22. "Ετι δέ προς τούτοισιν εύνουχίαι γίνονται [οΐ] πλείστοι εν Σκύ- ίο
θ η σ ι και γυναικεία εργάζονται διαλέγονται τε ομοίως καΐ αί γυναίκες·
2 καλεϋνταί τε οί τοιούτοι Ά να ρ ι εις. οί μέν ου ν έπιχώριοι την αίτίην
προστιθέασι θεώ και σέβονται τε τούτους τούς ανθρώπους και προσκυ-
3 νεϋσι δεδοικότες περί έωυτών έκαστοι, έμοϊ δέ και αϋτώ δοκεΐ ταύτα τά
πάθεα θεία είναι και τάλλα πάντα και ουδέν ετερον έτέρου θειότερον is
78 ούδέ άνθρωπινώτερον, άλλά πάν|τα όμοια και πάντα θεία· εκαστον δέ
4 εχει φύσιν των τοιούτων και ούδέν άνευ φύσιος γίγνεται. και τούτο τό
πάθος ώς μοι δοκεΐ γίγνεσθαι, φράσω· ύπό της ίππασίης αύτούς κέδ-
ματα λαμβάνει άτε άεϊ κρεμαμένων άπό των ϊππων τοϊσι ποσίν, επειτα
5 άποχωλοϋνται και έλκοϋνται τά ισχία, οΐ άν σφόδρα νοσήσωσιν ίώνται 2ο
δέ σφας αύτούς τρόπω τοιωδε· όκόταν γάρ άρχηται ή νοϋσος, όπισθεν
τοϋ ώτός έκατέρου φλέβα τάμνουσιν* όταν δέ άπορρυη τό αίμα, ύπνος

1 ή — σαρκός] die Weichheit ihrer Körper Hun. 2 γάρ om. Lat.P post γό-
νον add. Wir müssen unseren Geist auf das, wovon die Rede ist, hinrichten Hun.
4 Kail om, Lat.P Hun. τό τε στόμα] meatum autem Lat.V 5 αύταί τε van der
Linden: und sie Hun.: αύταί τε V : hec Lat.P άταλαίπωροι καΐ πίειραι] müßig (?),
lässig, bewegen sich und laufen nicht Hun. 6 κα1Π om. Lat.P κα! Π — 7 Σκυθι-
κών om. Hun. άναγκαίων V 7 μέγα Aid.: magnum Lat.P: größte Hun.: μετά
V ποιέουσιν del. Wilamowitz 8 ίσχουσαι V: corr. Com. 10 δέ scripsi coll.
p. 40,25: τε V : etiam Lat.P: om. Hun. [ol] πλείστοι] viele Hun.: plurimi Lat.P:
ot del. Koraes 11 διαλέγονται — γυναίκες scripsi: und weich reden wie die Frauen
Hun.: καΐ αϊ γυν. διαλ. τε όμοίως V: et uti miliabres (mulieres Kühlewein) Lat.P:
ώς at γυν. διαλέγονται Aid.: καΐ ώς at γυν. διαιτεϋνται διαλ. Oomperz, Wien. SB 103,
1883,174 12 καλεϋνταί — Άναριεϊς om. Lat.P καλεϋνταί — 18 φράσω om. Hun.
τε del. Wilamowitz ΆναριεΤς Oomperz, 1.1. : άνδριεϊς V τήν αϊτίην] causam
istam Lat.P 13 τούτους τούς] huius modi Lat.P: an τούς τοιούτους scrib. ? 14 τε
ωύτέων V : corr. Koraes KaAom. Lat.P 15 έτερου om. Lat.P 16 πάντα — καΐ
Qui. Lat.P: om. V 16sq. εκαστον εχει φύσιν των τοιουτέων V : εκαστον δέ αύτέων
Ιχει φύσιν Gad.: unaquaeque habet natura(m) eorum Lat.P: έκ. δέ έχει φύσιν τήν
έωυτοΟ Wilamowitz coll. Morb. Sacr. VI 394,15 L. 19 καταλαμβάνει Gad.: habere
Lat.P: bekommen Hun. 20 άποχωλοϋνται] obdurescent Lat.P έλκοϋνται Mer-
curialis: έλκονται V : έλκοΰσιν Gad.: vulnerant(ur) Lat.P: om. Hun. τά Ισχία]
pedes et vertebra Lat.P: in den Hüften und Gicht (sic) Hun. οΐ — 74,3 γόνος om.
Hun. οΐ άν] όταν Gad.: quarum Lat.P 21 σφδς αύτούς] έαυτούς Gad. γάρ
om. V Lat.P 22 έκατέρου Gad.: έκάτερα V: utramque Lat.P όκόταν Gad. δέ
om. Lat.P
74 Hippocratis

ύπολαμβάνει ύπό άσθενείης, και κα3εύδουσιν· εττειτσ ανεγείρονται οί μεν


6 τίνες υγιείς έόντες, οί δ' ου. έμοί μεν ούν δοκεϊ εν ταύτη τη ίήσει δια-
φθείρεσθαι ό γόνος· είσι γάρ παρά τά ώτα φλέβες, ας ήν τις έπιτάμη,
άγονοι γίγνονται οί έπιτμη3έντες· ταύτας τοίνυν μοι δοκεΰσι τάς φλέβας
7 έττιτάμνειν. οί δε μετά ταϋτα, έπειδάν άφίκωνται παρά γυναίκας και μή s
οίοι τε έωσι χρήσ-δαί σφισιν [αύταϊς], τό πρώτον ουκ ένθυμεϋνται, άλλ'
ήσυχίην εχουσιν· όκόταν δέ δις καί τρις (και) πλεονάκις αϋτοϊσι πειρω-
μένοισι μηδέν άλλοιότερον άποβαίνη, νομίσαντές τι ήμαρτηκέναι τ ω 3εω,
δν έπαιτιώνται, ένδύονται στολήν γυναικείην καταγνόντες έωυτών άν-
ανδρείην γυναικίζουσί τε και εργάζονται μετά των γυναικών α και ίο
εκεί ναι.
80 8 ΤοΟτο δέ πάσχουσι Σ κ υ θ έ ω ν [οί πλούσιοι] ούχ οί κά|κιστοι, άλλ' οί
ευγενέστατοι και ίσχύν πλείστην κεκτημένοι δια την ίππασίην, οί δέ πέ-
9 νητες ή σ σ ο ν ού γάρ ίππάζονται. καίτοι έχρήν, εϊ τι 3ειότερον τοΰτο
τό νόσευμα τών λοιπών έστιν, ού τοϊσι γενναιοτάτοισι των Σ κ υ θ έ ω ν is
και τοϊσι πλουσιωτάτοισι προσπίπτειν μούνοισιν, άλλά τοϊσιν άπασιν
ομοίως και μάλλον τοϊσιν όλίγα κεκτημένοισι, τιμώμενοι δή εί χαίρουσιν
οί 9εοί και 3αυμαζόμενοι ΰπ' άνθρώπων και άντΐ τούτων χάριτας άπο-
διδόασιν· εικός γάρ τούς μέν πλουσίους δύει ν πολλά τοϊσι 3εοϊσι και
άνατι9έναι αναθήματα έόντων χρημάτων και τιμαν, τούς δέ πένητας 2ο
ήσσον διά τό μή έχειν, έπειτα και έπιμέμφεσδαι, δτι οϋ διδόασι χρήματα
αύτοϊσιν, ώστε τών τοιούτων άμαρτιών τάς ζημίας τούς όλίγα κεκτη-
10 μένους φέρειν μάλλον ή τούς πλουσίους, άλλά γάρ, ώσπερ και πρότερον
έλεξα, 3εϊα μέν και ταΰτά έστιν ομοίως τοϊσιν άλλοισι, γίγνεται δέ κατά
11 φύσιν έκαστα, και ή τοιαύτη νοϋσος άπό τοιαύτης προφάσιος τοϊσι 25
Σ κ ύ θ η σ ι γίνεται, οΐην εϊρηκα. εχει δέ και κατά τούς λοιπούς ανθρώ-
πους ομοίως· δκου γάρ ίππάζονται μάλιστα και πυκνότατα, έκεΐ πλείστοι
υπό κεδμάτων και ίσχιάδων και ποδαγριών άλίσκονται και λαγνεύειν
12 κάκιστοι είσι. ταϋτα δέ τοϊσι Σ κ ύ θ η σ ι πρόσεστι και εύνουχοειδέστατοί
82 εΐσιν άνθρώπων διά τάς (προειρημένας) προφάσιας και | δτι άναξυρίδας βο

2 δοκέουσι Gad. 3 ό γόνος Gad.: om. V Lat.P έάν V 4 ταύτας — 76,5


γένεο; om. Hun. δ γυναίκας Lat.P Calvus: γυναίκα V 6 ώσι V σφήσιν
αύταϊς V : illas Lat.P: αύταϊς del. Koraes 7 καί add. Lat.P Corn.1 8 άλλοιότε-
ρον] tantum Lat.P 9 γυναικείην — άνανδρείην om. Lat.P σφών έωυτέων Gad.
άνανδρείη Gad. 10 sq. α καΐ έκεϊναι om. Lat.P 12 ot πλούσιοι del. Cobet, 70
14 γάρ] de quanta qualiter Lat.P εϊ τι scripsi: έπεί V : inquid {leg. si quid?)
Lat.P: είττερ Cobet, 79 17 post τοϊσιν add. τε Gad. τιμώμενοι δή εί Pohlenz,
Hippokrates, 1938, 107 (cf. E. Hipp. 8: εϊ δή τιμ. Koraes): ού (ή Gad.) τιμωμένοισιν
ήδη εί Υ Gad. Lat.P 19 γάρ] ergo enim Lat.P 20 χρημάτων κ α ί τ ι μ δ ν ν :
patrimonia et muneribus Lat.P: χρημάτων πολλώνκαί τιμών Gad. 21 επειτακαΐ]
efficere et Lat.P έπιμέμφεσδαι scripsi: έπιμεμφομένους V : querellantes Lat.P
24 γίγνεται Aid.: fiunt Lat.P: γίγνεσθαι V 28 ύπό κεδμάτων Aid.: ύπό κελμάτων
V : ea motibus Lat.P 28 sq. K a i m — είσι] et tortiones inutiles sunt Lat.P 29 ταϋ-
τα — 30 είσιν] et speciores sunt Lat.P τοϊσι Koraes: τοϊσίδε V 30 προειρημένας
add. Littre: predictas Lat.P άναξηρίδας V : corr. m. sec.
76 Hippocratis

έχουσιν άεί καί είσιν έττϊ των ίππων τό πλείστον τοΰ χρόνου, ώστε
μήτε χειρΐ άπτεσ3αι του αίδοίου υπό τε τοΰ ψύχεος και του κόπου έπι-
λα3έσ3αι τοΰ ιμέρου και της μίξιος και μηδέν παρακινεϊν πρότερον ή
(άν)ανδρω3ήναι.
23. Περί μέν oöv των Σ κ υ 3 έ ω ν ούτως εχει τοΰ γένεος. τό δέ λοιπόν 5
γένος τό εν τη Ε υ ρ ώ π η διάφορον αυτό έωυτφ έστι και κατά τό μέγεθος
και κατά τάς μορφάς διά τάς μεταλλαγάς των ώρέων, δτι μεγάλαι γίγνον-
ται και πυκναι και 3άλπεά τε ίσχυρά και χειμώνες καρτεροϊ και δμβροι
πολλοί και αΟτις αύχμοι πολυχρόνιοι και πνεύματα, έξ ών μεταβολαΐ
84 2 γίνονται πολλαϊ και παντοδαπαί. | [άπό] τούτων είκός αίσ9άνεσ3αι καί ίο
την γένεσιν εν τη ξυμπήξει τοΰ γόνου (και άλλοτε) άλλην και μή τ ω
αύτω (την) αυτήν γίγνεσθαι εν τε τ ω 3έρει και τ ω χειμώνι μηδέ έν
3 έπομβρίη και αΰχμω. διότι τά είδεα διηλλάχ3αι νομίζω τών Ε υ ρ ω -
π α ί ω ν μάλλον ή τών Ά σ ι η ν ώ ν και τά μεγέ3εα διαφορώτατα αυτά
έωυτοϊσιν είναι κατά πόλιν έκάστην· αί γάρ φ3οραϊ πλείονες έγγίγνονται is
τοΰ γόνου έν τη ξυμπήξει έν τησι μεταλλαγήσι τών ώρέων πυκνησιν
4 έούσησιν ή έν τησι παραπλησίησι και όμοίησι. περί τε τών ή3έων ωύτός
λόγος· τό τε άγριου και τό άμείλικτον και τό 3υμοειδές έν τη τοιαύτη
φύσει έγγίγνεται· at γάρ έκπλήξιες πυκναϊ γιγνόμεναι της γνώμης την
5 αγριότητα έντι3έασι, τό δέ ήμερόν τε και ήπιον άμαυροΰσι. διότι εύ- 2ο
ψυχ[ρ]οτέρους νομίζω τούς τήν Ε ύ ρ ώ π η ν οΐκεϋντας είναι ή τούς την
Ά σ ί η ν έν μέν γάρ τ ω άεϊ (όμοίω και) παραπλησίω αί ρα3υμίαι ενεισιν,
έν δέ τ ω μεταβαλλομένω αί ταλαιπωρίαι τ ω σώματι καί τη ψυχή, καί
άπό μέν ήσυχίης και ρα3υμίης ή δειλίη αΰξεται, άπό δέ της ταλαιπωρίης

18sq.] Gal. Scr. min. II 59,16sq.

1 post χρόνου add. et ipsis permanet Lat.P 2 τε om. Lat.P Ιπιλή9εσ3αι


Koraes 4 άνσνδρωΒηναι Com.·, άνδρωθήναι V: virificant Lat.P 6 διάφορον —
Ιστι om. Lat.P έωυτοΰ Gad. 8 τε] Tis Gad. 9 πνεύματα] häufige Winde
Hun. 10 γίνονται Gad.: om. V Lat.P άπό del. Koraes α!σ·3άυεσ3αι ( c f .
supra p. 50,11 Morb. Sacr. VI 386,6 L.)] fieri Lat.P: om. Hun.: del. Kühlewein: cruv-
ίστασδαι Wilamowitz 11 έμπήξει Gad,.: quagulationem Lat.P: Erstarrung Hun.
τοΰ τόνου V: des Samens Hun.: corr. Corn. τοΰ γόνου — 16 ξυμπήξει om. Lat.P
της yovfjs άλλην ή τοΰτο έν τη αύτη γ. Gad. καί άλλοτε add. Koraes: ώστε άλλοτε
add. Gomperz: post άλλην add. τε Heiberg μή] μηδέ Wilamowitz 12 τήν add.
edd. μηδέ έν Corn.1: μηδέν V μηδέ — αύχμφ inclus. Gad. 13 έπομβρη V:
corr. Corn.1 διηλλάχδη V: corr. Zwinger 14 τά μεγέ3εα om. Hun. διαφο-
ρώτερα Gad.: verschieden Hun. 15 φδοραί (cf. supra p. 70,1)] μορφαΐ Gad.: die
Gestalten unterscheiden sich sehr Hun. 16 του γόνου Corn.1: des Samens Hun.:
τοΰ τόνου V: της γαίης Gad. 18 τε] δέ Gal. Scr. min. II 59,16 Lat.P άμείλικτον
Heiberg ex Gal. Scr. min. II 59,16: άμίαντον V: άμικτον Gad.: wobei sie mit den Men-
schen keinen vertrauten Umgang haben Hun.: (im.?)mansuetum Lat.P 20 άμαυ-
ρώσιν Gad. διότι Corn. (cf. supra I. 13): deswegen Hun.: καί δτι V: et quoniam
Lat.P: διό καί Kühlewein εύψυχροτέρουξ V: corr. Corn.1 21 τήν — τού$ om. Lat.P
22 όμοίω καί παραπλησίω scripsi, cf. supra 1.17: quod semper similis est et indif-
feres Lat.P: παραπλησίω; V (παραπλησίω Koraes): όμοίως παραπλησίω? Gad.: von
Seiten der Lüfte und ihrer Gleichheit Hun.
78 Hippocratis

6 καΐ των πόνων αί άνδρεϊαι. διά τοϋτό είσι μαχιμώτεροι οί τήν Ε υ ρ ώ π η ν


οίκευντες, και διά τους νόμους, δτι ού βασιλεύονται ώσττερ οί Ά σ ι η νοί.
7 όκου γάρ βασιλεύονται, εκεί ανάγκη δειλοτάτους είναι· εΐρηται δε μοι
86 και πρότερο ν · αί γάρ ψυχαί δεδούλωνται καϊ ού βούλονται παρα|κιν-
8 δυνεύειν έκόντες εική ύπέρ άλλοτρίης δυνάμιος. οί δέ αυτόνομοι· υπέρ 5
έωυτών γάρ τούς κινδύνους αίρεΰνται καϊ ούκ άλλων προθυμευνται
έκόντες και ές τ ό δεινό ν έρχονται· τά γάρ αριστεία της νίκης αύτοϊ φέ-
ρονται. ούτως οί νόμοι ούχ ήκιστα τήν εύψυχίην εργάζονται.
24. Τ ό μέν oöv όλον και τό άπαν ούτως εχει περί τε της Ε ύ ρ ώ π η ς
και της Ά σ ί η ς . ένεισι δέ και εν τη Ε υ ρ ώ π η φΰλα διάφορα ετερα έτέροισι ίο
καϊ τά μεγέθεα και τάς μορφάς καϊ τάς άνδρείας· τά δέ διαλλάσσοντα
ταΰτά έστιν, α και επί των πρότερο ν εΐρηται· έτι δέ σαφέστερο ν φράσω.
2 όκόσοι μέν χώρην όρεινήν τε οίκεΰσι και τρηχεϊαν καί υψηλή ν και εΰ-
υδρον, καϊ αί μεταβολαί αύτοΐσι γίγνονται των ώρέων μέγα διάφοροι,
ένταυ3α εικός ( τ ά ) είδεα μεγάλα είναι καϊ προς τ ό ταλαίπωρον και τό is
άνδρεϊον εύ πεφυκότα, καί τό τε άγριον καϊ τό 3ηριώδες αί τοιαϋται
3 φύσιες ούχ ήκιστα εχουσιν. όκόσοι δέ κοίλα χωρία καί λειμακώδεα καί
πνιγηρά, καί των θερμών πνευμάτων πλέον μέρος μετέχουσιν ( ή ) των
88 ψυχρών I ύδασί τε χρέονται ·9ερμοΐσιν, ούτοι δέ μεγάλοι μέν ούκ άν
εϊησαν ούδέ κανονίαι, εις εύρος δέ πεφυκότες καί σαρκώδεες καί μελανό- 2ο
τρίχες καί αύτοί μέλανες μάλλον ή λευκότεροι, φλεγματίαι δέ ήσσον ή
χολώδεες· τ ό τε άνδρεϊον καί ( τ ό ) ταλαίπωρον έν τη ψυχή φύσει μέν
4 ούκ άν ομοίως ένείη, νόμος δέ προσγενόμενος άπεργάσαιτ' άν. καί εί μέν

13-23] Gal. Scr. min. I I 59,18-60,15 20 κανονίαι] Gal. X I X 108,6 Κ.

2 διά τούξ νόμου; om. Hun. ώσττερ — 11 διαλλάσσοντα om. Hun. 5 είκη om.
Lot.Ρ ol δέ] qui autem . . . sunt Lat.P: ούτοι δέ V 6 sq. άλλων — έκόντες] ab
aliis pelluntur inviti Lat.P 7 αριστεία] palma Lat.P: άριστεΐα έρια Gad. 11 δέ
om. Lat.P 12 ταΰτά Zwinger·. ταΟτ' V: hec Lat.P ΙπΙ τω προτέρω Gad.: in
prioribus Lat.P: über die kleinen Kinder (!) Hun. φράζω V Hun. 13 όσοι
Gal. Scr. min. II 69,18 καί1 add. Gal. Scr. min. II 60,1 ενυδρον Gal. Scr. min.
εΰ
1160,2: άνυδρον Gad.: aquas has (aquosam ?) Lat.P: das viele Wasser hat Hun.
14 μέγα] et Lat.P 15 τά addidi, cf. infra p. 80,9 μεγόλα] verschiedene Hun.
16 καί1 — 17 Ιχουσιν] und sie Unglücksfälle und schwere Ereignisse ertragen, und das
Ungestüm ihrer Seelen ist wild und roh Hun. τε] γε Gad. 17 όσοι Gal. Scr.
min. II 60,6 17sq. καί πνιγηρά om. Lat.P 18 μετέχ(οντα οΙκέ)ουσι Wilamowitz
ή add. Gal. Scr. min. II 60,8 Lat.P: heiße Winde und nicht kalte Hun. 19 τeom.
Lat.P 20 ούδέ — ττεφνκότεξ] ούδ' εύμήκεε;, εύρέε; δέ Gad. ex Gal. vulg. (cf. IV 801,1
Κ.): nicht gleichmäßig, sondern breit Hun.: neque in latitudinem effecti (om. κανο-
νίαι) Lat.P 21 sq. φλεγματίαι — χολώδεες] phlegmatisch und nicht gelbgallig Hun.
22 τό δέ Gal. Scr. min. II 60,12: quod enim Lat.P το 11 add. Koraes ex Galeno
Scr. min. II 60,IS 23 ένείη] εχοιεν Gad. άπεργάσαιτ' άν Koraes: άττεργάσοιτ'
άν V: άπεργάζεται Gal. Scr. min. II 60,14: ϋττεργάσεται [νόμον ex Gal. verbis pro-
priis] ώσΐ TOW εΐδεος ούχ ύπάρχοντο$ Gad.: efficiet sicut speciem constitutamLat.P:
es sei denn, daß sie dies durch die Gewöhnung gewinnen, weil diese Sache bei
ihnen nicht natürlich ist Hun.
80 Hippocratis

ποταμοί έυείησαν εν τη χώρη, οΐτινες έκ της χώρης έξοχετεύουσι τό τε


στάσιμον και τό όμβριον, ούτοι άν ύγιηρότεροί τε εΐησαυ και λαμπρό-
τεροι- εί μέντοι ποταμοί μέν μή εΐησαυ, τά δέ ύδατα κρηναΐά τε και
στάσιμα πίνοιεν και έλώδεα, άυάγκη τά τοιαύτα εϊδεα προγαστρότερα
90 5 είναι και σπληνώδεα. | όκόσοι δέ ύψηλήν τε οΐκεΟσι χώρην και λείην 5
και άνεμώδεα και εύυδρον, είη άν (τά) είδεα μεγάλα και έωυτοΐσι παρα-
6 πλήσια, [και] άνανδρότεραι δέ καΐ ήπιώτεραι αί γνώμαι. όκόσοι (δέ)
λεπτά τε καΐ άνυδρα καΐ ψιλά, τησι δέ μεταβολησι των ώρέων ουκ
εύκρητα, έν ταύτη τη χώρη εικός τά εΐδεα σκληρά τε είναι και έντονα
καΐ ξανθότερα ή μελάντερα και τά ή3εα και τάς οργάς αύθάδεάς τε και ίο
7 Ιδιογνώμονας. όκου γάρ (αί) μεταβολαί είσι πυκνόταται των ώρέων καΐ
πλείστον διάφοροι αύται σφίσιν αύτησιν, εκεί και τά είδεα καΐ τά ήθεα
και τάς φύσιας εύρήσεις πλείστον διαφερούσας.
8 Μέγισται μέν ούν είσιν αύται της φύσιος αί διαλλαγαί, επειτα δέ και
ή χώρη, έν ή άν τις τρέφηται, και τά ύδατα· εύρήσεις γάρ έπΐ τό πλήθος is
της χώρης τη φύσει άκολουθεϋντα και (τά) είδεα των ανθρώπων καΐ

5-11] Gal. Scr. min. II.60,20-61,9 8 λεπτά] Gal. X I X 118,2sq. Κ . 15τρέ-


φηται] Gal. X I X 141,10sq. Κ. 15-82,1] Gal. Scr. min. I I 61,10-12

1 ένείησαν — χώρη] i(n)erunt Lot.Ρ: in ihm Flüsse sind Hun. Ιξοχετεύωσιν


Gad. 2 ύγιηρότεροί... λαμπρότεροι Lat.P Hun.: ύγιηρότεροί... (λαμπροί) Gad.:
ύγιηροί . . . καΐ λαμπροί V 3 μή om. Lat.P κρηναϊά] aus Quellen, Morästen
Hun.·. loca (lacu?) stabiles Lat.P: λιμναία Barb. (cf. supra p. 34,20) 4 έδώδεα V
4sq. είδεα—σπληνώδεα] πρό$ γαστρόζ άτεα είναι καΐ σπλήνεα V: species ventrosas esse
et spleneticas Lat.P·. so ist die Gestalt dieser Leute verschieden, und sie sind gelb,
und ihre Bäuche sind groß, und ihre Milz ist ebenso Hun. 6 δσοι Gal. Scr. min.
1160,20 Skom.Lat.P λείην]equaleioi.?·:gleichmäßigjffitre. (όμαλήν?«;/.supra
p. 56,20.58,2) 6 κ α Ι Π - μεγάλα om. Gad. εΐεν Gal. Scr. min. II 61,1·. erunt
Lat.P: είη(σαν) Büst, 16sq. τά add. Ermerins μεγάλα . . . παραπλήσια] μεγά-
λοι . . . παραπλήσιοι Gal. Scr. min. II 61,2 7 καΐ 1 om. Lat.P: del. Koraes άν-
ανδρότεραι Gal. Scr. min. II 61,2 Gad.: sie sind nicht stark und tapfer Hun.: άνορ-
SoTtpai V: imbecillis Lat.P δέ1 Gad. Lat.P: om. YGal. Scr. min. II 61,3 ήπιώ-
τεραι] ήμερώτεραι Gal. Scr. min. II 61,3 Gad.: mansueti Lat.P: gehen zur Weichheit
Hun. όσοι Gal. Scr. min. II 61,5 Gad. δέ 11 add.Gal.Scr.min.il 61,5 Gad. Lat.P
8 λεπτά] τελέτεραι Gad.: λεπρά coni. Koraes 8sq. ούκ εύκρητα] ούκ εύρηκα Gal.
Scr. min. II 61,6: ού κέκρηνται V: temperata Lat.P ι bei dem die Mischung seiner
Luft nicht gleichmäßig ist Hun. 9 σκληρά] hart Hun.: solidas Lat.P σκληρά
τε Littre: τε σκληρά V: σκληρά Gal. Scr. min. II 61,7 εΟτονα Gal. Scr. min. II 61,7
Gad.: fortes Lat.P: gespannt Hun. 10 μελανότερα είναι Gad. καΙ Π ] (mores) au-
tem Lat.P 11 όκου] non Lat.P (leg. oCr pro oö) al add. Barb. 12 αύταΙ —13
διαφερούσας om. Lat.P αύται; φησιν αύτησιν Gad.: αύται έωυτέοισιν V 15 άν
τι; τρέφηται Koraes (άν Tis τρέφεται iam Corn.1): άντιστρέφεται V: στρέφεται Gal.
XIX 141,10 Κ.: nutriuntur Lat.P: weil die Nahrung der Menschen aus ihm stammt
Hun. 16 τή φύσει om. Lat.P άκολου$ουντα V: άκόλου3α έόντα Koraes τά
add. Gal. Scr. min. II 61,11
82 Hippocratis

9 τούς τρόπους, όκου μεν γάρ ή γ η πίειρα και μαλακή και εύυδρος και
τά ύδατα κάρτα μετέωρα, ώστε θερμά είναι τοΰ θέρεος και (τοΰ) χει-
μώνος ψυχρά, και των ώρέων καλώς κείται, ενταύθα και οί άνθρωποι
σαρκώδεές είσι και άναρθροι και υγροί Kai άταλαίπωροι και την ψυχή ν
92 κα|κοί ώς επί τό πολύ, τό τε ράθυμον και τό ΰπνηρόν εστίν έν αύτοΤσιν 6
10 ες τε τάς τέχνας παχέες και ού λεπτοί ούδ' όξέες. δκου δ' εστίν ή χώρη
ψιλή τε και άνώχυρος και τρηχεϊα και υπό του χειμώνος πιεζευμένη και
Οπό του ήλιου κεκαυμένη, ένταΰθα δε σκληρούς τε και ισχνούς και δι-
ηρθρωμένους και εντόνους και δασέας τό τε εργατικόν όξϋ ένεόν εν τ η
φύσει τ η τοιαύτη και τό άγρυπνον τά τε ήθεα και τάς οργάς αύθάδεας ίο
και ΐδιογνώμονας του τε άγριου μάλλον μετέχοντας ή τοΰ ήμέρου ες τε
τάς τέχνας όξυτέρους τε και ξυνετωτέρους και τά πολέμια άμείνους εύρή-
11 σεις, και τάλλα τά έν τ η γ η φυόμενα πάντα ακόλουθα έόντα τ η γη. αί
μεν εναντιώταται φύσιές τε καΐ ΐδέαι εχουσιν ούτως· άπό δέ τούτων
τεκμαιρόμενος τά λοιπά ένθυμείσθαι, και ούχ άμαρτήση. is

1 - 6 ] Gal. Scr. min. I I 61,16-62,3 6 - 1 3 ] Gal. Scr. min. I I 62,8-17

1 πίειρα Barb. Zwinger: ττίηρα sive ιπκρά codd. gr. Gal. Scr. min. II 61,16: πικρά
Gad.: πι3ηρά V : pinguis Lot.Ρ Gal. vers. Lat. (N): fett Hun. 2 μετέωρα] infolge
seiner Lage Hun. post μετέωρα add. έχουσα Gad. (cf. [Gal.] XVI 92,4 K.)
τ ο ΰ Π add. Koraes ex Gal. Scr. min. II 61,18 3 κακώς Gal. Scr. min. II 61,19 Gad.
5 ώς] ώστε Gal. Scr. min. II 62,1 Gad. έπϊ τό πολύ Corn.: έπϊ τόπου V : έπϊ πολύ
Gal. Scr. min. II 62,1 Gad.: plerumque Lat.Ρ: om.Hun. τόΠ — αύτοΐσιν] optima
ita ut Lat.P: om.Hun. ύπνηλόν Gal. Scr. min. II 62,2 Gad. έστιν] ivecrnv Gal.
Scr. min. II 62,2 Gad. post αύτοΐσιν add. Ιδεΐν Gad. Gal. vvlg. (cf. IV 802,13K.)
6 έστίυ del. Wilamowitz 7 άνώχυρος] άνυδρος Gal. Scr. min. II 62,9: inaquosa
Lat.P: tiefliegend Hun.: άνώρυκτος Pohlenz, 75 post άνώχυρος add. χιόνι Gad.
πιεζομένη Gal. Scr. min. II 62,10 8 δέ om. Gal. Scr. min. II 62,10 Ισχνούς]
tenues Lat.P: dünn Hun.: Ισχυρούς Gal. Scr. min. II 62,11 (tenues cod. d) Gad.
8sq. διηρ3ρωμένους — δασέας om. Hun. 9 εΰτόνους Gal. Scr. min. II 62,11 Gad.
δασέας Gal. Scr. min. II 62,12: δασεΐς V: δασεεϊς Gad.: habundantes Lat.P post
δασέας add. ίδοις Gad. (cf. [GaZ.] XVI 318,17 Κ.) έργαστικόν Gal. Scr. min. II
62,12 Gad. ένεόν Gal. Scr. min. II 62,12 Gad.: tvStv V : om. Lat.P Hun. 9sq.
έν — αύ9άδεας om. Hun. 10 αύ9αδ(ας V : hec exercitantes Lat.P 11 post μετέ-
χοντας (retinentes) add. animum Lat.P 12 εύρήσεις om. Lat.P Hun. 13 άκο-
λου3έοντα Rüst, 17 (cf. suprap. 80,16): consequentia Lat.P 14 έναντιώταται φύσιές]
melior natura fuerint Lat.P 15 καΐ ούχ άμαρτήση om. Lat.P subscr.: Ιππο-
κράτους περί τόπων άέρων ύδάτων V : explicit liber ypocratis de aeribus e t d e l o c i s
et de aquis Lat.P: E s endet das Buch der L ü f t e und der Länder von Hippokrates
Hun.xV: über die L ü f t e und Zeiten und Länder und Wässer Hun.z: de aere a q u a
et regionibus Hun.L&t·
INDICES
* = exempla; ->• = v i d e

I. I N D E X NOMINVM

Α Ι γ ύ τ τ τ ι ο ς (sc. γένοζ) 66,19 (oi) -ot 56,13 Μ α ι ώ τ ι ς (λίμνη) 56,15 64,10


64,23 Μ α κ ρ ο κ έ φ ' α λ ο ξ οί -οι 58,10
Α ί γ υ π τ ο * 70,13
Ά ν α ρ ι ε ΐ ξ 72,12 (e corr.) ' P i i r a t o s (όρεα) 66,22
Ά σ ί η 54,4. 8. H. ιβ 62,2.12 64,2. 9 76,22
78,10 (6pos) 56,12 Σ α υ ρ ο μ ά τ η ς ρΐ. 64,11
Ά σ ί η v0s (γένος) 62,11 ol -oi 62,4 64,6 Σ κ ύ θ η ς ρΐ.64,22 66,3 70,4 72,10 74,12.15.
76,14 78,2 2β. 29 (γένος) 76,5 (έρημίη) 66,1
Σ κ υ θ ι κ ό ? (γένος) 66,19 70,18 72,7 (iSvos)
Έ λ λ η ν ρ ΐ . 64,2 64,10
Ε ύ ρ ω π α ΐ ο ξ οί -οι 62,3 76,13
Ε ύ ρ ώ τ τ η 54,6. 9 [62,2] 64,9 76,β.2ΐ 78,1. Φ α σ ι η ν ό ξ οί -οί 60,14
9. ίο (δρο$) 56,15 Φ δ σ ΐ ξ 60,1. 9

A i ß u s (ol) -ες 56,13

I I . I N D E X VERBORVM

α γ α θ ό ; (ύδατα) 38,1 50,11 c. inf. 28,β. 7 α ί μ ο ρ ρ ο ί ; ρΐ. (έν τη εδρη) 28,14


38,9. 21 40,2 (τά) -ά 34,19 - adv. (εΰ) α ί ρ ε ι ν med. 78,6
62,19 78,16 - comp, άμείνων 32,20 46,9 a t ρε ιν pass. 34,5
82,12 (sc. ύδατα) 38,17 βελτίων 64,β α ί σ θ ά ν ε σ θ α ι (τινό;) 50,11 76,10
(άνθρωποι όργήν) 32,19 — sup. δριστος α ί τ ί η 72,12
(sc. ύδατα) 38,2. 12 42,12 c. inf. 38,25 α ί τ ι ο ? 62,4 (τινό;) 64,7 (τό) -ον30,ίο 34,3
Α γ γ ε ί ο ν 42,19 — ρΐ. 44,15 54,12 (ούρήσιο?) 46,3 —sup. (τινός) 58, ι ι
δ γ ε ι ν 40,ιβ — pass. 44,9 ά κ ά θ α ρ τ ο ί (sc. ήήρ) 34,10
ά γ ν ώ μ ω ν τό -ον 62,8 ά κ ο λ ο υ θ ε ϊ ν 80,16
ά γ ο ν ο ς 74,4 ά κ ό λ ο υ θ ο ς 82,13
δ γ ρ ι ο ί 56,4 τό -ον 76,18 78,16 82,u - ά κ ο ν τ ί ζ ε ι ν 64,12
comp, (ήθεα) 30,20 — sup. (χώρη) 56,20 ά κ ό ν τ ι ο ν 70,9
ά γ ρ ι ό τ η ξ 76,20 ά κ ρ α τ ή ς (τταιδία) 48,17
ά γ ρ ι ο υ ν pass. 30,19 62,8 ά λ έ η 42,20
δ γ ρ υ τ τ ν ο ξ τό -ον 82,10 ά λ ί σ κ ε σ θ α ι (Οπό νεφρίτιδων) 44,5 sim.
ά δ ύ ν α τ ο ί c. inf. 32,1 74,28
άεί* 34,22 36,1 38,19(40,16.19> ά λ λ ά * ούκ . . . , ά. 30,24 34,21 36,19 38,1
ά θ λ ο ν ρΐ. (άνδρείηξ) 64,5 ου γ α ρ . . ., ά. 24,5 44,10 68,19 οϋκ . . .
ά θ ρ ο ί ζ ε ι ν pass. 42,5 οϋδέ . . ά . 68,10 ο ύ κ έ τ ι . . ά . 42,ιβ ούτε
ά θ υ μ ί η (άνθρώπων) 62,2 γ α ρ . . . , ά. 72,3 μηδέν . . ., ά. 38,18 54,15
α ί δ ο ϊ ο ν 46,13 76,2 - ρΐ. 46,2.14 ού μοϋνον, ά. καί 40,14 όλίγη χρέονται
α ί θ ρ ί η 42,19 βαδίσει, ά. 60,6 ά. γ ά ρ 40,2 74,23
α ί μ α 52,9 72,22 ά λ λ ή λ ω ν 54,5 -οισι(ν) 42,6 44,11 54,6
α ί μο ρ ρ ο ί η ρΐ. (έκτων φινών ίσχυραί) 30,15 68,20 -ησιν 24,5
Index verborum 85
ά λ λ ο ϊ ο ς comp. adv. 74,8 (ήλίου) 24,12 32,10.14 38,6 54,13 56,14
ά λ λ ο ς [56,19] 58,10. 24 64,11 78,6 ά. τι? sim. 38,12.14 (θεριναί ήλίου) 32,8 38,13
40.20 άλλ' ούδέν 70,7 ούδαμοϊσιν -οισιν ά ν δ ρ ε ί η (άθλα) 64,5 - ρΐ. 78,1.11
64.23 άλλοτε ά. 44,13 76,11 άλλ' ή 68,7 α ν δ ρ ε ί ο ς 62,18. 22 τ ό -ον 56,9 78,16. 22
τοΐσιν -οισι 74,24 τ ά δέ -α π ά ν τ α 54,2 ά ν ε γ ε ί ρ ε ι ν med. 74,ι
τάλλα 32,19 82,13 τάλλα π ά ν τ α 42,3 ά ν ε μ ο ς 42,8 — ρΐ. 42,5
72,15 -η 32,18 ά ν ε μ ώ δ η ς (χώρη) 80,6
ά λ λ ο τ ε ά. άλλος 44,13 <76,ιι> ά ν ε π ι τ ή δ ε ι ο ς (πνεύματα) 34,16
α λ λ ό τ ρ ι ο ς (δύναμις) 78,5 ά ν ε υ 72,17
ά λ λ ό φ υ λ ο ς 56,11 ά ν έ ψ α ν ο ς (sc. ύδατα) 40,5
ά λ μ υ ρ ό ς (ύδατα) 40,3 τ ό -όν 40,11 ά ν ή ρ 64,15 70,21.23 - ρΐ. 28,12 30,20
ά λ ς ρΐ. 40,11.12 36,18 46,14 [66,11] 70,24
ά λ υ κ ό ς (sc. ύδατα) 24,17 38,8 [40,4] 44,ίο ά ν θ η ρ ό ς (είδεα) 32,17
άμα ά τ ε . . . καί 30,13 - c. dat. 26,20 ά ν θ ρ ώ π ι ν ο ς comp. 72,16
50,β ά ν θ ρ ω π ο ς 40,17 (γνώμη) 62,10 — ρΐ.
ά μ α ξ α 70,15 - ρΐ. 66,4. 5. 8.10 24,7 26,21 28,3. 20 30,4. 18 34,7 40,3.15
ά μ α ρ τ ά ν ε ι ν 82,15 (τι 3εφ) 74,8 44.4 48,4 56,3. 6. 19 58,2 60,4. 13. Ιβ
ά μ α ρ τ ί η ρΐ. (ζημ(αι) 74,22 62,13.21 66,18 72,13 74,18.26.30 82,3
ά μ α υ ρ ο ϋ ν 76,20 (άθυμίη καΐ άνανδρείη) 62,3 (δίαιτα)
ά μ ε ί λ ι κ τ ο ς τό -ον 76,18 26,2 (είδεα) 32,17 (είδεα καΐ τρόποι)
ά μ φ ό τ ε ρ ο ι 52,20. 21 80,ιβ (ήθεα) 54,12 (όμιλίη) 58,26 (φύσιες)
άν* c. opt. praee. 26,β. 11.15. lebis 28,7 54,10
c. opt. aor. 26,19 42,18 78,23 — c. coni. ά ν ί σ χ ε ι ν intr. 24,14 32,16
praes. δς άν 26,7 80,15 όστις άν 44,27 α ν τ ί 74,18
sim. 28,ιβ 44,20 66,13 70,13 εως άν ά ν τ ι κ ε ϊ σ θ α ι (τινός) 28,24
(32,4) 64,13 μέχριξ άν 64,14 c. coni. aor. ά ν τ ι κ ό π τ ε ι ν 42,9
os άν 64,15 72,20 ή άν 42,β sim. 48,16.17 ά ν υ δ ρ ί η 54,21
έως άν 64,1β c. coni. perf. έως άν (42,4) ά ν υ δ ρ ο ς (γή) 24,17 (sc. θέρος) 52,2 (sc.
ά ν ά γ ε ι ν 40,9.13 δρεα) 58,4 (τά) -α 80,8
ά ν α γ κ ά ζ ε ι ν 58,20 c. inf. 58,ιβ ά ν ω 34,5 ά. καΐ κάτω 60,6 ά. κοιλίαι 30,6
ά ν ά γ κ η (βίαιο;) 70,2 (στρατείης) 64,ιβ 36.5
έξ -ης 62,17 ά. c. acc. c. inf. 28,2 30,4.12 ά ν ώ μ α λ ο ς sup. (χώρη) 56,20
32,14 34,1. 20. 23 36,25 38,7 44,(12). 15. 21 ά ν ώ χ υ ρ ο ς (χώρη) 82,7
46.24 48,2 50,19 62,21 78,3 80,4 8im. 30,9 ά π α λ λ ά σ σ ε ι ν pass, άπηλλάχθαι differre
- pi. 68,ie 72,6 (τινός) 60,13 66,18
ά ν α δ ι δ ό ν α ι 56,3 ά π α λ ό ς (κεφαλή) 58,15
ά ν ά 3 η μ α pi. 74,20 ά π α ξ 42,16
ά ν α λ δ ή ς (καρποί) 60,ίο ά π α ς 40,14 44,17 48,7 54,7.15 70,5 άτταν
ά ν α λ ί σ κ ε ι ν pass. 52,8 χρήμα 36,24 άπαντα χρήματα 44,2 άπαν
ά ν ά λ κ η ς (γένος) 62,ιι τ ό σώμα 40,22 τά άπαν 78,9 ol άπαντες
ά ν α μ ε τ ρ ε ΐ ν 42,21 74,16
ά ν α ν δ ρ ε ί η 74,9 (άνθρώπων) 62,3 ά π ε ΐ ν α ι -εόν 68,14
ά ν α ν δ ρ ο ς comp, (γνώμαι) 80,7 ά π ε ι ρ ί η 40,3
ά ν α ν δ ρ ο ϋ ν pass. 76,4 (e corr.) ά π ε ι ρ ο ς (τινός) 24,11 26,7
ά ν α ξ η ρ α ί ν ε ι ν pass. 42,23 48,5 52,5. 8.12 ά π ε ρ γ ά ζ ε σ θ α ι 24,4 78,23
54.21 68,18 70,ιο ά π λ ο ϋ ς 66,7
ά ν α ξ υ ρ ί δ ε ς 74,30 ά π ό * [76,10] ά. της κεφαλής τοϋ φλέγμα-
ά ν α π λ ά σ σ ε ι ν 58,15 τος έπικαταρρέοντος 28,5 item 40,24
ά ν α ρ θ ρ ο ς (άνθρωποι) 82,4 (είδεα) 68,16 48,20. 22 ά. των άρκτων πνεύματα 28, ι
(e corr.) 68,1 άνάγειν τι ά. τίνος 40,13.14 ά.
ά ν α ρ π ά ζ ε ι ν 40,ίο. 12.19 χιόνος (ύδατα) 40,8 42,15 44,1. 3 ά.
ά ν α τ ι θ έ ν α ι (άναθήματα) 74,20 σπερμάτων 56,2 item 58,2ibis ivSu-
ά ν α τ ο λ ή (ήλίου) 26,24 (θερινή sc. ήλιου) μεϊσθαι ά. τίνος 26,5 sim. 82,14 ά. ήσυ-
28.25 (χειμερινή sc. ήλίου) 38,16 - ρΐ. χίης ή δειλίη αύξεται 76,24 sim. 32,1. 2
86 Index verborum

34,18 44,16 46,7 76,24 ά. πάσης προφά- ά τ α λ α ί π ω ρ ο ς 26,3 72,5 (άνθρωποι) 82,4
σιος 30,ιο 50,15 item 74,25 είναι ά. τίνος ά τ ε c. part. 34,21 72,19
remotum esse ab alqo 62,17 ά τ ε λ ή ς (καρποί) 6 0 , ι ι
ά π ο β α ί ν ε ι ν impers. accidit 74,8 ά τ ε ρ postpos. 66,9
ά π ο δ ι δ ό ν α ι (χάριτας) 74,18 ά τ ε ρ α μ ν ί η (υδάτων) 32,2
ά π ο θ ν ή σ κ ε ι ν 62,17 ά τ έ ρ α μ ν ο ς (κοιλίαι) 30,5 (ύδατα) 24,17
ά π ο κ ρ ί ν ε ι ν pass. 34,9 44,24 30,23 38,8 40,1. 5 - sup. (sc. ύδατα)
ά π ο κ τ ε ί ν ε ι ν 36,11 64,14 38.23
ά π ό λ ε μ ο ς comp. (Άσιηνοί) 62,3 ά τ ο κ ο ς (γυναίκες) 28,9
ά π ο λ λ ύ ν α ι med. 48,18 50,2 ά τ ο ν ί η 70,9
ά π ο ξ η ρ α ί ν ε ι ν pass. 50,17 52,11 ά τ ο ν ο ς (είδεα) 68,17 - comp, (εϊδεα) 28,6
ά π ο π α ρ θ ε ν ε ύ ε σ θ α ι 64,13 ά τ ρ ε μ ί ζ ε ι ν 62,10
ά π ο ρ ε ϊ ν med. 26,8 α υ θ ά δ η ς (όργαί) 80,10 82,10
ά π ο ρ ρ ε ϊ ν 72,22 α ΰ ξ ε ι ν pass. 44,28 58,16. 18 62,19 76,24
ά π ό ρ ρ υ τ ο ς (sc. ϋδατα) 34,21 α ύ ξ η σ ι ς 54,14 64,19
ά π ο σ β ε ν ν ύ ν α ι med. 32,1 α ύ ρ η (έπιχωρίη) 60,20 — ρΐ. (ψυχραί)
ά π ο σ ή π ε ι ν pass. 42,13 34,5
ά π ο τ ε λ ε υ τ ά ν (ες τ ι ) 48,13
α ύ τ ί κ α 3 8 , u 48,17
ά π ο τ ο ς 26,4
α ύ τ ι ς 76,9
ά π ο τ ρ έ π ε ι ν pass. 64,1
α ύ τ ό 3 ι 32,24 34,10 56,2 60,3. ίο 68,7
ά π ο φ θ ί ν ε ι ν 54,2
α ύ τ ό ν ο μ ο ς (άνθρωποι) 62,13 sim. 64,3
ά π ο χ ρ ή ν α ι 66,13
οί -οι 78,5
ά π ο χ ω λ ο ΰ ν pass. 72,20
α υ τ ό ς * 24,11 26,6. 25 28,4. 6. 21 30,1 ipse
ά π τ ε ι ν med. (τινός) 46,13 76,2
32,16 38,3 40,15 έπ' -ω τούτω 64,18
ά ρ α ι ό τ η ς (φλεβών) 50,1
έμοί δέ καΐ -ω 72,14 coniunctum c.
ά ρ γ ί η 62,22
έωυτοϋ et sim. 24,5 38,12 56,7. 17 62,13
ά ρ γ ό ς comp. 60,18
σφων -έων 58,7 σφίσιν -ησιν 80,12 σφδς
ά ρ γ υ ρ ο ς 36,27
-ούς 72,21 — ό αϋτός (ωΰτός) 44,14 52,9
ά ρ θ ρ ο ν ρΐ. 70,ιο
ά ρ θ ρ ο ΰ ν pass. 70,11 58.24 τ φ -ω τήν -ήν 76,12 τωϋτό 24,12
ά ρ ι κ ύ μ ω ν (γυναίκες) 32,24 44,13. 21 iv τ ω -ω 62,9 66,13 ές τωύτό
ά ρ ι σ τ ε ϊ ο ν ρΐ. (νίκης) 78,7 42,5. ι ι 44,11 ταΰτά 78,12-»· αύτοϋ
ά ρ ι σ τ η τ ή ς 26,3 α ϋ τ ο ϋ 42,10
α ύ χ μ η ρ ό ς (ήρ) 48,14 50,5 (θέρος) 50,14.
ά ρ κ τ ο ς ρΐ. 3 2 , ι ι 66,21 68,2. 7 άπό των 22 (χειμών) 46,23
-ων πνεύματα 28,ι 34,1 α ΰ χ μ ό ς 76,13 — ρΐ. 54,20 (πολυχρόνιοι)
ά ρ κ τ ο ϋ ρ ο ς 52,3 (έπιτολή) 52,22 76,9
ά ρ ν υ σ θ α ι 64,15 ά φ α ν ί ζ ε ι ν 34,4 - pass. 32,5 36,21 40,21
ά ρ ρ ω σ τ ο ς 34,7 42,17. 22
ά ρ σ η ν τ ό -εν 46,17 τά -ενα 28,20bis 70,14 ά φ έ ψ ε ι ν pass. 42,13
α ρ χ α ί ο ς (φύσις) 42,16 ά φ ι έ ν α ι 44,23
ά ρ χ ε ι ν med. 72,21 ά φ ι κ ν ε ΐ σ θ α ι 60,22 68,1 (ες τ ι ) 24,10 26,7
ά ρ χ ή τήν -ήν 40,9 58,11. 18 40,22 44,8 52,11 (παρά άνδρα) 72,8
α ρ ω γ ό ς 52,ίο (παρά γυναίκας) 74,5
ά σ θ ε ν ε ί η 74,1 ά χ ρ ο ο ς 34,7 (sc. ύδατα) 34,23
α σ θ ε ν ή ς (βορέης) 60,22 (κεφαλαί) 28,7
(παιδία) 48,18 (πνεύματα) 68,1 (ές τήν β α δ ί ζ ε ι ν 40,17
μΐξιν sc. άνδρες) 70,24 — comp, (νοσεύ- β ά δ ι σ ι ς 70,16 (όλίγη) 60,5
ματα) 32,22 β α θ ύ ς sup. ( π η γ α ί ) 38,5
ά σ θ μ α ρΐ. 28,11 β ά ρ β α ρ ο ς (οί) -οι 64,2
ά σ κ ε ϊ ν 62,15 β ά ρ ο ς 40,12 42,11
ά σ τ ρ ο ν ρΐ. 46,19 (έπιτολαί) 52,21 (Ιπι- β α ρ ύ ς sup. τό -τατον 42,23 — adv. -τατον
τολαί τε και δύσιες) 26,14 60,16
ά σ τ ρ ο ν ο μ ί η 26,20 β α ρ υ φ ω ν ί η 42,14
ά σ φ α λ τ ο ν 36,27 β α ρ ύ φ ω ν ο ς 34,9
Index verborum 87

β α σ α ν ί ζ ε ι ν 26,22 έλάσσω γίγνεται καΐ ασθενέστερα 32,22


βασιλεύεlv pass. 62,12 78,2. 3 sim. 30,ιο. 14 34,10 36,8 48,ίο 58,ιι
βήξ pi. 42,14 δ2,ι γ ι γ ν ώ σ κ ε ι ν 42,18
β ι ά ζ ε σ θ α ι 46,12 - pass. 40,21 46,ι 54,21 γ λ α υ κ ό ς (οί) -οί 58,23bis
64.24 γ λ υ κ α ί ν ε ι ν pass. 42,2
β ί α ι ο ς (ανάγκη) 70,2 (sc. αύρη) 60,20 — γλυκύς -έα (ύδατα) 30,3 38,4 44,10 το -ύ
adv. 54,15 42,17 — comp. 42,3 — sup. (sc. ύδατα)
β ί η (του θερμού) 36,28 ύπό -ης 32,3 3*8,21 40,8
βλαδύς (τά θήλεα) 70,17 (so. σώματα) γ ν ώ μ η 26,19 64,1 (άνθρωπου) 62,10
70,12 (έκπλήξιες) 62,6 76,19 - ρΐ. (άνανδρό-
β λ η χ ρ ό ς (βορέης) 60,22 τεραι καΐ ήπιώτεραι) 80,7
βορέης 44,13 60,22 66,22 προς -ην 24,13 γ ό ν ο ς 58,20 72,2.5 74,3 (ξύμπηξις) 70,2
32,19 76,ιι. 16
βόρειος (ήρ) 48,14 50,5 (θέρος) 50,22 γυναικείος (στολή) 74,9 -α έργάζεσθαι
52.2 (χειμών) 46,23 [52,12] τά -α 34,ιι 72,11
38,17 γ υ ν α ι κ ί ζ ε ι ν 74,10
β ο ύ λ ε σ θ α ι c. inf. 24,3 34,17 38,19 42,18 γ υ ν ή 62,17 - ρΐ. 28,9 30,22 32,24 36,14.
54,4 58,3 78,4 17. 20 48,[8], 11. 15. 19. 21 52,4. [14] 64,11
βοϋς pi. at βόες 66,12 ζεύγεα βοών κέρως 66,10 72,1. ιι 74,5. ίο
άτερ 66,9
β ρ ά γ χ ο ς ρΐ. 42,14 50,7 52,1 δ ά σ ο ς ρΐ. 56,21
β ρ α γ χ ώ δ η ς -εας 34,9 — sup. (sc. ύδατα) δασύς (γη) 26,1 (χώρη) 60,2 -έας 82,9
34.25 δ έ * όκόσων δέ . . ., τούτοισι δέ 38,22/23
β ρ α χ ί ω ν (δεξιός) 64,20 - ρΐ. 70,9 item 40,1/2 50,12/13 78,17/19 82,6/8
β ρ α χ ύ ς (ούρητήρ) 46,1 έκ -έος 44,9 — δεδοικέναι 72,14
adv. -ύ 70,16 δείλη 34,15
δ ε ι λ ί η 76,24 (ζημίη) 64,5
γ ά λ α 32,1 46,7 (ίππων) 66,15 δειλός sup. 78,3
γ ά ρ * 26,13.20 28,8 30,11.23 32,1.3 78,6 δει ν impers. c. inf. 24,8 52,21 c. acc. c. inf.
άλλα γ. 40,3 74,23 εΐ γ. 26,5 42,18 μέν γ. 50,6 — med. c. inf. 42,13 c. gen. 36,6
28.7 32,12 34,2 40,11. 20 όκόταν γ. 42,15 δεινός τό -όν 78,7
44,22 48,1 50,3 72,21 δκου γ. 56,19 74,27 δέκα 52,19
78.3 80,11 όκου μέν γ. 82,1 όταν γ. δεκνύναι δέξαι 54,5
<40,17) ού γ. 24,5.12 28,16 30,13 42,23.24 δ ε ν δ ρ ώ δ η ς (όρεα) 58,3
ούτε γ. 34,ιι 46,13 54,20 70,20 72,3 τε γ. δεξιός (μαζός) 64,17. 19 (ώμος καΐ βραχί-
38,3 40,9 60,14 ώσπερ γ. 24,9 είσΐ γ. ων) 64,20 τά -ά 50,3 έν -rj 56,14
58,3 74,3 δεσμός ρΐ. -ά 58,16
γ α σ τ ή ρ (πλήρωμα) 36,21 έν -τρϊ ΐσχειν δ ε σ π ό ζ ε ι ν pass. 62,14 64,2
(εχειν) 36,14. 21 48,15 72,8 - ρΐ. 36,1 δ ε σ π ό τ η ς ρΐ. 62,17. 19
γε 26,6 δεύτερος (sc. ύδαταορρ. μοχθηρά) 36,24
γ ε η ρ ό ς (λόφοι) 38,3 (sc. ύδατα ορρ. άριστα) 38,12
γένεσις 76,11 δ ή 60,12 74,17
γενναίος sup. 58,13 τοϊσι -τάτοισι 74,15 δήλος 40,10
γένος 76,6 (Άσιηνόν) 62,11 (Σκυθικόν) δ ι ά * c. gen. δ. χρόνου 30,14 72,4 δ.
66,19 70,18 72,7 (Σκυθέων) 76,5 μακρού 44,8 — c. acc. 30,22 34,9 36,13
γ ή 24,17 36,26. 28 54,10. 20 56,3. 18 62,21 40,23 48,22. 23 50,1 δ. τό μή Ιχειν 74,21
68.8 82,1. 13 bis (διάβροχος καΐ θερμή) δ. ταύτας τάς προφάσιας 60,12 62,10
48,3 (ύγρή) 48,1 (ψιλή καΐ ξηρή) 58,5 item 74,30 δ. άπειρίην 40,3
(ψιλότης) 68,9 δ ι ά β ρ ο χ ο ς (γή) 48,3 56,1
γ ί ( γ ) ν ε σ θ α ι * (έκ φαλακρών φαλακροί) δ ι α γ ι γ ν ώ σ κ ε ι ν 46,17
58,22 sim. 58,25 (φθίσιες) 32,2 sim. 30, διαθερμαίνειν 46,8
14.16 34,18 έκ γης, όκου σίδηρος γίγνεται δ ί α ι τ α 60,3 66,17 (άνθρώπων) 26,2
36.26 ταϋτα τοΟ θέρεος γίγνεται 36,11 (μεταβολή) 26,13
sim. 26,9.13.15 46,19 48,H τάνοσεύματα δ ι αιτεί ν med. -εΰνται 66,3. ίο 68,5
88 Index verborum

δ ι α κ ρ ί ν ε ι ν 38,18 δ ύ ν α σ 3 α ι 2 4 , 4 . 1 3 42,24 5 6 , ί ο 70,8 7 2 , 2


διαλέγεσ3αι 72,η δ υ ν α σ τ ε ύ ε ι ν 54,16
δ ι α λ λ α γ ή pi. ( φ ύ σ ι ο ζ ) 80,14 δ ύ ν ε ι ν 24,14 46,19
δ ι α λ λ ά σ σ ε ι ν c a u s . 7 8 , l l i n t r . 54,6 (μέ- δύο 66,9
γ α ) 58,1 — pass. 76,3 δ υ σ ε ν τ ε ρ ί η pi. 28,12 3 6 , 8 4 8 , [ 7 ] . 19.21
δ ι α λ ύ ε ι ν (κοιλίην) 3 8 , 2 5 — pass, (έγκέ- δ ύ σ ι $ (χειμερινή) 38,16 ( π λ η ι ά δ ω ν ) 54,1
φαλοξ) 5 0 , 6 - ρΐ. 32,25 (άστρον) 26,14 (9εριναί
δ ι α μ α ρ τ ά ν ε ϊ ν 26,9 η λ ί ο υ ) 38,13
δ ι α π λ ε ϊ ν 60,β δ υ σ μ ή ρΐ. μ ε τ α ξ ύ τ ω ν - έ ω ν τ ω ν 3 ε ρ ι ν ω ν
δ ι ά π υ ρ ο ζ ( χ α λ κ ί ο ν ) 64,18 καί τ ω ν χειμερινών sc. ή λ ί ο υ 38,14 s i m .
δ ι α ρ 3 ρ ο ΰ ν pass. 82,8 26,25 28,25
δ ι α ρ ρ ο ί η ρΐ. 28,12 3 6 , 9 δ υ σ ο ( κ η τ θ 5 68,3
δ ι α σ κ ε δ α ν ν ύ ν α ι pass. 42,4
διαστρέφειν pass, ( ο ί ) -εστραμμένοι έ δ ν 62,10
58,23 l a p i v ö s (δμβροι) 48,2
δ ι α τ ή κ ε ι ν (κοιλίη) 40,1 έ γ γ ί ( γ ) ν ε σ 3 α ι 28,15.17 30,19 32,4. is
δ ι α φ έ ρ ε ι ν ( π ο λ ύ ) 24,10 i t e m 5 8 , 8 80,13 36,14 50,15.16 56,10 70,ι 76,15.19
(TIVÖS) 64,6. 10 (τινός i s τ ι ) 5 4 , 5 (πλεΤ- έ γ γ ύ ς s u p . 6 6 , 2 3 (TIVOS) 46,16 5 6 , 8
σ τ ό ν TIVOS ÄS τ ι ) 5 4 , 9 (εν τ ι ν ι ) 2 4 , 9 ( π ο λ ύ Ι γ κ α τ α δ ύ ν ε ι ν 34,6
•nvos καΐ εν τ ι ν ι ) 2 4 , 5 τ ά π λ ε ί σ τ ο ν - ο ν τ ά έ γ κ α τ α μ ι γ ν ύ ν α ι pass, ( τ ι ν ί ) 3 4 , 4
54,8 έ γ κ έ φ α λ θ 5 28,19 4 8 , 5 . 22 5 0 , 5 ( σ φ ά κ ε λ ο ι )
δ ι α φ 3 ε ί ρ ε ι ν pass. 74,2 50,23
δ ι α φ ο ρ ή ρΐ. 58,7 (φύσιοζ καΐ μορφή5) έ γ χ ε ΐ ν 42,19
62,1 έ γ ώ 2 6 , 2 3 έμοί 62,11 7 4 , 2 έμοί . . . α ύ τ ω
δ ι ά φ ο ρ ο ς ( φ ϋ λ α έτερα έτέροισι τ ά μεγέ- 72,14 μοι 5 4 , 8 5 6 , 1 3 6 0 , 1 6 4 , 8 7 2 , 1 8 7 4 , 4
3εα) 78,10 -ον είναι 5 8 , 6 (TIVÖS) 56,ΙΒ 78.3
(μέγα TIVÖS) 58,6 (Is τί TIVOS) 56,7 ε δ ρ η 28,14 70,14
( π λ ε ϊ σ τ ό ν τ ι ν ι ) 80,12 (τινί κ α τ ά τ ι ) 76,6 έ δ ω δ 0 5 2 6 , 4 3 6 , 4 (φύσιε5) 30,12
s i m . 78,14 — s u p . - ώ τ α τ α είναι ( τ ι ν ί ) i 3 v o s 58,10 (Σκυβικόν) 6 4 , ί ο - ρΐ. 56,16
76,14 5 8 . 8 64,11 ( μ ο ρ φ ή ) 5 4 , 6
δ ι α φ ρ ο ν τ ί ζ ε ι ν 24,11 ε ! c. i n d . p r a e s . 5 8 , 2 74,7 ε! γ ά ρ 42,18
δ ι α χ ώ ρ η σ ΐ 5 38,2 40,5 εί οΰν 5 8 , 2 2 εϊ τ ι 74,14 c. i n d . p e r f . καί
δ ι α χ ω ρ η τ ι κ 0 5 (sc. ύ δ α τ α ) 40,4 ε! 6 9 , 2 2 - c. o p t . p r a e s . 26,18 78,23
δ ι δ ό ν α ι 46,10 52,18 74,21 εί γ ά ρ 2 6 , 5 εί μή 8 0 , 3 c. o p t . a o r . εί
δ ι ε ρ 0 5 ( ή ή ρ ) 60,17 <μή> 26,19 - ellipt. εί δέ μή 2 6 , 6 42,13
δ ι έ ψ ε ι ν 34,7 ε ί δ έ ν α ι ( τ ι ) 2 6 , 5 . ίο. 13 ( π ε ρ ί TIVOS) 26,17
δ ι η γ ε ΐ σ 3 α ι 34,17 ε ϊ δ θ 5 5 4 , 3 - ρΐ. 2 8 , 5 [ 4 8 , 8 ] 5 6 , 6 . 7 58,7
δ π έ ν α ι (-ειμί) 4 4 , 2 5 (e c o r r . ) 6 0 , 1 3 6 8 , 1 1 . 16. 19 7 0 , 1 7 7 6 , 1 3 7 8 , 1 5 8 0 , 4 .
δ ι ό δ. καί 3 4 , 7 3 6 , 4 6 0 , 1 1 6. 9 . 1 2 ( ά ν 9 ρ ώ π ω ν ) 32,17 80,16
δ ι ό τ ι [ 4 6 , 1 5 ] quart 5 6 , 1 2 7 6 , 1 3 . 20 δ. καί ε ι κ ή 78,5
68,11 είκό$->· Ιοικέναι
δ ι ο υ ρ ε ΐ ν -εύσι 4 4 , 2 0 — p a s s . 38,1 ε ί ν α ι * εστίν 8 2 , 5 ουκ Ι σ τ ι ν 58,10 6 6 , 4
δ ι π λ ό θ 5 - δ ( 6 6 , 7 ) -όον (καύμα) 4 8 , 2 6 8 . 9 είσί γ ά ρ 5 8 , 3 ή 26,7 3 2 , 4 . 12 36,21
δ i s 74,7 4 2 . 4 ϋ ω σ ι ( ν ) 28,16 3 0 , 9 58,7 64,13 70,14
δ ι ψ η ρ 0 5 36,5 είη 38,5 54,7 8 0 , 6 είησαν 28,7 78,20
δ ι ω ρ υ ξ ρΐ. 60,7 8 0 , 2 . 3 έόντο5 48,5 [58,15] Wirres 7 4 , 2
δοκεΐν putare c. i n f . 3 6 , 2 0 c. a c c . c . inf. Ι ό ν τ ο ς 58,1 6 2 , 9 . 1 8 64,7 Ιούση$ 4 8 , 1 . 3
26,18 videri 4 6 , 3 5 4 , 8 5 6 , 1 2 6 0 , 1 6 2 , 1 1 . 15 Ιοϋσαν 58,15 έοΰσαι ( 6 2 , 6 ) έουσέων 7 0 , ι
7 2 , 1 4 . 18 7 4 , 2 . 4 ίούσι^σιν 76,17 έόντα 2 4 , 8 3 0 , 2 3 34,21
δ ο υ λ ο ύ ν p a s s . 78,4 4 2 , 8 48,18 Ι ό ν τ ω ν 74,20 έοΰσιν 64,12
δ ρ ι μ ύ 5 sup. τ ό -τατον 52,8 Ι σ ε σ 3 α ι 46,18 52,16
δ ρ ό σ ο 5 p i . 34,6 ε ΐ ν ε κ α 38,19
δύναμΐ5 ( ά λ λ ο τ ρ ί η ) 78,5 ( s c . uSorros) eis-έ5
24,10 - pi. ( υ δ ά τ ω ν ) 2 4 , 9 ε Is <32,12) 60,20
Index verborum 89

ε(ί)σφέρειν είσενεγκών 42,20 έ ν α ν τ ί ο ? 42,9 (πρό? τι) 38,2 τό -ον


ε ϊ τ ε πότερον . . . fj . . . είτε 24,ιβ είτε . . . (τινό?) 32,9 - sup. 82,14 (ττρό? τ ι ) 40,4
είτε 26,1 46,18 έ ν α ν τ ι ο ϋ σ θ α ι (τινί) 42,6
έκ, έ ξ * αίμόρροιαι έκ των βινών 30,ιβ ένδύειν med. (τι) 74,9
sim. 24,16 36,25. 26 40,14.15 άττοτελευταν έ ν ε ΐ ν α ι (Ιν Ttvt) ένεστι(ν) 40,i5bis Ινει-
έκ των τεταρταίων ets ύδρωπαζ 48,13 σι(ν) 76,22 78,10 ένείη 78,23 ένείησαν
sim. 66,4 γίγνονται Ικ φαλακρών φα- 80,1 ένεόν 82,9
λακροί 58,22 item 68,23 bis. 24 έκ μετα- έ ν 3 υ μ ε ί σ 3 α ι 58,3 74,6 (τι) 24,8.14 26,5
βολή? τη? διαίτης 26,13 sim. 28,18. 22 82,14 (περί τινο?) 46,17 (τά? ώρα? τοϋ
30,21 76,9 έξ άνάγκη? 62,17 έκ βραχέο? Ιτεο?, δτι δύναται άπεργάζεσ3αι έκά-
44,9 στη) 24,4
έκαστο? 24,4.8. ίο 26,6. ίο. 13.15.17.22 έ ν ι α υ τ ό ? 26,ιι
72,14. 16 74,25 76,15 ένιοι 38,9 48,20 52,1. 6
έ κ ά σ τ ο τ ε 32,16 έ ν ί ο τ ε 60,20
έκάτερο? 72,22 έ ν ι σ τ ά ν α ι med. (26,11)
έ κ δ ι δ ό ν α ι 64,21 έννοεϊν med. -εύμενο? 26,16 52,15
έκεϊ 56,20 74,27 78,3 80,12 έννομο? (τά Ιερά) 64,16
έκεΤνο? 58,1 60,2 74,11 ϋντασι? (σώματο?) 30,11
έκκαίειν 54,20 έ ν τ α ϋ $ α 42,9 46,3 66,3 78,15 82,3. 8
έκκρίνειν pass. 34,11 40,27 έ ν τ ι Β έ ν α ι 76,20
Ι κ λ ε ί π ε ι ν 68,3 έντονο? 82,9 (άνθρωποι) 30,4 — comp.
έ κ π η γ ν ύ ν α ι pass. 42,17 (σώματα) 70,10
Ικττλη ξ ι ς pl. -iss (γνώμη?) 62,6 76,19 έντρέφειν pass. 56,4
έ κ τ α ρ ά σ σ ε ι ν pass. 28,4 ένυδρο? (πεδιά?) 66,2
έ κ τ η ξι? (φλεβών) 50,2 έ ξ ά γ ε ι ν pass. 40,20
έκτρέφειν 56,5 έξαίφνη? 28,20 42,6. 9 48,1 50,2. 8
έκών 52,18 78,5. 7 έξάκυκλο? (άμαξαι) 66,5
έλάσσων 32,22 42,22 - sup. 26,18.19 έξη? 44,17
66,5 (3ηρία κατά μεγεθο? καΐ πλη3ο?) έ ξ ι σ τ ά ν α ι med. intr. 42,l
66,20 έξουρεϊν pass. 44,25
έλειο? (ύδατα) 50,12 έ ξ ο χ ε τ ε ύ ε ι ν (έκ τινο?) 66,2 80,1
έλκειν 46,3 66,8 68,13 έοικέναι (τινί) 24,5 32,20.22 34,13 44,9
ελκο? 50,16 — ρΐ. 30,19 (έν τησι κνήμησιν) 54,β 64,23 66,19 68,20 εΐκό? c. acc. c. inf.
36.18 26,9 30,18 32,10 34,18 38,25 42,7 46,22
έλκουν pass. 72,20 48,[8]. 16. 21 50,20. 23 56,2. 6. 8 62,16
ελο? ρΐ. 60,4 70,23 74,19 76,10 78,15 80,9 item 34,7
έ λ π ί ? c. acc. c. inf. 48,10 62,7 κατά τό ε!κό? 42,13
έ λ ώ δ η ? (ύδατα) 80,4 item 24,15 34,20 έ π α ι ν ε ί ν 38,6
(χώρη) 60,2 (τά) -εα 58,5 έ π α ι τ ι δ σ δ α ι 74,9
έ μ β ά λ λ ε ι ν intr. (ε!? τι) 44,7 έ π α κ τ ό ? (ύδατα) 44,8
έ μ β ρ υ ο ν ρΐ. 36,15 έ π α ύ ξ ε ι ν pass. 60,8
έ μ π ί π τ ε ι ν 36,9 (τινί) 70,9 έ π ε γ ε ί ρ ε ι ν 62,ίο
έ μ π ο ι ε ϊ ν 46,24 έπεί [34,13]
έ μ π ο ν ο ? τό -ον 56,10 έ π ε ι τ α 32,4 36,15 42,20 72,19 74,1. 21
έ μ π ό ρ ι ο ν 60,6 μάλιστα . . ., ε. 52,22 μάλιστα μέν . . .,
Ι μ π υ ο ? 30,9 έ. δέ 24,7 sim. 80,14 πρώτον μέν . . . , Ι.
έμφύειν med. 32,20 28,9 30,24 32,13 πρώτον μέν . . ., έ. δέ
έ ν * έν έκάστη χώρη 24,8 item 28,1.14 24,6 70,14 item 44,26
32,4.5 έν ήλίφ βαδίζειν 40,17 είρηται έ π ε σ 9 α ι (τινί) 44,2 66,11
έν τοΐσι ττροτέροισι 64,8 έν γαστρί έ π έ χ ε ι ν 32,17
ϊσχειν (έχειν) 36,14. 21 72,8 έν μετοττώρω έ π ί c. gen. έφ' Ιππων όχεϊσδαι 66,11 70,15
46.19 item 46,21.22 54,1 έν τ η 3εραπείη sim. 76,1 έ. τη? έσπέρη? [34,13] έ. των
26,8 sim. 26,18 36,19 56,ίο 70,2 διαφέ- πρότερον εϊρηται 78,12 — c. dat. έ. κυ-
ρειν Ιν τινί 24,6. 9bis έν φύσει 58,19 νό? έπιτολή 48,9 sim. 52,2. 3 τά σημεία
7 Diller, Hippokrates
90 Index verborum

I. τοϊσιν άστροισι 46,19 χαλκίον έττ' ες τι 70,4 άσ3ενή5 Is τήν μϊξιν 70,24
α ύ τ φ τούτω διάπυρον ποιεϊν 64,18 — sim. 38,10 82,6. 11 διαφέρειν Is τι 54,5. 9
c. acc. κατάρροι L τόν πνεύμονα 48,20 item 56,7 τ ά Is τήν δίαιταν 66,17 Is τόν
aim. 66,23 μεταβολαΐ ούτε Ι. τό 3ερμόν χειμώνα 50,23
ούτε I. τό ψυχρόν 62,5 (ώζ) Ι. τό πλή- Ι σ 3 ή 5 68,12
Sos 28,5 30,3. 7 58,23 80,15 (ώξ) I. τ ό Ι σ 3 ί ε ι ν 28,6 66,14
πολύ 32,17 34,10 82,5 έ σ π έ ρ η [34,13]
Ι π ι γ ί ( γ ) ν ε σ 3 α ι 28,19 30,24 48,ι. 9 50,5. ετερο5 30,19 42,9 44,7 54,3bis 66,14 -ον
8. [9] 70,18 (τινί) 36,17. 18 50,17 52,6 -ου 72,15 -ον -ω 44,9 -α -οισι 78,10
Ι π ι δ η μ ε ϊ ν (νοσεύματά Tivt) 30,8 Ι τ η σ ί α ι 48,9
Ι π ι 3 υ μ Ι η (μίξιος) 70,21 Ι τ ι 58,15 64,17 καΐ ε. 54,1 70,23 I. δέ 36,20
έττικαίειν pass. 64,19 70,19 78,22 ε. δέ πρ05 τούτοισι(ν) 40,25 62,20
Ι π ι κ α τ α ρ ρ ε ϊ ν 28,5 48,21 72,10 ού γ ά ρ i. 40,23 72,2
έ π ι κ ί ν δ υ ν ο ξ sup. 52,19 I t o s 26,15 46,18.22 (ώραι) 24,4 - pi.
Ι π ι κ ρ α τ ε ϊ ν -έον 54,15 28,19 30,16 50,20
Ι π ι λ ά μ π ε ι ν 34,5 40,23 ε ύ γ ε ν ή 5 sup. oi -έστατοι 74,13
Ι π ι λ α ν 3 ά ν ε σ 9 α ι (τινόξ) 76,2 ε ϋ δ ε ν δ ρ ο ς sup. (χώρη) 54,18
Ι π ι μ έ μ φ ε σ 3 α ι (δτι) 74,21 εύδιθ5 (χειμών) 46,21 48,14 — sup. -εστά-
Ι π ι μή vios (κά9αρσι$) 72,3 καδάρσιεζ των τ η (χώρη) 54,18
-ων 30,23 εύεδρθ5 70,14
Ι π ι ν υ κ τ ί ς ρΐ. 28,13 ε ύ δ η ν ε ϊ ν 56,5
Ι π ι π ί π τ ε ι ν 50,9 (τινί) 28,11 48,6 εύ$ύ5 adv. -ύ 46,14 -ίως 30,15
έ τ τ ι τ ά μ ν ε ι ν (φλέβας) 74,3. 5 — pass. 74,4 ε ύ κ α ρ π ο 5 sup. (χώρη) 54,18
Ι π ι τ έ λ λ ε ι ν (άστρα) 46,19 ε ύ κ ρ η τ ο ς 80,9
έττιτήδειοξ (κα$άρσιε$) 30,24 (πνεύματα) ε ύ ν ο υ χ ( η 5 ρΐ. 72,ίο
34,16 (τεχνήματα) 58,17 (ύδατα είξ τι) ε ύ ν ο υ χ ο ε ι δ ή 5 sup. 74,29
38,10 (τό) -ον 56,4 — sup. τό -τατον ε ύ ό ρ γ η τ ο $ comp. (ή3εα) 54,12
38,19 ε ύ ρ ί σ κ ε ι ν (τάς φύσιας πλείστον διαφε-
Ι π ι τ ο λ ή (κυνό$)48,9—ρΐ. (δστρων) 26,14 ρούσα5) 80,13 item 42,21 56,21 64,5
52,22 70.5 80,15 82,12
έ π ι τ ρ έ φ ε ι ν pass. 34,22 εύροος (κοιλίη) 44,18 — comp, (κοιλίαι)
έ π ι φ έ ρ ε ι ν pass. 42,10 30.6
έ π ι χ ώ ρ ι ο ξ (αύρη) 60,20 (νοσήματα) εί/pos 78,20
26,7 28,8. 21 30,21 (πνεύματα) 24,8 30,1 εύρύ$ (ούρητήρ) 46,12. 15
ot -οι 72,12 ε υ τ ρ α φ ή ς (άν3ρωποι) 56,6
έ π ο μ β ρ ί η 76,13 εϋν/δρο5 (γη) 82,1 (χώρη) 78,13 80,6
Ι π ο μ β ρ ο ; ( ή ρ ) 4 6 , 2 3 [52,13] (θέρο?) 50,14. ε ϋ χ ρ ο ο ς (είδεα των άν3ρώπων) 32,17
18 (μετόπωρον) 50,22 (χειμών) 48,14 ε ύ ψ υ χ ί η 78,8
Ι ρ γ ά ζ ε σ 3 α ι 74,10 (γυναικεία) 72,11 sim. ε ύ ψ υ χ ο ς 62,22 — comp. 76,20
62,19 (νόμοι εύψυχίην) 78,8 ε ύ ώ δ η 5 -εα (sc. ύδατα) 32,14 38,8
έ ρ γ α τ ι κ 0 5 τό -όν 82,9 έ φ ο ρ δ ν (ήλιο$) 40,18
έ ρ η μ ί η ή ΣκυΒέων έ. καλευμένη 66,1 ε φ υ δ ρ ο 5 (γη) 26,1 (όρεα) 58,4
έ ρ η μ ο ϋ ν pass. 62,21 ϋ χ ε ι ν * 42,8 64,17 66,9 72,17 74,21 όταν
Ι ρ χ ε σ 9 α ι 58,21 (έπί τι) 66,23 (εξ τι) 78,7 äv3püJTTOS έν ήλίω βαδίζη ίμάτιον -ων
is, ε Is * (eis ante voc.) Is πόλιν άφικνεΐσ3αι 40,18 (τάς κεφαλά5 ύγράς) 28,4 item
24,10 26,7 is τόν σπλήνα at σάρκες 28.7 30,5.7 (ήσυχίην) 74,7 (όδμήν)
ξυντήκονται 36,3 Is τόν χειμώνα άφι- 34,21 (έν γαστρί) 36,2148,15 (outcos, ώδε,
κνεΐσ3αι 52,ll Is την άρχαίην φύσιν όκω$, ώς, όμοίω5) 24,15 30,2. 9 32,7. 9
κα3ίστασ3αι 42,16 sim. 36,10 54,3 78,3 40.8 44,4 46,4 54,4. 8. 16 56,18 58,9 74,26
εζ τι άποτελευτδν 48,12. 13 ξυστρέφε- 78.9 sim. 32,12 (πρό$ τάς άνατολά5) 38,
σ3αι Is τωύτό 42,5. ll sim. 44,11 Is τό 12 — pass, (ύπό Ικτέρου) 60,16
μήκο$ αύξεσ3αι 58,16 sim. 78,20 κατα- εψειν 38,25 40,2 — pass. 42,3bis κρέα
μίγνυσ3οα Is τι 40,27 ξυμβάλλεσ3αι Is Ιφ3ά 66,15
την ύγιείην 34,19 item 26,20 τεκμήριον ε ω 3 ε ν 34,5
Index verborum 91
i co 31 υ 0s τό -όν 34,15 acc. temp. 32,16 34,3 ή π ε ρ ήπερ καί 32,19
έως εως &υ ο. coni. praes. 32,4 64,13 c. ή π ί α λ ο ς ρΐ. 28,13
coni. aor. 64, ιβ c. coni. perf. 42,4 ellipt. ή π ι ο ς τό -ον 76,20 — comp, (γνώμαι)
70,14 80.7 (ή3εα) 54,12 - sup. adv. 60,9
έωυτοΟ* 44,23. 28 64,3. 4.15 72,14 con- ή ρ 32,20 46,21. 23 48,5.14.16 50,5. 6 [52,13]
iunctum c. αυτός et sim. 24,6 38,12 56.8
56,7.17 62,13 64,6 ή σ σ ω ν adv. 46,10 50,ll 74,14. 21 78,21 -
sup. adv. 40,1 48,12 56,7 66,20 70,23
ζεΟγος pi. (βοών) 66,9 78,8.17
ζημίη (δειλίης) 64,5 — pi. (άμαρτιών) ήώς 32,26 54,14
74,22
ζ η τ ε ί ν 24,3 θ ά λ α σ σ α 40,14
ζ ώ ε ι ν 48,18 θ ά λ π ο ς ρΐ. (Ισχυρά) 76,8
3 ά ν α τ ο ς ρΐ. 48,u 62,20
ή* ant 28,21 36,26 40,17. 20 [64,18] ή καί θ α ν α τ ώ δ η ς sup. (ΰδρωπες) 36,8
52,19 ή . . . -ή 26,12 48,17/18 ή . . . ή θ α υ μ ά ζ ε ι ν pass. 74,18
... η ... ή ... ή ... ή ... ή ... ή θ α υ μ α σ τ ό ς -όν οίον 70,17
36,26/27 - quam 76,3. 14. 21 μάλλον ή θείον 36,27
30.6 32,18 62,9 74,23 ήσσον ή 78,21 θείος 72,15 74,24 τό -ον 28,ιι - comp.
άλλ' ή 68,7 δι' άλλ' ούδέν ή 70,7 τά 72,15 (νόσευμα) 74,14
ή3εα όγριώτερα ή ήμερώτερα 30,20 θεός 72,13 74,8 - ρΐ. 74,18.19
item 78,21 80,10 -»• πότερον θ ε ρ α π ε ί η (νούσων) 26,9
ή 42,6 58,25 θερινός (άνατολή) 28,25 32,8 38,7. 13
ή β δ ν 32,5 (δυσμαί) 28,25 38,15 (περίοδοι) 66,23
ή γ ε ϊ σ 3 α ι τούς μακροτάτην Ιχοντας τήν (τροπαί) 52,20
κεφαλήν γενναιοτάτους ήγεΰνται 68,13 θερμαίνειν 66,24 — pass. 44,22
ήδεσΒαι (τινί) 26,2 3ερμός (αΰρη) 60,21 (γάλα) 46,7 (γαστέ-
ή δ ο ν ή 66,11 ρες) 36,1 (γη) 48,3 (πνεύματα) 24,6
ή ή ρ 32,15. [16] 34,3. 10 40,27 42,1 60,ιι 26,23 30,2 32,6.11. 23 34,1 78,18 (ύδατα)
68,4 (ού λαμπρός, άλλά χνοώδης τε καί 28,3 34,21 36,26 38,5 60,7 78,19 82,2
διερός) 60,17 (ύδατεινός καί παχύς) 68,12 (χειμών) 50,4 (χώρη) 60,2 τό -όν 32,13
ή3ος ρΐ. 30,20 62,4 76,17 80,10.12 82,10 54,17. 20 62,5 64,24 (βίη) 36,28 (μετρι-
(άνθρώπων) 54,12 ότης) 32,21 (τά) -ά 44,11 68,1
ή λ ι κ ί η 32,5 3 ε ρ μ ό τ η ς (σαρκός) 48,23
ήλιος 24,14 32,15 34,4. 6. 22 40,9. 12.18bis. θέρος 46,24 50,8.14. 18. 21 68,5 έν τω -ει
21. 22. 28 42,2 48,3 50,10. 13 60,8 66,22 46,22 κατά τό -ος [52,13] gen. temp.
70,19 82,8 (άνατολαί) 24,12 32,8. ίο. 14 26,12 28,3 30,17 34,5. 20 36,7. 8. 11 68,12
82,2 acc. temp. 38,5
38.7 54,13 56,14 (άνατολή καί δυσμαΐ)
3έσις (πόλιος) 34,14 item 24,11 -ιν κεΐ-
26,24 28,25 (άνατολαί καί δύσιες) 38,13
(τροπαί) 52,20 έν -φ βαδίζειν 40,17 σ3αι νοσερωτάτην 34,2
ήλιου ν pass. -ω$έωσι 28,20 3 η λ ύ ν ε ι ν pass. 60,ίο
ήμερη 68,4 (μεταβολαί) 34,14 - ρΐ. 52,19 θ ή λ υ ς τά -εα 46,ιι 68,20bis 70,17
54,2 68,5 3 η ρ ί ο ν ρΐ. 66,20 68,7 τά έν τοίσι -οισι
ήμερος τό -ον 76,20 82,ll — comp. 56,12
(Άσιηνοί) 62,4 (ήθεα) 30,20 (χώρη) θ η ρ ι ώ δ η ς τό -ες 78,16
54,11 3ολερός τό -όν 40,27
ήμερότης 54,14 3 ο λ ο ϋ ν pass. 34,24
ήμεροϋν -οϋντες 56,3 θ ο λ ώ δ η ς sup. τό -έστατον 42,17 44,25
ην c. coni. 28,22 30,21 32,12 46,18.22 46,5
48,9. 13 50,16. 18. 21 52,2. [12] 58,6 74,3 3ύειν 64,15 74,19
ellipt. 50,14 ην μή 26,9 28,18 32,18 46,7 θυμοειδής τό -ές 56,10 62,8 76,18
70,2 ellipt. 68,1 ήν δέ μή ellipt. 48,10
κήν 50,13 ί δ σ θ α ι 72,20
ή π ε ρ c. coni. 64,15 Ιδέη ρΐ. 82,14
7*
92 Index verborum

ϊδίειν 40,23 56,5 ωύτός . . . καί 64,23 όμοίως καί


ί δ ι ο γ ν ώ μ ω ν (όργαί) 80,11 82,Ii 72,ιι οϋ φθάνουσι . . . καί 72,8 καί ού
ίδιος (so. νοσήματα) 26,13 (μή) 44,9 62,10 78,4 82,6. 15 καί . . . καί
Ιδροϋυ Ιδροί 40,20 Ιδρώη 40,18 24,12 36,5. 7. 8. 14 68,12 etiarn διό καί
ίδρώς 40,19 34,7 60,11 ώστε καί 40,5 ού μοϋνον ...,
Ιερός (νοσεύματα) 30,17 (υοϋσος) 28,12 άλλά καί 40,14 καί εί τις 62,22 ή ν καί
τά -ά 64,15 32,12 όκόσαι δ' αν καί 48,17 κήν 50,13
ίησις 74,2 -»• τε
Ιητρικός (ή) -ή 24,3 26,20 καίειν 34,22 48,4 - pass. 42,2 70,5 82,8
ΐκμάς (τό λεπτότατου καΐ κουφότατου) καυ$έωσιν 70,10
40,ιβ καιρός 46,21 - ρΐ. 26,16
Ικνεΐσδαι τοϋ χρόνου τοϋ -ευμένου 36,20 κ α ί τ ο ι 74,14
ίκτερος 60,16 κακός (άνθρωποι) 82,5 (τά) -ά 34,18 —
ιλύς 44,15 sup. c. inf. 74,29 ol -ιστοί 74,12
ί μ ά τ ι ο ν 40,17. 19 κακοΟν pass. 58,17
ίμερος 76,3 κ ά κ ω σ ι ς ρΐ. 70,2
ίνα ubi 42,20 καλάμινος (οΙκήματα) 60,5
1 π π ά ζ ε σ 9 α ι 64,12. ιβ 74,14.27 καλεϊν pass, -εϋνται 64,ιι 66,4 72,12
ί π π ά κ η 66,15 -ευμένη 66,1 -εύμενα 30,17
Ι π π α σ ί η 70,13 72,18 74,13 καλός adv. 26,6 50,ίο. 1382,3-comp. 54,10
ί π π ο ς 70,15 - ρΐ. 64,12 66,11.12 70,23 — sup. (άνθρωποι) 56,6 (ύδατα) 54,19
72.19 76,1 (γάλα) 66,15 (τυρός) 66,ιβ - adv. 26,6 56,5
Ιση μερί η ρΐ. (άμφότεραι, μετοπωριναί) κανονίης ρΐ. 78,20
52.20 κ α ρ π ό ς ρΐ. 56,3 60,ίο (χειρών) 70,6
ίσομοιρίη 54,16 κ α ρ π ο ΰ ν med. 62,20
ί σ χ ε ι ν 32,3 (όδμήν πονηρήν) 40,24 42,13 κ ά ρ τ α 82,2
(έν γαστρί) 36,14 72,8 καρτερός (χειμώνες) 76,8 (άν3ρωποι
ί σ χ ι α δ ι κ ό ς (άνθρωποι) 44,5 αύτοί Ιωυτών) 62,13
ί σ χ ι ά ς ρΐ. 74,28 κ α τ ά * c. acc. βαδίσει χρήσ3αι κ. τήν
ι σ χ ί ο ν ρΐ. [70,7] 72,20 πόλιν 60,5 κ. τό 3έρος [52,13] κ. τήν
Ισχνός 36,4 82,8 μετριότητα 32,21 sim. 34,14 42,12 44,13
ϊ σ χ ν ό τ η ς (σαρκός) 72,9 46.18 52,9 56,18. 19 κ. φύσιν 74,24 κατ'
ί σ χ ύ ε ι ν 28,17 44,12 58,26 όρ9όν 26,17
ι σ χ υ ρ ό ς (αίμόρροιαι) 30,16 (3άλπεα) κ α τ α γ ι γ ν ώ σ κ ε ι ν (έωυτών άνανδρείην)
76,8 (μεταβολαί) 68,10.15 (μετάστασις) 74,9
62,7 (νοσεύματα) 30,17 (όδύνη) 46,2 κ α τ ά δ η λ ο ς (δρδρον) 60,15
(όμβροι) 60,3 (όφ3αλμ!αι) 30,15 [52,13] κ α τ α λ α μ β ά ν ε ι ν 64,16
— comp, (φάρμακα) 36,6 — sup. τό κ α τ α λ ά μ π ε ι ν intr. 32,16
-τατον 44,12 κ α τ α λ ε π τ ύ ν ε ι ν pass. 36,3
ί σ χ ύ ς 44,14 64,20 74,13 κ α τ α μ ι γ ν ύ ν α ι pass. (Ις τι) 40,26
κ α τ α ρ ρ η γ ν ύ ν α ι pass. 42,6. 12
κ α δ α ί ρ ε ι ν pass. 50,6 κ α τ ά ρ ρ ο ο ς ρΐ. 50,1 (έκ τοϋ έγκεφάλου)
κα9αρός sup. τό -ώτατον 44,24 28.19 (άπό της κεφαλής) 48,20
κά9αρσις (Ιπιμήνιος) 72,3 item 36,16 — κ α τ ά σ τ α σ ι ς 54,3 (ώρης) 68,19
pi. (των Ιπιμηνίων) 30,23 κ α τ ε ρ γ ά ζ ε σ 9 α ι 58,18
κα3εύδειν 74,1 κ α τ έ χ ε ι ν 26,12 28,18. 22 30,21 34,3 60,12
κ α 3 ή σ 3 α ι 70,15 68,4
καδίζειν intr. 40,17 κ α τ ι σ χ ν α ί ν ε ι ν pass. 36,3
κ α 3 ι σ τ ά ν α ι (τι ες τι) 36,11 — med. (ες κ α τ ό τ ι 26,14 40,4
τι) 42,16 κ ά τ ω άνω καί κ. 60,6 κ. κοιλίαι 30,5 36,5
καί* et in exordio sententiae 40,7. 15 68,17
46,(6). 9 48,9 50,9 και ταύτας 68,6 καί καϋμα 48,2 50,8
ταϋτα 38,16 καί άπό τούτων 26,5 44,16 καΰσος ρΐ. 28,15 36,13 50,20
καί ούτω 42,10 και ετι 54,ι καί μάλιστα κ α υ σ ώ δ η ς -εα (ύδατα) 38,ι
Index verborum 93
κ έ γ χ ρ ω ν 60,2) λ α μ π ρ ό ς (ήήρ) 60,17 (ύδατα) 32,14 34,3
κ έ δ μ α pi. 72,18 74,28 τ ό -όν (sc. ύδατος) 34,4 42,17 — comp.
κ ε ΐ σ 3 α ι 24,11. is 26,23 32,7. 20 54,13.17 80,2 (sc. ύδατα) 38,7 — sup. (sc. ύδατα)
66,21 κέονται 32,7. ίο. 25 50,10.12 ($έ- 40,9 (ούρον) 46,4 τ ό -τατον (sc. ύδατος)
σιν) 34,2 42,1 τ ά -τατα 38,22
κέρας βόες -ως δτερ 66,9 — ρΐ. -τα 66,9 λ α μ π ρ ό φ ω ν ο ς (δν9ρωποι) 32,18
κ ε φ α λ α λ γ ί η ρΐ. 50,23 λ α ν θ ά ν ε ι ν (τινά) 26,7
κ ε φ α λ ή 28,5. 21 48,20 58,13. 15 (μήκος) λ έ γ ε ι ν (όκόσα) 26,11 έρέω (περί τίνος,
58,12 (τό σφαιροειδές) 58,17 - ρΐ. 28,3.7 ώς) 54,8 58,9 ίλεξα 74,24 εϊρηκα 74,26
30,6 58,11 — pass, εϊρηται 64,8 78,3.12
κ ή λ η ρΐ. 36,18 λ ε ι ε ν τ ε ρ ί η ρΐ. 50,16
κ η λ ή τ η ς ρΐ. 44,5 λ ε ι μ α κ ώ δ η ς (πεδιάς) 66,1 -εα (χωρία)
κ ι ν δ υ ν ε ύ ε ι υ (κινδύνους) 64,4 78.17 - comp, (τά) -έστερα 58,4
κ ί ν δ υ ν ο ς c. inf. 26,13 48,11 50,15 - pi. λ ε ι μ ώ ν ρΐ. 58,ι
62,15. 20 78,6 -ους κινδυνεύειν 64,4 λ ε ί ο ς (χώρη) 80,5
κ ι ν ε ϊ ν 52,18 λ ε ί π ε ι ν pass. 40,11 42,2.18 52,8
κ ί ρ σ ο ς ρΐ. 36,18 λ ε π τ ό ς (άν3ρωποι) 82,6 (γαστέρες) 36,2
κ λ η ί ς ρΐ. 36,2 (δρεα) 58,4 (παιδία) 48,18 (τά) -ά 80,8
κ ν ή μ η ρΐ. 36,19 — sup. (sc. ύδατα) 40,9 τ ό -τατον
κ ο ι λ ί η 38,25 40,2 44,18.2146,8 52,18 (μαλα- (ίκμάδος) 40,12 (sc. ούρου) 44,24 (ύδα-
κότης τε καΐ ψυχρότης) 70,22 (σκληρό- τος) 40,10. 12 42,23
της) 30,11 36,13 - ρΐ. 26,21 28,4.16 30,9 λευκός (sc. ύδατα) 38,4 (φλέγμα) 36,14
38,20 40,2 48,4 50,17 68,17 72,6 (κάτω) — comp. 78,21
68,17 (κάτω, άνω) 30,5 36,5 (φύσις) 26,8 λ ε υ κ ό τ η ς 70,19
κ ο ί λ ο ς (χωρία) 78,17 (τό) -ον 26,1 λ ή γ ε ι ν 54,2
κ ο ι ν ό ς (πνεύματα) 24,7 λ ί η ν 46,7 52,5 c. voce negandi 44,19 46,20
κ ό π ο ς 76,2 54,20 68,6
κ ό π τ ε ι ν pass. 70,24 λ ι 9 ι δ ν 44,4 46,5. 6
κ ό ρ υ ζ α 50,7 - ρΐ. 52,ι λ ί 9 ο ς pi. calculi vesicae 46,11
κ ο υ 42,5 λ ι μ ν α ί ο ς (ύδατα) 34,20 40,14
κ ο ϋ φ ο ς (sc. ύδατα) 38,8 τ ό -ον (sc. ύδα- λ ί μ ν η 44,7 (Μαιώτις) 56,15 64,ίο
τος) 42,17 — sup. (sc. ύδατα) 40,8 τ ό λ ι μ ν ώ δ η ς (ύδατα) 50,12
-τατον (ίκμάδος) 40,16 (ύδατος) 40,10 λ ό γ ο ς oratio 54,7 — consideratio 62,14 —
42,1. 23 τ ά -τατα 38,22 res ωύτός λ. 44,14 58,24 64,23 76,18 -
κ ο υ φ ό τ η ς 40,13 κατά -ον 46,18
κ ρ α ι π ά λ η 28,8 λ ο ι π ό ς 34,17 60,13 62,18 64,22 66,18 74,26
κ ρ α τ ε ί ν 44,12 56,11 76,5 οί -οί 48,19 τ ά -ά 44,14 82,15 τ ό -όν
κρέας ρΐ. (έφ3ά) 66,15 acc. temp. 34,6
κ ρ έ μ α σ 3 α ι 72,19 λ ό φ ο ς pi. (γεηροί) 38,3
κ ρ η ν α ΐ ο ς (ύδατα) 80,3 λύει ν pass. 42,21
κ ρ ή σ ι ς (ώρέων) 54,13
κ ρ ί ν ε ι ν pass. 54,2 μ α ζ ό ς (δεξιός) 64,17.19
κ ρ ύ σ τ α λ λ ο ς 44,1 68,2 - ρΐ. 42,15 44,3 μ α κ ρ ό β ι ο ς (άνθρωποι) 30,18 (φύσιες)
κ τ ά σ . 9 α ι κεκτημένοι 74,13. 17. 22 36,19
κ τ ή ν ο ς ρΐ. 56,4 66,13 μ α κ ρ ο κ έ φ α λ ο ς (ό) μ. 58,24.25-»· ind.
κ υ λ ι ν δ ε ΐ ν pass, -εύμενον 44,27 nom. Μακροκέφαλος
κ ύ σ τ ι ς 44,18. 20. 21 46,8 (ούρητήρ) 46,12 μακρός διά -οϋ 44,8 — sup. (κεφαλή)
(στόμαχος) 44,19 46,1 58,13
κ ύ ω ν de sidere 52,1 (Ιπιτολή) 48,9 52,22 μ ά λ α * comp. 28,8 38,7.14 40,2 42,7
κ ω λ ύ ε ι ν 32,15.18 68,8 c. inf. 46,2 τί -ει μακροβίους τούς άν9ρώπους τούτους
c. acc. c. inf. 58,24 μάλλον είναι τ ω ν έτέρων 30,18 item
32.18 56,17 γίνεται τροφιμώτερα καϊ
λ α γ ν ε ύ ε ι ν 70,23 74,28 ήρ3ρωμένα τ ά σώματα μάλλον 70,12
λ α μ β ά ν ε ι ν 72,19 χολώδης μάλλον ή φλεγματίης 30,6
94 Index verborum

item 40,6 62,9 82,11 μέλανε? μάλλον ή μ ε τ ά σ τ α σ ι ς (Ισχυρή σώματος) 62,7


λευκότεροι 78,21 — sup. 26,β. ιβ 32,20 μ ε τ α φ υ τ ε ύ ε ι ν 56,4
34.13 36,18 52,22 at ώραι αϊτιαι μάλιστα μ ε τ έ ρ χ ε σ θ α ι (εϊς τ ι ) 66,14
62,4 μάλιστα μέν . . ., επεντα δέ κα( 24,7 μ ε τ έ χ ε ι ν (μέρος) 34,8 78,18 (τινός) 28,23
καΐ μάλιστα 56,5 ώς τά μάλιστα 34,β 62,8 82,11
μ α ν θ ά ν ε ι ν (ότι) 26,19 μ ε τ ε ω ρ ί ζ ε ι ν pass. 40,26
μ α ν ι ώ δ η ς (νοσεύματα) 36,12 μ ε τ ε ω ρ ο λ ό γ ο ς 26,18
μ ά χ ε σ θ α ι 64,12 μ ε τ έ ω ρ ο ς 42,4 ( γ ή ) 26,1 (πεδία) 68,6
μ ά χ ι μ ο ς 62,15 — comp. 78,11 — sup. 64,3 (ύδατα) 28,2 82,2 (χωρία) 38,3 (τά) -α
μ έ γ α ς 60,14 78,19 (εϊδεα) 78,15 80,β (έμ- 24,16
βρυα) 36,15 (3ηρία) 68,8 (μεταβολή) μ ε τ ο π ω ρ ι ν ό ς (ίσημερίαι) 52,21
28,18 62,5 68,10 (μεταλλαγαί) 76,7 μ ε τ ό π ω ρ ο ν 34,13 48,10 50,18.22 έν τ ω
(ποταμοί) 44,6 66,2 (πρόβατα) (66,12) -ω 46,20
(σπλήνες) 36,1 (τεκμήριον) 64,1 70,4 μ έ τ ρ ι ο ς (χειμών) 46,20 — a d v . 66,2 —
72,7 - adv. -α 58,1. 7 78,14 -άλα 58,9 comp. a d v . 32,12
— comp. 44,26 54,10 — sup. 52,19 (άν- μ ε τ ρ ι ό τ η ς (τοΰ Βερμοΰ καΐ τοΰ ψυχροΰ)
θρωποι) 56,7 (διαλλαγαί) 80,14 (μετα- 32,21 (ώρέων) 56,9
βολαί) 52,17 56,19 (τεκμήριον) 40,17 τά μ έ τ ρ ο ν 42,19
-ιστα 54,7 μ έ χ ρ ι ( ς ) c. gen. 56,15 — μ. δν 64,14
μ έ γ ε θ ο ς 56,6 66,21 76,6 - ρΐ. -εα 56,8 μ ή * 26,8. <19> 32,15 [42,8] 50,4.13 διά τ ό
60.14 76,14 78,11 μή ϋχειν 74,21 εί δέ μή 26,6 ήν μή 26,10
μ ε θ ι σ τ ά ν α ι med. (τινός) 26,19 (εις τ ι ) 28,18 32,18 46,7 καΐ μή 44,9 74,5 76,11
54,3 μή ού 48,6
μ ε λ α γ χ ο λ ί η ρΐ. 52,7 μ η δ έ 26,9 44,19 50,4 62,13 76,12
μ ε λ α ί ν ε ι ν pass. 42,11 μ η δ ε ί ς 38,18 54,6. 15 76,3 -έν άλλοιότερον
μ ε λ α ν ό θ ρ ι ξ 78,20 74,8
μέλας 78,21 - comp, (εϊδεα) 80,ίο μ η κ έ τ ι 58,20 66,14
μ έ λ λ ε ι ν c. inf. praes. 26,15 c. inf. f u t . μ ή κ ο ς 58,16. 18 (κεφαλής) 58,12
26.12 46,17 τά -οντα εσεσθαι 52,16 μ η κ ύ ν ε ι ν pass. 36,10
μ έ ν * 26,23 28,7 30,3 μ. γ ά ρ 62,16 μ. οΰν μ ή π ω 42,4
32.6 34,19 44,3 46,16 48,20 κ α ΐ . . . μ μ ή τ ε μ. . . . μ. 56,11 καΐ μ. . . . μ. 46,20/21
. . . δέ 58,8 62,18 πρώτον μ. γάρ . . ., 52.12 καΐ μ. . . . μ. . . . μ. 52,17/18 τε
έπειτα 32,12 όκόσων μ. . . ., ταΰτα μ. μή . . . μ. 48,4 μ. . . . τε . . . καΐ μηδέν
38,11.12 item 44,18.19 54,17.18 76,2/3
μένει ν 46,6 66,12 μ ή τ η ρ ρΐ. 64,18
μ έ ν τ ο ι εΐ μ. 80,3 μ ή τ ρ η ρ ΐ . 72,2 (στόμα) 72,4
μέρος -ος ξυμβάλλεσθαι 26,19 34,19 -ος μ η χ α ν δ σ θ α ι pass. 60,5
μετέχειν τινός 34,8 78,18 μ ι κ ρ ό ς 44,26 (παιδία) 32,4
μέσος τ ό -ον 34,15 έν -ω 54,13. 17 μ ΐ ξ ι ς 70,24 76,3 (Ιπιθυμίη) 70,21
μ ε τ ά c. gen. 74,10 — c. acc. 36,17 74,5 μ ό λ ι ς 36,15
μ ε τ α β ά λ λ ε ι ν intr. 26,21 — pass, iv τ φ μ ο ν ό ξ υ λ ο ν ρ ΐ . 60,6
-ομένερ 76,23 μ ο ρ φ ή 58,24 66,18 (έθνέων) 54,6 (Σκυ-
μ ε τ α β ο λ ή [50,8] (μεγάλη) 28,18 (διαίτης) θέων) 64,22 (διαφοραί) 62,1 (φύσις) 58,6
26.13 (ώρέων) 28,22 30,21 - ρΐ. 24,6 - ρΐ. 76,7 78,11
50,11 52,16 62,5. 9 (Ισχυραί) 68,15 (μέ- μ ο ϋ ν ο ς (58,20) 74,16 ού -ον . . . , άλλά καί
γ ι σ τ α ι ) 56,19 (πολλαί καΐ τταντοδαπαί) 40.13
76,9 (ήμέρης) 34,14 (ώρέων) 26,14 56,17 μ ο χ θ η ρ ό ς (ύδατα) 36,24
64.7 68,9 78,14 80,8. 11 (ώρέων μέγισται) μ υ ο ΰ ν pass. 36,1
52,17
μ ε τ α λ λ α γ ή ρΐ. (ώρέων) 76,7. 16 νέος (ύδωρ) 34,22 —comp. 30,16 ol νεώ-
μ ε τ α λ λ ά σ σ ε ι ν 58,6 68,ίο intr. 60,18 τεροι 36,12
μ ε τ α ν ά σ τ α σ ι ς ρ ΐ . 70,16 νέφος ρΐ. 42,8. 9
μ ε τ α ξ ύ τό μ. 32,12 - c. gen. 26,24 28,25 ν ε φ ρ ΐ τ ι ς ρΐ. 44,4
32.8 38,13. 14 ν η δ ύ ς 68,18 - ρΐ. 38,22
Index verborum 95

ν ή π ι ο ς (παιδία) 64,17 ξ υ ν α υ α ί ν ε ι ν 46,10


ν ί κ η (άριστεϊα) 78,7 ξ ύ ν ε σ ι ς 32,19
ν ί τ ρ ο ν 36,27 ξ υ ν ε τ ό ς comp. 82,12
ν ο μ ά ς ρΐ. 66,3 70,5 ξ υ ν έ ψ ε ι ν 44,23
ν ο μ ί ζ ε ι ν 70,13 c. inf. 74,8 c. acc. c. inf. ξ υ ν ι σ τ ά ν α ι 40,2 — m e d . 42,4 44,27 48,4
2 8 , n 36,24 42,24 76,13. 21 — pass, όκόσα 50,4. 7
όξέα νοσήματα -ονται 28,15 item 40,4 ξ ύ ν ν ο μ ο ς (πνεύματα) 26,25
sim. 30,8 52,20 ξ υ ν τ ε ί ν ε ι ν 70,8
ν ό μ ο ς 58,11.12.14.18. 20. 26 78,23 - φ ξ υ ν τ ε τ ρ α ί ν ε ι ν pass. 46,14
(opp. φύσει) 58,9 - pi. 62,12 64,1 66,17 ξ υ ν τ ή κ ε ι ν pass, (ες τ ι ) 36,3
78,2. 8 ξ ύ ν τ ρ ο φ ο ς (νόσημα) 36,7
ν ο σ ε ϊ ν 72,20 ξ ύ σ τ α σ ι ς 42,8 (e corr.)
ν ο σ ε ρ ό ς (γόνος) 58,22 (γυναίκες) 28,9 ξ υ σ τ ρ έ φ ε ι ν pass. 42,7.10 44,20. 25 46,6
(έτος) 46,18 (χειμών) 50,19 τ ά -ά 58,12 (is τ ι ) 42,5. Ii
— sup. (Βέσΐζ) 34,2
ν ό σ ε υ μ α 74,15 - ρΐ. 30,7 32,21. 23 34,8 ό * 40,4 62,16 τ ω νοσευμάτων μετέχειν
36,10 38,9 50,9.17 52,9 54,ι (ίερά καλεύ- μέρος 34,8 διά τ ό μή εχειν 74,21 ό μέν
μενα) 30,17 (μανιώδεα) 36,12 . . . ό δέ 44,13/14 τ ό μέν . . . τ ό δέ
ν ό σ η μ α 28,18 36,β (πάγκοινον) 28,22 — 52,7/8 ot μέν . . . ot δέ 50,2/3 64,6/7. 24
ρΐ. 28,21 30,20 44,ιβ (έπιχώρια) 26,7 τ ά μέν . . . τ ά δέ 42,9/10 αϊ μέν . . . αϊ
28,8 (όξέα) 28,15 ( π ά γ κ ο ι υ α ) 26,11 δέ . . . at δέ . . . at δέ 58,3/5 τ ά μέν . . .
ν ο σ ώ δ η ς (παιδία) 48,17.18 (ύδατα) 34,17 ( τ ά δέ> . . . τ ά δέ καί 66,6/7 τ ά μέν . . .
ν ό τ ι ο ς ( γ η ) 54,21 (ήρ) 46,23 [52,13] (θέ- τ ά δέ . . . τ ά δέ άλλα π ά ν τ α 54,2 οί
ρος) 50,18 (μετόπωρον) 50,22 (πνεύ- μέν τίνες . . . ol δ' οΰ 74,1/2
ματα) 60,20 (χειμών) 48,14 50,4 οί -οι ό δ ε 24,3 28,8 30,8 52,19
38,16 ό δ μ ή 34,21 (πονηρή) 40,24 42,13
ν ό τ ο ς 38,15 44,14 48,2 (σκέπη) 30,1 ο δ ύ ν η (Ισχυρή) 46,2
ν ο τ ώ δ η ς (ήήρ) 34,10 δ θ ε ν 66,22
ν ο Ο σ ο ς 28,10 32,18 38,19 70,3 72,21 74,25 ο ί δ ε ΐ ν 36,15
(Ιερή) 28,12 - ρΐ. 28,16 50,14 (όξεΐαι ο ί δ η μ α ρΐ. 36,14
νομιζόμεναι) 30,8 (θεραπείη) 26,9 ο ί κ ε ϊ ν 64,10 66,4 76,21 78,2.13 80,5
ν υ κ τ ο ε ι δ ή ς τ ό -ές 40,27 ο ί κ έ τ ι ς ρΐ. 72,7
ν ϋ ν 58,12. 25 ο ί κ η μ α ρΐ. 66,4. 6 (ξύλινα καί καλάμινα)
60.4
ξ α ν θ ό ς comp, (εϊδεα) 80,ίο ο ί ν ο ς 38,4 (ΰδαρέστατος) 46,10
ξ η ρ α ί ν ε ι ν 40,2 — pass. 38,24 ο ί ο ς * τοιούτος . . . , οίος 74,26 θηρία ού
ξ η ρ ό ς ( γ η ) 58,5 (όφθαλμίαι) 48,19.23 μεγάλα, άλλ' οία ύ π ό γ η ν σκεπάζεσθαι
52,6 (χειμών) [52,12] — sup. (κοιλίαι) 68,8 θαυμαστόν οίον 70,17 οΐόν τε c.
36,5 acc. c. inf. 28,16 30,13 36,19 οίοί τέ είσι
ξ η ρ ό τ η ς 30,11 (σαρκός) 48,23 c. inf. 74,6 ο ί ά τ έ (έστι) c. inf. 38,4 70,15
ξ υ γ κ α ί ε ι ν 38,21 44,23 46,ίο - pass. 46,9 ό κ ο ϊ ο ς 26,2 όκοΐός τις 26,8. 15 46,17
ξ υ γ κ λ ε ί ε ι ν pass. 72,4 ό κ ό σ ο ς * 26,11 28,7. 15. 24 32,7. 9. 13 44,8
ξ ύ λ ι ν ο ς (οΙκήματα) 60,4 -οι . . . , ούτοι 32,10. 25 34,19 38,11. 20.
ξ υ μ β ά λ λ ε ι ν m e d . (μέρος ?ς τ ι ) 26,20 34,19 22.24 40,1 -οι άν 44,20 48,15.16 — a d v .
(τινί) 58,12 -ον 54,5
ξ υ μ μ ί σ γ ε ι ν pass. 40,25 (ες τ ι ) 44,11 ό κ ό τ α ν * 28,18. 20 30,9. 25 36,21. 22 40,22
ξ ύ μ π α ς τ ά - ν τ α 54,9 42.5 ό. τ ά χ ι σ τ α 58,14
ξ υ μ π η γ ν ύ ν α ι pass. 44,26 δ κ ο υ * 36,26 42,20 44,5 56,19 58,1 62,13
ξ ύ μ π η ξ ι ς (γόνου) 70,2 76,11. 16 δ. άν 28,16
ξ υ μ φ έ ρ ε ι ν prodeeae 38,21 52,3 δ κ ω ς quomodo 24,11 26,22 40,8 ut (fin.)
ξ υ μ φ ρ ά σ σ ε ι ν pass. 44,19 62,14.15 δ. άν 70,13
ξ υ ν ά γ ε ι ν pass. 40,25 ό λ ι γ ά κ ι ς 68,1
ξ υ ν α ρ μ ό ζ ε ι ν (πρός τι) 44,27 ο λ ί γ ο ς 30,17.24 38,4 60,5 66,24 68,5
ξ υ ν α ρ π ά ζ ε ι ν 72,2 74,17. 22 - a d v . -ον 58,8 68,10 72,3
96 Index verborum

ό λ ι γ 0 χ ρ ό ν ΐ 0 5 (όφδαλμίαι) 28,17 26.19 item 78,8.17 ού γάρ 24,5. 12 28,16


όλος τό -ov καΐ τό άπαν 78,9 30,13 34,11 ού γάρ ϋτι 40,23 ού τοίνυν
όμαλός sup. (χώρη) 58,2 36,28 ούκ . . . μοϋνον . . . , άλλά καί
όμβριος [40,24] (ύδωρ) 34,22 40,7. 8 44,3 40,13 καί ού 28,17 30,13 82,6.15 ούκ . . .
τό -ον 80,2 δέ καί ού 64,13/14 μή ού 48,6 ol
όμβροξ ρΐ. 42,12 56,1 60,2. 8 76,8 (έαρινοί) δ' οΰ 74,2 ούκ Ιστιν 58,10 66,4 68,9
48,2 ούδαμός -οΐσιν άλλοισιν 64,23
ό μ ι λ ί η (άνθρώπων) 58,26 ούδέ 30,19 68,9. ίο. 15 70,1 78,20 82,6
ό μ ί χ λ η 42,1 ούδ' . . . ούδ' 24,13/14 ούδέν ( . . . ) ούδέ
όμμα ρΐ. 30,15 60,»6 72,16
όμοιος 58,10 62,ιβ 68,10.12 72,ιβ 76,17 ούδεί$ 24,5 34,8 44,20 58,11 60,15 72,17
(τιvi) 68,11 έν τω -φ (76,22) — adv. -cos -έν ετερον 72,15 άλλ' -έν 70,7
40,22 46,11 54,17 74,17.27 78,23 -ως ούδέποτε 68,3
άπερ 56,18 -cos ή 58,25 (τινί) 74,24 -ως ούκέτι 42,16 58,25. 26
καί 72,11 ούν* 44,15 μέν ούν 32,6 34,19 44,3 46,6
ομόφυλος 56,11 48.20 (54,4) ε( ούν 58,22 ταύτη ούν 42,24
όνομάζειν (κέγχρωνα τό πνεϋμα) 60,21 ουράνιος (ύδατα) 54,19
όξΟζ 82,9 (άνθρωποι) 82,β (ήλιος) 70,18 ούρεϊν 44,28 46,2 (ούρον) 46,5
(νοσήματα) 28,15 (νοϋσοι) 30,8 (πυ- ο ύ ρ η σ η 46,4
ρετοί) 52,6 — comp, (is τι) 82,12 — ο ύ ρ η τ ή ρ 46,13 (κύστιο$) 46,11 — ρΐ. 46,15
sup. (πυρετοί) 48,7 ούρον 44,23. 27 46,1. 8.12 (λαμπρότατον
όττηνίκα ό. . .., τηνικαϋτα 50,6 ούρεϊν) 46,4
όπισθεν 42,10 — c. gen. 72,21 oös 72,22 - ρΐ. 74,3
ό ρ γ ή 32,19 62,8 - pi. 80,10 82,ίο ούτε ούτε γάρ 70,20 ούτε . . . ούτε 46,12/13
όρεινός (χώρη) 78,13 ούτε γάρ . . . ούτε . . . ούτε . . . (ούτε)
όρθός κατ' -όν 26,17 - adv. 24,3 54,20/21 ού . . . ούτε 62,7 ού . . . ούτε
όρμδν pass. 42,8 . . . ούτε 26,7/8 60,19 62,5 70,8 ούτε γάρ
όρος ρΐ. 56,21 68,3. 7 (δενδρώδεα, Ιφυδρα, . . . τε 34,ιι 70,20
λεπτά, άνυδρα) 58,3 ('Ριπαϊα) 66,22 ούτο5* 28,1. 23 30,10 34,20 36,27 44,19
όρος (Ευρώπης καί Άσίη5) 56,15 52,10 54,18 66,15 'καί ταϋτα 38,16 item
δρχΐ5 ρΐ. 32,4 68,6 διά τοϋτο 78,2 διά ταϋτα 40,23
ÖS* 24,11 34,12. 16. 17. 18 44,6. 7 52,9 ών μετά ταϋτα 74,5 πρ05 τούτοισι(ν) 36,7
(sc. υδάτων) τά γεύματα 38,6 item 56,3 40,26 62,20 72,10 έττ' αύτω τούτω 64,18
& εΙκός fern γίγνεσθαι 26,9 sim. 28,11 oChos μέν . . . ουτο; δέ 38,21/23 50,11/13
φλέβες, äs ήν τΐ5 έπιτάμη, άγονοι ->- ταύτη
γίγνονται οί έττιτμηθέντες 74,3 ά καί O U T C O ( S ) * 26,16 32,7.20 42,10 44,4 ούτω
74,10 78,12 ός άν 26,7 64,15 72,20 80,15 γάρ 38,5. 24 ούτω καί 24,10
όφ3αλμίη ρΐ. 46,24 (Ισχυραί) [52,13]
34,18 56,2 7 0 , 5 -ων (sc. υδάτων)
ÖCTOS 2 6 , 1 2 (ξηραί) 48,19.23 52,5 (σκληραΐ και
αϊ πηγαί 36,25 τοσοΰτο5, δ. αν 66,13 Ισχυραί) 30,14 (ϋγραί, ού χαλετταί,
-η της χώρη5 . . αύτη 54,17 όλιγοχρόνιοι) 28,17
όσπερ όμοίως άπερ καί 56,18 -* ήπερ όχεϊν pass, (έφ' ΐτπτων) 66.ll 70,15
δ σ τ ΐ 5 24,3. 4.13 ter. 14 26,23 34,4 38,18.19 όψέ 32,5
52,18 80,1 δτων 62,7 70,22 ότοισι 68,4
ότι άν 44,27 παγετ05 42,21 - ρΐ. 34,24 68,13
ΌΣΦΎ5 70,7 παγετώδη5 -εα (sc. ύδατα) 34,23
ό τ α ν 40,17 42,19 72,22 πάγκ0ΐν05 (νοσήματα, νόσημα) 26,12
ό τ ι 26,19 34,3 42,22 46,4 54,13 62,3 64,22 28,22 30,21 (στρατείη) 64,16
66,18 74,21 ότι δέ antepos. 44,17 πλήν ιτά3θ5 72,18 - ρΐ. 72,15
ότι 64,24 - quia 34,10. 14 40,24 46,5 ιταιδίον 58,14 - ρΐ. 28,10 32,1. 3 36,17
66,4 68,9 70,12 74,30 76,7 78,2 - a p u d 46,3. 9 48,ιι. 17 62,17 (νήπια) 64,17
sup. 4 6 , 1 6 παϊ5 ρΐ. [46,15] [52,14]
οϋ, ούκ, ο ύ χ * 26,6 28,6. 7. 10. 15 30,19. π α ν τ α χ η 54,16
23.25 44,17 62,16 70,14 ούκ έλάχιστα πανταχόθεν γόνος π. ερχεται τοϋ σώ-
Index verborum 97
ματος 58,20 π έ τ ρ η ρΐ. -έων 36,25
τ τ α ν τ ο δ α π ό ς (μεταβολαί) 76,10 (γεύ- π ε τ ρ ώ δ η ς (τά) -εα 24,16
ματα) 44,7 — sup. (ύδατα) 44,β π η γ α ί ο ς (ύδατα) 40,7
π ά ν υ π . πονηρά (sc. ύδατα) 38,17 ττ. π η γ ή ρΐ. 36,26 38,11 (βαθύτατοι) 38,6
πλείστον μέρος 26,20 π η γ ν ύ ν α ι pass. 42,16 50,7 πήξεται 42,20
π α ρ ά c. acc. 74,3 π . άνδρα άφικνεϊσθαι π ή ξ ι ς 42,22
72.8 item 74,6 π ι έ ζ ε ι ν 28,8 — pass, -ευμένη 82,7
π α ρ α κ ι ν δ υ ν ε ύ ε ι ν 78,4 π ί λ ο ς ρΐ. 66,6
π α ρ α κ ι ν ε ϊ ν 76,3 π ι μελή 68,19 72,4
π α ρ α λ ε ί π ε ι ν 58,8 π ί ν ε ι ν 28,6. 7 34,25 38,9.18.19 42,14 44,6
π α ρ α π λ η κ τ ι κ ό ς (άνθρωποι) 28,19 [46,16] 60,7 66,15 68,13 80,4 - pass. 38,ιο
π α ρ ά π λ η κ τ ο ς π . τ ά δεξιά 50,3 44,16
π α ρ α π λ ή σ ι ο ς 62,β 70,1 76,17 (τινί) 80,β π ι ό τ η ς (σαρκός) 72,1
έν τ ω - φ 76,22 π ί π τ ε ι ν 34,6
π α ρ α ρ ρ ε ϊ ν 34,1 π ί ω ν πίειρα ( γ η ) 82,ι πίειραι (sc. γυ-
π α ρ ε ϊ ν α ι τ ό -εόν 38,19 ναίκες) 72,5
π α ρ έ ρ χ ε σ θ α ι (ήμέραι) 52,18 π λ α δ δ ν 48,6 52,11
π α ρ έ χ ε ι ν 46,2 54,15 — med. 44,14 π λ ε ο ν ά κ ι ς 74,7
-έξομαι 70,4 π λ ε υ ρ ΐ τ ι ς ρΐ. 28,14 30,8 50,21
π α ρ θ έ ν ο ς ρΐ. 64,13 π λ ή θ ο ς 64,21 66,21 (ώς) έπΐ τ ό -ος 28,6
π α ς * άπό πάσης προφάσιος 30,10 50,16 30,3. 7 58,23 80,16
πδσα ή Ισχύς 64,20 πάντες οΐ ποταμοί π λ η ι ά δ ε ς (δύσις) 54,1
60.9 sim. 60,10 τδλλα πάντα 42,3 54,3 π λ ή ν c. gen. 60,20 — π . δτι 64,24
72,15 82,13 πάντες άνθρωποι 24,7 item π λ ή ρ ω μ α (γαστρός) 36,21
34,8 68,17 ταΟτα πάντα 36,28 item 52,ίο π λ ο ύ σ ι ο ς οί -οι 74,[12]. 19. 23 — sup. οί
τ ά πάντα 38,9 62,9 ές τά πάντα 54,5 -ώτατοι 74,16
π ά σ χ ε ι ν 44,21. 23 46,9 74,12 π ν ε ϊ ν 32,26 34,5 48,10 60,20.22 66,22
π α ύ ε ι ν med. 48,10 50,14 c. part. 64,16 68,1. 2
π ά χ ο ς 40,11 - pi. 60,14 π ν ε ύ μ α 42,9 60,21 - ρΐ. 24,12 26,25 30,1
π α χ ύ ν ε ι ν pass. 42,ιι 32,8 34,[12. 13]. 16 44,13 50,10. 13 60,19
π α χ ύ ς 44,27 (είδεα) 68,ιβ (ήήρ) 68,13 66,8. 24 76,9 (θερμά) 26,23 32,12. 23 34,1
(sc. ύδατα) 34,21 άνθρωποι -έες 2ς τι 78,18 (θερμών σκέπη) 30,2 (θερμά,
82,6 - sup. τ ό -τατον 42,24 44,25 46,5 ψυχρά) 24,6 32,6 (ψυχρά) 28,24 68,2
52,8 (σκέπη) 28,1 32,26
π ε δ ι ά ς 66,1 π ν ε ύ μ ω ν 48,20
π ε δ ί ο ν 58,5 - ρΐ. 56,21 66,3 68,4 π ν ι γ η ρ ό ς ( γ ή ) 26,1 (χωρία) 78,8
π ε ι ρ δ σ θ α ι 74,7 π ν ί γ ο ς 48,1 60,19
π έ ν η ς οί -τες 74,13. 20 π ο δ α γ ρ ί η 74,28
π ε ν τ ή κ ο ν τ α 28,18 π ο ι ε ΐ ν 24,3 28,12 38,20 72,7 (παρα-
π ε π α ί ν ε ι ν pass. 60,ιι πληκτικούς τούς άνθρώπους) 28,20
π ε ρ ί * c. gen. προφροντίζειν π . τίνος item 64,18 (δήλον) 40,11 c. acc. c. inf.
26.10 item 26,17 34,17 38,10 46,16 ώδε 30,12 - med. 56,20 62,5
έχει π . τίνος 30,2 32,β. 9. 25 34,16 δε- π ο λ έ μ ι ο ς ol -οι 64,13. 14 (τά) -α 62,16. 21
δοικότες π . έωντών έκαστοι 72,14 82,12 - sup. 52,6
έψευσμένοι είσΐν των υδάτων πέρι 40,3 π ό λ ι ς 24,10 26,7.12. 23 28,1 32,5.15. 20
των υδάτων πέρι ώς Ιχουσι 24,15 sim. 60,6 76,15 (θέσις) 34,14 - ρΐ. 30,2 32,7.
44,14 κινδύνους έωυτών πέρι κινδυνεύ- 22 34,2 50,10
ουσι 64,4 — c. acc. 64,10 π ο λ υ β ό ρ ο ς (sc. φύσιες) 30,13
π ε ρ ι γ ί γ ν ε σ θ α ι 48,12 π ο λ ύ γ ο ν ο ς (γένος) 66,20 72,6 (φύσις)
π ε ρ ι έ λ α σ ι ς ρΐ. 70,16 70,20
π ε ρ ί ο δ ο ς ρΐ. (θεριναί) 66,23 π ο λ ύ μ ο ρ φ ο ς (τά έν τοΐσι θηρίοισι) 56,12
π ε ρ ι π ν ε υ μ ο ν ί η ρΐ. 28,14 36,12 50,21 π ο λ υ π λ η θ ε ί η (ύδατος) 60,11
π ε ρ ι φ έ ρ ε ι ν pass. 40,26 π ο λ υ π ό τ η ς (φύσιες) 30,13. 14
π ε ρ ι φ ρ ά σ σ ε ι ν pass. 66,β π ο λ ύ ς * 28,2. 9.14 30,8.10. 22 60,12 70,21
98 Index verborum

74.19 (λόγος) 54,7 -ύ διαφέρειν 24,5. ίο π ρ ο σ κ υ ν ε ϊ ν 72,13


aim. 66,18 -ύ apud comp. 54,10 oi πολλοί π ρ ο σ π ί π τ ε ι ν (πρός τι) 46,1 (τινί) 74,16
70.5 τό -ύ (τινός) 68,4 70,10. 15 ώς έπΐ π ρ ο σ τ ι 9 έ ν α ι (αίτίην 9εφ) 72,13
τό -ύ 32,17 34,3. ίο 82,5 τά πολλά 28,ιβ προσφέρειν 58,16
60.20 (τινός) 62,12 - adv. -ύ 60,18 - π ρ ό σ ω π ο ν 36,2
comp, πλείονες 52,19 58,7 76,15 πλεΤον π ρ ό τ ε ρ ο ς έν τοϊσι -οισι 64,8 — adv. -ον
[46,15] πλέον 78,18 τούς πλείους 30,5 26.10 58,25 64,14 74,23 76,3 78,4 τά -ον
- sup. 34,19 36,8 40,25 42,7 56,21 74,13 78.12 — sup. τά πρώτα (τινός) 42,10 —
πλείστον διαφέρειν 54,8bis 80,13 sim. adv. τό πρώτον 74,6 πρώτον 58,9 πρώ-
80.12 πάνυ πλείστον 26,20 τό πλείστον τον μέν 30,2 34,2 48,15 70,12 πρώτον
(τινός) 76,1 τά πλείστα 26,6. 17 46,β μέν . . . επειτα (δέ) 24,3 28,8 30,22 32,12
(τινός) 52,16 — adv. πλείστον 54,8 τό μέν πρώτον . . . επειτα δέ 44,26
π ο λ υ χ ρ ό ν ι ο ς (αύχμοί) 76,9 (νοΰσοι) π ρ ο φ α ί ν ε ι ν med. τό -όμενον τοϋ ίδρώ-
50,15 (πυρετοί) 28,13 36,9 52,6 τος 40,19
π ο ν η ρ ό ς 36,16 (καθάρσιες) 30,24 (όδμή) πρόφασις 30,10 50,16 74,25 - ρΐ. 60,13
40,24 42,13 (sc. ύδατα) 34,23 38,17 42,15 62.11 72,1 74,30
— sup. (ύδατα) 42,24 π ρ ο φ ρ ο ν τ ί ζ ε ι ν (περί τίνος) 26,10
πόνος ρΐ. 78,1 πυκνός (έκπλήξιες) 76,19 (μεταλλαγαί)
π ό ρ ρ ω comp, (τινός) 54,14 76,8. 16 - adv. -ά 28,4. 10 - sup. (μετα-
ποταμός ρΐ. 44,6 60,9 80,1. 3 (μεγάλοι) βολαί) 56,20 80,11 - adv. 56,5 74,27
44.6 66,2 π υ ρ ε τ ό ς ρΐ. 48,6 [52,14] (όξέες καΐ πολυ-
π ό τ ε ρ ο ν π. . . . ή 24,15. 17 26,2 χρόνιοι) 52,6 (πολυχρόνιοι χειμερινοί)
πούς ρΐ. 72,19 28.13 (τεταρταϊοι πολυχρόνιοι) 36,9
π ρ έ π ε ι ν c. inf. 38,17 π υ ρ ε τ ώ δ η ς (θέρος) 46,24 (κοιλίη) 44,21
π ρ ε σ β ύ τ η ς pi. 48,12 50,1 — comp, -έροισι (κύστις) 44,19
36.13 π υ ρ ρ ό ς 70,19 (γένος) 70,17
π ρ ί ν c. inf. 34,4 c. coni. 52,18 πώρος 46,7
π ρ ό β α τ ο ν pi. 66,12 π ω ρ ο ϋ ν pass. 44,28
π ρ ό γ α σ τ ρ ο ς comp, (εϊδεα) 80,4
π ρ ο γ η ρ ά σ κ ε ι ν 36,20 £αί)υμίη 76,24 - ρΐ. 76,22
π ρ ο γ ι ν ώ σ κ ε ι ν 26,16 ράδυμος τό -ον 82,5
π ρ ο δ ι η γ ε ΐ σ 3 α ι pass. 56,17 £εϊν 38,3 44,11 60,9
π ρ ο ε ι δ έ ν α ι (τι) 52,15 (τό έτος όκοίον) £εΰμα ρΐ. (πολλά καΐ παντοδαπά) 44,7
26,15 (sc. ύδάτων) 38,6
προ3υμεϊσ·9αι 78,6 £ ή γ μ α ρΐ. 32,3
π ρ ο ι έ ν α ι (-ειμι) (ήλικίη) 32,4 (χρόνος) ρ η γ μ α τ ί η ς ρΐ. 30,7. 11
26,11 58,19 ρ η γ ν ύ ν α ι pass, (όμματα) 30,15 (ρεύ-
π ρ ο λ έ γ ε ι ν pass, -είρηται 32,7 -ειρημένος ματα sc. υδάτων) 38,7
26,22 34,8 44,16 (74,30) ρ η ί δ ι ο ς adv. 32,24 44,20 46,12 50,17
π ρ ό ς * c. dat. π. τούτοισι(ν) 36,7 40,25 ρ ι γ ο ύ ν 28,21
62,20 72,10 — c. acc. π. βορέην κεΐσΒαι ρίς ρΐ. αίμόρροιαι έκ -νών 30,16
24,13 sim. 24,12 bis. 13.14 26,23 28,24 ροικός 70,12 (τά 3ήλεα) 70,17
32,8. ίο. Ii bis. 13 34,15 προσπίπτειν π. ροώδης (γυναίκες) 28,9
τι 44,28 ξυναρμόζειν π. τι 44,28 στεγνά ρωννύναι pass. 38,18
π. ύδωρ καΐ π. χιόνα καΐ π. τά πνεύ-
ματα (sc. οικήματα) 66,7/8 μοχΒηρός σαρκώδης 78,20 (άν9ρωποι) 82,4 (εϊδεα)
π. τι 36,24 sim. 38,2 40,5 44,2 60,17 68,16
π. τό ήρ 48,16 σάρξ 48,6 68,19 (9ερμότης καΐ ξηρότης)
π ρ ο σ γ ί γ ν ε σ 3 α ι 78,23 50,1 (ΐσχνότης) 72,9 (πιότης καΐ ύγρό-
π ρ ο σ ε ΐ ν α ι (τινί) 74,29 της) 72,1 - ρΐ. 36,3
π ρ ο σ έ τ ι 52,1 62,12 σαφής adv. -έως 26,23 — comp. adv. 78,12
π ρ ο σ έ χ ε ι ν 34,11 (τινί) 34,12 σ έ β ε σ θ α ι 72,13
π ρ ο σ ι σ τ ά ν α ι med. (τινί) 42,14 ση μείον ρΐ. 46,19
π ρ ο σ κ ε ϊ σ θ α ι -κέονται 34,12 σ ή π ε ι ν pass. 40,23. 25 60,8
Index verborum 99
σίδηρος 36,26 τακερός sup. (ύδατα) 38,25
σίτος 68,11 ταλαιπωρεΐν 60,17 62,16 -εϋσιν 64,3 —
σκελιφρός (άν$ρωποι) 30,4 pass. 68,14
σκεπάζει ν pass. 40,20 68,8 τ α λ α ι π ω ρ ί η 72,9 76,24 - ρΐ. 76,23
σκέπη 40,21 68,9 (πνευμάτων) 28,ι 30,2 ταλαίπωρος τό -ον 56,9 68,14 78,15. 22
32,26 τάμνειν 52,18 72,22
σκιή 40,22 τ α ύ τ η ibi 56,16 ideo 42,24
σκληρός (sc. άν3ρωποι) 82,8 (γαστέ- ταχύς comp. adv. δδσσον 50,14 — sup.
ρες) 36,1 (είδεα) 80,9 (κεφαλαί) 30,7 adv. 40,24.25 όκόταν τάχιστα 58,14
(κοιλίσι) 30,5. 9 38,20 (όφ3αλμίαι) 30,15 τ ε * 28,4. 5. 8. lobis. 17 30,4. 5. 6. 7.10. 14.
(ύδατα) 24,16 30,3. 23 36,25 38,1. 9 40,ι 17.19 bis. 25 32,2. 3. 5 τε ( . . . ) καί 24,5.
— sup. (sc. ύδατα) 38,23 16.17 30,3. 4 τε . . . καί . . . καί 80,3. 8 τε
σκληρότης (κοιλίης) 30,11 36,13 (υδά- ( . . . ) καί . . . καί . . . καί 56,21 64,12
των) 32,1 78.13 80,5 τε ( . . . ) καί . . . καί . . . καί
σκοπεΐν 26,22 — med. -εύμενος 52,15 . . . καί 76,8 82,7. 8 τε . . . τε 26,11/12
σπαργανοϋν pass. 70,12 28,3/4 30,8 32,18/19 34,22 50,10.12 τε . . .
σπάσμα ρΐ. 32,3 τε . . . τε 60,3/5 τε μή . . . μήτε 48,4
σπασμός ρΐ. 28,ιι