Entdecken Sie eBooks
Kategorien
Entdecken Sie Hörbücher
Kategorien
Entdecken Sie Zeitschriften
Kategorien
Entdecken Sie Dokumente
Kategorien
ⵜⴰⵢⴷⵔⵜ ⵏ ⵓⵙⵡⵉⵏⴳⵎ
Taydrt n uswingm
1
Tirra, alliance des écrivains en amazighe
Auteur: Mohamed El-masoudy
Titre de l’ouvrage: taydrt n uswingm
Titre : taydrt n uswingm
Dépôt Légal: 2019MO6186
ISBN: 978-9954-655-36-8
1ère Edition: 2019
Imprimerie centrale de Souss- Ait Melloul
2
Tarzzift
3
Tamzwarut
4
Iggut wawal f umzruy n umzgun d mad t izdin d
wakal n tmazɣa, macc adlis ad iga win tazzanin
nnɣ, ig tawckint ɣ asn smunɣ snat tmzgunin
timaziɣin n imẓẓyann.
Tamzgunt tamzwarut: tamdlut n twwargit.
(aḥṭṭu n tzdgi)
Tamzgunt tis snat: Massin d tgmumt n
mafimal. (atig n tɣri)
Riɣ a y amaziɣ amẓẓyan d tmaziɣt nnɣ tamẓẓyant
ad nn tafm timzgunin ad inu gant tid ifulkin.
El-masoudy mohamed
5
1
Tamdlut n twargit
6
Adɣar:
Tamṣṛit tamẓẓyant, ɣ tlla tggurt tacmlalt, zun d iɣ
tga tiflut n yan umaḍal ur igin tadduyt nnɣ iggi n
wakal.
D snat tmawayin timẓẓyanin ar d sgisnt
tettaggʷan wudmawn n imudar tikklit ar tayyaḍ.
Tawlaft n umzgun s ddikur nns d imassn d
tɣawsiwin gis ittrsn, mayann akkʷ ifka udm n yat
tmazirt tamaziɣt ɣ tddr yat tfruxt tamaziɣt
tabudrart yaqqran ɣ tinml.
Tifawt idrusn, zun d tifawt n utwan1. ɣ tuẓẓumt n
tmṣṛit ann tlla yat tgrtilt n waẓẓmay iɣzzifn,
sswan fllas kra n imssa n uẓṭṭa, ttrsn fllasn kigan
n wurarn.
ɣ tduli ttyagaln kra n yitran fawnin.
F tariwin ann n tmṣṛit, ttyagaln kigan n ilbaḍ2 n
taḍut, d win tifst3 iḍnin, wid inttln aṣmmiḍ ɣ tgrst.
ɣ tama n tgrtilt n waẓẓmay ittrs yan ifrssi ɣ llan
1
taḍuṛi n tafukt (coucher de soleil).
2
Ihdumn, timlsa.
3
Lkttan (lin)
7
kra n ifckan n idqqi, ilin f yiggi n imssa urarn. aklu
n tariwin iga imɣdiddi4 ifssusn.
Akud: tadggʷat.
Udmawn :
Tanirt.
Tarakal.
Tarabbut n uẓawan
Timɣrit tawssart
4
Gris.
8
(yunf usntl)
Asddi amzwaru.
Asanay amzwaru.
5
Jouets.
9
Awal n trabbut: Sawl, sawl, a tanirt, ini aɣ mad
tẓṛit ɣ twargiwin nnm ?
Tanirt (ar tsawal s tamaccut nns tasurart6):
ẓṛiɣ yan wasif ɣ llan yitran isufun ɣ tuẓẓumt n
waman, mmrwin d islman iwraɣn, ar d ttggʷzn
yigḍaḍ isggann sg wis sa ignwan ar d tn inn
gʷmrn. macc iɣ iḍṛ kra n ujjig iggi n waman xsin
itran ilint tillas. irwas iyi wasif ann asif lli ẓṛiɣ ɣ
tmazirt n baba amɣar. ẓṛiɣ urtan ɣ llan kigan n
yijjign s kra igatt anaw d krayigatt aklu, ẓṛɣ igḍaḍ
ifkan aẓawan i tudrt n tagant, ẓṛɣ iznkʷaḍ ar
ttirirn ar ttazzaln, mqqar nn aggugɣ i tujjutin n
ujjig nkʷḍa tnt, yiwi aɣ tnt d uzwu ar tinzar inu.
Tarabbut: d mit sul?
Tanirt: ẓṛiɣ yan ugḍiḍ ar itturar nttan d ubnkal
amqqran, ẓṛɣ ixf inu lliɣ ɣ yat tagant bahra yuman
ɣ llan kigan n waddagn d imudar, suɣ aman ɣ yan
umazzr mi ɣusn waman nns.
Tarabbut: ha, ha, ha, ha, agḍiḍ ar itturar d
ubnkal, timitar n tgira n tdduyt ayann a tanirt.
Tanirt: yah abnkal igan umlil.
Tarabbut : ifiɣr umlil, maxx illa wanaw ann ?
Tarabbut : d mit sul?.
6
Jouet.
10
Tanirt (tggiwr ɣ tama n trabbut): Ffɣn d islman
zɣ wasif, lsn timlsit tazgzat, fkn iyi yan udlis d yan
uɣanib, d yat tjddigt.
Tarabbut : abnkal nttan mani ikka, mani s ifta?
Tanirt: abnkal imnuḍa iggiwr ɣ usud n ugḍiḍ, ign
ugḍiḍ ɣ tama nns.
Tarabbut: ign ubnkal ɣ usud maxx yuma t? aywa
d mit sul?
Tanirt: ẓṛiɣ tn ar tturarn s trgit. ar allan ar ḍṣṣan.
Ur yi ẓṛin, aggugɣ fllasn macc nkk ar tn tannayɣ
bahra. ldiɣ d adlis inu d uɣanib ar ttkkṛṛajɣ.
Tarabbut: mad ttkṛṛajt ?
Tanirt: ar ttkṛṛajɣ yan umzil ar issimsid tamagt,
tadggʷat ann ur d yuggi wayyur .
Tarabbut: ajjig lli s tnnit iḍṛ ɣ wasif mani ikka?
Tanirt: imun dis wayyur ifl d tillas.
Tawssart: ar tettalls tanirt i twargit nns, ar as
ssɣadn urarn, urarn nns ḥmln bahra tullisin n
tanirt, macc yan wass ukrnt tillas tiwwargiwin n
tanirt, flnt as d amṭṭa yan yiḍ.
Tarabbut ar talla : man wad, uhu.
Awal n trabbut: wah, maxx alliɣ as ttyakarnt ?
Awal yaḍnin n trabbut: tanirt tgllint.
11
Tarabbut: a tanirt, ma ira umzil tamagt lli
issmsad?
Tanirt: ira ad sis ibbi tagant, ixlu usud f ittrs
ubnkal d ugḍiḍ.
Tarabbut: mad am yukrn tawargit? is d ayyur lli
d ifln tillas nɣ d amzil lli iran ad ibbi tagant ?
Tanirt tḥml bahra tagant, ar tt issusum unzwi n
tzdgi, macc amzil ira ad ibbi asɣar, ijdr s trgit nns
asaɣur. tbdd tudrt ɣ tagant, bddnt awd twargiwin
n tanirt mmuttlnt ɣ tillas munnt d wayyur.
Tanirt: ass ann ad mnaggarɣ d ufuẓaṛ7 n tagant,
nsawl nkk dis.
Tarabbut: man wad igan afuẓaṛ n tagant a tanirt.
Tanirt: uccn amllal, iga t wuccn.
Tarabbut: mad am inna .
Tanirt: inna iyi, iga fllaɣ ufgan zun d tamurɣi d
ikkan ignwan, ar iffal iɣnan inna ikka uḍaṛ nns, ar
aɣ issiwid ɣ yiḍ d uzal, iga tillas n twargiwin nnɣ.
ur ifl adrar ur ifl azaɣar, ur ifl ignwan ur ifl ilaln,
ur ifl tagant awd tanzruft inna ɣ izri ifl t iga iɣd n
takat.
igḍaḍ (sawln s yils n trabbut akʷin d nnan:
Ismdudi taganin, ibbi targinin, iṛẓ iskʷla f nga
7
Sacré.
12
usudn n tarwa nnɣ, aman n wasif lli s tt inn ikkan
ɣusn rkan, mani nra mani aɣ sul igan amaḍal ad
sis nmmuddu?
iznkʷaḍ d udadn: Awd nkkʷnin ncca takat n
igiri8, inɣa tarwa nnɣ inɣ kigan gitnɣ, ur nssin
mani igan darnɣ .
igʷbar: takat ad s ar ijddr ufgan, tansiwin nnɣ.
(txsi tfawt ɣ umzgun.)
8
lqṛṭaṣ.
13
Isɣarn d waman ad munn d laman,
Uzunn zdinin ijddign nnun,
Ad iyi nn igan aḍaṛ,
A illiɣ tn d nẓṛa,
Is d awddi ka nugga .
Isaffn nginin iɣ awa ign yan,
Ar issflid i waman iḍṣ nns izga,
Iṭṭṣ amzwaru yuda .
Han ajjig d waman ur jju ngaran,
Awd a sklu n waḍil mka d izuzwa,
Mun awddi ka d trga.
Ar nn nttmnid yan uznkʷḍ ad mẓẓiyn
Illa tama n mas
Ad t ur iẓẓmu yan ajji tn
Ar itturar ar isḍṛmus ajji tn
Ad issn manmk ar iɣ izzga tifrdi nns
Ar nssflid i tizzwit
Tnkr zikk sul illas lḥal
Han tammnt ad tnt isazzaln.
(txsi tfawt.... illas umzgun tizi idrusn bahra trɣ
tfawt)
Iḍṛ d kra zɣ uflla. Iḍṛ ɣ tuẓẓumt n umzgun. tnkr d
tanirt zɣ yiggi n tgrtilt,
14
Tanirt (tazzl ad tẓṛ ma iga ma y ann d iḍṛn):
Tasurart9 ayann (agḍiḍ) Tumẓ t asurart gr ifassn:
Agḍiḍ yaḍn ayad d iḍṛn zɣ usud nns, ittyagas
igllin.
Trɣa tifawt ilan aklu azggʷaɣ ɣ tuẓẓumt n umzgun
ɣ illi ɣ tbdd tanirt, tg fllas tifawt tasutlt tazggʷaɣt,
trabbut n uẓawan (tssnti ɣ imurig):
Agḍiḍ ad ittyagasn
Lli d iḍṛn zɣ ignwan
Tgt tanirt ɣ gr ifassn
Yan ufgan ad t yutn
S tawwunt n ifassn
Mad gis ran, ini
Ini mad ran
A y agḍiḍ ittayagasn
Smurig izlan
Tllit ɣ ufus iḥnnan
A imal iɣudan
Smd agḍiḍ fk as ussan
Ad gn ussan fulkinin.
Awal n tfruxt ɣ tuẓẓumt n umzgun. ar talla
imṭṭawn. tṛẓm i wazzar nns.
Ayyaw, ayyaw, ayyaw, mad k yaɣn ? mad k yutn?.
9
Jouet.
15
Ar talla tanirt, tffi amṭṭa, tnkr d s dars tuwssart,
tamẓ as afus s udɣar lli ɣ rad tgn.
(txsi tfawt... yili umzgun ɣ tillas)
16
Asddi wis sin
Asanay wis kṛaḍ :
Trɣa tifawt ɣ umzgun
Tggiwr trabbut ɣ yat tawẓut n umzgun ɣ llant
kra n tillas idrusn. macc tifawt tlla f snat tḥnjarin
timẓẓyanin.
Tamrarut n Tanirt: iḍṛ d zɣ uflla, ittyagas igllin.
Tarakal (Tarakal yat tfruxt ilsan tmlsit irkan tg
tacaxcant, tggawr ɣ tama n tanirt): nkki ad t yutn.
Tanirt: maxx mad am iskr?
Tarakal: ar ismurig amarg ihrcn.
Tanirt: ma ittini?
Tarakal: ar iyi issiwid, ar iyi izziwiz.
Tarabbut n uẓawan:
Agḍiḍ ar ismurig
Ar yalla ar itturar
F tagant mmi ibbi usɣar
Ar yalla s izlan
F yill war islman
Agḍiḍ ar ismurig
F ujjig war ikʷlan
Ar yalla s uẓawan
F yiḍ war itran
Agḍiḍ ar ismurig
17
F wasif war aman
Ar yalla ɣ ignwan
Inɣa t fad n waman.
Tfss trabbut n uẓawan, snat tfrxin ann ggiwrnt ɣ
yiggi n ugrtil ɣ tuẓẓumt n umzgun, ar sawalnt.
Tarakal: mad tskart ɣ tillas ad, ur dim illi yan?
Tanirt: tamṣṛit inu ay ad riɣ ad gnɣ.
Tarakal: mad am gan s yism?
Tanirt (tusi agḍiḍ ɣ gr ifassn nns): Giɣ s yism
tanirt.
Tarakal: kmmin tgit tanirt n ignwan, nkk giɣ
tarakal.
Tanirt: kmmin ad yutn agḍiḍ, tutt sis akal?
Tarakal: nkkin ad yutn nɣaɣ imudar d igḍaḍ n
tagant akkʷ lli s tt inn ikkan.
Tanirt: maxx a afgan ur ifulkin?
Tarakal: adis inu ad iran, ur t igum yat. adis n
wakal ur t igum yat, immaɣ ad ig ma illan d wakal.
Tumẓ tarakal aɣʷmmir n tanirt tsawl tnna:
Tarakal : is trit a tanirt, ad iyi tawst?
Tanirt : ma ɣ rad am awsɣ ?
Tarakal : riɣ ad iyi tawst, ad d nrar ayyur.
Tanirt: ayyur?
18
Tarakal: yah ayyur, intl fllaɣ tifawt nns, ifl aɣ d
tillas nns, maxx ifulki umaḍal iɣ iddr ɣ tillas?
Tanirt: ma mi trit ayyur kmmin?
Tarakal: riɣ t ad iyi d irar tayssa n yill, xf ad d
imun d tɣrrabut inu, riɣ tt ad sis mmudduɣ s
taganin yaḍnin.
Tanirt: ma mi trit taganin timaynutin.
Tarakal : riɣ tnt, tlla ɣ inn yimma kigan n
isggʷasn ad tt ur ẓṛiɣ.
Ifaw wasidd 10 azggʷaɣ f wudm n tuwssart lli
irnan11 i tullist :
Tawssart : Tra taganin ann, ad gisnt taf mad
takka i wakal, ma ɣ ar tettbbi isɣarn yaḍnin tgʷmr
imudar yaḍnin, is ttum is tga s yism tarakal, adis
n ufgan lli jjun ur yuwda.
Tarabbut (ar tsmurig):
A tullist n ibaḍan
ɣ yils n tarakal
a tanirt tigllint
lli iflsn i iwnnan.
(ḍṛnt tillas f umzgun)
(tfss trabbut zɣ imurig)
10
Tifawt.
11
Izaydn.
19
Asanay wis kkuẓ
(Txsi tifawt ɣ umzgun trɣ)
12
Scène.
21
Tanirt: ufiɣ afsay n ma ad
Tarakal: mad t igan?
Tanirt: ad am d awiɣ innam ar ɣid.
Tarakal: macc ɣid ur sul gis llint twargiwin nnm,
ur sul ɣid tudrt.
Tanirt: tlla sul dari yat twargit.
Tarakal: mad tt igan?
Tanirt: imudar inu.
Tarakal: isurarn nnm, ma ɣ rad ddrn.
Tanirt: rad ddrn ɣ tmṣṛit inu.
Tarakal: nkk d immi mani ɣ rad nddr?
Tanirt: rad tddrm ɣ twwargit inu.
Tarabbut n uẓawan:
Awal 1:
iḍ iɣzzif
ayyur ifl tillas.
abnkal illa ɣ usud
tawargit n tudrt
awal 2:
tanirt tddr ɣ twwargit
tdru awal nttat d tsurart
(ifaw umzgun s tfawt idrusn)
22
Tanirt (tumẓ afus i tarakal, tawi tt s dar tggurt
tacmlalt. tṛẓm taggurt tsawl tini: ɣid ad igan
taggurt ittawin s dar yimmim, kcm dis tddut.
tkcm tarakal d tflut ann, tffɣ tawargit. tacki d
tanirt s dar isurarn nns ar disn tsawal.
Tanirt: a tamucct inu a y agḍiḍ, ur sul illi mad
kʷn issiwidn ɣ tmṣṛit inu.
ar tettsutul tanirt i yisurarn nns illan ɣ yiggi n
tgrtilt ɣ tuẓẓumt n tmṣṛit. ar tsmurig:
tikrut inu igan tawraɣt
ar tssa ɣ tmda n waman
ittrs ugḍiḍ f iɣʷṛaḍ nns.
tarabbut (awd nttat ar tsmurig):
tawargit n tanirt
tsiwrri d ayyur i tillas
tnkr tgn d urarn
alliɣ iffu uzal n wass
tkka tifawt iggutn amzgun,
tawssart (tmmutti tffɣ tamṣṛit tfss trabbut zɣ
uẓawan, tsawl tnna:
sawl a tanirt ini aɣ, is am d yiwrri wayyur? is am
d rurnt tillas tiwargiwin?.
23
tanirt: iwrri d wayyur, iṭṭay tillas, tɣama dari
twargit igan tinu. ur rad sar fssaɣ f ma igan aṭṭan i
tzdgi inu.
Tarabbut (duln inaẓuṛn nns s dar ugdud n
umzgun:
fkat abaqqis13 n yifassn
ajjat azzann imẓẓyann nnun ad darnɣ ɣlin
s umzgun.
Tsman d tanirt isurarn nns, tfk tn i wazzann ann
tbḍu asn isurarn. duln nn tanirt d tuwssart d
tarakal d inaẓuṛn n trabbut s dar ugdud knun, fkn
as azul, ar ttsutuln ɣ tmsult n umzgun, ar tn inttl
usntl, ar txssi tfawt imikk s yimikk.
tigira
ṛṛcc.
13
24
2
25
Adɣar n umzgun: Yat tgmmi tamẓẓyant, ilan
ddikuṛ n tgmmi n imẓlaḍ. ur gis yat, kra ur igin
kṛaḍt tuwṣaḍin d yat tgrtilt n waẓẓmay
ittuwsswan ɣ tuẓẓumt n tgmmi. d yat tqqʷrabt d
uslham (aḥidus) ttyagaln f yat tgust ikkʷmn ɣ
uɣrab.
Asarag amẓẓyan ɣ llant snat tflwin, yat ɣ ufasi n
umzgun yat tlla ɣ uẓlmaḍ nns, yan lli illan ɣ ufasi
ar d zɣ gis kccmn inaẓuṛn s umzgun, wayyaḍ n
uẓlmaḍ ar zɣ gis ttffuɣn.
ɣ tuẓẓumt n usarag ittuwsswa yan ugrtil n
waẓẓmay f llant kṛaḍt tsumtiwin 14 . ɣ uɣrab
ittyagal yan ṛṛaḍyu, d yan uqqrab d tḥidust.
akud : azal.
aẓawan: amarg amaziɣ imsasan d wudm n
umzgun.
tifawt: tifawt ilan kigan ikʷlan. ar ttidras d ar
ttigat tmsasa d imsarn d wudmawn n umzgun.
tiwlafin: ar ttmẓṛant f uɣrab s “datacu”, azmz
nna tbdr tmzgunt kra zɣ tussna, nɣ kra n
wudmawn n umzruy d kra n inzan.
udmawn n umzgun:
14
Taddixfin (oreillers).
26
Massin: azzan amẓẓyan n mraw n isggʷasn. ilsa
timlsit tamaynut.
asmkkarar15 n tgmumt: yan urgaz ilsan asggan,
iqqn kigan n tzbgin n uẓṛf, iẓul alln, iqqn i ugayyu
nns amlul16 asggan.
argaz awssar: iga babas n Massin amɣar (daddas
amɣar). Ilsa lgaluc , ils ajllabi ibigs t s uɣudu .
tarabbut n uẓawan: smmus ifran lsan umlil
qqnn lkʷmmit, d smmust tfrxin lsant timlsit
tamaziɣt qqnnt tiẓṛẓa, ar d kccmn s umzgun tizi
nna issnti uẓawan.
(trɣa tifawt ɣ umzgun, issnti uẓawan n unaẓuṛ
ɛmmuṛi mbaṛk )
15
Magicien.
16
Acddad lli s ttassn ixf.
27
Asddi amzwaru
asanay amzwaru:
29
Awssar: (Ar isḥlulluf uwssar azzar n ugayyu n
wayyaw nns): ɣilad riɣ urti a iwi ad mgrɣ kra n
wafar, ɣzaɣ yan uzun amaynu, iɣ d iwrriɣ nsawl f
ma ad.
Massin: rad sik qqlɣ a baba amɣar.
awssar: (yusi uwssar aga nns, ig gis snat talitcinin,
ikk tasga taẓlmaḍt n umzgun iffɣ, urta t inn issntl
iflu idul d s Massin inna as : ad ur ttuɣ, riɣ ad ak
iniɣ, ad ur tṛẓmt taqqʷrabt ann ittyagaln ɣ tagust
ann, hann iɣ tt inn tuggit, rad dik ẓiɣ .
Massin: (yugl alln s tqqʷrabt ittyagaln ɣ ukʷlib).
Uhu a baba amɣar, ur rad s tt inn lkmɣ, ur rad as
akkʷ ggrɣ.
Iffɣ uwssar.
Iɣama Massin ar ikkat tacckaṛt nyidlisn nns zun d
iɣ tga tawjja, ar sis itturar imikk iftu s yiggi n
tgrtilt iggawr gis, s mk lli ittgawar babas amɣar.
Tkcm d trabbut n uẓawan, ar tturarn gn tazzgunt
n uḥwac f Massin.
Awal 1 :
azkka d imalass
d wayyur ad d usggʷas
ur as sul ggrɣ i umḥas
awal 2 :
30
azkka ass n tiyrza
d umalu n ddu trga
d umadir ɣ ufus a
d ijjign d isskʷla
awal 3 :
a Massin war adlis
ifl aɣanib ula mad gis
ifl askkil iẓi d udlis
yasi amadir s uḍṛṛaṣ
awal 1 :
azkka d imalass
d wayyur ad d usggʷas
ur as sul ggrɣ i umḥas.
awal 2 :
azkka ad asiɣ amnus
nkk d baba nlkm awttas
bay, bay a tinml inu
ass ad ufiɣ tilelli inu .
tfss trabbut zɣ uẓawan, yan ɣ ḍaṛat n yan, yan iḍfṛ
yan allig ffaɣn asays n umzgun.
31
Issfld i kra n wawal d ikkan mani nn yaggugn :
Hay, hay, smaqql ɣid, ha yi d.
Massin: (Iẓma Massin imduda sg unsa nns, ibdd,
yaɣʷd tiddi: Ma iga wad isawaln?
Awal: nkk, nkk, ssufɣ iyi d ad ak mlɣ mad tskart.
Massin (ar ittrgigiy): mad tgit? mani ɣ tllit?
Awal : smaqql yi, ɣid a ɣ lliɣ.
Massin: (Ar ismuqqul Massin tisgiwin nns ur iẓṛi
yat, iddu s umnid n tflut illan ɣ ufasi n umzgun,
macc isbdd t wawal ann)
Awal: Ur d tasga nn n tflut a ɣ lliɣ a y anafal.
Massin: (Ibdd Massin ifta imil ad iḍṛ s tuwda :
Mani ɣ tllit? is d ar iyi tẓṛṛat?
Awal: yah, ar k ukan smuqqulɣ. ha yi d lliɣ ɣ
ugʷns n tqqʷrabt.
Massin (ar iḍṣṣa): ha, ha, ha,... (ur ifls, ar ismuqqul
taqqʷrabt) maxx tuma k tqqʷrabt, mnck ad tlit?.
Awal: iwa nkk a Massin agʷns n tqqʷrabt ann a ɣ
lliɣ, aggʷ tt inn rad yi nn gis taft.
Massin: macc baba amɣar inna iyi ad ur tggrt i
tqqʷrabt ann, iɣ tt id usiɣ rad diti ittẓi.
Awal: tɣʷẓant, illa fllak ad tskrt aynna s ak inna
babak amɣar. Macc nkkin illa dari ufsay n
tmukrist nnk, iɣ k id yufa babak tfsit tamukrist
32
nnk s ufus nnk rad t issusm ma y ann ur ad ak sul
inna yat.
Massin: wayh, macc mad iyi innan is ur trit ad iyi
tskrt kra n umukris yaḍnin.
Awal: ssnɣ ma ɣ ar tswingimt, ha nn ur giɣ kra
ihrcn, d ur giɣ azɣuɣ17 ur ifulkin, macc taddmint
inu tggut.
Massin: ma igan tullist nnk? ini iyi ma igan tullist
nnk ? ini iyi tt, riɣ ad s tt ssnɣ .
Awal: ur d azmz nns aya d.
Massin: surf iyi riɣ ad ssnɣ, skrɣ aylli riɣ, skrɣ
awd nkkin mad trit.
Awal: waxxa, ikka tt inn yan umksa, iksa aɣaḍn
nns, yan wass ɣ tagant mk lli imyar. ur jju as icci
uccn kra n tkrut tfka as tagant taflst iggutn. yan
wass tra tagant ad tẓṛ ul n umksa ann is iɣus, tazn
as d yat tẓʷnkḍt ibrin tṛẓa sg uḍaṛ, inɣ tt fad, tra
mad as ittqqnn tiṛẓi. macc amksa ann...
Massin : is irwas umksa ann baba amɣar?
Awal: iwssarn akkʷ mmrwasn gratsn, ma s rad t
ssnɣ nkkin?
Massin: iwa sawl?
Awal : hati tullist ad inu ssnn tt akkʷ middn.
17
Amasan, awlaf (fantôme).
33
Massin: ini iyi tt, ad s tt ssnɣ.
Awal: waxxa, waxxa, nniɣ ak macc amksa ad
yumẓ taẓnkʷḍt iɣrs as yazu tt yawi tt s tgmmi
nns.
Massin (Ibbi as awal): Tigllint tra gis tilila, macc
ig as tagara i tudrt nns.
Awal: ur ad ak sul iniɣ tullist ad.
Massin (ar t issutur): rad fssaɣ, rad fssaɣ.. rad gɣ
smmus f yimi inu.
Awal: yan wass ɣ zikk ifta umksa lli s tagant mk
lli imyar, iggawr ɣ udɣar lli ɣ iɣrs i tznkʷḍt, ildi d
tagmumt nns ar ismurig .
Massin: mad as isarn, irwas is d sis uckan imudar
n tagant ar dis ttẓin ccn t.
Awal: iwa tssnt ukan tullist, tirit ad ak tt iniɣ, asi
d taqqʷrabt ann ittyagaln, ldi iyi d zɣ gis.
Massin: waxxa, rad s tt idd asiɣ.
Awal: ssugu tt id, ẓṛ maṛṛa mad gis illan. ẓṛ is rad
iyi nn gis taft, ssufɣ yi nn.
Massin: (Yusi d taqqʷrabt ann ittyagaln ɣ tgust,
issugu tt ɣ wakal ɣ tuẓẓumt n umzgun, tffɣ d zɣ gis
tukmist n ifalan d yat tjnwit tamẓẓyant d kra n
idrimn idrusn, d yat tgmumt).
34
Awal: ur iyi nn gis tufit? smaqql agʷns nns yak ur
iyi nn gis tflt!
Massin: (Ar tt inn ittaggʷa macc ur issn mani ɣ
illa bab n wawal ad, yall alln nns s ignwan isawl:
Ssnɣ yadlli is tntlt ɣ kra n mani ɣid ɣ tgmmi ar
giti tskkirkist, maxx illa yadlli mad tuma tqqʷrabt
ad ? kra igan unckk n uɣrda nɣ mad fllas imẓẓiyn,
ad iẓḍaṛn ad ikcm d tqqʷrabt ad.
Awal: ur gik skkrksɣ, lliɣ ukan ɣ ugʷns n
tqqʷrabt ann, syafaɣ s yixf inu lliɣ gis, siggl siti
rad iyi nn taft.
35
Asddi wis sin
Asanay wis kṛaḍ
18
Tamja (flute).
36
Massin: macc mani d tkka tgmumt s tqqʷrabt n
baba amɣar.
Asmkkarar : ẓṛ kyyin sqsa t.
Massin: riɣ gik ad iyi tawst, tfkt iyi yat tssutrt.
Asmkkarar: uhu, uhu, a y amẓẓyan, ur rad ak fkɣ
yat, ur dik bbiɣ awal f yat.
Massin : ssutrɣ ak yat tɣawsa hlli.
Asmkkarar: Ar ittmussu, ar ittsutul i Massin, ar
islulluy ixf ar ittini : Uhu , uhu , uhu , uhu , uhu, ...
Massin: yak ldiɣ k id zɣ tqqʷrabt? rar iyi afulki
inu.
Asmkkarar: (ibdd usmkkarar zɣ tsutltin nns)
Irwas is tt bahra tiwit ɣ tɣri nnk .
Massin : uhu, ur tt akkʷ ḥmlɣ .
Asmkkarar : ufiɣ ak tasnnant n tanɣa nnk .
Massin: manwa d, tasnnant n tanɣa inu, mad ak
skrɣ ?
Asmkkarar : ini iyi mad iyi ur tskrt.
Ar ittsutul usmkkarar ɣ yiggi n tmsult n umzgun
ar ismussu iḍuḍan nns: ɣ umzwaru ur tskrt s
wawal n babak amɣar, tftut tskrt s wawal n walli
ur tssnt, tggrt i tqqʷrabt nns, ig ma ann abkkaḍ
37
imqqurn, tskrt abkkaḍ wis sin lliɣ ur tḥmlt tiɣri
nnk, tirit ad tflt tinml nnk.
Massin: macc ur d nkkin ad iran ssurf iyi a mass.
ar ifttu usmkkarar iḍfaṛ ṭ Massin zɣ ḍaṛat ar t
issutur, ad as issurf f yibkkaḍn lli s as inna iskr tn,
xf ad as yaws.
ar t issutur Massin s yat taɣarast ɣ tlla tznnazzayt,
ar ittmussu ɣ tuẓẓumt n umzgun.
surf iyi, g iyi tilila, giɣ ɣas azzan amẓẓyan, baba
amɣar iḥml iyi bahra, riɣ ad as mlɣ ma s ẓḍaṛɣ ad
fsiɣ imukrisn inu .
asmkkarar (iḍṛ caga ɣ wul nns): waxxa, waxxa,
rad fllak ssidrasɣ amukris ad.
Massin: tanmmirt nnk, tanmmirt a mass.
asmkkarar (ar iswingim s wawal yaywuln): tnnit,
ur tḥmlt tinml, ur trit tiɣri?
Massin: iyah, iyah a mass ur as nniɣ ayamar.
asmkkarar : macc tinml tfulki.
Massin: willi gis illan, ur fulkin, ar giti ḍṣṣan, ur
jjun d nkkin ad gisn iẓṛan afulki.
asmkkarar: is jjun d kyyin disn idran tifugliwin
nnsn ɣ tinml? is tssnt i wunuɣn n ikʷlan, is tɣrit
uṭṭunn d umzruy, is ar taqqrat bahra nɣ amya?
38
Massin: uhu, ur ssinɣ i yat zɣ ma ad lli iɣ iyi
tsqsat.
asmkkarar: waxxa. rad ẓṛɣ rad ak fkɣ, kra
isqsitn, ukan trart fllasn? iɣ fllasn trurt awsɣ ak .
Massin: macc ad rxun.
asmkkarar: rad k sqsaɣ f umzruy, iɣ ur tssnt
tamrarut n kra n usqsi, ẓṛ yan umddakkʷl mad ak
ittawsn, nɣ ad ak ssnflɣ asqsi s wayyaḍ iɣ t ur
tssnt.
(txsi tfawt f umzgun yan imikk n tizi tiwrri d)
39
Massin (ar iṣṣfuḍ tidi zɣ ignzi nns): wakkʷ
wakkʷ, mad tga tamukrist ad ?
asmkkarar : iɣama ak imikk ɣ tizi.
Massin (ar ikkṛḍ agayyu nns): tlla ukan ɣ ugayyu
inu, macc ur tt ktiɣ.
asmkkarar: ha nn iɣ ur trurt f usqsi rad k flɣ.
Massin : tihyya, tihyya ad tt igan.
asmkkarar : yah, nttat ad tt igan, tɣʷẓant. ad nftu
s usqsi wis sin.
Massin: ad ur immru19 usqsi ann.
asmkkarar (ar ismuqqul ɣ wudm n Massin): rad
nɣama ɣ umzruy, man agllid n imaziɣn isbddn
tanbaḍt n numidya issufɣ iṛumiyn zɣ tmazirt n
tmazɣa?
Massin: nrwl i tinml tkcm aɣ d s tgmmi. maxx a
alliɣ iyi tgit taqqayt s isqsitn ad.
asmkkarar: ssnɣ is k ur issusm mayad, macc ar
ukan sul sik ttqqlɣ ad iyi trart f usqsi inu.
Massin : ssnɣ t igat ugllid Massinisa.
asmkkarar: asqsi yaḍnin f umzruy amaziɣ, man
agllid anumidi igan amusnaw ifl d kigan n idlisn
ttyranin s tutlayt talatinit d tutlayt tayunanit?
19
Icqqu.
40
Massin: wad ssnɣ t ɣriɣ fllas ɣ yat tullist, iga t
ugllid yuba wis sin.
asmkkarar: ayyuz nnk a Massin nttan ayann.
ɣilad rad nftu s wuṭṭunn20. asqsi amzwaru gisn
iga t, kṛaḍ ifḍan ut tn f sin mnck ad akkan?
Massin (ar ismillig alln): waxxa ẓṛiɣ mad iyi
ittawsn?
asmkkarar: ẓṛ yan umddakkʷl waxxa.
Massin: (idul nn Massin s dar ugdud amẓẓyan
isqsa tn man wad iran ad as yaws g usqsi ann n
wuṭṭunn.
tall yat tfruxt afus nns tsawl d sis tnna as: sḍiṣ
ifḍan.
Massin (i usmkkarar): tnna iyi tmddakkʷlt inu
sḍiṣ ifḍan, uṭṭun ann ad igan tamrarut inu.
asmkkarar: ayyuz nnun, tamrarut nnun tdus.
ɣilad asqsi igguran, mnckk n santimitr ad illan ɣ
mitru?
idul nn usmkkarar s ugdud isawl: asqsi ad iga win
kuyan Massin d ugdud amẓẓyan lli dinɣ illan ɣ
umzgun.
tnkr tɣlaɣalt ɣ umzgun kuyan d mad d inna...
Massin: timiḍi n santimitr ad gis illan.
20
Nombres.
41
asmkkarar: yah nttat a ann tanmmirt nnun. iwa
ini iyi is ar ttrarat f isqsitn n uslmad nnk ɣ tinml?
Massin: uhu.
asmkkarar : maxx ?
Massin : ur ssnɣ i yat.
asmkkarar: maxx alliɣ ur tssnt i yat, is ka tɣalt
mkann, ha k inn trurit ukan f kigan n yisqsitn lli ɣ
k sqsaɣ. hati a ann af ur ar dik isawal yan acku ur
ar tsawalt d yan ɣ tinml, ar ak ttinin agzzum acku
ɣaln is ur tssint i yat, ur ssinn is tgit mkad lli s k
ssnɣ.
Massin: ur d mk ann is iyi ur ḥmln.
Asmkkarar: uhu, ur d mkann ad iga mayann
tnnit. rad asn aznɣ tabrat, ɣrɣ asn s dark s ɣid, iɣ
d uckan hati ḥmln k iɣ d ur uckin hati iga wawal
nnk tidt.
(txsi tfawt imikk n tusdatt trɣ.)
42
tqqʷrabt nns agʷl tt ɣ tgust, ad ur tettut tagmumt
nns.
Issufɣ d usmkkarar yan udlis azayku zɣ ddaw n
tmlsit nns, ifk t i Massin: Had yat trzzift nnk, ad tg
tamatart iddrn ngr iyi dik.
Iffɣ usmkkarar d tggurt.
Massin (ar ismuna tiɣawsiwin n babas amɣar ɣ
tqqʷrabt. ar iswingim): ur jju ssnɣ is ẓḍaṛɣ ad rarɣ
f isqsitn zun d wid lli s iyi isqsa usmkkarar, inna
iyi rad dari ackn imddukkal, macc ar ka ittwarga
ur iyi gisn iḥml yan, ur rad dari yack yan:
Yasi Massin ɣ gr ifassn nns adlis lli as ifka
usmkkarar ar gis ismuqqul ar isbṛṛam tinfulin nns.
yah adlis n umzruy a ad, amzruy amaziɣ, sul
ittyura s tfinnaɣ, ifulki bahra udlis ad, tanmmirt
nnk a y asmkkarar.
Iggawr Massin f yiggi n tgrtilt, ar yaqqra adlis,
yawi t s yan umaḍal igan fɣnit, amaḍal n igldan
imaziɣn, ar yaqqra: agllid (yuba wis sin), agllid
anumidi amaziɣ, iwis n (yuba wis yan) iwis n
(hambsal wis sin) iwis n (guda) iwis n
(mustanbal) iwis n (Massinisa) iwis n (gaya) iwis
n (narafas). ilul “yuba wis sin” ɣ usggʷas 50 urta
tlli tlalit, ɣ wass lliɣ iga babas agllid, ig amaray d
umsnaw amaziɣ, tamɣart nns tga tt “kliyubbatṛ
silini”, yura kigan n yidlisn s tutlayt talatinit d
43
tayunanit, gisn “libika” d “amzruy n ṛuma” d
“amzruy n umzgun” d kigan n yidlisn. iddr ɣ tgldit
nns 50 n usggʷas, immt yili dars ɣ uwtay nns 75 n
usggʷas.
(ar ttnfalalnt tuwlafin n igldan imaziɣn s datacu f
umzgun, Mk lli f yaqqra Massin adlis nns amaynu,
issfld i kra n tsdaqqart d tɣlaɣalt ɣ yimi n tggurt.
ibdd iddu s dar tflut.
Massin : ma isduqqrn ?
Awal: imddukkal nnk ayad a Massin lli dik
yaqqran ɣ tinml
Massin iṛẓm taggurt. kcmn d smmus imddukkal
kraḍ iḥnjar d snat d tfrxin s umzgun. ibdd Massin ɣ
mnid nnsn ar dis sawaln.
Awal n tfruxt 1: Nnan aɣ rad tflt tinml ur trit ad
sul gis taqqrat, is iga ma ann tidt?
Awal n ufrux 1: Maxx alliɣ trit ad tflt tiɣri nnk ?
Awal n ufrux 2 : Ur ifulki a Massin ad tflt tiɣri
nnk. azkka nra ad nskr yat tfugla n ikʷlan ɣ tinml
nra k ad dinɣ tilit ɣ tfugla ad.
Massin: waw ḥmlɣ bahra ikʷlan, wah rad ditun
iliɣ.
Awal tafruxt 2: Mk lli f nslla i inɣmisn ann nack d
dark ad sik nsawl, nra gik ad ur tflt tiɣri nnk,
imddukkal nnk ad nga nḥml k a y agzzum nnɣ .
44
Massin (ar iḍṣṣa).
Afrux wis kṛaḍ (ildi d yat tacckaṛt n iɣanibn n
ikʷlan zɣ tacckaṛt nns n tinml lli yusi f tɣʷṛaḍ nns
ifk tt i Massin): Had yat tarzzift inu, tga tamatart n
tddukkla nnɣ ɣ tinml.
Asin d imddukkʷal tirzzifin fkn tnt i Massin ɣ ufus
nns, kra ifka as tullist kra ifka as adlis kra aɣanib.
Massin ar ka iswingim issusm t mayann
Awssar: ikcm d, yaf d imddukkʷal n Massin dars,
zzuln t imddukkal.
Imddukkal n Massin: A mass nra ad nskr azkka
tafugla n ikʷlan ɣ tinml nucka d ad t nenna i
Massin ad dinɣ yili.
Awssar: is trit a Massin ad disn tdrut tafugla ann?
Massin : yah a baba amɣar, riɣ.
issnta uẓawan n warraw amẓẓyan, kcmn d smmus
ifrxan lsan tajllabit tamllalt ssilin tizza, d smmus
tfrxin lsant timlsit tamaziɣt, bddn ssntan tizlit
tamaziɣt d uḥwac amaziɣ.
Idul nn Massin s dar ugdud amẓẓyan, iɣr i wid
bahra gisn imẓẓiyn ismun tn ifk asn tirzzifin lli as
fkan imddukkʷal nns, issnti akkʷ ma illan ɣ tmsult
n umzgun ar ismurig ar ittḥwac.
tagara
45
Mupamad lMasoudi
Taydrt n uswingm
46
1
Tamdlut n twargit
47
Advar:
Tamãëit tamççyant, v tlla tggurt tacmlalt,
zun d iv tga tiflut n yan umaäal ur igin
tadduyt nnv iggi n wakal.
D snat tmawayin timççyanin ar d sgisnt
tettagåan wudmawn n imudar tikklit ar
tayyaä.
Tawlaft n umzgun s ddikur nns d imassn d
tvawsiwin gis ittrsn, mayann akæ ifka
udm n yat tmazirt tamazivt v tddr yat
tfruxt tamazivt tabudrart yaqqran v
tinml.
Tifawt idrusn, zun d tifawt n utwan. v
tuççumt n tmãëit ann tlla yat tgrtilt n
waççmay ivzzifn, sswan fllas kra n
imssa n uçïïa, ttrsn fllasn kigan n
wurarn.
v tduli ttyagaln kra n yitran fawnin.
F tariwin ann n tmãëit, ttyagaln kigan n
ilbaä n taäut, d win tifst iänin, wid
inttln aãmmiä v tgrst. v tama n tgrtilt n
waççmay ittrs yan ifrssi v llan kra n
ifckan n idqqi, ilin f yiggi n imssa
48
urarn. aklu n tariwin iga imvdiddi
ifssusn.
Akud: tadgåat.
Udmawn :
Tanirt.
Tarakal.
Tarabbut n uçawan
Timvrit tawssart
49
(yunf usntl)
Asddi amzwaru.
Asanay amzwaru.
50
Tarabbut n uçawan tggiwr v yat tsga
yunnfn v umzgun.
Awal n trabbut: Sawl, sawl, a tanirt, ini
av mad tçëit v twargiwin nnm?
Tanirt (ar tsawal s tamaccut nns
tasurart):
çëiv yan wasif v llan yitran isufun v
tuççumt n waman, mmrwin d islman iwravn,
ar d ttgåzn yigäaä isggann sg wis sa
ignwan ar d tn inn åmrn. macc iv iäë kra n
ujjig iggi n waman xsin itran ilint tillas.
irwas iyi wasif ann asif lli çëiv v
tmazirt n baba amvar. çëiv urtan v llan
kigan n yijjign s kra igatt anaw d
krayigatt aklu, çëv igäaä ifkan açawan i
tudrt n tagant, çëv iznæaä ar ttirirn ar
ttazzaln, mqqar nn aggugv i tujjutin n ujjig
næäa tnt, yiwi av tnt d uzwu ar tinzar
inu.
Tarabbut: d mit sul?
Tanirt: çëiv yan ugäiä ar itturar nttan d
ubnkal amqqran, çëv ixf inu lliv v yat
tagant bahra yuman v llan kigan n waddagn d
imudar, suv aman v yan umazzr mi vusn
waman nns.
51
Tarabbut: ha, ha, ha, ha, agäiä ar
itturar d ubnkal, timitar n tgira n
tdduyt ayann a tanirt.
Tanirt: yah abnkal igan umlil.
Tarabbut: ifivr umlil, maxx illa wanaw ann?
Tarabbut: d mit sul?.
Tanirt (tggiwr v tama n trabbut): Ffvn d
islman zv wasif, lsn timlsit tazgzat, fkn
iyi yan udlis d yan uvanib, d yat
tjddigt.
Tarabbut: abnkal nttan mani ikka, mani s
ifta?
Tanirt: abnkal imnuäa iggiwr v usud n
ugäiä, ign ugäiä v tama nns.
Tarabbut: ign ubnkal v usud maxx yuma t?
aywa d mit sul?
Tanirt: çëiv tn ar tturarn s trgit. ar
allan ar äããan. Ur yi çëin, aggugv fllasn
macc nkk ar tn tannayv bahra. ldiv d
adlis inu d uvanib ar ttkkëëajv.
Tarabbut: mad ttkëëajt?
Tanirt: ar ttkëëajv yan umzil ar
issimsid tamagt, tadgåat ann ur d yuggi
wayyur .
52
Tarabbut: ajjig lli s tnnit iäë v wasif
mani ikka?
Tanirt: imun dis wayyur ifl d tillas.
Tawssart: ar tettalls tanirt i twargit
nns, ar as ssvadn urarn, urarn nns pmln
bahra tullisin n tanirt, macc yan wass
ukrnt tillas tiwwargiwin n tanirt, flnt as
d amïïa yan yiä .
Tarabbut ar talla: man wad, uhu.
Awal n trabbut: wah, maxx alliv as
ttyakarnt ?
Awal yaänin n trabbut: tanirt tgllint.
Tarabbut: a tanirt, ma ira umzil tamagt
lli issmsad?
Tanirt: ira ad sis ibbi tagant, ixlu
usud f ittrs ubnkal d ugäiä.
Tarabbut: mad am yukrn tawargit? is d
ayyur lli d ifln tillas nv d amzil lli
iran ad ibbi tagant?
Tanirt tpml bahra tagant, ar tt
issusum unzwi n tzdgi, macc amzil ira
ad ibbi asvar, ijdr s trgit nns asavur.
tbdd tudrt v tagant, bddnt awd
twargiwin n tanirt mmuttlnt v tillas munnt
d wayyur.
53
Tanirt: ass ann ad mnaggarv d ufuçaë n
tagant, nsawl nkk dis.
Tarabbut: man wad igan afuçaë n tagant a
tanirt.
Tanirt: uccn amllal, iga t wuccn.
Tarabbut: mad am inna .
Tanirt: inna iyi, iga fllav ufgan zun d
tamurvi d ikkan ignwan, ar iffal ivnan inna
ikka uäaë nns, ar av issiwid v yiä d
uzal, iga tillas n twargiwin nnv. ur ifl
adrar ur ifl azavar, ur ifl ignwan ur
ifl ilaln, ur ifl tagant awd tanzruft inna
v izri ifl t iga ivd n takat.
igäaä (sawln s yils n trabbut aæin d nnan:
Ismdudi taganin, ibbi targinin, iëç
isæla f nga usudn n tarwa nnv, aman n wasif
lli s tt inn ikkan vusn rkan, mani nra mani
av sul igan amaäal ad sis nmmuddu?
iznæaä d udadn: Awd nkænin ncca takat n
igiri, inva tarwa nnv inv kigan gitnv, ur
nssin mani igan darnv.
iåbar: takat ad s ar ijddr ufgan,
tansiwin nnv.
(txsi tfawt v umzgun.)
54
asanay wis sin
(trva tfawt idrusn v umzgun.)
55
Illa tama n mas
Ad t ur iççmu yan ajji tn
Ar itturar ar isäëmus ajji tn
Ad issn manmk ar iv izzga tifrdi nns
Ar nssflid i tizzwit
Tnkr zikk sul illas lpal
Han tammnt ad tnt isazzaln.
(txsi tfawt.... illas umzgun tizi idrusn
bahra trv tfawt)
Iäë d kra zv uflla. Iäë v tuççumt n
umzgun. tnkr d tanirt zv yiggi n tgrtilt,
Tanirt (tazzl ad tçë ma iga ma ann d
iäën): Tasurart ayann (agäiä) Tumç t
asurart gr ifassn:
Agäiä yaän ayad d iäën zv usud nns,
ittyagas igllin.
Trva tifawt ilan aklu azgåav v tuççumt n
umzgun v illi v tbdd tanirt, tg fllas
tifawt tasutlt tazgåavt,
trabbut n uçawan (tssnti v imurig):
Agäiä ad ittyagasn
Lli d iäën zv ignwan
Tgt tanirt v gr ifassn
Yan ufgan ad t yutn
S tawwunt n ifassn
Mad gis ran, ini
56
Ini mad ran
A agäiä ittayagasn
Smurig izlan
Tllit v ufus ipnnan
A imal ivudan
Smd agäiä fk as ussan
Ad gn ussan fulkinin.
Awal n tfruxt v tuççumt n umzgun. ar talla
imïïawn. tëçm i wazzar nns.
Ayyaw, ayyaw, ayyaw, mad k yavn? mad k
yutn?.
Ar talla tanirt, tffi amïïa, tnkr d s
dars tuwssart, tamç as afus s udvar
lli v rad tgn.
(txsi tfawt... yili umzgun v tillas)
57
Asddi wis sin
Asanay wis këaä:
Trva tifawt v umzgun
Tggiwr trabbut v yat tawçut n umzgun
v llant kra n tillas idrusn. macc tifawt
tlla f snat tpnjarin timççyanin.
Tamrarut n Tanirt: iäë d zv uflla,
ittyagas igllin.
Tarakal (Tarakal yat tfruxt ilsan tmlsit
irkan tg tacaxcant, tggawr v tama n
tanirt): nkki ad t yutn.
Tanirt: maxx mad am iskr?
Tarakal : ar ismurig amarg ihrcn.
Tanirt: ma ittini?
Tarakal : ar iyi issiwid, ar iyi
izziwiz.
Tarabbut n uçawan:
Agäiä ar ismurig
Ar yalla ar itturar
F tagant mmi ibbi usvar
Ar yalla s izlan
F yill war islman
Agäiä ar ismurig
F ujjig war iælan
Ar yalla s uçawan
58
F yiä war itran
Agäiä ar ismurig
F wasif war aman
Ar yalla v ignwan
Inva t fad n waman.
Tfss trabbut n uçawan, snat tfrxin ann
ggiwrnt v yiggi n ugrtil v tuççumt n
umzgun, ar sawalnt.
Tarakal: mad tskart v tillas ad, ur dim
illi yan?
Tanirt: tamãëit inu ay ad riv ad gnv.
Tarakal: mad am gan s yism?
Tanirt (tusi agäiä v gr ifassn nns): Giv
s yism tanirt.
Tarakal: kmmin tgit tanirt n ignwan, nkk giv
tarakal.
Tanirt: kmmin ad yutn agäiä, tutt sis
akal?
Tarakal: nkkin ad yutn nvav imudar d
igäaä n tagant akæ lli s tt inn ikkan.
Tanirt: maxx a afgan ur ifulkin?
Tarakal: adis inu ad iran, ur t igum yat.
adis n wakal ur t igum yat, immav ad ig
ma illan d wakal.
Tumç tarakal avmmir n tanirt tsawl tnna:
59
Tarakal: is trit a tanirt, ad iyi tawst?
Tanirt: ma v rad am awsv?
Tarakal: riv ad iyi tawst, ad d nrar
ayyur.
Tanirt: ayyur?
Tarakal: yah ayyur, intl fllav tifawt nns,
ifl av d tillas nns, maxx ifulki umaäal iv
iddr v tillas?
Tanirt: ma mi trit ayyur kmmin?
Tarakal: riv t ad iyi d irar tayssa n
yill, xf ad d imun d tvrrabut inu, riv
tt ad sis mmudduv s taganin yaänin.
Tanirt: ma mi trit taganin timaynutin.
Tarakal: riv tnt, tlla v inn yimma kigan n
isgåasn ad tt ur çëiv.
Ifaw wasidd azgåav f wudm n
tuwssart lli irnan i tullist:
Tawssart: Tra taganin ann, ad gisnt taf mad
takka i wakal, ma v ar tettbbi isvarn
yaänin tåmr imudar yaänin, is ttum is
tga s yism tarakal, adis n ufgan lli jjun
ur yuwda.
Tarabbut (ar tsmurig):
A tullist n ibaäan
60
v yils n tarakal
a tanirt tigllint
lli iflsn i iwnnan.
(äënt tillas f umzgun)
(tfss trabbut zv imurig)
Asanay wis kkuç
(Txsi tifawt v umzgun trv)
Tanirt: ur jjun tçëit innam, tvamat giti
tbbit tasa inu.
Tarakal: rad iyi tawst?
Tanirt: manmk s rad am awsv?
Tarakal: nnan iyi tgit tanirt, illa darm
iman n tudrt, ar tsawalt s wid mmutnin,
tsawlt d imudar, tgt tanirt ar tettkkat
ignwan.
Tanirt: macc ukrnt tillas tiwargiwin inu,
tizi lliv immudda wayyur. iman inu mrrtn
s ma ijëan i tagant s tmagt n umzil, iman
inu gan win imudar d igäaä d ijjign
ittyagasn.
Tarakal : ur darm ma s ar iyi ttawst?
Tanirt: rad am awsv, riv tizi n uswingm.
Ar tzzigiz tanirt v tuççumt n umzgun ar
tfttu ar d tettacka, ar tswingim:
61
Llan kigan n isqsitn.
Tarakal: yah, kigan n tvawsiwin ann v inn v
taganin ann.
Tanirt: maxx alliv immudda wayyur? mad
km d yiwin s twwargit inu?.
Tarabbut n uçawan :
v inn v taganin
ivbula d targinin
ittyagas ugäiä igllin
tarakal mmi ibaäan
tla adis amqqran
tukr tudrt i imudar
immudda wayyur ifl tillas
yuzzl umzil s tukkëäa.
inaçuën n trabbut d tanirt, ar fttun v
umzgun, tamsult n umzgun tmdudi s twada,
ar sqsan ftun ackn d, ar swingimn.
Tanirt (tbdd tanirt zv twada, bddn dis
inaçuën, tsawl tini: rad dim munv awiv km
s dar innam.
tarakal: tidt ad s tsawlt ?
Tanirt: yah.
tili tvlavalt ngr inaçuën, gn isurarn n
tanirt tavuyyit, nnan :
62
tamucct: hann ur d amarg n yimmis ad tt
invan, is ar tsiggil amaäal yaän d taganin
ma v ar tssrva takat, tbbi isæla nns, ad
tt ur tamnt.
agäiä: ivçan am umucc, afgan ihrc. ad t
ur tamnt.
tarakal : ur igi mayann mk ann lli tnnam.
Tanirt: ufiv afsay n ma ad
Tarakal: mad t igan?
Tanirt: ad am d awiv innam ar vid.
Tarakal: macc vid ur sul gis llint
twargiwin nnm, ur sul vid tudrt.
Tanirt: tlla sul dari yat twargit.
Tarakal : mad tt igan ?
Tanirt: imudar inu.
Tarakal: isurarn nnm, ma v rad ddrn.
Tanirt: rad ddrn v tmãëit inu.
Tarakal : nkk d immi mani v rad nddr?
Tanirt: rad tddrm v twwargit inu.
Tarabbut n uçawan:
Awal 1:
yiä ivzzif
ayyur ifl tillas.
63
abnkal illa v usud
tawargit n tudrt
awal 2:
tanirt tddr v twwargit
tdru awal nttat d tsurart
(ifaw umzgun s tfawt idrusn)
Tanirt (tumç afus i tarakal, tawi tt s
dar tggurt tacmlalt. tëçm taggurt tsawl
tini: vid ad igan taggurt ittawin s dar
yimmim, kcm dis tddut.
tkcm tarakal d tflut ann, tffv tawargit.
tacki d tanirt s dar isurarn nns ar
disn tsawal.
Tanirt: a tamucct inu a y agäiä, ur sul
illi mad æn issiwidn v tmãëit inu.
ar tettsutul tanirt i yisurarn nns illan v
yiggi n tgrtilt v tuççumt n tmãëit. ar
tsmurig:
tikrut inu igan tawravt
ar tssa v tmda n waman
ittrs ugäiä f ivëaä nns.
tarabbut (awd nttat ar tsmurig):
tawargit n tanirt
tsiwrri d ayyur i tillas
tnkr tgn d urarn
alliv iffu uzal n wass
64
tkka tifawt iggutn amzgun,
tawssart (tmmutti tffv tamãëit tfss
trabbut zv uçawan, tsawl tnna:
sawl a tanirt ini av, is am d yiwrri
wayyur? is am d rurnt tillas
tiwargiwin?.
tanirt: iwrri d wayyur, iïïay tillas,
tvama dari twargit igan tinu. ur rad
sar fssav f ma igan aïïan i tzdgi inu.
Tarabbut (duln inaçuën nns s dar ugdud n
umzgun:
fkat abaqqis n yifassn
ajjat azzann imççyann nnun ad darnv
vlin s umzgun.
Tsman d tanirt isurarn nns, tfk tn i
wazzann ann tbäu asn isurarn. duln nn tanirt
d tuwssart d tarakal d inaçuën n
trabbut s dar ugdud knun, fkn as azul,
ar ttsutuln v tmsult n umzgun, ar tn inttl
usntl, ar txssi tfawt imikk s yimikk.
tigira
65
2
66
Advar n umzgun: Yat tgmmi tamççyant, ilan
ddikuë n tgmmi n imçlaä. ur gis yat, kra
ur igin këaät tuwãaäin d yat tgrtilt n
waççmay ittuwsswan v tuççumt n tgmmi. d
yat tqqrabt d uslham (apidus) ttyagaln f
yat tgust ikæmn v uvrab.
Asarag amççyan v llant snat tflwin, yat v
ufasi n umzgun yat tlla v uçlmaä nns, yan
lli illan v ufasi ar d zv gis kccmn
inaçuën s umzgun, wayyaä n uçlmaä ar zv
gis ttffuvn.
v tuççumt n usarag ittuwsswa yan ugrtil
n waççmay f llant këaät tsumtiwin. v
uvrab ittyagal yan ëëaäyu, d yan uqqrab
d tpidust.
akud : azal.
açawan: amarg amaziv imsasan d wudm n
umzgun.
tifawt: tifawt ilan kigan iælan. ar
ttidras d ar ttigat tmsasa d imsarn d
wudmawn n umzgun.
tiwlafin: ar ttmçëant f uvrab s “datacu”,
azmz nna tbdr tmzgunt kra zv tawssna, nv
kra n wudmawn n umzruy d kra n inzan.
udmawn n umzgun:
67
Massin: azzan amççyan n mraw n isgåasn.
ilsa timlsit tamaynut.
asmkkarar n tgmumt: yan urgaz ilsan
asggan, iqqn kigan n tzbgin n uçëf, içul
alln, iqqn i ugayyu nns amlul asggan.
argaz awssar: iga babas n Massin amvar
(daddas amvar). Ilsa lgaluc, ils ajllabi
ibigs t s uvudu.
tarabbut n uçawan: smmus ifran lsan umlil
qqnn læmmit, d smmust tfrxin lsant
timlsit tamazivt qqnnt tiçëça, ar d
kccmn s umzgun tizi nna issnti uçawan.
(trva tifawt v umzgun, issnti uzawan n
unaçuë ommuëi mbaëk )
68
Asddi amzwaru
asanay amzwaru:
iggiwr uwssar v usarag n tgmmi nns,
yasi issgni ar ignnu yan waga, tili v tama
nns yat tmadirt.
awssar ilsa yan ujllabi ibigs t s
uvudu, iqqn i ugayyu nns yat ïïagiya, iqqn
i iäaën lgaluc .
tasdaqqaët v tflut.
awssar: ma isduqqrn?
Massin: Massin a yad a baba amvar.
awssar: ah Massin, kcm a iwi.
ikcm Massin s tgmmi, issaæi zv ufus
nns tacckaët n idlisn nns lli ittawi s
tinml, iftu iggawr v tama n babas amvar.
Massin : mad tskart a baba amvar?
awssar : mk lli tettmnidt a iwi, mmavav d
waga ad ad t gnuv ad bahra ur inqql aman,
ma s ttaåmv ad ssuv isvarn ann n turtit.
Massin : is trxa tiyrza a baba?
awssar: tfulki tga tad v illa ufulki gis
tanyaft iggutn.
69
Massin: wa baba amvar, is ufiv awd nkkin
ad ssnv i tiyrza, ssuv awd nkkin isæla
s waman?
(ifl uwssar issgni, isrs aga sg ufus
nns, ar ismuqqul v wayyaw nns): maxx alliv
trit ad tgt amkraz a iwi?
(Massin ira ad isawl inna aylli illan v
ugayyu nns, ifss yan yimik, inna): acku ur
sul riv ad fttuv s tinml.
awssar: maxx ?
Massin: ur iyi gis ipml yan, ar iyi ttinin
agzzum.
Awssar: ukan trit a Massin, ad akæ
tffvt tinml, tflt tivri?
Massin: yah, a baba amvar, ur sul nniv
ayamar i tinml d mad gis illan, ur iyi
pmln, ar giti äããan, ur ar diti tturarn,
ur igi yan amddakæl inu.
Awssar: igllin ad tgit a Massin inu, maxx
ad ur tinit i uslmad nnk mayann?
Massin: sawlv dis a baba amvar, macc
awd nttan ur iyi ipml, ur jjun siti isawl.
Awssar: ur k ipml yan, ur ar dik isawal
yan, ar gik äããan ay ann af trit ad tflt
tinml tbäut d tvri ?
70
Massin: yah, a baba amvar, ar iyi ttinin
agzzum, ar iyi aqqran s yism ann. aws iyi
a baba amvar, ini i baba ad iyi issufv
sg tinml. rad ak awsv v tiyrza ar dik
swwuriv ku ass, aws iyi a baba amvar,
aws iyi.
Awssar: (Ar isplulluf uwssar azzar n
ugayyu n wayyaw nns): vilad riv urti a
iwi ad mgrv kra n wafar, vzav yan uzun
amaynu, iv d iwrriv nsawl f ma ad.
Massin: rad sik qqlv a baba amvar.
awssar: (yusi uwssar aga nns, ig gis
snat talitcinin, ikk tasga taçlmaät n
umzgun iffv, urta t inn issntl iflu idul d
s Massin inna as: ad ur ttuv, riv ad ak
iniv, ad ur tëçmt taqqrabt ann ittyagaln v
tagust ann, hann iv tt inn tuggit, rad dik
çiv.
Massin: (yugl alln s tqqrabt ittyagaln v
uælib).
Uhu a baba amvar, ur rad s tt inn lkmv,
ur rad as akæ ggrv.
Iffv uwssar.
Ivama Massin ar ikkat tacckaët nyidlisn
nns zun d iv tga tawjja, ar sis itturar
71
imikk iftu s yiggi n tgrtilt iggawr
gis, s mk lli ittgawar babas amvar.
Tkcm d trabbut n uçawan, ar tturarn gn
tazzgunt n upwac f Massin.
Awal 1:
azkka d imalass
d wayyur ad d usgåas
ur as sul ggrv i umpas
awal 2:
azkka ass n tiyrza
d umalu n ddu trga
d umadir v ufus a
d ijjign d issæla
awal 3:
a Massin war adlis
ifl avanib ula mad gis
ifl askkil içi d udlis
yasi amadir s uäëëaã
awal 1:
azkka d imalass
d wayyur ad d usgåas
ur as sul ggrv i umpas.
awal 2:
azkka ad asiv amnus
nkk d baba nlkm awttas
bay, bay a tinml inu
72
ass ad ufiv tilelli inu .
tfss trabbut zv uçawan, yan v äaëat n
yan, yan iäfë yan allig ffavn asays n
umzgun.
74
Massin: surf iyi riv ad ssnv, skrv
aylli riv, skrv awd nkkin mad trit.
Awal: waxxa, ikka tt inn yan umksa, iksa
avaän nns, yan wass v tagant mk lli imyar.
ur jju as icci uccn kra n tkrut tfka as
tagant taflst iggutn. yan wass tra tagant
ad tçë ul n umksa ann is ivus, tazn as d
yat tçʷnkät ibrin tëça sg uäaë, inv tt
fad, tra mad as ittqqnn tiëçi. macc amksa
ann...
Massin : is irwas umksa ann baba amvar?
Awal: iwssarn akæ mmrwasn gratsn, ma s
rad t ssnv nkkin?
Massin: iwa sawl?
Awal: hati tullist ad inu ssnn tt akæ
middn.
Massin: ini iyi tt, ad s tt ssnv.
Awal: waxxa, waxxa, nniv ak macc amksa ad
yumç taçnæät ivrs as yazu tt yawi tt s
tgmmi nns.
Massin (Ibbi as awal): Tigllint tra gis
tilila, macc ig as tagara i tudrt nns.
Awal: ur ad ak sul iniv tullist ad.
Massin (ar t issutur): rad fssav, rad
fssav.. rad gv smmus f yimi inu.
75
Awal: yan wass v zikk ifta umksa lli s
tagant mk lli imyar, iggawr v udvar lli
v ivrs i tzʷnkät, ildi d tagmumt nns ar
ismurig.
Massin: mad as isarn, irwas is d sis
uckan imudar n tagant ar dis ttçin ccn t.
Awal: iwa tssnt ukan tullist, tirit ad ak
tt iniv, asi d taqqrabt ann ittyagaln, ldi
iyi d zv gis.
Massin : waxxa, rad s tt idd asiv.
Awal: ssugu tt id, çë maëëa mad gis
illan. çë is rad iyi nn gis taft, ssufv
yi nn.
Massin: (Yusi d taqqrabt ann ittyagaln v
tgust, issugu tt v wakal v tuççumt n
umzgun, tffv d zv gis tukmist n ifalan d
yat tjnwit tamççyant d kra n idrimn
idrusn, d yat tgmumt).
Awal: ur iyi nn gis tufit? smaqql aåns nns
yak ur iyi nn gis tflt!
Massin: (Ar tt inn ittagåa macc ur issn
mani v illa bab n wawal ad, yall alln nns s
ignwan isawl:
Ssnv yadlli is tntlt v kra n mani vid v
tgmmi ar giti tskkirkist, maxx illa
76
yadlli mad tuma tqqrabt ad? kra igan
unckk n uvrda nv mad fllas imççiyn, ad
içäaën ad ikcm d tqqrabt ad.
Awal: ur gik skkrksv, lliv ukan v uåns n
tqqrabt ann, syafav s yixf inu lliv gis,
siggl siti rad iyi nn taft.
77
Asddi wis sin
Asanay wis këaä
78
Massin: macc mani d tkka tgmumt s
tqqrabt n baba amvar.
Asmkkarar : çë kyyin sqsa t.
Massin: riv gik ad iyi tawst, tfkt iyi
yat tssutrt.
Asmkkarar: uhu, uhu, a y amççyan, ur rad
ak fkv yat, ur dik bbiv awal f yat.
Massin : ssutrv ak yat tvawsa hlli.
Asmkkarar: Ar ittmussu, ar ittsutul i
Massin, ar islulluy ixf ar ittini: Uhu,
uhu, uhu, uhu, uhu,...
Massin: yak ldiv k id zv tqqrabt? rar
iyi afulki inu.
Asmkkarar: (ibdd usmkkarar zv tsutltin
nns)
Irwas is tt bahra tiwit v tvri nnk.
Massin : uhu, ur tt akæ pmlv.
Asmkkarar : ufiv ak tasnnant n tanva nnk.
Massin: manwa d, tasnnant n tanva inu, mad ak
skrv?
Asmkkarar : ini iyi mad iyi ur tskrt.
Ar ittsutul usmkkarar v yiggi n tmsult
n umzgun ar ismussu iäuäan nns: v umzwaru
ur tskrt s wawal n babak amvar, tftut
79
tskrt s wawal n walli ur tssnt, tggrt i
tqqrabt nns, ig ma ann abkkaä imqqurn,
tskrt abkkaä wis sin lliv ur tpmlt
tivri nnk, tirit ad tflt tinml nnk.
Massin: macc ur d nkkin ad iran ssurf
iyi a mass.
ar ifttu usmkkarar iäfaë ï Massin zv
äaëat ar t issutur, ad as issurf f
yibkkaän lli s as inna iskr tn, xf ad as
yaws.
ar t issutur Massin s yat tavarast v
tlla tznnazzayt, ar ittmussu v tuççumt n
umzgun.
surf iyi, g iyi tilila, giv vas azzan
amççyan, baba amvar ipml iyi bahra, riv
ad as mlv ma s çäaëv ad fsiv imukrisn
inu.
asmkkarar (iäë caga v wul nns): waxxa,
waxxa, rad fllak ssidrasv amukris ad.
Massin: tanmmirt nnk, tanmmirt a mass.
asmkkarar (ar iswingim s wawal yaywuln):
tnnit, ur tpmlt tinml, ur trit tivri?
Massin: iyah, iyah a mass ur as nniv
ayamar.
asmkkarar : macc tinml tfulki.
80
Massin: willi gis illan, ur fulkin, ar giti
äããan, ur jjun d nkkin ad gisn içëan
afulki.
asmkkarar: is jjun d kyyin disn idran
tifugliwin nnsn v tinml? is tssnt i wunuvn
n iælan, is tvrit uïïunn d umzruy, is ar
taqqrat bahra nv amya?
Massin: uhu, ur ssinv i yat zv ma ad lli
iv iyi tsqsat.
asmkkarar: waxxa. rad çëv rad ak fkv,
kra isqsitn, ukan trart fllasn? iv fllasn
trurt awsv ak.
Massin: macc ad rxun.
asmkkarar: rad k sqsav f umzruy, iv ur
tssnt tamrarut n kra n usqsi, çë yan
umddakæl mad ak ittawsn, nv ad ak ssnflv
asqsi s wayyaä iv t ur tssnt.
(txsi tfawt f umzgun yan imikk n tizi
tiwrri d)
81
Massin: aynna s tnnit ad illan, macc d
ulggud ad d ur yiwrri baba amvar zv
twwuri nns, ssidras isqsitn ssifsus
tn.
Asmkkarar: (Ildi d usmkkarar kra n
tnfulin, ar tnt yaqqra): Asqsi amzwaru iga
win umzruy azgn n tusdadt tfkt iyi
tamrarut, (idul nn s dar ugdud): ad as ur
tawsm ar tizi ira tilila:
Ma igan tagllidt tamazivt lli imdin i
waoëabn, tmmav disn ad ur kkusun
tamazirt?
Massin: (ar iããfuä tidi zv ignzi nns):
wakæ, wakæ, mad tga tamukrist ad?
asmkkarar : ivama ak imikk v tizi.
Massin (ar ikkëä agayyu nns): tlla ukan v
ugayyu inu, macc ur tt ktiv.
asmkkarar: ha nn iv ur trurt f usqsi
rad k flv.
Massin : tihyya, tihyya ad tt igan.
asmkkarar: yah, nttat ad s tt igan, tvçant.
ad nftu s usqsi wis sin.
Massin: ad ur immru usqsi ann.
asmkkarar (ar ismuqqul v wudm n
Massin): rad nvama v umzruy, man agllid n
82
imazivn isbddn tanbaät n numidya issufv
iëumiyn zv tmazirt n tmazva?
Massin: nrwl i tinml tkcm av d s tgmmi.
maxx a alliv iyi tgit taqqayt s isqsitn
ad.
asmkkarar: ssnv is k ur issusm mayad,
macc ar ukan sul sik ttqqlv ad iyi trart
f usqsi inu.
Massin: ssnv t igat ugllid Massinisa.
asmkkarar: asqsi yaänin f umzruy amaziv,
man agllid anumidi igan amusnaw ifl d kigan
n idlisn ttyranin s tutlayt talatinit d
tutlayt tayunanit?
Massin: wad ssnv t vriv fllas v yat
tullist, iga t ugllid yuba wis sin.
asmkkarar: ayyuz nnk a Massin nttan ayann.
vilad rad nftu s wuïïunn. asqsi amzwaru
gisn iga t, këaä ifäan ut tn f sin mnck
ad akkan?
Massin (ar ismillig alln): waxxa çëiv mad
iyi ittawsn?
asmkkarar: çë yan umddakæl waxxa.
Massin: (idul nn Massin s dar ugdud
amççyan isqsa tn man wad iran ad as yaws
g usqsi ann n wuïïunn.
83
tall yat tfruxt afus nns tsawl d sis tnna
as: säiã ifäan.
Massin (i usmkkarar): tnna iyi tmddakælt
inu säiã ifäan, uïïun ann ad igan tamrarut
inu.
asmkkarar: ayyuz nnun, tamrarut nnun tdus.
vilad asqsi igguran, mnckk n santimitr ad
illan v mitru?
idul nn usmkkarar s ugdud isawl: asqsi
ad iga win kuyan Massin d ugdud amççyan
lli dinv illan v umzgun.
tnkr tvlavalt v umzgun kuyan d mad d
inna...
Massin: timiäi n santimitr ad gis illan.
asmkkarar: yah nttat ayann tanmmirt nnun.
iwa ini iyi is ad ttrarat f isqsitn n
uslmad nnk v tinml?
Massin : uhu.
asmkkarar: maxx?
Massin: ur ssnv i yat.
asmkkarar: maxx alliv ur tssnt i yat, is
ka tvalt mkann, ha k inn trurit ukan f kigan
n isqsitn lli v k sqsav. hati a ann af ur
ar dik isawal yan acku ur ar tsawalt d
yan v tinml, ar ak ttinin agzzum acku valn
84
is ur tssint i yat, ur ssinn is tgit
mkad lli s k ssnv.
Massin: ur d mk ann is iyi ur pmln.
Asmkkarar: uhu, ur d mkann ad iga mayann
tnnit. rad asn aznv tabrat, vrv asn s
dark s vid, iv d uckan hati pmln k iv d
ur uckin hati iga wawal nnk tidt.
(txsi tfawt imikk n tusdatt trv.)
86
nns 50 n usgåas, immt yili dars v uwtay
nns 75 n usgåas.
(ar ttnfalalnt tuwlafin n igldan imazivn s
datacu f umzgun, Mk lli f yaqqra Massin
adlis nns amaynu, issfld i kra n
tsdaqqart d tvlavalt v yimi n tggurt.
ibdd iddu s dar tflut.
Massin : ma isduqqrn?
Awal: imddukkal nnk ayad a Massin lli dik
yaqqran v tinml
Massin iëçm taggurt. kcmn d smmus
imddukkal kraä ipnjar d snat d tfrxin s
umzgun. ibdd Massin v mnid nnsn ar dis
sawaln.
Awal n tfruxt 1: Nnan av rad tflt tinml ur
trit ad sul gis taqqrat, is iga ma ann
tidt?
Awal n ufrux 1: Maxx alliv trit ad tflt
tivri nnk ?
Awal n ufrux 2: Ur ifulki a Massin ad
tflt tivri nnk. azkka nra ad nskr yat
tfugla n iælan v tinml nra k ad dinv tilit
v tfugla ad.
Massin: waw pmlv bahra iælan, wah rad
ditun iliv.
87
Awal tafruxt 2: Mk lli f nslla i invmisn ann
nack d dark ad sik nsawl, nra gik ad ur
tflt tivri nnk, imddukkal nnk ad nga npml k
a y agzzum nnv.
Massin (ar iäããa).
Afrux wis këaä (ildi d yat tacckaët n
ivanibn n iælan zv tacckaët nns n tinml lli
yusi f tvëaä nns ifk tt i Massin): Had
yat tarzzift inu, tga tamatart n tddukkla
nnv v tinml.
Asin d imddukkal tirzzifin fkn tnt i
Massin v ufus nns, kra ifka as tullist
kra ifka as adlis kra avanib.
Massin ar ka iswingim issusm t mayann
Awssar: ikcm d, yaf d imddukkal n
Massin dars, zzuln t imddukkal.
Imddukkal n Massin: A mass nra ad nskr
azkka tafugla n iælan v tinml nucka d ad t
nenna i Massin ad dinv yili.
Awssar: is trit a Massin ad disn tdrut
tafugla ann?
Massin : yah a baba amvar, riv.
(issnta uçawan n warraw amççyan)
Kcmn d smmus ifrxan lsan tajllabit
tamllalt lsn læmmit, d smmus tfrxin lsant
88
timlsit tamazivt, bddn ssntan tizlit
tamazivt d upwac amaziv.
Idul nn Massin s dar ugdud amççyan, ivr
i wid bahra gisn imççiyn isman tn d ifk
asn tirzzifin lli as fkan imddukkal nns.
Issnti akæ ma illan v tmsult n umzgun ar
ismurig ar ittpwac.
tagara
89
90