sanivTo samarTlis principebi

absoluturobis principi – yoveli sanivTo ufleba ganixileba, rogorc nivTze piris batonobis ufleba, romelic
aRiarebulia da daculia yvelas mier; absoluturia

numerus კlausas-s principi – urTierTobis monawileebs SeuZliaT nivTze batonobis mxolod is formebi
gamoiyenon, romlebic dadgenilia kanoniT; SemboWvelia.
midevnebis principi – qonebis faqtobrivi gadacema ar iwvevs sanivTo uflebaTa Sewyvetas, aramed isini ucvleli
SinaarsiT mihyvebian mas .
sajaroobis principi – avaldebulebs urTierTobis monawileebs, rom uZrav nivTTan dakavSirebuli yvela sanivTo
ufleba Seitanon reestrSi;
sisrulisa da utyuarobis principi–reestrisadmi sajaro ndoba, misi sisworis prezumfciaSi.
sanivTo moTxovnaTa prioritetulobis principi – reestrSi registrirebul uZrav qonebaze arsebuli uflebebi,
gansazRvruli rigiT aris ganlagebuli. am uflebaTa Soris pirvel adgilze dgas sakuTrebis ufleba; aseve
anazRaurebis moTxovnis ufleba.
specialurobis (gansazRvrulobis) principi –sanivTo uflebaTa mflobeli, am uflebaTa sagani da Sinaarsi, aseve erT
obieqtze ramdenime uflebis arsebobis SemTxvevaSi am uflebaTa rangi zustad unda iyos gansazRvruli da
mesame pirTaTvis naTlad gasagebi;
sanivTo uflebebi arseboben mxolod calkeul nivTebze. es niSnavs, rom sanivTo garigebebi SeiZleba mxolod
individualurad gansazRvrul nivTebs Seexebodnen, rac gvarobiT gansazRvrul nivTebze sanivTo garigebebis
arsebobas gamoricxavs. magaliTad: biblioTeka, rogorc mTliani ekuTvnis mesakuTres, magram sakuTreba
arsebobs mxolod calkeul wignebze .
kauzalurobis da abstraqciis principi –sanivTo- samarTlebrivi urTierTobebi damoukidebelia valdebulebiT-
samarTlebrivi garigebebis miznebisa da mdgomareobisagan;
sanivTo garigeba
sanivTo garigeba mimarTulia sanivTo uflebis warmoSobis, Secvlisa da Sewyvetisaken sanivTo garigebebi
kanonis normatiuli nebiT ganisazRvreba (valdebulebiTSi saxelS. Tavisuflebis principi moqmedebs). sanivTo
garigeba mimarTulia valdebulebiTi urTierTobis Sesasruleblad. sanivTo garigebebia – moTxovnis daTmoba,
valis gadakisreba

valdebulebiT-samarTlebrivi da sanivTo- samarTlebrivi garigebani

valdebulebiTia garigeba – romelic mimarTulia valdebulebiTi urTierTobebis warmoSobis, Secvlis an
Sewyvetisaken. mag: yidva-gayidva, Cuqeba, gacvla da a.S.
valdebulebiTi garigebebiT -erTi piri sxva piris mimarT gansazRvrul valdebulebebs kisrulobs. samarT. Sedegi
moqmedebis Sesrulebis an arSesrulebis valdebulebaa.
qarTuli samoqalaqo samarTali calke ar gamoyofs da dakavSirebulia axal mesakuTreze sakuTrebis gadasvlis
sakiTxi mag: nivTis gadacema, sakuTrebis datvirTva mesame pirTa sasargeblod romelime SezRuduli sanivTo
uflebiT moTxovnis daTmoba.
valdebulebiTi da gankargviTi garigebebis samarTlebrivi Sedegi gansxvavebulia:
gankargviTi garigeba iwvevs samarTlebrivi mdgomareobis Secvlas da warmoSobs absolutur uflebas
valdebulebiTi garigeba ki warmoSobs valdebulebas mxolod am garigebis monawileTa mimarT, anu relatiur
uflebebs.
valdebulebiTis dros - erT pirs SeuZlia ramdenime valdebulebis kisreba maSinac ki, roca maTi Sesruleba ar
SeuZlia sanivTo garigebis dros – pirs erTi uflebis gadacema mxolod erTxel SeuZlia, vinaidan am uflebis
gankargvis Semdeg igi kargavs gankargvis uflebamosilebas.
sanivTo garigebis dros - erTi nivTi SeiZleba ramdenjerme gaiyidos; amiT gamyidveli yoveli myidvelis winaSe
valdebulia nivTis gadacemisTvis, magram mas SeuZlia es valdebuleba mxolod erTxel Seasrulos. Tuki man
nivTi erTxel ukve gadasca sxvas, maSin misi sakuTreba ukve gadasulia myidvelze da amiT igi kargavs
gankargvis uflebamosilebas.
sanivTo garigebebi kanonis normatiuli nebiT ganisazRvreba –sanivTo garigebis, Sinaarsis gansazRvraSi
ZiriTadad imperatiul danawesebs emorCilebian . valdebulebiT garigebebSi saxelSekrulebo Tavisuflebis
principi moqmedebs –urTierTobis monawileebs SeuZliaT kanonis farglebSi Tavisuflad dadon xelSekrulebebi
da gansazRvron maTi Sinaarsi.
sanivTo garigebaTa Taviseburebani kargad vlindeba SezRudul sanivTo uflebebTan – aRnagobis (uzufruqtis,
servitutis, giravnoba, ipoTeka) ufleba sanivTo garigebis safuZvelze dgindeba, romelic ideba uZravi qonebis
mesakuTresa da meore mxares Soris da es ar warmoadgens valdebulebiT garigebas.
sanivTo garigebis safuZvelzeve xdeba sanivTo uflebaze uaris Tqma – mag: uZravi nivTis sakuTrebaze uari
saWiroebs nebis gamovlenas amis (uaris) Taobaze gancxadebis saxiT da am gancxadebis registracias sajaro
reestrSi.
sanivTo garigebas warmoadgens moTxovnis daTmoba – aq sakmarisia martooden SeTanxmeba Zvelsa da axal
kreditors Soris – anu moxdeba urTierTobis monawileTa Canacvleba da ar icvleba mxareTa urTierT-
valdebulebani.
sanivTo garigeba xSirad mimarTulia valdebulebiTi urTierTobis Sesasruleblad – giravnoba, ipoTekis dros ar
arsebobs damoukidebeli interesi, garda valdebulebis Sesrulebis uzrunvelyofisa.
sanivTo garigebebi gvxvdeba memkvidreobiT samarTalSic – samemkvidreo wilis daTmoba swored sanivTo
garigebas warmoadgens.
qarTuli ar emTxveva germanul samarTalSi arsebul sanivTo garigebas . qarTulma kanonmdeblobam uari Tqva
abstraqciis principze, romelic dualistur sawyisebzea agebuli. am principis mixedviT, nasyidobisas
ideba valdebulebiT-samarTlebrivi da sanivTo-samarTlebrivi garigebiT. saqarTveloSi ki mxolod valdebulebiT-
samarTlebriviT.
abstraqciis principi
sanivTo da valdebulebiTis gamijvna yvelaze naTlad abtraqcipSi Cans .
“sakuTrebis gadasvlis” cneba sam kiTxvaze pasuxis gacemas gulisxmobs:
1. gamyidvelsa da myidvels Soris urTierTobaSi unda ganisazRros, (a) rodemdea gamyidveli uflebamosili,
miiRos sargebeli qonebidan, (b) rodidan gadadis myidvelze nivTis SemTxveviT daRupvis riski.
2. im faqtis dadgena, romelTanac aris dakavSirebuli nivTis gankargvis uflebamosilebis gadasvla
gamyidvelidan myidvelze da romlis Semdeg gamyidveli valdebulia ar dauSvas sakuTrebis gadacema
mesame pirze.
3. dasadgenia, Tu ra mimarTeba unda arsebobdes gamyidvelis kreditorsa da SemZens Soris, e.i. ra moculobiT
unda gadavides gamyidvelis qonebis pasuxismgebloba kreditoris winaSe myidvelis qonebaze.
saqonlis moZraoba gamyidvelidan myidvelze sabolood maSin aris dasrulebuli, roca saxezea rogorc pirveli,
aseve meore faqti .
sakiTxi, Tu romeli winapirobebis arsebobisas gadadis gayiduli nivTis sakuTreba myidvelze, sxvadasxva
qveynebSi gansxvavebulad wydeba.
romanul qveynebSi sakuTreba gadadis yidva-gayidvis xelSekrulebis dadebis momentSi. sxva qveynebi
damatebiT moTxoven, rom gayiduli nivTi fizikurad gadavides mesakuTreze .
germaniis mixedviT, qonebis gadacemisTvis damatebiT saWiroa “mxareTa gansakuTrebuli saxelSekrulebo
Tanxmoba”, rom gayidul nivTze sakuTreba amieridan gadadis sxvaze. amgvar Tanxmobas germanul
samarTalSi “sanivTo xelSekrulebas” uwodeben. - sakuTrebis gadasvlis am meTods “abstraqciis principi”
ewodeba, xolo xelSekrulebas “abstraqtuli xelSekruleba”.
abstraqtuli sanivTo xelSekruleba damoukidebelia vald. xelSekrulebis namdvilobisagan –igi nivTis fizikurad
gadacemasTan erTad sakuTrebis gadasvlas iwvevs maSinac , roca namdvili yidva-gayidvis xelSekruleba ZalaSi
ar Sesula anda mogvianebiT dakarga Zala.
aseT SemTxvevaSi myidvels ara aqvs nivTis SenarCunebis ufleba, e.i. man sakuTreba SeiZina samarTlebrivi
safuZvlebis gareSe da usafuZvlo gamdidrebis normebis Sesabamisad, ukanve unda daubrunos igi gamyidvels,
e.i. vindikaciis safuZvels Seadgens vald- samarTlebrivi moTxovna.
erTmaneTisagan gansxvavdeba “ZiriTadi garigeba” anu “kauzaluri garigeba” da “aRsrulebis garigeba”
(sakuTrebis gadacema).
ZiriTadi garigebis baTilobis miuxedavad, SeiZleba abstraqtuli aRsrulebis garigeba namdvili iyos da
Sesabamisad, myidvelma sakuTreba SeiZinos. SeZenili sakuTreba ZiriTadi xelSekrulebis baTilobis Semdeg
avtomaturad ar ubrundeba Zvel mesakuTres.
abstraqciamde iyo Sexeduleba, rom nivTis gadacemisTvis saWiroa ori ram:
1. titulusi- namdvili samarTlebrivi urTierToba, mag. yidva-gayidvis xel-ba
2. modusi - niSnavda nivTis fizikur gadacemas.
misTvis ucxo iyo sanivTo xel-ba. Tu ar arsebobda namdvili titulus maSin, nivTis gadacemis miuxedavad,
SemZeni mesakuTre ver gaxdeboda.
nivTis gadacema, romelic yidva-gayidvis xel-bas mosdevs, aris faqtobrivi aRsrulebis faqti da moicavs specialur
sakuTrebis gadasvlis sanivTo xel-bas.
roca sagani erTi mxaridan yidva-gayidvis xelSekrulebis aRsasruleblad gadadis, xolo meore mxaris mier
miiReba rogorc saCuqari, mxareTa es cdomileba ar Seexeba maT mier dadebul sanivTo xel-bas da amitom, ar
gamoricxavs sakuTrebis gadacemas. cdomilebis safuZvelze SeZenili sakuTreba iTvleba SemZenis sakuTrebad.
gamsxvisebels, romelmac Secdomis safuZvelze dakarga nivTi, SeuZlia mesakuTrisaga misi ukan moTxovna
sxva safuZvliT.
am principiT nasyidobisas 3 faqtsi gadioda:
1. daido da Sesrulda vald-samarTlebrivi xel-ba –nasyidobis xelSekruleba;
2. amis garda dadebulia sanivTo xelSek, riTac nivTi myidvelis unda gadaeces fizikurad;
3. am ori garigebis garda, ganxorcielda samarTlebrivi qmedeba - nivTis gadacema
ZiriTadi xel-bis baTilad aRiarebis SemTxvevaSi,sanivTo xel-bis ZaliT mesakuTred mainc axali SemZeni rCeba
ანუ საკუთრება გადასულია სამართლებრივი საფუძვლის გარეშე.

xolo yofili mesakuTre moiTxovs nivTis dabrunebas ara vindikaciis sanivTo uflebis safuZvelze, aramed
კონდიქცირებით usafuZvlo gamdidrebiს ნორმებზე დაყრდნობით, valdebulebiT-samarTlebrivi moTxovnis
safuZvelze.
saqarTvelos samoqalaqo kodeqsis mixedviT:
ნასყიდობის ხელშეკრულებით გამყიდველი მოვალეა გადასცეს მყიდველს საკუთრების უფლება ქონებაზე , მასთან
დაკავშირებული საბუთები და მიაწოდოს საქონელი. აქ მოქმედებს კაუზალური სისტემა, ანუ საკუთრების უფლების
გადასვლა შესაძლებელია ვალდ-სამართლებრივი შეთანხმების საფუძველზე, რომელიც მჭიდრო კავშირშია
რეალურ შესრულებასთან. მოძრავ ნივთზე საკუთრების გადასაცემად, აუცილებელია, რომ მესაკუთრემ ნამდვილი
უფლების საფუძველზე გადასცეს შემძენს ნივთი. ნამდვილი უფლება ნიშნავს რომ ვალდ სამართლებრივი
გარიგება არ არის ბათილი და ნამდვილია.
abstraqciis principi, (valdebulebiT garigebebis da sanivTo garigebebis erTmaneTisgan gayofis principi) dRes
aRiarebulia rogorc mecnierebaSi, ise praqtikaSic.
abstraqciis principis garda arsebobs sakuTrebis gadacemis ori forma:
sakuTreba SeiZleba gadavides –“wminda xelSekrulebis principiT” – erTianobis principiT anu mxolod val-
samarTlebrivi xel-bis safuZvelze da realur aRsrulebasTan mWidro kavSirSi
“wminda xel-bis” erT-erTi Sedegia is, rom nivTis SemTxveviTi daRupvis riski warmoiSoba ara nivTis
gadacemis momentidan, aramed xel-bis dadebis momentidan.
SemTxveviTi daRupvis risks principulad atarebs mesakuTre. mesakuTre ki yidva-gayidvis xel-bis dadebis
momentidan aris axali myidveli.
myidvelma am “wminda xel-bis” ZaliT unda gadaixados nivTis Rirebuleba maSinac, ki roca igi mas realurad ar
miuRia.
Tu xel-ba baTilia anda gamyidveli moiTxovs fasis gadauxdelobis gamo am xel-bis moSlas, sakuTreba rCeba
gamyidvelTan anda ubrundeba mas, Tu is ukve gadacemulia axal myidvelze.
saqarTvelos samoqalaqo kodeqsis mixedviT: ნივთის შემთხვევით დაღუპვის რისკის გადასვლა გაყიდული ნივთის
გადაცემასთან ერთად მყიდველზე გადადის , თუ მხარეები სხვა რამეზე არ შეთანხმებულან.

daskvnis saxiT:
“abstraqciis principis” warmoSobis erT-erTi mizezi iyo sakuTrebiT urTierTobaTa garantirebulobisa da
usafrTxoebis uzrunvelyofa, rogorc myidvelis, aseve gamyidvelis dacva moulodneli da SemTxveviTi
faqtebisagan. magram erTiani aqtis amgvari orsafexurovani dayofa (vald-samarT da sanivTo-samarTlad) ucxo
iyo normaluri adamianuri fsiqikisaTvis.
“wminda xelSekrulebis principi” (erTianobis principi) gamyidels xelsayrel pirobebs uqmnis imiT, rom nivTis
SemTxveviT daRupvis riski uSualod xel-bis dadebis momentidan gadadis myidvelze, miuxedavad imisa,
gadavida Tu ara nivTi masze.
Traadicio-ს კაუზალური სისტემა, moqmedebs saqarTveloSi.
“wminda xelSekrulebis principiT”, myidvels ar SeuZlia nivTis gamoyeneba, vidre ar moipovebs mflobelobas
(anu sanam ar gadaecema).is aseve nakleb yuradRebas aqcevs –sakuTrebis garegnul niSans, rac gulisxmobs
mflobelobis Secvlis samarTlebriv Sedegebs.
“abstaraqciis principis ” nakli - gamyidvels ara aqvs saTanado sanivTo dacva rodesac xel-ba baTilad miiCneva,
anu myidveli mainc mesakuTred miiCneva. am dros gamyidveli mimarTavs vald -samarTlebriv saSualebebs
nivTis dasabruneblad, usafuZvlo gamdidrebis normebis Sesabamisad.
abstraqciis principiT uZravi qonebis nasyidobis xelSekruleba efuZneba or garigebas:
1. garigeba (vald garigeba) - gulisxmobs SemZenisaTvis uflebis warmoSobamde valdebulebiTi Sinaarsis
moqmedebebis ganxorcielebas – nivTis gadacemasa da nasyidobis fasis gadaxdas,

2. garigeba (sanivTo garigeba) – gulisxmobs pirveli garigebis Sesrulebis Semdeg, garigebis obieqtze
sakuTrebis uflebis warmoSobas anu SeTanxmebas nivTis gadacemaze.