Sie sind auf Seite 1von 163

"r'DyeD

ed'gef;
y#dnmOf
yxrykpmtajz
'kwd, wwd, ykpmtajz
pwkw ykpmtajz
yOrykpm tajz
q|rykpm tajz
owr ykpmtajz
t|rykpmtajz
e0r ykpmtajz
'orykpm tajz

{um'or ykpmtajz
'Gg'or ykpmtajz
aw&orykpm tajz
Mo0g'uxm
"r'DyeD rmwdumNyD;\/
-------- --------

ZtpodYk
ed'geuxm
avmuBuD;wGif ololigigwkdY ,ckawGUjrif aeMu&aom
aumif;aumif;qk;d qk;d trsK;d rsK;d aom jzpf&yf rSeo
f rQonf taMumif;
ESit
hf usK;d ESprf sK;d qufpyfaeMuonfcsn;f om jzpfayonf? taMumif;
uif;aom tusK;d w&m;[l wpfpw
Hk pfcrk Qr&Sad cs? ,ckjzpfay:cJah om
"r'DyeD[laom usrf;rGefusrf;aumif; wpfapmifonfvnf; jzpf
ay:&eftaMumif;uif; jzpfay:vmcJhjcif; r[kwfay/
jzpfay:&jcif; taMumif;&if;

wpf&Ha&mtcgu [Hom0wDe,f wmaumwkduf olBuD;


ODbkd;tkd tp&Sdaom uvsmPEG,f0if olawmfpif 'g,um -7a,mufESifhwuG &yf&GmwGif;&Sd vl'g,umtaygif;wkdY\ pdwfwGif;
ESv;Hk wGi;f 0,f ajz&Si;f r& pdw'f [
dG jzpfaeaom tcsu-f 13-csuw
f u
Ydk dk
pdwf'Gd[ajz&Sif; oHo,uif;uGm odvkdaom qErsm;pGm &SdaeMu
ayonf/
okjYd zpf a&Tusio
f moemykid f jzpfawmfral om r[m 0do'k g &mr
q&mawmfb&k m;Bu;D xH tbd,mpu avQmufvmT quf uyfonfu
tpjyK taMumif;&if; cHvmcJhjcif;jzpfayonf/
tbd , mpu yk p m wpf q ,f h o k H ; ck
tbd,mpu jyKonfh ykpmwpfq,fhokH;ckum;1/ ,cktcg bk&m;jrwfpGm\ omoemawmfBuD; vZD
tvZD 'kv
D [l yk*Kd vo
f ;kH rsKd ; uGjJ ym; vsuf &Sad e&m
if;wdkY\toD;oD;aom t*Fg vuPmwdkYudk ygVd
t|uxm #Dumusrf;wdkYESifhwuG odvdkygonf/

ZtpodYk
2/

3/

4/

5/

6/

tvZD 'kDv yk*dKvfrSefaomaMumifh rqnf;uyf


rud;k uG,af omolwrYkd mS ]]tao0emp AmvmeH}} r*Fvm
jzpfrjzpfrsm;udk tusdK;tjypf 0wKoufaoESifhwuG
odvykd gonf/
tvZD 'kDv yk*dKvfrSef; odvsufESifh qnf;uyf
udk;uG,faomolwdkYrSm ]]y@dwmeO ao0em}} r*Fvm
jzpfrjzpf ]]oAad &0 orm-aox}} paom a'oemawmf
ESifh nDrnDrsm;udk tusdK;tjypf 0wKoufaoESifhwuG
odvykd gonf/
tvZD 'kDv yk*dKvfrSef;odvsufESifh qGrf;paom
'ge0wKwdkYjzifh ylaZmfoum&jyKaom olwdkYrSm ]]ylZmp
ylZae,smeH}} r*Fvmjzpf rjzpfrsm;udk tusdK;tjypf
0wKoufaoESifhwuG odvdkygonf/
tvZD 'kDv yk*dKvfrSef;odvsufESifh tdk taojyK
&Scd ;kd jcif;? c&D;OD;BuKd qjkd cif;? vuftyk f csjD cif;? tdt
k ao
jyKjcif;wdu
Yk jkd yKaom olwrYkd mS ]]*g&a0gp}} r*Fvmjzpfrjzpf
]]bduK pH oDvorE?H ora'0 ormpa&}} [k aumov
oH,w
k w
f iG f a[mawmfro
l nfEiS n
hf rD nD if;yk*Kd vw
f Ykd
onf ygPdygw o&P*Hk xdkuf rxdkufrsm;udk tusdK;
tjypf 0wKoufaoESifhwuG odvdkyg onf/
tvZD 'kDv yk*dKvfrSef;odaomaMumifh xdk tvZD
'kDvyk*KdvfwdkYtm; yk*vm"d|mef "rm"d|mefwGif
wpf&yf&yfjzifh tjypfpum; xdyg;ajym qdkaomolwdkY

ZtpodYk
7/

8/

9/

10/

11/

12/

tay: 'Pfq,fyg; xdu


k f rxdu
k f tjypfvw
G f rvGwf
rsm;udk odvdkygonf/
tvZD yk*dKvfonf oHo&mab;udk aMumuf "r
oHa0*&ojzifh vZD olawmfaumif; tjzpfoYkd a&mufvkd
aomtcg rnfuJhodkYaom trlt&mjzifh vZDolawmf
aumif; jzpfEdkifrnfhtaMumif;udk odvdkygonf/
*[|jzpfol vlw\
Ykd 0denf;usr;f *efrsm;udk oifMum;jcif;
onf ]]0dea,mp okodudawm}} a[mawmfrlaom
a'oemawmfESifhnDrnDrsm;udk tusdK;tjypf 0wKouf
aoESifhwuG odvdkyg onf/
yAZw
d jzpfaom &[ef;awmfwo
Ykd nf vljzpfol 'g,um
wdt
Yk m; 0denf;w&m;udk a[mMum;tyfonf rtyfonf
rsm;udkvnf; tusdK;tjypf 0wKoufaoESifhwuG
odvykd gonf/
pwkyg&d ok'doDv av;yg;wdkY\ toD;toD; vuP
&o ypKy|mef y'|mefwdkYESifhwuG t*FgvuPmwdkYudk
odv
d ykd gonf/
if;pwkyg&do'k d oDvav;yg;wdw
Yk iG f ygwdarmu oH0&
oDvudk usL;vGefaomol\tjypf apmifha&Smufaom
ol\tusdK; usefoDvoHk;yg;wdkYrSmvnf; if;twdkif;
tusdK;tjypfudk 0wKoufaoESifhwuG odvdkygonf/
oHCu
d 'gersKd ;wd\
Yk okyt
f "dyg ,fukd vSLenf; vSLyHEk iS hf
wuG odvdkygonf/

ZtpodYk
13/

"r'DyeD

if; oHCdu'ge wpfyg;wpfyg;udk vSL'gef;&jcif;ESifh


tvSLcHy*k Kd vw
f umwd\
Yk txGwt
f xdyf jzpfawmfral om
oAb
k &k m;&Siw
f pfyg;wnf;udk yk*v
u
d vSL'gef;&jcif;
onf rnfolYtvSLu omvGef tusdK;BuD;rnfudk
odvykd gonf/
-wkdYyifjzpfayonf/
ajz&efvGJtyf wpfq,fhokH;&yf jyem

r[m0dok'g&mr q&mwmfbk&m;BuD;onf rdrdxHarSmuf


a&muf&Sdvmaom ykpmq,fhokH;&yfukd tjyeftvSefMunfhI okH;oyf
awmfrlNyD;vQif wpfq,fhokH;&yfaom jyemwkdYonfum;
ajzqkd&ef cJuyfaom jyemrsm;jzpfayonf? omreftpm; yk*Kdvf
rsm;ESihf oifah vsmo
f nfum; r[kw?f 0&Zdev
f ufeuf rk;d BuKd ;pufuo
hJ Ydk
xufjrwfaom PftjrifowdESifh jynfhpkHaom yk*KdvfwkdYESifhom
oifhavsmfaom jyemjzpfayonf [ktBuHawmfjzpfum1/ v,fwDq&mawmf
2/ refvnfq&mawmf
3/ rkH&GmNrKdUe,f ausmuftkdifq&mawmf
4/ yef;waemfNrdKU rkwfuRef;q&mawmf
wkdYxH arwm&yfwkdufwGef;vTmESifhwuG ay;ykdYajzqkdap
cJhayonf/
"r'DyeD usrf;ESpfqD

r[m0dok'g&mr q&mawmfBuD;\ apwemarwmjzifh


ay;ykdYaom pmvTmukd &&Sdawmfrlaom aus;Zl;awmf&Sif v,fwD

ZtpodYk

"r'DyeD

q&mawmfbk&m;BuD;onf cufcJeufeJvSpGm jyemukd tm*r


,kwd obm0,kwd[laom ,kwdESpfyg;wkdYjzifh xif&Sm;jrifom
jrefrmbmompum; toGm;tvm nufanmpGmjzifh a&;om;ajzqkd
ay;ykdYawmfrlcJhayonf? okdYa&;om;ajzMum;cJhonfh tajzvTm
onfyif "r ' D y eDtrnfjzifh ,aeYwkdifausmfMum; xif&Sm;vsuf
&Sdayonf/
0ZDlyr Asmu&P

aus;Zl;awmf&Sif refvnfq&mawmfbk&m;BuD;uvnf; y&d


,wf y#dywf ESp&f yfuv
Hk Hk pG,pf w
Hk wfod u0dajymifajrmuf ygarmuf
wpfql jzpfawmfro
l nft
h m;avsmpf mG ygVd t|uxm #Dum tEk r"k
a,mZem usrf;aygif;rsm;pGmrS obm0 tESpfcsKyfwkdYukd npfxkwf
,liifum ajzMum;ay;ykdYawmfrlcJhayonf? okdYa&;om;ajzMum;
onfh tajzvTmonfyif 0ZDlyr Asmu&P usr;f [k xif&mS ;ausmf
Mum;cJhayonf/
ausmuftkdifq&mawmf rkwfuRef;q&mawmfwkdYuvnf;
P0ZD&c* t&Sifaumif; t&SifjrwfawG jzpfay&um; tajzvTm
a&;om;ay;yku
Yd m usr;f wpfapmif wpfzUJG pD xGucf MhJ urnfrmS rvG{J uef
trSefyifjzpfayvdrfhrnf? ,if;usrf;wkdY\ trnfukd ae&m
xnfo
h iG ;f azmfjyrI jyKoifah omfvnf; ,if;usr;f pkwu
Ydk dk rawGUrjrifchJ
&aomaMumifhom xnfhoGif;azmfjyrI rjyKEdkifcJhjcif; jzpfayonf/
ig;Budrfajrmufvm usrf;pm

"r'yD eDtrnf&adS om usr;f pmrGeo


f nfum;-jrefrmwkid ;f
om; Ak'bmom0if olawmfpifrsm;\ todtjrifESifh tH0if*Gifus

ZtpodYk
om; Ak'bmom0if olawmfpifrsm;\ todtjrifESifh tH0if*Gifus
jzpfum rsm;pGmESpf axmif;tm;& &SdMuayonf? xkdYaMumifhvnf;1/ [Hom0wDyHkESdyfwkduf? yxrtBudrf? 'kwd,ppf rjzpfrSD?
2? jrefrmhtvif;owif;pm ykEH ydS w
f u
dk ?f 'kw,
d tBurd ?f ppfNy;D p?
3/ [Hom0wD pmtkyfwkduf? wwd,tBudrf? 1953-ck?
4/ pmayavmu pmtkyfwkduf? pwkwtBudrf? 1980-ck?
okdYav;Budrfwkdifwkdif ykHESdyfjzefYcsdcJhaomfvnf; vkHavmuf
onfr&SdyJ jzpfaecJhayonf? okdYjzpf5/

v,fwDa&mifjcnfuGefysLwmpmay r[mv,fwDwkduf?
rk&H mG NrKd UrS v,fwt
D &Siaf uvmo (t* r[my@dw) e0r
y"meem,u q&mawmfESifh OD;Akdvfarmif (omoe"Z
od&Dy0&"rmp&d,)wkdYu okwfoif jyifqifvsuf t&Sif
eEad oe paom uGeyf sLwmpmaytzGUJ wku
Yd Bu;D rSL;aqmif
&Guu
f m- rdcif{&m0wDpmtkyw
f u
dk rf S yrtBurd f xkwaf 0
jzefYcsdtyfayownf;/
-------------pwk w t Bud r f d k u f r S
"raCmou OD;armifarmif-\
pmzwfy&dowfrsm;odkY wdkufwGef;csuf

aetkPrf wufrD qGr;f cHjcif;? qGr;f avmif;vSLjcif; udpE iS hf


pyfvsO;f &efuek Nf rKd USd 0gwGi;f umv oHCmh'ge tkPq
f rG ;f avmif;
toif;rsm;odkY vGefcJhonfhESpf 1340-jynfh 0gqdkOD;umv owday;

ZtpodYk
EdI;aqmfpmrsm;udk "r'getjzpf ay;ydkYjzefYa0cJhygonf? &efukefNrdKU
&yfuu
G t
f oD;oD;rS tkPq
f rG ;f avmif;toif;rsm;\ tawGUtBuKH
t& qGr;f cH yk*K v
d t
f csKd U\ tjyKtrlwrYkd mS jrwfpmG bk&m;\ ynwfcsuf
0denf; Oya'awmfudk aoGzD&ma&mufaMumif; owday; EdI;aqmf
pmwGiaf zmfjycJ&h m rkH mG NrKd U OD;nDnD (bD-at) rS wqifh r[m v,fwD
wdkuf *E0gpuausmif; em,uq&mawmf v,fwD OD;auvmo
(omoe"Z"rmp&d,? 0de,ygVdyg&*l) xHrS 24-2-79 aeYpGJjzifh
pmwpfapmif a&mufSdvmygonf/ q&mawmf\pmwGif...
'umBu;D /
/ omoemh0efxrf; &[ef;awmfrsm;ESifh
omoemawmfBuD;twGuf tzufzufrSae ulnDtm;ay; aeMu
aom vl'g,umwdkYonf (udkif;vnf;uRef;rSD? uRef;vnf;udkif;rSD)
qdak ompum;uJo
h Ykd q&mESi'hf um? 'umESihf q&mwdo
Yk nf tcsi;f csi;f
tnrnypn;f wyf jyKvyk af qmif&u
G Mf urSomvQif omoemawmf
BuD;onf ajrmfvifhxm;Muonfhtwdkif; wdk;yGm;pnfyifvsuf ig;
axmifMum&Snf wnfwHhEdkifayvdrfhrnf/
tu,f 0goembm*D qufwikd ;f rD [laom pum;yHu
k o
hJ Ykd
0goemtavsmuf tqifrajyaom oHCmawmf tenf;i,f ay:
aygufvmcJhvQifvnf; tjypfrIyJ ukodkvfrIudkom tmHkjyK
oD[dkVfuRef; o'gwdrif;BuD;\xHk;udk ESvHk;rl jyKvkyfaqmif
&GuMf uyg&ef arwm&yfcyH g\? odrYk o
S m q&mESi'hf um ajyvnfpmG jzifh
omoemawmf wdk;yGm;pnfyifaMumif; aumif;pGm tm;xkwfEdkifMu
rnfjzpfaMumif; tMuHay;tyfygownf;/
rS w f c suf / /oD[Vkd u
f Re;f o'gwdrif;Bu;D \ taMumif;

ZtpodYk
t&mudk aus;Zl;&Sifv,fwDq&mawmfbk&m;
BuD;\ ]]"r'DyeD}} pmrsufESm 52-wGifMunfhyg
[l azmfjyyg&Sd\/
pma&;olxw
H iG f v,fw'D yD eDusr;f aygif; 40-cef&Y \
dS / odaYk omf
rnf a om "r ' D y eD u srf ; pmtk y f u m; ryg&S d a cs? od k Y t wG u f
q&mawmf v,fwDOD;auvmo &nfnTef;aom "r'DyeDusrf;pm
tkyfudk vuf0,fxm;&SdEdkif&ef &SmyHkawmf zGifh&\? &efukef rEav;&Sd
yd#uwfpmtkyfqdkifrsm;? yd#uwf yHkEdSyfwdkufrsm;odkY tawmfESHYESHY
a&mufcJh\? ar;jref;cJh\? pHkprf;cJh\? r&yg? jyifyyHkESdyfol? xkwfa0ol
trsm;tjym;omru urmat; Ak'omoem tzGJUBuD;uyifvQif
v,fwDq&mawmfbk&m;BuD;\ usrf;pmtkyfrsm;udk wcrf;wem;
tawmfyifjynfhpHkatmif yHkESdyfxkwfa0vsuf &SdMuaomfvnf;
"r'DyeDpmtkyfrSmrl 0 uGuf usefaeayonf/
uHtm;avsmfpGm a[mif;EGrf; npfayaeaom ]]"r'DyeD ESifh
ykaPm0g'ur|mef;}} trnf&Sdaom pmtkyfwpftkyfudk yHkESdyfwdkuf
wpfwdkufrS acwiSm;&rf; zwfIcGifh&cJh\? "r'DyeD wGif oD[dkVfuRef;
o'gwdrif;BuD;taMumif;udkomru vZD tvZD 'kDv
taMumif;t&mwdkYudk awGUjrifzwfI&onfjzpf&m omoemawmf
Munfakd v;pm;pdwf &So
d w
l ikd ;f twGuf wu,ft
h zd;k wef usr;f pmtkyf
wpftyk o
f nf tb,faMumifah rS;rSed f aysmufu,
G
f ae&ygoenf;[k
pma&;ol taejzifh awG;rd\/
]]omoemawmfudk vZDyk*dKvfrsm; apmifha&SmufvwhH=
tem*aw omoeH vZD &udwd}} [laom a&S;rax&fjrwfBuD;

ZtpodYk
rsm;\ a<u;aMumfoHpmwrf;udk &efukefNrdKU urmat; vdkPf*lawmf
BuD;twGif; xdyfbufeH&HBuD;\ vuf,mbuf tay:axmifhwGif
xif&Sm;pGm a&;xm;onfudk pma&;ol owdjyKrdygonf/
vZDayov odumumr yk*dKvfjrwfrsm;u omoemawmf
udk apmifah &Smufxed ;f odr;f awmfrMl u\-[k qdv
k Qif tvZD 'kv
D rsm;
u omoemawmfukd zsuq
f ;D Muonf[k rSw,
f Ml u&ygrnf? odjYk zpf&m
uRefawmfwdkYonf vZD tvZDESifh 'kDv[laom a0g[m&rsm;\
t"dyg,fESifh t*Fg&yfrsm;udk useaocsmpGm od&Sdxm;zdkYvdkygonf?
rodem;rvnfojzifh tvZD 'kDvudk vZDyk*dKvf? oDv0Eyk*dKvf
tjzpfjzifh udk;uG,fqnf;uyfrdygu ,ckypub0rSma&m aemif
oHo&mtwGuyf g tusK;d rJjh zpf&Ny;D vQif omoemawmf twGuv
f nf;
npfEGrf;ysufpD;&m a&mufygonf? vZDyk*dKvfudk tvZDyk*dKvf[k
xifrSwf ,lpGJrdyguvnf; rdrdwdkYtzdkY tjypfjzpfwwfygonf/
od k Y t wG u f aus;Zl ; &S i f v,f w D q &mawmf b k & m;BuD ; \
"r'DyeDusrf;udk rdrdwdkYudk,fwdkifvnf; zwfIavhvmMuyg? ol
wpfyg;udkvnf; wdkufwGef;aqmfMojcif; jyKawmfrlMuyg[k av;pm;
pGmjzifh arwm&yf EId;aqmftyfygonf/
omoemawmfBuD; pifMu,foefY&Sif;a&;ESifh
pnfyifjyefYyGm;a&;ukd a&SUIESvkH;oGif;vsuf
"r a Cmou OD ; armif a rmif
32--r[mokcvrf;? usDawmf&yf
ykZeG af wmifpmwku
d ?f &efuek jf rKdU/
1341-ckEpS ?f awmfovif;vjynfah eY/ (5? 9? 79)

ZtpodYk

"r'DyeD

"r ' D y eD
earm w b*0awm t&[awm
ormorK'
/
y#d n mOf
ou&mZf 1263-ck yxr 0gqdkvqkwf 10-&ufaeYwGif
tkwfuef&Gm1/ waumwdkufolBuD; armifbdk;tdk
2/ wefaqmif;wum armifa&Tvm
3/ bk&m;wum OD;abmf
4/ ausmif;wum q&mZkdif
5/ ausmif;wum armifxGwf
6/ jymom'fwum armifa&Ta&;
7/ &[ef;wum armifi,f
ESifh if;&Gm'g,umtaygif;wkdY awmif;yef avQmufxm;csuf
ykpm 13-&yfudk tpOftwkid ;f odomxifvif;kH tusO;f rQ ajzqkad ytH/h

yxrykpmtajz
,cktcg bk&m;jrwfpmG \ omoemawmfBu;D vZD tvZD
'kDv[l yk*dKvfoHk;rsdK; uGJjym;vsuf&Sdae&m if;wdkY\ toD;
oD;aom t*FgvuPmwdu
Yk kd ygVdt|uxm #Dumusr;f *efwEYkd iS w
hf uG
odvdkygonf-[laom yxrykpm tajzum;-1/ vZDyk*dKvf

ZtpodYk

"r'DyeD

2/ tvZDyk*dKvf
3/ 'kDvyk*dKvf
oHk;rsdK;&SdonfwGif vZDyk*dKvf\ t*FgvuPmudk odkY
a[mawmfrl\/
vZ D v u P modp tmyw emyZwd? tmyw e y&d*l[wd/
t*wd*re e *pwd? {'daom 0kpwd vZD yk*avm/
y&d0gygVdawmf

odp=ynwfawmfudkodaompdwfESifhwuG apYaqmf?
tmyw=tmywfoifhrIudk? emyZwd=rvGefusL;? tmyw=ykxkZef
*wdjzifh pGe;f Niad omtmywfu?kd e y&d*[
l wd=rzH;k vTr;f ? t*wd*re=
t*wdw&m;av;yg;odkYvnf;? e *pwd=rvdkufpm;? {'daom=
odkYoabm&Sdaom yk*dKvfudk? vZDyk*avm=vZDyk*dKvf[l?
0kpw
=d qdt
k yf\/
1/ trIudkjyKvQif {ueftmywfoifh\ [k odvQif
xdktrIudk rjyKjcif;onfvnf; vuPm wpfyg;
2/ rodaomfvnf;aumif;? odvsufESifhpdwfudk rcsKyf
wnf;Edkifaomfvnf;aumif;? jyKrd rdrd tmywf&Sd
aerSef; odcJhvQif xdktmywfudk vQdKU0SufzHk;vTrf;
aeYu;l atmif rxm;jcif;onfvnf; vuPmwpfyg;/

ZtpodYk

"r'DyeD

3/ ypn;f b@mudk a0zef&mXme ponf t*wdav;yg;


odkY rvdkufrpm; w&m;ojzifh jyKjcif;onfvnf;
vuPmwpfyg;?
oH k ; yg;aom vu P mES i f h j ynf h p H k a om&[ef ; ud k vZ D
&[ef;[l qdktyf\/
ygXfavQmuft"dyg,f/

vZv
D uPmNy;D \/
-----------tvZDyk*dKvf\ t*FgvuPmudk odkYa[mawmfrl\/
tvZ D v u P m-odp tmyw tmyZwd? tmyw y&d*l[wd/
t*wd*re *pwd? {'daom 0kpwd tvZD yk*avm/
y&d0gygVdawmf

odp=ynwfawmfudkodaompdwfESifhwuG aphaqmf?
tmyw = tmywf o if h r I u d k ? tmyZ w d = vG e f u sL;\? tmyw =
ykxZk Of*wdjzifh pGe;f Niad omtmywfu?kd y&d*[
l wd=vQKd U0Suf zH;k vTr;f \?
t*wd*re=t*wdw&m;av;yg;odkYvnf;? *pwd=vdkufpm;\?
{'daom=odkYoabm&Sdaomyk*dKvfudk? tvZDyk*avm=tvZD
yk*dKvf[l? 0kpwd=qdktyf\/
1/ trIukdjyKaomf {ueftmywfoifh\ [kodvsuf
jyKjcif;onfvnf; vuPmwpfyg;

ZtpodYk

"r'DyeD

2/ rodaomfvnf;aumif; odvsuEf iS hf pdwu


f dk rcsKyw
f nf;
Ekdifaomfvnf;aumif; jyKrd rdrd tmywfoifhrSef;
odcv
hJ Qif xkt
d mywfudk vQKUd 0Suf zk;H vTr;f aeYu;l atmif
xm;jcif;onfvnf; vuPmwpfyg;
3/ ypn;f b@mukd a0zef&mXmeponf t*wdav;yg;okYd
vkdufpm; rw&m;ojzifh jyKjcif;onfvnf; vuPm
wpfyg;
vuPm okH;yg;wGif wpfyg;yg;aom vuPmESifh
jynfhpkHaom&[ef;ukd tvZDyk*Kdvf[k qkdtyf\/
ygXfavQmuft"dyg,f/

tvZv
D uPmNy;D \/
------0-----
-tm'dawm y|m, tvZDemr ewd/
t|uxm

tm'dawm=tSi&f [ef;jzpfonfr?S y|m,=p? tvZeD mr=


tvZDrnfonf? ewd=rSd/
vZD tvZDrnfonf trsKd;tkd;ESifh tNrJjzpf aeonf
r[kwf? pdwuPukd pGJjzpf\? xkdaMumifh yk*Kdvf wpfa,mufonf
wpfxkdifwGif;rSmyif tvZDvnf; q,fcg ru jzpfEkdif\? vZDvnf;
q,fcgru jzpfEkdif\/
tb,fokdY jzpfEkdifoenf;[lrl wpfxkdifwGif;rSmyif q,fcg
ru jzpfEidk af om tmywfwo
Ydk nf rsm;pGmSu
d ek \
f ? olwpfyg;wkv
Yd nf;

ZtpodYk

"r'DyeD

rodEkdifukef? xkduJhokdYaom tmywfwkdYukd wxkdifwGif;rSmyif pdwf


apwemESifhwuG q,fcgru vGefusL;cJhvQif q,fcgru tvZD
jzpf\? oifw
h idk ;f oifw
h idk ;f vnf; tmywfoifrh u
I dk igjyKrNd yD jyKrad om
trIukdvnf; a'oemMum;rnf aemufukdvnf; tvZDtrIukd
igaSmifMuOfrnf[k vZ"D roYdk q,fcgru oufjyefvQif q,fcgru
vZDjzpfEkdif\? okdYvQif vZD tvZDrnfonf trsKd;tkd;tm;jzifh
tNrjJ zpfaeonf r[kw?f pdwu
P
ukpd
JG ,ckyif tvZD ,ckyif
vZDjzpfEkdifaom oabmrsKd;wnf;? wpfoufvkH; tNrJvZD"rokdY
roufyJaevQif wpfoufvkH;yif tvZD tNrJjzpf&\/
um; ]]tm'dawm y|m, tvZDemr ewd}} [laom
t|uxmygVd\ t"dyg,fwnf;/

t|uxmygXfukd axmuf jyqkdcJhNyD;aom tvZD


yk*dKvftjzpfrSm tvZDpdwf tvZDvuPm wif;vif;SdaeqJ cP
om tvZt
D jzpfudk qkt
d yf\? vZ"D roYdk oufaom pdwt
f cku
d o
f Ydk
a&mufayvQif vZDyk*Kdvftjzpfukd qkdtyf\/
om&w ' D y eD # D u mvnf ; ....
tm'dawm y|m, tvZDemr ewDwd rdem
'da| 'da| oHoa,m e umwaAmwd 'awd/
rde\
Yf /
tm'dawm y|m, tvZDemr ewDwd rdem=tm'dawm
y|m, tvZDemr ewd-[laomygXfjzifh? 'da| 'da|=jrifwkdif; jrif
wkdif;aom yk*Kdvf? 0g=wpfa,mufaom yk*KdvfukdyifvQif jrifwkdif;
jrif w k d i f ; aom cP? oH o a,m=tvZ D b m0oH o ,uk d ? e

ZtpodYk

"r'DyeD

umwaAm=rjyKtyf? wd=okdY? 'awd=jyawmfrlay\/


tvZDrI wif;vif;ESifh awGUjrifvQif xkdtrIwif;vif; Sdae
qJcPom xkyd *k K v
d u
f dk tvZt
D aeESihf oHo,jyKxu
dk \
f ? tvZrD I
ukd rjrifaomtckduf oHo, rjyKtyf qkdvkdonf/
]]oO
]oO d p tmyw tmyZ w d } } tmywf u k d vG e f u sL;rI
onf . ..
1/ ynwfawmfukd odvsufvGefusL;rI
2/ ynwfawmfukd rodvGefusL;rI
3/ 0wKukd odvsufvGefusL;rI
4/ 0wKukd rodvGefusL;rI
[l av;rsKd;Sd\/
tom;Bu;D q,fyg;ukd &[ef;wkYd rpm;tyf? pm;vQif tmywf
oifah p[k ynwfawmf\
dS ? ynwfawmfudk odonfum; ynwfod
wnf;? ynwfawmfudk rodonfum; ynwfrodwnf;? tom;ukd
jrifaomtcg tom;onf tuy,
d tom;rsK;d [kw\
f r[kw[
f k
odjcif; rodjcif;onfvnf; 0wKod rodrnf\/
aTaiGponfwYdk okjYd yKvQif okq
Yd v
dk Qif cHjcif;ajrmuf\
rajrmuf ponfjzifhtrIukdodjcif; rodjcif;onfvnf; 0wKod
rodrnf\/
1/ avmu0Z
2/ yPwd0Z [l tmywfESpfrsKd;Sd\/

ZtpodYk

"r'DyeD

1/

olYtoufukd owfjcif;? olYOpmukd ckd;,ljcif; tpSd


aom yuwdyif tukokdvfrIrsKd;jzpfaom tmywfrsKd;
onf avmu0Z tmywfrnf\/
2/ ajrukdwl;jcif;? jrufopfyifukd jzwfjcif;tpSdaom
yuwdrmS tukov
dk rf rI sK;d r[kw/f bk&m;ynwfom
jzpf&aom tmywfrsKd;onf yPwd0Zrnf\/
xkEd pS rf sK;d wGif avmu0Z tmywfrsK;d ynwf0wK ESpyf g;ukd
odvsuf vGefusL;tHh? tmywfvnf;oifh\? tvZD vnf;jzpf\?
ynwfuykd if rodaomfvnf; 0wKuo
kd v
d suf vGeu
f L;th?H tcsKd Uaom
trI tmywfvnf;oifh\? tvZDvnf;jzpf\? ygPmwdygwrI
ok&mygerIponfwnf;/
tcsKd UaomtrI tmywfyifroif?h tmywfroifv
h Qiv
f nf;
tvZDjzpfonfrqdkom? aocd,odumyk'f ponfwnf;/
aocd,odumyk'frsKd; r[m0g plV0gwdkYvmaom odumyk'f
rsKd;wdkYonfum; ynwfawmfudkrodaom olwdkYrSm tmywfvGwf
onfrsm;\? ynwfawmfudkodvsuf 0wKudk rodvGefusK;rdtHh?
tcsKdUaomtrI tmywfoifh\? tvZDum; rjzpf? ok&mygerIay
wnf;? ok&myge ,pfrsKd;rSef;rod wpfjcm;wpfyg;aom 0wKrsKd;
rSwfxif aomufrd rsKdrdaomfvnf; tmywfoifhonfomNzpf\?
tcsKUd aomtrI tmywfvnf; roif?h tvZv
D nf; rjzpf? ygPmwd
ygwtrI ponfwnf;? ygPmwdygwrI touf&Sdaom0wK[k
rod? wpfjcm;wpfyg;aom 0wKxifrSwf zsufqD;rd&m tmywf
roif/h

ZtpodYk

"r'DyeD

yPwd0Z tmywfrsdK;rlum; ynwf0wKESpfyg;pHkudk od


vGefusL;rS tvZDjzpfonf? ynwfudkodvsuf 0wKudk rod
vGefusL;rdtHh? tvZDrjzpf? 0wKudkodvsuf ynwfudk rodrl
vGeu
f sL;rdt?hH tvZD rjzpf? ynwf 0wK ESpyf g;pku
H kd rod vGeu
f sL;rd
tHh tvZD rjzpf/
um; ]]oOdp tmyw tmyZwd}} [laomtvZD t*Fg
oOdpo'g\ teufoGm;udk jyqdkcsufwnf;/

]]tmyw
]tmyw y&d * l [ wd } }[l a om 'k w d , t*F g --1/
2/
3/
4/
5/
6/
7/
8/
9/
10/

tmywfoifhonfvnf;jzpfap
tmywfoifhonf[k odonfvnf;jzpfap
rdrad e&mteD;tyg; rdrt
d usK;d udk vdv
k m;aom obm*
&[ef;Sdonfvnf;jzpfap
obm* &[ef;Sd\[k odonfvnf;jzpfap
tE&m,fq,fyg;wGif wpfyg;yg;rQ rSo
d nf vnf;jzpfap
tE&m,frSd[k odonfvnf;jzpfap
rdrd EIwf>rufGwfqdk a'oemMum;jcif;iSg rpGrf;Ekdif
avmufatmif tema&m*g rSdonfvnf; jzpfap
tema&m*grSd[k odonfvnf;jzpfap
tkPfwufonf wdkifatmif zkH;vTrf; xm;vdkaom
pdwfSdonfvnf;jzpfap
tkPw
f ufonfwikd af tmif a'oemrMum;yJ zk;H vTr;f
xm;onfvnf;jzpfap

ZtpodYk

"r'DyeD

t*Fgq,fyg;ESifh jynfhpkH tkPfwufaponfjzpftHh?


tkPfwufaomtcg zkH;vTrf;rItwGufaMumifh 'ku#ftmywf
vnf;xyfrH oifhjyef\? tvZDvnf;jzpf\? t*Fgq,fyg;wGif
wpfyg;yg;csKdUwJh tkPfwufaponfjzpftHh? 'ku#ftmywfvnf;
roifh? tvZDvnf;rjzpf/
qd k z G , f t xl ; um; ..
...
rdrd tmywfoifhrSef;odvsuf a'oemMum;&ef taMumif;
tcGifhpkvnf; xifSm;Sdvsuf tkPfrwufrD twGif; a'oem
rMum;vdkaom &[ef;onf a'oemrMum;vdkaom pdwfjzpfonfh
tcgrSp xdt
k mywfukd a'oemMum;vdak om vZ"D roYkd rouforQ
umvywfv;Hk wpfv wpfEpS pf onfyif Mumaomfvnf; tvZt
D jzpf
om wnf\/
tmywfoifhonf[k odonfvnf;jzpfap[laom 'kwd,
t*Fg 0denf;usrf;*efudk rwwfaomolwdkYtm; tmywfoifh
aomfvnf; oifrh eS ;f odaomt&mum; enf;yg;\? rodaomt&mum;
tvGefrsm;jym;\? rodoifhaom tmywftwGuf rodzkH;vTrf;
aom tmywftwGufum; tvZDrqdktyf/
um; ]]tmyw y&d*l[wd}} [laom'kwd,t*Fgt&udk
jyqdkcsufwnf;/

]]t*wd * reO *p w d } } [l a om wwd , t*F g ...


1/ a,m qEm*w e *pwd

ZtpodYk

"r'DyeD

10

2/ a'gom*w e *pwd
3/ b,m*w e *pwd
4/ arm[m*w e *pwd
[l oHCduypnf;udk a0bef&mXmeponf a[m
awmfrlonfudk y"mejyK t*wdw&m;av;yg;udk ypnf; a0zefrI
ponfEiS phf yf usr;f *efwYkd zGiq
hf Mkd uonf? t*wdw&m;odYk vdu
k pf m;
rIqdkaomfvnf; tmywfoifh aumif;aom vdkufpm;rIudk,l&rnf?
qdik &f modum yk'u
f kd usL;vGeaf usmef if; tmywfoifah tmif vdu
k pf m;
rSom tvZDjzpfonf[k q&mjrwfwdkY rdefYqdkMuukef\/
ESpOf ;D ESpzf ufaomolwYkd 0denf;pum; okwe pf um; tbd"rm
pum; ajymqd k M u&mXme ol r sm;buf p um; w&m;vrf ; rS e f
oufonfuo
kd v
d suf tnHrh cHcsio
f nft
h wGuf xkt
d ,l xdpk um;udk
rw&m;t"rjzpfatmif ajymqdkjcif; rdrdwdkYbufpum; w&m;
wdr;f vGo
J nfuo
kd v
d suf tnHrh cHcsio
f nft
h wGuf rdrw
d t
Ykd ,l rdrw
d Ykd
pum;udk w&m;vrf; rSefjzpfatmif ajymqdkjcif; enf;twl
tmywdxifvsuf tnHhrcHcsifonfhtwGuf temywd jzpfatmif
ajymqdkjcif; temywdxifvsuf tmywdxifatmifajymqdkjcif;
uJhodkY 0denf;okwef tbd"rm0d0g't&mwdkY vdkufpm;aom
rkom0g' t*wdw&m;rsdK;onfvnf; t*wdrsdK;jzpf\/
um;]]t*wd*reO*pwd}}[laom wwd,t*Fg t&udk
jyqdkcsufwnf;

ZtpodYk

"r'DyeD

11

vZD tvZt
D &m 0denf;usr;f *efukd rwwfaom olwrYkd mS
oDvvnf;enf;yg;\? tvZjD zpf&efvnf; enf;yg;\? 0denf; usr;f *ef
udk wwfaomolwrYkd mS um; aumif;pGmusihf onfjzpft?hH oDvtvGef
Bu;D us,\
f ? aumif;pGm rusio
hf nfjzpft?hH tvZjD zpf&ef tvGerf sm;
jym;\? bkef;uHvnf; BuD;rm; ta>ct&Hvnf;rsm;onf jzpftHh?
omoemawmfukd tBu;D tus,f zsuEf ikd \
f ? qDr;D nx
d eG ;f wdu
k cf ef;
0ifvQKd; olcdk;BuD;ESifhwl\/
vZD tvZDt*Fg tusOf;jycsufNyD;\/
----------'k D v yk * d K vf \ t*F g vu P mud k od k Y r S w f t yf
\...
'k|a'goodumyk'f yg&mZduusrIudk jrifjcif; Mum;jcif;
,HkrSm;jcif;r&SdbJ &[ef;tjzpfrS a&GUavsmapvdkaom pdwfouf
oufjzifh yg&mZduusa&mufonfudk jyqdkaom pum;vHk;wdkYESifh
wpfyg;aom&[ef;udk pGyfpGJcJhvQif pGyfpGJaom &[ef;tm; oHCm
'daoof tmywfBuD;oifh\? uJhodkYaom pum;vHk;wdkYjzifh pGyfpGJcJh
onf&Sdaomf yg&mZdu wpfu,fusNyD;aom &[ef;udkyif pGyfpGJrd
aomfvnf; pGypf aJG om&[ef;rSm oHCm'daooftmywfBu;D oifah o;
onfom jzpf\? &[ef;tjzpfrS a&GUavsmapvdkaom pdwfr[kwf?
&[ef;tjzpf t&SdeftapmfrJhapvdkaompdwfjzifh pGyfpGJqJa&;cJhonf
&Sdaomf yg&mZdu wu,fusNyD;aom &[ef;udkyif pGyfpGJqJa&;rd
aomfvnf; pGyfpGJqJa&;aom&[ef;rSm ygpdwftmywfoifhao;\/

ZtpodYk

"r'DyeD

12

yg&mZd u usa&muf o nf u d k jyqd k a om pum;vH k ; rsd K ;


qd k o nf u m;...
wGH=oifonf? yg&mZduH=yg&mZdurIodkY? tmyaEm=a&muf
aomolonf? tod=jzpf\/
wGH=oifonf? 'kDavm=oDvr&Sdonf? tod=jzpf\/
wGH=oifonf? toraPm=&[ef;r[kwfonf? tod=
jzpf\/
wGH=oifonf? tousykwda,m=om*D0ifrif;om; bk&m;
om;awmfr[kwfonf? tod=jzpf\/
odkYpaom pum;rsdK;onf yg&mZduusa&mufonfudk jyqdkaom
pum;vHk;rsdK;[l t|uxmwdkYvmonf/

tvZD [laom pum;onfum; yg&mZduusa&mufonfukd


qdkaompum;vnf; [kwf\? 'ku#f tmywfoifhonfudk qdkaom
pum;vnf; [kwf\? odkYtmywftrsm;ESifh qufqHaom pum;
jzpf tvZD[laom pum;ESifh wpfyg;aom&[ef;udk pGyfpGJrdaomf
vnf; pGyfpGJaom&[ef;rSm oHCm'daooftmywfBuD;roifh?
odkYaom usrf;*ef,kwdudk axmuf yg&mZdu usa&mufNyD;aom
&[ef;onfom 'kDvrnf\? 'kDvqdkvQif &[ef;rSm yg&mZdu
usa&muf NyD;aom &[ef;udk qdkonf[krSwftyf\/
yg&mZdurS <uif;aom tmywfrsdK; oifh&Sdaom &[ef;udk
'kDv&[ef; rqdktyf? tvZDt*FgESifhjynfhpHkvQif tvZD &[ef;
[lom qdktyf\/
um; tvZD? 'kDvESpfyg;cGJenf;wnf;

ZtpodYk

"r'DyeD

13

t&m cyfodrf;aom odumyk'fwdkYESifh qufqHaom


tusK;d q,fyg; ]]'kru
elF H yk*v
meH ed*[
m,}} [laomyk'f 'kru
elF -H
yk'u
f kd 'kv
D meH[k t|uxmzGi&hf m 'kru
-Fk yk'o
f nf tvZyD 'k \
f
y&d,m,fjzpf&m\/
tvZ D o nf 1/ 'kDvtvZD
2/ omrntvZD -[l ESpfyg;Sd\/
yg&mZdu odum yk't
f &mjzpf 'kv
D tvZu
D dk t|uxm
zGifhjyavonf? wpfyg;aom odumyk'ft&mjzpfrlum; omrn
tvZDukd 'krukF-[k ,ltyf\? 0drwd#Dum Sifum; xkd'kDvmeHyk'fukd 0dN*dK[fESpfcsufBuH\? yg&mZdut&mjzpftHh? ]]'kDvmeH=
tcsif;cyfodrf; oDvrSdukefaom}} wpfyg;aom odumyk'ft&m
jzpftHh? ]]'kDvmeH=wpfpdwf tm;jzifh ysufaomoDvSdukefaom}}
okdYteuf ESpfcsuf,l\? 'ku#f 'kAmoDrQyifjzpfap tmywfoifh
cJv
h Qif oifah omtmywftwGuf 'kv
D jzpf\[k t"dyg ,fa&muf\?
tvZD jzpfrIxufyif 'kDvjzpfrI vG,f&mus\? okdY roifh
jrwf a om teuf a &muf c J h o nf w pf a Mumif ; ]]'k D v mwd
edDv? 'kDavmwd edDavm}}[k t|uxm#DumBuD; wkdY
zGifhNrJ tkd;tpOfESifh rnDnGwfcJhonfwpfaMumif; yg&mZduusrIukd
wkdufkdufjyEkdifaom ]]toraPm tous-ykwda,m}} yk'fwkdYESifh
twlwuG 'k|a'go oHCm'daoof odum yk'w
f w
Ydk iG f 'kv
D o'gukd
jyqdkaom t|uxmrsm;ESifh qefYusifonf wpfaMumif; odkY

ZtpodYk

"r'DyeD

14

taMumif;rsm;aMumifh xd0k rd wd#u


D mSif zGichf suu
f kd q&mjrwfwYkd t,l
rSMd uuke/f
xdkYaMumifh 'kDvyk*dKvfqdkonfum; &[ef;oDv &[ef;
odum [l tPk`rrl QrSad om yg&mZdu usa&mufNy;D aom &[ef;udk
om,ltyf\? xdkyg&mZduusa&mufNyD;aom &[ef;onfvnf;
ig&[ef; r[kwf[k rajymrl tMuifrQavmuf umvywfvkH;
&[ef;aumif;jyKvkyf wpfyg;aom &[ef;aumif;wdkYESifh aygif;
azmfjcif;? vlwdkYtvSLt'gef;udk &[ef;aumif;taeESifh cH,ljcif;rsm;
udkjyKvkyfae\? xdkrQ avmufaom umvywfvkH; 'kDv&[ef;
[kqdk&\? rdrd udk,fudk ig&[ef;r[kwf[k zGifhajymMum;aom
tcgrSp 'kDvvnf; r[kwfayNyD &[ef;vnf; r[kwfNyD/
pum; apm'em&ef S d \ ....
ig&[ef; r[kw[
f k zGi
hf ajymMum;aomtcgrS p 'kv
D
vnf;r[kwaf yNy/D &[ef;vnf;r[kwNf y[
D k qd\
k / zGi
hf rajymMum;rD
a&S;tzdkYum; xdkyg&mZduus 'kDvyk*dKvfonf &[ef;[kwf
ao;oavm[k apm'em&ef&\
dS ? tajzum; bduK abmudk rpGeaYf om
aMumifh &[ef;t&m wnfvsufyif &Sdayao;onf[krSwf/
,k w d u m;...
'k|a'go oHCm'daoof tmywfBuD;t&m jyqdkcJhNyD;
aomenf;jzifh yg&mZduusa&mufNy;D aom ig&[ef;[laom y#dnmOf
&Sdao;aom xdk&[ef;udk 'd|okw y&douwr&SdyJ yg&mZdurI

ZtpodYk

"r'DyeD

15

yg&mZdupum;vHk;ESifh pGyfpGJrdaom&[ef;rSm &[ef;aumif;udk pGyfpGJ


onfEiS t
hf wl oHCm'daoof tmywfBu;D yif oifo
h nf/ vl omraP
udk pGyfpGJrdvQif 'ku#f tmywfrQom oihfonf/ / vnf; ,kwd
wpf c suf /
vl omraPudkqJa&;rdvQif 'ku#ftmywfom oifhonf?
xdk&[ef;udkqJa&;rdvQif &[ef;aumif;udk qJa&;rdonfESifhtwl
ygpdwftmywfoifhonf/ / vnf; ,kwd wpfcsuf/
wpfrdk;wpf&Hwnf;aomausmif; ESpfnOfhoHk;nOfh xuf
tvGef vl omraPESifh twlwuGtdyfvQif ygpdwftmywfom
oifhonf? &[ef;csif;csif; wpfoufvHk;yif tdyfaomfvnf; tmywf
yif roif?h xd&k [ef;ESihf wpfoufv;kH yif tdyaf omfvnf; tmywfyif
roifh/ / vnf; ,kwd wpfcsuf/
vl omraP qEyg&do'k ad qmifvQif ra&muf? xdk yg&mZdu
vnf ; ,k w d
usaom &[ef;aqmifvQif a&mufvm\/ /vnf
wpf c suf /
odkY tp&Sdonfjzifh &[ef;t&mwnfao;aom tcsuf
rsm;pGm &Sdacsonf/

yg&mZduusNyD;jzpfvsuf bduKy#dnmOf &SdaeonfhtwGuf


&[ef;t&m wnfvsuf&Sdaeonfum; tb,f\ tpGrf;ayenf;
[lrlum;-

ZtpodYk

"r'DyeD

16

1/

jrwfpGmbk&m; trdefYawmf tmPmawmfjrwfESifh jyK


tyfaom ouFef;awmif;rI ouFef;ay;rI tpGrf;
2/ jrwfpGmbk&m; trdefYawmf tmPmawmfjrwfESifh jyK
tyfaom wfur0gpmrItpGrf;
ESpfyg;\ tpGrf;aywnf;/
rS e f \ ? omraPjyKpOf t cg jrwf p G m bk & m;trd e f Y a wmf
tmPmawmfjrwfEiS hf nDnw
G pf mG ouFe;f awmif;rd ay;rd 0wfrv
d Qiyf if
vltjzpfudkvGefNyD? omraPt&m wnfNyD? o&P*Hkr,l&ao;
omraPpifppfum; rjzpfao;? o&P*Hkay;ol &[ef;r&Sd
xdktaeESifh wpfoufvHk; aumif;pGmaeoGm;vQif vlxuft&m
taxmifru omvGejf rifjh rwfaom yAZw
d *kPf wnfaomolyif
jzpfay vwHU? &[ef;rSmvnf; ur0gav;BudrfwGif yxrur0g
tBudrfNyD;ajrmufvQifyif omraPtjzpfudk vGefNyD? &[ef;t&m
wnfNyD? 'kwd,tBudrf wwd,tBudrf NyD;ajrmuf&m qdkzG,fr&Sd?
pwkwtBudrfrNyD;ao; &[ef;pifppfum; rjzpfao;? pwkw
tBudrfudk zwf&GwfcGifh r& xdktaeESihf wpfoufywfvHk; aumif;
rGefpGm aeoGm;vQifyif vlomraPwdkYxuf t&mtaxmifru
omvGefjrifhjrwfaom yAZdw*kPf wnfaomolyif jzpfayvwHU?
o&P*Hk pwkwur0g NyD;qHk;aomtcg omraPpifppf &[ef;
pifppf jzpfav\/
omraPrSm vdix
f u
kd af omtrIukd jyKrad omtcg o&P*Hk
ysuf\? omraPpifppfysuf\? ouFef;0wfrI &Sdao;aomaMumifh

ZtpodYk

"r'DyeD

17

vlum;rjzpfao;? omraP t&myif wnfao;\? ouFef;udk


pGefYypfrS vljzpfav\? &[ef;rSmvnf; yg&mZdurIudk jyKrdaomtcg
&[ef;aumif;pifppfysufav\? vlomraPtjzpfodkYum; r
a&mufao;? &[ef;t&myif wnfao;\? bduK y#dnmOfukd pGeaYf om
tcgrS &[ef;t&m aysmufNidrf;av\/
&[ef;aumif;rSm odumcsaomtcg &[ef;t&m aysmuf
Nidrf;ouhJodkYwnf;/

odkYvQif jrwfpGmbk&m;trdefYawmf tmPmawmfjrwf\


tpGrf;aMumifh xdkyg&mZduusa&mufNyD;aom &[ef;onf bduK
y#dnmOfukd rpGeo
Yf rQumvywfv;kH a&S;jyqdck NhJ y;D aom ,kwpd t
kH wdik ;f
&[ef;t&m wnfao;onfudk odtyf\? xdktcgom 'kDv
tjzpfvnf;wnf\? bduKy#dnmOfudk pGefYayrlum; &[ef;vnf;
r[kwNf y?D 'kv
D vnf;r[kwNf y?D bduK y#dnmOfuykd if pGeaYf omfvnf;
ouFef;udkrpGefYao;vQif vljzpfonf rqdk&ao;/
t&m xdk'kDv&[ef;udk trlvu yg&mZdurIjzifh
pGyfpGJqJa&;rdonf&Sdaomf &[ef;aumif;udk pGyfpGJqJa&;rdonfESifh
twlwyl if? &[ef;wdrYk mS Bu;D pGmaom tmywftjzpf oifah &mufonf
udak xmuf vlov
D 0Eukd pGypf q
JG aJ &;rdonfxuf &[ef;'kv
D udk
pGypf q
JG aJ &;rIonf tqrsm;pGm omvGe
f tjypfBu;D us,&f ef tcGiu
hf kd
odoifv
h aS vownf;? taMumif;rlum; bduK y#dnmOfukd rpGeaYf o;
orQ umvywfvHk; wfur0grI[laom bk&m;puf&dyf? w&m;
puf&dyf? oHCmpuf&dyfwdkYrS rvGwfao;? xdkpuf&dyfwdkY wnf&Sd ao;
avaomaMumifhwnf;/

ZtpodYk

"r'DyeD

18

xdkpuf&dyfwdkYonfum; xdk'kDv&[ef;udk u,fq,fbdkY


r[kwu
f ek Nf y?D xd'k
k v
D &[ef;udv
k nf; tjypfav;onfxuf av;
apbdkY xdk'kDvtm; jypfrSm;aom olwdkYudkvnf; tjypfBuD;apbdkY
xdkpuf&dyfawmfwdkY\ *kPfaus;Zl;udk odjrifMunfndK dkaoorI
jyKEdkifaomolwdkYtm; tusdK;rsm;apbdkYom jzpfukef\/
wGifa&GUum; 'kDv\t*FgvuPmudk jyqdkcsufNyD;\/

yxrykpm tajzNyD;\/
----------------

'kwd, wwd, ykpmtajz


2/

tvZD 'kDv yk*dKvfrSefaomaMumifh rqnf;uyf


rud;k uG,af omolwrYkd mS ]]tao0em p AmvmeH}} r*Fvm
jzpfrjzpfrsm;udk tusdK;tjypf 0wKoufaoESifhwuG
odvykd gonf/

3/

tvZD 'kDv yk*dKvfrSef;odvsufESifh qnf;uyf


udk;uG,faomolwdkYrSm ]]y@dwmeO ao0em}} r*Fvm
jzpf rjzpf ]]oAda&0 ormaox}} paom a'oem
awmfESifh nDrnDrsm;udk tusdK;tjypf 0wKoufao
ESifhwuG odvdkygonf/
[laom ykpmESpf&yfudk aygif;ajzqdktHh/

ykpmwdkY tvZD 'kDvudk Zmwfwnf\? r*Fvokwf


Amv y@dwudka[m\? ]]oAda&0 ormaox}} oyK&do

ZtpodYk

"r'DyeD

19

toyK&doudka[m\? xdkYaMumifh1/ okoDv...'kDv...wpfpHk?


2/ Amv... y@dw... wpfpHk?
3/ oyK&do...toyK&do...wpfpHk?
oH;k pHw
k \
Ykd vuPmtxl;udk a&S;OD;pGmcGjJ crf; odtyf\/
pwmvDoedygwf o&b*FZmwf ygVdawmfjrwf okH;yg;
wdkY\ vuPmtxl;udk a[mawmfrlonf/
uxH 0d"H oDv0EH 0'Ed?
uxH 0d"H yn0EH 0'Ed/
uxH 0d"H oyK&doH 0'Ed?
uxH 0d"H aem od&D Z[mwd/

odMum;rif;\ tar;ykpmav;csuf/

1/
2/
3/

4/

uxH0d"H=tb,fodkYoabmSdaomoludk? oDv0EH=
oDvSad omol[
l ? 0'E=d ynmSw
d Ykd qdMk uygukeo
f enf;/
uxH0d"H=tb,fodkYoabmSdaomoludk? yn0EH=
ynmSad omol[
l ? 0'E=d ynmSw
d Ykd qdMk uygukeo
f enf;/
uxH0d"H=tb,fodkYoabmSdaomoludk? oyK&doH=
olawmfaumif;[l? 0'Ed=ynmSdwdkY qdkMuygukef
oenf;/
uxH0d"H=tb,fodkYoabmSdaomoludk? od&D=&&SdNyD;
aombkef;usufoa&onf? aem Z[mwd=rpGefYcGgyJ
tNrJwnfaeygoenf;/

ZtpodYk
1/

2/

3/

4/

"r'DyeD

20

uma,e 0gpm, a,m" onawm?


reom p udOd e ua&mwd ygyH/
e tw a[wk tvDuH bPmwd?
wxm0d"H oDv0EH 0'Ed/
*rD&yOH reom bdpdE,H?
epm,duH urH ua&mwd vk'H/
umvm*wH twy'H e &dOwd?
wxm0d"H yn0EH 0'Ed/
a,m a0 uwnL uwa0'D "Da&m?
uvsmPrdawm 'VSbwdp a[mwd/
'kcdw oupH ua&mwd udpH?
wxm0d"H oyK&doH 0'Ed/ /
{aw[d oaA[d *kaP[kayawm?
oa'g rk'Hk oH0dbZD 0'nL/
o*Fg[uH ocdvH oPS0gpH?
wxm0d"H aem od&D Z[mwd/ /
yk p m av;csuf u d k tpOf t wd k i f ; tavmif ; awmf o l j rwf
ajzawmfrlaom 0dZem *gxmav;&yf/

1/ "=avmu? a,m=tMuifolonf? onawm=


apmifhpnf;jcif; tavhSdonfjzpf? uma,ep=udk,fjzifhif;?
0gpm,p=EIwfjzifhvnf;aumif;? reomp=pdwfjzifhvnf;aumif;?
udd=wpfpkHwpfckaom? ygyH=raumif;rIudk? e ua&mwd=rjyK?

ZtpodYk

"r'DyeD

21

twa[wk=udk,fcEm touf[laom taMumif;aMumifhaomf


vnf;? tvDuH=r[kwfrrSef azmuf jyef cRwf,Gif;aom pum;udk?
e bPmwd=rqdk? wxm0d"H=xdkodkYoabm&Sdaomoludk? oDv0EH=
oDv&Sdaom ol[l? 0'Ed=ynm&SdwdkY qdkMuukef\/
2/ a,m=tMuifolonf? *rD&yOH=eufeJaomw&m; "r
ykpmjyemudk? reom=ynmjy"mef; pdwfoabm tpGrf;jzifh?
tbdpdE,H=txl;MuHzef trSeft[kwfudk az:xkwfajzqdkEdkif\?
tpm,duH=tw[dw y&[dwudk usL;vGef taqmwvsifjzpf
aom? vk'H=Murf;MuKwfaom? urH=tusdK;pD;yGm; ysufjym;qkwf
,kwfrIudk? e ua&mwd=rjyK? umvm*wH=tcGifhumv qdkuf
a&mufaom? twy'H=tusKd ;pD;yGm;rsm;&ef tzdu
Yk ?kd e &dw
=d qdwu
f if;
uRef;vGefvsuf rysufrpD;apwwf? wxm0d"H=xdkodkYoabm&Sdaom
oludk? yn0EH=ynm&Sd[l? 0'Ed=ynm&SdwdkYqdkMuukef\/
3/ a,m=tMuifolonf? a0=pifppf? uwlp=rdrdtm;
jyKb;l aom olaY us;Zl;udk odwwfaom tavh&o
dS nfvnf;? a[mwd=
jzpf\? uwa0'Dp=odwdkif;vnf; olYaus;Zl;udk xif&Sm;atmif
jyKavh&Sdonfvnf;? a[mwd=jzpf\? "Da&mp=wnfMunfaom
pdwfoabm&Sdonfvnf;? a[mwd=jzpf\? uvsmPrdawmp=rdwf
aumif;aqGaumif; cifyGef;aumif; t*FgESifhjynfhpkHonfvnf;?
a[mwd = jzpf \ ? 'V b wd p =qnf ; uyf x d k u f a om yk * K d v f u d k
kdaoav;jrwf qnf;uyfc,rf;jcif; rysif;r&d owdpdwfpGJ NrJjrHpGm
qnf;uyfjcif; tavh&o
dS nfvnf;? a[mwd=jzpf\? 'kcw
d =qif;&J

ZtpodYk

"r'DyeD

22

EGrf;yg;aeaom rdwfaumif; aqGaumif; cifyGef;aumif;\? udpH=


aqmif&GufxdkuforQaom trIudptrsdK;rsdK;udk? oupH=udk,fhtrI
rQru ydkrdktkdtaojyK? ua&mwd=jyKpk&Gufaqmifavh&Sd\?
wxm0d"=H xdo
k Ykd oabm&Sad omolu?kd oyK&o
d =H olawmfaumif;[l?
0'Ed=ynm&SdwdkY qdkMuukef\/
4/ a,m=tMuifoo
l nf? oaA[=d tvk;H pku
H ek af om? {aw[d
*k a P[d = oD v 0E * k P f yn0E * k P f oy K &d o *k P f w d k Y E S i f h ?
Oayawm=jynfhpkH\? oa'g=o'gw&m;&Sd\? rk'kH=pdwfESvkH;El;nhH\?
oH0b
d ZD=rdrv
d uf&dS ypn;f OpmawGukd a0a0 rQrQjyKavh&\
dS ? 0'l=
tvSLcHyk*KdvfwdkYESifhpyfaom pum;teuf tcsuftvdkudk odavh
&So
d nfvnf;? a[mwd=jzpf\? o*Fg[uH=o*F[w&m;av;yg;wdjYk zifh
olwpfyg;udk oN*K[f csD;jrifhavh&Sdxaom? ocdvH=rNidrwG,f aMu
v,fajyjypf aom pum;&Sdxaom? oPS0gpH=El;nhHaom pum;&Sd
xaom? wxm0d"=H xdo
k o
Ykd abm&Sad omolu?kd od&=D &&SNd y;D aom usuf
oa&onf? aem Z[mwd=rpGefY/
vd k & if ; t"d y g ,f u m;--'kpkdufrI tmywfoifhaom trIwdkYudk rjyKjcif;onf oDv
0EvuPmrnf\/
1/ eufeJaom w&m;"r tar;ykpm jyemwdkYudk
ae&mwus ajzqdkEdkifjcif;
2/ rdrt
d usKd ;rJh olwpfyg;tusKd ;rJh jzpftaHh om Murf;MuKwf
aom um,uH 0pDuHrIudk rjyKjcif;

ZtpodYk

"r'DyeD

23

3/

tcgumvudkod qdkufwdkufaomtcgumv
jzpfxu
kd af om tw[w
d y&[dwwdu
Yk kd jzpfymG ;atmif
jyKEdkifjcif;
t*FgokH;yg;onf y@dwt*Fgrnf\/
1/ uwluwa0'D*kPfESifh jynfhpkHjcif;
2/ uvsmPrdw*kPfESifh jynfhpkHjcif;
3/ y@dwao0e*kPfESifh jynfhpkHjcif;
4/ rdwaf umif; cifyeG ;f aumif; jzpfaomol qif;&Jyifyef;
EGrf;yg;aeaomtcg xdkol\udpudk a&S;uxuf
wdk; onfydk;&Gufaqmifjcif;
t*Fgav;yg;onf oyK&do t*Fgrnf\/
od&Dt*Fgum; xdkt*FgpkESifhwuG o'gw&m;aumif; jcif;
pdwfESvkH;El;nHhjcif; ponfvm\/
*gxmteufwdkif; odav/

oDvH od&Dpmyd ow "arm?


ynm p uH ao|w&H 0'Ed/
odMum;rif;\ tar;ykpm

oDv=oDvw&m;vnf;aumif;? od&pD myd=od&w


D &m;vnf;
aumif;? ow"arm=oyK&dot*Fgw&m;vnf;aumif;? ynmp=
ynmw&m;vnf;aumif;? {awok= av;yg;aom w&m;wdkYwGif?
uH=tb,fw&m;ud?k ao|w&H=txGwt
f jrwf cs;D rGr;f tyfonf[
l ?
0'Ed=ynm&SdwdkYqdkMuukefoenf;/

ZtpodYk

"r'DyeD

24

ynm [d ao|m ukovm 0'Ed?


euw&mZm&d0 wm&umeH/
oDvH od&Dpmyd ow "arm?
tEGm,dum yn0awm b0Ed/
tavmif;awmftajz

ukovm=bk&m;tp&Sdukefaom ynm&SdwdkYonf? wm&umeH=


Mu,ftaygif;wdkYxuf? euw&mZm=euwfwdkY\ rif;jzpfaom
vAdrmefonf? aoa|m0=tvGefcsD;rTrf; tyfjrifhjrwfouJhodkY?
ynm=ynmonf? ao|m=tvGefcsD;rTrf;tyf tjrwfqkH;[l? 0'Ed=
a[mMuukef\? oDvHp=oDvonfvnf;aumif;? od&Dpmyd=od&D
onfvnf;aumif;? ow-"arm=oyK&do t*Fgw&m;pkonf
vnf;aumif;? yn0awm=ynm&Sdaomyk*dKvf\aemufodkY? tEGm
,dum=tpOfvdkufMu ukefonf? b0Ed=jzpfMuukef\/
rSaemuf ynmudk &aMumif;w&m; ynm\ tusdK;rsm;udk
tpOf t wd k i f ; tar;tajzvm\/ pmtk y f vd k & if ; r[k w f
rxkwfvdkufNyD/

xdak v;yg;wdw
Yk iG v
f nf; avQmufvmT yg ykpm ESp&f yfrmS a&SUoH;k
yg;om vdk&if;jzpf\? xdka&SUoHk;yg; oDv0E vuPm ESifhrjynfhpHk
aomolonf xdkufonfhtm;avsmfpGm tvZD 'kDv vuPmodkY
a&muf\? yn0E y@dw vuPmESifh rjynfhpkHaomolonf
Amv'kyn
vuPmodaYk &muf\? oyK&o
d vuPmESihf rjynfph akH om
olonf toyK&do vuPmodkYa&muf\/

ZtpodYk

"r'DyeD

25

1/ okoDv--'kDv wpfpHk
2/ y@dw--Amv wpfpHk
3/ oyK&do--toyK&do wpfpHk
okH;pkHwdkY\ t*Fg vuPmokH;yg; uGJjym;\/
xdkokH;pkHwdkYwGif oDv0EudkrSD0J qnf;uyfaomolonf
oDv0Ejzpfwwf\? tvZD 'kDvudk rSD0Jqnf;uyfaomolonf
tvZD 'kDvjzpfwwf\? y@dwudkrSD0Jqnf;uyfaom olonf
y@dwjzpfwwf\? Amvudk rSD0Jqnf;uyfaomolonf Amvjzpf
wwf\? oyK&o
d udk rS0D J qnf;uyfaomolonf oyK&o
d jzpfwwf\?
toyK&doudk rSD0Jqnf;uyfaomolonf toyK&dojzpfwwf\?
oDv0Et*Fg y@dwt*Fg oyK&dot*Fg okH;rsdK;vkH;ESifh jynfhpkHvkH
avmufaomyk*Kdvfudk rSD0Jqnf;uyf&jcif;onf tjrwfqkH; jzpf\/
xkdokdYr[kwfrl oDv0EAmv toyK&doyk*Kdvfukd rSD0JcJh
jim;thH? rSD0Jaomolonfvnf; oDv0EAmv toyK&doyif jzpf
wwf\? oDv0EtwGuu
f m; aumif;jrwf\? AmvtwGuf oyK&o
d
twGuf raumif;? oDv0E Amv toyK&do yk*Kdvfqdkonfum;
avmu tcsdKUaom yk*Kdvfonf tmywftjypfrS pifMu,f&ef
odum yk'af wmfrsm;udk vkjH cKaH tmif apmifx
h ed ;f \? ykxZk e *f wd jzpf
]]odp tmyw tmyZwd}} [laom yxrt*FgodkY &Hcga&mufjim;
aomfvnf; xdktmywfudk cPcsif;pifMu,fatmif jyK\? odkY
jyKonft
h wGuf oDv0Et*FgESihf jynfph \
Hk ? tvGef wwfov
d rd m jcif;iSm
MuKHBudKufcJvSpGmaom okwef"r tbd"rm"rwdkYrlum; wwfod

ZtpodYk

"r'DyeD

26

vdrmjcif;r&Sd? odkY r&Sdonfh twGuf Amvjzpf\? wpfzef uwl


uwa0'D vuPm ysuf\? olYaus;Zl;udk rjrifwwf&Sd\? jriforQ
udkvnf; tav;rjyKwwf? uvsmPrdwt*Fg ysuf\? pyfMum;u
ukef;wdkufol&SdvQif cPcsif; pdwfajymif;\? 'Vbwdt*Fg ysuf\?
rdrx
d ufynm&So
d u
l kd &SmMuq
H nf;uyfvakd om pdwo
f abm r&S?d a&S;
uvsmPrdw jzpfNyD;aomol EGrf;yg;aomtcg rawGUcsif rjrifcsif
todvdkYrS rajymcsif? odkY jzpfonfhtwGuf toyK&dojzpf\?
olawmfaumif; r[kwf/
um; oDv0E Amv toyK&do yk*dKvf\ vuPmudk
jyqdkcsufwnf;/

y@dw tvZD toyK&do yk*dKvfudk rSD0Jqnf; uyfaom


olonf y@dw tvZD toyK&do jzpfwwf\? y@dwjzpfonfh
twGuaf umif;jrwf\? tvZDt
oyK&o
d jzpfonft
h wGuf raumif;?
0denf; okwe f tbd"rmwdYk aumif;pGmwwfod uRr;f usio
f nfh
twGuf y@dwjzpf\? tvZDrIudk tav;rjyK trIrxm; usL;vGef
jcif;rsm;vSonfhtwGuf tvZDjzpf\? olYaus;Zl;udk aus;Zl;
rrSwjf yKjcif; ponf&o
dS nft
h wGuf toyK&o
d jzpf\? olawmfaumif;
r[kw/f
um; y@dw tvZD toyK&do yk*dKvf\ vuPmudk
jyqdkcsufwnf;/

enf;ESpfyg;udk rSD t*FgvuPm taumif;tqdk; a&m


aESm yk*dKvftrsm;jzpfatmif a0zef pdwfjzm odav? odkY
taumif;tqd;k a&m,Su
f aeaom yk*Kd vv
f nf; trsm;yif &So
d nf?

ZtpodYk

"r'DyeD

27

xdkaMumifh vZDy@dw oyK&dot*Fg okH;rsdK;ESifh jynfhpkHvkHavmuf


aomyk*dKvfudk rSD0Jqnf;uyf&jcif;onf taumif;qkH; tjrwfqkH;
jzpf\? xdkodkYaom yk*dKvfudk edpxm0& rSD0Jqnf;uyfcGifh r&Edkif&SdcJh
rlum; rSD0Jqnf;uyfaomolu tvdrm&Sdap&rnf/
Oyrmum;
Oyrmum;-aumif;rGefpGm tdrfaqmufvkyf&ef wdkif&Snf wdkifwdk xkyf
avsmuf tjcifrsm;udkvdk opfawmodkY 0ifaom a,musfm;onf
opfwpfyifxrJ mS yif vdo
k rQcyford ;f udk jynfph v
kH aHk vmufpmG &ygrlum;
tvGeaf umif;jrwfvyS g\? xdu
k o
hJ pYkd v
kH ifaom opfyifaumif;Bu;D udk
rawGUcJah omfvnf; tdrrf aqmuf& r&Sad ptyf? tdrrf &Sv
d Qif 'kur sm;
pGm jzpfvwHU? opfyiftrsm;udk MunfhI wdkif&SnfbdkYaumif;aom
opfyifrS wdkif&Snfudk &atmif,l? wdkifwdkbdkY aumif;aomopfyifrS
wdkifwdkudk &atmif,l? odkYponfjzifh awGU&SdorQaom opfyifrS
rdrdtoHk;jyKbdkY aumif;&mudkuGuf,l? raumif;&mudkxm;cJh?
odkYjyKvQif opfwpfyifaumif;awGUaom oluJhodkYyif tdrfaumif;
xajrmuf rdrdwpfouf om;pOf ajr;quf rSDcdk&mjzpfvwHU/
Oyrmtwl oDv0E Amv toyK&o
d yk*K v
d f dS aecJv
h Qif
oDv*kPfoufoufukd uGufjcm; MunfndKkdaoav;jrwf qnf;
uyfrSDckd&rnf? xkdyk*KdvfjyKaom AmvrI toyK&dorIwkdYukdum;
vspfvsLI xm;&rnf? a&m rygapESifh? csKyfcs,fjcif;ukdvnf;
rjyKESifh? a&mygcJhvQif rdrdvnf; Amv toyK&dotjzpfESifh
epfvdrfhrnf? csKyfcs,fcJhvQif oDvtwGuf rdrdrSm jzpf&maom

ZtpodYk

"r'DyeD

28

tusK;d pD;yGm; ysuv


f rd rhf nf? todtvdrm yGm;rsm;&ef y@dwyk*K v
d u
f dk
rSD0Jqnf;uyfrI pdwfESvkH; jzLpifajzmifhpif; El;nHhaysmhaysmif;&ef
oyK&doyk*Kdvfukd rSD0Jqnf;uyfrIrsm;ukd tNrJaMumifhMupkduf&rnf/
xkdoDv0E Amv toyK&doyk*Kdvfukd rSD0Jqnf;uyf
aomolonf xkyd *k K v
d f Amvjzpfonft
h wGuf ]]tao0emp AmvmeH}}
[laom r*FvmESifh qefYusifzuf raeavm? toyK&dojzpfonfh
twGuf ]]oAad &0 ormaox}} [laom a'oemESihf qefu
Y sizf uf
raeavm[lrl? xkdokdYaG;cs,frI vdrm rSD0JaomolrSm qefYusif
zufraeonfhjyif ]]y@dwm-e ao0em}} r*Fvmyif jzpfaumif;
ao;\/
tb,foYdk jzpfaumif;oenf;[lrl tbd"rm ]]Amvm "rm
y@dwm "rm}} ESpfyk'ft&wGif oDvw&m;onf y@dw"r jzpf\?
oDv*kPfoufoufukd uGufjcm; rSD0Jqnf;uyfonfhtwGuf
]]y@dwme ao0em}} r*Fvm wpfpw
d yf ifjzpf\? xkyd *k K v
d f jyKaom
AmvtrI toyK&do trIrsm;ukd a&maESm pdwfa&mukd,fyg
vku
d pf m;cJv
h Qif r*FvmESpyf g;ysu
f Amvtjzpf toyK&o
d tjzpf
om wnfav&m\/
<uif;aom taumif;tqkd; a&m,Sufaom yk*KdvfwkdYukd
rDS0J&mvnf; enf;wl odav/

taumif;t*Fg wpfyg;rQ rygaom tvZD Amv toyK&o


d
yk*Kdvfukdrlum; rSD0JrI qnf;uyfrIukd oufouf rjyKtyf/ vspfvsL
taeESifhom wnf&m\? xkdokdY wnfjcif;onf ]]tao0emp
AmvmeH}} [laom r*FvmBuD; jzpf\/

ZtpodYk

"r'DyeD

29

um; ykpm tvZD 'kDvukd rwnfjyKNyD;vQif Amv


y@dw oyK&doa'oemwkdYESifh EDS;aESma&mbuf ar;aom ykpm
jzpfavaomaMumifh a0zefpdwfjzmbG,f rsm;jym;vsufSdcJh onfESifh
a0zefpdwfjzm jyvkdufonf? a0zef pdwfjzm jycsufukd
odjrifcJhvQif 'kwd,ykpm wwd,ykpmwkdY ajzvkd&if;teufukd
vnf; a0zefpdwfjzm aumif; pGmodEkdif&mawmhonf/
,ckumvum; rSD0Jqnf;uyfol tvdrmvkdvS\? rvdrm
olw\
Ydk oabmum; rS0D &J if; oDv0EjzpfoDv *kPu
f Mkd unfkd
av;jrwf rS0D \
J ? rS0D
J q&mwumjzpfcv
hJ Qif a*[dw wPSm
bGUJ pnf; qd;k wlaumif;buf jzpfatmif a&m tepftrGe;f cHav\/
r*Fvmqdkonfum; ukodkvfw&m;yGg;rsm;rIonf pifppf
r*Fvmwnf;? tukov
kd w
f &m;jzpfygG ;rIonf pifppf tr*Fvmwnf;?
rSD0Jtyf rrSD0JtyfqdkonfrSmvnf; ukodkvfjzpfyGg;rI tukodkvfjzpf
yGg;rIonf tcsKyfwnf;/
xd k a Mumif h ao0d w A m ao0d w A ok w e f y gVd a wmf
...
,xmlyH om&dyw
k yk*v
H ao0awm tukovm
"rm tbd0Ed/ ukovm"rm y&d[m,Ed/ {0layg
yk*a vm e ao0dwaAm/ ,xmlyO acg om&dyw
k yk*v
H
ao0awm tukovm"rm y&d[m,Ed/ ukovm"rm
tbd0Ed/ {0layg yk*avm ao0dwaAm/
[la[mawmfrlonf/

ZtpodYk

"r'DyeD

30

om&d y k w = cspf o m;om&d y k w & m? ,xml y H = tMuif o d k Y


oabm&Sdaom? yk*vH=yk*dKvfudk? ao0awm=rSD0Jaomoltm;?
tukovm"rm=tukov
kd w
f &m;wdo
Yk nf? tbd0E=d yGg;rsm;uke\
f ?
ukovm"rm=ukov
kd w
f &m;wdo
Yk nf? y&d[m,E=d qkw,
f w
k u
f ek \
f ?
{0layg=odkYoabm &Sdaom? yk*avm=yk*dKvfudk? eao0dwaAm=
rrSD0Jtyf? om&dykw=cspfom;om&dykw&m? acg=pifppf? ,xm
ly=tMuifodkY oabm&SdonfomvQifjzpfaom? yk*vH=yk*dKvfudk?
ao0-awm=rSD0Jaomoltm;? tukovm"rm=tukodkvfw&m;
wdkYonf? y&d[m,Ed=qkwf,kwfukef\? ukovm"rm=ukodkvf
w&m;wdkYonf? tbd0Ed=yGg;rsm;ukef\? {0layg=odkYoabm
&Sdaom? yk*avm=yk*dKvfudk? ao0dwaAm=rSD0Jtyf\/
Amvy@d w ok w f -'k p d E d w pd E D p a[mwd ? 'k A m od w bmoD p ?
'ku# urum&Dp/
AmvvuPmt*FgoHk;yg;/

ok p d E d w pd E D p a[mwd ? ok b mod w bmoD p ?


oku#urum&Dp/
y@dwvuPmt*FgoHk;yg;

'kpdEdw pdEDp=raumif;aomtBuHudk BuHavh&Sdonfvnf;?


a[mwd=jzpf\? 'kAmodwbmoDp=raumif;aom pum;udkajym
qdak vh&o
dS nfvnf;? a[mwd=jzpf\? 'ku# -urum&Dp=raumif;pGm
jyKtyfaomtrIudk jyKavh&Sdonfvnf;? a[mwd=jzpf\/

ZtpodYk

"r'DyeD

31

okpdEdwpdEDp=aumif;aomtBuHudk BuHavh&Sdonfvnf;?
a[mwd=jzpf\? okbmodwbmoDp=aumif;aom pum;udkajym
qdak vh&o
dS nfvnf;? a[mwd=jzpf\? oku#-urum&Dp=aumif;pGm
jyKtyfaom trIudkjyKavh&Sdonfvnf;? a[mwd=jzpf\/
odkY 'Gg&oHk;yg;vHk; raumif;aomoludk Amv 'Gg&oHk;yg;vHk;
aumif;aomoludk y@dw[l vmonf/

,ckumvum; 'Gg&oHk;yg;vHk;aumif;aomol &Sm;\? tcsdKU


um,'Gg&aumif;\? 0pD'Gg& raem'Gg& raumif;? tcsdKU 0pD'Gg&
aumif;\? um,'Gg& raem'Gg&raumif;? tcsKdU um,'Gg& 0pD'Gg&
aumif;\? raem'Gg&raumif;? odkY taumif;tqdk; ta&m
t,Sufom rsm;onf? xdkYaMumifh ,cktcg yk*dKvfudk rSD0J
qnf;uyfonfhtwGuf ig\oEmefrSm ukodkvftvdrm yGg;rsm;\
avm ryGg;avm tukov
kd t
f rdu
k f wpfEpS w
f pfjcm; enf;yg;\avm
renf;yg;avm[k rdrdoEmefudk t&dyfaumif;aumif;Munfh rSD0J
qnf;uyf&monf/
tvZD 'kDvudkrSD0J&m tusdK;tjypfudk 0wK ouf
aoES i f h w uG od v d k y gonf [ l a ompum;{aum tvZD tvZDowHyd ua&mwd/
[lusr;f *efvmonf/
{aumtvZD=tvZDwpfa,mufonf? tvZdowHyd=
tvZDyk*dKvf t&mrujzpfyGg;atmifvnf;? ua&mwd=jyKwwf\/

ZtpodYk

"r'DyeD

32

odkYvmaomaMumifh tvZDudk rSD0Jqnf;uyfvQif tvZD


jzpfwwfonfum; tjypfwnf;/
a&S;vnf; tvZDudkrSD0JvQif tvZDjzpfwwfonf/
AmvudkrSD0JvQif Amvjzpfwwfonf/
toyK&doudk rSD0JvQif toyK&do jzpfwwfonf [k
qdck NhJ y/D
um; tjypf w nf ; /
tvZjD zpfvQif oDvESihf b0tqufquf a0;wwfonf/
toyK&dojzpfvQif orm"dESifh b0tqufquf a0;
wwfonf/
- AmvjzpfvQif ynmESifh b0tqufquf a0; onf/
um; raumif ; usd K ;wnf ; /
odkY raumif;usdK; trsdK;rsdK;tpm;pm; BuD;rm;av aom
aMumifh rrSD0Jtyf? r*Fvmvnf; rjzpf? pifppfpdwfudk jyKjyif Pf
ynm,SOyf grS r*FvmjzpfEikd rf nfuv
kd nf; owdxm;av? rSwpfyg;
0wKEiS w
hf uG tjypftusKd ;rsm;onf okwe yd gwf t|uxm ]]tao
0emp AmvmeH}} tzGifhrSm tus,fvm\? tvdk&SdvQif q&morm;
rsm;xH avQmufxm; em,lav/
'kwd, wwd, ykpmESpf&yf tajzNyD;\/
-------------------

ZtpodYk

"r'DyeD

33

pwkw ykpmtajz
tvZD 'kDv yk*dKvfrSef; odvsufESifh qGrf;paom 'ge0wK
wdkYjzifh ylaZmfoum&jyKaom olwdkYrSm]]ylZmp ylZeD,meH}} r*Fvm
jzpfrjzpfrsm;udk tusdK;tjypf 0wKoufaoESifhwuG odvdkygonf[laom pwkwykpmyl Z eD , yk * d K vf t &ud k ok w e d y gwf t|uxm...
1/ oAkbk&m;
2/ yapuAk'g
3/ t&d,om0u
4/ trd
5/ tb
6/ tpfudkBuD;
7/ tpfrBuD;
8/ vifSd rdef;rwdkYrSm vif\trd
9/ vif\tb
10/ vif\tudkBuD;
11/ vif\trBuD; [k rQomvm\/
'udP0db*Fokwf t|uxm o&P*kHoDvwnfaom
vl*[|yk*Kd vf ykxZk e o
f mraP ykxZk e f &[ef;wdo
Yk nf aomwmywd
r*| t&d,myk*Kd vf yg0ifuek o
f nf[k vmaomaMumifh ylZeD,
t&vnf; xdkvlyk*dKvf omraP &[ef;wdkYonf t&d,om0um
[laom t|uxmygXf yg0ifukefonf? xdkYaMumifh-

ZtpodYk

"r'DyeD

34

12/ o&P*kHwnfaomvl
13/ o&P*kHESifhwuG ig;yg;oDv wnfaomvl
14/ ykxkZefomraP
15/ ykxkZef&[ef;
wdkYonf ylaZmfxdkufaom ylZeD,yk*dKvfwdkYyif jzpfukef\/
xd k o d k Y j zpf & m omraPonf . ..
1/ vZDomraP
2/ tvZDomraP
3/ 'kDvomraP
[l okH;rsdK;&Sd\/
yk x k Z e f &[ef ; onf v nf ; ...
1/ vZD &[ef;
2/ tvZD &[ef;
3/ 'kDv &[ef;
[l okH;rsdK;&Sd\/
xdkokH;rsdK;wdkYwGif vZDomraP vZD&[ef;wdkYtm; vSL'gef;
ylaZmfaomolwdkYrSm]]ylZmp ylZeD,}} r*Fvmjzpfonf rSefNyD? tvZD
omraP tvZD&[ef; 'kDvomraP 'kDv&[ef;wdkYtm;
vSL'gef;ylaZmfaom olwdkYrSm]]ylZmp ylZeD,}} jzpfygrnfavm rjzpf
avm [lrl? 'kDvr[kwf=tvZDoufoufrQjzpfaom omraP
&[ef;wdkYtm; vSL'gef;ylaZmfrIonf ]]ylZmp ylZeD,}} r*Fvm jzpf\?
'kv
D jzpfaom omraP &[ef;wdt
Yk m; vSL'gef;ylaZmfrrI mS om xdk

ZtpodYk

"r'DyeD

35

r*Fvmjzpf rjzpfpdppfbG,f&Sd\/
a&S;vnf; tvZDESifh 'kDv ESpfyg;uGJjym;ykHudk jyqdkcJhNyD

trsm;wdkYpdwfoabm a&m,SufaeMuaom t&mXme


BuD;wpfckjzpf ae&mum; xif&Sm;atmif jyqdkvdkufOD;tHh/

e0 aum#do[med?
toDwdowaum#da,m/
ynmo owo[med?
qwo p ykemya&/

{aw oH0&0de,m?
orKa'e yumodwm/
ay,smvrkace ed'd|m?
odum0de, oH0a&/
0dok'dr*f t|uxm/

e0aum#do[medp=uka#udk;axmifwdkYvnf;aumif;?
toDwdowaum#da,mp=uka#wpf&mh &Spfq,fwdkYvnf;aumif;?
ynmo owo[medp=ig;oef;wdkYvnf;aumif;? yke=wpfzef?
tya&=wpfyg;ukeaf om? qwo
o[medp=oH;k aomif; ajcmuf
axmifwdkYvnf;aumif;?
0de,oH0a&=ygwdarmuo0H & 0denf;ig;usr;f ? ay,smv
rkace=ay,svnTejf ycsuEf iS w
hf uG? ed'|d m=nTejf ytyfuek af om? {aw
0de,oH0&odum=rQavmufaom ygwdarmuoH0& 0denf;
odum yk'af wmfjrwfwu
Ykd ?kd orKa'e=jrwfpmG bk&m;onf? yumodwm=

ZtpodYk

"r'DyeD

36

xkwfazmfynwf jyawmfrltyfukef\/
aqmif..
. . ud k ; axmif h w pf & m &S p f q ,f r S m ocsF m aum#d
aumuf /
ig;oef ; oH k ; aomif ; ajcmuf a xmif a ygif ;
rsm;awmif ; ygwd a rmuf /
um; o&P*Hk wfur0gpm Ny;D qH;k onfEiS hf wpfNyKd ief uf
omoemh0efxrf; &[ef;omraPwdkY oEmef xdkufonfhtm;
avsmfpGm wnf&Sdaom ygwdarmuoH0& odumyk'ftaygif;wnf;/
a&S; jyqdkcJhNyD;aomtwdkif; jrwfpGmbk&m;\ ynwfawmf
trdefYawmf tmPmawmfjzifh ouFef;awmif;rI ay;rI 0wfrIudk
NyKrdvQifyif vltjzpfudkvGef omraP&yAZdw t&mwnf\?
vlwdkY\ &Sdcdk;ylaZmfrIudk cHxdkufNyD? jyqdkcJhNyD;aom odumyk'fpkum;
rwnfao;? wpfzef o&P*HkcH,l wwd,o&P*Hk jynfhpHkNyD;pD;
onfESifh wpfNydKifeuf jyqdkcJhNyD;aom omraPodumyk'fwdkYonf
wnfukef\? omraP tppfjzpfav\? oDvcH,lbG,fudp r&Sd?
xdo
k Ykd omraP tppfjzpfNy;D aomolonf vdiq
f ,fyg;wGif wpfyg;yg;
udk vGefusL;rdonfjzpftHh? o&P*Hk cH,lrI ysufNidrf;jyef odum
yk'w
f v
Ykd nf; tukeu
f ,
G yf uke\
f ? ouFe;f cH,rl o
I m wnf &Sad wmh\?
vltjzpfodkYum; ra&muf? omraPt&myif wnfao;\? omraP tppfum; r[kwf/

ZtpodYk

"r'DyeD

37

xdktcg o&P*Hkudk xyfrH,l&onf? o&P*Hk xyfrH


,ljyefvQif omraPppfjzpfjyef\? odumyk'fwdkY tukefwnfjyef
ukef\? o&P*Hkudk xyfrHr,lyJ rdrdudk,fudk odum&Sdaom
omraP tppftoGif jyKvkyf 0efcHaecJhtHh? 'kDvomraP
jzpf\? rdrdudk,fudk[kwfrSefwdkif; ajymMum;aevQif 'kDvrjzpf/
t&m vdifq,fyg;wGif wpfyg;udk usL;vGefvQif vljzpf
onf[k rSwfxifwwfMu\? ouFef;cH,lrIudk rpGefYrI wnforQ
umvywfv;kH vlrjzpf? omraP vdijf yefrI vl0wfvrJ q
I o
kd nfum;
q&morm;wdkY tqHk;tr rwnf/ 'kDvtrIudk rpGefYEkdifaom
omraP 'kDvudkom vl0wfvJ omoemrS tjyD;ESifxkwf
rIomwnf;? ]]tEkZmemrd bdua0 'o[a*F[d orEm*awm
omraP&H emaowHk}} [laom ygVdawmf\ t|uxm0dedp,udk
ae&musodbdkY qdkvdkufonf/
um; omraP\ 'kDvtjzpfudk jyqdkcsufwnf;/

vdifq,fyg;rSwpfyg; 'Pfq,fyg; aocd, 75-yg; tp


Sdaom odumyk'fwdkYonf omraPwdkYtm; 'PftrI rnfukef\?
xdk'Pfodumyk'fwdkYwGif wpfckckudk usL;vGefrdonf jzpftHh? o&P*Hk
cH,lrIvnf; rysuf? xdkodumyk'fvnf; uG,fyoGm;onf r[kwf?
oH0&rIrQom ysuf\? 'Pfxdkuf\? 'Pfxrf;vQif oH0& wnfNrJ
wnf\/

ZtpodYk

"r'DyeD

38

od r f a rG U aomt&mjzpf OyrmjytH h...


. ..
t*Fvdyftpdk;&rif;wdkY\ Oya' NrdKUtkyfvkyfaomolrSm rnf
rQaom tmPmudk&ap? rnfonfhtrIwdkYudkjyKvQif t&mrSusap?
rnfonfhtrIwdkYudk jyKvQif t&mum; rus? rnfrQ'Pfwyfap-[k
Sd\? NrdKUtkyft&mudk &onfESifhwpfNydKifeuf rsm;pGmaom tmPm
wdu
Yk &kd \? t&mus&m Oya'rIwpfcck u
k kd usL;vGev
f Qif t&mrSvnf;
us\? xdk tmPmwdkYvnf; tukefysufukef\? 'PfOya'wdkYwGif
wpfcck u
k kd usL;vGev
f Qif xdt
k rItwGuf 'Pfwyf\? t&mrus aom
aMumifY xdktrIonfvnf; vufrvGwf? pD&ifNrJ pD&ifEkdif\? wpfyg;
aom &SNd y;D tmPmwdv
Yk nf; yuwdtwdik ;f &Su
d ek \
f ? OyrmESihf
wlpGm odtyf\/
1/

rdrdwnfSdaom odumyk'ftaygif;wdkYwGif wpfck


wpfcak om odum yk'f cH,al qmuf wnfjcif;[laom
orm'gerI
2/ aumif;pGmapmifhxdef;jcif;[laom oH0&rI
[l trIESpfyg; toD;oD;&SdMu\/
xdEk pS yf g;wGif orm'gerIrmS o&P*Hjk ynfph o
kH nfEiS hf wpfNyKd if
eufwpfcsufwnf; tukefNyD;pD;av\? oH0&rIrSm aqmufwnf&
&SdwnfaeNyD;aom odumyk'fwdkYudk tcGifhwdkufqdkufaomtcg
o'gapwemwdkYESifh ae&musapmifhpnf;vQif oH0&rIjynfhpHk\?
rapmifhpnf;rl vdifxdkufaomtrI wpfckckudk usL;vGefcJhvQif
o&P*Hyk su
f orm'gerI oH0&rI tukeyf su\
f ? wpfpw
kH pfcak om

ZtpodYk

"r'DyeD

39

odumyk'frQ xdkolrSm rwnfNyD? 'Pfxdkufaom trIwpfckckudk


usL;vGefcJhvQif o&P*Hkrysuf wpfpHkwpfckaom orm'gerIrQ
rysuf? usL;vGefaomodumyk'frSmyif orm'gerIrysuf? a&S;wnfNrJ
wdkif;yif udk,fwnfvsuf&Sd\? oH0&rIrQom ysuf\? 'Pfxrf;
aq;aMumokwfoifvQif oH0&rI wnfNrJwnf\/
&[ef;odumyk'fwdkYum; pwkwur0gpm NyD;qHk;onfESifh
wpfNydKifeuf orm'gerIwnf\? oH0&rIrSm omraP odumyk'f
enf;wlyif? yg&mZdurI wpfcck u
k kd usL;vGecf v
hJ Qif orm'gerI tukef
ysu\
f ? wpfcak om odum yk'rf Q twnf r&SNd y?D yg&mZdurSwpfyg;aom
odumyk'fwdkYudk usL;vGefcJhvQif usL;vGefaom odumyk'frSmyif
oH0&rQom ysufonf? orm'ge rysuf? odkY orm'geysufenf;
oH0&ysufenf;rsm;udk jcm;em;odwwfrS tvZD 'kDv ESpfyg;
uGJjym;yHkudk &Sif;vif;pGm odEdkifonf/
jrwfpmG bk&m;ynwfawmf trdet
Yf mPmawmfjrwfjzpfaom
uka#aygif; ud;k axmifw
h pf&mh&pS q
f ,fEiS hf ig;oef; oH;k aomif; ajcmuf
axmifrQaom odumyk'fawmfwdkY wpfpHkwpfckrQ orm'gerI rysuf
ruGuf wnf&Sdvsufaeaom tvZDyk*dKvfonf vlwdkY\ylaZmfudk
cHxu
kd af om ylZeD, yk*Kd vpf ifppfjzpfxu
kd af Mumif;udv
k nf; xifvif;
pGm odomvSawmhonf/
um; tvZDyk*dvf ylZeD,jzpfaMumif;udk
jyqdkaomtcsufwnf;/

ZtpodYk

"r'DyeD

40

'kv
D yk*Kd vyf Zl eD, jzpfrjzpfukd pdppfz,
G f tvGerf sm; acs\?
jrwfpGmbk&m;\ ynwfawmf tmPmawmfjrwfjzpfaom 0denf;
w&m;awmf\ t&monf tvGefBuD;us,f eufeJ\? tvGefvQif
tHb
h ,
G o
f &J&\
dS /
tb,f o d k Y tH h b G , f o &J &S d o enf ; qd k a omf - -wpfaxmifih g;&m udavomukeNf ird ;f Ny;D aom &[Em jzpfaom
vl o nf wpf a xmif h i g;&m ud a vomtjynf h E S i f h ,ck a eY w G i f
&[ef;jyKaom ykxkZef&[ef;ukd Sdckd;&\? xkd ykxkZef&[ef;u
&[Emjzpfaomvludk &Sdrcdk;&? udk,fwGif;rSm wnf&SdMuaom
tbd"rmw&m; okwefw&m;rsm;taeudk axmufpmvQif xdkESpfOD;
aom olwo
Ykd nf wpfO;D ESiw
hf pfO;D edAm efEiS t
hf 0Dpu
d o
hJ Ykd uGmvSr;f Mu\?
&[Emjzpfaom vlonfum; edAm efrmS qdu
k
f ae\? wpfaxmifih g;&m
udavom &Sijf zpfaom ykxZk e &f [ef;um; t0Dped ,fu rvGwaf o;
odjYk zpfygvsuf &Scd ;kd ylaZmfrI &[ef;ykxZk e u
f txufus\? &[Em
vlu atmufus\? odYk jzpfjcif;onf jrwfpmG bk&m;\ tpdaE,s
tyar,sbkef;awmf uHawmf Pfawmf wefcdk;awmf ynwfawmf
tmPmawmf odumyk'fawmfwkdY\ tpGrf;aywnf;/
&[ef;csif;rSmvnf; wpfem&DrQ ynwftmPm odumwnfrI
a&S;usaom ykxkZef&[ef;udk wpfem&DrQ odumwnfrI &[ef;jzpf
aemufusaom &[EmjzpfNy;D aom &[ef;u &Scd ;kd &\? ,ckyif &[ef;
jyKaom ykxkZef&[ef;a,musfm;udk t0gajcmufq,f&NyD;aom
bduK eD &[Emru &Scd ;kd &\? odjYk zpfjcif;onf ynwfawmf tmPm
awmfjrwfwdkY\ tpdaE,s wefcdk;tpGrf;yifwnf;/

ZtpodYk

"r'DyeD

41

a,m a0g tmeE r,m "armp 0dea,mp a'odawm


ynawm? aom a0g rrpa,e owm/
[l igbk & m; r&S d o nf h a emuf iga[mawmf r l c J h a om
okwefw&m; tbd"rmw&m; 0denf;w&m;wdkYonf ig\udk,fpm;
vS,f ud,
k pf m;bk&m;jzpf&pfvwUH [laom Asm'dwaf wmfjrwfEiS t
hf nD
jyqdkcJhNyD;aom odumyk'fawmftaygif; uka#udk;axmifhwpf&mh &Spf
q,fEiS hf ig;oef;oH;k aomif; ajcmufaxmifww
Ykd iG f wpfcw
k pfcak om
odumyk'fawmfonf bk&m;wpfqlwpfqlt&mESifh Asm'dwfawmf&
vsuf&Sdacsonf/
o&P*Hk wfur0gpm jynfhpHkpGm zwf&Gwfrl orm'geudp
jynfhpHkojzifh xdkrQavmufaom odumyk'fawmfwdkY\ wnfaeudef;
0yf&mjzpfaom ykxkZef&[ef;\ udk,fcEmonf uka#udk;axmifh
wpf&mh&Spfq,fig;oef; oHk;aomif; ajcmufaxmifrQaom jrwfpGm
bk&m;wd\
Yk wnfaeude;f 0yfawmfrMl u&m apwDtrd t
f &m wnfacs
onf? apwDtrd rf nfonf &TUH ajrudv
k yk af omfvnf; apwDued ;f 0yfaom
tcgrSp ylaZmfjcif;iSgomxdkuf\? rdkrao jyKjcif;iSg rxdkuf/
xd k a pwD t d r f \ twG i f ; trI d u f o d k u f rpif w D ; jyif y if
jynfhaejim;aaomfvnf; ylaZmfjcif;iSgom xdkuf\? rdkrao
jyKjcif;iSgrxdu
k ?f xdt
k wl xdyk x
k Zk e jf zpfaom &[ef;onf wpfaxmifh
ig;&m udavomwnf;[laom trIdufodkuf rpifwD;jyiftjynfh
jzpf&Sdaeaom udk,fcEmoEmefyif jzpfjim;aomfvnf; xdkrQavmuf
aom bk&m;t&m odumyk'fawmfwdkY\ wnfaeudef;0yf&m apwD

ZtpodYk

"r'DyeD

42

tdrt
f jzpf wnfaeonft
h wGuaf Mumifh &[EmjzpfNy;D aomvlonf
&Sdcdk;ylaZmfjcif;udkom jyK&avownf;/
odkYaom t&mrsm;udk axmufxm;qifjcifonfSdaomf
ykxZk O &f [ef;wdYk yif ude;f 0yfwnfadS om jrwfpmG bk&m; wefc;kd awmf
ynwfawmf tmPmawmf tSdeft0gwdkY onf tb,frQavmuf
Bu;D us,ef ufeu
J ek o
f nf[k igwdu
Yk o
hJ aYkd om tqk;H tp jrifEikd x
f ifEikd f
aumif;aom t&myif r[kwaf tmifBu;D us,ef uferJ u
I kd &dyrf Md uukef
&monf? edAmefodkYqdkufwnfaeaom avmukw&mbkHom;jzpf
NyD;aom &[EmjzpfaomvlonfyifvQif ykxkZef&[ef;udk dkaopGm
Sdcdk;ylaZmf&acsao;\? ,ckumvSdaeMuaom ykxkZefjzpfol
vlomrefwrYkd mS tb,fqb
kd ,
G &f m Sad wmhtehH nf;? omoem0efxrf;
&[ef;awmfqdkvQif tdktao tvsifOD;atmifom txl;tm;pdkuf
cGifhSdawmhonf[k ynmowd SdMuukef&monf? odkY omoemh
0efxrf; &[ef;awmfwYkd wnfadS om jrwfpmG bk&m;\ tmPmawmf
odum awmf ynwfawmfw\
Ykd bke;f wefc;kd tSed t
f 0g Bu;D us,ef ufeJ
ykHukd odtyf\/
'kDvyk*dKvfrSmvnf; xdktSdeft0g wpfpdwf wpfa'o
SdaeaMumif;udkum; olYudk trlvyg&mZduESifh pGyfpGJcJhvQif &[ef;
aumif;udk pGyfpGJonfESifhtwl pGyfpGJol &[ef;rSm oHCm'daoof
tmywfBu;D oifo
h nf[k a[mawmfral omygVdawmft& zGiq
hf akd om
t|uxmt&rsm;udk tOD;wnf a&S;jyqdkcJhNyD? odkYaom
taMumif;t&mrsm;udk axmufajrmfonf&Sdaomf xdkol &Sdaeao;
aom jrwfpmG bk&m;t&Sed t
f 0g w&m;awmf t&Sed t
f 0g wfur0gpm

ZtpodYk

"r'DyeD

43

&Gwfzwfaom oHCmawmf t&Sdeft0grsm;udk tmHkjyK ylaZmfygrl


]]ylZmp ylZeD,}} r*Fvmjzpfyg\[k qdk&efwpfcsuf &Sd\? xdkolrSm
xif&Sm;&Sdao;aom bk&m;t&Sdeft0g w&m;t&Sdeft0g oHCm
t&Sed t
f 0gudk tmHjk yK ylaZmf&m tmkjH yK&m t&Sed t
f 0g*kPaf wmf
aus;Zl;awmfpo
k nf tylaZmfco
H rm; jzpfMu\? w&m;awmfukd ylaZmf
vdv
k Qif w&m;awmfukd tmkjH yK w&m;usr;f *efwwfaom yk*Kd vu
f kd
ylaZmfygrl w&m;awmfudk ylaZmfjcif;jzpf\[kvmaom usrf;*efESifh
tnDwnf;/
xdk'kDvyk*dKvfudkyif 'kDvrSef; rod/ oDv0ExifrSwf ylaZmf&m
rlum; xdkol\ oDvudk tmHkjyK vsuf&Sd\/ oDvuvnf; xdkolrSmr&Sd/ tylaZmfcH
orm; r&SdyJae\/

oD[Vkd u
f Re;f o'gwdrif;Bu;D um; xdu
k o
hJ aYkd om yk*Kd vf
tylaZmfco
H rm;ukd &atmif&mS ylaZmf\? xdrk if;onf w&Haomtcg
qifpD;NrKdUawmfudk vSnfhvnf\? 'kDv&[ef;wpfa,mufonf
NrKd UusK;H ig;rQm;ae&m rif;y&dowf vmonfujkd rifvQif ig;rQm;&mrS
wuf opfyif&if;rSm xdkifae\? rif;BuD;onf xdk&[ef;udkjrifvQif
qGrf;uyfvSLvdkaom pdwfjzpf\? eef;awmfodkYa&muf yGJawmf
wnfrnf&Sd&m xdk&[ef;udk trSwf& rSL;rwfrsm;udk yGJawmftkyf
twdik ;f ESihf xd&k [ef;udk vSLMuacs[k apvGw\
f ? 'kv
D &[ef;vnf;
rif;y&dowfoGm;vQif ig;rQm;NrJ ig;rQm; ae\? qGrf;vSLvmaom
rSL;rwfwdkYu tvsifjrifav\? xdk&[ef;vnf; rSL;rwfwdkYvmonf
ukdjrif ig;rQm;rIudkvTwf opfyif&if;rSm aeNrJaeav\? rSL;rwf
wdkYum; xdk&[ef;trIudk od rvSLyJ jrif&mt&yfrS jyefav\?

ZtpodYk

"r'DyeD

44

eef;awmfodkYa&muf vSLcJhMuNyDavm[k rif;BuD;uar;&m ig;rQm;


aeaom 'kDv &[ef;jzpf rvSLcJhaMumif;udk jyefajymav\/
xd&k [ef;onf oifwu
Ykd jkd rifaomtcg tb,fojYkd yKoenf;[k
rif;BuD;u ar;av\/
tuREykf w
f u
Ykd kd jrifvQijf rifjcif; ig;rQm;rIukd vTw
f ouFe;f udk
jcHKHk opfyif&if;odkYuyf aeygonf[k wifqdkav\/
xdktcg rif;BuD;u odkYqdkay\? xdk&[ef;onf oifwdkYudk
jrifvQif xdkuJhodkYjyKonfum; [d&DMowyuyf jyKrIaywnf;?
olawmfaumif; Opm&wemckepfyg;wGif tusKH ;0ifaom [d&MD owy
w&m;&wemonf tzdk;te* xdkufwef\? wpfeyfpm yGJawmf
xrif;onf tb,frQ tzdk;xdkufoenf;? oGm;Muukef? dkaopGm
uyfvSLMuukefavmh [kqdk vSLMuav\/
rif;BuD;onf o'gAv ynmAvESifh jynfhpHkaom oljzpf
xdkuJhodkY npfEGrf;aom 'kDv&[ef;oEmefrSmyif tylaZmfcH tzdk;
wefukd &SmMu
H ylaZmfay\? xdaYk Mumifh xdrk if;Bu;D jyKaom ukov
kd rf I
onf ylZmp ylZeD,r*Fvm jzpfxdkufpGmownf;/
pwkwykpm tajzNyD;\/
-------------------

ZtpodYk

"r'DyeD

45

yOrykpm tajz
5/ tvZD'kDv yk*dKvfrSef;odvsufESifh tkdtao &Sd
cdk;jcif;? c&D;OD;BudKqdkjcif;? vuftkyfcsDjcif;? tdktao
jyKjcif;wdu
Yk kd jyKaomolwrYkd mS ] *g&a0gp}}r*Fvmjzpfrjzpf
]]bduK pH oDvorE?H ora'0 ormpa&}}[k aumov
oH,w
k w
f iG f a[mawmfro
l nfEiS hf nDrnD if;yk*Kd vw
f Ykd
onf ygPdygw o&P*Hk xdkufrxdkufrsm;udk tusdK;
tjypf 0wKoufaoESifhwuG odvdkygonf/
[laom yOrykpmtvZD'kDvESpfyg; cGJjcrf;enf;udk qdkcJhvSNyD/ /
*g&0rI [lonfvnf; ylaZmfrIrsdK;yifjzpf pwkwykpmESifh
rsm;pGm rxl;MuvSNyD/

bkZ*FrH yg0uO? cwd,O ,odeH/


bduKO oDvorEH? ora'0 ormpa&/
[laom aumovoH,kwf okwf*gxmrSmrlum; rdrd
ypKyeftusKd;rJh? oHo&mtusdK;rJh rjzpf&avatmif rdkrao
raxav;pm;jyKrI vGwfuif;ap&onfudk ]]ora'0 ormpa&}}
qdkayonf/
bkZ*FrO=tqdyx
f efaoma>rudv
k nf;aumif;? yg0uO=rD;udk
vnf;aumif;? ,odeH=tNcHt&HESifhjynfhpHkaom? cwd,O=rif;udk
vnf;aumif;? oDvorEH=oDvESifhjynfhpkHaom? bduKO= &[ef;udk
vnf;aumif;? ora'0=aumif;pGmomvQi?f ormpa&=jyKusi&hf m\/

ZtpodYk

"r'DyeD

46

1/ tqdyfxefaoma>rudk awGUjrifvQif xdka>rOy'frS vGwf


uif;atmif vdrmjyKonfudkvnf;aumif;
2/ rD;ESiq
hf ufqaH omtcg xdrk ;D ESiphf yf Oy'f rjzpf&atmif
vdrmjyKonfudkvnf;aumif;
3/ rif;ESifh qufqHaomtcg xdkrif;ESifhpyf Oy'f rjzpf&
atmif vdrmjyKonfudkvnf;aumif;
4/ oDvorE &[ef;ESihf qufqaH omtcg xd&k [ef;ESiphf yf
uvmykrif; '@uDrif; emVdau&rif; tZKerif;
wdkYuJhodkY tusdK;rJhw&m; rjzpfyGm;&atmif vdrmjyK
onfudkvnf;aumif; ]]ora'0 ormpa&}}qdkonf/
av;yg;udkom 0daooxkwf a[mawmfrljcif;onf
a&SUoHk;yg;rSm vsifvsifjrefjref BuD;BuD;rm;rm; ab;Oy'f jzpfwwf
a[mawmfrlonf/ oDvorE &[ef;rSm tjypfav;wwf a[m
onf/

ab;Oy'fukd jzpfapwwfaom cyford ;f aom raxav;pm;


rIuykd if a&SmifMuOf ab;Oy'f vGwu
f if;&maom taeudk dak opGm
jyKavh&Sdap&rnf[laom teufudkvnf; odtyfonf? ab;Oy'f
qdkonfum; tukodkvf jzpfrIonfvnf; ab;Oy'fyifjzpfonf?
xdkYaMumifh 'kDvyk*dKvfESifh awGUBuHKqufqHaomtcgvnf;
tdktao &Sdrcdk;vQif rdrdtukodkvfjzpf&jcif;paom ab;Oy'f
jzpf&ef tcGifhudk jrifonfjzpf dkaopGm &Sdcdk;vQif ]]ora'0
ormpa&}} [laom ygVdawmfESifhnDonfom jzpf\? xdkygVdawmfudk
atmufarh &Sdcdk;cJhvQif xdkygVdawmf"rudk ylaZmfaom ]]"rylZm}}

ZtpodYk

"r'DyeD

47

r*Fvmyif jzpfao;\/
c&D ; OD ; Bud K qd k j cif ; td k t aojyKjcif ; trI w d k Y vnf ; enf ;
wlodav/

'kDvyk*dKvfonf odumoDvrS uif;onfjzpf &[ef;


tppf oHCmtppf r[kwfaomaMumifh xdkyk*dKvfudk dkaowkyf0yf
aomfvnf; ygPdygwo&P*Hk jzpfcGifh r&Sdav? oHCmrSnTef;cs
&&Sdaom 'kDvyk*dKvftm; oHCmudk tmHkjyK vSLrI'gef;rI
ygPdygwrIudk jyK&mum; oHCmonf tvSLcHorm; ygPdygwudk
cHorm; jzpfaomaMumifh ygPdygwo&P*Hk jzpfxu
kd \
f ? vZyD *k Kd vEf iS hf
'kDv r[kwfaom tvZDyk*dKvf ESpfyg;wdkYrSmrlum; ylaZmfjcif;
ponfudk jyKaomolwdkYtm; tusdK;ay; trsm;tenf; uGmMu\?
]]ylZmp ylZeD,}}r*Fvm ]]*g&a0gp}} r*FvmrSm jzpfMuonf csn;f rSw/f
]]ora'0 ormpa&}} [laom a'oemawmf t&
0w K ouf a oum; ...
aumovrif;BuD;onfyifvQif w&Ha&mtcg jrwfpGm
bk&m;udk cpm;qnf;uyfaeav\? xdktcg wdwdwdkYonf
rif;Bu;D rsuEf mS OypmodYk jzwfoef; oGm;Muuke\
f ? aumovrif;
Mu;D onf jrifvQif rdred mrnfukd azmfMum; xdw
k w
d w
d t
Ykd m; &Scd ;kd av\?
tb,fhaMumifh oAnKjrwfpGm bk&m;BuD;udk qnf;uyf udk;uG,fol
jzpfygvsuf jrwfpmG bk&m; a&SUawmfrmS yif rdred mrnfukd azmfMum;jcif;
[laom tvGefESdrfhcsaom *g&0w&m;BuD;ESifhwuG tvGefdkaopGm
wdww
d u
Ykd kd rif;Bu;D &Scd ;kd avoenf;[k tar;ykpm xkw
f t|uxm

ZtpodYk

"r'DyeD

48

ajzawmfrlonfum; xkdodkY &Sdrcdk;cJhonf&Sdaomf aumovrif;BuD;


onf &Sifa*gwrudkom dkaoonf? igwdkYudkrlum; &Sdcdk;jcif;rQudkrS
rjyK[k pdwEf v
S ;kH ckMu wpfpw
kH pfcak om ig\tusKd ;rJu
h kd jyKciG q
hf u
kd f
aomtcg jyKav&m\? xdkodkYaom tusdK;rJhudk rjyKapjcif;iSg &Sdcdk;
onf[k ajzay\/
aumovrif;BuD;jyKaom trIonfvnf;]]ora'0 ormpa&}}
rIyifwnf;/

wpf e nf ; vnf ;...


rif;BuD;udk cpm;aom y&dowfwdkY wdwdwdkYudk udk;uG,f
aomolwdkYonf trsm;yif yg&SdMuukef\? xdkolwdkYonf igwdkYq&m
rsm;udkum; rif;BuD;onf tav;rjyK[k pdwfckMuukef jyKcGifhom
aomtcg wpfpHkwpfckaomtusdK;rJhudk jyKukef&m\[k xdkolwdkY\
pdwfESvHk;udk Munfvifapjcif;iSg rif;BuD; &Sdcdk;onf[lvnf; qdk
cGifh&Sd\ /
yrykpmtajzNyD;\/
-------------q|ryk p m tajz
6/

tvZD 'kDv yk*dKvfrSef; odaomaMumifh xdk tvZD


'kDv yk*dKvfwdkYtm; yk*vm"d|mef "rm"d|mefwGif
wpf&yf&yfjzifh tjypfpum; xdyg;ajymqdkaom olwdkY
tay: 'Pfq,fyg; xdu
k rf xdu
k f tjypfvw
G f rvGwf
rsm;udk odvdkygonf/

ZtpodYk

"r'DyeD

49

[laom q|rykpm]]a,m ty'k| e& 'kwd?


ok' aygo te*FP}}/
tpSdonfjzifh ok'te*FPjzpfaom bk&m; yapu Ak'g
t&d,mwdkYtm; tvGefMurf;MuKwfaom um,uH 0pDuHwdkYjzifh
xdyg;jypfrmS ;aom olwYkd om 'Pfq,fyg;usa&muf wwfaMumif;udk
a[mawmfrlonf? yk*dKvfomrefwdkYtm; tjypfpum; xdyg;ajym
qdkkHrQESifh 'Pfq,fyg; usa&mufcGifh rSday/
tjypf v G w f r vG w f [ l a om pum;rl u m;...
'kDv [laom pum;vHk;onf q,fyg;aom taumo
0wKwdkYwGif BuD;pGmaomtmywfjzifh qJa&;jcif; jzpf\? xdkYaMumifh
xdyg;apvdak om taumom"dyg , y#dCpdwjf zifh 'kv
D yk*Kd vu
f ykd if
'kDvrSef;od 'kDv pum;jzifh xdyg;ajymqkdaom olwdkYtm;
pum;tcGef;wdkif; tcGef;wdkif; zko0gpm uryxajrmuf\/
'k D v yk * d K vf r S e f ; od a omaMumif h [l a om yk p m yg
pum;vnf ;...
&[ef;um; 'kDv&[ef;wnf;[k trSefodEdkif&ef
trIonf rvG,v
f aS cs? odraf rGUvSaom yg&mZdu tmywm "dukP;f
rIEiS hf rdrw
d t
Ykd xH tqH;k tjzwfcjH cif;iSm trIonfwYkd qdu
k af &mufvm
aomtcg usr;f wwf*efwwf 0denf;"d&k f yk*Kd vBf u;D rsm;onfyifvQif
olum; 'kv
D [k 'kv
D 0depd ,
cs&efta&; tvGecf ufcv
J \
S /

ZtpodYk

"r'DyeD

50

t|uxmBuD;vnf; xdkodkYtrIonf qdkufa&mufvmvQif


aphppkH mG ppfaq; trIonfavQmufqckd suf pum;udk aphppkH mG Mum;em
&aomtcg yg&mZdu tjypfvw
G t
f hH xifcv
hJ Qif ok'j zwfpmcstyf\?
pGef;Nid&dyfxifcJhtHh? tok'[k rqdkwnfhtyf? vGwf&maomtcsufudk
tenf;enf; &Smtyf\? tenf;enf;&SmMu
H rS vGw&f maomtcsuu
f kd
rjrifcJhvQif 0denf;"dk&fwpfyg;xH vTwf&rnf? 'kwd,0denf;"dk&f q&m
onfvnf; xdt
k rIonfukd yg&mZdu vGw&f yd x
f ifct
hJ ?hH ok' jzwfpm
cstyf\? vGwf&dyfrxifcJhtHh? tok'[k rqdkwnfhtyf? 0denf;"dk&f
wpfyg;xH apvTwf&rnf? enf;ESifESif apvTwf 0denf;"dk&fwdkif;
uyif yg&mZduus&yd x
f ifMu ok'j zwfpmvnf; ray; tok'v
nf;
rqdMk uyJ yxr0denf;"d&k x
f H xdt
k rIonf a&mufvmjyeft?hH qdwNf ird f
&m aeap bm0emrsm;udk ESvHk;oGif;apNyD;vQif pdwfjzpfyHkudk
ar;jref; pdwfylavmifvSygonfqdkvQif pdwfat;&mtcGifhudk
&Smavawmh[k qdk&rnf? pdwfNidrfoufyg\qdkvQif aumif;vSNyD?
aumif;aumif;aeavawmhqdk vTwf&rnf[kvmacsonf/
odrfarGUvSaomt&m aphpHkpGm ppffaq;ar;jref; Mum;
od&ojzifh yg&mZduus&dyf 'kDvjzpf&dyfxifjrifaom 0denf;"dk&f
q&mwdkYaomfrSvnf; yg&mZduusonf 'kDv jzpfonf[laom
pum;udk >rufqdk&eftrI tvGefcJ,Of;pGm vmacsonf? tb,f
aMumifh cJ,Of;vSavoenf;[lrl yg&mZdu trSefusaomoludk
yg&mZduusonf[kqdkrdvQif 0denf;"dk&fjzpfawmfyg\? rusaom
oludk usonf[kqdkrdvQif xdkyk*dKvfoEmef wnf&Sdaom uka#
ukd;axmifausmfrQaom odumyk'fwdkYudk 0denf;"dk&fq&m zsufqD;&m

ZtpodYk

"r'DyeD

51

a&mufav\? 0efav;pGmaom trIudk jyKrdvsufae\? yg&mZdu


trSeu
f saomolukd rusxif rusqrkd o
I nfum; 0denf;"d&k q
f &m
tjypfr&S?d xdaYk Mumifh rus[k xifjrifcv
hJ Qif xifjrifwikd ;f qdrk I qH;k jzwf
rIudkjyK&rnf[k t|uxmvmayonf/
odkY olwpfyg;udk yg&mZduus 'kDvqdkrIonf ESpfodef;
av;aomif;txk&Sdaom r[myx0DajrBuD;udk xrf;&GufrIuJhodkY tvGef
0efav;vSaom trIjzpfacsonf/ owdBuD;BuD;xm;Muygukef/

yg&mZdutrSefusNyD;aomol yg&mZdurus tvZDrQom


jzpfaomol tvZrD jzpf oDv0Ejzpfaomol oH;k OD;vH;k udyk if taumom"dyg,jzifh 'kDvqdkrIonf zko0gpm uryxajrmuf\?
tyg,fav;yg;wGif a'goESifh,SOfaom uryxrsdK;jzpf i&J
y#d o aE u d k a y;\? tau m om"d y g ,rQ rurl omoemrS
a&GUapvdkaom p0em"dyg,jzifh 'kDvqdkrIonfum; xdkxuf0ef
av;aom trIBuD;jzpf\? txl;rSm 'kDvtrSefudk 'kDvqdkrd
pGyfpGJrd&m 0efav;HkrQom&Sd\? oDv0Eudk qdkrdpGyfpGJrd&mum;
tmeE&d,uHESifh tvm;wl\?
a'G ar bdua0 yk*vm 'ry[m, ,xmbwH edudwm {0H ed&a,/ uwar a'G/ a,mp
rdpm'd|daum a[mwd/ a,mp oDv0EH uvsmP"rH
jA[pm& tblawe tEdr 0wKem tAmpduwd/
[l a[mawmfrl\/
bdua0=&[ef;wdkY? ara'Gyk*vm= yk*dKvfESpfOD;wdkYonf?
'H=trIudk? ty[m,=ry,frpGefYonf&Sdaomf? tmbwH=,l

ZtpodYk

"r'DyeD

52

aqmifcJhaom 0efxkyfudk? edudawm,xm=tdrfodkYa&mufu ypfcs


vdkufouJhodkY? {0H=twl? ed&a,=i&J? oaueuare= rdrdjyK
aom trIonf? edudwm=cstyfukefonf? a[mEd=jzpfukef\?
uwara'G=tb,fESpfOD;wdkY enf;[lrlum;? a,mp=tMuifolonf
vnf;? rdpm'd|daum= ed,wrdpm'd|dt,l&Sdonf? a[mwd=jzpf\?
a,mp=tMuif olonfvnf;? uvsmP"rH=aumif;aom w&m;
&Sad om? jA[pm&=jrwfaomtusi&hf adS om? oDv0E=H oDv0E &[ef;
udk? tblawe=r[kwfrrSefaom? tEdr0wKem=yg&mZdurIjzifh?
tAmpduw
=d pGypf \
JG /
t"d y g ,f u m;-OD;acgif;jzifh aqmifcJhaom 0efxkyfudk tdrfodkYa&mufu
ypfcsvdkufvQif aumif;uifwnfaeonf[l r&Sd? ajrodkY xkwf
acsmufusa&mufouJhodkY rdpm'd|dt,l&Sdaomolonf b0
xdkt,ludk rpGefYyJ aoonf&Sdaomf aoonf\tjcm;rJh tNrJvQif
i&JodkYomus\? oDv0E&[ef;udk tEdr 0wK yg&mZdurIjzifh
pGyfpGJaomolonfvnf; xdkoDv0E &[ef;udk awmif;yef0yfpif;
uefawmhjcif;udk rNyKrl aoonf&Sdaomf aoonf\tjcm;rJh
rcRwfrvGJ i&JodkYom us&\[lvdkonf/
'kDv r[kwfaom tvZDudkvnf; oDv0Etvm;wl
,lav/

t&m aum@"me rax&f0wK pdw[wu rax&f


0wKrsm;udk xkwfqdktyf\/

ZtpodYk

"r'DyeD

53

aum@"merax&f o nf...
. ..
uybk&m;vufxuf opfyifapmifeh wfjzpf tvGecf spf
Munfaom &[ef;ESpOf ;D udk tvdpk rf;jcif;iSg c&D;vrf; tcif;Bu;D i,f
udpE iS hf awmcsKH wiG ;f odYk &[ef; wpfyg;0ifav&m rmwk*gr ta,mif
aqmif xd&k [ef;ESihf twlwuG csKH rS xGuv
f m\? xd&k [ef;um;rjrif
taz:&[ef; ujrif 'kDv&[ef;[k pGefYypfoGm;av\? NrdKY&Gm
odaYk &mufMuoHCmtrsm;ESihf OykoNf yKMurnf&&dS m taz: &[ef;u
'kDv&[ef;ESifh OykoftwlrNyKvdk[kqdk\? awmt&yfcsHKwGif;rS
rmwk*grESifhtwl xGufvmonfudk udk,fwdkifjrif&aom 'd|rIudk
jyefajym\? xd&k [ef;u r[kw&f yg[k ajymaomfvnf; t,Hrk &Sad v?
xdktcg xdkewfvm t&Sifbk&m;wdkY cspfMunfrIudk odvdkom
tuREfkyf vkyfMuHaom trIjzpfygonf[k ajymaomfvnf; rpyfEdkif
MuavNyD? xdkewfonf aoonf\tjcm;rJh i&JodkYusav igwdkY
bk&m;vufxuf aum@"me&[ef; jzpfvm\? &[ef;jzpfonf
rSp oGm;av&mae&m rmwk*gr ola,mif tNryJ gae\? rdru
d m;
rjrif&? &[ef; vl&iS t
f rsm; jrifMu\? &[EmtjzpfoYkd ra&mufrcsi;f
'kv
D &[ef;[l om0wd jynfol &Siv
f t
l ygif;wd\
Yk qJa&;jcif;udk
cH&\/
0w K tus,f r S m "r y 't|uxm t*F k w d K &f t|uxm
wdkYrSm,lav/

omoemxrf; &[ef;awmfwdkYESifhpyfaom 'kDvtcsuf


rnfonf jypfrmS ;vdak om a'gopdwEf iS hf r[kw?f pHpk rf;vdak ompdwEf iS hf

ZtpodYk

"r'DyeD

54

oDv0Eukd 'kv
D xif&atmif jyKro
I nfyif odaYk vmuftjypf0yd guf
tusdK;quf BuD;us,fvS\/
pd w [ w u rax&f o nf...
. ..
uybk & m;omoem &[ef ; jzpf rd w f a qG & [ef ;
wpfyg;ESit
hf wlaeMu&m rdwaf qG&[ef;vlxu
G v
f akd om pdw&f o
dS nf
udkod a&S;OD;pGm rxGuf&atmifajymqdkav\? aemuftcg
xdk&[ef;vlxGufvQif xdk&[ef;\ ouFef; oydwf y&du&mrsm;udk
ig&vwUH [k y&du& m wyfruf aompdwjf zpfvm vlxu
G jf zpfav
atmif pum;rsdK;udk ajymqdkav\? xdk&[ef;vnf; vlxGufav\?
taz:&[ef;onf igwdkYbk&m;vufxuf pdw[wu rax&f
jzpfvm\? &[EmrjzpfrDtwGif; xdk0dygu0#fvdkuf omoem
arGUavsmpf mG aecGihf r&rl ckepfBurd w
f ikd w
f ikd f &[ef;jzpfwkH vljzpfwkH
t&SufwuGJ azmufvJazmufjyef 0#fcH&av\/
tus,frSm "ry' t|uxmrSm,lav/

odYk omoemrS aumif;aoma&GUjcif;jzifh a&GUvdak om olukd


tvdkNyD;atmif csD;rGrf;axmufyHh ajymqdkrdumrQESifhyif igwdkYbk&m;
vufxuf 0#f0dygufvkdufyg omoem axmufwnf&mr&yJ
t&SufwuGJ azmufvJazmufjyef 0#fcH&avao;\/
0wKudk axmufajrmf rdrdwdkY\ om;&if;ajr;&if;udkyif
jzpfaomfvnf; omoem arGUavsmpf mG aexdik af om &[ef;omraP
rsm;udk vlpdwfygatmif jzm;a,mif; aoG;aqmifjcif;trIrsm;udk
rjyKrdatmif owdrloifhvS\/

ZtpodYk

"r'DyeD

55

0wKrsm;udk axmufxm; oDv0E&[ef;udk p0em"dyg ,


pdwfjzifh 'kDvqdkrI pGyfpGJrIrsm;onf tb,frQavmuf tusdK;&if;
tusdK;quf 0#f0dyguf BuD;us,fvdrfhrnf[k Iqifjcif&efwpfcsuf
b0rS aemufaemufb0wdkY &aoh &[ef;wdkY omoem oAnK
bk&m;omoemrsm;ESihf b0 tqufqufa0;uGm oGm;&efwpfcsuf
uHwpfyg; axmufr &aoh&[ef;wdkY omoem oAnKbk&m;
omoem rsm; &aohtjzpf &[ef;tjzpfudk &ygjim;aomfvnf;
aum@"me&[ef; pdw[wu &[ef;wdkYuJhodkY 0#f0dygufvdkufyg
csuEf iS hf tkyt
f rsKd ;rsKd ;ysuf t&Sut
f rsKd ;rsKd ;uGJ tusKd ; trsKd ;rsKd ;eJatmif
0#fyGJBuD; awGUBuHK&vwHUaom tcsufrsm;udk owdrloifhvSav
ownf;/
um; bk&m;omoem 'kDv&[ef; tvZD&[ef;
oDv0E&[ef;wdkYudk taumom"dyg,pdwf p0em"dyg, pdwfjzifh
'kv
D [k qdrk q
I aJ &;rI pGypf rJG o
I nf zko0gpm uryxBu;D wpfyg;
jzpfaMumif; ed,wrdpm 'd|Ed iS t
hf wl tjypfBu;D us,af Mumif; 0#f0yd guf
tusdK;quf BuD;us,faMumif;rsm;udk jyqdkvdkufaom tcsufwnf;/
ykpm ]]yk*vm"d|mef "rm"d|mefESpfyg;wGif wpfyg;yg;jzifh
tjypfpum; xdyg;ajymqdkaomolwdkYtm;}} [l&m tjypfpum;
ajymqdkrIonf-1/ yk*vm"d|mef ajymenf;
2/ "rm"d|mef ajymenf;
ESpyf g;&S\
d /

ZtpodYk

"r'DyeD

56

yk * v m"d | mef a jymenf ; onf...


. ..
1/ wdkufdkufajymenf;
2/ apmif;yg;&dyfajc pum;qif ajymenf;
ESpyf g;&S\
d /
xdEk pS yf g;vH;k onfyifvQif xdyg;vdak ompdwEf iS hf ajymqdv
k Qif
tjypfrvGwf? olwpfyg;yuudk Iwfcsvdkaom pdwf rdrdyuudk
yvTm;vdkaompdwfESifh ajymqdkjcif;iSm roifh? ESpfyu\tusdK;udk
vdkvm;aom ok'pdwfjzifh ajymqdk Edkifygrlum;0Pm&[ 0PH bmowd?
t0Pm&[ t0PH bmowd/
[la[mawmfrlaom ygVdawmfESifhnDyg\? aumif; yg\/
"r m "d | mef ajymenf ; rS m vnf ;--"rudk oufouf a&S;Iajymqdk&rnf? "rudk oufouf
a&S;I ajymqdyk u
Hk kd jynfph pHk mG jyqdt
k ?hH ory" mef av;yg;ay:atmif
ajymqdk&rnf/
or y " mef a v;yg;qd k o nf u m;
m;--1/ rdrdoEmef rjzpfao;aom tukodkvf"rudk rjzpfvm
&atmif tm;xkwfjcif;wpfyg;
2/ rdro
d Emef jzpfb;l aom tukov
kd "f rukd y,f&atmif
tm;xkwjf cif;wpfyg;

ZtpodYk

"r'DyeD

57

3/ rdrdoEmef rjzpfbl;ao;aom ukodkvf"rudk jzpfap&


atmif tm;xkwfjcif;wpfyg;
4/ rdrdoEmef jzpfbl;aom ukodkvf"rudk yGg;ap&atmif
tm;xkwfjcif;wpfyg;
um; ory"mefav;yg;wnf;/
tukodkvftzdkY ESpfyg;? ukodkvftzdkY ESpfyg;/

tem*wf tukodkvfonf rdrdoEmef rjzpfao;aom


tukodkvfrnf\? twdwftukodkvf ypKyef tukodkvfpkonf rdrd
oEmef jzpfNyD;jzpfqJaom tukodkvfrnf\/
'kpkduf q,fyg;wdkYwGif rmwkCmwuuH ydwkCmwu uH
tp&Sdaom ygPmwdygwuHwpfrsKd;udk uGufjcm; jyqdk&m\? wpf
a,mufaom ow0gtm; terw*b0pkwGif w&m;udkodaom
b0um; tvGefenf;yg;\? rodaom b0om tvGefrsm;jym;\?
ygPmwdygwrIrnfonf w&m;udk rodaom wpfcw
k pfcak om b0rSm
yif toacFs toacFs ra&wGufEdkifatmifjzpfEdkif\/
xd k Y a Mumif h wpf a ,muf a om ol \ oE m ef r S m t0D p d o d k Y
csEikd af om ygPmwdygwuHa[mif; ode;f aomif; uka#ru &Sad e\?
xdt
k wl oCFm#i&JBu;D csEikd af om ygPmwdygw uHa[mif; ode;f
aomif;uka#ru &Sdae\? ponfjzifh odav/
,ckb0 i,fpOftcgup jzpfaeaom ygPm-wdygw
uHpkum; xif&Sm;NyD? tcsKdUaomol jzpfNyD; uHa[mif;pkom &Sd\?

ZtpodYk

"r'DyeD

58

tcsKdUaomol jzpfNyD;jzpfqJ ESpfyg;yif&Sd\/


um; OyEuHpkwnf;/

tMuifrQavmuf rdrdoEmef oum,'d|d 0dpdudpm ESpfyg;


onf &Sdae\? xdkrQavmufaom b0tqufquf umvywfvkH;
rmwkCmwu ydwkCmwu tp&Sdaom ygPmwdygwuHrsKd;onf
jzpfvdrfhtkH;rnf rkcswnf;? ig b,fuHwpfpkum; jzpfcGifhNidrf;NyD[k
qdk&efwpfckrQ r&Sdao;av/
,aeY rjzpfao;aomfvnf; aemufaemufaeY aemuf
aemufv aemufaemufESpf aemufaemufb0wkYd {uefrkcs
jzpfvwHU? trdudkvnf; igowfvwHU? tzudkvnf; ig owfvwHU?
&[Emudv
k nf; igowfvwUH ? <uif;aom ow0g wdu
Yk u
kd m; qdzk ,
G f
r&S/d
um; tEkyEuHpkwnf;/
<uif ; aom 'k p d k u f u d k ; yg;wd k Y u d k v nf ; ygPmwd y gw
uHenf; odav/

tukodkvf tzdkYESpfyg;jzpf\? xdktzdkYESpfyg;wdkY\ acgif;pD;


acgif;cHum; oum,'d|daywnf;? oum,'d|d qdkonfum;
rdrdcEmudk,fudk igig[kxifjrifpGJNrJrIwnf;? xdkig ig[kpdwfxJwGif
xifjrifpGJNrJrI wif;vif;&SdaeorQ b0oHo&mumvywfvkH; jyqdkcJh
Ny;D aom OyE tEkyE 'kp u
kd "f rwo
Ykd nf tPkjrLrQ ,kwaf vsmjh cif;
r&Su
d ek /f

ZtpodYk

"r'DyeD

59

tMuiftcg igig[kpGJvrf;rI csKyfaysmuf\? xdktcg xdk


'kp u
kd t
f eEwo
Ykd nfvnf; tukev
f ;Hk csKyaf ysmufuek \
f ? xdaYk Mumifh
igig[kxifjrifpGJvrf;rIudk 'kpdkufuH teEwdkY\ acgif;pD;acgif;cH
qdkayownf;/
rdru
d kd t0Dpid &JocYkd s&ef rdrpd w
d o
f EmefrmS ,ckyg&S
d aeaom
twdw'f pk u
kd u
f aH [mif; toacst
F eEwu
Ykd kd bk&m;omoemwGi;f
BuHKBudKufaomtcgrS tukefaysmuf Nidrf;atmif jyKEdkifaom tcGifh
&Sdonf? aemufaemufaeY aemufaemufv aemufaemufESpf
aemufaemufb0 tqufqufwYkd rcRwjf yKvwUH aom 'kp u
kd o
f pf
teEwdkYudkvnf; bk&m;omoemwGif; BuHKBudKufaomtcgrS
wpfcgwnf; rsdK;jywf aiGUkHrQ aemifraiGUvm&atmif jyKEdkifaom
tcGifh &Sdonf/
xdo
k jYkd yKEikd af om tayguftvrf; uG,af ysmuf oGm;onf
udk omoemuG,fonf ac:onf? rdrdonfvnf; ,ckaeYao
omoemr&S&d mb0odaYk &muf oGm;vQif rdrrd mS ,ckaeYyif omoem
uG,v
f wUH /
odkY tcGifhtvrf;wdkYudk ajrmfjrifaMumufvefYojzifh
raorDaeY&uftwGi;f rdrEd v
S ;Hk xJrmS tNryJ g&S
d aeaom oum,'d|d
ESifhwuG xdk'kpdkufESpfyuwdkYudk tukefy,fowfjcif;iSm orx
0dyemw&m; tm;xkwrf u
I kd ukov
kd Ef pS zf Ykd ory" mefw&m;ESpyf g;
qdo
k wnf;/

ZtpodYk

"r'DyeD

60

ukov
kd f tzdEYk pS yf g;qdo
k nfum; OyEt
zdYk tEkyE t
zdYk ESpyf g;
yifwnf;/
uk o d k v f t &mum; Oy E tEk y E E S p f y g;vk H ; ud k y if
,ckb0twGif; ,lav/

yd # uwf o k H ; yk H u d k tusOf ; csKyf tqD x k w f , l o nf


&S d a omf 1/ t"doDvodum wpfyg;?
2/ t"dpw
d o
u
d m wpfyg;/
3/ t"dynmodum wpfyg;
[l oduo
;Hk yg; &\? oDv orm"d ynm ok;H yg;qdv
k o
kd nf/
orm"d q d k o nf u m; Oypm&orm"d ? ty e morm"d
ESpfyg;udk qdkonf/
ynmqdkonfum; 0dyemynm r*fynm zdkvf ynm
ok;H yg;udq
k o
kd nf/
oDv orm"d ynm tcsKyfokH;yg;wdkYwGif ,cktcg oDv
onfom OyEj zpfMu\? apmifMh uxde;f Mu\? orm"d ynmESpyf g;onf
tEkyEjzpf\? Ak'gEkwd um,*wmowdpaom orm"drIudk
jyKvkyfMuaomfvnf; ukodkvfjzpfkHrQ twktyom jzpfMuonf?
Oypm&orm"dtaerQyif rjzpfEdkifMu? xdkYaMumifh orm"dudk tEkyE
qdo
k nf/
tedp 'ku tewudk ykwD;pdyfMu ESvkH;oGif;Muaomf vnf;
ukodkvfjzpfkHrQ twktyomjzpfMuonf? yk*vonm owonm

ZtpodYk

"r'DyeD

61

twonmrsm;ukd wGef;cGg emrfkyfodkY t[kwfaygufatmif


xifjrifaom 0dyem ynmtppf rjzpfEikd Mf u? xdak Mumifh ynmukd
tEkyE q
o
kd nf/
OyEjzpfaom oDvonfvnf; w'*FoDv taerQom
jzpfMuonf? orkap'taeodkY ra&mufapEdkifMu/
ygPmwdygwm a0&rPd odum yk'w
f pfcu
k dk OyrmESiw
hf uG
jyqdktHh? xdkodumyk'fonf1/ w'*Fudp?
2/ orkap'udp?
[l ESpfyg;Sd\/
xd k E S p f y g;wd k Y \ txl ; um;...
w'*Fupd r mS nnft
h cg rd;k arSmifBu;D twGi;f jzpfaom vQyf
ppfa&mifuJhodkY cPcPjzpf cPcP aysmufqkH;\? aS;vGef
avNyD;aomterw*oHo&m igwdkY\oEmefrSm xdkygPmwdygw
odum yk'jf zpfcv
hJ MS uNy?D oDv0E vkycf v
hJ MS uNy?D vZD olawmfaumif;
vkycf v
hJ MS uNy?D vkycf MhJ uaomfvnf; tay:&H tm*EK w'*F wpfeyfpmrI
awG jzpfc
hJ ,ckaeY oDv0E vZo
D al wmfaumif; aemufou
Ykd svQif
tvZD 'kDvol,kwfrm ,ckv ,ckESpf oDv0E vZDolawmf
aumif; aemufv aemufESpf tvZD'kDvol,kwfrm ,ckb0
oDv0E vZo
D al wmfaumif; aemufb0 tvZD 'kv
D ol,w
k f
rm wHig rkqdk; olcdk;"m;jy odkYjzpf vmcJhMu\/

ZtpodYk

"r'DyeD

62

,ckb0 ajrvQdK;rdk;ysH psmef& tbdnmOf& wdkif;ausmf


jynfausmf olawmfaumif;BuD; aemufaemufb0 "m;jyolcdk;
rkq;kd wHig i&Jw&d pmef Nyw
d m tok&um,f tyg,fbo
Hk m; odjYk zpf
vmcJMh uonf/
,ckb0 bk&m;omoemESihf awGUBuKMH uaom tcgrSm vnf;
tcgtcGifhukd rodMurl xdkw'*FoDv wpfeyfpm oDvESifhyif
tm;&NyD;pD;MujyefonfSdaomf aemufaemufb0 "m;jyolcdk;
rkqdk;wHig i&Jwd&pmef Nydwm tok&um,f tyg,fbkHom;jzpf
epfNrJarsmNrJ wvJvJyif SdMuacsrnf/
w'*FoDvrsdK;onf bk&m;omoemSdaomtcgaomf
vnf;aumif; rSdaomtcgaomfvnf;aumif; urmESifhajrpm
qdb
k o
d uJo
h Ykd urmSv
d Qif w'*Fov
D Sad wmhonf? bk&m;yGi&hf m r[kwf
aom pMu0VmteErmS vnf; Sad wmhonf? xdu
k rm xdpk Mu0VmwdYk
vlSdMu\? ewfSdMu\? jA[mSdMu\? xdkvlxdkewf xdkjA[mwdkYonf
w'*FoDvSdMu vltjzpf ewftjzpfodkY a&mufMuukefonf/
xd k Y a Mumif h xd k w '*F o D v rsd K ;rnf o nf jrwf p G m bk & m;\
omoemawmftppfr[kwf? orkap'oDvonfomvQif jrwfpGm
bk&m;wdkY\ omoemawmftppfjzpfaMumif;ukd odtyfonf/
Oyrmum;...
0dZmr,ynmrsdK;ukd tpdk;&aom 0dZm"dk&f a,musfm; rnf
onf avmutvGefawGU&cJ\? awGUBuHK vdrmvQif avmu

ZtpodYk

"r'DyeD

63

rawGUbl; rBuKH b;l &aom 0dZm r,aq;0g;ynm tm,ko'd d "eod'd


rsdK;ukd &wwf\? rvdrmolwpfa,mufonf xdkuJhodkYaom 0dZm"dk&f
ukad wGU oifbmukd tvdk o
dS enf;[k ar;ay&m Zmwd0*F aq;enf;
ukd tvdkSdygonf[k qdkav\? Zmwd0*Faq;enf;ukd ay; oGm;
av\? avmu b,ftcg rqdk tdrfwdkif;rSmSdMuaom Zmwd0*F
aq;enf;wpfck &vdkuf\ qdkbdouJhodkYvnf;aumif;/
awmifov
l rl u
kd w
f pfO;D onf odMum;rif;ukad wGU oifbmukd
tvdkSdovJ igodMum;rif;jzpfonf tvdkSd&mukd ay;rnfqdkay&m
wpfcsuEf pS cf sucf wfvQif rD;&aom rD;cwfaumif;aumif; tvdk ydS g
onfqdk\? oltvdkSd&mukd ay; oGm;av\? b,ftcgrqdk
vlwikd ;f rSmSMd uaom rD;cwfi,fwpfck &vdu
k \
f qdb
k o
d uJo
h v
Ykd nf;
aumif;/
tif ; 0rif ; wpf a ,muf o nf atmif y if v ,f t &yf o d k Y
awmupm;xGuaf v&m aumif;uifrS usa&mufvmaom 0dZm "d&k Ef iS hf
awGU&m oifrif;BuD; bmukdtvdkSdovJ ar;ay&m ewforD;ESifh
awGU&aomaq;ukd tvdkSdygonfqdk xdkuJhodkYaom aq;ukday;
oGm;av\? xdak q;\tpGr;f jzifh wpfBurd w
f pfcgrQawGU&\? wpfBurd f
awGUonfhaemuf pdwfazmufjyef eef;uus\? tl;tzwfwif\
qdkbdouJhodkYvnf;aumif;/
tvGeaf wGUBuKH cv
J aS om oAb
k &k m;omoemESihf awGUBuKH
&aomtcgrSmyif urmwdkif; pMu0Vmwdkif;rSm ajrZmjrufuJhodkY
Sdaeaom xdkw'*FoDvrQESifh tm;&jynfhpkH aeMuukefaom ol

ZtpodYk

"r'DyeD

64

wdkYonf xdkOyrmrsm;ESifh tvm;wl ukef\/


um; w'*FoDv\ tjcif;t&mwnf;/

ork a p ' oD v qd k o nf u m;...


r*ftjzpfodkYa&mufatmif BuD;yGg;aomoDvwnf;? tMuif
tcg r*fudptjzpfodkYa&mufatmif BuD;yGm;\? xdktcgrSp
xdkygPmwdygwm a0&rPdodumyk'fonf xdkyk*dKvfoEmefrSm
tpOfxm0& tNrJwnfav\? tyg,f wHcgtNyD;ydwf\? xdkyk*dKvf
onf b0tqufqufwdkY tvZDtjzpf 'kDvtjzpfodkY rjyefNyD?
b0tqufquf xm0&vZD xm0&oDv0E ZmwdvZD Zmwdov
D
0E jzpf av\? 'jrolc;kd rkq;kd wHig i&Jw&d pmef Nyw
d m tok&um,f
tjzpfokdY jyefepfjcif; rSdNyD/
um; orkap'\tjcif;t&mwnf;/

orkap'oDvonfum; bk&m;yGifhaomtcgrS ay:\?


oAnKb&k m;wd\
Yk omoemtppfjzpf\? bk&m; omoemtppfjzpf
bk&m;omoemawmfwiG ;f vltjzpf &Sit
f jzpf &[ef;tjzpfudk &Mu
aomolwdkYrSm orkap'oDvudkom tm;us&m\? urmYwefqm
wpfeyfpm w'*FrQEiS Yf tm;&rae&m? tb,faMumifeY nf;[lrl uka#
ud;k axmifausmf ta&twGu&f adS om ygwdarmuo0H &oDv Bu;D yif
jzpfaomfvnf; orkap'tjzpfokdY a&mufatmif rBuD;yGg;yJ w'*F
tjzpfrQ wnfaecJo
h nf&adS aomf ,ck oDv0EvZD olawmf aumif;
aemufaeY aemufv aemufaemufb0 'jrolc;kd rkq;kd wHig tyg,f
bHkom; jzpfMupNrJ trsm;eJtwdkif;yif &Sdao;aomaMumifYwnf;/

ZtpodYk

"r'DyeD

65

xdkaMumifh ,ckb0 rdrdoEmef aqmufwnfapmifhxdef;Mu


ojzifY OyEjzpfaeaom xdkygPmwdygwm a0&rPd odumyk'f
awmfudk w'*F wpfeyfpmtaerQESifh rNyD;Muapukef rl tvZD
'kv
D trsK;d tk;d u uRwv
f w
G
f ZmwdvZD Zmwdov
D 0E trsK;d
tk;d odYk a&mufMu&ef orkap'odum yk't
f jzpfow
Ykd ikd af &muf Bu;D yGg;
atmif tm;xkwfMuukef&monf/
,ckapmifYxdef;aeMuaom t'dEm'gema0&mrPd tp&Sd
aom *[|oDvodumyk'fawmfpk uka#udk;axmifausmfrQaom
OyorEoDv odumyk'fawmfpkwdkYvnf; jyqdkcJYNyD;aom ygPwd
ygwm a0&rPdodumyk'fwpfckuJYodkY w'*Fpcef; orkap'pcef;
ESpfyg;ESpfyg;pD &SdMuonfudk odtyf\/
ukodkvf OyEtzdkYudk jyqdkcef;NyD;\/

,ckumv jzpfajrmufatmif rvkyfEkdifMu tEkyE


[k q d k t yf a om orm"d y nmES p f & yf ...
ow0gwdkY\ pdwfoEmefrSm tpOfxm0& aomif;usef;
aeaom eD 0 &Pw&m;ig;yg;onf & S d \ ? omoemawmf w G i f ;
vlaumif; &Sifaumif; &[ef;aumif;tjzpfudk&Mu w&m;awmf
rsm;udk tzefzef awGYjrif Mum;em Mu&ojzifY tedp 'ku tew
xifrjI rifrI yGg;rsm;rIonf taumif;qk;H tjrwf qk;H vd&k if;tcsKy[
f k
odMu ,kHMunfMu\? "ruxduyk*dKvfwdkYvnf; xdkw&m;okH;yg;udk
txGwftxdyfxm; a[mdk; ajymkd;tpOf&Sdonftwdkif; a[m
MuajymMu\? odkYaomfvnf; pdwfoEmefwGif tpOfxm0& aomif;
use;f aeaom xdk eD0&Pw&m; ig;yg;wdu
Yk kd ESrd ef if;jcif;iSm rwwf

ZtpodYk

"r'DyeD

66

EdkifMuonfjzpf rdrdwdkYpdwfudk tedp&Sd&m 'ku&Sd&m tew&Sd&modkY


OD;vSnfYatmif yJYjyif r&MuojzifY "ruxdu yk*dKvfwdkYonfyif
xdktedp 'ku tew bm0emrsm;ESifY uGma0;vsuf aeMuukef\/
xdkeD0&Pw&m; ig;yg;udk orm"dtvkyfESifY ESifxkwf ESdrfeif;
y,f&Sif; ypfEdkifrS tedp 'ku tew &Sd&modkY pdwfOD;vSnfhatmif
yJhjyifEdkifavownf;/

xdkYaMumifh--
pdwfoEmef tpOfxm0& aomif;usef; aeaom
xdkeD0&Pw&m;wdkYudk EdSrfeif;jcif;iSm uodkPf;tokb
tEkwd tmkHwdkYwGif xifEdk;&mwpfckckaom tmkH
txiftjrif& Nird o
f ufciG &hf atmif yGg;rsm; tm;xkwf
rIudk orm"dqdkonf/

cEmig;yg; kyfemrfw&m;wdkYudk odrf;qnf; vuPm


a&;xifjrifatmif yGg;rsm;tm;xkwrf u
I kd ynmqdo
k nf/
xkdorm"dESpfyg;onfvnf; bk&m;omoem&Sdcdkufom
&Sad vonf? xko
d rm"d ynmESpyf g;udk yGg;rsm;rIonfum; cyford ;f aom
'kp u
dk w
f &m;wd\
Yk acgif;pD; acgif;cHjzpfaom igig igig [k wpmpm
wzGzG ajymqd
k aeMuaom oum, 'd|u
d kd owfraI ywnf;? t0dZm
wPSmwdkYudk owfrIaywnf;/
rdrdwdkY pdwfoEmef oum,'d|d &SdaeorQonf tvZD
trsdK;tkd; 'kDvtrsdK;tkd;rS rvGwf? vZDoDv0E jzpffMuaomf
vnf; w'*F wpfcPom jzpfEdkifMuonf? ZmwdvZD ZmwdoDv0E
rjzpfEikd Mf u? ,ckb0 oDv0E aemufb0 trduv
kd nf; owfvwUH

ZtpodYk

"r'DyeD

67

tbudkvnf; owfvwHU &[Emudkvnf; owfvwHU rdpm'd|dudk


vnf; ,lvwUH tvZw
D vJvJ 'kv
D wvJvJ jzpfNrv
J rf;d;k oko
Yd m
oufvwHU? tb,faMumifYenf;[lrl pdwfoEmef xdkokdYjzpf&ef
w&m;pk tvHk;pHktukeftpif xifSm;SdaeaomaMumifYwnf;? xdk
aMumifh xdkokdYaom tvZDtrsdK;tkd; 'kDvtrsdK;tdk;rS uRwf
vGw
f ZmwdvZrD sKd ; Zmwdov
D 0ErsKd ;tjzpfoYdk a&mufMu&ef ,ckb0
rdrdoEmef rjzpfMubl;ao;aom xdkorm"d ukokdvf ynmukokdvf
w&m;rsm;ukd bk&m;omoemawmfESifY awGUBuHKcdkuf tm;pkdufMu
uke&f monf/
um; tEkyEukokdvf tzkdYwnf;/
wGif ory"mef av;yg;\ tcsuft&mukd
vlomrefwdkYyif jrifEdkifodEdkif&ef a0zefjcm;em;
jyqd k c ef ; NyD ; \/

---------------tvZD 'kv
D yk*Kd vw
f t
Ykd m; "rm"d|mefpum;jzifY xdyg;ajym
qdkaomolonf ory"meftcsuf teuf av;yg;ay:atmif
ajymqdk&rnf/
ajymyH k u m;...
tvZD 'kDv yk*dKvfukdjrifcJYaomfvnf;aumif;? Mum;cJY
aomfvnf;aumif; xdyk *k Kd vf jzpfymG ;aom tvZ"D r 'kv
D "rudk
jrif&rnf? t|uxmwdkY jyqdkaomtwdkif; xdk"rukdom "rm
"d|meftm;jzifY xdyg;ajymqdk&rnf? yk*dKvfudk rxdyg;apESifY/

ZtpodYk

"r'DyeD

68

"r u k d x d y g;yH k u m;...


avmbw&m;rnf o nf tS u f r S d p G puf q k y f z G , f S d p G
,kwfrmpG npfnrf;pG Murf;wrf;pG qdk;0g;pGarSmufrSm;pG
avmuvnf; SufzG,faumif;pG aemufb0vnf; tyg,fodkY
ypfcsvwHU ponfjzifY jrifEdkiforQ tjypfudk xdktvZD"r 'kDv
"rtay: wifxdyg; ajymqdk&rnf/
1/
xdkokdY ajymqdkNyD;aemuf rdrdoEmefokdY a&mufap
&rnf? igvnf;tyg,foYdk ypfcs&efaS;aS;b0 teEwYkd jyKcaYJ om
'kp& w
d tvZ"D r 'kv
D "rwo
Ykd nf toacsrF u ,ckvu
kd yf gvsuf
Sdaeacs\? ,ckvkd w'*FukokdvfrQESifY tm;& igaeacsvQif
xdk'kp&dw tvZD"r 'kDv"rwdkY twGuf ig tyg,f0efav;vS
acsao;\[k OyEtukokdvf tzdkYukdvnf; qifjcifrdap&rnf/
2/
xdkolrSmvnf; avmb a'go arm[ wdkufwGef;
onfhtwGufaMumifY xdktvZD"rtrI 'kDvtrIukd jyKSm&onf?
avmb a'go arm[wdEYk iS w
Yf uG oum,'d|d [laom 'kp u
kd t
f ;kd Bu;D
'kpdkufrsdK;BuD; tvZDtdk;BuD; tvZDrsdK;BuD; 'kDvtdk;BuD;
'kDvrsdK;BuD; Sdaeonfh twGufaMumifY xdktvZDrI 'kDvrIukd
jyKSm&onf? avmb a'go arm[ oum,'d|dwdkYtwwf jzpf
acsonf? igvnf; xdkw&m;wdkYonf &ifESifhtjynfh 0rf;ESifYtjynfY
Sad csuek \
f ? igvnf; 'kp u
kd t
f ;kd tvZt
D rsKd ;td;k 'kv
D trsKd ;td;k
xJuyifjzpfacsonf? ,ckvkd w'*Fuo
k v
dk Ef iS Yf tm;& igaeacsvQif
igh&ifwGif; igh0rf;wGif;Sd oum,'d|d 'kpdkuf tdk;BuD; tcdk;wHcGef

ZtpodYk

"r'DyeD

69

xGufojzifY eufjzefobuf aemuf&uf aemufv aemufaemuf


b0wdkY tvZD'kDv wvJvJ jzpfNrJjzpfjyef&vwHU trdudkvnf;
igowfvwHU tbukdvnf; igowfvwHU[k tEkyEtukokdvf
tzdkYukdvnf; qifjcifrd ap&rnf/
3/ xdkolonf aSUtbdkY oDv0Ejzpfzl;ygvsuf ,ck
'kDvjzpfjyef&onfum; oDv0E jzpfpOftcg w'*F wpfcP
wpfeyfpm oDvrQESifYaecJY xdkoDvukd orkap'pcef;okdYwdkif
a&mufatmif yGm;rsm;rIudk rjyKco
YJ nft
h wGuf aMumifY rsuv
f n
S o
Yf nf
w'*FwpfeyfpmoDv uG,af ysmufjyef 'kv
D jzpfmS &jyefonf?
,ck igapmifx
Y ed ;f aeaom oDvpkonfvnf; r,ko
H m& pdwrf cs&
w'*Fpcef;rSmyif Sdacsao;onf? ,ckvkd w'*FukokdvfrQESifY
tm;&igaeacsvQif rsufvSnfYonf w'*F ighoDvonf onfaeY
vm; eufjzefvm; aemuf&uf aemufv aemufb0vm; vGifYyg;
uG,fqHk;acsOD;rnf orkap'pcef;okdY qdkufa&mufBuD;yGm; atmif
igtm;xkwfOD;rS oifYacsrnf[k OyEukokdvftzdkYukdvnf; qifjcifrd
ap&rnf/
4/
xdo
k o
l nf oDv0E jzpfpOftcg oDvESiYf wif;wdr
f
orm"dynmrsm;ukd tm;rxkwfcJYonfYtwGuf oum,'d|d 'kpdkuf
tdk;BuD; tNyD;Sdae wzef'kDv tjzpfokdY epfjyefavonf?
igonfvnf; w'*FoDvESifY wif;wdrf orm"dynmrsm;ukd tm;
rxkwfcJYvQif oum,'d|d 'kpdkuftdk;BuD; SdNrJSdaeonfYtwGuf
eufjzefvm; obufvm; aemuf&uf aemufv aemufaemufb0

ZtpodYk

"r'DyeD

70

vm; xdkoluJokdY 'kDvtjzpfokdY a&muf&acsOD;rnf[k tEkyE


ukokdvftzdkYukdvnf; qifjcifrdap&rnf/
okdY qifjcifygrlum; xdktcg ory"mefw&m; av;yg;ukd
wpfpdwftm;jzifY yGm;rsm;aeonfrnf\/

,ckuJYokdY ykxkZeftjzpf\ BuD;us,fvSpGmaom ab;


b,tpk jzpfonfudk jrifojzifY BuD;pGmaom owdoHa0* w&m;
wnfvdrfYrnf? bm0emw&m;rsm;ukd tm;xkwfrI nGwfaompdwf
jzpfvmvdrrYf nf? olwpfyg;Sad om tjypf a'go tm'De0udk awGUjrif
Mum;od&aomtcg xdktjypfa'go tm'De0ukd rdrdudk,fokdY
aqmifojzifh rdrdudk,frSm Sdaeaom tjypfa'go tm'De0rsdK;pk
tukefay:vm rdrdudk,ftwGuf BuD;pGmaom oHa0*w&m;
jzpfyGm;rIonfum; bk&m;tavmif; tpSdaom ynmSdwdkY\
vrf;aMumif;aywnf;/
xd k p um;rS e f \...
bk&m;tavmif;awmfBuD;wdkYonf ypdrb0 oltdk olem
olaowdkYukd jrifMu&m olwpfyg;wdkYjzpfaom tdkrI emrI aorI
tjypfa'go tm'De0wdkYudk rdrdudk,fokdYaqmif igvnf; xdkolvkd
tdkjcif;w&m;Sdacsonf emjcif;w&m; Sdacsonf aojcif;w&m;
Sad csonf igvnf; xdo
k w
l v
Ykd kd tdrk sKd ; tdk ;kd jzpfacsonf emrsKd ; emd;k
jzpfacsonf aorsdK; aodk;jzpfacsonf[k BuD;pGmaom oHa0*
jzpfawmfrlMu awmxGufawmfrlMuukefonf/

ZtpodYk

"r'DyeD

71

Sio
f m&dyw
k & m\ nDti,fq;kH jzpfaom Siaf &0wudk ckepfEpS f
t&G,f oli,fjzpfpOftcg rdbaqGrsdK;wdkYu &[ef;jyKrnfukd
pkd;&drfMu C&m0go zGJUaESmifrIukd jyKMu&m r*FvmvufzGJUyGJ
toufBu;D olwu
Ykd dk uefawmYapaomtcg oli,fonf tbd;k tdk
tzGm;tdkwdkYuJhokdY touf&mausmf Snfygapaom[k qkay;NrJ
xH;k pHo
dS nft
h wdik ;f jyKMuuke\
f ? xdt
k cg oli,fa&0wonf tzGm;
tdkBuD;udk jrifav&m qdkcJYNyD;aomenf;jzifY rdrdudk,fokdY aqmif
onfSdaomf BuD;pGmaom oHa0*udk& awmxGufav\/
okdYvQif olwpfyg;ukd jrifvQif rdrdudk,fSdaom tjypf
a'go tm'De0wdkYudk trSwfjyK xdwfvefYjcif; oHa0*ukdjzpf
ap&jcif;onf ynmSdwdkY\ vrf;dk;vrf;pOf jzpfownf;/
um; tvZD 'kDvyk*dKvfwdkYukd jrif&Mum;&aom tcg
"rm"d|meftm;jzifY xdyg;ajymqdkjcif;ukd t&if;jyK ory"mefw&m;
jzpfyGm;aomenf;vrf;udk jyqdkaom tcsufwnf;/

"r m "d | mef w pf e nf ; rS m ...


xdkyk*dKvfudkyif xkwfazmf ajymaomfvnf; t|uxm
vmaomtwdkif; pifMu,faom "roHa0*pdwfjzifY xdwfzG,f
vefzY ,
G t
f aeESiYf ajymqdjk cif;onfvnf; "rm"d|mefwpfrsKd ;yifwnf;/
rpifv;l vJ rpifw;kH ukd pm;cJuikd af qmYaeaom om;i,fukd
arG;ordcifjrifvQif &ifbwfudkcwfwD; [l;&D; [l;&m; ajy;oGm;
aumuf,l rpifudkom pufqkyfjiLpl pifjzL atmifaq;avQmf
okwfypf om;cspfudk ydkufayGU erf;IHUavonf? rpifvl;vJ rpifwHk;

ZtpodYk

"r'DyeD

72

ukdpm;cJ wpfudk,fvHk; twGif;tjyifpGJ odrf;qJaumuf,lbdkY&m


raumif;aomfvnf; om;ukd cspfcifMuifemjcif;rysuf om;yg
rypfvdkuf&ufbJ om;vl;vJaeaom rpifukdom GHSmpufqkyf
jcpfjcKyfaq;avQmfypfavonf/
xdkenf;wlpGm wHigrkqdk; olcdk;'jr qdk;0g;,kwfrmvSaom
vlukdjzpfap rw&m;rIukd rsm;pGmjyKusifYaeaom &[ef; omraP
udjk zpfap jrif&avvQif igwdrYk sKd ;EG,f rdwaf qGukd t"rwnf;[laom
rpifawGvl;vJ t"rypnf; wnf;[laom rpifwHk; rpifcJwdkYukd
pm;cJaeSmygonfwum;[k yk*Kd vu
f kd oem;cspcf ifMuifem t"r
tvZD trIukdom tjypfSm pGrf;EdkifygvQif pifMu,fatmif
okwfoifajym a[mqHk;r rpGrf;EdkifvQif rpifwGif;rSm uRHepfao
aom om;udkoem;vsufyif vspfvsLI&aomtrduJYokdY xdkajym
a[mqHk;r okwfoif &EdkifzG,frSdaom tvZD 'kDv yk*dKvfudk
tmkHrjyK vspfvsLIaomfvnf;aumif;? ESvHk;rom 0dy#dom&
a'gre tmCmw pdwq
f ;kd &efjiKd ;rxm; ygy *&[Dtm;jzifY t"r
tvZD 'kDvtrIrsm;ukdom xdyg;jypf wifaomfvnf;aumif;
ajymqdkjcif; ESvHk;oGif;jcif;onfvnf; rdrdudk,frSm raumif;rItjypf
uif;pifaom "rm"d|mefrsdK;aywnf;/
okdYpaomtm;jzifh "rm"d|mef ajymqdkenf;um; rsm;jym;vSygay\/

q|rykpmtajzNyD;\/
---------

ZtpodYk

"r'DyeD

73

owr ykpmtajz
7/

tvZDyk*dKvfonf oHo&mab;udkaMumuf "r


oHa0*&ojzifh vZDolawmfaumif;tjzpfodkY a&muf
vdkaomtcg rnfuJhodkYaom trlt&mjzifh vZDol
awmfaumif; jzpfEdkifrnftaMumif;udkvnf; odvdkyg
onf/
[laom owrykpm-

vZ D o nf - 1/ w'*FvZD
2/ ZmwdvZD
[lESpfyg;&Sdonf? tvZD\ vZDtjzpfodkY a&mufjcif;
onfvnf;1/ w'*Ftm;jzifYa&mufjcif;
2/ orkap'tm;jzifYa&mufjcif;
[lESpyf g;&So
d nf/
xd k E S p f y g;wG i f w'*F t m;jzif Y vZ D t jzpf o d k Y a &muf j cif ; ud k
yxrykpmtajzrSm jyqdkcJhNyD/ orkap'tm;jzifh vZDtjzpfodkY a&muf
jcif;udk q|rykpmtajzrSm jyqdkcJYNyD/

vd k & if ; um;...

w'*Ftm;jzifY vZDtjzpfodkY a&mufjcif;rSm pdwuP


ESifhpyf\? ynwfawmfudk odaom pdwfESifY odumyk'f
awmfudk vGeu
f sL;qJtcg tvZjD zpf\? xdt
k mywfukd

ZtpodYk

"r'DyeD

74

aq;aMum okwo
f ifvakd om vZ"D rpw
d f jzpfvmaom
tcg vZDjzpf\/

orkap'tm;jzifY vZDtjzpfodkY ajymif;jcif;rSm igig


[laom oum,'d|dudk t<uif;rJY y,fjzwfrS Zmwd
vZDtjzpfodkY a&mufonf/
ykpm vZDolawmfaumif;[laom pum;vnf; vZDrSm
um,'Gg& 0pD'Gg& ESpf'Gg& pifMu,fvQif vZDjzpf\? olawmf
aumif;rSm raem'Gg&pifMu,frS olawmfaumif; jzpfEdkifonf?
vZDjzpfumrQESifY olawmfaumif; r[kwfao;/
tcsufudkvnf; vuPmtoD;oD;ESifYwuG 'kwd, ykpm
wwd,ykpmtajzrSmjyqdkcJYNyD/

vd k & if ; um;..
um;...
]]raem'Gga& tmywdemr ewd}}[laom t|uxmygXf
ES i f Y t nD 0d e nf ; ynwf a wmf r nf o nf tvG e f k e f Y & if ; vS a om
um,uHrI 0pDurH w
I Ykd om ynwfaomt&m jzpfonf? raemuHru
I kd
ynwfaomt&mr&Sd/
xdak MumifY 0denf;udo
k mod 0denf;udo
k m tav; *kjyKaom
olonf um,uH 0pDupH ifMu,f\? vZjD zpf\? 0denf;ynwfawmfrS
tvGwfjzpfaom ygy"r 'kp&dw"rrsdK;um; tvGefrsm;ao;\?
]]uwnL uwa0'D "Da&m}} tp&Sdonfjzifh a&S;jyqdkcJYNyD;aom
okweftvm olawmfaumif; vuPmESifhjynfhpkHrS olawmfaumif;
jzpfonf/
owrykpmtajz NyD;\/

ZtpodYk

"r'DyeD

75

t|rykpmtajz
0denf;oufoufudk ar;aom 'Gg'orykpm aw&or ykpmrsm;udk
ae&m oGif;ajzqdktHY/

1/

*[|jzpfol vlwdkY\ 0denf;usrf;*efrsm;udk oifMum;


jcif;onf ]]0dead ,mp okou
d ad wm}} a[mawmfral om
a'oemawmfESifY nDrnDrsm;ukd tusdK;tjypf 0wK
oufaoESifYwuG odvdkyg onf/
[laomykpm]]0dea,mp okodudawm}}[laom r*Fvm a'oem awmf\
t"dyg,fum; *[|jzpfaomvlonf oyK&dot*Fg oyK&do
vuPmESiYf aumif;pGmjynfpY
Hk vloal wmfaumif;tjzpf wnfjcif;
iSm vlwdkYusifYtyfaom tm*g&d, 0denf;w&m;udk aumif;pGm usifh
tyf\? &[ef;jzpfaomolonf vZt
D *Fg oDv0Et*Fg oyK&o
d t*Fg
vuPmwdkYESifY aumif;pGmjynfYpkH vZDoDv0E oyK&do &[ef;
aumif;tjzpfwnfjcif;iSm &[ef;wdkYusifYtyfaom tem*g&d,
0denf;w&m;ukd aumif;pGmusifhtyf\/
okdYvljzpfol &[ef;jzpfolwdkY\ toD;oD; rdrdwdkY qdkif&m
qdkif&m 0denf;w&m;wdkYukd tusdK;tayguf tajymuf tMum;
tNidtpGef; tnpftEGrf; rSdap&? aumif;pGmusifYMujcif;onf
ypKyefoHo&m csrf;ompD;yGm; rsm;&mrsm;aMumif; aumif;jrwfaom
r*FvmBuD;wpfyg;jzpf onf[k qdkvdkonf/
&[ef;wdkY 0denf;usrf;*efrsm;ukd vlwdkYoifMum;jcif;ukd qdkvdk&if;
r[kwfay/

ZtpodYk

"r'DyeD

76

xd k a Mumif Y o k w e d y gwf t |uxm...


0d e a,memr tm*g&d , 0d e a,mp tem*g&d ,
0dea,mp/ ww tm*g&d, 0dea,memr 'o tukov
uryx0d&rPH? aom ww toHudavomyZaeep
tmpm&*kP0waeep okodudawm a[mwd/
tem*g&d,0dea,memr owmywduaE temyZeH?
aom yd 0kwea,ae0 okodudawm pwkyg&dok'doDvH
0g 0dea,m/ aom ,xm ww ywd|m, t&[wH
ygykPmwd/ {0H oduaEe okodudawm/
[l ]]0dea,mp okodudawm}}r*FvmtzGifYrSm qdkayonf/
0dea,memr=0denf;rnfonfum;? tm*g&d, 0dea,mp=
*[|jzpf o l td r f a evl w d k Y \ 0d e nf ; vnf ; wpf y g;? tem*g&d ,
0dea,mp=tdrf\tpD;tyGm;ESifhrpyfaom &[ef;awmfjrwfwdkY\
0denf;vnf;wpfyg;? ww=xdEk pS yf g;wdw
Yk iG ?f tm*g&d, 0dea,memr=
*[|jzpfol tdrfaevlwdkY\ 0denf;rnfonfum;? 'o tukov
uryx0d&rPH='kp u
kd q
f ,fyg;[kqt
kd yfaom tukov
dk f uryx
w&m; q,fyg;wdkYrS aSmifMuOfjcif;aywnf;? aom=xdktm*g&d,
0denf;ukd? ww=xdk'kpdkufq,fyg;[k qdktyfaom tukokdvf
uryxw&m; q,fyg;wdkYrS aSmifMuOfjcif;trI? toHudavomyZaeep=npfEGrf;jcif;okdY ra&mufaomtm;jzifYvnf;aumif;?
tmpm&*kP0waeep=tmpm&*kPf aumif;pGm wnfaomtm;jzifh
vnf;aumif;? okodudawm=aumif;pGm usifYtyf\/

ZtpodYk

"r'DyeD

77

tem*g&d, 0dea,memr=&[ef;awmfjrwfwdkY\ 0denf;


rnfonfum;? owmywduaE=0denf;ynwf tmywfckepfykHwdkYukd?
temyZeH=rvGefusL;jcif;aywnf;? aomyd=xdktem*g&d, 0denf;
uk d v nf ; ? 0k w e a,ae0=rnpf r EG r f ; apjcif ; tmpm&*k P f
aumif;pGmwnfjcif;wnf;[laom qdkcJYNyD;aom enf;jzifYomvQif?
okodudawm=aumif;pGmusifYtyf\? 0g=wpfenf;um;? pwkyg&d
ok'doDvH=pwkyg&dok'doDvonf? 0dea,m=0denf;rnf\? aom=
xdkpwkyg&d ok'doDv [kqdktyfaom0denf;ukd? ww=xdk 0denf;?
ywd|m,=wnf? ,xm=tMuiftjcif;t&mtm;jzifY? oduaEm=
usio
Yf nfadS omf? t&[w=H t&[wzv
kd o
f ?Ydk ygykPmwd=a&muf\?
{0Hwxm=xdkt&[wzdkvfokdY ,ckb0 qdkufa&mufavmuf
atmifaom tjcif;t&mtm;jzifY? oduaEe=usifYojzifY? ok
odudawm=aumif;pGmusifYtyf\/
okdYvmaom t|uxmudkaxmuf vl&[ef;wdkYtm;
toD;toD; rdrdwdkYqdkif&m 0denf;ukd aumif;pGm usifYMuonfukd
omvQif ]]0dea,mp okou
d ad wm}}qdo
k nf? &[ef;wd\
Yk 0denf;usr;f
udk vlwdkYoifMum;onfudk qdkvdk&if; r[kwf? ]]okodudawm}}
[laomyk'frSmvnf;]]aumif;pGm oifMum;tyf\}}[laom teufudk
qdkvkd&if;r[kwf? ]]aumif;pGmusifYtyf\}}[laom teufudkom
qdkvkd&if;wnf;? ]]aumif; pGmusifhtyf\}} qdkojzifY]]aumif;pGmoif
Mum;tyf\}} [laom teufonf tvdkvdkNyD;pD;\/
aumif;pGm rusifYyJ oifMum;umrwESifY okodudw rjzpfay/

ZtpodYk

"r'DyeD

78

r*FvmvlwdkYrSm tukov uryxw&m; q,fyg;ukd


aSmifMuOf ukovuryxw&m; q,fyg; aumif;pGm usijYf cif;ukd
qdo
k wnf;/ aumif;pGmusijYf cif; t&ukv
d nf; ]]ww toHuad vom
yZaee tmpm&*kP 0waee}} [k ESpfcsufjyqdkay\? xdkESpfcsuf
wdkYwGif ]]ww toHudavom-yZaee}} yk'f\ t"dyg,fudk
'oedygwf t*FkwdK&fygVdawmfjrwfudkrSD odtyf\/
a[mawmf r l a om a'oemawmf u m;...
tw e mp ygPmwd y gwD a[mwd / ya&p ww
orm'aywd/ ygPmwdygw p 0P0g'D a[mwd?
wwp orEkanm a[mwd/
ygPmwdygw odumyk'fysufrI npfEGrf;rIav;yg;/

twemp=rdrdonfvnf;? ygPmwdygwD=olUtoufudk
owfjcif;trISdonf? a[mwd=jzpf\? ya&p=olwpfyg;wdkYudkvnf;?
ww=xdkygPmwdygwrI? orm'aywd=apcdkif;wdkufwGef; jyTef;
Ekd;aqmf\? ygPmwdygwp=ygPmwd-ygwrI\vnf;? 0P0g'D=
aus;Zl;udkajymqdkjcif;Sdonf? a[mwd=jzpf\? wwp=xdkygPmwd
ygwrIvnf;? orEkanm=qEoabm a&maESmMunfjzL oabm
onf? a[mwd=jzpf\/
xdkav;yg;wGif aSUESpfyg;xifSm;NyD/

---0---

ZtpodYk

"r'DyeD

79

]]0P 0 g'D } }qd k o nf u m;...


wHigvkyf b,fol ypnf;Opmcsrf;omonf 0ufarG;
b,fol ypnf;Opmcsrf;omonf tpSdonfjzifY csD;rGrf;jcif;wnf;?
xdkokdY csD;rGrf;ajymqdkjcif;onf xdkodumyk'fysufjcif; npfEGrf;jcif;
ESpfyg;ESifYqdkif\? rdrdcsD;rGrf;oHukd Mum;&olwdkYonf wHigtvkyf
0ufonftvkyfukd vkyfMuvdrfhrnf[k &nfoef csD;rGrf;&m xdk
olwv
Ykd yk jf zpfMuvwUH ? jzpfcv
YJ Qif cs;D rGr;f olrmS ygPmwdygw uryx
ajrmuf\? odumyk'fysuf\? r&nfroefrl omrn csD;rGrf;cJYvQif
xdo
k l wdv
Yk yk jf zpfMuonfjzpfap rvkyjf zpfMuonfjzpfap odum yk'f
npfEGrf;rIomjzpf\? &nfoef&mvnf; xdkolwdkY rvkyfjzpfMuvQif
csD;rGrf;olrSm odumyk'f npfEGrf;kHomSd\/
]]ww p orEk a nm}}qd k o nf u m;...
rnfonfo
h cl ;kd rnfonf'h jrukd tpk;d &zrf; pufwifNyD Mum;
vQif tm;&ESpv
f kd jdS cif; rnfonfah wmrSmSad om qifq;kd udk usm;qd;k
ukd rnfonfhvrf;teD;Sdaeaom a>rqdk;ukd uif;qdk;ukd rnfol
owfavNyD Mum; tm;&0rf;om Sdjcif; rdrd&efol rdrd rkef;aomol
rnfonfYtema&m*gESifY aoSmNyDqdkvQif ESpfvdkjcif; t,kwfqHk;
tm;jzifY rdrdudkESdyfpufaom rSuf jcif oef; Murf;ydk; aoqHk;uG,f
aysmufru
I kd ESpv
f jkd cif;ponfrsm;onf orEkn rnf\? odum yk'
f ;dI
EGrf;\? xdktwl trJom;ig; BudKufwwfaomolwdkYonf owfrI
aorIES iS Yf tom;rGejf rwfaom a&ow0g uke;f ow0g [if;vsmpum;
om;ig;pum;ukd Mum;od&vQif 0rf;ajrmufwwfukef\? orEk n
yifwnf;/

ZtpodYk

"r'DyeD

80

vSLvdk'gef;vdk 0rf;ajrmufygonfqdkjim;tHY? qifjcifzG,f


Sad o;\? okr*Fv 'kr*FvrIwYkd om;ig;uko
d wf auR;arG;&mwdYk
0rf;ajrmuf0rf;om pm;aomufrIwdkYvnf; qifjcifav? okr*Fv
'kr*Fv udp adS omtcg auR;rI arG;rIwYkd EGm;om; uRo
J m; 0ufom;
Muufom; ig;[if; trJ[if; rygvQif &yf&Gmuvnf; rcsD;rGrf;
qGrf;auR;aomtcg &[ef;awmfq&mawmfwdkYuvnf; rMunf
omMu? okdYtrIukdajrmf oifYavsmf&molukd y&d,m,fteufjzifY
EIwfquf vufwdkY NyD;apMuukef\? rnfonfYol tvSLay;vdrfh
rnfqdkvQif [if;vsm oGif;vkdolwdkYu [if;vsmaumif; toifYESifh
ajrmfvif
h ae\? tvSLa0,sm0porm;wdu
Yk tvSLUwumpdwu
f dk
odatmifjyK wD;wD;wdk;wdk; vufwdkYajcwdkYESifY NyD;apMuukef\/
ygPmwdygw odumyk'f y&d,m,fr&[k t|uxmwdkY
qdak omaMumifY xdt
k vSLUwum a0,sm0p orm;wdYk vnf; odum yk'f
ysufjcif;? odumyk'fnpfEGrf;jcif; ygPmwdygw uryxt*Fg NidpGef;
jcif;wdkY vsOf;yg;zG,f tm;BuD;vSacs\? tvSLUSif a0,sm0p
orm;wdkY ygPmwdygw uryxw&m; NidpGef;cJYvQif &[ef;awmf
wdkYtm; O'duw rHojzpf 'd| okw y&douw[laom
wdaum#dy&dok' rSdcJYvQif tvSLr@yf0if oHCmawmfrsm; rpm;
raomufaumif;avNyD? wdaum#dy&dok' rSdyJcH pm;aomuf
bkO;f ay;rdacsvQif ]]y#d*[
aP taZsm[ma&p tmyw}d }jzpf zG,&f m
&Sdacs\/
ukokdvfjyKpOftcg uPSoku tjzLteuf a&m ,Sufaom
ukokdvfrSm aemiftusdK;ay;aomtcg tjzL teuf a&m,Suf
ay;wwfonf/

ZtpodYk

"r'DyeD

81

a&m,SufyHkum;...
xdkukokdvftusdK;ay;aomb0 "eorwd abm*orwd
&d,orwdwdkYukd ay;\? xdkorwdtwGufaMumifYyif rif;
ab;ESifY ao&wwf\? cdk;ol 'jrab;ESifY ao&wwf\? rD;ab;ESifh
ao&wwf\? a&ab;ESihf ao&wwf\? temqd;k a&m*gqd;k ab;ESihf
ao&wwf\? tema&m*grsm;wwf\? ukokdvfjyKpOftcg xdkokdY
uPSoku a&m,SufrIonf aemifukokdvf tusdK;ay;aomb0
wdkY BuD;pGmaom ab;b,ESifY aoqHk;vdk ukokdvfxJrSm "g;
vufeuf tNyD;xnfYvdkufonfESifYwl\/
um; ygPmwdygw 'kp&dw\ e,fedrdwfav;csufukd
jyqdkaom pum;&yfwnf;/

e,fedrdwfav;csufwGif wpfcsufcsufESifh NidpGef; vQifyif


trItm;avsmfpGm odumyk'fysufrI Id;EGrf;rI&SdNyD? ]]0dea,mp ok
odudawm}}[laom r*FvmysufNyD/
xd k a Mumif h t |uxm...
]]ww toHudavom rZaee okodudawm}}[k zGifYqdk
ayonf/
enf ; twl...
. ..
t'dEm'gef'kpdkufrI e,fedrdwfav;csuf
umarokrdpmpm&'kpdkuf e,fedrdwfav;csuf
rkom0g''kpdkuf e,fedrdwfav;csuf

ZtpodYk

"r'DyeD

82

ydokP0gpm'kpdkuf e,fedrdwfav;csuf
zko0gpm'kpdkuf e,fedrdwfav;csuf
oryvmy 'kpdkuf e,fedrdwfav;csuf
Asmyg' 'kpdkuf e,fedrdwfav;csuf
tbdZm'kpdkuf e,fedrdwfav;csuf
rdpm'd|d'kpdkuf e,fedrdwfav;csuf
wdkYudkvnf; tus,f0dwm& a[mawmfrlonf/ 'kpdkuf av;
q,fac:onf/
okdY a[mawmfrlaomtwdkif; 'kpdkufq,fyg;wdkYudk e,f
edrdwfESifYwuG uif;vGwfatmif aSmifMuOfaom olomvQif
]]0dea,mp okodudawm}}r*Fvmwnf vZD oDv0E oyK&do
jzpfownf;? tmpm&*kP 0waee okodudawm}} [laom ygXf
jzifYrlum; od*Fgavm0g'okwf a'oemawmfvmaom *d[d0de,
*[|0de, tmpm&wdkYudkvnf; oN*K[fawmfrlonf/
xdk od*Fgavm0g'okwfudkyif *d[d0de,okwfvnf;ac:onf/

om;orD;wdrYk mS rdbwdYk usi&Yf maom 0wfig;yg; rdb wdrYk mS


om;orD;wdkY usifY&maom 0wfig;yg; tpSdonfjzifY vlwdkY usifh&m
aom *d[d0denf; *[|0denf; tm*g&d, 0denf;w&m; rsm;pGm
tus,fvmonf? om;orD;jzpfaomolonf rdbwdkY jyK&maom
0wfukd aumif;pGmjyKayvQif r*Fvmwnf oyK&o
d jzpf\? aumif;pGm
rjyKcJhvQif xdkom; orD;wdkY r*Fvmysuf\? oyK&do t*Fgysuf\?
odaYk om teufukd t|uxmq&mzGijhf yawmfro
l nf? cyford ;f aom

ZtpodYk

"r'DyeD

83

olw\
Ykd toD;toD; wwfov
d rd m aMuuke&f maom tmpm& tusihf
0wfwYkd vnf; enf;wload v? aMuukeaf omvlum; tvGe&f mS ;pG/
um; ]]0dea,mp okodudawm}}[laomr*Fvm tm*g&d,
0de,udk jyqdkcsufwnf;/

odv
Yk Qif vlwrYkd mS rdrw
d u
Ykd si&hf maom okp&dw0de, tmpm&
0de,wdkY aumif;pGm usifhaqmifrIudk ]]0dea,mp ok odudawm}}
[ka[mawmfro
l nf? &[ef;wdEYk iS o
hf mqdik af om 0denf;usr;f *efrsm;udk
vlwdkYoifMum;rIudk a[mawmfrl&if; r[kwfay/
xdkodkYyif a[mawmfrl&if; r[kwfaomfvnf; a[mawmfrl
&if;jzpfaom rdrw
d \
Ykd qdik &f m tm*g&d, 0de,rsK;d wdYk uRr;f usiv
f rd m
aumif;pGmwnfrI okou
d w
d oyK&o
d jzpfNy;D aom *[|jzpfaomol
vlynm&Sdyk*Kdvfonf &[ef;wdkYqdkif&m tem*g&d,0de,jzpfaom
0denf;usrf;*efrsm;udkvnf; oifMum;jcif;iSg oifhjrwfvSonfom
wnf;? tb,faMumifh enf;[lrl rdrw
d q
Ykd ikd &f m tm*g&d,0de, rsK;d wdYk
uRrf;usif vdrmaumif;pGmwnfrI okodudw oyK&do tppfjzpfay
aom olrnfonf pdwEf v
S ;kH *d[0d ed , tmpm&0de, oyK&o
d "r
tapmifhtcsKyf ttkyftxdef;&SdNyD;aomoljzpfay &[ef;wdkY\
0denf;usr;f *efukd oifMum;onft
h wGuf rdro
d Emef um,uH 0pDuH
raemuH pGe;f Ni&d efr&S?d t|uxmwdYk vmaom 0denf;em ykPm ;uJo
h Ykd
o'gw&m;om yGg;rsm;ay&maomaMumifhwnf;?
ykPm ;wpfa,mufonf &[ef;awmfwYkd 0denf;usr;f *ef tHMu
oHukd Mum;ojzifh omoemawmf o'gw&m; Bu;D pGmjzpfygG ; &[ef;jyK
bl;aom0wK t|uxmvmonf/

ZtpodYk

"r'DyeD

84

xdu
k o
hJ rYkd rd w
d q
Ykd ikd &f m tm*g&d,0denf; okp&dw0denf; tmpm&
0denf;wdYk vHNk cKH jynfph pkH mG tvdrm todvnf; r&S?d odorQ udrk v
S nf;
vHkNcHKpGmjyKusifhapmifhxdef;Edkifaom pdwfESvHk;vnf; r&Sdonfjzpf
oyK&dotwk toyK&dooabm tm;BuD;aom oljzpfygrlum;
&[ef;wdkYESifhqdkif&m 0denf;usrf;*efudk oifMum;cJhvQif qdkzG,ftjypf
pGef;NidzG,ftjypfom jrifacsonf? tusKd;&SdbG,fudk rjrifrdacs?
tb,fodkY qdkbG,ftjypf&Sdoenf;[lrlum; olonf 0denf;
usrf;*efudk oiftHavhusufbd\? vljzpfonfESifhtnD ]vlpOfrD&ef
vlkyfNyD&ef vltcsKd;tpm;us&ef vlUt*FgvuPmESifh jynfhpHk&ef
vlUtjzpfpifMu,f&ef tm*g&d,0denf;rsKd;udkrlum; wwfodvHkNcHK
jynfhpHkpifMu,fatmif tm;rxkwfOD;yJ rqDrqdkif&m tem*g&d,
0de,rsm;udk tm;xkwb
f o
d nf[k qd&k eftjypf&dS acsonf? pGe;f Nizd ,
G f
tjypfqdkonfum; xdkol\pdwfESvHk; oyK&do"r tapmifhtcsKyf
ttkyftxdef; tm;enf;onf twGufaMumifh rdrdod&Sdaom 0denf;
trSwEf iS hf rnDrnGwf &[ef;rsm;udjk rifvQif rMunfvifaompdwjf zifh
uJh&JUjypfwif qdkrdajymrd pGyfpGJqJa&;rdonf? qdkrdajymrdpGyfpGJqJa&;
rdaomtcg tjypfav;wwfonf/
rnDrnGwfaom&[ef;udk qdkrdpGyfpGJrd&m tjypf av;ykHum;
xdq
k akd omolonf xd&k [ef;rsuEf mS udo
k m jrifwwf\? usL;vGeaf om
trIuo
kd m jrifwwf\? xd&k [ef;oEmefrlum; yg&mZdurIr&Scd v
hJ Qif
orm'gerI rysufonfjzpf jyqdkcJhNyD;aom uka#udk;axmif
ausmfrQaom odumyk'fwdkYonf udef;0yfwnfaevsuf&SdMuukef\?
usL;vGeaf om odum yk'rf mS yif oH0&rIomysuo
f nf? orm'gerIum;

ZtpodYk

"r'DyeD

85

rysuf? wnfvsufyif&Sd\? xdkodkYwnf&Sdaom odumyk'fawmfwdkY\


rsufESmudkrlum; rjrifwwf? xdk&[ef;twGufESifh tjypfav;onf
r[kwf? wnf&Sdaom odumyk'fawmfwdkY\twGufESifh tjypfav;
onf/
a&S;jyqdkcJhNyD;aom apwDtdrfOyrmudk vnf;qdktyf\

"mwfawmfarGawmf udef;0yfaom apwDtdrfwGif; y&d0kPf


wGif;rSm trIdufokduf rpifwD;jyif jynfhae&m apwDtdrfrSef;
odvsuf trIu
d o
f ku
d f rpifw;D jyifwu
Ykd kd jrifonft
h wGuf o'gysu
f
jrufaompdwfjzifh xdkapwD tdrfudk vSefwHtkyfausmufwdkYjzifh
ypfcwfjcif; xdkapwDtdrfwGif; y&d0kPfwGif; zdeyfpD;jcif; xD;
aqmif;jcif;ponfudk jyKcJhjim;thH? tjypfav;onfomjzpf\? apwD
tdrt
f wGuaf Mumifh av;onfr[kw?f ude;f 0yfwnfaeaom arGawmf
"mwfawmf kyfyGg;qif;wkawmftwGufaMumifh av;avonf?
enf;twl xdyk *k K v
d t
f wGuf tjypfav;onf r[kw?f wnf&adS om
odum yk'af wmfwt
Ykd wGuf tjypfav;avonf? xdak Mumifph w
d Ef v
S ;kH
oyK&do"r taqmufttHk rcdkifvHkaomolonf &[ef;wdkY\
0denf;w&m;udk oifMum;cJhonf&Sdaomf xdkol tusKd;um; rjrif
tjypfudkom jrifrdayownf;/
'kDvjzpfaom&[ef;udk p0em"dyg,tm;jzifh trl vu
'kv
D rIEiS hf pGypf cJG o
hJ nf&adS omf oDv0E&[ef;udk pGypf o
JG nfEiS t
hf wl
oHCm'daooftmywfBu;D oifah Mumif;udk ]]toka'g a[mwd yk*a vm
tnw&H yg&mZduH ormyaEm}} tp&do
S nfjzifh a[mawmfro
l nfudk

ZtpodYk

"r'DyeD

86

axmuf 'kv
D ukyd if 'kv
D [k pGypf q
JG aJ &;rI tjypfav;&maom
,kwdukd a&S; qkdcJYjyD/
um; vlwkdY0denf;usrf;*efukd oifMum;&m
tusKd;tjypfukd jyqdkcsufwnf;

vlwdkY 0denf;usrf;*efudk oifMum;bl;aom 0wKouf aorSm


jrwfpGmbk&m;vufxufawmftcgu pdwol<u,f tp&Sdaom
Oygoum ckZK w& m tp&Sad om Oygodumrwko
Yd nf 0denf;yd#uwf
ESiw
hf uG yd#uwfo;Hk yku
H dk EIwif Hk aqmif&u
G af vhusuMf uayukeo
f nf?
ayguHjynf oacFy 0Pemukd pD&ifaom &Sif qy'q&mESifhtwl
oD[kdVfrS ygvmaom t&Sif&m[kvmrax&fonf ayguHjynfrS
oD[Vdk o
f Ydk jyef<u&m rvm,kuRe;f okaYd &mufav xku
d Re;f ukd tpk;d &
aomrif;u yifhaqmifukd;uG,f&m aeYpOf eef;awmfokdY0if xkdrif;
tm; ck'o
u
d m 0denf; vufoef; t|uxmusr;f *ef ukd csyo
Ydk nf[k
ayguH&mZ0ifrSm vmonf/
rEav;NrdKU yxrNrdKUwnf eef;wnf yOro*Fg,emwif
ewf&GmpH rif;w&m;BuD;vufxuf rif;w&m;BuD;\ vusfmpH rdzk&m;
acgifBuD;jzpfaom pMuma'0D rdzk&m;BuD;onf okwef yd#uwf
tbd"rmyd#uwfrsm;ukd ESUH pyfuek pf if oifMum; Munfh NI y;D onfah emuf
bduK0dbif; ygVdawmfrSp tpOftwkdif; 0denf;ig;usrf;ukd MunfhI
zwfemonf[k zwf&ol pmawmfzwfwkdY ajymqdkavQmufxm;
Mum;od&bl;onf/
t|rykpmtajzNyD;\/
-------- -------

ZtpodYk

"r'DyeD

87

e0r ykpmtajz
9/

yAZw
d jzpfaom &[ef;awmfwo
Ykd nf vljzpfol 'g,um
wdt
Yk m; 0denf;w&m;udk a[mMum;tyfonf rtyfonf
rsm;udkvnf; tusKd;tjypf 0wKouff aoESifhwuG
odvykd gonf/
[laomykpm&[ef ; awmf r sm;onf vl j zpf o l w d k Y t m; 0d e nf ; w&m;ud k
a[mMum;tyfygonf/
a[mMum;bl ; aom xH k ; pH o uf a oum;...
bk&m;vufxufawmf ud#m*D&drnfaom ed*krf; tvZD
wHceG f vlveG rf om;jzpfMuukeaf om tZd ykeAou
k trnf&adS om
qA*Dq&mwdkYonf ig;&mrQaom wynfhwyef; &[ef;y&dowf
ESifhwuG tm0godu &[ef;wdkYjzpfMuukef\? tvZDrIudk tqef;
tMu,fjyK&m xdo
k w
l u
Ykd kd wlEikd af omol omoem rMum;bl;&?
xdkYaMumifh tvZDwHcGef vlvGefrom; [kqdkayonf? qef;Mu,fyHkudk
0denf;awmfrSm vm&Sdonf? tb,fhaMumifh tHhMozG,f qef;Mu,f
pGmjyKEikd Mf uavoenf;[lrl xdek *d rk ;f &GmrSm vZ&D [ef; aumif;wdo
Yk nf
ausmif;uefwdkufwmESifh aebl;Muao;yHkr&? qA*DwdkYyif vufOD;
usyHk&onf? odkYtwGuf xdk&GmrSm xdk&[ef;wdkY 0denf;w&m;udk
em;rsupf 0d bl;ol vlynm&Sd enf;yg;cdu
k Bf uKH aom aMumifh olwjYkd yKusihf
csifwdkif; jyKom qef;Mu,fpGm jzpf&avonf? xdktcg xdk&GmodkY

ZtpodYk

"r'DyeD

88

vrf;c&D; BuHKBudKuf &[ef;aumif;wpfyg; qGrf;cH 0ifav&m


ig;&maom qA*D tvZDol&J pD;aeMuaom xdk&Gmolrsm; jrifMu
vQif qGrf;ravmif;Muonfhjyif &efoludkjrifMuouJhodkY qdkcsifwwf
wdkif;qdk vTwfMu\/
qGrf;r&yJxGufvmonfudk ynm&Sdol vlwpfOD;jrif t&Sif
qGrf;&yg\avm[k ar;ay\? r&bl;qdkavaomf udk,fawmfqGrf;
r&atmif b,folrSjyKaomtrI r[kwf? udk,fawmfwdkY&[ef;
awmf r sm; twwf y if j zpf o nf q d k rd r d t d r f o d k Y yif h a qmif
aumif;rGefpGm qGrf;auR;NyDvQif *gr0goD qA*Dq&mwdkY qef;Mu,f
pGmjyKMuaom trIrsKd;tpHkudk ukefpifatmif avQmufMum;NyD;vQif
bk & m;txH o d k Y a&muf a omtcg tuREf k y f w d k Y ud # m*D & d & G m od k Y
omoemjyK &[ef;aumif; apvTwfawmfrlygrnfhtaMumif;udk
awmif;yefvu
kd yf gonf[
l jrwfpmG bk&m;tm; avQmufMum;ygav[k
rSmqdk vTwfvdkuf\? xdk&[ef; bk&m;txHawmfodkYa&muf
avQmufxm;ay&m aemufygoHCm ig;&mESifhwuG t*om0uBuD;
ESpfyg;udk ud#m*D&d&GmodkY omoemjyK apvTwfawmfrl\/
xdk&GmodkYa&mufvQif oHCmawmfig;&mESifY t*om0u
BuD;ESpfyg;wdkYonf ausmif;em; uefem;odkY rcsOf;rD &GmwGif;odkY<u
awmfrNl y;D vQif ud#m*D&w
d pf&mG vk;H rSm tke;f tke;f nH NzKd ;vkrQ 0denf;rd;k
&GmapawmfrlMuayukef\? xdktcgrS 0denf;udk Mum;odMuojzifY
q&mrsm;"mwfaMumawGonf aygavmBuD;ay:Mu q&mrsm;
ausmif;qDudk oDkHrQ roDMuaomaMumifY qGrf;udpoa&mcdkif;

ZtpodYk

"r'DyeD

89

0d k i f ; nmay;vS L ol wumrJ Y o jzif h tm;EG Y J j cif ; &S d M uaomtcgrS


omoemjyKciG &hf yAmZeD,ur0gjzifY &Gme,frcS gG &SaJ tmif o&Jxw
k f
xkwfawmfrlMu&avownf;/
xdk&GmolwdkYonf &[ef;wdkYw&m;udk em;rsufpd r0bl;
aomaMumif Y uk v 'l o etrI j zif h jzm;a,mif ; oN* K [f a om
xdk&[ef;wdkY a*[dwwPSmw&m; pnfum; pdk&Trf;aeMu
onfudk o'gMunfndKonf[k xifrSwfMu&ukef\? 0denf;w&m;
awmfudk Mum;od& todPf0ifvm aomtcgrS xdkwPSmjy,f
aysmufav\? xdw
k PSm vufuikd &f adS eorQ umvywfv;kH xdq
k &m
wdkY ylaZmfonf vSL'gef;onf[kjyKMuaom 'geukodkvfrsm;onf
cspMf unfaom om;orD;rsm;udk ay;urf;cs;D ajrm uf axmufyMHh uaom
olw\
Ykd ukov
kd rf sm;ESiw
Yf \
l ? xufxufoefoef tusK;d ay;Ekid af om
tpGrf;owd r&Sdav/
0wK omoemjyK rax&fjrwfwdkYonf vlwkdYtm; 0denf;
w&m;udk ra[mMuukefonfjzpftYH? 0denf;udk rodMuukefaom
xdk&GmolwdkYonf omoemjyKaomtcg olwdkY q&mpum;udkom
em;0if q&mrsm; tyif;toif; jyKvyk f Muukev
f wUH ? yp,'g,um
tpk tyif;toif; &Murlum; omoemjyKq&m ig;&mrQru
wpfaxmifyif vmMuaomfvnf; NzHKNzHKrQ &SdMuukefrnf r[kwf?
xdkaMumifY omoemjyKq&m t&Sifom&dykw&m t&Sifarm*vmef
trSL;&Sad om oHCmawmfig;&mwdo
Yk nf a&S;OD;pGm ud#m*D&w
d pf&mG vk;H udk
0denf;rdk;BuD; &GmapawmfrlMuayukefownf;/

ZtpodYk

"r'DyeD

90

rsujf rifrmS vnf; &[ef;aumif;wdYk trlt&mrsm;udk em;rsupf d


r0bl;&SmMuaom &Srf;&Gmpaom atmuftxuf t&yf&yfwdkY
aexdik Mf uaomolwo
Ykd nf yp,'g,umjzpfol vlwYkd todynmenf;
yg;avav &yfaeq&m &Gmaeq&mwdkY odumrGJavavjzpf
aeMurIonf 'd|rsufjrifyifwnf;? xdkaMumifh &[ef;awmfwdkYonf
vlwdkYtm; oifYavsmfaom 0denf;w&m;rsm;udk ajyma[mjcif;iSg
oifaY vsmv
f \
S ? odaYk omfvnf; a&SUykpm tajzrSm jyqdck aYJ omtwdik ;f
oyK&o
d "r tm;Bu;D aomolukd ajyma[mrS avsmrf nf? oyK&o
d "r
tm;enf;aomoludk ajyma[mcJYvQif xdkolrSm 0efav;&ef tcGifY
rsm;acs\? omoemrlum; aumif;zdkY&mjzpf\? xdkolrSmom 0efav;
&ef&o
dS nf/
Oyrmum;...
wkwjf ynfrmS wkwv
f rl sK;d wdYk bke;f Bu;D vkyaf om olonf
om;r,m;r,l& vlrxGuf&? om;r,m;,lvQif vlxGufcJYvQif
&yf&Gmu owfypfNrJxkH;pH&Sd\? bmomtvdkuf bkef;BuD;w&m;ESifh
nDatmifrusifhyJ azmufvJ azmufjyefusifhcJhvQif Gmwdkif;u
cJEiS yhf pfxw
k Nf rx
J ;Hk pH\
dS ? xdaYk Mumifh xdv
k rl sK;d wdrYk mS bke;f Bu;D vkyrf v
d Qif
om;r,m;,lrI vlxGufrIr&SdNyD? bkef;MuD;w&m;udkvnf; wdrf;wdrf;
yg;yg; rjyK0YHNyD[k wkwfvlrsKd;wdkY ajymqdkonfudk Mum;&bl;onf/
vlwdkYu i&JcHMu&onfhtwGuf xdkwkwfbkef;BuD;wdkY om
oemrSm bmomtvdkuf bkef;BuD;aumif;BuD;csnf;jzpf ayvwHU?
vlwdkYrSmrlum; tjypf0efav;\? xdktwl ,cktcg Ak'bmom

ZtpodYk

"r'DyeD

91

omoemrSmvnf; vl0ed nf;wwfaygrsm; 0denf;w&m;ESirhf nDaom


&[ef;wdu
Yk kd yd;k pd;k yufpuf qd&k uf ajym&ufol aygrsm;vQif omoem
rSm aumif;bdkY&m jzpf\? qdkolajymolrSm 0efSd\? vlwdkYu 0denf;udk
od 0denf;Sdwdkif; nDnGwfatmif rusifhaom&[ef;udk vSL'gef;ol
udk;uG,fol rSdyJ aecJhrlum; omoem tvGefaumif;zdkY&m jzpf\?
ypnf;av;yg;wdkYjzifh tm;ay;csD;ajrmuf axmufyhH vSL'gef;jcif; udk
jyKMurlum; tb,ftcgrS omoemawmfxifay:BuD;&ifh *kPfoD;
&ifh xGef;wifh aumif;pm;Edkifawmhrnf r[kwfay/
aumorjD ynf oHCmht"dukP;f tBu;D tus,f jzpfaom
tcg jrwfpGmbk&m;udk,fawmfwdkif <uoGm; rsm;pGmaomw&m;"r
Mo0g'wdjYk zifh qk;H rawmfro
l nfukd em;raxmifMu tenf;enf;a[m
ajymjyo qkH;rawmfrlonfukd em;raxmifMu jrwfpGmbk&m;
wdik ;f wpfyg;odYk <uoGm;awmfral vNy[
D k vltrsm;Mum; odMuaomtcg
oHCmwdo
Yk nf jrwfpmG bk&m;ud,
k af wmfwikd f <uvmqk;H rawmfrl
onfudkrS em;raxmifMu[k o'gw&m;ysufMu ,ckaeYrSp
t"dukP;f rI rNird ;f orQ qGr;f ravmif;Mupwrf;[k NrKd UGmnDnm
uwdu 'PfcsKyf jyKvkyfMuaomtcg tvdkvdk aeYcsif;ncsif; rmef
us ukefMuav\/
pm;okH;&ef rSd 0gruRwfcif tEkdifEkdif toufSnfMu
0guRwv
f Qiu
f Rwcf si;f jrwfpmG bk&m;txHoYkd oGm;Mu t"dukP;f udk
Nidrf;apMuukef\? xdkodkY rvSLMupwrf;[laomtrIudk rjyKMuyJ
vSSLNrJ'gef;NrJ vSL'gef;udk;uG,faeMurlum; xdkt"dukPf;onf
aemufudkq,fESpfwdkifatmif Nidrf;rnfr[kwf/

ZtpodYk

"r'DyeD

92

odv
Yk Qif oAnKjrwfpmG bk&m;Bu;D ud,
k af wmfwikd f ajyNird ;f &m
ajyNidrf;aMumif;udk 0wK edygwf Zmwfa'oem *gxm pkPd,
"ra'oemtrsKd;rsKd;ESifh a[mrS r&Edkifaom t"dukPf;BuD;udk
yp,'g,umwpfO;D jzpfol vlwn
Ykd n
D m rNird ;f orQ qGr;f ravmif;
Mupwrf;jyKrS 0rf;a&;ESiu
hf s cPcsi;f Nird ;f Muonfukd axmufojzifh
omoemxrf; &[ef;wdkY aumif;rI raumif;rI nDnGwfrI uGJjym;rI
rsm;onf yp,'g,umjzpfol vlwdkYae&m usrusudk pGJjzpf&
onf[k qdkcGifh&Sdacsonf/
um; vl0denf;wwfaygrsm;vQif omoem txl; aumif;
jrwf&maom ,kwdudkjyqdkaomtcef;wnf;/

e0rykpmtajzNyD;\/
----0----

'orykpm tajz
10/ pwkyg&do'k o
d v
D av;yg;wd\
Yk toD;oD; vuP &o
ypKy|mef y'|mefwdkYESifhwuG t*FgvuPmwdkYudk
odvykd gonf/
[laomykpm-pwkyg&dok'doDv av;yg;wdkYESifh qufqHaom oDv omrn
\ vuP &o ypKy|mef y'|mefwdkYudkom 0dok'd r*frSm tqdkvm
acsonf? toD;toD; vuP &o ypKy|mef y'|mefwdkYudk tqdk
rvm/

ZtpodYk

"r'DyeD

93

oDv omrn\ vuPmum;...


oDvevuPH oDvH 'kdvs0d'Hoe&oH
aomap,sypKy|meH [d&DMowy y'|meH/
oDvH=oDvonf? oDvevuPH=um,uH 0pDuHwdkYudk
aumif;pGmxm;jcif; vuPm&S\
d ? 0g=pwkbrl u ukov
kd w
f &m;wdu
Yk kd
aumif;pGmaqmifjcif; vuPm&S\
d ? 'kvs-0d'o
H e&oH=raumif;
aom tavY&Sdonf\ tjzpfudk zsufqD;jcif; udp&Sd\? aomap,s
ypKy|meH=yGwo
f pfaom ckoif;uJo
Y Ykd oef&Y iS ;f `zpl ifonf\tjzpfvQif
xifaom tjcif;t&m&Sd\? [d&DMowy y'|meH=[d&DMowy w&m;
ESpfyg;vQif eD;pGmaom vufudkiftaMumif;&Sd\/
omrn jyqd k a om pum;ud k y if av;yg;jzpf a tmif
a0zef teuf,laomf &yg\/

ygwd a rmu o H 0 &oD v zd k Y...


. ..
oD v H = ygwd a rmu o H 0 & oD v onf ? oD v evu P H =
um,uH 0pDuu
H kd zdzk &J rus&J atmif aumif;pGmxm;jcif; vuPm
&Sd\? 'kdvs0d'Hoe&oH=rzG,fr&m raumif;pGmaom udk,ftavY
EIwftavYwdkYudk zsufqD;jcif;udp&Sd\? aomap,sypKy|meH=
udk,ftrIEIwftrIwdkY\ `zlpifoefY&Sif;jcif;vQif xifaomtjcif;
t&m&Sd\? [d&DMowyy'|meH=udk,ftrlt&m EIwftrlt&mwdkY
twGuf tkyfysufrnfudk &SufwwfaMumufwufaom [d&D
MowyvQif eD;pGmaom vufudkiftaMumif;&Sd\/

ZtpodYk

"r'DyeD

94

`E d , oH 0 &oD v zd k Y...
. ..
oDvH=`ED,oH0& oDvonf? oDvevuPH=puKaomw
tp&Sdaom a`Eajcmufyg;wdkYudk zkdz&J rusJ&atmif aumif;pGm
xm;jcif; vuPm&Sd\? 'kdvs 0d'Hoe&oH=puK\ vQyfay:jcif;
aomw\ vQyfay:jcif; tp&Sdaom a`Eajcmufyg;wdkY\ awm
arsmuftvm; vIyf&Sm;vQyfay: avmfvDaygYzsif; rNidrfoufjcif;
tavY tusufwdkYudk zsufqD;jcif;udp&Sd\? aomap,s ypKy|meH=
a`Eajcmufyg;wdkY\ jidrfoufMunfvif `zlpifoefY&Sif; jcif;vQif
xifaom tjcif;t&m&Sd\? [d&DMowyy'|meH=a`Eysufrnfudk
&Suw
f ufaMumufwwfaom [d&MD owy w&m;ESpyf g;vQif eD;pGmaom
vufudkiftaMumif;&Sd\/
tmZd 0 yg&d o k ' d o D v zd k Y...
. ..
oDvH=tmZD0yg&dok'd oDvonf? oDvevuPH= touf
arG;jcif;ESifYpyfaom um,uHrI 0pDuHrIwdkYudk z&dkz&J rusJ&atmif
aumif;pGmxm;jcif; vuPm&Sd\? 'kdvs-0d'Hoe&oH=awGY&mpm;
ayguf&mpm; rw&m;aom toufarG;jcif; tavYtvmwdkYudk
pGefYcGgzsufqD;jcif; udp&Sd\? aomap,sypKy|meH=toufarG;rI\
pifMu,fjcif;vQif xifaomtjcif;t&m&Sd\? [d&DMowyy'|meH=
olawmfaumif;wd\
Yk tv,f toufarG;rItwGuEf iS Yf usuo
f a&
ysurf nfukd &Suw
f ufaMumufwwfaom [d&MD owyw
&m; ESpyf g;vQif
eD;pGmaom vufudkiftaMumif;&Sd\/

ZtpodYk

"r'DyeD

95

yp , oE d d w oD v zd k Y...
. ..
oDvH=yp,oEddwoDvonf? oDvevuPH=ypnf;
av;yg;ESiphf yfaom rww
k &m;wdu
Yk kd zdzk &J rus&J atmif aumif;
pGmxm;jcif; vuPm&S\
d ? 'kv
d s0'd o
H e-&oH=ypn;f av;yg;t&m
om,mcifrifjcif; tavhtvm 0goempdkuf trdkuftrJ wdkYudk
pGefYy,fzsufqD;jcif; udp&Sd\? aomap,s ypKy|meH=ypnf;av;
oG,f cifwG,frufarmaom a*"oarm[tnpftaMu;wdkYrS
oefY&Sif;pifMu,fjcif;vQif xifaomtjcif;t&m&Sd\? [d&DMowy
y'|meH=ypnf;av;yg; cifwG,frufarmonfhtwGufESifY vlol
awmfaumif; ewfoal wmfaumif; &[ef;olawmfaumif;wdYk tv,f
tkyyf suf tqif;ysuf toa&ysurf nfukd &Suw
f wf aMumufwwf
aom [d&DMowyw&m; ESpfyg;vQif eD;pGmaom vufudkiftaMumif;
&S\
d /
odkY oDvomrn jyqdkxm;aom t|uxmpum; udk
av;yg;aom oDvwdkY\ toD;toD;aom vuP &o ypKy|mef
y'|mef jzpfavatmif a0zef odtyf\/

av;yg;aom oDvwdkYyif [d&DMowyonf y'|mef


jzpfEkdif\? tb,fhaMumifh jzpfEkdifoenf;[lrloufawmfxifmS ; jrwfpmG bk&m;Bu;D \vnf;aumif; t&d,m
oHCmawmfjrwfwdkY\vnf;aumif; 0if;0if;awmuf jzLpifaom
oDvusufoa&awmfwdkYudk aeYSdorQ udk,fawGU'd| MunfndK
odjrifaeMuukeaf om ewfwo
Ykd nf ZrK'yD guRe;f tjyifrmS ajrjyifv;Hk
tjynfh aumif;uifvHk;tjynfh ,ckSdaeMuukef\? xdkewfwdkYonf

ZtpodYk

"r'DyeD

96

wefaqmifrkef;vwGif ntcgrSm aumif;uifjyif0,f Mu,feuwf


wdkYudk aeYpOfMunfhI&m tukeftpif aMumifaMumifjrifMuaom
aA'ifwwfyP
k m ;wdu
Yk o
hJ Ykd ,ckMdS uaom omoemxrf; &[ef;awmf
omoem awmfrsm;udk aeYaeYnn cPtpOf aMumifaMumifjrif
aeMuukef\/
omoem wpfpkHwpfa,mufaom&[ef;onf oDvav;
rsKd;wdkYwGif wpfckckEGrf;yg;rIudk jyKcJhonfSdaomf xdkewfwdkYonf
ESv;Hk rom rsuEf mS usKUH kUH ESmacgif;IUH Muuke\
f ? xdt
k cgxd&k [ef;onf
omoemapmifeh wfw\
Ykd tv,f tkyyf suaf v\? tSuu
f aJG v\?
vlwdkYvnf; twl bk&m;vufxufawmfrSmSdMuaom om0wd
jynfol &mZN*dK[f jynfol vlolawmfaumif; Oygoum Oygodum
taygif;wdkYudk aeYaeYnn cPtpOf 'd|jrif vmMuukefaom
xdkewf wdkYonf ,cktcgvnf; omoem Oygoum Oygodum
jyKvkyfMuukefaom vlwdkYudk aeYaeYnn cPtpOf aMumifaMumif
jrif aeMuukef\? tm*g&d,0de,oDv tmpm& 0de,oDv
oyK&o
d tcsuf ysuu
f u
G af om vlOygoum Oygodumwdu
Yk kd jrifMu
vQif xdt
Yk wl ESv;Hk rom rsuEf mS usKUH kUH ESmacgif;IMH uuke\
f ? xdt
k cg
Oygoum Oygodum jyKvkyfaomolonf xdkvlewfwdkYtv,f
tkyfysuf tqif;ysuf tSufuGJav\/
t&S u f u J G r I q d k o nf u m;...
rdrt
d rIukd rdr&d u
S jf cif;r&Sad omfvnf; oDvav;yg;udk vufuikd f
jyK csKyftkyfapmifhxdef;aomf [d&DMowyysufvQif t&Suf{uef
uGJavawmhownf;/

ZtpodYk

"r'DyeD

97

,ck omoemawmfwiG f &Sad eMuukeaf om &[ef;&Siv


f w
l o
Ykd nf
xdkewfwdkY\tv,f aeMu&ukef\? xdkewfwdkY\ rsufpdatmuf
aeMu&uke\
f ? xdaYk Mumifh xdek wfw\
Ykd tv,f xdek wfw\
Ykd a&SUarSmuf
oDvav;yg;wGif wpfyg; yg;ysufuGuf tkyfysuf tqif;ysuf
jzpfrnfudk &Sufwwf aMumufwwfaom w&m;onf [d&DMowy
rnf\? vlcsi;f csi;f rQukd &Suw
f wfaMumuf wwfaom [d&MD owyu

av;rQonf oDvav;yg;udkEdkifatmif rtkyfcsKyfEdkifao;? vlrod


atmif jyKvkyfEdkifaom raumif;rIonf tvGefrsm;jym;ao;\?
rdrEd iS phf yfqikd &f m vl&iS rf Quo
kd m &Suw
f wfaom 'kAv
[d&D Mowy
um; qdkbG,fr&Sd? ig,ckjyKaomtrIudk jrwfpGmbk&m; ,ck&SdvQif
odawmfr
l bk&m;a&SUrSm igkyyf surf nf rsuEf mS rvSjzpf&rnf{uef[k
bk&m;udkjrif &Sufwwfaom [d&D Mowyonf txGwftxdyf
jrwfaom [d&DMowyaywnf;/
]]ygyu&aP=raumif ; rI u d k j yKjcif ; ? &a[memr=qd w f
uG,f&mt&yfrnfonf? ewd=r&Sd}}[laom ygVdawmftzGifh rdrdjyK
aomtrIudk rdrda&S;OD;pGmodonf? rdrdodNyD;rS rdrdukd,fapmifh ewf
odonf? xdak emufrS rdrad usmif;apmifeh wf rdrt
d rd af pmifeh wf odonf
ponfjzifh jyqdkaom t|uxm pum;u/ rdrdodrIrSm [d&DMowyESpfyg;
c/ udk,fapmifhewfponfodrIrSm [d&D Mowy ESpfyg;
rdrdodrIonfom y"mevdk&if;wnf;/

ZtpodYk

"r'DyeD

98

rd r d o d r I r S m [d & D M ow y j zpf y H k u m;...


rdrdjyKaomtrIudk rdrdonf rjyKrDa&SUtbdkY jyKvdkaom qE
jyKrnf[k BupH uyifo\
d ? jyKqv
J nf; od\? jyKNy;D aemufvnf; od\?
,ckigjyKrnf pdwf&SdaomtrIonf aemifjyef trSwf&aomtcg
pdwfMunf&rnfhtrIavm pdwfysuf&rnfh trIavm ighukd,fudk ig
o'gysuf&rnfhtrIavm[k qifjcif&m\? rdrdudk,fudk rdrd tMunf
ndKysuf&rnfudk rESpfoufonfum; [d&Dwnf;? r&Jonfum;
Mowywnf;? rESpfoufESifh r&Jum; wpfvkH;wnf;aywnf;/
olwpfyg;odrIrSmvnf; enf;wlodav/ /olwpfyg; odvQif
igrsufESmvSrnfavm rsufESmrvSrnfavm qdkav/ rsufESmrvS
jzpf&rnfudk rESpfoufonfum; [d&Dwnf;/ r&Jonfum; Mowy
wnf;qdkav/

rd r d o d r I o nf o m y"mevd k & if ; jzpf y H k u m;...


olwpfyg; odrIrnfonf ,ckb0 rsufESmrvS jzpf&bdkYom
&Sd\? rdrdodrIrSmum; &[ef;rSm bm0emw&m;rsm;udk tm;xkwf
rnf&Sdaomtcgvnf;aumif; aoawmhrnf &Sdaomtcgvnf;
aumif; tenf;i,frQaom tjypfrIonf jrifhrdk&fawmifBuD;ozG,f
jzpf ay:vm\? jrifrh &kd af wmifBu;D udk aysmufu,
G af tmif wGe;f z,f
azsmufzsufjcif;iSg rwwfEdkifouJhodkY xdktjypfudk pdwfxJwGif
rxifvmatmif wGef;z,f azsmufzsufjcif;iSg rwwfEdkifavmuf
atmif 0efBuD;wpfck tBuD;tus,fjzpfaeonfudk jrifhrdk&fawmif
BuD;ozG,f qdkownf;? bm0emrIxJrSm ay:vmaomtcg bm0em

ZtpodYk

"r'DyeD

99

pdwfudk iHk;iHk;wdkoGm;atmif avmifEdkif\? aocgeD;tcg ay:vm


aomtcg jcaoFhwpfaumifvmvQif wpf&m wpfaxmifaom
qifajymifBu;D wdo
Yk nf Muufaoao aeMu&ukeo
f uJo
h Ykd wpfouf
vH;k jyKvyk cf ahJ om 'gerI oDvrI ukov
kd Bf u;D wpf&mwpfaxmifwo
Ykd nf
Muufaoao aeMu&ukef\? xdktjypfudk rxifvmatmif
razsmufEdkiforQ xdkukodkvfwdkYtrIrS rvIyf0HhMuukef? tyg,fodkYom
aMumifaMumif wGef;csav\/
odkYvQif rdrdjyKaomtrIudk rdrdodaom trIonfonf
omvQif bm0empsmef r*fzdkvf\tE&m,fBuD; ewf&Gmok*wd\
tE&m,fBuD;jzpf pifppfvdk&if;y"me aMumufrufzG,f aumif;vS
avownf;/
odkYaomteufaMumifh raumif;rIudkjyKaom olwdkYtm;
qdwu
f ,
G &f mumv qdwu
f ,
G &f mXme[l r&Sad Mumif;udk a[mawmf
rlayonf? xdkodkYaom tE&m,frI jzpfrnfudk rESpfoufrIum;
[d&Dwnf;? r&JrIum; Mowywnf;? rESpfoufjcif;vnf;rjzpfvm
r&Jjcif; wGefU&GHUjcif;vnf; rjzpf vmonfum; [d&DMowyuif;jcif;
wnf;? xd[
k &d MD owy uif;aomolonfum; rdrjd yKaomraumif;rIukd
rdro
d o
d nft
h wGuaf Mumifh udpr &Sv
d ?S olwpfyg; Mum;rnf odrnfukd
om pd;k &dr\
f ? odaYk om [d&MD owyr sK;d onfum; ,ckb0 psmefr*f
zdkvfw&m;udk&atmif ,aeYeufjzef bm0emw&m;udk tm;xkwf
rnf[k tBuHjyKjcif; wif;vif;&Sdaeaomol tyg,'kuudkvnf;
aMumuf aojcif;w&m;udv
k nf; ,aeYeufjzef uJo
h Ykd xifjrifEikd af om
olwdkYjzpfaom [d&DMowyrsKd;aywnf;/

ZtpodYk

"r'DyeD

100

,ckb0 psmefr*fzv
kd w
f &m;udv
k nf; Om[ r&S?d aojcif;
w&m;udkvnf; eD;vSpGm rxif? aemufb0rIrSmvnf; uHcs&m[k
t0dZmbufom; vHk;vHk;vkyf aeMuaomolrsm;rSm xdkuJhodkYaom
[d&MD owy& cdS pJ ?G xdu
k o
hJ Ykd rdru
d ,
kd u
f kd t0dZm bufom; vH;k vH;k vky
f
xm;MuaomolwdkYrSm ygwdarmuoH0&oDv tmZD0yg&dok'doDv
ESpfyg;udk tav;*kjyKoljzpfayvQif oDv0E qdk&awmhonf?
`Ed,oH0& oDvESifh yp,oEddwoDv ESpfyg;rSm xdkolwdkY
tpifMu,fBu;D rjzpfEikd Nf y?D rjzpfEikd af Mumif;udk xdo
k v
D ESpyf g; odraf rGUyHk
cufcJyHk eufeJyHkudk jrifwwfrS odEdkifrnf/
wGifa&GUum; oDvav;yg;wdkY\ vuP &o ypKy|mef
y'|mefudk jyqdkcsufNyD;\/
t*F g vu P mwd k Y u d k od v d k y gonf...
. ..

[l&m vuPmrSm vuP &o ypKy|mef y'|mefrSm yg


avNy?D t*FgrSm ygwdarmu oH0&oDv xdx
k o
kd u
d m yk'w
f \
Ykd t*Fgudk
jyqdk&vdrfhrnf? rsm;jym;vS rjyvdkufNyD/
vd k & if ; rl u m;-a&S; jyqdkcJhNyD;aom vZDt*FgoHk;yg;onf ygwdarmu
oH0&oDv\ t*Fgwnf;/
1/ puK'Gg& aomw'Gg& Cme'Gg& Zd0Sg'Gg& um,'Gg&
raem'Gg&[kqt
kd yfaom ajcmuf'gG &wdYk 'kv
D w&m;
tuEdw&m; tnmPw&m; aumoZw&m; rk|op
w&m; ig;yg;wdkY\ rjzpfjcif;wpfyg;

ZtpodYk

"r'DyeD

101

2/ ykxkZef*wdjzpf jzpfrdjyefvQifvnf; ]]e ykae0H


u&dmrd}} [k tm,wo0H &pdwjf zifh "d|mef aq;aMum
jcif;wpfyg;
ESpfyg;onf `Ed, oH0&oDv\ t*Fgwnf;/
'kv
D qdo
k nfrmS tbdZmrI Asmyg'rI rdpm 'd|rd I oH;k yg;wnf;?
tuEu
d m; a'gotrsuw
f nf;? tnmPum; arm[wnf;? aumoZum; ysif;&drIwnf;? rk|opum; a,medaom reodum& owd
vGwu
f if;rIwnf;/
e ykae0H u&dmrd ]]yke=wpfzef? {0H=od?Yk e u&dmrd=
igrjyKawmYtHY}} teufay;? `Ed,oH0&oDv ukpm;enf;wnf;?
tvGefodrfarGYaom oDvaywnf;/ ajcmuf'Gg& tukodkvf ray:
vm&atmif apmifhxdef;rIwnf;/
1/ w&m;ESifh ravsmfaom t"rdu ypnf;udk rcH,l roHk;
aqmifjcif;
2/ rod cH,rl d oH;k aqmifrcd v
hJ Qif qdik &f m ukpm;enf;ESihf
tvsiftjref okwfoif &Sif;vif;jcif;
um; tmZD0yg&dok'doDv\ t*FgESpfyg;wnf;/
]]qdkif&mukpm;enf;}} qdkonfum; tmywfoifhaom trIjzpftHh?
xdk0wKudk pGefYypf tmywfudk a'oemMum;jcif; tmywfoifhaom
trIr[kwf? tmZD0oDv ysufkHrQ jzpfcJhtHh? xdk0wKudk pGefYypf? ]]e
ykae0H u&dmrd}} [k tm,woH0&jyKjcif;yifwnf;/

1/ "rd,v' ypnf;av;yg;wkdY cH,laomtcgvnf;


aumif;

ZtpodYk

"r'DyeD

102

2/ okH;aqmifaomtcgvnf;aumif;
3/ okH;aqmifNyD;onfrSaemuf ,ckaeYrvGefrD twGif;
vnf;aumif;
]]y#docFg a,medaom pD0&H y#ddao0grd oDw y#dCmwm,}} tpSo
d nfjzifh vmaomtwkid ;f qifjcifrI y#docFgePfudk
jzpfapjcif;onf yp,oEddw oDv\ t*FgvuPmaywnf;/
oDvukd tb,faMumifh eufeJonf cufcJonf[k qkd
oenf;? ykwD;pdyf av;yk'fukd &atmifjyK qifjcifvQif pifMu,f
awmhonf r[kwfavmqkdjim;tHh? ykwD;pdyfygVdukd tacgufrsm;pGm
&GwfzwfumrQESifhvnf; pifMu,fNyD rqkd&ao;? teufukd tacguf
rsm;pGm &GwfumrQESifhvnf; pifMu,fNyDrqkd&ao;? teufujyqkd
onfhtwkdif; owdjyKrd umrQESifhvnf; pifMu,fonf rqkdavmuf
ao;? ouFe;f ypn;f ESiphf yfaom eduEd wPSm qGr;f cJz,
G f abmZOf
ESifhpyfaom eduEdwPSm ausmif;aumif; tdyf&mae&maumif;
ESifhpyfaom eduEdwPSm qDOD;axmywf oumoMum; ysm;wifvJ
[laom aq;ypn;f ESiphf yfaom eduEw
d PSm wPSmav;rsK;d onf
&[ef;wkrYd mS tcGgtpGecYf ufc\
J ? y#docFga,medaomt& y#docFge
Pf tjrifoefvrS S cGgEkid o
f nf? ypn;f av;yg;ukd qifjcifaomtcg
y#docFgePf aumif;aumif;jzpf xkw
d PSmav;yg; uGmoGm;rS
xkdoDvpifMu,fNyDqkd&onf yg&dok'dqkd&onf/
y#docFgePfjzpf&eftcGifhrSmvnf; ykwD;pdyfygVd\ teuf
oGm;ukd aumif;aumif;xifjrifEidk rf S y#docFgePfNy;D onf? twkty
0wfauswef;aus qifjcifonf vkyu
f mrQEiS hf y#docFgePf rjzpf?

ZtpodYk

"r'DyeD

103

y#docFgePf rjzpfuvnf; xkdwPSmav;pkH jzKHjzKHrQr&Sd? xkdwPSm


av;pkH rjzKHacsuvnf; tb,frSm yg&dok'd qkdEdkifrnfenf;?
y#docFge PfSd rSd yg&dok'djzpf rjzpf yk*KdvfrSm oDv &Sd
r&Sdukdrlum; rsufjrifESifhyif odEdkif&ef&Sd\? oDv pifMu,faom
olrSefvQif qGrf; ouFef; ausmif; aq; ypnf;av;yg; t&m
om,mwG,fwmrI uif;&Sif;\? odrf;qnf;okdxm;rI uif;&Sif;\?
qGr;f wum ausmif;wum tjit
d wG,u
f if; &Si;f \? awmorifrsm;
uJhodkY rkd;wpfae&m aqmif;wpfae&m aEGwpfae&m csrf;om&m
awmrSm awmifrmS aeEdik \
f ? jrwfpmG bk&m;cs;D rGr;f awmfral om yHou
k l
ouFe;f yd@,
d mavmyqGr;f kur v
l ausmif; ylwrd w
k a q;wdEYk iS yhf if
at;jrcsrf; MunfpGmaeEdkif\/
ausmif;aumif;aumif; ouFe;f aumif;aumif; qGr;f aumif;
aumif;ESirhf S at;jrpdwMf unfEikd af om olrmS oDvyg&do'k jd zpfonf
rqdkomacs/
um; pwkyg&dok'doDvav;yg;\ t*FgvuPmwnf;

'orykpmtajz NyD;\/
------------

{um'or ykpmtajz
11/ if;pwkyg&do'k o
d v
D av;yg;wdw
Yk iG f ygwdarmu oH0&
oDvudk usL;vGeaf omol\ tjypf apmifah &Smufaom
ol\tusKd; usefoDvoHk;yg;wdkYrSmvnf; if;twdkif;
tusKd; tjypfudk 0wKoufaoESifhwuG odvdkygonf/

ZtpodYk

"r'DyeD

104

[laomykpm-ygwd a rmu oH 0 &oD v ud k usL;vG e f r I o nf 1/ yg&mZdu tEdr0wKudk usL;vGefrI


2/ <uif;aom tmywfajcmufyHkudk usL;vGefrI
[lESpyf g;&S\
d /
<uif ; aomtmywf a jcmuf y H k u d k usL;vG e f & mvnf ; -1/ avmu0Zudk usL;vGefrI
2/ yPwd0Zudk usL;vGefrI
[lESpyf g;&S\
d /
yg&mZdu tErd 0wKukd usL;vGeaf omolonf bduK y#dnmOf
udk rpGefYrl aeonfjzpftHh? 'kDv&[ef; rnf\? bduKy#dnmOf
udpk eG
Yf vltjzpf omraPtjzpf &aoh olawmftjzpfoYkd a&mufay
rl ok'jd zpfayNy?D tjypfrqdo
k mNy?D 'kv
D &[ef;tjzpf wnfru
l m;
xdk'kDv&[ef;\ tjypfonf t*duaEmyrokwf tm'dw
y&d,m,okwf yda@mvokwpf onfwYkd rsm;pGmvm\? 0do'k rd *frmS
vnf; tawmfvm\/
0w K ouf a orS m...
uyjrwfpGmbk&m; omoem jzpfMuukefaom bduK
'kDv bduKeD'kDv odurmef'kDv omraP'kDv
omraPr'kv
D wdo
Yk nf pkawonf\tjcm;rJh *dZu#k af wmifrmS
bduKtoGif bduKeDtoGif odurmeftoGif omraPtoGif

ZtpodYk

"r'DyeD

105

omraPrtoGiEf iS hf Nyw
d m awG jzpfMu igwdb
Yk &k m;vufxufwikd f
ruRwEf ikd Mf uyJ &Sad eMuaom 0wKwo
Ykd nf ed'ge0*vuP oH,w
k f
ygVdawmf 0denf;pwkwyg&mZdu 0dbif;ygVdawmfwdkYrSm xif&Sm;pGm
vm&So
d nf/
q&morm;rsm;uddk avQmufxm;awmif;yef em,lMuav/

<uif;aom tmywfajcmufyHkudk pdwfapwemESifhwuG usL;


vGef rukrpm;aeaom tvZD\tjypfrSm xdktmywfudk rukpm;
orQumvywfvHk; ynwd0DwdurE&m,fNid\? psmefr*fzdkvf\
tE&m,fjzpf\? aovQif tyg,f*wdNrJ\/
0w K ouf a orS m...
"ry't|uxmrSmvmaom {&uywe*g;rif;0wK &Sd
avNyD? rodyifusL;vGefrdaomfvnf; avmu0Zt&m jzpfcJhvQif
raumif;usKd;udkcH&ao;\? ,uoH,kwfwGifvmaom olpdavmr
bDvl;0wK c&avmrbDvl;0wK&Sdav\? xdkoDvwdkYudk vHkNcHKpGm
apmifha&SmufolwdkY\tusKd;rSm 0dok'dr*fvm\/
tjypftusKd;tvHk;pHkonfyifvQif r[m0dok'g&mr q&mawmf
pD&ifawmfrltyfaom y&rw olyab'eD pmtkyfBuD;rSm tvGefjynfh
pHkpGm yg&SdavNyD
aemufoDv oHk;yg;wdkY\ tusKd;tjypf0wKoufao wdkYudk vnf;
xdkpmtkyfrSm,lv/

{uuedygwfygXZmwft|uxm yp,oEddw oDv


ysuu
f ek af om olwo
Ykd nf tyg,fjynfMh uukeo
f nf[k qd\
k ? "ry'
t|uxmvnf; bk&m;vufxufawmf aZw0efausmif;awmf

ZtpodYk

"r'DyeD

106

twGi;f rSm &[ef;wpfyg; aovGe&f m ouFe;f wyfpeG ;f aom wPSm


aMumifh xdkouFef;rSmyif oef;jzpfonf[kvm\? xdkodkY qdk&mvm&m
wdkY rdrdoEujzpfaom "rd,v'ypnf; wyfpGef;rIonf wpfpHk
wpfcak om uryx wGiyf g0ifaom trIr[kw&f um; xdw
k PSmudk
rSD wpfyg; aomuHwdkYu tyg,fodkYcsonf[k,lMu\/
{um'or ykpmtajzNyD;\/
----------------

'Gg'or ykpmtajz
12/ oHCdu'gersKd;wddkY\ okyft"dyg,fudk vSLenf; vSLyHk
ESifhwuG odvdkygonf/
[laomykpm-Oy&dyPmo 'uP
d 0db*Fow
k f ]]owrd m tmeE oHC*wm
'udPm}}tp&Sdojzifh oHCdu'ge ckepfrsKd;udk a[m awmfrlonf/
1/
2/
3/
4/
5/

bk&m;trSL;&Sdaom ObawmoHCmtm; vSL'gef;jcif;


wpfyg;
bk&m;r&Sdonfhaemuf ObawmoHCm oufouf
tm; vSL'gef;jcif;wpfyg
bduKoHCmoufouftm; vSL'gef;jcif; wpfyg;
bduKeDoHCm oufouftm; vSL'gef;wpfyg;
oHCmrsm;&mwdkufwm wynfhawmfwdkYtm; oHCm
wpfyg;ay;yg ESpfyg;ay;yg wpfusdyfay;yg ESpfusdyf

ZtpodYk

"r'DyeD

107

ay;yg ponfjzifh avQmufxm;awmif;yef&m oHCm


awmfrsm;u TefMum;csay;&aom bduKoHCm
bduKeDoHCmtm; vSL'gef;jcif;wpfyg;
6/ bduK oC
H m oufoufrmS avQmufawmif;&m oHCm
awmfrsm;u Tefjycsay;&aom bduKoHCm ouf
ouftm; vSL'gef;jcif; wpfyg;
7/ bduKeD oHCmoufoufrSm avQmufawmif; &m
bduKeDoHCmu Tefjycsay;&aom bduKeDoHCm
tm; vSL'gef;jcif;wpfyg;
[loHCdu'ge ckepfyg;&Sd\/
ygVdawmf ]]tmeE=tmeEm? oHC*wm=oHCm wnfukef
aom? 0g=oHCmodkYa&mufukefaom? 'udPm=tvSLwdkYonf? rm
ow=ckepfyg;wdkYwnf;}}ay;? ]]oHC*wm}}[laomyk'f BuD;
jrwfzGHUNzdK;aomtusKd;udk tvdk&Sdonfjzpf oHC*w tvSLudk
vSL'gef;vdkonf&Sdaomf rvSLrDa&S;tzdkY oky#dyEwmtp&Sdaom
oHCmh*P
k af wmfrsm;udk qifjcif yk*K v
d f wnfaom pdwu
f akd umif;pGm
okwfoif oHCmwnfaom pdwfudkjzpfap&m\/
tb,f o d k Y jzpf a p&moenf ; [l r l u m;...
,ck&adS eMuaom &[ef;awmf q&mawmf oHCmawmf yk*K v
d f
wdkYwGif rnfonfh&[ef;awmfyk*Kdvf rnfonfhq&mawmf yk*Kdvf
rnfonfhoHCmawmfyk*Kdvfudk igyifhrnf igvSLrnf[k yk*Kdvf

ZtpodYk

"r'DyeD

108

wnfaompdwu
f kd rjzpfaprl oky# yd E*P
k Ef iS hf jynfph akH wmfral yaom
jrwfpGmbk&m; wynfhawmfjrwf om;awmfjrwf jzpfawmfrlayaom
oHCmawmfjrwftm; igvSLrnf[laomfvnf;aumif; t&Sif
aum@nax&f tp&Sdukefaom yxr0g Am&mPoDjynf rd*'g0kef
awm tuRwfw&m;udk &awmfrlMuukefaom ajcmufusdyfausmfrQ
aom oHCmawmf xdkYaemuf oHk;usdyfrQaom b'0*DoHCmawmf
Oka0vuyax&f tp&Sdukefaom wpfaxmifrQaom oHCm
awmf t&Sifom&dykw&m t&Sifr[marm*vmef trSL;&Sdukefaom
ESp&f mhig;usyd rf QaomoHCmawmf &mZN*Kd [jf ynfrS uydv0wfjynfoYkd
<uawmfr&l m twlygawmfru
l ek af om ESpaf omif;rQaom oHCmawmf
wdkYrSp y&dedAmefpHawmfrrlrD tuRwf&awmfrlMuukefaom vuf
xufawmf&SdoHCmawmf xdkYaemuf yxro*Fg,emwif t&Sif
r[muy tp&Sdaom yxrtESpfwpf&mtwGif;&Sd oHCmawmf
'kwd,o*Fg,emwif t&Sif,oax&ftrSL;&Sdukefaom 'kwd,
tESpfwpf&m twGif;&SdoHCmawmf wwd,o*Fg,emwif t&Sif
arm*vdykwwdax&f trSL;&SdMuukefaom wwd,tESpfwpf&m
pwkwtESpfwpf&mtwGif;&Sd oHCmawmftp&Sdukefaom wpfyg;
rusef tvH;k pHak om jrwfpmG bk&m; wynfo
h m; oHCmawmfjrwftm;
igvSLrnf qGr;f 'g,um igcHrnf ouFe;f 'g,um igcHrnf ausmif;
'g,um igcHrnf[laomfvnf;aumif; odkYyk*KdvfESifhpyfaom
pdwu
f kd a0;pGma&SmifMuOf oHCmwnfaom pdwu
f kd jzpfap&m\/

ZtpodYk

"r'DyeD

109

xd k Y a Mumif h t |uxm umom0uP o H C 'd E ' u d P H ye aum


aoma"wDwd/ om&dykw arm*vmem'a,m toDwd
r[max&m aoma"Ed? tydp Ak'umav y&dedAKaw
axa& tm' u wG m ,m0Z " &rmem cD P mo0g
aoma"Eda,0/
[l rdefYqdkayonf/
umom0uP o H C =omoem ouF e f ; vnf y if ;
a&mufaom aemufydwf'kDv umom0uPoHCmtm;? 'dE
'udPHye=vSLtyfaomoHCdu tvSLudkrlum;? aum=tb,f
oHCmonf? aoma"wd=tusKd;BuD;atmif csD;ajrmufokwfoifay
oenf;? wd=um; tar;ykpmwnf;? om&dykwarm*vmem
'a,m=t&S i f o m&d y k w & m t&S i f a rm* v m ef t p&S d u k e f a om?
toDwdr[max&m= &Spfusdyfaomr[max&fwdkYonf? aoma"Ed=
tusKd;BuD;atmif csD;ajrmufokwfoifayukef\? tydp=pifppfaomf
um;? Ak'umav=jrwfpGmbk&m; vufxufawmf? y&dedAKaw=
udavomrD;Nidrf;awmfrlMuukefNyD;aom? axa&=rax&fjrwfwdkYukd?
tm'uwGm=tpjyK? ,m0Z"&rmem=,ckaeYwikd f xif&mS ;&SMd uay
ukefaom? cDPmo0g=&[EmwdkYonf? aoma"Eda,0=tusKd;BuD;
atmif csD;ajrmuf okwfoifawmfrlMuayukefonfomvQifwnf;/
odkYrdrdpdwfudk oHCmwnfap oHCma&mufap
oHCmudt
k mkjH yK vSL&m ouFe;f tvSLjzpfct
hJ ?Hh xdt
k vSL'g,um
onf igwdb
Yk &k m;omoem&Sd tvH;k pHak om oHCmawmfjrwf\ ouFe;f

ZtpodYk

"r'DyeD

110

'g,umjzpfav\? qGr;f tvSLjzpfct


hJ ?hH xdt
k vSLU'g,umonf igwdYk
bk&m;omoem&Sd tvHk;pHkaomoHCmawmfjrwf\ qGrf;'g,um
jzpfav\? ausmif;tvSLjzpfct
hJ ?hH xdak usmif;'g,umonf igwdb
Yk &k m;
omoem tvH;k pHak om oHCmawmfjrwf\ ausmif;'g,um jzpfav
\? t&Sifom&dykw&m\ausmif;'g,um jzpfav\? t&Sifr[m
arm*vmef\ ausmif;'g,um jzpfav\? t&Sifaum@n t&Sif
r[muytp&Sdaom toDwdr[momouwdkY\ ausmif;
'g,umjzpfav\? tukefvHk;aom bk&m;wynfhom; oHCmawmf
jrwfwdkY\ ausmif;'g,umjzpfav\/
y&dedAmefpHvGefawmfrlNyD;aom jrwfpGmbk&m;udk &nfpl;
,ckumv bk&m;apwD wnfxm;udk;uG,faomoludk bk&m;
'g,umac:&onfESifh twlwlyifwnf;/
xdkbk&m;'g,umac:&mvnf; bk&m;vdkPfwGif; wnf
xm;aomkyfyGg;awmf\ 'g,umqdkvdkonf r[kwf? y&dedAmefpH
vGeaf wmfrNl y;D aom oAnKjrwfpmG bk&m;\ ausmif;'g,um qdv
k ykd g
ownf;/
oHCduausmif;rSmvnf; xdktwlrSwfyg/

xdkvSLtyfNyD;om ouFef; qGrf; ausmif; aq; ypnf; av;yg;


wdkYudkrlum; avmu om;orD; aygrsm;aom olwdkYrSm tcsKdUaom
om;orD;wdkY aovGefMuukefvQif aovGefolwdkYyg ydkifqdkifaom
tarGOpmwdu
Yk kd use&f adS om om;orD;wdo
Yk m &,lcpH MH u&ukeo
f uJo
h Ykd
,ck&Sdaeaom oHCmawmfwdkYom &,lcHpHMu&ukef\? a&pufcs
trQay;a0onfw
h ikd af tmif odaYk om oHCu
d wpdwu
f kd aumif;pGm

ZtpodYk

"r'DyeD

111

wnfap&m\? jyKvkyfvSL'gef;aomtcgrlum; ausmif;jzpftHh?


rdrpd w
d Mf unf&kd m wdu
k w
f maqmufvyk
f Munf&kd m yk*K v
d rf sm;udk
yifhaqmif a&pufcs&m\? ouFef; qGrf; aq;wdkYrSmvnf; tdrf
rSmjzpfap? qufqHMunfndK&m ausmif;wdkufrSmjzpfap? xdktwl
rdrdMunfndK&mudk yifhaqmif a&pufcstyf\? a&pufcsNyD; aom
tcg oHCmawmfrsm;rSm 0denf;awmfOya'ESifh ae&musjyK oHk;
aqmifMuvwHU/
um; ]]oHC*wm 'udPm}} [laom ygVdawmfjrwf oHC*w
'udPmjzpfyHk t"dyg,fwnf;/

bk & m;trS L ;S d a om ObawmoH C mtm; vS L 'gef ; jcif ;


[l a om yxroH C d u 'gejzpf y H k u m;...
bk&m;ESifhwuG bduKoHCm bduKeDoHCmudk yifhzdwf
bk & m;aS U ]]Ak ' y rk c oH C a'r}}[l vnf ; aumif ;
]]Ak'yrkc ObawmoHC a'r}}[lvnf;aumif; qdk vSL
jcif;wnf;/
bk & m;rS d a om aemuf u mvum;...
bk&m;"mwfawmfSdaom kyfyGg;qif;wkawmfudk bk&m;ae&m
xm; Ak'yrkcObawmoHCdutvSLudk vSLEdkifao;onf[k
t|uxmvm\/
]]o"mwkuH ywdrd H tmoae xaywGm tm"m&au
ywH xaywGm 'uad Pm'uH tm' uwGm oAH owK
yxrH 'wGm ObawmoHC 'gwAH}}/
t|uxm/

ZtpodYk

"r'DyeD

112

o"mwkuH=bk&m;"mwfawmftppf&Sdaom? ywdrH=kyfyGg;
qif;wkawmfjrwfudk? tmoae=bk&m;ae&m? xaywGm=xm;?
tm"m&au=oyd w f a jc? yw H = oyd w f u d k ? xaywG m =xm;?
'uad Pm'uH=tvSLa&ud?k tm'uwGm=tpjyK? oA=H tvH;k pHak om
vSLbG,f0wKudk? owK=jrwfpGmbk&m;tm;? yxrH=aS;OD;pGm? 'wGm=
vSLNyD;? Obawm-oHC=ObawmoHCmtm;? 'gwAH=uyfvSL
tyf\/
]]bk&m;"mwfawmf tppfadS om kyyf gG ;qif;wkawmfukd bk&m;
t&m xm;&rnf}} [laompum; tusKd ;txl; Bu;D jrwfapjcif;iSg
bk&m;"mwfawmf tppfadS om kyyf gG ;qif;wkawmfukd txl;0daoo
qdkonf? bk&m;"mwfawmf tppfrSdaom kyfyGg;qif;wkawmfudk
xm; vSLaomfvnf; Ak'yrkcyif jzpf&myg\/
bk & m;rS d o nf h a emuf ObawmoH C m ouf o uf t m;
vS L 'gef ; jcif ;...
[laom 'kwd, odomvSNyD/
bd u K oH C m ouf o uf t m;vS L 'gef ; jcif ;...
[laom wwd,oHCdu bk&m;"mwfawmftppf Sdaom
kyyf gG ;qif;wkawmfukd aSUxm; qdck NhJ y;D aomenf;jzifh vSL'gef;ygrl
Ak'yrkc {uawmoHCdutvSL qdkoifhyg\/

ZtpodYk

"r'DyeD

113

bd u K eD o H C mouf o uf t m; vS L 'gef ; jcif ;...


[laompwkwvnf; xdkenf;twlwnf;? ,ckumvum;
bduKeDoHCm rSdNyD? tvSLav;yg;um; wdkufSdoHCmudkyifh
vSLaom tvSLrsdK;wnf;/
yr q|r owrtvSL...
wdkufSd oHCmukef rwwfEdkif bduKoHCmwdkY wdkufrSvnf;
aumif; rdrdwdkYtvdkSdorQ oHCmudk wdkufwm tBuD;tMuyfwdkYxH
avQmufawmif; vSLaomtvSLonf O'duoHCdu tvSL
rnf\? yOr q|r owrtvSL oHk;yg;um; O'du oHCdu
tvSLoH;k yg;aywnf;? O'
d u qdo
k nfum; b,fy*k K v
d f b,foC
H m
ud[
k k 'g,umu &nfp;l onf r[kw?f wdu
k w
f m oHCmtBu;D tMuyfwYkd
Tef;cs&m yk*KdvfudkvSL&aom tvSLwnf;/
O'du oHCdu oHk;rsKd; 'g,umpdwfrwwfvQif
oHC*w 'udPajrmufcJaMumif;udk t|uxm odkYqdkay\/
oHC*wH 'udPH 'mrDwd a',s"rH y#d,ma'wGm
0d[m&H *Em baE oHCawm O'o
d w
d mG {uH r[max&H
a'xmwd 0'wd/ tx oHCawm omraP&H vbdwGm
omraPa&m ar va' g wd rnd w G m tnxw H
tmyZwd/ w 'udPm oHC*wm e a[mwd/
r[max&H vbdwGmyd r[maxa&m ar va'gwd
aomreH Oyga'Emyd e a[mwda,0/
t|uxm/

ZtpodYk

"r'DyeD

114

oHC*wH=oHCmwnfaom? 'udPH=tvSLudk? 'mrd=


igvSLtH?h wd=odBYk u
H ? a',s"r=H vSLzG,0f wKu?kd y#d,ma'wGm=
tdrfpDrHNyD;? 0d[m&H=wpfckaomausmif;wdkufodkY? *Em=oGm;?
baE=t&Sifbk&m;wdkY? oHCawm=oHCmrS? O'dodwGm=Tef;cs?
{uHr[max&H=ax&fBuD;0gBuD; odumawmfBuD;wpfyg;udk? a'x=
ay;Muukeaf vmh? wd-0'wd=onfyaHk vQmufawmif;av\? tx=
xdktcg? oHCawm=oHCmawmfrS? omraP&H=omraPi,fudk?
vbd w G m =&? ar=igh t m;? omraPa&m=omraPi,f u d k ?
va'g=&bd\? wd=odkY? rndwGm=atmufarh? tnxwH=
rMunfrouf o'gysufjcif;odkY? tmyZwd=a&mufcJhthH? w=
xd'k g,um\? 'uP
d m=tvSLonf? oHC*wm=oHCmwnfonf?
ea[mwd=rjzpfNy?D r[max&H=ax&fBu;D 0gBu;D odum Bu;D q&mawmf
Bu;D ud?k vbdwmG yd=&onft
h wGuv
f nf;? ar=ightm;? r[maxa&m=
ax&fBuD;0gBuD; odumBuD; q&mawmfBuD;udk? va'g=&ygay\?
wd = od k Y ? aomreH = tyd k t rd k 0rf ; ajrmuf j cif ; ud k ? Oy g
a'Emyd=jzpfapaom 'g,um\vnf;? 'udPm= tvSLonf?
oH C *wm=oH C mwnf o nf ? ea[mwd a ,0=rjzpf o nf o m
vQiw
f nf;/
a&S ; tcg O' d u oH C d u vS L 'gef ; ol a ygrsm;Mu
wdkufwmrSm tvSnfhus oHCmpm&if;ESifh xm;&onf/

rax&fBuD;udk &vdkygonf[k avQmufawmif;aomfvnf;


awmif;&mudk Te;f cs&onfr[kw?f pm&if;tvSnu
hf s a&muf&mudo
k m
Tef;cs&onf? odkYtwGufaMumifh rax&fBuD; [kqdkawmif;aomf

ZtpodYk

"r'DyeD

115

vnf; rax&fBu;D udk r&? omrPi,fuav;rsm;ud&k aom tvSnhf


&Sdavownf;/
oHCdu'getppfajrmufvdkaom 'g,umrSmrlum; a&S;jy
qdkcJhNyD;aom oHC*w pdwfudkom cdkifNrJpGmjyK igonf tusKd;BuD;
yGg;vdv
k
S oHCu
d tvSLudo
k m vSLvd&k if;jzpfonf? t&Sio
f m&dyw
k & m
t&Sirf [marm*vm ef tp&Sad om bk&m;wynfo
h m; oHCmtvH;k pHk
onfom ig\tvSLcHjzpfonf? ,ckax&fBuD;0gBuD; q&mawmfBuD;
&&Sdaomfvnf; ax&fBuD; 0gBuD;q&mawmfBuD;onf ightvSLcH
r[kwf? omraPi,fudk&aomfvnf; omraPi,fonf igh
tvSLcHr[kw?f tvSLajrmufrHk Q cHorm;jzpfonf[k pdwEf v
S ;kH cdik cf ikd f
xm; &&Sdaomyk*Kdvf\ rsufESmudkvnf;aumif; avmuudk
vnf;aumif; rMunfhyJ vSLEdkifygrS oHCdutppf ajrmufEdkifonf
[lvdkygownf;? cJ,Of;vS\/
omraPi,fudkyif &aomfvnf;aumif; tvZD 'kDv
udyk if &aomfvnf;aumif; t&Sio
f m&dyw
k & mudk kad oav;jrwfpmG
jyKEdkifouJhodkY xdkomraPi,f tvZD 'kDvudkvnf; dkao
av;jrwfpGm jyKEdkif&onf? rjyKEdkifyifvQif xdktvSL&Sifpdwf t&Sif
om&dykw&modkY rqdkufNyD? omraPi,f tvZD'kDvwGifom
qdkufwdkufaeNyD/
t&m t|uxmrS m 0w K vm\...
ausmif;wdkuf'g,um ol<u,fwpfa,mufonf oHC*w
tvSLajrmufvdk rdrdwdkufrSm O'du oHCmwpfyg; avQmuf

ZtpodYk

"r'DyeD

116

awmif;av\? 'kDv&[ef; wpfa,mufudk &av\? bk&m;udk


tkdtao tav;tjrwfjyKonfESifh xyfwljyKay\? jyKykHum;
ae&mudkaumif;rGefpGmvdrf;usH\? tzdk;weftxnfwdkYudkcif;
txuf Adwmef rsufESmMuufjzefYrdk;\? bk&m;udk ylaZmfouJhodkY
xd'k
k v
D &[ef;udk yef;eHo
Y mtcd;k txHw
k jYkd zifh ylaZmfay\? ajcaq;
jcif; ajcudk eHYomqDwdkYjzifhvdrf;jcif; ysyf0yfc,rf;jcif;rsm;udkjyK
tvGef dak opGm uyfvLS av\? 'kv
D rSe;f odvsuf tb,faMumifh
odYk kad oav;jrwfjcif;udk jyKoenf;[k olwpfyg;wdu
Yk qdMk uaom
tcg xdkyk*Kdvfudk vSLaom tvSLr[kwf? xdkyk*KdvfudkjyKaom trIpk
r[kwf? oHCmudk igvSLonf? oHCmudk igjyKonf[kqdkay\/
Ak'
edypum&H ua&maEm0d, oHaC pdwu
D ma&e
a',s"rH t'god/
Ak'=oufawmfxifSm; bk&m;jrwfpGmtm;? edypum&H=
kdGwf0yfwGm;jcif;udk? ua&maEm0d,=jyKonfESifhtwl? oHaC=
t&d,moHCm? pdwDuma&e=Munfdk dkaojcif;jzifh? w=
xdk'kDv&[ef;tm;? a',s"rH=vSLbG,f0wKrsm;udk? t'god=uyf
vSLav\/
um; ar;avQmuf & if ; yk p m wG i f ygS d a om oH C d u
'gewdkY\ okyft"dyg,fudk vSLenf;vSLyHkESifhwuG xkwfjy ajzqdk
csufwnf;/

ykpm rygaomfvnf; xdkygVdawmfrSm ygSdaom yk*vdu


wpfq,fhav;yg;udk jyqdkOD;tHh/

ZtpodYk

"r'DyeD

117

wd&pmefyk*dKvf
1
vl'kDv
1
vloDv0E
1
omoemy psmef&&aoh
1
t&d,myk*dKvf
8
yapuAk'g
1
oAkbk&m;
1
aygif;
14
wpfq,fhav;wGif vloDv0Eqdkonfum; omoemy
*[| vloDv0Eudk qdkownf;/
o&P*HkoHk;yg; aumif;pGmwnf omoemwGif; yg0ifaom
vl*[|udkum; t&d,mSpfa,mufwGif aomwmywdzv opd
ud&,
d m, y#dyEy*k Kd v[
f q
k t
kd yfaom aomwmywrd *| yk*Kd vrf mS
oN*K [v
f suyf g0ifonf/
xd k a Mumif h t|uxmaomwmywzd vopu
d &d ,
d m, y#dyaEwd {w
a[|d r aum#d , m wd o &P*awm Oygoaumyd
aomwmywdzvopdud&d,m, y#dyaEm emr/ wo
'dE' geHyd toacs,
F sH tyar,s/H yoaD v ywd|w
d
ye wawm Ow&d r[yvH/ 'ooDav ywd|dw
wawm Ow&d r[yvH Owr aum#d,m ye r*or*
aomwmywdzvopdud&d,m, y#dyaEmemr/ {w
'dE'geH/ wawm Ow&d r[yvar0/
[kziG q
hf \
kd /

ZtpodYk

"r'DyeD

118

aomwmywd zvopdud&d,m,y#dyaEwd{w= aomwm


ywdzvopdud&d,m,y#dyaE [laom ygVdawmfygXf? a[|dr
aum#d,m=atmufqHk;jzpfaom tpGef;tm;jzifh? wdo&P*awm=
o&P*HkoHk;yg; pJGNrJaom? Oyg-oaumyd=Oygoumt*FgESifh jynfhpHk
ool vl * [|onf v nf ; ? aomwmyw d z vop d u d & d , m,=
aomwmywzd v
kd u
f kd rsuaf rSmufjyKjcif;iSg? y#dyaEmemr=usiahf yaom
olrnfyg\? wo=xdko&P*HkoHk;yg; vHkaomol vlOygoum?
'dE'geHyd=o'gMunfjzL auR;arG;ay;urf;aom 'geonfvnf;?
toacsF,Hs=tqtoacsF b0toacsF tusdK;ay;Edkif\? tyar,sH=rESdKif;,SOfomaom tmedoifSd\? yoDav=yoDv?
ywd|dwye=wnfaom vloDv0E yk*dKvftm;? 'dE'geH=o'g
MunfjzL auR;arG;ay;urf;aom 'geonf? wawm=xdko&P*HkrQ
wnfool vl*[| jyKaom'gexuf? Ow&=d tvGe?f r[yv=H Bu;D
aomtusdK;Sd\? 'o-oDav=q,fyg;oDvwnfol vloDv0E?
'dE' geH=o'g MunfjzL auR;arG;ay;urf;aom 'geonf? wawm=xdk
yoDvwnfol vloDv0E *[|jyK&aom 'gexuf? Ow&d=
tvGef? r[yvH=BuD;aomtusdK;Sd\? Owraum#d,mye=tpGef;
tm;jzifh txufq;kH um;? r*or*=aomwmywrd *fEiS jhf ynfh pHak om
yk*Kdvfonf? aomwmywdzvopdud&d,m,=aomwm ywdzdkvfudk
rsuaf rSmufjyKjcif;iSg? y#dyaEmemr=usiahf omyk*K v
d rf nf\? {w=
xdkaomwmywdr*| yk*Kdvftm;? 'dE'geH=o'gMunfjzL auR;arG;
ay;urf;aom'geonf? wawm=xdkykxkZefudkvSLaom'gexuf?
Ow&=d tvGe?f r[yvar0=tusK;d Bu;D jrwfawmhonfomvQiw
f nf;/

ZtpodYk

"r'DyeD

119

o&P*HkoDv pGJNrJMuaom *[|jzpfol vlrdef;r vl


a,mufsm;rsm;onf aomwmyefteD; wnfaom aomwmywd
zvopdud&d,y#dyEyk*Kdvft&m yg0ifaMumif;udk zGifhqdkay\/
omoemxrf; ykxkZef&[ef; ykxkZefomraPwdkYum; qdkzG,f
r&Sd/ {uEyg0ifavawmhonf/

ygVdawmf o&P*Hrk Qr&SMd uaom wkwu


f v
k m; tp&Sad om
omoemrSty *[|jzpfolwdkY 'kDvwpfrsKd; oDv0EwpfrsKd;
tvSLcHyk*KdvfESpfrsKd; cGJjcrf;a[mawmfrl\? omoemwGif;jzpfol
vl*[| omraP& bduK ykxkZefrsm;udkum; 'kDv oDv0E
ESprf sK;d cGjJ crf;rvm? xdo
k Ykd ygVdawmfrmS rvmaomfvnf; t|uxm
o&P*Hw
k nfol vl*[|udk tpwnfjyKojzifh oDv0EomraP
oDv0E &[ef;wdkYrSm qdkzG,f&mr&Sd yg0ifrIxif&Sm;NyD/
tvZDomraP 'kDvomraP tvZD&[ef; 'kDv
&[ef;wdkYrlum; tvSLcHyk*Kdvf wpfq,fhav;wGif t0iftyg jzpf
rjzpf 0d0g'&SdMuukef\/
{uefpifppf yg0ifaMumif;udk rdvdEyOm ygVdawmfjrwfjzifh
qHk;jzwfajzqdktyf\/
]]baE em*aoe *d [ d ' k D v p orP'kDvp aum 0daoaom}}
tp&Sdonfjzifh vl'kDvESifh &[ef;'kDv tb,fodkY
xl;Muygoenf;[k ar;avQmuf&m-

ZtpodYk

"r'DyeD

120

]]'o,d a r r[m&mZ *k P m orP'k D v


*d[d'kDvawm 0daoaoe twda&um? 'o[dp
um&aP[d Ow&d 'udPH 0daoma"wd}}
tp&Sdonfjzifh ajzqdka[mMum;awmfrlay\/
r[m&mZ=rif ; BuD ; ? *d [ d ' k D v awm=vl ' k D v xuf ?
orP'kDv=&[ef;'kDvtm;? ar 'o*kPm= q,f
yg;aom*kPfwdkYonf? 0daoaoe=txl;tm;jzifh? twda&um=
vGefuJayukef\? 'o[dp um&aP[d= q,fyg;aomtaMumif;
wdkYjzifhvnf;? Ow&d=tvGef? 'udPH='g,umwdkY\tvSL'geudk?
0daoma"wd=tusKd;BuD;atmif csD;ajrmufokwfoifEdkif\/
vl'kDvqdkonfum; rkqdk; wHigponfwnf;/

bd u K 'k D v *k P f 10-yg;xdk vl'kDvxuf vGefjrwfaom *kPf10-yg; qdkonfum;1/ Aka'=wdyd aom b*0g t&[H tp&Sdaom bk&m;
*kPf? o*g&a0g=kdaojcif;&Sd\/
2/ "ar=oGmumawm b*0wm "arm tp&Sad om w&m;
*kPf? o*g&a0g=kdaojcif;&Sd\/
3/ oHaC=oky#dyaEm tp&Sdaom t&d, oHCmh*kPf?
o*g&a0g=dkaojcif;&Sd\/
4/ ojA[pm&Dok=oDwif;oHk;az:wdkY? o*g&a0g=dkao
jcif;&S\
d /

ZtpodYk
5/

6/

7/

8/

9/
10/

"r'DyeD

121

Oa'oy&dypk m ,=ygVdt|uxmoifMum;rI? 0g,rwd=


vHkYvruif;&Sd\? o0eA[kavm=w&m;usrf;*efpum;
udk Mum;&em&rsm;\/
r[m&mZ=rif;BuD;? 'kDavm=&[ef;'kDv yk*Kdvf
onf ? bd E o D a vmyd = oD v ysuf N yD ; jzpf a omf v nf ; ?
y&dom*awm=vly&dowf &Siyf &dowftv,foYkd a&muf
onf&Sdaomf? tmuyH=&[ef;aumif;wdkY\ toGif
tjyifudk? Oy|aywd=jzpfap\/
*&[b,m=vl t rsm; uJ h & J U rnf u d k a Mumuf a om
aMumif?h um,du=H um,uHru
I v
kd nf;aumif;? 0gpodu=H
0pDuHrIudkvnf;aumif;? &uwd=apmifh\/
t=xdk'kDv&[ef;\? pdwH=pdwfonf? y"mem
bdrkcH=&aoholawmf vlolawmftjzpfESifh bm0em
w&m;rsm;udk tm;xkwcf gae&aomf aumif;jrwf&m\[k
y"metrI a&SUkIonf? a[mwd=jzpf\/
bduK omrnH=&[ef;[laom orkwjf cif;od?Yk Oy*awm=
a&mufonf? a[mwd=jzpf\/
r[m&mZ=rif;BuD;? orP'kDavm=&[ef; 'kDv
onf? ygyH=raumif;rIu?kd ua&maEmyd=jyKygaomfvnf;?
y#dpEhH=vQKdUvQKdU0Suf0Suf? tmp&wd=jyK\/
um; *kPfq,fyg;wnf;/

ZtpodYk

"r'DyeD

122

vl'kDv xdk*kPfq,fyg;wGif wpfyg;yg;rQ ajymy p&mr&Sd?


xdkaMumifh xdk*kPfq,fyg;wGif wpfyg;yg;rQ ajymyp&m&SdvQifyif
&[ef;'kv
D u omvGeaf wmhonf? a&S; jyqdck NhJ y;D aom oD[Vkd rf if;
onf *kPq
f ,fyg;wGif ]]*&[b,m um,duH 0gpoduH &uw}d }
[laom owr*kPf ]]ygyH y#dpE H tmp&wd}} [laom 'or*kPrf sm;
ESijhf ynfph o
kH nfukd jrifEikd af om ynm&Sjd zpfayownf;? ]]bduK omrnH
Oy*awm a[mwd}} [laom ygVdawmfudk axmufajrmf
xdk'kDvonf ig&[ef;[laom y#dnmOfudk rpGefYao;orQumv
ywfvHk; vlvnf; r[kwfao;? omraPvnf; r[kwfao;? vl
omraPwdkY\ txufjzpfaom &[ef;xJuyif &Sdao;onfudk
odtyf\/
a&S;vnf; t"dd yg,fudk txyfxyfjyqdkcJhvSNyDD /

xdk'kDv&[ef;udk trlvutm;jzifh 'kDvpum;ESifh


pGypf q
JG aJ &;rdonf&adS omf &[ef;aumif;udk pGypf JG qJa&;rdonfEiS t
hf wl
pGypf q
JG aJ &;ol &[ef;wdt
Yk m; tmywf Bu;D wyf ynwfawmfral om
0denf;ygVdawmfjrwfESifh rdvdEyOmygVdawmftvmonf nDnm
vS\? vlwdkYu xdk'kDv&[ef;udk pdwfMurf;EIwfMurf;ESifh pGyfpGJ
qJa&;rd&mum; qdkzG,fr&Sd[k odxdkufvS\/
bd u K 'k D v 'ud P 0d o k ' d t aMumif ; 10-yg;
xdk'kDvyk*dKvf vSL'gef;ol 'g,umwdkY\ tvSL'ge
tusK;d Bu;D &maom 'udP
0do'k t
d aMumif; q,fyg;[lonf tb,f
enf;[lrlum;-

ZtpodYk
1/

"r'DyeD

123

aom=xdk&[ef; 'kDvyk*dKvfonf? tm[0u0p


"m&Pwm,yd=wpfaxmifhig;&m udavom ppfyGJ
ol&JwdkYBud,mjzpfukefaom ouFef; oydwf y&du&m
wnf;[laom csyf0wfrdefndKwdkYudk udk,f0wfqif
aomtm;jzifv
h nf;? 'udP
=H 'g,umwd\
Yk tvSL'geud?k
0daoma"wd=tusKd;BuD;atmif csD;ajrmufokwfoif
Edik \
f /
]]0dokZswDwd r[yvbma0e 0dokZswd/ r[yvH a[mwDwd
tawm}} [laom t|uxmzGifhudk axmuf ]]0daoma"wd}} yk'f
teufudk odav/

2/

3/

4/

odomrn w@vd*F u&Pawmyd=&aoh &[ef;


tae taxGaxGaom toGiftjyif trlt&mudk
jyKaomtm;jzifv
h nf;? 'udP
=H 'g,umwd\
Yk tvSL'ge
udk? 0daoma"wd=tusKd;BuD;atmif csD;ajrmufokwf
oifEikd \
f /
oHCor,rEky0d|wm,yd=oHCor, tpOfouf
0ifonf\tjzpftm;jzifhvnf;? 'udPH='g,umwdkY\
tvSL'geud?k 0daoma"wd=tusK;d Bu;D atmif cs;D ajrm uf
okwo
f ifEikd \
f /
Ak ' " r o H C o&P*wwm,yd = Ak ' o &P*H k "r
o&P*Hk oHCo&P*Hk wnfaomtm;jzifhvnf;?
'udPH='g,umwdkY\ tvSL'geudk? 0daoma"wd=
tusKd;BuD;atmif csD;ajrmufokwfoifEdkif\/

ZtpodYk
5/

6/

7/

8/

9/

"r'DyeD

124

y"memwdo, edauw0godwm,yd=vGefjrwf aom


bm0emw&m;udk tm;xkwf&mXmejzpfaom oHCmwdkY
ausmif;om pGNJ rpJ mG aerI&adS omtm;jzifv
h nf;? 'udP
=H
'g,umwdkY\ tvSL'geudk? 0daoma"wd=tusKd;BuD;
atmif csD;ajrmufokwfoifEdkif\/
Zdeomoe"& y&da,oeawmyd=bk&m; omoem
wnf&mtcGifhudk &SmrSD;aomtm;jzifhvnf;? 'udPH=
'g,umwdkY\ tvSL'geudk? 0daoma"wd=tusKd;BuD;
atmif csD;ajrmufokwfoifEdkif\/
y0&"ra'oeawmyd=jrwfaom "ruxm tEkarm
'emw&m;udk a[majymrI&Sdayaom tm;jzifhvnf;?
'udPH='g,umwdkY\ tvSL'geudk? 0daoma"wd=
tusKd;BuD;atmif csD;ajrmufokwfoifEdkif\/
"r'Dy*wdy&m,Pawmyd=yd#uwfoHk;jzm a'oem
qDr;D vQif pdw\
f wnf&m vnf;avsmif;&m &Sad o;aom
tm;jzifhvnf;? 'udPH='g,umwdkY\ tvSL'geudk?
0daoma"wd=tusKd;BuD;atmif csD;ajrmufokwfoif
Edik \
f /
Aka'g=bk&m;onf? ta*g=jrwf\? wd=odkY? {uE
OZk'|d w
d m,yd=pifppfajzmifph if;aom t,l&adS om tm;
jzifv
h nf;? 'udP
=H 'g,umwd\
Yk tvSL'geud?k 0daoma"wd=tusKd;BuD;atmif csD;ajrmufokwfoifEdkif\/

ZtpodYk
10/

"r'DyeD

125

Oaygox orm'geawmyd=Oykofaqmufwnf rI&Sd


aomtm;jzifv
h nf;? 'udP
=H 'g,umwd\
Yk tvSL'geud?k
0daoma"wd=tusKd;BuD;atmif csD;ajrmufokwfoif
Edik \
f /
um; tvSL tusKd;BuD;&maom taMumif;w&m; q,fyg;
wnf;/

&[ef;Zmwfr&Sd yuwdvo
l ufouf jzpfaomolonf ouFe;f
oydwf y&du&mudk aqmifjcif;ponfudk jyKaomfvnf; 'udP
0do'k *d P
k rf jzpf? rH&k mG avSu;l t&yf 'g,dumr Bu;D wpfa,mufonf
&[ef;BuD;wpfyg;udk rMunfdkEdkif&Sd\? tdrfayguf0 aeYwdkif;
qGrf;&yfvmonfudk aeYwdkif;uefawmhvTwf\? taMumif;udk
avQmufxm;Mum;od&m xd'k g,dumrBu;D udk odq
Yk ;kH ray\? ,cktcg
omoemtwGif; BuHKBudKuf&&Sdaom rsufpdESpfvHk;onf
'emEkw&d,\ taMumif;jzpfay\? Munfdkaompdwfjzifh
t&[w"Zjzpfaom ouFef;awmfudk jrif&jcif;onf ya'o&mZf
{u&mZf pMumrEmwfrif;wdkY\ pnf;pdrf usufoa&udk jrif&onf
xuf vGefjrwf\? ewfjynfajcmufxyf ewfrif; odMum;rif;wdkY\
pnf;pdrfusufoa&udk jrif&onfxuf tvGefjrwf\? ykxkZef
jA[mrif;wd\
Yk bke;f wefc;kd usuo
f a&udk jrif&onfxuf vGejf rwf\?
Munfkd aompdwjf zifh wpfBurd w
f pfcgrQ jrif&jcif;onf tuka#ru
tzdk;xdkufwef\? awmoGm; a,mufsm;wpfa,mufonf awm
t&yfwGif awmcsKHay:wGif wifaeaom ouFef;awmf wpfydkif;
wpfpdwfudk awGUjrifav&m t&[w"Zudk awGUjrif&ayonf[k

ZtpodYk

"r'DyeD

126

tvGefMunfdkpGm &Sdcdk;ylaZmf aovGefaomtcg xdkpD0&ylZm


r*FvmukodkvfESifhyif ewf&Gmok*wdodkY vm;&av igwdkYbk&m;
vufxuf tuRw&f zl;aom pD0& ylZeD,0wKrsm; ty'gefusr;f wGif
xif&mS ;&S\
d /
'g,dumrBuD;\ qGrf;wpfZGef;onf tb,frQavmuf
tzdk;wefoenf;? ouFef;awmfudk jrif&aomtrIonf tb,frQ
tzdk;wefvdrfhrnfenf;? omoemr&Sdaomtcg ouFef;awmfudk
NcKH
Hk aeYpOf<ucJyh g ouFe;f awmfEiS hf uReaf wmfr rsupf ad wG&Y ydS g&ap
wpfaeYwpfaeYvQif aiGwpf&m ay;ygrnfqdkaomf &Edkifrnfavm[k
ar;ay\? r&Edkifyg avQmuf\? xdkYaemuf aiGwpfaxmifay;aomf
wpfaomif; wpfoed ;f ay;aomf &Edik rf nfavm[k ar;ay\? r&Edik yf g
avQmuf\? xdt
k cgrS 'g,dumrBu;D rsupf u
d kd ouFe;f awmf a&mifjzifh
tbd;k te*xu
kd w
f efatmif jc,fv,f ay;ayaom xd&k [ef;Bu;D udk
qGr;f uav; wpfZeG ;f avmufEiS hf tuJa&mufvYkd oifah vsmrf nfavm
[kqHk;ray\? xdkaeYrSp xdk'g,dumrBuD;rSm jrifwdkif;udk Munfdk
Edkifaom o'gaumif;aumif; wnfav\/
uJ h o d k Y a om teuf u d k ]]tm[0u0p"m&Pwm,yd
'udPH 0daoma"wd}} [laomygXfjzifhjyawmfrlay\/

'uP
d 0do'k \
d taMumif;*kPyf 'k f q,fyg;wdw
Yk iG f tcsKd U
aom*kPfyk'frSm xdk'kDv&[ef;um; epfrGef;zdkY jzpf\? Pf
vdrmvSL'gef;olrSm 'udP0dok'd jzpfzdkYjzpf\? rvdrm pGyfpJG
qJa&;olrSm tjypfav;zdkYjzpf\? ygVdawmfudkaxmuf &[ef;

ZtpodYk

"r'DyeD

127

'kv
D onf tvSLcHwpfq,fah v;yg;wGif yg0ifaMumif;udk odtyf\?
xdkodkYjzpfcJhaomf &[ef;'kDvudk vSLvQif r[yv r[medoHo
rjzpf[k tb,faMumifh a[mawmfrljyefygoenf; qdk&efSd\/
oDv0E &[ef;udk vSL&oavmuf tusdK;rBuD; a[m
awmfrlonf[k rSwf&rnf/
yk * v d u wpf q ,f h a v;wG i f wd & p m ef u d k v S L &m tq
wpf&maomtusdK;udk a[mawmfrlonf? omoemyvl 'kDvudk
vSL&m tqwpfaxmifaomtusdK; omoemy vloDv0Eudk
vSL&m tqwpfoed ;f aomtusKd ; omoemy psmef&&aohuv
kd LS &m
tqtuka#wpf odef;aom tusdK; aS;jyqdkcJhNyD;aom o&P*Hk
wnf a omol vl * [|rS p aomwmyw d y k * d K vf w d k i f a tmif
aomwmywzd v opu
d &d ,
d m, y#dyEr*|yk*Kd vu
f v
kd LS &m tq
toacs,
F s tyar,stusKd ;udk a[mawmfro
l nf? xdak emuftxuf
t&d,mckepfa,muf yapuAk'g oAb
k &k m; ud;k yg;wdYk vnf;
tqtoacsF,s tyar,stusdK;udk a[mawmfrlonf/
toacsF , scsif ; csif ; txl ; um;...
aumufe,fwvif;wpfcpk m r[myx0D ajrrSKeo
Yf nfvnf;
toacsF,syifjzpf\? wpfGme,fSd r[myx0D ajrrSKefYonfvnf;
toacsF,syif jzpf\? wpfNrdKUe,fwGif;Sd r[myx0DajrrSKefYonf
vnf; toacFs,syif jzpf\? odkY ponfjzifh toacsF,scsif;
uGmyHkudk t|uxm jyay\/

ZtpodYk

"r'DyeD

128

xdkwpfq,fhav;wGif a&S;a&S;yk*dKvfudkvSLaom tvSLxuf


aemufaemuf yk*dKvfudkvSLaom tvSSLudk axmufpmaomf a&S;a&S;
yk*dKvfudk vSLaomtvSLonf r[yv r[medoHo jzpf\? aemuf
aemufyk*dKvfudk vSLaom tvSLonf r[yv r[medoHo r[kwf?
xdkenf;twdkif; wd&pmef ponfudk vSLaomtvSLxuf 'kDv
&[ef;udk vSLaomtvSLonf r[yv r[medoo
H jzpf\? oDv0E
&[ef;ESifh axmufpmonf&Sdaomf 'kDv&[ef;udkvSLaom tvSL
onf r[yv r[medoHo r[kwf? 'kDv&[ef;rS axmufpm
aomf oDv0EykxkZef &[ef;udk vSLaomtvSLonf r[yv
r[medoo
H jzpf\? t&d,myk*Kd vrf S axmufpmaomf oDv0Eyx
k Zk e f
&[ef;udk vSLaomtvSLonf tusKd ;tmedoif rBu;D aom tvSLyif
jzpfjyef\? odkY txuf yk*dKvfudkaxmuf 'kDv &[ef;udk
vSLaom tvSLonf r[yv r[medoHorjzpf[k a[mawmfrl
ownf;/
t&d,myk*dKvfudk vSL&aom tcGifhonf avmu tvGef
enf;yg;\? ykxkZefoDv0E&[ef;udk vSL&aomtcGifhum; tvGef
rsm;jym;\? xdkaMumifh ykxkZef oDv0E &[ef;udkrlum; r[yv
r[medoHot&myif tNrJxm;&onf/
]]wdPa'gomed acwmed?
&m*a'gom t,H yZm/
wom 0d*w&ma*ok?
'dEH a[mwd r[yvH}}/

ZtpodYk

"r'DyeD

129

paom a'oemawmfrsm;um; ykxZk e f oDv0E &[ef;onf


r[yv r[medoHo tvSLcHyk*dKvfpkrS ty yifjzpfacsonf/
odkY a'oemawmfwdkY\ txl;tjym;udk od&monf/

'Gg'orykpm tajzNyD;\/
---0---

aw&orykpm tajz
13/ if;oHCdu'ge wpfyg;wpfyg;udk vSL'gef;&jcif;ESifh
tvSLcHyk*dKvfwumwdkY\ txGwftxdyf jzpfawmf
rlaom oAkbk&m;&Sif wpfyg;wnf;udk yk*vdu
vSL'gef;&jcif;onf rnfonft
h vSLu omvGe
f tusKd ;
BuD;rnfudk oddvdkygonf/
[laomykpmif ; 'u d P 0d b *F o k w f a'oemawmf j rwf r S m...
e awG0g[H tmeE auepd y&d,ma,e oHC*wm,
'udPm, yg#dyk*vduH 'geH r[yvw&H 0'grd/
tmeE=tmeEm? oHC*wm, 'udPm,=oHCdu tvSL
rsd K ;xuf ? yg#d yk * v d u H ' geH = yk * v d u tvS L rsd K ;ud k ? auepd
y&d,ma,e=wpfpHkwpfckaom taMumif;y&d,m,fjzifh? r[yv
w&H=omvGeftusdK;BuD;onf[l? t[H=igbk&m;onf? e awG0
0'grd=a[mawmfrrlonfomvQifwnf;/

ZtpodYk

"r'DyeD

130

[l wif;wif;MuyfMuyf a[mawmfrltyfaom trdefY


awmfjrwf &Sad csaomaMumifh oHCu
d tvSLrsKd ;xuf wpfpkH wpfcak om
yk*vdutvSLrsKd;u tusKd;omvGef BuD;onf[k rajz0Hhacs/
t|uxmvnf ; -oHaC pdwu
D m&H umwHk oaumE [d cDPmoa0
'dE'geawm O'dodwGm *[daw 'kDavyd 'dE'geH
r[yvw&ar0/
[k rddefYawmfrl\/
oHaC=oHCm? pdwu
D m&H=kad ojcif;trIu?kd umwH=k jyKjcif;iSg?
oau m E =wwf p G r f ; Ed k i f a omol t m;? cD P moa0=&[E m
yk*K v
d Bf u;D ? 'dE' geawm=vSL&aom tvSLxuf? O'o
d w
d mG = oHCmrS
Tef;cs? *[daw=&,ltyfaom? 'kDavyd='kDv &[ef;
aomfvnf;? 'dE'geH=vSLtyfaom tvSLonf? r[yv w&ar0=
tvGeftusKd;BuD;ao;onfomvQifwnf;/
[l wif;wif;MuyfMuyfyif rdefYqdkvsuf &Sdjyefacsonf/
odkYaomfvnf;-]]oHaC wGH a*gwrD a'[d/ oHaC aw 'daE
t[aO0 ylZdawm b0ddmrdd oHaCmp/}}
[laom ygVdawmfjrwftzGihf ykpm 0d0g'ESiw
hf uG t|uxm
0dedp,udk jyqdkOD;tHh/

ZtpodYk

"r'DyeD

131

rdaxG;awmf a*gwrDonf ouFef;ESpfpHkudk jrwfpGmbk&m;tm;


vSL'gef;&m wpfpu
kH o
kd m cHawmfr
l wpfpu
kH kd oHCmtm; vSLavmh[k
a[mawmfrl&m tb,faMumifh jrwfpGmbk&m;onf oHCmtm;
tvS L apcd k i f ; awmf r l a voenf ; [l yk p m pum; jzpf y G m ;&m
0dw@0g'Dq&mwdkYu bk&m;udkvSLonfxuf oHCdu'geu om
vGef tusKd;BuD;aomaMumifh wpfpHkudk oHCmtm; tvSLapcdkif;
awmfrlonf[k ajz\/
xd k 0 g'ud k y ,f od k Y t |uxm ajzqd k q H k ; jzwf \ e [d ro avmau y&o 0gye Ak' aoa|m
o'daom 0g 0dZwd/ ,rm[k'ud-aP,smeH t*wH
*awm? yknwdumeH 0dykv-zavoDeEd 0peawm
[w m &m Ow & d w a&m 'u d a Pa,smemr ew d ?
womm qapwem {uawm [kwGm 'DC&wH
[dwm, okcg, b0dEDwd 'gayod/
t|uxmygVd

t"dyg,fum; bk&m;udkvSLaom yk*vdutvSLxuf oHCm


udkvSLaom oHCdutvSLu omvGeftusKd;BuD;aomaMumifh
oHCmudk tvSLapcdkif;awmfrlonf r[kwf? bk&m;xufjrwfaom
yk*vdutvSLcH oHCdutvSLcH[l r&SdNyD? xdkaMumifh rdaxG;awmf
tm; wpfpHkaomouFef;twGuf igbk&m; apwemoHk;wefjzpfNyD?
oHCmudkvSLaomf wpfpHkaom ouFef;twGuf oHCm apwemoHk;
wef jzpfjyef&m\? xdkapwemajcmufwefwdkYonf rdaxG;awmftm;

ZtpodYk

"r'DyeD

132

&SnfjrifhpGmaom umvywfvHk; csrf;ompD;yGg;rsm;jcif; tusKd;iSg jzpf


ukefvwHU[k ESvHk;ydkufawmfrl wpfpHkudk oHCmtm; tvSLapcdkif;
awmfro
l nf[k ajzqdq
k ;kH jzwfay\? t|uxm 0depd ,
tvdak omf
bk&m;wpfyg;udk vSL&aom yk*vdu'geonf oHCdu'ge ckepfyg;
xufyif omvGef tusKd;BuD;jrwfonf[k ajzqdk&ef&Sd\/
xdkodkY ajzqdkcJhaomf ,cifygVdawmfESifh rqefYusifavm [lrl
ygVdawmfrSm bk&m;wpfyg;udkvSLaom Ak'yk*vdu 'geudk csefvSyf
a[mawmfrlonf[k ,lvQif rqefYusif&mNyD/

wpf e nf ; um;rdaxG;awmfonfum; ,ckb0yif &[Emrjzpf b0qHk;


awmhrnfo
h l jzpfay&um; xdpk 0D &'ge tusK;d twGuEf iS hf rdaxG;awmf
tay: ajrmfac:zG,fudp r&SdNyD? pifppfrlum; wpfpHkaomouFef;
jzifhyifvQif udk,fawmfjrwfrSm rQw&ef udpNyD;NyDjzpf 'kwd,wpfpHk
onf tydkjzpf\? jrwfpGmbk&m;wdkYrnfonf tydktrdktwGuf b,f
olYudk igay;rnf[k ypnf;av;yg;wdkY aMumif;Mupdkufjcif; r&Sdukef?
xdak Mumifh tydjk zpfonfh twGuaf Mumifh oHCmudv
k LS avmh[k apcdik ;f
awmfro
l nf? oHCmudk vSLvQif igbk&m;udv
k nf; vSLonf rnfyg\[k
a[mawmfrlonfrSmvnf; xdktcg rdaxG;awmf pdwfudk apmifhawmf
rlaomtm;jzifh a[mawmfrlonf? odkY ajzqdkvQifvnf; oifhjrwf
&myg\/
od k Y ajzqd k c J h a omf ,ck a r;avQmuf & if ; yk p m rS m yuwd
twdkif;yif &Sdjyef\/

ZtpodYk

"r'DyeD

133

oHCdu'ge ckepfyg;xuf jrwfpGmbk&m;wpfyg;udk vSL&aom


yk*vdu'geonf omvGef tusKd; BuD;rBuD;udk b,fodkY ajzqdk
rnfenf;[lr/l
]]e awG0g[H tmeE auepd y&d,ma,e oHC*wm,
'udPm, yg#dyk*vduH 'geH r[yvw&H 0'grd}}/
[laom trdefYawmfjrwfuvnf; MuyfwJ twkr&Sdaom
bk&m;wnf;[laom tvSLcHy*k K v
d x
f uf oHCu
d tvSLcH ckepf&yfwiG f
b,ftvSLcHu omvGeo
f nf[k qd
k vnf;rbG,f igwdEYk ,
S f olrsm;
ESiw
hf efaomykpm r[kwaf cs? oHCu
d ckepfyg;xuf bk&m;wpfyg;udk
vSLaom yk*v
u
d 'geu omvGe
f tusK;d Bu;D jrwfonf[k om"u
*gxmESiw
hf uG t|uxm ajzqdck sut
f wdik ;f udo
k m rSwu
f ek &f monf/
t&m ynm&S i f w d k Y qif j cif & ef & S d o nf u d k qd k O D ; th H oufawmfxif&mS ;&Sad wmfral om oAjk rwfpmG bk&m;Bu;D udk
udk,fwdkif'd|awGUBuHK& vSL&aom oAkAk' yk*vdu'geum;
t|uxm ajzqdkawmfrlonfhtwdkif; rSwf&NyD? oufawmfxif&Sm;
&Sad wmfral om oAjk rwf pGmbk&m;Bu;D y&deAd m ef pHveG af wmfrNl y;D aom
,cktcg y&dedAmef pHvGefawmfrlNyD;aom jrwfpGmbk&m;BuD;udk
tmkHjyK udk,fpm;awmfjrwf jzpfawmfrlaom kyfyGg;awmf qif;wk
awmfjrwfudk vSL'gef;aomukodkvfESifh oufoufaom oHCdu'ge
ukodkvfonf tb,fu omrnfenf;? bk&m;wnfaomukodkvfESifh
oHCduausmif; aqmufvkyfvSL'gef;aom ukodkvfonf tb,fu
omrnfenf;[k Bub
H ,
G &f dS acs\? tb,faMumifh Bub
H ,
G &f o
dS enf;/

ZtpodYk

"r'DyeD

134

wd|aE edALwpmyd? oar pdaw orH zvH/


apawm yPd"d a[wl[d? owm *pEd ok*w/
[k 0drme0wKrSm vm&SdNyD/
t"d y g ,f u m;
m;oAjk rwfpmG bk&m;Bu;D udk ud,
k w
f ikd af wGUBuKH &onf jzpfap
rawGUBuHK&onfjzpfap pdwfawGUom y"mejzpfonf? pdwfonfom
ok*wdeAd m eftusK;d udk ay;Edik o
f nf? xdak Mumifh oufawmfxif&mS ;&S
d
ud,
k w
f ikd af wGU& onfjzpfap y&deAd m ef pHNy;D jzpf ud,
k w
f ikd rf awGU&
onfjzpfap pdwfapwem o'gwlrQMuygrlum; tusKd;twlwlyif
jzpfonf [lvdk? pdwfapwemo'gwlrQ&ef ta&; rcufavm?
oAjk rwfpmG bk&m;Bu;D udk ud,
k w
f ikd 'f |d awGUjrif&aom pdwEf iS hf kyyf gG ;
awmfrQudk awGUjrif&aompdwfonf wlEdkifrnfavm? tb,frQ
uGmvSrf;Muvdrfhrnf[k BuHbG,f&Sdacs\? BuHMuavukef/
aw&orykpm tajzNyD;\/
-----0-----

Mo0g'uxm
,cktcg ykpmwpfq,fhoHk;yg;udk avQmufxm;ol 'g,um
wdkYtm; ESvkH;xm;Mu&ef Oy&dyPmo Amvy@dwokwfrSmvmaom
umPupaygyr a'oemawmft&ESif h Mo0g'ay;vdkufthH

bdua0=&[ef;wdkY? ao,sxmyd=Oyrmqdkonf&Sd aomfum;?


yk&daom=wpfOD;aom a,mufsm;onf? {upd*vH=taygufwpfck
om&Sdaom? ,k*H=xrf;ydk;wpfckudk? r[morka'=r[mork'&m

ZtpodYk

"r'DyeD

135

tv,f ? yu d a y,s=csxm;av&m\? wareH = xd k x rf ; yd k ; ud k ?


yk & w d a rm0gawm=ta&S U t&yf r S v maomavonf ? yp d a re=
taemuft&yfodkY? oH[a&,s=a&GUap&m\? ypdarm0gawm=
taemuft&yfrS vmaomavonf? yk&wdare=ta&SUt&yfodkY?
oH[a&,s=aGUap&m\? Owa&m 0gawm=ajrmuft&yfrSvmaom
avonf? 'udaPe=awmift&yfodkY? oH[a&,s=aGUap&m\?
'udaPm 0gawm=awmift&yfrS vmaomavonf? Owa&e=
ajrmuft&yfo?Ykd oH[a&,s=aGUap&m\? ww= xdrk [mork'& m?
umaPm=rsufpdESpfvHk; uG,fqHk;NyD;aom? upayg=vdyfi,fonf?
twd=&Sd\? aom=xdkvdyfi,fonf? 0 owp=tESpfwpf&m
onfvnf;aumif;? 0 o[p=tESpfwpfaxmifonf
vnf;aumif;? tpa,e=vGeaf omtcgrS? ou=wpfBurd ?f OrKaZ,s=
ay:&m\/
bdua 0=&[ef;wd?Yk wH=xdv
k yd if ,fu?kd urnx=tb,foYkd
odMuukefrnfenf;? aom umaPm upayg=xdkvdyfumPf;onf?
{up*d a v=wpfcak omtayguf&adS om? trkuo ,ka*=xdx
k rf;yd;k ?
*D0=H OD;cgif;vnfyif;ud?k ya0ao,stydE=k oGi;f rdEikd rf nfavm? wd=
odkYar;awmfrl\? baE=t&Sifbk&m;? {wH=odkYoGif; rdrIonf?
aem[d=jzpfEdkifcGifhr&Sdyg? ye=xdkodkYyifr&Sdaomfvnf;? baE=t&Sif
bk&m;? u'gpd=&Hcg? 'DC=&SnfvSpGmaom? t'Kaem=umv\?
tpa,e=vGefaomtcg? ,'dya0ao,s=oGif;rdaomf oGif;rd
&mygao;\? wd=odkY avQmufMuukef\/

ZtpodYk

"r'DyeD

136

bdua0=&[ef;wdkY? aom umaPm upayg=xdkvdyf umPf;


onf? {upd*av=wpfckaom tayguf&Sdaom? trkuo ,ka*=
xdx
k rf;yd;k ? *D0=H OD;acgif; vnfyif;ud?k cdyw
&H ya0ao,s=oGi;f rd&ef
tcGihf tvGejf refao;\? bdua 0=&[ef;wd?Yk ou=wpfBurd ?f 0deyd gw
*awe=tyg,fbHkodkY usa&mufavaom? Amave=olrdkufonf?
wawm=xdkvdyfumPf; vnfyif; xrf;ydk;ayguf oGif;rdjcif;xuf?
rEkw=H vlb
Y 0odYk wpfzefjyefvm&ef tcGiu
hf ?kd 'kvb
w&H= tvGe&f
cJvS\[l? t[H=igbk&m;onf? 0'grd=a[mawmfrl\? wH=xdkodkY
tvG e f &cJ j cif ; onf ? ud a[wk = tb,f h a Mumif h e nf ; [l r l ?
bdua0=&[ef;wdkY? {w=tyg,fbHk? "rp&d,m=w&m;usifh&ef
tcGifhonf? ewd=r&Sd? orp&d,m=aumif;rGef nDnGwfpGm usifh&ef
tcGifhonf? ewd=r&Sd? ukovud&d,m=ukodkvfjyK&eftcGifhonf?
ew=d r&S?d yknud&,
d m=aumif;rIjyK&eftcGio
hf nf? ew=d r&S?d bdua 0=
&[ef;wdkY? {w=tyg,fbHk? tnrn Cmwdum=tcsif;csif;
owfyw
k
f O ;f qJjcif;onfomvQi?f 0ww=d jzpf\? 'kAv
Cmwdum=
tm;enf;oludk owfykwfnOf;qJjcif;onf? 0wwd=jzpf\/
ygVdawmfteuf

av;uRef;vHk;udk wpfjyifwnf; ywfaeaom teH ,lZem


&Spaf omif; ESpaf xmif tvsm;ywfvnf ,lZemoH;k oef;ausm&f adS om
r[mork'&mBuD;rSm ZrK'DygrS awmifbuf ork'&mtvnf
if;xrf;ydk;udk csxm;&m\? ajrmufuRef;ajrmufbuf ork'&m
tvnf xdv
k yd u
f mPf; &Sad e&m\? xrf;yd;k vnf; ava& aqmif&m

ZtpodYk

"r'DyeD

137

arsmyg ae&m\? vdyfumPf;vnf; a&mufrda&muf&m vSnfh


vnfae\? xrf;ydk;vnf; raqG;rykwfcJhaomf vdyfumPf; vnf;
touf&SnfcJhaomf urmBuD; rysufrDtwGif; vnfyif;ESifh xrf;ydk;
ayguf pGyrf &d mao;\? tyg,fbo
kH Ykd wpfBurd u
f sa&muf oGm;aom
olonf wpfzefvjl ynfoYkd jyefvm&ef tcGio
hf nf xdx
k ufBuKH BuKd ucf J
vS\[k t|uxmwdkY zGifhqdkayukef\/
tb,fah Mumifh xdrk Qavmuf cJ,Of;vSavoenf;[lrl ok*wd
b0odYk a&mufrrI nfonf aocgeD; r&PmoEaZmrSm ukov
kd af Zm
apm ukov
kd t
f mku
H kd atmufarhxifjrif ao&rS ok*wdb0odYk
a&mufNrJ "rwm&Sdonf? aocgeD; r&PmoEaZmrSm tukodkvf
aZmapm tukodkvftmkHudk atmufarhxifjrif aocJhvQif
tyg,fb0odkYom usa&muf NrJ"rwm &Sdonf? tyg,fbHk qdkonf
um; ukodkvfrSef; aumif;rIrSef; 'gerSef; oDvrSef; odMuaombHk
r[kwf? rsufjrifjzpfaom EGm; uRJ acG; 0uf Muuf iSuf oef;
Murf;ydk; ydk;G jcykef; tp&Sdaom tyg,fbHkom;wdkY\ pdwfaeyHkudkI/
xdkaMumifh aocgeD;rSm ukodkvfaZmapm ukodkvftmkHudk
atmufarhxifjrif aoMu&eftcGihf tb,frmS &SEd ikd t
f ehH nf;? tm;&Sd
tm;rJh owfjzwfEydS pf uf vk,uf nO;f yef; jcif; raumif;rIwu
Ykd rkd u
l m;
aeY&o
dS rQ jzpfygG ;ap aeMuuke\
f ? aocgeD;rSm tukov
kd af Zm apm
tukodkvftmkHudk atmufarh xifjrifom aoMu&ukefonf?
a&S;ory"mef av;yg;t&m jycJhNyD;aomtwdkif; wpfa,mufwpf
a,mufaom ow0grSm a&S;a&S;u jyKcJh tyg,fodkYcs&ef tcGifhudk
apmifhpm; aeMuukefaom tukodkvfuHa[mif;wdkYonfvnf;

ZtpodYk

"r'DyeD

138

igwdkY\ ESvHk;xJ pdwfxJrSm toacsFUtoacsF ra&wGufEdkifatmif


yg&S
d aeMuonf? topfjzpfaom tukov
kd f vufc&H cdS v
hJ Qif &Sw
d ikd ;f
xdkuHa[mif;wdkY tcGifh&ukefonf/
xdak Mumifh tyg,foYkd wpfBurd w
f pfacguf usa&muf oGm;
aomolrSm xdkuHa[mif;wdkY aumif;aumif; tcGifh&Mu avawmh
onf? uHwpfckvQif wpfb0 uHwpfckvQifwpfb0 tpOftwdkif;
tcGi&hf Muojzifh tyg,foYkd wpfBurd u
f scv
hJ Qif xdt
k yg,fbw
kH Ykd b0
toacsUF toacsF uHa[mif;awG twGuyf if qufumqufumus
rqHk;Edkif rukefEdkif&SdMu\? jzpf&m jzpf&mb0wdkY topftopf
jzpfyGg;aom tukodkvfuH opfawGtwGufvnf;wpfrsdK; xdkaMumifh
oarm[0daem'eD trnf&Sdaom tbd"rmP 0dbif;t|uxm
BuD; vlUjynfrSm tenf;i,frQaom tukodkvfuHuav;twGuf
aMumifh tyg,fodkY usa&mufavaomtcg toacsFUtoacsF
ra&wGufom rsm;vSpGmaom uHa[mif;wdkYonf aemufb0
oluqufrnf iguqufrnf[k vk,uf0dkif;0ef; aeMuukef\/
Oyrmqd k a omf u m;--vlUjynfrSm jynfh&Sifrif;txHrS tcGifhBuD;& bkef; wefcdk;
Bu;D rm;vSpmG aom tvGeq
f ;kd 0g;aom olwpfa,mufonf wdik ;f wGi;f
EdkifiHwGif;rSm rsm;pGmaom jynfolvltaygif;wdkYudk owfjzwfjcif;
ypnf;Opmudk odrf;,ljcif; orD;ysdK om;ysdKwdkYudk odrf;,ljcif;wdkYjzifh
twif;t"r ESdyfpuf\? jynfh&Sifrif;xH aygufa&mufatmif wpfpHk
wpfa,mufaomolrQ rwwfEikd Bf u? umv&SnMf umpGmcHaeMu&\?

ZtpodYk

"r'DyeD

139

umv Mumjrifhvwfaomf jynfh&Sifrif; rESpfvdkaom trIi,fwpfck


twGuf jynfh&Sifrif; trsufxGuf trIa&mufav\? xdktcgrS
tcGifh&Mu wdkif;oljynfom; taygif;wdkYonf 0dkif;um nmum
vmMuukef jynfh&Sifrif;tm; tukefvHk; avQmufMum;Muukef\/
Oyrm twlwnf;/

xdkaMumifh tenf;i,frQaom tukodkvfuHESifh tyg,fbHkodkY


wpfBurd u
f sa&muf xdu
k aH [mif;wdt
Yk wGuf wpfurmvH;k tyg,frS
rwuf&bJ i&Jopfikwfjzpf aeMuukefaomolwdkYonf toacsFU
toacsF ra&wGuEf ikd f &SMd uuke\
f [k OyrmESiw
hf uG jyqdak wmfral y\/
jrwf p G m bk & m; a[mawmf r l a om vd y f u mPf ; OyrmES i f h
t|uxmBuD;pum;onf nDnGwfvS\/

tyg,fodkY wpfBudrfusa&muf oGm;Muaomol todef;


taomif;wGirf S wpfa,mufwpfavrQom vljY ynfoYkd jyefo&l MdS u\?
xdkaMumifh ]]rEkw bma0g 'kvabm}} [lvnf; a[mawmfrl
onf/
araw,s jrwfpGmbk&m;onfvnf; ,ck tE&uyf ukef
aemuftE&qkwfuyfwGif vlwdkYtouf wpfodef;wrf; yGifhawmf
rlvwHU? tESpf ESpfodef; oHk;odef;rQ omoemawmf wnfxGef;
uG,fvwHU? tESpf ESpfodef; okH;odef;qdkaom umvonf i&JbHk
wpfb0 ESpfb0pmrQom &Sdacsonf? araw,sjrwfpGmbk&m;
omoemuG,fonfhaemuf urmrSm yGifhvm&efbk&m; r&SdNyD?

ZtpodYk

"r'DyeD

140

urmukefvQifvnf; oknurmawG rsm;pGmvm arSmifawm


BuD;twd oGm;awmhrnf? ,ckigwdkY a*gwr jrwfpGmbk&m; omoem
awmfwiG f vlt
Y jzpf &Sit
hf jzpfukd &Muukeaf om olwrYkd mS aemufb&k m;
omoemawmfESifh tvGeftcGifhoifhavQmfMuukef\? tvGef pcef;
qdkufwdkufMuukef\? vlYtjzpfudk &Muaomfvnf; &if;ESD;&ef vuf&Sd
bk&m;omoemESihf uRwv
f w
G &f ef aemufb&k m;omoem eD;vSpmG udk
tvGefBuHKBudKufcJvS\? ,ck BuKHBudKufMu&ayukef\/
,ck omoem jyKaom'ge oDv bm0em ukodkvfaMumifh
,ckb0rS pkaw omoemwnfxGef;&m vlrsKd;rSm jzpf&vQifvnf;
ukov
kd yf g&rDw&m; yGg;rsm;cGihf &MujyefvwUH ? txuf pwkr[m&mZf
rSm jzpf&vQiv
f nf; jrwfpmG bk&m; om;awmftppf jzpfMuayukeaf om
aomwmyef ou'g*grf t&d,moljrwfw\
Ykd tv,fjzpf bk&m;
*kPfaus;Zl; w&m;awmf*kPfaus;Zl; oHCmawmf*kPfaus;Zl;
eufeaJ om owdy|mef ory" mefpaom w&m;pum;wdu
Yk kd Mum;em
aeMu&vwUH ? wm0womrSmjzpf&vQiv
f nf; xdt
k wlyif? xdek wfjynf
wdkYvnf; ,cktcg bk&m;omoempnfum;qJ pnfum;wkef;ay
wnf;? tpdk;&jzpfaomewfrif;BuD; odMum;rif;BuD;wdkYuvnf;
bk&m;om;awmftppf t&d,myk*KdvfwdkYaywnf;? ,cktcg pwk
r[m&mZfrmS bk&m;y&deAd m efp
H t&ufav;q,fusmf ig;q,fcefo
Y m
Sad o;onf? wm0womrSm t&ufEpS q
f ,fausmcf efo
Y m Sad o;onf?
,cktcg bk&m;omoem ewfjynf jA[mhjynfrSm xGef;um;qJ
xGef;um;wkef;yifjzpfonf? bk&m;vufxufawmf SdMuaom
om0wjd ynfol &mZN*K[
d jf ynfol tpSu
d ek af om uka#ode;f oef;ru

ZtpodYk

"r'DyeD

141

rsm;vSpmG ukeaf om rZrd wdik ;f ol wdik ;f om; bk&m;om;awmf orD;awmf


tppf jzpfMuayukefaom olwdkYonf ,cktcg pwkr[m&mZfrSm
tjynfh wm0womrSmtjynfh ,mrm wkodwmrSmtjynfh SdaeMu
ukeo
f nf/
araw,s bk&m;tavmif;awmfvnf; wkodwmrSm Sdae
onf? bk&m;y&dedAmef pHawmfrlonfhaemuf tESpfESpfq,fausmfcefY
twGi;f rSm jzpfMuukek af om rZrd wdik ;f ol wdik ;f om; bk&m;om;awmf
orD;awmfwdkYvnf; ,ckewfjynfrSm tjynfhSdMuonf? xdkaemuf
oD[dkVfodkY omoemawmfa&muf oD[kdVfrSjzpfMuukefaom bk&m;
om;awmf orD;awmf tppfwdkYvnf; ,ckewfjynfrSm tjynfhSdMu
ukeo
f nf/
,ck vlwdkYrSm 0domcg temxydPftp&SdaomolwdkYudk pmqdk
pmawGUESifh vGrf;Mu&ukefonf? ,ckb0rSao ewfjynfodkY
a&muMfuvQif 0domcg temxydPftp&Sdaom bk&m;vufxuf
awmf&dS om0wjd ynfol &mZN*Kd [jf ynfol tp&Sad om uka#ode;f oef;
ruaomolwEYkd iS hf ewfjynfou
Ykd srS Zmwfaygif;&Muukev
f wUH ? xdt
k cg
xdo
k w
l u
Ykd kd Munfkd tm;us tqH;k trudck ,
H
l aomwmyefvnf;
jzpfEdkif\? ou'g*grfvnf;jzpfEdkif\? xdkodkYyif rjzpf&aomfvnf;
,ckb0 jyKMuaom 'ge oDv bm0emukov
kd af Mumifh ewfjynfrS
onf vlUjynf vlUjynfrSonf ewfjynf qufcgqufcgjzpf
araw,sjrwfpmG bk&m; omoemawmfEiS hf awGUMu twkr&Sad om
jrwfpGmbk&m;\ teEbkef;awmf wefcdk;awmfwdkYudk udk,fwdkif'd|

ZtpodYk

"r'DyeD

142

zl;jrifbl;Mu& tuRwfw&m;udk &MuukefvwHU/


od k Y ,ck b 0 bk & m;omoemawmf w G i f ; BuH K Bud K uf
&SdaeMuukefaom ,ckrsufjrif vl&Siftaygif;wdkY\ pcef;aumif;
xdk ifrd csufudk odtyf\/

xdo
k Ykd ,ckb0rSpjyqdv
k u
kd af om vrf;pOf pcef;pOf twdik ;f
ajzmifhrwfpGm oGm;rIrSmvnf; 'geukodkvfrQESifh pdwfrcsomacs?
tm;rudk;omacs? &Sif&[ef;jzpfolwdkYrSm jyqdkcJhNyD;aom pwkyg&d
ok'doDv oyK&dot*FgwdkYESifh cdkifvHkpGm jynfhpHkygrS pdwfcsvufcs
tm;ud;k &acsonf? vljzpfow
l rYkd mS vnf; tmZD0|ruoDv oyK&o
d
t*FgwdkYESifh cdkifvHkpGm jynfhpHkygrS pdwfcsvufcs tm;udk;&acsrnf?
xdkodkYcdkifvHkMu jyqdkcJhNyD;aom vrf;pOf pcef;pOfodkY tpOftajzmifh
oGm;ay vwHUaom olwdkYudk omoemawmf plVaomwmyef
qdo
k nf/
aomwmyefonf tyg,fwcH g; ydwo
f uJo
h Ykd olwv
Ykd nf;
,ckb0rSp tyg,fwHcg;ydwfMuukefNyD;jzpf aomwmyef vrf;
pcef ; od k Y qd k u f a &mufonfhtwGufa Mumifh aomwmyef tppf
r[kwfMuao;aomfvnf; aomwmyefyif qdk&ukefonf? odkY
,ckqdkufwdkuf ae&aom rdrdudk,ftjzpfudk aumif;aumif;BuD;
ajrmfrMd u olwpfyg;wd\
Yk tvZD" r toyK&o
d "r twGurf sm;ESihf
em;&GufrQrcwfyJ wnfhrwf NidrfoufpGmaewwfMuygrS xdkpcef;
xdkvrf; ajzmifhwef;pGm oGm;Mu&rnf? wnfhrwfNidrfoufpGm rae
wwfMu tvZD"r toyK&do"rtwGufESifh em;&Gufrsm;

ZtpodYk

"r'DyeD

143

cwfMuvQif um,uH 0pDuH raemuH w&m;wpfckck wdrf;yg;rIESifh


vlYtjzpf &Siftjzpf rpifMu,fonfhtwGuf aocgeD;tcsufwGif
tyg,fbufoYkd wpfcsuaf pmif;rdacsu xkwjf ycJNh y;D aom ygVdawmfBu;D
t|uxmBuD;rsm;u vGJvQifvGJygrS ygVdawmfBuD; t|uxmBuD;
rsm;rnfonf vGJonf[lr&Sd? rvGJcJhvQifvnf; i&Jxufi&J Nydwm
xufNydwm tyg,f&Gmtyg,fcGif e,fpOfwvGm; wufwufacsm
atmif tarsmBuD;arsm oGm;jyefOD;awmhrnf/
xdkokdY tarsmBuD;arsm oGm;Mu&vQif vljzpf&efta&;
ewfjzpf&efta&;ESihf ta0;Bu;D a0;Muojzifh jyqdck NhJ y;D aom om0wd
jynfol &mZN*dK[fjynfol tp&Sdaom jrwfpGmbk&m; om;awmftppf
orD;awmftppf t&d,moljrwf ewfjynfol ewfjynfom;wdkYESifh
Zmwfaygif;&efta&; ta0;Bu;D a0; av\? araw,s jrwfpmG bk&m;
omoemawmfjrwfESifhvnf; ta0;BuD;a0;av\? ,ckb0 jyKMu
aom'gerI oDvrI bm0emrI bk&m;wumvkyrf I ausmif;wumvkyrf I
OykofapmifhrI tpkpkt&yf&yfaom ukodkvfaumif;rIwdkYonfvnf;
oJxJa&oGefjzpf ukefav\/
tb,fodkY oJxJa&oGefjzpf ukefygoenf;[lrl vlUcsrf;om
ewfcsr;f omtwGurf mS rlum; tyg,fwpfciG f wufwufpifNy;D aemuf
wpfacgufwpfcg vlYbHk vlU&GmodkY jyefcGifh&aomtcg ,ckb0
jyKMuaom uHpkESifhyif vljyef jzpf&ayvwHU? ewfjyefjzpf&
ayvwHU? aoaX;ol<u,f ya'o&mZf {u&mZfpMumrEmwf ewf
odMum;jzpf&ayvwUH ? ,cktcgjyKMuaomukov
kd rf sK;d rSm xdu
k o
hJ aYkd om
b0orwdrsKd;udk tusKd;aumif; tusKd;jrwfjyKvdk&if; r[kwf?

ZtpodYk

"r'DyeD

144

b0rsm;pGm rMumrwif vsifvsifaqmaqm r*fw&m; zdkvfw&m;


edAmefw&m;awmfjrwfudk &ygvdkukef\[l qkawmif; ywemBuD;
tNy;D ESihf r*fw&m;zdv
k w
f &m; edAm efw&m;udk b0rsm;pGm rMumrwif
vsiv
f siaf qmaqm &rI a&mufro
I nfom ,cktcg txGwt
f jrwf
jyKtyfaom tusKd;jrwf tusKd;xl;aywnf;? xdkvdk&if;vdkywf
tusKd;jrwf tusKd;xl;wdkYonf omoemESifhvnf;vGJ araw,s
bk&m; omoemESifhvnf;vGJojzifh oJxJa&oGefjzpfMuavukef
ownf;? oknurme,frSm xdktusdK;wdkY tcGifhr&SdNyD/
r*f z d k v f e d A m ef t usd K ;ud k aqmif E d k i f a om yg&rD
uk o d k v f r nf o nf - -1/ ed,wukodkvf
2/ ted,wukodkvf
[l ESpfyg;tjym;&Sd\/
1/

ed,wAsm'dwu
f kd &MuukeNf y;D aom tavmif; awmfBu;D
rsm;\ ukodkvfonf ed,wukodkvf rnf\? jy,f
aysmufjcif;r&SdNyD? r*fzdkvfedAmefodkY qdkufatmif tNrJ
aqmifav\/
um; ed,wukodkvfoabmwnf;/

2/

ted,w ukov
kd q
f o
kd nfum; tajcrNrJ reuf eJaom
uk o d k v f r sd K ;jzpf a&S U od k Y b k & m;omoem tvS r f ;
turf;eD; tcefYoifhBuHKawGYvQif r*ftusdK; zdkvf
tusdK; edAmeftusdK;udk aqmifyg\? bk&m;omoem

ZtpodYk

"r'DyeD

145

tvSrf;turf; uGma0; trdkufw&m; tm;BuD;pGm


tqufquf zHk;vTrf;bdpD; oGm;zefrsm;jyefvQif
jy,faysmuf ukefjyef\? ted,w ukodkvfrsKd;om
&Sdaom olwdkYonf bk&m;ESifhawGY&aomfvnf; ed,w
Asm'dwrf sKd ;udk r&xdu
k u
f ek ?f odaYk om tcGihf tvrf;udk
ajrmfjrifro
d jzifh ,ckb0rS tyg,foYkd wpfcsuf apmif;
cJhvQif ,ckb0 tm;xkwfMuaom ukodkvftpkpk
aumif;rIt&yf&yfwdkYonf tusdK;reyfyJ oJxJa&oGef
jzpf&eftcGifhudk qdkayownf;/
um; ted,w ukodkvfoabmwnf;/

t&m ,ckb0 aumif;jrwfvSonfudk odMu tvZD


"r toyK&do"rwkdY twGufESifh em;&GufrS rcwfyJ wnfhrwf Nidrf
oufpGmae&ef trIukd OyrmESifhjyOD;tHh/
oabFmysufol vltrsm;onf r[mork'&m tv,f
epfreG ;f arsmyg;aeMu&m\? r[mork'& mapmifh ewfjrif q,fwifvdk
aomfvnf; xkdolwkdYrSm ukokdvfuHa[mif;enf;yg; vS tNyD;q,f
wifcGifhr&? xkdtcg wpfqifhwpfqifh q,fwif&ef wkdifwpfckpD
zefqif;ay;\? rdrw
d idk u
f dk rdrNd rNJ rJ ukid
f aeMu? ig;yg;oDvESiw
hf uG
um,uH 0pDuH raemuHrsm;ukd ckdifvkHpGm apmifhxdef;Mu? a&ol
a&om; ig;vdyrf um&f;wku
Yd jdk rifvQif pdwrf rS jypfrmS ;MuESi?hf ork'& m
&Sdaom &udKofac:aom a&bDvl;wkdYonf ajymifvm jyufvm
ajcmufNcdrf;vmMuvdrfhrnf? pdwfrSrjypfrSm;MuESifh? pdwfjypfrSm;vQif
wkdifay:u usvdrfhrnf? ork'&mtpm jzpfvdrfhrnf/

ZtpodYk

"r'DyeD

146

igrSmwkdif; aumif;pGmaeEkdifvQif ukokdvftwGufaMumifh


eufjzefcg us,f0ef;pGmaom aomifBuD;wpfckokdYa&muf tpm;
tpmESifh us,f0ef;pGm aeMu&vdrfhrnf? xkdaomifBuD;vnf; a&
rvGwfao;? xkdaemuf tqifhqifh ajymif;csrf;ompGm aeMu&
vdrfhrnf? q,f&ufwkdifa&mufvQif ork'&mapmifh ewfrif;BuD;
wpfa,mufvm oifwkdYukd &wemoabFmBuD;ESifh wif,l ab;
uif;&m ork'&murf;okdY wifykdYvdrfYrnf? xkdurf;wGif twkr&Sd
om,maomNrdKUBuD; BuD;us,fpGmaom olaX;ol<u,f pnf;pdrfESifh
aeMu&vdrfhrnf[kqkday\? xkdolwkdYonf ewfrif;BuD; ajymay
rdrw
d cYdk sr;f om&ef aSUpcef;awGudk odjrifMuojzifh xkpd cef;pOftwkid ;f
rcRwfa&mufEkdif&ef ckdifNrJaom pdwfwpfckukd oefoefBuD;xm;Mu
ewfrif;BuD;qkH;rcJhaom tcsufpkukd wpfckrQ rysuf ruGuf&atmif
um,uH em;&Gucf wfjcif; 0pDueH m;Gucf wfjcif; raemuH em;Guf
cwfjcif;ukdrQ rjyKMuyJ xkdwpfaeYtzkdYrSm wnfYrwfNidrfoufpGm
aexkdufvS\/
yxrork'&mapmifY ewfrif;BuD;ESifh igwdkYbk&m; wl\?
'kwd,ork'&mapmifYewfrif;BuD;ESifh araw,s jrwfpGm
bk&m; wl\?
wdkifESifh ,ckvlUb0wl\?
aomiftqifYqifYESifh ok*wdb0tqifhqifh wl\?
wpfzufurf;Sd NrdKUBuD;ESifh edAmefwl\?
ig; vdyf rum&f;wdEYk iS hf cyford ;f aomow0g omrnwl\?
ajymif jyuf jyvm Ncdrf;ajcmufvmaom a&apmifY

ZtpodYk

"r'DyeD

147

bDv;l wdEYk iS hf omoemwGif rolawmf vliS f tvZ'D


k v
D
wl\?
xdkolwdkY jyKcsufaMumifY em;GufcwfrIqdkonfum; xdk
vlwdkYESifh pyfvsOf; kefY&if;aom um,uHjzpfrI 0pDuH
jzpfrI raemuHjzpfrIaywnf;/
t<uif;odomvSNyD/

odkY a'oemawmfESifYwuG azmfjycJYNyD;aom vrf;ESpf


aMumif;udk aumif;pGmajrmfjrifEdkifMuukefaom ynmSdtaygif;
olawmfaumif;wdkYonfum; ,ckb0 aoaeYus atmif olwpfyg;
wdkY\ tvZD"r 'kDv"r toyK&do "rwdkYtwGufESifh em;&Guf
cwfjcif;ukdrQ rjyKMuukefrl ,ck&Sdaom tzdk;wefb0ukd aoaeY
usatmif vSvSBuD; apmifYaSmufNyD;vQif odjrifNyD;aom ok*wd
tqifq
Y ifY aemufb&k m;omoem csr;f omaom vrf;pcef;okYd rcRwf
rcGJ tNrJ{uef oGm;Mu&ef pdwfwpfckukdom cdkifNrJpGmxm;Muukef&m
onf/
1/ xdkokdY vrf;aumif;jzifh aemufbk&m; omoemokdY
csrf;ompGm a&mufEdkif&ef w&m;wpfyg;
2/ aemufbk&m; omoemokdY csrf;ompGm a&muf Mu
bk&m;ESiahf wGUMuaomtcg uRwEf ikd &f ef w&m;wpfyg;
ESpfyg;aom w&m;"r rsdK;ADZukdvnf; ,ckb0u t&
BuKd ;pm;uke&f monf/

ZtpodYk

"r'DyeD

148

Bud K ;pm;&ef w &m;qd k o nf u m;1/ 0dZmw&m; wpfyg;


2/ p&Pw&m; wpfyg;
ESpyf g;wnf;/
0d Z m qd k o nf u m;tedp 0dyemPf 'ku0 yd emPf tew 0dyem
Pf okH;yg;wnf;/
p&Pqd k o nf u m;
m;atmufu jyqdck NYJ y;D aomvlwrYkd mS tmZD0|ruoDv oyK&o
d
t*Fgpkwnf;? &[ef;wdkYrSm pwkyg&dok'doDv oyK&do t*Fgpkwnf;/
xdk 0dZmp&PrsdK; ADZESpfyg;wdkYwGif p&Pw&m;um; tyg,f
vrf;rS vGwfuif; ok*wdtqifYqifY jrifhjrwfaom vrf;pcef;
jzifYom aemufbk&m;omoemokdY ajzmifhrwfpGm qdkufa&mufEdkif&ef
w&m;wnf;? 0dZmrsdK; ADZw&m;um; aemufbk&m;ESifh awGUBuHKMu
aomtcg tuRwf&Edkif&ef w&m;wnf;/
tMuifolonf ,ckb0 0dZmrsdK;um; Sd\? p&P w&m;
vHkavmufpGmrSd? xdkolonf aemufbk&m; omoemokdY csrf;om
pGma&mufEdkif&ef vrf;&dumrSd? vrf;&dumrSdu aemufbk&m;
omoemESifh igawGU&vdrfhrnf[k rxifpm;&/
tMuifolonf ,ckb0 oDvoH0& p&Pw&m;ESifY jynfYpkH
\? 0dZm w&m;rlum; twktyESiNhf y;D & rsKd ;ADZ tqHrmaom Pf
ynmrS?d xdo
k o
l nf aemufb&k m; omoemokYd csr;f ompGm a&muf&

ZtpodYk

"r'DyeD

149

bk&m;ESifYawGUaomfvnf; tuRwfr&? bk&m;'g,um ausmif;


'g,um wefaqmif; 'g,um odr'f g,um Oygoum OygoduD
bduK bduKeD ac:&HktrIESifhyif xdkwpfomoemNyD;SmjyefvwHU/
Oyrmum; p&Pw&m;rnfonf aus;iSufwdkYrSm tawmift*Fg
ajct*FgESifhwl\?
0dZmw&m;rnfonf rsufpdt*Fg EIwfoD;t*FgESifh wl\?
omoemESifY aemufbk&m;omoemESpfyg;onf wpf
,lZemrQ uGmjcm;aeMuaom tAE& o&ufawmBu;D ESpcf Ek iS w
hf \
l ?
ok*wdb0wdo
Yk nf tMum;wpf,Zl emc&D;wGif vrf;pOfwpfavsmuf
cJwpfusumG ESpu
f sumG Sad eMuaom awmo&ufMurf;yifBu;D awGEiS hf
wl\? atmufajrjyif wpfavsmufum; aus;iSuw
f u
Ykd dk awGUSv
d Qif
twif;zrf; rsKd pm;aom a>rqd;k ponftESUH S\
d ? ajroku
Yd sa&mufo
rQaom aus;iSufonf toufcsrf;omonfrSd? ajrjyif wpf
avsmufESifY tyg,fbHkwl\? tawmift*Fg ajct*Fg rsufpdt*Fg
EIwfoD;t*Fg tvHk;pkHESifhjynfhpkHukefaom aus;iSufwdkYonf tAE&
o&ufawmBuD;wpfck toD;wHk;vQif aysmfaysmfTifTif opfwpfyifrS
opfwpfyifokdY aumif;uifc&D;jzifYom toD;oD;&m tAE&o&uf
awmBuD;wpfckokdY oGm;a&muf pm;aomufaysmfjrL;um aeMu
uke\
f /
,cktcg omoem jyqdkcJYNyD;aom umrm0p& 0dZmp&P
"rwdkYESifY jynfhpkHMuukefaom Sifvltaygif;wdkYonf xdk aus;iSufwdkYESifY
wlukef\/

ZtpodYk

"r'DyeD

150

tcsdKUaom aus;iSufwdkYonf tawmifum;SdMuukef\?


EIwo
f ;D t*Fg usKd ;ysu
f EIwo
f ;D um; rSMd uuke?f xdak us;iSuw
f o
Ykd nf
yxriSufwdkYESifhtwlyif aumif;uifc&D;jzifY tAE& o&ufawm
BuD;okdY a&mufEdkifMuukef\? EIwfoD;rSdonfYtwGuf o&ufoD;
t&omuku
d m; r&Edik Mf uuke?f o&ufawmBu;D \ t&dyu
f kd cd&k uke\
f ?
o&ufawmBu;D \ wifw
Y ,fjcif; usuo
f a&udk MunfvifpmG jrifMu
&ukef\? EIwfoD;rSdonfYtwGuf toD;t&omudk r&? t&GufEk
t&GuMf urf;rQEiS hf rQwMu&uke\
f ? aus;iSuw
f EYkd iS hf omoem0,f
0dZm rsKd ;ukd rBuKd ;rpm; oDvw&m;ESiNYf y;D aemufomoem tuRwf
r&xdkufaomolwdkY wlukef\? tMuifaus;iSufwdkYonf EIwfoD;
t*FgESifYjynfhpkHMuukef\? tawmifusdK;ysuf tawmift*Fg
rSMd uuke?f xdak us;iSuw
f o
Ykd nf aumif;uifc&D;jzifY rysEH ikd Mf uukerf
l
ajrjyifrSm avQmufoGm;Mu&ukef\? tAE&o&ufawmBuD;okdY acsm
armpGm a&mufayguf&eftcGifh tvGefenf;vS\/
,ck t cg ok w f t bd " r m usrf ; *ef u k d o m wwf o d pwk y g&d
ok'doDvp&Pw&m;rS csdKUwJhaomolwdkYonf xdkaus;iSufwdkYESifh
wlMuukef\/

xdak MumifY ,cktcg omoemjrwf BuKH BuKd uMf u& ukeaf om


olawmfaumif;taygif;wdkYonf yxraus;iSufwdkYESifYwlpGm
b0rSaovGefMuvQif ok*wdpcef; jrwfaomvrf;jzifY aemif bk&m;
omoemawmfoYdk csr;f ompGm qdu
k af &mufMuNy;D vQif jrwfpmG bk&m;\
w&m;"ra'oemawmfukd Mum;em&onfYtqHk; tuRwfw&m;ukd

ZtpodYk

"r'DyeD

151

&Edik Mf u&ef ESpw


f efaom 0dZm "r p&P"rrsm;ukd ,ckb0 t&trd
BuKd ;pm;Muuke&f mownf;/
wGif 13-ykpm avQmufxm;ol 'g,umwdkYukd
Mo0g'ay;vdkufaom Mo0g'cef;NyD;\/

"r'yD eDNy;D \/
-------- --------

Das könnte Ihnen auch gefallen