Sie sind auf Seite 1von 269

yg&rD 'DyeD rmwdum

0Dowdykpm ygXfteuf
1-yXrykpm ygXfteuf
2-'kwd,ykpmygXfteuf
3-wwd,ykpm ygXfteuf
4-pwkwykpmygXfteuf
5-yOrykpm ygXfteuf
6-q|rykpm ygXfteuf
7-owrykpmygXfteuf
8-t|rykpmygXfteuf
9-e0rykpmygXfteuf
10-'orykpm ygXfteuf

11-{um'orykpmygXfteuf
12-'Gg'orykpmygXfteuf
13-aw&orykpmygXfteuf
14-pk'orykpmygXfteuf
15-yE&orykpm ygXfteuf
16-aomVorykpmygXfteuf
17-ow&orykpm ygXfteuf
18-t|m&orykpm ygXfteuf
19-{ule0Dowdrykpm ygXfteuf
20-0DowdrykpmygXfteuf
y@dw"rwm 0gusygXf teuf
0Dowd ykpm tajz

ykpu*Em&r tzGifh
1-yXrykpm tajz
2-'kwd,ykpmtajz
3-wwd,ykpm tajz
v'*kPor0 ykpm tajz
4-pwkwykpm tajz
5-yOrykpm tajz
6-q|rykpm tajz
7-owrykpmtajz
8-t|rykpmtajz
9-e0rykpmtajz
10-'orykpmtajz
11-{um'orykpm tajz

12-'Gg'or ykpmtajz
13-aw&or ykpmtajz
14-pk'orykpm tajz
15-yE&orykpm tajz
16-aomVorykpm tajz
17-18-19-20-ow&orm'dykpm tajz
y@dw"rwm0gus tzGifh
ed * k H ;
yg&rD'DyeD rmwdumNyD;NyD/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

yg&rD 'DyeD
earm w b*0awm t&[awm
ormorK'
/

ykpu *Em&r
yOmAsmu&PapuH? Ak'H yPrs ykpdH/
yOmAsmu&PapuH? wHwH aAm"d okoH,kwH/
0w*gxm/

t[H=igonf? yOmAsmu&Papu=H ar;jcif; ajzjcif;trI


twkrSd vdrrf mawmfral om? Ak'=H jrwfpmG bk&m;ud?k yPrmrd=Scd ;kd yg\?
yPrs=Sdcdk;NyD;? wH wH aAm"d okoH,kwH=xdkxdkokdYaomorm
oarm"d yapuaAm"d om0uaAm"dtaygif;ESifh aumif;pGm
pyf,SOfaom? yOmAsmu&PapuH=ar;jcif; ajzjcif;trI vdrfrm
uRr;f usif odjrif wwfajrmufaMumif;jzpfaom tar;ykpm jyem
udk? ykpdH=ar;aytHh? 0g =odjcif;iSg awmifhwaytHh/
ykpu *Em&r NyD;\/
------------------

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

0Dowdykpm ygXfteuf
1-yXrykpm ygXfteuf
a,m avmud , avmuk w & ok c ged yaw w G m
'gem'd yg&rda,m yla&wd? aom avmud,
ok c ar0 0g vab,su ? avmuk w & ok c ar0
0g? O'g[k w'k b , ok c r d ? u 0g ae0
w'k b ,ok c H /
a,m=tMuif o l o nf ? avmud , avmuk w & ok c ged =
avmuD avmukw&mcsrf;om 2-yg;wdkYudk? yawwGm=awmifhw?
'gem'dyg&rda,m='getpSad omyg&rDwu
Ykd ?kd yla&wd=jznf\
h ? aom=
xkdolonf? avmud,okcar00g=b0orwd abm*orwd [k
qdktyfaom avmuDcsrf;omudkomvQifvnf;? vab,s u=
&&moavm? avmukw& okcar0 0g=r*f zdv
k f edAm efwnf;[laom
avmukw&mcsrf;omudkomvQifvnf;? vab,s u=&&moavm?
O'g[k=xdkokdYr[kwf? w'kb,okcrd=xdk2-yg;pkHaom csrf;omudk
yifvQiv
f nf;? vab,s u=&&moavm? w'kb,okc=H xdEk pS yf g;pkH
aom csr;f omudyk ifvQi?f ae00g vab,s u= r&bJ&dS m oavm/
yXrykpm ygXfteuf NyD;\/
-------------------

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

2-'kwd,ykpmygXfteuf
a,m 0g ye avmud , ok c ar0 yaw w G m 'gem'd
yg&rda,m yla&wd? aomavmud,okcar0 vab,s u?
tx avmuk w & ok c r d /
0g ye=xdkrSwpfyg;? a,m=tMuifolonf? avmud,ok
car0=oufoufaom avmuDcsrf;omudkomvQif? yawwGm=
awmifhw? 'gem'dyg&rda,m='getpSdaomyg&rDwdkYudk? yla&wd=
jznfh\? aom=xdkolonf? avmud,okcar0=avmuDcsrf;om
ud k o mvQif ? vab,s u = &&moavm? tx=xd k o k d Y r [k w f ?
avmukwokcrd=avmukw&mcsrf;omudkvnf;? vab,su= &&m
ao;oavm/
'kwd,ykpmygXfteuf NyD;\/
------------------

3-wwd,ykpm ygXfteuf
a,m 0g ye avmukw&okcar0 yawwGm 'gem'd
yg&rd a ,m yl a &wd ? aom avmuk w & ok a r0 vab,s
u ? tx avmud , ok c r d /
0g ye=xdkrSwpfyg;? a,m=tMuifolonf? avmukw&
okcar0=avmukw&mcsrf;omudkomvQif? yawwGm=awmifhw?
'gem'dyg&rda,m='getpSad omyg&rDwu
Ykd ?kd yla&wd=jznf\
h ? aom=
xdkolonf? avmukw&okcar0=avmukw&mcsrf;omudkomvQif?

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

vab,s u=&&moavm? tx=xdkokdYr[kwf? avmud,okcrd=


avmuDpnf;pdrfcsrf;omudkvnf;? vab,s u=&&mao;oavm/
wwd,ykpmygXfteuf NyD;\/
------------------

4-pwkwykpmygXfteuf
(u)

(c)

(*)

(C)

(i)

a, p ormorK'g uyow o[m"dumed


pwm&d 0g toacsF,smed t| 0g toacsF,smed aomVo0g toacsF , smed 'gem'd
yg&rda,m yla&wGm ormoarm" ygykPEd/
a, p yapuAk'g uyowo[m"dumed
a'G toacsF,smed 'gem'dyg&rda,m yla&wGm
yap u aAm" ygyk P E d /
a, p t*om0um uyowo[m"duH
{uH toacsF , sH 'gem'd y g&rd a ,m yl a &wG m
t* o m0uaAm" ygyk P E d /
a, p r[mom0um uyowo[med
'gem'dyg&rda,m yla&wGm r[mom0uaAm"
ygyk P E d /
a, p yuwdom0um uyowH 0g
uy o [H 0g 'gem'd y g&rd a ,m yl a &wG m
yuwdom0uaAm" ygykPEd/ awoH
wH w H u mvy&d a p ' g wH wH p d w aAm"d

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

yw e awm y|m, *PEl y *g u ? O'g[k


v' A smu&Pawm/
(u) a, ormorK'g p=tMuifoAk jrwfpGmbk&m;
wd k Y o nf v nf ; ? uy o wo[m"d u med = ur m
wpfodef;tvGefSdukefaom? pwm&dtoacsF,smed 0g=
4 -toacsw
F yYkd wfv;Hk vnf;aumif;? t|toacs,
F smed
0g=8-toacsF y wf v k H ; vnf ; aumif ; ? aomVo
toacs,
F smed 0g=16-toacsw
F yYkd wfv;Hk vnf;aumif;?
'gem'dyg&rda,m='getpSad om yg&rDwu
Ykd ?kd yla&wGm=
jznfah wmfrMl uuke
f ? ormoarm"=t&[wr*fPf
oAkwPfokdY? ygykPEd=a&mufawmfrlMuukef\/
(c) a, yapuAk'g p=tMuifyapu Ak'gbk&m;wdkYonf
vnf ; ? uy o wo[m"d u med = ur m wpf o d e f ;
tvGefSdukefaom? a'G toacsF,smed=2-toacsF
wdyYk wfv;Hk ? 'gem'dyg&rda,m='ge tpSad om yg&rD wdu
Yk ?kd
yla&wGm=jznfhawmfrlMuukef? yapuaAm"=yapu
aAm"dPfokdY? ygykPEd=a&mufMuukef\/
(*) a, t*om0um p=tMuift*om0uwdo
Yk nfvnf;?
uyowo[m"duH=urmwpfodef; tvGefSdaom?
{uH toacsF , sH = 1- toacsF y wf v k H ; ? 'gem'd yg&rda,m='getpSdaom yg&rDwdkYudk? yla&wGm=jznfh
awmf r l M uuk e f ? t* o m0uaAm" = t* o m0u
aAm"dokdY? ygykPEd=a&mufMuukef\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

(C) a, r[mom0ump=tMuifr[mom0uwdkYonf
vnf;? uyowo[med=urmwpfoed ;f wdYk ywfv;Hk ?
'gem'dyg&rda,m= 'ge tpSad om yg&rDwu
Ykd ?kd yla&wGm=
jznf h a wmf r l M uuk e f ? r[mom0uaAm" = r[m
om0uaAm"dokdY? ygykPEd=a&mufMuukef\/
(i) a, yuwdom0um p=tMuifyuwd om0uwdkY
onfvnf;? uyowH 0g=urmwpf&mywfvkH;vnf;
aumif;? uyo[H0g=urmwpfaxmifywfv;Hk vnf;
aumif;? 'gem'dyg&rda,m='getpSdaom yg&rDwdkYudk?
yla&wGm=jznfhawmfrlMuukef? yuwd om0uaAm"=
yuwdom0uaAm"dokdY? ygykPEd=a&mufMuukef\/
awoH=xdo
k AAk 'k yapuAk' t*om0u r[mo0u
yuwdom0u 5-OD;wdkY\? wHwHumvy&dap'g=urmwpfodef;
tvGefSdaom 4-toacsF 8-toacsF 16-toacsFwpf&yf 2toacsFESifh urmwpfodef;wpf&yf 1-toacsFESifh urmwpfodef;
wpf&yf urmwpfoed ;f wpf&yf urmwpf&m urmwpfaxmif wpf&yf?
5-&yfaom xdkxdkumv tydkif;tjcm;wdkYonf? wH wH pdw
aAm"dyweawm= xdx
k kd tvdk t
dS yfaom aAm"dukd qkawmif; aom
tcgrS? y|m,=p? *PEly*g u=ta&twGuf avmufukef
oavm? O'g[k=xkdokdYr[kwf? v'Asmu&Pawm=Asm'dwf&aom
tcgrS? y|m,=p? *PEly*g u=ta&twGuf avmufukef
oavm/
pwkwykpmygXfteuf NyD;\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

5-yOrykpm ygXfteuf
wH w H aAm"d e d E m v' A smu&Pm0 yg&rd a ,m
yla&wGm AkaZ,sKH u? tx v'Asmu&Pmyd/
wHwH aAm"dedEm=xdkxdkaAm"d 5-yg;wdkYwGif wpfyg;yg;
Gwu
f ek af om tavmif;tvsmwdo
Yk nf? v'Asmu&Pm0=&tyfNy;D
aom Asm'dwf u
dS ek af omfomvQi?f yg&rda,m=yg&rDwu
Ykd ?kd yla&wGm=
jznfhukef? AkaZ,sKH u=yGifhukef uRwfukef&moavm? tx=xdkokdY
r[kwf? tv'Asmu&Pmyd=Asm'dwfr&ukefbJvnf;? yg&rda,m=
yg&rDwdkYudk? yla&wGm=jznfhukef? AkaZ,sKH u=yGifhukef uRwfukef&m
oavm/
yOrykpmygXfteuf NyD;\/
------------------

6-q|rykpm ygXfteuf
aw p v' A smu&Pm tn'g tnH t nH aAm"
yaw,sKH u? tx e yaw,sKH/
aw p=xdk&tyfNyD;aom Asm'dwfSdukefaom tavmif;
awmfwdkYonfvnf;? v'Asmu&Pm=Asm'dwf&tyfukefNyD;onfSd
aomf? tn'g=wpfyg;aomtcg? tnHtnH=Asm'dwcf &H if; aAm"drS
wpfyg;yg;aom? aAm"=aAm"dudk? yaw,sKH u=awmifhwukef&m
ao;oavm? tx=xdo
k rYdk [kw?f e yaw,sKH u=rawmifw
h uke&f m
NyDavm/
q|rykpm ygXfteuf NyD;\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

7-owrykpmygXfteuf
a,m wH w H aAm" ted , arwG m r* z v
edAmear0 yawwGm 'gem'dyg&rda,m yla&wd? aom
uwrm, aAm"d , m Ak a Z,s/ oap om0u
aAm"dyg&rdykPumav AkZdwkumarm a[mwd? aom
om0uaAm"d , m Ak a Z,s u / oap yap u
aAm"dyg&rdykPumav AkZdwkumarm a[mwd? aom
yapuaAm"d,m AkaZ,s u/ oap orm oarm"d
yg&rd y k P u mav Ak Z d w k u marm a[mwd ? aom
or m oar m "d , m Ak a Z,s u /
a,m=tMuifolonf? wHwHaAm"=xdkxdkaAm"dudk? ted,
arwGm=r&nfrrSwfrl? r*zvedAmear0=r*f zdkvf edAmef
oufoufudkomvQif? yawwGm=awmifhw? 'gem'dyg&rda,m=
'getpSdaomyg&rDwdkYudk? yla&wd=jznfh\? aom=xdkolonf?
uwrm, aAm"d,m=tb,faAm"djzifh? AkaZ,s=od&mtHhenf;/
om0uaAm"dyg&rdyP
k u
mav=om0uaAm"d\ taqmuftODjzpf
aom yg&rDorm&wdkY\ jynfhpkH&mumv? AkZdwkumarm=odjcif;
uRwjf cif;iSg tvdq
k Eo
dS nf? oap a[mwd=tu,fjzpft?hH aom=
xdkolonf? om0uaAm"d,m=om0uaAm"djzifh? AkaZ,su=
od&muRw&f mtHah vm? yapuaAm"dyg&rdyP
k u
mav=yapuaAm"d
\ taqmuftODjzpfaom yg&rDorm&wdkY\ jynfhpkH&mumv?
AkZw
d u
k marm=odjcif;uRwjf cif;iSg tvdq
k Eo
dS nf? oap a[mwd=

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

tu,fjzpftHh? aom=xdkolonf? yapuaAm"d,m=yapuaAm"d


jzifh? AkaZ,s u=od&muRwf&mtHhavm? ormoarm"dyg&rdykP
umav=oAw
k Pf\ taqmuftODjzpfaom yg&rDorm&wd\
Yk
jynfph &Hk mumv? AkZw
d u
k marm=odjcif;yGijhf cif;iSg tvdk o
dS nf? oap
a[mwd=tu,fjzpftHh? aom=xdkolonf? ormoarm"d,m=
ormoarm"djzifh? AkaZ,s u=od&m yGifh&moavm/
owrykpmygXfteuf NyD;\/
------------------

8-t|rykpmygXfteuf
a,m om0uaAm" yawwGm 'gem'd
yg&rda,m yla&wd? aom om0uyg&rDeH
ykPmykPumav tnH aAm" yaw,s u? aem 0g
yaw,s/ ,'d yaw,s? aom vab,s u? aem
0g vab,s/ ,'d vab,s? aom ty&d y k P
yg&rda,m0 yla&wGm vab,s u? tx e0ge0g
yg&rd a ,m yl a &wG m vab,s/
a,m=tMuifolonf? om0uaAm"=om0uaAm"dudk?
yawwmG =awmifw
h ? 'gem'dyg&rda,m='ge-tpSad omyg&rDwu
Ykd ?kd
yla&wd=jznf\
h ? aom=xdo
k o
l nf? om0uyg&rDe=H om0uyg&rDw\
Ykd ?
ykPm ykPu
mav=jynfNh y;D aomtcg rjynfah o;rDtcgrsm;? tnH=
wpfyg;aom? aAm"=aAm"du?kd yaw,s u=awmifw
h &mao;oavm?
aem 0g yaw,s u=rawmifw
h &mNyaD vm? ,'d yaw,s= tu,f

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

10

awmifhwcJhtHh? aom=xdkolonf? vab,s u=&&moavm? aem


0g vab,s u=r&&moavm? ,'d vab,s=tu,f &jyefonf
jzpfcJhtHh? aom=xdkolonf? ty&dykPyg&rda,m0=tjynfh tpkH
r[kwaf om tcsKd Ut0ufaom yg&rDwu
Ykd o
kd mvQi?f yla&wGm= jznf
h ?
vab,s u=&&moavm? tx=xdo
k rYdk [kw?f e0g e0g yg&rda,m=
topfopfaom yg&rDwdkYudk? yla&wGm=jznfh? vab,s u=&&m
oavm/
t|rykpmygXfteuf NyD;\/
------------------

9-e0rykpmygXfteuf
a,m yapuaAm" yawwGm 'gem'd yg&rda,m
yla&wd? aom yapuaAm"dyg&rDeH ykPm
yk P u mav tnH aAm" yaw , s u ? aem 0g
yaw,s/ ,'d yaw,s? aom vab,s u? aem
0g vab,s? ,'d vab,s? aom ty&d y k P
yg&rd a ,m0 yl a &wG m vab,s u ? tx e0ge0g
yg&rd a ,m yl a &wG m vab,s/
a,m=tMuif o l o nf ? yap u aAm" = yap u aAm"d u d k ?
yawwmG =awmifw
h ? 'gem'dyg&rda,m='getpSad omyg&rDwu
Ykd ?kd
yla&wd=jznfh\? aom=xdkolonf? yapuaAm"dyg&rDeH=yapu
aAm"dyg&rDwdkY\? ykPm ykPumav=jynfhNyD;aomtcg rjynfhao;
aomtcgrsm;? tnH=wpfyg;aom? aAm"=aAm"dudk? yaw,su=

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

11

awmifhw&mao;oavm? aem 0g yaw,s u=rawmifhw&m


oavm? ,'d yaw,s=tu,f awmifw
h jim;tH?h aom=xdo
k o
l nf?
vab,s u= &&moavm? aem 0g vab,s u=r&&moavm?
,'d vab,s=tu,f&jim;tHh? aom=xdkolonf? ty&dykP
yg&rda,m0=ta[mif;xuf0,f jznfhpGufavmif;kH rjynfhpkHaom
yg&rDwdkYudkomvQif? yla&wGm=jznfh? vab,s u=&&moavm?
tx= xdkokdYr[kwf? e0ge0g yg&rda,m=ta[mif;udkypf riJhvpfbJ
topftopfjzpfaom yg&rDwdkYudkomvQif? yla&wGm=jznfh?
vab,s u=&&moavm/
e0rykpmygXfteuf NyD;\/
------------------

10-'orykpm ygXfteuf
a,m or m oar m " yaw w G m 'gem'd
yg&rd a ,m yl a &wd ? aom or m oar m "d y g&rD e H
ykPmykPumav tnH aAm" yaw,s u? aem 0g
yaw,s/ ,'d yaw,s? aom vab,s u? aem
0g vab,s/ ,'d vab,s? aom ty&d y k P
yg&rda,m0 yla&wGm vab,s u? tx e0g e0g
yg&rd a ,m yl a &wG m vab,s/
a,m=tMuifolonf? ormoarm"=oAkwPfudk?
yawwmG =awmifw
h ? 'gem'dyg&rda,m='getpSad omyg&rDwu
Ykd ?kd
yla&wd=jznfh\? aom=xdkolonf? ormoarm"dyg&rDeH=orm

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

12

oarm"dyg&rDw\
Ykd ? ykPm ykPu
mav=jynfNh y;D aomtcg rjynfah o;
aomtcgrsm;? tnH=wpfyg;aom? aAm"=atmufatmufaom
aAm"drsm;ud?k yaw,s u=awmifw
h &mao;oavm? aem 0g yaw,s
u= rawmifw
h &mNyaD vm? ,'d yaw,s=tu,f awmifh wjim;tH?h
aom=xdkolonf? vab,s u= &&moavm? aem 0g vab,s
u=r&&moavm? ,'d vab,s=tu,f&jim;tHh? aom=
xdkolonf? ty&dykPyg&rda,m0=oAkwPfudk awmifh w
jznfhtyfNyD;aom yg&rDa[mif;wGif avmif;pGufjznfhkH rjynfhpkHaom
yg&rDwdkYudkomvQif? yla&wGm=jznfh? vab,s u= &&moavm?
tx=xdkokdYr[kwf? e0g e0g yg&rda,m0=oAkwPfudk awmifh
w jznfhtyfNyD;aom yg&rDrsm;udk aemufxyf awmif;tyfaom
aAm"d\ tajcrjzpf vkH;vkH;ypf topftopfaom yg&rDwdkY
udkomvQif? yla&wGm=jznfh? vab,s u=&&moavm/
'orykpmygXfteuf NyD;\/
-----0-----

11-{um'orykpmygXfteuf
yap u Ak ' Ak ' o m0umyd or m or K ' g 0d ,
y&dykPm woyg &rda,m yla&wGm0 AkaZ,sKH u?
tx ty&d y k P m {up m yg&rd a ,m0 yl a &wG m
Ak a Z,sKH /
yapuAk' Ak'om0umyd=yapuAk'g Ak'om0uwdkYonf
vnf;? ormorK'g 0d,=oAb
k &k m;wdu
Yk o
hJ ?Ydk y&dyP
k m =tjynft
h pkH

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

13

jzpfukefaom? woyg&rda,m=30-aom yg&rDwdkYudk? yla&wGm0=


jznf h u k e f omvQif ? Ak a Z,sKH u = yG i f h u k e f & moavm? tx=
xdo
k rYdk [kw?f ty&dyP
k m =rjynfrh pku
H ek af om? {upm=tcsKd Uukeaf om?
yg&rda,m 0=yg&rDwu
Ykd o
kd mvQi?f yla&wGm=jznfu
h ek
f ? AkaZ,sKH u=
yGiu
hf ek &f moavm/
{um'orykpmygXfteuf NyD;\/
------------------

12-'Gg'orykpmygXfteuf
yuwd o m0um oA E d r y&d a p a 'e ud w u H
umvH yg&rd a ,m yl a &wG m 0 Ak a Z,sKH / ,xm
0kwumv y&dap' ar0 yg&rda,m yla&wGm AkaZ,sKH
u /
yuwd om0um= yuwd om0uwdkYonf? oAEdr y&dap
a'e=tvkH;pkHwdkYatmuf t,kwfqkH;jzpfaom tydkif;tjcm;tm;jzifh?
udwu
=H tb,frQavmufaom? umvH=umvywfv;Hk ? yg&rda,m=
yg&rDwdkYudk? yla&wGm0=jznfhukefomvQif? AkaZ,sKH=uRwfukef&m
oenf;? ,xm 0kwumv y&dap'ar0=qdktyfcJhNyD;aom tjym;Sd
aom urmwpf&m urmwpfaxmif-[laom yuwdom0uwdkY\
yg&rD&ifh&m umvtydkif;tjcm;Sdaom umvywfvkH;omvQif?
yg&rda,m=yg&rDwu
Ykd ?kd yla&wGm=jznfu
h ek
f ? AkaZ,sKH u=uRwu
f ek f
&moavm/
'Gg'orykpmygXfteuf NyD;\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

14

13-aw&orykpmygXfteuf
yl&dwyg&rdwm om0um A[krSd Ak'oknuay
Oy E m o,ar0 Ak a Z,sKH u ? O'g[k wH uy H
twdurdwGm Ak'Kyg'uyH tm*r,rmem AkaZ,sKH/
yl&w
d yg&rdwm=yg&rDjznfu
h ek Nf y;D aom? om0um=t*om 0u
r[mom0u yuwdom0uwdkYonf? A[krSd=rsm;pGmaom? Ak'
oknuay=bk&m;wdkYrSqdwfaom urm? OyEm=jzpfMuukefonf
Sdaomf? o,ar0=rdrdwdkY tvdktavsmufyifvQif? AkaZ,sKH u=
uRwu
f ek &f moavm? O'g[k=xdo
k rYdk [kw?f wH uy=H xdo
k n
k urmud?k
twdur w
d mG =vGeu
f ek
f ? Ak'K yg 'uy=H bk&m;yGi&hf murmud?k tm*r,
rmem=iHhvifhukefvsuf? AkaZ,sKH u=uRwfukef&moavm/
aw&orykpmygXfteuf NyD;\/
------------------

14-pk'orykpmygXfteuf
Ak ' yap u Ak ' Ak ' o m0um orme*F o r E m 0
Asmu&PH vab,sKH u? O'g[k 0do'do*ForEm0
Asmu&PH vab,sKH /
Ak' yapuAk' Ak'om0um=bk&m; yapuAk'g Ak'om0u
wdkYonf? orme*ForEm0=wlrQaom Asm'dwf&aMumif; t*FgESifh
jynfph MHk uukeo
f nf jzpfomvQi?f Asmu&PH=Asm'dwu
f ?kd vab,sKH
u=&uke&f moavm? O'g[k=xdo
k rYdk [kw?f 0do'd o*ForEm 0=rwlrQ

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

15

aom t*FgESifhjynfhpkHMuukefonfjzpfomvQif? Asmu&PH=Asm'dwf


udk? vab,sKH u=&ukef&moavm/
pk'orykpmygXfteuf NyD;\/
------------

15-yE&orykpm ygXfteuf
Ak'g {0 Asmu&PH udw,ok u? tx yapuAk'
Ak ' o m0umyd /
Ak'g {0=oAkjrwfpGmbk&m;wdkYonfomvQif? Asmu&PH=
Asm'dwfudk? udw,ok u=Mum;Muukefoavm? tx=xdkokdYr[kwf?
yapuAk' Ak'om0umyd=yapuAk'g Ak'om0uwdkYonfvnf;?
udw,ok u=Mum;Muukefoavm/
yE&orykpmygXfteuf NyD;\/
------------

16-aomVorykpmygXfteuf
Ak'om0um0d, a'0rEkjA[maemyd ,xm0kw umvy&dap'ar0 yg&rda,m yla&wGm AkaZ,sKH
u? tx wwlem yg&rda,m yla&wGm AkaZ,sKH/
Ak'om0um0d,=ax& ax&D omraP& omraP&D
odurmef-[kqdktyfaom Ak'om0uwdkYuJhokdY? a'0rEk jA[m
aemyd=ewf vl jA[mwdo
Yk nfvnf;? ,xm0kwu
mvy&dap'ar0=
qdt
k yfNy;D aom urmwpf&m urmwpfaxmif-paom om0uwd\
Yk
umvtyd k i f ; tjcm;ywf v k H ; omvQif ? yg&rd a ,m=yg&rD w d k Y u d k ?

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

16

yla&wGm=jznfu
h ek
f ? AkaZ,sKH u=uRwu
f ek &f moavm? tx=xdo
k Ydk
r[kwf? wwlem=xdkatmuft,kwfjzpfukefaom? 0g-wwlemwwlaee=xdkatmuf,kwfaom umvtydkif;tjcm;tm;jzifh? yg&rd
a,m=yg&rDwdkYudk? yla&wGm=jznfhukef? AkaZ,sKH u=uRwfukef&m
oavm/
aomVorykpmygXfteuf NyD;\/
---0---

17-ow&orykpm ygXfteuf
ro a,0 pu0gaV Ak' yapuAk' Ak'om0um
OyaZ,sKH u? tx tnoyd pu0gaV/
ro a,0 pu0gaV=pMu0VmomvQi?f Ak' yap uAk'
Ak'om0um=bk&m; yapuAk'g Ak'om0uwdkYonf? OyaZ,sKH
u=jzpfukef&moavm? tx=xdkokdYr[kwf? tnoyd pu0gaV=
wpfyg;aom pMu0Vmrsm;vnf;? OyaZ,sKH u= jzpfuek &f moavm/
ow&orykpmygXfteuf NyD;\/
---------------

18-t|m&orykpm ygXfteuf
aw p ro a,0 pu 0 gaV Zm,rmem
yg&rda,myla&okH u? tx tnoyd pu0gaV/
aw p=xdkbk&m; yapuAk'g Ak'om0uwdkYonfvnf;? r
o a,0 pu0gaV=pMu0VmomvQif? Zm,rmem=jzpfMuukef

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

17

? yg&rda,m=yg&rDwdkYudk? yla&okH u=jznhfMuukefoavm? tx=


xdkokdYr[kwf? tnoyd pu0gaV=wpfyg;aompMu0Vmrsm;vnf;?
Zm,rmem=jzpfMuuke
f ? yg&rda,m=yg&rDwu
Ykd ?kd yla&okH u=jznhMf u
ukefoavm/
t|&orykpm ygXfteuf NyD;\/
------------------

19-{ule0Dowdrykpm ygXfteuf
aw p ro pu 0 gaVyd Zr K 'D a ya,0
Zm,rmem yg&rd a ,m yl a &ok H u ? O'g[k aoo
'D a yok y d /
aw p=xdkbk&m; yapuAk'g om0uwdkYonfvnf;? ro
pu0gaVyd=pMu0VmwGif;vnf;? ZrK'Daya,0=ZrK'dyfuRef;
omvQif? Zm,rmem=jzpfMuukef? yg&rda,m=yg&rDwdkYudk? yla&okH
u=jznfhMuukefoavm? O'g[k=xdkokdYr[kwf? aoo'Dayokyd=
t&HuRef;i,f ig;&mpDESifhwuGaom taSUykA0da'[uRef; ajrmuf
Ow&ukkuRef; taemufty&a*g,mefuRef; ZrK'dyfuRef;\
t&Hjzpfaom oD[VuRef; em*uRef;paom ig;&maomuRef;i,f
wdYk vnf;? Zm,rmem=jzpfMuuke
f ? yg&rda,m=yg&rDwu
Ykd ?kd yla&okH
u=jznfhMuukefoavm/
{ule0Dowdrykpm ygXfteuf NyD;\/
----------------

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

18

20-0DowdrykpmygXfteuf
aw p ro a ,0 Zr K 'D a y rZd r a'ao
a,0 Zm,rmem yg&rd a ,m yl a &ok H u ? tx
yp E a 'aoyd /
aw p=xdb
k &k m; yapuAk'g om0uwdo
Yk nfvnf;? ro
a,0 ZrK'Day=ZrK'dyfwGif;vnf;? rZdra'aoa,0=rZdr
a'ot&yfomvQif? Zm,rmem=jzpfMuukef? yg&rda,m=yg&rD
wdkYudk? yla&okH u=jznfhMuukefoavm? tx=xdkokdYr[kwf? ypEa'aoyd=ypE&mZft&yfvnf;? Zm,rmem=jzpfMuukef? yg&rd
a,m=yg&rDwdkYudk? yla&okH u=jznfhMuukefoavm/
0DowdrykpmygXfteuf NyD;\/
---0---

y@dw"rwm 0gusygXf teuf


(u)

(c)

r,H apm'um emr {ua'oayu u m?


aem ouvayuum/ oap ouv
ayuum ba0,smr? {om ykpm e od,m/
b0wdp? {wm, ykpm, 'd|m, wH 0dZeH
O' & d w A H /
uo m ? yk p m 0d Z e meH tnrnH t0d e m
bm0D bm0awm]],w ,w ya' aoG0?
'da| 0dZae owd/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

19

ww ww K ' & d w A m ?
ykpm wm0 0dbm0dem}} wd{wd m*gxm, {uy'e e,bm0 awmp/
(*)
wo m omoe"Zl y rm Zr K 'D y "Zl y rm
y@dwm oap wkarS eDwaw ygVdt|uxm
#Duma,m tm[&dwGm aem uc 0daema'wkH
oau m x/ ten0d o ,H wk r S m uan0
0do,H {wH 0Dowd ykpH 0daZx/
(C)
aem ap 0kwea,e 0daema'wkH oaumx/
cgPk um0d,p EcDvm0d,p tpvm
yZm,E m ywu E m wk P S D b l w m a[mx/
(i)
uom [d wkPSDblwm? wkrSm'dao[d
twd , yn0g wH 0d Z e oraw m
oD [ ema'ok auo& oDa[m0d, y&d,wd
,H twd0dom&a'g A[kkw udwdoa'g
yk & d o 0d a oaom0 0d b Z A smu&P 0d Z aee 0d Z d wd /
(u) r,H apm'umemr=apm'uq&m igwdkYrnfonf
um;? {ua'oayuum=wpfzufwpfpdwfudkom ajrmfukef Munfh
uke\
f ? aem ouvayuum=tvk;H pku
H kd tukerf ajrmfuek f rMunfh
ukef? ouvayuum=tvkH;pkHukdtukef ajrmfukef Munfhukefonf?
oap ba0,smr=tu,fjzpfukefjim;tHh? {omykpm=ykpm
tpOf o nf ? eod , m=rjzpf & m? {omyk p m =yk p m tpOf o nf ?

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

20

b0wdp=jzpfvnf; jzpfjyefcJh\? {wm, ykpm,=ykpmtpOfudk?


'd|m,=awGUjriftyfonfadS omf? wH 0dZe=H xdyk pk m tpOf\ tajz
udk? O'&dwAH={uefpifppf xkwfjcif;iSgxdkuf\/
(c) uom=tb,faMumifhenf;[lrl? ykpm0dZemeH=
tar; tajzwdkY\? tnrnH=wpfyg;ESifhwpfyg;? t0dembm0Dbm0
awmp= ruif;tyf ruif;&mjzpfjcif; tavhtvm "rwmoabm
Sdonf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif;]],w ,w ya' aoG0?
'da| 0dZae owd/
ww ww K ' & d w A m ?
ykpm wm0 0dbm0dem}} wd,w ,w ya'aoG0? 'da| 0dZaeowd/ ww
wwK'&dwAm= ykpmwm0 0dbm0dem-[laom/ {wdm *gxm,=
o'om&w ZmvdeD ponf vmaom*gxm\/ {uy'
ee,bm0 awmp]],w ,w ya'aoG0?
'd|m wk ykpem ,'d/
ww wwK'&dwAm?
0dZem 0dbm0dem}}/
[laom y#da,m*Dwpfzufudk jyaomenf; Oya'o*gxm
\ tjzpfaMumifh vnf;aumif;wnf;/
(*) wom=xdo
k Ydk ykpm tpOf\ vufadS wGUjrifxifmS ;
onf\tjzpf ykpm jrifaomf pGr;f tifadS vsmuf EdiI ;f axmufBuaH qmif

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

21

raSmifruGif; rjiif;rzifh ajzqdkoifhonf\tjzpfaMumifh? omoe


"Zlyrm=omoemawmfwGif;0,f rSefuif;trGef wHcGefozG,fvnf;
jzpfayukex
f aom? ZrK'yD "Zlyrm=ZrK'yD guRe;f vusmf xuf &wem
a&mifvQH EdiI ;f rpHonfh atmifvBH u;D ozG,v
f nf; jzpfayukex
f aom?
y@dwm=ynmSdokcrdefwdkY? wkarS=oifynmSd okcrdefwdkYonf?
eDwaw=wdkufkdufodtyfaom teufSdukefaom? ygVdt|uxm
#Duma,m=ygVd t|uxm #Dumusr;f wdu
Yk ?kd tm[&dwmG =aqmif,l
xkwfjyukef? aem=&[ef; Sif vl trsm;olwdkYESifhwuGaom ig
apm'uwdkY\? uc=okdYvm; okdYvm; ,kHrSm;awG;awm oabmrus
oHo,ud?k 0daema'wk=H ajzazsmufy,fxiG f okwo
f ifiS v
f if;jcif;iSg?
oap oaumx=tu,fpifppf jzpfjzpf ajrmufajrmuf ajym
pavmufatmif pGrf;aqmifEdkifayukefonfjzpftHh? ten 0do,H=
trSwrf xif jrifjrif 0g;0g; tkwMf um;jrufayguf a&mufwwf &m&m
vl0g vl<um;wdkYESifh r&mxaom? wkrSmuan0=oifynmSd u0d
okcrdefwdkY\omvQif? 0do,H=t&mjzpfxaom? {wH 0DowdykpH=
20-ta&twGufSdaom tar;ykpmjyemudk? 0daZx=ajz
qdMk uyguke/f
(C) 0kwea,e=qdktyfcJhNyD;aom wdkufkdufvmaom
ygVd t|uxm #Dumusrf;*efudkaqmifjyaom enf;tm;jzifh?
0daema'wkH=oHo,udk y,fazsmufjcif;iSg? aem ap oaumx=
tu,fpifppf jzpfjzpf ajrmufajrmuf ajympavmufatmif rpGrf;
aqmif E d k i f M uuk e f o nf j zpf t H h ? cgPk u m0d , p=vl t rsm;wd k Y
oGm;vmul;oef; vrf;qkHvrf;r vrf;av;cG0,f ESpfvSnfvsm;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

22

ay:Sdjim;onfh pum;rqdk Sm;ikwfwdkwdkYuJhokdYvnf;aumif;? E


cDvm0d,p=tajrmuf AkH;pdef ypfvTwfcsdefvnf; reda`E uif;vGwf
av raoGrvS,f rz,fiw
k w
f w
k f rvIyrf wkef wHcg;ckw
H u
Ykd o
hJ v
Ydk nf;
aumif;? tpvm=wdkYoligES,f ynmao;Ekwf &mr[kwf[k vQmEIwf
rokef a&vkyfikHokdY wkefvIyfjcif; rSdMuukefonfvnf;aumif;?
yZm,Em=rBuHwwfEdkif ai;arhrIdifMuukefonfvnf;aumif;?
ywuEm=tar;ykpm t&m ajziSgr&J cJxkwfqJGokdY wGJvJG
awmif;avmif; OD;acgif;ajrpkduf ikdufqdkufBuHKUBuHKU ikHU0yfvnfvQdK;
usKd ;aom yck;H SMd uukeo
f nfvnf;aumif;? wkPb
DS w
l m=EIwv
f QmrJjh im;
pum;rvIUH cGe;f wkUH rjyef toHqw
d w
f Hk aeMuukeo
f nfvnf;aumif;?
a[mx=jzpfMuavukef/
(i) [d uom=tb,faMumifh? wkPSDblwm=qdwf
qdwfaeMuukefonf? a[mx=jzpfMu&ukeftHhenf;? wkrSm'dao[d=
ynmcsdKUwJh oifwdkYuJhokdY oabmSdukefaomolwdkYxuf? twd,
yn0g=vGefuJaom ynmSdayxaom? wH 0dZeorawm=xdk
yk p m ud k ajzqd k j cif ; trI pG r f ; Ed k i f a yxaom? oD [ ema'ok =
jrwfaomtoHudk usL;&ifhjcif; trIwdkY? 0g=0ef;usifESHUpyf yJhwif
xyfatmif oHjrwfvTwfzGifh usL;&ifh[pfa<u;&mjzpfaom awmokH;
axmifwdkY? auo&oDa[m=y@K wdP auo&ESifh e&[lonf
4-rnfE,
G f ;dk jcaoFrh sKd ;wGif wefc;kd Bu;D pGm auo&m[k tmPm jyif;Sed f
rd*d`E om;rsmhaoXfeif; jcaoFhrif;onf? twd0dom&a'g 0d,=
raMumufr&HGU vGef&J0HhokdY? y&d,wd,H=edum,f 5-jzm t*Fg 9-pkH 3ykHyd#uwf y&d,wf? twd0dom&a'g=raMumufr&GHU vGef&J0Hh

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

23

ayxaom? A[kw
k udwo
d a'g=ygVd t|uxm #Dumusr;f jrwf
yd#uwf0,f ESHUpyfMum;jrif ynmSif[k xifay:ausmfapmaom
owif;oHvnf; Sad yxaom? yk&o
d 0daoaom0=a,musmf ;xl;jrwf
usrf;wwfq&monfomvQif? 0dbZAsmu&P0dZaee=cJGa0
pdwjf zm ajzoif&h m pdwjf zm cGaJ 0 ajzqd&k maomenf;jzif?h 0dZ
d
wd=ajzayvwUH ? wom=xdaYk Mumif?h wkarS=oifwo
Ykd nf? wkPb
DS w
l m=
qdwfqdwfaeMuukefonf? a[mx=jzpfMuavukef/
y@dw"rwm 0gusygXfteuf NyD;\/
pH a usmif ; q&mawmf b k & m;BuD ; a&;om;awmf r l t yf a om
0D o wd y k p m ygXf E S i f h
v,f w D q &mawmf b k & m;BuD ; a&;om;awmf r l t yf a om
0D o wd y k p m ed , NyD ; \/
---------------------------

0Dowd ykpm tajz


(0dZeu *Em&r)
(u) ]]ok A k ' a Am"d o r m a&m?
aAma"od aAm"drkwrH/
aAm"ae,sH okAka'e?
Aka'g aom a'wk ar Z,H/
(c) ,m uwm 0Dowdykpm?
axa&e xd&apwom/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

24

wmwH ux,dmrd?
oHykPH o0doZe}} Ed/
(u) okAk'aAm"dorma&m=aumif;pGm yGg;aptyfNyD; aom
yg&rD pm* p&d,wnf;[laom t&[wr*fPf oAkw
Pf\ taqmuftODSdawmfrlaom? a,m Aka'g=tMuifjrwfpGm
bk&m;onf? okAka'e=aumif;pGmodawmfrltyfNyD;aom oAkw
Pf a'oemPfawmfjzifh? 0g=aumif;pGmyGg;apawmfrltyfNyD;
aom w&m;a'oemawmf j zif h ? aAm"ae,sH = op m 4-qif h
yGifhxdkufool ewf vl jA[m a0ae,smudk? OwrH=vGefuJxl;jrwf
aom? aAm"=t&[wr*fPfu?kd aAma"od=odapawmfrNl y?D aom
Aka'g=xdkjrwfpGmbk&m;onf? ar=tuREfkyftm;? Z,H=&efrm&fatmif
aMumif; aumif;jrwfcsr;f om r*Fvmud?k a'wk=ay;oem;awmfral p
ownf;/
(c) xd & apwom=r,d r f ; r,k d i f ausmuf p mwd k i f u J h o k d Y
cHch ikd Nf rNJ raH om oDv orm"d ynm*kPf adS wmfral yaom? axa&e=
igwdkYaus;Zl;Sif tSifok
o k' e0&"r o mrd r[m"r & mZm"d
&mZ*k k wHqdyfemrH Sdawmfrlaom pHausmif;q&mawmf ax&fjrwf
onf? ,m-0Dowdykpm=tMuif 0Dowdykpmusrf;udk? uwm=pD&if
awmfrltyfNyD? wm=xdk 0Dowdykpmusrf;\? o0doZeH=tajzESifh
wuGaom? twH=teufjrefrm rSD&med,udk? oHykPH=jynfhpkHpGm?
ux,dmrd=qdak ytH?h wd=wGiyf Pmr y#dnmOfpum; Ny;D \/
0dZeu *Em&rygXfteuf NyD;\/
------------------

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

25

ykpu*Em&r tzGifh
0Dowd ykpmusrf;udk pD&ifawmfrlvdkaom q&mjrwfonf
usr;f \tp vGeu
f x
J ;l jrwfaom r*Fvm[k orkwt
f yfaom &wem
3-yg; taygif;tm; Sdcdk;jcif;wnf;[laom yPmrudk jyKojzifh
tvdk t
dS yf awmifw
h tyf &nfrw
S t
f yfaom tE&m,faysmufjcif;
usr;f Ny;D jcif;paom avmuD avmukw& mcsr;f ompD;yGg;taygif;wdu
Yk kd
&Guaf qmifaywwfaom ukov
dk t
f pk aumif;rIt,Of r*Fvmw&m;
wdu
Yk kd yGg;rsm;apjcif;wnf;[laom ykAu
pd y #dnmwA y#dnmOf wdu
Yk kd
tvsiaf S;OD; jyawmfrv
l o
kd nfjzpf aS;OD;pGmaom *gxm0gusukd
rdefYawmfrltyfownf;/
teufum;/
/ t[H=igonf? yOmAsmu&PapuH=
ar;jcif; ajzjcif;trI twkrSd vdrfrmawmfrlaom? Ak'H=jrwfpGm
bk&m;udk? yPrmrd= Sdcdk;yg\? yPrs= Sdcdk;NyD;? wHwH aAm"dokoH,kwH=xdkxdkokdYaom ormoarm"d yapuaAm"d om0u
aAm"dtaygif;ESifh aumif;pGmpyf,SOfaom? yOmAsmu&PapuH=
ar;jcif; ajzjcif; trI vdrrf muRr;f usif odjrif wwfajrmufaMumif;
jzpfaom tar;ykpm jyemudk? ykpdH=ar;aytHh? 0g=odjcif;iSg
awmifhwaytHh/
*gxm 1/ t'd|aZmwemykpm
2/ 'd|oHoEemykpm

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

26

3/ 0drwdap'emykpm
4/ tEkrwdykpm
5/ uaxwkurswmykpm[l okwef t|uxmenf;tm;jzifh yOm 5-yg;/
1/ yka&yOm
2/ ypmyOm
3/ y&dykPyOm
4/ armCyOm[l tbd"rm ,rdkuft|uxmenf;tm;jzifh 4-yg;/
1/ {uHoAsmu&PD,yOm
2/ 0dbZAsmu&PD,yOm
3/ y#dykpm Asmu&PD,yOm
4/ xyeD,yOm[l pwkut*FkwKd&fygVdawmfenf;tm;jzifh 4-yg;/
1/ ygVd*wd 0dZem
2/ y#d0pe 0dZem
3/ oly'e 0dZem
4/ y#dauy 0dZem
5/ y#dao" 0dZem[l ,rdkuft|uxm enf;tm;jzifh 0dZemAsmu&P
5-yg;/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

1/ {uHoAsmu&P
2/ 0dbZAsmu&P
3/ y#dykpmAsmu&P
4/ xyeAsmu&P[l okweft|uxmenf;tm;jzifh Asmu&P 4-yg;/
rQaomtjym;onf ygVd t|uxmwdkY xifSm;pGmvmonf/

omrno'gusrf;enf;tm;jzifhum; 1/ taEmeDwenf;
2/ eduEenf;
3/ y'k'g&enf;
4/ y'ya0oeenf;
5/ tmabm*enf;
6/ tmum&enf;[l rduenf; 6-yg;/
1/ t,kw
2/ tmabm*
3/ Aswda&u
4/ tEG,[l apm'emenf; 4-yg;/
1/ ,kw
2/ tmabm*

27

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

28

3/ Aswda&u
4/ tEG,[l y&d[m&enf; 4-yg;/
okdYponfjzifh rsm;pGmyifvmonf? tus,frSm xdkxdkusrf;rSm ,lav/

ar;/
ajz/

tb,fhaMumifh bk&m;ukdom Sdcdk;tyfygoenf;/


"r oHC yPmrukyd if rjyKaomfvnf; Ak'y Pmr
onfyif vdktyfaomtE&m,fuif;jcif; usrf;NyD;
jcif;tusdK;udk NyD;apEdkifawmhonf? xdkYaMumifh
bk&m;udkom Sdcdk;tyfownf;/
xdkYaMumifh y#dord'gr*f*Pdyk'f *Em&ar &wew,yPmrH ,xm&bdw *E
teE & ma,e y&d , E y gyew H ? {0H ed | mer d p Ak a '
uw- yPmarae0 a[wD w d wE d E wd
rwd A [k r mem-ypd w d y om' A[k v w m Ak ' a 0
earm uawm/
[kred t
Yf yf\/
xdkokdYAk'yPmrudkom jyKawmfrlojzifhvnf; acwor'g
*kPfESifh pifppfjynfhpkHaom &wem 3-yg;wdkYwGif wpfyg;yg; jyKtyf
aom yPmronfyifvQif rdrdonf tZmo,or'g*kPfESifh
jynfph o
Hk oljzpfayrlum; vdw
k ikd ;f aom tusKd ;udk Ny;D pD;apEdik o
f nfjzpf
r[yv r[medoHo r[mEkbm0\ tjzpfudkvnf;aumif;
rdrd\vnf;tZmo,or'g*kPfESifh pifppfjynfhpkHonf\ tjzpfudk

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

29

vnf;aumif; jyawmfro
l nf? wpfpif;wnf;aomjrm;jzifyh if ode;f oef;
ru vmorQaom &efoludkwm;jrpfjcif;iSg pGrf;Edkif\-[k rdrd\tm;
tpGr;f udk {uef,MHk unfaom av;orm;onf &efou
l w
dk m;jrpfjcif;iSg
rsm;pGmaom jrm;udkaqmifojzifh tb,ftusdK;SdtHhenf;/
wpfenf;um;/ / &wem 3-yg;*kPf\ bk&m;*kPfESifh
yPmrdwA\ tjzpfjzifh wlaomvuPmSdonf\ tjzpfaMumifh
bk&m; jyKtyfaom yPmronfyif w&m; oHCmwdYk vnf; jyKtyf
onfrnfyg\? xdaYk Mumifh w&m; oHCmwdu
Yk kd wdu
k f u
dk f xkwaf zmf
yPmrudk rjyKavonf/
xdkYaMumifh ,if;*Pdyk'fyif]]&wew,0g wxm*w*kaPe {uwwm
Aka' uwyPmarm t0aoo'G,myd
uawm0gwd wH 'G , ol y awm yPmrH e
ua&mwd } }/
[krdefYtyf\/
uPuuvokwft|uxmvnf; ]]wDok [d &waeok ,wuwpd pdwDuma&
uaw oAw uawma,0 a[mwd}}/
[krdefYtyf\/
wpfenf;um;/
/ ]]y"mae
]y"mae *[daw ty"merd
*[d w ar0 a[mwd } } [laom pum;ESifhtnD y"mejzpfaom
bk&m;ud,
k o
l jzifh ty"mejzpfaom w&m; oHCmwdu
Yk kd ,ljcif;udp
o'[wd wxm*w aAm"
NyD;oifhawmhonf? ]]o'
aAm"}} uJhokdYrSwf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

30

xdkYaMumifh t*Fkw&t|uxm ]]a'oemoDoar0 apwH? rdem ye ta*Fe


wD o k y d &waeok o' g t"d a y w m? , [d
Ak'g'Dok yoma'g Av0g? w y"me0D&d,H Zwd/
[krdefYtyf\/
wpfenf;um;/
/ Ak'o'gjzifhyif bk&m;wnf;[laom
oAkAk'udkvnf;aumif;
]]Am[dwGm ygyau "ar?
a, p&Ed o'g owm/
cDP oHa,mZem Ak'g?
aw a0 avmuod jAm[Pm}} /
[laom O'gef;ygVduJhokdY om0uAk'udkvnf;aumif;
,ltyf\/
Ak'gwd pwkopoarma"e Ak'g? aw p ye
om0u Ak ' g yap u Ak ' g or m or K ' g wd wd 0 d " m?
awok " om0u Ak'g t"daywm/
y&rw'DyeDrnfaom O'gef;t|uxm/

bk&m; oHCmwdkYudk ,lojzifh xdkbk&m; oHCmwdkY\ "r um,


"ro&D&[k qdktyfaom w&m;udkvnf; ,ljcif;udp NyD;awmhonf/
xdkYaMumifh okwfr[m0g#Dum ]]Ak ' & weoH C &wEl y |maea[0 "r & wEl y |me
od ' d } }-}-[k rdefYtyf\/
um; Ak'yPmrudkom jyK&m enf;Oya'ownf;/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

31

yPr-[laomygXf yPmrBud,mrnfonfum; 0Eem


wd a m rm
Bud,myifwnf;? xdk0Eem Bud,monfvnf; ]]wd
bd u a 0 0E e m uma,e 0gpm, reom
reom}} [laom wdu
t*FkwdK&f ygVdawmfESifhtnD ukdPf;jzpfaom 'Gg&\tjym;tm;jzifh1/ um,0Eem
2/ 0gpm0Eem
3/ raem0Eem[l 3-yg;tjym;Sd\? xdk 3-yg;wdkYwGif 1/ um,0Eemonfvnf; 1/ yOywd|dw0Eem
2/ tOvdur0Eem[l 2-yg;tjym;Sd\/
xdk 2-yg;wdkYwGif - yOywd|dw0Eem[lonfum; ykqpf';l 2-ck vuf 2-ck ezl; 1-ck? 5-ckaom t*Fgwdu
Yk kd
wnf&majrMurf;jyifponf wnfap 0Eae,s yk*dKvf\ ajcokdY
aS;InGwf ysyf0yfaomtm;jzifh dScdk;jcif;wnf;/ xdkYaMumifh tbd 0 ga'wG m wd yO y wd | d a we 0E d w G m }} [laom
]]tbd
yO y wd | d a wemwd
y#dord 'gr*f t|uxmtzGifh *Pdyk'f ]]yO
'GdZmPk 'Gd[wevma#[d yO[d ywd|dwH uwGm}}} [krdefYNyD/
ajr[laom wnf&mtm"m& rygyg-[ljim;tHh/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

32

taE m *gar 0gwd t m'D o k ,w yO t*F g ed


blrd,H ywd|maywGm 0EdwkH e oaum a[mwd?
ww Xdwm, {0 um,H yk&awm emarwGm 0Emrd
t,smwd tOv y*,S *EKrd 0wd/
[laom bduKaem0g'0*ftzGifh om&w'DyeD#Dumjzifh
wnf&m tm"m&udk rkcswdkufkduf odtyfownf;/
0de,mvuFm& #Dumum; e0uwa&Ekygvd bduKem 0kw& bduKaem
yga' 0EaEe yO"ar tZwH ork|maywGm yg'g
0E d w A m tpcs
D vmaom y&d0gygVdurkd
DS vuf0w
J zuf yck;H xuf
udk,f0wf pr,fwifjcif; vuftkyfcsDjcif; 0Eae,syk*dKvf\
ajcudkqkyfe,fjcif; cspfcifjrwfEdk;jcif; dkaoav;jrwfjcif;[laom
5-yg;udk Sdcdk;jcif;\ t*Fg 5-yg;[k a0zefqdk\/
xdk#Dum pum;onfvnf; t&mtm;avsmfpGmoifhay\/
xd
y\/

oDvuef#Dumopfum; ajct*Fg ykqpf'l;t*Fg wawmifqpft*Fg vuft*Fg


OD;acgif;t*Fg-[laom t*Fg 5-yg;udk tnDtnGwfjyK aS;InGwf
yO y wd | d w}}[l\? cufr 5-jzmudk t*Fg 5-yg; ,lkd;
onfudk ]]yO
,lpOfESifh nDtHhokdY rxifay? xdkYaMumifh aS;qdkcJhNyD;aom enf;
onfomvQif om"m&Pjzpfaomenf;[k rSwftyf\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

33

tOvdur0Eem[lonfum; tOvdurHemr u&yk# orma,ma*g }}[lonfEiS hf tnD


]]tO
0Eae,s yk*dKvfokdY aS;IjyK OD;xdyf vuftkyfudk wifjcif;wnf;/
xdkYaMumifh ax&*gxm t|uxm 0E d H A[k u H ZeE d yk x k r [mZeH 'd | umav
0E? od&od tOv ua&maEm yPmr[l zGifhavonf/
yOywd|dw0Eemum;- aSU tOvdur0Eemum;- aemuf?
okdY Sdcdk;kd;tpOfudkrSwf? xdkYaMumifh ax&D*gxmygXf]]ed[p ZmPkH 0EdwGm? orKcg tOv tuH}}[l tpOfvmonf/
ed [ p ZmPk H 0E d w G m wd ZmPk ' G , H yx0d , H
ed[Em ywd|aywGm yOywd|dawe 0EdwGm orKcg
tO v tuE d o w K o r K c g ' o e c o a r m " m e
ork Z v H tO v tumo /
t|uxm/

u&yk#orma,m*\t& vuftkyf[lonfum; ]]'oecoarm"me ork Z v H ZvZrmvm


0d u v urv ruk V o'd o H tO v od & od
uwG m }}[laomed'gef;tzGifh
]]'oecoarm"me ork Z v m0d u v urv
rukV orH tOv od&od uwGm 0EdwGm}}-

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

34

[laom r*FvAk'0iftzGifh Ak'0ift|muxmukd axmuf


jynfph aHk om y'krm MumikzH ;l ESihf wlpmG jyKtyfaom vufcyk u
f ,
dk t
l yf\?
ukd&nf ukd;cef; ]]xk d a &mumv? xk d c P? xk d r Q&H 0 ef ; ?
xk d & [ef ; wk d Y ? S d y ef ; jzL;jzL;? Mumik H z l ; ok d Y ?
S d O D ; yv i f ? yl a Zmf w if v suf ? }}
[k pyfavonf/
vuf0g;jyifukd ajraxmuf yOywd|dw ajrmufatmif Sdckd;&mum;
vuftkyfukd rvkdtyf? t0Ed,odumyk'frsm;um; yOywd|dw 0Eem
ukdom vkdtyf\/

2/

3/

0gpm0Eem [lonfum; - &wem 3- yg;\ *kPu


f dk
jywwfaom *gxmAE pkPd,0guswkdYukd rm*"
bmom jref r mbmom ponf j zif h Pf p G r f ;
y#dbmeftm;avsmpf mG zGUJ qkd pDu;Hk a&;om; Gwf zwf
EIwf`rGufcsD;rGrf; axmremjcif;wnf;/
raem0Eem [lonfum;-pdwfjzifhom &wem 3yg; wkdY\*kPfukd atmufarhMunfndKaomtm;jzifh
ESvkH; oGif;jcif;wnf;/
zGJUpDa&;om;jcif; 0pD'Gg&udpukd um,'Gg&jzifh NyD;apaom
t&mjzpf 0gpm 0E e m-[l usrf ; *ef r sm; qk d o nf [ k
rSwfyg/

]]tbd0g'eH axmreO? 0EeO yoHoeH/


ereO ylZO? oAH t&[od wk0H}}-

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

35

[laom Ak'0 ifygVdum; tbd0g'eBu,


d m axmreBu,
d m
0EeBud,m ereBud,m 4-yg; uJGjym;vsufvm\/
Ak'0ift|uxmvnf; tbd 0 g'eE d tan[d tw a em tbd 0 g'em
um&m yeH / axmreE d y&r K cawm xk w d / 0E e E d
yPmreH/ yoHo eEd orKcawm yoHoeH/
ereEd tOvdu&PH? reom ereH 0g/ ylZEd
rmvm*E 0 d a vyem'D [ d yl Z eO /
[lzGifh\? xdk 4-yg;pkudkyif t&m yPmrBud,m
tjzpfjzifh,l tyf\/
ykpmrDwd wkH pmrd? yOSH
ykpdH- aemufteufum;]]yk
ua&mrDwd tawm}}}}[l y&rw'yD eDrnfaom 0drme0wK t|u
xm zGifhonfESifhtnDwnf;/
ykpu*Em&rtzGifh NyD;\/
-----------------

1-yXrykpm tajz
,cktcgNy;D Ny;D aom ykAu
pd E iS ,
hf OS o
f jzifh y#dnmOftm;avsmf
pGm y#dnmwAjzpfaom ykpm tpOfukd ]]a,m avmud, avmukw&
okcged}}ponfjzifh tm;xkwfawmfrlownf;/
1/ yXr ykpmudk avmuD avmukw&m csrf;om 2-yg;pkHudkyif awmifhw
&nfoef jyKtyfaom ukokdvfuHonf ta[moduH tjzpfokdY

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

36

ra&mufygrlum; avmuD avmukw& mcsr;f om 2-yg;udyk if ay;Edik f


\? ta[modut
H jzpfoYdk a&mufru
l m; avmukw& mcsr;f omuko
d m
ay;Edkif\-[kajz/
xdpk um;rSe\
f ? avmuDtusKd ;udk ay;&mom ta[moduH
udk qdktyf\? avmukw&mtusdK;um; ta[moduHrnfonf
rS d o if h N yD ? avmuk w & mcsrf ; omud k ay;\-[l o nf r S m vnf ;
avmukw&mw&m;onf 'geponf\tpGrf;jzifh jzpfaom avmuD
ukokdvfuH\ rkcszvtusdK;r[kwf? tmedoHo tusdK;rQomwnf;/
tmedoHotusdK;[lonfvnf; r*f zdv
k f edAm ef-[laom0d0udk awmifw
h &nfoef jyKtyf
aom ukov
dk o
f nf yk*Kd vo
f Emef wpfBurd w
f pfcgrQyif jzpfavjim;
aomfvnf; wpfBurd u
f saom rd;k BuKd ;onf NrNJ rpH nfum; Bu;D yGg;oefprG ;f
vSaomopfyifukd wa&GUwa&GU wpfaeYwjcm; acgif;yg; ajcmufxyf
apEdkifbdouJhokdY BuD;rm;xlxyfvSpGmaom udavomtxkukd
acgif;yg; acsmufcsm; tm;enf;onfudk jyKaomtm;jzifh r*f zdkvf\
Oyed, jzpfownf;? okdY Oyed,jzpfaom t&monf
yifvQif tmedoHotusdK;rnf\/
xdaYk Mumifh rlvyPot|uxm tmuacF,sow
k f tzGihf r[EH 0g avmud,okcH zvEDwd r[yvm/
r[awm avmuk w & ok c p yp , m a[mE D w d
r[med o H o m/ oD v m'd *k P ,k w [d u#p K bd u m yd yO & we rw m , bl r d , m yP o mvmyd
uwG m 'd E m taeumed uy o [med 'k * w d -

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

37

0d e d y gwawm &u w d ? y&d a ,mom aep trwm,


ed A m e"mwk , m yp a ,m a[mwd /
[l rdefYtyf\/
teufum;/
/ 0g=zvo'g tmedoHoo'gwkdY\
teufwlaom enf;rSwpfyg; rwlaomenf;udkqdktHh? r[EH=BuD;pGm
aom? avmud,okcH=avmuDcsrf;omudk? zvEd=oD;wwfukef\?
wdom =xdaYk Mumif?h r[yvm=r[yvrnfuek \
f ? r[awm=jrwf
aom? avmukw& okcp=avmukw& mcsr;f om\vnf;? yp,m=
taxmuftyHhjzpfaom Oyed,taMumif;wdkYonf? a[mEd=
jzpfukef\/ wdwom=xdkYaMumifh? r[medoHom=r[medoHo
rnfukef\? [d=xdkpum;rSef\? oDvm'd*kP,kw=oDvpaom
*kPfESifh ,SOfaomyk*dKvf\? u#pK bdumyd=wpfZGef;rQavmufaom
qGrf;onfvnf;aumif;? yO&we rwm,=5-awmiftwdkif;
t&Snf&Sdaom? blrd,m=ajr? uwGm=aqmufvkyf? 'dEm=vSLtyf
aom? yPomvmyd=opf&Guf jruf oufi,frdk;aom ausmif;
onfvnf;aumif;? taeued=rsm;pGmukefaom? uyo[med=
taxmifruaom urmwdyYk wfv;kH ? 'k*w
0d ed yd gwawm='k*w
d b0odYk
zkdz&J ysufpD; usjcif;rS? &uwd=apmifhEdkif\? y&da,momaep=
tqH;k b0vnf;? trwm, edAm e"mwk,m=trw"mwf jrwfaom
edAmefw&m;\? ypa,m=taxmuftyHhjzpfaom Oyed,
taMumif;onf? a[mwd=jzpf\/
t|uxmudk axmuf avmukw&mtusdK;[lonf rkcszv tusdK;
t|uxmud
r[kwf? tmedoHo tusdK;rQomwnf;-[kodtyf\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

38

ar;jref ; zG , f
ar;/

csrf;om 2-yg;udkyif awmifhw jyKaom ukodkvf


onf csrf;om 2-yg;udkyif ay;EdkifaMumif;udk
tb,fudk axmuf odtyfoenf;[lrl ajz/
tavmif;awmf bl&'d wfe*g;rif; par,se*g;rif;
ocFygve*g;rif;wdkY\ 0wKrsm;udkaxmuf od
tyf\/
xdkYaMumifh r[medygwf bl&d'wfZmwf (u) ]]wH 0drmeH tbdZm,? tr&meH okacodeH/
OaygoxH Oy0oaEm? aord 0rdu
rw a u}}[la[mawmfrlNyD/
p&d,yd#uygVdawmf bl&d'wp&d,vnf; (c) ]]ww yd w G m [H a'a0? {uE ok c
ory d a w/ wH o * H *rew m ,? oD v A w H
orm'd , }}[l a[mawmfrlNyD/
(u) t[H=igonf?okacodeH=ewfcsrf;omjzifh tcg
cyfodrf; ESpfoufjrwfEdk;jcif;&Sdukefaom? tr&meH=wm0wom
ewfwdkY\? wH0drmeH=xdka0Z,Emjymom'f paombHkAdrmefrsm;udk?
tbdZm,=awmifhw? OaygwxH=Oykofudk? Oy0oaEm=usifhoHk;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

39

vsuf? 0rdurwau=awmifhydkYxdyf? aord=udef;0yfaom axG


rSDwnf;ae\/
tbdZm,mwd yawwGm? ]] Zmwft|uxm}}/

(c) t[H=igonf? ww=xdw


k m0wom ewfw&Ykd mG ? {uEock
orydaw=pifppfcsrf;omjcif;ESifh jynfhpHkukefaom? a'a0=wm0womewfwu
Ykd ?kd ydwmG =jrif? wHo*=H xdw
k m0wom ewf&mG od?Yk
*rewm,=oGm;&jcif;tusKd ;iSg? oDvAw=H oDvtusiu
hf ?kd orm'd,=
aqmufwnfNyD/
par,sZmwfvnf;e ykwa[wk e "e a[wk?
tm,k aem pmyd ZedE a[wk/
rEk avmuH tbd y w , maem?
wom y&ur wayg ua&mrd/
[l a[mawmfrlonf/
teuf u m;
m;/
/ ZedE=rif;BuD;? ykwa[wk=om;orD;
[laom taMumif;aMumifh? t[H=igonf? wayg=Oykofaqmuf
wnf j cif ; vH k Y v ud k ? eua&mrd = jyKonf r [k w f ? "ea[wk =
Opm[laomtaMumif;aMumifh?eua&mrd=jyKonfr[kwf tm,k
a[wkpmyd=touf[al om taMumif;aMumifv
h nf;? aemua&mrd=
jyKonfr[kwf? rEkavmuH=vlUbHkudk? tbdyw,maem=tvGef
awmifw
h \? wom=xkaYd Mumif?h y&ur= vGepf mG tm;xkw
f ? wayg=
Oykofaqmufwnfjcif;vHkYvudk? ua&mrd=jyKay\/
ocFygvZmwfvnf; xdkYtwlyifvm\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

40

0wKeyd gwfrsm;udk axmuf csr;f om 2-yg;pHu


k kd awmifw
h
jyKaom rduukodkvfonf r*f zdkvf edAmefudk ay;Edkifaom
yg&rDajrmufaom ukodkvfyif[k rSwftyf\/

ar;jref ; zG , f
ar;/ xkwfjytyfNyD;aom ygVdrsm; avmukw&m csrf;
omukd awmifhwaom t&dyfta&mif rxifyg[ljim;tH/h
ajz/
0d0 jzpfaom edAmef r*f zkdvfukd awmifhw
jyKtyfaom ukokdvfonfomvQif yg&rD[laom
a0g[m&ukd &oifhonfjzpfvnf;aumif; xkd
e*g;rif;wko
Yd nf usio
hf ;Hk tyfaom Oyko\
f y&rw
yg&rD\tjzpfukd p&d,yd#uygVdawmf if;tzGifh
y&rw'DyeD t|uxm t|omvdeD ygXZmwf
t|uxm r"k&w0dvmodeDrnfaom Ak'0if
t|uxm 0dok'Ze 0dvm odeDrnfaom ty'gef
t|uxm ZmwwuD paomusrf;wkdY vmjcif;
aMumifhvnf;aumif;
par,sZmwf ocFygvZmwfrsm; t[O v' g e rEk a,me ?
um[mrd Zmwdr&P tEH /
[l vmjcif;aMumifhvnf;aumif;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

41

bl&d'wp&d, t|uxm wH aAm"d y&dygpeH a[mEH ro a'0 avmau


Oywd um&PH b0dwDwd pdaEwGm em*b0eH
*E m rmwmyd w a&m tm[ ]] tr w mwm t[H
Oaygoxur H u&d mrD w d } }/
[lvmjcif;aMumifhvnf;aumif; xkde*g;rif;wkdYonf pifppf
avmukw&m csrf;omokcukdvnf; iJhuGuf&nfanmif; awmifhw
awmfrlMu&if; jzpfonfukd odtyf\/
t[O=igonfvnf;? rEka,me=vlb
Y 0ud/k v'ge= &?
0g=&onfSdaomf? Zmwdr&P=y#doaEae&jcif; ao& jcif;\?
tEH=tqkH;udk? um[mrd=jyK&vwH/
ygVd t euf /

oDvH=igapmifhtyfvwHUaom oDvonf? aAm"dy&dygpeH=


oAw
k Pfwnf;[laom aAm"du&kd ifah pwwfonf? a[mE=H jzpf
vsuf? ro a'0avmau=wm0wom ewf&Gm? Oywdum&PH=ewfjzpf&jcif;\ taMumif;onf? b0dwd=jzpfvwHU/
wd=okdY? pdaEwGm=BuHawmfrl? em*b0eH=abm*0wD e*g;
jynfokdY? *Em=oGm;? rmwmydwa&m=r,fawmf crnf;awmfwdkYudk?
trwmwm=r,fawmf crnf;awmfwdkY? t[H=igonf? Oaygoxur=H Oykof ok;H jcif;trIu?kd u&dmrd=jyKygtH?h wd=ok?Yd tm[=
t|uxmteuf/
qdkav\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

42

bl&d'wfe*g;rif;onf awmifhwaomtwdkif; aoonfh


tjcm;rJh ewfjynfjzpfaMumif;udk bl&d'wp&d, t|uxm
vmonf/
yXrykpmtajz NyD;\/
------------------

2-'kwd,ykpmtajz
'kwd,ykpmyg&rda,mwd yg&H edAmeH t,Ed *pEd {wm[Dwd
yg&rd a ,m/ ed A m eom"um[d 'geapwem'a,m
"r m yg&rD w d 0k p E d /
[laom ZdemvuFm&#DumESit
hf nD oufoufaom avmuD
pnf;pdrfudkom awmifhw jyKtyfaom 'gepaom ukokdvfonf
pifppftm;jzifh yg&rDrrnf? xdkokdYrrnfjim;aomfvnf; a'oem
'gem'dyg&rda,m
aomw usojzifh ]]'gem'd
,m}} [l rdefYqdkavonf/
wpf e nf ; um;/
/ 'gepaom ukokdvf[lonf y@dw
ynwd oyK&doynwdjzpf avmuDpnf;pdrfoufoufudkyif
y&rmeH y@dwmeH urH
awmifhw jzpfaptyfjim;aomfvnf; ]]y&rmeH
yg&r
yg&rD}} [laom y&d,m,faMumifh yg&rD-[l zGifhqdkxdkuf\/
avmuDpnf;pdrfudkom awmifhw jyKtyfaomukokdvf
onf r*f zdkvf\ Oyed,rjzpf? pifppfum; b0orwd abm*
orwd-[kqdktyfaom avmuDpnf;pdrfudkom &GufaqmifEdkif\?
xdkYaMumifh raem&xyl&PDrnfaom t*Fkw&edum,f t|uxm

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

43

om&w yumoeDrnfaom oH,kwedum,f t|uxmrsm;(u) ty r w u H wd P rk | d r w ' geuk o vH 0g


a[mwk r[E H a0vmru 'geH 0g? oap
0orw yaw wGm 0eddw0aoe rdpm
xydwH a[mwd? 0ar0 tm[&dwkH
oaumwd? aem 0d0H/
(c) 'H ar 'geH tmo0u,m0[H a[mwlwd
{0H ye 0d0H yawaEe 0d00aoe orm
xyd w H t&[w r d yap u aAm"d Pr d
oA k w Pr d 'gwk H oau m wd a ,0/
[lrdet
Yf yf\/
(u) tyrwuH=tenf;i,frQaom? wdPrk|drw'ge
ukovH 0g=jrufwpfqyk rf Quv
kd LS aom ukov
dk o
f nfrv
l nf;? a[mwk=
jzpfap? r[E=H Bu;D us,rf sm;jrwfaom? a0vmru 'geH 0g= tavmif;
awmfa0vmru ykPm;\ tvSLESifhwlaom tvSLonfrlvnf;?
a[mwk=jzpfap? 0orw= 0#f\jynfph jHk cif;ud?k 0g=0#f'u
k tusKH ;0if
aompnf;pdrcf sr;f omud?k yawwmG =awmifw
h ? 0edw
d 0aoe=
0#fudkrSDonf\tpGrf;jzifh? rdpm=t,kwftm;jzifh? xydwH=xm;tyf
jzpfaptyfonf? oapa[mwd=tu,fjzpftHh? 0ar0=0
orwdudkomvQif? tm[&dwkH=aqmifjcif;iSg? oaumwd=pGrf;Edkif\?
0d0H=0#fuif;&mjzpfaomedAmefudk? tm[&dwkH=aqmifjcif;iSg? aem
oaumwd=rpGrf;Edkif/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

44

(c) ar=ig\? 'H 'geH=tvSLukokdvfonf? tmo


0u,m0[H=tmoa0gw&m; 4-yg;wdkY\ ukef&medAmefudk aqmif
onf? a[mwk=jzpfygapownf;? wd {0H=okdY? 0d0H=0#fuif;
&mjzpfaomedAmefudk? yawaEe=awmifhwojzifh? 0d00aoe=
0d0\tpGr;f jzif?h orm=aumif;pGm? xydwH ye=xm;tyf jzpfaptyf
aom ukov
dk o
f nfum;? t&[wr=d t&[wzv
kd u
f v
kd nf;aumif;?
yapu aAm"dPr?d yapuaAm"dPfuv
kd nf;aumif;? oAw
k
Prd=oAkwPfudkvnf;aumif;? 'gwkH=ay;jcif;iSg? oaum
wda,0=pGrf;EdkifonfomvQifwnf;/
t|uxmteuf

'kwd,ykpmtajz NyD;\/
-----------------

3-wwd,ykpm tajz
avmukw&m csrf;omoufoufudkom awmifhw jyKtyf
aom ukov
dk o
f nf ukov
dk w
f &m;wd\
Yk acgif;yg;npfErG ;f tpGr;f ,kwf
avsmjh cif;udk jyKwwfaom t0dZm wPSmpaom &efow
l rYkd S uif;a0;
onfjzpf jzLpifxufoefvSpGmaom o'g 0D&d, owd orm"d
ynmwdEYk iS ,
hf OS o
f jzifh Ou|wrtjzpfoYdk a&mufav&um; oHo&m
0#fudkjyKjyif pD&ifwwfaom udavomoHa,mZOfw&m;wdkY\ tm;
tpGr;f wdu
Yk kd csKd ;zsuef if;e,fvsuf oHo&mb0udk wdak paomtm;jzifh
r*f zdkvf\ Oyed,vnf; {uefpifppfjzpf\? r*f zdkvfudk r&rD
umv b0rsm;pGmvnf; rGejf rwfjyefaY jymaom b0orwd abm*

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

45

orwdudk &Gufaqmifwwf\/
vnf ; b0or w d abm*or w d - wnf ; [l a om tusd K ;onf
vnf
omvQif xdkukokdvf\ rkcszvtusdK;&if;rnf\? r*f zdkvf edAmefwnf;
[laom tusdK;rSmrlum; tmedoHozvtusdK;rQomwnf;/

xdkYaMumifh yyOol'eDrnfaom rZdredum,ft|uxm


"r'g,m'okwt
f zGihf y&rw'yD eDrnfaom ck'u
edum,f wd0w
k f
t|uxm jAm[P"r,m*okwf tzGifhrsm; ,H yed ' H 0d 0 Kyed d w H uk o vH / ao,sxd ' H ?
a"uap m 0d 0 H yaw a E m 'geH a'wd ? oD v H
orm'd,wd? OaygoxurH ua&mwd? *Ermvm'D[d
0w K yl Z H ua&mwd ? "r H ok P mwd a'aowd ?
psmeormyw d a ,m ed A a w w d / {0H ua&maE m
tEkykaAe edy&d,m,"rH trwH edAmeH y#dvbwd/
t,H y&d , m,"ar m /
[lrdefYtyfNyD/
ye=rkcs"rrSwpfyg; Oypm&"rudkqdktHh? 0d0KyeddwH=
0#fuif;&m edAmefudkrSDaom? ,H 'H ukovH=tMuifukokdvfonf?
twd=Sd\? 'H=0d0Kyeddwukokdvf[lonf? ao,sxm=
tb,fenf;? "=avmu? {uapm=tcsKd Uaomolonf? 0d0H=
0#fuif;&mjzpfaomedAmefudk? yawaEm=awmifhwvsuf? 'geH=
tvSLudk? a'wd=vSL\? oDvH=5-yg;oDv 10-yg;oDv ygwdarmu
oH0&oDvudk? orm'd,wd=aqmufwnf\? OaygoxurH=t*Fg
8-yg;Sad om Oykot
f rIu?kd ua&mwd=jyK\? *Ermvm'D[=d eHUomyef;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

46

ponfwdkYjzifh? 0wKylZH=&wem 3-yg;tm; ylaZmfjcif;udk? ua&mwd=


jyK\? "rH=w&m;usrf;*efudk? okPmwd=emcHoifMum;\? a'aowd=
olwpfyg;tm; a[mMum;ydcYk s\? psmeormywad ,m=psmeformywf
wdkYudk? edAawwd=jzpfap\? {0H=okdY? ua&maEm=jyKaomyk*dKvf
onf? tEkykaAe=tpOfojzifh? edy&d,m,"rH= rkcsw&m;[laom?
trwH edAmeH=tNrdKufedAmefudk? y#dvbwd=&\? t,H= w&m;
onf? y&d,m,"arm=y&d,m,f"rrnf\/
t|uxmteuf/

t|uxm0gus tEkyak Ae-[laom ygXfjzifh vlUcsr;f om ewfcsr;f omrsm;ukd


tvsif aS;OD; cHpm;pHpm;NyD;rS edAmefudk &onf[k orwdurudkjy
onf? r*ftpOf zdkvftpOfrQudkom jyonfr[kwf/
xdktaMumif;udkvnf; 0d 0 0aoe Oy E p d w a r0 pd w H ? wOS d rEk ok c awm 'd A o k c H 'd A o k c awm psmeok c H psme
okcawm 0dyem okcH 0dyemokcawm r*okcH
r* o k c awm zvok c H zvok c awm ed A m eok c H
t"d 0 [wd tm[&wD w d t"d 0 g[eH e mr a[mwd /
[laom {u*Fkw&t|uxmjzifh wdkufkdufodtyf\/
0d00aoe=0d0\tpGrf;jzifh? OyEpdwar0=jzpfaom
pdwo
f nfomvQi?f pdw=H t&m vkt
d yfaom pdwrf nf\? [dop=H
xkdpum;rSef\? wH=xkd0d0\ tpGrf;jzifhjzpfaom pdwfonf? rEk
okcawm=vlUcsr;f omrS? 'dAo
ck =H ewfcsr;f omuk?d 'dAo
ck awm= ewf

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

47

csr;f omrS? psmeokc=H psmefcsr;f omuk?d psmeokcawm=psmefcsr;f omrS?


0dyemokcH=0dyemcsrf;omukd? 0dyemokcawm=0dyem
csrf;omrS? r*okcH=r*fcsrf;omukd? r*okcawm=r*fcsrf;omrS?
zvokcH=zkdvfcsrf;omukd? zvokcawm=zkdvfcsrf;omrS? edAmeokcH=
edAmefcsrf;omukd? t"d0[wd tm[&wd=vGefpGmaqmifwwf\?
wdwom=xkdYaMumifh? t"d0g[eHemr=t"d0g[epdwfrnfonf?
a[mwd=jzpf\/
t|uxmteuf/

tcsdKUq&mwkdYum; 0d0ukdawmifhw jyKtyfaom ukokdvfonf ukokdvfuH


tukokdvfuHwkdY\ ukefcef;jcif;ukd jyKwwfaom uru,u&
ukokdvfjzpf 0orwdukd rGufaqmifwwf? 0d0ukdom Guf
aqmifwwf\-[krw
S ,
f al jymqkMd uukeo
f wwf? uru,
u& rnf
onfukd 0d0ukd awmifhw jyKtyfaom avmuDukokdvfrsm;ukd
r,ltyf? r*fapwem r*fPfrsm;ukdom ,ltyf\/
xkdaMumifh ukuK&0wduokwf t|uxmtuPS H t ok u E d ur u , u&H pwk r *
]]tuPS
apwem ur H t"d a y w H } }
[lvnf;aumif;?
pwkut*Fkw& t|uxm tuPS H tok u E d ur u , u&H r* PH
]]tuPS
t"d a y w H } }
[lvnf;aumif; rdefYtyf\/ teufvG,fNyD/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

48

xkdaMumifh xkdq&mwkdYpum;ukd r,lrl xkwfjytyfcJhNyD;aom


t|uxmrsm;ukd axmufojzifhvnf;aumif;
(u)
y&d w m &r P wd a u ty r mPm&r P m
apwem wd aou m eH a*gMwbk a pwem?
yp a 0u P m apwemwd y d 0w K H 0wd /
(c)
0dygumeH y&dwm&rPmeEd y#doEd,H urH
tm&r P H uwG m y0aw pu K 0d n mPm'd
0aoe l y g'd t m&r P H tm&r P H uwG m ?
w'g&r P 0aoe Z0aee *[d w y&d w m
&r P O tm&r P H uwG m Oy E m eH /
(*)
a, ye a*gMwbkpdawe ewd y#doEDwd
0'Ed? aw rdem okawe y#daoa"wAm/
[laom y|mef;t|uxm
(u)
tm,w y#doEd,m ypa,m a[mwDwd
ocFgkyum or,kw ur Av0wm
awae0 ok * wd y#d o E d , m 'd , srmem,
tbd e E e ocF g awm avmbud a vaom
tem*aw umrm0p& ok * wd y#d o E d , m
ypa,m a[mwd/ ,om udavoo[m,H
ur H 0d y guH Zaewd ? wo m ur H Zeu
ypa,m a[mwd? udavom Oywru
yp , m/

ZtpodYk
(c)

yg&rD'yD eD

49

aou ye Ow & d y#d a 0"mwd


ou'g*grd r* g 'd 0 aoe op y # d a 0"/
tm,w y#d o E d , m yp a ,m a[mwD w d
aoauok aomwmyE ou'g*grDeH
te"d*wpsmemeH ocFgkayumuare
'd , srmem, umrm0p& ok * wd y #d o E d , m
tbd - eE e ud a vaom yp a ,m a[mwd /
(*) psmevmbD e H ye aomwmyE ou'g*grD e H
tem*g rdp jA[avmaua,0 y#doEd
'geawm yp a ,m e a[mwd ? tEk a vmr
a*gMwbl [ d p 'd , srmem, y#d o E d , m
t,ar0 ud a vaom yp a ,m a[mwD w d
a'0d w aA m /
[laom o'ryumoeDrnfaom y#dord'gr*ft|uxm
rsm;udk axmufojzifhvnf;aumif;? ocFgkayuPf tEkavmr
PfESifh,SOfaomuH? a*gMwblPf a0g'gefPfESifh,SOfaomuH?
ypa0uPmPfEiS ,
hf OS af omuHwo
Ykd nfyif y#doaEtusKd ; y0wd
tusdK;udk ay;aMumif;rsm;udk wdkufdkufodtyfojzifh 0d0\tpGrf;
jzifhjzpfaom 'geukodkvfponfwdkYrSmrlum; qdk&efrSd? {uefpifppf
0orwdudk ay;Edkifawmhonfom[k rSwftyf\/
(u) y&dwm&rPwdau=y&dwm&rPwduf? tyrm
Pm&rPm apwemwd=tyrmPm&rPmapwem-[lonfum;?
aoumeH= atmufzv|mefyk*dKvf 3-a,mufwdkY\/ a*gMwbkapw

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

50

em=a*gMwblPfESifh,SOfaom apwemwnf;? ypa0uPm


apwem=r*f zdkvf edAmefudk qifjcifaom ypa0uPmPfESifh
,SOfaom apwemwnf;/ wdyd=odkYvnf;? 0wHK=qdkjcif;iSm?
0wd=oifhao;\/
(c) 0dygumeH y&dwm&rPmeEd=0dygumeH y&dwm&r
PmeH-[lonfum;? y#doEd,H=umrok*wd y#doaEtcg? urH=
a*gMwblPf a0g'gefPf ypa0uPmPfEiS ,
hf OS af omuHu?kd
tm&rPH uwGm=tmkHjyK? OyEmeO? jzpfukefaom r[m0dyguf
Por,kwfwd[dwf y#doaE emruEmwdkYtm;vnf;aumif;/
y0aw=y0wdumv? puK0dnmPm'd0aoe=puK0dnmPftp
&Sdaom ukov0dygufyO0dnmPf or#dpdKef; oED&PwdkY\ tpGrf;
jzifh? lyg'dtm&rPH=lygkH paom 5-yg;aom tmkHudk? tm&rPH
uwGm=tmkjH yK? OyEm e=jzpfuek af om ukov0dygufyO0n
d mPf
or#dpdKef; oED&P emruEmwdkYtm;vnf;aumif;? w'g&rP
0aoe=w'gku
H pd t
pGr;f jzif?h Z0aee=umraZmonf? *[dwy&dwm
&rP=H ,ltyfNy;D aom umrtmkH 6-yg;ud?k tm&rPu
H wGm=tmkjH yK
? OyEmeO=jzpfukefaom ukov0dyguf w'gkH 6-ck emruEm
wdkYtm;vnf;aumif;? urypa,e=ememuPdu uryp,owd
jzifh? ypa,m=aus;Zl;jyKwwfonf? a[mwd=jzpf\/
(*) a,ye=tMuifq&mwdkYonfum;? a*gMwbkpdawe=
a*gMwblpw
d jf zif?h y#doE=d y#doaEonf? ewd= r&S?d wd=od?Yk 0'Ed=
qdkMuukef\? aw=xdkq&mwdkYudk? rdemokawe=y|mef;ygVd
awmfjzifh? y#daoa"wAm=wm;jrpftyfukef\/
y|mef;t|uxmteuf

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

51

(u) tm,w y#doEd,mypa,ma[mwDwd=tm,w


y#doEd,mypa,ma[mwd-[lonfum;? ocFgkayumor,kw
ur=ocFgkayumPfESifh,SOfaomuH\? Av0wm=tm;BuD;
onf\tjzpfaMumifh? awae0=xdkocFgkayumPfESifh,SOfaom
uHonfomvQi?f ok*wdy#doE,
d m=umrok*wdy#doaEu?kd 'd,srm
em,=ay;tyfonf&adS omf? tbdeEe ocFgawm=0dyem eduE[
d k
qdktyfaom? avmbudavaom=avmbudavomonf? tem*
aw=aemif t cg? umrm0p&ok * wd y #d o E d , m=umrm0p&
ok*wdy#doaE\? ypa,m=taMumif;onf? a[mwd=jzpf\/
,om=tMuifhaMumifh? udavoo[m,H= udavomvQif tazmf
o[J&adS om? ur=H uHonf? 0dyguH=tusKd ;ud?k Zaewd=jzpfapEdik \
f /
wom=xdkYaMumifh? urH=ocFgkayumPfESifh,SOfaom uHonf?
Zeuyp a,m=jzpfapwwfaomtaMumif;onf? a[mwd=jzpf\/
udavom=udavomwdo
Yk nf? Oywru
yp,m=taxmuftyHjh zpf
aom taMumif;wdkYonf? a[mEd=jzpfukef\/
(c) aou =aou y k * d K vf \ ? 0ga&ye=0g&um;?
(xnfhonf) Ow&dy#da0"mwd=Ow&dy#da0"-[lonfum;?
ou'g*grdr*g'd0aoe=ou'g*grdr*f ponfwdkY\tpGrf;jzifh?
op y # d a 0"=op m wk d Y u k d xk d ; xG i f ; od j cif ; \? tm,w
y#doEd,m ypa,m a[mwDwd=tm,w y#doEd,m ypa,m
a[mwd-[lonfum;? aoauok=aouyk*dKvfwkdYwGif? te"d*wpsmemeH=psmefr&ukeaf om? aomwmyE ou'g*grDe=H aomwmywd-
zv|mef ou'g*grdzv|mefyk*dKvfwkdY\? ocFgkayumuare=

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

52

ocFgkayumPfEiS ,
hf OS af omuHonf? 'd,srmem,=ay;tyfaom?
umrm0p&ok*wdy#doEd,m=umrm0p&ok*wd y#doaEtm;?
tbdeEeudavaom=0dyemeduEd udavomonf? ypa,m=
aus;Zl;jyKwwfonf? a[mwd=jzpf\/
(*) ye=xkdrSwpfyg;? psmevmbDeH=psmef&jzpfukefaom?
aomwmyE ou'g*grDeO=aomwmywdzv|mef ou'g*grd
zv|mefyk*dKvfwkdYtm;vnf;aumif;? tem*grdp=tem*grd
zv|mefyk*dKvftm;vnf;aumif;? jA[avmaua,0=jA[mhbkH
vQi?f y#doE'd geawm=y#doaEay;jcif;aMumif?h ypa,m=taxmuf
tyHhjzpfaom taMumif;onf? ea[mwd=rjzpf/ p=qufqkdtHh?
tEkavmr a*gMwbl[d=tEkavmrPf a*gMwblPfwkdYonf?
'd,srmem,=ay;tyfaom? y#doEd,m=y#doaEemruEmtm;?
t,ar0 udavaom=0dyemeduE[
d q
k t
dk yfaom udavom
onfyifvQif? ypa,m=taxmuftyHhjzpfaom taMumif;onf?
a[mwd=jzpf\? wd=okdY? a0'dwaAm=odtyf\/
y#dord'gr*f t|uxm teuf

wwd,ykpmtajz NyD;\/
------------------

v'*kPor0 ykpm tajz


qkdtyfcJhNyD;aom ykpm 3-yg; &oifh&xkdufaom tajzukd
jrifonfadS omf wpfpw
Hk pfcak om avmuD avmukw& m csr;f omukd
rawmifhwrl trSwfrJhjyKtyfaom 'gepaom ukokdvfonfvnf;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

53

b0orwd abm*orwdwnf;[laom avmuDcsrf;omrQukdum;


{uefpifppf ay;Ekid af wmhonf[k odtyfavaomaMumifh trSwf
rJhjyKtyfaom ukokdvfukd toD;ykpm xkwfawmfrrlonf/
xkwfvkdrlum; a,m 0g ye avmud, avmukw&okacok
ud O d y d tyaw w G m 'gem'd y g&rd a ,m yl a &wd ? u
aom avmud, okcar0 0g avmukw&okc ar0
0g vab,s? O'g[k w'kb, okcrd vab,s? aem
0g vab,s w'kb, okcH/
[lxkwftyf\/
0g ye=xkdrSwpfyg;? a,m=tMuifolonf? avmud,
avmukw& okacok=avmuDcsr;f om avmukw& mcsr;f om2-yg;wkYd
wGif? udOdyd=wpfpkHwpfckaom csrf;omukdrQvnf;? tyawwGm=
rawmifhwrl? 'gem'dyg&rda,m='gepaomyg&rDwkdYukd? yla&wd=
jznfh\/ aom=xkdolonf? avmud, okcar0 0g=avmuDcsrf;om
ukdomvQifvnf;? vab,su=&&moavm? avmukw& okcar0
0g=avmukw& mcsr;f omuko
d mvQiv
f nf;? vab,su= &&m oavm?
O'g[k = xk d o k d Y r [k w f ? w'k b ,ok c rd = xk d E S p f y g;aom csrf ; om
ukdyifvnf;? vab,s u=&&moavm? w'kb,okcH0g=xkdESpfyg;
aom csrf;omukdyifvnf;? aem vab,su=r&&moavm/
um; v'*kPor0ykpm ygXfteufwnf;/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

54

v'*kPor0ykpm tajzum; xkduJhokdY trSwfrJhjyKtyfaom 'getpSdaom ukokdvfonf


avmuDcsrf;omukdom ay;Ekdifonf? avmukw&mcsrf;omukd ray;
Ekdif[lay/
xkdaMumifh pu0wdokwf t|uxm-rmwmyd w l e H yk w " D w mok od a e[0aoe
rk'kpdwH ykw"DwmeH rmwmyDwlok odae[0aoe
rk'kpdwO 0*grd ukovH emr? w y&da,momeH
rEkavmau pu0wdaem od&D0db0y#dvmabm/
[l rdefYtyf\/
rmwmydwleH=trdtzwkdY\? ykw"Dwmok=om;orD;wkdY?
odae[0aoe=cspjf cif;\tpGr;f jzif?h rk'pk w
d O =El;nhaH om pdwo
f nf
vnf;aumif;? ykw" w
D meH=om;orD;wk\
Yd ? rmwmyDwo
l =k trd tz
wkdY? odae[0aoe=cspfjcif;\tpGrf;jzifh? rk'kpdwO=El;nHhaom
pdwfonfvnf;aumif;? 0*grdukovHemr=0*grdukokdvfrnf\?
w=xku
d o
k v
dk \
f ? y&da,momeH=tpGr;f owv
d eG af om tqk;H um;?
rEkavmau=vlUbkH? pu0wdaem=pMumrif;\? od&D0db0y#dvmabm=bkef;usufoa& pnf;pdrfcsrf;omukd &jcif;wnf;/
t|uxm teuf/

rdzom;orD;wk\
Yd tcsi;f csi;f jzpfaom arwmpdwrf nf onf
wpfpkHwpfckaom csrf;omukd awmifhw jzpfaptyfaom pdwf
r[kwf? xkdokdYr[kwfbJvsuf pMumrif;\ pnf;pdrfukdyifaomfvnf;
ay;pGrf;Ekdifavonf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

55

t|uxmpum;onfvnf; tnHhqkH;jzpfaom ukokdvf\


owdukdjyaom pum;omwnf;? xkdYaMumifh wpfpkHwpfckaom
csrf;omukd rawmifhwrl jyKtyfaom ukokdvfonf tpGrf;owd
tm;avsmpf mG vlpY nf;pdrf ewfpnf;pdrf jA[mpnf;pdr[
f k qkt
d yfaom
avmuDcsr;f omrQuu
dk m; pifppfay;Ekid af wmhonfom[k rSwt
f yf\/
]oHom&0'kuawm armpewm, yAZH ,mpmrd}}
1/ ]]oH
[laomawmif;yefjcif;
OvKrwk rH baE oHaCm tEkurH Oyg'g,
2/ ]]Ov
Oyg'g,}}
[laom awmif;yefjcif;udk t&if;jyK&tyfaom yAZw
d bm0
wnfukefaom omraP &[ef;wdkY\ rdrdtusdK;iSgaomfvnf;
aumif; olwpfyg;wdkY\ tusdK;iSgaomfvnf;aumif; 0wftusifhudk
t&if;rl jyKtyfaom xD;vkyfjcif; zdeyfvkyfjcif; oydwfzkwfjcif;
ouFef;jzwfjcif; csKyfjcif; qdk;jcif; ausmif;uefaqmufvkyf
jyifqifjcif;-paom e0ur udpBuD;i,fESifhpyfvsOf;aom trIrsm;
udkum; r*f zdkvfudk txl;rawmifhwbJ trSwfrJhyif jzpfaptyf
jim;aomfvnf; tm*rok'd\tpGrf;aMumifh r*f zdkvf edAmefudk
awmifhw jyKtyfaom 0d0eddwukodkvfyif oGif;tyff f \/
xkdYaMumifh yPmot|uxm wd0kwft|uxmrsm;ww Zmeem A[k 0 d " m? 'A Z mwd a um{0 [d
aumpd bd u K qw H umwH k Zmemwd ? aumpd
pD 0 &m'D e H tnw&H ? w 'd o med ur m ed
0woDao XwGm ua&mE om Zmeem r*zvmeH
y'|meH e a[mwDwd e 0wAm? a,m ye omoae

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

56

yA Z d w G m a0Z u r m 'D e d umwH k Zmemwd ? wa0H


Zmeawm tmo0g 0Ed a ,0/
[l rdefYtyfNyD/if;\ tzGifh#Dumvnf;0w o D a o XwG m wd 0w H Ow r * "k & H 0 g
uwGm? a,m [d y&dok'gZDa0g umwHk tZmeEmeH
ojA[pm&DeH twaem 0g 0gwmwyg'dy#dAm[ewH
qw m 'D e d ua&mwd ? aom 0w o D a o XwG m
ua&mwd e mr? y'|meH e a[mwD w d e0w A H
emxu&P"rbma0e Oyed,bm0awm? 0kwOd
,med wmed ojA[ p m&D e H Op m 0pmed ud p u &PD
,med? ww 'aum a[mwDwd tm'd/
[l rdefYtyfNyD/
ww=xdkpum;&yf? Zmeem=odjcif; wwfjcif;rnfonf?
A[k0d"m=rsm;aomtjym;&Sd\? [d=xdkpum;udkcsJUtHh? 'AZmwdaum
{0=trIcyfodrf; vdrfrmuRrf;usifonfomvQifjzpfaom? aumpdbduK=tcsdKUaom&[ef;onf? qwH=xD;udk? umwHk= jyKvkyfjcif;iSg?
Zmemwd=wwf\? aumpd=tcsdKUaom &[ef;onf? pD0&m'DeH=
ouFef;paom y&du&m toHk;taqmifrsdK;wdkYwGif? tnw&H=
wpfyg;yg;udk? umwHk=jyKvkyfjcif;iSg? Zmemwd=wwf\? 'domed=
odkYoabm&Sdukefaom? urmed=trIcyfodrf;wdkYudk? 0woDao=
bk&m;ynwftyfaom 0wftusifhwnf;[laom OD;acgif;tOD;?
XwGm=wnf? ua&mE=wdkif;xGmMuHzef pDrHxHk;rdwf jyKvkyf
wwf a om? w=xd k & [ef ; \? omZmeem=xd k t wwf u d k ?

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

57

r*zvmeH=r*fzdkvfwdkY\? y'|meH=eD;pGmaom taMumif;onf? e


a[mwd=rjzpf? wd=odkY? e 0wAm=rqdkoifhay? a,m ye=
tMuif&[ef;onfum;? omoae=omoemawmfwGif;? yAZdwGm=
&[ef;jyKNyD;? a0Z urm'Ded= aq;ukjcif; trIpaom ukv'loe
trI taeoetrIwdkYudk? umwHk=jyKjcif;iSg? Zmemwd=zG,fzG,f
&m&mwwf\? {0H=odkY? Zmeawm=wwfaom? w=xdk&[ef;
tm;? tmo0g=tmoa0gw&m;wd k Y o nf ? 0Ed a ,0=wd k ; yG m ;
ukeo
f nfomvQiw
f nf;/
t|uxmteuf

0woDaoXwGmwd=0woDaoXwGm-[lonfum;? 0wH=
tusifh0wfukd? Owr*=jrwfaomt*Fgukd? 0g=wpfenf;um;? "k&H=
tOD;ukd? uwGm=jyK? [d=xkdpum;oifh\? y&dok'gZDa0g=pifMu,f
aom toufarG;jcif;Sdaom? a,m=tMuif&[ef;onf? umwkH=
jyKvkyfpD&ifjcif;iSm? tZmEmeH=rodrwwfukefaom? ojA[Zm&DeH
0g=oDwif;okH;azmfwkdY\vnf;aumif;? twaem0g=rdrd\vnf;
aumif;? 0gwmwyg'dy#dAm[ewH=av aeylponfwkdYukd wm;jrpf
jcif; tusKd ;iSm? qwm'De=d xD;ponfwu
Ydk ?dk ua&mwd=jyKay\? aom=
xk&d [ef;onf? 0woaD o=tusi0hf wfwnf;[laom tOD;? XwGm=
wnf? ua&mwdemr=jyKonfrnfay\? emxu&P"rbma0e=
rdr\
d vnf;aumif; olwpfyg;wk\
Yd vnf;aumif; uk;d uG,t
f m;uk;d
&mukd jyKwwfaom emxu&P"r\tjzpfjzifh? Oyed, bm0awm= r*f zkv
d \
f Oyed,jzpfayonf\ tjzpfaMumif?h y'|meH=
r*f zkv
d \
f eD;pGmaom taMumif;onf? ea[mwd=rjzpf? wd=ok?Yd

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

58

e0wAH=rqkdoifhay? [dopH=rSef\? ,med wmed ojA[pm&DeH


Opm0pmed udpu&PD,med? ww 'aum a[mwDwd tm'd ,med
wmed ojA[pm&DeH Opm0pmed udpu&PD,med? ww'aum
a[mwd-okdYtpSdaom pum;ukd? 0kwH=a[mawmfrltyfNyD/
#Dumteuf/

ukokdvf 4-&y
4-&yf
1/ wpfpw
Hk pfcu
k dk rawmifw
h bJ trSwrf hJ jzpfap tyfaom
ukokdvfwpf&yf
2/ avmuD oufoufukdawmifhw jyKtyfaom ukokdvf
wpf&yf
3/ avmuD avmukw&m csrf;om 2-yg;ukd awmifhw
jyKtyfaom ukokdvfwpf&yf
4/ avmuk w & mcsrf ; om ouf o uf u d k awmif h w
jyKtyfaom ukokdvfwpf&yf
4-&yfwdkYwGif wwfEdkifygvQif pwkwukokdvfudkom jyK
tyf\/
pwkwudkrwwfEdkifvQif wwd, wwd,udkrwwfEdkifvQif 'kwd,
'kwd,udkrwwfEdkifvQifom yXrudkjyKoifhonf/

vlUcsrf;om ewfcsrf;omudkyif awmifhwjim;aomfvnf;


par,se*g;rif; ocFygve*g;rif;wdkYuJhokdY 'ge oDv-paom 0d0
ukokdvfw&m;wdkYudk ysHUysHUysL;ysL; qnf;yl;jznfhusifhvdkjcif; wnf;[l
aom taMumif;aMumifhomvQif xdkukokdvfw&m;wdkY\ jzpfyGg;
jyefYajym&m taMumif;udk awmifhwaomtm;jzifh b0txl;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

59

t&yfa'otxl; trsdK;tEG,ftxl;rsm;udk pJGvrf;awmifhw


jzpfaptyfaom ukov
dk o
f nf oifw
h ifah vsmufywf cs;D rGr;f tyfaom
ukokdvfyif[k rSwftyf\/
xdkYaMumifh yPmot|uxm ocFglyywdokwftzGifh (u)
, o' g oD v ok w pm* ynmocF g wm
yO"rm twd e ywem?w *wd tedA'g/
, yw e m tw d e yO " r m ? wyd
*wdtedA'g0/ a,oH Ob,rd twd? awoH
*wd e d A ' g /
(c)
,xm [d tmumao cdw'a@m ta*e0g
caEe 0g AkaEe 0g edywdwDwd ed,arm
ewd/ {0H owmeH y#doEd*[PH ted,wH?
wo m uk o v ur H uwG m {uo Xmae
yw e H umwk H 0wd /
[lrdet
Yf yfNy/D
(u) ,=tMuif o l t m;? o' g oD v ok w pm*ynm
ocFgwm=o'g oDv okw pm* ynm[kqt
kd yfuek af om? yO"rm=
5-yg;aomw&m;wdkYonf? twd=Sdukef\? ywem= b00daooudk
awmifhwjcif;onf? etwd=rSd? w=xdkol\? *wd=vm;&m*wd
onf? tedA'g=rNrJ? ,=tMuifoltm;? ywem=b00daooudk
awmifw
h jcif;onf? tw=d S\
d ? yO"rm=ig;yg;aom ud,
k u
f siw
hf &m;
wdkYonf? etwd=rSdukef? wyd=xdkol\vnf;? *wd=vm;&m*wd
onf? tedA'g0=rNrJawmhonfomvQifwnf;? a,oH=tMuifolwdkY

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

60

tm;? Ob,rd=2-yg;pkHonfvnf;? twd=Sd\? awoH=xdkolwdkY\?


*wd=vm;&m*wdonf? edA'g=NrJ\/
(c) [dopH=rSef\? tmumao=aumif;uif? cdw'a@m=
ypfvu
kd af om vSw
H o
H nf? ta*e0g=tzsm;jzifv
h nf;aumif;? caEe
0g=tv,fyikd ;f jzifv
h nf;aumif;? AkaEe0g=t&if;ydik ;f jzifv
h nf;aumif;?
edywdwd=usvwUH ? wd ed,arm=okaYd omrSwo
f m;jcif;onf?
ewd,xm=rSdouJhokdY? {0Hwxm=xdkYtwl? owmeH=ow0gwdkY\?
y#doEd*[PH=y#doaE,ljcif;onf? ted,wH=tNrJrSd? wom=
xdkYaMumifh? ukovurH=ukokdvfuHudk? uwGm=jyKNyD;onfSdaomf?
0g=jyKvwUH onfadS omf? {uo Xmae=wpfpw
Hk pfcak om bkt
H &yfXme
0daoo? ywe=H awmifw
h jcif;ud?k umwk=H jyKjcif;iSg? 0wd=oifjh rwf
t|uxmteuf/
vSao;\/

ar;jref ; zG , f
ar;/ xdkokdYjzpfacsaomf avmukw&mcsrf;om oufouf
udkom awmifhwjyKaomolonf b0ywem
rSjd cif;aMumifh *wdrNro
J ifah v&um; aumif;uif
ypfvdkufaom vSHwHtwlyif trSwfrxif jzpfcsif
wwfwdkif; jzpf&awmhrnfavm-[ljim;tHh/
yk a A p uwyk n wmwd yk a A Oypd w
ajz/
uk o vwm 'ar0 apw yrmPH / a,e
[d Por,kw pdawe ukov urH uwH

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

61

a[mwd? wa'0 ukovH wH yk&doH ywdly


a'ao Oyaewd? oyK&dao bZmaywd/ aom
{0 yk*avm twmeH orm xaywDwd/
[laom y#dord'gr*f t|uxm
P or,kwpdawe ye uwukov urH
wH owH ywdlya'ao Oyaewd? oyK&doH
bZmaywd / aom {0 yk * a vm tw m eH or m
xaywd /
[laom "mwko,
H w
k f t|uxmrsm;ESit
hf nD avmukw& m
csr;f om okcudo
k m awmifw
h jyKtyfaom ukov
dk o
f nf ukov
dk f
wumwdkYxuf vGefuJxl;jrwfaom Ou|wr ukokdvfxl;jzpfay
xdkukokdvfonfyif rdrdtvdkvdk tvdkufodojzifh oifhwifhavsmuf
ywfaom b0Xme trsdK;tEG,fokdYa&mufatmif ae&mcsay;vwHU?
xdkYaMumifh trSwfrxif jzpfcsifwwfwdkif; jzpfavawmhrnf-[l
tvGefraMumifhMutyf/
ar;/
xd k o k d Y j zpf a csaomf wpf p k H w pf c k a omXmeud k
awmifhwjcif;iSg oihfjrwfonf-[lqdkaom t|
uxm pum;rsm;onf tusdK;rSd jzpf&awmhrnf
avm-[lrlajz/
Ou|wr ukokdvf&if;yifjzpfjim;aomfvnf;
Ze0obewfom; umvda*gwrnfaom omuD
0if Oygodumronf ud;k uG,af om &[ef; 2-yg;wdYk
pkawjzpfaom *EAewfom;wdkYuJhokdY aS; b0

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

62

rsm;pGm aecJhbl;onfudk pJGjzpfaom eduEdrsm;udk


wm;jrpf azsmufzsuv
f suf xdx
k uf oifw
h ifh avsmuf
ywf a om t&yf a 'orsm;ud k awmif h w jcif ;
vnf;aumif; uJhokdY oabmSdaom wpfyg;
aom t&mrsm;vnf;aumif; tusKd ;S&d monfyif/
ykaA p uwyknwmwd=ykaAp uwyknwm-[lonfum;?
ykaA=aS;aS;aom b0rsm;? Oypdwukovwm=qnf;yl;tyf
NyD;aom ukokdvfSdonf\tjzpfwnf;? p=qufqdktH h? {w=
orwdpuf 4-yg;wdkYwGif? 'ar0=ykaAp uwyknwm[laompufonfomvQi?f yrmPH=yrmPwnf;? [d=xdpk um;rSe\
f ?
a,e=tMuif o l o nf ? Por , k w p d a w e =Por , k w f
pdwfjzifh? ukovurH=ukokdvfuHudk? uwH=jyKtyfonf? a[mwd=
jzpf\? wa'0 ukovH=xdkukokdvfonfyifvQif? wH yk&doH=xdk
a,musfm;udk? ywdlya'ao=orwdpuf 4-yg;ESifh jynfhpkHaom
t&yf? Oyaewd=aqmifyw
Ykd wf\? oyK&ad o=olawmfaumif;wdo
Yk ?Ydk
bZmaywd=qnf;uyfap\? aom {0yk*avm=xdkyk*dKvfonf
yifvQif? twmeH=rdrdudk,fudk? orm xaywd=aumif;pGmxm;ay\?
wd=okdYrSwftyf\/
y#dord'gr*f t|uxmteuf/

Por,kwpdawe=Por,kwfpdwfjzifh? uwukov
ur H = jyKtyf N yD ; aom uk o k d v f u H o nf ? wH o w H = xd k o w 0 gud k ?
ywdyl a'ao= orwpd uf 4-yg;ESijhf ynfph akH om t&yf? Oyaewd=
aqmifydkYwwf\? oyK&doH=olawmfaumif;odkY? bZmaywd=qnf;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

63

uyfap\? aom {0 yk*avm=xdkyk*dKvfonfyifvQif? twmeH=


rdrdudk,fudk? ormxaywd=aumif;pGmxm;ay\/
oH,kwft|uxmteuf/

v'*kPor0ykpm tajzNyD;\/
-------------------

4-pwkwykpm tajz
pwkwykpm\qdkvdk&if;rSm4- oacFsESifh urmwpfodef;paom umvtydkif;tjcm;udk
qkawmif;&m umvrSp a&wGuftyfoavm? odkYwnf;r[kwf
Asm'dwcf &H m umvrSp a&wGut
f yfoavm-[lvo
kd nf? ykpm
aAm"do'g5-csufwGif yXraAm"do'gjzifh t&[wr*fPf
oAkwPf ESpfyg;udk,ltyf\/
or m oaA m "d E d t&[w r* PaO 0
]]or
oA k w PO } }
y&rw aZmwdumrnfaom okwedygwf t|uxm/
p&d,yd#ut|uxmum; oAkwPfudk wpfenf; 2-yg;pHkudkyif
p&d
wpf e nf ; ,l \ ? r"k & w 0 d v mod e D r nf a om Ak ' 0 if t |uxmum;
oAKwPfudkom ,l\/

aemufjzpfaom aAm"do'g 4-csuf um; ]]aAm"d0pk w


d pwlok
ra*ok PH}}[laomeda'o ygVdawmfESifhtnD r*fPf 4-yg;
ywGme
udo
k m,ltyf\? oAw
k Pfukd r,ltyf? 5-csuv
f ;kH yif ]]ywG
aAm" trwH tocF w H}}[laom ygVduJhodkY edAmefudkvnf;
,lvdkvQif ,loifh\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

64

xdkpwkwykpm tajzum; (1)


oAkbk&m;wkdY\ 4-oacsFESifh urm wpfodef;
8- oacsFESifh urmwpfodef; 16-oacsFESifh urm
wpfodef;- [laom umvtykdif;tjcm;
(2)
yapuAk'gwdkY\ 2- oacsFESifh urmwpfodef;[laom umvtydkif;tjcm;
(3)
t*om0uwdkY\ 1-oacsFESifh urmwpfodef;
[laom umvtydkif;tjcm;
(4)
r[mom0uwdkY\urmwpfodef;-[laom umv
tydik ;f tjcm;rsm;udk tptqH;k ed,wAsm'dw&f aom
urmrSpom ydkif;jcm;tyf\? ed,wAsm'dwfr&rD
tpOD;pGm yg&rDjznfh&m qkawmif;&mumvrS p
vnf; rydik ;f jcm;tyf? ted,wAsm'dwf &&m umvrS
pvnf; rydkif;jcm;tyf/ 'kwd, wwd,- ponf
jzifh aemufaemufaom bk&m;wdx
Yk H xyfr
H cHtyf
aom ed,wAsm'dwf &&mumvrS pvnf; rydkif;
jcm;tyf/
(5)
yuwd om0uwdkY\ urmwpf&m urm wpf
axmif-[laom umvtydik ;f tjcm;udu
k m; yuwd
om0uwdkY\ Asm'dwf&jcif; tNrJed,r rSdaom
aMumifh 0d0ukodkvfw&m; yGm;rsm;&m umvrS
pom ydkif;jcm;tyf\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

65

oAkbk&m; 3-yg;wdkYwGif ynm"du bk&m;\ 4-oacsFESifh


urmwpfoed ;f o'g"dubk&m;\ 8-oacsEF iS hf urmwpfoed ;f 0D&,
d m
"du bk&m;\ 16-oacsFESifh urmwpfodef;[laom umvtxl;udk
aS;OD;tp ed,wAsm'dwf&&m umvrSp ydkif;jcm;oifhaMumif;udkwa,m ayaw 0dem umvaba'e uwm
bd e D [ m&m Ak ' g eH oE d a u v' A smu&Pmp
tEk u a re yg&rd a,m y&d y l a &E m ,xmu r H
,xm0k w u mvaba'e umave or m oar m "
ygyk P E d /
[laom p&d,yd#u t|uxmudk axmuf odtyf\/
wa,myd= 3-OD;vnf;jzpfukefaom? {aw=xdkynm"du
o'g"du 0D&,
d m"du bk&m;avmif;wdo
Yk nf? umvaba'e= umv
txl;tjym;ESifh? 0dem=uif;? uwmbdeD[m&mp=jyKtyfNyD;aom
qkawmif;jcif;Sdukefonfvnf;aumif;? Ak'geH=oAkbk&m;wdkY\?
oEad u=txH? v'Asmu&Pmp=&tyfjy;D aom Asm'dwf u
dS ek o
f nf
vnf;aumif;? [kwGm=jzpfukef? tEkuare=tpOftm;jzifh? yg&rd
a,m=yg&rDwdkYudk? y&dyla&Em=jznfhukefvsuf? ,xmurH=tpOf
twdik ;f ? ,xm0kw umvaba'e=tMuif tMuif qdt
k yfcNhJ y;D aom
4-oacsEF iS hf urmwpfoed ;f 8-oacsEF iS hf urmwpfoed ;f 16-oacsEF iS hf
urmwpfoed ;f umvtxl;tjym;Sad om? umave= umvtm;jzif?h
ormoarm"=oAw
k Pfo?Ykd ygykPE=d a&mufawmfrMl uuke\
f /
t|uxmteuf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

66

oAb
k &k m;tavmif; 3-yg;wdo
Yk nf ed,wAsm'dwf rcHrD
aS;tzkdY wpfyg;ESifhwpfyg; umvtwdktSnf txl;tjym;
rSu
d ek rf
l Asm'dwcf MH uukeo
f nf? Asm'dwcf &H Ny;D aemufrS 4-oacsEF iS hf
urmwpfoed ;f paom qdt
k yfcjhJ y;D aom umvtxl;tjym;ESi,
hf OS
f
yGifhawmfrlMuukefonf-[lvdk/
oAnKb&k m;avmif;wkYd ynm"du o'g"du 0D&,
d m"du[l
aom yk*Kdvftjym; 3-yg;? xkd 3-yg;tm;avsmfpGm 1/ 4-oacsFESifh urmwpfodef;
2/ 8-oacsFESifh urmwpfodef;
3/ 16-oacsFESifh urmwpfodef;
[laom yg&rD&ifh&m umvtjym; 3-yg;? odkY yk*dKvftjym;
3-yg; umvtjym;oH;k yg;udk &tyfouJo
h Ykd xdt
Yk wl yapuAk'g wdYk
vnf; ynm"du o'g"du 0D&d,m"du-[laom yk*dKvftjym;3-yg;
xkd 3-yg;tm;avsmfpGm1/ 2-oacsFESifh urmwpfodef;
2/ 2-oacsFESifh urm 2-odef;ponf
3/ 2-oacsFESifh urmuka#ponf[laom yg&rD&ifh&mumvtjym; 3-yg;? odkY yk*dKvftjym; 3yg; umvtjym; 3-yg;udk &tyfonf/
xdkYaMumifh okwedygwf t|uxm ax&*gxm t|uxm
rsm;awoH [d owd y d ynm"d u bma0 a'G
toacsF , smed uy o wo[O aAm"d o r m &

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

67

or & PH p d w A H ? ewawm Mo&H ? o' g "d u


0D & d , m"d u myd 0k w y &d a p ' awm y&H uwd y a,{0
uay twd u r d w G m oar m " tbd o r K ZE d ? e
wwd , H toacF s ,sE d /
[l rdefYtyf\/
[d o p H = rS e f \ ? awoH = xd k y ap u Ak ' g avmif ; wd k Y t m;?
ynm"d u bma0=ynm"d u yap u Ak ' g avmif ; \tjzpf o nf ?
owd y d = S d j im;aomf v nf ; ? a'G t oacsF , smed p =2-toacsF w d k Y
ywfvHk;vnf;aumif;? uyowo[O=urmwpfodef;ywfvHk;
vnf;aumif;? aAm"dorm& or&PH=aAm"dorm& w&m;wdkYudk
qnf;yl;jcif;ukd? pdwAH=vdktyf\? wawm=xdkatmuf? Mo&H=
,kwfaomumvudk? epdwAH=rvdktyf? o'g"du0D&d,m"dumyd=
o'g"duyapu Ak'gavmif; 0D&d,m"duyapuAk'gavmif;yif
jzpfuek jf im;aomfvnf;? 0kwy &dap'awm=qdt
k yfNy;D aom 2-oacsEF iS hf
urmwpfodef; umvtydkif; tjcm;xuf? y&H=tvGef? uwdya,
{0uay= 2-urm 3- urm urmESpq
f ,f oH;k q,f ESp&f m oH;k &m
ESpo
f ef; oH;k oef;-ponfwu
Ykd ?kd twdur w
d mG =vGeu
f ek
f ? oarm"=
yapu aAm"dPfudk? tbdorKZEd=odawmfrlMuukef\? wwd,H
toacs,
F s=H 3-ck ajrmufaom toacsu
F ?kd twdur w
d mG =vGeu
f ek
f ?
oarm"= yapu aAm"dPfu?kd e tbdorKZE=d odawmfrrlMuuke?f
wd=odkY? a0'ddwAH=odtyf\/
t|uxmteuf
t|umx0gus- ]]ewwd,HtoacsF,sH}} [laom Aswd&duf pum;
udkaxmuf wwd,toacsFodkY a&muforQ umvywfvHk; ]]uwdya,

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

68

{0 uay}} \ t&csnf;rSwfav? o'g"du 0D&d,m"du2-yg;wdkY\


umvtxl;tjym;rSm oifhavsmfatmif rSef;xm; cGJa0av/

bk&m; yapuAk'gwdkY yk*dKvf 3-yg; umv 3-yg;udk&tyf


ouJo
h Ydk t*om0uwdYk vnf; ynm"du o'g"du 0D&,
d m"du[l
yk*dKvftjym; 3-yg;? 1-oacFsESifh urmwpfodef;rSp 2-oacsF
rjynfhrDtwGif; 3-ykH 3-pkjyK ,loifhaom umvtjym; 3-yg;? xdkY
twl r[mom0uwdkYvnf; yk*dKvftjym; 3-yg; urmwpfodef;
rSp 'kwd,urmwpfodef; rjynfhrDtwGif; 3-ykH 3-pkjyK ,loifh
aom umvtjym; 3-yg;udk &tyf &oifhonf/
xdkokdY&oifhaom yapuAk'g 3-yg; t*om0u 3-yg;
r[mom0u 3-yg;wd\
Yk qdt
k yfcNhJ y;D aom umvtydik ;f tjcm;rsm;\
Asm'dwf&NyD;aom umvrSp ydkif;jcm;oifhaMumif;udk ]]rEk w H vd * F o r w d ?
0d * wmo0'eH /
t"duma&m p qEwm?
{aw tbd e D [ m&um&Pm/}} wd ar yO "ar oarm"maewGm uwmbdeD[m&meH yap u aAm"d o w m eH t"d u ma&m qE
wmwd 'G , *F orE m *wm, yw e m,0aoe
uwyPd"memeH om0uaAm"dowmeO ww ww
0k w u mvy&d a p ' H tor w G m tE & m{0 yap u
oar m "d , m ,xm0k w om0uoar m "d , m p
t"d*arm ewd/ uom? P ty&dypeawm0/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

69

[laom ax&*gxm t|uxmrsm;udk axmuf wdkufkduf


odtyf\/
rEkwH vd*Forwd? 0d*wmo0'eH/ t"duma&mp
qEwm? {aw tbdeD[m& um&Pmwd-rEkwH vd*Forwd?
0d*wmo0'eH/ t"duma&m p qEwm? {aw tbdeD[m&
um&Pm=[l? 0kaw=qdktyfukefNyD;aom? ar yO "ar= 5yg; aom w&m;wdu
Yk ?kd oarm"maewGm=aygif;? uwmbde[
D m&meH=
jyKtyfNyD;aom ed,wAsm'dwfcHjcif;Sdukefaom? yapuaAm"dowmeO=yapuAk'g avmif;wdt
Yk m;vnf;aumif;? t"duma&m qEwmwd=t"duma&m qEwm-[l? 'G,*ForEm*wm,=qdktyfNyD;
aom 2-yg;aom t*FgESifhjynfhpkHaom? ywem,=qkawmif;jcif;\?
0aoe=tpGr;f jzif?h uwyPd"memeH=jyKtyfNy;D aom qkawmif;jcif;Sd
ukeaf om? om0uaAm"dowmeO=om0u tavmif;wdt
Yk m;vnf;
aumif;? ww ww=xdkxdkt&m? 0kwumv y&dap'H=qdkcJhNyD;aom
umvtydik ;f tjcm;ok?Yd torwmG =ra&mufr
l ? tE&m{0=tMum;
omvQif ? yap u aAm"d , mp=yap u aAm"d u d k v nf ; aumif ; ?
,xm0kwom0uaAm"d,m p=tMuiftMuif qdktyfcJhNyD;aom
t*om0uaAm"d r[mom0uaAm"duv
kd nf;aumif;? t"d*arm=
&jcif;onf? ewd=rSd? uom=tb,faMumif;enf;[lrl? P=
Pf\? ty&dypeawm0=r&ifhjcif;aMumifhyifvQifwnf;/
t|uxmteuf/

pwkwykpm pum;&yfjzifh ed,wAsm'dwf tNrJ&paumif;


ukefaom oAkbk&m; yapuAk'g t*om0u r[mom0u

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

70

4-OD;wdkYonf ed,wAsm'dwfudk cH,lvdkonfSdaomf ed,w


Asm'dwu
f kd rcHr,lrD aS;aS;aom bk&m;wdt
Yk xHu tm;Bu;D pGmaom
yg&rDorm& w&m;wdkYudk qnf;yl;jznfhusifh &ifhrmjynfhNzdK;aom
Oyed, SdukefMurSom ed,wAsm'dwfudk cH,lMu&ukefonf[laom teufudkvnf; jyawmfrlonf/

ar;jref ; zG , f
ar;/

xdkokdYjyonfSdaomf oAkbk&m;wdkYrSm ed,w


Asm'dwu
f kd rcHr,lrD tb,frQavmufaom umv
ywfvkH; ed,wAsm'dwfudk cH&jcif;tusdK;iSg yg&rD
w&m;wdkYudk jznfhusifhtyfukefoenf;-[k tar;
xGuf&ef Sd\/
ajz/
orEb'dumrnfaom tem*w0if t|uxm
usrf;"r w m {om aAm"d o w m eH tbd e D [ m
&awm yk a A 0 wd a m or w d a ,m 0k w y &d a p '
umvH yl a &wG m uy o w[yg&rd y l & PH /
[lvmonf/
t"dyg,fum;/ / [d&Dorwdudk b0ig;&m Mowyorwd
udk b0wpfaxmif tm*rorwu
d kd b0ig;axmif? okYd b0aygif;
ajcmufaxmifig;&mywfvkH; orwd 3-yg;udk jznfhusifhNyD;aemuf
urmwpfoed ;f umvywfv;Hk yg&rDw&m;wdu
Yk kd jznfu
h si&hf uke\
f ? xdo
k Ydk
b0ajcmufaxmifig;&m tvGefSdaom urmwpfodef; jznfhNyD;rS
ed,wAsm'dwf &ukefNrJ "rwm-[lvdkonf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

71

y#dor'd gr*f*Pd yk'f vnf; okaYd om teufukd &nfawmf


rlt,r d b*0g twd O Vm&Zmo,wm,
ykaA0 wH oarm"m [da&mwyg*rorwdyl&aPe
t|*k P oarm"mewm, ord ' g bd e D [ ma&m/
[lrdefYonf/
xdkYaMumifh tem*w0if t|uxm y#dord'gr*f *Pdyk'f
q&mwdkY\ tvdktm;jzifh tvkH;pkHaom oAkbk&m;avmif;wdkYtm; Asm'dwfrcHrD aS;
tzkdY b0aygif; ajcmufaxmifig;&mESifh urmwpfodef; umv
ywfvkH; jznfhusifh&jcif;onf "rwmay-[k rSwftyf\/
onfvnf;wpf&yf/

aomwwuDusrf; ,Gef;yPmousrf; wxm*wkywd usrf;


paom *EE&usrf;rsm;um; ]] pd E d w H ow o acsF , sH ? e0oacsF , s 0gpuH /
um,0gpm pwkcsmwH? Ak'wH y&dyl&dwH}}/
ponfjzifh tus,fvmonf/
om&dykw=cspfom;om&dykw&m? t[H=igbk&m;onf? ow
oacsF,sH=r[muyftaygif; 7-oacsFywfvkH;? pdEdwH=bk&m;qkudk
awmif;tHhBuH yg&rDudkjznfh\? e0oacsF,sH=r[muyftaygif;9oacsumvywf
F
v;Hk ? 0gpuH=bk&m;jzpf&ygvd\
k [k EIwjf zifah wmif;
yg&rDujkd znf\
h ? pwkcsmwH=4-oacsEF iS hf urmwpfoed ;f umvywfv;Hk ?

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

72

um,0gpm=ud,
k f EIwf ESv;Hk 3-yg;jzifh yg&rDukd jznf
h qkawmif;\?
{wuH=rQavmufaom umvywfvkH;? yg&rda,m=yg&rDwdkYudk?
yla&wGm=jznfh? Ak'wH=bk&m;tjzpfudk? y&dyl&dw=H jynfhaptyfNyD/
t"dyg,fum;/
/ igwdkYbk&m;avmif;onf1/ jA[ a'0 paom 5-axmifaom oAkbk&m;SifwdkY\
yGifh&mjzpfaom eEoacsF
2/ 9-axmifaom bk&m;SifwdkY\ yGifh&mjzpfaom okeE
oacsF
3/ 1-aomif;aom bk&m;Siw
f \
Ykd yGi&hf mjzpfaom yx0D oacsF
4/ 1-aomif; 1-axmifaom bk&m;SifwdkY\ yGifh&mjzpfaom
r@ oacsF
5/ 2-aomif;aom bk&m;SifwdkY\ yGifh&mjzpfaom "&PD
oacsF
6/ 3-aomif;aom bk&m;SifwdkY\ yGifh&mjzpfaom om*&
oacsF
7/ 4-aomif;aom bk&m;SifwdkY\ yGifh&mjzpfaom yk@&Du
oacsF
okdY 1-odef; 2-aomif; 5-axmifaom bk&m;SifwdkY\
yGifh&mjzpfaom 7-oacsF umvywfvkH; pdwfjzifhom qkawmif;
yg&rDjznfah wmfro
l nf/
xdkaemuf1/ ayg&mP ousrked tpSdaom 5-axmifaom bk&m;Sif
wdkY\ yGifh&mjzpfaom oAb' oacsF

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

73

2/ 6-aomif;aom bk&m;SifwdkY\ yGifh&mjzpfaom oAzkv


oacsF
3/ 7-aomif;aom bk&m;SifwdkY\ yGifh&mjzpfaom oA&we
oacsF
4/ 8-aomif;aom bk&m;SifwdkY\ yGifh&mjzpfaomOobuE
oacsF
5/ 9-aomif;aom bk&m;SifwdkY\ yGifh&mjzpfaom rmedb'
oacsF
6/ 2-aomif;aom bk&m;Siw
f \
Ykd yGi&hf mjzpfaom y'kr oacsF
7/ 1-aomif;aom bk&m;Siw
f \
Ykd yGi&hf mjzpfaom OoboacsF
8/ 5-axmifaom bk&m;Siw
f \
Ykd yGi&hf mjzpfaom cEKwr oacsF
9/ 2-axmifaom bk&m;SifwdkY\ yGifh&mjzpfaom oAygv
oacsF
okYd 3-ode;f 4-aomif; 2-axmifuek af om bk&m;&Sif wd\
Yk
yGifh&mjzpfaom 9-oacsFumvywfvHk; EIwfjzifhom qkawmif;
yg&rDjznfah wmfro
l nf/
odkYvQif igwdkYbk&m;avmif;onf ed,wAsm'dwfr&rD
a&S;tzdkY 16-oacsF umvywfvHk; yg&rDjznfhawmfrl&onf-[lvdk
onf? igwdkYbk&m;tavmif;udk rSwfqdkaomfvnf; tvHk;pHkaom
bk&m;tavmif;wdrYk mS yif xdt
Yk wl,o
l ifjh yefavaomaMumifh xdu
k sr;f
wdkY\ tvdktm;jzifh tvHk;pHkaom oAnKbk&m;tavmif;wdkYtm;
Asm'dwrf cHrD a&S;tbdYk pdwjf zifo
h m qkawmif; 7-oacsF EIwjf zifh
om qkawmif; 9-oacsF tm;jzifh 16-oacsF umvywfvHk;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

74

jznfhusifh&jcif;onf "rwmay[k rSwftyf\/


onfvnf;wpf&yf

r[m0*oH,kwf #Dumusrf;um;pwm&d t| aomVo0g toacsF,smeDwd 'H


r[maAm"d owmeH oEmae aAm"dy&dygpu "rmeH
wd u rZd r rl ' k b m0 od ' u mv 0d a oo 'eH ?
ep acg r[m bdeD[m&awm y|m,mwd 0'Ed/
[l tmp&d,0g'udkjyvsufvmonf/
tmp&d,0g'\ t"dyg,fum; urmwpfoed ;f tvGe&f adS om 4-oacsF 8-oacsF 16-oacsF
[laom umvtxl;tjym;onf Asm'dwfcHNyD;onfaemufrS ynm"d
u o'g"du 0D&d,m"du bk&m;avmif;wdkY\ yg&rD&ifh&m umvudk
a0zef xm;tyfaom umvtxl;tjym;r[kwf? {uefpifppf
tm;jzifhum; cyfodrf;aom bk&m;avmif;wdkYonfyif a&S;OD;pGm
rk'kyk*dKvfwdkY\? tjzpfjzifh 16-oacsF rZHKyk*dKvfwdkY\ tjzpfjzifh 8oacsF wduy *k Kd vw
f \
Ykd tjzpfjzifh 4-oacsF umvywfv;kH yg&rDjznfh
Ny;D rS yGiMhf uukeNf rJ "rwmjzpfonf? xdaYk Mumifh urmwpfoed ;f tvGe&f dS
aom 4-oacs-F [laom umv 8-oacs[
F al om umv 16-oacsF
[laom umvonf wpfqlaombk&m;avmif;\ yg&rDw&m;wdkY\
wdubm0 rZdrbm0 rk'kbm0\ NyD;&mumv txl;tjym;om
jzpfonf[v
l \
kd /
xdkq&mwdkY\ tvdktm;jzifh -

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

75

bk&m;[lu 28-oacscF sn;f yg&rDjznfMh uNr?J xd2k 8-oacsw


F iG f
wduyk*dKvftjzpfodkYa&mufrSom ed,wAsm'dwfudk &oifhav&um;
ed,wAsm'dwf rcHrD a&S;tzkdY rk'kyk*dKvf\ tjzpfjzifh jznfh&m 16oacsF rZKH y*k Kd v\
f tjzpfjzifh jznf&h m 8-oacs?F 24-oacsu
F mv
ywfvHk; jznfhusifh&jcif;onf "rwmay[k rSwftyf\/
onfvnf;wpf&yf

Mo'k r & d u yk y H 0 ? pE r S d oouH ,xm/


0g,omeH ,xmcD&H? 'kvbH avmuem,uH/
[laom ax&ty'gefygVdawmf {uleynmo0*f 'kwd,
ty'gefvm *gxmtzGifh ty'geft|uxmpwktoacsF,s aomVotoacsF,s t|m&o
toacsF,s uyowo[H yg&rda,m yla&wGm
Ak ' b m0awm 'k v b H avmuem,uEd or a E m /
[l4-oacsF 16-oacsF 18-oacsF-[laom umvtxl;
tjym;udk qdkjyefonf/
xdkqdkaomumv txl;tjym;udk ,cifr[m0*oH,kwf
#Dumvm tmp&d,0g'ESifh ,SOfzuf,laomf bk&m;[lu 38oacspF cD sn;f yg&rDjznfMh uNr?J xdk 38-oacsw
F iG f wduy *k Kd v\
f tjzpf
okdYa&mufrSom ed,wAsm'dwfudk &oifhav&mum; ed,wAsm'dwf
rcHrD aS;tzkYd rk'yk *k Kd v\
f tjzpfjzifh jznf&h m 18-oacsF rZsKyH *k Kd v\
f
tjzpfjzifh jznfh&m 16-oacsF? odkY 34-oacsFumvywfvHk; jznfh
usifh&jcif;onf "rwmay-[krSwftyf\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

76

,lkd;,lpOftm;jzifh,SOfaomf 4-oacsFESifh ynm"du 16oacsEF iS hf o'g"du 18-oacsEF iS hf 0D&,


d m"du ,SOaf v? tem*w0if
t|uxm 16-oacsFESifh urmwpfodef; yg&rDjznfh&aom t&d
arw,sbk&m;udk o'g"dubk&m;[kqdkonfh pum;ESifh ty'gef
t|uxmpum;nDouJo
h Ykd \
dS /
onfvnf;wpf&yf/

ty'gefygVdawmf Ak'ty'geft[rd yk A A k a ' o k ? oar m "d r bd y w , /


reoma,0 [k w G m e? "r & mZm tocF , m/
[la[mawmfrl\/
tmeE=tmeEm? t[r=d igbk&m;onfvnf;? aAm"d-oawm=
bk&m;avmif;onf? (xnfh )? [kwGme=jzpf? ykAAka'ok= aS;aS;
aom aemifawmfb&k m;wdYk ? reoma,0=ud,
k f EIwrf zuf pdwo
f uf
oufjzifhomvQif? oarm"=oAkwPfudk? tbd-yw,=
awmif;zl;Ny?D "r&mZm=pdwo
f ufoufom qkawmif;&mjzpfuek af om?
oAb
k &k m;wdo
Yk nfum;? tocF,m=a&wGujf cif;iSg rwwfaumif;
uke/f
ygVdawmfteuf? t|uxmtzGifh rSd/

ygVdawmfudkaxmufaomf pdwfjzifhqkawmif;&m bk&m;


aygif;onf toacsF o
dS nf[&l um;-xdb
k &k m;toacsEF iS hf oifah vsmf
atmif urmudk ydkif;jcm;rSef;xm;&rl tvGefyif rsm;jym;zG,fSd\?
xdkpum;rSef\? aomwwuDpaom *EE&usrf;rsm; jytyfaom
oacsF 20-twGif;wGif bk&m;aygif;um; jA[a'0bk&m;rSp

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

77

uybk&m;wdkif 5-odef; 1-aomif; 2-axmif 2-usdyf 6-ql


omSo
d nf? oacsF 20-udk 10-jyefyifjyefaomfvnf; bk&m;toacsF
&rDcJvS\? xdkYaMumifh ed,wAsm'dwf rcHrDaS;tzdkY yg&rDjznfh&m
umvtydkif;tjcm;udk toacsFrnfrQ[k ydkif;jcm;jcif;iSm rwwf
aumif;[k rSwftyf\/
tqrwefrsm;vGef;vSonf- [ljim;tHh?
1/ ,aom"&m ax&Dtavmif;onf jA[a'0bk&m;
ayg&mPa*gwr bk&m;rsm;udk trnfemrxkwfazmf uka# 2odef; 1-aomif; 2-axmif 1-&m 7-q,fh 9-ql rQaom oAk
bk&m;wdkYxH igwdkYbk&m;\ ajrmufom;awmfjzpf r*f zdkvfudk
,ljcif;iSg yg&rDjznfNh y;D rS 'DyuF&mbk&m;vufxuf okrw
d m rnfaom
ykPm ;orD;ysKd jzpf Asm'dwyf o
JG v
Ykd m&mwGif tavmif;awmf okar"m\
wifhw,fjcif;udjkrifvQif 'DyuF&mjrwfpGmbk&m;tm; ylaZmf&ef,lcJh
aom Mumvuf 8-pHkrS 5-pHkaom Mumvufudk tavmif;awmftm;
ylaZmf <uif;aom Mumvuf 3-pHkudk 'DyuF&m jrwfpGmbk&m;tm;
ylaZmfNyD;vQif tavmif;awmfokar"m\ tvkyftauR; Asm'dwfudk
cH,l&aMumif;
2/ xdkYtwl okrdwmodkY twkvdkuf 1-aomif;aom orD;ysdK
wdkYonfvnf; tvkyfauR;qkudkcH,l omuD0ifrif;orD;jzpfvm
aMumif;
3/ ,aom"&m ax&Dtwl 1-aomif; 8-axmifaom
omuDE,
G 0f if ax&Dwo
Ykd nfvnf; jA[a'0bk&m; ayg&mPa*gwr
bk&m;wdkYudk t&if;jyK qdktyfcJhNyD;aom bk&m;wdkYxH igwdkYbk&m;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

78

\ajc&if; tvkyt
f auR;jzpf r*fzdv
k u
f kd ,lvakd Mumif;ESihf qkawmif;
ywemjyK yg&rDjznfhNyD;rS 'DyuF&mbk&m;vufxufawmfwGif
ykPm ;orD;ysKd jzpfMu Asm'dwyf o
JG v
Ykd m&m txl;xl;aom yef;wdjYk zifh
ylaZmf okrdwmtwl Asm'dwfcHNyD;vQif tqkH;b0 omuD0ifrsdK;
tvkyftauR; jzpf r*f zdkvf&aMumif;rsm;udk ax&Dty'gef ygVd
vmonf/
xdaYk Mumifh bk&m;\ tvkyt
f auR;jzpfuek af om ,aom"&m
ax&DtrSL;Sad om 1-aomif;aomax&D 1-aomif; 8-axmifaom
ax&DwdkYonfyif uka# 2-odef; 1-aomif; 2-axmif 1-&m 7q,fh 9-qlrQaom oAkbk&m;wdkYudk yg&rDjznfhpOf zl;jrif vSL'gef;
&aMumif;udk vmvsuf adS omaMumifh ]]"r&mZm tocF,m}} [laom
pum;udk rsm;vGef;vSonf[k rBuHtyf/
qdt
k yfcNhJ y;D aom ygVdvnf; ]]reoma,0 [kwmG e}} [l
ygvsufSdaomaMumifh ]]"r&mZm tocF,m}} [laompum;onf
udk,f EIwfrzuf pdwfoufoufjzifhom qkawmif; yg&rDjznfh
pOftcg zl;jrifawGUMuHKcJh&aom bk&m;aygif; ta&twGufrQom
Sdonf? EIwfjzifhqkawmif;&m bk&m;aygif;? udk,f EIwfwdkYjzifh
qkawmif;&m bk&m;aygif; rygavao;/
pdwfjzifhom qkawmif;jcif; EIwfjzifh qkawmif;jcif; udk,f EIwfwdkYjzifh
qkawmif;jcif; tpOfxifSm;Sdonfudkvnf; aemuf ay:vwHU/

,aom"&max&D yg&rDjznfhpOf awGUMuHKzl;jrif vSL'gef;&m


tvSLcHb&k m; ta&twGuf yapuAk'g ta&twGuf ocsmF rsm;onf
ax&Dty'gefygVdyif wpfapmifEiS w
hf pfapmif rnDrnGwf MdS uonf?
&[Emta&twGufrSm toacsFta&twGuf nDMu\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

79

r[E*kPusrf;um; cD P mo0g toacsF , sm?


yap u m pwk o |d aum#d a ,m/
or m or K ' g 'G d v u H ?
qe[k w O wd o wH /
toD w d ow a um#d a ,m/
[lvm\/
&[Emaygif; toacsF yapuAk'gaygif; 64-uka#? bk&m;
aygif; uka# 2-ode;f 6-aomif; 3-&m 8-q,f 7-uka#[l vdo
k nf/
onfvnf; wpf&yf/

okdYvQif Asm'dwfrcHrD aS;tzdkY yg&rDjznfh&m umvtydkif;


tjcm;udk ar;&m1/ tem*w0if t|uxm y#dord'gr*f*Pdyk'f q&mwdkY
tvdktm;jzifh b0aygif; 6-axmif 5-&mESifh urm 1odef;wpf&yf
2/ aomwwuD paomusr;f wdYk tvdt
k m;jzifh urmaygif; 16oacsFwpf&yf
3/ r[m0*oH,kwf #Dumvm tmp&d,0g' tvdktm;jzifh
urmaygif; 24-oacsFwpf&yf
4/ ty'gef t|uxmESihf wJzG uf ,ltyfaom if; tmp&d,
0g' tvdktm;jzifh urmaygif; 34-oacsF wpf&yf
5/ ty'gefygVdawmft&tm;jzifh ydkif;jcm;jcif;iSgyif rwwf
aumif;atmif rsm;&monfwpf&yf

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

80

okYd 5-axG 5-&yf xl;jym;uJv


G JG MdS uonfwiG f yOrjzpfaom
ygVdawmf t&onfomvQif Av0w&jzpfonf[k rSwt
f yf\? pkpH rf;
Muyguke/f
yapuAk'g om0uwdkYrSm Asm'dwfr&rD aS;tzkdY yg&rDjznfh&m umv
tydkif; tjcm;udk tqdkusrf;*ef wdkufkdufrvm/

,kwdtm;jzifh axmufxm;csifhcsdef&efum; ,'g 'DyuFa&m Aka'g? okar"H Asmu&D Zdaem}


]],'g
em}}/
tpSdonfjzifh "rkpdax&ty'gef "rkpdax&fonf
'DyuF&mbk&m; Asm'dwMf um;onfujkd rif tSio
f ak r"mtm; cs;D rGr;f
axmremjcif; ukov
dk u
f kd t&if;jyK ,ckigwdb
Yk &k m;vufxuf r*f
zdkvf& "rkpdax&f[k xifSm;pGm jzpfaMumif;udkvmonf?
edaPd'g,uax& ty'gef edaPd'g,uax&fonf
urmrS jyefa&aomf 3-oacsFESifh urmwpfodef;xufyGifhaom
aum@nbk&m;tm; avSum;vSLaom ukov
dk u
f kd t&if;jyK igwdYk
bk&m;vufxuf r*f zdkvf&aMumif;udkvmonf/
okdYaom t&mrsm;udk axmuf yuwdom0u jzpfukef
aom xdak x&fwpYkd Ofvsuf 4-oacsF 3-oacsx
F ufu yg&rDtajcjyK
vmMuukeaf csao;\? r[mom0u t*om0u yapuAk'g wdrYk mS
rlum; qdk&efrSd? xdkxuftvGef aS;aomumvuom vmukef&m
onf[k ,lzG,fSdonf? ,aom"&mtrSL;Sdaom 2-aomif; 8axmifaom ax&DwdkYrSmrlum; ]]wk,Swm, r[mrkae}} [l
xdak x&DwYkd tqdpk um; ygjcif;aMumifh xdak x&Dwo
Ykd nf igwdYk jrwfpmG
bk&m;tavmif;\ tvkyftauR;jzpfjcif; NrJpGmzJGUtyfukefaom

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

81

ywemSdMuukefonfjzpf yg&rD&ifh uRwfcGifhwdkifukefjim;aomf


vnf; igwdkYbk&m;udk iHhvifhapmifhqdkif;um ae&ukefonf-[k awG;
qzG,f \
dS /
pwkwykpmtajzNyD;\/
----------------

5-yOrykpm tajz
1/
2/
3/

bk&m;wdkYrSm Asm'dwf&aMumif; t*Fg 8-yg;


yapuAk'gwdkYrSm Asm'dwf&aMumif; t*Fg 5-yg;
t*om0u r[mom0u r,fawmf crnf;awmf om;
awmf tvkyftauR;&[ef;rsm;rSm Asm'dwf&aMumif; t*Fg
2-yg;
okYd t*Fe,
d r\ omrw,
d tm;jzifv
h nf;aumif; yg&rD&ifh
&mumv ed,r\ omrwd,tm;jzifhvnf;aumif; bk&m; yapu
Ak'g t*om0u r[mom0uwdo
Yk nf Asm'dwrf &bJ tuRww
f &m;
udk ,l;kd rSu
d ek -f [kot
d yf\? yuwdom0uwdrYk mS um; t"drw
k u
d paomax&frsm;uJo
h Ydk tcsKd U Asm'dw&f onfvnf;Su
d ek \
f ? *d&rd meE
paomax&frsm;uJhokdY tcsdKUAsm'dwfr&onfvnf;Sdukef\-[k
rSwftyf\? yuwdom0u tygt0ifjzpfukefvsuf Asm'dwf&ukef
onfum;-trsm;yifu
dS ek o
f nf/
tus,fudk ax&ty'gef ax&Dty'gefrsm;,lav/

yOrykpmtajz NyD;\/
--------------

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

82

6-q|rykpm tajz
yp, 4-yg; a[wk 4-yg; Av 4-yg; vd*F 3-yg;wnf;[laom taqmuftODwjYkd zifh &tyfaom Asm'dwf u
dS ek af om oAk
bk&m;avmif;wdkYonf wpfyg;aomaAm"drsm;udk tdyfrufrSmrS
,lvdkaom pdwfrjzpfukef-[k rSwftyf\/
xdkYaMumifh p&d,yd#ut|uxm , p Oywd,m oa[0 r[myk&daom r[m
aAm"d , meH y#d y w Mou a E m emr a[mwd ed , w
obm0 or"d*reawm/ wawm ted0we
obm0wm aAm"doawmwd ornH y#dvbwd/
[l rdefYtyfNyD/
, p=tMuifjrwfaom qkawmif;jcif;[k qdktyfaom
r[mbdeD[m&\vnf;? Oywd,m=jzpfonfESifh? oa[0=wpfNydKif
eufomvQi?f r[myk&ad om=a,musmf ;jrwfonf? r[maAm"d,meH=
oAb
k &k m;avmif;wd\
Yk ? y#dyw= tusio
hf ?kdY MouaEmemr= ouf
onfrnfonf? a[mwd=jzpf\? uom=tb,faMumifhenf;[lrl?
ed,wobm0 or"d*reawm=rcRwrf vJG NraJ om oabmud&k jcif;
aMumifhwnf;? wawm=xdkr[maAm"dtusifhrS? ted0we obm
0wm=rqkwfepfjcif;oabmSdonf\ tjzpfaMumifhyif? aAm"d
oawmwd ornH? aAm"dow[laom trnfudk? y#dvbwd=
t|uxmteuf/
&awmfrl\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

83

ar;jref ; zG , f
ar;/

t|uxmjzifh wpfyg;aom aAm"dudk,lvdkaomf


vnf; r&aumif;onfudkom odtyfonf? ,lvdk
aompdwrf Q rjzpf-[laom teufukd rodtyf ao;[ljim;tH/h
aAm"d o w m [d Ak ' g eH or K ac yA m ZE d /
ajz/
yAZdwGm p ye w&owm 0d, ywdwod*Fg
e a[mEd? pwkyg&dok'doDavok ye ywd|m,
awyd#uH Ak'0peH O*PSdwGm aw&o"kw*Fged
orm'g, t&nH y0dodwGm *wypm *w0wH
yl&,rmem orP"rH ua&mEm 0dyeH
0ak w G m ,m0tEk a vmrPH tm[p
wd|Ed/ r*zvwH 0g,mrH e ua&mEd/
[laom C#dum&okwf t|uxmrsm;udk axmuf wpfyg;
aom aAm"drsm;udk ,lvdkaompdwfrQ rjzpf[k ,kHMunftyf\/
[dopH=rSef\? aAm"dowm=bk&m;avmif;wdkYonf? Ak'geH=
jrwfpGmbk&m;wdkY\? orKac=rsufarSmufawmf? yAmZEd=Sif&[ef;
jyK Muukef\? yAZdwGm p ye=Sif&[ef;jyKukefNyD;onf Sdaomfum;?
w&owm0d,=wpfyg;aom ow0gwdkYuJhokdY? ywdwod*Fg=cstyf
aom vkHUv0D&d,Om[wnf;[laom OD;csdKSdMuukefonf? e
a[mEd=rjzpfukef? ye=pifppfum;? pwkyg&dok'doDavok=pwkyg&d
ok'o
d v
D wdYk ? ywd|m,=wnfuek
f ? awyd#uH=yd#uwf 3-yk[
H q
k kd
tyfaom? Ak'0peH=bk&m;ygVdawmfudk? O*PSdwGm=oifMum;ukef?

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

84

aw&o"kw*Fged=13-yg;aom "kwifwdkYudk? orm'g,=aqmufwnf


ukef? t&nH=awmausmif;okdY? y0dodwGm=0ifMuukef? *wypm
*w0wH=*wypm*wusifh0wfudk? yl&,rmem=jznfhusifhukefvsuf?
orP"rH=&[ef;w&m;udk? ua&mEm=jyKMuukefvsuf? 0dyeH=
0dyemur|mef;udk? 0akwGm=yGg;ukef? ,m0tEkavmrPH=
opmEkavmrPfwdkifatmif? tm[p=qdkuf? wd|Ed=&yfwefYMu
ukef\? r*zvwH=r*f zdkvftusdK;iSg? 0g,mrH=vkHYvudk? e ua&mEd=
t|uxmteuf/
rjyKMuuke/f
yPmo t|uxm yk*vynwft|uxmrsm;um; wawm yk&dryk&darok ye ba0ok oAkaAm"d
ow m Ak ' o moae yA Z d w G m wD P d yd # umed
O* a [wG m *wyp m *w0w H tmk , S ur | meH
tEk a vmra*gMwbk H tm[p xayE d /
[l vmonf/
wawm=xdkypdrb0rS? yk&dryk&darok=aS;aS;jzpfukefaom?
ba0ok=b0wdYk ? oAak Am"dowm=oAb
k &k m;avmif;wdo
Yk nf?
Ak'omoae=bk&m;omoemrsm;? yAZdwGm=Sif&[ef;jyKawmfrl?
wDPd yd#umed=yd#uwf 3-ykHwdkYudk? O*a[wGm=oif? *wypm
*w0w=H *wypm*w0wfo?Ydk tmk,=S wuf? ur|meH= ur|mef;
udk? tEkavmra*gMwbkH=tEkavmrPf a*gMwblPfokdY?
tm[p=qdkuf? xayEd=wefY&yfapMuukef\/
t|uxmteuf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

85

y#dord'gr*f t|uxmum; ]]tEk a vmra*gMwbk o rD y H } }/


[lyifvm\/
3-yg;pkHyif tEkavmrPf teD;tyg; a*gMwblPf teD;tyg;
jzpfaom ocFgkayumPfokdY qdkufa&mufonfudk ,lav/

xdkYaMumifh ZdemvuFm&#Dum--O',A , mEk y emPH b*F g Ek y em PH


b,m Ek y emPH tm'D e 0gEk y emPH
ed A d ' gEk y emPH rk p d w k u rswmPH y#d o cF g
EkyemPH ocFgkayum PEd rmed
t|Pmed ygykPd/ wmed ye t|Pmed awe
ykAAk'geH oEdau yAZdwGm yd#uw,H O*a[wGm
0d y em r* H Mo*ga[wG m y#d v ' g ed bm0d w med
uk # d , A E a & Zvrmey'D y H 0d , Xd w med ta[ok H ?
wo m cd y a r0 tm*wmed / e0rH op m Ek a vmrd
uar0 ty # d v ' y k A H Xd w H /
[krdefYtyfNyD/
O',A , mEk y emPH = O',A , mEk y emPf
vnf;aumif;? b*FgEkyemPH=b*FgEkyemPfvnf;
aumif;? b,mEkyemPH=b,mEkyemPfvnf;aumif;?
tm'De0gEkyemPH=tm'De0gEkyemPfvnf;aumif;?
edAd'gEkyemPH=edAd'gEkyemPfvnf;aumif;? rkpdwk
urswmPH = rk p d w k u rswmPf v nf ; aumif ; ? y#d o cF g Ek

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

86

yemPH=y#docFgEkyemPfvnf;aumif;? ocFgkayum
PH=ocFgkayumPfvnf;aumif;? wd rmed t| Pmed=
8-yg;aomPfwdkYoYdk? ygykPd=a&mufzl;avNyD? wmed ye t|
Pmed=xdk 8-yg;aomPfwdkYonf? awe=xdkbk&m;tavmif;
awmfonf? ykAAk'geH=aS;aS;aom jrwfpGmbk&m;wdkY\? oEdau=
txH? yAZdwGm=Sif&[ef;jyKawmfrl? yd#uw,H=yd#uwf 3-ykH
udk? O*a[wGm=oifMum;? 0dyemr*H=0dyemtpOf wnf;[l
aom c&D;ok?Yd Mo*ga[wGm=ouf0if? y#dv'ged= &tyfz;l ukef onf?
bm0dwmed=yGg;aptyfukefonf? [kwGm=jzpfukef? uk#d ,AEa&=
ausmif;cef;twGif;? Zvrmey'DyH 0d,=SdxGef; xm;tyfaom
qDr;D wdik u
f o
hJ ?Ydk Xdwmed=wnfuek o
f nf? ta[ok=H jzpfuek Nf y?D wom=
xdkYaMumifh? cdyar0=vsifpGmomvQif? tm*wmed=jzpfvmukef\?
e0rH=9-ckajrmufaom? opmEkavmrduar0=opmEkavmrdu
Pfwpfco
k nfomvQi?f ty#v
d 'yAk =H r&pzl;onf? [kwmG =jzpf?
Xdw=H wnf\/
if;#Dumteuf/

y#dord'gr*f *Pdyk'fvnf; tEkavmr a*gMwbkorDyEd tEkavmr


a*gMwbl e H orD a y tmoaE y0w H ocF g k a yu H ?
wO e oA E d r Z0e 0g&y&d , myE H ? wr w
ted 0 w e awm/ awe rE w d u wd u w&0aoe
y0w H rk p d w k u rswm'd Pw , H 0k w H a[mwd /

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

87

rE y anm [d awok yXrH ywG m ed 0 w w d ? wd u


yanm 'kwd,H wduw&yanm wwd,H ywGmwd/
[lrdefYtyf\/
tEkavmra*gMwbkorDyEd=tEkavmra*gMwbkorDyH-[l
onfum;? tEkavmra*gMwbleH=tEkavmrPf a*gMwblPf
wd\
Yk ? orDay tmoaE=teD;tyg;? y0w=H jzpfaom? ocFgkayu=H
ocFgkayumPfo?Ydk wO=xdo
k cFgkayumPfonfvnf;? oAErd
Z0e0g&y&d,myEH=tvkH;pkHwdkY\ tqkH;pGefjzpfaom aZm0g&
tusK;H 0ifaom ocFgkayumPfonf? e=r[kw?f uom=tb,fh
aMumifeh nf;[lru
l m;? wrw
=xdt
k qk;H pGeaf om aZm0g& tusK;H
0ifaom ocFgkayumPfokdY a&mufaomol\? ted0weawm=
qkwfepfjcif;rSdonf\ tjzpfaMumif;wnf;? wom=xdkYaMumifh?
awe=xdkt|uxmygXfjzifh? rEwduwduw&0aoe=rEyk*dKvf
wduyk*dKvf wduw&yk*dKvf\tpGrf;jzifh? y0wH=jzpfaom? rkpdwk
urswm'dPw,H=rkpdwkurswmpaomPf 3-yg; taygif;udk?
0kwH=qdktyfonf? a[mwd=jzpf\? [d=xdkpum;rSef\? rEyanm=
rEynyk*Kd vo
f nf? awok=xdk 3-yg;aomPfww
Ykd iG ?f yXrH=aS;OD;
pGmaom rkpdwkurswmPfokdY? ywGm=a&muf? ed0wwd=qkwf
epf\? wduyanm=wduynyk*dKvfonf? 'kwd,H=2-ckajrmufaom
y#docFgPfokdY? ywGm=a&muf? ed0wwd=qkwfepf\? wduw&
yanm=wduw&ynyk*dKvfonf? wwd,H=3-ckajrmufaom ocFgk
ayumPfokdY? ywGm=a&muf? ed0wwd=qkwfepf\? wd=okdY
rSwt
f yf\/
y#dord'gr*f*Pdyk'fteuf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

88

*Pdyk'fpum; bk&m;avmif;wdkYudk wduw&yk*dKvf


oGif;av? r*fzdkvfudk&atmif tm;rxkwfaMumif;udk qdkaom
pum;rsm;udk axmufqdt
k yfcNhJ y;D aom t"dyg ,fukd ,kMH unftyf\/
um; oA k b k & m;avmif ; wd k Y \ Asm'd w f c H N yD ; onf r S aemuf
wpfyg;aomaAm"dudk awmif;jcif;rSdaMumif;udk axmufxm;aom
pum;&yfwnf;/

]]ok n ry P d " d O wxm ed r d w H ?


tmao0,d w G m Zd e omoerS d /
a, om0uwH e 0ZEd "D&m?
b0Ed yapuZdem o,rL}}/
[l a om yapuAk' ty'gefygVd\ omrw d ,tm;jzif h
yapuAk'gavmif;rsm;rSm wpfyg;aom aAm"dudk ,lvdkaompdwf
jzpfoifhao;onf-[k odoifh\/
ok n O = ok n w0d y emud k v nf ; aumif ; ? ty P d " d O =
tyPd[dw0dyemudkvnf;aumif;? wxm=xdkrSwpfyg;? ted
rdwO= tedrdw0dyemudkvnf;aumif;? ZdeomoerSd=jrwfpGm
bk&m;wdkY\ omoemawmfwGif;? tmao0,dwGm=rSD0Jtm;xkwfyg
ukefvsuf? a,"D&m=tMuifynmSdwdkYonf? om0uwH=om0u
aAm"dokdY? e 0ZEd=ra&mufEdkifukef? aw=xdkynmSdwdkYonf? o,rL=
udk,fwdkifopmav;yg;udk odukefaom? yapuZdem=yapuAk'gwdkY
onf? b0Ed=jzpfMuavukef\/
ty'gefygVdawmfteuf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

89

jrwfpmG bk&m;wd\
Yk omoemwGi;f xdb
k 0 r*f zdv
k u
f &kd atmif
0dyemokH;yg;udk tm;xkwfygukefvsuf taMumif;rpkHvif wwf
ao; xdkbk&m;omoemwGif; r*f zdkvfudk r&vdkufMuukefao;
aom olwdkYonf aemifomoemytcg yapuAk'g\tjzpfjzifh
uRwfMuavukefonf-[lvdkonf/
ygVdjzifh yapuAk'gavmif;wdkYonf omoemwGif; MuHK
BudKufaomtcg r*f zdkvfudk,lvdkaompdwfjzifh tm;xkwfMuukef
ao;\-[kodoifhonf? wpfyg;aom aAm"dudk ,lvdkaompdwf jzpf
ukejf im;aomfvnf; ed,wAsm'dw\
f tmEkabmfaMumifh r&paumif;
Ny/D
ed,wAsm'dwfSdaom t*om0u r[mom0u 2-&yfwGif
r[mom0u tygt0ifjzpfaom tSi'f Atavmif; tSiu
f rk m&
uytavmif; tSiAf m[d,tavmif; tSio
f bd,tavmif;
yuKomwdrif;tavmif;rsm;onf uybk&m; omoemuG,f
cgeD;wGif yuwdom0u\ tjzpfjzifh r*f zdv
k u
f &kd atmif tm;xkwf
MuaMumif;ukdqdkaom{urE orP"rH uwGm 'kuEH
u&d mrmwd ed a P AE d w G m Op H yA w od c &H
tmk [ d w G m /v/ orP "r H tm&b o k /
[laom ax&*gxm t|uxmrsm;udk axmuf Asm'dwf
&NyD;aom om0uwdkYonfvnf; wpfyg;aom aAm"drsm;udk&vdk
,lvdkaom pdwfjzpfMuukefao;onf-[kodtyf\/
Asm'dwf&NyD;jzpfayrl ,lvdkaomfvnf; r&aumif;ay/

q|rykpmtajz NyD;\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

90

7-owrykpmtajz
Asm'dwf&jcif;\taMumif; t*Fg 8-yg; 5-yg; 2-yg;\
xifSm;Sdjcif;aMumifh oAkbk&m; yapuAk'g t*om0u
r[mom0u 4-OD;wdkYrSm {uefpifppf Asm'dwfcH&NrJ "rwm-[k
odtyf\? xdkAsm'dwft*Fg 3-&yfvnf; ]]qEwm}} [laom t*Fg\
xifSm;ygvsuf Sdjyef&um;1/ ormoarm"dqkudk awmihfwjcif;Sdaom oltm;om orm
oarm"d Asm'dwfudk &xdkufonf/
2/ yapuaAm"dqu
k kd awmifw
h jcif;Sad om oltm;om yapu
aAm"d Asm'dwfudk &xdkufonf/
3/ t*om0uaAm"dqkudk awmifhwjcif;Sdaom oltm;om
t*om0uaAm"d Asm'dwfudk &xdkufonf/
4/ r[mom0uaAm"dqkudk awmifhwjcif;Sdaom oltm;om
r[mom0uaAm"d Asm'dwu
f kd &xdu
k o
f nf-[k odtyf\/
xdkokdY xdkxkdaAm"d0daooudk awmifhwjcif;ESifhwuG t*FgpkH
vif xdkxdkAsm'dwfudk &jyefaomf Asm'dwf&NyD;aemuf xdkxdkaAm"d
0daoo tm;avsmfpGm 1/ urm 1-odef;tvGefSdaom 4-oacsF 8-oacsF 16oacsF[laom umved,r
2/ 2-oacsFESifhurm 1-odef;[laom umved,r
3/ 1-oacsFESifhurm 1-odef;[laom umved,r

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

91

4/ urm 1-ode;f [laom umved,rudk r,kwrf avsmah prl


yg&rDjznfhNyD;rS xdkxdkaAm"dudk &tyfownf;/
xdkYaMumifh 0d0ukokdvfwnf;[laom yg&rDrsdK;aphudkpkdufysdK;
xlaxmifp b0rSp tqkH;jzpfaom ypdrb0wdkifatmif wpfpkH
wpfckaom aAm"d0daooudk awmifhwjcif;rSuif; vmaomol
onf ]]qEwm}} [laom t*Fg\csKd UwJjh cif;aMumifh Asm'dw0f ad ooudk
&jcif;iSgrxdkuf? Asm'dwf0daooudkr&bJvnf; aAm"d0daoojzifh
yGifhjcif; uRwfjcif;iSg rxdkufavaomaMumifh urmoacsFt&myif
Mumaomfvnf; yuwdom0u\tjzpfjzifhom uRwfoifhonf[k
rSwt
f yf\/
yAZdwr[kwfaom vl ewf jA[mwdkYudkvnf;
yuwdom0uyifygaponf/

ud O m yd 'k A v m ,k w d ? eD w w m *r0Z d w m/
oE b l w *F k y w ' g ? ygVD 0 ed p v m od , m/
eDwwm*r0Zdwm=wdkufkdufodtyfaom teufSdaom ygVd
t|uxm #Dumwnf;[laom tm*kHyu om"urS uif;aom?
,kw=d csichf sed q
f e qdt
k yfaom obm0,kwo
d nf? udOm yd 'kAv
m=
tu,fpifppf tm;enf;ay\Si?hf wxmyd=xdo
k yYdk if tm;enf;ygaomf
vnf;? oEbw
l *Fyk w'g =xifmS ;Sad om razmufrjyef [kwrf eS af om
taMumif;wpfyg;jzifh axmufyHhcdkifNrJaptyfaom obm0,kwd
jzpfay rl? ygVD0=Ak'bmodwygVdESifh twlyif? edpvm=rvIyfSm;Edkif
NrJBuHU cdkifonf? od,m=jzpfoifh\/
t&mwdkif;rSmokH;&ef/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

92

ar;jref ; zG , f
ar;/

ajz/

1/

2/

xdkokdYjzpfacsaomf umvMumjrifhygvsuf tb,f


aMumifh aAm"d0daoojzifh uRwfvdkaomf ruRwf
xd k u f o enf ; ? aAm"d o r m &jzpf a om yg&rD
taqmuftODwdkY txktx,f BuD;us,f jynfhNzdK;
onfom yPmrjzpfaumif;av&um; umv
MumjrifhvSyg&rD txktx,f BuD;us,f jynfhNzdK;
onfhtcg tvdkSd&m aAm"d0daoojzifhyif xdk
b0 uRwfoifhaumif;onf r[kwfygavm-[k
ar;&efSdonf/
aAm"d0ad ooudk wpf&w
H pfcgrQ rawmifw
h rl r*f
zdkvfedAmefoufoufudkom awmifhwjcif;rnf
onfum;ormoarm"dpaom aAm"d0daoowdkY\ *kPf
aus;Zl;rsm;udk rodrMum;bl;onfjzpfvnf;
aumif;
odygaomfvnf; rdrw
d o
Ykd Emef oum,'d|d 0goem
txkt
H m;Bu;D ojzifh xdak Am"d0ad oowdYk tm;avsmf
aom touf cEm rsufpd OD;acgif; om; r,m;
wdik ;f jynf Edik if H Opm&wemudk pGejYf cif;paom yg&rD
pm* p&d,wnf;[laom 'ku& udpw
u
Ykd kd jyKjcif;
r&J0hH own
d v
hH suf aMumufvefq
Y w
k ef pfjcif; So
d nf
jzpfvnf;aumif;

ZtpodYk
3/

yg&rD'yD eD

93

vGefNyD;aom oHo&mvrf;wmc&D;udk axmufpm


csiphf m;aomf wpfaeY wpf&uf wpfeeH uf wpfem&D
cefrY Qom xifrw
S f a&wGuo
f ifah om urm 1-ode;f ?
2-oacsEF iS hf urm 1-ode;f ? 4-oacsF 8-oacsF 16oacsEF iS hf urm 1-ode;f rQ umvudk 'kut
rGef tvGef
Snfvsm;onf[k xifrSwf aMumuf&GHUjcif;Sdonf
jzpfvnf;aumif;
xdkxdkaAm"dtxl;udk pdwfrul;0Hh aMumuf&GHUqkwfepf jzpfu
wwfqef; tpGrf;,kwfnHhaom yk*dKvfwdkY\ tavhtusuf twG,f
twm trlt&momwnf;/
xdaYk Mumifh xdyk *k Kd vw
f \
Ykd oEmefjzpfaom yg&rDrsKd ;aphonf
,kwfnHhaom owd ynm o'g qE 0D&d,ESifh ,SOfonfjzpf
urmoacsF t&mruyif Mumaomfvnf; yg&rDtxktx,f BuD;
us,f jynfhNzdK;jcif;okdY ra&mufEdkifav-[krSwftyf\? tvGefao;zJG
vSpmG aom qD;ESi;f rd;k onf wpfEpS yf wfv;Hk yif &Gmaomfvnf; ork'& m
**Fgjrpfrek ;f xk;H tdik q
f nfajrmif; acsmif; uef vdP
k f wGi;f wdu
Yk kd jynfNh zKd ;
apjcif;iSg rwwfaumif;ouJo
h v
Ydk nf;aumif; oref; ajrZm paom
jrufrsdK;onf tESpfwpfaxmifyif Mumaomfvnf; tvHwpf&m
tvHwpfaxmifrQaom aumif;uifwikd af tmif jrifo
h jzifh onfwikd f
xkyf avsmuf jyKpavmufatmif rBuD;yGg;EdkifouJhokdYvnf;aumif;
rSwt
f yf\/
aAm"d0daooudk wpfoefwpfajzmifhwnf; awmifhwaom
yk*dKvfwdkY\ oabmonfum; oAkbk&m;ponfwdkY\ tHhzG,f

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

94

o&Jjzpfaom tmEkabmf*kPfaus;Zl;wdkYudk awGUjrif Mum;od jrwfEdk;


,kMH unfjcif; xdak Am"dwt
Ykd m;avsmaf om 'ku& p&d,mudjk yKjcif; jruf
wpfyifcefrY Q ra&wGub
f J onf;cHEikd jf cif; qdt
k yfcNhJ y;D aom oHo&m
umvudk wpfcPrQom rSwfxifa&wGufjcif;-paomtm;jzifh
r[Zmo, 'VSorm'gejzpfownf;/
taMumif;udky&rw'DyeDrnfaom p&d,myd#ut|uxm usrf;rsm;
udk axmufxm; qdktyf\? us,ftHhpkd; t|uxmygVdrsm;udk rjyvdkufNyD/

xdo
k o
Ydk abmSad om owAd vESihf jynfph aHk yaom yk*Kd vw
f \
Ykd
tbdeD[m&onfum; onf;xefpGm&Gmaom urmjyK rdk;BuD;onf
wpfcPcsi;f ESiyhf if uka#wpfoed ;f aom pMu0Vmtjyif0,f a&jyif
twdjynfhapbdouJhodkYvnf;aumif; wpfcPcsif; aygufa&muf
aom u@o&ufyif- bk&m;wdyYk iG &hf m r[maAm"dyifwo
Ykd nf aumif;
uif tpdwu
f jkd ynf
h wnfbo
d uJo
h v
Ykd nf;aumif; qdt
k yfcNhJ y;D aom
umvtydik ;f tjcm;udk rsm;pGmrvGeaf prl xdx
k akd Am"d0ad oowdu
Yk kd
&Gufaqmifavonf/
xdaYk Mumifh xdt
k xufjzpfaom aAm"d0ad ooudk rawmifw
h 0Hh
ukefaom olwdkYonft&ifvdk ta&mufaES;onf [louJhodkY
r&Sdap& atmif aAm"d0daoojzifh twifhtw,f tzG,ft&mudk
pdwfrul;vdkbJ wdkwdkESifhkef;ojzifh tqHk;owfvG,fjcif;iSg MuKH
BudKufqJjzpfaom jrwfpGmbk&m;\ omoemwGif;yif tvsif
aqmpGm tm;xkwfukef&mownf;/
xdkYaMumifh yk*vynwf t|uxm -

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

95

uwarm yaeo yk*avmwd? Moo|0D&d,


yk * a vm/ aom [d u ar ro Ak ' u mav
y&dedAmaee tem*aw araw,sormorK'umav
y&d e d A m ,d mrD wd 0d o k ' o D a vm y#d y w e
yla&wd? aomyd udrwH tm,omyrawm 0d[&wd?
yk x k Z e *wd e mr ted A ' g /
tm,o m [d araw , sor m or K ' or K cd b m0H
vab,smod ? evab,smod ? t&[w w m ,
0d y eH bma0[D w d Mo0'd w aA m /
[l rdefYtyfNyD/
{oyk*avm=q|yk*dKvfonf? uwarmye=tb,f
yk*dKvfenf;? wd=um;tar;wnf;? Moo|0D&d,yk*avm=
0dyem pGefYvTwftyfaom 0D&d,&Sdaom oDv0Eyk*dKvfwnf;?
[dopH=rSef\? aom=xdkyk*dKvfonf? ro Ak'umav=igwdkY
t&Sifa*gwr jrwfpGmbk&m;omoem? y&dedAmaee=y&dedAmefudk
,lojzifh? ar=ightm;? u=tb,frlptHhenf;? tem*aw=aemif
tcg? araw,s ormorK'umav=araw,sjrwfpGmbk&m;
vufxufrmS rS? y&deAd m ,dmrd=edAm ef,al wmht?hH wd=okaYd om
tBuHjzifh? 0dok'oDavm0=oDv0dok'dSdNyD;aom yk*dKvfjzpfvsufyif?
y#dyw=0dyemwnf;[laom y#dywfudk? eyla&wd=rjznfhbJ
aeonfjzpftHh? aomyd=xdkyk*dKvfudkvnf;? udrwH=tb,ftusdK;iSg?
tm,om=tSifonf? yrawm=arharhavsmhavsmh? 0d[&wd=aebd
oenf;? ykxkZe=ykxkZOf\? *wdemr=vm;&mb0rnfonf?

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

96

tedA'g=rNrJav? [dopH=rSef\? tm,om=tSifonf? araw,s


ormorK'=araw,sbk&m;\? orKcdbm0H=rsufarSmuf\
tjzpfudk? vab,smod={uef&vdrfhrnfavm? 0g=&aomfvnf;
&&m\? 0g=&vdrfrnfhvnf;rod? evab,smod=r&bJaomf acsmf
av&m\? 0g=r&bJaomf acsmfcJhrnfvnf;rod? wom=xdkYaMumifh?
(xnfh)? t&[wwm,=omoemwGif;yif t&[wr*fudk
&jcif;tusdK;iSg? 0dyeH=0dyemudk? bma0[d=yGg;omyGg;ygavmh?
wd=okdY? Mo0'dwaAm=qkH;rwdkufwGef;tyf\/
t|uxmteuf/

t|uxmvnf; aAm"d0daoownf;[laom twifh


tw,f zG,fzG,f&m&mudk rBuHvdkaom twlwljzpfrl udpukef
vG,fonfomaumif;onf? araw,sbk&m;rS acsmfvQif ajrmfjrif
xifpm;p&m vrf;wmpcef;a0;vS\-[laom t"dyg,fjzifh qkH;r&
rnf-[k ,l&efSdonf? aAm"d0daooudk awmifhw wnfaom
yk*dKvfrsm;udk ,lvdk&if;[kwfrnfrxifay/
owrykpmtajzNyD;\/
---------------

8-t|rykpmtajz
ykpm ]]OPSumav urdpEd}} [laom 0gus 1/ OPSumav=ylaomumv? uH=tb,f0wKudk? pEd=
awmifhwMuukefoenf;/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

97

2/ OPSumav=ylaomumv? uH=a&udk? pEd=awmifhw


Muuke\
f /
okdY 0Zd&wo*F[usrf;vmaom ar;aomyg'onf
yifvQif tajz&aom ]]yOyga'gw&}} enf;tm;jzifh ykpm 0gusyif
om0uaAm"dudk awmif;&if;Sdaom olonf wpfyg;aom aAm"dudk
ajymif;a&GU awmif;oifah o;\? awmif;vQiv
f nf;&aumif;ao;\[laom tajzudv
k nf; Ny;D apawmfro
l nf? &aomf om0uaAm"dukd
jznfhcJhNyD;aom yg&rDa[mif;wGif avmif;pGufkHrQomjzpfaom
rjynfrh pkaH om yg&rDuo
kd mjznf
h &rnfavm? om0uaAm"dwYkd jznfch hJ
NyD;aom yg&rDa[mif;onf aAm"dwpfyg;\ tajcyg' Oyed,
rQrjzpfonfjzpf aAm"dwpfyg;tusdK;iSg topftopfaom yg&rD
wdkYudkjznfh &&moavm-[laom tar;udkom ajz&efSd\/
aAm"dwpfyg;udk ajymif;a&GU awmif;oifhao;\-[laom
tajz1/ aS;OD;pGm yuwdom0u aAm"dudk awmif;&if;jzpfaom
olonf aemuf r[mom0uaAm"d t*om0uaAm"d
yapuaAm"d ormoarm"d- [laom txuf 4-yg;wdw
Yk iG f
tvdkSd&m wpfyg;yg;udk ajymif;a&GUawmif;oifhao;\/
2/ r[mom0uaAm"dukd awmif;&if;jzpfaom olonf aemuf
t*om0uaAm"d yapuaAm"d ormoarm"d 3-yg;wGif
wpfyg;yg;udk awmif;oifhao;\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

98

3/ t*om0uaAm"dukd awmif;&if;jzpfaom olonf aemuf


yapuaAm"d ormoarm"d 2-yg;wGif wpfyg;yg;udk awmif;
oifhao;\-[lvdkonf/
atmufatmufom0uaAm"dudkaomfvnf; xnfh,SOfav/

t&mwpfyg;aom aAm"duakd wmif;oifah o;\-[laomf


vnf; tEAmvwdkY\ awmif;jcif;udkrvdktyf? tEAmvwdkYrnf
onfum; 1/ yuwdom0u aAm"donfyif tvG,w
f ul ,lv,
G f &vG,f
SdaMumif;udk Mum;onfSdaomf yuwdom0u aAm"d udk
2/ wpfzef r[mom0uaAm"d aumif;aMumif;udk Mum;jyefvQif
r[mom0uaAm"dudk
3/ t*om0uaAm"d aumif;aMumif;udk Mum;vQif t*om0u
aAm"dudk
4/ yapuaAm"d aumif;aMumif;udkMum;vQif yapuaAm"dudk
5/ ormoarm"d 3-yg;wGif wpfyg;yg;udk awmif;0Hrh S a,musmf ;
NyDonf[k Mum;jyefvQif ormoarm"dudk
6/ xdkwGifvnf; ynm"duom tomqkH;[k Mum;jyefvQif
ynm"duaAm"dudk
okYd wpfb0wGif wpfEpS w
f iG f wpfvwGif wpf&ufwiG yf if
taxGaxG ajymif;a&GUMuukef\? xdkpum;rSef\? jrwfpGmbk&m;
ewfjynfrS ouFe*dk&fjynf tqif; -

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

99

]]wH 'd0oH b*0EH 'doGm Ak'bm0g, yd[H tEkyg


a'wGm Xdwoawm emr ewd}}[l 0dok'dr*ft|uxmponfwdkY vmjcif;aMumifh xdktcg
tvkH;pkHaom pMu0Vmwpfaomif;ae ewfvl jA[mwdkYonf wpf
a,mufrusef bk&m;tjzpfudk awmifhwMuukef\-[k odtyfonf?
xdkokdY awmifhwMuaom olwdkYwGifvnf; ig;&m wpfusdyfom bk&m;
jzpfvwHU[k a[mawmfrlaMumif;udk aomwwuDusrf; vmonf/
ok d Y a om ajymif ; a&G U jcif ; ud k yrmPrjyKtyf ? Asm'd w f & NyD ; aom
om0uwdkYudkvnf; t&m rvkdtyf/

aAm"d 5-yg;wdkY\ *kPfaus;Zl; txl;tjym; &ifh&mumv


txl;tjym;ESifh pyf,SOfaom taMumif;t&m a0g[m&pum;rsm;
onf bk&m;yGi&hf m omoemwGi;f om xifmS ;S&d monf? omoemy
um; r[myk & d o vu P E d r[myk & d o meH Ak ' g 'D e H
vu P 'D y uH 'G g 'oo[*E y r mPH ow H /
,w aomVo o[*gxm y&drmPm Ak'rEmemr
ta[ok H / a,oH 0aoe rd e m vu a Pe
orEm*wm Ak'gemr a[mEd? rdem yapuAk'gemr
a[mE d ? rd e m a'G t * o m0um? toD w d r[m
om0um? Ak'rmwm? Ak'ydwm? t*Ky|m,dum? &mZm
pu0wDwd t,H 0daoaom ,wd/
[lvnf;aumif;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

100

raEolwd aAa'ok/ wxm*awm ud&


yA Z d wD wd y#d u ap 0 ok ' g 0goa'0g aAa'ok
tu&med yudydwGm Ak'rEmemr {awwd jAm[P
a0aoe aAa' 0gapEd/ w'Ekoma&e ra[oum
wxm*wH Zmed E D w d / awe yk a A aAa'ok
r[myk & d o vu P med tm*p E d / y&d e d A K aw ye
wxm*aw tEkuare tE&"m,Ed/ awe {w&[d
ew d /
[lvnf;aumif;
jA[m,kow
k t
f |uxm t*Fw
k Kd &t
f |uxmrsm; vmaom
aMumifh bk&m;ryGirhf D tESpw
f pfaxmifcefY umv Ak'a umvm[v
jzpfonfrS aemuf xdrk [myk&o
d vuPm usr;f rsm;udk aygu&om
wd ykPm ; jA[m,kyP
k m ;paom olwu
Ykd o
hJ Ydk Edik ef if; avhvmukef
aom olwdkYonf wpfpdwfwpfa'orQ odEdkifMuukef&m\/
r[myk&dovuPEd=r[myk&dovuPmusrf;rnfonf
um;? r[myk&domeH=a,musfm;jrwfjzpfukefaom? Ak'g'DeH=bk&m;
tpSad omolw\
Ykd ? vuP'DyuH= 32-yg;aom vuPmawmfBu;D
80-aom vuPmawmfi,f 108-uGuaf om pufvuPm paom
vu P mwd k Y u d k j yaom? 'G g 'oo[ *E y r mPH = *E a ygif ;
wpfaomif;ESpfaxmif twdkif;tSnfSdaom? owH=avmuDaA'if
usrf;wnf;? ,w=tMuifr[myk&dovuPmusrf;? aomVo
o[*gxm y&drmPm=*gxmaygif; wpfaomif;ajcmufaxmif
twdkif;tSnfSdukefaom? Ak'rEmemr=Ak'rEefrnfonfwdkYonf?

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

101

ta[ok=H So
d nfjzpfuek \
f ? a,oH=tMuifA'k r Eerf nfaom *gxm
0guswdkY\? 0aoe=tpGrf;jzifh? rdem vuaPe=vuPm
rsm;ESifh? orEm*wm=jynfhpkHaomolwdkYonf? Ak'gemr=bk&m;rnf
ukefonf? a[mEd=jzpfukef\? rdem vuaPe=vuPm
rsm;ESi?hf orEm*wm=jynfph aHk omolwo
Ykd nf? yapuAk'g emr= yapu
Ak'grnfukefonf? a[mEd=jzpfukef\? rdem vuaPe=
vuPmrsm;ESifh? orEm*wm=jynfhpkHaomolwdkYonf? a'Gt*
om0um= 2-OD;aom t*om0uwdo
Yk nf? a[mE=d jzpfuek \
f ? rdem
vuaPe=vuPmrsm;ESi?hf orEm*wm=jynfph aHk om olwo
Ykd nf?
toDwd r[mom0um= 8-udsyaf om r[mom0uwdo
Yk nf? a[mE=d
jzpfukef\? rdem vuaPe=vuPmrsm;ESifh? orEm*wm=
jynfph aHk omolonf? Ak'r mwm=bk&m;r,fawmfonf? a[mwd=jzpf\?
rdem vuaPe=vuPmrsm;ESifh? orEm*awm=jynfhpkHaom
olonf? Ak'ydwm=bk&m;crnf;awmfonf? a[mwd=jzpf\? rdem
vuaPe=vuPmrsm;ESifh? orEm *wm=jynfhpkHaomolonf?
t*Ky|m,dum=jrwfaom ajc&if; tvkyf tauR;jzpfaom ajrmuf
om;awmfonf? a[mwd=jzpf\? rdem vuaPe=vuPm
rsm;ESifh? orEm*awm=jynfhpkHaomolonf? &mZm pu0wd=pMum
rif;onf? a[mwd=jzpf\? wdt,H 0daoaom=okdYaom
txl;udk? ,wd=odtyf\/
raEolwd=raEok[lonfum;? aAa'ok=aA'ifusrf;wdkY?
wxm*awm=bk&m;onf? yAZdwd=awmxGufvwHU? wd=
odkYqdkxdkufaomtcg? y#duap0=apmapm pD;pD;uomvQif?

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

102

ok'g0goa'0g=ok'g0go jA[mwdkYonf? aAa'ok=aA'ifusrf;wdkY?


tu&med=yk'f tu&m *gxm 0guswdkYudk? yudydwGm=xnfhoGif;
avmif;pGy
f ? {aw=tydik ;f wdo
Yk nf? Ak'r Ememr=Ak'a A'ifyikd ;f wdYk
wnf;? wd=okdYajymMum;? jAm[Pa0aoe=ykPm;toGift
a,mifjzifh? aAa'=aA'ifusrf;wdkYudk? w'Ekoma&e=xdkAk'aA'ifudk
tpOfavQmufojzifh? ra[oum=bkef;wefcdk; tmEkabmfSdukef
aom? owm=ow0gwdkYonf? wxm*wH=bk&m;udk? ZmedEd=
odMuayukev
f wUH ? wd=okaYd om tBujH zif?h 0gapEd ud&= ydcYk svm
Muukeo
f wwf? awe=xdaYk Mumif?h ykaA=bk&m;y&deAd m efrpHrD aS;tcg
rsm;? aAa'ok=aA'ifusrf;wdkY? r[myk&dovuPmed=bk&m;p
aom 8-OD;aomyk*Kd vw
f \
Ykd vuPmwdo
Yk nf? tm*pE=d vmuke\
f ?
wxm*aw=bk&m;onf? y&dedAKaw=y&dedAmefpHonfSdaomf?
tEkuare=tpOftm;jzifh? tE&"m,Ed=uG,fyukef\? awe=
xdaYk Mumif?h {w&[d=,ckigwdv
Yk ufxuf? ew=d r[myk&o
d vuPm
usr;f rSNd y/D
t|uxmteuf/

xdaYk Mumifh omoemytcg xdrk [myk&v


d uPmusr;f ay:
xifSm;SdqJtcgom xdkusrf;udk avhvmukefaom ynmSd
wdo
Yk nfomvQif bk&m; yapuAk'g om0uwd\
Yk *kPx
f ;l 0daooudk
wpfpdwf wpfa'otm;jzifh odMuukef\? wpfyg; aomolwdkYonf
rodMuukef-[kodtyf\? xdkYaMumifh omoemytcg oAk
bk&m;avmif;udk xm; yapuAk'g om0uavmif;wdkYonf 'ge
oDvpaom ukokdvfaumif;rIudk jyKMuukefonfSdaomf yapu

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

103

aAm"dudk&vdk\? t*om0uaAm"dudk r[mom0uaAm"dudk


yuwdom0 uaAm"du&kd vd\
k -[k 0daoo xkwaf zmf awmif;jcif;
iSg rjzpfoifu
h ek &f m? Zmwd Z&m r&P 0#f'u
k w
rYkd S vGwjf cif;rQuo
kd m
awmif;Edkifukef&monf/
xdaYk Mumifh omoemyvnf; xdo
k m0uaAm"davmif;wdYk onf
yapuaAm"dukd csex
f m; wpfyg;aom aAm"drsm;okYd ajymif;a&GUjcif;
rjzpfoifh? omoemwGif; MuHKBudKufaomtcgu 0d00goem
txkyH gcJah omolonf omoemytcg yapuAk'g rsm; udak wGUjrifvQif
pGr;f tm;tavsmuf t"dum&udjk yK tSiu
f o
hJ jYdk zpf tSifodaom
w&m;udk odvdkyg\
g\-[k qkawmif;ywemjyKb;l xdu
k o
k v
dk yf wem
wdkYonf EdI;aqmfwdkufwGef;ojzifh aemufaemufb0rsm;pGm urm
tqufqufwdkY yapuAk'grsm;udk awGUjrif&aomtcgaomf
vnf;aumif; omoemwGi;f MuKH BuKd uv
f maomtcgaomf vnf;
aumif; yapuaAm"dom Gwfaompdwfjzpfvmojzifh tpOf
twdkif; Asm'dwf& yapuaAm"djzifh tuRwf,l&monf/
xdkYtwl omoemwGif; MuHKBudKuf ynm{w'*f&vusfm
&H\ wifw
h ,fjcif;udjk rifool wefc;kd {w'*f&vuf0&J \
H wifw
h ,f
jcif;udkjrifool "kw*F*kPfESifh {w'*f&aom r[mom0u\ wifh
w,fjcif;udkjrifool-ponfwdkYonfvnf; vGefuJaom t"dum&
udkjyK tSifuJhokdYjzpf tSifodaomw&m;udk odvdkyg\[k qkawmif;ywemjynfph pHk mG wpfBurd jf yKb;l vQiyf if aemufaemufukd
0daooazmf rjyKaomfvnf; jynfhpkH&monf? uJhokdY bk&m;
yapuAk'g &[EmwdkY\txH udk,fwdkifudk,fMuyf zl;awGU&

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

104

tvGeftm;BuD;pGmaom t"dum&udkjyK qkawmif;ywemrsm;pGm


Sdzl;aom Asm'dwfr&bl;ao;aom olwdkYudkom ykpm vdktyf
ownf;/
qdktyfcJhNyD;aom tjcif;t&mtm;jzifh t"dum&udkjyK omoem
wGif;yif edAmef r*f zdkvfoufoufudkom awmif;cJhbl;aom oludk
vnf; yuwd om0uaAm"d oGif;tyf\/

om0uaAm"dudk awmif;vmaomolonf wpfyg;aom


aAm"dukd awmif;oifah omtaMumif;uku
d m; oAb
k &k m;avmif;wdYk
onf Asm'dw&f Ny;D aomaemufro
S m rqkwrf epfjcif;oabm NraJ om
oabmSdukefonfjzpf pifppftm;jzifh ]]aAm"dow}} [laom
trnfudk&ukefonf-[laom p&d,yd#u t|uxm pum;
]]{0r d aAm"d o w m eH ? or m &r d uwH A[k H /
tv'H Asmu&PH ,m0? ed,wH e b0dwd}}/
[laom aomwwuu
D sr;f pum;rsm;udk axmufojzifh Asm'dwf
r&ao;onf S d a omf oA k b k & m;avmif ; wd k Y y if a omf v nf ;
rNrJavukefao;\? yapuAk'gavmif; om0uavmif;rsm;rSmum;
qd&k efrSNd y?D {uefpifppf rNrEJ ikd af o;onfom-[kot
d yf\? xdo
k rYdk Nr-J
[laom pum;jzifhyif aAm"dwpfyg;udkawmif;aomf &aumif;ao;
onf\tjzpfonfvnf; {uefpifppfNyD;avawmhonf/
{0rd=y'krm Mumyef;twlyif? aAm"dowmeH=bk&m;
tavmif;wdkYtm;? A[kH=rsm;pGm? orm&H=taqmuftODukd? uwrd=
jyKtyfjim;aomfvnf;? ,m0=tMuifrQavmuf? AsmuPH=Asm'dwu
f ?dk
tv'=H r&ao;? wm0=xkrd Qavmuf? ed,wH= Nro
J nf? eb0dwd=
(*gxmteuf/)
rjzpfvwHUao;/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

105

xkdokdY&oifhao;onfSdaomf aAm"dwpfyg;\ tusKd;iSgjznfh


xm;tyfNyD;aom yg&rDrsm;onf aAm"dwpfyg;\ Oyed,jzpfEkdif
rnf rjzpfEkdifrnf[laom t"dyg,fjzifh rjynfhrpkHaom yg&rDwkdYukd
jznf
h aAm"dwpfyg;ukd &&moavm? topftopfjzpfaom yg&rDwYdk
ukdjznfh &&moavm [laomtar; 1/ oDvuef#Duma[mif; q&mt&Sif"rygvax&f\ tvdk
tm;jzifh aAm"dwpfyg;zdkY &nfnGef;uefYuGuf jyKtyfaom
ukov
kd f w&m;onf ywemw&m;oD;jcm; uefu
Y u
G Nf y;D jzpf
wpfyg;aom aAm"d\ Oyed, rjzpfaumif;ay-[k
ajztyf\/
2/ ,if;#Dumyifvmaom tya& q&mwdkY\ tvdktm;jzifh
um; 0d0\ taqmuftODtjzpfjzifh twlwlyifjzpfav
aomaMumifh aAm"dwpfyg;zkdY jznfhtyfaom ukodkvfonf
aAm"dwpfyg;\ Oyed, jzpfoifhawmhonfom-[kajz
tyf\/
xdkYaMumifh tZmwowfrif;onf tu,f ydwkCmwu
uHudk rjyKrdonfjzpfthH? omrnzvokwfudk Mum;emonf\
tqk;H atmufr*f atmufzv
kd u
f &kd av&m\? ,ckru
l m; ydwC
k mw
u uHaMumifh r*f zdkvfudkr&? aemiftcgom 0dZdwm0Drnfaom
yapuAk'gjzpfvwHU-[laompum;pyf1/ (u) {w m [? ,'d &anm ur E & m,mbma0
wo a,0 tmoae "rpuK OyZdwd?
uxH tem*awyapu Aka'g [kwGm

ZtpodYk

(c)

2/ (u)

(c)

(*)

yg&rD'yD eD

106

y&dedAm,dwd? tx yapu Aka'g [kwGm


y&dedAm,dwd? uxH w'g "rpuK
OyZdwd? eEk ar om0uaAm"d yapu
aAm"d Oyed ,m bd E e d ,mwd /
em,H 0d a &ma"m/ awm y&awm{0
yap u aAm"d o r m &meH o r & PD , awm/
om0uaAm"d , m Ak Z eu ow m yd [d
towd wm or0ga, umvEa& yapu
aAm"d,m AkZdEd? uwmbd eD[m&
or 0 awm/
tya& ye bPEd? yapuaAm"d,m a,0g
,H uwmbdeD[ma&m? uwmbdeD[m&myd [d
ww ed,wH tywm w P
y&dyguH tEky*wwm owK orKcdbma0
om0uaAm" ygykPdEDwd b*0g opm,H
bd u a 0 &mZmwd tm'd r m[/
r[maAm"dowmeH {0 p tmeE&d,y&drkwd?
e w& aAm"d o w m eH ? wxm[d yap u
aAm"d , H ed , awm ormaem a'0'aw m
pd&umv orLawe avmu emax
tmCmawe *kw&med tmeE&d,med yo0d/
womurE&ma,em,rd'ged tor
a0w' embd o ra,m &mZm yap u

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

107

aAm"d e d , mare tem*aw yap u Ak a ' g


[k w G m y&d e d A m ,d wD w d '|A H /
[lomrnzvokwf#Dum rdefYtyf\/
1/ (u) {w=t&m? apm'aum=apm'uyk*dKvfonf?
tm[=qdk\? u tm[=tb,fodkY qkdoenf;? &anm=tZmw
owfrif;tm;? urE&m,mbma0=ydwkCmwu uHwnf;[laom
urE& m,f\ rSjd cif;onf? owd=jzpfcaJh omf? wo a,0 tmoae=
xdkomrnzvokwfudk emaomae&myifvQif? "rpuK= aomwm
ywdr*fPfonf? ,'dOyZdwd=tu,fjzpfvwHUonfrSef\?
tem*aw= aemifumv? yapuAka'g=yapuAk'gonf? [kwGm=
jzpf? uxH y&deAd m ,dwd=tb,fah Mumifh y&deAd m efpx
H u
kd v
f wUH
enf;? yapuAka'g=yapuAk'gonf? [kwGm=jzpf? tx y&dedAm
,dwd=tu,f y&dedAmefpHvwHUonfrSeftHh? w'g=xdkb0
xdkae&m? "rpuK=aomwmywdr*fPfonf? uxH OyZdwd=
tb,fhaMumifh jzpfxdkufvwHUenf;? ar om0uaAm"d yapu
aAm"d Oyed,m=om0u aAm"dPf\ Oyed, yapu
aAm"dPf\ Oyed,wdo
Yk nf? bdEe
d ,meEk=tcsi;f csi;f rwl
xl;jcm; uGjJ ym;aom Oyed,wdaYk y r[kwu
f ek af vm? wd=od?Yk
tm[=apm'uyk*dKvfuqdk\/
(c) t,H=urE&m,frSdygrl ae&myif aomwm
yefjzpfay&m\? urE& m,f Sv
d suaf eaomaMumifu
h m; aemiftcgrS
om yapuAk'g jzpfvwUH [laom oabmESpyf g;onf? e 0da&ma"m=
tcsif;csif; qefYusifaom oabmr[kwf? uom=tb,fhaMumifh

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

108

enf;? awm=tZmwowfrif;b0rS? y&awm{0=aemuf


omvQif? t=xdkrif;onf? yapuaAm"dorm&meH=yapuaAm"d
orm&wdkYudk? or&PD,awm=qnf;yl;tyfvwHUonf\ tjzpf
aMumifhwnf;? [d=xdkpum;oifh\? om0uaAm"d,m=om0u
aAm"djzif?h AkZeuowmyd=uRwx
f u
kd jf y;D aom ow0gwdo
Yk nfvnf;?
wm=xd k o m0uaAm"d \ ? or0ga,=taMumif ; wpf y g;\
nDnw
G jf cif;onf? towd=rScd aJh omf? umvEa&=omoemytcg?
yapuaAm"d,m=yapuaAm"djzifh? AkZdEd=yGifhMuukefvwHU?
uom= tb,fah Mumifeh nf;? uwmbde[
D m& or0awm=jyKtyfjy;D
aom tbdeD[m& Sdayonf\tjzpfaMumifhwnf;/
2/ (u) tya&ye=wpfyg;aomq&mwdkYonfum;? bPEd=
qdkMuukef\? ubPEd=tb,fodkYqdkMuukefoenf;? t,H=
tZmwowfrif;onf? yapuaAm"d,ma,0=yapuaAm"d tusKd ;
iSgomvQi?f uwmbde[
D ma&m= jyKtyfjy;D aom qkawmif;jcif; S\
d ?
[d=xdkpum;rSef\? uwmbdeD[m&myd=jyKtyfjyD;aom qkawmif;
jcif;Su
d ek af om yapuaAm"davmif;wdo
Yk nfvnf;? ww=xdyk apu
aAm"d? ed,wH=ed,woabmodkY? tywm=ra&mufukefao;onf
Sad omf? wP=xdyk apu aAm"dPf\?y&dyguH=&ifjh cif;od?Yk
tEky*wwm=ra&mufao;onf\tjzpfaMumifh? owK=jrwfpGm
bk&m;\? orKcdbma0=rsufarSmuf? om0uaAm"=om0u
aAm"do?Ykd ygykP
d E=d a&mufuek &f mvwUH ? wd=xdaYk Mumif?h b*0g=
jrwfpmG bk&m;onf? opm,Hbu
d a 0&mZmwdtm'=opm,H bdua 0
&mZm-odkYtpSdaom a'oemawmfudk? tm[=a[mawmfrl
ownf;/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

109

(c) p=qufqdt
k ?hH r[maAm"dowmeH{0=ed,wAsm'dw&f
ukefNyD;aom bk&m;avmif;wkdYtm;omvQif tmeE&d,y&drkwd=
tmeE&,
d uHrS vGwjf cif;onf? a[mwd=jzpf\? w&aAm"d owm
eH=wpfyg;aom yapuaAm"davmif; om0uaAm"davmif;wkdYtm;?
tmeE&d,y&drkwd=tmeE&d,uHrS vGwfjcif;onf? ea[mwd=
rjzpfao;? wxm-wH0peH=xkdpum;onf? [dopH=rSef\? yapu
aAm"d,H=yapuaAm"d? ed,awm=NrJNyD;onf? 0g=ed,wAsm'dwf
cHNyD;onf? ormaem=jzpfayvsuf? a'0'awm=a'0'wfonf?
pd&umvorLawe=SnfjrifhvSpGm ig;urmywfvkH; jzpfcJhNyD;aom?
avmuemax=jrwf p G m bk & m;? tmCmawe=&ef d k ; aMumif h ?
*kw&med=tvGefav;ukefaom? tmeE&d,med=oHCab'uH
avm[dwkyg'uHwkdYukd? yo0d=jzpfapavNyD/
(*) wom= xkdaMumifh? urE&ma,e=urE&m,faMumifh?
'ged = tZmwowf r if ; b0? tora0w'embd o r
a,m=r&rodtyfaom aomwmywrd *fwnf;[laom tbdor,
S d a om? t,H & mZm=tZmwowf r if ; onf ? yap u aAm"d
ed,mare=yapuaAm"dwnf;[laom orwed,mr r*fjzifh?
0g=yapuaAm"d rcRwfrvGJNrJojzifh? tem*aw=aemifumv?
yapuAka'g=yapuAk'gonf? [kwGm=jzpf? y&dedAm,dwd=
y&deAd m efjyKvwU?H wd=ok?Yd '|A=H rSwt
f yf\? wd=ok?Yd bPE=d
qkMd uuke\
f /
#Dumteuf

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

110

rif;onf aS;aS;aom b0wkdY yuwdom0u yg&rDukd


jznfh vmaomoljzpfom ae&myif r*f zkdvfukd&&m\[kbk&m;a[mawmfrlonf? yapuaAm"dyg&rDukdjznfh vmaom
oljzpfrlum; xkdyg&rDonf urmoacsFyif &ifhNyD;jzpfjim;aomfvnf;
om0uaAm"dukd ray;Ekdif&m? aS;jznfhcJhNyD;aom yuwdom0u
yg&rDrsm;onfvnf; xkdrif;oEmef ydwkCmwuuHwnf;[laom
tE&m,du"rEiS ,
hf OS jf cif;aMumifh xdb
k 0 om0uaAm"dukd ray;Edik f
yapuaAm"d\ tvGefa0;aom Oyed,aum#drQom jzpf&m\?
xdkYaMumifh rif;onf b0rSp yapu aAm"dyg&rDokdY topf
ajymif;a&GU yg&rDtm;Sdaomtcg ed,wAsm'dwfcH ed,w
Asm'dw&f Ny;D aemuf 2-oacsEF iS hf urm 1-ode;f ywfv;Hk yg&rDjznf
h
yapuaAm"dudk ,lvwHU? aS; yapuaAm"dqkukd awmif;&if;
rSdbl;ao;aomaMumifhvnf;aumif; ed,wAsm'dwf&&m t*Fg 5yg;wdw
Yk iG f ]]t"duma&m p qEwm}} [laom t*Fg 2-yg;\ xdt
k cg
Sd&dyfrxifao;aomaMumifhvnf;aumif; xdktcgyif ed,w
Asm'dwfudk &onf-[k qdkcGifhrSdao;/
#Dumq&mtvdk/

tya&q&mwdkY\ tvdkum; rif;onf aS;aS;aom b0uyif yapuaAm"dudkom


qkawmif; vmaomolaywnf;? yapuaAm"dyg&rDrsm;onf
om0uaAm"d\vnf; Oyed,jzpfoifah v&um; yg&rDtm;rBu;D
vGef;ao;aomtcg om0uaAm"djzifh uRwfvdkvQif uRwfoifh\?
tm;BuD;NyD;aomtcgum; uRwfvdkonfrSd [lvdkonf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

111

xdk 2-yg;aom 0g'wdkYwGif Asm'dwfrcHrD aS;tzdkY oufouf


aom ormoarm"dqkudkom awmif;vmaom igwdkYbk&m;
tavmif;onf okar"mtjzpf igtvdk o
dS nfadS omf ,aeYyif r*f
zdkvf&tHh[k BuKH;0g;aompum; xifSm;Sdonf\tjzpfaMumifhvnf;
aumif; bk&m;avmif;wdkY\ t&mr[kwf&m BuKH;0g;jcif;udk rjyK&m
aomaMumifhvnf;aumif; BuKH;0g;wdkif; &onfSdaomf t|uxm
vmaomtwdik ;f oHCaem &[ef;\ tjzpfjzifh om0uaAm"duo
kd m
&&maomaMumifhvnf;aumif; taMumif;rsm;udkaxmufaomf
tya&q&mwdYk 0g'onfom oifrh nfuo
hJ Ydk xifayonf? ynmSiw
f Ykd
qifjcifyguke/f
t|rykpmtajzNyD;\/
------------------

9-e0rykpmtajz
e0rykpmvnf; ]]yOSyga'gw&}} enf;tm;jzifh yapuaAm"d
udkawmif; vmaom Asm'dwfr&ao;aomolonf wpfyg;aom
aAm"dudk awmif;oifhao;\? awmif;vQifvnf; &aumif;ao;\
[laom tajzukdvnf; jyawmfrl\/
yapuaAm"dudk &nfrSwfawmifhw jyKtyfaom ukokdvfonf orm
oarm"d\ Oyed, jzpfaumif;rnf rjzpfaumif;rnf-[laom
t&mrS m aS ; t|ryk p m ajzNyD ; aomenf ; ud k tpOf r S D ; ojzif h od
avmufNyD/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

112

igwdkYbk&m;\omoem 1/ a'0'wf
2/ tZmwowfrif;
3/ okreyef;onf
4/ v,fapmifha,musfm;
5/ a0'duawmifaecifykyfiSuf
6/ bk&m;tm; OD;apmufyef;vSLaoma,musfm;[l yapuAk'g avmif; 6-OD; usr;f *efrsm; wdu
k f u
dk v
f monf/
xdk 6-OD;wdkYwGif1/ a'0'wfonf urmrS aemuf urm wpfoed ;f ajrmuf
t|d& rnfaom yapuAk'gjzpfvwHU-[k rdvdEyOm
"ry' t|uxmrsm;vmonf/
2/ tZmwowfrif;rSm 0dZdwm0Drnfaom yapuAk'gjzpf
vwUH -[k omrnzvokwf t|uxmvmonf? umv
tydkif;tjcm; rvm/
3/ okreyef;onfonf urmrS aemufurmwpfodef;
ajrmuf okred&rnfaom yapuAk'g jzpfvwUH -[k
okwedygwf t|uxm rsm;vmonf/
4/ v,fapmifha,musfm;onf &weuk#drnfaom yapu
Ak'gjzpfvwHU-[k ax&*gxm ygVdyifvmonf? umv
tm;jzifhum; urmwGif;yif t&dyfxif\? wdkufdkuf
rvm/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

113

5/ cifykyfiSufonf urmrS aemufurm wpfodef;ajrmuf


aomrernfaom yapuAk'gjzpfvwHU-[k okw
edygwf t|uxm ponfvmonf/
6/ OD;aqmufyef;vSLaom a,musmf ;onf 0#Hournfaom
yapuAk'g jzpfvwHU-[k aewdygVdawmfrsm; awGUjrif
onf? urmwGif;yif t&dyfxif\? wdkufkduf rvm/
55-ESpfywfvkH; cdk;olowfjcif; trIjzifh toufarG; ao
cgeD; tSifom&dykw&mtm; qGrf;vSL ewfjynfokdY oGm;&aom
olowfa,musfm;onf xdkqGrf;vSLaomuHaMumifh aemiftcg
yapuAk'gjzpfvwHU-[k o[0wKusrf;vm\? xdkolowf
a,musfm;\ taMumif;udkqdkaom t*FkwdK&ft|uxm ur0db*F
tcef; t*kw
F K &d #f u
D mrsm;um; ewfjynfjzpfaMumif;udo
k m qdo
k nf?
yapuAk'gjzpfvwHUonfudk tqdkryg/
r[mrm,m0wKusrf;um;]]aomyd aAm"dowH axmarwGm awae0 yoma'e
tem*aw yapuAka'g b0dwd}}/
[l rm&fewfrif;onfvnf; yapuAk'g yif jzpfvwUH [k vm\/
aomwwuDpaomusrf;rsm;vmaom bk&m;avmif;aygif;
tEk 500 &ifhrmwpfusdyfwdkYwGif &ifhrmwpfusdyf\ taMumif;
twKywdudkqdkaom pkPd,tem*w0ifusrf; igwdkYbk&m;vuf
xuf-

ZtpodYk
1/

2/

3/

4/

5/

6/

yg&rD'yD eD

114

tZmwowfrif;\ om;jzpfaom tZdwax&fonf


aS;tcg ocFrnfaom pMumrif;jzpf od&DrEbk&m;
txH Asm'dwf& urmwGif;yif araw,sbk&m;
jzpfvwHU? toufawmf 8-aomif; t&yfawmf 88awmif uHhaumfyif aAm"d/
igwdb
Yk &k m; vufxuf &mrrif;onf em&' vkvifjzpf
uybk&m;txH Asm'dwf& urmrS aemuf
r@urm &mrbk&m;jzpfvwHU? toufawmf 9aomif; t&yfawmf tawmif-80 pEul;yif aAm"d/
yae'daumovrif;onf ok'vkvifjzpf aum
Pm*kH bk&m;txH Asm'dwf& if;r@urmyif
"r&mZm bk&m;jzpfvwHU? oufawmf 5-aomif; t&yf
awmf tawmif-90 uHhaumfyif aAm"d/
tbdblewfrif;onf aAm"dtrwfjzpf uybk&m;
vufxuf Asm'dwf& om&urm "romrdbk&m;
jzpfvwUH ? toufawmf wpfoed ;f t&yfawmf tawmif
80 tifMuif;yif aAm"d/
'DCaomPdrnfaom &m[ktok&defonf od&D&wem
rif;jzpf uybk&m;vufxuf Asm'dwf& r@
urm em&'bk&m;jzpfvwUH ? toufawmfwpfaomif;
t&yfawmf tawmif-120 pEul;yif aAm"d/
puyP
k m ;onf rmCvkvifjzpf uukoefb&k m; vuf
xuf Asm'dwf& if;r@urm &odrkedbk&m;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

115

jzpfvwUH ? toufawmf 5-axmif t&yfawmf tawmif


60 vufyHyif aAm"d/
7/ okb ykPm ;onf q'eq
f ifrif;jzpf aumPm*kb
H &k m;
vufxuf Asm'dw&f r@urm a'0gwda'0bk&m;
jzpfvwUH ? toufawmf 8-aomif; t&yfawmf tawmif
80 pum;yif aAm"d/
8/ awma',sykPm;onf eEvkvifjzpf yapuAk'g
bk&m; txH Asm'dwf& if;r@urmyif e&oD[
bk&m; jzpfvwHU? toufawmf 8-aomif; t&yfawmf
tawmif-60 ocGwfyif aAm"d/
9/ "eygvrnfaom emVm*d&dqifonf "raoerif;om;
jzpf aumPm*kHbk&m;vufxuf Asm'dwf& r@
urm wdbk&m;jzpfvwHU? toufawmf 8-aomif;
t&yfawmf tawmif -80 yanmifyif aAm"d/
10/
yvvnf; qifrif;onf r[myem'pMumrif;jzpf
uukoefb&k m;vufxuf Asm'dw&f if;r@urm
yif okr*Fvbk&m;jzpfvwHU? toufawmf wpfodef;
t&yfawmf tawmif-80 uHhaumfyif aAm"d/
okdYtpOftwdkif;yGifhvwHUaom bk&m;avmif;wpfusdyfvm
onfwGif tbdblewfrif;-[lonfudk rm&fewfrif;udkyif ,lMuukef
\/
(u) tbd b l e wf ? ac:ynwf ? rS w f M uavuG J U ?
tavmif ; wJ h /

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

116

(c)

rm&fewf rif;aumif;? qkyefawmif;?


tavmif ; aywJ h ? rS w f a vuG J U /
[lvnf; tbdblewf rm&fewfwdkYudk toD;tjcm; pyfqdk
Muukef\? xdkokdY,lMu pyfqkdMuukefaomfvnf; if;tem*w0if
usrf; aomwwuD-paomusrf;rsm; tbdblo'gjzifh tbdbl
trnfSdaom ewfrif;0daooudkom ,loifhavaomaMumifh
vnf;aumif; rm&fewfrif;\ toD;tjcm;wpfyg;\ tjzpfjzifh
rygavaomaMumifhvnf;aumif; rm&fewfrif;onf r[mrm,m
0wKusrf;vmwdkif; yapuAk'gavmif;om jzpfoifh&mownf;/
'ok w & m yO o wm? aAm"d o w m orl [ awm/
'otEk u r ma,0? yO o wmeEk u r m/
[l tpOftwdik ;f yGiv
hf wUH aom bk&m;avmif;wpfusyd f tpOf
rSdaom bk&m;avmif; 500-vmonf/
xdkwGif 500-wdkY\trnfemryGifh&murmponfrsm;udkusrf;*efrvm/

tZmwowfrif;\ om;jzpfaom tZdwax&f\ t aMumif;udk


*gxmtem*w0ifygVdawmf\ tzGifhjzpfaom orE b'dum
rnfaom tem*w0if t|uxmusrf;rSm tus,f vmonf/
e0rykpm tajzNyD;\/
------------------

10-'orykpmtajz
ykpmvnf; ]]yOyga'gw&}} enf;tm;jzifh wpfyg;aom
aAm"drsm;udv
k nf; awmif;&mao;\? awmif;vQiv
f nf;&&mao;\[laom tajzukdvnf; jyawmfrl\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

117

]]yOyga'g{0=ar;aom ykpmyg'onfyifvQif? Owa&m=


tajz0dZem jzpfvmonfwnf;? yOyga'gwa&m=ar;aom ykpm
yg'onfyif tajz0dZem jzpfvmonf/
ed,wAsm'dwf&NyD;aom bk&m;avmif; yapuAk'gavmif;
t*om0uavmif; r[mom0uavmif;wdo
Yk nf ed,wAsm'dw\
f
tpGrf;aMumifh wpfyg;aom aAm"dudk&jcif;iSg rxdkufukef&um;
ykpmvnf; Asm'dwf&NyD;udk rvdktyf? rvdktyfaMumif;udk ]],'d
vab,s}}ponfjzifhwufvmaom aemufpum;udk axmuf
yifodtyf\? ]]ykPmykP umav}} [laom pum;vnf; Asm'dwf
&jcif;\ tajcyg' Oyed,jzpfaom ormoarm"d orm&wdkY\
jynfhpkH&mumvudk ykPumv rjynfhpkHao;aom umvudk tykP
umv-[k,t
l yf\/
xdpk um;rSe\
f ? oAw
k bk&m;avmif;wd\
Yk ed,wAsm'dwf udk
&jcif;\rS&D m rlvyPd"me[k qdt
k yfaom r[mbde[
D m&rnfonf
txktxnf BuD;us,fjynfhNzdK;aom ormoarm"d taqmuf
tODSdNyD;aom a,musfm;jrwfwdkYtm;omjzpf\? tm;enf;aom
ormoarm"d taqmuftODSdaom Ekao;pGmaom oltm;rjzpf?
yapuaAm"d taqmuftOD om0uaAm"d taqmuftODom Sd
zl;aom yk*Kd vw
f t
Ykd m;vnf; rjzpf? wpfpw
Hk pfcak om aAm"dtaqmuf
tODrQ rSdzl;ao;aom oltm;qdkzG,frSd/
ed,wAsm'dwfr&rD aS;tzdkYuyif yapuAk'gavmif; om
0uavmif;wdEYk iS hf rqufqaH om tvGet
f m;Bu;D aom ormoarm
"d taqmuftODESifh jynfhpkHaom a,musfm;jrwftm;om r[mbd

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

118

eD[m&udk xdkufaMumif;ukdum; tbdeD[m& t*Fg 8-yg;wdkYwGif


a[wkt*Fg t"dum&t*Fg qEwmt*Fg\ tzGifhjzpfaom t|
uxmrsm;udk axmufodtyf\/
a[wlwd t&[w Oyed,orwd/ a,m
[d wo twbma0 0g,raEm t&[wH ygykPdwkH
orawm? w ordZwd? aem w&/
okwedygwft|uxm/

yk&doyd wo twbma0 t&[-wKywd,m


a[wk orEa0 ywem ordZwd? aem w&/
ygXZmwf t|uxm xkdYtwlvmaom Ak'0Ho t|uxm ty'gef
t|uxm ZmwwuD ed'gef;/

]]a[wl w d wd a [wk u y#d o E d u wm}}/


rlv#Dum/

tvkH;pkHaom pum;&yfjzifh xdkb0 t&[wr*fudk ,l


vdkvQif &avmufatmif yg&rDorm&wnf;[laom a[wkt*FgESifh
jynfhpkHrSom r[mbdeD[m&udk xdkufonf-[lvdkonf/

ar;jref ; zG , f
ar;/

rQjzifh yapuAk'g om0uavmif;wdkYxuf


tvGef rvGefuJvGef;ao;? t*om0u tSif
om&dyw
k & mtavmif;jzpfaom o&'&aoh r[m
om0u tSio
f b
k w
l t
d avmif;jzpfaom eE&aoh
wdkYtm;vnf; Asm'dwfcHaomtcg tvdkSdvQif

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

119

xdkb0yif t&[wr*fudk&rnf t&dyfxif ao;


onfwum;-[l jim;tHh/
ajz/
qdktyfNyD;aom a[wkt*Fg\t& Oyed,\
yapuAk'g om0uwdkYESifh rqufqHbJ vGefuJ
onf\tjzpfudk(u)
{0H orEKyed, ye rmed Oyed,
or w d , m vd * F g ed b0E d / a,[d orE m
*w om0uaAm"doaw[d yapuaAm"d
oaw [ d p r[m0d a oaom r[E H emem
um&PH ynm,wd `Ed,awm y#dywdawm
aumov a wmp/
(c)
Oyed ,or w d , m rmed vd * F g ed b0E d /
" Oyed,oraEm r[myk&daom ,xm
0d o 'd ` E d a,m a[mwd 0d o 'aPm? e
wxm wa&/ y&[d w m, y#d y aE m
a[mwd? e tw[dwm,/
(*)
wxm [d aom ,xm A[k Z e[d w m,
A[kZe okcg, avmumEkurg, twm,
[d w m, ok c g, a'0rEk meH y#d y Z w d ?
e wa&/
(C)
ww p aumov H tm0[wd XmEk y w d
y#dbm aee XmemXme ukovwm,p/
[laom p&d,yd#u t|uxmudk axmufojzifhodtyf\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

120

(u) {0H=okdY? orEKyed,=Oyed,ESifh jynfhpkH


aom? tye=xdek ,
d w Asm'dw&f cgeD;aom bk&m;tavmif;tm;?
Oyed,orwd,m=Oyed,ESifh jynfhpkHjcif;\? rmed vd*Fged=
rSwfaMumif;vuPmwdkYonf? b0Ed=xifSm;ukef\? a,[d=
tMuifrSwfaMumif;vuPmwdkYESifh? orEm*w=jynfhpkHaom
a,musfm;jrwf\? om0uaAm"doaw[dp=om0uaAm"davmif;
wdkYxufvnf;aumif;? yapuaAm"doaw[d p=yapuaAm"d
avmif;wdkYxufvnf;aumif;? `Ed,awmp=a`Etm;jzifhvnf;
aumif;? y#dywdawmp=tusifhtm;jzifhvnf;aumif;? aumov
awmp=Pftm;jzifhvnf;aumif;? r[m0daoaom=vGefuJaom
txl;onf? r[EH=vGefuJaom? ememum&PH=rwlaomtjcif;
t&monf? ynm,wd=xifSm;\/
(c) Oyed,orw,
d m=Oyed,ESijhf ynfph jHk cif;\? rmed
vd*gF ed=rSwaf Mumif;vuPmwdo
Yk nf? b0E=d xifmS ;uke\
f ? "=
avmu"mwf? Oyed,oraEm=Oyed,ESifh jynfhpkHaom?
r[myk&daom=a,musfm;jrwfonf? 0do'd`Eda,m=oefYSif;aom
a`ESdawmfrlonf? 0do'aPm=oefYSif;aom PfSdawmfrl
onf? a[mwd,xm=jzpf\okdY? wxm=xkdYtwl? wa&=wpfyg;
aom yap u aAm"d a vmif ; om0uaAm"d a vmif ; wd k Y o nf ?
0do'd`E,
d m=oefY iS ;f aom a`E MdS uukeo
f nf? 0do'Pm=oefY iS ;f
aomPfSdMuukefonf? ea[mEd=rjzpfukef? y&[dwm,=wpfyg;
aom ow0gwdkY\ tusdK;pD;yGg;iSg? y#dyaEm=usifhawmfrlonf?
a[mwd=jzpf\? tw[w
d m,=rdrt
d usK;d pD;yGg;iSg? y#dyaEm=usiahf wmf
rlonf? ea[mwd=rjzpf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

121

(*) wxm wH0peH= xkdpum;onf? [dopH=rSef\? aom=


xkad ,musmf ;jrwfonf? A[kZe[dwm,= rsm;pGmaom ow0gwk\
Yd
tusdK;pD;yGm;iSg? A[kZeokcg,=rsm;pGmaom ow0gwkdY\ csrf;om
jcif;iSm? avmumEkurg,=vltaygif;ukdcsD;jrifhjcif;iSm? a'0rEk
meH=ewfvw
l \
Ydk ? twm,=r*fwnf;[laomtusKd ;iSg? [dwm,=
zkdvfwnf;[laomtusdK;iSg? okcg,=tEkyg'gy&dedAmefcsrf;om
tusdK;iSg? y#dyZwd,xm=usifhawmfrl\okdY? wxm=xkdYtwl?
wa&=yapuaAm"davmif; om0uaAm"davmif;wdkYonf? A[ke
[dwm,=rsm;pGmaom ow0gwk\
Yd tusKd ;pD;yGm;iSg? A[kZe okcg,=
rsm;pGmaomow0gwkdY\ csrf;omjcif;iSg? avmumEkurg,=
vltaygif;ukdcsD;jrifhjcif;iSg? a'0rEkmeH=ewfvlwkdY\? twm,=
r*fwnf;[laom tusdK;iSg=[dwm,=zkdvfwnf;[laom tusdK;iSg?
okcg,=tEkyg'gy&deAd m ef csr;f omtusKd ;iSg? ey#dyZE=d rusiMhf uuke/f
(C) wwp=xkdolwpfyg;wkdY\ tusdK;ukd usifhjcif;vnf;?
XmEkyw
yd #dbmaeep=wpfcPcsi;f jzpf [kww
f idk ;f rSew
f idk ;f xifEidk f
jcif;jzifhvnf;aumif;? XmemXme ukovwm,p=taMumif;
[kwfonf r[kwfonf vdrfrmonf\ tjzpfjzifhvnf;aumif;?
aumovH=Pfonf? tm0[wd= Gufaqmif\/
t|uxm teuf/

ygXZmwft|uxm ponf(u)
*kPoraEemyd a,e twaem ZD0dwH Ak'geH
y&dpwH a[mwd? w rdem t"duma&e
t"d u m& or E a 0 ord Z wd ? e

ZtpodYk

(c)1/

2/

3/

4/

5/

yg&rD'yD eD

122

w&? t"d u m& or E m yd ,


Ak'um&u "rmeH twm, r[aEm qaEmp
r[aEm Oma[mp 0g,marm p y&da,|d
p? wa0 ordZwd? e w&? wBwd'H
qE r [E w m, Moyr H /
oap [d {0r? a,m ouvpu0gV*AH
{aum' uD b l w H tw a em Am[k A ave
Ow & d w G m yg&H *E K H oraw m ? aom Ak ' w H
ygyk P mwd /
a,m 0gye ouvpu 0 gV*A H a0VK*k r o E H AsLa[wG m r' d w G m y'om *p a E m
yg&H *EKH orawm? aom Ak'wH ygykPmwd/
a,m 0g ye ouvpu0gV*AH owda,m
tmauma#wGm ed&E&H owdzv ormudPH
y'om tu r rmaem yg&H *E K H oraw m ?
aom Ak'wH ygykPmwd/
a,m 0g ye ouvpu0gV*AH 0dwpd
w*Fg& b&dwH yga'[d r'rmaem yg&H *EKH
orawm? aom Ak'wH ygykPmwd/
a,m {awok {uo yd twaem 'ku&H e
rnwd? t[H {wrd w&dwGm0g *Em0g yg&H
*rd mrD w d {0H r [aE e qaE e p Om
a[ep 0g,marep y&d a ,|d , mp orE m

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

123

*awm a[mwd? w ywem ordZwd? e


w&/
(u) *kPoraEemyd=psmeftbdnmOf ormywf*P
k Ef iS hf
jynfhpkHvsif;rlvnf;? a,e=tMuifolonf? twaem=rdrd\? ZD0d
wH=toufu?dk Ak'g eH=bk&m;wkt
Yd m;? y&dpw
=H pGet
Yf yfonf? a[mwd=
jzpf\? rdem t"duma&e=okdYaom tvGeftrif; jyKjcif;jzifh?
t"dum& orEa0=t"dum&ESifh jynfhpkHonfomvQifjzpfaom?
w=xkdoltm;? ordZwd=qkawmif;jynfhpkH\? w&=wpfyg;
aomoltm;? e ordZwd=rjynfhpkH? t"dum&orEmyd=t"d
um&ESifh jynfhpkHvsif;rlvnf;? ,=tMuifoltm;? Ak'um&u
"rmeH= bk&m;jzpfatmif jyKwwfuek af om yg&rDw&m;wk\
Yd ? twm
,=tusdK;iSg? r[aEm=BuD;jrwfaom? qaEmp=qEonfvnf;
aumif;? r[aEm=BuD;jrwfaom? Oma[mp=tm;xkwfjcif;onf
vnf;aumif;? 0g,marmp= vkv
YH jyKjcif;onfvnf;aumif;? y&da,
|dp=SmrSD;awmifhwjcif;onfvnf;aumif;? twd=Sd\? wa0=
xkdoltm;om? ordZwd=jynfhpkH\? w&=wpfyg;aomoltm;?
eordZwd=rjynfhpkH/
wMw=xkdpum;? 'H=qkdvwHUonfum;? qEr[Ewm,=qEtm;Bu;D onf\tjzpf? Moyr=H EIid ;f ,SOpf &m Oyrmwnf;/
(c) 1/ [d=xdpk um;ukcd sUJ qdt
k ?hH a,m=tMuifoo
l nf? ouv
pu0gV*AH=tvsm; teHtm;jzifh ,lZemwpfoef; ESpfodef;
ok;H axmif av;&m ig;q,fus,0f ef;aom pMu0Vm wdu
k t
f vk;H ud?k
{aum'uDbw
l =H wpyfwnf;aom a&tjyifjzpf jzpfonfu?kd tw

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

124

aem= rdrd\? Am[kAave=vufkH;tm;jzifh? Ow&dwGm=ul;? yg&H=


pMu0Vmwpfzufurf;ok?Yd *EK=H oGm;jcif;iSg? orawm=wwfprG ;f Edik \
f ?
aom=xdkolonf? Ak'wH=bk&m;tjzpfokdY? ygykPmwd=a&muf\/
2/ 0g ye=wpfykHum;? a,m=tMuifolonf? ouvpu
0gV*AH=tvsm;teHtm;jzifh ,lZem wpfoef; ESpfodef; okH;axmif
av;&m ig;q,f us,f0ef;aom pMu0VmwdkuftvkH;udk? a0VK
*kro
E=H 0g;csKt
H wd zk;H vTr;f onfu?kd AsLa[wGm=,ufiif y,fxiG f
? r'w
d mG =eif;e,f? y'om=ajcvsit
f m;jzif?h *paEm=oGm;vsu?f
yg&H=pMu0Vmwpfzufurf;okdY? *EKH=oGm;jcif;iSg? orawm=wwf
pGrf;Edkif\? aom=xdkolonf? Ak'wH=bk&m;tjzpfokdY? ygykPmwd=
a&muf\/
3/ 0g ye=wpfykHum;? a,m=tMuifolonf? owda,m=
vSw
H u
Ykd ?kd tmauma#wGm=ESupf u
dk
f ? ed&E&=H tjcm;rvyf? owzd v
ormudPH=vSHoGm;twd>yrf;aom? ouvpu0gV*AH=tvsm;teH
tm;jzifh ,lZem wpfoef; ESpfodef; okH;axmif av;&m ig;q,f
us,f0ef;aom pMu0VmwdkuftvkH;udk? y'om=ajcvsiftm;jzifh?
turrmaem=eif;vsuf? yg&H=pMu0Vmwpfzufurf;okdY? *EKH=oGm;
jcif;iSg? orawm=wwfpGrf;Edkif\? aom=xdkolonf? Ak'wH=bk&m;
tjzpfokdY? ygykPmwd=a&muf\/
4/ 0gye=wpfykHum;? a,m=tMuifolonf? 0dwpdw*Fg&
b&dwH=rD;awmufrSuif;aom rD;usD;wdkYjzifhjynfhaom? ouv pu
0gV*AH=tvsm;teHtm;jzifh ,lZem wpfoef; ESpfodef; okH;axmif
av;&m ig;q,f us,f0ef;aom pMu0VmwdkuftvkH;udk? yga'[d=

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

125

ajcwdkYjzifh? r'rmaem=eif;vsuf? yg&H=pMu0Vmwpfzufurf;okdY?


*EK=H oGm;jcif;iSg? orawm=wwfprG ;f Edik ;f \? aom=xdo
k o
l nf? Ak'w
=H
bk&m;tjzpfokdY? ygykPmwd=a&muf\/
5/ wd{0H=okdYaomoabmwHxGm"rwmonf? oap
t=tu,fjzpfjim;tH?h {0Howd=okjYd zpfcahJ omf? a,m=tMuif
olonf? {awok= 4-yg;wdkYwGif? {uo yd=wpfckckrQyif?
twaem= rdrdtm;? 'ku&H=cJ,Of;onf[l? e rnwd=tBuHrjzpf?
t[H=igonf? {wrd=a&jynfhaom pMu0Vmponfudkvnf;?
w&dwGm0g=ul;vnf;aumif;? *Em0g=oGm;vnf;aumif;? yg&H=
pMu0Vm wpfzufurf;okdY? *rdmrd=oGm;awmhtHh? wd{0H=okdY?
r[aEe=BuD;jrwfaom? qaEep=qEESifhvnf;aumif;? Om
a[ep=tm;xkwjf cif;ESiv
hf nf;aumif;? 0g,marep=vkv
YH ESihf vnf;
aumif ; ? y&d a ,|d , mp=S m rS D ; awmif h w jcif ; ES i f h v nf ; aumif ; ?
orE*awm=jynfph o
Hk nf? a[mwd=jzpf\? w=xdo
k t
l m;? ywem=
qkawmif;jcif;onf? ordZwd=jynfhpkH\? w&=wpfyg;aom
oltm;? eordZwd=rjynfhpkH/
t|uxmteuf/

okdYtpSdonfjzifhvmaom t|uxmrsm;udk axmuf


ed,wAsm'dwfr&rD aS;tzdkYuyif yapuaAm"davmif; om0u
aAm"davmif;wdkYESifh rqufqHaom tvGeftm;BuD;aom orm
oarm"dtaqmuftODwdkYESifh jynfhpkHNyD;aom a,musfm;jrwftm;
omvQif rlvyPd"me-[kqdktyfaom r[mbdeD[m&udk xdkuf
aMumif;udkodtyfownf;? xdkYaMumifh Asm'dwfrcHrD aS;tzkdYvnf;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

126

r[mbdeD[m&\ tMumif;jzpfaom yg&rDjynfhpkH&mumv rjynfh


pkHao;&mumv 2-yg;&oifhaMumif;udk odtyf\/
wpfenf;um;]],H0g wH0g y&Hy&m? apm'aum ye apma'wd/
aom [d oAH e ywd}}/
[laom aS;q&mwdkY pum;ESifhtnD apm'uyk*dKvfwdkY\
oHo,onf jzpfoifah omt&m rjzpfoifah omt&m a&G;cs,jf cif;rS
uif;vnf;jzpf&mao;\? xdo
k jYdk zpf&maom oHo,udrk
DS trSwf
rxif apm'emwwfaom apm'uwd\
Yk tvdt
k m;jzifh ykpm rsm;udk
xkwfawmfrltyfav&um; ed,wAsm'dwf&NyD;aom aAm"davmif;
wdkYudkvnf; ykpmrsm; ,ltyfukef\/
xdkYaMumifh usrf;tqkH; ]]r,H apm'umemr {ua'o ayuum
eouvayuum}} ponfjzifh rdefYtyfvwHU/

xdk'orykpm tajzum; ed,wAsm'dwf&NyD;aom ormoarm"davmif;wdkY\ aAm"d


wpfyg;rsm;udk tdyfrufrSmrS awmifhwjcif; rjzpfoifhaMumif;udk
atmuf qdktyfNyD/
r[mbd e D [ m&awm y|m, [d r[mow m
ed , wmwd 0k p E d / ,xm[? {0H oA * F o r E m ?
aAm"d,m ed,wm e&mwd? "k0H Aka'g b0dwDwd p /
[laom uxm0wK tEk#Dumrsm;udkvnf; axmufav/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

127

Asm'dwfrcHrD aS;tbdkYum; ed,wtjzpfudk tqdkusrf; *efrSd?


ted,wtjzpfudkom tqdkusrf;*ef wdkufkdufSdaomaMumifh
wpfyg;aomaAm"dudk awmif;oifhao;\? awmif;vQifvnf; &oifh
ao;\-[krSwftyf\/
xdkYaMumifh aomwwuDpaom *EE&usrf;rsm; {0rd aAm"dowmeH? orm&rd uwH A[kH/
tv'H Asmu&PH ,m0? ed,wH e b0dwd/
a'0'awm ,xm tan? orm&myd ,xm A[k/
yp m tuk o vk E m ? y&d [ m,E d aAm"d , m/
[lvmonf/
aS;*gxmteufqdkcJhNyD;/

a'0'awm,xm=a'0'wfuJhokdY? tan=wpfyg;ukefaom
aAm"davmif;wdo
Yk nf? ,xmA[korm&myd=tMuiftMuifrsm;aom
yg&rDorm&SdNyD;yif jzpfukefjim;aomfvnf;? ypm=aemufumv?
tukovkEm=tukokdvfrsm;ukefjyefonfSdaomf? aAm"d,m=
awmif;&if;jzpfaomaAm"drS? y&d[m,Ed=qkwf,kwfMuukefao;\/
aemuf*gxmteuf/

*gxm bk&m;tavmif;udk y"mejyK yapuAk'g avmif;


om0uavmif;wdkYonfvnf; ygavukef\? xdkYaMumifh Asm'dwf
r&ao;rD aS;tzdkYjzpfrl ormoarm"davmif;onfvnf; orm
oarm"davmif;tjzpfrS avsmus atmufaAm"d 4-yg;wGif wpfyg;
ygyrd w o H o **}} paom
yg;wnf uRwf&onfvnf;Sd\? ]]ygyrd
taMumif;aMumifh b0rsm;pGm urmtqufquf qufum quf

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

128

um tukov
dk t
f xk&H ojzifh awmif;cJb
h ;l aom ormoarm"d rsKd ;aph
onf ratmifrrmEdkifbJ aqG;jrnfhwdrfjrKyf qkwf,kwfuG,faysmuf
ojzifh tEAmv oHom& opfiw
k t
f jzpfoaYdk &muf aeonfvnf;
S\
d ? yapuaAm"davmif; t*om0uaAm"davmif; r[mom0u
aAm"davmif; yuwdom0uaAm"davmif; rsm; vnf; xdkenf;
y&d[m,Ed}} [laom ygXfjzifh
wl,SOfav? okdYaomt"dyg,fudk ]]y&d
jyawmfrlonf-[krSwftyf\/
]]*gxm ]]orm&myd ,xmA[k}} [laomyk'f ]]wd0a*g ,
o*Fa[m}} [laomyk'fudk enf;rSD o'e,udk BuHav? orm&myd
uwmA[k}} [kygXftcsdKUSd\? oifhatmifay;av/

]]a'0'aw
,xm}} [ljim;aomfvnf; tukokdvftm;BuD;
]a'0'awm,xm
onf\ tjzpfrQudkom OyrmjyKawmfrlonf? yapuaAm"davmif;
jzpfayaom tSifa'0'wfonf yapuaAm"drS rqkwfr,kwfrl
urmrS aemufurmwpfoed ;f ajrmuf yGiahf yvwUH ? ormoarm"d
avmif;onf ormoarm"drS qkwf,kwfao;\-[ljim;aomfvnf;
r[mbdeD[m&\ Oyed, rjynfhpkHrD EkvSao;aomtcgom
qkwf,kwfaomf qkwf,kwf&monf? r[mbdeD[m&\ Oyed,
jynfph NHk y;D aomtcgum; qkw,
f w
k zf ,
G rf S[
d k xifayonf? qifjcif
yguke/f
ormoarm"d tusdK;iSg &nfGef; awmif;w jznfhtyfNyD;
aom yg&rDSdaom tavmif;tvsmonf aemuf yapuaAm"d
tpSdaom aAm"d 4- yg;wGif wpfyg;yg;okdY ajymif;qkawmif;jyef
aomf aemufawmif;aom aAm"d\taqmuftOD jzpfoifh rjzpf

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

129

oifrh sm;ukd oDvuef #Dumq&m\0g' tya& q&mwk\


Yd 0g'rsm;
ukdjy aS;qkdtyfNyD/
qkd&eft<uif; pkd;pOf;txl;um; aomwwupD aom *EE& usr;f enf;tm;jzifh bk&m;avmif;
wkYd rnfonf Asm'dwrf cHrDS 16- oacsF yg&rDjznf&h NrJ [laomaMumifh
16- oacFs rjynfhrD umvonf ted,wumvyif jzpfoifh\
[krw
S v
f if/h
wpfyg;aom aAm"dzYdk &nfoefawmifw
h jznft
h yfNy;D aom
yg&rDonf wpfyg;aomaAm"d\ Oyed, jzpfoifh\ [laom
tya&q&mwdkY\ tvddktm;jzifh 1/ bk&m;qkudkawmif;um yg&rDjznfh vmchJaomolonf
urmwpf&m urmwpfaxmif ponfwdkifa&mufaomtcg bk&m;
omoemESifhMuHKBudKuf yuwdom0utjzpfjzifh uRwfvdkaomf
uRw\
f /
2/ urmwpfodef;ponfwdkif a&mufaomtcg xdkYtwl BuHK
BudKuf r[mom0u tjzpfjzifh uRwfvdkaomf uRwf\/
3/ wpfoacFsEiS hf urmwpfoed ;f ponfwikd af &mufaom tcg
xdkYtwl BuHKBudKuf t*om0utjzpfjzifh uRwfvdkaomf uRwf\/
4/ ESpfoacFsESifh urmwpfodef; ponfwdkifa&mufaomtcg
omoemy yapuAk'g jzpf yGifhvdkaomfyGifh\- [laom oabm
onf a&muf\/
xdkodkY uRwfchJyGifhchJaomf yapuAk'g t*om0u r[m
om0uwdo
Yk nfvnf; ed,wAsm'dwf r&ukerf
l vnf; jzpfEidk u
f ek \
f /

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

130

[laom oabmonfa&muf\? xdkodkY jzpfchJaomf xdkyk*dKvfwdkY


Asm'dwf&jcif;\ t*Fgudkxm;jcif; Asm'dwf&NyD;aemuf yg&rDjznfh&m
umvudk ydkif;jcm;xm;jcif;rsm;onf {uEed,r r[kwf? ted,
rom-[laom oabmonfa&muf\? xdkodkYvnf; Asm'dwft*Fg
umvtydkif;tjcm;rsm;onf ted,r rjzpfoifh? Asm'dwf r&ukefbJ
vnf; rjzpfoifhukef/
xdkodkYjzpfonfSdaomf Asm'dwfcHNyD;aemuf rdrdwdkY\ aAm"dtm;
avsmpf mG umvtydik ;f tjcm;udk r,kwrf avsmah pbJ yg&rDw&m;wdu
Yk kd
jznfhusifhukefom uRwfMuukef yGifhMuukef&monf? xdkodkYjzpfonf
Sdaomf aAm"dwpfyg;zdkY jznfhtyfaom yg&rDonf aAm"dwpfyg;\
Oyed,jzpf\-[laomtya&q&mwdkY pum;onf tb,fodkY
oifEh ikd yf gtheH nf;-[kq&kd efo
dS nf/
Pfouf&m toifhudk qdkaythH-xdkbk&m;avmif;onf urmwpf&m urmwpfaxmif ponf
wdkif a&mufonfhtcgvnf;aumif; urmwpfodef; ponfwdkif
a&mufonfhtcgvnf;aumif; wpfoacFsESifh urmwpfodef;
ponfwdkif a&mufonfhtcgvnf;aumif; ESpfoacFsESifh urm
wpfoed ;f ponfwikd f a&mufonft
h cg vnf;aumif; uRwv
f v
kd Qif
ed,wH e b0dw
uRwf\-[laom oabmonf ]]ed
wd}} [laom
y&d[m,Ed aAm"d,mm}} [laom pum;rsm;udkaxmuf
pum; ]]y&d
odtyfaom oabmwnf;/
prmaemt[H tZ? udav
Asm'dwfcHaomb0um; ]]p
ao Cmw,mr[
Cmw,mr[H}} [laom Ak'0ifygVdawmf\ tzGifhjzpfaom

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

131

xkwftyfNyD;aom t|uxm pum;&yfrsm;udk axmufojzifhvnf;


aumif;
(u)
awok a,mO*g#dwl? aom ormorK'
orKcg pmwky'duH *gxH okPaEm *gxm,
wwd,ya' ty&da,modaw {0 q[d
tbd n m[d o[ y#d o r d ' g[d t&[w H
t"d * E H K orw L yed a,m a[mwd oap
om0u aAm"d,H t"drkawm od,m/
(c)
'k w d a ,m b*0awm or K cg pmwk y ' d u H
*gxH okPaEm ty&da,modaw{0
pwk w y a' q[d tbd n m[d t&[w H
t"d * E K H orw L yed a,m a[mwd ? ,'d
om0uaAm"d , H t"d rk a w m od , m/
(*)
wa&m ye b*0awm orKcg pmwky'duH
*gxH okwGm y&da,modwm, *gxm,q[d
tbdnm[d t&[wH ywKH orwLyeda,m a[mwd/ tx om0u aAm"d,H
t"d r k a w m od , m/
[l a om p&d , yd # ut|uxm oD v u e f # D u mrsm;uk d
axmufojzifv
h nf;aumif; om0u\tjzpfjzifh r*fzv
dk u
f ,
dk v
l v
dk Qif
&oifh\-[laom oabmukd odtyf\/
okwedygwf t|uxmum; ]]pmwkyeduH *gxH okwGm wm twH
0dbZdwGm y&da,modaw}} [k ygXfSd\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

132

(u) awok=xkdokH;OD;aom bk&m;avmif;wkdYwGif? a,m=tMuif


bk&m;avmif;onf? O*g#dwl=O*g#dwlrnf\? aom=
xkdbk&m;avmif;onf? ormorK'=Asm'dwfay;aom
bk&m;\? orKcg=rsuaf rSmuf? pmwky' u
d =H av;yg'Sd aom?
*gxH = *gxmuk d ? ok P aE m =em&onf j zpf ? om0uaAm"d,H=om0uaAm"d? t"drkawm=nGwfonf? oap
od,m= tu,fjzpftHh? *gxm,=*gxm\? wwd,ya'=
wwd,yk'fonf? ty&da,modaw{0=rqkH;rDyifvQif?
o[y#dord'g[d=y#dord'g 4-yg;ESifhwuGjzpfukefaom?
q[d tbdnm[d= 6-yg;aom tbdnmOfwjYdk zif?h t&[wH=
t&[wzkdvfukd? t"d*EHK=&jcif;iSg? orwLyeda,m=
pGrf;Ekdifaom Oyed,Sdonf? a[mwd=jzpf\/
(c) 'kwda,m='kwd,jzpfaom 0dyOdwl bk&m;avmif;onf?
b*0awm=jrwf p G m bk & m;\? or K cg=rsuf a rS m uf ?
pmwky'duH=4-yg'Sdaom? *gxH=*gxmukd? okPaEm=
em&onf j zpf ? om0uaAm"d , H = om0uaAm"d ?
t"d r k a w m =G w f o nf ? ,'d o d , m=tu,f jzpf t H h ?
pwkwy a'=pwkwy 'onf? ty&da,mod aw {0=rqk;H rD
yifvQi?f o[y#dor'd g[d=y#dor'd g 4-yg;ESiw
hf pfuG jzpfuek f
aom? q[d tbdnm[d=6-yg;aomtbdnmOfwkdYjzifh?
t&[wH=t&[wzkdvfukd? t"d*EKH=&jcif;iSg? orwLyeda,m=pGr;f Ekid af om Oyed,So
d nf? a[mwd=jzpf \/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

133

(*) wa&mye=wwd,jzpfaom ae,sbk&m;avmif;onf


um;? b*0awm=jrwfpGmbk&m;\? orKcg=rsufarSmuf?
pmwky'duH=av;yg'Sdaom? *gxH=*gxmukd? okwGm=Mum;
&? om0uaAm"d , H = om0uaAm"d ? t"d r k a w m =
Gwfonf? txod,m=tu,fjzpftHh? *gxm,=wpf
*gxm vkH;onf? y&da,modwm,=qkH;NyD;aomf? o[y#dord'g[d=y#dord'gav;yg;ESifhwuGjzpfukefaom? q[d
tbdnm[d=ajcmufyg;aom tbdnmOfwkdYjzifh? t&[wH=
t[&wzkdvfokdY? ywKH=a&mufjcif;iSm? orwLyedoa,m=
pGrf;Ekdifaom Oyed,Sdonf? a[mwd=jzpf\/
if;t|uxmteuf/

t|uxm #DumygXf aemufEpS 0f gusrmS o[y#d or'd g


[d-[laom0daooeyk'rf yg? aS;0gusrv
S u
kd
f ,lonf? txl;udjk y
vdk rygaponf-[krrSwftyf/

ar;jref ; zG , f
ar;/

xdkokdY r*f zdkvfudk,lvdkvQif &oifhaomf tb,f


aAm"dyrmP wnf &oifhtHhenf;/
ajz/
]],'d om0uaAm"d,H t"drkawm od,mm}}
[laomaMumifh yapuaAm"d yrmPwnf
&oifhonf-[kqdkcGifh rSdNyD[lvnf;aumif;
u ar tnmwa0aoe? "rH opduawed"[laom ygVdawmf -

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

134

opm[H ap , sH ? oA u d a vao psmaywG m


oHCe0aum [kwGm &re*&H y0dao,sH? t[H tnm
wua0aoe ye udavao psmaywGm edAmeywd,m
ud p H ew d [l t|uxmrsm; vmaomaMumifh t*om0uaAm"d yrmP
r[mom0uaAm"dyrmPwnf &oifhonf-[lvnf;aumif;
rqdt
k yf/
oH C e0u tnmwujzpf a om yuwd o m0uaAm"d
yrmP wnfom &oifhonf-[k rSwfxifzG,fSd\? xdkokdY rSwf
xifjcif;iSg rxdkuf? tb,faMumifhenf;-[lrl 2-oacsFESifhurm
wpfoed ;f yg&rDumvSad om yapuaAm"dxufyif 16-oacsF umv
ywfv;Hk yg&rDjznfch NhJ y;D aom bk&m;avmif;\ aAm"donf xdb
k 0yif
teEtyar,swdkif vGefuJjrifhjrwfoifhavaomaMumifhwnf;?
t*om0u r[mom0uwd\
Yk aAm"drsm;ESiu
hf m; EdiI ;f ,SO&f efrSNd y/D
xdkYaMumifh yudPuedygwf arm&Zmwft|uxm ]]yap u Ak ' a wm [d oA k a Am"d ow m ean0
Oyg, y&d*a[ PH r[Ew&H a[mwd/
[krdefYtyfNyD/
]],'d om0uaAm"d , H t"d r k a w m od , m}} [laom
pum;udkum; bk&m;a[maom *gxmudk Mum;em&aom aAm"d
jzpfavaomaMumifh om0uaAm"d[l qdkjcif;iSg xdkufonf\
tjzpfrQudkom &nfqdkonf? yuwdjzpfaom t*om0uaAm"d
r[mom0 uaAm"d yuwdom0uaAm"drsm;udk&nf rqdk-

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

135

[k,t
l yf\/ ]]oHCe0aum [kwGm}}}}[laom pum;udu
k m; xdt
k cg
oDwif; odum tm;jzifh i,fonfuo
kd m &nfqdo
k nf? *kPt
f m;jzifh
i,fonfudk &nfrqdk/
tnmwua0aoe
]]tnmwua0aoe
tnmwua0aoe}} [laompum;udkvnf;tnmwu a0aoemwd oa'0uH avmuH OEm
a'aE m Ak a ' g t[k w G m au0vH Ak ' g eH om0u
bm0l y *re 0aoe tnmwl a ye[laom r[my'geokwf #DumzGio
hf nfEiS t
fh nD xdt
k cg 'DyuF&m
jrwfpGmbk&m;udkxm; wpfyg;aom yapuAk'g om0uwdkY ESifh
rqufqHaom tm;AvSdNyD;aom a,musfm;jrwf jzpfayvsuf
'DyuF&mbk&m;wnf;[laom olwpfyg;\ vufatmufwynfh\
tjzpfjzifh aygifajrmif uRwf&jcif;onf tvkH;pkHaom Mu,f
taygif;wd\
Yk rif;jzpfaom v0ef;Adrmefonf aeAdrmef\ teD;tyg;
okdY a&mufaomtcg tnmwutoGif rxifrSm;bdouJhokdY
xdkYtwl tvkH;pkHaom *kPftaygif;wdkYjzifh jynfhpkHNyD;aom 'DyuF&m
bk&m;udk axmufaomf tnmwuyifrnf\? okdYaomteufudk
&nf qdktyfownf;/
xdkYaMumifh ]]u ar {aue wdaPe? yk&daoe xmr'dem/
oA k w H ygyk P d w G m ? oH w ma&H oa'0uH } }/
[l BuHK;yawmfrlownf;/
xmr'd e m=tm;pG r f ; ow d Asw d A vud k jrif N yD ; aom?
yk & d a oe=a,musf m ;jrwf o nf ? owm=jzpf y gvsuf ? {aue=

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

136

wpfa,muftxnf;wnf;? wdaPe=ul;ajrmufojzifh? ar=ightm;?


u=tb,frpl tHeh nf;? oAw
k =H bk&m;tjzpfo?Ydk ygykPw
d mG =a&muf
omvQif? oa'0uH=ewfESifhwuGaom vltaygif;udk? oHwma&H=xkwfq,fu,fwiftHh/
*gxmteuf/
*gxm o'e,udk rPd'Dyusrf;rS,l/

okdYvQif qdktyfcJhNyD;aom usrf;*efrsm;udkaxmuf bk&m;


qkudk awmif;vmcJah om bk&m;avmif;onf yuwdom0u wd\
Yk
yg&rDumv-[kqt
kd yfaom urmwpf&m urmwpfaxmifoYdk a&muf
onfrSp ed,wAsm'dwfcH&m b0wdkifatmif wpfq,fhajcmuf
oacsF umvtwGif; yuwdom0uaAm"dpaom aAm"d 4-yg;wGif
umvtm;avsmfpGm vdk&maAm"dudk &oifhaMumif;udk odtyf\?
xdkokdYodtyfaomfvnf; aS;OD;pGm ormoarm"dqkudk awmif;aom
tcgrSp yapuaAm"d\ jynfph &Hk m 2-oacsEF iS hf urmwpfoed ;f cefY
umvtwGi;f om wpfyg;aomaAm"dukd ajymif;a&GUvnf; awmif;
ao;\? awmif;wdkif;vnf; taMumif;nDnmvQif &ao;\/
yapuAk'gjzpfavmufaom xdkumvudk vGefcJh 3-oacsF
4-oacsFponfwdkif a&mufaomtcgum; umvtm;udkaxmuf
aomf ormoarm"dyg&rD taqmuftOD tm;BuD;oifhNyDjzpf
wpfyg;aom aAm"drsm;udk awmifhwjcif; awmifhwwdkif; &jcif;rnf
onf rSdoifhNyD? tvkH;pkHaomoAk bk&m;avmif;wdkYtm; ed,w
Asm'dwfcHaomtcg om0uaAm"djzifh uRwfvdkvQif uRwfEdkif
avmufaom taqmuftOD S&d Nr"J rwm [ljim;aomfvnf; ed,w

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

137

Asm'dwf&aMumif; t*Fgajrmufavmufaom yrmPudkom jyvdk&if;


jzpfonf/
pifppftm;jzifh,lvdk&vdkaom qE0dwufrQyif jzpfawmhrnfhtcgr[kwf/

urm 2-oacsF 3-oacsFcefYtwGif;um; ynmESifhpyfaom


{w'*f wefc;dk ESiphf yfaom {w'*ftpSad om om0uwk\
Yd t&m
ywemqkawmif;ESiu
hf if; bk&m;qkuo
dk m awmif;&if; Sad vaom
aMumifh &mxl;&mcH XmeE& 0daooESifh,SOfaom t*om0uppf
r[mom0uppfyif rjzpf&aomfvnf; jznft
h yfNy;D aom yg&rDumv
tm;avsmfpGm yuwdom0uaAm"daomfvnf;aumif; r[m
om0uwk\
Yd yrmPaomfvnf;aumif; t*om0uwk\
Yd yrmP
aomfvnf;aumif; wnfuRwfoifh\? yapuaAm"d yg&rD
avmufaomtcg tvkdSdvQif yapuAk'gjzpfyif uRwfoifh\
yapuaAm"dqk om0uaAm"dqkrsm;ukd awmif;um awmif;um
yg&rDtopf jznfjh cif; Asm'dwcf jH cif; udpr sm;ukd uJo
h aYdk om yk*Kd vf
rsm; rvkdtyfNyD- [k ,l&efwpfcsuf/
r[mom0uaAm"d t*om0uaAm"d yapuaAm"dwkdYwGif
wpfyg;yg;jzifh uRwfvkdjyefaomf jznfhtyfcJhNyD;aom ormoarm"d
yg&rDrsm;onf r[mom0uAsm'dwf t*om0uAsm'dwf yapu
aAm"dAsm'dwfukd &vG,fjcif;\ tajcyg' Oyed,rQ jzpfom
wnf;? onfu&dk nf tya&q&mwkYd xkpd um;ukq
d t
dk yf\? xkad Mumifh
Asm'dwcf jH cif; Asm'dw&f Ny;D aemuf aAm"dtm;avsmpf mG yg&rD umvukd
jynfhap&jcif;rsm;ukdum; {uefpifppf tvkdSdtyf\-[k ,l&ef
wpfcsu/f

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

138

aS; tm;BuD;pGm jznfhaom 0d0eddw ukokdvfSdNyD;aom


oljzpfay Asm'dwfcHjcif;yif Sdjim;aomfvnf; Asm'dwfcHNyD;aemuf
wpfyg;aom yapuAk'g om0utavmif;wkYd uJo
h Ydk yg&rDumvukd
ed,mr rjyKoifNh y?D ed,wAsm'dwf &Ny;D aemuf urmwpf&mESiv
hf nf;
r[mom0ujzpfEidk \
f ? urmwpfoed ;f ESiv
hf nf; t*om0u jzpfEidk f
\? wpfoacsFESifhvnf; yapuAk'g jzpfEkdif\-[k ,l&efwpfcsuf/
yapuAk'gwkdY t*Fg 5-yg; om0uwkdY t*Fg 2-yg; [l&m
xkdt*FgwkdYonf ]] tbdeD[m&um&Pm }} [laomaMumifh tbdeD
[m&- [kqt
dk yfaom qkawmif;jynfph jHk cif;\ t*Fgomjzpfuek o
f nf?
Asm'dw&f jcif;\ t*Fg&if; rlvr[kww
f wfuek ?f xkaYd Mumifh om0uwkYd
t"duma&mp qEwmm}}
\ t*Fg Asm'dwfay;yk*dKvfukd r,lrl]]t"d
[k t*Fg 2-yg;ukdom ,lownf;/
yapuAk'gwkdY\ t*Fgvnf;]] 0d*wmo0 'eH }} [l
yg\? xkdygXfjzifh bk&m; yapuAk'g t*om0u r[mom0u
yuwdom0u jzpfaom &[EmwkdYwGif wpfyg;yg;txHyif &oifh
aMumif;ukd odtyf&um; tnHhqkH;jzpfaom yuwdom0u &[Em
txH t"dum&ukdjyK qkawmif;aom yapuAk'gavmif;tm;
xkdyuwdom0ujzpfaom yk*dKvfonf 2-oacsFESifh urmwpfodef;
wkid af tmif ajrmf tb,frmS ed,wAsm'dwf ay;Ekid t
f ehH nf;? yapu
Ak'g t*om0u r[mom0uwkdYtm; Asm'dwf&NrJ "rwm[laom
ed,rukd qkdjcif;iSg rwwfaumif;? okdYvnf; MuH&efwpfcsuf/
okdY tya&0g' Asm'dwfcH&jcif; rcH&jcif;? cHNyD;aemuf
tykid ;f tjcm;twkid ;f jznf&h jcif; rjznf&h jcif;rsm;ukt
d xl;xl; taxG

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

139

taxGyif awG;qzG,fSdacsonf axmufxm;ukd;um;&ef usrf;*ef


wkdufkdufrSd wif;wif;rmrm ae&mwpfus rqkdomav/
um; aomwuuDpaom *E E&usrf;rsm;vmaom pdwfjzifhom
qkawmif;onfh 7-oacsF EIwfjzifhom qkawmif;onfh 9-oacsFtmjzifh
ed,wAsm'dwf r&rD 16-oacsF[laom pum;ukd xkwf tya&
q&mwkdY\ 0g'ESifh wGJ,SOf qkdtyfaom pum;&yfwnf;? <uif;aom
tem*w0if t|uxm0g'ponf w k d Y u k d v nf ; toD ; tod D ; xk w f
xkdufonfh tm;avsmfpGm ,SOfav/

tcsdKUaom olwkdYum; pdwfjzifhom qkawmif;onf 7-oacsF


EIwjf zifo
h m qkawmif;onfh 9-oacs[
F al om aomwwuu
D sr;f vm
pum;onf o*Fg,em0if usrf;rsm; rvmrSd? xdko*Fg,em0if
usrf;rsm;udk rDS pD&iftyfaom t|uxm #Dumusrf;rsm;
vnf;rxif? o*Fg,em0ifyif r[kwjf im;aomfvnf; o*Fg,em r0if
aom tcsKd Uaombk&m;pum;vnf; xifmS ;Sjd yefaomaMumifh xdEk iS hf
twl o*Fg,em r0ifaom bk&m;pum;awmfyif jzpfcJhaomfvnf;
aumif; rdvdEyOSmusrf;rsm;uJhokdY bk&m;a[m r[kwfaomfvnf;
bk&m;a[mESifhtwl tav;tjrwf jyKtyfaom usrf;pum; jzpfcJh
aomfvnf;aumif; t|uxmq&m #Dumq&mwdkYonf xdkusrf;
pum;udk qD&mqdik &f m tvsO;f oif&h m wpfpeG ;f wpfp,l qdMk uukef
&monf? xdkuJhokdYvnf; tqdkrSdMu? xdkYaMumifh xdkusrf;pum;udk
tjrwfwEdk;r,kHMunftyf[k qdkMuukefowwf/
1/ o*Fg,em tygt0ifjzpfaom yd#uwf 3-ykH ygVdawmf
rsm; vnf;aumif;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

140

2/ tSifr[mAk'aCmo q&mpD&ifaom 'DCedum,f 3usr;f \ tzGijhf zpfaom okr*Fv0dvmodeD t|uxm rZrd edum,f
3-usrf;\ tzGifhjzpfaom yyOol'eD t|uxm oH,kwedum,f
5-usrf;\ tzGifhjzpfaom om&wyumoeD t|uxm t*Fkw&
edum,f 11-usrf;\ tzGifhjzpfaom raem&xyl&PD t|uxm
ck'uedum,ft0if 0denf; 5-usrf;\ tzGifhjzpfaom orEygom
'du t|uxm tbd"rm 7-usrf;\ tzGifhjzpfaom t|omvdeD
t|uxm oarm[0daem'eD t|uxm yOyu&P t|uxm
okwe yd gwf\ tzGijhf zpfaom y&rwaZmwdum t|uxm "ry'
t|uxm ygXZmwf t|uxm
3/ tSiAf 'k ' wfq&m pD&ifaom Ak'0 ifygVdawmf\ tzGijhf zpf
aom r"k&w0dvmodeD t|uxm
4/ tSifr[mbd"meq&m pD&ifaom y#dord'gr*f ygVd
awmf\ tzGifhjzpfaom o'ryumoeD t|uxm
5/ tSifOyaoe q&mpD&ifaom plVeda'o r[meda'o
2-usrf;\ tzGifhjzpfaom o'ryaZmwdum t|uxm
6/ tnw& q&mpD&ifaom ax&ty'gef ygVdawmf\
tzGifhjzpfaom 0dok'Ze0dvmodeD t|uxm
7/ tnw& q&mpD&iftyfaom ck'uygXygVdawmf\
tzGifhjzpfaom y&rwaZmwdum t|uxm
ck'uygX t|uxm\ usrf;NyD;ed*kH;wGif tcsdKUpm tSifr[m
Ak'aCmoq&m\ ed*kH; tcsdKUpm tSif"rygvq&m\ ed*kH; ESpf
axGSd\? a&;ykHom;ykH pum;tqdk pmaepmoGm; tjcif;t&m tvHk;pkH
rsdK;udk axmufaomf xdkq&mESpfyg;wdkY\ tjcif;t&m pifppfr[kwf[k odomonf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

141

rQaom t|uxmusrf; xdkusrf;wdkY\ tzGifhjzpfaom #Dum


usrf;wdkYvnf; t&dyft>rufrQ rxif/
tSif"rygv q&mpD&ifaom ck'uedum,f 8-usrf;\
tzGijhf zpfaom y&rw'yD eDtrnfadS om O'gef;t|uxm wd0w
k f
t|uxm 0drme0wK t|uxm ayw0wK t|uxm ax&
*gxm t|uxm ax&D*gxm t|uxm p&d,yd#u t|uxm
aewd t|uxm? 8-usrf;wGif p&d,yd#u t|uxmusrf;
cyfodrf;aom oAkbk&m;avmif;wdkY\ ed,wAsm'dwf &jcif;\
taMumif;jzpfaom r[mbde[
D m&\ Oyed,orwt
d &udjk y&m
tcef;wMwm,H r[myk & d o Oyed ,or ' g?
{uaEae0 ,xm tZmoa,m oarm"dedaEm
a[mwd oarm"daygaPm oarm"dyAma&m? wxm
ow m eH [d w p&d , m/ ,awm pmaee yk & d r Ak ' g eH
oEdau ormoarm"d,m yPd"meH uwH a[mwd?
reom0gpm,p? t[r d {'d a om or m or K a' g
[k w G m or a '0 ow m eH [d w ok c H ed y g a',sE d [lvm\/ yg&rD Oyyg&rD y&rwyg&rD 3-yg;wdkY\ txl;udk
jy&mtcef;vnf;pd w y Pd " d a wm ,m0 0pd y Pd " d ? wm0 y0w m
or m &myg&rd a ,m/ 0pd y Pd " d a wm ,m0 um,
yPd"d? wm0 y0wm Oyyg&rda,m/ um,
yPd " d a wm ybk w d y&rw y g&rd a ,mwd tya&[lvm\/
oDvuef#Dumvnf; twdkif;yif vmonf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

142

wMw=xd k p um;? t,H = qd k v w H U onf u m;? r[m


yk&o
d =a,musmf ;jrwf\? Oyed,or'g=Oyed,\ jynfph Hk
jcif;wnf;? t=xdka,musfm;jrwftm;? {uaEae0=pifppf
tm;jzifhomvQif? oarm"dedaEm=oarm"dnGwfaom? oarm"d
aygaPm=oar m "d ud k i f ; aom? oar m "d y A m a&m=oar m "d
Idif;aom? tZmoa,m=vGefuJaomtvdkonf? a[mwd,xm=
jzpfouJhokdY? wxm=xdkYtwl? t=xdka,musfm;jrwftm;? {uaE
ae0=pifppftm;jzifhomvQif? owmeH=ow0gwdkY\? [dw p&d,m=
tpD;tyGg; usijhf cif;avhusujf cif;onf? a[mwd? jzpf\/ ,awmp=
tMuifow0gwdkY\ tpD;tyGg; avhusufjcif;aMumifhyifvQif?
taee=a,mufsm;jrwfonf? yk&drAk'geH=ypdr'DyuF&mjrwfpGm
bk&m;rS aS;aS; yGifhawmfrlukefaom jA[a'0-tpSdukefaom
jrwfpGmbk&m;wdkY\? oEdau=txHawmf? t[rd=igonfvnf;?
{'daom=jrwfpGmbk&m;uJhokdYaom? ormorKa'g=jrwfpGmbk&m;
onf? [kwGm=jzpf? ora'0=razmufrjyefomvQif? owmeH=
ow0g wd\
Yk ? [dwokc=H pD;yGg;csr;f omud?k edym a',s=H Ny;D apEdik &f vd\
k ?
wd=okdY? reomp=oufoufaom pdwfjzifhvnf;aumif;?
0gpm,p= EIwjf zifv
h nf;aumif;? ormoarm"d,m=ormoarm"d?
yPd"meH= qkawmif;jcif;udk? uwH=jyKtyfNyD;onf? a[mwd=jzpf\/
pdwyPd"dawm=udk,fEIwfrzuf pdwfoufoufjzifh qk
awmif;awmfrlonfrS? y|m,=p? ,m0=tMuifrQavmufaom
umvtydkif;tjcm;jzifh? 0pdyPd"d=EIwf>ruf qkawmif;jcif;onf?
a[mwd=jzpfvm\? wm0=xdrk Qavmufaom umvtydik ;f tjcm;jzif?h

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

143

y0wm=jzpfukefaom? orm&m='gepaom 10-yg;aom aAm"d


orm&wdo
Yk nf? yg&rda,m=yg&rDrnfuek \
f ? 0pdyPd"ad wm=EIwjf zifh
p qkawmif;awmfrlonfrS? y|m,=p? ,m0=tMuifrQavmuf
aom umvtydik ;f tjcm;jzif?h um,yPd"=d ud,
k jf zifh qkawmif;jcif;
onf? a[mwd=jzpfvm\? wm0=xdkrQavmufaom umvtydkif;
tjcm;jzifh? y0wm=jzpfukefaom? orm&m='gepaom 10-yg;aom
aAm"dorm&wdo
Yk nf? Oyyg&rda,m=Oyyg&rDrnfuek \
f ? um,yPd
"dawm=ud,
k jf zifph qkawmif;awmfro
l nfr?S ybkw=d p? y0wm=
jzpfuek af om? orm&m='gepaom 10-yg;aom aAm"dorm&wdo
Yk nf?
y&rwyg&rda,m=y&rwyg&rDrnfukef\? wd=okdY? tya&=
wpfyg;aomq&mwdkYonf? 0'Ed=qdkMuukef\
t|uxmteuf/

ty'gefygVdawmfum;t[r d yk A A k a ' o k ? oar m "d rbd y w , /


reoma,0 [k w G m e? "r & mZm tocF , m/
[l reom-omvmonf? 0gpm,rvm/
rPdom&rOLomusrf;vnf;,H,H b*0wm wdaPm wma&,sEd tm'dem
raem 0pdum, yPd"me0aoe pdwH tw[dwH
y&[d w H 0g/ w wyPd " memEk l y ar0
ed y g 'ae/
[l tpOftm;jzifh raemyPd"me 0pDyPd"me um, yPd"me
3-yg;yifvmonf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

144

okdY vmaom ygVd t|uxm #Dumrsm;udkaxmufaomf1/ aS;OD;pGm pdwo


f ufoufjzifo
h m qkawmif;jcif;-[laom
pdwyPd"me
2/ onfhaemufEIwfjzifhom qkawmif;jcif;wnf;-[laom
0pDyPd"me
3/ onfhaemuf ukd,fjzifh qkawmifjcif;wnf;-[laom
um,yPd"me-[l tpOftm;jzifh jzpfaom yPd"me
ok;H yg; xifmS ;So
d nf\tjzpfudk ,loifh rSwo
f ifo
h nf/
xkdokdY aSUaemuftpOftm;jzifh jzpfaom yPd"meokH;yg;
xifSm;Sdonf\tjzpfukd ,loifhonfSdaomf wwd,jzpfaom
um,yPd"me 4-oacsF 8-oacsF 16-oacsEF iS hf urmwpfoed ;f [laom umved,mr umvy&dap'onf xifmS ;So
d uJo
h Ydk aS;jzpf
aom pdwyPd"me 0pDyPd"me 2-yg;wkdYvnf; toD;toD;
umved,mr umvy&dap' xifSm;Sdoifhonf? Sdoifhygvsuf
ygVd t|uxm #Dumusr;f *efwYdk umved,mr umvy&dap'
ukd rqkdcJh/
okdYSdoifh jzpfoifhvsuf ygVd t|uxm #Dum usrf;*ef
wkYd tqkd vnf;rS?d tjzpfvnf; rScd ahJ omf tqkd &dS m usr;f wpfyg;ukd
Smoifhonf? SmawGUvQif awGU&musrf;*ef\ tajctaeukd
axmufqkdwkdif; oEd|mefus ,kHMunf&onfvnf;Sdayonf?
r,kMH unfEidk cf ahJ omfvnf; xku
d sr;f pum;ukd wm;jrpfyw
d yf if jypfwif
uJh&JUjcif;ukd xifpGmrjyKrl vspfvsLIumom ae&NrJjzpfonf?
onfvnf; wpfaMumif;/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

145

1/ qkdtyfcJhNyD;aom t|uxm 8-usrf; 'DCedum,f 3usrf; #Dum rZdredum,f 3-usrf;#Dum oH,kwedum,f 5-usrf;
#Dum t*kw
F & edum,f {uuedygwfwpfusr;f #Dum ck'u
edum,f
t0if tbd"rm 7-usrf;#Dum aewdusrf;#Dum 0dok'dr*fusrf;#D
um opoacFyuxmusr;f ? okYd t|uxmusr;f aygif; 9- usr;f
#Dumusrf;aygif; 21-usrf;ukdjyK ,lZemwpfaxmif twkdif;
tSnBf u;D aom tmeEmig;onfomvQif ork'& ma&ukd acsmufcsm;
ap jrL;wl;Ekid b
f o
d uJo
h Ydk yd#uwfo;Hk yku
H dk arTaemuf acsmufcsm;ap
Ekdifaom tvGefBuD;jrwfaom ynmSifjzpfawmfrlayaom razmuf
rjyef [kwfrSefaom ouor, azmufjyefcRwf,Gif;aom or,E& tpOf ouf0ifcsO;f eif; Si;f vif;okwo
f if ckwx
f iG f aG;cs,f
jcif;iSm pGrf;Ekdifaom tSif"rygvq&m
2/ rPdom& rOLomusrf; rPd'Dyusrf; tEk#Dumusrf;
r[medo,usr;f Zmwu 0daom"eDusr;f *Emb&Pusr;f rsm;ukd
pD&ifawmfrlaom tSift&d,m0Hoq&m
q&mjrwfwkdYrSaomfvnf; pdwfjzifhqkawmif;jcif; EIwfjzifh
qkawmif;jcif; ukd,fjzifh qkawmif;jcif; -[laom tckduftwefY
okH;yg;ukd rwm;jrpfrl usrf;*ef xnfhoGif;rdefYqkdawmfrlMuukef
ao;\? onfvnf; wpfaMumif;/
pum; ygXZmwf # D u muk d tS i f " r y gvq&m pD & if o nf [Mluukef\? a&;ykHom;ykH pmaepmoGm; tjcif;t&mtvkH;pkHrsdK;ukd
axmufaomf xkdq&m\ tjcif;t&m pifppfr[kwf[k odomonf?
xkdaMumifh rxnfhvkdufayonf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

146

okdYaom taMumif;rsm;ukd axmufaomf xkd*EE&usrf;


pum;rsm;udk vGwfvGwfBuD; y,fvkdufjcif;iSmvnf; rwwfaumif;
atmif Sdacsonf/
pdwy Pd"me 0pDyPd"me um,yPd"me 3-yg;uko
d m ,l
xkd 3-yg;wkdYwGif pdwyPd"me\ umvy&dap' 0pDyPd"me
umvy&dap' rsm;ukd p&d,yd#ut|uxm ponfwYdk r,lrqkjd cif;
\ taMumif; ukdSmtyf\? Smaomf ty'gefygVdrsm;ESifh rnDaom
aMumifh r,lonf[k qkd&efwpfcsuf/
rnDykHum;- Ak'ty'gef]]reoma,0 [kwGme? "r&mZm tocF,m}}[l vmaomaMumifh pdwfjzifhom qkawmif;&m bk&m;
aygif;um; toacsF[l- odtyfonf? aomwwuDpaom usrf;
rsm;um; pdwfjzifhom qkawmif;&m 7-oacsFwGif; bk&m;aygif;
um; wpfodef; ESpfaomif; ig;axmif[lvmonf? ygVdawmfvm
wkdif; bk&m;toacsFESifhrQavmufatmif umvukd rSef;xm;aomf
7-oacsFrQ ruwef&m/
,aom"&max&D ty'gefvnf; jA[a'0bk&m; ayg&m
P a*gwrbk&m;wku
Yd dk trnfxw
k af zmf bk&maygif; uka#ESpo
f ed ;f
wpfaomif; ESpaf xmif wpf&mckepfq,fu
h ;dk qlrQaom bk&m;wkx
Yd H
igwkdYbk&m;\ tvkyftauR; jzpfjcif;iSm ax&Dqkawmif;cJhaMumif;
ukd vmonf? vmonft
h vkEd iS hf Ekid ;f csed af omf xku
d sr;f rsm; vmaom
jA[a'0bk&m;rSp bk&m;ta&twGurf sm;ESihf igwkb
Yd &k m;avmif;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

147

ukd tpGJjyK ax&Dqkawmif;&m bk&m; aygif;rsm;onf tvGefuGm


vSr;f cJ\
h ? igwkb
Yd &k m;tavmif;onf tavmif;tvsmrjzpfrD ax&D
tavmif;u pwifqkawmif;ESifhonf- [k,l&rnfvnf; rcuf
awmif;/
um; rnDykHwnf;

wpfenf;/ / ty'gefygVdum; bk&m;qkudk&nf 0d0


ukov
dk yf sK;d pumvrSp ,lawmfro
l nf? aomwwupD aom usr;f
rsm;um; rqkwfrepf woefwnf;pdwfjzifh qkawmif;&mrSp
,lavonf? xdkYaMumifh pdwfjzifh 7-oacsF[laom pum;onf wpf
pdwfrQudkom ,lqdkaom pum;jzpfaomaMumifh usrf;q&mwdkY
r,lavonf-[kqdk&efwpfcsuf/
okdYtaxGaxGyif qdk&efSdacsonf/

aomwwuDusrf;\ ed*kH;um;]]rO yu&PH emr? "r&maZe a'odwH/


aomwwuDwd emrEd? a0'dwAH [d 0dnKem}}
[l usrf;vmaom *gxmpkudk bk&m;a[m-[lyif
qdkacsonf/
*l [ d 'd E e mare? Ak ' a Cmaomwd 0d k a wm/
]]*l
uawm axa&e awem,H? ed'geAk'a*gpa&m}}[ltwKywdtus,fudk Ak'aCmoax&f zGifha0zefaMumif;
udk vmonf? vnf; Ak'aCmoax&wpfOD; jzpf&monf/
um;Asm'dwfrcHrD 16-oacsF[laom aomwwuDusrf;pum;ukd
trSDjyK qdktyfaom pum;&yfpkwnf;/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

148

Asm'dwfrcHrD b0aygif; 1600-tvGefSdaom urmwpfodef;


[laomenf; ESpfq,fhav;oacsF[laomenf; okH;q,fhav;oacsF
[laomenf; ty&drmPenf;rsm;udkvnf; toD;toD;xkwf
jzpfoifhonf tm;avsmfpGm ,SOfav? oAkbk&m;avmif;onf
atmuf atmufaom aAm"dudkajymif;aGU awmif;&muJhokdY
xdkYtwl yapuaAm"davmif; t*om0uaAm"davmif; r[m
om0u aAm"davmif;wdkY\vnf; atmufatmufaom aAm"dudk
ajymif;a&GU qkawmif;oifhao;aMumif; awmif;wkdif;vnf;&oifh
ao;aMumif; rsm;udkvnf; tEkt&ifh a&G;cs,f a0zeftyf\?
tSifom&dykw&m tavmif;onf aS;tzkdY bk&m;qkudk awmif;
onf[k tcsdKUoolwdkY rSwf,lMuukef\/
om&dykw&m ax&*gxmygVdawmf if;tzGifh y&rw'DyeD
t|uxm om&dykw&m ax&ty'gefygVdawmf if;tzGifh 0dok'
Ze0dvmodeD t|uxm {u*Fw
k & {w'*0*f ygVdawmf if;tzGihf
raem&xyl&PD t|uxm if;tzGifh #Dum xdkrSwpfyg; tSif
om&dykw&max&f\0wKukd pyfvsOf;&m xkwfaqmifMuaom xdkxdk
t|uxm #Dumusrf;*ef BuD;i,fwdkY bk&m;qkudk awmif;&if;
Sdonf-[laom tjcif;t&m t&dyft>rufrQrxif/
csifhcsdef&efum;tSifom&dykw&m\ tavmif;o&'vkvif\ awmxGuf
cgeD; tBuHtpnfjzpfykHudkjy&m t|uxmrsm;um;aroH owmeH r&PH emr {uEduH? wom
r,m {uH yAZH Oy*Em armura*g *a0odwaAm/
[lvmonf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

149

aroH owmeH=ow0gwdkYtm;? r&PHemr=ao&jcif;


rnfonf? {uEu
d =H pifppfNraJ om tzdYk \
dS ? wom=xdaYk Mumif?h r,m=
igonf? {uH=wpfcak om? yAZ=H yAZo
?Ydk Oy*Em=uyf? armura*g=
vGwfaMumif;w&m;udk? *a0odwaAm? Smoifh\/
t|uxmteuf/

okdYaomtBuHonf yapuaAm"davmif; om0uaAm"d


avmif;wdkY\ tBuHomwnf;? ormoarm"davmif;wdkY\ tBuH
r[kwf? xdkYaMumifh Asm'dwfrcHrD aS;tzkdY ormoarm"davmif;
[kwzf ,
G rf S?d yapuaAm"davmif; om0uaAm"davmif;ok;H yg;
av;yg;wGifom wpfyg;yg;jzpf&m\? okdYcsifhcsdef&efSdonf/
oDvuef#Dumq&mjrwf\ tvdkawmftm;jzifhum;xdt
k Sio
f m&dyw
k & m tavmif;onf Asm'dwrf cHrD aS;um;
yuwdom0uaAm"davmif;om-[k ,l&efSdonf? xdkpum;rSef\
r[mom0ujzpfaom tSio
f b
k w
l ad x&ftavmif; eE&aohuo
hJ Ydk
xdt
Yk wl tSio
f m&dyw
k & m\tavmif; o&'&aoh\vnf; tvdk dS
onfadS omf xdAk sm'dwcf &H mae&myif yuwdom0uaAm"dukd &awmh
rnfh tjcif;t&m xifvsufSdonf/
xdkYaMumifh t|uxmrsm;o&'wmyaom ye ta[m0wm[r d t,H
edobawa&m 0d, tem*aw {u Ak' t*om0aum ba0,sE d ow K a'oemumav Oy E y&d 0 d w u w m, tn0d [ d a wm [k w G m r* z vmed
y#d 0 d Z d w k H emou d /
[lrdefYukefNyD/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

150

o&'wmyaom ye=o&'&aohonfum;? t[rd=igonf


vnf;? t,H edobawa&m 0d,=edobax&fuo
hJ ?Ydk tem*aw=
aemif u mv? {u Ak ' =wpf q l a ombk & m;\? t*
om0aum=t*om0uonf? 0w=pifppf? ta[m ba0,s=H aMomf
jzpfcsifygbdawmh\? wd=okdY? owK=taemr'Dbk&m;\?
a'oemumav=w&m;a[maomtcg? OyEy&d0dwuwm,=
jzpfaom tBuHtpnfSdonf\tjzpfjzifh? tn0d[dawm=wpfyg;
pdwfxm;ESvkH;oGif;Sdonf? [kwGm=jzpfavaomaMumifh? r*zvmed=
r*fzv
kd w
f u
Ykd ?kd y#d0Zd w
d =Hk xd;k xGi;f odjcif;iSg? emou=d rwwfEikd af v/
t|uxmteuf/

xdkuJhokdY tBuHraESmifhrl r*fzdkvfudk &Edkifrnfyif-[lvdkonf?


&onfadS omf yuwdom0u tjzpfjzifo
h m &&m\? o&'[laom
trnfonfum; t|uxmrsm; vmaom trnfomwnf;/
om&dykwax& ty'gefygVdum;]]yO b d n mAvy a w m ? ok k p d e mr wmyaom}}/
[l tSifom&dykw&m tavmif;udk okkpd&aoh-[laom
trnfEiS v
hf m\/
xdkYtwl tSifarm*vmef tavmif;udkvnf; od&D0e
ol<u,f[l t|uxmrsm; vm\/
arm*vmeax&ty'gefygVdum;taemr'db*0g? avmuaZa|m e&moabm/
0d [ mod [d r 0E r S d ? a'0oH C yk & u a wm/
0kaPmemr emare? em*&mZm t[H w'g/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

151

umrl y H 0d u k A m rd ? ra[m'"d ed 0 go[H /


okpYd onfjzifh ork'& m tNraJ eaom 0kPtrnfdS aom
e*g;rif;jzpf taemr'Db&k m; [dr0EmokYd <uvm&m rsm;pGmaom
wl&d,mrsdK;wdkYjzifh ylaZmf Asm'dwfcHaMumif;udk vmonf/ t|
uxmrsm; od&D0eol<u,faovQif ewfjynfokdYoGm;onfom[l\? e*g;jzpfonf rqdk/
t|uxmrsm; tSio
f b
k w
l t
d avmif;udk eE&aoh-[kvm
\? wynfhaygif;vnf; 4-aomif; 4-axmif tNcHt&HSd\-[l\/
okblwdax&tyg'gef ygVdum;aumoda,memremare? Z#davm O*wmyaom/
{umwda,m t'kwda,m? 0omrd edoab w'g/
[l aumod,-[laom trnfESifh taz:rSd wpfa,muf
wnf;wnf;om-[l\/
okdYty'gefvm trnfemr tjzpftysuf 0wKtaMumif;
t&mrsm;ESifh t|uxmrsm;vmaom trnfemr tjzpftysuf
0wKtaMumif;t&mrsm;onf rnDrnGwMf uonfvnf; pk;d pOf;Sd onf?
wpfyg;aomt|uxmrsm;ESifh rnDrnGwfonfudk rqdkxm;bd?
ax&*gxm t|uxmyif tSifarm*vmeftavmif; od&D0e
ol<u,fjzpf Asm'dwcf aH Mumif;udk 0wKtus,Ef iS w
hf uG qdNk y;D onfh
tqk;H ]]awe 0kwH ty'gae}} [kc
H 0kPe*g;rif;jzpf Asm'dwcf H
aMumif;udk qdak om xdak rm*vmeax& ty'gefygVduykd if aqmifjyef
onf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

152

ax&ty'gef t|uxmvnf; arm*vmeax& ty'gef


tzGifhwGif ax&*gxmt|uxm t*FkwdK&ft|uxmrsm; vm
aomtwdik ;f od&0D eol<u,fjzpf Asm'dwcf aH Mumif;udk 0wKtajc
pum; cHNyD;vQif ygXfSdwdkif;yif zGifhavonf? okdYaom t&mrsm;
vnf; pkd;pOf;Sdonf/
ax&ty'gef ygVdawmfvm ax&faygif;ig;&mhig;usyd f ax&
*gxmygVdawmfvm ax&faygif; ESp&f mhajcmufusyd f ajcmuf? xdEk pS &f mh
ajcmufusdyfajcmufwdkYwGif ESpf&mhokH;usdyfig;yg;aom ax&fwdkYonf
ty'gefygVdawmfvnf;vmukef\? okH;usdyfwpfyg;aom ax&fwdkY
onfum; ty'gefygVdawmf rvmukef? ty'gef ygVdawmfvnf;
vmukefaom ESpf&mhokH;usdyf ig;yg;aom ax&fwdkYwGif udrdvax&f
0ax&f r[mem*ax&f 3-yg;wdkY\ *gxmtzGifh t|uxm
ty'gefygVdukd aqmifxm;vsuyf gonf? xdt
k y'gefygVdukd ,ckadS om
ax&ty'gef ygVdawmfrsm; SmaomfrawGU/
ax&Dty'gef ygVdawmf ax&Daygif; av;usdyfvmonf?
ax&D*gxmygVdawmf ax&Daygif; ckepfusdyfokH;yg;vmonf?
xdck ek pfusyd o
f ;Hk yg;wGif ok;H usyd if g;yg;om ty'gefrmS 0ifonf? xdo
k ;Hk
usdyf ig;yg;wGifvnf; ykwmax&D a&m[deDax&D 2-yg;wdkY\ *gxm
tzG i f h t|uxm ty'gef y gVd u d k aqmif x m;vsuf y gonf ?
xdt
k y'gefygVdukd ,ckadS om ax&Dty'gef ygVdawmfrsm; Smaomf
rawGU? Oyv0Pfax&D*gxmtzGihf t|uxmaqmifjyaom ty
'gefygVdrsm;onf ,ckSdaom Oyv0Pfax&D ty'gefygVdrsm;ESifh
wdu
k q
f ikd
f r&/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

153

um; ynmSdwdkY owdrl&ef xifxifSm;Sm; rnDrnGwfonfh t&m


rsm;ud k xk w f j yaom pum;t>ruf w nf ; ? ok d Y r nD r nG w f S d M u
aomf v nf ; ty'gef y gVd a wmf aomf v nf ; aumif ; ax&*gxm
t|uxmaomfvnf;aumif; 0dpdudpm yom'nxwudk rjzpfaprl
taMumif;udkom Smtyf\/

'orykpmtajzNyD;\/
----------

11-{um'orykpm tajz
yg&rD Oyyg&rD y&rwyg&rD wnf;[laom tjym;okH;q,f
wdkYudk yg&rDtjzpfjzifh,lawmfrl'o acg om&dykw Ak'um&um "rm/
uwar'o? 'geH acg om&d y k w Ak ' u m&aum
"arm?oDvH aeurH ynm 0D&d,H cEd opH t"d|meH
arwm Oayum Ak'um&aum "arm/ ar acg
'o om&d y k w Ak ' u m&um "r m /
[l a[mawmfrlaom yg&rDq,fyg; tjym;okH;q,fwdkYudk
jrwfpGmbk&m;wdkYtm;om cyfodrf;aom tjcif;t&mwdkYESifh jynfhpkHpGm
edy&d,m,tm;jzifh &tyfukef\? yapuAk'g om0uwdkYtm;
xdktjcif;t&mtm;jzifh yg&rDq,fyg; tjym;okH;q,fwdkYudk r&tyf
uke/f
xdkpum;rSef\? oAkwPf 'oAvPf-tpSdaom
tvkH;pkHaom oAnK*kPfaus;Zl;taygif;wdkYudk ay;wwfaom
tEk w & or m oar m "d [ k qd k t yf a om t&[w r *f Pf \

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

154

Oyed,jzpfaom yg&rDwu
Ykd o
kd m cyford ;f aom tjcif;t&mwdEYk iS hf
jynfhpkHaom yg&rDwdkYay-[l qdktyfukef\? yapuaAm"d om0u
aAm"dwt
Ykd m; xdu
k w
f efoifah vsmaf om yg&rDw\
Ykd tpGr;f tm;jzifu
h m;
tjynft
h pkjH zpfaom q,fyg;aom yg&rDwu
Ykd o
kd m tvdk t
dS yfuek \
f ?
,kwfavsmhaomyg&rDwdkYudk tvdkrSdtyfukef/
xdktaMumif;udkum;--(u)
aror d [d ,xm r[maAm"d o w m eH
'gem'd yg&rD [ d y&d j AL[d w m ynmyg&rD
tEkuare *AH *PSED y&dyguH *pED Ak'PH
y&d y l a &wd /
(c)
'gey&d p a,e a[aw ww w w ba0
tavm bZmo,wm, oAw to*Frmeom teayu pdwm [kwGm oDvy&dpa,e
oH0kwum,0gpwm , y&dok'um,
0pdurEm y&dok'gZD0g `Eda,ok *kw'Gg&m
abmZaerw n Kaem [k w G m Zm*&d , mEk a ,ma*e ormy'[E d ? oG m ,H awoH
Zm*&d , mEk a ,ma*g *wyp m *wd u 0w
0aoe 'D a ywaA m /
(*)
{0H y e y#d y Z E m eH t"d u m&or w d , m
ty u od a &ae0 t|ormyw d a ,m yO m
bd n m qVbd n m t"d | mebl w m yk A b m*
0dyem p [w*wma,0 a[mEd/
0D & d , m'a,m ye w'aE m *"m{0/

ZtpodYk
(C)

yg&rD'yD eD

155

,OSd yapuaAm"d,m om0uaAm"d,m 0g


twm , 'gem'dyknor&aP tAK[eH?
'H 0D&d,H? ,H w'Ekya&m" o[eH? t,H
cEd/ ,H 'ge oD v m'd o rm'gem0d o H 0 g'eH ?
'H op H / oA w u ar0 tpvorm'gem
"d | meH ? 'H t"d | meH / ,m 'geoD v m'D e H
ywd|me blawok oawok [daw odwm?
t,H arwm/ ,H owmeH uw0duma&ok
tZKayueH? t,H Oayumwd {0H 'geoDv
bm0emok o D v orm"d y nmok p od Z rmem
ok 0D&d,m'a,m od'g{0 a[mEd/
[laomax&*gxm t|uxmrsm;udk axmuf odtyf
ownf;/
(u) [dopH=xdkpum;rSef\? ,xm r[maAm"dowmeH=
oAkbk&m;avmif;wdkY\okdY? arord=yapuaAm"davmif;
om0uaAm"davmif;wdkY\vnf;? 'gem'dyg&rD[d='getpSdaom
yg&rDwo
Ykd nf? y&djAL[dwm=xuf0ef;usirf S yGg;aptyfaom? ynmyg
&rD=ynmyg&rDonf? tEkua re=tpOftm;jzif?h *A=H tcJtpkaygif;
pkpnf;kH;jcif;wnf;[laom cef;wdkufudk? *PSED=,lvsuf? y&dyguH=
&ifjh cif;ok?Yd *pE=D a&mufvsu?f Ak'
PH=yapuAk'
Pf om0uAk'
Pfudk? y&dyla&wd=jynfhap\/
(c) [d=xdkpum;udkcsJUOD;tHh? {aw=xdkyapuaAm"davmif;
om0uaAm"davmif;wdo
Yk nf? 'gey&dpa,e='geavhusujf cif;jzif?h

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

156

wwww ba0=xdx
k b
kd 0? tavmbZmo,wm,=tavmb
wnf;[laom tZmo,SdMuukefonf\tjzpfaMumifh? oAw=
tvkH;pkHaom owocFg&wdkY? to*Frmeom=ruyfrNidaom
pdwfSdMuukefonf?teayupdwm=iJhuGufjcif;uif;aompdwfSdMu
ukefonf? [kwGm=jzpfukefvnf;aumif;? oDvy&dpa,e= oDv
avhusufjcif;jzifh? oH0kwum,0gpwm,=apmif;pnf;tyfaom
um, 'Gg& 0pD'gG &So
d nf\tjzpfaMumif?h y&do'k u
m,0pdurEm =
pifMu,faom um,uH 0pDuH MdS uukeo
f nf? y&do'k g ZD0g=pifMu,f
aom tmZD0SdMuukefonf? `Eda,ok=a`Eajcmufyg;wdkY?
*kw'Gg&m=apmifhaSmuftyfaom wHcg;SdMuukefonf? abmZae=
abmZOf? rwnKaem=twdkif;tSnfudk odavhSdMuukefonf?
[kwGm=jzpfukefvnf;aumif;? Zm*&d,mEka,ma*e=Edk;Mum;jcif;
vkHUvtm;xkwfjcif;ESifh,SOfojzifh? ormy'[Ed=aumif;pGmtm;
xkwMf uuke\
f ? awoH=xdyk apuAk'g avmif; om0uavmif;wd\
Yk ?
oGm,H Zm*&d,mEka,ma*g=xdkZm*&d,mEka,m*tusifh0wfudk?
*wypm*wdu0w0aoe=*wypm*wdu0wf\ tpGrf;jzifh? 'Day
waAm=jytyf\/
(*) {0H= ok?Yd y#dyZEm eH ye= usiu
hf ek af om yapuaAm"d
avmif; om0uaAm"davmif;wdkYtm;? t"dum&orwd,m=t"d
um&ESijhf ynfph jHk cif;aMumif?h tyuoda&ae0=rNiKd jiifojzifo
h mvQi?f
t"d|meblwm=0dyem\wnf&mtajcyg'ujzpfukefaom? t|
ormywda,m p=Spfyg;aomormywfwdkYonfvnf;aumif;? yOm
bdnm qVbdnmp=tbdnmig;yg; tbdnmajcmufyg;wdkYonf

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

157

vnf;aumif;? ykAbm*0dyemp=r*f\aS;jzpfaom ykAbm*


0dyemwdo
Yk nfvnf;aumif;? [w*wma,0=vufwiG ;f a&mufNy;D
jzpfukefonfomvQif? a[mEd=jzpfukef\? 0D&d,m'a,m ye=0D&d,
yg&rDtpSdaom yg&rDSpfyg;wdkYonfum;? w'aEm*"m{0=xdk'ge
oDvyg&rDESpfyg; twGif;0ifukefawmhonfomvQifwnf;/
(C) [d=twGif;0ifykHudk csJUjyOD;tHh? yapuaAm"d,m 0g=
yapuaAm"d\vnf;aumif;? om0uaAm"d,m 0g=om0uaAm"d\
vnf;aumif;? twm,=tusKd ;iSg? 'gem'dyn
k or&aP= 'gepaom
ukov
dk u
f q
kd nf;yl;&m? ,H tAK[eH=tMuiftm; xkwjf cif;onf?
tw=d S\
d ? 'H=tm;xkwjf cif;onf? 0D&,
d =H 0D&,
d yg&rDyifwnf;?
w'Ekya&m"? xd'k gepaom aumif;rIukd qnf;yl;jcif;tm; rqefY
usifjcif;udk? ,H o[eH=tMuifonf;cHjcif;onf? twd=Sd\? t,H=
onf;cHjcif;onf? cEd= cEDyg&rDyifwnf;? ,H 'geoDvm'd orm
'gem0do0H g'eH=tMuif'geoDvponfukd aqmufwnfjcif; rcRwf
,Gif;apjcif;onf? twd=Sd\? 'H='geoDvponfudk aqmuf
wnfjcif; rcRwf,Gif;apjcif;onf? opH=opmyg&rDyif wnf;?
oAwu
ar0=tvk;H pkaH om t&mwdik ;f ESiq
hf ufqo
H nfom vQijf zpf
aom? ,H tpvorm'gem"d|meH= tMuifrwkef rvIyaf om aqmuf
wnfjcif; t"d|mefjcif;onf? tw=d S\
d ? 'H=t"d|mefjcif;onf?
t"d|meH=t"d|mefyg&rDyifwnf;? 'geoDvm'DeH='ge oDv ponf
wd\
Yk ? ywd|meblawok=wnf&mjzpfuek af om? oawo=k tvSLcHol
paomow0gwdYk ? ,m [dawodwm=tMuif tpD;tyGg;udk awmifh
wonf\tjzpfonf? tw=d S\
d ? t,H=tvSLcHy*k Kd vf ponfwYkd

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

158

tpD;tyGg;udk awmifhwjcif;onf? arwm=arwmyg&rD rnf\?


owmeH=wpfyg;aomow0gwdkY\? uw0duma&ok? jyKtyfaom
azmufjyefacsmcf Rwaf om trIwYkd ? ,H tZKayue=H tMuifvspv
f sLI
jcif;onf? twd=Sd\? t,H=vspfvsLIjcif;onf? Oayum=
Oayumyg&rD rnf\? wd{0H=ok?Yd 'geoDv bm0emok='geoDv
bm0emwdo
Yk nf? odZrmemokp=Ny;D pD;ukef onfadS omf vnf;aumif;?
oDvorm"dynmok=oDv orm"d ynmwdkYonf? odZrmemokp=
Ny;D pD;ukeo
f nfadS omfvnf;aumif;? 0D&,
d m'a,m=0D&,
d yg&rD ponf
wdkYonf ? od'g0=NyD;ukefawmhonfomvQif? a[mEd=jzpfukef\/
t|uxmteuf/

ar;jref ; zG , f
ar;/ / t|uxmjzifh yapuaAm"davmif; om0u
aAm"davmif;wdkYtm; 'ge oDv bm0em 3-yg;ESifhvnf;aumif;?
oDv orm"d ynm 3-yg;ESifhvnf;aumif; ruif;oifhukef&um;
xdk 3-yg;wdkYNyD;ukefonfSdaomf 0D&d,paom 8-yg;aom yg&rDwdkY
onfvnf; xdk 3-yg;wGi;f 0ifavojzifh yg&rD 10-yg;udu
k m; {uef
pifppf&oifhayNyD? Oyyg&rD 10-yg; y&rwyg&rD 10-yg;wdkYudk
tjynfhtpkH&oifh r&oifhudk rodomwwfao;yg-[ljim;tHh/
vZ m owd r memy,meH avmuk w & "r m "d
ywD e H oD v orm"d y nm*k u meH wm&d w w&d w
wm&,dwleH tEkAk' yapuAk' ormorK'geH yg&rD
Oyyg&rD y&rw yg&rD[d aAm"dw,ywda,m ,xm
0k w 0 d b ma*gwd aupd /

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

159

[l p&d,myd#ut|uxm oDvuef#DumwdkY vmaom


aupd0g'tvdktm;jzifh ul;ajrmufaptyfaom wm&dwyk*dKvf[k
qdktyfaom om0uwdkYrSm yg&rD 10-yg; udk,fwdkif;ul;wwfaom
w&dwyk*dKvf-[kqdktyfaom yapuAk'gwdkYrSm Oyyg&rD 10-yg;
olwpfyg;wdkYudk u,fwifwwf ul;ajrmufapwwfaom wm&,dwk
yk*dKvf[kqdktyfaom bk&m;wdkYrSm y&rwyg&rD 10-yg;? okdY,l
vdo
k nf/
tvdkom0uaAm"davmif;wdkYtm; yg&rD 10-yg;udkom
&tyf\? Oyyg&rD y&rwyg&rDrsm;udkr&tyf? yapuAk'gavmif;
wdt
Yk m; Oyyg&rD 10-yg;udo
k m&tyf\? y&rwyg&rDrsm;udk r&tyf?
oAkavmif;wdkYtm; y&rwyg&rD 10-yg;udkom,ltyf\? yg&rD
Oyyg&rDrsm;udk r,ltyf[k a0zeftyf\/
woyg&rDorKPm? "r&mZm tocF,m-[laom ygVdawmfrsm;ESifh
rnDav/

tan ye y&yk n mEk a rm'e0aoe y0w m


orm&m yg&rda,m? ya&oH um&mye0aoe y0wm
Oyyg&rd a ,m? o,H u&P0aoe y0wm y&rw
yg&rd a ,mwd 0'E d /
[l xdt
k |uxm #Dumusr;f wdYk vmaom tan0g' tvdk
tm;jzifh olwpfyg;jyKtyfaom 'geponfukd 0rf;ajrmufjcif; olwpf
yg;udkjyKapjcif; udk,fwdkifjyKjcif; 3-yg;pkHudkyif om0u yapuAk'g
wdkY &oifhav&um; om0uaAm"davmif; yapuaAm"davmif;
wdYk vnf; Oyyg&rDq,fyg; y&rwyg&rDq,fyg;rsm;udv
k nf; &oifh
onf-[k,t
l yf\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

160

wxm b0okcg0a[m yknPorma&m yg&rD?


tw a em ed A m eok c g0a[m Oyyg&rD ? ya&oH
w'k b ,ok c g 0a[m y&rw y g&rD w d {au/
{au0g'tvdk-om0u yapuAk'gwdkY yg&rD10-yg;
Oyyg&rD 10-yg;? ESpfq,fudkom&tyf\? bk&m;wdkYom 30udk&tyf\-[krSwfzG,fSd\/
ou0g'tm;jzifhum; om; r,m; Opmpaom Am[d,
0wKudk pGefYjcif;onf yg&rD t*FgBuD;i,fudkpGefYjcif;onf Oyyg&rD
toufudkpGefYjcif;onf y&rwyg&rD-[l\/
xdkYaMumifh p&d,yd#u t|uxm oDvuef #Dumrsm;yk w ' g&"em'd O yu&Py&d p m a*g ye 'geyg&rD ?
tw a em t*F y &d p m a*g 'geOyyg&rD ? tw a em
ZD 0 d w y&d p m a*g 'gey&rw y g&rD w d /
[lrdefYukefNyD/
Ak'0if t|uxmum;'geyg&rd,H wm0 t*Fy&dpma*g 'geyg&rD emr?
Am[d & b@y&d p m a*g 'geOyyg&rD e mr? ZD 0 d w
y&dpma*g 'gey&rwyg&rDemr? {ao0ea,m aoo
yg&rD o k y d /
[lvm\/
ajc vuf rsufpd-paom t*Fgudk pGefYjcif;onf 'geyg&rD
Am[d&b@mudk pGefYjcif;onf 'geOyyg&rD toufudkpGefYjcif;onf
'gey&rwyg&rD? <uif;aomyg&rDwdkYvnf; enf;wl-[lvdkonf?

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

161

tpDtpOf roifhvGef;/
ou0g' tvdktm;jzifhum; Oyyg&rDq,fyg; y&rwyg&rDq,fyg;
wdkYudk yapuAk'g om0uwdkYtm; wpfpdwfwpfa'otm;jzifh &onf
vnf;Sd&m\? r&onfvnf;Sd&m\/

{um'orykpm tajzNyD;\/
---------------

12-'Gg'or ykpmtajz
atmufjzpfaom pwkwykpm yuwdom0uwdkY\ yg&rD
umvudk urmwpf&m urmwpfaxmif[
l igwdq
Yk t
kd yfuek Nf y?D xdo
k Ydk
qdck w
hJ ikd ;f aom umvtwdik ;f om uRwo
f ifu
h ek &f moavm? t,kwf
tvGef Sdoifhao;oavm-[lvdkonf/

ar;jref ; zG , f
ar;/
ykpm yuwdom0uwdkYtm; urmwpf&m urm
wpfaxmif[al om umvy&dap'udk oE|d mefuse,
d mrjyKawmfr\
l ?
tb,fudk axmufajrmf jyKawmfrlavoenf;-[k ar;&efSd\/
ajz/ (u) r O S d y k a A e d 0 g o H q Z e m t E k & E d
wd w d , m yuwd o m0um r[mom0um
t*om0um yapu Ak'g Ak'gwd/
(c) ww wd w d , m pw m vD o H a ,0 uay
tEk &E d ? e wawm y&H / uo m ? 'k A v
ynw m / awoOS d emrl y y&d a p ' 0d & [d
ww m 'k A v ynm a[mwd /

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

162

(*)

yuwd om0um uy o wr d uy o [r d
tEk &E d a,0? Av0ynw m / toD w d
r[mom0um owo[uay tEk &E d / a'G t* o m0um {uH toacsF , sH
owo[O /
(C) yap u Ak ' g a'G toacsF , smed owo[O/ {waum [d {awoH tbdeD[ma&m/
Ak'geH ye y&dapa'gemr ewd/
0dok'dr*ft|uxm/

xdkESifhenf;wlvmaom okwef t|uxm 0denf;t|uxm


rsm;udk axmufajrmf yuwdom0uwdkYtm; urmwpf&m urm
wpfaxmif[laom umved,mrudk jyKawmfrlonf/
okweft|uxmrsm;um;awok ye rE y nm wd w d , m taeuZmwd
o[rw H tEk &E d / rZd r ynm 'ooH 0
uyged/ wduynm pwmvDoHa,0 uay tEk&Ed/ e wawm y&H/
rQaompum;om txl;Sd\/
(u) [d=csJUqdkOD;tHh? rH ykaAed0goH=aS;aebl;aom
cEm trnf trsdK;ponfudk? wdwd,m=omoemy psmevmbD
tbdnmvmbD uru&d ,
d 0g'D jzpfuek af om avmuD&aoh y&dAZkd w
f Ykd
onfvnf;aumif;? yuwdom0um=yuwdom0uwdkYonfvnf;
aumif;? r[mom0um=r[mom0uwdkYonfvnf;aumif;? t*

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

163

om0um=t*om0uwdkYonfvnf;aumif;? yapuAk'g=yapu
Ak'g wdo
Yk nfvnf;aumif;? Ak'g =oAAk 'k w
o
Ykd nfvnf;aumif;? wd
ar qZem= 6-OD;aomolwo
Ykd nf? tEk&E=d atmufarhEikd f
uke\
f /
(c) ww=xdk 6-OD;aomolwdkYwGif? wdwd,m=omoem
ypsmevmbD tbdnmvmbD uru&d ,
d 0g'Djzpfuek af om avmuD
&aohy&dAdkZfwdkYonf? pwmvDoHa,0 uay=urm 40-wkdifkHom?
tEk &E d = atmuf a rh E k d i f u k e f \ ?wawm=xk d u r m 40-xuf ?
y&H=vGef? e tEk&Ed=ratmufarhEdkifukef? uom=tb,f
aMumifhenf;? 'kAvynwm=tm;enf;aom ynmSdukefonf\
tjzpfaMumifw
h nf;? [d op=H xdpk um;rSe\
f ? awoH=xdw
k w
d w
d t
Ykd m;?
emrlyy&dap'0d&[dwwm=emrfw&m; kyfw&m;wdkYudk ydkif;jcm;
Edik af om ynmrSuif;ukeo
f nf\tjzpfaMumif?h 'kAv
ynm=tm;enf;
aomynmonf? a[mwd=jzpf\/ (0gusSdrl,kww&/)
(*) yuwdom0um=yuwdom0uwdkYonf? uyowrd=
ur m wpf & mwd k i f a tmif v nf ; aumif ; ? uy o [r d = ur m
wpfaxmifwdkifatmifvnf;aumif;? tEk&Ed a,0=atmufarh
Edik u
f ek o
f nfomwnf;? uom=tb,faMumif?h Av0 ynwm=emr
lyy&dap'Pfudk&ojzifh tm;BuD;aomynmSdonf\tjzpf
aMumifhwnf;? toDwd r[mom0um=Spfusdyfaomr[mom0u
wdo
Yk nf? owo[uay=urmwpfoed ;f wdw
Yk ikd af tmif? tEk&E=d atmufarhEikd u
f ek \
f ? a'G t*om0um=ESpOf ;D aomt* om0u
wdkYonf? {uH toacsF,sO=wpfoacsFwdkifatmifvnf;aumif;?

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

164

owo[O=urmwpfoed ;f wdik af tmifvnf;aumif;? tEk&E=d


atmufarhEdkifukef\/
(C) yapuAk'g=yapuAk'gwdkYonf? a'GtoacsF,smed=
ESpo
f acsw
F w
Ykd ikd af tmifvnf;aumif;? owo[O=urmwpfoed ;f
wdik af tmifvnf;aumif;? tEk&E=d atmufarhEikd u
f ek \
f ? uom=
tb,faMumifhenf;? [d,om=tMuifhaMumifh? {awoH=xdkSpf
usdyfaom r[mom0u ESpfOD;aom t*om0u yapuAk'gwdkY\?
tbdeD[ma&m=r[mom0uaAm"dPf t*om0uaAm"dPf
yapuaAm"dPfokdY pdwfudkaS;Iaqmifjcif; wnf;[laom
qkawmif;jcif;udk jyK&mumvonf? {waum=urmwpfodef;
wpfoacsFESifh urmwpfodef; ESpfoacsFESifh urmwpfodef; twdkif;
tSnfSd\? wom=xdkYaMumifhwnf;? Ak'geH ye=oAkbk&m;wdkYtm;
um;? y&dapa'gemr=tydkif;tjcm;rnfonf? ewd=rSd/
t|uxmteuf/

ar;jref ; zG , f
ar;/

ajz/

t|uxmpum; ]]{waum [d {awoH


tbdeD[ma&m}} [laomygXfjzifh toDwdr[m
om0uwdkYonftb,faMumifh urmwpfodef;
wdkifkHom jrifEdkifukefoenf;/
yg&rD jznf&h mumv\ urmwpfoed ;f rQom jzpfav
aomaMumifhwnf;/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

ar;/
ajz/
ar;/
ajz/

165

t*om0uwdkYonf tb,faMumifh wpfoacsFESifh


urmwpfodef;wdkifkHom jrifEdkifukefoenf;/
yg&rDjznf&h mumv\ wpfoacsEF iS hf urmwpfoed ;f
rQom jzpfavaomaMumifhwnf;/
yapuAk'gwdkYonf tb,fhaMumifh 2-oacsFESifh
urmwpfodef;wdkifkHom jrifEdkifukefoenf;/
yg&rDjznfh&mumv\ESpfoacsFESifh urmwpfodef;
rQom jzpfavaomaMumifhwnf;/

okdYqdktyfcJhNyD;aom umvtydkif;tjcm;udk
vGef rjrifEdkifjcif;\taMumif;udk jyawmfrlonf/

wdwdwdkY\ t&mjzpfaom urm 40-xufvGef jrifEdkifjcif;


Av0
\ taMumif;udkum; yuwdom0u 0guscwfcJhaom ]]Av0
ynw m}}[laom [dwfudk aemuf0gusokdYaqmifar;/ tb,fah Mumifh toDwrd [mom0uwdo
Yk nf urm
40-udkvGef urmwpfodef;wdkifatmif jrifEdkif
ukeo
f enf;/
ajz/ 'd|d0dok'dPfESifh,SOfojzifh ynmtm;BuD;onf\
tjzpfaMumifhwnf;/
t* o m0u yap u Ak ' g wd k Y vnf ; qd k a v? ok d Y a om
t"dyg ,fu,
kd t
l yf\/
okdYr,lrl-

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

166

]]{w
ma&m}} [l a om
]{w a um [d {awoH tbd e D [ ma&m
taMumif;onfyif wdwdwdkY\t&m urm 40-udkvGef urm
wpfodef; ponfwdkifatmif jrifEdkifjcif;\taMumif;wnf;-[k,lcJh
jim;tHh? tavmif;awmf o&b*F&aohponfwdkYonfvnf; 4oacsFESifh urmwpfodef;wdkifatmifyif jrifEdkif\-[laom teuf
onfa&muf&m\? tb,fhaMumifhenf;? 4-oacsFESifh urmwpfodef;
yg&rDjznfhNyD; aomolyif jzpfavaomaMumifhwnf;/
Av0ynwm}}} [laom [dwfonfom urm
xdkYaMumifh ]]Av0ynw
40-udkvGef jrifEdkifjcif;\taMumif; ]]{w a um [d {awo
{awoH
tbd e D [ ma&m}
ma&m}}[laom[dwfonfum; urmwpfodef;ponfudk
vGef rjrifEdkifjcif;\taMumif;-[krSwftyf\/
xdkokdY aSU0guswnfaom [dwfudkaemuf0gusokdY vdkuf
,ltyfonfadS omf aemuf0guswnfaom [dwu
f v
kd nf; aSU0gus
yuwd o m0um uy o wr d uy o [r d
ok d Y a qmif ]]yuwd
tEk &E d a,0? {w a um [d {awoH tbd e D [ ma&m}}
[l,SOftyf\? xdkokdY ,SOftyfonfSdaomf yuwdom0uwdkYtm;
vnf; rsm;aomtm;jzifh urmwpf&m urmwpfaxmif-[laom
yg&rDumved,mrudk odtyf ownf;/
xdkYaMumifh pwkwykpm yuwdom0uwdkYtm; urmwpf&m urmwpf
axmif- [laom umved,mrudk jyKawmfrlownf;/

tcsdKUaomolwdkYum;]{waum [d {awoH}} {wo'gjzifh yuwdom0uyg


]]{w
pJt
G phH ;dk &um;]] {awoEd toDwd r[mom0um'De}H } [k#u
D mrde\
Yf ?

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

167

xdkYaMumifh t|uxmjzifh yuwdom0uwdkY\ yg&rDumvudk


taxmufr&[lMuukef\? ]]Av0ynwm}} [laom [dwfwpfyg;
jcm;avNyDjzpf yuwdom0uudkpJGjcif; yo*FyifrSdoifh? teD;
uyfwnfaom yapuAk'grQudkompJGtHhpkd; #DumzGifh&onf?
xdkYaMumifh xdk#Dumjzifh yuwdom0uudkjrpfonf-[lvnf; rqdk
oifh? cGifhjyKonf-[lvnf; rqdkoifh? vspfvsLomjzpfoifhonf/

ar;jref ; zG , f
ar;/

ajz/

t|uxm tb,fah Mumifh aSU0gus [dwt


f oD;
tjcm;cJ
G xm;&oenf;? qdt
k yfNy;D aom t"dyg ,f
jzpfoifah omf r[m om0uponfwEYkd iS hf wpf0gus
wnf;om xm;oifhonf-[ljim;tHh/
aSUwdwd0gus ]]'kAvynwm}} [laom[dwfrS
raSmifom rvTo
J m jyefzuftm;jzifh qdck iG hf a&muf
]Av0ynwm}} [laom
vsuf SdacsaomaMumifh ]]Av0ynw
[dwu
f q
kd &kd onf/

um; urmwpf&m urmwpfaxmifudk oEd|mefus


ed,mrjyKawmfrljcif;\ ,kwdtoifhwnf;/

]]xdu
k rmwpf&m urmwpfaxmifxuf vGeaf umif;ao; rnf
,kwfaumif;ao;rnf}} [l&m vGefonfvnf;Sdao;aMumif;udk
"rkpdax&ty'gef w'g 'DyuFa&m Aka'g? okar"H Asmu&d Zdaem/
ponfjzifh tavmif;awmfokar"mAsm'dwfyGJ tvkH;pkHaom
jzpfykHtaMumif;t&mudk ypu'd|awGUjrif xdktjcif;t&mudk

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

168

Munfkdojzifh omoem&[ef;jyKonf? xdkrSp 0d0eddw


ukov
dk u
f kd qnf;yl;vsuf 4-oacsEF iS u
hf rmwpfoed ;f wdik af tmif vm
igwdb
Yk &k m;vufxufrmS rS "rpk ad x&f-[kyuwdom0u trsm;wGif
xifSm;jzpfavonf/
xdkYtwl1/ aum@nbk&m;tm; xef;usiahf vScg;vSL 3- oacsEF iS hf
urmwpfodef;wkdifatmifvmcJhaom edaPD'g,u
ax&f
2/ y'krjrwfpGmbk&m;\ w&m;oHukd MunfndKkdaopGm cpm;
vkyfauR; wpfoacsFESifh urmwpfodef; wkdifatmif
vmcJhaom okyg&d p&d,ax&f
3/ taemr'Db&k m;vufxufu Asm'dw&f vmcJah om
okreax&f tAOe'g,uax&f yge"d'g,uax&f
r*'wduax&fponf
4/ urmwpfodef;xuf y'krkw&bk&m;vufxufrSvmaom
0d"lye'g,uax&fpaom t&mruaomax&f
okpYd onfjzifh ty'gefygVdvmaom 0wKrsm;udak xmuf
urmwpf&m urmwpfaxmifxuf tvGeyf g&rDjznfch &hJ aom yuwd
om0uvnf; rsm;pGmSdaMumif;udk odtyf\/

ar;jref ; zG , f
ar;/

urmwpf&m urmwpfaxmifatmuf ,kwfoifh


&mum; tb,frQavmufwdkifatmif ,kwfoifh
oenf;? t,kwfqkH; tydkif;tjcm;um; tb,frQ

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

169

enf;-[l ar;zG,fSd\/
ajz/
ty'gefygVdawmf rd*od&ax&f okblwdax&f
avmrou*,ax&f 0e0pax&f {u0d[m&d,
ax&f ponfwdkYonf uybk&m;vufxuf
ykn0daooudk jyKvmMuaMumif;udk wdkufkduf
vm\? xdkokdYvmjim;aomfvnf;ax&*gxm t|uxmrsm;t,r d yk & d r Ak a ' o k uwm"d u ma&m/
ww w w ba0 yk n med Oypd e aE m uy'oAvumav/
ponfjzifh xdkrax&fwdkYonf uybk&m;rS aS;aS;aom
bk&m;omoemuyif t"dum&Sb
d ;l aMumif;udk vmvsuf jdS yefaom
aMumifh xdrk ax&fwu
Ykd ykd rmPjyK tErd y&dap'udk qdjk cif;iSg rwwf
aumif;/
xdt
Yk wl "ry't|uxm ponfwYkd uybk&m;ESihf igwdYk
bk&m;\tMum;jzpfaom y'kra'0D\om; jzpfuek af om 500-aom
yapuAk'g xdkrSwpfyg;aom yapuAk'g igwdkYbk&m; ryGifhrD
Ak'a umvm[vjzpf tESpw
f pfaxmifcefY aemufq;Hk y&d edAm efpH
aom uw&odcDyapuAk'gbk&m;wdkY\txH ykn0daooudkjyK
igwdb
Yk &k m;vufxuf tuRww
f &m; &aMumif;udq
k akd om0wKrsm;
udkvnf; yrmPjyK tEdry&dap'udk qdkjcif;iSg rwwfaumif;/
pifppfum; xdkax&*gxm t|uxmtvdktm;jzifh2-ql 3qlaom bk&m;wdkY\ omoem t"dum&udkjyKbl;kHrQESifh yuwd

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

170

om0uyg&rDPf\&ifhjcif;udk rqdktyf[laom t"dyg,fudk rSwf


vif/h
q&mwdkYum;2-b0 3-b0rQyif yuwdom0uyg&rD
Pf\ &ifhjcif;udktvdkSdMuukef\? xdkq&mwdkY\ t"dyg,fum;orEygom'du t|uxm 0dok'dr*f t|uxmrsm;--b*0g ye wd&pme*wmerd tEkomo
ed y ' gaee ow m a,0? awyd [d b*0awm
"r 0aee Oyed ,or w ywG m wm, {0
Oyed, orwd,m 'kwda, wwda,0g
tw b ma0 r* z vbm*d a em a[mE d ? r@Lu
a'0ykwm'a,m [d apw ed'eH/
[lvmonf/
b*0g ye=jrwf p G m bk & m;onf u m;? wd & p m e*wmer d =
wd&pmefw\
Ykd vnf;? tEkomoedy' gaee=tEkomoeDuakd y;ojzif?h
owma,0=q&mrnfonfomwnf;? [dopH=rSef\? awyd=xdk
wd&pmefwdkYonfvnf;? b*0awm=jrwfpGmbk&m;\? "r0aee=
w&m;awmfudkMum;em&ojzifh? Oyed,orw=Oyed,\
jynfhpkHjcif;okdY? ywGm=a&muf? wm, {0 Oyed,orwd,m=
xdkokdYoabmSdaom Oyed,\jynfhpkHjcif;jzifhomvQif? 'kwda,
twbma0 0g='kwd,b0aomfvnf;aumif;? wwda, tw
bma0 0g=wwd,b0aomfvnf;aumif;? r*zvbm*daem=
r*fzv
kd w
f nf;[laom tzdYk MdS uukeo
f nf? a[mE=d jzpfuek \
f ? [dop=H
rSef\? r@Lua'0ykwm'a,m=r@LutrnfSdaom ewfom;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

171

ponfwdkYonf? {w=t&m? ed'eH=oufaoom"u nTef;jy


&efyifwnf;/
t|uxmteuf/

t|uxmwm, {0 Oyed, orwd,m 'kwda,


wwda,0g twbma0 r*zvbm*daem
a[mE d /
[l {0-o'gESifhwuG qdkjcif;aMumifh aS;aS;b0 0d0
eddwukokdvftcHrSdbl;bJ zm;oli,fuJhokdY xdkb0rSomjzpfvm
aom "r0eukokdvfonfyifvQif 'kwd,b0 wwd, b0
r*f zdkvfudk ay;Edkifonf[krSwftyf\? vnf; wpfaMumif;/
rlvyPmo t|uxm plVopuokwftzGifhtx b*0g ,om vdp0D[d opu 'dEH? e
b*0awm/ op a ue ye b*0awm 'd E H / wo m
wrw H 'D a yaE m ,H acg t* d a 0emwd tm'd
rm[/ 'ged b*0g ed*P rawe 0dema,0
tw a em 'd E H 'u d P H ed * P ed , smawwd /
omp tem*aw 0goem, b0dwDwd/
[lvm\/
if;t|uxm r[mopuokwf tzGifhvnf;(u)
b*0wm r ed*P a'G okwmed
uxd wmed/ yk&drokwH {aum bmP0ga&m?
'H 'd,am/ wd twda, bmP0ga&

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

172

ok w G m t , H e d * a P m a e 0 t b d o r , H
yawm? e yAZd awm? e o&aPok
ywd | d a wm/ uo m {w b*0g "r H
a'aowD w d / tem*aw 0goew m ,/
(c)
ywd [d b*0g r 'ged
Oyeda,m ewd/ r,SH ye y&dedAmeawm
or"d u meH 'G d E H 0owmeH tp a ,e
wryPd'Day omoeH ywd|[dwd/
wMwm,H uk v Ca& ed A w d w G m or a w
umav yAZdwGm wDPd yd#umed O*a[wGm
0dyeH 0akwGm o[y#dord'g[d t&[wH
ywGm umvAk'&udawm emr r[mcDPmoa0g b0dwDwd/ 'H 'doGm
tem*aw 0goewm, "rH a'aowDwd/
[lvm\/
tx=xkdtcg? b*0g=jrwfpGmbk&m;onf? ,om= tMuifh
aMumifh? vdp0D[d=vdp0Drif;wkdYonf? opu=oputm;? 'dEH=
cJbG,fabmZOfrsm;ukd ay;tyf\? b*0awm=jrwfpGmbk&m;tm;?
e'dEH=ray;tyf? opaueye=opuonfomvQif? b*0awm=
jrwfpGmbk&m;tm;? 'dEH=ay;tyf\? wom=xkdaMumifh? wrwH=
xkt
d aMumif;uk?d 'DayaEm=jyawmfrv
l o
dk nfjzpf? ,H acg t*ad 0
emwdtm'=,H acg t*ad 0e-okYd tpSad ompum;uk?d tm[=
a[mawmfrl\? 'ged=,cktcg? b*0g=jrwfpGmbk&m;onf?

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

173

ed*P=ed*Py&dAkdZfjzpfaom opu\? rawe=tvdkqEESifh?


0dema,0=uif;omvQi?f twaem=uk,
d af wmftm;? 'dE=H vSL tyf
aom? 'uP
d =H tvSLuk?d ed*P=ed*Py&dAZdk f jzpfaom oputm;?
ed,smawwd=aqmifESif;awmfrl\? p=quftHh? om'udPm=xkd
qGrf;vSLaom 'geukokdvfonf? t=xkdoputm;? tem
*aw='kw,
d wwd,b0 [kqt
dk yfaomaemifumv? 0goem,=
xkHjcifiSm? b0dwd=jzpfayvwH? wd= okdYrSwftyf\/
plVopuokwftzGifh t|uxmteuf/
vdp0Drif;wkdYu oputm; cJzG,fabmZOfrsm;ukd ay;Muonf? xkdcJbG,f
abmZOfukd opuuoHCmawmfESifh bk&mtm;vSLonf? qGrf;pm;NyD;
aomtcg qGrf;vSL&aomtusdK;ukd vdp0Drif;wkdYtm; Gwfygap[k
opuu avQmufonf? vSLol oifhtm;om GwfaptHh[k rdefYwmfrlonf?
xkdYaMumifh opu\ tvSLukokdvfonf rpifMu,faom ukokdvfom
jzpf o nf ? rpif M u,f a omaMumif h y if 0goembm*d , rQom jzpf
avonf/

(u) b*0wm=jrwfpGmbk&m;onf? r ed*P=


ed*Ptm;? a'Gokwmed= 2-okwfwkdYukd? uxdwmed= a[mtyf
ukef\? yk&drokwH=aSUokwfon?f {aum bmP0ga&m= wbmP
0g&Sd\? 'H=aemufokwfonf? 'd,am=wbmP 0g&cGJSd\?
wd=okdY? tkwda, bmP0ga&? 2-bmP0g& cGJSdaomokwf
wku
Yd ?dk okwmG =Mum;em&ygvsu?f t,He*d aPm=ed*Ponf? tbd
or,H=r*fOmPf zkv
d
f Pfo?Ydk ae0yawm= ra&muf? e yAZad wm=
Sif&[ef;rjyK? o&aPok=o&P*kH 3-yg;wkdY? eywd|dawm=
o&P*kHokdYuyfonf\ tjzpfjzifhrwnf? uom=tb,faMumifh?

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

174

{w=oputm;? b*0g= jrwfpGmbk&m;onf? "rH=w&m;ukd?


a'aowd=a[mygvdrfhrnfenf;? wd=um;tar;? tem*aw=
aemifumv? 0goewm,=txkH0goemygjcif;iSg? a'aowd=
a[mawmfrlownf;/
(c) [d=xkdpum;ukdcsJUtHh? b*0g=bk&m;onf? r=
oputm;? 'ged=,ckb0? Oyeda,m=Oyed,onf?
ew=d rS?d ye=xko
d yYdk if ,ck Oyed, rSad o;jim;aomfvnf;? r,S=H
igbk&m;\? y&deAd m eawm=y&deAd m ef pHawmfral omESprf ?S or"dumeH=
tenf;i,f tvGef u
dS ek af om? 'GEd H 0owmeH=tESpf ESp&f mwku
Yd ?dk
tpa,e vGeaf omumv? wryP'd aD y=ode;f CkVd u
f Re;f ? omoeH=
omoemawmfonf? ywd|[dwd=wnfvwUH ? wMw=xko
d moem
wnfaomtcg? t,H=oputrnfadS om ed*P y&dAZdk o
f nf?
ukvCa&=trsKd ;aumif;tdrf ? edAw
w
d mG =jzpf? umav=Si&f [ef;
jyKavmufaom tcgonf? oraw= a&mufvwfaomf? yAZdwGm=
Sif&[ef;jyK? wDPdyd#umed= yd#uwfokH;ykHwkdukd? O*a[wGm=
oif M um;? 0d y eH = 0d y emuk d ? 0awG m =yG g ;ap? o[
y#dor'd g[d=y#dor'd gav;yg;wkEYd iS w
hf uG? t&[wH= t&[w zkv
d o
f ?Ydk
ywGm=a&muf? umvAk'& uad wmemr=umvAk' &uw
d rnfaom?
r[mcD P moa0g=&[E m BuD ; onf ? b0d wd = jzpf a yvw H U ?
wd=okdY? ywd=jrifawmfrl\? 'H=taMumif;ukd? 'doGm=
jrifaomaMumifh? tem*aw=aemifumv? 0goewm,=txkH

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

175

0goemygjcif;iSg? "rH=w&m;ukd? a'aowd=a[mawmfrl\? wd=


okrYd w
S t
f yf\/
r[mopuokwftzGifh t|uxmteuf/
t|uxmvnf; o&P*kHrQyif rwnfaomaMumifh opu\
"r0eukokdvfonf 0goembm*d,rQom jzpfownf;/

t|uxm ]]'ged Oyed a,m ew d } }


[laomaMumifh aS;aS; jznfq
h nf;yl;tyfaom 0d0 edw
d
ukov
dk o
f nf xdt
k cg oputm; vk;H vk;H rSad o;onfukd wdu
k f u
dk f
odomonf? xdkokdYjzpfvsuf xdktcgrSjzpfvmaom 'geukodkvf
"r0eukodkvfrsm;onf tqufqufyGg;pD; tESpf ESpf&mausmf
twGif; wwd,b0 r*f zdkvfudk ay;Edkifonf-[krSwftyf\/
opuonf xdkb0rS pkawaomf ewfjynf? ewfjynfrS
pkaw odef;CdkVfuRef;wGif trwfrsdK; jzpfaMumif;udk usrf;wpfyg;
vmonfyif? vnf;wpfaMumif;/
rdvdEyOSmvnf;e r[m&mZ "kw*F*kaPok ykAmao0eH 0dem
{ud ma,0 Zmwd , m t&[w op d u d & d , m
a[mwd /
[lvm\/
r[m&mZ=rif;BuD;? "kw*F*kaPok="kw*F*kPfaus;Zl;wdkY?
ykAm ao0eH=aS;rD0S jJ cif;ud?k 0dem=uif;? {udma,0 Zmwd,m=
wpfb0wnf;omvQif? 0g=wpfb0csif;jzifhomvQif? t&[w

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

176

opdud&d,m=t&[wzdkvfudk rsufarSmufjyKjcif;onf? ea[mwd=


rjzpfEikd /f
wpfb0wnf;udo
k m jrpfvsuf adS omaMumifh "kwif rsm;
udkusifh yg&rDjznfhMurl ESpfb0rQESifhyif r*f zdkvfudk &Edkif\[k
rSwftyf\? vnf;wpfaMumif;/
r[mowdy|meokwf#Dumvnf; yapuaAm"d,m Oyed,or'g uygeH a'G
toacsF,smed owo[O wZmykn Porm&
or & PH / om0uaAm"d , m t* o m0umeH {uH
toacsF , sH uy o wo[O ? r[mom0umeH
uy - owo[ar0/ wa&oH twD w mok
ZmwD o k 0d 0 oE d ,0aoe ed A w d w H ed a A "
bm*d , H uk o vH /
[lvmonf/
yap u aAm"d , m=yap u aAm"d \ ? Oyed ,or ' g=
Oyed,\jynfhpkHjcif;rnfonfum;? uygeH=r[muyfwdkY\? a'G
toacs,
F smed p= 2-oacsw
F yYkd wfv;Hk vnf;aumif;? owo[O=
urmwpfoed ;f ywfv;Hk vnf;aumif;? wZmyknPorm&or&PH=
xdkyapuaAm"dtm;avsmfaom yknorm& Porm&wdkYudk
qnf;yl;jcif;wnf;? om0uaAm"d,m=om0uaAm"d\? Oyed,
or'g=Oyed,\jynfph jHk cif;rnfonfum;? t*om0umeH= t*
om0uwdt
Yk m;? {uH toacs,
F sO= wpfoacsyF wfv;Hk vnf;aumif;?
uyowo[O=urmwpfoed ;f ywfv;Hk vnf;aumif;? wZmykn

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

177

Porm&or&PH=xdt
k *om0uaAm"dtm;avsmaf om yknorm
& Porm&wdu
Yk kd qnf;yl;jcif;wnf;? r[mom0umeH=r[mom
0uwdt
Yk m;? uyowo[ar0=urmwpfoed ;f ywfv;Hk omvQi?f
wZmykn Porm&or&PH= xdkr[mom0uaAm"dtm;avsmf
aom yk n or m & Por m &PH w d k Y u d k qnf ; yl ; jcif ; wnf ; ?
wa&oH=rSwpfyg;ukefaom yuwdom0u vl ewfjA[mwdkY
tm;? twDwmokZmwDo=k twdwb
f 0wdYk ? 0d0oEd
,0aoe=
0#fuif;&m edAmefvQif rDS&mSdonf\ tpGrf;jzifh? edAwdwH=jzpfap
tyfaom? edaA"bm*d,H ukovH=edaA"bm*d, ukokdvfwnf;/
#Dumteuf/

#Dum ]]twDwmok ZmwDok}} [k vmjcif;aMumifh ESpfb0


okH;b0rQjzifhyif yuwdom0u yg&rD&ifhEkdifaMumif;ukd wkdufkduf
odom onf? vnf;wpfaMumif;?
okdYvQif qkdtyfNyD;aom tvkH;pkHaom taMumif;rsdK;ukd
axmuf yuwdom0uwkdY\ yg&rDumvukd t,kwfqkH;tykdif;
tjcm;jzifh 2-b0 3-b0rQjzifh ykdif;jcm;tyf\/
um; xkdq&mwkdY\ tmabmf t'dyg,fwnf;?xkdt"dyg,fukd
okdY pDppfMuukef\/

yXrtaMumif;]]wm,{0 Oyed, orwd,m 'kwda, wwda,0g


tw bma0 r*zvbm*daem a[mEd}} [l {0o'gESifhwpfuG
qkdjim;aomfvnf; zm;oli,fukd oufaoom"u jyvsufSdaom

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

178

aMumifh zm;oli,fuo
hJ Ydk xkw
d &d pmefb0 "r0e ukov
dk rf w
S pfyg;
Oyed, jzpfajrmufavmufatmif ukokdvfrSdonf\tjzpfukd
&nf {0-o'gukdqkdtyf\? aS;aS;b0 Oyed,rSdbl;onf
ukd&nf qkdtyfonfr[kwf-[k ,ltyf\/
xko
d rYdk ,lacsaomf- **&a&uef\ teD; jrwfpmG bk&m; w&m;
a[mawmfrlpOftcg a&uefrSwuf emvmaom xkd zm;oli,f
onf xkdcPyifpkawonf\tjcm;rJh ewfom;jzpf xkdae&mrS
w&m;a[mbk&m; w&m;emy&dowfwYdk rxukerf SD bk&m; xHov
Ydk m
taMumif;rsKd;pkHukd jyefMum; w&m;emjyefvQif r*f zkdvf ukd&av
onf? umvukcd sichf sed af omf tvGet
f m;jzifh q,fem&D uk;d em&Dcefo
Y m
MumzG,f o
dS nf? xkaYd Mumifh yuwd om0u yg&rDonf 10-em&D 9em&D rQjzifhyif &ifh\-[laom ted|yo*Fonf jzpf&mawmhonf
omwnf;/
xkdYaMumifh aS;aS;aomb0 jznfhtyfNyD;aomygrD orm&
SdNyD;aom xkdzm;oli,ftm; wd&pmef\ tjzpfwnf;[laom 0dyg
uE&m,fEiS hf ,SOjf cif;aMumifh xkb
d 0r*f zkv
d u
f dk r&xku
d f o
dS nfudk
xk"d r0e ukov
dk o
f nfyifvQif ok*wdb0okaYd &mufjcif; wd[w
d f
y#doaEESifh jynfhpkHaom bAyk*Kdvf\tjzpfukd&jcif; bkm;wnf;
[laom oyK&dookdY qnf;uyfjcif; olawmfaumif; w&m;ukdem&
jcif;wnf;[laom tmedoo
H tusK;d wku
Yd dk Guaf qmifojzifh aS; aS;
jznfhusifh qnf;yl;tyfNyD;aom yg&rDwkdY\tcGifhukd jyKaom tm;jzifh
r*fzkdvf\ Oyed,jzpfonfukd &nf-

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

179

wma,0 Oyed ,or w d , m r* z v


bm*d a em a[mE d /
[kqkdonf? aS;aS;jznfhtyfNyD;aom yg&rDvkH;vkH;rSdrl xkd"r
0eukov
dk f wpfcw
k nf;rQEiS yhf if r*f zkv
d u
f &dk aumif;aom aMumifh
qkdonfr[kwf- [k,ltyf\/
xkdYaMumifh#Dum Oyed ,or w d E d wd a [wk u y#d o E d
tm'd u H r* z vm"d * re Av0um&PH /
[krdeftyf\/
0drwd0daem'eD#Dumvnf; oa& ed r d w H t* a [oD w d yk A A k ' K y g a'ok
o'r0ey&dpa,e "arm {aom 0kpwDwd oa&?
tmum&H *PSd? ykAmbda,m*0aoae0 [d 'domeH
wd&pmemeH "r0em'Dok yoma'g OyZwd 0*Kvd
tm'D e H 0d , /
[lrdefYNyD/
oa& edrdwH t*a[oDwd=oa& edrdwH t*a[od-[l
onfum;? ykAA 'k K yg a'ok= aS;aS;aombk&m;wk\
Yd jzpf&m omoem
wkdY? o'r0ey&dpa,e=olawmfaumif;w&m;ukd Mum;em&
jcif;? tavhtusufrsm;jcif;aMumifh? {aom=toHukd? "arm=
w&m;oH[l? 0kpwd=qkdtyf\? wd=okdY? oa&=w&m;oH?
tmum&H=w&m;[laomtjcif;t&mukd? *PdS=,l\? [d=xkd pum;
rSef\? ykAmbda,m*0aoae0=aS;tm;xkwfzl;aom tbd

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

180

a,m*\tpGrf;jzifhomvQif? 'domeH=okdYoabmSdukefaom?
wd&pmemeH=wd&pmefwkdYtm;? "r0em'Dok=w&m;em;jcif; tpSd
onfwkdY? yoma'g=MunfnKdjcif;onf? OyZwd=jzpf\? u0d,=
tb,fuJhokdYenf;[lrlum;? 0*Kvdtm'DeH=vif;EkdYiSufponfwkdYtm;?
"r0em'Dok=w&m;emjcif;tpSdonfwkdY? yoma'g=MunfnKd
jcif;onf? OyZwd0d,=jzpf\okdYwnf;/
(#Dumteuf/)

]]0*Kvd tm'deH}} t&ukd tbd"rmw&m;udk emaomvif;


EkiYd u
S if g;&m? o[ 0wKusr;f vmaom owdy|mefw&m;ukd em
'kwd,b0 owdy|mefjzifhyif r*fzkdvf&aom vif;EkdYiSuf ig;&m?
"raCmodwtoHudk emwnfpOf rkq;dk av;ESiyhf pf aoonf\
tjcm;rJh vlYb0ukd& ckepfESpft&G,fwGif qH&dwfonf\tqkH;
tbdnmOfEiS w
hf uG t&[wzv
dk u
f dk &aomorifponf uk,
d al v/
0drwd0ad em'eD #Dumqkw
d idk ;f yif xkzd m;oli,f\vnf; aS;
aS; jyKbl;aom y&dp,Sdonf\ tjzpfukd wo caP {aum r@Laum aygu&Pdawm
tm*Em "arm {aom 0kpwDwd "ronm, oa&
ed r d w H *PS a E m y&d o y&d , aE ed y Z d /
[l r@Lua'0ykw 0drmet|uxmvmaom zm;oli,f\
trlt&mukd axmufvnf; odoifh\/
wocaP=xkdcP? {aum=wpfaumifaom? r@Laum=
zm;onf? aygu&Pdawm=a&uefrS? tm*Em=vmcJh? {aom=
toHukd? "arm=w&m;oH[l? 0kpwd=qkdtyf\? wd=okdY?

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

181

"ronm,=w&m;[laomtrSwfjzifh? oa&=toHawmf? edrdwH=


tjcif;t&mukd? *PSaEm=,lvsuf? y&doy&d,aE=y&dowftpGef;
t|uxmteuf/
tem;? edyZd=0yf\/
t|uxmteuf
w&m;oHukdemjcif;iSg kd;kd;ukd;ukd;yifvm "ronmjzifh
toHawmf edrdwfukd,lvsuf y&dowfpGef; 0yfumaeaom
zm;oli,f\ ao;Ekyzf eJG pd f t[dww
f &d pmef taeESirhf wef xufoef
aom o'gyoE Asmyg&trlt&monf ykAa ,m* ykA0 goemESiu
hf if;
jzpfjcif;iSg rwwfaumif;&m [lvkdonf/
'kwda, wwda,0g twbma0 }} [laom
t|uxm ]]'k
pum;jzifhum; xkdokdYoabmSdaom Oyed,orwdonfvnf;
t[dww
f &d pmefwt
Ydk m; 'kw,
d b0 wwd,b0wkYd om tmedoo
H
tusK;d ukd &Guaf qmifciG &hf onf? xkb
d 0 &Guaf qmifciG rhf & [laom
teufukdjyawmfrlonf/
'kwd,taMumif; r 'ged Oyeda,m ewd}} [laom pum;ukd
]]r
xkdopub0 r*f zdkvfudk r&xdkufao;onfudk&nf qdkonf[lvQif wwfaumif;&myg\? xdkYaMumifh xdkoputm; aS; Oy
ed, Sb
d ;l onfyif? xdb
k 0um; avmum,w ynmvGeo
f jzifh
au&m#dutzkdYokdYus aboZork|dwa&m*gonf ukpm;jcif;iSg
cJ,Of;ouJhokdY pOf;vJaumufuspfaom twdAmvy@dwrmeD
tjzpfokdY a&mufavaomaMumifh o&P*kHrQrwnf-Sdavonf/
xdkokdYjzpfaomfvnf; jrwfpGmbk&m;\ wifhw,fjcif; &Hcg
MunfaompdwfESvkH;Sdojzifh qGrf;vSLjcif; w&m;emjcif;-[laom

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

182

ukokdvfonf tEkw&t*'udaP,s jzpfaombk&m; acw*Fw


]y#d * g [uawm'u d P 0d o k ' d } } jzpfojzifh aoonf\
jzpf ]]y#d
tjcm;rJh ok*wdb0okdY a&mufapjcif;paom rkcszv tmedoHo
zvwdkYudk &GufaqmifEdkifavonf? okdYrSwftyf\/
aS; Oyed,Sdbl;aomoljzpfygvQif tb,fhaMumifh o&P*kHrQyif
rwnfbJSd&oenf;? o&P*kHrQyifrwnf MunfkdaompdwfrSdbJvsuf
tb,fhaMumifh tusdK;ay;&oenf;-[l rapm'emtyf/

qdk&eftxl;um; zm;oli,fonf w&m;[laom trSwfonmrQudk ,l


Munfkdonf? xdkw&m;\teuft"dyg,fudk odrnfr[kwf? opu
onfvnf; tm"me*g[D 'ky#dedZdjzpf o&P*kHyif rwnf?
xdkYaMumifh xdkolwdkY\ ukokdvfonf edaA"bm*d,yif rjzpf? edaA"
bm*d, rjzpfaomf yg&rD[
l rqdo
k if?h okv
Yd nf; qd&k efo
dS nfyif/
wwd,taMumif; #Dum ]]twDwmok ZmwDok}} [ljcif;onf 2-b0 3b0rQudk&nfrqdk? wpfurmwGif;yif uukoefbk&m;omo
em 0d0ukov
dk u
f kd pjyKaomolonf aumPm*kb
H &k m; uy
bk&m; omoemrsm;vnf;aumif; tMum;jzpfaom umvrsm;
vnf;aumif; yGg;pD;&ifo
h efatmif tm;xkw
f igwdb
Yk &k m; vufxuf
yif uRwf&monf? xdkokdYuRwfaom olrsm;udkum; wpfurmjzifh
ydkif;jcm;jcif;iSg rwwfaumif;? wpfurmwGif;jzpf b0jzifhom
ydik ;f jcm;jcif;iSg wwfaumif;ownf;? okaYd om teufu&kd nfawmf

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

183

twDwmok ZmwDo}k } [laom pum;udk #DumtSif rdeaYf wmfrl


rl ]]twD
onf/
xdpk um;rSe\
f ? uybk&m;omoem ykn0daooudk jyK
igwdkYbk&m; vufxuf tuRwf&aMumif;udkvmaom ty'gef
0wKrsm; ]t,rd yk&drAka'ok uwm"duma&m wwww
]]t,r
ba0 yk n med Oypd e aE m uy'o Avumav
ukvCa& edAawm}} ponf j zif h v maom ax&*gxm t|uxm ty'gef
t|uxm 2-usr;f vk;H onf t&m oufao om"u yifwnf;/
pwkwtaMumif; ]]{udma,0 Zmwd,m}} [laom umvy&dap' pum;
onf y"mer[kw?f "kwifEiS u
hf if; r*fzv
kd rf &jcif;onfom y"me
wnf;? xdkYaMumifh aS;"kwifudk rrSD0Jbl;onfSdaomf wpfb0ESifh
vnf; r*fzdkvfr&? ESpfb0ESifhvnf; r*fzdkvfr&? okH;b0 av;b0
ig;b0 q,fb0 b0wpf&m b0wpfaxmif b0wpfaomif;
b0wpfoed ;f b0wpfoef; b0wpfuak # b0toacsF wpfurm
ESpfurm q,furm urmwpf&m urmwpfaxmif urm
wpfaomif; urmwpfoed ;f urmwpfoef; xdx
k ufveG af om urm
ESifhvnf; r*f zdkvfr&? okdYaom teufudkyif ,loifhonf/
rdvEd y Omudk axmufojzifyh if 'kw,
d b0 ewfjzpf r*f
zdv
k &f aom zm;ewfom; 'kw,
d b0 ewfjzpf wwd,b0 r*f
zdkvf&aom opuwdkYtm; tb,ftcg "kw*FykAmao0ewdkYudk

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

184

&tyfavoenf;-[k xdkq&mwdkYtm; ar;tyf\/


okdY xdkq&mwdkY\ pum;udk pdppfMuukef\/

xdpk pd pfaom q&mwd\


Yk tvdu
k m; r[my'geokwf ponf]]udape ar t"duwH? [vH 'ged yumodwkH/
&m*a'goya&aw[d ? em,H "ar m ok o r K a"m}}/
r[my'geokwf t|uxmponf t,O "arm yx0doEm&uO'uuaEm 0d,
*rDa&m/ yAawe y#dpma'wGm xydawm
omoayg0d , 'k ' a om/ ow"mbd E 0gv
aum#d,m aum# y#dyg'eH 0d, 'k&EkaAma"m/ eEk
r,myd rH "r H y#d 0 d Z d w k H 0g,raE e t'd E ' geH
emr ewd/ t&udwoDvH emr ewd/ ty&dyl&dwm
umpd yg&rD e mr ew d / w ar ed k m[H 0d ,
rm&AvH 0d"rEmyd yx0D e urdw/
yXr,mar yk a A e d 0 goH tEk &E myd e
ur d w / rZd r ,mar 'd A pu K H 0d a oma"E myd
e urdw? ypdr,mar ye y#dporkyg'H
y#d 0 d Z E a 0 ar 'oo[d avmu"mwk
urdw/ wd rm'daoemyd wduaPe
ud a p a e0g,H "ar m y#d 0 d a ' g / wH avmud ,
r[mZem uxH y#d 0 d Z d E D w d "r * r D & wm
ypa0uPmEkbma0emyd {0H pdwH erDwd a0'dwAH/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

185

ar=igbk&m;onf? udape=NidKjiifojzifh? t"duwH=&tyf


aomw&m;udk? 'ged=,ck? yumodwkH=jyjcif;iSg? [vH=roifh? &m*
a'goya&aw[d=&m* a'goonf ESdyfpuftyfukefaom ow0g
wdkYonf? t,H "arm=opmav;yg;w&m;udk? eokorKa"m=
odjcif;iSgrvG,/f
ygVdawmfteuf/

t,O "arm=opmav;yg;w&m;onfvnf;? yx0d


oEm&uO'uuaEm0d,=,lZemESpo
f ed ;f av;aomif; txkadS om
ajrudck aH oma&uJo
h ?Ydk *raD &m=eufe\
J ? yAawe=jrifrh &kd af wmifjzif?h
y#dpma'wGm=zkH;tkyfvTrf;zd? xydawm=xm;tyfaom? omoayg
0d,=rkefnif;aphuJhokdY? 'k'aom=jrif&jcif;iSg cJ,Of;\? ow"m=
tpdww
f pf&m? bdE
=uGNJ y;D aom? 0gv=om;Nr;D \? aum#d,m=
tpGef;wpfckESifh? aum#=tpGef;wpfckukd? y#dyg'eH 0d,=,SOfapjcif;
uJhokdY? 'k&EkaAma"m=odjcif;iSgcJ,Of;\? rH "rH=opmav;yg;
w&m;ud?k y#d0Zd w
d =Hk xd;k xGi;f odjcif;iSg? 0g,raEe= tm;xkwaf om?
r,myd=igbk&m;pifvsufvnf;? t'dE'geHemr=rvSLbl;aom 'ge
0wKrnfonfvnf;? ewdeEk=rSdavwum;? t&udwoDvH emr=
rapmifhbl;aom oDvrnfonf? ewdeEk=rSdavwum;? ty&d
yl&dwm=rjznfhcJhbl;aom? umpd yg&rDemr=wpfpkHwpfckaom yg&rD
rnfonf? ewdeEk=rSdavwum;? w ar=xdkigbk&m;onf?
rm&AvH=rm&fppfonfAdkvfygudk? 0d"rEmyd=zsufqD;rIwfvTifh
pOftcgvnf;? edkm[H0d,=tm;xkwfjcif;udk rjyKvdkbdouJhokdY?
yx0D=ESpfodef; av;aomif; txkSdaom ajrBuD;onf? e
urdw=rvIyfav/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

186

pMu0Vm wpf a omif ; rS v m aAm"d r @d K if u d k ywf v nf 0 k d i f ; tk H


aeMuukefaom todef;toef;ruaome*g; todef;toef;ruaom*VKef
tod e f ; toef ; ruaomewf taxmif r uaom od M um; tod e f ; toef ;
ruaom jA[ m rif ; wd k Y o nf y if ck c H q D ; wm; rwef Y p m;Ed k i f u k e f o nf j zpf
rm&f p pf v maomf ud k i f r d u d k i f & m qJ G i if u mvQif rsuf E S m aS ; I r l & mwnf h w nf h
jyefrMunfhbJ oJqnfaygufokdY a&mufrda&muf&m y&rf;ywm ajy;Muukefonf?
wpfudk,fawmftm; wefYpm; ckcH okdYpif&efudk wGefvSefazsmufajz atmifjrifay
onf[k ajr0okH kduf[D;wkef tukefcsDum vIyfaumif;ygvsuf cJpGmaq;av;
igta&;udk rav;rpm; tm;yg;rus udpwpfck rrIpvdk rMunfkdokdY xdkcg
rvIyfaeav\-[lvdkonf? ]]edkm[H0d, t"dyg,f}}/
wpfenf;vnf;]]edkm[H0d,? tm;yg;rxkwf vIyfumvSufumuJhokdY?
0d"rEmyd? tHhzG,fo&J NzdKcJG rIwfvTifhygaomfvnf;}} [kay;? aS;
teufum; t"dyg,f&om ay;vdkufonf? AsmudPa'gorvGwf/

yXr,mar=yXr,mrf ? yk a A e d 0 goH = aS ; aebl ; aom


cEmynwfedAmefudk? tEk&Emyd= atmufarhpOftcgvnf;?
e urdw=rvIyfav? rZdr,mar=rZdr,mrf? 'dApuKH='dA puK
Pfudk? 0daoma"Emyd=okwfoifpOftcgvnf;? e urdw=
rvI y f a v? ye=txl ; um;? ar=igbk & m;onf ? yp d r ,mar=
yprd ,mrf? y#dpo
rkyg 'H = y#dpo
rkyg 'fu?kd y#d0Zd Ea 0= xd;k xGi;f
odpOftcgomvQi?f 'oo[davmu"mwk= wpfaomif;aom
avmu"mwf o nf ? ur d w = vI y f a vownf ; ? wd = ok d Y ?
wdu
aPe= xufaomPfadS om? rm'daoemyd= igbk&m;uJo
h Ydk
aomolrSmyifaomfvnf;? udapae0= NidKjiifcJ,Of; ojzifhomvQif?
t,H "arm=opmav;yg;w&m;udk? y#d0da'geEk=xdk;xGif;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

187

odtyfao;onfwum;? wH=xdkoAkSif igokdYpifvsuf NidKjiif cJ


,Of;ojzifh odtyfaom opmav;yg;w&m;udk? avmud, r[m
Zem=avmuDbkHom; vltrsm;wdkYonf? uxH y#d0dZdEd=tb,f
rSmvQif vG,fumodEdkifukefawmhtHhenf;? wd=okdY? "r*rD&wm
ypa0uPmEkbma0emyd=opmav;yg;w&m;\ eufeJonf\
tjzpfuq
kd ifjcifaom ypa0uPmPf\ tmEkabmf aMumifv
h nf;?
{0H pdwH=okdY a0ae,stm; w&m;"r ra0iSbJ aMumifhMurJhaxG
aevdkaompdwftBuHonf? erd=nGwf\? wd=okdY? a0'dwAH=
t|uxmteuf/
odtyf\/

ar;jref ; zG , f
ar;/
/ okdYaom t&mrsm;udk axmufaomfESpfb0
okH;b0rQjzifhyif yuwdom0uyg&rDumvukd ydkif;jcm;jcif;onf
tzkd;tqkH;tprSdaom pMumrif;\ ywjrm;&wemudk zGJwpfqkyf
cefYjzifh 0,f,ljcif;iSg tm;xkwfjcif;ESifhom wl&monf? xdkokdYjzpfacs
aomf tb,frQjzifh ydkif;jcm;oifhoenf;-[lrl ajz/ / cyfodrf;aom jrwfpGmbk&m;wdkY\ ykAudp ig;yg;
udkjy&m t|uxmrsm; wwd,aum|mao ypK|m, edoD'dwGm
yk&drAk'geH oEdau 'geoDvm'd0aoe uwm"dum&
yk*v'ewH Ak'puKem avmuH a0gavmauwd/
[l vmonf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

188

r[my'geokwf t|uxmvnf; b0dEDwd yk&drAka'ok 'oyknud&d, 0wK0aoe uwm"d u m&m y&d y gu*wy'k r med 0d ,
ol & d , &o d or H "r a 'oeH a ,0 tmucF r mem
pmwk y ' d u *gxm 0omae t&d , bl r Mou r em&[m e {aum e a'G tae uow o[m
"r tnmwa&m b0dEDwd 'awd/
[lvmonf/
Oka0vokwf t|uxm om&w'DyeD#DumwdkYvnf; xdkYtwlvmonf/

ZdemvuFm&#Dumvnf; uwok b ZewE d yk A Ak ' g eH oE d a u uwyk n Ze


oarm[H /
[lvmonf/
wwd,aum|mao=nOfh\ wwd,tzdkY? ypK|m,=apm
apmpD;pD;xawmfrl? edoD'dwGm=xdkifae? yk&drAk'geH=aS;aS;
aombk&m;wdkY\? oEdau=txHeD;um omoem? 'geoDvm'd
0aoe= 'ge oDvponfw\
Ykd tpGr;f jzif?h uwm"dum& yk*v
'
ewH=jyKtyfNyD;aomt"dum&Sdaom aAm"ae,syk*dKvfrsm;udk
jrifawmfrjl cif;iSg? Ak'p uKem=`E,
d ya&m y&d,w
d Pf tmo,m
Eko,Pf[k qdt
k yfaom Ak'p uKjzif?h avmuH=wpfaomif;aom
avmu"mwfudk? a0gavmauwd=IawmfrlNrJwnf;/
t|uxmteuf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

189

b0dEDwd=b0dEd-[lonfum;? yk&drAka'ok= aS;jzpf


aom bk&m;SifwdkY? 'oyknud&d,0wK0aoe=10-yg; aom
yknud&d,0wKwdkY\tpGrf;jzifh? uwm"dum&m=jyKtyfNyD;aom
qkawmif;jcif; t"dum&Sdukefaom olwdkYonf? ]]y&dygu*w
y'krmed=&ifhjcif;okdYa&mufukefaom y'krmMumwdkYonf? ol&d,
&odorH= aea&mifjcnfESifh awGUxdjcif;udk? tmucFrmem 0d,=
ajrmfiHh awmifhwukefouJhokdY}}? "ra'oeHa,0=w&m;a[mawmf
rljcif;udkomvQif? 0g=a[mMum;awmfrltyfaom w&m;a'o
emawmfuo
kd mvQi?f tmucFrmem= ajrmfiahH wmifw
h ukeo
f nfjzpf?
pmwk y ' d u *gxm0omae=av;yg'S d a om *gxm\tqk H ; ?
0g=*gxmukdMum; emNyD;onf\tqkH;? t&d,blr=t&d,mbkHokdY?
Mourem&[m=oufa&mufjcif;iSg xdkufukefaom? e {aum=
wpfa,mufvnf; r[kwfaom? e a'G=ESpfa,mufvnf; r[kwf
ukefaom? taeuow o[m=todef;ru rsm;vSpGmukef
aomolwdkYonf? "r=w&m;awmfudk? tnmwa&m=odukef
jrifuek o
f nf? b0dE=d jzpfuek v
f wUH ? wd -rHtw=H okaYd om
teufudk? 'awd=jyawmfrl\/
r[my'geokwf t|uxmteuf/

uwokbZewEd= uwokbZewH[lonfum;? ykAAk'geH=


aS;aS;aombk&m;wdkY\? oEdau= txH? uwyknZeoarm[H=
jyKNyD;aom ukokdvform&Sdaom ow0gtaygif;udk?
#Dumteuf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

190

t|uxm #D u mrsm;ud k a xmuf a omf aS ; aS ; aom


oAkbk&m;wdkY\ omoem t"dum&jzpfavmufatmif 0d0
edw
d ukov
dk o
f rm&udk jznfq
h nf;yl; vmcJah omolonf omvQif
aemufaemufaom oAkbk&m;wdkY\ omoem uRwfEdkifonf
[laomteufudk odtyfav&um; yuwdom0uwdkY\ yg&rD
umvudk Ak'E&jzifhom ydkif;jcm;tyf\? Ak'E&udkvnf; t,kwfqkH;
tydik ;f tjcm;tm;jzifh tE&uyfwpfuyfjzifh ydik ;f jcm;tyf\? xdaYk Mumifh
yuwdom0uwd\
Yk yg&rDumvudk t,kwq
f ;Hk tydik ;f tjcm;tm;jzifh
tE&uyfwpfuyfjzifh ydkif;jcm;tyf\-[k ,l&efwpfcsuf/
okwedygwft|uxm Ak' yapuAk'orKcawm pmwky'du*gxH okwGm
Ak'geH Ak'om0umeH 0g orKcg okwm, pmwky'dum,yd *gxm, y&da,momae t&[wH ygaywd/
[lvmonf/
ax&*gxm t|uxm a,oH [d yk&darok ormorKa'ok yapuAk'
Ak ' o m0auok yd yk n ud & d , 0aoe y0w d w H
om0uyg&rD wmocF g wH tw d ty'geH / aw
omy'gem/
[lvmonf/
ax&D*gxm t|uxmvnf; ,moH [d yk & d a rok or m or K a' o k yap u
Ak ' o m 0uAk a ' o k 0g yk n ud & d , 0aoe t"d um&wmocFgwH twd ty'geH? wm omy'gem/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

191

[lvmjyefonf/
Ak' yapuAk'orKcawm=bk&m; yapuAk'gwdkY\ rsuf
arSmufrS? pmwky'du*gxH=4-yg'Sdaom*gxmudk? okwGm=Mum;em
cJhNyD;? Ak'geH 0g=bk&m;wdkY\vnf;aumif;? Ak'om0umeH 0g=
bk&m;\wynfah wmf jzpfuek af omom0uwd\
Yk vnf;aumif;? orKcg=
rsufarSmufrS? okwm,=Mum;emtyfaom? pmwky'dum ,yd=
av;yg'So
d nfvnf;jzpfaom? *gxm,=*gxm\? y&da,momae=
tqkH;? t&[wH= t&[wzdkvfokdY? ygaywd=a&mufapwwf\/
okwedygwf t|uxmteuf/

[d=csJUqdktHh? a,oH=tMuifolwdkYtm;? yk&darok=aS;


jzpfukefaom? ormorKa'ok yd=jrwfpGmbk&m;wdkYvnf;aumif;?
yapuAk' Ak'om0auok yd=yapuAk'g Ak'om0uwdkYvnf;
aumif;? yknud&d,0aoe=yknud&d,m\tpGrf;jzifh? y0wdwH=
jzpfaptyfNyD;aom? om0uyg&rDwmocFgwH=om0uyg&rD-[kqdk
tyfaom? ty'geH=taMumif;onf? twd=Sd\? aw=xdkom0u
wdkYonf? omy'gem=ty'gefSdaom om0uwdkYrnfukef\/
ax&*gxm t|uxmteuf/

[d= csJUqdktHh? ,moH=tMuifax&DwdkYtm;? yk&darok=


aS;jzpfukefaom? ormorKa'ok 0g=jrwfpGmbk&m;wdkY vnf;
aumif;? yapuAk' om0uAka'ok 0g=yapuAk'g Ak'om0u
wdkYvnf;aumif;? yknud&d,0aoe=yknud&d,m\tpGrf;jzifh?
t"dum&wmocFgwH=t"dum&\ tjzpf[kqdktyfaom? ty'geH=
taMumif;onf? twd=Sd\? wm=xdkax&DwdkYonf? omy'gem=

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

192

ty'gefSdaom ax&DwdkYrnfukef\/
ax&D*gxm t|uxmteuf/

t|uxmrsm; yapuAk'grsm;udkvnf; ,lvsufSdjyef


onf? xdkYaMumifh aS;aS;aom yapuAk'gwdkY\txH t"dum&udk
jyK vmaomolonfvnf; aemufaemufaom oAb
k &k m;wd\
Yk
omoem uRwfEdkifao;\-[laomteufudk odtyfav&um;
yuwdom0uwd\
Yk yg&rDumvudk yapuAk'g aS;Sad om Ak'E & jzifh
vnf; ydkif;jcm;tyf\? Ak'E&udkum; Ak'aumvm[v jzpf&m
tESpw
f pfaxmifwiG ;f yapuAk'g wd\
Yk jzpfjcif;udk wm;jrpftyfaom
aMumifh tESpfwpfaxmifjzifhydkif;jcm;tyf\? xdkYaMumifh yuwdom
0uwd\
Yk yg&rD&if&h mumvudk t,kwq
f ;Hk tm;jzifh tESpw
f pfaxmif
jzifh ydkif;jcm;tyf\-[k ,l&efwpfcsuf/
okdY ,l&efSdjim;aomfvnf; oAk Ak'E&udkom yrmP
jyKtyf\? xdkoAk Ak'E&udkvnf; 2-ck 3-ckaom Ak'E&udkom
tvdk t
dS yf\/

ar;jref ; zG , f
ar;/ / tb,fhaMumifh yapuAk'g aS;Sdaom Ak'E&udk
rvdktyfoenf;[lrlum; ajz/ / 0d0[kqdktyfaom 0#fuif;&m edAmefudkrDSaom
ukokdvf\omvQif yg&rDorm&jzpfoifhavaomaMumifhvnf;
aumif; xdu
k o
hJ Ydk oabmSad omukov
dk \
f oHo&m0#f'u
k tjypf
udk jrifjcif;vQif t&if;Sdonf\tjzpfaMumifhvnf;aumif; xdkokdY
jzpfjcif;\vnf; awblru0#f'ku\ c,"rdu 0,"rdu

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

193

oy#db, om'De0 wkp okntjzpfudk jywwfaom edaA"bm


*d,a'oemudk Mum;em&jcif;vQif t&if;Sdonf\ tjzpfaMumifh
vnf;aumif; xdu
k o
hJ Ydk oabmSad om a'oem\vnf; bk&m;yGi&hf m
omoemwGif;om jzpfoifhavaomaMumifhvnf;aumif;wnf;/
xdkYaMumifh okwedygwft|uxm yap u Ak ' g o,H Ak Z E d ? e ya& aAma"E d /
tw & oar0 y#d 0 d Z E d ? e "r & oH / e [d aw
avmuk w & "r H ynw tma&maywG m a'aowk H
oau m E d / rl a *e 'd | ok y d a em 0d , 0ep&aue
e*a& om,dwAsOe&aom 0d,p aeoH
"r m bd o ra,m a[mwd /
[krdefYNyD/
yapuAk'g=yapuAk'gwdkYonf? o,H=rdrdwdkYonf? AkZEd=
odukef\? ya&=olwpfyg;wdkYudk? eaAma"Ed=odapjcif;iSg rwwfEdkif
ukef? tw&oar0=obm0w&m;\udpudkomvQif? 0g=obm0
udpudkomvQif? y#d0dZEd=xdk;xGif;odukef\? "r&oH=ygVd"r
[kqdktyfaom a'oem\udpudk? ey#d0dZEd=xdk;xGif; rodukef?
[d=xdkpum;rSef\? aw=xdkyapuAk'gwdkYonf? avmukw&"rH=
avmukw&mw&m;udk? ynw=ynwfodkY? tma&maywGm=wif?
a'aowkH=a[mjcif;iSg? eoaumEd=rwwfEdkifukef? rla*e=olt
onf? 'd|okydaem 0d,=jriftyfaom tdrfrufuJhodkY vnf;aumif;?
0ep&aue=awmaerkqdk;onf? e*a&=rif;aejynf? om,dw

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

194

AsOe&aom0d,p=vsuftyfaom [if;vsm\t&omuJhodkYvnf;
aumif;? aeoH=xdkyapuAk'gwdkY\? "rmbdora,m=opmav;yg;
w&m;udk odjcif;onf? a[mwd=jzpf\/
t|uxmteuf/

avmukw&mw&m;wdkY\ ynwfonf 0#fw&m;wdkY xif&Sm;


&Sdaomtjypfudk a&S;OD;pGm,lNyD;rS xdktjypf\uif;jcif;udk jywwf
av&um; avmuk w & mud k y nwf w if ra[mEd k i f - [l a om
pum;jzifh 0#f'ku\ tjypfudkvnf; xif&Sm;pGm rjyEdkif-[laom
teufonfNyD;ownf;/
0'ku\ omo0 oyp, ocFw tjzpfudka[mEdkifrS
0d0okc\ temo0 typ, tocFw tjzpfudk a[mEdkifrnf?
0'ku\
omo0 oyp, ocFwtjzpfukd ra[mEdik af omaMumifh
0d0okc\ temo0 typ, tocFwtjzpfudkra[mEdkifonf?
cd;k ol\apm&-[laomynwf usm;\ As*- [laom ynwfukd rod
cdk;olab; usm;ab;Sdaom awm\ oapm&u0e oAs*u0e[laoma0g[m&udk rwwfEikd f rac:a0:Edik af omolonf cd;k olab;
usm;ab;rSuif;aom awm\ edapm&u0e edAs*u0e-[laom
a0g[m&udk tb,fah Mumifh ac:a0:wwfawmhtehH nf;- [lvo
kd nf/
xdaYk Mumifo
h moemytcg yapuAk'g wdo
Yk nfvnf;aumif;
o&b*Fq&mpaombk&m;avmif;wdkYonfvnf;aumif; umr
okc\tjypf aeuro
ck \ tusKd ;udjk yjcif;udk t&if;rlojzifh tedp
oabm 'kuoabm? tedp-[laoma0g[m& 'ku[laom
a0g[m&rQudkom a[mEdkifMuukefonf? tewoabm tew-

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

195

[laom a0g[m&udkum; ra[mEdkifMuukef? tedpudka[mEdkifMu


ukef\-[ljim;aomfvnf; r&P"r wdAsoe abm*Asoe
a&m*Asoe tyg,'kutpSdonfvQif taMumif;&if;Sdaom
kefY&if;ay:vGifxifSm;aom tedp 'kuudkom a[mEdkifukefonf/
t"GefYokH;yg;jzpfaom emrf kyfw&m;wdkY\ t0dZm ocFg&
paom y#dporkyg'ftaMumif;? uH tm[m& z paom
taMumif; a[wk tm&rPpaom y|mef;taMumif;udk t&if;rl
ojzifh cPdutedp cPdu'kursm;udk ra[mEdkifukef? tu,f
cPduESihf ,SOaf om tedpv
uPm 'kuv
uPmrsm;udk a[mEdik f
ukefonfjzpftHh? cPdutedp cPdu'kuvuPmudk xifvQif
{uefpifppf tewvuPmudk jrifEdkifawmhonfjzpf xdkolwdkY\
w&m;udkMum;em&aom olwdkYtm; rdrdwdkY jznfhqnf;yl;cJhMuaom
yg&rDtm;avsmfpGm xdkb0yif r*fPf zdkvfPfudk&jcif;onf
jzpf&mownf;? xdkokdYvnf; r&Muav/
tus,fudkum; oarm[0daem'eD t|uxm rlv#Dum tEk#Dum
0dok'dr*f t|uxm #DumwdkYrSm,lav/

um; omoemytcg tvk;H pkaH om awblru 0#f'u


k
\ oknwtjzpfukd jywwfaom edaA"bm*d,a'oemudk r&tyf
onf\tjzpf xdka'oemudkr&ojzifh tvkH;pkHaom awblru
0#f'ku tjypfudkjrifjcif; NiD;aiGUqefYusifjcif;wnf;[laom edAd'g
Pfudk r&tyfonf\tjzpf xdkPfudkr&ojzifh 0d0eddw
ukov
dk w
f &m;\vnf; jzpfciG rhf So
d nf\tjzpfukd EdiI ;f csed &f efwnf;/
pum;udkvnf; aS;aS;aom bk&m;wdkY\ omoem 0d0
\*kPf 0\tjypfudk jrifzl;Izl;aom t"dum&ESifh jynfhpkHNyD;aom

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

196

yk*dKvfrsm;udk &nfrqdktyf? xdkuJhokdY 0d0eddw ukokdvform&


txkHwnfrd pJGrdaomyk*dKvfwdkY\ oEmefjzpfaom ukokdvf[lorQ
onfum; xdk0d0eddw 0goemrsdK;aphudk pJGrDSjzpf&avaom
aMumifh tvGefcsdKNrdefaom o&ufrsdK;aphudk pJGrDSjzpfaom tvkH;pkH
aom o&ufoD; [lorQonf csdKNrdefaom t&omudk aqmifwwf
ouJhokdY jzpf&monf/
xdkYaMumifh pum;udk aS;aS;aom jrwfpGmbk&m;wdkY\
omoem &tyfaom 0d00goemrsKd ;aphrS tcsi;f cyford ;f uif;aom
yk*dKvfudk &nfqdktyf\? xdkokdYoabmSdaom tEAmv ykxkZOf
yk*Kd vw
f t
Ykd m; yapuAk'g wd\
Yk txH 0d0edw
d ukov
dk f rsKd ;aphukd
tpOD;pGmpkdufysdK; aemuftjcm;rJh yGifhaombk&m;\ omoem
tuRwf&jcif;iSg rwwfaumif;&m/
yapuAk'g wd\
Yk txH ppku
d yf sKd ;tyfaom xdu
k o
k v
dk o
f nf
um; xdkyk*dKvfudk aemufaemufaomtcg bk&m;yGifh&m omoem
xGef;&mt&yfodkY a&mufapjcif; bk&m;paom t&d,myk*dKvfwdkYESifh
aygif;qkHawGUBuKHapjcif; w&m;pum;udk emapjcif; Mum;em&aom
w&m;udk kdaopGmaqmufwnf usifhapjcif;? rQaomtusdK;udk
&Gufaqmifojzifh 'kwd,yGifhaom bk&m;omoem wwd,yGifhaom
bk&m;omoemrsm; tuRww
f &m;ud&k jcif;\ tajcyg'Oyed,
taMumif;rQomjzpfEdkif&monf/
ywdlya'o jzpfapjcif;-paomtusdK;udk aqmif&Guf&m y#dord'g
r*ft|uxm "mwkoH,kwf t|uxmrsm;udk atmufjytyfNyD/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

197

okYd Oyed,\ Oyed,jzpfumrQukd &nf okwe yd gwf


t|uxm ax&ax&Dt|uxmrsm; yapuAk'grsm;udkvnf;
,lawmfrlMuukefonf/
um; yapuAk'g aS;Sdaom Ak'E&udk yrmPrjyKoifhjcif;\ ,kwd
taMumif;wnf;/

oAk Ak'E&udk,l&m 2-ck 3-ckaom Ak'E&udkom ,ltyf


onf-[laom pum;udkum; t,rd yk&drAka'ok uwm"duma&m ww ww
ba0 yknmed OypdeaEm uy'oAv umav
uk v Ca& ed A a w m /
ponfjzifhvmaom t|uxmrsm;udk axmufqdktyf\/
uybk&m;omoemrS ykn0daooudkjyKcJh igwdkYbk&m;
vufxuf tuRwf&aMumif;udkvmaom rd*od&ax&f okblwd
ax&fwdkY\0wK xdkrax&fwdkYonf uybk&m;vufxufrS
tpjyK yg&rDudkjznfhMuukefonf r[kwfukef? aS;aS;aom
uukoef aumPm*kHpaom bk&m;wdkY\ vufxufuyif t"dum
& udkjyK vmMuukefonf-[laomteufudk xdkt|uxmygXfjzifh
odtyfownf;/
xdrk ax&fw\
Ykd xdu
k o
hJ jYdk znfch MhJ uukeo
f nf\ tjzpfaMumifh om
t|uxm xdkuJhokdYqdkygonf? t|uxmygXfjzifh wpfyg; aom
yuwdom0ursm;udk rEdIif;csdefoihf[ljim;tHh? xdkufwefaom
rsujf rifvufdS oufaoudv
k w
T
f rsuu
f ,
G o
f ufaoudk Smojzifh
tb,ftusdK;SdtHhenf;/
um; 2-ck 3-ck a om oA k Ak ' E & ud k tE d r y&d a p ' jyKjcif ; \
taMumif;wnf;/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

198

okdYvQif 2-ql? 3-qlaom oAkbk&m;SifwdkY\ omoem


t"dum&udk& tMum;tMum;vnf; oyK&dolyed,udk
&ojzifh wpfb0xuf wpfb0 wpfurmxuf wpfurm yg&rD
orm&taqmuftOD wdk;yGg; wpfoefwpfajzmifhwnf; vmcJh
aomol jzpfayrl wwd,bk&m; pwkwbk&m;wdkY\ omoem
tuRwf&jcif;iSg wwfaumif;&monf-[k rSwftyf,ltyf\/
um; ESpfb0 okH;b0rQjzifh ydkif;jcm;vdkukefaom q&mwdkY\ tvdk
taMumif ; ud k pd p pf u k e f a om 'k w d , q&mwd k Y \ tvd k w nf ; ? qif j cif
,lMuygukef/

auoH [d 0doa,m {o? ywd|H au vbda&/


0d e m ur o rm'ge? Pomrd r a[od e m/
urorm'ge Pomrdra[odem= urorm'gePfudk
tpkd;&awmfrlaom oAkjrwfpGmbk&m;udk? 0dem=MuOf? {o=
yuwdom0uwd\
Yk tErd y&dap'tm;jzifh yg&rDumvudk ykid ;f jcm;
jcif;onf? auoH=tb,fow
l \
Ykd ? 0doa,m= t&m[kwaf cstehH nf;?
{w=t&m? au=tb,fow
l o
Ykd nf? ywd|=H axmuf&mwnf&m
udk? vbda&= &EdkifukeftHhenf;/
'Gg'orykpmtajz NyD;\/
----------

13-aw&or ykpmtajz
om0uwdkYrnfonf yg&rDjznfhNyD;aemuf urmtoacsFyif
vGefaomfvnf; oknurmjzpf oAkbk&m;wdkY\ w&m;a'oem
oHukd rMum;&vQif ruRwEf ikd u
f ek ?f oAb
k &k m;yGi&hf m urmudk iHv
h ifh

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

199

oAkbk&m;wdkY\ a'oemudkMum;em&rSomvQif uRwfEdkifukef


onf-[lay/
xdkYaMumifh ay#aumya'o ygVdawmf'ka0 a[wl 'ka0 yp,m om0u
or m 'd | d , m Oy g 'g,/ y&awm p aCmaom
op m Ek o E d tZw O a,med a om reod u ma&m/
[lvmonf/
a0&Ouokwf ygVdawmfvnf; xdkYtwlvmonf/

om0u=om0u\? or m 'd | d , m=0d y emPf


r*fPf\? Oyg'g,=jzpfjcif;iSg? a[wl=taMumif;wdkYum;? 'ka0=
ESpfyg;wdkYwnf;? yp,m=taxmuftyhHwdkYum;? 'ka0=ESpfygwdkYwnf;?
opmEkoEd=opmav;yg;ESifhpyfaom? y&awm p aCmaom=
olwpfyg;wd\
Yk w&m;a'oemoHonfvnf;aumif;? tZwO = ud,
k f
wGif;oEmefvnf;? a,medaomp reoduma&m=a,medaom
reodum&onfvnf;aumif;wnf;/
ygVdawmfteuf/

rlvyPmo t|uxm a0&OuokwftzGifhvnf; (u)


or m 'd | d , m Oy g 'g,mwd 0d y em or m
'd|d,mp r*orm'd|d,m p/ y&awm aCm
aomwd o y g , "r 0eH ? a,med a om
reod u ma&mwd tw a em Oyg, reod
uma&m? ww om0auok tyd "r a oem
ywdaemtyd a'G yp,m v'KH 0Eda,0/

ZtpodYk
(c)

yg&rD'yD eD

200

axa&m [d uy o wo[m"d u H {uH


toacsF,sH yg&rda,m yla&wGmyd twaem
"r w m, tPk r w r d ud a voH yZ[d w k H
emoud? a, "rm a[wkyb0gwd tZdaw&awm rH *gxH okwGm0
y#da0a"m Zmawm? yapu Ak'geO Ak'geO
y&awmaCmour H ew d ? a,med aom
reod u m&o a ,0 XwG m yap u aAm"d O
oA k w PO ed A a w E d /
[lvmonf/
(u)or m 'd | d , mOy g 'g,mwd = or m 'd | d , mOy g 'g,[l
onfum;? 0dyemorm'd|,
d m p=0dyemPf\vnf;aumif;?
r*orm'd|d,m p=r*fPf\vnf;aumif;? Oyg'g,=jzpfjcif;iSg?
y&awmaCmaomwd=y&awmaCmaom[lonfum;? oyg,
"r0eH= avsmufywfaomw&m;udk Mum;em&jcif;wnf;? a,med
aomreod u ma&mwd = a,med a omreod u ma&m[l o nf u m;?
twaem=rdrd\? Oyg,reoduma&m=oifhjrwfaom taMumif;
tm;jzifh pdwfudktmkH xm;jcif;wnf;/ ww=xdkESpfyg;aom
taMumif;wdw
Yk iG ?f om0auok= om0uwdYk ? "raoemywdaemyd=
tSifom&dykw&mtm;yifaomfvnf;? a'G yp,m=ESpfyg;aom
taMumif;wdkYonf? v'KH=&jciff;iSg? 0Eda,0= oifhukefonfom
vQiw
f nf;/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

201

(c) [d=xdkpum;rSef\? axa&m=tSifom&dykw&max&f


onf ? uy o wo[m"d u H = ur m wpf o d e f ; tvG e f S d a om?
toacsF,sH=wpfoacsFywfvkH;? yg&rda,m=yg&rDwdkYudk? yla&wGmyd=
jznfhNyD;yifjzpfygaomfvnf;? twaem=rdrd\? "rwm,= oabm
tm;jzifh? tPkrwrd=tPkjrLtwdkif;tSnfSdonf vnf;jzpfaom?
udavoH=udavomudk? yZ[dwkH=y,fpGefYjcif;iSg? emoud=rwwf
Ed k i f a v? tZd a w & awm=tZd a x&f t xH r S ? a,"r m
a[wkybm0gwd rH*gxH=a, "rma[wkyb0g-tpcsDaom
*gxmud k ? ok w G m 0=Mum;em&rS o mvQif ? t=xd k t S i f
om&dykw&mtm;? y#da0a"m=y#da0"rnfaom r*fPfonf?
Zmawm=jzpf a vownf ; ? yap u Ak ' g eO = yap u Ak ' g wd k Y t m;
vnf;aumif;? Ak'geO=oAkAk'gwdkYtm;vnf;aumif;? y&awm
aCmourH=y&awmaCmoudponf? ewd=rSdNyD? a,medaom
reodum&o a,0=a,medaom reodum&omvQif? XwGm=
wnf? yapuaAm"dO=yapuaAm"dudkvnf;aumif;? oAkw
PO=oAw
k Pfuv
kd nf;aumif;? edAa wE=d jzpfapMuuke\
f /
t|uxmteuf/

okdYaom taMumif;t&mrsm;udk axmuf t*om0u


wdkY wpfoacsFESifhurmwpfodef; r[mom0uwdkY urmwpfodef;
[laom tydkif;tjcm;rsm;onf igwdkYbk&m;vufxufjzpfaom
om0ursm;udk tpJGtrSwfjyK tEdry&dap'tm;jzifh qdktyfaom
tydkif;tjcm;omwnf;? Asm'dwfcHNyD;aemuf wpfoacsFESifhurm
wpfodef;jynfhaomtcg bk&m;ryGifhaom oknurm qufum

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

202

qufumoGm;acsrl rsm;pGmaomurmudk vGefyifvnf;iHh&vwHU[krw


S t
f yf\/
ok n uay } }}[k q d k v Qif NyD ; aumif ; NyD ; vsuf
yk p m ]]ok
Ak'oknuay}} [k rdefYqdkawmfrlaom pum;jzifh]]Ak
od a ' o wsm&aA m tw E & yem, a[mwd /
[laom ofusrf; y&dbmomESifhtnD oknurm tokn
urm [laomtrnfukd oAb
k &k m;jzifo
h m rSwt
f yf\? yapuAk'g
pMumrif;wdkYjzifh rrSwftyf-[laom teufxl;udk jyawmfrlonf/
yap u Ak ' g pMumrif ; wd k Y y if jzpf j cif ; S d j im;aomf v nf ; bk & m;yG i f h
&mr[k w f v Qif ok n ur m yif r nf \ ? xd k o k n ur m yap u Ak ' g
pMumrif;wdkY\ jzpfjcif;udkum; rwm;jrpftyf-[lvdkonf/

xdkYaMumifh ty'gefygVdawmfawm 'kwd,au uay/ v / a'0davm


emr orKa'g/ t*d yk&awm rr/
ponfjzifh Ak'oknurm yapuAk'gjzpfaMumif;
teEa& awm uay? &mZm[k0&'aem/
ow&weoraEm? pu0wdr[yavmponfjzifh pMumrif;jzpfaMumif;rsm;udk rsm;pGmvmonf?
xdkax&ty'gef ax&Dty'gefvmwdkif;yif ax&*gxmt|uxm
ax&D*gxmt|uxm ty'geft|uxmrsm;vnf; zGifhqdkMu
ukeo
f nf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

203

xdkokdYjzpfacsaomf 'DCedum,ft|uxm r[my'geokwf


tzGifh ,om p ye ,o uay Ak'g OyZEd? wo
a,0 pu0wdaem OyZEd? Ak'g p u'gpd u&[pd
Oy Z E d / wo m 'k v b 'ea|emyd &weH /
[lvmonf/
pye= taMumif;wpfyg;um;? ,om= tMuifhaMumifh? ,o
uay=tMuifuyf? Ak'g=oAkbk&m;wdkYonf? OyZEd=yGifhukef\?
wo a,0=xdkuyfomvQif? pu0wdaem=pMumrif;wdkYonf?
OyZE =d jzpfuek \
f ? Ak'g p=oAb
k &k m;wdo
Yk nfvnf;? u'gpd u&[pd=
&HcgBudK;Mum;? OyZEd=yGifhukef\? wom=xdkYaMumifh? 'kvb 'e
a|emyd=Ijrifjcif;iSg &cJaomoabmaMumifhvnf;? &weH= &we
rnf\/
t|uxmteuf/

Ak'0ift|uxmvnf; 'k0da"m uayg oknuayg toknuayg pmwd/


ww oknuay Ak'yapuAk'gp pu0wd aemp e
OyZEd/ wom *kP0Eyk*v oknwm oknuaygwd
0k p w d /
[lvmonf/
uayg=urmonf? oknuaygp=oknurmvnf;aumif;?
toknuaygp=toknurmvnf;aumif;? wd=okdY? 'k0da"m=
ESpfyg;tjym;Sd\? ww=xkdESpfyg;wkdYwGif? oknuay=oknurm?

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

204

Ak'yapuAk'gp=bk&m; yapuAk'gwkdYonfvnf;aumif;? pu0wd


aemp= pMumrif;wko
Yd nfvnf;aumif;? e OyZE =d rjzpfuek ?f wom=
xkdYaMumifh? *kP0E yk*v oknwm=vGefuJaom *kPfSdaomyk*dKvf
wkdYrS qdwfonf\tjzpfaMumifh? oknuaygwd=oknurm[l?
0kpw
=d qkt
d yf\/
okwedygwf t|uxmvnf; yap u Ak ' g Ak a ' tywG m Ak ' g eH Oy Z e
umav a,0 OyZEd/
[lvmonf/
yapuAk'g=yapuAk'gwkdYonf? Aka'=bk&m;wkdYokdY? tywGm=
*kPt
f m;jzifh rrSrD a&mufuek rf
l ? Ak'g eH=bk&m;wk\
Yd ? OyZe umav
a,0=yGifh&mumvomvQif? OyZEd=yGifhukef\/
t|uxmteuf/

aomwwuDusrf;vnf; ok n m tok n m 'k 0 d " m? toacsF , sm yum


(u)
od w m/
tok n mp toacsF , sm? Ak ' K y g a'[d
r@d w m/
Ak ' g yap u Ak ' g p? om0um pu 0 w d a em/
(c)
okno toacsFa,s? EkyZEd r[d'dum/
[lvmonf/
(u) oknm=okn toacsFwkdYvnf;aumif;? toknm=
tokntoacsFwkdYvnf;aumif;? wd=okdY? toacsF,sm=

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

205

toacsw
F u
dkY ?dk 'k0"d m=ESpyf g;tjym;Su
d ek \
f -[l? yumodwm= jytyf
ukef\? p=ESpfyg;wkdY\ txl;um;? Ak'Kyga'[d=bk&m;yGifhjcif;wkdYjzifh?
r@d w m=wef q mqif t yf a om toacsF w k d Y o nf ? tok n m
toacsF,sm=tokntoacsFwkdYrnfukef\/
(c) Ak'gp=bk&m;wdkYonfvnf;aumif;? yapuAk'gp=
yapuAk'gwkdYonfvnf;aumif;? om0um=Ak'om0uwkdYonf
vnf;aumif;? pu0wdaem=pMumrif;wkdYonfvnf;aumif;? r[d'd
um=Bu;D aomwefc;dk Su
d ek af om olwo
Ydk nf? okno toacsaF ,s=
okn toacsF,suyf? EkyZEd=rjzpfukef/
*gxmteuf/

xkdpum;wkdY\ t"dyg,fum; bk&m;ryGifhaom oknuyf


yapuAk'g pMumrif;wkdYvnf; jzpfkd; rSdukef-[lvkdonf/

ar;jref ; zG , f
ar;/ okdYvmaom t|uxmusrf; *EE&usrf;rsm;ESifh
xkdygVdawmf t|uxmrsm;onf ajzmifhajzmifh rqefYusifNyDavmar;&efSd\/
ajz/ t&m Ak'0ift|uxm aomwwuDusrf;pum;
rsm;ukd ygVdawmfESifh rqefYusif&atmif orEpuK'DyeD q&mjrwf
okdY ndawmfrl\? tokn urm[lonfum; bk&m;yGifh\? bk&m;
ryGifhSdapumrl yapuAk'g jzpfao;\? yapuAk'g rjzpfSdapumrl
pMumrif;jzpfao;\? okH;yg;wGif wpfyg;yg;yifjzpfaomfvnf;
tokn urmomvQif rnfownf;? okdYndawmfrl\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

206

okwe yd gwft|uxmpum;ukd ygVdawmfEiS hf rqefu


Y sif atmif
om&wo*F[usrf;q&m okdYnd\/
yapuAk'g Aka' tywGm Ak'geH OyZe umav
a,0 Oy Z E D w d 'H 0ow[awm a[|d r H
0o wawm Oy&d r H Ak ' g eH Oy Z d w A u mvH
oEm, 0kwH? euyH? uom? Oygvdaw&m y'gem'Dok
awm 'kwd,uayyd yapuAk'geH Oywdynm,
eawm/
[l dawmfrl\/
yapuAk'g Aka' tywGm Ak'geH OyZeumava,0 OyZED
wd 'H=yapuAk'g Aka' tywGm Ak'g eH OyZe umava,0 OyZE w
D d
[laompum;udk? 0ow[awm=tESpfwpfodef; wrf;rS?
a[|drH=atmufjzpfaom? 0owawm=tESpfwpf &mwrf;rS?
Oy&drH=txufjzpfaom? Ak'geH=bk&m;&SifwdkY\? OyZdwA umvH=
yGifhjcif;iSgxdkufaomumvudk? oEm,=&nf? 0kwH=qdktyf\?
uyH=r[muyf toacsF,suyfrsm;udk? oEm,=&nf? e 0kwH=
rqdktyf? uom=tb,fhaMumifhenf;[lrlum;? Oygvdaw&m
y'gem'Do=k Oygvdaw&mtyg'geygVdponfrsm;? awm= b'
uyfrS? 'kwd,uayyd=vGefcJhNyD;aom 'kwd,urmvnf;? yapu
Ak'geH=yapuAk'gwdkY\? Oywdynm,eawm=jzpfjcif;\ xifjcif;
aMumifhwnf;/
om&wo*F[teuf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

207

om&wo*F[usrf;q&mdaom okwedygwf t|uxm


ygXfum;oAAk'g oH0rmae uay e OyZEd? 0d0rmae
uay OyZEd? yapuAk'g Ak'geH tE&m OyZe
umav a,0 Oy Z E d } }
]Ak'geH OyZe
[l vmaom tajcpum;udk axmufaomf ]]Ak
umava,0}} [laomygXfjzifh 0d0Xm,D toacsF,suyfudkom
,l ndoifhonf? xkdokdYndoifhaomfvnf; 0d0Xm,D toacsF,s
uyfwGifvnf; wpf&mwrf;rStxuf wpfodef;wrf;rS atmufjzpf
aom umvom yapuAk'g wdYk jzpfoifah vaomaMumifh xdu
k mv
udk,l ndawmfrlavonfum; toifhyifjzpfonf/
]],o uay Ak ' g Oy Z E d ? wo a,0
pu 0 w d a em Oy Z E d } }
[laom r[my'geokwft|uxm pum;udkum; ygVdawmf
ESifh rqefYusifatmif wdkufdkuf tndtqdkrSd? xdkodkYrSdaomfvnf;
xdkokwf\tzGifhjzpfaom #DumudkrSDndtyf\/
owmeH ygyZd*kpaee 0d*wumVaum
yknyokw wm, r@blawm ,m'daom umavm
Ak'Kyg'g&a[m/ wm'daom{0 pu0wDerd ora0gwd
tm[ ,o m yemwd tm' / Oyrme0aoe apwH
0kwH/ Oyrmaemyar,smeO e tpEar0 o'dowm/
wom ,xm Ak'g u'gpd u&[pd OyZEd/ e wxm
pu0wdaem/ {0H oaEyd pu0wd0w yl&Pmyd

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

208

'ku&bm0awm 'kvbkyg'ga,0gwd rdem


'k v b k y g 'wm omrane awoH 'k v b 'ewm
0k w m w
wd a0'd w A H /
if;okwftzGifh#Dum/

owmeH=ow0gwdkY\? ygyZd*kpaee=raumif;rIrS pufqkyf


jcif;wnf;[laom [d&Dw&m;aMumifh? 0d*wumVaum=rnf;npf
aom ygPmwdygwpaom tukodkvf"rwdkYrS uif;&mvnf;jzpfx
aom? yknyokwwm,=oHa0u0wKvQif t&if;Sdaom ukokdvf
aumif;rIwYkd tavhtusurf sm;onf\tjzpfaMumif?h r@blawm=
MunfvifoefYSif;onfjzpf jzpfxaom? ,m'daom= tMuifokdY
oabmSdaom? umavm=wpf&mwrf;rS txuf wpfodef;wrf;rS
atmufjzpfaom tm,kuyfumvonf? Ak'Kyg'g&a[m=bk&m;
yapuAk'g om0uwdkY\ jzpfjcif;iSgxdkuf\? wm'daom{0=xdkokdY
oabmSad om tm,kuyfumvonfomvQi?f pu0weD r=d pu0wf
rif;wd\
Yk vnf;? ora0g= jzpfoif&h mumvrnf\ ? wd= xdaYk Mumif?h
,om yemwdtm'=,om ye tpcsaD om]],o uayA'k g OyZE ?d
woa,0 pu0wdaem OyZEd}} [laom pum;udk? tm[=rdefY
awmfrl\? p=qufOD;tHh? {wH=pum;udk? Oyrme0aoe=Oyrm
\tpGr;f jzif?h 0kw=H rdet
Yf yf\? Oyrmaem yar,smeO= Oyrme0wK
Oyar,s0wKwdkY\vnf;? tpEar0={uefpifppfomvQif? o'd
owm= wlonf\tjzpfonf? e= r[kwf/
wpfpdwfwpfa'orQom wlEdkifonf[lvdk

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

209

wom=xdkYaMumifh? Ak'g=bk&m;wdkYonf? u'gpd u&[pd=&Hcg


BudK;Mum;om? OyZEd ,xm=jzpfMuukef\okdY? wxm=xdkYtwl?
pu0wad em=pu0wfrif;wdo
Yk nf? u'gpd u&[pd=&HcgBuKd ;Mum;om?
OyZEd= jzpfMuukefonf? e=r[kwfukef/
]]txacg wm'dao uay va'gumao owdoAumvrd OyZEd a,0}}
-[lvdkonf/

{0H oaEyd=okdYyifjzpfaomfvnf;? pu0wd0wyl&Pm


yd=pu0wfrif;wdkY\ usifh0wf 10-yg;udk jznfhjcif;\vnf;? 'ku&
bm0awm=cJ,Of;onf\tjzpfaMumif?h 'kvb
yk g 'ga,0= &cJaom
jzpfjcif;SdukefonfomvQifwnf;? wd=xdkYaMumifh? rdem 'kv
bkyg'wmomrane=&cJaom jzpfjcif;Sdukefonf\ tjzpf
jzifhwlonf\tjzpfaMumifh? awoH=xdkpu0wfrif;wdkY\? 0g=xdk
&wemckepfyg;wdkY\? 'kvb'ewm=Ijrifjcif;iSg &cJonf\
tjzpfudk? 0kwm=rdefYtyf\? wd=okdY? a0'dwAH=odtyf\/
]ygyZd*kpaee 0d*w
#Dum0gus 2-0guswGif aS;0gus ]]ygyZd
umVaum}} [laom 0daooeygXfjzifh wpf&mwrf;rS txufjzpf
aom umvudkjyawmfrlonf? ]]yknyokwwm, r@blawm}}
[l aom 0daooeygXfjzifh wpfoed ;f wrf;rS atmufjzpfaom umvudk
jyawmfrlonf? 2-yg;pkHaomygXfjzifh bk&m; yapuAk'g om0u
wdkYuJhokdYyif pu0wfrif;wdkYonfvnf; tESpfwpf&mwrf;rS txuf
wpfodef;wrf;rS atmufjzpfaom umvom rsm;aomtm;jzifh
jzpfMuukef\? rEmwkr[mok'e-paom pu0wfrif;wdkYuJhokdY
wpfodef;wrf;rS txufjzpfMuukefonfum; tyuom [laom

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

210

t"dyg,fudk jyawmfrlonf/
jzpfoifhaomtcgvnf; pu0wdokwfrsm; qufum
qufum rsm;pGmyifjzpfMuaom t&mxifvsufSdjyefaomaMumifh
Oyrme0aoe apwH 0kwH}} paom aemufpum;udk quf&jyef
]]Oyrme0aoe
onf/
,o uay OyZEd}} [laom t|uxmygXf
xdkYaMumifh ]],o
uyo'gjzif-h
oHCH or*H abwGme? uyH ed&,rSd ypwd/
oHCH or*H uwGme? uyH or*rSd arm'wd/
[l a om ok w f r sm;uJ h o k d Y tm,k u yf u d k o m ,l t yf \ ?
taeauyd oH 0 uay taeauyd 0d 0 uay } } [laom
]]taeauyd
okwrf sm;uJo
h Ydk r[murm\ 4-zdYk wpfzjYkd zpfaom toacsu
F yfrsm;udk
vnf;aumif; ]]pwm&drmed bdua0 uy toacsF,smed}}
[l aom okwfrsm;uJhokdY r[murmudkvnf;aumif; r,ltyf/
tm,kuyf[lonfvnf; wpfodef;wrf;onf wpfckaom
tm,kuyfrnf\? udk;aomif;wrf;onf wpfckaomtm,kuyf
Spfaomif;wrf;onf wpfckaomtm,kuyf wpfaxmifwrf;onf
wpfckaomtm,kuyf wpf&mwrf;onf wpfckaomtm,kuyf
yifrnf\? um; xdt
k pdwt
f pdwaf om tm,kuyfw\
Ykd trnfukd
taygif;jzpfaom bk&m;yGix
hf u
kd &f mumv wifpm; ,ltyfaom
tm,k u yf o mwnf ; ? #D u mq&monf v nf ; xd k t |uxm
pum;udk ty'gefygVdawmfrsm;ESihf rqefu
Y siaf pjcif;iSg okBYd uaH wmf
rlonf-[krSwftyf\/
um; #Dumq&mjrwf\ tvdktm;jzifh Sdenf;wnf;/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

211

wpfenf;um;uyo'gjzifh 0d0Xm,D toacsFuyfudk,lvQifvnf; oifh&m


yg\? okdYvQif xdkq&mokH;yg;wdkYndwdkif;aom t"dyg,fudk ,l
ax&ty'gef ax&Dty'gefygVdawmf ax&*gxm t|uxm
ax&D*gxm t|uxm ty'geft|uxmrsm;ESifh xkwfjytyfNyD;
aom r[my'geokwf t|uxm Ak'0ift|uxm okwedygwf
t|uxm aomwwuu
D sr;f rsm;onf wpfajzmifw
h pfajy;wnf; nD
Gwo
f nfom-[krw
S t
f yf\/
xdkYaMumifYyifvQiftoacsFa,syd uay Aka'ok tEkyZaEok {u
oawmyd y&dedAmwkH e oaumwd/ w'gyd wkpm
edAme "mwlwd e oum 0wKH/
[laom t*Fkw&t|uxm om&w#DyeDum pum;rsm;vnf;
]]{uoawmyd}} [laompum;udk om0uowuo
kd m&nf rdet
Yf yf
\? yapuAk'g om0uESpyf g;ud&k nf rrdet
Yf yf-[k,jl cif; onfom
vQif oifhjrwf&mownf;/
toacsFa,syd uay=toacsF,suyfvnf;? Aka'ok=
bk&m;wdo
Yk nf? tEkyZ a Eo=k ryGiMhf uukeo
f nfadS omf? {uoawm
yd=wpfOD;aom ow0grQyifvQif? y&dedAmwkH=y&dedAmefjyKjcif;iSg? e
oaumwd= rwwfEdkif? w'gyd= xdkbk&m;ryGifhaom oknurmrsm;
vnf;? edAme"mwk=edAme"mwfonf? wkpm=tcsnf;ESD;jzpfcJh\?
wd=okdY? 0wKH=qdkjcif;iSg? e oum=rwwfaumif;/
aw&orykpmtajz NyD;\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

212

14-pk'orykpm tajz
rEk w H vd * F o r w d ? a[wk ow m &'eH /
yAZm *kPorwd? t"duma&m p qEwm/
t|"r o arm"mem? tbd e D [ ma&m ord Z wd [l bk&m;avmif;wdkY\ ed,wAsm'dwf&aMumif;t*FgSpfyg;
rEk w H vd * F o r w d ? 0d * wmo0'eH /
t"duma&m p qEwm? {aw tbdeD[m& um&Pm[l yapu Ak'g avmif;wd\
Yk ed,wAsm'dw&f aMumif; t*Fg ig;yg;
]]t"d u ma&m p qE w m}} [l om0uavmif;wdkY\
ed,wAsm'dwf&aMumif;t*FgESpfyg;
okdY toD;toD;t*Fgudk cGJjcrf;a0zef t|uxmrsm;
vmjcif;aMumifh rwlaom t*FgSu
d ek o
f nfjzpfomvQif Asm'dw&f Mu
ukeo
f nf-[krw
S t
f yf\/
rEkw=H vlZmwfadS omol\tjzpf? vd*o
F rw=d a,musmf ;
\ oPmeftoGiftjyif trlt&mESifhjynfhpkHjcif;? a[wk=xdktcg
yif tvdkSdvQif t&[wr*fudk &avmufaom yg&rDorm&
Oyed,taMumif;ESifh jynfhpkHjcif;? (orwdo'gaMu)? owm&
'eH=oufawmfxifSm;Sdaom oAkbk&m;udk udk,fwdkif udk,f
Muyf zl;awGU&jcif;? yAZm=omoeduyAZ odyAZESpfyg;wGif
wpfyg;yg;aom yAZwnfjcif;? *kPorwd=tbdnmOformywf

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

213

wnf;[laom *kPfESifhjynfhpkHjcif;? t"duma&m=rdrdtoufudk


jrwfpmG bk&m;wd\
Yk tusKd ;iSg pGejYf cif;wnf;[laom tvGet
f uJjyKjcif;?
qEwm=pMu0Vm tjynfw
h nfadS om rD;us;D vSo
H mG ; 0g;csKH a&xkukd
eif;e,ful;wuf wpfzufurf;okdY oGm;yif bk&m;tjzpfudk
,lvdkaom qESdonf\tjzpf? wd=okdY? t|"r oarm"mem=
Spfyg;aom *kPfaus;Zl;wdkY\ wpfNydKifeuf aygif;qkHrdjcif;aMumifh?
tbde[
D ma&m= vGeu
f x
J ;l jrwfaom qkawmif;jcif;onf? ordZw=d
jynfph \
Hk /
yXr*gxmteuf /

tbd e D [ ma&mwd rl v y"meawH t"d 0 peH /


okwedygwft|uxm/

{0H t|*F o rE m *awm yem,H tbd e D [ ma&m


tw a wm awoH t|E H t*F g eH oarm"me0
oy 0 aw m pd w K y g a'gwd a0'd w aA m /
p&d,yd#ut|uxm/

tbdeD[ma&mwd tbdeD[ma&memr Ak'bm0wH


rmeoH AEdwGm Asmu&PH tv'g e O|[dmrDwd
0D & d , H t"d | m, ed y Z e H /
Ak'0ift|uxm/

tbd e D [ ma&mwd rl v yPd " d y &d b m0d w yk k y pa,m/


y#dord'gr*f*Pdyk'f/

okdYvmaom usrf;*efrsm;udkaxmuf tbdeD[m&t&udk


odtyf\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

214

rEkw=H vlZmwfadS omol\tjzpf? vd*o


F rw=d a,musmf ;
\oPmef toGiftjyiftrlt&m vuPmESifh jynfhpkHjcif;? 0d*wm
o0'eH=oAkbk&m; yapuAk'g &[EmwdkYwGif wpfyg;yg;udk
ud,
k w
f ikd u
f ,
kd Mf uyf zl;jrif&jcif;? t"duma&m='ge oDvpaom trI
tHhzG,fo&J uJuJvGefvGefjyKjcif;? qEwm=yapuaAm"dudk vdkcsif
awmifhwjcif;? {aw=ig;yg;wdkYonf? tbdeD[m&um&Pm=
tbdeD[m&jynfhpkHjcif;\ taMumif;t*FgwdkYwnf;/
'kwd,*gxmteuf/

0d * wmo0'eE d Ak ' yap u Ak ' Ak ' o m0umeH , upd 'eEd tawm/


okwedygwft|uxm/
om0uwdkY\ ]]t"duma&mp qEwm}} [laom t*Fg 2-yg; teufrxl;NyD/

pk'orykpmtajzNyD;\/
---------

15-yE&orykpm tajz
bk&m;wdkY\ ed,wAsm'dwf&aMumif;t*FgSpfyg; ]]owm&
'eH}} [laom pwkwt*Fg xifSm;Sdonf\ tjzpfaMumifh
oAb
k &k m;avmif;wd\
Yk tpqk;H jzpfaom ed,wAsm'dwu
f kd oAk
bk&m;wkdYonfom Mum;ukefNrJ "rwmjzpfonf/
xdkYaMumifh ygXZmwf t|uxmponfa[wkorEmyd ZD0rmeu Ak'a0 oEdau
yaw E yw e m ord Z wd / y&d e d A K aw Ak a '
apwd, oEdau 0g aAm"drlav 0g yawE e
ord Z wd /

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

215

[lrdefYukefNyD/
a[wkorEmyd=a[wk-[laom wwd,t*FgESifhjynfhpkH
NyD;yif jzpfjim;aomfvnf;? ZD0rmeu Ak'a0=oufawmfxifSm;
Sdaom jrwfpGmbk&m;\omvQif? oEdau=txHeD;a&muf rsuf
arSmufawmf? yawE=qkawmif;aombk&m;avmif;tm;?
ywem=qkawmif;jcif;onf? ordZwd=jynfhpkH\? Aka'=jrwfpGm
bk&m;onf? y&deAd K aw=y&deAd m efpNH y;D onfadS omf? apwd, oEad u
0g= apwDawmf\ txHvnf;aumif;? aAm"dral v 0g= aAm"dyif\
teD;vnf;aumif;? yawE
= qkawmif;aombk&m;avmif;tm;?
e ordZwd=rjynfhpkH/
p&d,yd#u t|uxmvnf;ow m &'eE d ow K or K cD b ma0g? "&rme
ua0 [d Ak' oEdau yawE ordZwd?
y&d ed A K aw ye b*0wd apwd , oE d a u 0g
aAm"drlav 0g y#drm, 0g yapuAk' Ak'om-0umeH
0g oEdau ywem eordZwd/ uom? t"dum& Av0bm0awm/ Ak'geH {0 ye oEdau ywem
ord Z wd /
[lrdefYtyfNyD/
owm&'eE=d ow&'eH-[lonfum;? owK=bk&m;\?
orKcDbma0g=rsufarSmuf\tjzpfwnf;? [d=xdkpum; rSef\?
"&rmeua0=oufawmfxifSm; SdonfomvQifjzpfaom?
Ak'=bk&m;\? oEdau=txHeD;a&muf rsufarSmufawmf?

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

216

yawE=qkawmif;aombk&m;avmif;tm;? ordZwd=jynfhpkH\?
b*0wd=bk&m;onf? y&deAd K awye= y&deAd m efpNH y;D onfadS omfum;?
apwd , =apwD a wmf \ ? oE d a u 0g=txH vnf ; aumif ; ?
aAm"drlav 0g=aAm"dyif\teD;vnf;aumif;? y#drm, 0g=
kyyf gG ;qif;wkawmfvnf;aumif;? yapuAk' Ak'o
m0umeH= yapu
Ak'g Ak'om0uwdkY\? oEdau 0g=txHvnf;aumif;? ywem=
qkawmif;jcif;onf? e ordZwd=rjynfhpkH? uom=tb,fhaMumifh
enf;[lru
l m;? t"dum&=t"dum&\? Av0bm0awm= tm;Bu;D
onf\tjzpfaMumifhwnf;? ye=pifppf{uef trSefae&m usum;?
Ak'geH {0=bk&m;wdkY\omvQif? oEdau=txH? ywem=qkawmif;
jcif;onf? ordZwd=jynfhpkH\/
t|uxmygXfAk'g eH {0 ye oEad u ordZw-d [laom ygXfveG jf zifh wpfyg;
aomoltm; pMumrif;tjzpfudk ay;jcif;trI pMumrif;jzpfaom
olonfom tpk;d &onf-[louJo
h Ydk bk&m;qkukd Asm'dwaf y;jcif; trI
oAkbk&m;wdkYonfom tpkd;&ukefonf-[laom teuf vGefudk
odtyfonf/

ar;jref ; zG , f
ar;/ yapuAk'g om0uwdkYonf tb,fhaMumifh tpkd;r&
ukefoenf;-[lrlajz/ ]]bAmbAau wGm ur0dyguy&dap'aPe
y&dpdEdwGm AsmumwkH torwwm}} [l Ak'0ift|uxm

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

217

qdkjcif;aMumifh yapuAk'g om0uwdkYonf bk&m;jzpfxdkuf rjzpf


xdu
k u
f kd odprG ;f Edik af om ur0yd gu y&dap'PfrS uif;jcif;aMumifh
oAk Asm'dwu
f kd ray;Edik Mf uuke?f xdaYk Mumifh oAAk sm'dwf tpk;d
r&uke/f
]]0d * wmo0'eE d Ak ' yap u Ak ' Ak ' o m0umeH
, upd 'eH}}}[laom t|uxmudkaxmuf yapu
Ak'gavmif; wdkYtm; yapuAk'g om0uwdkYyifaomfvnf; Asm'dwf
ay;Edkifukef\ [k,ltyf\/
om0uwdkYtm;um; qdk&efrSd odomawmhonf/

yE&orykpmtajz NyD;\/
---------------

16-aomVorykpm tajz
tSifom&dykw&m tSifarm*vmef [k qdktyfaom t*
om0uESpyf g;/
tSiftnmw aum@nax&f 0yax&f b'd,ax&f
r[memrax&f tZd a x&f emvuax&f ,oax&f
0drvax&f okAm[kax&f ykPZdax&f 10-yg;/
*0Hywdax&f Oka0vuyax&f e'Duyax&f
*,muyax&f r[muyax&f r[mup n f ; ax&f
r[maum|duax&f r[muyed ax&f r[mpkEa x&f tEk'k a x&f
10-yg;/
ucF g a&0wax&f tmeE a x&f eE a x&f b*k a x&f
eE,
d ax&f udrv
d ax&f b',
d ax&f &m[kvmax&f oD0vdax&f

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

218

Oygvdax&f 10-yg;/
'Aax&f Oyaoeax&f c'd&a&0wax&f rEmedyP
k ax&f
okemy&EyP
k a x&f uk#u
d PaomPax&f aumvd0o
d aomP
ax&f &m"ax&f okblwdax&f t*Fkvdrmv ax&f 10yg;/
0uvdax&f umVK'g,Dax&f r[mO'g,Dax&f ydvdE0p
ax&f aombdwax&f ukrm&uyax&f &|ygvax&f 0*o
ax&f obd,ax&f aovax&f 10-yg;/
Oy0geax&f arCd,ax&f om*wax&f em*dwax&f
vuk@ub',
d ax&f yda@mv bm&'GgZax&f r[myEuax&f
plVyEuax&f Amukvax&f aumP"meax&f 10-yg;/
'gk p d & d , ax&f ,aomZax&f tZd w ax&f wd
araw,sax&f ykPuax&f arw*lax&f a"mwuax&f
Oyod0ax&f eEuax&f a[ruax&f 10-yg;/
awma',sax&f uyax&f ZmwkuPduax&f bj'm0k"
ax&f O',ax&f armomvax&f armC&mZmax&f od*,
ax&f
8-yg;/ [l r[mom0uaygif; ckepfusdyfSpfyg;/
r[mom0uonf ckepfusdyfSpfyg;omjzpfvsuff ] ]toD w d
r[mom0um}}
r[mom0um}}[l xdkxdkt|uxm #Dumusrf;wdkY qdkkd;jyKMu
jcif;onfum; Zmwfawmfonf 547-ZmwfrQom Sdvsuf ]]t
qumed Zmwuowmed 550-Zmwf}} [louJhokdY tenf;i,frQ
avsmhonfudk ta&twGufrjyKrl ac:&aom pum;rsdK;wnf;?
udavomonf 1510-ta&twGufSdvsuf ]]'d , ud a vo
o[ 1500-udavom}}
vom}}[l&m? 6-vESihf 15-&ufukd ]]qrmo

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

219

6-v}}
6-v}}[l&m rsm;um; tenf;i,fveG o
f nfukd ta&twGuf rjyKrl
ac:ownf;/
wpfenf;um;wxmyd a'G t*om0umyd r[mom0auok
taE m *"m/ aw[d om0uyg&rd P rw u
yw d , m om0auok t* " r m "d * are t* | mae
Xd w myd tbd e D [ m& r[E w momrane r[mom
0umwd yd 0k p E d /
]a'G t*om0um
[laom ax&*gxmt|uxmESifhtnD ]]a'G
toDwd r[mom0um}}
r[mom0um}}[l vmaomygXfrsm; t*om0u2yg; wdkYudk r[mom0upk wpfzefxnfhoGif;yif ,ltyfukef\/
r[mom0uax&f t a&twG u f r sm;ud k ax&*gxmt|uxm
wdut*FkwdK&f#Dum 'Gg'oredygwf Zmwf#Dumrsm; qdkonf? vusfm&H
av;usdyf vuf0J&Hav;usdyf [laom tydkif;tjcm;udkum; tqdkrSd/

SpfusdyfwdkYwGif av;usdyfokH;rQom {u*kFw&ygVdawmf


{w'*0*f {w'*f&tjzpfjzifhvmonf? tyg'geft|uxmum;
tSif Oygvdax&f\ wljzpfaom bm*dae,sOygvdax&fonfvnf;
0d e nf ; aqmif { w'*f & -[k v m\? y'k r k w & bk & m;vuf x uf r S
vmaomax&faygif; wpf&mhEpS u
f syd af usmf o
dS nfwiG f r[mom0u
tcsdKUomygonf? ax&*gxmvm ax&faygif;ESpf&mhajcmufusdyf
ausmfSdonfwGif r[mom0u ig;usdyfSpfrQomygonf? t"drkw
paom ax&fwdkYonf y'krkw&bk&m;vufxuf Asm'dwf&jzpfukef
vsuf toDwdom0uBuD;wdkY r0ifukef? xdkYaMumifh r[mom0u

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

220

t*Fgudk urmwpfodef;xuf&aom Asm'dwfjzifhvnf; rSwfjcif;iSg


rwwfaumif; {w'*fjzifhvnf; rSwfjcif;iSg rwwfaumif;&um;
t|uxmq&mjrwfwu
Ykd kd ,kMH unfaomtm;jzifo
h m rSwt
f yfuek \
f ?
tom"m&Pjzpfaom t*FgvuPmudk rSmtyf/
xdkpum;rSef\? ax&*gxmt|uxmwa& ye yuwd o m0au[d omwd o ,H
r[mbd e D [ m&m/ wxm [d aw y'k r k w &
b*0awm umav uwyPd " mem/ wawm{0
omwdo,H tbdnmormywDok 0odaem
ybd E y #d o r d ' gp /v/ tbd e D [m&r[E w m
yk A a ,m* r[E w m [d tw o E m ae omwd o ,
*kP0daoo edyg'dwwm oDvm'd*kaP[d r[Em
om0umwd r[mom0um/
ponfjzifh y'krkw&bk&m;vufxufrS tbdeD[m&udkjyK
vmMuukefonfjzpf tbdeD[m& BuD;jrwfonf\tjzpf ykA
a,m*BuD;jrwfonf\tjzpfwnf;-[laomESpfyg;aom BuD;jrwf
aMumif;wdkYaMumifh vGefuJaom y#dord'g tbdnmOformywf
wnf;[laom *kPfxl;0daooaMumifh r[mom0urnfaMumif;?
xdt
Yk wl xdrk [mom0uwdx
Yk ufyif vGeu
f
J om0uyg&rDPf\
txGwfokdYa&mufjcif;aMumifh t*om0urnfaMumif;udkvmonf/
xdkokdYvm&mvnf; t"dum&udkjyKpOf tcgumvuyif taqmuftOD
orm& BuD;us,fjyefYajymonf\tjzpf t*om0u r[mom0u
wdkY\ okyfta&twGufESifhwuG *kPfowdtaMumif; edrdwfrsm;udk
ax&*gxm t|uxm yudPu0dedp,rSm ,lav

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

221

Spu
f syd rf <S uif;aom tvk;H pkaH om &[ef;a,mufsm; omr
aPa,musfm;-[lorQudk yuwdom0u-[krSwftyf\/
ax&D t aygif ; wd k Y w G i f ynm{w'*f & aom acrmax&D
wefcdk;{w'*f&aom Oyv0Pfax&D ESpfOD;onf t*om0dum
rnf\/
&wk {w'*f&aom r[myZmywda*gwrDax&D r[m
bdnyw {w'*f&aom b'uOe Adrm,aom"&max&D "r
uxdu {w'*f&aom "r'Ed m ax&Dpaom {w'*f& wpfusyd af usmf
rQaom ax&DwdkYonf r[mom0dumrnfukef\/
xdkrS<uif;aom bduKeD omraP&D odurmefwdkYonf
yuwdom0dumrnfuek \
f /
ax&D*gxmt|uxmyif t*om0dum r[mom0dum
yuwdom0dum ok;H yg;Sad Mumif;ukq
d Nkd yv
D Qif t*om0dumax&D ESpf
OD;udo
k m okyt
f m;jzifq
h o
kd nf? r[mom0dum yuwdom0dumwdu
Yk kd
okyfta&twGuf tydkif;tjcm;ESifh>rufrvmNyD? qdktyfcJhNyD;
aom t*om0u r[mom0u yuwdom0u? t*om0dum
r[mom0dum yuwdom0dum-[kqt
kd yfuek af om ajcmufO;D aom
bduK bduKeD omraP& omraP&D odurmefwdkYudk csefvSyf
<uif;aom tvGwjf zpfaom r*f zdv
k &f Muukeaf om vl ewf jA[m
wdkYwGif jrwfpGmbk&m;wdkY\ crnf;awmf r,fawmfrsm;onf r[m
om0uwdkYuJhokdY urmwpfodef;yifvmonf/
tvk;H pkw
H \
Ykd aS;OD;pGm o&P*kw
H nfjcif; {w'*f&ukef aom
wyk bv d u nD a emif ay;vS L jcif ; {w'*f & uk e f a om

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

222

temxydPfolaX; w&m;a[majymjcif; {w'*f&aom pdw


ol<u,f o*F[0wKav;yg;wdkYjzifh y&dowfudk csD;ajrmufjcif;
{w'*f&aom [wmVm0oDwif;onf rGerf eG jf rwfjrwfukd ay;vSLjcif;
{w'*f&aom r[memrf omuD0ifrif; ESpv
f zkd ,
G f adS om 0wKukd
ay;vSLjcif; {w'*f&aom O*ol<u,f-oHCmudk vkyfauR;jcif;
{w'*f&aom O*wol<u,f rwkefrvIyfouf0if,kHMunfjcif;
{w'*f&aom ol&r| yk*dKvfudkMunfkdjcif; {w'*f&aom
q&mZD0u bk&m;ESihf tuRr;f 0ifjcif; {w'*f&aom eukvydwm?
Oygoumwpfusyd f /
aS;OD;pGm o&P*kHwnfjcif; {w'*f&aom olaX;orD;
okZmwm ay;vSLjcif; {w'*f&aom 0domcg A[kkwt&m
{w'*f&aom ckZKw&m arwmpsmef0ifpm;jcif; {w'*f&aom
omrm0wD psmefIjcif; {w'*f&aom Ow&m rGefrGefjrwfjrwf
ay;vSLjcif;{w'*f&aom oky0gom emaom&[ef;udk vkyfauR;
jcif; {w'*f&aom okyd,m? rwkefrvIyfouf0if ,kHMunfjcif;
{w'*f&aom umwd,meD bk&m;ESihf tuRr;f 0ifjcif; {w'*f &aom
eukvrmwm tqifMh um;kEH iS hf rwkerf vIyf ouf0if,MHk unf jcif;
{w'*f&aom umVD? Oygodumrwpfusdyf/
qd k t yf c J h N yD ; aom Oygoumwpf u sd y f Oygod u mr
wpfusdyfwdkYonf urmwpfodef;xufyGifhaom y'krkw&bk&m;xHrS
qkawmif;ywemudk jyKvmMuukeo
f nf? wyk bvu
d nDaemif
ESpfa,mufwGif bvduonfum; &[ef;jyK y&dedAmefpHonf?
&[ef;rjyKrD {w'*f&jcif;aMumifh Oygoum{w'*f oGif;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

223

a[mawmfrlonf-[k ,l&efSd\? wykum; *d[daomwmyefyif/


xdktaMumif;udk bvduax& *gxmt|uxmwGif,l/

xdkYtwl r*fzdkvfudk &Muukefaom Adrdom&rif; 0domcg


olaX;tpSad om tvk;H pkaH omvl odMum;tpSad om tvk;H pkaH om
ewf tvk;H pkaH om jA[mwdo
Yk nfvnf; om0uwdu
Yk o
hJ yYdk if xdu
k o
f nf
tm;avsmpf mG yg&rDumvudk jynfph aHk pom tuRw&f Muukeo
f nf[k rSwftyf\/
axmufcsifh&efum; tavmif;awmfokar"m\ Asm'dwfcH&m
tcef;- ,'dr avmuemx? 0d&Zdmr omoeH/
tem*wrSd t'gae? a[mr orKcg rH/
- ,xm rEkm e' w&Em? y#dwdwH 0d&Zd,/
a[|m wdaw *a[wGme? Ow&Ed r[me'/
- {0ar0 r,H oaA? ,'d rkOmrd rH ZdeH/
tem*wrSd t'gae? a[mr orKcg rH/
[l Ak'0ifygVdawmfvmonf/
r,H=wpfaomif;aom pMu0VmrS pnf;a0;vmMuukefaom
ewf vl jA[mjzpfukefaom uREkfyfwkdYonf? ravmuem
x='DyuF&m jrwfpGmbk&m;\? omoeH=omoemawmfukd?
,'d0&d Z
d mr=tu,f tcefrY awmf acsmcf MhJ uuket
f ?Hh tem*wrSd
t'gae=aemifaomtcg urmwpfodef; tvGefSdaom av;oacsF
wkdif a&muf&mumv? rH-r=tSifokar"mjzpfaom
a*gwrbk&m;\? orKcg=rsufarSmuf? a[mr=tuRwf&awG

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

224

jzpfMu&ayukefawmhtHh/
rEdr? omrdtaw ypw0peH? Ak'0if t|uxm/

e'=jrpfBu;D uk?d w&Em=zDvmul;Muukeaf om? rEkm= vlwYdk


onf? y#dww
d =H aS;IarQmw
f ef; rSe;f &mjzpfaom qdyu
f rf;uk?d 0d&Z,
d =
acsmfcRwfwdrf;vGJMuukefonfSdaomf? a[|mwdaw=atmufqdyf
urf;uk?d *a[wGme=,luek
f ? r[me'=jrpfBu;D uk?d Ow&Ed ,xm=
ul;Mu&ukefouJhokdY? {0ar0=twlomvQif? oaA=tvkH;pkH
ukeaf om? r,H=igwko
Yd nf? rH Zde=H 'DyuF&mbk&m;uk?d ,'d rkOm r=
tu,f vGwfMuukefonfjzpftHh? tem*wrSd t'gae=aemif
aomtcg urmwpfodef; tvGefSdaomav;oacsFwkdif a&muf&m
umv? rH-r=tSifokar"mjzpfaom a*gwrbk&m;\?
orKcg=rsufarSmufawmf? a[mr=jzpfMu&ayukefawmhtHh/
ygVdawmfteuf

ygXZmwft|uxm ZmwwuD ed'gef;usrf;vnf;-r[mZaem 'DyuF&'oAv 0peH okwGm


okar"wmyaom ud& Ak'ADZH Ak'ukFa&mwd
[|wk a |m ta[mod ? ,xmemr yk & d a om e'
w&aEm OZkaue wdawe Ow&dwkH toaumaEm
a[|mwd a w e Ow & wd ? {0ar0 r,H 'D y uF &
'oAv omoae r*zvH tvb rmem
tem*aw ,'g wGH Aka'g b0dod? w'g w0

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

225

or K cg r* z vH op d u mwk H orw m ba0,smrm


wd yw e H yw , o k /
[lvmonf/
r[mZaem=vl ewf jA[m rsm;pGmaom oltaygif;onf?
'D y uF & 'oAv='D y uF & mbk & m;\? 0peH = Asm'd w f p um;uk d ?
okwGm=Mum;Mu? okar"wmyaom=okar"m&aohonf? Ak'ADZH
ud&=bk&m;rsKd ;aphjzpfowwf? Ak'u
aFk &mud&=bk&m;tGejYf zpfvw?H
wd=okdY? [|wka|m=Tifvef;ESpfoufonf? ta[mod=jzpfNyD?
yk&daom=a,musfm;onf? e'=jrpfukd? w&aEm=ul;onfSdaomf?
OZkaue=ajzmifhajzmifhaom? wdawe=qdyfurf;jzifh? Ow&dwkH=
urf;okdYwufjcif;iSm? toaumaEm=rwwfEkdifonfSdaomf? a[|m
wdawe=atmufqdyfjzifh? Ow&wd ,xmemr=ul;wuf&ouJhokdY?
{0ar0=twlomvQif? r,H=igwkdYonf? 'DyuF&'oAv=
'DyuF&mbk&m;\? omoae=omoemawmfwiG ;f ? r*zvH=r*fPf
zkdvfPfukd? tvbrmem=r&vkdufMuukefonfSdaomf? tem*
aw=aemiftcg? ,'g=tMuiftcg? wGH=oifSifokar"monf?
Aka'g=bk&m;onf? b0dod=jzpfayvwHU? w'g=xkdtcg?
w0=oif\? orKcg= rsufarSmuf? r*zvH=r*fPf zkdvfPfukd?
opdumwkH= rsufarSmufjyKjcif;iSm? orwm=pGrf;Ekdifukefonf?
ba0,smr=jzpf M u&ayuk e f a wmh t H h ? 0g=jzpf M u&ygvk d u k e f \ ?
wd=okdY? yweH= qkawmif;jcif;ukd? yw,ok=awmif;MuukefNyD/
t|uxmteuf

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

226

okdY ]]a[mr orKcg rH}} [lvnf;aumif; ]]w'g


w0 or K cg r* z vH op d u mwk H orw m ba0,smr}}
[lvnf;aumif; qkawmif;tmom ywem0daooudkjyKMu
ukefaom avmu"mwfwpfaomif;ae vl ewf jA[mwdkYonf 4oacsEF iS hf urmwpfoed ;f wdik af tmifvmMu igwdb
Yk &k m;vufxuf
yAZw
d tjzpfjzifh uRwMf uukeo
f nfvnf; rsm;pGmyif Su
d ek &f monf?
yuwdaom vl ewf jA[mtjzpfjzifh uRwfMuukefonfvnf;
rsm;pGmyif SdMuukef&monf/
xdkYaMumifh ax&*gxmt|uxm{0H 0d0H O'd Oyg'dwukovpdwH owo
[m"dupwktoacsF,s umvEa&yd 0darmum"d
*r Oyeda,m e a[mwDwd e oum 0wKH/
[lrdefYNyD/
{0H= okdY ]]tem*wrS d t' g ae? a[mr or K cg
rH}} [laom tjcif;t&mtm;jzif?h 0d0H= 0#frx
S u
G af jrmufjcif;ud?k
O'd=&nfoef? Oyg'dwukovpdwH=jzpfaptyfaom ukokdvf
pd w f o nf ? owo[m"d u pwk t oacsF , s umvE a &yd =
urmwpfodef; vGefaomav;oacsF ta&twGufSdaom aemuf
umv wpfyg;vnf;? 0darmum"d*r=r*fPfudk&jcif;\?
Oyeda,m=Oyed,onf? e a[mwDwd=rjzpf[l? 0wKH=
qdkjcif;iSg? e oum=rwwfaumif;ay/
t|uxmteuf

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

227

r[my'geokwf#Dumvnf;,o m p Ak ' g eH a'oem emr a'oem,


bmZebl wmeH yk * v meH PAvmEk l y g/ e
twaem PAvm Eklyg/ wom ww
t* o m0umeH r[mom0umeH wm'd omeO
a'0jA[meH 0aoe a'oem 0dwm&dwm/ " ye
yuwdom0umeH wm'domeO a'0wmeH ykaAed0goH
uaxaEm owEH{0 Ak'geH ykaA ed0goH uaxod/
[lvmonf/
,om p= tMuifhaMumifhvnf;? Ak'geH= bk&m;wdkY\? a'oem
emr= a'oemrnfonf? a'oem,= a'oem\? bmZeblwmeH=
wnf&mjzpfjzpfuek af om? yk*v
meH= yk*Kd vw
f \
Ykd ? PAvmEkyl g=
PfpGrf;tm;avsmf\? twaem= udk,fawmf\? PAvmEklyg=
oAkwPfawmfpGrf;tm;avsmfonf? ea[mwd= rjzpf/
okwefa'oemukdom &nfonf/

wom=xdaYk Mumif?h ww=xdAk 'k 0 ifa'oem? t*om0umeH=


t*om0uwdkY\vnf;aumif;? r[mom0umeO=r[mom0u
wdkY\vnf;aumif;? wm'domeH=xdkt*om0u r[mom0u
wdkYESifhwlaom yg&rDorm& umvSdukefaom? a'0jA[meO=ewf
jA[mwdkY\vnf;aumif;? 0aoe=tpGrf;jzifh? a'oem= Ak'0Ho
a'oemudk? 0dwm&dwm='DyuF&mbk&m;rSp tus,f a[mtyf\?
" ye=r[my'geokwfum;? yuwdom0 umeO=yuwd
om0uwdkY\vnf;aumif;? wm'domeH=xdkyuwd om0uwdkYESifh

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

228

wl a om yg&rD o r m & umvS d u k e f a om? a'0wmeO = ewf


jA[mwdkY\vnf;aumif;? 0aoe=tpGrf;jzifh? ykaAed0goH=ykaAed
0goudk? uaxaEm=a[mawmfrlonfSdaomf? owEH{0 Ak'geH=
0dyDpaomckepfqlaombk&m;wdkY\omvQif? ykaAed0goH=ykaA
ed0goudk? uaxod=a[mawmfrlownf;/
#Dumteuf/

Ak'0ifygVdawmf 'DyuF&mbk&m;rSp a[mawmfrlonf?


okwf 0dyDbk&m;rSp a[mawmfrlonf? taMumif;um;
Ak'0ifudkemcHaom y&dowfwdkYonf av;oacsFESifh urmwpfodef;
xuf 'DyuF&mbk&m;omoemrSp yg&rDjznfhvmMuukefaom
t*om0u r[mom0u ewf jA[mwdkYonfom rsm;ukef\?
xdkYaMumifh xdkyk*dKvfwdkYtm;avsmfpGm av;oacsFESifh urmwpfodef;
xuf yGiahf om 'DyuF&mbk&m;rSp uybk&m;wdik f ESpu
f syd if g;ql
aom bk&m;wd\
Yk Ak'0 o
H udak [mawmfro
l nf? r[my'geokwu
f kd
emcH u k e f a om y&d o wf w d k Y o nf u m; uk d ; q,f h w pf u r m xuf
0dyDbk&m; omoemrSp yg&rDjznfh vmMuukefaom yuwd
om0u ewf jA[mwdkYonfom rsm;ukefonf? xdkYaMumifh xdkyk*dKvf
wdYk tm;avsmpf mG uk;d q,fw
h pfurmxufyiG ahf om 0dyDb&k m;rSp
uybk&m;wdkif ckepfqlaom bk&m;wdkY\ Ak'0HoESifhpyfaom
ykaAed0goudk a[mawmfrlonf-[lvdk/
okdYaomt&mrsm;udk axmuf 'DyuF&mbk&m;omoemrS
qkawmif;ywemudjk yK vmukeaf om vl ewf jA[mwdo
Yk nfvnf;
igwdb
Yk &k m;omoem yAZw
d jzpf uRwMf uukeo
f nfvnf; rsm;pGm

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

229

yifSdukef&m\? yuwdaomvltjzpf ewftjzpf jA[mtjzpfjzifh


uRwfMuukefonfvnf; rsm;pGmyif SdMuukef&monf/
xdkYaMumifh yAZdwom0u\ tjzpfjzifh uRwfvdkukefaom
olwt
Ykd m;vnf; yg&rDumvudk ydrk
kd jznf&h jcif;rS?d yuwdaom vl
ewf jA[m\ tjzpfjzifh uRwv
f u
kd ek af om olwt
Ykd m;vnf; yg&rDum
vudk ,kwaf vsm
h jznf&h jcif;rS?d yAZw
d tyAZw
d ESpOf ;D wdt
Yk m;yif
qdktyfcJhNyD;aom ESpfck okH;ckaom Ak'E&umvudkom t,kwfqkH;
xm; yg&rDumvudk ydkif;jcm;oifhonf-[krSwftyf\/
txl ; um;/
/ {[dbduK yAZdwtjzpfjzifh uRwfvkd
ukefaom a,musfm;wdkYonf bk&m; yapuAk'g t&d,mom0u
oDv0E uvsmPykxkZOf apwD aAm"dwdkYtm; y&du&mSpfyg;udk
aomfvnf;aumif; wdp0D &dwf ouFe;f rQuakd omfvnf;aumif; vSL
ig\ukokdvfonf aemiftcg {[dbduKjzpfjcif;\ taxmuftyHh
jzpfapaom [k-qkawmif; vmukefonfSdaomf {[dbduK
&[ef;\tjzpfudk &wwfukef\/
xdkYaMumifh okwfr[m0g r[my'geokwftzGifh t|uxmb*0g ud& awoH 'dr, ywpD0&
l y ed ,H M o a v m a u a E m
taeumok
ZmwD o k pD 0 &'gem'D e d 'd o G m {x bd u a 0gwd
tm'd r m[/
[krdefYtyfNyD/
if;tzGifh#Dumvnf;-

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

230

pD0&m'Ded wdpD0&m'd t|y&du&'geH oEm,m[?


a,m [d pD 0 &m'd a u t|y&d u a & yw p D 0 &ar0
0g aomwmyE m 'd t &d , yk x k Z e -a0 0g
oD v or E 'wG m 'H y&d u & 'geH tem*aw
{[d b d u K bm0g, yp a ,m a[mwl w d yw e H
ywayod? w p owd t"dum&orwd,H Ak'geH
orKcdbma0 'dr, y&dum& vmbm,
oH 0 w w D w d a0'd w A H /
[krdefYtyfNyD/
rmwk*grwdkYtm; {[dbduKtjzpfudk r&xdkufaMumif;udkum; ax&D*gxm
t|uxm om&w'DyeD#Dumrsm; tus,fyifqdkNyD/

xdkt|uxm #DumwdkY rmwk*grwdkYtm; {[dbduK &[ef;


tjzpfukd r&xdu
k [
f jl im;aomfvnf; tqk;H b0wdik af tmif rmwk*gr
tjzpfjzifhoGm; rmwk*grtjzpfjzifhom y&dedAmefpHaom olukdom
qdk&if;rSwf&rnf? xdkuJhokdYoGm; y&dedAmefpHaom rmwk*grwdkYtm;
um; ouFef;vSL&jcif;ukokdvfonf 0domcg rvdumwdkYuJhokdY
r[vwm wef;qmudk 0wfqif&jcif;vQif vGefaomtusdK;Sd\?
xdkxuf rvGefEdkif? tMuifrmwk*gronf rdef;r\tjzpf wyfjcif;
eduEdudk pGefY a,musfm;tjzpfudk ESpfoufjrwfEdk; a,musfm;
tjzpfESifhwuG {[dbduK &[ef;tjzpfudk awmifhw y&du&m
Spyf g;udk vSL\? xdrk mwk*gronf a,musmf ;tjzpfu&kd {[dbu
d K
&[ef;tjzpfudk &oifhawmhonfom-[k rSwftyf\/
tcsdKUaomolwdkYum;-

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

231

e [d wmoH oAmoH wo ba0 y0aw


yk & d o d ` E d , H e Oy Z d wd ? vd * F y &d 0 w e oA m 0g/
[laom tm,we,rdkuf rlv#Dum0gus wpdwf\ t"dyg
,wudk roifhaomtm;jzifh,l tqkH;b0okdY a&mufukefaom
rmwk*grwdo
Yk nf wb
d m0jzifh y&deAd m efr,lMuuke?f yk&o
d bm0okYd
ajymif;a&GUvJvS,fom y&dedAmefpHMuukef\? xdkokdYjzpfjcif;onf
cyfodrf;aom ypdrb0du rmwk*grwdkYtm; tNrJ"rwmay-[l
rSwf,lajymqdkMuukefowwf/
[d=xdkpum;rSef\? oAmoH=tvkH;pkHukefaom? wmoH=xdkypdr
b0dujzpfaom rdef;rwdkYtm;? wo ba0=xdktqkH;b0? y0aw=
y0wu
d mv? yk&o
d `d E,
d =H yk&o
d ad `Eo
nf? e OyZ
d wd= rjzpfvwUH
onfum;? e=r[kwf? OyZdwd {0={uefpifppf jzpfvwHUonf
omwnf;? uom=tb,fhaMumifhenf;[lrlum;? vd*Fy&d0weoAm
0g=vdifjyefjcif;oabm\ xifSm;Sdonf\ tjzpfaMumifhwnf;/
#Dumteuf/

xdkolwdkY\ t,lonf xdk0gus\ aS;wnfaom,m p wda,m {awae0 bma0e


uwd p d b a0 'awG m y&d e d A m ,d E d ? wmoH
OyyZ E D e H / wmoH w d ` E d , H Oy Z d wd / aem p
wmoH yk & d o d ` E d , H Oy Z d wd /
[laom `Ed, ,rdkufygVdawmfwpdwf

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

232

b0Ea&[d w w tm,weoEme
a,m tm'd Oyga'g y#doEd,H y0awp b0dwd/
aom tem*wk y g a'g wA m a0 e 0k p w d / t' g
yp K y E m eaE m *"w m /
[laom#DumaSU0guspum;rsm;udk ae&mwus rjrifEdkifaom
olwdkY\ rdpmt,lomwnf;/
xdkYaMumifh #DumygXf xdkypdrb0dujzpfukefaom rdef;rwdkY
onf wd,bm0jzifhom y&dedAmefpHjcif; rNrJukef? y0wdtcg
tm;BuD;aom tukokdvfuHaMumifh a,musfm;tjzpfrS rdef;rtjzpf
okdYa&muf&jcif; tm;BuD;aom ukokdvfuHaMumifh rdef;rtjzpfrS
a,musmf ;tjzpfoaYdk &muf&jcif;-wnf;[laom vdijf yefjcif;oabm\
avmu"mwf xifSm;SdavaomaMumifh y0wdtcg a,musfm;
jzpfxdkufaom tm;BuD;aom ukokdvfuHSdaom wpfpkHwpfa,muf
aom ypdrb0du rdef;rtm; vdifjyefjcif;onf {uEjzpf&rnfyif?
okdYaom t"dyg,fudkom-rSwf,ltyf\/
tus,fudkormoftzGifh edkwdrOLomusrf;rSm ,lav/

ykpm ]]Ak'om0um0d, a'0rEkjA[maem}} [laom


ygXfjzifh t&d,mjzpfaom bduK bduKeD odurmef omraP&
omraP&D-[laom oDwif;ok;H azmf ig;OD;wdo
Yk nfomvQif rkcstm;
jzifh Ak'o
m0u t&d,om0u rnfuek \
f ? ykxZk Ofjzpfaom bduK
bduKeD odurmef omraP& omraP&D *[|jzpfaom vl
ewf jA[m? t&d,mjzpfaom vl ewf jA[mwdo
Yk nfum; y&d,m,f
tm;jzifhom Ak'om0u t&d,mom0u rnfukef\-[laom

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

233

teufudk jyawmfrlonf/
xdkYaMumifh t*FkwdK&f {uuedygwf t|uxmt&d,om0aumwd twd t&da,m e
om0aum/ ao,sxmyd Ak'g yapuAk'gp/ twd
om0aum ep t&da,m/ ao,sxmyd *d[d tem*w
zavm/ tw d ae0 t&d a ,m e om0aum/
ao,sxmyd yk x l wd w d , tw d t&d a ,map0
om0aump/ ao,sxmyd oraPm ousykwda,m
tm*wzavm 0d n mwomoaem/ " ye *d [ d 0 g
a[mwk yAZdawm0g/ a,m aumpd okw0gwd {w
0k w tw 0aoe ok w or a E m / t,H
t&d , om0aumwd a0'd w aA m /
[krdefYtyfNyD/
t&d,om0aumwd {w= t&d,om0aum [laomyk'f?
t&da,m=t&d,momjzpf?eom0aum=om0ur[kwo
f nf vnf;?
twd=Sd\? ao,sxmyd=tb,fyk*dKvfwdkYenf;[lrl? Ak'g p=
oAkbk&m;wdkYvnf;aumif;? yapuAk'gp=yapuAk'gwdkY vnf;
aumif;? om0aum=om0uomjzpf? e p t&da,m=t&d,m
r[kwo
f nfvnf;? tw=d S\
d ? ao,sxmyd=tb,fy*k Kd vf wdeYk nf;
[l r l ? tem*wzavm=rvmaomzd k v f S d a om? *d [ d = o&P*k H
wnfaom vltaygif;wnf;? ae0 t&da,m= t&d,mvnf; r[kw?f
e om0aum= om0uvnf;r[kwaf omolonf? tw=d S\
d ? ao,s
xmyd=tb,fy*k Kd vw
f eYkd nf;[lr?l ykx=l rsm;ukeaf om? wdw,
d m=wdwd

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

234

wdkYwnf;? t&da,map0=t&d,mvnf;jzpfaom? om0aump=


om0uvnf; jzpfaomolonf? twd=Sd\? ao,sxmyd=tb,f
yk*Kd vw
f eYkd nf;[lr?l tm*wzavm=vmNy;D aom zdv
k f adS om? 0dnmw
omoaem=od t yf N yD ; aomomoemS d a om? ousyk w d a ,m=
omuD0ifrif;om;jzpfawmfrlaom jrwfpGmbk&m;\ om;awmfppf
jzpfayaom? oraPm=&[ef;wnf;? " ye=okwfum;?
*d[d0g=vlonfrlvnf;? a[mwk= jzpfap? yAZdawm0g=&[ef;onf
rlvnf;? a[mwk=jzpfap? aumpd=wpfpkHwpfa,mufaom? a,m=
tMuifolonf? okw0gwd {w=okw0g [laomyk'f? 0kw=
qdktyfNyD;aom? tw=teuf\? 0aoe=tpGrf;jzifh? okw
oraEm=okwESifhjynfhpkH\? t,H=oludk? t&d,om0aumwd=
t&d,om0u[l? a0'dwaAm=odtyf\/
t|uxm0gus ]]oraPm ousykwda,m tm*wm zavm}}
[laomygXfjzifh t&d,mjzpfaom bduK bduKeD odurmef omraP&
omraP&D[k-qdktyfaom yAZdwig;OD;wdkYudk ,ltyfukef\/

y&d,m,ftm;jzifh t&d,mjzpfaom vlwdkY\vnf; t&d,m


om0urnfaMumif;ukdum;e*a& r[m&mZ om0w d , m yO a um#d r w m
t&d,om0um b*0awm OygouOygoduma,m
owyPmoo[med wDPdp o[med
tem*grdzav ywd|dwm/ aw oaAyd *d[Da,0/
e yAZdwm/ e*a& &mZ*a[ ynmoo[med
wDPdp owo[med t&d,om0um b*0awm
Oygou Oygod u ma,m/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

235

[laom rdvdEyOmudkaxmufodtyf\/
r[m&mZ=rd v d E r if ; BuD ; ? e*a& om0w d , m=om0w d
NrdKUwGif;? t&d,om0um=t&d,mom0ujzpfukefaom? tem*grd
zav=tem*grdzdkvf? ywd|dwm=wnfukefaom? b*0awm=
jrwfpGmbk&m;\? OygouOygoduma,m= Oygoum Oygodumr
wdkYonf? yOaum#drwm=ig;uka# twdkif;tSnfwdkYonfvnf;
aumif;? owyPmoo[med=ig;aomif; ckepfaxmifwdkYonf
vnf;aumif;? wDPpd o[med=ok;H axmifwo
Ykd nfvnf;aumif;?
a[mEd=jzpfukef\? awoaAyd=xdktvkH;pkHwdkYonfvnf;? *d[D
a,0=vlwdkYomwnf;? e yAZdwm=yAZdwr[kwfukef? e*a&
&mZ*a[=&mZN*dK[fNrdKUwGif;? t&d,om0um=t&d,mom0u
jzpfukefaom? b*0awm=jrwfpGmbk&m;\? OygouOygodum
a,m=Oygoum OygodumrwdkYonf? ynmo owo[med=
ig;oef;wdo
Yk nf vnf;aumif;? wDPpd owo[med= ok;H ode;f wdYk
onfvnf;aumif;? a[mEd=jzpfukef\/
rdvdEyOmteuf/

ar;jref ; zG , f
ar;/ ]]Ak'o
m0um 0d, a'0rEkjA[maemyd}} [laomESpf
yg;pHak omygXfjzifh tb,frQavmufaom aAm"ae,s a0ae,swu
Ykd kd
odrf;usKH;,lawmfrloenf; [lrlajz/ ]]oDvuef#Dum aomP'EokwftzGifh-,om pwk
0Dowd,m Xmaeok toacsF,sm ty&dar,sm a'0rEkm

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

236

r*zvmrwH yd0ok aum#dowo[myrmaPemyd A[l{0


wom tEkw&mpm&odumye0aoe b*0g A[leH tmp&da,m/
[lvmonf/
,om= tMuifhaMumifh? pwk0Dowd,m Xmaeok= ESpfq,fh
av;XmewdYk ? ty&dar,sm=uka#wdjYk zifv
h nf;a&wGujf cif;iSg rwwf
aumif;ukeaf om? toacs,
F sm= toacsF twdik ;f t&Sn&f u
dS ek af om?
a'0rEkm? vl ewf jA[mwdo
Yk nf? r*zvmrwH=r*f zdv
k f wnf;[laomtNrdKufa&udk? yd0ok=aomufMu&ukef\? aum#dow
o[myrmaPemyd=uka#wpfoed ;f ta&twGuf twdik ;f t&Snf
tm;jzifv
h nf;? A[l{0= rsm;pGmaom ewf vl jA[m wdo
Yk nfomvQi?f
r*zvmrwH=r*f zdv
k w
f nf;-[laomtNrKd uaf &ud?k yd0o
=k aomuf
Mu&ukef\? wom=xdkYaMumifh? tEkw&mpm& odumye 0aoe=
twkr&Sd jrwfaomtusifhudk usifhaponf\ tpGrf;jzifh? b*0g=
jrwfpGmbk&m;onf? A[leH=rsm;pGmukefaom aAm"ae,s a0ae,s
wdkY\? tmp&da,m=q&mrnf\/
toacsF X meum;ES p f q ,f h a v;Xmeom? uk a #wpf o d e f ; Xmeum;
tvGefrsm;\ [lvdkonf/

#Dumq&m\ tvdkawmftm;jzifh ESpfq,fhav;oacsFESifh


uka# wpfodef;aygif;rsm;pGmaom aAm"ae,s a0ae,swdkYudk
odrf;usKH; ,lawmfrlonf-[lay/
pwk0Dowd toacsF,s owpwmvDo aum#dowo[ocFg y&dpdaE a0aea,s yd/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

237

[lESpfq,fhav;oacsFESifh uka#av;oef; ckepfodef;aom


a0ae,swdkY uGswfvwHUonfudk &weC&owm[ aeawmfrl
pOfuyifjrifawmfrlonf-[k orEb'dumrnfaom tem*w0if
usr;f vmonf/
pwk 0 D o wd toacsF , sm?
o|dap0 p aum#da,m/
ygPmed owo[med ?
{aum Aka'g yarmp,d/
[l wpfqlwpfqlaom bk&m;omoemwGif; 24-oacsF
ESifh uka#ajcmufq,f Akdvfajcwpfodef;uRwfaMumif;ukd aom
wwuD wxm*wkywd usrf;rsm;vmonf/
pwk0Dowd toacsF,syrmaP oaw
rm&A
rm&AEE e-awm armapwGm tEkyg'g y&dedAmeywm
Ak ' g a,0 *PyxH 0D w d 0 w m /
[l wpfql wpfqlaom bk&m;omoemwGif; ESpfq,fh
av;oacsFuRwfaMumif;ukd ZDemvuFm&pmukd,f #Dumrsm;
vmonf/
ty
xd k t vk H ; pk H o nf ]]ty
ty u rl e r"d u H 0 g *PEl y *H e
a[mw
a[mwd}} [laompum;ESit
hf nD tenf;i,f,w
k o
f nf vGeo
f nfudk
ta& twGuf rjyKrl qkdMuukefonf-[lvQif qefYusif&efrSdNyD?
toacsF,saom ]]pwk0Dowd toacsF,sm}} [laom ygXfrsm;
toacs,
F s o'gonf yg&rDumv tykid ;f tjcm;ukq
d &dk m toacs,
F s
o'gESihf rxl;oif?h aomwwuu
D sr;f ty'geft|uxmusr;f rsm;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

238

umv0gpDjzpfaom toacsF,so'g\ teufukd upnf;usrf;


vmaom toacsF,so'gESifhtwl 'oo'grSp 'o*kPdw
enf;tm;jzifh ajrmufyGm; a&mufaptyfaom ta&twGufukd
jyMuuke\
f /
p&d,yd#ut|uxmum;toacsF a ,swd {w ocF g wH k e ou m wd
toacsF ,sm/ *PeH twd u E m wd taw m /
toacsF,sEd {aum *Pe 0daoaomwd {au/
ponfjzifhqdk{au0g' roifhaMumif;udk rsm;pGmqdk *Pe
yx 0Dwd0w toacsFudkom toifh,l orme0g' jyKawmfrl\/
ZdemvuFm&#Dumvnf;toHcd,meEd *PeyxH twDwmeH? "ocFsm
oa' g ty&d a ra,s 0w w d /
[lqd\
k /
xdkYaMumifh uRwfwrf;0ifyk*dKvf ta&twGufudk a[maom
toacs,
F so'gonfvnf; *Peyx 0Dw0d wteufuakd [maom
o'g-[lomrSwt
f yf\/
w b00awm [d "r p u y 0 w e ok w E
a'oem, tnmwaum@nyrk c g t|m&o
jA[ a um#d a ,m "r H y#d 0 d Z o k ? {0H ,m0 ok b '
y&dAmZu 0de,em "ry#d 0d'owmeH *Pem ewd?
r[mor,okwH r*Fv okwH plV&m[kavm 0g'okwH
orpd w o k w E d aroH pwk E H ok w m eH a'oem

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

239

umav tbdor,yw owmeH y&dapa'g ewd/


[l vmaom O'gef ; t|uxmponf r sm; tvG e f q H k ;
tydkif;tjcm;udkjy&m ]] *Pem ewd }}} [lvnf;aumif; ]]*Pe
y&d a p a 'g ew d }} [lvnf;aumif; *PeyxH 0D w d 0 w m }}
]*PeyxH twduEm}}} [lvnf;aumif;
[l vnf;aumif; ]]*PeyxH
txl;xl; taxGaxGvmonf? rdvdEyOSmvnf; ]]*Peyxr
wD w me
meH a'0wmeH "r m bd o ra,m}}
ra,m}}ponfjzifhvmonf/
t*Fkw& t|uxmum; tvGefqHk;tydkif;tjcm;udk jy&mAk'umav p ye {auuo toacsF,smyd
ow m trwH tm&ma"E d /
[k toacsF,so'gESifh vmonf/
xdkYtwl okwedygwft|uxm ck'uygXt|uxm r*Fv
okwf tzGifhrsm;{0aO b*0wm ed|mydwm, a'oem,
y&da,momae taeuaum#dowo[a'0wm
a,m t&[wH ygykPok/ aomwmywd ou'g*grd
tem*grdzvywmeH *Pem toacsF,sm ta[mod/
[lvmonf/ odkYvmonfrsm;udk axmuf ]]*Pey&dapa'g ewd? *PeyxH 0Dwd0wm? *PeyxH twduEm? *Peyx
rwDwmeH}} [lvmaom t&mrsm;onf toacsF,so'g\
y&d,m,ftjzpfjzifhomvmonf-[k {uefpifppfrSwftyf\? xdkodkY
rSwf&aomf wpfckaom *Peyx 0Dwd0wonf wpfoacsFrnf\?
ESpcf ak om *Peyx 0Dw0d wonf ESpo
f acsrF nf\? odYk ponfjzifh

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

240

*Peyx 0Dw0d wXmeudk rSw


f oacst
F a&twGuu
f kd qdt
k yf\/

ar;jref ; zG , f
ar;/ tb,fodkY qdktyfoenf;?
ajz/ t|uxm #Dumrsm;vmaomt&monf rsm;aom
tm;jzifh rdvEd y Om 0ifav&um; rdvEd y Om\tpGr;f tm;jzifq
h t
Ykd /hH
1/ r[m&m[kavm0g'okwf wpfXme
2/ r[mr*Fvokwf wpfXme
3/ orpdwokwf wpfXme
4/ y&mb0okwf wpfXme
5/ yk&mab'okwf wpfXme
6/ uv[0d0g'okwf wpfXme
7/ plVjAL[okwf wpfXme
8/ wk0uokwf wpfXme
9/ om&dykwokwf wpfXme
10/ "rpMumokwf wpfXme
11/ Ak'0Hoa'oem wpfXme
12/ r[mor,okwf wpfXme
odkYrdvdEyOm *Peyx 0Dwd0wXme q,fhESpf&yfom
vmonf/
t|uxmrsm;13/ plV&m[kavm0g'okwf wpfXme
14/ r[mjAL[okwf wpfXme

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

241

15/ ormy&dAmZed,okwf wpfXme


vmonf? ESpf&yfaygif; 15-Xmejzifh 15-oacsF ta&twGuf
&\/
aum#dXmeum;1/ wefcdk;jy&m u@r tpnf;a0; uka#ESpfq,f
2/ "eygvqifudk qHk;r&m uka#udk;q,f
3/ yg&m,e tpnf;ta0; wpfq,fhav;uka#
4/ Eomv*l uka#&Spfq,f
5/ tbd"rma[m&m uka#&Spfq,f
6/ ewfjynfrSqif;&m uka#oHk;q,f-vm\/
aomif;Xmeum;1/ okreyef;onf tpnf;ta0;
2/ *&['dE tpnf;ta0;
3/ tmeEolaX; tpnf;ta0;
4/ ZrKu tpnf;ta0;
5/ r@Luewfom; tpnf;ta0;
6/ r|uk@vDewfom; tpnf;ta0;
7/ okvom tpnf;ta0;
8/ od&Drm tpnf;ta0;
9/ ,ufuef;onforD; tpnf;ta0;
10/ plVokb'g tpnf;ta0;
11/ omauwykPm; tpnf;ta0;
12/ okemy&E tpnf;ta0;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

242

13/ ouyOm tpnf;ta0;


14/ wda&muk tpnf;ta0;
15/ &weokwf tpnf;ta0;
&Spfaomif;av;axmifpDcsnf;/
rdvdEyOmESifhxdkxdkokwf&if;t|uxmrsm;onf
pdk;pOf;ta&twGufrnDMu/

od k Y v monf r sm;ud k p k a qmif ; a&wG u f a omf v nf ;


oDvue#f u
D m *EE& usr;f rsm;vmaom ESpq
f ,fah v;oacsF ta&
twGufudk jynfhrSDatmifyif tvGefcJ,Of;ao;\? odkYygvsufudk
oDvuef#Dumopfudk trSDjyK xdkxdkusrf;BuD; usrf;cdkifrsm;
]]*PeyxH 0Dwd0wm}}ponfjzifh vmaomaMumifh xdk*EE&usrf;
pum;rsm;udky,ftyfpGefYtyfrnfh toHajymqdkMuukefonfum;
roifhvGef;? xdkpum;rSef\? t|uxmyif tydkif;tjcm;ocsFm
y&drmPudk&oifhrnf t&dyfta,mifxifonfyif/
xdkYaMumifh r[my'geokwft|uxm(u) ,ax0 [d wmed pwkAd"med ykyged? {0ar0
O*g#d wl 0dyOdwl ae,sm y'y&armwd
pw m a&m yk * v m/
(c)
ww , yk*v o[ O'g[#a0vm,
"r m bd o ra,m a[mwd ? t,H 0k p w d
yk * a vm O* g #d w l /
(*)
, yk * v oH c d a w e bmod w
0d w m a&e taw 0d b ZD , rmae "r m bd o -

ZtpodYk
(C)

(i)

(p)

(q)

(Z)

yg&rD'yD eD

243

ra,m a[mwd ? t,H 0k p w d yk * a vm


*d y Od w l /
, yk * v Oa' o awm y&d y k p a wm
a,medaom reodua&mawm uvsmPrdaw
ao0awm bZawm y,d l y oawm tEk
ykaAe "rmbdora,m a[mwd? t,H 0kpwd
yk * a vm aea,sm/
, yk * v A[k r d bPE A[k r d
okPawm A[krd *PSawm A[krd "m&,awm A[krd 0gp,awm e wm, Zmwd,m
"r m bd o ra,m a[mwd ? t,H 0k p w d
yk * a vm y'y&arm/
ww b*0g Oyv0em'd o'doH 'oo[d
avmu"mwk H MoavmauaE m tZ yk y e
umed 0 d , O* g #d w l ? aoG yk y e umed 0 d ,
0d y O d w l ? wwd , 'd 0 ao yk y e umed 0 d ,
aea,sm? rpupybumed0d, y'y&armwd
t' o /
yaE m p {w u m ty&Zu m / {w u m
r[m &Zum/ wMwmyd {wum O*g#dwlwd
{0H oAm um&awm t'o/
ww wd P H yk * v meH ro a ,0 tw bma0 b*0awm "ra'oem twH

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

244

oma"wd y'y&rmeH tem*aw 0goewm,


a[mwd? tx b*0g aroH pwkEH
yk * v meH tw m 0[H "r a '-oeH 'd o G m
a'aowkumrwH? Oyga'wGm yke oaAokyd
wD o k ba0ok oaA oaw bA m bA
0aoe a'G aum|mao tumod/
(ps) w w o a A y d t b A y k * a v y [ m ,
bA y k * a v {0 OmaPe y&d * a [wG m
{wum &m*p&dwm {wum a'go arm[
0d w u o' g Ak ' d p&d w mwd qaum|mao
tumod ? {0H uwG m "r H a'aomrD wd
pd a E o d /
[lvmNy/D
(u) pwkAd"med=av;yg;tjym;&Sdukefaom? wmedykyged,
ax0=xdkMumyef;wdkYuJhodkY? {0ar0=twlomvQif? O*g#dwl=
O*g#dwla0ae,svnf;aumif;? 0dyOdwl=0dyOdwl a0ae,s
vnf;aumif;? aea,sm=ae,sa0ae,svnf;aumif;? y'y&arm=
y'y&ra0ae,svnf;aumif;? wd=odkY? pwma&m=av;OD;ukef
aom? yk*vm=yk*dKvfwdkYonf? oEd=&Sdukef\/
(c) ww=xdkav;OD;wdkYwGif? ,yk*v=tMuif yk*dKvf
tm;? o[O'g[#a0vm,=Oa'oygVdudk`rGufqdkaomtm; w&m;
ysdK;onfESifh wpfNydKifeufomvQif? "rmbdora,m=opmav;yg;
w&m;udkodjcif;onf? a[mwd=jzpf\? t,Hyk*avm=yk*dKvfudk?

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

245

O*g#dwl=O*g#dwlyk*dKvf[l? 0kpwd=qdktyf\/
(*) ,yk*v= tMuifyk*dKvftm;? oHcdawe=tusOf;
tm;jzif?h bmodw=a[mtyfNy;D aom Oa'oygVd\? 0dwm a&e=
tus,ftm;jzifh? taw=teufudk? 0dbZD,rmae=a0zeftyf
onf&Sdaomf? "rmbdora,m=opmav;yg;w&m;udk odjcif;onf?
a[mwd=jzpf\? t,Hyk*avm=yk*dKvfudk? 0dyOdwl=0dyOdwl
yk*dKvf[l? 0kpwd=qdktyf\/
(C) , yk*v=tMuifyk*dKvftm;? Oa'oawm-Oa'
oE=ygVduykd cYkd soifMum;jcif;udk jyKvnf;aumif;? y&dypk a wmy&dykpE=t|uxmudkydkYcsoifMum;jcif;udk jyKvnf;aumif;?
a,medaom=oifah omtaMumif;tm;jzif?h reodua&mawm-reod
ua&mE=ESvHk;oGif;jcif;udkjyKvnf;aumif;? uvsmPrdaw=
ur|mef;udka[majymaywwfaomq&maumif; orm;aumif;wdkY
ud?k ao0awm-ao0E=rS0D jJ cif;udjk yKvnf;aumif;? bZawmbZE=tNrJrjywfcsOf;uyfjcif;udk jyKvnf;aumif;? y,dky
oawm-y,dyk goE=aeYnOfrh jywf qnf;uyfcpm;jcif;udk jyK
vnf;aumif;? tEkykaAe=tpOftm;jzifh? "rmbdora,m= opm
av;yg;w&m;udkodjcif;onf? a[mwd=jzpf\? t,Hyk*avm=
yk*dKvfukd? aea,sm=ae,syk*dKvf[l? 0kpwd=qdktyf\/
(i) , yk*v
=tMuify*k Kd vt
f m;? A[kr=d rsm;pGm aom
ygVd t|uxm #Dumusrf;*efudkvnf;? bPE= a[majym
apumrl? A[kr=d rsm;pGmaom ygVd t|uxm #Dumusr;f *efuv
kd nf;?
ok P awm-ok P E =emapumrl ? A[k r d = rsm;pG m aom ygVd

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

246

t|uxm #Dumusrf;*efudkvnf;? *PSawm-*PSE=oif,l


apumrl? A[kr=d rsm;pGmaom ygVd t|uxm #Dumusr;f *efuv
kd nf;?
"m&,awm-"m&,E=aqmif&Gufapumrl? A[krd= rsm;pGmaom
ygVd t|uxm #Dumusrf;*efudkvnf;? 0gp,awm-0gp,E=
ydcYk sapumrl? wm, Zmwd,m= xdw
k pfb0csi;f jzif?h "rmbdora,m=
opmav;yg;w&m;udk odjcif;onf? ea[mwd=rjzpf? t,H yk*a vm=
yk*dvfudk? y'y&arm=y'y&ryk*dKvf[l? 0kpwd=qdktyf\/
(p) ww=xdk 4-OD;aom yk*dKvfwdkYwGif? b*0g=jrwfpGm bk&m;
onf? Oyv0em'do'doH=Mumdkawm ponfESifhwlaom? 'o
o[d a vmu"mwk H = avmu"mwf w pf a omif ; ud k ? Moavm
auaEm= IajrmfawmfrlonfSdaomf? tZ ykyeumed0d,= ,aeYyif
yGifhtHhaom Mumyef;wdkYuJhokdY? O*g#dwl= O*g#dwl yk*dKvfonf?
a[mwd= jzpf\? aoG ykyeumed0d,=eufjzef yGifhtHhaom Mumyef;
wdkYuJhokdY? 0dyOdwl=0dyOdwlyk*dKvfonf? a[mwd=jzpf\? wwd,
'd0ao=oHbuf? ykyeumed0d,=yGifhtHhaom Mumyef;wdkYuJhokdY?
aea,sm=ae,sy*k Kd vo
f nf? a[mwd= jzpf\? rpupy bumed0,
d =
ryGifhwkHbJ a&xJwGifom ig; vdyfwdkY\ tpmjzpfaom Mumyef;wdkY
uJhokdY? y'y&arm=y'y&ryk*dKvfonf? a[mwd=jzpf\? wd=okdY?
t'o=jrifawmfrlNyD/
(q) yaE m p=jrif a wmf r l p Of v nf ; ? {w u m=rQ
avmufaom ow0gwdo
Yk nf? ty&Zum=ynmrsupf d udavom
wnf;-[laom enf;aomjrLSdukef\? {wum=rQavmufaom
ow0gwdo
Yk nf? r[m&Zum=ynmrsupf d udavomwnf;-[laom

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

247

rsm;aomjrLSdukef\? wMwmyd=xdkyk*dKvfwdkYwGifvnf;? {wum=


rQavmufaom ow0gwdkYonf? O*g#dwl=O*gwl yk*dKvf
wdkYwnf;? wd {0H=okdY? oAmum&awm= cyfodrf;aom tjcif;
t&mtm;jzifh? t'o=jrifawmfrlNyD/
(Z) ww= xdkyk*dKvfwdkYwGif? wdPH yk*vmeH=3-OD;ukefaom
O*g#dwl 0dyOdwl ae,syk*dKvfwdkYtm;? ro a,0 tw
bma0=b0omvQi?f b*0awm=jrwfpmG bk&m;\? "ra' oem=
w&m;a'oemonf ? tw H = r*f z d k v f w nf ; -[l a om tusd K ;ud k ?
oma"wd=Ny;D apEdik \
f ? y'&yrmeH=y'y&ryk*Kd vw
f t
Ykd m;? tem*aw=
aemifvmvwHUaom 'kwd,b0 wwd,b0ponf? 0goewm,=txkH0goemjzpfapjcif;iSg? a[mwd=jzpf\? tx=xdktcg?
b*0g=jrwfpmG bk&m;onf? aroH pwkEH yk*v
meH=yk*Kd vf av;OD;
wdt
Yk m;/ twm0[H=tusKd ;pD;yGg;udk &Guaf qmifwwfaom? "ra'oeH=
w&m;a'oemudk? 'doGm=jrifawmfrl? a'aowk-umrwH=a[mvdk
aompdwfudk? Oyga'wGm= jzpfap? yke=wpfzef? oaAokyd wDok
ba0ok=tvkH;pkHbkHokH;yg;wdkY? oaAoaw=tvkH;pkHaom ow0g
wdkYudk? bAmbA0aoe=b0wGif uRwfxdkufaom yk*dKvf
ruRwx
f u
kd af om yk*Kd vw
f \
Ykd tpGr;f tm;jzif?h a'G aum|mao= ESpzf Ykd
ESpfpkwdkYudk? tumod=jyKawmfrlNyD/
(ps) ww=xdkyk*dKvfwdkYwGif? oaAyd= tvkH;pkHvnf;jzpf
ukeaf om? tbAy*k a v=b0wGif ruRwx
f u
kd af om yk*Kd vw
f u
Ykd ?kd
y[m,= y,fxm;? bAyk*av {0=b0wGif uRwfxdkufaom
yk*dKvfwdkYukdomvQif? aPe=oAkwPfawmfjzifh? y&d*a[

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

248

wGm=odr;f qnf;awmfr
l ? {wum=rQtwdik ;f tSnf ta&twGuf
tydkif;tjcm;Sdukefaom ow0gwdkYonfum;? &m*p&dwm=&m*
pkdufSdukef\? {wum=rQtwdkif;tSnf ta&twGuf tydkif;
tjcm;Sdukefaom ow0gwdkYonfum;? a'go p&dwm=a'go
pkdufSdukef\? {wum=rQtwdkif;tSnf ta&twGuf tydkif;
tjcm;Sdukefaom ow0gwdkYonfum;? arm[ p&dwm? armpdkufSd
ukef\? {wum=rQtwdkif;tSnf ta&twGuf tydkif;tjcm;Sd
ukeaf om ow0gwdo
Yk nfum;? 0dwu p&dwm=0dwufpku
d f u
dS ek \
f ?
{wum=rQtwdik ;f tSnf ta&twGuf tydik ;f tjcm;Su
d ek af om
ow0gwdkYonfum;? o'gp&dwm=o'gpkdufSdukef\? {wum=
rQtwdik ;f tSnf ta&twGuf tydik ;f tjcm;Su
d ek f aom ow0g
wdkYonfum;? Ak'dp&dwm=Ak'dpkdufSdukef\? wd=okdY? q
aum|mao=ajcmufzdkY ajcmufpkwdkYudk? tumod=jyK\? {0H uwGm=
okjYd yK? "r=H w&m;ud?k a'aomrd= a[mawmht?hH wd=ok?Yd
t|uxmteuf/
pdaEod=BuH\/
t|uxmygXf]{wH y&drmPH {awoEd {wum}} [laom 0pewf\
]]{wH
tpGrf;jzifhjzpfaom ]]{wum}} [laom yk'fwdkY\tpGrf;tm;jzifh
tydkif;tjcm; ta&twGufESifhwuG jrifawmfrlonf? tzkdYtpkudk
jyKawmfrlonf[k odtyf\? xdktydkif;tjcm; ta&twGufudkvnf;
oDvuef#DumponfwdkY vmwdkif;om toifhtm;jzifh ,kHMunf
tyf\? wpfyg;aom tjcif;t&mtm;jzifh vGefrBuHtyf/
aomVorykpmtajz NyD;\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

249

17-18-19-20-ow&orm'dykpm tajz
ow&or t|m&or {ule0Dowdr 0Dowdr-[laom
ykpm av;&yfudk wpfaygif;wnf; ajztyf\/
bk&m; yapuAk'g om0uokH;OD;wdkYwGif ed,wAsm'dwf &NyD;
aom bk&m;avmif;wdkYonfum; ed,wAsm'dwf&onfrS p
wpfyg;aom pMu0Vm jzpfjcif;rSdukef? xdkYaMumifh ed,wAsm'dwf
&NyD;aom bk&m;avmif;wdkYtm; jzpfjcif;iSgrxdkufaom tbAXme
18-&yfudkjy&m t|uxmrsm;e tnH pu0gVH ouFrEd/
[lvmonf/
tnH pu0gVH= pMu0VmrS wpfyg;aom pMu0VmokdY? e
ouFrEd=rajymif;a&GUukef/
xdkYaMumifh bk&m;avmif;wdkYonf ed,wAsm'dwf &onfrSp
y&dedAmefpHonfwdkifatmif y#doaE aeaomtm;jzifh wpfyg;aom
pMu0VmokdY ajymif;jcif;rSdukef-[krSwftyf\/
ed,wAsm'dwfr&rD aS;aS;aom umvrsm;um; pMu0Vmwpfyg;
jzpfjcif;udk tjrpfty,frSd? tEkt&ifhudk axmufcsifhom a0zefzG,fSd\/

Asm'dwf&NyD;aemuf ypdrb0 rwdkifrDumv pMu0VmwGif


taSUuRef; taemufuRef; ajrmufuRef;rsm; jzpfjcif;udkvnf;
tjrpfty,fwu
kd f u
dk rf S?d xdo
k Ydk rSjd im;aomfvnf; twkrSd Bu;D jrwf
r[mbdeD[m&
aom]]r[mbd
m&}}[laom ukokdvf\tmEkabmfaMumifhvnf;
aumif; ormoarm"dtusdK;iSg yg&rDjznfhjcif; NrJNrHaom qE
tmoDo vkHYvOm[Sdonf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif;

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

250

ywdyl a'o Ak'b


rl d r[kwaf om wpfyg;aomuRe;f rsm; jzpfjcif;udk
tvdrk St
d yf/
qE vkHYvOm[NrJNrHaMumif;udkum;tn'g ye 'DCm,kua'0avmau edAwm e
,m0wm,kuH wd|Ed/ uom? ww yg&rDeH
'kyL&PD,wm/ aw t"drkwdumvH u&d,H uwGm
rEkyax a,0 edAwEd/ yg&rDeH yla&aEm ye
,xm 'ged {aue tw bma0e oA k w H
OyaewkH oaumEd/ {0H oAaom yl&d wwm w'gyd
0dydaAm"doawm ww ,m0wm,kuH t|mod/
[laom r[my'geokwf t|uxmudk axmufodtyf\/
tn'gye=wkodwmewfjynf jzpfMuaomtcgrS wpfyg;
aom aS;aS;aom tcgrsm;um;? 'DCm,kua'0avmau= tvGef
toufSnfaomewfjynf jA[mhjynfrsm;? edAwm=jzpfukefaom
bk&m;avmif;wdkYonf? ,m0wm,kuH=toufxufqkH;? ewd|Ed=
rwnfMuuke?f uom=tb,fah Mumifeh nf;[lru
l m;? ww=xdek wfbHk
jA[mb
h w
Hk Ykd ? yg&rDe=H yg&rDw\
Ykd ? 'kyL &PD ,wm=jznfjh cif;iSg tcGihf
&cJonf\ tjzpfaMumifhwnf;? aw=xdkbk&m;avmif;wdkYonf?
t"drw
k u
d mvH u&d,=H oufq;Hk rae ,ckaotH-h [laom ESv;Hk oGi;f
aojcif;udpu
?kd uwGm=jyK? rEkyaxa,0=vlwjYkd zpf&m vlU&Gm
omvQif? edAwEd=jzpfvmMuukef\? ye=xdkokdYyif jzpfMuukefNrJ
rSefjim;aomfvnf;? yg&rDeH=yg&rDwdkYudk? yla&aEm=jznfhMuukefpOf
tcguyif? ,xm=tMuiftjcif;&mtm;jzifh? yla&aEm=jznfhvdkuf

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

251

ukefonfSdaomf? 'ged=,ckb0yif? {aue twbma0e=wpf


b0csif;jzifh? oAkwH=bk&m;tjzpfokdY? OyaewkH=a&mufjcif;iSg?
oaumEd=wwfEdkifukef\? {0H=rQavmufaom tjcif;t&mtm;
jzif?h oAaom=tcsi;f cyford ;f ? yl&w
d wm=jznfjh cif; udpN y;D Ny;D jzpfav
aomaMumifh? w'gyd=xdk wkodwmewf&Gm wnfaomtcgvnf;?
0dydaAm"doawm=0dyDb&k m;avmif;onf? ww=xdk wkow
d m?
,m0wm,kuH=toufxufqkH;? t|mod=wnfav\/
p&d,yd#u t|uxmvnf;(u)
,H [d Zmwd , H r[maAm"d o aw e
r[myPd "meH ed A w d w H / wawm y|m,
,m0 p&drwbm0g e omemr Zmwd
OyvA w d / ,m oaA e oA H aAm"d o r m &
or&wm&[dwm od,m tEraom
'geyg&rdrwH Oyg'g,/ t,Od ed,wdywd
wmeH aAm"d o w m eH "r w m/
(c)
,m0 p aw urm'Dok 0oDbm0H eygykPEd/
wm0 oy a 'or d or m a&ok ya,m*rm
yZEd/ ,'g ye oAaom urm'Dok
0oDbm0ywm a[mEd/ tx wawm y|m,
edya'oawm {0 aAm"dorma&ok orD[e
omwp u d & d , m or Z w d / ou p um&d w m
ye oAumvH a[mwd/
[lvm\/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

252

(u) ,H Zmwd,H=tMuifb0? r[maAm"doawe=


bk&m;avmif;onf? r[myPd"meH= jrwfaomqkudk awmif;jcif;udk?
edAwdwH=jzpfaptyf\? wawm=xdkb0rS? y|m,=p? ,m0
p&drwbm0g=tqkH;b0wdkifatmif? tEraom=t,kwftm;jzifh?
'geyg&rdrwH='geyg&rDrQudk? Oyg'g,=tpjyK? ,m=tMuif
b0onf? oaAe oAH=tcsif;cyfodrf;? aAm"dorm& or&wm
&[dwm= aAm"dorm&udk qnf;yl;jcif;rS uif;onf? od,m=jzpf&m\?
omemrZmwd= xdkb0udk? eOyvAwd= r&tyf? [d=xdkpum;rSef\?
t,H=qdktyfNyD;onfum;? ed,wdywdwmeH=NrJaomoabm
usuek Nf y;D aom? aAm"dowmeH= bk&m;avmif;wd\
Yk ? "rwm= oabm
wnf;/
(c) p=qufOD;tHh? ,m0=tMuifrQavmuf? aw=xdkbk&m;
avmif;wdkYonf? urm'Dok=uHponfwdkY? 0oDbm0H=avhvm
onf\tjzpfokdY? eygykPEd=ra&mufukefao;? wm0=xdkrQavmuf?
oya'ord=tpdwft<uif;Sdonfudk jyKvnf;? orma&ok=
orm&wdkY? ya,m*H=tm;xkwfjcif;okdY? tmyZEd= a&mufMuukef\?
,'g ye=tMuiftcgum;? oAaom=tcsi;f cyford ;f ? urm'Do=k
uHponfwYkd ? 0oDbm0ywm=avhvmonf\tjzpfoYdk a&mufuek f
onf? a[mEd=jzpfukef\? tx=xdktcg? wawm=xdktcgrS?y|m
,= p? edya 'oawm {0= t<uif;rSo
d jzifo
h mvQi?f aAm"d orm
a&ok= aAm"dorm&wdkY? orD[eomwpud&d,m=aumif;pGm tm;
xkwfjcif; rjywfrvyfjyKjcif;onf? orZwd= jynfhpkH\? oup um
&dwm ye= tkt
d ao jyKavho
dS nf\ tjzpfonfum;? oAumvH=

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

253

tcgcyfodrf;? a[mwd=jzpf\/
okdYaom taMumif;t&mrsm;udk axmuf ywdlya'o t&d,blrd
Ak'blrd yg&rDblrdr[kwfaom wpfyg;aom uRef;rsm; wpf&H wpfcgrQ
jzpfjcif;udk tvdkrSdtyf/

uRef;wGifum; igwdkYbk&m;avmif;onf 'kuedygwf? 0vm


[uZmwf oD[kdVfuRef;wGif jzpfaMumif;rsm;udk vmaomaMumifh
wpfyg;aom uRef;i,f [dr0EmawmponfwdkY jzpfjcif;udk rwm;
jrpftyf? Asm'dwf&NyD;aom yapuAk'gavmif; t*om0uavmif;
r[mom0uavmif;wdkYonfvnf; ed,wAsm'dwf\ tpGrf;aMumifh
xdkbk&m;avmif;twlyif ,loifh&m\/
xdkYaMumifh r[my'geokwf #Dum,o m yk & d r Ak ' g eH r[maAm"d o w m eH yap u
Ak ' g eO ed A w d , m om0uaAm"d o w m eH om0u
aAm"d,m tbdeD[ma&m om0uyg&rd,m or&PH
y&d y gpeO Ak ' a u w bl a w ro pu 0 gaV
Zr K 'D a y {0 Zwd ? e tnw / 0d a e,smeH
0d e ,aw m p Ak ' K y g a'gwd t* o m0u r[m
om0um'd 0d a e,s 0d a oomayu m , {wo
ZrK'Day{0 Ak'g edAwEd? e aoo'Dayok/
[krdefYtyfNyD/
yuwdom0uavmif; taygif;wdkYwGif wpfOD;aom ax&f
tavmif;onf vref;pyg;qef wpfuGrf;pm;csufaom qGrf;udk
yapuAk'gtSiftm;vSL xdktSifSdaom avmukw&mw&m;
ouf0ifMunfkd uJhokdYaom tSifaumif;wdkYESifh aygif;qkHrdvdk

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

254

aom b0okH;yg; wpf&HwpfqpfrQ iJhuGufrSdonfjzpf&vdkaom[k oufoufaom 0d0udkqkawmif;\/


xdkukokdvfaMumifh Ow&ukkrnfaom ajrmufuRef; b0
aygif;wpfaxmif wm0wom b0aygif; wpfaxmifjzpfNyD;vQif
igwdkYbk&m;vufxuf tuRwf&aMumif;udk ]]omrmuyawm 'e
rwar0}} tpSad om ajcmuf*gxmwdjYk zifh ygVdawmfvmonf rsm;udk
axmuf jzpfvdkaomqESdvQif uRef;wpfyg;vnf; jzpfaumif;
ao;\-[krSwftyf\? yg&rDEkvSao;aomtcgum; tvkH;pkHaom
tavmif;tvsmwd\
Yk wpfyg; pMu0Vm wpfyg;uRe;f rsm; jzpfjcif;udk
rwm;jrpftyf/
tbd Z memrd acgyem[H tmeE taeuowH
cw d , y&d o H OyouF r d w G m ww ,m'd o aum
awoH 0aPm a[mwd? wm'doaum r,SH 0aPm
a[mwd / ,m'd o aum awoH oa&m a[mwd ?
wm'doaum r,SH oa&m a[mwd/ "rd,mp uxm,
oE a rd orm'ay rd o rk a w a Zrd or [ H a ord /
bmormeO rH e ZmeEd/ aum Ekacg t,H bmowd
a'a0g 0g rEk a m 0gwd / "r d , mp uxm,
oE a wG m orm'aywG m ork a w a ZwG m or [ H
aowGm tE&"m,mrd/ tE&"m,EO rH e ZmeEd/
aum Ekacg t,H tE&[dawm a'a0g0g rEkam
0gwd /
[l pMu0VmrS wpfyg;aom pMu0Vmrsm;okYd <uawmfr
l

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

255

w&m;a[mawmfrlaMumif;udkjy&m ygVdawmftzGifh jzpfaom okwf


r[m0gt|uxm yPmot|uxm t*FkwdK&ft|uxmrsm;ud r w r a e0H tZmeE m eH "r H a'aowD w d /
0goewm, / {0H okawmyd [d "arm tem*aw
ypa,m a[mwd a,0gwd tem*wH y#dp
a'aowD w d /
[lvmonf/
{0H=okiYd gwdt
Yk m; w&m;a[mayaomolum; ewfay wnf;
vlaywnf;-[l? tZmeEmeH= rodMuukefaom wpfyg;aom
pMu0Vmol wpfyg;aompMu0Vmom;wdkYtm;? udrwH=tb,f
tusKd ;iSg? "r=H w&m;ud?k a'aowd ye= a[mawmfr&l oenf;? wd=
um; tar;? 0goewm,=txkH0goemjzpfapjcif;tusdK;iSg?
a'aowd= a[mawmfrlay\? [d= csJUqdktHh? {0H okawmyd=okdY
w&m;a[mbk&m;udk rodbJ emtyfaomfvnf;? "arm=jrwfpGm
bk&m;\w&m;awmfonf? tem*aw=aemifumv? ypa,m=
0goemjzpfjcif;\ taMumif;onf? a[mwda,0=jzpfonfom
wnf;? wd=xdkYaMumifh? tem*wH=aemifumvudk? y#dp=pJG?
a'aowd= a[mawmfrlay\? wd=um;tajz/
t|uxmteuf/

pum;&yfjzifh w&m;udkemukefaom xdkolwdkYonf 0goem


onf Ed;I aqmfwu
kd w
f eG ;f tyfuek o
f nfjzpf xdv
k t
l jzpfrS ewftjzpf
ewftjzpfrS igwdpYk Mu0VmtwGi;f ZrL'dyu
f Re;f okYd wa&GUa&GU a&muf
vmukefNyD;vQif oyK&dolyed, paomtaMumif;udk &Mu

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

256

ukefonfjzpf yg&rDw&m;wdkYudkjznfhusifhukefNyD;vQif yg&rDtm;


avsmfpGm om0uaAm"d yapuaAm"d ormoarm"dokH;yg;wGif
wpfyg;yg;ukd& y&dedAmef,lMuukefao;\-[laom t"dyg,fudk
jyawmfrlonf/
xdkpum;rSef\? tprxifaom oHo&mumv rQaom
ow0gwdkYum; rnfaom pMu0Vmom;wdkYomwnf;-[k trSwf
tpJGtNrJed,r rSdukef? eduEdtavsmuf a&mufrda&muf&m pMu
0Vm wmSnfav;jrifh tqifhqifhtqufquftm;jzifh usif
vnfcdkuf jzpfcdkufudkom,l pMu0Vmol xdkpMu0Vmol
pMu0Vmom; xdkpMu0Vmom; [lqdktyfukef\/
pMu0Vmwd\
Yk tqk;H udak &mufatmif oGm;tH[
h k tm;xkw
f
wefc;kd tbdnmOfjzifh oGm;av&m rsm;pGmaom pMu0Vmwdu
Yk kd vGev
f Qif
toufwrf;ukeo
f jzifh pkaw pMu0Vmyif eduEd tavsmuf
jzpfvmaom avm[dwo 0wKrsm;udkvnf;aumif;
rrS m pu 0 gVm ow m y&pu 0 gVH y&
pu 0 gVmp rH pu 0 gVH oH o &E d /
[laom terw*d,okwf t|uxmrsm;udkvnf;aumif;
axmuf qdktyfcJhNyD;aom pum;udk ,kHMunftyf\/
owm=ow0gwdkYonf? rrSm pu0gVmp=pMu0Vm
rSvnf;? y&pu0gVH=wpfyg;aom pMu0VmodkY? oHo&Ed=ajymif;a&TU
usifvnfMuukefao;\? y&pu0gVmp=wpfyg;aom pMu0VmrS
vnf;? rHpu0gVH=pMu0VmodkY? oHo&Ed=ajymif;a&TU usifvnf
Muukefao;\/
t|uxmteuf/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

257

um; tqHk;b0 ypdrodkY rwdkifra&mufrD umvrsm; wpfyg;aom


pMu0Vm wpf y g;aomuG s ef ; rZd ra'orS w pf y g;aom t&yf r sm;
tavmif;tvsm 3-yg;wdkYjzpfoifh rjzpfoifhudk pdppfaompum;wnf;/

yg&rDjznfh tqHk;b0ypdrodkY a&mufaomtcgum;1/ 0do,acwfjzpfaom pMu0VmteE


2/ tmPm acwfjzpfaom pMu0Vm uka# wpfoed ;f
3/ Zmwdacwfjzpfaom pMu0Vm wpfaomif;
[lacwf 3-yg;&So
d nfwiG f Zmwdacwfom Zmwdacwf jzpfaom
pMu0Vmwpfaomif;wGif uRe;f Bu;D av;uRe;f uRe;f i,f ESpaf xmifjzifh
a&wGut
f yfaom pMu0VmwGio
f m pMu0VmwGif ZrL'dyu
f Re;f
om ZrL'dyfuRef;wGif t0ef;ukd;,lZemSdaom t&d,blrd[k
qkt
d yfaom rZrd wku
d f om bk&m; yapuAk'g t*om0u tcsKUd
aom r[mom0u tcsKUd aom yuwdom0u ponfwo
Ydk nf jzpfMu
uke\
f /
xkaYd Mumifh 'DCedum,f rZrd edum,f t*Fw
k & edum,f oH,w
k
edum,f t|uxmponfrsm; rEkavmauyd e tno pu0gaV?
ro a ,0 pu 0 gaV Oy Z w d / wMwmyd e oA
Xmaeok/ yk&wd rm, 'dom, Z*FvHemr ed*arm/
v / Mo&awm raZ? {0H y &d p d a E e tm,mrawm
wda,mZeoaw 0dwm&awm tkwda,mZeoaw
y&d a u y awm e0a,mZeoaw rZd r a'ao

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

258

OyZwd/ e au0vO wxm*awm yapu Ak'g


t*om0um toDwd r[max&m tanyd *kP0Em
OyZEd/ Ak'rmwm Ak'ydwm pu0wd&mZm tanp
om& ywm jAm[P *[ywdum {aw0 OyZEd/
[lrdefYukefNyD/
toDwd r[mom0uwkdYwGifvnf; okemy&EykPax&f
r[muydeax&fponfwkdYonf? rZdra'orS tyvnf; jzpfukef
ao;\? yuwdomuwkdYrSm qkdzG,frSd/
pum;ukdvnf; r[maAm"dyifukd tv,fr@dKifjyK1/ taSUukdvm;aomf Z*Fved*kH;\ jyifbuf tifMuif;
yifBu;D /
2/ taSUawmifukdvm;aomf ovm0wDjrpf/
3/ awmifukdvm;aomf aowuPdu ed*kH;&Gm/
4/ taemufukdvm;aomf "kernfaom ykPm;&Gm/
5/ ajrmufukdvm;aomf Ood&'Zawmif/
okeYd rd w
d if g;&yf owfrw
S
f vmaom ygVdawmfenf; tm;jzifh
qk d t yf \ ? t|uxmenf ; tm;jzif h u m; oD [ k d V f u Ref ; ES i f h w uG
tvkH;pkHaom ZrL'dyfuRef;onf rZdra'ornf\/
xkdYaMumifh t*kFwdK&ft|uxm-tydp Oyg'g, rZdra'aom vAwd? ouavmyd
[d ZrK'Dayg rZdra'aomemr? aoo'Dyg ypEdr
Zey'g? wryPd'Day tEk&m"yk&H rZdra'aomemr?
aoaom yp a E m wd a0'd w aA m /
[lrdefYtyfNyD/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

259

if;tzGifh#Dumvnf;Oyg'g,myd rZd r a'aom vA w d ? ,w *wd


bduLeH bduKeDeH OygoumeH OygodumeH
tanord ur0g'd ud&d,0g'd 0dnKZmwdumeH? aom
ywd l y a'o0gaomwd 0k p w d ? awem[ ouavmyD w d tm' /
[l rdefYtyfNyD/
okwedygwft|uxm ck'uygXt|uxm r*Fvokwf
tzGifhrsm;vnf;ywdlya'o0gaomemr ,w pwam y&dom
0d p &E d ? 'gem'D e d yk n ud & d , 0w L ed p 0w E d ? e0*F
ow K omoeH 'd A w d /
[lvmukefNyD/
okdY vmaom t|uxm enf;tm;jzifhum; tvkH;pkHaom
bk&m; yapuAk'g t*om0u r[mom0u yuwdom0u
wkdYonfyif rZdra'oom jzpfMuukef\[k ajztyfukef\?
tvkH;pkHukdvnf; rEkbkH\ tpGrf;jzifhom qkdtyf\? ewfbkH
jA[mbk\
H tpGr;f jzifu
h m; Zmwdacwfjzpfaom pMu0Vm wpfaomif;
ukdyif rZdra'o[l qkdxkduf\/
1/ Asm'dwfcHaomtcg wpfaomif;aom pMu0Vmae ewf
jA[mwkdY pnf;a0;vmukefaMumif;/
2/ xkdYtwl bk&m;tjzpfukd awmif;yef&m y#doaE,lawmf
rl&m umvrsm; pnf;a0;vmukefaMumif;/

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

260

3/ y#doaEaepOftcg pwkr[m&mZf ewfrif;Bu;D aygif;av;


aomif;wkdY vufeufpGJ tNrJapmifhaeaMumif;/
4/ zGm;awmfrlpOftcg awmxGufawmfrlpOftcgwkdY wpf
aomif; aompMu0Vmae ewfjA[mwkdY pnf;a0;vm
ukefaMumif;/
5/ tZygvaepOf wpfaomif;aom pMu0Vm ewfjA[m
taygif;wkEYd iS w
hf uG o[rwd jA[mrif;vm w&m;a[m
awmif;yefaMumif;/
6/ "rpMumukda[maom tcgrSp omoem (5000)
ig;axmifq;Hk "mwky&deAd m efp&H mwkid af tmif wpfaomif;
aom pMu0Vm ewf jA[mwkdY pnf;a0;vmaMumif;
tuRwf&aMumif;ukdqkdaom t|uxm #Dum usrf;*ef
rsm;ukd axmufav/
ow&orykpm t|m&orykpm {ule0Dowdrykpm
0Dowdr ykpm 4-yg;- tajz NyD;\/
------------

y@dw"rwm0gus tzGifh
okdYvQif tMuiftMuif rdefYqkdtyfcJhNyD;aom pum;tpOf
jzifh *Em&rusrf;tp ]] ykpdH }} [laom y#dnmOfESifhavsmfpGm
y#dnmwAjzpfaom ESpfq,fta&twGufSdaom ykpm0g&wkdYukd
jzpfapawmfrlNyD; ,cktcg ykpmukd ajz&majzaMumif;jzpfaom
ygVdt|uxm #Dum tEk r"k vufoef; *EE& usr;f xkrd Q om"u

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

261

pum; axmufxm;EIid ;f csed &f ef xk;H pHoufao taxGaxGwu


Ydk dk azGmS
arTaESmuf a&G;aumuf,lxm;vsuf ykdif;jcm;ykdifykdif ajzpGrf;Ekdif
avmufaom ynmSd u0dokcrdefwkdYtm; a&;&mwpfyg; udprsm;ukd
y,fSm;pGefYypfvsuf repfrqkwf tm;xkwfapaMumif; aumif;jrwf
aom ynmSzd ,
G &f m r*Fvmpum;wkjYd zifh rk;d zsm;xdavmuf cs;D ajrm uf
wku
d w
f eG ;f awmfral om q&mjrwfonf ]] r,Hapm'umemr }} tpSd
aom tqkH;owfpum;ukd tm;xkwfawmfrlayownf;/
0gus ]]apma'Ed0dZdwkH oraw 0dnKaem Oa,sm aZEDwd
apm'um}} [l a omteuf u k d o m vk d t yf \ ]]ya&oH a'goH
tma&mayEd}} [laom teufukd rvkdtyf/

t&m ajzpGrf;Ekdifaom ynmSdwkdYtm; y@dwm omoe


"Zl y rm ponfjzifh tvGefcsD;yjcif; rajzEkdifbJ ajz&Jav[ef
toHay; vkdoolwkdYtm; cgPkum0d, ponfjzifh ESdyfzduGyfnyf
0P m &[ 0P H bmod w m a[mwd ?
jcif ; rsm;onf ]]0P
t0P m &[ t0P H bmod w mm}} [laom ynmSdwkdY\
oabmzG,f&myifwnf;/
y@dw "rwm0gustzGifh NyD;\/
------------

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

262

ed*kH;
{w m 0wmp1/

2/

omoae 'ged a,aeau?


"r 0 d e ,aum0d ' g/
, ybm0ed A ' g ?
oaA aw yg,aom Zem/
awo rnwa&e?
*P d y ' 0d a om"d a em/
yg'rl v rS d ax&?
ed y p "r * g[d e m/

3/

r,m Pmbd 0 H a oe?


wu w m ,w e d ,H /
ocFa&maEe ,H v'H?
0dykvH w awZom/

4/

"are &mZmaem blr?


&u E K [d w apwom/
tyrwm Zem a[mEK?
oar m "d w , bm*d a em wd /

1/ p= qufqkdOD;tHh? {wm0wm= rQtwkdif;SnfSdaom


pum;tpOfjzifh ocFa&maEe pyfyg? 'ged-'ged=,cktcgumv?
omoae= Ak'jrwfpGm omoemawmfwGif;? taeau= rsm;pGm

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

263

ukefaom? a,Zem=tMuif e0 rZdr ax& jzpfukefaom &[ef;


wko
Yd nf? "r0ed ,aum0d'g=okwf tbd"rm 0denf;vdrrf m uRr;f usif
odjrif wwfajrmufMuayuke\
f ? oaA=tvk;H pku
H ek af om? awZem=
xkdokwf tbd"rm 0denf;usrf;*ef vdrfrmuRrf;usif odjrifwwf
ajrmufMuukefaomol [l[lorQwkdYonf? yg,aom=a,bka,se=
rsm;aomtm;jzif h ? ,=tMuif i gwk d Y a us;Zl ; S i f ok ' e
0&"romrd r[m"r &mZm"d &mZ*kk wHqdyfemrH Sdawmfrlaom
pHausmif;q&mawmfbk&m;BuD;\? ybm0edA'g=AswdAvwnf;
[laomtaMumif;&if;rlv SdMuukefonfomvQifwnf;/
2/ awoH-wm'domeH=xkdokdYoabmSdukefaom e0 rZdr
ax& taygif;wkdYwGif? tnwa&e=wpfyg;tyg0ifjzpfaom?
(r,mpyfyg)? *Pdy' 0daom"daem=ygVd t|uxm #Dum tEk
r"k vufoef; *EE& usr;f wkYd eufeu
J spv
f pf cufqpfc&J yf [lorQ
wkdYukd okwfoifSif;vif;jcif; tavhSdawmfrlxaom? ax&=
avmu"Havh rkefwkdif;a0SUvnf; ra&GUr,kdif NrJBuHUckdifaom pdwf
ESvkH;Sdawmfrlxaom? t=xkdaus;Zl;tSif q&mawmfbk&m;
BuD;\? yg'rlvrSd=ajcawmf&if;? edyp=kdusKd;Gwfysyf wkHY0yf cpm;
jcif;ukd jyK? "r*g[dem=ygVdt|uxm #Dumusrf;*ef EIwfoH
aysmif;ys Mo0g'rsm;ukd cH,lumaeavhSdaom/
3/ Pmbd0Haoe=Pmbd
Pmbd0Ho trnfSdaom? yk'f
ukdvnf; r,m-pyfyg? wuwm,=xkdq&mawmfbk&m; BuD;onf
pD&iftyfaom 0Dowdykpmusrf;\? twed,H=teuf jrefrm

ZtpodYk

yg&rD'yD eD

264

rSD&med,ukd? ocFa&maEe=aumZmou&mZf 1241-ckwGif


jyKpD&ifaom? r,m=&[ef;odum 14-0g& yXrpmcsq&migonf?
0dyv
k =H jyefaY jympGmaom? ,H=tMuifuo
k v
dk u
f ?dk v'=H &tyfNy?D w=
xkdukokdvf\? awZom=tpGrf;aMumifh/
4/ &mZmaem=rif;wkdYonf? [dwapwom=wkdif;oljynfom;
vltrsm;\ pD;yGm;csr;f omukd awmifw
h aom arwmpdwf u
dS ek o
f nf
jzpf? "are=w&m;ojzifh? blr=ajrtjyifukd? &uEK=apmifhaSmuf
tkyfxdef; ykdufodrf;pkd;uGyfMuapukefownf;/ Zem=tvkH;pkHaom
ow0gtaygif;wkdYonf? tyrwm=yknukokdvf ukd,fusifhw&m;
&Hcgwpfaph rarhravsmMh uukeo
f nf jzpf? oarm"dw,
bm*daem=
xkdufoifhavsmfuef &nfoefqkawmif;tyfaom oarm"dokH;yg;
wnf;[laom tzkYd MdS uukeo
f nf? a[mEK=jzpfMuygapukeo
f wnf;/
wd=wGifed*kH;pum;NyD;\/

yg&rD'DyeD NyD;NyD/

Das könnte Ihnen auch gefallen