Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
GREGO
DO NOVO TESTAMENTO
John H. Dobson Traduo de Lucian Benigno
Alfabeto Grego
LETRAS MAISCULAS
Hoje em dia, no mundo inteiro, as letras do alfabeto grego ainda so muito utilizadas nas cincias, principalmente na Matemtica e na Fsica. Quanto aos numerais, desde o sculo II so utilizadas para a maior parte dos nmeros as prprias letras seguidas de apstrofo ( ' = 1, ' = 2, por exemplo). H smbolos especficos somente para alguns poucos nmeros, como por exemplo, o sampi: ?' = 900). Curiosidade: Na simbologia, Alfa a primeira letra do alfabeto grego e Omega, a ltima. Por isso, representam o comeo e o fim, respectivamente.
Alfabeto Grego
N Letra Letra ordem Maiscula minscula
Greek Alphabet
Letra Letra Nome em portugus e Alfabeto s correspondente Pronncia faz som de semtico gregas (Latin equivalent) Alfa A (alpha)
01
Aleph
02
Beth (b)
03
Gimel (g)
04
no
(delta) dh = d ingls
Daleth (d)
06
Zita (errneamente chamada de zeta) z Z Ita (errneamente chamada de eta) e ou h I Thita (errneamente chamada de theta) th = T TH como no ingls THink Iota I Kapa K Lamdha L (iota) i=j
Zain (dz)
07
Heth (h)
08
Thet (t)
09
Yodh (y / j)
10
(kappa)
k = c = qu
Kaph (k)
11
(lambda)
Lamed (l)
12
Mi (errneamente chamada de mu) m M Ni (errneamente chamada de nu) n N Ksi (tambm chamada de xi) ks = cs = ch (X) KS como o X de aneXo mikron O (omicron)* o
Mem (m)
13
Nun (n)
14
Samekh (s)
15
Ain ()
16
Pi P
(pi)
Pe (p)
17
Ro (ro) R como em arara , no r = rh R de Rua Sigma (sigma) ou SS , nunca Z s como caSa Taf (errneamente chamada de tau) t T psilon (tambm chamada de upsilon) u = y = i I (u francs) Fi (tambm chamada de phi) ph = f F Khi (errneamente chamada de chi) kh = x (H) KH como no espanhol muJer , Jamn Psi PS como PSicologia Omegha O (psi) em ps
Resh (r)
18
Shin (sh / S)
19
Taw (t)
20
De Wau
21
origem incerta
22
origem incerta
23
24
(omega)*
Observaes: Ghama* (faz som de GH antes de , , e ; de Y antes de , , , , , , e ; e de N antes de , , ) micron* (o) e Omega ( ) tm exatamente o mesmo som. Da mesma forma, as letras ita ( ), iota ( ) e psilon ( ) se pronunciam da mesma forma, como a letra i em portugus.
Omega* (o nome da letra paroxtono e no proparoxtono como se convencionou dizer no Brasil, portanto a pronncia correta omgha e no mega) A letra psilon ( ) tem sons diferentes depois de vogais, conforme explicao a seguir:
y
: faz som de AV antes de outra vogal, ou de , , , , , , , (ou seja, antes de consoantes sonoras e de lquidas). Faz som de AF antes de , , , , , , (ou seja, antes de consoantes surdas) e no final da palavra. : faz som de EV antes de outra vogal, ou de , , , , , , , . Faz som de F antes de , , , , , , e no final da palavra. : faz som de IV antes de outra vogal, ou de , , , , , , , . Faz som de IF antes de , , , , , , e no final da palavra. raro encontrar esse ditongo. : veja que, no alfabeto grego, no existe a vogal U , para fazer som de U , escrevemos micron ( ) + psilon ( ) = ( U ). : a nica vogal do alfabeto que, junto com o psilon, no forma um som diferente o omega ( ), + = OI .
O Alfabeto Grego
Uma vez que o nome do meu blog uma brincadeira com as letras gregas, fui pesquisar a lingua grega. Existe muita coisa boa na web. Aqui segue parte do material colhido na busca. Que tal brincar com o idioma?
Acha que mentira? Pois tente ler a palavra logo abaixo, escrita primeiro em letras minsculas e seguida por letras maisculas. Dica - um prefixo para "mil".
Claro que "kilo" como em "quilograma". O portugus decidiu usar a forma "qu" no lugar de "k", mas o som o mesmo. O iota ( , ) e o lambda ( , ) se pronunciam como as letras portuguesas "I" e "L". Note que o iota ( , ) no tem o pingo do nosso "i".E j que voc aprendeu a letra L, veja se consegue ler a prxima palavra.
A resposta "katlogo" ou... "catlogo". O portugus usa "qu" antes de "e" e "i", mas "c" antes de "a", "o" ou "u" (j que o "c" antes de "e" e "i" tem som de "s"). Ou seja, em portugus o som /k/ pode ser feito com as formas "c" ou "qu", mas em grego esse som sempre ser feito com a letra "k", chamada "kpa".Note tambm que apenas o L ( , ) e o G ( , ) so diferentes das letras que j conhecemos.Est com sede? Tente ler o nome da bebida logo abaixo:
limonada, que em grego "lemonada" (parecido com o ingls "lemonade"). O "D" grego ( , ) usado freqentemente na matemtica. Ele se pronuncia como o "th" do ingls em "the" ou "that".E essa palavrinha?
Caf Espresso! A palavra em portugus usa um X (expresso), mas em italiano eles usam o S, j que se pronuncia assim (espresso). O grego pegou a palavrinha emprestada e assim ficou. Caf espresso.Note que a letra "p" em grego ( , ) exatamente a letrinha "pi" da matemtica, enquanto que a letra "r" ( , ) parece com o nosso "p". O sigma maisculo ( ) o "s" grego, usado
freqentemente na matemtica, e se pronuncia como o "s" do portugus. A palavrinha abaixo o nome dum objeto que voa. Consegue adivinhar?
isso mesmo, a palavra em grego se escreve igualzinho palavra em portugus: aeroplano. Perceba que o "N" grego ( , ) se escreve como o nosso quando maisculo, mas em letras minsculas ele se parece com um "V" ( ). No ingls existe um som chamado interdental. Ele chamado interdental porque produzido colocando-se a lngua entre os dentes e soprando-se o ar. Esse som est representado nas letras "th" (como em "think", "thought", "atheism", "athlete" etc.). Em grego, entretanto, em vez de duas letras (t + h), h somente uma letra para representar esse som - ela se chama "thita" ( , ). ela que voc na palavra abaixo.
A palavra "Athna" (Atenas, capital da Grcia). Note que o som /i/ em grego pode ser feito com a letra iota ( , ) ou com a letra ita ( , ) - note tambm que em maisculo ela se parece com o nosso H, e em minsculo ela se parece com o nosso "n", com a perninha puxada. Agora a vez da letra F.
"Telefone" em grego "tilfono". Note a diferena entre F maisculo ( ) e minsculo ( ). Agora vejamos essas duas palavrinhas.
As palavrinhas acima, "axioma" e "znite" usam as letras , e , . A letra se pronuncia "ks" (como em "axioma", pronunciado "aksima"), enquanto que a letra "z" em grego tem o mesmo som que o nosso "z" em portugus - que, quando maiscula, igual letra em portugus (Z). Quando minscula, entretanto, diferente ( )!
A palavinha acima, "xymos", significa "suco" em grego. A letra grega "X" tem o som do "ch" alemo ("ich", por exemplo). O Y tem o mesmo som que o nosso "i". Por essa razo o nome da letra Y em francs "i grec", enquanto que em espanhol "i griega" (ou seja, "o i grego"). Em grego o nome da letrinha ... adivinhe? Se voc disse "psilon" acertou. Como em portugus e em italiano (ypsilon). Perceba que o psilon minsculo grego se parece com o nosso "u".A ltima letra em grega vai logo abaixo. Com o conhecimento que voc adquiriu do restante do alfabeto, ser que voc consegue adivinhar que palavra essa sem olhar a resposta?
Voc disse "psicologia"? Se sim, parabns. O grego tem trs letrinhas que usam um conjunto de sons que, em portugus, precisam de duas letras juntas: th, ks, ps - respectivamente, , , . Para quem faz psicologia, est na cara que o "ps" a letrinha , porque o smbolo da prpria cincia psicologia.Em portugus, depois das reformas ortogrficas que tivemos durante os anos, muitas formas foram eliminadas, tornando difcil, s vezes, ver as mudanas que ocorreram com as palavrinhas vindas de outra lngua. Por exemplo, antes tnhamos as letras W, Y e K no portugus. O "x" grego veio para as lnguas latinas como "ch" (da mesma forma que o K veio como C), mas em portugus difcil ver essa mudana porque trocamos o Y por I, o W por U ou V, e tanto o K como o X por C (em vez de K e CH respectivamente). Nesse quesito o ingls muito mais leal s etimologias, pois eles mantiveram quase todas as formas etimolgicas originais (por
exemplo, "psychology" e "achiles", que no portugus so "psicologia" e "aquiles" - no grego, , ). EXERCCIOS - teste seu conhecimento Tente descobrir o significado das palavras abaixo. Uma delas tem relao apenas indireta com o portugus. Voc consegue adivinhar qual seria? t
ALFABETO GREGO
Beta Teta
Delta
Lambda
micron Upsilon
LIO DE NMERO 1 Leia o texto abaixo observando a escrita e a pronncia, depois tente ler o texto no grego mais a baixo.
Primeira carta de Paulo aos corntios cap. 11vs1-16. Original Grego (coin)
Preto a escrita Azul como se l verde a traduo ( * ) quando no existe traduo.
(1Co 11:2) -
. Paraddontai.
entreguei.
(1Co 11:3) All xro o Christs enai i , Kefal , gynakas, kai Thes to kefli tou Christo
Mulher, e Deus a cabea de Cristo
Pro
(1Co 11:6) -
, Perikop
dxa tou .
, Theo, All i
gynaka enai i
, gynaka, all i
(1Co 11:9) Akmi di miourg thi ke gia , kai o nthro pos den
(1Co 11:10) -
. (anglo n) - anjos.
(1Co 11:11) -
. gynaka ote i gynaka cho rs ton ndra en Kyro . , po s i gynaka rthe ap ton nthro po,
mulher nem a mulher sem o homem no Senhor.
malli?
(1Co 11:15) -
. n dxa.
den choume kama ttoia syn theia, ote oi ekkli ses tou Theo.
ns no temos tal costume, nem as igrejas de Deus.
A gora sem olhar na traduo acima, tente ler algumas palavras possveis do texto.
ch. 11vs1-16. ( )
, , . , , . ,
, , , , , . . , , . , . , .
. .
, , , . ; , , . . : ; Doth , . . , ,
I. DESCRIO DO CURSO: Estudar a lngua grega koine, usando textos bblicos do evangelho de Joo selecionados para direcionar o estudante a entender dados bsicos da lngua e habilidade para manusear livros de consulta e comentrios que use o grego. II. PROPSITO DO CURSO: Capacitar o participante na familiaridade da lngua original do novo testamento, basicamente no alfabeto, e na identificao de alguns vocbulos, para que use como ferramenta no preparo dos seus estudos bblicos. III. OBJETIVOS DO CURSO: Ao final do curso o participante dever ser capaz de: 1. Identificar plenamente o alfabeto grego koine; 2.Entender como usar textos originais do NT grego, livros e comentrios como fonte de pesquisa prazerosa; 3.Conhecer algumas dificuldades e prazeres de lidar com o texto original durante a pesquisa, e 4. Aplicar-se na diligencia do uso deste curso, nos estudos que administrar no futuro.
E
EPJE alv h,qeia
(Joo 14.6)
le,gei auvtw|/ o` VIhsouj/ ( VEgw, eivmi h` o`doj. kai. h ` alv h,qeia kai. ` zwh,
F
FLXE ble,pw
(Joo 9.25)
Eiv a`martwloj, evstin ouvk oi=da e]n oi=da o[ti tufloj. w'n a;rti blep, w
K
KEQE ginw,skw
(Joo 10.14) Egw, eivmi o ` poimhn. o` kalo,j
H
HIPXE didas, kw
(Joo 14.26)
o` de. para,klhtoj( to . pneu/ma to. ag[ ion o ] pem, yei o` pathr. evn tw/| onv om, ati, mou( evkei/noj u`maj/ dida,xei pa,nta kai. up` omnh,sei u`maj/ pa,nta a ]
ei=pon u`mi/n
I
ITWMPSR eivrh,nh
(Joo 14.27)
^
^LXE zwh,
(Joo 11.25)
ei=pen autv h| / o` VIhsou/j VEgw , eivmi h` anv as, tasij kai. h` zwh,
L
X E h`me,ra
(Joo 11.9)
apv ekri,qh VIhsouj/ ( Ouvci . dw,deka w-rai, eivsin thj/ h`me,raj evan, tij peripath/| evn th /| hm` e,ra|( 4 IGREJA BATISTA CIDADE UNIVERSITRIA Curso: Grego Instrumental por: Jairo Menezes Agosto/Setembro 2007 NOME DA LETRA REFERNCIA TEXTO TRADUO
U
(Joo 6.1)
M
M[XE i`eron,
(Joo 10.23)
kai. periepat, ei o` VIhsou/j evn tw/| i`erw/| env th/| stoa/ | tou/ Solomw/noj
O
(Joo 10.11)
OETTE kaloj,
P
PEQFHE leg, w
PIKIM: PIKIM PIKSQIR PIKIXI PIKSYWM
(Joo 2.3)
lo,goj kai. us` terh,santoj oi;nou leg, ei h` mh,thr tou/ VIhsou/ proj. auvto,n( Oi=non oukv e;cousin
Q
Y marture,w
(Joo 21.24)
(metanoi, a
Out- o,j esv tin o` maqhth.j o ` marturwn/ peri. tout, wn kai. o` gra,yaj tau/ta
R
Y no,moj
(Joo 1.17)
o[ti o ` nom, oj dia. Mwus? ew, j edv oq, h( h` ca,rij kai. h ` avlh,qeia dia. VIhsou / Cristou / evgen, eto 5 IGREJA BATISTA CIDADE UNIVERSITRIA Curso: Grego Instrumental por: Jairo Menezes Agosto/Setembro 2007 NOME DA LETRA REFERNCIA TEXTO TRADUO
\
(Joo 15.6)
M xhrai,nw
exv ousia, eav .n mh, tij me,nh| env evmoi,( ebv lh,qh e;xw wj` to . klh/ma kai. evxhra,nqh kai. suna,gousin auvta. kai. eivj to. pur/ ba,llousin kai. kai,etai
S
SQMOVSR o`doj,
(Joo 14.6)
oi;koj le,gei auvtw|/ o` VIhsou/j( VEgw , eivmi h` od` oj. kai. h` avlh,qeia kai. h` zwh, \ ouvdei.j er; cetai pro.j ton. pate,ra eiv mh. diV emv ou/
T V
T
(Joo 3.15)
M pisteu,w
pneu/ma i[na paj/ o ` pisteu,wn evn autv w/| ec; h | zwh.n aivwn, ion
V
[ rh` /ma
(Joo 8.47)
ra` bbi , o` wn' evk tou/ qeou/ ta. r`h,mata tou/ qeou/ avkoue, i
W
WMKQE sar, x
(Joo 1.14)
sofi,a Kai. o` lo,goj sa.rx evge,neto kai. esv kh,nwsen evn h`mi/n
X
(Joo 1.12) (tima,w)
XEY te,knon
o[soi de . el; abon auvton, ( ed; wken auvtoi/j evxousi,an te,kna qeou/ gene,sqai 6 IGREJA BATISTA CIDADE UNIVERSITRIA Curso: Grego Instrumental por: Jairo Menezes Agosto/Setembro 2007 NOME DA LETRA REFERNCIA TEXTO TRADUO
Y
YTWMPSR ui`o,j
(Joo 1.49)
avpekri,qh autv w/| Naqanahl, ( ~Rabbi(, su . ei= o ` ui`o.j tou/ qeou/( su. basileu.j ei= tou/ VIsrah,l
N G
N
M file,w
(Joo 11.3)
G
(Joo 3.29)
M cai,rw
car, isma Taut/ a lelal, hka u`mi/n i[na h` cara . h` evmh . evn um` i/n h|= kai. h` cara . um` wn/ plhrwqh/|
]
M yuch,
]
(Joo 12.27)
[
[QIKE w[ra
(Joo 2.4)
kai. le,gei auvth /| o` VIhsou/j \ ti, emv oi. kai. soi,( gu,nai ou;pw h[kei h` w[ra mou 7
Veja livro da bibliografia bsica: Noes do Grego Bblico; pginas introduo; e http://pt.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADngua_Grega
8 5 CARACTERSTICAS DO VERBO GREGO Verbo: toda palavra que indica ao. No portugus: Tempo: quando a ao foi realizada! Modo: indica como a ao foi feita Voz: declara quem fez a ao! No Grego: 1) Tempo: se a qualidade da ao foi completa ou incompleta 2 Ex: ble,pw Eu estou vendo 2) Modo: indica como a ao foi feita Indicativo = expressa o fato tido como certo contnuo ou incompleto
agapate Amai!
Optativo = desejo, opo;
Oi katalusai destruir
Participio = um adjetivo que funciona como vervo
TEMPO EM GREGO TEM HAVER COM QUALIDADE DA AO REALIZADA e no em que poca a ao foi praticada.
11 IGREJA BATISTA CIDADE UNIVERSITRIA Curso: Grego Instrumental por: Jairo Menezes Agosto/Setembro 2007 EXERCICIOS PROPOSTOS 1) ALFABETO GREGO Desenhe a letra 2) ALFABETO GREGO Escreva nome da letra 3) LEITURA e IDENTIFICAO Joo 1.1-6 VEn arv ch /| h=n o` lo,goj( kai. o ` lo,goj hn= pro.j to.n qeo,n( kai. qeoj. h=n o` lo,goj out- oj h=n evn avrch|/ pro.j to.n qeo,n pa,nta diV auvtou / egv e,neto( kai. cwri.j auvtou/ evgen, eto ouvde . en[ o ] ge,gonen env auvtw|/ zwh . h=n( kai. h` zwh . h=n to . fwj/ twn/ anv qrw,pwn\ kai. to . fw/j evn th/| skoti,a | fai,nei( kai. h` skoti,a autv o. ouv katel, aben VEge,neto an; qrwpoj apv estalmen, oj para. qeou/( o;noma auvtw|/ VIwa,nnhj \ 4) TRADUO Joo 1:14 Kai. o ` log, oj sar. x egv e,neto kai. evskh,nwsen env h`mi/n( kai. evqeasam, eqa th.n dox, an auvtou(/ dox, an wj` monogenouj/ para. patroj, ( plh,rhj car, itoj kai. avlhqei,aj 12 IGREJA BATISTA CIDADE UNIVERSITRIA
Curso: Grego Instrumental por: Jairo Menezes Agosto/Setembro 2007 COMO USAR O TEXTO ORIGINAL PARA PREPARAR ESTUDO BBLICO ESTUDO DE VOCBULO necessrio selecionar o vocbulo essencial para entendimento ou esclarecimento do seu significado dentro do texto que se estuda. A pesquisa de palavras no texto grego deve seguir algumas etapas, que servir para entendimento do texto ou palavra que se deseja conhecer. As ferramentas para pesquisa so bsicas e de fcil manuseio. Quando feito o processo de forma correta o pesquisador ter um colorido melhor do texto e com isso o espectro correto para ensinar. Em resumo esta a seqncia para um razovel estudo de vocbulo: 1) Tenha o texto proposto Texto em portugus 2) Escolha o vocbulo chave do texto Texto em grego 3) Traduo da palavra no lxico grego e verses 4) Concordncia bblica e ocorrncia da palavra 5) Observaes pessoais 6) Consulta a dicionrios e comentrios 7) Concluso SEQNCIA PARA ESTUDO DE VOCBULO 1) Texto em Portugus E sabemos que todas as coisas cooperam juntamente para o bem daqueles que amam a Deus, daqueles que so chamados segundo o seu propsito Vamos destacar para estudo duas palavras: -Sabemos e cooperam!! 2) TEXTO GREGO: oid; amen de. ot[ i toi/j agv apw/sin to.n qeon. pan, ta sunergei/ eivj avgaqon, ( toi/j kata. pro,qesin klhtoi/j ous= in 3) TRADUO DO VOCBULO NO LEXICO GREGO E VERSES oid; amen oida ginoskw Conhecer, estar intimamente ligado, conhecer alguem, relacionar -se, saber como, compreender, poder, ser capaz... TEXTO NA BLH DE - Romanos 8.28 Pois sabemos que todas as coisas trabalham juntas par a o bem daqueles que amam a Deus, daqueles a quem ele chamou de acordo com o seu plano TEXTO NA NVI Romanos 8.28 Sabemos que Deus age em todas as coisas para o bem daqueles que o amam, dos que foram chamados de acordo com o seu propsito 13 IGREJA BATISTA CIDADE UNIVERSITRIA Curso: Grego Instrumental por: Jairo Menezes Agosto/Setembro 2007
TEXTO NA ATUALIZADA TEXTO NA CORRIGIDA 4) CONCORDNCIA BBLICA E OCORRNCIA DA PALAVRA Joo 3.11 Na verdade, na verdade te digo que ns dizemos o que sabemos, e testificamos o que vimos; e no aceitais o nosso testemunho Joo 4 22 Vs adorais o que no sabeis; ns adoramos o que sabemos porque a salvao vem dos judeus. Romanos 7.14 e 18 Porque bem sabemos que a lei espiritual; mas eu sou carnal, vendido sob o pecado; Porque eu sei que em mim, isto , na minha carne, no habita bem algum; e com efeito o querer est em mim, mas no consigo realizar o bem. I Corntios 5.1 Porque sabemos que, se a nossa casa terrestre deste tabernculo se desfizer, temos de Deus um edifcio, uma casa no feita por mos, eterna, nos cus. I Joo 3.2 Amados, agora somos filhos de Deus, e ainda no manifestado o que havemos de ser. Mas sabemos que, quando ele se manifestar, seremos semelhantes a ele; porque assim como o veremos. 5. OBSERVAES PESSOAIS 5.1 - Deus pode fazer aquilo que deseja para produzir em nos experincia para conhec-lo melhor; 5.2 - Coisas ruins fazem parte do cardpio de Deus para o bem as quais ele usa como experincias de conhec-lo melhor; 5.3 - H percepo clara no texto que no coisas que faz cooperar o foco do texto, mas sim a experincia de relacionamento com Deus em amor que faz cooperar para o bem. 6. DICIONRIO INTERNACIONAL DE TEOLOGIA DO NT Livro I, pginas 472 a 488 6.1 Uso da palavra no - Grego Clssico CL 14 IGREJA BATISTA CIDADE UNIVERSITRIA Curso: Grego Instrumental por: Jairo Menezes Agosto/Setembro 2007 6.2 Uso da palavra no - VT 6.3 Uso da palavra no NT 6.4 Pesquisa dicionrios e comentrios 7. CONCLUSO TRADUO LIVRE J temos experincia que por causa do amor a Deus,
cada coisa que nos acontece ele faz cooperar para o nosso bem, segundo seu propsito para os chamados