Sie sind auf Seite 1von 3

DEPARTAMENTO DE HISTRIA, FILOSOFIA E CINCIAS SOCIAIS

Rua da Me de Deus, Apartado 1422, 9501-801 Ponta Delgada Codex Telefone: 296650127 Fax: 296650126 Email: dhfcs@uac.pt Web: www.dhfcs.uac.pt

Teoria da Histria e Historiografia


Ano lectivo 2011-2012

Sinopse
No mbito da disciplina Teoria da Histria e Historiografia pretende-se combinar a perspectiva formal, que contempla a definio de conceitos e de metodologias, com a perspectiva material, que assenta na problematizao das questes ligadas historicidade e ao sentido da Histria.

Objectivos
1. Promover o estudo aprofundado das principais correntes historiogrficas, concretamente no mundo ocidental, de modo a desenvolver nos alunos competncias ao nvel da interpretao e da anlise de documentos histricos. 2. Fomentar a leitura, reflexiva e crtica, das obras dos pensadores mais representativos para o contexto da teoria da histria, com vista ao desenvolvimento de capacidades de comunicao oral e escrita.

Programa
I Introduo crtica ao problema da histria e da historiografia. Histria: cincia e vivncia. Metafsica da realidade histrica e epistemologia da histria. O problema do objecto da histria. A explicao histrica. Objectividade e causalidade. Conceitos fundamentais da reflexo sobre a histria. II Histria e Sentido. A perscrutao do sentido da histria: teorias e crtica. Das tradies grega e judaico-crist s perspectivas contemporneas. Ps-modernidade e Histria. O papel do indivduo na histria. O fim da Histria? III A Histria da historiografia no Ocidente: perspectivas de anlise e de compreenso. Da antiguidade clssica produo historiogrfica dos comeos do sculo XXI. A Histria da histria em Portugal. IV Temas e problemas da Histria na contemporaneidade. Memria, mito e histria. O lugar da histria e do historiador na sociedade contempornea.

Bibliografia
AAVV, Enciclopdia Einaudi, Lisboa, Imprensa Nacional-Casa da Moeda, 1984. AAVV, A Histria Social. Problemas, fontes e mtodos, Lisboa, Ed. Cosmos, 1973. AAVV, Histria e Nova Histria, Lisboa, Ed. Teorema, 1989. BARRACLOUGH, Geoffrey, A Histria, Lisboa, Bertrand, 1980. BERLIN, Isaiah, A Busca do Ideal, Lisboa, Ed. 70, 1981. BLOCH, Marc, Introduo Histria, Mem Martins, Publ. Europa-Amrica, 1965. BRAUDEL, Fernand, Histria e Cincias Sociais, Lisboa, Presena, 1981. BOURD, Guy e MARTIN, Herv, As Escolas Histricas, Mem Martins, EuropaAmrica, 1990. BURGUIRE, Andr (Dir.), Dicionrio das Cincias Histricas, Rio de Janeiro, Imago Editora, 1993. BURKE, Peter (Dir.), History and Historians in the Twentieth-Century, Oxford, Oxford University Press, 2003. CANNADINE, David (Dir.), Que a Histria Hoje?, Lisboa, Gradiva, 2006. CARBONELL, Charles-Olivier, Historiografia, Lisboa, Teorema, 1987. CARR, E. H., Que a Histria?, Lisboa, Gradiva, s. d. [1981]. CATROGA, Fernando, Caminhos do Fim da Histria, Coimbra, Quarteto Ed., 2003; ------------, ----------, Memria, Histria e Historiografia, Coimbra, Ed. Quarteto, 2001. COLLINGWOOD, R.G., A Ideia de Histria, Lisboa, Ed. Presena, 1981. DUMOULIN, Olivier, Le Rle Social de lHistorien. De la Chaire au Prtoire, Paris, Albin Michel, 2003. EVANS, Richard J., Em Defesa da Histria, Lisboa, Temas e Debates, 2000. FEBVRE, Lucien, Pour une Histoire part entire, Paris, ditions de lcole des Hautes tudes en Sciences Sociales, 1982. FENTRESS, James; WICKHAM, Chris, Memria Social. Novas Perspectivas sobre o Passado, Lisboa, Teorema, 1994. FERRO, Marc, O Ressentimento na Histria. Compreender o Nosso Tempo, Lisboa, Ed. Teorema, 2009. FUKUYAMA, Francis, O Fim da Histria e o ltimo Homem, Lisboa, Gradiva, 1992. FURET, Franois, A Oficina da Histria, Lisboa, Gradiva, s./d. GARDINER, Patrick, Teorias da Histria, Lisboa, F.C. Gulbenkian, 1984. GINZBURG, Carlo, A Micro-histria e outros Ensaios, Lisboa, Difel, 1991. GODINHO, Vitorino Magalhes, Ensaios, vol. III: Sobre Teoria da Histria e Historiografia, Lisboa, Livraria S da Costa, 1971. HADDOCK, B. A., Uma Introduo ao Pensamento Histrico, Lisboa, Gradiva, 1989. HEGEL, G.W.F., A Razo na Histria, Lisboa, Ed. 70, 1995. HUIZINGA, J., El concepto de la historia y otros ensayos, Mxico, FCE, 1997. KANT, I., A Paz Perptua e outros Opsculos, Lisboa, Ed. 70, 1992. LE GOFF, Jacques; e NORA, Pierre (Dir.), Fazer Histria, Lisboa, Bertrand, 1977-1987, (3 vols) LE GOFF, Jacques; CHARTIER, Roger; e REVEL, Jacques (Dir.), A Nova Histria, Coimbra, Almedina, 1990. LVI-STRAUSS, Claude, Raa e Histria, Lisboa, Ed. Presena, 1975. LWITH, Karl, O Sentido da Histria, Lisboa, Ed. 70, 1991. MARQUES, Antnio H. Oliveira, Antologia da Historiografia Portuguesa, Mem Martins, Europa-Amrica, 1974-1975. MARROU, Henri-Irene, Do Conhecimento Histrico, Lisboa, Aster, 1976. MARX, Karl e ENGELS, F., Manifesto do Partido Comunista, Lisboa, Ed. Avante, 1975.

MATTOSO, Jos, A Escrita da Histria. Teoria e mtodos, Lisboa, Editorial Estampa, 1988. MENDES, Jos Maria Amado, A Histria como Cincia. Fontes, Metodologia e Teorizao, Coimbra, Coimbra Editora, 1987. NOUSCHI, Andr, Iniciao s Cincias Histricas, Coimbra, Livraria Almedina, 1986. ORTEGA y GASSET, Jos, Obras completas, Madrid, Revista de Occidente, 1983. PALLARES-BURKE, Maria Lcia, The New History: Confessions and Conversations, Cambridge, Polity Press, 2002. POPPER, Karl, A Sociedade Aberta e os seus Inimigos, Lisboa, Ed. Fragmentos, 1993. ROBERTS, Geoffrey (Ed.), The History and Narrative Reader, London-New York, Routledge, 2001. ROCHA, Filipe, Teorias sobre a Histria, Braga, Publ.Faculdade de Filosofia, 1982. RUANO-BORBALAN, Jean-Claude (Coord.), L'Histoire Aujourd'hui, Auxerre, Sciences Humaines ditions, 1999. SALMON, Pierre, Histria e Crtica, Coimbra, Almedina, 1979. SAMARAN, Charles (Dir.), L'Histoire et ses Mthodes, Paris, Gallimard, 1961. SANTO AGOSTINHO, A Cidade de Deus, Lisboa, F.C. Gulbenkian, 1991-1995. SCHAAF, Adam, Histria e Verdade, Lisboa, Ed. Estampa, 1988. SPENGLER, O., La decadncia de Occidente, Madrid, Espasa-Calpe, 1976. TOPOLSKI, Jerzy (Ed.), Historiography between Modernism and Postmodernism. Contribution to the Methodology of the Historical Research, Amsterdam, Rodopi, 1994. TORGAL, Lus Reis, MENDES, Jos Maria Amado e CATROGA, Fernando, Histria da Histria em Potugal, Lisboa, Crculo de Leitores, 1996. TOYNBEE, Arnold, Um Estudo de Histria, Lisboa, Ed. Ulisseia, 1969. VEYNE, Paul, Como se escreve a Histria, Lisboa, Edies 70, 1983.

Nota: no decorrer do curso ser recomendada bibliografia complementar especializada.

Avaliao
1. O sistema de avaliao adoptado, ouvidos os alunos, foi o seguinte: uma frequncia (65%); uma ficha de leitura (35%). 2. Data de realizao da frequncia: 6 de Dezembro de 2011. 3. Data de entrega da ficha de leitura: 6 de Janeiro de 2012. 4. Horrio de atendimento: quartas-feiras, das 12:00h s 14:00h.

A docente

Berta Pimentel Mido

Das könnte Ihnen auch gefallen