Sie sind auf Seite 1von 344

'-/^•VW^

'x.:^'-^..'-
ANALECTA HYMNICA
MEDII AEVI.

X.

SEQrEXTlAE L\ED TAE. I

Liturgische Prosen
des

Mittelalters

licrausj^ej^cbc'ii

Ouido 3Iaria Dreves,


S. J.

Leipzijj;-.

< ). II. H e i s 1 a n d.

1891.
SKUI'KNTIAK INKDITAE.

Lituriiische Prosen

Mittelalter

Handschriften und AVieü'endruckcn.

Dritte Folge
herausgegeben

Guido Maria Dreres,

Leipzij>-.

(). R. K e i s 1 a ii d.

1891.
( ö "1 ^
Vorwort.

Jja auoh dieses Heft eine MolVe Fortsotyim^' der iH'itleii


ziuiilohst vdiaiisirehendeu i?t. wurde ich demseH)eu id>erhaiipt
keinerlei einleitende Woile voniusschioken, wenn es nicht aniiezeisrt
schiene, auf einige IHinkte aufmerksam zu machen, die Zweifel
henonufen könnten und , w ie ioh aus den Anzeigen und Be-
sprechungen öffentlicher Blätter ersehe, zum Teile her>onrerufen
haben. So ist in einem englischen Referate bedaueil worden,
dals die Herkunft der Handschriften durch die lateinischen Orts-
namen bestimmt worden, die in manchen Fällen in den Nach-
schlagewerken unauffindlich seien. Es ist ja richtig, dafs die
vorhandenen Lexika dieser Art ausnahmslos auch von relativer
Vollständigkeit noch weit entfernt sind. Indes möchte ich doch
dieser geringen l'nbeiiuemlichkeit halber nicht gerne die bündige
und einheitliche Bezeichnung der Quellen zum Opfer biingeu.
um so weniger, als es nach Abschlul's des gesamten Werkes leicht

sein wird, den zahlreichen nötigen Indices ein lairzes geographisches


Verzeichnis beizugeben.
In einer deutschen Zeitschrift ist l)emerkt worden, dafs ich
eine bereits von Mone benutzte Handschrift des Stiftes St. Paul
im Lavantthale mit einer völlig verschiedenen Nummer bezeichne.
Es hat dies seinen Gnmd in dem l'mstande, dafs seit Mones
Besuch der Haudschriften-Kataloi: der Abtei zweimal umi:earl>eitet
wurde, leider jedesmal unter Ändemn^' der bisher üblichen Sig-
naturen, so dafs es mir schwer fiel, von Mone benutzte Hand-
schriften wiedereufinden. Auch die von mir gegebene Bezeich-
nung ist. da bei meiner Anwesenheit in St. Paul ein neuer
Katalog im Werden war. nicht die definitive; die gewählte
ältere winl es indes auch nach Einfühnmg des neuesten KataU>a5i
ennöirlichen. die Ivtreffende Handschrift unschwer aufzufinden.
— —
Ähnlich bin ii'h genötigt, audi für Reims mich der alten
Signaturen zu bedienen, da die behul's Beschreibung der Hand-
schriften und Drucklegung des Katalogs vorgenonnnene neue
Ordnung und Numerierung noch der Bestätigung des zuständigen
Ministeriums liedarf und Änderungen selbst während der Druck-
legiuig nicht ausgeschlossen sind. Es war also sicherer, die
alte Xunnner beizubehalten, die dank der Konkordanz stets auf-
zufinden sein wird, als die neue zu wählen, die möglicherweise
durchaus irrig werden konnte. Alte, nicht mehr geltende Sig-
natiuen tragen gleichfalls die Handschriften des WiSerhader
Domkapitels; da neue nicht vorhanden, ist man glücklich,
wenigstens mittelst der alten die Handschriften einigermalsen
kennzeichnen zu können. Clar keine Signaturen trugen zur
Zeit meines dasigen Aufenthaltes die Handschriften der in Neu-
ordnung l)egi-iffenen Stiftsbil)liothek zu Schlägl. der Stadthibliothek
zu Lübeck, der Stiftsbibliothek zu Xanten u. a. m.
Die Seitenzahl habe ich den Quellennachweisen durchgehends
nicht beigefügt, weil von allen Handschriften, die ich lüsher be-
nutzte, ein starkes Drittel, wenn nicht die Hälfte, nicht foliiert
war. Da somit die an sich sehr wünschenswerte Angabe nicht
durchführbar war, lial)e ich der (Heichmälsigkeit halber die
Seitenzahl auch dort nicht bemerkt, wo dies möglich gewesen
wäre, um so mehr, als die Stelle eines Hynnuis oder einer Se-
quenz in einer liturgischen Handschrift auch ohnedies an der
Hand des Kalendarium leicht zu finden ist.

Endlich ist in einer französischen Zeitschrift darauf hinge-


wiesen, dafs ich bei den deutschen Quellen entnommenen Hynnien
die Breviere und Missalien aus der Zeit des Wiegendruckes zu
vernachlässigen scheine. Dies ist ja teilweise, nämlich bezüglich
des südlichen Deutschlands, richtig und erklärt sich aus dem Um-
stände, dafs für diese Gegenden gedruckte Mefsbücher und
Breviere nicht selten und bei der groi'sen Anzahl handschriftlicher
Quellen auch weniger unentbehrlich sind. Anders verhält es sich
mit jenen Gegenden Deutschlands, in denen die Reformation die
alten liturgischen Diiicke so gut wie die Handschriften zu Selten-
heiten gemacht hat. Hier bin ich den Druckwerken el)enso
sorglich nachgegangen wie den Manuskripten. Dasselbe ist der
Fall mit anderen Gegenden, zu denen merkwürdig genug auch
Frankreich gehört, dessen älteste liturgische Drucke, und zwar
7 —
iVw IJrovieiv, weit iiiolir nocli als dio MissalitMi, /u den libri iJi-

rissinii i^ohöien, so zwar, dais (liesellH'ii tiir ciuc Lraiize IJcilie

von Spmifiolii uiiica sind, für eine andere Ileihe, namentlich süd-
französischer Diöceseii, iii)('rhaiii)t nicht mehr vorhanden si:heinen.

Tntcr den diesem Hände einverleibten Prosen verdient ein


iiäüz besonderes Interesse die Sequenz No. 65, die der inhaltreichen
und wertvollen Handschrift 26:1 der Stadtl)ibli(.thek von Laon
entnommen ist. Ks zeiiit dies vielleiclit ein/ige Heispiel ,
dals

die Ideen des heiligen Krieges, die damals die Welt so mächtig
bewegten, auch in der liturgischen Poesie nicht ohne Wiederhall
blieben, indem den \'otivmessen Se(iuenzen „contra
nicjjt nur in
piiganos" (vgl. Kehrein 882) vorkommen, sondern auch Lieder
zum G<Nlächtnis der siegreichen Thaten der Kreuzfahrer wenigstens
zeitweise in die Liturgie Eingang fanden.
Ein weltliches Lied aus der Zeit der Kreuzziige, das aber
seiner Form nach späteren Urspmnges sein dürfte als die Se-

quenz und wohl der zweiten Hälfte des zwölften Jahrhunderts


angehört, findet sich in (Muer Handschrift der Stadtbibliothek
von Chartres (341). Da unser Lied in dem Verzeichnisse Watten-
bachs (Zeitschrift f. deutsch. Altertum XV. 469 t^".) fehlt und
lateinische Kreuzzugslieder überliaupt selten sind , mag dasselbe
hier eine Stelle finden.

1. Exsurgat gens Christiana, Veni, gens uUramontana


Exsurgat et roinphea, De tota Italia,
Tuba clangat ut insana, Adversus Maurorum fana
Vibretm- et lancea; Currens ut egregia;
Fulgeat galea, Natio regia,
Feriat framea, Facito grandia
Strepant arnia ferrea; Pugnando pro patria:
Dissipetur gens pagana (iesta legens Titiana
Et propellatur profana Recenset Vespasiana
Lex ab orbis area. Et haec pone studia.
2. Assurgat gens Gallicaiui, 4. Tu consurge, gens Germana,
In arniis praecipua, Robusta, belligera,
Gesta legat veterana Hispana coloniana,
Parentum perspicua : Ad certamen prospera-,
Audeat ardua, Viscera lacera,
Augeat strenua, Verbera vulnera
Penset, quod est vacua Discerpendo viscera :

Terra sancta. tides sana, Audi gens Anglicana,


[et]
Doctrina foetens vesana Freta carinis complana,
Plebi nequam cernua. Ad Bethel accelera.
— 8 —
5. Accarrc tu, gens Hispana, 6. Transsilvana, cissilvana
Velox et intrepida. Surge gens Hungarica,
Grananina vora grana Cum Sclavica cum Alana
Acic pro valida ;
Tuos arcus explica :

Percute perfida, Frange schismatica,


Perime morbida, Ure liaeretica,
Ut mundentur sordida ;
Dissipa paganica,
Vicina tibi montana Mahometum cum Diana,
Et valles et loca plana Sua prava falsa lana.
A secta tarn foetida. Quaere tibi coelica.

Zu bemerken ist zu dem Liede, dals 4, 3 leider verderbt


ist. Die Handschrift bietet sehr deutlicli ispana (ifpan) coloniaua.

Da aber die spanische Nation kurz darauf (5, 1) angeführt wird,


liefit zweifellos ein Aber welches?
Verschreil)en vor.Soll
coloniana soviel heifsen als Coloniensis, und haben wir uns an
Stelle von Hispana einen deutschen Stammesnamen zu denken?
Allein welcher konnte von dem Schreiber füglich mit Hispanus
verwechselt werden? Oder sollen wir statt Hispanus Hi])ernus
lesen, wozu das sofort folgende gens Anglicana recht gut passen
würde? Alles Fragen, die sich ebenso schwer beantworten
lassen als die, wie wir den vorletzten Vers des ganzen zu er-
klären, beziehungsweise zu emendieren haben. Ich muls michi
wie so oft, liescheiden, den Text so vorzulegen, wie er uns über-
liefert ist.

Ich benutze schlielslich diese Stelle, um Herrn Ulysse Robert,


Inspecteur general des Archives et Bibliotheques de France, auch
öffentlich meine aufrichtige Erkenntlichkeit auszudrücken für die
zuvorkommende Weise, in der er meine Arbeiten zu ftu'dern
und zu unterstützen bereit war.
Dublin, den 13. November 1890.

Guido M«*!!'!.! Dreves.


I.

DE TEMPORE.
I. Doniinicii I. Atlventiis.

1 a, Eccc gnituloiuur 1 b. Sanctuni cxspcctantes


nos Cliristiani adventuni Dei,
2 a. Qui luiscratus 2 b. Arte serpentis
laborein et doloroiu de sancta paradisi
protoparentis, sode labentis,
3 a. Omnein voro 3 b. Et <ibi pie
posteritatcm propitiari
secum corruisse dolens atque misereri volens
4a. Venit Dei tilius, 4 b. Venit, ut propter mortalem
ipse non alius, hominem suineret
procedens a patre : carnem de virgine
5 a. Et redinieret illuni .5 b. Factum servuni faceret.
hostis fraude perditum. homo factus, inclitum.
6a. Nunc et nos
comprecantes redempti 6 b. Caveamus nobis
Dei misericordia ab omni nialitia.
7 a. Et Vivantes 7 b. Ut totius
juste ac pie mundi judiceni
nos praeparemus, cum virtute
nos puriticemus, magna venientem
8. Sentiamus
delictis ignoscenteni.

Trop. ms. Cameracoise saec. '" n. Cod. Cameraccus. 79. 3 a, 1; 4 a, 1; —


6b, 1; 6b, 2; 7 b, 3 haben je eine .Silbe weniger als die Gegenzeile; (ia, 1
hat sogar in der Gegenstrophe kein paralleles Glied die Melodie beginnt in ;

6 b mit den Nenmon, welche in 6 a ül)er comprecantes stehen.

Dominica 2. Adventiis.

la. Concurranius devoti 1 b. Obviam redemptori,


2 a. Qui ad nos venire 2 b. Ut oninem languorem
properat, auferat.

3 a. Ecce tempus 3 b. Et nos factos


prope est et dies, crimine miseros
«luando Deus perenniter
rex noster veniet liberos faoiet.
12 —
4 a. mira, celsa et pia 4 b. Dei misericordia I

5 a. Tu ergo, Clemens 5 b. Absterge culpas.


pater omnipotens, tenebras, lacrimas.
nos consolare. mentem excita.
nos laetifica. cor puritica.

6a. Quatenus cum sanctis 6 b. Dilectus tilius

et electis omnibus tuus unigenitas

7 a. Tunc in nobis, 7 b. ("ultu sibi


cum venerit, purissinio
paratam. condignam,
8. Inveniat mansionem.

Trop. ms. Canuraceiise saec. ''*ii. Cod. Cameracens. 79.

8. Dominica 8. Adventus.

la. Excita Domine magnam Ib. Potentiam veniens tuam.

2 a. Ut salvos facias, 2b. Quos jam creaveras.


3 a. Manifesta et publica 3 b. Ad adspectum divinitas
4a. Incarnata prodeat, 4b. Quae peccata diluat.
5 a. pia largitas 5b. larga pietas
et indulgentia, miseris miserans.

6 a. Salva, libera 6 b. Nobis demonstra,


faciemque tuam salusque cita
7. Erit et certa.

Trop. Cameracense saec. *°/ii. Cod. Cameracens. 79. A.


m>!. Trop. —
ms. Cameracense saec. "/12. Cod. Cameracens. 61. B. la hat eine Silbe —
weniger als 11). —
6 b, 2 salusque vite A. —
7. Erit t-t vera B.

4. Dominica 4. Adventus.

la. Diem natalem Ib. Et sanctum ejus


Domini suscepturi ortum celebraturi
2 a. Sic nos aptemus, 2 b. Sordes pulsemus,
corda sanctiticemus.
Ut decenter celebremus, conscientias mundemus.
3a. Ut a dignis 3b. Et Dominus
immaculatus
dies dignus digniter a servis immaculatis
exaltetur honoretur.

4 a. Tunc enim turba 4 b. In die illa


pax annuntiata,
* exsultabit angelica. plebs gaudebit catholica.
5a. Ab ipso igitur Christo 5 b. Ut in adventu illius

postulemus.
18

fm. Dotur noltis Gb. Cum laotitia.


pax et vita

Troji.ms. ('.uiienuHiisf saoc. '"/ii. Cod. CanuTiiCfiis. 79. Die 8c<|UcaK —


liat, wiiiiiMiau uiclit ciiic tmj;p\völinliclii' Vorpcwaltipuup «los Text*« vorau.H-
setzcn will, liiu-n iiiivnllki'iiiiiiciicii rarallcliMiiiis. IHc vorstclifiKh- Alitciliuig
ist auf Gniiiilla^'i' dtr Mclcidic \ orginoinnu-u, \v»lilic hrstätifft ilafs in dor ,

(Jt'jrrnstni|»iif diir(li','ilioiids ciu (Jlii'd i-iiip-fn^'t ist, das in dtT StiuplK' tVlilt,
und Kin v<dlst.-iiiili;,'(r raralk'lisiiius licfse sii-li herstellen, woUto
uuijr«'li»'lirt.

man 21», 2; 2 und 4 li, 2 als Interpolationen nnterdiüekcn, ein V^erfahren,


3 l>.

das 41», 2 nalielojrt, 2li, 2 nielit verbietet, al)cr 81), 2 zu gewaf^t erselicinen
läfst. Die .... in 2 .i liedeuten somit keine Lücken.
rt".

•').
Ihiniiiiica I. Advi'iitiis.

Salve parens,
ijuüd t\\ Maria
sine semine est na tum
in orbis salute
sancto venire;
salva per adventum tuuni
cunctam creaturani.
Prosar. ms. Lauduueuse saec. 12. Cod. Landnnens. 263. Einstropliige —
Sequenz wie das bekannte (irates nunc omnes. Titel derselben „Ostende
no b is"*.

6. Dominica 2. Adventiis.

1. Laus tua, Dens,


semper est recolenda,
2 a. Ac nuntianda 2 b. Gratiae tuae,
in cunctis indulgens
populis gloria omnium debita.

3 a. Te gloriosa quaesumus 3 b. Te oramus, pei-petua


pietas, dignitas,
relaxa jam nostra quae est nostra salus
delicta. aeterna.

4 a. Cui referre gloriam •4 b. Valet mens nuUa debitam.

5 a. Laus in excelsis 5 b. Aula coelestis


tibi hodie
Sit, magna recipiat
olara vox nostra resonat, gaudia ab ecclesia.

6 a. Laeta resultet 6 b. Ut mereamur


plebs in aula tua, ingredi atria

7 a. Hiemsalem. 7 b. Mater saucta


»luae est superna nostra . et nutrix semper pia,

8. Ut nos recipiat
in saecula.
— 14 —
Prosar.ms. handuiituse saec 12. Cod. Laudtineus. 263. Titel der —
Se<|Ueiiz:Laetatus sum. —
2a, 1 Atque animntiauda gegen den Vers: eut-
wtder zu lesen wie <il)en, oder atque zu unterdrücken. 6 b, 1 sq. Ut nie- —
reannir. posccns, ingredi gegen den Vers, es sei denn, dafs 6 a zwei SiUjeu
fehlen.

IhiminiiJi 'i. Advcntiis.

1. Angelorum Cursuni vitae nostrae


ordo sacer. iiuuquam stabilem
tuis supplicationibu?
2. Dei sereno vultu fommenda I)co,
semper jucundate,
5. Qui, licet excdsus
3. Qui laude ipsius regnet in coelis,
super favuni dulci infima terrae
pasceris in aevuni. pius intcndit.

Trop. ms. Sangalleuse saec. '" ii. Cod. Sangallens. 3t^I. A. — Trop. ms.
Mindense anni 1024 Cod. Berolinens. 1V= 11. B. —
Prosar. ms. Lauduneuse
saec. 12. Cod. Laudunens. 263. C. —
Titel der Sequenz, die keinerlei Par-
allelisnius aufweist, Laudate Dominum in A, in C dagegen Excita
Dom ine, in B ohne Titel. —
C hat keine Absätze zwischen 1 und 2,

4 und 5: dagegen Absatz nach 5, 2 in K. —
2, 1 sq. semper vultu BC.

3, 2 semper favo dulci A. —


In der St. Galler Handschrift steht die Sequenz
hinter Magnum te Michaelem, wohin sie inhaltlich gehört: warum (J sie für
den Advent ansetzt, ist nicht ersichtlich.

S. Dominica 4. Adventus.

1. Dicat exsultans 5. Sed ne periret dignitatis


omnis creatura humanae substantia,

2. Atque super omnes 6. Subgestione serpentina


plebs Christiana ad mortem i)er feminam
exspectans beata sauciata,
nativitatis
7. Est per Mariam
dominicae gaudia,
restituta gratia.
quae nostrae causa
redemptionis niagnani 8. Quae fuit digna
fert Dei gratiam. audire salutantis
3. Kam ex primi parentis culpa Gabrielis famina:

confusa est natura, 9. Ave, Sacra et benedicta,


4. Quae per Dei manum niunda paritura Dei verbuni,
plasmata fuerat cujus faciem cxspectat
atcjue incorrupta. univcrsa terra.

Prosar. ms. Lauduneuse saec. 12. Cod. Laudunens. 263. Titel der —
Secpienz ,.Veni Dinnine". Nach Ausweis der Melodie onträt dieselbe des
Parallelisnuis, obschou ein solcher aus dem Text allein allfut'alls herstell-
l):ir w.'irc — 2, 7magna. —
2, 8 gratia.
— 15 -

!). In Doininiris Advent iin.

1 rt. Kxsurgamus cum sit lioni. 1 lt. Cedit umbra proplit'talis,

l-ucct euiiii jaui aurora 'icniiinatui' vox regalis


Verl solis praevia, Succedente gratia.
2 a. Kxcitontur doniiiontcs 2 b. Dis.solvatur nox pectati.
Kt jnopiiKiuuiii sentiontes Ut instantem verbi nati
Lumen vei-um gaudoant, Dieni omnes videaiit.
8a. Ecce venit rox virtutis. 3 b. Ut dissolvat jugum vetus,
Ut antiquae scrvitutis Ecce venit ut niansuetus
Gravem tollat sarcinam, Deus super asinam.
4 a. Nunc fideles currant chori 4 b. Ranios, vestes sternant ei
Et occnrrant salvatori. Et claniantes ut Hebraei:
Adest enim coniinus; Henedictus Dominus.
5 a. Jam venissc praedicatur 5 b. Nüs venturuni deprecemur,
Et venturus exspectatur Nc pro malis judicemui-
In die novissima : Digni morte pessima.

Miss. ms. Cameraeense satc. 14 Cod. Cameraceiis. ISO. A. Miss. ms.


.

Caiueraceiise saec. '*/ib. Cod. Cainer accns. 179. B. Miss. ms. ( 'ameracenso —
saoc. 15. Cod. Cameraeetis. 22.3 C. —
Miss. Cameraeense im]», l'arisiis 1.542.
D. — 2 b, 1 Dissolvautur 1).

1(1. I>e Adveiitii D.\.

la. Alta coeli sunt curvata, Ib. Adae lapsus reparatur,


Ima terrae sublimata Evae pudor expiatur
Super orbis cardinem. Per IMariani virgineni.
2 a. Nazareth stat sub clausura, 2 b. Gabriel dum ait Ave,
Cui cedunt cuncta jura Ejus intrat in conclave
Triumphantis curiae ;
Rex aeternae gloriae.
3 a. Intinitum terminatur, 3 b. Stupet wnnis creatura,
Verbum siniplex copulatur Silent omnis artis jura
In adolescentula. In hac verbi copula.
4 a. Dum tit verbum substantivum 4 b. In diversum idem cedit,
Accidentis susceptivum, Dum ab uao uon recedit,
Duplatur simplicitas ;
Alteratur unitas.
5 a. Peregrinat a natura. 5 b. Quae quae junctui'a,
sint vincla,
Dum in Dei transit jura. Deum jungens cum factura,
Hominis conditio; Nulla novit ratio.
6 a. In humana et divina 6 b. Plenitudo tit inanis,
Cum Sit haec natura bina, Sitit mare. famet panis
Unum est supposituni •, Nee datur oppositum.
7a. Judex reo est unitus, 7 b. Hie est dives et egenus,
Homo Deo et conjunctus Dum hie homo fit, quod Deus,
Est in hac hypostasi; Ponitur in exstasi.
16 —
8 a. Solls lunien nube tectum 8 b. luilefectum dat eflfectum,
Nostrae nubis fit objectum Nostrum vergat ad profectura
Nee hebet in lumine; Sol ortus de virgine.

Miss. Praedicatoriini imp. Veuetiis 1523. —


Das granze Lied, vor allem
Strophe 3 b, erinnert an das «jeistreiche Gedicht des Alamxs ab Insulis, dessen
Rundreini ist: In hac verbi copula Stupet «tinnis regula. Str. 7 macht bei
der soustijren Formvollendung sehr den Eindruck einer Interpolation.

II. In Nativitate DX.

la Exsultemus hodie Ib Nee odns laetitiae


Ad praeclava gaudia Deleat tristitia.

2a Xam Christus apparuit. 2b Virgo prolem edidit


Quem Maria genuit Nee pudorem perdidit,
Et puella. Eece Stella,

3a yuae descendit 3 b. Cujus satis


ab Eoo cardine, claro rutilamine
Geniti de virgine Renitet ex ordine
Fit praesaga. Bethlem plaga.
4 a. Ad custodes gregum fuit 4b Coeli eives eanunt Deo
et cantus symphonia, in exeelsis gloria.

5a Stella magos invitavit, 5b Hinc pastores, hine et magi


quae non luxit antea, currant ad praesepia.
6 a. Adoremus regem natuni 6b Denms m}rrham,thus et aurum,
In praesepi coUocatum lUum personemus trinum,
Sed cingentem omnia, Ununi in essentia.

7 Cui Sit laus et gloria


In supernorum euria.

'IVop. Cameracense saec. ^'^In. Cod. Cameracens. 79 A.


ms. — Trop.
ms. Cameracense saec. "'la. Cod. Cameracens. 61 B.

\2. In Nativitate D\.

la. Grates nunc omnes Ib. Grates nunc omnes


reddamus Domino Deo, reddamus aeterno patri,
<iui sua nativitate pro sua qui pietate
nos liberavit mundo salutem
de diabolica de matris contulit
potestate. puritate.
2 a. Grates nunc onmes 2 b. Grates nunc omnes
reddamus riamini sancto, reddanms simpliei Deo
pro sua (juod bonitate et trino liberatori
mundum lustravit cleraentissimo
ab idolatrica nostrotjue benigno
vanitate. salvatori.
17 —
3a. Gmtos nunc onincs 31», (irates nunc rcddant
rccMiunus virgini nuUri, angclicac potcstates
de cujus fecunciitute et coelostiuin virtutos
auctor salutis oinni])()lonti

cum vera proiliit l)ro libcratis at-


ileitate. ([uc salvatis.

4. Iluic, oportet,
ut cananius
cum angelis scmper:
gloria in excelsis.

(Vul. Univcrsit.itis Pcstinons. s. sigii. saec. Ib. — Eiiu- Eiwcitorunp der


liokauntfii kurziMi Wcilmatlitsseqtienz (Kclirein, No. 6); «lic tVinf fiiigest-halteten
llalltstri'plKii wiiMlcrliolcii sämtlich dir .Mcludic von 1 .i.

i:]. In Nativitate I)N.

la. Mater Dci novo morc 1 b. Ut a lecto sol aurorac


Fecundata sacro rore Surgit niane cum nitore,
Castitatis salvo tiore Sic ab alvo puriore
Profert nunien, Verum lumen.
2 a. Mater mirae castitatis, 2b. Alvum subit castitatis-
Consolamen desolatis, Sacrum flamen deitatis
Nato sununae pietatis Et in claostro puritatis
Nos respexit. Requiescit.

3a. Pater sumnius meliorem 3 b. Virgo parit novuni tiorem,


Praeelegit in amorem Tarn suavem dat odorem,
Castitatis et honorem Per quem lapsos in dolorem,
Conservavit. Confortavit.

4 a. Verbuni patris humanatur 4 b. Joseph justus admiratur.


Et in matre reclinatur, Quod sie mater impraegnatur,
Mundum praesens consolatur Quod intacta reseratur
Incarnata dcitas. Et parit virginitas.

5 a. Venter matris tani dilectus 5 b. Per hunc Satan est ejectus,


Est a Deo praeelectus. Sic florescit ordo rectus.
Talis illi placet lectus, Salus datur et profectus.
<Juo nullus suavior. Homo fit liberior.

6 a. Vas insigne, vas probatum, 6 b. Templum intus adornatum


Templum Deo dedicatuni, Talem habet principatuni.
In quo Dens clausit natura, Quod non fuit violatum
Sicut docet litera. Et parit puerpera.
7 a. Jesu, fnictus summi patris, 7 b. Sed extremo tine vitae
Pia precc piae matris Nos in Eden tuam mitte,
Ne perniittas nos cum atris Ubi pax est sine lite
Damnari daemonibus, Cum sanctis tidelibus.
Dreves, Se'xaentiae Inedilae. III. 2
18 -
b. liuna inater, pia, niitis,

Nüvus hortus novae vitis.

Nos ab antro tralie Ditis,


Portura nobis da salutis
In coelesti curia.

Prosar. ins. Marcliiaueiise saec. 15. Cod. Diiaceus. 123. 5b, 2 Sk-
possescat (sie). Hs.
U. In Nativitate HN.

ia. Aulam iiitrat virginis Ib. Nutu patris mittitur


Vcrbuin patris coelitus, Ab arce siderea,
Ut saluteni hominis Claudens cuncta clauditur
Kestauret divinitus. Carne sub virginea.
2 a. Koro sancti spiritus •2 b. Sic pudoris lilium
Äladuit virginitas. Gabrielis nuntio
Quam replevit coelitus Fit Christi sacrarium,
Sumpta caiTie deitas. Templum, obumbratio.
3 a. Rubus igne, virga flore, 3 b. Ante partum et in partu
Vellus rore Et post partum
4 a. CJonsignando mysticant 4 b. HoiTira typo damit,
Sanctitatem virginis Quod solem justitiae
Et fecundam indicant Stella Jacob protulit
Ex araore tlaminis. Ex Jesse progenie.

5 a. Austro leni tumuit 5 b. Nil pudoris marcuit


Virgo Sion tilia, Matris sub officio,
Quae Messiam genuit Lux de luce micuit,
Operante gratia. Sol de stellae radio.

6 a. Ave nucis sementiva, 6 b. Porta clausa, fons signatus,


Botnis Cypri et oliva, Virga florens, austri flatus,
Flos campi convallium; Rosa, crocus, lilium.
7 a. Aula verbi singularis, 7 b. Germen Sion, radix David,
Scala coeli, Stella raaris, Clausus hortus, quem intravit
Templum sancti spiritus; Splendor patris coelitus.

8a. Summa mundi spes, Maria, 8 b. Natum tuum perduc, Stella,


Esto nobis dux et via Ut det nobis, inlerpella,
Ad coeli palatium, Spiritale gaudium.

Prosar. ms. Marcliiaueiise saec. 15. Cod Duacens.


, Vi8.

15. In .Nativitate D.\.

la. Alto consilio Ib. Pectus virgineum


Divina ratio Coelo capacius
Restaurans liominem Totum et integrum
Immittit coelitus Claudit interius
Vim sancti spiritus, Illum, qui Deus est
Qua replet virginem. Et Dei filius.
10 —
2ii. Nisitatur sidc \lv supiTa 2 b. INloratns est tictusad vespernm,
llalivluiiis Hüll iiiiseru. iMatutinnni ante lucifVrum
l'eisoiia tilii missa non altera Castitatis egressus utcruni
Venit Jesus, nostra lactitiu. N()straec;irnissumpsit mortalia.

3a. Nulto carnis inajestatis 31». Capit l)eus temporale


Occultaiis potentiani nascendi iirinciiiinm
rugiiatiuiis aniKitunini Kl pudori> non andttit
non assuniit rogiani virgo privib'üium
Sed i>ractcndit ininiico Nee post partum emarcescit
niortaleni substantiani. castitatis lilium.

4a ArtU't rubus sod ardcnti 4b. Sic virgino parionte


Nun nocet vis elenienti. l'artu nihil destruente
Flainniii nihil destruit ;
Virginitas tloruit.

öa. Solvitur Abrahae 5b. (um ei carminis


sera prondssio, expletur litera,

Jam fere saeculi Itex, inquit, veniet


decui-so spatio de sede supera,
Nobis locutus est (^»ui praesens hominuni

Deus> in tilio. judicet opera.

6a. Cum non sähet hondneni Ob. Deus orbem visitat


Legis observatio, ortu necessario.

7 a. Nee per legem gens salvatur. 7 b. Donec praesens Elisaeus


Nee niortuus suscitatur Kt in carne verus Deus
Per praemissum baculuni, Visitavit saeculum.
9. Quoniam ex te Christus
natus est in arva.
De tc niater casta
processit, Maria.
saei-. 12. Cod. Laudiineiis. 263 A.
Prosar. ms. Laudunense Grad. ms. —
llompcndiense Cod. Parisiens. 13 729 B.
saec-. 14. 3 b. 5 sq. castitatis —
eman-escit lilium A. —
4a, 1 rubum B. —
7 h, 1 Douec vciiit Elisaeus B. —
71), 2 et in carne praesens Deus A. —
IC. In Nativitate 1)N.

1. Praecelsa
celebrantes solemnia
2a Persolvamus 2 b, Fraterna pax
voce praeclara Domino grata
ac nova cantica; resultet carmiua.
3 a. Declarant 3b. Maria.
hodie nova mysteria virgo perpetua. Dondni
coeli secreta; mater est facta.

4 a. Angelica 4 b. Gloria
jam turba rtsonat sit per saecula,
modulamina pax, quibus bona
dulcia cantans : constat voluntas.
2*
— 20 —
5 a. Eja intona 5 b. Canta cantica
nostra tiunula frequeus voce, choro, tympano,
musira, citliara.

6 a. Sic clamans cenma 6 b. Yirtus, potestas


sua fert Domino f nunc et per
*
iiunera: s
cuncta saecula

Tibi glüiia, * ^ Genitori, nato


trinitas, neumatique sancto
creans oninia. maneat.

7 a. Tua sunt 7 b. Tibi lux


etenim uuiversa, famulantur et umbra.
quae condidit tua dextera, terra parit tua sata,
coelica, terra et aqua. niare tenet tua jussa.

8 a. D'gneris nunc, quaesumus, 8 b. Facinora expurga,


tlagrantia niiserias
sumere vota. repeile cunctas,

9 a. Et tua gratia 9 b. Ut judex veniens


mentes nostras perniansuram
et coi-pora sie dirigas, nobis concedas gloriam.
10. In qua tibi laudes canat
nostra caterva,
AUeluja
resonans per saecula.

Trop. ms. Novalioense saec. 11. Cod. Oxonieus. Douce 222.

17. In Xativitate BMV.


1. Sununa
2 a. Stirpe genita. 2b. Hodie rosa
virgo ^laria. de spinis acutis
regum sauctorum Evae orta est
filiola. mollissima.

3 a. Quae stipitem 3 b. Hanc venturam


vetustae noxae signaverant jam
flore gratiae saecli recentis
obum])rabat, exordia.

4 a. Nani virgo exstiterat ib. Te viri et feminae


arida. praedicant
Ante Ca'in Castitate
quam poUuisset eandeni sequentes coeli reginam,
huniore seu Chorus
fraterni sanguinis, sub lege principuni
libera livoris flamma vel novoruni stenima patrum,
nee calens inter (juos
libidinis niacula. tu rutilas maxima.
21 —
5 11. Tc sicca virf^'ula 5 b. Sic casto corpore
Aanm moiistnit tiliuni gigncns
sitibundo protulisti
cortitc turgons goinimilrt. coelis et terris gerniina.

6a. Iliemsaleiii tilia 6 b. Sola exeniplo sine


tu, genitrix Dei, nee prius siniileni
simplicibus Visa ades
coluiiiburuiu oculis nee babere sequcntcni,
splondes nitida. alnia Maria.

7a. Quam frc(|uciitcs 7 b. Nos gregatos


celobrant an^'oli fragilesbomines
in tuo natali sub tua viscera
liunc diem solemneni. jugiter tuere,
steUa lucida. pia Maria.

Trop. ms. Sednnensc saec. 10. Cod. Londincns. .\d(l. 197frs. — 5a, 4
trudens gemmula H.s.

IS. In Piirificatione BMV.

1. Qui purgat aninias


et Corpora sancta.

2 a. Hodie 2 b. Legem per


sine niaculanini se datani conservans,
contagia bic Mariam,

3a. Genitriceni suani. 3 b. Venire voluit.


ad teniplum cum bis geminum
bostiarum munere deferentem aliteni.

4 b. Per quod edocemur, 4 b. Turtur castitatem


cognoscere nam. columba
niysticam virtutem. praetendit niutuam

5 a. Dilectionem, 5b. Altitonantis


quibus plenam municipis.
exstitisse credimus qui clausam Ingrediens
beatam adiit
genitriceni ipsam, tieri per Ezecbielem praedictam
pro (juo bospes uieruit portam gloriosani.

6 a. In cujus 6b. porta


obsequio senex. coeli, per Aaron
anus gratulabimda et praetigurata
propheta occurrunt dare vii'ga, consumens flore
gloriam Deo. serpentis vira.
— 22 —
7 a. Nos tibi cum voto cordis 7 b. Quo purgatis nieutibus et
parere studentes nos tui consortes
adsumus, unicus effecti, mereamur
tuus nostra recipere
relaxet ut facinorum ipsum in mentis arcana
crimina per primam per eum mundata
virginem datani. atque purgata.

8a trinitas perfecta, in qua 8 b. Jani harmonicis cantilenis


sola manet laus, nos tuos paene exactis precamur,
clientulos agnitos tecum ut exituri a saoculo
[semper] mansuros reperianms
fac ut adeanius tuani praesentiam ;
ovilia, ubi degunt antiquum hostem amove,
monachorum agmina. ut possimus subire

9 Te duce coeli regua;


completa nostra camoena
tecum canamus, Domine,
periietim jubilamina.

Trop. ms. Novalicensc saec. 11. Cod. Oxoniens. Douce 222. 6a, 2 —
seucs Hs. —7b, 6 mandatam Hs. —
Die Abteilung von Str. 8 an ist
zweifelhaft, da die Handschrift mit 8b, 6 und 9, 2 Alinea eintreten läfst.
Ist diese Abteilung der Handschrift richtig so ist der offenbar vorhandene
,

Parallelismus nicht über Str. i^ hinauszuführen.

1!). In Circnmcisione DN.

1. Verbum, legibus
nullisdebens quidquam,
solvere venit
non literam sed dare
2 a. De superna patria, 2 b. De parentis dextera,

3 a. Petens olim nostra 3 b. Fit mater ignorans


exsilia, consortia
non linquens sua; de coelo plena,
virgo eligitur coelibatum Deo
fecundanda regia. dedicat pusiola.
4 a. Hac non est inventa 4 b. Vemiis hie de mainia
decens sponsa scatens Christus,
Deo magis congrua. natus est ex femina,
5a. Et lapis 5 b. Editus
de monte sine manibus puer absque complexibus.
t)a Namque legi solverat 6 b. Aptant non ex homine
obnoxia vocabulum,
primordia jam cemere sed sacro (luod angelo
et die octava est mundo indituin.
23 -
7;i. Cin-unu-iditur 71». Circuincisio
pucr Jesus, priinuiii sacni
tit legi subilitus, Abrahac jtosita

<iui ilcdit eain putiibus. post Jcsuin torpet vacua.

Ra. Lux ingens orta, 8 b. Vetus sopita


proptcrea sis pagina,
non sunt condenda cubes intacta
omnia nova. superat nova.

9 a. Per (juani est culpa 9 b. Exsultet Deo


spoliata angelica,
et iirima origo laetetur Christo plebs
redempta haec ima,
morstjuc triumphata. laus (luaiii inclita!

10. Gloria patri sit summa


ejusque proli sit aeciua,
Flamini par qucque
in saecula.

Tr()|);ir. ins. Cameracense saec. '"/ii. Cod. Cameracens. 79. A. Tropar. —


ms. Cameracense saec. 'Vis. Cod. Cameracens. 61. H. - 1, 2 quid«iuid AB. —
1, 4 litera H. —
6 a, 1 solveret A. 8b, 3 cnbes — cuha?
^

9 b, 4 baec = —
usia H. —10, 2 sqq. fehlen B.

20. In Epiphania DN.

1. Hanc diem tribus


Dominus signis
illustrat :

2 a. Puer nobis veniens 2 b. In praesepe ponitur,


de supernis adorandus
et induens mortalia monstratur Stella praevia.

3 a. In Oriente 3b. Persarum reges


cernentes nova lumina adcurrunt dare munera

4 a. Nato, (jui cum patre 4 b. Et gubeiTiat, montes


regit cuncta saecla etiani ponderat.

5 a. Aurum, thus et myrrham 5b.. Johannes expavit,


deferentes salvatoreni
regi, veram cameni tingere,ciamaus: me
assumpsisse magis tu lava;
typice praedicant. de coelo intonat
Jordanis hodie genitor, filii

retro subtrahit nndulas. placet, inquit, gloria.


— 24 -
6 a. Et sanctus 61). Stupidos
Spiritus columbae specie vetustatis latice.
coniparem subito
se clamitat. efficiens
Hodie nuptiales sapidos, Omnibus et
thalamos Dominus propinavit sanctae
sanctiticavit praemia vitae
vertens in vinum Humina, porgens sanguinis pocula.

7 a. Quaesumus, 7 b. üt recto
jam nos respice tu, semper gradientcs
pater, et viam patriae curru mereamur regna
supernae demonstra, scandere praecelsa,

8 a, Tu, patris filius, 8 b. Et sancto petimus


humilis populi Hamineo spiritu
audi vocis cantica. voces nostrae concinant.

9. Ut tibi jugiter
concinentes
veniant ad gaudia.

Trop. ms. Novalicense saec. 11. Cod. Oxonieiis. Douce 222. 2b, 1 —
Praesepe ponitur. —
3b, 2 reges (hodierna mystica) adcurrunt, gegen das
Versinafs. —
6a, 1 sq. sancto spiritu speciem: Überschnfs von zwei
. . .

Silben. —
7 a, 4 super et demonstra.

21. De Epiphania DN.


Dominica infra Octavani.

1. Replet nova
dies laetitia
fidelium corda,

2a. Natus est Deus in qua 2 b. nimis adniiranda


pauper in terra, talis gratia,
ut nos superna stupethumana
ditet gloria. mens ad haec dona.
3a Haec sunt annuntiata 3 b. Salus est nobis orta
per angelum gaudia, in urbe Davidica.

4a Felix ölaria 4 b. Mater intacta.


proferens post partum
baec mundo m.iracula. manens inviolata,
lactans eum, nato tuo
per qnem es creata. supplices commenda.
5. Cum quo per saecula
laetemur sempiterna.

Miss. Fontc'l)raldunse imp. Parisiis 1534.


25 —
l)«> E|)i|iliaiiia D.N.

iiitin Octavani.

In. ürla lux iiiiiilirc 1 b. llac niaguä in^truitur.


Pracvisa propliotice Ilorodcs concutitur,
Nunc lucis (Iciticao Ad Jesum gens ducitui.
Monstrat ortuni. Tacis portuni.
2a. Stella proilit pucruiii. 2 b. (^>u(Mu niysticü muncn-
Comiitorom sidorum Monstrat cuncta regere
Kt ultorem scohruin, Et landeni redimere
Deum fortoni. Nos per mortem.
3a. Ilio aquis abluitur 3 b. Columba conspicitur,
Et acjuis iiifuiulitur Vox patris complectitur
Virtus, (jua diluilur Natum, qua dignoscitur
Adae noxa. Ejus doxa.
4a. Johannis praeconiuin 4 b. Laetatur convivium.
Profert testinioniuni, Cum facit ofticiuin
Et sumit initium Vini li(iuor fontium
Lex anioris. Molioris.

5a In virginis clausula 5 b. Abluens piacula


Sponsae sine macula Nostra solvat vincula,
Dulci nubit copula Protegens in saecula
Verbum patris. Prece matris.
Miss. Fonteliraldeiisr iuiji rarisiis 1534.

28. De Epiphania DN.


1 a. Coeli multifariam 1 b. Lux ad caulas mittitur,
Narrant Dei gloriam Stella magis oritur
Pariente virgine. Novo lucens lumine.
2 a. Christo nato desinunt 2 b. Voces a pastoribus
Loqui vaticinia. Audiuntur superae,
Et ad cunas concinunt Sed Chaldaeis regibu«-
Angeli pro venia. Innotescit sidore.

3 a. Ad ntrosque coeli fantur. 3 b. Ad utrosque fantur caeli,


Sed Judaeis voces dantur Genti tamen infideli
Et Signa gentilibus; Sunt Signa pro vocibus.
4 a. Haec est dies signis praestans, 4 b. Manifestans Christum vere,
Christum vere manifestans Quando sibi complacere
In aetate qualibet : Pater eum perhibet.
5 a. Manifestans etiam. 5 b. Manifestans iterum,
(^uando jubet hydriam Quando trium munerum
Vinum dare nuptiis; Signatur mysteriis.
6a. Aunim regem praedicat. 6b. Felix regum trinitas.
Thus Deum signiticat. Quae sie trinum visitas
Myrrha dandum tumulo ;
Triplici munusculo.
- 26

7 a. virgo i)crpctua. 7 b. Tu mentes illuniina,

Tu Stella praecipua, Gloriosa Domina,


Quae ducis ad Doininum ;
Dulcis virgo virginuin.

Prosar. ms. Guliclmi Lovel anni 1572. Cod. Amhianeus. 132. — Mel.
Veni sancto spiritus mit Wiederholung des vorletzten Chorals.

24. De Cnice DN.


la, . Salve, cnix, vitale lignuni. 1 b. In qua morte mortem vicit

Arbor saciatissima, Gloriosa victima,

2a . Agnus sine macula 2 b. Perditos coelestia


Solvens mortis vincula Revocans ad gaudia.
3a . Per lignum mors intruverat 3 b. Genus uostrum nudaverat
Et anguis astutia Immortali gloria;
4a . Sed per lignum Dominus 4b. Unicam, quem genuit,
Primae matris facinus Incarnaii voluit
Ratione delens mira Et maetari niorte dira.
5a Christus ergo moritur, 5 b, Sanguis vitae funditor
Sed peremptus superat Et redemptus properat
Tenebrarum castra ;
Peccator ad astra.

6a. Hujus nanique crucifixi ()b. Quem Moyses ligno statuit,


Fuit serpens indeserto Ut cessaret ignitorum
Quondam aeneus tigura, Anguinum laesura.

7 a . Serpente viso morsonim 7 b. Et cnice Christi reorum


Sanabantur vulnera, Abolentur scelera.
8a . »luam dulcis hostia, 8 b. Pacis intrant limina
Quanta jam laetitia, Redemptorum agmina.
9a . Hujus nunc virtute crucis 9 b. Trabe nos ad regnum lucis
10a Emundatos 10 b. Fac participes coronae
"
a peccati macula * Per aeterna
*
Et perennis, Jesu bone, ^ saeculorum saecula.
Prosar. ms. Glastoniense saec. 12. ex. Cod. Londinens. Calig. A XIV. —
6 b, 1 in ligno statuit.

25. De Aniiis I)\.

la. Gaude, Sion speciosa, 1 b. Quantum potes, tantum gaude,


Gaude, mater gratiosa, Pleno plausu, virgo, plaude,
De votivis canticis, Nee gaudere sufficis.
2 a. Per te vicit magnus leo, 2 b. Vicit armis sanctitatis
Natus Deus (jui de Deo, Et cruore deauratis,
Christus, gigas orbiger, Quem effudit armiger.
3 a. Anna Christi passionis, 3 b. Dies quorum solemnis agitur,
Anna verae cautionis Et de Christi triumpho plau-
ditur
Veneremur laudibus, Singulari plaudio.
- 27

4a. Haec sunt arnui quibus iniles 41). Unde gaudent coclorum sidcra
Christus solvit nos cxilcs Et laetantur quaccunque ce-
tera
Ab inl'onii l'aufibus, Christi sub im])orio.

r>a. llasta saiu'ta, nispis vitae, 5b. Ista liasta. iilud lignum,
Quo rcx n'^uin vicit rite, Stabitprope crucis Signum
beata lancea, In sununa sententia.

6 a. Cum nos judex judicabit, 6 b. Clavi sancti tunc fulgebunt,


Nationes soparabit Inter arma apparcbuni
Districto judicio, Judicis aspicio.

7 a. Felices cochilidones 7 b. Clavi dulces et fecundi,


FiTictus sancti coUigones Clavi boni et Jucundi
Beati Christigeri, FiTictus sunt fructigeri.

8a. Botrus Cypri est expressus, 8 b. Bibant omnes hinc credentes


Christus tritus atque fessus, Puritatem, sitientes
Per haec torcularia, Hac celhi vinaria.

9a. Anna dudum vilipensa, 9 b. Quibus Christus militavit,


Nunc in laudes sunt protensa Militando triumphavit
Vivaci memoria, Laudanda victoria.

10 a. Sub tiguris haec latebant, 10 b. Virga magos abdicavit,


Quae sub velo tunc valebant Marc rubrum separavit,
Et sub signis tunc placebant, Petram aquis fecundavit
Sed nunc sunt in patulo. Moysi officio.
IIa. Eoce virga hasta ista, IIb. Clavis cordis David cinxit
Qua transtixus agonista, Cytharista, sie depinxit
Christus noster salutista Venas Christi, quibus tinxit
Nos solvens damnamine: Nos sacrato sanguine.
r2a. Bone victor, rex coeloruni, 12 b. Föns exundaus miserendi,
Christe decus angelorum, Salus nostra resurgendi,
Vei-a Salus beatorum, Miserere, lux videndi,
^Miserere famulorum, Miserere, spes vivendi,
Miserere miseris. Miserere panulis.
Superioris Altae anni 1493. Clm. Monacens. 974 B. A.
Miss. ms. —
Lim. Monacens. (ol. Superioris Altae) 9508 saec. 15. H. Mel. Lauda — :

Sion B.

2(). De sancta Laneea.

1 a. Ave, ferrum trimiiphale, Ib. Fecundata tu cniore,


Intrans pectus tu vitale Felix hasta, nos amore
Coeli pandis ostia; Per te fixi saucia.

2a. Floreus cruor, quem fuderunt 2b. Fusa per te ac rigata


Artus Christi, quos foderunt Et per clavos solidata
Clavoruni rixoria, Nostra sint praecordia.
— 28 —
3 a. Salve, Jesu Nazarene, 3 b. Placa patreni majestatis,
Tu pro iioliis mortis poena Ut in aevum cum beatis
Affectus injuria, Nos Coronet gloria.

Miss. ms. Melliceiise 991. saec. 15. Aus der Messe de quincpie vul-
ueribus DN.

27. In Festo sancti Salvatoris

quando a Judaeis ejus iniago percussa


fiiit die IX. Novembris.

l:i. Ave, Jesu, salus mea, 1 b. Qui livore dirac gentis


Crucifixus a Judaea Diu dolens in tormentis
Crucis in patibulo, Moreris pro populo.
2 a. Et lioc totum fit pro pomo, 2 b. Ne periret creatura.
Quod praesumpsit primus Tu Creator inde dura
homo
Manu temeraria: Pateris supplicia.

3 a. Pro me totus perforatus. 3 b. Inde latens illud aurum


Pro me totus saturatus jNIihi fundis in tbesauruni
Opprobriis omnibus, Manibus et pedibus.
4ra. Vertex spina cruciatus, 4 b. Vulnus illud omne sanat,
Clavo manus, pedes, latus Unde nobis unda manat
Cuspidis aculeo; Liquore sanguineo,
5 a. quam felix apertura, 5 b. Pretiosus iste sanguis,
Quae per aevum permansura Per (iucm victus ferus anguis
Regna nobis aperit, Se confusum reperit.
6 a. Sic te passum carne Jesum. 6 b. Ne puniret flammis atris
Cruciatum, vinctum, caesum Exspirans in manus patris
Atque plagis lividum, Pro mo tradis spiritnm.
7 a. De te clamat Jeremias: 7 b. Si Sit dolor huic dolori.
vos omnes, qui per vias Quo compellor ita raori,
Transitis, attendite, Sirailis, adspicite.

8 a. Circumire possuni polum, 8 b. Nisi solum crucis ara,


Mare niagnum atque solum, In qua pati tot am ara
Nusquam te reperio, Fecit te compassio.
9a. Ibi pascis, care mens, 9 b. Exprobratus, subsannatus,
Ibi dormis, alme Deus, Totus membris cruentatus
Cubans in meridie, Filiis perfidiae.

10a. Nam pro me tu flagellaris 10 b. Funde fontem lacrimarum.


Et in cruce lacrimaris Fac, ut pro te sit aniarum
Sed felici lacrima; Cor tristis et anima.
IIa. Absit niibi gloriari IIb. Pelle morbum, da salutem,
Nisi cruce singulari, Fuga crimen, da virtutem,
Ubi Vera gaudia ;
Pia crucis hostia.

1
29 -
12a. Te sanautc sim sanatus, Uli. Tu, <|nis (loiias ossc domuii,
Te salvimtr sim suhatus Dona nobis Hneiii bonuiii
Düuo suncti spiritus. Et feliccm exitum.
ISa, Jesu (lulcis, csto mcouiii, 131). In hoc tristis vitac salo
Suine, piTcor, vota itrocuiii, Nüs (lefendc hoste inalo,
Natus alma virgine; Salus nostra, Doininc

Miss, l'rai'ilioiitonmi iin|>. Vi-iictiis 1Ö23.

2S. In ReNiiriTctioiK' I)\.

1. Surgente Christo
de sepulchro
2a. llymuos at<iue 2 b. Praecincntes
hiudes demus et annuiitiemus
paschalia magnalia.
8 a. IMunora populi 8 b. Coelica dicentes:
exsultantes tollitc in quia regnavit a ligno
atria verifas.

4 a. Quae confrcgit claustra 4 b. Protoplasti patris


saevi tyranni gehennalia, divinitus perimens vincuhi.

5 a. Quem creavit 5 b. Solus, Christe,


nmndi condens figuram; tuos exhilarans on
hujus stirps ut vidit, requisitos servos
quod venisti Deus redemptos, vetera
ac frangens tartara crimina diluens,
praepotenti dextera: duc ad nova gaudia.
6a. Qui tenens 6 b. Laetentur
justorum foedcra sidera lucida,
dare fulgentia terrae exsultent et
consona niaria,
voce simul intonantia: quod verum sumentes azyma
7a. Epulemur 7 b. Sic vivanius,
passione Christi, socii, possimus
Respuentes Ut virtutem
vetera fermenti, capere divinam
coetibus ac Jesuni
nexi surgentium cernere fulgentem
sanctorum testiuni, proprio decore,
Bürgere qui regit
nostra quoque corpora. angelica agmina.
8 a. Exsultet ergo 8 b. Yentuius item
tidelis turba clamans : judicare orbis cuncta,
Salvator, praesentem
quod in nos plasmasti, tu salva tuo cruore
confirma. catervani.
— 30

9 a. Quo fiiiamur aeterno festo 91». Cum transeundo ministrabis


celebrando verum pascba. coenam famulis; beatae
10. Caritatis
Trinitati gloria

Trop. ms. Novalicense saec. 11. Cod. Oxonieiis. Doiice 222. r.b, 2
heu. — 7 b, atque Jesuiu.
.">

29. Feria III. Paschatis.

1. Cane, cuncta

2 a. Nunc caterva 2 b. Christo, tuas


mystica qui tersit
odas debitas sanguinis unda
3 a. Criminum culpas 3 b. Confregit portas
et concessit infernales
polorum regna, nee non infera.

4 a. Suosque liberans 4 b. Vexit ad supera,


delevit cruore
mortem turpissimam, quos redemerat,

5 a. Paradisiacam 5 b. Clausa quae ftierat


apeniitque januam, hominis primi per culpam.

6a. Parce, rex pie, 6 b. Da nobis clara


et exterge frui vita
nostra cuncta scelera. ac poni in gloria

7. Nunc et per cuncta


saecula.

Grad. ms. S. M,ij,'daleiiae Bistintin. saec. 11. ex. Cod. Bisuntiii. 78.
4a, 3 Cberschufs von einer Silbe. —
6 b, 2 perfriii Hs.

HO. Feria III. Paschatis.

1. Pangite celsa voce,


puro corde quoque, eja

2u. Socii, votiva 2 b. Promite praeclara


nunc celebrantes gaudia, haec Jesu Christi trophea.

3 a, Lustrentur pectora, 3 b. Resultent Organa,


l>atescat conclamet
vox indivise socia. mens puritatis conscia,

4a. Devotioque pia 4 b. Ab inferis Domino


consurgat depromat
ante Dcuin cernua, resurgenti talia :
- 31 -
5 a. boiu' rex, nvc. 5 b. (> boiic rex, salve,
inclite in gloriii. nunc patris in dextora,
Dum bpolii» Dum vitia
vendicas diluis
tibi tartarea, nostra letifeia
I.eviathan cxhibita
faucibus cruta. (Icbiti venia.

6a. Tu sanctis triumpbalem 6b Virtutuni <|UO»iu(' nobis


post victoriani da prupitius
perpetua post vitia
tribuispracmia. pia cbarisMiata.

7a. Ereptis tiatli;« inuncra 7 b. Adducis nos Niliaca


sempiterna, seous freta,
das re<iuieni jn-aeparatam, Jordanica cingis unda,
quo teneant florentia
luciHua jugiter virtutibus tribui>
nioenia. graniina.

8 a. Perfrui 8 b. Da quofjue
tu dedisti nobis, corani
bis luce tua ;
te geri grata.

9a. Ut sicut 9 b. Concedas


illis tribuisti nobis ita regna,
perennia [praemia], quo semper tuba nostni
10. Te landet per saecula.

Grad. ms. S. Theoderici saec. 12. Cod. Reinens. 169. A. Miss. ms. S. —
Kemigii saec. 13. Cod. Remcns. 122 K. —
Prosar. ms. S. Theoderici saei-.
15. Cod. Remens. 179. C. Mel. —
Christi hodierna paugiiuini omnes ima.
:

Dit' meisten Abweichungen von diesem Originalschema erklären sich durch


eine sorglichire (Jliederting; Str. 8 ist gekürzt. 9a vielleicht lückenhaft.

'4\, Feria lil. Paschae.

la. Ecce triurapbat Ib. Mortem, quam dedit


novus homo vetus pomo,

2a. Agnus innocens 2 b. Vincit occisus,


vivit immolatus, regnat crucitixus.

3a Morti succunibens 3 b. Atque resurgens


perimit mortem zabulon vincto
vitae potentia spoliat tartara.

4 a. Victor redit 4 b. Poli gaudent


Alpba et 0, nunc repleri.
gemit Satan, sua damua
plaudit homo. Hcnt inferi.

r
— 32 —
5 a. Haec dies, in qua 5 b. Adest, inclita
potenter dira David excelsi
Pharaonis victoria
destruxit imperia, quondain praetigurata.
Conferens nobis En niicrocosiDo
viventium regna, conferuntur aetlira.

6. Ubi simus per saecula.

Miss, ms, Vindociuensc anni 1457. Cod. Viiulocinens. 16. A. — Grad,


ms. Vindocinense sacc. 14. Cod. Vindocinons. 121 bis 15, letzteres unvoll-
ständig. —
1, 2 novus actor A. —
4 a, 2 A et Oo.

'ii2. ntnniiiica V post Pascha.

la Ave leo fortissime, Ib. Paschalis laudis victimae


Mortis Victor altissime, Sono vocis laetissimae
Fidelis salus animae, Pangamus celeberrime.
2 a. yuue illucet festivitas, 2 b. Haec praeclara jucunditas
In qua Christi beuignitas Jucundatjue felicitas
Oves redeniit perditas, Et felix immortalitas.

3a quam niira dignatio 3 b. Quem pro mundi flagitio


Diguaque admiratio, Dedit mortis supplicio,
Pater non parcit filio, Ut esset nostra portio.

•Aa Sed triunipho potentiae 4 b. Hostem frangens superbiae


Mortem vincens tristitiae Cruore carnis propriae
Surrexit tertia die. Claustra rupit ne(iuitiae.
5 a. agnus invisibilis 5 b. Qui es potens et liumilis,
Decoreque spectabilis Serenus et terribilis,
Et virtute mirabilis, Splendor desiderabilis.

6. Te petimus mente pia


Per haec festa paschalia,
Fac nos tccum in gloria
Resurgere ad praemia.

Miss. Fontebraldense inip. Parisii 1.534. Mel. vermutlicli : Veni sancte


Spiritus mit Zusatz für Str. 6.

33. In Festo Pentecostes.

la. Veni, sancte spiritus, Ib. In hac die visita


Qui es Dei digitus, Corda tibi subdita,
Dona nobis coelitus Nulhi valent merita
In te recta sapere. Sine tuo munere.
2a. Mitte tuis famulis 2 b. Mira haec est gratia
Ignem, (luem discipulis Continentis oninia,
Misisti dans singulis Qua vocis scientia
Donii tuae graiiae. Datur ignis specie.
— 33 -
3a. Turbiie pavont gentium, 81). Putunt esse stolidos
(^)uia unguis omniuui Atfjue musto madidos
Vox somit (licontiuni : Igne tue tVrvidos,
Laus tilii sit, Doniine. Spiritus paraclite.

4a. Sanctuin iniounia, petiiiius i 1>. 'l'uum t'ssc dicimus,


Da pacem, dum vivimus, (^uidi|uid lioni facimus,
Dole, ([Uiie peccavimus Tibi lienedicimus
Corde, verbis, opero. Nunc et omni tempore.

Grad. ins. Kiiin-nsc s;u'c. \2. Cod. Hciiu'iis. 2G1. a<ld. sacc. 12 cx.

34. In Festo Peiitecostes.

1 u. (^»uiniiuageiia lux illuxit, 1 b. Reseravit ibi caelum,


Ex (juo surgcns suos duxit Sed hie solvens legis vclum
Christus ad coelestia, Patefecit invia.

2 a. Doctor spirans ab aeterno. 2 b. Fluxum rordis et timorem


Die splendens hodierno Sacrum tersit per amoreia
Repontino munere, Novo dato foedere.
3 a. Non hie Sina tectus nube, 3b. Sed ignitae linguae dantur,
Non hie terror, non hie tubae, Ut ignita proferantur
Non hie micant fluniina, Doctrinaruiu fulmina.
4a. Corda gaudent, voces sonant, 4 b. Sed loquelis tarn diversos
Linguae modos dulces donant Plebs insana putat mersos
In Dei magnalia, Gravi tremulentia.
5 a. Quos objurgans obloquentes 5 b. Et Joele teste docet,
Petrus vorbo fraenat meutes Quod in laudem viros vocet
Fideli constantia Spiritus praesentia.

6 a. Linguas pravae nationis 6 b. Sed hoc signo, quo prae-


statur
Circa tui'rem Babylonis Oranis lingua, decoratur
Confudit superbia, Humilis ecclesia.
7a. Praedicandus erat mundus, 7 b. Ni comraunes essent linguae,
Excolendus Christi fundus, Non proferret solum pingue
Jacienda semina ; Pretiosa germina.
8 a. Septiformis consolator, 8 b. Vitae portus, fons amoris,
Innocentuni consecrator, Sempiterni lux splendoris
Peccatorum venia, Viantiura praevia.
9 a. Da cor rectum, fidem bonam, 9 b. Ornet actus vita pura,
Linguam tibi dare pronam Propagetur jugi cura
Sacrae laudis munia; Morum sanctimonia.
10 a. Tu, qui servos Jesu Christi 10 b. Nos transactos post labores
Nova luce perfudisti Inter vitae prossessorcs
Nova donans munera. Coelestis adnumera.

Prosar. ms. Marchianense saec. 15. Cod. Duaeciis. 123.


Dreves, Sequeiitiae Ineditae. III. 3
34 —
35. In Festo Pentecostes.

la. Lux insignis. 1 h. Peccatorum


Ardenb ignis, Qui cunctüinim
Jesu Christi spiritus, Exsistis paraclitus.

2 a. Summa exstas essentia, 2 b. Deus propter unitatem,


Nam, ut credit ecclesia, Flamen propter trinitatem
Deus es et spiritus: Coaequaleni poenitus.
3a. Tu Creator non creatus 3 b. Ab utroqae tu procedis
Es nee neque natus.
jtater Et a nuUo tu recedis
Sed procedens spiritus; Nee es ulli subditus.

4 a. Par utriciue potestate 4 b. Tu persona trinitatis,


Et ubique majestate Quae das dona unitatis
Es complendo omnia ;
Cum omnipotentia.
5 a. Tu amor es et pietas 5 b. In te subsistunt omnia,
Et est tua proprietas, Per te solvuntur noxia
Virtutum dare genera ; Pacisque constant foedera.
6 a. Tu divina 6 b. Quos vis, pungis,
Disciplina, Quos vis, ungis
Columbina Et compungis,
Tu doctrina Quos perungis,
Ignisque es et unetio; Sic per te fit salvatio.

7 a. Nuüc, Spiritus 7 b. Et qui donis


Aliiie, veni Es septenus,
Et funditus Fac ut bonis
Cuncta leni Tuis pleuus
Nobis adversautia ;
Sit grex tuus, Allelu.ja.

Prosar. ms. Marchianense saec. 15. Cod. Duaceus. 123.

36. In Festo Pentecostes.

1 a. HodieiTia die clara Ib. Quinquagena lux venerat,


Incolatus nosti'i ara Qua Aegyptum exierat
Immoletur bostia, Fugieus saevitia
2 a. Pharaonis grex fidelis, 2 b. Montis Sina ad radices
Opem adepta e caelis, Suas demittunt cervices
Cum transiret maria. Trahentes suspiria,
3a. Sonant voce tonitrua. 3 b, Quid protendat miraculuni,
Crebra mittuntur fulgura, Quod agit ante i>opulum
Turba pavet nescia, Spiritus praesentia.

4 a. Lex caritatis traditur 4 b. Sic bodie apostolis.


Et Moyses imbuitur Multis datur Christicolis
Divina scientia ; De supernis gratia.
5 a. Linguas ignis adspiciunt, 5 b. Amor patris et filii,

Dona mira percipiunt, Veri dator consilii.


Corda sunt ardentia. Soptiformis gratia.
— 35 —
6a. I'rai'sciitibus infnmlitur, i)h. Suavitas et bonitas,
t\)rtilU(lo triltuitur, Intelk'ctus, jucunditas,
Caritas, clemontia ;
Dona suut insignia.

7 a. Kcsurrexit et nscendit, 7 b. Dono tali profecerunt,


l'ro injustis (|ui desrcnilit. (^>ui eaperc nicruenint
Suis (loiians talia ; Spiritus solatia.

8 a. Hujus cannina
dioi 81». Verax sine fallacia,
Nulla comprendit i)agina Felix sine miseria
Laudis oxcollentia; IJona praestans dulcia.

ya. Servos Jesu nos cuslodi, yl>. Qui (•uli)aiiini es venia.


Doce, rege et exaudi Vera nobis da gaudia
De precuni instantia; In aevuni nianentia ;

10a. Ut quae tua processio lob. Hoc tua praestet gratia,


Sit de patrc et tilio, (^»uae cunctis erit omnia
Norit amicitia. In aetorna «loria.

Prosar. ms. Marcliiaueiisf saec. 15. Cod. Duacens. 128. — 81), 3 i»ra<
stjxiis diviiia Hs.

37. Dominica post Octavani Pentecostes.

1. Voce jubilantes magna


2 a. Regi summo devote 2 b. Personemus maxima
per saecula laudum vota.

3 a. Coelura, sidera. 3 b. Tellus, aera,


luna. sol et omnia mare. ignis, fontesque
aethera. (et) tiumina,

4 a. Oninis creatura 4 b. Laude continua tis

concelebrare cuncta. Creator,


uon desinit magnalia .

5a. jNIajestas 5b. Quem laudant


cujus et unica superna jugiter
decenter agmina
in patris gloria. voce dulcisona.

6 a. Cui proclamant : 6 b. Quem decet onmis


sanctus, sanctus, sanctus, laus, lionor et virtus,
Deus, Hosanna. Salus (et) gloria.

7 a. Aurem tuam 7 b. Supplicibus


nobis inclina. veniam dona,
8. Ut te collrtudemus
in saecula.

Miss. ms. Whitbicnse saec. 14. Cod. Oxoniens. Miscell. Liturg. :390.
3*
— 36 -
.{8. De Ascensione I)N.

la. Sursuni sonet laudis melos, Ib. Hoste nostro triuniphato


Rex virtutum scaiulit caelos Et inferno spoliato
Coelesti poteiitia, Scandit cum victoria.

2 a. Lauda, coelum, et congaude, 2 b. Para thronos principales,


Redeniptori nostro plaude Leva portas aeternales,
Jubilo laetitiae, Ut intret rex gloriae.
3 a. Quis est iste gloriosus, 3 b. Hie est rerum procurator,
Sua forma speciosus Adae lapsi reparator
Mira pulchritudincy Gratuito munere.

4 a. Quid est istud, quo vestitur, 4 b. Haec est vestis illa pia,
Cur majestas operitur, Caro sumpta de Maria
Quae non egct tegmineV Sine viri semine.

5 a. Cur est vestis laeerata 5 b. Hae sunt plagae, quas portavit,


Et hinc in de concavata, Hie est sanguis, qui manavit,
Quasi tincta sanguine? Moriens pro homine.

6 a. Quis tarn magnus comitatus, 6 b. Hae sunt animae beatae,


Tarn solemnis apparatus, De inferno liberatae,
Quo procedit rex vallatus Quae fuerunt captivatae
Tanta multitudineV Parentali crimine.

7 a. Ergo cantent in hac die 7 b. Qui naturam conjugatam,


Tres coelestcs hierarchiae Sua morte reparatam,
Nato virginis Mariae Quasi sponsam adornatam
Laudes et praeconia, Transduxit ad propria.

Miss. Zagrabiense imp. Venetiis 1511. A. —


Miss. ms. Praedicatorum
imp. Venetiis 1523. B. —
Im ersteren Texte, der der ursprünglichere zu sein
seheint, fehlt Str. 3b, die hier aus B ergänzt ist; leider beweist 3b, 3, dafs
an der Strojjhe in B geändert worden. Letzteres bietet einen erweiterten,
nach Inhalt und Form verschlechterten Text mit folgenden Varianten 1 a, 3 :

.Sublimi potentia. —
1 b. Totus coeli potentatus Exit illi laureatus Summa
cum laetitia.

2 a. Jubilant et admirantur, 2 b. In dulcores sonaiit voces,


Laude simul jucundantur Distinguuntur per cohortes
Circa haec nuignalia; Astra coeli tiilgida.
3 a. In amorem exardescunt, 3 b. Quis est iste gloriosus,
Quaerunt sie et expavescunt, Sua forma speciosus.
Et respondent, qui cognoscunt Tamipiam rex victoriosus
Jesu mirabilia. Tanto fulgens lumine?
Nun folgt ohne Gegenstrophe 3b des Textes, dann 4a und 4b ohne
Variante. —
5a, 2 inde rubricata. 5b, 1 portavi. — 5b, 2 nianavi, —
beides Korrekturen wegen des folgenden moriens. Ga, 1 Quis est iste. — —
fja,2 Tam subliniis. —
6a, 3 praecellit. — 6a, 4 Quasi cinctus agmine. —
6b, 4 Pro parentum crimine. Dann: —
7 a. Ergo cantent in hac die 7 b. Qui moriens hostem stravit
Tes coelestcs hierarchiae Et infomum spoliavit
Nato virginis Mariae Et de morte triumphavit
Laudes et jiraccnnia, Resurgens cum gloria.
— 37

8a. Sic uHtiirnni roj»)irnvit H\>. Nnni- asrcndit sie patenter,


Et riiinas ri-stnuiavit, Cocbis prni-trat potenter
Nobis simcti)» si>cijivit Kt transcendit exe eMenfer
AtM|ua (laus fasti^ia. ( )nniiuni (-a<-nmina.

9a. PatiT striiifjit. ainiilcxatm !(1». In (b'Xtra jani p.itris sedet,


Ujii}j|'i>it""i. alVatur, l'ndi' sanrtas nuiite.s repli-t
In ({WO siilo jiK-iuiilatiii'. Et i'ontornu's sibi prai-lict
Cui dedit oinnia. Trihiiens cbnri.^mata.
10. Kl X l)i'iii(fiii', iKis iMiiifiirta.
Sfiiiper tibi in>s (-(niiixirta,
In tc ipsuni nns transporta
Qui adiniples onuiia.

39. De Asceiisione DN
1 a. Sursuni corda sublevcmus 1 b. Quem coelestis hierarchia
Et triuiiiphuni personenius Dulci laudat sympliouia
Salvatoris hodie, Titulo victoriae.

2 a. Nam infenius spoliatur. 2 b, Libertati captus datur,


Paradisus reseratur Orbis terrae gratulatur,
Crucis cum victm'ia, Gaudet coeli curia.

8 a. Victor surgit, aniniatur, 3 b. Regi praeda copulatur,


Planctus niatris conimutatur. Scandit coelos, exaltatur
Conresurgunt omnia, In i)aterna gloria.

4 a. qui cantus angelorum. 4 b. Quo regina, coeli porta.


Quae sunt festa sui)ornoruni Per (luam mundo lux est orta,

In coeli palatio. Cernitur cum tilio.

5 a. Pie Jesu, foima mores, 5 b. Dulcis Jesu, supplicamus,


Pelle pestes et errores. Ut te laeti videamus,
Nos videre coeli tlores Cum Maria gaudeanms
Da post liaec exsilia. Et sanctis in patria.

Prosar. ms. Gulielmi Lovel anni 1572. Cod. Arabianens. 132. — Mel.
Lauda Sion, ausgewählte Choräle.

40. De .\scensioii»' DX.

la. Inferni fracto carcere Ib. Vitae recludit limina.


Sargens victor de funere Viae toUit discriraina.
Christus, vita viventium, Via Christus et ostium.
2a. Hac in die praecipue 2 b. Cum nostrae carnis portio
Panduntur coeli januae, Ferente Dei filio
Diriguntur itinera. Levatur supra sidera.
3 a. beati discipuli. 3 b. Videre sursum evehi,
Quorum merentur oculi Ut oculatae fidei
Videre vivum denuo. Radice Stent perpetuo.
4 a. Ut in tide firmissimi. 4 b. Ut fidem et spem habitas
Spe concepta longanimi. Concomitetur Caritas.
Quae sursura sunt ,
desi- Qua sine non proticerent.
derent ;
— 38

5 a. Sic fundatur ecclesia, 5 b. Sic angulari lapide


Sic spondentur coelestia Tandem locato provide
Deorsuni niilitantibus, Sit anam ex disparibus.

6 a. Christus lapis in aiigulo. 6 b, Dum verbo carnem sociat.


Qui ex utroquc i)opulo Inter naturas medial
Facit rem unara publicam, Humanam et angelicanu
7 a. Jesu, qui tantae gloriae 7 b. Sic carnem doce conteri,
Carnem assignas hodie, Quod tua non sit oneri
Carnis honor et gloria, Secuturis vestigia.

Prosar. ms. Giilielmi Lovel anni 1572. Cod. Anil)ianeiis. 132.

41. De SS. Trinitate.

1 a. Te patrem ingenitum, 1 b. Ignis sancti spiritus


Te tilium unigenitura, Inflammet nos divinitus,
Spiritura paraclitum, Cor illustret coelitus
Trinum uuuin dominum Natus Dei inclitus,
Omnipotentissimum Patris virtus muniat
Atque clemensissimum Intus et puri licet,
Lauderaus cum jubilo. Ut mens privetur nubilo.
2 a. Te, summa Deus trinitas, 2 b. Te in arce coelica
Simplex una deitas, Laudat vox angelica
Laudet omnis spiritus; Atque archangelica,
Coelum, terra, maria, Supernorum agmina
Poli luminaria, Per distincta carmina,
Pennatorum genera Caritate flammea,
Tuas laudes intonant. HjTnnos dulces personant,
3 a. Viani pande miseris, 3 b. Vitam post hanc fragilem,
Triumphator nobilis, Mansionem stabilem,
üt jungamur angelis Pacem ineffabilem
Absque naevi macula. Da in coeli curia.

Miss. ms. Claustriburgense 958. saec. 15. — Mel. wohl Mnndi renovatio.

12. De Corpore Christi.

P'eria VI. infra Octavam.

la, Benedictus Ib. Verbum patris


Dei unigenitus Carnem matris assumpsit,
Sit quoque virginis genitus, In qua Deus hominem sumpsit,
Formatus divinitus. Per quam mortem con-
sumpsit.
2 a. Hie in pabulum 2 b. Panis in verum
Et in poculum Corpus et merum
Se dat nobis in signaculum In sanguinem transit verum
Crucis salutiferae. Divino sub opere.
— 39 —
3 a. Assnmcmlo iion diftitlo. nb. Ut crninteni tc roducat
Christuni totuin esse tido, Et viatorciii W ducat,
Vera tenc et coiitidr Doncc in cofluin pcrducat
In ejus iinu'seiitia. Ad ejus consoitia.

Miss. SuessioucuHo imp. I'arisiis 1.516.

l.'{. De ('ui'puro (Jirisli.

Sabbato infra Octavani.

la. Salve, vera salus inuiidi, Ib. Salve, panis beatonim,


Per .quam facti suiiius inuudi Cibus, i»otus viatorum
A letali vitio; Veraque refectio.

2 a. quam mirum sacramentum, 2 b. Et quam profunda Caritas,


(^)uo factum est alimentuni Qua sua facit deitas
Hif, qui pasi'it omuia, Omnia coinmuiiia.

3a. Dens caput nostrae tril»us, .Jb. Pellitur mors, vita datur,
Sanguis potus. caro cibus, Pace terra circumdatur,
Coeli datur gaudium; Nam Christus in medium.
•ia. Ergo surganms oeius 4 b. Ut possimus suscipere,
Et purgeinus attentius Quod mundus neciuit capere
Nostri cordis vasculuni. Beatum hoc ferculum.
5a. Sic sumentes assumamur ob. Ut in tine coaequales
Ab eo, ut u'.üamur Sancti simus et sodales
IMembri sui cori)oris; Cum angelicis choris.

Miss. Suessioncuse imp. Parisiis 1516.

44. De Corpore Christi.

Dominica infi'a Octavani.

la. Plebs tidelis, manus, corda Ib. Qui te cibo panis veri
Munda sicque sursura corda Pascit, qui manua veteri
Ad Dominum, Dat terminum.
2 a. Hie panis est angelorum, 2 b. Accedamus mundo corde,
Vita viaque coelonim, Mente pura sine sorde,
Animae refectio, Clara tide lucidi
Per quem nobis adoptio Et caritate fervidi,
Datur Dei. Portes spei.
3 a. Hoc est verum corpus Christi, 3 b. Haec est nostra medicina,
Sanguis merus, quibus tristi Qua purganmr a sentina
Morte sumus liberati. Et ad divina signati

4- Simus Christo semper grati.

Miss. SuessioHeiise imp. Parisiis 1516. 2a, 4 Per (|ueni. — — 21), 4


Kt fehlt. —
3a, 2 qmbus Christi. —
3b, 3 Et sumus ail divina.
— 40 —
45. De Corpore Christi.

Feria IL infra Octavain.

la. In excelsis gloria 1 b. Hunc panem virgo tulit,

Ex Christi memoria Potum natus obtulit,


Sit, qui tlat mysteria Quem in sacra protulit
Panis vitae. Crucis vite.

2 a. Hie panis angelicus, 2 b. Te proba, Christiane,


Potus cvangelicus, (Jui frui hoc pane,
vis
Dei quibus unicus Nam tidem mentis sanae
Nos reticit. Cireumspicit.
3a Cum conceniu sensui 3 b. Quod sentis exterius.
Non solum auditui, Christus est interius
Qui dat intellectui Et nil tenet verius
Lumen verum. Cor sineerum.
4a. Corpus est, quod sumitur, 4 b. Purgatus omni sorde
Et sanguis, qui bibitnr, Si sumas vero eorde.
Sub rebus bis alitur Caritate Concorde,
Vera fides. Deum vides.

5 a. Hie expellit inferos 5 b. Dignis eum mentibus


Et ducit ad superos, Sumamus, ut coetibus
Consolatur miseros, Nobis eum coelestibus
Fert virtutem. Det salutcm.

Miss. Suessionense imp. Parisiis 1516. —


oa, 1 !n\. ohne Sinn, ver-
derbt. —4b, 3 cum cordf, ein sehr häufiger SchreibfeliUr in französischen
Handscliriften. —
Mel. jedenfalls.: Laetetur ecclesia.

40. De Corpore Christi.

Feria III. infra Octavam.

1 a. Tibi, Christe. splendor patris. 1 b. Qui corporis gloriosi


Filius intactae matris, Sanguinisque pretiosi
Honor sit et gloria, Tui das mysteria.
2 a. Pro tidei nutrimento 2 a. Sub tegmine specierum
Et altaris sacramento Das in cibum corpus verum,
Tuuiii pascis populuni. Sanguinem in poculum.
3 a. Foris sensus hoc non sentit, 3 b. Quod hie verus bomo manes,
Sed pia mens huie asssentit Verus Deusque permanes
Et tenet veraciter, Regnans aetenialiter.
4a. Quem exspeetamus venturum 4b. Nos sistentes tuae laudi.
Unicuique redditurum. Redemptor noster, exaudi,
Quod gessit in opere, Ut per haee mysteria
Dum mansit in corpore, Nobis detur gloria.

Miss. Suessionense iin|>. Parisiis 1516. - - 1 b, 1 corpus. — 1 1), 3 Cui das.


41 —
17. !)<' Corpore Christi.
Fcria IV. inira OcUivam.

la. HodioniiU' lii\ diiü Ib. Decautemus in bac- die


C'ok'hris in vorbo Dei Siii corporis iiostiac

Agitur iiK'iiKniii; Laudi's et prarionia.

2a. Omnis honio omni Iioim 2b. Psallc, psallc nisu totu
Ipsum ora ot iiiiplora Cordis voce, oris voto:
Ejus patrociiiia. Ave, Vera bostia.
3a. Eccc panis anjidoruni, :>b. F(>cuiidata mo(b) riiin»

Clavis David, quac coeloruin iMatris ftuctu sine viro


Patefacis ostia; Deitate socia.

4a. Florens hortus jj;ratiaruni 4b. Fusa coeli rore caro.


Plenusque dclicianun, Riga nos cruore caro
Recta coeloruin via, Cum gratiae pluvia.

5a. Salve, splendor tinnanienti, 5b. Placa nientes, salus mundi,


Tu caliginosae nienti Ut tuam sumamus mundi
Desuper irradia; Coenam tide praevia.
Mis.s. Siie88ionen.sc imp. Parisiis 1516. 2 b, 2 Cordis votis ore voto. -
8J), 1 mundo miio. — Die Mel. giebt 1, 1

48. De Cürp(tre Christi.

In Capite Octav arum.

1 a. Adoremus coeli regem, 1 b, , Nobis ex virgine natus


Qui nos sicut pastor gregem In redemptionem datus
Cibo pascit coelico. Completo propbeticü.
2 a. Conversatus in boc mundo 2 b. , Cibum, de sanguine potum
Coenam de corpore mundo Propinavit, sie se totum
Discipulis obtulit Escam Ulis protulit.

3a. Sicque diebus singulis :>b, , Ut sua passio cara


In sacraniento famulis Suam in cor diu m ara
Carnem dat et sanguinem, Imprimat imaginem.
4 a. Et per hanc ad se nos trabat 4 b . Quam nobis donet sie sequi,
Et a mundo sie retrahat Ut mereamur assequi
Sequentes ejus viam; Beatorum gloriam.

Miss. Suessionen.se imp. Parisii,s 1516.

49. De Corpore Christi.

la. Participes sui facit Ib. Hos, qui digne sumunt Cbri-
stum
deitatis unio vero sacrificio.
2 a. Celebratur in bac die 2 b, Exsultantes jubilemus
ejus institutio. de tali convivio.
— 42 —
3 a. Per quod digni habebiimir 3 b. Kt t'niemur iiiiniortali
sanctorum consortio sempiterno gaudio.
4 a, Ergo laudes Deo nostro 4 b. Corde, voce si laudemus,
concinat haec concio ejus magno praemio
Participamus.

Prosar. ms. Marcliianense saee. 15. Cod. Duacens. 123 Mel. : Sospi-
tati dedit aegros.

50. De Corpore Christi.

la. Laetabuiidus 1 b. Qui inunensam


Nunc cantet fidelis mundus Praeparavit nobis mensara.
Alleluja. Res niiranda,
2a. Corpus suum praebuit 2 b. Panis carne vertitur,
Ad vescendum, sie fluit Ut in sacris legitur
Sol de Stella. Voce Clara,

3 a. Sic vinum in sanguine 3 b. Nee sanguis in sumendo,


Verbi modulaniine Caro nee in vescendo
Pari forma. Fit corrupta.
4 a. Sic nos potat sanguine, 4 b. Sic nos potu refieit

Sic nos pascit corpore Ac repletos efficit


Valle nostra, Carne sumpta.
5 a. üt in coena cecinit, 5 b. Quo natura deficit,

Fides nostra meminit, Virtus verbi refieit,

Judaea non desinit Quae benigne perfieit


Esse caeca. Haec praedicta.
6 a. Si corpus insigue 6 b. Pater, accelera,
Sumpseris indigne, Da salutifera,
Te ponis in igne, Jesuni, quem genuit
Gens misera. puerpera.

Miss, ms. Pictavense saec. 15 in. Cod. Pictavens. 43. Mel. : Laeta-
bundus.

51. De Corpore Christi.

la. Laetabundus 1 b. Christi corpus,


Deeantet homo devotus, In (juod panis transit totuSy^
Alleluja, Res miranda.
2 a. Sie clementer allicit 21). Corda summe perfieit,
Et natos nos refieit, Confortat et refieit
Sol de Stella. Semper elara.

3 a. Per bune eulpae pereunt ob. Hanc virtutem nequeunt


Et daemones exeunt Fcrre sed mox abeunt
Pari forma. Haec corrupta.
— 43 —
4;i. Sub hac foniui visitat tb. In hac Hdc ccspitat,
.lustüs et inhabitut (^)ui niuiulana cugitat
Valle nostra. Carnc sompta.
5 a. Sed tidcs inj^rodilur, 5 b. Noc naturac studio,
Caritas amploctitur. Ncc artis intionio,
llatio conviinitur Sed Do») stant niedio
Esse wieca. Haec praedicta.
6 a. Christi inystoria, tib. Panis substanlia
Vim et magnalia Non est in liostia
Cur non inetuit Sed quem gonuit
gens misera V pucrpera.

l'rosar. ms. riulii'lmi L>ivcl anni 1572. Cod. Amliianeiis. 1.S2. Mel.
LaetjUmmhi;

52. I»e Corpore Christi.

la. Gaude, Sion, et laetare, Ib. Geuitori jubilemus,


Leva vocem, cor niundare, Sanctum pneuma i)racdiccmus,
Dum parantur ad altaro Gratia ([uorum habomus
Doi sacriticia. Ciiristum in praesentia.
2a. lu deserto raanna pinit, 2 b. Istud manna Christus fuit,

Quod velut rosa paiiiit Quem virgo pura genuit.


Et nutrimentum praebuit Mundo vitani restituit
Lapsis in penuria. Vera factus hostia.

3 a. Seipsum suis tradidit 3 b. Praedicemus ergo natum,


Christusque morti subdidit, Ut per ipsum nobis datum
No perderet, quos condidit. Sit cunctis regnuni paratum
Facta sunt haec omnia. In coelesti patria.

Brev. ins. Fiscanense saec. 14. Cod. Rotoinagen.s. 205. Officium und —
Me.<ise de Coi-pore Cliristi zugeschrieben saec. 14. Mel. wohl Verhuin — :

bomim.

53. I>e Transfignratioue DN.

la. Nos toto couainine Ib. Qui manente homine


Jesum decet carminc In niontis cacumine
Ex sua dulcedinc Voluit clandestine
Venera ri. Transformari
2 a. Coram tribus testibus 2 b. Et duobus vatibus
In carne viventibus Ulis apparentibus,
In candidis vestibus Hinc et inde stantibus
Claro vultu, Miro cultu.
3 a. Nube tectis modica 3b. Hie tilius, coelica
Vox patris deilica Lux, mundi spes unica.
Tonuit territica Plenus est theorica,
Dicens rite: Hunc audite.
44

4 a. Nolite pavescere, 4 b. Discatis hoc opere


Hanc, donec a funere Jactantiam fugere,
Surgam, glisco condere Haue volo vos discere
Visionem. Lectionem.
6 a. Nam roelesti patria, 5 b. Jesu, nos fac gratia
Quae gustastis, dulcia Humiles, ut propria
Humilibus gaudia Queamus in gloria
Volo dari. Ilis cibari.

Prosar. ms. Gulielmi Lovel anni 1572. Cod. Ambianens. 132. — Mel.
Laitetur ecclesia.

54. De umiiibas festis DN.

Virginali thalamo
Dum processit tilius,

Unde nos redimeret,


non habebat melius.
2a. Leges occultaverat 2 b. Dat salutem languidib,
atque vaticinia, dat pacem et gaudia,
Taudem patefieri Quorum ad interitus
volens evangelia. patebant suspiria.
3a. Vagit infans 3 b. Super astra
artus in cunabulo, regnat in coelestibus,
Parvo lactis Qui dat eseam
satiatus pabulo. bestiis et avil^us.

4a. Mundus intrat lavacrum, 4 b. Per aquam et spiritum


Destruxit simulacrum, Signat item genitum.
5 a. Planum iter et accei)tum 5 b. Hie tentatur. ne tentemur,
Tendens vadit in desertum, Sed a nialis liberemur.
6 a. Quoscunque terra parturit, 6 b. Traditus a discipulo
Föns, panis sitit, esurit. Capi, ligari vinculo,
Nee corporis edulium Nee flagellari renuit,
Sed salutem fidelium. Qui mori sponte voluit.
7 a. Christi resurrectio, 7 b. Fit nostra redemptio,
Ad coelos ascensio, Salus et proteetio,
Pia consolatio, Pax et reparatio.
8a. Per fraudis osculum 8 b. Nos ergo sedulum
Et fellis poculum Canamus moduluni
Redemit saeculum, Sed non ad oculuin.
9 a. Sequens historia 9 b. Nos ergo mutua
Narrat liaec omnia Dantes tripudia
Per evangelia, Psallamus eia.

Mi.ss. ms. S. Johannis Ambianeus. sacc. 15. C'<k1. Amijiancns. 163. A. —


Prusar. ms. Guliehiii Lovel anni 1572. Cod. Ambianens. 132. H. 2a, — l
oocultitMat H.
45 -
In IltMlirutionu Ecolesiue.

1 a. Virginis niatris nnnua 1 b. Virginis prolis intcgra


occlesiae solcniniu magniticent praccordia,

2a. Quam parit assidua 21). Haud quaquam serpentina


divinitatis gratia oorrumpendam astutia.

3a. Hanc mundi vcrnantia 3 b. Cum ex dormicnte Adam


desiitnavcre priniordia, Di'us formavit fominam.

4 a. Hujus insignis gratia 4b. Ad rjuam pacis olivam


olim praenutata columba detnlit
est in arca, ad vesperam.
5 a. Huic veniens de Saba 5 b. Quam sapientiae avidam
mystice Salomon
contbrmatur legina, reliquit stupidam.

6 a. Tali signoruiii tigura 6 b. Deus, qui fecit omnia,


mundo coelitus emissa natus carne virginea,

7 a. Dilexit haue 7 b. Et salvavit


sua misericordia bonitate gratuita.

8 a. Mundans eam 8 b. Omans eam


sanguinis et sacri fontis tide,spe et caritate
gratia, gemina.

9 a. Ut posset sine macula 9 b. Qui prae filiis hominum


illi aptari sponsa, est speciosus forma.

10a. Rex Christe, protege in terra, 10b. Et defunctos eo subleva,


quos adliuc geniens tua qua ad dexteram stabil
parit sponsa, haec regina.

IIa. Ut Sit audire cum illa : IIb. Deum in sua gloria


Audi et vide, tilia, per intinita saecula.

Cod. Oxoiiiens. Bodl. 572 add. .saec. "12. — 6 a, 2 amissa.

56. In Dedicatione Ecclesiae.

1. Altissirae Jesu Christe,


qui dignatus es munda
2 a. Ex virgine Maria 2 b. Tu per feminam renovas
camem nostram camem nostrara,
sumere immaculatam, quae perierat per Evam.

3 a. Tu nostra visitasti 3b. Nam quamquam in humana


intirma, natura
ut infimias apparebas,
sanus curares aninias. tarnen carebas macula.
— 46 —
4a. Tu nostri miserans 4b. Caritate tua
de soperna nimis cara
existi patria, tu nos dilexeras
appetisti nostra. ante omnia.

5 a. Ergo tua 5 b. Servi formam


jugiter regnat tu non dedignaus
altissima clivinitas; jungis tibi ecclesiam.

6 a. quis jam tanta 6 b. Has pie cantat


digna et pia nunc ecclesia,
pietatis viscera, odas jugiter tuas
7 a. Jubilans propter magna 7 b. In tantum. ut pro nostra
dilectionis dona. tu morereris vita,
qua tu nos dilexeras, et reduceret vitam
nos tuum plasma, mors, Christe, tua.
8 a. Gaudet ecclesia 8b. Seque mundissimam
pia promere cantica praebere studet bostiam.
9 a. Dum mortilicat 9b. lUam tu serva,
mala vitia. tu laetifica;
gloriam baec tua
dum desiderat dicitur sponsa
mori propter tuam. sanguine quaesita.

10 a. Haec sacrata aula 10b. Tu in illa bona


dicitur ecclesia: precantes exaudias.

IIa. Quam protegas, IIb. Ad gloriam,


expostulaut Cbriste, tuam
praesentia per omnia
carmina, saecula,

12. Ut eis aeternam


dones vitam.

Trop. ms. Cameracense saec. '"/ii. Cod. Cameracens. 79. A. ..Trop. ms. —
Cameracense saec. *Vi2. Cod. Cameracens. 61. B. Eine Silbe Überschufs —
in 2 b. 1 inid 4 a. 4; durchgeführte Endassonanz in a.

57. In Dedicatione Ecclesiae.

In Octava,

la, felices et beati Ib Haec est, inquam, domus illa,

Septies examinati, Cujus opes et vexilla


Qui ad bujus sunt vocati Admiratrix est Sibylla,
Festa domus. Magna vates.

2 a, Haec gyrando regionem 2 b. Aurum. et argentum


gemraas
Dum adivit Salomonen!, Per millenas vices centum
Parvipendet Babylonem, Defert gazas in augmentum
De qua venit. Sapienti.
— 47 -
8a. Et nos idom faciamus, 151), Infodarmis itrr amplum,
Sic confusa doseranius, lianc siMjuamur ad oxeniidum
Ut ad paccm veniamas Ut possimas esse templum
Dace Christo. Dei vivi.

4 a. Hicrnsalem Salomonis 4 b. Non est nostrum objur(?are —


Et Sibylla iJabylonis Plaudat coelum, t<!rra, inare —
Adhuc suis i-ertant donis, At nos eis congaudere
Qaod Sit inajus. In aeternum.

(Jrad. ms. Miiicliiamiise sac-c 14. Cod. Duai-nis. 114. A. - Miss. ni8.

(.'amtraoenst' saee. 14. Cod. Caniuracens. \2'•^. B. Mis. ms. Marchianc-nse


saec. 16. Cod. Duaoons. 1~!9. C. —
Miss. Suessioiien.se imji. Parisiis löUi. I). —
1 b, 3 erwartt't man admirata est; die obige Koiistriil;tinii ist indes im Mittel-
lateinischen niclit vereinzelt. — 4b, 8 Et nos eis AC.

58. In Dedicatione Ecclesiae

Caraeracensis.

la. Grato solve, plcbs tidelis, Ib. Aedem sacram contueri


Vota, voces, carmina Benignis auspiciis,
In hac die, cum de caelis Quam laetaris confoveri
Clara speras agmina Mysticis initiis.

2 a. Pete, lauda, oontemplare, 2 b. Cemes illic, quam miranda


Infer te coelestibus, Civium est unitas,
Urbem sanctam contestare, Amor, quies, pax optanda,
Dignis claram civibus. Felix est suavitas.
3 a. Quo superni sponsa regis 3 b. Abest moeror, procul dolor,
Sion sponso fruitur Nulla sunt dissidia,
Et arcanis suae legis Incolarum unus color,
Jugiter imbuitur. Votorum concordia.
4 a. Hujus nienior civitatis 4 b. Te juvabit Sunanitis
Templum hoc ingredere Coeli regem proferens
Et profanis abdicatis Et Johannes, praeco mitis,
Vitae callem sequere. Christum sibi praeferens.

5 a. Quibus dicata patronis 5 b. Summe Deus, poli rector,


Domus ista jubilat, Templum, plebem respice,
Corde, psalmis rite bonis Pius nobis sis protector,
Melos dulce personat. In coelis nos refice.

Miss. ms. Canieracense saec. 15. Cod. Cameracens. 179.

59. In Dedicatione Eeclesiae

Suessionensis.

la. Juucta mente vocibus Ib. Omnis coetus cordibus


Chorus iste cantibus Lustratis criminibus
Persolvat praeconium, Dulce promat gaudium.
— 48

2a. flac Sacra basilica 2 b. Aula fit haec mystica


Collaudatur coelica Intirmorum medica,
Et perennis concio, Lapsis consolatio.

3 a. Xon pretiuni suscipit 3 b, Xullus eam deeipit,


Pro sacris sed recipit Sed seipsum inticit,
Vota cum virtutibus, Qui hanc vendit opibus.
4a. Ejus pane vescitur, 4b. Scala Jacob dicitur,
Quisquis ibi patitur Qua Spiritus vehitur
Pro Christo supplicium, Ad coeli fastigium.

5 a. Militemus jugiter 5 b, Leti ut salubriter


Certantes viriliter Consequamur pariter
Contra mundi vitia. Celsa coeli praemia.

Miss. Siiessionense imp. Parisiis 1516. A. —


Prosar. ms. Gulielmi Lovel
anni 1572 Cod. Ambiaiiens. 132. B. —
„Sequens prosa dicitur in capite
octabarum dedicationis ecclesie Suessionens. In qua per primas litteras
versuum nomen episcopi, qui eam dedicavit, insinuatur: Johannes Mileti."
A. Johannes Millet war Bischof von Soissons von 144^3 bis 1508. ^Ecclesiam
cathi draleni praesentibus plurimis dioeseos abbatibus dedicavit 25. Aprilis 1479*^
(Gallia Christiana IX (1751) p. 375. Damit ist die Abfassungszeit der Sequenz
gegeben. —
Mel. Lucis orto sidere B.
:

60. In Dedicatione Ecciesiae.

la. Templum cordis expiemus, Ib. Laus vocalis extra sordet,


Nos qui templi recensemus Si cor intus non concordet
Praesentis encennia, Garens immunditia.
2 a. Constans tabernaculum 2 b. Mentis receptaculum
Lignis et lapidibus Ornemus virtutibus
Ejus est siguaculum, Ut Sithabitaculum
Quod constat tidelibus. Dei cum hominibus.
3 a. Hoc templum Dei carum,
est 3 b. Hujus templi fundamentum,
Quo dispensat gratiarura Murus est et complementum,
Dona deposcentibus, Qui esse dat omnibus.
4 a. Tide templum Salomonis, 4b. Hie exaudit Dens justos,
Plus virtutum clarens donis Arcet lupos gregis custos
Quam structurae pretio, Ab hoc domicilio.
5 a. Jesu, noster salutaris, 5 b. Qui das templo sanctitatem
Templi lapis angularis, Nos per vitae puritatem
Discordes confoedera, Perducas ad supera.
Prosar. ms. Gulielmi Lovel anni 1572. Cod. ,\mbianens. 132. A. —
Miss. Suessionense imp. Parisiis 1516 B - - Die Mel. in A besteht aus
einzelnen Chorälen des Landes crucis.

61. In Dedicatione Ecciesiae.

la. Sponsa sponso desponsatur, Ib, Quae diversis sub tiguris


Quando Christo dedicatur Designatur in scripturis
In terris ecclesia. Secundum mysteria :
49 -
2a. Area Noc fahricatur, 21). Uegi David sociatur
Extra quam nemo salvatur Abysag, at foveatur
Sed perit diluvio; Ilex in ejus gremio.

3a. A Jacob sc;ila cernitur '}h, Salonion aediticavil


Tangens coeluni nee sporniiur •Templum atque dedicavit
Sed lapis inungitar; Domino ut legitur.
4a. Haec signant sub velaniine 4 b. Cujus mira dulccdine
Mente mundam u crimine Perfruainur cum agmine
Sponso nuptam gloriae, Triumphantis curiae.

Miss, ms, Koin;ino-Franciscaii. saec. 15. Cod. L<indinens. Harl. 2967.

62. In SoNceptiune Heliquiarum.

la. Ad honorem summi regis 1 b. Surge, surge, plebs devota,


Excitetur nostri gregis Redde Deo nova vota,
Juconda laudatio, Civitas Suessio.

2 a. Christus quondam te Crispino 2 b. Novos patres mittens rursnm,


Decoravit et Rutino Reparare tuae eursum
Cum amborum fratribus, Vitae suis precibus.

3 a. Sanctis semper grates age, 8b. Faetam extra sorteni mortis


Qui te prima sua strage Te consortem suae sortis
Erexerunt in compage Adduxerunt vitae portis
Corporis ecclesiae. Et ad portum gratiae.

4 a. Venerare voto pari 4 b. Ipsos voce si commendas


Patres, per quos visitari Et si mentis mundes mendas,
Te recenter conspicis, Dulce Carmen conlicis.

5 a. Venerare lignum crucis 5 b. Haec in mari viam stravit,


Veterisque virgam ducis, Illud novis demonstravit
Insignem miraculis, Viam vitae populis.

6 a. Virga vetus signis splendet, 6 b. Quidquid illa signis signat,


Sed te nova totum pendet Haec exponit et assignat
Salutis negotium ;
Signorum mysterium.

7 a. His duobus fulta signis 7 b. Huc accedit, quod sanctorum


Et signis insignibus Praedita reliquiis
Insignitur urbs insignis, Romanorura et Graeeorum
Nullis irapar urbibus. Se confert ecclesiis.

8 a. Petro suo Roma gaudet, 8 b. Gaudet enim tui, Christa,


Sed nee nostra minus audet Praecursoris et baptistae •

Gaudere Suessio; Capite cum brachio.



DreTea, Sequeiitiae Ineditae. lll. 4
— 50 —
9 a. Paulo suo gandet Roma, 9 b. Sed gaudendum plus est ei
Ista suo gaudet Thoma, Pro digito nostrae spei
Cujus fulget vertice; Et salutis indice.

10 a. Piae vocis Organum 10 b. Martyr tanto clarior


Sanctum sonet Stephanum, Et in regno celsior,
Primus qui per clibanum Quo post suum proprior
Passionis transiit. Regem miles abiit.

IIa. Veneremur et Thaddaeura, IIb. Et te, Marce, teque, Blavi,


Per quem nobis apud Deum Prosequamur cum suavi
Grandis est fiducia, Vocum consonantia.

12 a. Nostri servant coenobitae 12 b. Et rimatus coeli vias


Caput Areopagitae, Erudivit mentes pias,
Qui adeptus lumen vitae Cum distinxit hierarchias
Per doctorem gentium Supernonim civium.
13 a. Decus iraplet laudis hujus 13 b. Cujus peplo gloriamur,
Virgo mater, partns cujus Cujus laeti veneramur
Jucundavit saeculum, Calceum, lac, cingulum.

14 a. Gratulare tantis bonis, 14 b. Pro mercede tanti dati


Tota plebs Suessionis, Die cursus consummati
Dona domni Nivellonis Memoretur memorati
Servans cum laetitia. Praesulis ecclesia.

15 a. In hoc simus ei grati, 15 b. Ut eum suo pastor grege


Quod divinae pietati, Cum pastorum vivat rege
Supplicemus seduli, In saeculum saeculi.

16. Amen dicant singuli

Miss. Suessiouense irap. Parisiis 1516. „Dominica prima post festum


beati Dionysii celebratur festum de Susceptione reliquiariim a (jonstantino-
politana iirbe allatarum." —
Nivello I hatte den Stuhl von Soissons inne
v(m 1176 bis 1207, nahm 1202 das Kreuz, erhielt 1205 das Bistum Thessalonich
und kehrte in demselben Jahre nach Gefangennahme Balduins von Flandern,
Kaisers von Konstantinopel, Hülfe suchend ins Abendland zurück, reich be-
laden mit Reliquien aller Art. Auf der Rückkehr ins Morgenland starb er
in Apulien den 14. September 1207. Unsere Sequenz ist daher aus dem An-
fange des 13. Jahrb., vermutlich aus dem Jahre 1207.

63. De sanctis Reliqniis.

la. Coeli regem veneremur Ib. Matris natique capilli,


Et reginam deprecemur Hi tracti, suaves illi,
Devotis affectibus, Nos ornent virtutibus.
2 a. Lac virginis eximiae, 2 b. Praesepe regis humilis,
Panniculi infantiae. Tunica inconsutilis
Linteus pedes lavantis, Cor veri probant amantis.
- 51

8a. Columna, (juac i'ii^Mtur, 3 b. Flagflla cum purjmrea


Vinciila, (luil)us .stnn^?itur, Vcstc, Corona spiiita
Nos Sülvant nexu criminum. Medcla peccaminum.
4a. Sceptrum, orux. clavus, spon- 4b. Sudarium ol scimlclirum.
Corpus condcns Cliristi pul-
Forruiii laiiccac, copia clirum,
Taiii pretiosi cTUoris. Nos servent omnibus horis.

5 a. Tabollum digni tituli, 5b. N'alor Mi)ysi virgulac


Sangui.s veri miraculi Et numdatorum tabulae
IMentes in tide contirment ; Concorditcr liaec aftir-
ment.

6 a, Dignus I)ei baptista 6b. Petrus et Paulus socii


Et sacer ovangelista, Nobis adsint propitii
Re clari et nomine, Extremo examine.
7 a. Andreae, Bartholomaei 7 b. Tbomac, Jacobi Alphaei,
Et Jacobi Zobedaei Philippi, Lucae, Matthaei
Nos commendet memoria ; Nobis adsint suffragia.

8 a. Stcphanus, Dionysius, 8 b. Laurentius, Vincentius,


Georgias, Mauritius Lucianus, Eutropius
Nostri sint intercessores ;
Assidui protectores.

9 a, Clemens, Cosmas, Damianus, 9b. Nicasius, Cornelius,


Quintinus, iMaximianus Christopborus et Blasius
Curent in nobis morbida ;
Succurrant prece fervidi.

10 a. Gereon, Leodegarium. 10 b. Hippolytum et Vitalem


Crispinnm, Exsuperiuni Viotoremque triumphalem
Suppliciter invocemus ;
Sublimiter commendemus.

IIa. Panthaleonem credimus, IIb. Et Candidum purpuratum


Petrum martyrem novimus Ac Innocentium statum
Passos pro Cbristo dira. In hac vincendi lyra.

12 a. Sic Martinas Turoniao, 12b. Ludovici, Marsiliae


Ludovicus rex Franciae Civis, clarent quotidie
Nos juvent vice sedula; Toti orbi miracula.

13 a. Augustinus, Julianus, 13 b. Franciscus, vir Seraphicus,


Hieronymus et Germanus Et beatus Dominicus
De moribus nos informent ;
In crucitixum transforment.

14a, Odoneus, Eligius. 14 b. Marcellus et Hilarius,


Anianus, Maglorius Germanus et Sulpicius
Cum benedicto Ivone: Nos Salvent cum Simeone.
15a. beata Magdalena. 15 b. Anna cum nata virgine,
Amore Domini plena, Tui fructus precamine,
Tu forma poenitentiae, Sic advocata gratiae.
4*
52 -
16 a. Elisabeth. Margaretam, 16 b. Virginis Christi, Laciae,
Agatham, Barbam, Aguetem Helenae et Caeciliae.'

ExtoUamus praeconiis; Juvemur patrociniis.

17 a, Martha, Dei hospitissa, 17 b. Sponsa Christi, Katharina,


Per te nobis siiit dimissa Virgo martyr et regina,
Cuncta, (pae male gessi- Doctrix , (lue nos ,
quo
nius ;
tendimus.

18 a. Ut per festa ,
quae agimus, 18b. Te, Christum, quem hie
quaerimus,
Et sanctos, quos requirimus, Possideamus, quo imus,
Quorum sunt hie reliquiae, In sempiterna requie.
Miss. ms. Franciscano-Roniaimm saec. 15. Cod. Tolosan. 102. 12 a, 1 —
Turone. —
12b, 1 Ludoviciis. 12b, 2 claret.— 14 b, 1 Sermerns et. — —
14 b, 2 et Suplius. —
16 a, 2 Barba statt Barbara, Gallicismus von Ste. Barbe.

64. In festo ss. Reliqoiarnni.

la. Gaude Lucioniuni. 1 b. Vir praeclari nominis


Lux looorum omnium. Cum patemi seminis
Quibus coronaris, Ex successione
Castruni situ nobile, Rexisset imperium,
Tanto plus laudabile, Sed contraxit Vitium
Quanto plus laudaris. Ex occasione.

2 a. Iste fuit Lucius 2 b. Relinquenti patriam


Primus regis tilius Per patris industriam
Urbis Constantini, Navis praejiaratur,
Qui pro fratricidio Quae tam victualibus
Datus est exsilio Quam multis piguoribus
Gurgitis marini. Sanctorum ditatur.

3a. Assignatur exsuli 3b. Luget pater filium


Juxta fastum sacculi Passurum exsilium
Copia servoruni, Sub Dei tutela,
Et ut nil deficiat, Hunc commendat precibus,
Quae Deo deserviat, Navis datur fluctibus,
Tui*ba clericorum. Ventis dantur vela.
4 a. Navis sulcat aequora 4 b, Navem Deus dirigit,
Sacra portans pignora. Unde tarnen contigit
De quorum confidit Sors mirandae rei,

Lucius auxilio Portum navis tenuit,


Tutus a naufragio, Cui nomen habuit
Sic Dens providit. Fracta, nutu Dei.
5 a. Nomen portus dicitur 5 b. Rem contemplaus tacitus
Fractus et elicitur Procuratam coelitus
A navis fractura, Lucius notavit.
Ut tradit historia, Ad thesaurum nobilem
Quam digna memoria Deponendum habilem
Reservat scriplura. Locum designavit.

I
i3 —
6a. Aquas dulces tninsiit, 6b. Loci Situs phuuit.
Termin tanj^ens oxiit Loco nuiuen pra»'buit
Non HiKiuens tliesaiiinm, De 8U() fonnatuni.
(^ui vero naufraj^io Nomen sapit Lucii
Sui boneticio Nomen Lucionii
Vincit geinnuis, aiuujii. Uecte derivatum

7a. Constructam basilicain 7 b. Kt (juod bone confjruit


Per \irtutpni deirani Persoiias institnit
Dei genitrici Moribus inaturas,
Stabilivit Lucius, Quas socum adduxerat,
Ut vincat securius In templo, (juod feeerat
Fraudes iniinici. Deo servituras.

8 a. Sed post casu flebili 8 b. lila tarnen portio,


Praevalente crudeli Quae Dei subsidio
Gente Normaniiorum Fuit roservata.
lu nostnim dispendiuiii Refulget miraculi>.
Ditavit Trenorchiuni Quae sunt claris titulis
Magna pars sacrorum. Saepe divulgata.

9 a. Ut sacris pracsentibus 9 b. F.rgo vocis sobriae


Adversis gentilibus Praesentes reliquiae
Laus et honor detur, Laude commendate,
Haec dies laudiflua, Christo, regi gloriae,
Dum recurrit annua, Nos commendent hodie
Celebris habetur Sua sanctitate.

Miss. Pictavieuse imp. Parisiis 1541. 1 a, 1 Lucionum. — 1 h, 2 Cum —


fehlt. —
6a, 5 Seu benelicio. —
9h, 2 geutibus. —
Über die hier erzählte
sagenhafte Gründung der Abtei (später Bistum) vun Lucjon habe ich Genaueres
nicht zu finden vermocht: Mabillon, Annales I, 567 „. praeter Gemeticense,. .

Herense Quinciacense etiam coenobium Lucionense sanctiu; Mariae in


et
Pictonibiis, cujus originem Lucio cuidani imperiali tribuit chronographus
Malliacensis rexisse fertur" (Philibcrtus). Nicht mehr weifs die Gallia Chri-
stiana II, 1404, die doch sonst austuhrlich zu sein pflegt.

Gö. In Conimenioratione Defnnctoraiii.

1. Pro cunctis tidelibus


In te quiescentibus
Te precamur, Domine.
2 a. Ut eorum animas 2 b. Miserere miseris.
A tormentis adimas Dum judex adveneris
Emptas tuo sanguine. Stricto sub examine.

3 a. Non secundum merita 3 b. Plus est necessaria


Judices praeterita, Reis indulgentia
Sed da locum veniae. Quam rigor justitiae.
- 54 —
4 a. Sicut cervus properat 4 b. Sic anima cupiens
Et fontes desiderat, Tendit ad te sitiens,
Dum cum cxaspcrat Qui es indeficiens
Metus mortis anxiae, Föns misericordiae.
5 a. Hujus rivi 5 b. Ut peccatis
Fontis vivi Expurgatis
Nos fecundent Xos absolvat
Et emundent Nee i-evolvat,
A peccati sanie, Quae gesta sunt impie.
6 a. Jesu, qui es salutaris 6 b. Miseris propitieris
Et salvator nuncuparis. Nee peccata recorderis,
Cui miserere proprium, Nee inde redde mutuum
Exple tuum officium. Sed dele in perpetuum.
7 a. Sint peccata 7 b. Ut antiquus
Condonata. Inimicus
Et reatus Coufundatur
Sit mundatus Et vincatur
Tua, Cliriste, gratia, Data reis venia.

8 a. In tremenda die irae 8 b. Sancti Dei, subvenite,


Non permittas nos perire, Regni portas aperite,
Sed defunctis Ut intremus
Vitae cunctis Et regnemus
Des aeterna gaudia, Vobiscum in gloria.

Mis.s. ms. Ebroiceuse saec. 13. Cod. Rotomageiis. 30") add. saec. 15. —
Mel. : Mane prima Sabbati.

im. In Coiumemoratione Mortnoriiiii.

la. De profundis Ib. Consolator


ad clamantium,
te dolentis animae
Pie Dens, Ac moestorum
exaudi gemitum vere paraclite,
Nee raensuram Quod promittis
observes criminum, et ex hoc nomine,
Ut perferri Ne differas
l)0ssitJudicium, implere, Doniine
Pie Deus. pie Deus.
2 a. Jesu bone, 2 b, Fletu Petri
comple quod dixeras, trina negatio
Ne Sit in te Est deleta
vox cassa nominis, tarn brevi spatio
Te praesertim Et latronis
cum ipse dixeris sera confessio
Pro salvandis Paradisi potita gaudio,
venisse miseris, Jesu bone.
Jesu hone.
55

:i;i, Suiiius (luiilcm iicccafores 3b. CoiiHtontos nonion Cliri^ti


Setl tc taiiien non iiegaiites, Ex ([uo suinus in>igniti,
Peccatores licet siiiius Christiani v\ to »luocjue
Tc confessi senipcr sumus. (iaudeanius nos fuisse.

4 a. Nomon tuuin <|uoil unguontum 4 b. Non nobis, (Jhriste, non nt)bis


Soiiat in noliis infusuin, Sod nomini luo dal)is
Post infusuni vinuni plagis Ciloriani nostri misertus,
Ut fomcntum lenitatis. A quo nunoupati somus.
5 a. Ad inodondnin 5 b. Sicut liquit,
contritis aninn» non nocessariuni
Desceudisti Sanis esse
patris iniperio. dixisti mcdicum.
6 a. Poenitentum 6 b. Ubi major
placet contritio urgot anxiotas,
Intirniorum Major opis
et supplicatio. inest necessitas.

7 a. Quodsi, i)atei', nos abjicis, 7 b. lila mater, tu pater es,


Audi niatrem pro tiliis, lila sponsa, tu sponsus es,

Prosint preces ccclesiae, Hujus preces si respuis,


C^uod non nierentur singulae. Cunctos extra speni desoris.

8 a. Matris attende raerita, 8 b. Ibi fratris susceptio


Patris in te sunt viscera. Fratris est indignatio,
Sicut ille de prodigo His sunt fratres pro fratribus
Sermo proniittit filio. In hostiis et precibus.

9 a. Vae, vae nobis miseris 9 b. Si nos, pater, abjicis,


Sero poenitentibus, (^)ui est, qui suscipiat,
Et pro negligentiis Aut si nos porsequeris,
Tarde jam geraentibus. Quis est, qui subveniat.

10 a. Heu, heu Domine, 10 b. Miseretur tiliis


Quod creati fuinius, Pater post flagitia,
Si Sit indulgeutiao Nemo tibi similis
nobis clausus aditus. In misericordia.

IIa. Miserere, miserere, IIb. Summe pater, summi patris


Miserere nostri, Spiritus et tilii.

12 a. Advocatus apud patrem 12 b. Postulator et pro nobis,


Noster adsis, Christo, Spiritus, adsiste.

13 a. Ad hoc anibo niissi mundo 13 b. Missionis in hoc vestrae


fuistis a patre, Summam nunc implete.
14 a. Collocati in supromis 14 b. Nil in poenis aut tormontis
Sint defuncti isti, Patiantur triste.

Miss. ms. Nannetense saec. 15. Cod. Cenomanneus. 223. —8 b, 3 tVatres


pro tribus Hs.
— 56 —
ü7. Prosa Dominicalis.

1. Fraterua gratanter
nunc canat tuba.
2 a. Landes promat 2 b. Grates pangat,
Dominoque jubilet modulos accommodet
voce praecelsa. mente devota.
3 a. Cor iinuin atcjue anima 3b . Ac sicot chorns concinit
nnica unicus,
seniper gubernet ita collata
fovens caritate nos integra, fide sit corde salus credita,
pace benigna. ore confessa.
4 a, Ergo gaudenter 4 b Laudando Christum
Domino concinat exprimat talia
concio nostra, modulans ita:

5 a. Te decet honor 5b . Te laudat ovans


ac potestas celsa, coelum, niare, terra,
Te fortitudo, Te corda nostra
virtus decet clara. ratione freta
gloria magnifica. jussa per angclica.
6 a. Assumas . 6b Conjungas
haec modo, quaesumus, haec Vota supeiis
quae reddimus. vota. te resonantia.

7 a. Adnectens 7b Affectu
cum quoiTim vocibus socies gaudia
Organa nostra, te laudantia.

8 a. Ut vita sit haec Concors, 8b Tradendo nobis post haec


opera munera
rege nostra, perennia
9. In saeculonim saecula.

Grad. ms. S. Theoderici saec. 12. Cod. Remens. 169. A. Prosar. ms. —
8. Theoderici saec. 1.5. Cod. Remens. 179. B. Mel.: .lustiis ut palma —
major. —
7)), 3 pia te simnl laudantia AB.

68. Prosa Dominicalis.

la. Sedentem in supernae Ib. Adorant humillime


majestatis arce proclaniantes ad te
2 a. Cum Ulis 2 b. Sanctus, sanctus,
undevigiuti quinque sanctus, Sabaoth rex,
3 a. Plena sunt 3 b. Atque cum
omnia gloria tua, innocentissimo grege,
4 a. Qui sine 4 b. Dicentes
Ulla .«^unt labe, excelsa voce:
- 57 —
5. Laus tibi sit, Doiiiiiic,

lex ac'teniae gloriiic.

Grad. ms. S. Theoderici saec. 12. Cod. Iviinciis. lüU. A. l'rosar. ms. —
8. Theoderici s.ur. 1.5. Cod. Kemens. 179. W. Grad. ms. Aquicincteiisc —
saiT. U). Cod. Du.u'ous. 124. C. —
C gieht dii? Prose als Interpolation des
Gloria, also als Tropus. - 2a und 21» zeigen keinerlei (Uiedernu^ inneili.ill>
der claiisnla.

(i!i. In Doiiiiiiicis

|>ost I'cntccostcn.

1 a. AiU'st (lies recolcnda 1 b. Haec dieruMi jjiiuia dies,


niirandis prodigiis, in (jua orbis conditur,
Data nobis. vcneranda Postquani jjater protoplaustus
devolis obsequiis. ex culi)a dejicitur.

2 a. Quem reparans Deus lapsum 2 b. Tu resurgis in hac die,


hac die progreditur, leo de tribu Juda,
De virgine faotus lioiiio Ut Surgam US a peccatis,
redeniptor producitur. ipse nobis condona.

3 a. In hac die commutatur 3b Est eeptena ista dies.


Judaismi sabbatuni, quac jubet a vitiis
In <iua niisit Deus pater Cessare et exsultaie
aeternuni paraclitum. divinis tripudiis.

4 a. Laxa culpas septenares, 4b Einittede tua sede


quibus te oflfendimus, Septem dona spiritus,
Qui septenum festivamus Post septenum vitae nostrae
ipsis obsequentibus. junge nos coelestibus.

Miss. ms. S. Petri Carnotens. saec. 14. Cod. Carnotens. .")19. add. saee.
15. ex. A. —Miss. Carnotenye imp. Parisiis 1511. B. lb| 3 protoplastns —
B. — :^b, 1 dies ista B.

70. Pro evitanda inortalitate.

1 a, Gratuleniur, salvatorem 1 b. CoUaetemur ritu monini


Collaudantes creatorem Veneremunjue sanctoruui
Dulci cum S3mphonia. Gaudentes praeconia.

2a. Christophori, Adriani 2 b. Ut nos hostis arte cani.


Nee non et Sebastian! Mundi gloria inani
Praecipue laudibus, Spretis juvent precibus.

3 a. Chorus totus angelorum, 3 b. Conventus apostolorum


Qui secutus est coeloruni Martyrumque. confessorum
Regem ab initio, Virginumque concio.

4 a. Ordo archangelorum, 4 b. Hierarchiae supernorum


Potestates superovum Regis cum matre, regnonim
Hj'mnis cum virtutibus, Almis quo(iue coetibus :
58

5 a. Suffragia luouachonim 5 b. Hiuc caelibes eremitae


Vincla solvant delictoruin Nostrae tergant noxas vitae
Melliriuo carniine. Decenti precamine.
6 a. Ut ovantes mereanmr 6 b. Morte servet repentina.
Obtinere, quod precamur, Ne nos lacdat serpentina
Dei (lono gratiae, Bestia mulitiae.
7 a. Pro epideniiac peste 7 b. Auimas omans virtute,
Foi'ti nos circumda veste, Dignae (luod sint hae salute
Ne quidijuani premat moleste Te, rex Cbriste, consecutae
Corpus laesum crimine, Senipiterno lumine.
8 a. Humanam iiam(|ue naturam 8 b. Misertus liinc creaturae
Tuam formans ad figuram Tuae subis sepulturae
Vitam praebes duraturam Mortis jura passus durae
In coelesti curia. Tormenta per varia.
9a. Precantes audi benignus, 9 b. Mundi cerne nunc precatus
Te condecet dulcis h^mnus, Ejus delendo reatus,
Preces nostras sume dignus, Ut in fine trabeatus,
Ne nos praedo Baratrinus Astris tuis laureatus
Torqueat supplicio. Splendeat judicio.

Miss. ms. Eduense saec. 15. ex. Cod. Semin. Edueiis. 120. — ob, 2
nexus Hs. — 7 a, 3 qiiidquid Hs.

(1. Pro evitaiida mortalitate.

la. De profundis ad te clamat Ib. Tua virtus lianc defendat,


Plebs, ut te pium habeat, Cum tremore tibi clamat
Christe clementissinie, Psallendo, mitissime.
2 a. Te snpplicat cum treniore, 2 b. Propter scelus perpetratum
Ut defendas a dolore Cor contritum et devotum
Mortis amarissimae. Reddit instantissime.
3 a. Tu, qui non vis peccatoreni 3 b. Ininiici, dum amorem
Mori sed sibi vigorem Tuum meretur per morem
Das vitandi jacula Bona sectandi opera.
4 a. Sed vivat et poenitat 4b. Et te pium plebs habeat,
Et a malis abstineat Tibi servire studeat
Adhaerens bonis actibus. Clerus in sacris aedibus,
5 a. Virgo mater cum sacratis 5b. Vos precamur et angelos,
Virginibus, trinitatis Baptistam et apostolos,
Iram prece mulceatis, Prophetas et discipulos,
Nc noceat nos baec pestis ^lartyres sanctos singulos,
Peccatis exigentibus. Deum placate precibus.
6 a. Orate Dcum, petimus 6 b. Praecipue confidimus
Vos, quos patronos credimus Vestris orationibus,
Relifiuiis praesentibus, Ut niorbidani pestcm pellat.
— 59 —
7. Istas partes no suboat,
Plebs dognia saciiiin teneat
Et protecta congaudeat
I*ulsaiTi ab istis i)artibus;
Amen detur a plobibus.

Miss. ms. Bisuntiimni saec. 15. Cod. liisuntin. 77. A. Miss. ms. —
S. Acheoli saec. 15. Cod. Ambianens. 160. —
„.S«'f|uitur missa contra jx^stenn,
quam dominus ]»apa Clemens VI feeit et ordinavit. A. 4 a, 1 Fer vivat —
A. — 5 b, 4 S(|. sanctdS singulos confessoresqne Dominum placate A.

72. Ad postiilaiidani screnitateni.

la. Summe Deus omnium, 1 b. Salus es bumiliuni


Arvi, poli, marium, Ad te suspirantium,
Plebein tuam respice ;
Nos clementer refice.

2a Stellas coelinumeras, 2 b. Elementa temperas,


Orbeni terrae ponderas Mari, ventis imperas
Tua sapientia ;
Propria potentia.
3a Infers terrae pluviam 3 b. Per tuam potentiam
Tibi voluntariam Aufer nunc inopiam,
Orbis tenens cardines; Rege cunctos ordines.
4 a. Solls prodis radios, 4 b. Pasce tuos filios,

Auges fructus proprios Fac eos egregios


Ex quocunque semine; Mystico spiramine.
5 a. Nostra solve scelera, 5 b. Praesta, pacis foedera
Fove nientis viscera, Et in vitae vespera
Redemptor fidelium; Des nobis remedium.
Miss.ms. S. Petri Insulens. saec, 15. Cod. Insulens. 25. — Mel. jeden-
falls: Veni sancte Spiritus.

73. De Captione Jernsaleni.

la. Exsultent agmina Ib. Cujus sunt opera


tidelium cuncta semper magnifica
laudes Deo canentia, per ampla mundi spatia.
2 a. Voce celsa, 2 b. Cum civitas
mente simul defaecata, Jerusalem gloriosa
recolamus gaudia, effecta est libera,
quae nobis anni orbita quae Sarracenis fuerat
reducit ccleberrima. tamdiu tributaria.
3 a. Hinc Francoinim 3 b. Laetetur ergo
panganms gesta fortia, Christianis reddita,
«luorum probitate (juibus congaudet,
sie est liberata residens sede sua
sub Domini potentia. jam iraperat ut domina.
— 60 -
4 a. Cui tota Francia 4 b. Janijamque Graecia f.
jam flectit genua fert munera
ei

nee non Italia. nee non Arabia.


5 a. Mesopotaniia, 5 b. Damascus, Ascalon,
Aegyptus, Africa Joppe cum Accaron,
regnaque cetera Tyrus atque Sidon
transeuut sub ca. mittunt ei dona.
6. Cujus agentes festa
Jerusalem in superna
perfruamur gloria.

Prosar. ms. Lauduneuse Cod. Lauduneus. 263.


saec. 12. Die Sequenz, —
deren Abfassungszeit durch den Inhalt gegeben ist, gehört namentlich durch
Str. 5 bereits dem Übergangsstile an, während Str. 3 nachlässig gegliederte
Langzeilen aufweist.
[1.

DE BEATA.
i
I. In Conceptiune B.>n

la. Ave, initis virgula, Ib. Exuit a macula.


Quam in niatris clausula Ut illustres saecula,
Virtus divinalis Decus virginalis.
2a. Maria, tu sideris 2 b. Nondum nata crederis
Stella maris diceris Garens spina veteris
Luce radiosa, Culpae, coeli rosa.
3 a. Gra t i a piDgeiiitam 3 b. Cujus luce perditam
Ut lucernain inclitam Et ad vitae semitam
Lumine vostivit, Dragmam insignivit.

4 a. Plena luce gratiae 4 b. Tota pulohra specie,


Rutilaiis decora, Fulgens omni bora,
Solem tu justitiae Noctem delimiucntiac
Praevenis aurora. Fugas sine mora.
5 a. Dominus cwn hominum 5 b. In te, virgo virginuni,
Voluit creari, Quo nos scis beari,
Omnium tu dominum Angelorum agminum
I Gaudes humanari Turnias rejjarari.
(5 a. Tecum Dei tilius 6 b. Carne sumpta proprius
Et ut vitnim radius Et nos sibi propius
Solis subintravit, Per te copulavit.
7a. Benedicta tilia, 7 b. Stiingis inter brachia
Lactis alimonia Cujus cingis fascia
Nutris te pascentem, Omnia regentem.
8a. Tu in mulicribus 8b. Post partum in omnibus,
Et sine doloribus Sola sie hominibus
Virgo peperisti Vitam contulisti.

ya. Et sie semper speculo 9b. Tamen cum infantulo


Nee legali vinculo Hostiam pro parvulo
MatiTim subjacebas, Teraplo offerebas.
10 a. Ventris tui puritatem 10 b, Et sie suani caritatem
Christus ftdornavit Nobis condonavit.

Cant. ms. Vissegraden.se V Ce ij .saec. 15. A. Cod. Prägens. VI C 20


saec. 16. B. —
7b unverständlich konstruiert.
— 64

In C'onceptioiie BMV.

la. Multitudo gratiaiuiii. 1 b. Prece virginis Mariae


Corporum et aniinaruin Nos conipellit ista die
CoUata tidelibus Sistere in laudibus.

2 a. Igitur nullus inirctur, 2 b. Nam per lianc babenius Deum


Si laus frequens exhibctur Fratrem nostrum et trophaeum
Uli seinper virgini, De hostibus Domini.

8 a. Kursus nobis seniper praestat 3 b. Innovemus in honorem


Nova dona, unde restat, Virginis gignentis tiorem
Ut DOS nova cantica De domo Davidica.

•ia. Ista namque mox concepta, 4 b. Ut post hoc sanctificata


Plena gratia recepta Summo sancto sit aptata
Sanctior tit ceteris, Pro conceptu pignoris.
5 a. Insupcr est raediatrix 5 b. Istum trahit, illum movet,
Et fidelis procuratrix Hunc et nutrit atque fovet,
Ad se recurrentiuiii. Cunctis dat auxilium.

6a. NuUam pellit aut excludit 6 b. Sive reos, sive justos,


Pietate, sed concludit Invocantes quos venustos
In sinu clenientiae, Reddit sapientiae.
7 a. Hinc procedit generalis 7 b. Ad psallendum de Maria,
Promptitudo cordialis Ut, dum sumus in hac via,
Cunctorum fideliuin, Placet nobis tiliura.

8 a. Laudes ergo replicamus 8 b. Ne sibi simus ingrati


Virgini, quam invocanius Et divinae bonitati
Frequeuter et saepius, Conjungaiuui" fortius.
9 a. Sed tu, virgo, niater sancta, 9 b. Ut et nos sanctificemur
Pleua jam gratia tanta, Et post tecum gloriemur
Purga nos a crimine, In aeterno luraine.

Mi.ss. ms. Praedicatorum Vindobonen.s. s. sign, aniii 1477. „Sequen- —


tiam sub nota S. Dominici", d. h. auf die Mel. In coelesti hierarchia. :

4b, 1 Et po8t Hs. —
4b, 2 sie aptata Hs.'— 6a, 2 A pietate Hs. 71», 3 —
sumus tV-hlt Hs.

76. In Sanctiiicatioue BMV.

la. Ave, porta semper clausa, Ib Rubus, virga, templum Dei,


Primae causae stupens causa, Qui te mundat, vellus ei

Virgo, parens, filia. Album super lilia.


2;i. Tota postquam es completa, 2b Tantum habens intellectura
Celsa luce tis repleta Es nam gratiae subjectum
Instar tabernaculi, Sicut et piaculi.

3 a. Unde, quamvis visa mater 3 b. Omnis homo namque secum


Ab aeterno sis, te pater Trahit culpam nascens tecum
Nunc purgat a crimine. Ex virili semine.
- 65 -
4 a. Plus »lUiiiii Christus potuissct Ih. 11 ic. nam culpau nullo nioda

Ut tu satus qui t'uisset, Esse quivit absquc nodo.


Hac labe non illitus; Aliter ni gonitus.

5a. Augustinus hoc tostatur, 51). Christi quo(|Uc carni purac


Patris iiiagni robonitur Caniis dicit crcaturae
Ambrosii veritas; Ilinc aequatur puritas.

6a. Undc judex iminortalis 61). Sic non justus aut non Valens
Diriortit quam niortalis, Aut ignurus cuncta calens
Dum insontos perimit, Est n(!C matrem redimit,
7 a. Ut Sit ergo tuus natus 7 it. Tale confert atque nmnu'-,
P()tens, justus. occulatus, Sit viator ut nee unus
Matrem purgat hodie; A(>(iualis munditiae.

8 a. foilunt primi jam parentes, 8 b. Tu peccatum actuale,


Codunt senos et lactentes, Veniale et mortale
Cedunt angeli potentes Perpctrasti numiuam, male
Donum Dei perdere. Poteras nee agcre.
9 a. Unde licet ventre sati 9 b. Ipsi namque potuerunt
Duo sint sanctiticati, Et de facto peccaverunt,
Minus quam tu vel inundati Leviter tamen, ut ferunt,
Serius (juam resonant ;
(^ui te sanctam personant.

10 a. Pulchra nimis ad profectum 10 b. Ut divina monarchia


Ad eorum (jui perspectum Triplici cum hierarchia
Te venissent, jam defectum Perfruentes voce pia
Nostrum fugans ad con- , Collaudenius, o Maria,
spectum
üuc tuae nos gloriae. Tantae donum gratiae.
Miss. Praedicatornm iiiip. Venetiis 1523. „Sequentia cum cantu Lauda
öion Salvatorem.^

Saiictiticatione BMV.
la. Mellis stilla 1 b. Sed spinosum
De spinis exiit, Nil stilla sapuit,
Maris Stella Sed nubosum
De nube prodiit Nil Stella habuit
Tenebrosa, Radiosa.
2 a. Stilla, Stella 2 b. De Judaeae
Talis origine spineto genitae,
Dulcis hortus Alienae
et clarae virginis tamen a stipite
Sunt tigura, In natura.

3 a. Haec dulcoris 3 b. Quem humanae


Totius melleuni serpens incuriae
Favum fudit. Sub liquoris
«lui haustum felleura melliti specie
Dulooravit, Propinavit.
Dreves, Senuentiae Iiiedita-^. III
— 66

4 a. Haec do sui 4 b. (^>ui aeternani


scintilla luniinis uobis dulcedinem
Sumnii lunien Prece matris
produxit numinis. et longitudineni
Solem verum, Dat dierum.

Miss. ms. Kilorrniceuse saec. 15. Cod. Colleeii ss. Triiiitatis Dubliiiens.
B 3. — 1. 11«, 1 spinosa. —
2 a, 2 origine. —
2 a, 5 Sunt figrina. 4 a, 4 —
luminis. — 4a, ö Solem aeternum.

78. De Conceptioiie l'>>h'.

1. Festum Mariae \enerantes


hac die jugiter psallentes.

2 a. Audi, virgo pura, 2 b. Christianam plebem


sancta antequam nata. Te collaudantem defensa.

3 a. Tuum conceptuni praeclarani 3 b. Laudant et probant Script urae


praeservatuni et sanctuni atque dicta doctorum.

4 a. Quorum de grege 4 b. Ecce post natum


sacer Anseimus hanc genitricem
commendat priinus tuam majore puritate
conceptionem : relucentem.

5 a. Devotus Bernhardus ,5 b. Quare castae matris


protestatur immunem ex Adam quae suscepta
matrem virginem dicens: Adae maculas nou sensit.

6 a. Augustinus 6b. Tolosanus


de illa sie iiKiuit: archiepiscopus
de peccatis Hildefonsus.
cum loqui contigit, Mariae dilectus,
de sancta Maria post gi'atum tractatum
nullam penitus accepit hujus
habeas quaestionem. festi commissionem.

7 a. Haec sunt eloquia, 7 b. Mundam suscipere


quae tibi placent. verbo placuit
mater et virgo Maria. carnem ex te, mundissiraa.

8 a. Scoti, Guidonis, 8 b. Ambrosiique


Thomae, Richardi asseritur Jeronymi, Cyrilli claret
id ratione probatione.

9 a. Sacerdotem 9 b. Et clericum
tibi gratum subarrbatum
liberasti revocasti
turbine submersum laudibus intentum.
67

lOa. Tu llelsiiiuni Aiij?licuin 101». I'dst sucruiii conciliiuii


in iiiari auxiliuin Ifusilccnsc
ad portuin salutis (t)ric('i>tuiii Mariac
transtulisti sollcmni/.at
laetantc ))atna: magna laetitia.

IIa. Ecclcsia Koiiiuna 1 1 li. (Mdo Minoruiu snpplex


approbat, laudiluis
conti iinal frequi'ntat
hoc festuiii sie Doi teinpluni
celcbranduni. veneranduiii.

12. Uojiina codi


divioa,
nos loca.
ubi nunc es cum Hlio
in coelesti solio.
Amen.

Cod. l'ui^oiis. .\11 .V IT •..uc. I.">. Mit Mel. lUa, 1 Helsvnuiu Hs.

7!t. l>e ('oiK'e|itioii»' l'iMN

1. Festum Mariae venerantes,


liac die psallentes.

2a. Audi virgu greir»Mu. 2 b. Dirige gentem,


tibi laudes canentcm. conceptum tuun) amantem.
3 a. Conceptom tuum 3 b. Probant, reprobrant
in unionc sanctum id scripta dictaque doctorum.

4a. Quorum de grege 4 b. Et clariorem


Anseimus prinius l>ost Deum regem

conceptum tuuin asserit esse


ponit mundissimum. vere puriorem.
5 a. Bernhardus denique r)b. Quibus superius
perlustravit intime hominibus in terris
omni profert laude, disertas addit laudes.

6a. Augustinus 6 b, Gundetilus


revera sie inciuit: virginem adspicit,
cum de peccatis dictis sanctis
dici contigit, doctrinis adstruit,
neu quaeri, non fari, ut sapit et sentit,
an lapsum fecit. quod nunquam foedam
an legem violavit. labern de facto contraxit,
7a. Haec sunt eloquia, 7 b. Conceptiun in matrt-
quae tibi placent, verbo placuit
o Dei sapientia. mo.\ in te caniem sumere.
68 —
la. A Scoto, Quidoiic, 8 b. :Multuni promittis,
Thonia, Ricliardo, magis tribuis,
asseritur id ratione. Christifera virgo Maria,

9 a. Per daemoues jam submersum 9 b. Et clericum subarrhatum


reduxisti revocasti
tuum Climonium actibus poUutum.

10 a. Helsinumque abbatem, 10 b. Ob baue causam Anglia


in man anxiuni, repletur gaudio,
ad portum salutis conceptum Mariae
transtulisti solemnizat
vultu laetissimo. in dulci jubilo.

IIa. Ecclesia Romana approbat, IIb. Basileensis synodus, ordo


confirmat Carmeli
hoc festum sie eelebrandum. sie assistunt reginae caeli.

12. Regina laeta


nos freta
coUoca,
ubi nunc es cum tuo iilio,

in coelesti solio.

Miss. ms. Cremense saec. 15. Cod. Prägens. XII B 13. Eine des —
Originals würdige Umdichtung der vorigen Nummer durch Karmeliten (vgl.
IIb), wobei in ötr. II das Versmafs verändert ist. 10a, 1 Helsimuin Hs. —

80. In Nativitate BMV.

la. Ave, Clara Stella niaris, 1 b. Enge tuae claritatis


In lucem mundi probaris Lux umbrosae vetustatis
Exorta divinitus, Patrum fugat gemitus.
2 a. In ortu tuo jucundo 2 b. Per te namque, virgo pia,
Toti fuit orta mundo Humanae sortis, Maria,
Salus et salvatio, Datur reparatio.
3 a. felix tu coeli porta, 3 b. Cujus lueis venustate
Semper clausa, per (juam orta Nostrae noctis obumbratae
Vera lux apparuit, Caligo disparuit.
4 a. Hujus, virgo, jubar lueis 4 b. quam digna venerari,
In hunc orbem introducis Ad quam lux haec humanari
Carnis tectum vestibus; Venit de coelestibus.
5 a. Haec est Stella raatutina, 5 b. Christus Deus noster, ortus
Solis radio vieina. Est, quo sternitur distortus
Ex qua sol justitiae, Serpens, dux nequitiae.
6 a. miranda genitura, 6 b. Tu matris gaudes honore,
Qua mutatur bic natura, Virginali fulgens Höre,
Patreni gignis tilia; Patrem gignis filia.
— G9 —
7a. Sed (|ui viiii dcdit iiiitunic, 71). Dispositiouo <lia

Hunc suac virtutis jmc Tibi, gcnitrix Maria,


Iiniimtare potuit, Virtus haec innutuit.
8a. Eja, inatiT, te colcntos. 8 b. Np nos hostis ca.stitati>
Piis votis te poscentes 'i'rahat ad sc cum duiiuuitis,
l'io vultu rospico; Casta iiiatcr. prospire.

Oul. S. l"l..ri;mi XI. ISO. saer. V

M. In Nativitati' inh.

la. C'orilovütuiM inllammctur Ib. Dum oritui, inundus claret.


Et devote celobretur Nam in ortu labe caret
Tantae festum virginis, Munda mundi criminis.

2a. Haec est flos patriarcliaruni, 2 b. Haec est legis complementuni


Rosa vernans pioplietaruni Et totius fundamciitum
Stirpisijue Davidicae ;
Legis evangelicae.
3 a. Haec est mater summi regis, 3 b. Haec virgo, dum regem natum
Duodeni doctrix gregis Nutrit, tenet j)rincii)atuiii
Malorque tidelium ; Coeli, terrae, marium.
4a. Haec est suimiui bonitatis. 4 b. Maria, spes reorum.
Cujus ortu jani bcatis Ortu tun supernonim
Est jucunda inansio; l)itemur consortio.

Miss. ms. Romano-Frauciscan. sacf. 14. Cixl. Carpontoraitins. lUT. —


la, 3 festum fohlt im Te.\t, am unteni Kandu ii.uligetragen. 2a, 2 j>r<>- —
piit'tarum am Kandc crg.ünzt. —
3 a, 2 sq. grogis matt-r fehlt.

S2. In Praesentatione BMV.

1. Salve regina,
pia virgo, divina
gratia fecunda,
puritate salva.

2a. Salvatoris mater, , 2 b. Soror, sponsa Dei,


quam sibi pater tu facta regi
divus elegerit mater et filia,

et te solam verbiironani qui te divis prae ceteris


prae cunctis muiuii donis inlinitus
praedestinavit. praedotavit.

Sa. Te praeservavit. 3b. Te praeparavit.


maculam ne attingeres ut digna mater tieres
nascitura, paritura
trausionsmuiulum divinis Dcum
hunc Uibricuni et hominem
via impolluta. miris involuta.
— 70 —
4 a. Ad haec dovotam 4 b. Tu ferens totani
ratione fruentem te gradibus quindecim

praesentari ad altare
te in templo petisti, liolocausti venisti,
praeacta Domino vota scaudere te cogit amor.
complevisti. quo languisti.

5 a. Hi sunt quindecim 5 b. Humilitatem,


gradus virtutum, mansuetudinem
sequi velis virginem fortitudo, pietas
te tutuni, sequatur,
bis proticisci magnanimitas
facto studeas, sobrietatem,
quibus et praeraonstrabat paupertas castitatem
viara salutis et veritatem

tibi posse aggredi justam patientia;


sie scandentem da spem, virgo,
introducenteni caritatemque,
in futuram patriani. fidem, diligentiam.

6 a. Tu a coelesti 6 b. Floribus multis


pigmentario quae placuisti
area virtutum sponsa creatori,
oniata, placere
vemans speciosis Christo redemptori
tloribus amoenis, fac nos et praeserva
quibus replere nunc a proterva
te doinum veve antiqui hostis
Domini gloriamur. fraude, te dreprecamur.

7 a. Impetra nobis gaudia 7 b. Sana nos, pia Maria,


coelica post labores. hujus vitae post dolores.

8 a. Da vitam veram ingredi. 8 b. Quo mente pura perfrui


nos sempiterno saeculo lies trinitatis speculo,
fructus colligere, nunquam deficere.

9. Unigenitum tuuin
placabilcm
placa, virgo,
ut sie obtinere
pro tuis petita valeas
precibus commendatis.

Miss. ms. Hremeiisc saec. 15. Cod. Hafnicns. Gl. Kg\. 188. A. — Cod.
Liihicens. ol. Fol. 22. saec. 15. B. — „.Soquitur ufficinni novum . . . Se-
quenti;i in die saiicto et in octava die dicenda." A. — Mel.: .\ve praeclara.
Die Vor.sabteilunp beherrscht der Reim, der nicht immer auf die richtigen
Stellen jrficpt \nt.
- 71

s:;. In \iiiiiiii(ia(ioii<> r>M\

1. Saufta virgo,

2a. Dci nmtiT Maria 2 b. Codi, terrae regina,


uiiigoiiiti, sola (loiniiia.

3 a. Ad te üabriel :{l). Ave, Maria,


inissus erat omnipotciis
patiis Dei iiiuneiv: semper tecum, virgo.

4a. No quill timoas, 4 h. Saneti Spiritus


patri carissiina, protecta uiiibrarulo

'»a. Paries coeloruin regem. 5 b. Ora nunc pro populorum


Messiam dominuin. salute instanter.

6 a. Et pro tiliis, 6b. Et pro fanmlis


tonte baptisinatis tuis hoc in loco
sacro ut salventur, ileprecantibus.

Cunctos Jesus ut salvet.

Gr.-i.l. in-. I'.il.it. Vln.lul.oneus. 13314 11. ;i(l(l. s;kc. lo.

S4. In Aiiuuntiatioiie B.MV.

1. Ave, inater Domini,


Per (luam Salus homiui
Datur et concordia,
2 a. Per te venit uauiliuin, 2 b. Tibi dixit nuntius,
Reparatrix omniuin, Pacis nostrae conscius:
Sis nobis propitia. Ave plena gratia,

3 a. Statim tecum Dominus. 3 b. Totus in te clauditur,


Fecundaris cominus, Per quem totum regitur
Viri semper nescia. Divina potentia.

4 a. Signa per eximia 4 b. Caritate nimia


Rex, qui fecit omnia. Fit pro nobis liostia,
Nascitur de tilia. Sternitur saperbia
Conoinunt coelestia. Crucis per compendia

5 a. Auetor vitae gustans mortem 5 b. Nos in luctu, no^ in Huctu


Jure tali pcrdens forteni Tauto fructu, tali ductu
Surgit cum victoria, Ducimur ad gaudia.
6 a. Hac sophia. 6 b. Mater ducis,
Virgo pia, Porta lucis,
Maria, Signo crucis
Vitae via, Nos conducis
Nostra manes gloria. Ad coeli palatia.
72

7 a. Plena favis. 7 b. Coelo Clara,


Dans spem pravis, Terris cara,
Codi clavis, Regui scala.
Vitae navis, Pellens mala,
Hujus mundi naufragia Tu flos, tu ros, tu venia,
Pertrausimus te praevia. fons. OS, pons, mons, gratia.

8a. Panis cella 8 b. praedicta


Fundens mella, Benedicta,
Maris Stella Templum Dei,
Sedans bella. Pignus spei,
Plenus hortus, Fac nos puros
Laetus portus. Ac securos
Nos Deo concilia. Per laeta, per tristia.

9. Te mediante, pia.
Simus ut in patria,
Ubi gaudent omnia.
Cod. Aureliauens. (ol. Floriacens.) 201. saec. 12 et 13. add. saec. 13.

85. In .\nimntiatione UMV


la. Salve, templum maternale, Ib. Hoc gcstavit. hoc tractavit.
In quod vei'bum paternale Hoc induit nata David
Venit de coelestibus, Virgineis visceribus.

2 a, Coeli niajus luminare 2 b. Sacro flatu operante


Venerat illuniinare Virgo tulit post et ante
Terrenam caliginem, Salutis originem.

3 a. Coelo latior virtute 31). Paratior largitate


Dei germinavit tute Donorum varietate
Virgo suum filium, Cunctis fert auxiliuin.

4 a. Adiit ex gyro sedis 4b. In sigillo trinitatis


Mentem puellanim aedis Mariae virginitatis
Coelorum verus haeres, Impressit characteres;.

5 a. Aurem pulsat virginis 5 b. Regali palatio


Arcanuni originis Verae legis latio
Divinae, mysterium, Fudit undam gratiae.
'i>uod per ministerium Per quam pulchra facie
Dignum revelavit. Nos a delictis lavit.

6 a. ^'irus fugavit letale, 6b. Quantum stupet et miratur


(^•uando corpus virginale Maria, dum pergyratur
Virtus fovit fidei, Annulo vivi Dei.

7 a. Qui natura gemina 7 b. Sic. Eva quam abstulit,


In puella tenera Ista vitam attulit
Dulciter ([uicvit. Mortomque delevit.
- 73

8a. altuiii consiliuni. 8b. Illuiii in iactitia


l^uod de cot'lis tilium Tua pudicitia
-Ad terms diroxit : Uumilis allexit.

ya. Sic dcceltat iiicainaii 9 b. (^ui in coelis sine niatre


Ter matrom et huiiiaiiari Kt in terris sine patre,
Regem reguin doniinuiii. Salvator est hoininuni.

10a. Ave, gemma inulieruin. lob. F'eperisti Deum verum,


Tu solaris lux dierum, (.ui das et cor sinccmm
Sceptrum regis regiuiii. Amoris Privilegium.

1 1 a. dulcedo virginalis. IIb. 'I'e dulcore sacri Halus


Numiuani fuit neo est talis Cujus irroravit natus.
\ isa tibi siinilis. Dei parens humilis.

12a. Die: Mi nate, recordare, 12 b. Cum sis natus. ego mater,


l^uod merebar te portare Krgo Clemens estu jtater
Meis in visceribus, Horainum sceleribus.

Miss. IS. Visst'sradeiise V C 15. A. — Seouent. ms. Dum.


Polkowski 8. sifi^ii. saec. 15 ex. IJ. — 2a, 'S Terrarum H. — 21), 1 t<M.|)erauU'
A. — 'Sa, 1 iit virtiiU" A. — 3li, 1 Quac paratior A. 41», — 1 Quac .siuriHo
B. — 71>, 1 Mk- Eva H. — 8a. 1 O ta.stum n.iisilium A. - 9!.. 8 Sal-
vatorem lininiiiiiiii .\. — Ha. 1 Hie nii «latc A: Tu nii n;itc M.

Mi. In .Xninintiatioiie l!M\

1 a. Virgo gaude speciosa, Ib. Christi mater praeelecta,


Benedicta, gloriosa, Spiritalis cella facta.

2 a. Gabriel emittitur 2b. Ave, inquit, innuba.


A superna curia. Dei plena gratia.
Tecum, virgo, loquitur Salvatoris inclita
Deferens haec nuntia. Mater es et tilia.

3a. Hie ignotus apud patrem 3b. Noster ergo factus frater
Nobis notus tit per raatreni. Per te, virgo facta mater.

4a. Deus Deura genuit 4 b. Virgo natom protulit


Absque matre. Sine patre.

5a. «luam mira genituni, 5 b. stupenda nutritura.


Creatoren! creatura Nutrit Deum virgo pura
Meruit et gloria. Gubernantem omnia.

6 a. Ergo, mater o Maria, 6 b. Emundatos a delictis


Tantus frater prece pia Simul jungat cum electis
Nos sua dementia In coelesti curia.

7. Amen dicat haec nostra turmula


Laudans Deum per cuucta saecula.
— 74 -
Prosar. ms. Laudunense saec. 12. Cod. Laudunens. 263. A. Grad. ras. —
Saugallense 383. saec. 18. B. —
Miss. ms. Secoviense saec. 14. Cod. Graecens.
456. C. —Prosar. Fraiiciscau. saec. 14. Cod. Parisieus. 1339. D. 1 b 2 —
Specialis cella B. —
2b, 3 Salvatoris unica BC. —
4a, 2 Sine matre BC.
,


5a, 1 O stupenda C. —
5b, 1 O quam mira C. —
6a, 3 Sua nos C. —
6 b, 3 coelesti gloria B.

87, In Annuntiatione BMV.

la. Verbum verbo incarnatur, Ib. Sponso sponsa coUocatur,


Dum Maria salutatur Pax in terra reformatur
A salutis bajulo; Universo populo.
2 a. Virginale gravidatur 2 b. Totum Deus operatur,
Claustrum, nimis adiniratur Sic brevitcr persolvatur
Naturalis regula; Ista quaestiuncula.

3 a. Virgo sancta te precatur 3 b. Ut ad regnum perducatur,


Grex hie, ut exaudiatur In (juo quisque praeditatur
Ejus deprecatio, Divino denario.

Cod. Ebroieens. (ol. Lirens.) 17. saec. 12. add. saec. '^ is. — Mit Mel.,
welche das Lied als Sequenz charakterisiert.

SS. In Aiimmtiatione l{.M\ .

la. Paranymplms Ib. Novi partus


salutat virgineni adsignans ordinem.
2 a. En, inquit, concipies 2 b. Jam praeventa gratia
Parvulumque paries Sed de modo dubia
Nee pudoris senties Quaerit rei nescia
Laesionera. Rationen!.
3a. Maria, ne formides, 3 b, Maria, sis secura.
Praebe fidem, quia tides Nutu Dei paritura
Potens in hoc opere. Sine viri foedere.
4 a. Verbum carni jungitur 4 b. ü miranda novitas,
Virginis in utero, mira dignatio.
Nee natura toUitur Quod contracta deitas
Unius ab altero. Jacet in praesepio.
5 a. puer sapiens, 5 b. Nos juva, nos rege,
verbum vagiens, Nos verbo protege,
majestas liuniilis, Nobis carne similis.

6 a. Maria, mater Dei, 6 b. .Jesu pie, Jesu fortis.


Spc respirant in te rei, Jesu nostrae dux coliortis,
Tu post Christum nostrac spei Fac nos esse tuae sortis
Fiducia. In gloria

8. Tuae matris gratia.


— 75 —
Miss. ms. Kntinpi'iisc xacc. '^ u. Clm. Moiian^is. 10075. .\. Grail. m«. —
Man-hianensi« saer. 14. C'otl. DuncciiN. 114. M. Miss. ms. I'arisionsn «ncc.
lA. Cod. Koforna^juiis. 279. C. —
Prosar. ms. S. Tlicodcriii ni\fc. l.'>. ex.
Cod. Ixcmt'iis. 17!*. 1). —
Pro.xar. ms. Ouliclini Lnvt-I aiini l.'>72. Cod. .\m-
hianeiis. 132. E. 41), 1 () fclix iiovitas A. —
4b, ii C^iiod fehlt .\. —
5a, 1 sajiioiis pucr K. - <!a. 3 post Di-um .\. —
6a, 4 Salus ot Hdiicia,
A. — fjli, 4 f.hlt \. au di'ssfii Stelle steht 7.

S<). hl AiinuiiliatioiH* KMV.

1. ("uiifti uiianiiiiitfr
Coiicinamus suaviter
2 a. Salutis auctori 2 b. üniversorumqui'
Benigno ac redoiuptoii Optimo moderatuii,
3 a. Qui nostrae saluti providons :3l). Empyreis a sedilibus
Dignatus est descendcrc Kt caniem nostraiii assuniere
4 a. Ex Maria virginc, 4 b. Sine viri seniine
(^»uac pudicissima Natum i)rotulit
Mausit illaeso hyminc. Sacro afflata spiraniine,
5 a. Dum Gabriel archangelus, 5 b. Ave, iiKiuit, sanctissima
A Deo missus, Virgo ^laria,
attulit vcrba dulcia: Plena divina gratia.
6a. En tuo in utero 6 b. Verbis dum virgo
Concipies prolem ilivam, Credidit angelicis,
Virgo manens i)aries, Concipit tilium Del,
Uli daturus Qui genas liumanuiii
Est dominus Dens A nece saeva
Sedem David, patris ejus. Eripuit morte sua.
7. Ergo nunc gratias
Aganms singuli
Maximas redemptori.
Grad. ms. Pragense VII A 13. saec. 16.

»0. De Visitatione B.MV,

la. Ave, praegnans admiranda. 1 b. Ave, porta seraper clausa.


Virgo Deum generanda. Domus, ubi placet pausa
Fecunda paradito; Regi regum inclito.
2 a. Ave, cella, 2 b. Ave, luna,
Fluens mella Soli una,
Odore dulcedinis, Summi plena luminis.
3 a. Ave, virgo decora, 3b. Ave, dulcis fontana.
Summi solis aurora Diffusa per montana,
Exiens a Nazareth. Salutans Elisabeth.
4 a. Ave, cujus vox salutis 4b. Ave sole nunc amicta,
Souitum plenum virtutis A sterili benedicta,
Jubilo manifestat. Quae praecursorem gestat.
- 76

5 a. Ave, tuba 5 b. Ave, lyra


Deum inagnificans, summum laetificans.

6 a. quam sunt felices 6 b. Juiiguntur uteri


Matres et nutrices Matrum et pueri
Horum infantium, Se salutantium.
7 a. quam suavis amplexus 7 b. Quorum unus est salvator.
Matrum. quarum idem nexus Alter verbi praedicator
Conjungit et filios. Docens ore alios.
8 a. vox laetantis Mariae, 8 b. Et cum ipso mundi a vae
Cum Johanne Zachariae Nos attrahe in sueve
Excita nos in jubilum Verbum camis pernubilum.
9. ^Nlaria, ventris tui
Fructu fac nos hie porfrui
Et in paradisi domo ;

Amen dicat omnis homo.


Cod. Parisiens. (ol. Franciscan.) 16664. saec. 15. Mit Mel.

91. De Visitatioiie iJ.MV.

la. Deum .Tesu Christi patrem Ib. Festa laude veneratur.


Et Mariam ejus matrem Dum Johannis matri datur
Laeta nunc ecclesia Mariae praesentia.
2a. Ab excelso trinitatis 2 b. Verbo paret veritatis
Verba defert novitatis Virgo, jubar claritatis,
Paranymphus Gabriel, Concipit Emmanuel.
3 a. Rem grandis miraculi. 3 b. Coelis quae sublimior,
Nobilis spectaculi, Inde fit humilior.
Vide declarari; Vadit famulari.
4a. Praegnans virgo nou humana 4b. Et in domuni Zachariae
A'irgo surgens in montana Praecursoris matrem pie
Festinanter abiit, Salatans introiit.

5 a. Dum Maria salutare 5 b. Lumen adhuc occultatum


Verbum dedit, exsultare Reveretur, incarnatum
Coepit infans nimium ;
Verbum patris omnium.
6 a. «luam pium fert aniorem 6 b. Sese matres amplexantur.
Superans omnem dulcorem Per Salutes revelantur
Virginis praesentia, Salutis mysteria.

7 a. Ex meduUis animae 7b. Exsultavit spiritus.


Canticum laetitiae Exaltatur Dominus
Decantavit Maria. Dulci cum melodia,
8a. Manens domo Zachariae 8 b. Famulatu quo completo
Per tres menses servit pie Virgo mater corde laeto
Maria Elisabeth, Rediit in Nazaretli.
77 —
<ta. Liiuiles ergo miriticc itl». l'sallat, ejus praei-uiiia
Mariae pcnnagnitice Laudans pctat suiTragia
Vt)x amoona Plebs egena.

loa. Kt tu coeli rogioiic, 10 1>. In ronspcctu suiiiini n'gis


Virgü inater prolis buiiae, riüt'essorcs sacrae legis
Clementer oxpostula, Kegnare per saecula.

Miss. ms. \'(>(lnstiiiuM) sai'c. l-'). C'dcI. Atn-ltntfns. ilT. JuM. mwv. '"/te. —
Mfl. i>rtV)ili;ir. In ruclcsti liicrarchia.

!l*^. !)<> Visitation«' I;M\

1 a. In conconli uiolodia, 1 1). Oda laudis, acta pia


Cordis, oris syniphonia Hinc procedant cum sopliia,
Jubiletur voce pia Veneretur et Maria
Dei miseratio. Dia cum solatio.

2a. Hai- in die i)lel)s laototur, 2l>. Approbata virgo pura


^lentis idae laus donetur Salutata tit secura,
Et Mariae coniitetur (^)uod attata mento pura
Pia visitatiü. Vatum esse natio.

Sa. Non tuniescit sed stupescit, 3 b. Novit Hamen et spiramen


Quia pia viruni nescit, Sanctum tantum. intrat tarnen
Tarn praeclara ([uani ignara, Hinc praeclara virgo guara
Quomodo concipiat. Feta fit ut pariat.

4a. En «luam pia, (luaui benigna 4b. Surgens abit in montana


Fuit isla niater digna, Non vestigia per plana
Suniens verba, noscens signa, Sed transcendens tide sana
Visitans Elisabeth. Festinanter ipsamet.

5 a. Salutavit seniorem 5 b. Consecravit nondum natum


Junior, major minoreni, Jam conceptus consecratum,
Plasma novit plasinatorcm Novit mater exaltatum
Et ancilla dominam. Seque donat com i tarn [sie].

tja. Maria, Stella maris, 6 b. Yisita nos pietate,


Quae perpia solem paris, Solida nos caritate,
Nos in viae salutaris Conforta nos bonitate
Portas duc trans maria. Tui moruni. Maria.

7 a. Tu nos audi s.upplicantes, 7 b. Ora Deum, jube nato,


Tuae laudi nunc adstantes, Solvet reum de peccato.
Ut a sorde nos mundando Ut hac vita terminata
Teque corde visitando Sit petita nobis data
Jugis Sit memoria. Sempiterna gloria.

Clin. Monacens. (ol. 8aueiiiiueramens.) 14926. saec. 15. Mit M<1. —


2 b, i sq. unverständlich. — 3 a, 4 coneipiet.
— 78 —
!);i In Pnrilicatioiie BMV.

1 a. Rosa veris. paradisus Ib. Est Maria, nions praevisus,


Et Libanu.v nou incisus, De ([uo lapis est abscisus,

Quo fraglat ecclesia. Qui fregit sculptilia.

2 a. Orta fulget Deo grata, 2 b. Munus novum datur ei.

Prius sancta, quam sit nata. Quam sie mundat virtus Dei

Soror nostra parvula, Ab antiqua macula.

3 a. Sancta virgo imrior. 3 b. Nascitur et concipii.

Suj)«- oiiines celsior Natum offert, accipit

Ordines coelestiuiu, Aeternale praemium.

4. Quae legalem subis morem,


Triumphalem da vigorem.
Fac consortes superum.

Miss. ms. Koniano-Franciscaii. saec. 14. Cod. Carpentoractens. 107.

!)-!. In l'urilicatioiie BMV.

1 a. Decorata 1 b. Föns hortorum


coelesti soliu. aquarum puteus,
In quo regnas Via lucis,

una cum tilio, splendor sidereus,


Ante cujus Te conventus
couspectum venio, laudat aethereus,
Maria. Maria.

2a. Dei templum 2 b. Tribu Juda


regalis civitas. propago nobilis.
Quam fundavit Universo
ipsa divinitas. orbe laudabilis,
De te. virgo. Porta Sion
orta est veritas. inexpugnabilis.
Maria. Maria.

3 a. Te scripturae 3 b. Per te mundi


loquuntur veterum. totius domina,
Te formator Quam sauctonim
elegit siderum, collaudant agniina,
Per te mundus Peccatorum
accepit puerum, solvuntur crimina,
Maria. Maria.
4 a. Tu velamen 4 b. In te sperant
legis in litera, etiam miseri,
Kemansisti Ut erepti
virgo puerpera, de fauce tartari
Ex te venit Katum tuum
lux salutifera, sequantur liberi,

Maria. Maria.
79 —
5a. Er^o codi 5 b. E&to nohis
tcrracciuc <li)iiiiiia. in adjutoriuiii
Excelsior Et pro ii()l)is
l)lus cuuctis fi'ininu exoru iiliuiii.
Meutes nostras Ut in cot'li.s

(|uucsu illuiiiiiia, dct nobis ])ra('iiiiuiii.

Maria. Maria.
Miss. ms. S. Pftri Mnissiacens. saec. \h. Cod. Ti>l au. Ulli.

!>5. 1)0 ('ompassionc IlMV.

lu VI \ iaiii i»ergitis. 1 b. Videte spectaculuni


llic mccuiu st'ik'ti', In cnice pendentis,
Si i'st dolor siiDÜis More tlamnatitii
Ut nieus. vidcte, crimina luenti^.
Mcum duloein tiliuiii Pro peccato populi
Pariter lugcte. mortem patientis.
2a. Ordo juris vertitur. 2 b. C^'uare meus tilius
AL'(|uitas turbatur, condcmnatur itaV
.histitia lai'ditur, Sine causa moritur
ratio iiiutatur. morientuni vita.
Sine causa Hlius Et ego tam misera
meus niorti tlatur. vivo jam invita.

3 a. Quid comniisit genitrix. 3 b. Injustum Judicium,


cur orbatur proleV judices, tractastis.
Me, Judaea. tilio, Moum dulct-m tilium
nuinduni pri\as sole, injustc damnastis,
Putre privas pauperes, (^uem crucis patibulo
aegros adjutore, mori judicastis.
4 a. Vertite Judicium 4 b. Nato, quaeso, parcite,
et videte Jura, Matrem crucitigite,
Creatorcui iteriinit Aut in crucis stipite
ejus creatura Nos simul aftigite
Et condeiimat doiiiinuin Male solus moritur.
suum niorte dura, Sed (luid prodi'st. misera
*
yuod crimen, (luaescelera