Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 1

www.e-bookowo.pl

Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 2
www.e-bookowo.pl

Honorata ChoryPrzybysz

ABC EMIGRANTA
Jak osignd sukces zawodowy w innym kraju
i NIE zostad sfrustrowanym emigrantem


Copyright by Honorata ChoryPrzybysz & ebookowo 2009
Projekt okadki i grafika: Honorata ChoryPrzybysz

ISBN 9788361184300

www.ebookowo.pl
Kontakt: wydawnictwo@ebookowo.pl


Wszelkie prawa zastrzeone.
Kopiowanie, rozpowszechnianie czci lub caoci bez zgody wydawcy zabronione
Wydanie I 2009
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 3
www.e-bookowo.pl












Gupie moje "ja", mczy mnie co dnia
czasem w nocy te
wtedy zaczynam si amad
mwi mu, e emigracja nie dla nas
a ono: "suchaj, zrb co z tym
no powiedz, jak z tym yd"?

Maryla Rodowicz
Roztaocz w sobie wiat
sowa Jacek Cygan

Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 4
www.e-bookowo.pl


SPIS TRECI

WSTP .................................................................................................................................... 8
To jest moliwe! Sukces zawodowy zagranic. Krtko o mnie emigrantce z wyboru .... 8
Emigracja zarobkowa po 2004 roku. Jak to si stao? ......................................................... 9
Spoeczeostwo ucieka, a w konserwie ju nie Stalin tylko Polak ................................... 9
Modzi gniewni ............................................................................................................. 10
Grupy zawodowe ......................................................................................................... 10
Rodziny, krewni i znajomi krlika ............................................................................. 11
PUAPKI EMIGRACJI ............................................................................................................. 12
Typ emigrantautkwionego ............................................................................................ 13
Bdne koo magistra w magazyniedlaczego tak wielu ludzi wyksztaconych pracuje
poniej swoich kwalifikacji ................................................................................................. 14
atwe zego pocztki... ................................................................................................. 14
Byd a mied oto jest pytanie! ...................................................................................... 14
Bdne koo .................................................................................................................. 15
OBALAMY MITY O SUKCESIE NA EMIGRACJI ........................................................................ 16
Musisz znad jzyk obcy perfekcyjnie, by znaled dobr prac (o tym e czsto bardziej
liczy si inteligencja spoeczna ni umiejtnoci jzykowe!) ............................................. 18
Nie tak wielu urodzio si geniuszem........................................................................... 18
Dlaczego ludzie tak myl? .......................................................................................... 18
Jak dobrze musz znad jzyk obcy? ............................................................................. 19
Jzyk a inteligencja spoeczna ...................................................................................... 20
Dobra praca tylko po znajomoci a co kiedy tych znajomoci nie mamy? .................... 21
Czasem z rodzin najlepiej wychodzi si tylko na... zdjciu! ....................................... 21
Samotny jak palec ........................................................................................................ 21
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 5
www.e-bookowo.pl
Najpierw uniwersytet, potem dobra praca. A jednak czasem na emigracji jest odwrotnie
.............................................................................................................................................. 22
Co liczy si naprawd w nowoczesnym wiecie sukcesu? ........................................... 22
Schowaj dum do kieszeni i naucz si sprzedawad... siebie! ....................................... 23
Za granic jest ju za duo Polakw i nie ma ju pracy czy to prawda? ......................... 24
aden obcokrajowiec nie dostanie dobrej pracy: czy rasizm i uprzedzenia naprawd
blokuj? ............................................................................................................................... 25
NA CO MUSISZ BYD PRZYGOTOWANY ................................................................................. 26
Trudnoci jzykowe: przede wszystkim nastaw si na cik prac! ............................... 27
Strategie ycia z jzykiem obcym ................................................................................. 28
Spolszczenie mediw na emigracji .............................................................................. 28
Praca z Polakami a postp jzykowy............................................................................ 29
Szkoa jzykowa ........................................................................................................... 29
Codziennod po angielsku ............................................................................................ 29
Wyboje na drodze do sukcesu: formalnoci, formalnoci i jeszcze raz formalnoci ........ 31
Zderzenie kultur .................................................................................................................. 31
Kilka podstawowych rnic kulturowych, ktrych znajomod uatwia codzienne ycie . 32
OK! ............................................................................................................................... 32
Umiech ....................................................................................................................... 32
You! Brak formalnoci .................................................................................................. 33
Zawsze rozmawiaj o ... pogodzie ................................................................................. 33
Tsknota za rodzin, przyjacmi i yciem w kraju: jak posmakowad troch Polski na
obczynie (w przenoni i dosownie) .................................................................................. 34
Pakistaoczycy, bigos i Pani Domu ............................................................................. 34
smy cud wiata .......................................................................................................... 35
SKUTECZNE ZACHOWANIE ................................................................................................... 36
Pozwl by twoje wady stay si zaletami: jak wykreowad swj pozytywny wizerunek
emigracyjny ......................................................................................................................... 37
Przeam stereotypowy wizerunek emigranta .............................................................. 38
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 6
www.e-bookowo.pl
Nie udawaj e jeste Anglikiem! Sprawa akcentu i przyznawania si do swojej
narodowoci ........................................................................................................................ 39
Parodia udawania ........................................................................................................ 39
Kwestia imion ............................................................................................................... 40
Przeklty akcent ........................................................................................................... 40
Inteligencja spoeczna w praktyce: zrb uytek ze swoich wad i wypromuj sam siebie! 41
Bd sob nawet... z polskim akcentem! ..................................................................... 41
Uwierz w sukces i mw o tym! .................................................................................... 41
Ciesz si ze swojej unikalnoci ..................................................................................... 42
Inteligencja spoeczna dlaczego to tak wane? ........................................................ 42
PolacyPonuracyO mentalnoci narodowej i jak si do niej dostosowad ..................... 43
SKUTECZNE DZIAANIE ........................................................................................................ 44
Plan Personalny: ustal, co chcesz osignd, by wiedzied gdzie zmierzasz technika
maych kroczkw ................................................................................................................. 45
Mapa umysu ............................................................................................................... 45
Technika maych kroczkw (schody motywacyjne) ..................................................... 46
Jzyk obcy na kadym kroku ............................................................................................... 47
Pierwsze miesice zanurzenie totalne ...................................................................... 47
Media ........................................................................................................................... 48
Ksiki i gazety ............................................................................................................. 48
Kiedy rce bol od... mwienia .................................................................................... 48
Sodkich snw .............................................................................................................. 49
Efektywne poszukiwanie pracy .......................................................................................... 50
Agencje pracy ............................................................................................................... 50
Job centre ..................................................................................................................... 50
Prasa, internet .............................................................................................................. 51
Znajomi ........................................................................................................................ 51
Inne .............................................................................................................................. 51
Ty na rozmowie kwalifikacyjnej jak si zaprezentowad, czego unikad, jak odpowiadad . 52
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 7
www.e-bookowo.pl
Pierwszy dzieo w pracy jak przetrwad? ............................................................................ 53
Codziennod w pracy, relacje z szefem i wsppracownikami, spotkania po pracy ......... 54
Kolega szef a jednak nie do kooca ............................................................................ 54
Po pracy........................................................................................................................ 54
Szukanie nowej pracy, odejcie z firmy, referencje ........................................................... 56
Szukaj nowej pracy duo wczeniej ............................................................................. 56
Nie pal za sob mostw kwestia referencji .............................................................. 56
Nie daj si odizolowad yj normalnie na emigracji ...................................................... 57
yd z Polakami czy nie? Czy warto trzymad si z rodakami? ....................................... 57
yj normalnie, a nie jak niewolnik ............................................................................ 57
ZAKOOCZENIE....................................................................................................................... 58
Co po emigracji: moliwoci po powrocie do kraju ........................................................... 58
Emigracja do innego kraju? Nowe wyzwania Nowa przygoda! ...................................... 59
DODATEK NOWOMOWA EMIGRANTW .......................................................................... 60
Jak Polacy spolszczyli angielski, czyli swka angielskie w nowej wersji! ......................... 61


Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 8
www.e-bookowo.pl


WSTP


TO JEST MOLIWE! SUKCES ZAWODOWY ZA GRANIC
KRTKO O MNIE EMIGRANTCE Z WYBORU

Byam i jestem jednym z wielu, ktrzy po szumnym wejciu Polski do Unii
Europejskiej w maju 2004 roku, zdecydowali si wyjechad i sprbowad szczcia w innym
kraju. Po szaleostwie fajerwerkw na rynkach wielu miast w nocy z 30 kwietnia na 1 maja,
rozpocza si nowa rzeczywistod, ktrej chyba tak naprawd nikt nie przewidzia. Liczba
Polakw, ktrzy wyjechali z kraju przesza wszelkie prognozy i oczekiwania. To bya, jak do
tej pory, najwiksza fala emigracyjna w historii Polski, lecz co szczeglnie wane ogromny
procent uciekinierw stanowili ludzie modzi, wyksztaceni, po studiach lub dopiero co po
maturze.
Od tamtego momentu zimnego maja 2004 wszystko si zaczo: rozkwit tanich
linii lotniczych i cisk na lotniskach, przewz polskich papierosw na sprzeda, portale
internetowe dla emigrantw, sprzeda polskiej ywnoci nawet przez sklepy indyjskie
(liczy si zysk a ten niewtpliwie by gwarantowany przez polskich klientw), powroty
Polakw na wita angielskimi samochodami... Wszystko, czego nasze spoeczeostwo
wczeniej nie znao, poniewa to bya inna, nowa emigracja. Inna, bo wolna, z wyboru i z
moliwociami. To jednak jak te moliwoci zostay wykorzystane, zaleao ju wycznie
od danej jednostki.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 9
www.e-bookowo.pl


EMIGRACJA ZAROBKOWA PO 2004 ROKU
JAK TO SI STAO?

SPOECZEOSTWO UCIEKA, A W KONSERWIE JU NIE STALIN TYLKO
POLAK

W samolocie, ktrym leciaam pierwszy raz do Wielkiej Brytanii, znalaz si cay
przekrj spoeczeostwa polskiego, zarwno w sensie wiekowym jak i spoecznym. Jednym
sowem kady, kto chcia (i czasem niestety musia) wyjecha w poszukiwaniu lepszego
jutra. Fala emigracji przerosa oczekiwania politykw, socjologw, politologw i chyba
nawet wrek! Nikt nie spodziewa si, e otwarcie granic i zniesienie koniecznoci
posiadania pozwolenia na prac (work permit w UK) spowoduje swoist ucieczk z Polski.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 10
www.e-bookowo.pl


MODZI GNIEWNI

Liczbowo najwiksz grup emigracji po 2004 roku stanowili ludzie modzi
pomidzy 18 a 29 rokiem ycia. Do dzi pozostali oni gwn si emigracji. Studenci
wszelkich kierunkw zaocznych, dziennych i wieczorowych, absolwenci rnych uczelni
paostwowych i prywatnych, czy modzi maturzyci. Ten fakt przez dugi czas by
dyskutowany w mediach i polityce, stajc si pik przynt rzucan co jaki czas przez
politykw w stron emigrantw. Kolejne obietnice i oskarenia (o brak patriotyzmu), a w
koocu nawet groba odpowiedzialnoci podatkowej, nie potrafiy zmienid kierunku tak
silnego ruchu ludzie nadal wyjedali. Z czasem zaczynali ukadad sobie ycie w innym
kraju i, co z tym zwizane, zaczli sprowadzad ony, narzeczone, dzieci, reszt rodziny.
Coraz czciej samoloty byy pene tylko w jedn stron...

GRUPY ZAWODOWE

Czd emigracji po 2004 roku stanowi ludzie, ktrzy wyjechali na ustalone
kontrakty pracownicze, przeznaczone dla okrelonych grup zawodowych. Zarwno
pielgniarki, lekarze, stomatolodzy, jak i dua liczba kierowcw ciarwek. Osoby te w
wielu przypadkach decydoway si na kontrakty czasowe, po upywie ktrych niektrzy
podejmowali decyzj o pozostaniu w nowym miejscu zatrudnienia.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 11
www.e-bookowo.pl


RODZINY, KREWNI I ZNAJOMI KRLIKA

Fenomen nowej, masowej emigracji nieodcznie by zwizany z efektem kuli
niegowej, czyli zjawiskiem cigania za granic rodziny i znajomych. Najpierw
dziewczyny, narzeczone, ony potem ju cae rodziny, rodzeostwo, a nawet kuzynostwo,
czy znajomi z jednego bloku wszyscy mogli z czasem znaled si w tym samym miejscu.
Nieograniczony ruch graniczny i wolne miejsca pracy sprzyjay wyjazdom najpierw na
prb, ktre pniej przeradzay si w wyjazdy na stae. Takim sposobem emigracja
nabraa tempa i intensywnoci. Ju nie tylko modzi opuszczali kraj, ale osoby z kadego
szczebla drabiny spoecznej. Powoli rodzia si nie wska emigracja, lecz cae
spoeczeostwo polskie poza granicami Polski.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 12
www.e-bookowo.pl

PUAPKI EMIGRACJI


Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 13
www.e-bookowo.pl


TYP EMIGRANTAUTKWIONEGO

Pan Mariusz: W Wielkiej Brytanii od 7 lat. Znajomod angielskiego saba, pracuje
dorywczo dla rnych firm, w niepenym wymiarze godzin, wykonujc rnego rodzaju
prace fizyczne. Mieszka na barce, gdzie uycza pokj (kajutk?) od starej Angielki. Nie
wiadomo, gdzie nikn jego zarobki, bo nie jedzi na adne wakacje, jego rodek lokomocji
to lift, czyli poproszenie kogo o podwiezienie, a i na takiego co wydaje na drogie
ubrania te nie wyglda. Zapytany o plany na najblisz przyszod enigmatycznie
odpowiada, e jeszcze nie wie i musi si zastanowid, a na razie zostaje zagranic. W sumie
zastanawia si ju 7 lat widad ma sporo czasu....
Maciej: dwadziecia par lat, z zawodu kucharz. Od momentu przyjazdu do UK
pracuje w tej samej firmie na nocnej zmianie, zajmujc si przeadowywaniem towaru. I
chod jest wietnym kucharzem to jeszcze nie sprbowa swych si w tym zawodzie
zagranic. Jego znajomod angielskiego jest tak uboga, e nadal prosi znajomych o
zaatwianie formalnoci przez telefon w jego imieniu.

Niestety, po pierwsze zarwno pan Mariusz, jak i Maciek s realnymi postaciami, a
po drugie nie s oni przypadkami odosobnionymi. Wielu ludzi wpada w puapk
emigranta utkwionego, czyli sytuacji, w ktrej tkwi, nie potrafic wyjd na przeciw
zmianom i nowym wyzwaniom. Wydaje im si, e na wszystko jeszcze jest czas, a przede
wszystkim na decyzj, co zrobid ze sob.

Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 14
www.e-bookowo.pl


BDNE KOO MAGISTRA W MAGAZYNIE
DLACZEGO TAK WIELU LUDZI WYKSZTACONYCH PRACUJE
PONIEJ SWOICH KWALIFIKACJI


Co czy Ani, magister zarzdzania i marketingu, ukasza inyniera budownictwa,
Anet z licencjatem pedagogiki i Rafaa informatyka? Fakt, e skooczyli wysze studia? Byd
moe, ale tak naprawd czy ich jedno miejsce wszyscy pracuj w tym samym
magazynie na nocn zmian.
Jeden z moich przeoonych podczas rozmowy w pierwszym dniu pracy przyzna si,
e jestem dla niego pierwsz polsk osob, ktr zna. Bardzo mnie to zdziwio, poniewa
byo nas ju prawie 2 miliony w UK... Jak to moliwe? Niestety, bardzo moliwe, bo
wikszod Polakw pracujc na noc lub wykonujc prac fizyczn w fabrykach,
magazynach itp. rzadko wchodzi w jakikolwiek kontakt spoeczny z Anglikami.

ATWE ZEGO POCZTKI ...


BYD A MIED OTO JEST PYTANIE!

Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 15
www.e-bookowo.pl
Zasadniczym problemem osoby pracujcej poniej swoich kwalifikacji jest
naturalnie wewntrzne rozgoryczenie i marzenie o zmianie na lepsze. To, co powoduje, e
maj si codziennie tkwid w zupenie innej anieli wymarzona, realnoci, to warunki
finansowe. Ta smutna prawda spowodowaa, e wielu z nich opucio kraj i wczeniejsz
prac. Realnod wypaty 777 z z Dnia wira przeraa i powoduje, e jest si gotowym na
prawie wszystko by odnaled szans na lepsze jutro. Wiele osb, z ktrymi si spotkaam,
faktycznie ubolewao nad niskim poziomem swojej pracy, ale jednoczenie podkrelao, e
dawaa ona im to czego nigdy nie mogli osignd. I nie chodzi tu wycznie o niezalenod
finansow, ale zwyczajnie o godziwe ycie. Moliwod kupowania ksiek, wysyania dzieci
do przedszkola czy pojechania na weekendow wycieczk to tylko par banalnych
przykadw. Niestety, za nowymi moliwociami staa cena wykonywania beznadziejnie
nudnej, w wikszoci przypadkw fizycznej pracy.

BDNE KOO

Rezultatem opisanego dylematu byo bdne koo, polegajce na prostym
schemacie mylowym. Pracujc na pozycji znacznie poniej wasnych kwalifikacji byo
czciowo rekompensowane stabilnoci finansow (No tak moe jestem robolem, ale w
koocu mog pojechad na wakacje i zabrad dzieci w ciekawe miejsca, Pracuj w
magazynie to prawda, ale w yciu nie mogem kupid sobie tylu ksiek i CD co teraz...)
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 16
www.e-bookowo.pl


OBALAMY MITY O SUKCESIE NA EMIGRACJI


Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 17
www.e-bookowo.pl


Najczciej ci, ktrzy najmniej wiedz, najwicej maj opinii na dany temat. Ci,
ktrzy nigdy nie wystawili nosa poza swj dom, wiedz wszystko na temat podrowania i
emigracji. Wikszod mitw o yciu emigracyjnym pochodzi z... Polski.
Sama jeszcze przed wyjazdem nasuchaam si tysica porad, opinii i sdw od
ludzi, ktrzy nigdy nie yli naprawd poza granicami Polski. Pamitam doskonale swoj
desperacj czowieka, ktremu nikt nie mg pomc cenn rad, trudno byo mi
zdecydowad o wasnej strategii i z lkiem mylaam o swoim yciu na emigracji. Oczyma
wyobrani widziaam siebie jako emigranta przegranego kogo, kto straci nie tylko
szans na materialne przetrwanie, ale i ostatni nadziej. Wszystko to na szczcie
okazao si jedynie fikcj.
Zawsze warto posuchad rad innych pod warunkiem, e s one oparte na realnym
dowiadczeniu, a nie wyssanymi z palca historiami. A tak naprawd adne, nawet
najrealniejsze historie nie zastpi osobistego dowiadczenia...

Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 18
www.e-bookowo.pl

MUSISZ ZNAD JZYK OBCY PERFEKCYJNIE
BY ZNALED DOBR PRAC
(O TYM E CZSTO BARDZIEJ LICZY SI INTELIGENCJA
SPOECZNA NI UMIEJTNOCI JZYKOWE!)

NIE TAK WIELU URODZI O SI GENIUSZEM...

Z pewnoci nie raz masz okazj syszed stwierdzenia osb, ktre nigdy zagranic
nie byy, i jedynie perfekcyjna znajomod jzyka obcego moe prowadzid do sukcesu
zawodowego na emigracji. Ja te kiedy podobnie mylaam i nadal pamitam swoj
wewntrzn zazdrod w stosunku do osb z uzdolnieniami jzykowymi. Zawsze czuam
rozgoryczenie niesprawiedliwoci losu, polegajc na moim braku owych zdolnoci.
Owszem, moe mam dobr pamid (i to chyba mnie ratuje), ale tajniki fonetyki, akcentu i
poprawnej wymowy s mi totalnie obce.


DLACZEGO LUDZIE TAK MYL?

To co, zmieniasz prac czy chcesz cigle siedzied w tej przekltej fabryce?
Nie... no chc zmienid, ale wiesz nie znam jzyka...
To moe zapisz si na kurs tu w lokalnej szkole wiem, e jest.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 19
www.e-bookowo.pl
Nie... no co ty... nie mam czasu, przecie pracuj, a do tego mam nadgodziny.
Kiedy miabym si jeszcze uczyd?
No to siedzc tu na pewno ju niczego nowego sie nie nauczysz. Ani jzykowo ani
zawodowo. Tu nawet adnej porzdnej konwersacji nikt z tob nie przeprowadzi...
No tak, wiem, ale co bd zmienia, przecie i tak nie znam jzyka....


JAK DOBRZE MUSZ ZNAD JZYK OBCY?

Oczywicie jzyk obcy musisz znad, by efektywnie wspid si po szczeblach kariery.
Pragn tu jednak podkrelid, e nie musisz go znad perfekcyjnie. Co najmniej rednio
zaawansowana znajomod jzyka umoliwia ju w miar skuteczn komunikacj, ale to
zaley wycznie od danej osoby czy tak komunikacj chce wykorzystad. Musisz byd
przygotowany psychicznie na pokonanie bariery jzykowej oraz mudn nauk, ktra na
pocieszenie przynosi szybsze efekty anieli nauka w
Polsce. Powodem, dla ktrego to nie tylko znajomod
jzyka decyduje o sukcesie jest inteligencja spoeczna,
majca czasami wikszy wpyw na postrzeganie naszego
wizerunku ni nasz zasb sownictwa.





Wicej na temat jzyka rozdziaach:
TRUDNOCI JZYKOWE.
PRZEDE WSZYSTKIM NASTAW SI NA CIK PRAC!
oraz
JZYK OBCY NA KADYM KROKU

Inteligencja spoeczna: Sztuka
spoecznego przystosowania i
reagowania w sytuacjach
spoecznych w taki sposb by
wywierad pozytywny wpyw na
rodowisko
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 20
www.e-bookowo.pl


Jzyk a inteligencja spoeczna

Z ca pewnoci mog stwierdzid, e nie trzeba byd poliglot, by osignd sukces
zawodowy na emigracji. Naley pamitad, e jakakolwiek kariera to (oprcz umiejtnoci
zawodowych i w przypadku emigranta jzykowych) przede wszystkim umiejtnod
radzenia sobie z ludmi w rnego typu sytuacjach spoecznych. To, jakim jeste
pracownikiem, czy si spniasz do pracy, czy masz dobre relacje z szefem, czy wykazujesz
inicjatyw oraz zaangaowanie, czy kochasz to, co robisz i czy jeste pierwszy w kolejce do
podwyki i awansu zaley gwnie od ciebie samego. To, jak rozegrasz te wszystkie
sytuacje, jak si zachowujesz wobec ludzi i, co kluczowe, jak umiesz reagowad w
sytuacjach spoecznych, okrela w duej mierze twoje moliwoci sukcesu.









Wicej o umiejtnociach radzenia sobie w sytuacjach spoecznych czytaj w rozdziaach
INTELIGENCJA SPOECZNA W PRAKTYCE:
ZRB UYTEK ZE SWOICH WAD I WYPROMUJ SAM SIEBIE!
oraz
POLACYPONURACY
O MENTALNOCI NARODOWEJ I JAK SI DO NIEJ DOSTOSOWAD






Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 21
www.e-bookowo.pl
DOBRA PRACA TYLKO PO ZNAJOMOCI
A CO KIEDY TYCH ZNAJOMOCI NIE MAMY?

Kiedy zdecydowaam si ju definitywnie na wyjazd i obwieciam moj decyzj
rodzinie oraz najbliszym znajomym zawsze padao to samo pytanie: A masz ju
znajomych tam? Jedziesz po znajomoci? Czy ju ci kto tam co zaatwi? Na moj
jednoznacznie negatywn odpowied (bo adnych znajomoci nie miaam, ani ja, ani mj
m, ktry wyrusza na podbj zagranicy przede mn) zawsze padaa odpowied w stylu:
To jak chcecie sobie tam poradzid? I co bdziecie tam robid, jeli nikogo nie znacie?

Oczywicie najlepsz strategi wyjazdu wydaje si przynajmniej na pocztek
zaczepienie u znajomych lub rodziny kogo, kogo znamy i kto moe pomc nam
przeamad pierwsze lody. Na tym etapie pojawiaj si dwie wane kwestie do
przedyskutowania: po pierwsze do jakiego stopnia mona oczekiwad pomocy od rodziny
oraz po drugie jak spacid im tak powstay niepisany dug wdzicznoci. W koocu
zasadnicza kwestia co robid, gdy tych znajomoci po prostu nie mamy?

CZASEM Z RODZIN NAJLEPIEJ WYCHODZI SI TYLKO NA... ZDJCIU!

SAMOTNY JAK PALEC

A co, kiedy nie mamy przyjaci, rodziny, kogokolwiek kto mgby pomc w
pierwszych, trudnych chwilach ycia na emigracji? Przede wszystkim nie zraad si! W tej
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 22
www.e-bookowo.pl
sytuacji te mona sobie poradzid, a wymg wikszej determinacji doprowadzid moe do
zaskakujcych sukcesw.

NAJPIERW UNIWERSYTET, POTEM DOBRA PRACA.
A JEDNAK CZASEM NA EMIGRACJI JEST ODWROTNIE

Z pewnoci wielu z czytajcych t ksik nadal pamita powtarzane przez swoich
rodzicw motto: Ucz si ucz bo nauka to potgi klucz! Nie przecz, e edukacja jest jak
najbardziej wana, sama ukooczyam dwa kierunki studiw i nie auj ani minuty
spdzonej na uniwersytecie. Jednak rzesza absolwentw, ktrzy ponieli porak na rynku
pracy oraz w wiecie emigracji zmusza do pytania: Gdzie ten potgi klucz?

CO LICZY SI NAPRAWD W NOWOCZESNYM WIECIE SUKCESU?

Niestety, a moe i na szczcie czasy, gdy dany dyplom w kieszeni gwarantowa
dobr prac i zarobki miny ju bezpowrotnie. Rynek pracy sta si jako wolny rynek
bardziej drapiec, wybierajcym najlepszych, ktrzy mog przetrwad w gszczu trudnoci
i wysokiej konkurencji. Dzisiejszy wiat to wiat ludzi PRZEDSIBIORCZYCH, ktrzy s
gotowi podejmowad nowe wyzwania z sukcesem i pasj. aden dyplom nie gwarantuje
posiadania umiejtnoci zwizanych ze skutecznym dziaaniem, inteligencj spoeczn czy
zaangaowaniem w to, co si robi. Owszem wyksztacenie daje znakomity grunt do tego,
by odnied sukces, ale jak ten grunt bdziemy uprawiad i co na nim wyronie zaley tylko
od nas samych.

Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 23
www.e-bookowo.pl
SCHOWAJ DUM DO KIESZENI I NAUCZ SI SPRZEDAWAD... SIEBIE!

Decydujc si na emigracj czsto trzeba schowad dum dyplomow do kieszeni,
zakasad rkawy i dosownie wzid si do roboty. Jeeli umiejtnoci jzykowe
pocztkowo blokuj przed podjciem pracy zgodnej z kwalifikacjami (a tak jest w
wikszoci przypadkw), to nie pozostaje nic innego jak zaczd od czego prostego, by
potem w miar upywu czasu, nabierajc pewnoci jzykowej i pewnoci siebie, zrobid
nastpny krok. Naturalnie, na tym etapie czekaj puapki opisanego ju wczeniej
utkwienia emigracyjnego, dlatego wane jest by w odpowiednim momencie
zdecydowad si na zmian pracy, nawet jeli niesie ona ze sob stres i ryzyko nie
sprawdzenia si. Jakakolwiek praca, chodby najbardziej prosta i nudna uczy jednego:
nowego rodowiska, ludzi i warunkw, z ktrymi trzeba sobie poradzid.






O kreowaniu wasnego wizerunku czytaj dalej w rozdziaach:
POZWL BY TWOJE WADY STAY SI ZALETAMI
oraz
NIE UDAWAJ E JESTE ANGLIKIEM!
SPRAWA AKCENTU I PRZYZNAWANIA SI DO SWOJEJ NARODOWOCI



Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 24
www.e-bookowo.pl


ZA GRANIC JEST JU ZA DUO POLAKW
I NIE MA JU PRACY CZY TO PRAWDA?

Uwaam, e na powysze stwierdzenie mona odpowiedzied bardzo krtko: jeeli
to prawda, to dlaczego nadal tak wiele osb wyjeda za granic i prac znajduje? Prawd
jest, e dzi nie jest ju tak prosto znaled prac jak jeszcze par lat temu, rwnie koszty
utrzymania znacznie wzrosy w stosunku do pac. A zatem, jeli pracy jest faktycznie mniej,
to nie z powodu emigracji, lecz oglnie recesji.
Pomimo duej fali emigracyjnej i obecnego klimatu kryzysu gospodarczego, w
wielu krajach UE nadal istnieje nisze bezrobocie, anieli w Polsce. Ponadto czsto ten fakt
idzie w parze z wysokim zapotrzebowaniem na pracownikw rzemielniczych i
pracownikw okrelonych brany przemysowych, w zalenoci od potrzeb lokalnych
danego kraju. Dlatego z jednej strony mamy do czynienia z moliwociami tego rodzaju
pracy, ale te z drugiej z zagroeniem utkwienia w tego typu miejscu pracy. O ile wielu
moe z atwoci znaled prac w magazynach i transporcie, to wyrwanie z tego
rodowiska stanowi ju wiksze wyzwanie.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 25
www.e-bookowo.pl


ADEN OBCOKRAJOWIEC NIE DOSTANIE DOBREJ PRACY:
CZY RASIZM I UPRZEDZENIA NAPRAWD BLOKUJ?

Nie chc za bardzo rozwodzid si nad tematyk rasizmu i uprzedzeo, bo jest to
temat rzeka, ale pragn jedynie zwrcid uwag, na fakt podcigania wasnego
nieudacznictwa czy nawet lenistwa pod t kategori. Z pewnoci s miejsca, gdzie
faktycznie problem ten istnieje, ale s te sytuacje, gdy takie tumaczenie jest tylko
kolejnym mitem. Spotkaam osoby, ktre bdc bardzo sfrustrowane swoj sytuacj
zawodow, wszystko usprawiedliwiay rzekomym rasizmem wobec nich i celowym
blokowaniem awansu. Mit niesprawiedliwie pokrzywdzonego, zablokowanego Polaka jest
bardzo silny w Polsce, gdzie syszy si i wierzy w historie o niesprawiedliwoci losu rodaka.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 26
www.e-bookowo.pl


NA CO MUSISZ BYD PRZYGOTOWANY


Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 27
www.e-bookowo.pl


TRUDNOCI JZYKOWE:
PRZEDE WSZYSTKIM NASTAW SI NA CIK PRAC!

Emigranci najbardziej boj si telefonu!
wypowied koleanki Angielki

Biuro, zwyky dzieo. Sychad dwik telefonu. Wydaje si, e to taka banalna
sytuacja. A jednak nie. Dla niejednego pracownikaPolaka w pierwszym roku ycia w UK,
dzwonek telefonu by jednym z najgorszych postrachw. Nieraz po prostu miaam si do
ez, gdy moja koleanka opowiadaa mi jakie strategie wypracowaa w swoim miejscu
pracy, by telefonu nie odbierad. W zestaw wchodzio po prostu wszystko, poczwszy od
udawania, e si nie syszy, a kooczc na udawaniu, e wanie zadzwoni jej telefon
komrkowy (c za przypadek!). Pomysowod ludzka, a szczeglnie emigracyjna nie zna
granic...
Uczc si jzyka obcego, najpierw uczymy si rozumied duo z konwersacji twarz
w twarz, bo pomagaj gesty, mimika i okrelony temat rozmowy. Natomiast telefon to
rdo ogromnego stresu nie widzi si twarzy rozmwcy, nie wiadomo o co zapyta.
Dochodzi do tego akcent oraz dodatkowe szumy, zakcenia w tle. Jednym sowem dla
kogo kto cigle uczy si rozumienia jzyka to istny koszmar! Jednak nadchodzi w koocu
dzieo, kiedy telefon trzeba bdzie odebrad lub zwyczajnie podnied suchawk by zaatwid
swoje wasne formalnoci. W tym drugim przypadku nadal mona si kim wyrczyd, tylko
jak dugo?

Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 28
www.e-bookowo.pl
STRATEGIE YCIA Z JZYKIEM OBCYM

Kady uczy si jzyka w sposb odmienny i w innym tempie. Jednym szybciej i
atwiej przychodzi sownictwo i mwienie, inni s lepsi w pisaniu i suchaniu. To, jak
metod wybierzesz zaley wycznie od ciebie, a wane jest tylko to by bya to metoda
skuteczna. Przygldajc si zmaganiom emigrantw z jzykiem obcym zauwayam kilka
ciekawych strategii, ktre funkcjonuj w postawach wobec trudnoci jzykowych.
Pierwsza strategia to typ niezmordowanego desperata
Kolejna strategia to zupene przeciwieostwo pierwszej i polega na buntowniczym
podwaaniu jzyka i kultury kraju, w ktrym si przebywa.
Kolejny ciekawy typ to stosunkowo popularny leo co chce, ale jako nie moe.
Ostatnim typem jest zdrowy balansista.
Wikszod ludzi to naturalnie rnego rodzaju mieszanki tych trzech typw. W
zalenoci od nasilenia cech kadego typu, jedni maj wicej, a drudzy mniej zdolnoci i
aspiracji, od ktrych zaley sukces na emigracji.

SPOLSZCZENIE MEDIW NA EMIGRACJI

Typowe mieszkanie dwupokojowe. W salonie telewizor (wanie leci M jak Miod),
sofy oraz stolik. Na stole resztki kolacji, pozosta jeszcze ketchup Pudliszki i musztarda
Kamisa oraz par ostatnich kabanosw z Morlin. Kuchnia niedua, ale w ciepych kolorach.
Na cianie wisi kalendarz z polskimi miastami, w tle sychad wiadomoci z Radia Zet. Teraz
kolej na azienk: tam z kolei kosmetyki polskie oraz par numerw Polityki do
poczytania w czasie duszych posiedzeo.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 29
www.e-bookowo.pl

PRACA Z POLAKAMI A POSTP JZYKOWY

Wielu Anglikw, kiedy dowiaduj si, e mj m te jest Polakiem, pyta czy w
domu rozmawiamy po angielsku(!) Zawsze mam ochot odpowiedzied: A moe po
chiosku?! Anglicy, sami przyznajcy si do bycia totalnymi arogantami jzykowymi, nie
potrafi zrozumied, e kto, kto ponad 20 lat mieszka w Polsce, z drug osob o tej samej
narodowoci bdzie rozmawia po polsku.

SZKOA JZYKOWA

Angielskie college przeyy nawa polskich studentw w 2004 i 2005 roku.
Darmowe kursy przycigay wielu, ale tylko co niektrym udawao si dotrwad do
egzaminw. Czy kursy byy a tak trudne? Nie, ale trudno usiedzied w klasie lekcyjnej po...
2 godzinach snu od 5 do 7 rano... C, byd emigrantem i uczniem to naprawd sztuka.
Pamitam mj pierwszy egzamin: prac skooczyam o 3.30 w nocy, w domu byam
po 4 rano, egzamin zaczyna si o 8.00 rano... Nie kadam si spad nie warto. Pamitam
jedynie dreszcz niewyspania i dominujc mj umys chd powrotu do ka. Nie wiem, jak
to si stao, chyba miaam wielkie szczcie, bo zdaam!

CODZIENNOD PO ANGIELSKU

Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 30
www.e-bookowo.pl
Ewa ledwo wykrztusi z siebie zdanie po angielsku. W pracy najczciej musiaam
wszystko jej tumaczyd lub odpowiadad za ni. Wczoraj kiedy przysza spniona do pracy,
od razu byo widad, e co si stao. Nie mog uwierzyd historii, ktr mi szybko
przekazuje. Jej 7letni syn spad z hutawki i straci tymczasowo przytomnod. Musiaa
reagowad szybko wezwaa pogotowie, wytumaczya lekarzowi co si stao, pojechaa z
dzieckiem do szpitala. Ona, ktra czasem nie chce zapytad po angielsku, ktra godzina! Jak
to si stao, e zdoaa skomunikowad si, zadzwonid do szpitala i jeszcze wyjanid cay
wypadek? To ycie okazuje si najlepszym nauczycielem jzyka obcego te.

Dlatego nie mona podwayd prostego faktu, e to ycie codzienne potrafi
najszybciej przezwyciyd wszystkie bolczki jzykowe. Skazani na siebie, kiedy nadchodz
sytuacje, w ktrych nie mamy wyboru, nagle ze zdziwieniem odkrywamy, e jednak jest
moliwe przeamane bariery jzykowej. Kiedy nagle musimy si porozumied, bo nie ma
nikogo kto moe to zrobid za nas, wszelkie bariery jzykowe pkaj. Nie ycz nikomu tak
ekstremalnych przypadkw jak cytowanej Ewie, ale samodzielne zaatwianie wszelkich
swoich spraw na emigracji jest niewtpliwie doskona lekcj nie tylko samodzielnoci ale
te i jzykow.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 31
www.e-bookowo.pl


WYBOJE NA DRODZE DO SUKCESU: FORMALNOCI,
FORMALNOCI I JESZCZE RAZ FORMALNOCI


Byam ju Przybys, Przybyz, Pryzbysz, Pybysz, Prybyz, Psypysz oto par wersji
mojego nazwiska z angielskich dokumentw. Czasem myl, e dostan rozszczepienia
osobowoci patrzc na wielorakod moliwoci przekrcania mojego nazwiska...

To prawda, e formalnoci potrafi zabid kady entuzjazm. Przebijanie si przez
stosy dokumentw moe kadego doprowadzid do szewskiej pasji.

ZDERZENIE KULTUR

Kobietom nie otwiera si drzwi, ani nie ustpuje miejsca w autobusie. Ludzie bekaj
przy jedzeniu nie mwic przepraszam, a nawet co niektrym zdarza si pierdzied! Do
wszystkich mwi si na ty, bez wzgldu na wiek. Ubrania w sklepach, jeli spadn z
wieszaka to le na ziemi dopki kto z obsugi ich nie podniesie klienci nie zwracaj na
to uwagi. Do tego w azienkach s dwa kurki, z jednego leci lodowata woda, a z drugiego
wrztek umycie rk staje si koszmarem. Na wied o moliwoci pojawienia si dwch
milimetrw niegu zamyka si szkoy, a t wiadomod czyni gwn w lokalnym radiu.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 32
www.e-bookowo.pl


KILKA PODSTAWOWYCH RNIC KULTUROWYCH,
KTRYCH ZNAJOMOD UATWIA CODZIENNE YCIE

OK!

W tym kraju wszystko zawsze jest OK! To wyraenie syszy si wszdzie, od
kadego, w kadej sytuacji. Chyba nie ma wyraenia czciej uywanego w adnym innym
jzyku. Pocztkowo moe ci si wydawad dziwne, e wszyscy tak mwi na okrgo, ale co
ciekawe powoli zaczniesz byd guchy na t powtarzalnod.

UMIECH

Umiecha si do ciebie kasjerka, kiedy nie moe znaled kodu na ubraniu, ktre
kupujesz, umiecha kelnerka, ktra wanie oznajmia, e ju zamykaj i nie moesz nic
zamwid, umiecha policjant, ktry wrcza mandat (oh, jak cudownie!)... Dlaczego?





Wicej a temat mentalnoci narodowej czytaj te w rozdziale:
POLACYPONURACY
O MENTALNOCI NARODOWEJ
I JAK SI DO NIEJ DOSTOSOWAD



Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 33
www.e-bookowo.pl


YOU! BRAK FORMALNOCI

W Polsce uwielbiamy byd Panami i Paniami w listach, sowach, pismach
urzdowych, telewizji wszdzie syszy si Pan, Pani, Paostwo. Polszczyzna zawsze
bya bogata w rozmaite formy typu: Pani ssiadko, Pani Zosiu Droga Pani, a nawet
Szanowna Pani. A tu nagle ldujesz na wyspie, gdzie wszyscy bez wzgldu na wiek i
stanowisko s na ty. Z szefem jest si na ty z ssiadem, z nauczycielem...

ZAWSZE ROZMAWIAJ O ... POGODZIE

Pogoda temat nudny i nieistotny, bo i tak nie mamy na niego wpywu? Nie dla
Anglika! Pogoda to temat numer jeden tak zwanych small talk, czyli krtkich konwersacji
w zasadzie... o niczym. Jednak umiejtnod prowadzenia tych konwersacji jest bardzo
istotna i decyduje o pierwszym wraeniu rozmwcy. I chod moemy nie znosid
bezcelowych w sumie rozmwek (bo nas o zdanie deszcz pytad nie bdzie) to jednak ich
rola jest ogromna. O pogodzie rozmawia si wszdzie i z kadym, jest to w dobrym tonie i
nie mona podwayd faktu, e jest to temat jak najbardziej neutralny.

Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 34
www.e-bookowo.pl


TSKNOTA ZA RODZIN, PRZYJACMI I YCIEM W KRAJU:
JAK POSMAKOWAD TROCH POLSKI NA OBCZYNIE
(W PRZENONI I DOSOWNIE)

Kiedy mija ju szok kulturowy, euforia lub zadziwienie nowym krajem, kiedy w
koocu trzeba stand twarz w twarz z codziennoci w postaci deszczowych dni, dugiej
zimy, haaliwych ssiadw, pacenia rachunkw... czyli kiedy w koocu zacznie si szare
ycie na emigracji, wtedy zaczyna si... tsknid. I to za czym? Czasem za gupim ogrkiem
kiszonym, za dobr polsk komedi, za dugim weekendem majowym, tokiem w pocigu,
czy nawet za odgosem reklam telewizyjnych, ktrych si wczeniej nienawidzio. yjc po
dwadziecia par lat w Polsce trudno nagle z dnia na dzieo zaakceptowad fakt, e tych
wszystkich drobiazgw do tej pory otaczajcych nas w codziennym yciu, ju nie ma. Sia
przyzwyczajenia jest ogromna i zwyczajnie trudno zdad sobie z niej spraw.

PAKISTAOCZYCY, BIGOS I PANI DOMU

Jeeli jaki zmys dobitnie przejawia tsknot, to jest to smak. Kady emigrant
przechodzi przez fal tsknoty za bigosem, ogrkiem kiszonym czy golonk. Nagle rodzi si
ogromna nostalgia za zapachami, smakiem i skojarzeniami zwizanymi z danym
jedzeniem. Dzi przeamanie tego rodzaju tsknoty na emigracji staje si ju prostsze ni
jeszcze cztery lata temu.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 35
www.e-bookowo.pl


SMY CUD WIATA

Moja bratanica urodzia si po dziewitej wieczorem w Anglii, ju po trzech
godzinach film z jej narodzin mogli ogldad w Polsce dziadkowie. Dziesitki zdjd
napstrykanych tej zaledwie parogodzinnej istotce, rwnie od razu zostao do nich
przesane. Internet wedug mnie to nie tylko nowe narzdzie komunikacji to jak gdyby
smy cud wiata, dziki ktremu znika tak wiele granic!
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 36
www.e-bookowo.pl


SKUTECZNE ZACHOWANIE

Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 37
www.e-bookowo.pl



POZWL BY TWOJE WADY STAY SI ZALETAMI:
JAK WYKREOWAD SWJ POZYTYWNY
WIZERUNEK EMIGRACYJNY

Ogldam News: Wczoraj mia miejsce wypadek autokaru wiozcego polskich
emigrantw do pracy. Policja nadal stara si ustalid przyczyny kolizji, ale ze wzgldu na
trudnoci jzykowe postpowanie przebiega bardzo powoli i jest na etapie oczekiwania na
tumaczy.
Zapowied reportau z BBC: W tym tygodniu przyjrzymy si te problemowi
wykorzystywania emigracyjnej siy roboczej. Pracujcy za mniejsze pienidze i pod presj
realizowania wyrubowanych norm...
Serial angielski (swego czasu te emitowany w polskiej telewizji) Co ludzie
powiedz: w tym odcinku pojawia si bohaterka Polka, rzekomo narzeczona tatusia
gwnej bohaterki. Tajemnicza Polka okazuje si byd starsz pani o aparycji sprztaczki,
nie mwic ani sowa po angielsku...
Taki obraz emigranta funkcjonuje w mediach w spoeczeostwie jest on jeszcze
bardziej ponury. Polacy to czsto negatywnie postrzegana grupa osb, skazanych
wycznie na siebie samych, yjcych w odizolowanych enklawach i nie znajcy jzyka. Jest
to wizerunek smutny i nie do kooca prawdziwy, bo przecie tylu ludzi wyemigrowao po
2004 roku i wietnie sobie radzi. Jednak negatywny wizerunek polskiego emigranta nadal
pokutuje w spoeczeostwie angielskim i jeli chcesz odnied sukces musisz go przeamad!
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 38
www.e-bookowo.pl


PRZEAM STEREOTYPOWY WIZERUNEK EMIGRANTA

Pamitaj moesz zostad zdobywc lub ebrakiem od ciebie to zaley!
Szanuj siebie i swoj prac i nie bd swym wasnym niewolnikiem
Emigracja to ju nie tylko koniecznod yciowa, ale te wolny wybr
Ucz si wszystkiego, co moe pomc twojej karierze
Bd czci spoeczeostwa jak kady inny




Wicej na temat spoecznej izolacji emigracyjnej czytaj te w rozdziale:
NIE DAJ SI ODIZOLOWAD YJ NORMALNIE NA EMIGRACJI



Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 39
www.e-bookowo.pl


NIE UDAWAJ E JESTE ANGLIKIEM!
SPRAWA AKCENTU I PRZYZNAWANIA SI DO SWOJEJ
NARODOWOCI

PARODIA UDAWANIA

Rozmowa z Konsulatu Polskiego w Londynie:
Urzdnik: Nie mog przyjd Panu tego dokumentu ju tumaczyem, on jest bdny.
Kto: Ale to jest jedyny dokument, jaki ja posiadam...
Urzdnik: Rozumiem, ale wedug tego dokumentu Pan jest Greg, a Pan przecie nazywa si
Grzegorz nie Greg....

Smutny art? Nie. Byam tam i syszaam! Dlaczego tak si dzieje? Dlaczego nie
warto udawad, e jest si Anglikiem? Po pierwsze: po prostu dlatego, e si NIE jest i nigdy
nie bdzie. Po drugie udawanie przynosi wicej problemw, enujcych sytuacji i
zwyczajnie wstydu, ni korzyci. Dlaczego emigranci udaj, trudno powiedzied, ale z
pewnoci nie jest to recepta na sukces.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 40
www.e-bookowo.pl


KWESTIA IMION

Tak wic Greg czy Grzegorz? Piotr czy Peter? Krzysztof czy Christopher? Czy
powinnimy pozwalad zmieniad nasze imiona na angielskie? To wycznie zaley od ciebie i
tego, jak si czujesz z angielsk wersj imienia. Zapewne czynnik praktyczny odgrywa
dominujc rol: wymowa niektrych polskich imion dla osoby anglojzycznej jest nie lada
wyzwaniem, a bd co bd nasze imi bdzie czsto uywane...

PRZEKLTY AKCENT

Nawet po kilku latach ycia zagranic i szerokim zasobem sownictwa pozostaje
problem akcentu. yjc od urodzenia w Polsce nie jest atwo pozbyd si mocnego,
polskiego akcentu. I nawet prbujc bardzo mocno, wielu zwyczajnie po pewnym czasie
daje za wygran. Myl, e na tym etapie trzeba zwyczajnie zobaczyd pewne plusy w tej
sytuacji, anieli traktowad j jako sytuacj bez wyjcia.



Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 41
www.e-bookowo.pl


INTELIGENCJA SPOECZNA W PRAKTYCE:
ZRB UYTEK ZE SWOICH WAD I WYPROMUJ SAM SIEBIE!

Inteligencja spoeczna to umiejtnod radzenia sobie w spoecznoci, w ktrej si
yje w taki sposb, i mona sprawnie w niej funkcjonowad i odnosid zamierzone sukcesy.
yjc na emigracji taka inteligencja to wielki skarb, ktry moe zaprowadzid duo dalej ni
nam si wydaje.

BD SOB NAWET... Z POLSKIM AKCENTEM!

Bycie sob, a przede wszystkim zadowolenie z bycia tym kim to klucz zarwno do
nabrania pewnoci siebie, jak i sukcesu w relacjach z innymi. Nikt, kto nie jest pewny sam
siebie nie bdzie potrafi yd umiejtnie w gronie innych ludzi. Sekretem pozytywnego
wasnego wizerunku jest akceptacja.

UWIERZ W SUKCES I MW O TYM!

Skoro ju zaakceptujesz fakt, e czsto jest si odbieranym jako emigrant to warto
zastanowid si, jakiego typu emigrantem jeste dla innych. Czy jest to typ emigranta
przegranego, a moe emigranta uciekajcego przed wszystkim, co obce w nowej
kulturze. Dlaczego nie zmienid tego i nie byd postrzeganym jako emigrant zwycizca?
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 42
www.e-bookowo.pl

CIESZ SI ZE SWOJEJ UNIKALNOCI

Mona yd w innej kulturze latami i nadal czud si obco. Mona te dopiero co
przyjechad i ju czud si jak ryba w wodzie wrd nowych znajomych i w zupenie nowych
warunkach. Bez wzgldu na to jak dugo jeste za granic uczucie bycia innym zawsze
pozostaje. Nie musisz wcale odstawad od reszty i nie chodzi tylko o kwestie jzykowe.
Baga yciowych dowiadczeo, inna historia Polski w porwnaniu do krajw zachodnich, w
koocu odmienna mentalnod, sprawiaj, e zawsze pozostanie si siebie troch innym od
reszty. Nie jest to jednak jakby si mogo wydawad wada. Wprost przeciwnie dlaczego
nie promowad swojej unikalnoci jako czego cennego? Przecie to wielokulturowe
rodowiska s o wiele bogatsze w sensie dowiadczeo i tradycji. Jako emigrant te wnosisz
co do kultury, w ktrej yjesz.

INTELIGENCJA SPOECZNA DLACZEGO TO TAK WANE?

Inteligencja spoeczna to, jak ju byo wspomniane, umiejtnod dostosowania si
do ycia w danym rodowisku spoecznym. Bdc emigrantem takie dostosowanie staje
si kluczowe, poniewa ycie w innej kulturze narzuca nowe schematy zachowao i reakcji.
Jednak bycie innym nie oznacza koniecznoci faszywego upodobniania si do czonkw
nowej kultury. Wprost przeciwnie, zaakceptowanie wasnej unikatowoci, innoci, a nawet
problemw jzykowych dopiero pozwoli na pozytywny odzew. Akceptujc i szanujc
siebie buduje si szacunek wrd innych, a przeamanie negatywnych stereotypw
emigracyjnych staje si moliwe.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 43
www.e-bookowo.pl


POLACYPONURACY
O MENTALNOCI NARODOWEJ
I JAK SI DO NIEJ DOSTOSOWAD

Jeli kto pamita scen z filmu Szczliwego Nowego Jorku to zapewne
odnajdzie pewne analogie do zjawiska dzisiejszej, nowej emigracji. W pewnym momencie
bohater grany przez Bogusawa Lind mwi: Spjrzcie na te wasze mordy... Co ma na
myli? Niestety, trzeba poyd troch poza granicami kraju, aby zrozumied jego aluzj.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 44
www.e-bookowo.pl


SKUTECZNE DZIAANIE


Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 45
www.e-bookowo.pl


PLAN PERSONALNY:
USTAL, CO CHCESZ OSIGND, BY WIEDZIED GDZIE
ZMIERZASZ TECHNIKA MAYCH KROCZKW

A zatem przyjechae zagranic, znalaze prac i... tak ju zostao. Ta sama praca,
te same problemy jzykowe, te same zmartwienia. A miao byd zupenie inaczej: szkoa
jzykowa, lepszy angielski, lepsza praca, moe nawet praca zgodna z kwalifikacjami.
Tymczasem ju min rok, jeden, drugi i nic si nie zmienia z wyjtkiem nadal wielkich
planw. Jaki jest powd takiego utknicia? Czasami opisywane ju zjawisko emigranta
utkwionego, ktrego rdo tkwi te w braku personalnego planowania. Wiemy, e co
chcemy osignd, ale podjcie konkretnego dziaania jest odsuwane w czasie, a w
ostatecznoci nie podejmujemy adnego dziaania. To, co byo planowane wkrtce staje
si planem na kiedy, bez cile okrelonej ramy czasowej.

MAPA UMYSU

Przygotuj du kartk papieru i co do pisania. Wyobra sobie, co chciaby
osignd na emigracji za na przykad pid lat. Jeli planujesz powrt do Polski, jak chciaby
powrcid jako czowiek sukcesu czy nieudacznik emigracyjny?
W stworzeniu dobrego planu personalnego pomaga metoda mind mappingu, czyli
mapy myli. Polega ona na uwolnieniu potencjau umysu poprzez bardzo proste dwiczenie
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 46
www.e-bookowo.pl
rysowania mapy umysu. Jest to sposb notowania pobudzajcy obie pkule ludzkiego
mzgu i wykorzystujcy oprcz tradycyjnej techniki pisania te symbole, kolory, rysunki.


TECHNIKA MAYCH KROCZKW (SCHODY MOTYWACYJNE)

Mind mapping to kreatywna wersja planu personalnego, pozwalajca okrelid nie
tylko to, co chcemy osignd, ale przede wszystkim jakimi rodkami. To wanie
uwiadomienie sobie koniecznoci wielu maych kroczkw, ktre prowadz do celu, jest
ju dziaaniem praktycznym.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 47
www.e-bookowo.pl


JZYK OBCY NA KADYM KROKU


Wspominaam ju wczeniej, e wielu ludzi wierzy, i nauka jzyka obcego za
granic przychodzi atwo i bez wysiku. Prawda jest troch inna. Nauka jest tak samo
mozolna (bo nasz umys nie zmieni si jakim cudem poprzez zmian geograficzn), ale to,
co daje emigracja to ogromna moliwod szybszej i lepszej jakociowo nauki jzyka.
Codziennod wprost narzuca obcowanie z jzykiem, a ycie wymusza uywanie go w
kadej sytuacji.

PIERWSZE MIESICE ZANURZENIE TOTALNE

Pierwsze miesice ycia na emigracji to zawsze szok, w dosownym tego sowa
znaczeniu. Nage odebranie pynnej umiejtnoci komunikacji moe nawet spowodowad
nie tylko blokad, ale nawet zamknicie si na wymg mwienia w innym jzyku. Na tym
etapie warto przeamad si i sprbowad przez te kilka pierwszych trudnych dni techniki
totalnego zanurzenia. Polega ona na moliwie jak najintensywniejszym kontakcie z
jzykiem poprzez sytuacje codzienne, ogldanie telewizji, rozmowy (nawet aman
angielszczyzn s lepsze ni grobowe milczenie), mylenie, czytanie i mwienie w obcym
jzyku. Pierwsze chwile na emigracji daj ku temu wiele moliwoci, poniewa odnosi si
pierwsze wraenie osaczenia obco brzmicymi sowami. Po jakim czasie to wraenie mija,
oswajamy si z jzykiem i z czasem zaczynamy go ignorowad.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 48
www.e-bookowo.pl

MEDIA

Media s wietnym i tanim rdem kontaktu z jzykiem obcym. Nawet nie
wychodzc z domu mona praktycznie spdzid cay dzieo bdc skazanym na angielski.
Telewizja, radio, internet pene ywego, dzisiejszego jzyka, niekiedy te slangu i
argonu lokalnego. Pamitam, e przez moje pierwsze tygodnie na emigracji prawie w
ogle nie rozumiaam, o czym mwia spikerka w News. Mogam si jedynie domylad z
towarzyszcych obrazw. Jednak nawet takie ogldanie daje rezultaty. Wyapuje si
najpierw pojedyncze swka, a potem ju fragmenty, by w koocu zrozumied ju pene
zdanie.

KSIKI I GAZETY


Zawsze lubiam czytad i fakt, e byam praktycznie analfabet w angielskim wcale
mi si nie podoba. Byo mnstwo wspaniaych ksiek, ktre chciaam przeczytad w
oryginale, ale po okoo trzech stronach zawsze musiaam utknd i nie potrafiam ju
powrcid do lektury. Dopiero z czasem odkryam, na czym polega sekret czytania w innym
jzyku, jeli si go dopiero uczymy. Po pierwsze warto, szczeglnie na pocztek signd po
specjalnie do tego celu zaprojektowane ksiki dla uczcych si jzyka obcego.

KIEDY RCE BOL OD... MWIENIA

Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 49
www.e-bookowo.pl
Pocztkujcy emigrant: Gadaem wanie z Johnem z p godziny.
Drugi emigrant: Ty? Przecie sabo znasz angielski. Jak moge z nim gadad p godziny?
Pocztkujcy emigrant: No wanie. Strasznie bol mnie rce od pokazywania...


SODKICH SNW

Sny w jzyku obcym s zawsze dobrym znakiem posuwasz si naprzd w jego
opanowaniu. Umys zaczyna odbierad jzyk obcy ju nie jako co abstrakcyjnego, ale jako
czd codziennej rzeczywistoci. Niektrzy ni w angielskim szybciej, drudzy pniej, ale z
pewnoci jest to ciekawe dowiadczenie odzwierciedlajce dwujzykow rzeczywistod
emigranta. A zatem sodkich snw!
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 50
www.e-bookowo.pl


EFEKTYWNE POSZUKIWANIE PRACY

Szukasz pracy? Tak. I co robisz? Nic. C, praca sama do ciebie nie przyjdzie, nawet
w kraju z najnisz stop bezrobocia trzeba na dane stanowisko zaaplikowad! Pracodawca
nawet najbardziej poszukujcy musi wiedzied, e kto jest jego ofert zainteresowany.
Pracy szukad trzeba aktywnie i dynamicznie, poniewa tylko takie poszukiwanie moe
zaowocowad odnalezieniem pracy jaka ci odpowiada.

AGENCJE PRACY

Agencje pracy s wietnym rdem znalezienia pracy na samym pocztku,
poniewa dziaaj na zasadzie wypoyczania pracownika. Tak wic znajdziesz tu oferty
pracy dorywczej i tymczasowej. Pracodawcy najczciej poszukuj pracownikw do pracy
przez agencj w dwch przypadkach: okresach wzmoonej aktywnoci (na przykad okres
przedwiteczny) oraz gdy otwieraj nowy odzia lub rozszerzaj dziaalnod.
JOB CENTRE

Job centre czyli odpowiednik polskiego urzdu pracy wyglda w rzeczywistoci
troch inaczej ni ten polski. Zwykle oprcz pracownikwdoradcw siedzcych za
biurkiem, do dyspozycji jest otwarta przestrzeo ze stanowiskami komputerowymi.

Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 51
www.e-bookowo.pl
PRASA, INTERNET

Gazety z ogoszeniami pracy oraz portale internetowe to z pewnoci jak na dzieo
dzisiejszy najbogatsze rdo ofert pracy. Gazety z ogoszeniami to zarwno co
tygodniowe dodatki do gazety lokalnej, jak i specjalizujce si jedynie w ofertach pracy
wydania. Regionalna prasa jest doskonaym rdem poszukiwania pracy lokalnej,
poniewa okoliczne firmy czsto ogaszaj si wanie w prasie.

ZNAJOMI

Jak ju wspominaam przekonanie o znajdowaniu pracy wycznie przez
znajomoci, to jeden z silnych mitw emigracyjnych. Nie jest to jedyny i ostateczny sposb
znalezienia pracy, ale jeli kto tak moliwod posiada to zawsze moe z niej skorzystad.
INNE

Tak naprawd nigdy nie wierzyam w historie znalezienia pracy z marszu czy z
ulicy, dopki samej mi si to nie przytrafio. Bdc niepoprawn gadu tak si
rozgadaam podczas transakcji kupna sofy, e zaproponowano mi rozmow kwalifikacyjn
z marszu! I chod takie historie nie zdarzaj si czsto, to nigdy nie wiadomo co wyniknie z
rozmowy ze sprzedawc. Warto te przygldad si ogoszeniom wywieszanym w witrynach
sklepowych czy nawet (opcja dla odwanych) zapytad bezporednio w konkretnym
miejscu pracy czy nie szukaj dodatkowych pracownikw.

Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 52
www.e-bookowo.pl


TY NA ROZMOWIE KWALIFIKACYJNEJ
JAK SI ZAPREZENTOWAD, CZEGO UNIKAD,
JAK ODPOWIADAD

Szukasz pracy ju jaki czas i w koocu jest telefon! Kto si odezwa zaproszenie
na rozmow kwalifikacyjn. I tu si zaczyna kolejny koszmar co powiedzied, jak si
zachowad, co bdzie, jeli nie zrozumiem pytania, jak mnie odbior skoro jestem
emigrantem... pytao jest mnstwo, a odpowiedzi jak zawsze znaled trudno.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 53
www.e-bookowo.pl


PIERWSZY DZIEO W PRACY JAK PRZETRWAD?

Udao si dostae now prac duo lepsz od poprzedniej. W sumie jeste
bardzo zadowolony do momentu... pierwszego dnia w pracy. Nagle nikogo nie znasz, nikt
nie potrafi wymwid twojego imienia, wszyscy dziwnie si przygldaj, wielu ma trudnoci
ze zrozumieniem twojego akcentu, szef dziwnie pyta czy wszystko w porzdku, mylisz
imiona osb i zapomniae ju gdzie jest toaleta, a gdzie stowka... Sam tego chciae
mylisz w duchu i marzysz o komforcie starej pracy, gdzie wszyscy ci doskonale znali,
wiedziae co robid, mona byo poartowad, a nawet porozmawiad troch o problemach
osobistych z niektrymi kolegami z pracy. A teraz?
C, nowa praca to nowe pocztki. Wszystko trzeba budowad od nowa: relacje z
ludmi, swoj pozycj, od nowa poznawad innych i uczud si, kto jest prawdziwie
przyjazny, a kogo lepiej unikad. Taka jest cena zmiany pracy i dlatego niektrzy ceny takiej
nie chc pacid, wol pozostawad w znanym rodowisku nawet bardzo nieciekawej pracy.
Jednak, by odnied sukces trzeba ponied pewne ryzyko zwizane ze zmian pracy i
pamitad, e te pierwsze straszne dni min szybko, a potem pozostaje ju tylko picie si
dalej po szczeblach kariery. Jak zatem samemu przetrwad ten pierwszy dzieo?
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 54
www.e-bookowo.pl


CODZIENNOD W PRACY, RELACJE Z SZEFEM I
WSPPRACOWNIKAMI, SPOTKANIA PO PRACY

W koocu okres bycia nowym mija i nowa praca staje si prac obecn. Poznajesz
ludzi, uczysz si nowych obowizkw i po pewnym czasie zupenie zapominasz o
pocztkowych obawach i stresie. rodowisko, w ktrym pracujesz nie jest ju obce i
zaczynasz powoli czud si jak przysowiowa ryba w wodzie. Na tym etapie emigracyjny
pracownik wchodzi w krg ycia pracowniczego w innym kraju. Wszystko wydawad moe
si bardzo podobne do tego, co byo w Polsce: relacje, hierarchia i zasady. Jedyny szczeg
rnicy to jzyk oraz mentalnod narodowa. Te dwa czynniki powoduj, e praca na
emigracji chwilami wyglda zupenie inaczej, zmieniaj si nie tyle zasady pracy, co zasady
wsppracy z ludmi, ktrzy wychowali si i yj w troch innej kulturze pracy.

KOLEGA SZEF A JEDNAK NIE DO KOOCA

PO PRACY

Anglicy bardzo lubi spotykad si po pracy w gronie pracowniczym. Moe to byd
wypad do restauracji, na krgle czy dyskoteka do biaego rana. Jako emigrant bdziesz
rwnie wczany do tego krgu. Moesz szczeglnie na pocztku czud si obco w
obcojzycznym gronie i w innym ni praca miejscu. Nagle konwersacje nie ograniczaj si
jedynie do spraw pracy, lecz dotycz wszystkiego. Co niektrzy wsppracownicy teraz
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 55
www.e-bookowo.pl
mog pokazad si w innym wietle, a nierzadko praktykowana polityka zbyt duego
spoycia alkoholu moe doprowadzid do... agodnie to ujmujc, troch enujcych sytuacji.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 56
www.e-bookowo.pl


SZUKANIE NOWEJ PRACY, ODEJCIE Z FIRMY, REFERENCJE

Nowa praca z czasem moe stad si ju star i powoli zaczniesz dostrzegad
nastpny szczebelek w drabinie kariery, na ktry warto si wspid. Tym nastpnym
szczebelkiem moe byd awans w danym miejscu pracy lub koniecznod zmiany tego
miejsca. Cokolwiek to bdzie warto pamitad o paru zasadach, ktre nie tylko uproszcz
ycie, ale s niezbdne do budowania kariery.

SZUKAJ NOWEJ PRACY DUO WCZENIEJ


NIE PAL ZA SOB MOSTW KWESTIA REFERENCJI

Referencje to poowa sukcesu na emigracji. Otwieraj one bowiem drog do wielu
stanowisk pracy. Nie wiadomo, dlaczego przywizuje si do nich tak wielk wag, ale
prawd jest, e s one wymogiem w wikszoci oferowanych stanowisk pracy. Najgorszy
bd jaki moesz popenid to przysowiowe spalenie za sob mostw lub zostawienie
negatywnego wspomnienia.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 57
www.e-bookowo.pl


NIE DAJ SI ODIZOLOWAD
YJ NORMALNIE NA EMIGRACJI

Jest nas tu (lub tam) peno. Emigracja po 2004 osigna liczb prawie dwch
milionw ludzi. Nowe grupy emigrantw zaczy tworzyd nowe, silne spoecznoci polskie
z rozbudowan sieci usug i kontaktw.

YD Z POLAKAMI CZY NIE? CZY WARTO TRZYMAD SI Z RODAKAMI?

Naturalnie na to pytanie mona odpowiedzied drugim: A jak nie yd z Polakami
skoro jest ich tylu i wszdzie. Jednak zasadnicz kwesti jest tu pytanie: na ile spolszczad
si na emigracji? Na ile wejd w obc kultur, z ktr zmagasz si przecie kadego dnia, a
na ile pozostad blisko swych korzeni. Myl, e sowem kluczowym jest tu BALANS.
YJ NORMALNIE, A NIE JAK NIEWOLNIK

Dawny emigrant nigdy nie chodzi do kina, restauracji czy na koncerty. Obce byy
mu dyskoteki, kawiarnie i inne rozrywki. Swoje zakupy ogranicza do niezbdnego
minimum zakupw ywieniowych, a najczstszym rodkiem transportu bya komunikacja
miejska, rower lub wasne nogi. Mwimy o emigracji sprzed 2004 roku, kiedy bya to
wycznie emigracja zarobkowa, nastawiona na moliwie najwiksze odoenie pienidzy i
powrt do kraju.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 58
www.e-bookowo.pl


ZAKOOCZENIE



CO PO EMIGRACJI: MOLIWOCI PO POWROCIE DO KRAJU

Jeli emigracja okazaa si dla ciebie jedynie krtk lub paroletni przygod,
moesz zaczd myled o powrocie do kraju. Niestety, nie jest to jednak powrt tak prosty
jakby si wydawao. Wyjazdy na wita i odwiedziny rodziny maj zupenie inny charakter
ni stay powrt do kraju. Oczywicie wszystko zaley od tego, jak dugo przebywae na
emigracji, ale zawsze powrt nie jest taki, jak sobie wyobraasz. Dzieje si tak dlatego, e
wracajc nadal pamitamy jedynie rzeczywistod przedemigracyjn, a przecie duo si
zmienio kiedy ciebie tam nie byo.

Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 59
www.e-bookowo.pl


EMIGRACJA DO INNEGO KRAJU?
NOWE WYZWANIA NOWA PRZYGODA!

Najczstsze pytanie zadawane emigrantom, przez tych co pozostali w kraju to
Kiedy wracasz?. Oczekuj oni odpowiedzi typu jak najszybciej, za rok ewentualnie
za par lat. Rzadko kto spodziewa si odpowiedzi Jad do innego kraju. Jednak jest
grupa ludzi, ktrych podre i ycie w innych kulturach po porostu przycigaj. Jeli
naleysz do tego grona lub moe ta myl dopiero zacza wykluwad si w twojej gowie, to z
pewnoci traktujesz emigracj jako yciow przygod.
Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 60
www.e-bookowo.pl


DODATEK NOWOMOWA EMIGRANTW



Honorata ChoryPrzybysz: ABC EMIGRANTA Strona | 61
www.e-bookowo.pl


JAK POLACY SPOLSZCZYLI ANGIELSKI,
CZYLI SWKA ANGIELSKIE W NOWEJ WERSJI!