UVOD U FILOZOFIJU / ISPITNA PITANJA

Pojam filozofije - Termin filozofija je nastao od dvije grke rijei glagola 'filein'- to znai voljeti i imenice 'sofia'- to znai mudrost, koje zajedno ine rije filosofija ili kod nas filozofija, koja doslovno ima znaenje ljubav prema mudrosti odnosno mudroljublje. Filozof iskazuje udnju za mudrou, ali netvrdi da posjeduje mudrost. On se ne zadovoljava nijednim odgovorom kao konanim, on uvijek iznova postavlja pitanja. Zato se kaze da je filozofija kao takva, kritika djelatnost, iako pojedini filozof moe biti dogmatian u odbrani nekih teza ili nekog posebnog uenja odnosno posebne 'filozofije'.

Predmet filozofije- Filozofija kao uopteni pogled na stvarnost istrauje stvarnost kao takvu. Najbitniji objekti prouavanja filozofije su

SPOZNAJA- nauke spoznaju, a filozofija istrauje mogunost same spoznaje, njene predpostavke i granice. VRIJEDNOSTIi- nauke istrauju ono to jest, a filozofija i ono to bi trebalo biti. OVJEK- nauke ovjeka posmatraju parcijalno i tee ka svesti na svoj nivo posmatranja, a filozofija posmatra ovjeka u cjelini i u suodnosu s ostalim bicima. JEZIK- filozofija istrauje jezik kao mogunost izraaja. Jezik je kua bitka-Hajdeger APSOLUT- filozofija promilja stvarnost pod vidom apsoluta.

Bilo bi pogreno svesti filozofiju na spomenute stvari. Ona je puno ire podruje, drugim rijeima ona je univerzalna nauka i podruje joj nije sueno na neto ogranieno i odreeno kao to je to sluaj sa drugim naukama.

Ona nema unaprijed datog predmeta kojeg istrauje niti joj sam predmet odreuje metode istraivanja. Ona svoj predmet sama konstruie, izvodi ga iz svojstava miljenja kao takvog, te se moe rei da ona nije nauka o nekoj unaprijed datoj realnosti, koja stoji naspram miljenja kao ve gotova datost.

Filozofija se moe definisati kao misaono istraivanje onoga to je iza i iznad svake mogue realnosti.

Filozofija je nauka u kojoj nema predmetne istine i u kojoj nije mogue jednu filozofiju odbacivati za racun druge filozofije. Filozofija je mogua upravo zbog toga to nije mogua.

Razum Um Razum je za Kanta mo pravila, um je mo principa. Razumu Kant pridodaje sud, umu zakljuak. isti pojmovi razuma su sudovi a-priori, koji utemeljuju objektivitet svih objekata i utemeljuju ih. isti pojmovi uma, jesu ideje. U pojmu uma kao onom koji je zakljuujui, lei tendencija od onog uslovljenog ka onom neuslovljenom.

U istim pojmovima uma saznaje se totalitet uslova do jednog datog uslovljenog. Um sada jedino produzava niz uslova u pravcu onog neuslovljenog. Ideje su pojmovi uma,koje kao predstave onog neuslovljenog prevazilaze i u ovom prelazu odreuju sve date pojave.

U Kantovom pojmu ideje lezi jedna dvosmislenost: 1. Ideja je vrsta predstave 2. Ideja, kao pojam koji nastaje u umskom zakljuku, obrazuje totalitet uslova i tako uspostavlja neuslovljeno. Ovo neuslovljeno koje je uspostavljeno u ideji nema, po Kantu, objektivni realitet, zj. Ono ne sainjava ta-sadraj nekog predmeta, ono samo nije objektivno predmetno. Naprotiv, ono ima samo objektivni realitet tj. Ono neuslovljeno, misli kao jedno dato uslovljeno.

Osnovna misao cijele Transcedentalne dijalektike kao uenja o prividu jeste pokazivanje da ideje miljenje u pojmovima uma nisu bivajue, nego samo nune subjektivne predstave cjelokupnosti, kojima ne odgovara nikakav objektivni realitet.