Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
Sprawozdanie Stenograficzne
z 6. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
w dniu 25 stycznia 2012 r. (pierwszy dzie obrad)
Wa r s z a w a
2012
str.
str.
TRE 6. posiedzenia Sejmu (Obrady w dniu 25 stycznia 2012 r.) str. Otwarcie posiedzenia lubowanie poselskie Pose Adam yliski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Sprawy formalne Pose Antoni Macierewicz . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Pose Patryk Jaki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 (Przerwa w posiedzeniu) Wznowienie posiedzenia Zmiana porzdku dziennego Marszaek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Pose Mariusz Baszczak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Pose Sawomir Kopyciski . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Pose Ryszard Zbrzyzny. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Komunikaty Sekretarz Pose Marcin Witko . . . . . . . . . . . . . 7 Sprawy formalne Pose Ryszard Zbrzyzny. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Punkt 1. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansw Publicznych o rzdowym projekcie ustawy budetowej na rok 2012 Pose Sprawozdawca Sawomir Neumann . . . . 8 Pose Krystyna Skowroska . . . . . . . . . . . . . . 11 Sekretarz Pose Renata Zaremba . . . . . . . . . . 14 Pose Beata Szydo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Pose Krystyna Skowroska . . . . . . . . . . . . . . 16 Minister Finansw Jan Vincent-Rostowski . . 16 Pose Beata Szydo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Pose Sawomir Kopycisk . . . . . . . . . . . . . . . 19 Minister Finansw Jan Vincent-Rostowski . . 21 Pose Sawomir Kopyciski . . . . . . . . . . . . . . . 22 Minister Finansw Jan Vincent-Rostowski . . 23 Pose Jan opata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Minister Finansw Jan Vincent-Rostowski . . 26 Pose Ryszard Zbrzyzny. . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Minister Finansw Jan Vincent-Rostowski . . 29 Pose Andrzej Romanek . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Hanna Majszczyk . . . . . . . . . . . . . . 31 Pose Izabela Leszczyna . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Pose Jerzy yyski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Minister Finansw Jan Vincent-Rostowski . . 36 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Hanna Majszczyk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Pose Wincenty Elsner. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Pose Jacek Bogucki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Pose Marcin wicicki . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 str. Pose Zbigniew Kumiuk. . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Pose Krystyna Skowroska . . . . . . . . . . . . . . 42 Pose Zbigniew Kumiuk. . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Hanna Majszczyk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Pose Krystyna Skowroska . . . . . . . . . . . . . . 43 Pose Boena Szydowska . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Pose Elbieta Rafalska . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Pose Zbigniew Konwiski . . . . . . . . . . . . . . . 46 Pose Henryk Kowalczyk. . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Pose Zbigniew Konwiski . . . . . . . . . . . . . . . 49 Pose Micha Jaros . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Pose Stanisaw Og. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Pose Renata Zaremba. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Pose Maria Zuba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Pose Andrzej Orzechowski . . . . . . . . . . . . . . . 52 Pose Jarosaw Zieliski . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Pose Magdalena Gsior-Marek . . . . . . . . . . . 54 Pose Artur Grski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Pose Beata Mazurek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Pose Wiesaw Stanisaw Janczyk. . . . . . . . . . 57 Pose Jarosaw Zieliski . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Pose Maria Zuba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Pose Krzysztof Lipiec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Pose Jzefa Hrynkiewicz . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Pose Witold Klepacz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Pose Zbyszek Zaborowski. . . . . . . . . . . . . . . . 59 Pose Dariusz Joski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Pose Cezary Olejniczak . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Pose Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . . 60 Pose Stanisaw Wzitek . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Pose Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Pose Zbigniew Matuszczak . . . . . . . . . . . . . . 61 Minister Finansw Jan Vincent-Rostowski . . 61 Pose Stanisaw Wzitek . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Pose Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . . 62 Pose Zbigniew Matuszczak . . . . . . . . . . . . . . 62 Pose Artur Ostrowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Pose Jadwiga Winiewska . . . . . . . . . . . . . . . 63 Pose Jacek Sasin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Pose Czesaw Hoc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Pose Tadeusz Dziuba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Pose Tomasz Latos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Pose Anna Paluch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Pose Jan Krzysztof Ardanowski . . . . . . . . . . 65 Pose Gabriela Masowska. . . . . . . . . . . . . . . . 66 Pose Elbieta Rafalska . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 Pose Maria Nowak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
str. Pose Jerzy Szmit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 Pose Bogdan Rzoca. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 Pose Stanisaw Og. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 Pose Kazimierz Moskal . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 Pose Magorzata Sadurska. . . . . . . . . . . . . . . 68 Pose Edward Czesak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 Pose Stanisaw Szwed . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 Pose Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 Pose Przemysaw Wipler . . . . . . . . . . . . . . . . 69 Pose Barbara Bubula . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 Pose Kazimierz Goojuch . . . . . . . . . . . . . . . . 70 Pose Jzef Rojek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 Pose Marzena Dorota Wrbel . . . . . . . . . . . . 71 Pose Marek Ast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Pose Jan Ziobro. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Pose Marian Cyco . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Pose Ryszard Galla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Pose Jarosaw Rusiecki . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Pose Waldemar Andzel . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Pose Zbigniew Babalski . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Pose Jakub Rutnicki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Pose Piotr Szeliga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Pose Dariusz Bk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Pose Micha Jach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Pose Piotr Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Pose Stanisaw Lamczyk . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Pose Zbigniew Sosnowski. . . . . . . . . . . . . . . . 75 Pose Mariusz Orion Jdrysek . . . . . . . . . . . . 76 Pose Jerzy Materna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Pose Ewa Malik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Pose Adam Kwiatkowski . . . . . . . . . . . . . . . . 77 Pose Piotr Chmielowski . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 Pose Henryk Kowalczyk. . . . . . . . . . . . . . . . . 77 Pose Zbigniew Dolata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 Pose Grzegorz Adam Woniak . . . . . . . . . . . . 78 Pose Dariusz Cezar Dziadzio . . . . . . . . . . . . . 78 Pose Armand Kamil Ryski. . . . . . . . . . . . . 79 Pose Kazimierz Ziobro . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 Pose Edward Siarka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 Pose Marek Gos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyszego Witold Jurek . . . . . . 80 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke. . . . . . . . . . . 81 Pose Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Jan Borkowski . . . . . . . . . . . . . 81 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwoci Stanisaw Chmielewski . . . . 82 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Tadeusz Jarmuziewicz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 Pose Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Hanna Majszczyk . . . . . . . . . . . . . . 87 Pose Marzena Dorota Wrbel . . . . . . . . . . . . 90 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Hanna Majszczyk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
str. Zmiana porzdku dziennego Wicemarszaek Jerzy Wenderlich . . . . . . . . . . 91 Punkt 2. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Modziey oraz Komisji Samorzdu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o pilnym rzdowym projekcie ustawy zmieniajcej ustaw o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz o zmianie niektrych innych ustaw Pose Sprawozdawca Danuta Pietraszewska . . 91 Pose Izabela Leszczyna . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 Pose Sawomir Kosowski . . . . . . . . . . . . . . . 93 Pose Artur Bramora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 Pose Zbigniew Wodkowski . . . . . . . . . . . . . . 96 Pose Artur Ostrowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 Pose Marzena Dorota Wrbel . . . . . . . . . . . . 98 Pose Beata Mazurek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 Pose Jarosaw Zieliski . . . . . . . . . . . . . . . . 100 Pose Cezary Olejniczak . . . . . . . . . . . . . . . . 101 Pose Marzena Machaek. . . . . . . . . . . . . . . . 101 Pose Danuta Pietraszewska . . . . . . . . . . . . . 102 Pose Mirosaw Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 Pose Piotr Szeliga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 Pose Mariusz Orion Jdrysek . . . . . . . . . . . 103 Pose Artur Ostrowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 Pose Katarzyna Matusik-Lipiec. . . . . . . . . . 103 Pose Renata Butryn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 Pose Andrzej Romanek . . . . . . . . . . . . . . . . 104 Pose Sawomir Kosowski . . . . . . . . . . . . . . 105 Pose Wiesaw Suchowiejko. . . . . . . . . . . . . . 105 Pose Jzef Rojek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 Pose Marzena Dorota Wrbel . . . . . . . . . . . 106 Pose Renata Butryn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 Pose Marzena Dorota Wrbel . . . . . . . . . . . 107 Pose Jarosaw Zieliski . . . . . . . . . . . . . . . . 107 Pose Tadeusz Woniak . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 Pose Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . 108 Pose Zbigniew Dolata . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 Pose Joanna Fabisiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 Pose Jzefa Hrynkiewicz . . . . . . . . . . . . . . . 110 Pose Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 Pose Kazimierz Ziobro . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 Minister Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 Pose Sawomir Kosowski . . . . . . . . . . . . . . 113 Pose Danuta Pietraszewska . . . . . . . . . . . . . 113 Pose Sawomir Kosowski . . . . . . . . . . . . . . 113 Pose Marzena Dorota Wrbel . . . . . . . . . . . 113 Pose Renata Butryn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 Pose Jarosaw Zieliski . . . . . . . . . . . . . . . . 114 Minister Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 Pose Jzefa Hrynkiewicz . . . . . . . . . . . . . . . 115 Pose Danuta Pietraszewska . . . . . . . . . . . . . 116 Punkt 3. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansw Publicznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy
str. o zmianie ustawy o ostatecznoci rozrachunku w systemach patnoci i systemach rozrachunku papierw wartociowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami, ustawy o niektrych zabezpieczeniach nansowych oraz ustawy Prawo upadociowe i naprawcze Pose Sprawozdawca Wiesaw Stanisaw Janczyk . . . . . . . . . . . . . 116 Pose Renata Zaremba. . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 Pose Wiesaw Stanisaw Janczyk. . . . . . . . . 117 Pose Wincenty Elsner. . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 Pose Genowefa Tokarska . . . . . . . . . . . . . . . 118 Pose Zbigniew Matuszczak . . . . . . . . . . . . . 118 Pose Piotr Szeliga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118 Pose Wiesaw Stanisaw Janczyk. . . . . . . . . 119 Punkt 4. porzdku dziennego: Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r. wraz ze stanowiskiem Komisji Ochrony rodowiska, Zasobw Naturalnych i Lenictwa Podsekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Janusz Zaleski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 Pose Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 Pose Dorota Niedziela . . . . . . . . . . . . . . . . . 124 Pose Dariusz Bk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125 Pose Marek Domaracki . . . . . . . . . . . . . . . . 127 Pose Piotr Chmielowski . . . . . . . . . . . . . . . . 127 Pose Stanisaw elichowski . . . . . . . . . . . . . 128 Pose Eugeniusz Czykwin . . . . . . . . . . . . . . . 129 Pose Cezary Olejniczak . . . . . . . . . . . . . . . . 131 Pose Mariusz Orion Jdrysek . . . . . . . . . . . 131 Pose Anna Paluch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132 Pose Jerzy Szmit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133 Pose Krystyna Ozga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133
str. Pose Jzef Rojek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133 Pose Jan Warzecha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134 Pose Bogdan Rzoca. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134 Pose Gabriela Masowska. . . . . . . . . . . . . . . 134 Pose Dariusz Bk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135 Pose Jerzy Materna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135 Pose Maria Nowak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135 Pose Jan Szyszko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136 Pose Piotr Chmielowski . . . . . . . . . . . . . . . . 136 Pose Marek Gos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Janusz Zaleski . . . . . . . . . . . . . . 137 Pose Jerzy Szmit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140 Pose Jan Szyszko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Janusz Zaleski . . . . . . . . . . . . . . 141 Pose Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . . 141 Owiadczenia Pose Aleksandra Trybu . . . . . . . . . . . . . . . 141 Pose Ewa Koodziej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142 Pose Maria Nowak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143 Pose Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . . 143 Pose Czesaw Hoc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144 Pose Magorzata Ppek . . . . . . . . . . . . . . . . 145 Pose Lucjan Marek Pietrzczyk . . . . . . . . . . 145 Pose Jadwiga Winiewska . . . . . . . . . . . . . . 146 (Przerwa w posiedzeniu) Zacznik nr 1 Teksty wystpie niewygoszonych Pose Zbigniew Chmielowiec . . . . . . . . . . . . . 147 Pose Jerzy Borkowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . 147 Pose Zbigniew Chmielowiec . . . . . . . . . . . . . 148 Pose Jzef Rojek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148 Pose Jan Warzecha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149
(Na posiedzeniu przewodnicz marszaek Sejmu Ewa Kopacz oraz wicemarszakowie Wanda Nowicka, Cezary Grabarczyk, Jerzy Wenderlich i Marek Kuchciski)
Marszaek:
Dzikuj bardzo. (Oklaski) Stwierdzam, e pan pose Adam yliski zoy lubowanie poselskie. Tak, panie pole? (Pose Antoni Macierewicz: Wniosek formalny.) Bardzo prosz. (Gwar na sali) Prosz zebranych na sali o cisz. Pan pose z wnioskiem formalnym.
Marszaek:
Otwieram posiedzenie. (Marszaek trzykrotnie uderza lask marszakowsk) Na sekretarzy dzisiejszych obrad powouj posw Renat Zaremb, Michaa Kabaciskiego, Marcina Mastalerka oraz Marcina Witk. W pierwszej czci obrad sekretarzami bd posowie Renata Zaremba i Marcin Witko. Witam pastwa posw. Protok i list mwcw prowadzi bd posowie Renata Zaremba oraz Micha Kabaciski. Protok 5. posiedzenia Sejmu uwaam za przyjty wobec niewniesienia zastrzee. Wysoka Izbo! Informuj, e w zwizku z wyganiciem mandatu pana posa Sawomira Rybickiego, na podstawie art. 251 5 ustawy Kodeks wyborczy, postanowiam o wstpieniu na jego miejsce pana posa Adama yliskiego, ktry zgosi si do lubowania poselskiego. Prosz pana posa... (Gwar na sali) Szanowni Pastwo! Bardzo prosz, to jest wyjtkowy moment dla nas wszystkich, usidcie na chwil, pozwlcie panu posowi zoy lubowanie. Prosz pana posa o zblienie si do stou prezydialnego. (Zebrani wstaj) Obecnie odczytam rot lubowania. Uroczycie lubuj rzetelnie i sumiennie wykonywa obowizki wobec Narodu, strzec suwerennoci i interesw Pastwa, czyni wszystko dla pomylnoci Ojczyzny i dobra obywateli, przestrzega Konstytucji i innych praw Rzeczypospolitej Polskiej. Pan pose Adam yliski.
Marszaek:
Prosz o cisz.
Marszaek:
Przepraszam, panie pole. Uciszymy sal. (Dzwonek) Bardzo prosz, panie pole.
skiej. Jak pastwo wiecie, mamy do czynienia z nowymi okolicznociami w tej sprawie, wskazujcymi na to, e raport pana ministra Millera by faszywy, oparty na tezach w aden sposb niezwerykowanych, dotyczcych jakoby wypowiedzi pana generaa Basika i jakoby uderzenia w brzoz. W tej sytuacji wszystkie regulacje prawne na wiecie uznaj, e nowe okolicznoci uzasadniaj i wymagaj podjcia na nowo bada. T kwesti powinien przedstawi Wysokiej Izbie premier, prezes Rady Ministrw. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Marszaek:
Bardzo dzikuj, panie pole. Informuj, e czci formaln paskiego wniosku by tylko wniosek o przerw. Natomiast przypominam, e zgodnie z regulaminem Sejmu porzdek ustala po posiedzeniu i przy udziale Prezydium marszaek Sejmu. W zwizku z tym wniosek o przerw jako wniosek formalny poddam pod gosowanie. Prosz pastwa o przygotowanie si do gosowania. Poddaj wniosek formalny pod gosowanie. Kto z pa i panw posw jest za ogoszeniem przerwy i zwoaniem Konwentu Seniorw, prosz podnie rk i nacisn przycisk. Kto jest przeciw? Kto si wstrzyma? Gosowao 354 posw. Za oddao gos 131 posw, przeciwnego zdania byo 223 posw, nikt nie wstrzyma si od gosu. Stwierdzam, e wniosek formalny nie uzyska akceptacji Wysokiej Izby. Bardzo prosz. W jakiej sprawie, panie pole? (Pose Patryk Jaki: Wniosek formalny.) Bardzo prosz.
Pierwsza kwestia. Polski rzd mwi, e ACTA de facto nic nie zmienia. Ot to nieprawda. Panie premierze, przedstawiciele polskiego rzdu, prosz wskaza, ktry przepis polskiego prawa pozwala wam obecnie pod byle pretekstem zbiera informacje na temat polskich internautw? Ot nie ma takiego przepisu. Kolejna sprawa. Mwicie pastwo, e wszystkie kraje Unii Europejskiej podpisay takie porozumienie. Nieprawda. Ot Niemcy, Szwajcaria i Meksyk bardzo powanie zastanawiaj si w tej chwili, czy podpisywa to porozumienie. Trwaj tam takie protesty jak w naszym kraju. Dlatego prosimy pastwa, aby rozszerzy dzisiejszy porzdek obrad o uchwa Klubu Parlamentarnego Solidarna Polska wzywajc do niepodpisywania tego porozumienia. Jednoczenie nasz klub parlamentarny apeluje o to, aby odbyy si szerokie konsultacje (Dzwonek) z internautami, konsultacje, ktre na ywo bd transmitowane w Internecie.
Marszaek:
Panie pole, miny dwie minuty na uzasadnienie wniosku formalnego.
Marszaek:
Panie pole, prosz zmierza do zakoczenia wystpienia.
Marszaek:
Dzikuj, panie pole. Informuj Wysok Izb, e wczoraj i dzisiaj odbyy si dugie posiedzenia zarwno Prezydium, jak i Konwentu Seniorw. Wszystkie te sprawy omawiane byy w obecnoci przedstawicieli wszystkich klubw, ktre dzisiaj s obecne na tej sali.
Marszaek Klub Poselski Ruch Palikota rwnie zgosi wniosek o bardzo podobnej treci aby w porzdku obrad znalaz si punkt dotyczcy informacji rzdu w sprawie ACTA, wpyn take wniosek Prawa i Sprawiedliwoci o zwoanie posiedzenia trzech komisji. Pastwo wiecie, e mamy wyjtkow sytuacj, bo na dwch posiedzeniach bdziemy mwi o kwestii rwnie wanej, czyli o budecie pastwa na rok 2012. W zwizku z tym jeli pogodzilimy to decyzj Konwentu Seniorw i Prezydium, e pani marszaek Nowicka reprezentujca klub Palikota, walczca rwnie o dodanie tego punktu do porzdku dziennego, wyrazia zgod, aby to poczy z wystpieniem Prawa i Sprawiedliwoci i aby t dyskusj przenie na posiedzenie trzech komisji, to ta informacja bya znana przedstawicielom klubw, nam wszystkim, albo przynajmniej powinna by znana. Jednak poniewa zosta zgoszony wniosek formalny o przerw, zarzdzam gosowanie nad tym wnioskiem. Prosz pastwa o przygotowanie si do gosowania. Kto z pa i panw posw jest za ogoszeniem przerwy i zwoaniem Konwentu Seniorw, prosz podnie rk i nacisn przycisk. Kto jest przeciw? Kto si wstrzyma?(Oklaski) Gosowao 358 posw. Za oddao gos 178 posw, przeciwnego zdania byo 174 posw, wstrzymao si 6 posw. W zwizku z tym ogaszam 10 minut przerwy i zwouj Konwent Seniorw w sali obok sali prezydialnej. Bardzo prosz. (Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 20 do godz. 9 min 35)
Komisja Finansw Publicznych przedoya sprawozdanie o rzdowym projekcie ustawy budetowej na rok 2012. Sprawozdanie to zostao paniom i panom posom dorczone w druku nr 134. W zwizku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorw, podjam decyzj o uzupenieniu porzdku dziennego o punkt obejmujcy rozpatrzenie tego sprawozdania. Rada Ministrw przedoya projekt ustawy o podatku od wydobycia niektrych kopalin. Projekt ten zosta paniom i panom posom dorczony w druku nr 144. W zwizku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorw, podjam decyzj o uzupenieniu porzdku dziennego o punkt obejmujcy pierwsze czytanie tego projektu. (Gwar na sali) Niezainteresowanych posw prosz o opuszczenie sali, a tych, ktrzy s na sali, prosz, aby zachowali spokj. Proponuj, aby w tym przypadku Sejm wyrazi zgod na zastosowanie art. 37 ust. 4 regulaminu Sejmu. Jeeli nie usysz sprzeciwu, bd uwaaa, e Sejm propozycj przyj. Bardzo prosz, panie przewodniczcy. Czy to w ramach sprzeciwu?
Marszaek:
Wznawiam obrady. Prosz panie i panw posw o zajcie miejsc. Jestem zobowizana, eby poinformowa pastwa o przebiegu zwoanego w wyniku wniosku formalnego posiedzenia Konwentu Seniorw. Winna jestem pastwu rwnie uzupenienie swojej informacji na temat wniosku o rozszerzenie porzdku dziennego o informacj rzdu na temat ACTA. Na posiedzeniu Konwentu, ktre odbyo si w godzinach porannych, wystpi o to rwnie klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej. (Oklaski) A teraz konkluzje z posiedzenia Konwentu Seniorw. Ustalenia, ktre poczynilimy na posiedzeniu Konwentu Seniorw, a wczeniej Prezydium, zostay zamane w gosowaniu przez dwa kluby. Ale poniewa wikszo konwentowa zdecydowaa, e ustalenia zostaj podtrzymane, przystpujemy do realizacji dzisiejszego porzdku. (Oklaski)
Marszaek:
Dzikuj bardzo, panie pole. (Gos z sali: Ale przerwa to przerwa.) Dzikuj bardzo. Powtrz jeszcze raz... (Pose Sawomir Kopyciski: Pani marszaek, czy mona?) Bardzo prosz. Minuta.
Pose Sawomir Kopyciski (Pose Jadwiga Winiewska: Pan nie sucha.) ...tak gosowaa wicemarszaek, tak gosowaa moja skromna osoba. Jeeli kto z Ruchu Palikota gosowa inaczej, to prosz uwierzy, e przez pomyk. My dotrzymujemy sowa, w przeciwiestwie do was, i trzymamy si ustale Konwentu Seniorw. (Gos z sali: Zagosowao 30 osb z 40.) Uchwaa, decyzja, ktra zapada na posiedzeniu Konwentu Seniorw, powinna by szanowana. Nie moe by tak, e 10 minut temu zgodzilicie si na to, eby sprawa bya rozpatrywana na posiedzeniu komisji, a teraz, pod wpywem tego, e chcecie si dorwa do mediw, pokaza swoj twarz w telewizji, jak tego bronicie i przeciwstawiacie si ACTA, amiecie ustalenia Konwentu Seniorw. Dzikuj. (Oklaski) (Gos z sali: Brawo!)
Marszaek:
Dzikuj, panie pole. Bardzo prosz.
Marszaek:
Panie pole, informuj, e to nie jest sprostowanie w sprawie ACTA.
Marszaek:
Tak, znam stanowisko pana przewodniczcego przedstawione na posiedzeniu Konwentu Seniorw. Dzikuj bardzo, panie pole, panie przewodniczcy. Dzikuj serdecznie.
Kontynuujemy posiedzenie. Jeeli nie usysz sprzeciwu, bd uwaaa, e Sejm przedstawione propozycje przyj. Sprzeciwu nie sysz. Po zasigniciu opinii Konwentu Seniorw podjam decyzj o skreleniu z porzdku dziennego biecego posiedzenia punktu 3., to jest: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zwrocie osobom zycznym niektrych wydatkw zwizanych z zakupem odziey i dodatkw odzieowych dla niemowlt oraz obuwia dziecicego (druk nr 123). Skrelenie wynika z faktu zgoszenia przez przedstawicielk wnioskodawcw autopoprawki, ktra musi by poddana okrelonym w regulaminie procedurom. Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm przeprowadzi debat redni w dyskusji nad sprawozdaniem komisji o projekcie ustawy budetowej na rok 2012. Prezydium Sejmu proponuje jednoczenie, aby Sejm wysucha 5-minutowych owiadcze w imieniu klubw w dyskusji nad sprawozdaniem komisji o pilnym projekcie ustawy zmieniajcej ustaw o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz o zmianie niektrych innych ustaw oraz w pierwszym czytaniu rzdowego projektu ustawy o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywajcym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Prezydium Sejmu proponuje rwnie, aby Sejm wysucha 10-minutowych owiadcze w imieniu klubw w dyskusjach nad pozostaymi punktami porzdku dziennego. Jeeli nie usysz sprzeciwu, bd uwaaa, e Sejm propozycje przyj. Sprzeciwu nie sysz. Za chwil rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie ustawy budetowej na rok 2012. Kolejnym rozpatrywanym punktem bdzie sprawozdanie komisji o pilnym projekcie ustawy zmieniajcej ustaw o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz o zmianie niektrych innych ustaw. Nastpnie planowane jest rozpatrzenie sprawozdania komisji o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ostatecznoci rozrachunku w systemach patnoci i systemach rozrachunku papierw wartociowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami, ustawy o niektrych zabezpieczeniach nansowych oraz ustawy Prawo upadociowe i naprawcze. W dalszej kolejnoci wysuchamy informacji rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r. Jutro rano rozpatrzymy pytania w sprawach biecych. Kolejnym rozpatrywanym punktem bdzie informacja bieca. Informuj, e Konwent Seniorw przyj propozycj Prezydium Sejmu rozpatrzenia na biecym posiedzeniu informacji w sprawie cen paliw w Polsce, o ktrej przedstawienie wnosi klub Solidarna Polska.
Marszaek Nastpnie wysuchamy informacji prezesa Rady Ministrw na temat sytuacji w polskiej subie zdrowia zwizanej z nowymi zasadami refundowania lekw. W dalszej kolejnoci rozpatrzymy wniosek o wyraenie wotum nieufnoci wobec ministra zdrowia pana Bartosza Arukowicza. Nastpnie przeprowadzimy pierwsze czytania rzdowych projektw ustaw o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywajcym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz o podatku od wydobycia niektrych kopalin. W pitek rano przeprowadzimy gosowania. W bloku gosowa planowane jest powoanie prezesa Urzdu Komunikacji Elektronicznej oraz podjcie uchway w sprawie zmian w skadach osobowych komisji sejmowych. Informuj, e w przypadku zgoszenia w drugim czytaniu projektu ustawy budetowej na rok 2012 poprawek zwoam nastpne posiedzenie Sejmu na dzie 27 stycznia br. w celu przeprowadzenia trzeciego czytania tego projektu ustawy. Planuj rozpoczcie tego posiedzenia o godz. 10.30. Informuj, e Senat przyj bez poprawek ustawy: o skadkach na ubezpieczenie zdrowotne rolnikw za 2012 r., o zmianie ustawy o refundacji lekw, rodkw spoywczych specjalnego przeznaczenia ywieniowego oraz wyrobw medycznych oraz niektrych innych ustaw, o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze Spoecznych oraz niektrych innych ustaw, o zmianie ustawy o kierujcych pojazdami oraz ustawy Prawo o ruchu drogowym. Prosz pana posa sekretarza o odczytanie komunikatw. Informuj pastwa, e posiedzenia komisji, ktre miay si odby tu po godz. 9, musz by przesunite ze wzgldu na przeduajce si rozpoczcie punktu 1. Bardzo prosz, panie pole, o odczytanie komunikatw.
Skarbu Pastwa godz. 10, Kultury i rodkw Przekazu godz. 11, Samorzdu Terytorialnego i Polityki Regionalnej godz. 11.30, Edukacji, Nauki i Modziey godz. 12, Mniejszoci Narodowych i Etnicznych godz. 12, Zdrowia godz. 12, Ustawodawczej godz. 13, do Spraw Unii Europejskiej godz. 15, Obrony Narodowej godz. 16, Polityki Spoecznej i Rodziny godz. 16, Samorzdu Terytorialnego i Polityki Regionalnej wsplnie z Komisj Ochrony rodowiska, Zasobw Naturalnych i Lenictwa godz. 16, Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki godz. 17, Infrastruktury godz. 18. Informuj rwnie, e posiedzenie Parlamentarnego Zespou Ratownictwa Medycznego i Transportu Sanitarnego odbdzie si w dniu dzisiejszym o godz. 16 w sali nr 25 w budynku G. Dzikuj.
Marszaek:
Pan pose Zbrzyzny z wnioskiem formalnym, jak rozumiem, bo tylko w takiej formie... Bardzo prosz.
12,4%. W budecie zaplanowano wzrost wynagrodze i emerytur. Przecitne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej zwikszy si o ok. 4%, za zaoony wskanik waloryzacji emerytur i rent to 4,8%. W przedoonym Sejmowi projekcie budetu rzd przyj dochody krajowe w wysokoci blisko 294 mld z, tj. wysze o 5,2% w stosunku do przewidywanego wykonania w 2011 r. W prognozie dochodw podatkowych, stanowicych gwne rdo dochodw budetu pastwa, zakada si wzrost wpyww o 7,3%, a wynika on gwnie z podwyki ju wczeniej wprowadzonych stawek VAT, ze wzrostu akcyzy na olej napdowy i biokomponenty stanowice samoistne paliwa do minimalnego poziomu wymaganego prawem Unii Europejskiej, ze wzrostu podatku akcyzowego na papierosy o 4%, bdcego stopniowym dostosowaniem poziomu stawek do poziomu przewidzianego przez prawo Unii Europejskiej, a take z planowanego wprowadzenia podatku od wydobycia niektrych kopalin, tj. miedzi i srebra. Do wzrostu dochodw przyczyni si rwnie uszczelnienie systemu pobierania podatku od dochodw kapitaowych, tzn. zwikszenie wpyww z lokat bankowych, a take zwikszenie wpyww z dywidend spek Skarbu Pastwa. Wydatki budetu pastwa rzd ustali w wysokoci blisko 329 mld z, co oznacza wzrost o 4,9% w stosunku do wielkoci zaplanowanej w ustawie budetowej na 2011. Udzia wydatkw w PKB wyniesie 20,7%, a wic bdzie taki sam jak w roku 2011. Przy planowaniu wydatkw na 2012 r. zastosowano tzw. tymczasow regu wydatkow, to znaczy dopuszczajc realny wzrost wydatkw o 1% ponad inacj. Zastosowanie tej reguy byo niezbdne w celu zahamowania szybkiego wzrostu dugu publicznego w Polsce. Dug publiczny w 2012 r. ma wynie 832,5 mld z, co stanowi 52,4 PKB, zgodnie z metodologi polsk. Dug liczony zgodnie z metodologi europejsk stanowi bdzie ok. 56%. Budet na rok 2012 jest budetem odpowiedzialnym nansowo i przewiduje spadek cznego decytu krajowego i z budetu rodkw europejskich do 39,5 mld z wobec planowanych w 2011 r. 55,6 mld z. Zapewnia te nansowanie podstawowych funkcji pastwa. Jest to budet sprawiedliwy, jako e jego celem jest ochrona najuboszych, m.in. poprzez kwotow waloryzacj emerytur i rent czy poprzez ograniczenie ulg skierowanych do bogatszych grup spoecznych. Jest to budet oparty na realnych zaoeniach makroekonomicznych. Przyjta do jego konstrukcji prognoza PKB jest zbiena z prognozami Midzynarodowego Funduszu Walutowego oraz Komisji Europejskiej. Jedyne zastrzeenie, ktre mona tu wskaza, zgaszane take w pracach, to by moe zbyt niska prognoza inacji, ale akurat ten wskanik moe by korzystny, poniewa wysza inacja moe oznacza wiksz pewno realizacji planowanych dochodw budetowych. Przedoony przez rzd projekt budetu pastwa ma suy przywracaniu stabilnoci nansw pu-
Pose Sprawozdawca Sawomir Neumann blicznych i poprawie kondycji gospodarczej Polski, a take sprzyja realizacji wybranych priorytetw, w tym m.in. w zakresie edukacji, gdzie wydatki zwiksz si o prawie 5% w odniesieniu do roku poprzedniego. W projekcie budetu na 2012 r. zwikszone zostay subwencje oglne jednostek samorzdu terytorialnego o 3,8%, w tym w czci owiatowej o 4,8%, co ma pokry skutki przechodzce wdroonej 1 wrzenia podwyki dla nauczycieli o 7% oraz podwyki planowanej od 1 wrzenia 2012 r. w wysokoci 3,8%. Prace Komisji Finansw Publicznych nad projektem budetu odbyway si od dnia 22 grudnia do 13 stycznia, zgodnie z przyjtym harmonogramem. W czasie posiedze prezentowane byy opinie posw i komisji o rozpatrywanych fragmentach budetu, odbywaa si dyskusja, zadawane byy pytania i udzielane odpowiedzi przez przedstawicieli rzdu i dysponentw budetu. W niektrych przypadkach zachodzia konieczno udzielenia odpowiedzi na pimie. Posowie otrzymali te opinie Biura Analiz Sejmowych. Komisje sejmowe przedoyy Komisji Finansw Publicznych cznie 25 opinii. Przewaajca wikszo komisji nie wnosia w nich adnych zastrzee do projektu ustawy budetowej, akceptujc przedoenie rzdowe. Jedynie Komisja Sprawiedliwoci i Praw Czowieka negatywnie ocenia jedn z rozpatrywanych przez siebie czci budetowych. Ocena ta dotyczya budetu Instytutu Pamici Narodowej. Komisja nie sformuowaa przy tym adnych poprawek w celu ewentualnego dokonania zmian w budecie IPN-u. Negatywna opinia komisji wizaa si z tym, e instytut w przedoonym projekcie budetu nie przewidzia zamroenia wynagrodze, a take zaplanowa relatywnie wysoki wzrost wydatkw majtkowych. cznie 7 komisji sejmowych zgosio 8 poprawek. Poprawki zgosiy: Komisja do Spraw Sub Specjalnych, Komisja Gospodarki, Komisja Infrastruktury, Komisja Kultury Fizycznej i Sportu, Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich, Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi i Komisja Spraw Zagranicznych. Komisja Finansw Publicznych ostatecznie w gosowaniach przyja tylko poprawk zgoszon przez Komisj Rolnictwa i Rozwoju Wsi, zmierzajc do dokonania zmiany w nazwie rezerwy celowej w pozycji 50: Utrzymanie urzdze melioracji wodnych podstawowych i zwikszenia o 10 mln wydatkw na rzecz spek wodnych na realizacj zada z zakresu utrzymania melioracji wodnych szczegowych w ramach zaplanowanej w budecie rezerwy w oglnej kwocie 210 mln. Inne poprawki zostay przez komisj odrzucone. Do projektu ustawy budetowej na 2012 r. zgoszonych zostao przez posw cznie dodatkowo 79 poprawek. Dwie poprawki zmierzay do podwyszenia dochodw z podatku akcyzowego odpowiednio
o 200 i 120 mln w celu zwikszenia dopat do paliwa rolniczego. 70 poprawek dotyczyo zmian w zaczniku 2: Wydatki. Dwie poprawki dotyczyy zacznika nr 4: Wydatki budetu rodkw europejskich. Natomiast 5 poprawek odnosio si do zacznikw prezentujcych plany nansowe funduszy celowych i pastwowych osb prawnych. Przedoone poprawki zmierzay m.in. do: znaczcego zmniejszenia wydatkw niektrych z tzw. jednostek pozarzdowych, to jest kancelarii prezydenta, kancelarii Senatu, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz Instytutu Pamici Narodowej, a take do zmniejszenia wydatkw zaplanowanych na obsug dugu publicznego o 1,1 mld z oraz ujtych w rezerwie celowej w pozycji 8: Wspnansowanie projektw realizowanych z udziaem rodkw europejskich na czn kwot blisko 3,6 mld z. Komisja gosowaa nad zgoszonymi poprawkami w dniu 13 stycznia. W wyniku gosowa z 79 zgoszonych poprawek przyjtych zostao 15, natomiast 5 poprawek zostao wycofanych przez posw wnioskodawcw. Komisja nie zaakceptowaa 59 zgoszonych poprawek. Komisja nie przyja m.in. poprawek, ktre byy sprzeczne z obowizujcym prawem, niekompletne lub wadliwe, a take nie zostay przyjte liczne poprawki zmniejszajce wydatki na obsug dugu publicznego i rezerw celow w pozycji 8 w celu snansowania innych wydatkw, w tym gwnie inwestycji drogowych. Charakteryzujc krtko poprawki przyjte przez Komisj Finansw Publicznych, przede wszystkim naley wskaza, e nie s to poprawki, ktre w istotny sposb zmieniayby przedstawiony przez rzd projekt budetu. Dochody budetu pastwa pozostay bez zmian, a kwota wydatkw zostaa tylko nieznacznie zmniejszona. Zmiany po stronie wydatkw wynikay gwnie z ograniczenia okrelonych pozycji budetowych w celu zwikszenia nakadw na te cele, ktre w ocenie komisji wymagay wikszego donansowania. Cz przyjtych poprawek dotyczya jedynie korekt, dziki ktrym budet pastwa zosta urealniony w stosunku do aktualnych potrzeb i obowizujcego prawa. Komisja przyja cz poprawek zmniejszajcych wydatki tzw. jednostek pozarzdowych, takich, ktre samodzielnie przygotowuj swoje budety, a minister nansw wcza je do projektu budetu pastwa i nie dokonuje w nich adnych korekt. W ocenie komisji bowiem jednostki te solidarnie z instytucjami rzdowymi powinny realizowa w tym roku oszczdny budet. Komisja ograniczya zatem wydatki jednostek pozarzdowych o ogln kwot 133 300 tys. z. Pragn nadmieni, e w wikszoci jednostki te dokonay autokorekty swoich budetw, dokonay autopoprawek i zrealizoway apel komisji nansw o to, eby wanie ograniczy wydatki w obecnym roku. Komisja przyja z zadowoleniem tak realizacj swojego apelu. I tak zmniejszono wydatki Kancelarii Prezydenta o 7,4 mln z, Kancelarii Senatu o blisko 65 600 tys. z, Sdu Najwyszego o 5,2 mln, Naczel-
10
Pose Sprawozdawca Sawomir Neumann nego Sdu Administracyjnego o 11,4 mln, rzecznika praw obywatelskich o 4,5 mln, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji o blisko 2,6 mln, Pastwowej Inspekcji Pracy o prawie 15 400 tys., IPN o 21 100 tys. z. Zmniejszenia te wynikay gwnie z potrzeby dostosowania planw wydatkw tych instytucji do postanowie ustawy zamraajcej poziom wynagrodze w 2012 r. Jak wspomniaem, w wielu wypadkach byy to oszczdnoci wskazane bezporednio przez dysponentw tych czci budetowych i zgoszone komisji jako autopoprawki. rodki uzyskane ze zmniejszenia wydatkw tych jednostek przeznaczone zostay na: zwikszenie wydatkw w czci 24: Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego z przeznaczeniem na Narodowy program rewitalizacji azienek Krlewskich w Warszawie (na kwot 7 mln z) oraz na digitalizacj zbiorw w archiwach pastwowych (na kwot 3 mln z), dotacj dla Funduszu Emerytalno-Rentowego na nansowanie skadek na ubezpieczenie zdrowotne za rolnikw i domownikw, zgodnie z projektem ustawy o skadkach na ubezpieczenie zdrowotne rolnikw za 2012 r. (w kwocie 50 300 tys. z), zwikszenie wydatkw biecych Regionalnych Izb Obrachunkowych (o 3 mln), zwikszenie wydatkw w czci 88: Powszechne jednostki organizacyjne prokuratury na koszty postpowania prokuratorskiego (3 mln), utworzenie w czci 83: Rezerwy celowe nowej rezerwy celowej pod nazw Digitalizacja zbiorw Ossolineum we Lwowie (kwota 1 mln z), a take 400 tys. z na zmniejszenie decytu. Szczeglny charakter miaa wspomniana wczeniej poprawka dotyczca zmniejszenia wydatkw Kancelarii Senatu o 65 600 tys. z. Wizaa si ona z przesuniciem wydatkw zwizanych z opiek nad Poloni i Polakami za granic z Kancelarii Senatu do czci 45: Sprawy zagraniczne i czonkostwo Polski w Unii Europejskiej w kwocie 12,6 mln z i z utworzeniem nowej rezerwy celowej pod nazw Wsppraca z Poloni i Polakami za granic z kwot 53 mln z. Bya to poprawka podobna do poprawki zgoszonej wczeniej przez Komisj Spraw Zagranicznych. Komisja zgodzia si na przesunicie kwoty 122 tys. z z budetu Kancelarii Prezesa Rady Ministrw do czci 37: Sprawiedliwo. rodki te przeznaczone s na skadk z tytuu czonkostwa Polski w Grupie Pastw Przeciwko Korupcji (GRECO). W zwizku z likwidacj w tym roku urzdu penomocnika rzdu do spraw walki z korupcj, nansowanego do tej pory z czci 16, skadka ta ma zosta opacona z budetu resortu sprawiedliwoci. Komisja przyja poprawk polegajc na przesuniciach w budecie ministra kultury i dziedzictwa narodowego w celu podwyszenia wynagrodze pracownikw administracyjnych szk i placwek owiatowych artystycznych podlegych Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W ramach rodkw zaplanowanych w budecie ministra kultury na pod-
wyki wynagrodze dla tych pracownikw planuje si przeznaczy kwot 15 mln z. Komisja zaakceptowaa take przesuniecie w budecie w czci 29: Obrona narodowa na kwot 6053 tys. z (z wydatkw majtkowych na wsparcie centralne) z przeznaczeniem na dokoczenie realizacji przez Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej zadania pod nazw Wirwka przecieniowa stymulator szkoleniowy. Komisja przyja te poprawk dotyczc przesuni na kwot 28 407 tys. z w budecie w czci 46: Zdrowie w ramach wydatkw na programy polityki zdrowotnej, w tym gwnie w Narodowym programie leczenia chorych na hemoli i pokrewne skazy krwotoczne oraz Narodowym programie zwalczania chorb nowotworowych. Aprobat komisji uzyskaa take poprawka dokonujca przesuni w budecie wojewody maopolskiego w celu nansowania realizacji inwestycji pn. Budowa stranicy Komendy Miejskiej wraz z Jednostk Ratowniczo-Ganicz nr 1 Pastwowej Stray Poarnej w Nowym Sczu oraz zakupw inwestycyjnych w Maopolskim Urzdzie Wojewdzkim w Krakowie w zakresie sprztu komputerowego i oprogramowania w zwizku z wdroeniem w urzdzie systemu elektronicznego zarzdzania dokumentacj. Ostatnia z przyjtych przez komisj poprawek dotyczya zmian w planie nansowym Funduszu Rozwizywania Problemw Hazardowych w celu dostosowania tego planu do obowizujcego prawa wynikajcego z nowelizacji w 2011 r. art. 88 ustawy o grach hazardowych. Nowelizacja ta poszerzya zakres zada podlegajcych nansowaniu z funduszu o problematyk innych uzalenie, nie tylko hazardu. Komisja Finansw Publicznych przed pracami nad ustaw budetow rozpatrzya projekt ustawy o zmianie niektrych ustaw zwizanych z realizacj ustawy budetowej, co sprawio, e prace nad budetem byy sprawniejsze. Uchwalenie tej ustawy spowodowao, e podstaw prawn uzyskay zaplanowane przez rzd w projekcie ustawy budetowej oszczdne w wielu pozycjach wydatki. Dotyczyo to zwaszcza rodkw na wynagrodzenia. Zamroone zostay wynagrodzenia w urzdach organw wadzy pastwowej, kontroli, ochrony pastwa, sdach i trybunaach, agencjach wykonawczych, instytucjach gospodarki budetowej, pastwowych funduszach celowych, w KRUS, Polskiej Akademii Nauk i w innych instytucjach. W 2012 r. wielko wynagrodze nie moe przekroczy wielkoci wynagrodze z 2011 r. Ustawa okoobudetowa usankcjonowaa take wysze wpywy z podatku akcyzowego, wynikajce z koniecznoci dostosowania si do prawa Unii Europejskiej, oraz wpywy z odsetek na skutek uszczelnienia systemu podatkowego. Komisja Finansw Publicznych po rozpatrzeniu projektu ustawy budetowej na rok 2012, wraz ze stanowiskami przekazanymi przez waciwe komisje i po otrzymaniu opinii dotyczcej zgodnoci z pra-
11
Pose Sprawozdawca Sawomir Neumann wem Unii Europejskiej, wnosi o uchwalenie zaczonego projektu ustawy. Jednoczenie komisja zgodnie z art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu przedstawia na danie wnioskodawcw 11 wnioskw mniejszoci. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Wszystko zatem wskazuje, e to nasza gospodarka rozpdzaaby si najbardziej, gdyby nie wszystkie zagroenia zewntrzne. Nie przebrzmiay jeszcze echa upadku rzdw Grecji i Woch, a ju wybucha informacja o bezprecedensowym obnieniu ratingu dziewiciu krajw Unii Europejskiej. Mimo korzystnych decyzji na ostatnim szczycie w Brukseli, ktre rokuj pewne nadzieje na wyjcie strefy euro z kryzysu, w Europie wci jeszcze pozostaje dua doza niepewnoci i ryzyka. Tym bardziej wic nie naley oglda si na innych, a robi to, co jest najpotrzebniejsze, i najwicej u siebie, aby przed tym kryzysem moliwie najlepiej si zabezpieczy. Dlaczego trzeba doceni determinacj rzdu w konsolidacji skalnej? Po stronie ogranicze wydatkw rzd midzy innymi ograniczy wczeniejsze emerytury, wprowadzi regu wydatkow, zamrozi fundusze pac wikszoci urzdw. Chc przypomnie, e jest to ju kolejny rok mroenia pac. Ograniczy rwnie zasiki, midzy innymi zasiki pogrzebowe. Rzd wprowadzi take trudne, ale niezbdne dostosowanie po stronie dochodowej, jak np. wzrost stawki VAT, wprowadzi zarzdzanie pynnoci i ju pod koniec ubiegego roku wyprzedzajco przygotowa Polsk na trudne czasy, zapewniajc kilkanacie procent potrzeb poyczkowych na przyszy rok. Dziki tym wszystkim dziaaniom jestemy wrd krajw o najniszym wzrocie dugu publicznego od 2007 r. Wedug Komisji Europejskiej a 20 krajw Unii miao wyszy od nas wzrost relacji dugu publicznego do produktu krajowego brutto, w tym take takie kraje uznawane za wzory dyscypliny budetowej, jak Niemcy, Dania czy Holandia. rednioroczny wzrost dugu w Polsce to 11,7%, bez OFE to 5,7%, podczas gdy redni wzrost dugu w pastwach Unii Europejskiej, ten redni wskanik dla 27 pastw, to 23,5%. Przyrost dugu np. w Grecji to 57%, w Irlandii okoo 90%. Przypomn, e w tym towarzystwie Polska ma przyrost 11,7%, ale bez OFE jest to 5,7%, podczas gdy wzrost dugu publicznego w Niemczech wynosi 16,5%. Dziki konsolidacji nansw mamy w peni zabezpieczone wypaty rent, emerytur, pensji dla nauczycieli, funkcjonariuszy czy urzdnikw. Dziki temu rynki przestay nas lepo wrzuca do jednego worka z innymi gospodarkami regionu i w kocu zaczynaj dostrzega, e Polska pozytywnie wyrnia si na tym tle. Spoeczestwo powinno jednak wiedzie, i to rzdy Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego byy w tej walce z kryzysem osamotnione na polskiej scenie politycznej. Opozycja z PiS na czele negowaa bodaj kade posunicie antykryzysowe rzdu. Czasami wydawao si wrcz, e nie zwraca uwagi na to, co rzd proponuje, tylko na to, w jaki sposb te dziaania storpedowa. Na szczcie prby te nie powiody si. W swoim expos pan premier zapowiedzia kolejne reformy strukturalne, takie jak stopniowe podwyszenie wieku emerytalnego, usunicie przywilejw emerytalnych, ich lepsze adresowanie, a take
12
Pose Krystyna Skowroska ograniczenie przywilejw podatkowych. Dziaania te w rednim i w dugim okresie maj zapewni stabilno nansw publicznych, a przez to take wysoki wzrost gospodarczy. Jednak nie tylko w rednim i dugim okresie, bo od razu wzmocni one zaufanie, poka, e fundamenty naszej gospodarki s silne. Na przykad wedug niedawnych informacji instytutu BlackRock, w przypadku kontynuacji konsolidacji skalnej oraz wprowadzenia reform, mamy szans na podwyszenie ratingu Polski. Dodajmy, e przez te same agencje ratingowe, ktre niedawno obniyy ratingi takim krajom, wydawa by si mogo gigantom gospodarczym, jak Francja i Austria, ktre cieszyy si wczeniej ratingiem 3AA, czy Wochom, ktrych rating spad wrcz poniej ratingu Polski. Tymczasem Prawo i Sprawiedliwo zaraz po expos ostro sprzeciwiao si tym reformom. Jak to rozumie, e nie chcecie pastwo, aby Polska miaa wiksz wiarygodno, abymy mieli wysze ratingi, aby nasze spoeczestwo pacio mniejsze odsetki (Pose Henryk Kowalczyk: Co pani plecie.) rynkom nansowym za obsug dugu. (Gos z sali: Przecie to bzdura.) Podjte dziaania w zakresie dotyczcym ograniczenia nadmiernego decytu bd w dalszym cigu powodoway obnienie kosztw obsugi zaduenia zagranicznego. Bez podjcia tych dziaa moglibymy si narazi na utrat Funduszu Spjnoci. Chcemy to mocno podkreli. Wychodzenie z procedury nadmiernego decytu (Pose Henryk Kowalczyk: Kto go wprowadzi?) gdyby tego nie podjto, mogoby narazi Polsk na utrat Funduszu Spjnoci. Czy opozycja chce utraty funduszy? Chcemy rwnie powiedzie, e budet na rok 2012 wpisuje si w dotychczasow strategi walki z kryzysem. Ze wzgldu na wspomnian niepewno i ryzyka zakadamy w nim wzrost produktu krajowego brutto w wysokoci 2,5%, dochody na poziomie 293,8 mld z, wydatki na poziomie 328,8 mld z i decyt, ktry nie przekroczy kwoty 35 mld z, co oznacza ogromny spadek w porwnaniu z decytem w wysokoci 7,8% PKB, ktry mielimy w 2010 r. W cigu tych dwch lat jest to spadek rzdu 73 mld z i to bez bolesnych ci, bez bolesnych podwyek podatkw. Takie obnienie decytu to ogromny sukces strategii gospodarczej, ktr rzd konsekwentnie prowadzi od 2008 r. Jeszcze niedawno nikt nie wierzy w to, e to si uda, e uda si obniy decyt w taki sposb. Przypomn, e zaoenia wzrostu produktu krajowego brutto w Polsce to 2,5%, a ostatnie informacje o tym, jak Niemcy prognozuj wzrost PKB 0,7%. Na pewno zestawienie tych dwch danych pokazuje, e my po okresie transformacji wychodzimy zdecydowanie lepiej i nadrabiamy zalegoci w stosunku do innych krajw Unii Europejskiej. Zatem, w konsekwencji, ten budet wraz z ustaw okoobudetow pozwoli na zlikwidowanie nadmiernego decytu ju
w 2012 r. Potwierdzia to zreszt dwa tygodnie temu, 11 stycznia, Komisja Europejska, wedug ktrej Polska realizuje wszystkie zalecenia i jest na dobrej drodze do uzdrowienia nansw publicznych. Wedug Komisji nasz decyt nieznacznie przekroczy 3%. Zakada si, e bdzie to 3,3%. Wedug rzdu, wedug przewidywanych prognoz bdzie to na poziomie poniej 3%, w wysokoci 2,97%. Jednak jeli nawet Polska troch przekroczy ten prg, to nie bdzie to miao znaczenia dziki bardzo pozytywnej ocenie dynamiki polskiej gospodarki i caoksztatu rodkw podejmowanych w naszym kraju, a take dziki temu, e nasz rzd wynegocjowa uwzgldnienie przez Komisj Europejsk kosztw reformy emerytalnej, i to mimo e wikszo komentatorw nie wierzya wtedy, e to si w ogle uda. Znamienne zreszt jest to, e tego samego dnia oprcz dobrej wiadomoci dla Warszawy z Brukseli wysza take za wiadomo dla Budapesztu. W przypadku Wgier w ramach sankcji Komisja Europejska zalecia otwarcie kolejnego etapu procedury likwidacji nadmiernego decytu. Zreszt Wgry ponosz ju kar nie tylko ze strony Komisji, ale take ze strony rynkw, czego najlepszym dowodem jest ich mieciowy rating, najwysze odsetki od obligacji. Pac 10%, podczas gdy w Polsce pacimy 6% za odsetki od obligacji (Pose Henryk Kowalczyk: A ile te biedne Niemcy?) Jest spadek forinta, ktry od 20 grudnia straci w stosunku do euro 3%, podczas gdy zoty umocni si o 2%. Dziaania rzdu ograniczajcego nadmierny decyt i dua determinacja z tym zwizana winny spowodowa obnienie odsetek od obligacji i zmniejszenie kosztw obsugi zaduenia, ktre bdzie korzystne. Prognozujemy, e w 2012 r. obsuga dugu kosztowa nas bdzie 43 mld z. Jeli w zwizku z podejmowanymi dziaaniami te koszty, koszty obsugi zaduenia zagranicznego bd si obniay, a tak si prognozuje, bd w przyszych okresach znacznie nisze, to uwolnione rodki bdzie mona skierowa na inne cele w budecie. I dalej. Budet na 2012 r. jest przy tym budetem inwestycyjnym. Udzia wydatkw na inwestycje publiczne w produkcie krajowym brutto wyniesienie w br. 6,1%, co oznacza najwyszy poziom w Unii Europejskiej. Jest to take drugi najwyszy udzia inwestycji publicznych w Polsce od pocztku transformacji. Wysze inwestycje publiczne mielimy w 2011 r., kiedy wynosiy one 6,4%. W tym budecie prognozuje si, przyjmuje si, e wydatki na renty socjalne wzrosn w stosunku do 2011 r. o prawie 6%, czyli o ponad 100 mln z, a na pomoc spoeczn o 900 mln z. Znacznie zwikszaj si wydatki na owiat i wychowanie. Wzrosn one o przeszo 6%, czyli o prawie 2,5 mld z, z czego prawie o 1,8 mld z zwikszy si subwencja owiatowa. To dobitnie pokazuje, e rzd inwestuje w kapita ludzki, nie szuka oszczdnoci tam, gdzie oszczdzanie mogoby zaszkodzi przyszoci Polakw. Ogem wydatki na owiat i wychowanie w 2012 r. to kwota
13
Pose Krystyna Skowroska o 10 mld wysza ni w roku 2007. Jednoczenie rzd oszczdnie gospodaruje pienidzmi podatnikw, nie dopuszczajc tam, gdzie nie jest to konieczne, do wzrostu wydatkw. Na przykad kwoty przeznaczone na administracj publiczn bd podobne do przeznaczonych na to w roku 2011. Jak pamitamy, po raz kolejny mrozimy wzrost wynagrodze. Financial Times napisa ostatnio, e kompetencje Polski w sprawach polityki regionalnej czyni z naszego kraju coraz bardziej wartociowego partnera dla Berlina. Przypomn o 25% polskiego eksportu, co zostao zaniedbane w latach 20052007 przez rzd Jarosawa Kaczyskiego. To dobitnie wiadczy o tym, i pozycj lidera w regionie, znaczcego gracza w Europie zdobywa si dla Polski konsekwencj i roztropnoci dziaania. Czy tak roztropno pokazywaa opozycja podczas pracy w komisji nad ustaw budetow? Czy odpowiedzialnoci mona nazwa zgaszanie poprawek, ktre midzy innymi, bo przytocz tylko kilka przykadw, prognozuj zwikszenie wpyww z podatku akcyzowego: o kwot 200 mln z klub Solidarna Polska, a klub Prawo i Sprawiedliwo o kwot 120 mln z? Skd macie pastwo takie prognozy? Zawsze na tej sali paday informacje (Pose Henryk Kowalczyk: Akcyza ronie.) i nie mona podwysza podatkw. Czybycie zatem myleli, e jest potrzeba podnoszenia kolejnych podatkw? (Poruszenie na sali) (Gos z sali: A kto podwysza akcyz?) (Gos z sali: Platforma.) Opozycja, rne kluby opozycyjne proponuj zmniejszenie wydatkw biecych Kancelarii Prezydenta o kwot 139,5 mln z. Pytam: Jak miaaby ona funkcjonowa? (Pose Anna Paluch: O Lecha Kaczyskiego pani si nie martwia.) To 140 mln z mniej. Obsuga zaduenia zagranicznego opozycja proponuje zmniejszy wydatki o kwot (Gos z sali: Przepraszam bardzo) 1 mld z.
i konsolidacji nansw publicznych, mona prognozowa nisze kwoty obsugi dugu zagranicznego? Czy jest moliwe prognozowanie, e obsuga dugu bdzie kosztowa mniej ni w prognozie budetowej, jeeli pastwo absolutnie nie wspieracie dziaa rzdu? Kolejne poprawki opozycji to zmniejszenie rodkw na wspnansowanie projektw realizowanych z udziaem rodkw Unii Europejskiej krajowe wsparcie nansowania wielu inwestycji. Opozycja proponuje zmniejszenie rodkw o kwot 3,5 mld z. Czy naprawd pastwo tego chcecie? Poprawki posw Platformy Obywatelskiej, ktre omwi pose sprawozdawca, zmierzay do wykorzystywania rodkw, m.in. tych wynikajcych z autopoprawek dysponentw czci budetowych, ktrzy sami przygotowuj swoje budety, w zwizku z przyjt ustaw okoobudetow, bdcych efektem zamroenia wysokoci pac. Panie i Panowie Posowie! Przychodzi czas na podsumowanie i konkluzje. Czego oczekuje obywatel od pastwa, jaki powinien by budet na 2012 r.? Kady Polak oczekuje, e pastwo zapewni mu bezpieczestwo. Ten budet zagwarantuje bezpieczestwo funkcjonowania kadej rodzinie. Nie jest to budet naszych marze, ale w okrelonych warunkach kryzysu wiatowego rzd stara si, i dalej stara si, podejmowa kolejne dziaania, by to bezpieczestwo zapewni i umocni. To jest np. waloryzacja wiadcze emerytalnych i bezpieczestwo ich terminowych wypat. Przypomn przy wsparciu wpatami z budetu do Funduszu Ubezpiecze Spoecznych w wysokoci 30% i wsparciu z dotacji budetowej w przypadku wiadcze emerytalnych wypacanych z KRUS prawie 90% wsparcia z budetu. To tworzenie dobrych warunkw do rozwoju gospodarczego, take bezpieczestwa dziaania podmiotw gospodarczych. Dane o rozwoju i wzrocie PKB, ktre wczeniej przytoczyam, s tego dowodem. Wane w tym segmencie nansw publicznych jest zaufanie do rynkw nansowych zarwno eksporterzy, jak i importerzy nie odczuwaj ponad miar zmiany kursw walut. Jeszcze kilka lat temu ze strony opozycji paday bardzo krytyczne uwagi dotyczce niewielkiego wykorzystania rodkw z Unii Europejskiej. Dzisiaj niektre samorzdy zaczynaj narzeka, e rodki z Unii Europejskiej si kocz, bo dobrze wykorzystujemy rodki Unii Europejskiej. Wykorzystanie rodkw Unii Europejskiej z programw operacyjnych, z programw regionalnych, a tam jest alokacja 25% rodkw przeznaczonych z budetu europejskiego pokazuje, e umiemy przygotowa dobre projekty i rwnie dobrze je realizowa, co rwnie przekada si, ma wpyw na wskanik wzrostu PKB. Najwysze rodki na nauk po transformacji roku 1989 przeznaczone w budecie roku 2012 pokazuj przede wszystkim, jak rzdowi zaley na rozwoju nauki i na rozwoju polskiej gospodarki. Zapowiadane reformy, w tym gwnie reforma emerytalna dotyczca wieku przechodzenia na emerytur, maj w przy-
14
Pose Krystyna Skowroska szoci stworzy mechanizm lepszego zabezpieczenia i wyszych wiadcze. Zawsze mona wybra inn drog, zawsze mona przygotowa inny budet. Pytanie: Czy w danych warunkach mona byo wybra inn drog? Gwarancj tego, e rzd wybra bezpieczn drog w trudnym okresie, w okresie kryzysu, s dane z ostatnich 4 lat i porwnanie ich z danymi innych pastw. To s najwaniejsze argumenty, ktre przemawiaj do rynkw nansowych, ktre mwi rwnie o naszym bezpieczestwie. Utwierdza nas to w przekonaniu, e rwnie zaoenia budetu na rok 2012 zostan zrealizowane. Chciaabym przedstawi tylko dwie poprawki do budetu, ktre skadamy. Chciaabym poinformowa, e klub Platformy Obywatelskiej skada m.in. poprawk dotyczc podwyszenia, wprowadzenia dodatkowych rodkw do rezerwy celowej w pozycji 72, mwicej o przekazaniu dodatkowych rodkw w wysokoci 76 160 tys. z z przeznaczeniem na podwyki wynagrodze dla funkcjonariuszy Suby Wiziennej, Biura Ochrony Rzdu, Pastwowej Stray Poarnej. W przypadku Stray Granicznej jest to kwota prawie 16,5 mln z, a funkcjonariuszy Pastwowej Stray Poarnej ok. 30 mln z. Jedna ze skadanych przez nas poprawek wane jest dla nas bezpieczestwo dotyczy podwyszenia rodkw dla krajowego systemu ratowniczo-ganiczego o 3 mln z. Chodzi o podwyszenie tych rodkw, ktre zostay zaprognozowane czy przyjte w projekcie budetu i zawarte s w sprawozdaniu. Panie i Panowie Posowie! Koczc, Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska bdzie gosowa za przyjciem budetu na rok 2012 przygotowanego przez rzd koalicyjny Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego. Dzikuj. (Oklaski)
15
Pose Beata Szydo niesienie skadki rentowej dla pracodawcw, obnienie rodkw na pomoc spoeczn, te wydatki na owiat, o ktrych bya tutaj mowa... Przecie to nie pastwo proponujecie w tym budecie takie zapisy. Kto bdzie ponosi te wydatki? Samorzdy. A jak samorzdy bd musiay znajdowa dodatkowe rodki na wypaty zapisanych przez was podwyek dla nauczycieli, to bd zamykay szkoy, co ju si w tej chwili dzieje. Czy polskie rodziny mog si czu bezpiecznie, w momencie kiedy od pocztku tego roku jest ogromne zamieszanie chociaby w subie zdrowia, kiedy obcinacie pastwo pienidze na szkolnictwo, kiedy obcinacie pastwo pienidze na wydatki inwestycyjne, kiedy samorzdy nie potra sobie poradzi nie dlatego, e s nieudolne, tylko dlatego e budet pastwa przerzuca na nie kolejne zadania, nie wyposaajc ich w odpowiednie rodki, z realizacj podstawowych zada samorzdowych. Mona si cieszy, oczywicie, z tego i mwi, e jest wspaniae wykorzystanie rodkw z Unii Europejskiej, tylko to nie jest wasza zasuga. To jest zasuga i determinacja wanie samorzdw, a samorzdy, eby realizowa te zadania, najczciej si zaduay. Dzisiaj pan minister Rostowski grozi palcem i mwi gminom i powiatom koniec, prosz pastwa, wprowadzamy inne zasady, nie bdziecie ju mogli decydowa o tym, jak wasze budety bd ksztatowane. Tylko jest pytanie: skd oni maj wzi pienidze na realizacj podstawowych zada? Dzieje si to w ten sposb, e s podnoszone podatki lokalne, opaty lokalne, czyli kto na tym bdzie cierpia? Czy te polskie rodziny bd czuy si bezpieczniejsze? Uwaam, e nie i myl, e rwnie i pastwo macie takie zdanie. Mona oczywicie wszystko powiedzie i mona uzasadni kad tez, ktra tutaj bdzie wygaszana, mona mie dobre samopoczucie, czytajc ten dokument, tylko co z tego? Pastwo macie proste zaoenie: jako to bdzie. W tym roku pospinamy, w tym roku tak zapiszemy te wskaniki, eby wszystko si zgodzio. Przytocz kilka danych, ktre s w tym projekcie budetu, w tym dokumencie, bo nie wiem, czy to do koca jest projekt budetu, to jest po prostu dokument, ktry pastwo musicie zoy, bo takie s wymagania ustawowe. Przychodzi okrelony czas i trzeba uchwali budet, natomiast zarwno praca w Komisji Finansw Publicznych nad tym dokumentem, jak i debata w pierwszym czytaniu, myl e i dzisiaj, bdzie polegaa na tym, e oczywicie kade zdanie opozycji, kade zdanie posw tutaj wygaszane, dotyczce zapisw tego dokumentu, Platforma bdzie kwitowaa prostym stwierdzeniem: wy nie macie racji, my jestemy nieomylni. Powoywanie si i odnoszenie si cigle, powrt do przeszoci, mwienie cigle o tym, co byo 5 lat temu, po prostu ju si wszystkim znudzio. Pastwo wecie wreszcie odpo-
wiedzialno za 4 lata swoich rzdw i wecie te odpowiedzialno za te 4 lata, ktre s przed nami, bo jak na razie poza waszym dobrym samopoczuciem nic z tego nie wynika. (Oklaski) Rzd ogranicza nierwnowag nansw, o czym bya tutaj mowa, a ktra rwnie, takie zdanie jest zapisane, zreszt prawdopodobnie przepisane z uzasadnienia ustawy z roku ubiegego, bo jest identyczne, zrwnowaa, ogranicza t nierwnowag konsekwentnie poprzez cicia wydatkw, poprzez przerzucanie kosztw, ale oczywicie cicia tych wydatkw, ktre dotycz najbardziej wraliwych grup spoecznych, ktre dotycz wanie samorzdw, ktre dotycz rodkw prorozwojowych, poprzez przerzucanie kosztw i zada na zwykych podatnikw, na obywateli. Dzisiaj podniesiemy podatek VAT, jutro podniesiemy akcyz, podniesiemy skadk rentow. Polacy jako to wytrzymaj, a my bdziemy mie dobre samopoczucie. A jak do tego jeszcze dooymy siganie co roku do Funduszu Rezerwy Demogracznej po to, eby dooy na to, na co braknie, eby jeszcze bardziej zaata t dziur budetow, to moemy sobie wyobrazi, jak bdzie wyglda budet pastwa, jak bdzie wygldaa Polska za lat trzy, cztery, pi czy pitnacie. O tym pastwo jako nie mylicie. Lekarstwem na wszystko ma by wyduenie wieku emerytalnego, a wic pracujcie Polacy, ile dacie rad, i sobie jako radcie, a rzd w tej chwili po prostu bdzie mia dobre samopoczucie. Wzrastaj potrzeby poyczkowe, wzrasta koszt obsugi dugu, zaduenia. Pacimy rwnie za to, e Polska korzysta z elastycznej linii kredytowej z Midzynarodowego Funduszu Walutowego, w tym roku tylko na to planowane jest 359 mln z. Zaplanowane wydatki zwizane z obsug dugu Skarbu Pastwa s ponaddwukrotnie wysze ni np. zapisane na obron narodow, czterokrotnie wysze ni wydatki zaplanowane na bezpieczestwo publiczne i ochron przeciwpoarow. Takiego budetu chcemy? Taki budet niestety mamy. Oczywicie wszystko si musi zgodzi i dugi, ktre pastwo przez te 4 lata zacigalicie, teraz trzeba spaca. Jakim kosztem? A to ju was nie interesuje. Bdziemy tu suchali opowieci, opowiada o waszej determinacji, o waszej odwadze, o tym, jak mierzycie si z kryzysem wiatowym. Bdziecie porwnywa si z Wgrami, moecie si porwnywa i z Grecj. Dlaczego nie porwnujecie si z innymi pastwami, z tymi, ktre poszy do przodu, ktre miay odwag przez ostatnie 4 lata troch inaczej podchodzi do sytuacji? (Pose Krystyna Skowroska: Ale pokazalimy, pani pose.) Dzisiaj moemy mwi o tym, e w tym roku damy rad, w przyszym roku damy rad. (Pose Henryk Kowalczyk: Po nas choby potop.) A zastanawiacie si, co bdzie dalej? Nie bardzo, bo pewnie przyjlicie tak strategi, e za 4 lata to ju nie bdzie wasz problem. Ale cigle bdzie to problem Polakw. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
16
wikszym kryzysem gospodarczym na wiecie od lat 30.? (Pose Anna Paluch: Ile jeszcze bdziecie zwala na kryzys?) (Pose Zbigniew Kumiuk: A zielona wyspa?) Moe pani pose orientuje si, e to, co dzieje si w Europie (Gwar na sali)
17
Minister Finansw Jan Vincent-Rostowski ludnoci od Polski. Jeli chodzi o wynik procentowy, to mamy najwyszy procentowy wzrost zatrudnienia w Polsce... Przepraszam, jestemy drudzy, po Luksemburgu, kraju, ktry jest jednak w szczeglnej sytuacji geogracznej, w samym rodku najbogatszej czci Europy, i ktry jest bardzo maym krajem. Myl wic, e jeli chodzi o oglne wyniki, to nie ma adnej wtpliwoci, e byy one oglnie przez ten okres dobre. Sadz, e naprawd opozycja byaby bardziej przekonujca, gdyby nie mwia o tym, tylko znalazaby sobie jakie inne punkty krytyki. Jeli chodzi o kwesti zaduenia, to jeszcze raz musz przypomnie sowa pani pose Skowroskiej a 20 krajw Unii Europejskiej zwikszyo swoje zaduenie bardziej ni Polska przez te cztery lata kryzysu, przecitnie, w relacji do dochodu narodowego. I przecie o to chodzi. Jeli chodzi o Polsk, to mielimy wzrost zaduenia w relacji do PKB o poow mniejszy ni przecitna unijna. A jeeli wzilibymy pod uwag dane, ktre s naprawd porwnywalne, czyli wzrost zaduenia Polski w relacji do PKB po odliczeniu tego, co musielimy wyda na skadk do OFE, bo inne kraje europejskie nie maj takiego systemu, to bylibymy na czwartym najniszym miejscu, tylko Bugaria, Szwecja i Estonia miay niszy wzrost relacji, dugu, zaduenia. I, naprawd, jeeli chcecie pastwo po czterech latach, po chyba szstych przegranych wyborach odzyska autorytet i wiarygodno wrd Polakw, to musicie przyj te fakty. (Pose Anna Paluch: Prosz sobie darowa piarowskie tyrady.) (Gos z sali: Prosz mwi o nansach.) Oczywicie nie twierdz (Gos z sali: Prosz do rzeczy.) (Pose Krystyna Skowroska: Ale nauka si przyda.) e nie ma tematw, ktre moglibycie podnie, i e nie mona krytykowa rzdu, ale nie w ten sposb, zupenie jakby absurdalnie przeczc ewidentnym faktom. Szczeglnie le to brzmi z waszej strony, skoro podczas kryzysu proponowalicie dodatkowe wydatki na poziomie 112 mld z w 2009 i 2010 r., to jest prawda. Te wydatki albo i obnienie dochodw doprowadzioby oczywicie do gigantycznie wikszego wzrostu dugu. A wic sugerowabym, ebymy ciszej o tym dugu, dla was, nie dla nas (Pose Anna Paluch: Ciszej o dugu, tak wam byoby wygodniej.) bo my nie mamy si czego wstydzi, na tle Europy absolutnie nie mamy si czego wstydzi, byoby duo lepiej. (Oklaski) (Pose Anna Paluch: Jeszcze nastpne pokolenia bd o was pamitay.) Jeli chodzi o inwestycje publiczne (Pose Anna Paluch: Prosz mwi o naszych zasugach.)
to chciabym zwrci uwag na fakt, i take w latach 20082011 Polska miaa najwikszy ze wszystkich krajw Unii Europejskiej wzrost udziau wydatkw na inwestycje publiczne w caej Unii Europejskiej 2,2% PKB. Drugi kraj w tym rankingu to Luksemburg o poow mniej, czyli o 1 punkt procentowy wzrostu relacji wydatkw na inwestycje publiczne do PKB, w sytuacji, gdy nasze PKB najbardziej roso. (Pose Anna Paluch: Nie wasza to zasuga, lecz rodkw europejskich.) Rozumiem, e pani pose boli, e Polacy maj si czym chwali, wiem, e to zawsze trudne dla opozycji. Myl, e jednak lepiej by byo, gdybycie pastwo cieszyli si tym (Pose Anna Paluch: Ale, panie ministrze, pan zrobi karier jako psychoanalityk, prosz si nie zajmowa polityk.) e Polacy maj si czym chwali. Oczywicie dziki cikiej pracy Polakw i elastycznoci, efektywnoci naszych przedsibiorcw to wszystko byo moliwe. (Pose Anna Paluch: Prosz si skoncentrowa na budecie.) Oczywicie jest prawd to, e przeprowadzamy take czwart, najszybsz konsolidacj nansw publicznych w latach 20112012 w caej Unii Europejskiej i tylko (Gos z sali: Dlaczego potrzeby poyczkowe rosn?) kilka krajw, tylko dwa kraje, Irlandia, Portugalia, przepraszam, trzy kraje, Irlandia, Portugalia i otwa, szybciej od Polski zmniejszaj swj decyt sektora nansw publicznych w latach 20112012. Naley pamita, e to s kraje objte programami Midzynarodowego Funduszu Walutowego i Unii Europejskiej, i wobec tego nie miay innego wyboru ni tak szybk konsolidacj. A wic take tutaj mamy do czynienia ze zdecydowanym, efektywnym, skutecznym i na tle innych krajw europejskich szczeglnie sprawnym dziaaniem. Ale nie jest prawd, e ta konsolidacja polega gwnie na podwyszeniu podatkw. Mniej ni 1/3 cznej konsolidacji z lat 2011 2012, kiedy podjlimy dziaania na 4,8% PKB, mniej ni 30% tego dostosowania, czyli 1,5% PKB cznie w cigu tych 2 lat, to wzrost podatkw i skadki rentowej. Wic oczywicie (Gos z sali: Nudny jest i powtarza si.) nie ma konsolidacji bez pewnego wzrostu podatkw, ale ten wzrost w Polsce jest bardzo umiarkowany. Jeeli porwnujecie pastwo te dziaania z tymi, ktre byy w innych krajach, prawie we wszystkich, to zobaczycie, e s one u nas relatywnie umiarkowane, jeli chodzi o skutek dla ludnoci. S oczywicie take ograniczenia wydatkw i nie ma moliwoci, eby tego unikn, ale nie jest prawd, jak pani pose powiedziaa, e to uderza w inwestycje publiczne. (Gos z sali: A nie uderza?)
18
Minister Finansw Jan Vincent-Rostowski I jeszcze 3 elementy. Po pierwsze, jeli chodzi o samorzdy, to regua, ktr rzd proponuje, jest konieczna, aby cay sektor publiczny mg stopniowo zej z decytem. Bo pastwo wiecie, e wydatki samorzdw przewyszajce ich dochody, czyli ich decyt, take stanowi cz decytu sektora nansw publicznych. (Pose Anna Paluch: To dlaczego cilicie program budowy drg?) Docelowo chcemy, eby ta cz bya porwnywalna z udziaem samorzdw w wydatkach sektora nansw publicznych. Nie jest moliwe, aby cay sektor nansw publicznych ogranicza swj decyt i zaduenie, co jest konieczne i jest gwnym czy jednym z gwnych celw strategii gospodarczej rzdu, i aby samorzdy nie bray w tym udziau. Negocjujemy, dyskutujemy, konsultujemy z samorzdami najlepszy sposb na osignicie tego, ale jest naprawd gigantycznym naduyciem twierdzenie, e minister nansw bdzie narzuca samorzdom, jak maj wyglda ich budety. Ju istniej pewne reguy, proponujemy dodatkowe z tego powodu pani pose powinna si orientowa e zmiany w zarzdzaniu gospodarczym w Unii Europejskiej wymagaj od wszystkich krajw czonkowskich duo bardziej odpowiedzialnego podejcia do kwestii decytu i dugw. (Pose Anna Paluch: No wanie, wite sowa.) Sytuacja europejska si zmienia i wobec tego Polska bdzie musiaa prowadzi bardziej odpowiedzialn, na pewno duo bardziej odpowiedzialn ni przed naszymi rzdami, czyli przed 2008 r., polityk budetow i dotyczc dugu publicznego. (Gos z sali: cinajcie dalej.) Dlatego przewidujemy, e w 2015 r. zejdziemy z decytem do 1% PKB, a dug publiczny, wedug polskiej denicji, spadnie do 47% PKB, a wedug denicji unijnej do 50% PKB. I samorzdy musz bra w tym udzia. Reguy, ktre istniay wczeniej, byy dostosowane do tamtego porzdku unijnego. Jestemy obecnie w trakcie procesu konsultowania z samorzdami szczegw tej nowej reguy. Pani pose wspomniaa o zamykaniu szk. Pani pose moe wie, e wchodzimy, weszlimy, zreszt ju dwa czy trzy lata temu, w faz niu, jest to raczej skutek tego faktu. (Pose Anna Paluch: Samorzdy mwi co innego, niech pan ich posucha.) Pani pose moe take wie, e mamy najnisz relacj uczniw do nauczycieli w caej Unii Europejskiej. Rozumiejc wic sytuacj samorzdw, ktre musz gospodarowa swoimi rodkami, rozumiejc, e mona w pewnej mierze wykorzysta ten ni, aby nieco poprawi t relacj, musimy rozumie take to, e to nie brak rodkw potrzebnych do utrzymania sensownego, dobrego poziomu nauczania powoduje konieczno zamykania niektrych szk.
(Pose Anna Paluch: Panie ministrze, prosz sucha samorzdw, one mwi co innego.) Wydaje mi si, e mamy do czynienia z czym takim, co opisa pan redaktor Wrbel, e jak rozmawia z pani pose, z pani przewodniczc, to zawsze ma takie wraenie, e rzd powinien obniy wydatki, a zatem je zwikszy, obniy podatki, a zatem zwikszy, i nie bardzo wie, co z takim dyskursem zrobi. Musz przyzna, e jestem podobnie zakopotany. Jeli chodzi o kwesti procedury nadmiernego decytu, to tak, w 2009 r. Polska zostaa objta procedur nadmiernego decytu razem z 23 innymi krajami Unii Europejskiej. Znowu odsyam pani pose do faktu wielkiego kryzysu gospodarczego na wiecie. Ostatnia kwestia. Pani pose zadaa takie pytanie, dlaczego rzd nie porwnuje si nie z Wgrami, ale z innymi krajami, ktre miay lepsze pomysy, lepiej zarzdzay nansami publicznymi, lepiej zarzdzay gospodark. Myl, e pokazaem, oczywicie bardzo krtko, stan polskich nansw publicznych, polskiej gospodarki na tle innych krajw Unii Europejskiej. Moje pytanie do pani pose, i prosz wybaczy, jeli po odpowiedzi pani pose te wrc na trybun, jest wic takie: Pani pose, bardzo bym chcia wiedzie, o ktre kraje pani chodzi. Dzikuj bardzo. (Oklaski) (Pose Anna Paluch: Litoci, krcej, bo tu uniemy.)
19
Pose Beata Szydo jakie banialuki, czy nie potra pan w sposb dokadny zrozumie, o co mi chodzi, kiedy mwi o wydatkach, kiedy mwi o podatkach i kiedy mwi o dochodach, to nie jest ju mj problem, tylko to jest pana problem, panie ministrze. (Oklaski) Pani pose Skowroska te nie zrozumiaa mojej wypowiedzi, poniewa to nie ja i nie my cigle porwnujemy si do was, tylko wy cigle porwnujecie si, ale niestety nieudolnie, do nas. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
do PKB, nie moe wzbudza naszego zaufania i takiego zaufania nie wzbudza. Dug publiczny, o czym ju mwiem, przekroczy warto ok. 830 mld z i ronie, i rosn w 2012 r. niestety bdzie, co potwierdza projekt ustawy. Ale ktrego razu, panie ministrze, ta mydlana baka pknie i nie pomoe ju ani wyczenie Krajowego Funduszu Drogowego z sektora nansw publicznych, ani rabunek rodkw z Funduszu Rezerwy Demogracznej, ani interwencyjny wykup polskich papierw dunych pod koniec roku, ani wreszcie kolejne zwikszenie obcie podatkowych, cznie z wprowadzeniem 25-procentowego VAT-u i kolejn podwyk cen paliw, ani nawet nowy podatek od wydobycia niektrych kopalin. (Oklaski) Chciabym panu, panie ministrze, powiedzie, e nie pomoe rwnie zakup 300 fotoradarw, bo taki zakup pan planuje, i wyrwanie z kieszeni polskich kierowcw 1200 mln z... (Pose Renata Zaremba: Moe ochrona ycia?) ...bo tyle zaplanowa pan w budecie tytuem wpywu z mandatw. Powiem tak: to jest zwyke zbjowanie i za to si panu naley madejowe oe. (Oklaski) Projekt ustawy budetowej zakada ograniczenie decytu budetowego do 35 mld z. Czy to zaoenie jest wiarygodne? Ja twierdz, e nie. Budet oparto na zaoeniu wzrostu wartoci zotego. Planujecie rednioroczny kurs euro w 2012 r. na poziomie 4 z. Oby, ale pozwoli pan, e wyra swoj wtpliwo w tej sprawie. (Wesoo na sali) Kolejny rok 3,80 z, koniec roku 4 z. W przyszym roku 3,80 z. Jaka jest ta rzeczywisto, kady widzi. Narodowy Bank Polski i Bank Gospodarstwa Krajowego musiay w cigu ostatnich tygodni kilkakrotnie interweniowa, by ratowa nasz wci sabnc walut. Kryzys w stree euro niestety twa. Tym pana nie obciam. Wyglda jednak na to, e to zaoenie to jest jaka wrba z fusw z kawy. Akurat pasuje ono panu do budetu, bo nas chroni i dziki temu nie przekroczymy przynajmniej na papierze progu 55%. Dalej. W zaoeniach makroekonomicznych do budetu pan minister napisa o inacji rzdu 2,8% w skali roku. Pytam pana ministra: Kiedy by pan ostatnio na zakupach? Kiedy pan ostatnio tankowa paliwo do samochodu, nie za subowe, za swoje? (Oklaski) Wtedy by pan zobaczy, jak to naprawd wyglda. Przecie wysoka cena paliw znaczco oddziaywa na koszty transportu, a z kolei koszty transportu winduj ceny w caej polskiej gospodarce i wpywaj na inacj. Rwnie baamutne s prognozy wzrostu przychodw z podatkw, ktre pono maj snansowa zmniejszenie decytu budetowego. Wpywy z VAT-u maj wzrosn o 1/10, podobnie jak wpywy z PIT-u. Tu jest taka niepojta dla mnie zagadka. Jak pan minister zamierza te wpywy uzyska, skoro w tej samej ustawie przewiduje si m.in. spadek tempa wzrostu gospodarczego a to jest odpowied na py-
20
Pose Sawomir Kopyciski tanie, czy jest lepiej, czy jest gorzej, e jest gorzej nisz dynamik wzrostu spoycia publicznego w zwizku ze spadkiem poziomu inwestycji sektora publicznego, ograniczenie wzrostu spoycia prywatnego do 1,2%? Przypomnijmy, e wzrost inwestycji prywatnych w zaoeniach budetowych okrelany jest na poziomie 2,5% w 2012 r. Dlatego mam wtpliwo, czy wzrost przychodw z podatku VAT jest realny. Chyba e ustawa budetowa bdzie przewidywaa, e jeszcze w tym roku zwikszy pan VAT do poziomu 25%, to wtedy oczywicie to bdzie moliwe. Chc powiedzie, e przedstawiony przez pana, panie ministrze, Wysokiej Izbie budet to jest wyjtkowo tchrzliwy budet, szczeglnie po tych wszystkich waszych wyborczych zapowiedziach. To jest budet obliczony na dojechanie, na przetrwanie kolejnego roku. Susznie znawcy nazywaj ten budet budetem stagnacji. To budet oczywicie rwnie kontynuacji zaduania pastwa, kontynuacji wszystkich patologii, jakie drcz pastwo i jakie w kocu, niestety, mog doprowadzi do katastrofy nansw publicznych. Rzdowi najzwyczajniej w wiecie zabrako odwagi, eby wreszcie np. rozwiza problem dopat budetowych do funkcjonowania II laru systemu emerytalnego. To pan, panie ministrze, powiedzia kiedy, e 1/3 istniejcego dugu publicznego pochodzi z kosztw zwizanych z transferem skadek do otwartych funduszy emerytalnych i kosztw odsetek. Prawda. Od 1999 r. do 2010 r. z powodu koniecznoci przekazywania tych skadek do OFE powstaa prawie poowa dugu publicznego. cznie z odsetkami to 232 mld z. Podkrel jeszcze raz: to wedug stanu na koniec 2010 r. I oczywicie zredukowanie na mocy ustawy z 25 marca 2011 r. o 2/3 skadki emerytalnej przekazywanej z ZUS do OFE pozwoli uratowa w tym roku okoo 18 mld z. Problemu to jednak nie rozwizuje, oddala tylko jego rozwizanie w czasie, i dziwi si, e, mwic o tej sprawie, pan minister w dalszym cigu unika tego tematu i nie chce tego rozwiza. No, ale takie dziaanie pozwala panu mwi o 35 mld z, a nie o 53 mld z decytu, jaki mielibymy, gdyby obowizywaa poprzednia ustawa. Zabrako niestety te rzdowi odwagi, aby przeforsowa wczenie rolnikw do ZUS-u, poczenie tych dwch instytucji. I patologia zwizana z KRUS-em trwa, przyjmujemy jakie przedziwne, tak je okrel, ustawy. Rozumiem, e tutaj do mocno naciska koalicjant. Wreszcie premier, co chc bardzo mocno podkreli, Donald Tusk nie odway si naruszy interesw najbogatszej i najbardziej wpywowej instytucji w Polsce. Jak co roku, setki milionw zotych zostan przetransferowane z budetu pastwa, a to za porednictwem Funduszu Kocielnego, a to w postaci pensji dla tysicy ksiy zatrudnionych jako katecheci i kapelani, a to w formie dotacji do kocielnych uczelni, w formie ulg podatkowych wprost przekazywanych
do strony Kocioa, na przykad rwnie w formie 6-procentowej ulgi w podatku dochodowym od osb zycznych na cele kultu religijnego. Tych spraw nie podnielicie, ale w expos pan premier bardzo dziarsko zapowiada: zlikwidujemy Fundusz Kocielny. I co zrobi? Nie dotrzyma sowa. Dlatego... (Gos z sali: Brawo!) (Oklaski) ...chc poinformowa, e klub Ruchu Palikota zoy ustaw o likwidacji czy zniesieniu Funduszu Kocielnego. Nic nie stoi na przeszkodzie, praktyk macie dobr wecie to jako projekt rzdowy, trzy czytania na jednym posiedzeniu Sejmu (Wesoo na sali), w pitek gosowanie. (Wesoo na sali, oklaski) Nie zrobiono te, panie ministrze, nic, aby ograniczy koszty utrzymania prawie 100-tysicznej armii urzdnikw zatrudnionych w rozlicznych urzdach, agencjach, inspekcjach itd. Ju przez lito nie spytam, ile w trakcie realizacji tego programu ograniczania zatrudnienia w administracji przybyo, a nie ubyo urzdnikw. Powiem tak, e zamroenie pac w administracji publicznej, ktre si dokonao, jest tylko PR-owskim chwytem, bo z jednej strony mwicie: zamraamy pace, a z drugiej strony 2 mld z przeznaczacie na nagrody roczne dla tych samych urzdnikw. Takie wartoci s w budecie. (Oklaski) To jest po prostu hipokryzja, panie ministrze. Tymczasem tysice modych, dobrze wyksztaconych, wykwalikowanych Polakw szuka szczcia za granic. Tam wanie zakadaj swoje rmy, tam opacaj skadki ubezpieczeniowe, a przecie te podatki i te skadki mogyby zrwnoway nasz budet. Ale czy oni wrc? Zastanawiam si, czy jest do czego do pastwa, w ktrym nikogo nie interesuje upadajcy system emerytalny, gdzie, nie wiem, miesicami zamiast o tej sprawie dyskutuje si o poziomie helu nad Smoleskiem, bo tak to wyglda, do pastwa, ktrego gwnym zajciem jest tworzenie absurdalnych przepisw, ktre utrudniaj i hamuj inicjatyw gospodarcz tych osb, szczeglnie modych ludzi. My uwaamy, e Polsce potrzebny jest impuls rozwojowy, ktry pozwoli wanie wyrwa nanse publiczne z takiej spirali rosncego dugu publicznego. Konieczne jest wyzwolenie aktywnoci ludzi, ktrzy maj niekiedy wietne pomysy na wasn dziaalno, tylko potrzeba im odrobiny wsparcia ze strony pastwa. Tego wsparcia niestety nie mieli i do dzi nie maj. Nawet jeli tylko cz z tych rm ktre, mam nadziej, wczeniej czy pniej powstan by przetrwaa, to przecie generowayby one zyski, opacay podatki, pobudzayby popyt na dobra inwestycyjne. Dlatego my jako klub Ruchu Palikota dokonalimy bardzo wszechstronnego przegldu ustawy budetowej, wskazujc zbdne i nieuzasadnione wydatki. W tej sprawie wyrczylimy rzd, ktry sam powinien ograniczy koszty swojego funkcjonowania. Udao nam si zaoszczdzi kwot 2800 mln z. Te pienidze to midzy innymi wydatki na administracj, ale rwnie wydatki na Fundusz Kocielny, o czym
21
Pose Sawomir Kopyciski mwiem, czy tak wane instytucje jak IPN. Mwic obrazowo, Ruch Palikota chce lekko przygasi te wiateka na Paacu Prezydenckim, na ktre wydalimy ok. 800 tys. z. Chcemy ograniczy administracj, chcemy taniego pastwa. Tanie pastwo nie moe by tylko sloganem i hasem wyborczym. (Gos z sali: Brawo!) (Oklaski) Chcc, aby te oszczdnoci nie zostay zmarnowane, Klub Poselski Ruch Palikota bdzie postulowa przeznaczenie tych rodkw, 2800 mln z, na rezerw celow pod nazw Narodowy program wspierania przedsibiorczoci. (Oklaski) W tej chwili pracujemy nad stosown ustaw dotyczc Narodowego programu wspierania przedsibiorczoci. Chcemy, aby rodki z tej rezerwy byy wykorzystywane na mikropoyczki, na pokrycie kosztw skadek ubezpieczenia zdrowotnego, spoecznego dla osb po raz pierwszy rozpoczynajcych dziaalno gospodarcz, na omawiany tu ju z tej mwnicy projekt Firma na prb. Inwencja i energia tysicy modych ludzi bd mogy dziki temu naszemu pomysowi by waciwie wykorzystane. I bardzo prosz o to pana ministra, by powanie rozway nasze propozycje. W zwizku z tym w imieniu Ruchu na rce pani marszaek skadam 201 poprawek do ustawy budetowej. (Gos z sali: Brawo!) (Oklaski) (Pose Krystyna Skowroska: Zobaczymy, ile warte bd te poprawki.)
Zawsze mylaem, e klub PiS jest najbardziej populistycznym klubem w tym Sejmie (Gwar na sali, oklaski), a okazuje si, e si pomyliem, wic, szanowni pastwo, bardzo przepraszam. (Gos z sali: Daleko nam do PO.) Chciabym zacz od kilku spraw, to znaczy troch auj, bo samo wystpienie to naprawd ale potem, tak na kocu, byo par dobrych pomysw i moe lepiej byo opisa te poprawki, toby wtedy fajnie byo i bardziej przekonywajco. Jednak teraz bd musia po trosze si odnie do tych rzeczy. Po pierwsze, budet stagnacji absurd. Jak moecie mwi, e to jest budet stagnacji, skoro 6,1% PKB idzie na inwestycje publiczne, a to najwyszy poziom w caej Unii Europejskiej i najwyszy po 2011 r. poziom w historii Polski. Nie mona tak powiedzie. Po prostu dyskredytujecie si kompletnie, totalnie, a szkoda. To po pierwsze. Po drugie, rozdte wydatki publiczne. W 2012 r., wanie w tym budecie, i w planach agencji, i innych instytucji, ktre s dookoa, ktre s zaczone do tego budetu, osigniemy jeden z trzech najniszych poziomw wydatkw krajowych, czyli wyczajc wydatki unijne, w historii 20-lecia. Rnice uamka jednego procenta decyduj o tym, e to bdzie trzeci poziom. To oczywicie nie znaczy, e jakie dodatkowe pomysy dotyczce oszczdnoci nie mog by wartociowe i dlatego auj, e kilka moe smacznych kawakw misa byo polanych tym takim dziwnym sosem, troch absurdalnym. Moe trzeba byo nas zapozwa. Jeli chodzi o to, e byy interwencje pod koniec roku ze strony Narodowego Banku Polskiego i e dziki temu Narodowy Bank Polski uratowa Polsk przed jak katastrof zwizan z dugiem, to, panie pole, interwencje wtedy miay miejsce, dlatego e bya szybka deprecjacja. Polityka Narodowego Banku Polskiego, ktry oczywicie jest niezaleny, jest taka, e jeeli jest szczeglnie szybka deprecjacja, to on interweniuje, eby ona nie narastaa i nie staa si jakby tak samonapdzajc si kul nien. Ale przypomn, e ta interwencja nastpia wtedy, kiedy kurs zotego wobec euro by na poziomie 4,50 z. Przez ostatnie tygodnie nie byo adnych interwencji, a dzisiaj kurs zotego jest na poziomie 4,28 z za euro. I teraz pytanie: Czy tamten kurs by prawdziwy, przed interwencj, czy ten, ktry mamy dzisiaj, bez adnej interwencji? Wanie od tego jest bank centralny, aby wygadza, agodzi nerwowe ruchy na rynku kursowym, walutowym, kiedy uwaa, e one s nieuzasadnione. Dlatego zupenie tego nie rozumiem. Wydaje mi si, e historia tych ostatnich kilku tygodni wanie udowadnia, e to bya jak najbardziej uzasadniona, uspokajajca rynek dziaalno, ktra w aden sposb nie jest naganna. Tamta sytuacja nie udowodniaa, e mielimy jaki gigantyczny problem. Podobnie jeli chodzi o kwesti wzrostu gospodarczego. Bd tu musia powiedzie to samo, co powiedziaem pani pose Szydo. Pan pose wie, e jest kry-
22
Minister Finansw Jan Vincent-Rostowski zys w stree euro. Jeeli mamy spowolnienie z 4% do 2,5%, teraz wydaje si to wzgldnie realistyczne, a w Niemczech bdzie wedug najnowszych prognoz 0,7%, to naprawd przez ostatnie 4 lata mamy bardzo znaczc dynamik doganiania gospodarki niemieckiej. W aden sposb nie moemy powiedzie, e to jest niespodziewane czy jest jakim szokiem. Przecie pan pose wie, e jednak 40% naszego PKB to eksport, a 1/4 tego idzie do Niemiec. Inne kraje Europy bd miay jeszcze wiksze spowolnienie. A wic to jest jaki niespecjalnie dla mnie zrozumiay wywd. Jeli chodzi o OFE, to jednak tutaj jest kwestia zasadnicza. Wiem, e si rnimy, ale chciabym jasno to powiedzie. Skadki zostay przesunite na specjalne konta w ZUS-ie, gdzie przysze zobowizania bd zrwnowaone przyszymi skadkami. Jest to system, ktry jest bliniaczo podobny do systemu, ktry mamy w pierwszym larze w ZUS-ie, w tym nowym systemie, i ten system z powodu waloryzacji kapitau na zasadzie albo nominalnego PKB, jak na tych specjalnych subkontach, albo na zasadzie wzrostu nominalnego funduszu pac, czyli podstawy oskadkowania w przyszoci, w tym pierwszym larze w ramach nowego systemu, jest zrwnowaony. A wic to nie jest tak. Wiele, wiele artykuw zostao na ten temat napisanych w trakcie debaty publicznej o zmianach w systemie OFE i ten fakt nie zosta zakwestionowany przez adnego powanego eksperta, cznie z Leszkiem Balcerowiczem. Wszyscy akceptuj to, e ten system bdzie zrwnowaony w przyszoci. Wobec tego nie jest to odkadanie problemw na przyszo. I chciabym przypomnie, e w ostatnich latach, take na skutek kryzysu wiatowego ten kryzys wiatowy jednak jest faktem i moe powinnimy z tego wyciga wnioski rentowno OFE w wielu przypadkach bya bardzo niska. Jeden z kolegw powiedzia mi, e w cigu ostatnich 5 lat OFE, do ktrego on naley, uzyskao rentowno lekko negatywn. I to te jest jednak do znaczcy fakt. I na koniec tylko zapytam o co pana posa, bo mamy cay czas do czynienia z ekspertami, politykami, komentatorami, posami opozycji, ktrzy mwi: wasze prognozy s zupenie nierealne, jest kreatywna ksigowo w tym budecie, nierealne zaoenia itd. Licz na to, e jak si okae, e to jest nieprawda, nikt o tym, co pan pose powiedzia, nie bdzie pamita, ale ja bd pamita. Chciabym pana posa o co zapyta. Jeeli si okae oczywicie przyznaj, e jest stopie niepewnoci e wzrost gospodarczy bdzie na poziomie 2,5%, tak jak prognozujemy, a pan tego nie kwestionuje, a decyt bdzie poniej 35 mld, to licz e pan pose, jako osoba honorowa, wyjdzie na t mwnic i przyzna, e si pomyli. (Gos z sali: I odwrotnie.) Jeeli wzrost bdzie 2,5%. I odwrotnie, oczywicie. To znaczy nie przy niszym wzrocie, bo pan pose nie kwestionowa, e ten wzrost jest nierealistyczny, bardzo uwanie suchaem. Przyznaj, e
jeeli bd dalsze wielkie wstrzsy w strefie euro i wzrost bdzie znacznie niszy, to wtedy oczywicie ten budet okae si nierealny. Akceptujemy to i z gry mwimy, e gdyby tak byo, to jestemy gotowi go nowelizowa, jeeli bdzie taka potrzeba. Pan pose nie kwestionowa tego zasadniczego zaoenia, jakim jest wzrost gospodarczy na poziomie 2,5% w tym roku. Jeeli bdzie taki wzrost i decyt bdzie poniej 35 mld z, to bd liczy na to, e pan pose tu przyjdzie i przyzna nie tylko, e si myli, ale e nie byo adnej kreatywnej ksigowoci, nierealistycznych zaoe itd. (Pose Janusz Palikot: Dobra butelka whisky si znajdzie.) I nawzajem, i nawzajem. (Gos z sali: I cygaro.) Nie, cygar nie pal. (Pose Renata Zaremba: I kadzideko.) Jeszcze ostatnie sowo do pani przewodniczcej. Zapytaem pani przewodniczc, jakie inne kraje bierze za wzr, i nie syszaem odpowiedzi. Powtarzam to pytanie: Jakie kraje, jeli nie Wgry? (Pose Kazimierz Moskal: To teraz ministrowie pytaj posw?) Myl, e w debacie jest to chyba dozwolone, szczeglnie e pani pose sama wysza i powiedziaa, e s inne, wietne wzory. Moe to jest jaka tajemnica PiS? (Pose Kazimierz Moskal: Niech pan zawsze odpowiada na zadane pytania.) Myl, e jeli chodzi o prawa internautw, to moe bdzie pewna zbieno midzy postaw klubu PiS i postaw rzdu chiskiego. Dzikuj. (Oklaski)
23
Pose Sawomir Kopyciski tak na marginesie, nikt jeszcze nie widzia i nie wie, co tam jest i jak te rodki s tam utrzymywane. Jeeli chodzi o ten zakad, o t propozycj zakadu, to ja z panem ministrem podjbym taki zakad, jeeli chodzi o warto euro na koniec roku 4 z. Umwmy si, e jeeli przegram, to przez cay dzie na posiedzeniu Sejmu bd chodzi w koszulce: Kocham, tak, Jacka Rostowskiego. (Wesoo na sali, oklaski) Jeeli pan, panie ministrze, przegra, bdzie pan chodzi w koszulce: Popieram Ruch Palikota. (Wesoo na sali, oklaski)
ustabilizuje, to raczej zarysuje si tendencja dla zotego w kierunku aprecjacji. Na tej zasadzie zaoylimy 4 z na koniec tego roku, biorc 4,35 na koniec 2011 r. i 4 na koniec 2012 4,17 redniorocznie. Ale oczywicie jestemy wiadomi i ja jestem wiadom tego, e ze wszystkich wartoci zawartych w budecie jest to najmniej pewne. Dlatego niestety chciabym... Mog panu posowi, jakby z gry zakadajc, e przegram, bo oczywicie te jest kwestia (Wesoo na sali) Nie, ale te jest kwestia, w ktr stron, bo jest moliwe, e ten kurs byby 3,90, a pan pose chcia jednak, eby to byo precyzyjnie 4 z. Mgbym oczywicie, z gry zakadajc, e nie bd mia racji, odstpi cokolwiek, gdyby bya stawka teoretycznego zakadu. Zreszt uwaam, e w Sejmie nie powinnimy si zakada o cokolwiek. Mj zakad czy moja proba dotyczya tego, eby pan pose tutaj wystpi i w niektrych kwestiach si wypowiedzia. Kolejna sprawa, jeli chodzi o OFE, ktra jest bardzo powana. To znaczy podjlimy pewn decyzj, e cz skadki, ktra nadal bdzie sza na OFE, bdzie t czci, ktra dotd bya inwestowana w akcje. Argument tych, ktrzy (Pose Zbigniew Kumiuk: W obligacje.) Nie, w akcje. W akcje, nie w obligacje. Argument tych, ktrzy uwaaj, e OFE si przyczyniaj pozytywnie do rozwoju gospodarki polskiej, polega wanie na tym, e cz tych rodkw jest inwestowana w akcje, ktre zasilaj w kapita spki, ktre dziaaj w Polsce. Myl, e suszne jest, skoro cz ekspertw tak uwaa, aby t cz, co do ktrej jest szansa, e ona spenia pozytywn funkcj, zostawi w OFE. Jeli chodzi o drug cz, ktra bya uywana tylko i wycznie na zakup obligacji, ktra tak naprawd tylko tworzya dodatkowy dug publiczny, nie widzimy adnego uzasadnienia i dlatego przesunlimy j na specjalne konta, ktre s zreszt ewidencjonowane w ZUS tak samo jak konta na I larze. S tutaj dokadne zapisy i s one dostpne kademu. I teraz ju na kocu: jeli chodzi o jeszcze jeden element z pierwszego wystpienia pana posa, pan pose te powiedzia, e nie ma adnego postpu, jeeli chodzi o konsolidacj nansw publicznych, e to, co tutaj piszemy, s to tylko przypuszczenia. Budet zawsze dotyczy przyszoci, wobec czego dopiero na kocu bdziemy mogli, tak jak proponowaem, sprawdzi. Chciabym jednak powiedzie: ju dzisiaj moemy z du doz pewnoci powiedzie, e to, co przewidywalimy na 2011 r., czyli zejcie z decytem sektora nansw publicznych do 5,6% PKB z 7,8%, ju si stao. Dzikuj bardzo.
24
funduszy emerytalnych do raka, cytuj: ktry urs do gigantycznych rozmiarw i niszczy cay system emerytalny, a teraz przerzuci si na nanse publiczne. Dalej informowa pan, e globalnie 1/3 dugu publicznego wynika z otwartych funduszy emerytalnych, czyli 232 mld z. Przypomnijmy, e te sowa wypowiedzia pan 7 lutego 2011 r. Gdybymy to dokadnie policzyli od 1999 r., odkd zaaplikowano Polsce, jak pastwo pamitacie, cztery wielkie reformy to jest temat na inn debat, co z nich pozostao w tym reform emerytaln, dug publiczny wedug Gwnego Urzdu Statystycznego wzrs z 232 mld z wanie w 1999 r. do 745 mld z pod koniec 2010 r., czyli o 475 mld z, w tym z powodu otwartych funduszy emerytalnych o 232 mld z, czyli dokadnie o poow. Po wielkich bojach ustaw z dnia 25 marca 2011 r. zredukowalimy o 2/3 wysoko skadki przekazywanej z ZUS do otwartych funduszy emerytalnych. Dziki tej zmianie w roku 2011 uratowano ok. 13 mld z, a w roku biecym zaoszczdzimy ponad 18 mld z, co oczywicie zmniejszy potrzeby poyczkowe kraju. Ale nawet tak okrojone funkcjonowanie otwartych funduszy emerytalnych to konieczno zdobycia w 2012 r. co najmniej 24 mld z, by snansowa transfer skadki do OFE i pokry odsetki od narastajcego dugu. Wyranie wida bezsens funkcjonowania otwartych funduszy emerytalnych, polegajcy na tym, e obecnie Polska zadua si, eby przekaza im pienidze, a w przyszoci poniesie dodatkowy ciar zwizany z wykupem od nich skarbowych papierw dunych. W tzw. midzyczasie, czyli przez kilkadziesit lat, instytucje nansowe pobieraj regularnie opaty od jak ja to nazywam odwrconego perpetuum mobile, od przemiau papierw. By nie by goosownym, otwarte fundusze emerytalne w 2008 r. straciy ok. 14% swego naszego zgromadzonego kapitau. Oczywicie krytykw tego stanu rzeczy mamiono opini dzisiaj te to syszymy e trzeba na ten problem patrze w duszej perspektywie czasu, e chwilowe spadki s naturalne itd. A e dwadziecia par miliardw stracili polscy emeryci, mwi o roku 2008, straci polski budet to wypadek przy pracy. Mamy rok 2011. Zakad Ubezpiecze Spoecznych przekaza ponad 15 mld z do otwartych funduszy emerytalnych, a na koniec roku oszczdnoci Polakw zgromadzone w funduszach emerytalnych wyniosy 224,7 mld z i byy wysze tylko o 3,5 mld z. Kolejne 12 mld z tym razem stracilimy w imi... Wanie, w imi czego? Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Przypomniaem t kwesti nie dlatego, e drczy mnie jaka fobia, ale w kontekcie sprawozdania Komisji Finansw Publicznych i zestawienia poprawek do projektu ustawy budetowej na rok 2012. Pose sprawozdawca do obszernie i precyzyjnie omwi prace nad ustaw i przedstawi poprawki. Oczywicie nie wszystkie zasuguj na powane potraktowanie. Jest wiele po-
25
Pose Jan opata prawek bardzo, ale to bardzo lokalnych. W takich sytuacjach nasuwa si pytanie: Jak wygldaaby praca nad budetem, gdyby wybory do Sejmu odbyway si w okrgach jednomandatowych? Ile mielibymy wwczas poprawek i jak wygldaaby praca nad tym budetem? (Pose Izabela Leszczyna: 460.) Wiele poprawek jest systemowych, wanych dla caych sektorw gospodarki, dla wielu obywateli. Oczywicie stanowisko rzdu, nas posw, posw koalicji, brak sensownego rda pokrycia i czerwony guzik, czerwony przycisk... Biorc pod uwag to, co prezentowaem w sprawie otwartych funduszy emerytalnych, mnie si wydaje, nam si wydaje, e mogoby by inaczej. Dlatego nie mog nie zada panu ministrowi pytania (mam nadziej, e syszy, tak, teraz ju na pewno syszy), czy pan podziela nasz pogld, a jeli tak, to czy nie czas dokona reformy. Niech w tym swoistym kasynie pozostan ci, co chc, jak zakada unijna dyrektywa MiFID, a nie przymuszani wszyscy doroli obywatele. Bdzie o wiele atwiej z nastpnymi budetami i nie bdziemy tak drastycznie poddawani presji rm ratingowych, a ojciec reformy emerytalnej nie bdzie nam, o ironio, wskazywa na zainstalowany licznik wzrastajcego dugu. (Oklaski) Tymczasem s takie... Bardzo dzikuj, panie ministrze, rozumiem, e ju bez sw, zwalniam pana z odpowiedzi. (Minister Finansw Jan Vincent-Rostowski: Sucham i odpowiem panu.) Tymczasem s takie potrzeby budetowe, ktre zmuszaj do szukania dochodw, by je zaspokoi w obrbie tego samego budetu. Nasze propozycje to wprowadzenie do budetu na rok 2012 w zaczniku nr 1 w czci 20: Gospodarka, dodatkowego dziau 756: Dochody od osb prawnych, od osb zycznych i od innych jednostek nieposiadajcych osobowoci prawnej, i ustala si dochody w pozycji: Plan na rok 2012 w kwocie 290 mln z. Dochody w czci 20: Gospodarka, na rok 2012 s prognozowane w projekcie budetu na poziomie 55,3 mln z i stanowi to niespena 40% wykonania planu na rok 2011, czy za rok 2011. Zdecydowanie niszy plan dochodw wynika z zamiaru zaniechania poboru dywidendy w dwch spkach Skarbu Pastwa w jednej z wikszociowym udziaem Skarbu Pastwa i drugiej jednoosobowej. W poprzednich latach z tytuu dywidend z Wglokoksu i Jastrzbskiej Spki Wglowej realizowano ponad poow dochodw w czci 20. T poprawk chcemy ten stan utrzyma. Skonsolidowany zysk Wglokoksu na koniec roku 2011 wynis ponad 500 mln z netto. Jastrzbska Spka Wglowa w 2011 r. zostaa wprowadzona na Warszawsk Gied Papierw Wartociowych, ale nadal udzia Skarbu Pastwa w jej akcjonariacie przekracza 60%, a zysk netto tej spki, takie mam dane po trzech kwartaach, to ponad 1100 mln z. Nie ma wic obaw o dre-
nowanie podmiotw, za wydatki z tej kwoty szczegowo opisuj w prezentowanej poprawce, ktr zoymy na rce pani marszaek. Istotniejsze pozycje wydatkw z tej poprawki to zwikszenie dotacji dla Agencji Rezerw Materiaowych, a jest to niezbdne dla zapewnienia utrzymania i rotacji rezerw strategicznych zgodnie z ustaw z dnia 29 padziernika 2010 r. o rezerwach strategicznych oraz ustaw o zapasach ropy naftowej, produktw naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postpowania w sytuacjach zagroenia bezpieczestwa paliwowego pastwa i zakce na rynku naftowym, tak skomplikowany jest tytu tej ustawy. Konieczno utrzymania przez Agencj Rezerw Materiaowych zapasw pastwowych na poziomie nie mniejszym ni 14-dniowe rednie dzienne wewntrzne zuycie ropy naftowej i produktw naftowych, z uwzgldnieniem 10-procentowego powikszenia z tytuu zapasw niedostpnych z przyczyn technicznych, wynika wanie z wyej wymienionej ustawy. Zapasy pastwowe stanowi kluczowy element caego systemu zapasw interwencyjnych. Ewentualne obnienie poziomu zapasw pastwowych skutkowa bdzie take niewywizaniem si przez Polsk z zobowiza midzynarodowych wynikajcych z uczestnictwa naszego kraju w Midzynarodowej Agencji Energii oraz czonkostwa w Unii Europejskiej, a w konsekwencji wszczciem przez Uni procedury naoenia na nasz kraj kary. W przypadku niezwikszenia wydatkw na Agencj Rezerw Materiaowych niezbdne bdzie zacignicie kredytu bankowego w tej wysokoci na donansowanie planowych wydatkw zwizanych z gospodarowaniem rezerwami strategicznymi i zapasami pastwowymi oraz na pokrycie kosztw zwizanych z ich obsug. Proponujemy zwikszy wydatki na ten cel z tego dodatkowego dochodu, o ktrym mwiem, o 141 438 tys. z. Inna pozycja wydatkowa, ktr proponujemy zwikszy o 75 mln z, rwnie dotyczy czci 20: Gospodarka, chodzi o dzia 100: Grnictwo i kopalnictwo. rodki w wysokoci 75 mln z maj zapewni nansowanie ekwiwalentw pieninych z tytuu prawa do bezpatnego otrzymywania wgla przysugujcego emerytom i rencistom grniczym. rodki te s niezbdne na realizacj wypat dla ok. 90 tys. osb. Coroczny wzrost kwoty ekwiwalentu wynika z rosncych cen wgla. O dalsz kwot 70 mln z proponujemy zwikszy przychody Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w celu zapewnienia dopaty do oprocentowania kredytw bankowych udzielanych na snansowanie czci kosztw inwestycji i czciowo spaty kapitau kredytw na realizacj inwestycji. Proponujemy rwnie poprawk to jest druga istotna poprawka, na ktr na pewno suby, o ktrych za chwil bd mwi, czekaj zmierzajc do zwikszenia uposaenia funkcjonariuszy Pastwowej Stray Poarnej, Stray Granicznej, Biura Ochrony Rzdu i Suby Wiziennej o kwot 300 z mie-
sicznie od 1 padziernika 2012 r. Poprawka ta dotyczy kwoty 76 160 tys. z i prowadzi do przeniesienia wydatkw w czci 83: Rezerwy celowe z rezerwy celowej w poz. 4 do rezerwy celowej utworzonej w poz. 72. W kontekcie kwot, o ktrych mwiem, opisujc mechanizm otwartych funduszy emerytalnych, s to naprawd niewielkie pienidze i naprawd z trudem po wielu dniach wskazane. Dlatego jeszcze raz apeluj o reeksj i dyskusj nad mechanizmem tak dobitnie okrelonym rok temu przez pana ministra Rostowskiego. Wysoki Sejmie! Tak jak to bywa w zasadzie kadego roku w przypadku uchwalania budetu oceny i opinie s niejednoznaczne. Mielimy tego przykad, gdy suchalimy wystpie kolegw z innych klubw. Trudno si temu dziwi. Ale yjemy w realnym wiecie, nie w wiecie marze i mamy wiadomo, e moemy podzieli tylko tyle, ile wypracujemy, a nawet mniej, gdy uwzgldnimy chociaby koszty obsugi zaduenia. Ja deklaruj, e mj klub z takim przesaniem nadal bdzie pracowa nad budetem na rok 2012. Dzikuj za uwag. (Oklaski)
dzone. Myl, e warto, eby w tak nerwowej sytuacji w gospodarce wiatowej nie sugerowa takich moliwoci, ktre jednak zostay na wiecie bardzo le odebrane, mwi o dziaaniach wgierskich, nie o naszych, eby nie stwarza wraenia, e Polska ma jakikolwiek zamiar i t sam drog. Jednak, jak ju wspomniaem, jest ju klauzula, jest przewidziany przegld funkcjonowania systemu i dopracowanie za kilka lat. Jeli chodzi o poprawki zgaszane przez Polskie Stronnictwo Ludowe, to bdziemy oczywicie patrzyli na nie z du dokadnoci. Chciabym jednak powiedzie o przewidzianych w budecie dywidendach. Jest ich duo. Jeli chodzi o przewidziane dywidendy, mimo e nie s wymienione, bo to poszczeglni ministrowie, czy rzd znaczy, wadze spek bd decydoway o tym, ile bdzie zapacone, a ministrowie, przedstawiciele ministrw bd take formuowali swj pogld w odniesieniu do poszczeglnych spek, to jednak w tej globalnej kwocie nie wyklucza si w aden sposb dywidendy take z Jastrzbskiej Spki Wglowej. Ta kwota, ktra jest w budecie, obejmuje wszystkie spki, nie tylko te podlegajce ministrowi skarbu pastwa. Dlatego prosz nie oczekiwa, e w przypadku tej kwoty 8200 mln z, jeli dobrze pamitam, z dywidendy, Jastrzbska Spka Wglowa po ogoszeniu wynikw itd. nie byaby i tak obciona znaczc dywidend na rzecz Skarbu Pastwa. Dzikuj.
27
Pose Ryszard Zbrzyzny usza, tylko do znanego z ostatnich doniesie medialnych kapitana Francesco Schettino. (Pose Izabela Leszczyna: Panie pole...) Zbieno nazwisk jest przypadkowa. Chodzi o tego kapitana, ktry doprowadzi do katastrofy nowoczesny wycieczkowiec, na ktrego pokadzie byo tysice obywateli rnych pastw, przedstawicieli rnych narodw. Tego kapitana, ktry pierwszy opuci toncy okrt, a przecie zwyczaje s zupenie odmienne, i uwaa do koca, e nic si nie stao, a tak waciwie e wszyscy s bezpieczni. Nie chciabym wic, by ten budet i te decyzje, ktre bd podjte w Wysokiej Izbie w stosunku do budetu na rok 2012, te koczyy si katastrof, moe nie dla caej Rzeczypospolitej, ale dla wielu rodowisk, naszych obywateli, ktrzy na to nie zasuguj. Wracajc do debaty nad budetem, chciabym zauway, a nietrudno to zauway, e ta debata ma si ku kocowi. Prace nad budetem na rok 2012 zakocz si podczas pitkowego gosowania, a wic waciwie to bd ju ostateczne decyzje dotyczce uwarunkowa makroekonomicznych, uwarunkowa polityki spoecznej i gospodarczej w roku 2012. Im bliej tego momentu, tym wicej niespodzianek spotyka Polakw. Rzd powoli odkrywa karty i prezentuje swoje kolejne pomysy na oszczdnoci. Nie ma dnia, by ktry z czoowych politykw Platformy Obywatelskiej nie wspomina o decycie budetowym i koniecznoci podjcia dziaa zmierzajcych do jego zmniejszenia. Oczywicie w ich opinii za ten gigantyczny dug, ju przecie grubo przekraczajcy kwot 800 mld z, odpowiedzialno ponosz solidarnie opozycja i kryzys wiatowy. Platforma Obywatelska i Polskie Stronnictwo Ludowe nie maj sobie tutaj nic do zarzucenia. Niektrzy id nawet dalej i za ten kryzys, za ten ogromny dug publiczny wini Edwarda Gierka. I to nie s odosobnione zdania koalicjantw. Zapewne wini Edwarda Gierka za to, e nie pozostawi po sobie wicej dobrych zakadw pracy, ktre jeszcze mona byoby dzisiaj sprzeda za byle jakie pienidze byle komu, oby tylko zechcia kupi. By moe pojawialiby si nowi, kolejni inwestorzy z Kataru. Donald Tusk natomiast nie ma sobie nic do zarzucenia, jest skuteczny i zdeterminowany w deniu do naprawy nansw publicznych. Nie tylko gono o tym mwi, ale ju nawet zaczyna dziaa. Szkoda tylko, e dzieje si to wycznie kosztem najsabszych. To przecie wynika z tej ustawy budetowej. Prezentowane dzisiaj sprawozdanie Komisji Finansw Publicznych praktycznie wprowadza kosmetyczne zmiany w stosunku do pierwotnego przedoenia. To wcale nie oznacza, e Komisja Finansw Publicznych leniuchowaa, nie, ona bardzo ciko pracowaa i to s fakty, ktre mona stwierdzi na podstawie dokumentw, zdarze, ktre towarzyszyy pracom Komisji Finansw Publicznych. Jednak niestety nie byo, i pewnie ju nie bdzie do koca tej debaty, politycznego przyzwolenia na jakiekolwiek
istotne zmiany w tyme projekcie ustawy budetowej, chyba e autorem tych zmian, tych poprawek bdzie koalicja rzdzca. Inne waciwie nie maj szans powodzenia i nic z tego, e klub Ruch Palikota zgosi 200 poprawek, pewnie kilkaset albo moe sto kilkadziesit zgosz inne ugrupowania opozycyjne. miem twierdzi, e niewiele z tych poprawek ma szanse powodzenia. Trzeba jednak pokaza te niedorzecznoci, ktre pojawiy si w budecie. Dziaania rzdu, ktre obejmuje ten projekt budetu, s nieadekwatne do sytuacji, z jak mamy do czynienia. Finanse publiczne s i pewnie nadal bd w opakanym stanie po zakoczeniu tego roku budetowego. Licznik dugu rok temu pokazywa ponad 100 mld z mniejsze zaduenie. Dzisiaj ju nie dziewitnacie, ale dwadziecia kilka tysicy zotych dugu przypada na statystycznego Polaka, nawet na tego, ktry przed chwil, podczas tej debaty, przyszed na wiat, nie zdajc sobie sprawy z tego, jaki los gotuj mu rzdzcy, kiedy wejdzie w dorose ycie. W tym budecie nie wida strategicznego planu i rzetelnej oceny rzeczywistoci. Budetowi temu naleaoby nada, panie ministrze, kryptonim 55. Nie chodzi tu o dat urodzenia pana ministra Rostowskiego, chodzi wycznie o to, by tak skleci ten budet, by na koniec roku dug publiczny nie przekroczy wskanika 55% w relacji do PKB. Oczywicie mona byoby si zgodzi z t lozo, ale pod warunkiem e bdzie wskazane, jakimi mechanizmami i regulacjami prawnymi rzd zamierza wspiera wzrost gospodarczy, bo trudno przyj za dobr monet ograniczenie wskanika dugu publicznego do PKB, gdy dziaa si tylko po jednej stronie, po stronie wydatkowej, po stronie kosztowej. Myl, e pora zastanowi si take nad tym, eby wzrost PKB by zdecydowanie wyszy, ni si planuje, bowiem automatycznie poprawi si relacja. Bdzie to relacja poniej 55% PKB. A wic zadaj pytanie czy pytania: Jakie dziaania zapisane w budecie maj wspiera wzrost gospodarczy? Czy jest choby jedna kategoria takich dziaa, ktre bd wspomaga wzrost gospodarczy powyej planowanego wskanikiem 2,5%? Za porednictwem jakich instrumentw zaprojektowanych w budecie rzd zamierza pobudzi inwestycje? Chyba nie rosncym skalizmem. Przecie budet ten powoduje wzrost skalizmu pastwowego, jest to wzrost o ok. jeden punkt procentowy, z 16 do ok. 17% w stosunku do PKB. Rzd proponuje wzrost przychodw z VAT o ponad 7%, z akcyzy o ponad 7%. W tym oczywicie jest akcyza na olej napdowy, akcyza naoona rzekomo regulacjami europejskimi czy potrzeb podporzdkowania si im. Ale powiem, e rzd by tutaj nadgorliwy, bowiem a tak daleko idcych da, jeli chodzi o regulacje europejskie, nie ma. My podnielimy podatek akcyzowy na olej napdowy bardziej, ni oczekuj wskaniki Unii Europejskiej, a wic powyej minimum, ktre byoby akceptowane przez Uni Europejsk to jest ok. 61 euro na kady tysic litrw oleju napdowego.
W projekt ustawy jest wpisany przychd z podatku od kopalin, podatku, ktry jeszcze nie ma adnych podstaw formalnoprawnych, eby znale si w sensie przychodowym w tym projekcie ustawy budetowej. To jest 1,8 mld z. Mona byoby zada pytanie: Jakie jeszcze podatki rzd zamierza wprowadzi, podatki, ktrych nie wprowadzi do dzisiaj? Zakada si ogromny pobr dywidend na kwot powyej 8 mld z. Zakada si znaczce przyrosty z prywatyzacji polskiej gospodarki to jest 10 mld z. Chciabym zapyta: Co jeszcze rzd zamierza sprzeda? Przecie zasb prywatyzacyjny polskiej gospodarki, praktycznie rzecz biorc, jest ograniczony. A wic czy zamierza sprzeda Wawel (Oklaski), a moe po nerce kadego obywatela Rzeczypospolitej? Przecie mamy dwie, po co nam dwie, jedna wystarczy. A wic jest wiele nonsensw, ktre pojawiaj si w zestawieniu przychodowym. To jest dziaanie, ktre w konsekwencji, w perspektywie wielu lat moe spowodowa kryzys gospodarczy, ale wasnego chowu, nie wiatowego, naszego polskiego. Czy te wszystkie informacje s dobrymi informacjami dla przedsibiorcw? Ot nie. Warunki ich dziaalnoci ulegaj dramatycznemu pogorszeniu. Lawinowo narastajcy skalizm, brak zaufania do pastwa, zaskakujce zmiany podatkowe powoduj, e przedsibiorcy coraz czciej decyduj si nie inwestowa w kraju, a za granic, gdzie swobody gospodarcze s dla nich zacht. Takich swobd gospodarczych w Polsce nie ma. Ministra nansw kuj w oczy depozyty bankowe przedsibiorcw s to kwoty sigajce 200 mld z usilnie szuka sposobu dobrania si do nich. A moe lepiej byoby zastanowi si nad tym, dlaczego tak si dzieje. Ot dlatego, e z tych depozytw mona osign wiksze korzyci, wiksze zwroty ni z inwestycji w kraju, bowiem inwestycje w kraju, po pierwsze, s obarczone ogromnym ryzykiem, po drugie, ogromnym skalizmem pastwowym. A wic dochodzi do sytuacji niespotykanej na wiecie, e oprocentowanie wkadw oszczdnociowych jest wysze ni zwroty zainwestowanych rodkw w inwestycje gospodarcze. Panie ministrze, stwrz pan warunki dla przedsibiorcw, a rodki te bd pracowa na wzrost PKB, bd pracowa na wzrost liczby miejsc pracy. To s ogromne rodki, jak powiedziaem, sigajce czy przekraczajce kwot 200 mld z. Drenowanie spek, a w szczeglnoci spek Skarbu Pastwa, jest polityk krtkowzroczn, powodujc w duszej perspektywie ograniczenie ich rozwoju i pogorszenie pozycji na coraz bardziej konkurencyjnym rynku. Ograniczenie tempa wzrostu zaduenia pastwa poprzez istotny wzrost skalizmu, to jest zwikszenie obcie podatkowych przedsibiorstw i pracownikw, spowoduje znaczne zmniejszenie konsumpcji i inwestycji, co oczywicie bezporednio przekada si na wzrost gospodarczy.
Najwiksze jednak koszty przyjtej strategii budetowej bd musieli ponie niestety ci, ktrzy raczej powinni oczekiwa pomocy pastwa, a nie upienia przez pastwo. Chodzi o Fundusz Pracy. Nie mona zgodzi si na to, eby Fundusz Pracy stanowi swoisty zasb nansowy dla ministra nansw. Nie moe by tak, e kolejny rok pan minister nansw deponuje u siebie tzw. wolne rodki z Funduszu Pracy w kwocie 2,3 mld z i te pienidze nie pracuj na rynku na zapewnienie aktywnoci zawodowej osb niepenosprawnych, na danie szansy osobom bezrobotnym w znalezieniu si na rynku pracy. Nie moe by tak, e w sumie na koniec roku zdeponowanych bdzie ok. 7 mld z opat przedsibiorcw na okrelony cel, czyli na aktywizacj zawodow i na Fundusz Gwarantowanych wiadcze Pracowniczych. A wic pan minister przy pomocy Funduszu Pracy realizuje cel pod kryptonimem 55. Czemu ma suy zamroenie funduszu wiadcze socjalnych w zakadach pracy? Tego ju w ogle nie potramy zrozumie. Chyba temu, eby wykazywa mniejsze koszty, wiksze przychody i wiksze podatki CIT. Nie do pomylenia i nie do zaakceptowania jest ograniczenie czy zmniejszenie dotacji celowej na PFRON. To s kolejne oszczdnoci kosztem osb niepenosprawnych, a wic tych, ktre maj ogromne trudnoci ze znalezieniem si na rynku pracy. Waloryzacja kwotowa rent i emerytur nie zostaa wprowadzona po to, eby wyj naprzeciw oczekiwaniom tych, ktrzy maj najnisze wiadczenia, lecz tylko i wycznie po to, eby zaoszczdzi kolejny miliard zotych, bowiem z zachowaniem dzisiejszych mechanizmw waloryzacyjnych emeryci i rencici w sumie otrzymaliby kwoty wysze ni te 71 z na kadego z osobna. eby by sprawiedliwym i podzieli te wszystkie rodki, ktre wynikayby z mechanizmw, jakie obowizyway do tej pory, to byaby to kwota ok. 85 z, a wic ok. 14 z kady z emerytw i rencistw dokada miesicznie do zasobw pana ministra nansw. Wszyscy strac na tym nowym mechanizmie, jest to mechanizm niekonstytucyjny. Ubolewam nad tym, e pan prezydent podpisa t ustaw, ale zapowiedzia zwrcenie si do Trybunau Konstytucyjnego o wykadni prawn. Mam nadziej, e wykadnia bdzie jednoznaczna, bo przecie wczeniej w tej sprawie trybuna ju si wypowiada. Po raz kolejny potpiamy utrzymywanie zamroenia progw dochodowych uprawniajcych do zasikw rodzinnych i innych dodatkw. W roku 2004 zostao ustanowione przez Sojusz Lewicy Demokratycznej 504 z. Przez 7 lat mielimy inacj, realna warto tych 504 z jest o kilkadziesit procent nisza ni miao to miejsce wwczas. Dziki temu mechanizmowi pan minister zaoszczdzi na 2,6 mln dzieci, ktre nie dostan zasikw rodzinnych. 2,6 mln dzieci z tego tytuu nie otrzyma zasikw rodzinnych. Podobnie jeli chodzi o pomoc spoeczn i wiadczenia z pomocy spoecznej. Zamroony na poziomie 352 z na
29
Pose Ryszard Zbrzyzny osob prg dochodowy jest poniej minimum egzystencji. Wstyd, panie ministrze. Nie mona si z tym zgodzi i stosowne poprawki w tych sprawach zgosiem przed chwil do pani marszaek. Odnotowa jednak moemy jedn pozytywn decyzj, mianowicie przyznanie pienidzy na 300-zotowe podwyki dla policji i wojska. Zoliwi twierdz, e ma to by rekompensata dla funkcjonariuszy za tumienie protestw spoecznych, ktre z kadym miesicem bd si nasila. Jednak jeli tak zakadano, to si przeliczono. Policjanci z caej Polski solidarnie wsparli demonstracje celnikw, straakw (Dzwonek) Ju kocz, pani marszaek. i innych przedstawicieli sub mundurowych, ktrzy take domagaj si podobnej podwyki. A wic te dziaania i wszystkie inne, ktre maj wsplny mianownik: obcianie kryzysem gospodarczym, obcianie brakami budetowymi wycznie tych, ktrzy s najsabsi, czyli emerytw, rencistw, ludzi bezrobotnych, ludzi niepenosprawnych, a take przedsibiorcw, nie mog by akceptowane przez Klub Poselski Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Dlatego te nie poprzemy tego budetu. Dzikuj za uwag. (Oklaski)
temu, e bardzo znaczce spowolnienie w Europie musi doprowadzi do jakiego spowolnienia w Polsce. Jednym z takich instrumentw jest oczywicie stworzenie lepszych warunkw dla przedsibiorczoci. Mam przed sob rankingi wiatowe dotyczce wolnoci gospodarczej, mog zacytowa niektre z nich, take obejmujce lata 20012005. Na przykad indeks wolnoci gospodarczej The Wall Street Journal: za rzdw Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego Polska awansowaa w tym rankingu o 18 miejsc, za rzdw Prawa i Sprawiedliwoci o 4 miejsca, a za rzdw SLD spada o 20 miejsc. (Pose Ryszard Zbrzyzny: Nie bylimy w Unii.) Ale mona byo dziaa. Myl, e s take tacy, ktrzy uwaaj, e niektre przepisy unijne ograniczaj wolno gospodarcz. Nic nie przeszkadzao, aby liberalizowa gospodark, nawet bdc poza Uni. Zreszt Unia do tego zachcaa. Indeks gospodarki cyfrowej. Za naszych rzdw tylko 2 miejsca awansu, spadek o 7 miejsc za rzdw PiS i o 3 miejsca za rzdw SLD. I bardzo wana sprawa dla przedsibiorczoci, czyli kwestia korupcji. Indeks Transparency International, postp za rzdw PiS o 3 miejsca, awans w rankingu za rzdw Platformy Obywatelskiej o 17 miejsc, a za SLD, czego zreszt mona si byo spodziewa po tym, jak tamta kadencja skoczya si w 2004, 2005 r. spadek o 16 miejsc. Myl zatem, e jeli chodzi o zdrowe warunki rozwoju, na co wskazuje take historia ostatnich 4 lat, kiedy Polska jednak rozwijaa si najszybciej ze wszystkich krajw Unii Europejskiej, i to z du nadwyk, to mona powiedzie, e te warunki jednak tworzylimy i utrzymywalimy. Przepraszam, mam jedno pytanie do pana posa w kwestii waloryzacji kwotowej. Waloryzacja kwotowa bya bardzo precyzyjnie opracowana, tak aby budet, Fundusz Ubezpiecze Spoecznych na niej ani nie korzysta, ani nie traci. Jeeli wic pan pose ma inne obliczenia, to bardzo prosz nam je przedstawi i dokadnie je przeanalizujemy. Myl, e nie musz odnosi si do innych elementw wystpienia. Dzikuj. (Pose Elbieta Rafalska: Panie ministrze, nie ma pan racji.)
na jego temat. To, co si dzieje w naszym kraju, panie ministrze, nie napawa optymizmem. Kraj pod rzdami PO i PSL chyli si ku upadkowi. Szuka si dochodw, gdzie tylko si da, tylko po to, aby ata ten budet stworzony bez wizji i dziurawy jak ser szwajcarski. Kupuje si, panie ministrze, fotoradary po to, aby upi kierowcw, a uzasadnia si to rzekom trosk o bezpieczestwo uczestnikw ruchu. W tym samym czasie nie buduje si nowych drg i autostrad, tak hucznie, wrcz megalomasko zapowiadanych cztery lata temu przez Donalda Tuska. (Pose Renata Zaremba: Jak to nie?) W ubiegym roku w czasie expos pan premier Donald Tusk by ju oszczdny w swoich zapowiedziach, nie mwi o tysicach kilometrw autostrad, drg, za to obieca i tu akurat sowa dotrzymuje podwyki podatkw i drena kieszeni polskich obywateli. Panie premierze, panie ministrze, polscy podatnicy ju nie trzymaj rk na portfelach, bo pan i pana rzd dokadnie te portfele z pienidzy ogoocilicie. A skoro tak, to zabra si pan rwnie za zgromadzone na rachunkach przedsibiorcw rodki pienine, podwyszajc skadk rentow o 2%, twierdzc przy tym, e lepiej bdzie, gdy te pienidze znajd si w budecie, anieli miayby lee na rachunkach bankowych. Panie ministrze, musi pan przyzna, e jest to dosy oryginalne, szczeglnie jak na zdeklarowanych liberaw, jakim jest zarwno pan premier, jak i pan, pnie ministrze. Proponuj, aby idc tym tokiem rozumowania, pan minister Rostowski utworzy specjalny rachunek bankowy, na ktrym wszyscy Polacy, oczywicie okazujc zaufanie do pana premiera i pana ministra Rostowskiego, zdeponuj swoje rodki, a pan minister Boni, w sobie waciwy i znany sposb, wyliczy odsetki, ktre otrzyma kady z nas i dlaczego bd one oczywicie wysze ni odsetki bankowe, ale oczywicie doda do tego, e odsetki te otrzymamy za sto lat. Ten budet, panie ministrze, jest przejawem niezwykej saboci pana premiera, ale te pana. Chcielimy poprawi jako tego budetu, zgaszajc kilkadziesit poprawek po to, aby ratowa obywateli przed prgierzem nansowym POPSL. Niestety, odrzucono te poprawki wanie gosami Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego. Przedstawi niektre z nich. Ot, panie ministrze, pan ma t wiadomo, przynajmniej mam tak nadziej, e zgodnie z art. 167 konstytucji, nakadajc nowe zadania na samorzdy, powinien pan zwikszy ich dochody. Dzisiaj bdziemy procedowa nad zmian ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty. Nie wchodzc w szczegy, chc powiedzie, e PO posao szeciolatki do szkoy, ale nie dao na to zadanie samorzdom adnych dodatkowych rodkw. Jest to typowe dla tego rzdu: nakada obowizki, a mwic: wprost upi Polakw. Dlatego Solidarna Polska chciaa naprawi ten bd, panie
ministrze, zgaszajc poprawk zwikszajc subwencj owiatow o kwot 930 mln z. Niestety poprawka gosami, jak ju mwiem, PO i PSL zostaa odrzucona. Nie wiem, czy pan minister ma wiadomo, i Instytut Analiz Regionalnych wyliczy, e samorzdy dostan w tym roku o okoo 1,4 mld z mniej subwencji owiatowej, ni powinny otrzyma zgodnie z ustaw o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego. Gdyby nawet, panie ministrze, uwzgldni okoo 450 mln z, ktre popyn do samorzdw na pokrycie wyszej skadki rentowej, to i tak wyliczenie subwencji owiatowej jest zanione o okoo 930950 mln z. Czyli o tyle, o ile chciaa zwikszenia tej subwencji Solidarna Polska. Budet pastwa oszczdza na owiacie. Konsekwencj tego jest, panie ministrze, likwidacja szk i przedszkoli. Podam przykady. Ot w 2011 r. zlikwidowano 300 placwek. W pierwszych dwch tygodniach tego roku do kuratoriw wpyno ju 300 takich wnioskw, a trzeba mie wiadomo, e wnioski te mog wpywa do koca lutego. Szacuje si wic, e w roku 2012 zlikwiduje si blisko tysic placwek, tysic szk. Ten budet i ten rzd maj charakter antyowiatowy. Panie Premierze! Panie Ministrze! Wci liczymy na otrzewienie tego rzdu w sprawie chociaby subwencji owiatowej. Aby to otrzewienie nastpio jak najszybciej, przekazuj panu, panie ministrze, i panu premierowi do poczytania nowelk Henryka Sienkiewicza Janko Muzykant. Mam nadziej, e pan zapozna si z t lektur. (Pose Izabela Leszczyna: Ju to czyta w podstawwce.) Mwi o tym i przekazuj j dlatego, e jeeli ten rzd dalej tak bdzie postpowa, to polskie dzieci bd si edukowa na ulicy lub pasc trzdk w polu, a nie w szkole, bo tych szk po prostu nie bdzie. Panie ministrze, mam nadziej, e zna pan t lektur, a jak nie, to myl, e bdzie pan mia okazj j przeczyta, a pan premier z panem. Panie ministrze, zgaszalimy te inne poprawki. Midzy innymi poprawk w sprawie inwestycji, ktrych niezrealizowanie okreli Polsk jako kraj, ktry nie wywizuje si z umw midzynarodowych i w tym kontekcie cakowicie niewiarygodny. Panie ministrze, 23 listopada 2004 r. rzd polski podpisa z Republik Sowack umow w sprawie budowy mostu w Piwnicznej na rzece Poprad. Polska warto inwestycji to 125 mln z. Strona sowacka ju od dugiego czasu przygotowywaa si na realizacj tej inwestycji, w przeciwiestwie niestety do strony polskiej, ktra do dnia dzisiejszego nie zabezpieczya odpowiednich rodkw nansowych. Co wane, i na to zwracam uwag, panie ministrze, brak zabezpieczenia ze strony polskiej tyche rodkw, a co za tym idzie niezrealizowanie tej inwestycji, spowoduje konieczno zwrotu rodkw unijnych, ktre otrzyma strona sowacka, w kwocie 20 mln euro, i ewentualn skarg na Polsk do Komisji Europejskiej. Szkody, jakie poniesie strona sowacka za niedotrzymanie warunkw
31
Pose Andrzej Romanek umowy midzynarodowej, bdzie te ponosia strona polska. Chciabym tylko przypomnie, a to s wane liczby, e polski eksport na Sowacj wynosi 13 mld z wedug danych z 2010 r., podczas gdy eksport do Federacji Rosyjskiej, o ktr tak bardzo si troszczycie, wynosi okoo 20 mld z. A jaka jest rnica, jeli chodzi o ludno? Ot 29-krotna na korzy Federacji Rosyjskiej. Co wicej, panie ministrze, ta inwestycja znajduje si na licie rezerwowej w zaczniku 1a jako pozycja 29 w rzdowym Programie budowy drg krajowych na lata 20112015, ktry zosta zreszt ustanowiony uchwa Rady Ministrw 25 stycznia 2011 r. Tak jak w przypadku Janka Muzykanta, eby pan minister o tej inwestycji pamita, przekazuj panu t oto ciupag od grali sdeckich panie ministrze, gdyby pan raczy zerkn ktra bdzie albo symbolem chway, albo symbolem haby tego rzdu. Mam nadziej, panie ministrze, e jak trzeba bdzie ciupaga jest dosy bezpieczna, ale wymowna uyje jej pan, aby pogoni dyrektora Generalnej Dyrekcji Drg Krajowych i Autostrad, ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej, do zrealizowania teje wanie inwestycji po to, aeby obroni honor Polski. Daj te panu t drewnian ciupag po to jest ona wanie drewniana aeby pan ju wicej nie zbjowa w polskich nansach. Dzikuj bardzo. (Oklaski) (Pose Andrzej Romanek podchodzi do aw rzdowych i wrcza ministrowi nansw Janowi Vincent-Rostowskiemu ciupag i ksik) (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszaek Sejmu Cezary Grabarczyk)
Wielokrotnie ju w czasie pierwszego czytania projektu ustawy budetowej, ale nie tylko, bo te w trakcie prac komisji wyjanialimy t kwesti, e ta subwencja nie zostaa zaniona, ale wzrosa o 4,8%, prawie o 5%. Co wicej, podkrelalimy, e zostaa ona obliczona przy uwzgldnieniu obowizku wysania w 2012 r. do szk wszystkich szeciolatkw. Wielko tej subwencji po podjciu decyzji o przesuniciu tego obowizku o 2 lata nie zostaa obniona. Jeeli wic moemy mwi o wielkoci tej subwencji, to raczej w kategoriach ewentualnego zawyenia jej wysokoci, a nie zanienia. Dzikuj. (Oklaski)
nam po raz kolejny i to wanie Platformie Obywatelskiej powierzyli konstruowanie kolejnych budetw. To dobra nowina nie tylko dlatego, e dziki temu bdziemy mogli realizowa cele, jakie sobie postawilimy, ale przede wszystkim dlatego, e pokazuje, e Polacy s mdrzy, wiedz, e bezpieczestwo nansw publicznych to ich bezpieczna przyszo, to bezpieczestwo naszego kraju. Zdecydowana wikszo obywateli rozumie, e skutki kryzysu musimy solidarnie dzieli midzy siebie, std zamroenie w kolejnym ju roku pac w sferze budetowej. W roku 2012 jest to oczywicie konieczno, ktra wynika z ambitnego planu rzdu obnienia decytu poniej 3%. Pan pose Kumiuk si mieje. Ja te, panie pole, bo to znowu dobra nowina. Komisja Europejska zaakceptowaa nasz plan i uznaa, e jest to plan realny. (Pose Zbigniew Kumiuk: Sama sobie pani przeczy.) Nie, panie pole. Tak naprawd wrd aw opozycji, zarwno z prawej, jak i z lewej strony... Komisja Europejska zaakceptowaa ten poziom, powiedziaa: to dobry kierunek, w dobr stron idziecie. Panie pole...
wszystkie inwestycje wspnansowane ze rodkw Unii Europejskiej. Czy to ma sens? Myl, e nie. Pecunia non olet. Mamy te pienidze i wydajemy je. Myl te, e nie warto wci deprecjonowa Polski, naszych osigni, naszej pozycji w wiecie, bo to z pewnoci nie jest przejaw patriotyzmu, a przecie szczeglnie prawa strona bardzo czsto podkrela t warto w wielu swoich wystpieniach. Dla nas patriotyzm take jest niezwykle wany. Jak my go rozumiemy? Rozumiemy go w taki sposb, e w poowie przyszego dziesiciolecia dogonimy bogate kraje Unii Europejskiej i dobrobyt przecitnego Polaka bdzie porwnywalny z dobrobytem przecitnego mieszkaca starych krajw Unii Europejskiej. Gdybycie pastwo rzdzili, staoby si to za 50 lat. Takie s, zdaje si, wyliczenia. Byoby to wic marzenie tak dalekie, e niemal nieosigalne. Ale jeli bd to rzdy racjonalne, spokojne, stabilne, to mamy szans zrealizowa to marzenie ju w przyszej dziesiciolatce. Na pewno takim istotnym elementem w doganianiu bogatej Europy jest zreformowana nauka i zreformowane szkolnictwo wysze, czyli to, co udao si nam zrobi w poprzedniej kadencji. Przejrzysty podzia nansowania bada poprzez dwa centra: Narodowe Centrum Nauki i Narodowe Centrum Bada i Rozwoju to zupenie nowa jako w nauce pozwalajca na bardziej skuteczn, bardziej efektywn alokacj rodkw. Warto zreszt sobie uwiadomi, e rodki przeznaczane na badania i rozwj od 2008 r. do 2011 r. wzrosy mwi o wydatkach w stosunku do PKB o 50%. Oczywicie to wci nie jest realizacja zapisw strategii lizboskiej, ale w kontekcie oglnej sytuacji makroekonomicznej to dowd ogromnej determinacji rzdu Platformy Obywatelskiej. Wedug Eurostatu nakady na B+R w 2011 r. stanowiy 0,9% PKB. W poprzedniej kadencji zreformowalimy nie tylko nauk, ale te szkolnictwo wysze. W budecie na 2012 r., jeli chodzi o wydatki na t cz budetow, nie ma moe imponujcego wzrostu, jest to 3,4%, ale naley te pamita, e 80% tych rodkw to s wydatki na pace. Poniewa jest to sfera budetowa, a pace w 2012 r. mamy zamroone, std ten wzrost nie jest taki duy tylko 20% tych rodkw to s wydatki inne ni pace. Ponadto chc przypomnie, e minister Kudrycka bardzo wyranie zapowiedziaa, e wzrost pensji dla nauczycieli akademickich nastpi od roku 2013. Myl, e warto w te sowa wierzy, bo tak jak obiecalimy w poprzedniej kadencji, e podniesiemy pensje nauczycieli o 50% i tak si stanie, bo ta podwyka, ktra sprawi, e to jest rzeczywicie 50%, to bdzie podwyka we wrzeniu tego roku, tak pensje nauczycieli akademickich maj wzrosn w tej kadencji o 30%. I sowa dotrzymamy, tak jak w odniesieniu do nauczycieli. Pamita te naley, e do uczelni zaglda ni demograczny. Mamy mniej studentw, mamy mniej pienidzy. To jest nieubagana logika, ale jednak logika.
33
Pose Izabela Leszczyna Pienidze publiczne musz by wydawane z najwysz starannoci i najefektywniej, jak to moliwe, mwiam ju o tym, bo to s przecie pienidze podatnika. Nie moe tu by mowy o niefrasobliwym i rozrzutnym podejciu. Waciwie to jest truizm i wszyscy politycy o tym mwi, tylko chodzi nie o to, eby mwi, tylko o to, eby robi. Co zatem zrobi rzd Platformy Obywatelskiej, aby pienidze przeznaczane na szkolnictwo wysze byy tak wanie wydatkowane? Ot staramy si dedykowa te pienidze precyzyjniej ni do tej pory. Zapisalimy 229 mln z w rezerwie celowej z przeznaczeniem na kierunki studiw wyrnionych przez PKA, komisj akredytacyjn. Te pienidze maj by skierowane na wdroenie systemw podnoszenia jakoci ksztacenia, w tym na monitorowanie karier absolwentw wyszych uczelni, bo tego wymaga znowelizowana ustawa Prawo o szkolnictwie wyszym, i wreszcie na donansowanie Krajowych Naukowych Orodkw Wiodcych. Pamitajmy te, e rodki na inwestycje, ktre w poprzednich latach byy w tej czci budetowej, dzisiaj moemy znale w programach operacyjnych to jest 2600 mln z w Infrastrukturze i rodowisku oraz 4500 mln w Innowacyjnej gospodarce. To nie s mae kwoty. A to, e pochodz ze rodkw unijnych, z funduszy unijnych, to w zasadzie powinno nas tylko cieszy, tym bardziej e dowiadczenie pokazuje, e eurosceptycy rwnie chtnie korzystaj ze rodkw europejskich, jak euroentuzjaci. I to dowodzi tylko tego, e stara rzymska maksyma, ktr przywoaam, jest prawdziwa: pecunia non olet. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
chodzi. Mam tu prospekt pewnego banku, ktry mwi, e fundusz akcji za ostatnie 12 miesicy spad o 17%, ale znam dane, e nawet wicej, teraz ju 20%, a jeli chodzi o fundusz akcji maych i rednich spek, tutaj jest minus 20%, ale znam ju nowsze dane, e to jest bodaje 23% czy co takiego. Tak e powierzanie pienidzy emerytw tak chwiejnemu rynkowi, jakim jest rynek akcji gdzie moe atwo zainwestowa i zbudowa kapita, ktry ma pewn warto, ale moe si okaza z dnia na dzie, e warto tego kapitau, akcyjna warto, spadnie nawet dwukrotnie, trzykrotnie, bo tak giedy spaday albo si utrzymuj w stagnacji, tak jak obecnie w Japonii, przez wiele lat to nie jest dobre rozwizanie. W gruncie rzeczy, paradoksalnie, gdyby te fundusze emerytalne inwestoway w obligacje, to byoby lepiej. Tylko problemem jest ich usytuowanie, i ZUS-u jako instytucji publicznej, i tych funduszy emerytalnych jako instytucji prywatnych. To jest podstawowy problem. Jak wiadomo, jeli na obligacjach jest napisane: tysic, to jest tysic plus jeszcze odsetki. Obligacja tworzy pewien majtek. To nie jest zaduanie si kosztem przyszych pokole, jak mwi demagodzy, tylko obligacja po prostu, jeeli jest to obligacja sprzedawana na rynku krajowym, jest to element majtku, obywateli take. Tak wic to nie jest tak, nie uywajmy demagogii. A z tymi pienidzmi emerytw jest naprawd powany problem. Tutaj byy te takie gosy, e by moe lepiej po prostu da obywatelom moliwo powrotu do starego systemu. Tak e jestem co do tego krytyczny. Natomiast co do naszego gwnego tematu, pozwol sobie przedstawi pewne uwagi bardzo sceptyczne, oglne, takie bardziej metodologiczne. Ot niedawno w jednym z grudniowych numerw Rzeczpospolitej ukaza si bardzo ciekawy artyku, w ktrym opisano funkcjonowanie Departamentu Budetu Pastwa. Witam pani z tego departamentu, pani minister. Jak wiemy, departament te rne plany ministerstw musi obrobi, podliczy, tak aby powsta z tego budet pastwa. Urzdnicy Ministerstwa Finansw w tym departamencie odtwarzaj u siebie struktur caego rzdu, caego pastwa waciwie, ma on takich dublerw poszczeglnych resortw, kontrolerw, fachowcw, ktrzy wiedz lepiej i, co ciekawe, kadego, jak tam byo napisane, potra przekona, e dosta w sam raz, a moe nawet ciut wicej, ni potrzebuje, chocia w rzeczywistoci jego potrzeby mog by wiksze. Zaangaowanie, trzeba powiedzie, godne podziwu i szacunku. Pracuj na przykad 42 albo 36 godzin bez przerwy. Redaktor pyta: Ale spaa pani? Jak miaam spa w pracy? 36 godzin bez przerwy. Jaka jest jako tej pracy? Czy jako takiej pracy moe by wysoka? Tak mnie to zastanawia. Ot nie moe to by wysoka jako tej pracy, chocia ja tych ludzi, szczerze mwic, bardzo podziwiam, nawet bym, panie ministrze, zaapelowa o jak specjaln nagrod za t cik prac, bo uwaam, e ludzie cikiej pracy i odpowiedzialnej pracy powinni by wynagradzani. Ale czy ten reim pracy rzeczywicie daje efekt wysokiej jakoci, czy polskie
spoeczestwo by za tak prac ich wynagrodzio, co do tego mam troch wtpliwoci. Kiedy tak si mwio do ucznia, ktry obla egzamin, tumaczc si, e przecie on si duo uczy, duo pracowa: Niewane, czy si duo uczy, wane, czy si nauczy, czy zdae egzamin, czy z punktu widzenia spoeczestwa efekt tej cikiej pracy zasuguje na nagrod, czy jest to zdany egzamin. Ot tu s pewne wtpliwoci, czy jest to zdany egzamin, kiedy si syszy, e z powodu braku pienidzy zamykane s szkoy i zwalnia si nauczycieli. To nie dlatego, e jest ni demograczny. To prawda, e jest ni demograczny. Ale by moe zamiast uczy dzieci w 40-osobowych klasach, lepiej uczy w 20-osobowych klasach. Czy z tego powodu, e si zmniejszya wielko klas, naley zamyka szkoy? (Pose Izabela Leszczyna: Nie ma u nas w Polsce klas 40-osobowych.) Ale to by moe lepiej, panie ministrze. W mniejszych klasach atwiej dobrze nauczy dzieci... (Minister Finansw Jan Vincent-Rostowski: Ale jakiego poziomu?) Oczywicie s pewne granice, ale okazuje si, e one nie zostay czsto przekroczone, bo te dzieci wychodz i broni swoich wasnych szk. I to jest problem. Ale ludzie widz ten problem. Ja to mwi gosem ludzi, ktrzy si do nas, do posw, zwracaj w tych sprawach. Druga sprawa. Na przykad modzi ludzie, modzi naukowcy. Pani mwia o pienidzach, pewnie, e pecunia non olet, ale podstaw jest wynagrodzenie zasadnicze. Bo co z tego, e mamy te rodki unijne? rodki unijne dostaj ci, ktrzy, jak to si mwi, zaapi si na programy unijne. I w sumie pienidzy jest wicej. A znakomicie zacytowa takie sformuowanie Max Otte, na ktrego si powoam za chwil: To, e rednia gboko oceanu jest 1 m, to niestety nie wiadczy o tym, e nie mona uton na znacznie gbszych fragmentach tego oceanu. To znaczy rednia o niczym nie mwi, czyli sumaryczne pienidze czy rednie pienidze o niczym nie mwi. Wane jest to minimalne, podstawowe wynagrodzenie. Bo naukowcy, modzi naukowcy mwi, tu zacytuj: Zrobiem doktorat, ale ja w tym kraju, w tych warunkach nie jestem w stanie pracowa i wyjedam za granic. A wic ksztacimy tych ludzi, a oni tutaj nie maj warunkw do pracy, bo trzeba mie podstawowe wynagrodzenie, eby na przykad pracujc rzetelnie na jednym etacie w uczelni, dobrze wynagrodzonym, mc pisa podrczniki, uczy modzie itd. To jest podstawa. A ludzie niestety nie wierz w to, e w 2013 r. dostan troch wicej, moe 100 z wicej, to niczego nie rozwie. Czy jest to zdany egzamin, jeeli si dowiadujemy, e ze rodkw lokalnych wybudowano drog, ale ze rodkw pastwowych brakuje pienidzy, eby poczy t drog z tras krajow? Powstaje lepa droga, po ktrej mona jedzi rowerami, bo nie ma pienidzy na poczenie tej lokalnej drogi
z drog krajow. Tu mam pewne wtpliwoci. Powiedziabym, e bardzo to szanuj, naprawd jestecie dzielnymi ludmi, pracujecie wspaniale, ale ta metodologia pracy nie jest dobra, ona prowadzi do tego, e tak naprawd, prosz pastwa, powielana jest struktura, ktr odziedziczylimy po pastwie komunistycznym. Zajmuj si budetem od lat i gdy wemie si dane dotyczce wydatkw budetowych, wydatkw pastwa w poszczeglnych dziedzinach, to one zmieniaj si o uamki procenta, ale struktura faktycznie si nie zmienia. A to, czego nam tak naprawd potrzeba, to zmiany strukturalne w pewnych dziedzinach. Przy takiej metodzie pracy zmian strukturalnych nie da si wykreowa. Niestety tu nie ma miejsca na polityk, tu jest miejsce waciwie tylko na powielanie struktur z lat poprzednich. Jednoczenie, prosz pastwa, musimy podporzdkowa si pewnej oglnej dyrektywie zmniejszania wydatkw budetowych, jestem co do tego sceptyczny. I w efekcie pan minister chwali si, e mamy jedne z najniszych wydatkw. Powtarzam: co do tego jestem sceptyczny. Niektrzy twierdz niestety, zgadzam si z tym e to jest pewna demagogia to, i niektre wydatki s rozdte. Niektre wydatki mog by rozdte, ale tylko niektre wydatki trzeba radykalnie zmniejszy. S oceny, pani minister. Na nauk trzeba nie troch, ale 3-, 4-krotnego zwikszenia nakadw, eby to mogo funkcjonowa w kategoriach europejskich. (Pose Izabela Leszczyna: Chcielibymy by bogaci.) Nieprawda, e nas na to nie sta, droga pani minister. Za chwilk do tego dojd. Ot powiedziabym tak: w efekcie tej polityki powstaje co, co przypomina szkielet dotknity chorob osteoporozy. Ta choroba polega na tym, e z koci ubywa wapnia, koci staj si porowate, osabione, szkielet takiego organizmu staje si podatny na byle jakie uderzenie i chory na osteoporoz pod wpywem przypadkowego udaru moe faktycznie pa, zostaje unieruchomiony. Prosz pastwa, wbrew temu, co niektrzy twierdz, mona powiedzie, e gospodarka rynkowa tak naprawd potrzebuje pastwa, ktre jest solidnym szkieletem tej gospodarki, a nie jest szkieletem chorym na osteoporoz. Nawiasem mwic, organizmy bez mocnego, twardego szkieletu nie osigny sukcesu ewolucyjnego. To s jakie robaki, ameby itd. Na przykad rekin nie ma twardego szkieletu, jest to jednak zwierz bardzo aroczne i niestety niezbyt mdre. Chciabym powiedzie, e ta polityka jest emanacj lozoi maego pastwa, ktra niestety, panie ministrze, nie jest mi bliska. Jak pan dobrze wie, akurat w tej kwestii nie zgadzamy si. Dlaczego? Dlatego e pastwo... (Minister Finansw Jan Vincent-Rostowski: Pan jest zwolennikiem wielkiego pastwa.) Nie wielkiego... (Minister Finansw Jan Vincent-Rostowski: No nie) Zaraz do tego dojdziemy, panie ministrze.
35
Pose Jerzy yyski Jestem zwolennikiem racjonalnego pastwa, ktrego obszary odpowiedzialnoci s waciwie nansowane, Chodzi o to, ebymy nie dowiadywali si pan akurat wyszed, gdy to mwiem e brakuje pienidzy na to, eby lokaln drog poczy z drog krajow, e po prostu zabrako pienidzy. Zreszt jeden z posw wypowiada si w takiej sprawie. Wobec tego, prosz pastwa, to jest takie pastwo, ktre obszary odpowiedzialnoci, a wic edukacj, nauk, zdrowie, bezpieczestwo, inwestycje, nansuje na waciwym poziomie. Jakie inwestycje? Mamy wane inwestycje infrastrukturalne, ale, jak mwilimy, wyjtkowo drogie drogi, mamy stadiony to by zeszy rok. Teraz te bdzie troch. Mamy rwnie inwestycje wspierajce zagraniczne przedsibiorstwa, podczas gdy ja oczekiwabym, panie ministrze, eby przedsibiorstwa zagraniczne w Polsce wnosiy kapita, a nie ebymy je donansowywali. S tam takie pozycje. Co prawda nie s to due kwoty, ale, mwic szczerze, byem tym zdziwiony. Bybym wdziczny za wyjanienie. Przedsibiorstwa zagraniczne powinny wnosi kapita, a my nie powinnimy ich donansowywa. To jest moja krytyczna uwaga. Nie bd wymienia tych przedsibiorstw. Uwaam, e pewne elementy tego budetu to jest niestety pastwo le snansowane. Teraz chciabym powiedzie o najistotniejszej kwestii, ktra mnie boli. Jest to sposb pracy parlamentu, a waciwie usytuowanie parlamentu, relacja midzy rzdem a parlamentem. Wspczenie istot nowoczesnej demokracji jest trjpodzia wadzy: wadza wykonawcza, wadza ustawodawcza, wadza sdownicza. Rol wadzy wykonawczej jest wykonywanie ustaw. Tymczasem faktycznie ju bd koczy niestety ustawy dostarczaj urzdnicy pastwowi. Czsto s to ze ustawy i pniej borykamy si z nimi. Ustaw refundacyjn to byo te ciekawe napisali urzdnicy Ministerstwa Zdrowia, ktrzy nie wiedzieli na przykad, e pewne leki s uywane poza rejestracj, zgodnie z wiedz medyczn, i nie chcieli tego refundowa. Niby dlaczego? To s po prostu elementarne bdy wynikajce z braku fachowoci tych urzdnikw. Pracowalimy teraz nad budetem i posowie opozycji, nie tylko Prawa i Sprawiedliwoci, zgaszali wiele bardzo racjonalnych propozycji zmian i poprawek. Wszystko byo odrzucane. Troch mi to przypomina, szanowni pastwo, to, czego modzi nie pamitaj, ale my nieco starsi troch pamitamy: partia kieruje, rzd rzdzi, a Sejm ma po prostu podnosi rce i zatwierdza. (Oklaski) Ta zasada niestety nie podoba mi si, bo realizujecie co, co jest, prosz pastwa, odejciem od regu zdrowej demokracji. Parlament kreuje ustawy, rzd oczywicie ma wadz wykonawcz, jednak partia rzdzca w parlamencie wsplnie z opozycj dochodzi do lepszych rozwiza. Apelowabym o szanowanie opozycji, bo w niektrych poprawkach byo wiele racjonalnych propozycji, ktre byy krytykowane i odrzucane przez urzdnikw
resortu nansw. Oczekiwabym wikszej reeksji nad tymi propozycjami. Rzd potrzebuje te inicjatywy ustawodawczej, to jest oczywiste, ale niestety to, co rzd samodzielnie opracowuje, zawiera cay szereg bdw. Widziaem te ustawy: refundacyjn, ustaw o nauce i szkolnictwie wyszym. Niestety, pani pose, borykamy si z zapisami tej ustawy w szkolnictwie wyszym i w nauce. Jest cay szereg problemw i bdw zwizanych z t ustaw. Przypomn, e szystkie uwagi opozycji byy odrzucane, wszystko byo odrzucane, naukowcy byli lekcewaeni, a mieli bardzo wiele krytycznych uwag co do tego. Prosz pastwa, przypomina mi si co takiego: francuski uczony Gustave Le Bon w roku 1895 przedstawi teori zachowa stadnych potwierdziy j badania laureata Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii w 2002 r. Daniela Kahnemana wedle ktrej w stadnych zachowaniach wiadoma osobowo zanika, uczucia i myli wszystkich jednostek zostaj zorientowane w jednym kierunku, ycie mzgowe ustpuje, zaczyna przewaa ycie mdku. Czy Polsk maj kierowa mzgi czy mdki nastawione na stadne zachowanie, na podnoszenie rki i przegosowywanie ustaw bez jakiejkolwiek reeksji? Bardzo szanowana przez wszystkich mecenas pani prof. Ewa towska powiedziaa, e Polsk rzdz partacze. (Wesoo na sali) Przeczytaem to akurat dzisiaj i pozwol sobie zacytowa. Panie ministrze, ale to nie do pana. Chodzi o to, jak si opracowuje ustawy, jaki jest... (Pose Romuald Ajchler: Ale pan minister te rzdzi.) ...produkt prawny, ktry wychodzi w wyniku wanie takich prac. Jeli chodzi o opracowany budet i ideologi ci wydatkowych, nie ma, panie ministrze, wzrostu gospodarczego dziki ciciom wydatkowym. Zgadzam si to co pan, panie ministrze, osign przez ostatnie lata byo pewnym sukcesem. Przywoywa pan ten wzrost. Przepraszam jednak, byem w Narodowym Banku Polskim, otrzymalimy dane i a byem zdziwiony ewidentna keynesowska polityka forsowania wydatkw budetowych. A wic bya to polityka forsowania wydatkw wyszych ni w latach poprzednich i to bardzo dobrze dziaao. Dziki temu odnielicie pewien sukces, to nie ulega wtpliwoci. Powstao jednak zaduenie i to jest problem. Jak pan dobrze wie, jestem krytyczny wobec 55%, 60% tego, co nam zaleca Komisja Europejska, bo w warunkach kryzysu jest to po prostu niewaciwe. Powiedziabym jeszcze jedno bo s nie tylko wydatki, ale jest jeszcze strona dochodowa budetu Prawo i Sprawiedliwo we wsppracy z najlepszymi w Polsce specjalistami od podatkw proponowao pewne zmiany. Same zmiany w prawie i odejcie od tzw. korzystnych zmian podatkowych w interesie wskich grup pozwoliyby zwikszy dochody budetowe bez koniecznoci zwikszania VAT-u nawet. To zwikszyoby wpywy, ale pastwo ecie to zlekcewayli. To nie jest dobra moim zdaniem praktyka, pragmatyka sejmowa.
W zwizku z tym jeszcze pozwol sobie zacytowa znakomitego niemieckiego ekonomist Maksa Otte, ktry, nawiasem mwic, przyznaje si do korzeni opolskich. Mwi on tak: ja mam korzenie opolskie, ale nie mam adnych roszcze, jakichkolwiek roszcze. Krytykuje te roszczenia, ktre tamtejsi mieszkacy kiedy mogliby mie. Doktoryzowa si w Princeton, pracowa dla wielu wanych organizacji, ONZ i Banku wiatowego, by jednym z niewielu, ktrzy dostrzegajc, do jakich wewntrznych napi w gospodarce prowadzi bdna ideologia i wadliwe paradygmaty, przepowiedzieli ten kryzys. I on przypomina, e przed dalszymi nawrotami kryzysu moe nas uchroni tylko przywrcenie waciwej roli pastwa i powrt do koncepcji spoecznej gospodarki rynkowej, ktr mamy zapisan w konstytucji roli pastwa, ktre stoi ponad gospodark i troszczy si o sensowne reguy gry. To nie ma nic wsplnego z socjalizmem, bo to ju byo w dobrych gospodarkach kapitalistycznych i znakomicie funkcjonowao, a w niektrych nadal funkcjonuje, np. w krajach skandynawskich. Chodzi o takie pastwo, w ktrym rynki nansowe s regulowane i przepywy kapitaw kontrolowane, tak aby to one suyy gospodarce, a nie podporzdkowyway sobie gospodark, w ktrym owoce wzrostu s waciwie, wanie midzy innymi poprzez budet i poprzez waciw polityk podatkow, rozdzielane w spoeczestwie. Czyli te owoce ludzkiej pracy powinny by waciwie rozdzielane w spoeczestwie, tak aby wszyscy korzystali z owocw wzrostu, by rne obszary gospodarki i dziaalnoci ludzi byy na waciwym poziomie snansowane. Chodzi o pastwo, ktre z jednej strony moe wymaga posuszestwa zgadzam si, e pastwo moe wymaga posuszestwa ale ma take obowizek opiekuczy wobec czci swoich obywateli. Takie pastwo musi by waciwie nansowane. Dlatego, szanowni pastwo, nie lekcewacie opozycji. Musimy wsplnie wypracowywa naprawd lepsze ustawy i lepszy budet, eby Polacy mieli budet i pastwo, na jakie zasuguj, i przestali niekiedy lekceway to swoje pastwo. Bo powiadaj: Co nam to pastwo daje? Pastwo nas ogranicza albo nie realizuje podstawowych obowizkw, ktrych realizacji obywatele oczekuj od pastwa. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
37
Minister Finansw Jan Vincent-Rostowski ograniczamy inwestycje i e ten budet nie jest prorozwojowy. On jest jak najbardziej prorozwojowy. Jeli chodzi o ustaw o nauce i szkolnictwie wyszym, to tutaj po prostu rnimy si w fundamentalny sposb. To znaczy, pan pose uwaa, e dla naukowcw, te jestem naukowcem, najwaniejsza jest podstawowa paca, a ja uwaam, e zasady konkurencji w tej dziedzinie, ktra jest tak wana dla rozwoju gospodarki polskiej, musz take dziaa, e trzeba wprowadzi zasady konkurencji, tak aby najlepsi mogli si jak najszybciej i najbardziej efektywnie wybi. Powiem panu posowi tak: szkolnictwo wysze i nauka s w nowoczesnej gospodarce istnym motorem tej gospodarki i nie moe by tak, e wszdzie indziej mamy mechanizmy rynkowe, czyli przesiedlimy si z trabanta do mercedesa, a w tej dziedzinie, ktra jest tak wana dla rozwoju gospodarki, dalej trzymamy si mechanizmw socjalistycznych. I tutaj oczywicie mamy fundamentaln o niezgody. Ja uwaam, e to wanie bardzo dobrze, i modzi naukowcy czy starzy naukowcy, jeli s w stanie wygra konkursy, bd mogli dobrze zarabia i podejmowa te badania, ktre te konkursy wygray. Czy si siedzi, czy si ley, czy si stoi, to tyle i tyle si naley to droga absolutnie do nikd, take w nauce i szkolnictwie wyszym. Jeli chodzi o rol pastwa, to w 100% zgadzam si z tym, jak pan pose to okreli. Problem polega na tym, co si naprawd robi. Hasa, ktre pan pose przedstawia, na pewno byy take uywane w takich krajach, jak Grecja, kiedy szy ku katastroe. Ostatnia kwestia. Czy stosowalimy polityk keynesowsk? Nasza ulubiona miara polityki wydatkowej to s wydatki sektora instytucji rzdowych i samorzdowych bez wydatkw unijnych, kosztw obsugi dugu i cyklicznych wydatkw na bezrobocie. To jest miara, ktrej uywa Komisja Europejska. Wedug tej miary z wyjtkiem 2008 r., za ktry odpowiedzialni bylicie pastwo i w ktrym udao nam si wydatki troch okroi, ale tylko minimalnie wzrost wydatkw, take w latach 2009 i 2010, by poniej przecitnej z poprzednich lat. Tak naprawd w latach 20092010 dziaania byy gwnie po stronie dochodowej i problem take powsta po stronie dochodowej. Oczywicie zgadzam si, ale w wszym zakresie, z panem posem, e pozwolilimy, aby stabilizatory automatyczne dziaay, ale rnica midzy nami i wami jest taka, e wy chcielicie jeszcze podj dodatkowe znaczce dziaania i po stronie dochodw, i po stronie wydatkw, a z tym si nie zgadzalimy. Myl, e historia dalszego przebiegu kryzysu pokazuje, e to nasze bardziej ostrone podejcie byo jednak suszne. Dzikuj. (Oklaski)
38
i wychodz poza zakres materii, ktra regulowana jest ustaw budetow. Zaoenia dotyczce wskanikw, m.in. cen towarw i usug konsumpcyjnych, przecitnego miesicznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej, powinny by zamieszczane wycznie w uzasadnieniu do projektu budetu, a nie w samej ustawie budetowej. Jeszcze powaniejsze zastrzeenia maj przywoani eksperci do art. 29 i 30 ustawy. S to wtpliwoci co do konstytucyjnoci tych zapisw. W swojej opinii pisz: Projektowane regulacje uwzgldniaj dyspozycje obowizujcych przepisw ustawowych. Jednake biorc pod uwag, e skadki te maj charakter danin, mog powsta pewne wtpliwoci odnonie do konstytucyjnoci takich postanowie na gruncie art. 217 Konstytucji RP. Szczeglnie w sytuacji, gdyby ustawa budetowa zostaa uchwalona po 1 stycznia 2012 r. Pomimo tych wszystkich zastrzee ekspertw, pomimo nierealnoci wielu wskanikw makroekonomicznych stanowicych podstaw konstrukcji tego budetu, sprbujmy spojrze na ustaw budetow inaczej. Tanie pastwo. Premier Tusk w swoim expos zapowiedzia cay szereg ci i oszczdnoci. W zwizku z kwotow waloryzacj wiadcze oszczdnoci dotkn nawet emerytw i rencistw. Koszty kryzysu ponios rolnicy, zwaszcza wielodzietni, w zwizku z nowo wprowadzan dla nich skadk na ubezpieczenie zdrowotne. Wzrosn koszty pracy spowodowane wzrostem skadki rentowej. Oznacza to, e ponad 6,5 mld z zamiast do kieszeni pracownikw tra do budetu. Mona si spodziewa, e podobne oszczdnoci napotkamy w urzdach administracji pastwowej. Niestety, budety planowane na rok 2012 w zdecydowanej wikszoci agencji i urzdw s wiksze ni w roku 2011. Bardzo czsto istotnie wysze ni wynika to ze wskanikw wzrostu cen i usug. Czyby premier i minister nansw nie potrali zapanowa nad nansami jednostek budetowych i wymusi na nich koniecznych oszczdnoci? Proste porwnanie budetw jednostek administracji pastwowej w roku 2011 i 2012 pokazuje, e pomimo zamroenia pac w sferze budetowej, na urzdy pastwowe wydamy z budetu w roku 2012 ponad 2 mld z wicej. Dwa krtkie przykady. Cz 70 Komisja Nadzoru Finansowego planuje wydatki majtkowe o 12 mln z wiksze ni w roku ubiegym. Wrd planowanych zakupw dwa samochody za 300 tys. z, po 150 tys. kady. Podczas prac w Komisji Finansw Publicznych przedstawiciel KNF tumaczy, e bd to tanie samochody. Co to zreszt znaczy 300 tys. z wobec 67 mln z, czyli 65% wicej ni w roku ubiegym, przeznaczonych na Pastwow Agencj Atomistyki? To nic, e nie mamy w Polsce adnej elektrowni atomowej. Urzdnicza czapa ju jest i ma si dobrze w czasach kryzysu. IPN tutaj pazerno Instytutu Pamici Narodowej zaskoczya nawet rzdzcych. IPN zayczy sobie na 2012 r. 20 mln z wicej, co stanowi ponad 8%
39
Pose Wincenty Elsner wicej ni w roku ubiegym. I mimo zgoszonej w trakcie prac nad budetem autopoprawki do swojego budetu dostanie jednak w roku 2012 ponad 200 mln z. Szanowni pastwo, to nie jest tanie pastwo. To jest pastwo coraz drosze, pastwo coraz bogatsze w urzdy i urzdnikw, i to bogatszych urzdnikw. Tylko na nagrody roczne urzdnikw podatnicy wydadz w tym roku 2 mld z, a rednie pace w wielu urzdach s o kilkadziesit procent wysze ni podawane przez GUS rednie pace w sferze budetowej. wieckie pastwo. Koniec z dotowaniem kociow i zwizkw wyznaniowych. Ruch Palikota to pierwsza formacja parlamentarna, ktra o tym mwi z tej trybuny jasno, konkretnie i bezkompromisowo. Tylko sam Fundusz Kocielny bdzie nas, podatnikw, kosztowa w 2012 r. 94 mln z przeznaczone na dotacje i subwencje. Jestemy za cakowit likwidacj tej dotacji. Niezrozumiae jest rwnie to, e w czci: Obrona narodowa zapisane jest ponad 25 mln z na ordynariaty polowe, zarwno katolickie, jak i prawosawne oraz ewangelickie. Mona odnie wraenie, e Koci jest wanym elementem obronnoci kraju. Zreszt dochodzi tutaj do kuriozalnej sytuacji, gdy kocioy garnizonowe utrzymywane s z naszych podatkw w miastach, w ktrych od dawna nie stacjonuje ju wojsko. No i katecheci w budecie ukryci wrd innych nauczycieli razem z nauczycielami dostan w roku 2012 podwyk, co prawda tylko 3,8% i to dopiero od wrzenia, ale to znw dodatkowe pienidze na nansowanie Kocioa. Katecheci zabior z naszych podatkw zapaconych w 2012 r. ponad 500 mln z, a cay Koci dociy budet kwot ponad 1,5 mld z. Moe wic Koci w trudnych czasach sam, kierujc si obywatelsk postaw, dobrowolnie zrezygnuje choby z czci nalenej mu budetowej daniny. Bo dzi, w roku 2012, to nie jest budet wieckiego pastwa. Wanym elementem naszej gospodarki s przedsibiorstwa prywatne, zwaszcza przedsibiorstwa mae i rednie. To one s i powinny pozosta gwnym napdem dla caej naszej gospodarki. Tymczasem rzd Donalda Tuska przeznacza na programy wsparcia inwestycji przedsibiorcw jedynie 10 mln z. Zupenie innym tematem jest sprawa dywidendy. Minister nansw postanowi zabra spkom z udziaem Skarbu Pastwa tyle, ile si da. We wrzeniu, w drugiej wersji projektu budetu, byo to 4 mld z. (Dzwonek) W aktualnym projekcie kwota ta ulega podwojeniu i wynosi ponad 8 mld z. Truizmem jest stwierdzenie, e przedsibiorstwa, aby si rozwija, musz inwestowa. Wskazane jest wic, aby wypracowane zyski byy w istotnej czci przeznaczane na inwestycje. W spkach Skarbu Pastwa tych pienidzy na inwestycje zabraknie. Nie dziwmy si wic, e pniej zostan w ramach prywatyzacji okazyjnie tanio sprzedane.
Szanowni pastwo, w najwikszym skrcie staraem si przymierzy ten budet do najwaniejszych zasad Nowoczesnego Pastwa Ruchu Palikota. I niestety, nie pasuje. Budet wrogi przedsibiorcom i przedsibiorstwom, za przychylny urzdom, urzdnikom i biurokracji, budet dzielcy nasze podatki w sposb czstokro nieprzemylany, chaotyczny i bez wraliwoci spoecznej, wreszcie budet oddajcy Panu Bogu to, co cesarskie.
kumulowa? Wydaje si bowiem wynika to z informacji, ktre do nas docieraj e kolejki bezrobotnych, problemy absolwentw, ktrzy kocz w tej chwili uczelnie, a s przedstawicielami wyu demogracznego i nie mog znale pracy, ogromne problemy wanie tych modych ludzi powinny by agodzone przez rodki pochodzce z Funduszu Pracy. Widocznie jednak rzd uznaje, e bdzie jeszcze gorzej. Wrd ustaw okoobudetowych signito po fundusz wiadcze socjalnych, po Fundusz Pracy, po PFRON, po Fundusz Rezerwy Demogracznej; siga si po to, po co siga waciwie nie wolno, i przeznacza si rodki na nansowanie dalszego zaduania pastwa. yjemy bowiem w czasach, kiedy z jednej strony zaduamy si ogromnie, z drugiej strony sprzedajemy majtek narodowy, prywatyzujemy na si. Klub Solidarnej Polski zgasza podczas prac w komisji kilkadziesit poprawek. Dzisiaj ponawiamy je i zgaszamy nowe poprawki. Te poprawki dotycz zasadniczych kwestii. Dotycz subwencji owiatowej, o ktrej bya tu ju mowa, dotycz zwrotu akcyzy dla rolnikw w sytuacji, w ktrej podwyszony zosta tak znaczco podatek akcyzowy, a zwrot akcyzy jest znacznie niszy, ni pozwala na to prawo unijne i ni odbywa si to w innych krajach Unii Europejskiej. Proponujemy rodki na budow drg i linii kolejowych, bo w Krajowym Funduszu Drogowym tych pienidzy ju zabrako. Proponujemy rodki na ochron przeciwpowodziow i na melioracje, proponujemy zrwnanie sytuacji sub mundurowych Pastwowej Stray Poarnej i Stray Granicznej z propozycjami dotyczcymi Policji. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Chciabym w imieniu klubu Solidarnej Polski zoy plik poprawek i wnie o to, aby te poprawki zostay jednak przyjte. Dzikuj.
bardzo due przyspieszenie, jeli chodzi o doganianie przez Polsk w dziedzinie poziomu PKB na jednego mieszkaca. Przypomn, e kiedy wchodzilimy do Unii Europejskiej, nasz poziom wynosi okoo 40% redniego poziomu PKB. W roku 2010 doszlimy do poziomu 62% redniego poziomu PKB. Po tym roku bdziemy mieli ju mniej wicej 2/3 redniego poziomu PKB w Unii Europejskiej. Tak szybkie doganianie redniej europejskiej naszych ssiadw jest czym absolutnie bezprecedensowym i jeli to wyprzedzenie 22,5% punktu procentowego we wzrocie gospodarczym utrzyma si w czasie nastpnych lat, to mona prognozowa, e za 1520 lat osigniemy redni poziom w Unii Europejskiej, co bdzie rzeczywicie osigniciem historycznym, oczywicie osigniciem Polakw, osigniciem naszej przedsibiorczoci, osigniciem, z ktrego moemy by dumni. Poruszana bya kwestia szkolnictwa, e s niedostateczne rodki na szkolnictwo, e likwidowane s szkoy. Trzeba tutaj przypomnie, jaki jest trend demograczny. Midzy latami 2000 a 2010 liczba naszych dzieci w wieku od 7 do 12 lat spada o milion: z 3,2 mln do 2,2 mln, prawie o 1/3. Jest wic oczywiste, e w tej sytuacji samorzdy musz jako racjonalizowa struktur szk. To, co tutaj byo mwione, e poprawi jako szkolenia mona przez popraw wskanika liczby modziey przypadajcej na jednego nauczyciela, w istotnej mierze ju si dokonao, poniewa liczba nauczycieli nie spada tak szybko jak liczba uczniw. Natomiast samorzdy ponosz tak due wydatki m.in. z tego powodu, e jest dua sztywno w dziedzinie pac nauczycielskich, ktr dyktuje Karta Nauczyciela, gdzie swoboda doboru nauczycieli, dawania im zada, oceny ich jakoci jest bardzo powanie ograniczona, co odbija si nie tylko na nansach, ale odbija si rwnie na jakoci owiaty. W zwizku z tym, jeli chcemy pomc samorzdom w realizacji ich zada owiatowych, to chyba nie tylko przez wiksze rodki, ale rwnie przez zastanowienie si, czy Karta Nauczyciela nie jest tutaj zbyt sztywna i nie blokuje samorzdom, o czym one zreszt cay czas te mwi, odpowiedniego ksztatowania i stymulowania nauczycieli. Oczywicie zdaj sobie spraw, e na szczeblu lokalnym kade zamknicie szkoy to jest problem, to jest dyskusja, to s kwestie z rodzicami, z dowozem dzieci, jest bardzo wiele spraw, ale nie mona uciec od tego oglnego trendu. Kolejna rzecz dotyczy obcie podatkowych, czy one zaszkodz gospodarce i w jakim stopniu. Prosz pastwa, jeli chodzi o dostosowanie skalne, ktre przechodzimy w tym roku, to tylko 1/3 dokonywana jest za pomoc wzrostu podatkw i s to wzrosty w zasadzie, powiedziabym, najmniej szkodliwe czy takie, ktre s nieuniknione. Nawet kwestionowany wzrost akcyzy i podatku VAT na benzyn, na oleje napdowe, ktry jest wymuszony naszymi dostosowaniami do poziomw stosowanych w Unii Europej-
41
Pose Marcin wicicki skiej, nie powoduje, e ta benzyna czy oleje napdowe bd u nas drosze ni w wikszoci krajw Unii Europejskiej. Te ceny ju w tej chwili wynosz tam 6,5 z, 7 z, a nawet okoo 8 z za litr benzyny czy oleju napdowego. Podatek od kopalin jest to po prostu prba odzyskania dla pastwa pewnej czci bardzo wysokich, nadzwyczajnych zyskw z jednego zakadu pracy, ktry korzysta z bardzo wysokich cen wiatowych, gdzie nastpiy w ostatnich latach wzrosty cen o 50% czy o wicej procent. Zysk KGHM wzrs przeszo dwukrotnie, pace w KGHM s bardzo wysokie. Tak wic nikomu tu si krzywda nie dzieje. Natomiast pastwo ma tam tylko 32% udziaw i tylko w niewielkim stopniu, w tej 1/3 moe odzyska te nadzwyczajne zyski poprzez pobr dywidendy. W zwizku z tym signo do instrumentu stosowanego w wielu innych krajach, zreszt bardzo ostronie, kalkulujc na jakim sensownym poziomie. Rwnie podwyszenie skadki rentowej budzio rozmaite kontrowersje, ale musimy sobie zdawa spraw z tego, e fundusz rentowy ma olbrzymi decyt. Mniej ni poowa wydatkw tego funduszu bya pokrywana ze skadki rentowej. W sytuacji takiego decytu jest rzecz naturaln, e w pierwszej kolejnoci podwysza si t skadk, bo inaczej trzeba by sign do innych rodkw i zabra komu innemu, eby ten fundusz uzupeni. Wreszcie, prosz pastwa, bya tutaj mowa o zadueniu. Ot chc powiedzie, e rok 2012 ma pewn szans stania si rokiem zwrotnym co do wysokoci naszego zaduenia. Po raz pierwszy od kilku lat poziom tego zaduenia w stosunku do PKB ulegnie zmniejszeniu. Rwnie uwaam, e jest bardzo wan rzecz, i utrzymujemy ten limit konstytucyjny 60%. Trzeba sobie zdawa spraw, i ten limit powoduje, e rentowno naszych obligacji, e to, co pacimy za nasz dug, jest mniejsze ni to, co pacilibymy, gdyby tego limitu nie byo. Rynki, inwestorzy, maklerzy wiedz o tym limicie i wiedz, e Polska zastosuje tu te dostosowania, e nie przekroczy naszego ustawowego progu ostronociowego wynoszcego 55%, bo to ju wie si z szeregiem konsekwencji, a tym bardziej 60-procentowego progu konstytucyjnego. I za to ju mamy pewn premi. Jeli do 2015 r. zejdziemy z naszym decytem do poziomu 1% dug zreszt te ulegnie wtedy obnieniu to nasze ratingi mog si na tyle poprawi, e bdziemy znacznie mniej pacili za obsug naszych potrzeb poyczkowych. Rwnie znacznie wicej rodkw bdzie dostpnych dla gospodarki, dla rozwoju, a mniej oszczdnoci bdziemy konsumowa, zuywa na biece cele. Wreszcie kwestia inwestycji. Ot rzeczywicie w tym roku inwestycje publiczne minimalnie spadaj, ale w dalszym cigu utrzymuj si na niezwykle wysokim poziomie, rekordowym w Unii poziomie 5,6% PKB. Jest to rwnie rok, w ktrym ju
w zeszym roku, w 2010 r., zaczy rosn przewidujemy pewien wzrost inwestycji prywatnych. Sdz, e moe nas tutaj czeka przyjemna niespodzianka, bo z bada, ktre prowadzone s wrd przedsibiorcw, wynika raczej pewien optymizm co do rozwoju sytuacji gospodarczej. To rwnie jest zwiastunem tego, e to, co przyjlimy w proporcjach planu i w zaoeniach, jest ostrone, jest realne, jest stabilizujce gospodark. W sumie chciabym powiedzie, e przedstawiany budet zakada wielkoci realne, zakada wielkoci, ktre posuwaj nas do przodu, ktre poprawiaj nasz sytuacj wzgldem innych krajw. Rwnie zapowied, ktra dzisiaj tutaj pada, dotyczca moliwoci podniesienia pac dla innych sub mundurowych ni tylko Policja, jeli tak dalej pjdzie, bdzie realna. Platforma Obywatelska poprze t poprawk do budetu, jak rwnie cay projekt budetu. Dzikuj bardzo.
obnione. Jeeli to byaby tajemnica tych wielkich wpyww, to trzeba by powiedzie o tym opinii publicznej, bo to by oznaczao kilkunastoprocentowy wzrost cen ywnoci i lekw chociaby, gdybycie pastwo mieli taki zamiar. Druga rzecz, jaka mi si jawi przy prezentacji tego budetu, to jest, prosz pastwa, ten rozjazd pomidzy zielon wysp, czyli tym skumulowanym wzrostem gospodarczym, wynoszcym ponad 15%, a koniecznoci podwyki podatkw i ci w wydatkach; to pastwo mwicie w zasadzie w jednym zdaniu. Skumulowany wzrost, najwyszy wzrost w Europie, i po przecinku: wzrost podatkw, wzrost stawek podatkowych i cicia w wydatkach, zamroenie pac w sferze budetowej i tym podobne pocignicia. Prosz pastwa, to trzeba mwi w dwch rnych zdaniach, jeeli takie procedury pastwo proponujecie, bo nie ma w tym adnej logiki. Pojawia si pytanie: Skoro jest tak dobrze, to dlaczego jest tak le? I tego pan minister, mimo licznych wystpie z tej trybuny, w zasadzie po kadym wystpieniu takie sprostowanie si pojawia, w adnym momencie nie wyjani. Prosz pastwa, wreszcie rzecz trzecia. Masowe ukrywanie zobowiza. Pastwo t kreatywn ksigowo doprowadzilicie rzeczywicie do perfekcji, gdzie nie zajrze, to zamiecione par miliardw albo wzite par miliardw zotych. Nie bd rozwija tego wtku, bo nie mamy zbyt duo czasu jako klub, nie chciabym koleankom i kolegom ogranicza gosu, posu si tylko przykadem Funduszu Ubezpiecze Spoecznych. 40-miliardowa dotacja, i to jest przejrzyste, tyle trzeba dopaci, eby wypaci emerytury, ale jednoczenie kredyt budetowy i kredyt FUS-u w bankach komercyjnych, razem to wynosi 27 mld z, jeeli dobrze pamitam, i z roku na rok ronie. Prosz pastwa, co to jest, jak nie kreatywna ksigowo? A co to jest, jak nie kreatywna ksigowo, wzicie ponad 2 mld z z Funduszu Pracy, w sytuacji gdy na metody ograniczania bezrobocia zmniejszylicie rodki o 2/3 i zostawiacie samorzdy powiatowe w dramatycznej sytuacji? Jak to si ma do tego skumulowanego wzrostu i do tej synnej zielonej wyspy? Prosz pastwa, pani pose Skowroska, wysza ju, mwia, e nam zaley na tym, eby Polska poprawiaa swoje ratingi. Prosz pastwa, przecie ten gigantyczny wzrost kosztw obsugi dugu, do 43 mld w tym roku, nie wynika z tego, e obniylimy swj rating, tylko z tego, e pastwo zaduylicie nas w cigu 4 lat o ponad 300 mld z, czyli o ponad 60% do stanu wyjciowego, i to jest prawdziwa statystyka. (Pose Andrzej Orzechowski: A w 2006 r. i 2007 r. o ile wzrastay wydatki?) To jest prawdziwa statystyka i za to teraz trzeba zapaci te 43 mld, za wasz gigantyczn rozrzutno. Prosz pastwa, bardzo czsto odwoujecie si rwnie do tego, e PiS proponowa to czy tamto, czy
proponowa zwikszone wydatki. Prosz pastwa, gdyby PiS zastosowa w 2007 r. zabieg zwizany z OFE i przeprowadzi tak operacj, jak na OFE, to chc pastwa poinformowa, i to jest precyzyjna odpowied, e w 2007 r. budet pastwa byby zrwnowaony. Oddalimy wam budet, ktry skoczy si decytem 1,6% PKB. Gdybymy my wzili z OFE 2/3, jak wy wzilicie, to budet miaby wynik zero, byby budetem zrwnowaonym, a pastwo ju przy wzrocie gospodarczym w 2008 r. 5-procentowym mielicie decyt sektora nansw publicznych rzdu prawie 60 mld z. Bardzo czsto odwoujecie si do roku 2009, kryzys. W roku 2008 nie byo kryzysu, wzrost gospodarczy wynosi 5% PKB, a decyt sektora nansw publicznych 60 mld. To pokazuje, jak pastwo prowadzicie polityk nansow, jak dbacie o nanse publiczne. Prosz pastwa, ostatnia rzecz. Par razy odwoywano si tu do Wgier, straszono Wgrami. Prosz pastwa, zostawcie Wgry w spokoju. Gdybycie wy zastosowali rozwizania gospodarcze, ktre zastosowa premier Orban, to znaczyoby, e bymy dobrze broni narodowego interesu. Premier Orban, przy tej dramatycznej sytuacji nansw, co trzeba podkreli, ktr dosta po omiu latach rzdw lewicy, bo ona mu zafundowaa taki stan nansw publicznych, wprowadzi obnik podatku dochodowego od osb prawnych na 16% dla wielkich rm, na 10% dla rm maych, wprowadzi gigantyczne ulgi w podatku dochodowym od osb zycznych. Poinformuj pastwa, e wgierska rodzina z trojgiem dzieci ma odliczenie od podatku dochodowego rzdu 16 tys. z rocznie, polska rodzina 3 tys., prosz to sobie porwna. Wreszcie premiera Orbana byo sta na to, eby wyrwa z rosyjskich rk akcje koncernu MOL za prawie 1 mld euro. Jeeli ju krytykujecie Orbana, to krytykujcie go moe za zmian ustawy o banku centralnym czy o sdach, ale nie za polityk gospodarcz, bo gdybymy brali wzr z Wgier, to ju w tym roku nie byoby decytu budetowego, bo mona byo wprowadzi 1-procentowy podatek obrotowy, podatek bankowy, wreszcie podatek od rm telekomunikacyjnych. Ju w tym roku mielibymy zrwnowaony budet, ale pastwa na to nie sta, bo chronicie gbokie kieszenie, a sigacie do tych pytkich. To jest problem tego budetu. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
43
Pose Krystyna Skowroska mwimy o ratingach i jeeli pan przywouje, to poprosiabym o przywoywanie spraw dotyczcych wzrostu zaduenia prawdziwie. Myl, e pan wtedy by w Parlamencie Europejskim i nie pamita pan, albo nie sprawdzi pan, jeeli mwicie pastwo o proporcji, to gdy pastwo, rzd PiS... Przez dwa lata proporcjonalnie, w sposb identyczny, przy lepszej koniunkturze nastpi wzrost dugu publicznego. (Pose Zbigniew Kumiuk: Wszystko pamitam.) Jeszcze jedno wyjanienie. (Pose Maria Zuba: Pani si kompromituje.) Chciaabym zauway, e od roku 2008 w kieszeniach polskich podatnikw pozostawao rednio 80 mld z dziki pastwa i naszym wsplnym decyzjom, ale skutek i rachunek w budecie pastwa by od roku 2008. (Pose Maria Zuba: To jest wanie ten populizm.) Chciaabym panu posowi przypomnie, e wtedy wdroylimy zmniejszenie skadki rentowej, a poza tym wtedy, nie tak jak pastwo, zrobilimy rwnie abolicj podatkow dla osb pracujcych za granic, co pastwu nie udao si przez dwa lata rzdzenia. Te grupy na pewno dobrze oceniaj takie dziaania. Dzikuj bardzo.
(Pose Krystyna Skowroska: Panie marszaku, jedno zdanie.) Za chwil udziel gosu. Bardzo prosz, pani minister.
44
(Pose Zbigniew Kumiuk: To dlaczego zamyka si 1000 szk?) Demograa, panie pole. dacie wicej na nauk. Tu stopa zwrotu jest jeszcze wysza i tu jest, Wysoka Izbo, wzrost o ponad 12%. dacie jeszcze wicej na lotniska, na drogi, na dostpno komunikacyjn, bo to przecie jest klucz do sukcesu. Ale czy chodzi tylko o sukces dnia dzisiejszego? Dlaczego ograniczacie wydatki na rolnictwo, grnictwo, lotnictwo? Dlaczego? Dlaczego upieramy si przy programie zacienienia skalnego? Ten program i budet tak trzeba nazwa, to budet zacienienia skalnego, to prawda, ale tak naprawd nie mamy wyjcia, bo wiemy, do czego prowadzi nadmierny decyt. Pierwsze dowiadczenia ju mamy. Prowadzi on w gruncie rzeczy do wyszych podatkw i to, niestety, z alem przyjmujemy; przejciowo, mam nadziej, podniesiony VAT, skadka rentowa, podatek od kopalin to s przykady tego typu dziaa. Ale warto te zwrci uwag na to, e jeeli nie zapanujemy nad tym decytem, to czekaj nas wiksze rozpitoci w dochodach, to jest kolejne nastpstwo, z ktrym musimy si liczy, a take potencjalnie zwizane z tym niepokoje spoeczne. Nie bez znaczenia jest take to, e z decytem, z rosncym dugiem publicznym na dusz met czy si take gorsza struktura wydatkw publicznych, tj. mniej wydatkw prorozwojowych, a niestety wicej socjalnych. Nawiasem mwic jest to ptla, ktra powoduje, e decyt ronie coraz bardziej. To oczywicie nie koniec potencjalnych negatywnych skutkw. Kolejne to podbita stopa procentowa, czego ju take dzisiaj dowiadczamy, pogbiona niepewno, a w efekcie mniej inwestycji. Mniej inwestycji w warunkach pogbionej niepewnoci, tak naprawd w warunkach odpywu kapitau zagranicznego, a jednoczenie napywu kapitau portfelowego, powoduje wahania kursowe. To z kolei w poczeniu ze zmniejszeniem liczby inwestycji pociga za sob niszy eksport, wolniejsz dyfuzj wiedzy, chociaby o tym, jak efektywniej wytwarza, a take mniejsz zdolno do obsugi zaduenia zagranicznego. To s kwestie, ktre take musimy bra pod uwag. Wreszcie nalnie moe nas spotka odmowa nansowania potrzeb poyczkowych naszego pastwa, a za tym mogaby i drastyczna podwyka podatkw, o czym mwi tu wczeniej pan pose, i chaotyczne cicia wydatkw publicznych. Nie chcielibymy do tego dopuci, zwaszcza e dzisiaj wszyscy mamy wiadomo, i wyrosn z dugu praktycznie si nie da. Jedyne dostpne narzdzie, ktre pozwoli nam wyj z tej niekorzystnej sytuacji, to zacienienie skalne, w ktrym stosujemy dwa rozwizania: podniesienie podatkw i jednoczesne obnienie wydatkw. Nie moemy zachowywa si inaczej. Pamitajmy, e w dalszym cigu jestemy objci procedur nadmiernego decytu. Przekroczenie 3% to zagroenie blokad rodkw europejskich, a w konsekwencji ograniczenie wydatkw, w tym inwestycyjnych, na gigantyczn wprost skal. Wiarygodno
45
Pose Boena Szydowska Polski przekada si na koszty obsugi zaduenia zagranicznego. Koszty tej obsugi przekraczaj wielko decytu, to ponad 40 mld. Biorc pod uwag fakt, e dug w najbliszych latach w ujciu nominalnym nam nie spadnie, to wzrost wiarygodnoci Polski to dobra inwestycja. Dla przykadu chciaabym powiedzie, e na ostatnich aukcjach obligacji 10-letnich rentowno naszych obligacji wynosi 5,7%, tj. ponadtrzykrotnie wicej ni obligacji niemieckich, dwukrotnie wicej ni obligacji francuskich i sporo mniej ni wgierskich, ktrych rentowno jest bliska 10%. Spadek rentownoci o to ponad 10 mld oszczdnoci rocznie. Zatem konsekwentna polityka w tym zakresie z pewnoci moe doprowadzi do jeszcze wikszych spadkw rentownoci i wyszych oszczdnoci. Dzikuj. (Oklaski)
turze, ktre s obcione wysokimi kosztami staego utrzymania. Rzd nie przeprowadza reform systemowych, wprowadza zmiany, ktre maj prowadzi tylko do oszczdnoci. aden kryzys nie tumaczy braku rzdowych programw osonowych dla osb z niskimi dochodami. Dlatego te klub Prawo i Sprawiedliwo skada poprawki dotyczce obszaru spoecznego. W 2011 r. zostao zlikwidowanych 300 szk. W tym roku ma zosta zlikwidowanych kolejnych 800 szk i bdzie to nowy polski rekord. Samorzdy s przyparte do muru ze wzgldu na trudn sytuacj nansow i brak pomocy ze strony rzdu, ale rwnie ni demograczny. Budetowa subwencja jest za niska i nie uwzgldnia podwyek dla nauczycieli. Do Federacji Inicjatyw Owiatowych wpywaj informacje o zamiarze likwidacji szk wiejskich. Takich wnioskw jest ju okoo 100, a termin mija dopiero w lutym, wic mona sobie wyobrazi, e ich liczba bdzie wiksza. W zwizku z tym proponujemy poprawk zwikszajc wysoko subwencji owiatowej o 500 mln z. Za nienormaln, nie do zaakceptowania uwaamy sytuacj, w ktrej rodzice zrzucaj si na kred, a premier obiecuje wszystkim dzieciom laptopy. Subwencja owiatowa powinna uwzgldnia skutki nansowe obiecanych przez rzd podwyek, wzrost skadki rentowej, wzrost kosztw utrzymania szk. Chcemy po prostu chroni przed likwidacj szkoy wiejskie, ktre cigle dla swoich rodowisk peni te rol okna na wiat. Proponujemy, Wysoka Izbo, uruchomienie nowej rezerwy celowej pod nazw: Wieloletni krajowy program wprowadzenia gabinetw lekarskich i stomatologicznych w szkoach. Uwaamy, e obowizkiem pastwa jest zapewnienie dostpu do usug stomatologicznych i pielgniarskich dla dzieci i modziey. Bez szkolnych gabinetw sprawowanie tej opieki jest niemoliwe. Proponujemy 150 mln z na uruchomienie tego programu. Chcemy, eby docelowo w kadej szkole by gabinet pielgniarki i dentysty. W celu zagwarantowania wypaty zwaloryzowanych wiadcze rodzinnych oraz nowych progw dochodowych proponujemy poprawk zwikszajc rezerw celow na to zadanie oraz zwikszenie wydatkw na wieloletni program doywiania dzieci, na ktry od 5 lat przeznaczana jest ta sama kwota, a wic nie jest uwzgldniana inacja i te naprawd skokowo rosnce koszty ywnoci. Nowy system patnoci w przedszkolach, do ktrych dostp jest i tak ograniczony, spowodowa w 2011 r. wzrost opat, a ju rzd zapowiada ograniczenie o 200300 z dotacji na kade dziecko w niepublicznych przedszkolach od nastpnego roku. Gminy likwiduj obkowe oddziay dla dwulatkw, a ustawa o opiece nad dzieckiem do lat 3, poza szumnymi zapowiedziami, cigle pozostaje tylko koncertem ycze. Rzd zapomina, e kada zotwka zainwestowana we wczesn edukacj dziecka do 5. roku ycia daje w przyszoci wielokrotno zyskw. Jak si nie
ma pienidzy, to po prostu trzeba je liczy zdecydowanie lepiej. Szczeglnie wane dla Prawa i Sprawiedliwoci s ochrona i wspieranie rodzin z dziemi, w szczeglnoci rodzin znajdujcych si w trudnej sytuacji materialnej i spoecznej. Std propozycje zmian budetu w zakresie wsparcia rodzin wiadczeniami rodzinnymi, w zakresie edukacji, opieki zdrowotnej, doywiania, niepenosprawnoci czy rynku pracy. Za wane uznajemy funkcjonowanie edukacji, jako ksztacenia, w tym rwnie szkolnictwa wyszego. Nie mona co roku tumaczy kryzysem braku podwyek pac kadry naukowo-dydaktycznej uczelni, bo doprowadzi to do odpywu kadry, najbardziej obiecujcych pracownikw i obniy poziom ksztacenia wyszego. 7,5 mld z, czyli nominalny wzrost o 0,8%, a wic realny spadek o 2%, to kolejny krok, jeli chodzi o marginalizowanie problemw rodowisk zwizanych ze szkolnictwem wyszym. Nasza poprawka ma na celu zwikszenie wynagrodzenia pracownikw szk wyszych od nowego roku akademickiego. Rzd buduje Orliki, to sztandarowy program, tylko e dzisiaj z powodu mniejszych nakadw na upowszechnianie sportu dzieci i modziey wiele z tych boisk jest niedostpnych, a to z powodu braku owietlenia, a to z powodu braku waciwej opieki wychowawczej. Poprawa infrastruktury sportowej musi skutkowa efektywniejszym wykorzystaniem tej bazy. Nie ma naszej zgody na to, eby rodki byy mniejsze, a w tym budecie rzd proponuje 36 mln mniej na wydatki Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej. W zwizku z tym proponujemy poprawk rwnowac ten ubytek. Wszystkich problemw polskiego sportu nie rozwie nam Euro 2012. Zostaniemy z obiektami, ktre po prostu musz by wykorzystane. Polityka oszczdnociowa rzdu doprowadzia take do ograniczenia rodkw przeznaczonych na aktywne przeciwdziaanie bezrobociu. W tym roku do urzdw pracy znowu tra mniej pienidzy ni w 2010 r. I to jest kolejny rok ratowania budetu pastwa przez ograniczanie wydatkw na aktywizacj bezrobotnych. W efekcie nie wszyscy zainteresowani otrzymaj pomoc w szukaniu zatrudnienia czy zakadaniu wasnej rmy. Fundusz Pracy kolejny ju rok jest rdem zaskrniakw rzdu zapominajcego o tym, e dugotrwale bezrobotna osoba z kadym rokiem traci realne szanse powrotu na rynek pracy. Dlatego klub parlamentarny przygotowa w tym zakresie poprawk zwikszajc wydatki na, podkrelam, aktywn polityk rynku pracy, poprawk w rozsdnym zakresie, niewykorzystujc wszystkich rodkw tego funduszu. Chcemy w ten sposb pokaza, jak wany dla nas jako ugrupowania politycznego jest powrt bezrobotnych na rynek pracy, szczeglnie osb modych. Z tegorocznego spisu powszechnego wynika, e ponad milion Polakw wyjechao z kraju na duej, Polakw mobilnych, dobrze wyksztaco-
nych, zdeterminowanych w poszukiwaniu pracy. Prawo i Sprawiedliwo mwi po prostu: Nas na to nie sta. Nie sta nas na utrat tych modych ludzi. Uwaamy, e powinny by rzdowe programy nansowane z Funduszu Pracy, ktre wspierayby obecno ludzi modych na rynku pracy. Szukanie oszczdnoci doprowadzio te ministra do zmiany sposobu waloryzacji rent i emerytur. Odnios si te do tego, co powiedzia minister nansw, e wszystkie rodki przeznaczone na waloryzacj kwotow zostan przeznaczone na t waloryzacj. Ot to nie jest prawda, na pewno bd oszczdnoci, poniewa jeli chodzi o rzeczywist waloryzacj, wszystkie dane zawsze znane s dopiero po penym roku, a od trzech czy czterech lat ZUS wicej wydawa na waloryzacj ni wynikaoby to z zaoe budetowych. Dzikuj za uwag. (Oklaski)
47
Pose Zbigniew Konwiski (Pose Elbieta Rafalska: 30 mln wicej.) (Pose Maria Zuba: A dlaczego 190, a nie 150?) komisj nansw, 180 mln z i cz wrci do budetu, i dobrze o tym wiecie, w postaci podatku VAT. (Wesoo na sali) 130 mln z to jest czna warto poprawek zgoszonych przez Prawo i Sprawiedliwo obcinajcych wydatki Kancelarii Prezydenta. Gdyby te poprawki przyj, doprowadzilibycie tak naprawd do eutanazji urzdu prezydenta, bo dzi ten budet ma wynosi 180 mln, a wy chcielicie ci o 130 mln wydatki Kancelarii Prezydenta. Przypomn, co wtedy pastwo mwilicie. Pani Beata Szydo kiedy my zmniejszalimy nieznacznie wydatki Kancelarii Prezydenta: to, co planuje PO, to czysto polityczny atak. Po zmniejszeniu o 8 mln pani pose Rafalska na posiedzeniu Komisji Finansw Publicznych mwia: nie mona paraliowa funkcjonowania Kancelarii Prezydenta. A wic punkt widzenia zaley, jak widz, od punktu siedzenia. (Pose Elbieta Rafalska: Niech pan zacytuje Skowrosk.) Ale rozumiem, wtedy w Kancelarii Prezydenta pracowali byli ministrowie z rzdu Jarosawa Kaczyskiego, pan Andrzej Duda, pani Fotyga, dzi parlamentarzyci Prawa i Sprawiedliwoci, wic trzeba byo zadba o posady dla kolegw. (Gos z sali: Mw do rzeczy.) Panie Marszaku! Wysoka Izbo! W sprawozdaniu Komisji Finansw Publicznych wprowadzono kilka zmian, cznie na ok. 160 mln, m.in. zmniejszono o 24 mln z wobec pierwotnych zaoe wydatki na Instytut Pamici Narodowej, mniej o 7 mln z wobec pierwotnego projektu, ni planowano, otrzyma Kancelaria Prezydenta. Zaoszczdzone w ten sposb rodki zostan przeznaczone na rewitalizacj azienek Krlewskich w Warszawie. Wspieranie Polonii za granic ma by teraz zadaniem Ministerstwa Spraw Zagranicznych, tak wic 65 mln z zostao przesunite z Senatu do MSZ. Archiwa pastwowe otrzymaj dodatkowe 3 mln z na digitalizacj zbiorw. Na leczenie chorych na hemoli i pokrewne skazy krwotoczne przesunito 28 mln. Klub Platformy Obywatelskiej podczas drugiego czytania zoy poprawk, zgodnie z ktr przeznacza si rodki na podwyki dla straakw, BOR-u, Suby Wiziennej i Stray Granicznej. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Bardzo czsto w dzisiejszej dyskusji pojawia si temat Funduszu Rezerwy Demogracznej, bya o tym mowa ju podczas poprzedniej debaty. Jeszcze raz przypomn, e w Funduszu Rezerwy Demogracznej jest o 10 mld wicej ni na koniec rzdw Prawa i Sprawiedliwoci w roku 2007. To jest tak, e wikszo rodkw (Gos z sali: Podawaj konkrety.) Nie wiem, pan jest taki podniecony przez ca debat, panie pole. (Pose Zbigniew Kumiuk: Tylko prostuj.)
W dobrym kierunku. (Pose Zbigniew Kumiuk: Ile majtku sprywatyzowano za bezcen.) Tak jak powiedziaem, 10 mld z wicej rodkw ni za rzdw Prawa i Sprawiedliwoci jest w Funduszu Rezerwy Demogracznej. Przede wszystkim w okresie rzdw Platformy Obywatelskiej, w cigu ostatnich czterech lat, przychody brutto z prywatyzacji wyniosy 43 mld z, a podczas waszych rzdw, kiedy bya dobra koniunktura na rynkach nansowych tylko 2 mld z. To m.in. dlatego rodkw na Fundusz Rezerwy Demogracznej (Pose Henryk Kowalczyk: To trzeba co sprzeda.) jest duo wicej ni za waszych rzdw. Tylko przypomn, e rodki z prywatyzacji s rozdysponowane w ten sposb, e 40% przychodw brutto uzyskanych z prywatyzacji, po odliczeniu odpisu na Fundusz Reprywatyzacji, traa na Fundusz Rezerwy Demogracznej, 15% uzyskanych przychodw z prywatyzacji na Fundusz Restrukturyzacji Przedsibiorcw, Fundusz Reprywatyzacji tu 5% ze sprzeday akcji nalecych do Skarbu Pastwa w kadej ze spek powstaych w wyniku komercjalizacji, Fundusz Skarbu Pastwa 2% uzyskanych przychodw z prywatyzacji i Fundusz Nauki i Technologii Polskiej 2% uzyskanych przychodw z prywatyzacji. A wic jeeli chcemy mie wicej rodkw w Funduszu Rezerwy Demogracznej, to po prostu (Pose Henryk Kowalczyk: Sprzedawajmy.) trzeba prywatyzowa. Najlepiej prywatyzowa w dobrym momencie, kiedy jest koniunktura na giedach, kiedy jest koniunktura na rynkach nansowych. Wy tego niestety nie robilicie. Wasz minister nansw wola w ostatnich dniach umorzy dugi po Porozumieniu Centrum ni prywatyzowa. Taka bya wasza polityka. (Pose Zbigniew Kumiuk: A czy pan wie, e mona sprzeda tylko raz?) Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Uwaam, e projekt budetu jest dobrym projektem na te czasy. Drobne zmiany, ktre wprowadzia Komisja Finansw Publicznych, bd suy polskiej gospodarce, polskim nansom. Dzikuj bardzo. (Oklaski) (Gos z sali: Brawo!)
wystpienia, w ktrym zachwalano, e Fundusz Rezerwy Demogracznej zwikszy si o 10 mld z od czasw rzdw Prawa i Sprawiedliwoci. Ale dobrze, e pan pose zauway, e fundusz to jest odpis sprywatyzowanego majtku. To oznacza tyle, e wielokrotnie wicej sprzedalicie majtku narodowego. Co prawda zwikszylicie fundusz o 10 mld, ale z tego funduszu zupenie bezpodstawnie zabralicie 13 mld z, pienidze, ktrych nigdy nikt z Funduszu Rezerwy Demogracznej, aden rzd oprcz rzdu Platformy Obywatelskiej (Pose Zbigniew Kumiuk: Nie odway si.) nie bra, dlatego e to byy pienidze, ktre miay by przewidziane na lata 20. XXI w., wtedy, kiedy rzeczywicie liczba emerytw bdzie wiksza ni liczba pracujcych. Natomiast jeli wy to bierzecie w tej chwili, to oznacza tyle, e ju jestecie na krawdzi bankructwa, ratujecie si przed dugiem i pidziesiciopicioprocentowym (Oklaski) (Gosy z sali: Brawo!) To jest oznaka rozpaczy, bezradnoci i bezsilnoci tego rzdu, kiedy siga ju po najwiksze zapasy. To jest fakt. Pan minister nansw wspomina: ciszej o dugu. Ja to sobie zanotowaem. Rzeczywicie nie mwmy o dugu, opozycja nie powinna mwi o dugu, bo dla koalicji to jest niewygodne, bo dla ministra nansw mwienie o dugu jest niewygodne. Tylko e niestety dug ma to do siebie, e to s twarde pienidze, ktre trzeba bdzie spaca. Moe nie wy to bdziecie spaca, nie ten rzd, ale bd spaca nastpne pokolenia. Wezwanie: ciszej o dugu, oznacza tyle, e ju nie ma adnego innego pomysu, tylko najlepiej o tym nie mwi. Apeluj do opozycji: nie mwcie o dugu, bo to jest niewygodne dla naszego rzdu. (Pose Zbigniew Kumiuk: Popsuje rankingi.) (Pose Elbieta Rafalska: Ciszej nad t trumn.) Wizerunek rzdu jest taki wspaniay, a tu opozycja omiela si mwi o dugu. Ciszej o dugu, przyczam si do tego apelu. Moe ju nie bdziemy mwili o tym dugu, niedugo dojdziemy do poziomu biliona zotych. Moe gdy ju nie bdzie wystarczao i utracimy pynno nansow, wtedy dopiero kto zacznie mwi o tym dugu, ten, ktry nie bdzie mg odzyska swoich wierzytelnoci. Co do Kancelarii Prezydenta, panie pole, to myl, e bezczelnoci jest takie mwienie. Przedstawi panu wydatki Kancelarii Prezydenta za ostatnie lata. 153 mln w roku 2008 nie mam przy sobie kartki, ale z grubsza znam je na pami. 153 mln w roku 2007, 153 mln w roku 2008 i 156 mln w roku 2009. W roku 2010 troch wicej, ale naprawd niewiele, te sto pidziesit par milionw, dopiero w roku 2011, ju w znacznej czci pod rzdami prezydenta Komorowskiego, 171 mln, ale wtedy wszyscy tumaczyli, e jest to konieczno spowodowana prezydencj. Uznalimy, e rzeczywicie prezydencja to s dodatkowe koszty, wic mona wyda 171 mln. Ale
mao tego, skoczya si prezydencja, a na rok 2012 Kancelaria Prezydenta projektuje ponad 190 mln. Oczywicie askawie odpuszcza 9, ale i tak zostaje 180, czyli 30 wicej ni wydatki na Kancelari Prezydenta p. Lecha Kaczyskiego. Jak panu nie wstyd mwi o tym, kto wydaje wicej, jeli chodzi o prezydenta? (Pose Zbigniew Konwiski: Ja mwi o tym, co wy wtedy proponowalicie.) Nie, to s fakty. To s fakty, prosz zajrze do wydatkw. Nie wolno mwi takich rzeczy, skoro systematycznie je zmniejszalicie, np. w 2008 r. wydatki na Kancelari Prezydenta byy mniejsze o 3 mln z ni w 2007 r. Doprowadzilicie do tego tymi decyzjami, bo wtedy ju mielicie wikszo parlamentarn, wobec tego cilicie wydatki. To s fakty. Jeli ju omiela si o tym cokolwiek mwi, to dobrze jest sprawdzi dane statystyczne i wyniki realizacji tego budetu. (Pose Elbieta Rafalska: Trzeba wiedzie.) To tyle odniesienia do ostatnich wypowiedzi, bo naprawd, jeli ju cokolwiek mwimy, to ponomy odpowiedzialno za swoje sowa. Krciutko na temat poprawek, ktre zoylimy, aby cho odrobin poprawi ten budet. Dwa sowa na temat poprawek rolniczych, bo na rolnictwo ten rzd, jak zwykle, zmniejsza rodki nansowe z roku na rok. Nie wspomn ju o tym, e w 2007 r. byo to ponad 2,5% w stosunku do PKB, w roku 2011 jest to 1,83%, a w roku 2012 ma by 1,71%. A wic jest spadek w stosunku do PKB o 30%. Jak rolnicy maj konkurowa w Unii Europejskiej, jeli rokrocznie zmniejsza si pienidze wydatkowane na rolnictwo? Do tego jeszcze dopaty unijne na przysze lata. Niestety, perspektywa wyrwnania jest w tej chwili adna. Oczywicie to si skutecznie odbija na wielu dziedzinach ycia. Proponujemy kilka poprawek, by cho w drobnej czci mc naprawi t sytuacj. Dwie niezwykle wane, chocia bardzo mao kosztowne, to jest kilka milionw zotych, poprawki dotyczce wsparcia dla inspekcji rolnych, ktre kontroluj jako ywnoci sprowadzanej do Polski. To jest po to, eby nie byo takiej sytuacji jak w styczniu ubiegego roku, gdy w sposb nieograniczony, bez adnej kontroli wpyno do Polski miso z dioksynami, co narazio zdrowie konsumentw oraz narazio rolnikw na utrat pynnoci nansowej i na straty. Nie mona do tego dopuci, trzeba wyposay inspekcj w rodki nansowe, a nie obcina wydatki. Dlatego te proponujemy kilka poprawek odnonie do inspekcji rolnych: Inspekcji Weterynaryjnej, Ochrony Rolin i Nasiennictwa oraz Jakoci Handlowej Artykuw Rolno-Spoywczych, a take doradztwa rolniczego. To jest jeden pakiet. Oczywicie nie mona zapomnie o tym, e powinny by zwikszone dopaty do paliwa rolniczego. Rzd askawie zgodzi si je zwikszy o 10 gr, tylko zapomnia, e akcyza ronie o 20 gr. Taki jest efekt, czyli chce zarobi na rolnikach kolejne pienidze. Propo-
49
Pose Henryk Kowalczyk nujemy zwikszenie budetu, ale jednoczenie oczekujemy, e rzd zmieni rozporzdzenie i wzronie stawka zwrotu akcyzy, chyba e skorzysta z wczoraj zgoszonego wniosku Prawa i Sprawiedliwoci, eby wystpi do Komisji Europejskiej o moliwo czasowego zmniejszenia ulgi akcyzowej. Jeli to zmniejszenie nastpi, to oczywicie nie ma przeszkd, eby t poprawk wycofa i tej akcyzy a tyle nie zwraca, lecz j obniy. Bo waciwie funkcjonuje taki mechanizm, i jeli on nie zafunkcjonuje, to tak naprawd nie bdzie dochodw z tej akcyzy. Proponujemy rwnie zwikszenie wydatkw na spki wodne, bo to skandal, e s to kwoty kilku milionw na cay kraj, gdy pniej na odszkodowania, na rekompensaty z tytuu zniszcze wydaje si kilkaset miliardw. A tymczasem brakuje, nie chce si da kilku milionw na konserwacj urzdze. Moe eby ju nie omawia bardzo szczegowo wszystkich poprawek, bo jest ich kilka, myl, e bdzie na to czas na posiedzeniach komisji, jeszcze na jedn chciabym zwrci uwag. Poprawka, ktra jest niezrozumiaa, niepojta, czyli przeniesienie rodkw pieninych na pomoc dla Polakw i Polonii z Senatu do Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Mwilimy na posiedzeniach Komisji Finansw Publicznych, e to zrujnuje system, na p roku zamrozi wnioski, jakkolwiek pomoc. Nie wiem, o co w tym wszystkim chodzi. Przecie Senat jest zdominowany przez Platform Obywatelsk, dlaczego rzd wyrywa Senatowi te pienidze? Dlaczego chcecie zepsu co, co dobrze funkcjonowao? Przypominaj mi si tutaj sowa piosenki Mynarskiego: Co by tu jeszcze, panowie... itd. Tak oceniam ten ruch i ten rzd w zwizku z takim ruchem. Ani przez to nie przybdzie pienidzy, ani si nie oszczdzi, tylko wszystko zostanie dokadnie zepsute, zrujnowane, organizacje polonijne z tego nie skorzystaj. Proponujemy poprawk, ktra odwrci t fataln decyzj Komisji Finansw Publicznych. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
reform strukturalnych, dalej: podwyszenie wieku emerytalnego, zwikszenie rwnowagi skalnej. Wikszy poziom inwestycji zagranicznych cieszy, bo oznacza wicej kapitau na rynku. Wana w perspektywie kilku lat z punktu widzenia pokolenia dzisiejszych 20-, 30-latkw, ludzi, ktrzy weszli lub bd wchodzili na rynek pracy, jest redukcja decytu o 4,2% PKB. Mog to dzisiaj powiedzie jako przedstawiciel tej grupy, wiele osb z niej na mnie gosowao. Docelowo, w duszej perspektywie redukcja tego decytu powinna zmierza do 3% normy ustalonej w Maastricht. Mam nadziej, e w perspektywie kilku lat bdzie to osignite, panie ministrze. Warto podkreli te spraw popytu na prac. Od 2010 r. widzimy stopniow odbudow tego popytu. W 2011 r. wzrost zatrudnienia jest szacowany na poziomie 1,9%, w 2012 r. bdzie niszy 0,8%, wynika to oczywicie z trudnoci zarwno w krajach Unii Europejskiej, jak i w Stanach Zjednoczonych. Wzrost pac w 2012 r. signie 1,1%, co w sytuacji schodzenia gospodarki uatwi przedsibiorcom rozwj i prac. W 2012 r. powinno nastpi spowolnienie inacji, ktra jest prognozowana na poziomie 2,8%. Oczywicie prognoza w 2011 r. zostaa zachwiana gwnie przez czynniki podaowe, przez gwatowny wzrost cen surowcw. Szanowny Panie Marszaku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ustawa budetowa na rok 2012 i perspektywy budetowe na lata 2013, 2014 i 2015 dotycz przede wszystkim czasu na podejmowanie rozwanych, racjonalnych i odpowiedzialnych decyzji. Ten budet taki jest: odpowiedzialny i racjonalny. I dzisiaj zachcam nie tylko swoich kolegw koalicyjnych, ktrzy ju si za nim opowiedzieli, powiedzieli, e bd gosowa za budetem, ale rwnie opozycj do tego, eby przyja budet, bo dzisiaj moemy to zrobi. Zachcam wic do przyjcia i poparcia tego odpowiedzialnego i racjonalnego budetu na rok 2012. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
ko, na inteligencj i naprawd nie wiem, dlaczego pan tak czsto stara si, i co panu bardzo wychodzi, obraa opozycj niezalenie od tego, czy z prawej strony, czy z lewej strony. Prosz pastwa, powiem kilka zda na temat sfery samorzdowej. Kiedy, w czasie pierwszego czytania projektu budetu na 2011 r. mwiem, e chyba gorzej by nie moe. Natomiast 14 grudnia o tym projekcie budetu powiedziaem, e jednak moe by jeszcze gorzej. Jest on fatalny. O tym, jak bardzo jest le, wiadczy zainteresowanie samorzdowcw wszystkich opcji politycznych konferencj z 10 stycznia, ktra odbya si w sali kolumnowej. Na zaproszenie klubu Prawa i Sprawiedliwoci przyjechao ponad 650 samorzdowcw z Polski: wjtowie, burmistrzowie, prezydenci mniejszych i bardzo duych miast oraz delegaci samorzdw wojewdzkich. Byy konkretne wypowiedzi, natomiast w kuluarach zadawano sobie pytania, radzono sobie, yczono sobie, by przetrwa dziaania tego ministra, tego rzdu. Tego sobie na do widzenia yczono, aebymy wsplnie to przetrwali. Panie Ministrze! Samorzdowcy skaryli si na cakowit dewaluacj Komisji Wsplnej Rzdu i Samorzdu Terytorialnego. Nie s czsto informowani o problemach, ktre pniej stawiane s na forum tej Izby. Czsto wedug samorzdowcw na posiedzenia komisji wsplnej rzd wysya swoich reprezentantw w randze dyrektorw departamentw. Pani minister, mwia pani o wzrocie subwencji owiatowej. To jak to jest, e jedna z duych gmin woj. podkarpackiego, mojego wojewdztwa, decyduje si na likwidacj wszystkich szk. Organem prowadzcym szkoy ma by nie stowarzyszenie zrzeszajce rodowiska zwizane z owiat, tylko zakad gospodarki komunalnej. Z jakiego powodu? Z tego wzgldu klub mj skada poprawk dotyczc wzrostu subwencji owiatowej o 500 mln z. Sdz, e Wysoka Izba przychyli si do tej poprawki. Panie ministrze, jak pan tumaczy pozwy indywidualne czy zapowied pozwu zbiorowego Unii Metropolii Polskich w sprawie odzyskania wypaconych pienidzy samorzdu terytorialnego na zasiki stae w roku ubiegym. Panie ministrze, czym pan wytumaczy to, e na aktywne formy przeciwdziaania bezrobociu w wielu urzdach powiatowych mojego wojewdztwach jest o 1/3 rodkw mniej ni w roku ubiegym, w dramatycznym roku ubiegym? Szanowni pastwo, jak cudownie jest, jeli chodzi o nauk. A jak faktycznie wyglda sytuacja? Samorzd woj. podkarpackiego w ostatnich latach co roku na wydatki biece ze swojego skromnego budetu dla uczelni publicznych Podkarpacia przeznacza po kilka milionw zotych. Panie Ministrze! Szanowni Pastwo! Czy nie czas, aeby podj naprawd uczciw debat na temat sytuacji nansw samorzdu terytorialnego? Nie mona kontynuowa pana linii postpowania, panie ministrze, gdy unika pan rzetelnej dyskusji na temat
51
Pose Stanisaw Og reguy wydatkowej bd te faktycznych potrzeb w zwizku z realizacj zada wielokrotnie zlecanych bez zabezpieczenia rodkw nansowych. Dzikuj za uwag. (Oklaski)
w stree euro. Panom z Ruchu Palikota proponuj mniej pali kadzideka, a umysy si rozjani i przekonacie si, e ten budet jest zbudowany na solidnych podstawach. Dzikuj. (Oklaski)
n sytuacj Polakw, dodatkowo zwiksza nasze obcienia podatkowe. Natomiast, szanowni Polacy, prosz przyj do wiadomoci, e w budecie pastwa nie przewidziano dochodw z tytuu wpaty z zysku Narodowego Banku Polskiego. W 2010 r. dochd z tego tytuu wynis 3957 mln z, za w 2011 6202 mln z. To nie jest jedyny gest miosierdzia rzdu wobec wielkich. Rzd zrezygnowa midzy innymi z dywidendy przygotowanej do prywatyzacji spki wglowej, ktrej zysk za okres tylko trzech kwartaw 2011 r. wynis 1100 mln z. Zatem profesjonalni liberaowie w naszym kraju stosuj zasad: wielkiemu nie naraamy si, bo to niebezpieczne, oni si zorganizuj, mamy do protestw. Sabego przyciniemy on, cho bdzie paka, zapaci. T sam zasad rzd stosowa rwnie przy konstrukcji budetu po stronie wydatkw. Proponuj analiz dwch przypadkw. W Kancelarii Prezydenta w roku 2010 wydatkowano 158 mln z. W 2012 r. rzd gwarantuje Kancelarii Prezydenta 187 mln z, czyli o przeszo 18% wicej. Jednoczenie w tym samym czasie, gdy warunki komunikacyjne i stan drg w naszym kraju zniechcaj inwestorw do angaowania si w ycie gospodarcze w naszym kraju i stanowi wielk uciliwo dla mieszkacw spoza warszawskiej czci kraju, w czci 83: Rezerwy celowe rodki na infrastruktur drogow s systematycznie obniane. W 2010 r. wydatkowano na ten cel z budetu 198 mln z, w 2012 r. planuje si tylko 110. Na Narodowy program przebudowy drg lokalnych wydatkowano w 2011 r. 1 mld z, na 2012 r. rzd planuje zaledwie 1 mln z. Po m.in. ochronie zdrowia i owiacie rzd odcina si od kolejnego zadania i temat drg zostawia samorzdom. Robi to, co ciarwki, ktre, aby unikn opat z tytuu myta, niszcz drogi lokalne. Kwestia zego stanu drg jest dla regionw zagadnieniem priorytetowym, problemem, ktrego rozwizanie przesdza o rozwoju regionu. Dzikuj. (Oklaski)
nie przystoi, podobnie zreszt jak skadanie w drugim czytaniu ponad 200 poprawek, ktre maj charakter taki chyba bardziej roszczeniowy, a nie wyraaj, jak mi si wydaje, szacunku dla podstawowych funkcji pastwa. Jeli mowa o zadueniu, to rzeczywicie na przestrzeni ostatnich lat nominalne zaduenie wzroso. Ale trzeba pamita, e budet, cho jest planem nansowym na jeden rok, musi uwzgldnia take skutki decyzji podejmowanych wczeniej, ich wymiar dugofalowy. Wemy na przykad rok 2006 i rok 2007. Dynamika wzrostu cznych wydatkw przekroczya zdecydowanie 10%, co stao si baz dla historycznego planowania budetw na kolejne lata. Skutki tamtych decyzji to wanie midzy innymi wzrost nominalnego zaduenia. Natomiast prosz pamita, e jeli chodzi o relacj pastwowego dugu publicznego do produktu krajowego brutto w tamtym czasie do 2011 r. wcznie, ale i w 2006 r. i 2007 r., dynamika cay czas bya wzrastajca. Natomiast budet na 2012 r. przewiduje schodzenie z tej dynamiki wzrostowej, ta relacja bdzie si zmniejszaa. Budet poza tym, e jest planem nansowym pastwa, najwikszym w kraju biznesplanem, nansowym wymiarem funkcji pastwa, wypenia take dwie inne wane funkcje. Po pierwsze, wzmacnia instytucje pastwowe, aby mogy zapewnia bezpieczestwo nansowe caego pastwa, a po drugie, ma zapewnia bezpieczestwo polskich obywateli i polskich rodzin. Budet na 2012 r. zapewnia i realizacj funkcji pastwa, i zabezpiecza obie te funkcje, o ktrych przed chwil wspomniaem. Rzd i parlament wzmocniy instytucje pastwa poprzez wczeniejsze wprowadzenie emerytur pomostowych, czego nikt nie odway si dokona przed nami. Inne rozwizania instytucjonalne to wprowadzone take wieloletnie planowanie nansowe i budet zadaniowy, a take od dawna oczekiwana konsolidacja sektora nansw publicznych zakadajca likwidacj zakadw budetowych, gospodarstw pomocniczych, rachunkw dochodw wasnych. Tego te nikt wczeniej nie przeprowadzi, a to oznacza wiksz przejrzysto sektora nansw publicznych. Dalej. Wprowadzono elazn regu wydatkow zamroenie pac w administracji. cznie pozwolio to na oszczdnoci w granicach 30 mld z. Dziki temu Polska nie wpada w puapk zaduenia. Nie musimy podejmowa te dziki temu drastycznych decyzji, tak jak to byo na Litwie, ogranicze emerytur czy wiadcze socjalnych. Nie jestemy te w takiej sytuacji jak Wgry, gdzie goym okiem wida, e rok 2012 bdzie bardzo trudny. Proponujemy decyzje racjonalne, ale niedotkliwe. Mam na myli zmiany w powszechnym systemie emerytalnym i zmiany, jeli chodzi o emerytury mundurowe, skadk zdrowotn w rolnictwie i inne tezy z expos pana premiera Tuska. Nie ma co czeka i nie bdziemy z tym czeka. Niektre projekty ju zostay przeprowadzone. W pierwszym proczu 2012 r. bd przeprowadzone kolejne projekty ustaw dotyczce midzy
53
Pose Andrzej Orzechowski innymi podwyszenia skadki rentowej, ta ustawa jest ju po procedurze, ale take podniesienia wieku emerytalnego. Tutaj kolejna uwaga. Ot podniesienie wieku emerytalnego i reforma ubezpiecze rolniczych, a take zmiana systemu opodatkowania to rozwizania jak najbardziej instytucjonalne i jak najbardziej dugofalowe. Jeli chodzi o budet na 2012 r., nie przynios one efektw, bo nie mog ich przynie, ale przynios bardzo pozytywne efekty z punktu widzenia nansw publicznych w okresie wieloletnim przez wiele nastpnych dziesicioleci. I to jest mylenie perspektywiczne. Dotychczas wystpowa decyt takiego mylenia w Polsce. Ju budet 2011 r. przynis obnienie decytu sektora nansw publicznych o ponad 2 punkty procentowe jest to dosy istotne osignicie i to, tak jak powiedziaem, bez drastycznych posuni, bolesnych dla gospodarki i spoeczestwa. Podobne zaoenie przyjto do budetu 2012 r. bez rewolucyjnych, bolesnych, dotkliwych dla ludzi posuni. A cznie 2011 r. i 2012 r. pozwoli obniy decyt sektora nansw publicznych o blisko 4,8% produktu krajowego brutto, czyli o ponad 70 mld z. Jest to konsolidacja na rekordow skal w Europie. Obok dziaa na rzecz bezpieczestwa pastwa w projekcie budetu na 2012 r. wprowadza si te szereg dziaa adresowanych do zwykych ludzi, zapewniajcych bezpieczestwo nansowe polskich rodzin. Jakie s to instrumenty? Wymieni tylko niektre: wzrost emerytur o ponad 4%, i w wyniku waloryzacji od dawna oczekiwanej, kwotowej, wzrost wynagrodze nauczycieli, onierzy, policjantw, take p miliarda rodkw wicej na zasiki stae, tak aby gminy nie musiay dokada tak jak w 2011 r., dalsze znaczne, intensywne nansowanie projektw unijnych, wzrost wydatkw o 7,5% w planie Narodowego Funduszu Zdrowia, a wic wzrost rodkw na leczenie obywateli, take wydatki na ochron zdrowia w budecie pastwa na czn warto 8 mld z. W wydatkach na zdrowie uwzgldnione s programy polityki zdrowotnej, m.in. narodowy program medycyny transplantacyjnej, tak aby zwikszy dostpno leczenia przeszczepianiem narzdw, zwikszy liczb przeszczepw. S te przewidziane dosy powane wydatki na ratownictwo medyczne i na wieloletnie inwestycje w szpitalnictwie. A wic mona powiedzie, e w tym zakresie jest to kontynuacja dobrej praktyki stosowanej, poczwszy od 2011 r. Dbajc o portfele pacjentw, ale te dobr pozycj pastwowego regulatora, wprowadzono w ycie ustaw refundacyjn, przy ktrej byo tyle haasu, ale dziki jej zapisom cz rodkw publicznych przekazywana rmom farmaceutycznym zostanie przesunita na leczenie pacjentw. Takiego kroku wczeniej aden rzd nie wykona. Myl, e powinna przywieca nam, skoro jestemy przy wydatkach medycznych, zasada, e jak naj-
wicej rodkw publicznych powinno by przeznaczanych na leczenie, a jak najmniej na spat dugw i odsetek. Dlatego bdzie wdraana take uchwalona wczeniej ustawa o dziaalnoci leczniczej, ktra ma do tego celu nas skutecznie doprowadzi. Na koniec chciabym podkreli, e Polska wykonaa i wykonuje naprawd kawa dobrej roboty, jeli chodzi o budet, jeli chodzi o nanse publiczne. Budet 2012 r. jest trudny, ale utrzymuje stan gospodarki i nansw na dobrym poziomie, bez drakoskich ci i wielkich podwyek podatkw. Polska jest stabilnym krajem, a niebezpieczestwa, ktre by moe kryj si gdzie dla sektora nansw publicznych, wystpuj poza granicami. Proponuj budet 2012 r. przyj bez poprawek. (Oklaski)
mieszanie, bo chyba kwota dobrze nie usyszaem, jaka to suma, bdziemy to sprawdza ktra zostaa przewidziana w poprawce zgoszonej przez PO, nie wystarczy na podwyki, ktre s zapowiadane, i albo w zwizku z tym bdzie mniejsza kwota jednostkowa podwyki w przeliczeniu na etat, albo bd te podwyki wprowadzone od pniejszego terminu i bdzie kolejny chaos, kolejny niepokj i zamieszanie wystpi z now si. Nasza poprawka zmierza konsekwentnie do tego, eby po 300 z, zgodnie z tym, co przewidzia premier Donald Tusk dla policjantw i onierzy, zagwarantowa od 1 lipca wszystkim formacjom mundurowym. To znaczy, potrzebna jest dla funkcjonariuszy Pastwowej Stray Poarnej kwota 61 mln z, dla Stray Granicznej 33 mln z, dla BOR-u 4,5 mln z, a dla Suby Wiziennej 55 mln z. Razem to jest 153,5 mln z. Wskazujemy rdo pokrycia kosztw tych podwyek, rezerw, ktra nie bya wykorzystywana w ostatnich latach w peni, a to jest dua rezerwa, w czci 83: Rezerwy celowe w poz. nr 8. Bezpiecznie mona po te rodki sign i spowodowa, e uspokoi si sytuacja w formacjach mundurowych, bo wszyscy funkcjonariusze otrzymaj oczekiwane podwyki, na ktre apetyt wywoa Donald Tusk w swoim expos, ale okazuje si, e tylko wobec czci funkcjonariuszy mia taki zamiar. W zwizku z tym apeluj do klubw koalicyjnych, eby popary nasz poprawk, ktra gwarantuje, e oczekiwane podwyki bd wprowadzone bez adnych problemw, a rdo nansowania jest bezpieczne. Mam nadziej, e tak si stanie i nie bdzie kolejnych prb wprowadzenia zamieszania, dowodw hipokryzji, e niby daje si podwyk, a w sumie jej nie bdzie. Do tego zmierzaj wasze dziaania. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
ktre wiadcz o jakoci ycia, byy wielokrotnie przedstawiane w tej Izbie poprzez porwnanie z krajami Unii Europejskiej w tych czterech latach, ale te z poszczeglnymi latami rnych rzdw. Take dzisiaj niektre wskaniki byy przytaczane przez posw, ktrzy brali udzia w debacie, ale rwnie przez pana ministra. Mam tutaj na myli np. wskaniki dotyczce wzrostu gospodarczego, relacji decytu do PKB, dugu, tworzenia nowych miejsc pracy i wiele innych. Pod wzgldem oglnych wynikw wypadamy bardzo dobrze. Nie mamy si czego wstydzi, wrcz odwrotnie, na tle Europy wypadamy dosy optymistycznie. Wielko wzrostu gospodarczego na poziomie 2,5%, zapisana w budecie, jest zbiena z prognozami wielu instytucji midzynarodowych: OECD, Midzynarodowego Funduszu Walutowego i Komisji Europejskiej. Jest to realistyczny poziom. Jeeli chodzi o skumulowany wzrost gospodarczy, to byy take tutaj przedstawiane dane byo to poruszane przez wiele posanek, posw, rwnie pana ministra za ostatnie 4 lata nawet poprzez porwnanie z innymi krajami Unii Europejskiej, i okazao si, e w tych najtrudniejszych czasach, bo teraz dotar kryzys, ktry ogarnia gospodark wiatow przez ostatnie 4 lata, wypadamy dosy dobrze, najlepiej spord krajw Unii Europejskiej. Komisja Europejska chwali polski budet. Dnia 11 stycznia Komisja Europejska wydaa komunikat na temat budetu kilku pastw czonkowskich Unii Europejskiej, w tym take Polski. W opinii ekspertw Komisji Polska podja skuteczne dziaania zmierzajce do zredukowania decytu sektora nansw publicznych. Dlatego Komisja Europejska jest zdania, e nie jest konieczne podjcie w stosunku do tych czterech pastw (oprcz Polski mam na myli Cypr, Belgi i Malt) dziaa w ramach procedury nadmiernego decytu, cho Komisja bdzie nadal uwanie monitorowa stan ich budetw. Taki jest komunikat wydany przez Komisj Europejsk. Wracam do budetu. Dochody wynosz 293,75 mld z i s realistyczne. Prognozowany wzrost dochodw naley oceni jako korzystny. Osignicie dochodw podatkowych i innych dochodw bdzie moliwe. Byo take dzisiaj przytaczane na tej sali, e wzrost dochodw podatkowych bdzie wynosi 1,5% PKB. Wydatki wynosz 328,8 mld z. W relacji do PKB wydatki budetu zostay zaplanowane na poziomie ubiegego roku. W ujciu nominalnym ich udzia w PKB zmaleje. Wydatki budetowe byy w ostatnich latach poddane werykacji. Zastosowano tymczasow, dyscyplinujc regu wydatkow. Wydatki budetw samorzdowych bd rwnie objte restrykcjami. Droga do obnienia decytu zostaa take zrealizowana. Bya ona zaplanowana na 2 lata. W 2011 r. obnika bya do 5,6% PKB, natomiast w 2012 r. zmaleje on do 2,9% PKB. Relacja pastwowego dugu do produktu krajowego brutto w roku 2012 ma ulec zmniejszeniu. Take pan minister to dzisiaj przytacza, ale pragn te
55
Pose Magdalena Gsior-Marek podkreli dla niektrych posw tu obecnych, e 20 krajw Unii Europejskiej miao wikszy przyrost relacji dugu do produktu krajowego brutto w latach 20072011. We wszystkich tych krajach Unii Europejskiej relacja dugu publicznego do produktu krajowego brutto wzrosa szybciej i wicej ni w Polsce, a przecitnie w Unii Europejskiej ten wzrost stanowi 23,5 punktu procentowego, podczas gdy w Polsce wynosi jedynie 11,7 punktu procentowego. Podczas ostatniej debaty dotyczcej budetu, ktra tutaj si toczya, minister nansw przedstawi plan strategii, ktry skada si z trzech celw. Chciaabym go jeszcze przypomnie. Pierwszy cel jest to zapewnienie pynnoci budetu w 2012 r., przy zapewnieniu tym samym w tym roku kilkunastu procent potrzeb poyczkowych na przyszy rok. Drugi cel, ktry zosta zaoony w rednio krtkim horyzoncie czasowym rzd zapewni rwnowag przez zlikwidowanie nadmiernego decytu. Dziki podwyszeniu skadki rentowej oraz wzrostowi dywidendy, ktra bdzie pobierana od spek Skarbu Pastwa, bdzie zapewniona stabilno i rwnowaga nansw, przy czym naley podkreli, e odbdzie si to bez bolesnego sigania do kieszeni obywateli, szczeglnie tych najuboszych. Pynno pastwa zaley od wypacalnoci i wiarygodnoci, dlatego reformowanie nansw publicznych to trzeci z punktw strategii, ktre przyj rzd s to dziaania stopniowe, ktre ustabilizuj nanse w rednim i dugim okresie. Ponadto projekt ustawy budetowej na rok 2012 przewiduje zamroenie funduszu wynagrodze we wszystkich jednostkach pastwowej sfery, dodatkowo zamroenie obejmuje pozostae skadniki funduszu wynagrodze. Ochron w zakresie ci wydatkowych zostali objci emeryci i rencici, w przypadku ktrych od marca 2012 r. nastpi waloryzacja emerytur i rent. Budet na rok 2012 jest take budetem prorozwojowym. Udzia w PKB bdzie wynosi 5,6% jest to jeden z najwyszych poziomw inwestycji publicznych w historii od pocztku transformacji, ale i najwyszy poziom inwestycji publicznych w Unii Europejskiej. Budet przewiduje ochron najuboszych i najsabszych. Utrzymany zostaje wysoki poziom wydatkw na opiek spoeczn prawie 13 mld z. Utrzymane s podwyki pac dla nauczycieli oraz zapowiedziano podwyki dla sub mundurowych. Budet przewiduje wzrost wydatkw na edukacj ponad 5%. Wan pozycj w budecie jest subwencja dla jednostek samorzdu terytorialnego. Gminy, wojewdztwa, powiaty, realizujc zadania, ktre widzimy, otrzymuj subwencj z budetu. W roku 2012 w budecie jest przewidziany wzrost o 3,8%. Zostaj zwikszone wydatki na bezpieczestwo wewntrzne i bezpieczestwo publiczne. Poziom wydatkw na obron narodow w 2012 r. jest wyszy
o 7,1% w porwnaniu do roku poprzedniego, zaplanowano je w wysokoci 2% przewidywanego PKB, wykonania w 2011 r. Budet 2012 r. przewiduje przeznaczenie rodkw na donansowanie potencjalnego niedoboru w funduszach emerytalno-rentowych, w tym te Funduszu Ubezpiecze Spoecznych, dotacja wyniesie ponad 40 mld, i KRUS 15,2 mld z. S przewidziane rodki na obsug dugu publicznego, a wydatki te rosn w przyszym roku do 43 mld z. Trzeba wspomnie, e ta kwota jest skutkiem zaszoci. W projekcie ustawy budetowej na rok 2012 zaplanowano dochody rodkw europejskich w wysokoci 72,5 mld z i wydatki na bardzo wiele projektw ze rodkw unijnych. Planowane przychody z prywatyzacji na 2012 r. zostay ujte w projekcie budetu i wynosz 10 mld z. Istotny wpyw na skuteczno prowadzenia procesw prywatyzacyjnych ma sytuacja gospodarcza Polski, ale i na wiecie. Jednak dowiadczenia z lat poprzednich pokazuj, e pomimo gorszej koniunktury mona z powodzeniem prowadzi procesy prywatyzacyjne. Wanym powodem przemawiajcym za zwikszeniem udziau wasnoci prywatnej w gospodarce jest to, e rmy prywatne, a nie pastwowe, maj wiksz zdolno do wypracowania zysku, a w konsekwencji take do inwestowania i zwikszania zatrudnienia. Spki w sektorze prywatnym s bardziej efektywne i bardziej prorozwojowo zarzdzane. Jedn z czci budetu, ktra zawsze wszystkich interesuje, jest infrastruktura, budowa drg, ale take infrastruktura kolejowa. Pomimo trudnej sytuacji budetowej, uwarunkowa zewntrznych, kryzysu, ktry dotkn gospodark wiatow, w projekcie budetu na rok 2012 zostay zagwarantowane rodki na infrastruktur drogow i infrastruktur kolejow. Na drogi publiczne krajowe na 2012 r. zostaje przeznaczona kwota 3 mld z. Z tej kwoty przypada 2 mld na wydatki biece (czyli biece utrzymanie sieci drogowej, remonty drg i mostw) oraz 400 mln na wydatki majtkowe (wykup gruntw, budowa systemu zarzdzania ruchem na autostradach i drogach ekspresowych). Dodatkowo w budecie na rok 2012 na drogi s przeznaczone rodki w rezerwie celowej cz 83, pozycja 70 kwota 200 mln z. Jest to kontynuacja Narodowego programu przebudowy drg lokalnych. Celem jest intensykacja rozwoju bezpiecznej, spjnej, funkcjonalnej i efektywnej infrastruktury drogowej. Pragn przypomnie, e samorzdy w latach 20082011 zmodernizoway lub cakowicie przebudoway 8 tys. km drg. Z nowych drg lokalnych korzystali mieszkacy ponad 1,5 tys. gmin, powiatw i miast. Program niewtpliwie jest pozytywnie oceniany przez rzd, samorzdy, ale take przez mieszkacw. Pragn te przypomnie, e zgodnie z mechanizmem nansowania inwestycji drogowych wprowadzonym ustaw z dnia 22 maja 2009 r. wszystkie zadania inwestycyjne poza inwestycjami
56
Pose Magdalena Gsior-Marek kubaturowymi s nansowane z Krajowego Funduszu Drogowego. Plan na 2012 r. to 30 809 mln z. Z kolei na infrastruktur kolejow z budetu pastwa zostanie przeznaczona kwota 2333 mln z. Jest to kwota przeznaczona midzy innymi na donansowanie remontw i utrzymanie infrastruktury kolejowej, przebudowanie dworcw kolejowych. Dodatkowo z Funduszu Kolejowego wydatkowana zostanie kwota 980 mln z na inwestycje, remonty oraz modernizacj i zakup taboru kolejowego. Ponadto na inwestycje kolejowe bd przeznaczone rodki z budetw europejskich jest to kwota ok. 2,5 mld z, rodki z RPO, TENT i PHARE jest to kwota 650 mln z, a take rodki wasne PKP PL SA ok. 650 mln z. Biorc udzia w debacie, omawiajc budet, warto take podkreli wydatki, ktre s ujte w budecie, w kwocie 165 269 tys. z. S one przeznaczone na zadania z zakresu przej granicznych, ktre bd realizowane w wojewdztwach: dolnolskim, lubelskim, podkarpackim, podlaskim i warmisko-mazurskim. Omawiajc budet, chciaabym wspomnie take o czci sportowej. Na wszelkie zadania zwizane z kultur zyczn rzd przeznaczy w budecie na rok 2012 kwot 1 387 113 tys. z. S to czne rodki z czci 25: Kultura zyczna, czci 83: Rezerwy celowe oraz pastwowe fundusze celowe. Kwota na cz sportow jest znaczna, jest to take zwizane z nalizowaniem ostatnich etapw inwestycji, jeli chodzi o Euro 2012. Rok 2012 jest szczeglny dla Polski pod wzgldem najwikszych imprez sportowych. Mam tutaj na myli naowy turniej Mistrzostw Europy w Pice Nonej UEFA Euro 2012, ale take igrzyska olimpijskie. W ramach czci sportowej 160 mln bdzie przeznaczone na dziaania zwizane ze sportem wyczynowym, 250 mln zostanie przeznaczone na kontynuacj programu Moje boisko Orlik 2012, ktry cieszy si duym zainteresowaniem i jest podziwiany nie tylko w Polsce, ale take w Europie. Oprcz standardowych boisk Orlik powstan take Biae Orliki. Zostaje podtrzymany mechanizm dla tych najbiedniejszych gmin, ktry daje moliwo donansowania do 47% kosztw kwalikowanych. 22 mln to kwota, ktra zostanie przeznaczona na upowszechnianie sportu w rnych rodowiskach: wiejskim, akademickim, polonijnym. W tej czci moemy te znale 49 mln na turystyk. W czci sportowej znaczna kwota bdzie te przeznaczona na udzia w paraolimpiadzie i jej przygotowanie oraz sport osb niepenosprawnych. Budet, nad ktrym dzisiaj debatujemy, jest budetem odpowiedzialnym nansowo. Widoczne jest obnienie poziomu zaduenia. Zapewnia on bezpieczestwo obywateli w zaspokajaniu podstawowych potrzeb, bezpieczestwo funkcjonowania pastwa, jest budetem sprawiedliwym, opartym na realnych przesankach i zaoeniach. Przedstawiony projekt
budetu odpowiada obecnym moliwociom gospodarki oraz spoeczestwa i uwzgldnia sytuacj nie tylko naszej gospodarki, ale take europejskiej i wiatowej. Dyscyplina nansw publicznych jest bardzo wanym elementem stabilnoci makroekonomicznej. Wiarygodno pastwa te jest bardzo wana i stanowi priorytet, ktry realizuje rzd. Ponadto przy obecnych zawirowaniach ma duy wpyw na rynki nansowe, ktrym take towarzyszy niepewno, dlatego niwelowanie nierwnowagi nansw publicznych to gwny priorytet rzdu na najblisze lata. Stabilne fundamenty naszej gospodarki pozwol na elastyczne reagowanie na przysze kryzysy, zwikszenie atrakcyjnoci i konkurencyjnoci naszej gospodarki, zwikszenie liczby miejsc pracy, ale take przycignicie nowych inwestycji. Rekomenduj przyjcie budetu z dobrymi i mdrymi poprawkami, ktre zostay zgoszone w dniu dzisiejszym. Dzikuj serdecznie za uwag. (Oklaski)
57
Pose Artur Grski Wnioski te powinny zosta rozpatrzone niebawem. Tymczasem przeniesienie rodkw do MSZ spowoduje ponowne rozpoczcie procedury, co stwarza realn grob zaamania systemu pomocy polskim rodowiskom za granic i katastrof wielu projektw w Polsce. (Dzwonek) Mam zatem pytania: Jaka cz pienidzy zostanie przyznana na wspieranie organizacji pozarzdowych w Polsce po przejciu przez MSZ rodkw Senatu na Poloni? Jakie kroki ma zamiar podj MSZ, aby w tym roku nie zaama si system dotacji dla podmiotw krajowych, ktre ju zoyy wnioski? Czy zostanie utrzymane na dotychczasowym poziomie nansowanie dziaa Stowarzyszenia Wsplnota Polska? Dzikuj. (Oklaski) Przepraszam za przekroczenie czasu.
dzi na najmodszych? Dlaczego rodzice 170 tys. dzieci uczszczajcych dzi do przedszkoli niepublicznych maj paci wysze czesne ni rodzice dzieci w przedszkolach publicznych? Pastwo proponujecie zmniejszenie kwoty dotacji dla niepublicznych i prywatnych przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego. Dzikuj. (Oklaski)
postulowalimy, aby wszystkie suby byy objte tymi podwykami od 1 lipca 2012 r., rzd mwi, e nie ma pienidzy. By to argument nieprzekonujcy. Wskazalimy, jak mwiem w wystpieniu klubowym, rda, z ktrych mona skorzysta. Chc w tej chwili zada takie pytanie: Jaki jest stosunek rzdu do naszej poprawki w sprawie podwyek dla funkcjonariuszy pozostaych, poza wojskiem i policj, sub mundurowych i jakie, precyzyjnie, kwoty s potrzebne, eby to zrealizowa od 1 lipca? I pytanie drugie ono dotyczy wspierania Polakw i Polonii za granic. Panie ministrze, prosz powiedzie Wysokiej Izbie i opinii publicznej, jakie kwoty pastwo polskie wydao w cigu tego ju 22-lecia na wspieranie Polakw za granic jako cao i na jakie cele te rodki zostay przeznaczone, ile wydawa Senat, ile inne organy pastwa (Dzwonek) i jakie tak naprawd jest zaoenie, jaki jest cel w tym, eby przesun to, co dobrze dziaao w Senacie, do MSZ-u. Co chce rzd przez to osign? Bo tu wykazywalimy, e raczej to bdzie prowadzio do zamieszania, do zaniechania pewnych dziaa, ktre dobrze byy realizowane. O co chodzi rzdowi w tej sprawie, bo tego nie rozumiemy. Prosz o odpowied. (Oklaski)
59
67% caego decytu (Dzwonek) nansw publicznych. Czy pan minister zdaje sobie spraw, e wprowadzenie reguy Rostowskiego spowoduje cicia w inwestycjach, a w konsekwencji niewykorzystanie rodkw unijnych? A wic czy pan minister zdaje sobie spraw, e moe to oznacza niewykorzystanie szansy cywilizacyjnej, przed ktr Polska stoi? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
mam pytanie: Czy rzd rozwaa zwikszenie kwoty zapisanej w budecie tak, aby ta podwyka obja wszystkie suby? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
zane z przeciwdziaaniem bezrobociu, s na niewystarczajcym poziomie. Przykad jeden z brzegu. Na koniec roku nie wypacono pracodawcom donansowania za ksztacenie modocianych. Tylko w Wielkopolsce urzd wojewdzki zalega pracodawcom 3,2 mln z. Nie mam informacji na temat tego, ilu pracodawcom budet pastwa zalega w zwizku z ksztaceniem modocianych. S to informacje z dnia dzisiejszego, panie ministrze, ze rda. Chciabym (Dzwonek) uzyska odpowied: Kiedy rzd przele rodki do urzdw wojewdzkich po to, by wypaci poprzez gminy pracodawcom pienidze za ksztacenie modocianych? Dzikuj. (Oklaski)
61
62
adnotacja: 2,3 mld z do dyspozycji ministra nansw. Prosz sprawdzi w materiaach rzdowych. Pana wypowied oczywicie nie satysfakcjonuje z punktu widzenia tego, e przybywa nam tworzonych nowych miejsc pracy i tu zgoda. Ale te chyba zgoda jest co do tego, e bezrobocie wzrasta, ronie, jest nominalnie wiksze, zwaszcza w tych grupach zawodowych. Program rzdowy 50+ jest wirtualny. Dopytujemy na posiedzeniach Komisji Polityki Spoecznej i Rodziny pana ministra pracy. Pani wiceminister odpowiada, e trwaj prace zmieniajce, pobudzajce. Tylko tyle i a tyle ma to wsplnego z Funduszem Pracy. I ostatnia kwestia. Dzikuj za t szczegow odpowied, bo pan minister mwi, e udzieli odpowiedzi na pimie, bo dokadnie 3 042 516,74 z zalega wojewdztwo wielkopolskie pracodawcom za ksztacenie modocianych pracownikw. To jest zalego z grudnia. Dzikuj uprzejmie. (Oklaski)
63
Chciaabym prosi pana ministra o odniesienie si do tej informacji, czy rzeczywicie jest tak, jak mwi samorzdowcy, e to rzd rkami samorzdowcw chce, mwic kolokwialnie, zaatwi szkoy. Cigle mwi si o podwykach dla nauczycieli. (Dzwonek) Niedoszacowana subwencja powoduje, e samorzdy podejmuj t trudn decyzj. Chciaabym rwnie zapyta: Czy pan minister poprze poprawk dotyczc rozbudowy kampusu AJD, ktra pozwoli na zintegrowanie w jeden funkcjonalny organizm budynkw znajdujcych si w Czstochowie? Chodzi o Akademi Jana Dugosza. Czy pan minister Nowak dotrzyma te obietnicy, jeli chodzi o snansowanie tzw. protezy
cie pastwo pomys na to, aby samorzdy mogy realizowa swoje zadania? (Dzwonek) Ostatnie pytanie. Platforma Obywatelska paska partia przed wyborami parlamentarnymi zbieraa podpisy pod obywatelskim projektem ustawy w sprawie janosikowego. Czy pastwo w dalszym cigu bdziecie popiera zmian systemu janosikowego? Kiedy w zwizku z tym ten projekt ustawy tra pod obrady Sejmu? Dotyczy to mojego wojewdztwa mazowieckiego, Warszawy, powiatw podwarszawskich. Wojewdztwo...
Pytanie zatem brzmi: Dlaczego nie zapisalicie w budecie rodkw na budow i modernizacj drogi krajowej S11, ktra dla Pomorza rodkowego jest okrelona z jednej strony jako droga ycia, a z drugiej strony jako droga przez mk, albo na obwodnice Koszalina i Koobrzegu? Czyby oczekiwanie na urobek od kierowcw? (Dzwonek) Dzikuj. (Oklaski)
65
Pose Tadeusz Dziuba w skali budetu pastwa. W tej sprawie posowie take zgosili stosown poprawk. Czy polski rzd, czy polski minister nansw wesprze te innowacyjne przedsiwzicia, ktre nie bd snansowane bez uwzgldnienia poprawek posw do budetu pastwa na rok biecy? (Oklaski)
tego budetu oszczdniej i rozwaniej? Patrzc na bardzo dynamiczny wzrost wydatkw Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej, mam naprawd powane wtpliwoci, czy rzd wykaza si tutaj wystarczajco trzew ocen. Przypomn, e w roku kryzysowym, 2010, bardzo trudnym, wydatki w tym dziale wynosiy 156 mln, teraz 187 mln, czyli wzrost o 30 mln. Przypomn, e za witej pamici prezydenta Kaczyskiego w 2008 r. byo to 159 mln, rok pniej 153 mln, przed rokiem 171 mln, kiedy wymiatano z kancelarii resztki jego wsppracownikw, a w tej chwili jest to taka astronomiczna kwota. Tutaj konkluduj moje pytanie: Czy naprawd nie dao si znale pienidzy na drog S7? Mwi o odcinku Lubie Rabka. Przypomn, e przed rokiem zosta usunity z Programu budowy drg krajowych. To jest odcinek, ktry mia by (Dzwonek) realizowany w latach 20112015, wic, jak rozumiem, jest gotowy do realizacji. Czy pastwo nie jedzicie na Podhale i czy nie uwaacie, e caa Polska, ktra jedzi na poudnie Maopolski, ma prawo jecha na urlop w przyzwoitych warunkach? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
66
67
Pose Maria Nowak 2012 r. zostay przewidziane na nowy lad drogi DK79 na odcinku Katowice Bytom? Jest to sprawa, ktra si cignie od duszego czasu. Jakie rodki na ten rok zostay przewidziane, zabezpieczone w budecie? Sprawa druga to niedonansowanie zada owiatowych realizowanych przez samorzdy. Jest to pewnego rodzaju reakcja acuchowa, poniewa rzd PO od kilku ju lat nie zapewnia naleytych rodkw w subwencji owiatowej dla samorzdw. Niedoszacowanie subwencji zwiksza si lawinowo, bo trzeba przyzna, e zanianie kwoty bazowej w danym roku skutkuje wikszym brakiem w roku nastpnym, a w wyniku tego samorzdy musz ogranicza wydatki na zadanie wasne, jak chociaby na inwestycje czy remonty drg. Std moje pytania. (Dzwonek) Dlaczego nie zabezpieczono wystarczajcych rodkw na podwyk pac i na awans zawodowy nauczycieli? Czy rzd jest przygotowany na to, e samorzdy mog z tym uda si do sdu? Wtedy bd potrzebne o wiele wiksze kwoty. Ostatnia sprawa. Prosz o przedstawienie szczegowej kalkulacji kwot subwencji owiatowej, oczywicie nie dzisiaj, ale w najbliszym czasie na pimie. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
68
69
podobnie, czy bdzie mona liczy na to, e z tego depozytu bdzie mona przekaza rodki na aktywne formy przeciwdziaania bezrobociu? Dzikuj. (Oklaski)
siedzeniu Komisji Finansw Publicznych. Ta opinia jest bardzo wana z kilku powodw. Przeczytam kilka najwaniejszych punktw. (Dzwonek) Projekt nie spenia wymogw Konstytucji RP. W projekcie nie zawarto niezbdnych normatywnych postanowie jest ich wyliczenie. W projekcie w sposb nieuprawniony zamieszczono wskaniki makroekonomiczne, co stanowi naruszenie itd. Nie dostalimy adnej innej opinii wskazujcej na...
71
Pose Kazimierz Goojuch no. Skadajc poprawk, chcemy umoliwi politykom PO dotrzymanie obietnic zoonych w ostatniej kampanii wyborczej do parlamentu. Ostatnie pytanie dotyczy realizacji drogi ekspresowej S19. Jak przedstawia si harmonogram rzeczowo-nansowy realizacji tej inwestycji? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
kwidacji szk. Ja te podam przykad Radomia, w ktrym likwidowanych jest w tej chwili, czy jest zapowied, e bdzie likwidowanych kilka szk i 16 z 22 przedszkoli. Te przedszkola maj by zlikwidowane, a pniej przekazane w rce podmiotw prywatnych, przy czym podmioty te bd dysponoway mieniem gminy w sposb nieodpatny przez 10 lat. Chciaabym wiedzie, czy Wysoka Izba poprze poprawk zwikszajc rodki na subwencj owiatow? Dodatkowo chciaabym zapyta o drogi w rejonie Radomia. Chodzi mi o donansowanie do modernizacji drogi krajowej nr 7 (Dzwonek) na odcinku Radom Szydowiec oraz zachodniej i poudniowej obwodnicy miasta Radomia. Radom jest miastem szczeglnym, bardzo biednym, lecym w najbogatszym wojewdztwie w Polsce, wojewdztwie, ktre w przyszej perspektywie nansowej Unii Europejskiej przekroczy prg 75% rednich dochodw UE. W zwizku z tym ze wzgldu na bardzo bogat Warszaw pozostaa cz regionu, bardzo biedna, nie dostanie rodkw takich, jakie by si jej naleay z funduszu Unii Europejskiej. Przy okazji chciaabym zapyta rzd, co zrobi, by...
72
Chciabym rwnie zapyta pana ministra, czy w budecie pastwa bdzie przewidziane zwikszenie wydatkw na aktywizowanie ludzi modych, ktrzy maj problemy ze znalezieniem pracy. Mam tu na myli nie tylko studentw, ktrzy ukoczyli kierunki, po skoczeniu ktrych mog by trudnoci ze znalezieniem pracy, ale rwnie modzie po zasadniczych szkoach zawodowych. Dzikuj bardzo.
73
Pose Ryszard Galla na zauway tutaj brak pewnej logiki, a bardziej, powiedziabym, zaszoci historyczne co do sposobu ustalania tych budetw. Takim przykadem moe by dzia 921 dotyczcy ochrony zabytkw i opieki nad zabytkami, gdzie jest bardzo znaczca rnica midzy budetami, na przykad 2 mln ma wojewdztwo, ktre dysponuje najmniejsz kwot, a ponad 13 mln wojewdztwo, ktre ma najwysz kwot. Wydaje mi si, e warto byoby zastanowi si nad tym, aby te zasady podziau byy inne. Dzikuj. (Oklaski)
Kocz, panie marszaku. Wszyscy wiemy, e subwencja owiatowa pokrywa okoo 50% wydatkw oglnych, jeli chodzi o owiat. Nie pokrywa nawet pac, bo to jest okoo 80%. Powtarzam pytanie: Czy w swojej wielkiej askawoci rzd zauwaa te problemy? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
ich przez rzd POPSL, dlatego zwracam si do pana z apelem o przyjcie poprawek do budetu. Chodzi przede wszystkim o infrastruktur drogow. Domagamy si rozbudowy m.in. drg wojewdzkich nr 835, 853, 858, budowy obwodnicy Bigoraja. Mieszkacy zwracaj si te z prob o budow zbiornikw wodnych Biszcza-ary i w Brodziakach koo Bigoraja, ktre uchroni mieszkacw przed skutkami powodzi. Dlatego pytam pana ministra nansw: Czy zamierza pan zwikszy rodki nansowe dla Lubelszczyzny i czy posowie PO, PSL popr wyej wymienione poprawki? Pytam take rzd, czy poprze poprawk Solidarnej Polski i zwikszy subwencj owiatow o 930 mln, tym samym ratujc samorzdy, a take szkoy przed likwidacj. (Oklaski)
75
nister dy do likwidacji powiatowych urzdw pracy? To jest jedno pytanie. Kolejne pytanie jest o olej napdowy. Planowany wzrost akcyzy w roku 2012 ma da budetowi pastwa ponad 2 mld z, z tego ok. 1/3, czyli ok. 700 mln, dodatkowych rodkw wnios do budetu rolnicy. A co otrzymaj w zamian? Okazuje si, e rodki, ktre s zabezpieczone (Dzwonek) w budecie pastwa na dopaty do paliwa rolniczego, s takie same, s na poziomie roku ubiegego, czyli 720 mln z. Dlaczego, panie ministrze, kosztem rolnikw prbuje pan ata dziur budetow? Uwaam, e chocia poowa rodkw, ktre wnios rolnicy, czyli ok. 300 mln, powinna by przeznaczona na wzrost rodkw na dopat do paliwa rolniczego. Dzikuj. (Oklaski)
i administracji. Tu, na tej sali, byem jednym z pierwszych posw, ktrzy upomnieli si o wzrost wynagrodze dla wszystkich sub mundurowych. Chciabym zapyta: Czy rzd poprze poprawk, ktra bdzie skutkowaa wprowadzeniem podwyek dla wszystkich sub mundurowych? Pytanie drugie. Rzd zamierza podwyszy o 10 gr za litr oleju napdowego zwrot akcyzy dla rolnikw. Czy kwota przeznaczona w budecie na ten cel zawiera take przewidziany wzrost zwrotu akcyzy? Pytanie trzecie. W styczniu 2012 r. pojawia si zapowied ministra sprawiedliwoci likwidacji niektrych sdw rejonowych i utworzenia w ich miejsce orodkw zamiejscowych. Jeli traktowa to jako oszczdnoci, to prosz o odpowied na pytanie: Ile szacunkowo wynios zyski z tej operacji i na jaki cel bd przeznaczone? I pytanie czwarte: Jak ksztatuje si realizacja Programu oczyszczania kraju z azbestu przewidzianego na lata 20092032? Na jak kwot program ten moe liczy w budecie na 2012 r.? Dzikuj za uwag. (Oklaski)
77
Pose Ewa Malik (Dzwonek) przeznaczy tak drastycznie niskie rodki na te formy aktywnej walki z bezrobociem? I oczywicie chc zapyta, czy klub pana ministra poprze poprawki dotyczce wanych inwestycji w zagbiu, ktrych donansowanie spowoduje spadek bezrobocia w regionie. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
78
79
Pose Dariusz Cezar Dziadzio lejnych latach liczba zasikw kurczya si od 300 do 600 tys. rocznie. Wedug danych co 4 dziecko w Polsce yje w ubstwie. Problem ten dotyczy zwaszcza rodzin wielodzietnych, w ktrych dorasta okoo 33% polskich dzieci. Pod koniec ubiegego roku, jak rwnie od pocztku biecego roku obserwowalimy znaczny wzrost kosztw utrzymania spowodowany podwykami cen paliw, energii, gazu oraz ywnoci, co stawia coraz wiksz cz rodzin w bardzo trudnej sytuacji. Polskie rodziny potrzebuj wsparcia od pastwa, aby utrzyma godny standard ycia. Jakie rodki przygotowane s w budecie, by pomc polskim rodzinom oraz kiedy planuje si podwyszy kryterium dochodowe warunkujce otrzymanie zasiku rodzinnego? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Panie pole, sam pan tego chcia. Od tej chwili, bo ja si zgodziem, bdzie pan uchodzi za posa uprzywilejowanego. (Wesoo na sali)
spowodoway niezrozumiay podzia funkcjonariuszy na tych, ktrzy podwyk dostan, i tych, dla ktrych ta podwyka w tej chwili nie jest przewidywana. (Pose Krystyna Skowroska: Jest przewidywana.) W zwizku z tym chciabym zapyta pana ministra, czy ta decyzja si zmieni, czy w tej chwili znajdzie si 98 mln z dodatkowych pienidzy na Sub Wizienn, dla straakw, ktrzy przecie w 2009 r. pokazali, e s sub sprawn i e na dobr spraw w sytuacjach kryzysowych waciwie opieramy swoje dziaania na ich cikiej pracy. Bardzo dzikuj. (Pose Krystyna Skowroska: Nie sysza pan. Zoylimy poprawki.)
terytorialnych i ich przyszo. Dodam: przyszo najblisz i nieco bardziej odleg, a wic chodzi o takie mylenie strategiczne. Dzikuj uprzejmie.
81
zacj zada zwizanych z ochron przeciwpowodziow na terenie uaw, dotyczy to woj. pomorskiego i warmisko-mazurskiego. Pierwszy etap to kwota 189 mln z, ktra bdzie wydatkowana w latach 20092015. Wida, e rzeczywicie z roku na rok przeznaczamy na ten cel coraz wysze rodki nansowe. Mamy nadziej, e przy uyciu rodkw i krajowych, i unijnych program melioracji i ochrony przeciwpowodziowej na uawach zostanie skutecznie zrealizowany. To tyle, panie marszaku, dzikuj za uwag.
82
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Jan Borkowski c z Poloni i z Polakami za granic z Senatu do rzdu, a konkretnie do Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Te pytania s o tyle wane, e Wysoka Izba, panie i panowie posowie, tylko w czci maj moliwo zetknicia si z t zoon problematyk i jest okazja, eby wyjani, na czym polega problem. Pan pose Grski pyta, jaka cz rodkw zostanie przeznaczona na projekty dla organizacji pozarzdowych, rodkw kierowanych, tak jak to byo do tej pory, z Senatu m.in., za porednictwem Stowarzyszenia Wsplnota Polska do organizacji polonijnych i na rne inicjatywy zgaszane przez Poloni i Polakw za granic. Z kwoty 65 mln z, jaka jest przewidziana w tym wniosku, przekazanie 53 mln z nastpi na podstawie otwartego konkursu dla organizacji, stowarzysze i fundacji dziaajcych w Polsce i zarejestrowanych w Polsce, ktre nastpnie bd je transmitoway bezporednio do organizacji polonijnych, do odbiorcw wrd Polonii i Polakw za granic. Pozostae 12 mln to s rodki, ktre wespr nasze dziaania, do tej pory prowadzone bezporednio w miejscu funkcjonowania Polonii i Polakw za granic za porednictwem konsulatw. To s gwnie rodki, ktre s potrzebne na bardzo elastyczne dziaania zwizane z nowymi problemami. Dwa zasadnicze problemy, z jakimi w ostatnich latach mamy do czynienia, to s nowe inicjatywy edukacyjne wychodzce od zorganizowanych grup rodzicw, ktrzy prbuj zaoy szkoy sobotnio-niedzielne gwnie w Europie mamy to zadanie a take wszystkie dziaania, ktre s zwizane z organizowaniem si Polakw na europejskim rynku pracy po to, eby broni swoich interesw i wspdziaa ze sob. Rozdysponowanie wszystkich rodkw za porednictwem konsulatw jest oparte na wczeniejszych projektach, tak e nie jest to przekazywanie pienidzy z rki do rki zawsze jest odpowiednia karta projektowa i jest to bardzo precyzyjnie zharmonizowane z nasz polityk wsppracy z Poloni i Polakami za granic. Pytanie pana posa Zieliskiego zostao sformuowane tak: przede wszystkim ile wydawano dotychczas na wsparcie Polonii? Ot w tym zakresie mamy tak wiedz. W projekcie budetu na rok biecy cznie we wszystkich instytucjach to, co jest zapisane do tej pory w budecie kancelarii Senatu, jak i w budetach ministerstw, ktre maj w swoich kompetencjach wspprac z Poloni i Polakami za granic, jest to kwota 172 942 tys. z. W roku ubiegym to bya kwota 168 992 tys. z, a wic nieco mniejsza. Uwaamy, e jest potrzeba wzmoenia dziaa, ktrych wymagaj nowe zjawiska wrd Polonii i Polakw za granic. Te rodki w odpowiednich proporcjach przypadaj na poszczeglne instytucje polskiego pastwa, w tym na ministerstwa, zgodnie z ich konstytucyjnymi obowizkami. Myl, e nie ma czasu ani potrzeby, ebym w tej chwili je przywoywa, ale to jest
przede wszystkim Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyszego, to jest, w niewielkim stopniu, ale jednak, minister kultury i dziedzictwa narodowego, minister sportu i turystyki, i wreszcie w zwizku z obsug Karty Polaka kancelaria premiera i Ministerstwo Zdrowia. Ale ponad tak konkretne pytania wysuwa si pytanie zasadnicze: Jaki jest sens tego przeniesienia? Ot jest wiele argumentw, ktre legy u podstaw tego wniosku. Podstawowy to taki, e naley zapewni zgodno z art. 10 konstytucji dotyczcym podziau roli organw pastwa, a wic trjpodziau wadzy. Organ wykonawczy, jakim jest rzd, dysponuje budetem, realizuje go, i ta zmiana wizana bya z wypenieniem tego warunku. Take mamy na wzgldzie zgodno z ustaw o nansach publicznych. Nastpnie chodzi o to, e to instrumentarium, ktre tradycyjnie, w drodze konsensusu politycznego, byo na pocztku lat 90. przypisane Senatowi, powinno by w wikszym stopniu zharmonizowane z polityk wobec Polonii i Polakw za granic, na rzecz Polonii i Polakw za granic, do ktrej zobowizany jest rzd, a wic e za zadaniami, ktre organ wykonawczy, jakim jest rzd, ma do wykonania, powinno i instrumentarium nansowe. I wreszcie z wielu innych argumentw pozwol sobie wymieni jeszcze jeden. Placwki dyplomatyczne, konsulaty, ktre dziaaj w rnych regionach bezporednio w miejscu zamieszkania Polonii i Polakw, mog bardzo precyzyjnie identykowa potrzeby i opiniowa wszystkie wnioski, jakie napywaj z caego wiata, ktrych w innym systemie nie sposb oceni, nie sposb zwerykowa. Dotychczasowy system tego nie zapewnia. Dzikuj bardzo.
83
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwoci Stanisaw Chmielewski przez ministra sprawiedliwoci. Chc powiedzie w sposb jednoznaczny: Ten roboczy projekt jest poddawany cigle konsultacjom. Zakoczyy si konsultacje z samorzdowcami. W tej chwili przeprowadzane s konsultacje z prezesami sdw apelacyjnych i sdw okrgowych. Zaoeniem reorganizacji, a nie likwidacji, sdw jest utrzymanie wszystkich praktycznie obiektw sdowych w Polsce, poniewa nadal w nich bd funkcjonoway wydziay zamiejscowe sdw rejonowych wikszych rozmiarw. Nie chc tu wchodzi w detale i dogbnie przedstawia samych zasad, ale podstawow regu jest jedno: obywatele nie powinni w aden sposb odczu tej zmiany, tej reorganizacji, poniewa sprawy bd rozpatrywane w tych samych miejscach i w tych samych kognicjach, jeeli chodzi o obszary sdw rejonowych, co dotychczas. Koszty s stosunkowo niewielkie, bo zwizane s co najwyej z kwesti zmiany piecztki czy tablicy. Zakadamy, e mog one sign kwoty 2 mln z, ale jednoczenie przewidujemy efekty, i to podwjnego rodzaju: efekt odblokowania kadr sdziowskich, ktre bd lepiej wykorzystane, jak rwnie odblokowania okoo 366 etatw urzdniczych, ktre ze sfery dziaalnoci administracyjnej zostan przesunite do sfery wspomagania dziaa orzeczniczych sdw. Trzeba rwnie wskaza na oszczdno w wysokoci 600700 tys. z tytuu dodatkw funkcyjnych w zwizku z likwidacj funkcyjnych stanowisk prezesw. Jeszcze raz chc podkreli, e pokrycie tego kosztu, ktry jest stosunkowo niewielki, bdzie adnym wydatkiem w stosunku do osignitych wedle zaoe efektw, ktre powstan i w wymiarze tego roku, i w wymiarze kilku nastpnych lat dziki zaktywizowaniu dziaalnoci orzeczniczej sdw rejonowych w tyche wikszych jednostkach. Drugie pytanie zada pan pose Jdrysek. Dotyczyo ono zabezpieczenia w budecie pastwa rodkw na odszkodowania dla osb represjonowanych za dziaania na rzecz niepodlegego bytu pastwa polskiego. W czci 15 jest rwnie stosowny zapis, zostaa zaplanowana kwota 68 176 tys., z tym e ta kwota dotyczy rwnie, zgodnie z zapisem budetowym, ewentualnych odszkodowa zwizanych z niesusznymi skazaniami, jak te z przewlekoci postpowa i jeszcze z wypatami z tytuu kompensat przysugujcych oarom niektrych przestpstw umylnych (ustawa z 2005 r.). Ale chc podkreli, e kwota ta jest wystarczajca w obowizujcym stanie prawnym, poniewa wykonanie w analogicznym zakresie w roku 2011 mieci si w kwocie 40 mln z, a wic mamy do czynienia z mniej wicej ponad 150-procentowym zabezpieczeniem wedug dotychczasowego wykonania. Dzikuj bardzo. (Pose Marzena Dorota Wrbel: A onierze grnicy?)
84
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Tadeusz Jarmuziewicz jest rzd 4 mld z, to jest ok. 1 mld euro trzeba bdzie wyda na to, aby doprowadzi do odpowiedniego standardu ten kawaek z Warszawy do Lublina. Pan pose Rutnicki pyta o odcinek zachodni obwodnicy Poznania. Jest on przewidziany do realizacji w ramach zacznika nr 1a, w pierwszej kolejnoci w ramach oszczdnoci, jakie bd zrealizowane w wyniku rozliczenia zada ujtych w zaczniku nr 1 do programu budowy drg krajowych i autostrad. Taka uroda tych zacznikw. Zacznik nr 1 to znaczy, e jest w realizacji, zacznik nr 1a jak si pojawi oszczdnoci w realizacji tej podstawowej listy, a zacznik nr 2 to takie zadania, ktre czekaj na realizacj po roku 2013. Widz rado, ktra towarzyszy panu posowi. To nie jest z gumy, to si nie nacignie. Po prostu liczby s nieubagane. Arytmetyka jest taka, e jak si zacznie wydawa te pienidze, to ma si ich okrelon kwot, w zwizku z tym wpakowanie nowego zadania oznacza wywalenie innego, i to... (Gos z sali: Niech pan powie, panie ministrze, ja si odnios do tego.) Pan pose Marian Cyco po interpelacjach w drodze pisemnej pamitam, odpowiadaem osobicie na te pytania pyta o udzia w realizacji mostu w Piwnicznej nad Popradem. Przewidziany jest on do realizacji w pierwszej kolejnoci, jeli bd oszczdnoci w rachunku zacznika nr 1 w programie budowy drg krajowych i autostrad 20112015. Pan pose Jarosaw Rusiecki pyta o lini nr 25 Skarysko-Kamienna Ocice. Na kontynuacj modernizacji linii kolejowej nr 25 zabezpieczono 15 mln w budecie pastwa na 2012 r. Przewiduje si prace na odcinkach Starachowice Kunw oraz Oarw Kunw Jakubowice, chyba nie pokrciem. Pan pose Czesak pyta o zjazd z autostrady Krakw Tarnw w Brzesku. Panie pole, budowa zjazdu nie zostaa zrealizowana z uwagi na ograniczenie rodkw nansowych przeznaczonych na realizacj zada w ramach programu budowy drg. Z tymi zjazdami jestem z Opolszczyzny i znam ten temat te od strony kuchni to jest tak, e tak naprawd kady by chcia po drodze mie zjazd z autostrady, eby to jak najbliej niego byo. Natomiast prosz mie wiadomo tego, e to kosztuje fortun. Obiekty inynierskie, wzy, wiadukty, mosty na autostradzie to najbardziej napdzajcy cen element w tego rodzaju projektach. W zwizku z tym szukanie zotego rodka: czy co 23 km, czy moe co 1520. A zatem najpierw zbudujmy... Pewnie wzy da si dobudowywa w czasie istnienia autostrady, natomiast zbudujmy najpierw te wzy moe troch rzadziej, ni bymy chcieli, ale najpierw je zbudujmy. Mwimy o odrabianiu zalegoci cywilizacyjnych. To nie jest tak, e nagle zbudujemy dwupoziomowe autostrady
w pojedynczych latach. To bya odpowied dla pana posa Czesaka. Pan pose Szmit pyta o pakiet spraw dotyczcych warmisko-mazurskiego. Panie pole, aktualnie jest realizowanych, jest nawet zakoczonych w ubiegym roku szereg inwestycji na terenie warmisko-mazurskiego, na przykad S7 Elblg Miomyn, na tej samej drodze Olsztynek Nidzica, obwodnica Eku, obwodnica Mrgowa, droga krajowa 16 Biskupiec Borki Wielkie. Kolejne inwestycje przewidziane s do realizacji w zaczniku nr 1a do programu budowy drg krajowych, w tym odcinek S7 Miomyn Olsztynek wraz z wzem Ostrda Pnocna, Ostrda Poudniowa, przed 2013 r. Pani posanka Nowak pyta o drog nr 79 Katowice Bytom. Jest to droga w gestii prezydentw miast na prawach powiatu, w zwizku z tym chyba troch nie ten adres. Pan pose Tomasz Latos pyta o odcinek drogi S5. Zapisane to jest w zaczniku nr 2 do programu, czyli realizacja po 2013 r., tak samo jak obwodnica Inowrocawia na drodze krajowej nr 25. W przypadku wszystkich wyej wymienionych inwestycji kontynuowane s prace przygotowawcze, co jest nie bez znaczenia. Przychodzi moment, kiedy s rodki, i dobrze byoby mie grunty wykupione, dokumentacj zrobion, poczynione uzgodnienia a te prace przygotowawcze prowadzone s jeszcze przed stricte uruchomieniem tych prawdziwych inwestycji za te wielkie pienidze. Pan pose Og pyta o rodki na modernizacj drg w wojewdztwie podkarpackim. Mam zapisane: na pimie, to chyba bya sugestia pana posa, eby tej odpowiedzi panu udzieli na pimie, dlatego e pytanie nie dotyczy konkretnego odcinka, tylko caego regionu. W zwizku z tym pozwoli pan pose, e si odnios w formie pisemnej do tego pytania. Pani pose Mazurek pyta o dworzec w Chemie. W 2012 r. PKP PLK przewiduje remont peronu na stacji Chem warto inwestycji 300 tys. z, rodki z dotacji na utrzymanie i remonty infrastruktury kolejowej. W 2013 r. ju PKP SA przewiduje remont dworca ze rodkw wasnych. Natomiast droga krajowa w miecie Chem ley w gestii prezydenta i, tak jak w przypadku pani pose Nowak, podobna odpowied to po prostu nie jest droga w gestii generalnej dyrekcji, odsyam do pana prezydenta. Pan pose Czesaw Hoc droga S11 na odcinku Koobrzeg Koszalin Pozna znajduje si w programie budowy drg krajowych 20112015 r., w zaczniku nr 2, na licie zada, ktrych realizacj przewidziano po 2013 r. Kontynuowane s prace przygotowawcze, o ktrych wadze przed chwil wspomniaem. Pose Joski Dariusz najistotniejsze drogi na terenie wojewdztwa dzkiego, autostrady i drogi ekspresowe zostay ujte w planie budowy drg krajowych i autostrad 20112015. Prawie wszystkie s
85
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Tadeusz Jarmuziewicz w trakcie realizacji, a budowa wielu cigw zakoczy si w biecym roku bd najbliszych latach. (Gos z sali: Przekaemy!) OK. Jestem spokojny, widzc pana posa. Odnonie do infrastruktury kolejowej s pierwsze opnienia realizacyjne przy modernizacji linii kolejowej na terenie wojewdztwa dzkiego, jednake nie mona mwi o zagroeniu niewykonaniem. Jak to w budownictwie raz szybciej, raz wolniej; akurat tutaj mamy jakie opnienia. Dotyczy to linii Warszawa Zachodnia Skierniewice, d Widzew d Fabryczna. Pani pose Zuba droga nr 73 przebiegajca przez wojewdztwo witokrzyskie na odcinku Kielce Wola Morawicka w programie drg krajowych na lata 20112015 ujta w zaczniku nr 2. To znaczy, e przewiduje si jej realizacj po roku 2013. Pan pose Ajchler... (Pose Romuald Ajchler: Jestem, jestem i sucham bardzo uwanie.) Chciaem si upewni, dzikuj bardzo. (Pose Romuald Ajchler: Chodzi o obwodnic.) Tak. Obwodnica Oborniki Pia. (Pose Romuald Ajchler: Ujcie jeszcze. Na tej samej trasie.) W programie ujte zostao zadanie polegajce na budowie drogi ekspresowej, S11 oczywicie, Koobrzeg Koszalin Pozna Ostrw Wielkopolski Tarnowskie Gry, w ramach ktrego realizowane bd obwodnice zarwno Obornik, jak i Piy. (Gos z sali: Ujcia i Piy.) O Ujciu nie mam danych. (Pose Romuald Ajchler: A to niedobrze.) Nieprzygotowany jestem do odpowiedzi na to pytanie. Przedmiotowe zadanie zostao ujte w zaczniku nr 2 do programu, czyli na licie zada przewidzianych do realizacji po roku... ktrym? 2013 tak, po roku 2013. Panie pole, ja nie wiem, czy pan o Ujcie pyta. (Pose Romuald Ajchler: Pytaem o to.) Nie pyta... W zwizku z tym na niezadane pytanie, pozwoli pan, nie bd odpowiada.
86
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Tadeusz Jarmuziewicz Prosz? (Pose Izabela Leszczyna: Pnocny Grny lsk.) OK, doprecyzowujc. ...koszt tego zadania to okoo 500 mln z. Ja wiem, e to jest na etapie roboczym. Patrz na pani pose Leszczyn, bo jutro bdzie spotkanie midzy innymi z przedstawicielami Polskich Linii Kolejowych; myl, e tam bdzie lepsze miejsce, aby t kwesti roztrzsa. Std nie uchylam si od odpowiedzi, ale sugeruj pani pose Winiewskiej, aby jutro na spotkaniu zespou poselskiego wykorzystaa okazj, by docisn nie boj si tego sowa przedstawicieli Polskich Linii Kolejowych szczeglnie, bo PLK to ten, kto ma piro i ma pienidze, czyli jest w stanie zapaci i podpisa. (Pose Izabela Leszczyna: S rozproszeni.) Tak jest. Pani posanka Wrbel zachodnia obwodnica Radomia w cigu S17, zadanie ujte jest w zaczniku 1a w programie budowy drg, a wic jest przewidziane do realizacji do 2013 r. Pani pose wie, e zacznik 1a to jest takie miejsce, e w furtce stoj i czekaj tylko, a nu (Pose Marzena Dorota Wrbel: Bardzo dugo czekamy.) Jeeli pojawi si oszczdnoci, a rynek jest taki, e zadania s najczciej realizowane w tej chwili zdecydowanie poniej kosztorysw inwestorskich, i to jest tendencja, ktra trwa ju do dugi czas, to mam prawo gono przypuszcza, e wiele zada z zacznika 1a bdzie realizowanych przed 2013 r. (Pose Marzena Dorota Wrbel: Ale czy tak bdzie?) Prosz o jakie atwiejsze pytanie, bo ja, mwic o tym, e bd oszczdnoci, mam na myli rozliczone inwestycje. To trwa. Ja mog mwi jedynie o tendencji: e kosztorysy inwestorskie s, mimo e byy robione w najlepszej wierze, wysze w stosunku do realnych kwot, jakie pacimy za wykonane zadania. To dobra informacja, bo moe to oznacza, e konkurencja na rynku wykonawcw daje takie, a nie inne efekty. Daj, Boe, wicej takich problemw, e wyceniamy co na 100, a jest to do zrobienia za 80. I taka jest tendencja w tej chwili. W zwizku z tym nie poka palcem, ktre z tych zada, ale sprawy id w dobrym kierunku. Pani pose Paluch: Lubie Rabka znajduje si w zaczniku nr 2 naszego programu 20112015, do realizacji po 2013 r. Tu rwnie trwaj prace przygotowawcze. Pan pose Dolata i pan pose Ziobro pytali o obwodnic Jarocina w cigu drogi S11 przewidziana w zaczniku nr 2, po 2013 r., zaawansowany stopie przygotowania do realizacji.
Pan pose Rusiecki linia nr 25 Skarysko-Kamienna... Nie, ju udzieliem odpowiedzi. Pose Cyco te bya udzielona odpowied. Pan pose Goojuch pyta o drog S19 obwodnica acuta ujta w zaczniku nr 2, do realizacji po 2013 r., prace przygotowawcze na ostatnim etapie. Pose Woniak w programie ujte zostao zadanie polegajce na budowie drogi ekspresowej S17 Warszawa wze Zakrt Garwolin, dugo 37 km, w jego ramach zrealizowana zostanie obwodnica Kobieli. Generalna dyrekcja podja dziaania zmierzajce do wskazania zada w celu przygotowania do budowy. W obecnej chwili prowadzone s prace przygotowawcze w celu uzyskania decyzji administracyjnych wymaganych przepisami prawa. Tak: Warszawa Zakrt Garwolin, dugo 37 km, trwaj prace przygotowawcze, czyli prawdopodobnie zacznik nr 1a albo zacznik nr 2. Panie marszaku, to chyba tyle. Jeli co przeoczyem, to przepraszam i jestem gotw odpowiedzie na pimie. C, naprdce robione notatki, natomiast, zdaje si, w najlepszej wierze odpowiedziaem na wszystkie zadane pytania. Dzikuj bardzo. (Oklaski) (Pose Izabela Leszczyna: Dzikujemy bardzo.)
87
Byy rwnie pytania, czy w tej subwencji zostay przewidziane rodki na podwyki, ktre niejako narzucono samorzdom do zrealizowania. Jak pastwo przedstawialicie, w lad za tym nie poszy rodki, aby zabezpieczy jednostkom samorzdu terytorialnego moliwo zrealizowania tych podwyek. Ot w kalkulacji wartoci subwencji owiatowej uwzgldnilimy zarwno skutki przechodzce podwyek od wrzenia 2011 r., czyli ten okres od stycznia do wrzenia, oraz skutki podwyek, ktre zostay przewidziane dla nauczycieli od wrzenia 2012 r. w wysokoci 3,8%. Wszystkie te wielkoci zostay przewidziane przy kalkulacji tej subwencji. Nie moe by zatem tutaj mowy o niedoszacowaniu. Oczywicie wielokrotnie pojawiay si tutaj kwestie dotyczce braku rodkw w jednostkach samorzdu terytorialnego, mwiono, e subwencja, ktr otrzymuj, jest niewystarczajca. Wydaje mi si, e byy rwnie sugestie mwice o tym, e z tego powodu zamykane s szkoy, poniewa jednostki samorzdu terytorialnego nie maj tych rodkw. Nie mona tej kwestii stawia w taki sposb, bo w rozmowach z jednostkami samorzdu terytorialnego, jeeli chodzi o kwesti braku rodkw, wielokrotnie pojawiaj si inne argumenty mwice o tym, dlaczego istniej trudnoci w realizacji tych obowizkw. Jak ju tutaj wielokrotnie wspominano, chodzi o kwesti niu demogracznego, ktry wymusza pewne racjonalne dziaania ze strony jednostek samorzdu terytorialnego. Zasadnicz kwesti, ktra przy jakiejkolwiek debacie na temat wielkoci subwencji owiatowej w ogle nie jest poruszana, jest to, e subwencja owiatowa nie moe by postrzegana jako jedyne rdo nansowania zada jednostek samorzdu terytorialnego zwizanych z owiat. Jest to zadanie nalece do jednostek samorzdu terytorialnego, a w art. 5a ust. 3 ustawy o systemie owiaty wyranie wskazuje si, e rodki na realizacj zada owiatowych zagwarantowane s w dochodach jednostek samorzdu terytorialnego. Ot te dochody jednostek samorzdu terytorialnego to nie tylko subwencja, s to rwnie dochody wasne tych jednostek. Ta kwestia jest rozstrzygnita wyrokiem sdu administracyjnego. Mwi o tym dlatego, e jeden z panw posw pyta, czy nie obawiamy si, e jednostki samorzdu terytorialnego skieruj pozew o wyrwnanie kwot przewidzianych na zadania w zakresie owiaty. Ot takie kwestie byy ju stawiane, byy przedmiotem rozstrzygni sdowych w takim zakresie, jak pastwu przed chwil powiedziaam. Jednoczenie zadawalicie pastwo pytanie pani pose Mazurek, o ile pamitam dlaczego oszczdzamy na przedszkolach niepublicznych, zmniejszajc dotacj. Rozumiem, e to pytanie zostao postawione na tle pojawiajcych si informacji, e w przygotowywanym projekcie zmian do ustawy o nansach publicznych, na tle wypracowywania reguy wydatkowej dla jednostek samorzdu terytorialnego zwizanej z ograniczeniem przyrostu decytu w tym sekto-
88
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Hanna Majszczyk rze, pojawi si szereg zmian, ktrych celem ma by uelastycznienie nansw jednostek samorzdu terytorialnego. W trakcie debaty z jednostkami samorzdu terytorialnego nansowanie przedszkoli niepublicznych jako zadanie wasne samorzdu podkrelam, e jest to zadanie wasne jednostek samorzdu terytorialnego byo wskazywane jako element, ktry wedug jednostek samorzdu terytorialnego, trzeba im tutaj przyzna racj, jest nieracjonalny i usztywnia ich nanse. Ta propozycja, ktra znalaza si w pakiecie zmian przy okazji projektu zmian do ustawy o nansach publicznych wprowadzajcych regu dla jednostek samorzdu terytorialnego, zakada zmian pewnego systemu donansowywania przedszkoli niepublicznych. Mwi w duym uproszczeniu, nie chcc cytowa tutaj dokadnie przepisw, bo nie chodzi przecie o to, eby przeczyta te przepisy, ale o sens tych zmian. Dzisiaj przepisy przewiduj, e przedszkola niepubliczne, oczywicie w zalenoci od ich formy, mwic w uproszczeniu, czy te formy wychowania przedszkolnego, s donansowywane przez jednostki samorzdu terytorialnego np. w wysokoci nie niszej ni 75% wydatkw biecych. Te wydatki biece, ktre s brane do podstawy wyliczenia tej dotacji dla przedszkola niepublicznego, uwzgldniaj na dzie dzisiejszy opaty ponoszone przez rodzicw za dzieci, ktre uczszczaj do przedszkoli publicznych w wymiarze powyej piciu godzin, ktre to godziny s bezpatne. Zatem jednostka samorzdu terytorialnego musi dopaci do przedszkola niepublicznego od kwoty, ktrej sama nie wykada, ale ktr ciga od rodzicw. Wydaje si, e jednostki samorzdu terytorialnego maj tutaj racj, jeeli chodzi o takie co najmniej nieuzasadnione ksztatowanie dopat do tych przedszkoli niepublicznych. Zatem nie ma tutaj adnego zamachu na dotacje dla przedszkoli niepublicznych. W kontekcie dzisiejszej debaty nad budetem na 2012 r., w trakcie ktrej w pytaniach, ale i w wystpieniach pastwa posw wskazywano wielokrotnie, e jednostki samorzdu terytorialnego maj trudn sytuacj nansow i e naleaoby tutaj poczyni jakie dziaania, chciaabym powiedzie, e to jest wanie propozycja dziaa, ktre zmierzaj do rozwizania niektrych problemw jednostek samorzdu terytorialnego. Przy okazji, kiedy ju mwimy o zadaniach przekazywanych do jednostek samorzdu terytorialnego, w tych pytaniach i w tej dyskusji pojawiay si rwnie sugestie, e w lad za zadaniami, ktre s przekazywane do tych jednostek, nie id odpowiednio dochody, ktre miayby rekompensowa i odpowiednio wynagradza te zadania, ktre s tam przekazywane. Rozumiem, e w tym pytaniu i w tej wtpliwoci, e tak nie jest, obok tego jako przykad bya podana piecza zastpcza, ale pragn tutaj zaznaczy, e zgodnie z uzasadnieniem do ustawy o pieczy zastp-
czej wskazywane byy skutki, ktre byy szacowane na 62 mln z, i taka kwota w rezerwie do budetu na 2012 r. zostaa przewidziana. Dopiero pod koniec ubiegego i z pocztkiem biecego roku doszo do pewnych spotka i wyjanie strony samorzdowej ze stron rzdow, konkretnie z Ministerstwem Pracy i Polityki Spoecznej, w trakcie ktrych skutki te byy ponownie analizowane. W zwizku z tym jakie dziaania w tym zakresie na pewno s czynione i jaki program pewnego rozoenia w czasie tych zmian jest przygotowywany. Natomiast pojawiaa si tutaj kwota 800 mln z jako skutki w odniesieniu do ustawy o pieczy zastpczej. Podczas dyskusji zespou, ktry zosta powoany w trakcie prac Komisji Wsplnej Rzdu i Samorzdu Terytorialnego, zespou, w ktrym uczestniczya strona samorzdowa z przedstawicielami ministerstwa pracy, te skutki w aden sposb nie zostay w ten sposb jakby uargumentowane, uzasadnione poprzez odpowiednie wyliczenia, ktre miayby uzasadnia, e wanie taki niedobr tych skutkw w tym zakresie miayby by uzasadniony i realny, jeeli chodzi o rzeczywisto ponoszenia takich nakadw w zwizku z t ustaw o pieczy zastpczej. W kwestii jeszcze samorzdw i ponoszenia przez nie obcie. Wielokrotnie tutaj rwnie zadawano pytania odnonie do tzw. janosikowego i olbrzymich opat ponoszonych przez Mazowsze, przez Warszaw. Pytano, jakie tutaj dziaania bd podjte ze strony rzdu, aby zmieni obowizujc od lat formu tych dopat, ktrych musi dokonywa Mazowsze i Warszawa. Ot te dopaty, dokonywane nie tylko przez te dwie jednostki, ktre wymieniam, ale rwnie przez kilka innych, stanowi potem baz do podziau pomidzy inne jednostki samorzdu terytorialnego. I wanie z tego powodu, e te wpaty stanow rdo dochodw dla innych jednostek samorzdu terytorialnego, ta kwestia od wielu lat jest przedmiotem sporw pomidzy samymi jednostkami samorzdu terytorialnego, gdzie oczywicie cieraj si sprzeczne interesy poszczeglnych jednostek, gdy trudno jakby wewntrz poszczeglnych korporacji uzyska porozumienie co do tego, jak to powinno wyglda. Oczywicie reguy, ktre byy ustalone w momencie, kiedy te zasady tzw. janosikowego zostay wprowadzone do przepisw, z pewnoci wymagaj przegldu i ponownego przyjrzenia si temu, czy s adekwatne do obecnej sytuacji, i ewentualnego przeformuowania sposobu liczenia tych wpat. Niemniej strona rzdowa jest tutaj za podjciem takich dziaa. Co wicej, dokadnie 2 lata temu w odpowiedzi na dezyderat jednej z komisji Sejmu dezyderat wzywajcy ministra nansw do podjcia dziaa w tym kierunku we wsppracy z Komisj Wspln Rzdu i Samorzdu Terytorialnego takie dziaania byy podjte. Minister nansw przygotowa 6 wariantw moliwych rozwiza w tym zakresie, ktre z jego punktu widzenia wydaway si moliwe do podjcia nad nimi prac. Tak naprawd do dnia dzisiejszego nie ma stanowiska Komisji Wsplnej Rzdu i Samorzdu Tery-
89
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Hanna Majszczyk torialnego, nie ma porozumienia, nie ma, jak tej wsppracy podj. Oczywicie nie chc przez to powiedzie, e nie jestemy skonni takich dziaa podejmowa i wsppracowa przy wypracowaniu nowej reguy w tym zakresie. Chciaabym rwnie odnie si do pewnej kwestii, ktra bya poruszona. Czciowo odpowiedzi w tym zakresie udziela pan minister Rostowski, ale pan pose Tomaszewski uzna, e ta odpowied jakby nie do koca wyczerpaa jego wtpliwoci. Chodzi tutaj o rodki Funduszu Pracy i postawienie do dyspozycji ministra nansw ponad 2 mld z, gdy taka pozycja znajduje si w planie nansowym tego funduszu. Prosz pastwa, nie s to oczywicie rodki postawione do dyspozycji ministra nansw w celu dokonywania jakichkolwiek wydatkw z tego tytuu, poniewa zgodnie z zasadami konsolidacji nansw publicznych i reguami, ktre zostay przyjte w ustawie o nansach publicznych, obowizujcymi od 2011 r., tzw. wolne rodki s przekazywane w zarzd ministra, do ministra nansw. Oczywicie te rodki podlegaj oprocentowaniu. W przypadku gdyby takiej reguy nie byo, biorc pod uwag plan nansowy Funduszu Pracy, oczywicie w tym momencie zostawiajc na boku kwesti wielkoci tych wydatkw, ktre zostay przyjte w Funduszu Pracy, to i tak te rodki nie mogyby by w tym momencie uyte na inny cel przy tak skonstruowanym planie nansowym. A zatem w momencie, kiedy nie mogyby by uyte i stanowi odpowiednik tzw. wolnych rodkw, ktre powinny by przekazane w zarzd ministra nansw, zostao to ujte przez fundusz w odpowiedniej pozycji tego planu i tylko w takim wycznie zakresie. Jeeli chodzi o kwestie wtpliwoci czy te postrzegania ewentualnych zagroe co do niewykorzystania rodkw unijnych przez samorzdy w regionalnych programach operacyjnych, mamy tych projektw 54 i na dzie dzisiejszy tak naprawd jest ju 80% alokacji tych rodkw. Jest te lista rezerwowa rnych projektw, ktre mog by w przypadku jakiegokolwiek zaburzenia si realizacji tych, ktre ju zostay przyjte uruchomione, zatem na dzie dzisiejszy nie widzimy jakiegokolwiek zagroenia w wykorzystaniu tych rodkw unijnych, ktre mamy. Byo te pytanie pana posa Lamczyka, czy nie naleaoby si zastanowi nad bardziej elastycznym podejciem do stawki podatku akcyzowego. Te odpowiedzi i wtpliwoci w tym zakresie ostatnio s zgaszane wielokrotnie. Odpowiednie informacje i komunikaty znajduj si rwnie na stronie Ministerstwa Finansw. Ot nie ma adnych instrumentw w obowizujcym prawie, ktre dawayby ministrowi nansw na dzie dzisiejszy jakiekolwiek moliwoci w zakresie dotyczcym bardziej elastycznego podejcia do wysokoci stawki podatku akcyzowego. Delegacja dla ministra nansw, ktra znajdowaa si w ustawie o podatku akcyzowym, wygasa z kocem
ubiegego roku, a zatem dzisiaj nie ma takiej podstawy prawnej. Poza tym byo to wielokrotnie rwnie z tej mwnicy wskazywane jestemy zobowizani do przestrzegania minimum unijnego, do ktrego dochodzimy tak naprawd, jeeli chodzi o oleje napdowe, dopiero w roku 2012, tak wic w tym zakresie takich moliwoci, jeeli chodzi o zmian wysokoci stawki podatku akcyzowego, nie ma. Byo te pytanie pana posa Wiplera dotyczce uwag zgaszanych przez ekspertw sejmowych w zakresie czci tekstowej ustawy budetowej. Ot formua, ktra jest przyjta przy konstrukcji czci tekstowej ustawy budetowej, jest form niezmienion od kilku lat, rwnie w roku ubiegym, bo oczywicie moemy wzi pod uwag to, i jest nowa ustawa o nansach publicznych, ale ta nowa ustawa o nansach publicznych obowizywaa rwnie wtedy, kiedy parlament przyjmowa ustaw na rok 2011, i bya ona w takiej samej konstrukcji, w jakiej jest obecnie, i nie budzio to wtpliwoci. Niemniej jednak, poza tym, e jest to przyjty ju sposb formuowania tej czci tekstowej, po zapoznaniu si z tymi uwagami nie podzielamy tych uwag tam zawartych. Pan pose przytacza jako przykad niewaciwej konstrukcji czci tekstowej ustawy budetowej rne wskaniki tam podawane, ktre nie powinny si tam znale, gdy nie ma do tego podstawy prawnej. Pomija si przy tym fakt, e w rnych innych ustawach ustawodawca odwouje si do tego, e chodzi o okrelone wskaniki czy to wzrostu cen towarw i usug, czy to wzrostu wynagrodze powouje si na to, e chodzi o wskaniki, ktre bd okrelane ustaw budetow. Odnosz si akurat do tego jednego punktu, bo rwnie pan pose w swoim wystpieniu powoa si tylko na te wskaniki, ktre przed chwil podaam. Byo rwnie pytanie pana posa Galli, ktry pyta o to, jak s kalkulowane budety wojewodw, a swoje pytanie uzasadnia tym, e przygldajc si tym budetom, tej czci 85, widzi pewien brak spjnoci w planowaniu wydatkw na zabytki. Chciaabym powiedzie na ten temat dosownie tylko dwa zdania. Wojewodowie dostaj limity rodkw przy przyjtych zaoeniach do kalkulacji budetu na nastpny rok i w tym przypadku te wydatki wojewodw byy kalkulowane przy uwzgldnieniu wzrostu inacji. Inacja plus jeden, mwic oglnie. Natomiast rozdziau tych rodkw wewntrz budetw poszczeglnych wojewodw dokonywali ju sami wojewodowie, oceniajc swoje potrzeby w poszczeglnych dziaach i rozdziaach. Oczywicie moe tu wystpi zrnicowanie co do tego, e u jednego wojewody wydatki na zabytki to tylko 2 mln z czy moe a 2 mln z, a u innego kwota ta znacznie odbiega od tej pierwszej. Byy rwnie pytania, tych pyta byo kilka, co do tego, kiedy i jak zostan podniesione progi dotyczce pomocy spoecznej, wiadcze rodzinnych. Rwnie w trakcie pierwszego czytania ustawy budetowej, podczas odpowiedzi na pytania wskazywa-
90
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Hanna Majszczyk am na przyjcie w projekcie budetu na rok 2012 nieporwnywalnie wyszych kwot w rezerwach, ktre s przewidziane w tej ustawie budetowej, zarwno na pomoc spoeczn, jak rwnie na wiadczenia rodzinne, wanie z punktu widzenia tego, e zgodnie z obowizujcymi przepisami na jesieni, w listopadzie jest ustawowy obowizek przegldu tych wartoci i z tego powodu te wartoci rezerw zostay podniesione. Jakie bd te progi po wykonaniu tego przegldu, w tym momencie oczywicie nie mog pastwu powiedzie, bo takie decyzje jeszcze nie zapady, takiego przegldu jeszcze nie dokonano. Tak jak powiedziaam, zostanie on dokonany na jesieni br. To chyba wszystkie informacje. (Pose Gabriela Masowska: Dugookresowe oszczdnoci zmniejszaj si...) Pani pose
na. Caa Polska mwi inaczej: e jest niedoszacowana. I nie moemy si dowiedzie, czy bdzie to zwikszenie rodkw na subwencj, czy nie. A wic bardzo bym prosia, eby pani bya tutaj bardziej precyzyjna. Posuyam si przykadem radomskim. Powiedziaam o tym, e w tej chwili bardzo wiele szk i przedszkoli ma by likwidowanych w moim miecie, a ich mienie, stwierdziam, bdzie pniej przekazywane w rce podmiotw prywatnych. Mwic precyzyjnie, bdzie to forma nieodpatnego uyczenia na okres 10 lat podmiotom innym anieli jednostki samorzdu terytorialnego. Jak go zwa, tak go zwa. Sam ten fakt mnie oburza, ale jest to, powiedzmy sobie szczerze, dziaanie, ktre jest w pewnym sensie pochodn generalnie niedoszacowania rodkw na realizacj zada owiatowych. A wic chcielibymy jednak dowiedzie si, czy przynajmniej tutaj bdzie jaka wiksza kwota w formie subwencji.
91
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Hanna Majszczyk Tak jak wskazaam, na te podwyki dla nauczycieli rodki zostay zapewnione. Rozdzia tej subwencji jest rwnie szczegowo opisany w odpowiednich przepisach, gdzie s odpowiednie algorytmy okrelajce sposb podziau tej subwencji. Nie jest to sposb dowolny. A zatem rozdzia ten idzie potem tak, jak stanowi o tym przepisy. Nie ma zatem podstaw, eby mwi, e ta subwencja jest niedoszacowana, bo oczywicie trzeba tu zestawi dwie kwestie, zastanowi si, o czym mwimy. Czy mwimy o tym, e ta subwencja ma pokry wszystkie wydatki samorzdu w zakresie owiaty? Jeeli tak postawimy pytanie, to oczywicie e ona nie nada za kadym wydatkiem, ktry strona samorzdowa moe ewentualnie ponosi, bo tam s wszystkie dziaania z tym zwizane: i inwestycje, i remonty, przy czym te inwestycje i remonty te s w ramach subwencji dla najbardziej potrzebujcych jednostek samorzdu terytorialnego odpowiednio donansowane w ramach tej subwencji, ukierunkowywane ju niejako poprzez rczne dzielenie tych rodkw w Ministerstwie Edukacji Narodowej i w Ministerstwie Finansw na podstawie wnioskw najbardziej potrzebujcych jednostek. Oczywicie na wstpie mwiam rwnie, e jeeli chodzi o gosowanie nad poprawkami, bdziemy si odnosi do nich w trakcie posiedzenia, ale jak pastwo wiecie, jeeli chodzi o poprawki dotyczce zwikszenia subwencji, one ju byy omawiane na posiedzeniu Komisji Finansw Publicznych, a z przyczyn, o ktrych powiedziaam przed chwil, nie widz podstaw, przynajmniej z punktu widzenia rzdu, do pozytywnego ich zaopiniowania. Dzikuj. (Oklaski)
W zwizku z tym, na podstawie art. 95f regulaminu Sejmu, marszaek Sejmu podja decyzj o uzupenieniu porzdku dziennego o punkt obejmujcy rozpatrzenie tego sprawozdania. Proponuj, aby w tym przypadku Sejm wysucha 3-minutowych owiadcze w imieniu klubw. Jeeli nie usysz sprzeciwu, bd uwaa, e Sejm propozycj przyj. Sprzeciwu nie sysz. Przystpujemy do rozpatrzenia punktu 2. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Modziey oraz Komisji Samorzdu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o pilnym rzdowym projekcie ustawy zmieniajcej ustaw o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz o zmianie niektrych innych ustaw (druki nr 102 i 113). Prosz o zabranie gosu sprawozdawc komisji pani pose Danut Pietraszewsk.
92
Pose Sprawozdawca Danuta Pietraszewska na odpowiednie przygotowanie szk do obnienia wieku rozpoczynania speniania obowizku szkolnego do 6 lat. Dlaczego nie do roku 2013? Bo 12 miesicy to moe by za krtki okres na dokoczenie przygotowa dla gmin i szk, ktre miay na przygotowania trzy lata i nie zdyy si przygotowa. Dlaczego zatem nie rok 2015 lub pniej? czna liczba dzieci w wieku 612 lat w roku szkolnym 2014/2015 wynosi bdzie 2588 tys., natomiast w roku nastpnym o ok. 67 tys. dzieci wicej. W kolejnych latach liczba dzieci w wieku 612 jeszcze bardziej bdzie wzrasta: w 2016 r. o 132 tys. w stosunku do roku 2014, w 2017 r. o 162 tys., a w 2018 r. o 210 tys. uczniw. Z tego punktu widzenia proponowane w projekcie ustawy wprowadzenie obowizku szkolnego szeciolatkw od roku szkolnego 2014/2015 jest korzystniejsze. Bdzie kontynuowane zabezpieczenie nansowe zmian. Bd realizowane projekty systemowe wspierajce obnienie wieku rozpoczynania speniania obowizku szkolnego, w tym midzy innymi projekt systemowy Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniw klas IIII szk podstawowych, ktrego celem jest wsparcie wszystkich szk podstawowych w procesie indywidualizacji nauczania i wychowania. Na realizacj tego projektu przeznaczono ok. 624 mln z, z czego prawie 364 mln ju rozdysponowano. W 2011 r. zakoczya si realizacja projektu systemowego Podniesienie efektywnoci ksztacenia uczniw ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, zwizanego z indywidualnym podejciem do potrzeb ucznia oraz zorganizowaniem dla niego odpowiedniego wsparcia na terenie szkoy, co ma istotne znaczenie w zwizku z objciem edukacj dzieci 6-letnich. Na ten projekt przeznaczono 7420 tys. z. Od 2009 r. realizowany jest rwnie rzdowy program wspierania w latach 20092014 organw prowadzcych w zapewnieniu bezpiecznych warunkw nauki, wychowania i opieki w klasach IIII szk podstawowych i oglnoksztaccych szk muzycznych I stopnia Radosna szkoa. Zakoczenie tego programu jest zaplanowane na rok 2014. W ramach tego programu do koca 2011 r. ze wsparcia nansowego na zakup pomocy dydaktycznych skorzystao 80% uprawnionych szk. W latach 20092010 w ramach programu wydatkowano ponad 155 mln z, a wnioski zoone przez organy prowadzce w 2011 r. opieway na kwot prawie 123 mln z. W rezerwie celowej przeznaczonej na realizacj programu w 2012 r. zaplanowano 200 mln z, czyli o 33% wicej anieli w roku 2011. Reasumujc, w ramach trzech powyszych programw na wsparcie obnienia wieku rozpoczynania speniania obowizku szkolnego zaplanowano ok. 3 mld z. Do gmin przekazywane s rwnie dodatkowe rodki w ramach podziau czci owiatowej subwencji oglnej. Szacuje si, e w latach 20092011
w zwizku z edukacj szkoln dzieci 6-letnich organy prowadzce szkoy podstawowe otrzymay kwot ok. 433 mln z. W latach 20092011, czyli w okresie, kiedy dzieci 6-letnie zgodnie z decyzj rodzicw miay prawo do edukacji szkolnej, z 0,6% rezerwy czci owiatowej subwencji oglnej jednostkom samorzdu terytorialnego przekazano: 218 mln na remonty 3774 obiektw szk podstawowych, 49 mln na doposaenie w sprzt szkolny i pomoce dydaktyczne 3293 nowych pomieszcze do nauki oraz 474 sal gimnastycznych w szkoach podstawowych. W algorytmie podziau czci owiatowej subwencji oglnej na rok 2012 uwzgldniono zwikszenie liczby uczniw w szkoach podstawowych o liczb dzieci 6-letnich, ktre zgodnie z obowizujcymi przepisami od dnia 1 wrzenia 2012 r. powinny by objte obowizkiem szkolnym. Szacuje si, e w roku 2012 samorzdy otrzymaj z subwencji owiatowej na uczniw 6-letnich ok. 1 mld z, z czego 400 mln dotyczy 70 tys. uczniw 6-letnich, ktrzy w roku szkolnym 2011/2012 rozpoczli realizacj obowizku szkolnego, a 600 mln z dotyczy planowanego zwikszenia od wrzenia 2012 r. Ocena skutkw regulacji projektu jest nastpujca. Projektowana regulacja bdzie miaa wpyw na uczniw, nauczycieli, dyrektorw szk podstawowych i przedszkoli, rodzicw, organy prowadzce szkoy podstawowe i przedszkola, w tym jednostki samorzdu terytorialnego. Projekt konsultowano z 77 podmiotami, tj. zwizkami zawodowymi i partnerami spoecznymi, a take z rzecznikiem praw obywatelskich, rzecznikiem praw dziecka oraz Komisj Wspln Rzdu i Samorzdu Terytorialnego. Uwagi do projektu zgosio 10 podmiotw. Dotyczyy one zastrzee co do prawidowej organizacji pracy szk i niezadowalajcego ich zdaniem stanu przygotowania szk na przyjcie szeciolatkw. Wszystkie uwagi zostay rozwaone, poparte odpowiednimi argumentami i oddalone. Obecnie projektowana regulacja nie generuje dodatkowych skutkw nansowych dla budetu pastwa ani budetw jednostek samorzdu terytorialnego. Projektowana ustawa moe czciowo opni proces wczeniejszego, o 1 rok, wejcia na rynek pracy absolwentw szk, ktrzy rozpoczn realizacj obowizku szkolnego w wieku 6 lat. Ustawa nie bdzie miaa wpywu na konkurencyjno gospodarki i przedsibiorczo, a take na sytuacj i rozwj regionalny. Wysoki Sejmie! Komisja Edukacji, Nauki i Modziey oraz Komisja Samorzdu Terytorialnego i Polityki Regionalnej po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 12 stycznia 2012 r. wnosz, aby Wysoki Sejm raczy uchwali projekt ustawy z druku nr 102 bez poprawek. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
93
szemu rozwojowi naszych dzieci. I niespecjalnie mamy z czego by dumni, bo powtrz wszystkie szeciolatki powinny by w szkole we wrzeniu 2012 r. Poniewa wywoano tak wiele negatywnych emocji, przesuwamy to, aeby uspokoi rodzicw, aeby uspokoi opini spoeczn, dajemy moliwo decydowania przez rodzica przez kolejne dwa lata. Dzisiaj moemy tylko apelowa do samorzdw o to, eby skorzystay ze rodkw nansowych, ktre s na wyposaenie szk, i eby przekonay rodzicw, e warto posa szeciolatka do szkoy, e warto zaufa nauczycielom, bo nauczyciele potra si zaj i zaopiekowa ich maluchami. Samorzdy powinny to zrobi, tym bardziej mwia o tym pani minister, gdy przed chwil debatowalimy o budecie e samorzdy dostan na 4 miesice tego roku subwencj na wszystkie 6-letnie dzieci. To jest szansa, eby dosta t subwencj w 2013 r. Tylko trzeba wyj do rodzicw, bo nikt nie jest tak blisko nich, jak samorzd lokalny, i powiedzie: mamy przygotowane szkoy, mamy przygotowanych nauczycieli. Trzeba przygarn szeciolatki do szkoy i si nimi zaopiekowa, tym bardziej e piciolatek, o czym przypominam, ju jest w przedszkolu. Wysoka Izbo! W imieniu klubu Platforma Obywatelska wnosz o to, eby Wysoka Izba przyja przedoony projekt ustawy, zagosowaa za nim. To jest dobre dla szeciolatkw, dla ich rodzicw i dla nas wszystkich, take dla przyszoci naszego kraju. Dzikuj. (Oklaski)
94
Pose Sawomir Kosowski A teraz ju na powanie. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwo przedstawiam stanowisko i zgaszam poprawki do rzdowego projektu ustawy zmieniajcej ustaw o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz o zmianie niektrych innych ustaw, druki nr 102 i 113. Szanowni pastwo, mj klub parlamentarny, i dobrze pastwo o tym wiecie, jako jedyny ju w ubiegej kadencji od pocztku prac legislacyjnych zwraca uwag rzdowi i wikszoci parlamentarnej, e tak gruntown zmian systemu edukacji naley przeprowadzi w zgodzie ze rodowiskiem rodzicw i nauczycieli, a nie wbrew niemu. Na jej wprowadzenie trzeba zabezpieczy odpowiednie nakady z budetu pastwa, a nie wykorzystywa samorzdy. Jako jedyni gosowalimy przeciw ustawie, a nastpnie za utrzymaniem weta pana prezydenta w tej sprawie. Po przepchniciu ustawy o obnieniu wieku szkolnego jako pierwsi ju w padzierniku 2010 r. zoylimy projekt nowelizacji w powyej sprawie. Zakada on odsunicie tego, jeli chodzi o obowizek szkolny, do 2020 r. Poprawka dwa lata przeleaa w zamraarce sejmowej pana marszaka, pomimo frontalnej krytyki opinii publicznej wobec rzdowych planw obnienia wieku szkolnego i dramatycznie niskiego odsetka rodzicw, ktrzy w latach 20102011 decydowali si na dobrowolne zapisanie 6-letnich dzieci do nieprzygotowanych szk. Tyle historia. W nowej, biecej kadencji ponownie zoylimy nasz projekt do laski marszakowskiej, liczc na powane potraktowanie i zagwarantowanie w projekcie budetu na 2012 r. odpowiednich nakadw na przygotowanie szk. Nie doczekalimy si ani jednego, ani drugiego. Nasz projekt dalej, ju drugi miesic ley w zamraarce, a projekt budetu nie przewiduje adnych rodkw na przygotowanie szk do obnienia wieku szkolnego. Ponadto z niesmakiem odbieramy, e w zamraarce spoczywa te projekt obywatelski w tej sprawie. Pomimo wielkiego oczekiwania spoecznego na decyzj w sprawie szeciolatkw, marszaek Sejmu nie nadaje biegu projektom obywatelskiemu i opozycji. Tracimy kolejne dwa miesice. W kocu, gdy pojawia si opniony projekt rzdowy w tej sprawie, jak decyzj podejmuje marszaek, prosz pastwa? O dziwo dotyczc dalszego trzymania w sejmowej zamraarce projektw obywatelskiego i opozycyjnego, a procedowania jedynie tego rzdowego. Szanowni Pastwo! W zaistniaej sytuacji trudno wyobrazi sobie, w jaki sposb mona bardziej zlekceway autorw projektw obywatelskiego i opozycyjnego. Do takiego traktowania opozycji i jej projektw jestemy niestety ju przez koalicj przyzwyczajeni. Ale eby tak lekceway obywateli? Podjta przez nas na ostatnim posiedzeniu komisji edukacji prba poczenia prac nad trzema projektami gosami wikszoci POPSL zostaa odrzucona. Takie
zachowanie pani marszaek i wikszoci sejmowej pokazuje, e obecnie rzdzcy nie s zainteresowani dialogiem i kompromisem w powyszej sprawie, a w cigu ostatniego okresu chc przeforsowa tylko i wycznie swj niekoniecznie dobry projekt. Szanowni Pastwo! Jak wikszo Polakw, rodzicw szeciolatkw, nie wierzymy, e rzd powanie potraktuje spraw obnienia wieku szkolnego i donansuje szkoy w jakimkolwiek przedziale czasowym. Dlatego skadamy poprawk o cakowitej i bezterminowej likwidacji obowizku szkolnego szeciolatkw. Nie mamy dzi po narzuceniu takiego procedowania (Dzwonek) projektw adnych wtpliwoci co do tego, czy po siowym przeforsowaniu rzdowych propozycji dotyczcych ustawy o obnieniu wieku szkolnego rzd i wikszo parlamentarna powanie potraktuj pozostae projekty obywatelski i opozycyjny, czy nie uznaj ich za bezprzedmiotowe, jeli nie formalnie, to faktycznie. A po sowach przedstawicielki Klubu Parlamentarnego PO pani Leszczyny, e Polska czekaa przez jedno maestwo, ja ju mam 100-procentow pewno, jak Platforma potraktuje projekt obywatelski. To arogancja posunita do granic moliwoci. (Pose Urszula Augustyn: Pan si mija z prawd, panie pole.) Konkludujc, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwo uzalenia swoje stanowisko, panie marszaku, wobec powyszego projektu rzdowego od poparcia naszych poprawek, ktre skadam niniejszym na rce pana marszaka.
95
Wicemarszaek Jerzy Wenderlich (Pose Sawomir Kosowski: Panie marszaku, mog jednym zdaniem...) Bardzo prosz, tak. (Pose Sawomir Kosowski: Jednym zdaniem...) Moe to nie bdzie zbyt regulaminowe, ale uprzejmie prosz.
dliwoci. Licz na to, e tej sprawiedliwoci bdzie wicej. Prosz mi wierzy, e zamraarki nie ma, wszystko ma swoj kolej. Oczywicie ta opinia, ktr pan pose wygosi, z ca pewnoci te bdzie wzita pod uwag na najbliszym Prezydium Sejmu.
Naley zasygnalizowa, e dzisiaj s gminy, w ktrych z wyej wymienionych powodw adne dziecko 6-letnie nie rozpoczo nauki w klasie pierwszej. Bulwersujcy jest fakt, e do dzisiaj rodzice dzieci 6-letnich objtych obowizkiem szkolnym, po osobistej ocenie stopnia przygotowania najbliszych placwek edukacyjnych do przyjcia ich dzieci, nie mog ich uchroni przed skutkami wprowadzonych reform mimo tego, i w skrajnych przypadkach zalene od tego moe by bezpieczestwo zyczne oraz waciwy rozwj psychiczny ich dzieci. Zasadne byoby tu zastanowi si, czy w obecnej sytuacji, biorc pod uwag stopie przygotowania placwek do przyjcia szeciolatkw, proponowane przesunicie okresu przejciowego w peni rozwie zaistniay problem. Na podstawie przedstawionych statystyk mona przypuszcza, e tak, z racji faktu, i w blisko 90% szk podstawowych w obecnym roku szkolnym uczniami klas pierwszych s szeciolatki, a szkoy nie do koca przygotowane organizacyjnie bd w stanie dziki odpowiednim programom dostosowawczym przygotowa si organizacyjnie do roku 2014. Dla penego obrazu sytuacji naley nadmieni, i w wikszoci krajw europejskich obowizkiem szkolnym objte s dzieci 6-letnie. Klub Poselski Ruch Palikota poprze przedstawiony projekt, ktry gwarantuje naszym obywatelom realny wpyw na dat rozpoczcia edukacji ich dzieci. Wyraamy jednak zdecydowany sprzeciw wobec formy i trybu, w jakich projekt by procedowany. Jak wczeniej wspominaem, problemy zwizane z objciem edukacj szeciolatkw byy publicznie znane od bardzo dawna. Dokonalimy na podstawie faktw wnikliwej analizy postpowania rzdu przy rozwizywaniu zaistniaego problemu, co pozwol sobie w kilku zdaniach pastwu przedstawi i skomentowa. Rok 2009 ustawa wchodzi w ycie. rodowisko protestuje, wytyka bdy i skutki reformy. Co robi rzd? Nic. My jestemy doskonali. Rzd czeka. Rodzice nie wiedz, co bdzie z ich dziemi. Co robi rzd? Nic. Jeszcze nie czas. Rzd czeka. Poprzednia kadencja opozycja zgasza projekt, druk nr 3602. Co robi rzd? Nic. To opozycji. Rzd czeka. Obecna kadencja powstaje projekt obywatelski, druk nr 27. Co robi rzd? Nic. To nie nasze. Rzd czeka. Stycze 2012 r. przyszed czas. Jak krlika z kapelusza rzd wyjmuje druk nr 102. Status: pilny. Komisja sejmowa 1 dzie. Jest najlepszy, bo nasz, rzdowy. Jestemy wielcy i nawet go przegosujemy. Drodzy Posowie! Panie Premierze! Rozsdku, tak to my tej Polski nie zbudujemy. Dzikuj. (Oklaski)
97
Pose Zbigniew Wodkowski okres, w ktrym o podjciu nauki w szkole podstawowej przez dziecko 6-letnie decyduj rodzice. Obowizek szkolny dla dzieci 6-letnich zostanie wprowadzony od 1 wrzenia 2014 r. Oznacza to, e w latach szkolnych 2012/2013 i 2013/2014 wniosek rodzicw o objcie dziecka 6-letniego obowizkiem szkolnym bdzie wicy dla dyrektora szkoy podstawowej i nie przewiduje si dodatkowych warunkw w tym zakresie. Natomiast dzieci urodzone w roku 2008 i w kolejnych latach bd rozpoczynay edukacj szkoln obowizkowo w wieku szeciu lat. Polskie Stronnictwo Ludowe proponuje w swojej poprawce, aby podobny mechanizm obowizywa rwnie po 2014 r. Rodzice dziecka 6-letniego objtego obowizkiem szkolnym bd mogli zoy wniosek o odroczenie obowizku szkolnego do 7. roku ycia dziecka. Wniosek jest wicy dla dyrektora szkoy podstawowej i nie przewiduje si dodatkowych warunkw w tym zakresie. Uwaamy, e rodzice powinni mie wolny i realny wybr i sami decydowa o chci posyania 6-letniego dziecka do szkoy. Panie marszaku, przekazuj stosown poprawk. (Oklaski)
posania 6-letniego dziecka do pierwszej klasy. Uruchomiono wiele programw, ktre miay wspomc przygotowanie szk, one nie byy na tyle skuteczne i wystarczajce, aby nansowo i organizacyjnie w cigu tych 3 lat zapewni bezpieczestwo i odpowiednie warunki w szkoach podstawowych, tak aby rodzice nie mieli wtpliwoci co do losu swojego dziecka, ktre poszo do pierwszej klasy. Pamitamy zapewnienia rzdu z roku 2008, e samorzdy nie bd miay problemu we wprowadzaniu tej reformy, wic nasuwa si wtpliwo, czy odroczenie na nastpne 2 lata obowizku szkolnego dla dzieci 6-letnich w 100% umoliwi w 2014 r. stworzenie w kadej szkole i w kadej klasie odpowiednich warunkw do zabawy i nauki 6-letnich dzieci. Jaka jest gwarancja, pani minister, jakie wsparcie zostanie wprowadzone, aby samorzdy bez problemu zdyy si przygotowa do roku 2014, skoro, jak widzimy, nie zdoay tego uczyni przez 3 lata i nie bdzie tego w roku 2012? Czy rzd przygotowa odpowiedni program, ktry przekona sceptycznych rodzicw do tej reformy i rozwieje wszelkie wtpliwoci i obawy zwizane z posaniem 6-letniego dziecka do pierwszej klasy? Bo myl, e tutaj tkwi problem. Skoro pani pose Leszczyna uwaa, e to jedna rodzina i jej dziaania potray przekona rzd do zmiany terminu i do podjcia tak pilnego projektu, to czy rzd potra przekona pozostaych rodzicw, aby te obawy rozwia? Wysoki Sejmie, nadal przed nami stoi powany problem, jakim jest nansowanie wychowania przedszkolnego, o czym tutaj dzisiaj jeszcze nie mwiono. Jednym z celw reformy polegajcej na obnieniu wieku szkolnego byo rwnie to, aby zwikszy liczb dzieci 3-, 4- i 5-letnich, ktre bd objte piciolatki s ju objte wychowaniem przedszkolnym. Ale jeli chcemy osign ten cel, by wszystkie dzieci w Polsce znalazy swoje miejsce w przedszkolu, to jedynym narzdziem, ktrym dysponuje pastwo polskie, jest objcie kadego przedszkolaka subwencj owiatow. Sojusz Lewicy Demokratycznej nie widzi rnicy pomidzy dzieckiem 3-, 4-letnim a 5-letnim Nie widzi rnicy midzy szeciolatkiem, na ktrego subwencja jest naliczana, a picio- czy czterolatkiem, dla ktrego subwencji z budetu pastwa nie ma. I to jest wielkie wyzwanie. Pytanie do pani minister: Czy rzd jest odwany i ma przygotowany projekt albo kalendarz wprowadzania reformy, ktra przyniesie odpowiednie skutki i dziki ktrej osigniemy te cele, ktre s zaoeniem obnienia wieku szkolnego (Dzwonek), czyli objcie dzieci od 3., a nawet od 2. roku ycia wychowaniem przedszkolnym i subwencj owiatow? Teraz chciabym przypomnie bo jest te mowa o projektach obywatelskich i prosi pana marszaka o przypieszenie procedowania nad projektem obywatelskim Zwizku Nauczycielstwa Polskiego, ktry zakada objcie wszystkich dzieci w Polsce od 2. roku ycia subwencj owiatow. Myl, e przyjcie tego projektu ZNP rozwie bardzo wiele problemw, jeli chodzi o polsk owiat. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
98
Ot nie, prosz pastwa. Wiele samorzdw nadal nie dostosowao si do potrzeb zwikszonej liczby dzieci, ktre przyjd do szk 1 wrzenia 2014 r. Naley zaznaczy, e w 2014 r. do pierwszej klasy tra dzieci z wyu demogracznego szeciolatki i dzieci 7-letnie. Tymczasem rzd w ogle nie panuje nad procesem likwidacji szk. Dowiedzielimy si, e tylko w tym roku ma by likwidowanych ponad 800 szk i innych placwek owiatowych, w tym take przedszkoli. (Pose Ligia Krajewska: O czym pani mwi?) Wysoko subwencji owiatowej jest zbyt niska, a prowadzenie przedszkoli w ogle nie jest subwencjonowane. Sytuacja ta za 2 lata nie tylko si nie zmieni, ale sdz, e nawet si pogorszy, bo ministerstwo i rzd w ogle nie panuj nad procesem przeksztace, z ktrymi mamy w tej chwili do czynienia. Dochodzi do paradoksalnej sytuacji, e samorzdy likwiduj szkoy i przedszkola (Dzwonek) lub przekazuj ich prowadzenie innym podmiotom ni jednostki samorzdu terytorialnego, a ministerstwo nad tym w ogle nie panuje i niewiele na ten temat wie. Osobnym problemem jest podstawa programowa napisana jzykiem wymaga, do wdraania ktrej nie wszyscy nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej s przygotowani. Pytanie. Czy na doskonalenie bd mogli sobie pozwoli take ci nauczyciele, ktrzy znajd si w przedszkolach niepublicznych, pracujcy 40 godzin tygodniowo i majcy nisze stawki anieli nauczyciele zatrudnieni na podstawie Karty Nauczyciela? Dochodzi te do niebywaej sytuacji
99
100
czci: edukacyjnej i rekreacyjnej. Zalecane jest wyposaenie sal w pomoce dydaktyczne i przedmioty potrzebne do zaj itd. Pastwo wszystko piszecie w kategorii zalecenia. W mojej ocenie zalecanie czego oznacza, e sale wcale nie musz by tak wyposaone. Co wtedy? Co, jeli nie bd? Czy pastwa zdaniem (Dzwonek) dzieci bd miay moliwo efektywnego pobierania nauki w szkoach? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
101
Pose Jarosaw Zieliski samorzdy zostan pozostawione samym sobie, tak jak byo przez 4 lata tamtej kadencji. Pani minister, prosz nam da gwarancj, e teraz bdzie inaczej. Ja w te gwarancje nie wierz, nie widz tego. (Oklaski)
102
103
Pose Piotr Szeliga Czy te rodki bd faktycznie wystarczajce? Dlaczego rzd obcia samorzdy kolejnymi obowizkami, za ktrymi nie id odpowiednie rodki z budetu pastwa? Jakie konsekwencje dla nauczycieli bdzie miaa ta nowelizacja? Chodzi mi o miejsca pracy. Czy rzd w zwizku z t nowelizacj planuje zwikszenie subwencji owiatowej? (Oklaski) (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszaek Sejmu Marek Kuchciski)
w sumie koalicjant, Polskie Stronnictwo Ludowe. Chciabym, eby pani minister odniosa si do tej poprawki, bo ona idzie bardzo, bardzo daleko. Drugie pytanie dotyczy kwestii subwencji. Rozumiem z wystpienia pani minister i z tego projektu, e ju w tym roku kady samorzd otrzyma na kadego szeciolatka subwencj z budetu pastwa, czy bdzie ten szeciolatek w pierwszej klasie, czy te bdzie w zerwce. Jeli tak, to czy pani minister zakada, e w roku szkolnym 2013/2014 rwnie ten mechanizm bdzie stosowany i samorzdy otrzymaj na kadego szeciolatka w gminie subwencj z budetu pastwa? Tak czy nie? Czy bdzie to tylko jednostkowe wydarzenie w roku 2012? I trzecie pytanie. Mamy lawinowe likwidowanie szk na obszarze Polski (Dzwonek), ale rwnie zwalnianie bardzo wielu nauczycieli. Czy w roku szkolnym 2014/2015, kiedy bdzie ju obowizek szkolny dla dzieci 6-letnich, nie staniemy przed problemem bo bd w szkole obydwa roczniki, szecioi szedmiolatki braku nauczycieli przygotowanych do tego, aby prowadzi szkoy po wprowadzeniu tej reformy? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
104
Pose Katarzyna Matusik-Lipiec roku, w latach 20092010 150 mln z, projekt budetu na 2012 r. 200 mln z. Chciaabym jeszcze tylko, jeli pan marszaek pozwoli, zada ostatnie pytanie. Jest to pytanie bardziej od samorzdu, od przedstawicieli samorzdu ni ode mnie osobicie. W trakcie ostatnich spotka bardzo czsto zadawano mi pytanie: Czy istnieje moliwo zmiany proporcji rodkw, ktre stoj i po stronie samorzdu, i po stronie rzdu? Czy na przykad rzd w zwizku z tym, e planuje zwikszenie rodkw na program Radosna szkoa, mgby przyj na siebie procentowo wiksz ilo w nansowaniu tego programu? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
szej jako dziecko 6-letnie? Wiemy, e rodzic ma moliwo, uzyskawszy opini z poradni, nie posa tego dziecka do szkoy. Jest to zapisane w prawie. To prawo nie zostao cofnite i rodzic moe cay czas korzysta z tego prawa, rwnie w przyszoci. Jeszcze jedno dotyczy to wyposaenia sal. Chodzi o to, e szeciolatki ju od dawna chodz do szk, a teraz dopiero pojawi si problem z wyposaeniem sal. Od 20 lat, prawie od 20 lat szeciolatki chodz rwnie do zerwek do szk. Nikt wczeniej nie podnosi tego problemu a w taki sposb. Tak naprawd w trakcie tamtej kadencji stao si zasad, e dyskutujemy o tym, jak powinna by przygotowana ta sala wtedy, kiedy dziecko wchodzi w obowizek szkolny. I dobrze, bo powinno by tak, e powinnimy czuwa nad tym, jakie warunki tworzymy dziecku w szkole. Chciaabym zapyta o takie rezerwy celowe, ktre pomogyby tym ponad 200 gminom. 205 gmin o ile si nie myl, tak jest podawane ocjalnie jest nieprzygotowanych czy przynajmniej zgosio nieprzygotowanie swoich szk do przyjcia szeciolatkw i speniania przez nich obowizku szkolnego. Chciaabym wic zapyta pani minister o t spraw i oczywicie podda to pod rozwag. Proba ze strony samorzdw dotyczy rozwaenia sprawy subwencji nie tylko na szeciolatki, ale rwnie na piciolatki w myl zasady: co obowizkowe, to powinno by rwnie dotowane przez pastwo. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
105
Pose Andrzej Romanek chce zagoni Polakw do pracy o rok wczeniej, bo prawda jest taka, e o rok wczeniej skocz szko i pjd do pracy. Jest to jak najbardziej zasadne, tym bardziej e pan premier zapowiada przecie wyduenie wieku emerytalnego do 67 lat. W tym kontekcie wic (Dzwonek) mczyni bd pracowa nie o 2 lata duej, tylko o 3 lata, a kobiety nie o 7 lat, tylko o lat 8, jeeli ta ustawa wejdzie w ycie i te osoby objte ju od 6. roku ycia obowizkiem szkolnym wejd na rynek pracy. Takie s fakty. Wiem, e jest to odlegy czas, ale dzisiaj trzeba si nad tym zastanowi. Taka jest prawdziwa intencja nie dobro dziecka, tylko zagonienie Polakw do pracy, eby jeszcze rok duej mogli pracowa, oczywicie jeszcze przy wydueniu wieku emerytalnego. Dzikuj uprzejmie. (Oklaski)
za i tego typu lozoi w podejciu do edukacji najmodszego pokolenia, bo to jest nie tylko pogbianie rnic w dostpie do edukacji na wysokim poziomie, ale waciwie robienie wszystkiego, aeby te rnice powstaway na tym etapie. To jest pierwsza sprawa i pytanie do pani minister, gdyby bya uprzejma udzieli odpowiedzi, czy co zamierza zrobi z t podstaw programow, aeby dzieci dwa lata nie uczyy si tego samego. I druga kwestia. Samorzdy terytorialne, pani minister, przygotowujc si do tego zego projektu ustawy o obnieniu wieku szkolnego, powszechnie zapowiaday dwuzmianowo. To miao by powszechne zjawisko w duych szkoach miejskich. Czy pani minister mogaby poda dane z duych miast w Polsce, ilu procent szk, ilu procent samorzdw duych miast ta praktyka dwuzmianowoci by dotykaa? Dzikuj. (Oklaski)
106
Pose Wiesaw Suchowiejko do szk pobiegn ochoczo, by uczy szeciolatki w 2014 r. I ostatnia sprawa. Czy planuje si te monitorowanie przez te kolejne dwa lata funkcjonowania niemaej ju grupy szeciolatkw, ktra zwikszy si, jak myl, przez te dwa lata, szczeglnie w zakresie pewnych niepowodze szkolnych, o ktrych dzi na posiedzeniu komisji wiele mwiono, e takowe mog by, e dzieci mog sobie nie dawa rady? A wic czy monitoring tych sytuacji bdzie mia miejsce, czy wnioski z tego zostan wycignite i czy zawiera je bdzie coroczna informacja ministra, tak jak to ustawa przewiduje? Myl, e ten obowizek bdzie utrzymany. Czy bdzie utrzymany, czy te informacje tam si znajd? O to pytam. Dzikuj. (Oklaski)
107
wczeniej, mam takie wraenie, pomyliam si. A wic obecnie wychowanie przedszkolne, od wrzenia 2009 r., peni funkcj opiekuczo-wychowawczo-ksztacc, a wczeniej bya to funkcja opiekuczo-wychowawczo-dydaktyczna. Pani pose, gdyby pani mi powiedziaa, e wszyscy nauczyciele przeszli kursy doskonalce, przygotowujce ich do tej nowej roli, to bym... (Pose Renata Butryn: Odpowiedzialno nauczyciela.) pani przyznaa racj. Wiem jednak, prosz pani, e nie wszyscy przeszli (Pose Renata Butryn: To jest may odsetek.) a powinno to by obowizkowe. Powinny by programy przejciowe, ktre przygotowuj wszystkich nauczycieli do penienia nowych funkcji. (Oklaski)
108
Wicemarszaek Marek Kuchciski (Pose Tadeusz Tomaszewski: Ja jeszcze miaem wczeniej mwi.) (Gos z sali: Te Tadeusz, ale nie ten.) Przepraszam bardzo, pan pose Tadeusz... (Pose Tadeusz Tomaszewski: Ale mj imiennik moe, prosz.) Panowie, jestecie tacy uprzejmi podczas debaty. Dajemy przykad. Prosz bardzo, panie pole.
Drodzy Pastwo! Drodzy Rodacy! Ratujmy maluchy i ratujmy siebie samych przed Platform Obywatelsk. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
109
Pose Tadeusz Tomaszewski ci, zwaszcza jeli chodzi o rodowisko wiejskie, ale take dalek drog do tego, jakie cele sobie wyznaczylimy, jeli chodzi o dostpno wychowania przedszkolnego. Moim zdaniem dwa elementy s tutaj bardzo istotne, aby ta powszechno rzeczywicie bya taka, jak w czci krajw Unii Europejskiej. Po pierwsze, zapenienie mapy Polski publicznymi przedszkolami. Dzisiaj wiele gmin nadal nie posiada prowadzonych przez siebie publicznych przedszkoli. Po drugie, to jest kwestia nansowania rwnie tego zadania, ktre dzisiaj jest zadaniem wasnym gminy, przynajmniej w czci poprzez subwencj owiatow. W czasie kampanii wyborczej z autobusu pan premier Tusk, jeli pami mnie nie myli, to gdzie przewina si tam pani minister, mwi o tym, e rzd rozway czciowe nansowanie przedszkoli. To byo wtedy, kiedy wybucha sprawa opat za wyywienie w przedszkolu, za pobyt w przedszkolu i tak dalej. Prosibym wobec powyszego o odpowied na nastpujce pytanie: Czy rzd rozwaa rzeczywicie przyznanie subwencji owiatowej na zadanie, jakim jest prowadzenie przedszkola? Jeli tak, to chociaby w takim obszarze, o jakim tu jedna z przedmwczy mwia. Druga kwestia: Czy rzd uruchomi program wspierania samorzdw gminnych w budowie nowych przedszkoli publicznych prowadzonych przez samorzdy? To jest bardzo wane zadanie. Jeli pojawiaby si zotwka z budetu resortu, z budetu pastwa (Dzwonek) przynajmniej analogicznie do tego, jak funkcjonuje program Orlik byaby szansa, aby te biae plamy w Polsce znikny. Najwicej tych przedszkoli brakuje zwaszcza w gminach na terenach pnocnych, pnocno-wschodnich, gdzie dostp do przedszkoli jest utrudniony, gdzie wychowanie przedszkolne nie jest czym powszechnym. Dlatego chciabym zapyta: Czy bdzie program rzdowy wspierajcy gminy w budowie publicznych przedszkoli? Dzikuj. (Oklaski)
Ale teraz do rzeczy rzeczywicie fakt, i rzd musia nowelizowa t ustaw, musia odstpi od wprowadzenia obowizku dla szeciolatkw ju od 2012 r. wiadczy o jednym: po prostu ta ustawa bya nieprzygotowana. Mimo zakl, ktre tutaj padaj ze strony i pani pose sprawozdawcy, i innych posanek i posw Platformy, po prostu tych pienidzy byo za mao i nie udao si szk przygotowa byaby katastrofa, gdyby t ustaw wprowadzano. A ja chciabym zapyta pani minister o program Radosna szkoa. Pytaem o to ju na posiedzeniu komisji edukacji, ale nie uzyskaem odpowiedzi. Ot na rok 2011 na program Radosna szkoa rzd przeznaczy 150 mln z, a wnioskw zoono tylko na 120 mln. O czym to wiadczy? O tym, e samorzdy z jakich powodw nie wystpuj o te rodki. Teraz pytanie: Jaki jest bd w tym programie, co naley zmieni, eby w roku 2012, na ktry zapisano 200 mln z, nie byo tej samej sytuacji, czyli eby samorzdy po te rodki mogy sign (Dzwonek), mogy doposay szkoy? I ostatnie pytanie. Chciabym zapyta pani minister, o jak kwot zwikszono subwencj na rok 2012, aby obj obowizkiem szkolnym dzieci 6-letnie. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
110
to co waciwie my robimy, jaka jest tutaj opieka? A wic chciaabym zapyta, jak pani sobie to wyobraa i ile jest pienidzy na opiek stomatologiczn, na opiek medyczn, na wyywienie dzieci, szczeglnie dzieci wiejskich. I tutaj chc powiedzie, e jestem zaenowana tym projektem, dlatego e w sytuacji, kiedy Polska ma jeden z najniszych wspczynnikw przyrostu naturalnego, jeden z najniszych wspczynnikw dzietnoci, po prostu oddajemy dzieci do szk, ktre nie s przygotowane albo budz bardzo powane wtpliwoci, bez waciwej opieki. Jednoczenie, kiedy czytamy rne raporty autorstwa wybitnych specjalistw, dowiadujemy si, e w Polsce 3350 tys. dzieci yje w rodzinach ubogich. Dlatego upominam si o to, eby pani wyranie powiedziaa, ile pienidzy, jak i gdzie. Chc jeszcze podzieli si z pani tak konstatacj. Na pocztku grudnia samorzdy wojewdztwa podkarpackiego zorganizoway konferencj w Rymanowie na temat owiaty. Byli zaproszeni przedstawiciele zarwno Ministerstwa Finansw, jak i Ministerstwa Edukacji Narodowej. Jak pani myli, kto by? Nikogo nie byo. (Oklaski)
111
Pose Romuald Ajchler (Dzwonek), tak aby w miejsce maej szkoy, ktra jest na wsi niejednokrotnie likwidowana, uruchomi rwnie przedszkole? Wtedy wiele spraw zostaoby zaatwionych. Przede wszystkim chodzi o prac. Nauczyciele boj si, e j strac i bd musieli gdzie tam dojeda. Mona by byo w sposb znakomity wykorzysta to, jeli chodzi o przedszkolakw, tym bardziej e w wielu miejscach, na przykad w powiecie nowotomyskim, wybudowano sale sportowe, sale gimnastyczne. W inny sposb tego wykorzysta nie mona. Chodzi o mae rodki, may grant dla tych gmin, ktre znakomicie by to przygotoway. Okazaoby si, e w kocu jest wilk syty i owca caa. Pani minister, prosibym, eby odpowiedzie na to pytanie. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
112
Minister Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas oznacza negatywna opinia samorzdw terytorialnych o tym projekcie ustawy. Ot samorzdy terytorialne wyraziy negatywn opini o tym projekcie ustawy dlatego, e uwaaj, i s przygotowane na przyjcie dzieci 6-letnich do szk, i chc, aby obowizek szkolny dla dzieci 6-letnich obowizywa od 1 wrzenia 2012 r. (Pose Zbigniew Dolata: To dlaczego to robicie?) Jednak majc na uwadze rwnie gosy rodzicw, zaproponowano przesunicie tego o dwa lata. Dlaczego o dwa lata? Rok to byoby moe troch za krtko. Nie wszystkie te szkoy, ktre dzisiaj jeszcze nie maj szeciolatkw, miayby szans przygotowa si na obnienie wieku szkolnego. (Pose Zbigniew Dolata: To s przygotowane czy nie?) Te dwa lata to taki okres, ktry jest sprzyjajcy ze wzgldw demogracznych. Ot w roku szkolnym rozpoczynajcym si 1 wrzenia 2014 r., zakadajc, e wszystkie szeciolatki rozpoczn nauk w szkole, w szkoach podstawowych bdzie 2588 tys. uczniw. To jest poziom z roku 2005, bo wtedy wanie w szkoach podstawowych bya taka liczba uczniw. W roku nastpnym, czyli od 1 wrzenia 2015 r., ta liczba wzrosaby o 67 tys. Dlatego proponuje si te dwa lata, aby wykorzysta moment demograczny i da szans tym, ktrzy jeszcze potrzebuj czasu na przygotowanie si do obnienia wieku szkolnego. Jeli chodzi o rodki nansowe, to dzisiaj na posiedzeniu komisji edukacji bardzo dokadnie o tym mwiam. W tym roku kalendarzowym w ramach subwencji owiatowej do gmin tra dodatkowo 600 mln z, ktre to pienidze s liczone wanie tak, jakby wszystkie szeciolatki rozpoczy edukacj szkoln od 1 wrzenia 2012 r., poniewa do kalkulacji subwencji owiatowej przyjlimy zwikszon liczb nauczycieli wanie z tego wzgldu, e obowizujce dzisiaj prawo przewiduje rozpoczcie nauki w szkole przez dzieci 6-letnie od 1 wrzenia 2012 r. To s rodki, ktre w tym roku tra do gmin i ktre rwnie pozwol na przygotowanie si do obnienia wieku szkolnego. W tym roku na program Radosna szkoa w budecie pastwa zaplanowano 200 mln z, tj. na ten rok. W nastpnych latach ten program bdzie kontynuowany i kwoty bd wiksze. Dodatkowo w programie dotyczcym indywidualizacji nauczania w klasach 13, w ramach rodkw unijnych, do rozdysponowania midzy gminy jest jeszcze 300 mln z. Podstawa programowa. Pastwo posowie pan pose Kosowski, pani pose Wrbel, pan pose Zieliski mwili o tym, e studia nie przygotoway nauczycieli do uczenia wedug nowej podstawy programowej. (Pose Marzena Dorota Wrbel: Mwilimy o potrzebie doskonalenia, prosz nie przekrca.)
Pastwo posowie, kady z nas, bo ja rwnie jestem nauczycielem, przechodzi w czasie swojej kariery zawodowej wiele zmian programowych. Czy to oznacza, e kada zmiana programowa wymusza na nauczycielach to, eby od nowa nabywali umiejtnoci uczenia? Oczywicie e nie, bo podstawowe techniki, podstawowe zasady pracy z dzieckiem poznaje nauczyciel w trakcie studiw i bez wgldu na to, jaka obowizuje podstawa programowa, to zasady, metody ksztacenia s przecie wpajane i kady nauczyciel przed rozpoczciem edukacji szkolnej musi by do tego przygotowany. I dzisiaj, i rok temu, i 5 lat, i 10 lat temu studia wysze dla nauczycieli wychowania przedszkolnego oraz nauczania wczesnoszkolnego przygotowyway nauczycieli do penienia obu tych funkcji. Nauczyciel, ktry skoczy studia i jest przygotowany do pracy z maym dzieckiem, moe uczy w przedszkolu i moe uczy w szkole. Tak byo i tak jest. Nauczyciele s do tego przygotowani i myl, e suchajc tej debaty, byliby bardzo zdziwieni, e pozbawiamy ich tych kompetencji, ktre oni nabyli i potwierdzaj w trakcie pracy z dzieckiem. Tak wic podstawa programowa moe oczywicie wskazywa inne treci nauczania, ale nie zmienia sposobw pracy z dzieckiem w szkole. Zawsze mwilimy o aktywnych metodach pracy, zawsze mwilimy o tym, e dziecko ma si uczy przez zabaw, zawsze mwilimy o tym, e dziecko ma si uczy na praktycznych przykadach, a ta podstawa programowa podkrela to w sposb jeszcze gbszy. Rwnie dziwi si pastwu nauczycielom, e nie odrniaj sposobu pracy z dzieckiem w przedszkolu od sposobu pracy z dzieckiem w szkole. Ot dziecko w przedszkolu czy raczej nauczyciel w przedszkolu musi by przygotowany do tego, e rozpoczyna prac z dziemi na rnym poziomie rozwoju i e to nie jest systematyczna nauka. Dzieci w przedszkolu rozpoczynaj edukacj w wieku 3, 4 lub 5 lat. W oddziale przedszkolnym spotykaj si ze sob dzieci takie, ktre ju byy 2 lata w przedszkolu, takie, ktre byy rok w przedszkolu, i takie, ktre dopiero zaczynaj edukacj przedszkoln. Dlatego te podstawa programowa nauczania przedszkolnego jest tak podstaw, ktra rozwija rne umiejtnoci dziecka: umiejtnoci manualne, umiejtnoci spoeczne bycia w grupie, umiejtnoci wypowiadania si, suchania, zwracania uwagi, skupiania uwagi. Natomiast edukacja szkolna rozpoczyna systematyczne ksztacenie. Na bazie umiejtnoci nabytych w przedszkolu dziecko zaczyna porzdkowa umiejtnoci i swoj wiedz o wiecie. Posu si moe przykadem z matematyki, poniewa tu najlepiej wida t systematyczn edukacj. Ot nie da si nauczy dziecka tabliczki mnoenia bez wczeniejszego nauczenia go dodawania. I wanie edukacja szkolna najpierw suy przyswojeniu tych podstawowych umiejtnoci, a potem na bazie tych podstawowych umiejtnoci nadbudowuje nastpne, nastpne i nastpne. Natomiast w przedszkolu ucze uczy si porzdkowa zbiory, porwnywa ich wielko. Nie musi i nie wymaga si jeszcze od niego nad-
113
Minister Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas budowywania wiedzy na tych podstawowych umiejtnociach. Tym wanie rni si podstawa programowa nauczania przedszkolnego od nauczania szkolnego i rnia si zawsze, od kiedy istniaa szkoa i od kiedy istniao przedszkole. Dlatego niezwykle wane jest rozwijanie edukacji przedszkolnej i niezwykle wane jest to, eby w jak najwczeniejszym wieku dziecko przygotowane do edukacji szkolnej traao do tej edukacji szkolnej. Tak wic uwaajc, e powinnimy do tematu obnienia wieku szkolnego podej w sposb merytoryczny i nie powinnimy uywa go do dialogu politycznego, bardzo licz na pastwa posw i na poparcie tego projektu ustawy. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
(Gos z sali: Pan ma amnezj.) ...rzucilimy to koo ratunkowe. To jest to, o czym ja, prosz pastwa, wspominaem w swoim wystpieniu. To koo ratunkowe do dzi jest lekcewaone w sposb arogancki, bo nikt (Dzwonek) na ten temat nie chce w ogle rozmawia, nie mwic ju o projekcie obywatelskim. Ju pani pose sprawozdawca, przedstawicielka Platformy powiedziaa nam, kim byli przedstawiciele tej inicjatywy obywatelskiej, nie chc do tego wraca. Takie s fakty i prosz w zwizku z tym, by tych faktw nie naduywa i by bya pani precyzyjna w swoich wypowiedziach. Dzikuj.
114
Pose Marzena Dorota Wrbel poprzez studia do pracy z dziemi 5-, 6- czy 7-letnimi, bo s przygotowani. Maj podstawow wiedz i podstawowe umiejtnoci, ale zawd nauczyciela, prosz pani, to zawd, w ktrym trzeba non stop si doskonali. Tu nie wolno sta w miejscu. Jeli si zmienia podstawa programowa, jeli przychodz, nie wiem, myl tutaj o innych etapach edukacyjnych, nowe wyzwania w postaci zmiany formuy chociaby egzaminu maturalnego, to nauczyciel musi si doskonali. Musi. Dotyczy to nas wszystkich i to doskonalenie powinno by doskonaleniem permanentnym i powszechnym, zwaszcza w takiej sytuacji, kiedy dochodzi do zasadniczej zmiany podstawy programowej. Pani bowiem i jak sadz pani koledzy z Platformy nie jestecie w stanie zrozumie jednego: e ta podstawa si zmienia, e w tej chwili mamy funkcj wychowawczo-opiekuczo-ksztacc, a bya funkcja wychowawczo-opiekuczo-dydaktyczna. Ten jeden czon si zmieni, a nauczyciele maj stare nawyki i cay czas realizuj, staraj si realizowa t podstaw w podobny sposb. I prosz mi nie mwi, e wszyscy s do tego przygotowani, bo s tacy, ktrzy uczestniczyli w tym doskonaleniu, a s tacy, ktrzy nie uczestniczyli, natomiast przy tak zasadniczej zmianie doskonalenie powinno dotyczy wszystkich (Dzwonek) i ja o tym mwiam.
115
Pose Jarosaw Zieliski Ja czego takiego nie powiedziaem ani nie mylaem w taki sposb, wic to jest nieprawda. Mwiem w swoich wypowiedziach o tym, e czym innym jest edukacja dziecka 5-letniego, 6-letniego, 7-letniego, i mwiem raczej o dostosowaniu metod nauczania i caego podejcia do dziecka modszego, bo jednak jest rnica w ksztaceniu dziecka w wieku lat 6 i dziecka w wieku lat 7, i nie tylko, jeeli chodzi o podejcie pedagogiczne, o metody, ale take, jeeli chodzi o potrzebne wyposaenie, sale, dowoenie mwiem o sieci szkolnej, ktra jest coraz rzadsza. Dziecko starsze troch atwiej znosi takie odlegoci, chocia one s i tak za due, dziecko modsze znacznie gorzej. O tym mwiem i prosz, pani minister, nie przypisywa mi tego, czego nie powiedziaem, bo to by oznaczao, e zupenie si nie rozumiemy. Jeszcze jedna kwestia, dotyczca programu Prawa i Sprawiedliwoci i tego, czy w 2005 r., czy potem. Owszem, pracowalimy w rzdzie Prawa i Sprawiedliwoci nad t kwesti, ale prosz sign do materiaw, prosz sign do faktw, jak to miao by przygotowane. Gdybymy si zdecydowali, a nie zdecydowalimy si na to, na obnienie wieku obowizku szkolnego, to po wykonaniu tych wszystkich czynnoci, ktre byy zaplanowane. I to nie byy adne wybory, tylko bya to kadencja, ktra si rozpocza. Nie zdecydowalimy si na to, bo mielimy wiadomo, e trzeba pokona po drodze pewne bariery, a pastwo przeforsowalicie t ustaw, ktra dzisiaj obowizuje i ktr trzeba zmieni, bez przygotowania, przy zaniedbaniach nansowych, merytorycznych. Nie chc ju wszystkich wymienia, bo jest za mao czasu. Nie wzilicie pod uwag tych barier, ktre istniej. A teraz nieprawd te jest (Dzwonek), e jeeli zagosujemy przeciwko tej ustawie, ktr mamy dzisiaj w procedurze, to bdzie obowizywao to, co dotd, bo jest zoony projekt ustawy Prawa i Sprawiedliwoci przesuwajcy do 2020 r. t spraw, czyli obnienie wieku obowizku szkolnego. Ostatnie zdanie. Pani minister, po to jako posowie zadajemy pytania, eby otrzyma na nie odpowied. Poniewa na wiele pyta nie pady odpowiedzi, pani odpowiedziaa bardzo oglnie, oglnikowo, co pani myli, jakie s pani reeksje, to bardzo serdecznie prosz o to, eby odpowiedzie na pimie na te pytania: i te nansowe, i inne, ebymy mieli te odpowiedzi przed drugim czytaniem, bo bdzie wtedy atwiej rozmawia na materiaach, ktre otrzymamy, bo te odpowiedzi dzisiaj nie pady. Dzikuj, panie marszaku. (Oklaski)
kie odpowiadaa, bo, prosz pastwa, musielibymy wyduy dzisiaj posiedzenie, nawet pewnie nie skoczyoby si dzisiaj. Uprzejmie informuj Wysok Izb, e ju mamy 2-godzinne opnienie, co nie jest jakim szczeglnym wydarzeniem. W niektrych poprzednich kadencjach bywao, e byo to raczej norm. Ale prosz, o gos poprosia pani minister Szumilas. Prosz bardzo.
116
Uchwaa Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ostatecznoci rozrachunku w systemach patnoci i systemach rozrachunku papierw wartociowych
Pose Jzefa Hrynkiewicz moe na nie w tej chwili odpowiedzie, ale poprosz o to, eby przedstawi dokadnie wydatki na przeprowadzenie tej reformy wedug rodzajw tych wydatkw, wielkoci, czasu, a take odpowiedzie na pytanie o rodki i sposb realizacji opieki nad maymi dziemi w szkoach, szczeglnie na tych terenach, gdzie jest bardzo rzadka sie osiedlecza, gdzie dzieci bd dowoone, gdzie pojawi si nowe koszty. To s naprawd wane sprawy i o tym rozmawiano bardzo dugo na Podkarpaciu. Chc na ten temat odpowiedzi na pimie. Bardzo przepraszam, panie marszaku, ale doprawdy troszk jestem zirytowana, gdy nie otrzymuj odpowiedzi na pytania. (Oklaski)
Przystpujemy do rozpatrzenia punktu 3. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansw Publicznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ostatecznoci rozrachunku w systemach patnoci i systemach rozrachunku papierw wartociowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami, ustawy o niektrych zabezpieczeniach nansowych oraz ustawy Prawo upadociowe i naprawcze (druki nr 143 i 147). Prosz o zabranie gosu sprawozdawc komisji pana posa Wiesawa Stanisawa Janczyka.
Uchwaa Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ostatecznoci rozrachunku w systemach patnoci i systemach rozrachunku papierw wartociowych
117
wych oraz ustawy Prawo upadociowe i naprawcze z druku nr 143. Klub Prawo i Sprawiedliwo, podobnie jak Senat, stoi na stanowisku, i naley wyczy uprzywilejowanie wierzyciela, ktry z braku wiedzy o rzeczywistym statusie innego uczestnika systemu patnoci lub systemu rozrachunku papierw wartociowych miaby uzyska lepsz pozycj przy dochodzeniu swoich roszcze w porwnaniu z pozostaymi wierzycielami podmiotu, wzgldem ktrego rozpoczte zostao postpowanie upadociowe. Nasze stanowisko wynika z potrzeby wyrwnania szans w dochodzeniu roszcze przez wszystkich wierzycieli na rwnych prawach. Std klub Prawo i Sprawiedliwo przychyla si do stanowiska Senatu i bdzie gosowa za utrzymaniem zmian w ustawie zaproponowanych przez Senat zarwno w przypadku tej zmiany, jak i zmiany drugiej, ktra zostaa tu wczeniej szczegowo omwiona. Dzikuj bardzo.
118
Uchwaa Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ostatecznoci rozrachunku w systemach patnoci i systemach rozrachunku papierw wartociowych
Pose Wincenty Elsner Klub Ruch Palikota przyjmuje rekomendacj Komisji Finansw Publicznych i zaleca odrzucenie poprawki 1. oraz przyjcie poprawki 2. Dzikuj bardzo.
noci i systemach rozrachunku papierw wartociowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami, ustawy o niektrych zabezpieczeniach nansowych oraz ustawy Prawo upadociowe i naprawcze bdzie gosowa zgodnie z rekomendacj komisji. Bdziemy za odrzuceniem poprawki 1. i za przyjciem poprawki 2. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
119
sw. Krajowy program zwikszania lesistoci zakada, e do roku 2020 lesisto Polski zwikszy si do 30%, osigajc stan bliski redniej europejskiej. W roku 2010 osignlimy poziom 29,2%, brakuje niby niewiele, bo tylko 0,8%, ale to jest jednak kilkaset tysicy hektarw. W roku 2010 lesisto wzrosa w wikszym stopniu ni w roku 2009, ale wzrosa ona w stopniu niezadowalajcym o przyczynach bd mwi za chwil i w znacznym stopniu stao si to dziki urealnieniu ewidencji gruntw, nie za dziki nowym, rzeczywistym zalesieniom, bo zalesiono tylko ponad 5 tys. ha lasu, z tego jedynie 780 ha stanowicych wasno gruntw Skarbu Pastwa. Wrd przyczyn, ktre od wielu lat powoduj to, e nie wzrasta lesisto tak szybko, jak bymy tego chcieli, nie zalesiamy tyle, ile bymy chcieli, jest przede wszystkim konkurencyjno dwch programw, dwch polityk. Ot rolnikom nie opaca si zalesia wasnych gruntw prywatnych, a Agencja Nieruchomoci Rolnych Skarbu Pastwa nie przekazuje Lasom Pastwowym odpowiedniej iloci gruntw, takiej, ktra zapewniaaby osiganie celw zaoonych w Krajowym programie zwikszania lesistoci. Dochodz do tego jeszcze ograniczenia zwizane z Natur 2000, zakaz zalesiania niektrych siedlisk i trwaych uytkw zielonych oraz ograniczenia co do wielkoci zalesianej powierzchni. Dlatego te dwa lata temu Instytut Badawczy Lenictwa podj prb aktualizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci. Wynika z niej, e bdziemy mogli zalesi do roku 2020 okoo 56 tys. ha gruntw, co da nam lesisto 29,7%, a wic niewiele mniejsz od zakadanej w programie rzdowym. Mamy nadziej, e rwnie dziki temu procesowi, o ktrym wspomniaem, urealniania ewidencji gruntw przez starostw, bdzie mona wykaza, e ta lesisto Polski jest rzeczywicie wiksza, bo ona jest wiksza i wedug rnych szacunkw mamy okoo 300 tys. ha gruntw, ktre s faktycznie lasami, a w ewidencji nie guruj jako lasy. To jest olbrzymie pole do popisu, do dziaania zwaszcza przez starostw, ktrzy mogliby i powinni t ewidencj zmienia, urealnia. Jakie s te nasze lasy? Jaki jest ich stan? Trzeba przede wszystkim z zadowoleniem stwierdzi, e rok 2010 to jest rok, w ktrym po raz kolejny wzrosa zasobno polskich lasw. Ona wynosi ju 264 m3/ha w Lasach Pastwowych i jest wysza ni w lasach prywatnych, gdzie wynosi 215 m3/ha. Trzeba powiedzie rwnie z zadowoleniem, e wiek lasw polskich sukcesywnie wzrasta. Najwicej mamy drzewostanw w wieku od 41 do 60 lat, a rednia wynosi ju ponad 60 lat. Lasy, oglnie rzecz biorc, s w dobrej kondycji. Obserwowalimy w cigu ostatnich lat zamieranie najrozmaitszych gatunkw iglastych i liciastych. Jednak w porwnaniu z rokiem 2009 powierzchnia lasw, na ktrych notowano zamieranie drzewostanw, zmniejszya si o 1/4. Wzgldem roku 2009 wzrosa nieznacznie powierzchnia lasw, w ktrych
120
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Janusz Zaleski obserwowano zamieranie drzewostanw iglastych, sosnowych, wierkowych. Oprcz zamierania drzewostanw, ktre jest najczciej spowodowane bardzo wieloma rnymi czynnikami, trudnymi czasem do wyspecykowania, lasy dotykaj czy dotykay klski przede wszystkim w postaci poarw. Tych byo ponad 4,5 tys. w roku 2010. I, co jest szczeglnie warte odnotowania, rednia powierzchnia lasw objta poarem jest nadal niewielka, wynosia niecae 0,5 ha w roku 2010, co dobrze wiadczy o funkcjonowaniu systemu ochrony przeciwpoarowej w lasach, ale rwnie o prolaktyce. Lasy polskie s siedliskiem bardzo wielu chronionych gatunkw rolin, zwierzt, s siedliskiem przyrodniczym. Jeli chodzi o obszary Natura 2000, to 29% powierzchni Lasw Pastwowych jest objtych ochron ze wzgldu na wystpowanie gatunkw ptakw, wynika to z dyrektywy ptasiej, a w przypadku 21% lasw chronione s siedliska wynika to z dyrektywy siedliskowej. Oczywicie powoduje to pewne ograniczenia w gospodarce Lasw Pastwowych, w ogle w gospodarce lenej, trudne jeszcze dzisiaj do oszacowania, dlatego e nie dysponujemy odpowiedni iloci planw zada ochronnych, ktre sprecyzowayby, jakie to ograniczenia bd nakadane na Lasy Pastwowe na tych terenach i jak si to odbije na kondycji, w tym kondycji nansowej Lasw Pastwowych. Lasy to siedlisko zwierzt, nie tylko tych chronionych, ale i tych ownych. Moemy powiedzie, e znakomicie wzrasta liczba zwierzt ownych w lasach i na polach. W cigu 10 lat 2,5-krotnie zwikszya si populacja dzikw, o 60% populacja saren, nieco mniej populacja jeleni. Tych gatunkw ownych mamy w lasach coraz wicej. One oczywicie powoduj coraz wicej szkd w drzewostanach, na polach, ale z tym sobie myliwi i lenicy radz, pacc odszkodowania lub chronic las, grodzc uprawy czy zabezpieczajc je w sposb chemiczny. Mamy malejcy stan czy te utrzymujcy si niski poziom zwierzyny drobnej, zwaszcza takiej jak zajce, kuropatwy czy baanty, ale jest to trend obserwowany od wielu lat i wynikajcy z wielu czynnikw: mechanizacji i chemizacji rolnictwa, coraz wikszych powierzchni monokultur i upraw rolnych. Lasy to element bezpieczestwa ekologicznego, ale peni bardzo wiele funkcji, rwnie produkcyjn. Jest to rdo odtwarzalnego surowca dla caego sektora drzewnego, dla przemysu drzewnego, meblowego, papierniczego, celulozowego itd. Ten przemys jest motorem napdowym polskiej gospodarki. To dziki temu, e odpowiednie iloci drewna dostarczane s na rynek, przemys drzewny wytwarza 9% polskiego eksportu, a przemys meblowy jest na 4. pozycji w wiecie. Warto powiedzie, e ta sia, potga polskiego przemysu drzewnego zbudowana jest przede wszystkim na polskim drewnie, import ma
charakter incydentalny, nie przekracza 45% pozyskania ogem. Lasy i lenictwo kojarz si w Polsce przede wszystkim z Lasami Pastwowymi, ktre gospodaruj na zdecydowanej wikszoci polskich lasw. Ta instytucja z olbrzymi, ponad 85-letni histori dobrze gospodaruje w polskich lasach. Wynik za rok 2010 by jednym z lepszych w historii. Przychody przekroczyy po raz pierwszy 6 mld z, w tym tylko z tytuu sprzeday drewna wyniosy prawie 5,5 mld z. To drewno, jak mwiem, traa na rynek, i tutaj mamy rwnie problemy na styku poday z popytem, na styku przemysu drzewnego i Lasw Pastwowych, poniewa poda drewna si rzeczy jest ograniczona, wynika ona przecie z planu urzdzania lasu zatwierdzanego przez ministra i nie moe by wiksza. Ta poda nie zaspokaja popytu, ceny rosn, co powoduje oczywiste niezadowolenie przemysu, ale trudno ingerowa w mechanizmy rynkowe. Podsumowujc, realizujemy aczkolwiek nie tak, jakbymy chcieli Krajowy program zwikszania lesistoci. Realizujemy polityk len i ekologiczn pastwa poprzez ochron lasw, poprzez wzrost ich zasobnoci, ich wieku, poprzez skuteczn ochron wszystkich chronionych gatunkw i siedlisk. Mamy coraz wiksz wiedz na temat tego, jakie s nasze lasy, a to dziki prowadzonej od 2005 r. wielkoobszarowej inwentaryzacji ich stanu, ktra pozwala stwierdzi, jak je zwymiarowa, jakie s te polskie lasy, jakie s ich cechy, a powtarzana w cigu nastpnych 5 lat pozwoli nam okreli dynamik zmian w ekosystemach lenych. Przedstawiajc powysz informacj, panie marszaku, Wysoka Izbo, prosz o jej przyjcie ze wiadomoci, e stan polskich lasw jest dobry i ulega staej poprawie. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
121
Pose Henryk Siedlaczek rnorodnych dziaa majcych na celu zwikszenie sekwestracji CO2 przydaje lasom nowej powanej gospodarczej roli, albowiem to wanie lasy, bdce elementem rodowiska naturalnego, wi ten cieplarniany gaz w sposb zgodny z natur, nieinwestycyjny i przyjazny czowiekowi. Lasy speniaj niezwykle istotn rol w ksztatowaniu klimatu i warunkw ycia, s one bowiem miejscem bytowania bardzo szerokiego spektrum organizmw zrnicowanych gatunkowo i genetycznie, a ich zrwnowaone uytkowanie to nie tylko dostarczanie surowca drzewnego i zapewnianie miejsc pracy w gaziach przemysu z drewnem zwizanych, ale take, co waniejsze, dziki preferowaniu pozaprodukcyjnych funkcji lasw, w istotny sposb wpywanie na moliwo i warunki egzystencji czowieka i jego rozwj cywilizacyjny i spoeczny. One ten rozwj determinuj. Polscy lenicy i naukowcy wypracowali model lenictwa, ktry pozwala na racjonalne uytkowanie zasobw i jednoczesn ochron wszystkich skadnikw ekosystemu lenego. W hierarchii celw polskiego lenictwa okrelonych w ustawie o lasach z 1991 r. funkcje ochronne i spoeczne lasw uplasowane zostay wiadomie przed funkcj produkcyjn. Model lenictwa polskiego kreowany gwnie przez Lasy Pastwowe, ktre zarzdzaj lasami Skarbu Pastwa i prowadz gospodark len na ponad 80% powierzchni wszystkich polskich lasw, jest jednym z nielicznych w Europie pozwalajcym prowadzi polityk len pastwa w skali oglnokrajowej. Model ten umoliwia wyrwnywanie rnic ekonomicznych nadlenictw wynikajcych z gospodarowania w rnych warunkach przyrodniczych, ekonomicznych czy spoecznych oraz jednakowe traktowanie lasw i ich zagospodarowanie bez wzgldu na rentowno nadlenictw. Przykadem takim s lasy w Bieszczadach, wok Warszawy czy Katowic, ktrych koszty ich zagospodarowania i ochrony znacznie przewyszaj przychody z ich uytkowania. System nansowy Lasw Pastwowych dziki Funduszowi Lenemu moe nie tylko zagwarantowa rodki nansowe na hodowl czy ochron lasu, ale take sprawn odbudow lasw po coraz liczniejszych klskach poarw, huraganw, powodzi, gradacji owadw i innych. Z punktu widzenia interesu spoecznego i bezpieczestwa ekologicznego pastwa jest to bardzo racjonalny i nowoczesny model, oparty na spoecznej wasnoci lasw, ich powszechnej dostpnoci, zbieny z midzynarodowymi konwencjami z zakresu ochrony przyrody i wysoko ceniony w wiecie. Wynika to przede wszystkim z faktu, e, jak ju mwiem, 80% polskich lasw znajduje si w rkach pastwa i zarzdzanych jest przez jedn organizacj, Lasy Pastwowe, dysponujc bardzo dobrze wyksztacon i kompetentn kadr.
Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Obowizek corocznego przedstawiania Sejmowi informacji o stanie lasw oraz realizacji krajowego programu zwikszania lesistoci wynika z art. 52 ust. 2 ustawy z dnia 28 wrzenia 1991 r. o lasach, co przy cyklu ycia drzew przekraczajcym 100 lat wydaje si z pozoru zbyt czste. W rodowisku przyrodniczym wystpuj jednak bardzo czste i gwatowne zmiany wywoane czynnikami abiotycznymi, takimi jak: huragany, trby powietrzne, niegoomy czy powodzie, oraz biotycznymi, takimi jak wielkie gradacje owadw, a take wywoane przez czowieka, np. poary lasw. Rwnie zmieniajce si uwarunkowania ekonomiczne i spoeczne zachodzce poza lenictwem wywieraj na nie wpyw. Coroczna informacja o stanie lasw pozwala zatem na biece monitorowanie zmian w nich zachodzcych i podejmowanie dziaa w sytuacjach, gdy zmiany te mog stanowi dla nich zagroenie. Z przedstawionej Komisji Ochrony rodowiska, Zasobw Naturalnych I Lenictwa a take Wysokiej Izbie przez Rad Ministrw informacji o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r. wynika, e realizacja podstawowych celw Polityki lenej pastwa jako dokumentu kierunkujcego dziaania w obszarze lenictwa gwnie przez Pastwowe Gospodarstwo Lene Lasy Pastwowe jest prawidowa. Komisja stwierdza take kontynuacj pozytywnych tendencji wyraajcych si m.in. w cigym wzrocie powierzchni lasw, co prawda, nie w takim tempie, jak zakada to Krajowy program zwikszania lesistoci do 2050 r., ale z przyczyn od lenictwa niezalenych, staym wzrocie zasobw drewna na pniu, co jest zarwno wynikiem konsekwentnie stosowanych zasad zrwnowaonego uytkowania, przy uwzgldnieniu nadrzdnych w stosunku do uytkowania (czytaj: ci) pozaprodukcyjnych funkcji lasw, jak i powojennych zalesie. Zasoby drewna na pniu w polskich lasach przekraczaj dzisiaj 2330 mln m3. Osignicie takiego stanu zasobw jest wielkim sukcesem gwnie Lasw Pastwowych. Pragn przypomnie, e pod koniec lat 60. ubiegego wieku zasoby te szacowano na ok. 900 mln m3. Tak wic pod wzgldem zasobnoci polskie lasy nale do europejskiej czowki. Umoliwia to coroczne zwikszanie poday gwnie przez Lasy Pastwowe drewna na rynek o kilkaset tysicy metrw szeciennych. Przypomn, e w poowie lat 90. ubiegego wieku Lasy Pastwowe gwny dostawca drewna dostarczay na rynek ok. 17,5 mln m 3 , a dzisiaj wielko ta wynosi ju 34 mln m3, co ma istotny wpyw na rozwj przemysu drzewnego w Polsce, a take i miejsca pracy. Polski przemys meblarski jest czwart wiatow potg. W sytuacji do czstych gosw domagajcych si zwikszenia w Lasach Pastwowych rozmiarw ci jako reakcji na popyt chc jednoznacznie w imieniu sejmowej komisji ochrony rodowiska owiadczy, e wobec majcych o wiele wiksze znaczenie ekonomiczne, przyrodnicze i spoeczne pozaprodukcyjnych funk-
122
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
Pose Henryk Siedlaczek cji lasw bdziemy konsekwentnie popiera realizowan zasad racjonalnego uytkowania zasobw drzewnych i sprzeciwia si poddaniu lasw grze rynkowej oraz traktowaniu ich wycznie jako zasobnego magazynu odnawialnego surowca. Zasoby lene i drzewne w Polsce to nie tylko majtek naszego pokolenia. Jednym z faktw, ktre dowodz waciwego prowadzenia gospodarki lenej z uwzgldnieniem potrzeb ochrony gatunkw i siedlisk, jest objcie 38% powierzchni Lasw Pastwowych specjaln form ochrony w postaci obszarw Natura 2000. Dzieje si tak midzy innymi dlatego, e, jak czsto mwi pan pose Stanisaw elichowski, lenicy nie sysz w szelecie lici szelestu pienidzy. Faktem jest, e stale wzrasta redni wiek drzewostanw jako wynik z jednej strony wiadomego i uregulowanego wewntrznym prawem i zasadami uytkowania, ale i z drugiej strony wielu dziaa w obszarze hodowli i ochrony lasw. Na wzrost redniego wieku maj take wpyw ograniczenia w uytkowaniu (ciciach) w lasach cennych przyrodniczo, obejmowanych na coraz wikszych powierzchniach rnymi formami ochrony. Odnoszc si do oceny stanu zdrowotnego i sanitarnego lasw, mona stwierdzi, e uleg on poprawie w stosunku do roku 2009. Jest to wynikiem zarwno bardziej sprzyjajcych w stosunku do lat poprzednich uwarunkowa pogodowych, jak i olbrzymiej pracy lenikw w sferze prognozowania, organizacji i konsekwentnie realizowanej strategii postpowa ochronnych. Najbardziej zagroonym obszarem od lat s lasy wierkowe Beskidu lskiego i ywieckiego. Zagroenie trwaoci beskidzkich drzewostanw wierkowych nie jest zjawiskiem lokalnym, albowiem proces rozpadu lasw wierkowych ma miejsce w caej Europie rodkowej i Ameryce Pnocnej. Sztucznie uksztatowane, gwnie w XIX w. i na pocztku XX w., poddane wielu czynnikom stresogennym, w tym zachodzcym zmianom klimatycznym, drzewostany wierkowe przestay tam istnie na setkach tysicy hektarw ze wszystkimi negatywnymi skutkami dla czowieka. Lenikom lskim dziki ich olbrzymiej pracy udao si w 2010 r. powstrzyma tempo zamierania tych lasw. To nie znaczy, e zagroenie ju cakowicie mino. Dziaania te pozwol jednak odbudowa na tym obszarze las, co prawda ju inny, uksztatowany rk czowieka, ale z wykorzystaniem caej obecnej wiedzy lenej. Proces odbudowy lasw na obszarach klskowych trwa i w tym zakresie nie ma opnie. Ale rok 2010 to take rok klsk ywioowych, ktre dotkny lasy, e przypomn wielk klsk okici w pnocnej czci wojewdztw lskiego, opolskiego i maopolskiego. Jak pamitamy, kilkaset tysicy ludzi zostao pozbawionych dostaw energii elektrycznej
przez kilkanacie dni, a w lasach lskich wyamaniu ulego ponad 1600 tys. m3 drzew na powierzchni 28 tys. ha. Dwie wielkie powodzie w 2010 r. spowodoway take straty w lasach. cznie straty w lenictwie dotyczy to wojewdztwa lskiego, opolskiego i maopolskiego przekroczyy kwot 300 mln z. Ze skutkami tych klsk lenicy uporali si szybko i dobrze. Pozytywnym rezultatem stale doskonalonego przez Lasy Pastwowe systemu ochrony przeciwpoarowej lasw jest zmniejszajca si od kilku lat rednia powierzchnia poaru. Lasy Pastwowe wziy na siebie prognozowanie zagroe i wykrywanie poarw w lasach wszystkich form wasnoci. Niepokojcym natomiast zjawiskiem jest fakt staego wzrostu liczby podpale. W 2010 r. rozpoczto w Lasach Pastwowych realizacj wielu programw rodowiskowych nansowanych ze rodkw unijnych, takich jak wielki program maej retencji w grach i na nizinach, tak wany z gospodarczego, jak i przyrodniczego punktu widzenia, rekultywacj terenw popoligonowych czy odbudow, po klsce, lasw na polsko-sowackim pograniczu w Beskidzie ywieckim i lskim. Kontynuowano rozbudow szkkarstwa lenego i bazy przechowalniczej nasion, co pozwala na wykorzystanie rzadkich lat urodzaju niektrych gatunkw, jak i zabezpieczenie zasobw genowych zamierajcych drzewostanw. Polskie szkkarstwo lene stosujce w praktyce najnowsze biotechnologie naley do najnowoczeniejszych w wiecie. Lasy Pastwowe prowadz te reintrodukcj wielu gincych gatunkw, wspomn dla przykadu o prowadzonej reintrodukcji zajca, tak do niedawna pospolitego, przez Nadlenictwo wiebodzin, guszca przez Nadlenictwo Wisa czy symbolu ochrony przyrody, jakim jest ubr. Przywraca si take w lasach tak powszechnie niegdy wystpujce gatunki, jak cis. Podkreli naley, e Lasy Pastwowe realizuj znacznym nakadem rodkw wasny szeroki program edukacji ekologicznej. Dzi nie ma ju nadlenictwa, w ktrym nie byoby orodka edukacyjnego, izby lenej, zielonej klasy czy cieki edukacyjno-przyrodniczej. Kadego roku korzysta z nich okoo 2 mln osb. Obiekty wykorzystywane w Lasach Pastwowych do edukacji lenej to: 66 orodkw edukacji lenej, 1013 cieek edukacyjnych (dydaktycznych), 301 izb edukacji lenej, 545 wiat edukacyjnych (tzw. zielone klasy), 106 parkw i ogrodw dendrologicznych, 1840 punktw edukacyjnych, 2676 innych obiektw. Lene cieki dydaktyczne ciesz si najwiksz popularnoci. Przez cay rok odbywaj si na nich zajcia przygotowywane przez lenikw dla rnych grup wiekowych. Mona odwiedza je take samodzielnie. Nadlenictwa przygotoway te izby edukacji lenej i wiaty edukacyjne. Poszerza si oferta lenych orodkw edukacyjnych. Kade nadlenictwo ma opracowany program edukacji lenej spoeczestwa w nadlenictwie. Zdecydowana wikszo osb korzystajcych z obiektw edukacyjnych to grupy szkolne. Lenicy szczeglnie chtnie zapraszaj
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
123
Pose Henryk Siedlaczek dzieci i modzie, wiedzc, e ju wkrtce to od modych ludzi zalee bdzie przyszo naszych lasw. Ale sytuacja w polskich lasach nie jest pozbawiona mankamentw i nie jest tak, e nie rodzi obaw. Aktualnie trwaj prace nad planami zada ochronnych obszarw Natura 2000, ktre wyznaczono na blisko 3 mln ha Lasw Pastwowych. Dobrze si stao, e zadania te bd wchodziy w zakres opracowania planw urzdzania lasw. Nie znamy jednak jeszcze ani kosztw zarzdzania tymi obszarami, ani skutkw ogranicze w uytkowaniu i wielu innych dodatkowych kosztw, a ju dzisiaj widoczne s liczne konikty i rozbienoci pomidzy organizacjami ekologicznymi, RDO a Lasami Pastwowymi. Jest to midzy innymi wynik nieczytelnego podziau kompetencji i odpowiedzialnoci. Od lat powtarzajcym si mankamentem jest brak lub nieaktualno uproszczonych planw urzdzania lasw dla lasw prywatnych. T sytuacj naley rozwiza systemowo. Jest to nie tylko narastajcy problem, ale kadzie si to te cieniem na polskim modelu prowadzenia gospodarki. Zdaniem komisji naleaoby dokona rozeznania, jakich kwot potrzeba starostom, aby ten problem wreszcie uregulowa, i czy istnieje moliwo donansowania starostw. Spord problemw i wyzwa, przed ktrymi stoi polskie lenictwo, wymienibym wspominany przez komisj narastajcy i nierozwizany dotychczas problem regulacji stale wzrastajcego stanu liczbowego osia w pnocno-wschodniej Polsce. Ten stan zaczyna zagraa cigoci i trwaoci lasu na duych obszarach i wymaga, z czego sobie zdaj spraw, odwagi pana ministra rodowiska, aby moratorium na odstrza osi znie lub okresowo zawiesi. Zmiany wymaga te dotychczasowa regulacja tzw. etatu ci, czyli maksymalnej wielkoci masy drewna, jak mona wyci, wyraonej w metrach szeciennych, ktry to etat zatwierdzany jest przez ministra rodowiska w planie urzdzania lasu dla kadego nadlenictwa jako wielko obligatoryjna i nieprzekraczalna. Etat ten winien dotyczy tylko uytkw rbnych, a wic w uproszczeniu ci w dojrzaych drzewostanach, a nie by sum uytkw rbnych i przedrbnych, gdy te ostatnie wynikaj ze stanu lasu i potrzeb pielgnacyjnych. Sumowanie tych dwch etatw w przypadku klsk w modszych drzewostanach skutkuje wstrzymaniem ci w starszych drzewostanach, co z punktu widzenia gospodarki drewnem nie jest racjonalne i czsto prowadzi do zakcenia adu przestrzennego i zwykego marnotrawstwa. Innym rozwizaniem byoby wyczenie wszystkich ci wymuszonych (sanitarnych, poklskowych, przygodnych) z bilansu cznego etatu zatwierdzanego przez ministra. Dotyczy to rozporzdzenia ministra rodowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie szczegowych warunkw i trybu sporzdzania planu urzdzenia lasu, uproszczonego planu urzdzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu.
Odnoszc si natomiast do informacji o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci, mona stwierdzi, e osignicie lesistoci 33% do roku 2050 jest mao realne. Mwimy o tym od kilku lat, oznaczaoby to bowiem przeznaczenie do zalesienia okoo 1,5 mln ha gruntw. Obok wielu innych przyczyn najistotniejszym powodem jest ograniczenie poday gruntw porolnych wywoane zmian priorytetw ich wykorzystania. Tak wic bez zmiany polityki rolnej w Unii Europejskiej osignicie planowanej lesistoci w 2050 r. wydaje si niemoliwe. Czas zatem zmieni zasadniczo zaoenia tego programu. Osignicie natomiast lesistoci 30% w roku 2020 przy uwzgldnieniu istniejcych ju naturalnych odnowie wydaje si realne. Do rozpatrzenia pozostaje take potrzeba wypracowania polityki w zakresie wykorzystania drewna uytkowego na cele wielkiej energetyki. Na zakoczenie chciabym poruszy kwestie prawne i wspomnie o koniecznoci podejmowania dziaa nowelizacyjnych, ktrych potrzeb dyktuje ycie. Uregulowania wymaga kwestia prowadzenia gospodarki lenej przez nadleniczego w kontekcie art. 35 ust. 1 ustawy o lasach, na podstawie planu urzdzenia lasu, w okresie pomidzy dat ekspiracji starego planu urzdzenia lasu a zatwierdzeniem przez ministra waciwego do spraw rodowiska nowego planu. Ustawa o lasach w art. 18 ust. 4 pkt 2 stanowi, e plan urzdzenia lasu zawiera analiz gospodarki lenej w minionym okresie, tj. w czasie ubiegych 10 lat, a wic ten okres musi si zakoczy, aby do nowego planu mona byo wprowadzi t analiz, a nastpnie dopiero wraz z wieloma innymi dokumentami plan ten jest prezentowany publicznie na naradzie techniczno-gospodarczej i podlega dalszemu procedowaniu zgodnie z przyjtym trybem. Po sporzdzeniu opracowa kocowych i wymaganym upublicznieniu plan kierowany jest przez dyrektora generalnego Lasw Pastwowych do ministra rodowiska celem zatwierdzenia. Musi to trwa przez okres kilku miesicy od nowego okresu urzdzeniowego, kiedy to gospodarka lena jest prowadzona bez aktualnego planu urzdzenia lasu. Zarzuty w tej kwestii s systematycznie podnoszone przez Najwysz Izb Kontroli, ktra stawiajc zarzut Lasom Pastwowym, kieruje si zapisami prawa, a nie moliwociami. W tej sytuacji zadania na ten martwy okres winien ustali dyrektor regionalnej dyrekcji Lasw Pastwowych, ktry dotychczas to robi, posikujc si zapisami art. 79 ust. 3 ustawy o lasach w brzmieniu: W lasach, dla ktrych nie ma opracowanych planw urzdzenia lasu, do czasu ich opracowania zadania w zakresie: wyrbu drzew, ponownego zaoenia upraw lenych, przebudowy drzewostanu, pielgnowania i ochrony lasw, w tym rwnie ochrony przeciwpoarowej, ustala oraz nadzoruje ich wykonanie dyrektor regionalnej dyrekcji Lasw Pastwowych w odniesieniu do lasw stanowicych wasno Skarbu Pastwa.
124
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
Pose Henryk Siedlaczek To jest bardzo dobry zapis ustawy, ktry mona by stosowa z powodzeniem, ale pojawia si problem jego aktualnoci. W aktualnym Dzienniku Ustaw art. 79 nie jest publikowany z wyjanieniem, e jest on pominity, dlatego e obowizywa przez pi lat od chwili uchwalenia ustawy o lasach, to jest od roku 1991, i by potrzebny tylko w okresie przejciowym. Naleaoby zatem ponownie wprowadzi zapisy art. 79 do obrotu prawnego, gdy nie ma zycznej moliwoci przedoenia ministrowi do zatwierdzenia nowego planu na kilka miesicy przed wyekspirowaniem poprzedniego, a jednoczenie nie niesie to adnego zagroenia, a jedynie wyeliminowaoby t dotychczasow usterk prawn. Celowe jest znowelizowanie ustawy o ochronie przyrody. Chodzi mi o art. 52a, ktry stanowi, e gospodarka lena nie narusza zakazw, o ktrych mowa w art. 52 ust. 1 pkt 1, 35 i 11, jeeli jest prowadzona na podstawie planw, ktre zostay poddane strategicznej ocenie oddziaywania na rodowisko. Zapis ten usprawiedliwia nieuchronne w praktyce zniszczenie podczas wykonywania zabiegw gospodarczych w lasach pojedynczych osobnikw zwierzt chronionych, ich gniazd, nor itp., ale odnosi si tylko do dziko yjcych zwierzt objtych ochron art. 52, winien by zatem rozszerzony rwnie i na dziko wystpujce roliny i grzyby objte ochron gatunkow, a wic odnosi si rwnie do art. 51. W lasach zagospodarowanych prowadzi si ochron gatunkw na duych obszarach, co oznacza, e wraz z naturalnymi zmianami warunkw zwizanych z fazami rozwoju, a take pracami lenymi, np. prowadzeniem planowych wyrbw, w jednych miejscach gatunki te gin, a pojawiaj si w innych. O tym, e dotychczasowe zasady prowadzenia gospodarki lenej nie stanowi zagroenia dla gatunkw chronionych, wiadczy chociaby 38% powierzchni lasw pastwowych wczonych do obszarw przyrodniczo cennych. Brak tego zapisu grozi powanymi konsekwencjami gospodarczymi nie tylko dla lenictwa, ale take przemysu drzewnego. Patrzc z perspektywy roku 2011, uwaam, e dobrze si stao, i Lasy Pastwowe nie zostay wczone do sektora nansw publicznych. To byo chyba najwikszym zagroeniem dla ich sprawnego funkcjonowania jak i dla modelu polskiego lenictwa. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Komisja Ochrony rodowiska, Zasobw Naturalnych i Lenictwa rekomenduje Wysokiej Izbie przyjcie przedoonej przez Rad Ministrw informacji o stanie lasw oraz realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r. Chciabym na zakoczenie pogratulowa uzyskanych efektw w gospodarce lenej panu ministrowi rodowiska, a lenikom mwi: Darz br. Dzikuj. (Oklaski)
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
125
Pose Dorota Niedziela Pozyskiwanie drewna w lasach zarzdzanych przez Lasy Pastwowe jest prowadzone z zachowaniem rwnowagi w ekosystemach lenych. Sprzeda drewna, zapewniajca ekonomiczne warunki prowadzenia gospodarki Pastwowemu Gospodarstwu Lenemu Lasy Pastwowe, stanowi ponad 80% przychodw nadlenictw. W 2010 r. Lasy Pastwowe pozyskay 33 mln m3 drewna. Przedstawiona nam informacja o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r. jest wanym dokumentem, ktry powinien by wykorzystany w budowie krajowego programu lenego, jak i powinien by podstaw do opracowania strategii rozwoju Pastwowego Gospodarstwa Lenego Lasy Pastwowe. Zawarte w informacji dane wskazuj na istnienie jeszcze wielu problemw, ktre maj i bd miay istotny wpyw na dalszy rozwj lasw i lenictwa w Polsce. Wanymi tematami, z ktrymi trzeba si bdzie zmierzy, s m.in.: zagospodarowanie przestrzenne kraju a lenictwo czy rozmiar pozyskiwania i sprzeday drewna oraz strategia rozwoju lasw i lenictwa. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska gosowa bdzie za przyjciem przedoonej przez Rad Ministrw informacji o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r. (Oklaski)
dziaalno Lasw Pastwowych, to ustawa o lasach z 30 wrzenia 1991 r., ktra cigle nosi miano nowatorskiej, ustawa o strategicznych zasobach naturalnych kraju z 2001 r., ktra ujmuje lasy jako nienaruszalny zasb naturalny kraju, Polski, i ustawa o ochronie przyrody oraz cay szereg rozporzdze i aktw wykonawczych. Lasy Pastwowe maj bardzo powane oddziaywanie na ycie zarwno gospodarcze, jak i spoeczne w naszym pastwie, bo sprawuj zarzd nad lasami Skarbu Pastwa, a to s lasy na 25% powierzchni naszego kraju. Aktualnie w Lasach Pastwowych pracuje okoo 25 tys. ludzi i jest bardzo dobra struktura organizacyjna, trjstopniowa, gdzie jest dyrektor generalny Lasw Pastwowych, gdzie jest 17 regionalnych dyrekcji Lasw Pastwowych i jest 431 nadlenictw. Kiedy zagbiamy si informacj o stanie lasw za 2010 r., widzimy, e gospodarka lena jest prowadzona na najwyszym poziomie. Biecy roczny przyrost miszoci grubizny brutto z ostatnich piciu lat w lasach pastwowych wynosi 9,19 m3 na hektar. Przecitna zasobno drzewostanw wynosi w lasach pastwowych 264 m3na hektar, przecitny wiek drzewostanw wynosi w Polsce 56 lat, w lasach pastwowych 57, a w lasach niepastwowych 46. Chciabym zauway wielk rol instytucji, jak s Lasy Pastwowe, w ochronie zasobw przyrodniczych Polski. To nie gdzie indziej, tylko tu, na terenie Lasw Pastwowych, jest najwicej obszarw Natury 2000, ponad 3,5 mln ha, ponad 55% powierzchni Lasw Pastwowych jest objte sieci Natura 2000. O czym to wiadczy? wiadczy to o tym, e nadrzdnym celem lenikw, ktrzy gospodaruj w Lasach Pastwowych w oparciu o przedstawione powyej akty prawne, jest zachowanie tego dziedzictwa narodowego i pomnaanie go dla przyszych pokole. W lasach pastwowych jest bardzo duo obiektw edukacyjnych, z ktrych chtnie korzysta cae spoeczestwo. Bardzo dokadnie przedstawi to pan pose sprawozdawca, jak wyglda wanie korzystanie z edukacji przyrodniczo-lenej w lasach pastwowych. Tylko w 2010 r. 2 mln naszych rodakw skorzystao z tego dobrodziejstwa, odwiedzajc lasy i poznajc tajniki przyrody, wypoczywajc i utrwalajc sobie zasady wspycia z przyrod. Wysoki Sejmie, Lasy Pastwowe to przedsibiorstwo, gdzie odbywa si produkcja drewna, ktre jest wielkim dobrem i suy ludziom. Przemys drzewny, pracujc na tym wspaniaym surowcu, daje ludziom prac, pomnaa majtek swoich zakadw i majtek naszego pastwa. Lasy s wietnie zorganizowane, co z kolei powoduje wielk przejrzysto zasad postpowania w tym ywym laboratorium, w ktrym odbywa si m.in. produkcja drewna, rosn pody runa lenego, a take odbywa si produkcja potrzebnego tlenu, a pochaniany jest dwutlenek wgla. Lenicy gospodarujcy w Lasach Pastwowych to doskonale przygotowana kadra ze rednim i wyszym wyksztaceniem. Oni potra wietnie zarz-
126
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
Pose Dariusz Bk dza i gospodarowa w Lasach Pastwowych, wsppracujc ze wszystkimi organizacjami i podmiotami funkcjonujcymi w naszym pastwie w Polsce. Z tej wsppracy zadowolone s podmioty pastwowe, samorzdowe wszystkich szczebli, szkoy i inne jednostki owiatowe, strae poarne, wojsko i inne suby mundurowe. W Lasach Pastwowych jest pena kontrola. Czsto si syszy stwierdzenia, e brakuje jakiej kontroli. Szanowni pastwo, kontrola jest na etapie przygotowywania planw. Caa gospodarka w Lasach Pastwowych jest prowadzona w oparciu o 10-letnie plany urzdzania lasu, ktre zatwierdza minister rodowiska, a ktre sporzdzane s przez wietne, wyspecjalizowane instytucje, i wszystko jest pod kontrol. Kontrola bieca odbywa si na etapie realizacji planw urzdzania lasu. W trakcie wykonywania zada kady moe do lasu wej oczywicie gdy jest to moliwe, gdy nie zagraa to bezpieczestwu i wyrazi swoj opini. I to si czsto zdarza. Nie mona mwi, e w Lasach Pastwowych brakuje jakiej kontroli. Niektrzy mwi, e jest to kontrolowane do przesady, ale poniewa dotyczy tak wanego obiektu jak las, to dobrze, e tak jest. Wysoki Sejmie, Polska wypracowaa przez pokolenia tak organizacj, ktra efektami swojej dziaalnoci wywouje uznanie nie tylko naszego spoeczestwa, ale take spoecznoci midzynarodowej, ktrej przedstawiciele bardzo czsto wyraaj pochlebne opinie. Godne zauwaenia jest bardzo skuteczne dostosowywanie si Lasw Pastwowych do zasad gospodarki rynkowej. W tym miejscu pragn podkreli wielk rol, jak speniaj dobre, wypracowane w 2006 r. zasady sprzeday drewna. Sprawdzaj si one wietnie nawet w czasie kryzysu, z ktrym obecnie mamy do czynienia. S one oparte gwnie o przetargi internetowe, ktre s przejrzyste i wszystkim nabywcom drewna daj rwne szanse. System sprzeday drewna jest bardzo szczelny i nie moe by mowy, eby jaka zotwka z tej sprzeday nie traa do kasy pastwowej. Pan minister Janusz Zaleski bardzo dokadnie, szczegowo przedstawi, jak funkcjonuj Lasy Pastwowe, poda parametry gospodarcze i nansowe, zauway, e by dobry wynik nansowy. Niektrych to dziwi bylimy wiadkami wyraania rnych opinii e jest taki wysoki wynik w Lasach Pastwowych, ale, szanowni pastwo, to przedsibiorstwo ma wielkie zadania do wykonania. Dowiedzielimy si z informacji, a take w trakcie posiedzenia komisji ochrony rodowiska, e s realizowane wieloletnie plany inwestycyjne, gdzie inwestuje si w drogi, ktre su samorzdom. Samorzdy bardzo si z tego ciesz, dlatego e bywa czsto tak wiemy, e s rni waciciele drg, s drogi gminne, powiatowe, wojewdzkie, te drogi czsto przedzielane s obszarami lenymi i Lasy Pastwowe wietnie si z nimi dogaduj i dobrze wsppracuj na tym polu, budujc
wiele drg, eby czy szlaki komunikacyjne. Naley im si za to podzikowanie. Wysoki Sejmie, w tym miejscu te nie sposb nie przypomnie, e w ubiegym roku ta instytucja, tak dobrze gospodarujca majtkiem Skarbu Pastwa, funkcjonujca ju od ponad 87 lat, przeywaa wielkie wstrzsy i niepokoje. Pamitamy protesty lenikw przed Sejmem. Przyjechali tutaj w wielkiej liczbie z najodleglejszych leniczwek, wedug szacunkowych danych byo ok. 8 tys. ludzi. Bylimy wiadkami tego wszystkiego. Cae spoeczestwo byo poruszone pomysami wczesnego rzdu, by wczy Lasy Pastwowe do sektora nansw publicznych, co mogoby przyczyni si do upadku tej potrzebnej, dobrze funkcjonujcej instytucji. W tym miejscu naley si wielkie podzikowanie Polakom, ktrzy natychmiast zareagowali na zagroenie i na wezwanie pana posa prof. Jana Szyszki, prezesa Stowarzyszenia na Rzecz Zrwnowaanego Rozwoju Polski, zebrali w krtkim czasie 1200 tys. podpisw. Myl, e to byo pomocne i dziki temu rzd wycofa si z pomysu wczenia Lasw Pastwowych do sektora nansw publicznych, co rzeczywicie zagraao istnieniu tej instytucji. Podsumowujc, pragn podzikowa caej braci lenej za postaw suby wobec tego wielkiego dobra, jakim s lasy. Jednoczenie pragn zaapelowa w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwo, aby cigle ledzi rozwj sytuacji w naszym pastwie, patrze, czy znowu nie pojawi si jakie pomysy, eby zepsu to, co dobrze funkcjonuje i suy Polakom. Wysoki Sejmie! W tym miejscu chciabym jeszcze zwrci tak uwag, zaapelowa do pana ministra, eby wykorzystujc (Dzwonek) instrumenty nadzorcze, jakimi dysponuje minister rodowiska, zwrci uwag na to, jak traktowani s ludzie w niektrych regionalnych dyrekcjach. Jest ju sawny przypadek pana Piotra Taaasa, chodzi o dyrekcj dolnolsk we Wrocawiu. 2 lata temu zosta zwolniony z pracy, do dzisiaj nie pracuje. Ju odwoa si do sdu i sd dwukrotnie nakaza przywrci go do pracy, a zarzdzajcy dyrekcj wrocawsk nie chc tego uczyni, tylko odwouj si, wyszukujc kolejne preteksty. Takie postpowanie z ludmi kadzie si cieniem, panie ministrze, na t dobr organizacj, ktra ma takie wyniki. Podaj ten przykad, drastyczny, i apeluj do pana ministra z trybuny sejmowej, eby skorzysta z uprawnie nadzorczych i eby zaniechano nkania czowieka, ktry nigdy nie by karany. Przez ponad 30 lat pracowa on w Lasach Pastwowych, a dzisiaj on i jego rodzina dowiadczaj takiej poniewierki. Sprawy ludzkie bardzo nas tu w Sejmie interesuj. Bardzo prosz, panie ministrze, bo interpelacje skadane do ministerstwa nie skutkuj. Powtarzam, sd dwukrotnie nakaza przywrci do pracy pana Piotra Taaasa. Tym takim troch smutnym akcentem kocz i zapewniam, e w gosowaniu Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwo bdzie za przyjciem informacji o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
127
prowadzona wrd modych ludzi niewtpliwie korzystnie wpynie w czasie przyszym na stan czystoci w polskich lasach i obszarach chronionych. Reasumujc, mimo pewnych opnie i zaniecha polscy lenicy w 2010 r. odwalili kawa dobrej roboty. Powierzchnia lena kraju wzrasta, poprawi si stan zdrowotny lasw, rozpoczto drugi cykl wielkoobszarowej inwentaryzacji stanu lasw, prowadzone byo pozyskiwanie drewna z zachowaniem rwnowagi w ekosystemach lenych. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Klub Ruch Palikota bdzie gosowa za przyjciem informacji rzdu o stanie lasw oraz realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.. Dzikuj. (Oklaski)
128
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
Pose Piotr Chmielowski nr 45, praktycznie ograniczyo si, panie ministrze, do wyliczenia pogowia poszczeglnych zwierzt. Zabrako w tym dokumencie informacji o wspdziaaniu w sprawie polityki pozysku drewna z przemysem drzewnym. Chodzi o to, e jest to przemys w pewnym sensie naturalnie polski, czyli potrzebuje surowca, a wic pewnego rodzaju plan wspdziaania z tym przemysem rwnie powinien znale si w tym opracowaniu. Z tego miejsca pragn podzikowa pastwu i pochwali lenikw, ktrzy podjli starania dotyczce restauracji lasw w moim okrgu po wielkim poarze w 1992 r., mwi o Kuni Raciborskiej, Rybniku i Rudach. Ta praca, prosz pastwa, wysza wam fantastycznie i jeeli w ten sposb pracujecie w innych okrgach, rejonach, lasach, to naprawd moemy by z pastwa dumni. Oczywicie Ruch Palikota, tak jak przedmwca, w peni poprze t informacj i zagosuje za przyjciem informacji o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r. Dzikuj. (Oklaski)
do takiego momentu, kiedy wielu w szelecie drzew, w szumie lasw bdzie syszao gwnie szelest pienidza, i std zapisano, e parlament corocznie bdzie si zajmowa stanem lasw. Czyli rzd bdzie przedstawia parlamentowi takie sprawozdanie, eby nie byo zakusw, e lenicy by moe nie obroni lasu. Jeeli to bdzie wsplne dziaanie, caego spoeczestwa, przedstawicieli parlamentu, to bdzie ono bardziej skuteczne. Dobrze, e tak jest, e takie sprawozdanie przyjmujemy. Przypomn, e jednym z larw gospodarki lenej... Wtedy zastanawialimy si wszyscy, jak zrobi, eby Lasy Pastwowe nie byy molochem, monopolist na rynku, jak doprowadzi do powstania konkurencji. Wwczas ustalono, e na rynku bd konkurowali samodzielni nadleniczy. Do dzi w ustawie o lasach chyba w art. 35, jeli dobrze pamitam, jest zapisana samodzielno nadleniczego. Rnie to dziaao przez te 20 lat. Jak popatrzymy, w Sejmie byo par takich historii, ktrych nie powinno by, to trzeba, panie ministrze, jak najszybciej naprostowa. Inwencja poszczeglnych dyrektorw generalnych te zrobia swoje, przez rne instrukcje, zarzdzenia, tak e dzi ta samodzielno nadleniczego jest w wielu wypadkach wtpliwa. Podam dwa przykady. (Oklaski) Z jednej strony jest tak, e zapisalimy w ustawie, e jeeli na przykad nadleniczy chce wydzierawi komu 0,5 ha ki, to musi uzyska zgod dyrektora regionalnej dyrekcji. Teraz tak. Aeby uzyska t zgod Przecie dyrektor ki nie widzia, a k si wydzierawia tylko w formie przetargu publicznego, czyli wydzierawia ten, ktry da wicej forsy. W tej sytuacji nadleniczy musi zrobi zdjcia tej ki z czterech stron i przedstawi dyrektorowi, ktry podejmuje decyzj. Oczywicie dla dyrektora te 0,5 ha ki nie jest wane. To nie jest problem, ja tylko pokazuj, jak ta samodzielno jest traktowana. Z drugiej strony to ju produkcja Lasw Pastwowych jest tak, e dzi s tzw. delegacje bezkosztowe, czyli gdy nadleniczy chce pojecha do dyrekcji, do wjta, burmistrza, starosty, to niezalenie od tego, e nie bierze grosza za ten wyjazd, musi wypeni delegacj subow i jego zastpca musi go oddelegowa. Kochani, jeeli dajemy mu 30 tys. ha lasu do gospodarowania i nikt si nie zastanawia, czy on to dobrze robi, czy nie, a dzi wszystkie wskaniki mwi, e dobrze to robi, to dlaczego mu nie wierzy, e nie pojedzie na lewizn, tylko zastpca musi go delegowa itd. Sensu to nie ma. Panie ministrze, skoro pan premier z tej trybuny mwi o tym, e bdzie deregulacja w caej gospodarce, to mj klub oczekuje deregulacji w lasach. Wszystkie niemdre, nierozsdne rozporzdzenia trzeba wyautowa, bo nie ma sensu tych ludzi tak wiczy, jak to jest robione w tej chwili. To nie ma sensu. Liczymy na to, e raport za rok 2011 bdzie w Sejmie czytany gdzie w listopadzie czy w grudniu i wtedy pan minister, zabierajc gos, bdzie mg zda rela-
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
129
Pose Stanisaw elichowski cj, powiedzie, e to funkcjonuje inaczej, ni funkcjonuje. Drugim larem byo biuro urzdzania lasu. To jest jednostka planistyczna, jak mwi pan sprawozdawca komisji, take pan minister, ktra robi plany na 10-lecie. To funkcjonuje bez zarzutu, nasz klub nie ma tu adnych zastrzee. Trzecim larem miaa by Inspekcja Lasw Pastwowych, ktra sprawdza, jak poszczeglne nadlenictwa realizuj plany opracowane przez to biuro. Czsto bywa tak, e ta inspekcja jest wykorzystywana do rnych celw, niekoniecznie do sprawdzania, jak realizowane s plany. Jeli chodzi o ustaw, to byaby jedna cz. Druga cz. Ustawa zostaa wzbogacona o wiele programw, takich jak polityka lena pastwa, Krajowy program zwikszania lesistoci, ustawa o przeznaczeniu gruntw do zalesienia, powstanie lenych kompleksw promocyjnych. Mog powiedzie, e wszystkie te programy powstay wtedy, gdy za ochron rodowiska odpowiadao Polskie Stronnictwo Ludowe. Aeby te programy mogy by realizowane, o czym pan minister te dzi mwi, potrzebne s rodki. Innych rodkw nie ma, nie ma rodkw, ktre lasy mogyby same wygospodarowa. Panie ministrze, liczymy na to, e resort przyjrzy si caemu problemowi sprzeday drewna. Nie wszyscy zdajemy sobie spraw z tego pan minister wspomina o tym, e 9% eksportu Polski to jest eksport zwizany z przerobem drewna e dzi w przerobie drewna pracuje nie mniej ludzi, ni w polskim grnictwie, tyle e to jest jakby mao zauwaalne. Jeeli dzi Lasy Pastwowe sprzedaj drewno tylko na p roku z gry, to kto dzi zainwestuje par milionw zotych, skoro nie ma pewnoci, e sobie kupi surowiec. Mona przecie kupi wspaniae linie technologiczne, nie majc surowca, ale to wszystko padnie. Musz by dwu-, trzy- czy czteroletnie umowy na sprzeda drewna, po przetargach, po wszystkich procedurach. Nie moe by tak, jak jest. Nastpna sprawa, na ktrej rozwizanie licz, jest taka. W starych czasach zorganizowano w lasach wiele orodkw wypoczynkowych. I znowu. Dopki Lasy Pastwowe bd te orodki wydzierawiay na 2, 3 lata, czasem do 10 lat, dopty nikt nie zainwestuje wikszych rodkw, eby je wyremontowa, zbudowa nowe, potrzebna jest przynajmniej 30-letnia perspektywa. Trzeba si zatem zastanowi i albo to sprzeda, albo wydzierawi na jaki inny okres. Nie mona dopuci do tego, eby na wielu piknych terenach lenych orodki szpeciy otoczenie, bo nikt nie inwestuje, bo wszystko jest na takim, a nie innym etapie. Panie ministrze, chciabym jeszcze zwrci uwag na to, e resort powinien jak najszybciej przyjrze si tej caej radosnej twrczoci, ktra powstaa przy sieci Natura 2000, naprawd. Natura 2000 to jest ochrona siedlisk i ptakw. Jeeli w sieci Natura rol-
nik chce dzi zalesi odg, grunt lecy od wielu lat odogiem, to musi zrobi raport oddziaywania na rodowisko, a kady dzieciak w podstawwce wie, e ptak zginie wwczas, kiedy jest na otwartej przestrzeni, bo go drapienik zapie, a w lesie ma wiksze szanse przeycia. Siedlisko bardziej jest chronione przez las. Tu prokuratura powinna jak najszybciej tym si zaj, bo jakie lobby ekologiczne to przeforsowao nie w Polsce, tylko w Komisji Europejskiej... (Gos z sali: Bd najduej klaska.) ...i dzi tworzymy jakie bezsensowne raporty, co zrobi, eby ratowa grunt, ktry jest zachwaszczany, poddawany erozji wodnej, wietrznej. Wiadomo, e jest on bardziej niszczony ni byby wwczas, gdyby tam powsta las. Warto rwnie, eby Najwysza Izba Kontroli przyjrzaa si temu, bo kiedy tworzylimy Krajowy program zwikszania lesistoci, w Polsce byo 1600 tys. ha gruntw klasy VI i VIz. Uznalimy wwczas, e 1 mln ha moemy zalesi bez szkody, bo jeszcze i tak 600 tys. ha zostanie. Jeeli teraz agencja twierdzi, e te grunty s przeznaczone na inne cele... Ja nie bardzo wyobraam sobie, czy mj klub, ktry si zna na rolnictwie, e kto intensykuje produkcj roln na gruntach klasy VIz. By moe tak jest, ale warto to sprawdzi, bo by moe znowu jest tak, e (Dzwonek) Agencja Nieruchomoci Rolnych, eby mc utrzyma pene zatrudnienie, nie moe tych gruntw przekaza, bo j zredukuj. W zwizku z tym w takim kierunku to zmierza. Tak wic bdziemy gosowali za przyjciem raportu, dzikujemy lenikom, ale warto zadba o to, ebymy w przyszoci te mogli z takim samym optymizmem przyjmowa kolejne raporty, z jakim przyjmujemy raport za 2010 r. Dzikuj za uwag. (Oklaski)
130
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
Pose Eugeniusz Czykwin strw obowizek przedstawiania Sejmowi informacji o stanie lasw i realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci. Ju sam fakt naoenia na rzd takiego zobowizania wiadczy o istniejcej w polskim spoeczestwie wiadomoci, e lasy to jedno z najwikszych naszych narodowych bogactw. Przedoony Wysokiej Izbie materia pozwala na przeanalizowanie procesw zachodzcych w gospodarce lenej, cho z uwagi na trwajcy dziesitki lat cykl leny w krtkiej, dwuletniej czy czteroletniej, perspektywie trudno oceni rzeczywiste zachodzce w lasach tendencje i procesy. Niemniej przedstawione nam materiay pozwalaj na dokonanie obiektywnej oceny sytuacji lasw. Jeli pokusi si o zawarcie tej oceny w kilku sowach, to naley stwierdzi, e w omawianym okresie lasy miay si dobrze. Istotne, e takie konkluzje wynikaj z dorczonych wraz z informacj opinii przedstawicieli wiata nauki i gosw posw, czonkw Komisji Ochrony rodowiska, Zasobw Naturalnych i Lenictwa. Dzisiejsza dyskusja to te potwierdza. W strukturze wasnociowej lasw w Polsce dominuj oczywicie lasy publiczne, jest ich blisko 80%, zarzdzane przez Pastwowe Gospodarstwo Lene Lasy Pastwowe. Gospodarka w Lasach Pastwowych, bya ju o tym mowa, jest zdecydowanie lepsza ni w prywatnych, przede wszystkim ze wzgldu na rozdrobnienie tych ostatnich. Wysoka Izbo! Istotnym czynnikiem gospodarki lenej jest poziom pozyskiwania drewna. W ostatnich latach obserwujemy korzystn tendencj zapewniajc trwao lasw i zwikszanie ich zasobw. Rocznie pozyskiwane drewno stanowi okoo 60% przyrostu rocznego, nawet mniej, co oznacza, e kadego roku przybywa ponad 20 mln m3 grubizny drzewnej. Warto tu postawi pytanie, czy rzd waciwie i skutecznie wykorzystuje to, e w Polsce tak znacznie zwikszaj si zapasy drewna na pniu. Pytanie jest o tyle zasadne, e ze strony organizacji pozarzdowych syszymy czsto zarzuty o zym gospodarowaniu, wrcz o grabieczych wobec przyrody dziaaniach sub lenych. Wiele sygnaw wskazuje na istniejc rywalizacj midzy subami ochrony przyrody i swoisty dyktat dyrekcji ochrony rodowiska wobec lenikw. Obserwujemy take prby wprowadzenia takiego dyktatu ze strony niektrych organizacji pozarzdowych. Niestety, trudno si oprze wraeniu, e rzd takim naciskom ulega. Przykad Puszczy Biaowieskiej jest tu dobry. Nie chc by monotematyczny, poniewa niedawno odbyo si pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody, zreszt pan minister mwi dzisiaj o takim niewielkim imporcie drzewa. Sytuacja, w ktrej niedue zakady przemysowe, ktre przetrway, np. w Hajnwce, musz importowa brzoz z Litwy, kiedy w tym samym czasie okoo 2 mln drzew gnij w Puszczy Biaowieskiej, co wywouje niezgod, napicia i protesty ludzi,
ktrzy zawsze tam yli, przeciwko takiemu gospodarowaniu, wymaga zastanowienia. Mam nadziej, e w czasie prac nad t ustaw ze strony rzdu bd jakie informacje, jak ten problem chcecie pastwo rozwiza. Wysoki Sejmie! Realizacja Krajowego programu zwikszania lesistoci jest zagroona, bya o tym mowa. Przyczyny s natury obiektywnej. Najwaniejsze z nich to czynniki ekonomiczne, wspominali o tym moi przedmwcy. W zaistniaej sytuacji, w zderzeniu z instrumentami ekonomicznymi stosowanymi w obszarze rolnictwa, samo Ministerstwo rodowiska nie ma moliwoci realizacji Programu zwikszania lesistoci, dlatego winien si on sta przedmiotem troski w pierwszej kolejnoci caego rzdu, ale te parlamentu. Wysoki Sejmie! To, e ocena stanu lasw, co znalazo wyraz w stanowisku Komisji Ochrony rodowiska, Zasobw Naturalnych i Lenictwa, jest dobra, nie oznacza, e nie ma problemw i powanych wyzwa. Mwi o tym pan pose elichowski. Mamy wiadomo, e konieczne s dziaania na rzecz poprawy gospodarki w lasach niestanowicych wasnoci Skarbu Pastwa. Potrzebne s dziaania suce rozwojowi technicznemu i koncentracji usug lenych, modernizacji sieci drg lenych. Bardzo wane s inicjatywy edukacyjne, wsppraca z organizacjami pozarzdowymi, a szczeglnie, co chciabym bardzo podkreli, z lokalnymi samorzdami. Przedstawione dokumenty s rzetelne i wyczerpujce. Odzwierciedlaj rzeczywisty stan polskich lasw, dlatego te klub Sojusz Lewicy Demokratycznej, ktry mam zaszczyt reprezentowa, bdzie gosowa za ich przyjciem. Na zakoczenie chciabym powiedzie, e bdc z zawodu kolejarzem, pracowaem w instytucji, ktra w pewnym sensie byaby dla mnie porwnywalna z Lasami Pastwowymi. Chc wyrazi podzikowanie wszystkim lenikom, pracownikw Lasw Pastwowych za to, e udao si pastwu w ubiegym roku obroni przed zakusami ministra nansw i e tak wana, istotna i tak pozytywnie dzisiaj oceniana instytucja unikna takiej sytuacji, jaka spotkaa Polskie Koleje Pastwowe. Po kolejnych reformach i podziaach nie bardzo wiadomo, co z nimi zrobi. Jak mwi moi przyjaciele, ktrzy s ju w wieku emerytalnym lub zbliaj si do wieku emerytalnego, praktycznie nie ma dla nich ratunku. Lasy s dobrym przykadem i za to wszystko pastwu dzikujemy. (Oklaski)
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
131
rzdu, gdy tymczasem opozycja wychwala nie tyle moe ten program, ile funkcjonowanie instytucji. Prosz bardzo, gos zabierze przedstawiciel Solidarnej Polski pan pose Mariusz Orion Jdrysek.
132
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
Pose Mariusz Orion Jdrysek Podobnie na niektrych terenach na pnocy Polski ma miejsce nielegalne pozyskiwanie bursztynu. Legalne pozyskiwanie to jest kilka kilogramw rocznie, a nielegalne to pastwo sami wiedz liczymy w wielu tonach. I to jest pozyskiwane na terenach lenych. A wic te tereny lene s straszliwie dewastowane i s zanieczyszczane wody gruntowe. S take problemy, o ktrych wspomina pan pose Bk, sprawy zatrudnienia niektrych osb. To, co bymy nazywali human resources, pozostawia chyba niestety zbyt wiele do yczenia. Tak jak powiedzia pan pose Bk, licz na to, e rzd zajmie jasne stanowisko i wykorzysta swoje uprawnienia. Ciesz si, e jeli chodzi o to, co stawao si ciek do sprzeday, do rozprzeday, prb prywatyzacji lasw i ich nadmiernej eksploatacji, czyli przesunicia do sektora nansw publicznych, to udao si dziki zaangaowaniu pana ministra, posa prof. Szyszki zebra ponad milion podpisw. To spowodowao, e rzd si wycofa, mam nadziej, e w sposb trway, z takich zakusw. I, prosz pastwa, to, co ju zostao wspomniane przez pana posa prof. elichowskiego: problemy administracyjne z zalesianiem. Nie moe by sytuacji, gdzie mamy nieuytki i istniej powane problemy z tym, eby mona byo te nieuytki w sposb jak najszybszy zalesia, np. prywatnie. Jeli chodzi o funkcjonowanie lasw, wikszych zastrzee nie ma, natomiast cae otoczenie, ktre rzd sprawuje wok lasw, pozostawia wiele do yczenia i tak jak wspomniaem, bdzie rwnie wiele innych zastrzee. Tak wic jeli chodzi o sam informacj o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci, klub Solidarna Polska bdzie rekomendowa przyjcie, natomiast pozostaymi sprawami, tak jak mwiem, strona rzdowa myl, si zajmie. Dzikuj. (Oklaski)
w ostatnich latach to tempo spado zdecydowanie, a w roku 2010 to jest jaka 1/5 zaoonych w planach wielkoci. Z pewnym rozczarowaniem zreszt ten temat przewija si w dyskusji zobaczylimy, e w zasadzie rdem, powodem tej sytuacji jest konieczno wykonywania ocen oddziaywania na rodowisko. A zatem tutaj kwestia obszarw Natury 2000 i kwestia wykonania oceny oddziaywania przez powoane do tego jednostki, czyli RDO, spowolnia w sposb zasadniczy kwestie zalesiania. Powiem szczerze, e przynajmniej w moim okrgu wyborczym nie mog znale ani jednego przedstawiciela samorzdw, ktry wyraaby si dobrze o regionalnej dyrekcji ochrony rodowiska, wic wida, e ta sytuacja rwnie bardzo niekorzystnie odciska si na Lasach Pastwowych, a Lasy Pastwowe po prostu jako inna ga administracji tej opinii w sposb nieskrpowany wyraa nie mog. A wic jest to nasz, posw, obowizek zapytanie, co rzd zamierza zrobi z t sytuacj. Chodzi o to, eby administracja sama sobie nie psua pracy. Powiem szczerze, i z pewnym zaskoczeniem zobaczyam, e lepsze efekty, statystyczne przynajmniej, przynosi uwzgldnianie w ewidencji gruntw naturalnej sukcesji lasu, na co skdind starostowie nie maj pienidzy. Tu jest moje drugie pytanie do pana ministra. Nadzr nad lasami niestanowicymi wasnoci Skarbu Pastwa, czyli lasami prywatnymi (Dzwonek) i lasami wsplnot gruntowych, zawsze by wykonywany przez starostw. Powiedzenie tutaj: by wykonywany to jest, panie ministrze, niestety eufemizm, bo starostowie na to pienidzy nie maj. Ju czwarty czy pity rok pracuj w komisji ochrony rodowiska, nie pierwszy raz wypowiadam si czy zadaj pytanie w odniesieniu do kwestii informacji o stanie lasw i z przykroci, panie ministrze, musz powtrzy: Czy rzd poszuka jakiego sposobu rozwizania tej sytuacji eby samorzdy powiatowe w tej dziedzinie nie byy zdane na siebie? Oczywicie na prowadzenie ewidencji gruntw, na zmian klasykacji gruntw, ktre w sposb naturalny podlegaj sukcesji samorzd, rwnie pienidzy nie posiada. Ostatnia kwestia, ktr chciaam poruszy bardzo dzikuj panu marszakowi za wyrozumiao to jest kwestia regulacji
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
133
Pose Anna Paluch to znaczy, e populacja zajcy czy innych drobnych zwierzt i ptakw nie jest taka dua i, zdaje si, lis jest tutaj gwnym winowajc. Czy rzd ma jakie propozycje rozwiza? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
134
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
Pose Jzef Rojek ta: Na ile ten argument jest przekonywajcy, jeli chodzi o urzdnikw Unii Europejskiej, aby Rzeczpospolita Polska z tego co miaa? Bo to jest istotna rzecz. Co to znaczy asymilacja miliarda ton, jak si to ma do tych darmowych przydziaw i naszych kosztw zwizanych z absurdem wicym si z tym pochanianiem emisji CO2? Chc tu doda, e Europa po prostu zacisna sobie ptl na szyi i z tym si boryka, i nie moe z tego wyj. Jak si w tej sytuacji maj lasy? Jak si w tej sytuacji ma ministerstwo? Czy wskaniki, ktre ma, s argumentem i kart przetargow? I czy czyni takie starania wobec Brukseli? Bo to jest istotne. Nie mwi tego odnonie do pana osoby, ale caego rzdu, bo uwaam, e jest to istotna karta przetargowa dla nas, Polski. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
135
Pose Gabriela Masowska wystpuje na niewielkich powierzchniowo dziakach. Czy ministerstwo przywizuje wag do tej czci powierzchni polskich lasw, ktra nie jest taka bagatelna? Prosz pastwa, jestem zdumiona stwierdzeniem zawartym w informacji ministra o stanie lasw pastwowych, e poniewa nie ma rodkw, to najczciej starostowie nie wykonuj planw urzdzenia lasu (Dzwonek) i dlatego nie ma efektywnoci gospodarowania. Oczekiwaabym, panie ministrze, aby bardziej precyzyjnie zdeniowa pan tego przyczyny i zaproponowa jakie rodki zaradcze. Czy Dyrekcja Generalna Lasw Pastwowych wsppracuje z uczelniami? W jakim stopniu fundusz leny jest wykorzystywany na cele edukacji? Jakie to s kwoty? Jaki to jest udzia w caej kwocie funduszu lenego w cigu ostatnich lat? Dzikuj.
Nastpna kwestia. Czy dziaania zwizane z ma retencj w Lasach Pastwowych s powanie zaawansowane? Jakie dobroczynne skutki to przyniesie, kiedy projekt realizowany przez Lasy Pastwowe bdzie zakoczony? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
136
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
Pose Maria Nowak wa grozi to utrat ich miejsc pracy, ich warsztatw. Skd wzia si taka sytuacja, jaki to ma zwizek z omawianym dzisiaj tematem? Ot, twierdz oni, e elektrownie, ktre s zobowizane do wykorzystywania biomasy, wykupuj drewno z Lasw Pastwowych, a poniewa maj dotacje, to mog paci wysze ceny, tym samym staj si niedocignit konkurencj dla tyche rzemielnikw. Dlatego mam pytanie, panie ministrze. Czy pan minister spotka si ju z takim problemem? Jakie jest zabezpieczenie ustawowe, aby na biomas nie wykorzystywano zdrowego, dobrego drewna? Czy jest prowadzony jaki monitoring, jakie drewno z Lasw Pastwowych jest przeznaczane wanie na biomas? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
do europejskiego systemu handlu emisjami? Chc powiedzie, e taka ustawa zostaa przygotowana i byo nawet porozumienie, eby to bya pierwsza ustawa realizowana w Sejmie poprzedniej kadencji. I jeszcze jedna bolesna sprawa, panie ministrze, znana panu. Czy bdzie pan dba o to, aby by zachowany autorytet lenika? Autorytet lenika wie si z poszanowaniem m.in. ludzi starszych. Pan zna dobrze ten przykad. Nadleniczy, niezwykle zasuony, dwa lata przed emerytur jest zwalniany przez regionalnego dyrektora Lasw Pastwowych, modszego od niego o kilkanacie lat w taki sposb, e mu si nie podaje nawet rki, tylko mwi mu si: mam tyle panu do powiedzenia i wrcza na korytarzu akt odwoania, panie ministrze, tylko za to, e by wymienitym nadleniczym, e przyjmowa delegacje z 67 pastw wiata, tylko za to, e by przyjacielem wczesnego ministra, panie ministrze, i pana przyjacielem. To by Jan Krzyszkowski z Nadlenictwa Tuczno zwolniony w sposb, powiedziabym, haniebny. To jest podrywanie autorytetu lenika. Siy polityczne byy szybsze i mocniejsze od pana. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
137
Informuj Wysok Izb, e prezes Rady Ministrw upowani ministra Janusza Zaleskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie rodowiska i jednoczenie gwnego konserwatora przyrody, do reprezentowania rzdu w tym punkcie. Oddaj gos panu ministrowi i przypominam, panie ministrze, e pose Cezary Olejniczak mwi o wtej reprezentacji rzdu rzd jest reprezentowany tutaj jedynie przez gwnego konserwatora przyrody, chocia rzeczywicie szereg uwag byo kierowanych do dyrektora generalnego, do generalnego dyrektora ochrony rodowiska. Bdzie pan musia pewnie take z tym sobie poradzi. (Pose Henryk Siedlaczek: Ale, panie marszaku, niech pan prowadzi obrady.)
138
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Janusz Zaleski gromadzc si w takich wanie stowarzyszeniach, mogliby w lepszym stopniu prowadzi gospodark len, korzysta z doradztwa, z funduszy. Przy wsparciu ministra rolnictwa i Krajowej Izby Rolniczej powstao nawet Krajowe Stowarzyszenie Wacicieli Lasw. Upatrujemy w tym pewnego rodzaju remedium na t sytuacj niedostatecznego nadzoru, ale jest to nie tylko polski problem, lecz take oglnoeuropejski. Mamy chyba 9 mln wacicieli prywatnych lasw w Europie i wszdzie z nadzorem s zblione lub podobne kopoty. Teraz kwestia zalesie, ktra wystpowaa w informacji i rwnie w pytaniach. Zacznijmy od tego, e nie ma czego takiego, jak ze relacje midzy Agencj Nieruchomoci Rolnych a Generaln Dyrekcj Lasw Pastwowych, bo w ogle nie w tym rzecz. Ot Agencja Nieruchomoci Rolnych jest zobligowana do sprzeday, co wynika rwnie z ustawy, tych gruntw, ktre ma w nadzorze, w zarzdzie, i musi to realizowa i wypenia. Minister nansw oczekuje na wpywy z Agencji Nieruchomoci Rolnych i to jest te jeden z powodw, dla ktrych ten przepyw gruntw do Lasw Pastwowych nie nastpuje. Nie widziabym przyczyny niewykonywania oczekiwanej przez nas iloci zalesie, jak mwi pan pose elichowski, w tym, e naley wykonywa oceny oddziaywania na rodowisko. To nie jest hamulec, aczkolwiek to nie przyspiesza. Te oceny wykonuje si dla gruntw powyej 20 ha. Problemem jest, jak mwi, poda gruntw, a nie procedury. Jeli mowa o procedurach zwizanych z Natur 2000, to odpowiadajc na pytanie pana posa Bka, trzeba powiedzie, powtrzy jeszcze raz, e na dzisiaj nie mamy dokadnych szacunkw mwicych o tym, jakie bd koszty Lasw Pastwowych, bo tak bym to nazwa, z tytuu wprowadzania Natury 2000. Mamy w tej chwili kilkanacie zatwierdzonych planw zada ochronnych, co jest bardzo niewielkim odsetkiem w stosunku do oglnej iloci obszarw naturowych. Mog powiedzie, e Niemcy, ktre s nieco bardziej zaawansowane w tej kwestii, szacuj spadek pozyskania w lasach objtych Natur 2000 na 19%. Czy tak bdzie w Polsce, trudno stwierdzi, natomiast mona powiedzie, e te kilkanacie procent spadku pozyskania kiedy w przyszoci by moe nam grozi. Prosz rwnie zauway, e w tym okresie bdziemy mieli do czynienia z przyrostem drzewostanw, co w jakim stopniu to wyrwna i nie naley oczekiwa tutaj jakiego gwatownego spadku iloci pozyskanego drewna. Niemniej koszty bd i tego nie mona i nie naley ukrywa. Bd rwnie koszty ponoszone z tytuu penienia nadzoru i specjalnego traktowania tych obszarw naturowych przez lenikw, ale po to lasy s pastwowe i po to s majtkiem Skarbu Pastwa, eby mogy to nansowa ze swoich nie najmniejszych przecie rodkw.
Z obszarami naturowymi, ale w ogle z ochron przyrody wie si te kwestia programu maej retencji, o ktry pyta pan pose Bk. Maa retencja to jest jeden program, plus retencja grska, na terenach grskich, plus rewitalizacja poligonw. S to trzy programy unijne prowadzone przez lasy lasy s tu benecjentem. Za blisko 500 mln z powstaje rzecz unikalna w skali Europy, bo nigdzie w Europie nie ma takiej instytucji, ktra mogaby w skali caego kraju przeprowadzi taki projekt. Zwikszymy w sumie niewielkimi kosztami bo czym jest 500 mln z w caym kraju wobec kosztw budowy jednego wielkiego zbiornika, jakiej winnej Porby czy Raciborza retencj na terenach lenych, podwyszajc biornorodno, zwikszajc retencj, chronic przed powodzi, chronic przed susz. To s wszystko olbrzymie zalety tego programu i mam nadziej, e Lasy Pastwowe dziki swojej sprawnoci szybko to zrealizuj. Nie jest to atwe z takiego powodu, e s to fundusze unijne, europejskie i musimy zachowywa procedury, ktre trwaj oczywicie dugo, s mudne, ale konieczne. I tu jest odpowied na pytanie pana posa Rzocy minister rodowiska nie jest gospodarzem ustawy o zamwieniach publicznych. Mylimy, e mimo wszelkich trudnoci, jakie ta ustawa sprawia, zapewnia ona rwnie przejrzysto, transparentno i stosowanie jej powoduje to, e nawet w tak duym organizmie gospodarczym, jakim s Lasy Pastwowe, nie sycha na szczcie o adnych nieprawidowociach czy wykroczeniach przeciwko prawu w tej materii. Tak wic w przypadku tej ustawy, jakkolwiek j ocenia, minister rodowiska na pewno nie bdzie wnioskowa o jej zmian. Pani pose Masowska pytaa o to, czy lasy wsppracuj z nauk, z uczelniami. Tak, to jest ustawowym zadaniem czy te moliwoci wpisan w ustaw o lasach, e z funduszu lenego nansuje si badania naukowe. Kwota, ktr Lasy Pastwowe przeznaczaj na nauk, na zlecone prace wykonywane przez naukowcw z instytutw badawczych i z uczelni wyszych, osigna ju 30 mln z w ostatnim roku. Natomiast na edukacj t skierowan bezporednio do spoeczestwa, w znacznym stopniu do modziey szkolnej lasy wyday 12 mln z w ubiegym roku. Myl, e to jest wany wkad i realizacja tych spoecznych funkcji lasu. Pan pose Chmielowski pyta o to, jaki jest cel zalesie i jaka jest wielko docelowa. To jest dobre pytanie. Ot twrcy Krajowego programu zwikszania lesistoci uznali, e Polska powinna osign przynajmniej ten redni europejski poziom dzisiaj to jest ok. 3435% w Europie i zaoono 30% na rok 2020. To wynika rwnie z tego, e przyjlimy, i w naszych warunkach, przy tej liczbie Polakw, przy takim, a nie innym nasyceniu infrastruktur, miastami, wioskami, taka ilo lasw jest wystarczajca i odpowiednia. Pniej napotyka si barier chociaby t, ktr mamy w tej chwili barier poday gruntw do zalesienia.
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
139
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Janusz Zaleski Pan pose Warzecha pyta o rodki, o polityk, jak prowadzimy, i co mona zrobi, eby to zalesianie umoliwi. Z jednej strony staramy si, o czym mwilimy, zalesia te grunty, ktre s moliwe. Chodzi o doradztwo, pisanie programw dla rolnikw, wacicieli ziemi chccych zalesi swoje tereny, ale to jest rwnie wspdziaanie z ministrem rolnictwa w kreowaniu Programu Rozwoju Obszarw Wiejskich i takich jego zapisw, ktre mwiyby o tym, e zalesianie lasu bdzie konkurencyjne wobec innych sposobw uprawy ziemi. Zawsze jednak musimy mie w pamici to, e cae ramy przychodz czy s uzgodnione w ramach Unii Europejskiej i dopiero potem my je wypeniamy treci, wic nie moemy poza te ramy wykracza i to nas ogranicza. Przewija si tutaj rwnie problem sprzeday drewna, zwaszcza energetyce. Trzeba bardzo wyranie powiedzie, e minister rodowiska od zawsze reprezentuje taki pogld, e drewno penowartociowe nie powinno by spalane, e przynosi ono znacznie wiksz warto dodan w postaci kreowania miejsc pracy, w postaci wzrostu dochodu narodowego. W ogle nie mona porwnywa tego, co daje nam spalenie drewna w kotle, z tym, co daje nam przerobienie drewna w produkcie. To jest oczywiste. W tej chwili minister gospodarki przygotowuje projekt ustawy o odnawialnych rdach energii, gdzie bdzie zapis, za ktrym optujemy, e tylko drewno niepenowartociowe, czyli tylko to drewno, ktre nadaje si na opa, moe by dla energetyki rdem dodatkowych dochodw z tytuu zielonych certykatw. Cay ten problem zacz si od tego, e w trosce o zwikszenie iloci energii produkowanej ze rde odnawialnych postanowilimy, czytaj: Komisja Europejska postanowia, dotowa energetyk spalajc drewno, co w przekonaniu ministra rodowiska jest absolutnie bdn drog i bdziemy wystpowa i protestowa przeciwko temu. Na razie mamy nadziej na taki wanie zapis w ustawie o odnawialnych rdach energii. To, e rzemielnicy skar si na ceny drewna, jest rezultatem niezaspokojonego popytu ze strony przemysu drzewnego, o ktrym wspominaem, i cena jest regulatorem midzy poda i popytem. Na dzisiaj nie ma sposobu, eby obniy ceny drewna, zreszt byaby to jaka zupenie nieuprawniona ingerencja w rynek, ktra na pewno jest niemoliwa ze strony Ministerstwa rodowiska. A gdyby usioway robi to Lasy Pastwowe, to rwnie naraziyby si na zarzut niewystarczajcej dbaoci o dobro Skarbu Pastwa, prawda? A wic nie moe by adnego rcznego sterowania cenami ani regulacji rynku przez ministra. Trwaj natomiast ju od duszego czasu rozmowy w trjkcie, jeeli mona tak powiedzie, midzy przemysem drzewnym, Ministerstwem Gospodarki i Ministerstwem rodowiska a Lasami Pastwowymi na temat zmiany czy te dostosowania
zasad sprzeday drewna przez Lasy w takim kierunku, aby absolutnie nie tracc dochodw ze sprzeday drewna, zaspokoi konieczno czy potrzeb stabilizacji dostaw wyraan przez przemys drzewny, o ktrej rwnie tutaj mwiono. Myl, e takie rozwizanie mona znale. Urzd Ochrony Konkurencji i Konsumentw do pozytywnie wyraa si na temat moliwoci zawierania umw dugoterminowych duszych ni przytoczone tu przez posa elichowskiego umowy proczne i myl, e w tym kierunku bdzie mona co zrobi. Jeli chodzi o to, e na terenie jednego wojewdztwa, tak jak to podnosi pan pose Materna, maj swoje siedziby nadlenictwa nalece do kilku dyrekcji regionalnych, to powiem, po pierwsze, e nie jest to adnym ewenementem, po drugie, w aden sposb nie przeszkadza gospodarce lenej, bo ona i tak jest prowadzona na podstawie ustawy o lasach i w sposb jednolity zarzdzana przez dyrektora generalnego przy uyciu instrumentw, takich jak wszelkiego rodzaju instrukcje i zasady. A wic w tym samym wojewdztwie, mimo istnienia trzech dyrekcji, zasady prowadzenia gospodarki lenej s takie same. Podatek leny, jaki wpywa do gmin z tytuu powierzchni lenej, jest taki sam, nie ma zatem adnej potrzeby, eby dostosowywa struktur organizacyjn Lasw Pastwowych do struktury administracyjnej pastwa. Pan prof. Szyszko mwi o dekompozycji prawa lenego. Ot, nie zgadzajc si z zasady z tym stwierdzeniem, chciabym powiedzie, panie profesorze, e zrealizowalimy ju postulat mwicy o tym, e plan urzdzania lasu jest tym dokumentem, ktry na terenie lasw pastwowych jest jedynym, wycznym, z powodu zapisu obowizujcego od 1 stycznia, mwicego o tym, e tam, gdzie jest plan urzdzania lasu, nie sporzdza si planu zada ochronnych dla obszaru Natura 2000. W zwizku z tym mamy tutaj jednolito plan zada ochronnych jest wczony do nadrzdnego w stosunku do niego planu urzdzenia lasu. eby wczy lasy do ETS, potrzebne s regulacje unijne, a nie nasza regulacja krajowa. Jeszcze adne lasy europejskie do ETS nie s wczone. Co do relacji, stosunkw midzyludzkich, o ktrych mwi tutaj i pan pose Bk, i pan profesor Szyszko, to trzeba si zgodzi z tym dotyczy to nie tylko lasw, ale i w ogle caej sfery ycia spoecznego e sposb traktowania ludzi powinien by odpowiedni, godny i wszelkie naruszenia tego sposobu powinny by pitnowane. Jest do tego Kodeks pracy, s, a przynajmniej powinny by dobre praktyki, tym bardziej w Lasach Pastwowych, bdcych przecie instytucj, ktra powinna takie dobre praktyki stosowa i w cigu wielu lat istnienia powinna wieci przykadem. Jeeli czasem zdarzaj si jakie nieprawidowoci w tej materii, to naley to wyjania i w sposb odpowiedni reagowa. (Pose Jan Szyszko: Co z tym karygodnym zachowaniem...)
140
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Janusz Zaleski Panie pole, panie profesorze Szyszko, spraw t wyjanialimy i moemy do niej ponownie jeszcze powrci. Niewtpliwie nie tylko godno czy autorytet lenika, ale godno kadego pracownika, kadego czowieka jest tutaj i powinna by nadrzdna. Panie marszaku, myl, e mam nadziej odpowiedziaem na wikszo zadanych pyta. Aha, jeszcze zostao mi jedno do istotne, a waciwie fundamentalne pytanie, bo ono dotyczy samej kwintesencji tego, co dzieje si w lasach polskich, ale rwnie w europejskich. Ot pani posanka Ozga pytaa, czy przestrzega si zapisw dotyczcych odnowienia lasu. Tak, Europa dotyczy to te Polski jest tym kontynentem, na ktrym ilo lasw wzrasta. I jest to zapis najbezwzgldniej przestrzegany, nie ma takich sytuacji a ju w ogle w Lasach Pastwowych e kto wytnie las i go nie odnowi. Statystyka mwi o tym wanie, e ten przepis jest przestrzegany szczeglnie dokadnie. Myl, e tak byo, jest i tak by powinno. Dzikuj bardzo, panie marszaku. (Oklaski)
Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r. Owiadczenia poselskie
141
kusji nad treci sprawozdania, zawartego w druku sejmowym nr 45. Szanowny Panie Marszaku! Z naleytym szacunkiem, odpowiadajc panu marszakowi w kwestii odniesie krytycznych wobec polityki Lasw Pastwowych ze strony koalicjantw, pragn zwrci uwag, i to ta koalicja jest ze wszech miar czytelna rwnie w kontekcie osdu wasnej polityki. Niemniej prowadzonej wiadomie, z naleyt starannoci, ale zazwyczaj jest tak, e gdzie drwa rbi, tam wiry lec. Rzeczywicie temat dzisiejszej debaty nie jest atwy i obejmuje ogromny obszar w sumie waciwego dziaania Lasw Pastwowych, std te pozwol sobie jako sprawozdawca komisji wyrazi nadziej, i takie dziaania, jakie dzi podejmuj polscy lenicy, nadal bd regu. Serdecznie dzikuj. (Oklaski)
50% mieszkacw w takich miejscowociach jak Cieszyn, Skoczw, Ustro, a w Wile i okolicznych wioskach nawet do 80%. Od XVI w. na lsku Cieszyskim mieszkacy wyznania rzymskokatolickiego i ewangelicko-augsburskiego yj w zgodzie i stanowi przykad dobrej wsppracy. Poza lskiem Cieszyskim Koci Ewangelicko-Augsburski ma charakter diaspory, a liczb luteran w naszym kraju szacuje si na ok. 80 tys. Koci luteraski w Polsce jest spadkobierc wielowiekowej tradycji. Od momentu wystpienia doktora Marcina Lutra w 1517 r. jego pisma zaczy dociera do Polski. Reformacja przyczynia si do rozwoju szkolnictwa, gdy tumaczone na jzyki narodowe Pismo wite powodowao wzmoon ch nauki czytania i pisania w jzyku polskim. Powstaway parae, naboestwa odprawiane byy w jzyku polskim, w jzyku polskim powstawaa literatura religijna. Na jzyk polski zostao przetumaczone Pismo wite. Biblijn nauk Kocioa Ewangelicko-Augsburskiego mona streci w czterech hasach i zasadach: jedynie Pismo, jedynie Chrystus, jedynie Sowo, jedynie aska i wiara. Polscy luteranie od zawsze brali czynny udzia w yciu politycznym, spoecznym i kulturalnym naszego kraju. Przytocz takie nazwiska jak: Wadysaw Anders, Jan Kochanowski, Jzef Pisudski, Mikoaj Rej, Stefan Starzyski, Stefan eromski, a wspczenie Jerzy Pilch, Jerzy Buzek czy Adam Maysz. Pragn zwrci uwag, e yjemy w spoeczestwie, ktre nie jest monolitem, poniewa mniejszoci narodowe stanowi ok. 4%, a mniejszoci wyznaniowe ok. 10% spoeczestwa polskiego. Ta rnorodno powinna by zauwaana w yciu spoecznym, poniewa stanowi o bogactwie kulturowym naszego kraju. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
sce. Linie te s oczywicie poczone z obiektami mostowymi. Dzisiejsza kondycja nansowa spek PKP jest nie najlepsza. W zwizku z tym wspczenie pitrzy si do duo problemw z utrzymywaniem obiektw mostowych. Podam przykad Katowic, skd pochodz, gdzie mieszkacy od wielu miesicy borykaj si z problemem utrzymania mostu w dzielnicy Piotrowice. Walcz o ten most, zbierajc podpisy. Do tej pory zebrali 1500 podpisw. Przyznam szczerze, e nie udao im si wpyn na stanowisko spki PKP Nieruchomoci, sprawi, aby ten obiekt mostowy uruchomiono, doprowadzono go z powrotem do uytku. Dodajmy, e w tej caej sytuacji bardzo wane s wieloletnie zaniedbania. Przez wiele lat obiekty mostowe, kadki, ktre su jako kadki dla pieszych, nie byy remontowane i dzi rma stara si pozby tych obiektw, nie patrzc na problemy spoeczne, komunikacyjne ani problemy, jakie to tworzy dla samorzdw, bo zadaniem wasnym gmin jest utrzymywanie cigw komunikacyjnych, doprowadzanie drg do poszczeglnych nieruchomoci. W zwizku z tym chc zaapelowa. Nie moemy doprowadzi do zamykania obiektw mostowych na terenie Polski, dlatego e s to bardzo wane szlaki komunikacyjne. Przyznam szczerze, e z duym zaniepokojeniem przyjam stanowisko spki PKP Nieruchomoci, z ktrego wynika, e chce si ona cakowicie pozby tych obiektw, zamkn je bd rozebra, tak jak wspomniaam, nie baczc na koszty spoeczne. Chciaabym zaapelowa zarwno do ministra infrastruktury, do spki PKP Nieruchomoci, jak i do samorzdw, ktre w wikszoci przypadkw s bardzo otwarte na rozmowy i na negocjacje, aby wsplnymi siami wypracowa jaki rozsdny kompromis moe to by forma pewnego rodzaju przekazania, dzierawy samorzdom, oczywicie na rozsdnych warunkach po to, by te obiekty mostowe wsplnymi siami utrzyma. Dodam, i jest to niesychanie istotne dla funkcjonowania wielu miast, tych obiektw jest naprawd wiele, a ich stan techniczny jest niestety bardzo zy. Chciaabym, eby ten temat by poruszany w najbliszym czasie i ebymy wsplnymi siami doprowadzili do szczliwego nau, zwaszcza gdy chodzi o miasto Katowice i dzielnic Piotrowice, ktrej mieszkacy bardzo oczekuj na reakcj, jeli chodzi o spk PKP Nieruchomoci, ale take inne miasta, bo wiem, e inne miasta borykaj si z podobnymi problemami. Dzikuj piknie.
143
uprawnionych do gosowania. Na terenie wojewdztwa lskiego byo ponad 43 tys. osb, ktre bez uzasadnienia zostay pozbawione prawa obywatelskiego, jakim byo prawo wyborcze. Mam tutaj przykad wasnej rodziny, bo wanie wrd tych skrelonych bya caa rodzina mojej mamy, wic ten temat znam ju od dziecka. Mimo atmosfery zastraszania komunici byli zmuszeni do sfaszowania wyniku wyborczego. Wedug ocjalnych danych wybory przyniosy sukces obozowi wadzy. Ewidentne naduycia popenione w trakcie kampanii i liczenia gosw nie spowodoway znaczcej reakcji ze strony zainteresowanych mocarstw, tzn. USA i Wielkiej Brytanii. W konsekwencji wybory z 19 stycznia 1947 r. byy jednym z pierwszych tak znaczcych etapw ugruntowania politycznej dominacji komunistw z Polskiej Partii Robotniczej. W nastpnych dekadach swych rzdw sukcesorka PPR, czyli Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, wykorzystywaa propagandowo rzekom legitymizacj swej wadzy w Polsce, jak miay by wybory z 1947 r. Pragn z tego miejsca podzikowa wszystkim, ktrzy przyczynili si do tego, e po 65 latach temat tych wyborw na lsku zosta pokazany we waciwym wietle. Zachcam wszystkich, ktrzy tylko mog, aby udali si do Archiwum Pastwowego w Katowicach mieszczcego si przy ul. Jzefowskiej i zapoznali si z t nader interesujc wystaw. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
pasieki staje si nowy nabywca, rejestruje j wwczas ponownie. Obecnie istnieje Krajowy program wsparcia pszczelarstwa. Podstaw wsparcia w ramach tego programu jest liczba rodzin bdcych w posiadaniu pszczelarza na dzie 30 wrzenia danego roku. Liczba rodzin jest okrelana przez podmioty poredniczce w Krajowym programie wsparcia pszczelarstwa na podstawie opaconej skadki ulowej. Jest to skadka od kadego posiadanego ula, rodziny pszczelej, wpacana raz w roku na przeomie stycznia i lutego. Do zobrazowania kuriozalnej w sumie sytuacji niech posuy nastpujcy przykad. Pszczelarz posiadajcy 50 rodzin pszczelich opaca skadk za 50 rodzin. W ramach Krajowego programu wsparcia pszczelarstwa moe skorzysta z zakupu matek pszczelich, odkadw, lekw na warioz, sprztu pszczelarskiego, przyczep do przewozu pszcz na poytki. Jeeli pszczoy padn, opaci mniejsz skadk ulow lub nie opaci jej wcale. Jeli nie bdzie mia pszcz w chwili opacania skadek, to w roku nastpnym otrzyma mniejsze wsparcie lub nie otrzyma go wcale, pomimo e do 30 wrzenia odbudowa stan rodzin. W ten sposb pszczelarz zostanie podwjnie ukarany, bowiem nie tylko utraci pszczoy, ale take nie otrzyma pomocy w ramach Krajowego programu wsparcia pszczelarstwa na odbudow pasieki. Std panujca powszechnie praktyka opacania skadek niezalenie od faktycznej liczby posiadanych uli. Wysoka Izbo, majc na uwadze powysz sytuacj, owiadczam, i zaistniaa sytuacja stanowczo wymaga szybkiej poprawy poprzez utworzenie bazy danych rejestrujcej pszczelarzy na terenie kadego powiatu i obowizkowej aktualizacji stanu posiadanych rodzin pszczelich. Szybkie zmiany dotyczce rejestracji pszcz i pszczelarzy pomog w przyszoci zapobiec dalszym negatywnym skutkom w tym zakresie. Dzikuj bardzo.
cioa, wsplnoty trwajcej w radoci tworzenia dobra. Najprawdopodobniej nie chce pan, by owa wsplnota trwaa. Jej wartoci najpewniej pana uwieraj. Nie przyj te pan przewodniczcy przesania o wiele potniejszych od niego. Tak o Radiu Maryja mwi bogosawiony Jan Pawe II: Ja Panu Bogu dzikuj codziennie, e jest w Polsce takie radio, ktre si nazywa Radio Maryja. Dzikuj Radiu Maryja za to wielkie oarne zaangaowanie si w apostolstwo sowa, ktre dzisiaj jest tak bardzo wane i potrzebne w naszym kraju. Zapewne pan przewodniczcy wie lepiej, co jest waniejsze i bardziej potrzebne w naszym kraju. Nie wysucha pan te przesania Ojca witego Benedykta XVI, przekazanego przez sekretarza stanu Tarcyzjusza kardynaa Bertone przy okazji 20. rocznicy powoania Radia Maryja, w ktrym papie wyrazi rado z faktu, e Radio Maryja i Telewizja Trwam codziennie przybliaj misj Piotrow w naszym kraju i dla naszych rodakw na obczynie, w ktrym uzewntrzni rado z dziaalnoci chrzecijasko-spoecznej Radia Maryja, w ktrym okaza szczcie ze wsplnotowego wymiaru suchaczy Radia Maryja, rodzin, modziey, a zwaszcza wspaniaego, jedynego tego rodzaju fenomenu podwrkowych kek racowych, gromadzcych okoo 150 tys. dzieci w rnych czciach wiata. Nie przekonay pana przewodniczcego te kocowe sowa tego przesania, aby to dzieo przenikania wiary do sumie ludzkich prowadzone przez zgromadzenie zakonne redemptorystw w Polsce i na wiecie zaowocowao trwaym zwycistwem dobra nad zem. Pan przewodniczcy pewnie wie lepiej, jak formowa modzie i jak przyblia sowa papiea. Wie te, jakie naley wykona prace, by wpywa na sumienia ludzkie. Wydaje si panu, e moe pan lekceway szczer wol trwania przy Radiu Maryja i Telewizji Trwam milionw katolikw w Polsce i na caym wiecie. Zapewne sdzi pan, e ma tak wielk wadz i moe uznaniowo podchodzi do swoich publicznych obowizkw. Panie Przewodniczcy! Nie sucha pan nawet swego pryncypaa premiera Donalda Tuska. Proponuje pan nowelizacj ustawy medialnej, by abonament paci kady, kto ma elektryczno. Nie chce pan pamita, e to wanie pan premier deklarowa, e po wygranych wyborach zlikwiduje abonament, e abonament radiowo-telewizyjny jest archaicznym sposobem nansowania mediw publicznych, haraczem ciganym z ludzi. Ba, wyranie pan zapomnia, e to Donald Tusk, zanim zosta premierem, nawoywa do nieposuszestwa obywatelskiego i niepacenia abonamentu. Panie Przewodniczcy! Poda pan jako gwn przyczyn nieprzydzielenia Fundacji Lux Veritatis koncesji na platformie cyfrowej trudnoci ekonomiczno-nansowe Radia Maryja. Tym razem wykaza si pan wybitn niespjnoci sdw. Ot to pan i paskie towarzystwo stale gosz, e to wanie ojciec
145
Pose Czesaw Hoc dyrektor zaoyciel posiada maybacha, d podwodn i jacht. Zatem skd zrodzi si u pana ten niezborny pomys, e Radio Maryja moe mie jakiekolwiek kopoty nansowe? Tak na marginesie naley zaznaczy, e zarwno aktywa trwae, jak i obrotowe Fundacji Lux Veritatis s o wiele lepsze i bardziej stabilne ni wielu stacji, dla ktrych koncesji udzielono. Szanowny Panie Przewodniczcy! Zapewne wie pan o wiele wicej ode mnie, ale o jednym nie wie pan na pewno. Ot, nie zlikwiduje pan Radia Maryja i Telewizji Trwam, bo nie mona zlikwidowa wsplnoty ducha, wsplnoty serc, poniewa nie mona zlikwidowa prawdy i dobra. Prawda nawet zadeptana w ziemi zawsze odronie, a dobro w kocu zwyciy. Ani pan, ani pascy towarzysze nie macie takiej mocy. Zatem apeluj o ponown, tym razem gbok reeksj, o zadum i trosk nad dorodnym owocem wolnoci odzyskanej przez Polakw, jakim jest Radio Maryja, oraz o przyszy spokj sumienia wasnego i paskich towarzyszy. Dzikuj. (Oklaski)
skich. W klubie, ktry boryka si z ogromnymi problemami, trenuj czonkowie kadr narodowych PZN. A szeciu z nich stara si o kwalikacje do mistrzostw wiata w 2013 r. oraz olimpiady zimowej w Soczi w 2014 r. Warunki klubowe zapewniaj im jedynie wegetowanie, nie ma specjalistycznego sprztu, nie dokoczono remontu budynku klubowego, nie ma samochodu do transportu na zawody w biegach i skokach. Jeli aktualny potencja sportowy klubu nie bdzie nowoczenie zasilany, nie bdzie wtedy sukcesw na miar oczekiwa Polakw. Ile takich klubw mamy w Polsce? Bardzo wiele. Chc na tym przykadzie zwrci uwag na ich losy. Nie dajmy zotych medali, nie dajc niczego. Sprbujmy pomc talentom rozwija si w warunkach na miar XXI w. Dzikuj.
146
Pose Lucjan Marek Pietrzczyk ka nie pozwol mi uczyni tego pozdrowienia wobec wszystkich obywateli mej gminy, przechodz do nr. 14 592 Buras Marian. Dzikuj.
nych, w bezporednim ssiedztwie zakadu karnego dla kobiet, zakadu karnego dla mczyzn w Herbach i nowo oddanego zakadu karnego w Przywarach. Pragn nadmieni, e Sd Rejonowy w Lublicu odznacza si du sprawnoci i efektywnoci dziaania. W 2010 r. zaatwiono 16 954 sprawy przy 15 998 wniesionych w tym roku. Liczba spraw prowadzonych przez lubliniecki sd od kilku lat systematycznie wzrasta. Coraz bardziej skomplikowane relacje gospodarcze powoduj wzrost liczby spraw cywilnych. Dojazd do oddalonego o 40 km sdu w Czstochowie wyduy jedynie czas oczekiwania na postpowanie oraz znaczco zwikszy koszty ponoszone przez obywateli. Decyzja o likwidacji Sdu Rejonowego w Lublicu nie przyniesie realnych oszczdnoci, a jedynie utrudni spoecznoci lokalnej dostp do wymiaru sprawiedliwoci i wpynie na przewleko prowadzonych postpowa. W tej sprawie gos zabray komisje rad gmin i rady powiatu lublinieckiego, na wniosek radnego Jana Springwalda, ktre jednoznacznie wypowiedziay si przeciwko planom ministerstwa. Ministerialne plany utworzenia wydziaw zamiejscowych mog okaza si pierwszym krokiem do cakowitej likwidacji sdw rejonowych. Decyzje te w przyszoci mog skutkowa rwnie likwidacj organw wsppracujcych z sdami rejonowymi, tj. prokuratury czy komendy Policji. Wysoka Izbo! Panie Marszaku! Pragn podkreli, e plany zamknicia maych jednostek sdowych, w tym Sdu Rejonowego w Lublicu, s szkodliwe dla wymiaru sprawiedliwoci i godz w interes kadego obywatela. Zatem apeluj do ministra sprawiedliwoci o rozsdek i rozwag. Dzikuj uprzejmie. Dzikuj, panie marszaku.
Zacznik nr 1
Sprawozdanie Komisji Finansw Publicznych o rzdowym projekcie ustawy budetowej na rok 2012 punkt 1. porzdku dziennego Pose Zbigniew Chmielowiec (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwo) Budet wojewodw na rok 2012 na melioracje wynosi ok. 356 mln z. W roku 2010 wojewoda podkarpacki dysponowa na ten cel kwot 18,557 mln, w 2011 r. 17,449 mln, w 2012 15,849 mln z. Dlaczego kwota przewidziana na melioracj w naszym wojewdztwie z roku na rok jest coraz mniejsza? Przecie potrzeby w tej dziedzinie s olbrzymie. Czy w budecie pastwa na rok 2012 s rodki nansowe na rewitalizacj linii kolejowej nr 25 Dbica Mielec Tarnobrzeg? Jakie s perspektywy realizacji tej inwestycji? Czy i kiedy planowane jest rozpoczcie budowy Niskiej i Stalowej Woli? Informacja rzdu o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r. wraz ze stanowiskiem Komisji Ochrony rodowiska, Zasobw Naturalnych i Lenictwa punkt 4. porzdku dziennego Pose Zbigniew Chmielowiec (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwo) Panie Marszaku! Po 2006 r. nastpi znaczny spadek zalesie. Z przedstawionego dokumentu: Informacja o stanie lasw oraz o realizacji Krajowego programu zwikszania lesistoci w 2010 r. wynika, e ma on charakter dugotrway, spowodowany licznymi ograniczeniami. Jakie dziaania zamierza podj rzd, aby te ograniczenia jak najszybciej zlikwidowa? Zmienia si struktura odbiorcw drewna. Pojawia si silna rywalizacja wrd podmiotw zaopatrzajcych si w surowiec. Gwnym odbiorc jest energetyka wykorzystujca drewno jako surowiec. Ceny drewna szybko id w gr, tartacznicy s zmuszeni paci wysze ceny, a w lad za tym droej usugi realizowane m.in. dla budownictwa. Czy rzd
planuje zmiany sposobu sprzeday drewna, ksztatowania wysokoci cen i klasykacji drewna? Jakim podmiotom i w jakiej wysokoci oglnie i za 1 ha wypacono rodki z funduszu lenego po zakoczeniu procesu wyczania gruntw lenych z produkcji za rok 2010 w Pastwowym Gospodarstwie Lenym Lasy Pastwowe? Owiadczenia poselskie Pose Jerzy Borkowski (Klub Poselski Ruch Palikota) Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Okoo p miliona polskich internautw wyraa sprzeciw wobec zamiaru przystpienia Polski do midzynarodowego porozumienia ACTA. Taka aktywno nie miaa dotychczas precedensu. To dobry znak dla spoeczestwa obywatelskiego w Polsce. Apeluj wic do pana po raz kolejny, w kolejnej sprawie. Apeluj o jawny dostp do informacji, o uczciwo i nielekcewaanie swoich wyborcw, nie tylko tych, ktrzy panu zaufali. Serwuje nam pan, mwic jzykiem sportowym, kolejne niespodzianki, kolejne tajemnice. Co jeszcze nas czeka? Jakie niespodzianki? Dlaczego w tajemnicy, bez konsultacji spoecznej zgadza si pan na powrt do cenzury? Kiedy to ju byo. Niewaciwe i nierozsdne jest popieranie inicjatyw, ktre ograniczaj swobody obywatelskie, jakie serwuje nam pan, godzc si jako premier rzdu na podpisanie umowy handlowej zwanej ACTA. Porozumienie byo ustalane w sposb niejawny przez ponad dwa lata. Dostp do jego treci by ograniczony i opiera si na tzw. przeciekach, m.in. na publikacjach serwisu Wikileaks. ACTA chroni de facto interesy wskiej grupy, majc niekorzystny wpyw na jako ycia przecitnego obywatela, dajc korporacjom narzdzia do ataku oskareniami na podstawie jedynie podejrze. Ustawa umoliwia wydanie nakazu udostpniania danych osobowych abonenta sieci Internet przez dostawc na podstawie podejrze o naruszenie praw autorskich (sekcja 5 27 pkt 5). Jest zaprzeczeniem zasady domniemania niewinnoci i moe uczyni przestpc kadego zanim zapadnie wyrok. Naraa to obywateli m.in. na utrat dobrego imienia, celowe
148 drczenia oskareniami i wymaga dowodzenia swojej niewinnoci. W ustawie pojawia si wiele wyrae niecisych, jak w rozsdnym terminie, co daje subom prawo do nieograniczonego przetrzymywania towaru. Mowa jest rwnie o rozsdnej kaucji. Te stwierdzenia i wiele innych daj szerokie pole do interpretacji i naduy. Na szczegln uwag zasuguje wic wspomniana sekcja 5 umowy o dochodzeniu i egzekwowaniu praw wasnoci intelektualnej w rodowisku cyfrowym. Dlatego te apeluj w imieniu wasnym i Klubu Poselskiego Ruch Palikota o niepopieranie tej umowy. Jest jeszcze szansa na zatrzymanie jawnej cenzury, chyba e o to panu chodzi, panie premierze. W polskim prawie nie ma pojcia piractwa. ACTA (Anti-Counterfeiting Trade Agreement) to ukad midzy Australi, Kanad, Japoni, Kore Poudniow, Meksykiem, Maroko, Now Zelandi, Singapurem, Szwajcari i USA, do ktrego ma doczy UE. Jego nazw mona przetumaczy jako porozumienie przeciw obrotowi podrbkami. Dotyczy jednak ochrony wasnoci intelektualnej w ogle, rwnie w Internecie. Zdaniem obrocw swobd w Internecie moe prowadzi to do blokowania rnych treci i cenzury w imi walki z piractwem. W demokratycznym kraju cenzura jest niepotrzebna, bo pogwaca demokracj. Dzikuj. Pose Zbigniew Chmielowiec (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwo) Szanowny Panie Marszaku! Wysoka Izbo! W dniu 23 stycznia 2012 r. obchodzilimy 5. rocznic mierci legendy polskiego i wiatowego reportau, czsto okrelanego jako czowiek obdarzony absolutnym wyczuciem informacji, klimatu i wydarze Ryszarda Kapuciskiego. Urodzi si on 4 marca 1932 r. w Pisku na Polesiu, dzisiejszej Biaorusi. Jego rodzice, Maria i Jzef, byli nauczycielami na wsi. Gdy mia siedem lat, wybucha wojna. Przez pierwsze lata po wojnie Kapuciski uczy si w gimnazjum im. Stanisawa Staszica, w ktrym w 1950 r. zda matur. W latach 19521956 studiowa na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Po studiach zacz pracowa w redakcji Sztandaru Modych. Zadebiutowa jednak poetycko jeszcze przed matur w tygodniku Dzi i jutro w wieku 17 lat. W 1956 r. odby rwnie sw pierwsz podr zagraniczn do Indii. Powrci jednak przedwczenie, manifestujc w ten sposb solidarno z redakcj Sztandaru Modych, ktra stana w obronie krytycznego wobec wadz tygodnika Po prostu. Za kar w 1958 r. odwoano kolegium redakcyjne i zosta wydalony ze Sztandaru. Wkrtce potem zosta redaktorem Polityki. Od 1962 r. pracowa take dla Polskiej Agencji Prasowej oraz od 1974 r. w tygodniku Kultura. Jako stay korespondent zagraniczny w Afryce, Ameryce aciskiej i Azji, dokumentowa upadek cesarstwa w Etiopii i Iranie. Ryszard Kapuciski zmar 23 stycznia 2007 r. w wieku 74 lat po rozlegym zawale serca. Pochowany zosta w Alei Zasuonych na Cmentarzu Wojskowym na Powzkach. Po jego mierci powiecono mu bardzo duo miejsca w polskich i wiatowych mediach. Pisay o nim najwiksze wiatowe gazety. Kondolencje z powodu mierci pisarza na rce ambasadora RP w Hiszpanii zoya hiszpaska para krlewska oraz ksi Asturii. W swoich ksikach Kapuciski opisywa odwiedzane kraje i wydarzenia w sposb wnikliwy w penych dramatyzmu relacjach. Tak powstay jego dwie ksiki, ktre zapocztkoway jego popularno na Zachodzie: Cesarz z 1978 r. i Szachinszach z 1982 r. Trzeci, najbardziej znan jego ksik na wiecie stao si Imperium, napisane na podstawie materiaw zebranych w czasie podry po upadajcym Zwizku Radzieckim w latach 19891991. Jego ksiki zostay przetumaczone na wiele jzykw, nawet takich jak japoski i esperanto. Kapuciski by laureatem wielu nagrd i wyrnie. Pierwsz nagrod Zoty Krzy Zasugi otrzyma ju w 1956 r. za reporta To te jest prawda o Nowej Hucie. Zaszokowa nim Polsk Ludow, opisujc trudne warunki ycia robotnikw na budowie kombinatu. Otrzyma take m.in. Krzy Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, nagrod Pen Clubu im. Ksawerego Pruszyskiego. W 1996 r. odebra nagrod im. Jana Parandowskiego, a w 1999 r. Ikara. Wybrany zosta przez rodowisko dziennikarskie na Dziennikarza Wieku w plebiscycie miesicznika Press. Otrzyma tytu doktora honoris causa Uniwersytetu lskiego, Uniwersytetu Wrocawskiego, Uniwersytetu Jagielloskiego, Uniwersytetu Gdaskiego oraz wielu zagranicznych uczelni. Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Stojc dzi w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej, pragn zoy hod polskiemu mistrzowi reportau literackiego i najwybitniejszemu pisarzowi wrd reporterw Ryszardowi Kapuciskiemu w przypadajc 5. rocznic jego mierci. Pose Jzef Rojek (Klub Parlamentarny Solidarna Polska) Gdy przyjrzymy si budetowi tarnowskiej stray poarnej na biecy rok, to okazuje si, e pod koniec roku straacy mog ju nie wyjeda do poarw, i to z bardzo prozaicznego powodu zabraknie im benzyny. Zarezerwowana na ten cel kwota jest taka sama, jak w ubiegym roku, a poniewa ceny paliw w ostatnim czasie znacznie wzrosy, nietrudno obliczy, e straacy kupi za ni mniej paliwa. Niestety problem jest jeszcze powaniejszy, poniewa kwota
149 zarezerwowana na paliwo w ubiegym roku i tak okazaa si za maa, bo skoczya si ju kilka miesicy wczeniej, a tarnowscy straacy wyjedali do poarw tylko dziki dodatkowym rodkom otrzymanym od wojewody. Godzi si w tym miejscu podkreli, e straacy w 2011 r. interweniowali zaledwie 2709 razy, a rok wczeniej a 6400 razy. Dlatego naley si spodziewa, e w biecym roku liczba interwencji zespow ratowniczo-ganiczych moe wzrosn i w takim razie paliwo dla straackich pojazdw skoczy si o wiele szybciej. Jak ju miaem okazj o tym mwi, cech charakterystyczn rzdw obecnej ekipy jest brak zapewnienia podstawowego bezpieczestwa naszemu spoeczestwu. Sytuacja tarnowskiej stray poarnej to tylko jeden z bardzo wielu przykadw. Skutki niedonansowania odczuj inne jednostki i inne suby, a przede wszystkim my wszyscy. Jeeli natomiast wemiemy pod uwag jeszcze to, jak ostatni drastyczny wzrost cen niektrych lekw uniemoliwia ich wykup niezamonym pacjentom, bdziemy mie kolejny przyczynek do obrazu rzdu, ktry ju nawet nie prbuje stwarza pozorw, e jeszcze broni i reprezentuje interesy naszego spoeczestwa. nych teatrach Warszawy i Krakowa. Niemal od pocztku okupacji niemieckiej wsppracowaa z podziemiem pocztkowo w Zwizku Walki Zbrojnej, a potem jako onierz Armii Krajowej, przyjmujc pseudonim Maria. Braa udzia w powstaniu warszawskim jako czniczka i sanitariuszka, ale nawet podczas tej okrutnej kanonady przyszed moment, kiedy moga zapiewa modym powstacom. Kiedy na podwrzu przy ul. Konopczyskiego odbya si uroczysta msza polowa, a podczas niej zaprzysienie nowych onierzy, z balkonu na wp zburzonego domu powstacy usyszeli dwik skrzypiec i piewajc Ave Maria czniczk Barbar Kostrzewsk. Po wojnie, w latach 19461949 Barbara Kostrzewska bya solistk Opery lskiej w Bytomiu, Teatru Wielkiego im. Stanisawa Moniuszki w Poznaniu do 1954 r. i Opery Narodowej w Warszawie do 1957 r. Zagraa rol Pauliny Rivoli w lmie Warszawskiej premierze z 1951 r. Do 1959 r. bya kierownikiem artystycznym i solistk Teatru Muzycznego Spdzielczego w Warszawie. Kierowaa rwnie Teatrem Muzycznym w Lublinie, bya dyrektorem Operetki Dolnolskiej we Wrocawiu. Pochodzca z Jodowej piewaczka wzia udzia w pierwszym nagraniu pytowym Strasznego dworu, gdzie wcielia si w Hank. W 1961 r. wsplnie z Zofi Weiss wyreyserowaa Zemst nietoperza Johanna Straussa i zagraa rol Rosalindy. Wystpia te w kilku lmach, m.in. w Kwiaciarce z 1939 r. i Warszawskiej premierze z 1951 r. Po przejciu na emerytur w 1979 r. wrcia do Warszawy, gdzie udzielaa lekcji piewu, wsppracowaa z telewizj i gocinnie reyserowaa, m.in. w 1982 r. Bkitny zamek w Operze i Operetce Krakowskiej. Jzef Kaski nazwa Kostrzewsk sowikiem Warszawy. Bogusaw Kaczyski, opowiadajc o artystach wystpujcych na festiwalach z Janem Kiepur w herbie, wymienia Kostrzewsk w jednym rzdzie z Giuseppe di Stefano (krlem tenorw) czy Set del Grande (primadonn mediolaskiej La Scali). W karierze artystycznej Barbary Kostrzewskiej zgodnie sploty si losy solistki opery, piewaczki operetkowej, reysera i organizatora, kierownika artystycznego i dyrektora. piewaczka przez cae ycie z czuoci wspominaa rodzinne strony, podkrelaa swj uczuciowy zwizek z rodzinn Jodow. Zmara 14 padziernika 1986 r. w Warszawie. Dzikuj.
Pose Jan Warzecha (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwo) Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Dzisiejsze owiadczenie poselskie powieciem wielkiej artystce, jak bya Barbara Kostrzewska. Urodzia si 29 wrzenia 1915 r. w miejscowoci Jodowa, nalecej aktualnie do powiatu dbickiego. Bya wnuczk dyrygenta opery wiedeskiej. Matka artystki pobieraa nauk piewu z Ad Sari. Barbara ukoczya seminarium nauczycielskie i studia w Konserwatorium Muzycznym w Krakowie. Otrzymaa tytu nauczyciela muzyki i piewu dla szk rednich. Zamieszkaa w Przemylu, gdzie wystpowaa na scenie Teatru Fredreum. Pracowaa rwnie w seminarium nauczycielskim i jedzia na lekcje piewu do Lwowa u Augusta Dianniego. Jej pierwszy wystp mia miejsce we Lwowie i by transmitowany przez lokaln rozgoni radiow. Debiutowaa w 1937 r. w warszawskim Teatrze Wielkim. Anga otrzymaa z rk wczesnego dyrektora Adama Doyckiego. W czasie wojny wystpowaa w repertuarze operetkowym i rewiowym w jaw-