BoF: AIVD wil grootschalig 'e-mail' aftappen

Gepubliceerd op woensdag 27 juli 2005 om 20:54

Organisatie: Bits of Freedom

Uit een nieuw convenant tussen de AIVD en de MIVD blijkt dat beide diensten ongericht en grootschalig
'e-mail' willen aftappen. In het convenant, waarin vooral de samenwerking tussen de twee diensten beter
wordt geregeld, staat dat de Nationale Sigint Organisatie (NSO) voor AIVD en MIVD de
"interceptiecapaciteiten met betrekking tot e-mail-verkeer" gaat verzorgen. Deze taak komt bovenop de al
bestaande plannen van de NSO om satellietverkeer en hoogfrequent radioverkeer af te luisteren. Wat de
geheime diensten precies onder 'e-mail' verstaan, is niet helemaal duidelijk.

De NSO is in 2003 opgericht als een project-organisatie van AIVD en MIVD voor het afluisteren van
satellietverkeer. Het Kabinet wil de NSO verzelfstandigen zodat er een derde geheime dienst ontstaat in
Nederland. In een brief aan de Tweede Kamer van 24 januari 2005 beschrijft minister Remkes de activiteiten
van de NSO als volgt: "Deze organisatie gaat de verwerving van alle verbindingsinlichtingen voor de AIVD en
voor de MIVD ondersteunen. Dit betreft de interceptie van niet-kabelgebonden telecommunicatie te weten
satellietcommunicatie en hoogfrequent radioverkeer. Ook zal de organisatie de bijbehorende signaal-en
trafficanalyse leveren en wordt er crypto-onderzoek uitgevoerd. De analyse van het geïntercepteerde
materiaal blijft bij de onderscheiden diensten."

Voor het onderscheppen van satellietverkeer gaat de NSO flink uitbreiden op een nieuwe lokatie. Defensie
heeft daarvoor een deel van het terrein van KPN-dochter Xantic in Burum gekocht. Op de bouwtekeningen,
die bij de aanvraag voor een bouwvergunning horen, staat een ontwerp voor 15 schotels. Zeven schotels
gaan naar Intelsat satellieten luisteren en acht naar Inmarsat. Defensie heeft eerder gezegd dat de NSO in
totaal 20 schotels gaat beheren.

Het convenant tussen AIVD en MIVD spreekt over een aantal fasen waarin de opbouw van de NSO gaat
verlopen. "In de eerste fase wordt een organisatiedeel opgericht voor de aansturing en exploitatie van de
satellietinterceptiecapaciteit. Dit deel zal voor 1 november 2005 gereed zijn. Vervolgens zal dit
organisatiedeel worden uitgebouwd naar een NSO waarin ook de interceptie van hoogfrequent radioverkeer
alsmede de interceptiecapaciteiten met betrekking tot e-mail-verkeer met bijbehorende direct gerelateerde
activiteiten zullen worden ondergebracht."

Het is onduidelijk wat in het convenant precies met 'e-mail' wordt bedoeld. Wanneer er sprake is van
grootschalig en ongericht afluisteren heeft de NSO alleen de bevoegdheid om draadloze communicatie te
onderscheppen. Het ongericht afluisteren van internet backbones of knooppunten valt daarom af. E-mail kan
in principe op veel manieren over draadloze technologie gebruikt worden; via satelliet, via HF radio signalen
(packet-radio) en met behulp van mobiele telefonie. Volgens een woordvoerder van het ministerie van
defensie heeft de NSO verzekerd dat alleen e-mail over satelliet zal worden afgeluisterd. Maar een dergelijke
uitleg verklaart niet waarom er voor het afluisteren van e-mail aparte "interceptiecapaciteiten" moeten worden
gebouwd. Immers, het bouwen van schotels voor het afluisteren van satelliet-communicatie (telefonie en
data-communicatie) is al genoemd in het convenant. Een woordvoerder van defensie verklaart het apart
noemen van 'e-mail' uit het feit dat de interceptie van e-mail per satelliet al sinds 2001 plaatsvindt vanaf een
geheime lokatie en dat de installatie hiervoor overgebracht wordt naar het nieuwe NSO-station in Burum.

Kamerlid Van Velsen (SP) heeft aan de minister van defensie uitgebreide vragen gesteld over de NSO. Het
Kamerlid wil weten waaruit precies de behoefte voortkomt om het afluisteren van satelliet-communicatie zo

© 2004 - 2008 Rechtennieuws.nl Alle rechten voorbehouden. - http://rechtennieuws.nl

Powered by Blue Horizon PDF generator - http://bluehorizon.nl/ Pagina 1/2
enorm te laten groeien. Bovendien wil het Kamerlid weten in hoeverre de NSO haar installaties aan
buitenlandse geheime diensten beschikbaar stelt en wat de invloed van het NSO-station in Burum is op de
veiligheid van de omwonenden. "Deelt u de mening dat de inzet van een satellietgrondstation voor het
onderscheppen van informatie in het kader van de strijd tegen het internationale terrorisme de
symboolfunctie verhoogt van een dergelijk object voor terroristen?"

Convenant tussen AIVD en MIVD (08.07.2205)

Nationale Sigint Organisatie bouwtekeningen , Bits of Freedom

© 2004 - 2008 Rechtennieuws.nl Alle rechten voorbehouden. - http://rechtennieuws.nl

Powered by Blue Horizon PDF generator - http://bluehorizon.nl/ Pagina 2/2