Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
1 Einleitung
1.1
Elektromagnetische Erscheinungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.2
Historische Entwicklung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.3
Elektromagnetisches Feld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.4
Maxwell-Gleichungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.5
2 Mathematische Grundlagen
2.1
2.2
2.3
2.4
2.3.1
Gradient . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
2.3.2
Divergenz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
2.3.3
Rotation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Potentiale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
2.4.1
Skalares Potential . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
2.4.2
Vektorpotential . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
2.5
Delta-Funktion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
2.6
Wirbelfreie Vektorfelder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
2.7
Quellenfreie Vektorfelder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
2.8
Allgemeine Vektorfelder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
2.9
2.8.1
Eindeutigkeitssatz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
2.8.2
iv
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
v
33
3.1.2
3.1.3
Feldgleichungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Volumenkrafte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
3.2.2
Oberflachenkrafte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
3.3.2
3.3.3
3.3.4
Feldenergie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
3.3.5
Multipolfelder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
3.4.1
Physikalischer Dipol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
3.4.2
Mathematischer Dipol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
3.4.3
Multipolentwicklung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
Leiter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
3.5.1
Ohmsches Gesetz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
3.5.2
3.5.3
3.5.4
3.5.5
3.5.6
Plattenkondensator . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Losungsmethoden f
ur Randwertprobleme . . . . . . . . . . . . . . . . 61
3.6.1
3.6.2
3.6.3
Separation in Kugelkoordinaten . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
Dielektrika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
3.7.1
Dielektrizitatskonstante . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
3.7.2
Polarisation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
Feldgleichungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
3.7.4
3.7.5
4 Magnetostatik
4.1
4.2
vi
85
Stromdichte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
4.1.1
Makroskopische Definition . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
4.1.2
Ladungserhaltung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
4.1.3
Mikroskopische Definition . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
4.1.4
Linienstrome . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Feldgleichungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
4.2.1
Magnetischer Flu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
4.2.2
4.2.3
4.2.4
4.3
Magnetisches Dipolmoment . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94
4.4
4.5
Magnetfelder in Materie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
5 Maxwell-Gleichungen
5.1
100
Entwicklungsgleichungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
5.1.2
Zwangsbedingungen
5.1.3
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
5.2
Induktionsgesetz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
5.3
Erhaltungssatze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
5.4
5.3.1
Energieerhaltung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
5.3.2
5.3.3
Impulserhaltung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109
5.4.2
5.4.3
. . . . . . . . . . . . . 117
vii
121
Relativitatsprinzip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121
6.1.1
6.1.2
6.2
Lorentztransformation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123
6.3
6.4
6.5
6.6
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125
6.3.1
Raumzeit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125
6.3.2
Langenkontraktion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127
6.3.3
Zeitdilatation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127
6.3.4
Eigenzeit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128
6.3.5
Gleichzeitigkeit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129
6.3.6
Metrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131
6.4.1
Lorentz-Minkowski-Metrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131
6.4.2
Lorentz-Poincare-Gruppe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132
6.4.3
Tensoranalysis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134
Kovarianz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
6.5.2
Viererstromdichte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141
6.6.2
Viererpotential . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143
6.6.3
6.6.4
6.6.5
6.6.6