AN TON

QU TRNH
PHN 2: C T
c cht hc quan tm s phi
nhim ca cng nhn!!!:
Do s lng v chng loi ho cht,
cn phi quan tm:

Con ng
Con ng thi loi c t
xm nhp c trong c th
th ca c t

Phng php
nh hng
ngn nga v
ca c t n
gim nhim
c th
c cho c th
 c t l g?

c t l cht c

Quan im ban u

Tt c cc cht u l cht c, khng c cht no l khng c. Liu

lng quyt nh mt cht l cht c hay l thuc cha bnh.
Paracelcus

Quan im c bn v c t: Khng c cht v hi, ch c cc phng

thc v hi s dng cc cht.
 c t l g?

c t c nh ngha y hn bng cc nghin cu nh

tnh v nh lng ca nhng tc dng c hi i vi c th.
Quan im ngy nay

c t c th c tnh ho hc hay vt l

c t vt l: bi, si, ting n, phng xV d si amiang c

th gy bnh phi v ung th
 c t l g?

c tnh ca mt cht l tnh cht ca mt

cht m t nh hng ca n i vi c
th.

Nguy c c: kh nng gy nguy hi cho c

th khi phi nhim do qu trnh vn chuyn
v cc tc nhn vt l.
 c t l g?

Nguy c c c th c gim thiu bng

cch s dng cc k thut v sinh, an ton
cng nghip.

Nhng: c tnh khng th thay i!

 1. Cch cht c i vo c th

Sau khi cht c i vo c th, n s i v mu v dn dn

b loi tr hoc n s chuyn n mt c quan no

S ph hoi xy ra ti c quan tch t c cht.

Quan im sai thng gp: S ph hoi xy ra ti c quan

c nng c cht cao nht?!?
 1. Cch cht c i vo c th

V d: Ch tch t ti xng nhiu nht,

nhng gy hi cho tt c cc c quan khc
nhiu hn xng

Cc ho cht n mn gy hi cc c quan
m khng cn b hp th hoc vn chuyn
qua mu
Con ng c cht xm nhp c th
n ung: t ming vo n d dy

H hp: t ming hoc mi vo phi

Tim chch: qua cc vt ct vo da

Hp th qua da
Con ng c cht xm nhp c th
H hp v hp th qua da l quan trng nht
i vi cng nghip

H hp: d nh lng nht bng cch o nng

cc cht trong kh

Tim chch, h hp v hp th qua da thng

gy ra s xm nhp c cht vo mu

n ung: c cht thng b bin i v thi

loi qua mt
Con ng c cht xm nhp c th

Tim chch v hp th
qua da kh o lng
v nh lng
C mt s cht c
hp th rt nhanh
qua da
Con ng c cht xm nhp c th
Con ng c cht xm nhp c th
Con ng c cht xm nhp c th

B my tiu ho
ng vai tr ln nht trong qu trnh c cht xm
nhp c th qua ng tiu ho, qua thc n
hoc thc ung
Nhng phn t trong khng kh (rn hoc lng) c
th nm li c quan h hp trn v b nut vo
d dy.
Cc yu t nh hng n tc v chn lc
hp thu c t: loi ho cht, phn t lng, khi
lng v hnh dng phn t, tnh axit, kh nng
d b tn cng bi qu trnh tiu ho, tc di
chuyn trong c quan tiu ho
 Con ng c cht xm nhp c th

Da
ng vai tr quan trng trong qu trnh c cht xm
nhp c th qua ng hp th hoc tim chch
Tim chch bao gm hp th qua vt ct v tim chch c
hc qua cc vt chch di da.
Da c lp bn ngoi gi l lp biu b l nhng t bo
kh, cht gip ngn cn s xm nhp ca c cht.
Hp th c th qua nang tc, tuyn m hi, tuy nhin c
th b qua.
Tnh cht hp th ca da thay i theo v tr trn c th
v m t. m t cao lm tng tnh xm nhp
v hp th.
Con ng c cht xm nhp c th

Da
Hu ht ho cht khng th hp th d dng qua
da.
Mt s t ho cht c tnh thm thu qua da rt
mnh, v d phenol, ch cn din tch da rt nh
cng c th xm nhp qua da lng gy t
vong.
Lp da ca lng bn tay dy hn nhiu so vi cc
phn khc. Tuy nhin lp da ny c th b r, xp
do s hp th ca cc c cht hot tnh cao.
 Con ng c cht xm nhp c th

B my h hp
ng vai tr ln trong qu trnh c cht xm nhp c
th qua ng h hp.
Mt ngi bnh thng cn 250mm oxy v thi 200ml
carbonic (# 8 lt khng kh) / pht
Ch mt lng nh khng kh s dng trong trao i h
hp, khi gng sc lng ny tng mnh
B my h hp chia lm 2 phn: trn v di
Phn trn: mi, xoang, ming, hu hng, thanh qun, kh
qun.
Phn di: phi v cc cu trc nh hn (ph qun v
ph nang).
300 triu ph nang / phi # 70 m2
 Con ng c cht xm nhp c th

B my h hp
Trong mi ph nang c mao mch vn chuyn mu trao
i vi khng kh trong ph nang. Tng s mu trong
mao mch # 100ml
ng h hp trn c chc nng: lc, lm m, lm m.
ng h hp trn d b nhim c cht tan trong nc,
tan hoc phn ng vi nc trong lp dch nhy to
axit hay baz.
ng h hp di b c cht bt kn (vt l) hoc phn
ng vi thnh ph nang to cht gy n mn hoc c.
V d: kh phosgen phn ng vi nc trong ph nang
to HCl v CO
 Con ng c cht xm nhp c th

B my h hp
c cht i vi ng h hp trn: halogen (HCl,
HBr), oxit (oxit nito, oxit lu hunh, oxit natri) v
hydroxit (amoniac, bi natri, hydroxit kali)
c cht i vi ng h hp di: monomer (v
d acrylonitril), halogen (clo, brom, iod), v cc
cht khc (H2S, phosgene, methyl cyanid,
acrolein, bi amiang, silica, b hng)
Bi v cht khng tan khc tc ng mnh h h
hp. Phn t > 5m b lc ng h hp trn,
t 2-5m vo n cung phi, < 1m vo n
ph nang.
2. C quan sinh hc trit tiu c cht
th no?
c cht b lm gim hot tnh hoc mt hot
tnh bng cc con ng:
- bi tit: qua thn, gan, phi v cc c quan
khc
- kh c: thay i v mt ho hc thnh cc
cht t c hn qua chuyn ho sinh hc.
- lu tr trong m m
2. C quan sinh hc trit tiu c cht
th no?
Thn l c quan chnh bi tit ca c th.
Thn bi tit cc cht xm nhp c th qua
ng tiu ho, h hp, tim chch v hp th
qua da.
c cht b trch xut bi thn qua mu v bi
tit ra ngoi bi nc tiu.
c cht xm nhp qua ng tiu ho b bi tit
bi gan.
Nu c cht c phn t lng > 300 s b gan
bi tit qua mt
c cht c khi lng phn t nh hn s i vo
mu v b bi tit qua thn.
2. C quan sinh hc trit tiu c cht
th no?
H tiu ho c xu hng tiu c nhiu loi
cht, trong khi cc cht xm nhp qua ng
h hp, tim chch hoc hp th qua da xut
hin trong mu v khng i.
Phi cng l c quan thi b cc cht, c bit
vi nhng cht d bay hi. V d cloroform v
ru b bi tit mt phn bi ng h hp
Cc con ng khc bi tit l da (qua m
hi), tc, v mng, tuy nhin rt nh so vi
cc con ng khc nh gan, thn v phi.
2. C quan sinh hc trit tiu c cht
th no?
Gan l c quan chnh trong qu trnh kh c
nh chuyn ho sinh hc c cht thnh cht
khng hoc t c hn
Qu trnh chuyn ho sinh hc cng c th xy ra
trong mu, thnh h tiu ho, da, thn, v cc c
quan khc
C ch tiu c cui cng l tn tr ch yu
trong m, nhng cng c th trong xng, mu,
gan v thn.
Qu trnh tn tr c th gy hi sau ny nu
ngun cung thc phm gim hoc m b chuyn
ho. Khi c cht s i vo mu.
2. C quan sinh hc trit tiu c cht
th no?
Khi tip xc nhiu vi ngun c cht, cc c
quan nh gan, thn, phi c th b gim chc
nng bi tit lm tnh trng nhim c cng
trm trng.
2. C quan sinh hc trit tiu c cht
th no?
Cc p ng khc nhau ca cht c
p ng khng thun nghch
- Carcinogen gy ung th
- Mutagen gy t bin
- Cht nh hng n sinh sn
- Teratogen gy qui thai
2. C quan sinh hc trit tiu c cht
th no?
Cc p ng khc nhau ca cht c
p ng c thun nghch hoc khng
- Dermatotoxic nh hng da
- Hemotoxic nh hng mu
- Hepatoxic nh hng gan
- Nephrotoxic nh hng thn
- Neurotoxic nh hng thn kinh
- Pulmonotoxic nh hng phi
 3. nh hng ca c cht vi c
quan sinh hc
Phi pht hin vn khi c phi nhim vi
c cht!!!
Pht hin bng cc xt nghim y khoa
Xt nghim chc nng phi bng spirometer
(Ph dung k)
- FVC (force vital capacity) lt
- FEV1 (force expired volume) lt/giy
- FEV 25%-75%
- T l FEV1 /FVC
 3. nh hng ca c cht vi c
quan sinh hc
H thn kinh: xt nghim tnh trng tm
thn, chc nng thn kinh s, phn x h
thng vn ng, h thng xc gic
Nhng thay i cu trc da, mu sc da,
mch mu, b ngoi ca tc v mng: triu
chng ca nhim c
Xt nghim mu
Xt nghim gan v thn: s lng v thnh
phn nc tiu, mu
 4. Nghin cu c cht hc

Trc khi nghin cu phi xc nh c:

- Loi cht c
- C quan b nh hng
- nh hng hoc p ng cn gim st
- Phm vi liu lng
- Thi gian nghin cu
 4. Nghin cu c cht hc

Trc khi nghin cu phi xc nh c:

- Loi cht c: ho hc v vt l
- C quan b nh hng
- nh hng hoc p ng cn gim st
- Phm vi liu lng (mg/kg), cht l lng (ppm
hoc mg/m3)
- Thi gian nghin cu: cp tnh hoc mn tnh
 5. Quan h gia liu lng p ng

Cc yu t nh hng n mi quan h trn:

tui tc, gii tnh, ch n, sc kho tng
qut, v cc yu t khc
Biu chung biu hin mi quan h gia s
lng mu b nh hng vi mc khc
nhau tun theo phn b Gauss
5. Quan h gia liu lng p ng
5. Quan h gia liu lng p ng
5. Quan h gia liu lng p ng
5. Quan h gia liu lng p ng
5. Quan h gia liu lng p ng
5. Quan h gia liu lng p ng
5. Quan h gia liu lng p ng
6. Cc m hnh biu din quan h gia
liu lng p ng
Vi cc yu cu tnh ton: ng cong khng
thun li bng hm s ton hc
6. Cc m hnh biu din quan h gia
liu lng p ng
6. Cc m hnh biu din quan h gia
liu lng p ng