LEKOVI VO TERAPIJA NA POREMETUVAWA NA

REGIONALNATA CIRKULACIJA

PODELBA:
1. Lekovi protiv Angina Pektoris
2. Lekovi koi se koristat vo terapija na periferni vaskularni
zaboluvawa
3. Lekovi koi se koristat vo terapija na poremetuvawa na
cerebralniot krvotok

 Angina pektoris e karakteristi~na ishemiska bolka vo

gradite koja se javuva sekoga{ koga postoi
disproporcija pome|u potrebite na srceto za kislorod i
sposobnosta taa da bide zadovolena preku zgolemeniot
protok preku koronarnite arterii.

1
 TERAPISKI POSTAPKI PRI ANGINA PEKTORIS
1. Medikamentozna terapija
 Organski nitrati
 Adrenergi~ki beta-blokatori
 Kalciumovi antagonisti
2. Terapija na faktorite na rizik
 Hipertenzija
 Anemija
 Zastojna srceva insuficiencija
 Hipertireoidizam
3. Odstranuvawe na faktori na rizik za pojava na
arterioskleroza
 Prestanok na pu{ewe
 Racionalna ishrana
 Umereno fizi~ko opteretuvawe
 Ubla`uvawe na stresot
4. Hirur{ko premostuvawe na koronarnite arterii
2
 LEKOVI PROTIV ANGINA PEKTORIS
ULOGA NA ENDOTELOT NA KRVNI SADOVI

1. Endotelot na krvnite sadovi e va`en metabolen i

endokrin organ preku koj se odvivaat va`ni fiziolo{ki
funkcii:
 Prevzemawe na biolo{ki aktivni supstancii od cirkulacija (
noradrenalin i serotonin);
 Sinteza na vazodilatatorni supstancii (prostaciklin, endotelen
faktor na relaksacija-NO, endotelen hiperpolarizira~ki faktor,
adenozin);
 Sinteza na vazokonstriktorni supstancii (endotelini,
leukotrieni, tromboksan A2);
 Aktivacija na vazoaktivni prekursori (Angiotenzin I);
 Modificirawe na propustlivosta na krvniot sad;
 Modificirawe na aktivnosta na trombocitite.
2. Vo fiziolo{ki uslovi dominantni se relaksira~kite faktori
od endotelot, a vo patolo{ki uslovi (akutna hipoksija,
hipertenzija, arterioskleroza) se aktiviraat funkciite na
endotelot od koi zavisi vazokonstrikcijata.
3
Lekovi protiv Angina Pektoris

4
 LEKOVI PROTIV ANGINA PEKTORIS
1. ORGANSKI NITRATI
 Nitroglicerol ( Gliceril-trinitrat)
 Izosorbid-dinitrat
 Izosorbid-mononitrat
 Pentaeritrol tetranitrat

2. NITRITI
 Natrium nitrit
 Pentanol-nitrit (amil-nitrit).

3. BETA-ADRENERGI^KI BLOKATORI

4. ANTAGONISTI NA KALCIUM
 Verapamil
 Diltiazem
 Nifedipin

5
Lekovi protiv Angina Pektoris

6
Lekovi protiv Angina Pektoris

7
 LEKOVI PROTIV ANGINA PEKTORIS
ORGANSKI NITRATI
1. MEHANIZAM NA DEJSTVO
 Vo maznite muskulni kletki i vo drugi tkiva se vr{i denitracija na
nitratite so u~estvo na enzimot glutation-S-reduktaza i se osloboduva
nitriten jon i NO (azoten monoksid) koj e mnogu silen vazodilatator.
 Na molekularno nivo, NO deluva preku aktivacija na enzimot gvanilat
ciklaza i zgolemuva koncentracija na cGMP.
 Kon dejstvoto na nitratite se razviva tolerancija i toa paralelno so
namaluvaweto na sulfhidrilni grupi vo tkivata.
 Razvojot na tolerancija mo`e da se spre~i ili suzbie so davawe na
donori na sulfhidrilni grupi ( primer: acetilcistein).
 Organskite nitrati voglavno doveduvaat do vazodilatacija na golemite
arterii i venite, a pomalku na arteriolite.

8
 LEKOVI PROTIV ANGINA PEKTORIS
ORGANSKI NITRATI
2. FARMAKOKINETIKA
 Sublingvalna, Peroralna, Perkutana, Parenteralna aplikacija. Posle
peroralna aplikacija golem del se biotransformira u{te pri prvoto
pominuvawe niz crniot drob. Poradi toa imaat mnogu mala biolo{ka
raspolo`ivost (10%) pri ovoj na~in na aplikacija.
 Posle sublingvalna aplikacija dejstvoto na nitratite brzo po~nuva (po
nekolku minuti), no trae samo 30 minuti do 1 ~as.
 Posle peroralna aplikacija dejstvoto zapo~nuva posle 30 minuti do 1
~as, no trae do 4 ~asa posle davawe na povisoki dozi i do 12 ~asa
posle davawe na formi so prodol`eno osloboduvawe.
 Biotransformacija na nitratite se odviva vo crniot drob pod dejstvo na
glutation-nitratna reduktaza, a se smeta deka del od denitracijata se
odviva i vo mazno-muskulnite kletki.
 Biolo{kiot polu`ivot na nepromeneti nitrati e 2-8 minuti, a denitriranite
metaboliti imaat biolo{ki polu`ivot od 1-3 ~asa. Eden od metabolitite
na izosorbid-dinitrat e izosorbid-mononitrat koj e sintetiziran i kako
poseben lek.
9
Lekovi protiv Angina Pektoris

10
Lekovi protiv Angina Pektoris

11
 LEKOVI PROTIV ANGINA PEKTORIS
ORGANSKI NITRATI
3. FARMAKOLO[KI DEJSTVA
a) Relaksacija na site mazni muskuli bez ogled na lokalizacijata,
inervacijata i pri~inite na spazamot.
 Relaksacijata na maznite muskuli na krvnite sadovi doveduva do
vazodilatacija. Vazodilatacijata gi opfa}a pred se golemite arterii i veni.
Posebno e zna~ajna postarteriolarnata venska dilatacija so koja se
zgolemuva kapacitetot na venskata cirkulacija i se namaluva
prethodnoto opteretuvawe na srceto. Toa mo`e da e pri~ina za
ortostatska hipotenzija.
 Vazodilatacijata se manifestira kako crvenilo na liceto, ~uvstvo na
toplina, glavobolka i ~uvstvo na polnota vo glavata.
 Bez golemo terapisko zna~ewe e relaksacijata na maznite muskuli vo
bronhite, bilijarniot sistem i genitourinarniot sistem.
b) Methemoglobinemija
 Pretvaraweto na hemoglobinot vo methemoglobin e najmnogu
karakteristika na Natrium nitrit i Amil nitrit.
 Se koregira so intravensko davawe na metilensko plavo (1-2 mg/kg vo
period od 5 minuti).
12
 LEKOVI PROTIV ANGINA PEKTORIS
ORGANSKI NITRATI
3. FARMAKOLO[KI DEJSTVA
c) Mehanizam na dejstvo vo odstranuvawe na bolkata pri angina
pektoris:
 Rasteretuvawe na srceto so namaluvawe na negovoto
prethodno opteretuvawe. Na ovoj na~in se namaluva potrebata
na miokardot za kislorod.
 Predizvikuvaat dilatacija na koronarnite krvni sadovi posebno
ako se apliciraat parenteralno (Nitroglicerol) i na toj na~in go
podobruvaat snabduvaweto na srceto so kislorod.
 Poradi hipotenzijata e mo`na refleksna tahikardija {to e
negativno kaj pacienti so angina pektoris bidej}i doprinesuva
za zgolemuvawe na potro{uva~kata na kislorod od strana na
miokardot.

13
 LEKOVI PROTIV ANGINA PEKTORIS
ORGANSKI NITRATI
4. INDIKACII
 Angina Pektoris i toa site formi na angina ( angina poradi fizi~ki
napor, Prizmetalova angina i nestabilna angina pektoris).
 Vo forma na sublingvalni tableti Nitroglicerol se koristi za
zapirawe na akuten napad na angina pektoris.
 Za profilaksa se koristat Izosorbit-dinitrat, Izosorbid-
mononitrat, Pentaeritrol-tetranitrat i peroralni formi na
Nitroglicerol.
 Nedostatok e brzo razvivawe na tolerancija pri hroni~na
primena. Najdobro se spre~uva so t.n.ekscentri~no dozirawe
pri koe se ostava sloboden vremenski period od 8-16 ~asa vo
koj ne se primenuvaat nitrati.

14
 LEKOVI PROTIV ANGINA PEKTORIS
ORGANSKI NITRATI
4. NESAKANI DEJSTVA
 Ortostatska hipotenzija, tahikardija i glavobolka.
 Razvoj na tolerancija. Taa e reverzibilna i is~eznuva za nekolku
dena po prestanok na davawe na nitrati.

15
 LEKOVI PROTIV ANGINA PEKTORIS
ADRENERGI^KI BETA-BLOKATORI

 Ja namaluvaat frekvencijata na srcevata rabota;

 Ja namaluvaat kontraktilnosta na miokardot;
 Go namaluvaat krvniot pritisok i naknadnoto opteretuvawe na
srceto;
 Na toj na~in ja namaluvaat potro{uva~kata na kislorod vo
miokardot i ovozmo`uvaat poracionalno iskoristuva-we na
kislorodot dobien preku insuficientniot koronaren krvotok.

16
 LEKOVI PROTIV ANGINA PEKTORIS
ANTAGONISTI NA KALCIUM

 Najefikasni se kaj vazospasti~ka angina pektoris;

 Korisni se i pri nestabilna angina pektoris;
 Kaj nestabiolna angina pektoris ne e doka`ana korist od
nivnata primena.

17
 LEKOVI PROTIV ANGINA PEKTORIS
KOMBINIRAWE NA LEKOVI

PODOBRI TERAPISKI EFEKTI SE DOKA@ANI PRI

KOMBINIRAWE NA:
 Organski nitrati + Antagonisti na kalcium
 Organski nitrati + Beta-blokatori.
 Potencijalno opasno mo`e da bide kombiniraweto na beta-
blokatori so antagonisti na kalcium.

18
 DRUGI LEKOVI PROTIV ANGINA PEKTORIS

1. Dipiridamol
2. Karbokromen
3. Prenilamin
4. Heksobendin
 Gi karakterizira slaba terapiska efikasnost i ne mo`e da bidat
zamena za Nitroglicerol.

5. Molsidomin ( osloboduva NO, iako ne e nitrat).

 Ne predizvikuva refleksna aktivacija na simpatikus i tahikardija;
 Ne se sozdava tolerancija kon nego;
 Dejstvoto mu trae najmalku 2 ~asa;
 Ja podobruva tolerancijata kon napor i ja namaluva potrebata
od zemawe na Nitroglicerol.
19
Lekovi protiv Angina Pektoris

20