saqarTvelos winaaRmdeg ruseTis agresiis istoriis Sesaxeb

axali saganmanaTleblo vebgverdis (200.org.ge) prezentaciis dros gamosvlis teqsti

bolo 90 wlis manZilze ruseTis imperiam orjer daamxo saqarTvelos damoukidebloba

da mesame mcdeloba aqvs axla.
ruseTisgan mosalodneli agresiis fonze dRes arsebiTi mniSvneloba aqvs saqarTvelos
mosaxleobis erTianobas swori orientirebis safuZvelze; saxelmwifoSi moqalaqeTa swori
orientirebisTvis aucilebelia obieqturi informaciis floba, qveynis kulturul-
politikuri warsulis swori analizi geopolitikur moTamaSeTa istoriuli interesebis
gaTvaliswinebiT. aseve, aucilebelia akademiuri informaciis droulad miwodeba saerTaSori-
so sazogadoebisaTvis. am aspeqtebiT saxarbielod rom ara gvaqvs saqme, amis dasturia, maga-
liTad, h. taliavinis komisiis daskvnaSi arsebuli araswori istoriografiuli da eTnokul-
turuli kvalifikaciebi.
fesvdoliberaluri/vulgalurglobalisturi (federaciul erTeulebad saqarTvelos
daSla rom surT) Tu prorusulimperiuli kolaboracionistuli moZraobebis safrTxeebis
arsebobisa da mezobel saxelmwifoebTan (pirvel rigSi, ruseTTan) keTilmezoblobis survi-
lis fonze, Cveni mokrZalebuli mizania ruseT-saqarTvelos omis realuri istoriis warmoCe-
na da sabWoTa Tu postsabWoTa periodSi miCqmaluli Tu gayalbebuli faqtebis analizi; aq
mxolod sam SemTxvevas SevexebiT:
- 1907 wels haagis samSvidobo konferenciis msvlelobis dros, saqarTvelos mosaxleobis
peticiis safuZvelze, qarTulma deputaciam dasva sakiTxi 1801 wels ruseTis mier saqarTve-
los aneqsiis aRiarebis Sesaxeb;
- 1915 wels ruseTis imperiis mTavarmarTebelis - voroncov-daSkovis - davalebiT kavkasiis
armiis I korpusis xelmZRvanelma general-leitenatma vladimir liaxovma Tavisi jariT aao-
xra qarTvelebiT dasaxlebuli mxareebi: maWaxeli, nigali, lazeTi (teritoria goniodan
arTvinamde); am sadamsjelo eqspediciis dros ZiriTadad ganadgurda saqarTvelos damoukide-
blobis komitetis (xelmZRvaneli l. kereseliZe) lazeTis filialebi; moklul iqna aTasobiT
adgilobrivi qarTveli. am eTnowmendis Semdeg qarTvelTa sacxovrisis didi nawili araqar-
Tulma eTnosma daikava;
- XX saukunis 90-ian wlebSi ruseTis mxardamWeri Zalebis mier saqarTvelos interesebis
sawinaaRmdegod gayalbda ruseT-saqarTvelos konfliqtis arsi; kerZod, cxinvalis mxaresa da
afxazeTSi ruseTis agresia SeiniRba araadekvaturi terminiT - eTnokonfliqti.
axla, mokled mogaxsenebT Cvens Tvalsazriss ruseT-saqarTvelos rTuli urTierTobis
istoriis periodizaciis Sesaxeb:

1
I periodi: 1587-1800 wlebi - am periodSi qarTuli samefo-samTavroebi uSedegod cdilobdnen,
keTilmezobluri urTierToba daemyarebinaT axalSeqmnil ruseTis imperiasTan;
II periodi: 1801-1864 wlebi - ruseTis imperiam iaraRis ZaliT daipyro iranTan Tu osmaleT-
Tan brZolaSi dasustebuli saqarTvelo, gaauqma saqarTvelos eklesiis avtokefalia da
kavkasiaSi mesame seriozuli geopolitikuri moTamaSe Semovida;
III periodi: 1865-1917 wlebi: ruseTis imperia cdilobs enobriv-eTnikuri politizebuli "sa-
mecniero koncefciebiT" sabolood daSalos 30-saukunovani istoriis mqone qarTveli eri;
IV periodi: damoukidebeli respublikis arsebobis dro (1918-1921). am periodSi civilize-
buli dasavleTi noe Jordanias mTavrobisgan eloda, rom saqarTvelo plebiscitiT daadas-
turebda damoukideblobis survils. sabWoTa ruseTma Jordanias mTavroba jer aiZula nei-
traliteti gamoecxadebina, Semdeg ki, 1921 wlis Teberval-martSi, saqarTvelos okupacia
da aneqsia moaxdina.
V periodi: 1921-1990 wlebi - sabWoTa ruseTis imperiSi saqarTvelos iZulebiT yofnisa da
sisxliani represiebis periodi;
VI periodi: 1991 wlis 28 oqtombridan - 1992 wlis ianvramde. demokratiuli arCevnebisa da
1991 wlis 31 martis saerTo-saxalxo referendumis safuZvelze, saqarTvelos respublikis
uzenaesma sabWom gamoacxada saqarTvelos damoukideblobis aRdgena da 1991 wlis 15 seq-
tembers ruseTis imperiis (sabWoTa kavSiris) jars okupantis statusi mianiWa.
VII periodi: 1992-2003 wlebi - dasavleTis "wayruebiT" gaTamamebulma ruseTis imperiam
daamxo zviad gamsaxurdias xelisufleba da saqarTveloSi daabruna eduard SevardnaZe, ro-
melmac saqarTvelo isev moaqcia ruseTis geopolitikur velSi (e.w. dsT-Si).
VIII periodi: 2003-2008 wlebi - gardamavali periodi saqarTveloSi. 2003 wlis "vardebis
revoluciiT" saqarTveloSi Seicvala SevardnaZis reJimi; prezident saakaSvilis xelisuf-
lebam oficialurad gamoacxada prodasavluri kursi da Caatara plebisciti "natoSi" ga-
wevrianebis mizniT. sapasuxod, 2008 wlis agvistoSi ruseTma iaraRis ZaliT kontroli
daamyara kavkasionis yvela gadasasvlelze da Seecada saqarTvelos morig srul okupacias.
IX periodi: 2008 wlis 28 agvistodan - dRemde. saqarTvelos xelisuflebam okupantis sta-
tusi aRudgina saqarTvelos teritoriis 18,5 %-is dampyrobel rusul samxedro Senaer-
Tebs, gamoacxada dsT-dan gamosvla da, evroatlantikuri aliansis imediT, mZafrad daupi-
rispirda ruseTis imperias.
amJamad ruseTi cdilobs, geopolitikuri kontroli aRadginos centralur kavkasiaze.
samwuxarod, ruseTis energo"diplomatiis" [:)] gavleniT, sxvadasxvagvarovania saqarTvelosad-
mi evropis qveynebis mxardaWeris xarisxi; arada, dRes, okupanti qveyana ufro agresiulia sa-
qarTvelos mimarT vidre odesme: ruseTi orive mimarTulebiT aqtiurad utevs saqarTvelos;

2
kerZod, erTi mxriv, saqarTvelos xelisuflebas damxobiT, saqarTvelos ki kidev eqvs nawilad
danawevrebiT emuqreba; meore mxriv ki, enaTmecnieruli daAeTnologiuri politizebuli kva-
lifikaciebis msoflioSi gavrcelebiT cdilobs, erTiani qarTveli eri warmoadginos megrel,
svan, aWarel, kaxel, mesx... xalxebad.
Tanamedrove samyaroSi saqarTvelosa da kavkasionis gamo imave rangis geopolitikuri
dapirispirebania, rac iyo Soreul Tu uaxloes warsulSi; istoriis am etapzec qarTveli
eri isev ibrZvis Tavisi identobis SenarCunebisa da saqarvelos damoukideblobisaTvis.
bolo periodis omebSi gansakuTrebuli mniSvneloba eniWeba warmatebas sainformacio
sferoSi. imedi gvaqvs, deputatTa klubis mier Seqmnili samenovani vebgverdi garkveul
wvlils Seitans saqarTvelos teritoriuli mTlianobis aRdgenisa da srulfasovani saxelm-
wifos aRorZinebisaTvis brZolaSi. gamarjvebis rwmenas gvaZlevs Sinagani simarTlec, vinaidan
Cveni samecniero jgufis konceptualuri xedvis safuZvelia obieqturi qarTvelologia - sab-
Wour-rusuli politizebuli kvalifikaciebisgan Tavisufali mecniereba.

gmadlobT yuradRebisaTvis.
profesori tariel futkaraZe
filologiis mecnierebaTa doqtori

25 Tebervali, 1010.