Sie sind auf Seite 1von 38

Crsa Gaeilge 3

Clr Inhalt
Ceacht 1: An maith? Is maith N maith 1
An phirimid
Ceacht 2: Prpositionen 1 le 4
Ceacht 3: Cleachtaidh bungen 6
Ceacht 4: Persnliche Frwrter II 8
Wo man wohnt
Hinauf und hinunter
Scal 1: Teach tr thine
Ceacht 5: Lenition & Eclipse 13
schwer sehr schwer zu schwer
Scal 2: An cailn sa tr
Ceacht 6: Regelmige Verben 18
as drunk as drunk could be
Ceacht 7: Scal 3: An Coinn agus an sionnach 21
Ceacht 8: Athr Wiederholung 24
Ceacht 9: Haben gehren verdienen 27
Ceacht 10: Unregelmige Verben, Teil 1 29
Ceacht 11: An Cailn lainn 2 31
Ceacht 12: Athr Wiederholung 32
Kleine Geburtstagsansprache
Ceacht 13: Unregelmige Verben, Teil 2 35
Scal 4: An Chearc Rua

Letzte nderung / Korrektur: 18.03.04 16:29:00


1997-2004 Jrgen Kullmann Wasserstrae 24 44379 Dortmund Germany
Internet: http://www.irelandman.de
Ceacht 1

bung 1: An maith ? Is maith ! Ni maith !

Lesen bersetzten antworten:

An maith leat tae fuar? N maith liom. Magst du kalten Tee? Ich mag nicht.
An maith leat fuisce? Is maith liom. Magst du Whiskey? Ich mag.
An maith leat Guinness? Is maith liom. Magst du Guinness? Ich mag.
C acu is fearr leat, Guinness n fuisce? Was magst du lieber, Guinness oder Whiskey? (Wel-
Is fearr liom Guinness n fuisce. ches bei-ihnen ist besser bei-dir, Guinness oder Whiskey)
Ich mag lieber Guinness als Whiskey. (Ist besser bei-
mir Guinness als Whiskey)

An maith leat sicra ar ubh? N maith liom. Magst du Zucker auf einem Ei? Ich mag nicht
An maith leat snmh? N maith liom. Schwimmst du gerne? Nein.
An maith leat rothaocht? Is maith liom. Fhrst du gerne Rad? Nein.
C acu is fearr leat, snmh n rothaocht? Schwimmst du lieber oder fhrst du lieber Rad?
Is fearr liom rothaocht n snmh. Ich fahre lieber Rad als dass ich schwimme.

An maith leat sacar a imirt l fliuch? Spielst du gerne Soccer an einem nassen Tag?
N maith liom.
An maith leat peil? N maith liom. Magst du Fuball? Mag ich nicht.
An maith leat cispheil? N maith liom. Magst du Basketball? Mag ich nicht.
C acu is fearr leat, peil n cispheil? Was magst du lieber, Fuball oder Basketball?
N maith liom spirt ar chor ar bith. Ich mag berhaupt keinen Sport.

An maith leat an teilifsen a bheith [we] briste? Magst du ein kaputtes Fernsehgert?
N maith liom. Mag ich nicht.
An maith leat fachaint ar an teilifs? N maith. Siehst du gerne Fernsehen? Nein.
An maith leat dul go dt na pictiir? Gehst du gerne ins Kino?
Is maith liom ag brath ar na pictiir. Je nachdem wie die Filme sind.
C acu is fearr leat, fachaint ar an teilifs n dul go Siehst du lieber Fernsehen oder gehst du lieber ins
dt na pictiir? Is fearr liom dul go dt na pictiir Kino? Ich gehe lieber ins Kino als dass ich in die
n fachaint ar an teilifs. Glotze sehe.

An maith leat laethanta fliucha? N maith liom. Magst du nasse Tage? Mag ich nicht.
An maith leat sos beag? Is maith liom. Magst du eine kleine Pause? Mag ich.
An maith leat sos mr? Is an-mhaith liom. Magst du eine groe Pause? Mag ich sehr!
C acu is fearr leat, sos beag n sos mr? Was magst du lieber, eine kleine Pause oder eine
Is fearr liom sos mr n sos beag. groe Pause? Ich mag lieber eine groe Pause als
eine kleine Pause.

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 1


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A HAON

An maith leat l fliuch ar scoil? N maith liom. Magst du einen nassen Tag in der Schule? Nein.
An maith leat na laethanta saoire? Mhuise, is Magst du Ferientage? Allerdings, ich mag.
maith liom!
An maith leat deireadh seachtaine fada? Is maith Magst du ein langes Wochenende? Mag ich auch.
liom freisin.
C acu is fearr leat, na laethanta saoire n deireadh Was magst du lieber, Ferientage oder ein langes
seachtaine fada? Is maith liom na laethanta Wochenende? Ich mag Ferientage wie auch ein
saoire chomh maith le deireadh seachtaine fada. langes Wochenende

An maith leat a ln obair bhaile a fhil? N maith Magst du eine Menge Hausarbeit? Mag ich
liom ar chor ar bith! berhaupt nicht!
An maith leat airgead a fhil? Is maith liom. Wrdest du gerne Geld bekommen? Ja.
An maith leat litir a fhil sa phost? Is maith liom Httest du gerne einen Brief in der Post? Hngt
ag brath ar an litir. vom Brief ab.
C acu is fearr leat, airgead a fhil n airgead a Was wre dir lieber, ein Brief in der Post oder Geld
fhil sa phost? Is fearr liom litir as irinn a fhil zu bekommen? Ich wrde lieber einen Brief aus
sa phost n airgead a fhil. Irland mit der Post bekommen als Geld
bekommen.
Nicht verwechseln:
An maith leat amhrn a chasadh Would you like to sing a song?
An maith leat ag casadh. Do you like singing?

Alternative Antworten bei Vergleichsfragen:


ar chor ar bith [/r chor_/r_bir] berhaupt (at all)
ar aon chaoi auf jeden Fall (anyway)
ag brath ar [/g bra /r] abhngig von (depending on)
chomh [choo] maith le so gut wie (as well as)
chomh maith le sin so gut wie das (as well as that)
i gcna immer (always)
anois agus ars(t) [ariisch] hin und wieder (now and again)
scait manchmal (sometimes)

Vokabeln:
a bheith [/ we] wird sein (will be) ln > [ln] Menge
a fhil [/ hl] zu bekommen (to get) lomanid < [liim/nd] Limonade
ag fil [/g fl] beim Bekommen peil < [pell] Fuball (allgemein)
a imirt [im/irt] zu spielen pictiir > [piktjur] Bild, Kinofilm
ag imirt [/g im/irt] beim Spielen rothaocht [rochjiot] Fahrrad fahren
bith > [bir] Welt sicra > [schuukr/] Zucker
brath [bra] Abhngigkeit snmh [snw] schwimmen
briste [brischte] kaputt (broken) ag snmh [snw] beim Schwimmen
chomh [choo] wie sacar > [sak/r] Soccer
cor > [kor] Drehung sos > [sos] Pause
cispheil < [kischfell] Basketball sprt > [spoort] Sport
deireadh > [derd/] Ende teilifs < [tel/fisch] Fernseher
fada [fad/] lang teilifsen > [tel/fiischn] Fernsehgert
gearr [gr] kurz ubh < [uv] Ei

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 2


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A HAON

bung 2: An Phirimid: Cuir a litir cheart i ngach bosca

1 L
2 M N
3 L O C H
4 O B A I R
5 S A G A R T
6 N I M A D
7 F O G H L A I M
8 B R I C F E A S T A
9 B H I A L A N N
10 A I R G E A D
11 E O R A I P
12 A M A C H
13 S E A N
14 N U A
15 T E

01 Nach deas an l . Ist dies nicht ein netter Tag!


02 Bh fir agus mn sa seomra. Mnner und Frauen waren im Zimmer.
03 T bd ar an loch. Das Boot ist auf dem Lough.
04 T m tuirseach mar bh m ag obair. Ich bin mde, weil ich am arbeiten war.
05 Cn t-ainm at ar Priester i nGaeilge? Sagart! Was heit Priester auf Irisch?
06 60 soicind = nimad. 60 Sekunden = Minute.
07 T t ag foghlaim Gaeilge sa VHS. Du lernst Irisch in der VHS.
08 Cn t-am ? T s a hocht a chlog! Am bricfeasta! Wie spt ist es? Es ist acht Uhr! Frhstckszeit!
09 T Mire ag ithe sa bhialann. Mire isst im Restaurant.
10 Cn Ghaeilge [chrueelge] at ar Geld? Airgead! Was ist Geld auf Irisch?
11 T an Ghearmin san Eoraip. Deutschland liegt in Europa.
12 Sl isteach, sl amach. Eingang, Ausgang.
13 Cn Ghaeilge at ar alt? Sean! Was ist alt auf Irisch?
14 Cn Ghaeilge at ar neu? Nua! Was ist neu auf Irisch?
15 T s fuar sa Ghearmin ach t s te sa Spinn. Es ist kalt in Deutschland, aber es ist warm in
Spanien

Vokabeln:
pirimid < [pjir/m/d] Pyramide loch > [loch] Lough
cuir [kuir] legen, stellen, setzen soicind > [sokj/nt] Sekunde
bosca > [bosk/] Kasten

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 3


Ceacht 2

Prpositionen 1 le
le [le] mit
leis an/na mit dem (der) / den
liom [ljom] mit mir le mo mit meinem
leat [l/t] mit dir le do mit deinem
leis [lesch] mit ihm lena mit seinem
li [leej] mit ihr lena mit ihrem
linn [linn] mit uns lenr mit unserem
libh [lib] mit euch le bhur mit eurem
leo [loo] mit ihnen lena mit ihren

Achtung: Folgt auf le ein Vokal, so wird diesem ein h vorgesetzt (le uncail # le huncail)

Bei wrtlicher Rede verbindet le das Subjekt mit dem Objekt


arsa an fear le Sen. sagte (fragte) der Mann Sen.
arsa na fir le Sen. sagten (fragten) die Mnner Sen.
arsa an fear le hine. sagte (fragte) der Mann ine.
arsa an fear leis na pist sagte (fragte) der Mann die Kinder.
arsa an fear lena pist. sagte (fragte) der Mann seine Kinder.
arsa na fir lena pist. sagten (fragten) die Mnner ihre Kinder.
arsa an fear leis na pist. sagte (fragte) der Mann seine Kinder
arsa na fir leis na pist. sagten (fragten) die Mnner ihre Kinder.
ar sise leis an piste. sagte (fragte) sie das Kind.
ar siadsan leis na pist. sagten (fragten) sie die Kinder.
ar sise lena piste. sagte (fragte) sie ihr Kind.
ar siadsan lena pist. sagten (fragten) sie ihre Kinder.
ar mise leis na pist. sagte (fragte) ich die Kinder.
ar mise le mo pist. sagte (fragte) ich meine Kinder.
ar muide lenr piste. sagten (fragten) wir unsere Kinder.

Beispiele:
C a bh in ineacht leat ag an gcluiche? arsa an Mit wem warst du zusammen beim Spiel? fragte
minteoir le Sen der Lehrer Sean.
(wer war im Zusammen mit-dir bei dem Spiel )
Bh fear an phoist ag caint liom ar maidin, arsa Der Postbote hat sich heute morgen mit mir
Daid leis na pist. unterhalten, sagte Daddy den Kindern.
Bh na pist ag canadh agus bh gach duine ag Die Kinder waren am Singen und jeder hrte ihnen
isteacht leo. zu.
Bh Mama ina su ag an mbord agus bh Sen in Mummy sa [war im Sitzen] am Tisch und Sen war
aice li. in ihrer Nhe.
Chuaigh [chrua] Mchel ag snmh ach n raibh aon Michael ging schwimmen, aber kein Mensch war
duine in ineacht leis. bei [im Zusammen mit] ihm.

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 4


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A D

Thaitin [h/hinn] an turas scoile go mr linn, arsa na Wir haben den Schulausflug sehr genossen,
pist leis an minteoir. sagten die Kinder dem Lehrer.
(gennossen den Ausflug Schule dass-gro mit-uns )
Beidh m libh i gceann nimad, arsa an Ich werde vor Ablauf einer Minute bei euch sein,
minteoir leis na pist. sagte der Lehrer den Kindern.
T Uncail Mirtn sa bhaile Mheirice ach n Onkel Martin ist wieder daheim aus Amerika, aber
raibh m ag caint leis fs, arsa Sen lena chairde. ich habe noch nicht mit ihm gesprochen, sagte
Sen seinen Freunden.
An maith leat lla agus orist? arsa Uncail Toms Magst du pfel und Orangen? fragte Onkel
le Mire. Toms Mire.
Chuaigh Mire go dt an sorcas agus thaitin s go Mire ging in den Zirkus und genoss es sehr.
mr li.
N raibh aon duine ag troid liom sa chls, arsa Ich hatte mit niemandem auf dem Hof Streit,
Liam le Mama. sagte Liam zu Mummy. (nicht war ein Mensch beim Streiten
mit-mir auf-dem Hof )
Dith na paist na ceapair ach nor thaitin siad leo. Die Kinder aen Sandwiches aber sie schmeckten
ihnen nicht.
Ar thaitin an cluiche libh? arsa an minteoir leis Habt ihr den Spa genossen? fragte der Lehrer
na pist. die Kinder.
Thaitin s go mr linn, arsa na pist. Wir haben ihn sehr genossen, antworteten die
Kinder.
Seachain! arsa an mhthair lena inon. Aufpassen! sagte die Mutter zu ihrer Tochter.
T m ag seachaint arsa an inon lena mthair. Ich passe auf, sagte die Tochter zu ihrer Mutter.

Vokabeln:
aice < [akj/] Nhe
in aice le bei, neben
cara [kar/], pl. cairde Freund (in bestimmten Wendungen)
ceann > [kjan], Kopf
i gceann [i gann] (nimad) am Ende von, vor Ablauf (einer Minute)
chuaigh [chrua] Vergangenheit von: gehen
cls > [kloos] Hof
cluiche > [kluich/] Spa, Spiel
in ineacht [eenacht] le zusammen mit
fs [foos] noch (yet)
oriste > [orascht/], pl. orist Orange
piste > [pst/], pl. pist Kind
seachain! [schach/n] aufpassen! Vorsicht!
ag seachaint [schach/nt] beim Aufpassen
sorcas > [sork/s] Zirkus
su > [sii] Sitzposition
thaitin [h/hinn] Vergangenheit von: genieen
troid < [trod] Streit
turas > [tur/s] Tour, Reise
ll > [uul], pl. lla Apfel
uncail [unk/il] Onkel

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 5


Ceacht 3

Cleachtaidh [klachtii] bungen


Cleachtadh a haon: An maith is maith Ceisteanna agus freagra
An maith leat l fuar? Magst du einen kalten Tag?
Is maith liom, mar t laethanta fuar go [min/k] minic in irinn.
An maith leat mil le bainne te? Magst du Honig mit heier Milch?
N maith liom ach is maith liom mil le tae te.
An maith leat sicra ar arn? Magst du Zucker auf Brot?
N maith liom sicra ar arn ar chor ar bith, ach is maith liom cis ar arn.
An maith leat ithe danach san oche? Isst du gerne spt in der Nacht.
Is maith liom ithe i gcna.
An maith leat dul ag obair? Gehst du gerne arbeiten?
Is maith liom dul ag obair ag brath ar obair.
An maith leat drochaimsir? Magst du ein Sauwetter?
Is maith liom drochaimsir m t an ceoil go maith i dteach tbhairne.
An maith leat sos anois agus ars? Magst du dann und wann eine Pause?
Is maith liom sosanna i gcna agus gach it!
An maith leat lamh? Liest du gerne?
Is maith liom lamh.
An maith leat leabhair a lamh? Liest du gerne Bcher?
Is maith liom leabhair a lamh chomh maith le an pipar nuachta a leamh.
An maith leat obair? Hast du gerne Arbeit?
Is maith liom obair anois agus ars, ach n maith liom obair go crua.
An maith leat Guinness a l anois agus ars? Magst du dann und wann Guinness trinken?
N maith liom Guinness a l anois agus ars, ach is maith liom i gcna.
An maith leat pg a fhil do str? Magst du es, wenn du einen Kuss von deinem Schatz bekommst?
Mhuise, is maith liom cad mle pg a fhil mo chailn!
An maith leat tiomint? Fhrst du gerne?
Is maith liom tiomint i gConamara ach n maith liom tiomint Dortmund.
An maith leat staidar? Studierst du gerne?
Is maith liom staidar scait ach is maith liom Gaeilge a staidar ar aon chaoi.
An maith leat siopadireacht? Gehst du gerne Shopping?
N maith liom siopadireacht ar chor ar bith, ach is maith le mo str siopadireacht ar aon chaoi.

C acu is fearr leat, tae n caife? Stehst du mehr auf Tee oder Kaffee?
Is maith liom tae chomh maith le caife, ach is fearr liom tae in irinn mar nl an caife go maith
ansin.
C acu is fearr leat, fuisce n uisce? Magst du lieber Whiskey oder Wasser?
Is fearr liom uisce beatha!
C acu is fearr leat, im ar arn n cis ar arn? Was hast du lieber, Butter auf Brot oder Kse auf Brot?
Is fearr liom im agus cis ar arn.
C acu is fearr leat, Gaeilge n Barla? Was magst du lieber, Irisch oder Englisch?
Is fearr liom Gaeilge n Barla mar t an minteoir Gaeilge nos deise n an minteoir Barla.
C acu is fearr leat, ln n bricfeasta? Was magst du lieber, frhstcken oder lunchen?
Is fearr liom ln n bricfeasta mar n maith liom uibheacha, bagn agus ispn le chile.

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 6


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A TR

C acu is fearr leat, fon n bainne? Was magst du lieber, Wein oder Milch?
Is fearr liom bainne ar maidin ach is fearr liom fon san oche.
C acu is fearr leat, laethanta saoire n obair? Was magst du lieber, Urlaub oder Arbeit?
Sin ceist dchilli, a dhuine chir! Is fearr liom laethanta saoire ar aon chaoi.

Vokabeln:
a dhuine chir [/ huin/ chor] my dear fellow m [m] wenn, falls
bagn [baguun] Bacon mil < [mil] Honig
Barla [beerl/] Englisch minic [min/k] oft, regelmig
crua [kru/] hart pg < [poog] Kuss
danach [deen/ch] spt uibheacha [iv/chrii] Eier
dchilli [dicheeli] albern

Cleachtadh a d: Comhr

Dia duit. Dias Muire duit.


Cn chaoi a bhfuil t? T m go maith, go raibh maith agat.
C as t? Is as an Ghearmin m.
C tusa? Is mise maclinn na Gaeilge, ach nl mrn Gaeilge agam.
C h sin? Is seisean minteoir na Gaeilge. Is Beartla an t-ainm at air.
C h sin? Is sise maclinn na Gaeilge freisin. Is ine an t-ainm at uirthi.
Card do nisintacht? Is Gearmnach m.
Cn chaoi a bhfuil an aimsir inniu? T an l go dona! T drochaimsir againn, nach bhfuil?
An bhfuil t fuar, fliuch, t n tirim? T m fliuch mar bh m amuigh agus bh an l fliuch.
Cn chaoi a raibh an aimsir D Luain seo caite? Bh an aimsir go han-mhaith.
Cn chaoi a raibh cisir Dirk oche D Sathairn seo caite? Nl a fhios agam mar n raibh m ansin.
Card a haon dag agus a ceathair? An bhfuil muid sa scoil n i dteach tbhairne? Aon Guinness
dag agus cheithre Guinness sin cig Guinness dag.
An mbeidh t ag obair amrach? Beidh m, ach n maith liom obair. Is fearr liom laethanta saoire!
An mbeidh t ag dul go dt an VHS an tseachtain seo chugainn? Beidh m ansin mar beidh Beartla ag
canadh ansin.
Cn chaoi a mbeidh an aimsir amrach? Nl a fhios agam ar chor ar bith.
An mbeidh t ag dul go dt oifig an phoist n an siopa amrach? N bheidh m ag dul go dt oifig an
phoist n an siopa amrach. Beidh m ag dul go dt an phub!
C mbeidh t amrach? Beidh m sa teach tbhairne !!!!
C raibh t inne? Bh m sa teach tbhairne freisin.
C bhfuil t inniu? T m sa VHS agus t an minteoir ag cur ceisteanna dchilli i gcna.
Card seo? Is bord seo ach nl pionta Guinness ar an mbord seo.
Card sin? Is bord sin freisin. T m tuirseach anois agus beidh m ag dul abhaile. Sln go fill!

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 7


Ceacht 4

Besitzanzeigende Frwrter (Fortsetzung von Kurs 2)


Grundform Hauptwort beginnt mit Vokal Lenition/Eclipse
mein mo [mo] m [m] L
dein do [do] d [d] L
sein a [/] L
ihr a [/] a h [/ h]
unser r [] r n- [r n-] E
euer bhur [wu] bhur n- E
ihre a [/] a n- [/ n-] E

Betonung von mein, dein etc.


Letzter Vokal im Hauptwort dunkel (a, o, u): sa wird ans Hauptwort gehngt
Letzter Vokal im Hauptwort hell (e, i):se wird ans Hauptwort gehngt

Beispiele:

carr (betont) athair (betont)


m mo charr mo charrsa mathair mathairse
t do charr do charrsa dathair dathairse
s a charr a charrsa a athair a athairse
s a carr a carrsa a hathair a hathairse
muid r gcarr r gcarrsa r n-athair r n-athairse
sibh bhur gcarr bhur gcarrsa bhur n-athair bhur n-athairse
siad a gcarr a gcarrsa a n-athair a n-athairse

C bhfuil t i do chna [hooni]? Wo wohnst du? (Wo bist du in deiner Wohnung)


T m i mo chna i gGaillimh. Ich wohne in Galway (Bin ich in meiner Wohnung in Galway)
C bhfuil m i mo chna? Wo wohne ich?
T t i do chna i gGaillimh. Du wohnst in Galway.
C bhfuil s ina chna? Wo wohnt er?
T s ina chna i gGaillimh. Er wohnt in Galway.
C bhfuil s ina cna [kooni]? Wo wohnt sie?
T s ina cna i gGaillimh. Sie wohnt in Galway.
C bhfuil sibh i bhur gcna [gooni]? Wo wohnt ihr?
T muid in r gcna i gGaillimh. Wir wohnen in Galway.
C bhfuil muid in ar gcna? Wo wohnen wir?
T muid i bhur gcna i gGaillimh. Ihr wohnt in Galway.
C bhfuil siad ina gcna? Wo wohnen sie?
T siad ina gcna i gGaillimh. Sie wohnen in Galway.

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 8


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A CEATHAIR

Hinauf & hinab

thuas
[hu/s]

suas anuas
[su/s] [anu/s]

sios anos
[schiis] [/nii/s]

thos
[hiis]

T m ag dul suas. Ich gehe hinauf. T m ag dul sos. Ich gehe hinab.
T m thuas. Ich bin oben. T m thos. Ich bin unten.
T m ag teacht anuas. Ich komme herab. T m ag teacht anos. Ich komme herauf.

Weitere Beispiele:
T Klaus ag dul suas an staighre. Klaus geht die Treppe hinauf.
T Klaus ag teacht anuas. Klaus kommt herunter.
T Klaus ag teacht anos. Klaus kommt herauf.

Comhr
Ca raibh t deireadh seachtaine seo caite? Wo warst du am letzten Wochenende?
Bh m ag tabhairt cuairt ar mo dhearthir mar bh Ich war auf Besuch bei meinem Bruder, weil seine
breithl a bhean cile ann De Sathairn. Frau am Samstag Geburtstag hatte.
C bhfuil Hildegard? Wo ist Hildegard?
T s ag tabhairt cuairt ar fiaclir anois. Sie ist jetzt beim Zahnarzt.
Card a bh sibh ag danamh an tseachtain seo Was habt ihr letzte Woche gemacht?
caite?
Bh go leor obair againn. Bh muid ag athchiri Wir hatten genug Arbeit. Wir haben zwei Zimmer
dh seomra. renoviert.

Vokabeln:
fiaclir > [fi/kloor] Zahnarzt
ag athchiri [achrorii] beim Renovieren
dearthir > [dhr] Bruder
breithl [brel] Geburtstag
cile > [keele] Begleiter
fear cile Ehemann
bean chile Ehefrau

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 9


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A CEATHAIR

Teach Tr Thne

Trthnna amhin bh Risn agus Liam ag teacht Eines Nachmittags kamen Risn und Liam von
abhaile n scoil. der Schule heim.
fach [feach]! arsa Liam. T deatach [dertach] ag O schau! rief Liam. Aus dem gelben Haus
teacht amach as an teach bu. kommt Rauch. [ist Rauch beim Kommen heraus aus dem
gelben Haus]
Dfhach Risn suas. Chonaic s deatach agus Risn schaute hoch. Sie sah Rauch und Funken
spracha ag teacht amach as an simlar. aus dem Schornstein kommen.
Nimad ina dhiaidh sin, chonaic na pist Eine Minute danach sahen die Kinder Feuer.
lasracha.
Bh na lasracha i gceann de na seomra thuas Die Flammen waren in einem der Zimmer im
staighre. ersten Stock (upstairs).
T an teach tr thine, arsa Risn. Das Haus brennt, sagte Risn. [ist das Haus unter
Feuer ]
Agus t seanfhear ag an bhfuinneog thuas Und oben an dem Fenster steht ein alter Mann,
staighre, arsa Liam. sagte Liam.
Rith na pist isteach i siopa agus dinis siad an Die Kinder rannten in den Laden hinein und
scal don siopadir. erzhlten die Geschichte dem Ladeninhaber.
Chuaigh an siopadir go dt an teileafn agus Der Ladeninhaber ging zum Telefon und er rief
ghlaoigh s ar na fir dhitein [chrootan]. nach den Feuerwehrmnnern.

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 10


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A CEATHAIR

Thinig siad go han-tapa le dh inneall ditein. Sie kamen sehr schnell mit zwei Feuerwehrwagen.
Scaoil cuid de na fir dhitein uisce ar na Einige der Feuerwehrmnner lieen Wasser auf
lasracha. die Flammen los.
Chuir duine eile acu drimire suas go dt an Einer von ihnen stellte eine Leiter an das Fenster
fhuinneog thuas staighre. im ersten Stock. [stellte Person eine von-ihnen eine-Leiter
hoch dass komme das Fenster im oberen Stock]
Suas an drimire leis ansin. Dann die Leiter hinauf mit ihm.
Nimad ina dhiaidh sin, thinig s anuas agus Eine Minute spter kam er herunter und hatte
an seanfhear ar a ghualainn aige. den alten Mann auf der Schulter. [ und der alte-
Mann auf seiner Schulter bei-ihm]
Scaoil na fir dhitein a ln uisce ar na lasracha Die Feuerwehrmnner lieen eine Menge Wasser
agus mhch [huuch] siad an tine. auf die Flammen los und sie lschten das Feuer.

Ceisteanna:
Card a bh Risn agus Liam ag danamh Bh Risn agus Liam ag teacht abhaile n scoil
trthnna amhin?
An bhfaca siad deatach ag teacht amach as an Mhuise, chonaic siad deatach ag teacht amach as
teach bu? an teach bu.
An bhfaca na pist lasracha? Chonaic na piste lasracha freisin. Bh lasracha i
gceann de na seomra thuas staighre.
C raibh an seanfhear? Bh an seanfhear ag an bhfuinneog thuas staighre.
Card a rinne na pist? Rith siad isteach i siopa agus dinis siad an scal
don siopadir.
An raibh na fir dhitein go han-tapa n an Bh siad go han-tapa mar rinne Guinness lidir
raibh siad mall? iad ( because Guinnes made them strong).
Card a rinne na fir dhitein? Scaoil siad a ln uisce ar na lasracha agus mhch
siad an tine. Bh siad ag dul sos go dt an
phub ansin.

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 11


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A CEATHAIR

Vokabeln
chonaic [chonik] sah, sahen (Past von feic inneall > [innj/l] Ausrstung, Maschine
[fek] sehen) inneall ditein [innj/l Feuerwehrwagen
An bhfaca ? Sah/sahen ? dootjan]
chuaigh [chui] ging lasair [las/r], pl. lasracha Flamme
chuir [chuir] setzte, stellte [lasrocha]
cuid < [kid] Teil lidir [ldjid] stark
dfhach [deach] schaute rinne [rinj/] tat, taten (Past von dan)
dinis [din/sch] berichteten rith rannten
deatach > [dertach] Rauch scaoil [skiil] loslassen, freigeben
don ($ do an) zum ($ zu dem) simlar [schimleer] Schornstein (chimney)
drimire > [dreem/r/] Leiter sprach < [spreach] Funke
fach! [feach] schau! (look) staighre > [steidr/] Treppe, Stockwerk
fir dhitein [chootjan] Feuerwehrmnner tapa [tap/] geschwind, schnell
ghlaoigh [chluii] rief teileafn > [tel/foon] Telefon
ghualainn < [gu/l/n] Schulter thinig [hnig] kam, kamen
i gceann [i gn] in (zeitlich), at the end of thuas staighre [hu/s steidr/] oberes Stockwerk
(zeitlich) (upstairs)
i gceann de in einem von tr unter (among)
ina ($ in an) im ($ in dem)

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 12


Ceacht 5

Regeln fr Lenition und Eclipse


Lenition (simhi)
Folgende am Wortanfang stehende Konsonanten sind prinzipiell lenierbar: b, c, d, f, g, m, p, s, t. Leniert
werden sie in den folgenden Fllen:
Artikel vor weiblichem Substantiv: bean, an bhean (Frau, die Frau)
bialann, sa bhialann (Restaurant, in dem Restaurant
Adjektiv nach weiblichem Substantiv: mr, bean mhr (gro, groe Frau
Anredeform: cailn, a chailn (Mdchen, mein Mdchen)
sean (alt) + Substantiv: fear, seanfhear (Mann, alter Mann)
r (zu) + Adjektiv: fuar, rfhuar (kalt, zu kalt)
an (sehr) + Adjektiv (auer bei d, s, t): fuar, an-fhuar (kalt, sehr kalt)
t, an-t (warm, sehr warm)
Zhlen von Substantiven 26, 1116: bord, tr bhord (Tisch, drei Tische)
Nach Poss.-Pron. mo, do, a (>): carr, a charr (Auto, sein Auto)
carr, a carr (Auto, ihr Auto)

Eclipse
Folgende am Wortanfang stehende Konsonanten unterliegen prinzipiell der Eclipse: b, c, d, f, g, p, t. In
den folgenden Fllen tritt die Regel in Kraft:
i/in vor weiblichem Substantiv: bialann, i mbialann (Restaurant, im Restaurant)
Zhlen von Substantiven 710, 1719: bord, seacht mbord (Tisch, sieben Tische)
Nach Poss.-Pron. r, bhur, a (pl.): carr, bhur gcarr (Auto, euer Auto)
Prposition + best. Artikel + Subst. (singl.): carr, ar an gcarr (Auto, auf dem Auto)

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 13


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A CIG

Cleachtadh crua an-chrua rchrua


beag (klein) an-bheag (sehr klein) rbheag (zu klein)
binn (wohlklingend) an-bhinn (sehr wohlklingend) rbhinn (zu wohlklingend)
bocht (arm) an-bhocht (sehr arm) rbhocht (zu arm)
cliste [klischt/] (klug) an-chliste (sehr klug) rchliste (zu klug)
crua (schwer, hart) an-chrua (sehr schwer) rchrua (zu schwer)
cng (schmal, eng) an-chng (sehr schmal) rchng (zu schmal)
dorcha (dunkel) an-dorcha (sehr dunkel) rdhorcha (zu dunkel)
dr (dumm) an-dr (sehr dumm) rdhr (zu dumm)
fuar (kalt) an-fhuar (sehr kalt) rfhuar (zu kalt)
gasta [gast/] (schlau) an-ghasta (sehr schlau) rghasta (zu schlau)
geal (hell) an-gheal (sehr hell) rgheal (zu hell)
maith (gut) an-mhaith (sehr gut) rmhaith (zu gut)
mr (gro) an-mhr (sehr gro) rmhr (zu gro)
ramhar (dick, fett) an-ramhar (sehr dick) rramhar (zu dick)
ssta (zufrieden) an-ssta (sehr zufrieden) rshsta (zu zufrieden)
te an-te (sehr warm) rthe (zu warm)
trom (schwer, gewichtig) an-trom (sehr schwer) rthrom (zu schwer)
Lenition, auer das Adjektiv Lenition, wenn immer
beginnt mit d, s, t mglich

Steht vor an- ein Vokal, so wird ein h vorangestellt (nicht wenn at vor an- steht!)
Wird die Wortverbindung mit an- bzw. r adjektivisch verwendet, so muss at (ist )
verwendet werden.
N fidir le bean at an-ramhar [raur] dul tr doras Eine sehr dicke Frau kann nicht durch eine zu
at rchng. schmale Tr gehen. (kann nicht eine Frau ist sehr-dick gehen
durch eine Tr ist zu-schmal)
Is maith liom minteoir at gasta [gast/], ach n Ich mag einen klugen Lehrer, aber ich mag keinen
maith liom minteoir at rghasta. zu klugen Lehrer.
Bh an cailn an-lainn. Das Mdchen war sehr schn.
Bh an cailn at an-lainn rdhr. Das sehr schne Mdchen war zu dumm.
T mo chailn lainn an-chliste. Mein schnes Mdchen ist sehr schlau.
T miclinn sa crsa Gaeilge a tr go han-deas agus Die Studenten im Irischkurs III sind sehr nett und
an-chliste. T an minteoir an-ssta. sehr schlau. Der Lehrer ist sehr zufrieden.

Comhr
Ca raibh sibh deireadh seachtaine seo caite? Wo ward ihr letztes Wochenende?
Bh muid ag tabhairt cuairt ar cara na Hildegard Wir waren zu Besuch bei Hildegards Freundin, weil
mar bh breithl ag a cara. Bh neart l agus neart ihre Freundin Geburtstag hatte. Es gab dort viel zu
ithe ansin. trinken und viel zu essen.

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 14


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A CIG

An Cailn
sa Tr

Ar mhaith libh dul isteach sa chaislen? arsa Mchtet ihr in die Burg gehen? fragte Sen
Sen Mr. Mr.
Ba mhaith linn, arsa Liam. Wir wollen, sagte Liam.
Ba mhaith linn an seomra sa tr a fheiceil Wir mchten das Zimmer im Turm sehen, sagte
[eckal], arsa Risn. Risn.
Ar chuala sibh an scal faoin taibhse sa tr? arsa Habt ihr die Geschichte ber den Geist im Turm
Sen Mr. gehrt? fragte Sen Mr.
Chualamar, arsa Liam. Wir haben sie gehrt, sagte Liam.
Isteach leo sa chaislen ansin agus suas leo go dt Dann hinein mit ihnen in die Burg und hinauf
barr an tir. mit ihnen auf die Turmspitze.

Fortsetzung nchste Seite fach leathanach a s dag

Vokabeln
ag imeacht [im/cht] beim Verlassen go lir [goljeer] der/die/das ganze
barr > [bar] Spitze guth > [goch!] Stimme
binn [bin] wohlklingend, s prosn > [priisuun] Gefngnis
bocht [bocht] arm srt > [soort] Art
chaith [chra] verbrachte saol > [si/l] Leben
chualamar [chual/ma] wir hrten taibhse < [taibsch/] Geist
cng [kuung] eng, schmal trom [trom] schwer (Gewicht)
go minic [go min/k] oft

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 15


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A CIG

Thinig siad go dt doras mr trom. Sie kamen an die groe, schwere Tr.
Doscail Sen Mr an doras agus isteach leo sa Sen Mr ffnete die Tr und hinein mit ihnen
seomra beag cng. in das kleine, schmale Zimmer.
Bh cailn bocht i bprosn [briisun] sa seomra seo, Ein armes Mdchen war gefangen (im Gefngnis)
fad, fad, arsa Sen Mr. in diesem Zimmer, vor langer, langer Zeit, sagte
San Mr.
Cn fth? arsa Risn. Warum? fragte Risn.
Mar n raibh s ag foghlaim Gaeilge, arsa Sen Weil sie kein Irisch lernte, antwortete San
Mr. Mr.
Chaith [chra] s a saol go lir anseo. Sie verbrachte ihr ganzes Leben dort.
Mhuise, is fearr linn Gaeilge a fhoghlaim Bestimmt, wir lernen lieber Irisch, sagte Risn.
[ool/nn], arsa Risn.
An bhfaca [wacka] t an taibhse riamh? arsa Hast du jemals den Geist gesehen? fragte Liam.
Liam.
N fhaca [acka] mise , arsa Sen Mr. Ich habe sie nie gesehen, sagte Sen Mr.
Chuala m go raibh guth an-bhinn [wiin] ag an Ich habe gehrt, dass das Mdchen eine sehr
gcailn, arsa Risn. se (wohlklingende) Stimme hatte, sagte
Risn.
Bh, arsa Sen Mr, agus chuala daoine a guth So war es, sagte Sen Mr, und (die) Leute
go minic. hrten oft ihre Stimme.
Nuair a bh Risn agus Liam ag imeacht n Als Risn und Liam die Burg verlieen, hrten
gcaislen, chuala siad cailn ag canadh Risn sie ein Mdchen Risn Dubh singen.
Dubh.
Chuala siad an guth binn, ach n fhaca siad cailn Sie hrten die se Stimme, aber sie sahen
ar bith [rb/!]. berhaupt kein Mdchen.
Bfhidir, t an taibhse ag foghlaim Gaeilge anois. Mag sein, dass der Geist nun Irisch lernt.

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 16


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A CIG

Ceisteanna:
Ar mhaith le Risn an seomra sa tr a fheiceil? Mhuise, ba mhaith li an seomra sa tr a
fheiceil.
Ar chuala t an scal faoin taibhse sa tr? Chuala m an scal.
An ndeachaigh [njacha] siad isteach sa chaislen Chuaigh [chui] siad agus Sen Mr isteach sa
ansin? chaislen.
An raibh doras mr trom sa tr? Bh doras an-mhr agus trom ansin.
C a doscail [dosk/l] an doras? Doscail Sen Mr an doras.
Card a dirt Sen Mr faoin seomra? Bh cailn bocht i bprosn sa seomra seo, fad,
fad, arsa Sen Mr.
Ar chaith t do shaol go lir sa chaislen? Nor chaith [chra] mise mo shaol go lir sa
chaislen sin, ach bh m i gCaislen Baile
tha Cliath an bhliain seo caite!
C a chaith a saol go lir sa chaislen? Chaith an cailn a saol go lir anseo mar n raibh
s ag foghlaim Gaeilge.
An bhfaca Sen Mr an taibhse? N fhaca [acka] seisean .
Cn srt guth a bh ag an gcailn? Bh guth an-bhinn ag an gcailn.
Card a tharla nuair a bh Risn agus Liam ag Nuair a bh siad ag imeacht n gcaislen, chuala
imeacht n gcaislen? siad cailn ag canadh Risn Dubh.
An bhfaca siad aon rud? N fhaca siad aon rud ar bith.
An bhfaca tusa taibhse ariamh? Chonaic [chonik] mise taibhse go minic nuair a bh
m ag teacht amach as an phub i dTulach na
Croise [dollach na kresche] san oche.

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 17


Ceacht 6

Regelmige Verben
Grund-, Befehlsform / Frage Pos. Aussage Neg. Aussage
Verlaufsform (Ich-Form) (Ich-Form) (Ich-Form)
anfangen
Past: Ar thosaigh m ? Thosaigh m . Nor thosaigh m .
[hossa] [hossa] [hossa]
berichten
Past: Dinis m .
[din/sch]
ereignen (to tarlaigh /
happen) [taarli]
Past: tharla m .
[haarl/]
genieen
Past: Ar thaitin liom? Thaitin liom. Nor thaitin liom.
[h/hinn] [h/hinn] [h/hinn]
hineinwerfen
Past: Chaith m i .
[chra!]
hpfen
Past: Preab m .
[prb]
loslassen
Past: Scaoil m .
[skiil]
ffnen oscail / ag oscailt
Past: Ar oscail m ? Doscail m . Nor oscail m .
[dosk/l] [dosk/l] [dosk/l]
rennen rith /
Past: Rith m .
[ri!]
rufen
Past: Ghlaoigh m .
[chluii]
schauen fach / ag fachaint
[feach / ferch/nt]
Past: Dfhach m .
[deach]
setzen, stellen cuir / ag cur
Past: Chuir m .
[chuir]
springen
Past: Ar lim m ? Lim m . Nor lim m .
[leem] [leem] [leem]
trinken l / ag l
[ool]
Past: Ar l m ? Dl m . Nor l m .
[ool] [dool] [ool]

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 18


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A S

Grund-, Befehlsform / Frage Pos. Aussage Neg. Aussage


Verlaufsform (Ich-Form) (Ich-Form) (Ich-Form)
verbringen (to
spend)
Past: Chaith m .
[chra!]
verstehen tuig /
[tig]
Pres: An dtuigaim ? Tuigaim . N thuigaim .
[tigim] [higim]
Past: Thuig m .
[hig]
zuhren (to ist / ag isteacht
listen) [escht]
Past:

Frageform mit An # Eclipsis


Verneinung mit N # Lenition

Beispiele:
Oscail an doras! ffne die Tr.
T m ag oscailt an doras. Ich bin beim ffnen der Tr.
Ar oscail t an doras. ffnetest du die Tr?
Doscail m an doras. Ich ffnete die Tr.
Nor oscail m an doras. Ich ffnete die Tr nicht.
T m ag l fuisce. Ich bin beim Trinken von Whiskey.
Ar l t go leor fuisce arir? Hast du gestern Abend genug Whiskey getrunken?
Dl m go leor fuisce arir. Ich trank gestern Abend genug Whiskey.
Nor l m go leor fuisce arir. Ich trank gestern Abend nicht genug Whiskey.
T m ag ithe. Ich bin beim Essen.
Ar ith t go leor? Habt ihr genug gegessen.
Dith m go leor. Ich a genug.
Nor ith m go leor. Ich a nicht genug
Ar thaitin an aimsir/dinnar/ceol/chraic leat Hast du das Wetter/das Essen/die Musik/die
Stimmung genossen?
Thaitin s liom. Ich habe es genossen.
Nor thaitin an chraic liom. Ich habe die Stimmung nicht genossen.

Einige Redewendungen:
Is an trua Es ist schade
go raibh t tuirseach. dass du mde warst?
nach raibh t ar an gcrsa Gaeilge. dass du nicht beim Irischkurs warst?
Ar chuala sibh Habt ihr gehrt
go bhfuil Beartla in irinn? dass Beartla in Irland ist?
nach bhfuil Beartla sa Ghearmin? dass Beartla nicht in Deutschland ist?
Antworten:
Chuala m. Ich habe (es)gehrt.
Nor chuala m. Ich habe (es) nicht gehrt.

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 19


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A S

Comhr
C raibh sibh an deireadh seachtaine seo caite? Wo ward ihr letztes Wochenende?
Bh muid ag tabhairt cuairt ar uncail Hildegard sa Wir waren letztes Wochenende zu Besuch bei
Kassel an deireadh seachtaine seo caite. Hildegards Onkel in Kassel.
Bh an aimsir go maith? War das Wetter gut?
Bh laethanta an-fhliuch ach bh an craic go maith. Die Tage waren sehr nass, aber die Stimmung war
gut.
Ar chuala sibh go raibh dalta arir? Habt ihr gehrt, dass gestern Nacht betrunken
war?
Nor chuala muid! Haben wir nicht gehrt!
Is an trua nach raibh sibh linn. Es ist schade, dass ihr nicht bei (mit) uns ward.
Mhuise, is ! Allerdings, das ist es!

as drunk as drunk could be


l Drink
ltach trunkschtig, betrunken, berauscht,
meisce < [meschk/] Betrunkenheit
ar meisce betrunken
dalta [dlta] betrunken
leathdhalta [lhlta] halbbetrunken

Bh m ar meisce De Sathairn seo caite. Ich war letzten Samstag betrunken


Ar chuala sibh go raibh leathdhalta arir? Habt ihr gehrt, dass gestern Nacht
halbbetrunken war?
Bh Liam ag l fuisce arir agus bh seisean ltach Liam hat gestern Nacht Whiskey betrunken und
ansin. war dann berauscht.

Achtung, nicht verwechseln: dalta > = foster child, pupil, pet, fondling
Bh m dalta. Ich war betrunken.
Bh m i mo dhalta. Ich befand mich in meiner Schulzeit.
A dhalta! Mein liebes Kind!

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 20


Ceacht 7

An Coinn Agus An Sionnach

Thinig an coinn amach as an ngairdn [nardjiin] Der Hase kam aus dem Kohlgarten heraus.
cabiste.
Bh s an-ssta leis fin [heen]. Er war mit sich selbst sehr zufrieden.
Is maith liom cabiste deas blasta, ar seisean. Ich liebe feinen, leckeren Kohl, sagte er.
Thosaigh [hossa] s ag rince le hthas. Er begann vor (mit) Freude zu tanzen.
Bh a chluasa fada in airde aige [egg/]. Seine langen Ohren standen ihm hoch. [Waren seine
langen Ohren in Hhe bei-ihm.]
Bh sionnach i bhfolach [walch] faoi thor in aice Ein Fuchs war in einem Versteck unter einem
[k/] leis. Busch in seiner Nhe. [ in Nhe mit ihm]
N fhaca an coinn . Der Hase sah ihn nicht.

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 21


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A SEACHT

rug s greim air

ar thaobh
an chnoic
ar
buile

Lim [leem] an sionnach amach agus rug s greim Der Fuchs sprang heraus und er ergriff den Hasen.
[griim] ar an gcoinn.
Beidh suipar blasta agam anocht, ar seisean. Heute Nacht werde ich ein leckeres Essen haben,
sagte er.
Is cuma liom cad a dhanfaidh t liom, arsa an Es ist mir egal, was du mit mir tun wirst, sprach
coinn, ach n caith isteach sna driseacha m. der Hase, aber werfe mich nicht in die Brom-
beerstrucher.
Thosaigh an sionnach ag gire. Der Fuchs begann zu lachen.
, n caith isteach sna driseacha m, arsa an O, werfe mich nicht in die Brombeerstrucher,
coinn ars, agus ar crith [cri!] le heagla, mar sagte der Hase wieder, und zitterte dabei in der
dhea [j]. Tat vor Angst.
Chaith [chra!] an sionnach an coinn isteach sna Der Fuchs warf den Hasen in die Brombeer-
driseacha. strucher.
Ar an bpointe, phreab [freab] an coinn isteach i Auf der Stelle sprang der Hase hinein in eine
bpoll. Hhle.
Tamall ina dhiaidh sin, chonaic an sionnach an Eine Weile danach sah der Fuchs den Hasen oben
coinn thuas ar thaobh an chnoic [chrick]. auf der Seite vom Hgel.
Bh an coinn ag rince le hthas agus bh a chluasa Der Hase tanzte vor Freude und seine langen
fada in airde aige. Ohren standen ihm hoch. [waren in Hhe bei-ihm]
Bh an sionnach ar buile. Der Fuchs tobte.

Ceisteanna:
C raibh an sionnach? Bh an sionnach i bhfolach faoi thor in aice leis an
gcoinn.
An raibh an coinn an-ssta leis fin? Mhuise, bh s an-ssta leis fin.
Card a dirt an coinn? Is maith liom cabiste deas blasta, ar seisean.
An raibh a chluasa in airde aige? Bh, bh siad in airde aige.
An bhfaca an coinn an sionnach? N fhaca s .
Ar lim an sionnach amach n tor? Lim s amach n tor!
Ar rug s greim ar an gcoinn? Rug s greim ar .

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 22


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A SEACHT

Ar thosaigh an sionnach ag gire? Thosaigh s ag gire.


An raibh an coinn ar crith le heagla? Bh s ar crith le heagla.
Card a rinne an sionnach leis an coinn? Chaith s an coinn isteach sna driseacha.
Card a tharla [haarl/]? Bh an coinn ag rince le hthas agus bh a chluasa
fada in airde aige.
An raibh an sionnach ar buile? Mhuise, bh s ar buile.

Vokabeln:
n tu nicht (dont) folach > [folch] Versteck
airde < [aardj/] Hhe gairdn > [gardjiin] Garten
blasta [blast/] lecker greim [griim] > Griff
buile < [builj/] Raserei, Wahnsinn lim [ljeem] sprang
cabiste > [kabschte] Kohl mar dhea [j] frwahr (ironisch), als
ob
cad was pointe > [pontj/] Punkt, Stelle
caith isteach [ka!] warf hinein pol > [poul] Hhle
cnoc > [knok] Hgel preab [prb] hpfte
an chnoic [chrick] des Hgels
coinn > [konjiin] Hase rug fing, gewann, nahm
(past von: beir)
crith > [kri!] Zittern sionnach > [schinn/ch] Fuchs
ar crith le heagla zitternd vor Angst
cuma egal sna = i na in den
is cuma liom es ist mir egal
dhanfaidh werde tun tamall > [taaml] Weile
dris < [drisch], pl: Brombeerstrauch thosaigh [hossa] begann, fing an
driseacha
eagla < [agl/] Furcht, Angst tor > [tor] Busch

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 23


Ceacht 8

Athr [ar] Wiederholung


Achoimre
Dia duit. Dias Muire duit.
Cn chaoi a bhfuil t? Nl m go dona anocht, go raibh maith agat.
C as t? Is as Dortmund m. Is Dortmund baile mr sa
Ghearmin.
C bhfuil t i do chna? T m i mo chna Kirchlinde. Srid Uisce fiche a
ceathair.
C acu is fearr leat, tae n caife? Is maith liom caife ar maidin agus is maith liom tae
trthnna.
An maith leat laethanta saoire sa Spinn? N maith liom, is maith liom laethanta saoire in
irinn.
Ar mhaith leat pionta Guinness? Mhuise, Ba mhaith liom. Go raibh mle maith
agat. C bhfuil s?
Ar thaitin laethanta saoire na Csca leat? Thaitin liom. Ach bh mise tinn an tseachtain ina
dhiaidh sin.
Ar thaitin an turas leat? Nor thaitin an turas liom mar bh an aimsir go
dona.
An maith leat peil? N maith liom sprt ar chor ar bith.
C raibh t i rith na laethanta saoire? Bh muid ag tabhairt cuairt ar uncail Hildegard i
mBremen.
Card at t ag danamh anois? T m ag foghlaim Gaeilge.
An bhfuil t ag ithe ceapaire anois? Sin ceist dchilli! T m ag foghlaim Gaeilge
anois.
An bhfuil t ag l anois? Ba mhaith liom l anois ach nl deoch agam.
C raibh t D Sathairn seo caite? Bh m sa bhaile agus bh m ag foghlaim Gaeilge.
An bhfuil aon duine i seomra 205? Nl a fhios agam.
An leat an peann seo? Is/N liom an peann seo.
C leis an leabhar seo? (an minteoir) Is leis an minteoir an leabhar seo.
An rna Mire? N ruda Mire.
An siopadir Beartla? N siopadir Beartla! Is minteoir seisean.
Cn t-am anois , in irinn? Nl a fhios agam, nl clog agam.
An bhfuil t an-ssta leis an aimsir? Nl, t m rasnta ssta leis an aimsir.
Card cabiste? Is Cabiste an t-ainm at ar an taoiseach ar an
Ghearmin.
An raibh t ag rince le hthas ag an gcil? T brn orm, n maith liom ag rince m fin.
An bhfuil pian (Schmerz) i do chluasa (Ohren)? Nl pian i mo chluasa.
An bhfaca t sionnach (Fuchs) riamh? N fhaca m sionnach riamh.
Cn chaoi a raibh an aimsir sa Gheimhreadh? Bh an aimsir fuar sa Gheimhreadh.
An bhfuil an scannn Michael Collins go N fhaca m an scannn Michael Collins go fill,
hiontach? ach t m ag lamh an leabhar Michael Collins.
An mbeidh t ag dul ar laethanta saoire sa Mhuise, beidh muid ag taisteal in irinn.
Samhradh?
Card a bh t ag danamh an tseachtain seo caite? Bh m ag obair sa Bochum an tseachtain seo
caite.

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 24


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A HOCHT

Ceisteanna:
C acu is fearr leat, fuisce n uisce? Is fearr liom uisce beatha.
C acu is fearr leat, Gaeilge n Barla? Is fearr liom Gaeilge mar t an minteoir go han-
deas, ach nl mrn Gaeilge agam.
An maith leat sicra ar arn? N maith liom sicra ar arn ach is maith liom cis
ar arn.
An maith leat siopadireacht? N maith liom siopadireacht ach is maith le
Hildegard siopadireacht.
C bhfuil t i do chna? T Srid Uisce 24 i mo chna.
C bhfuil Mel Gibson ina chna? Nl a fhios agam. C h sin?
C bhfuil Madonna ina cna? Nl a fhios agam. C h an bhean sin? An bhfuil
aon Gaeilge aici?

Cn t-am ?
Ta s
11:15 ceathr tar is a haon dag ar maidin. 12:30 leathuair tar is a d dag sa l.
01:45 ceathr chun a d ar maidin. 03:00 a tr a chlog ar maidin.
15:00 a tr a chlog sa l. 03:27 seacht nimad is fiche tar is a tr ar maidin.
06:43 seacht nimad dag chun a seacht ar 20:56 cheithre nimad chun a naoi san oche.
maidin.
16:01 nimad amhin tar is a ceathair sa 17:17 seacht nimad dag tar is a cig sa
trthnna. trthnna.

Cuir iad seo a leanas (= lean as) in abairt:


Eolas, rasn, bord, madra.
An bhfuil an madra ar an mbord san rasn? Nl eolas faoi sin agam!
Grian, fuinneog, farraige, tine.
Bh m ag fachaint trd [triid] an fhuinneog ar an bhfarraige [warr/g/]. Bh tine ar an tr.

Tuilleadh ceisteanna:
An bhfuil an minteoir ag gire? Nl s ag gire mar nl miclinn ag foghlaim
Gaeilge.
An bhfuil t ag isteacht leis an raidi? Nl m, t m ag isteacht leis an minteoir.
An raibh t ag caint le *** inn? Bh m ag caint leis/li inn.
An raibh t ag l sa phub D hAoine seo caite? N raibh m sa phub D hAoine seo caite.
An raibh t ag casadh amhrin sa phub D hAoine Bh m ag casadh amhrin sa bhaile D hAoine seo
seo caite? caite.
Card at t ag ithe? Nl m ag ithe tada anois.
An raibh t ag breathn [brh/nuu] ar an teilifs arir? N raibh m ag breathn ar an teilifs arir.

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 25


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A HOCHT

Na laethanta
Montag D Luain Dienstag D Mirt Mittwoch D Cadaoin
Donnerstag Dardaoin Freitag D hAoine Samstag D Sathairn
Sonntag D Domhnaigh

An bhfuil t psta?
Ciarn: Dia duit, a Phdraig. Cn chaoi a bhfuil crsa?
Hallo Patrick. Wie laufen die Kurse?
Pdraig: Rasnta. An bhfuil t fs i do chna in rasn?
Zufriedenstellend. Wohnst du noch in deinem Appartement?
Ciarn: Nil. T mo theach fin agam anois.
Nein. Ich habe jetzt ein eigenes Haus.
Pdraig: An bhfuil t psta?
Bist du verheiratet?
Ciarn: Nil. T m singil. Card ftsa?
Nein. Ich bin ein alleinstehend. Was ist mit dir?
Pdraig: T, le cpla bliain anuas.
Bin ich, seit dem letzten Jahr verheiratet.
Ciarn: , comhghairdeas. An bhfuil clann agat?
O, meine Gratulation. Hast du Familie?
Pdraig: T leanbh g againn le bliain.
Wir haben dieses Jahr ein kleines (junges) Kind.

Vokabeln:
rasn > [r/sn] Appartement le bliain anuas seit dem letzten Jahr
Cisc < [kchk] Ostern pian < [pi/n] Schmerz
cluas < [clu/s] Ohr ag rince [rink/] beim Tanzen
comhghairdeas > Gratulation scannn > [skann] Film
eolas > [ool/s] Wissen, Knnen sionnach > [schinn/ch] Fuchs
geimhreadh > [gjevr/] Winter tada (= dada) > Bisschen
i rith im Verlauf, whrend trd [triid] durch
lean [ljan] folgen tuilleadh [til/] weitere, mehr

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 26


Ceacht 9

Haben gehren verdienen: Verbale Ausdrcke mit


Prpositionen
haben: t ag
gehren: is le
verdienen: t tuilte [tiltj/] ag

Haben & gehren:


Hast du ? An bhfuil agat? Gehrt dir ? An leat ?
Hat Sen ? An bhfuil ag Sen? Gehrt Sen ? An le Sen ?
Ich habe . T agam. Mir gehrt . Is liom .
Sen hat . T ag Sen. Sen gehrt . Is le Sen .
Ich habe nicht. Nl agam. Mir gehrt nicht. N liom .
Sen hat nicht. Nl ag Sen. Sen gehrt nicht. N le Sen .

Verdienen:
Verdienst du . An bhfuil tuilte agat?
Verdient Sen . An bhfuil tuilte ag Sen?
Ich verdiene . T tuilte agam.
Sen verdient . T tuilte ag Sen.
Ich verdiene nicht Nl tuilte agam.
Sen verdient nicht Nl tuilte ag Sen.

Fragen & Antworten:


C a bhfuil an carr aige? Wer hat das Auto?
T an carr ag Sen. Sen hat das Auto.
T an carr agam. Ich habe das Auto
T an carr agamsa. Ich habe das Auto.

C leis at an carr? Wem gehrt das Auto?


Is le Sen an carr. Das Auto gehrt San.
Is liom an car Das Auto gehrt mir.
Is liomsa an carr. Das Auto gehrt mir.
C a bhfuil sos tuilte aige? Wer hat eine Pause verdient?
T s (an sos) tuilte ag Sen. Sean hat sie (eine Pause) verdient.
T s tuilte againn. Wir haben sie verdient.
T s tuilte againnsa. Wir haben sie verdient.

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 27


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A NAOI

Comhr
C raibh t an tseachtain seo caite, a Hildegard?
Bh m ag tabhairt cuairt ar fiaclir an tseachtain se caite. N raibh m go han-mhaith ina dhiaidh
sin. Ach t m nos fhearr anois, buochas le Dia!
C raibh sibh ar an deireadh seachtaine, a Jrgen?
Bh muid ag tabhairt cuairt ar dearthir [dhr] Hildegard i nDarmstadt. T inon g aige. Caitrona
[Katrina] an t-ainm at uirthi [orhi].
C leis at t ag caint [kaint]?
T m ag caint le mo chailn lainn, a Bheartla.
Cn fth a bhfuil t lidir.
T m lidir mar a rinne Guinness lidir m. Danann Guinness lidir m i gcna. (Ich bin stark, weil
mich Guinness stark machte. Guinness macht mich immer stark)

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 28


Ceacht 10

Unregelmige Verben: Briathra neamhrialta [briochra njafri/lta]


Grund-, Befehlsform Frage Pos. Aussage Neg. Aussage
/ Verlaufsform
(01) bekommen faigh / ag fil
(get) [faj /ag fl ]
Past: An bhfuair m ? Fuair m . N bhfuair m .
[wueir] [fueir] [wueir]
(02) gehen tigh /
[teej]
Past An ndeachaigh m ? Chuaigh m . N dheachaigh m
[njacha] [chua] [jacha]
(03) sagen abair* /
[abb/]
Past: An ndirt m ? Dirt m . N dirt m .
[nuuirt] [duuirt] [duuirt]
(04) sehen feic /
[fek]
Past: An bhfaca m ? Chonaic m . N fhaca m
[wacka] [chonik] [acka]
(05) sein Pres.: bi / An bhfuil m T m Nl m
[wil] [t] [niil]
Fut.: An mbeidh m ? Beidh m N bheidh m
[mai] [bai] [wai]
Past: An raibh m ? Bh m . N raibh m .
[rau] [wii] [rau]
(06) tun, machen dan / ag danamh
[de/n / djen/v]
Fut.: Dhanfaidh m
Past: An ndearna m ? Rinne m N dhearna m .
[jrn/] [rinj/] [rn/]
(07) essen ith / ag ithe
[i! / ich/]
Past: Ar ith m ? Dith m . Nor ith m .
[i!] [di!] [i!]
(08) fangen beir /
[berd]
Past: Ar rug m ? Rug m . Nor rug m .
[ruk] [ruk] [ruk]
(09) geben, bringen tabhair /
[tu/r, tor]
Past: Ar thug m ? Thug m . Nor thug m .
[huk] [huk] [huk]
(10) hren Pres.: clois/ Cloisim
[kloisch] [kloschim]
Past: Ar chuala m ? Chuala m . Nor chuala m .
[chu/l/] [chu/l/] [chu/l/]
(11) kommen tar / ag teacht
[tar / tacht]
Past: Ar thinig m ? Thinig m . Nor thinig m .
[hnig] [hnig] [hnig]

* bei geschriebener, wrtlicher Rede: arsa (arsa Sen, arsa mise) bzw. ar (ar seisean, ar sise etc.)

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 29


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A DEICH

Aufforderungen
(01) Faigh ! Get it!
(02) Tigh amach! Geh raus.
(03) Abair ! Sags!
() Fach ! Sieh dort! (Achtung: Nicht von feic = sehen, sondern vom
regelmigen Verb fach = schauen abgeleitet!)
(05) B ann (amrach)! Sei (morgen) da!
(05) B go maith! Sei brav!
(06) Dan ! Tus!
(07) Ith . Iss es!
(08) Beir air! Catch it! (Wrtlich: Catch on it)
(09) Tabhair d ! Gib es ihm!
() ist liom! Hr mir zu! (Achtung: Nicht von clois = hren, sondern vom
regelmigen Verb ist = zuhren (listen) abgeleitet!)
(11) Tar isteach Komm herein! Herein!

Scal
Bh San agus Liam ag dul go dt abhaile. Fach, arsa Liam. Dfhach Sen ar an mbthar agus
chonaic s punt amhin. Card at muid ag danamh? arsa Liam. Beidh muid ag l fuisce, arsa Sen.
N fhaca siad an garda. Chuaigh siad sa phub. Dh gloine fuisce, arsa Sen ach thinig an garda trd an
doras. Chaill m [kajl/] punt amhin ar seisean. Card a dirt tusa? arsa Sen. Is liomsa an phunt
sin, arsa an garda. Fuair an garda an punt. Sin trua!, arsa Sen. Tr gloine fuisce arsa an garda.
Slinte mhaith agaibh. Go maire t a chad! arsa Sen agus Liam.

Comhr
An raibh t ar an gcarraig n an bhfaca t mo Warst du auf dem Felsen, oder hast du meine
ghr? Liebste gesehen?
An ndeachaigh s go dt an Clochn ariamh? Ging er jemals nach Clifden?

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 30


Ceacht 11
An Cailn lainn Das schne Mdchen

T cailn lainn | a dtug m gr dhi, Ist ein schnes Mdchen | zu fhlen ich Liebe zu-ihr.
S is deise | is ille n blth is n rs, Sie am lieblichsten | ist schner als eine Blte oder Rose,
Gan ar limh liom | is clote at m, Ohne sie (auf meiner Hand) | bin ich kraftlos,
a chailn lainn | is t fth mo bhrn. O mein schnes Mdchen | du bist der Grund meines Kummers.

Curf: Chorus:

A chailn lainn | a dtug m gr dhuit, Mein schnes Mdchen | zu fhlen ich Liebe zu-dir.
B ar limh liom, | mo mhle str. O sei bei mir (auf Hand zu mir), | mein tausendfacher Schatz,
(s) Abair liomsa | gur t mo ghr gheal Wird mit-mir gesagt, | dass du meine leuchtende Liebe bist,
Beidh orm thas | in it an bhrin. Wird Freude auf-mir sein | anstelle (am Ort) von Kummer.

Nuair a irim | amach go huaigneach, Wenn ich gehe | einsam hinaus,


Sid an uair is m mo bhrn, Ist es wie die grte Stunde meines Leids,
Bim ag smaoineamh | ar an gcailn lainn, Immer-ist Gedanke bei mir | auf das schnes Mdchen
At i bhfad uaimse, mo chreach is mo bhrn. Zu sein in Entfernung von mir, mein Verlust ist mein Leid.

Curf Chorus

D dtiocf liomsa | a chailn lainn, Wenn du mit mir kmst | schnes Mdchen,
rist go brch n | bheadh orm bhrn, Niemals wieder | wird sein auf mir Leid,
Sheinnfinn ceol dhuit mar cheol na clirs, Ich mchte spielen Musik zu-dir | wie Musik der Harfe
M ceol binn an smiln | is gach maidin gheal Wie se Musik der kleinen Amsel| ist jeder helle Morgen ???
cheo.
Chorus
Curf

Wrter:
lainn [l/inn] schn gur [g/r] dass ist
thas [h/s] Freude is ille [llj/] Steigerung von schn
bm [bii/m] = bonn m is deise Steigerung von lieblich
binn s, melodis is m Steigerung von: m
clirseach Harfe m [mu] comp. von: mr
clote [kliitj] kraftlos seinn spielen (Musik)
creach < [kjrach] Verlust, Ruin siud [shud] = sin
deise [desch/] nett, lieblich smaoineamh > [smuiinev] Gedanke
irigh amach aufbrechen nach drauen str [stoor] Lager, Schatz, Liebling
fad > [fad] Entfernung uaigneach [uagnach] einsam
gan [g/n] ohne, without uaim [u/m] von mir
go brach auf immer
go brach n auf nie, niemals

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 31


Ceacht 12

Athr [ar] Wiederholung


Comhr
Dia duit. Dias Muire duit.
C thusa? Is mise maclinn na Gaeilge.
Cn t-ainm at ort? Jrgen an t-ainm at orm.
C as t? Is as Dortmund m.
An ireannach t? N hea. Is Gearmnach m.
Card do sheoladh agus uimhir fn? Dortmund, Srid Uisce 24. T 67 02 50 mo uimhir
fn.
Cn chaoi a bhfuil t? Nl m go dona, go raibh maith agat.
Cn chaoi a bhfuil an aimsir inniu? T an aimsir rasnta.
C h sin? Is seisean an Taoiseach. Bertie an t-ainm at ort.
C h sin? Sin Erika. Is sise maclinn na Gaeilge.
C raibh t inn? Bh m abhaile.
C bhfuil t anois? T m sa VHS agus t m ag foghlaim Gaeilge.
C mbeidh t amrach? Beidh m agus Hildegard sa teach tbhairne.
An bhfuil Dortmund beag, an-bheag n an-mhr? T Dortmund an-mhr.
An bhfuil an l dorcha? Nl, t an l gheal.
An bhfuil aon duine sa seomra eile? T, t Erika, Klaus, Hildegard, Beartla agus sa
seomra.
Cn t-am ? T s ceathr tar is a hocht.
Cn t-am in irinn anois? T s ceathr tar is a seacht.
Cn chaoi a raibh do laethanta saoire? Bh mo laethanta saoire go han-mhaith.
C raibh t? Bh m i gConamara. Bh Hildegard agus mise ag
tabhairt cuairt ar Beartla sa Cheathr Rua.
An raibh t ag l? Ag damhsa? Mhuise, bh muid ag l Guinness le chile. Bh
muid ag damhsa sa Chlochn.
Card a bh t ag danamh ar feadh na laethanta Bh muid ag l agus ag ithe.
saoire?
Ar thaitin an Samhradh leat? Mhuise, thaitin an Samhradh liom.
Cn fth? Bh an Samhradh te agus tirim.
Ar mhaith leat pionta Guinness a l? Ba mhaith liom pionta Guinness a l i gcna.
Ar mhaith leat uachtar reoite agus im le chile? Nor mhaith liom siad le chile ar chor ar bith.
An maith leat Dortmund? N maith liom Dortmund.
Cn fth? T Dortmund rmhr.
An maith leat scoil? N maith liom scoil ariamh.
An bhfuil t ag tiomint carr? Nl m ag tiomint carr anois. T m sa VHS.
Cn cinel carr ? T s carr le cheithre roth.
An teicneoir t? N teicneoir m.
An rna t? N rna m.
C leis an leabhar? Is le Hildegard an leabhar.

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 32


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A D DHAG

An leat ? N liom .
C leis an t-airgead? Is liomsa an t-airgead.
An bhfuil carr agat? T carr agam.
An bhfuil ocras ort? T ocras orm.
An bhfuil am againn? T am go leor againn.
An bhfuil Gaeilge agat? T brn orm, nl mrn Gaeilge agam.
An bhfuil sibh tuirseach anois tar is na ceisteanna Mhuise, t muid tinn tuirseach.
seo?

Kleine Geburtstagsansprache
A Bheartla, a chara,
Breithl sona duit agus go raibh mle maith agat as an cuireadh! T thas mr orainn. Is duitse an
bronntanas seo: rud beag a ith agus rud beag a l. Beidh an craic go han-mhaith anocht, t muid cinnte!
Go maire t sln beo, a Bheartla.

Neue Vokabeln:
ar feadh > [fjaa] whrend (auf Dauer)
bronntanas > [bront/n/s] Geschenk
cinel > [kinjl] Art, Sorte
cuireadh > [kuir/] Einladung
rna > [ruuni] Sekretr, -in
teicneoir > [teknjoor] Techniker

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 33


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A D DHAG

Puzal
A. Thir Fhocal
N D A M I N A D Suche die folgende Begriffe:

S K N A D A G R gariste Garage
I R A G A R D A I I gada Dieb
bthar Landstrae
S I O M P A R R T A iompar tragen
I S R I E A T A H madra Hund
tafann bellen
A A A I B H F F C garda Polizist
T L H S A T T S A O chuala hren
nimad Minute
S G T L D F O N E
eochair Schlssel
N E L N T T B M N S thar ber
O A A L A U H C R U balla Mauer
glas (Tr-)Schloss, grn

B. Faigh an strainsir
1. doras, fuinneog, gairdn, don, simlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gairdn
2. ag gire, ag caint, ag canadh, ag sil, ag tafann . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ag sil
3. l, nimad, uair, seachtain, cipleabhar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cipleabhar
4. peann luaidhe, peann, leabhar, posa cailce [kailk/], peann tobair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leabhar
5. an ghrian, tirse, an ghealach, ralta, scthn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . scthn

Neue Vokabeln:
balla > [ball/] Wand, Mauer
cailc [kailk] Kreide
cipleabhar [kooplau/r] Heft (copy-book)
eochair < [ooch/ir] Schlssel
gada > [gadii] Dieb
gariste > [garschte] Garage
gealach [gl/ch] Mond
glas > [glas] (Tr-)Schloss
iompar [omp/ir] tragen
luaidhe < [luij/] Blei
puzal > Puzzle
ralta < [reelt/] Stern
scthn > [skhn] Spiegel
strainsir > [stranscheeir] Fremder, Auslnder
thar [har] ber (rumlich)
tobar > [tob/r] Brunnen, Quelle
tir < [toor] Suche
tirse > [torsch/] Taschenlampe

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 34


Ceacht 13

An Aimsir Chaite: Briathra neamhrialta [briochra njafri/lta] II


Verb Frage Positive Aussage Negative Aussage
(01) faigh [faj An bhfuair [wueir] m ? Fuair [fueir] m . N bhfuair [wueir] m .
(bekommen) C bhfuair ?
Cn chaoi/fth/t-am a bhfuair ?
(02) tigh [teej] An ndeachaigh [njacha] m ? Chuaigh [chua] m . N dheachaigh [jacha] m
(gehen) C ndeachaigh ?
Cn chaoi/fth/t-am a ndeachaigh
?
(03) abair* [abb/] An ndirt [nuuirt] m ? Dirt [duuirt] m . N dirt [duuirt] m .
(sagen) C ndirt ?
Cn chaoi/fth/t-am a ndirt ?
(04) feic [fek] An bhfaca [wacka] m ? Chonaic [chonik] m . N fhaca [acka] m
(sehen) C bhfaca ?
Cn chaoi/fth/t-am a bhfaca ?
(05) bi An raibh [rau] m ? Bh [wii] m . N raibh [rau] m .
(sein) C raibh ?
Cn chaoi/fth/t-am a raibh ?
(06) dan [de/n] An ndearna [jrn/] m ? Rinne [rinj/] m N dhearna [rn/] m .
(tun, machen) C ndearna ?
Cn chaoi/fth/t-am a ndearna ?
(07) ith [i!] Ar ith [i!]m ? Dith [di!] m . Nor ith [i!] m .
(essen) Cr ith ?
Cn chaoi/fth/t-am ar ith ?
(08) beir [berd] Ar rug [ruk] m ? Rug [ruk] m . Nor rug [ruk] m .
(fangen) Cr rug ?
Cn chaoi/fth/t-am ar rug ?
(09) tabhair [tu/r] Ar thug [huk] m ? Thug [huk] m . Nor thug [huk] m .
(geben, brin- Cr thug ?
gen)
Cn chaoi/fth/t-am ar thug ?
(10) clois [kloisch] Ar chuala [chu/l/] m ? Chuala [chu/l/] m . Nor chuala [chu/l/] m .
(hren) Cr chuala ?
Cn chaoi/fth/t-am ar chuala ?
(11) tar [tar] Ar thinig [hnig] m ? Thinig [hnig] m . Nor thinig [hnig] m .
(kommen) Cr thinig ?
Cn chaoi/fth/t-am ar thinig ?

* bei geschriebener, wrtlicher Rede: arsa (arsa Sen, arsa mise) bzw. ar (ar seisean, ar sise etc.)

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 35


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A TR DAG

Fr die folgenden Fragewrter ist die Satzkonstruktion bei allen 11 unregelmigen Verben
gleich:
C a C a bh ann? (Wer war da?)
C acu a C acu a chuaigh sa seomra? (Wer von ihnen ging ins Zimmer?)
C mhad a C mhad a dith t? (Wie viel aest du?)
Cn it a Cn it a bh t? (Wo [an welchem Ort] warst du?)
Cn uair a Cn uair a thinig t? (Wann [zu welcher Stunde] kamst du?)
Cn fhad a Cn fhad a chonaic t? (Wie weit [welche Lnge] sahest du?)
Card a Card a rug t? (Was fingst du?)

Fragen & Antworten


An raibh t in irinn ariamh? Bh m in irinn go leor uaireanta.
An bhfuair t cad punt n airgead ar an mbthair N bhfuair m aon punt n airgead ar an aon
anuraidh? bthar ariamh.
An bhfaca t an cluiche VFL Bochum in aghaidh N fhaca m aon cluiche peil.
an Trc?
Cn fth? Nl aon suim agam ann.
An ndearna t go leor obair inniu? Rinne m, bh m ag danamh obair baile.
An ndirt an minteoir libh nach mbeidh aon rang Dirt s linn nach mbeidh aon rang againn ar an
againn ar an gceathr l dag de m Deireadh gceathr l dag de m Deireadh Fmhar.
Fmhar?
(Sagte euch der Lehrer, dass es keine Klasse bei uns geben wird am 14.
Tag vom Monat Oktober?)
An ndeachaigh t go dt an phub an tseachtain seo Chuaigh m go dt an phub sa Tnning ag an
caite? C ndeachaigh t? farraige an tseachtain seo caite agus bh m ag l
Guinness ansin.
Ar chuala t aon scal ann? Chuala m. Chuala m go raibh miclinn na
Gaeilge dhalta an tseachtain seo caite.
Ar thug t pionta do do chara? Mhuise, thug m pionta Guinness do mo chailn
lainn g.
Ar thinig an post ar maidin? Nor thinig an post ar maidin mar bh an fear
poist tinn.
Ar rug an bhisteach ort? Nor rug an bhisteach orm.
(Hast du dir Regen eingefangen?)
Ar ith t bricfeasta deas ar maidin? Dith m bricfeasta deas ar maidin.

Neue Vokabeln:
Deireadh Fmhair [der/ fuuw/ir] Oktober (Ende Herbst)
m < [mii] Monat
rang > [rang] Schulklasse
suim < [siim] Interesse, Summe

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 36


CRSA GAEILGE A TR CEACHT A TR DAG

Scal

An Chearc Rua Das rote Huhn


Coc-a-didil-d, arsa an coileach [kalach] go Kickerikie rief der Hahn laut.
hard.
Dhisigh [chuuschi] s na cearca [krk/] sa chr agus Er weckte die Hhner im Hhnerhaus auf und er
dhisigh s gach duine sa teach feirm [fer/m] weckte auch jeden im Farmhaus auf.
freisin.
Dirigh an feirmeoir [fer/mooir] agus doscail s Die Buerin stand auf und sie ffnete eine Tr
doras an chr. vom Hhnerhaus.
Mhirseil [warschal] an coileach amach. Der Hahn marschierte heraus.
Mhirseil fiche cearc bhn agus cearc rua Zwanzig weie Hhner und ein rotes Huhn
amhin amach ina dhiaidh. marschierten danach hinaus.
Thug an feirmeoir [fer/mooir] a mbricfeasta dibh. Die Buerin gab ihnen ihr Frhstck.

Neue Vokabeln:
cearc < [krk] pl.: ~a Huhn
ard [ard] laut
coileach > [kalach] Hahn
cr > [kroo] Hhnerhaus
dhisigh [chuuschi] wachte/weckte auf
disigh [duuschi] wacht/weckt auf
feirm < [fer/m] Farm
feirmeoir > [fer/mooir] Farmer, Bauer
mirseil [marschal] marschiert
mhirseil marschierte

Crsa Gaeilge III 1997 2004 Jrgen Kullmann 37

Das könnte Ihnen auch gefallen