Free Soft copy www.rkmath.

org Ramakrishna Math Hyderabad

<Õ#∞ („Ѩ„"ålHõ ÉèÏ~°f„áê}Ï) J=∞‡ ^ŒQÆæ~°

[Ü«∞~åOÉÏ\©Ö’#∂, L^Àƒ^èŒ<£Ö’#∂ L<åfl#∞.
HÍjÖ’ ‰õÄ_® XHõ <≥Å P"≥∞`À LO_»@O [iyOk.
<å‰õΩ Zxq∞k `˘q∞‡^Õà◊§ =Ü«∞ã¨∞û L#flѨC_»∞
P"≥∞#∞ `˘e™êi ^Œi≈OKå#∞. HÍh Ѩk¿ÇÏ_Õà§◊
=Ü« ∞ 㨠∞ û #∞O_ç P"≥ ∞ 㨠x flkè Ö ’ LO_» _ » O
„áê~°OaèOKå#∞. J=∞‡ L^Àƒ^è<Œ Ö£ ’ `«# QÆkÖ’ <å‰õΩ
=∞O„`«nHõ∆ WKåÛ~°∞. P"≥∞ `≥Å¡"åi =¸_çO\˜ˆH
ÖËKÕ"å~°∞, =ÚYO KÕ`«∞Å∞ Hõ_»∞H˘¯x, |@ìÅ∞
=∂~°∞ÛH˘x [áêxH˜ ‰õÄ~˘Û<Õ"å~°∞. <Õ#∞ ‰õÄ_®
J^Õ ã¨=∞Ü«∂xH˜ ÖËKÕ^•xfl HÍh <Õ#∞ „ѨHõ¯<Õ
<ÕÅg∞^Œ x„^ŒáÈÜÕ∞^•xfl.
<Õ#∞ J=∞‡#∞ <å Pf‡Ü«Ú~åeQÍ =∂„`«"Õ∞
Z~°∞QÆ∞^Œ∞#∞. P"≥∞ ^≥·gã¨fi~°∂ѨO <åˆHq∞ Z~°∞Hõ?
XHõ ~ ÀA P"≥ ∞ ##∞fl J#∞„QÆ Ç ≤ Ï Oz, `« #
ã¨fiã¨fi~°∂áêxfl ã¨∂K«#„áêÜ«∞OQÍ ã¨fiÜ«∞OQÍ
`≥eáê~°∞. L^Àƒ^èŒ<£ QÆ$ǨÏO _®ÉÏÃÑ· P"≥∞
Ü«∞^䕄ѨHÍ~°O t~À*ÏÅ∞ P~°É@ˇ ∞ì‰Ωõ O@∞<åfl~°∞. U^À
Ѩxg∞^Œ JHõ¯_»‰õΩ "≥à◊§QÍ, ##∞fl XHõ ѨÙ=Ùfi
fã¨∞‰õΩ~°=∞‡<åfl~°∞, <Õ#∞ fã¨∞H˘x "≥àϧ#∞. `«#
áê^•Å∞ K«∂áê~°∞. JѨC_»∞ Nâß~°^•=∂`«Ö’
PkѨ~åâ◊HΘ ~°∂áêxfl ^Œi≈Oz LH˜¯iaH˜¯~°Ü∂« º#∞.
P ‰õΩã¨∞=∂xfl P"≥∞ áê^•ÅÃÑ· LOz, ^ŒO_»
„Ѩ}Ï=∞O JiÊOKå#∞. H˘kÌ¿ãѨ\’¡<Õ J=∞‡
ZѨÊ\˜ÖψQ ™ê^è•~°} „ã‘ÎÖÏQÆ ‰õÄ~˘Ûx LOk——

(„Ѩ„"ålHõ ÉèÏ~°f„áê}Ï ã¨‡ $`«∞Å #∞Oz)

With Best Compliments From

CHAIRMAN & MANAGING DIRECTOR

THE KCP LIMITED

KCP HõOÃÑh "å~°∞ 'N~å=∞Hõ$+¨‚ „ѨÉèí— =∂ã¨Ñ¨„uHõ#∞ 1000 „QÆO^ä•ÅÜ«∂ʼnõΩ ™êÊ#û~ü KÕâß~°∞.
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad

ã¨OѨÙ@O: 67 ã¨OzHõ: 2 Ѷ„≤ |=i 2010

„q∞OÔQ_»∞ "å_»∞ qÉèí∞O_»x,

„q∞OÔQ_çkÜ«Ú QÆ~à° ◊ =∞xÜ«Ú "Õ∞Åx „Ѩ[‰õΩ<£
„q∞OQÆ∞ =∞<≥ ã¨~fi° =∞OQÆà,◊
=∞OQÆàã◊ ∂¨ „`«O|∞ <≥O`« =∞k #q∞‡#^À!
„q∞OˆQ"å_»∞ `«# Éèí~°Îx `≥eã‘, „q∞OˆQk q+¨=∞x `≥eã‘
^•x=Å¡ „Ѩ[ʼnõΩ "Õ∞Å∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œ<Õ L^ÕÌâ◊O`À ã¨~°fi=∞OQÆà◊
J~Ú# P áê~°fif^Õq „q∞OQÆ=∞x K≥ÑÊ≤ Ok. P"≥∞ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’ `«#
=∞OQÆàã◊ ∂¨ „`åxfl ZO`«QÍ #q∞‡O^À! (áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú)

֒Ѩe ¿ÑrÖ’¡...
4 11
ã¨Oáê^ŒH©Ü«∞O
'<Õ#∞— áÈ`Õ '=ÚHÎ̃— h^Õ! ^Õg "≥É· =íè O

6 13
QÀ~°∞=Ú^ŒÌ nè~°"å}˜
ÉèÏ==ÚÖ’# ÉÏǨϺ=Ú #O^Œ∞#... `åºwâ◊fi~° ¿ÇÏ #~°=~° !

7 14
K≥·`#« ∞ºÅ∞QÍ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ Ѩi„Ѩâ◊fl

8 15
áê~°fiu Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞}˜‚ "ÕOHõ>âË √◊ x ¿ã=Ö’ `«iOz#
ѨÓlOz# ~å„u `«iQ˘O_» "≥OQÆ=∂O|

9 16
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x Ѩi~°Hõ∆}Ö’... ÉÁ=∞‡Å Hõ^Œä
ÉèíQ=Æ O`«∞_ç^Õ ÉèÏ~°=∞#fl Éè‰í Ωõ _Î ç Hõ^Œä Éèí‰Ωõ xÎ WO@ QÆOQÍ=`«~}° O

Ѷ|
„≤ =i 2010 1
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad

N~å=∞Hõ$+¨‚ „ѨÉèí âßâ◊fi`« xkè

P^蕺u‡Hõ *Ï˝<åxfl ѨOz Ñà >ËOì ^Œ∞‰õΩ 'N~å=∞Hõ$+¨‚ Ñ„ ɨ —íè Hõ$+≤ KÕ™ÈÎOk.
x^èŒ∞Å H˘~°`« ÖˉΩõ O_® D *Ï˝#Ü«∞[˝O x~°O`«~åÜ«∞OQÍ ™êˆQO^Œ∞‰õΩ 'N ~å=∞Hõ$+¨‚ Ñ„ ɨ íè
âßâ◊fi`«xkè—Ö’ ã¨É∞íè ºÅ∞QÍ KÕi ^è#Œ ^•#O KÕÜ∂« eûOkQÍ =∞#q. ã¨É∞íè ºÅ Ñ¿ ~°∞¡ Ѩu„ HõÖ’ Ñ„ K
¨ «∞i™êÎO.
=∞Ǩ~å[ áÈ+¨‰õΩÅ∞...... ~°∂. 10,000/–, JO`«H<õ åfl Z‰õΩ¯= q~åà◊O WKÕÛ"å~°∞.
~å[ áÈ+¨‰õΩÅ∞............ ~°∂. 5,000/–, JO`«H<õ åfl Z‰õΩ¯= q~åà◊O WKÕÛ"å~°∞.
áÈ+¨‰õΩÅ∞................. ~°∂. 1,000/–, JO`«H<õ åfl Z‰õΩ¯= q~åà◊O WKÕÛ"å~°∞.
^•`« Ñ¿ ~°∞ z~°∞<å=∂ ~°∂.
=∞Ǩ~å[ áÈ+¨‰Ωõ Å∞ : _®Hõ~ì ü HÔ . =∞e¡HÍ~°∞#˚ ~å=Ù, Zãπ.q. qâ◊fiq^•ºÅÜ«∞O, u~°∞Ѩu - 517 502 30,000
=∞Ǩ~å[ áÈ+¨‰Ωõ Å∞ : N "≥·. "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞¡, H˘`«ÎQÆ∂_≥O, Y=∞‡O lÖÏ¡ - 507 101 10,000
~å[áÈ+¨‰õΩÅ∞ : N=∞u Ñ≤. #~°‡^Œ Hõ$+¨‚, N#QÆ~ü HÍÅh, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ - 500 073 5,000
áÈ+¨‰õΩÅ∞ : N X.q.Zãπ. ~åѶ∞¨ =Ü«∞º, "≥^· èŒ<,£ ã≤kú lÖÏ¡, =∞^躌 Ñ„ ^¨ âÕ ò (H©IIâıII F~°∞QÆO\˜ =ã¨O`« *Ï˝Ñ¨HÍ~°÷O) 1,000
áÈ+¨‰õΩÅ∞ : N Z. JxÖò ‰õΩ=∂~ü, "≥∂f#QÆ~,ü Çà Ϸ ^Œ~åÉÏ^£ - 500 018 1,000
áÈ+¨‰õΩÅ∞ : N `å`«=iÎ "≥OHõ@ã¨∞|ƒÜ∞« º, "Õ=¸~°∞, QÆ∞O@∂~°∞ lÖÏ¡ - 522 261 1,000
áÈ+¨‰õΩÅ∞ : N=∞u HÔ . ÅH©∆ ‡ `«∞Åã¨=∞‡~Ô _ç,¤ ~åÜ«∞=~°O, `«∂~°∞Ê QÀ^•=i lÖÏ¡ - 533 346 1,000

„Ñ≤Ü«∞ Éèí‰õΩÎÖÏ~å!
'N~å=∞Hõ$+¨‚ „ѨÉèí— HÍ#∞Hõ Ѩ^äŒHõO
20 Uà◊§ áê@∞ Ѩu„ Hõ#∞ g∞ Ñ¿ ~°∞# ѨOѨÙ`åO. K«O^•^•~°∞x Ñ¿ ~°∞,
Ü«Ú=`«~°OÖ’ P`«‡qâßfi™êxfl xO¿Ñ Ü«Ú=<åÜ«∞Hõ ™êfiq∞ q^•ºã¨Oã¨÷ Ñ¿ ~°∞ Ѩu„ HõÖ’ Ñ„ K¨ ∞« i™êÎO.
q"ÕHÍ#O^Œ ã¨∂Êùi=Î K«<åÅ`À "≥Å∞=_»∞`«∞#fl 'N~å=∞Hõ$+¨‚ Ñ„ ɨ —íè #∞
~åROÖ’x qq^èŒ áê~î°âßÅʼnõÄ, HõàÏâßÅʼnõÄ JOkOKåÅx g∞ K«O^•#∞ Z"£∞.F. / _ç._ç./ K≥‰õΩ¯ ~°∂ѨOÖ’ Ramakrishna
Math, Hyderabad Ñ ¿ ~°∞# fã¨∞H˘x, Sri Ramakrishna
ã¨OHõeÊOKåO.
Prabha, Ramakrishna Math, Domalguda, Hyderabad -
N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å, ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ∞Å ã¨O^ÕâßÅ P=â◊ºHõ`«#∞
QÆ ∞ iOz 㨠∞ Éè Ï +π K« O „ ^ Œ É ’ãπ XHõ 㨠O ^Œ ~ ° ƒ ù O Ö’ K≥ | ∞`« ∂ , 500 029 z~°∞<å=∂‰õΩ ѨOѨ=Öˇ#∞.
''jÅx~å‡}ÏxH˜ ~å=∞Hõ$+¨‚ – q"ÕHÍ#O^Œ ™êÇ≤Ï`«ºO Hõ<åfl L#fl`«"∞≥ #ÿ ™êfig∞r P^Œ~å≈ʼnõΩ J#∞QÆ∞}OQÍ Ü«Ú=`«~åxfl fiÛk^ŒÌ_»OÖ’
™êÇ≤Ï`«ºO "Õ~˘Hõ\˜ ÖË^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞. 'N~å=∞Hõ$+¨‚ Ñ„ ɨ —íè KÕÑ\¨ #ì̃ D Ѩ^HŒä ÍxH˜ KÕܸ « `«#OkOK«QÅÆ ~°x
Ü«Ú=`«~åxH˜ 'N~å=∞Hõ$+¨‚ Ñ„ ɨ —íè #∞ =∞iO`« KÕ~∞° = KÕÜ∞« _®xH˜ Ptã¨∞Î<åflO. ÉèíQÆ"å<£ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å Hõ$Ѩ‰õΩ áê„`«∞Å∞ HÍQÆÅ~°x
g∞ Pi÷Hõ ã¨Ç¨ Ü«∂xfl HÀ~°∞`«∞<åflO. D Ѩ^HŒä Oõ H˜O^Œ ~°∂. 1500 „áêi÷ã¨∂Î... ÉèíQÆ=`Õû=Ö’
"≥Ú`åÎxfl rq`« K«O^• (20 ã¨O=`«û~åʼnõΩ) Hõ\ì̃#@¡~Ú`Õ g∞~°∞
ã¨∂zOz#, ÖË^• "Õ∞=Ú ZOÑ≤Hõ KÕã#≤ XHõ áê~îâ° ßÅ/HõàÏâßʼnõΩ J^茺‰õ∆ΩÅ∞
ADVERTISEMENT TARIFF K«O^• q=~åÅ∞ WO_çÜ∂« Ö’ q^ÕâßÅÖ’
MULTI COLOUR B & W
Fourth Cover Rs.25,000 -
q_ç „Ñ¨u : ~°∂. 10 –
XHõ ã¨O=`«û~° K«O^• : ~°∂. 100 $ 25
Second Cover Rs.20,000 -
Third Cover Rs.20,000 - =¸_»∞ ã¨O=`«û~åʼnõΩ : ~°∂. 280 $ 55
Inside Full Page Rs.15,000 10,000 S^Œ∞ ã¨O=`«û~åʼnõΩ : ~°∂. 450 $ 85
Inside Half Page Rs.10,000 5,000 W~°"≥· ã¨O=`«û~åʼnõΩ : ~°∂. 1500 $ 365
QÆ=∞xHõ : _ç=∂O_£ „_®Ñ¶,ìπ =∞xÜ«∂~°~¤ Ö¡° ’ Ramakrishna Math, Hyderabad Jx „"åÜ«∂e.
ѨOѨ=Åã≤# z~°∞<å=∂ : Sri Ramakrishna Prabha, Ramakrishna Math, Domalguda, Hyderabad - 500 029.

2 Ѷ|
„≤ =i 2010
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad
֒Ѩe ¿ÑrÖ’¡...
18 28
k=ºÉèÏ=™êQÆ~∞° _»∞ JÉè∞í º#fluH˜ J=ã¨~O° „|ǨχK«~º° O
20 29
F =∞Ǩ`åºy P`«‡Hõ^äŒ =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êyáÈ!
(™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ ã‘fiÜ«∞ =K«<åÅ ã¨=∂Ǩ~°O)

22 31
„áêp# QÍ^äÅŒ ∞ : r=# qHÍã¨O
=∞^è∞Œ ~° ÉèÏ+¨}, HÍ~°ºx~°fiǨÏ}Ö’¡... =∞ǨÏhÜ«ÚÅ rq`åÖ’¡ =∞^èŒ∞~°Ñ¶¨∞\ÏìÅ∞
=∂~°^æ iŒ ≈ =∂~°∞u q^•ºi÷ ^ŒâÖ◊ ’<Õ LëÈ^ŒÜ∞« O
24 33
Ü«Ú="å}˜ <å rq`«OÖ’ ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ
#=`«~O° ã¨O^ÕÇ¨ ʼnõΩ ã¨=∂^è•<åÅ∞ P`«‡Ãã· ~÷ åºxfl ÃÑOz, ѨOKÕ É’^èÅŒ ∞

25 35
PKå~°=º=Ǩ~åÅ∞-JO`«~å~å÷Å∞
q[Ü«∞ ã¨∂„`«O! `«∞Åã≤ ѨÓ[ „ѨÜ∂≥ [#O

26 38
"å~°úHõº=¸ "≥·Éèí="Õ∞... N ~å=∞Hõ$+¨‚ ÉèÏ=^è•~°Ö’
ÉèHí [Îõ #∞Å áê~°=â◊ºO

„Ñ≤Ü«∞ áê~î°‰õΩÖÏ~å!
N~å=∞Hõ$+¨‚ Ñ
„ ɨ íè K«O^•^•~°∞ʼnõΩ q#flѨO

'N~å=∞Hõ$+¨‚ „ѨÉèí— Ñ¨„uHõ Hõ=~°∞ ÃÑ·# z~°∞<å=∂‰õΩ ‰õΩ_ç ÉèÏQÆOÖ’ g∞ K«O^• QÆ_»∞=Ù =Úy¿ã <≥Å „"åã≤ LOk. ã¨HÍÅOÖ’ ™⁄=Ú‡
K≥eO¡ z, K«O^• á⁄_çyOK«∞HÀO_ç. 'N~å=∞Hõ$+¨‚ Ñ„ ɨ —íè P^蕺u‡Hõ "≥Å∞QÆ∞Å∞ g∞ WO@ x~°O`«~åÜ«∞OQÍ Ñ„ 㨠i¨ OKÕÖÏ ã¨ÇϨ HõiOK«O_ç.

g∞ L`«~Î ° Ñ „ `¨ ∞« º`«~Î åÅxflO\˜Ö’ `«Ñʨ xã¨iQÍ K«O^• <≥O|~°∞ Ñ¿ ~˘¯<åeûOkQÍ =∞#q.

g∞ z~°∞<å=∂ =∂i`Õ "≥O@<Õ =∂‰õΩ `≥eÜ«∞Ѩ~z ° , ã¨ÇϨ HõiOK« =∞#q.

Ѩu „ Hõ Ñ„ f¨ <≥Å 26= `Õn# áÈãπì J=Ù`«∞Ok. g∞‰õΩ Ѩu„ Hõ 15= `Õn ֒Ѩ٠KÕ~#° @¡~Ú`Õ, "≥O@<Õ =∂‰õΩ `≥eÜ«∞*ËÜ∞« QÆÅ~°∞.
N~å=∞Hõ$+¨‚ „ѨÉèí ^•fi~å JqzÛù#flOQÍ ¿ã=Å∞ JOkOKåÅ#fl^Õ =∂ PHÍOHí.∆ JO^Œ∞‰õΩ g∞ ã¨ÇϨ HÍ~°O HÀ~°∞`«∂....
- ã¨~°∞¯ ºÖË+¨<£ "Õ∞<Õ[~ü
D ã¨OzHõÖ’x ~°K~« Ú`«(„`«∞)Å Jaè„áêÜ«∂Å∞ =ºHÎ̃ Q`Æ "« ∞≥ #ÿ q. ã¨Oáê^Œ‰ Ωõ Å∞ QÍh, ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ ~å=∞Hõ$+¨‚ =∞~î°O QÍh "å\˜H˜ ÉÏ^躌 `« =Ç≤ÏOK«*ÏÅ~°∞.
- ã¨Oáê^Œ‰õΩÅ∞
SRI RAMAKRISHNA PRABHA, RAMAKRISHNA MATH
Domalguda, Hyderabad - 500 029. Andhra Pradesh
Phone No: 040 - 2766 7799, E-mail : sriramakrishnaprabha@gmail.com

Ѷ|
„≤ =i 2010 3
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad
'<Õ#∞— áÈ`Õ '=ÚHÎ̃— h^Õ!
XHõ Ü«Ú=‰õΩ_»∞ '=ÚH˜Î=∂~°æO— `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅx F
QÆ∞~°∞=Ù#∞ P„â◊~ÚOKå_»∞. H˘kÌ ~ÀAÅ∞ P„â◊=∞"åã¨O KÕã#≤
`«~∞° "å`« QÆ∞~°∞=Ù#∞ ã¨g∞Ñ≤Oz, 'QÆ∞~°∞=~åº! ^ŒÜ∞« KÕã≤ <å‰õΩ
=ÚH˜=Î ∂~°Oæ `≥Å∞ѨO_ç— Jx „áêi÷OKå_»∞. JO^Œ∞‰õΩ QÆ∞~°∞=Ù
''<åÜ«∞<å! '<Õ#∞— áÈ`Õ h‰õΩ '=ÚH˜—Î Åaèã∞¨ OÎ k—— Jx J<åfl_»∞.
P ã¨=∂^è•#O q#fl t+¨µº_»∞ Pâ◊Û~°ºO`À ''QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∂!
g∞~°∞ áÈ`Õ =∂‰õΩ kÔH¯=~°∞? =∂‰õΩ g∞ˆ~
=∂~°^æ ~Œ ≈° ‰õΩÅ∞. ^ŒÜ∞« KÕã≤ JÖÏ J#HõO_ç—— Jx
J<åfl_»∞. JѨC_»∞ P QÆ∞~°∞=Ù QÍ~°∞
''<åÜ«∞<å! '<Õ#∞— J<Õ JǨÏOHÍ~°O áÈ`Õ
'=ÚH˜Î— Åaèã¨∞ÎOk—— Jx q=~°OQÍ
É’kèOKå_»∞.
™ê^è•~°}OQÍ JǨÏOHÍ~°O =∞#Ö’
ÖË^hŒ , W`«~∞° ÅÖ’ LO^Œh ÉèÏq™êÎO.
x*ÏxH˜ '<åÖ’ JǨÏOHÍ~°O ÖË^∞Œ — Jx
J#∞HÀ=_»O ‰õÄ_® F JǨÏOHÍ~°"∞Õ ! D
JǨÏOHÍ~åxfl QÆ∞iÎOz ^•xfl x~°∂‡e¿ãÎ
QÍh =ÚH˜Î ™ê^茺O HÍ^Œx =t+¨µì_»∞,
N~å=Ú_çH˜ (Ü≥∂QÆ "åt+ì̈O) É’kèOKå_»∞.
'JǨ Ï OHÍ~å#∞㨠< åú # =~° ˚ < å^Õ = ~åѶ ¨ ∞ =...
f~°º`Õ Éè=í ™êQÆ~ó° — - 'F ~å=∂! JǨÏOHÍ~åxH˜ ¿ÇÏ`«∞"≥#·
"å\˜x =i˚Oz#ѨC_Õ ã¨O™ê~° ™êQÆ~åxfl ^•@_»O ™ê^躌 O—.
'JǨÏOHÍ~å—xH˜ J#O`« ~°∂áêÅ∞
=∞#Ö’x JǨÏOHÍ~°O qaè#fl ~°∂áêÅ#∞ ^èŒiOz
=ÚHÎ̃=∂~åæxfl =∞iÑ≤OKÕÖÏ KÕã∞¨ OÎ k. ^è#Œ JǨÏOHÍ~°O,
áêO_ç`«º JǨÏOHÍ~°O, JkèHÍ~° JǨÏOHÍ~°O - WÖÏ
JǨÏOHÍ~°O Z<Àfl ~°∂áêÅ∞ ^èiŒ Oz "≥∂Hõ=∆ ∂~åæxH˜
ZÖÏ J=~À^èŒO J=Ù`«∞O^À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WzÛ#
L^•Ç¨Ï~°}Å∞ XHõ¯™êi QÆ∞~°∞KÎ ãÕ ∞¨ H˘x *Ï„QÆ`Ϋ =Ç≤Ï^•ÌO:

^è<
Œ åǨÏOHÍ~°O : ^è<Œ åx‰õΩ#fl â◊HÎ̃ ZÖÏO\˜^OŒ >Ë
<À~°∞ ÖËx „áê}∞Ö’¡ Ãã`· O« QÆ~åfixfl ÃÑOK«∞`«∞Ok. F HõÑʨ
XHõ ~°∂áê~Ú ã¨OáêkOzOk. XHõ~ÀA F U#∞QÆ∞ P
HõÑʨ x=ã≤ã∞¨ #Î fl aÅO g∞^Œ #∞Oz "≥à√◊ `«∂ LOk. P
U#∞QÆ∞#∞ K«∂ã≤# HõÑʨ HÀѨO`À '<å WO\˜ g∞^Œ #∞Oz
"≥à§◊ _®xH˜ h‰õΩ ZO`« ^è~·≥ º° O— JO@∂ U#∞QÆ∞#∞ `«#fl_®xH˜
HÍÖˇuOÎ ^Œ@. U#∞QÆ∞ â◊H`Î̃ À áÈe¿ãÎ HõÑʨ â◊HÎ̃ U =∂„`«O?
4 Ѷ|
nxfl|\˜ì Z^Œ∞\˜"åi â◊HΘ ™ê=∞~å÷ºÅ#∞ =∞iÑ≤OKÕ@O`«\ ˜
JǨÏOHÍ~°O ^è#Œ O`À =ã¨∞OÎ ^Œx J~°=÷ ∞=Ù`ÀOk.
JÖψQ ^èŒ#O ÃÑ^ŒÌ, z#fl `å~°`«=∂ºxfl =∞iz
„Ѩ=iÎOKÕÖÏ KÕã∞¨ OÎ k. XHõ =ºH˜Î N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ #∞ ^Œi≈OK«
_®xH˜ JѨC_»ÑC¨ _»∞ ^ŒH}∆˜ âË fi◊ ~°O "≥à§ı "å_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚
Ѩ@¡ ZO`À ÉèHí Î̃ „â◊^ÅúŒ ∞#fl J`«_∞» XHõ™êi PÜ«∞xfl
K«∂ã≤ 'U"≥∂Üü∞ ѨÓ*Ïs! ZÖÏ L<åfl=Ù?—
JO@∂ J=¿ÇÏà◊ # QÍ Ñ¨ Å Hõ i OKå_» ∞ .
JѨC_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ `«# ѨH¯õ <Õ L#fl
ǨÏ$^ŒÜ∞ü `À 'W`«_∞» HÍãÎ̈ ^è#Œ O ã¨Oáê
kOz#@∞¡<åfl_»∞— Jx J<åfl~°∞.
XHõ`«#∞ HÍÜ«∞QÆ∂~°Å∞ H˘#_®xH˜
|*Ï~°∞‰õΩ "≥àϧ_»∞. J`«_∞» HÍÜ«∞QÆ∂~°Å∞
J=Ú‡`«∞#fl „ã‘Î `«# ‰õΩ_çKÕuH˜ L#fl
|OQÍ~°∞ LOQÆ~åÅ∞ K«∂_®Å<Õ L^ÕâÌ O◊ `À
KÕ`ÀÎ HÍÜ«∞QÆ∂~°efl J@∂ W@∂ Hõ^∞Œ ѨÙ`∂«
ÉË~™° ê~åÅ∞ KÕÜ∞« ™êQÍ_»∞. J`«_ç L^ÕâÌ O◊
„QÆÇÏ≤ Oz# P"≥∞ ‰õÄ_® `å#∞ ^èiŒ Oz# #QÆÅ∞
J`«_∞» K«∂_®Åx `«ÖÏ_çã∂¨ Î |^Œ∞Å∞ K≥ÑÊ≤ Ok.
XHõ¯ ~°∂áê~Ú <å}ˇO L#fl HõÑʨ U#∞QÆ∞<Õ `«#fl_®xH˜
ã≤^"úŒ ∞≥ Oÿ k. XHõÑC¨ _»∞ =∞Ǩ`«∞‡Å Ѩ@¡ ZO`À ÉèHí „Î̃ â◊^ÅúŒ #∞
„Ѩ^iŒ ≈Oz# Éè‰í Ωõ xÎ H˜ H˘O`« ^è#Œ O KÕ‰Äõ ~°QÍ<Õ QÆ~fi° O
P=Ç≤ÏOzOk. z=iH˜ ã≤~∞° Å∞ QÆÅ "åi^Œ~Ì ∂° XHõ KÀ@
KÕi`Õ `«=∞ JǨÏOHÍ~åxfl ZÖÏ „Ѩ^iŒ ≈™êÎ~À JOQÆ_Öç ’
[iy# ã¨xfl"ÕâO◊ ^•fi~å TÇ≤ÏOK«=K«∞Û.
=∞x+≤Ö’ ^è#Œ O =Å¡ HõeQˆ JǨÏOHÍ~°O Zxfl q^è•Å∞QÍ
=ºHõ=Î ∞=Ù`«∞O^À `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ WzÛ#
ÃÑ· =¸_»∞ L^•Ç¨Ï~°}Å∞ PÜ«∞# ã¨∞xt`« ѨijÅ<åâ◊HHΘ ,©
ã¨∂Hõ∆ ‡^Œ$+≤ìH© x^Œ~°≈<åÅ∞. D L^•Ç¨Ï~°}Å#∞ ^Œ$+≤ìÖ’
LOK«∞H˘x ™ê=^è•#∞Å"≥∞ÿ =º=ǨÏiOK«_®xH˜ „ѨÜ∞« ufl^•ÌO.

áêO_ç`º« JǨÏOHÍ~°O: q#Ü«∂xfl ÃÑOKÕ^Õ x["≥∞# ÿ
q^Œº. ™ê^è•~°}OQÍ q^•ºkè‰õΩÅ∞ W`«~°∞ʼnõΩ Ug∞
`≥eÜ«∞^Œh, `«=∞ Hõ<åfl L#fl`«"∞≥ #ÿ áêO_ç`º« O HõÅ"å~°∞
Z=~°∂ ÖË~°h ÉèÏqã¨∞ÎO\Ï~°∞. `å"Õ∞ ã¨~°fiA˝Å=∞<Õ
JǨÏOHÍ~°O`À =º=ǨÏi™êÎ~∞° . JÖÏO\˜ ѨO_ç`∞« _çÖ’x
„≤ =i 2010
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad
(ukä „Ñ¨HÍ~°O - Ѷ≤„|=i 16 =∞OQÆà◊"å~°O ÉèíQÆ"å<£ N~å=∞Hõ$+¨‚ Ѩ~°=∞ǨÏO㨠[Ü«∞Ou)
JǨÏOHÍ~åxfl N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ZÖÏ `˘ÅyOKå~À D „H˜Ok K«~åK«~° ã¨$+≤hì #_çÑO≤ KÕ P ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∞ LO_»QÍ WOH˘HõiH˜
ã¨OѶ∞¨ @# `≥eÜ«∞*Ëã∞¨ OÎ k: É’kèOK«_®xH˜ g∞Ô~=~°∞! '<Õ#∞ É’^艌 Ωõ }˜—‚ J<Õ JǨÏOHÍ~°O
Q“s ѨO_ç`∞« _»∞ „Ѩã^≤ úŒ `åO„uHõ ™ê^艌 Ωõ _»∞. âß„ã¨Î K«~Û° Ö’ g∞Ö’ WOHÍ áÈÖË^∞Œ — Jx =∞O^ŒeOKå~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚
J`«}‚˜ F_çOz#"åˆ~ ÖË~∞° . J`«_∞» âß„ã¨`Î ~« ¯° O „áê~°OaèOKÕ =∂@Å∞ `å#∞ =∞`« QÆ∞~°∞=Ù#<Õ JkèHÍ~° JǨÏOHÍ~°O`À
=ÚO^Œ∞ „Ѩ`º« i÷Ö’x â◊HxÎ̃ xsfi~°ºO KÕÜ∞« _®xH˜ 'Ǩ, ~ˆ , „Ѩ=iÎOz# ÉÏÉÏrÖ’ Ѩi=~°#Î `≥KåÛ~Ú.
ˆ~, ˆ~...— Jx aQÆæ~°QÍ LK«ÛiOKÕ"å_»∞. XHõ™êi Q“s JǨÏOHÍ~åxfl JO`«"Ú≥ OkOKÕ J„ãÎ̈O
ѨO_ç`∞« _»∞ ^ŒH} ∆˜ âË fi◊ ~åxH˜ =zÛ 'Ǩ, ~ˆ , ~ˆ , ~ˆ ...— JO@∂ '<Õ#∞, <åk— J<Õ ÉèÏ=O ÖˉΩõ O_® rqOK«_O» ZÖÏ
"Õ∞Ѷ¨∞QÆ~°˚##∞ `«ÅÑ≤OKÕÖÏ LK«ÛiOKå_»∞. JѨC_»∞ ™ê^躌 O?— J<Õ ã¨O^ÕÇϨ O =∞#Ö’ HõÅQÆH=õ ∂#^Œ∞. Hˆ â◊"£
N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ JO`«HOõ >Ë aQÆ~æ Q° Í 'Ǩ, ~ˆ , ~ˆ , ~ˆ ...— Jx K«O„^Œ¿ã<£ J<Õ Éè‰í Ωõ _Î ∞» ‰õÄ_® N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ #∞ W^Õ „Ѩâfl◊
LK«ÛiOKå~°∞. WÖÏ XHõix q∞Oz =∞~˘Hõ~°∞ aQÆæ~°QÍ J_çQÍ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ WÖÏ |^Œ∞eKåÛ~°∞:
'Ǩ, ~ˆ , ~ˆ , ~ˆ ...— LK«ÛiOK«™êQÍ~°∞. z=iH˜ Q“s ѨO_ç`∞« _»∞ ''JǨÏOHÍ~°O Ô~O_»∞ ~°HÍÅ∞ - ѨHÍfiǨÏOHÍ~°O,
â◊HxΘ HÀÖ’Ê~Ú N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ Hõ<åfl aQÆ~æ Q° Í LK«ÛiOK«ÖHË õ JѨHÍfiǨÏOHÍ~°O. '<Õ#∞ ÉèQí =Æ O`«∞x KÕuÖ’ ѨiHõ~åxfl.
`«# F@q∞x JOwHõiOz, PÜ«∞# áê^•Å‰õΩ „Ѩ}q∞ÖÏ¡_∞» . <Õ#∞ UO KÕã¨∞Î<åfl, J#∞Éèíqã¨∞Î<åfl P ÉèíQÆ=O`«∞x
'ÉèQí =Æ ^Œ~Ì ≈° <åxH˜ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ x» áêO_ç`º« O x„+¨ÊÜ≥∂[#O— WKåÛù#∞™ê~°"∞Õ [~°∞QÆ∞`«∞Ok— J<Õ ÉèÏ=O– 'ѨHÍfiǨÏOHÍ~°O—.
Jx N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ É’kèOKå~°∞. JѨÊ\˜ #∞Oz Q“s WÖÏO\˜ JǨÏOHÍ~°O =Å¡ ZÖÏO\˜ „Ѩ=∂^Œ=¸ LO_»^∞Œ .
ѨO_ç`∞« _»∞ JǨÏOHÍ~åxfl g_ç, P^蕺u‡Hõ Jaè=$kúH˜ `«# 'Wk <å WÅ∞¡, <å a_»Å¤ ∞, <å â◊s~°O. JO`å <å =Å¡<Õ
rq`åxfl JOH˜`O« KÕâß_»∞. [~°∞QÆ∞`«∞Ok— J<Õ ÉèÏ=# – 'JѨHÍfiǨÏOHÍ~°O—. Wk

JkèHÍ~° JǨÏOHÍ~°O: JkèHÍ~°OÖ’ L#fl"å~°∞ JO`å Éè= í |O^è•Å‰õΩ ¿ÇÏ`«∞=Ù.——
`å=Ú K≥ÑÊ≤ #>Ë¡ [~°QÍÅh, `å=Ú fã¨∞‰õΩ#fl x~°Ü ‚ ∂« ÖË '=∞"Õ∞^Œ q∞u |<åúÜ∞« <åÇ¨Ï q∞`Õº= =ÚHõÜ Î ∞Õ ...— -Ü≥∂QÆ "åt+¨Oì
L`«Î=∞"≥∞ÿ#=h „Éèíq∞OK«_»O, PkèѨ`åºxfl K«ÖÏ~Úã¨∂Î
''D 'QÆ$ǨÏO, ^è#Œ O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q <åq— J<Õ ÉèÏ=#
W`«~∞° Å#∞ "ÕkOè K«_O» , tH˜O∆ K«_O» , J==∂xOK«_O» ÖÏO\˜q
x`«º rq`«OÖ’ K«∂ã¨∂Î<Õ LO\ÏO. |O^è•xH˜ =¸ÅO. 'Wq <åq HÍ=Ù, D â◊s~°O <Õ#∞
„áêѨOzHõ rq`«OÖ’ L#fl"åˆ~ HÍ^Œ∞ HÍ#∞— J<Õ ÉèÏ=<Õ "≥∂H∆ÍxH˜ =∂~°Oæ —— Jx
P^蕺u‡Hõ =∂~°æOÖ’ ã¨`«∞Ê~°∞+¨µÅ∞QÍ N~å=ÚxH˜, =t+¨ì =∞ǨÏi¬ É’kèOKå_»∞.
JO^Œi P~å^è#Œ Å∂ JO^Œ∞‰õΩO@∞#fl"å~°∞ J~Ú`Õ D JǨ Ï OHÍ~åxfl JO`«
‰õÄ_® ÉèQí =Æ O`«∞x â◊HxÎ̃ =∞iz, '<Õ#∞ "≥ÚOkOK«_O» ZÖÏ? JǨÏOHÍ~°O =∞#
ã¨`∞« Ê~°∞+¨µ}˜,‚ <Õ#∞ P^蕺u‡Hõ =∂~°^æ iŒ ≈x— Jnè#OÖ’ L#flO`« =~°‰õÄ ^•x=Å¡
J<Õ JǨÏOHÍ~°O`À „Ѩ=iΙêÎ~∞° . D ZÖÏO\˜ „Ѩ=∂^Œ=¸ LO_»^∞Œ .
JǨÏOHÍ~°O ^èŒ#O, q^ŒºÅ =Å¡ =KÕÛ ÉèQí =Æ O`«∞x ¿ã=‰õΩÅO, a_»Å¤ O Jx
JǨÏOHÍ~åÅ Hõ<åfl J`«ºO`« „Ѩ=∂^Œ ÉèÏqOz# "åiÖ’ JǨÏOHÍ~°O LO_»^∞Œ .
Hõ~"° ∞≥ #ÿ k. JÖÏO\˜ JǨÏOHÍ~°O`À F N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ã¨~fi° "ÕàÖ◊ Ï, ã¨~åfi=ã¨Ö÷ ’¡#∂
P^蕺u‡Hõ QÆ∞~°∞=Ù ZÖÏ „Ѩ=iÎOKå~À P [QÆ[#˚ x HÍm=∂`« g∞^Õ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ
`≥eÜ«∞*Ë¿ã XHõ ã¨OѶ∞¨ @# K«∂^•ÌO: P^è•~°Ñ_¨ ,ç ã¨HÅõ q^è∞Œ bfl x~°fiiÎOKå~°∞.
ÉèíQÆ"å<£^•ãπ ÉÏÉÏr F „Ѩ=ÚY "≥·+¨‚= QÆ∞~°∞=Ù. Ѩãa≤ _»Ö¤ Ï JxflO\˜H© P J=∞‡ ÃÑ<· Õ P^è•~°Ñ_¨ #ç PÜ«∞#Ö’
XHõ~ÀA N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ PÜ«∞##∞ ^Œi≈OK«_®xH˜ "≥àϧ~°∞. JǨÏOHÍ~°O „Ѩ"tÕ OK«_®xH˜ J=HÍâ◊"∞≥ Hõ¯_çk! HÍ|\ì̃
J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÉÏÉÏr XHõ Éè‰í Ωõ }Î ‚˜ 'x#∞fl "≥+· =‚¨ ã¨=∂[O =∞#O ‰õÄ_® P ÉèQí =Æ O`«∞x a_»Å¤ =∞<Õ ÉèÏ=#`À PÜ«∞#ÃÑ<· Õ
#∞Oz |Ç≤Ï+¨¯iã¨∞<Î åfl#∞. WHõ g∞^Œ@ #∞=Ùfi WHõ¯_»‰Ωõ ~å=^Œ∞—Ì P^è•~°Ñ¨_ç q^èŒ∞efl x~°fiÇ≤ÏOz#ѨC_»∞ JǨÏOHÍ~°O
Jx ÃÇÏK«Ûiã¨∞<Î åfl~°∞. Éè‰í Ωõ }Î ‚˜ ^Œ∂+≤OK«_®xfl N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ á⁄_»ã∂¨ Ѩ^∞Œ . =∞#Ö’x P '<Õ#∞— áÈ`Õ =∞#=∞O`å Éè=í |O^èŒ
qx, 'ÉÏÉÏr! Éè‰í Ωõ eÎ fl |Ç≤Ï+¨¯iOK«_®xH˜ g∞Ô~=~°∞? ã¨HÅõ =Ú‰õΩÅÎ "Õ∞! Ѩ~=° ∂`«‡ ã¨xflkèH˜ J~°∞›Å"Õ∞! 

Ѷ|
„≤ =i 2010 5
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad
- ™êfiq∞ ã¨∞„Ñ≤Ü∂« #O^Œ
ÉèÏ==ÚÖ’#
ÉÏǨϺ=Ú #O^Œ∞#...
'ÉèÏ==ÚÖ’# ÉÏǨϺ=Ú #O^Œ∞#∞ QÀqO^Œ QÀqO^Œ Ü«∞x
H˘Å∞="À =∞#™ê...— Wk `åà◊§áêHõ J#fl=∂Kå~°∞ºÅ H©~#ΰ .
x["≥∞#ÿ Éè‰í Ωõ ÅÎ O HÍ"åÅO>Ë ÉèÏ==ÚÖ’#∂, ÉÏǨϺ=Ú#O^Œ∂
XˆH q^èŒOQÍ =º=ǨÏiOKåe. J~Ú`Õ x["≥∞ÿ# ÉèíH˜Î ZÖÏ
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok? ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO, qâßfiã¨O, W+¨ìx+¨ª - D
=¸_» ∞ ÅHõ ∆ } ÏÅ∞ =∞#Ö’ L#flѨ C _» ∞ x["≥ ∞ ÿ # Éè í H ˜ Î
HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œx N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ L^ÀƒkèOKå~°∞.
1. ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO : =∞~îåÅ∞ =∂‰õΩ ^ŒQÆæ~°Ö’ ÖË=Ù
JO^Œ∞=Å¡ =∂‰õΩ ™ê^è∞Œ ™êOQÆ`º« O ÅaèOK«_O» ÖË^∞Œ JO@∂
KåÖÏ =∞Ok Éèí‰õΩÎÅ∞ "åáÈ`å~°∞. x*ÏxH˜ 'N~å=∞Hõ$+¨‚
Hõ^•ä =∞$`«O— ~ÀE K«^=Œ _»O JÅ=~°∞K«∞‰õΩO>Ë ^•xfl q∞Oz#
™ê^è∞Œ ™êOQÆ`º« O WOˆH=ÚO@∞Ok!
2. qâßfiã¨O : ÉèQí =Æ O`«∞x Ü«∞O^Œ∞ ã¨OѨÓ~°‚ qâßfiã¨O
LO>Ë =∞# Ü≥∂QÆ̂H=∆ ∂ʼnõΩ PÜ«∞<Õ ÉÏ^躌 `« =Ç≤Ï™êÎ_∞» . HÍh
Éè í Q Æ = O`« ∞ x Ѩ @ ¡ =∞#‰õ Ω #fl qâßfi㨠O ZÖÏO\ ˜ ^ À
N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ K≥ÑÊ≤ # D Hõ^Œä `≥eÜ«∞*Ëã∞¨ OÎ k:
XHõ ˆ~=Ù =^ŒÌ KåHõe "åà◊√§ |@ìÅ∞ LuH˜ <ÕÅg∞^Œ
P~°"Õâß~°∞. XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞ ÉèíQÆ=<åfl=∂xfl [Ñ≤ã¨∂Î |@ìefl
`˘‰õΩ¯‰õΩO@∂ "≥àϧ_»∞. Jk K«∂ã≤# KåHõe"åà◊√§ HÀѨO`À
J`«xfl H˘@ì_®xH˜ Ѩ~∞° QÔ uÎ =KåÛ~°∞. JѨC_»∞ ǨÏ~îå`«∞QÎ Í `«#
Éè‰í Ωõ }
Î ‚˜ ~°HO∆˜ K«_®xH˜ "≥‰· Ωõ O~îO° #∞Oz =∞Ǩq+¨µ=‚ Ù |Ü«∞Å∞
^Õ~å_»∞. J~Ú`Õ |Ü«∞Å∞^Õi# H˘kÌ¿ãѨ\ ˜ˆH uiy =zÛ#
=∞Ǩq+¨µ=‚ Ùx K«∂ã≤ ÅH©∆ ‡^Õq 'ǨÏ_®q_çQÍ "≥o§# "å~°∞ uiy
"≥O@<Õ ZO^Œ∞‰õΩ =KÕÛâß~°∞?— Jx „ѨtflOzOk. JO^Œ∞‰õΩ
q+¨µ=‚ Ù '<å Éè‰í Ωõ _Î ∞» <å=∞ ã¨OH©~#ΰ O KÕã∂¨ Î KåHõe P~°"ãÕ #≤
|@ìÅ#∞ `˘Hͯ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ "å~°∞ J`«xfl H˘@ì_®xH˜
ã≤^=úŒ ∞Ü«∂º~°∞. PѨ^ÖŒ ’ L#fl <å Éè‰í Ωõ }Î ‚˜ ~°HO∆˜ K«_®xH˜ "≥àϧ#∞.
J~Ú`Õ JO`«Ö’<Õ P Éè‰í Ωõ _Î ∞» "åà◊§ÃÑ· Z^Œ∞~°∞^•_ç KÕâß_»∞.
ã‘fiÜ«∞ ~°H} ∆õ HÀã¨O ã≤^"úŒ ∞≥ #ÿ J`«_Hç ˜ <å J=ã¨~O° WHõ ÖË^xŒ
`≥eã≤ <Õ#∞ uiy =KåÛ#∞— Jx ÅH©∆ ‡^Õq`À J<åfl_»∞. nxfl
|\ì̃ ÉèQí =Æ O`«∞xÃÑ· =∞#‰õΩ#fl qâßfiã¨O ZÖÏO\˜^À XHõ™êi
PÖ’zOK«∞HÀ"åe.
3. W+ì̈x+ª̈ : W+ì̈^=·≥ O Ѩ@¡ UHõx+ª̈ Hõey=ÙO>Ë =∞#‰õΩ
Zxfl Hõ+#ì̈ ëêìÅ∞ Z^Œ∞~Ô <· å "å\˜x `«@∞ìH˘<Õ â◊HÎ̃ Åaèã∞¨ OÎ k.
W+¨xì +¨ª ÖËx"å_»∞ ZÖÏ LO\Ï_À `≥eÜ«∞*Ëã∂¨ Î N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞
XHõ Hõ^Œä K≥áêÊ~°∞ :
6 Ѷ|
''XHõ_»∞ H˘O_» g∞^Œ QÆ∞_çÃã "Õã¨∞H˘x x=ã≤ã¨∞Î<åfl_»∞.
XHõ~ÀA ÃÑ^ŒÌ QÍe"å# =zÛOk. QÍe"å# =Å¡ `«# QÆ∞_çÃã
ZyiáȉõΩO_® ~°HO∆˜ K«=∞x J`«_∞» "åÜ«Ú^Õ=Ù}‚˜ 'F "åÜ«Ú^Õ"å!
<å QÆ∞_çÃã#∞ ~°HO∆˜ K«∞— Jx „áêi÷OKå_»∞. HÍh QÍe"å# PQÆÖ^Ë ∞Œ .
JѨC_»∞ "åÜ«Ú^Õ=Ùx ‰õΩ=∂~°∞_»∞ ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ HÍ|\ì̃ `«#
QÆ∞_çÃã#∞ ~°H˜∆OK«=∞x ǨÏ#∞=∞O`«∞}˜‚ „áêi÷OKå_»∞. HÍh
QÍe"å# PQÆÖ^Ë ∞Œ . JѨC_»∞ ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ N~å=Úx Éè‰í Ωõ _Î ∞»
HÍ|\ì̃ `«# QÆ∞_çÃã#∞ ~°HO∆˜ K«=∞x N~å=Ú}˜‚ „áêi÷OKå_»∞.
QÍe"å# WOHÍ L^è$Œ `«"∞≥ Oÿ k. QÆ∞_çÃã ‰õÄeáÈ~ÚOk. WHõ
J`«_∞» KÕ¿ã^Õg∞ÖËHõ 'pè =Ú+≤ì H˘OѨ áÈ`Õ áÈ~ÚOk— JO@∂
^Õ=Ù}˜‚ xOkã¨∂Î JHõ¯_» #∞Oz "≥o§áÈÜ«∂_»∞——.
=∞#O ‰õÄ_® HõëêìÅ∞ Z^Œ∞~Ô #· ѨC_»∞ W+ì̈x+ª̈ HÀÖ’Ê~Ú
ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ xOk™êÎO. W+ì̈^=·≥ OÃÑ· x+ª̈ ÖˉΩõ O_® ~ÀAHÀ
^Õ=Ù}˜‚ =∂~°∞Û‰õΩO@∂ áÈ`Õ ZÖÏO\˜ „ѨQuÆ h ™êkèOK«ÖOË
J#fl q+¨Ü∂« xfl QÆ∞~°∞OÎ K«∞HÀ"åe.
=∞#ã¨∞û, =∂@ XHõ>ÿˇ LO_®Åx N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ K≥áêÊ~°∞.
HÍ|\˜ì =∞#ã¨∞ûÖ’ XHõÖÏ ÉèÏqã¨∂Î, ÉÏǨϺOQÍ =∞~ÀÖÏ
„Ѩ=iÎOz#O`« HÍÅO x["≥∞ÿ# Éèí‰õΩÎÅO HÍÖËO. HõáêÅ
"≥∂K«#∞_»∞ Jx Nâß~°^•^Õq ¿Ñ~˘¯#fl P N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å
QÆ∞iOz =∞#O x[OQÍ U=∞#∞‰õΩO@∞<åflO? N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ #∞
=∞# „áêѨOzHõ HÀiHõÅ∞ fˆ~Û ^Õ=ÙxQÍ ÉèÏqã¨∞<Î åfl=∂! =∞#
=∞#ã¨∞ûÖ’ U ÉèÏ"åÅ∞ L<åflÜ≥∂, ZO`« ÉèHí Θ LO^À =∞#efl
=∞#O ѨsH˜O∆ K«∞HÀ"åe. =∞#O Éè‰í Ωõ ÅÎ =∞x K≥ÑC¨ ‰õΩ<Õ =ÚO^Œ~°
'=∞#ã¨∞û, =∂@ XHõ¯\˜ HÍ"åe— J#fl N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ É’^è#Œ ∞
PK«iOKåe. JѨC_Õ 'ÉèÏ=OÖ’#∂ ÉÏǨϺ=Ú#O^Œ∞<å— XˆHÖÏ
=º=ǨÏiOK«QÅÆ O. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ Hõ$Ѩ‰Ωõ áê„`«∞ÅO HÍQÆÅO.
„≤ =i 2010
 Free Soft copy www.rkmath.org
K≥·`«#∞ºÅ∞QÍ
N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞
- ™êfiq∞ *Ï˝#^•#O^Œ
XHõ™êi N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ǨÏiã¨Éèí
ã¨=∂"ÕâO◊ Ö’ áêÖÁæ<åfl~°∞. ǨÏiã¨ÉÖíè ’ Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞
XHõ Pã¨<åxfl Ñ‘~O°î g∞^Œ Ѩ~z° , K≥`· #« º^Õ=ÙÅ∞ ^•x
g∞^Œ Pã‘#∞Öˇ· L#fl@∞¡ ZOz, ÉèÏQÆ=`å^Œ∞ŠѨ~#°î O,
P~å^è#Œ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q x~°fiÇ≤ÏOKÕ"å~°∞. P Pã¨<åxfl
'NK≥`· #« ∞ºÅ Pã¨#O— Jx ¿Ñ~˘¯<Õ"å~°∞. ÉèHí Θ „ѨÑ`¨ ∞« ÅÎ `À
JO^Œ~∂° P Pã¨#O =ÚO^Œ∞ „Ѩ}Ï=∂Å∞ KÕ¿ã"å~°∞.
P Pã¨#O g∞^Œ ‰õÄ~ÀÛ=_®xH˜ Z=ih J#∞=∞uOKÕ
"å~°∞ HÍ~°∞. NK≥`· #« ∞ºÅ∞ P Pã¨#O g∞^Œ ‰õÄ~˘Ûx
ÉèÏQÆ=`« áê~åÜ«∞}O qO\Ï~°x Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ ÉèÏqOKÕ"å~°∞.
Pã¨#O =ÚO^Œ∞ ÉèÏQÆ=`« áê~åÜ«∞}O [~°∞QÆ∞
`«∞#flk. ÉèÏQÆ=`« =K«<å=∞$`åxfl „QÀÅ∞`«∂
N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ "≥∞=ÿ ∞~°záÈÜ«∂~°∞. P ã≤u÷ Ö’ ǨÏ~îå`«∞QÎ Í
PÜ«∞# 'NK≥`· #« ∞ºÅ Pã¨#O— "≥Ñ· Ù¨ QÍ Ñ¨~∞° QÔ uÎ, ^•x g∞^Œ
xÅ|_ç, „ѨQÍ_è» ã¨=∂kèÖ’ x=∞QÆ∞fl֡ᷠÈÜ«∂~°∞. ^ÕnѨº
=∂#OQÍ „ѨHÍtã¨∂Î L#fl PÜ«∞# =ÚMÏ~°qO^•#
J™ê^è•~°}"≥∞ÿ# „¿Ñ=∂ã¨Ê^Œ ^Œ~°Ç¨ã¨O "≥e¡qiã≤Ok†
z`«Î~°∞=ÙÅÖ’ HÍ#=KÕÛ K≥·`«#∞ºÅ ÉèíOy=∞Ö’ PÜ«∞#
xÅ|_ç# f~°∞`≥#∞flÅ#∞ K«∂ã≤ Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ `«=∞ ǨÏ$^ŒÜ∂« O`«
~åàÏÅÖ’ ÉèÏ==ÚY ã≤÷uÖ’x N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ K≥·`«#º
^Õ=ÙÅ`À `å^•`«‡ºO K≥Ok#@∞¡ ÉèÏqOK«™êQÍ~°∞. ÉèÏQÆ=`«O
áê~åÜ«∞}O KÕã∞¨ #Î fl =ºHÎ̃ áê~åÜ«∞}O KÕÜ∞« _»O PÑ≤,
PÜ«∞# =OˆH xâ◊ÛÅOQÍ K«∂ã¨∂Î LO_çáÈÜ«∂_»∞. „â’`«Å∞
QÆ∞~°∞^Õ=ÙÅ ÉèÏ=ã¨=∂kè ã≤÷ux J=QÆ`«O KÕã¨∞HÀÖËHõ
áÈ~Ú#ѨÊ\˜H,© U^À XHõ J=ºHõ"Î ∞≥ #ÿ q㨇ܫ∞O`À Ѩ~=° â◊√Öˇ·
xâ◊ÛÅOQÍ LO_çáÈÜ«∂~°∞. QÆ∞~°∞^Õ=ÙÅ â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ#
P^蕺u‡Hõ ÉèÏ= „Ѩ"åǨÏOÖ’ JO^Œ~°∂ Jx~°fiK«hÜ«∞
Ѩ~°=∂#O^ŒO J#∞ÉèíqOK«™êQÍ~°∞. JO^Œ~°∂ aQÆæ~°QÍ
'ǨÏiÉ’Öò— JO@∂ ǨÏiã¨OH©~#ΰ „áê~°OaèOKå~°∞.
Ѷ|
„≤ =i 2010
Ramakrishna Math Hyderabad
„Hõ=∞OQÍ D "å~°Î P <À@ D <À@
Ѩ_ç "≥·+¨‚= ã¨=Ú^•Ü«∞O JO`«\Ï
"åºÑ≤OzOk. ÉèíQÆ"å<£^•ãπ ÉÏÉÏr
("≥+· =‚¨ ã¨=Ú^•Ü«∞ P^蕺u‡Hõ <Õ`)« K≥q#
‰õÄ_® Ѩ_Oç k.
`«# Jcè+¨ì^Õ=`« Pã¨#O g∞^Œ Z=~À
J<å=∞‰õΩ_≥#· ~å=∞Hõ$+¨µ_‚ ∞» xÅ|_ç JѨq„`«O
KÕâß_»x q#QÍ<Õ P "≥·+¨‚= ™ê^èŒ∞ѨÙOQÆ=Ù_»∞
Hõ$^Œ∞_ú Ü» ∂« º_»∞.
D ã¨OѶ∞¨ @# [iy# H˘xfl ~ÀAÅ `«~∞° "å`«
ǨÏ$^ŒÜü∞, =∞^äŒ∞~üÅ`À áê@∞ QÆ∞~°∞^Õ=ÙÅ∞,
ÉèíQÆ"å<£^•ãπ ÉÏÉÏrx HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜
HÍÖÏfl "≥àϧ~°∞. XHõ "≥+· =‚¨ ™ê^è∞Œ =Ù „Hõ=∞tHõ}∆ Ï
~åÇ≤Ï`«ºO Ѩ@¡ ÉÏÉÏr K«~°º fã¨∞H˘O@∞
#flѨC_»∞ QÆ∞~°∞^Õ=ÙÅ∞ ֒ѨeH˜ =KåÛ~°∞. JѨC_»∞
ÉÏÉÏr WÖÏ JO@∞<åfl~°∞: ''J`«_ç [Ѩ=∂Å#∞
QÆ∞OAH˘x "≥·+¨‚= ã¨=Ú^•Ü«∞O #∞Oz J`«}˜‚
"≥e"ÕÜ∞« O_ç.——
JѨC_»∞ ÉÏÉÏr`À QÆ∞~°∞^Õ=ÙÅ∞ WÖÏ J<åfl~°∞:
''Ö’‰õΩʼnõΩ É’kèOK«QÆÅ#x #∞=Ùfi J#∞H˘O@∞<åfl"å?
[Ѩ=∂Å#∞ „uѨÊ_»"≥∂ ÖËHõ „uѨÊHõáÈ=_»"≥∂ #∞"Õfi
x~°~‚ ÚOK«QÅÆ #x ÉèÏqã¨∞<Î åfl"å? x#∞fl Z=~°∞ QÆ∞~°∞=Ù#∞
KÕâß~°∞? ÉèQí =Æ O`«∞x P^ÕâO◊ ÖˉΩõ O_® #∞=Ùfi Ö’HÍxH˜
É’kèOK«QÆÅ"å?—— PÜ«∞# WÖÏ =∞O^Œeã¨∂Î LO_»QÍ
=Úã¨∞QÆ∞ÖÏ PÜ«∞# â◊s~åxfl HõÑÊ≤ "Õã#≤ =„ã¨OÎ *Ïi <ÕÅ
g∞^Œ Ѩ_áç È~ÚOk. QÆ∞~°∞^Õ=ÙÅ =ÚMÏ~°qO^ŒO JѨÓ~°fi"≥∞#ÿ
k=º `Õ [ 㨠∞ û`À „Ѩ H ÍtOK« ™ êyOk. Z=i`À, UO
=∂\Ï¡_∞» `«∞<åfl#<Õ Z~°∞Hˆ ÖË#O`« áê~°=â◊º ã≤u÷ Ö’ PÜ«∞#
JѨC_»∞ L<åfl~°∞. P <åÅ∞QÆ∞ =∂@Å∂ ѨÅ∞‰õΩ`«∂
LO_»QÍ<Õ, ÉèÏ"À^ÕfiQÆ=∞QÆ∞flÖˇ· QÆ∞~°∞^Õ=ÙÅ∞ ã¨=∂kè
ã≤`÷ ∞« ÅÜ«∂º~°∞.
QÆ∞~°∞^Õ=ÙÅ â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ# =K«<åÅ`À ÉÏÉÏrÖ’x
JO`«~$Ì° +≤ì *ÏQÆ$`«"∞≥ Oÿ k. J`«_∞» `«# ^ÀëêÅ#∞ QÆ∞iÎOz
xQÆifi, q#„=Ú_»∞ JÜ«∂º_»∞. ÉèQí "Æ å<£^•ãπ QÆ∞~°∞^Õ=ÙʼnõΩ
Jaè"å^ŒO KÕã≤ ''g∞ J#∞„QÆǨÏO =Å¡ q∞=∞‡efl K≥·`«#º
=∞Ǩ„ѨÉ∞íè =ÙQÍ `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl#∞——Jx J<åfl_»∞. 
(Ѷ„≤ |=i 28, Pk"å~°O N K≥`· #« º =∞Ǩ„ѨÉ∞íè =Ù [Ü«∞Ou)
7
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad
áê~°fiu Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚
ѨÓlOz# ~å„u
- N=∞u QÆi"≥∞à◊§ ÅH˜;
^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ XHõ=∂~°∞ U#∞QÆ∞ g∞^Œ "≥à◊√`«∞O_»QÍ
^Œ∞~åfi㨠=∞ǨÏi¬ Z^Œ∞~°Ü«∂º_»∞. ^Œ∞~åfiã¨∞x KÕuÖ’
Ѩ~=° ∞t=Ù}˜‚ ѨÓlOz# HõÅ∞=ѨÓÅ ^ŒO_» LOk. PÜ«∞#
^•xfl WO„^Œ∞_çH˜ WKåÛ_»∞. WO„^Œ∞_»∞ P Ǩ~åxfl U#∞QÆ∞
"≥∞_»Ö’ "Õâß_»∞. P U#∞QÆ∞ ^•xfl fã≤ H˜O^Œ Ѩ_ãÕ ≤ HÍà◊§`À
`˘H˜¯Ok. =∞ǨÏi¬H˜ HÀѨO =zÛ, WO„^Œ∞_ç ã¨OѨ^Œ JO`å
#tOz áÈ"åÅx âßѨO ÃÑ\Ïì_∞» .
Wk [iy# H˘O`« HÍÖÏxˆH |eK«„Hõ=iÎ "≥Ú^ŒÖˇ·#
~åHõã∆ ∞¨ Å∞ WO„^Œ∞}©,‚ W`«~° ^Õ=`«Å#∂ F_çOz ã¨fi~åæxfl
P„Hõq∞OKå~°∞. JѨC_»∞ WO„^Œ∞_»∞, „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞, W`«~°
^Õ=`«Å∞ q+¨µ=‚ ¸iÎx ™È΄`«O KÕã,≤ `«=∞#∞ ~°HO∆˜ KåeûOkQÍ
"Õ_»∞H˘<åfl~°∞. JѨC_»∞ P ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∞ ^Õ=`«Å#∞
H˘O`«HÍÅO ~åHõã∆ ∞¨ Å`À ¿ãflǨÏOQÍ LO_®eûOkQÍ ã¨ÅǨ
WKåÛ_»∞. J=∞$`«O `åy# "åiH˜ =∞~°}O LO_»^OŒ @∂,
J=∞$`«O HÀã¨O áêÅã¨=Ú„^•xfl =∞käOKåeûOkQÍ
K≥áêÊ_»∞. =∞O^Œ~° Ѩ~fi° `åxfl Hõ=fiOQÍ KÕã,≤ "åã¨∞H˜x Hõ"åfixH˜
`å_»∞QÍ KÕã,≤ `«# (q+¨µ=‚ ¸iÎ) ã¨Ç¨ Ü«∞O`À nHõ`∆ À =∞kä¿ãÎ
Ѷe¨ `«O LO@∞O^Œh, =ÚO^Œ∞QÍ q+¨O ѨÙ_»∞`«∞O^Œh, ^•xfl
K«∂ã≤ ÉèÜ í ∞« Ѩ_=» ^ŒhÌ K≥áêÊ_»∞. U =ã¨∞"Î <·≥ å =∞Oz^≥`· Õ
ã¨O`À+¨Ñ_¨ =» ^Œ∞,Ì K≥_^¤» `·≥ Õ HÀѨO `≥K∞« ÛHÀ=^Œ∞Ì Jx K≥|∞`«∂
JK«∞º`«∞_»∞ "≥o§áÈÜ«∂_»∞.
8 Ѷ|
(Ѷ≤„|=i 12, â◊√„Hõ"å~°O =∞Ǩ t=~å„u)
^Õ=`«Å∞ ^•#=ÙÅ`À q~À^èŒO =∂x, ¿ãflǨÏOQÍ
LO_»™êQÍ~°∞. áêÅ ã¨=Ú„^Œ =∞^ä#Œ O KÕÜ∞« _»O =Å¡ HõeQˆ
„ѨÜ≥∂[#O ^Õ=`«Å∞ K≥ѨÊQÍ ^•#=ÙÅ∞ JO^Œ∞‰õΩ
JOwHõiOKå~°∞. NǨÏi K≥ÑÊ≤ #>Ë¡ =∞O^Œ~° Ѩ~fi° `åxfl Hõ=fiOQÍ
KÕã∞¨ ‰õΩx, Hõ=fiѨ٠`å_»∞QÍ LO_»_®xH˜ "åã¨∞H˜x XÑ≤ÊOKå~°∞.
^Õ=`«Å∞ "åã¨∞H˜ `ÀHõ "≥Ñ· Ù¨ Ѩ@∞ìHÀQÍ, ^•#=ÙÅ∞ `«Å "≥Ñ· Ù¨
Ѩ@∞ì‰Ωõ <åfl~°∞. ã¨=Ú„^Œ =∞^ä#Œ O „áê~°OÉè"í ∞≥ Oÿ k.
J~Ú`Õ J_»∞QÆ∞# ‰õΩ^Œ∞~°∞ ÖËHáõ È=_»O =Å¡ =∞O^Œ~°
Ѩ~°fi`«O ã¨iQÍ xÅ=ÖË^Œ∞† Jk ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =Úxy
áÈ™êyOk. P ã≤u÷ Ö’ N=∞Ǩq+¨µ=‚ Ù ‰õÄ~°‡ ~°∂ѨOÖ’
ã¨=Ú„^ŒOÖ’H˜ „Ѩ"tÕ Oz, =∞O^Œ~y° ix "åã¨∞H˜`À áê@∞
ÃÑH· ˜ Z`åÎ_∞» . ã¨=Ú„^•xfl =∞käOKÕ "åiÖ’ XHõ_∞» QÍ LO_ô
`å<Õ ‰õΩ^Œ∞~°∞QÍ (‰õÄ~°‡ ~°∂ѨOÖ’) L<åfl_»∞ NǨÏi.
^Õ=^•#=ÙÅ∞ ã¨=Ú„^•xfl =∞käã∞¨ OÎ _»QÍ HÍʼnõÄ@ q+¨O
L^Œƒqù OzOk. ^•xfl K«∂ã≤ "å~°O`å ÉèÜ í ∞« Ѩ_,ç Hõ=fiѨÙ
`å\˜x q_çzÃÑ\˜ì K≥ÖÏ¡K≥^Œ∞~°Ü«∂º~°∞. P ǨÖÏǨÏÅO
Dâ◊fi~°∞x =¸_À HõO\˜ JyflÖÏ, ÃÑ^ŒÃÌ Ñ^ŒÌ *ÏfiÅÅ`À =¸_»∞
Ö’HÍÅÖ’#∂ "åºÑ≤OK« ™êyOk.
JѨC_»∞ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ Dâ◊fi~°∞_ç ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§ P
ǨÖÏǨÏÖÏxfl ã‘fiHõiOz, „áê}∞ÅxflO\˜h ~°HO∆˜ KåeûOkQÍ
"Õ_∞» ‰õΩ<åfl_»∞. "≥O@<Õ P ^Õ=^Õ=Ù_»∞ ''„áê}∞Å#∞ ~°HO∆˜ K«_O»
<å ^è~Œ ‡° O, QÆ~à° Ïxfl ã‘fiHõi™êÎ#∞—— Jx áê~°fiu`À K≥áêÊ_»∞.
P [QÆ<å‡`« ''g∞‰õΩ Uk Lz`«"∞≥ #ÿ kQÍ JxÑ≤¿ãÎ JÖÏ
K≥Ü∞« ºO_ç—— JOk.
^Õ=`«ÅO^Œ~∂° [Ü«∞[Ü«∞ ^è•fi<åÅ∞ KÕã∞¨ OÎ _»QÍ t=Ù_»∞
ǨÖÏǨÏÖÏxfl XHõ Hõ_çQÍ KÕã≤, ^•xfl <Õˆ~_»∞ ѨO_»∞
„q∞Oy#@∞¡ „q∞OQÍ_»∞. J~Ú`Õ, `«# L^Œ~°OÖ’ L#fl
Ö’HÍÅhfl #t™êÎÜ∞« x P qëêxfl HõO~îO° Ö’<Õ LOK«∞‰õΩx
'hÅHõO~î°∞_»∞— JÜ«∂º_®Ü«∞#. =∞Ǩ^Õ=Ù_»∞ QÆ~°àÏxfl
q∞Oy#O^Œ∞‰õΩ ÉèÜ í ∞« Ѩ_,ç P `åѨO `«QÍæÅx J=∞‡"å~°∞ P
~ÀA LѨ"åã¨O KÕã,≤ P ~å„u *ÏQÆ~O° LO_ç <åÅ∞QÆ∞
Ü«∂=∂ÅÖ’#∂ t=Ù_çH˜ Jaè¿+HõO, J~°Û# KÕãO≤ k. P
`« ~ ° ∞ "å`« `å#∞ PÜ« ∞ ##∞ Ѩ Ó lOz# P ~å„ux
^Õ==∂#=ÙÅ∞ t=Ù_çH˜ „Ñ‘uHõ~°"≥∞ÿ# ~å„uQÍ ã‘fiHõiOz
ѨÓ[Å∞ K≥Ü∂« ºÅh, JÖÏ KÕã#≤ "åiH˜ Dâ◊fi~°∞_»∞ ã¨HÅõ
Éè’QÆÉÏè QͺÅ#∂, =ÚH˜hÎ „Ѩ™êkOKåÅh HÀiOk [QÆ<å‡`«.
t=Ù_»∞ JO^Œ∞‰õΩ ''`«^ä•ã¨∞Η— J<åfl_»∞. Wn t=~å„u
„áê=ÚYºO. 
„≤ =i 2010
 K≥ÑÊ≤ # ÉèÏQÆO K«kq J~°O÷ K≥áêÊ~°∞. Jk Éè‰í Ωõ _Î Hç ˜
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x Ѩi~°Hõ∆}Ö’ ... ZO`À #zÛOk. J^ŒÜ∂« ºHõ WOH˘Hõ\,˜ WOH˘Hõ\ ˜
™êfiq∞ [áê#O^Œ ã‘fiÜ«∞ J#∞Éè"í åÅ∞ –32 JO@∂ JÖÏ J~å÷Å∞ K≥ÑÊ≤ OK«∞‰õΩO@∞<åfl_»∞.
JÖÏ ã¨ = ∞Ü« ∞ O =∞^è • ºÇ¨ Ï flO =¸_» ∞ #fl~°
ÉèQí =Æ O`«∞_ç^Õ ÉèÏ~°=∞#fl Éè‰í Ωõ _Î ç Hõ^Œä J~ÚOk. Éè‰í Ωõ _Î ∞» =∂„`«O ~å=∂Ü«∞}O K«^=Œ _»O, J~°O÷
K≥Ñ≤ÊOK«∞HÀ=_»OÖ’ =ÚxyáÈ~Ú W`«~° q+¨Ü«∂Åhfl
™êfiq∞ [áê#O^Œ HõiÜî ∂« "å_£ („Ѩã∞¨ `Î O« ™œ~å„+ì̈O) =∞iÛáÈ~Ú#@∞¡<åfl_»∞. ã¨<åflºã≤H˜ WOHõ PHõe ‰õÄ_®
Ü«∂„`«Ö’ LO_»QÍ XHõ Éè‰í Ωõ _Î ∞» PÜ«∞#`À ''HõiÜ î ∂« "å_£Ö’ =∞O^ŒyOzOk.
Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ KåÖÏ =∞Ok L<åfl~°∞. WHõ¯_» ã¨<åflºã¨∞Å∞ `«‰Ωõ ¯=, JѨC_Õ Ñ¨H¯õ QÆkÖ’ #∞Oz #Å∞QÆ∞~Ô ^· ∞Œ QÆ∞~°∞ „ã‘ÅÎ ∞ JHõ¯_»‰Ωõ
Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ Z‰õΩ¯= HõxÑ≤™êÎ~∞° . g∞~°∞ g∞ Ü«∂„`«Å ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ =KåÛ~°∞. "åà◊§`À Hõeã≤ XHõ Ü«Ú=‰õΩ_»∞ ‰õÄ_® =KåÛ_»∞.
JÖÏO\˜ Éèí‰õΩÎÅ#∞ Hõe¿ã J=HÍâßÅ∞ KåÖÏ =™êÎ~Ú—— ''g∞ HÍ~°}OQÍ<Õ W"åà◊ JO^Œ~°O PHõe`À LO_®eû
Jx J<åfl_»∞. JO^Œ∞‰õΩ ™êfiq∞ ''g∞~°∞ K≥ÑÊ≤ # =∂@ x["Õ∞. =zÛOk. WHõ g∞`À Hõeã≤ "Õ∞=Ú LO_»ÖË=Ú—— Jx
g∞‰õΩ `≥eã≤# Éè‰í Ωõ ÅÎ ¿Ñ~°∞¡ <å‰õΩ K≥Ñʨ O_ç. "åiÖ’ H˘O`« "åà◊§<åfl~°∞. "åà◊√§ JÖÏ JO@∞O>Ë, P =∂@Å∞ qO@∂
=∞Ok<≥<· å <Õ#∞ Hõe¿ã „ѨÜ∞« `åflÅ∞ KÕ™êÎ#∞—— J<åfl~°∞. P ÉèHí Í΄Qˆ ã¨~∞° _»∞ âßO`«OQÍ, xifiHÍ~°OQÍ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.
P Éè‰í Ωõ _Î ∞» H˘O`« =∞Ok ¿Ñ~°∞¡ K≥áêÊ_»∞. JO^Œ∞Ö’ XHõ~∞° J`«x =ÚYHõ=oHõÖ’¡ ‰õÄ_® =∂~°∞Ê ~åÖË^∞Œ . Jk K«∂ã≤
[QÆr=˚ <£~å"£∞. J`«#∞ JHõ¯_»‰Ωõ ^ŒQ~æÆ Ö° ’<Õ L#fl „QÍ=∞OÖ’ ã¨<åflºã≤ Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂~°∞.
LO\Ï_»∞. =∞~åfl_»∞ ã¨<åflºã≤ J`«x „QÍ=∞O "≥àϧ~°∞. Jk JO`å q<åflHõ J`«#∞ ''WOHõ âßOuOK«O_ç. JO^Œ~O°
j`åHÍÅO. ÉÏQÍ K«eQÍ LOk. ã¨<åflºã≤ P „QÍ=∂xH˜ ™êÜ«∞O„`«O „áê~°#÷ JÜ«∂ºHõ =∂\Ï¡_∞» ‰õΩO^•O. ™êfig∞r
KÕˆ~@ѨÊ\˜H˜ =∞^蕺ǨÏflO XO\˜QÆO@ J~ÚOk. aèHõ∆‰õΩ <å‰õΩ WѨC_»∞ ~å=∂Ü«∞}O K≥|∞`«∞<åfl~°∞. Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_çH˜
ã¨=∞Ü«∞"≥∞ÿOk. Z=i<À J_çy D Éèí‰õΩÎ_ç WO\˜ `À= `≥eÜ«∞^• W"åà◊ WO\’¡ Ug∞ ÖË^xŒ ! ™êfig∞rx WHõ¯_»‰Ωõ
`≥Å∞ã¨∞H˘x, WO\˜ =ÚOy\’¡ J_»∞QÆ∞ ÃÑ\Ïì~∞° . JHõ¯_» P ѨOÑ≤Oz# P ÉèQí =Æ O`«∞_Õ U^À U~åÊ@∞ KÕã≤ LO\Ï_»∞.
WO\˜ Ü«∞[=∂x HÍÉ’Å∞ =ÚO^Œ∞ |Å¡ g∞^Œ U^À ѨÙã¨HÎ Oõ ÉèQí =Æ O`«∞_ç g∞^Œ #=∞‡HõO LOK«O_ç——Jx J<åfl_»∞.
ÃÑ@∞ì‰Ωõ x K«^∞Œ =Ù`«∞<åfl_»∞. JѨC_»∞ ™êfig∞r "≥Ñ· Ù¨ uiy P Ü«Ú=‰õΩ_»∞ ''K«∂_»O_ç
''<å~åÜ«∞} ǨÏi—— J<Õ Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ qx J`«#∞ `«Å ZuÎ ™êfig∞r! W"åà◊ "Õ∞=∞O^Œ~O° Ѩ¿ã!Î WO\’¡ á⁄~Úº ‰õÄ_®
^•fi~°O ^ŒQÆæ~° xÅ∞Ûx L#fl ã¨<åflºã≤x K«∂ã≤ "≥O@<Õ JO\˜OK«Ö^Ë ∞Œ . Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ uO_ç ÖË^∞Œ . W"åà◊ L^ŒÜ∞« "Õ∞
„Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞. `«~∞° "å`« ã¨<åflºã≤ KÕ`∞« Å∞ Ѩ@∞ì‰Ωõ x, W~°"·≥ =∞Ok ã¨<åflºã¨∞Å∞ "≥àϧ~°∞. "åà◊§O^ŒiH© DÜ«∞#
''™êfig∞r! ~°O_ç ~°O_ç! ֒ѨeH˜ ~°O_ç. W"åà◊ ZO`« J^Œ$+¨Oì —— Ѩk¿ÇÏ#∞ ~ÀAÅ∞ Pu^二 O WKåÛ~°∞. „Ѩu ~ÀE ѨOK«ÉHíè ∆õ º
JO@∂ ֒ѨʼnõΩ fã¨∞HÔ o§ `«# ѨH¯õ <Õ =∞~˘Hõ Pã¨#O Ѩ~=° ∂<åflÅ∞. WO\’¡ L#fl^ŒO`å ÃÑ>Ëâì ßHõ ѨH¯õ "åà◊§ ^ŒQ~æÆ °
Ѩiz, ™êfig∞rx ‰õÄ~ÀÛ=∞<åfl_»∞. ZѨÊ\˜ #∞OKÀ ÉÏQÍ J~°∞=Ù fã¨∞‰õΩx ÃÑ>Ë"ì å~°∞ `«Ñʨ "åà◊§#∞ ™êQÆ#OѨÖ^Ë ∞Œ .
ѨiK«Ü∞« O L#fl"å_çÖÏ ã¨<åflºã≤`À J`«_∞» =∂\Ï¡_®_»∞. WOHõ <Õ#∞ LO_»|@ìÖHË õ "åà◊§‰õΩ XHõ #=∞™ê¯~°O ÃÑ\ì̃
ã¨<åflºã≤H˜ ÉÏQÍ PHõeQÍ LOk. P Éè‰í Ωõ _Î ∞» =∂„`«O "≥o§á⁄=∞‡<åfl#∞. JO^Œ∞Hˆ W"åà◊ "Õ∞=∞O^Œ~O° LѨ"åã¨O
U"À Hõ|∞~°∞¡ K≥|∞`«∞<åfl_»∞ HÍx ã¨<åflºã≤x Éè’[#O q+¨Ü∞« O LO_ç J~Ú<å ã¨~ˆ DÜ«∞# KÕã∞¨ #Î flk ÉÏQÍ ÖË^hŒ , â◊HHΘ ˜
J_»Q_Æ O» ÖË^∞Œ . Hõhã¨O `åQÆ_®xH˜ hà◊√§ ‰õÄ_® W=fiÖË^∞Œ . q∞Oz JO^ŒiH© Pu^二 O W=fi_»O Hõ+=ì¨ ∞x `≥eÜ«∞K≥Ü∂« ºÅx
''™êfig∞r <Õ#∞ `«∞Åã‘ ~å=∂Ü«∞}O K«^Œ∞=Ù`«∞<åfl#∞. WѨC_»∞ =KåÛO—— J<åfl_»∞.
WO^Œ∞Ö’ <å‰õΩ KåÖÏ JOâßÅ∞ J~°÷O HÍ=_»O ÖË^Œ∞. J^ŒO`å q#fl P Éè‰í Ωõ _Î ∞» ''WѨC_»∞ W=hfl =∂\Ï¡_=» ^Œ∞.Ì
^ŒÜ«∞KÕã≤ <å‰õΩ WO^Œ∞Ö’x JOâßÅ#∞ q=iOK«O_ç—— WO\˜H˜ =zÛ# Jukäxè <Õ#∞ P^Œi™êÎ#∞. ã¨~ˆ g∞~°O^Œ~∂°
J<åfl_»∞. JѨC_»∞ ã¨<åflºã≤, ~å=∂Ü«∞}O fã¨∞‰õΩx J`«#∞ WHõ "≥à§◊ O_ç. <Õ#∞ ~å=∂Ü«∞}O qO\Ï#∞—— J<åfl_»∞.

Ѷ|
„≤ =i 2010 9
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad
JO^Œ~∂° ѨH¯õ QÆkÖ’H˜ "≥o§áÈÜ«∂~°∞. ã¨<åflºã≤ =∞m§
~å=∂Ü«∞}O „áê~°OaèOKå~°∞. JѨÊ\˜H˜ ã¨<åflºã≤H˜ J~°"÷ ∞≥ Oÿ k
™êÜ«∞O„`«O J=Ù`«∞<åfl Éè‰í Ωõ _Î ∞» aèH∆õ ZO^Œ∞H˜=fiÖË^À!
=∞m§ ~å=∂Ü«∞}O K«^=Œ _»O „áê~°OaèOKå~°∞. JÖÏ
P Éè‰í Ωõ _Î ∞» ~å=∂Ü«∞}O K≥ÑÊ≤ OK«∞‰õΩO@∞<åfl_»∞. WO`«Ö’
™êÜ«∞OHÍÅO J~ÚOk. ''[QÆr˚=<£ ~å"£∞ QÍi WÅ∞¡
W^Õ<å?—— J#fl =∂@ qx Éè‰í Ωõ _Î ∞» QÆ∞=∞‡O "≥Ñ· Ù¨ K«∂âß_»∞.
JHõ¯_» KÕuÖ’ L`«~Î O° XHõ\ ˜ Ѩ@∞ì‰Ωõ x XHõ ~Ô `· ∞« xÖÁÛx
L<åfl_»∞. ''~å ÉÏ|∂, ~å! Z=~°∞ #∞=Ùfi? ZHõ¯_» #∞Oz
=KåÛ=Ù? ֒ѨʼnõΩ =zÛ ‰õÄ~ÀÛ—— Jx ‰õΩâ◊ńѨâfl◊ Å∞ "Õã≤
Ñ≤eKå~°∞. J`«x KÕuÖ’ L#fl L`«~Î O° JO^Œ∞H˘x K«kq,
"≥O@<Õ WO\’¡x JO^Œih `«fi~°QÍ ~°=∞‡x Ñ≤eKå~°∞.
Ü«Ú=‰õΩ_≥#· `«# `«=Ú‡_çH˜ L`«~Î O° WzÛ, ÃÑH· ˜ QÆ\ Qì̃ Í
K«^=Œ =∞<åfl_»∞. JO^Œ∞Ö’ D q^èOŒ QÍ LOk:
''JÜ«∂º! `˘q∞‡k, Ѩ^àÕ §◊ „H˜`O« g∞~°∞ t=~å„uH˜ XHõ
ÉèHí =Îõ ∞O_»e`À Hõeã≤ A<åQÆ_£è =KåÛ~°∞. JѨÊ\’¡ <Õ#∞ KåÖÏ
c^Œ"å}˜.‚ `«y# ÃÑH· Oõ W=fiÖËHáõ È=_»O`À <å‰õΩ ZHõ¯_®
Z=~°∂ P„â◊Ü∞« q∞=fiÖË^∞Œ . g∞~°∞ XHõ¯~ˆ ##∞fl P^ŒiOz
`«=∞`À Hõeã≤ LO_»_®xH˜ ã¨=∞‡uOKå~°∞. g∞ ÉèHí =Îõ ∞O_»eÖ’
ã¨É∞íè ºefl P^ŒiOz#>Ë¡ ##∞fl ‰õÄ_® P^ŒiOKå~°∞. P ~ÀA
<Õ#∞ P Éè’àÏâ◊OHõ~∞° }˜‚ „áêi÷OKå#∞. ZѨÊ\˜HÔ <· å <Õ#∞ D
c^ŒiHõO #∞Oz |Ü«∞@Ѩ_ç _»|∞ƒ "≥#Hˆ ã¨∞HÀQÆey`Õ, H˘O`«
ÃÑH· Oõ D =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_çH˜ ѨOÑ≤, Hõ$`«[`˝ « `≥Å∞ѨىõΩO\Ï#∞
Jx! D ~ÀA Dâ◊fi~°∞x ^ŒÜ∞« =Å¡ <å ^ŒQ~æÆ ° H˘O`« Éè∂í q∞
LOk. Ô~O_Õà◊§ #∞Oz ѨO@ ‰õÄ_® ÉÏQÍ Ñ¨O_çOk.
JO^Œ∞Hõx W"åà◊ <Õ#∞ 10 =∞}∞QÆ∞Å QÀ^è∞Œ =∞Å∞ g∞‰õΩ
ѨOÑ≤ã∞¨ <Î åfl#∞. ^ŒÜ∞« KÕã≤ ã‘fiHõiOK«O_ç.——
10
L`«~Î O° Ö’x P =∂@Å∞ qx JO^Œi =ÚMÏÖ’¡ ã¨O`À+¨O
HõxÑ≤OzOk. Éè‰í Ωõ _Î ∞» ''K«∂âß~å! =∞# WO\’¡ Ug∞ ÖË^xŒ
`≥eã≤# ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ U^À XHõ U~åÊ@∞ KÕ™êÎ_x» J<åfl#∞
Hõ^•! WHõ JO^Œ~∂° "≥o§ =O@ U~åÊ@∞¡ K«∂_»O_ç—— Jx
WO\’¡ "åà◊§H˜ K≥áêÊ_»∞. ‰õΩ@∞O| ã¨É∞íè ºÅO^Œ~∂° ֒ѨeH˜
"≥o§áÈÜ«∂~°∞. ã¨<åflºã≤ =∞#ã¨∞ûÖ’<Õ P Éè‰í Ωõ xÎ H˜ #=∞™ê¯~°O
KÕâß~°∞.
náêÅ∞ ÃÑ>Ëì "Õà◊ J~ÚOk. WÅ"ÕÅ∞Ê J~Ú#
N~å=∞K«O„^Œ∞_çH˜ ѨÓ[, Éè[í #Å∞ KÕâßHõ JO^Œ~∂° =∞m§
֒ѨÅH˜ "≥o§áÈ`«∂LO>Ë JO^Œih Ñ≤ez P Éèí‰õΩÎ_»∞
''WO^•Hõ g∞~°O^Œ~∂° U^À JO@∞<åfl~°∞. WѨC_»∞ K≥Ñʨ O_ç
q+¨ Ü « ∞ "Õ ∞ q∞\’!—— J<åfl_» ∞ . P =∂@‰õ Ω JO^Œ ~ ° ∂
ã≤Q∞Æ Ñæ _¨ ∞» `«∂, =∞ø#OQÍ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞.
''™êÜ«∞O„`«O „áê~°÷# `«~°∞"å`« =∂\Ï¡_»∞‰õΩO^•=∞x
JѨC_»∞ <Õ#∞ J<åfl#∞ Hõ^•! WѨC_»∞ K≥ѨÊO_ç UO
K≥Ñʨ ^ŒÅ∞Û‰õΩ<åfl~À! <Õ#∞ Z=iH© HÍ^Œ∞, ÖË^∞Œ J#ÖË#∞.
Jk x[OQÍ <å‰õΩ#fl K≥_¤» JÅ"å>Ë! Wk g∞ JO^ŒiH©
Hõ+¨ìOQÍ LOk. =ÚO^Œ∞ =ÚO^Œ∞ WÖÏ J=‰õΩO_®
LO_»_®xH˜ U^À XHõ U~åÊ@∞ KÕã¨∞HÀ"åe. á⁄ÖÏÅ∞,
ѨO@ JO`å g∞ˆ~ K«∂ã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞ Hõ^•! g∞ =O`«∞‰õΩ
=zÛ# ѨO@ g∞~°∞ "Õ~∞° QÍ ÃÑ@∞ìHÀO_ç. JѨC_»∞ g∞‰õΩ D
q^è"Œ ∞≥ #ÿ W|ƒOk Z^Œ∞~°=^Œ∞. J^Õ Hõ^• g∞‰õΩ HÍ"åeûOk!
W"åoì #∞Oz <å ÉèÏQÆOÖ’ Uk =¿ãÎ Jk D QÆkÖ’
ÃÑ@ìO_ç. g∞~°O^Œ~°∂ g∞ g∞ ÉèÏQÍÅ∞ g∞~°∞ *Ï„QÆ`«Î
KÕã∞¨ HÀO_ç—— J<åfl_»∞ P Éè‰í Ωõ _Î ∞» . J`«x =∂@Å∞ qx J`«x
ÉèÏ~°º, ‰õÄ`«∞~°∞, JHõ¯K≥ÖÅ¡ˇ ∞ – WÖÏ WO\’¡x P_»"åà◊§O^Œ~∂°
U_»∞Ѩ٠„áê~°OaèOKå~°∞.
''ZO^Œ∞‰õΩ U_»∞™êÎ~∞° ? XˆH WO\’¡ LO^•O. ѨO@ =∂„`«O
ѨOK«∞‰õΩO^•O. g∞~°O^Œ~∂° xtÛO`«QÍ LO_»O_ç. WHõ
#∞Oz q∞=∞‡efl Hõ+Ãì¨ Ñ@ì#∞—— J<åfl_»∞ J`«#∞. JO^Œ~∂°
֒ѨʼnõΩ "≥o§áÈÜ«∂~°∞. ã¨<åflºã≤ q㨇ܫ∞OQÍ K«∂ã¨∂Î
LO_çáÈÜ«∂~°∞. S^Œ∞ xq∞ëêÅÖ’ ѨOѨHÍÅ∞ J~Ú
áÈÜ«∂~Ú. Jã¨Ö#·ˇ Éè‰í Ωõ _Î ∞» [QÆr=˚ <£~å"£∞ Q˘Ñ¨Ê^Œ#O Jk.
P `«~∞° "å`« P ‰õΩ@∞O| ã¨É∞íè ºÅO^Œ~∂° HõÅã≤ ã¨<åflºã≤x
Ѩk¿ÇÏ#∞ ~ÀAÅ∞ WO\’¡ LOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. [QÆr=˚ <£~å"£∞
QÍÔ~`· Õ ~å=∂Ü«∞}O JO`å J~°O÷ K≥Ñʨ _»O J~Ú# `«~∞° "å`Õ
ã¨<åflºã≤x JHõ¯_» #∞Oz "≥à§◊ xKåÛ~°∞.
J#∞"å^ŒO: N=∞u l.Zãπ. ÅH˜∆ ‡
Ѷ|
„≤ =i 2010
 Free Soft copy www.rkmath.org
„Ѩ=K«#O: N ™ê=∞"Õ^ŒO +¨}∞‡Yâ◊~°‡
(...QÆ`« ã¨OzHõ `«~°∞"å~Ú)
"åºã¨ ÉèQí "Æ å#∞_»∞, [QÆ^OŒ aHõ `«`åÎ fixfl [#"Õ∞[Ü«Ú_çH˜
WÖÏ `≥eáê~°∞: ''ÉèHí `Θ À J=∞‡#∞ 㨇iOz<å, ѨÓlOz<å,
^蕺xOz<å, H©iÎOz<å "åiH˜ HÍ=eû#=hfl J=∞‡
„Ѩ™êkã¨∞ÎOk——. ã¨$+≤ìÖ’ P„â◊Ü«∞O, Pã¨H˜Î J<Õ Ô~O_»∞
QÆ∞}ÏÅ∞O\Ï~Ú. P„â◊Ü∞« O JO>Ë U^≥<· å J=ã¨~O° HÀã¨O
XHõix P„â◊~Ú™êÎO. Pã¨HÎ̃ JO>Ë „Ñ‘u. ÉèHí ÖÎ̃ ’ P„â◊Ü∞« O,
Pã¨HÎ̃ XHõ>!Ë
"åºã¨^=Õ Ù_∞» WHõ¯_» =∞~˘Hõ =∂@ K≥áêÊ_»∞ – ''=¸~°∞Åö ∞,
^Œi„^Œ∞Å∞, ~ÀQÆ∞Å∞... gà◊√§ QÆ`« [#‡Ö’ J=∞‡#∞ P~åkèOK«
ÖË^∞Œ . JO^Œ∞Hˆ D ^Œ∞óã≤u÷ x á⁄O^•~°∞. J<ÕHõ [#‡Å P~å^è#Œ
Ѷe¨ `«OQÍ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ∞ =KåÛ~°∞. J=∞‡#∞ P~åkèOz#
"åiH˜ WǨÏ=¸ Ѩ~°=¸ Åaè™êÎ~Ú `«Ñ¨Ê =∞~˘Hõ QÆu
ÖË^∞Œ .—— JO^Œ∞Hˆ [QÆ^OŒ aHõ Éè’QÆ^•~Úx, Ü≥∂QÆ^•~Úx,
"≥∂Hõ^∆ •~Úx. =∞# KÕ`« P~å^è#Œ á⁄O^Œ_®xH˜ P [QÆ^OŒ aHõ
Z<Àfl ~°∂áêÅ∞ ^èiŒ Oz ã≤^OúŒ QÍ LOk† PÅ㨺O =∞#^Õ.
J=∞‡ J#∞„QÆÇϨ OÖ’ PÅ㨺O Ug∞ ÖË^∞Œ . J=∞‡ ^èiŒ Oz#
J<ÕHõ ~°∂áêÅ#∞ (J=∞‡ <å=∂Å#∞) ^Õg ÉèÏQÆ=`«O ÖÏO\˜
„QÆO^ä•Å∞ q=i™êÎ~Ú.
J=∞‡ ¿Ñ~ˆ q∞\˜ Jx „Ѩtfl¿ãÎ ÅH©∆ ‡ JëÈì`~Ϋ O° Ö’x "≥Ú^Œ\ ˜
¿Ñ~°∞ K≥ѨCHÀ=K«∞Û. Jk ''„ѨHõ$uO——. D [QÆ`«ÎO`å
Pq~°ƒqù OK«_®xH˜ Uk =¸Å =ã¨∞"Î À Jk „ѨH$õ u. Ö’HõOÖ’
=∞#O XHõ =¸Å =ã¨∞=Î Ù #∞O_ç =∞~˘Hõ Ѩ^•~å÷xfl `«Ü∂« ~°∞
KÕ™êÎO. `«Ü∂« ~Ô #· Ѩ^•~°O÷ ¿Ñ~°∞ qHõ$u. qHõ$u JO>Ë
Ѩi}Ï=∞O ^•fi~å =zÛ# =ã¨∞=Î Ù. D Ѩi}Ï=∂Åxfl\˜H©
Uk =¸Å =ã¨∞"Î À Jk „ѨH$õ u. ^•x #∞O_ç `«Ü∂« ~Ô #·
ѨOK«É∂íè `åÅ∂, =ÔQ~· å Jhfl qHõ$`«∞Å∞. Jk "Õ~∞° , Wk
"Õ~å JO>Ë – J^Õ W^≥O· k. XHõ ^Œ∂k HõO_≥ fã¨∞H˘x, XHõ
=∞Ǩ =„™êÎxfl <Õã#≤ @∞¡QÍ [QÆ<å‡`« `«# „ѨH$õ u â◊HQÎ̃ Í
Pq~°ƒqù Oz, D J#O`«"∞≥ #ÿ qâßfixfl Hõ$uQÍ ~°zOzOk†
J^Õ qHõ$u Jx K≥ѨÊ|_»∞`«∞Ok. ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ JO>Ë
Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞}˜‚ L^ÕtÌ Oz K≥¿ÑÊk. PÜ«∞# â◊HÎ̃ „ѨH$õ u.
D [QÆ`«ÎO`å P `«ÖË¡ "åºÑ≤Oz „Ѩã¨i¿ãÎ<Õ ã¨$+≤ì
K≥`· #« º=O`«"∞≥ Oÿ k, ÖËHáõ È`Õ K≥`· #« º=∞<Õ^Õ ÖË^∞Œ . K≥`· #« º"Õ∞
Ѷ|
„≤ =i 2010
Ramakrishna Math Hyderabad
qÖËY#O: N=∞u Z<£. âı+µ¨
J=∞‡ ~°∂ѨO. JO^Œ∞Hˆ ã¨~fi° K≥`· #« º~°∂áêO J#flk =∞#O
=∞~°záȉõÄ_»^∞Œ . ã¨~fi° K≥`· #« º~°∂Ñ≤}˜ J~Ú# P [QÆ^OŒ aˆH
ã¨$+≤Hì ˜ ѨÓ~°fiO LOk. ã¨$+≤Hì ˜ „Ѩ^•è #OQÍ LOk, ã¨$+≤ì JO`å
"åºÑ≤Oz LOk. Wk „ѨH$õ u J<Õ â◊ÉÏÌxH˜ L#fl qâı+O¨ .
P [QÆ^ŒOaHõ D ã¨$+≤ì HÀã¨O qq^èŒ ~°∂áêÅ∞
^èiŒ OzOk. JO^Œ∞Ö’ =ÚYº"≥∞#ÿ q S^Œ∞. Jq J=∞‡"åi
ѨÓ~°‚ ã¨fi~°∂áêÅ∞. J=`å~åÖ’¡ ѨÓ~å‚=`å~åÅ∞ J#fl>Ë¡
J=∞‡"å~°∞ ^èŒiOz# „ѨHõ$u PHõ$`«∞ÅÖ’ Wq ѨÓ~°‚
ã¨fi~°∂áêÅ∞. Jq – ^Œ∞~åæ, ~å^è•, ÅH©∆ ‡, ã¨~ã° fi¨ f, ™êq„f-
D S^Œ∞ ~°∂áêÅ#∂ Láêã≤OKÕ "åà◊√§ qq^èŒ ã¨O„Ѩ^•
Ü«∂ÅÖ’ ÉèÏ~°`^« âÕ =◊ ∞O`«\Ï L<åfl~°∞. WO^Œ∞Ö’ U ~°∂áêxfl
P~åkèOz<å ѨÓ~°‚ â◊HxΘ P~åkèã∞¨ #Î fl>Ë.¡ =∞# Hõ#fl`«e¡ =∞#efl
J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ áÈ+≤ã∞¨ OÎ k. Jhfl KÕ¿ãn, KÕ~ÚOKÕn P
`«Ö.¡Ë ã¨~fi° ã¨=∞~°∞~÷ åÅ∞ P `«e.¡ U ~°∂ѨOÖ’ L#flѨC_»∞
`«ex¡ Ñ≤Åz<å P `«eÖ¡ ’ Jxfl ã¨=∞~°`÷ Å« ∂ L<åfl~Ú.
JO^Œ∞Hˆ ÅH˜∆ ‡ "Õ~∞° , ^Œ∞~°æ "Õ~∞° , ã¨~ã° fi¨ u "Õ~∞° J#∞HÀ‰õÄ_»^∞Œ .
''UHÍ UHÍ—— Jx Jhfl HõeÑ≤≤ XˆH J=∞‡. P UHÍ J~Ú#
`«ex¡ U ~°∂ѨO`À P~åkèOz<å P Ѩ~`° `« Ϋ fiO =∞#efl
HÍáê_»∞`«∞Ok.
'<å~åÜ«∞}©˜ q+¨µ‚=∂Ü«∂ ѨÓ~°‚ „|Ǩχ ã¨fi~°∂Ñ≤}˜—
J<åfl~° ∞ . J=∞‡‰õ Ω '<å~åÜ« ∞ }˜ — Jx ¿Ñ~° ∞ Ok.
ã¨~°fi[QÆ^•fi ºÑ≤x P `«e¡. ^Õ=`«ÅO^Œ~°∂ J=∞‡"åix
''ã¨~fi° =∞OQÆà◊ =∂OQÆàºı t"Õ ã¨~åfi~°™÷ êkè̂H â◊~} ° ºË „`«ºO|ˆH
Q“s <å~åÜ«∞}˜ #"≥∂ã¨∞Î`Õ—— Jx ™È΄`«O KÕ™êÎ~°∞.
Ç≤Ï=∞=`«Ê~°fi`« „áêO`«O =^ŒÌ Q“s^Õqx K«∂ã≤ ^Õ=`«Å∞
KÕã#≤ ™È΄`«OÖ’ ''<å~åÜ«∞}˜ #"≥∂ã¨∞`Î —Õ — Jx =ã¨∞OÎ k.
JÖψQ â◊√OÉèí xâ◊√OÉèí ã¨OǨ~°O J~Ú# `«~∞° "å`« P [QÆ[#˚ x
<å~åÜ«∞}© ã¨fi~°∂ѨOQÍ ™êH∆Í`«¯iOz, "å~°O^Œih J#∞
„QÆÇÏ≤ Oz# q+¨Ü∞« O ^Õg=∂Ǩ`«‡ºO K≥|∞`ÀOk. <å~åÜ«∞}˜
J#fl â◊ÉÏÌxH˜ J~°O÷ Uq∞\˜ Jx K«∂¿ã.Î .. Åe`åã¨ÇϨ „ã¨OÖ’
''<å~åÜ«∞}© <å^Œ~∂° áê—— J<Õ <å=∞O =ã¨∞OÎ k. <å~°=Ú
JO>Ë r=ã¨=¸Ç¨ÏO Jx J~°O÷ . ''#~å}ÏO ã¨=¸Ç¨ÏO
11
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad
<å~°O——. P <å~°=Ú#‰õΩ JÜ«∞#O JO>Ë P„â◊Ü∞« O† ã¨~fi°
r=HÀ\˜H© Uk P„â◊Ü∞« â◊HÀÎ P P„â◊Ü∞« â◊Hˆ Î <å~åÜ«∞}˜.
J^Õ N J<Õ â◊ÉÏÌxH© J~°÷O. ''`åfi=∂„t`å<åO #
qѨ#fl~å}ÏO `åfi=∂„t`åÜ«∂„â◊Ü∞« `åO „ѨÜ∂« O`Õ——. ã¨~fi°
r=ÙʼnõÄ P„â◊Ü∞« â◊HΘ J~Ú# K≥`· #« º ã¨fi~°∂Ñ≤}˜ <å~åÜ«∞}˜.
'„|Ǩ‡k ^Õ"ó·≥ =Úxaèó =∞#∞aèó ѨÓl`å ã¨∞`Î å— –
„|Ǩ‡k ^Õ=`«Å KÕ`,« =Ú#∞Å KÕ`,« =∞#∞=ÙÅ KÕ`« ѨÓl`«∞
~åÅ=Ù`∞« #flk. WHõ¯_» =∞#∞=ÙÅKÕ`« J#QÍ<Õ =∞#fiO`«~åʼnõΩ
JkèÑ`¨ ∞« Öˇ#· =∞#∞=ÙÖË H͉õΩO_® '=∞#∞aèó— – JO>Ë Jxfl
=∞O„`åÅ`À Jx J~°O÷ . ''ã¨~fi° =∞O„`å~å^蕺 [QÆ^OŒ aHõ
ã¨~°fi=∞O„`« ã¨fi~°∂Ñ≤}˜—— [QÆ^ŒOaHõ! JO^Œ∞ˆH, ''ã¨~°fi
=∞O„`åu‡ˆH, ã¨~°fiÜ«∞O„`åu‡ˆH ã¨~°fi`«O„`åu‡ˆH
ã¨~°fi~°∂¿Ñ ¿ÇÏ [QÆ<å‡`«$ˆH—— J<åfl~°∞
HÍo^•ã¨∞ =∞ǨHõq. ''™ê â◊~°fi~°∂áê
ã¨<å`«h...—— – P"≥∞ â◊~fi° ~°∂Ѩ t=
ã¨fi~°∂Ñ≤}.˜ JO>Ë t=Ù_»∞ U ~°∂ѨO
^èŒi¿ãÎ D"≥∞ ^•xHõ#∞QÆ∞}OQÍ
~°∂ѨO ^èiŒ ã¨∞OÎ k. â◊~∞° fi_»∞ JO>Ë
„ѨàÜ ◊ ∞« HÍ~°‰Ωõ _»∞ Jx J~°O÷ † P
„Ѩà◊Ü«∞HÍ~°‰õΩ_≥·# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x
Ü≥ÚHõ¯ ã¨fi~°∂Ñ≤}˜ Dq_». JÖψQ,
'㨠< å`« x —- ZѨ Ê \˜ n q_» JO>Ë
KåÅÃÑ^Œ=Ì ∞‡ J<åfl~°∞ áÈ`«# QÍ~°∞.
''^èŒ~°‡ ã¨`åº Ñ¨Ù}ºH©iÎ~°ºâ’=∞OQÆà◊
„Ѩ^•~Úh—— J=∞‡"åix P~åkèOK«_O» =Å# ^è~Œ ‡° O,
ã¨`º« O, ѨÙ}ºO Åaè™êÎ~Ú. ѨÙ}ºO JO>Ë ã¨∞YO J#∞‰õΩO\ÏO
HÍh ''ѨÙ}ºO ѶŨ O ã¨∞YO——. Ѩq„`« Hõ~‡° =Å¡ ã¨∞YO =ã¨∞OÎ k.
JO^ŒiH© ã¨∞YO HÍ"åe. HÍh ѨÙ}ºO K≥Ü∞« º~°∞. áêѨ
ѶŨ O Z=iH© JHõ¯~ˆ ^¡ ∞Œ , HÍh KÕ¿ãk =∂„`«O áêѨ"∞Õ .
P [QÆ^OŒ |‰õΩ 'ѨÙ}ϺѨÙ}º ѶŨ „Ѩ^•—— J<Õ <å=∞O
‰õÄ_® L#flk. P `«e¡ =∞#H˜ Ѩq„`« Hõ~‡° Å∞ KÕ¿ã |∞kú
ѨÙ\˜ãì ∞¨ OÎ k, H˘O^ŒiH˜ P |∞kú LO@∞Ok, HÍh J=HÍâ◊O
LO_»^∞Œ . J=∞‡x P„â◊~Ú¿ãÎ Jq KÕ¿ã J=HÍâ◊O Wã¨∞OÎ k.
ã¨OHõÅÊ ™ê÷~Ú #∞O_ç ѶŨ ™ê÷~Ú =~°‰Äõ ѨÙ}ºO Ü≥ÚHõ¯
ã¨~°fi J=ã¨÷Å∂ ‰õÄ_® J"Õ∞‡ JO^ŒKÕã¨∞ÎOk Hõ#∞Hõ
ѨÙ}º^•~Úx. P `«~∞° "å`« H©i^Î •~Úx, =∞OQÆà^◊ •~Úx.
=∞OQÆà"◊ ∞Õ J=∞‡Ü≥ÚHõ¯ ã¨fi~°∂ѨO. J=∞‡x P„â◊~ÚOz#
"åiH˜ JO`å =∞OQÆà"◊ ∞Õ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
12
=∞# |∞∞+¨ µ Å∞ J<Õ H õ =∞Ǩ  =∞O„`åÅ∞ =∞#‰õ Ω
JOkOKå~°∞. JÖÏO\˜ Q˘Ñ¨Ê =∞O„`åÅÖ’ ''ã¨~fi° =∞OQÆà◊
=∂OQÆàºı t"Õ ã¨~åfi~°™÷ êkèHˆ , â◊~}° ºË „`«ºO|ˆH Q“s <å~åÜ«∞}˜
#"≥∂ã¨∞Î`Õ—— J<Õk XHõ\ ˜. nxx =∞O„`«OQÍ [Ñ≤¿ãÎ
J`«º^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# Ѷ¨e`åÅ∞ Åaè™êÎ~Ú. ã¨Ñ¨Îâ◊u (^Õg
=∂Ǩ`«‡ºO) J<Õ HõÅÊ=$H∆Íxfl ‰õΩkÑ≤`Õ ~åe# J=∞$`«ÑŨ¶ O
D â’¡HOõ . ''Ü«∞â’=∞OQÆà^◊ •~Úx ã¨∞Y "≥∂Hõ∆ ǨÏ~°¬ ^•„u
â’HÍiÎ ^Œ∞óY <åtx——. ''ã¨∞Y "≥∂Hõ∆ ǨÏ~°¬ —— Jx =¸_»∞
â◊|=Ì ÚÅ∞ K≥ÑÙ¨ <Î åfl~°∞. ã¨∞MÏÅ∞ (SÇ≤ÏHõ"∞≥ #ÿ ã¨∞MÏÅhfl),
â◊√ÉèÏÅ∞ JO^ŒKÕã¨∞ÎOk. "≥∂Hõ∆O JO>Ë ^Œ∞óMÏÅ #∞O_ç
q_»∞^ŒÅ HõeyOKÕ *Ï˝#O Jx J~°O÷ . ǨÏ~°¬ JO>Ë
P#O^Œãfi¨ ~°∂Ñ≤}.˜ ã¨zÛ^•#O^Œ ã¨fi~°∂Ñ≤}˜ Hõ#∞Hõ
ã¨`ü z`ü P#O^Œ"∞≥ #ÿ „|Ǩ‡#O^Œ ã≤u÷ x J=∞‡
Wã¨∞OÎ k. J=∞‡ WKÕÛ P#O^ŒO =ÚO^Œ∞
D Ö∫H˜HÍ#O^•ÖËg ѨxH˜~å=Ù.
W=hfl ^Œ ∞ óM’Ѩ â ◊ = ∞<åÖË `« Ñ ¨ Ê
P#O^Œ=ÚÅ∞ J#ÖËO. Jã¨Å∞
âßâ◊fi`«"≥∞ÿ#k Uk JO>Ë P`«‡
ã¨fi~°∂Ñ≤}˜ J~Ú# J=∞‡ Ü≥ÚHõ¯
Ѩ^Œ „áêÑ≤Ü Î ∞Õ P#O^ŒO. P `«e¡
=^ŒÌ ÅaèOKÕ P#O^ŒO ZÖÏO\˜k
JO>Ë ''™êfi`å‡#O^Œ ÅgÉèí∂`«
„|Ǩ‡^•º#O^Œ ã¨O`«uó—— - P k=º"≥∞#ÿ
P`å‡#O^ŒO =^ŒÌ „|Ǩχ֒HõO =~°‰Äõ L#fl
P#O^•Åhfl JÅÊ"≥∞#ÿ q Jx ÉèÏ=O.
J=∞‡ Hõ$Ѩ=Å¡... J=∞‡ k=º K«~} ° ™êxfl^躌 O =Å¡
ÅaèOKÕ P#O^•#∞Éè=í O =zÛ# `«~∞° "å`« D [QÆ^#Œ ∞
Éè"í åÅhfl =$^è• Jx `≥Å∞ã¨∞OÎ k. Jk „¿Ñ=∞[x`« "≥~· åQƺO.
™ê^èŒ# ^•fi~å J=∞‡x ^蕺xOK«∞`«∞#flH˘nÌ Wq ZO`«
`«∞K«Û=ù ÚÖ’ `≥Å∞™êÎ~Ú. Jk Åaè¿ãÎ WOHõ g\˜ g∞^ŒH˜
=∞#ã¨∞ûáÈ^Œ∞. ''Ö’HõÜ∂« „`å q^è•~Úh—— J~Ú# [QÆ^OŒ aHõ
ã¨∞MÏÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q WzÛ<å Ö’HõÜ∂« „`« =~°Hˆ . P ã≤u÷ x
[QÆ^OŒ aHõ JO^Œ*ãË ∞¨ OÎ k. Jk JO^Œ∞HÀ"åÅO>Ë JǨÏOHÍ~°O
q_çzÃÑ\˜ì J=∞‡ K«~}° ÏÖË QÆu J#∞HÀ=_»O XHõ¯>Ë =∂~°Oæ .
Ö’HõOÖ’ XHõ Ѩx ™êkèOKåÅO>Ë ZO^ŒiHÀ ZO`À W"åfieû
=ã¨∞OÎ k. ZO`À â◊HΘ ^è•~°á⁄Ü«∂ºeû =ã¨∞OÎ k. HÍh J=∞‡
^ŒQ~æÆ ° Ug∞ ^è•~° á⁄Ü«∞ºHõ¯~ˆ ^¡ ∞Œ . =∞# JǨÏOHÍ~°O ^è•~°áÈ¿ãÎ
KåÅ∞, J=∞‡x á⁄O^Œ_O» KåÖÏ ã¨∞ÅÉèOí .  (ã¨â+ı O¨ )
Ѷ|
„≤ =i 2010
 Free Soft copy www.rkmath.org
-™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ
[QÆ[#˚ x JO^ŒiH© ^Œ~≈° #O W=fi_®xH˜ ã≤^OúŒ QÍ<Õ
LO^Œh, HÍh P"≥∞#∞ HÀ~°∞‰õΩ<Õ"åˆ~ ÖË~h° , [#∞Å∞ JÅÊ
q+¨Ü«∂Å<Õ HÍOH˜∆™êÎ~°h, q+¨Ü«∞ `«∞ź"Õ∞QÍx
=∂`«$K«~} ° Ïã¨HÎ̃ "åiH˜ ÖË^hŒ , ã¨~åfi`«‡<å J<åºxfl
J¿ÑH˜∆OK«Hõ J=∞‡ ^Œ~°≈<åxfl HÀ~°∞‰õΩ<Õ Ñ¨Hõ∆OÖ’
=∞~°∞Hõ}∆ OÖ’<Õ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ ^Œh N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ „QÆÇÏ≤ OKå~°∞.
J`«_»∞ D SÇ≤ÏHõ q+¨Ü«∂Å#∞ `«ºlOK«™êQÍ_»∞.
^è<Œ åxfl `åHõ#x „Ѩu#|∂<å_»∞. D „Ѩu# J`«_`ç À
`å^•`« ‡ ºO á⁄OkOk. W^˘Hõ Q˘Ñ¨ Ê =∞Ç≤ Ï =∞QÍ
`ÀK«=K«∞Û#∞QÍx, HÍÖÏO`«~O° Ö’ ‰õÄ_® <Õ#∞ <å}Ëxfl
`«ye¿ãÎ ã¨∞+¨µÑ≤ÖÎ ’x J`«_ç K≥~Úº H˘OHõ~∞° ¡ uiy â◊s~åxH˜
ѨH"∆õ å`«O ™ÈH˜#@∞¡ J~ÚOk. HÍ=∞O =∞~˘Hõ â◊„`«∞=x
J`«_∞» „QÆÇÏ≤ OKå_»∞. HÍ=∞HÍOK«<åÖË [QÆ[#˚ x ^Œ~≈° <åxH˜
„Ѩu|O^èŒHÍÅ∞QÍ L<åflÜ«∞x J`«_»∞ `«ÅKå_»∞. ''D
[QÆ`∞« Î Ü«∂=`«∞Î [QÆ[#˚ x Jaè=ºH©HÎ ~õ }° .Ë „Ѩu „ã‘Î [QÆ[#˚ x
„Ѩu~°∂Ѩ"∞Õ , J@∞=O@ѨC_»∞ „ã‘xÎ HÍ=∞ÉèÏ=O`À ZÖÏ
K«∂_»QÆÅ#∞?—— Jx J`«_ç ÉèÏ=#. „Ѩu „ã‘Îh `«e¡QÍ
ÉèÏqOz, "å~°O^ŒiÖ’#∂ [QÆ[#˚ xx `«Ñʨ =∞i Z=ih
K«∂_»~å^Œ<Õ ã≤u÷ x ã¨O`«iOK«∞HÀQÀ~å_»∞. nxH˜ J`«_ç
rq`«O J^ŒOÌ Ñ¨\Oì˜ k. „Ѩu „ã‘ΠѨ@¡ k=º=∂`«$`«fi ÉèÏ=#
Hõey LO_»_»O N~å=∞Hõ$+¨µ‚ÅÖ’ „Ѩ`«ºHõ∆OQÍ "Õ∞O
K«∂âßO.
Ѷ|
„≤ =i 2010
Ramakrishna Math Hyderabad
HÍÖÏO`«~O° Ö’ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ <å`À WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''<åÜ«∞<å! XHõ QÆkÖ’ |OQÍ~°∞ HÍã¨∞Å ã¨Op LO^Œ#∞HÀ.
„ѨH¯õ QÆkÖ’ XHõ ^˘OQÆ L<åfl_»∞. P ^˘OQÆ x„^ŒáÈQÆÅ_®?
x„^ŒáÈÖË_»∞. P QÆkÖ’H˜ ZÖÏÔQ·<å „Ñ¨"ÕtOz P
|OQÍ~åxfl JѨǨÏiOKåÅx J`«_ç =∞#ã¨∞û ѨiѨi
q^è•Å PÖ’zã¨∞OÎ k. JÖψQ D <å=∞~°∂áê`«‡Hõ"∞≥ #ÿ
Ö’HÍxH˜ P=ŠѨ~`° `« Ϋ fiO XHõ\ ˜ LO^Œh, ÉèQí =Æ O`«∞_»<Õ
"å_»∞ XHõ_∞» L<åfl_»h, J`«_∞» J=∞$`« ã¨fi~°∂ѨÙ_»h,
P#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙ_»h, q+¨Ü∞« Éè’QÍÅhfl P P#O^ŒO`À
áÈe¿ãÎ J`«ºÅÊ=∞h „QÆÇÏ≤ Oz# =ºH˜Î ^•xx á⁄O^Œ_®xH˜
„ѨÜ∞« `«flO KÕÜ∞« ‰õΩO_® LO_»Ö_Ë ∞» . P "庉õΩÅ`«`À J`«_∞»
Ñ≤zÛ"å_»=Ù`å_»∞——.
ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ ^Œi≈OKåÅ<Õ "庉õΩÅ`« N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ Ö’
HõeyOk. HÍoHÍÅÜ«∞OÖ’ PÜ«∞# x~°fiiÎOKÕ J™ê^è•~°}
ѨÓ*Ï q^è•<åxfl K«∂ã≤ [#∞Å∞ PÜ«∞#‰õΩ =∞u
„Éèíq∞OzO^Œx ÉèÏqOKÕ"å~°∞. ã¨`«ºâ’^èŒ#Ö’ x~°O`«~°
™ê^è#Œ Å`À ~ÀAÅ∞, "å~åÅ∞, <≥ÅÅ∞ QÆ_zç áÈ™êQÍ~Ú.
JѨC_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ J^Œ∞ƒù`« k=º^Œ~°≈<åÅ∞
HõÅ∞QÆ™êQÍ~Ú. ã¨fiÜ«∞OQÍ [QÆ[#˚ xÜÕ∞ QÆ∞~°∞"≥· PÜ«∞#
HÀi# ã¨`åºÅ#∞ `≥Å∞Ѩ™êyOk. ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈<åxH˜
J"åO`«~åÖˇ#· HÍ=∞HÍOK«<åÅ#∞ `«ºlOz ã¨~fi° „`å P
ã¨~ˆ fiâ◊fiix ^Œi≈Oz# `åºwâ◊fi~°∞_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ_‚ ∞» .
13
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad
– ™êfiq∞ ã¨∞Hõ$`å#O^Œ
_ç.q. ~å=∞K«O„^Œ~å=Ù, qâßYѨ@flO
? : Éè$í QÆ∞ =∞ǨÏi¬ „u=¸~°∞ÅÎ #∞ â◊ÑO≤ Kå_»x ѨÙ~å}ÏÖ’¡
LOk. =∞ǨÏ~°∞¬Å‰õΩ âßO`« QÆ∞}O LO_®e. XHõ |∞∞+≤
„u=¸~°∞ÅÎ #∞ â◊ÑO≤ K«_"» ∞Õ q∞\˜?

: =∞ǨÏ~°∞¬Å HÀѨO Ö’Hõ HõÖϺ}ÏxˆH#x `≥Å∞ã¨∞
HÀ"åe. Éè$í QÆ∞ =∞ǨÏi¬ ™ê=∂#∞º_»∞ HÍ_»∞. „|Ǩχ^Õ=Ùx
K«~‡° O #∞O_ç ѨÙ\Ïì_∞» . ^ŒH∆õ Ü«∞[˝OÖ’ |∞∞ufi‰õΩ¯QÍ L#flO^Œ∞
=Å¡ #OkˆHâ◊fi~°∞xKÕ =∞$`«∞º"å`« Ѩ_®¤_∞» . =∞m§ "≥=· ã¨fi`«
=∞#fiO`«~°OÖ’ =~°∞}∞x
„|Ǩχܫ∞[˝OÖ’ ѨÙ#~°˚#‡
á⁄O^•_» ∞ . PÜ« ∞ ##∞
'"å~° ∞ }˜ — JO\Ï~° ∞ .
=∞ǨÏ~°∞¬Å âßáêÅ∞ [QÆ`∞« Î
HõÖϺ}ÏxˆH! |∞∞+¨µÅ∞,
*Ï˝#∞Å∞ "Õ^Œ *Ï˝# ~åtx
=∞#HõOkOKå~°∞. Éèí$QÆ∞
âßѨO =Å¡ =∞Ǩ q+¨µ=‚ Ù
N~å=Ú_ç Q Í [x‡Oz,
~å=} =^èŒ KÕã≤ P^Œ~≈° =∂#=Ù_çQÍ ZÖÏ rqOKåÖ’
`≥eáê_»∞. ^èŒ~°‡O, Ñ≤`«$"åHõºáêÅ#, „ÉèÏ`«$„¿Ñ=∞Å#∞
PK«iOz '~å"≥∂ q„QÆÇϨ "å<£ ^è~Œ ‡° ó ã¨`º« Ѩ~å„Hõ=∞ó— Jx
JxÑ≤ O K« ∞ ‰õ Ω <åfl_» ∞ . ^•xH˜ Éè í $ QÆ ∞ =∞Ǩ Ï i¬ xq∞`« Î
=∂„`«∞_»Ü∂« º_»∞. |∞∞+¨µÅ∞ ÉèQí =Æ ^ŒOâ◊ ã¨OÉè∂í `«∞ÖË. "Õ^•Å∞,
LѨx+¨`∞« ÅÎ ∞ ѨiOî z, |∞∞+≤ |∞∞}O f~°∞ÛHÀ"åe.
H˜~}
° ü ‰õΩ=∂~ü, K≥<fl·≥
?: J)„Ѩ^À+¨=∞#QÍ<Õq∞? „Ѩ^À+¨HÍÅ „áê=ÚYºO `≥ÅÊO_ç.
P) ã¨ÑâΨ ’¡Hõ w`« JO>Ë Uq∞\’ q=iOK« =∞#q?
J) „Ѩ^À+¨O- ^Õ"åÅÜ«∂Ö’¡ (=ÚYºOQÍ t"åÅÜ«∂Ö’¡)
™êÜ«∞Oã¨O^躌 "Õà◊ ѨÓ[Å∞ KÕã≤ ™êfiq∞ L`«û==¸iÎx
<åÅ∞QÆ∞ g^èŒ∞Ö’¡ Tˆ~y™êÎ~°∞. JѨC_»∞ K«`«∞ˆ~fi^•Å∞,
14
ѨÙ~°∞+¨ã∂¨ HõOÎ , ~°∞„^ŒO, K«=∞HõO K«^∞Œ =Ù`å~°∞. "≥+· =‚¨ ÙÅ∞
UHÍ^Œt LѨ"åã¨O, ™ê‡~°∞ÅÎ ∞ „`«Ü∂≥ ^Œt „=`«O KÕ™êÎ~∞° .
„Ѩ^À+¨O JO>Ë ã¨∂~åºã¨=Î ∞Ü«∞O #∞Oz P~°∞ Ѷ∞¨ \˜HÅõ
(XHõ Ѷ¨∞\˜Hõ´ 24 x=ÚëêÅ∞) ã¨=∞Ü«∞O. '#HõÎO—
KÕã∞¨ #Î fl"å~°∞ ѨQÅÆ O`å u#‰õΩO_® ~å„u XHõ¯™êi „Ѩ^À+¨
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Éè∞í l™êÎ~∞° . UHÍ^Œt LѨ"å™êxfl „áêÜ«∞tÛ`«Î
Hõ~‡° QÍ Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ KÕ™êÎ~∞° .
P) N=∞^ŒƒQù =Æ næ`Ö« ’x ã¨ÑâΨ ’¡H˜ w`«Å∞ ™ê~°É∂íè `«"∞≥ #ÿ q.
"å\˜x D kQÆ∞= Wã¨∞<Î åflO.
1. Fq∞`ÕºHÍHõ~∆ O° „|Ǩχ "åºÇ¨Ï~°<£ =∂=∞#∞㨇~°<I£
Ü«∞ó „ѨÜ∂« u `«º[<£ ^ÕÇϨ O 㨠ܫ∂u Ѩ~=° ∂O QÆu"£∞II
(J^蕺ܫ∞O 8 – JHõ∆~° Ѩ~°„|ǨχÜ≥∂QÆO. 13= â’¡HõO)
2. ™ê÷<Õ Ç¨Ï$+‘Hˆ â◊ `«= „ѨH~© åκ, [QÆ„`«ÊǨÏ$+¨º`«º#∞~°[º`Õ K«I
~°HÍ∆ Oã≤ cè`åx kâ’ „^Œ=Ou, ã¨~ˆ fi #=∞㨺Ou K« ã≤^úŒ ã¨OѶ∂¨ ó II
(J^蕺ܫ∞O 11 – qâ◊fi~°∂Ѩã¨O^Œ~°≈#Ü≥∂QÆO. 36= â’¡HõO)
3. ã¨~fi° `«ó áê}˜áê^ŒO `«`ü ã¨~fi° `À -H˜∆ t~À=ÚY"£∞I
ã¨~fi° `«ó „â◊√u=∞Ö’¡Hˆ ã¨~fi° =∂=$`«º u+ª̈u II
(J^蕺ܫ∞O 13 - ˆH∆„`«ˆH∆„`«[˝ qÉèÏQÆÜ≥∂QÆO. 14= â’¡HõO)
4.HõqO ѨÙ~å}=∞#∞âßã≤`å~°"∞£ J}À~°}Ü © ∂« O ã¨=∞#∞㨇~ˆ ^Œºó I
ã¨~fi° 㨺 ^è•`å~°=∞zO`«º ~°∂Ѩ"∞£ , Pk`«º=~°O‚ `«=∞ã¨óѨ~™° êÎ`ü II
(J^蕺ܫ∞O 8 – JHõ∆~°Ñ¨~° „|ǨχÜ≥∂QÆO. 9= â’¡HõO)
5. T~°fiú =¸Å =∞^ä⌠ß≈Y"£∞ Jâ◊fi`«O÷ „áêǨï~°=ºÜ«∞"£∞I
KèO« ^•Oã≤ Ü«∞㨺 Ѩ~å‚x Ü«∞ãÎ̈O "Õ^Œ 㨠"Õ^qŒ `üII
(J^蕺ܫ∞O 15 – ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞„áêÑ≤Ü
Î ∂≥ QÆO. 1= â’¡HOõ )
6.ã¨~fi° 㨺 KåǨÏO ǨÏ$k ã¨xflqëÈì, =∞`«óΠ㨇 $u~ü*Ï˝# =∞áÈǨÏ#O K« I
"Õ^â·≥ Û◊ ãÔ̈~· fi~°ÇϨ "Õ∞= "Õ^Àº, "Õ^•O`«H$õ ^Õfi^Œq^Õ= KåǨÏ"£∞II
(J^蕺ܫ∞O 15 – ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞„áêÑ≤Ü Î ∂≥ QÆO.15= â’¡HOõ )
7. =∞#‡<å Éè=í =∞^ŒƒHù ÀÎ =∞^•ºr =∂O #=∞ã¨∞¯~°∞ I
=∂"Õ∞"≥+· º¨ ã≤ Ü«ÚHÔ ·Î fi==∂`å‡#O =∞`«Ê~åÜ«∞}ó II
(J^蕺ܫ∞O 9–~å[q^•º ~å[QÆ∞ǨϺÜ≥∂QÆO. 34= â’¡HOõ )
ÃÑ· U_»∞ â’¡HÍÅ#∂ HõeÑ≤ 'ã¨ÑÎ̈ â’¡Hõ w`«— JO\Ï~°∞.
ÉèQí =Æ næ`å ™ê~åxfl D ÃÑ· â’¡HÍÅ∞ `≥Å∞ѨÙ`«∞<åfl~Ú.
Ѷ|
„≤ =i 2010
 Free Soft copy www.rkmath.org
"ÕOHõ>Ëâ◊√x ¿ã=Ö’ `«iOz#
`«iQ˘O_» "≥OQÆ=∂O|
Hõ eÜ«ÚQÆ ^Õ=^Õ=Ù_»∞... Hõ~°∞}ÏO`«~°OQÆ∞_»∞
j„ "ÕOHõ>âË fi◊ ~°∞_ç Ѩ~= ° ∞áê=# ÉèHí t Îõ MÏ=∞}∞Ö’¡ x`«º
㨇~°}Ü © Ú« ~åÅ∞ `«iQ˘O_» "≥OQÆ=∂O|. `«# ~°ã~¨ = ° ∞º
HÍ=ºã¨∞=∂Å`À P "≥‰· Ωõ O~î" ° åã¨∞x JiÛOz `«iOz#
P^Œ~°≈Ü≥∂yx... ã¨=∞HÍb# ™êOѶ≤∞Hõ ^Œ∞~åKå~åÅÃÑ·
ã¨=∞~°O ѨÓx, ^•+‘Hì ÍÅ#∞ Ñ „ u
¨ Ѷ∞¨ \˜Oz# ™ênèfi=∞}˜.
ÉèíH˜Îx, *Ï˝<åxfl, Ѩ~°=∂~°÷ „áêÉèí"åxfl áê=∞~°[#∞Å
K≥O`«‰õΩ KÕiÛ# ^èŒ#ºK«i`« `«iQ˘O_» "≥OQÆ=∂O|.
JO^Œ∞Hˆ <å\˜ #∞Oz <Õ\˜ =~°‰Ωõ P u~°∞=∞Å"åã¨∞xH˜
`åà◊¡áêHõ "å~°∞ ÖÏeáê_ç`Õ, `«iQ˘O_» "å~°∞ Ǩ~°u
Ѩ@ì_»O P#"å~ÚfQÍ =ã¨∂Î LOk. J#fl=∞Ü«∞º‰õΩ
ã¨=∞OQÍ P P#O^ŒxÅÜ«Ú_çx `«# =∞^è∞Œ ~°H~© # ΰ Å`À
ã¿ qOz# HÍ~°}[#∞‡~åÅ∞ `«iQ˘O_» "≥OQÆ=∂O|.
=~°„Ѩ™êkx "≥OQÆ=∂O|...
P HÀ<Õ\ ˜~åÜ«∞_»∞ H˘Å∞=Ùni# u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu
Hˆ „∆ `åxH˜ ã¨g∞ѨOÖ’x `«iQ˘O_» „QÍ=∞OÖ’ „H©.â◊. 1730Ö’
P "ÕOHõ>Ëâ◊√x =~°„Ѩ™ê^ŒOQÍ [x‡OKå~°∞ `«iQ˘O_»
"≥OQÆ=∂O|. HÍ<åÅ Hõ$+¨‚Ü«∞º, =∞OQÆ=∞‡ ѨÙ}º^ŒOѨ`«∞Å∞
Z<Àfl Uà◊§áê@∞ D ѨÙO_»sH͉õΩ∆ _çH˜ KÕã#≤ ѨÓ[ŠѶe¨ `«OQÍ
P =∞Ç≤Ï=∂xfi`« J=`«iOKå~°∞. ÉÏźO #∞OKÕ `«#
[#‡HÍ~°}Ïxfl QÆ∞iÎOz#@∞¡ P ÉèHí =Îõ `«ûÅ∞_ç Éè[í #Å`À<Õ HÍÅO
QÆ_ç¿Ñ"å~°∞. ™ê^è•~°} ÉÏeHõÖÏ¡ H͉õΩO_®, x~°O`«~°O P
h~°[<åÉè∞í xH˜ h~å[<åÅ`À<Õ á⁄^Œ∞ÑÌ Ù¨ K«∞Û`«∞#fl "≥OQÆ=∂O|#∞
K« ∂ ã≤ `« e ¡ ` « O „_» ∞ Å∞ PO^Àà◊ # K≥ O ^Õ " å~° ∞ . QÆ $ Ǩ Ï ã¨ ∞ ÷
rq`«O`À<≥<· å P"≥∞ "≥Y· iÖ’ =∂~°∞Ê =ã¨∞OÎ ^Œx ã¨OHõeÊOz
q"åǨÏO [iÑ≤OKå~°∞.
"≥^· =Œè ºO #∞Oz qt+¨Ü ì ∂≥ yxQÍ...
PtOKÕ"å_»∞ =∂#=Ù_»~Ú`Õ, âßã≤OKÕ"å_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞
_»#fl <å#∞_ç "≥OQÆ=∂O| rq`«OÖ’#∂ x~°∂Ñ≤`"« ∞≥ Oÿ k. HÀ\˜
Ѷ|
„≤ =i 2010
Ramakrishna Math Hyderabad
- a.Hõ$+¨‰‚ Ωõ =∂i
Pâ◊Å`À P"≥∞ `«e`¡ O« „_»∞Å∞ H˘OQÆ∞=Ú_ç "Õã<≤ å, P Hõã∂¨ sÎ
uʼnõ Ω _» ∞ qkè x =∞~ÀÖÏ edOKå_» ∞ † "≥ O QÆ = ∂O|#∞
ÉÏÅq`«O`«∞=ÙQÍ q∞yÖÏÛ_»∞. J~Ú<å P Ѩ~=° ∞^ŒÜ∂« à◊√=Ù<Õ
`« # ÃÑxq∞\˜ Q Í Éè Ï qOz Ѩ Ó *ÏѨ Ù #™ê¯~åÅ`À x`« º
ã¨∞=∞OQÆoQÍ Ñ¨ÓÅ∞, ‰õΩO‰õΩ=∞, QÍAÅ∞ ^èiŒ ã¨∂,Î `«iQ˘O_»
<å~°ãO≤ Ç¨Ï ^Õ=Ù_ç<Õ ‰õΩÅ^≥=· OQÍ P~åkèOKÕk P ™ênèfi=∞}˜.
W^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "≥OQÆ=∂O| Z<Àfl P^蕺u‡Hõ Láêã¨#Å`À,
™ê^èŒ#Å`À qt+¨ìÜ≥∂yxQÍ Ñ¨i}q∞OKå~°∞. JÅ"ÀHõQÍ
H©~#ΰ Å∞, ÉèHí âÎ̃ `◊ H« ÍÅ∞ =e¡OKÕ"å~°∞.
KèåO^Œã∞¨ Å#∞ kèH¯õ iOz# K«i`å~°∞~÷ åÅ∞...
HÍh Ü« Ú Hõ Î „ áêÜ« ∞ OÖ’<Õ ã¨ O Éè í q Oz# "≥ · ^ è Œ = ºO
"≥OQÆ=∂O| áêe\˜ âßѨOQÍ Ñ¨i}q∞OzOk. xO^ŒÅ∞,
x+¨Ø~ª åÅ`À Ö’‰õΩÅ∞ ѨÅ∞H͉õΩÖˇ· `«∂Å<å_Õ "å~°∞. Ju=Å#∞
=ÚYºOQÍ q`«O`«∞=ÙÅ#∞ Ju K«∞ÅHõ#QÍ K«∂¿ã P<å\˜
ã¨=∂[O P"≥∞ „ѨuÉèÏ=Ùº`«Ê`«∞ÅÎ #∞ x~åÌH}∆˜ ºOQÍ, x~°O‰õΩâ◊OQÍ
HÍÅ~å¿ã „Ѩܫ∞`«flO KÕã≤Ok. Z<Àfl J==∂<åÅ`À P"≥∞
ÉèíH˜Îáê~°=âߺxH˜, áêO_çf„ѨHõ~°¬‰õΩ J=~À^è•Å#∞ HõeÊOK«
K«∂ã≤Ok. J~Ú<å P ™ênèfi=∞}˜ P KèåO^Œã∞¨ Å∞ HõeÊOz#
Z<Àfl „Ѩu‰õÄÅ`«Å#∞ nè~À^•`«OÎ QÍ Z^Œ∞~˘¯<åfl~°∞. P`«‡|ÖÏxfl
HÀ֒ʉõΩO_® P^Œ~≈° „áêÜ«∞OQÍ xeKå~°∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ
ã≤`÷ „« Ѩ[`˝ « „áê^è•<åºxfl q=iã¨∂Î WÖÏ JO\Ï~°∞ "≥OQÆ=∂O|.
''^Œ∂+¨}O|∞Å∞ qx ^Œ∞ódO`«∞"ÕÅ?
Éè∂í +¨}O|∞Å∞ QÆx á⁄OÔQ^Œ"≥ ÉËÖÏ!
^Õfi+¨µÖË Ç≤Ï`«∞Åx `≥eÜ«∞"Õ ÉÏÖÏ!
~À+¨=Ú#∞ „`«∞Oz áÈ~°∞@=∂#∞ =∞|ÖÏ!——... á⁄QÆ_Åλ ‰õΩ
á⁄OyáȉõΩO_®, `≥Q_Æ Åλ ‰õΩ ‰õΩOyáȉõΩO_®, ^ÕfiëêxH˜, ~ÀëêxH˜
Jf`«OQÍ J™ê=∂#ºOQÍ Z^ŒQ=Æ ∞O\Ï~°∞ P Ѩ~=° ∞áê=x.
J~°}º=∂~°Oæ QÆ∞O_® P "ÕOHõ>âË √◊ x H˘O_»‰Ωõ ....
㨠fi „QÍ=∞"≥ ∞ ÿ # `« i Q˘O_» Ö ’ `« # ÃÑ· ÃÑ~° ∞ QÆ ∞ `« ∞ #fl
J#∞=∂<åʼnõΩ, J==∂<åʼnõΩ qã≤yáÈ~Ú# "≥OQÆ=∂O|
XHõ â◊√Éèãí O¨ ^Œ~ƒ° Où Ö’ J~°}º=∂~°Oæ QÆ∞O_® ѨÜ∞« xOz u~°∞=∞Å
KÕ ~ ° ∞ ‰õ Ω <åfl~° ∞ . k"åºuk=º"≥ ∞ ÿ # P "≥ ∂ Ǩ  <åHÍ~° ∞ x
=∞OQÆ à ◊ ã ¨ fi ~° ∂ áêxfl QÍOz `« # ‡Ü« Ú ~åÖˇ · u~° ∞ =∞Å
~°=∞}©Ü«∞`«#∞ =∞<ÀǨÏ~°OQÍ =i‚OKå~°∞. '"ÕOHõ\ÏK«Å
=∂Ǩ`«‡ºO— ~°zOKå~°∞. `«# QÆ=∞#O, QÆ=∞ºO Jhfl QÀqO^Œ∞_Õ
Jx QÆ∞iÎOKå~°∞. P ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=Úx ã¨∞Îuã¨∂Î Pâ◊√=ÙQÍ
Z<Àfl H©~°Î#Å#∞ ‰õΩã¨∞=∂Å∞QÍ Je¡ (q∞QÆ`å 30= ¿ÑrÖ’)
15
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad

Éè‰í Ωõ xÎ WO@ QÆOQÍ=`«~}° O Hõ^äŒ: ZO.q. <åQƄѨ™ê^£ z„`åÅ∞ : ã≤.ÃÇÏKü. ~°"Õ∞+π

N~å=∞Hõ$+¨‚ Ѩ~=° ∞ǨÏO㨠QÆ$ǨÏã¨÷

t+¨µºÅÖ’ <åQÆ=∞Ǩâ◊Ü∞ü
XHõ qÅHõ∆}"≥∞ÿ# =ºHÎ̃.
QÆ∞~°∞^Õ=ÙÅ Hõ$Ѩ`À U^≥·<å
™ê^躌 =∞=Ù`«∞O^Œx PÜ«∞#
^Œ$_è» qâßfiã¨O. J™ê^蕺xfl
™ê^躌 O KÕÜ∞« QÆÅ PÜ«∞#
JK«OK«Å ÉèHí qÎ̃ âßfi™êʼnõΩ
x^Œ~≈° #"Õ∞ D ã¨OѶ∞¨ @#...

1. HõÅHõ`åÎ #∞O_ç JѨC_Õ

uiy =KÕÛâß"å?

2. J=Ù#∞, QÆ∞~°∞^Õ=ÙÅ#∞
^Œi≈OK«∞H˘x uiy
=KåÛ#∞.
3. „Ѩã∞¨ `Î O« J~Àú^Ü
Œ ∞« Ü≥∂QÆ (Ü«∂Éè̌· ã¨O=`«û~åʼnõΩ 5. ^ŒÜ∞« KÕã≤ =∞~°ÖÏ
XHõ¯™êi =KÕÛ) Ѩ~fi° k#O [~°∞QÆ∞`ÀOk.
HõÅHõ`åÎ "≥o§~°O_ç!

4. ZO`« =¸~°∞_ö qç ? JO^Œ~∂° QÆOQÍ ™êfl<åxH˜

HõÅHõ`åÎ "≥à√◊ `«∞O>Ë #∞=Ùfi uiy =KåÛ"å?

16 Ѷ|
„≤ =i 2010
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad

6. QÆOQÆ Hõ<åfl Ѩ~=° ∞ Ѩq„`«∞Öˇ#·

QÆ∞~°∞^Õ=ÙÅ áê^•Å∞ ã¨Ê $tOz =KåÛ#∞...

8. =∂=∞QÍ~°∞ g∞ =∂@Å∞ 7. x["≥∞#ÿ Éè‰í Ωõ _Î Hç ˜ QÆOQÍ=∂`«

qâ◊fiã≤OK«~∞° . Z^Œ∞>Ë ^Œ~≈° #q∞ã¨∞OÎ k.

9. h #=∞‡HÍÅ`À <å‰õΩ
xq∞`« Î O ÖË ^ Œ ∞ . <Õ # ∞
QÆOQÍ™êfl#O KÕÜ«∂e.
HõÅHõ`åΉΩõ fã¨∞‰õΩ "≥à√◊ §.

10. <å HÀiHõ f~°Û_»O

Ѩل`«∞xQÍ h Hõ~=ΰ ºO!

11. <å#flQÍi =∞#ã¨∞û <˘Ñ≤ÊOK«_O» ZO^Œ∞‰õΩ! 13. |∞_» |∞_» J<Õ â◊|OÌ `À ÃÑ~°\’¡ <ÕÅÖ’
`«Ñʨ ‰õΩO_® HõÅHõ`åÎ "≥à^◊ •O. #∞Oz h~°∞ á⁄OQÆ∞`ÀOk.

12. <åH˜ÑC¨ _»∞ ã¨O`À+¨OQÍ LOk. D

q+¨Ü∞« O =∂=∞QÍiH˜ ‰õÄ_® K≥ÑÊ≤
„ѨÜ∂« }ÏxH˜ U~åÊ@∞¡ KÕ™êÎ#∞.
q∞QÆ`å 36= ¿ÑrÖ’...
Ѷ|
„≤ =i 2010 17
 Free Soft copy www.rkmath.org
k=ºÉèÏ=™êQÆ~°∞_»∞
N~å=∞Hõ$+¨‚ P~å„uHõ ™È΄`«OÖ’ ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ
N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å "åix ''ÉèÏã¨fi~° ÉèÏ=™êQÆ~° z~° L#‡^Œ
„¿Ñ=∞áê^ä•~ü——Jx ã¨∞ÎuOKå~°∞. ''ÉèÏ=™êQÆ~°—— JO>Ë
k=ºÉèÏ"åÅ ã¨=Ú„^ŒO.
QÆ∞~°∞ÉèÏ=O : D QÆ∞~°∞ÉèÏ=O N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ Ö’ ÉÏźO
#∞OKÕ Hõ#Ѩ_kÕ . J~Ú`Õ ÉÏźOÖ’ JO`« „Ѩ|ÅOQÍ LO_Õk
HÍ^Œ∞. J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ ѨC_»∞ ÉÏźOÖ’ ‰õÄ_® HÍ=∂~°∞ʉõÄ~ü
„QÍ=∞ „Ѩ[ʼnõΩ PÜ«∞# =∂~°xæ ~ˆ âÌ O◊ KÕ¿ã"å~°∞. ™ê^èHŒ Éõ Ïè =O
ѨÓ~°Ü
Î ∂« ºHõ "åiH˜ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ ÉèQí =Æ `ü ™êH∆Í`å¯~°O
HõeyOk. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ „Hõ=∞OQÍ Ñ¨Å∞=Ù~°∞ t+¨µºÅ‰õΩ
=∂~°æxˆ~Ìâ◊O KÕ¿ã"å~°∞. "åi "åi ÉèÏ"åÅ#∂, "åi
™ê÷ÜÚ« Å#∂ |\˜ì JO^Œih L#fl`«∞efl KÕâß~°∞. "åi ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ
qq^èŒ ~°HÍÖˇ#· "å~°∞ =KÕÛ"å~°∞. ÖÏ@∂ ÖÏO\˜ x~°H~∆õ åã¨∞ºÅ∞,
Q“sѨ O _ç ` « ∞ _» ∞ , "≥ · + ¨ ‚ = K« ~ ° } ü ÖÏO\˜
=∞ǨѨO_ç`«∞Å∞, #ˆ~O„^Œ<å^ä£, =∂ã¨ì~ü
=∞Ǩâ◊Üü∞ ÖÏO\˜ áêâßÛ`«ºq^Œº#∞
JÉèºí ã≤Oz# "åà◊¥§ =KÕÛ"å~°∞. "åi
"åi ™ê^躌 `åâ◊H,Θ Jaè~∞° z, ÉèÏ"åʼnõΩ
J#∞QÆ∞}OQÍ "åix "åi ™ê÷~Ú #∞O_ç
J`«∞º#fl`« ™ê÷~ÚH˜ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞
KÕ~ˆ Û"å~°∞.
"≥·+¨‚= K«~°}ü Q˘Ñ¨Ê ѨO_ç`«∞_»∞,
™ê^艌 Ωõ _»∞. J~Ú<å J`«xH˜ ™êH∆Í`å¯~°O
Hõ Å QÆ Ö Ë ^ Œ ∞ . N~å=∞Hõ $ +¨ µ ‚ Å =∂~° æ
xˆ~âÌ #◊ Ö’ J`«x J=~À^è•Å∞ `˘Åy,
ÉèíQÆ=`åûH∆Í`å¯~°O HõeyOk.
Éè̌·~°g „ÉÏǨχ}˜ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜
=zÛ#ѨC_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞
x㨠û O^Õ Ç ¨ Ï OQÍ J=`å~°
ѨÙ~°∞+¨µÖË Jx K≥ÑÊ≤ Ok.
18
Ramakrishna Math Hyderabad
– ™êfiq∞ J#∞Ѩ=∂#O^Œ
Jk x~°∂Ñ≤OK«_®xH˜ KåÖÏ =∞Ok ѨO_ç`∞« efl Ñ≤eÑ≤OKå~°∞.
"åiÖ’ Q“sѨO_ç`«∞_»∞ L<åfl_»∞. ''`å#∞ ѨÙ~å}ÏÅ∞,
âß„™êÎÅÖ’ K«kq#=hfl N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ =ºH˜`Î fi« OÖ’ ã¨Ê+¨Oì QÍ
=ºHõ=Î ∞=Ù`«∞<åfl~Ú—— Jx „QÆÇÏ≤ Oz# Q“sѨO_ç`∞« _çH˜ "åi
Ѩ@¡ Q˘Ñ¨Ê ÉèHí Î̃ HõeyOk.
'=∞— (=∂ã¨ì~ü =∞Ǩâ◊Üü∞), N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ^ŒQÆæ~°‰õΩ
"≥Ú^Œ\ =˜ ∂~°∞ "≥o§#ѨC_»∞, "åix HõÅ=_®xH˜ =ÚO^Œ∞
^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’x Ѩx=∞x+≤ |$O^Œ`À 'N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞
ѨÙ~å}ÏÅ∞, âß„™êÎÅ∞ K«k"å~å?— Jx J_çQÍ~°∞. JO^Œ∞‰õΩ
|$O^Œ 'ѨÙãÎ̈HÍÖÏ? "å~°∞ ѨÙãÎ̈HÍÖËg∞ K«^=Œ ~°∞. J=hfl
PÜ«∞# <åÅ∞Hõ g∞^Õ LO\Ï~Ú— JOk!
ÖÏ@∂ (™êfiq∞ J^Œ∞ƒù`å#O^Œ)=∞ǨÏ~å*ò q^•ºQÆO^èOŒ
ÖËx J=∂Ü«∞HõÑÙ¨ ѨÖ@ ¡ˇ ∂i Ñ≤Å"¡ å_»∞. QÆ∞~°∞^Õ=ÙŠѨ@¡
L#fl #=∞‡HõO =Å¡ Q˘Ñ¨Ê ™ê^è∞Œ =Ù JÜ«∂º_»∞. Z<Àfl P^蕺u‡Hõ
J#∞Éè"í åÅ∞ HõeQÍ~Ú.
XHõ ÉÏÅ q`«O`«∞=Ù N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ Éè‰í Ωõ ~Î åÅ∞. P"≥∞
W+ì̈^=·≥ O ÉÏÅHõ$+¨µ_‚ ∞» . ^蕺<åxH˜ ‰õÄ~°∞Û#flѨC_»∞ P"≥∞‰õΩ
`å#∞ ZO`À Jaè=∂xOKÕ `«# "Õ∞#Å∞¡_ç =ÚY"Õ∞ Hõ#Ѩ_kÕ .
z=~°‰Ωõ P"≥∞ QÆ∞~°∞^Õ=ÙÅ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o§ `«# Ѩiã≤u÷ x
q=iOz, `å<ÕO K≥Ü∂« ºÖ’ K≥áêÊeûOkQÍ "Õ_∞» ‰õΩOk.
N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ''h "Õ∞#Å∞¡_Hç ˜ Kտ㠄Ѩf Ѩh ÉÏÅHõ$+¨µ_‚ Hç ˜
KÕã∞¨ <Î åfl#∞ J#∞‰õΩO@∂ K≥~Úº. P Ѩã"≤ å}˜‚ ã¨fiÜ«∞OQÍ
ÉÏÅHõ$+¨µ_‚ Õ J#∞HÀ—— J<åfl~°∞. P"≥∞ JÖψQ KÕã≤ Ju`«‰Ωõ ¯=
HÍÅOÖ’<Õ P^蕺u‡Hõ J#∞Éè"í åÅ∞ á⁄Ok, ã¨=∂kè ã≤u÷ H˜
KÕ~∞° ‰õΩOk. XHõ QÆ∞~°∞=ÙQÍ "åi â◊HΘ J`«ºO`« Jáê~°"∞≥ #ÿ k.
k=ºÉèÏ=O : PO`«~°OyHõ Éèí‰õΩÎÅ∞ =zÛ#ѨC_»∞
N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ "åix ''<å QÆ∞iOz #∞=Ùfi U=∞#∞
‰õΩO@∞<åfl=Ù?—— Jx J_çQˆ "å~°∞. "åiKÕÛ ["å|∞#∞ |\˜ì
"åi P^蕺u‡Hõ`« ZO`« f„="≥∞#ÿ ^À x~°~‚ ÚOKÕ"å~°∞. Wk
KåÖÏ =ÚYº"≥∞ÿ# „Ѩâ◊fl. WѨC_»∞ D „Ѩâ◊fl#∞ Z=iH˜
"å~°∞ "Õã¨∞HÀ"åe. =∞# P^蕺u‡Hõ rq`«OÖ’ nx
ã¨=∂^è•<åxH˜ KåÖÏ „áê=ÚYºO LOk.
Ѷ|
„≤ =i 2010
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad
(ukä „Ñ¨HÍ~°O - Ѷ„≤ |=i 16 =∞OQÆà"◊ å~°O ÉèQí "Æ å<£ N~å=∞Hõ$+¨‚ Ѩ~=° ∞ǨÏO㨠[Ü«∞Ou)
HÍ=∂~°∞ʉõÄ~üÖ’ XHõ x~°∞¿Ñ^Œ Éè‰í Ωõ _Î ∞» LO_Õ"å_»∞. J`«x QÆkH˜ Z^Œ∞~°∞QÍ, ^Œ∂~°OQÍ =~°O_®Ö’ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞
N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ÉÏźOÖ’ (U_≥xq∞^Õà§◊ =Ü«∞ã¨∞ûÖ’) J`«#∞ J@∂ W@∂ ѨKå~°∞¡ KÕã∞¨ <Î åfl~°∞. =∞^è∞Œ ~ü U^À PÖ’zã¨∂Î
XHõ=∂~°∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ ^èŒ∂Ѩ, nѨ, <≥·"Õ^•ºÅ`À "åi "≥¿· Ñ K«∂ã¨∞<Î åfl_»∞.
JiÛOKå_»∞. HÍ¿ãѨÜ∂« ºHõ XHõ J^Œ∞ƒù`O« [iyOk. =∞^è∞Œ ~ü Jk
Éèˇ·~°g „ÉÏǨχ}˜ W+¨ì^≥·=O ~å=Ú_»∞. P"≥∞ ~å=Ú}˜‚ K«∂ã≤ =ÚO^Œ∞ `å#∞ HõÅQÆO@∞<åfl<Õ"∂≥ J#∞‰õΩ<åfl_»∞, Hõà√◊ §
P~åkèOKÕk, ^蕺xOKÕk. XHõ~ÀA P"≥∞ ѨOK«=\˜Ö’ =O@ #∞Å∞=Ú‰õΩx =∞s K«∂âß_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ J@∞ "≥Ñ· Ù¨
KÕã,≤ ~å=Ú_çH˜ x"Õ^#Œ KÕã≤ ^蕺<åxH˜ #∞O_ç =∞^è∞Œ ~üH˜ Jaè=ÚYOQÍ =ã¨∞#Î fl
‰õÄ~°∞ÛOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ XHõ ѨC_»∞ HÍm=∂`«ÖÏ Hõ#Ѩ_∞» `«∞<åfl~°∞.
k=ºÉèÏ"å"Õâ◊OÖ’ JHõ¯_»‰õΩ "≥o§ "≥#H˜¯ uiy ~Ô O_À"≥Ñ· Ù¨ #_»∞ã¨∞#Î flѨC_»∞
~å=Ú_çH˜ x"ÕkOz# Ѩ^•~å÷Å#∞ t=Ù_çÖÏ Hõ#Ѩ_∞» `«∞<åfl~°∞. PYiH˜
u#_» O „áê~° O aè O Kå~° ∞ . H˘O`« `å#∞ K«∂ã¨∞#Î flk x["Õ∞ Jx #q∞‡,
ã¨=∞Ü«∞O QÆ_Kç åHõ Éè~·ˇ q° Hõ#∞Å∞ `≥~z° , Ѩ~∞° QÆ∞ Ѩ~∞° QÆ∞# "åi =^Œ‰Ì Ωõ "≥o§
N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ <≥·"Õ^ŒºO P~°yã¨∂Î ''##∞fl ~°HO∆˜ K«O_ç—— JO@∂ "åi HÍà◊§
LO_»_»O K«∂ã≤ Pâ◊º~°ºáÈ~ÚOk. g∞^Œ Ѩ _ ç ~ÀkOKå_» ∞ . JÖψ Q
P"≥∞‰õΩ <À@ =∂@ ~åÖË^∞Œ . Z<Àfl 'QÀáêÖË~ü =∂—‰õΩ ÉÏÅHõ$+¨µ‚xÖÏ
Uà◊√§QÍ P"≥∞ ~°ÑÚ¨¶ g~°∞}˜‚ ^蕺x™ÈÎOk† ^Œ~≈° #q∞KåÛ~°∞ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞.
P ™êfiq∞ WѨC_»∞ P"≥∞ Z^Œ∞@
L<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ P"≥∞‰õΩ 1886 [#=i 1= `Õ n #
~°ÑÚ¨¶ g~°∞_ç ~°∂ѨOÖ’ ^Œ~≈° #q∞KåÛ~°∞† JѨC_»∞ WHõ D N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ HÍjѨÓ~ü L^•º#QÆ$ǨÏOÖ’ "åix
~å=Ú_ç „Ñ¨u=∞ J=ã¨~O° ÖË^∞Œ J#∞‰õΩx QÆOQÍ#kÖ’ J=`å~°ÑÙ¨ ~°∞+¨µxQÍ ^Œi≈Oz, P~åkèOz, "åi J#∞„QÆÇ¨ xH˜
^•xfl q_çzÃÑ\˜ìOk. P q^èŒOQÍ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ÅÖ’ áê„`«∞ÅÜ«∂º~°∞. P ~ÀA# N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ k=ºã¨Ê~°≈ á⁄Ok#
~°ÑÚ¨¶ g~°∞_ç ^Œ~≈° #O J~ÚOk Éè̌~· g° „ÉÏǨχ}˜H.˜ "å~°O^ŒiH© Z=Ô~=~°∞ ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ U ÜÕ∞ ~°∂áêÅÖ’
=∞^è∞Œ ~ü<å^ä£ *Ï`«HOõ Ö’ J`«x W+¨^ì =·≥ O ã¨^• J`«x`À<Õ K«∂_®Å#∞‰õΩ<åfl~À "åiH˜ P Ü«∂ ~°∂áêÅÖ’ ^Œ~≈° #O
LO@∂ J`«}˜‚ ~°H˜∆ã¨∞ÎO\Ï_»x LOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÅaèOzOk.
J=`å~°Ñ¨Ù~°∞+¨µ_»∞ Jx ѨO_ç`«∞ÅO^Œ~°∂ x~åúiOz<å D Ü«ÚQÆOÖ’ „Ѩ[ʼnõΩ =∂~°æxˆ~Ìâ◊O K≥Ü«∞º_®xˆH
=∞^è∞Œ ~ü‰Ωõ ѨÓiÎQÍ #=∞‡HõO HõÅQÆÖ^Ë ∞Œ . XHõ ~ÀA J`«#∞ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ J=`«iOKå~°h, PÜ«∞# ÉèÏ=™êQÆ~∞° _»h
`«# QÆkÖ’ ‰õÄ~˘Ûx H˜\H˜ Ö© ’ #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ K«∂ã¨∞<Î åfl_»∞. ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ Jaè=i‚OKå~°∞. 
[~°‡hÖ’ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞!
Ô~O_»= „ѨѨOK« Ü«Ú^ŒúOÖ’ Z_ô J<Õ [~°‡<£ ^Õâ◊Ѩ٠K«∂ã≤# P JѨiz`« =ºˆHÎ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ x `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞.
Ãã·x‰õΩ_»∞ f„=OQÍ QÍÜ«∞Ѩ_®¤_»∞. J`«#∞ Pã¨∞Ѩ„uÖ’ `«~∞° "å`« Z_ô HõÅHõ`åÎÖ’x ÉËÅ∂~°∞ =∞~îåxH˜ =zÛ JѨC_»∞
JáêÜ«∞Hõ~"° ∞≥ #ÿ ã≤u÷ Ö’ L#flѨC_»∞ XHõ JѨiz`« =ºHÎ̃ `«# ~å=∞Hõ$+¨‚ ã¨OѶ¨∞ J^茺‰õ∆ΩÅ∞QÍ L#fl ™êfiq∞ JYO_®#O^Œ
ѨH¯õ # Ѩ_H» õ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx `«Å#∞ ã¨Ê $tOz#@∞¡ XHõ ^Œ$â◊ºO =∞ǨÏ~å*ò‰Ωõ `å#∞ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ #∞ ^Œi≈Oz# ã¨OѶ∞¨ @##∞
QÀK«iOzOk. `«~°∞"å`« J`«_»∞ „áê}ÏáêÜ«∞ ã≤÷u #∞Oz `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞.
„Hõ=∞OQÍ HÀÅ∞‰õΩ<åfl_»∞. Pã¨∞Ѩ„u #∞O_ç q_»∞^ŒÅ JÜ«∂ºHõ ™êfiq∞ JYO_®#O^Œr Z_ôH˜ =∞O„`«nHõ∆#∞, `«~°∞"å`«
„|ǨχK«~°º nHõ∆#∞ „Ѩ™êkOKå~°∞. ™êfiq∞ JYO_®#O^Œr
P JѨiz`« =ºHÎ̃ Z_ôH˜ `«~K° ∞« *Ï˝ÑH¨ Oõ =KÕÛ"å~°∞.
=∞Ǩã¨=∂kè K≥O^Õ =~°‰Äõ Z_ô („|ǨχKåi PkK≥`· #« º) "åi
1934Ö’ J`«#∞ #∂ºÜ«∂~ü¯ "≥o§#ѨÙ_»∞ XHõ ѨÙãÎ̈HOõ Ö’ ¿ã= KÕâß_»∞. "å~°∞ ã¨=∂kèQ`Æ ∞« ÅÜ«∂ºHõ `«Ñ㨠∞¨ û KÕÜ∞« _®xH˜
N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ z„`«Ñ\¨ Ïxfl K«∂âß_»∞. Pã¨∞Ѩ„uÖ’ L#flѨC_»∞ Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂ʼnõΩ "≥àϧ_»∞. 

Ѷ|
„≤ =i 2010 19
Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad

F =∞Ǩ`åºy P`«‡Hõ^äŒ
(™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ ã‘fiÜ«∞ =K«<åÅ ã¨=∂Ǩ~°O)

(=∞Ǩ Éèí‰õΩÎ_»∞, J^≥·fi`« "Õ^•Ou, Hõ~°‡Ü≥∂y, „Ѩ=HõÎ, „âı+ª̈ã¨<åflºã≤, QÆ∞~°∞=Ù, Ü«ÚQÍKå~°∞º_»∞, ^Õ=^Œ∂`«, Ѩ~°=∞ǨÏO㨠t+¨µº_»∞,
=∂#= *Ïu „¿Ñq∞‰õΩ_»∞, =∞Ǩ ^Õâ◊Éèí‰õΩÎ_»∞, ^蕺#ã≤^Œ∞ú_»∞, =∞ǨÜ≥∂y, QÆO^èŒ~°fiQÍÜ«∞‰õΩ_»∞ – WÖÏ qaè#fl ~°∂áêÅÖ’
™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ =∞#‰õΩ ^Œ~°≈#q∞™êÎ~°∞. ™êfig∞r `«# ã¨OÉèÏ+¨}Å∞, LѨ<庙êÅ∞, "庙êÅ∞, ÖËYÖ’¡ ã¨fiÜ«∞OQÍ `≥eÑ≤#
rq`å#∞Éè"í åÅ#∞ 2009 E<£ ã¨OzHõ #∞Oz ^è•~å"åÇ≤ÏHõOQÍ JOkã¨∞<Î åflO.)
(...QÆ`« ã¨OzHõ `«~∞° "å~Ú)
HÍm=∂`«#∂, P"≥∞ bÅbfl ZO`«QÍ ^Õfi+≤OKÕ "å}˜!‚ „Ѩu J_»∞QÆ∂ <å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞! <å ÉèHí Θ ZÖÏO\˜^À `≥Å∞™ê?
Pˆ~à◊§ ã¨∞n~°… áÈ~å@O [iy<å <Õ#∞ HÍm=∂`«#∞ Jk â◊√#HõÑÙ¨ ÉèHí Θ (^Œ$_è"» ∞≥ #ÿ k)... <Õ<Õ KåÖÏ ™ê~°∞¡ `«ÑC¨ QÍ
ã‘fiHõiOK«Ö^Ë ∞Œ . HÍh PYiH˜ J=∞‡#∞ ã‘fiHõiOK«Hõ `«Ñʨ ÖË^∞Œ . PÖ’zOKå#∞† HÍh QÆ∞~°∞^Õ=ÙÅ∞ ã¨^• <å‰õΩ ã¨~Ô #· =∂~°Oæ
~å=∞Hõ$+¨‚ Ѩ~=° ∞ǨÏO㨠##∞fl J=∞‡‰õΩ ã¨=∞iÊOKå~°∞† P"Õ∞ K«∂¿Ñ"å~°∞. JO^Œ∞=Å¡ "åi LѨ^âÕ ßÅ#∂, x~°Ü ‚ ∂« Å#∂
<Õ#∞ Kտ㠄Ѩu z#fl ѨxH© ^•i K«∂ѨÙ`ÀOk. P"≥∞ WK«ÛÜ ù ∞Õ WѨC_»∞ QÆ∞_çQ¤ Í #=Ú‡`å#∞.
ã¨~fi° „`å <≥~"° ~Õ ∞° `ÀO^Œx WѨC_»∞ <å‰õΩ ѨÓiÎ qâßfiã¨O! âߺ"£ ∞ Ѩ Ù ‰õ Ä ~ü , 27 JHÀì | ~ü 1885 : "Õ ∞ =Ú
J~Ú<å ZO`«HÍÅO áÈ~å_®#∞! '=∂ QÆ∞~°∞^Õ=Ùefl N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ #∞ ^≥=· O`À ã¨=∂#OQÍ ÉèÏq™êÎO. J^≥ÖÏQÀ
„¿Ñq∞OKå#∞— - K«∂âß"å! P „¿Ñ"Õ∞ ##∞fl |OkèOzOk. `≥Å∞™ê? =$Hõ*∆ ÏuH© [O`«∞*ÏuH© =∞^躌 F ~°H"õ ∞≥ #ÿ ã¨$+≤ì
PÜ«∞# Ѩq„`«`#« ∞ K«∂âß#∞. PÜ«∞# J^Œ∞ƒù`« „¿Ñ=∞#∞ LOk. JHõ¯_» XHõ xiÌ+ì̈ =ã¨∞=Î Ù#∞ Jk '=$Hõ=∆ ∂ ÖËHõ
P™êfikOKå#∞. PÜ«∞# Q˘Ñ¨Ê^Œ#O JѨC_»∞ <åH˜OHÍ J~°O÷ [O`«∞"å?— `ÕeÛ K≥Ñʨ _»O KåÖÏ Hõ+Oì̈ ! JÖψQ, =∂#=
HÍÖË^∞Œ . "åiH˜ â◊~} ° ÏQÆ`∞« _»#Ü«∂ºHõ<Õ "åi =∞ǨÏhÜ«∞`« Ö’HõO, ^≥=· Ö’HÍÅ =∞^躌 # XHõ ã≤u÷ LOk. JHõ¯_» P
`≥Å∞ã¨∞HÀQÆeQÍ#∞. JO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ 'PÜ«∞# ZÅ¡ÑC¨ _»∂ =ºH˜xÎ QÆ∞iOz J`«#∞ '=∞xëê ÖËHõ ^≥=· =∂?— Jx HõzÛ`«OQÍ
U"Õ"À ^Œ~°≈<åÅ∞ á⁄O^Œ∞`«∂ LO_Õ F "≥„i"≥OQÆà◊Ѩʗ K≥Ñʨ _»O KåÖÏ Hõ+Oì̈ ! N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ÉèQí =Æ O`«∞_»x <Õ#∞
J#∞‰õΩ<åfl#∞. Jxfl\˜h J=¿ÇÏà◊# KÕ¿ã"å}˜.‚ PYiH˜ <Õ#∂ J#_»O ÖË^Œ∞, 'PÜ«∞# ÉèíQÆ=O`«∞x ÖÏO\˜ =∞x+≤,
HÍm=∂`«#∞ ã‘fiHõiOK«Hõ `«Ñʨ ÖË^∞Œ . ^≥=· ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞— JO@∞<åfl#∞. ^≥=· O`À ã¨=∂#OQÍ "Õ∞=Ú
HÍ^Œ ∞ , HÍ^Œ ∞ † JÖÏ J=∞‡‰õ Ω ZO^Œ ∞ ‰õ Ω â◊ ~ ° } Ï PÜ«∞xfl ѨÓl™êÎO.
QÆ`∞« _»#Ü«∂º##flk XHõ ~°ÇϨ 㨺O! JѨC_»∞ <åÔH<Àfl HõëêìÅ∞ HÍjѨÓ~ü, 4 [#=i 1886 : D ~ÀA ^ŒH} ∆˜ âË fi◊ ~°O
=KåÛ~Ú... HÍm=∂`« ##∞fl `«# ÉÏxã¨QÍ KÕã∞¨ ‰õΩOk. "≥o§, JHõ¯_» aÅfi=$Hõ∆O H˜O^Œ ^èŒ∞x "≥eyOz ^蕺#O
JHõ∆~åÖÏ - '#<˘flHõ ÉÏxã¨QÍ—! N~å=∞Hõ$+¨µ‚ÖË ##∞fl KÕ^•Ì=∞x LOk. <Õ#∞ K«kq#^ŒO`å =∞izáÈÜÕ∞ÖÏ KÕ¿ã
HÍm=∂`«‰Ωõ JOH˜`O« KÕ¿ãâß~°∞... Pâ◊Û~°ºO! J^ŒÜ∂« ºHõ =∞O^Œ∞ U^≥·<å ^˘iH˜`Õ KåÖÏ ã¨O`À+≤™êÎ#∞... „H˜`«O
ˆH=ÅO Ô~O_Õàı§ PÜ«∞# rqOKå~°∞, JO^Œ∞Ö’#∂ â◊x"å~°O WHõ¯_» ^蕺#O KÕã∞¨ OÎ _»QÍ, ǨÏ~îå`«∞QÎ Í Ç¨Ï$^ŒÜ∞« OÖ’
KåÖÏHÍÅO J<å~ÀQƺO`À ÉÏ^èŒ Ñ¨_®¤~∞° † P~°∞ <≥ÅÅ Hõ<åfl XHõ qz„`«"∞≥ #ÿ Hõ^eŒ HõÖÏ `ÀzOk. |Ǩïâ◊ó Jk ‰õΩO_»eh
Z‰õΩ¯= HÍÅO PÜ«∞# P~ÀQƺOQÍ ÖË~∞° . *ÏQÆ~}° J~Ú LO_»=K«∞Û† JѨC_»∞ W_®, Ñ≤OQÆàÏ <å_»∞efl
P^蕺u‡Hõ rq`«OÖ’ âßâ◊fi`« qâßfiã¨O, J#∞Éèí∂u ã¨Ê+¨Oì QÍ ^Œi≈OKå#∞. Ǩ„*Ï (^ŒH}∆˜ âË fi◊ ~°O-HÍm PÅÜ«∞OÖ’
HõÅQÆÖË^Œx Z=~°∂ zOuOK«HõO_ç! ã¨fiÜ«∞OQÍ N~å=∞ x=ã≤OKÕ Éè‰í Ωõ _Î ∞» )#∞ <å Kèåfx `åHÍeûOkQÍ J_çQÍ#∞.
Hõ$+¨µÅ‚ `À Pˆ~à◊§ áê@∞ ã¨OѶ∞¨ ~°¬} [iáê#∞. `«`Ê« eù `«OQÍ x#fl QÆ∞~°∞^Õ=Ùefl "Õ∞_» g∞^Œ Hõeã≤, D q+¨Ü∞« O `≥eÑ≤
D =∂~°Oæ Ö’x „Ѩu JOQÆ∞à◊=¸ <Õ#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞. WÖÏ J<åfl#∞- ''q∞QÆ`å JO^Œ~∂° ™êH∆Í`å¯~°O á⁄O^•~°∞†

20 Ѷ|
„≤ =i 2010
 Free Soft copy www.rkmath.org
<å‰õÄ H˘xfl J#∞Éèí∂`«∞efl „Ѩ™êkOK«O_ç. JO^Œ~°∂
q[Ü«∞=O`«∞ÖÜ«∂º~°∞. <Õ<˘Hõ¯_ç<Õ Jã¨O`«$Ñ≤`Î À q∞ye
áÈ"åÖÏ?—— JO^Œ∞‰õΩ "å~°∞ WÖÏ J<åfl~°∞- ''h=Ù "≥Ú^Œ@
g∞ ‰õΩ@∞O| =º=Ǩ~åÅhfl K«H¯õ ɡ\ ,ì̃ `«~∞° "å`« <å =^Œ‰Ì Ωõ
~å! h‰õΩ ã¨~fi° =¸ ã≤kãú ∞¨ OÎ k. Jã¨Å∞ hˆHO HÍ"åe?——
<ÕxÖÏ |^Œ∞eKåÛ#∞: ''ã¨=∂kèÖ’ x~°O`«~åÜ«∞OQÍ
=¸_»∞, <åÅ∞QÆ∞ ~ÀAÅ áê@∞ ѨÓiÎQÍ b#"≥∞ÿ LO_ç,
JѨC_»ÑC¨ _»∂ H˘kÌQÍ PǨ~°O fã¨∞HÀ=_®xH˜ =∂„`«"∞Õ
D ÉÏǨϺ („ѨÑO¨ K«) ã¨Ê $ǨÏÖ’H˜ ky ~å"åe. W^Õ <å
HÀiHõ——. ^•xH˜ PÜ«∞xÖÏ J<åfl~°∞- ''hk KåÖÏ JÅÊ|∞kú.
JO`«H<õ åfl ‰õÄ_® L#fl`«"∞≥ #ÿ ã≤u÷ LOk. '*’ ‰õΩKèü ÃÇÏ· ™È
`«∂ Ç‘ÏÃÇÏ· — ('U^≥`· Õ L#fl^À, J^ŒO`å
h"Õ „ѨÉ∂íè !— – Ç≤ÏOnÖ’ „ѨMϺ`« Éè[í #)
áê@ áê_Õk h"Õ Hõ^•!... g∞ ‰õΩ@∞O|
=º=Ǩ~åefl K«H¯õ ɡ\ ì̃ ~å! h=Ù ã¨=∂kè
Hõ<åfl L#fl`« ã≤u÷ x á⁄O^Œ∞`å=Ù——.
D L^ŒÜ«∞O WO\˜ÔHàϧ#∞. =∂
WO\’¡ "åà◊√§ ''^Õâk◊ =∞‡iÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ
u~°∞QÆ∞`å=Ù?— h 'ÖÏ— (<åºÜ«∞âß„ã¨Î)
ѨsHõÅ∆ ∞ ^ŒQ~æÆ Ö° ’ L<åfl~Ú† h‰õΩ K«^∞Œ =Ù
g∞^Œ ^蕺¿ã ÖË^∞Œ ! Ѩh áê\Ï ÖˉΩõ O_®
x~°¡Hõ∆ ºOQÍ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl=Ù—— JO@∂
JiKå~°∞.
(„Ѩâfl◊ -g∞ J=∞‡QÍ~°∞ U=∞<åfl~°∞?) .... Ug∞ J#ÖË^∞Œ .
=∂ J=∞‡ J<ÕHõ =O@HÍÅ∞ =O_ç <å‰õΩ =_çO¤ K«_O» Ö’<Õ
b#"≥∞Oÿ k. U^À H˘OK≥O u<åfl#∞, Jx+¨Oì QÍ<Õ!...
=∂ J=∞‡=∞‡ QÍiO\˜H˜ K«^∞Œ =Ù‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ "≥àϧ#∞.
ѨÙã¨ÎHõO `≥~°=QÍ<Õ K«^Œ∞=ÙHÀ=_»=∞O>Ë XHõ =∞Ǩ
ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ q+¨Ü∞« OQÍ `Àz, f„= ÉèÜ í ∞« O`À HõOÑ≤Oz
áÈÜ«∂#∞. <å ǨÏ$^ŒÜ∞« O H∆ÀaèOzOk. Hõhflà◊√§ Hõ@Åì ∞
`≥OK«∞‰õΩ<åfl~Ú. JO`« ǨÏ$^ŒÜ∞« q^•~°HOõ QÍ rq`«OÖ’
<Õ<Ñ≥ C¨ _»∂ ~ÀkOK«Ö^Ë ∞Œ ... ѨÙã¨HÎ Íefl =ke g^è∞Œ Å QÆ∞O_®
Ѩ~∞° QÆ∞Öˇ`åÎ#∞, <å K≥ÑC¨ Å∞ HÍà◊§ #∞O_ç *ÏiáÈÜ«∂~Ú-
ZHõ¯_À, U"≥∂ ã¨Ê $¿ÇÏ ÖË^∞Œ ! XHõ QÆ_"¤ç å=Ú g∞^Œ∞QÍ Ñ¨~∞° QÔ uÎ,
<å Xà◊§O`å QÆ_¤ç J`«∞‰õΩ¯Ok. JÖψQ HÍjѨÓ~°∞ "≥à§ı ~À_»∞¤
"≥O|_ç Ѩ~∞° QÔ `«∞`Î ∂« <Õ L<åfl#∞...
Ѷ|
„≤ =i 2010
Ramakrishna Math Hyderabad
'q"ÕHõ K«∂_®=∞}˜— K«kq#ѨÊ\˜ #∞Oz <Õ#∞ KåÖÏ
x~åâ◊Ѩ_çáÈÜ«∂#∞. JO^Œ∞Ö’ â◊OHõ~åKå~°∞ºÅ<åfl~°∞ -
''ˆH=ÅO Q˘Ñ¨Ê `«Ñ㨠∞¨ û, ^≥=· Hõ$ѨŠ^•fi~å<Õ =∞#∞+¨º [#‡,
"≥∂HõO∆ á⁄O^•Å<Õ f„="≥∞#ÿ PHÍOHõ,∆ XHõ =∞ǨѨÙ~°∞+¨µx
™êxfl^躌 =¸ Åaè™êÎ~Ú.—— <ÕxÖÏ J#∞‰õΩ<åfl#∞ - ''`«Ñʨ ‰õΩO_®
D =¸_»∂ <å‰õΩ ÅaèOKå~Ú† =∞Ǩ`«Ñ㨠∞¨ û Ѷe¨ `«OQÍ
=∞x+≤QÍ [x‡OKå#∞, P `«Ñ¨óѶ¨ÅOQÍ<Õ "≥∂H∆ÍHÍOHõ∆
HõeyOk, =∞Ǩ `«Ñ㨠∞¨ û Ѷe¨ `«OQÍ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ÖÏO\˜
=∞ǨѨÙ~°∞+¨µÅ#∞ QÆ∞~°∞=ÙQÍ á⁄O^ŒQÆeQÍ#∞—... D
„ѨѨOK«OÃÑ· <åH˜Hõ U Pã¨H©Î ÖË^Œ∞. Z=~À H˘kÌ=∞Ok
ã¨^ƒŒ ‰ù Ωõ ÅÎ ∞ `«Ñʨ WHõ „áêѨOz‰õΩÖˇ=fii ã¨ÇϨ "åã¨=¸ <å‰õΩ
~°∞zOK«^∞Œ !
HÍjѨÓ~ü, 21 U„Ñ≤Öò 1886: XHõ
K≥@∞ì#∞ K«∂ã≤#O`« ã¨Ê+ì̈OQÍ Z=Ô~<· å
ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „Ѩ`«ºHõ∆OQÍ K«∂âß~å?
N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å J#∞Éèí"åÅ∞ ˆH=ÅO
PÜ«∞# =∞u„Éè=í ∞Öˇ· LO_»=K«∞Û!
<å‰õΩ HÍ=Åã≤Ok 'ã¨`º« O—† H˘<åflà◊§
„H˜O^Œ@ ã¨fiÜ«∞OQÍ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À
ÃÑ^ŒÌ "åyfi"å^ŒO ÃÑ@∞ìH˘<åfl#∞....
PÜ«∞xÖÏ J<åfl~°∞- ''##∞fl H˘O`«=∞Ok
Éèí‰õΩÎÅ∞ 'ÉèíQÆ=O`«∞_»∞— JO@∞<åfl~°∞——.
<Õ#<åfl#∞- ''"Õ~Ú =∞Ok q∞=∞‡efl ÉèQí =Æ O`«∞_»x J#=K«∞Û†
HÍh Jk 'ã¨`º« O— Jx ã¨fiÜ«∞OQÍ `≥Å∞ã¨∞H˘<Õ =~°‰Äõ <Õ#∞
q∞=∞‡efl 'ÉèQí =Æ O`«∞_»x— Ñ≤Å=#∞ QÍHõ Ñ≤Å=#∞.—— JO^Œ∞‰õΩ
"å~°∞ WÖÏ J<åfl~°∞ - ''KåÖÏ =∞Ok K≥¿ÑÊ q+¨Ü«∞O
`«Ñʨ ‰õΩO_® ã¨`º« "Õ∞ J=Ù`«∞Ok, J^Õ Ö’Hõ^~Œè ‡° O——. <ÕxÖÏ
|^Œ∞eKåÛ#∞ - ''U q+¨Ü«∞"≥∞ÿ<å ZO^Œ~À ã¨`«º=∞x
Kå@=K«∞Û#∞ QÍHõ, HÍh Jk =Ú=∂‡\˜H© ã¨`º« "Õ∞#x <Õ#∞
ã¨fiÜ«∞OQÍ J#∞Éè=í O á⁄Ok „QÆÇÏ≤ OKÕ =~°‰Äõ , <Õ<=≥ fii
=∂\Ï q##∞, #=∞‡#∞ JO`Õ!——
HÍjѨÓ~ü, 23 U„Ñ≤Öò 1886: Z<Àfl Uà◊§ áê@∞ Zxfl
„QÆO^ä•Å∞, âß„™êÎÅ∞ K«kq<å Ug∞ ã≤kOú K«^∞Œ ! ~Ô O_»∞ =¸_»∞
~ÀAÅ∞ ™ê^è#Œ KÕã#≤ O`« =∂„`å#, Z=Ô~<· å ÉèQí =Æ `ü
™êH∆Í`å¯~°O ZÖÏ á⁄O^ŒQÅÆ ~°∞? ^≥=· ™êH∆Í`å¯~°O JO`«
ã¨∞Å∞"≥#· q+¨Ü∞« =∂?... (ã¨âı+¨O)
J#∞ã¨$[# : ™êfiq∞ J~°Û<å#O^Œ
21

Z=i`À ZѨC_»∞ ZÖÏ ZO`«=~°‰õΩ
=∂\Ï¡_®Ö’, =∂\Ï¡_»‰õÄ_»^À† =∞$^Œ∞"≥·#
=∂@f~°∞ ZÖÏ LO_®Ö’ `≥eÜ«∞K≥¿ÑÊ
=∞O„`«"∞Õ -ã¨OÉèÏ+¨}Ï K«`∞« ~°`.« U Ѩx ZÖÏ
U "Õ∞~°‰Ωõ KÕÑ\¨ ÏìÖ’, KÕÜ∂« Ö’, Z=iKÕ`«
KÕ~ÚOKåÖ’ <Õ~ˆ ÊHõàı - HÍ~°º^ŒH`∆õ .« J=ã¨~"° ∞≥ `ÿ Õ
J#∞K«~∞° _çQÍ, HÍx ѨHO∆õ Ö’ <åÜ«∞‰õΩ_çQÍ,
JO^ŒiH© ã¨Ç¨ÏK«~°∞_çQÍ ZÖÏ "≥∞ÅQÍÖ’
`≥eÜ«∞K≥¿ÑÊ^Õ- <åÜ«∞Hõ`fi« O. D <≥Ñ· Ù¨ }Ϻefl
ZO`« q"ÕHOõ `À, "≥∞à◊‰Ωõ =`À JOk ѨÙK«∞Û
HÀ"åÖ’ <Õ̂~Ê^Õ ™êѶìπ ã≤¯Öòû „áÈ„QÍO. qâı+¨
"Õ∞q∞@O>Ë - ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞
D ™êѶπì ã≤¯ÖòûH˜ ÃÑ\˜ìOk =∞^è∞Œ ~° ÉèÏ+¨}, HÍ~°ºx~°fiǨÏ}Ö’¡...
¿Ñ~°∞.
~å=∂Ü«∞}OÖ’x ÉÏÅ,
JÜ≥∂^躌 , J~°}º HÍO_»ÅÖ’
=∂~°^æ iŒ ≈ =∂~°∞u
Ǩ Ï #∞=∞O`« ∞ _ç „Ñ¨ ™ êÎ = #
LO_»^∞Œ . H˜+¯≤ O^èHŒ ÍO_»Ö’<Õ
ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ `˘e™êi ^Œ~≈° #q∞™êÎ_∞» . PÃÑ· ã¨∞O^Œ~H° ÍO_»,
Ü« Ú ^Œ ú H ÍO_» Ö ’¡ Ǩ Ï #∞=∞O`« ∞ _» ∞ `« # qâ◊ fi ~° ∂ áêxfl
„Ѩ^Œi≈™êÎ_»∞. ~å=∂Ü«∞}OÖ’x ǨÏ#∞=∞O`«∞}˜‚ ˆH=ÅO
~å=∞Éèí‰õΩÎ_çQÍ<À, ÉèíQÆ=O`«∞_çQÍ<À =∂„`«"Õ∞ K«∂_»_»O
H͉õΩO_® - JO`«‰õΩq∞Oz =∞# rq`åʼnõΩ qÅ∞"≥·#
ã¨O^ÕâO◊ JOkOKÕ â◊HQÎ̃ Í K«∂_®e.
H˜+≤¯O^茉õΩ <åÜ«∞‰õΩÅ~Ú# "åe, ã¨∞„w=Ù_»∞ J#fl
^Œ=Ú‡Å∞. J~Ú<å ã¨∞„w=Ù}˜‚ "≥à§◊ Q˘\˜ì "åe ~å*Ϻxfl
P„Hõq∞OK«∞H˘<åfl_»∞. KÕ¿ãkÖËHõ ã¨∞„w=Ù_»∞ `«# q∞„`«∞Å`À,
=∞O„`«∞Å`À, "å#~°∞Å`À |∞∞+¨º=¸Hõ Ѩ~°fi`«O KÕi
x=ã≤ O K« ™ êQÍ_» ∞ . 㨠∞ „w=Ù_ç =∞O„`« ∞ ÅÖ’ XHõ _ » ∞
ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞. =∞~À"≥Ñ· Ù¨ ã‘`å<Õfi+¨}Ö’ ã¨∞„w=Ù_ç ã¨Ç¨ Ü«∞O
fã¨∞H˘<Õ xq∞`«OÎ ~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞Å∞ J@∞QÍ =ã¨∞<Î åfl~°∞.
"åÔ~=~À, ZO^Œ∞H˘ã¨∞<Î åfl~À `≥bHõ ã¨∞„w=Ù_»∞ `«k`«~∞° Å∞
"≥Ú^Œ@ HõOQÍ~°∞Ѩ_®¤~∞° . "åe HÍh "åix ѨOÑ≤ã∞¨ <Î åfl_Õ
"≥∂#x ÉèÜ í ∞« Ѩ_®¤~∞° . áêiáÈ=_»O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì~∞° .
áêiáÈ`«∞#fl ã¨∞„w"å^Œ∞efl "åiOz# UÔH·Hõ=ºH˜Î-
ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞. "åÔ~=~À, ZO^Œ∞‰õΩ =KåÛ~À `≥Å∞ã¨∞
HÀ‰õΩO_®, "åe ѨOÑ≤OKå_® ÖË^• `≥Å∞ã¨∞ HÀ‰õΩO_®, XHõ"àÕ ◊
22
ѨOÑ≤¿ãÎ ^ÕxHÀã¨O ѨOÑ≤OKå_À `≥Å∞ã¨∞HÀ‰õΩO_®,
"åã¨"Î åÅ∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ‰õΩO_® J#=ã¨~° TǨÏÅ`À,
ÉèÜ
í ∂« Å`À =∞#‰õΩ =∞#"Õ∞ PO^Àà◊# ÃÑOKÕ
ã¨∞H˘x, =∞#efl =∞#"Õ∞ WOHÍ P`«‡#∂º#`«
Ö’H˜ <≥>Ëìã¨∞H˘x áêiáÈ=_»O `«QÆ^Œ#flk
ǨÏ#∞=∞O`«∞_ç L^Àƒ^è.Œ `å_»∞x K«∂ã≤ áê=∞x
ÉèÜí ∞« Ѩ__» O» J=∂Ü«∞Hõ`fi« "Õ∞ HÍ^Œ∞, =¸~°`ö fi« O
‰õÄ_®!
=∞#O ‰õÄ_® JO`Õ! =∞# rq`åÖ’¡ 'ÖËx—
ã¨=∞㨺efl L<åflÜ«∞#∞H˘x ÉèÏqOz, „Éèqí ∞Oz
ÉèíÜ«∞Ѩ_çáÈ`«∞O\ÏO. ѨsHõ∆Ö’ `«Ñ¨C`å"Õ∞
"≥∂#x, WO@~°∂fi ºÖ’ `≥bx „Ѩâ◊flÅ∞
J_»∞QÆ∞`åˆ~"≥∂#x, Ѷ֨ Ï<å
=ºH˜Îx ã¨Ç¨Ü«∞O J_çy`Õ
K≥Ü∞« º_Õ"∂≥ #x.. WÖÏ Ñ¨xx
- PÔHà◊¡ ~åѶ∞¨ "ÕO„^Œ
„áê~°OaèOK«‰Ωõ O_®<Õ x~åâ◊
Ö’ =ÚxyáÈ`« ∞ O\ÏO.
Jã¨Å∞ HÍ~°ºO "≥Ú^ŒÖ\ˇ ÏìHõ
Hõ^• ÔQÅ∞Ѩ٠F@=ÚÅ∞,
ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ ã¨OQÆu! =ÚO^Õ J#=ã¨~O° QÍ ÉèÜ í ∞« Ѩ__» O»
J~°~ú Ç° Ï≤ `«=∞O\Ï_»∞ ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞.
'J~Ú`Õ P W^ŒÌ~°∂ Z=~À `≥Å∞ã¨∞H˘x ~å— Jx
Ǩ Ï #∞=∞O`« ∞ }˜ ‚ Ѩ O Ñ≤ ™ êÎ _ » ∞ 㨠∞ „w=Ù_» ∞ . JѨ C _» ∞
ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ `«# "å#~°~∂° ѨO =keÃÑ\˜ì q„ѨÙx ~°∂ѨO
^èŒiOz - ~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞Å ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥àϧ_»∞. WHõ¯_Õ
Ǩ Ï #∞=∞O`« ∞ _ç =∂@f~° ∞ Ö’x Q˘Ñ¨ Ê `« # O |Ü« ∞ @
Ѩ_∞» `«∞Ok. `å<≥=~À K≥Ñʨ ‰õΩO_® =zÛ#"åÔ~=~À `≥Å∞ã¨∞
HÀ"åe. P `≥ Å ∞㨠∞ HÀ=_» O - „Ѩ t fl㨠∞ Î # fl@∞¡ Q Í<À,
‰õÄÑ‘ÖÏQÆ∞`«∞#fl@∞¡QÍ<À LO_»‰õÄ_»^Œ∞. 'g∞Ô~=~°∞— Jx
=Ú‰õΩ¯ã¨∂\˜QÍ J_çy`Õ ÖÏÉèOí LO_»Háõ È=K«∞Û. P =zÛ#
"å~°∞ - x[OQÍ ã¨∞„w=Ù_»∞ ÉèÜ í ∞« Ѩ_#ç @∞¡ "åe ѨOÑ≤#
"åˆ~ J~Ú`Õ - P ã¨`åºxfl ZÖÏ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe? "åi
~åHõÖ’x =∞~°‡O ZÖÏ |Ü«∞@ÃÑ\Ïìe? ã¨∞„w=Ù_çH˜ Ǩx
KÕÜ∞« _»O HÀã¨"∞Õ =¿ãÎ P PÖ’K«##∞ ZÖÏ =∂xÑ≤OKåe?
- WÖÏ JxflO\˜h ™êkèOKÕ q^èŒOQÍ Ç¨Ï#∞=∞O`«∞_»∞
=∂\Ï¡_®_»∞.
JO^Œ∞‰õΩ J#∞QÆ∞}OQÍ<Õ - `˘Å∞`« ~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞efl
á⁄y_®_»∞† g∞ˆ~^À "≥`∞« ‰õΩ`«∂ =ã¨∞#Î fl@∞¡<åfl~°∞ Jx J<åfl_»∞.
Ѷ|
„≤ =i 2010

q#„=∞OQÍ<≥·<å ã¨∂\˜QÍ 'g∞Ô~=~À—
K≥ѨÊO_ç Jx J_çQÍ_»∞. =ÚHõÎã¨iQÍ
H͉õΩO_® qâı+¡ }¨ Ï`«‡HõOQÍ, `åi¯HõOQÍ
=∂\Ï¡_®_»∞. ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ =∂\Ï¡_ç
#^ŒO`å ~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞Å∞ =∞ø#OQÍ
q<åfl~°∞. JO`«=~°‰õÄ =∂\Ï¡_»∞`«∂<Õ
ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ "åi^ŒÌ~°∂ J#∞=∂xOK«
^ŒQÆæ"å~°∞ HÍ~°x xâ◊Û~ÚOK«∞H˘<åfl_»∞. JO`«=~°‰õÄ
`å<≥=~À K≥Ñʨ x ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ `«# ã‘fiÜ«∞ =$`åÎO`«O
K≥ѨÊ_»O =Å¡ #+¨ì"Õ∞g∞ ÖË^Œx ~°∂_èçKÕã¨∞H˘<åfl_»∞. `«#
QÆ∞iOz, ã¨∞„w=Ù_ç QÆ∞iOz, "åe KÕã#≤ ‰õΩ„@ QÆ∞iOz
‰õΩÑ¡ OΨ QÍ q=iOKå_»∞. x*Ïxfl HõÑÊ≤ ѨÙKÛ« ‰õΩO_® x*ÏÜ«∞fQÍ
=∂\Ï¡ _ » _ » " Õ ∞ WHõ ¯ _» Ǩ Ï #∞=∞O`« ∞ _» ∞ „Ѩ ^ Œ i ≈Oz#
=∂@<ÕiÊi`«#O.
ǨÏ#∞=∞ =∂@Å∞ q<åflHõ ÅHõ∆ ‡}∞_ç`À ~å=∞K«O„^Œ∞_»∞
=∂\Ï¡_#ç =∂@efl QÆ=∞x¿ãÎ - ã¨OÉèÏ+¨}Ï Kå`«∞~åºxfl
ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ ZO`« J^Œ∞ƒù`O« QÍ „Ѩ^iŒ ≈OKå_À J=QÆ`«
=∞=Ù`«∞Ok - ''ÅHõ∆ ‡}Ï! K«∂âß"å! W`«#∞ XHõ¯ "åºHõ~}
^À+¨O ‰õÄ_® ÖˉõΩO_® =∂\Ï¡_®_»∞. =ÚYOÖ’ HÍh,
Hõà§◊ Ö’¡HÍh, #∞k\˜ÃÑ· HÍh, Hõ#∞ÉÁ=∞‡ÅÖ’ HÍh, WOHÍ
W`«~° J=Ü«∞"åÅÖ’ HÍh ZÖÏO\˜ qHÍ~°=¸ Hõ#Ѩ_»
hÜ«∞‰õΩO_® =∂\Ï¡_®_»∞. PyPy =∂\Ï¡_Ö» ^Ë ∞Œ . JÖÏQÆx
QÆ|QÆÉÏ#∂ =∂\Ï¡_Ö» ^Ë ∞Œ . ã¨OkQÆOú QÍ, ã¨OHÀK«OQÍ =∂\Ï¡_»
ÖË^∞Œ . ã¨Ê+¨Oì QÍ =∂\Ï¡_®_»∞. ™êQÆfã≤ =∂\Ï¡_Ö» ^Ë ∞Œ . HõO~îO°
HõOÑ≤OK«‰Ωõ O_®, `«Å P_çOK«‰Ωõ O_® =∂\Ï¡_®_»∞. W`«#∞
=∂\Ï¡_#ç @∞¡ Z=Ô~<· å =∂\Ï¡_`ç Õ 'K«O¿ÑO^Œ∞‰õΩ HõuÎ ZuÎ#
â◊„`«∞=Ù ‰õÄ_®— PyáÈ"åeûO^Õ.——
W^ŒO_ô ã¨OQÆu! ã¨OÉèÏ+¨}Ï K«`∞« ~°`« QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞
HÀ"åÅO>Ë Ç¨Ï#∞=∞O`«∞}˜‚ J^茺ܫ∞#O KÕã≤ PK«i¿ãÎ
KåÅ#fl=∂@!
J^Õ q^èOŒ QÍ ã‘`å<Õfi+¨}Ö’ ÉèÏQÆOQÍ Ç¨Ï#∞=∞O`«∞_»∞
ÅOHõ‰Ωõ KÕ~∞° H˘<åfl_»∞. Jâ’Hõ=#OÖ’ tOâ◊√áê=$HõO∆ g∞^Œ
^•H˘¯x ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ ã‘`#« ∞ K«∂âß_»∞. ã‘`« LO^Œx
`≥Å∞ã¨∞H˘#fl "≥O@<Õ - u~°∞QÆ∞ „ѨÜ∂« }O Hõ>Ü ìË ∞« ÖË^∞Œ
ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞. ÅOHõÖ’ ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ KÕã#≤ KÕ+Åì̈ hfl
=º=Ǩ~°*Ï˝<åxH˜, x~°fiǨÏ}Ï Hõà◊‰õΩ x^Œ~°≈<åÅ∞QÍ
xÅ∞™êÎ~Ú.
Ѷ|
„≤ =i 2010
Ü«Ú="åÇ≤Ïx
''â’H˜ã∞¨ #Î fl ã‘`=« ∞‡`À =∂\Ï¡_‰» Ωõ O_®
"≥o§áÈ`Õ '`«##∞ HÍáê_Õ"å~°∞ Z=~°∂
ÖË~#° ∞H˘x ã‘`=« ∞‡ x~åâ◊Ñ_¨ ç =∞~°}O˜ K«
=K«∞Û. JHõ¯_çH˜ "≥àϧHõ - ã‘`å^Õq `«#`À
Uq∞ K≥Ñʨ =∞#flk Jx ~å=Ú_»∞ ##∞fl
J_çy`Õ 'P"≥∞`À <Õ<Õg∞ =∂\Ï¡_»ÖË^Œ∞.
JO^Œ∞=Å¡ P"≥∞ <å`À Ug∞ K≥Ñʨ ÖË^∞Œ — J#fl
ã¨=∂^è•#O K≥Ñ`≤ Õ <å JO`« `≥eq `«‰Ωõ ¯= "å_»∞ ÖË#>Ë—¡ — -
Jx ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ `«#Ö’ `å#∞ J#∞H˘<åfl_»∞. XHõ Ѩx
x~°fiiÎOK«_®xH˜ "≥o§#ѨC_»∞ ã¨=∞~°∞÷_»∞ Wxfl q^è•Å
PÖ’zOKåÅ#fl=∂@!
`å#∞ ǨÏ~îå`«∞QÎ Í Z^Œ∞~°∞Ѩ_`ç Õ ã‘`=« ∞‡ ÉèÜí ∞« Ѩ_∞» `«∞O^Œx
ǨÏ#∞=∞‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. JO^Œ∞Hˆ =ÚO^Œ∞ ~å=∞Hõ^#Œä ∞ K≥@∞ì
g∞^Œ #∞OKÕ QÍ#O KÕâß_»∞. ^•O`À P"≥∞‰õΩ `«#ÃÑ·,
`«#=∂@ÃÑ,· `«# ~åÜ«∞ÉÏ~°OÃÑ· QÆ∞i ‰õΩkˆ~ÖÏ KÕã∞¨ H˘<åfl_»∞.
P"≥∞`À =∂\Ï¡_®_»∞. ^è~·≥ º° O K≥áêÊ_»∞, `«fi~°Ö’<Õ ~å=Ú_»∞
=zÛ ~°H™∆˜ êÎ_x» P"≥∞‰õΩ Éè~í À™ê WKåÛ_»∞.
° x*ÏxH˜ WÖÏ ã‘`=« ∞‡`À =∂\Ï¡__» O» `À ǨÏ#∞=∞O`«∞_ç
HÍ~°ºO J~ÚáÈ~Ú#>Ë¡! HÍ|\˜ì "≥#H˜¯ H˜+≤¯O^茉õΩ
"≥o§áÈ=K«∞Û. HÍh "≥à§◊ _»∞ HÍ~°ºx~°fiǨÏ} ^ŒH`∆õ « Hõey#
ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞. ÅOHõÖ’<Õ WOHÍ LO_ç, ~å=}∞_ç |Å"≥∞O`À
`≥Å∞ã¨∞H˘x, ~åHõã∆ ∞¨ ʼnõΩ, "å#~°∞ʼnõΩ Ü«Ú^ŒOú KÕÜ∞« _»OÖ’
L#fl `å~°`«=∂ºefl `≥Å∞ã¨∞H˘x "≥àϧÅx xâ◊Û~ÚOK«∞
H˘O\Ï_»∞ ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞. JO^Œ∞Hõ<Õ HÍ"åÅ<Õ Jâ’Hõ=<åxfl
<åâ◊#O KÕã≤, ÅOHõÖ’x ~åHõ∆ã¨∞Å∞ `«#ÃÑ·H˜ ^ŒO_≥`ÕÎÖÏ
KÕã∞¨ H˘O\Ï_»∞ ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞. "å~°∞ `«#ÃÑH· ˜ ÅOѶ∞≤ Oz
#ѨC_Õ Hõ^•- ~åHõ∆ã¨∞Å |ÖÏ|ÖÏefl ÉËsA"Õã¨∞H˘<Õ
J=HÍâ◊O ^Œ‰Ωõ ¯`«∞Ok! P q^èOŒ QÍ ÅOHõÖ’x ~åHõã∆ ∞¨ Å â◊HΘ
™ê=∞~å÷ º efl K« H õ ¯ QÍ `≥ Å ∞㨠∞ HÀ=_» " Õ ∞ HÍHõ , =∞Ǩ 
|ÅѨ~å„Hõ=∞=O`«∞Öˇ·# J<ÕHõ =∞Okx =ÚYºOQÍ
[O|∞=∂e, JHõ‰∆ Ωõ =∂~°∞_»∞ ÖÏO\˜ Ju|Åã¨OѨ#∞flefl
=kèOz- ~åÉ’ÜÕ∞ Ü«Ú^ŒOú Ö’ "å#~°∞Å =∂~åæxfl ã¨∞QÆ=∞O
KÕã≤ - JѨC_»∞ H˜+¯≤ O^艌 Ωõ |Ü«∞Å∞ ^Õ~å_»∞ ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞.
Hõ=¸ºxˆH+¨<,£ "Õ∞<Õ*ò"∞≥ O\ò, b_»~+ü Ñ≤ π ã≤¯Öòû =O\˜q
JOk ѨÙK∞« ÛHÀ"åÅ#∞H˘<Õ P^è∞Œ xHõ Ü«Ú=`« - ǨÏ#∞=∞O`«∞}˜‚
J#∞ã¨i¿ãÎ KåÅ∞.
23
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad
– ™êfiq∞ Ѩi*Ë̋Ü∂« #O^Œ
=∂^è∞Œ sÅ`«, ~å[=∞O„_ç
„Ѩâ◊fl : <Õ#∞ a.Zãπ.ã≤., #iûOQ∑ HÀ~üû KÕã∞¨ <Î åfl#∞.
Ü«Ú=`«~O° ã¨=∞㨺ʼnõΩ K«H¯õ x Ѩiëê¯~åÅ∞ 'N~å=∞Hõ$+¨‚ „Ѩɗíè
JOk™ÈÎOk. D Ѩ„uHõ#∞ K«kq#ѨÊ\˜ #∞Op <åÖ’ P^蕺u‡Hõ
rq`«OÃÑ· Pã¨HΘ ÃÑiyOk. ZѨC_»∂ ÉèQí =Æ O`«∞x zO`«#Ö’
LO_®Åx „Ѩܫ∞uflã¨∞Î<åfl#∞. HÍh JѨC_»Ñ¨C_»∞ K≥_»∞
`« Å OѨ Ù Å∞ ##∞fl "Õ k è ã ¨ ∞ Î < åfl~Ú.
=∞#ã¨∞ûÖ’xH˜ K≥_∞» `«ÅOѨÙÅ∞ ~å‰õΩO_®
LO_®ÅO>Ë UO KÕÜ∂« Ö’ ã¨∂zOK«O_ç.
["å|∞: 'Éè í Q Æ = O`« ∞ }˜ ‚ ˆ H =ÅO
PÅÜ« ∂ xˆ H Ѩ i q∞`« O KÕ Ü « ∞ =^Œ ∞ Ì .
ã¨=∂[OÖ’ L#fl ^Œi„^Œ, n#, ~Ày
<å~åÜ«∞}∞ʼnõΩ ¿ã=KÕÜ«∞_»O ‰õÄ_®
ÉèQí =Æ ^•~å^è#Œ `À ã¨=∂#"Õ∞— J#fl #g#
㨠O ^Õ â ßxfl JOkOKå~° ∞ ™êfiq∞
q"ÕHÍ#O^Œ. D ã¨O^Õâßxfl PK«iOz
P^Œ~≈° =¸iÎQÍ xez# ™È^Œi x"Õk`«
rq`«O =∞#O^ŒiH© ã¨∂ÊùiÎ^•Ü«∞HõO.
x~°∞¿Ñ^ŒÅ∞, x~°H~∆õ åã¨∞ºÅ∞, "åºkè„QÆã∞¨ Ö÷ Ë
P"≥∞‰õΩ P~å^躌 ^≥"· åÅ∞. P"≥∞ rq`åO`«O
P~åkèOz# „Ѩ`º« Hõ∆ ^≥"· åÅ∞ gˆ~!
~Ày <å~åÜ«∞}∞ʼnõΩ Pf‡Ü«∞`«`À, P~å^è<Œ å ÉèÏ=O`À
¿ã= KÕã≤ rq`åxfl ^è#Œ ºO KÕã∞¨ H˘<ÕO^Œ∞‰õΩ F ™ê^è#Œ QÍ
ã¨ÇϨ HõiOKÕ L#fl`«"∞≥ #ÿ =$uÎ g∞k. "≥^· •ºÅÜ«∞OÖ’ ~ÀQÆ∞ʼnõΩ
¿ã= KÕã¨∞Î#flѨC_»∞ ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’ P <å~åÜ«∞}∞}˜‚
P~åkèã∞¨ <Î åfl=∞<Õ ÉèÏ=O`À KÕ¿ãÎ g∞~°∞ ã¨^• P ÉèQí =Æ O`«∞x
ã¨xflkèÖ’, ¿ã=Ö’, zO`«#Ö’ L#fl>Ë¡ Hõ^•!
Z<Àfl [#‡Å∞QÍ áÈ+≤Oz# K≥_∞» ã¨O™ê¯~åÅ „ѨÉÏè "åxfl
H˘kÌ ~ÀAÅ „ѨÜ∞« `«flO`À<Õ xÜ«∞O„uOK«_O» ™ê^躌 O HÍ^Œ∞.
JÖÏQÆx x~°∞`åûǨÏѨ_#» =ã¨~O° ÖË^∞Œ . ^Œ∞+ì̈ ã¨OHõÖÏÊÅ#∞
x~ÀkèOKÕO^Œ∞‰õΩ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ F K«H¯õ x ^Œ$ëêìO`åxfl
WKåÛ~°∞.
24
XHõ Ü«∞[=∂x Z<Àfl Uà◊√§QÍ XHõ ‰õΩHõ¯#∞ ZO`À
=∞‰õΩ¯=`À ÃÑOK«∞HÀ™êQÍ_»∞. Jk ZѨC_»∂ PÜ«∞# "≥O>Ë
u~°∞QÆ∞`«∂ LO_Õk. P ‰õΩHõ¯ g∞^Œ JO`« =∞‰õΩ¯= =∞Ozk
HÍ^Œx „QÆÇÏ≤ Oz# Ü«∞[=∂x ^•xfl ZÖÏÔQ<· å =keOK«∞
HÀ"åÅx xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. HÍh ‰õΩHõ¯ ZѨÊ\˜ÖψQ
Ü«∞[=∂x `«##∞ P^Œi™êÎ_x» J`«x K«∞@∂ì u~°∞QÆ∞
`«∂O_Õk. Z<Àfl™ê~°∞¡ ^≥|ƒÅ∞ u<åflHõ Ü«∞[=∂x `«##∞
x~å^Œiã¨∞Î<åfl_»x `≥Å∞ã¨∞H˘x P ‰õΩHõ¯ J`«}˜‚ =ke
"≥o§áÈ~ÚOk.
P Ü«∞[=∂x ÃÑOz# ‰õΩHõ¯ÖÏ =∞#O
Z<Àfl [#‡Å∞QÍ ÃÑOz áÈ+≤ã∞¨ #Î fl K≥_∞»
ã¨O™ê¯~åefl XHõ¯ ~ÀAÖ’ =keOK«∞
HÀÖËO. HÍ|\˜ì Ü«∞[=∂x P ‰õΩHõ¯#∞
KåÖÏ HÍÅO x~å^ŒiOz#@∞¡ =∞#O
K≥_∞» ÉèÏ"åefl x~åHõi¿ãÎ H˘<åflà◊§‰õΩ Jq
=∞#efl =keáÈ`å~Ú.
K≥_∞» PÖ’K«#Å#∂, JÅ"å@¡#∂
Z^Œ∞~À¯"åÅO>Ë =∞#ã¨∞û‰õΩ =∞Oz
ÉèÏ"åÅ#∞ JOkOK«_»"Õ∞ Ѩiëê¯~°
=∞x ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ JO\Ï~°∞.
The only remedy for bad habits
is counter habits; all the bad habits
that have left their impressions are
to be controlled by good habits. Go
on doing good, thinking holy thoughts
continuously; that is the only way
to suppress base impressions.
-Swami Vivekananda
=∞#ã¨û<Õ QÆkÖ’ nѨO J<Õ =∞Oz PÖ’K«#efl "≥ey¿ãÎ
pHõ@<Õ K≥_∞» ÉèÏ"åÅ∞ áêiáÈ`å~Ú. JO^Œ∞‰õx =∞#ã¨∞û#∞
=∞Oz ÉèÏ"åÅ`À xO¿Ñ =∞Oz ™êÇ≤Ï`åºxfl K«^=Œ O_ç,
=∞Oz"åi`À ™êxflÇ≤Ï`åºxfl ÃÑOK«∞HÀO_ç. g∞ q^è∞Œ efl ¿ã"å
ÉèÏ=O`À x~°fiiÎOK«O_ç. 
g∞ ã¨O^ÕÇ¨ efl ѨOáêeû# z~°∞<å=∂ :
Ü«Ú="å}˜
N~å=∞Hõ$+¨‚ „ѨÉ,íè ~å=∞Hõ$+¨‚ =∞~îO° ,
^À=∞ÖòQ∂Æ _», ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ – 500 029
Ѷ|
„≤ =i 2010
 Free Soft copy www.rkmath.org
q[Ü«∞ ã¨∂„`«O!
ã¨Q@Æ ∞ =∞x+≤H˜ HõeQˆ PÖ’K«#Åhfl
'<Õ#∞-<åk— J<Õ =∂@ŠѨikèÖ’<Õ LO\Ï~Ú.
'<Õ#∞ HõëêìÖ’¡ L<åfl#∞, <Õ#∞ ÉÏ^èÅŒ ∞Ѩ_∞» `«∞<åfl#∞—. =∞~˘Hõ
ѨHõ¯ ѨxKÕ¿ã@ѨC_»∞ '<å‰õΩ Hõ+¨ìOQÍ LOk. D Ѩx
KÕÜ«∞ÖË#∞— J#fl PÖ’K«#Å∞ =∞x+≤ =∞#ã¨∞ûÖ’ xO_ç
LO\Ï~Ú. D ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ PÖ’K«#Å=Å¡ =∞x+≤ `å#∞
KÕ¿ã Ѩx x+ª̈QÍ K≥Ü∞« ºÖË_∞» .
ѨÙ@∞ìHõ #∞Oz Kå=Ù =~°‰Äõ [iˆQ rq`« „ѨÜ∂« }OÖ’
=∞x+≤ KÕ¿ã XˆH XHõ¯ Ѩx Uq∞\˜? =∂\˜=∂\˜H© Ѩ_Q» Æ
Z`«∞`Î ∂« LO_Õ `«# JǨÏOHÍ~åxfl J^Œ∞ѨÙÖ’ ÃÑ@ì_®xH˜
„ѨÜ∞« uflã¨∂Î LO_»_"» ∞Õ !
™ê^èŒ# KÕÜ«Ú=Ú~å #~°∞_®!
J#QÆ ##QÆ ~åQÆ =∞uâ◊~ÚÅ∞¡K∞« #∞O_»∞
u#QÆ u#QÆ "Õ=Ú uÜ«∞º#∞O_»∞
™ê^è#Œ =Ú# Ѩ#∞Å∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞ ^è~Œ Ö° ’#
qâ◊fi^•aè~å=∞ q#∞~°"=Õ ∞!
ÉèÏ=O: ~åQÆOÖ’ <≥·Ñ¨Ù}ºO ÃÑ~°QÍÅO>Ë
J<ÕHõ Ѩ~åºÜ«∂Å∞ JO@∂ LO_®e. "ÕѨ uO@∂
uO@∂ LO>Ë uÜ«∞ºQÍ JxÑ≤ã∞¨ OÎ k. U Ѩx J~Ú<å
™ê^è#Œ (=∂\˜ =∂\˜H)© KÕã∂¨ Î LO>Ë<Õ D „ѨÑO¨ K«OÖ’
Ѷe¨ `åÅ∞ =™êÎ~Ú.
"åYº: Wk „QÆÇ≤ÏOKÕ F ˆQÜ«∞~°K«~Ú`« '™ê^èŒ#
KÕÜÚ« =Ú~å #~°∞_®! ™ê^躌 =Ú HÍxk ÖË^∞Œ ~å— J<åfl_»∞.
ѨÙã¨HÎ Oõ Ö’x *Ï˝<åxfl =∞ã¨HÎ Oõ Ö’H˜ `≥K∞« ÛHÀ"åe q^•ºi÷.
=∞Oz ѨO@ ѨO_çOKåÅO>Ë =º=™êÜ«∞^•~°∞_»∞ Éè∂í q∞x
ÉÏQÍ ^Œ∞<åfle. L^ÀºQÆOÖ’ L#fl`« ™ê÷#O Jkè~ÀÇ≤ÏOKå
ÅO>Ë Ñ¨i„â◊q∞OKåe. =ÚYºOQÍ =∞#âß≈Ou á⁄O^•ÅO>Ë
Ѷ|
„≤ =i 2010
Ramakrishna Math Hyderabad
Ü«Ú="åÇ≤Ïx
- Jq∞~°ÑÙ¨ #@~å[<£
''=∞#O D rq`«OÖ’ <Õ~∞° ÛHÀ=Åã≤# Q˘Ñ¨Ê áê~îO°
XHõ\ ˜ LOk. Jk =∞#efl =∞#O =∞iÛáÈ=_»O. ZÅ¡ÑC¨ _»∂
W`«~∞° ʼnõΩ =∞Oz K≥Ü∞« º_®xH˜ „ѨÜ∞« uflOK«_O» . nx ^•fi~å
=∞#efl =∞#O =∞iÛáÈ`åO. ZѨC_»∞ =∞#O ''<Õ#∞, <åk——
J<Õ ÉèÏ=# ÖˉΩõ O_® ѨxKÕ™êÎ"∂≥ , JѨC_Õ J`«∞º`«=Î ∞OQÍ
ѨxKÕ™êÎO. W`«~°∞Å g∞^Œ JO`« Z‰õΩ¯= „ѨÉèÏ"åxfl
K«∂ѨQÅÆ ∞QÆ∞`åO—— Jx ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ q=iOKå~°∞.
U z#fl Ѩx K≥Ü«∂ºÅ<åfl =∞x+≤ `«##∞ `å#∞
=∞iÛáÈ"åe. JO>Ë JǨÏOHÍ~åxfl J}z"Õã¨∞HÀ"åe.
J~Ú`Õ, `«##∞ `å#∞ =∞iÛáÈ~Ú# "å_»∞ Hõ~=ΰ ºx~°fiǨÏ}
ZÖÏ KÕ™êÎ_∞» J#fl ã¨O^ÕÇϨ O HõÅ∞QÆ=K«∞Û. nxH˜ J~°O÷
Uq∞@O>Ë XHõ™êi ÅH∆ͺxfl xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ#fl `«~∞° "å`«
Ѩx g∞^Œ ^Œ$+≤ì ÃÑ\Ïìe. JѨC_Õ =∞x+≤ P Ѩxx
q[Ü«∞=O`«OQÍ K≥Ü∞« ºQÆÅ∞QÆ∞`å_»∞. rq`«OÖ’ B#fl`åºxfl
á⁄O^Œ∞`å_»∞.
- PKå~°º Hõã~Ô≤ _ç¤ "≥OHõ@~Ô _ç¤
HÍ=∞ „HÀ^è•k Ji+¨_fi» ~åæÅ∞ ^Œi KÕ~‰° Ωõ O_®,
=∞#ã¨∞û#∞ Ѩ~=° ∂`«‡ "≥Ñ· Ù¨ =∞o§OKåe. áê@
ÉÏQÍ áê_»_®xH˜, "ÕѨ ~°∞z uÜ«∞ºQÍ Jx
Ñ≤OK«_®xH© =∂„`«"∞Õ "Õ=∞# ™ê^è#Œ QÆ∞iOz
K≥ÑÊ≤ #@¡xÑ≤Oz<å PÜ«∞# ^Œ$+≤ì „Ñ¨^•è #OQÍ
Ö∫H˜HOõ Hõ<åfl áê~°Ö∫H˜HOõ ÃÑ<· Õ LOk. ™ê^è#Œ
‰õÄ_® x~°‡Å"≥∞#ÿ =∞#ã¨∞û`À KÕÜ∂« e.
WO\˜H˜ ã¨O|OkèOz, XO\˜H˜ ã¨O|OkèOz, ã¨=∂*ÏxH˜
ã¨O|OkèOz U"Õ"À PÖ’K«#Å∞ =ã¨∞ÎO\Ï~Ú. "å\˜x
x~ÀkèOKåe. P x~À^èOŒ Ö’ =∞#ã¨∞û â◊¥#º=∞=Ù`«∞Ok.
J~Ú`Õ JO`«‰Ωõ ѨÓ~°fiO L#fl "åã¨#Å∞ HõÖ’¡ÅѨ~∞° ™êÎ~Ú.
Jq 㨇 $uѨ^OŒä Ö’H˜ ~å‰õΩO_® Ѩq„`«"∞≥ #ÿ Ѩ~=° ∂`«‡#∞
=∞#ã¨∞ûÖ’ xÅáêe. JѨC_»∞ =ÚHÎ̃ ã≤kãú ∞¨ OÎ k. r=#∞‡HÎ̃
ã≤kãú ∞¨ OÎ k. „^è∞Œ =, „ѨÇ¨ ^¡ ,Œ JO|s+¨, ~°Ou^Õ=, <å~°^•^Œ∞Å∞
W^Õ Ñ¨x KÕâß~°∞. JO^Œ∞Hˆ '™ê^è#Œ KÕÜÚ« =Ú~å #~°∞_®!—
Jx =∞#O ‰õÄ_® ZÅ∞ÔQuÎ Kå@∞^•O.
25
 Free Soft copy
Hyderabad
rq`«OÖ’
Ü«∞ø=#O `˘eã¨O^躌
ÖÏO\˜^Œ~Ú`Õ... "å~°úHõºO
=∞eã¨O^茺ÖÏO\˜k. `«_»ÉÏ@¡‰õΩ,
`«Ñ¨Ê@_»∞ QÆ∞ʼnõΩ ѨâßÛ`åÎѨ Ѩ_Õ „áêÜ«∞O
=$^•úѺ¨ "Õ∞! =∞#`À =∞#O UHÍO`«OQÍ
QÆ_á» êeû# x~°ƒO^èŒ HÍÅ=∞^Õ! JÖÏO\˜
r=# K«~=° ∂OHõ Ñ„ ⨠ßO`« Ѩiã¨=∂Ñ≤HÎ ˜
c*ÏÅ∞ Ѩ_®eûOk |„ `«∞‰õΩ `˘e<åà◊§Ö’<Õ!
''J<åÜ«∂ã¿ # =∞~°}O, q<å ^≥<· ºÕ #
r=#"£∞—— JO@∞Ok =∞# ã¨<å`«#
^è~Œ ‡° O† n<åun#OQÍ HÍÅO
QÆ_Ñ» ‰¨ Ωõ O_®, J<åÜ«∂ã¨OQÍ D r=#
Ü«∞=xHõ #∞Oz x„+¯¨ q∞OK«_"» ∞Õ
x["≥∞#ÿ q[Ü«∞O. Z=i rq`« ™êѶŨ º
"≥∞ÿ<å "åi `«∞kk<åÅÃÑ·<Õ P^è•~°Ñ¨_ç
LO@∞Ok. JO^Œ∞Hˆ |„ `«∞‰õΩ P~°OÉèOí
#∞OKÕ J_»∞QÆ∞Å∞ Pz `«∂z "Õã¿ Î
JOu=∞Hõ}∆ ÏÅ∞ JO`« Ñ„ ⨠ßO`«OQÍ,
"≥·Éèí=OQÍ ™êyáÈ`å~Ú. HÍh ^Œ∞~°^Œ$+ì̈
=âß`«∂Î <Õ_∞» ZO^Œ~À rq`åÅ =∞e
ã¨O^茺Å∞ =∞~°HõÅ`À =∞ã≤ÉÏ~°∞ `«∞<åfl~Ú.
Ñ„ }¨ ÏoHõ Ö’Ñ≤Oz# Ü«ÚHõ=Î Ü«∞ã¨∞ Ѩi
`åѨO`À ‰õÄ_ç# "å~°Hú ͺxˆH ^•i
fã¨∞OÎ k.
=ÚyOѨ٠=ÚYºO....
U <å@Hõ"≥∞ÿ<å... K«Å#z„`«"≥∞ÿ<å =ÚyOѨ٠P‰õ@∞ì
‰õΩO>Ë<Õ q[Ü«∞=O`«=∞~ÚOk Jx ÉèÏq™êÎO. =∞#
rq`«=¸ JO`Õ! Ѩã≤`«#O, Ü«∞ø=#O... W=hfl ‰õÄ_®
ÖˇHõ¯Ö’H˜ ~å=Ù. =Úkq∞ „áêÜ«∞O ZÖÏ =Úyã≤O^Œ<Õk
=ÚYºO. "ÕÅHÀ@∞¡ ã¨OáêkOz# "å~°∞ ‰õÄ_® Hõ@Hì _õ Ñ» \¨ H˜ ˜
Hõ_∞» ^ŒÜ∞« hÜ«∞OQÍ Hõ#∞fl=¸ã≤# ã¨O^Œ~åƒùÅ∞ Z<Àfl!
JO^Œ∞Hˆ ÉèHí Îõ Hõc~ü JO\Ï~°∞...
=∂b P=`ü ^ÕdHˆ HõeÜ«∂ Hõs ѨÙHÍ~ü
Ѷ¨Ób, Ѷ¨Ób K«∞<£eÜ«∂ HÍÖò
ǨÏ=∂s ÉÏ~ü... ã¨g∞Ñ≤ã¨∞Î#fl
26
www.rkmath.org Ramakrishna Math
– a. Ãã^· ∞Œ Å∞
`À\=∂ex K«∂ã≤ "≥ÚQÆÅæ ∞ qÅÑ≤™êÎÜ∞« @† q~°|∂ã≤# ѨÓÅ∞
D ~ÀA HÀ`«‰õΩ QÆ∞~°Ü«∂º~Ú† ˆ~Ѩ٠=∞# =O`«∂ ~åHõ
=∂#^Œ∞† P =∞$`«∞º=Ù#∞ PeOQÆ#O KÕã¨∞HÀHÍ `«Ñ¨Ê^Œ∞
Jx. D ÉèÏ=##∞ x~°O`«~O° 㨇iOK«∞‰õΩO@∂ LO>Ë, D
„ѨѨOK«OÃÑ· WO`« `åѨ„`«Ü«∞O ÃÑOK«∞‰õΩ<Õ J=HÍâ◊O
LO_»^∞Œ . ™ê„=∂@∞ìÅ #∞Oz ™ê=∂#∞ºÅ =~°‰Ωõ JO^Œ~O°
U^À XHõ~ÀA D Ö’HõO #∞Oz xâ◊≈|ÌOQÍ x„+¨¯q∞™êÎ=∞x
`≥ Å ∞㨠∞ ‰õ Ω O>Ë , WѨ Ê \˜ H õ < åfl =∞iO`« J~° ÷ = O`« O QÍ,
™œÇ¨„~°OÌ QÍ =∞ã¨Å∞HÀQÆÅO. ѶŨ =O`«OQÍ Ñ¨xKÕÜ∞« QÆÅO.
Ѷ¨ÖÏÖË Ñ¨iǨ~åÅ∞...
ѨÙ}Ϻ`«fi ѶŨ q∞K«ÛOu ѨÙ}ºO <ÕKÛ« Où u =∂#=ó
# áêѨ Ѷ¨Åq∞K«ÛùOu áêѨO ‰õΩ~°fiOu Ü«∞`«fl`«ó....
JO\’Ok Ü≥∂QÆ"å+≤+¨ªO. =∂#=ÙÅ∞ ѨÙ}ºÑ¶¨ÖÏÖˇ·#
ã¨∞YâßO`«∞Å∞ HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞† HÍx ѨÙ}ºHõ~‡° ʼnõΩ =∂„`«O
„Ѩܫ∞uflOK«~°∞. áêѨѶ¨ÖÏÖˇ·# ^Œ∞óMÏ^Œ∞Å#∞ ^Œ∂~°OQÍ
LOKåÅ#∞‰õΩO\Ï~°∞† HÍx „ѨÜ∞« `«flѨÓ~°fiHõOQÍ áêѨH~õ ‡° Å<Õ
PK«iã¨∂Î LO\Ï~°∞. ZO`« ^Ò~åƒùQºÆ "≥∂ K«∂_»O_ç. =∞#O
KÕ¿ãq =∂„`«O áêáêÅ∞, HÀ~°∞‰õΩ<Õq =∂„`«O ѨÙ}ºÑ¶Ö¨ ÏÅ∞!
=Ü«∞ã¨∞Ö’ L#fl<åflà◊¥§ <å "åà◊¥§, <å Ñ≤ÅÅ¡ ∞, <å WÅ∞¡....
W^Õ Ü«∂=! Hõ#fl a_»Å¤ ‰õΩ HÀ@∞¡ ã¨OáêkOz ÃÑ\ì̃<å "å~°∞
^•xx =∞# Hõ~°Î=ºOQÍ<Õ ÉèÏq™êÎ~°∞† Ju ™ê^è•~°}OQÍ
fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞† J^Õ Ñ¨~å~Ú a_»¤Å‰õΩ Ñ≤_çÔH_»∞ J#flO
ÃÑ\˜ì<å HõÅHÍÅO Hõ$`«[˝`«QÍ ã¨‡iOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. HÍx
ÉÏ^è•Hõ~"° ∞≥ #ÿ q+¨Ü∞« "Õ∞=∞O>Ë =∞#Ö’ KåÖÏ=∞Ok =Ü«∞ã¨∞
=∞àϧHõ ‰õÄ_® ''<å—— J#fl ÉèÏ=# #∞Oz H˘kÌQÍ ‰õÄ_®
qâßÅOQÍ PÖ’zOK«~°∞. =∞#"å~°∞ HÍ^Œ#∞‰õΩ#fl "åix
Hõhã¨O „¿Ñ=∞`À<≥<· å ѨÅHõiOK«~∞° .
P =Ü«∞ã¨∞Ö’#∂ P#O^Œ"∞Õ ...
=∂#ã≤ H õ O QÍ Ñ¨ i Ѩ H õ fi `« ™êkè O KåÅ<Õ " å~° ∞
„j~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞. ѨHÍfixH˜ ~åx Ѷ֨ ÏÅ∞ "å@O`«@ Jq ~åÅ=Ù†
ѨO_»x¿ãÎ ^•#O`«@ J^Õ ~åeáÈ`«∞O^Œ<Õ"å~°∞ PÜ«∞#.
WÖÏ g∞ â◊‰Ωõ ÅÎ ∞ qáêHõO K≥Ok# H˘nÌ g∞‰õÄ, g∞
â◊s~åxH© =∞^躌 ^Œ∂~°O U~°Ê_»∞`«∞Ok†
WÖÏ â◊s~åxH˜ ^Œ∂~°=∞Ü«∂ºHõ WHõ
^•xH˜ ã¨O|OkèOz# U q+¨Ü∂« xH©
g∞~°∞ |^Œ∞úÅ∞ HÍÖË~°∞. x™êfi~°÷OQÍ
=∂iáÈ`å~°∞. JѨC_»∞ rq`«OÖ’
Ѷ|
„≤ =i 2010
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad Ü«Ú="åÇ≤Ïx
W`«~° ^ŒâÅ◊ ∞ ZO`« JO^ŒOQÍ LO\ÏÜ≥∂ =$^•úѺ¨ O ‰õÄ_® „Ѩ`ºÕ Hõ`« Ug∞ ÖË^∞Œ ! Ѩ~∞° QÔ `«QÎ eÆ w ‰õÄ_® WHõ KåÅ∞ D
JO`Õ JO^ŒOQÍ, P#O^ŒOQÍ LO@∞Ok† ZO^Œ∞HõO>Ë Ñ¨ O ^≥ O J#∞HÀ=_» O Ö’<Õ =∞# Ѩ i }u „Ѩ ã ¨ ∞ Êù @
rq`å#∞Éèí==∞O`å g∞‰õΩ ÉÏã¨@QÍ LO@∞Ok. r=# =∞=Ù`«∞Ok. =Úà◊√§ QÆ∞K«∞ÛHÀ‰õÄ_»^#Œ ∞‰õΩO>Ë =∞# HÍeH˜
„Ѩ}ÏoHÍ „Ѩ„H˜Ü«∞Ö’ ^≥|ƒux LO>Ë =∂„`«O =$^•úѨºO K≥ÑC¨ ÖËã∞¨ HÀ"åÖË HÍx, ^•~°O`å `ÀÅ∞ Ѩ~∞° K«∞‰õΩO@∂ áÈÖËO
ÉÏ^è•Hõ~°"Õ∞! Hõ^•! J^Õ q^èOŒ QÍ =∞# =∞#ã¨∞‰õΩ WHõ KåÅ∞ Jx ã¨iKÌ Ñ≥ ʨ
Ѩi}`Õ ÃÑ^ŒÌiHõO... QÆey`Õ HõeQˆ HÀiHõÅxflO\˜H© Hõো O "ÕÜ∞« QÆÅO† Ѩ~∞° QÆ∞
`«ÅÅ∞ `≥šѨ_»_»"≥∂, =ÚYO =Ú_»`«Å∞ Ѩ_»_»"≥∂ PÑ≤ ѨkÅOQÍ ‰õÄ~ÀÛQÆÅO.
ÃÑ^ŒÌiHõO HÍ^Œ∞. É∫kúHõOQÍ, =∂#ã≤HõOQÍ Ñ¨i}ux P„â◊=∞ ^è~Œ ‡° "Õ∞ J#∞ã¨~}
° Ü
© ∞« O...
™êkèOKåe. W\©=Å Z<Àfl Ѩ„uHõÖ’¡ _≥ÉÊ·è̌ Uà◊√§ ^•\˜# ã¨<å`«# ^èŒ~°‡OÖ’ =∞#O PK«iOKåeû# q^èŒ∞Å#∞
"å~°∞ ‰õÄ_® Pâ◊Û~°ºHõ~"° ∞≥ #ÿ „Ѩâfl◊ Å`À L`«~Î åÅ∞ ~åã¨∞<Î åfl~°∞† J^Œ∞ƒù`O« QÍ q=iOKå~°∞. „|ǨχK«~º° , QÆ$ǨÏã¨,÷ "å#„Ѩã,÷¨
JO>Ë JѨÊ\˜H˜ ‰õÄ_® â◊s~åxfl q∞Oz PÖ’zOK«Háõ È=_»O ã¨<åflºã¨ P„â◊=∂Å QÆ∞O_® rq`«O ™êyáÈ"åe. JѨC_Õ
PO^Àà◊#Hõ~O° . SÇ≤ÏHõ ÉèÏ=#Å`À, ã¨∞YÖÏÅã¨Ö’ „|`«∞‰õΩ‰õΩ =∂#=Ù_»∞ ã¨OѨÓ~°‚OQÍ, ã¨O`«$Ñ≤ÎHõ~°OQÍ „Ѩ™ê÷<åxfl
=ÚyOѨ٠ѨeH˜`,Õ =∞~°∞[#‡ ‰õÄ_® JÖÏO\˜ `åѨ„`«Ü∂« =ÚyOK«QÆÅ_»∞. =ÚO^Œ∞ „|ǨχK«~°º ^èŒ~°‡O`À Ü«∞ø=#O
Å`À<Õ P~°OÉèí=∞=Ù`«∞O^Œx QÆ∞iÎOKåe. =ÚO^Œ∞`«~åʼnõΩ =~°‰õΩ q^•ºÉèϺ™êÅ`À, Láêkè HõÅÊ#`À rq`«OÖ’
P^Œ~≈° hÜ«∞"≥∞#ÿ J_»∞QÆ∞*Ï_»Å∞ Ѩ~K° « ã≤÷~°Ñ¨_®e† QÆ$ǨÏã¨÷ ^èŒ~°‡OÖ’ ÉÏ^茺`å
QÆeQˆ ÖÏ QÆ=∞<åxfl fiÛk^Œ∞HÌ À"åe. Ü«Ú`«OQÍ rqã¨∂Î SÇ≤ÏHõ q[Ü«∂Å#∞
=∂ `å`« q∞eÜ«∞h~ü J<Õ Hõ<åfl =∂ ™êkèOz ã¨O`å<åxfl XHõ ™ê÷~ÚH˜
`å`« =∞Ǩ  `å‡QÍOnè JO@∞O>Ë KÕ ~ åÛe† WHõ "å#„Ѩ ã ¨ ÷ ^è Œ ~ ° ‡ OÖ’
Ñ≤ Å ¡ Å ∞ ZO`« =Úiã≤ á È`å~À ‰õ Ω @∞O|OÃÑ· J#∞~° H ˜ Î x `« y æ O K« ∞
TÇ≤ÏOK«∞HÀO_ç. ‰õΩO@∂, xã¨ûOQÆ`åfixfl JÅ=~°K«∞
Ѩ~°∞QÆ∞ PѨ_»"Õ∞ „ѨuÉèí... HÀ"åe† `«∞^Œ‰õΩ ã¨<åflº™ê„â◊=∞OÖ’
U =∂~åæxfl J#∞ã¨iOKÕ"åiÔH<· å q+¨ Ü ∂
« #O^•xfl g_®e.... =∂#ã≤ H õ O QÍ, âßs~° H õ O QÍ `« = ∞
rq`«OÖ’ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ H˘O^Œi`À q+¨Ü∂« #O^ŒO #∞Oz „|Ǩ‡#O^Œ J#fl"åiH˜ ^Œ∂~°OQÍ ^≥·=zO`«#Ö’
ã¨O|O^èOŒ U~°Ê_»∞`«∞Ok† [#‡=Å¡<À, ã≤ ÷ u H˜ ZO`« `«fi~°QÍ KÕ~°∞‰õΩO>Ë QÆ_á» êe. HÍx D`«~O° Ö’ D P„â◊=∞
„¿Ñ=∞ =Å¡<À, HõÅ~ÚHõ =Å¡<À... WÖÏ "å~° ú H õ º OÖ’ JO`« „Ѩ â ßO`« O QÍ ^è Œ ~ å‡Åhfl J㨠Π= ºã¨ Î " ≥ ∞ ÿ á ÈÜ« ∂ ~Ú.
LO_»QÅÆ O. rq`«OÖ’ Ü«ÚHõ=Î Ü«∞ã¨∞‰õΩ
U^Àq^èOŒ QÍ! HÍx P ã¨O|O^è•Ö’¡x ã¨O|OkèOz# ÅOѨ\ÏÅxflO\˜h JÅ[_ç ` À, Jã¨ Ê +¨ ì ` « Å `À ‰õ Ä _ç #
J㨠O ^Œ ~ åƒù x fl. J㨠O QÆ ` åfixfl, =$^•ú á êºxH˜ á⁄_ç y OK« ∞ HÀHõ O _ç . Ü«∞ø=# HÍÅO „|ǨχK«~°º ^èŒ~å‡xfl†
Jã¨`åºxfl Z=Ô~`· Õ `«fi~°QÍ QÆ∞iΙêÎ~À Ü«∞ø=#O Hõ<åfl "å~°Hú ͺx‰õΩ#fl „Ѩ`ºÕ Hõ`« ÉÏ^茺`« ÖËx =º=Ǩ~åÅ∞ QÆ$ǨÏã¨÷
"å~° ∞ qÜ≥ ∂ QÆ ã¨ = ∞Ü« ∞ OÖ’ 'J#∞Éèí=™ê~°O—. JÖÏ Jáê~°"≥∞ÿ# ^èŒ~å‡xfl, f~°x "åOKè«Å∞ "å#„Ѩã¨÷
qKåiOK«~∞° ... ^Œ∞ódOK«~∞° JO\Ï_»∞ rq`å#∞Éèí"åÅ`À áê~îåÅ∞ <Õ~°∞ÛH˘x ^è~Œ å‡xfl, ѨâßÛ`åÎѨ ÉèÏ=#Å∞ ã¨<åflºã¨
Q“`«=∞ |∞^Œ∞_ú ∞» . D ~ÀAÖ’¡ =∞#Ö’ =ÚO^Œ∞`«~åxH˜ k‰õÄûzQÍ xÅ"åeûOk ^è Œ ~ å‡xfl P=Ç≤ Ï Oz "Õ ã ¨ ∞ Î < åfl~Ú.
KåÖÏ=∞Ok ^Œ ∞ ~° ^ Œ $ +¨ ì = âß`« ∂ Î ÃÑ^Œ"Ì åˆ~. Dâ’Ѩx+¨`∞« Î D JO`«º^Œâ◊ Ѷe¨ `«OQÍ<Õ "å~°Hú ºõ OÖ’ ‰õÄ_® KåÖÏ
=∞$`«∞ºáêâ◊OÖ’ z‰õΩ¯‰õΩ<Õ =~°‰õÄ zO`«##∞ J^Œ∞ƒù`«OQÍ =i‚OzOk. =∞Ok =ÚMÏÖ’¡ HõÅ`«Å∞, HõÖ’¡ÖÏÅ∞.
‰õÄ_® D =∂#ã≤Hõ ã≤u÷ H˜ KÕ~∞° HÀÖËHõ =∞eã¨O^茺֒#∂ „ѨâßO`«OQÍ, Ѩi ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ J#fl@∞¡ „ѨH$õ u P
K≥Oáê D K≥Oáê "å~ÚOz# `«~∞° "å`«
áÈ`«∞<åfl~°∞. XHõ =Ü«∞ã¨∞ #∞OKÕ D ѨÓ~°‚OQÍ Ñ¨iã¨=∂ѨÎ=∞ÜÕ∞ºO^Œ∞‰õΩ
JѨC_»∞ =∂#=ÙÅH˜ "≥~· åQƺO JÅ
xã¨ûOQÆ`åfixfl JÅ=~°K«∞‰õΩO@∂ Éè Ï ~° f Ü« ∞ P^è • ºu‡Hõ ` « =∂~åæ x fl =_»∞`«∞Ok. JO^Œ∞Hˆ =∂#= r=#
LO_®e. JѨ C _Õ "å~° ú H õ º OÖ’ K« ∂ Ѩ Q Æ Å ^Œ ∞ . =∞$`« ∞ º=Ù#∞ ‰õ Ä _® tÖÏÊxH˜ ÉÏźO, Ü«∞ø=#O Jã¨OѨÓ~°‚
J#∞|O^è•Å q+¨Ü«∞OÖ’ J#∞~°H˜Î QÆOcè~O° QÍ ™êfiQÆuOKÕO^Œ∞‰õΩ ^è~·≥ åºxfl JÅOHõ ~ ° } Å∞† q[Ü« ∞ =O`« " ≥ ∞ ÿ #
`«Q∞Æ =æ ÚYO Ѩ_∞» `«∞Ok.D â◊s~°OÖ’ „Ѩ™êkOK«QÅÆ ^Œ∞. 
â◊H˜Î ã¨#flyÖÏ¡Hõ Ѩ~°∞QÆ∞ PѨ_»OÖ’ - ™êfiq∞ ~°OQÆ<å^ä•#O^Œ "å~°Hú ºõ =∞<Õ ã¨fi~°H‚ s˜ @O ^èiŒ Oz#ѨC_Õ
Jk ã¨OѨÓ~°‚ JÅOHõ~} ° .

Ѷ|
„≤ =i 2010 27
 Free Soft copy www.rkmath.org
JÉèí∞º#fluH˜
J=ã¨~°O „|ǨχK«~°ºO
- ™êfiq∞ ~°ÑÚ¨¶ <åÜ«∞HÍ#O^Œ
Ö’HÍxfl Z=~°∞ [~ÚOK«QÆÅ~°∞? 'Z=Ô~·`Õ `«=∞
=∞#ã¨∞û#∞ [~Ú™êÎ~À "åˆ~ Ö’HÍxfl [~ÚOK«QÅÆ ~°∞— Jx
â◊OHõ~åKå~°∞ºÅ∞ K≥áêÊ~°∞. =∞#ã¨∞û#∞ [~ÚOK«_O» JO`«
`ÕeHÔ #· Ѩx HÍ^Œ∞. ÉÏǨϺ, JO`«~° J=~À^è•Å#∞ Z^Œ∞~˘¯x,
„|ǨχK«~º° O áê\˜Oz#ѨC_Õ =∞#ã¨∞û#∞ [~ÚOK«QÅÆ O.
D ~ÀAÅÖ’ Ü«Ú=`«~åxH˜ „|ǨχK«~°ºO QÆ∞iOz
É’kèOK«_O» KåÖÏ Hõ+"ì¨ ∞≥ #ÿ Ѩx. <≥u· Hõ, P^蕺u‡Hõ qÅ∞=Å#∞
PK«iOK«Háõ È=_»O =Å¡, „|ǨχK«~º° ™ê^è#Œ Ѩ@¡ J=QÍǨÏ#
ÖËHáõ È=_»O =Å¡ Ü«Ú=`« ÃÑ_»^À= Ѩ_∞» `ÀOk. Ѷe¨ `«OQÍ
ã¨~fi° „`å <≥u· Hõ, P^蕺u‡Hõ Ѩ`#« O HõxÑ≤™ÈÎOÎ k.
„|ǨχK«~º° O Ѩ@¡ JáÈǨÏÅ∞
„|ǨχK«~º° ™ê^è#Œ ™ê^躌 O HÍ^Œx D<å\˜ Ü«Ú=`«~O°
ÉèÏq™ÈÎOk. „|ǨχK«~º° O áê\˜¿ãÎ ã¨$+≤ì ZÖÏ [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx
KåÖÏ =∞Ok „Ѩtflã¨∞OÎ \Ï~°∞? ã¨$+≤xì =∞#O ã¨$+≤Oì K«Ö^Ë ∞Œ
Hõ^•? Jk ZÖÏ [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx kQÆ∞ÖˇO^Œ∞‰õΩ? =ÚYºOQÍ
Ü«Ú=‰õΩÅ∞QÍ g∞ ÅH∆ͺÅ#∞ KÕ~∞° H˘<Õ =~°‰Ωõ „|ǨχK«~åºxfl
áê\˜OKåe. ã¨=∂[OÖ’ q"åÇ¨Ï =º=ã¨÷#∞ ÃÑ\˜ìOk
ã¨=∂*ÏxH˜ L#fl`«"∞≥ #ÿ ã¨O`å<åxfl JOkOK«_®xˆH HÍh,
q+¨ Ü « ∞ 㨠∞ MÏÅ HÀ㨠O HÍ^Œ ∞ . rq`åO`« O JYO_»
„|ǨχK«~åºxfl áê\˜OK«_O» ‰õÄ_® ™ê^躌 "Õ∞. JÖÏO\˜"å~°∞
L#fl`«"∞≥ #ÿ ÅH∆ͺŠkâ◊QÍ "åi =∞#ã¨∞û#∞ =∞~°ÖÏÛe.
x~°O`«~° P^蕺u‡Hõ ™ê^è#Œ ÅÖ’ =ÚxyáÈ"åe. „|ǨχK«~º° O
JO>Ë ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ „Ѩ`º« HõO∆ KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ ^•i f¿ã r=#
q^è•#=∞x J~°O÷ .
28
Ramakrishna Math Hyderabad
Ü«Ú="åÇ≤Ïx
„|ǨχK«~º° ™ê^è#Œ ZÖÏ?
D ~ÀAÅÖ’ Ü«Ú=`«~°O KåÖÏ=∞Ok „|ǨϺK«~°º
áêÅ#‰õΩ „áê^è•#ºO W=fi_»O ÖË^∞Œ . D „|ǨχK«~º° áêÅ#
ZHõ¯_À J_»=ÙÅÖ’ LO_Õ ™ê^èŒ∞=ÙʼnõΩ =∂„`«"Õ∞ Jx
ÉèÏqã¨∞OÎ \Ï~°∞. x*ÏxH˜ ^Œ$_è"» ∞≥ #ÿ , P~ÀQƺ"≥∞#ÿ , J~°=÷ O`«"∞≥ #ÿ
=ºHÎ̃`fi« O HÀ~°∞H˘<Õ „Ѩu XHõ¯iH© „|ǨχK«~º° O J=ã¨~O° .
„|ǨχK«~º° ™ê^è#Œ ‰õΩ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ Õ H˘xfl ã¨∂„`åÅ∞:
1. =∞# PÖ’K«#ÅÖ’, KÕ¿ã Ѩ#∞ÅÖ’ ZO`≥<· å *ÏQÆ∞~°∂Hõ`«
J=ã¨~O° . L^•`«"Î ∞≥ #ÿ PÖ’K«#Å`À, „Hõ=∞tHõ} ∆ ÏÜ«Ú`«
rq`åxfl QÆ_á» êe. =∞#O PÖ’zOKÕ „Ѩf q+¨Ü∞« O,
Kտ㠄Ѩf Ѩx =∞# =∞#ã¨∞û#∞ „ѨÉÏè q`«O KÕ™êÎÜ∞« #fl
ã¨OQÆu ZѨC_»∂ =∞~°∞=‰õÄ_»^∞Œ .
2. K«Å# z„`åÅ∞, WO@~ü<\≥ ò =O\˜ „Ѩ™ê~° =∂^躌 =∂Å
q+¨Ü∂« Ö’¡ =∞iO`« *ÏQÆ∞~°∂Hõ`« =Ç≤ÏOKåe. K«∂¿ã
z„`åÅ∞ =∞#ã¨∞ûÃÑ· Jq∞`« „ѨÉÏè "åxfl K«∂ѨÙ`å~Ú.
3. XHõ P^Œ~≈° =ºH˜xÎ g∞ <åÜ«∞‰õΩ_çQÍ ZOK«∞H˘x, PÜ«∞#
J_»∞QÆ∞*Ï_»ÅÖ’ #_»"åe. U P^Œ~≈° =ºH˜`Î fi« O J~Ú`Õ
=∞# rq`åÅÖ’ =∂~°∞Ê#∞ fã¨∞‰õΩ=ã¨∞OÎ ^À JÖÏO\˜
=º‰õΩÅÎ <Õ <åÜ«∞‰õΩÅ∞QÍ ZOK«∞HÀ"åe. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ
™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ, =∞Ǩ`å‡ QÍOnè, Nâß~°^•^Õq,
~å=∞Hõ$+¨‚ Ѩ~=° ∞ǨÏO㨠ÖÏO\˜ =∞ǨѨÙ~∞° +¨µÅ rq`åÅ#∞
‰õΩ∆ }‚OQÍ J^躌 Ü«∞#O KÕÜ∂« e. "åi J_»∞QÆ∞*Ï_»ÅÖ’
#_»"åe.
4. „|ǨχK«~°º áêÅ#‰õΩ HÍ"åeû# â◊H˜ÎÜ«Ú‰õΩÎefl
W"åfieûOkQÍ ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ "庉õΩÅ`«`À „áêi÷OKåe.
~å„u x„^Œ‰Ωõ LѨ„Hõq∞OKÕ =ÚO^Œ∞ =∞Oz P^蕺u‡Hõ
™êÇ≤Ï`åºxfl K«^"Œ åe.
5. J#=ã¨~° ã¨OÉèÏ+¨}Å∞ =∂x, =∞Oz"åi`À ¿ãflǨxfl
Hõey LO_®e.
6. PǨ~° qǨ~åÅ q+¨Ü∞« OÖ’ „â◊^úŒ =Ç≤ÏOKåe. ^≥#· Ok#
K«~º° Å∞ xiÌ+Oì¨ QÍ LO_ÕÖÏ „Ѩ}ÏoHõ#∞ ~°∂á⁄OkOK«∞
HÀ"åe.
7. „Ѩu „ã‘hÎ `«eQ¡ Í ÉèÏqOKåe. `«^•Ìfi~å „ã‘ÅÎ #∞ Ѩq„`«
ÉèÏ=O`À K«∂_»QÅÆ ∞QÆ∞`å~°∞.
D q^è"Œ ∞≥ #ÿ PÖ’K«#Å∞, JÅ"å@¡`À Ü«Ú=`«~O° `«=∞#∞
`å=Ú ã¨Oã≤^Œ∞úefl KÕã¨∞H˘x, "åiÖ’ L#fl Ü«Ú=â◊H˜Îx
ãÔ̈~#· q^èOŒ QÍ HÍ~°º~°∂ѨOÖ’ ÃÑ\ì̃#ѨC_»∞ Ѷ∞¨ #HÍ~åºÅ∞
™êkèOK«QÅÆ ~°∞. ÅH∆ͺÅ#∞ KèkÕ OK«QÅÆ ~°∞.
Ѷ|
„≤ =i 2010
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad

k =º[#x Nâß~°^•^Õq „Ѩ`«ºHõ∆ t+¨µºÖˇ·# ™êfiq∞ „¿Ñ"Õ∞âß#O^Œ

(1884–1967) ~å=∞Hõ$+¨‚ ã¨OѶ¨∞OÖ’ J`«∞º#fl`« Q“~°"åhfl,
„¿Ñ=∂aè=∂<åÅ#∂ K«∂~°Q˘#fl J„QÆ„âı}˜ ã¨<åflºã≤. PÜ«∞# rq`«O
N~å=∞Hõ$+¨‚ - q"ÕHÍ#O^Œ∞Å Pâ◊Ü«∂Å`À#∂, ÉèíQÆ=næ`« ™ê~åOâ◊O`À#∂
xO_çOk. KåÖÏ=∞Ok Ü«Ú=f Ü«Ú=‰õΩʼnõÄ, QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõÄ,
„|ǨχKå~°∞ʼnõÄ, ã¨<åflºã¨∞ʼnõÄ PÜ«∞# Z<Àfl ÖËYÅ∞ „"åâß~°∞. rq`«OÖ’
JOH˜`«ÉèÏ=O, P^蕺u‡Hõ, ¿ã"å ÉèÏ"åÅ#∞ JÅ=~°K«∞H˘<ÕO^Œ∞‰õΩ P ÖËMÏ
Ѩ~°OѨ~°Å∞ =∂~°æ^Œ~°≈HÍÅÜ«∂º~Ú. áê~î°‰õΩÅ „ѨÜ≥∂[<å~°÷O qÅ∞"≥·# D
ÖËYÅ#∞ 'N~å=∞Hõ$+¨‚ „ѨÉèí—Ö’ 2009 E<£ ã¨OzHõ #∞Oz
^è•~å"åÇ≤ÏHõOQÍ „ѨK«∞iã¨∞Î<åflO.

™ê~üQÍz
„Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# ã¨=∞~ü! 6–6–1957
=∞x+≤H˜ ^è#Œ O Ѩ@¡ LO_Õ Ö’Éè`í åfixfl K«∂ã≤ h=Ù
x~å…O`«áÈ~Ú#@∞¡ `À™ÈÎOk. h Hõà§◊ |_»x ~°H~õ H° ÍÖˇ#·
=∞iH˘xfl Ö’Éè í QÆ ∞ }ÏÅ =Å¡ „Ѩ Ñ ¨ O K« O ZO`«
Jq„âßO`«OQÍ LO\’O^À h‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. ~åHõã∆ `¨ fi« O
„Ѩ|e S~ÀáêÖ’ [iy# =∂~°}HÍO_» `åÅ∂‰õΩ K«i„`«#∞
=∞iÛáÈÜ«∂"å? ã‘`åѨǨÏ~°}O J#O`«~°O [iy#
~å=∞~å=} Ü«Ú^Œ ú O Ö’x ~° H õ Î á ê`« O , ™êkè fi ã‘ ` «
Jyfl„Ѩ"âÕ O◊ h‰õΩ *Ï˝ÑH¨ Oõ ~å=_»O ÖË^•?
„ѨÑO¨ K«=∞O`«\Ï ''XHõ rqÃÑ· =∞~À rq—— PkèÑ`¨ º« O
™êQÆ∞`«∂<Õ LOk. z#fl KÕÑ#¨ ∞ ÃÑ^ŒÌ KÕѨ J#fl suÖ’
H©@HÍÅ∞ `«=∞ Hõ#fl z#fl "å\˜x |ÅÇ‘Ï#"≥∞#ÿ "å\˜x
Ѩ@∞ìH˘x ÉèHí ™∆˜ êÎ~Ú. XHõ™êi Hõà√◊ § `≥~z° K«∂_»∞. #∞=Ùfi
K«∂ã≤Ok H˘kÌáê\˜ =∂„`«"∞Õ . ^•xˆH Pâ◊Û~°ºáÈ`«∞<åfl=Ù.
<åÜ«∞<å ã¨=∞~ü! =∞s ã¨∞xfl`«"∞≥ #ÿ ǨÏ$^ŒÜ∞« O`À D
„ѨÑO¨ K«OÖ’ „|`«H_õ O» J™ê^躌 O <åÜ«∞<å! D „ѨÑO¨ K«
=∞O`å „|Ǩχ=∞Ü«∞=∞x QÆ∞~°∞=∞ǨÏ~å*ò ™êfig∞rH˜
K≥ѨÊÖË^•!
XHõ Hõ^Œä K≥|∞`å#∞ q#∞. XHõ „QÍ=∞OÖ’ XHõ ~Ô `· ∞« ‰õΩ
=$^Œ∞~ú åÖˇ#· `«e¡ LOk. P"≥∞ XHõ ~ÀA #QÆ~åxH˜ "≥o§Ok.
JHõ¯_» H˘O^Œ~∞° Ñ≤ÅÅ¡ ∞ Ѷ٨ \òÉÏÖò P@ P_»∞`«∞<åfl~°∞.
Jk K«∂ã≤Ok P"≥∞. P"≥∞ `«# rq`«OÖ’ Z#fl_»∂ P
P@ K«∂ã≤ Z~°∞QÆ^∞Œ . "å~°∞ XHõi`À XHõ~∞° HõeÜ«∞|_»_O» ,
áÈ~å_»_O» K«∂ã≤ P"≥∞ ''<åÜ«∞#ÖÏ~å! ^≥|ƒÖÏ_»∞HÀHõO_ç,
HÍà◊¥§ KÕ`∞« Å∂ q~°∞QÆ∞`å~Ú—— Jx QÆ\Qì˜ Í J~°=™êyOk.
Jk Hˆ =ÅO P>Ë#x P"≥∞‰õΩ #K«ÛK≥Ñʨ _®xH˜ K«∞@∂ì
L#fl"åà◊√§ KåÖÏ „ѨÜ∂« ã¨Ñ_¨ ®eû =zÛOk. #∞=Ùfi ‰õÄ_®
J^Õ q^èOŒ QÍ `«ÑC¨ _»∞ Jaè„áêÜ«∞OÖ’ L<åfl=Ù. 'ǨÏi¤Öòû—
P@#∞ #∞=Ùfi ZѨC_≥<· å K«∂âß"å? „ѨÑO¨ K«O Hˆ =ÅO
`≥Å∞QÆ∞¿ã`« : ÔH. „uq„Hõ=∞~å=Ù
P P@ ÖÏO\˜k. h‰õΩ J=HÍâ◊O zH˜¯#ѨC_»∞ XHõ "å~°O
~ÀAÅ∞ LO_ÕÖÏ WHõ¯_»‰õΩ ~å! h =∞#ã¨∞ûÖ’ L#fl
JâßOu#O`å JѨC_»∞ f¿ã™êÎ#∞.
XHõ~ÀA QÆ∞~°∞=∞ǨÏ~å*ò HõÅHõ`åÎÖ’x XHõ Éè‰í Ωõ xÎ
WO\˜H˜ QÆ∞é]ÑÙ¨ |O_çÖ’ "≥à√◊ `«∞<åfl~°∞. JÖÏ "≥à√◊ `«∂,
^•iÖ’ XHõ "Õ∞_» ~Ô O_»= JO`«ã∞¨ Î =~°O_®Ö’ xÅ|_ç
L#fl XHõ Ü«Ú=ux PÜ«∞# K«∂_»_O» ã¨OÉèqí OzOk.
~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å∂ *’_çOz P"≥∞‰õΩ #=∞㨯iã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞
– ''J=∂‡! #∞=Ùfi D ~°∂ѨOÖ’#∂ =ã¨∞<Î åfl"å `«b!¡ —— P
Ü«Ú=u XHõ =ºaèKåi}˜.
Hõ#∞Hõ ZO^Œ∞‰õΩ h=O`« H∆ÀÉèÑí _¨ áç È`å=Ù! #∞"Õfi"≥∞<ÿ å
D „ѨѨOKåxfl âßã≤OKÕ „ѨÉèí∞=Ù"å? ~å=∞Hõ$+¨‚
‰õΩ@∞O|OÖ’ #∞=Ùfi WѨC_Õ H˘`«QÎ Í [x‡Oz# tâ◊√=Ùq.
WOHÍ #_»Hˆ ã¨iQÍ ~åx Ѩã"≤ å_çq. JѨC_Õ „ѨÑO¨ Kåxfl
"Õ^•O`« ^Œ$+≤`ì À ZÖÏ Ñ¨iH˜OK«QÅÆ =Ù? ^•xH˜ WOHÍ
KåÖÏ HÍÅO Ѩ_∞» `«∞Ok.
ÖÏO`«~°∞ =ÚO^Œ∞ ‰õÄ~˘Ûx H˜~°ã¨<å~ÚÅ∞ "åã¨#
=™ÈÎO^ŒO>Ë ZÖÏ <å<åfl! =∞^èŒ∞~°"≥∞ÿ# ã¨∞"åã¨#Å∞
„QÀÖÏÅO>Ë ~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ѨÓ^À@‰õΩ ~å=Åã≤O^Õ ã¨∞=∂!
D „Ѩ Ñ ¨ O K« O Ö’ WO`« H õ < åfl ™œHõ ~ åºÅ∞ h‰õ Ω
Hõ e ÊOK« | _» = x Hõ z Û`« O QÍ K≥ | ∞`« ∞ <åfl#∞. Wk
QÆ∞~°∞=∞ǨÏ~å*ò „ѨÑO¨ K«O. ^•xfl PÜ«∞# `«# WK«Ûù "Õ∞~°‰Ωõ
#_»∞ѨÙH˘O\Ï~°∞. =∞ø#OQÍ „¿ÑHõ‰∆ Ωõ _»"·≥ LO_»∞. JÉè^Ë Œ
^Œ$+≤ì`À K«∂_»QÆey`Õ h‰õΩ JO`å P#O^Œ=∞Ü«∞"Õ∞
J=Ù`«∞Ok!
(
™êfiq∞ „¿Ñ"Õ∞âß#O^Œr =∞ǨÏ~å*òKÕ „ѨÉÏè q`«∞_≥#·
q^•ºi÷ - ã¨=∞ˆ~O„^Œ <å~åÜ«∞}^•ãπ.)
„¿Ñ=∂jã¨∞ûÅ`À...
™êfiq∞ „¿Ñ"Õ∞âß#O^Œ

Ѷ|
„≤ =i 2010 29
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad
...15= ¿Ñr `«~∞° "å~Ú.
x`«ºx~°‡Å∞_≥#· QÀqO^Œ∞_çH˜ ã¨=∞iÊOKÕ"å~°∞ "≥OQÆ=∂O|. P H©iÎã¨∂Î, ¿ãqã¨∂Î HÍÅO QÆ_ç¿Ñ"å~°∞. ™êH∆Í`«∂Î „jx"åã¨∞_Õ
<À\Ï, D <À\Ï P Ѩ~°=∞Éèí‰õΩÎ~åe „áêÉèí=O u~°∞=∞Å P"≥∞`À =∂\Ï¡_"Õ å_»x, P"≥∞ QÍ<åxfl Ѩ~=° tOz qO\Ï_»x,
ˆH∆„`«=∞O`å "åºÑ≤OzOk. D ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ "≥OQÆ=∂O| #iΙêÎ_»x u~°∞=∞Å ˆH∆„`«=∞O`å „Ñ¨Kå~°"≥∞ÿOk† "≥OQÆ=∞‡#∞
"ÕOHõ>Ëâ◊√xÃÑ· Z<Àfl Ѩ^•ºÅ#∞, â◊`«HÍÅ#∞ ÉèíH˜Î~°™ê„~°ÌOQÍ P "ÕOHõ>âË √◊ x JOâ◊ Hõey# =∞ǨÏhÜ«Ú~åeQÍ Éè‰í Ωõ ÅÎ O`å
~°zOz Ѩ~=° tOKå~°∞. ÉèÏqOKÕ"å~°∞.
JÅ"Õ∞Å∞Ѩu Pjã¨∞ûÅ∞... P^ŒiOz# J#fl=∞Ü«∞º =Oj‰õΩÅ∞...
P u~°∞=∞Å"åã¨∞x <å=∂=∞$`åxfl ¿ãqã¨∂Î ¿ã^Œf~°∞`«∞#fl D â◊√Éè`í ~« ∞° }OÖ’<Õ `«iQ˘O_» "≥OQÆ=∂O| „áêÉè=í O
`«iQ˘O_» "≥OQÆ=∂O|‰õΩ ã≤~÷ x° "å™êxH˜ ã¨O|OkèOz# ã¨=∞㨺 `åà◊§áêHõ J#fl=∞Ü«∞º =Oj‰õΩÅ =~°‰õÄ áêH˜Ok. P
Z^Œ∞~Ô O· k. xÅ∞= h_»ÖHË õ QÆ∞_ç P=~°}Ö’<À, =∞O_»áêÖ’¡<À u~°∞=∞Å"åã¨∞x ¿ã=Ö’ „Ѩ=ÚYOQÍ áêÅ∞ѨOK«∞‰õΩO@∞#fl
`«Å^•K«∞‰õΩO@∂ Z<Àfl W|ƒO^Œ∞Å∞ `åà◊§áêHõ =OjÜ«ÚÅ∞ "≥OQÆ=∂O|
Ѩ_Õ"å~°∞. D ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ P P„QÆÇ≤ÏOz# =∞Ç≤Ï=∞Å∞, ÉèíH˜Î ~°K«#Å QÆ∞iOz
Ѩ~=° ∞Éè‰í Ωõ ~Î åÅ∞ u~°∞=∞Å Hˆ „∆ `«OÖ’<Õ PѨ^Œ"≥Ú‰õΩ¯Å"å_»∞ q<åfl~°∞. ÃÑ·QÍ "≥OQÆ=∂O| Ѩ~°=∞
`«##∞ ã≤~÷ O° QÍ LO_Õ@@∞¡QÍ J#∞ Éè‰í Ωõ ~Î åÅ∞ HÍ=_»O =Å¡ J#fl=∞Ü«∞º
„QÆÇ≤ÏOK«=∞x P JÅ"Õ∞Å∞=∞OQÍ P U_»∞H˘O_»Å"å_»∞ `«##∞ `«∂Å<å_ç<å Hõq∆ ∞™êÎ_@» , "å~°ã∞¨ Å∞ P"≥∞#∞ P^ŒiOK«^ÅŒ Kå~°∞.
ã¨"∞Õ `«∞}˜‚ ѨiѨiq^è•Å∞QÍ „áê^èÜ Õ ∞« HÍh `«# Ѩ~=° ∞ Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞ H˜Oz`«∞Î J==∂xOz<å P"≥ ∞ #∞ PǨ  fixOz u~° ∞ =∞Å
Ѩ _ ®¤ ~ ° ∞ . Pf‡Ü« ∞ Éè í H õ Î t MÏ=∞}˜ HÀáÈ„k‰õΩÎ_»=Ù`å_»@. XHõ<å_»∞ P ÉèíHõÎtMÏ=∞}˜ P L`« Î ~ ° = ∂_®gkä Ö ’ =~åǨ Ï ™êfiq∞
J_çyO^Õ `«_»=ÙQÍ JÅ"Õ∞Å∞ Ѩu PѨxfl"å~°∞_çx ѨÓlOz ÉèHí ~Θ ™° ê„~zÌ° `«Ü Î ∞ÿ≥ WO\˜H˜ KÕ~∞° H˘x, PÅÜ« ∞ O "≥ # ∞Hõ `å=Ú x"åã¨
`«# PO`«~°OyHõ Éèí‰õΩÎ_≥·# ™êfiq∞ ÃÑ~°\ ˜Ö’ Ñ‘~î°OÃÑ· ‰õÄ~˘Ûx J#O`«„ѨHÍâ◊"≥∞ÿ# P =ÚO@∞#fl QÆ$ǨÏOÖ’ H˘O`«ÉÏè QÍxfl
Ǩnä~åOÉÏÉÏ "åi t+¨ºÑ¨~O° Ѩ~Ö° ’
P#O^ŒxÅÜ«∞ q=∂#tY~åxfl `«^ÕHõOQÍ gH˜∆ã¨∂Î P"≥∞‰õΩ Hˆ \Ï~ÚOKå~°∞.
=∞ǨÏO`«∞ =∞~îåxH˜ JѨÊ\˜ JkèÑu¨ `åà◊§áêHõ "åi ÖÏe
J~Ú# P`å‡~åO^•ã¨∞‰õΩ HõÅÖ’ ^è
• º#x=∞QÆ fl=∞Ü« ∂º~°
∞ . 㨠iQÍæ JѨ~åǨÏ"
‚ à
Õ ◊ Ѩ
H ¯
õ WO\˜Ö ’x `«iQ˘O_»"åiǨ~°u
HõxÑ≤Oz P^ÕtOKå~°@. P q^èOŒ QÍ J~° Û‰õ
Ω _»
∞ JHͯ~°
O nH˜ `
∆ ∞« Å∞, J`«x |O^è ∞
Œ =Ù Å ∞ Éè
’ [<åÅ∞ P ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨µ_ç Ѩ^Œ¿ã=Ö’
P`å‡~åO^•ã¨∞ P P#O^ŒxÅÜ«Ú_ç =ÚyOK«∞H˘x ZOye qã¨àÎ §◊ #∞ "≥OQÆ=∂O| `«∞Åã‘=#OÖ’H˜ ѨÙh`«∞~åÖˇ·# "≥OQÆ=∂O| J~°Û#,
PÅÜ«∂xH˜ ã¨g∞ѨOÖ’<Õ "≥OQÆ qã≤i"Õâß~°∞. ZѨÊ\˜ #∞OKÀ "åiH˜ D Ü≥∂yxÃÑ· L#fl Ǩ~°u ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O <Õ\ H˜ © H˘#™êQÆ∞
=∂O|‰õΩ x"å㨠ã¨Ö÷ Ïxfl U~åÊ@∞ D~嬺^ÕfiëêÅ#∞ D q^èOŒ QÍ „Ñ^¨ iŒ ≈Oz J==∂xOKå~°∞. `«∂<Õ LOk. <Õ\ H˜ © „Ѩu~ÀE ~å„u
KÕâß~°∞. JHõ¯_Õ `«∞Åã‘„Ñ≤Ü«Ú_≥·# D qã¨~Î å‰õΩÅ∞ Ѩ_Q» Í<Õ P"≥∞‰õΩ ^蕺#ÉèOí QÆ"∞≥ Oÿ k. "≥O@<Õ UHÍO`«¿ã= ã¨=∞Ü«∞OÖ’ z=~°QÍ P
u~°∞=∞ÖËâ√◊ x HÀã¨O `«∞Åã‘=<åxfl "≥OQÆ=∂O|#∞ P "ÕOHõ>âË √◊ _»∞ P=Ç≤ÏOKå_»∞. "≥OQÆ=∂O| PѨ^•ƒO^èŒ=Ù_çx J#fl=∂Kå~°∞ºÅ
ÃÑOK«^ŒÅKå~°∞ "≥OQÆ=∂O|. P P„QÇÆ Ï¨ Ÿ^Œ„Q∞Æ ~åÖˇ· 'áêÑ‘! <Õ\`˜ À h =Oâ◊O ã¨i! ã¨=¸ÅOQÍ =OjÜ«ÚÅ∞ ''*’ JK«∞º`å#O^Œ! *’*’
`À@HÀã¨O XHõ kQÆ∞_»∞ÉÏq ‰õÄ_® #tOK«∞QÍHõ!— JO@∂ â◊ÑO≤ Kå~°∞. XHõ¯™êiQÍ ZHõ¯_ç"å~°H¯õ _Õ =Ú‰õ Ω O^•! ÖÏe! Ѩ ~ ° = ∂#O^Œ !
`«qfiOKå~°∞. JÖÏ ÃÑOz# ã¨∞=∞ ~°HOÎõ Hõ‰Ωõ ¯‰õΩO@∂ K«uH˜Å|_®¤~∞° . "åiÖ’ J~°Û‰õΩ_ç ~å=∞!QÀqO^•!—— JO@∂ Ѩ=oOѨ
=<åÅ #∞Oz Z<Àfl ѨÓÅ=∂ÅÅe¡ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ XHõ¯_Õ HÍm¡_∞» Û‰õΩO@∂ "≥o§ "≥OQÆ=∂O|#∞ KÕ ™ êÎ ~ ° ∞ † `« i Q˘O_» "≥ O QÆ = ∂O|
P áêѨq¨ "≥∂K«#∞}˜‚ ѨÓlOKÕ"å~°∞ â◊~°}∞"Õ_®_»∞. P"≥∞ âßOuOz 'WѨÊ\˜ #∞Oz g∞ =OjÜ« Ú Å∞ =Ú`åºÅǨ  ~° u x
P Ѩ~=° ∞áê=x. Pq_» `«qfiOz# =Oâ◊OÖ’ XH˘¯Hõ¯_»∞ =∂„`«"∞Õ q∞QÆ∞Å∞QÍHõ— JO@∂ Ѩ_`» å~°∞. „j "ÕOHõ>âË fi◊ ~°™êfiq∞ "åi
kQÆ ∞ _» ∞ ÉÏq WѨ Ê \˜ H © u~° ∞ =∞Å âßѨ f„=`«#∞ `«yOæ Kå~°∞. P#u`À ã¨ÇϨ „ã¨KO« „^Œ ^Œ~≈° #O KÕã#≤
Hˆ „∆ `«OÖ’ K«∂_»=K«∞Û. =$^Œú`«Ñ¨ã≤fix "≥OQÆ=∂O| 1817
P#O^ŒxÅÜ«Ú_ç Pf‡Ü«∞¿ãqHõ... Dâ◊fi~°<å=∞ ã¨O=`«û~°OÖ’ „âß=}
ÉèÏ=OÖ’, ÉÏǨϺOÖ’ JO`«\Ï "≥OQÆ=∂O|‰õΩ P =∂ã¨OÖ’ â◊√^Œ#ú =q∞ <å_»∞ `«#∞=Ù KåeOK« ^ŒÅz ã¨=∂kèÖ’H˜
ÉèÏQÆ=`«„Ñ≤Ü«Ú_Õ ã¨~°fiO JÜ«∂º_»∞. P Ѩ~°OѨ~°Ö’<Õ P"≥∞ „Ѩ"tÕ OKå~°∞. P k=ºK«i`« ã¨r=OQÍ ã¨=∂kèÖ’ „Ѩ"tÕ Oz#
''q+¨µ‚áêi*Ï`«O—— J<Õ Ü«∞Hõ∆QÍ<åxfl ~°zOKå~°∞. JÖÏ P J#O`«~O° ã¨=∂kèx ã¨∞QÆO^èŒ „^Œ"åºÅ`À =¸ã≤"ãÕ ,≤ ^•xÃÑ#·
„Ѩ`«ºHõ∆^≥·"åxH˜ Z<Àfl HÍ"åºÅ#∞ ~°zOz POH˜`«q∞KåÛ~°∞ `«∞Åã‘ |$O^•=<åxfl xi‡OKå~°∞. D |$O^•=<åxfl <Õ\ H˜ ©
"≥ O QÆ = ∂O|. P q^è Œ O QÍ P P#O^Œ x ÅÜ« Ú _ç H ˜ u~°∞=∞Å Hˆ „∆ `«OÖ’ „j=~åǨϙêfiq∞ "åi PÅÜ«∂xH˜ L`«~Î °
Pf‡Ü«∞¿ãqHõQÍ =∂iáÈÜ«∂~°∞. x~°O`«~°O P"≥∞ ™êfiq∞x k‰õΩ¯# ^Œi≈Oz ѨÙh`«∞Å=∞=fiK«∞Û.

30 Ѷ|
„≤ =i 2010
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad
Ü«Ú="åÇ≤Ïx
=∞ǨÏhÜ«ÚÅ rq`åÖ’¡
=∞^èŒ∞~°Ñ¶¨∞\ÏìÅ∞
q^•ºi÷ ^ŒâÖ◊ ’<Õ LëÈ^ŒÜ∞« O
– lÖÏ¡ „ѨÉ∞íè
™êfi`«O„`«ºO ~åHõ =ÚO^Œ∞ ~ÀAÅ∞ Jq...
Ѩk¿ÇÏ<Õà§◊ =Ü«∞ã¨∞û#fl F q^•ºi÷...
„Ѩu ~ÀE HõàÏâßʼnõΩ "≥à§ı "å_»∞...
XHõ ~ÀA P ^•iÖ’ XHõ =Úã¨e aK«ÛQÆ`Î≥ ‰õÄ~˘Ûx
LOk. `«Å =ÚQÆ∞|æ ∞@ìÖÏ <≥iã≤áÈ~ÚOk. =ÚY=∞O`å
=Ú_»`Å« ∞ Ѩ_ç LOk. Hõ_∞» Ѩ٠"≥#∞fl#∞ `åH˜O^• J#fl@∞¡
_˘Hõ¯ ֒ѨʼnõΩ áÈ~Ú LOk. ziyáÈ~Ú# p~° ^èiŒ Oz J*Ï˝#O, PHõe ~å[º"Õ∞Å∞`«∞<åfl~Ú. n<≥fl=~°∞ =∂~°∞™êÎ~∞° ?
a‰õΩ¯a‰õΩ¯=∞O@∂ n#OQÍ ‰õÄ~˘Ûx LOk. P"≥∞‰õΩ U^≥<· å WO`« ÃÑ^ŒÌ Ѩxx Z=~°∞ KÕ™êÎ~∞° —Jx „ѨtflOK«∞‰õΩ<åfl_»∞.
ã¨Ç¨ Ü«∞O KÕÜ∂« Åx PÖ’zOKå_»∞ P q^•ºi÷. J~Ú`Õ LëÈ^ŒÜ«∞Ѩ٠JO^•Å#∞ K«∂_®Å#∞‰õΩO>Ë z=∞‡pHõ\ ˜
Jn `«# `«O„_ç ѨOÑ≤# _»|∞ƒ`À HÍ^Œ∞, `«#∞ Hõ+ì̈Ѩ_ç ~å„ux QÆ_á» êeûO^Õ! ™êfi`«O„`«ºÑ¨Ù P#O^ŒO á⁄O^•Å#∞
ã¨OáêkOz# _»|∞ƒ`À! ‰õΩO>Ë ^•xH˜ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ ѨÓiÎ =¸ÅºO K≥eO¡ KåeûO^Õ#x
HõÅHõ`åÎÖ’ "åà◊√§O_Õ KÀ@∞‰õΩ =¸_»∞ H˜Ö’g∞@~°¡ Kå\˜# P q^•ºˆ~÷ – P `«~∞° "å`« HÍÅOÖ’ =∂`«$Éè∂í q∞
^Œ∂~°OÖ’ „ÃÑã≤_h≥ û HõàÏâßÅ LO_Õk. „Ѩu ~ÀE P ^•ã¨ºâ◊$OYÖÏÅ#∞ `≥OK«_®xH˜ áê@∞Ѩ_ç J`«∞º#fl`« Ѩ^qŒ x
q^•ºi÷ HõàÏâßÅH˜ „\Ï"£∞ÃÑ· "≥o§ =KÕÛ"å_»∞. P ~ÀA `«ºlOz# Ѷ¨∞#∞_»∞. Give me blood, I will give you
#∞O_ç JHõ¯_»‰Ωõ #_çz "≥à√◊ `«∂, „\Ï"£∞Ö’ Hõ>ìË \˜HÔ \ò _»|∞ƒ#∞ freedom Jx Ü« Ú =`« ~ åxH˜ „¿Ñ~° } xzÛ# ™êǨ Ï ã≤ ,

P =Úã¨e aK«ÛQÆ`‰Î≥ Ωõ WzÛ H˘O`« PHõe fˆ~Û"å_»∞. ^ÕâO◊ Ö’x '*ˇÇ· Ï≤ O^£— x<å^•xfl *ÏuH˜ JOkOz# <Õ`,« 'P*Ï^£ Ç≤ÏO^£
"åã¨qÎ Hõ Ѩiã≤u÷ x QÆ=∞xOz, 'Jxfl KÀ\Ï¡ ^•i„^ŒºO, ^≥#· ºO, ᶜ*ò— x~å‡`« J~Ú# '<Õ`år— ã¨∞ÉèÏ+π K«O„^ŒÉ’ãπ.

P^•Ü«∞O Hõ<åfl, JO^Œi ã¨fiã¨÷`« =ÚYºO! - QÆ∞à◊§Ñ¨Ó_ç Nx"å㨉Ωõ =∂~ü

`«q∞à◊<å_»∞Ö’x ¿ãÅO Ѩ@}ì OÖ’ XHõ ÃÑ^Œ=Ì ∞x+≤H˜ P „ѨHÍ~°"∞Õ PÜ«∞# P WÅ∞¡ J=∞‡_»O, JHõ¯_» Pã¨∞Ѩ„u
™⁄O`« WÅ∞¡Ok. P WO\˜x 35 "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ U~åÊ@∞ HÍ=_»O [iQÍ~Ú. `å#∞ x=ã≤Oz# WÅ∞¡
J=∂‡Åx x~°~‚ ÚOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. J~Ú`Õ, P XHõ Pã¨∞Ѩ„u ~°∂ѨOÖ’ ZO^ŒiHÀ ã¨fiã¨`÷ «
WÅ∞¡ H˘<Õ"å~°∞ Z=Ô~·#ѨÊ\˜H© JHõ¯_» XHõ KÕ‰Äõ iÛ H˘`«Î rq`åÅ#∞ „Ѩ™êkOKåÅx
Pã¨∞Ѩ„u U~åÊ@∞ K≥Ü«∂ºÅ<Õ x|O^èŒ# PtOz#"å~°∞ Z=~À `≥Å∞™ê? ѨiáêÅ<å
qkèOKå~°∞. ^ŒH`∆õ ‰« Ωõ , ~å[H©Ü∞« K«`∞« ~°`‰« Ωõ =∂~°∞¿Ñ~°∞QÍ
XHÍÜ«∞# P WO\˜x 50 "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ xez, ÉèÏ~°`«^ÕâßxH˜ QÆ=~°fl~ü [#~°ÖòQÍ
H˘#_®xH˜ =ÚO^Œ∞‰õΩ =KåÛ~°∞. JO`« ^è~Œ ° ¿ã=ÅOkOz ''~å*Ïr——QÍ JO^Œ i KÕ
ѨeH˜<å ã¨~ˆ WO\˜ Ü«∞[=∂x JOwHõiOK« Ñ≤eÑ≤OK«∞‰õΩ#fl K«„Hõ=~°∞ÅÎ ~å[QÀáêÖÏKåi.
ÖË^∞Œ . P WÅ∞¡ "åºáê~°O HÀã¨O HÍ^Œh, `å=Ú „Ѩ * Ïrq`« O Ö’H˜ J_» ∞ QÆ ∞ ÃÑ\Ïì Å x
x=ã≤Oz# ã¨Å÷ OÖ’ XHõ Pã¨∞Ѩ„u U~åÊ@∞ [~°QÍÅx ÉèÏqOz# "åÔ~=Ô~<· å `«=∞ rq`«OÖ’ XHõ¯™êi ~å*Ïr
HÀ~°∞`«∞<åfl=∞h, P L^ÕâÌ O◊ `À =KÕÛ"åiH˜ =∂„`«"∞Õ WÅ∞¡ U~åÊ@∞ KÕã#≤ u~°∞"åÅOQÍ_»∞ P„â◊=∂xfl ^Œi≈OKåeû#
J=Ú‡`å=∞h ã¨Ê+¨Oì KÕâß~°∞ P ÃÑ^•ÌÜ∞« #. J=ã¨~O° LO^Œx K≥|∞`«∞O\Ï~°∞.

Ѷ|
„≤ =i 2010 31
 Free Soft copy www.rkmath.org
RAMAKRISHNA MISSION
P.O. BELUR MATH, DIST. HOWRAH, WEST BENGAL - 711 202
á¶È<£ : 033– 2654 1144/1180, Email : rkmhq@vsnl.com, Website: www. belurmath.org
~å=∞Hõ$+¨‚ q∞+¨<£ áêÅHõ =~°æ ã¨OQ„ ÇÆ Ï¨ x"ÕkHõ 2008 – 2009
~å=∞Hõ$+¨q‚ ∞+¨<£ 100= "åi¬Hõ ã¨~fi° ã¨Éºíè ã¨=∂"ÕâO◊ 2009
_çÃãO|~ü 20 Pk"å~°O =∞^蕺ǨÏflO 3.30 QÆO@ʼnõΩ ÉËÅ∂~°∞
=∞~î°OÖ’ [iyOk. 1909 "Õ∞ 4 # il„™êì~ü PѶπ ™⁄Ãã·\ ©ãπ
=^ŒÌ #"≥∂^Œ∞ J~Ú# q∞+¨<£ â◊`«=ã¨O`åÅ∞ ѨÓiÎ KÕã¨∞‰õΩOk.
D ã¨O=`«û~°O Xi™êû ~åÜ«∞QÆ_»Ö’x ǨÏ`«=ÚxQÆ∞_®Ö’
~å=∞Hõ$+¨‚ q∞+¨<£ H˘`«Î ˆHO„^ŒO „áê~°OÉèí"≥∞ÿOk.
q^•º~°OQÆO : H˘xfl =ÚYº „Ѩ}ÏoHõÅ∞- âß~°^•Ñ‘~î°
q^•º=∞Ok~° HõàÏâßÅÖ’ ɡOQÍbÖ’ áÈãπì„QÍ_»∞ºÜÕ∞\ò HÀ~°∞û,
~°Ç¨~å ˆHO„^ŒO q"ÕHÍ#O^Œ ÃãO\˜#s HõàÏâßÅÖ’ ÔHq∞„ã‘ì
Ñ≤.l.HÀ~°∞û, W<£ã≤ì@∂º\ò PѶπ HõÅÛ~ü (QÀÖòáê~ü¯) ã¨∂¯Öò PѶπ
ÖÏOˆQfi*ˇãÖπ ’ Hõ=¸ºxˆH\˜"£ [~°‡<£, Hõ=¸ºxˆH\˜"£ K≥h· ãπ, al<≥ãπ
K≥·hãπ J<Õ =¸_»∞ HÀ~°∞ûÅ∞, K«^Œ∞=Ù xeÑ≤"Õã≤# Ñ≤šʼnõΩ
HÀÜ«∞O|`«∂Î~ü ˆHO„^ŒOÖ’x áêi„âßq∞Hõ tHõ∆}Ïã¨Oã¨÷Ö’ WO_»„ã‘ì
™êÊ#û~ü¤ ã≤¯Öò „>ˇÿxOQ∑ „áÈ„QÍO, ã≤¯Öò „>ˇÿxOQ∑ P<£ Hõ<£„ã¨ìHõ∆<£
HÀ~°∞ûÅ∞, ÅHÀfl ˆHO„^ŒOÖ’x q"ÕHÍ#O^Œ áêbH©¡xH±Ö’ áê¡ã≤ìH±
ã¨~°˚s, ¿Ñ^ä•ÅrÅÖ’ Ñ≤.l. „>ˇÿxOQ∑ HÀ~°∞ûÅ∞, ¿ã"å„Ѩuëêª<£
ˆHO„^ŒO (HÀÖòHõ`å)Ö’ áÈãπì ÉËã≤H± a.Zãπ.ã≤. #iûOQ∑ HõàÏâßÅÅ∞
„áê~°OaèOK«_»O [iyOk.
"≥·^Œº~°OQÆO: H˘xfl =ÚYº „Ѩ}ÏoHõÅ∞ - ¿ã"å „Ñ¨uëêª<£
ˆHO„^ŒOÖ’ Z"£∞P~üS qÉèÏQÆO, ÅHÀfl ˆHO„^ŒO q"ÕHÍ#O^Œ
áêbH©¡xH±Ö’ 24 Ѩ_»HõÅ∞ QÆÅ P~À÷ÃÑ_çH± "å~ü¤, #ˆ~O„^ŒÑ¨Ó~ü
ˆHO„^ŒOÖ’ ѨOK«Hõ~°‡ ^ä≥~°Ñ‘ qÉèÏQÆO, ѨÙ~°∞eÜ«∂ ˆHO„^ŒOÖ’
ã¨OKå~° "≥·^Œº qÉèÏQÆO, |$O^•=<£ ˆHO„^ŒOÖ’ Ѷ≤lÜ≥∂^ä≥~°Ñ‘
qÉèÏQÆO „áê~°OaèOK«_»O [iyOk.
„QÍg∞}Ïaè=$kú~°OQÆO : H˘xfl =ÚYº „Ѩ}ÏoHõÅ∞- z~°ÑÙ¨ Ol
ˆHO„^ŒO 200 =∞Ok „QÍg∞}∞ÅH˜ `Õ<≥\ ©QÆÅ ÃÑOѨHÍxH˜ Jxfl
ѨiHõ~åÅ`À‰õÄ_ç# 200 ÃÑ>ì̌Å#∞ ѨOÑ≤}© KÕã≤Ok. ѨÙ~°∞eÜ«∂
ˆHO„^ŒO JÜ≥∂^茺 Ѩ~°fi`« „áêO`åÅ ^ŒQÆæ~° 2 K≥H±_®"£∞Å x~å‡}O
HÍqOzOk† yi[# „áêO`åÖ’¡ 176 ZHõ~åÅ ¿ã^ŒºÑ¨Ù Éèí∂q∞H˜
h\˜ áê~° ∞ ^Œ Å ™œHõ ~ ° º O Hõ e yOK« _ ®xH˜ Kè « f Î ã π QÆ _ £ Ö ’x
<å~åÜ«∞}ѨÓ~ü ˆHO„^ŒO XHõ ™êìÑπ_®"£∞#∞, 3 eѶπì WiˆQ+¨<£
ã≤ã¨ì"£∞û xi‡OzOk† âß~°^•Ñ‘~î° ˆHO„^ŒOÖ’ [#tH∆Í=∞Ok~°
qÉèÏQÆO ѨtÛ=∞ ɡOQÍÖòÖ’x L`«Î~° 24 Ѩ~°QÆ}ÏÅ lÖÏ¡Ö’
tkä Ö Ï=㨠÷ Ö ’ #∞#fl 25 x~° ∞ ¿Ñ^Œ „QÍg∞}∞Å Wà◊ § #∞
ѨÙ#ifli‡OzOk. #ˆ~O„^ŒÑ¨Ó~ü (HÀÖòHõ`å) ˆHO„^ŒOÖ’ Ö’HõtH∆Í
Ѩi+¨`ü =∞™êÖÏ k#∞ã¨∞Å ™êQÆ∞|_çH˜, =i ѨO@Ö’ #gHõ~°}‰õΩ,
á¶È¡Ô~·_£ LѨâ◊=∞<åxH˜ „Ѩ`ÕºHõ tHõ∆}Ï HÀ~°∞ûÅ#∞ „áê~°OaèOzOk.
ˆH~°à◊Ö’x ǨÏiáê_£Ö’#∞, ~å[~üǨÏ\ò q+¨µ‚ѨÓ~ü (HÀÖòHõ`å)
Ö’#∞ H˘`«Î ~å=∞Hõ$+¨‚ =∞~î° ˆHO„^•Å∞ „áê~°OÉèí=∞Ü«∂º~Ú.
~å=∞Hõ$+¨‚ =∞~îåÖ’¡x Jaè=$kú HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ : HÍO‰õÄ~üQÍpè
(HÀÖòHõ`å) ˆHO„^ŒO =ºH˜Î`«fiqHÍ㨠HÍ~°º„Hõ=∞OÃÑ· ^Œ$â◊º-„â◊=}
32
Ramakrishna Math Hyderabad
qÉè Ï QÍhfl, ÉÏ~å™ê`ü (HÀÖò H õ ` å) ˆ H O„^Œ O 㨠O Kå~° "≥ · ^ Œ º
qÉèÏQÍhfl, ~å*òHÀ\ò ˆHO„^ŒO HõO\˜ ~°Hõ∆} ˆHO„^•hfl† JÅ∂û~ü
(ɡOQÆ∞à◊¥~°∞) ˆHO„^ŒO Ü«Ú=`«H˜ J=QÍǨÏ<å HÍ~°º„Hõ=∂bfl
„áê~°OaèOKå~Ú.
q^ÕâßÅÖ’ Jaè=$kú HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ : ~å=∞Hõ$+¨‚ =∞~î° #∂`«#
ˆ H O„^Œ O ~° ë êº, Ãã~ÚO\ò Ñ‘ @ ~ü û |~ü æ Ö ’ „áê~° O Éè í " ≥ ∞ ÿ O k.
^ŒH˜∆}τѶ≤HÍÖ’x _»~°ƒ<£ ˆHO„^ŒO J=™ê# ^Œâ◊Ö’ L#fl ~ÀQÆ∞ʼnõΩ
35 Ѩ_»HõÅ∞ QÆÅ Éèí=<åxfl xi‡OzOk. [~°‡h ˆHO„^ŒO „á¶êOH±Ñ¶¨~üì
^ŒQÆæ~° H˘`«Î Éèí=#OÖ’xH˜ =∂iOk. [áê<£ ˆHO„^ŒO N=∞^•ƒùQÆ
=`«O, N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å t+¨µºÅ∞, "Õ^•O`«O - J<Õ =¸_»∞
„QÆO^ä•Å#∞ [Ѩhãπ ÉèÏ+¨Ö’ „ѨK«∞iOzOk. |OQÍ¡^ÕâòÖ’x
"≥∞ÿ"≥∞<£ã≤OQ∑ ˆHO„^ŒO XHõ HõOѨӺ@~ü ÃãO@~üx „áê~°OaèOK«QÍ
n#*ò Ñ ¨ Ó ~ü ˆ H O„^Œ O q^•º~° ∞ ÷ Å ‰õ Ω P"å㨠Éè í = # x~å‡}O
HÍqOzOk. _è ® HÍ ˆ H O„^Œ O Ö’x ExÜ« ∞ ~ü ÃÇ· Ï ã¨ ∂ ¯Öò
ÃÇ·Ïã¨∂¯Å∞QÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_çOk.
ѨÙ#~å"å㨠HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ : D ã¨O=`«û~°OÖ’ 6.20 HÀ@¡
~°∂áêÜ«∞Å =ºÜ«∞O`À ~å=∞Hõ$+¨‚ =∞~î°O, q∞+¨#¡ P^èŒfi~°º=OÖ’
^Õâ◊OÖ’x J<ÕHõ „áêO`åÅÖ’ KÕѨ\ ì̃ qãÎ̈ $`« ã¨Ç¨Ü«∞ ѨÙ<å~å"åã¨
HÍ~° º „Hõ = ∂Å =Å# 1616„QÍ=∂ÅÖ’x 2.49 ÅHõ ∆ Å
‰õΩ@∞OÉÏʼnõΩ K≥Ok# 10.29 ÅHõ∆Å =∞Ok Åaúá⁄O^•~°∞.
ã¨OˆH∆=∞ Ѩ^äŒHÍÅ∞ : ¿Ñ^Œ q^•º~°∞÷ÅH˜ LѨHÍ~° "Õ`«<åÅ∞
=∞OE~°∞ KÕÜ«∞_»O, =$^Œ∞úÅH© "åºkè„QÆã¨∞÷ÅH©, x~å^è•~°∞ÅH© Pi÷Hõ
ã¨Ç¨Ü«∞O KÕÜ«∞_»O =O\˜ ã¨OˆH∆=∞ HÍ~°º„Hõ=∂ÅÔH· J~Ú# Y~°∞Û
"≥Ú`«ÎO 9.54HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å∞.
"≥·^Œº¿ã=Å∞ : "≥·^Œº~°OQÆOÖ’ 77.53 HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å
=ºÜ«∞O`À 15 Pã¨Ê„`«∞Å∞, 125 "≥·^ŒºâßÅÅ∞, 53 ã¨OKå~°
"≥·^ŒºâßÅÅ ^•fi~å 79.05 ÅHõ∆Å =∞OkH˜ ÃÑ·QÍ „Ѩ[ʼnõΩ "≥·^Œº
¿ã=ÅOkOK«_»O [iyOk.
q^•º~° O QÆ O : q^•ºã¨ O 㨠÷ Å Ö’ H˜ O _» ~ ü Q ÍÔ ~ ì < £ #∞O_ç
qâ◊fiq^•ºÅÜ«∞ ™ê÷~Ú =~°‰õÄ ã¨∞=∂~°∞ 4.84 ÅHõ∆Å =∞Ok
q^•º~°∞÷Å∞ q^Œº#Éèíºã≤ã¨∞Î<åfl~°∞. gi q^•ºÉèϺ™êxH˜ 144.53
HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å =ºÜ«∞O J~ÚOk.
„QÍg∞} yi[# Jaè=$kú Ѩ^äŒHÍÅ∞ : „QÍg∞} yi[#
Jaè=$kúHÔ · KÕÑ\¨ #ì˜ qq^èŒ Ñ¨^HŒä ÍÅ H˜O^Œ 26.13 HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å∞
qxÜ≥∂yOK«_»O [iyOk.
x~°O`«~°O JOH˜`« ÉèÏ=O`À =∂‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞ ã¨Ç¨ÏHÍ~åÅ∞
JOkOz# ã¨Éèí∞ºÅ‰õÄ, q∞„`«∞ʼnõÄ, „âıÜ≥∂aèÖÏ+¨µÅ‰õÄ =∂
ǨÏ$^ŒÜ«∞ѨÓ~°fiHõ Hõ$`«[˝`åaè=O^Œ#=ÚÅ∞.
^èŒ#º"å^Œ=ÚÅ`À... ÉèíQÆ=`Õû=Ö’
™êfiq∞ „ѨÉèÏ#O^Œ
„Ѩ^è•# HÍ~°º^Œi≈
Ѷ|
„≤ =i 2010
 Free Soft copy www.rkmath.org
T~°∞#∞ =∂ˆ~ãÛ #≤ LѨHÍ~°O, LѨ^âÕ O◊ !
- Nx"åãπ
ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ t"å~°Ö¡ ’x Hõ~å‡QÍ~åÖ’¡ ѨxK≥Ü∞« º_®xH˜
=zÛ, ã≤~÷ Ñ° _¨ ∞» `«∞#fl `˘OÉè·ˇ âß`«O ‰õΩ@∞OÉÏÅÖ’ =∂k XHõ\ .˜
=∂ Ѩ^Œ‡âßeѨÙ~° „QÍ=∞OÖ’ ^•^•Ñ¨Ù Ѩ^Õà◊§ „H˜`«O Hõhã¨
"≥·^Œº, q^•º ã¨^Œ∞áêÜ«∂Å∞ ÖË=Ù. =¸_À `«~°QÆu =~°‰õΩ
=∂„`«"∞Õ q^Œº ÅaèOKÕk. Ѩ^àÕ √◊ § xO_ç# ѨãÑ≤ Å≤ Å¡ ∞ ѨxÑ≤ÅÅ¡ ∞
HÍ"åeû# Ѩiã≤÷u.
JÖÏO\˜ 㨠= ∞Ü« ∞ OÖ’, JO^è Œ H Í~° O Ö’ z~° ∞ nѨ O
"≥eyOz#@∞¡ =∂ rq`åÅÖ’ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, ™êfiq∞
q"ÕHÍ#O^Œ „Ѩ"ÕtOKå~°∞. ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ ~å=∞Hõ$+¨‚ =∞~î°O
"åi ¿ã"å HÍ~°º„Hõ=∂Ö’¡ ÉèÏQÆOQÍ '„QÍ=∞N— ¿Ñ~°∞`À „Ѩu
Pk"å~°O =∂ „QÍ=∞ „Ѩ[ʼnõΩ Lz`«OQÍ "≥·^ŒºO JOk
ã¨∞<Î åfl~°∞. ÉÏÅÉÏeHõʼnõΩ '™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ ÉÏÅ qHÍã¨
Hˆ O„^ŒO— ¿Ñ~°∞`À 'huHõ^ÅŒä ∞—, 'ÉèHí HΘ ^õ ÅŒä ∞—, 'â’¡HÍÅ∞—, 'ÉèQí =Æ næ`—«
<ÕiÊã¨∂Î =∂ =ºHÎ̃`fi« qHÍ™êxH˜ ^ÀǨÏ^ŒÑ_¨ ∞» `«∞<åfl~°∞. "Õ∞=Ú
<≥u· Hõ qÅ∞=Å`À áê@∞, J`«∞º#fl`«"∞≥ #ÿ P^蕺u‡Hõ q^Œº#∞
á⁄O^Œ∞`«∞<åflO.
Ѩ<fl≥ O_Õà§◊ =Ü«∞ã¨∞û #∞O_ç ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ ã¨∂ÊùixÎ
#~°#~å<å ri‚OK«∞‰õΩ#fl <Õ#∞, „ѨÉ∞íè `«fi áê~îâ° ßÅÖ’ q^Œº#∞
JÉèíºã≤ã¨∂Î, Ѩ^À `«~°QÆuÖ’ 531 =∂~°∞¯Å∞ á⁄O^•#∞.
J~Ú#Ѩ Ê \˜ H © L#fl`« q^Œ º #∞ JOkOKÕ ™ÈÎ = ∞`« =∂
`«e`¡ O« „_»∞ʼnõΩ ÖË^∞Œ . ''g∞ g∞^Œ g∞‰õΩ #=∞‡HõO, ÉèQí =Æ O`«∞xÃÑ·
#=∞‡HõO LO>Ë ^Õ<≥·fl<å ™êkèOK«QÆÅ~°∞—— J<Õ ™êfig∞r
J=∞$`«"å‰õΩ¯`À „ѨÉèí∞`«fi HõàÏâßÅÖ’<Õ _ç„w =~°‰õΩ K«kq,
'W<ÀÊùã≤ãπ—Ö’ L^ÀºQÆO ã¨OáêkOKå#∞.
„Ѩã¨∞Î`«O N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å P^蕺u‡Hõ „ѨHÍâßÅ∞, ™êfiq∞
q"ÕHÍ#O^Œ ã¨∂ÊùiÎ H˜~} ° ÏÅ∞ „Ѩu WO\Ï „Ѩãi¨ ã¨∞#Î fl „QÍ=∞O
=∂k. H˘<Õflà◊√§QÍ =∂ „QÍ=∞ q^•º~°∞Å÷ ∞ =∞O_»Å ™ê÷~Ú,
lÖÏ¡ ™ê÷~Ú ~åºO‰õΩÅ∞ ™êkèã∞¨ <Î åfl~°∞.
=∂ „QÍ=∂xfl Jaè = $kú Ѩ ^ ä Œ O Ö’ #_ç Ñ ≤ ã ¨ ∂ Î , =∂
rq`åÅÖ’ "≥Å∞QÆ∞Å∞ xOÑ≤# ~å=∞Hõ$+¨‚ =∞~î° ™êfig∞rʼnõΩ
"Õ∞=Ú ZѨÊ\˜H© |∞∞}Ѩ_ç LO\ÏO.

(Nx"åãπ, Ѩ^‡Œ âßbѨÙ~°O, ~°OQÍÔ~_ç¤ lÖÏ¡)
Ѷ|
„≤ =i 2010
Ramakrishna Math Hyderabad
P`«‡ãà · ~÷ åºxfl Ñà Oz, ѨOKÕ É’^èÅŒ ∞
- \˜. ã¨O`À+π ‰õΩ=∂~ü
<å¿Ñ~°∞ ã¨O`À+π ‰õΩ=∂~ü. <åÖ’ HÀѨO, D~°¬º,
^ÕfiëêÅ#∞ `˘ÅyOz ##∞fl =∞x+≤QÍ =∂iÛ# =∞Ǩ
=ºHÎ̃ – ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ. ~å=∞Hõ$+¨‚ =∞~îO° Ö’ =ºHÎ̃`fi«
qHÍ㨠tHõ} ∆ `«~Q° `Æ ∞« ʼnõΩ Ǩ[~°Ü∂« º#∞. JѨÊ\˜ #∞Oz
<åÖ’ J#∂ǨϺ"≥∞#ÿ =∂~°∞Ê =zÛOk.
'q"ÕHÍ#O^Œ ™êÇ≤Ï`«º ã¨OHõÅ#O, rq`« K«i„`«,
ÖË=O_ç "Õ∞ÖÁ¯#O_ç— "≥Ú^ŒÖˇ·# ~°K«#Å∞, "庙êÅ∞
K«k"å#∞. WѨC_»∞ „Ѩu ~ÀE ™êfig∞r ~°K«#Å#∞
K«^∞Œ =Ù`∞« <åfl#∞. ™êfig∞r XˆH XHõ É’^è#Œ <åÖ’ =∂~°∞Ê#∞
fã¨∞‰õΩ=zÛOk.
"...anything that makes you weak physically,
intellectually and spiritually, reject as poison..."
- Swami Vivekananda
q∞„`«∞ÖÏ~å! ã≤x=∂Å∞, +≤HÍ~°¡`À HÍÅO =$^ä•
KÕÜ∞« ‰õΩO_®, ™êfig∞r É’^è#Œ Å#∞ K«^=Œ O_ç. P`«‡qâßfi
™êxflKÕÛ ™êfig∞r É’^èÅŒ ∞ g∞Ö’ =∂~°∞Ê#∞ fã¨∞H˘™êÎ~Ú.
Wk x[O. <Õ#∂ "≥Ú^Œ@ ã¨~^° •QÍ ™êfig∞r ѨÙã¨HÎ ÍÅ∞
K«k"å#∞. WѨC_»∞ J"Õ <å rq`åxfl #_çÑã≤ ∞¨ <Î åfl~Ú.
™êfig∞rx #q∞‡# `«~∞° "å`«, <Õ#∞ J^è~·≥ º° Ѩ_Oç ^Õ
ÖË^∞Œ . ZÖÏO\˜ ã¨=∞㨺 =zÛ<å Z^Œ∞~˘¯<Õ ™ê=∞~°º÷ O
<åÖ’ LOk. ™êfig∞r ѨÙã¨HÎ Oõ K«^=Œ ‰õΩO_® ZѨC_»∂
x„^ŒáÈ#∞. 'N~å=∞Hõ$+¨‚ „ѨÉèí— =∂ã¨Ñ¨„uHõ JO^ŒiH©
JO^ÕÖÏ U~åÊ@∞ KÕã¨∞Î<åfl#∞. =∂ |O^èŒ∞=ÙʼnõÄ,
¿ãflÇ≤Ï`«∞ʼnõΩ ™êfig∞r ™êÇ≤Ï`åºxfl ѨOK«∞`«∞<åfl#∞. =∂
TiÖ’ ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ q„QÆǨxfl ™ê÷Ñ≤OKåÅx
„ѨÜ∞« uflã¨∞<Î åfl#∞. 
(\˜. ã¨O`À+π ‰õΩ=∂~ü, P‰õΩ#∂~ü, =~°OQÆÖòlÖÏ¡, )
33
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad

„QÆO^äŒ Ñ¨iK«Ü«∞O
Ñ≤ÅÅ¡ =∞ǨÉèÏ~°`O«
Nq+¨µ‚q^Œº
(N q+¨µ‚ ã¨ÇϨ „ã¨<å=∞ ÉèÏ+¨º=Ú)
~°K#« : J=ã¨~åÅ ÅH©∆ ‡Ñ¨u~å=Ù
N=∞u ã¨∂~°º‰õΩ=∂i
"≥Å : ~°∂.20/-, ¿ÑrÅ∞ : 96
q~°z`« : N ™ê=∞"Õ^OŒ +¨}∞‡Y â◊~‡° „Ѩ`∞« ʼnõΩ : J=ã¨~åÅ ÅH©∆ ‡Ñ¨u~å=Ù
1-14-8, ÃÑ^Œ"Ì åÖË~Î ∞° , qâßYѨ@flO-17
"≥Å: =¸_»∞ ã¨OѨÙ\ÏÅ∞ -
Zy˚‰Äõ º\˜"£ Z_ç+<¨ £ ~°∂.900/-Å∞ `åºQÆ~å[ Hõ$`«∞Å∞†
ZHõ<åq∞H± Z_ç+<¨ £ ~°∂.500/-Å∞ ã¨fi~°ÅÜ«∞† ~°ãɨ Ïè =áÈ+¨}
„Ѩ`∞« ʼnõΩ : |∞∞+≤Ñ~‘ O°î Hõ=ÚºxˆH+¨<û£ „ÃÑ.· eq∞>ˇ_.£ , t=*’ºu N=∞u a. LëêÅH˜∆ ‡
á¶ê¡\ò<≥O.1, WO\˜.<≥O. 1-8-105, Ѷ¨ãπìáÈ¡~ü, zHõ¯_£Ñ¨e¡, "≥Å : ~°∂.30/-, ¿ÑrÅ∞ : 125
„Ѩ`∞« ʼnõΩ : Ü«Ú=ÉèÏ~°u HÍ~åºÅÜ«∞O
ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ - 500 020, á¶È<£ : 27655859. PO„^èŒ ™ê~°ãfi¨ `« Ѩi+¨`∞« Î Éè=í <åÅ∞
'<å=∞㨇~°}Ï ^Œ<ÀºáêÜ«∞O # Ç≤Ï Ñ¨âߺ"≥∂ Éè=í `«~}° —Ë uÅH±~À_£, ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ - 500 001
Jx „Ѩã^≤ OúŒ . <å=∂Å#∞ x~°O`«~O° 㨇iOK«_"» ∞Õ LáêÜ«∞OQÍ ^蕺# ^Œ~≈° #=Ú
`ÕeÛK≥áêÊ~°∞. 㨇iOK«_O» JO>Ë =∞#™ê ÉèÏ=# KÕÜ∞« _»O. ~°K#« : "Õ∞_çK~« ¡° „ѨÉÏè Hõ~° ~å=Ù
XH˘Hõ¯ <å=∂xfl =∞#™ê~å 㨇iOK«_O» "≥∂Hõ™∆ ê^è#Œ O. JÖÏ "≥Å : ~°∂.30/- ¿ÑrÅ∞ : 87
㨇iOz, `«iOK«_®xH˜ J#∞"≥#· <å=∞q^Œº Nq+¨µã‚ Ǩ Ϩ „ã¨<å=∞ „Ѩ`∞« ʼnõΩ :JdÅ ÉèÏ~°fÜ«∞ ÉèQí =Æ næ`å „Ñ¨Kå~°
=∞O_»e, Hˆ O„^Œ HÍ~åºÅÜ«∞O, w`å Éè=í #=Ú,
™È΄`«"∞£ . nxH˜ Pkâ◊OHõ~∞° Å∞, Ѩ~åâ◊~É° @íè ~ì ∞° , P#O^Œf~°,÷ ¿ã+ì <¨ ~£ À_£, x*Ï=∂ÉÏ^£.
~å=∂#∞[, q^•º~°}ºf~°.÷ .. "≥Ú^ŒÖ#·ˇ „áêp#∞Å∞ qq^èŒ
"åºMϺ<åÅ#∞ JOkOKå~°∞. P PKå~°∞ºÅ "åMϺ<åÅ#∞ ~å=∞~å[ºO - ^è~Œ ‡° ~å[ºO
ѨiOî z, ™ê=∞"Õ^OŒ QÍiH˜ ã¨∞ÊùiOz# ÉèÏ"åÅ#∞ *’_çOz ~°K~« Ú`« :_®II `«Å=Ú_çÑ≤ ÉÏÅã¨∞|ƒÜ«∞º
=∞#‰õΩ JOkOz# „QÆO^äOŒ 'Nq+¨µq‚ ^Œº—. "≥Å : ~°∂.50/- ¿ÑrÅ∞ : 100
„Ѩ`∞« ʼnõΩ :N=∞u `«Å=Ú_çÑ≤ ™êq„`«=∞‡
x~°O`«~° <å~åÜ«∞} 㨇~°}`À P Ѩ~=° ∂`«∞‡x `«`Ϋ fiO, W.<≥O. 7-34, Nx"å㨠HÍÅx,
QÆ ∞ }, =∞Ç≤ Ï =∂ =∂^è Œ ∞ ~åºÅ#∞ P™êfikOK« _ ®xH˜ ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ "≥∞~Ú<£ ~À_£,
LѨÜÚ« Hõ"Î ∞≥ #ÿ „QÆO^äqŒ ∞k J#_»OÖ’ ã¨O^ÕÇϨ O ÖË^∞Œ .
=∞ǨÏ|∂Éò#QÆ~ü - 509 002

Ѷ„≤ |=i – 2010 ѨO_»∞QÆÅ∞ – Ѩ~fi° k<åÅ∞

09 =∞OQÆà"◊ å~°O : UHÍ^Œt
=∂iÛ – 2010
12 â◊√„Hõ"å~°O : =∞Ǩ t=~å„u 04 QÆ∞~°∞"å~°O : ™êfiq∞ Ü≥∂QÍ#O^Œ [Ü«∞Ou
(~å„`«O`å ѨÓ[, Éèí[# HÍ~°º„Hõ=∂Å∞) 11 QÆ∞~°∞"å~°O : UHÍ^Œt
16 =∞OQÆà"◊ å~°O : ÉèíQÆ"å<£ N~å=∞Hõ$+¨‚ Ѩ~°=∞ǨÏO㨠16 =∞OQÆà"◊ å~°O : LQÍk
[Ü«∞O`À`«û=O (ukä „Ñ¨HÍ~°O)
25 QÆ∞~°∞"å~°O : UHÍ^Œt 24 |∞^è"Œ å~°O : N~å=∞#=q∞
28 Pk"å~°O : N K≥`· #« º =∞ǨÑ„ ɨ ∞íè [Ü«∞Ou 26 â◊√„Hõ"å~°O : UHÍ^Œt

34 Ѷ|
„≤ =i 2010
 PKå~° =º=Ǩ~åÅ∞ - JO`«~å~å÷Å∞– 48
`«∞Åã≤ ѨÓ[
„Ñܨ ∂≥ [#O
`«∞ Åã≤ [#‡ =$`åÎO`«O,
=∞Ç≤Ï=∞Å QÆ∞iOz ^Õg ÉèÏQÆ=`«O, Ѩ^‡Œ ѨÙ~å}O,
™ê¯O^Œ ѨÙ~å}O, JQÆãºÎ̈ ã¨OÇ≤Ï`«, „|Ǩχ "≥=· ~°Î ѨÙ~å}O,
QÆ}Ëâ◊ YO_»O, ǨÏiÉèíHõÎ qÖÏã¨O, „ѨǨ¡^Œ ã¨OÇ≤Ï`«, q+¨µ‚
^è~Œ À‡`«~Î O° , „|Ǩχ <å~°nÜ«∞O, QÆ~æ° ã¨OÇ≤Ï`«, 㨇 $u ã¨~À[O,
=∞ǨÉèÏ~°`O« , ™ê^è#Œ Hõ$`åO[e, N~å=∞ ~°ÇϨ ™ÈºÑ¨x+¨`∞« ,Î
=∞`«ûº ã¨∂Hõ∆ ‡O, ëÈ_»â◊ Ѩ~î°ÅO "≥Ú^ŒÖˇ·# J<ÕHõ ѨÙ~å}
„QÆO^ä•Ö’¡ qq^èŒ q^è•Å∞QÍ H©iÎOKå~°∞. nxfl|\˜ì `«∞Åã‘
=∂Ǩ`«‡ºO „QÆÇÏ≤ OK«=K«∞Û. `«∞Åã≤H˜ x`«º=¸ ÉèHí `Θ À „Ѩ^HŒ }∆˜ O
KÕã≤, #=∞㨯iOK«_»O =Å¡ Jâ◊√ÉèÏÅhfl `˘Åy, ã¨~°fiáêѨ
„ѨHÍ∆ à◊# [~°∞QÆ∞`«∞Ok. J#O`«"∞≥ #ÿ ѨÙ}ºÑ¶Å¨ O ã≤kãú ∞¨ OÎ k.
ã¨~åficèëêìÅ∂ <≥~"° ~Õ `° å~Ú.
`«∞Åã≤ HÀ@ ZO^Œ∞‰õΩ?
^èŒ~°‡=∂~°æOÖ’ =ÚO^Œ∞‰õΩ "≥àϧÅh, P#O^Œ=∞Ü«∞"≥∞ÿ#
rq`«O QÆ_á» êÅh ÉèÏqOKÕ"å~°∞ `«∞Åã≤x P~åkèOKåe. „Ѩu
QÆ$ǨÏã¨∂÷ `«=∞ WO\’¡ `«∞Åã≤ "≥ÚHõ¯#∞ `«Ñʨ xã¨iQÍ <å\Ïe.
`«∞Åã‘ HÍ##O K≥=· – QÆ$¿ÇÏ Ü«∞ ™êº=u+ª̈`Õ I
'`«∞Åã≤ =#O Z=i QÆ$ǨÏOÖ’ LO@∞O^À, P QÆ$ǨÏO
ѨÙ}ºf~°O÷ `À ã¨=∂#O—. „Ѩu WO\Ï `«∞Åã≤x ã¨=∂~åkèOKÕk
JO^Œ∞ˆH!
N=∞Ǩq+¨µ=‚ Ù‰õΩ ÉèÏ~°º J~Ú# ÅH©∆ ‡^ÕqH˜ „ѨfHõ – `«∞Åã≤.
P ÅH©∆ ‡ ã¨fi~°∂Ñ≤}˜ ZHõ¯_» LO>Ë, N=∞Ǩq+¨µ=‚ Ù ‰õÄ_® P"≥∞‰õΩ
ã¨xflÇ≤Ï`«∞_≥,· JHõ¯_Õ LO\Ï_»∞.
J##º ^Œ~≈° <åó „áê`«ó – "Õ∞ Ѩâº◊ Ou `«áÈ^è#Œ I
[QÆ¢u`Î Ü« ∞« f~å÷x – `≥~· ∞° ëÌ êìx # ã¨Oâ◊Ü∞« ó II („|Ǩχ ѨÙ~å}O)
'L^ŒÜ«∞O x„^Œ ÖËz# "≥O@<Õ =Ú#∞‡O^Œ∞QÍ `«∞Åã≤
K≥@∞ì#∞ K«∂ã≤#@¡~Ú`Õ, =ÚÖ’¡HÍÖ’¡x ã¨HõÅ f~å÷Å#∂
^Œi≈Oz# ѨÙ}ºÑ¶Å¨ O Åaèã∞¨ OÎ k—. HÍ|\ì̃, `«∞Åã≤x ^Œi≈¿ã,Î
NÅH©∆ ‡ <å~åÜ«∞}∞efl ^Œi≈Oz#>Ë!¡
Ѷ|
„≤ =i 2010
- ~Ô O\ÏÅ [Ü«∞^Õ=
`«∞Å㑠ѨÓ[ ¢ãÅΑ ‰õΩ ã¨∞Y, ™œÉèÏQͺÅ#∂,
=$kúh HõÅ∞QÆ*ãË ∞¨ OÎ k. ™êÜ«∞OHÍÅ "Õà◊ WO\’¡
`«∞Åã≤ HÀ@ =^ŒÌ nѨ™ê÷Ѩ# KÕ¿ãÎ Jk J`«ºO`«
=∞OQÆà◊^•Ü«∞HõO. WO\˜ P=~°}Ö’ `«∞Åã≤ LO>Ë,
‰õΩ∆ „^Œâ‰◊ Ωõ ÅÎ „ѨÜ∂≥ QÍÅ∞ ѨxKÕÜ∞« =x =∞# ÃÑ^ŒÅÌ =∂@.
#=∞ ã¨∞ÅÎ ã≤ HõÖϺ}˜ #"≥∂ q+¨µ‚ „Ñ≤Ü∞Õ â◊√ÉèË I
#"≥∂ "≥∂Hõ„∆ Ѩ^Õ ^Õq #=∞¿ãÎ =∞OQÆà„◊ Ѩ^Õ II
– L^ŒÜ∂« <Õfl ÖËz ™êfl#O KÕã,≤ D â’¡HOõ K≥|∞`«∂ `«∞Åã≤
HÀ@ =ÚO^Œ∞ nѨO ÃÑ\˜ì #=∞㨯iOz, PÃÑ#· WO\˜ Ѩ#∞Å∞
„áê~°OaèOK«_»O ÉèÏ~°fÜ«∞ ¢ã‘ÎÅ P#"å~Úf. ã¨O^蕺
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«∞Åã≤ K≥@∞ì ^ŒQ~æÆ ° *’ºux "≥eyOz, ÉèHí `Î̃ À
ѨÓlOz#@¡~Ú`Õ "≥·‰õΩO~î°Ö’Hõ„áêÑ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. `«∞Åã‘
„ѨÉÏè =O QÆ∞iOz Ѩ^‡Œ ѨÙ~å}OÖ’<Õ H˘xfl =O^ŒÅ ã¨"Î åkHÍÅ∞
L<åfl~Ú.
`«∞Åã≤x ѨÓlOK«_"» ∞Õ HÍ^Œ∞, z=~°‰Ωõ `«∞Åã‘^àŒ Ïefl Ãã`· O«
=∞Op K≥_∞» , "å~°O, =~°̊ ºO K«∂ã≤ HÍh `≥OѨ~∞° . NHõ$+¨µ_‚ ∞»
HÍh, q+¨µ‚=¸iÎ HÍh `«∞Åã≤ P‰õΩÅ∞ ÖËx x"Õ^Œ#efl
ã‘fiHõiOK«~x° ѨÙ~å}ÏÅ∞ ¿Ñ~˘¯O@∞<åfl~Ú.
`«∞Åã≤ HÀ@ K«∞@∂ì Kտ㠄Ѩ^HŒ } ∆˜ ÏÅ =Å¡ Hõ~‡° ^ÀëêÅhfl
`˘ÅyáÈ`åÜ«∞x „Ѩfu. `«∞Åã≤ "≥ÚHõ¯‰õΩ „Ѩ^HŒ } ∆˜ O KÕã#≤ O^Œ∞
=Å¡ =∞#O `«∞Åã‘ =ÅÜ«∞O (`«∞Åã‘ =∞O_»ÅO)Ö’
Ѩi„Éèqí ∞Oz# "åà◊§O J=Ù`å=Ú. nx =Å¡ âßs~°H,õ =∂#ã≤H,õ
É∫kúHõ K≥`· #« ºO U~°Ê_»∞`«∞Ok. Ѩq„`«"∞≥ #ÿ `«∞Åã≤ K≥@∞ì‰Ωõ hà◊√§
áÈÜ«∞_»O =Å¡ Wxfl ÖÏÉèÏÅ∞ LO_»_O» =ÖË¡ `«∞Åã≤ HÀ@#∞
ÃÑ~°\’¡ xi‡Oz, ^•xÖ’ `«∞Åã≤ "≥ÚHõ¯Å∞ ÃÑOK«∞`«∂
ѨÓlOK«_»O ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ PKå~°"≥∞ÿOk. `«∞Åã≤ ÅH©∆ ‡
J=`å~°O HÍ|\˜,ì q+¨µ=‚ Ù áê^•Å ^ŒQ~æÆ ° LOKåe HÍh, `«ÅÃÑ·
LOK«~å^Œx qA˝Å∞ K≥|∞`«∞O\Ï~°∞.
"≥*· Ï˝xHõ q=~°}
WO\˜ =ÚOy@ `«∞Åã≤ K≥@∞ì ÃÑOK«_O» ZO^Œ∞Hõ<Õ ^•xH˜
"≥*· Ï˝xHõ"∞≥ #ÿ q=~°} ‰õÄ_® LOk. `«∞Åã≤ P‰õΩÖ’¡ QÍeÖ’
Pq~°Ü∞Õ º Ѩã∞¨ Ѩ٠~°OQÆ∞ #∂<≥ LO@∞Ok. Jk ã¨∂Hõ∆ ‡r=ÙÅ∞,
„H˜q∞H©@HÍÅ∞ ^ŒiH˜ ~å‰õΩO_® K«∂ã¨∞OÎ k. n<Õfl 'Ü«Ú*ˇ<åÖò—
JO@Ï~°∞. Wk ^À=∞Å#∞ ‰õÄ_® ~åx=fi^Œ@! `«∞Åã≤ QÍe
Ñ‘eÛ<å, `«∞Åã‘ =#OÖ’ HÍ¿ãѨ٠uiy<å P~ÀQƺ=∞x K≥Ñʨ _»OÖ’
JO`«s¡#OQÍ L#fl qâı+¨O W^Õ! JO@∞"åº^èŒ∞efl J_»∞¤
‰õΩO@∞O^Œ#_®xH˜ `«∞Åã≤ P‰õΩÖ’¡x D "åã¨<Õ HÍ~°}O.
Ü«Ú*ˇ<åÖò <˘Ñ¨CÅ x"å~°}‰õΩ ‰õÄ_® ÉÏQÍ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k.

(=KÕÛ ã¨OzHõÖ’ '`«∞Åã≤Ö’ ~°HÍÅ∞—)
35
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad
... 17= ¿Ñr `«~∞° "å~Ú.
16. ÃÑH· ˜ L|∞‰õΩ`«∞#fl P hà◊§#∞
14.ÃÑ~°\’¡ Uq∞\© |∞_» |∞_» â◊|ÌO... Pâ◊Û~°ºOQÍ K«∂ã¨∂.Î ..

15. qO`«QÍ LO^Õ! 17.J^Œ∞ƒù`«O.. =∞Ǩ^Œ∞ƒù`«O! =∞#

ÃÑ~°\’¡ QÆOQÍ =∂`« J=`«iOzOk.
"≥o§ K«∂ã≤=™êÎ#∞. ~°O_ç.. JO^Œ~°∂ ~°O_ç!

18. `«b!¡ QÆOQÍ=∂`å! 19. 20. <å ‰õΩ=∂~°∞x

=∞=∞‡efl ѨÙh`«∞efl KÕ~Ú `«b!¡ QÆOQÍ =∂`«H© *ˇ!· =∂@ H˜O`« =∂Ǩ`«‡º=ÚO^•!
QÆOQÍ =∂`«H© *ˇ!·

21. `«O„_ô! W^Œ∞QÀ g∞~°∞

HÀi# QÆOQÆ. ™êfl#O KÕã≤
`«iOK«O_ç..

22. D qz„`«O q<åfl~å? <åQÆ=∞Ǩâ◊ÜÚ« x 23. ™êfl#O KÕã≤ `«i^•ÌO ~°O_ç..

QÆ$ǨÏOÖ’ QÆOQÆ L^Œƒqù OzO^Œ@...

24. x[=∂! J~Ú`Õ ™êfl#O KÕã≤ ѨÙh`«∞Å=∞=Ù^•O.

36 Ѷ|
„≤ =i 2010
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad

26. =zÛ# [#∞ÅO^Œ~∂° K≥O|∞Å`À QÆOQÍ[ÖÏxfl

`«Å g∞^Œ áÈã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞.

25. QÆOQÍ ™êfl<åxH˜

HõÅHõ`åΉõΩ "≥à◊§_»"≥∞O^Œ∞‰õΩ?
<åQÆ=∞Ǩâ◊Ü«Úx WO\’¡ QÆOQÆ "≥eã≤O^Œ@..
27. „Ѩ[ÖÏ~å! `«iOK«O_ç.. QÆ∞~°∞^Õ=ÙÅ J#∞„QÆÇϨ QÆOQÆÖ’
™êfl#O KÕã≤ [#‡ ^è#Œ ºO KÕã∞¨ HÀO_ç.

''<åQÆ=∞Ǩâ◊Üü∞ ÖÏO\˜ =∞Ǩ`«∞‡Å PHÍOHõ∆

J™ê^蕺xfl ã¨∞™ê^茺O KÕã¨∞ÎOk. "åi J"≥∂Ѷ¨∞"≥∞ÿ#
ã¨OHõÅÊâ◊HÎ̃ =ÚHÎ̃x Ãã·`«O „Ѩ™êkOK«QÆÅ^Œ∞——.
- ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ

28. QÆ∞~°∞^Õ"å! ZO`« Hõ~∞° }Ï =¸iÎq `«O„_ô!

h Hõ$Ѩ`À U^≥<· å ™ê^躌 =∞=Ù`∞« O^Œx
J#_®xH˜ WO`«H<õ åfl x^Œ~≈° #"Õ∞=ÚOk!

Ѷ|
„≤ =i 2010 37
 *’ºu„Ѩ[fiÅ# KÕã≤ ÉèíHõÎã¨"Õ∞‡à◊<åxfl „áê~°Oaèã¨∞Î#fl ™êfig∞rÅ∞ ™êfig∞rÅKÕ "Õ^ŒÑ¨~î°#O
QÆ∞O@∂~°∞ N~å=∞<å=∞ Hˆ „∆ `«OÖ’ 2009 _çÃãO|~ü âß~°^• =∞~î°O-áê~î°âßÅ q^•º~°∞÷Å∞ #$`«ºQÍ#O`À
25,26,27 `Õ n Ö’¡ N~å=∞Hõ $ +¨ ‚ - q"Õ H Í#O^Œ ™êfig∞rÅ#∞ ™ê^Œ~°OQÍ "ÕkHõ =^ŒÌ‰õΩ PǨfixOKå~°∞.
ÉèÏ=„ѨKå~°Ñi¨ +¨`ü 19= "åi¬Hõ ÉèHí Îõ ã¨"∞Õ ‡à◊<åxfl 'QÆ∞O@∂~°∞ J#O`«~O° L^ŒÜ∞« O 11 QÆO@ʼnõΩ ™êfig∞rÅ "Õ^Œ Ѩ~#°î O
N~å=∞Hõ$+¨‚ ¿ã"åã¨q∞u— J`«ºO`« "≥É· =íè OQÍ x~°fiÇ≤ÏOzOk. =∞^躌 ~å=∞Hõ$+¨‚ =∞~îO° , q∞+¨<Å£ ã¨Ç¨ Ü«∞Hõ HÍ~°º^Œi≈ ™êfiq∞
D ã¨"∞Õ ‡à◊<åxH˜ ~å=∞Hõ$+¨‚ =∞~îO° ™êfig∞rÅ∞, âß~°^• ã¨∞Ç≤Ï`å#O^Œr *’ºu„Ѩ[fiÅ# KÕã≤ ÉèíHõÎ ã¨"Õ∞‡à◊<åxfl
=∞~îO° =∂`årÅ∞ qKÕÛâß~°∞. ~å„+¨Oì Ö’x qq^èŒ „áêO`åÅ „áê~°OaèOKå~°∞. D ã¨O^Œ~ƒ° Où QÍ ã¨‡~°} ã¨OzHõ#∞, <å
#∞Oz =zÛ# 3000 =∞Ok Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ D ã¨"∞Õ ‡à◊#OÖ’ P`«‡Hõ^,Œä Hõ~=ΰ ºx+ª̈ ѨÙãÎ̈HÍÅ#∞ Pq+¨¯iOKå~°∞.
áêÖÁæ<åfl~°∞. _çÃãO|~ü 25= `Õn# L^ŒÜ∞« O 10 QÆO@ʼnõΩ ~ÀE L^ŒÜ∞« O 6 QÆO@ʼnõΩ N~å=∞Hõ$+¨‚ ã¨∞„ѨÉÏè `«O,

=HõÅÎ ∞: ~°ÑÚ¨¶ <å^ä•#O^Œr ã¨∞Ç≤Ï`å#O^Œr ~å=∂#∞*Ï#O^Œr P`«‡q^•#O^Œr â◊tHÍO`å#O^Œr JHõ~∆ å`å‡#O^Œr ã¨∞Hõ$`å#O^Œr NHÍO`å#O^Œr

=~°^Œ„áê}Ï=∂`år Éèí"åx„áê}Ï=∂`år „Ѩ | ∞^Œ ú „ áê}Ï=∂`år ^èŒ~å‡`«‡„áê}Ï=∂`år É’^è=Œ ∞Ü«∞„áê}Ï=∂`år `åºQÆx+¨„ª áê}Ï=∂`år _®Hõì~ü Hõ=∞Å [Ü«∞~å=Ù N=∞u ã≤.q[Ü«∞hÅ„w=O

38 Ѷ|
„≤ =i 2010
 N~å=∞Hõ$+¨‚ P~å„uHõ QÍ#O, ã¨O^蕺~°u
JëÈì`~Ϋ ° â◊`<« å=∞ ѨÓ[, ~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^•ä =∞$`« Ѩ~#°î O, H©~#ΰ Å∞, ^蕺#O`À
HÍ~°º„Hõ=∞O „áê~°OÉè=í ∞ÜÕ∞ºk.
™êfig∞rÅ∞, =∂`årÅ∞, W`«~° =HõÅÎ ∞ `«=∞ P^蕺u‡Hõ „ѨãO¨ QÍÅ`À
Éè‰í Ωõ eÎ fl =∞O„`«=ÚQÆ∞eú fl KÕâß~°∞. qq^èŒ ã¨q∞`«∞Å #∞Oz =zÛ# ÉèHí Îõ
|$O^•Å Éè[í #Å∞, z„~å „|Ǩ‡#O^Œ ~Ô _ç¤ ÉèÏQÆ=`å~üQÍi 'N~å=∞Hõ$+¨‚
Ѩ~°=∞ǨÏO㨗 ǨÏiHõ^ä•QÍ#O Éèí‰õΩΊǨÏ$^ŒÜ«∂efl ~°OlOѨKÕâß~Ú.
QÆ∞O@∂~°∞ N=∞u =Ú#flOy J#flѨÓ~°‚ |$O^ŒO"åi 'N <å~åÜ«∞}
f~°∞Å÷ `«~O° QÆ QÍ#O—, ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ ™ê~Ú„Ñ≤Ü∞« HõÅÛ~°Öò P~üì û"åi
'™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ <å@HõO— JO^Œih JÅiOKå~Ú. ™êÜ«∞O„`«O ÉèQí "Æ å<£
N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ã¨O^蕺~°u - P~å„uHõ QÍ#O J#∂ǨϺ P^蕺u‡Hõ
"å`å=~°}Ïxfl <≥ÅH˘eÊOk. _çÃãO|~ü 27= `Õn =∞^蕺ǨÏflO 2 QÆO@ʼnõΩ
'N~å=∞Hõ$+¨‚ â◊~} ° O— #$`«º QÍ#O`À ÉèHí Îõ ã¨"∞Õ ‡à◊#O q[Ü«∞=O`«OQÍ
=Úyã≤Ok.
Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ D =¸_»∞ ~ÀAÅ∂ =¸i΄`«Ü∞« 㨇~°}Ö’ JÖ∫H˜Hõ P#O^•xfl
J#∞Éèqí OKå~°∞. J#∞x`«ºO J^Õ P#O^•#∞Éè∂í `«∞Å`À =∞# r=#Ü«∂„`«#∞
H˘#™êyOKÕO^Œ∞‰õΩ `«y# â◊HhÎ̃ , Ü«ÚHÎ̃h, ÉèHí hÎ̃ „Ѩ™êkOK«=Åã≤OkQÍ
N~å=∞Hõ$+¨‚ ¿ã"åã¨q∞`«∞Å
N QÆ∞~°∞=∞ǨÏ~å*òx „áêi÷^•ÌO. x"ÕkHõ:_®II Ѩ<åflÅ âߺ=∞ã¨∞O^Œ~° =¸iÎ ÉèHí |Îõ $O^•ÅKÕ Éè[í #Å∞

É’^è=Œ ∞Ü«∂#O^Œr ã¨∞„Ñ≤Ü∂« #O^Œr JzO`åº#O^Œr ã¨fiã¨O"Õ^•º#O^Œr Ѩi*ËÜ

˝ ∂« #O^Œr QÆ∞}Ëâß#O^Œr tuHõO~îå#O^Œr É’^èŒnáê#O^Œr ~°ÑÚ¨¶ <åÜ«∞HÍ#O^Œr

N =Ú™êÎH± JǨχ^£ ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ <å@HõO ÉèíH˜Î ã¨Ow`«O-=Ú#flOy J#flѨÓ~°‚ |$O^ŒO 'N~å=∞Hõ$+¨‚ â◊~}
° O— #$`«º QÍ#O

Ѷ|
„≤ =i 2010 39
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad

„Ѩ"âÕ ◊ / L^ÀºQÆ „ѨH@

õ #
1. J~°∞›Öˇ·# JÉèíº~°∞÷Å #∞Oz D „H˜Ok HÀ~°∞ûʼnõΩ ^Œ~°MÏã¨∞ÎÅ∞ HÀ~°|_»∞K«∞#flq.
(J) '"Õ^KŒ ∂« _®=∞}˜— : |∞∞ˆQfi^Œ=Ú/ ™ê=∞"Õ^=Œ Ú/ J^ä~Œ fi° "Õ^=Œ Ú Ü≥ÚHõ¯ J^躌 Ü«∞#=Ú
Ü≥∂Qƺ`«Å∞ : =∂`«$ÉèÏ+¨Ö’ K«^∞Œ =QÆey, „"åÜ«∞QÆey LO_®e.
=Ü«∞ã¨∞û : 8 #∞Oz 10 ã¨O=`«û~åÅ =∞^躌
Ãã·Ñì O¨¶ _£ : <≥ʼnõΩ ~°∂. 1,000/–
(P) '"Õ^•~°K÷ ∂« _®=∞}˜— : |∞∞ˆQfi^Œ=Ú/ Ü«∞Aˆ~fi^Œ=Ú/ ™ê=∞"Õ^=Œ Ú/ J^ä~Œ fi° "Õ^=Œ Ú Ü≥ÚHõ¯ ÉèÏëêº^躌 Ü«∞#=Ú
Ü≥∂Qƺ`«Å∞ : ã¨O㨯 $`« Ѩi*Ï˝#=Ú`À ÉÏ@∞ U^À XHõ "Õ^•xfl ѨÓiÎQÍ J^躌 Ü«∞#O KÕã≤ LO_®e.
=Ü«∞ã¨∞û : 15 ã¨OII, P ÃÑ#·
Ãã·Ñì O¨¶ _£ : <≥ʼnõΩ ~°∂. 3,000/–
2. J~°∞›Öˇ·# JÉèíº~°∞÷Å #∞Oz D „H˜Ok L^ÀºQÍʼnõΩ ^Œ~°MÏã¨∞ÎÅ∞ HÀ~°|_»∞K«∞#flq.
(J) "Õ^•^蕺Ѩ‰Ωõ _»∞ : (™ê=∞"Õ^=Œ Ú/ J^ä~Œ fi° "Õ^=Œ Ú – "Õ^•xH˜ XH˘¯Hõ¯~°∞ K˘Ñ¨C# ~Ô O_»∞ MÏmÅ∞)
HÍ=eã≤# J~°›`Å« ∞ : „Hõ=∂O`«=Ú ÖËHõ Ѩ^•O`«=Ú
J^Œ#Ѩ٠J~°›`Å« ∞ : U^≥#· =∞é˜ÜÚ≥ Hõ "Õ^=Œ Ú/ "Õ^ÉŒ Ïè +¨º=Ú/ âߢã=Î̈ Ú Ü≥ÚHõ¯ Ѩi*Ï˝#=Ú
J#∞Éè=í =Ú : 2 ã¨O=`«û~°=ÚÅ∞
ã¨OÉèÏ=# : <≥ʼnõΩ ~°∂II 8,000/– "≥Ú`«=Î Ú, ™œHõ~º° =ÚÅ`À
(P) "Õ^ÉŒ Ïè ëêºKå~°∞º_»∞ : (XH˘¯Hõ¯ "Õ^•xH˜ XH˘¯Hõ¯~°∞ K˘Ñ¨C# 4 MÏmÅ∞)
q^•º~°›`« : U^≥<· å "Õ^Œ ÉèÏ+¨ºOÖ’ LfÎ~`‚° «
J^Œ#Ѩ٠J~°›`« : =∞~˘Hõ "Õ^Œ ÉèÏ+¨º=Ú/ âߢã=Î̈ Ú Ü≥ÚHõ¯ Ѩi*Ï˝#=Ú
J#∞Éè"í å~°›`« : 5 ã¨OII
ã¨OÉèÏ=# : <≥ʼnõΩ ~°∂. 10,000/– "≥Ú`«=Î Ú, ™œHõ~º° =ÚÅ`À
=Ú„kOz# ^Œ~M° Ïã¨∞Î á¶ê~°=ÚÅ#∞ N Ñ≤. "ÕOHõ>âË fi◊ ~°∞¡ QÍ~°∞, "Õ∞<ÕlOQ∑ _≥~Ô· Hõ~ì ,ü HÍHõfÜ«∞ ã≤"∞≥ O\ò, ã¨∞QÆ~ü & WO_»¢ããì‘ π
eq∞>ˇ_,£ 'QÆ∞~°∞Hõ$Ѩ— (PO„^è• ÉϺO‰õΩ Z^Œ∞~°∞QÍ), 1 – 10 – 140/1, Jâ’H±#QÆ~,ü ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ – 500 020
(á¶È#∞: 040 – 27637717) #∞Oz „Ѩ`º« Hõ=∆ ÚQÍ QÍx, áÈã¨∞ì ^•fi~å QÍx á⁄O^Œ=K«∞Û. ѨÓiÎ KÕÜ∞« |_ç# P =Ú„k`«
^Œ~M° Ïã¨∞ÅÎ #∞ D ÃÑ· J„_»ã∞¨ ‰õΩ ѨOѨ=Öˇ#∞. J=ã¨~åxfl |\ì̃ MÏmÅ#∞ ѨÓiOK«∞@ Ö’#∂, J~°›`Å« ã¨=~°} Ö’#∂
"Õ∞<Õ*ò"∞≥ O@∞‰õΩ JkèHÍ~°=Ú HõÅ^Œ∞. ã¨O/–
ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ ‰õΩńѨâß㨉Ωõ _»∞

Regd. Office : 1 - 10 - 140/1, Gurukrupa, Ashok Nagar, Hyderabad - 500 020

Ph: 2763 7717, 2763 3627, Fax No. 040-27630172, Email: info @ kakatiyacement.com
Printed and published by Swami Jnanadananda owned by Ramakrishna Math Trust
and printed at Kala Jyothi Process, 1-1-60/5, RTC Cross Roads, Musheerabad, Hyderabad - 500 020
and published at Ramakrishna Math, Domalguda, Hyderabad - 500 029. Editor: Swami Parijneyananda
40
 Free Soft copy www.rkmath.org Ramakrishna Math Hyderabad

=Úà◊§`À#∞, `«∞ѨÊÅ`À#∞ xO_ç=Ù#fl J_»qÖ’

áê^Œ~H° Å∆õ ∞ ÖˉΩõ O_® #_»=_»O J™ê^躌 O. J_»q JO`å
`ÀÅ∞KÕ`« HõÑʨ |_ç=ÙO_Õ Ñ¨HO∆õ Ö’ JÖÏ #_»==K«∞Û. ÖË^•
=∞# áê^•Å‰õΩ áê^Œ~H° Å∆õ ∞ ^èiŒ Oz<å #_»= =K«∞Û#∞.
J_»q#O`å `ÀÅ∞KÕ`« HõÑʨ _»O J™ê^躌 O, HÍ|\˜ì =∞#"Õ∞
áê^Œ~H° Å∆õ ∞ ^èiŒ OK«_O» q"ÕHOõ . ã¨O™ê~°OÖ’ =∂#=Ù_»∞
JO`«∞ÖËx HÀiHõÅ`À ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∞<åfl_»∞. "å\˜ #∞Oz
`«ÑÊ≤ OK«∞HÀ=_®xH˜ ~Ô O_Õ =∂~åæÅ∞<åfl~Ú. ã¨=∞ã¨"Î ∞≥ #ÿ
HÀiHõÅ#∞ f~°∞ÛHÀ=_»O ÖË^• "å\˜ #xfl\˜h
Ѩi`«ºlOK«@O. HÍh HÀiHõÅ #xfl\˜h f~°∞ÛHÀ=_»O
Jã¨OÉè=í O† ZO^Œ∞HõO>Ë XHõ HÀiHõ#∞ f~°∞Û‰õΩ<Õ@O`«Ö’
=∞~˘Hõ\˜ `«Ö`ˇ ∞« `Î ∞« O@∞Ok. HÍ|\˜ì ã¨O`«∞+≤`ì À, *Ï˝#O`À
HÀiHõÅ#∞ J}K«∞HÀ=@"Õ∞ q"ÕHOõ .
XHõ QÆ^ÌŒ =Ú‰õΩ¯# KÕÑ#¨ ∞ Hõ~K° ∞« H˘x ZyiáÈ`«∂O>Ë
J<ÕHõ H͉õΩÅ∞, QÆ^ŒÌÅ∞ ^•x "≥O@|_ç J~°∞ã¨∂Î,
=Ú‰õΩ¯Å`À á⁄_»∞ã¨∂Î P KÕÑ#¨ ∞ ÖÏQÆ∞HÀ „ѨÜ∞« uflOK«
™êQÍ~Ú. Jk U "≥·Ñ¨Ù =∞o§<å H͉õΩÅ∂ QÆ^ŒÌÅ∂
"≥O\Ï_»∞`«∂<Õ L<åfl~Ú. P ÉÏ^èÑŒ _¨ Ö» HË õ „áê}O qã≤y
P QÆ^ÌŒ =Ú‰õΩ¯#=Ù#fl KÕÑ#¨ ∞ *Ï~°q_çzOk. "≥O@<Õ
=∞~À QÆ^ÌŒ ^•xfl =Ú‰õΩ¯# Hõ~K° ∞« H˘Ok. =∞~°∞Hõ} ∆ "Õ∞ P
H͉õΩÅ∂, QÆ^ÅÌŒ ∂ KÕÑ#¨ ∞ Hõ~K° ∞« H˘#fl ~Ô O_»= QÆ^#ÌŒ ∞
"≥O|_çOK«™êQÍ~Ú. "≥Ú^Œ\ ˜ QÆ^ÌŒ P ÉÏ^èÖŒ ‰Ë Ωõ O_® XHõ
K≥@∞ìH˘=∞‡ g∞^Œ "åe âßO`«OQÍ ‰õÄ~°∞ÛOk. ^•x
„ѨâßO`« ã≤u÷ x K«∂ã≤ J=^è∂Œ `« ^•xH˜ #=∞㨯iOz
WÖÏ J<åfl_»∞: ''F ѨH~∆˜ å[=∂! #∞"Õfi <å QÆ∞~°∞=Ù.
SÇ≤ÏHõ q+¨Ü∂« Å ÉèÏ~åxfl q_»=#O`«^•HÍ =∂#=Ù_»∞
ã¨O™ê~°ÉÏ^èŒÅ #∞Oz q=Ú‰õΩÎ_»∞ HÍ_»h, âßOux
á⁄O^ŒÖË_»h #∞=Ùfi <å‰õΩ É’kèã¨∞Î<åfl=Ù.——
(N~å=∞Hõ$+¨‚ É’^è•=∞$`«O #∞Oz)

N~å=∞Hõ$+¨‚ „Ñɨ ,íè

~å=∞Hõ$+¨‚ =∞~îO° , ^À=∞ÖòQ∂Æ _», ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£–500 029
á¶È<£: 040–2766 7799, 2763 3936† E-mail : sriramakrishnaprabha@gmail.com
x~åfiǨÏHõ ã¨Oáê^Œ‰Ωõ Å∞: ™êfiq∞ *Ï˝#^•#O^Œ ã¨Oáê^Œ‰Ωõ Å∞: ™êfiq∞ Ѩi *Ë˝ Ü∂« #O^Œ
Vol.67-2, Sri Ramakrishna Prabha (Telugu Monthly) February 2010, Regd. with the Registrar of Newspaper for India Under
No. 1120/57. Postal Registration No. HD-1071/2010-12. Licensed to Post Under WPP : CPMG/AP/HC-13/WPP/2010-12.

"Are you growing spiritually? Can you love others? Can you
feel oneness with others? Have you peace within yourself?
ѨHͺŠÉèÏ㨯~° ~å=Ù, "Õ∞<ÕlOQ∑ _≥·~°Hõì~ü   ѨHͺŠyi[, _≥·~°Hõì~ü
And do you radiate it around you? That is called spiritual
growth, which is stimulated by meditation inwardly, and by
work done in a spirit of service outwardly."
- Swami Ranganathananda

With Best Compliments From

ѨHͺŠÉèÏ㨯~° ~å=Ù, "Õ∞<ÕlOQ∑ _≥·~°Hõì~ü   ѨHͺŠyi[, _≥·~°Hõì~ü

SVISS LABSS LIMITED

(Manufacturers of Active Pharmaceutical Ingredients and Intermediates)
Regd. Off. & Fact. : Plot No.88 & 89, Phase - II,
SIPCOT Industrial Complex,Ranipet - 632 403, Tamil Nadu.
Phone : 04172 - 244820, 651507, Tele Fax : 04172 - 244820
E-mail : rao@svisslabss.net
Web Site : www.svisslabss.net

SVISS LABSS HõOÃÑh "å~°∞ 'N~å=∞Hõ$+¨‚ „ѨÉèí— =∂ã¨Ñ¨„uHõ#∞ 1000 áê~î°âßÅʼnõΩ ™êÊ#û~ü KÕâß~°∞.