Sie sind auf Seite 1von 109

Universitäts- und Landesbibliothek Tirol

Die österreichische Armee


von 1700 bis 1867

Ottenfeld, Rudolf Otto von

[1904]

urn:nbn:at:at-ubi:2-15222
Uisiuersitäts - «lind landeibibiiDthek TiföJ
~±MZlüIlL
Aussenmagazin

99840/2

GEZEICHNET
VON

BÖlfÖrTENfElD
GESCHRIEBEN
VON
HERAUSGEBER VERLAG VON

S. CZEIGER EMIL BERTE &


K.K. PR. KUNSTANSTALT.
und S. CZEIGER. I
WIEN. ,
ln 102 Tafeln nach Originalen von Rudolf von Ottenfeld.

Tafel 1
Fahnen und Standarten 1743 Tafel 55 Pionier 1809
„ 2
Dragoner 1725 „ 56 Sappeur , Pontonier und Mineur 1809
„ 3
Kürassier 1705 57 Artillerist , Bombardier , Fuhrwesen und Sappeur
„ 4
Grenadier zu Pferd 1730 1836 —48
„ 5
Husar 1710 ,, 58 Ungarische Infanterie 1856
„ 6
Artillerie 1710 ,, 59 Infanterie 1866
„ 7
Füsilier und Offizier 1710 ,. 60 Jäger und Infanterie 1859
„ 8
Grenadier und Tambour 1710 „ 61 Jäger 1861—67
„ 9
General 1720 „ 62 Husar 1865—67
,, 10
Kürassier 1740—69 „ 63 Dragoner (Chevaulegers ) 1866
,, 11
Grenadier und Dragoner 1740—56 „ 64 Uhlan 1859 —67
„ 12
Husar 1743—69 „ 65 Kürassier 1859
„ 13
Adjustierungs -Schema : Kürassier und Dragoner 1762 „ 66 Genera ] und Generalstab 1860
„ 14
Trenk ’scher Pandur und Karlslädter SHuiner- „ 67 Pionier und Genie (Handwerker ) 1852— 1860
Kroat 1756 ,, 68 Feldartillerie 1852—60
„ 15 Adjustierungs -Schema : Husaren -Regimcenter 1762 69 Feldartillerie 1863—67
„ 16 Ungarische Infanterie 1745—68 „ 70 Jaszigier , Husaren und freiwill, steirische Jäger
„ 17 Offizier der deutschen Infanterie 1740-—67 1859
„ 18 General de Bataille und General der Kavallerie 1760 71 Wiener Freiwillige, niederösterreichische und
„ 19 Ingenieur -Offizier und gern. Sappeur 1760 steirische Landwehr . Ungarische Insurection
1805—09
20 Büchsenmeister des Artilleriekorps und! Artillerie-
Füsilier 1751—86 72 Serbisches Wurmser , Odönel und Mahony Freikorps
1798
„ 21 Adjustierungs -Schema : Deutsche Infanterie- ., 73 Landständisches Freikorps und Wiener Freiwillige
Regimenter 1762 1797
„ 22 Adjustierungs -Schema : Ungarische Infanterie- „ 74 Feldgendarm zu Fuss und zu Pferd 1850—61
Regimenter 1762
., 75 Polnische und ungarische Garde 1782
„ 23 Spielleute und Grenadier der deutschem Infanterie
1769—98 ,, 76 Gardereiter 1865
„ 24 Ungarische Infanterie 1770—98 ,, 77 Lombardo , Venezianische und Arcierenleibgarde 1840
,, 25 Grenzscharfschütz und Grenzinfanterist ! 1700—98 „ 78 Hofburgwache , Arcieren und Trabantenleibgarde 1798
,, 26 Deutsche Infanterie (Füsilier) 1769—98 ., 79 Platzoffizier , Wiener -Neustädter Akademiker,
Pension . Offizier 1790
, 27 Uhlan 1796
„ 80 Bandisten der ungarischen und deutschen Infanterie
,, 28 Chevauleger und Husar 1769—98 1820
„ 29 Kürassiere 1770 „ 81 Regimentsarzt und Invalide 1785
30 Kürassier -Offizier 1796
„ 82 Zöglinge der Wiener -Neustädter und der Ingenieur-
31 Jäger 1798 - 1805 Akademie , Regim. Erziehungshaus . — Knaben
„ 32 Offizier und Grenadier der ungarischen und Invalide 1820
Infanterie 1798—1805 „ 83 Marine-Genie und Marine-Artillerie 1820
33 Deutsche Infanterie 1798—1805 „ 84 Marine-Infanterie 1820
„ 34 General und Generaladjutant 1798— 18(05 ,, 85 Offizier an Bord und in Parade und Matrose 1820
„ 35 Uhlan 1798—1805 ,, 86 Matrose, Marine-Infanterie und Bootsmann 1837
„ 36 Kürassiere 1798—1806 ,, 87 Marine-Infant ., Marine-Artillerie , Marine- Artillerie-
„ 37 Husar 1798 - 1806 Unteroffizier 1856
„ 38 Jäger zu Pferd und leichter Dragoner 1 800 ., 88 Matrose und Hornist 1856
,, 39 Sappeur - und Mineur-Offiziere und Man nschaft 1800 89 Marine-Stabsoffizier in Parade und Marine-Offizier
an Bord 1858
„ 40 Pionier und Pontonier 1800
„ 41 Artillerie und Train 1798—1803 „ 90 Steuermann , Pilot und Quartiermeister 1856
„ 42 Grenadier und Generalmajor 1809 „ 91 Infanterie -Röcke und Mäntel
„ 43 Infanterie 1848 ,, 92 Infanterie -Röcke
,, 93 Kapul-Röcke und Mäntel
„ 44 Jäger 1809
,, 94 Kavallerie -Röcke
45 Ungarische und deutsche Infanterie 180»6
„ 46 Husar 1814 ,, 95 Feuerwaffen der Jäger
„ 96 Blanke Waffen der Kavallerie
„ 47 Grenzer -Offizier 1820
„ 97 Infanterie -Gewehre
„ 48 Seressaner Grenzinfanterist 1848
„ 98 Schusswaffen der Kavallerie
,, 49 Jäger 1848
,, 99 Geschützrohre und Mörser
„ 50 Kürassier 1815
„ 51 Uhlan 1815 ., 100 S. M. Fregatte »Novara « 1858
,, 52 Husar und Uhlan 1848 „ 101 S. M. Panzerfregatte »Erzherzog Ferdinand Max«
1866
„ 53 Dragoner und Kürassier 1848
„ 102 Munition
„ 54 Artillerie und Fuhrwesen 1809
§

DRUCKv. S. GZEIGER, WIEN.

FAHNEN UND STANDARTEN 1700 - 1743


p BRUCK v.S.CZEtGER
,WIEN.

DRAGONER - 1725
KU KASSIER - 1705
GRENADIER ZU PFERD-1730
s DRUCKv. S. CZEI.GER,WIEN.

HUSAR - 1710
■pEr' K V3. ZEIGET ?,WIEK.

ARTILLERIE - 1710
BRUCK-v CZEIGER. WIEN.

FÜSILIER UND OFFIZIER- 1710


DRUCKv S.CZEIGER,WIEN.

GRENADIER UND TAMB0UR


-1710
DRÜCKv, S.C2EIGER,WIEN.

GENERAL - 1720
DRUCKv S.CZEIGER.WIEN.

KÜRASSIER - 1740 -1769


DRUCKv S. CZEIOER.WIEN.

GRENADIER UND DRAGONER - 1740 - 1756


DRUCKv: S. CZEIGEK.WIEN.

HUSAR 1743
- - 1769
KÜRASSIER - REGIMENTER.

Stampach.

o iO Q


o\°
oy
o \0
o V
3 \°
' \ oo —

.......
—1 \

de Buccow. Anhalt -Zerbst . Bman .v.Portagal. Anspach. Modena.

lO 9
Vo
\o
do \o
Ao
Ao o\ °
o \o
o Vo O \o
o V>
o \ \o 9 V>
° V 9 \
® V

Serbelloni. o ’I )urteil. Fälfjfy. Schmerzint/. Benedikt Baun. Brzhrzgkeopold.

Rock.
DRAGONER- ,Fangschnüre.
REGIMENTER.
Weste\ Hose.

£rzhrzq .Josef .‘ Stabs -Bragoner.

Württemberg.

Jung -Modena. Liechtenstein . Be ssen Darmstadt. Zweibrücker. Althan . StJgnon.


DRUCKv S.CZEIGER WIEN.
7<J»

ADJUSTIRUNGS - SCHEMA 1762


DRUCKv. S. CZEIGER,WIEN.

TRENK’ SCHER PANDUR


UND

CARLSTÄDTER SLUINER CROAT 1756


HUSAREN REGIMENTER.

Nadasdy, ■v.Baranyai {Nauendorf). v Spleny. v.Haddik.

EmeriehEszterha \ 1 t:Bethlen. FA .Fs zterhäzy. Kälnoky.

S . M. d Kaiser. Aärlstädtei 'GenemhtHusaren. WarasdinerGeneralatHusaren.

Jasziffer &Kvmanier.
BanaterHusarenRgml. Husaren Fgrnt.
DRUCKv. S. CZE1GERWIEN.

ADJUSTIRUN GS- SCHEMA 1762


•i. ■ ' ,*N

! 1 ;7 ,

■S^ ;" . . * ;

DRUCKv. S. C2E1GEF, WIEN

UNGARISCHE JNFANTERIE 1745 - 1768


DRUCKv. S.CZEIGER. WIEN.

OFFIZIERE DER DEUTSCHEN JNFANTER1E 1740-1767


GENERAL DE BATAILLE UND GENERAL DER CAVALLERIE 1760
DRUCKv S.CZEIOER.WIE N

JNGENIEUR
- OFFICIER UND GEMEINER SAPPEUR 1760
ISIS

"SN '"! ü

■ DRUCKv S. CZEIGER, WIEN .

BÜCHSENMEISTER DES ARTILLERIE


- CORPS
UND

ARTILLERIE
- FÜSILIER 1751- 1786 .
<300

Kaiser. Ban den -Durlach . de Sincere.


de Luzane . Prz .Wolfenbüttel.

deMacquire. de Salm. Deutschmeister.

Prz .d Aremberg . de Wied. de PciLLamcini. de Marchal. de Moltke.

OOQ

de Harsch. Gaisrück.
jung -CoLLoredo. d Arb erg .

o oo

de Kollo wrat. dz Me re i . Bayreuth. de Starhembercj de Har rach.

de Kinsky Prz . Hildburg hausen , alt Kollo redo

0 -0
0 -0
0 -0

dAngern. de Königsegg. de Thierheim . de Meipperg. Okelli Stabs Regimen t.


DRUCKv S. CZEIGER WIEN

DEUTSCHE INFANTERIE REGIMENTER 1762 .


UNGARISCHE
.INFANTERIE REGIMENTER 1762.

Erzh .Ferdinand . Gyulai . Freysack . ACicol


. Eszterhazy . Jnsef Eszterhdzy Forgack.

CROATEN UND GRENZ REGIMENTER 1762

St Georger -Warasdiner . Kartstädter -Lykaner . IVarasdiner Creutzer . Kartstädfer -Ottachaner.

TECHNISCHE TRUPPEN 1762.

lA
' rtitterie d A
’ tterrmgne
.L'Artitterie de Fhipas . Arätterte Füsiliere . Pontoniers . Pioniers. Sappeurs.

FREI - CORPS 1762.

in
pl

r—
CK)
000

Corps ,de Chasseurs . Batlt . Loudon. Votont.de Gen. Bock. Comp,nouvet.mi.erige


cte Gen.Lascy
ZI DRUCKv. S-CZEIGER. WiEM.
DRUCKv. S. CZEIGE'R,WIEN.

SPIELLEUTE UND GRENADIER DER DEUTSCHEN INFANTERIE


1769- 1798
DRUCKv. S.CZETGBR,WIEN.

UNGARISCHE JNFANTERIE 1770-1798


DRUCKV:S. CZEIGE'R. WIEN.

GRENZ SCHARFSCHÜTZ UND GRENZ JNFANTERIEST


1700-1798
DRUCKv.5. CZEIGER,WIEN.

DEUTSCHE JNFANTERIE
( FÜSILIER) 1769 - 1798.
UHLAN 1796
v ' V; : v: I

V '" ' :

DRUCKv. S. CZEIGE'R. WIEN.

CHEVAULEGER UND HUSAR 1769-1798


7 Q DRUCK V.S. CZEtGER,WIEN.

KÜRASSIERE - 1770
u 1 •'DRUCK
' v C2EIC-KR. WIEN

KÜRASSIER OFFIZIER
-1796
DRUCKv.S.CZEIGER/W1EN
¥;£k ^.v

■'-Vr ;|"'• •-;


.,........
10 **

# :

.
DRUCKV. S.CZEIOBR WIKN.

DEUTSCHE JNFANTER1E 1798-1805


GENERAL UND GENERAL
- ADJUTANT 1798-1805
DRUCKv.S.CZE1GER/WIEN

UHLAN 1798 - 1805


KÜRASSIERE 1798 - 1806.
DRUCKv.S.CZEIGER/WIEN.

HUSAR 1798 -1806


DRUCKv.S.CZEIGER,W-IEN.

JÄGER ZU PFERD UND LEICHTER DRAGONER 1800


SAPPEUR UND MINEUR - OFFIZIERE UND
MANNSCHAFT 1800.
DRUCKv.S.CZEIGER'/WIEN.

PIONNIER UND PONTONIER 1800


DRÜCKv.S.CZEIGER,WIEN.

ARTILLERIE UND TRAIN 1798-1803


DRUCKv.S.CZEIGER,WIEN.

GRENADIER UND GENERALMAYOR 1809.


DRUCKv.S.CZEIGER,W!EN.

J N FANTE RIE 1848


lf.A DRUCKv.S.CZEIGER/WIEN.

JÄGER 1809.
DRUCKv.S.CZEIGER,WIEN.

UNGARISCHE UND DEUTSCHE JNFANTERIE 1806


HUSAR 1814
DRUCKv. S.CZEIGER,WIEN.

GRENZER- OFFIZIER 1820


SERESSANER UND GRENZINFANTERIST 1848
DRUCKv.S.CZE!GER,W1EN.

JÄGER 1848.
KÜRASSIERE 1815.
U H LAN 1815
DRUCKv.S.CZElGER,WIEN

HUSAR UND UHLAN 1848


•j . DRUCKv.S.CZEIOER/WIEN.

DRAGONER UND KÜRASSIER 1848.


DRÜCK r.S.CZE1GER/WIEN.

ARTILLERIE UND FUHRWESEN 1809.


PIONIER 1809
SAPPEUR - PONTONIER UND MINEUR 1809
fr fr DRUCK v S.CZEIGER,WIEN

ARTILLERIST BOMBARDIER FUHRWESEN


UND SAPPEUR 1836 -1848.
'MIBA

UNGARISCHE JNFANTERIE 1856


J N FANTE RIE 1866.
7

*V; -i
mm ts§s»

\v.

DRÜCKV.S.CZE1GER;WIEN.
6 ö■
JÄGER UND JNFANTERIE 1859.
DRUCKv.S.CZEIGER/W1EN.

JÄGER 1861- 1867.


v -..

Ty d
DRUCKv.S.CZEIGER,WIEN.

HUSAR 1865 - 1867.


r

"| ^ nvO t "c iIitV !

6j. DRUCKv.S.CZEIGER,WIEN.

DRAGONER (CHEVAU
- LEGERS
) 1866.
r

6 DRUCKv.S CZEIGER,WIEN

UHLAN 1859 1867.


-
/ ■: DRUCK v.S.CZEIOER,V; iEN.

KÜRASSIER 1859.
DRUCKv.S.CZEIGER/W1EN.

PIONIER ('.HANDWERKER
:) UND GENIE 1852- 1860
DRUCKv.S.CZEIGER,WIEN.

FELD-ARTILLERIE 1852- 1860


DRUCKv.S.CZEIGER,WIEN

FELD- ARTILLERIE 1863 - 1867.


JASZiGIER UND HUSSAREN UND FREIWILLIGE
STEIRISCHE JÄGER 1859.
LANDWEHR UNGARISCHE JNSUREKT10N 1805-1809.
DRUCKv.S.CZEIGER,WIEN

SERBISCHES
-WURMSER
-ODONEL
-UMD MAHONY
-FREICORPS 1798
LANDSTÄNDISCHES FREICORPS UND WIENER FREIWILLIGE 1797.
DRUCKv.S.CZEIGER/W1EN.

FELD-GENDARM ZU FUSS UND ZU PFERD 1850-1861


DRUCKv.S.CZE1GER,WIEN

POLNISCHE UND UNGARISCHE GARDE 1782


} 6. DRUCKv.3 CZEIGER.WIEN.

GARDEREITER 1865.
DRUCKv.S.CZEIGER,WIEN

LOMBARDO
-VENETiANISCHE UND ARCIEREN
LEIBGARDE 1840.
HOFBURGWACHE ARCfEREN UND TRABANTEN
LEIBGARDE 1798.
K.J DRUCKv.S.CZEIOER/WIEN.

PLATZOFFIZIER
.WR. NEUSTÄDTER AKADEMIKER.
PENS10N1RTER OFFIZIER 1790.
S0■ DRUCKv.S.CZEIOER.WiEN

BAND1STEN DER UNGARISCHEN UND DEUTSCHEN


JNFANTER1E 1820.
REGIMENTS - ARZT UND JNVALIDE 1788.
U- DRUCKv.S.CZEIGEH,WIEN.

WR. NEUSTÄDTER UND DER JNGENIEUR AKADEMIE¬


ZÖGLINGE DER

REGIMENTS
-ERZIEHUNGSHAUS -KNABEN UND JNVALIDE 1820.
DRUCKv.S.CZEIGER/WlEN.

MARINE- GENIE UND MARINE-ARTILLERIE 1820


DRUCKv.S.CZEIGER,WIEN

MARINE-JNFANTERIE 1820.
DRUCKv.S.CZEIGER/WIEN.

MARINE OFFIZIERE AN BORD UND IN PARADE


UND MATROSE 1820.
DRUCKv.S.CZEIGER,WIEN.

MATROSE,MARINE-JNFANTER1E UND BOOTSMANN 1837.


i }. DRUCKv. S.CZEIGER,WIEN

MARINE-JNFANTERIE -MARINE ARTILLERIE¬


MARINE ARTILLERIE UNTEROFFIZIER 1856.
ss DRUCKv.S.CZEIGER,WIEN.

MATROSE UND HORNIST 1856


MARINE STABSOFFIZIERE PARADEU. MARINE
EN
OFFIZIER AN BORD 1858.
STEUERMANN PILOT UND QUARTIERMEISTER 1856
£
£ uu
Ö 3a:

Spielm
fMbrRnecbCe
Ka
nn
..
[urjnfouiterie
sol
und

V-
C3~>

MANTE
U.
ROCKE
NFANTE
-
‘“ D
JN
RI
C
RO
E- E
K
FANTE
MAN
KAPU
-
UND
ROCKE

* ö2
*U X

aU

vo
I
o
SL
ÖQ
ON

I
ocr\

OQ
0\,
l'-0
I
<J\
VD
r ^.

to
CT'-

i
CTN
vo

KAV
ROCK
-
DRUCKv.S.CZEIGER/WIEN
C
\ 5-
FEUERWAFFEN DER JÄGER.
1706 .

1740 .

1769 .

Deutsche Kavallerie
1769 .
Unter -Offiziere.

Kürassiere.
1803 .

Deutsche Kavallerie
1798 .

Grenad iere
1705 . zu Pferd.

Husza ren
1700

1769 . Huszaren

1803 .
Huszaren - Uhlanen.

1850 .

DRUCKv.S.CZEIGER,WIEN.

BLANKE WAFFEN DER KAVALLERIE.


1W7

17S4-

1798.

n DRUCKv.S.CZEIGER/WJEN.

JNFANTERIE - GEWEHRE .
DRUCKv.S.CZEIGER/WIEN.

SCHUSSWAFFEN DER KAVALLERIE.


j
Ihn N,n

MV |
alpltl

Halbe Karthaune im vollen Gut 1682.


bJ ------L

f , ft

mimm* IffSs ‘

1_ UT = ]-
in

24 . pfd . Batteries +ück 1756.

/ ^ • ~~ ~ fi
Vertheid . Kanone
12 . pfd. 1838.

Küstenkanone
48 . pfd. M. 1859.

\ - —A -fry -
7. pfd . lange

N
o i Feldhaubitze 1842.

8cm . (4pfd .) leichte Feldkanone 1863.

200 pfd . Bombenmörser 10 pfd . Bombenmörser 100 pfd . Bombenpöller


1682. 1714. 1859. 1757.

fit DRUCKv.S.CZEIGER,W1EN.

GESCHÜTZROHRE UND MÖRSER.


DRUCKv.S.CZEIGER/WIEN

S.M. FREGATTE„NOVARA
" 1858
DRUCKv.S.CZEIGER/W1EN
Büchsen Kartätsche
für Feldkanonen 1767.

Büchsen Kartätsche
Stangen - u.-Ketten alter Art.
Traubenhagel Beutel Kartätsche
Kugeln 1637
1682. für Geschwindstücke 1702

Handgranate mit
Granate für Haubitzen Concussionszünder 1650

Leuchtballen 1818
Regen - oder Trancheekugel
1682 . / /n\*

Pulversack oder
Sturmsack
für Mörser 1818

12 . pfd . Ricochetkartätsche
12. pfd . Hohlkugel 1844.
Munition der La Hitte - Kanonen ( 6 pfd .)
Kartätschpatrone 1848.

DRUCKv.S.CZEIGER/WIEN.

MUNITION.

Das könnte Ihnen auch gefallen