Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
Schon der Vater Marco Polos, Niccolo Polo, und sein Onkel Maffeo Polo unternahmen eine
Handelsreise in den Osten. In Buchara (im heutigen Usbekistan), wo sie sich schon drei Jahre
aufgehalten hatten, ergaben sich neue Möglichkeiten: 1 Allau (indekl.): Hulagu Khan, Regent
des Westreiches.
2
Qualiter adierunt curiam regis magni Tartarorum destinatus (PPP): als Botschafter
geschickt
3 Bochara, -ae f.: Buchara (heutiges
Viri igitur illi advertentes1 se non facile et absque2 1 adverto 3 + AcI: bemerken
periculo posse domum reverti, inito3 consilio 2 abs periculo: ohne Gefahr
3 consilium inire: einen Entschluss
memorato4 adhaerent5 ambasciatori6 iterque cum illo fassen
suscipiunt ad Tartarorum imperatorem; comites 4 memoro 1: erwähnen
5 adhaereo 2: anhängen, sich jem.
habentes quosdam alios Christianos, quos secum e anschließen
Venetiis duxerant; et solventes7 a loco Bochara post 6 ambasciator, -oris m.: Botschafter;
multos transactos menses perveniunt8 ad maximum hier ist ein italienisches Wort in den
Text gerutscht, denn diese Version ist
omnium Tartarorum regem, Cublai vocatum, quem ja eine Übersetzung aus dem
etiam magnum Cham appellant, hoc est magnum Italienischen!
7 solvo 3, solvi, solutum: aufbrechen
regem regum. 8 perveniunt: im Jahre 1266.
Im Jahre 1266 erreichten also die beiden Venezianer Peking. Zwar waren schon andere europäische
Reisende vor ihnen in den fernen Osten gelangt (Giovanni di Piano Carpini 1245 und Guillaume de
Rubrouck 1253), niemand aber war vor ihnen so weit vorgedrungen!
Kublai Khan (1214 - 1294) empfing die Venezianer sehr höflich:
concordia inter eos constarent7; item quales mores et 9 Latinus 3: Lateiner; eine Bezeichnung
qualis esset nostra Christiana religio, qualisque Papa 11 moderator, -oris m.: Lenker
12 singillatim (Adv.): im einzelnen
summus illius moderator11. 13 eo deducere: so weit bringen
Aufbruch
5 incolumis, -e: unbeschadet
ducentes Marcum filium longi itineris futurum Papstes; von ihm hoffen sie nämlich
endlich das gewünschte Schreiben des
comitem. Papstes an Kublai Khan zu
bekommen!
5 paro 1: hier: übergeben
(…) 6 duos fratres: Der Papst schickt zwar
Papa parat5 illis litteras, quas Tartarorum offerrent nicht die gewünschten 100 Gelehrten
aber zumindest doch zwei zu Kublai
summo principi. Quibus et duos6 adiunxit fratres6 Khan.
praedicatores, viros probitate et litteratura7 conspicuos8, 7 littertura, -ae f.: Belesenheit, Bildung
8 conspicuus 3: hervorragend
quorum unus Nicolaus, alius vero Guilelmus 9 moram trahere: sich aufhalten
Tripolitanus vocabatur, qui tunc Anconae moram9
trahebant. (…)
Die Reisen der Familie Polo -- 4
Dr. Lukas SAINITZER, 2021
Die Reise verläuft nicht ohne Schwierigkeiten, aber Kublai kommt 1 advento 1 = advenio 4
ihnen zu Hilfe: 2 adhuc: bis dahin
3 diaeta, -ae f. (typisch
Porro rex Cublai audiens eos adventantes1, qui adhuc2 mittellateinisches, klassisch so
nicht belegtes Wort): Tagreise
longissime aberant, per quadraginta diaetas3 nuntios illis 4 suppetito 1: hier: bereitstellen
begleiten
omnibus aulicis17 deinceps18 susciperentur et in honore 17 aulicus, -i m.: Mann am Hofe,
haberentur. Höfling
18 deinceps: der Reihe nach, dann
Ille vero prudenter omnia gerens1 non sine laude et 1 gero 3, gessi, gestum: vollbringen
2
principis gratia transegit2. transigo 3, transegi, transactum:
erledigen
Et sciens imperatorem oblectari3 novitatibus diligenter 3 oblecto 1: erfreuen, ergötzen
animalium; atque harum rerum veridica5 relatione6 7 mirum in modum: auf besondere
Weise
mirum7 in modum sibi devinxit8 regem, ut etiam rex in 8 devinco 3, devinxi, -vinctum sibi: an
magnis obeundis9 regni negotiis hoc uteretur10 per XVII sich binden
9 negotium obire: eine Angelegenheit
annos viro, mittens illum ad diversas latissimi imperii erledigen
sui terras. 10 utor 3 + Abl. einer Person: hier:
Westen leben
17 patefacio 3, patefeci, -factum:
offenlegen, berichten
De potentia et magnificentia Cublai Regis maximi
Tartarorum
adeo ampliavit6 imperii sui limites, ut fere totum 4 dominium, -i n.: Herrschaftsfülle
5 praedecessor, -oris m.: Vorgänger
orientem suae habebat subiectum potestati. 6 amplio 1: vergrößern
Is ex prosapia7 Chinchis, primi Tartarorum principis, 7 prosapia, -ae f.: Geschlecht, Familie
8 satus = natus
satus8 sextus imperator illius terrae fuit, anno scilicet 9 praesideo 2: vorstehen
domini MCCLVI regnare incipiens et populo magna 10 consilio (capiendo)
sein
Est vir strenuus, in armis exercitatus, corpore robustus 12 providus 3: umsichtig
circumspectus13. Herrschaftsinsignien
16 se agere: sich benehmen als
Nam priusquam imperii consequeretur14 fasces15 saepe 17 postquam: seit
familiam plurimam.
contraxerint: alioquin regis complexibus frui non contraho 3, contraxi, -tractum: sich
zuziehen, bekommen
alioquin: andernfalls
poterunt.
deputo 1: bestimmen
Ex his concubinis sex deputantur tribus diebus ac tribus diebus ac noctibus: für drei
Tage und Nächte
noctibus pro custodia regiae camerae: et dum rex vadit pro custodia + Gen.: für den Dienst in
vadere dormitum: schlafen gehen
dormitum aut e lecto mane prosilit, assistunt ei ut prosilio 4 e: aufstehen aus
sui defuncti.
Ceterum de ancillis et famulabus suis habet rex Cublai
baro, baronis m.: Fürst
XXVII filios: qui omnes in aula sua sunt magni barones.
Die Reisen der Familie Polo -- 8
Dr. Lukas SAINITZER, 2021
De palatio eius, quod est in Cambalu et loci amoenitate Cambalu (indekl.): heutiges Peking
amoenitas, -tatis f.: schöne Lage,
Annehmlichkeit
Tribus anni mensibus, nempe Decembri, Ianuario et tribus … mensibus: drei Monate
lang
Februario, Cublai rex in regia civitate Cambalu moratur,
nempe: nämlich
ubi palatium habet miro artificio exstructum. Ambitus moror 1: verweilen, sich aufhalten
enim eius continet milliaria IIII, quadratura qualibet ambitus, -us m.: Umfang
milliare, -is n.:Meile
unum milliare complectente. Et est murus is spissus quadratura, -ae f.: Seite (eines
Quadrats)
complector 3, complexusu sum:
valde, decem passibus in altum consurgens. Superficies umfassen, bestehen aus
spissus 3: fest gebaut
eius extrinseca colore albo et rubeo nitet.
In singulis quattuor murorum angulis palatium pulchrum
et magnum fortalitium conditum est. Sic in medio fortalitium, -i n.: Festungswerk
condo 3: hier: aufgebaut
cuiuslibet quattuor murorum palatium egregium
in universum: insgesamt
extructum est: eaque in universum octo sunt. In his octo: die Summe der in den Ecken
und in der Mitte der Mauern
gebauten Paläste.
conservantur arma, instrumenta, tormenta et vasa bellica: tormentum, -i n.: Geschütz
vasa bellica: Kriegsgepäck
nempe arcus, sagittae, pharetrae, calcaria, frena, lanceae, calcar, calcaris n.: Sporen
frenum, -i n.. Zaumzeug
clavae, funiculi arcuum et reliqua, quae in bello clava, -ae f.: Keule
funiculum, -i n.: Bogensehne
necessaria sunt, singulaque armorum genera in singulis
posita sunt palatiis.
Porro facies palatii, quae meridiem respicit quinque habet
meridiem respicere: nach Süden
gewandt sein
portas: quarum media maior est omnibus nec umquam omnibus = Abl. comparationis
aperitur nisi pro regis introitu. Nam nulli per eam patet pateo 2: offenstehen, hier: erlaubt
sein
ingressus nisi soli regi. Sed haec habet duas minores
collaterales portas, per quas ingrediuntur reliqui, qui collateralis, -e: seitlich
regem comitantur.
Die Reisen der Familie Polo -- 9
Dr. Lukas SAINITZER, 2021
Intra dictos muros totum castrum ambientes sunt plurima castrum: gemeint ist hier der innerste
Palast
ambio 4: umgeben
viridaria atque prata lignis pomiferis atque variis consita viridarium, -i n.: Garten, Park
lignum pomiferum: Obstbaum
arboribus. Discurrunt etiam per haec viridaria animalia consitus 3 (PPP): bepflanzt
discurro 3, discurri, -cursum:
silvestria ut cervici et animantia, ex quibus muscum herumlaufen
muscus, -i m.: vielleicht Moschus (cf.
colligitur, caprae, damulae et aliarum specierum http://www.etymonline.com zum
Stichwort „musk“!);
animalia. colligo 3: hier: gewinnen
damula, -ae f.: Damhirschkuh
Versus Aquilonem vero sunt vivaria, in quibus meliores vivarium, -i n.: hier: Aquarium
subiectus.
Die Reisen der Familie Polo -- 10
Dr. Lukas SAINITZER, 2021
Streit zwischen Moslems und Christen in Marco Polo, De regionibus orientalibus, Lib.
China mit machtpolitischem Hintergrund III, Cap. VI, ed. 1671
criminibus.“
Unde mandans Iudaeis et Saracenis ceterisque
blasphematio, -onis f.: Lästerung
Christiani nominis blasphemationibus interdicebat, ne interdico 3, interdixi, -dictum + Abl.: eine
Sache untersagen
ullus eorum Christianorum deum aut crucem amplius blasphemo 1: lästern
praesumo 3, praesumpsi, -sumptum:
blasphemare praesumeret. Sic illis silentium wagen
impositum est.
Die Reisen der Familie Polo -- 11
Dr. Lukas SAINITZER, 2021
Marco Polo gelangte auf seinen Reisen auch nach Indien, von wo er einige interessante Dinge
berichtet:
Marco Polo, De regionibus orientalibus, Lib.
Bericht über Heilige Kühe in Südindien III, Cap. XXIV, ed. 1671, S. 143 ff.
Sunt habitatores regni Var omnes idololatrae multique Var: Provinz an der Südostküste Indiens
Portant etiam hae puellae cibos secum, quos in mensa tripudio 1: tanzen
comedere de: essen von
ante idolum ponunt, ubi interim cantant et tripudiant;
putant deos comedere de apposito cibo. His cerimoniis
peractis puellae domum redeunt.
Serviunt autem idolis in hunc modum, donec maritae
fuerint.
Begräbnisriten in Indien
comburo 3: verbrennen
Servatur etiam in hac regione haec consuetudo, ut, versor 1: sich aufhalten; hier:
zusammen sein mit
quando rex mortuus ad comburendum ducitur, multi ex dissocio 1: trennen