Sie sind auf Seite 1von 777

URKUNDENBUCH

ZUR GESCHICHTE
DER

DEUTSCHEN IN SIEBENBURGEN.

VON

FRANZ ZIMMERMANN, CARL WERNER UND GEORG MULLER.

DRITTER BAND: 1391 BIS 1415.


NUMMER 1260 BIS 1785.

- MIT 5 TAFELN SIEGELABBILDUNGEN.

HERAUSGEGEBEN VON AUSSCRUSS DES VEREINES FUR SIEBENBURGISCHE LANDESKUNDE.

or

HERMANNSTADT 1902.
IN KOMMISSION BEI FRANZ MICHAELIS.

www.dacoromanica.ro
Urkundenbuch
Mir

Geschiehte der Deutsehen in Siebenburgen.

www.dacoromanica.ro
vv.3 '

Urkundeduch
Z Ur

Geschichte der Deutschen in Siebenbilrgen,

Von

Franz Zimmermann, Carl Werner and Georg Muller.

Dritter Band: 1391 bis 1415.


Nummer 1260 bis 1785.

Mit ftinf Tafeln Siegelabbildungen.

Heransgegeben vom Ausschuss des Yereines fir siehenbirgische Landeskunde.

V
Hermannstadt 1902.
In Kommission bei Franz Michaelis.

www.dacoromanica.ro
Druck von W. Krafft in Hermatinstadt.

www.dacoromanica.ro
Inhalt.
Vorbemerkung Seite VII
Urkundentexte beziehentlich Regesten 77
1
Nachtr5ge zu dem Jahr 1302 77
629
/7 11 11 71
1349 11
309
77 77 77 77
1359 7,
216, 217
77 77 71 17
1366 77
326
77 77 77 77
1372 7,
310
77 77 17 71
1389 77
253
77 I/ 71 77
1399 7, 255
71 11 11 77
1406 /7
311
Verzeichnis der Siegelabbildungen 7,
685
Bucher -Verzeichnis 7, 689
Alphabetisches Namen-Verzeichnis 7, 692
Berichtigungen and Zusatze ,, 764

www.dacoromanica.ro
Vorbemerkung.
.._..........

Auch fiir diesen Band haben die Herausgeber es sich angelegen sein
Lassen, nach Moglichkeit auf die besten trberlieferungen zuriickzugehen, so
dass die bier gebotenen Texte wie Regesten zum weitaus grossten Toile
unmittelbar auf den urkundlichen Quellen selbst und regelmassig nur in
den Fallen auf Handschriften oder Drucken beruhen, wenn die Urquelle
unauffindbar gewesen ist.
Die Mehrzahl der vollstandig rnitgeteilten Urkundentexte rfihrt her
aus dem Ungarischen Landesarchiv in Budapest (68 Texte), Ungarischen
Nationalmuseum in Budapest (29), Archiv der Stadt Hermannstadt und der
sachsischen Nation (75), Stadtarchiv Klausenburg (48), Stadtarchiv Kron-
stadt (41) und aus dem Archiv der Grafen Teleki in Marosvasarhely (29).
Ausserdem ist Material hier veroffentlicht aus dem
K. u. k. Haus-, Hof- und Staatsarchiv in Wien,
Komitatsarchiv in Grossenyed,
Stadtarchiv Bistritz,
s Dees,
s Schassburg,
Gemeindearchiv Brenndorf,
s Marienburg,
2. Mettersdorf,
s Neustadt bei Kronstadt,
Kapitelarchiv Gran,
s Karlsburg,
Katholischen Pfarreiarchiv in Klausenburg,
Archly der evangelischen Landeskirche Augsb. Bek. in Hermannstadt,
Kapitelarchiv Bistritz,
2. Hermannstadt,
s Mediasch,
Evang. Kirchenarchiv Augsb. Bek. Bogeschdorf,
2. s s s Grossscheuern,
2. s 2. s Heltau,
s s s s Schassburg,
s s s s Schellenberg,
s s s 2. Stolzenburg,
Archiv der Grafen Midi in Klausenburg,
s s s Wass in Czege,

www.dacoromanica.ro
VIII

aus der Bischliflichen Bibliothek in Fiinfkirchen,


, z Gymnasialbibliothek Bistritz,
D D I. Kronstadt (Burzenlander Kapitelarchiv),
D D D Mediasch,
aus dem Siebenbtirgischen Museum in Klausenburg,
2. , Baron Brukenthal'schen Museum in Hermannstadt.
Die Wiedergabe von zehn Regesten, Nummer 1285, 1290, 1338,
1407, 1414, 1453, 1467, 1494, 1500 und 1570, beruht auf den angefUhrten
Druckwerken, ohne dass die Vorlagen der letzteren aufgesucht worden
waren.
linter den 526 Nummern dieses Bandes finden sich 249 bisher noch
nicht veroffentlichte vollstandige ITrkundentexte, welche nur zum geringsten
Teile vorher bekannt gewesen und meist nach abgeleiteten Uberlieferungen
zu litterarischen Zwecken bentitzt worden sind. Dazu kommen 65 hier zum
ersten male herausgegebene Urkunden, welche vordem nur in Regestenform
oder unvollstandig gedruckt waren.
Die Auffindung einiger Bestatigungsurkunden, welche zeitlich in diesen
Band gehoren and in demselben Abdruck gefunden haben, aber Urkunden
aus der Zeit vor dem Jahre 1391 eingeschaltet enthalten, hat die Heraus-
geber bestimmt, diese eingeschalteten Urkunden gleichfalls in diesem Bande,
jedoch als Zusatze zu den betreffenden Bestatigungsurkunden zu veroffent-
lichen. In der Inhaltstibersicht wird auf diese wenigen eingeschalteten Ur-
kunden besonders verwiesen.
War Herr Carl Werner durch Wechsel seines Aufenthaltsortes in den
letzten Jahren an regerer Mitarbeit verhindert, und hat sich derselbe auf
die Ausarbeitung des Alphabetischen Namen-Verzeichnisses fur den zweiten,
wie fiir den vorliegenden Band beschranken mtissen, so ist dafiir Herr
Georg Muller mit voller Kraft eingetreten; ihm verdanken wir Bearbeitung
der im zweiten, wie im dritten Bande vereinigten Texte und Regesten,
Nachkollationen und einzelne wichtige Beitrage, wie z. B. mehrere Stticke
aus dem Kapitelarchiv in Gran, wahrend der Unterzeichnete unterstiitzt von
Herrn Gymnasiallehrer Dr. Albert Berger in Bistritz fiir Herstellung des
Manuskriptes and die weiteren Vorarbeiten zur Fortsetzung des Urkunden-
buches thatig gewesen ist.
An der Korrektur auch dieses Bandes hat Herr Realschullehrer Rudolf
Briebrecher mitgearbeitet.
Hermannstadt, 10. April 1901.
Franz Zimmermann.

www.dacoromanica.ro
1260.
1391 Februar 14 bis 28. Konig Sigmund bestatigt auf die durch
Janis Prenner iudex necnon Jenslinus Melner et Thomas Wach ler
dicti iurati cives et hospites nostri de Zlathna diesbezuglich vorge-
5 brachte Bitte hin die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1365
Nr. 825 mit der Urkunde ebendieses Konigs von 1357 Nr. 730
fur die deutschen Bergleute von Grossschlatten.
Datum per mauus reverendissimi in Christo patris et domini,
domini Johannis archiepiscopi ecclesiae Strigoniensis locique eiusdem
io comitis perpet[ui et] aulae [nostrae] et reginalis maiestatum eximii
cancellarii dilecti nostri et fidelis, anno domini Mr" CCCm° [nona-
gesimo primo ] 2) Calendas mensis March, regni autem
anno quarto. Venerabilibus in Christ() patrib[us et domini]s Val[entino
tituli sanctae Sabinae sacrosauctae Rom]anae ecclesiae presbytero car-
15 dinali et almae ecclesiae Quinqueecclesiensis gubernatore ac [eodem]
domino Johanne ipsius ecc[lesiae Strigoniensis, Lod]ouico Colocensi,
Petro Jadrensi, Andrea Spalatensi et altero Andrea Ragusiensi archi-
episcopis, Johanne Warad[iensi, Petro Transsiluano,P) Johanne Za-
grabiensi, Stephano Cykow Agriensi, Johanne Boznensi, Demetrio
20 Wesprimiensi, Johanne Jauriensi, Petro [Waciensi, Johan]ne4) Siri-
miensi, Gregorio Nitriensi,9 Johanne Chanadiensi, Grisogono Tragu-
riensi, Francisco Sc[ardonensi, Paulo Tin]iniensi,9 Johanne Nonensi,
Matheo Sibinicensi, Nicolao Corbauiensi et Johanne Senyensi ec[cle-
siarum episcopis ecclesias] dei feliciter gubernantibus. Magnificis
25 viris Stephano regni nostri palatino et iudice Corn anorum, [Ladislao
vaivoda Tra]nssiluano7) et comite de Zonuk, comite Emerico Bubek
iudice curiae nostrae, Detrico simi[liter Bubek regnorum] 7) Sclauoniae,
1) Hiernuf der erste Normalschaft von n sichtbar.
7) Loch, 5.4 Centimeter breit.
30 9 Desgleichen, 3.8 Centimeter.
4) Desgleichen, 3.5 Centimeter.
5) Vorlage : Pintriensi.
6) Loch, 4.1 Centimeter breit.
') Desgleichen, 4.5 Centimeter.
Urkundenbuch

www.dacoromanica.ro
2

Dalmaciae et Croaciae, Stephano de Lossonch Machouiensi, Nicolao


de Perem Zeuer[inensi banis, Nicolao filio] Johannis de Kanisa
tavarnicorum, Leustachio de Ilswa.2) ianitorum, Georgio de Chithnuk
[dapiferorum, Joh]anne de Perem pincernarum ac eodem domino
Stephano palatino agasonum nostrorum magistris, S[tiborio d]e Sti- 5
borchych comite Posoniensi aliisque quampluribus regni nostri co-
mitatus tenentibus et honores.
Abschrift des 15. Jahrhunderts Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Wie
sick aus den erhaltenen Bestandteilen der Zeugenreihe der vorliegenden Urkunde
ergiebt, ist diese Urkunde zum Jahre 1391 einzureihen. Vergleiche die Zeugenreihen 10
der Urkunden vom 21. Mars 1391 Nr. 1262 und Nr. 1263. Die Tage Februar
14 bis 28 entsprechen den betreffenden vor den Kalenden des Mars liegenden Tagen.
Das vierte Regierungsjahr des KOnigs Sigmund lasst Bich nach den bis noch be-
kannten Urkunden dieses Konigs mit dem 14. bis 28. Februar des Jahres 1391
gleichfalls vereinigen, da der Beginn der Zah lung des filtiften Regierungsjahres 15
bis noch erst fib. den 21. Mars 1391 bezeugt ist. Vergleiche die Nrr. 1262 bis 1265.

1261.
Hermannstadt 1391 Mars 2. Leonardus und Ludwig, Vikare des
Graner Erzbischofs, verleihen far das in einigen Kirchengemeinden
des Graner Erzbistums aliche Ave Maria je einen vierzigtagigen Ablass. 20
Orig. Perg. Kapitelarchiv Hermannstadt. 2 Siegel, spitzoval, an griiner Seiden-
schnur angehangt. Siegel 1), rechts befestigt, Durchmesser 6.5 und 4 Centimeter,
rotes Wachs in Wachsschiissel. Figur mit Mitra und Krummstab, aufrecht und
nach links gewendet, im Siegelfelde; eine smite Figur, knieend, und ein Wappen-
schild, dreieckig, links von dieser zweiten Figur, unter der genannten ersten Figur 25
im Fusse des Siegelfeldes. Umschrift, zwischen innerer Perllinie und ausserer,
verzierter TVulstlinie, in gothischer Minuskel: 4: 2oboivici . epikopi. Siegel 2), links
befestigt, Durchmesser 5 und 3 Centimeter, grunes Wachs in Waasschiissel. Figur
mit Krone auf dem Haupte und mit Heiligenechein, in der linken Hand den
Reichsapfel haltend, im Siegelfelde; Wappenschild, dreieckig, unter der genannten 30
Figur im Fusse des Siegelfeldes. Umschrift, zwischen Perllinien, unzial: t S
LEONADI D 8) PESAVRO DECRETOR 4) DOCTO ARCHIDIACONI5) SAGRA-
BIENSI 6). Photographic der beiden Siegel Hermannst. Archiv.

Leonardus de 7) Pensauro decretorum doctor archidiaconus Zagra-


biensis eiusdemque et Strigoniensis ecclesiarum canonicus necnon reveren- 35
dissimi in Christo patris et domini, domini Johannis miseratione divina sanctae
Strigoniensis ecclesiae archiepiscopi locique eiusdem comitis perpetui ac aulae
1) Loch, 5.2 Centimeter breit.
2) Vorlage : Islwa.
3) D mit Abkfirzungsschleife. 40
4) It mit Abkiirzungsschleife.
5) Alt verschrankt.
6) I mit Abkiirzungsschleife.
7) Bis hierher verlangerte Schrift.

www.dacoromanica.ro
3

regiae et reginalis maiestatum Vngariae summi cancellarii vicarius in spiritua-


libus generalis universis et singulis Christi fidelibus per civitatem et diocesin
Strigoniensem et alibi ubicumque in iurisdictione praefati domini nostri archi-
episcopi constitutis salutem in domino et desiderium aeternorum. Redemptor
5 noster dominus noster Jhesus Christus bonorum omnium retributor in mi-
sericordia copiosus, liberalis in gratiis et in retributione magnificus de abun-
dantia suae pietatis, quae merits supplicum excedit et vota, bene servientibus
multo maiora retribuit quam valeant promereri. Sicque nos iuxta impositi
nobis oflicii debitum salutem animarum plenis desideriis affectantes Christi
10 fideles ad prosecutionem operum, per quae supernus amor acquiritur et ad
caelestem patriam aditus praeparatur, nostris exhortationibus invitamus et,
ut ad id eo magis devote et ferventer intendant, quo sibi noverint fructum
exinde maioris utilitatis accrescere, spiritualia ipsis munera remissiones vi-
delicet et indulgentias elargimur. Cum igitur sicut accepimus certarum eccle-
15 siarum civitatis, diocesis et iurisdictionis praefati domini nostri archiepiscopi
laudabilis consuetudo existat, ut in aurora et solis occasu trina vice signo
cum campana facto, quod vulgariter ave Maria appellatur,' fideles Christi
flexis genibus angelica salutatione virginem gloriosam devote salutant,i)
volentes ad dictarum ecclesiarum laudabilem consuetudinem et opus meri-
20 torium subditos praefati domini nostri archiepiscopi deducere et invitare,
attendentes quod gloriosus dens in sanctis suis et ipsorum glorificatione
gaudens in veneratione beatae Mariae semper virginis eo iucundius delec-
tatur, quo ipsa utpote mater eius effects meruit sanctis ceteris altius in
caelestibus collocari, omnibus vere poenitentibus et confessis, qui matrem
25 virginem gloriosam audito campanae sono in aurora et solis occasu an-
gelica salutatione videlicet ave Maria ter flexis genibus dicendo salutaverint,
de omnipotentis dei misericordia eiusque virginis gloriosae et beatortun
Petri et Pauli apostolorum, pretiosi martyris beati Adalberti necnon con-
fessorum pretiosorum Stephani, Emeriti et Ladislai regni Vngariae patro-
30 norum suffragiis confidentes ex praedicti domini nostri archiepiscopi corn-
missione speciali de iniunctis sibi poenitentiis quadt_zaginta dies in domino
misericorditer relaxamus. In cuius rei testimonium praesentes literas sigilli
nostri maioris et authentici appensione munitas duximus concedendas. Anno
dominicae nativitatis millesimo trecentesimo nonagesimo primo, indictione
MA
35 MI, die secundo mensis Marcii, in Cybinio Strigoniensis diocesis, ponti-
ficatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina
providentia papae noni anno secundo.
Nos Lodowycus dei et apostolicae sedis gratia episcopus Wicinensis
ac vicarius in pontificalibus reverendissimi in Christo patris et domini, do-
40 mini Johannis archiepiscopi Strigoniensis supra scripti generalis auctoritate
nobis a praefato domino archiepiscopo commissa ac interveniente consensu
et assensu venerabilis et circurnspecti viri domini Leonardi et cetera vicarii
supra norninati omnibus et singulis supra scripta servantibus de omnipotentis
dei misericordia ac beatorum apostolorum eius Petri et Pauli ac aliorum
45 9 So Vorlage.
1*

www.dacoromanica.ro
4

sanctorum patrociniis confisi vere poenitentibus et confessis XLta dies de


iniunctis eis poenitentiis misericorditer in domino relaxamus In cuius rei
testimonium sigillum nostrum praesentibus est appensum. Anno, indictione,
die, mense, loco et pontificatu quibus supra.
Auf der Riickseite, auf dem unteren umgeschlagenen Pergamentrand 5
vom Schreiber der Urkunde.
Per me Martin= K.
apostolica et imperiali auctoritate publicum
notarium.

1262. 10

1391 Illarz 21. Konig Sigmund bestatigt far die Stadt Hermann-
stadt die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1370 Nr. 939, be-
treffend die Abgaben der Hermannstadter Kaufleute far den Sch&s-
verkehr zwischen Ofen und Wien und den Wagenverkehr zwischen
Hermannstadt und Bohmen, betre9end ferner die den genannten Kauf- 15

leuten auf der Handelsstrasse zwischen Ofen und Zara beziehungs-


weise Dalmatien zukommende Freiheit von alien Leistungen, aus-
genommen die Dreissigstgebuhren in Ofen.
Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1393, Orig. Hennannst. Archiv.

Sigismundus dei gratin Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae, N


Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex ac marchio
Brandemburgensis, sacri Romani imperil. archicamararius necnon Bohemiae
et Lucemburgensis heres omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam
futuris praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Begun'
et principum praefulgentius attollitur decor et ornatus, dum populi sibi sub- 25
iecti eorum lihertatibus ab olim eis attributis illibate confoventur, ut in
eorum multitudine regia dignitas glorietur, iidem numero et fidelitate fer-
ventius augmententur. Proinde ad universorum notitiam harum serie volumus
pervenire, quod fideles nostri index, iurati seniores consoles et universi
cives civitatis nostrae Cybiniensis suis et aliorum fidelium incolarum nostrorum 30
scilicet mercatornnt_ ibidem commorantium in personis nostrum adeuntes
conspectum exhibuerunt nobis quasdam literas privilegiales olim excelsi
principis domini Lodouici regis Hungariae patris et soceri nostri carissimi
laudandae memoriae suo novo authentico et ultimo sigillo consignatas, limi-
tationem solutionis cuiusdam tributi moderative in se continentes tenoris 35
infra scripti, supplicantes exinde maiestati nostrae humiliter et devote, ut
easdem ratas, gratas et acceptas habendo nostrisque literis privilegialibus
verbotenus inseri faciendo pro ipsis ac eorum successoribus perpetuo vali-
turas dignaremur confirmare. Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde des
Konigs Ludwig I. von 1370 Nr. 939) Nos igitur humillimis et devotis sup- 40
plicationibus praefatorum iudicis, iuratorum consulum seniorum ac civium
nostrorum nominibus quibus supra subiective per eosdem nostrae oblatis
www.dacoromanica.ro
5

maiestati regia benignitate exauditis et clementer admissis praefatas literas


privilegiales ipsius quondam domini Lodouici regis non abrasas, non can-
cellatas nec in aliqua sui parte vitiatas, sed prorsus omni suspicionis vitio
destitutas praesentibusque de verbo ad verbum insertas quoad omnes earum
5 continentias et clausulas acceptamus, approbamus et ratificamus, eas nihi-
lominus requirente eorundem fidelium civium nostrorum fidelitatis constantia
de praelatorum et baronum nostrorum consilio praematuro simul cum -limi-
tatione praemissae tributariae solutionis per eosdem fideles cives nostros ut
puta mercatores Cybinienses modo quo supra fiendae superius in earum
to tenoribus limpidius expressa nostra auctoritate regia pro ipsis fidelibus civibus
nostris mercatoribus scilicet Cybiniensibus ac eorum heredibus et successoribus
universis innovantes perpetuo valituras confirmamus praesentis scripti nostri
patrocinio mediante. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam prae-
sentes concessimus literas nostras privilegiales pendentis et authentici sigilli
15 nostri duplicis munimine roboratas. Datum per manus reverendissimi in
Christ° patris et domini, domini Johannis permissione divina archiepiscopi
ecclesiae Strigoniensis locique eiusdem comitis perpetui ac aulae nostrae
reginalisque maiestatum summi cancellarii dilecti nostri et fidelis, anno
domini millesimo CCC nonagesimo primo, duodecimo Kalendas mensis Aprilis,
20 regni autem nostri anno quinto. Venerabilibus in Christo patribus et dominis
Valentino tituli sanctae Sabinae sacrosanctae Romanae ecclesiae presbytero
cardinale et almae ecclesiae Quinqueecclesiensis gubernatore ac eodem do-
mino Johanne ipsius ecclesiae Strigoniensis, Lodouico Colocensi, Petro Jadrensi,
Andrea Spalatensi et altero Andrea Ragusiensi archiepiscopis, Johanne
25 Waradiensi, Petro Transsiluano, Johanne Zagrabiensi, Stephano Cykow
Agriensi, Johanne Jawriensi, Petro Waciensi, Johanne Boznensi, Demetrio
Wesprimiensi, Johanne Chenadiensi, Gregorio Nitriensi, Grisogono Traguriensi,
Francisco Scardonensi, Paulo Tininiensi, Johanne Nonensi, Matheo Sibinicensi,
Nicolao Corbauiensi et Johanne Seniensi ecclesiarum episcopis ecclesias dei
30 feliciter gubernantibus. Magnificis viris Stephano regni') nostri palatino et
iudice Comanorum, Ladislao vaivoda Transsiluano et comite de Zolnuk, co-
mite Emerico Bubek iudice curiae nostrae, Detrico similiter Bubek regnorum
Sclauoniae, Dalmaciae et Croaciae, Stephano de Lossonch Machouiensi, Nicola()
de Peren Zewriniensi banis, Nicolao de Kanisa tavarnicorum, Lewstachyo de
35 Ilswa ianitorum, Georgio de Chythnik dapiferorum, Johanne de Peren pincer-
narum eodemque domino Stephano palatino agasonum nostrorum magistris,
Stiburio de Styborchych comite Posoiiiensi aliisque quampluribus regni nostri
comitatus tenentibus et honores.

1263.
40 1391 Marz 21. Konig Sigmund bekraftigt far Stephan, den Sohn
Thomas' von Kleinkend, and Genossen die Urkunde des lanigs
Sigmund von 1387 Nr. 1222, ferner die Urkunde des Weissenburger
9 Hierauf durciagestrichen: patri.

www.dacoromanica.ro
6

Kapitels von 1388 Nr. 1224, enthaltend die Urkunde des Konigs
Sigmund von 1387 Nr. 1223, betreffend die Besitzungen Zentyanus-
falua and Wyfalu.
Orig. Perg. Herniannst. Archiv. Siegel war angehiingt.

Von der Kanzlei : Relatio magistri Ladislai 5


filii Petri de Sarow.
Sigismundus ') dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,
Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex ac marchio Brandem-
burgensis, sacri Romani imperii archicamararius necnon Bohemiae et Lucem-
burgensis heres omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam futuris 10
praesentiurn notitiarn habituris salutem in omnium salvatore. Cum bene-
meritis favor debitus impenditur et sinus dilectionis panditur fideliterque
obsequentibus digna coerces redditur, deus placari creditur fidelesque ad
fidelitatis opera exercenda facilius excitantur. Proinde ad universorum no-
titiam harum serie volumus pervenire, quod fidelis noster magister Stephanus 15
filius Thomae de Kendhyda sum ac Jacobi dicti Saas de Cybinio et Johannis
filii Nicolai de Meggyes in personis in nostrae celsitudinis veniens conspectum
exhibuit nobis quasdam duas literas patentes unam videlicet nostram secreto
sigillo nostro consignatam super perennali collatione quarundam duarum
possessionum nostrarum regalium Zentyanusfalua et Wyfalu nuncupatarum et 20
aliam honorabilis capituli ecclesiae Transsiluanensis super legitima earundem
statutione pro eisdem factis confectas tenorum subsequentium, supplicans
exinde maiestati nostrae humiliter et devote, ut easdem ratas, gratas et acceptas
habendo nostrisque literis privilegialibus verbotenus inseri faciendo pro ipsis
ac eorum heredibus perpetue valituras dignarernur confirmare. Quarum unius 25
ut puta nostrae patentis tenor is est. (Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund
von 1387 Nr. 1222.) Alterius siquidem videlicet ipsius honorabilis capituli
Transsiluanensis literae similiter patentis tenor talis est. (Folgt die Urkunde
des Weissenburger Kapitels von 1388 Nr. 1224 mit der Urkunde des Konigs
Sigmund von 1387 Nr. 1223.) Nos igitur humillimis, devotis et iuri consonis 30
praefati magistri Stephani filii Thomae supplicationibus nominibus quibus
supra nostrae per eum subjective oblatis maiestati benignitate regia exauditis
et clementer admissis jam dictas duas literas nostram scilicet et annotati
capituli ecclesiae Transsiluanensis patentes non abrasas, non cancellatas nec
in aliqua earum parte vitiatas sed omni suspicionis et caliginis vitio prorsus 35
destitutas, immo mera veritatis et sincera integritatis plenitudine praepollentes
praesentibusque de verbo ad verbum sine diminutione et augmentatione
aliquali insertas quoad omnes earum continentias, articulos, punctos et
clausulas acceptamus, approbamus et ratificamus easque de benivolo consensu
et beneplacita voluntate dominae Mariae reginae Hungariae consortia nostrae 40
praecarae praelatorumque et baron um regni nostri unanimi consilio praematuro
de mera regia auctoritate et potestatis plenitudine ac ex certa nostrae ma-
9 Verliingerte Schrift.

www.dacoromanica.ro
7

iestatis scientia pro eisdem Stephano, Jacobo et Johanne eorumque heredibus


et posteritatibus universis simul cum donatione memoratarum possessionum
et legitima earundem statutione superius in praemissarum literarum tenoribus
Iimpidius enodatis innovantes perpetue valituras confirmamus praesentis
5 scripti nostri patrocinio mediante absque duntaxat praeiudicio iuris alieni.
In cuius rei memoriam firrnitatemque perpetuam praesentes concessimus
eisdern literas nostras privilegiales pendentis et authentici sigilli nostri
duplicis munimine roboratas. Datum per mantis reverendissimi in Christo
patris et domini, domini Johannis archiepiscopi ecclesiae Strigonyensis locique
to elusdem comitis perpetui ac aulae nostrae et ipsius reginalis maiestatum
eximii cancellari dilecti nostri et fidelis, anno domini M CCC nonagesimo
primp, duodecimo Kalendas mensis Aprilis, regni autem nostri anno quinto.
Venerabilibus in Christo patribus et dominis Valentino tituli sanctae Sabinae
saerosanctae Romanae ecclesiae presbytero cardinali et almae ecclesiae
15 Quinqueecclesiensis gubernatore ac eodem domino Johanne ipsius ecclesiae
Strigoniensis, Lodouico Colocensi, Petro Jadrensi, Andrea Spalatensi et altero
Andrea Ragusiensi archiepiscopis, Johanne Waradiensi, Petro Transsiluano,
Johanne Zagrabyensi, Stephano Cyko Agriensi, Johanne Jauriensi, Petro
Wacyensi, Johanne Boznensi, Demetrio Wesprimiensi, Johanne Chanadiensi,
20 Gregorio Nitriensi, Grisogono Traguriensi, Francisco Scardonensi, Paulo
Tininiensi, Johanne Nonensi, Matheo Sibinicensi, Nicolao Corbattiensi et
Johanne Senyensi eeclesiarum episcopis ecelesias dei feliciter gubernantibus.
Magnificis viris Stephano regni nostri palatino et iudice Comanorum, Ladislao
vaivoda Transsiluano et comite de Zonuk, comite Emerico Bubek iudice
25 curiae nostrae, Detrico similiter Bubek regnorum Sclauoniae, Dalmaciae et
Croaciae, Stephano de Losonch Machouiensi banis, Nicolao de Kanisa tavar-
nicorum, Leustachio de Ilswa ianitorum, Georgio de Chithnuk dapiferorum,
Johanne de Peron pincernarum ac eodem domino Stephano palatino agasonum
nostrorum magistris, Stiborio de Stiborchych comite Posonyensi aliisque
30 quampluribus regni nostri comitatus tenentibus et honores.

1264.
1391 Marz 21. Konig Sigmund verbietet die an den koniglichen
und sonstigen Abgabenstellen gegen die Leute aus den sieben Stiihlen
veraten Ungerechtigkeiten, betreffend die _Einhebung von Strafgeld,
35 die Wegnahme der Waren, die Besteuerung der Reisenden, des Beise-
geptielcs, der Lebensmittel, der Gold- und Silbervorrate und des Geldes,
sowie der Geschenke fur den Konig und die Konigin.
Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel, weisses Wachs, an rot-griiner Seiden-
schnur angeltiingt, derselbe Stempel wie Nr. 1247. Photographie des Siege ls
40 ebendaselbst. Die Urkunde ist eingeschaltet von dem Konige Sigmund 1406, Orig.
ebendaselbst.

www.dacoromanica.ro
8

Von der Kanzlei: Propria commissio do-


mini regis.
Sigismundus') dei gratia Hungarian, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,
Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex ac marchio Brand em-
burgensis, sacri Romani imperil archicamararius necnon Bohemian et Lucem- 5
burgensis heres omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam futuris prae-
sentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Regiae dignitatis
praefulgentius attollitur decor et ornatus, si eadem suorum fidelium subditorum
commodis et utilitatibus invigilans providebit erroneas novitates abolendo,')
ut exinde ipsa glorietur iidemque numero et fidelitate augeantur. Proinde ad 10
universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod fideles nostri iudex,
inrati consules seniores et universi cives nostri Cybinienses suis et aliorum
fidelium civium nostrorum in septem sedibus Saxonicalibus necnon in villis ad
eas spectantibus commorantium in personis in nostrae celsitudinis venientes
conspectum nostrae dolorose significarunt maiestati, quod cum ipsi aut aliqui 15
ex eisdem ad provincias aut aliqua regni nostri climata in acquisitione
suorum victuum necessariorum proficiscerentur, sicut per nonnulos nostros
sic non minus aliorum tributarios seu teloneatores varias iniurias violentas-
que rerun) et bonorurn eorum ablationes ac illicitas antrum personarum
dehonestationes quibusdam sinistris novitatibus per ipsos tributarios diversi- 20
mode introductis creberrime et incompassibiliter paterentur in eo primarie,
quod cum ipsi fideles cives et hospites nostri aut aliqui ex eisdem simul
tit puta vel singillatim ad loca dictorum tributorum pervenientes equum vel
equos ipsorum ad columnam seu statuam signum tributariae solutionis de-
cernentem vel ad parietem seu domum tributariam contingenter alligaverint, 25
ex tune tributarii super eos quadraginta denarios, aut si etiam iidem cives
et hospites nostri vel aliqui ex ipsis armis eorum necessariis more solito
muniti in domum et praesentiam ipsorum tributariorum praetextu solutionis
tributi intrantes accesserint dicta arma eorum foris non relinquendo, simi-
liter quadraginta denarios super eos exigerent et extorquerent. Vel si etiam 30
iidem cives et hospites nostri ant aliqui ex ipsis cum eorum curribus et
rebus mercimonialibns ad loca dictorum tributorum pervenerint et equi
eorum ipsos currus trahentes eandem statuam seu columnam sive domum tri-
butariam aliquantulum pertransierint et aliquantisper post tergum reliquerint,3)
aut si ipsi cum dictis eorum curribus et rebus in hospitio descenderint et 35
de eodem hospitio ad dictos tributarios accesserint iustum et verum tributum
persoluturi, vel si aliqui ex eisdem civibus nostris cum dictis rebus eorum
mercimonialibus ad dicta loca tributorum pergentes certum hominem ipsorum
a campo propter celeriorem expeditionem praemissae tributariae solutionis
antemitterent et de ipsis rebus eorum iustum tributum persolvi faciendo in 40
ipsisque locis dictorum tributorum non pausando pertransierint, praefati tri-
butarii illico calumnia eis imposita asserentes, ipsos cum eorum rebus prae-
Verliingerte Schrift.
1) Vorlage: aboliend,o.
3) Vorlage: relinquerint. 45

www.dacoromanica.ro
9

dictis de dictorum tributorum locis fugitive et clandestine recessisse, ipsos


rebus eorum praemissis prorsus spoliarent, damnificarent et creberrime dis-
turbarent. Cumque etiam praefati cives et hospites nostri aut nuncii sett
ambasiatores eorum aliqui ad nostram vel reginalem maiestates in factis et
5 necessitatibus ipsorum venire voluerint aut cum curribus lectisternia ervic-
tualitn ipsorum necessaria deferentibus vel sine curribus et absque rerum
mercimonialium delationibus solum super equis ad aliquas partes regni -nostri
profecti aliqua eorum facta et certa negotia prosecuturi exstiterint, ex tune
praefati tributarii super ipsos et a curribus ac equis ipsorum necnon clenodiis
to set, muneribus nostrae vel reginali maiestatibus per ipsos portandis et ex-
hibendis necnon petunia ac auro et argento ipsorum !tine inde intra ambitum
regni nostri ad eorum negotiationes necessario per ipsos deferendis tributariam
exactionem peterent, reciperent etndefesse9 extorquerent in ipsorum ingens
detrimentum non modicum et iacturam, deprecantes super his per nostram
15 maiestatem condignum et opportunum remedium gratiose ipsis elargiri. Nos
igitur officio') nostri regii regiminis incumbente attendentes divinae provi-
dentiam maiestatis, quae cuncta perpetua ratione regit et gubernat, princi-
patus et dominationes in orbe terrarum ad hoc produxisse, ut sinistras no-
vitates per quempiam suis fidelibus incolis quoquo modo inflictas penitus
20 evulsas habeat et relegatas nationesque sibi suhiectas in viam pacis et insti-
tiae quae summa virtus est dirigat et pacifice custodiat, pro eo nos commodis
et utilitatihus dictorum fidelium civium et hospitum nostrorum ac heredum
et posteritatum eorundem invigilare cupientes praefatas omnes erroneas no-
vitates et abusivas ac damnabiles consuetudines in dicti tributi receptione
25 per ipsos tributarios, ut est antelatum, introductas una cum praelatis et
baronibus nostris cassamus, annullamus et in irritum perpetuo revocanius,
mandantes et nostro firmissimo regio edicto praecipientes universis praelatis,
baronibus, comitibus, castellanis, nobilibus et eorum officialibus tributa tam
in terris quam super aquis ubique intra ambitum regni nostri tenentibus et
30 habentibus nostrisque et eorundem tributariis praesentibus pariter et futuris,
praesentium notitiam habituris, quatenus a modo in antea super dictos cives
et hospites nostros pro eo, ut iidem equum vel equos ipsorum ad praefatam
columnam, parietem vel domum tributariam contingenter alligaverint, et ex
eo, ut ipsi aut aliqui ex ipsis praemissis eorum armis muniti in eorundem
35 tributariorum domum et praesentiam accesserint, praefatos singulos quadra-
ginta denarios dicti tributarii recipere non praesumant, et etiam pro eo,
ut ipsi cives et hospites nostri cum curribus et rebus ipsorum ad loca dic-
torum tributorum dum pervenerint et equi ipsorum dictos currus trahentes
eandem columnam vel domum tributariam aliquantisper pertranseuntes3) post
90 tergum reliquerint,4) ac etiam ex eo, ut si ipsi cum dictis eorum curribus
et rebus in hospitio descenderint et deinde ad solvendum tributum ad dictos

9 Vorlage: indesse.
1) Vorlage: offieii.
8) Vorlage: pertransientes.
45 4) Vorlage: relinquerint.

www.dacoromanica.ro
10

tributaries accesserint tributum persoluturi, pro eo etiam, ut si aliqui ex


eisdeni civibus nostris cum dictis rebus ipsorum mercimonialibus ad loca
tributorum pergentes a campo dictum hominem ipsorum ad solvendum tri-
butum antemitterent et de ipsis rebus ipsorum iustum tributum persolvi
faciendo, in locis dictorum tributorum non pausando pertransierint, iam 5
dicti trihutarii praefatos fideles rives nostros praernissis eorum rebus et bonis
spoliare aut damnificare ipsos seu disturbare nullatenus valeant neque possint,
net ab ipsis ad nostram vel reginalem maiestates venientibus ant ad aliquas
Tegni nostri partes sine rebus mercimonialibus equitantibus et eorum cnrribus
dicta ipsorum leetisternia sett -victualium genera continentibus necnon auro 10
et argent() ac petunia eorum praetextu ut praemisimus negotiationis ipsorum
intra arnbiturn regni nostri hunt et bane per eds portandis, muneribusque
nostrae vel reginali maiestatibus per eos deferendis iuxta nostrae maiestatis
decretum temporibus in perpetuis illibate duraturum tributariam exactionem
memorati tributarii petere aut exigere non debeant neque valeant modo 15
aliquali, sed eos ac ipsorum successores iuxta praemissum nostrae rnaiestatis
decretum et statuturn temporibus sempor in perpetuis quitos sinant per-
transire de locis dictorurn tributorum et pacificos novitate et impedimento
absque omni. In enius rei memoriam firmitatethque perpetuam praesentes
concessimus liter as nostras privilegiales pendentis et attthentici sigilli nostri 20
duplicis muniniine roboratas. Datum per mantis reverendissimi in Christo
patris et domini, domini Johannis archiepiscopi ecclesiae Strigoniensis locique
eiusdem eomitis perpetui ac aulae nostrae et reginalis maiestatum sumrni
cancellarii Hells nostri dilecti, anno domini M CCC nonagesimo primo,
duodecimo Kalendas mensis Aprilis, regni autem nostri anno quinto. 25

1265.
13.91 Marz 21. Konig Sigmund setzt zu Gunsten der sieben
Stiihle fest, class die siebenburgischen Adeligen die auf handhafter
That ergriffenen Diebe, Brandstifter, Bauber und sonstigen Verbrecher
am Ort der That und sofort aburteilen, ferner die Spur des Ver- 30
brechers zeigen, beziehungsweise erforschen lassen sollen.
Orig. Perg. Hermannst. Archie. Siegel, weisses Wachs, an gran-voter Seidel:-
schnur angehangt, derselbe Stempel wie Nr. 1247. Eingeschaltet von dem Konige
Sigmund 1406, ferner von den Reguibitoren des Weissenburger Kapitels 1651,
Origg. ebendaselbst. Die Urkunde des Konigs Sigmund von 1406 fist eingeschaltet 35
von den Requisitoren des Weissenburger Kapitels 1651, Orig. ebendaselbst.

Von der Kanzlei: Propria commissio domini


nostri regis.
Sigismundus 1) dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,
Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex ac marchio Bran- 40

i) In verlangerter Schrift.

www.dacoromanica.ro
11

demburgensis, sacri Romani imperil archicamararius necnon Bohemiae et


Lucemburgensis heres omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam futuris
praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Regiae dignitatis
praefulgentius attollitur decor et ornatus, si eadem suorum fidelium subditorum
5 commodis et utilitatibus invigilans providebit erroneas novitates abolendo,l)
ut exinde ipsa glorietur iidemque numero et fidelitate augeantur. Proinde
ad universorum notitiam harum serie volnmus pervenire, quod fideles 2)
nostri index, iurati consules seniores et universi cives Cybinienses suis et
aliorum fidelium civium nostrorum in septem sedibus Saxonicalibus et villis
in ad ipsas spectantibus comrnorantium in personis in nostrae celsitudinis
venientes conspectum nostrae dolorose significarunt maiestati, quod pleElqe
forent nobiles in _partibus Transsiluanis constituti, qui in reddenda iustitia
et observa_nda ex parte malefactorum et nocivorum hominum in ipsorum
possessionibus existentium per eos fieri debenda saepius tepidi essent et
15 remissi pro eo potissime, quia cum praefati cives et hospites nostri in facto
furticinii, incendii ant latrocinii sett alterius criminalis publici ex parte dic-
torum nocivorum hominum iobagionum ut puta eorundem nobilium iustitiae
complementum impertiri postulaverint, ex tune praefati nobiles asserentes,
ut eorum antiqua consuetudine requirente huiusmodi nocivi homines in
20 sede eorum iudiciaria in Torda videlicet vel in Zenthemreh deberent iudicari,
et sic ipsos ad eandem transmittentes ibidem in possessione ilia, in qua
iidem nocivi homines in praemissis maleficiis fuissent reprehensi, ex parte
eorum ipsius indica et iustitiae complementum ad requisitionem eorundem
civium et hospitum nostrorum iuridicam minime exhiberent. Et si praefati
25 rives et hospites nostri pedum vestigia malefactorum et nocivorum hominum
furta, latrocinia et derobationes eisdem facientium ad alicuius nobilis posses-
sionem fuerint insecuti, tune talis nobilis nec suam possessionein ipsis per-
quirere nec dicta pedum ipsorum nocivorum hominum vestigia extra eandem
suam possessionem ad alterius possessionem curaret demonstrare, per quod
30 praefati nocivi homines multiplicarentur et de suis maleficiis gloriarentur
praefatique elves et hospites nostri in eorum bonis, rebus et personis damnum
paterentur creberrime atque detrimentum. Deprecantes exinde per nostram
maiestatem ipsis condignum remedium elargiri. Nos igitur officio 8) nostri
regii regiminis requirente attendentes divinae providentiam maiestatis, quae
35 cuncta perpetua ratione regit et gubernat, principatus et dominationes in
orbe terrarum ad hoc produxisse, ut abusivas consuetudines relegando na-
tiones sibi subiectas in viam pacis et iustitiae, quae summa virtus est, dirigat
et pacifice custodiat, pro eo nos una cum praelatis et baronibus nostris
sanximus et decrevimus, statuimus et statutum fecimus super his iugiter et
40 in aevum, ut a modo in antes quandocumque, quotiescunique et ubicumque
ac in possessionibus quorumcumque nobilium praedictorum praefati cives et
hospites nostri aut aliqui ex eisdem aliquem vel aliquos homines nocivos
in furto, latrocinio et aliis publicis criminalibus comprehendere ant in eorum
1) Vorlage: aboliendo.
45 ') Vorlage: fides.
3) Vorlage: offieii.

www.dacoromanica.ro
12

manibus rnanifestae' culpabilitatis eornm in indicium rem aliquam capere


seu in venire poterint, mox ibidem et possessione in eadem et non alias
dominus terrae videlicet nobiles praedicti super his ad requisitionem iuridicam
ipsorum civium nostrorum ipsos tales nocivos homines iuxta qualitatem
suorum criminum suspendendi, decollandi et iuxta eorum demerita aliis 5
poenis debitis feriendi, plectendi et puniendi ex nostrae maiestatis et regalis
plenitudine potcstatis et annuentia speciali plenam et securam habeant et
habere debeant') facilitate,» dicta ipsorum consuetndine antiqua obstare non
valente, cui praesentibus in lute parte censuimus derogari, praefata vero
ipsorum. malefactorum pedum vestigia in dictorum nobilium possessiones 10
per eosdern elves et hospites nostros ant aliquem ex ipsis insecuta iidem
nobiles vel ad aliam possessionem iusto modo demonstrare aut seas posses-
siones hominibus ipsorum civium nostrorum ad perquirendum dimittere pacifice
et quiete debeant atque teneantur. Qui si fecerint bene quidem, alioquin prae-
fatus dominus terrae sett tails nobilis iuxta nostrae maiestatis praemissum 15
decretuni huiusmodi iustitiam abnegans in emenda mortis dictorum talium
nocivorum hominum eo facto convincatur et de omnibus bonis ac rebus ipsorum
civium nostrorum per ipsos nocivos homines sublatis 2) et asportatis 3) necnon
expensis ipsorum universis ad id per ipsos cives nostros factis et expositis
praefati nobiles plene ipsis civibus nostris et effective debeant respondere. 20
In aliis autem causis inter ipsos nobiles et cives nostros motis vel movendis
dernptis tamen praemissis consuetudinariam legem regni nostri inviolabiliter
in aevum iussimus observari. Et ut inter ipsos nobiles et dictos cives
nostros et hospites pacis vigeat et in aevum durare possit tranquillitas de
ipsornmque medic) nocivorum hominum exstirpetur multitudoi volumus et 25
sanximus cornmittendo, ut huiusmodi nostrae celsitudinis decreti 4) et statuti
series et roboris eorurn stabilitas superius articulatim respersae et per nos
luculenter. enarratae quoad °nines arum continentias et clausulas sicut erga
nobiles praedictos sic reciproca non minus aped iam dictos cives et hospites
nostros inviolabiliter et illibate perpetuo et in aevum debeant observari. In so
mitts rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes concessimus literas
nostras privilegiales pendentis et authentici sigilli nostri duplicis munimine
roboratas. Datum per mantis reverendissimi in Christ° patris et domini, domini
Johannis archiepiscopi ecclesiae Strigoniensis locique eiusdem comitis perpetui
ac attlae nostrae et reginalis nmiestatum summi cancellarii fidelis nostri dilecti, 35
anno domini hl CCC nonagesimo primp, duodecimo Kalendas mensis Aprilis,
regni autem nostri anno quinto.

1266.
1391 Marz 23. Urkunde des Konigs Sigmund iiber die vor diesem
Konige bei dessen Aufenthalt in Herniannstadt domino Sigismundo 40

1) -Portage: debeat.
2) Vorlage: sublatorum.
3) Vorlage: asportatorum.
4) Uber der Zeile nachgetragen.

www.dacoromanica.ro
13

rege una cum praelatis et baronibus suis feria quinta proxima ante
dominicarn Ramispalmarum1) Cibinii pro tribunali eonsedente durch
die Mager discretus vir Johannes presbyter plebanus ecclesiae beatae
Mariae virginis de Winberg seu de Aranyasbanya iuxta fluvium
5 Aranyas appellatum situata ac Michael filius Hexmagi civis de eadem
suis et universorum urburariorum ac hospitum ibidem residentium
in personis gegen die Adligen von Toroczko anhangig gemachte
Streitsache.
anno domini millesimo trecentesitno nonagesimo primo,
10 decimo Kalendas mensis Marcii,9 regni autem sui anno quinto
Erwahnt mittelbar von dem Konige Mathias 1487, mit dieser Urkunde ein-
geschaltet von dem. Konige Mathias 1487, mit dieser eingeschaltet von dem Woi-
woden Peter 1505, zwei Origg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Das Datum
der Urkunde decimo Ka lendas mensis Marcii, Februar 20, widerspricht dem Datum
15 der Hand lung, feria quinta proxima ante dominicam Rainis palmarum, Mare 16.
Wo llte man dos Datum der Urkunde als richtig annehmen, so miiaste der in der
Urkunde erwahnie Aufenthalt des Konigs Sigmund in Hermannstadt zum 24. Mar:
1390 angesetzt werden. Da bis nosh fiber einen solchen Aufenthalt Siginunds
nichts bekannt ist und da die Beurkundung sich wohl unmittelbar an die Hand lung
20 angeschlossen hat, so wurde die Urkunde zu dem nach dem 16. Mars 1391 fallenden
Kalendentermine, decimo Kalendas ineusis Apri lis, Mars 23, bier eingereiht.

1267.
1391 Illarz 29. Konig Sigmund verbietet die an den koniglichen
und sonstigen Abgabenstellen gegen die Leute aus dem Kronstadter
25 Distrikt veriibten Ungerechtigkeiten, betregend die Einhebung von
Strafgeld, die Wegnahme der Waren, (lie Besteuerung der Reisenden,
des Beisegepacks, der Lebensmittel, der Gold- und Silbervorrate und
des Geldes, sowie der Geschenke far den Konig und die Konigin.
Orig. Perg. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, weisses Wachs, an grfiner Seiden-
30 schnur angeheingt, deraelbe Stempel wie Nr. 1247.
Druck: Fejer Codex X, 1, 665. Densuslanu Documents 336.

Von der Kanzlei: Propria commissio do-


mini regis.
Sigism und us del gratis Hu ngariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae, Seruiae,
35 Galliciae, Lodomeriae, Conianiae Bulgariaeque rex ac marchio Brandem-
burgensis, sacri Romani imperil archicamararius. necnon Bohemiae et Lueem-
burgensis heres omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam futuris
praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Justitia et
I) Mar: 16.
40 1) So Vorlage. Richtig wohl: Aprilis,

www.dacoromanica.ro
14

iudicium inxta saluberrimam insignitaeque praepollentem supernae dispen-


sationis provisionem praeparant sedem regis et sunt regalis solii validissimum
et sollidissimum fundamentum, cuius rei gratia Dauid rex pius ornniumque
propbetarum eximius orabat cordis ex desiderio sui iudicium regi et iustitiam
filio regis dari. Proinde ad universorum notitiam tam praesentium quam 5
futurorum harum serie volumus pervenire, quod fideles nostri index, iurati
consoles seniores 'et universi ciRes_nostri de- Brassow partium nostrarum
Transsiluanarurn missis et in conspectum nostrae celsitudinis destinatis pro-
vidis viris Johanne Mice, Jacobo iuiato, Nicolao filio Herbortii cive et altero
Nieolao filio Jacobi hospite de Bochfalua ambasiatoribus et consociis ipsorttm 10
nostrae per eosdem maiestati significarnnt dolorose, quod cum ipsi ac ceteri
hospites et incolae villarum ad dictam Brassow iugiter et ab antiquo spec -
tantium ant aliqui ex eisdem ad provincias ant aliqua regni nostri clirnata
in acqnisitione suorum victttum necessariorum proficiscerentur, sicut per
nonnullos nostros sic non minus aliorum tributarios sett teloniatores varias 15
iniurias violentasque rerum et bonornm eorum ablationes ac illicitas stutrum
personarum dehonestationes quibusdam sinistris novitatibus per ipsos tri-
butarios diversimode introductis creberrime et ineompassibiliter paterentur
in eo primarie, quod cum ipsi fideles cives et hospites nostri ant aliqui ex
eisdem simul ut puta vel singillatim ad loca dictorum tributorum pervenientes 20
equum vel equos ipsornm ad columnam sea statuam signum tributariae
solutionis deeernentem vel ad parietem sett domum tributariam contingenter
alligaverint, ex tune tributarii super eos quadraginta denarios, aut si etiam
iidem cives et hospites nostri vel aliqui ex ipsis armis eorum necessariis
more solito muniti in domum et praesentiam ipsorum tributariorum praetextu 25
solutionis tributi intrantes accesserint dicta arma eorum forts non relinquendo,
similiter quadraginta denarios super eos exigerent, reciperent et incompas-
sibiliter extorquerent. Vel si etiam iidem cives et hospites nostri ant aliqui
ex ipsis cum eorum curribus et rebus mercimonialibus ad loca dictorum
tributorum pervenerint et equi eorum ipsos currus trahentes eandem statuam 30
sea columnam sive domum tributariam aliquantulum pertransierint et ali-
quantisper post tergum reliquerint t) ant si ipsi cum dictis eorum curribus
et rebus in hospitio deseenderint et ad solvendum tributary de eodem hospitio
ad dittos tributarios accesserint iustum et verum tributum persoluturi vel
si aliqui ex eisdem civibus nostris cum dictis rebus mercimonialibus transire 35
consueti cum eisdem ad dicta loca tributorum pergentes a campo hominem
ipsorunt propter celeriorem expeditionem praemissae tributariae solutionis
anternitterent et de ipsis rebus eorum iustum tributum persolvi faciendo
in ipsis locis dictorum tributorum non pausando pertransierint, praefati
tributarii mox calumnia eis imposita asserentes ipsos cunt eorum rebus 40
praedictis de praedictornm tributorum locis fugitive et clandestine recessisse,
ipsos rebus eorum praedictis spoliarent, damnificarent et creberrime distur-
barent. Cumque etiam praefati elves et hospites nostri ant nuncii sett amba-
siatores eorum aliqui ad nostram vel ad reginalem maiestates in factis et
51 Vorlage: relinquerint. 45

www.dacoromanica.ro
15

necessitatibus ipsorum venire voluerint aut cum curribus lectisternia et


victualium eorum necessaria deferentibus vel sine curribus et absque rerum
mercimonialium delatione super equis ad aliquas partes regni nostri profecti
aliqua eorum facts et certa negotia prosecuturi exstiterint, ex tune praefati
5 tributarii super ipsis et a minibus ac equis ipsorurn necnon clenodiis sen
muneribus nostrae vel reginali maiestatibus per ipsos portandis et exhibendis
necnon petunia ac auro et argento ipsorum hint inde intra ambitum regni
nostri ad eorum negotiationes necessario per ipsos deferendis tributariam
exactionem peterent, reciperent et indefesse extorquerent in ipsorum ingens
10 detrimentum non modicum et iacturam, deprecantes super his per nostram
maiestatem condignum et opportunurn remedium gratiose ipsis elargiri. Nos
igitur ex officio nostri regii regiminis incumbenti attendentes divinae pro-
videntiam maiestatis, quae cuncta perpetua ratione regit et gubernat, prin-
cipatus et dominationes in orbe terrarum ad hoc produxisse, ut sinistras
15 novitates per quempiam suis fidelibus incolis quoquomodo inflictas penitus
evulsas habeat et 1) relegatas nationesque sibi subiectas in viam pacis et
iustitiae, quae summa virtus est, dirigat et pacifice custodiat, pro eo nos
commodis et utilitatibus dictorum fidelium civium et hospitum nostrorum
ac heredum et posteritatum eorundem invigilare cupientes praefatas omnes
20 erroneas novitates et abusivas ac damnabiles consuetudines in dicti tributi
receptione per ipsos tributarios ut est antelatum introductas una cum eisdem
praelatis et baronibus nostris cassamus, annullamus 2) et in irritum perpetuo
revocamus mandantes et nostro firmissimo regio edicto praecipientes universis
praelatis, baronibus, comitibus, castellanis, nobilibus et eorum officialibus
25 tributa tam in terris quam super aquis ubique intra am bitum regni nostri
tenentibus et habentibus nostrisque et eorundem tributariis praesentibus
pariter et futuris praesentium notitiam habituris, quatenus a modo in antea
super dictos cives et hospites nostros pro eo, ut iidem equum vel equos
ipsorum ad praefatam columnam 8) sen parietem vel domum tributariam
80 contingenter alligaverint, et ex eo ut ipsi aut aliqui ex ipsis praemissis
eorum armis muniti in eorundem tributariorum praesentiam accesserint,
praefatos singulos quadraginta denarios dicti tributarii accipere non prae-
sumant, et etiam pro eo ut ipsi cives et hospites nostri cum curribus et
rebus ipsorum ad loca dictorum tributorum dum pervenerint et equi ipsorum
85 dictos currus trahentes eandem columnam 8) vel domum tributariam aliquan-
tisper pertranseuntes 4) post tergurn reliquerint 8), ac etiam ex eo ut si ipsi
cum dictis eorum curribus et rebus in hospitio descenderint et deinde ad
solvendum tributum ad dictos tributarios accesserint tributum persoluturi,
pro eo etiam ut si aliqui ex eisdem civibus nostris cum dictis rebus ipsorum
40 mercimonialibus ad loca tributorum pergentes a campo dictum hominem
ipsorum ad solvendum tributum antemitterent et de ipsis rebus eorum iustum
1) Fehlt in der Vorlage.
3) Vorlage: anolamus.
3) Vorlage: caltunpnam.
45 4) Vorlage: pertransientes.
8) Vorlage: relinquerint.

www.dacoromanica.ro
16

tributum persolvi faciendo, in locis dictorum tributorum non pausando per-


transierint, ram dicti tributarii praefatos fideles cives nostros praemissis
eorum rebus et bonis spoliare aut damnificare ipsos seu disturbare nul-
latenus valeant neque possint, net ab ipsis ad nostram vel reginalem
maiestates venientibus ant ad aliquas regni nostri partes sine rebus merci- 5
monialibus equitantibus et &Irani curribus dicta ipsorum lectisternia seu
victualium genera continentibus necnon auro et argento ac petunia eorum
praetextu uti praemisimus negotiationis ipsorum intra ambitum regni nostri
hunt et hanc per eos portandis muneribusque nostrae vel reginali maiestatibus
per eos deferendis iuxta nostrae maiestatis decretum temporibus in perpetuis 10
illibate duraturum tributariam exactionem memorati tributarii petere ant
exigere non debeant neque valeant modo aliquali, sed eos ac ipsorum sue-
cessores iuxta praemissum nostrae maiestatis decretum et statutum temporibus
semper in perpetuis quitos sinant pertransire de locis dictorum tributorum
et pacificos novitate et impedimento sine omni. In cnius rei memoriam 15
firmitatemque perpetuam praesentes eisdem concessimus literas nostras pri-
vilegiales pendentis et authentici sigilli nostri duplicis munimine roboratas.
Datum per manus reverendissimi in Christo patris et domini,- domini Johannis
archiepiscopi ecclesiae Strigoniensis locique eiusdem comitis perpetui ac aulae
nostrae et ipsius reginalis rnaiestatum eximii cancellarii dilecti nostri et 20
fidelis, anno domini M CCC nonagesimo primo, quarto Kalendas mensis Aprilis,
regni autem nostri anno quinto.

1268.
1391Mtirz 30. Konig Sigmund bestatigt far die Stadt Klausenburg
die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1377 Nr. 1070, betreffend 25
die den A7ausenburgern hinsichtlich ihrer Sachen and Waren in ganz
Siebenbiirgen zustehende Freiheit von Abgaben.
Orig. Perg. Stadtarchiv Slausenburg. Siegel, weisses Wachs, an rot-violetter
Seidenschnur angehlingt, derselbe Stempel wie Nr. 1247.
Druck: Jakab Okleveltcir I, 81. Densusianu Documente 335. 30

Von der Kanzlei: Relatio domini Petri


episcopi Transsiluanae ecclesiae.
[S]igismundus') dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,
Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex ac marchio
Brandemburgensis, sacri Romani imperii archicamararius necnon Bohemiae 35
et Lucemburgensis heres omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam
futuris praesentium notitiam habituris salutem in minium salvatore. Ordo
suadet aequitatis et ad apicem pertinet regalis maiestatis, ut ea quae rite
processerunt suorumque subditorum commodum uberrimum concernunt lite-
rarum regalium munimine roborentur. Proinde ad universorum notitiam tam 40
1) Baum fur S leer gelassen.

www.dacoromanica.ro
17

praesentium quam futurorurn barum serie volumus pervenire, quod providi


viri fideles nostri Melheer iudex et Hermannus Breuseul elves nostri de
Kolosuar suis et universorum civium ac hospitum nostrorum de eadem in
personis ad nostrae accedentes praesentiam maiestatis exhibuerunt nobis
5 quasdam literas patentes quondam serenissimi principis domini Lodouici
felicis memorise illustris dicti regni Hungariae regis praedecessoris et soceri
nostri sigillo suo maiori et postremo super indulsione et relaxations tribu-
tariae solutionis pro eisdem gratiose roboratas tenoris subnotandi, suppli-
cantos nostro cunini prece subiectiva, ut dictas literas patentes regales
10 acceptare et ratificare ac pro ipsis eorumque heredibus et successoribus in-
novantes dignarernur perenniter confirmare. Quarum tenor is est. (Folgt die
Urkunde des Konigs Ludwig 1. von 1377 Is Tr. 1070) Nos itaque iustis et
iuri consonis dictorum Melheer iudicis et Hermani civis fidelium nostrorum
supplicationibus ante fatis per ipsos suis et dictorum cunctorum civium et
15 hospitum de Kolosuar nominibus nostrae humiliter uti foret antelatum por-
rectis rnaiestati pie exauditis pariter et admissis practaxatas literas regales
patentes, non abrasas, non cancellatas nec in aliqua sui parte vitio caliginis
offuscatas, sed mera veritatis plenitudine praepollentes praesentibusque ver-
botenus sine diminutione et augmento insertas quoad omnes earum conti-
20 nentias, articulos et clausulas plena anctoritate et potestatis plenitudine
nostrae maiestatis acceptamus, approbamus et ratificamus ac ipsorum civium
et hospitum nostrorum fidelitatibus requirentibus ex praelatorumque et
baronum regni nostri consilio praematuro et sanctione uniformi memoratas
literas regales patentes simul cum praetaxata ipsius tributariae solutionis
25 indulsione, exemptions et gratiosa relaxations in tenore earundem superius
limpidius enodatis pro ante fatis civibus et hospitibus nostris eorumque
heredibus et universis successoribus ex nostra certa scientia perenniter inno-
vantes perpetne valituras confirmamus praesentis privilegii nostri patrocinio
mediante. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes eisdem
30 concessimus literas nostras privilegiales pendentis et authentici sigilli nostri
duplicis munimine roboratas. Datum per manus reverendissimi in Christo
patris et domini, domini Johannis archiepiscopi ecclesiae Strigoniensis locique
eiusdem comitis perpetui ac aulae nostrae et reginalis maiestatum eximii
cancellarii dilecti nostri et fidelis, anno domini M CCC nonagesimo prim°,
35 tertio Kalendas mensis Apprilis, regni autem nostri anno quinto.1)

1269.
1391 Mars 30. Konig Sigmund bestatigt far die Stadt Klausen-
burg die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1378 Nr. 1097,
betrefiend die Verpflichtung der Stadt Klausenburg zu einer Jahres-
40 steuer von 52 Mark Silber, ferner zu einer int Falle eines Feldzuges
1) So Vorlagc

Urkundenbuch III 2

www.dacoromanica.ro
18

einmal im. Jahre zu zahlenden Kriegssteuer von 200 Goldguiden and


zu einer einmal im Jahre zu leistenden Bewirtung des Woiwoden.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, weisses Wachs, an rot-violetter
Seidenschnur angehiingt, derselbe Stempel wie Nr. 1247. Eingeschaltet als erstes
Insert von dem Konige Wladislaus II. 1493, Orig. ebendaselbst. 5

Druck: Engel Geschichte des ungrischen Reichs III, 48. Fejer Codex X, 1, 679.

Von der Kanzlei: Relatio domini Petri


episcopi Transsiluani.
[S]igismundus1) dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,
Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex ac marchio Brandem- to
burgensis, sacri Romani imperii archicamararius necnon Bohemiae et Lucem-
burgensis heres omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam futuris
praesentium notitiam 2) habituris salutem in omnium salvatore. Regalis in-
terest excellentiae praecipue et honoris, ut suorum fidelium libertates augeat
subditorum et confirmet, ut ipsi sicuti pluralitatis sic non minus insignitae 15
fidelitatis a principe glorioso condecenter praemiati suscipere queant incre-
menta. Proinde ad universorum notitiam tam praesentiurn quam futurorum
harum serie volumus pervenire, quod providi viri fideles nostri Me lher,
index et Hermanus Brewswl civis civitatis nostrae Koloswar nuncupatae in
partibus nostris Transsiluanis situatae suis et universorum civium ac hospitum 20
nostrorum de eadem in personis ad nostrae accedentes praesentiarn maie-
statis exhibuerunt nobis quasdam literas privilegiales quondam serenissimi
principis domini Lodouici felicis memoriae illustris dicti regni Hungariae
regis praedecessoris et soceri nostri appensione sigilli sui maioris postremi
duplicis super variis libertatum eisdem per suam maiestatem gratiose con- 25
cessarum praerogativis roboratas tenoris subnotandi, supplicantes nostro cul-
mini prece subiectiva, ut dictas literas privilegiales regales acceptare, appro-
bare et ratificare ac pro ipsis eorumque heredibus et successoribus innovantes
nostri dignaremur privilegii perenniter patrocinio confirmare. Quarum tenor
is est. (Folgt die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1378 Nr. 1097.) Nos 30
itaque iustis et iuri consonis dictorum Me lher iudicis et Hermani civis fide-
hum nostrorum supplicationibus ante fatis per ipsos suis et dictorum curie-
torum civium et hospitum de Colosuar nominibus nostrae humiliter uti foret
antelatum porrectis maiestati pie exauditis pariter et admissis praetaxatas
literas regales privilegiales, non abrasas, non cancellatas nec in aliqua sui 35
parte vitio caliginis offuscatas sed mera veritatis plenitudine praepollentes
praesentibusque verbotenus sine diminutione et augmento insertas quoad
omnes earum continentias, articulos et clausulas plena auctoritate et potes-
tatis plenitudine nostrae maiestatis acceptamus, approbamus et ratificamus,
requirentibus nihilominus ipsorum civium nostrorum fidelitatibus et fidelibus 40
obsequiis, quibus ipsi sicuti revera didicimus iugiter insigniteque sacro regio
diademati et per consequens nostrae serenitati summa cum diligentia sollerter
1) Raum fur S leer gelassen.
2) Hierauf nochmals: notitiam.

www.dacoromanica.ro
19

serviendo maluerunt') adesse et sincere complacere toto posse, interveniente


praecipue praelatorurn et baronum regni nostri exinde consilio praematuro
ex sanctioneque et decreto unanimi eorundem memoratas literas regales
privilegiales simul cum praemissis cunctis libertatum praerogativis in tenore
5 ipsarum superius latius explicatis pro ante fatis civibus et hospitibus nostris
eorumque heredibus et universis successoribus ex nostra certa scientia
perenniter innovantes perpetue valituras confirmamus praesentis privilegii
nostri patrocinio mediante. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuarn
praesentes eisdem concessimus literas nostras privilegiales pendentis et
to authentici sigilli nostri duplicis munimine roboratas Datum per mantis
reverendissimi in Christo patris et domini, domini Johannis archiepiscopi
ecclesiae Strigoniensis locique eiusdem comitis perpetui ac aulae nostrae et
reginalis maiestatum eximii cancellarii dilecti nostri et fidelis, anno domini
M CCC nonagesimo primo, tertio Kalendas mensis Apprilis, regni autem
15 nostri anno quint°. Venerabilibus in Christo patribus et dominis Valentino
tituli sanctae Sabinae sacrosanctae Romanae ecclesiae presbytero cardinali
et almae ecclesiae Quinqueecclesiensis gubernatore ac eodem domino Johanne
ipsius ecclesiae Strigoniensis, Lodouico Colocensi, Petro Jadrensi, Andrea
Spalatensi et altero Andrea Ragusiensi archiepiscopis, Johanne Varadiensi,
20 Petro Transiluano, Johanne Zagrabiensi, Stephano Cyko Agriensi, Johanne
Boznensi, Demetrio Vesprimiensi, Johanne Jauriensi, Petro Vacyensi, Johanne
Sirimiensi, Gregorio Nitriensi, Johanne Chanadiensi, Grisogono Traguriensi,
Francissco Scardonensi, Johanne Nonensi, Matheo Sibinicensi, Nicolao Cor-
bauiensi et Johanne Seniensi ecclesiarum episcopis ecclesias dei feliciter
25 gubernantibus. Necnon magnificis viris Stephano regni nostri palatino et
iudice Comanorum, Ladislao vaivoda Transiluano et comite de Zonuk, comite
Emerico Bubek iudice curiae nostrae, Detrico similiter Bubek regnorum
Dalmaciae, Croaciae et Sclauoniae, Stephano de Losonch Machouiensi, Nicolao
de Peryn. Zewryniensi banis, Nicolao filio Johannis de Kanysa tavarnicoruw,
30 Leustasio de Ilswa ianitorum, Georgio de Cytnuk dapiferorum, Johanne de
Peryn pincernarum ac eodem domino Stephano palatino agasonum nostrorum
magistris, Styborio de Styborich comite Posoniensi aliisque quampluribus regni
nostri comitatus tenentibus et honores.

1270.
35 Thorenburg 1391 April 14. Johann, Erzbischof von Gran, setzt
zu Gunsten des Kapitels Hermannstadt Bestimmungen jest, betreffend
die geistliche Gerichtsbarkeit, das Vermogen der Geist lichen, die
Wahlbarkeit far das Pfarramt, die gottesdienstlichen Anordnungen,
das Verhaltnis zu den illonchen, sowie den Amtsantritt des Pfarrers
40 oder Vikars.

1) So Vorlage.

2*

www.dacoromanica.ro
20

Orig. Perg. Evangel. Kapitelarchiv Augsb. Bek. Hermannstadt. Siegel, spitz-


oval, Durchmesser 9 und 5.3 Centimeter, rotes Wachs in Wachsschussel, an grazier
Seidenschnur angelaingt. Figuren, drei, im mittleren, Maria mit dem Kinde inc
obern, und Figur, eine, im untern Teile des Siegelfeldes; Wappenschilde, dreieckig,
je einer rechts und links von der int Fusse des Siegelfeldes befindlichen Figur; 5
Flzcg mit Krallen fuss, je einer im Felde der beiden Schilde. Unischrift, zivischen
innerer Perllinie und ausserent verziertem Wulst, in gothischer Minuskel: s. io-
hanis arciepifeopi . Strigonienfis Photographic des Siegels Hermannst. Archiv.
Druck: Vereinsarchiv I, 3. Heft 130.

Johannes') dei et apostolicae sedis gratia archiepiscopus ecclesiae 10


Strigoniensis locique eiusdem comes perpetuus ac aulae regiae et reginalis
maiestattun summus cancellarius omnibus Christi fidelibus praesentium no-
titiam habituris salutem in domino benedictione cum paterna. Inter arduas
sollicitudinis nostrae praelaturao curas illud praecipue angit car nostrum
et praecordia nostrae considerationis pungit et commovet, ut ecclesiarum 15
dei status nobis subiectus, insolentium temeritatibus exagitatus nostri re-
girninis tempore sui relevaminis suscipere valeret incrementum. Ad hoc enim
divinae pietatis dementia super specula nos provexit culminis pastoratus,
ut eeclesias dei in pacis pulchritudine et sui honoris incremento foveamus,
et ubi earum statum ausu sacrilego profana temeritas impugnaret, ibi si non 20
temporalis saltem spiritualis gladins procederet ad vindictam. Hine, est quad
honorabiles et discreti viri carissimi in Christo filii nostri universitas pleba-
norum capituli Cybiniensis per solennes nuncios eorum videlicet discretos
viros dominos Hermanum decanum Cybiniensem plebanum de Heltha et
Nicolaum plebanum Cybiniensem querulosas ipsorum supplicationes nostris 25
auribus eo modo propalarunt, quod quidam immo plurimi ipsius partis
habitatores sna propria lucra sectantes in praeiudicium status ecclesiastiei
temporalibus non contenti spiritualibus so immiscere in contemptum2) divini
nominis et derogamen suae propriae salutis nullatenus formidarent. Spiri-
tualia enim iudicia sub examine iudicii saecularis discernerent, immo in 30
usum attraxissent, sacerdotum etiam decedentium bona raperent et in suos
usus saeculares convertere non cessarent, nec ipsi sacerdotes decedentes in
vita vel in morte cuiquam legandi haberent facultatem. Tales etiam in ple-
banos et rectores curae animarum suarum in locis plurimis eligere essent
assueti, qui annos discretionis et tempus legitimum non haberent nec pa- 35
rochialium populorum suae curae creditorum animarum saluti succurrere
valerent remedio opportuno, nec etiam ecclesiastica sacramenta digne im-
pertire. Essent etiam plurimi praedictorum plebanorum et ecclesiarum rec-
torum ipsius partis bonorum operum contumeliosi, qui dum iidem plebani
et ecclesiarum rectores salutari remedio animarum suarum consulere inten- 40
dentes aliqua pia opera ad laudem ecclesiae sanctae aeternorum contern-
platione praemiorum et honorem ipsius crucifixi, qui proprii sui cruoris
nece lapsum humani generis vindicavit, disponere stabilirent, verbis eorum
aut factis velut bonorum operum invidi reprehendentes non permitterent
') Verlangerte Schrift. 45
1) Vorlage: contentum.

www.dacoromanica.ro
21

ipsum bonum eorum propositum consummare. Adhuc etiam dum in ipsis


partibus pro legitima et evidenti causa per superiorem generale imponeretur
interdictum, religiosi servare non curarent et saepissime iidern religiosi
excederent limites iuris canonici contra plebanos ecclesiarum vel rectores,
5 per hocque status ecclesiasticus in suis libertatibus plurimum vacillaret. Quidam
etiam in plebanum vel vivarium reciperentur non habentes dimissorias vet
formatas, in quorum personis ambiguitas generaretur, utruni in ipsius sa-
cerdotii gradum essent per saltum promoti vel legitime ordinati. Volentes igitur
praemissis querulosis supplicationibus ipsorum remedio occurrere salutari,
10 ne amplius talia in derogamen ecclesiasticae libertatis invalescant, statuimus
tit nullus nobilium, coluitum, iudicum vel aliorum quocumque nomine con-
seantur ad iudicia spiritualia ad forumque ecclesiasticum pertinentia se
intromittere audeat vel praesumat, sed omnes causae spirituales per ple-
banos vel ecclesiarum rectores quibus de iure competunt iudicentur, cum
15 ea quae stint caesaris caesari et quae dei deo abdicanda fore evangelicae
concinant sanctiones, quibuslibet iuribus archiepiscopatui Strigoniensi con-
gruere debentibus nobis et nostris in posterum successoribus salve et illaese
quoquam temporis successivo curriculo reservatis. Nec etiam aliqua bona
sea res quorumlibet plebanorum seu sacerdotum in vita vel in morte
20 quispiam rapere audeat eat in suum proprium usum deputare. Ipsi enim
sacerdotes vel plebani de suis bonis consensu sui superioris interveniente
de bonis suis in extremis liberam testamentariam condendi dispositionem
habeant facultatem praeter bona ecclesiae suae de iure debentia pertinere.
Annuimus etiam quod patroni et populi parochiales neminem annos dis-
25 cretionis non habentem in plebanum vet rectorem aliquarum ecclesiarum
eligere audeant nullo modo nisi obtenta a nobis dispensatione speciali, cum quo
dispensabimus quantum de iure poterimus. Tales enim in rectores1) eccle-
siarum eligantur, qui infra annum in gradum sacerdotii legitime possunt
promoveri, indignus enim fore censetur regimini praesidere aliorum, qui
30 regimine indiget ceterorum. Nec etiam ea quae ad laudem vel honorem dei
viventis ant ecclesiae bona per praenominatos plebanos et ecclesiarum rec-
tores speculativa contemplatione salutis ordinantur, quispiam verbis vel factis
ant reprehensionibus audeat violare, cum pie acta et salubriter disposita
aeternae compensationis bravium sortiri dignoscantur. Et haec omnia ant
35 quaevis singula praemissorum perpetua durabilitate volumus observare.2) Si
qui vero in praemissis vel singulis praemissorum secus facere attentaverint,
per omnes plebanos et ecclesiarum rectores ipsius partis ecclesiasticam per
censuram nostra auctoritate mediante ex nunc vigore praesentium eis attributa
constringantur, donee debits satisfactione se emendent. Volumus etiam, tit
40 ubicumque in ipsis partibus per superiorem generale ecclesiasticum interdic-
t= fuerit impositum, religiosi cuiuscumque ordinis existant cessent a divinis
cum plebanis, et ipsum interdictum firmiter observetur. Praeterea si exempti
religiosi in locis non exemptis obmittendo servare statutum inns canonici
1) Vorlage: rectores, s ithergesehrieben.
45 ') So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
22

contra sacerdotes excesserint, decanus Cybiniensis iuxta ipsorum religiosorum


excessuum qualitatem in eos vindictam exercere possit in loco non exempto,
iuris tamen tramite observato. Nee etiam quispiam in plebanurn vel vicarium
assumi valeat nisi suis dimissoriis et formatis decano Cybiniensi primitus
praesentatis. In cuins rei memoriam perpetuamque stabilitatem praesentes 5
concessimus nostras literas privilegiales pendentis sigilli nostri munimine
roboratas. Datum in Torda, in festo beati Tyburcii martyris, anno domini
millesimo cot TAXXXXnio" primo.

1271.
Thorenburg 1391 April 17. Ladislaus, Woiwode von Siebenbiirgen, 10

bezeugt, dass Magister Simon, Sohn des Bans Konya, und Genossen
in Betreft der ihnen gegenuber Emerich, dem Sohne Peter Herchek's,
und Genossen zustehenden Bussforderung und Schadenersatzklage,
Emerich und Genossen dagegen in Betreff der Besitzungen Seiden
und Bulkesch Verzicht geleistet haben. 15

Orig. Perg. Ungar. Landesarchic Budapest. Siegel, rund, Durchmesser 41 Centi-


meter, weisses Wachs in Wachsschussel, an violetter Seidensehnur angehangt.
Wappenschild, dreiedig, im Siegelfelde; Greif, aufrecht und nach rechts gewendet,
im Felde dieses Schildes. Umschrift, zwischen Perllinien, unzial: t S LA.DI3LA I
WO1WODE TRANSILVANI1) COMITIS DE 30N2). Abgebildet: Cscinki Pecsetek 20
mutat6ja Tafel IV, Figur 14.
Begat: Fejer Codex XI, 478.

[N]os 3) Ladislaus vaivoda Transsiluan us, et conies de Zonuk memorise


commendantes tenore praesentium significamus quibus expedit universis, quod
magistro Symone filio Konyae quondam bani pro se personaliter et pro 25
magistro Frank fratre suo uterino et Ladislao filio eiusdem magistri Frank
sine literis procuratoriis, quorum onera et gravamina, si iidem in infra
scriptis persistere nollent, super se assumendo ab una, parte vero ab altera
Stephano et Georgyo filiis Johannis ac Emerico et Nicola() filiis Petri dicti
Herchek de Bogath pro se similiter personaliter et pro domino Andrea fratre 30
uterino praedictorum Stephani et Georgii cantore ecclesiae Budensis ac Thoma
filio eiusdem Georgii et Ladislao filio dicti Emerici modo simili sine literis
procuratoriis onera et gravamina eorundem et, si iidem infra scripta obser-
vare nollent, super se assumendo coram uobis constitutis confessum exstitit
per eosdem oraculo vivae vocis in hunt modum, quodipsi super factis 35
calumniae et aestimationis possessionuni Sythue et Bolkach vocatarum, in
quibus idem Emeritus filius Petri dicti Herchek contra praedictos magistros
Frank et Symonem coram magistro Ladislao vicevaivoda nostro ordine
iudiciario convictus exstitisset atque aggravatus, necnon damni rerum ad
1) AN verschreinkt. 40
2) ON verschriinkt.
9 Baum fur N leer gelassen.

www.dacoromanica.ro
23

valorem sex millia florenorum aureorum se extendentis in spoliatione et


desolations praedictarum possessionum Sythue et Bolkach nominatarum per
eosdem Stephanum, Georgium, Eniericum et Nicolaum illata et perpetrata,
ratione quorum idem magister Symon in congregatione nostra generali 001-
5 versitati nobilium et alterius cuiusvis status et conditionis hominum dictae
partis Transsiluanae octavo die festi Passcae domini 1) Tordae celebrata litem
movere intendisset, interveniente amicabili compositione proborum et nobilium
virorum pacem partium zelantium, ut °Innis forties cuiusvis altercationis,
invidiae et discordiae de medio ipsorum radicitus evelleretur et falce pacis
10 seinderetur ipsique et eorum posteri in tranquilla pacis pulchritudine in
aevum quirent gratulari et permanere, ad talem pacis unionem devenissent
et devenerunt coram nobis, quod quia praefatus magister Symon tam suo
quam etiam praedictorum magistri Frank fratris sui uterini et Ladislai tilii
eiusdem magistri Frank nominibus praemissa factum scilicet calumniae,
15 aestimationis praedictarum possessionum Bythne et Bolkach vocatarum ac
praemissos sex millia florenos aureos ad instantem petitionem quampluri-
morum regni procerum ipsi congregationi nostrae adhaerentium annotatis
Stephano et Georgio filiis Johannis ac Emerico et Nicolao filiis Petri dicti
Herchek relaxasset et indulsisset, immo relaxavit et indulsit nostro in con-
20 spectu, pro eo praedicti Stephanus, Georgius, Emericus et Nicolaus in facto
praedictarum possessionum Sythue et Bolkach nominatarum perpetuum si-
lentium et taciturnitatem irretractabilem observare assumpsissent, et assump-
serunt coram nobis, universas literas in facto earundem possessionum Sythue
et Bolkach appellatarum et etiam alias quaslibet sub quacumque forma ver-
25 horum hactenus emanatas et quovis modo emanari procuratas cassas, vanas
et inanes et viribus carituras exhibitoribusque earum nocituras reddidissent
et commisissent, immo reddiderunt et commiserunt nostri in praesentia tali
vinculo obligaminis interserto, quod si praedicti dominus Andreas cantor
frater uterinus iam dictorum Stephani et Georgii filiorum Johannis ac Thomas
30 filius eiusdem Georgii et Ladislaus filius dicti Emerici filii Petri Herchek
praemissam dispositionem et concordiam temporis in processu in toto vet
in parte retractare niterentur, tune praedicti Stephanus et Georgius filii
Johannis ac Emericus et Nicolaus filii Petri dicti Herchek praeniissis factis
calumniae, aestimationis praedictarum possessionum ac sex millia florenorum
35 solum partibus adversis ac centum marcis fini argenti gravis 2) ponderis
Budensis in portionem iudicis cedentibus onerarentur et aggravarentur eo
facto. Si vero praedicti magister Frank et Ladislaus filius eiusdem prae-
missa observare refutarent, tune idem magister Symon praemissis sex millibus
florenis aureis eisdem partibus adversis ac iudici modo situili eisdem centum
40 marcis fini argenti computi praemissi convinceretur eo facto. Ad quod se
praefati Stephanus et Georgius filii Johannis ac Emericus et Nicolaus filii
Petri se personaliter, praedictos vero dominum Andream cantorem, Thomam
filium Georgii et Ladislaum filium eiusdem Emerici ad praemissa eorum
1) April 2.
45 2) Vorlage: gravi.

www.dacoromanica.ro
24

onera et gravamina, annotatus vero magister Symon se similiter personaliter,


praefatos autem magistrum Frank et Ladislatim filium eiusdem similiter ad
praemissum suum onus et gravamen sponte obligarunt coram nobis vigore
praesentiurn mediante. In cuius rei memoriam firmitaternque perpetuam
praesentes praedicto magistro Symoni literas nostras privilegiales pendentis, 5
authentici sigilli nostri mnimine roboratas duximus concedendas. Datum
sedecimo die congregationis nostrae praedictae, in loco memorato, anno
domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo.

1272.
Thorenburg 1391 April 21. Ladislaus, Woiwode von Siebenbiirgen, 10
bezeugt, dass laut Entscheidung des Thorenburger Landtages die Ein-
wohner von Thorenburg Hattertgebiet der Besitzung Eghazfalua ge-
waltsamer Weise in Besitz genommen haben.
Orig. Pap. Siebenburg. Museum Klausenburg. Siegel, rund, Durchmesser 4.7 Centi-
meter, war in weisses Wachs auf der Riickseite au f gedrilckt. 15
Regest : Tortenelmi tar 1889, 732.

Nos Ladislaus vaivoda Transsiluanus et comes de Zonuk memoriae


commendamus, quod in congregatione nostra generali universitati nobilium
et alterius cuiusvis status et conditionis h[ominum] dictae partis Transsil-
uanae octavo die festi Passcae d[ominil) Tordae] 2) celebrate dominus Thomas 20
custos ecclesiae Orodyensis pro domino praeposito et capitulo eiusdem
[ecclesiae Orlodyensis cum procuratoriis literis ipsius capituli de medio aliorum 4)
exsurgendo proposuit eo modo, quod cives et hospites regales de Torda
metas possessionis ipsorum domini praepositi et capituli Eghazfalua vocatae
legitime erectas aboliendo, terras et nemora eiusdem possessionis Eghazfalua 25
potentialiter occupando detinerent et uterentur, et hoc iudicibus nobilium
et iuratis assessoribus dictae congregationis nostrae constaret evidenter, pe-
tens nos, ut iidem iudices nobilium et iurati assessores qualem de praemissis
scirent per nos requisiti faterentur veritatem. Cumque nos eosdem indices
nobilium et iuratos assessores super praemissis requisitos habuissemus, iidem 30
ad fidem eorum deo debitam fidelitatemque domino nostro regi et suo sacro
diademati conservandam pro dicenda veritate et iustitia observanda tacto
vivificae crucis ligno nobis praestitam unanimi et concordi testificatione
affirmarunt, quod praefati cives et hospites regales de Torda praescriptas
metas dictae possessionis praedictorum domini praepositi et capituli Eghaz- 85
falua vocatae legitime erectas aboliendo, terras et nemora ipsius possessionis
Eghazfalua modo praehabito potentialiter occupando detinerent et uterentur.
2) April 2.
2) Loch, 2 Centimeter breit.
3) Vorlage : custus. 40
4) al gebessert aus : ex.

www.dacoromanica.ro
25

In cuius assertionis testimonium praesentes literas nostras praedictis domino


praeposito et capitulo duximus concedendas iustitia communi observata.
Datum vigesimo die congregationis nostrae praedictae, in loco memorato,
anno domini M CCC nonagesimo primo.

5 1273.
Klausenburg 1391 April 24. Konig Sigmund beauftragt Ladislaus,
den Woiwoden von Siebenbilrgen, und Genossen, den Streit zwischen
Andreas, dem Sohne Gregors von Saztelek, einerseits und Stephan,
dem Sohne Lukas', andererseits, betreffend Benzenz, Bingelkirch, Ger-
10 geschdorf und Rothkirch, zu untersuchen und ihm dariiber zu berichten.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, in rotes Wachs, papier-
bedeckt, innen aufgedruckt, derselbe Stempel wie Nr. 1216.
Regest: Fejer Codex XI, 478.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera


15 marchioque Brandemburgensis et cetera fidelibus suis magnifico viro Ladislao
Transsiluano vaivodae eiusque vicevaivodae, item magistro Johanni filio Pethew
de Zanto iuratisque assessoribus generalis congregationis nobilium in Torda
celebrandae salutem et gratiam. Dicitur nobis in persona Andreae filii Gregorii
de Saztelek, gum-Dodo Stephanus filius Lucae portiones possession arias in posses-
20 sionibus Benchench, Rengelkirh, Gergelfaya et Weresegyhaz vocatis habitas ad
ipsum Andream et ceteros fratres et consanguineos ipsius a quondam Johanne
fin° Salamonis hereditarie devolutas occupasset et occupatas teneret asserens
sibi easdem portiones possessionarias per dictum Johannem filium Salamonis
testamentaliter fore legatas, cum tamen idem Johannes nullam possessiones
25 easdem iuxta regni nostri ritum legandi habuisset facultatem. Super quo
fidelitati vestrae firmiter praecipiendo mandamus, quatenus mox visis prae-
sentibus odio et favore quibuslibet relegatis auditis et intellectis partium
iuribus eisdemque diligenter examinatis quidquam vobis in praemissis iuri
consonum fore videbitur partes inter easdem effective discutere et adiudicare
30 debeatis et tandem ea quae circa praemissa disposueritis maiestati nostrae
in vestris literis rescribatis. Praesentes autem post lecturam reddatis prae-
sentanti, secus non facturi. Datum in Coloswar, in festo beati Georgii martyris,
anno domini millesimo CCC nonagesimo primo.

1274.
35 Thorenburg 1391 April 24 beziehungsweise Mai 10. Ladislaus,
Woiwode von Siebenbiirgen, bezeugt, dass Stephan und Thomas, Sane
Simons von Dunes, den ihnen auferlegten _Eid, betreffend einen Jobagio,
abgelegt haben.

www.dacoromanica.ro
26

Orig. Pap. Siebenbarg. Museum Klausenburg. Siegel, rund, Durchmesser 4.8 Centi-
meter, war in weisses Wachs auf der Riickseite aufgedrackt. Die Urkunde ist
vom 23. Taye der congregatio datiert und somit zum 24. April beziehungsweise
zum 10. Mai anzusetzen. Wird der octavus dies festi Passcae, April 2, als 1. Tag
der congregatio angenommen, so ergiebt sick als 23. Tag dieser congregatio der 5
24. April. Wird dageyen die als 22. Tag ebendieser congregatio bezeichnete tertia
feria proxima post festum ascensionis domini, Mai 9, beritcksichtigt, so entspricht
dieser Zahlung der 10. Mai .Die tertia feria proxima post festum ascensionis als
vigesimus secundus dies der octavo die festi Passcae celebrata congregatio liesse sick,
falls nicht ein Datierungsversehen vorliegt, wohl damit erkldren, dass der octavus 10
dies festi Passcae nicht den wirklichen, sondern nur den hiernach benannten Aus-
gangspunkt far die Zahlung der dies congregationis bildete. Die far den 2. April
angesetzte congregatio hatte im vorliegenden Fa lle erst am 18. April begonnen.
Vergleiche hinsichtlich der Datierung nach dem octavus dies beziehungsweise nach
den octavae die Urkunde der Vizewoiwoden Johann und Jakob vom 16. November 15
1406, eingeschaltet mittelbar von dem Konige Sigmund 1407, Orig. Herntannst.
Archiv, und die bei Ferdinand Knauz Kortan hazai tortenelmitnkhOz alkalmazva,
Budapest 1876, Seite 227 folgende, angefuhrten Beispiele.
Regest: Tortenelmi tdr 1889, 733.

Nos Ladislaus vaivoda Transsiluanas et comes de Zonuk memoriae 20


commendamus, quod cum iuxta nostram iudiciariam commissionem Stephanus
et Thomas filii Simonis de Darlaz tertia feria ') proxima post festum ascen-
sionis domini 2) videlicet vigesimo secundo die congregationis 3) nostrae ge-
neralis universitati nobilium et alterius cuiusvis status et conditionis homi-
nibus dictae partis Transsiluanae octavo die festi Passcae 4) domini Tordae 25
celebratae super eo, quod ipsi a iobagione Ladislai dicti Gerend, Mathya
Forgo dictoappellato unum equum triginta florenos valentem et tredecem
cubulos frugum ab eodem non abstulerint,°) coram homine nostro ad hoc
deputato sacramentum praestare debuissent,°) tandem prout ex certa relatione
dicti hominis nostri fuimus informati praefatus Stephanus et Thomas de 30
Darlaz ipsorum praestitissent sacramentum ut debuissent. Unde nos prae-
fatos Stephanum et Thomam super praemissis reddidimus expeditos pariter
et absolutos testimonio praesentium mediante. Datum vigesimo tertio die
congregationis nostrae praedictae, in loco memorato, anno domini M CCC
nonagesimo primp. 35

1275.
.Klausenburg 1391 April 25. Konig Sigmund verbietet die an den
koniglichen und sonstigen Abgabenstellen gegen die Hermannstadter
veraten Ungerechtigkeiten, betrefiend die _Einhebung von Strafgeld, die
1) Urspritngliche Lesart: feria sexta. Tertia ist vom Schreiber eingeschaltet, sexta 40
aber nicht gestrichen worden.
2) Mai 9.
8) April 23, beziehungsweise Mai 9.
4) April 2.
9 Vorlage: abstulerit. 45
6) Vorlage: debuisset.

www.dacoromanica.ro
27

Wegnahme der Waren, die Besteuerung der Reisenden, des Reise-


gepacks, der Lebensmittel, der Gold- und Silbervorrate und des Geldes,
sowie der Geschenke fur den Konig und die ifonigin.,
Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel, in rotes Wachs, papierbedeckt, innen
5 aufgedrilekt, derselbe Stempel wie Nr. 1216. Von der Umsehrift sind noch die
Bruchstiieke t S. SIGISM, ferner EGIS HVNGARIE1) ET CETER 2) erhalten.
Bruchstiick: Fejer Codex X, 8, 324.

Von der Kanzlei: Ad contents aliarum


1 i te rar u m regal' um.
lo Sigismundus dei gratia rex Vngariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera
necnon marchio Brandenburgensis et cetera omnibus Christi fidelibus tarn prae-
sentibus quam futuris praesentium notitiam habituris salutem in 'minium sal-
vatore. Regiae dignitatis praefulgentius attollitur decor et ornatus, si eadem
suorum subditorum fidelium commodis et utilitatibus invigilans providebit
15 erroneas novitates abolendo, ut exinde ipsa glorietu iidemque numero et
fidelitate augeantur. Proinde ad universorum notitiam volumus pervenire,
quod fideles nostri iudex, iurati consules seniores et universi cives Cybinienses
in nostrae celsitudinis conspectum venientes nostrae dolorose significant nt
maiestati,9 quod cum ipsi ant aliqui ex eisdem ad 4) provincias aut aliqui
20 regni climata in acquisitione suorum victuum necessariorurn proficiscerentur,
sicut per nonnullos nostros sic non minus aliorum tibutaios seu theoloneatores
vaias iniurias violentasque rerun] et bonorum ablationes ac illicitas suarum
personarum dehonestationes quibusdam sinistris novitatibus per ipsos tibu-
tarios diversimode intoductis creberrime et incompassionabiliter paterentur
25 in eo primarie, quod cum ipsi fideles cives aut hospites nostri ant aliqui ex
eisdem simul ut puta vel sigillatim ad loca dictorum tributorum pervenientes
equum vel equos ipsorwn ad columnam seu statuam signum tributariae
solutionis decernentem vel ad parietem seu domum tributariam contingenter
alligaverint, ex tune tributarii super eos quadraginta denarios, ant si etiam
30 iidem cives vel hospites nostri vel aliqui ex ipsis armis eorum necessariis
more solito muniti in domum et praesentiam ipsorum tributariorurn praetextu
solutionis tributi intrantes accesserint dicta arena eorum fois non relinquendo,
similiter quadraginta denarios super eos exigerent et extorquerent. Vel si
etiam iidem cives et hospites nostri ant aliqui ex ipsis cum eorum curribus
35 et rebus mercimonialibus ad loca dictorum tributorum pervenerint et equi
eorum ipsos currus trahentes eandem statuam seu columnam sive domum
tributariam 9 aliquantulum pertransierint et aliquantisper post tergum reli-
querint, °) aut si ipsi cum dictis eorum curribus et rebus in 4) hospitio 4)
') AR verschrankt.
40 2) Uber R ein Ablefirzungsstrich.
3) Vorlage: inagestati.
4) Pehlt in der Vorlage.
6) Vorlage: tributoriam.
6) Vorlage: reliquerit.

www.dacoromanica.ro
28

descenderint et de eodem hospitio ad dittos tributarios accesserint iustum


et veruni trihutum persoluturi, vel si aliqui ex eisdem civibus nostris cum
dictis eorum rebus mercimonialibus ad loca dictorum tributorum pergentes
certum hominem ipsorum a campo propter celeriorem expeditionem praemissae
tributariae solittionis antemitterent et de ipsis eorum rebus iustum tributum 5
persolvi faciendo in ipsisque locis dictorum tributorum non pausando pertran-
sierint, praefati tributarii illico calumnia eis imposita asserentes, ipsos cum
eorum rebus de locis dictorum tributorum fugitive et clandestine reces-
sisse,l) ipsos rebus eorum praemissis prorsus spoliarent, damnificarent et
creberrime disturbarent. Cumque etiam praefati cives et hospites nostri aut 10
nuncii seu ambassiatores eorum aliqui ad nostram vel reginalem maiestates 2)
in factis et in necessitatibus ipsorum venire voluerint aut cum curribus
lectisternia et victualium ipsorum necessaria deferentibus vel sine curribus
et absque rerum mercimonialium delationibus solum super equis ad partes
regni nostri profecti aliqua eorum facta et cella negotia prosecuturi exstiterint, 15
ex tune praefati tributarii super ipsos et a curribus eorum 8) et equis necnon
clenodiis seu Inuneribus nostrae vel 4) reginali maiestatibus 5) per ipsos
portandis et exhibendis necnon pecunia, auro et argento ipsorum hint inde
in tra ambitum regni nostri ad eorum negotiationes necessario per eos deferendis
tributariam 0) exactionem peterent, reciperent indefesse et extorquerent in 20
ipsorum ingens detrimentum non modicum et iacturam, deprecantes7) super
his per nostram maiestatem 8) condignum et opportunum remedium gratiose
ipsis elargiri. Nos igitur officio 9) nostri regii regiminis incumbente attendentes
divinae providentiam maiestatis, quae 10) cuncta perpetua ratione regit et gu-
bernat, principatus et dominationes in orbe terrarum ad hoc produxisse, ut 25
sinistras novitates per quempiam suis fidelibus incolis quoquo modo inflictas
penitus evulsas habeat et relegatas nationesque sibi subiectas in viam pacis et
iustitiae quae summa virtus est dirigat et pacifice custodiat, pro eo nos commodis
et utilitatibus dictorum civium et hospitum nostrorum ac heredum et poste-
ritatum eorum invigilare cupientes praefatas omnes erroneas novitates et 30
abusivas ac damnabiles consuetudines in dicti tributi receptione per ipsos
tributarios ut est antelatum introductas una cum praelatis et baronibus nostris
cassamus, annullamus et in irritum perpetue revocamus, mandantes et nostro
firmissimo regio edicto praecipientes universis praelatis, baronibus, comitibus,
castellanis, nobilibus et eorum officialibus tributa tarn in terris quam super 35
aquis ubilibet intra ambitum regni nostri tenentibus et habentibus nostrisque et
eorum tributariis praesentibus pari ter et futuris, praesentiurn notitiam habituris,
1) Vorlage: recedentes.
2) Vorlage: magestates.
8) Hierauf durchgestrichen: eorum. 40
4) Fehlt in der Vorlage.
.. ..
0) Vorlage: ma.gestatibus.
6) Vorlage: tributoriam.
7) Scilicet: praefati cives et hospites.
8) Vorlage: magestatem. 45
9) Vorlage: ofticii.
10) Vorlage: providentia magestatis, qui.

www.dacoromanica.ro
29

quatenus a modo in antea super dictos cives et hospites nostros de Cybinio


pro 1) eo,') ut iideru equum vel equos ipsorum ad praefatam columnam,
parietem vel domum tributariam contingenter alligaverint, et ex eo, ut ipsi
aut aliqui ex ipsis praemissis eorum armis muniti in eorundem tributariorum
5 domum et praesentiam accesserint, praefatos singulos quadraginta denarios
dicti tributarii recipere non praesumant, et etiam ut ipsi aut aliqui pro eo,
ut cives nostri et hospites cum curribus et rebus ipsorum ad loca dictorum
tributorum darn pervenerint et equi ipsorum dictos currus trahentes eandem
columnam vel domum tributariam aliquantisper pertranseuntes post tergum
10 reliquerint, ac etiam ex eo, ut ipsi cum dictis eorum curribus et rebus in
hospitio descenderint et delude ad solvendum tributum ad dictos tributarios
accesserint tributum persoluturi, pro eo etiam, ut si aliqui 2) ex 1) eisdem
civibus nostris cum dictis rebus ipsorum mercimonialibus ad loca tributorum
pergentes a campo dictum hominem ipsorum ad solvendum tributum ante-
15 mitterent et de ipsis rebus ipsorum iustum tributum persolvi faciendo, in locis
dictorum tributorum non pausando pertransierint, iam dicti tributarii praefatos
fideles nostros cives praemissis eorum rebus et bonis spoliare aut damnificare
ipsos seu disturbare nullatenus valeant neque possint, nec ab ipsis ad nostram
vel reginalem maiestates 5) venientibus aut ad ') aliquas regni nostri partes
20 sine rebus mercimonialibus equitantibus et eorum curribus dicta eorum lec-
tisternia seu victualium genera continentibus necnon auro ac argento ac
petunia eorum praetextu ut praemisimus negotiationis ipsorum intra ambitum
regni nostri hunt et hanc per eos portandis, muneribus nostrae vel reginali
maiestatibus 4) per eos deferendis iuxta nostrae maiestatis 5) decretum tern-
25 poribus in perpetuis illibate duraturum tributariam exactionem memorati
tributarii petere aut exigere non debeant neque valeant modo aliquali, sed
eos ac ipsorum successores iuxta praemissum maiestatis 5) nostrae decretum
et statutum ternporibus semper in perpetuis quitos sinant pertransire de
locis dictorum tributorum et pacificos, novitate et impedimento absque omni,
30 harum nostrarum testimonio literarum. Datum in Koloswar, in festo beati
Marti evangelistae, anno domini M CCC nonagesimo primo.

1276.
Klausenburg 1391 April 28. Konig Sigmund schaltet die Urkunde
des Konigs Ludwig I. von 1374 Nr. 1024, betreend die Befreiung
35 der Klausenburger von den Abgaben in Bacs, ein and verbietet den
Sohnen des Magisters Georg Bubek, von den Klausenburge?n in Bacs
Abgaben zu erheben.

') Fehlt in der Vorlage.


3) Vorlage: aliquis.
40 3) Vorlage: magestates.
4) Vorlage: magestatibus.
') Vorlage: magestatis.

www.dacoromanica.ro
30

Eingeschaltet von dent Kolozsntonostorer Sonvent 1396, Orig. Stadtarchiv


Klausenburg. Diese Urkunde ist eingeschaltet von dent Woiwoden Stibor 1399.
Orig. ebendaselbst.
Druck: Jakab Oklevellcir I, 75.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera 5


marchioque Brandenburgensis et cetera fidelibus suis magnificis viris comiti
Emerico Bubek indici curiae nostrae ac Detrico regnorum nostrorum Scla-
uoniae, Dalmaciae et Crouaciae nano filiis qUondam magistri Georgii Bubek
dicti salutem et gratiam. Noveritis quod providi viri Melchior index et Her-
mantis Brustul civis civitatis nostrae Kolosuar nuncupatae in partibus Tran- 10
siluanis situatae suis et universorum civium ac hospitum nostrorum de eadem
in personis ad nostrae venientes praesentiam maiestatis praetextu huitts,
quomodo ipsi a solutione tributi in villa Bach vocata pro vobis exigi con-
suetii) omnino essent exempti penitus et expediti per vestrosque officiates
et tributarios de dicta Bach ration° solutionis ante fati tributi de personis 15
et rebus eorum vobis fiendae iniuste perturbarentur et damnificari commit-
terentur indefesse, quasdam literas patentes quondam serenissimi principis
domini Lodouici regis felicis memorise praedecessoris et soceri nostri suo
secreto sigillo rotundo consignatas nobis exhibuerunt hunt tenorem conti-
nentes. (Folyt die Urlcunde des Konigs Ludwig 1. von 1374 Nr. 1024) Super 20
quo fidelitati vestrae et dictis vestris officialibus et tributariis praesentibus
et futuris praesentium notitiam habituris firmissime praecipiendo mandamus,
quatenus a modo et deinceps in loco dicti tributi vestri de Bach a praefatis
civibus et hospitibus nostris ac eorum rebus et mercibus tributum aliquod
petere, recipere aut exigi facere nullatenus praesumatis nec sitis ausi modo 25
aliquali, libertate eorum requirente approbata in hac parte. Praesentes per-
lectas reddi iubemus iugiter praesentanti. Et aliud pro nostra gratia non
facturi in praemissis. Datum in ipsa Kolosuar, feria m.sexta proxima post
festum beati Georgii martyris, anno domini millesimo CCC nonagesimo primo.

1277. 30

Klausenburg 1391 April 28. Konig Sigmund gestattet, dass Gregor,


Sohn Johanns von Beth len, and Peter, Sohn Johanns von .11falmkrog,
einerseits sowie Ladislaus, Sohn Emerichs von Eppeschdorf, anderer-
seits sick gegenseitig beerben.
Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, in rotes Wachs, papier- 35
bedeck', innen anfgeditckt, derselbe Stempel wie Nr. 1216. Von der Umschrift ist
noch. das Bruchstiick t S SIGISMONDI REGIS IIVNGAR2) erhalien.

Von der Kanzlei: Propria commissio do-


mini regis.
1) Fehlt in der Vorlage. 40
2) AR verschr5nkt.

www.dacoromanica.ro
31

Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et


cetera necnon marchio Brandemburgensis et cetera memoriae commendantes
tenore praesentium significamus quibus expedit universis, quod fideles nostri
dilecti nobiles et strenui viri magistri Gregorius filius Johannis filii Jacobi
5 de Betlem et Petrus filius Johannis de Almakerek ab una, parte vero ex
altera magister Ladislaus filius Emerici de Ebesfalu nobilis comitatus de
Kukullew in nostrae maiestatis praesentia personaliter constituti per partes
utrasque culmini nostro humililer expositum exstitit et supplicatum, quod
quia ipsi Gregorius, Petrus et Ladislaus ab olim se mutua sinceraque caritate
10 pertractavissent amicitiisque et nonnullis ceteris gratitudinibus roborassent,
quamquam linea consanguineitatis iidem Gregorius et Petrus ipsi Ladislao
attinere non dignoscerentur, desiderarent tamen ab intimis partes utraeque,
si benignus atque gratiosus ad id noster accederet consensus, se ipsos 1) in
fratres condivisionales assumere et acceptare adeo scilicet, ut decessa parte
15 una ab hac lace absque heredum solatio universae possessiones et portiones
pessessionariae talis partis defunctae in alteram partem superviventem hire
successorio devolvi, redigi valerent et redundare. Nos itaque humillimis sup-
plicationibus per partes praemissas nobis ut preescribitur oblatis clementer
exauditis pariter et admissis, recensitis quoque fidelitatibus et fidelium ob-
20 sequiorum praeclaris meritis, quibus memorati fideles nostri dilecti nobiles
et strenui viri Gregorius filius Johannis filii Jacobi de Beth len et Petrus
filius Johannis de Almakerek maiestati nostrae sub diversitate locorum et
temporum non parcendo eorum personis et rebus studuerunt et anhelant
toto conamine complacere in futurum, attendentes nihilominus sinceritatis
25 zelum et fidei inviolabilem constantiam, gum iidem Gregorius et Petrus
ad sacrum regni Hungariae diadem et ad nostram celsitudinem a dudum
inconcusse gesserunt et gerere non desistunt de praesenti. Praemissorum
igitur intuitu et ut iidem nostris obsequiis ferventius queant intendere, ipsis
Gregorio de Beth lern et Petro de Almakerek matura praehabita deliberatione
30 de certa maiestatis nostrae scientia et plenitudine regiae potestatis hanc
singularis praerogativae gratiam gratiose annuentes faciendam duxinus et
fecimus praesentium per vigorem, ut in casu, quo volente deo caeli, cuius
nutu reguntur omnia, annotatus Ladislaus filius Emerici de Ebesfalu ab hac
lace sine heredum solatio decesserit, ex tune possessiones eiusdem Ladislai
35 filii Emerici videlicet Ebesfalu ante fata necnon Sent Iwan, Ernye, Hondorf,
Goganfalua, MonEoros et Jedych nuncupatae in ditto comitatu de Kukullew
existentes ac aliae universae possessiones et portiones possessionariae eius-
dem Ladislai filii Emerici ubilibet situatae et cuiusvis nominis vueabulo
appellatae ad dittos Gregorium de Beethlen et Petrum de Almakerek eorumquo
40 heredes pleno iure successorio et perennali redigi debeant et devolvi per
eosdern Gregorium et Petrum et heredes eorundem ex praesenti nostra
annuentia et gratia perpetuo possidendae. In eventum autem, quo iam dicti
Gregorius et Petrus annotato Ladislao filio Emerici adhuc in humanis agenti
absque prolium seu heredum solatio de hoc medio fuerint sublati, ex tune
45 1) Vorlage: ipsas.

www.dacoromanica.ro
32

volumus et annuimus, ut possessiones et portiones possessionariae quaelibet


eorundem Gregorii et Petri ubilibet existentes in dictum Ladislaum filium
Emerici similiter iure successorio redigi valeant et redundari per ipsum
Ladislaurn tenendae et perpetuo possidendae, dantes et conferentes novae
nostrae donationis titulo praefatas possessiones et portiones possessionarias 5
praenotati Ladislai filii Emerici et omne ius quod eodem Ladislao decedente
in possessionibus et portionibus possessionariis eiusdern Ladislai nostram
concerneret maiestatem annotatis Gregorio et Petro ipsorumque heredibus,
possessiones vero et portiones possessionarias dictorum Gregorii et Petri
praelibato Ladislao filio Emerici in casibus praeallegatis per partes utrasque 10
perpetuo possidendas, tenendas pariter et habendas salvis duntaxat iuribus
Saxonum nostrorum sedium de Megyes et de Se lk, si quae in praefatis
possessionibus saepe dicti Ladislai filii Emerici eosdem concernunt, et nihi-
lominus iure aliorum quorumvis nostrorum fidelium in praemissis semper
salvis, harum nostrarum testimonio literarum. Quas dum nobis in specie 15
reportatae fuerint in formam nostri privilegii redigi faciemus. Datum in
Coloswar, feria sexta proxima post festum beati Georgii martyris, anno
domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo.
Unter dem Siegel Kanzleibemerkung.

1278. 20

Gyalu 1391 April 29. Konig Sigmund bestatigt fur die Stadt
Klausenburg die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1364 Nr. 814
mit der Urkunde des Konigs Karl von 1331 Nr. 487, betreffend
das Verhaltnis sum Palatin und Woiwoden, die .Au,siibung der Ge-
richtsbarkeit und die Benutzung des Waldes Feketeerdo. 25

Orig. Perg. Stadlarchir Klausenburg. Siegel, rund, Durchmesser 10'5 Centi-


meter, war in weisses Wachs auf der Ritekseite aufgedritckt. Eingeschaltet von
dem Kolozsmonostorer Konvent 1402, ferner von dem Grosswardeiner Kapitel 1402
und von dem Konige Sigmund 1402, Grigg. ebendaselbst.

Von der Kanzlei: Relatio domini Petri 30


episcopi Transiluani.
Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et
cetera marchioque Brandemburgensis et cetera memoriae commendantes
tenore praesentiam significamus quibus expedit universis, quod providi viri
fideles nostri Melheer iudex et Hermannus Breuseul cives nostri de Kolosuar 35
suis et universorum civium ac hospitum nostrorum de eadem in personis
ad nostrae accedentes praesentiam maiestatis exhibuerunt nobis quasdam
literas patentes quondam serenissimi principis domini Lodouici felicis me-
moriae illustris dicti regni Hungariae regis praedecessoris et soceri nostri,
sub sigillo suo maiori postremo literas quondam domini Karoli regis patris 40
sui super variis libertatum eisdem civibus per suam maiestatem gratiose

www.dacoromanica.ro
33

concessarum praerogativis confectas confirmantes tenoris subnotandi, suppli-


cantes nostro culmini prece subiectiva, ut dictas literas patentes regales ac-
ceptare et ratificare ac pro ipsis eornmque heredibus et successoribus inno-
vantes dignaremur perenniter confirmare. Quarum tenor is est. (Folyt die
5 Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1364 Nr. 814 mit der Urkunde des
Konigs Karl von 1331 Nr. 487.) Nos itaque iustis et iuri consonis dictorum
Me llieer iudicis et Hermanni civis fidelium nostrorum supplicationibus ante
fatis per ipsos suis et dictorum cunctorum civium et hospitum nostrorum
de Kolosuar nominibus nostrae humiliter uti foret antelatum porrectis ma-
to iestati pie exauditis pariter et admissis praetaxatas literas regales patentes,
non abrasas, non cancellatas nec in aliqua sui parte vitio caliginis offuscatas
sed mera veritatis plenitudine praepollentes praesentibusque verbotenus sine
diminutione et augmento insertas quoad omnes earum continentias, articulos
et clansulas plena auctoritate et potestatis plenitudine nostrae maiestatis
15 acceptamus, approbamus et ratificamus, ac') ipsorttml) civium') et') hospitum')
nostrorum') fidelitatibus') requirentibus ex praelatorumque et baronum regni
nostri consilio praematuro et sanctione uniformi memoratas literas regales
simul cum praemissis cunctis libertatum praerogativis in tenore ipsarum
superius latius explicatis pro ante fatis civibus et hospitibus nostris eortunque
20 heredibus et cunctis successoribus ex nostra certa scientia perenniter inno-
vantes perpetue valituras confirmamus praesentium patrocinio mediante. Datum
in villa Gyalo:. Sabbato proximo post festum beati Georgii martyris, anno
domini M CCC nonagesimo primo.
Utile). dem Siegel : Relatio domini Petri episcopi Transiluani.

25 1279.
Ofen 1391 Juni 13. Konig Sigmund beauftragt das Weissen-
burger Kapitel, bei der Einfuhrung Gregors von Bethlen und Peters,
des Sohnes Apa's von Malmkrog, in die ihnen zukommenden Anteile
an den Besitzungen und Besitzteilen Ladislaus', des Sohnes Emerichs
30 von 4pesehdorf, mitzuwirken.
Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1391, Orig. Ungar. National-
museum Budapest und gleichzeitige Ausfertigung Ungar. Landesarchiv Budapest.
Die Urkunde des Konigs Sigmund ist such eingeschaltet von dem Weissenburger
Kapitel 1391 und mit dieser Urkunde von dem Konige Sigmund 1393, Orig. Ung.
35 Nationalnauseum Budapest. Die Urkunde des Konigs Sigmund von 1393 ist ein-
geschaltet von demselben Konige 1394, Orig. Ungar. Landesarchio Budapest. Die
Urkunde des Konigs Sigmund von 1394 ist eingeschaltet von demselben Konige 1406,
Orig. ebendaselbst.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera


40 ac marchio Brandemburgensis et cetera fidelibus suis capitulo Albensi partis
Transsiluanae salutem et gratiam. Dicitur nobis in personis magistrorum
Fehlt in der Vorlage.
Urkundenbuch HE. 3

www.dacoromanica.ro
34

Gregorii de Beth len et Petri filii Apa de Almakerek, quod ipsi a Ladislao
filio Emerici de Ebesfolua fratre ipsorum condivisionali de universis pos-
sessionibus et possessionariis portionibus ipsos communiter tangentibus, in
quibuscumque comitatibus habitis, erga manes dicti Ladislai existentibus
divisionem habere vellent congruentem regni nostri lege requirente. Super 5
quo fidelitati vestrae firmis damns in mandatis, quatenus vestrum rnittatis ho-
minem pro testimonio fide dignum, quo praesente Nicolaus filius Valentini
de Zenthlazlov vel Johannes de Feyryghaz aut Stephanus de Dengeleg aliis
absentihus homo noster ad praefatum Ladislaum accedendo divisionem eisdem
Gregorio et Petro extradari petat verbo nostro. Qui si dederit bene quidem, 10
alioquin citet ipsum Ladislaum contra annotatos Gregorian) et Petra))) in
nostram praesentiam ad terminum competentem rationem de praemissis
redditurum efficacem. Et post haec ipsius divisionis seriem cum nomine
citati si necesse fuerit terminoque assignato nobis fideliter rescribatis. Datum
Budae, tertio die festi beati Barnabae apostoli, anno domini millesimo CCU 15
nonagesimo primo.

1280.
Lemberg 1391 Juli 6. Myrcius, Woiwode der Walachei, besteitigt
sein mit Wladislaus, dem Konige von Po len, gegenuber dem Konige
von Ungarn und sonstigen Feinden geschlossenes Schutz- und Trutz- 20
bandnis, und verpflichtet sick, auch die eigenen Unterthanen mit
Hilfe des genannten Konigs von Po len gegebenenfalls zit bestrafen.
Faksimiliert: Densusianu Documente Tafel II nach dem Orig. Perg. Kaiser-
liches Archiv Moskau. Siegel, angehlingt, derselbe Stempel wie Nr. 1245.
Druck: Codex diplom. Poloniae et Litvaniae I, 599. Fejer Codex 1, 8, 340. 25
Densusianu Documente 334.

Myreirts dei gratia vaivoda Tran,salpinus, Fogoras et Om las dux,


Seuerini comes, Trestri dominus ac terrarum Dobrodicii despotus et cetera
significamus quibus expedit universis, quod cupientes inire foedera inviolabilis
amicitiae cum serenissimo principe domino Wladislao rege Poloniae et cetera 30
de baronum nostrornm unanimi consilio ordinationem huiusmodi fecimus
alias') atque pridem temporibus perpetuis ab utraque parte tenendam et irre-
fragabiliter observandam, quod memoratum dominum Wladislaum regem toto
nostro posse atque potentia, dum nostrum auxilium postulaverit, ac .. homines
sibi subditos ab insultu et hostili incursu 2) regis Vngariae ac ipsius homa- 35
gialium 2) et quorumlibet hominum sibi subiectorum, contra alios vero praedicti
domini Wladislai regis aemulos aut iniuriatores quoslibet ipsum iuxta arbitrii
nostri beneplacitum iuvare promittimus et spondemus, quemadmodum alnico
facere expedit atque decet. Idemque dominus Wladislaus rex ad nostram postu-
2) So Vorlage. 40
2) Sigmund.
3) Vorlage: oniagialium.

www.dacoromanica.ro
35

lationem contra . .1) regem Vngariae et ipsius subditos pro toto ipsius posse
atque potentia nos debet et tenebitur adiuvare, contra alios vero nostros aemulos
iuxta ipsius liberi arbitrii beneplacitum nobis auxiliabitur ut amicus. Quas
quideni priores nostras literas et obligationes gratas et ratas habentes ipsas,
5 tamquam earum tenor de verbo ad verbum praesentibus esset intersertus,
approbamus, ratificamus et vigore praesentium confirmamus adiicientes et
adiungentes, quod si quis ex nostris rnotionem aliquam facere et se nobis
opponere praesumpserit aut attentaverit aliquid contra eundem dominurn
Wladislaum, talem volumus una cum iam dicto Wladislao rege et ipse nobiscum
10 compescendo debite coercere.2) In cuius rei evidentiam et perpetuam firmitatem
sigillum nostrum mains per Maynam et Volculum comites nostros fideles
praesentibus appendi fecimus. Datum in Lemburga, in octava beatorum Petri
et Pauli apostolorum, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo.

1281.
15 1391 Juli 15. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Urkunde
des Konigs Sigmund von 1391 Nr. 1279 ein und berichtet dem Konige,
dass Gregor von Bethlen und Peter von Malmkrog in den Besitz von
Eppeschdorf, Johannisclorf, Hohndorf, Ehrgang und Gugendorf ein-
gefiihrt worden sind.
20 Eingeschaltet von dem Konige Sigmund 1393, Orig. Ungar. Nationalmuseum
Budapest. Die Urkunde des Konigs Sigmund von 1393 .ist eingeschaltet von
demselben Kenige 1394, Orig. Ungar. Landesarchiv Budapest. Die Urkunde des
Konigs Sigmund von 1394 ist eingeschaltet von demselben Konige 1406, Orig.
ebendaselbst.

25 Excellentissimo principi domino Sigismundo dei gratis illustri regi


Hungariae domino eorum naturali capitulum ecclesiae Transsiluanensis ora-
tionum suffragia cum perpetua fidelitate. Literas vestrae excellentiae honore
quo decuit recepimus in haec verba. (Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund
von 1391 Nr. 1279.) Nos enim mandatis vestrae maiestatis obedire cupientes
30 ut tenemur una cum Nicolao filio Valentini de Zenthlazlo homine vestro
nostrum hominem videlicet Johannent presbyterum de choro nostro ad
praemissa fideliter exequenda duximus transmittendum. Qui demum ad nos
reversi nobis concorditer retulerunt, quod ipsi in octavis festi beatorum Petri
et Pauli apostOlorum proxime praeteritis 3) ad Ladizlaum filium Emerici de
35 Ebesfalua accedendo ab eodem verbo vestrae maiestatis Gregorio de Betlen
et Petro de Almakerek de universis possessionibus et portionibus possessio-
nariis ipsos communiter tangentibus, in quibuscumque comitatibus habitis,
erga rnanus ipsius Ladizlai existentibus divisionem congruentem dari pe-
tivissent, ubi idem Ladizlaus filius Emerici quasdam possessiones Ebesfalwa,
90 1) Sigmund.
2) Vorlage: cohercore.
3) Juli 6.
3$

www.dacoromanica.ro
36

Zenthywan, Handorf, Ernew et Gogasfalwa') vocatas eisdem Gregorio de


Betlen et Petro filio Apa in divisione cedentes assignasset, quas dictis
Gregorio de Betlen et Petro filio Apa nemine contradictore apparente statu-
issent perpetuo possidendas, tribus diebus continuis in eisdem moram faciendo.
Datum tertio die festi beatae Margarethae virginis, anno quo supra. 5

1282.
1391 Juli 15. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Urkunde
des Konigs Sigmund von 1391 Nr. 12 79 ein und bezeugt, dass Gregor
von Bethlen und Peter, Sohn Apa's von Malmkrog, in den Besitz von
Eppeschdorf, Johannisdorf, Hohndorf, Ehrgang und Gugendorf ein- 10
gefiihrt worden sind.
Orig. Perg. Ungar. Nationalmuseum Budapest. Siegel war an gritner Seiden-
schnur angehangt. Gleichzeitige Ausfertigung Perg. Ungar. Landesarchiv Buda-
pest. Yom Siegel keine Spur vorhanden; sonst kanzleigemdss, von einem gleich-
zeitigen Schreiber geschrieben. 15

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tarn


praesentibus quam futuris praesens script= inspecturis salutem in ornnium
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
nos literas excellentissimi principis domini Sigismundi dei gratia illustris
regis Hungariae recepimus in haec verba. (Folgt die Urkunde des Konigs 20
Sigmund von 1391 Nr. 1279.) Nos enim mandatis eirisdem domini nostri
regis obedire cupientes ut tenemur una cum Nicolao filio Valentini de Zenth-
laslo hemline suo nostrum hominem videlicet Johannem presbyterum de
choro nostro ad praemissa fideliter exequenda duximus transmittendum. Qui
demum ad nos reversi nobis concorditer retulerunt, quod ipsi 2) in octavis 25
festi beatorum Petri et Pauli 3) apostolorum proxime praeteritis 4) ad Ladis-
laum filium Emerici de Ebesfolua accedendo ab eodem verbo praefati do-
mini nostri regis Gregorio de Bethlen et Petro filio Apa de Almakerek de
universis possessionibus et portionibus possessionariis ipsos communiter tan-
gentibus in quibuscumque comitatibus habitis erga manus ipsius Ladislai 30
existentibus divisionem congruentem dari petivissent, ubi idem Ladislaus
filius Emerici quasdam possessiones Ebesfolua, Zenthywan, Handorf, Erneu
et Goganfolua vocatas eisdem Gregorio de Bethlen et Petro filio Apa in
divisione cedentes assignasset, quas dictis Gregorio de Bethlen. et Petro filio
Apa nemine contradictore apparente statnissent perpetuo possidendas, tribus 35
diebus continuis in eisdem moram faciendo. Datum tertio die festi beatae
Margarethae virginis, anno domini millesimo CCC nonagesimo primo. Hono-
rabilibus et discretis viris Johanne praeposito, Ladislao cantore, Petro custode
ac Johanne plebano de Deva decano canonicis ecclesiae nostrae existentibus.
') 1395: Gogaffalwa. 40
2) Gebessert aus: ipsis.
Hierauf: apostoli.
4) Juli 6.

www.dacoromanica.ro
37

1283.
Ofen 1391 Dezember 30. Konig Sigmund beauftragt das Weissen-
burger Kapitel, bei der Einfuhrung Gregors von Bethlen in Besitz-
anteile von Boncznyires, Manyik und Moritzdorf mitzuwirken.
5 Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1392, Orig. Ungar. Landesarchiv
Budapest.

Sigismundus dei gratis rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera


marchioque Brandemburgensis et cetera fidelibus suis capitulo Albensi sa-
lutem et gratiam. Cum nos quasdam portiones possessionarias Johannis filii
lo Dominici de Nyres sequacis Johannis quondam prioris nostri notarii 1) infi-
delis in possessionibus praedicta Nyres, Manyk et Moroth vocatis babitas
in comitatu de Doboka existentes fideli nostro nobili viro Gregorio de Bethlen
per alias nostras literas perpetuo contulerimus ipsasque eidem statui facere
velimus consuetudine regni nostri requirente, super quo fidelitati vestrae
15 firmiter edicimus, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fide
dignum, quo praesente Stepbanus de Dengelegd vel Michael filius Petev de
Nema ant Emeritus de Kyde sin Ladislaus de Chasar aliis absentibus hoino
noster ad facies praelibatarum portionum possessionariarum vicinis et com-
metaneis earundem universis inibi legitime convocatis et praesentibus acce-
20 dendo statuat easdem eidem sub nostrae novae clonationis titulo perpetuo
possidendas, si non fuerit contradictum. Contradictores vero si qui fuerint,
citet ipsos contra saepe fatum Gregorium de Bethlen in nostratu praesen-
tiam ad terminum competentern. Et post haec (minium praemissorum seriem
ut fuit expediens nobis fideliter rescribatis Datum Budae, Sabbato proximo
25 ante festum circumcisionis domini, anno eiusdem M CCC nonagesimo primo.

1284.
1392 Februar 9. Das Weissenburger Kapitel bezeugt, dass Thomas,
Sohn .Akus' von Bell, und Ladislaus, Sohn Georgs von Wassid, einen
Tausch abgesdlossen haben, betrejend einen Besitzanteil von Ladmesch,
30 beziehungsweise den vierten Teil der Besitzung Stein.
Abschrift: Beschner Diplom. VIII, 517 nach Orig. Perg. Evangel. Kirchen-
archiv Augsb. Bek. Stolzenburg. Siegel, rand, war in weisses Wachs auf der
Bilckseite aufgedriickt.

Nos capitulum ecclesiae Transsiluanae significanius tenore praesentium


36 quibus expedit universis, quod nobilibus viris Thoma filio Akus de Bolya
ab um parte, ab alia vero Ladislao filio Georgii de Vezed coram nobis
personaliter constitutis confessum exstitit per eosdem concorditer pariter et
') Vorlage: notorii.
2) Fehlt in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
38

relatum, quod ipsi quarundam 1) terrarum' ipsorum, prospectu utilioris con-


ditionis unicuique partium ex ipsis cedentis contractu permutationis, inter se
talem permutationem et concambium fecissent et celebrassent, ac fecerunt
et celebraverunt coram nobiT,--quod idem Thomas filius Akus portionem
suam possessionariam in possessione Ladamas ipsum tangentem cum omnibus 5
suis utilitatibus et pertinentiis quibuslibet ad ipsarn spectantibus, praefatus
vero Ladislaus filius Georgii portionem suam possessionariam vidilicet medie-
tatern rectae medietatis possessionis Stino 2) ipsum tangentis similiter cum
suis utilitatibus et pertinentiis quibuslibet ad ipsam medietatem medietatis
spectantibus alter alteri titulo permutationis dedissent et tradidissent, ac 10
dederunt et tradiderunt coram nobis perpetuo et irrevocabiliter possidendas
pariter et habendas totum ins et dominium proprietarium ipsarum terrarum
sett portionum possessionariarum in alterutrum plena et integre transferendo.
Aussumentes et obligantes sese et eorum posteros praetextu memoratarum
portionum possessionariarum in concambio traditarum temporum in processu 15
mutua vicissitudine ab omnibus molestare seu perturbare quoquomodo vo-
lentibus propriis ipsorum laboribus et expensis alterutrum per omnia ex-
pedire et in pacifica possessione conservare. Datum in octavis festi purl-
ficationis virginis gloriosae, anno domini millesimo CCOn.'° nonagesimo secundo.

1285. 20

1392 Februar 22. Bezeugungsurkunde des Kolozsmonosterer Kon-


ventes, betreffend die Aufteilung der Besitzungen der Adligen von
Somkerek, darunter auch der Besitzung Chepan in dem Komitat
de Zonuk interiori. Die Aufteilung erfolgte am Tage der dominica
Septuagesima 3) und im Jahre M. CCC. nonagesimo secundo. 25
Datum duodecimo die termini praenotati, anno domini supra ditto.
Di uck: Barabds Cod. Teleki I, 235 no,ch dem Orig. Perg. Archly der Grafen
Teleki, Marosvciscirhely. Siegel, schadhaft, an gritner Seidenschnur angeheingt.

1286.
1392 Februar 26. Das Weissenburger Kapitel schaltet die 30
Urkunde des Konigs Sigmund von 1391 Nr. 1283 ein und berichtet
dem Konige, class die Wittwe Alberts von Manyik und Genossen
betres der Besitzungen Manyik und Moritzdorf vor den Woiwoden
geladen worden sind.
Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rand, war in weisses Wachs 35
auf der Bilckseite aufgedritckt.
1) Vorlage: quarundem.
2) Gebessert aus: Stina.
3) Februar 11.

www.dacoromanica.ro
39

Excellentissimo principi domino Sigismundo dei gratia illustri regi


Hungariae domino eorum naturali capitulum ecclesiae Transsiluanae orationum
stiffragia cum perpetua fidelitate. Literas vestrae excellentiae honore quo
decuit recepimus in haec verba. (Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund
5 von 1391 Nr. 1283) Nos enim mandatis vestrae sublimitatis obedire cu-
pientes ut tenemur una cum Emerico de Kyde homine vestro nostrum ho-
minem videlicet Marctun presbyterum de choro nostro ad praemissa fideliter
exequenda duximus transmittendum. Qui demum ad nos reversi nobis con-
corditer retulerunt, quod ipsi secundo die festi cathedrae beati Petri apostoli ')
10 ad facies possessionum Manyk et Moroth vocatarum accessissent, et cum
portiones possessionarias Johannis filli Dominici ibidem habitas iuxta con-
tinentiam literarum vestrae maiestatis nobili viro Gregorio de Bethlen sta-
tuere voluissent, dominae relicta Alberti in personis duoru filiorum suorum
no consortes Ladislai et Andreae literatorum, neenon Mauricii de eadem
15 Manyk huic statutioni contradictione obviassent, quas ad octavas festi Penthe-
costes proxime nunc venturas 2) ad praesentiam vaivodae vestri Transsiluani
citassent rationem contradictionis earum reddituras. Datum secundo die festi
beati Mathiae apostoli, anno domini rnillesimo CCC nonagesimo secundo.

1287.
20 1392 Marz G. Las Weissenburger Kapitel bezeugt, dass Lau-
rencius, Sohn Johanns von Agnetheln, an Peter, den Sohn Johanns
von Malmkrog, ein Stuck des Landstrichs Fetendorf verkauft hat.
Orig. Perg. Ungar. Landesarchio Budapest. Siegel, spitzoval, 'misses Wachs,
an gritner Seidenschnur angehangt.

25 Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium
salvatore. Ad universorum notitiam 'mum serie volumus pervenire, quod
nobilibus viris Laurencio filio Johannis do Zenthagata pro se ac Johanne
filio suo ab una parte, ab alia vero Petro filio Johannis de Almakerek coram
30 nobis personaliter constitutis confessum exstitit per eundem Laurenciurn
filium Johannis pariter et relatum, plod ipse quibusdarn suis necessitatibus
compulsus quandam particulam terrae suae Telek alio nornine Fetundorf
vocatam in vicinitate territorii praedictae possessionis Zenthagata habitam,
in comitatu Albensi existentem pro quingentis florenis quemlibet florenum
35 cum XXXI grossis computando, ac una tunella vini plene solutis ut dixit
et receptis eidem Petro filio Johannis et per eum suis heredibus heredumque
suorum successoribus vendidisset, et vendidit coram nobis perpetuo et irre-
vocabiliter possidendam, tenendam, pariter et habendam totum ius et dotni-
nium proprietarium eittsdem particulae terrae in praefatum Petrum filium
40 Johannis et eius posteros plene et integre transferendo, nihil iuris ant pro-

1) Februar 23.
3) Juni 9.

www.dacoromanica.ro
40

prietatis sibi et suis posteritatibus in eadem reservando. Assumens nihi-


lominus et obligans se praenominatus Laurencius filius Johannis ab omnibus
praetextu memoratae particulae terrae per ipsum venditae memoratum Petrum
Hum Johannis et ipsius successores successu temporum molestare et impedire
volentibus propriis suis laboribus et expensis per omnia expedire et in pacifica 5
possessione eiusdem indemniter conservare, hoc tamen non paetermisso, ut
si aliquo casu praeveniente praefatus Laurencius filius Johannis eun.dem
Petrum filium Johannis aut eius successores in dominio et pacifica posses-
sione praelibatae particulae terrae ut praefertur per ipsum modo quo supra
venditae conservare non posset nec valeret, tune tantam seu consimilem 10
paticulam terrae de aliis suis possessionibus eidem Petro filio Johannis et
eius posteritatibus dare aut praetactam quantitatem pecuniae reddere et
restituere teneatu. Datum in octavis diei cinerum, anno domini millesimo
CCC nonagesinio secundo. Honorabilibus et discretis viris Johanne praepo-
sito, Ladislao cantore, Petro custode ac Michaele Woyuodae archidiacono de 15
Hunyad decano canonicis ecclesiae nostrae existentibus.

1288.
1392 Metrz 30. Der Kolozsmonostorer Konvent beglaubigt 'Ur
Hermanus Brestel von Klausenburg die Urkunde des Kolozsmonostorer
Konventes von 1382 Nr. 1166 mit der Urkunde des Konigs Ludwig I. 20
von 1377 Nr. 1070, betreffend die den Klausenburgern hinsichtlich,
ihrer Sachen und Waren in Siebenbiirgen zu,stehende Freiheit von
Abgaben.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, rand, Durchntesser 5 Centimeter,
weisses Wachs in Wachsschiissel, an weisser Hanfsehnur angeheingt. Der Stempel 25
diesel Siegels weist bei den mit ebendiesem Siegel versehenen Urkunden nod:, fol-
gende Merkmale auf. Maria mit dent Kinde, sitzend, und Engel, betend, je einer
rechts und links von Maria, im Siegelfelde. Der gothische Baldachin fiber Maria ist
dreigiebelig. Umschrift, zwischen Perllinien, unzial: S CONVENT VS 1) BETE M
VIRGINS DE COLOSMON A T.2) Vergleiche die Abbildung: Magyar tortenelmi 30
tar II, Anhang Nr. 78.

Conventus monasterii beatae virginis de Clusmonostra omnibus Christi


fidelibus tam praesentibus quain futuris praesens scripturn inspecturis salutem
in domino sempiterno. Ad universorum notitiam tam praesentium quam futu-
roum harum testimonio literarurn 9 volumus pervenire, quod vir providus 35
Hermanus dictus Brestel civis de Cluswar in nostram personaliter accedendo
praesentiam exhibuit nobis quasdam literas nostras transcriptionales, sub
priori sigillo nostro patenter transcriptas et transsumptas, petens nos hut-ilia
cum instantia, ut easdern de verbo ad vebum transcribi et in formam nosti
1) EN verschreinkt. 40
2) AT verschreinkt.
3) Fehlt in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
41

privilegii redigi facere dignaremur pro eodem. Quarum 1) quidem tenor lite-
rarum nostrarum per omnia is est. (Folgt die Urkunde des Kolozsmonostorer
Konventes von 1382 Nr. 1166 mit der Urkunde des Konigs Ludwig I. von
1377 Nr. 1070.) Nos siquidem iustis et congruis petitionibus ipsius Hermani
5 dicti Brestel de Cluswar ac iustitiae acquiescentes dictas literas nostras
transcriptionales de verho ad verbum transcribi et transsumi fecimus nostroque
sigillo authentico et pendenti munimine roborari. Datum Sabbato proximo
ante dominicam Judica me domine, anno domini millesimo trecentesimo
nonagesimo secundo.
44

10 1289.
Diosgyor 1392 April 15. Konig Sigmund beauftragt das TYeissen-
burger Kapitel bei der _Einfiihrung der Sane Pauls von Baczkamadaras
and Genossen in den Besitz von Kleinalisch mitzuwirken.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, Durchmesser 3.4 Centi-
15 meter, war in rotes Wachs auf der Ritckseite zum Verschluss aufgedriickt.
Druck : Szabo Szek. okleveltdr I, 83.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, [Croaciae] 2) et


cetera ac marchio Brandemburgensis et cetera fidelibus suis capitulo eccle-
siae Albensis Transsiluanae salutem et gratiam. Quia nos fidelibus [nostris
20 Emerico et Demetrio] 3) filiis Pauli de Bachkamadaras ac Jacobo, Stephano,
Gallo et Ladislao filiis [eiusdem Emerici quandam] 4) possessionem nostram
Ky'zsewlews vocatam, in comitatu Kykullew existentem cum omnibus suis
pertinentiis pro fidelibus ipsorum servitiis per alias literas nostras novae
ostrae donationis titulo contulimus et donavimus ipsosque ad eandein statui 5)
25 facere velimus regni consuetudine requirente, fidelitati igitur vestrae man-
damns, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fide dignum. quo
praesente Jacobus filius Petri de Almas vel Bartha filius Myke de Myke-
falua an Stephanus de Darlas sin Paulus filius Jacobi de Somog sive An-
thonius filius Johannis de Zenthkyral aliis 6) absentibus homo noster ad
30 faciem dictae possessionis vicinis et commetaneis suis 7) universis inibi le-
gitime convocatis et praesentibus accedendo statuat praedictam possessionem
praefatis nobilibus praemissae nostrae novae donationis titulo perpetuo pos-
sidendam, si non fuerit contradictum. Contradictores vero si qui apparuerint,
citent eos in praesentiam vaivodae Transsiluani ad terminum competentem.
35 Et post haec ipsius statutionis seriem cum nominibus 8) contradictorum et
1) Vorlage: cuius.
2) Schrift geschwunden.
3) Schrift geschwunden, 3.6 Centimeter breit.
4) Desgleichen, 3'1 Centimeter.
40 o) Vorlage: satui.
6) 1 gebessert aus : d.
7) Hierauf durchgestrichen: inibi.
8) Hierauf durchgestrichen: citatorum et.

www.dacoromanica.ro
42

citatorum, siqui apparuerint, terminoque assignato ditto vaivodae solito


more rescribatis. Datum in Dyosgewr, secundo die festi Pascae, sub sigillo
dominae Mariae reginae Hungariae consortis nostrae carissimae propter ab-
sentiam cancellarii nostri, anno domini M° CCC nonagesimo secundo.
Auf der .Ruckseite Adresse: [Fidelibus suis ca]pitulo ecclesiae Albensis 5
[Tr]anssiluanae.
Statutoria.

1290.
Wien 1392 Juli 3. Peter der Gunczpurger, des rates der stat..
ze Wienn, und Kathrei, seine Hausfrau, verkaufen mit Handen hem 10

Michels des Geuchramer, purgermaister und manzinaister, und des rates


gemain der stat ze Wienne ihr Haus, gelegen an dem Neuenmarkcht
ze Wienne zenest der geistleichen herren haus von dem Heiligengeist
und mit dem andern tail in der Kernerstrass zenest Philipps seligen.
haus des Chaltenweins, um 345 Pfund Denar frawen Margreten, Si- 15

mons des Abels von Nasen witiben. Besiegelt mit don Siegel
des Ausstellers und dem stadtischen Grundsiegel.
ze Wienne, an sand Ulreichs abeude.
Regent: Uhlirz Regesten aus dem Archive der Stadt Wien I, 290, nach dem
Orig. Perg. Stadtarchiv Wien. 2 Siegel, rund, an Pergamentstreifen angehiingt. 20
Siegel 1), schadhaft, schwarzes Wachs; Siegel 2), rotes Wachs in Wachsschitssel.

1291.
1392 Juli 16. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt fiber Bitten
Laurencius' filius Hennengi de Dalya die Urkunde des Weissenburger
Kapitels von 1360 Nr. 761, betretrend das von Nikolaus, dem Murder 25
seines Vaters Henning, beanspruchte Besitzrecht in Dalya.
Datum tertia feria proxima post festum beatae Margarethae vir-
ginis, anuo domini millesimo CCC nonagesimo secundo.
Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, war in weisses Wachs
auf der Riickseite aufgedrilckt. 30

1292.
Kewe 1392 August 9. Konig Sigmund verleiht Beche, dem Sohne
Johanns von Furstenburg, eine Hofstelle in der Marktgemeinde Marien-
burg und den dritten Teil einer Mahle daselbst.
1) So Vorlage. 35

www.dacoromanica.ro
43

Eingesehaltet als erstes Insert von dem Konige Sigmund 1393, Orig. Her-
mannst. Archie.

Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et


cetera marchioque Brandernburgensis et cetera memoriae commendamus per
5 praesentes, quod quia crescentibns 1) servitiorum meritis 1) sequi dehent grata
praemia rneritorum, pro eo nos recensitis fidelitatibus et fidelium obse-
quiorum laude dignorum meritis Beche filii Johannis de Hydweg, quibus ipse
sacro regio diademati et per consequens nostro culmini locis et temporibus
opportunis in cunctis nostris et regni nostri processibus et expeditionibus
10 prosperis ut puta et adversis praesertim in exercituali nostra expeditione, quam
nunc in regno nostro Seruiae contra Turkos et Rasscienses habuisse perhibemur,
cum summae fidelitatis constantia, vigilantia 2) curiosa et laborum instantia
assidua studuit et nunc intrepide anhelat 8) complacere, quorum praetextu licet
ipse 'dono maiori per nos merito foret praemiandus, ut tamen voto ipsius hac
15 vice aliquatenus respondere videamur, quandam domum nostram regalem
seu fundum curiae in oppido nostro Fewldwar appellato in nostris partibus
Transsiluanis existenti habitam necnon tertiarnpartem cuiusdam molendini
triton rotarum sub praedicta domo et in dicto nostro oppido super fluvio
Homorod currentis habitam, ad eandem domum ut fertur pertinentem, quae
20 quondam Salamonis de Brassouia praefuisse dignoscuntur et quas 4) nos a diu
pacifice possedisse perhibemur, cum omnibus ipsarum 6) utilitatibus, fructibus,
emolumentis, aedificiis et pertinentiis universis ad easdem 6) rite spectantibus
de manibus nostris regiis mera auctoritate et ex certa nostrae maiestatis
scientia novaeque nostrae donationis titulo et omni eo hire, quo ipsae et
25 eaedem 7) ad nostram regiarn pertinere dignoscuntur collationem, eidem Beebe
filio Johannis et per eum suis heredibus heredumque suorum successoribus
et posteritatibus universis dedimus, donavimus et contulimus, immo damns,
donamus et conferimus eisdem perpetuo et irrevocabiliter possidendas, tenendas
et habendas 0) patrocinio praesentium mediante absque duntaxat praeiudicio
30 iuris alieni. Datum in Kewe, in vigilia festi beati Laurencii martyris, anno
domini millesimo CCC nonagesimo secundo.

1293.
Kewe 1392 August 9. Konig Sigmund beauftragt das Weissen-
burger Kapitel, bei der .Einfiihrung Beche's, des Sohnes Johanns von
85 Frcrstenburg, in den Besitz einer Hofstelle in der Alarktgemeinde
Marienburg and des dritten Teiles einer Male daselbst mitzuwirken.
') So Vorlage.
2) Vorlage: emgilantia.
3) Vorlage: anchelat.
40 4) Vorlage: quos.
8) Vorlage: ipsorum.
6) Vorlage: eosdem.
7) Vorlage: ipsa et eadem.
8) Vorlage: possidendam, tenendam at habondis.

www.dacoromanica.ro
44

Eingeschaltet von dem Wcissenburger Kapitel 1392 und mit dieser Urkunde
als zweites Insert von dem Konige Sigmund 1393, Orig. Hermannst. Archiv.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera


marchioque Brandemburgensis et cetera fidolibus suis capitulo ecclesiae
Albensis Transsiluanae salutem et gratiam. Noveritis nos quandain domum 5
nostram regalem seu fundum curiae in oppido nostro Feuldwar nuncupato
existentem necnon tertiam partem cuiusdam molendini in ditto oppido nostro
et sub dorno praedicta existentis at habiti, quae quondam Salamonis de
Brassouia praefuisse perhibentur, cum utilitatibus, aedificiis et pertinentiis
eorundem universis fideli nostro Beche filio Johannis de Hydweg et suis 10
heredibus mediantibus aliis literis nostris exinde confectis novae nostrae
donationis titulo perpetuo contulisse. Ideo fidelitati vestrae firmiter man-
damus, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fide dignum, quo
praesente Johannes vel Marcus aut Valentinus de Cekmantul seu Daniel de
Erkewd aliis absentibus homo noster ad facies praedictarum domus seu fundi 15
curiae necnon et tertiae partis molendini vicinis at commetaneis earundum
universis inibi legitime convocatis et praesentibus accedendo introducat
memoratum Beche filium Johannis in dominium earundem statuatque easdem
eidem Beche sub praemisso nostrae novae donationis titulo perpetuo possi-
dendas at tenendas,1) si non fuerit contradictum. Contradictores vero si qui 20
fuerint, citet eosdem contra annotatum Beche in praesentiam vaivodae nostri
Transsiluani ad terminum competentem, rationern contradictionis eorum red-
dituros. Et tandem huiusmodi introductionis et statutionis seriem vel nomina
contradictorum et citatorum si qui fuerint terminumque assignatum eidem
vaivodae more solito rescribatis. Datum inmBewe, in vigilia festi beati Lau- 25
rencii martyris, anno domini millesimo CCC nonagesimo secundo.

1294.
1392 September G. Das Weissenburger Kapitel sdaltet die Ur-
kunde des Konigs Sigmund von 1392 .Nr. 1293 ein und berichtet
dem Woiwoden _Emerich Bubek, class Beche, Sohn Johann$ von Fiirsten- 30

burg, in den Besitz einer Hofstelle in der Marktgemeinde Illarienburg


und des dritten Teiles einer Mali le daselbst eingefiihrt worden ist.
Eingeschaltet als zweites Insert von dem Konige Sigmund 1393, Orig. Her -
mannst. Archiv.

Magnifico viro domino Emerico Bubek vaivodae Transsiluano et 35


comiti de Zolnuk alnico ipsorum honorando capitulum ecclesiae Transsiluanae
amicitiam paratam debito cum honore. Noveritis nos literas excellentissimi
principis domini Sigismundi dei gratia illustris regis Hungariae recepisse in
haec verba. (Fo lgt die Urkunde des Konigs Sigmund von 1392 Nr. 1293.)
Nos enim mandatis eiusdem domini nostri regis obedire cupientes ut tenemur 40.

1) Vorlage: tenendum.

www.dacoromanica.ro
45

una cum Johanne de Cekmantul homine suo nostrum hominem videlicet


Gaspar clericum de choro nostro ad praemissa exequenda duximus trans-
mittendum. Qui demum ad nos reversi nobis concorditer retulerunt, quod
ipsi die dominico proximo post festum beati Bartholomei apostoli proxime
5 praeteritum 1) ad facies praedictarum &nuts seu fundi curiae necnon et
tertiae partis molendini in oppido Feuldwar habitarum pariter accessissent
ac vicinis et commetaneis earundem circumquaque legitime convocatis ipsisque
praesentibus ipsas iuxta continentiam literarum praefati domini nostri regis
Beebe filio Johannis de Hydweg et suis heredibus nomine contradictore
10 apparente statuissent cum omnibus utilitatibus et pertinentiis earundem
perpetuo possidendas tribus diebus continuis iuxta regni consuetudinem
ibidem moram faciendo. Datum sexta feria proxima ante festum nativitatis
virginis gloriosae, anno quo supra.

1295.
15 1392 November 15. Das Ofener Kapitel beglaubigt fur das Gross-
wardeiner Kapitel die Urkunde des Konigs Ladislaus IV. von 1272
his 1289 Nr. 165, betreffend das Marktrecht des Grosswardeiner
Kapitels, ferner die Urkunde des Bischofs Lodomerius und Genossen
von 1273 Nr. 169, betreffend die Einkiinfte des Bischofs und des
20 Kapitels von Grosswardein, ferner die Urkunde des Bischofs Emrich
von 1297 Nr. 279 mit der Urkunde des Bischofs Bartholomeus von
1285 Nr. 209, betreffend das Zoll- und Marktgefalle in Olaszy,
Neudorf und Sankt-Lorenz.
Eingeschaltet ads erstes Insert von dem Sonige Mathias 1477, Orig. Her-
25 mannst. Archiv.

Capitulum ecclesiae Budensis omnibus Christi fidelibus praesens


script= inspecturis salutem in domino sempiternam. Ad universorum tam
praesentium quam futurorum notitiam harum serie volumes pervenire, quod
honorabiles viii domini Michael dictus de Lochonch et Johannes de Agria
30 canonici ecclesiae Waradiensis in suis ac totius capituli eiusdem ecclesiae
Waradiensis personis nostram venientes in praesentiam exhibuerunt nobis
quasdam tres literas unam domini Ladislai olim illustris regis Hungariae
beatae recordationis clausam et abscisam et duas dominorum unam Lodomerii
et aliam Emerici quondam episcoporum dictae ecclesiae Waradiensis privi-
35 legiales tenorum et continentiarum subscriptarum, petentes nos nominibus
quibus supra cum instantia, ut easdem literis nostris privilegialibus inseri
et transcribi faciendo transcriptuntque earundem sibi et praedicto capitulo
dare dignaremur ad cautelam. Quarum unius scilicet Ladislai regis tenor
talis est. (Folgt die Urkunde des Konigs Ladislaus IV. von 1272 bis 1289
40 Nr. 165.) Secundae siquidem ut puta ipsius Lodomerii episcopi series is est.
1) August 25.

www.dacoromanica.ro
46

(Folgt die Urkunde des Bischofs Lodomerius und Genossen von 1273 Nr. 169)
Tertia vero videlicet annotati domini Emerici episcopi verbalem servabat
hunt [tenorem]. (Folgt die Urkunde des Bischofs Emerich von 1297 Nr. 279
mit der Urkunde des Bischofs Bartholomeus von 1285 Nr. 209.) Nos itaque
petitionibus praefatorum magistrorum Michaelis et Johannis nominibus quibus 5
supra nobis factis et exhibitis praetactas literas annotatorum domini Ladislai
quondam regis Hungariae necnon venerabilium in Christo patrum doininorum
Lodomerii et Emerici ohm episcoporum dictae ecclesiae Waradiensis in
praesentibus superius transsumptas de verbo ad verbum nihil addendo ni-
hilque diminuendo praesentibus literis nostris privilegialibus inseri, transsumi 10
et transcribi fecimus pro dorninis de capitulo dictae ecclesiae Waradiensis
antelatis iustitia suadente. Datum feria sexta proxima ante octavas festi
beati Martini confessoris, anno domini millesimo CCC nonagesimo secundo.

1296.
Szentimre 1392 November 15. Bartholomeus, Vizewoiwode von 15

Siebenbiirgen, ersucht den Kolozsmonostorer Konvent, bei der Ein-


fuhrung des Magisters Michael de Sombor und Nikolaus' de Dalya
in ihren Besitz in Vingarth, Birbow, Kuthfalua und in die Halfte
der Besitzung Benchench alio nomine Sahtelk vocatae, ferner die
Halfte von Vereseghaz, Rengerkerh und Gergerfaya, dann in die 20
Besitzung Hennegfalua und die Halfte von Demeterpathaka mit-
zuwirken.
Datum in sancto Enierico, feria sexta proxima post festum beati
Briccii confessoris, anno domini M. CCC. nonagesimo secundo.
Gleichzeitige .Ausfertigung. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Vom Siegel 25
keine Spur vorhanden.

1297.
Ofen 1392 Dezember 8. Konig Sigmund erlasst zu Gunsten der
Hermannstadter Kaufleute eine Verordnung, betreffend die den
genannten Kaufleuten von den ungarischen Konigen verliehenen 30
Freiheiten.
Orig. Pap. Hermannst. Archie. Siegel, schadhaft, in rotes Wachs, papierbedeckt,
innen aufgedruckt, derselbe Stempel wie Nr. 1216. Von der Umschrift rind noch
die Bruchstuoke ISMOND und IS HVNGARIE1) erhalten.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera ac 35


marchio Brandemburgensis et cetera fidelibus suis universis praelatis, baronibus,
comitibus, castellanis, nobilibus et possessionatis hominibus tributa ubilibet in
1) AR verschrankt.

www.dacoromanica.ro
47

regno nostro habentibus et tenentibus nostrisque et eorundem tributariis, quibus


praesentes ostendentur,') salutem et gratiam. Pro parte fidelium nostrortim
universorum mercatorum de Cibinio nostrae declaratum exstitit maiestati.
quomodo ipsi in locis eorundem tributorum contra praerogativam et gratiam
5 eis per divos reges Hungariae nostros praedecessores concessam et elargitam
rnultipliciter agravarentur et impedirentur indefesse. Curnque ipsos in eisdem
illibatos conservari intendamus, fidelitati igitur vestrae et cuiuslibet vestrum
firmissime praecipiendo mandamus, quatenus a modo deinceps et in antea,
dum praedicti mercatores cum quibusvis bonis et rebus mercinionialibus
10 eorum ad eadem tributa pervenerint, eosdem contra huiusmodi praerogativam
et gratiam ipsis ut praemittitur donatam et concessam impedire vel aggra-
v are nullatenus praesumatis, sed sinatis ipsis eisdem praerogativis uti, frui
pariter et gaudere. Praesentes etiam perlectas semper restitui itibemus
praesentanti. Datum Budae, in festo conceptionis beatae Mariae virginis
15 gloriosae, anno domini M. CCC. nonagesimo secundo.

1298.
Schassburg 1393 Januar 3. Der Stuhl Schassburg bezeugt, dass
die Gemeinde Grosslasseln der Gemeinde Dunnesdorf des dieser strittig
gemaehte Hattertgebiet iiberlassen hat.
20 Eingeschaltet von den sieben Stith len 1431, gleichzeitige Ausfertigung Stadt-
urchin Schassburg. Dem Text konnte hier blos eine unkollazionierte Abschrift
nach der genannten, gegenwartig abgii ngigen Uberlieferung zu Grunde gelegt werden.

In nomine domini amen. Cum rerum temporalium in contractibus


humana instabilitas ad retractionis, revocationis et refutationis fraudes ex-
25 quirendas promptior inveniatur, iura volunt, dictat2) ratio et literatorum
virorum sollertia id magnis adinvenit provisionibus, ut humanorum actuum
effectus, quibus longitudo temporis oblivionis caligine novercari consuevit,
literarum patrocinio fulciantur et in perpetuam rei memoriam scripturis
authenticis9 solidentur. Ideoque nos indices, iurati consules, conies ac uni-
30 versi seniores sedis Segeswar significamus tenore praesentium praesentibus
et futuris quibus expedit universis, quod cum seniores et universi populi
de sancto Ladislao literis et edicto serenissimi principis et domini, domini
nostri Sigismundi regis Hungariae et cetera senioribus etpopulis de Dans-
dorff quoddam territorium accaptivassent,i) in quibus') iudicibus et septem
35 sedium senioribus strictissime commissum exstitit et iniunctum, ut animarum,
rerum et corporum suorum salute fideliter pensatis, quos illorum populorum
tL lictum territorium ab antiquo lure') concerneret, detractarent5) ac eosdem °)

1) So Vorlage.
') Vorlage: dicta.
40 3) Vorlage: authentico.
4) Scilicet: literis.
5) Vorlage : detractaret.
5) Vorlage : easdem.

www.dacoromanica.ro
48

in suo iure regio sub edicto firmissime conservarent.1) Quibus itaque se-
cundum contents literarum regalium sic factis 2) ipsis ex utraque parte in
communi terriloquio 3) septem sedium ad exequendam meram Wilts causae
iustitiam ipsis4) utrolibet4) in diem sancti Martini nunc proxime praeteritum 5)
terminus est praefixus ista duntaxat conditione praeadiecta, quod seniores 5
et universi populi de praedicta Dansdorff receptis swum hominibus de pro-
ximioribus villis commetaneis et convicinatis videlicet Proden et Ewliisch
iuxta numerum domorum numeralium villarum praedictarum, quorum quidem
hominum seu personarum duae partes iurarent dictum territorium semper
fuisse communitatis et ad villam Dansdorff pertinuisse a tempore, quo ip- to
sorum exstaret memoria, impedimentis quibuslibet procul motis. Habentibus
igitur senioribus et populis de dicta Dansdorff suos homines 9) videlicet
Nicolaum filium Hille villicum 7) de Proden ac Johannem villicum de
Ewhersch, Gerlacum circa ecclesiam, Theodricum Mynnig iurare debentes et
volentes 8) iuxta statuta septem sedium, quod ante dictum territorium a casu 15
rippae de sancto Ladislao fluentis circa quercum stantem ex superiori parte
pontis versus meridiem usque ad colliculum, rode vero per medium paludis
et de ilia palude iuxta fossatum usque ad flumen Kwkel versus occidentem
seniores et populos de Dansdorff semper et a suis antecessoribus hereditario
iure possedisse, tenuisse ac libere succedisse,4) quod videntes seniores et 20
populi de sancto Ladislao eo, quod nulla inns nec institiae formula ipsos 9)
ad dictum territorium confirmaverat, dimissis penitus") iuramentis ac aliis
impedimentis omnibus dictum territorium cum omni iuris plenitudine ipsis
benivole resignaverunt") ac eos et quoslibet eorum successorum a modo et
deinceps aliqualiter modo quo supra impedire spoponderunt.") Cuius rei 25
testes sumus videlicet Petrus plebanus de Segeszwar, Jacobus Kammer
iudex provincialis sedis Segeswar, Nicolaus Gluckner villicus civitatis, Ar-
noldus Steinhauser magister civium in dicta Segeszwar, Jacobus Wal art-
linus,4) Jacobus circa portam, Nicolaus aurifaber, Andreas Toppengiesser,
Nicolaus frater plebani de Segeswar et quamplures rives et iurati de dicta 30
Segeszwar, Andreas Wencz de Schegs, item Nicolaus Gepawr de eadem,
Johannes Part de eadem, Nicolaus Wencz de eadem, item Georgius filius
iuvenis Christanni de Hendorff, Stephanus de Ludorff de eadem, item Nicolaus
Tulpisch de Frisch, item Nicolaus Golb de Peschndorff, item comes Henl
de Alba ecclesia ex debito et speciali commissione septem sedium ad prae- 35

1) Vorlage: conservaret.
2) Vorlage: pactis.
2) Vorlage: triloquio.
4) So Vorlage.
6) 1392 November 11. 40
6) Vorlage: suis hominibus.
7) Vorlage: villico.
8) Vorlage: debentibus at volentibus.
9) Vorlage: ipsas.
10) Vorlage: penitis. 45
11) Vorlage: resignaverit.
72) Vorlage: sposponderunt. Scilicet: so non impedituros esso.

www.dacoromanica.ro
49

missa vocati specialiter et rogati. Ad evidentiam igitur et maiorem Mitts


causae tutelam, ne dictis senioribus et populis de Dansdorff impedimentum
quovismodo a senioribus et populis de sancto Ladislao vet aliunde quolibet
oriatur et in posterum ipsorum libertas subvertatur sed ipsis et suis sue-
5 cessoribus omnibus dictum territorium eo iure,l) quo a suis praedecessoribus
ad ipsos divolutum fore, tenendurn, observandum et perpetue possidendum2)
dignoscatur, praesentes literas nostri sigilli provincialis appensione fecimus
communiri in testimonium praemissorum. Datum in Segeszwar, feria sexta
proxima post festum circumcisionis domini nostri Jhesu Christi, anno incar-
10 nationis eiusdem millesitno trecentesimo nonagesimo tertio.

1299.
Szentimre 1393 Januar 13. Bartholomeus, Vizewoiwode von Sieben-
bargen, ersucht das Weissenburger Kapitel, bei der Einfiihrung des
Magisters Salomon filius Salomonis de Nades und Genossen in den
15 Besitz von, Monyros im Kokelburger Komitat mitzuwirken.
Datum in sancto Emerico, octavo die festi epiphaniarum domini,
anno eiusdem MD' COO nonagesimo tertio.
Die _Einfahrung erfolgt laut Bemerkung auf der Bilekseite : in
festo beatorum Fabiani et Sebastiani martyrum.9
20 Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel war auf der Rackseite
aufgedriickt.

1300.
Olen 1393 Januar 16. _Drag Sigmund beglaubigt iiber Ein-
schreiten des Magisters Gregor von Bethlen die Urkunde des Weissen-
25 burger Kapitels von 1391 Nr. 1281 mit der Urkunde des Konigs
Sigmund von, 1391 Nr. 1279, betreffend die Besitzungen Eppesch-
dorf, Johannisdorf, Hohndorf, Ehrgang und Gugendorf.
Orig. Perg. Ungar. Nationalmuseum Budapest. Siegel, in rotes Wachs, papier-
bedeckt, innen aufgedruckt, derselbe Stempel wie Nr. 1216. Eingeschaltet von
30 dent Konige Sigmund 1394, Orig. Ungar. Landesarchiv Budapest. Diese Urkunde
ist eingeschaltet von demselben Konige 1406, Orig. ebendaselbst.

Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et


cetera marchioque Brandemburgensis et cetera notum facimus universis prae-
sentes inspecturis, qnod fidelis noster miles magister Gregorius de Betlen
35 ad nostrarn accedens praesentiam exhibuit nobis quasdam literas honorabilis
1) Vorlage: iuxta.
2) Vorlage: tenendam, observandam et perpetue possidendam.
3) Januar 20.
Urkundenbuch 4

www.dacoromanica.ro
50

capituli ecclesiae Transsiluanae patentes tenoris infra scripti, petens nos, ut


easdem nostris literis patentibus inseri et transsumi facere dignaremur ad
cautelam. Quarum tenor talis est. (Folyt die Urkunde des Weissenburger Kapitels
von 1391 Nr. 1281 mit der Urkunde des Konigs Sigmund von 1391 Nr. 1279)
Nos itaque supplicationibus eiusdem magistri Gregorii inclinati praetactas 5
literas dicti capituli patentes praesentibus literis nostris patentibus de verbo
ad vPrbum inseri fecirnus et transsumi uberiorem ad cautelam. Datum Budae,
feria quinta proxima ante festum beatorum Fabiani et Sebastiani martyrum,
anno `domini M CCC nonagesimo tertio.

1301. 10

1393 Januar 18. Melchior, Richter, und der Rat von Klausen-
burg bezeugen, dass Johann Bogar, vormals Burger von Klausenburg,
von Stephan Olach, dem damaligen Jobagio des genannten Johann,
Vieh und Kleinodien in rechtmeissiger Weise weggenommen hat.
Druck: Germ: Cod. comitum Kdrolyi I. 461 nach dem Orig. Pap. Familien- 15
arehiv der Grafen Kdrolyi. Siegel, rund, war in griines Wachs auf der Buck-
seite aufgedruckt.

Nos Melchior iudex et iurati dives de Cluswar damns pro mernoria,


quod quodam tempore cum possessio Both vocata ab Emerico et Desew
ac Nicolao literato de Zentmihaltelky provido viro Johanni Bogar quondam 20
nostro concivi impignorata exstitisset, ex tune ipse Johannes dictus Bogar
a quodam Stephano ditto Olach alio nomine Pinthes pro tune iobagione suo
existente quatuor boves pecudes ac clenodia domus suae pro excessibus
ipsius Stephani ac delictis valde magnis, pro quibus merito puniri eo modo
debebat, nostrum ad scitum iuridice recepit, quod praesentibus recognosci- 25
mus fide rostra rnediante. Datum Sabbato proximo post festum bead An-
thonii confessoris, anno domini millesimo CCCm° nonagesimo tertio.

1302.
Ofen 1393 Januar 22. Konig Sigmund richtet an die sieben
Stahle und Genossen einen Erlass, betreffend das Verbot der Ausfol- 30
gung der Heilfte der Pfarreinkanfte an den peipstlichen Steuersammler.
Orig. Perg. Bibliothek des evangel. Gymnasiums Augsb. Bek. Kronstadt. Siegel,
rand, in rotes Wachs innen aufgedriiekt. Eingesehaltet als drittes Insert von
dent Weissenburger Sapitel 1514, Orig. Kapitelarehiv Hermannstadt.

Sigismundus dei gratis rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera 35


ac marchio Brandemburgensis et cetera fidelibus suis iudicibus, iuratis senio-
ribus et universis populis tam septem sedium quam aliarum partium Trans-
siluanarum cuiuscumque status et conditionis existant quibus praesentes

www.dacoromanica.ro
51

ostendentur salutem et gratiam. Intellexit nostra serenitas, quomodo collector


papalis in regno nostro constitutus a quarumlibet ecclesiarum ibidem in partibus
Transsiluanis existentium plebanis et rectoribus medietatem fructuum earundem
ecclesiarurn exigere niteretur, cum tamen alias et ab antiquo id consuetum
5 non exstitisset. Uncle cum nos huiusmodi exactiones inconsuetas tolerare nulla-
tenus intendamus, igitur fidelitati vestrae et notanter vobis plebanis et eccle-
siarum rectoribus firmiter praecipientes edicimus, quatenus eidem collectori
vel subeollectoribus suis in eadem inconsueta exactione non obtemperetis, sed
in pristinis libertatibus vestris et consuetudinibus persistatis. Datum Budae,
10 in festo beati Vincencii mai tyris, anno domini M CCC nonagesimo tertio.
Ureter dem Siegel: Relatio domini Leonis archidiaconi Albensis.

1303.
Ofen 1393 Januar 22. Konig Sigmund befiehlt dem siebenbiir-
gischen Bischof and Genossen, die Stadt Klausenburg im Genuss der
15 ihr von den ungarischen, Konigen verliehenen Freiheiten zu belassen.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenbarg. Siegel, in rotes Wachs, papierbedeckt,
innen aufgedruckt, dereelbe Stempel wie NT. 1216.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera


ac marchio Brandemburgensis et cetera fidelibus suis reverendo in Christ()
20 patri domino episcopo ecclesiae Transsiluanae item rnagnifico viro domino
Emerico Bebek vaivodae Transsiluano ac vicevaivodae eiusdem salutem et
gratiam. Cum nos fideles nostros cives ac populos et hospites civitatis nostrae
Coluswar requirentibus eorum fidelitatibus, quae in nostri culminis conspectu
illibata relucescunt constantia, in ipsorum libertatibus eis per divos reges
25 Hungariae nostros praedecessores elargitis ac per alias literas nostras privi-
legiales pro eisdem confirmatis intendamus omnirnode conservare, fidelitati
igitur vestrae et cuiuslihet vestrum firmissime praecipientes mandamus,
quatenus eosdem cives ac populos nostros de dicta Coluswar contra easdem
libertates ipsorum impedire vet aggravare nullatenus praesumatis neque
30 per vestros homines aut officiates quomodolibet contra huiusmodi libertates
perturbari sinatis, sed potius ipsos in eisdem illibatos sistere permittatis.
Et hoc idem futuris episcopis ac vaivodis et vicevaivodis eorundemque
officialibus similibus damns regiis in praeceptis. Praesentes autem perlectas
apud dittos cives ac populos nostros de Coluswar semper volumus rernanere.
35 Datum Budae, in festo beati Vincencii martyris, anno domini M.CCC . no-
nagesimo tertio.

1304.
Ofen 1393 Januar 22. Konig Sigmund beauftragt das Weissen-
burger Kapitel, bei der Einfiihrung Gregors von Bethlen in den
40 Besitz von Michelsdorf mitzuwirken.
4*

www.dacoromanica.ro
52

Eingeschaltet von dem Weissenburger Sapitel 1393, mit dieser Urkunde von
dem Woiwoden Peter 1505 und wit dieser von demselben Woiwoden nochmals 1505,
Orig. Ungar. Landesarchiv Budapest.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera


ac marchio Brandemburgensis et cetera fidelibus suis capitulo ecclesiae Trans- 5
siluanae salutem et gratiam. Cum nos possessionem nostram Wezzews vocatum
in comitatu de Kykellew habitam ad castrum nostrum Kykellewar vocatum
spectantem dilecto fideli nostro nobili viro magistro Gregorio de Beth len per
alias literas nostras pro mine et centum florenis auri [ab] eodem singillatim
receptis titulo pignoris duximus obligandam, fidelitati igitur vestrae damns 10
in mandatis, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fide dignum,
quo praesente Johannes de Ceste vel Jacobus de Lodall sin Ladislaus de
Chasor sive Franciscus de Zenthmyklos aliis absentibus homo noster ad
faciem dicta° possessionis Wezzews vicinis et commetaneis eius inibi legitime
convocatis et praesentibus accedendo statuat eandem eidem Gregorio praemisso 15
pignoris titulo possidendam, si non fuerit contradictum. Contradictores vero
si qui fuerint, evocet eosdem contra praefkum Gregorium nostram in prae-
sentiam ad terminum competentem rationem contradictionis eorum reddituros.
Et post haec (minium praemissorum seriem ut fuerit expediens nobis fideliter
rescribatis. Datum Bwdae, in festo beati Vincencii martyris, anno domini 20
millesimo CCCm0 nonagesimo tertio.

1305.
1393 Februar 19. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Ur-
kunde des Konigs Sigmund von 1393 Nr. 1304 ein und berichtet
dem Konige, dass Gregor von Beth len in den Besitz von Miche18- 25
dor./ eingefiihrt worden ist.
Eingeschattet von dem Woiwoden Peter 1505 und mit dieser Urkunde von dem-
selben Woiwoden nochmals 1505, Orig. Ungar. Landesarchiv Budapest.

Excellentissimo principi domino Sigismundo dei gratia illustri regi


Hungariae domino eorum naturali capitulum ecclesiae Transsiluanae orationum 30
suffragia cum perpetua fidelitate. Literas vestrae excellentiae honore quo decuit
recepimus in haec verba. (Folgt die Urkunde des 'forays Sigmund von 1393
Nr. 1304.) Nos enim mandatis vestrae sublirnitatis obedire cupientes ut
tenemur una cum Johanne de 2) Cesthe homine vestro nostrum hominem
videlicet Gal lum presbyterum de choro nostro ad praemissa fideliter exequenda 35
duximus transmittendum. Qui demum ad nos reversi nobis concorditer retu-
lerunt, quod ipsi die dominico proximo post festum beati Valentini martyris 3)
ad faciem possessionis Wezzews pariter accessissent ipsamque vicinis et
') Loch, fehlt ein Buchstabe.
2) Fehlt in der Vorlage. 40
3) Februar 16.

www.dacoromanica.ro
53

commetaneis suis universis circumquaque legitime convocatis ipsisque prae-


sentibus iuxta continentiam literarum vestrae maiestatis nobili viro magistro
Gregorio de Beth len statuissent possidendam, penitus nemine contradictore
apparente, iuxta regni consuetudinem tribus diehus continuis in eadem legitime
5 moram facientes. Datum in die cinerum, anno quo supra.

1306.
Thorenburg 1393 April 13. Emerich Bubek, Woiwode von Sieben -
burgen, richtet an die Pralaten und Genossen zu Gunsten der Stadt
Hermannstadt die Bitte beziehungsweise den Befehl, van den Kauf-
10 leuten der genannten Stadt keine ungesetzmassigen Abgaben zu erheben,
Gerichlsbarkeit 'fiber sie nicht auszuliben und far fremde Vergehungen
sie nicht zu verhaften.
Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel, rund, Durchmesser 3.8 Centimeter, in
'misses Wachs, papierbedeckt, auf der Riickseite aufgedriickt. Schild mit Doppel-
15 kreuz, nach rechts geneigt und mit Helm und Helmzier auf der linken, obern Ecke,
in einem ltinglichen Vierpass im Siegelfelde. Umschrift unzial.
Dru,ck: Fejer Codex X, 2, 156. Densusianu Documente 351.

Universis praelatis, baronibus, comitibas, castellanis, nobilibus, offici-


alibus, tributariis nostris et eorundem necnon vices eorundem gerentibus
20 item civitatibus et liberis villis regalibus earundemque rectoribus et villicis
signanter autem cuiusvis status et conditionis hominibus praesentium notitiam
cernentibus Emericus Bubek vaivoda Transsiluanus et comes de Zolnuk
sincerae amicitiae continuum incrementurn. Gravis querela seniorum iura-
torum cunctorumque civium et hospitum regalium de Cybinio nobis patefecit,
25 quomodo ipsi in unbar' regni in acquirendis victuum eorum necessariis in
locis tributorum vestrorum superflua tributaria exactione et pro debitis ac
offensis aliorum vestris in tenutis, possessionibus et honoribus et in vestri
medio iudicio et iudicatui astatione et coartatione pluries') aggravarentur ac
damnificarentur sine intermissione. Verum quia iidem seniores iurati cune-
30 tique cives regales per regiam commissionem specialbm nostrae subiungere
censeantur protectioni, nolentes itaque eosdem huiusmodi minus iustas
tributarias exactiones et coartationes, astationes iudiciorum simpliciter sup-
portare, de remedio eisdem providentes opportuno vestram' requirimus ami-
citiam attente, quibus vero congruit omnino volentes firmis damns in man-
35 datis per praesentes, quatenus a modo et deinceps dum et quando iidem
seniores iurati et universi cives regales aut quispiam ipsorum vel familiares
praesentium ostensores ad tenuta, possessiones ac honores vestros sive loca
tributorum ant vestri in medium shunt cum eorum mercimoniis ac rebus
venalibus cuiuscumque generis et speciei existant devenerint, ad supertluam
40 tributariam exactionem et astationem iudiciorum vestrorum coartare ac pro

1) Vorlage: pleries.

www.dacoromanica.ro
54

debitis et offensis aliorom arestare nequaquam faciatis, sed habitis vestris


iustis tributis eosdem pacificos et quietos atque indemnes abire permit-
tads et permitti faciatis salvis rebus et personis de tenutis, possessionihus,
honoribus vestris locisque tributorum vestrorum supra dictorum, ubi etiam
necesse fuerit protegatis et defendatis contemplatione nostrae petitionis. Et 5
aliud in hoc facto ex parte vestri nolumus nobis esse gratum. Datum Tordae,
octavo die festi Passcae domini, anno eiusdem millesimo trecentesimo nona-
gesimo tertio.

1307.
1393 April 26. Konig Sigmund bekreiftigt fair Beche, den Sohn 10
Johanns von Fiirstenburg, die Urkunde des Konigs Sigmund von
1392 Nr. 1292, ferner die Urkunde des Weissenburger Kapitels
von 1392 Nr. 1294 enthaltend die Urkunde des Konigs Sigmund von
1392 Nr. 1293, betreffend eine Hofstelle in der Marktgemeinde
Marienburg and den dritten Teil einer Milk le daselbst. 15

Orig. Perg. Hermannst. Archie. Siegel, schadhaft, meisses Wachs, an griin-roter


Seidenschnur angelaingt, derselbe Stempel wie Nr. 1247.

der Kanzlei : Propria commissio


Von
domini nostri regis.
Sigismundus dei gratin Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae, 20
Seruiae, Galliciae, Lodonieriae, Comaniae Bulgariaeque rex ac marchio
Brandemburgensis, sacri Romani imperil archicamararius necnon Bohemiae
et Lucemburgensis heres omnibus1) Christi fidelibus tam praesentibus quam
futuris praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Grata
subditorum obsequia grata debent praemia reportare, ut qui fideles sent 25
fidelfores efficiantur et ceteri eo exemplati ad fidelitatis opera exercenda
facilius incitentur. Proinde ad universorum tam praesentium quam futurorum
notitiam harum serie volumus pervenire, quod fidelis noster Beche filius
Johannis de Hydweg in nostrae maiestatis accedens praesentiam exhibuit
nobis quasdam duas literas patentes unam scilicet nostram maiori et au- 30
thentico sigillo nostro consignatam super donatione et perennali collatione
cuiusdam domus nostrae regalis sen fundi curiae in oppido nostro Fewldwar
vocato, in partibus Transsiluanis existenti habitae actertiae partis molendini
sub praedicta domo in praefato oppido super fluvio Homorod decurrentis,
quae quondam Salamonis de Brassouia praefuisse dignoscebantur, et aliam 35
honorabilis capituli ecclesiae Albensis Transsiluanae magnifico viro domino
Emerico Bubek vaivodae Transsiluano et comiti de Zolnuk rescriptionalem
super legitima earundem 2) statutione pro ipso et eius heredibus rite factis
confectas tenorum subsequentium. Supplicans idem nostrae maiestati prece
1) Vorlage: omnibus. 40
I) Vorlage: eorundem.

www.dacoromanica.ro
55

suhiectiva, ut easdem literas ratas, gratas et acceptas habendo nostrisque


literis privilegialibus verbotenus inseri et redigi faciendo pro ipso et eius
heredibus ac posteritatibus universis innovantes perpetuo valituras dignaremur
confirmare. Quarum unius ut puta nostrae literae patentis tenor is est. (Fo lgt
5 die Urkunde des Konigs Sigmund von 1392 Nr. 1292.) Alterins vero literae
scilicet ipsius capituli ecclesiae Albensis Transsiluanae tenor sequitur in
haec verba. (Folgt die Urkunde des Ffreissenburger Kapitels von 1392 Nr. 1294
mit der Urkunde des Konigs Sigmund von 1392 Nr. 1293) Nos itaque iustis
et inri consonis ipsius Beebe supplicationibus ante fatis nostrae maiestati
10 per eum modo praernisso condecenter oblatis regia benignitate exauditis
favorabiliter et admissis praetaxatas literas nostram et annotati capituli
patentes omni prorsus suspicionis vitio carentes sed mera veritatis et ple-
nitudinis integritate praepollentes praesentibusque de verbo ad verbum
sine 1) diminutione et augment° aliquali insertas quoad omnes earum con-
15 tinentias. clausulas et articulos acceptamus, approbamus et ratificamus ac
easdem ex serenissimae principis dominae Mariae inclitae dicti regni Hungariae
reginae consortis nostrae carissimae praelatorunique et baronurn nostrorum
consilio sirnul cum ante fatis donatione et statutione in tenoribus earunden
superius latius explicatis mera auctoritate et potestatis plenitudine ac ex
20 certa scientia nostrae maiestatis pro dicto Beche filio Johannis fideli nostro
potissime suis praeclaris fidelibus servitiis et laude dignis fidis obsequiis
per ipsum sacro regio diademati et nostro culmini iugiter insigniteque locis
et temporibus necessariis impensis plurimum requirentibus, einsque heredibus
et successoribus universis innovantes perpetue valituras confirmamus prae-
25 sentiurn literarum nostrarum privilegialiurn patrocinio mediante, absque
taen praeiudicio inns alieni. In cuius rei memoriam firmitatemque per-
petuani praesentes concessimus eidem literas nostras privilegiales pendentis
et authentici sigilli nostri duplicis munimine roboratas. Datum per manus
reverendissirni in Christo patris et domini, domini Johannis archiepiscopi
30 ecclesiae Strigoniensis locique eiusdem comitis perpetui ac anise nostrae
et ipsius reginalis maiestatum eximii cancellarii dilecti nostri et fidelis,
anno domini millesimo CCC nonagesimo tertio, sexto Kalendas mensis Maii,
regni autem nostri anno septimo. Venerabilibus in Christo patribus et dorninis
Valentino tituli sanctae Sabinae sacrosanctae Romanae ecclesiae presbyter°
35 cardinali et almae ecclesiae Quinqueecclesiensis gubernatore ac eodem
domino Johanne ipsius ecclesiae Strigoniensis, Nicolao Bubek Colocensi,
Petro Jadrensi, Andrea Spalatensi et altero Andrea Ragusiensi archiepis-
copis, Johanne Waradiensi, Demetrio Transsiluano, Johanne Zagrabiensi,
Stephano Cyko Agriensi, Johanne Boznensi, Materno Wesprimiensi, Johanne
40 Jauriensi, Petro Wacyensi, Sirimiensi et Nitriensi sedibus vacantibus, Johanne
Chanadiensi, Grisogono Traguriensi, Francisco Scardonensi, Paulo Tyniniensi,
Johanne Nonensi, Anthonio Sibinicensi, Nicolao Corbauiensi et Leonardo
decretorum doctore Seniensi ecclesiarum episcopis ecclesias dei feliciter
gubernantibus. Magnificis viris Leustachio de Ilswa regni Hungariae palatino,
45 1) Vorlage: sime.

www.dacoromanica.ro
56

Emerico Bubek vaivoda Transsiluano et comite de Zolnuk, comite Johanne


de Kapolya iudice curiae nostrae, comite Johanne de Senia regnorum
Sclauoniae, Dalmaciae et Croatiae, Georgio filio quondam Andreae vaivodae
Machouiensi, Detrico similiter Bubek Zewriniensi banis, Nicolao filio Johannis
de Kanisa tavarnicorum, Ladizlao filio Petri de Sarow ianitorum, Georgio 5

de Chychnuk dapiferorum, Johanne de Perem pincernarum, domino Stephano


pridem palatino agasonum nostrorum magistris, Stiborio de Stiborchych
comite Posoniensi aliisque quampluribus regni nostri comitatus tenentibus
et honores.

1308. 10

Ofen 1393 Mai 1. Konig Sigmund befreit die Marktgemeinde


Winz und Burgberg von der Machtbefugnis und Gerichtsbarkeit des
Woiwoden, vereinigt sie mit den sieben Stiihlen, verleiht ihr das Becht
zur Wahl und Absetzung des Bichters, hebt die Maut fur die Marosch-
briicke auf und setzt die an den Konig zu entrichtende Abgabe mit 15

35 Mark Silber fest.


Eingeschaltet von dem Konige Sigmund 1411, mit dieser Urkunde als erstes
Insert von dem Konige Sigmund 1435 und mit dieser von dem Konige Ferdinand
1552, Orig. Hermannst. Archiv.

Nos 1) Sigismundus 1) dei gratia rex Hungariae, Darmatiae, Croatiae 20


et cetera marchioque Brandemburgensis et cetera mentoriae commendantes
tenore praesentium significamus quibus expedit universis, quod nos qui diving
nobis suffragante dementia sceptra gubernamus regalia et eorum principatui
feliciter praesidemus cunctorumque fidelium nostrorum regnicolarum commodis
et profectibus cura solerti invigilamus, pensantes et in regalibus praecordiis 25
digna mentis meditatione diffusius considerantes, quomodo gloria magnimitatis
regiae tune praecipue laudurn attollitur praeconiis tuncque in sua excellentia
laetatur, dum se populorum multitudine senserit decoratam, hac itaque con-
sideratione ducti matura tamen prius superinde praehabita deliberatione et
de certa maiestatis nostrae scientia sano ad id fidelium praelatorum et 30
baronurn nostrorum accedente consilio regale oppidum nostrum Alsowyncz
necnon Berpergh vocatum, in partibus nostris Transsiluanensibus habitum,
ex utraque parte fluvii Moros situm eiusdemque oppidi incolas inibi commo-
rantes fideles nostros, ut iidern sicut fidelitate sic et numero augeantur, a
modo in antea a potestate et iurisdictione vaivodae nostri dictarum partium 35
Transsiluanensium pro ternpore constituti et officialium ipsius mera auctoritate
nostra regia et potestatis plenitudine eximendum duximus et absolvendum,
idem oppidum nostrum et incolas ipsius coetui, catervae et consortio fidelium
nostrorum septem sedium Saxonicalium dictarum partium nostrardm Trans-
siluanensium aggregantes, decernentes ex nunc, ut praefatum oppidum nostrum 40

1) .Kleine verliingerte Schrift.

www.dacoromanica.ro
57

AlsoLyv -ncz an Borpergh vocatum et incolae ipsius omnibus et singulis liber-


tatibus, praerogativis, consuetudinibus et gratiis gaudeant et fruantur, quibus
ceterae dictarum septem sedium civitates et incolae gaudent seu quomodolibet
potiuntur. Ceterum iudieem quem ipsimet maluerint inter se eligentes consti-
ri tuendi et tandem destituendi facultatem habeant et potestatem. Denique
tributum pontis, quod in ditto fluvio Moros hucusque exigi fuit consuetum,
praemissa auctoritate rostra cassantes deponendum duximus et destituendum
ita tamen, ut praefati incolae de Alsowynez et Borpergh ipsum pontem semper
hactenus construere, aedificare et reformare teneantur eoruui propriis
10 laboribus, sumptibus et expensis. Praeterea praelibati cives hospites et incolae
annotati oppidi nostri Alsowyncz atque Borpergh dicti maiestati nostrae
nostrisque successoribus deinceps tennis singulis triginta quinque mareas
argenti de pondere illustris Belae regis divi praedecessoris nostri plene et
integre solvere debebunt et tenebuntur, quibus solutis a ceteris quibusvis
15 taxis et daciis inconsuetis liberi, exempti et absoluti habeantur temporibus
perpetue affuturis, praesentium nostrarum testimonio literartim. Quae drim
nobis in specie fuerint reportatae, in formam nostri privilegii redigi faciemus.
Datum Budae, in festo sanctorurn Philippi et Jacobi apostolorum, anno domini
millesimo trecentesimo nonagesimo tertio.

20 1309.
Szentimre 1393 Mai 12. Bartholomeus, Vizewoiwode von Sieben-
biirgen, spricht Daniel and Hench, den Sohnen Peter Seuer' s von Schass-
burg, die ihnen durch Johann, den Sohn Nikolaus' von Altfleigen,
strittig genzachte Halfte der Besitzung Wolkendorf zu.
25 Eingeschaltet von dean Woiwoden Emerich Bebeic 1393, Orig. Evangel. Kirchen-
archiv Augsb. Bek. Schiissburg.

Nos magister Bartholomeus vicevaivoda Transsiluanus memoriae


cornmeedantes tenore praesentium siguilicamus quibus expedit universis,
quod in congregatione generali yid magnifici domini Ladizlai pridem vai-
30 vodae Transsiluani universitati nobilium et alterius cuiusvis status hominum
partis Transsiluanae octavo die festi Passcae domini, anno eiusdem millesimo
trecentesimo nonagesimo primo,8) Tordae celebrata Johannes filius Nicolai
de Ffeleky personaliter de medio aliorum exsurgendo, prout per literas
eiusdem domini vaivodae informabamur, proposuisset eo modo, quod ipse
35 huius rationem seine vellet, qua mediante Daniel et Hench filii Petri dicti
Seuer de Segesuar rectam dimidietatem_possessionis Wolkan vocatae lure
successorio ipsum contingentem tenerent et conservarent. Quo percepto
praelibati Daniel et Hench filii Petri similiter personaliter in eiusdem
domini vaivodae exsurgentes praesentium respondissent ex adverso, quod
40 1) Scilicet: sicut hactenus sic et in antea.
2) 1391 April 2.

www.dacoromanica.ro
58

ipsi praetactam medietatem dictae possessionis Wolkan vigore efficacissi-


morum instrumentorum tenerent et conservarent, quae instrumenta non ad
tune sed in termino ulteriori per ipsum dominum vaivodam eis dando
exhibere prompti essent et parati. Uncle idem dominos vaivoda his anditis
iudicans comrnisisset eo modo, quod iidem Daniel et Hench universa lite- 5
ralia eorum instrumenta, si quae facto in praemisso haberent confecta, in
octavis festi onmium sanctorum tune venturis 1) exhibere tenerentur coram
ipso, ut his visis iudicium et iustitiam facere valeret inter partes in prae-
missis. A quibus quidem octavis festi omnium sanctorum 1) cum ipsa instru-
mentalis exhibitio partes inter easdem primo iuxta continentias literarnm 10
Ladizlai vicevaivodae eiusdem et tandem nostrarum dilatoriarum quibusdam
prorogationibus et terminis intervenientibus ad octavas festi beati Michaelis
archangeli proxime praeteritas 2) cum iudicio trium marcarum eo, quod
praefatus Daniel se et annotatum Hench fratrem suum ipsam prius facere
non posse retulisset, ab ipsisque octavis festi beati Michaelis archangeli 2) 15
similiter ex eo, quia iidem Daniel et Hench ipsa instrumenta eorum tune
exhibere non posse indicarant, cum altero iudicio trium marcarum deponendo
ad octavas festi epiphaniat urn domini tune ventures 3) et abhinc de earundem
partium voluntate ad praesentes octavas festi beati Georgii martyris 4) dilative
deventa exstitisset, ipsis deniqe octavis festi beati Georgii martyris 4) oc- 20
currentibus praelibato Johanne filio Nicolai actore personaliter ad nostram
veniente praesentiam praemissaque literalia instrumenta per ipsos Danielem
et Hench praemisso modo exhibere assumpta 5) per eosdetn exhiberi postu-
lante praefatus Daniel filius Petri pro se personaliter et pro ipso Hench
fratre suo cum literis procuratoriis capituli Transsiluanensis in nostram 25
exsurgens praesentiam pro praemissis per ipsos exhibere assumptis instru-
mends quasdam literas excellentissimi principis domini Lodouici pridem felicis
regis Hungariae beatae recordationis in Ersomlyo, in festo asscensionis domini,
anno eiusdem millesirno CCC LXX quinto 6) patenter emanatas nobis curavit
exhibere exprimentes inter alia, quod Petrus dictus Sewer civis de Segesuar 30
eiusdem domini Lodouici regis veniens ad praesentiam exhibuisset eidem
literas capituli ecclesiae Albensis Transsiluanae continentes, quomodo conies
Nicolaus de Erkentyno, conies Nicolaus de Hendorph, comes Demetrius de
villa Rychuyni habita bona deliberatione possessionarias eorum portiones in
villa Welkendorph vocata et eras pertinentiis habitas in agriculturis, vineis, 35
pratis et aliis utilitatibus eidem Petro Sewer suisque heredibus et succes-
soribus rite et rationabiliter vendidissent tenendas et perpetue possidendas,
prout in eisdem 7) feting contineretur, petens eundem dominum Lodouicum
regem humili precum instantia, ut sibi huiusinodi emptionem annuere et
1) November 8. 40
2) 1392 Oktober 6.
2) 1393 Januar 13
4) Mai 1.
3) Hierauf: instrumenta.
6) 1375 Mai 31. 45
7) Scilicet: literis.

www.dacoromanica.ro
59

consentire dignaretur. Ipse enim dominus rex petitioni eiusdem Petri Sewer
pro favore inclinatus emptionem praemissam per ipsum faetam admisisset
gratiose volens et committens, ut idem Petrus suique heredes et posteri
gauderent et uterentur possessionibus praedictis rite et rationabiliter com-
5 paratis iuxta continentiam literarum eiusdem capituli an [more et simili
alias ] I) consueto de sua regia annuentia speciali. Idem etiam Petrus
Sewer demum literas septem sedium partis Transsiluanae eidem domino regi
exhibuisset exprimentes, quomodo eidem relicta comitis Petri et sni filii
unum quartale villae Welkendorph vocatae pro undecim v[ ] 2) decern ac
10 septem marcis an uno fertone et medico legitime impignorassent, immo etiam
filii Kysthomas de Rubanfalua medietatem unius quartalis praetactae villae
pro triginta quinque florenis obligassent, supplicans dictus Petrus ipsi regiae
maiestati, ut in eisdem pignoribus pacific= conservaret, donee huiusmodi
particulae possessionariae redimerentur pro pecuniis sibi impignoratis. Vertun
15 quia iusta petentibus non est denegandus assensus, eundem Petrum Sewer
una cum praedictis particulis sibi impignoratis in suam regiam recepisset
protectionem cornmittens episcopo Transsiluano, ut praetactam Petrum in
dictis particulis possessionariis in sua regia persona protegeret et defenderet
ab omnibus illicite volentibus aggravare. Adhuc insuper praefatus Daniel
20 praetactas literas annotati capituli Transsiluani privilegiales coram praefato
domino Lodouico rege praemisso modo exhibitas super praemissa emptione
possessionaria feria tertia proxima post quindenas festi resurrectionis domini,
anno eiusdem 31 CCC LX' nono 3) confectas nobis demonstravit sensum
praescriptum continentes. Quarum quidem literarum exhibitionibus factis
25 et perlectis continentiis earundem praenominatus Johannes filius Nicolai per
nos legitime requisitus nobilem dominam matrem suam filiam quondam
comitis Petri nobilis de dicta Wolkan exstitisse et ex eo praetactam medie-
tatem eiusdem possessionis ratione iuris eiusdem dominae matris suae sibi
pertinere debere referees, sibi, praefatus etiam Daniel similiter sibi et anno-
30 tato Hench fratri suo per nos iuris medelam postularunt elargiri aequitate
suadente. Verum licet praefatus Johannes filius Nicolai praetactam nobilem
dominam matrem suam filiam annotati comitis Petri exstitisse et ob hoc
praetactam medietatem dictae possessionis Wolkan sibi de iure pertinere
debere praemisso modo retulerit, tamers quia praedieta possessio Wolkan
35 eiusdem quondam comitis Petri et praenominatorum aliorum venditorum et
impignoratorum dictarum portionum possessionariarum hereditaria exstitisse
praedictaque nobilis domina mater ipsius Johannis non honiini ignobili et
impossessionato sed nobili videlicet annotato Nicolao patri ipsius Johannis
actoris matrimonialiter tradita fuisse per partes praedictas asserebantur,
40 rationeque nobilitatis dicti mariti eiusdem nobilis dominae matris ipsius
Johannis actoris ius eiusdem de dicta possessione hereditaria quartale non
cum possessione, praetextu cuius praescriptas venditas et impignoratas parti-
1) Schrift verblasst, 2'7 Centimeter breit.
2) Desgleichen 2 Centimeter.
45 3) 1369 April 17.

www.dacoromanica.ro
60

colas possessionarias pro se vindicare 1) posset, sed pecuniaria solutione


mediante eidem nobili dominae iuxta huius regni consuetudinem debet pro-
venire, ex eoque praetactae portiones possessionariae praemissarum ven-
ditionis et impignorationis titulis ac annuentia et consensu praelibati domini
Lodouici regis praefatis Danieli et Hench filiis Petri Sewer de iure pertinere 5
et adindicari debere nobis et universis regni nobilibus nobiscum in sede
nostra iudiciaria sedentibus manifeste agnoscebatur, pro eo eorundem regni
nobilium assumpto consilio praetactam medietatem annotatae possessionis
Wolkan per iam dictum Johannem filium Nicolai praemisso indebito modo
requisitam memoratis Danieli et Hench filiis Petri eorumque heredibus et 10
posteritatibus universis praemissis emptitiis et impignoratitiis titulis adiu-
dicantes reliquimus et comrnisimus in sempiternum possidere, tenere pariter
et habere sine praeiudicio iuris alieni, praefatum Johannem filium Nicolai
pro praemissa indebita requisitione eiusdem in aestimatione ipsius condigna
convictum et aggravatum fore decernentes. In cuius rei memoriam firmi- 16
taternque perpetuam praesentes eisdem Danieli et Hench concessimus literas
nostras privilegiales pendentis sigilli nostri authentici munimine roboratas.
Datum in sancto Emerico, duodecimo die octavarum festi beati Georgii
martyris praedictarum, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo teitio.

1310. 20

Deva 1393 Juni 10. Limerick Bubek, Woiwode von Siebenburgen,


schaltet far Daniel und Hench, die Sane Peter Seuer's von Schass-
burg, die Urkunde des Vizewoiwoden Bartholomeus von 1393 Nr. 1309,
betreffend die Ha lfte der Besitzung Wolkendorf, ein und erklart die
genannte Urkunde far rechtskraftig. 25

Orig. Perq. Evangel. Kirehenarehiv Augsb. Bek. Scheissburg. Siegel war an


rimer Seidenschnur angehangt.

Nos Emericus Bebek2) vaivoda Transsiluanus et comes de Zolnuk


memoriae commendantes tenore praesentium significamus quibus expedit
universis, quod nobis in octavis testi nativitatis beati Johannis baptistae 8) 30
una cum regni nobilibus in castro Dena existentibus Daniel filius Petri dicti
Seuer de Segesuar in sua et Hench fratris sui personis ad nostram veniens
praesentiatn exhibuit nobis literas nobilis viri magistri Bartholomei vice-
vaivodae nostri privilegiales super legitima adiudicatione medietatis posses-
sionis Wolkan vocatae pro eisdem facta petens nos humili cum instantia, ut $5
easdem literas et sententiam per eundem vicevaivodam nostrum eisdem latam
diligenter revidere et examinare tenoremque earundum de verbo ad verbum
literis nostris privilegialibus insert transcribique et transsumi facere ac pro
ipsis iuxta iuris ordinem contirmare dignaremur. Quarum tenor talis est.
1) Vorlage: vendicare. 40
2) So Vorlage.
3) Juli 1.

www.dacoromanica.ro
61

(Folyt die Urkunde des Vizewoiwoden Barth° lomeus von 1393 LVr. 1309.) Nos
itaque visis et perlectis continentiis praedictarum literarum privilegialium
ipsius vicevaivodae nostri ac diligenter examinatis easdemque super praemissa
sententia per ipsum vicevaivodam nostrum facto in praemisso rite et legitime
5 lata vero et iusto modo emanatas fore comperientes acceptamus, approbamus
et ratificamus ac tenorem earundem praesentibus literis nostris privilegialibus
pendentis sigilli nostri authentici munimine roboratis de verbo ad verbum
transcribi et transsumi faciendo eisdem Danieli et Hench filiis Petri dicti Sy wer
duximus concedendas. Datum in dicta Dewa, decimo die octavarum festi
10 nativitatis beati Johannis baptistae praedictarum, anno domini millesimo
trecentesirno nonagesimo tertio supra ditto.

1311.
Hermannstadt 1393 September 7. Nikolaus, Oberstschatzmeister
und Comes von Zala, Eisenburg und Odenburg, weist seine Vize-
15 comites und Genossen an, von den Hermannstadter Kaufleuten nur
die Hit lfte der Abgaben einzuheben und den genannten Kaufleuten
sicheres Geleit zu gewahren.
Orig. Perg. Hermannst. Archiv; Signatur: I, 64. Siegel, rund, Durchniesser
2.3 Centimeter, in gritnes Wachs, papierbedeckt, innen aufgedruckt. Flug mit
20 Krallenfuss, von Wulstlinien eingefasst, im Siegelfelde. Ein zweites und ein
drittes Orig. Perg. Siegel dasselbe, ebendaselbst; Signatures: I, 65 und I, 66.
Die unter den Signaturen I, 64 und I, 66 befindlichen Originate sind jedenfalls
von gleicher Hand geschricben.

Nicolaus de Kanisa tavarnicorum regalium magister necnon comi-


25 tatuum 1) Zaladiensis,2) castri Ferrei 8) et Soproniensis 4) comes universis vice-
comitibus, castellanis, vicecastellanis, officialibus, tributariis,5) iudicibus, villicis
et ceteris cuiusvis status hominibus et 6) familiaribus nostris in castris nostris
Samar, Leuka, Porostyan, Kapw Zarkw Zazlop et Rao 7) constitutis et in
futurum constituendis et in 0) eorundem tenutis existentibus dilectionein cum
30 salute. Cum providi et honesti viri cives civitatis Cibinyensis 8) pro vitae
ipsorum necessariis 6) acquirendis, pro 0) mercantiis generum et manerierum
quorumlibetn) abhinc deducendis et ab 11) iliac adducendis versus Teutuniarn 12)
1) Zweites Orig.: regalium necnon comitatuunt. Drittes Orig.: regalium ma-
gisten comitatuutnque.
35 2) Drittes Orig.: Zaladyensis.
3) Drittes Orig.: Fferrei.
4) Drittes Orig.: Sopronyensis.
1) Fehlt im zweiten Orig. Drittes Orig.: at tributariis.
6) Fehlt im dritten Orig.
40 7) Drittes Orig.: Porosstyan, Zarukw et Zazlop ac Row.
0) Drittes Orig.: Cybiniensis.
9) Drittes Orig.: et.
10) Drittes Orig.: quibuslibet.
11) Hierauf durchgestrichen: hat.
45 12) Drittes Orig.: Teutoniam.

www.dacoromanica.ro
62

saepe et saepius proficiscuntur, quare vestrae universitatis 1) dilectionem requi-


rimus 2) eidemque firmiter praecipiendo mandamus') per praesentes, quatenus
de dictis civibus et ipsorum 4) mercimoniis seu mercantiis cuiuscumque ge-
neris,°) speciei seu rnaneriei existant tam de 0) deducendis quam adducendis
in tributorum nostrorum locis in praemissis tenutis nostris ubilibet habitoruin 5
medium tributum tantum 7) et non plus exigere, eisdemque in locis necessariis,
corn per ipsos vel ipsorum homines cum praesentibus fueritis requisiti, con-
duct= praebere et facere 8) debeatis. Et ,aliud pro nostra dilectione non
facturi. Datum Cibinii, die clorninico proximo ante festum nativitatis virginis
gloriosae, anno domini M CCC nonagesimo tertio. Praesentes autem post 10
lecturam semper reddi mandamus praesentanti.9) Datum ut supra.")

1312.
Gyle 1393 Olctober 13. Die Bane Ladislaus und Stephan, Siihne
Stephan von Losoncz, und Genossen teilen mehrere in Ungarn und
Siebenbiirgen gelegene Besitzungen und Besitzanteile des verstorbenen 15
Magisters Dionysius unter sich auf.
Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. 4 Siegel waren angehdngt, die
beiden letzten an noch sichtbaren Pergamentstreifen. Kemeny Diplom. II, 246 setzt
zu den Siegeln die Bemerlcung : Ergo hie superest votustissimum vestigium sigilli
et insigniorum familiae Bann de Losoncz. Deitinach war um das Jahr 1830 noth 20
Spur von den Siegeln vorhanden.

Nos Ladislaus et Stephanus filii Stephani de Lossonch alias bani una


cum filiis quondam domini Dyonisii bani videlicet Petro, Georgio et Ladislao
ab una, item Nicolaus filius Desev quondam comes Siculorum una cum
Johanne filio quondam domini Ladislai vaivodae parte ab alia memoriae 25
commendando significamus tenore praesentium quibuslibet universis, prod
nos matura deliberatione ac sano nonnullornm nobilium virorum familiarium
nostrorum consilio in universis possessionibus et portionibus possessionariis
0 Drittes Orig.: universitatis vestrae.
°) Uber der Zeile nachgetragen. 30
3) Zweites Orig.: eidemque mandamus. Drittes Orig.: eidemque firmiter et
districts praecipiendo mandamus.
4) Drittes Orig.: eorum.
6) Drittes Orig. hierauf : vel.
°) Uber der Zeile nachgetragen. Fehlt ion dritten Orig. 35
') Fehit im dritten Orig.
0) Zweites Qrig.: facere at praebere. -
2) Ina dritten Orig. lautet die Stelle von Et aliud bis hierher: Et aliud non
facturi, uti nostram adoptatis dilectionem ampliorem. Datum Cybini, in vigilia festi nati-
vitatis beatae virginis, anuo domini millesimo CCC nonagesimo tertio. Praesentes autem 40
post lecturam reddi mandamus semper praesentanti.
10) In zweiten Orig. lautet es statt der Worte Datum Cibinii bis hierher: Praesentes
autem post lecturam semper reddi mandamus praesentanti. Datum Cibinii, die dominico
proximo ante festum nativitatis virginis gloriosae, anno domini MO CCC° nonagesimo tertio.

www.dacoromanica.ro
63

quondam magistri Dyonisii filii Stephani bani fratris nostri carissimi tam in
Hungaria gum in partibus Transsiluanis existentibus tamquam yeti heredes
et successores divisionem inter nos contraximus et inivimus infra declarandam.
Primo possessionos et possessionarias 1) portiones eiusdem quondam magistri
5 Dyonisii in partibus Transsiluanis praemissis iuxta fluvium Morosii existentes
videlicet Idech inferiorem et aliam Idech superiorem cum possessionibus
Vee-c-K,-14-e-aipataka cum duabus villis Valahalibus et una villa Rutinorum
in eadem Idechpataka existentibus cum universis earum utilitatibus et per-
tinentiis quibusvis in portionem magistri Nicolai filii Desev comitis quondam
10 Siculorum ac Johannis filii quondam domini Ladislai vaivodae cedendo,
item Dedrad, Sceplak, Geledon superiorem 9 cum villa Holtmarus ac una
villa Rutinorum superiori necnon Deda et medietate Lyget similiter cum
universis earum utilitatibus et pertinentiis quibusvis praefatis dominis
Ladislao et Stephano banis ac filiis quondam domini Dyonisii bani cedendo,
15 item iuxta fluvium Zamus villam 9 Monusturzeg cum possessionariis por-
tionibus in possessionibus Orman et Kerev habitis praedictis magistro Nicolao
filio Desev ac Johanni filio quondam domini Ladislai vaivodae cedendo
similiter cum earum universis utilitatibus, item villam 9) Manya, Dainunkus-
falua Dragusfalual_ Orbow et Brasseufalua Valahorum praedictis dominis
20 Ladislao et Stephabo banis ac filiis quondam domini Dyonisii bani cedendo
similiter cum universis earum utilitatibus, demptis1) aurifodinis et urbura
in Laps provenientibus 5) eorum pro communi usu salva remanentibus,9
item Tolmach, Biriuni,7) Retissag et Zomolia necnon possessionarias') por-
tiones in possessionibus Zcentmarton, Zurk, Mandick et Patella cum villa
25 Abad necnon Dalio et Rodnuk cum molendino ac universis utilitatibus ad
easdem undique spectantibus praedictis dominis Ladislao et Stephano banis
cum filiis praedicti domini Dyonisii bani cedendo, item portionem 8) in
Lossonch cum villis Gergurfalua, Bedehaza, Potruclian, Kotmanlehutaya,
Zennabanya, Vamuslehutaya cum tributo Dobrocha, Brtolehutaya,9) Stok-
30 lehutaya ac portione sub castro Dyuen existente, Bokuan ac eodem totali
castro Dyuen, medietatem videlicet ipsius praedicti castri portionem videlicet
ipsorum banorum ac filiorum domini Dyonisii bani eisdem Nicolao filio
Desev et Johanni filio quondam domini Ladislai vaivodae annuendo dempto
similiter aurifodinis et urbura inibi provenientibus eorum pro communi usu
35 salva remanentibus 6) hoc interiecto, quod si qua partium nostrarum prae-
missam divisionem inter nos perpetuo et irrevocabiliter factam revocaverit,
1) Vorlage: possessionariae.
2) Vorlage: superior.
s) Vorlage: villa.
40 4) Vorlage: dempto.
3) Vorlage: provenieuti.
9 Vorlage: remanente.
7) Vorlage: Biriiii; B und sechs Norntalschdfle, fiber dent dritt- und zweitletzten
Schaft das Abkiirzungszeichen.
45 2) Vorlage: portio.
9) Statt: Brto, kann auch Bito gelesen werden.

www.dacoromanica.ro
64

alit retrahere conaretur, ex tune in centum marcis fini argenti praemissa


observanti deponere praevie teneatur. In cuius rei memoriam perpetuam-
que firmitatem praesentes literas nostras pendentium sigillorum nostrorum
munimine roboratas inutuo nobis duximus concedendas. Datum Gyle, feria
secunda proxima ante festum beati Galli confessoris, anno domini millesimo 5
trecentesimo nonagesimo tertio.

1313.
1393 November 8. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt fur
die Stadt Hermannstadt die Urkunde des Konigs Sigmund von 1391
Nr. 1262 mit der Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1370 Nr. 939, 10
betreffend the Abgaben der Hermannstadter Kaufleute fur den Schiffs-
verkehr zwischen Ofen und Wien und den Wagenverkehr zwischen
Hermannstadt und Bohmen, betreffend ferner die den genannten Kauf-
leuten auf der Handelsstrasse zwischen Ofen und Zara beziehungsweise
Dalmatien zukontmende Freiheit von alien Leistungen, ausgenommen die 15

Dreissigstgebiihren in Ofen.
Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel, an gritner Seidenschnur angehangt,
derselbe Stempel was Nr. 216.

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam prae-


sentibus quam futuris praesens seriptum inspecturis salutem in omnium ao
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
providi viri Johannes index regalis et Nicolaus Newemeister cives de Cybinio
propriis ac universorum civium de eadem in personis ad nostram accedendo
praesentiam exhibuerunt nobis quasdam literas privilegiales serenissimi prin-
cipis domini Sigismundi dei gratia illustris regis Hungariae tenoris infra 25
scripti, petentes nos cum instantia, ut ipsas de verbo ad verbum transcribi
et in formam nostri privilegii redigi facere dignaremur uberiorem ad cautelam.
Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund von 1391
Nr. 1262 mit der Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1370 Nr. 939.) Nos
enim petitionibus eorundem civium annuentes tenorem praedictarum literarum 30
omni integritate pollentem de verbo ad verbum transcribi fecimus et pendentis
sigilli nostri munimine roborari. Datum in octavis festi omnium sanctorum,
anno domini millesimo CCC nonagesimo tertio. Honorabilibus et discretis
viris dominis Johanne praeposito, Ladislao cantore, Petro custode ac decano
canonicis ecclesiae nostrae existentibus. 35

1314.
Mediasch 1393 Dezember 8. Frank, Woiwode von Siebenbiirgen,
verbietet die an den ihm unterstehenden Abgabenstellen gegen die Leute
t) Vorlage: poenae; p, drei Nornzalscheifte und e.

www.dacoromanica.ro
65

aus den sieben Stiihlen veriibten Ungerechtigkeiten, betreffend die Ein-


hebung von Strafgeld, die Wegnahme der Waren, die Besteuerung der
Reisenden, des Reisegepacks, der Lebensniittel, der Gold- und Silber-
vorrate und des Geldes, sowie der Geschenke far den Konig und
5 die Konigin.
Orig. Perg. Hermannst. Archly. Siegel, sechseckig, war in grunes Wachs innen
aufgedrilekt. Bezilglich des dem Texte zu Grunde liegenden Forma lars ist die
Urkunde des Konigs Sigmund vom 21. Mars 1391 Nr. 1264 zu vergleichen.

Nos Firank vaivoda Transsiluanus et comes de Zolnuk memoriae


10 commendantes tenore praesentium significamus quibus expedit universis,
quod providus vir Georgius filius Petri civis de Cybinio sua et aliorum
universorum civium de eadem necnon in septem sedibus Saxonicalibus et
in villis ad easdem spectantibus commorantium in personis in nostram
veniens praesentiam nobis significavit dolorose, quod cum ipsi aut aliqui
15 ex eisdem ad provincias aut aliqua regni climata in acquisitione suarum
victuum necessariorum proficiscerentur, iidem ') per nonnullos nostros telonia-
tores seu tributarios varias iniurias violentasque rerum et bonorum eorum
ablationes ac illicitas suarum personarum dehonestationes quibusdam sinistris
novitatibus per ipsos tributarios diversimode introductis creberrime et in-
20 compassibiliter paterentur in eo primarie, quod cum ipsi cives et hospites
nut aliqui ex eisdem simul ut puta vel singillatim ad loca dictorum tribe-
torum pervenientes equum vel equos ipsorum ad columnam seu statuarn
signum tributariae solutionis decernentem vel ad parietem seu domum tribe-
tariam contingenter alligaverint, ex tune tributarii super eos quadraginta
25 denarios, aut si etiam iidem cives et hospites vel aliqui ex ipsis armis eorum
necessariis more solito muniti in domum et praesentiam ipsorum tributari-
orum praetextu solutionis tributi intrantes accesserint dicta arma eorum
foris non relinquendo, similiter quadraginta denarios super eos exigerent.
Vel si etiam iidem cives et hospites ant aliqui ex ipsis cum eorum curribus
30 et rebus mercimonialibus ad loca dictorum tributorurn pervenerint et equi
eorum ipsos currus trahentes eandem stattuun seu columnar/1 sive domum
tributariam aliquantulum pertransierint et aliquantisper post tergum reli-
querint,2) aut si ipsi cum dictis eorum curribus et rebus in hospitio des-
cenderint et de eodem bospitio ad dictos tributarios accesserint iustum et
35 verum tributum persoluturi, vel si aliqui ex eisdem civibus cum dictis rebus
eorum mercimonialibus ad dicta loci tributorurn pergentes certum hominem
ipsorum a campo propter celeriorern expeditionem praernissae tributariae
solutionis antemitterent et de ipsis rebus eorum iustum tributum persolvi
faciendo in ipsisque locis dictorum tributorum non pausando pertransierint,
40 praefati tributarii illico calumnia eis imposita asserentes, ipsos cum eorum
rebus praedictis de dictorum tributorurn locis fugitive et clandestine reces-
sisse, ipsos rebus eorum praemissis prorsus spoliarent, damnificarent et
1) Vorlage: iidemque.
2) Vorlage: relinquerint.
5
Urkundenbuch al.

www.dacoromanica.ro
66

creberrime disturbarent. Cumque etiam praefati cives et hospites aut nuncii


seu ambasiatores eorum aliqui ad regiam vel reginalem maiestates in factis
et necessitatibus ipsorum transire voluerint aut cum curribus lectisternia et
victualium ipsorum necessaria deferentibus vel sine curribus et absque rerum
mercimonialium delationibus solum super equis ad aliquas partes regni pro- 5
fecti aliqua eorum facta et negotia certa prosecuturi exstiterint, ex tune
praefati tributarii super ipsos et a curribus ac equis ipsorum necnon clenodiis
seu muneribus regiae vel reginali maiestatibus per ipsos portandis seu ex-
hibendis necnon petunia ac auro et argento ipsorum hint inde intra ambiturn
regni ad eorum negotiationes necessario per eos deferendis tributariam exae- 10
tionem peterent, reciperent et indefesse i) extorquerent in ipsorum ingens
detrimentum non modicum et iacturam, deprecantes') nos super his condignurn
et opportunum remedium gratiose ipsis elargiri. Nos itaque ipsius Georgii
filii Petri civis civitatis Cybiniensis et personis quibus supra petitionibus 8)
inclinati praefatas novitates ac ()runes erroneas et abusivas seu damnabiles 15
consuetudines in dicti tributi receptione per ipsos tributarios ut est antelatum
introductas cassamus, annullamus et in irritum revocamus. Quare vobis
universis comitibus, castellanis, nobilibus et eorum officialibus tributa tarn
in terris quam super aquis ubique intra ambitum regni partis Transsiluanae
sub vaivodatu nostro in nostris districtibus, comitatibus et partinentiis tenen- 20
tibus et habentibus firmo sub edicto praecipientes mandamus, quatenus a
modo et deinceps super dictos cives et hospites pro eo, ut iidem equum vel
equos ipsorum ad praefatam columnam, parietem vel domun tributariam
contingenter alligaverint, et ex eo, ut ipsi aut aliqui ex ipsis praemissis
eorum armis muniti in eorundem tributariorum domum et praesentiam ac- 25
cesserint, praefatos singulos quadraginta denarios dicti tributarii recipere non
praesumant, et etiam pro eo, ut ipsi cives et hospites cum curribus et rebus
ipsorum ad loca dictorum tributorum dum pervenerint et equi ipsorum dictos
mums trahentes, eandem domum vel columnam 4) tributariam aliquantisper
pertranseuntes 6) post tergum reliquerint,G) ac etiam ex eo, ut si ipsi cum 30
dictis eorum curribus et rebus in hospitio descenderint et deinde ad sol-
vendum tributum ad dictos tributarios accesserint tributum persoluturi, pro
eo etiam, ut si aliqui ex eisdem civibus cum dictis rebus ipsorum merci-
monialibus ad loca tributorum pergentes a campo dictum hominem ipsorum
ad solvendum tributum antemitterent et de ipsis rebus ipsorum itistum 35
tributum persolvi faciendo, in locis dictorum tributorum non pausando per-
transierint, iam dicti tributarii praefatos cives praemissis eorum rebus et
bonis spoliare aut damnificare ipsos seu disturbare nullatenus valeant neque
possint, nec ab ipsis ad regiam vel reginalem maiestates transeuntibus ant
ad aliquas regni partes sine rebus mercinionialibus equitantibus et eorum 40
curribus dicta ipsorum lectisternia seu victualium genera continentibus necnon
1) Vorlage: indesso.
2) Scilicet: praefati cives et hospites.
3) Scilicet: in sua et personis quibus supra nobis porrectis potitionibus.
4) Vorlage: calumnam. 45
5) Vorlage: pertransientes.
6) Vorlage: relinquerint.

www.dacoromanica.ro
67

auro et argento et pecunia eorum praetextu ut praemisimus negotiationis


ipsorum intra ambitum regni hunt et bane portandis per eosdem muneri-
busque regiae et reginali maiestatibus per eos deferendis iuxta nostrum
decretum et nostram commissionern, tributariam exactionem memorati tribu-
5 tarii petere aut exigere non debeant neque valeant modo aliquali, sed eos-
dem semper quitos sinant pertransire de locis dictorum tributorum et paci-
ficos novitate et impediment° absque omni, barum nostrarum testimonio
literarum. Datum in civitate Megyes, feria secunda videlicet in festo con-
ceptionis virginis gloriosae, anno domini M CCC LXXXXmo tertio.

10 1315.
Szentimre 1394 lifarz 22. Peter, Vizewoiwode von Siebenbiirgen,
ersucht das Weissenburger Kapitel, bei der Einfiihrung Peters, des
Plebans von Schassburg, und Genossen in einen Besitzanteil von Bosch
und bei der Einhebung von .27 Mark Gerichtsgebiihren mitzuwirken.
15 Eingeschaltet als erstes Insert von dem Weissenburger Kapitel 1408, Orig. Ungar.
Nationalmuseum Budapest.

Amicis suis reverend is capitulo ecclesiae Transsiluanae magister Petrus


filius Georgii de Wereb vicevaivoda Transsiluanus amicitiam paratam cum
honore. Noveritis quod nobis undecimo die octavarum diei cinerum ') una
20 cum regni nobilibus pro faciendo moderativo iudicio causantibus in sede
nostra iudiciaria sedentibus Johannes filius Nicolai et Ladislaus filius
Mychaelis de Rawas pro se ipsis personaliter ac pro domino Petro plebano
de Segeswar et Nicolao fratre eiusdem uterino cum procuratoriis literis
magistri Bartholomei pridem similiter vicevaivodae in') nostram praesentiam
25 veniendo quasdam octo ]iteras, tres vestras citatorias, unarn magnifico viro
domino Ladislao pridem vaivodae Transsiluano ad amicabilem literatoriam
petitionem eiusdem rescriptam tenoremque literarum suarum vobis directarum
verbaliter 3) in se habentem ac duas praedicto 4) magistro Bartholorneo similiter
ad amicabilem petitionem eiusdem rescriptas, quartamque, quintam, sextam
30 et septimam eiusdem magistri Bartholomei necnon octavam nostram omnino
iudiciales, in diversis annis et terminis emanatas, necnon quaedam paria
literaruw Ladislai et Bartholomei vicevaivodarum nostrorum scilicet prae-
decessorum et domini nostri vaivodae ac nostrarum prorogationalium nobis
praesentarunt declarantes, quod in congregatione eiusdem domini Ladislai vai-
35 vodae generali universitati nobilium et alterius cuiusvis status et conditionis
honiinum partis Transsiluanae, octavo die festi Paschae domini, anno eiusdem
Mmo CCCm° 1XXXXm° primo,5) Tordae celebrata dominus Petrus plebanus de
2) Mary 21.
2) Ilierauf durchgestrichen: p.
40 a) Vorlage : verberaliter.
4i Uber der Zeile vachgetragen.
5) 1391 April 2.
5*

www.dacoromanica.ro
68

Segeswar, Nicolaus frater eiusdem uterinus, Johannes filius Nicolai et Ladislaus


filius Mychaelis de Rawas de medio aliorurn exsurgendo proposuissent eo modo,
quod de dicta possessione Rawas ipsis aequalis divisio videlicet quinta pars
eiusdem de iure deberet provenire, quam a Georgio, Petro ac Andrea de
Dalya necnon a Petro de dicta Rawas, Emerico de Olchna, Stephano de 5
Musna et Martino filio Petri de Ecchel, ac ') Nicolao de Martontelky rehabere
vellent iure admittente. Quo percepto Stephanus filius Mychaelis hospes de
Balasfalwa pro ipsis in causam attractis cum procuratoriis literis magistri
Ladislai vicevaivodae in eiusdem domini Ladislai vaivodae exsurgendo prae-
sentiam respondisset ex adverso, quod hoc bene verum foret, ut praedictis 10
actoribus de praedicta possessione Rawas divisio deberet provenire, sed non
quinta pars eiusdem, quia ipsa possessio Rawas in plures portiones dividi
agnosceretur, quam etiam divisionem ipsi in causam attracti inter se facere
prompti essent et parati. Ex eoque ad ipsam divisionem possessionariam
faciendam eiusdem domini Ladislai vaivodae et vestri homines necessario 15
pro partibus transmitti 2) fore visi fuissent. Pro eo idem dominus Ladislaus
vaivoda vestram amicitiam literatorie petivisset diligenter, quatenus vestros
mitteretis homines pro utrisque partibus pro testimoniis fide dignos, quibus
praesentibus homines sui octavo die festi beati Johannis baptistae 3) et aliis
diebus ad id aptis ad faciem memoratae possessionis Rawas vocatae vicinis 20
et commetaneis eiusdem universis inibi legitime convocatis et partibus aut
eorum legitimis procuratoribus praesentibus accedendo, habita prius legitima
reambulatione eiusdem eandem primp in quinque partes rectas et aequales
dividerent, guar= quinque partium unam rectam et aequalem praefatis
actoribus, residuis quatuor partibus remanentibus, statuerent cum omnibus 25
utilitatibus ad ipsam quintam partem spectantibus, si non floret contradictio,
contradictores vero si qui fierent, citarent eosdem contra annotatos do-
minum Petrum plebanum, Nicolaum fratrem eiusdem uterinum, Johannem
filium Nicolai et Ladislaum filium Mychaelis de dicta Rawas suam in prae-
sentiam ad octavurn diem earundem octavarum festi nativitatis beati Johannis 30
baptistae tune venturum,4) rationem contradictionis eorum reddituros, et
post haec ipsius possessionariae divisionis et statutionis seriem earn
norninibus contradictorum et citatorum, si qui fierent, ad eandem octavas 4)
sibi amicabiliter rescriberetis. Vos igitur petitionibus eiusdem domini Ladislai
vaivodae annuentes una cum Johanne filio Stephani de Iwanfalwa, homine 35
eiusdem pro ipsis actoribus deputato, praefatis in causam attractis eiusdem
domini Ladislai vaivodae et vestrum homines pro parte eorum inibi non
adducentibus, vestrum hominem videlicet Marcum presbyterum ad praemissa
exequenda duxissetis transmittendum. Qui demum ad vos reversi vobis
concorditer retulissent, quod ipsi die 3) in literis ipsius domini Ladislai vai- 40
vodae deputato ad faciem possessionis Rawas accessissent, et cum ipsam
vicinis et commetaneis eiusdem circuniquaque legitime convocatis secundum
2) Fehlt in der Vorlage.
2) Hierauf durchge8trichen: face.
3) Juli 1. 45
4) Juli 8.

www.dacoromanica.ro
69

continentiam literarum eiusdem domini Ladislai vaivodae reambulare et in


quinque partes dividere quintamque partem eiusdem domino Petro plebano
de Segeswar et Nicola() fratri eiusdem uterino ac Johanni filio Nicolai necnon
Ladislao filio Mychaelis de dicta Rawas statuere voluissent, Johannes filius
5 Georgii de Musna, Johannes filius Johannis de villa lsopis et Nicolaus filius
Andreae de Dalya ipsis reambulationi, divisioni et statutioni contradictores
exstitissent. Quos eodem die 1) et in facie eiusdem possessionis ad octavas
festi nativitatis beati Johannis baptistae in literis eiusdem domini Ladislai
vaivodae praefixas 2) contra praenominatos dominum Petrum plebanum de
to Segeswar, Nicolaum fratrem eiusdem uterinum, Johannem filium Nicolai et
Ladislaum filium Mychaelis ad ipsius domini Ladislai vaivodae praesentiam
citavissent, rationem contradictionis eorum reddituros. A quibus quidem octavis
festi nativitatis beati Johannis baptistae 3) dum causa partium praescripta partes
inter easdem secundum series literarum domini Ladislai vaivodae 4) proro-
15 gationalium diversimode ventilando, medio etiam tempore ipso domino
Ladislao vaivoda divino volente iudicio ab hat; lace decesso et honore ipsius
vaivodatus domino [Erneri]co Bebek per regiam clementiam dato octavas festi
beati Georgii martyris, in anno domini Min° CCCm0 LXXXX secundo prae-
teritas 5) attigisset, ad quas tandem octavas 5) praefati Johannes filius Georgii
20 de Musna, Johannes filius Johannis de villa Isopy et Nicolaus filius Andreae
de Dalya per annotatum Ladislaum [filium] Mychaelis de Rawas in sua ac
ipsius domini Petri plebani et Nicolai fratris eiusdem uterini necnon Johannis
filii Nicolai personis congruis diebus octavarum earundem coram eodem
magistro Bartholomeo vicevaivoda ipsius domini Emerici Bebek vaivodae
25 exspectati, in eiusdem praesentiam non venissent neque misissent, se medi-
antibus literis eiusdem iudicialibus exinde confectis in iudiciis aggravari
permittendo. Cumque praefati dominus Petrus plebanus, Nicolaus frater
eiusdem uterinus, Johannes filius Nicolai et Ladislaus filius Mychaelis de
Rawas praefatos Johannem filium Georgii de Musna, Johannem filium Johannis
30 de Josopfalwa et Nicolaum filium Andreae de Dalya, legitimae citationis modem
observando contra se ad praemissa 6) ad certum terminum in eiusdem magistri
Bartholomei praesentiam in causam attraxissent,7) ipsaque causa ab eodem
certo termino iuxta continentias literarum eiusdem magistri Bartholomei vice-
vaivodae prorogatoriarum partes inter easdem ventilando octavas festi beati
35 Mychaelis archangeli in ditto anno domini Mm" CCCin° LXXXX.m° secundo
praeteritas 8) attigisset, ad pas tandem octavas festi beati Mychaelis archangeli 8)
praelibati Johannes filius Georgii de Musna, Johannes lilies Johannis de villa
Isopis et Nicolaus filius Andreae de Dalya per annotatos dominum Petrum
9 Juli 1.
40 8) Juli 8. Scilicet: ad octavum diem octavarum.
4) Ju li 8. Scilicet: ab octavo die octavarum.
4) Vorlage: vicevaivodae.
6) 1392 Mai 1.
4) Scilicet: ad respondendum ad praernissa.
45 5) Vorlage: attraxisset.
8) 1392 Oktober 6.

www.dacoromanica.ro
70

plebanum de Segeswar, Nicolaum fratrem eiusdem uterinum, Johannem filium


Nicolai et Ladislaum filium Mychaelis de Rawas congruis diebus ipsarum
octavarum coram eodem magistro Bartholomeo exspectati eiusdem in prae-
sentiam non venissent nec misissent se literis eiusdem iudicialibus exinde con-
fectis mediantibus mole iudiciali opprimi permittendo. Et cum praefati dominus 5
Petrus plebanus et nobiles de Rawas annotatos Johannem Hum Georgii de
Musna, Johannem filium Johannis de villa Isopis et Nicolaum filium Andreae de
Dalya mediantibus eiusdem magistri Bartholomei et vestro hominibus contra
se ad praemissa ad octavas festi epiphaniarum domini in anno proxime transacto
praeteritas ') in eiusdem magistri Bartholomei praesentiam citari facere prom- 10
rassent, et ab eisdem octavis festi epiphaniarum domini 1) praescripta partium
causa de literatorio mandato domini Emerici Bebek vaivodae ad octavas festi
beati Georgii martyris proxime praeteritas,2) ab ipsisque 8) octavis festi beati
Georgii martyris 2) ex eo, quia praefatus Johannes filius Georgii octavas ad
easdem 2) non venisset nec misisset 4) sed so in iudiciis aggravari permisisset ") 15
praefatique Johannes filius Johannis et Nicolaus Has Andreae absque eiusdem
Johannis interessentia causa in praemissa non respondissent, ad octavas festi
nativitatis beatae virginis similiter proxime praeteritas 0) mediantibus literis
eiusdem magistri Bartholomei prorogationalibus dilative deventa exstitisset,
ad quas tandem octavas festi nativitatis beatae virginis °) praelibatus Johannes 20
filius Georgii per annotatum dominum Petrum plebanum de Segeswar in
sua ac annotatorum nobilium personis, congruis diebus octavarum earundem
coram eodem magistro Bartholomeo exspectatus in eiusdem praesentiam non
venisset nec misisset, se amplius convinci permittendo. Cumque tandem
praefati dominus Petrus plebanus, Nicolaus frater eiusdem uterinus, Johannes 25
filius Nicolai et Ladislaus filius Mychaelis de Rawas volentes praemissam
quintam partem ipsius possessionis Rawas inri suo appropriare, annotatos
Johannem filium Johannis de Musna et Nicolaum filium Andreae de Dalya,
causa praemissa inter annotatos actores ab una ac annotatum Johannem
filium Georgii parte ab altera iuridice decisa, per annotati magistri Bartholomei 30
et vestrum homines contra se ad praemissa ad octavas festi omnium sane-
torum similiter proxime praeteritas 7) citari fecissent, interim etiam honor
ipsius vaivodalis ab ipso domino Emerico Bebek ablatus et domino nostro
vaivodae per regiam cletnentiarn datus exstitisset, ipsaque causa partes inter
easdem iuxta series literarum dicti domini nostri vaivodae et nostrarum 35
prorogationalium ventilando praedictas octavas diei cinerum 8) attigisset, ad
quas tandem octavas 8) praefati Johannes filius Johannis et Nicolaus filius
Andreae per annotatos Johannem filium Nicolai et Ladislaum filium Mychaelis

1) 1393 Januar 13.


2) Mai 1. 40
3) Hierauf durchgestrichen: festi.
4) Vorlage: misisseut, n durchgestrichen.
5) Vorlage: permisisseut, u durchgestrichen.
5) September 1.5.
7) November 8. 45
5) 1394 Marx 11.

www.dacoromanica.ro
71

in suis ac annotati domini Petri plebani de Segeswar et Nicolai fratris eiusdem


uterini personis legitimis diebus earundem oetavarum corm nobis exspectati
nostram in praesentiam non venissent nec misissent, se mediantibus literis
nostris iudicialibus exinde confectis onere iudiciali opprimi permittendo.
5 Quarum literarum exhibitionibus factis praefati Johannes filius Nicolai et
Ladislaus filius Mychaelis ipsis ac annotatis domino Petro plebano et Nicolao
fratri eiusdem uterino per nos in praemissis iuris aequitatem petierunt
impertiri. Verum quia praefati dominus Petrus plebanus ac nobiles de Rawas
aeceptis praedicti domini Ladislai vaivodae et vestro hominibus in terrnino ')
10 per ipsam dominum Ladislaum vaivodam deputato ad faciem dictae posses-
sionis Rawas accessisse et eandem iuxta adiudicationem eiusdem domini Ladislai
vaivodae in quinque partes dividi et ipsam quintam partern per eosdem domini
Ladislai vaivodae et vestrum homines sibi ipsis statui facere voluisse, et
ipsis possessionariae divisioni et statutioni idem Johannes filius Georgii de
15 Musna, Johannes filius Johannis de Isipfalwa et Nicolaus filius Andreae de
Dalya contradictionem fecisse,a) iidemque ad reddendam contradictionis eorum
rationem ad praescriptos terminos iuridicos citati, primo in eiusdem magistri
Bartholomei vicevaivodae et tandem nostrain veluti indium eorum in prae-
sentias non venisse nec misisse sed se set-riper mole iudiciali opprimi per-
20 misisse ex praemissis adinveniebantur, consuetudinaria vero lege regni ab
antiquo approbata requirente, quicumque in facto alicuius iuris possessionarii
per quempiam in praesentia quorunicumque iudicum acquisiti tempore
statutionis eiusdem contradictionem fecerit et ad reddendam suae inhibitionis
rationem ad tres terminos iuridicos citatus ad nullum eorundem terminorum
25 in praesentias iudicum eorum ordinariorum venire vel mittere renuerit, sed
se sernper in quolibet ipsorum trium terminorum sibi legitime assignatorum
onere iudiciali opprimi permiserit, talis amplius statutioni huiusmodi iuris
possessionarii contradictione non valet obviare, requisitorque eiusdem in do-
minium eiusdem statui solet et introduci, praeviis itaque ex rationibus ipsa
30 possessio Rawas in quinque partes dividi quintaque pars eiusdem ipsis
domino Petro plebano de Segeswar, Nicolao fratri eiusdem uterino, Johanni
fill() Nicolai et Ladislao filio Mychaelis de eadem Rawas statui debere nobis
et dictis regni nobilibus nobiscum in iudicio existentibus cernebatur. Ad quam
faciendam noster et vester homines necessario sunt transmittendi. Pro eo
35 vestram amicitiam praesentibus petimus diligenter, quatenus vestrum mittatis
hominem pro testimonio fide dignum, quo praesente magister Petrus noster
notarius, homo noster per nos ad id specialiter 3) transmissus octavo die
diei medii quadragesimae nunc venturi 4) et a) aliis diebus ad id aptis ad
faciem memoratae possessionis Rawas vocatae, vicinis et commetaneis eiusdem
40 universis inibi legitime convocatis et praesentibus accedendo, eandem cum
cunctis suis utilitatibus et pertinentiis in quinque dividat partes rectas et
a) 1391 Juli 1.
2) Vorlage: fecissent.
3) Hierauf: deputatus.
45 4) April 1.
') Hierauf: ahis.

www.dacoromanica.ro
72

aequales, quarum quinque partium unam rectam et aequalem partem cum


omnibus eiusdem utilitatibus et pertinentiis quibuslibet statuat praefatis
domino Petro plebano, Nicola() fratri eiusdem uterino, Johanni filio Nicolai
et Ladislao filio Mychaelis de Rawas eorumque heredibus eo iure, quo ipsis
ex praemissis dignoscitur pertinere, perpetuo possidendam, tenendam 'miter 5
et habendam, contradictione praefatorum Johannis filii Georgii de Musna,
Johannis filii Johannis de Isipfalwa et Nicolai filii Andreae do Dalya ac
aliorum quorumlibet non obstante. Ceterum quia iidem Johannes filius Georgii,
Johannes filius Johannis et Nicolaus filius Andreae contra annotatos actores
in processu praesentis litis in quarnpluribus indiciorum gravaminibus convicti 10
fore dignoscuntur, ideo facta praemissa divisione et statutione, super portione
ipsorum convictorum possessionaria de eisdem iudiciis in1) toto viginti septem
marcas facientibus omnimodam recipiat satisfactionem. Et post haec ipsius
possessionariae divisionis et statutionis ac iudiciorum exactionis seriem, ut
fuerit expediens, ad octavas festi beati Georgii martyris nunc venturi 2') nobis 15
amicabiliter rescribatis. Datum in sancto Emerico, XII die octavarum diei
cinerum praedictarum, anno domini Mm° CCC'n° LXXXXm° quarto.

1316.
_Rom bei Sankt-Peter 1394 April 24. Papst Bonifaz IX ernennt
Johann, den Erzbisehof von Gran, zum Prinzas und Legatus natus 20
far den Bereich der Stadt, der Diozese and der Provinz von Gran
und der zum Graner Erzbistunz gehorigen Kloster, Kirchen und Orte.
Orig. Perg. Sapitelarchiv Gran. Bleibulle mit Namen und Apostelstempel, an
Hanfschnur angehangt.
Druck: Tora Magyarorsz. primdsa II, 54. 25

Bonifacius episcopus servus servorum dei venerabili fratri Johanni


archiepiscopo Strigoniensi primati ac apostolicae sedis legato salutem et
apostolicam benedictionem. Romanus pontifex, qui disponente domino super
omnes ecclesias ordinarae potestatis obtinet principatum, quandoque in-
cumbentia sibi onera non locis sed praefatis partitur idoneis eosque in 30
sollicitudinem apostolici officii per amplius honorando et etiam onerando
suscipit, prout iuxta personarum, temporum et locorum qualitatem ac rei
publicae utilitati conspicit expedire. Sane licet ad singulas regiones deo et
apostolicae sedi devotas nostrae considerationis diffundamus intuitum, tamen
ad regnum Vngariae quadam singulari aflectione attends et consideratis 35
potissime eximio fervore devotionis, quern carissimus in Christo filius foster
Sigismundus rex Vngariae illustris et tu ac incolae dicti regni etiam ad
nos et Romanatu ecclesiam non sine magnae laudis praeconio gerere corn-
probarnini, dirigimus aciem nostrae mentis ac sperantes, quod tu ea, quae
1) Hierauf durchyestrichen: octo. 40
2) Mai 1.

www.dacoromanica.ro
73

tibi committimus, sties et poteris auctore domino et ad eins laudem ac


gloriam et exaltationem fidei necnon prosperum statum incolarurn prae-
dictorum praesertim metropolitico iure seu alias ratione archiepiscopatus tui
Strigoniensis tibi subiectorum exequi sollicite, fideliter et prudenter. Quam-
5 obrem cum affectionis paternae plenitudine, digesto consilio ac perpensa
deliberatione maxime, quia innumerabilium sumus quasi negotiorum varietate
distracti ita, quod humana natura, quam patimur, non patitur, ut essentia
nostri corporis tota simul in diversis locis exhibeat se praesentem, to quern
percipiinus zelum iustitiae colere et esse pacis auctorem ac tibi caelesti esse
10 dono provisum, ut in arduis negotiis scias et possis provide consulere et
utili consilio providers quodque personam tuam dominus scientiarum mag-
nitudine, providentiae munere, circumspectionis gratia multipliciter insignivit
humeris tuis fortitudinis rebur adiiciens, ut ad huinsmodi laudem sui nominis
onera grandia supportes, plenum quoque de tuis meritis fiduciam obtinentes
15 no etiam consideratione praedicti regis nobis super hoc humiliter supplicantis
et propter optatam huiusmodi subditorum quietem et salutem animarum to
in civitate et diocesi ac provincia Strigoniensi necnon quibuslibet monasteriis,
ecclesiis et locis tibi ratione praedicti archiepiscopatus ac ecclesiae Strigo-
niensis quomodolibet subiectis primatem et legatum sedis apostolicae natum,
20 quamdiu to eidem ecclesiae Strigoniensi duntaxat praesidere continget, de
fratrum nostrorum consilio et apostolicae potestatis plenitudine tenors prae-
sentium cum plenis, liberis, meris et ornnimodis potestate ac iurisdictione
et earum exercitio primatibus et legatis natis competentibus de consuetudine
vel de lure constituimus, facimus et etiam deputamus ita, ut militia et
25 singula, quae primates' et legati nati huiusmodi duntaxat in civitatibus,
diocesibus,1) provinciis et locis eis decretis seu subiectis, in quibus existunt
primates et legati nati, ac in eorum incolas et habitatores exercere de iure
vel consuetudine huiusmodi quomodolibet possunt, to etiam in eisdem civitate
et diocesi ac provincia Strigoniensi ac etiam monasteriis, ecclesiis et locis
30 tibi subiectis ut praefertur in quoslibet videlicet utriusque sexus homines
tam clericos, non tarnen sedi apostolicae immediate subiectos, quam etiam
laicos et quoscumque alios, qui pro tempore in eisdem civitate et diocesi
ac provincia Strigoniensi ac etiam monasteriis, ecclesiis et locis tibi subiectis
ut praefertur moram traxerint ant degerint, libere et licite valeas exercere,
35 concessa tibi insuper auctoritate apostolica contradictores et rebelles quos-
libet per excommunicationis, suspensionis et interdicti vel amotionis aut
depositionis sententias vel alias per censurarn ecclesiasticam appellatione
postposita compescendi libera facultate. Non obstantibus quibuslibet literis,
indulgentiis et privilegiis apostolicis quorumcumque tenorum existant, per
40 quae praesentibus non expressa vel totaliter non inserta effectus earum
impediri valeat quomodolibet vel differri et de quibus quorumque totis
tenoribus de verbo ad verbum haberi debeat in nostris literis mentio specialis.
Nos enim sententias et poenas, quas propter hoc rite tuleris in rebelles,
ratas habebimus et faciemus auctore domino usque ad satisfactionem con-
45 t) Vorlage: dice.

www.dacoromanica.ro
74

dignam inviolabiliter observari. Datum Romae apud sanctum Petrum,


VIII Kalendas Maii, pontificatus nostri anno quinto.
Unten melds, von der Kanzlei :
C
J 1) N . de Rugis. 5
. Al . de Cherubinis.
Unten links, von der Kanzlei :
P. de Bosco.
Auf der Rackseite, auf dem ?Intern umyebogenen Rande links, corn
Schreiber der Urkunde: Pro . M . de Dulcinio. to
N . de Fregona . X.
Auf der Rfickseite: .Regestrata 2) . N . 2)

1317.
Klausenburg 1394 Mai 1. Ffrank, Woiwode von Siebenbiirgen,
urkundet in Alausenburg. 15
Datum in Cluswar, in jest° beatorum Philippi et Jacobi aposto-
lorum, anno domini M CCC nonagesimo quarto.
Eingeschaltet als erstes Insert in der Berichturkunde des Kolozsmonostorer
Konrentes von 1394, Orig. Siebenbiirg. Museum Klausehburg.
Regest: Tortinelnzi tdr 1889, 734. 20

1318.
Szentimre 1394 Mai 4. Peter, Vizewoiwode von Siebenbiirgen
bezeugt die Obereinkunft zwischen dem Bischof und Kapitel von
Weissenburg einerseits und dem Adel andererseits, betreffend die
Pachtung des Zehntens und der Zehntquarten. 25

Eingeschaltet von don Vizewoiwoden Johann 1400, mit dieser Urkunde von dem
Woiwoden Nikolaus 1402 and mit dieser von dem Konige Sigmund 1407, Orig.
Kapitelarchiv Karlsburg; alte Signatur: VI, 2.
Druck: Szeredai Series 129. Battydn Leges eccles. Ill, 295. Fejer Codex X,
8, 388. Densusianu Documente 355. 30
Bruchstitck: F6er Codex X, 3, 163. Transilvania 1872, 162.
Regest: Szeredai Notitia 61. Tartenelmi tdr 1889, 772.

Nos magister Petrus filius Georgii de Wereb vicevaivoda Trans-


siluanus significamus tenore praesentiurn quibus expedit universis, quod
cum in octavis festi beati Georgii martyris 8) plurima multitudo nobilium 35

1) So Vorlage; wahrscheinlich Anfangsbuchstabe des Monatsnamen: Junius.


2) Vorlage: R mit eingeschriebenmn n.
') Mai 1.

www.dacoromanica.ro
75

regni pro executione causarum suarum ad easdem octavas prorogatarum


ad villam Sancti Emerici convenisset 2) et coram magnifico viro domino
Frank vaivoda Transsiluano et nobis ibidem praesentibus per procuratorem
venerabilis in Christo patris domini Dernetrii episcopi Transsiluani similiter
5 ibidem interessentis 3) necnon capituli eiusdem ecclesiae contra quosdam
nobiles in facto occupationis indebitae et potentialis usurpationis suarum
decimarum necnon etiam quartarum decimarum archidiaconalium graviter
fuisset proposita querela, et super hoc mandatum regium firmissimum per
suas literas ad compescendum tales usurpationes praesentatum et tandem
10 super tali potentiaria usurpatione et occupatione seu detentione decimarum
iidem nobiles per eundem dominant episcopum et scum capitulum fuissent
diligenter requisiti, ut una cum domino nostro et nobis de remedio provi-
decent opportuno, ut iidem usurpatores decimarum a talibus illicitis occu-
pationibus cessare compellerentur, tune iidem nobiles matura deliberatione
15 et tractatu inter se praehabito unanimiter et concorditer responderunt, quod
talibus occupatoribus et usurpatoribus decimarum nullum praestarent auxilium
sett favorem, sed ut rectitudo dictaret iustitiae tales essent merito compes-
cendi et puniendi. Verum quia quidam nobiles, qui de usurpatione deci-
marum accusabantur, in sui excusationem proponebant, quod easdem decimas
20 a procuratoribus domini episcopi et capituli, qui ipsas locandi habuissent
potestatem, conduxissent, et e converso procuratores praedicti idem con-
stanter abnegabant, ideo praedicti nobiles regni una cum domino nostro
vaivoda et nobis eodem domino episcopo et aliquibus dominis de capitulo
consentientibus taliter ordinarunt et disposuerunt, quod quicumque nobilium
25 seu alterius conditionis hominurn decimas a domino episcopo et suo capitulo
vel ab archidiaconis quartas decimales conducere voluerint vel habere, super
locatione decimarum ipsarum et quartarum literas eorundem domini episcopi,
capituli et archidiaconorum vel suorum procuratorum ad hoc specialiter de-
putatorum, potestatem locandi habentium seu cedulam recognitionis super
30 ipsa locatione sub sigillo ipsorum recipere teneantur, ut de ipsa locatione
eis facta docere possint et probare. Quicumque autem de occupatione et
usurpatione decimarum vel quartarum in posterum inculparentur et per literas
locationis vel chartas 4) sigillatas docere et probate non possent, tales usur-
patores seu occupatores in facto potentiae, prout in praelibatis literis rega-
35 libus plenarie continetur, convincantur eo facto et per eosdem dominant vai-
vodam et vicevaivodam poena debitae potentiae puniantur nullo eis auxilio
suffragante, ne frivolis occasionibus praetensis valeant aliqualiter excusari.
Si qui vero nobiles vel alii conductores decimarum vel quartarum decimalium
in terminis consuetis, in literis locationum eis ad solvendum deputatis ipsas
40 decimas sett quartas decimatoribus persolvere recusarent, ex tune dominus
vaivoda vel 5) suus vicevaivoda pro tempore constitutus de summa pecu-
1) Mai 1.
2) Vorlage: convenissent.
3) Vorlage: interessent.
45 4) Vorlage: quartas.
5) Uber der Zeile nachgetragen.

www.dacoromanica.ro
76

nine in literis locationis expressae ad requisitionem decimator= seu procu-


ratorum praedictorum satisfactionern impendere cum iudicio trium marcarum
super possessiones non solventium extorquendarum deberent et tenerentur
absque strepitu iudicii et litigionario processu aliquali, prout praemissa omnia
nobiles regni conformiter et unanimiter statuerunt et decreverunt firmiter 5
observanda. Datum in loco praenotato, quarto die octavartun sancti Georgii
praedictarum, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quarto.

1319.
1394 Mai 8. Das Weissenburger Kapitel berichtet dent Vize-
woiwoden Peter, dass Peter, Pleban von Scheissburg, and Genossen 10
in einen Besitzanteil von' Bosch eingefiihrt worden sind.
Eingeschaltet als zweites Insert von dem Weissenburger Kapitel 1408, Orig.
Ungar. N«tionalmuseum Budapest.

Nobili viro et honest() magistro Petro filio Georgii 'de Wereb vice-
vaivodae Transsilnano amico ipsoruni honorando capitulum ecclesiae Trans- 15
siluanae amicitiam paratam debito cum honore. Noveritis quod nos receptis
literis vestris iudiciariam comtnissionem vestram exprimentibus, vestris
petitionibus annuentes una cum magistro Petro vestro notario, homine vestro
ad infra scripta specialiter transmisso nostrum hominem videlicet Callum
presbyterurn de choo nostro ad.1) divisionem et statutionem infra decla- 20
randam 'faciendam duximus transmittendttm. Qui demum ad nos reversi
nobis concorditer retulerunt, quod ipsi prout in praedictis literis vestris ad-
iudicatoriis continebatur, octavo die diei medii quadragesimae2) ad faciem
possessionis Rawas vocatae pariter accessissent ac vicinis et commetaneis
eiusdem universis circumquaque legitime convocatis ipsisque praesentibus 25
eandem possessionem Rawas cum omnibus suis utilitatibus et pertinentiis
quibuslibet in quinque partes rectas et coaequales, singulas partes per tredecim
curias seu sessiones iobagionum divisissent. Quartun quinque partium unam
rectarn et aequalem scilicet a parte rivuli, qui per medium villae fluit ad
occidentem, versus septentrionem, supra pontem unam curiam, ex alia vero 30
parte rivuli, versus meridiem a quotlam puteo usque ad finem vitae per
ntranique partem plateae duodecitn curias seu sessiones iobagionum cum
omnibus utilitatibus et pertinentiis quibuslibet ad ipsam quintam partem
spectantibus discrete viro domino Petro plebano de Segeswar, Nicolao fratri
eiusdem uterino, Johanni filio Nicolai et Ladislao filio Mychaelis de dicta 35
Rawas eorumque heredibus iure ipsis attinenti iuxta continentiam praeno-
tatarum literarum vestrarum adiudicatoriarum,8) contradictione Johannis
1) Hierauf durchgestrichen: praeinissa.
2) April 1.
') Hierauf durchgestrichen: non obstante 40

www.dacoromanica.ro
77

tilii Georgii do Musna, Johannis filii Johannis de Isopfalwa et Nicolai filii


Andreae de Dalya ac aliorum quorumlibet non obstante statuissent perpetuo
possidendarn, tenendam 'miter et habendam. Datum in quindenis festi beati
Georgii martyris, anno domini Mm° CCCm° LXXXXaw quarto.

6 1320.
1394 Mai 8. Das Weissenburger Kapitel bezeugt, class Johann,
Sohn Nikolaus' von .Rosch, an Peter, den Pleban von Schassburg, und
Genossen einen Besitzanteil von Rosch abgetreten hat.
Eingeschaltet als drittes Insert von dem Weissenburger Kapitel 1408, Orig.
10 Ungar. Nationalmuseuin Budapest.

Nos capitulum ecclesiae Transsiluanae significamus tenore praesen-


tium quibus expedit universis, quod Johanne filio Nicolai nobili de Rawas,
de cuius notitia per nobiles viros Dyonisium filium Akus de Bolya ac Dyo-
nisium, Ladislaum et Stephanum filios Nicolai de Frigidis aquis nubis fides
15 est adhibita, ab una parte, ab alia vero Ladislao filio Mychaelis de eadem
Rawas pro se ac domino Petro plebano de Segeswar et Nicolao fratre eiusdem
domini Petri uterino coram nobis personaliter constitutis, confession exstitit
per eundem Johannem Hum Nicolai pariter et relattrin, quod fleet causal»,
quam super quinta parte dictae possessionis Rawas ipse ac iidern dominus
20 Petrus ac Nicolaus frater eiusdem et Ladislaus tilius Mychaelis coram do-
mino vaivoda Transsiluano iudicialiter movissent, simul cum eisdem corn-
muniter prosecutus fuisset et ipsarn quintam partem eiusdem possessionis
Rawas a manu aliena coram eodem domino vaivoda Transsiluano iuridice
reobtinuerit, tamen ipse percipiens, ut .non ipsa quinta pars reobtenta sed
25 alia quinta pars eiusdem possessionis Rawas ipsum de iure tangere dignos-
ceretur, de possessione et dominio ac iure praelibatae quintae partis reob-
tentae se omnino exemisset et eandem praenorninatis domino Petro ac Ni-
colao fratri eiusdem uterino et Ladislao olio Mychaelis plene et integre re-
signasset, et resignavit coram nobis, testimonio praesentiiim media»te. Datum
30 in quindenis festi beati Georgii martyris, anno domini Mm° COCniu LXXXXm°
quarto.

.1321.
1394 Mai 8. Das Weissenburger Kapitel berichtet Frank, dem
Woiwoden von Siebenburgen, fiber die Begehung der Grenzen von
35 Bogeschdorf und Galfalva.
Eingeschaltet von dem Woiwoden Stephan Bathory 1571, Orig. Evangel. Kirchen-
archiv Augsb. Bek. Bogeschdorf. Abschrift: Rudolf Then und Carl Werner
in der Sammlung von Urkundenabschriften des Vereins fur siebenbitrgische Landes -
kunde, nach dem Insert in der Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1767,
40 Orig. ebendaselbst. Laut Angabe der Urkunde von 1767 war das Original von
1394 auf Pergament geschrieben, Siegel auf der Riickseite aufgedritckt.

www.dacoromanica.ro
78

Magnifico viro domino Frank vaivodae Transsiluano et comiti de


Zolnok alnico ipsorum honorando capitulum ecclesiae Transsiluanae amicitiam
paratam debito cum honore. Noveritis quod nos receptis literis magnificentiae
vestrae iudiciariae deliberationis commissionern exprimentibus, vestris peti-
tionibus annuentes una cum nobili viro magistro Petro filio Georgii de 5
ereb vicevaivoda vestro per vos ad infra scripta specialiter transmisso nostrum
hominem videlicet dominum Ladislaum cantorem et canonicum ecclesiae
nostrae pro civibus et hospitibus de Bogach duximus transmittendum. Qui
demum ad nos reversi nobis concorditer retulerunt, quod ipsi inxta conti-
nentiam praedictarum literarum vestrarum adiudicatoriarurn octavo die festi 10
beati Georgii martyris iam praeteriti 1) ad facies 2) possession= Bogach et
Galffalwa vocatarum vicinis et commetaneis earundem circurnquaque legitime
convocatis ipsisque et partibus praesentibus accessissent, et licet praefatus
magister Jacobus flints Michaelis de [ ] 8) dictae possessionis Galffalwa ittxta
vestrarn iudiciariam commissionem sacramentum praestare promptus fuisset 15
et paratus, tamen compositione et ordinatione proborum virorum pacem
partium amantium praeveniente praefati Jacobus et Georgius filii Michaelis
absque iuramentali depositione super terra inter ipsos litigiosa per reambu-
lationes ac erectiones et distinctiones metarum infra scriptarum una cum
praenominatis civibus et hospitibus de Bogach, partibus volentibus et infra 20
declarandae 4) reambulationi et directioni metarum omnino consentientibus
ac in nullo contradicentibus, taliter concordassent, quod primo a parte
orientali in cacumine cuiusdam magni montis supra vineas incipiendo, ubi
quasdam foveas pro meta haberi partes retulissent, et quas dominus Ernericus
Bwbeck pridem vaivoda Transsiluanus de consensu partium fecisset renovari, 25
porrexissent 5) ad partem aquilonarem per longitudinem eiusdem montis et in
vertice cuiusdam collis Simonishege vocati foveas in se habente easdem
renovari fecissent. Deinde versus eandem aquilonarem plagam per longitu-
dinem eiusdem montis procedendo in quodam eminenti loco eiusdem montis
terrae fodinam perfodi fecissent. Dehinc versus eandem plagam aquilonarem 30
circa unum fossatum in quodam eminenti loco eiusdem montis duas metas
terreas de novo erexissent, quarum unam pro villa Haranglab a parte orientali
existentem pro possessione praedictorum nobilium, secundam vero a parte
nieridiei pro villa Bogach, tertiam vero a parte aquilonari pro villa Galf-
falwa similiter possessione dictorum nobilium separare commisissent. Deinde 35
per longitudinem eiusdem montis versus plagam occidentalem descendendo in
descensu eiusdem montis, in summitate cuiusdam monticuli duas metas
terreas erexissent, quarum unam villae Bogach aliam autem possessioni Galf-
falwa separare commisissent. Abhinc versus eandetn plagam in vallem per
modicum spatium descendendo inter quosdain duos monticulos duas metas 40
terreas possessionem Bogach a Galffalwa separantes cumulassent. Dehinc ad
') Mai 1.
2) Vorlage: faciem.
3) Lucke, in der Vorlage lurch angedeutet.
4) Vorlage: declaran. 45
5) Vorlage: perrexissent.

www.dacoromanica.ro
79

plagam occidentalem ad quendam rivulum de villa Bogach fluentem descen-


dendo et ipsum rivulum transgrediendo iuxta piscinam [1') vero ad dextram
derelictam duas metas terreas erigi fecissent dictis possessionibus separantes,
ab ipsisque duabus metis per modicum spatium ad eandem ] usque ad
5 caput eiusdem rivuli pro meta derelictum transeundo, ex utraque parte capitis
eiusdem rivuli duas metas terreas signum possessionibus separari fecissent.
Deinde ad eandem plagam per modicum spatium transeundo similiter duas
metas terreas erexissent. ?) Dehinc similiter ad eandem plagam per parvum
spatium transeundo similiter duas metas terreas renovassent. Abhinc ad
10 eandem plagam rursus 3) ascendendo subtus quendam montem Penczeoczeo 4)
vocatum similiter duas metas terreas curnulassent. Dehinc ad eandem plagam
rursus montem ascendendo in cacumine eiusdem montis duns metas terreas
dictis possessionibus separantes erexissent. Abhinc de eisdem duabus metis
in cacumine dicti montis erectis per longitudinem eiusdem montis, per
15 quandam viam antiquam versus plagam meridionalem inter possessiones
Bogach et Saros longe procedendo in eodem beercz ad quendam montem
altum et acutum, ubi eaedem metae metis possessionis Balasthelke adiun-
guntur. Et sic metae praedictae fuissent renovatae [] 1) iuxta praedictam
cornpositionem et ordinationem in suis ittribus pacifice reliquissent. Datum
20 in quindenis praenotati festi beati Georgii martyris, anno domini millesimo
trecentesimo nonagesimo quarto.

1322.
Szentimre 1394 Mai 12. Peter, Vizewoiwode von Siebenbiirgen,
ersucht das Weissenburger Kapitel, bei der Besitzteiluny zwischen
25 Johann von Kaltwasser und Genossen einerseits sowie Dionysius von
Bell und Genossen andererseits, beziehungsweise bei der Einfiihrung
der Genannten in die ihnen zukommenden Anteile mitzuwirken.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, war in schwarzes
Wachs alit' der Rtickseite zum Verschluss aufgedriickt. Eingesch«ltet ron dent
30 Weissenburger Kapitel 1394 und mit dieser Urkunde als zweites Insert von deco
Weissenburger Kapitel 1509, Orig. Ungar. Nationalmuseum Budapet.

Amicis suis reverendis capitulo ecclesiae Transsiluanae magister


Petrus filius Georgii de Wereb vicevaivoda Transsiluanus amicitiam paratam
cum honore. Noveritis quod Johannes, Ladislaus, Dionisius et Stephanus tilii
35 Nicolai necnon Andreas sacerdos filius Eliae de Hydeguyz,5) Thomas de Selk,

1) Lucke, in der Vorlage durch angedeutet.


2) So Theil u. Werner a. a. 0. In der schadhaften Vorlage von spaterer
Hand eingefiigt: fecissent.
3) plagam rursus von spaterer Hand eingefiigt; die Vorlage ist schadhaft.
40 ') Von spliterer Hand eingefiigt; die Vorlage ist schadhaft. Theil u. Werner
a. a. 0.: Penzeuster.
6) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
80

Ladislaus filius Georgii et Johannes filius Johannis de dicta Se lk personaliter


i uxta con tinentiam literarum magistri Bartholomei pridem similiter vicevaivodae
prorogatoriarum in oetavis festi beati Georgii martyris 1) in figura nostri iudicii
comparendo contra Dionisium et Michaelem filios Akus de Bolya, Barcha filium
Wyzlo ac Georgium filium 2) Thomae filii Akus de dicta Bolya, in quem prae- 5
sens causa mortuo annotato Thoma patre suo iuxta regni consuetudinem exstitit
redacta, i[no qu]asdam 3) literas vestras citatorias praedicto magistro Bartho-
lomeo vicevaivodae ad suam amicabilem literatoriam petitionem rescriptas teno-
renique literarum suarum vobis clirectarum verbaliter in se habentes asserentes
actionem et pro[posi]tionem ipsorum adversus memoratos nobiles de Bolya 10
proponendam literis contineri in eisdem nobis praesentarunt declarantes,
quod Johannes et Dionisius filii Nicolai de Hydeguyz in suis, Ladislai et
Stephani uterinorum neenon Andreae sacerdotis filii Eliae de Selk,') La-
dislai filii Georgii, alterius Johannis filii Johannis de dicta Se lk patruelium
fratrum ipsorum personis in eiusdem magistri Bartholomei vicevaivodae 15
venientes praesentiam, contra Michaelem, Thomam et Dionisium filios Akus
et Barcham filium Wyzlo nobiles de Bolya quasdam duas literas patentes
unam viii magnifici quondam domini Ladislai vaivodae obligatoriam et aliam
iudicum nobilium comitatus Albensis memorialem eidern magistro Barth° lomeo
vicevaivodae praesentassent. In quarum una videlicet eiusdem domini La- 20
dislai vaivodae duodecimo die congregationis suae generalis universitati no-
bilium partis Transsiluanae octavo die festi Passcae domini, in anno eiusdem
M CCU nonagesimo primo 6) Tordae celebratae confecta litera iidern Michael,
Thomas, Dionisius filii Akus et Barcha filius Wyzlo contra eosdem nobiles
de Hydeguyz et Se lk in facto possessionariae divisionis ac portionum posses- 25
sionariarum apud mantis eorundent nobilium de Bolya existentium arbitrio
quatuor proborum et nobilium virorurn aequali numero octavo die festi beati
Martini confessoris tune venturi 6) in villa Myhalfalua corarn uno ex iudi-
cibus nobilium comitatus Albensis praedicti per partes adducendo sub obli-
gamine novem marcarum in eisdem literis contentarum se submisisse et 30
obligasse adinventi exstitissent. In alia vero earundem 7) videlicet ipsorum
iudicum nobilium feria tertia proxima ante festum beatae Margarethae vir-
ginis et martyris in dicto anno domini hl CCC nonagesimo primo 8) in sancto
Emerico confecta litera memoriali praefati Thomas et Dionisius filii Akus
ac Barcha filius Wyzlo ab una et dicti nobiles de Hydeguyz videlicet Jo- 35
hannes, Dionisius et Ladislaus ac Johannes coram ipsis iudicibus nobilium
vice iterata se ipsos ad praedictam possessionariam divisionem in termino
per ipsos deputato 6) obligasse reperti fuissent manifesto. Quibus quidem li-
7) Mai 1.
2) Hierauf durchgestrichen: annotati. 40
3) Loch and Schrift geschumnden, 1.7 Centimeter breit.
') So Vorlage.
2) 1391 April 13.
6) November 18.
7) Scilicet: literarum. 45
8) Juli 11.

www.dacoromanica.ro
81

tells exhibitis eisdem Johanne 1) et Dionisio 2) filiis Nicolai in suis et aliorum


fratrum eorum personis eosdem Thomam et Dionisium filios Akus no Barcha
tilium Wyzlo iuxta ipsorum assumptum et obligamen per ipsos requisites
praedictam possessionariam divisionem facere et celebrare non curasse re-
5 ferentibus eis 8) in praemissis iuris aequitatem per ipsum magistrum Bartho-
lomeum vicevaivodarn postulassent elargiri. Uncle quia huiusmodi possessio-
naria divisio per partes modo praernisso facere assumpta4) per illegithnas
dissimulationes prorogari non debere ipsi magistro Bartholomeo vicevaivodae
visa fuisset, pro eo idem magister Bartholomeus vestram amicitiam literatorie
10 petivisset diligenter, quatenus vestrum mitteretis hominem pro testimonio
fide dignum, quo praesente home sous infra declarandus ad praefatos Tho-
mam et Dionisium ac Michaelem filios Alms et Barcha filium Wyzlo acce-
dendo praemissam possessionariam divisionem eisdem domino Andreae sa-
cerdoti filio .Eliae et aliis nobilibus praedictis extradari peteret verbo suo
15 regni lege requirente. Qui si facerent bene quidem, alioquin citaret ipsos
contra annotatos nobiles de Hydeguyz suam in praesentiam ad terminum
competentem, rationem praemissorum reddituros. Et post haec seriem oin-
nium praemissorum, ut fieret expediens, sibi amicabiliter rescriberetis. Vos
igitur petitionibus ipsius magistri Bartholomei vicevaivodae annuentes una
20 cum Mathia nobili de Chyfud homine eiusdem vestrum hominem videlicet
Dominicum presbyter= de choro vestro ad praemissa exequenda duxissetis
transmittendum. Qui demum ad vos reversi vobis concorditer retulissent,
quod ipsi secundo die festi beati Andreae apostoli tune proxime praeteriti5)
ad nobiles viros Michaelem, Thomam et Dionisium filios Akus ac Barcha
25 fililun Wyzlo de Bolya pariter accessissent ab eisque de portionibus posses-
sionariis apud manus ipsorum habitis Johanni, Ladislao, Dionisio et Stephano
filiis Nicolai necnon Andreae sacerdoti filio Eliae de Hydeguyz, Thomae de
Selk, Ladislao filio Georgii ac alteri Johanni filio Johannis de dicta Selk
divisionem dari postulassent. Quam quidem divisionem dare recusassent, ubi
30 eosdem nobiles de Bolya contra praenominatos nobiles de Hydeguyz ad ipsius
magistri Bartholomei vicevaivodae 2) citassent praesentiam ad octavas festi
epiphaniarum domini tune proxirne affuturas 7) rationem de praemissis red-
dituros. Quibus quidem literis exhibitis eisdem nobilibus de Hydeguyz se
ad nostram iuridicam requisitionem heredes quondam Nicolai filii Akus dicti
35 Aranyas, annotatos autem nobiles de Bolya heredes quondam Thomae filii
eiusdem Akus dicti Aranyas esse et existere referentibus eis per nos in
praemissis iuris aequitatem petierunt elargiri. Quo audito memorati Dionisius
et Michael filii Akus ac Barcha filios Wyzlo pro se ipsis personaliter, pro
I) Vorlage: Johannes, Buchstabe s durchgestrichen.
40 2) Vorlage: Dionisios, Buchstabe s durchgestrichen.
3) Hierauf durchgestrichen: per nos.
4) Uber der Zeile nachgetragen.
5) Dezember 1.
8) ipsius magistri Bartholomei vicevaivodae fiber der Zeile nachgetragen. In
45 der Zeile gestrichen: vestras.
7) 1392 Januar 13.
Urkundenbuch III. 6

www.dacoromanica.ro
82

annotato vero Georgio filio Thomae filii ipsius Akus cum procuratoriis literis
vestris in nostram exsurgentes praesentiam responderunt ex adverso, quod
hoc bene verum foret, ut praenominati nobiles de Hydeguyz fratres essent
ipsorum generationales et condivisionales, ipsi autem essent heredes praeno-
minati quondam Nicolai filii Akus dicti Aranyas praenotati, sed ex eo ipsi 5
praemissam possessionariam divisionem eisdem nobilibus de Hydeguyz dare
recusassent, quia tempore abavi ipsorum ante ducentesimum ,annum vel
circa, cuius memoria hominum non exstaret, inter praedecessores ipsorum
divisio facta exstitisset et ipsi ac praenominati nobiles de Hydeguyz in pos-
sessionibus et portionibus possessionariis tunc ipsis in divisione cessis et to
deventis pacifice perstitissent. Quibus perceptis cum nos eosdem nobiles de
Bolya in eo, utrum ipsi super praemissa divisione possessionaria tempore
abavi ipsorum facta aliquas literas divisionales haberent vel ne, ut nostro
iudiciario incumbit officio, requisitos habuissemus, iidem nobiles de Bolya
super ipsa divisione possessionaria nullas literas divisionales se habere as- 15
seruerunt. Quibus sic habitis iidem nobiles de Bolya eis similiter in prae-
missis iudicium et iustitiam postularunt elargiri aequitate suadente. Verum
licet praenominati Dionisius et Michael filii Akus ac Barcha filius Wyzlo
de Bolya in suis ac memorati Georgii filii Thomae filii Akus de eadem
Bolya personis praemissam possessionariam divisionem tempore abavi ipsorum 20
ante ducentesimum annum vel circa, cuius memoria hominum non occurreret,
inter praedecessores ipsorum factam fuisse asseruerint, tamen quia super
ipsa possessionaria divisione nullas literas divisionales ad nostrarn iuridicam
requisitionem se habere 1) et easdem nec nunc net in futurum exhibere posse
asseruisse, in ditto autem anno domini M CCC nonagesimo primo in congre- 25
gatione ipsius quondam domini Ladislai vaivodae generali in facto ipsius pos-
sessionariae divisionis arbitrio quatuor proborum et nobilium virorum termino
et loco in praescriptis 2) fiendo se submisisse et tandem in eodem anno coram
dictis iudicibus nobilium comitatus Albensis 3) ad praemissam possessionariam
divisionem celebrandam vice iterata se obligasse et eadem possessionaria di- 30
visio inter ipsas partes per illegitimas dissimulationes minime facta exstitisse,
iidem etiam nobiles de Hydeguyz se heredes praenominati quondam Nicolai
filii Akus dicti Aranyas, annotatos autem nobiles de Bolya heredes ipsius olim
Thomae filii eiusdem Akus dicti Aranyas existere retulisse et hoc idem iidem
nobiles de Bolya non abnegasse ex praemissis omnibus manifeste reperie- 35
banter, ex eoque ratione ipsius lineae generationalis inter partes praeno-
tatas in universis possessionibus et portionibus ipsorum possessionariis 8) pa-
ternis recta et aequalis divisio celebrari debere nobis et regni nobilibus no-
biscum in iudicio existentibus manifeste agnoscebantur, pro eo nos una cum
eisdem regni nobilibus universes et quaslibet possessiones et portiones pos- 40
sessionarias paternas partitun praescriptarurn in duas rectas et aequales
partes dividi debere decernentes ac eisdem partibus modo subscripto statui
1) Hierauf durchgestrichen: asseruisse.
1) 1391 November 18.
3) Ober der Zeile nachgetragen. 45

www.dacoromanica.ro
83

committentes vestram amicitiam praesentibus petimus diligenter, quatenus


vestrum mittatis hominem pro testimonio fide dignum, quo praesente propter
ipsius possessionariae divisionis 1) arduitatem nos personaliter octavo die
festi beati Jacobi apostoli nunc venturo 9 et aliis diebus ad id aptis et
5 sufficientibus ad facies universarum possessionum et portionum possessio-
nariarum paternarum partium praedictarum vicinis et commetaneis ipsarum
universis inibi legitime convocatis et partibus praedictis praesentibus ac-
cedendo easdem possessiones et portiones possessionarias cum cunctis ear=
utilitatibus et pertinentiis quibuslibet in duas rectas et aequales partes
10 dividere et unam earundem rectam et aequalem partem annotatis Johanni,
Dionisio, Ladislao et Stephano filiis Nicolai necnon Andreae sacerdoti filio
Eliae de Hydeguyz,$) Thomae de Se lk, Ladislao filio Georgii et Johanni filio
Johannis de dicta Se lk actoribus, alteram autem medietatem ipsarum similiter
rectam et aequalem memoratis Dionisio et Michaeli filiis Akus, Barcha filio
15 Wyzlo et Georgio filio Thomae filii dicti Akus de dicta Bolya in causam
attractis4) statuere teneamur possidendas, tenendas pariter et habendas salvis
iuribus alienis, contradictione ipsarum partium et aliorum quorunilibet non
obstante. Hoc non praetermisso, quod si") aedificia per aliquam ipsarum
partium exceptis ecclesiis, quae in usus hominum reverti non possunt, con-
20 structa parti adversae in divisione provenirent, tune eadem pars adversa
pretium ipsorum aedificiorum parti eadem aedificia construenti iuxta aesti-
mationem earundem per probos et nobiles viros faciendam refundere tene-
atur. Et post haec ipsius possessionariae divisionis et statutionis seriem ut
fuerit expediens, ad octavum diem dicti octavi diei 9 nobis amicabiliter
25 rescribatis. Datum in sancto Emerico duodecimo die octavarum festi beati
Georgii martyris praedictarum, anno domini M CCC nonagesimo quarto.
Auf der Rilekseite : Amicis suis reverendis capitulo ecclesiae Trans-
siluanae pro nobilibus de Hydeguyz intra scriptis super quadam posses-
sionaria divisione et statutione per nos ac vestrum hornineni octavo die
30 festi beati Jacobi apostoli7) modo intra scripto facienda. Ad octavum diem
eiusdem octavi diei")
ad iudicem.

1323.
Kokelburg 1394 Mai 22. Peter, Vizewoiwode von Siebenbargen,
35 ersucht das Weissenburger Kapitel, bei der Einfuhrung des gewesenen
Comes der Szekler Nikolaus, Sohn Desew's, in die Besitzunq Johannis-
dorf and deren Zubehor mitzuwirken.
1) Hierauf durchgestrichen: difficultatem.
2) 1394 August 1.
40 3) So Vorlage.
4) in causam attractis ,llber der Zeile nachgetragen.
6) Hierauf durchgestrichen: qua partium praedictaram.
6) August 8.
7) August 1. 6*

www.dacoromanica.ro
84

Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1394, Orig. Ungar. National-


museum Budapest.
Druck: Fejer Codex X, 2, 222.

Amicis suis reverendis capitulo ecclesiae Transsiluanae magister


Petrus filius Georgii de Vereb vicevaivoda Transsiluanus amicitiam paratam 5
cum honore. Dicitur nobis in persona magnifici viri domini Nicolai filii
Desew quondam comitis Siculorum, quod quaedarn possessio eiusdem
Zenthywan vocata et eiusdem pertinentiae per quondam Ladislaum filium
Ernerici 1) ex consensu regiae maiestatis perpetuo donatae et collatae num
aped manus alienas occupative habitae legitima recaptivatione et eidem 10
statui factione plurimum indigerent. Super quo vestram amicitiam praesen-
tibus petimus diligenter, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio
fide dignum, quo praesente Barcha filius Myke de Kapolna vel Gregorius
filius Nicolai de Dalyan aut Jacobus filius eiusdem sin Sebastianus de eadem
Dalyan sive Mathyas de Koldow aliis absentibus homo noster ad faciem 15
memoratae possessionis Zenthyvan vocatae et suaruni pertinentiarum vicinis
et commetaneis ipsarum universis inibi legitime con vocatis et praesentibus
accedendo recapiat ipsam et suas pertinentias nomine iuris memorati domini
Nicolai quondam comitis Siculorum recaptivatasque et ab aliorum iuribtts
possessionariis separatas et distinctas statuat eandem cum suis pertinentiis 20
ipsi domino Nicolao iure sibi incumbenti perpetuo possidendas, si non ftterit
contradictum. Contradictores vero si qui fuerint, citet ipsos contra annotatum
dominum Nicolaum nostram in praesentiam ad terminum competentem
rationem contradictionis eorum reddituros. Et post haec ipsius possessionariae
recaptivationis et statutionis seriem cum nominibus contradictorum et cita- 25
torum si qui fuerint terminoque assignato nobis amicabiliter rescribatis.
Datum in Kykyllewar, feria sexta proxima ante dies rogationum, anno
domini millesimo CCC nonagesimo quarto.

1324.
Nach 1394 Mai .26 beziehungsweise vor 1409 September 10 Be- 30
richt fiber das Zeugenverhor, betreffend die Stolzenburger Pfarrerswahl.
Gleichzeitige Abschrift, zwei lose Pergamentblatter, Brukentharsches Museum
Hermannstadt; day erste Blatt ist blos in seiner obern Hdlfte erhalten und die
HOhe dieses erhaltenen Stiickes betragt 25.5 beziehungsweise 24'3 Centimeter, die
Breite 29'5 Centimeter; Mlle des zweiten Blattes 46 Centimeter und Breite 29.5 Centi- 35
meter. Berliglich der Einreihung der vorliegenden Urkunde an hiesiger Stelle
ist Folgendes zu bemerken. Der friiheste Zeitpunkt der Beurkundung muss nach
dem 26. Mai 1394 fallen, da in dem beurkun,deten Zeugenverhor der 24. und 25. Mai
1394 ausdrilcklich als Daten der Handlung, auf welche sich dieses Zeugenverhor
bezieht, erwahnt werden, und da laut Angabe ebendieses Zeugenverhors die betreffende 90
Handlung per triduurn, an drei Tagen, sich vollzogen hat. Der als speitester Zeit-
punkt fair die Ausfertigung der Urkunde angesetzte Termin, vor 1409 September 10,
stiltzt sich darauf, dass am 10. September 1409 ein Pfarrer Michael von &Oxen-
1) Hierauf :

www.dacoromanica.ro
85

burg im Amt erscheint. Vergleiche die Urkunde vom 10. September 1409, einge-
schaltet von den Notaren Stephan Nicolai and Stephan Johannis Rasteter 1414,
Orig. Evangel. Rirchenarchiv Augsb. Bek. Stolzenburg. Fiir eine engere Begrenzung
des Zeitraumes ware zundchst der Wechsel des Villikats, welcher zwischen Pfarrers-
5 tvahl und Zengenverhor erfolgt ist, zu beachten. Nach dem in sdchsischen Ortschaften
ilblichen Bran che wurden die Amterwahlen am Schlusse beziehungsweise am Beginne
des Jahres vorgenommen. Vergleiche diesbeziiglich unter Anderm den Zeitpunkt far die
"Wahl von Zunftbeamten in der Urkunde von 1376 Nr. 1057, ferner fur die Wahl der
Ratsgeschwornen und des Richters in der Urkunde vom 2. Juli 1405 Nr. 1531 A und B.
10 Im vorliegenden Palle hdtte demnach die Ubertragung des Villikats und somit auch
das Zeugenverh6r frithestens Ende Dezember 1394 oder Anfang Januar 1395 etattge-
funden. Ferner ware zu beriicksichtigen, dass der Pfarrer Michael von Stolzenburg in
der erwdhnten Urkunde vom 10. September 1409 von seit vier Jahren ihm vorenthal-
tenen Zehntbeziigen spricht und vomit wohl schon im Jahre 1405 vein Amt bekleidet hat.
15 Drucic: Vereinsarchiv Neue Folge 1, 361.

Confessa testi= examinatorum pro parte Michaelis presbyteri.


Primus testis Johannes Walther aetatis octuagenarius inrando ad sancta dei
evangelia dicendo 1) veritatem meram pro primo articulo sic deposuit. Cum
de anno domini M CCC .LXXXXIIHth, die dominica ante festum ascen-
20 sionis domini proximal) infra officium summae missae dominus Alardus
rector ecclesiae parochialis beati Bartholomei apostoli in Stolczenborg Strigo-
niensis diocesis suae vitae diem conclusit extremum, de consilio seniorum
facto prandio universitas parochianorum in campo ex opposito Krennperk
fuit congregate. Sic de consilio Johannis Stark. anus 1) ex senioribus, quatuor
so sacerdotuni progenies et cognati divisim pro collations huiusmodi ecclesiae
laborantes') pariter ab universitate fuerant segregati, itaque norninatio pariter
electio huiusmodi ecclesiae huic universitati ab affinitate ipsorum sacerdotum
alienae fuit commissa. Missus per seniores Johannes faber villicus ad ipsaru
universitatem interrogando,') quern vultis 3) in rectorem ecclesiae vestrae
30 eligere vel nominare, respondit ipsa universitas dominum Michaelem, cum
propter vitae suae laudabilem conversationem dominus Alardus noster ple-
bonus defunctus committendo rogavit, ipsurn ut eligere deberemus, et si
admissus a suis cognatis fuisset, in senio suo sibi ecclesiam nostram resig-
nasset. Numerum electorum et propria nomina ipsorurn propter multitudinem
35 non potuit exprimere. Quatuor fuisse plebanos electos tempore suae vitae
asseruit. Laicus corn sit, quid est canonice eligere, exprimere non potuit,
Ad secundum articulum suilicienter depositurn est ex primo. Ad tertium
articulum deposuit, quod Andreas Beyger, Andreas Walpurger, Michael
Rychgolf, Alardus faber dominum Cristanum ad ecclesiam intruserunt, sed
40 comes Petrus, Johannes faber tune villicus et Hauman ) faber universitatis
populum in electione Michaelis existentem et consentientem ab ipso Michele')
alienando segregaverunt. Dixit praemissos ipsius Cristani fore cognatos, sed
in quo gradu dixit se nescire, nisi quod Andreas Beyger cum eodem
') So Vorlage.
45 2) 1394 Mai 24.
3) Vorlage: voltis.
4) um besteht aus flint; gleich anssehenden Normalschdften.

www.dacoromanica.ro
86

Cristano in tertia linea existit consanguinitatis et comes Petrus hi linea


secunda. Ceterorum praemissorum lineas consanguinitatis non potuit de-
clarare. Plures fuisse, sed nomina ipsorum dicere non potuit, diem dixit
praemissum et annum, eosdem tempore suae vitae cognovit. d t.A____Ila j___.rtun

articulum deposuit, interim quod de universitate Michaelem electum quidam 5


ad intronisandum quaesierunt, praemissi cognati Cristanum in cimiterio penes
ecclesiam existentem arripuerunt, clavibus ecclesiae apud recto rem scholarum
existentibus ianuam, quibus munimentis nesciens,1) aperuerunt, ipsum itaque
Cristanum ad ecclesiam deferentes intronisaverunt. Tres itaque portas ipsius
ecclesiae cum lignis et lapidibus vidit olAtructas. Per quos obstructae fuerunt, 10
eosdem nescivit nominare, sed in quarto vidit Andream Walpurger, Michaelem
Rychgolff et Michaelem Tristram stantes intronisationem Michaelis impedientes.
Ad quintum articulum deposuit dicendo, quod nullos sciret per cognatos
Christani simoniaca pravitate deceptos, ut de parte nominationis et electionis
Michaelis destiterunt.1) Ad sextum articulum deponendo dixit, quod Johannes 15
faber tune villicus, Haumaier ac comes Petrus penes ecclesiam ob-
viando universitati parochianorum Michaelem eligenti um dixerunt, quicumque
de universitate volunt esse nobiscum, ad dotem cum domino Cristano electo
nostro vero plebano descendant. Tali inclamatione multi corn ditto Cristano
descenderunt et eius partem saniorem et maiorem, quamvis prius exilior 20
fait, effecerunt. Ad se timulp_Rarm deposuit, se non vidisse Michaelem
cum inferri debuit et intronisari in foribus ecclesiae fuisse pungnis, ver-
beribus offensus1) vel trusionibus pedum recalcitratus, sed relate aliorurn
fore factum hoc audivit. Ad octavum deposuit articulum, se vidisse Andream
Walpurger et Christanum similiter Walpurger circa portas cimiterii ex 25
opposito Krennperk iacentes, sed causam quare dixit ut nesciret. Attamen
retu]it, quod Johannes faber tune villicus, universitatem parochianorum cum
inter cetera interrogavit, vultis 3) Cristanum nominando eligere, mobili circum-
volatu sui capucii per caput agitati cognatis et fautoribus ipsius Cristani
ab universitate segregatis evidens intersignum dedit, quod subito cucur- 30
rerunt, eundem tarnquam electum intronisaverunt. Addidit, per nullum fuit
2, doctus respondere, nec scivisset, de quibus ipsum voluimus examinare.
Secunduuj4) testis.4) Secundus testis Nicolaus Gewart sub iuramento tactis sanctis Christi
euangeliis singulariter examinatus pro primo et secundo articulis aequa-
liter ut primus deposuit, sed propter aflinitatis consanguinitatem ad unum 35
presbyterorum laborantium pro ipsa ecclesia, mills partem ipse fovit, de
numero universitatis eligentis non fuit, sed tamen prope fuit, ut electionem
et nominationem, ut in primo testimonio scribitur, per omnia sic vidit
audivitque fieri, et similibus verbis deposuit. Aetatis est magis quam quin-
quagenarius. Ad tertium itaque deposuit articulum, quod Michel Welther, 40
Jacob Welther, Michel BarstItorffer, Andreas Beyger ac Michel Richgolf ad
1) So Vorlage.
2) um besteht aus fiinf, gleich aussehenden Normalschdften.
2) Vorlage: voltis.
4) Auf dem rechten .Sande der Urkunde. Von Secundus ist nur das Ab- 6 45
kitrzungszeichen fiir us sichtbar. Weil das Pergament am Mande abgeschnitten ist.

www.dacoromanica.ro
87

ecclesiam deferentes intruserunt Christanum ipsorum cognatum sed affini-


tatis et consanguinitatis lineas inter ipsos nequiverat enarrare. Deposuit
etiam dicendo, cum Johannes faber tune villicus cum electoribus et ultra-
soribus Christani ab ecclesia montem descendit, dixit aliis parochianis partem
5 Michaelis faventibus, qui volunt esse participes universitatis et eius electionis
nobiscum pariter descendant. Dixit praemissos a iuventute sua cognovisse.
Ad quartum deposuit, quod Thomas Crildener nano villicus, Michel Salcz-
menger, Anthonius Salczmenger, Michel Hokerlink et quam multi alii, quos
singulariter prae multitudine nequit nominare, Michaelem elegerunt et in-
10 tronisare voluerunt, sed praemissi viaelicet Michel We lther, Jacob We Wier,
Michel ThIrstItorffer, Andreas Beyger et Michel Rychgolf Michaelis intro-
nisationem impedierunt. Ad quintum deposuit articulum, quod nullum sciret
simoniacam pravitatem per cognatos Christani in eius electione fore factam:
Ad sextum articulum depositum est ex tertio per hoc scriptum, deposuit
15 etiam dicendo. Ad septimum deposuit articulum, se vidisse Michelem, cum
intronisari debuit, in porta ecclesiae fore trusum et offensum. Sed nomina
ipsorum offensorum non potuit enarrare. Ad octavum articulum deposuit,
quod de hoc rail vidit, sed relata aliorum bene ita fore factum audivit.
Negavit affinitatem aliquatu cum Michaele habere, nullum munus accepisse
20 pro ferendo testimonium neque fuisse informatus,') quomodo debuit de-
ponendo testari, nec scivisse quidquam de exarninationis interrogatione.
Tertius testis Cristellinus Reinolt_aetatis quadragenarius iuramento
fidei shunt suae conscientiae singulariter tactis sacrosanctis Christi euangeliis
examinatus ad primum articulum ita deposuit, quod praesens anno, diet)
25 ac loco quibus supra fait et una cum universitate ita clamavit, nos eligamus
dominum Michaelem simul nominamus. Numerum universitatis aestimando
fuisse dixit circa quadrin entas personas, simul major et sanior pars nomi-
nando Michaelem elegit, sed propria ipsorum nomina propter multitudinem
dixit ut non posset exprimere. Ad secundum articulum sic deposuit, quod
30 nescivit utrum cognati quatuor presbyterorum pro tali ecclesia laborantium
ab universitatis multitudine fuerant exclusi, nec de consilio ad hoc dato
quidquam sibi constabat. Ad tertium taliter deposuit articulum, cum Johannes
faber tune villicus inter [ .13) interroga[t ].4) Qui respondentes
dixerunt ita Subdidit [ ] ) Herbordi et [Michel ]6)17)
35 Walpurger, Michel Balnstorffer et Simon monachus in foribus ecclesiae
reprimendo 'Michaelem recalcitrantes offendebant, addens quod in cimiterio
ante fores ecclesiae in decuplo plures fuerunt cum Michaele ipsum intronisare
volentes, quam cum Cristano in ecclesia exstiterant. Ad octavum sic de-
1) So Vorlage.
40 2) 1394 Mai 24.
5) Li cite, 0.7 Centimeter breit.
4) Pergament mit Text abgerissen, Liicke 11'2 Centimeter breit.
5) Desgleichen 18.6 Centimeter.
9 Pergament mit Text abgerissen, Lucke 24.8 Centimeter breit. Hierauf
45 Pergament mit mehreren etwa 26.5 Centimeter breiten Textzeilen abgerissen.
7) Blatt 1'.

www.dacoromanica.ro
88

posuit articulum, quod Michel Rychgolf, Andreas Walpurger et Simon


monachus dolose penes ecclesiam fuerunt locati, ut ad intersignum mobilis
capucii per Johannem villicum ipsis ita commissum mox Christanum arri-
perent, ipsum intronisando in ecclesiam portarent, de reliquis directe con-
cordantes') cum aliis. 5
Septimus testis Michel Hokerlink in aetate ultra XXX annos con-
stitutas iurando ad primum articulum sic deposuit, se vidisse simul praesens
fuisse, cum quatuor presbyterorurn pro ecclesia petentium proximi et cognati
ab universitate parochianorum fuerunt exclusi. Sic primarie Michael ab
eadem universitate .nominando fuit electus. Singulorum electorum nomina 10
propter multitudinem non potuit exprimere. Ad secundum depositum est
ex primo. Ad tertium respondit articulum, facta prima electione Michaelis
statim Johannes faber pro tune2) villicus dixit cognatis Cristani ab uni-
versitate segregatis, vultis 9 Christanum nominare simul eligere. Qui ac-
currentes dixerunt sic, adversurn quos universitas respondit, nos volumus 15
Michaelem, quem simul elegimus, habere. Sic facto per eundem villicum
intersigno capucii per caput circumagitati ipsi Christani cognati occurrerunt
cum intronisando, in ecclesiam portaverunt. Attamen universitas festinavit
Michaelem electum intronisare. Ad quartum interrogatus articulum nihil
respondendo potuit deponere. Ad quintum dixit nullam simoniacae pravitatis 20
malitiam per cognatos Christani fuisse factam. Ad sextum sic articulum de-
posuit, ut comes Petrus, Bartholomeus et Johannes faber tune villicus
baculos in manibus habentes totis laboribus et fatigiis suis plebem de parte
Michaelis ad partem Christani trahentes, sic pars Cristani maior effecta
quamvis ante minor exstiterat. Ad septimum deposuit articulum, quod Michel 25
BOrlstorffer, Alardus faber, Michael Cristani, Michel Richgolff et Bartholomeus
filius comitis Georgii. ipsam portam ecclesiae observabant pariter manibus et
pedibus recalcitrantes Michelem intronisare admittere noluerunt. Ad octavum
nihil dixit se scire deponere articulum, de ceteris directe deposuit ut alii
deposuerunt. 30
Octavus testis Michael Hokerlink etiam dictus aetatis XXVIII annorum
ad primum praestando solenne iuranientum sic deposuit, ut post recessum
cognatorum quatuor sacerdotum universitas Michaelem elegit, nesciens
singulorum universitatis nomina rescitare. Ad secundum depositum est in
primo. Ad4) tertium deponendo dixit articulum, quod Thomas Herbordi et 35
Michel Rychgolff cum ceteris cognatis Cristanum intrudendo ad ecclesiam
tulerunt. Ad quartum videlicet deposuit articulum, quod fores ecclesiae
ubique clausae fuerunt. Sed quomodo cum Christanus portatus et in ec-
clesiam trusus fuit, exstiterant apertae, dicit se nescire. De tribus foribus
lignis lapidibusque obstructis et praemunitis nihil testando deponit. Ad 40
quintum 5) articulum deposuit se nihil scire de simoniaca pravitate per
2) So Vorlage.
2) Vorlage: nuns.
3) Vorlage: voltis.
4) Fehlt in der Vorlage. 45
5) Am Rande nachgetragen. In der Zeile ist stehen geblieben: secundum.

www.dacoromanica.ro
89

cognatos Christani alicui parochianorum facta. Ad sextum deposuit articulum,


postquam Michel per universitatem ad ecclesiam intronisando fuit portatus
et propter recalcitrationern cognatorum Christani foris dirnissus, venit Johannes
faber tune villicus dicendo sibi, domino Michael de facto praesentis laboris
5 cessate, subiungens ab ecclesia ad villain descendendo ad omnes dixit,
quicumque velint ') esse cum universitate, me sequuntur, et qui sequitur
me, manet cum universitate. Deposuit etiam idem testis, ut1) per Michelem
Beyger erat rogatus fovere partem Christani. Adiunxit, quod praemissus
Johannes faber villicus et comes Petrus quamplures de parte Michaelis vi
10 traxerunt, ad partem Christani tales sociaverunt. Ad septimum deposuit
articulum se vidisse Michaelem BOrlstorffer, Andream Beyger, Siiuonem
monachum et Jacobum Wechter in porta ecclesiae stantes, ingressum
Michaelis impedientes p[ar]it[er] recalcitrando ipsum intronisare rninime
permiserunt. Ad octavuni nihil deponere potuit articulum, in omnibus aliis
15 causis cum ceteris deponendo concordavit.
Confessa testium examinatorum pro parte Cristani.
0 Primus Hauman 2) faber quincluagenarius, cuitts uxor est consan-
guinea Christani in 3° gradu consanguinitatis, singulariter iurando ad sancta
dei euangelia dicendo 1) de interrogatis rneram veritatem pro primo sic de-
20 posuit articulo, quod de anno domini M"? CCC LXXXXHIl, die dominico
ante festum ascensionis domini proximo,') cum infra surnme missae officium
dorninus Alardus rector ecclesiae in Stolczenborg Strigoniensis diocesis carnis
solvit debitum, de consilio seniorum universitas parochianorum facto prandio
in campo penes rnontem Kreynberg congregata [fuit ac] 4) quatuor pres-
25 byterorum pro collatione huiusmodi ecclesiae petentium cognatis ab ipsa
universitate exclusis s[epting]enti viri et plures huiusmodi universitatis con-
corditer Cristanum elegerunt. [Laicus cum sit, quid sit sim]oniace eligere
dicere non potuit. Addidit, cum Dintegisd 4) quas per [admini]culum post
hoc [ ] 4) Haman [ ] torf 5) ve[nien]do exstitit [ ] spoliatus,
30 ipse Cristanus quadringentos novos sibi dedit denarios pannum pro veste
ut comparavit. Dixit nemini scions quidquam propter electionem fuisse
datum. Subdidit, quod non est informatus vel monitus ferre testimonium.
Fovet partem Christani praemissi. Ad secundum itaque deposuit articulum,
ut secunda feria post praernissum diem dominicum proxima,7) postquam
35 corpus defuncti plebani fuit sepultum, coram tota universitate in curia dotis
congregata praesentibus domino Simone decano Cibiniensi ac decent et septem
plebanis Johannes faber tune villicus ipsam universitatem interrogando tribus
vicibus sic inquit, vultis 8) dominurn Cristanum, quem heri 9) elegistis, in
1) So Vorlage.
40 2) Vorlage: Haman.
8) 1394 Mai 24.
4) Schrift geschwunden, 1.2 Centimeter breit.
6) Desgleichen 01 Centimeter.
6) Desgleichen 2.3 Centimeter.
45 7) Mai 25.
9) Vorlage: voltis.
9) Vorlage: heri.

www.dacoromanica.ro
90

vestrae ecclesiae rectorem, eadem universitas concorditer respondit, volumus.


Ad 3. articulum deponit scrutinio examinatortim in fine scripto. Ad quartum
itaque dixit articulum, cum ipse Cristanus fuerat electus, statim recessit ita,
quod intronisationi praesens non erat. Ad quintuni deposuit articulum, quod
huc usque idem Cristanus pacificam suae ecclesiae habuit possessionem nullo 5
contrad[ictore app]arente. Rumor tamen erat, quod pro ea Michel ipsum
arrestando vellet infestare. Subdidit, quod scitu [ 1') public°
notario Michel ius swum, quod habuit resignavit et per aliquod [
P) deposuit. C s)14)

Quartus testis Johannes 5) Fugendorffer aetatis quinquagenarins ad 10


primum suo iuramento deposuit, quod seniores et cognati quatuor pres-
byterorum pro ipsa ecclesia petentium una voluntate collationem, nomina-
tionem simul electionem rectoris ecclesiae pauperi 6) universitati assignaverunt.
Eadern universitas clamando et nominando elegit Cristanum dicens, volumus
et eligimus Christanctin. Addidit quod inter universitatem non erat, red tam 15
prope aderat, ut universitatis huiusmodi voces audivit, die,7) Nora et loco,
quibus supra. Ad secundum deposuit articulum, quod secunda feria im-
mediate sequenti 8) in curia plebani praesens fuit, cum tota universitas denuo
electionem prius in Cristano factam tribes interrogationibus coram domino
Simone decano et decem et septem plebanis rescitando confirmavit simul 20
legitime factam dixit, eadem universitas earn tune ipso domino Simone
decano praesentavit. Ad 3rn articulum non fuit interrogatus deponere. Ad
quartum deposuit articulum, licet a longe sit-mil remote fuit, tamen mani-
festo vidit pariter audivit Cristanum intronisare, nullam controversiam in
ipsa intronisatione fuisse factam affirmavit. Ad secundum itaque deposuit 25
articulum, quod ipse Johannes Fugendorffer praesens testis cum uno uni-
versitatis seniore viro dominum Michaelem supplicando simul exhortando
rogavit, ut si quid iuris super ipsa plebania haberet vet habere speraret,
ut intuitu dei hoc resignaret. Interim hue ad usque Cristanus sedit in ipsa
plebania pacifice simul quiete nullo contradictore nisi modo apparente. Ad 30
sextum deposuit. quod una cum aliis senioribus altera vice dominum Cris-
tanum domino Simoni decano in Cibinio ad confirmandum praesentavit,
ipsum confirmare simul rogavit, pariter genibus provolutis ante ipsum domi-
num Simonem decanum eundem Cristanum positum vidit confirmare, verbs
confirmationis Latino sermone prolata, laicus cum sit, non intellexit. Ad 35
septimum sufficienter depositum est ex sexto. Ad octavum deposuit, quod
contrarium numquam scivit neque andivit, nisi quod decanus quicumque
est Cibiniensis omnes electos sibi de suo capitulo praesentatos habeat de
libertatis consuetudine confirmare.
7) Pergament mit Text abgerissen, Dicke 13 Centimeter breit. 40
2) Desgleichen 24 5 Centimeter.
3) Pergament mit mehreren, etiva 26.5 Centimeter breiten Textzeilen abgerissen.
4) Blatt 2.
6) Vorlage: Johennes.
°) So Vorlage. 45
7) Mai 24.
3) Mai 25.

www.dacoromanica.ro
91

Quintus testis Nicolans RSmolt aetatis sexagenarins praestando ad


sancta euangelia solenne iuramentum ad primum sic deposuit articulum,
quod omnes cognati sacerdotum pro ipsa ecclesia laborantes 1) ab universitatis
congregatione pariter fuerunt divisi, de quibus ipse onus erat. Tandem
5 Johannes flakier tune villicus ad ipsam universitatem missus interrogando
dixit universitati, cui electio mera fuit cornmissa, quern vultis 2) inter istos
sacerdotes, eosdem nominando in rectorem vestrae ecclesiae nominare simul
eligere. Ipsa universitas elamando concorditer dixit, volumus Cristanum
habere. Addens idem testis dixit, quamvis inter universitatem non fuit,
10 tamen ita prope stetit, ut bene audivit clamorem huiusinodi electionis parili
voce factam. Ad secundum sufficienter depositum est ex primo. Ad tertium
non erat examinatus. Ad quartum deposuit articulum, cum Cristanus in-
tronisatus fuit, praesens non erat, ideo de hoc nescivit quidquam deponere.
Ad quintum 3) deposuit, quod ipse dominum Michaelem rogando petiit, si
15 quid 4) inris ad ipsam haberet ecclesiarn, hoc renunciando ut vellet resignare.
Ad sextum itaque deposuit, cum Cristanus fuerat domino Simoni 5) decano
ad confirmandum praesentatus, cum aliis senioribus praesens erat et ipse
petens humiliter ipsum confirmari. Ad septinnun deponendo dixit, quod
vidit ipsum confirmari et interfuit confirmationi, sed formam et sensum ver-
20 borum, cum est laicus, nequit exprimere. Ad octavum,6) quod omnibus vitae
suae temporibus 7) aliud non scivit neque audivit, quam quod decanus qui
est Cibiniensis electos solet confirmare. Nibil muneris dixit accepit, nulli
quidquam fore datum affirmavit.
Sextus testis Johannes Stark aetatis quinquagenarius ad primum
25 facto solenni iuramento ita deposuit testando, quod ex silo processit consilio
separatio cognatorum presbyterorum pro collatione ecclesiae laborantium cui 1)
ab universitate facta. Sic ipse inter universitatem constitutus ad interro-
gationem Johannis fabri villici tune temporis ad universitatem factam cum
eadem universitate nominando elegit Cristanum ecclesiae rectorem. Ad
30 secundum itaque deposuit articulum, cum universitas eligendo clamavit,
volumus Cristanum et eligamus,') tune quidam pauci clamantes intuler'unt,
volumus et eligamus 1) Michaelem. Ad tertium non fait interrogates deponere.
Ad quartum taliter deposuit articulum, cum Cristanus intronisatus erat, ipse
sequendo remote omnibus actis et factis ibidem fleet non interfuerat, tamen
35 nullam infestationis controversiam ibidem movere vidit neque audivit. Do
sexto et septimo dixit sibi nihil constare, ideo de ipsis nihil sciret testando
deponere. Ad octavum deposuit dicendo se nihil aliud scire, nisi quod de-
canus quicurnque est Cibiniensis quoslibet electos in capitulo Cibiniensi
semper habuit confirmare.
40 9 So Vorlage.
2) Vorlage: voltis.
') Ober der Zeite nachgetragen. In der Zeile gestrichen: seeundum,
4) Vorlage: quod.
5) Vorlage: Simone.
45 9 Scilicet: deposuit.
') Fehlt in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
92

Septimus testis Michael Rygholf annorum triginta habens aetatem


ad primum testando praestito iuramento deposuit, quod praesens fuit, vidit
et scivit presbyterorum cognatos ab electionis nominatione ab universitate
dimissos Johanne fabro villico tune iussu seniorum universitatem accedente,
interrogante itaque universitatem, quern in rectorem ex ipsis presbyteris 5
vellet eligere, simul respondendo dixit Cristanum. Addidit attamen, quod
quidam panel universitatis nominabant Alichaelem.') Ex ipso primo depo-
sit= est ad secundum, ad tertium non erat exarninatus Ad quartum
namque deposuit, ut [ipse] Michael Rychgolf, Petrus Philippi, Johannes Thicz,
Jacob Hertwich et Michael filius Sanne Cristanum in cimiterio reperierunt, 10
ipsum intronisando 2) in ecclesiam tulerunt. Titubando addidit, quod ostium
ecclesiae apertum invenerunt, postea subiunxit, quod Alardus faber clavem
ecclesiae portavit, per quam fuit reseratum. Tertio monitus dixit ostium
fuisse apertum, sed quomodo neseiret. Alia undique ostia fuisse clausa
dieebat, et cum Michael ad intronisandum fuit portatus ad ecclesiam, intrare 15
admissus non fuit. Ad quinturn deposuit, quod huc usque scientibus quam-
pluribus Cristanus pacificam semper habuit possessionem nullo contradictore
apparente. Ad sexttun et septimum dixit se non interfuisse, propterea nihil
de istis scivit deponere. Ad octavum deposuit, scit, quod decanus Cibiniensis
electos confirmavit, sed quo iure dixit se nescire. 20
Octavus testis Petrus Busenhart quinquagenarius ad primum sub
praestito iuramento deposuit, quod consensu 4) consanguineorum quatuor
presbyterorum iidem consangninei ab universitate vocem eligendi habente 5)
fuerunt exclusi sed ipse Petrus una cum Johanne fabro villico universitatem
ipsarn accedens audivit simul vidit, quod ipsa universitas ad interrogationem 2) 25
huiusmodi villici nominando elegit Cristanum et nullum alium. Per hoc
sufficienter deposit= est ad secundum. Ad tertium non est examinatus
deponere. Ad qnarturn taliter deposuit articulum, quod ipsa universitas suo
conductu Cristanum quern elegit intronisavit. Sed Cristanus clausum adieus
ostium elevando feruncam ipsum aperuit, alia namque ostia undique vidit 30
clausa. Dixit etiam, quod praesens in ecclesia erat, nullarn controversiam
fuisse factam ibidem affirmavit. Ad quint= 7) deposuit, quod nullum pos-
sessionis pacificae idem Cristanus hucusque habuit impedirnentum. Ad
sextum deposuit, quod cum aliis praeseriptis ipsius Cristani praesentationi 8)
factae domino Simoni decano praesens etiam interfuit, ipsum praesentare 35
iuvit. Ad septimum ita deposuit, quod Cristanum per decanum vidit eon-
firmare. Sed ordinern verborum confirmationis ex quo laicus est dixit, quod
non intellexit. Ad octavum nempe deposuit articulurn, scit quod decanus
1) Uber der Zeile nachgetragen. In der Zeile gestrichen: Claistanum.
7) So Vorlage 40
3) Fehlt in der Vorlage.
4) Vorlage: consensual.
5) Vorlage: habeas.
6) Vorlage: intronisationem.
7) Vorlage: secundum. 45
8) Uber der Zeile nachgetragen.

www.dacoromanica.ro
93

Cibiniensis quoslibet sui decanatus confirmat eleetos, sed qua auctoritate


simul iurisdictione dixit se nescire.
Praetor praemissa Allexius aetatis quinquagenarius notaries publicus
et rector scholarum in ipsa Stolczenborg ad fidei suae veritatem profitendo singu-
5 lariter iuravit et ita deposuit, prod comes Petrus et Johannes faber tempore
nominationis et electionis villiens committendo claves ecclesiae sibi tradiderunt
et sub poena capitis sibi inhibuerunt, nulli easdem nisi ipsis claves debuit ')
donare. Et sic. ipsae claves per triduum apud eundem manserunt Allexium,
quoadusque praesentatio et confirrnatio pro Christano fuerant expeditae.
10 Demum iuxta venerabilitatis vestrae commissa per nostram exami-
nationem inter ipsos Michaelem actorem simul Christanum reum presbyteros
partem saniorem nequiveramus realiter investigare. Pro eo deliberato nostro
consilio prout in primo facto nominationis et electionis erat ordinatum, ita
quatuor sacerdotum cognatos pro nunc sicut ex tune ab universitatis parochia-
15 norum congregatione unanimiter separavimus, sic eiusdem universitatis quem-
libet parochianum singulariter sub praestito ad sancta del euangelia iuramento
secretissime examinavimus, cui quilibet vocem snam quam habuit eligendi et
nominandi contulerit. Sic in Michaelem singulariter cum sua voce consentientes
et ipsum tune eligentes quam in Christanum singulariter cum suis propriis
20 nominibus quam etiam cognominibus in praesenti cedilla scripsimus ordinatim.
Isti 2) suet parochiani ex universitate, qui Michaelem elegerunt.
Pro parte Michaelis XV 8) die mensis Maii.
Hannos an der Abe syden 4) Peter Bolach 5)
Cristanus cerdo Gurge Wynand
25 Hennynk Rarer Weys Claws
Claws Velter Cuncze carnifex
Hannos Welter Peter Snyder
Cristan Radger Alart Mare
Michil Lupricht Lourencz Filker
30 Simon Kale Andres Felber
Bartholomeus Reyder Cristan Schirrner
Clez Koch Cristel Hilger
Simon Igilfel Andris Welter
Claws Helger Gurge Schenk
35 Peter Rusczener Claws Schurenpost
Henink Schuster Lourencz Kempe
Michel Sry_der Hannes Snyder
Hans Helger Claws Emmelrich
Endris Lowe Passen Hans
40 Caspar Gut yar aC Husschuster

') So Vorlage.
2) Die mit Isti beginnenden Uberschriften stehn neben einander, tvorauf tenter
der zugehorigen Ubersehrift in je zwei Spallen die Namen der Weihler beider Parteien,
also im Ganzen die Namen vierspallig neben einander folgen.
45 3) So Vorlage; Mai 15. Richtig wahrscheinlich: XXV, Mai 25.
4) Mit diesem Namen beginnt die erste Spalte der Weildernamen.
2) Beginn der zweiten Spalte.

www.dacoromanica.ro
94

Isti') stint parochiani ex universitate, qui Cristanum elegerunt.


Pro parte Cristani eade XV a) die Mali.
Michel Philippi 3) Michil Rygolf 4)
Cristel carnifex Cleze Byrge
Hannos Crider Cristel Morgen 5
Hans von Helvlegen Claws Kowricz
Simon Menich Peter textor
Jewrin Cleze Breyt
Michil Fugendorfer Conrad Rey tschalk
Thonus Ky ward Hans Messersmid 10
Cristel Mihal Jacob Steder
Cristel Budendorfer Michil Hertwich
Lourencz Czectat Cristel Bailer
Gurge Lederer Cristel Widerwelder
'Mile Jughere Gurge Leder 15
Peter Gerhard Clez Fleyshower
Alart Vnrw Stheph
Hans Essener son
Gurge Dornynk son 15)

Peter Meford 3) Cristel Sidel 7) 20


Hans Rusczener Hans Worczlender
Stephan Salczmenger Theis Ludolfi
Simon Rudeger Cristel crispus
Peter carnifex Peter Schuren post.
Bartholomeus Schende Hans Philips 25
Hennynk Wigant Hans Wigant
Claws Hun Hans. Ruczschalk
Paulus Byrenstecher Henink *lfel
Stephan Sidel Claws Cuncz
Peter Snttrre Peter Berke 30

Michil Bftrstorfer 7) Jacob Hertwich 7)


Hendris Hewl Thomas Brukkern
Claws Walkrilm Hennyng Horycz
Hans Stark Hans Kanyg
Hans Balwin Merten Wydenfeld 35
Bartholomeus De wstro* Claws Morgen henweg

I) Sieh Seite 93 Anmerkung 2).


2) So Vorlage; Mai 15. Richtig wahrscheinlich: XXV, Mai 25.
2) Beginn der dritten Spalte.
4) Beginn der vierten Spalte. 40
3) Blatt 2'.
4) Von hier angefangen sind die Withlernamen fittifspaltig geschriebcn, and
beginnt hier die erste der in fitnf Spalten neben einander stehenden Narnenreihen.
I) Mit diesem Namen beginnt eine neue Spalte.

www.dacoromanica.ro
95

Endris Menich Claws Kale


Bartholomeus Rysikkel Hans Karisch
Hans Rudeger Michil Kebel
Hans Abendorf Hans Welther
5 Bartholomeus Peter Sekel

Bartholomeus Vlman 1)
Clez Malczkorn
Michil Bybrun.

1325.
10 1394 Juni 1. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Urkunde
des Vizewoiwoden Peter von 1394 Nr. 1323 ein und berichtet dem
Vizewoiwoden, dass Gregor von Beth len und Genossen betreffs der
zur Besitzung Johannisdorf zugehorigen Besitzung Maniersch vorge-
laden worden sind.
15 Orig. Pap. Ungar. Nationalmuseum Budapest. Siegel, rund, Durchmesser
4.2 Centimeter, in weisses Wachs auf der .Ritckseite aufgedrackt.
Druck: FOer Codex X, 2, 222.

Nobili viro et honesto magistro Petro filio Georgii de Wereb vice-


voivodae Transsiluano amico ipsorum honorando capitulum ecclesiae Trans-
20 siluanae amicitiam paratam CUM honore. Noveritis nos literas vestras recepisse
in haec verba. (Fo lilt die Urkunde des Vizewoiwoden Peter von 1394 Nr. 1323.)
Nos enim petitionibus vestris annuentes, ulna cum Sebastiano de Danyan
homine vestro nostrum hominem videlicet Johannem presbyter= de choro
nostro ad praemissa exequenda duximus transmittendum. Qui demum ad
25 nos reversi nobis concorditer retulerunt, quod ipsi tertia feria proxima ante
festum ascensionis domini 2) primo ad faciem possessionis Zenthywan acces-
sissent, et cum ipsam iuxta continentiam literarum vestrarum cum suis
pertinentiis magnifico viro domino Nicolao quondam comiti Siculorum statuere
voluissent, magister Gregorius de Bethlen pro se et Petro filio Johannis de
30 Almakerek, Salomon autem filius Salomonis de Nadas similiter pro so et
Michaele fratre suo pro possessione Monyoos tantum lruic statutioni contra-
dictores exstitissent. Quos eodem die 2) et in facie eiusdem possessionis contra
praefatum dominum Nicolaum ad vestram citassent praesentiam ad octavas
festi nativitatis beati Johannis baptistae proxime affuturas 3) rationem contra-
35 dictionis eorum reddituros. Datum secunda feria proxima post festutn asscen-
sionis domini, anno quo supra.
2) Mit diesem Namen beginnt eine neue Spalte.
2) Mai 26.
') Juli 1.

www.dacoromanica.ro
96

1326.
1394 Juni 6. Das Weissenburger Kapitel bezeugt, dass seitens
des Magisters Johann, Sohn des Woiwoden Ladislaus, und Genossen
gegeniiber Stephan, dent Sohne Lukas' von Felgyogy, und Genossen
Einsprache erhoben worden ist, betreffend den Landstrich Zenth- 5

gerghatara.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, in weisses Wachs auf der
Ritckseite aufgedruckt, derselbe Stempel wie Nr. 520.
Regest: Fejer Codex XI, 479.

Nos capitulum ecclesiae Transsiluanae significamas tenore praesentium 10


quibus expedit universis, quod Nicolaus filius Thomae nobilis de Nomar in
personis magistri Johannis filii quondam domini Ladislai vaivodae ac dominae
Annae consortis magistri Johannis filii Nicolai de Bencench filiae quondam
Ladislai de Kelnek, necnon Dorotheae et Annae, filiarum eiusdem dominae
ad nostram accedendo praesentiam per modum protestationis nobis significare 15
curavit, quod Stephanus filius Lucae de Dyog superiori, ut percepissent,
quandam terram Zenthgerghatara vocatam ipsos contingentem Chonrado filio
Al lc noel s de Fenyewfolwa et Nicolao de Veresmort vendidisset in praeiudicium
ipsorum et gravamen. Uncle facta huiusmodi protestation° prohibuit eosdem
Stephanum filium Lucae a venditione, praefatos vero Chonradum et Nicolaum 20
ab emptione, occupatione, detention° ac usuum et quarumlibet utilitatuni
perceptione praelibatae terrae Zengerghatara nuncupatae testimonio prae-
sentium coram nobis. Super quo literas nostras protestatorias et prohibitorias
petiit emanari, quas nos concessimus communi iustitia suadente. Datum in
vigilia festi Penthecostes, anno domini millesimo CCC nonagesimo quarto. 25

1327.
Gran 1394 Juni 14. Blasius, Vikar des Graner Erzbischofs,
erteilt Stephan, dein Pfarrer von Rosenau und Dekan des Kronstadter
Kapitels, Vollmacht, betreffend die Beichte und Busse, die Ausstellung
von Diniissorien far die zu ordinierenden Geistlichen und die Be- 30

schaffung der Sacri liquores 61 und Chrisma.


Orig. Pap. Bibliothek des evangel. Gymnasiums Augsb. Bek. Kronstadt. Siegel,
schadhaft, spitzoval, Durchmesser 4 und 2'5 Centimeter, in gritnes Wachs innen
aufgedrackt.

Blasius Strigoniensis et Vesprimiensis ecclesiarum canonicus necnon 35


reverendissirni in Christo patris et domini, domini Johannis miseratione divina
sanctae Strigoniensis ecclesiae archiepiscopi locique eiusdem comitis perpetui
ac aulae regiae et reginalis maiestatuni Vngariae summi cancellarii vicarius
in spiritualibus generalis dilecto nobis fratri in Christo honorando viro domino

www.dacoromanica.ro
97

Stephano plebano ecclesiae beati Mathiae apostoli de Roznaw, decano Brasso-


wyensi Strigoniensis diocesis salutem in domino sempiternam. Cura nostri vica-
riatus officii exigit et exposcit, ut ad ea, quae salutem animarum et commodum
ecclesiasticarum personarum respiciunt, et vigilanter intendamus et favora-
5 biliter inclinemur. Cum igitur prout cognoscimus sancta mater Strigoniensis
ecclesia praedicta, quae sicut placuit et placet altissimo fines suae diocesis
partes satis ad remotas et etiam Transiluanas protrahit et extendit, consue-
verit 1) decanis Brassowyensibus per venerabile Brassowyense capitulum electis,
qui in administratione spiritualium in praedicta diocesi remotiores rectores
10 seu gubernatores dominici gregis a dicta sancta matre Strigoniensi ecclesia
existunt, ex maternali affectu et gratia sua dona praecipua clementissime
propinare, dans et concedens decanis eisdem in casibus episcopalibus et sedi
Strigoniensi specialiter reservatis sibi confitentibus absolvendi poenitentiasque
eisdem tam clericis quam laicis pro modo culpae imponendi clericisque promo-
15 vendis, ut a quocumque maluerint antistite gratiam et communionem sedis
apostolicae habente,2) pro ordinibus suscipiendis literas dimissoriales dandi
oleumque sacrum cum sancto chrismate seu sacros liquores pro sufficientia
totius Brassowyensis districtus ab episcopis catholicis petendi et recipiendi
liberam et plenam potestatem, vestris igitur et honorabilis capituli praedicti
20 supplicationibus inclinati de vestra discretione plenam in domino fiduciam
obtinentes et maxime animadvertentes, quod pro obtinendis praedictis singulis
hominibus in ditto districtu existentibus propter loci distantiam viarumque
discrimina usque ad sedem praescriptam securus non pateat accesses, nostri
auctoritate officii vobis annuimus et concedimus gratiose, quatenus ex parte
25 memoratae sanctae Strigoniensis ecclesiae et eius sedis praedictae pro vestra
et omnium Christi fidelium in decanatu vestro praedicto existentium con-
solatione eandem auctoritatem et administrationem in praescriptis articulis
libere et absolute habere valeatis quam praecessores vestri decani Brasso-
wyenses habuerunt et habere consueverunt, harum nostrarum literarum
30 testimonio mediante, quas usque ad unum annum a data earundem duntaxat
decernimus valituras. Datum Strigonii, die XIIII mensis Junii, anno domini
millesimo CCC nonagesimo quarto.

1328.
Szentimre 1394 Juli 12. Magister Peter, Vizewoiwode von Sieben-
35 bargen, spricht die Halfte der Besitzungen Sajoszentandras und .E'rcse,
ferner die Halfte einer Hofstelle in Bistritz Stephan, dem Sohne
Beche's von Viragosberek, und Genossen, die zweite Halite der ge-
nannten Liegenschaften den Tochtern Johanns, des Sohnes Welkyn's
von Kaj la, und Genossen zu.
40 Hierauf durchgeetrichen: nonullis.
9) Satzbau fehlerhaft. .Scilicet: iidem clerici possint promoveri et or-
dines recipere.
Urkundenbuch HI. 7

www.dacoromanica.ro
98

Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1408, Orig. Archie der Grafen
Teleki, Marosvdsdrhely.
Druck: Barabtis Cod. Teleki I, 242.

Nos magister Petrus filius Georgii de Wereb vicevaivoda Trans-


siluanus damns pro memoria, quod Laurencius filius Jaak de Myhalchfalua 5
pro nobilibus dominabus Elena sua ac Margaretha vocatis Benedicti dicti
Wrdugh de Iskellew consortibus filiabus scilicet Johannis filii Welkyn de
Kayla cum procuratoriis literis nostris iuxta continentiam literarum nostrarum
prorogatoriarum in octavis festi nativitatis beati Johannis baptistae 1) in figura
nostri iudicii comparendo contra Lucam filium Ladislai filii Welkyn de Kayla 10
quasdam quinque literas tres capituli ecclesiae Transsiluanae recaptivatorias
pariter et citatorias, imam magnifico vino quondam domino Ladislao pridem
vaivodae Transsiluano ad eiusdem ac duas nobis ad nostram amicahiles
literatorias petitiones rescriptas tenoremque literarum eiusdem quondam
domini Ladislai vaivodae et nostrarum ipsi capitulo directarum verbaliter 15
in se habentes ac quartam magistri Bartholomei pridem vicevaivodae 2) Trans-
siluani nostri scilicet praedecessoris, quintam vero et ultimam nostram om-
nino 3) iudiciales, in diversis terminis emanatas, necnon quaedam paria lite-
rarum eorundem quondam domini Ladislai vaivodae et magistri Bartholomei
vicevaivodae prorogationalium, asserens actionem et propositionem dictarum 20
nobilium dominarum adversus memoratum Lucam proponendam literis con-
tineri in eisdem, nobis praesentavit declarantes, quod cum primo et princi-
paliter memorata nobilis domina Elena vocata, consors annotati Laurencii
acceptis Petro filio Jaak de Myhalchfalwa ipsius quondam domini Ladislai
vaivodae ac Ladislao clerico memorati capituli hominibus feria sexta proxima 25
post festnm resurrectionis domini, in anno domini MT° CCOn.1° nonagesimo
primo praeteritum 4) ad faciem possessionis Zenthandreas vocatae vicinis et
commetaneis suis universis inibi legitime convocatis et praesentibus acce-
dendo, medietatemque eiusdem possessionis Zenthandreas vocatae per ipsos
vaivodalem et annotati capituli homines legitime recaptivando hire sibi in- 30
cumbenti perpetuo possidendam sibi ipsi statui facere voluisset, Ladislaus
filius Welkyn et Lucas Huts eiusdem Ladislai huic statutioni contradictores
exstitissent, quos eodem die 3) et in facie eiusdem possessionis contra memo -
ratam nobilem dominam ad ipsius quondam domini Ladislai praesentiam ad
diem congregationis suae generalis tune Tordae celebratae °) citavissent ra- 35
tionem contradictionis suae reddituros. A quo quidem die praemissae con-
gregationis generalis 6) dum causa partium praescripta partes inter easdem
secundum series literarum annotatarum quondam domini Ladislai vaivodae
et magistri Bartholomei vicevaivodae prorogatoriarum ventilando octavas
1) fuli, 1. 40
2) vice fiber der Zeile nachgetragen.
3) Ober der Zeile nachgetragen.
4) 1391 Meirz 31.
6) lifeirz 31.
6) April 2. Vergleiche Nr. 1271. 45

www.dacoromanica.ro
99

festi beati Mychaelis archangeli in anno domini Mir CCeir nonagesimo


secundo praeteritas ') attigisset, ad quas tandem octavas 1) mernoratus Lucas
filius Ladislai per legitimum procuratorem ipsius nobilis dominae coram
annotato magistro Bartholomeo vicevaivoda congruis diebus octavarum
5 earundem 3) exspectatus in eiusdem praesentiam non venisset neque misissPt.
Et dum secundo nobiles dominae praelibatae Elena et Margaretha vocatae
acceptis Johanne Elio Nicolai de Zenthmyklos nostro ac Thonia clerico saepe
dicti capituli hominibus feria quinta proxima post fest beati Mathiae
apostoli proxime praeteritum 2) ad facies portionum possessionariarum easdem
10 nobiles dominas in possessionibus Zenthandreas et Erche vocatis ac fundo
curiae in Bystricia habitae contingentium vicinis et commetaneis ipsarum
universis illic legitime convocatis et praesentibus accedendo, easdem portiones
possessionarias legitime recaptivando per ipsos nostrum et saepe fati capituli
homines iure ipsis attinenti perpetuo possidendas sibi ipsis statui facere
15 voluissent, praedictus Lucas filius Ladislai huic statutioni contradictionis
velamine obviasset, quem ibidem et eodem die 2) contra annotates nobiles
dominas ad octavas diei cinerum tune venturas 8) nostram in praesentiam
citavissent rationern contradictionis suae redditurum. Ad quas quidem octavas
diei cinerum 8) praefatus Lucas per annotatu procuratorem earundem no-
20 bilium dominarum in personis ipsarum congruis diebus octavarum earundem 8)
coram nobis exspectatus nostram in praesentiam 4) non venisset neque mi-
sisset, sed se in quolibet dictorum duorum terminorum sibi legitime assigna-
torum oneribus iudiciorum aggravari permisisset. Tertioque et ultimo dum
mernoratae nobiles dominae volentes dictas portiones possessionarias ipsas
25 in dictis possessionibus et fundo curiae contingentes iuri earum appropriare,
acceptis Stephano filio Jaak de Myhalchfalwa nostro ac Briccio presbytero
ipsius capituli hominibus secundo die festi ascensionis domini proxime
praeteriti 6) ad facies dictarum possessionum Zenthandreas et Erche voca-
tarum ac fundi curiae in Bystricia habitae vicinis et commetaneis ipsarum
30 universis inibi legitime convocatis et praesentibus accedendo, portiones pos-
sessionarias ipsas in eisdem possessionibus et fundo curiae contingentes iure
ipsis incumbenti per memoratum nostrum et ipsius capituli homines sibi
ipsis statui facere voluissent,6) annotatus Lucas filius Ladislai filii Welkyni
de Kayla ipsi statutioni contradictor exstitisset, quern eodem die 7) et in
35 facie eiusdem possessionis contra praedictas 8) nobiles dominas ad octavas
festi Penthecostes tune affuturas 9) nostram in praesentiam citavissent rationem
contradictionis suae redditurum. Quibus quidem literis exhibitis praefatus
1) 1392 Oktober 6.
') 1394 Februar 26.
40 Mdrz 11.
4) Hierauf durchgestrichen and unterpunktiert: citavissent.
5) Mai 29.
°) Vorlage: voluisset.
7) Mai 29.
45 8) Ober der Zeile nachgetragen.
9) Juni 14.
7*

www.dacoromanica.ro
100

procurator ipsarum nobilium dominarum in personis earundem rationem


praemissae contradictionis assignare postulavit per Lucam filitun Ladislai
filii Welkyn supra dictum. Quo percepto memoratus Lucas filius Ladislai
filii Welkyn personaliter in nostram exsurgens praesentiam respondit tali
modo, quod ipse recaptivationis et statutionis annotatarum possession= 5
Zenthandreas et Erche vocatarum ac fundi curiae in Bystricia habitae ipsis
nobilibus dominabus fiendae pro eo ipse contradictionem fecisset praenotatam,
quia eaedem possessiones et fundus curiae ipsum iure hereditario contingerent
et contingere deberent, et licet eaedem nobiles dominae essent filiae anno-
tati Johannis filii Welkyni, tamen in dictis possessionibus et fundo curiae 10
non portionem sed ius quartale iuxta huius regni consuetudinem habere
deberent, de quibus quidem iuribus quartalibus ipsis nobilibus dominabus
iuxta huius regni consuetudinem satisfacere promptus esset et paratus
Quibus sic habitis memoratus procurator annotatarum nobilium dominarum
in huius declarationem, ut dictae nobiles dominae in praedictis possessionibus 15
Zenthandreas et Erche vocatis ac fundo curiae in Bystricia habitae portionem
habere debeant, quandam duas literas saepe dicti capituli ecclesiae Trans-
siluanae unam feria secunda proxima post dominicam Oculi, anno domini
Mm° CCCm° nonagesimo 1) patenter emanatam, tenorem quarundam aliarum
literarum eiusdem capituli privilegialium in anno domini Mm0 Cern° LXXX° 20
octavo exortarum, ad amicabilem literatoriam petitionem quondam domini
Ladislai vaivodae Transsiluani in sacristia seu conservatorio dicti capituli
ecclesiae Transsiluanae requisitarum et reinventarum in se continentem, et
aliam in octavis festi nativitatis virginis gloriosae proximo praeteritis9
similiter patentor exortam nostro iudiciario examini curavit exhibere. Quarum 25
prima, dicta feria secunda proxima post dominicam Oculi, anno domini
MIR° CCCm° nonagesimo') confecta litera tenorem praedictarum aliarum lite-
rarum ipsius capituli privilegialium in dicto anno domini MT° COT° LXXX
octavo subortarum in se habens nos informabat inter alia, quod Petrus filius
Laurencii filii Wyzlo ad ipsius capituli personaliter accedens praesentiam 30
quandam terrain suam 8) Zenthandreas vocatam, adiacentem et existentem
iuxta fluvium Bezterche ex permissione omnium commetaneorum suorum
cum omnibus utilitatibus suis et pertinentiis--silvis virgultis, nemoribus et
fenetis comiti Wlkyno et suis successoribus perpetuo possidendarn pro tri-
ginta marcis fini argenti confessus exstitisset vendidisse coram capitulo 35
praenotato. In tenore autern alterius literae similiter ipsius capituli in dictis
octavis festi nativitatis virginis gloriosae proximo praeteritis 2) emanatae
memoratum Lucam filium Ladislai filii Welkyn portiones possessionarias
dictarum nobilium dominarum Elena et Margaretha vocatarum in dictis pos-
sessionibus Zenthandreas et Erche vocatis ac fundo curiae in Bystricia habitae 40
ipsas contingentes eisdern nobilibus dominabus et earum successoribus coram
capitulo praenotato pacifice et quiete perpetuo possidendas remisisse et resig-
1) 1390 Mare 7.
2) 1393 September 15.
3) Ober der Zeile nackqetragen. 45

www.dacoromanica.ro
s
101

passe comperimus manifeste. Quibus praesentatis idem procurator annota-


tarum nobilium dominarum eisdem ex parte memorati Lucae filii Ladislai
filii Welkyn iudicium et iustitiam per nos postulavit elargiri. Verum quia
primo et principaliter ante dictae nobiles dominae Elena et Margaretha vocatae
5 filiae ipsius Johannis filii Welkyn acceptis numero trinario praedictis quondam
domini Ladislai vaivodae et nostris ac dicti capituli hominibus tribus terminis
in praedictis primo ad faciem dictae possessionis Zenthandreas appellatae et
tandem secundo et tertio ad facies possession= Zenthandreas praedictae et
Erche vocatarum ac fundi curiae in Bystricia habitae vicinis et commetaneis
10 ipsarum universis inibi legitime convocatis et praesentibus accedendo por-
tionesque possessionarias ipsas in eisdem possessionibus et fundo curiae
contingentes legitime recaptivando sibi ipsis per dittos ipsius quondam domini
Ladislai vaivodae et nostros ac dicti capituli homilies iure ipsis attinenti
perpetuo possidendas statui facere voluisse, in ipsisque trinariis posses-
15 sionariis recaptivationibus et statutionibus eisdem nobilibus dominabus fiendis
primo Ladislaus filius Welkyn pater ipsius Lucae ac idem Lucas, et tandem
secundo et tertio memoratus Lucas filius ipsius Ladislai filii 1) Welkyn contra -
dictionem fecisse, idemque Lucas ad reddendam suae inhibitionis rationem
ad tres terminos iudiciarios 2) primo in ipsius quondam domini Ladislai
20 vaivodae et tandem nostram in praesentias citatus ad nullum ipsorum priortuu
duoruin terminorum sibi legitime assignatorum ad ipsius magistri Bartholomei
vaivodae postremoque nostram veluti iudicum suorum ordinariorum prae-
sentias venire vel mittere curasse, sed se in dictis duobus prioribus terminis
onere iudiciali opprimi permisisse, praefatus etiam quondam Welkyn avus
25 ut puta annotatarum nobilium dominarum praedictam possessionem Zenth-
andreas nuncupatam in dicto anno domini Mul° CC21° LXXX octavo a
praefato Petro tilio Laureneii filii Wyzlo pro praemissis triginta marcis fini
argenti pro se et suis successoribus comparasse, postremo siquidem in dictis
octavis festi nativitatis virginis gloriosae proxime praeteritis 8) praelibatus
30 Lucas filius Ladislai filii Welkyn coram dicto capitulo comparendo portiones
earundem nobilium dominarum possessionarias ipsas in praedictis posses-
sionibus Zenthandreas et Erche vocatis ac fundo curiae in Bystricia habitae
contingentes eisdem pacifice et quiete remisisse et resignasse et ex eo post
tempus praemissae suae 1) resignationis et restitutionis earundem portionum
36 possessionariarum idem Lucas easdem potentialiter et indebite usus exstitisse,
praeviis itaque ex rationibus portiones possessionarias dictarum nobilium
dominarum easdem in dictis possessionibus Zenthandreas et Erche vocatis
ac fundo curiae in Bystricia habitae contingentes videlicet tertia pars
medietatis earundem ipsis nobilibus dominabus adiudicari et statui, idem
40 vero Lucas filius Ladislai filii Welkyn pro praemissa indebita et potentiaria
conservatione dictarum portionum possessionariarum et fundi curiae in facto
potentiae scilicet in homagio 4) suo proprio ut puta in quinquaginta marcis
1) Uber der Zeite nachgetragen.
2) Vorlage: iudicos.
45 3) 1393 September 15.
4) Vorlage: humagio.

www.dacoromanica.ro
102

convinci et aggravari debere nobis et regni nobilibus nobiscum in iudicio


existentibus manifeste agnoscebantur. Pro eo cum nos 1) una cum eisdem
regni nobilibus praedictas portiones possessionarias easdem nobiles dominas
in dictis possessionibus et fundo curiae contingentes eisdem adiudicare
voluissemus, mox Stephanus filius Beche de Wylagusberek in sua ac Jo- 5
hannis filii Nicolai de Somkerek fratris sui personis, necnon Leukus filius
Ladislai de Zentheged personaliter in nostrum exsurgentes praesentiam alle-
garunt isto mod°, quod praenoniinatus Stephanus filius Beche esset nepos
quondam nobilis dominae Katherina vocatae, filiae annotati Welkyn, prae-
fatus autem Leukus existeret filius Ladislai a nobili domina filia Johannis 10
filiieiusdem Welkyn procreatus, et ex eo in dictis possessionibus Zenth-
andreas et Erche vocatis ac fundo curiae 2) portionem habere deberent con-
gruentem, ideo si iuri consonum fore videretur, tune ipsi se causam in
praesentem intromittere niterentur. Et cum nos praefaturn Lucam filium
Ladislai coram nobis comparentem in eo, utrum praefati Stephanus filius 15
Beche et Johannes filius Nicolai ac Lekews filius Ladislai praemisso modo
sibi attinere debeant, et dicta altera possessio Erche nominata modo simili
sicut annotata possessio Zenthandreas appellata emptitia sit et existat vel
ne, requisitum habuissemus, idem Lucas praenominattls Stephanum filium /6-
Beebe et Johannem filium Nicolai ac Leukws filium Ladislai praemisso modo 20
sibi attinere, eandemque possessionem Erche nuncupatam similiter emptitiam
existere et eosdem 2) in ipsis possessionibus, fundo curiae portionem habere
debere coram nobis affirmavit. Quibus sic habitis quia nobis et eisdem regni
nobilibus praelibati Stephanus filius Beebe et Johannes filius Nicolai ac
Leukws filius Ladislai se causam in praesentem de iure intromittere valere, 25
medietasque ipsarum possession= Zenthandreas et Erche vocatarum ac
fundi curiae in Bystricia habitae eisdem Stephano filio Beche et Johanni
filio Nicolai, residuaque medietas ipsarum possessionum et fundi curiae in tres
partes dividi, quarum trium partium una recta et aequalis pars memoratis
nobilibus dominabus, altera autem medietas earum consitniliter directa me- 30
morato LeukWs filio Ladislai et eorum heredibus residua tertia parte medie-
tatis earum ipsi Lucae filio Ladislai filii Welkyn remanente provenire debere
manifeste agnoscebantur, pro eo nos una cum eisdem nobilibus regni prae-
tactas possessiones Zenthandreas et Erche appellatas ac fundum curiae in
Bystricia habitae per nostrum et dicti capituli homines primo in duas rectas 35
et aequales partes dividi committentes, medietatemque ipsarum memoratis
Stephano filio Beche et Johanni filio Nicolai ac eorum heredibus, residua
altera medietate ipsarum 4) praefatis nobilibus dominabus et Leukws filio
Ladislai et Lucae filio Ladislai filii Welkyni remanente, contradictione
praefati Lucae et aliorum quorumlibet non obstante statui decernentes, 40.
dictam medietatem ipsarum possessionum et fundi curiae eisdem Stephano
I) r:Tber der Zeile nachgetrayen; itaque in der Zeile gestrichen.
2) Ilierauf durchgestrichen: in Bystricia habitae.
a) Vorlage: easdem.
4) Vorlage: eiusdem. 45

www.dacoromanica.ro
103

filio Beche et Johanni filio Nicolai ac eorundem heredibus relinquimus et


committimus possidere, tenere pariter et habere salvo iure alieno. Datum
in sancto Emerico, duodecimo die octavarum festi nativitatis beati Johannis
baptistae praedictarum, anno domini millesimo CCCm° nonagesimo quarto.

5 1329.
1394 August 8. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Urkunde
des Vizewoiwoden Peter von 1394 Nr. 1322 ein und bezeugt die
Besitzteilung zwischen Dionysius von Kaltwasser und Genossen einer-
seits sowie .Michael von Bell und Genossen andererseits, betreffend
10 Schaldorf, Salko, Unterbell, Oberbell, Engenthal, Stein, Wassid, Wyfalw,
Michelsdorf, Kaltwasser, Kysfeld und Ladmesch.
Eingeschaltet als sweites Insert von dem Weissenburger Sapitel 1509, Orig.
Ungar. Nationalmuseum Budapest.

Capitulum ecclesiae Albensis Transsiluanae 1) omnibus Christi fidelibus


15 praesentibus et futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod nos
literas nobilis viH magistri Petri filii Georgii de Wereb vicevaivodae Trans-
siluani recepimus in haec verba. (Folgt die Urkunde des Vizewoiwoden Peter von
1394 Nr. 1322.) Nos enim petitionibus eiusdem magistri Petri vicevaivodae
20 annuentes unit cum magistro Petro vicevaivoda nostrum hominem videlicet
magistrum Johannem socium et concanonicum nostrum ad praemissa exe-
quenda duximus transmittendum. Qui demum ad nos reversi nobis concor-
diter retulerunt, quod ipsi iuxta continentiam literarum eiusdem magistri
Petri vicevaivodae adiudicatoriartuu octavo die festi beati Jacobi apostoli 2)
25 et aliis diebus ad id aptis ad facies universarum possessionum et portionum
possessionariarum nobilium virorum Dionisii, Johannis, Ladislai et Stephani
filiorum Nicolai de Hydegwyz, Andreae sacerdotis filii Eliae et Johannis de
Baldorff 8) necnon Ladislai et Johannis dictorutn Botus de Wezewd akorum,
item Michaelis et Dionisii filiorum Akus de Bolya ac Georgii filii Thomae
30 filii eiusdem Akus necnon Barth. filii Wyzlo de dicta Bolya in causam attrac-
torum Saldorff praedictae, Salka,4) Alsobolya, Felsebolya, Engodal, Sthyno,
Wezed,4) Wyfalw, Myhalfalwa, Hydegwyz, Kysfeld et Ladamas vocatarum
vicinis et commetaneis ipsarum universis inibi legitime convocatis et partibus
praedictis praesentibus accessissent et primp iam dictam possessionem Saldorff
35 vocatam in duas rectas partes et aequales divisissent, quarum una recta et
aequalis pars a parte septentrionali adiacens, excepta una curia quondam
Eliae patris videlicet ipsius Andreae sacerdotis eidem Andreae sacerdoti et
Bis hierher kleine verilingerte Schrift.
2) August 1.
40 8) So Vorlage. Bichtig : Saldorff.
4) So- Vorlage.

www.dacoromanica.ro
104

nobili dominae re]ictae eiusdem Eliae derelicta, pro qua quidem curia de
portione ipsorum nobilium de Hydegwyz in eadem Saldorff habita aliam
portionem eidem curiae in sua qualitate et quantitate aequipollentem eisdem
filiis Akus et Bartha filio Wyzlo de Bolya assignassent, eisdem nobilibus de
Bolya in divisione devenisset, altera medietate eiusdem consimiliter a plaga 5
orientali habita simul cum curia Johannis de eadem Saldorff annotatis
nobilibus de Hydegwyz remanente. Demum autem iam dictam possessionem
Sa lko nominatam similiter in duas rectas et aequales partes divisissent,
quarum duarum partium unam rectam et aequalem partem a plaga orientali
situatam simul cum duabus mediis curiis in parte septentrionali ex inferiori 10
parte plateae existentibus eisdem nobilibus de Bolya, alteratu autem medie-
tatem eiusdem consimiliter directam a dicta parte septentrionali adiacentem
exceptis dictis duabus mediis curiis ad portionem praelibatorum nobilium
de Bolya cessis et deventis memoratis nobilibus de Hydegwyz reliquissent
et commisissent. Tandem vero praelibatam possessionem Alsobolya vocitatam 15
per modurn crucis in duas partes rectas et aequales taliter divisissent, quod
septem curiae integrae ex plaga occidentali ex superiori parte villae eiusdem
Alsobolya vocatae existentes cum decem et media curiis integris a plaga
orientali ex inferiori parte eiusdem villae adiacentibus ac octo inquilinis seu
selleris ex utraque parte ipsarum duarum plagarum commorantibus dictis 20
nobilibus de Bolya in divisione provenissent, decem autem curias similiter
integras cum media a parte orientali in superiori parte eiusdem Alsobolya
appellatae existentes simul cum septem curiis integris ex inferiori parte
villae a plaga occidentali situatis ac similiter octo inquilinis seu selleris ex
utraque parte earundem duarum plagarum residentibus saepe fatis nobilibus 25
de Hydegwyz possidendas commisissent. Cum autem molendinum in fine
eiusdem 1) possessionis Alsobolya decurrens dividere voluissent, tune anno-
tatus Michael filius Akus personaliter 5) inibi existendo ipsius molendini in
suis domibus et curia damnum maximum se perpessum exstitisse retulisset.
Cuius molendini negotiurn taliter disposuissent, quod si idem Michael filius 30
Akus idem molendinum ibidem adiacere permitteret, tune ipsae partes memo-
ratum molendinum inter se modo simili in duas rectas et aequales partes
dividere deberent, si autem ipse Michael praelibatum molendinum ibidem
habere non consentiret, ex tune in superiori parte eiusdem villae Alsobolya
eaedem partes de communi expensa aliud molendinum construere et inter se 35
aequaliter dividere tenerentur. Medietatem autem possessionis Felsebolya
appellatae a parte occidentali existentem modo simili in duas rectas et aequales
partes divisissent, quarum unam rectam et aequalem partem a parte possessionis
Alsobolya nominatae existentem videlicet sex curias integras praenominatis
nobilibus de Bolya reliquissent et commisissent, altera medietate eiusdem ex 40
superiori parte existente ut puta similiter sex curiis integris ipsis nobilibus
de Hydegwyz rernanente. Ex praedictis autem sex curiis integris dictis filiis
1) Vorlage: cuiusdam.
1) Vorlage: decurren.
9 Vorlage: p mit Abkiirzungszeichen far ar oder er. 45

www.dacoromanica.ro
105

Akus et filio Wyzlo deventis ex eo, quod lidem filii Akus medietatem iam
fatae possessionis Felsebolya vocatae ac unam curiam ex altera parte dictae
villae adiacentem simul cum uno molendinq in fine saepe fatae possessionis
Alsobolya appellatae decurrenti pro iuribus quartalibus nobilium dominarum
5 Susanna et Margaretha vocatarum iuxta continentiam literarum quondam
magistri Thor-rate archidiaconi Albensis ac vicarii 9 olim domini Andreae
episcopi eiusdem ecclesiae in spiritualibus generalis ibidem in specie exhi-
bitarum eisdem nobilibus dominabus extradedisse inventi fuissent et eadem
medietas praeter unam curiam omnino desolata exstitisset, medietatem dictae
10 unius curiae integrae perpetuo possidendam commisissent nobilibus de
Hydegwyz ante fatis. Residuitatem autem ipsius medietatis dictae possessionis
Alsobolya nuns desolatam taliter divisissent,2) cuius rectam et aequalem
medietatem videlicet quinque curias integras desolatas memoratis nobilibus
de Hydegwyz alteram autem medietatem ipsius consimiliter directam scilicet
15 similiter quinque curias integras modo simili 9 desolatas praelibatis nobilibus
de Bolya reliquissent. Deinde memoratam possessionem Engodal nominatam
per latitudinem taliter divisissent, quod medietas recta et aequalis a parte
orientali babita in portionem praenominatorum nobilium de Hydegwyz deve-
nisset, altera medietate eiusdem similiter directa a parte possessionis Repa-
20 falwa nominatae existente saepe dictis nobilibus de Bolya remanente. Et quia
iidem nobiles de Bolya pro iuribus nobilis dominae consortis Christiani sororis 4)
ipsorum secundam dimidiam curias in eadem Engodal assignasse reperti
uissent, ideo ipsi de portionibus eorundem nobilium de Bolya possessionariis
in eadem Engodal existentibus aliam portionem eisdem secundae dimidiae
25 curiis aequivalentem memoratis nobilibus de Hydegwyz assignassent. Post-
modum autem possessionem_ Sthyno praenotatam per modum crucis modo
simili in duas partes rectas et aequales divisissent ita videlicet, quod tres
curiae integrae minus 5) octali ex plaga meridionali a parte villae Bolya nomi-
natae existentes incipiendo a domo Alardi ac aliae tres curiae integrae minus
30 octali a parte septentrionis ex parte villae Wyfalw adiacentes praenominatis
nobilibus de Bolya cessissent in portionem. Item tres curiae similiter inte-
grae minus octali a dicta parte meridionali adiacentes, incipiendo a domo
Simonis ex parte villae Wezewd nominatae existentes et aliae tres curiae
integrae modo simili minus octali ex plaga septentrionis a parte villae Bolya
35 praedictae situatae memoratis nobilibus de Hydegwyz in divisions provenissent
ita tamen, quod quia memorati nobiles de Hydegwyz sessiones iobagionum
a superiori parte eiusdem villae Sthyno appellatae prope ecclesiam existentes
nobilibus dominabus Elyzabeth Cristellini et Margaretha vocatis 5) Johannis
Ceruaci consortibus pro iuribus ipsarum iuxta continentiam literarum 7)
40 1) Vorlage: vicarius.
2) So Voidage.
3) Vorlage: similiter.
4) Vorlage: sororutn.
a) Fehlt in der Vorlage.
45 6) Vorlage: vocatarum.
7) So Vorlage. Scilicet: vestrartun,

www.dacoromanica.ro
106

extradedissent, ideo ipsi de portione eorundem nobilium de Hydegwyz in dicta


Sthyno existenti tres sessiones iobagionum annotatis nobilibus de Bolya
assignassent. Possessionem autem Wezewd nominatam similiter in duas
partes rectas et aequales divisissent, quarum unam rectam et aequalem partem
a plaga orientali adiacentem scilicet undecim curias integras saepe fatis 5
nobilibus de Hydegwyz, alteram autem medietatem eiusdem consimiliter
directam a plaga occidentali situatam ut puta similiter undecim curias anno-
tatis nobilibus de Bolya possidendas. commisissent et reliquissent, exceptis
tamen novem sessionibus iobagionum a curia Nicolai dicti de Se lk incipiendo
in duplici ordine plateae a plaga orientali usque finent ipsius villae adiacen- 10
tibus memoratis nobilibus dominabus Elyzabeth et Margaretha vocatis similiter
pro ipsarum iuribus per annotatos Ladislaum et Johannem Bothus secundum
series literarum vestrarum extradatis. Pro quihus quidem novem sessionibus
iobagionum de portione eorundem Ladislai et Johannis in dicta Wezewd
habita quatuor sessiones iobagionum cum media praememoratis nobilibus 15
de Bolya extradedissent. Possessionem vero Wyfalw saepe dictam simili
modo in duas divisissent partes rectas et aequales, quarum unam rectam
et aequalem partem a plaga orientali existentem scilicet decem curias integras
annotatis nobilibus de Bolya reliquissent, altera medietate eiusdem consimiliter
directa ex parte orientali signata ') similiter decem curias integras in se 20
continente eisdem nobilibus de Hydegwyz remanente. Tandem possessionem
Myhalfalwa vocatam per modum crucis similiter in duas partes divisissent
ita videlicet, quod quinque curiae integrae a parte orientali ex superiori-
parte eiusdem villae existentes, in qua parte domus annotati Bartha filii
Wyzlo constructa habeietur, simul cum aliis guinque curiis ex inferiori 25
parte ipsius villae a plaga occidentali habitis, in qua parte domus Dionisii
filii Akus esset situata, eisdem nobilibus de Bolya in divisione deventae
exstitissent, ac quinque curias similiter integras ex dicta superiori parte
ipsius villae a plaga septentrionali adiacentes simul cum aliis quinque curiis
a plaga meridionali ex inferiori parte ipsius villae existentibus annotatis 30
nobilibus de Hydegwyz possidendas commisissent. Molendinum autem in
eadem 3tyhalfalwa decurrens ipsis nobilibus de Bolya assignassent, respectu
cuius aliud molendinum in dicta Hydegwyz habit= eisdem nobilibus de
eadem Hydegwyz reliquissent possidendum. Demtun autem possessionem
Hydegwyz saepe dictam per modum crucis in duas rectas et aequales partes 35
divisissent ita videlicet, quod tres curias integras a plaga orientali ex parte
dictae villae Wezzewd adiacentes simul cum aliis tribus curiis integris a
plaga occidentali situatis, in qua parte domus Dionisii filii Nicolai de eadem
Hydegwyz adiaceret, annotatis nobilibus de Bolya, et alias tres curias modo
simili integras a plaga orientali in superiori parte plateae a parte villae Repa- 40
falwa vocatae situatas simul cum aliis tribus curiis integris a plaga occidentali
ex inferiori parte plateae a parte villae Wezewd adiacentibus saepe fatis
nobilibus de Hydegwyz assignassent. Possessionem vero Kysfeld vocatam
propter desolationem eiusdem communi usui reliquissent. Postremo siquidem
1) So Vorlage. = Richtig wohl: situata. 45

www.dacoromanica.ro
107

et ultimo possessionem Ladamos appellatam nunc similiter desolatam iuxta


modum et formam memoratae divisionis infra diem nativitatis virginis glo-
riosae nunc venturum 1) cum fune distributionis mensurando partibus prae-
dictis inter se dividere commisissent. Sessiones autem dictorum nobilium de
5 Hydegwyz et de Bolya taliter disposuissent, quod primo duas curias prae-
fatorum Johannis de Saldorff et Andreae sacerdotis, in quibus ipsi perso-
nalem facerent residentiam, in ipsa Saldorff existentes eisdem Johanni et
Andreae sacerdoti ac alias duas curias similiter integras memorati Georgii filii
Thomae filii Akus et Michaelis filii eiusdem Akus in dicta Bolya situatas simi-
10 liter ipsis Georgio et Michaeli necnon duas curias praelibatorum Bartha filii
Wyzlo et Dionisii filii Akus in possessione Myhalfalwa habitas eisdem Bartha
et Dionisio ac unam curiam praefatorum Ladislai et Johannis dictorum
Bothus in Wezewd existentem ipsis Ladislao et Johanni ac duas curios modo
simili integras dictorum Dionisii et Ladislai filiorum Nicolai in Hydegwyz
15 constructas similiter eisdem de annuentia partium praedictarum commisissent
et reliquissent pacifice et quiete possidendas. Alias autem universas et quas-
libet utilitates ad easdem possessiones pertinentes videlicet terras arabiles,
silvas, nemora, fenilia ac quaslibet alias utilitates ipsis partibus infra dictum
diem nativitatis virginis gloriosae 1) inter se dividere commisissent, medio
20 autem tempore easdem universas utilitates pro communi usu 3) reliquissent
contradictione ipsarum partium et aliorum quorumlibet non obstante. Datum
Sabbato proximo post festum ad vincula beati Petri apostoli, anno domini
millesimo CCC nonagesimo quarto. Honorabilibus et discretis viris dominis
Johanne praeposito, Ladislao cantore, Petro custode ac Petro archidiacono
25 de Thorda decano canonicis ecclesiae nostrae existentibus.

1330.
Im Feldlager am Nyaradflusse 1394 September 4. Konig Sigmund
beauftragt Frank, den Woiwoden von Siebenburgen, beziehungsweise
dessen Vizewoiwoden, Clara, der Tochter Michaels von Gaach, gegen-
30 fiber Stephan, dem Sohne Lukas' von Gyogy, Genugthuung zu ver-
schaffen, betreffend siebenburgische Besitzungen der genannten Clara.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, in rotes Wachs, papier-
bedeckt, innen aufgedrilckt, derselbe Stempel wie Nr. 1216.

Sigismundus dei gratin rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera


35 marchioque Brandemburgensis et cetera fideli suo dilecto vivo magnifico
domino Frankoni vaivodae Transsiluano vel eius vicevaivodae salutem et
gratiam. In persona nobilis dominae Clara vocatae filiae Michaelis filii Dann
de Gaach nostrae graviter conquestum exstitit rnaiestati, quomodo Stephanus 3)

1) September 8.
40 2) Vorlage: usui.
3) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
108

filius Lucasii de Gywgh nonnullis possessionibus suis in partibus Trans-


siluanis existentibus easdem minus iuste et indebite occupando uteretur in
praeiudicium ipsius dominae valde magnum. Ac quoniam nos nullum ex
nostris regnicolis in sins iuribus indebite volumus per quempiam defraudari,
igitur fidelitati vestrae firmiter praecipiendo mandamus, quatenus receptis 5
praesentibus dilatione quavis procul mota scita prius praernissorum mera
veritate ex parte iam dicti Johannis 1) super occupatione et detentions
possessionum praescriptarum et aliis quibusvis iustis et legitimis requi-
sitionibus eidem nobili dominae vel legitimo sno procuratori omnimodam
satisfactionem exhibere et impendere debeatis iustitia mediante. Datum in 10
descensu nostro campestri prope fluvium Nyaragh, feria sexta proxima ante
festum nativitatis virginis gloriosae, anno domini M COO nonagesimo quarto.

1331.
1394 Dezember 29. Konig Sigmund bekraftigt fur Magister
Gregor von Beth len und Magister Peter von Malmkrog die Urkunde 15

des Konigs Sigmund von 1393 Nr. 1300 mit der Urkunde des
Weissenburger Kapitels von 1391 Nr. 1281 beziehungsweise der
Urkunde des Konigs Sigmund von 1391 Nr. 1279, betrdend Eppesch-
dorf, Johannisdorf, Hohndorf, Ehrgang und Gugendorf.
Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, weisses Wachs, an roter 20
Seidenschnur angehangt, derselbe Stempel wie Nr. 1247. Eingeschaltet von dent
KSnige Sigmund 1406, Orig. ebendaselbst. Die vorliegende Urkunde, welche mit
anno domini ili CC, nonagesimo quinto, quarto Kalendas Januarii, 1395 Dezember 29,
datiert ist, wurde mit Bilcksicht auf die Namen der Zeugenreihe hier zum 29. De-
zember des Jahres 1394 eingereiht. Vergleiche die Zeugenreihen der Urkunden vom 25
18. Februar und 7. Metrz 1395 Nr. 1335 und Nr. 1346, ferner der Urkunde vom
26. April 1393 Nr. 1307. in der Zeugenreihe der vorliegenden Urkunde wird die
Erledigung des Agramer Bistums erwdhnt; am 18. Februar 1395 ist Johannes
electus und am 7. Marx Johannes im Besitz dieses Bistums. Der ianitorum magister
der Zeugenreihe vom 26. April 1393, Ladiz laus (thus Petri. findet sich such in der 30
vorliegenden Urkunde; am 18. Februar und 7. Meirz 1395 bekleidet Stephanus filius
Johannis diese Wiirde. Das am 26. April 1393 erledigte Neutraer Bistum geh6rt
in der vorliegenden Urkunde, ferner am 18 Februar und 7. Mars 1395 dem Bischof
Michael. Der in der vorliegenden Urkunde, ferner am 18. Februar und 7. Marx
1395 als Woiwode von Siebenbitrgen genannte Frank filius quondam Konyae bani 35
kontint in dieser Eigenschaft nur fiir einen vor dem 9. Oktober 1395 liegenden
Terrain in Betracht, da far den 9. Oktober 1395 schon Stibor als siebenbitrgischer
Woiwode bezeugt ist. Vergleiche Nr. 1372. Zu beachten ist ferner der in der vor-
liegenden Urkunde rich findende Kanzlertitel aulae nostrae et reginalis maiestatum
eximii caucellarii; fitr eine nach dem 17. Mai 1395, dem Todestage der K6nigin 40
Maria, ausgestellte Urkunde wiirde dieser Titel nicht mehr entsprechen. Das Jahr
1395 in der Datierung der vorliegenden Urkunde ist vielleicht all eine mit dem
Jahresanfang des Inkarnationsjahres 1395 im Zusammenhang stehende Vorweg-
nahme dieses Jahres zu erkleiren, indem in der vorliegenden Urkunde der erste
Weihnachtstag all Jahresanfang verwendet und somit in diesem Fa lle das Jahr 45
1395 schon vom 25. Dezember 1394 an gezelhlt wurde.

1) So Vorlage. Bichtig: Stephani.

www.dacoromanica.ro
109

Von der Kanzlei: Propria commissio


domini regis.
[S]igismundus1) dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,
Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex ac marchio
5 Brandemburgensis, sacri Romani imperii archicamararius necnon Bohemiae
et Lucemburgensis heres omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam
futuris praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Ordo
suadet aequitatis et ad apicem pertinet regiae pietatis, ut ea quae inter
suos fidos subditos rite processerunt illibate conserventur et quae ab his
10 in horum solidationern iuste petuntur ad exauditionis gratiam admittantur.
Proinde ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
fideles nostri dilecti aulae nostrae milites magistri Gregorius filius Juhannis
de Beth len et Petrus filius Apa de Almakerek nostrae celsitudinis adientes
conspectum exhibuerunt nobis quasdam literas nostras patentes secretiori
15 sigillo nostro consignatas tenorem quarundarn literarum capituli ecclesiae
Albensis Transiluanae factum cuiusdarn possessionariae divisionis inter ipsos
et Ladizlanm filium Emerici factae concernentium transsumptive verbaliter
in se habentes tenoris infra scripti, supplicantes exinde maiestati nostrae
humiliter et devote, ut easdem ratas, grates et acceptas habendo nostrisque
20 literis privilegialibus verbotenus inseri faciendo pro ipsis et eorum heredibus
innovantes perpetuo valituras dignaremur confirmare. Quarum tenor talis
est. (Fo lgt die UrIcunde des Konigs Sigmund von 1393 Nr. 1300 mit der
Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1391 Nr. 1281 beziehunysweise der
Urlcunde des Konigs Sigmund von 1391 Nr. 1279.) Nos igitur humillimis
25 et devotis ipsorum magistrorum Gregorii et Petri supplicationibus nostrae
per ipsos subjective oblatis maiestati regia benignitate exauditis et clementer
admissis praefatas literas nostras patentes non abrasas, non cancellatas nec
in aliqua sui parte vitiates sed prorsus omni suspicionis vitio destitutas
praesentibusque verbotenus insertas quoad omnes earum continentias et
30 clausulas acceptamus, approbamus et ratificamus, eas nihilominus requi-
rentibus fidelibus eorundem servitiis nobis per eos loco et tempore oppor-
tunis exhibitis de praelatorum et baronum nostrorum consilio praematuro
ex certaque nostrae maiestatis scientia pro ipsis magistris Gregorio et Petro
ac eorum heredibus heredumque suorum successoribus et posteritatibus
35 universis simul cum praemissa possessionaria divisione superius in earum
tenoribus limpidius expressa innovantes perpetne valituras confirmamus
praesentis scripti nostri patrocinio mediante, salvo solomodo iure alieno. In
cuius rei memoriam firmitatemque perpetuarn praesentes concessimus literas
nostras privilegiales pendentis et authentici sigilli nostri duplicis munimine
40 roboratas. Datum .per 'alarms reverendissimi in Christ() patris et domini,
domini Johannis archiepiscopi Strigoniensis locique eiusdem comitis perpetui
necnon primatis et apostolicae sedis legati ac aulae nostrae et reginalis
maiestaturn exirnii cancellarii dilecti nostri et fidelis, anno domini M CCC
nonagesimo quinto, quarto Kalendas mensis Januarii, regni autern nostri
45 1) Baum fur S leer gelassen.

www.dacoromanica.ro
110

anno octavo. Venerabilibus in Christo patribus et dominis Valentino tituli


sanctae Sabinae sacrosanctae Romanae ecclesiae presbytero cardinali almae
ecclesiae Quinqueecclesieusis gubernatore ac eodem domino Johanne ipsius
ecclesiae Strigoniensis, Nicolao Bubek Colocensi, Petro Jadrensi, Andrea
Spalatensi et altero Andrea Ragusyensi archiepiscopis, Johanne Waradiensi, 5
Demetrio Transsiluanensi, sede Zagrabiensi vacante, Stephano Cyko Agriensi,
Johanne Boznensi, Materno Wesprimiensi, Johanne Jauryensi, Petro Wachyensi,
fratre Gregorio Syrimiensi, Mychaele Nitriensi, Johanne Chanadiensi, Grisogono
Traguriensi, Francissco Scardonensi, Paulo Tininiensi, Johanne Nonensi,
Anthonio Sybiniensi, Nicolao Corbauiensi et Leonardo decretorum doctore 10
Senyensi ecclesiarum episcopis ecclesias dei feliciter gubernantibus. Necnon
magnificis viris Lewstachyo de Ilswa regni nostri palatino et comite Albensi,
Frankone filio quondam Konyae bani vaivoda nostro Transsiluano et comite
de Zonuk, comite Johanne de Kapla iudice curiae nostrae, Detrico Bubek
Sclauoniae, Nicolao de Gara regnorum nostrorum Dalmaciae et Croaciae, 15
Stephano de Korog et Nicolao Trentul Machouiensi banis, honore banatus
Zeuriniensis vacante, Nicolao filio Johannis de Kanysa tavarnicorum, Ladizlao
filio Petri de Garow ianitorum, Georgio de Chythnuk dapiferorum, Johanna
de Peren pincernarum, domino Stephano pridem palatino agasonum nostrorum
magistris, Styborio de Styborchych comite Posoniensi aliisque quampluribus 20
regni nostri comitatus tenentibus et honores.
Von der Kanzlei : Propria commissio
domini regis

1332.
Keresthwr 1395 Januar 3. Iftinig Sigmund riehtet an Frank, 25

den Woiwoden von Siebenburgen, einen Erlass, betreffend die den


Klausenburgern zustehende Befreiung von der Teilnahme an der
Heerfahrt.
Orig. Pap. Stadtarchiv Rlausenburg. Siegel, in weisses Wachs auf der Rfickseite
aufgedriickt, derselbe Stempel wie der Avers von Nr. 1247. 30
Druck: Jakab Oklevellcir I, 104. Densusianu Documente 361.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et ce-


tera marchioque Brandemburgensis et cetera fideli suo magnifico viro do-
mino Frank vaivodae nostro Transsiluano salutem et gratiam. Noveritis quod
quia nos revisis et diligenter examinatis literalibus instrumentis providorum 35
virorum iudicis, iuratorum et universorum civium nostrorum de Kolozwar
super variis ipsorum libertatibus confectis et emanatis inter cetera comperimus,
ut ipsi ad nostrum exercitum hic in partibus pro ternpore instaurandum
accedere et proficisci minima tenerentur, quare fidelitati vestrae firmiter
praecipiendo mandamus, quatenus visis praesentibus ipsos cives et hospites 40
nostros de Kolozwar deinceps ad dictum nostrum exercitum proficisci com-
pellere et astringere nullo modo praesumatis nee sitis ausi modo aliquali.
Datum in villa Keresthwr, tertio die festi circumcisionis domini, anno eiusdem
M CCC LXXXX quinto.

www.dacoromanica.ro
111

1333.
Thorenburg 1395 Januar 7. Frank, Woiwode von Siebenbargen,
ersucht das Weissenburger Kapitel, bei der Einfiihrung Johanns, des
Sohnes Henel's von Weisskirchen, in die ihm nach Anich, der Tochter
5 Ladislaus' von Johannisdorf, zustehende Halite von Besitzanteilen in
Reussdorf mitzuwirken.
Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1395, Orig. Ungar. Landesarchiv
Budapest. Diese Urkunde ist eingeschaltet von dentselben Kapitel 1465, Orig.
Archiv der Fantilie Toroczkai, Toroczko-Szentgyorgy. Der Tart ist fehlerhaft.
10 Bruchstiick: Fejer Codex X, 3, 172. Transilvania 1872, 163.

Amicis suis reverendis capitulo ecelesiae Transsiluanae Frank vai-


voda Transsiluanus et comes de Zolnuk amicitiam paratam cum honore.
Noveritis quod in congregatione nostra generali universitati nobilium et al-
terius cuiusvis status partis Transsiluanae hominum octavo die festi beati
15 Andreae apostoli ') Tordae celebrata Johannes filius Henel de Feyreghaz
de medio aliorum personaliter exsurgendo segue filium nobilis dominae
Elizabeth filiae dominae Anich filiae Ladislai de sancto Johanne esse et
existere, nobilem autem dominam Margaretha nuncupatam consortem Ste-
phani filii Emerici de Madaras filiam alterius dominae Elizabeth filiae do-
20 minae Margarethae filiae iam dictae dominae Anich fore, ipsam quoque
dominam Anich avam suam et atavam praescriptae dominae Margarethae con-
sortis dicti Stephani olim Michaeli Saxoni de Radas homini ignobili et im-
possessionato matrimonali foedere copulatam esse,2) exstitisse 2) allegando
proposuit eo modo, quomodo praescripta nobilis domina Margaretha filia
25 ipsius dominae Anich ava nobilis dominae Margarethae consortis dicti Ste-
phani Petrum filium Georgii filii praefati 2) Ladislai de sancto Johanne prae-
textu totalis iuris quartalis eiusdem dominae Anich matris suae eidem de
universis possessionibus et possessionariis portionibus ipsius Ladislai ubilibet
habitis iure naturae provenire debentis contra se per formam iuris in causam
30 attrahendo, et cum ipso, facto in eodem, lite diutius procedendo ipsum ius
quartale eiusdem dominae Anich totale primo ab eodem Petro filio Georgii
et tandem eodem decedente a Ladislao filio Emeriti de Ebesfolwa fratre
eiusdem Petri patruele et condivisionali, secundum series literarum efficacium
exinde confectarum iuridice reobtinuisset. Cuius quidem iuris quartalis ipsius
35 dominae Anich totalis rectam mediam partem portionem videlicet suam pri-
mitus ipsa domina Margaretha et tandem iam dicta nobilis domina Marga-
retha consors praefati Stephani filii Emerici in causam attracta per ipsum
pluries animonitae sibi reddere et restituere recusassent, cum tamen ipso de
expensis in persecutione et reobtentione ipsius iuris quartalis expositis eisdem
40 effective respondere promptus exstitisset et paratus ac esset de praesenti.
Quare tam praescriptam medietatem ipsius iuris quartalis portionem scilicet
2) 1394 Dezember 7.
2) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
112

seam respicientem, quam etiam par praescriptarum literarum super reob-


tentione ipsius iuris quartalis editarttm in transscripto literarum nostrarum
habere vellet a domina in causam attracta ante fata lure adtnittente. Quo
percepto praefatus Stephanus filius Emerici pro praescripta nobili domina
Margaretha consorte sua cum procuratoriis literis magistri Petri vicevaivodae 5
nostri in nostram praesentiam exsurgens dictamque allegationem gene-
alogialem ') ipsius Johannis filii Henel non abnegans respondit ex ad-
verso, quod hoc verum esset, ut praescripta nobilis domina Margaretha ava
ipsius dominae Margarethae suae consortis memoraturn ius quartale lam
dictae dominae Anich modo quo snpra reobtinuisset et literalia instrumenta 10
super huiusmodi reobtentione emanata aped ipsam dominam consortem
sum haberentur, quas pro habendis paribus eorundem ipsa domina consors
sua exhibere prompta esset et parata. Primitus etiam praescripta domina
Margaretha ava ipsius suae consortis et demum ipsa consors sua mediam
partem dicti obtenti iuris quartalis memoratum Johannem respicientem 15
eidem Johanni, dummodo idem de praescriptis expensis ut gruit satisfecisset,
remittere et resignare promptae fuissent et paratae. Et ibidem ipse Stephanus
quasdam duas literas unam olim domini Nicolai similiter vaivodae Trans-
siluani et comitis de Zolnuk sexto die congregationis suae generalis per
ipsum universitati nobilium et alterius cuiusvis status et conditionis dictae 20
partis Transsiluanae in octavis festi Penthecostes, anno domini millesimo
CCC LXmo octavo praeteritis hic Thordae celebratae emanatam, et aliam
capituli Albensis magistro Johanni olim vicevaivodae Transsiluano ad suarn
petitionem rescriptam tenoremque literarum ipsius Johannis vicevaivodae
dicto capitulo direetarum verbaliter in se habentem secundo die festi om- 25
nium sanctorum, anno gratiae millesimo CCC LXXmo sexto 3) editam ambas
patentes nobis curavit demonstrare. Quarum prima videlicet dicti domini
Nicolai vaivodae exprimebat, quod in ipsa congregatione ipsius domini Nicolai
vaivodae generali nobilis domina Margaretha vocata relicta Petri de Radas
de medio aliorum exsurgendo quasdam duas literas discreti viri domini 30
Ladislai archidiaconi de Vgucha vicarii venerabilis in Christo patris domini
Dominici episcopi Transsiluani unam patentem formam iudicii sui exprimentem,
Albae in octavis festi nativitatis beati Johannis baptistae, anno domini mil-
lesimo CCC LXmo septimo 4) et aliam clans= per ipsum dominurn vicarium
dicto domino Nicolao vaivodae transmissam similiter Albae feria tertia pro- 35
xima post dominicam Judica in dicto anno domini millesimo COO LXmo
octavo praeterita 5) confectas et emanatas ipsi domino Nicolao vaivodae
praesentasset. In quorum unius videlicet praedictae literae patentis tenore
ipse dontinus Nicolaus vaivoda inter alia vidisset contineri, quod ruagister
Turul in persona eiusdem dominae Margaretha vocatae relictae Petri de 40
Radas cum legitimis literis procuratoriis in octavis festi beati Michaelis
1) Vorlage: genelogialern.
2) 1368 Juni 9.
3) 1376 November 2.
4) 1367 Juli 1. 45
3) 1368 Meirz 28.

www.dacoromanica.ro
113

archangeli time proxime praeteritis ') contra magistrum Petrum filium Georgii
filii Ladislai de sancto Johanne proposuisset in hunc modum, quod domina
mater eiusdem dominae Margarethae Anich vocata fuisset soror 2) uterina
Ladislai avi ipsius magistri Petri filii Georgii et ideo in universis posses-
5 sionibus et portionibus possessionariis ipsius Ladislai ubique habitis quartam
filialem eiusdem dominae Anich iure naturae et regni consuetudine sibi ce-
dentem et debentem reddi et restitui iure repetivisset. Ad quod Paulus
magnus similiter cum legitimis literis procuratoriis respondisset ex adverso,
quod idem magister Petrus dominus suus praedictae dominae Anich quarta
10 filiali sua teneretur, de qua sibi termino ad hoc dato satisfacere promptus
esset et paratus. Unde idem magister Ladislaus vicarius una cum dominis
de capitulo cum eodem in iudicio consedentibus decrevisset iudicando, ut
praenorninatus magister Petrus filius Georgii in quindenis festi beatae Mar-
garethae virginis et martyris 2) dominae Anich de sua quarta filiali in pos-
15 sessionibus infra scriptis videlicet in sancto Johanne, Hondorf, Goganfolwa,
Kund et Ebesfolwa praesente testimonio suo iuxta regni consuetudinem satis-
facere teneretur iudicium incursurus consuetum, si terminum obmitteret in
solvendo. In continentia autem aliarum memorati Ladislai archidiaconi ipsi
domino Nicolao vaivodae transmissarum inter cetera idem dominus vaivoda re-
20 perisset, quod licet saepe dicta nobilis domina Margaretha vocata praemissam
qua rtam suam filialem ab ipso Petro filio Georgii coram eodem obtinuerit de iure,
tamen de eadem quarta filiali idem Petrus filius Georgil eidem dominae per ipsum
Ladislaum archidiaconum admonitus, interdictus et excommunicatus satis-
facere noluisset, postulans 4) eundem dominum Nicolaum vaivodam per easdem
25 literas suas diligenter, quatenus causa communis iustitiae eidem dominae
super ipsa quarta filiali ex parte Petri filii Georgii iustitiae complementum
impenderet. Quarum literarum exhibitionibus factis et perlectis continentiis
earundem saepe dicta nobilis domina in facto praemissae quartae filialis dominae
avae suae sibi provenire debentis ex parte eiusdem Petri filii Georgii per
30 eundem dominum Nicolaum vaivodam medelam iustitiae precata fuisset
elargiri. Quibus omnibus auditis et perceptis Andreas literatus pro eodem
Petro filio Georgii cum procuratoriis literis capituli Albensis ecclesiae Trans-
siluanae exsurgendo respondisset eo modo, quod saepe dictus Petrus filius
Georgii de eadem quarta filiali nobilis dominae Anich vocatae sororis
35 Ladislai avi sui satisfactionem impendere promptus esset et paratus regni
consuetudine requirente. Perceptis itaque praernissorum singulis cum ipse
dominus Nicolaus vaivoda annotatam dorninam Margaretham relictam Petri
super eo, utrum praedicta nobilis domina Anich vocata ava sua homini nobili
vet ignobili tempore contractus matrimonii tradita fuerit. ut officio suo incum-
40 Bisset requisitam habuisset, tandem tam ipsa nobilis domina quam etiam
idem procurator eiusdem Petri filii Georgii eandem dominam Anich vocatam
Michaeli de Radas homini ignobili et impossessionato traditam exstitisse
2) 1366 Oktober 6.
2) So Vorlage.
45 a) 1367 Juli 27.
4) Scilicet: Ladislaus archidiaconus.
Urkundenbuch HI. S

www.dacoromanica.ro
114

affirmassent. Uncle quia ipsa domina Anich homini ignobili tradita fuisset
ex eoque non pecuniarum solutione mediante sed possessionaria extradatione
ipsa nobilis domina nobilis Margaretha nominata eandem quartam filialem
eiusdem dominae Anich avae suae iuxta antiquam regni consuetudinem
obtinere posse eidem domino Nicolao vaivodae visum exstitisset, quam 5
possessionariam extradationem ipsa domina Margaretha sibi dari postulasset,
ipseque Andreas literatus praemisso procuratorio nomine in persona eiusdem
Petri filii Georgii de quarta filiali praenotata satisfactionem impendere velle
annotatum Petrum dominam suum saepius replicando affirmasset, ideo ipso
dominus Nicolaus vaivoda ex causis omnibus praemissis una cum iudicibus 10
nobilium iuratisque assessoribus suis deliberando commisisset, quod homo
suus specialis praesente testimonio capituli ecclesiae Transsiluanae, quod per
ipsum capitulum ad id amicabiliter transmitti postulasset, in octavas festi nativi-
tatis beati Johannis baptistae tune venturis 1) et aliis diebus ad hoc sufficientibus
ad facie§ universarum possessionum et portionum possessionariarum quondam 15
supra dicti Ladislai avi eiusdem Petri filii Georgii in dictis possessionibus
Zenthywan, Hondorf, Goganfolwa, Fund et Ebesfolwa ac aliis ubique habitis
accedendo vicinis et commetaneis earundem legitime convocatis et prae-
sentibus easdem possessiones et portiones possessionarias quondam saepe dicti
Ladislai avi ipsius Petri ipsum proprie tangentes visis suis qualitatibus, quan- 20
titatibus fructuositatibus et valoribus in quatuor divideret partes coaequales.
Quarum unam rectam quartam partem in una praenominatarum possessionum
et in uno loco ac sub una inclusione metarum, si bono modo fieri posset, cum
omnibus suis utilitatibus et pertinentiis universis, si vero in una 2) extradari
non posset, tune in tantis possessionibus et locis, in quantis de iure fieri 25
posset, ab aliis suis partibus per metarum distinctiones separando et distin-
guendo saepe dictae nobili dominae Margaretha vocatae pro quarta filiali do-
minae Anich avae suae supra dictae statueret et committeret perpetuo pos-
sidere salvo iure alieno. Et post haec ipsius possessionariae statutionis seriem
cum totali suo processu ad octavas festi nativitatis virginis gloriosae tune 30
proxime venturas 8) in ]iteris praefati capituli ecclesiae Transsiluanae per
ipsam dominam relictam Petri de Radas idem dominus Nicolaus vaivoda
sibi voluisset reportari. Altera autem earum videlicet praefati capituli Al-
bensis exprirnebat, quod cum praescripta nobilis domina Margaretha relicta
Petri filii Jenew de Radas acceptis Ladislao officiale de sancto Emetic° 35
praescripti Johannis vicevaivodae et Johanne presbytero praefati capituli
hominibus in vigilia festi beatorurn Symonis et Judae apostolorum in dicto
anno domini millesimo CCC LXmo sexto 4) praeterito 2) ad facies posses-
sionum praefati Petri filii Georgii de Zenthywan vicinis et commetaneis
earundem universis Hine legitime convocatis ac Valentino de Alfalu genero 40
et legitimo procuratore dominae Margarethae, item Jacobo dicto Rauaz fa-
1) 1368 Juli 1.
2) Scilicet: possessions.
3) September 15.
4) So Vorlage. Richtig: 1376. 45
b) 1376 Oktober 27.

www.dacoromanica.ro
115

mulo et legitimo ac sufficienti procuratore Ladislai filii Emerici de Ebesfolwa


praesentibus accessissent, et cum praedictam quartam puellarem praefatae
nobili dominae Margaretha° iuxta continentiani literarum suarum de dictis
possessionibus ipsius Petri extradare et statuere debuissent, tune memorata
6 domina Margaretha et praedictus Ladislaus Hits Emerici de Ebesfolwa, apud
cuius manus possessiones praetacti Petri filii Georgii exstitissent, per ordi-
nationern proborum virorum taliter concordassent, quod praefatus Ladislaus
filius Emerici de Ebesfolwa unam particulam possessionis suao Kund vocatae,
quae prius fuisset possessio praedicti Petri filii Georgii, a plaga septentrionali
10 existentem videlicet unum vicum duplicis ordinis a dicta plaga a fine in-
eipiendo usque meridiem protensum a parte superiori sell orientis usque
curiam Georgii filii llennengi exclusive, a parte vero inferiori seu occidentis
usque rivulum per medium eiusdem possessionis sive villae a parte orientis
usque occidentem currentem, et ab eadem rivulo et circa eundem rivulum
15 a praetacta plaga vicum simplicis ordinis usque ubi idem rivulus caderet
in alium rivulum a parte meridionali in eadem villa ad septentrionem me-
antem, et ultra ipsum rivulum ab occidente vicum simplicis ordinis inchoando 1)
a curia Petri sponsi seu generi Jacobi inclusive versus septentrionem usque
finem cum media parte loci molendini ibidem infra ipsam villam existenti
20 et uno loco piscinae a parte superiori eiusdem villae supra magnam piscinam
habit° necnon tredecim iugeribus terrarum arabilium, quae ad curiam ip-
sius Ladislai filii Emerici de eadem villa habitam pertinuissent, cum om-
nibus aliis suis utilitatibus quovis nominis vocabulo vocitatis ad eandem
particulam seu portionem possessionariam et loca molendini et piscinao
25 memorata spectantibus et debentibus praefatae dominae Margarethae re-
lictae Petri filii Jenew pro totali quarta filiali seu puellari nobilis dominae
matris suae Anich vocatae sororis scilicet uterinae quondam Ladislai avi
praedicti Petri filii Georgii ipsam in') universis possessionibus et portionibus
possessionariis eiusdem Petri filii Georgii iure naturae et regni consuetudine
30 contingente dedisset et contulisset perpetuo possidendarn et habendam salvo
tamen lure alieno in eadem remanente. Ipsique vaivodalis et dicti capituli
homines eandem dominam Margaretham in dominium et possessionem ipsius
particulae seu portionis possessionariae introduxissent, eandem sibi iure
quo ad ipsam dignosceretur pertinere statuendo, nullo contradictore appa-
35 rente. Quarum quidem literarum exhibitionibus factis partibus praescriptis
per nos in praemissis iudicium impertiri postulantibus, nobis etiam in facto
dictarum expensarum inter easdem partes per alias literas nostras aliud
iudicium facientibus, quia tam ipse Johannes filius Henel, quam etiam
memorata domina Margaretha consors ante fati Stephani filii Emerici nepotes
40 et successores ante fatae dominae Anich filiae praefati Ladislai de sancto
Johanne esse et existere, praescriptus etiam Emeritus filius Ladislai de
Ebesfolwa iam dictam portionem possessionariam in dicta possessione Kund
vocata habitam ante fatae dominae Margarethae avae ipsius in causam at-
1) Vorlage: inchonado.
45 1) Vorlage: cum.
8* z.

www.dacoromanica.ro
116

tractae nunc erga mantis ipsius in causam attractae existentein pro totali
iure quartali ipsius dominae Anich dedisse et donasse ex praemissis Clare
apparebat et eapropter media pars praescriptae portionis possessionariae in
dicta possessione Kund appellata existentis apud manus ipsius in causam
attractae pro praemisso totali quartali iure ipsius dominae Anich habitae 5
ditto Johanni filio Henel cum suis utilitatibus modo subscript° statui debere
cernehatur, pro eo vestram amicitiam praesentibus petimus diligenter, qua-
tenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fide dignum, quo praesente
Valentinus filius Jacobi de Cekmantul vel Paulus de Soinogy seu Jacobus
de Almas sive Nicolaus filius Valentini de Herepe aliis absentibus homo 10
noster in die festi purificationis beatae virginis nunc venture') et aliis diebus
ad id aptis ad faciem praescriptae totalis portionis possessionariae pro prae-
scripto iure quartali totali iam dictae dominae Anich extradatae in dicta
possessione Kund existentis et erga manus praescriptae in causam attractae
habitae vicinis et commetaneis suis universis illuc legitime convocatis et 15
praesentibus accedendo et ipsam per praescripta signa metalia in superioribus
declarata, sub quibus videlicet memoratae dominae Margaretbae avae dictae
in causam attractae extradata et statuta fuisse dignoscitur, reambulando
non obstante eo, si ipsa in causam attracta illic venire vel mittere renuerit,
cum suis omnibus utilitatibus et pertinentiis universis in duas dividat partes 20
rectos et condecentes. Quarum duarum partium unain ab alia sui parte
metaliter distinctam, sortem inter partes si opus fuerit mittendo, contra-
dictione ipsius in causam attractae et aliorum quorumlibet non obstante
statuat et committat ipsi Johanni filio Henel et eius heredibus iure perpetuo
et irrevocabiliter possidendam, tenendam et habendam. Et post haec ipsius 25
possessionariae divisionis et statutionis seriem cum cursibus metarum ibi
erigendarum ad octavas diei cinerum scilicet nunc venturas 2) nobis amica-
biliter rescribatis. Datum trieesimo secundo die congregationis nostrae prae-
dictae, in loco memorato, anno domini millesimo CCC nonagesimo quint°.

1334. 30

1395 Februar 18. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Ur-


kunde des Woiwoden Frank von 1395 Nr. 1333 ein and bezeugt,
dass Johann, Sohn Hener s, in die ihm nach Anich zustehende Halfte
von Besitzanteilen in Beussdorf eingefahrt worden ist.
Orig. Perg. Ungar. Landesarehiv Budapest. Siegel war angehlingt. Ein- 35
gesehaltet von dem Weissenburger Kapitel 1465, Orig. Archie der Familie Toroczkai,
Toroczle6-Szentgy6rgy.

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam prae-


sentibus quarn futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium
1) 1395 Februar 2. 40
2) Meirz 3.

www.dacoromanica.ro
117

salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod


nos literas magnifici viri domini Frank vaivodae Transsiluani et comitis de
Zolnuk nobis directas recepimus in haec verba. (Folgt die Urkunde des
Woitcoden Frank von 1395 Nr. 1333.) Nos enim petitionibus eiusdem domini
5 vaivodae annuentes, una cum Jacobo de Almas homine suo nostrum hominem
videlicet Nicolaum cleric= de choro nostro ad praemissa exequenda duximus
transmittendum. Qui demum ad nos reversi nobis concorditer retulerunt,
quod ipsi in die festi purificationis virginis gloriosae proxime praeteriti 1)
ad faciem praedictae portionis possessionariae in possessione Kund habitae,
10 pro totali iure quartali memoratae dominae Anich modo praemisso deventae,
pariter accessissent ac vicinis et commetaneis eiusdem circumquaque legitime
convocatis ipsisque et partibus praedictis praesentibus, eandem portionem
possessionariam necnon praenotata loca molendini et piscinae reambnlindo,
cum omnibus suis utilitatibus et pertinentiis quibuslibet ad ipsam portionem
15 possessionariam ac loca molendini et piscinae spectantibus, in duas divisissent
partes. rectas et aequales. Quarum duarum partium unam ab alia sui parte
hoc ordine distinguendo, scilicet a curia Andreae dicti Vruus exclusive, curiam
etiam Petri dicti Hatar excludendo, vicum duplicis vrdinis a parte rivuli
versus plagam septentrionalem existentem infra ad occidentem usque ad
20 finem villae necnon medietatem locorum molendini et piscinae ac duo iugera
vinearum cum universis utilitatibus et pertinentiis quibuslibet ad ipsam
medietatem portionis possessionariae praedictae necnon locorum molendini
et piscinae ac duo iuera vinearun spectantibus iuxta continentiam prae-
scriptarum literarum eiusdem domini vaivodae praenominato Johanni filio
25 Henel et eius heredibus lure perpetuo et irrevocabiliter possidendam et
habendam statuissent et commisissent, aintradictione ipsius in causam attractae
et aliorum quorumlibet non obstante. Datum quinta feria proxima ante fest=
cathedrae beati Petri apostoli, anno domini millesimo CCC nonagesimo quinto.
Honorabilibus et discretis viris dominis Johanne praeposito, Jacobo cantore
30 canonico non existente, Petro custode acs altero Petro archidiacono de Torda
decano canonicis ecclesiae nostrae existentibus.

1335.
1395 Februar 18. Konig Sigmund verleiht dem Distrikt Kronstadt
Handelsbegiinstigungen, betreffend den ungeltinderten Verkehr der
35 Kaufleute des Distriktes im Reiche und nach dem Auslande, insbe-
sondere nach Wien, betreffend ferner die Verpflichtung der Auslander
zur Niederlegung und Feilbietung ihrer Waren beziehungsweise zunt
Austausch derselben in Kronstadt, sowie betrefrend das Untschmelzen
und Umgiessen des nach Kronstadt eingefiarten Wachses.
40 Orig. Perg. Studtarehiv Kronstadt. Siegel, schadhaft, weisses Wachs, an rater
Seidenschnur angehangt, derselbe Stempel wie Nr. 1247.

1) Februar 2.

www.dacoromanica.ro
118

Druck: Fejer Codex X, 2, 294. Densusianu Documente 364.


Regest: Transilvania 1872, 163.

Von der Kanzlei: Propria commissio do-


mini nostri regis.
Sigismundus dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae, Ser- 5
uiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae, Bulgariaeque rex ac marchio Brandem-
burgensis, sacri Romani imperii archicamararius necnon Bohenliae et Lucem-
burgensis bores omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam futuris
praesentium notitiam habituris salutem in salutis largitore. Quoniam rex
magnus super gentes suas is digne fari potest, qui de pluralitatis ubertate 10
suorum fidelium subditorum gratulatur, ut in pacis pulchritudine et quietis
tranquillitate exsultet civitas plena populo et vita amoena hilariter perfruatur,
proinde ad universorum tam praesentium quam futurorum notitiam tenore
praesentium volumes pervenire, quod nos considerantes et in acie nostrae
mentis revolventes fidelitates indefessas et servitia gratuita fidelium civium 15
et mercatorum nostrorum civitatis nostrae Brassouiensis et aliorum civium
et mercatorum nostrorum ad eandem spectantium per ipsos nobis et saerae
coronae nostrae in nonnullis nostris agendis et expeditionibus signanter in
nostro regio exercitu et personali conflictu contra Stephanum minoris Vo-
lachiae see terrae nostrae Molduanae vaivodam pridem per nos victoriose 20
et cum votivo triumpho habito et commisso in omni fidelitatis constantia
exhibitas et impensa, recensitis potissime quomodo ipsa civitas nostra Brasso-
uiensis et ad eandem pertinentes in confinibus regni nostri situatae fore
perhibentur et existunt, volentes ex eo ut eadem civitas nostra et perti-
nentes ad eandem renieliorentur numeroque et fidelitate augeantur ac rebus 25
et bonis extraneis locupletentur et exuberentur praefatique cives et mer-
catores nostri in eorum processibus et negotiatione perpetua securitate queant
gratulari ipsamque civitatem nostram et ad eandem spectantes mnnire valeant
et remeliorare, eisdem fidelibus civibus et mereatoribus nostris de dicta Bras-
souia et ad eandem pertinentibus de regiae benignitatis dementia, qua.° de 30
pluralitate suorum fidelium subditorum gratulatur, annuimus et concessimus
patiose, ut ipsi et quilibet eorum simul vel divisim pro acquirendis victuum
ipsorum necessariis cum eorum rebus et mercibus quibuscumque quacumque
causa per ipsos portandis et deferendis per .provincias et regnorum nostrorum
climata et ad aliorum regnorum extraneorum partes, ad quorum scilicet alias 35
ut referunt liberi transire fuissent et consueti, specialiter vero nunc in
Wyennam in eundo et redeundo liberi et pacifici sint transire et secure
valeant proficisci absque omni impedimento et damno aliquali, mandantes
fidelibus nostris universis praelatis, baronibus, comitibus, castellanis, nobi-
libus, officialibus item civitatibus et liberis villis ipsarumque rectoribus 40
iudicibus et villicis alteriusque cuiusvis status et conditionis hominibus
ubique intra ambituni regni nostri nano constitutis et in futurum consti-
tuendis nostrisque et eorundem trihutariis firmissimo regio sub edicto, ut
ipsi praefatos cives et mercatores nostros et quemlibet ipsorum cum eorum
bonis, rebus et mercibus praemissis cuiusvis generis vel speciei existant per 45

www.dacoromanica.ro
119

ipsos ut praefertur quacurnque causa portandis et deferendis per eoum


possessiones, tenutas, honores, officiolatus ac ipsorum medium necnon nos-
trorum et eorundem tributorum loca instis ipsorum tributis persolutis semper
in eundo et redeundo liberos, pacificos, indemnes et quietos sire molestia
5 aliquali abire et discedee pemittant salvis ipsorum rebus et pesonis sub
tutela et protectione nostra speciali, immo eisdem, dum et ubi necessarie
fuerit per eosdemque fuerint requisiti, in huiusmodi ipsorum processibus de
securo conductu et tuto itinere sint provisuri eorurn auxiliis et consiliis
ipsis assistendo opportunis, contrarium nostrae gratiae intuitu non faciendo
10 in praemissis. Volumus nihilominus ut minus mercatorum regnorum extra-
neorum res suss mercimoniales ultra ipsam civitatem nostram Brassottiensem
ad partes Transalpinas transportare et deducere queat sed in ipsa civitate
nostra deponere vel vendere ant commutare teneantur. Si qui enim ex
ipsis mercatoribus extraneis praefatas res ipsorum mercimoniales ultra ipsam
15 civitatem nostram ad ipsas partes Transalpinas transportare vellet atque
niteretur easdem in ipsa civitate reponere vel vendere recusando, ex tune
commisimus eisdem civibus nostris Brassouiensibus, ut ipsi tales mercatores
ad 1) praemissa 1) non admittant modo aliquali. Insuper universas ceras ad
ipsam civitatem nostram undecumque signanter de ipsis partibus Transalpinis
20 importandas in eadem civitate nostra Brassouiensi liquefacere, fundere et
expurgare sicque tandem venditioni exponere teneantur praesentium patro-
cinio mediante. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes
concessimus eisdem literas nostras privilegiales pendentis et authentici sigilli
nostri duplicis munimine roboratas. Datum per mantis reverendissimi in
25 Christo patis et domini, domini Johannis archiepiseopi ecclesiae Strigoniensis
locique eiusdem comitis perpetui ac primatis et apostolicae sedis legati au-
laeque nostrae et reginalis rnaiestatum eximii cancellarii dilecti nostri et
fidelis, anno domini millesimo CCC nonagesimo quint°, duodecimo Kalendas
mensis Mardi, regni autem nostri anno octavo. Venerabilibus in Christi:,
30 patribus et dorninis Valentino tituli sanctae Sabinae sacrosanctae Romanae
ecclesiae presbytero cardinali et alrnae ecclesiae Quinqueecclesiensis guber-
natore ac eodem domino Johanne ipsius ecclesiae Strigoniensis, Nicolao
Bubek Colocensi, Petro Jadrensi, Andrea Spalatensi et altero Andrea Ra-
gusiensi archiepiscopis, Johanne Waradiensi, Demetrio Transsiluano, Johanne
35 electo Zagrabiensi, Stephano Cykow Agriensi, Johanne Jauriensi, Petro
Wacyensi, Gregorio Nitriensi,2) Mychaele Nitriensi, Materno Wesprimiensi,
Johanne Chanadiensi, Grisogono Traguriensi, Francissco Scardonensi, Johanne
Nonensi, Anthonio Sibinicensi, Paulo Tininiensi, Nicolao Corbauiensi et
Leonardo decretorum doctore Seniensi 3) ecclesiarum episcopis ecclosias dei
40 feliciter gubernantibus. Necnon magnificis viris Leustachio de Ilswa regni
nostri palatino et comite Albensi, Frank filio quondam Conyae bani vaivoda
Transsiluano et comite (le Zonuk, comae Johanne do Kapla iudice curiae
nostrae, Bettie° Bwbek totius regni Sclauoniae, Nicolao de Gara regnorum
3) Ober der Zeile nachgetragen.
45 2) So Vorlage. Richtig:
3) Vorlage: Seniensis.

www.dacoromanica.ro
120

Dalinaciae et Croaciae, Stephano de Korogh et Nicolao Treutel Machouiensi


banis,') honore banatus Zeuriensis vacante, Nicolao filio Johannis de Kanisa
tavarnicorum, Stephano filio eiusdem Johannis de dicta Kanisa comite Sicu-
lorum et magistro ianitorurn, Georgio de Chichnuk dapiferorum, Johanne de
Peren pincernarum, Stephano pridem palatirto agasonum nostrorum magistris, 5
Stiborio de Stiborchych comite Posoniensi aliisque quampluribus regni nostri
comitatus tenentibus et honores.
Von der Kanzlei: Propria commissio do-
mini nostri regis.

1336. 10

1395 Februar 18. Konig Sigmund verbietet die an den konig-


lichen und sonstigen Abgabenstellen gegen die Leute aus dem Kron-
stadter Distrikt veraten Ungerechtigkeiten, betreffend die Einhebung
von Straf geld, die Wegnahme der Waren, die Besteuerung der
Reisenden, des Reisegepacks, der Lebensmittel, der Gold- und Silber- 15

vorrate und des Geldes, sowie der Geschenke fur den Konig und
die Konigin.
Orig. Perg. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, weisses Wachs, an roter Seiden-
schnur angehangt, derselbe Stempel wie Nr. 1247. Das Formular der vorliegenden
Urkunde entspricht dem Formular der in derselben Angelegenheit fur die be:eben 20
Stale ausgestellten Urkunde des Kt nigs Sigmund vont 21. .11farz 139k Nr. 1264.

Von der Kanzlei: Propria commissio do-


mini nostri regis.
[S]igismundus2) dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,
Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex ac marchio Bran- 25
demburgensis, sacri Romani imperii archicamararius necnon Bohemiae et
Lucemburgensis heres omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quatn fu-
turis praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Regiae
dignitatis') praefulgentius attollitur decor et ornatus, si eadem suorum fi-
delium subditorum commoclis et utilitatibus invigilans providebit erroneas 30
novitates abolendo,4) ut exinde ipsa glorietur iidemque numero et fidelitate
augeantur. Proinde ad universorum notitiam harum serie volumus perve-
fire, quod fideles nostri index, iurati consules seniores et universi cives
nostri Brassouienses suis et aliorum fidelium incolarum nostrorum in villis
ad eandem sedem Brassouiensern spectantibus commorantium in personis in 35
nostrae celsitudinis venientes conspectum nostrae dolorose significarunt maie-
stati, quod cum ipsi aut aliqui ex eisdem ad provincias aut aliqua regni
nostri climata in acquisitione suorum victuum necessariorum proficiscerentur,
Gebessert aus: ban atu.
2) Baum fib. S leer gelassen. 40
3) Vorlage: dignitati.
4) Vorlage: aboliendo.

www.dacoromanica.ro
121

sicut per nonnullos nostros sic non minus et aliorum tributarios seu telo-
niatores varias iniurias violentasque rerum et bonortun eorum ablationes
ac illicitas suarum personarnm dehonestationes quibusdam sinistris novita-
tibus per ipsos tributarios diversimode introductis creberrime et incompas-
5 sibiliter paterentur in eo primarie, quod cunt ipsi fideles cives et hospites
nostri aut aliqui ex eisdem simul ut puta vel singillatim ad loca dictorum
tributorum pervenientes equum vel equos ipsorum ad columnam seu statnam
signum tributariae solutionis decernentem vel ad parietem vel domum tri-
butariam contingenter alligaverint, ex tune tributarii super eos ar inta

to denarios, aut si etiam iidem cives et hospites nostri vel aliqui ex ipsis armis
eorum necessariis more solito muniti in domum et praesentiam ipsorum
tributariorum praetextu solutionis tributi intrantes accesserint dicta arma
eorum foris non relinquendo, similiter quadraginta denarios super eos exi-
gerent et extorquerent. Vel si etiam iidem elves et hospites nostri ant aliqui
15 ex ipsis cum eorum curribus et rebus mercimonialibus ad loca dictorum
tributorum pervenerint et equi ipsorum ipsos currus trahentes eandem sta-
tuam seu columnam sive domum tributariam aliquantulttm pertransierint et
aliquantisper post tergum reliquerint ') ant si ipsi cum dictis eorum curribus
et rebus in hospitio descenderint et de eodem hospitio ad dittos tributarios
20 accesserint iustum et verum tributum persoluturi vel si aliqui ex eisdem
civibus nostris cum dictis rebus eorum mercimonialibus ad dicta loca tri-
butorum pergentes certurn hominem ipsorum a camp° propter celeriorem
expeditionem praemissae tributariae solutionis antemitterent et de ipsis
rebus ipsorum iustum tributum persolvi faciendo in ipsisque locis dictorum
25 tributorum non pausando pertransierint, praefati tributarii illico calumnia
eis imposita asserentes ipsos cum eorum rebus praedictis de dictis tri-
butorum locis fugitive et clandestine recessisse, ipsos rebus eorum prae-
missis prorsus spoliarent, damnificarent et creberrime disturbarent. Cumque
etiam praefati cives et hospites nostri aut nuncii seu ambasiatores eorum
30 aliqui ad nostram vel reginalem maiestates in factis et necessitatibus ipsorum
venire voluerint aut cum curribus lectisternia et victualium ipsorum neces-
saria deferentibus vel sine curribus et absque rerum mercimonialium de-
lationibus solum super equis ad aliquas partes regni nostri profecti aliqua
eorum facta et certa negotia prosecuturi exstiterint, ex tune praefati tributarii
35 super ipsos et a curribus ac equis ipsorum necnon clenodiis seu muneribus
nostrae vel reginali maiestatibus per ipsos portandis et exhibendis necnon
pecunia ac auro et argento ipsorum hint inde infra ambitum regni nostri
ad eorum negotiationes necessario per ipsos deferendis tributariam exactionem
peterent, reciperent et indefesse extorquerent in ipsorum ingens detrimentum
40 non modicum et iacturam, deprecantes 2) super his per nostram maiestatem
condignum et opportunum remedium gratiose ipsis elargiri. Nos igitur
officio 8) nostri regii regiminis incumbents attendentes divinae providentiam
maiestatis, quae cuncta perpetua ratione regit et gubernat, principatus et
1) Vorlage: relinquerint.
45 2) Scilicet: praefati cives et hospites.
3) Vorlage: officii.

www.dacoromanica.ro
122

dominationes in orbe terrarnm ad hoc produxisse, ut sinistras novitates


per quempiam suis fidelibus incolis quoquomodo inflictas penitus evulsas
habeat et relegatas nationesque sibi subiectas in viam pacis et iustitiae,
quae summa virtus est, dirigat et pacifice custodiat, pro eo nos commodis
et utilitatibus dictorum fidelium civium et hospitum nostrorum ac heredum 5
et posteritatum eorundem invigilare cupientes praefatas omnes erroneas
novitates et abusivas ac damnabiles consuetudines in dicti tributi receptions
per ipsos tributarios tit est antelatum introductas una cum praelatis et
baronibus nostris cassarnus, anntillamus et in irritum perpetuo revocamus
mandantes et nostro firmissimo edicto regio praecipientes universis praelatis, 10
baronibus, comitibus, castellanis, nobilibus et eorum officialibus tributa tam
in terris quam super aquis ubique intra ambitum regni nostri tenentibus
et habentibus nostrisque et eorundem tributariis praesentibus et futuris
praesentium notitiam habituris, quatenus a modo in antea super dictos
cives et hospites nostros pro eo, ut iidem equum vel equos ipsorum ad 15
praefatarn columnam, parietem vel domum tributariam contingenter alli-
gaverint, et ex eo ut ipsi aut aliqui ex ipsis praemissis eorum armis
muniti in eorundem tributariorum domum et praesentiam accesserint,
praefatos singulos quadraginta denarios dicti tributarii recipere non prae-
sumant, et etiam pro eo ut ipsi cives et hospites nostri cum curribus et 20
rebus ipsorum ad loca dictorum tributorum dum pervenerint et equi ipsorum
dictos currus trahentes eandem columnam vel domum tributariam aliquan-
tisper pertranseuntes post tergum reliquerint,i) ac etiam ex eo ut si ipsi cum
dictis eorum curribus et rebus in hospitio descenderint et deinde ad solvendum
tributum ad dictos tributarios accesserint tributum persoluturi, pro eo etiam 25
ut si aliqui ex eisdem civibus nostris cum dictis rebus ipsorum mercimonialibus
ad loca tributorum pergentes a campo dictum hominem ipsorum ad solvendum
tributum antemitterent et de ipsis rebus ipsorum iustum tributum persolvi
faciendo in locis dictorum tributorum non pausando pertransierint, lam dicti
tributarii praefatos fideles cives nostros praemissis eorum rebus et bonis 30
spoliare aut damnificare ipsos seu disturbare nullatenus valeant neque possint
net ab ipsis ad nostrum vel reginalem maiestates venientibus aut ad aliquas
regni partes sine rebus mercimonialibus equitantibus et eorum curribus dicta
ipsorum lectisternia seu victualium genera continentibus necnon auro et
argento ac petunia eorum praetextn ut praemisimus negotiationis ipsorum 35
intra ambitum regni nostri bane et bane per eos portandis muneribusque
nostrae vel reginali maiestatibus per eos deferendis iuxta nostrae maiestatis
decretum temporibus in perpetuis illibate duraturum tributariam exactionem
memorati tributarii petere aut exigere non debeant neque valeant modo
aliquali, sed eos ac ipsorum successores iuxta praernissum nostrae maiestatis 40
decretum et statutum temporibus semper in perpetuis quitos sinant pertransire
de locis dictorum tributorum et pacificos novitate et impediment() absque
omni. In (ilk's rei memoriam firmitatemque perpetuate praesentes conces-
sims literas nostras privilegiales pendentis et authentici sigilli nostri duplicis
1) Vorlage: relinquerint. 45

www.dacoromanica.ro
123

munimine roboratas. Datum per mantis reverendissimi in Christo patris et


domini, domini Johannis archiepiscopi ecclesiae Strigoniensis primatisque et
apostolicae sedis legati ac eiusdem Strigoniensis loci comitis perpetui necnon
aulae nostrae et reginalis maiestatum eximii cancellarii dilecti nostri et fidelis,
5 anno domini M CCC nonagesimo quinto, duodecimo Kalendas mensis Marcii,
regni autem nostri anno octavo.
Von der Kanzlei Propria commissio
domini nostri regis.

1337.
10 1395 Februar 18. Konig Sigmund verfiigt zu Gunsten des Di-
striktes Kronstadt, dass die Leute dieses Distriktes nur vor dem
Richter und Rat von Kronstadt gerichtlich belangt werden durfen,
ausgenommen die Falle von Diebstahl, Raub und sonstigen Publica
criminalia, dass ferner die Weiterklage nur gegen den Richter und
15 Rat zu fiihren und an den Comes der Sze/der zu leiten ist.
Orig. Perg. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, weisses Wachs, an roter Seiden-
schnur angehangt, derselbe Stempel wie Nr. 1247. Beglaubigt von dem sleben-
bfirgischen Protonotar Gregorius Sandor den 28. Oktober 1715, Orig. ebendaselbst.
Druck: Fejer Codex X, 2, 291. Szabo Szek. oklevellar I, 88. Densusianu Docu-
20 mente 363.
Bruchstiick: Eder Observationes 234.

Von der Kanzlei: Propria commissio do-


mini nostri regis.
[S]igismundus ') dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,
25 Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex ac marchio Bran-
demburgensis, sacri Romani imperii archicamararius necnon Boliemiae et
Lucemburgensis heres omnibus Christi tidelibus praesentibus et futuris prae-
sentium notitiam habituris salutem in salutis largitore. Regiae dignitati
convenit nationes sibi subiectas in viam pacis et iustitiae dirigere commo-
30 disque et utilitatibus eorundem providere, ut eaedem sicuti numero sic et
fidelitate augeantur. Proinde ad universorurn tam praesentium gimp futu-
rorum notitiam tenore praesentium volumus pervenire,2) quod fideles nostri
index, iurati consules seniores et universi cives civitatis nostrae Brasso-
ttiensis suis et aliorum fidelium incolarum nostrorum in villis ad candem
35 sedem Brassouiensern spectantibus commorantiurn in personis in nostrae
celsitudinis venientes conspectum nostrae dolorose significarunt maiestati,
quod cum ipsi simul vel divisim ad provincias aut aliqua regni nostri
climata in acquisitione victuum suorum necessariorum ant alia necessitate
compulsi proticiscerentur, per nonnullos praelatos, barones, comites, castel-
40 1) Raum fur S leer gelassen.
2) Uber der Zeile nachgetragen.

www.dacoromanica.ro
124

lanos, nobiles et alterius status homines in personis ipsorum iudicarentur


et itnpedirentur in rebusque et mercibus ipsorum damnificarentur,l) ares-
tarentur et prohiberentur incessanter signanter pro debitis, delictis et offensis
aliorum, deprecantes per nostram rnaiestatern super bis condignum et op-
portunurn remedium ipsis elargiri. Nos igitur nostri regii regiminis officio 5
incumbente volentes nobis subiectos in viam pacis et iustitiae dirigere et
in pacis pulchritudine et quietis tranquillitate conservare, nolentes ipsos
fideles cives et hospites nostros in eorum processibus 2) per quempiam im-
pediri et damnificari 2) fidelibus nostris universis praelatis, baronibus, comi-
tibus, castellanis, nobilibns, officialibus item civitatibus et liberis villis ipsev._ 10
rumque rectoribus iudicibus et villicis praesentibus et futuris praesentium
continentiam visuris et audituris firmissimo praecipimus regio sub edicto
omnino volentes, quatenus ipsi 4) a modo in antea praefatos cives et hospites
nostros Brassouienses et ad eandem pertinentes aut eorum familiares in
ipsorum possessionibus, tenutis, honoribus, officiolatibus an eorum medio in 15
nullis causis et causarum articulis exceptis duntaxat fulti, latrocinii et aliis
publicis criminalibus in personis iudicare, impedire et offendere ac in rebus
et mercibus ipsorum arestare, damnificare, prohibere ant facere prohiberi
nullatenus praesumant nee sint ausi modo aliquali praesertim pro debitis,
offensis et excessibus aliorum. Sed si qui ex ipsis quidquam actionis vel 20
quaestionis contra annotatos cives et hospites nostros an familiares ipsorum
habent vel habuerint, id legitime in praesentia iudicis et iuratorum dictae
civitatis nostrae Brassouiensis 2) exequantur, ex parte quorum iidem index
et iurati cuilibet querulanti meri inns et iustitiae exhibere tenebuntur
complementum, prout dictaverit ordo iuris. Et si iidem index et iurati 25
elves nostri in reddenda cuipiam iustitia tepidi fuerint vel remissi, ex tune
non hi contra quos agitur sed praefati index et iurati cives dictae civitatis
nostrae Brassouiensis in praesentiam comitis Siculorurn nostrorum videlicet
comitis ipsorum civium et hospitum nostrorum ordinarii per querulantes
legitime evocentur rationem abnegatae iustitiae reddituri et condignum ia- 30
dicium recepturi dictante iuris aequitate. Aliud sub nostrae indignationis
poena facere non audentes praesentium per vigorem. In cuius rei memoriam
firmitatemqtte perpetuam praesentes concessimus literas nostras privilegiales
pendentis et authentici sigilli nostri duplicis munimine roboratas. Datum
per mantis reverendissimi in Christ° patris et domini, domini Johannis 35
archiepiscopi ecclesiae Strigoniensis locique eiusdem comitis perpetui prima-
tisque et apostolicae sedis legati ac aulae nostrae et reginalis maiestatum
eximii cancellarii dilecti nostri at fidelis, anno domini M COO nonagesinto
quinto, duodecimo Kalendas mensis Marcii, regni autem nostri anno octavo.
Von der Kanzlei : Propria commissio do- 40
mini nostri regis.
1) Vorlage: dapnificarentur.
') Vorlage: proscessibus.
3) Vorlage: dapuificari.
4) Uber der Zeile nachgetragen. 45
6) Hierauf nochmala: Brassouiensis.

www.dacoromanica.ro
125

1338.
Kronstadt 1395 Februar 24. Konig Sigmund urkundet in Kronstadt.
Datum Brassoviae, in festo beati Mathiae apostoli, auno domini
M. CCC. nonagesimo quinto.
5 Druck: Barabds Cod. Teleki I, 251 nach dem Orig. Pap. Archly der Grafen
Teleki, Marosvdsdrhely. Siegel war auf der RUckseite aufgedruckt. Barabds a. a. 0.
sagt, es sei dimes Siegel das grosse Siegel des Konigs gewesen.

1339.
Kronstadt 1395 Februar 27. Frank, Woiwode von Siebenbiirgen,
to befiehlt Magister Jakob, dem Kastellane von Leta, und Genossen, die
Johann, dem Sohne Michaels von Keresztur, in der Streitsache mit
Peter von Budak auferlegte Busse nicht einzuheben.
Orig. Pap. Ungar. Nationalmuseum Budapest. Siegel, schadhaft, sechseckig,
in weisses Wachs innen aufgedruckt.

15 Frank vaivoda Transiluanus et comes de Zolnuk (Elect's nobis


nobilibus viris magistro Jacobo castellano nostro de Leta et aliis quibusvis
birsagiorum nostrorum exactoribus salutem cum nostra dilectione. Cum nos
ad instantem petitionem reverendi in Christo patris et domini, domini
Demetrii episcopi partium praedictarum duodecim marcas birsagiorum, quibus
20 Johannes filius Michaelis de Kereztur in figura nostri iudicii contra et ad-
versus Petrum gerrnanum Oswaldi de Bodacht condemnatus dignoscitur,
eidem duxerimus relaxandas, mandamus igitur vestrae dilectioni firmiter per
praesentes, quatenus receptis praesentibus dictum 1) Johannem praetextu
praedictarum duodecim marcarum birsagiorum impedire nullatenus audeatis,
25 aliud non facientes. Datum in Brassouia, Sabbath proximo ante dominicam
Inuocauit, anno domini millesimo CCC nonagesimo quinto.

1340.
Kronstadt 1395 Mtirz 7. Konig Sigmund bestatigt fur die Stadt
Kronstadt die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1358 Nr. 736,
30 betreffend den freien Handelsverkehr far einen, Teil der Walachei.
Orig. Perg. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, schadhaft, in weisses Wachs auf
der Riickseite aufgedruckt, derselbe Stempel wie der Avers von Nr. 1247. Die
Urkunde ist von demselben Schreiber geschrieben wie die Nrr. 1341. 1344. 1348.
1353 und 1354.
35 Druck: Fejer Codex X, 2, 309. Densusianu Documents 373.

1) Bierauf durchgestrichen: Michaelom.

www.dacoromanica.ro
126

Von der Kanzlei : Propria commissio do-


mini nostri regis.
Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciao et
cetera marchioque Brandemburgensis et cetera memoriae commendantes
significamus tenore praesentium quibus expedit universis, quod fideles nostri 5
index, iurati et universi rives et hospites nostri de Brasso in nostrae maiestatis
accedentes praesentiam exhibuerunt nobis quasdam literas quondam domini
Lodouici regis praedecessoris nostri patentes. suo minori et rotundo secreto
sigillo consignatas, super quadarn gratia speciali ipsis concessa confectas
tenoris infra scripti, supplicantes nobis, ut easdem ratas et gratas habendo
nostrisque literis patentibus verbotenus inseri faciendo pro ipsis et eorum
successoribus innovantes perpetuo valituras dignaremur confirmare. Quarum
tenor talis est. (Folgt die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1358 Nr. 736)
Nos igitur humillimis praefatorum civium et hospitum nostrorum supplica-
tionibus ante fatis, nostrae maiestati per eosdem modo quo supra porrectis 15
regia pietate exauditis et admissis praefatas literas ipsius quondam domini
Lodouici patentes, omni suspicionis vitio carentes, praesentibus de verbo ad
verbuni insertas quoad omnes ear= articulos acceptamus,1) approbamus
et ratificamus ac easdem pro dictis civibus et hospitibus nostris et eorum
successoribus innovantes perpetuo valere confirmamus praesentium literarum 20
nostrarum patentium patrocinio mediante. Datum Brassouiae praedicta, in
dominica Reminisscere, anno domini M CCC nonagesimo quinto.
Unter dem Siegel: Propria commissio domini nostri regis.

1341.
Kronstadt 1395 Mars 7. Konig Sigmund bestatigt fair die Stadt 25
Kronstadt die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1369 Nr. 937,
betreffend den Tuchhandel der Polnischen, Deutschen und sonstigen
auslandischen Kaufleute in Kronstadt, beziehungsweise das Verbot gegen
die Ausdehnung dieses Handels fiber Kronstadt hinaus.
Orig. Pert'. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, schadhaft, in weisses Wachs auf der 30
Riickseite aufyedriickt, derselbe Stempel wie der Acers von Nr. 1247. Die Ur-
kunde ist von demselben Schreiber geschrieben wie Nr. 1340 und die andern dort
yenannten Nummern.
Druck: Pejer Codex X, 2, 306. Densusianu Documente 371.

Von der Kanzlei: Propria commissio do- 35


mini nostri regis.
Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et
cetera marchioque Brandemburgensis et cetera memoriae commendantes te-
nure praesentium significamus quibus expedit universis, quod fideles cives
1) Vorlage : acceptabus. 40

www.dacoromanica.ro
127

et hospites nostri Brassouienses in nostrae maiestatis venientes praesentiam


exhibuerunt nobis quasdam literas quondam incliti principis domini Lodouici
regis Hungariae praedecessoris nostri felicis recordationis patentes, minori
rotund() et secreto sigillo suo consignatas, super quibusdam libertatum ip-
5 sorum praerogativis pro ipsis factis confectas tenoris infra scripti, suppli-
cantes exinde nostrae maiestati prece subiectiva, ut easdem literas ratan,
gratas at acceptas habendo nostrisque literis patentibus verbotenus inseri
faciendo pro ipsis et eorum heredibus innovantes perpetuo valituras digna-
remur confirmare. Quarum tenor talis est. (Fo lgt die Urkunde des Konigs
10 Ludwig I. von 1369 Nr. 937.) 'glair nos iustis et humillimis praefatorum ci-
vium et hospitum nostrorum supplicationibus ante fatis, nostrae maiestati
per eosdem modo quo supra subjective porrectis exanditis et admissis prae-
fatas literas ipsjus quondam domini Lodouici regis patentes, omni suspicionis
vitio carentes, de verbo ad verbum praesentibus insertas quoad omnes
15 earum continentias at clausulas acceptamus, approbamus et ratiticamus easque
fidelitatibus et servitiis ipsorum civium et hospitum nostrorum per ipsos
sacrae coronae regiae et nobis impensis non modicum requirentibus de prae-
latorum et baronum nostrorum consilio praematuro mera auctoritate et po-
testatis plenitudine nostrae maiestatis simul cum praemissis libertatum praero-
20 gativis in tenore earundem superius limpidius expressis pro dictis civibus
et hospitibus nostris ac heredibus et suceessoribus eorundem innovantes
perpetue valituras confirmamus praesentium literarum nostrarum patentium
patrocinio mediante, quas dum nobis fuerint reportatae in formani nostri
privilegii redigi faciemus. Datum Brassouiae praedicta, in dominica Remi-
25 nisscere, anno domini M CCC nonagesimo quinto.
Unter dein Siegel: Propria commissio domini nostri regis.

1342.
Kronstadt 1395 Marz 7. Konig Sigmund bestatigt far die Stadt
Kronstadt die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1370 1V-r. 948,
30 betrefiend die der Stadt Kronstadt zukommende Gerichtsbarkeit fiber
falsche Maasse and fiber andere auf die Waren der Kaufleute be-
zugliche .Angelegenheiten.
Eingeschaltet von dem Konige Sigmund 1406, Orig. Stadtarchiv Kronstadt.

Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et


35 cetera marchioque Brandemburgensis et cetera memoriae commendantes
significarnus tenore praesentium quibus expedit universis, quod fideles iudex,
iurati at universi cives nostri de Brassow ad nostrae maiestatis accedentes
praesentiam exhibuerunt nobis quasdam literas quondam serenissimi principis
domini Lodouici regis Hungariae praedecessoris nostri patentes, minori
40 rotundo1) at secrete sigillo suo consignatas, super quibusdam factis et
l) Vorlage: rotondo.

www.dacoromanica.ro
128

libertatibus eorum pro ipsis confectas tenoris infra scripti, supplicantes exinde
nostrae maiestati prece humili, ut easdem literas ratas, gratas et acceptas
habendo nostrisque literis patentibus verbotenus inseri faciendo pro ipsis
et eorum successoribus innovantes perpetue valituras dignaremur confirmare.
Quarum tenor per omnia talis est. (Folgt die Urkunde des Konigs Ludwig I. 5
von 1370 Nr. 948.) Nos igitur humillimis et devotis ipsorum civium et
hospitum nostrorum supplicationibus ante fatis, nostrae maiestati per eosdem
modo quo supra porrectis regia pietate exauditis et adrnissis praefatas literas
ipsius quondam domini Lodouici regis patentes, omni prorsus suspicionis
vitio carentes, praesentibus de verbo ad verb= sine diminutione et aug- 10
mento aliquali insertas quoad omnes earum continentias et clausulas ac-
ceptamus, approbamus et ratificamus ac easdem simul cum praemissis liber-
tatibus ipsorum in tenore earundem superius latius expressis mera auctoritate
nostrae maiestatis pro eisdem civibus et hospitibus nostris et ipsorum
successoribus innovantes perpetuo valituras confirmamus praesentium lite- 15
rarum nostrarum patentium patrocinio mediante. Datum Brassouiae, in
dominica Rerniniscere, anno domini millesinio trecentesimo LXXXXV'

1343.
Kronstadt 1395 Metro 7. Konig Sigmund besteitigt far die Stadt
Kronstadt die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1370 Nr. 954, 20

betrefrend den alien Kaufleuten, bei Zahlung des Dreissigst in Ofen,


gewahrleisteten abgabenfreien Handel von Kronstadt nach Zara and
von Zara nach Kronstadt.
Orig. Perg. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, in weisses Wachs auf der Rilckseite
aufgedriickt, derselbe Stempel wie der Avers von Nr. 1247. 25
Druck: Fejer Codex X, 2, 308.

Von tier Kanzlei : Propria commissio do-


mini nostri regis.
Nos Sigismundus dei gratin rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et
cetera marchioque Brandemburgensis et cetera memorise commendantes 30
significamus tenore praesentium quibus expedit universis, quod fideles cives
mercatores nostri de Brassouia ad nostrae maiestatis accedentes praesentiam
exhibuerunt nobis quasdam literas quondam serenissimi principis domini
Lodouici regis Hungariae praedecessoris nostri patentes, minori rotundo et
secreto sigillo suo consignatas, quasdam libertates ipsorum in se continentes, 35
pro ipsis confectas tenoris infra scripti, supplicantes exinde nostrae maiestati
prece humili, ut easdem literas ratas, gratas et acceptas habendo nostrisque
literis patentibus verbotenus inseri faciendo pro ipsis et eorum successoribus
innovantes perpetue valituras dignaremur confirmare. Quarum tenor per
omnia talis est. (Folgt die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1370 Nr. 954.) 40
Nos igitur humillimis et devotis ipsorum civium mercatorum nostrorum

www.dacoromanica.ro
129

supplicationibus ante fatis, nostrae maiestati per eosdem modo quo supra
porrectis regia pietate exauditis et admissis praefatas literas ipsius quondam
domini Lodouici regis patentes, omni prorsus suspicionis vitio carentes, prae-
sentibus de verbo ad verbum sine diminutione et augmento aliquali insertas
5 quoad omnes earum continentias et clausulas acceptamus, approbannis et
ratificamus ac easdem simul cum praemissis libertatibus ipsorum in tenore
earundem superius latius expressis de praelatorum et haronum nostrorum
consilio mera auctoritate nostrae maiestatis pro eisdem civibus mercatoribus
nostris et ipsorum successoribus innovantes perpetuo valituras confirmamus
10 praesentium literarum nostrorum patentium patrociniomomediante... Datum
Brassouiae, in dominica Reminisscere, anno domini ill CCC LXXX X quinto.

1344.
Kronstadt 1395 Marz 7. Konig Sigmund bestatigt fur die Stadt
Kronstadt die Urkunde des Konigs Ludwig I von 1374 Nr. 102 2,
15 betrejlend das Schmelzen und Giessen von Wachs sowie den Handel
mit Wachs im ganzen Reiche, insbesondere in Ofen.
Orig. Perg. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, schadhaft, in weisses Wachs auf
der Ritckseite aufgedrilckt, derselbe Stempel wie der Avers von Nr. 1247. Die
Urkunde ist von demselben Schreiber geschrieben wie die Nrr. 1340. 1341. 1348.
20 1353 und 1354.
Druck: Fejer Codex 1, 2, 303. Densusianu Documente 370.

Von der Kanzlei: Propria commissio do-


mini nostri regis.
Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae
25 et cetera marchioque Brandemburgensis et cetera memorise commendamus
significantes tenore praesentium quibus expedit universis, quod fideles nostri
index, iurati et universi cives ac hospites nostri Brassouienses in nostrae
maiestatis accedentes praesentium exhibuerunt nobis quasdam literas quondam
incliti principis domini Lodouici eadem dei gratia regis Hungariae praede-
30 cessoris et soceri nostri carissimi patentes, minori secreto rotundo sigillo
suo consignatas, super quibusdam libertatum praerogativis pro ipsis rite
factis confectas tenoris infra scripti: supplicantes exinde nostrae maiestati
prece subjective, tit easdem literas ratas et gratas habendo nostrisque literis
patentibus verbotenus inseri faciendo pro ipsis et eorum successoribus in-
35 novantes perpetuo valituras dignaremur confirmare. Quarum tenor talis est.
(Folgt die Urkunde des Sonigs Ludwig I. von 1374 Nr. 1022.) Nos itaque
humillimis et devotis ipsorum civium et hospitum nostrorum supplicationibus
nostrae maiestati per eosdem modo quo supra subjective oblatis regia be-
nignitate exauditis et admissis praefatas literas ipsius quondam domini Lo-
40 douici regis patentes, omni suspicionis vitio carentes, praesentibus de verbo
ad verbum sine diminutione insertas quoad owes earum continentias et
clausulas acceptamus, approbamus et ratificamus easque simul cum prae-
Urkundenbuch III. 9

www.dacoromanica.ro
130

missis libertatum praerogativis in tenore earundem superius latius specifi-


catis pro dictis civibus et hospitibus nostris ipsorumque successoribus inno-
vantes perpetuo volituras confirmamus praesentium literarum nostrarum
patentium patrocinio mediante. Datum Brassouiae praedicta, in dominica
Reminisscere, anno domini M CCC nonagesimo quinto. 5

1345.
Kronstadt 1395 Illarz 7. Konig Sigmund bestatigt fair den Distrikt
Kronstadt die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1377 Nr. 1085,
betrefiend den Verband der Stadt Kronstadt mit den umliegenden
stichsischen Gemeinden, die Entrichtung von Abgaben an den Konig 10
and das Verheiltnis zu den vom Konige bestellten Beamten.
Orig. Perg. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, schadhaft, in weisses Wachs auf
der RUckseite aufgedritcht, derselbe Stempel wie der Avers von Nr. 1247.
Druck: Fejer Codex .X, 2, 302. Densusianu Documente 369.

Von der Kanzlei: Propria commissio do- 15


mini nostri regis.
Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et
cetera marchioque Brandemburgensis et cetera memoriae commendantes
significamus tenore praesentium quibus expedit universis, quod fideles nostri
index, iurati seniores consules et universi cives et hospites nostri Brassouienses 20
suis ac totius communitatis sedis einsdent Brassouiensis in personis in nostrae
maiestatis accedentes praesentiam exhibuerunt nobis quasdarn literas quondam
serenissimi principis domini Lodouici regis Hungariae praedecessoris nostri
patentes, minori rotundo sigillo suo consignatas, super quibusdam liber-
tatibus ipsornm confectas tenoris infra scripti, supplicantes exinde nostrae 25
maiestati prece humili, ut easdem literas ratas et gratas habendo nostrisque
literis patentibus verbotenus inseri faciendo pro ipsis et eorum heredibus
innovantes perpetue valituras dignaremur confirmare. Quarum tenor per
omnia talis est. (Folgt die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1377 Nr. 1085)
Nos igitur iustis et humillimis praefatorum civium et hospitum nostrorum 30
supplicationibus ante fatis, nostrae maiestati per eosdern nominibus quibus
supra subiective porrectis regia benignitate exauditis et admissis praefatas
ipsius quondam domini Lodouici regis literas patentes, omni suspicionis vitio
carentes, praesentibus de verbo ad verbum sine diminutione et augmento
insertas qnoad omnes earum continentias et clausulas acceptamus, appro- 35
bamus et ratificamus ac eas requirentibtts ipsorum civium et hospitum nos-
trorum fidelitatibus et servitiis per ipsos nobis impensis de praelatorum et
baronum nostrorum consilio mera auctoritate nostrae maiestatis simul cum
omnibus articulis in tenore eartun superius latius expressis pro dictis
iudicibus, iuratis totaque communitate Saxonum sedis Brassouiensis ac 40
ipsorum heredibus innovantes perpetue valituras confirmamus praesentium

www.dacoromanica.ro
131

literarum nostrarum patentium patrocinio mediante, quas in nostri privilegii


forinam redigi faciemus, dum nobis eaedem in specie fuerint reportatae.
Datum Brassouiae praedicta, in dominica Rerninisscere, anno domini millesimo
CCC nonagesimo quinto.
5 Unter dem Siegel: Propria commissio domini nostri regis.

1346.
1395 Mc rz 7. Konig Sigmund verleiht dem Stadtpfarrer von
Kronstadt als Messstiftung far die Martinsberger Kapelle daselbst
den alljahrlich aus dem Kronstadter Martinszins zu entnehmenden
10 Betray von vierzig Goldgulden.
Orig. Perg. Bibliothek des evangel. Gymnasiums Augsb. Bek. Kronstadt. Siegel,
weisses Wachs, an gran-roter Seidenschnur angeheingt, derselbe Stempel wie
Nr. 1247. Eingeschaltet von dem Konige Sifinund 1427, Orig. ebendaselbst.
Diese Urkunde ist eingeschaltet von dem Konige Ladislaus V, 1455, Orig. eben-
15 daselbst.

Sigismundus dei gratin Hungariae, Dalmagiae, Croaciae, Ramae,


Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Cumaniae Bulgariaeque rex ac marchio
Brandemburgensis et sacri Romani imperil archicarnararius necnon Bo-
hemiae et Lucemburgensis heres omnibus Christi fidelibus tam praesentibus
20 quam futuris praesentium notitiarn habituris salutem in largitore salutis.
Quoniam qui est verae sanctae universalis ecclesiae militantis caput et rector
et in ea sacerdos et sacrificium Jhesus Christus sic ipsam et illud in terris
instituit, quod exinde nos, qui sumus eius utinam digna membra, possimus
in caelis fieri participes gloriae triumphantis, attendentes, nos igitur hoc et
25 quod ex frequenti cultu maxime divinorum dictae ecclesiae status crescit
et procedit augmentum, ut quod hic corporaliter agirnus illic mente et re per-
tingere valeamus, quodque per eum hic reges regunt et domini dominantur,
cum nos zelus semper excitet donuts dei, ex speciali devotione, qualm ad
beatum Martinurn gerimus, ad tandem et gloriam eiusdem omnipotentis dei
30 et honorem ipsius beati Martini duximus instituendum et tenore praesentium
perpetuo et irrevocabiliter ex mera liberalitate et motu proprio certaque
scientia et munificentia nostris regiis instituimus ex nunc, quod in capella
ad honorem et sub vocabulo eiusdem beati Martini in monte Brassouiensi
seu de Corona Strigoniensis diocesis constructa loci plebans eiusdem scilicet
35 Brassouiensis seu de dicta Corona qui nunc est et era pro tempore per-
petuo per idoneum sacerdotem singulis secunda de sancto Martino, quarta
de sancto rege Ladislao et quinta feriis de sancto Sigismundo, ac Sabbati
beatae Mariae virginis et aliis diebus sese sequentibus continuo successive
missas in diebus illis et secundum cursuni dietorum dierum et temporum
40 celebrandas debite celebrari facere debeat inconcusse. Pro cuius quidem
sacerdotis conservatione ad hoc per dictum plebanum perpetuo et debite
conservandi eidem plebano qui est et erit pro tempore ut praefertur ex nunc
9*

www.dacoromanica.ro
132

haulm serie perpetuo deputamus quadraginta florenos pun auri see ipsorum
verum iusturnque valorem pro tempore currentem ipsi plebano et ad mantis
eiusdem singulis annis de censu nostro in et ex dicto loco see civitate nostra
Brassouiensi in festo beati Martini 1) annis etiam singulis nobis debito per
quoscrunque officiales nostros see alios exactores census eiusdem ad hoc 5
deputatos et deputandos in dicto termino absque dilatione, contradictione et
dissimulatione quibuscumque realiter et integre assignandos et persolvendos
sic tamen, quod dictae missae sic at praemittitur celebrandae in dicta capella
absque praeiudicio ipsius capellae et rectoris celebrentur eiusdem quodque
plebanus praeclictus singulis diebus, quibus post solutionem dicti census io
sibi factam missam ut praemittitur non fecerit celebrari, mum florenum
auri eadem die qua id obmiserit absque procrastinatione vitrico ipsius
capellae pro eiusdem tamen fabrica sub poena dupli debeat assignare et per-
solvere ipso facto per dictum vitricum conservandos et congregandos et
postea pro dicta fabrica exponendos. Mandantes ex nunc propterea per 15
haec scripta nostro firmo regio sub edicto praedictis officialibus et exac-
toribus dicti nostri census praesentibus et futuris, quatenus eidem plebano
Brassouiensi see de dicta Corona scilicet qui nunc est et erit pro tempore at
praefertur dittos quadraginta florenos auri de censu praedicto in termino
praenotato absque dilatione, contradictione et dissimulatione quibuscumque 20
ut praemittitur assignare et persolvere debeant realiter et ad plenum. In
cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes concessimus literas
nostras privilegiales pendentis et authentici sigilli nostri duplicis munimine
roboratas. Datum per mantis reverendissimi in Christo patris domini Johannis
miseratione divina Strigoniensis archiepiscopi cornitisque perpetui et primatis 25
ac apostolicae sedis legati nati et summi aulae nostrae regiae et reginalis
maiestatum cancellarii fidelis nostri et dilecti, anno domini millesimo trecen-
tesimo nonagesim© quinto, Nonis Marcii, regni autem nostri anno octavo.
Venerabilibus in Christo patribus et dominis Valentino tituli sanctae Sabinae
sacrosanctae Romanae ecclesiae presbytero cardinali et almae ecclesiae Quinque- 30
ecc]esiensis gubernatore ac eodern domino Johanne ipsius ecclesiae Strigo-
niensis, Nicolao Bebek Colocensi, Petro Jadrensi, Andrea Spalatensi et altero
Andrea Ragusiensi archiepiscopis, Johanne Waradyensi, Dentetrio Transsiluano,
Johanne Zagrabiensi, Stephano Ciko Agriensi, Johanne Jauriensi, Petro Wa-
chyensi, Johanne Boznensi, Materno Wesprimiensi, fratre Gregorio Sirimiensi, 35
Michaele Nitriensi, Johanne Chanadiensi, Grisogono Traguriensi, Francisco
Scardonensi, Paulo Tininiensi, Johanne Nonensi, Anthonio Sibiniensi, Nicolao
Corbauiensi, Leonardo decretorum doctore Segniensi ecclesiartim episcopis
ecclesias dei feliciter gubernantibus. Necnon magnificis viris Leustachio de
Ilswa regni nostri palatino et comite Albensi, Frankone filio quondam Konyae 40
bani vaivoda nostro Transsiluano et comite de Zolnuk, Detriko 2) Bubek Scla-
uoniae, Nicolao de Gara praedictorum regnorum nostrorum Dalmaciae et
1) November 11.
2) Vor diesem Wort, zu Beginn der Zeile ist ein 6.5 Centimeter breiter Raum
durch fi of ausgefullt. 45

www.dacoromanica.ro
133

Croaciae, Stephano de Korog et Nicolao Treutel Machoniensi banis, honore


banatus Zeuriniensis vacante, Nicolao filio Johannis de Canisa tavarnicorum,
Stephano filio eiusdem Johannis de praedicta Canisa ianitorurn, Georgio de
Chythnek dapiferorum, Johanne de Peren pincernarum, domino Stephano pridem
5 palatino agasonum nostrorum magistris, Stiburio de Stiborich comite Poso-
niensi aliisque quampluribus regni nostri comitatus tenentibus et honores.

1347.
Kronstadt 1395 lilarz 7. Konig Sigmund verleiht Johann, dem
Sohne Jakobs von Brenndorf, und Genossen Abgabenfreiheit far ihre
10 zwei Hofstellen, ihre Acker kinder und ihre MTh le in Brenndorf,
ferner das aussehliessliche Miihlenrecht auf dem Brenndorfer Hattert.
Orig. Perg. Gemeindearchiv Brenndorf. Siegel, in weisses Wachs auf der
Ruckseite aufgedrilekt, derselbe Stempel wie der Avers von Nr. 1247. Einge-
schaltet von dent %Mtge Sigmund 1419, Orig. ebendaselbst.

15 Von der Kanzlei: Propria commissio do-


mini nostri regis.
Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et
cetera marchioque Brandenburgensis 1) et cetera notum McInnis universes
quibus incumbit per praesentes, quod nos consideratis fidelitatibus et fidelium
20 obsequiorum meritis Johannis filii Jacobi de Bothfalua 2) de districtu Bras-
souiensi necnon quondam Nicolai filii ipsius Jacobi, fratris ut puta eiusdem
Johannis uterini, quibus ipsi in nonnullis nostris et regni nostri expediti-
onibus specialissime in regio nostro exercitu et personali conflictu pridem
contra Stephanum minoris Walachyae 3) seu terrae nostrae Molduanae vai-
25 vodam victoriose et cum votivo triumph° per nos habito et commisso in Omni
fidelitatis fervore nobis et sacrae coronae regiae studuerunt intrepide com-
placere, ubi idem Nicolaus in suae sincerae fidelitatis iudicium conflictu in
eodem crudeliter exstitit interemptus, eosdem Johannem filium Jacobi necnon
Petrum et Ladizlaum filios ipsius quondam Nicolai in ipsis nostris servitiis
30 interempti ac eorum heredes heredumque suorum successores et posteritates
universos ab omnibus collectarum, censuum et quarumlibet dacionum soluti-
onibus, quibus ipsi hactenus regiae dignitati de duobus 4) fundis curiarum
ipsorum ac terris arabilibus in dicta villa Bothfalua2) et eius territorio habitis
et existentibus facere fuissent astricti, de regiae liberalitatis largiflua dementia
35 et gratia speciali ex certaque nostrae maiestatis scientia perpetuo et irre-
vocabiliter liberantes, absolventes, eximentes et exonerantes quitos eosdem
circa praemissa, liberos et expeditos duximus committendos harum nostrarum
testimonio literarum. Praeterea molendinum ipsorum in territorio dictae villae
1) Vorlage: Brand.
40 2) 1419: Bothfalwa.
3) 1419: Wolahyae.
4) Vorlage und 1419: duabus.

www.dacoromanica.ro
134

nostrae Bothfalwa 1) existens ipsi et eorum successores modo simili libere


et sine omni conditionario nexu ac absque aliquorum emolumentorum dacione
temporibus semper perpetuis et successivis teneant, habeant et possideant
pacifice et quiete, nec a modo in antea quipiam incolarum nostrorum nova
molendina in ipsius villae nostrae territorio in detrimenturn et abolitionem 5
molendini dictorum Johannis et filiorum quondam Nicolai ae praeiudicium
iuris eorundern construi et aedificari facere valeant2) modo aliquali. Incolae
vero et habitatores villae nostrae praedictae ubi et in quo loco maluerint
liberam et ornnimodarn eorum tritica 8) molendi habehunt facultatem. Vobis
itaque comiti Siculorum nostrorum vel vicecomiti vestro necnon iudicibus, 10
iuratis senioribus et universis civibus nostris de Brassouia praesentibus et
futuris harum serie firmo edicto regio praecipientes mandamus, quatenus
praefatos Johannem filium Jacobi necnon Petrum et Ladizlaum filios dicti
quondam Nicolai ac eorum heredes praetextu praetaxatarum hereditatum
eorundem nullo 4) umquam tempore contra formam praemissae gratiae nostrae 15
in praemissis eisdem factae audeatis disturbare, aliud facere non ausuri.
Datum Brassouiae praedicta, in dominica Reminisscere, anno domini M CCC
nonagesimo quinto.
Unler dem Siegel: Propria commissio domini nostri regis.

1348. 20

Kronstadt 1395 Marz 7. Konig Sigmund richtet zu Gunsten


des Distriktes Kronstadt an die benachbarten Adligen und Genossen
einen Erlass, betreffend die Unantastbarkeit der Walden Landereien,
Gewasser und der sonstigen zum Distriktsgebiet gehorigen Besitzrechte.
Orig. Pap. Stadtarchio Kronstadt. Siegel, schadhaft, in weisses Wachs auf der 25
Rilckseite aufgedriickt, derselbe Stempel wie der Avers con Nr. 1247. Die Ur-
kunde ist von demselben Schreiber geschrieben wie Nr. 1340 und die andern dort
genannten Nummern.
Druck: Fejer Codex X, 2, 307. Densusianu Documente 372.

Von der Kanzlei: Propria commissio do- 30


mini nostri regis.
Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et ce-
tera marchioque Brandemburgensis et cetera fidelibus suis universis nobilibus
et aliis hominibus cuiuscumque dignitatis et status possessiones in vicinita-
tibus nostrae civitatis et provinciae Brassouiensis habentibus quibus prae- 35
sentes ostenduntur salutem et gratiam. Cum nos fideles nostros cives et in-
colas dictarum civitatis et provinciae in suis antiquis veris et iustis iuribus
et libertatibus regio cum favore velimus conservare, fidelitati vestrae uni-
1) 1419: Bothfalwa.
2) Vorlage: valleant. 40
3) Hierauf: at.
4) Vorlage und 1419: ullo.

www.dacoromanica.ro
135

versitatis firmo sub praecepto regio mandamus et committimus, quatenus


eosdem cives et homilies praefatarum civitatis et provinciae Brassouiensis,
prout etiam in literis quondam domini Lodouici regis patris et soceri nostri
carissimi videbitis,') in silvis, terris, aquis ac ceteris iuribus intra veras et
5 antiques metas ipsorum adiacentibus,2) quibus hactenus rite et rationabiliter
usi fore dignoscuntur, impedire, molestare ac laedere indebite sett aliquas
violentias ipsis inferre non praesumatis, sed ipsos huitismodi silvis, terris,
aquis et aliis iuribus eorum legitimis, quae metae ipsorum antiquae inclu-
dunt, uti permittatis libere, pacifice et quiete. Aliud pro nostra gratia fa-
10 sere non ausuri. Datum Brassouiae praedicta, in dominica Reminisscere,
anno domini 11L CCC LXXXX quinto.
Unter dem Siegel: Propria commissio domini nostri regis.
Auf der Riicicseite von einer Hand des 15. Jahrhunderts: Privilegium
de libertate silvarum et aquarum.

15 1349.
Kronstadt 1395 Mtirz 7. Mirchya, Woiwode der Walachei, ver-
pflichtet sich gegeniiber dem Konige Sigmund, ihnt beziehungsweise
dessen Heer im Kampf mit den Tarken und mit deren Bundes-
genossen in eigener Person beziehungsweise mit den eigenen Truppen
20 Beistand zu leisten, freien und sichern Durchzug durch das dem
Woiwoden unterstehende Gebiet zu gewahren, bei der Einnahme,
Besetzung und Verteidigunq von Ortlichkeiten behilflich zu sein, Lebens-
mittel zu liefern, sowie Kranken, Verwundeten und sonstigen an der
Weiterreise behinderten Leuten des koniglichen Heeres freien und
25 sichern Aufenthalt auf dem Gebiete des Woiwoden, zu gewahren.
Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel war in rotes Wachs ianen
aufgedrackt.
Druck: Pray Dissertat. hist. crit. 144. Katona Hist. crit. XI, 372. Fejer
Codex X, 2, 270. Densusianu Documente 359.
30 Regest: Transilvania 1872, 163.

Nos Mirchya vaivoda Transalpinus, dux de Fugaras et banns de


Zeuerino 3) significamus universis praesentes literas inspecturis vel alias
earum notitiam habituris, prod quia serenissimus princeps et dominus,
dominus Sigismundus dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera
35 rex illustris ac marchio Brandeburgensis4) et cetera erga nos benevolentiam
maiestatis suae specialem, ex quo nos novit, propitio et familiari favore
gessit ac nobis nitro et gratiosissime fuit affectus et favit praecipue contra
1) Scilicet: contineri.
3) Gebessert aus: adiecentibus.
40 3) Vorlage: Zeuerin.
4) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
136

illos immanes et perfidos iniquitatis filios Christi nominis inimicos et nostros


specialissimos hostes Turcos tractando nos semper et in omnibus favorabiliter
et benigne, ideo nos sponte et ex mora nostra liberalitate non coacti 1)
neque circumventi sub fide et iuramento nostris et baronum nostrorum per
nos prius debite praestitis dicto domino regi promisimus et promittimus 5
harum serie observare et attendere inviolabiliter omnia infra scripta. Primo
videlicet quod nos quando et quotiescumque deineeps ipse dominus rex
cum exercitu suo personaliter iret contra dittos Turcos vet quoscumque
alios eis adhaerentes, tune etiam cum exercitu, gentibus et tota potentia
nostris teneamur et debeamus cum eodem ire similiter personaliter contra 10
ipsos. Et si ipse dominus rex non iret personaliter sed mitteret exercitum
suum tantum, tune etiam nos teneamur et debeamus similiter exercitum et
gentes nostras tantum mittere contra eos cum e[xercitu ips]ius domini regis.
Et nihilominus eidem domino regi ac ipsius exercitui et gentibus per eum
secum conducendis, si personaliter iliac ibit, et si non ibit, tune exercitui 15
et gentibus ipsis mittendis ut praemittitur contra illos ad [p dicii] 9) vel
quascumque alias per terras, castra, districtus, passus, portus et quaevis alia
loca dominio nostro 9) et dicioni nostrae subiecta dare liberum, pacificum et
securum transitum et victualia semper eorum sumpti[bus opportun]a tam
illue eundo ibique morando et exinde recedendo quam perinde ad propria 20
redeundo. Item quando et quotiescumque contigerit ipsum dominum regem
ad dictas partes cum dictis eius exercitu et gentibus ut praemittitur ire et
cum [nostro a]diutorio civitates, terras, castra, fortalitia, passus, portus,
districtus vel alia quaevis loca inibi capere, occupare, recipere, acquirere
vel habere modo quocurnque et propterea personaliter remanere et facere 25
moram, tune [ ] 4) exercitu, gentibus et tota potentia nostris teneamur
et debeamus corn dicto domino rege personaliter ibidem remanere et facere
moram, sicut et donee remanserit et feeerit ipse. Et si ipse dominus rex
dimitteret ibi exercitum suum tantuni tune etiam nos teneamur et debeamus
dimittere exercitum et gentes nostras tantum corn exercitu dicti domini 30
regis sufficientes tamen et idoneas ad resistendum hostibus et potentiae
partis adversae ac conservandum et defendendum contra ipsos quae cum
auxilio dei per eum capi, occupari, recipi, acquiri et haberi contigerit ut
praefertur in illis partibus quovis modo. Et tandem etiam quo 5) expediret,
utpote quod talis esset potentia hostium et partis adversae, quod tune nos 35
etiam in absentia ipsius domini regis teneamur et debeamus ibidem ut
praefertur cum exercitu, gentibus et tota potentia nostris exercitum et gentes
dicti domini regis personaliter adiuvare ac eis assistere et favere ad con-
servandum et defendendum contra quoslibet pro dicto domino rege capienda,
occupanda, recipienda, acquirenda et habenda ut praemittitur ibidem per 40
1) Vorlage: cohacti.
2) Loch und Schrift geschwunden, 2 Centimeter breit; zu ergeinzen vielleicht:
partes Dobrodicii.
3) Vorlage: dominii nostri.
4) Loch und Schrift geschwunden, 2.9 Centimeter breit. 45
5) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
137

eundem. Item teneamur et debeamus semper de dominio nostro eidem


domino regi ac eius exercitui gentibusque praedictis per eum secum ut
praemittitur conducendis sive mittendis ad partes illas dare et mitti facere
victualia eorum sumptibus opportuna et etiam sufticientia semper, quando,
5 quoties et quomodocumque fuerit expediens, ad fulciendum ac conservandurn
et defendendum, capiendum, occupandum, recipiendum, acquirendum [
huiusmo]di 1) praedicta. Item quando et quotiescumque etiam contigerit
praefatum dominum regem personaliter ire vel mittere tantum exercitum
et gentes ipsius ad partes illas aliunde quam per loca dominio nostro 3) et
10 nostrae dicioni subiecta utpote ultra et prope Danubium per loca eidem
nostro dominio et Danubio convicina, tune nos eidem domino regi ipsiusque
exercitui et gentibus supra dictis semper quo, quando et quotiescumque
contigerit ut praefertur prope Danubium eos transire, teneamur et debeamus
victualia super Dan ubio mittere et dari facere suis tit praemittitur sumptibus
15 opportuna, quocumque tamen poterit cum dictis pertingi victualibtts ad
eosdem. Item si nutu dei omnia disponentis in partibus illis aliquem de
exercitu et gentibus dicti domini regis infirmari, vulnerari vel alio quovis
modo in persona contigerit impediri sic, quod necessario ipsum propterea
ibidem remanere et moram facere opporteret, tune talis possit libere, paci-
20 fice et secure ibidem remanere, morari et residere, quousque placuerit eidem,
absque laesione, damno, impediment° et molestia quibuscumque, persona,
rebus et bonis talis semper salvis et literis quibuscumque et quomodo-
cumque inter dictum dominum regem et nos usque nunc de et super hoc
vel alias factis et emanatis remanentibus in suae robore firmitatis, harum
25 nostrarum testimonio literarum. Quas in maiorem evidentiam et certitudinem
praemissorunt inviolabiliter per nos ut praemittitur servandorum sub nostro
minori sigillo sub impresso propter absentiam maioris eidem domino regi
dedimus sigillatas, promittentes alias similes et in forma simili sibi dare
sub maiori pendenti. Datum Brassouiae, in dominica Reminiscere, anno
30 domini irl CCC LXXXXV.

1350.
Zeiden 1395 Ilfarz 8 bis 13. Matheus, erzbischoflicher Visitator
der Dekanate Hermannstadt und Kronstadt, erteilt Nikolaus, dem
Pfarrer von Petersberg und Dekan des Burzenlander Kapitels, Vo 11-
35 macht, betreffend die Beichte und Busse, betreffend ferner die Aus-
stellung von Dimissorien far zu ordinierende Geistliche und die Be-
schaffung der Sacri liquores 01 und Chrisma.
Orig. Pap. schadhaft, Bibliothek des evangel. Gymnasiums Augsb. Bek. Kron-
stadt. Siegel, rund, Durchmesser 3.5 Centimeter, in gritnes Wachs innen aufye-

40 I) Loch und Schrift geschwunden, 1 Centimeter breit.


2) Vorlage: dominii nostri.

www.dacoromanica.ro
138

drfickt. Umschrift unzial: [S.] MATHEI D VICEDNTS IVR .1) VTVSQ 3) DOCT3)
Die Lficken der Urkunde sind durch Risse des Papiers and durch den Verlust
der den An fang von acht Textzeilen in einer Breite von 4.5 Centimeter umfassenden
rechten untern Ecke des Papiers entstanden. Der far die Tagesdatierung hier an-
gesetzte Zeitraum, Marx 8 bis 13, entspricht den fair die Erganzung der Lucke des 5
Tagesdatums in Betracht kommenden Wochentagen vor Oculi.

Mathews de Vicedominis de Placencia iuris utriusque doctor prae-


positus sancti Antonini de Placencia et canonicus Strigoniensis ecclesiarum
ac in decanatu Cybiniensi et Brassouiensi visitator et causarum iudex per
reverendissimum in Christo patrem et dominum, dominum Johannem mi- 10
seratione divina archiepiscopum Strigoniensem comitemque perpetuum et
primatem ac apostolicae sedis legattun summumque aulae regiae et reginalis
Hungariae maiestatum cancellarium specialiter deputatus dilecto nobis in
Christo domino Nycolao plebano mortis Petri decano Brassouiensi Strigoni-
ensis diocesis salutem in domino sempiternam. Cura nostri visitationis officii 15
exigit et exposcit, ut ad ea, quae salutem animarum respiciunt et corn-
modum ecclesiasticarum personarum et vigilanter 4) intendamus et favora-
biliter inclinemur. Cum igitur prout cognoscimus sancta mater Strigoniensis
ecclesia praedicta, quae sicut placuit et placet altissimo fines suae diocesis
partes satis ad remotas et etiam Transiluanas protrahit et extendit, con- 20
sueverit decanis Brassouiensibus per venerabile capitulum Brassouiense electis,
qui in administratione spiritualium in praedicta diocesi remotiores rectores
sett gubernatores dominici gregis a dicta sancta rnatre Strigoniensi ecclesia
existunt, ex maternali affectu et gratia sua dona praecipua clementissime
propinare, dans fi) et concedens 9 decanis eisdem in casibus episcopalibus et 25
sedi Strigoniensi specialiter reservatis sibi confitentibus absolvendi poeni-
tentiasque eisdem tam clericis quam laicis pro modo culpae imponendi cleri-
cisque promovendis, ut a quocumque maluerint antistite gratiam et com-
munionem sedis apostolicae habente,7) pro ordinibus suscipiendis literas di-
missoriales dandi oleumque sacrum cum sancto chrismate sett sacros liquores 30
pro sufticientia totius Brassouiensis districtus ab episcopis catholicis petendi
et recipiendi [liberam et] plenam potestatem, vestris igitur et honorabilis
capituli [praedicti supplicationibus inclinati de vestra discretione plenam in
domino fiduciam obtinentes et rnaxime animadvertentes, quod pro obti-
nendis praedictis singulis] hominibus in ditto districtu existentibus propter 35
loci [distantiam] viarumque discrimina usque ad sedem prae[scriptam secures
non pat]eat accessus, nostri auctoritate officii vobis annuimus et concedimus
gratiose, quatenus ex parte praefatae sanctae Stri[goniensis ecclesiae et eitts]
1) R mit Abkarzungszeichen.
3) T mit iibergeschriebenem I. Q mit Abkilrzungszeichen. 40
3) T mit Abkiirzungszeichen.
4) Vorlage: violanter.
5) Urspriinglich: dans, dann gedndert in: dant.
6) Vorlage: concedent.
7) Satzbau fehlerhaft. Scilicet: iidem clerici possint promoveri et or- 45
dines recipere.

www.dacoromanica.ro
139

sedis praedictae pro vestra et omnium Christi fidelium in decanatu vestro


praedicto existentium consolatione eandem auctoritatem [et administrationem
in prae]scriptis articulis libere et absolute habere valeatis, quam praedeces-
sores vestri decani Brassouienses habuerunt et [ habere consueverunt, Idarum
5 nostrarum literarum testimonio mediante, quas usque ad f[estum] sancti
Georgii 1) et de festo sancti Georgii proximo [ 1 2) proxime yen-
turum 3) duritaxat decernimus valituras. Datum in Cydino decanatus Bras-
souiensis praedicti, [ a]nte 2) dominicam Oculi, anno et cetera
LXXXXV.

10 1351.
Zeiden 1395 Marz 9. Konig Sigmund verleiht Thomas, dem
Pleban von Kronstadt, and Genossen die Besitzung Zernescht gegen
die Verpfiichtung zu einer an den Kastellan von Torzburg zu ent-
richtenden Abgabe.
15 Eingeschaltet als erstes Insert von dem If6nige Sigmund 1406, Orig. Stadt-
archiv Kronstadt.

Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et


cetera marchioque Brandemburgensis et cetera memoriae commendamus
tenore praesentium significantes quibus expedit universis, (pod discretus
20 vir Thomas plebanus ecclesiae Brassouiensis ac Johannes, Jacobus et Cristi-
anus filii quondam Mathiae necnon Anthonius filius Michaelis de sancta
Agatha cives de dicta Brassouia necnon Nicolaus filius Herbordi comes de
Feketehalm nostrum regium adeuntes conspectum ipsorum fidelibus servitiis
nobis per eos tempore et loco opportunis exhibitis in reminiscentiam nostrae
25 celsitudinis reductis quandam possessionem nostram regalem Zerne appella-
tam, ad castrum nostrum Terch vocatum spectantem, in districtu Brasso-
uiensi situatam a nobis sibi perpetuo dari et conferri postularunt. Nos igitur
consideratis fidelitatibus et fidelium servitiorum meritis ipsorum Thomae
plebani necnon Johannis, Jacobi et Cristiani ac Anthonii et Nicolai, quibus
30 ipsi assidue studuerunt et nunc anhelant ferventius in futurum toto posse
nobis et sacro nostro diademati regio complacere, volentes igitur prae-
missorum intuitu ipsis favore occurrere gratioso praefatam .possessionem
nostram regalem Zerne vocatam a ditto castro nostro segregantes cum om-
nibus suis utilitatibus et pertinentiis universis signanter terris cultis et
35 incultis, montibus, silvis, nemoribus, aquis, molendinis, pratis, pascuis et
generaliter quibusvis commoditatum integritatibus sub suis veris et antiquis
metis et terminis, quibus eadem ab olim usa fait et possessa, de nostris
regiis manibus nostraeque novae donationis titulo et omni eo hire, quo
eadem ad nostram rite pertinere dignoscitur collationem, de praelatorum
40 1) April 24.
3) Dicke, 4%6 Centimeter breit.
3) 1396 April 24.

www.dacoromanica.ro
140

et baron= nostrorum consilio ex certaque nostrae maiestatis scientia eisdem


Thomae plebano necnon Johanni, Jacobo, Cristiano ac Anthonio et Nicolao
eorundemque Johannis, Jacobi, Cristiani ac Anthonii et Nicolai duntaxat
heredibus et posteritatum ipsorum cunctis sobolibus sub tali conditione, ut
ipsi et eorurn successiva posteritas praefato castro nostro Terch seu eius 5
castellano pro tempore constituto quinque florenos auri circa festum sancti
Georgii et totidem quinque florenos auri circa festum sancti Michaelis
archangeli singulis annis effective administrare teneantur et sint obligati,
dedimus, donavimus et contulimus, immo damus, donamus et in aevum
conferimus per ipsos Thomam plebanum necnon Johannem, Jacobum, Cristi- 10
anum, Anthonium et Nicola= eorundemque Johannis, Jacobi, Cristiani,
Anthonii et Nicolai solummodo heredes perpetuo et irrevocabiliter tenendam,
possidendam pariter et habendam hoc taxmen specifice et expresse declarato,
quod tertia recta pars ipsius possessionis Zerne memoratis Thomae plebano
ac Johanni, Jacobo et Christiano suis fratribus et ') eorundem fratrum 15
suorum duntaxat heredibus, alia vero tertia pars ante fato Anthonio et suis
heredibus, et reliqua aequalis tertia pars annotato Nicolao et similiter suis
heredibus cedere debeat et redundari patrocinio praeSentium mediante, sine
duntaxat iure alieno. Praesentes tandem nobis in specie allatas in formam
nostri privilegii redigi faciemus pro eisdem. Datum in Feketehalm, feria 20
tertia proxima post dorninicam Reminiscere, anno domini millesimo CCC
nonagesimo quinto.

1352.
Zeiden 1395 Illarz 9. Konig Sigmund beauftragt das Weissen-
burger Kapitel, Lei der Einfuhrung Thomas', des Plebans von Kron- 25
stadt, and Genossen in den Besitz von Zerneseht mitzuwirken.
Orig. Pap. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, in weisses Wachs auf der Riickseite
zum Verschluss aufgedritckt, derselbe Stempel wie der Avers von Nr. 1247.
Druck: Fejer Codex X, 2, 300. Densusianu Documente 368.

Sigismundus dei, gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera 30


marchioque Brandemburgensis et cetera fidelibus suis capitulo ecclesiae Tran-
siluanae salutem et gratiam. Dicunt nobis Thomas plebanus necnon Johannes,
Jacobus et Cristianus filii quondam Mathiae cives de Brassouia ac Anthonius
filius Mychaelis de sancta Agata necnon Nicolaus filius Herbordi comes de
Ffekethewhalm, quod ipsi in dominium cuiusdam possessionis Zerne vocatae, 35
in districtu Brassouiensi situatae, quam nos a dominio castri nostri Terch
appellati segregantes pro fidelitatibus et fidelium servitiorum meritis eorundem
ipsis mediantibus aliis literis nostris novae. nostrae donationis titulo sub ea
conditione, ut dicto castro nostro Terch circa festum sancti Georgii quinque
florenos auri et circa festum sancti Mychaelis archangeli totidem quinque 40
florenos auri singulis annis administrare perpetuis temporibus sint obligati,
- 9 Fait in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
141

in aevum et perenniter contulisse perhibernur, vellent legitime introire, si


contradictio cuiuspiam ipsis non obviaret in hac parte. Super quo fidelitati
vestrae firmiter praecipiendo mandamus, quatenus vestrum mittatis hominem
pro testimonio fide dignum, quo praesente Nicolaus filing Gothardi 1) castel-
5 Lanus de Terch aut Nicolaus plebanus de Roznaw vet Nicolaus filius Tyl
de Prasmar aliis absentibus homo noster ad faciem dietae possessionis Zerne
nuncupatae vicinis et commetaneis eiusdem universis inibi legitime convo-
catis et praesentibus accedendo introducat ipsos in dominium eiusdem prae-
fatos Thomam plebanum ac Johannem, Jacoburn et Cristianum fratres suos
10 quoad rectam tertiam partem, Anthonium filium Michaelis ad aliam directam
tertiam partem necnon Nicolaum comitetn ad reliquam tertiam aequalem
partem possessionis eiusdem statuatque ipsis eandem modo praemisso novae
nostrae donationis titulo perpetuo possidendam, si non fuerit contradictio.
Contradictores vero si qui fuerint, citet ipsos contra annotatos Thomam ple-
15 banum ac fratres suos praenominatos necnon Anthonium et Nicolaum co-
mitem praedictos in praesentiam vaivodae nostri Transsiluani rationem con-
tradictionis eorurn reddituros efficacem. Et post haec ipsius introductionis
et statutionis seriem cum nominibus contradictorum et citatorum si qui
fuerint terminumque assignatum eidem vaivodae nostro Transiluano more
20 solito rescribatis. Datum 2) in Fekethehalm, feria tertia proxima post domini-
cam Retninisscere, anno domini Al CCC nonagesimo quinto.
Auf der Ruckseite Adresse:
Fidelibus suis capitulo ecclesiae Transsiluanae
pro discreto viro Thoma plebano ecclesiae Brassouiensis
25 et aliis intra scriptis.
Statutoria.

1353.
Zeiden 1395 Illtirz 10. Konig Sigmund befiehlt den Landgemeinden
des Distriktes Kronstadt, die Stadt Kronstadt bei der Herstellung der
30 IVIauern und sonstigen Bauwerke mittelst Zufuhr von Steinen und Sand
zu unterstutzen.
Orig. Perg. Stadiarchiv Kronstadt. Siegel, schadhaft, in weisses Wachs auf
der latckseite aufgedrilckt, derselbe Stempel wie der Avers von Nr. 1247. Die
Urkunde ist von demselben Schreiber geschrieben wie die Nrr. 1340. 1341. 1344.
35 1348 und 1354.
Druck: Sieb. Quartalschrift VII, 288.

Von der Kanzlei: Propria commissio do-


mini nostri regis.
Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera
40 marchioque Brandemburgensis et cetera fidelihus suis senioribus iudicibus,
1) Hierauf: IA
1) Hierauf durchgestrichen: Cybinii.

www.dacoromanica.ro
142

iuratis et universis populis et provinciae Brassouiensi salutem et gratiam.


Quia fideles elves nostri de Brassouia eandem civitatem nostram muris et
aliis aedificiis cupiunt decorare, quod absque vestro subsidio prout intelleximus
facere non possunt, mandamus ideo vestrae universitatis fidelitati firmiter
et districts, quatenus lam dittos cives nostros in dictorum murorum et 5
aedificiorum structuris per vestras vecturas specialiter in lapidibus et arena
cum super eo fueritis requisiti debeatis adiuvare fidele nobis obsequium in
hoc facientes, prout hoc ipsum etiam quondam dominus Lodouicus rex sorer
noster carissimus suis literis mediantibus coram nobis in specie exhibitis
vobis dedisse perhibetur in mandatis. Aliud non facturi. Datum in Fekethe- 10
halm prope Brass°, feria quanta proxima post dominicam Reminisscere, anno
domini M CCC nonagesimo quinto.

1354.
Zeiden 1395 Ilittrz 11. Konig Sigmund verbietet Stephan, dem
Comes der Szekler, von den Siebenbiirgern beziehungsweise von den 15

Hermannstadtern und Kronstddtern fur aus der Walachei eingefahrte


Waren in Kronstadt Abgaben und Dreissigstgebaren zu erheben.
Orig. Perg. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, schadhaft, in weisses Wachs auf
der Kiickscite aufgedriickt, derselbe Stempel wie der Avers von Nr. 1247. Die
Urkunde ist von demselben Schreiber geschrieben wie die Nrr. 1340. 1341. 1344. 20
1348 und 1353.
Druck: Fejer Codex X, 2, 305 Szabo Sza. okleveltdr I, .90. Densusianu Do-
cumente 370.

Von der Kanzlei: Propria commissio do-


mini nostri regis. 25
Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera
marchioque Brandemburgensis et cetera fideli suo viro magnifico Stephano
filio Johannis de Kanisa magistro ianitorum et comiti Siculorum nostrorum
salutem et gratiam. Intelleximus quomodo homines seu tricesimatores vestri
in Brassow constituti universos homines partium Transsiluanarum signanter 30
Cibinienses et Brassouienses cum mercimoniis in Transalpinis _partibus labo-
rantes deindeque mercimonia deferentes in praedicta civitate nostra Brasso-
uiensi de eisdem rebus et mercibus de ipsis partibus Transalpinis per ipsos
deferendis ad solvendum tricesimam et tributum compellerent et compellere
niterentur, cum tamen homines et mercatores praedicti, uti ex relatione 35
civium et hospiturn nostrorum dictae civitatis nostrae Brassouiensis perce-
pinins, de ipsis rebus et mercibus cuinscumque generis existant de ipsis
partibus Transsalpinis deferendis tributum et tricesimam in dicta civitate
nostra Brassaniensi solvere numquam fuissent consueti. Quare fidelitati
vestrae firmiter mandamus, quatenus prout etiam in literis quondam domini 40
Lodouici regis praeceptoriis superinde confectis videbitis contineri a modo
in antea praefatos homilies seu mercatores ipsarum partium Transsiluanarum

www.dacoromanica.ro
143

signanter civitatum nostrarum praedictarum res et mercimonia de ipsis par-


tibus Transalpinis deferentes in dicta civitate nostra Biassouiensi ad solu-
tionem huiusmodi tributi et tricesimae cogere et compellere non debeatis
nec per ipsos vestros homines et tricesimatores id facere permittatis, et aliud
5 non facturi. Hoc idem etiam iniungimus futuris comitibus Siculorum nos-
trorum et vices eorum circa praemissa gerentibus. Datum in Fekethehalm,
feria quinta proxima post dominicam lieminisscere, anno domini M CCC
nonagesimo quinto.
Unter dem Siegel : Propria commissio domini nostri regis.

10 1355.
Hermannstadt 1395 Marz 15. Konig Sigmund beglaubigt far
Demetrius, den Bischof von Siebenburgen, die Urkunde des Konigs
Ludwig I. von 1344 Nr. 604, betreffend den Wirkungskreis der
geistlichen Gerichtsbarkeit, das Verhaltnis zur weltlichen Gerichts-
15 barksit, den Erwerb von Besitzungen des 4de ls und die Binsetzung
von Geist lichen auf solchen, sowie den Zehntbezug.
Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1398, Orig. Kapitelarchiv Me-
diasch. Die Urkunde des Weissenburger Kapitels ist eingeschaltet von den Vize-
woiwoden Sigmund und Johann 1459 und mit dieser Urkunde von den Vizewoileoden
20 Nikolaus und Stephan 1463, Orig. Kapitelarchiv Karlsburg. Die Urkunde des
Weissenburger Kapitels ist auch eingeschaltet von demselben Kapitel 1775, Orig.
Archiv der evangel. Landeskirche Augsb. Bek. Hermannstadt. Nach T6rtenelmi tdr
1892, 641 ibt die vorliegende Urkunde, eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel
1398, Orig. auch inn Kapitelarchiv Karlsburg vorhanden.
25 Regest: Thrtenelmi tar 1892, 641.

Nos Sigismundus dei gratin rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et


cetera marchioque Brandemburgensis ') et cetera notum facimus universis
quibus expedit per praesentes, quod cum pridem quaedam patentes literae
quondam serenissimi principis domini Lodouici regis Hungariae felicis me-
30 moriae praedecessoris et soceri nostri praecarissimi limitationem iudiciorum
forum ecclesiasticurn concernentium2) in se continentes per nobiles partitun
nostrarum Transsiluanarum praesentatae nostrae maiestati exstitissent, reve-
rendus in Christo pater dominus Demetrius episcopus partitun nostrarum
praefatarum exsurgens, quia contenta earundem literarum ipsum suanique
35 ecclesiam tangere dignoscebantur, copiam ipsarum de verbo ad verbum literis
nostris patentibus inseri et sibi ad cautelam debita cum instantia concedi
postulavit. Quarum tenor sequitur et est tails. (Folgt die Urkunde des Konigs
Ludwig I. von 1344 Nr. 604.) Nos itaque iustis niodestisque supplicationibus
praelibati domini Dernetrii episcopi regio cum favore admissis copiam prae-
40 1) Vorlage: Bramdemburgensis.
2) Vorlage: coneernentes.

www.dacoromanica.ro
144

fataruni literarum nostris literis patentibus inseri de verbo ad verbum facientes


ipsas eidem domino episcopo ad cautelam duximus concedendas. Datum in
Cybinio, feria secunda proxima post dominicam Oculi, anno domini millesimo
CCC nonagesimo quinto.

1356. 5

Hermannstadt 1395 11Itirz 16. Konig Sigmund beglaubigt far die


Dekanate Hermannstadt und Kronstadt die Urkunde des Konigs
Ludwig I. von 1344 Nr. 604, betrefrend den Wirkungskreis der
geistlichen Gerichtsbarkeit, das Verhaltnis zur weltlichen Gerichts-
barkeit, den Erwerb von Besitzungen des Adels und die Einsetzung 10

von Geist lichen auf solchen, sowie den Zehntbezug.


Orig. Perg. Bibliothek des evangel. Gymnasiums Augsb. Bek. Irronstadt. Siegel,
rund, war in weisses Wachs auf der Rilckseite aufgedrackt. Eingeschaltet von
dem Weissenburger Kapitel 1443, Orig. Hermannsteidter Archiv. Auch eingeschaltet
von dem Konige Ladislaus V. 1455, Orig. Bibliothek des evangel. Gymnasiums 15
Augsb. Bek. Kronstadt.
Druck: BenkS Milkovia I, 126. Katona Hist. crit. XI, 376. Fejer Codex X,
2, 278. Theil und Werner Urkb. 13.

Nos 1) Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae


et cetera marchioque Brandeburgensis et cetera notificamus tenore prae- 20
sentium quibus incumbit universis, quod cum pridem nobis in Brassouia
constitutis quaedam litera quondam excelsi principis quondam domini Lodo-
uici regis Hungariae patris et soceri nostri carissimi felicis reminiscentiae
patenter emanata suique 2) sigillo maiori consignata limitationem iudiciorum
forum ecclesiasticurn concernentium in se continens 3) pro parte universitatis 4) 25
nobilium partis nostrae Transsiluanae nostro in conspectu producta et prae-
sentata exstitisset, fidelis poster dilectus reverendissiius in Christ() pater
dominos Johannes archiepiscopus ecclesiae Strigoniensis comesque perpetuus
et primas ac apostolicae sedis legatus nostrae regiae reginalisqe male-
statum cancellarius, quia series et contenta literarum ipsarum iurisdictionem 30
suam incidentaliter tangere agnoscantur, ipsas literas quondam domini
Lodowici regis in nostris literis patentibus transcribi et pro decanatibus
Cybiniensi et Brassouiensi iurisdictioni suae subiectis, ut ecclesiae decana-
tuum ipsorum in suis libertatibus valeant commodosius conservari, easdem
sub transsurnpti forma per nos dari et concedi cum instantia debita postu- 35
lavit. Cuius tenor talis est. (frolgt die Urkunde des Konigs Ludwig 1. V012
1344 Nr. 604.) Nos itaque ad iustam petitionem 6) et siipplicationem eiusdem
1) Yom Schreiber der Urkunde nachgetragen.
2) So Vorlage.
3) Vorlage: continentem. 40
4) 1455: universorum.
5) UrspriInglich: Nos ad iustam petionem itaque.

www.dacoromanica.ro
145

domini Johannis archiepiscopi Strigoniensis tenorem earundem literarum


quondam domini Lodouici regis praesentibus nostris literis patenter sine
diminutione et augment° aliquali ad cautelam inseri et transcribi faciendo
easdemque pro dictis decanatibus Cybiniensi et Brassouiensi sub transcripti
5 forma [a]d c[aute]Ia[m] duximus concedendas. Datum in Cybinio, feria
tertia proxima ante Letare, anno et cetera LXXXXV.°

1357.
Rom bei Sankt-Peter 1395 Harz 17. Papst Bonifaz IX. ernennt
Johann, den Erzbischof von Gran, Primas und Legatus natus in der
10 Stadt, Diozese und Provinz von Gran und in den zum Graner
Erzbistum gehorigen Klostern, Kirchen und Orten, auch fair die Stadt,
Diozese und Provinz von Kalocsa, beziehungsweise die Nachfolger
Johanns im Graner Erzbistum fair den genannten Bereich des Graner
_Erzbistums zu immerwahrenden Primaten und Legati nati.
15 Orig. Perg. Kapitelarehiv Gran. Bleibulle mit Namen- und Apostelstempel, an
Han fschnur angeheingt.

Bonifacius episcopus servus servorun dei venerabili fratri Johanni


archiepiscopo Strigoniensi primati et apostolicae sedis legato salutem et
apostolicam benedictionem. Romanus pontifex, qui disponente domino super
20 omnes ecclesias ordinariae potestatis obtinet principatum, quandoque in-
cumbentia sibi onera non locis sed praelatis partitur idoneis eosque in sollici-
tudinem apostolici officii per amplius honorando et etiam onerando suscipit,
prout iuxta personarurn et temporum qualitatem ac etiam reipublicae utili-
tati conspicit expedire. Dudum siquidem te in civitate et diocesi ac pro-
25 vincia Strigoniensi necnon quibuslihet monasteriis, ecclesiis et locis tibi
ratione tuorum 1) archiepiscopatus ac ecclesiae Strigoniensis quomodolibet
subiectis primatem et legatum sedis apostolicae natum, quandiu te eidem
ecclesiae Strigoniensi duntaxat praesidere contingeret, de fratrum nostrorum
consilio et apostolicae potestatis plenitudine per alias nostras literas cum
30 plenis, liberis, meris et omnimodis potestate et iurisdictione et earum exer-
citio primatibus et legatis natis competentibus de consuetudine vel de lure
constituimus et etiam deputavinus ita, ut omnia et singula, quae primates
et legati nati huiusmodi duntaxat in civitatibus, diocesibus, provinciis et
locis eis decretis seu subiectis, in quibus existerent primates et legati nati,
35 ac in eorum incolas et habitatores exercere de lure vel consuetudine huius-
modi quomodolibet possent, to etiam in eisdem civitate et diocesi ac pro-
vincia Strigoniensi ac etiam monasteriis, ecclesiis et locis tibi subiectis ut
praefertur in quoslibet videlicet utriusque sexus homines tarn 1) clericos,')
non 1) tamen1) sedi apostolicae immediate subiectos, quam etiam laicos et
40 quoscumque alios, qui pro tempore in eisdem civitate et diocesi ac pro-
1) Auf Rasur.
Urkundenbuch III. 10

www.dacoromanica.ro
146

vincia Strigoniensi ac etiam monasteriis, ecclesiis et locis tibi subiectis ut


praefertur moram traherent vel degerent, libere et licite exercere valeres,
concessa tibi insuper auctoritate apostolica contradictores et rebelles quoslibet
per excommunicationis, suspension's et interdicti vel amotionis aut depo-
sitionis sententias vel alias per censnram ecclesiasticam appellatione post- 5
posita compescendi libera facultate, prout in ipsis literis plenius continetur.
Attendentes igitur eximium devotionis fervorem, quern ad nos et Romanarn
geris ecclesiam, ac sperantes, quod tu ea, quae tibi committiinus, scies et
poteris auctore domino et ad emus laudem ac gloriam et exaltationem fidei
necnon prosperum statum incolarum partium infra scriptarum exequi sollicite, 10
fideliter et prudenter, prout praedicta per nos tibi commissa laudabiliter
hactenus executus fuisti et exequeris de praesenti, ac praernissoruni intuitu
necnon consideratione carissimi in Christo filii nostri Sigismundi regis Vn-
gariae illustris super hoc nobis humiliter supplicantis et propter optatum
huiusmodi incolarum prosperum statuin et salutem animarum cum affectionis 15
paternae plenitudine, digesto consilio ac perpensa deliberatione maxime, quia
innumerabilium sumus quasi negotiorum continuo varietate distracti ita, quod
humana natura 1) non l) patitur, ut essentia nostri corporis tota simul in
diversis locis exhibeat se praesentem, te quern etiam percipitnus zelum itts-
titiae colere et esse pacis auctorem ac tibi caelesti esse dono provisurn, ut 20
in arduis negotiis scias et possis provide consulere et utili consilio providere,
et quern dominus scientiarum magnitudine, providentiae munere, circum-
spectionis 2) gratia multipliciter insignivit, humeris tuis fortitudinis robur
adiiciens, ut ad huiusmodi laudem sui nominis grandia supportes, et eandem 9
ecclesiam Strigoniensem ac etiam successores tuos archiepiscopos Strigonienses, 25
qui erupt pro tempore, condignis honoribus sublimare volentes, te etiam in
civitate et diocesi ac provincia Colocensi, quamdiu eident ecclesiae Strigoni-
ensi duntaxat praefueris, ut praefertur,. et etiam postea praedictos succes-
sores tuos archiepiscopos Strigonienses in civitate et diocesi ac provincia
Strigoniensi necnon quibuslibet monasteriis, ecclesiis et locis praedictis eidem 30
ecclesiae Strigoniensi quomodolibet ut praemittitur subiectis tantum perpetttos
primates et legatos dictae sedis natos cum omnibus et singulis potestatibus
et facultatibus praedictis in praedictis literis content's ac honorihus, praee-
minentiis solitis et quibus ceteri primates et legati nati de consuetudine vel
de iure praefulgent, de eorundem fratrum consilio et apostolicae potestatis 85
plenitudine et ex certa 4) nostra scientia tenore praesentiurn constituimus,
facimus et etiam deputamus. Non obstantibus quibuslibet literis, indulgentiis
et privilegiis apostolicis quorumcumque tenorutn existant, per quae praesen-
tibus non expressa vel totaliter non inserta effectus earum impediri valeat
quomodolibet vel differri, et de quibus quornmque totis tenoribus haberi 40
debeat in nostris literis mentio specialis. Nos enim sententias et poenas,
quas propter hoc tu et iidem successores tui rite tuleris in rebelles, ratas
1) Auf Rasur.
1) pectionis auf Rasur.
3) et can auf Rasur. 45
4) cer auf Rasur.

www.dacoromanica.ro
147

habebimus et faciernus auctore domino usque ad satisfactionem condignam


inviolabiliter observari. Tu igitur ad laudem dei ac etiam decus et honorem
ecclesiae Romanae onus praedictum prompta devotione suscipiens sic to in
eius cura salubriter dirigenda fructuosum exhibeas, quod nos tuae circum-
5 spectionis et diligentiae studium dignis possimus in domino laudibus com-
mendare. Datum Romae apud sanctum Petrum, XVI Kalendas Aprilis, ponti-
ficatus nostri anno sexto.
Unten rechts, von der Kanzlei:

10 C
. Mar . . Franciscus .
.Ja . de Bonon.
Unten links, von der Kanzlei: . P . de Bosco .
Auf der Riickseite, auf dem untern unigebogenen Rande links, vom
15 Schreiber der Urkunde: . R . Bernghos. XX.

Auf der Ruckseite, von der Kanzlei: Regestrata.1) NJ)

1358.
Klausenburg 1395 Marz 25. Konig Sigmund verleiht Thomas,
dem Pleban von Kronstadt, and Genossen die Besitzung Tohan gegen
20 die Verpflichtung zu einer an den Kastellan von Torzburg zu ent-
riatenden Abgabe.
Orig. Perg. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, schadhaft, in weisses Wachs auf der
Eingeschaltet
Rilckseite aufgedruckt, derselbe Stempel wie der Avers von Nr. 1247.
als erstes Insert von dem KOnige Sigmund 1406, Orig. ebendaselbst. Die Urkunde
25 Sigmunds con 1395 ist such beglaubigt durch die stiidtischen Censoren Dionysius
Szekely and Josephus JOsa de Csikmindszent, Kronstadt den 7. Mai 1755, Orig.
ebendaselbst.
Druck: Fejer Codex X, 2, 298: Densusianu Documente 367.

Von der Kanzlei: Propria commissio do-


30 mini nostri regis.
Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et
cetera marchioque Brandemburgensis et cetera memoriae commendamus tenore
praesentium significantes quibus expedit universis, quod discretus vir Thomas
plebanus ecclesiae Brassouiensis ac Johannes, Jacobus et Cristianus filii
35 quondam .Mathiae necnon Anthonius filius Mychaelis de sancta Agata cives
de dicta Brassouia necnon Nicolaus filius Herhordi comes de Feketehalni 2)
nostrum regiurn adeuntes conspectum ipsorum fidelibus servitiis nobis per
eos tempore et loco opportunis exhibitis in reminiscentiam nostrae celsitu-
dinis reductis quandam possessionem nostrarn regalem Toha 3) appellatam,
40 1) Vorlage: R mil eingeschriebenem .n.
2) 1406: Feketewhalm.
3) 1406: Thoha.
10*

www.dacoromanica.ro
148

ad castrum nostrum Terch vocaturn spectantem, in districtu Brassouiensi


situatam a nobis sibi perpetuo dari et conferri postnlarunt. Nos igitur con-
sideratis fidelitatibus et fidelium servitiorum meritis ipsorum Thomae plebani
necnon Johannis, Jacobi et Cristiani ac Anthonii et Nicolai, quibus ipsi
assidue studuerunt et nunc anhelant ferventius in futurum toto posse nobis 5
et sacro nostro regio diademati complacere, volentes igitur praemissorum
intuitu ipsis favore occurrere gratioso praefatam possessionern nostram regalem
Toha 1) vocatam a dicto castro nostro segregantes cum omnibus suis utili-
tatibus et pertinentiis universis signanter terris cultis et incultis, montibus,
silvis, nemoribus, aquis, molendinis, prat's, pascuis et generaliter quibusvis 10
commoditatum integritatibus sub suis veris et antiquis metis et terminis,
quibus eadem 2) ab olim usa fait et possessa, de nostris regiis manibus
nostraeque novae donationis titulo et omni eo iure, quo eadem ad nostram
rite pertinere dignoscittir collationem, de praelatoram et baronum nostrorum
consilio ex certaque nostrae maiestatis scientia eisdem Thomae plebano necnon 15
Johanni, Jacobo, Cristiano ac Anthonio et Nicola() eorundemque Johannis,
Jacobi, Cristiani ac Anthonii et Nicolai duntaxat heredibus et posteritatum
ipsorum cunctis sobolibus sub tali conditione, ut ipsi et eorum successiva
posteritas praefato castro nostro Terch seu eins castellano pro tempore
constitute decem florenos auri circa festum sancti Georgii et totidem decem 20
florenos auri circa festum sancti Mychaelis archangeli singulis annis effective
administrare teneantur et sint obligati, dedimus, donavimus et contulimus,
immo damus, donamus et in aevum conferimus per ipsos Thomam plebanum
necnon Johannem, Jacobum, Cristianum, Anthonium et Nicolautn eorun-
demque Johannis, Jacobi, Cristiani, Anthonii et Nicolai, solummodo heredes 25
perpetuo et irrevocabiliter tenendarn, possidendam pariter et habendam 3) hoc
tamen specifice et expresse declarato, quod tertia recta pars ipsius possessionis
Toha memoratis Thomae plebano ac Johanni, Jacobo et Cristiano suis fratribus
eorundemque 4) fratrum suorum duntaxat heredibus, alia vero tertia pars
annotato Anthonio et suis heredibus et reliqua aequalis tertia pars annotato 30
Nicola() et similiter suis heredibus cedere debeat et redundari patrocinio
praesentium mediante, sine duntaxat inure alieno. Praesentes tandem nobis in
specie allatas in forniam nostri privilegii redigi faciemus pro eisdem. Datum
in Koloswar, in festo annunciationis virginis gloriosae, anno domini NI COG
LXXXX quinto. 35
Miter dem Siegel: Propria commissio domini nostri regis.
1) 1406: Thoha.
2) ea auf .Rasur.
3) Vorlage: habendis.
4) quo in der Zeile nachyetragen. 40

www.dacoromanica.ro
149

1359.
Petermonostora 1395 April 6. Konig Sigmund beauftragt Gregor
von Bethlen, den Miles aulae regiae, zum Heere des KOnigs in die
Walachei sich zu begeben und darauf zu achten, dass die far Sold
5 gemieteten Truppen dem fair sie gezahlten So lde entsprechen.
Orig. Pap. Ungar. Nationalmuseum Budapest. Siegel, rand, Durchmesser
21 Centimeter, in rotes Wachs innen aufgedruckt. Umschrift unzial.

Von der Kanzlei: Propria commissio do-


mini regis.
10 Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera
marchioque Brandemburgensis et cetera fideli suo magistro Gregorio de
Bet hien aulae nostrae militi salutem et gratiam. Quia nos viros magnificos
Stephanum de Lossonch pridem banum et magistrum Franciscum filium
quondam comitis Stephani de Bwbek et quondam alios barones milites et
15 proceres nostros nunc pro nostra expeditione exercituali contra Turcos
habita ad partes Transalpinas cum gentibus eoram1) duximus transmittendos,
eapropter vestrae fidelitati firmiter et districte mandamus omnino volentes,
quatenus visis praesentibus cos personaliter in ipsam nostrarn expeditionem
exercitualem ad ipsas partes Trafisalpinas et in medium gentis nostrae prae-
20 dictae nostra in persona accedere ibique cum eisdem stare et residere
ipsasque gentes nostras omni et quolibet mense sic et adeo residere debeatis,
ut hi quibus pecunias nostras distribuimus ad numerum lancearurn, ad
quamlibet lanceam duos bonos archerarios seu faretrarios habeant, hi vero,
quibus ipsas nostras pecunias ad pharetrariorum seu archerariorum numerum
25 dignoscuntur distribuisse, bonos et aptos archerarios habere debeant effective.
Qui autem in demonstratione seu ostensione hominum sea gentis suorum
aprodianos suos vel alios 2) non 2) valentes 2) nomine archerariorum propter
apparentiam dernonstraverint et adduxerint, tales aprodianos eorum et
ipsos 2) aliq2) non 2) valentes 2) ad numerum archerariorum seu pharetra-
30 riorum recipere, acceptare et computare minime audeatis, et aliud in prae-
missis pro nostra gratia non facturi. Datum in Petermonostora, feria tertia
proxima post dominicam Ramis palmarum, anno domini M CCO LXXXX quint°.
Unter dem Siegel: Propria [commissio domini] regis.

1360.
35 .1395 April 18. Das Weissenburger Kapitel bezeugt, dass der
siebenburgische Woiwode Frank und Genossen an den Konig Sigmund die
Besitzungen Scharberg, Gernyeszeg, Nebanch und Eles im Tausch gegen.
die Besitzungen Monchsdorf, Attelsdorf und Netz abgetreten haben.
2) Uber der Zeile nachgetragen.
40 2) Auf Rasur.

www.dacoromanica.ro
150

Bingesehaltet als zweites Insert von dem TV eissenburger Sapitel 1410, Orig.
Archie) der Grafen Teleki, Marosvdscirhely.
Druck: Barabcis Cod. Teleki I, 252.

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tarn


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium 5
salvatore. Ad universorum notitiam harum aerie volumus pervenire, quod
magnificus vir dominus Frank vaivoda Transsiluanus et comes de Zolnok
sua necnon strenui militis nragistri Symonis filii quondam Konya bani fratris
carnalis an Ladislai filii suorum de Zechen in personis absque literis pro-
curatoriis onus tamen et gravamen, si in infra scriptis persistere nollent, 10
omnino in se assumendo ad nostrarn personaliter accedendo praesentiam
nobis dixit et confessus exstitit oraculo vivae vocis, quod ipsi prospectu
utilioris conditionis ipsis ex hoc cedentis quasdam possessiones ipsorum
Sarumberg, Gernyezeg populosas necnon Nebanch et Eles vocatas penitus
esolatas, in comitatu Tordensi situatas et existentes sub iisdem metis earum 15
antiquis et terminis an metarum limitationibus, quibus hactenus per ipsos
usque ad fluvium Morns usae, tentae et possessae exstitissent, cum omnibus
earum utilitatibus terris scilicet cultis et incultis, pratis, wise*, fenetis, silvis,
nemoribus, virgultis, aquis ac pertinentiis quibuslibet ad ipsos spectantibus
necnon idem dominus Frank vaivoda solum ratione additamenti earundem 20
possessionum tia millia_quingentos et quadraginta florenos auri pro praesenti
expeditione exercituali contra insultus saevissimorum paganorum Rachen-
sium ') ut puta et Trucorum_proclamata in concambium possessionum regalium
Harinna, Bylak an Neech vocatarum, in comitatu de Doboka existentium
serenissimo principi domino Sigismundo regi illustri Hungariae domino nostro 25
gratioso et per eum suis successoribus regibus titulo_permutationis et con-
cambii dedissent, tradidissent et perpetuo assignassent, ac idem dominus
Frank vaivoda proprio an fratris et filii suorum praedictorum nominibus ut
supra dedit, tradidit et assignavit coram nobis, assumentes nihilominus et
obligantes se propriis eorum laboribus et expensis expedituros ab omni, 30
quam praetextu praedictarum possessionum ipsorum Sarumberg, Gernyezeg,
Nebanch et Ebes nuncupatarum, per ipsos modo praescripto in concambio
traditarum successu temporum contra eundem dominum 2) nostrum regem
et eius successores reges per quempiam extra eel intra iudicium ordine
iudiciario oriri contingeret, actione et in pacifies possessione earundem in- 35
demniter conservaturos, ac idem dominus Frank vaivoda nomine quo supra
coram nobis assumpsit et se obligavit spontanea voluntate. In cuius rei testi-
monium perpetuamque firmitatem ad instantiani et petitionem eiusdem domini
Frank vaivodae praesentes literas nostras privilegiales duximus concedendas.
Datum in octavis festi resurrectionis domini, anno eiusdem millesimo trecen- 40
tesimo nonagesimo quint°. Honorabilibus et discretis viris dominis Johanne
praeposito, Johanne cantore canonico non existente, Petro custode an altero
Petro archidiacono de Torda decano canonicis ecclesiae nostrae existentibus.
9 Vorlage: Rachea.
2) Hierauf: regem. 45

www.dacoromanica.ro
151

1361.
1395 April 24. Das Weissenburger Kapilel urkundet fiber Ein-
schreiten seitens des nobilis yin magistri Petri filii Apa de Alma-
kerek, betreffend Urkunden uber Besitzungen im Bekeser Komitat.
5 Datum in festo beati Georgii martyris, anno domini millesimo
COG" nonagesimo quinto.
Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel war an grainer Seiden-
schnur angehangt.
Druck : Monum. dipl. corn. Bekesiensis (Diplomatarium Belcessiense, Band II),
10 Seite 11.

1362.
Im Xelcllager bei Kronstadt 1395 Juni 21. Konig Sigmund ver-
leiht Marienburg das Wochenmarktrecltt.
Eingesthaltet als zweites Insert von dem Konige Sigmund 1427, Orig. Hermannst.
15 , Archiv.

Nos Sigismund us dei gratis rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera


no marchio Brandemburgensis et cetera memoriae commendantes tenore prae-
sentium significamus quibus expedit universis, quod nos, qui divina nobis
suffragante dementia sceptra gubernamus regalia et eorum principatui feliciter
20 praesidenms cunctorumque fidelium nostrorum regnicolarum profectus, utili-
tates et commoda ex innhta nobis benignitate et liheralitate regia toto nisu
satagimus promouere, cupientes, ut fideles nostri providi viri universi cives
hospites incolae et populi oppidi nostri de Fewldwar sicuti numero sic et
fidelitate augeantur idemque nostrum oppidum ex nostrae celsitudinis sagaci
25 dispositione et provisione gratiosa in suo incolatu felicia uberrimaque sus-
cipiat incrementa, pensantes nibilominus, quomodo olim serenissimus princeps
dominus Lodouicus rex Hungariae illustris felicis reminiscentiae pater noster
carissimus, dum agebat in humanis, desiderans ipsos cives hospites et populos
oppidi de Fewlduar idemque oppidum favoribus prosequi gratiosis singulis
30 hebdomadis feriis quintis forum liberum in eodem oppido celebrandum
sanxierat et peragendum,1) et quamquam huiusmodi fori celebratio per ipsum
dominum Lodouicum regem concessa certis ex tune occurrentihus impedi-
mentis et controversiis non fuerit suurn sortita effectum, nos tamen, qui in
eiusdem domini Lodouici regis patris nostri deo nobis annuente regna et
35 dominia feliciter successimus ipsiusque vestigiis inhaeremus, volentes ipsis
civibus hospitibus et populis nostris de Fewldwar iuxta eiusdem patris nostri
voluntatem regio occurrere cum favore animo deliberato et de certa scientia
nostrae maiestatis forum liberum singulis hebdomadis omnibus quintis feriis
sub eisdem libertatibus, praerogativis 2) et gratiis, quibus fora libera aliarum
40 9 Vergleiche Nr. 1114.
2) Vorlage: prorogativis.

www.dacoromanica.ro
152

civitatum et oppidorum nostrorum regalium insignita fore perhibentur, ad


memoratum oppidum nostrum Fewldwar dandum et concedendum duximus
et concedimus praesentium per vigorem in eodem 1) Fewlduar ingiter pera-
gendum et perenniter celebrandum. Quocirca vos universos et singulos Trier-
catores institores et alios quosvis homines partium Transsiluanarum nostrarum 5
Siculorum et Brassoniensium praesentium serie affidam us et assecuramus
certosque et securos reddimus, ut ad praelibattun forum liberum singulis
hebdomadis cunctis feriis quintis in dicta Fewlduar ut praescribitur per nos
celebrari gratiose concessum et commissum cum mercantiis, rebus et quibusvis
bonis vestris secure et absque omni pavore accedatis peractisque ibidem 10
in emptionibus et venditionibus cunctis vestris mercantiis et negotiationibus
ad propria seu alia loca, quae malueritis, libere et sine omni impediment()
redire et abire possitis et valeatis sub nostra regia protectione et tutela
speciali. Et haec volumus in locis quibus expedit ubique palatn facere pro-
clamari. Praesentes autem dum nobis in specie fuerint reportatae, in formam 15
nostri privilegii redigi faciemus. Datum in descensu campestri nostri exercitus
prope Brasso, feria secunda proxima ante festum beati Johannis baptistae,
anno domini millesimo CCC nonagesimo quinto.

1363.
1m Feld lager bei Kronstadt 1395 Juni 21. Konig Sigmund richtet 20
an den Distract Kronstadt einen Er lass, betrejjend das Wochenmarkt-
recht Marienburgs.
Orig. Perg. Marktarchiv Marienburg and Photographie Hermannst. Archie.
Siegel, in rotes Wachs innen aufgedritckt, derselbe Stempel wie Nr. 1216. Die
Kanzleibemerkungen sind wahrscheinlich vom Schreiber der Urkunde geschrieben. 25

Von der Kanzlei: Propria commissio do-


mini regis.
Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et ce-
tera ac marchio Brandemburgensis et cetera fidelibus suis comiti, iudici ac
iuratis civibus senioribusque et consulibus necnon universis hospitibus et 30
populis nostris de Brass() et ad eandem spectantibus salutem et gratiam.
Significandum duximus vestrae fidelitati, quod nos pro utilitate, profectu et
commodo votivaque reformatione oppidi nostri de Fewlduar de nostrae li-
beralitatis largiflua dementia singulis hebdomadis cunctis feriis quintis forum
liberum sub eisdem libertatibus, praerogativis et gratiis, quibus fora civitatum 35
et oppidorum nostrorum ceterorum insignita fore dignoscuntur, in eadem
Few lduar celebrandum commisimus et perenniter peragendum. Quocirca vestrae
fidelitati et vestrum cuilibet sub poena nostrae gravissimae indignationis
districtius praecipientes mandamus, quatenus fideles nostros iudicem, cives
et hospites ac populos de eadem Fewlduar ceterosque homines ad ipsum 40
forum properantes verbis seu factis palam aut occulte quovis quaesito in-
I) Vorlage: eadem.

www.dacoromanica.ro
153

genio out colore in celebratione et peractione fori per nos celebrari indulti
et commissi impedire, molestare, perturbare et quoquo modo inquietare nul-
latenus praesumatis, sinentes nihilominus universos cives hospites et populos
nostros de dicta Brasso cum eorum rebus et mercibus universis ad dictum
5 forum toties quoties opportunum fuerit libere et sine onini impedimenta
proficisci. Alioquin commisimus per alias nostras literas tenoreque praesentium
committimus dilectis fidelibus nostris viris magnificis dominis vaivodae nostro
Transsilvano et comiti Siculorum nostrorum ipsortunque castellanis et offi-
cialibus nuns constitutis et in posterum constituendis, ut ipsi dittos iudicem,
10 cives hospites et populos nostros de Fewlduar et quosvis alios ad dictum
forum proficiscentes in celebratione eiusdem fori a vestris insultibus et per-
turbationibus protegere debeant et defensare nostrae maiestatis in persona.
Secus igitur facere non ausuri. Praesentes autem 1 perlectas semper reddi
ittbemus praesentanti. Datum in descensu campestri nostri exercitus prope
15 Brasso, feria secunda proximo ante festum beati Johannis baptistae, anno
domini M CCC nonagesimo quinto.
Unter dem Siegel: Propria commissio domini regis.

1364.
Im Feld lager bei Kimpolung 1395 Juli 6. Konig Sigmund befiehlt
20 der Gemeinde Grossau, die Anordnungen Johanns, des gewesenen
Bichters von Hermannstadt, durchzufiihren and den genannten Johann
nicht mit dem Tode zu bedrohen.
Druck: Fejer Cod. X, 2, 277 nach dem Orig. Hermannst. Archiv. Vona Siegel,
Ringsiegel, Spur vorhanden. Katona Hist. Brit. XI, 389 nach Cornides Manuskr.

25 Von der Kanzlei: Propria commissio do-


mini regis.
Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmatiae, Croatiae et cetera
et marchio Brandenburgensis et cetera fidelibus suis universis populis et
incolis de Kereztenyzygeth salutem et gratiam. Dicit nobis Johannes quondam
30 index de Cibinio, quomodo vos quadam praesumptuositate clued quatuor
familiares suos omnino insontes et immunes miserabili nee interemissetis
sibique minas mortis imponendo parere et obedire recusaretis. Quare man-
damus vestrae fidelitati firmissime et districte, quatenus a modo et deinceps
praefato Johanni in omnibus rite obediendo et obtemperando omnia ea,
35 quae vobis commiserit, realiter effectui mancipare sibique minas mortis
imponere minim debeatis, cum eidem de morte seu emenda dictorum fa-
miliorium suorum per vos satisfactio nulla exstitisse perhibetur. Secus igitur
sub poena nostrae indignationis facere non auseritis. Datum campestri nostro
in descensu prope villain Hozyvmezeu vocatam, quinto die festi visitationis
40 beatae Mariae virginis, anno domini M. CCC. XC. quinto.
1) Vorlage: aut.

www.dacoromanica.ro
154

1365.
Kokelburg 1395 August 22. Peter filius Georgii de Vereb, Vize-
woiwode von Siebenburgen, ersucht das Weissenburger Kapitel um
die Beglaubigung einer aufbewahrten Urkunde, betreffend die pos-
sessio Kysenyed. 6
Datum in castro Kykellew, tertio die beati Stephani regis et
confessoris, anno do mini millesimo CCU" nonagesimo quinto.
Eingeschaltet als erstes Insert von dem Weissenburger Kapitel 1395, nut dieser
Urkunde von demselben Kapitel 1448, Orig. Ungar. Landesarchiv Budapest.

1366. 10

Hermannstadt 1395 August 30. Die sieben Stiihle setzen fur


die Gemeinde Meschen und far die sonstigen Besitzer von aus-
wartigen Landereien innerhalb der Stuhle Mediasch und Schelken
Bestimmungen fest, betrefend die Hohe des Beitrages zum Martinszinse
der Stiihle Mediasch und Schelken, sowie betrefend das Weiderecht. 15

Druck: Vereinsarthic Neue Folge XXI, 293 nach der Begiaubigungsurkunde


des Hermannstddter Stuhles von 1411, eingeschaltet von dem Konige Sigmund 1411,
Orig. Gymnasialbibliothek Mediasch.

In nomine patris et filii et spiritus sancti amen. Humana siquidem


negotia facillime decidant 1) ab hominum memoria, si privilegiali et literali 20
testimonio non fuerint perennata. Hine est, quod nos Johannes et Georgius
de Cybinio, Nicolaus de Ruffomonte, Heydenricus de Alczna iudices regii,
ceteri indices, iurati consules universique septem sedium Saxonicalium partium
Transsilnanensium cives memoriae commendantes notificamus praesens quibus
expedit universis, quod magna clissention is materia inter universitatem sedium 2) 25
Medies et Schelken parte ab una et communitatem villae Muschena ac alios 3)
terms arabiles et extraneas in medio 4) ipsarum sedium possidentes parte ab
altera fuit exorta, pariter pro decidenda, iudicanda simul terminanda coram
nobis et nostro iudicio erat proclucta. Sed quia inter diversas ipsarum par-
tium querimoniarum relationes intelligentes consideravimus, quod ipsarum 30
Medics et Schelken sedium communitates ultra debit= iustitiae ad suae
voluntatis libitum terms arabiles ipsius communitatis villae Muschena simul
aliorum inter ipsas extraneas terras arabiles possidentium 6) propter praesentern
domini nostri regis taxam exactionandam 6) nimium voluerunt taxare, super-
1) So Vorlage. 35
8) Fehlt in der Vorlage.
,4) Vorlage: alias.
4) Vorlage : medium.
5) Vorlage: possidentes.
6) Vorlage: exactionandum. 40

www.dacoromanica.ro
155

fluam quoque quantitatem pecuniarum ipsis extraneis terris arabilihus decre-


verunt imponere, ut per hoc suas proprias hereditates a solutione huiusmodi
regiae taxae alleviando ') aliqualiter possent supportare, pro eo dei iustitiam
prae oculis habentes ipsi itaque causae yeti iudicii terminum imponere
5 cupientes, nihilominus perpendentes, ut dicta villae communitas Muschena
et alii terras extraneas et arabiles inter metas praemissarum Medies et
Schelken sedium habentes de suis propriis etiam hereditatibus in sua man-
sionis residentia ad solutionem praedictae taxae regiae indifferenter corn-
pelluntrir,2) igitur iudicantes minus iustum declaravimus, quQd duplici Holu-
m tione tali in taxa debeant aggravari. Igitur de arbitrali consensu partium
praemissarum talem de ipsis extraneis terris arabilihus solutionis modum 3)
statuimus 'simul statutum observare volumus, videlicet quod praefata villae
communitas Muschena ac ceteri arabiles et extraneas terras inter 4) ipsas
Medics et Schelken sedes habentes et colentes in praesenti anno tam in
15 festo beati Martini episcopi proximo venturo 5) de quolibet iugere huiusmodi
terrae arabilis extraneae octo denarios novos pro annuali censu solvendo
pariter donando °) debeant expedire, quam 7) deinceps reliquis quoque in annis
futuris quolibet itaque anno circa praemissum festum beati Martini episcopi
pro censu annuo de quolibet iugere huiusmodi terrae arabilis tantummodo
20 quatuor novos denarios solvendo 8) debeant donare, neque aliquis ultra hoc
quidquam ab ipsis arabilibus terris habeat exigere vel postulare. Adiicientes
tamen aliud generale statuttun, quod agricultura autumnali tempore seminanda 9)
vulgariter brache dicta pecudibus seu pecoribus unius communitatis villae
sicuti alterius ad pascendum in ipsa aeque communis esse debeat et libera,
25 praeter quod pecudes ac pecora villae Muschena in territorio villae Nymisch
aestivo tempore propter paucitatem aquae non debeant adaquare. In cuius rei
testimonium firmitatemque perpetuam praesentes dedimus literas pendentis
nostri maioris sigilli munimine roboratas. Datum et actum Cybinii, secunda
feria ante festum beati Egidii abbatis proxima, anno domini millesiino
30 °CC"' LXXXX quinto.

1367.
1395 September 10. Das Weissenburger .Kapitel schaltet die Ur-
kunde des Vizewoiwoden Peter von 1395 Nr. 1365 ein und beglaubigt
fur Nikolaus de Forro und Nikolaus filius Johannis de Orbo die
35 Urkunde des Konigs Karl von 1322 Nr. 387 mit der Urkunde des
1) Vorlage: alleviandum.
2) So Vorlage.
3) Vorlage: modo.
4) Vorlage: in.
40 5) November 11.
8) Vorlage: solvendum pariter donandum.
7) Fehlt in der Vorlage.
8) Vorlage: solvendum.
9) Vorlage: seminandi.

www.dacoromanica.ro
156

Weissenburger Kapitels von 1322 Nr. 385 enthaltend die Urkunde


des Konigs Andreas III. von 1292 Nr. 259, betreffend Kleinenyed.
Datum sexta feria proxima post festum nativitatis virginis glo-
riosae, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quinto.
Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapilel 1448, Orig. Ungar. Landesarchiv 5
Budapest.

1368.
Hermannstadt 1395 September 13. Konig Sigmund verleiht der
Gemeinde Heltau die Befreiung vom Steuerbeitrag fur vier Zahlhauser.
Orig. Perg. Evangel. Kirchenarchiv Augsb. Bek. Heltau. Siegel, in rotes Wachs 10
innen aufgedrilckt, derselbe Stempel wie Nr. 1216. Von der Umschrift sind noch
die Bruchstiicke SIGISMONDI 2) REGIS HVNGARIE.2) erhalten.

Von der Kanzlei : Relatio domini Fridrici


de Sarfenek.
Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et 15
cetera ac rnarchio Brandembnrgensis et cetera memoriae commendantes
tonere praesentium significamus quibus expedit universis, quod fideles cives
et populi nostri de Dyoznoyo alias Helthena vocata nostrae claritatis acce-
dentes praesentiam propositisque eorum aggravationibus et periclitationibus,
quibus ipsi adeo oppressi existerent, quod census quatuor domorum nume- 20
ralium in ipsorum medic, devastati') ac aboleti 4) forent et desolati,9 culmini
nostro humillime supplicarunt, ut nos ipsis superinde de remedio providendo
opportune eundem censum ipsis relaxare et ipsos de eodem perpetuo supper-
tatos habere dignaremur. Nos itaque percepta huiusmodi querimonia eorundem
nostrorum fidelium volentes ipsis de pietate regia, quae subditorum adversi- 25
tatibus et incommodis munifice obviare ac ipsis proinde gratia consolationis
occurrere consuevit, de remedio providere, eorum supplicationibus benigne
inclinati dictum censum quatuor domorum numeralium eisdem civibus et
populis de Dyoznoyo relaxando ipsos et eorum heredes ac superstites de
eodem perpetuo duximus supportandos, immo supportamus et liberos redclimus 30
praesentium per vigorem ita tamen, quod iidem census quatuor domorum
numeralium de aliis civitatibus, oppidis et villis septem sedium partium
Transsiluanarum celsitudini nostrae administrentur realiter et integTaliter et
persolvantur. Quocirca nostris fidelibus iudicibus senioribus et iuratis civibus
dictarum septem sodium partium Transsiluanarum praesentibus et futtuis 35
firmiter praecipimus et mandamus, quatenus praelibatos cives et populos do
Dyoznoyo occasione seu praetextu dicti census quatuor domorum numeralium
1) 0 sieht in der Vorlage wie U aus.
2) V sieht in der Vorlage wie U aus. aR verschrdnkt.
3) Vorlage: devastate. 40
4) Vorlage: abolete.
b) Vorlage: desolate.

www.dacoromanica.ro
157

nullatenus impediant nec infestent sed eundem censtun aliunde de ipsorum


medio, ubi magis congruere agnoscent, exigendo et recipiendo nostrae ad-
ministrare debeant maiestati, praesentium nostrarum testimonio literarum,
quas post lectw:am apud dictos cives et populos de Dyoznoyo semper vo-
5 lumus remanere. Datum Cibinii, feria secunda proxima ante festum exal-
tationis sanctae crucis, anno domini M CCC nonagesimo quinto.
Unter dem Siegel: Relatio domini Fridrici de
Sarfenek.

1369.
10 Hermannstadt 1395 September 14. Konig Sigmund beau ftraut
das Weissenburger Kapitel, bei der Begehung der Grenzen der Be-
sitzungen Hyud, Czintos, Tekendorf, Seiden, Bulkesch und Sayo mit-
zuwirken.
Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1395, Orig. Ungar. Landesarchiv
15 Budapest. Auch eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1395, Abschrift
aus der zweiten Halite des .15. Jahrhunderts, ebendaselbst; ferner Abschrift aus
dem Jahre 1568, Hermannst. Archio. Diese Urkunde des Weissenburger Kapitels
ist eingeschaltet als zweites Insert von demselben Kapitel 1782, Orig. Ungar. Landes-
archiv Budapest.
20 Druck: Fejer Codex X, 2, 321.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera


ac marchio Brandenburgensis 1) et cetera fidelibus suis capital° ecclesiae
Albensis Transsiluanae salutem et gratiarn. Dicit nobis vir magnificus do-
minus Frank vaivoda noster Transsiluanus 2) sua ac Symonis iudicis curiae
25 nostrae fratris sui carnalis in personis, quod possessiones Rynd, Acinctus,
Teke. Sytbue,__Bulkas et Sayo appellatae cum villis et universis pertinentiis
ad easdem spectantibus in ipsis partibus nostris Transsiluanis existentes, erga
nranus eorum habitae legitimis reambulationibus, metarum erectionibus et
renovationibus ac ab aliorum iuribus possessionariis separationibus 8) nimitun
30 indigerent, si cuiuspiam contradictio eis non obviaret in hac parte. Super
quo fidelitati vestrae firmiter praecipiendo mandamus, quatenus vestrum
mittatis hominem pro testimonio fide dignum, quo praesente Jacobus filius
Michaelis de Haranglab vel Petrus filius vaivodae de Varadia aut Stephanus 4)
de Bogath sin Barnabas de saneto Paulo, seu Emericus de Kumyadzeke sive
35 Michael de Kalian neve Michael Cehe de Rewd aliis absentibus homo noster
ad facies praescriptarum possessionum Hyud, Acinctus, Teke, Sythue, Bulkas
et Sayo vocatarum vicinis et commetaneis eartun universis inibi legitime
convocatis et praesentibus accedendo rearabulet ipsas per ipsarum veras et
') Vorlage: Branders.
40 2) So Vorlage.
.) Fehlt in der Vorlage.
4) Abschrift aus der zweiten Hillfte des 15. Jahrhunderts und Abschrift aus
1568: Gallus.

www.dacoromanica.ro
158

antiquas rnetas novas iuxta veteres in locis necessariis erigendo reambula-


tasque et ab aliorum iuribus possessionariis metaliter separatas et distinctas
relinquat eas praelibatis dominis Frank et Symoni iure ipsis incumbenti per -
petuo possidendas, si non fuerit contradictum. Contradictores vero si qui
fuerint, citet ipsos contra memoratum Symonem in praesentiam vaivodae 5
nostri Transsiluani ad terminum competentem, rationem contradictionis eorum
reddituros. Et post haec seriem ipsius reambulationis, prout fuerit expediens,
eidem domino vaivodae more solito rescrihatis. Datum Cibinii, in festo
exaltationis sanctae crucis, anno domini millesimo CCC nonagesimo quinto.

1370. 10

Hermannstadt 1395 September 17. Frank, Woiwode von Sieben-


bilrgen, beauftragt den Vizewoiwoden Peter beziehungsweise dessen
Offizial in Manyik, einen Besitzanteil in Manyik an Dionysius von
Strigh zu iTherlassen.
Orig. Pap. Komitatsarchiv Nagyenyed. Siegel war innen aufgedriickt. 15

Frank vaivoda Transsiluanus et comes de Zolnuk nobili viro ma-


gistro Petro filio Georgii de Vereb vicevaivodae nostro vel officiali eiusdem
in Manyok constituto dilectionem cum salute. Cum nos portionem posses -
sionariam in dicta Manyok habitam, Dyonisium de Strig tangentem eidem
duxerimus remittendum et resignandum, natu etiam eidem de propriis nostris 20
bonis pro snis servitiis subvenire deceret et decet congruentem, igitur vestram
requirimus nobilitatem eidem firmiter committendo et mandando, quatenus
mox habits praesentium notitia praefatam portionem possessionariam in dicta
Manyok habitam memorato Dionisio de Strigh vel emus homini praesentium
latori remittere et resignare studeatis, secus in praemissis non facturi;n0Datum 25
Zybinii, in festo beati Lamperti episcopi, anno domini millesimo CCC nona-
gesimo quinto.

1371.
Mediasch 1395 September 26. Konig Sigmund befiehlt Peter,
dem Vizewoiwoden von Siebenbiirgen, die Ha lfte von Kleinenyed der 30

Gattin Michaels von Kleinpold, Elisabeth, zu. iiberlassen.


Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, innen aufgedriickt.

Von der Kanzlei : Deliberatio baronum.


Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera
ac marchio Brandemburgensis et cetera fideli suo nobili viro magistro Petro 35
vicevaivodae partium Transsiluanarum salutem et gratiam. Licet nos alias
ad humilem vestrae requisitionis instantiam portionem seu medietatem
cuiusdam villae sive possessionis Kysenged vocatae, quae ut nobis intimastis

www.dacoromanica.ro
159

Mathei filii Arnoldi de Apoldya hominis sine heredum solatio defuncti prae-
fuisset, vobis ac magistro Dauid filio Martini de Albens occupandam commi-
serimus et promiserimus conferendam, tamen accedente nunc ad nostrae
maiestatis praesentiam domina Elisabeth consorte Michaelis de dicta Apoldya
5 filia scilicet annotati Mathei nos ad ipsius humillirnam supplicationem literal
seu Tura, quas et quae ipsa ad dictam medietatem possessionis Kysenged
haberet, conspicientes ac revideri committentes ex eisdem nostra informata
exstitit serenitas sibi ad eandem medietatem seu portionem ins evidens et
legitimum competere seu spectare. Unde nolentes ipsam huiusmodi hire suo
re indebite privari, sed potius earn in eodem conservare praetendentes fidelitati
vestrae seriose committentes mandamus et edicimus praecipiendo, quatenus
dictam medietatem seu portionem praelibatae possessionis Kysenged per vos
ut praemittitur occupatam eidem dorninae Elisabeth remittere et resignare
debeatis, ipsamque in eadem nullatenus aggravetis neque impediatis, sed
15 manus vestras et vestrorum de eadem penitus extradatis. Praesentes quoque
perlectas reddi iubemus praesentanti. Datum in Megyes, die dominico proximo
ante festum beati Michaelis archangeli, anno domini M. CCC. nonagesimo quinto.
Miter dem Siegel: Deliberatio baronum.

1372.
20 1395 Oktober 9. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Ur-
kunde des Konigs Sigmund von 1395 Nr. 1369 ein und berichtet
dem domino Styboriol) vaivodae Transsiluano1) betreffs der Besitzungen
Hyud, Acinctus et Nandortelke.
Datum Sabbato proximo post octavas festi beati Michaelis ar-
25 chaugeli, anno quo supra. .

Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel war auf der Ruckseite auf-
gedruckt. Die Urkunde ist mit der Ruckseite auf moderns Papier aufgeklebt.

1373.
1395 Oktober 29. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Ur-
30 kunde des Konigs Sigmund von 1395 Nr. 1369 ein und bezeugt die
Begehung der Hattertgrenzen der Besitzungen Seiden und Bulkesch.
Abschrift aus der zweiten Millie des 15. Jahrhunderts, Perg. Ungar. Landes-
archiv Budapest. Abschrift aus dem Jahre 1568, Papierbogen, Hermannst. Archiv.
Eingeschaltet als zweites Insert von dem Weissenburger Kapitel 1782, Orig. Ungar.
35 Landesarchiv Budapest.
Bruchstfiek: Fejer Codex X, 2, 321.

I) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
160

Capitulum ecclesiae Transsiluanae et cetera,l) quod nos literas ex-


cellentissimi principis domini Sigismundi dei gratin illastris regis Hungariae
recephuns in haec verba. (Folyt die Urkunde des Konigs Sigmund von 1395
Nr. 1369.) Nos enim mandatis praefati domini nostri regis obedire cupientes
ut tenemur una cum Gallo 2) de Bogath homine suo nostrum hominem 5
videlicet Thomam clericum de choro nostro ad praemissa sua mandata
fideliter exequenda duximus transmittendum. Qui demum ad nos reversi
nobis concorditer retulerunt, quod ipsi in festo beati Nicasii martyris pro-
xime praeterito 5) ad facies possessionum praedictorum 4) dominorum Frank
et Symonis, Sythue et Bolkas pariter accessissent ac vicinis et commetaneis 10
earundem et circumquaque legitime convocatis ipsisque praesentibus metas
earum 5) reambulando aliquibus metis pertransitis tandem inter ipsas et pos-
sessiones nobilium de Hozyazo 2) infra nominandas, in quodam bore; qui 5)
vocatur Volaheg, tres 7) antiquas metas terreas reperissent, quarum una a
parte merldionali villae Hozyuazo nobilium de eadem, alia vero a parte 15
occidentali villae tertia vero a parte orientali villae Sythue
Bolkas,
dominorum Frank et Symonis separant et distinguunt. Abhinc versus plagam
septentrionalem 8) divertendo et bonum spatium transeundo in descensu eius-
dem berch ad montem Ynewlieg vocatum, ubi unam metam terream antiquam
bene apparentem reperissent, deinde descendendo in parva valle ad unum 20
fontem, qui 6) dicitur Galambchwth, dehinc ascendendo ad unum montem,
qui') vocatur Nersheg, dehinc in eam 2) berch procedendo ad unam arborem
quercum, dehinc descendendo versus plagam septentrionalem 8) ad fontem,
qui 6) dicitur Tiztakwth, abhinc procedendo in valle seu rivulo eiusdem
fontis usque fluvium Kykellew, ubi unum molendinum fuit aedificatum, 25
cuius 9) pars una ad possessionem ythue tangere dignoscebatur alia vero
ad possessionem Bolkas. Et pia praescriptae metae ac erectiones et dis-
tinctiones inter 2) earum 2) possessiones Sythue et Bolkas tangendo sic dig-
noscebantur, ad petitionem magnificorum dominorum Frank et Symonis
fratris sui super praemissis reambulatione, erectione et distinctione metarum 30
praesentes uterus nostras privilegiales eisdem duximus concedendas communi
iustitia 10) suadente. Datum secundo die festi beatorum Symonis et Judae
apostolorum, anno domini millesimo CCC nonagesimo quinto. Honorabilibus
et discretis viris dominis Johanne praeposito, Jacobo cantore canonico non
existente, custodia vacante ac Johanne archidiacono de Doboka decano 35
canonicis ecclesiae nostrae existentibus.
1) So Vorlage, Abschrift ant? 1568 and Orig. aus 1782. Der Satzbau ist
unvollstiindig.
2) So Vorlage.
6) Oktober 11. 40
4) Vorlage: praedictarum.
6) Vorlage: eorum.
6) Vorlage: quae.
7) Hierauf durchgestrichen: metas.
9 Vorlage: septrionalem. 45
9) Vorlage: quarum.
70) Vorlage: iustitiae.

www.dacoromanica.ro
161

1374.
Kronstadt 1396 Januar 7. Der Bat von Kronstadt setzt fur den
Comes Johann von Brenndorf und Genossen einerseits und die Ge-
meinde Brenndorf andererseits eine Busse fest, betreffend die Er-
5 neuerung von Feindseligkeiten in der beigelegten Streitsache der ge-
nannten Parteien.
Orig. Perg. Gemeindearchiv Brenndorf und Photographie Hermannst. Archiv.
Siegel, rund, Durchmesser 4 Centimeter, weisses Wachs in Wachsschussel, an
Pergamentstreifen angehdngt. Der Stempel diesel Siege ls weist bei den mit eben-
10 diesem Siegel versehenen Urkunden noch folgende Merkmate auf. Lilienkrone, offen,
im mit Ranken verzierten Siegelfelde. Umschrift zwischen Perllinien, jede der beiden
Perllinien um fasst von je zwei einfachen Linien, unzial :S1) CIVIVM DE CORONA
CIVI Die hier zur Unterscheidung der Worte der Umschrift gesetzten filnf Punkte
bestehen in der Vorlage aus ebensovielen, ungleichen und zierratartigen Zeichen.
15 Vergleiche die Photographie Hermannst. Archiv, nach dem Siegel an der Urkunde
von 1408, Orig. Perg. Bibliothek des evangel Gymnasiums Augsb. Bek. Kronstadt;
vergleiche ferner die Beschreibung Korrespondenzblatt d. Vereins f. sieb. Landes-
kunde 1878, 109.
Druck: Zimmermann Texte 9.

20 Nos index, iurati elves Brassouienses memoriae commendantes sig-


nificamus praesentibus ac futuris et universis praesentia quibus ostenduntur,
cum hactenus serenissimus princeps Segismundus dominus noster naturalis
inclitus rex Hungariae victoriose votivo cum tritunpho contra Stephanuin
minoris Olachiae victor 2) ad partes nostras venit, quodam molendino ac cu-
25 riarum fundo comitem Johannem et Nvcolaum fratrem eius naturalem in
villa Bringindorf iacente ex sua innata gloriositatis gratia praedotavit ita,
ut ab omni censu regio et exactione 3) regali absolventur, licet tamen Ny-
colaus frater eius in eodem conflictu exstitit interemptus. Post modicum
tamen temporis intervallum orta est quaedam rancoris zizania 4) inter ipsos
30 fratres ab una et seniores villae Bringindorf parte ab altera ita, ut statuerunt
inter se prohibitoria statuta prohibentes, ne quis granum aliquod in ipso
molendino moleret. Etiam aliud molendinum at.dificare nitebantur contra
continentias literarum regalium et in praeiudicium dicti comitis Johannis et
suorum et damnum valde grande. Litigaverunt autem haec partes duae coram
35 magnifico viro Nycolao de Perin comite Syculorum et viro magnifico viro 5)
Nycolao successore sui 5) etiam comite Syculorum quousque dictus comes
Johannes et sui cum literis regalibus obtinerent in causa. Et licet ipsi se-
niores villae praedictae birsagium grande ipsi comiti Syculorum dare fuerunt
astricti, nos eos spud ipsum comitem Syculorum precibus nostnis relaxa-

40 1) S liegend.
2) Ober der Zeile nachgetragen.
3) Vorlage: exaccione.
4) Vorlage: zizonia.
5) So Vorlage.
Urkundenbuch III. 11

www.dacoromanica.ro
162

vimus. Timuerunt 1) etiam ne forte maioris birsagii vinculo per eundem astrin-
gerentur confugientes ad nos prece humili nobis supplicantes, ut inter ipsas
partes unionis, pacis et amoris vinculum reformaremus eis birsagium sta-
tuentes. Quod et nunc pro praesenti facimus statuentes ipsis partibus bir-
sagium cum utrarunique partium libero arbitrio maturo consilio earum prae- 5
habito in hung modum, ut quandocurnque seniores aut communitas praefatae
villae alicuius rancoris scrupulum contra dictum comitem Johannem ac suos 2)
commoverunt 3) aut contra continentias literarum regalium egerint 3) in hac
parte, ubi discerni queat manifesto, ex tune ipsa communitas 3) centum au-
reos ad fiscum nostrum dare et assignare sint 3) astricti,2) adiungentes etiam 10
ex eorum arbitrio, ut si aliquis eorum sine consensu suorum seniorum aut
communitatis hoc fecerit, eodem modo centum aureos dare et assignare nobis
astrictus est, et si non haberet in rebus, saltim in corpore punietur. Ita
etiam ex adverso si comes Johannes aut sui alicuius litis materiam sus-
citaret 3) in hac parte contra seniores aut communitatem ant aliquem eorum, 15
simili modo centum aureos dare et assignare nobis esset obligatus. Suppli-
cantes humiliter, nt ipsas literas hoc modo confectas gratas et ratas habe-
remus nostroque sigillo pendente consignaremus. Datum Brassouiae, in crastino
epiphaniae domini, anno eius M° CCC° LXXXXVI1°.

1375. 20

Szentimre 1396 Januar 27 Johann, Vizewoiwode von Sieben-


biirgen, ersucht das Weissenburger Kapitel, urn Beglaubigung einer
aufbewahrten Urkunde far Mathias von Talmesch, betrefiend die
Besitzung Martinsdorf.
Eingeschaltet als erstes Insert von dem WeissenburgLr Kapitel 1396 and mit 25
dieser Urkunde von demselben Kapitel 1399, gleichzeitige Ausfertigung, Ungar.
Landesarchiv Budapest.

Amicis suis reverendis capitulo ecclesiae Transsiluanae Johannes thins


quondam Petri vicevaivodae de Varadia, vicevaivoda Transsiluanus amicitiam
paratam cum honore. Dicit nobis Mathias de Tolmach, quod quaedam sua 30
literalia instrumenta factiun possessionis suae,Mortunfolwa vocatae tangentia ab
ipso quodarn modo forent deperdita, quorum alia paria in vestra sacristia seu
conservatorio ecclesiae vestrae praedictae more solito reposita haberentur, quae
pro tuitione suorum iurium sibi ad praesens nimium forent necessaria. Super
quo vestram amicitiam praesentibus petimus diligenter, quatenus dicta paria 35
ipsorum literalium instrumentorum in dicta vestra sacristia seu conservatorio
ecclesiae vestrae diligenter requiri et reinveniri faciatis requisitorumque et
reinventorum tenures in transcriptu literarum vestrarum eidem Mathiae dare
') Vorlage: timeirunt.
2) Fehlt in der Vorlage. 40
8) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
163

velitis ad cautelam, caventes tamen, ne fraus et dolus exinde oriatur ali-


coatis. Datum in sancto Emerico, feria quinta proxima post festum conver-
sionis beati Pauli apostoli, anno domini millesimo CCC nonagesimo sexto.

1376.
5 1396 Februar 4. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Urkunde
des Vizewoiwoden Johann von 1396 Nr. 1375 ein und beglaubigt
fur Mathias von Talmesch die Urkunde des Weissenburger Kapitels
von 1336 Nr. 522, betreffend die Besitzung Martinsdorf.
Eingeschaltet von dent Weissenburger Kapitel 1399, gleichzeitige Ausfertigung,
10 Ungar. Landesarchiv Budapest.
Regest: Fejer Codex XI, 471.

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
15 nos literas nobilis viri magistri Johannis vicevaivodae Transsiluani recepimus
in haec verba. (Fo lgt die Urkunde des Vizewoiwoden Johann von 1396 Nr.1375.)
Originalis autem cuiusdam privilegii super praedicta possessione Mortunfolwa
confetti per nos in sacristia seu conservatorio ecclesiae nostrae requisiti et
reinventi tenor talis est. (Folgt die Urkunde des Weissenburger Kapitels von
20 1336 Nr. 522) Nos enim petitionibus eiusdem magistri Johannis vicevai-
vodae annuentes tenorem praedicti privilegii de verbo ad verbum praesen-
tibus inseri et redigi faciendo ac pendentis sigilli nostri munimine roborando
praefato Mathiae de Tholmach dedinms ad cautelam, originale autem more
solito in sacristia nostra reservantes. Datum sexta feria proxima post festum
25 purificationis virginis gloriosae, anno domini millesimo CCC nonagesimo
sexto. Honorabilibus et discretis viris dominis Johanne praeposito, Jacoho
cantore canonico non existente, custodia vacante ac Johanne archidiacuno
de Doboka decano canonicis ecclesiae nostrae existentibus.

1377.
30 1396 Marz 1. Der Kolozsmonostorer Konvent bezeugt die Uber-
einkunft zwischen dem Pleban Peter und der Gemeinde Totsch einer-
seits und dem siebenburgischen Bischof Maternus andererseits, betreffend
den dem Pleban von Totsch gebiihrenden Zehnten, beziehungsweise die
an Stelle des Zehntens an den Bischof zu entrichtende Abgabe.
35 Orig. Perg. Hapitelarchiv Karlsburg. Siegel war in weisses Wachs auf der
Riickseite aufgedriickt. Die ersten sechs Zeilen der Urkunde sind durchlachert.
Druck: Szeredai Series 131. Fejer Codex X, 8, 418.
Regest: Tortenelmi tdr 1890, 130.
11*

www.dacoromanica.ro
164

Nos conventus monasterii beatae Mariae virginis de Clusmonostra


memoriae commendantes significamus tenore [praesentium quibus expedit]')
universis, quod Petro presbytero plebano de Toczs ac Nicolao Hakkuncefel
iudice necnon Mychaele Fredel, Nicolao Krehel et Herbordo [
nostri in praesentia personaliter constitutis et existentibus ac per eostlem 5
suis et omnium aliorum civium et hospitum de ante dicta Toczs [ erg-I
ano 3) vivae vocis pariter et relatum in hunt modum, quod parochialis ec-
clesia beati Anthonii confessoris de Toczs supra dicta in decan[
]4) episcopi Transsiluani existens semper et ab olim libera exstitisset,
universique iam dictae Transsiluanae ecclesiae episcopi ipsam tamquam 10
l[iberam ] 3) plebanus pro tempore ibi constitutus decimas ipsius
villae Toczs levasset et exegisset et domino episcopo pro ce[nsu ]e 6)
persolvere fuisset astrictus, modo autem et de praesenti umt cum venerabili
in Christo patre domino Materno dei et apostolicae sedis gratia praefatae
ecclesiae Transsiluanae moderno episcopo taliter duxisset concordandum, quod 15
a modo et deinceps plebanus de praetitulata Toczs decimas inibi provenientes
pro se levaret et exigeret, singulis tamers annis debit° tempore ipsi domino
Materno episcopo ac suis successoribus pro censu sex florenos in auro pare
teneretur et deberet ad suam cameram episcopalem effectualiter administrare,
adiecto etiam, quod dum ipsa villa populosior efficeretur et proventus ipsius 20
ecclesiae Toczs augmentaretur, ex tune et plebanus pro tempore constitutus,
iuxta quod cum ipso domino Materno episcopo vel suis successoribus posset
convenire, huiusmodi censum teneretur augmentare et ratione ipsius ecclesiae
plus administrare. Ad quam solutionem faciendam praescripti Petrus ple-
banus, Nicolaus index, ac Mychael, Nicolaus et Herbordus iurati se ipsos 25
personaliter ac universes cives et hospites de saepe dicta Toczs licet ab-
sentes tamquam autem praesentes obligaverunt coram nobis vigore praesentium
mediante. Datum feria quarts proxima post dominicam Reminiscere, anno
domini millesimo trecentesimo nonagesimo sexto.

1378. 30

Varadja 1396 Marz 19. Johann, Vizewoiwode von Siebenbargen,


ersucht das Weissenburger Kapitel, bei der Einfuhrung des Magisters
Sandor von Kysdi in Besitzanteile von Konigsberg, Wohldorf and
Galacz mitzuwirken.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, war auf der Buck- 35
seite zum Verschluss aufgedrilckt. Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel
1396, Orig. ebendaselbet.
Druck: Fejer Codex X, 2, 387.
1) Dicke, 4 Centimeter breit.
8) Desgleichen 4.9 Centimeter. 40
8) Desgleichen 5.3 Centimeter.
4) Desgleichen 5.5 Centimeter.
6) Desgleichen: 5.6 Centimeter.
6) Vorlage: e. Lucke, 5 Centimeter breit,

www.dacoromanica.ro
165

Amicis suis reverendis capitulo ecclesiae Transsiluanae Johannes


tilius quondam Petri vicevaivodae de Varadya vicevaivoda Transsiluanus
amicitiam paratam cum honore. Dicitur nobis in persona magistri Sandor
de Kysdi, quod ipso in dominium quarundam portion= possessionariarum
5 quondam Petri dicti Tykus in possessionibus Kyralhalma, Waldorph et Galath
vocatis habitarum, ipsum magistrum Sandor novae regiae donationis titulo
contingentium legitime vellet introire, si contradictio cuiuspiam sibi non
obviaret in hac parte. Super quo vestrum amicitiam praesentibus petimus
diligenter, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fide dignum,
10 quo praesente Lucas familiaris magistri Petri ') notarii nostri 2) homo 'roster
per nos ad id specialiter transrnissus ad facies dictarum portionum ipsius
quondam Petri dicti Tykus possessionibus in praedictis habitarum vicinis et
commetaneis ipsarum universis inibi legitime convocatis et praesentibus ac-
cedendo introducat praefatum magistrum Sandor in dominium earundem
15 portiontuu possessionariarum ipsius quondam Petri dicti Tykus statuatque
easdem ipsi magistro Sandor praemisso iure perpetuo possidendas, si non
fuerit contradictum. Contradictores vero si qui fuerint, citet ipsos contra prae-
faturn magistrum Sandor nostram in praesentiam ad terminum competentem,
rationem contradictionis eorum reddituros. Et post haec 3) ipsius possessionariae
20 recaptivationis et statutionis seriem cum nominibus contradictor= et citatorum
si qui fuerint terminoque assignato nobis amicabiliter rescribatis. Datum in
Waradya, in dominica Judica, anno dornini M CCC nonagesimo sexto.
Auf der Riickseite Adresse: Amicis suis reverendis capitulo ecclesiae
Transsiluanensis pro magistro Sandor de Kyzdy
25 introductoria et
statutoria.
Auf der Rackseite von gleichzeitiger Hand der Verinerk iiber die se-
cunda feria post dominicam Ramispalmarum 4) vollzogene Amishandlung.

1379.
30 Gyalu 1396 Mtirz 21 bis 1399 Marz 18. Maternus, Bischof
von Siebenburgen, ersucht den Bat von Hermannstadt, einen der
romanischen Sprach& kundigen Begleiter mit dem Abgesandten des
Konigs Sigmund zum Woiwoden Mad zu schicken und durch diesen
Begleiter beziiglich der Tarken und sonstiger Neuigkeiten insgeheim
35 Nachforschungen anstellen zu lassen.
Orig. Pap. Hermannst. Archiv. Siegel war in rotes Wachs auf der Ruckseite
zum Versehluss aufgedriickt. Uuterschrift vont Schreiber der Urkunde. Die
Jahre 1396 bis 1399, zu welchen die Urkunde hier eingereiht wurde, entsprechen
den betreffenden Regierungsjahren des Binh* Maternus.
40 Hierauf ein Wort durchgestrichen.
2) Uber der Zeile nachgetragen.
3) Hierauf durchgest, iehen: diem et locum ipsius citationis cu.
4) Mars 27.

www.dacoromanica.ro
166

Providi viri amici dilecti. Ecce praesentium later Johannes Tatar


aulae regiae cliens per dominum nostrum regem in certis et sollennibus
legationibus ad Wlad vaivodam est transmissus. Hortamur igitur amicitiar
vestram et rogamus, quatenus unum prudentem et circumspectum virum
idiornate Olachali suffultum cum eodem Johanne Tatar ad ipsum Wlad desti- 5
netis et committatis ipsi nuncio vestro, ut secrete et occulte scrutetur et
inquirat de factis Turcorum et aliarum novitatum, quas tandem nobis renun-
ciare velitis. Datum in Gyalw feria Ilia proxima post dominicam Judica.
Maternus episcopus
Transiluan us. 10

Auf der Riickseite Adresse : Providis viris iudici, iuratis ac senioribus


civibus civitatis Cybiniensis amicis dilectis.

1380.
1396 Mai 3. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Urkunde
des Vizewoiwoden Johann von 1396 Nr. 1378 ein und bezeugt, class 15
Magister Sandor von Kyzdi in den Besitz von Konigsberg und Galacz
eingefuhrt worden ist.
Orig. Perg. Ung. Landesarchiv Budapest. Siegel war an hellblauer Seiden-
schnur angeheingt.
Druck: Fejer Codex X, 2, 387. 20

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in ornnium
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
nos literas nobilis viri magistri Johannis vicevaivodae Transsilnani recepimus
in haec verba. (Folyt die Urkunde des Vizeivoiwoden Johann von 1396 Nr. 1378.) 25
Nos enim petitionibus praefati magistri Johannis vicevaivodae annuentes
una cum Luca familiari magistri Petri sui notarii homine suo nostrum hominem
videlicet Johannem clericum de choro nostro ad praemissa exequenda duxi-
mus transmittendum. Qui demum ad nos reversi nobis concorditer retulerunt,
quod ipsi secunda feria proxima post dominicam Ramispalmarmn proxime 30
praeterita 1) primo ad facies praedictartim duarum possessionum Kyralhalma
et Galath vocatarum pariter accessissent ibique portiones possessionarias
quondam Petri dicti Tykus in eisdem possessionibus Kyralhalma et Galath
vocatis habitas praefato magistro Sandor de Kyzdi convocatis earum vicinis
statuissent perpetuo possidendas penitus nemine contradictore apparente tribes 35
diebus continuis iuxta regni consuetudinem in eisdem moram faciendo.
Datum in festo inventionis sanctae crucis, anno domini millesimo CCC
nonagesimo sexto. Honorabilibus et discretis viris dominis Johanne praeposito,
Jacobo cantore canonico non existente, custodia vacante ac Stephano archi-
diacono de Tylegd decano canonicis ecclesiae nostrae existentibus. 40

1) Marx 27.

www.dacoromanica.ro
167

1381.
1396 September 26. Der Kolozsmonostorer Konvent beglaubigt
fur den Comes Hermanus Brustul von Klausenburg and Genossen
die Urkunde des Konigs Sigmund von 1391 Nr. 1276 mit der
5 Urkunde des Kiinigs Ludwig I. von 1374 Nr. 1024, betreffend die
Freiheit von Abgaben in Bacs.
Orig. Perg. Stadtarchio Klausenburg. Siegel, rund, war in weisses Wachs auf
der Ritekseite aufgedritekt. Eingesehaltet von dem Woiwoden Stibor 1399, Orig.
ebendaselbst.
10 Druck: Jakab Olcleveltdr I, 74.

Nos conventus monasterii beatae Mariac virginis de Clusmonstra


memoriae commendantes significamus tenore praesentium quibus expedit
universis, quod comes Hermanus Brustul de Clusuar ac Heinricus notarius
et civis de eadem Clusuar in nostram adeundo praesentiam exhibuerunt
15 nobis quasdam literas serenissimi principis domini nostri regis Sigismundi
maiori sigillo suo eonsignatas petentes nos humili precum cum instantia,
nt easdem de verbo ad verbum transcribi et transsumi ac in formam lite-
rarum nostrarum patentium redigi facere dignaremur pro eisdem ad cautelam
uberiorem. Quarum litet arum nobis exhibitarum tenor per omnia sequitur
20 et est is. (Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund von 1391 Nr. 1276 mit
der Urkunde des Ktinigs Ludwig I. von 1374 Nr. 1024) Nos igitur1) iustis
et legitimis petitionibus praefatorum civium inclinati easdem literas domini
nostri regis Sigismundi de verbo ad verbum transcribi et transsumit ac in
hanc formam literarum nostrarurn patentium redigi fecimus iustitia suadente.
25 Datum feria tertia proxima ante festum beati Mychaelis archangeli, anno
domini millesimo CCC nonagesimo sexto.
Auf der Riickseite von anderer gleichzeitiger Hand: Super tributo
de Basch.

1382.
30 (Weissenburg) 1396 Oktober 24. Johann Vittyh, Vikar des sieben-
biirgischen Bischofs, bezeugt, lass Laurencius, Sohn Henneng's von
Dallendorf, die ihin als Busse fur die Totung seines Vaters Henning
zugefallenen Besitzanteile dem Weissenburger Kapitel vermacht hat.
Eingeschaltet von dem Kolozsmonostorer Konvent 1397, Orig. Kapitelarchiv
35 Karlsburg.
Regest: Szeredai Notia 65. Fejer Codex X, 8, 433. T6rtenelmi tar 1890, 131.

Nos magister Johannes Vittyh venerabilis in Christ() patris et do-


mini, domini Materni dei et apostolicae sedis gratia episcopi Transsilitani
') Uber der Zeile nachgetragen.

www.dacoromanica.ro
168

vicarius in spiritualibus generalis significamus tenore praesentiu quibus


expedit universis, quod Laurencius filius Henneng nobilis__de Dalya feria
tertia proxima ante festum beatorum Symonis et Judae apostolorum hora
meridiei vel quasi, Albae in domo providi viri Lazari civis Albensis coram
nobis et testibus infra scriptis nobis et eisdem testibus per eunden Laurencium 5
filium Henneng in testimonium sui testamenti infra declarandi vocatis et
rogatis licet aeger corpore omnino tamen compos suae mends et rationis
dixit et confesses exstitit oraculo vivae vocis, quod prout ipse alias cum
bona ratione ac matura deliberatione portiones suns possessionarias pro morte
seu emenda mortis praefati Henneng patris sui sibi deventas, quas possideret 10
et baberet, cum omnibus ipsarum utilitatibus et pertinentiis quibuslibet ad
ipsas spectantibus coram suo confessore scilicet domino Nicolao presbytero
plebano de Varadia aliisque quampluribus testibus fide dignis legasset, ita
et nunc ob remedium animae suae et parentum suorum legaret capitulo
ecclesiae Transsiluanae, immo legavit coram nobis et testibus infra scriptis 15
tali conditione interiecta, quod praefatum capitulum dominam Elizabeth
uxorem suam usque vitam eiusdem dominae in eisdem portionibus posses-
sionariis conservare aut pecuniam, quam ipsa domina de suis propriis bonis
pro redemptione ipsartun portionum possessionariarum praetextu impignora-
tionis exposuisset, eidem dominae integre restituere teneretur, qua quidern 20
petunia per capitulum eidem dominae restituta ipsa domina Elizabeth easdem
portiones possessionarias relinquere et resignare teneatur ac etiam ipsa do-
mina mortua dictae portiones possessionariae in dominium praenotati capituli
ecclesiae Transsiluanae perpetuo et irrevocabiliter devolvantur. Praesentibus
discretis viris et honestis videlicet Nicolao Symonis et altero Nicolao Ste- 25
phani presbyteris domini nostri episcopi capellanis ac tertio Nicolao Stephani
presbytero domini Petri archidiaconi de Clus capellano, Thoma presbytero
domini Johannis praepositi capellano, Chonrado Tubemheym dicto, Benedicto
pictore, Johanne filio Jekel, Lazaro hospitibus Albensibus. Super quo testa -
mento ut praemittitur praefata domina Elizabeth patentes literas nostras in- 30
stanter in testimonium praemissorum postulavit, quas eidem concessimus
iustitia requirente. Datum in termino praemisso, anno domini rnillesimo
CCC nonagesimo sexto.

1383.
Hermannstadt 1396 Dezember 6. Johann Strich, Vizewoiwode 35
von Siebenburgen, vertagt die Verhandlung der Streitsache zwischen
Johann von Zsombor and dem Kleriker Andreas.
Orig. Pap. Archiv der Grafen Teleki, Marosvdsdrhely. Siegel war auf der
Ritckseite zum Verschluss aufgedrackt. Die in der Urkunde erwahnte Vertagung
der Gerichtsverhandlung ad qui ndenas festi beati Andreae apostoli, 14. Dezember, 40
&trite mit Ritcksicht auf den fur die in festo beati Nicolai confessoris, den 6. De-
zember 1396, erfolgende Vertagung angefithrten Grund, propter rnotionem [huius]
nostri exereitus, sick wohl auf den 14. Dezember 1397 beziehen. Hiefur spricht wohl

www.dacoromanica.ro
169

auch der Umstand, dass fur die Bezeichnung des Termines einer nach dent Nikolaus-
tage fallenden Hand lung die Verwendung des schon vergangenen Andreastages
wohl etwas ungewohnlich ware.
Druck : Barabds Cod. Teleki I, 254.

5 [Nos]') Johannes Strich vicevaivoda Transsiluanus damns pro me-


moria, quod discussionem seu [deli]berationern 1) cuiusdarn causae, quam
Johannes de Sombor contra 2) clerieum Andream [dic]tum 1) do Burcia et
quidem presbyterum coram nobis movere habebat, tamen propter motionem
[humus] nostri exercitus ad quindenas festi beati Andreae apostoli mine ven-
t() turas 8) duximus prorogandam. [Datu]m i) in Cybinio, in festo beati Nicolai
confessoris, anno domini millesimo [tre]centesimo nonagesimo sexto.
Auf der Rfickseite : Pro Johanne de Sombor contra Andream der--
cum de Burcia et quidem presbyterum ad quindenas [festi bea]ti Andreae
apostoli mine venturas 3) prorogatoria.

15 1384.
Szentimre 1397 Januar 16. Johann Sthrig, Vizewoiwode von
Siebenbiirgen, ersucht das Weissenburger Kapitel, bei der Einfuhrung
Andreas' de Megyes in seinen Besitz in Rauas nzitzuwirken. Als
homo vicevaivodalis werden genannt Johannes de Postelke, Stephanus
20 de Darlaz und Petrus de Ecel.
Datum in sancto Emerico, feria tertia proxima ante festum beatae
Agnetis virginis et martyris, anno domiui M° CCC° nonagesimo septimo.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, Durchmesser 3 6 Centi-
meter, war in weisses Wachs auf der Ruckseite zum Verschtuss auf gedritckt.

25 1385.
Szentimre 1397 Januar 21. Johann Strych, Vizewoiwode von
Siebenbargen, bezeugt, dass Magister Johann, Sohn Johann von
Martinsdorf, und Genossen Einsprache erhoben haben, betrejend die
Besitzung Langenthal.
30 Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, Durchmesser 3.6 Centi-
meter, in weisses Wachs auf der Ritckseite aufgedriickt. Umschrift in gothischer
Minuskel. Die Urkunde 1st von demselben Schreiber geschrieben wie Nr. 1386.
_Der Text ist fehlerhaft.
Regest: Fejer Codex XI, 479.

35 ') Rechte Seite der Urkunde mit Text abgerissen.


2) Hierauf durchgestrichen: quosdain.
3) 1397 Dezember 14.

www.dacoromanica.ro
170

Nos Johannes 1) Strych vicevaivoda Transsiluanus memoriae conunen-


damns, quod magister Johannes filius Johannis de Marthonfalua in sua ac
Nicolai et Andrae filiorum Gregorii,2) Sigismundi filii Stephani dicti Keseg
ac Ladislai filii Johannis filii Nicolai de Benchench necnon relictae magistri
Wbul personis in nostram personaliter veniens 5) praesentiam omnem dona- 5
torero a donatione et omnem occupatorem ab occupatione, detentione,4) fructus
et utilitates possessionis Hozywazo nominatae et ad eandem pertinentem 2)
perceptione et percipi factione ac 6) quovis colore 6) adinvento se in doininium
eiusdem intromissione, signanter vero Johannem filimn Ladislai filii Ladislai
de dicta Hozyvazo et alios quoslibet in eadem perpetuatione factis vel faciendis 10
prohibuit corarn nobis testimonio praesentiam mediante. Datum in,osaneto
Emerico, in festo beatae Agnetis virginis et martyris, anno domini M CCC
nonagesimo septimo.

1386.
Szentinwe 1397 Januar 21. Johann Strych, Vizewoiwode von 15

Siebenburgen, bezeugt, duss Illagister Johann, Sohn Johanns von


Martinsdorf, and Genossen Einsprache erhoben haben, betrefrend die
Besitzung Schonau.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rand, Durchmesser 3.6 Centi-
meter, in weisses Wachs auf der Riickseite aufgedriickt. Umschrift in gothischer 20
Minuskel. Die Urkunde ist von demselben Schreiber geschrieben foie NT. 1385.
Der Text ist fehlerhaft.
Regest: Fejer Codex XI, 479.

Nos magister Johannes Strych vicevaivoda Transsiluanus memoriae


commendamus, quod magister Johannes filius Johannis de Marthonfalua in 25
sua ac Nicolai et Andrae filiorum Georgii,2) Sigismundi filii Stephani dicti
Keseg ac Ladislai filii Johannis 7) filii Nicolai de Benchench necnon relictae
magistri Wbul personis personaliter in nostram veniens praesentiam omnem
donatorem a donatione et omnem occupatorem ab occupatione, detentione,
fructus et utilitates possessionis _Z_eznezev vocatae perceptione et percipi 30
factione segue 8) quovis colore adinvento in dominium eiusdem intromissione
et perpetuatione, signanter vero Johannem et magistrum Mychaelem archi-
diaconum de Hunyad filios quondam Petri vicevaivodae de Waradya et
alios quoslibet factis vel faciendis prohibuit coram nobis vigore praesentiam
9 Hierauf durchgestrichen: de. 35
8) So Vorlage.
3) Vorlage: venientes.
4) Gebessert aus: detentiones.
5) Vorlage: ad.
6) Vorlage: calore. 40
7) Hierauf durchgestrichen: de B.
8) Hierauf durchgestrichen: in do.

www.dacoromanica.ro
171

mediante. Datum in sancto Emerico, in festo beatae Agnetis virginis et


martyris, anno domini millesimo CCC nonagesimo septimo.
Auf der Riickseite von einer Hand des 15. Jahrhunderts : Forbot of
Meldenberg.')

5 1387.
Szentimre 1397 Januar 24. Johann Swerth, Vizewoiwode von
Siebenburgen, ersucht das Weissenburger Kapitel, bei der Einfuhrung
Michaels, des Plebans von Marienthal, and Genossen in einen Besitz-
anteil von Wohldorf mitzuwirken.
10 Eingeschaltet von dem Weissenburger Sapitel 1397, Orig. Ungar. Landesarchiv
Budapest.

Amicis suis reverendis capitulo ecclesiae Albensis Transsiluanae


Johannes Swerth vicevaivoda Transsiluanus amicitiam paratam cum honore.
Noveritis quod nobis una cum regni nobilibus in octavis festi epiphaniarum
15 domini 8) in sancto Emerico pro faciendo moderativo iudicio causantibus
iudiciario pro tribunali sedentibus discretus vir dominos Mychael plebanus
de valle Mariae personaliter iuxta continentiam literarum magistri Johannis
pridem vicevaivodae prorogatoriarum in figura nostri iudicii comparendo
contra Sandor filium Nicolai de Kyzdy proposuit querulose, quod cum idem
20 Sandor quandam portionem possessionariam, portionem videlicet quondam
Petri dicti Tykus in possessione Waldorph vocata habitam sibi omnis iuris
titulo ac successorie pertinentem per regiam serenitatem nomine possessionis
hominis sine herede ab hac lace decedentis sibi dari et conferri postulasset
et in dominium eiusdem mediantibus vaivodali et vestro hominibus introire
25 voluisset, tune ipso eidem Sandor contradictionis velamine obviasset dictique
vaivodalis et vester homines in praesentiam praedicti magistri Johannis filii
quondam Petri pridem vicevaivodae nostri praedecessoris citavissent. Tandem
ipsa causa diversis prorogationum cautelis ad praesentes octavas praedicti
festi epiphaniarum domini 2) nostram in praesentiam deventa exstitisset, ad
30 quas memoratus Sandor actor existendo non venit neque misit. Medio autem
tempore praelibatus Sandor annotatam portionem possessionariam ipsius
quondam Petri dicti Tykus potentialiter occupando vertetur in sunlit prae-
iudicimn valde magnum. Petens 3) nos et eosdem regni nobiles sibi in prae-
missis de remedio providere opportuno. Verum quia ab eisdem regni nobi-
35 libus de eo, ut praelibatus Sandor eandem portionem possessionariam non
iuridice sed potentialiter occupasset dictaque portio possessionaria omnis
ittris titulo eidem domino Mychaeli pertinere debeat, satis lucide informa-
bamur, sicque memoratus Sandor non potentialiter sed iuxta regni consue-
1) So Vorlage. Richtig: Schanau.
40 2) Januar 13.
3) Scilicet: praenominatus Mychael plebanus.

www.dacoromanica.ro
112

tudinem in dominium dictae portionis possessionariae introire debuisse ad-


inveniebatur eademque portio possessionaria eidem domino Mychaeli adiu-
dicari et restatui debere cernebatur ex eo, quod nos una cum eisdem regni
proceribus nobiscum in adiudicatione praernissae causae adhaerentibus prae-
fatum Sandor pro praemissa illegitima sua occupatione praelibatae possessio- 5
nariae portionis Waldorph in facto potentiae convictum fore decernentes
dictamque portionem possessionariam eidemque domino Mychaeli restatuere
commisissemus nostra iudiciaria auctoritate mediante, ad quam possessio-
nariam restatutionem faciendam nester et vester homines necessario debeant
destinari, pro eo vestrum requirimus amicitiam praesentibus diligenter, 10
quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fide dignurn, quo prae-
sente magister Andreas literatus de Manyk homo noster specialiter ad id
transmissus ad faciem praelibatae portionis possessionariae vicinis et comme-
taneis eiusdem universis inibi legitime convocatis et praesentibus accedendo
eandem portionem ab alioriun possessionariis iuribus separatam et distinctam 15
statuat ante lato domino Mychaeli et per eum Johanni fratri suo heredibusque
eiusdem Johannis iure ipsis concernenti perpetuo possidendam contradictione
dicti Sandor non obstante. Contradictores vero si qui alii fuerint, citet
eosdem contra annotatos dominum Mychaelem et Johannem nostram in
praesentiam ad terminum competentem rationem contradictionis eorum 20
reddituros. Et post haec ipsius possessionariae portionis statutionis seriem
cum nominibus contradictorum et citatorum, si qui praeter praelibatum
Sander vel suos filios aut fratres fuerint, ut fuerit expediens, terminoque
assignato nobis amicabiliter rescribatis. Committatque ibidem praefatus homo
nester sub testimonio dicti vestri horninis, quod si ante fatus Sander vel 25
Sill filii aut fratres aliquod ius in eadem portione possessionaria habere
sperarent, id iuridice exequendi habeant facultatem. Datum in sancto Emerico,
duodecimo die octavarum praedictarum, anno domini millesimo CCC nona-
gesimo septimo.

1388. 30

1397 Januar 31. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Ur-


kunde des Vizewoiwoden Johann Swerth von 1397 Nr. 1387 ein
und bezeugt, class Michael, Pleban von Marienthal, und Genosse in
einen Besitzanteil von Wolaldorf eingefuhrt worden sind.
Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, spitzoval, iveisses Wachs, 35
an grittier Seiclenschnur angehangt.
Regest: Fejer Codex XI, 480.

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod 40
nos literas nobilis viri magistri Johannis vicevaivodae Transsiluani nobis
directas recepimus in haec verba. (Folyt die Unkunde des Vizewoiwoden

www.dacoromanica.ro
173

Johann Swerth von 1397 Nr. 1387.) Nos enim petitionibus eiusdem magistri
Johannis vicevaivodae annuentes una cum magistro Andrea literato de Manyk
homine suo ad praemissa specialiter transmisso nostrum hominem 1) videlicet
Johannern clericum de choro nostro duximus transmittendurn. Qui demum
5 ad nos reversi nobis concorditer retulerunt, quod ipsi Sabbato proximo post
festum conversionis beati Pauli apostoli 2) ad faciem praedictae possessionis
Waldorph vocatae pariter accessissent ibique iuxta continentiam praedictarum
literarum eiusdem magistri Johannis vicevaivodae portionem possessionariam
quondam Petri dicti Tykus in eadem possessione Waldorph habitant vicinis
to et commetaneis suis universis circumquaque legitime convocatis ipsisque
praesentibus praefato domino Mychaeli plebano de valle Marine et per eum
Johanni fratri suo heredibusque eiusdem Johannis penitus nemine contra -
dictore apparente praeter Sandor filium Nicolai de Kyzdy, cuius contradic-
tions non obstante eo quod in eisdem literis vicevaivodae continebatur,
15 statuissent perpetuo possidendam, tribus diebus continuis iuxta regni eon-
suetudinem in eadem niorani faciendo. Datum quarta feria proxima ante
festum purificationis virginis gloriosae, anno domini millesinio CCC nona-
gesimo septimo. Honorabilibus et discretis viris dominis Johanne praeposito,
Jacobo cantore canonico non existente, Hynkone custode ac Stephano ar-
20 chidiacono de Tylegd decano canonicis ecclesiae nostrae existentibus.

1389.
Klausenburg 1397 Januar 31. Stibor, Woiwode von Siebenbiirgen,
erlasst zu Gunsten der Burger und Kaufleute aus Siebenbargen ins-
besondere aus Hermannstadt eine Verordnung, betreffend die schuldigen
25 und iiblichen Abgaben der genannten _Burger und Kaufleute, ihre
Freiheit bezaglich des Reiseverkehrs, ihre Freiheit von Abgaben fur
ihre Person, ihre unbeladenen Wagen und Pferde, betreffend ,ferner
die Beschlagnahme von zum Verkauf ins Ausland bestimmten Pferden.
Orig. Pap. Hermannst. Archiv. Siegel, mud, Durchmesser 2.8 Centimeter, in
30 grilnes Wachs innen aufgedritckt. Wappenschild, dreieckig und unten spitz, nach
rechts geneigt, mit Helm und Helmzier auf der linken, obern Ecke, in einem Zang-
lichen Vierpass im Siegelfelde; der Helm ist mit einer Helmdecke versehen, das
Feld des Vierpasses mit Gitterwerk verziert. Umschrift, unzial: S STIBOR[Ill
STIBORI[CZ1 Vergleiche die Abbildung Csdnki Pecsetek mutatoja, Tafel V,
35 Figur 21 nach einem Siegel aus dem Jahre 1389; der Stempel dieser Abbildung
lasst als vont Stempel der Vorlage abweichende Mekmale state des unten spitzen
einen unten abgerundeten Wappenschild, ferner an Stelle der in der Vorlage blos
mit Gitterwerk verzierten Fleiche rechts und links von dem Helme, je eine Figur
auf diesen beiden Seiten des Helmes erkennen.

40 Stiborius vaivoda Transsiluanus et conies de Zolnok universis et


singulis nobilibus, castellanis, vicecastellanis, iudicibus, iuratis civibus, telonia-
It) Hierauf: cl.
2) Januar 27.

www.dacoromanica.ro
174

toribus, tributariis, officialibus, cuiuscumque exstiterint conditionis seu dig-


nitatis hominibus, civitatum, oppidorurn et villartun rectoribus et guberna-
toribus, ad quos praesentes pervenerint, volumus esse notum, quomodo pridem
cum in Torda, ubi cum universes regnicolis istarum partium Transsiluanarum
pro colloquio fuimus constituti ad tractandum, quae bona et tranquillitatem 5
regni conqueruntur,1) nonnulli cives et mercatores coram nobis praedictarurn
partium gravissima proponebant cum querela affirmantes, quando cum merci-
moniis seu rebus mercimonialibus eorum ad regnant Hungariae et ultra
proficiscere1) deberentur,1) ex tune per teloniatores ac tributarios quousque hie
in partibus habitis 1) minus iuste impedirentur et ultra quam moris est seu 10
consuetudo requirit angariarentur et ad superfluas cohortarentur solutiones
in praeiudicium ipsorum valde magnum et gravamen. Cum tamen unum
quemlibet circa iustitiam et antiquam consuetudinem velimus conservare,
idcirco vestram requirimus universitatem et singulariter omnes hortamur
necnon regia auctoritate qua fungimur mandamus seriosius praecipientes, 15
qrtatenus huiusmodi cives et mercatores et signanter illos de Cibinio cum
rebus et mercibus eorum, quotiescumque in vestri medium pervenerint,
receptis debitis et consuetis tributis ac teloniis ab eisdem sine ulteriore aggra-
vamine liberos abire permittatis et qniete nullas ipsis instantias ac[ ]tates 2)
penitus facientes. Et hoc committimus per universos comites ac gubernatores 20
quarumvis possessionum, ubi telonia, seu tributa exaguntur,l) examinari et
videre fideliter, quod talia tributa iuxta ordinem antiquum et consuetudinem
et non citra exigantur et sine quovis obstaculo et occasione. Item volumus,
quod annotatos cives et mercatores una cum eorum curribus videlicet non
oneratis, qui in vulgari Theuthunico leitwegen nuncupantur, cum equestribus, 25
licet cum curru vel sine curru sint, absque omni solutione pecuniarum penitus
et teloniae solutione liberos omnino dimittatis pertransire ita tauten, si qui
equos exducere niterentur ad vendendum, volumus ut eosdem nostro nomine
occupetis et arestetis, quousque aliud a nobis non habueritis in mandatis.
Et aliud in praemissis omnibus non facturi, sicuti favorem regium ac nostram 30
dilectionem vobis diligitis conservare. Datum in Kolusuar, feria quarta
proxima ante festum purificationis virginis gloriosae, anno domini 31'n° CCCm°
nonagesimo septimo.

1390.
1397 Februar 8. Der Kolozsmonostorer Konvent beglaubigt far 35
das Weissenburger Kapitel die Urkunde des Vikars Johann Vittyh
von 1396 Nr. 1382, betrefiend die durch Laurencius, den Sohn
Henneng's von Dallendorf, dem Weissenburger Kapitel vermachten
Besitzanteile.
I) So Vorlaqe. 40
2) Loch, 0.9 Centimeter breit. Vor tates sind noch zwei Normalschafte sichtbar.

www.dacoromanica.ro
175

Orig. Perg. Kapitelarchiv Karlsburg. Siegel, mad, war in ioeisses Wachs ant
der Rilekseite aufgedrilekt.
Regest: Szeredai Notitia 65. Fejer Codex X, 8, 433. Torteneloni tdr 1890, 131.

Nos conventus monasterii beatae Marine virginis de Clusmonustra


5 significamus tenore praesentium quibus expedit universis, quod diseretus
vir magister Michael notaries capituli ecclesiae Transsiluanae nomine ehisdem
capituli ad nostram accedendo praesentiam exhibuit nobis quasdam literas
patentes honorabilis viri magistri Johannis Vittyh vicarii domini Materni
episeopi Transsiluani tenoris infra scripti, petens nos nomine dicti capituli
to debita cum instantia, ut ipsas de verbo ad verbum transcribi facere et sub
transcripti forma eidem capitulo concedere dignareinur ad eautelam. Quarum
tenor talis est. (Folgt die Urkunde des Vikars Johann Vittyh von 1396
Yr. 1382.) Nos enim petitionibus eiusdem magistri Michaelis annuentes to-
norem praedictarum literarum omni integritate pollentem de verbo ad verbunt
15 transcribi fecimus et sigillo nostro consignari. Datum quinta feria proxima
post festum purificationis virginis gloriosae, anno domini millesimo CCC no-
nagesimo septimo.

1391.
Kronstadt 1397 Mdrz 23. Johann Sydenswancz, Richter, und
20 der Rat von Kronstadt bezeugen den Vergleich zwischen dem Comes
Johann von Brenndorf und Genossen einerseits und der Gemeinde
Brenndorf andererseits, betreffend den Wiederaufbau der 11Iiihle in
Brenndorf sowie die Instandhaltung dieser Milk le und ihres Wasser-
zuflusses.
25 Orig. Perg. Gemeindearchiv Brenndorf und Photographie Hermannst. Archie.
Siegel war an Pergamentstreifen angehiingt. Die Urkunde ist an einer Ste lle
durchlochert.
Druck: Zimmermann Texte 11.

In nomine domini amen. Ne rerum gestarum memoria per temporis


30 clecursum depereat, consuetudo approbavit laudabilis, ut ea quae geruntur
in tempore vivaci scripturarum testimonio perennentur. Nos igitur Johannes
Sydenswancz index, Martinus Robantini villicus, item Nycolans Andreae,
Jacobus Dyabolus, Petrus Nycolai, Salomon Dauidis, Petrus Non ler, Johannes
Syfridi, Cristianus Eychorn, Johannes Mathei, Nycolaus arcufex, Nycolaus
35 Schade, Antonius Sanderi, Johannes comes, Laurencius Schawer, Nycolaus
Anashelmi, Johannes aurifither, Jacobus Wynandi cives ') iurati ') praesentium
tenore significamus memoriae commendantes praesentibus et futuris quibus
expedit universis, quia cum hacten us serenissimusprinceps Segismund us d omi n us
noster naturalis inclitus rex Hungariae victoriose votivo cum triumph° contra
40 Uber der Zeile nachgetragen.

www.dacoromanica.ro
176

Stephanum vaivodam minoris Olachiae victor venit ad partes nostras, quodam


molendino ac curiartun fundo comitemJohannen in villa Bringendorf iacente ex
sua innata gloriositatis gratia praedotavit ita, ut ab omni censu regio et exactione
regali absolveretur cum suis in eisdem pro eo et ex eo, quod Nycolaus
frater eius naturalis in eodem conflictu exstitit interemptus. Post m[odicum 5
tamen] temporis intervallum quaedam litis materia propter ipsum molendinum
[et curium fundum inter] co[m]ite[m] Johannem ac suos ab una et seniores
villae Bringendor[f parte ab altiera exorta est ita, ut ipsi seniores villae
praedictae statuerent inter se statuta prohibitoria prohibentes, me_quis granum
aliquod in ipso molendino moleret. Etiam aliud molendinum aedificare nite- 10
bantur contra continentias literarum regalium et in praeiudicium dicti comitis
Johannis et stiorum et damn um valde grande. Litigaverunt autem haec
partes duae coram magnifico viro domino Nyco lao 1) de Perin comite Sycu-
lorum et viro magnifico domino Nycolao fratre Ladyslai vaivodae etiam
comite Syculormn, quousque seniores praedicti in causa occubuerunt, et in 15
fine litis accidit, ut ipsum molendinum cremaretur. Pro reconciliatione et
unionis reformatione ipsi seniores assumpserunt ipsum molendinum funditus
restaurare et reaedificare propriis laboribus et expensis, restaurato molendino
quidquid post hoc in processu temporis iterum contigerit aedificari, comes
Johannes pro se ac sui pro se partern suam deberent aedificare et seniores par- 20
tern suam quam comparaverunt deberent aedificare praeterquam aquaeductus
et aggeres, quae duo seniores et communitas villae praedictae perpetue propriis
suis lahoribus et expensis debent et tenentur conservare. Ut omnia igitur
praescripta illaesa et inconcussa maneant, saepe dicti seniores et communitas
villae assumpserunt, ut si quando horum transgressores invenirentur ant si 25
quam litis materiam moverent contra dictum Johannem comitem ac suos,
ex tune centum aureos ad fiscum nostrum debent et tenentur assignare,
neque comes Johannes quamquam litis materiam contra eos suscitare debet,
alioquin simili modo centum aureos nobis obligatus teneretur. In cuius etiam
rei testimonium 3) praesentes nostri sigilli pendentis munimine roboranius. 30
Datum et actum Brassow, feria sexta proxima ante festum annunciationis
beatae Mariae virginis gloriosae, anno domini M° CCC° LXXXXVIP)

1392.
Of en 1397 April 29. Konig Sigmund beauftragt Maternus, den
Bischof von Siebenbiirgen, mit der Beilegung des Streites zwischen 35
dens Propst Johann and dem Kapitel von Weissenburg, betreffend
die dem Propst gebuhrenden Einkiinjte.
Eingeschaltet von dem Bischof Maternus 1397, Orig. Kapitelarchiv Karlsburg.
Regest: Tortenelmi tdr 1890, 131.

1) Hierauf: Nyclo. 40
2) Vorlage: inconsussa.
3) Vorlage: testimonio.

www.dacoromanica.ro
177

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et ce-


tera niarchioque Brandemburgensis et cetera fideli suo reverendo in Christo
patri domino Matorno episcopo ecclesiae Transiluanae salutem et gratiam.
Gravis querela honorabilis viri domini Johannis praepositi ecclesiae Tran-
5 siluanae praedictae propulsavit aures nostrae maiestatis, quornoclo domini
concanonici sui de praedictocapitulo Transilunno in decimis et nonis bla-
dorum et vinorum suae praepositurae et canonicatus damna non modica
indebite intulissent et minus iuste inferre non cessarent. Quare fidelitati
vestrae per praesentes firmis damns in mandatis, quatenus si yes sic se baba
lu ut nobis dicitur, ex tune inter partes praemissas omnis iuris et iustitiae ac
omnimodae satisfactionis complementum auctoritate vestra ordinaria facere
debeatis, ne ulterius aliqua partium nostrae queruletur maiestati. Et aliud
non facturi. Datum Blidae, die dominico proximo ante festum beatorum
Philippi et Jacobi apostolorum, anno domini millesimo CCC nonagesirno
15 septimo.

1393.
Gran 1397 Mai 24 bis Juni 28. Protokoll aber die im Jahre
millesimo trecentesimo non age si m o septimo in Gegenwart des mit
der Abfassung dieses Protokolls beauftragten Notars Martini Joannis
20 de Turnouia clerici Pragensis diocesis sacra 1) apostolica et imperiali
auctoritatibus publici notarii durch den reverendus in Christo pater
dominus Anthonius de Pontho 2) decretorum doctor, dei et apostolicae
sedis gratia episcopus Sibinicensis, reverendissimi in Christo patris
et domini, domini 3) Joannis eadem gratia archiepiscopi Strigoniensis
25 locique eiusdem comitis perpetui primatisque et apostolicae sedis legati

ac regiae maiestatis supremi cancellarii in spiritualibus vicarius et


causarum auditor de eiusdem domini 3) Joannis archiepiscopi speciali
mandato et cornmissione visitator ad capitulum cathedralis dictae eccle-
siae Strigoniensis specialiter, generaliter autem ad omnes ecclesias
30 et capitula, abbatias, conventus et praeposituras praedicto domino
Joanni archiepiscopo et dictae suae ecclesiae Strigoniensi subiectas
missus et datus vigesima quarta die mensis Maii,l) hora primarum
vel circa, in loco capitulari consueto ipsius ecclesiae Strigoniensis ad
hoc deputato begonnene Visitation. Unter den der Visitation bei-
35 wohnenden canonici wird erwdhnt Anthonius de Septem castris. Unter
den zur Jurisdiktion des Graner _Erzbischofs gehorigen Propsteien
1) Vorlage: s.
2) So Vorlage.
8) Vorlage: D.
40 4) Mai 24.
Ifrkundenbuch III. 12

www.dacoromanica.ro
178

werden angefiihrt die Praepositurae saeculares. Item praepositura sailed


Martini episcopi et confessoris de Posonio, quam tenet magister
Joannes Jubar de Bohemia, cuius praepositurae canouicatuuniqu.e
praeben d arum que collatio spectat ad dominum archiepiscopum Stri-
goniensem. Item praepositura sancti Martini de Scepusio, praepositura 5

veteris Budensis, praepositura Tituliensis, praepositura Orodiensis,


praepositura Chibiniensis. Als Dekanate, welche dent Graner Erz-
bistum unterstehen, werden bezeichnet Item decanatus Chibiniensis et
decanatus Brassouiensis partium Transsyluaniae.
Papierhandschrift aus der zweiten Halite des 16. Jahrhunderts, Pappband, 10
Kapitelarchiv Gran. Ober dem Text stehen vom Schreiber der Handschrift die
Worte: Modus et ordo visitationis capituli ecclesiae Strigoniensis. Die Visitation
beginnt am 24 Mai 1397. Im Verlauf der Visitation werden drei in den Zeitraum,
innerhalb dessen diese Visitation vor Bich geht, fallende Termine durch den Visi-
tator festgesetzt. Der erste Termin von quindecim dies entspricht, vom 24. Mai an 15
gerechnet, dean 7. Juni, der zweite, unmittelbar «nschliessende Termin von octo
dierum dem 14. Juni und der dritte gleichfalls unmittelbar anschliessende Termin
con quindecim dies dem 28. Juni 1397. Die mit der Handlung zusammeatfallende
Beurkundung erfolgte somit innerhalb der Tage Mai 24 bis Juni 28. Der Text
enthalt Zusatze aus einer nach der Beurkundung fallen den Zeit, ohne dass dicse 20
Zusiitze als solche vom Schreiber der Handschrift kenntlich gemacht rind.
Bruchstiick: Battydn Leges ecel. III, 297. Fejer Codex X, 2, 506. 518. Torok
Magyarorsz. primdsa I.1, 55. Densusianu Documente 390.

1394.
Bonczhida 1397 Mai 29. Die Kotnitatsoberrichter von Doboka 25
bezeugen den Vergleich zwischen Enterich und Peter, den Adligen
von Budak, betrefjend die Hinterlassenschaft des Bistritzer Plebans
Michael.
Orig. Pap. Archiv der Grafen Teleki, Maroscdsdrhely. 2 Siegel waren in tveisses
Wachs auf der Ritckseite aufgedriickt. Der Text ist fehlerhaft. 30
Druck: Barabds Cod. Teleki I, 259.

Nos Gregorius de Fend et Jacobus de Zenthmiclos indices nobilium


comitatus de Doboka memoriae commendamus, quod Emeritus filius Osvaldi
ab una, parte vero ex alia Petrus germanus eiusdem Osvaldi nobiles de Bodahe
per modum arbitrii corani nobis personaliter constituti, confessum exstitit per 35
eosdem ministerio ipsorum vocis pariter et relatum, quod ipsi universas ip-
sorum portiones possessionarias inpraedicta possessione Budahch ipsos tan-
gentes habitas, quas portiones possessionarias habitas vir 2) discretus dominus
1) Vorlage: decanus.
2) So Vorlage. Statt der Worte vir bis einschliesslich legatas sollte es richtig 40
etwa lauten: per virunt discretum dominum M.ychaelern quondam plebanum de Bistricia
testameutaliter et hereditario ipsis legatas.

www.dacoromanica.ro
179

Mychael quondam ') plebanus de Bistricia testamentaliter et hereditario per 2)


ipstim dominum Mychaelem quondam plebanum de praedicta Bistricya ipsis
legatas 2) et hire dehito ad ipsos devolutas in duas rectas et aequales partes
inter se ipsos divisissent, vineam autem ipsorum, quam praedictus domimis
5 plebanus eisclem assignasset et legasset, similiter in duas aequales partes
divisissent, in quibus ipsi sufficienter contend exstitissent, vina autem quae
in futurum ex ipsa vines evenirent et creverint, ipsa vina pracdictum Eme-
ricum filium Osvaldi oxcepta portione laboratoris ipsius vineae tangere de-
bere dignoscerentur eo vinculo interposito, quod quicumque partium ipsam
10 dispositionem et ordinationem multorum proborum virorum infringeret et
violaret, ex tune tabs pars contra alterain partem ipsam pacem sulferentem
in vigintiques) marcis homagii, iudici vero in tribus marcis convinceretur
silo facto, ad quod praenominatae partes coram nohis spontanea se obligarunt
voluntate vigore praesentium mediante. Datum in Bonchyda, feria tertia
15 dictum rogationum, anno domini M CCC nonagesimo septimo.

1395.
Klausenburg 1397 Juni 21. Maternus, Bischof von Siebenbargen,
bestatigt die Urkunde des _En -zbischofs Gregor und der fiinfzehn
BischOfe von 1348 Februar 11 his 1349 Januar 28 Nr. 6'30 samnit
20 den Eintragungen des Bisehofs Andreas von 1350 Nr. 659 und
des Bisehofs Enzerich von 1387 Nr. 1212, betreffend den Ablass
far die Pfarrkirche und far die Jakobskapelle in Klausenburg, und
fiigt einen vierzigtagigen Ablass hinzu.
Eintragung oben links in der genannten Urkunde von 1348 Februar 11 bis
25 1349 Januar 28 Nr. 630.
Druck: Jakab Okleveltdr I, 106.
Regest: Thrtenelmi tdr 1896, 727.

Et nos Maternus eadem gratia episcopus Tran[ssiluanus ] 4)


indulgentias ratas habentes et gratas eas approbarnits et insuper nostra
30 d[ ] 9 XL dies indulgentiarum adiicimus contritis duntaxat et confessis
superaddimus et [ ]eius.b) In cuius testimonium anulare nostrum sigillum
praesentibus duximus apprimendum. Datum in [Col]uswar, in festo sacra-
tissimi corporis Christi, anno eiusdem millesimo CCC210 nonagesirno septimo.
') Uber der Zeile nachgetragen.
35 2) So Vorlage. Statt der Worle vir bis einschliesslich legatas solfte es richtig
etwa lauten: per virum discretum dominum Mychaelem quondam plebanum de Bistricia
testamentaliter et hereditario ipsis legatas.
3) So Vorlage.
4) Dicke, 2.6 Centimeter breit.
40 6) Desgleichen 1.8 Centimeter; hie rauf: nee. beziehungsweise rite, im letzteren
Falk wohl Bruchstack des Wortes auctorita te.
6) Dicke, 0.9 Centimeter.
12*

www.dacoromanica.ro
180

1396.
1397 Juli 8. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt far die
Stadt Hernzannstadt die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1373
Nr. 1002 mit der Urkunde desselben Konigs von 1372 Nr. 994,
betreffend den Handel der Hermannstadter nach Wien, auf der Stu hi- 5
weissenburger oder einer beliebigen andern Strasse.
Orig. Perg. Hermannst. Arehiv. Siegel war an roter Seidenschnur angeheingt.

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quam futuris praesens scripturn inspecturis salutem in ornnium
salvatore. Ad universorum notitiarn harm serie volumus pervenire, quod 10
providi viri Nicolatts Nuwenteister necnon Michael Rote cives de Cybinio
propriis ac aliorum civiurn et hospitum de eadem in personis ad nostram
accedentes praesentiam exhibuerunt nobis quasdam literas petentes quondam
serenissimi principis domini Lodonici regis Hungariae sub maiori sigillo
eiusdem confectas tenoris infra scripti, petentes nos debita cum instantia, 15
ut ipsas de verbo ad verbum transcribi et in formam nostri privilegii redigi
facere ac eisdem concedere dignaremur ad cautelam. Quarum tenor talis est.
(Folgt die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1373 Nr. 1002 mit der Urkunde
ebendieses Konigs von 1372 Nr. 994.) Nos enim petitionibus eorundem ci vitt m
iustis et legitimis annuentes tenorem praedictarum literarum omni integritate 20
pollentem de verbo ad verbum transcribi fecimus Pt pendentis sigilli nostri
munimine roborari. Datum die dominico proximo ante festum beatae Mar-
garetae virginis of martyris, anno domini millesimo CCC nonagesimo septimo.
Honorabilibus et discretis viris dominis Johanne praeposito, Johanne cantore
canonico non existente, Hynkone custode ac Stephano archidiacono de Tylegd 25
decano canonicis ecclesiae nostrae existentibus.

1397.
Weissenburg 1397 September 15. Maternus, Bischof von Sieben -
burgen, schaltet die Urkunde des Konigs Sigmund von 1397 Nr. 1392
ein und bezeugt die Amtshandlung des genannten Bischofs in der an 30
die konigliche Kuria geleiteten Streitsache, betreffend die _Rechte und
Einkiinfte des Weissenburger Propstes.
Orig. Perg. Kapiteiarchiv Karlsburg. Siegel war angehtingt. Der Text ist
fehlerhaft.
Bruchstitck: Szeredai Notitia 63. 35
Begest: Fejer Codex X, 8, 429. Tortenelmi idr 1890, 131.

Nos Maternus dei et apostolicae sedis gratia episcopus Transiluanus


significamus tenore praesentium quibus expedit universis, quod honorabilis
vir dominus Johannes praepositus ecclesiae nostrae praedictae tertia die post

www.dacoromanica.ro
181

festunt nativitatis virgin's Mariae quae fuit decima dies mensis Septembris 1)
praesentibus canonicis ecclesiae nostrae praenotatae aut maiori parte eorundem
praesentavit nobis literas serenissimi principis domini nostri Sigismundi regis
Hungariae et cetera. Quarum tenor sequitur in haec verba. (Folgt die Ur-
5 kunde des lanigs Sigmund von 1397 Nr. 1392.) Quibus visis et auditis
dictus dominus Johannes praepositus cum instantia nos requisivit. ut ad
executionein earundem literarum procedere dignaremur. Nos igitur sicut ex
officio pastorali tenemur uniettique iustitiam impertiri, volentes praefato
domino Johann' praeposito iustitiam facere dictus dominos canonicos citari
to fecimus ad tertium diem sequentem, quae fuit duodecima dies Septembris,2)
tit coram nobis comparerent, ad obiecta dicti domini Johannis praepositi
responsuros. Quo termino adveniente 2) praenotatus dominus Johannes prae-
positus contra praefatos canonicos obtulit libellum sedecim articulos conti-
nentem. Et postmodum quarta die sequenti, quae erat quindecima 5) mensis
15 praefati 4) ipsi domini de capitulo pariformiter obtulerunt libellum ad huius-
modi articulos datos respondentem. Quorum libellorum utrarumque tenores
sequuntur in haec verba. Petitio domini praepositi circa iura sua praeposi-
talia, quae domini canonici ab ipso occupaverunt.
ti Primo idem dominus praepositus dicit, quod ratione huius, quia
20 suffert pro tertia, labores omnium et expensarum et fatigarum pro tertia
parte capituli, ideo petit et de iure debet habere tertiam in omnibus pro-
ventibus capituli. Respondemus quod omnia, in quibus ipse praepositus non
habet tertiam, habemus quiete et pacifice, sed si in aliis aliquando habemus
lites, in ipsis tertiam pattern expensarum et laborum sufferre deberet, quod
25 non facit sed ipsemet augmentat lites capituli quantum potest.
29 Item etiam petit in specie tertiam in decimis videlicet bladorum et
vinorum ubicumque ipsi domini volunt congregare pro domibus eorum, ubi-
cumque ipsi volunt vendere, vult cum eis vendere.
Respondemus quod dedimus et dabimus sicut praedecessoribus snis,
30 oppositum si fecimus doceat, et dicimus, quod omnes_decimae in Kykullew
primo solum modo pro canonicis et non pro aliis distribui debent et in
capitulo fuerunt hactenus distributae videlicet inter tot, quot canonici fuerunt
praesentes.
--s) Item proponit quod in omnibus possessionibus capituli pro sua tertia
35 parte praepositali habuit hucusque suos officiales pro suo iudicio residentes
et sua iura colligendi.5) Qui officiales prohibentur iudicare in persona emus
per decanum, quia ipse decanus relaxat birsagia et condescendit eisdem
dicti domini praepositi quod 5) alias non consuetudine 5) tempore aliorum
praepositorum, et sic simpliciter iudicium ipsius domini praepositi abstulit.
40 Respondemus quod 6) non credimus sibi factam iniuriam. Si vero
facta est ei iniuria de istis, in quibus sui praedecessores steterunt, doceat.
5) 1397 September 10.
2) September 12.
3) Vorlage: quindecimus.
45 4) September 15.
3) So Vorlage.
6) Uber de). Zeile nachgetragen.

www.dacoromanica.ro
182

' Item domini canonici, qui habent vineas in territorio capituli, aut
aliqui 'altarium rectores et nolunt solvere decimas eidem pro sua tertia.
Respondemus quod non ') tangit capitulum, respondeant quos tangit
negotium.
Item dominus rex cum praelatis et baronibus regni adiudicavit nonam 5
.5-

partem vinorum et bladorum in omnibus possessionibus capituli quod ipse,


velut in aliis proventibus possessionariis habet tertiam, sic in istis nonis
debet habere.
Respondemus quod super his et aliis causa peridet in palatio
apostolico. 10
Item dicit quod in omnibus proventibus capitularibus habet tertiam,
et sicut ab his proventibus minus iuste est eiectus sic etiam in aliis pro-
ventibus capituli habuit ins et fuit eiectus et est de praesenti de iure suo
huinsmodi alienatus.
Respondemus quod negamus ipsum in omnibus proventibus habere 15
tertiam, et petimus docere de possessione sicut ipse allegat se in possessione
fuisse et eiectum esse.
a Item dominus praepositus etiam proponit, quod domini canonici
faciunt occultas divisiones de proventibus capitularibus, ubi praepositus
habet tertiam et numquam vocant ipsum vel procuratorem S1111111 ad illas 20
divisiones et in his maxime defraudatur ipse dominus praepositus.
Respondemus quod simpliciter negamus et protestamur de iniuria
et infamia.
Item dicit quod omnia privilegia et instrumenta ecclesiae humus rnagis
concernunt ipsum et pro ipso stint quam pro canonicis, quia principalis est 25
et sine scitu et velle ipsius nil debent terminare, quod tangit ecclesiam,
quia secunda est persona post dominum episcopum.
Respondemus, quod doceat quia non credimus eo, quod capitulum
debet habere unum caput videlicet dominum episcoptun et non praepositum,
alias esset monstrum in natura. 30
Item dicit quod alias locationes decirnarum dominorum de capitulo
fuerunt de consensu suo seu sui procuratoris, et modo nec ipse neque
procurator emus requiritnr, sed easdem in ipsius praeiudicium vendunt et in
despectum. Respondemus quod hoc very est et fuit de decimis, quas domini
canonici pro mensis non reservaverunk-Item in quartis in (Enydino maiori 35
,etruinori et in quartis de Oxbow ac in omnibus decimis de Bozd non dant
sibi tertiam praepositalem et nolunt dare rationem, quare non debeat habere,
neque docent privilegia. Respondemus, quod non habet neque sui praede-
cessores habuerunt.WItem in decimis de terra Siculorum et argento de
districtu Sebes, quae faciunt in toto sexaginta mamas argenti, non datur sibi 40
tertia praepositalis, etiam de argento de sede Megyes, quod facit XXXVI
rnarcas argenti, non datur sibi tertia praepositalis et non docent privilegia,
quare non debeat habere. Respondemus et fatemur, quod nec sibi nec suis
praedecessoribus ratione praepositurae aliquid de istis hic enumeratis dedisse,
2) Ober der Zeile nachgetragen. 45

www.dacoromanica.ro
183

si vero aliquod ius ad ista habet doceat, sed credimus ipsum nullum ius
ad illa habere
a Item in quinquagesima ovium datur sibi quinta et deberet habere
. tertian), quia de iobagionibus capituli proveniunt, et etiam de ovibus sancti
5 Michaelis pro tertia praepositali nil dant, tamen etiam ores huiusmodi de
iubagionibus capituli proveniunt.
Respondemus, quod sicut suis praedecessoribus dederunt, sic et sibi
dederunt, et si non vult contentari, doceat de oppositoPItern in muneribus,
quae proveniunt de iobagionibus capituli, non datur tertia praepositalis, tamen
10 de iure deberet habere, quia in proventibus qui cedunt a iobagionibus habet
praepositus tertiam. Respondemus eo modo, sicut in proximo articulo.
Item dicit, quod ipsi domini canonici diviserunt praeposituram suam
inter se et ubi habet ins ad placitum respondent, ibi habet et ibi non habet
et pro iure suo dant quid volunt, sicut modo faciunt de decimis in districtu
15 Kykullew qubd alias nurnquaru fuit sic. Et quando occurrit aliquid solvere,
tune dicunt, HIP proventus ponantur ad pattern, in quibus praepositus non
habet tertiam, dividamus illos proventus solar pro canonicis et solvatur de
tertia praepositali pro facto ecclesiae. Respondemus negando et dicimus sibi
numquam fecisse iniuriam in aliquo.
20 /s- Item conqueritur de Uratis, quod nolunt sibi dare') tertiam stiam,
immo, quod plus est, privaverunt cum into prato, quod dederat sibi dominus
Demetrius episcopus ex alia parte Morisii, nbi falcando per suos homines
domini canonici concremaverunt et sic successive praepositurarn destruxerunt
et quotidie destruunt, quia semper defalcant de hire praepositali, cum tamen
25 ista praepositura est una dignitas et dignitatibus non debet derogari et ista
praepositura est fundata super tertian) partem omnium proventuum capituli
sea canonicorum.
Respondemus, praepositus habet prata suorum praedecessorum, in
quibus ipsi per multos annos contenti steterunt. Et unum pratum subreptitie
30 et false dividendo2) se non habere prata a domino Demetrio episcopo postu-
labat, (lod pro tune contradiximus, sicut de hire hi facere debuimus. Sed
quad dicit, pi aeposituram super tertia fundatam, si probaverit, vestra pater-
nitas, sicut tenetur, iustitiani faciat.
to Item qualiter Ruflus praepositus et etiam Kato praepositus percepit
35 proventus praepositales, sic nolunt sibi et [ ] 3) administrare salvo tamen
.iure addendi, minuendi corrigendi iuxta consilium sapientum.
Respondemus, quod libenter et libentissime volumus dare omnia et
singula, sicut praefati praepositi habuerunt [ ]r) paternitatem de con-
trario docuerit, parati sumus emendare et reformare, salvo etiam iure addendi,
90 minue[ndi corrigendi iuxta consilium sapientiun. Quorum quidem artieulohim
partibus hine inde copiis decretis et datis et terminis observatis ad petitioner
1) Ober der Zeile nachgetragen.
3) So Vorlage. Richtig wohl: dicendo.
3) Loch, 1 Centimeter breit.
45 4) Desgleichen 1.7 Centimeter.

www.dacoromanica.ro
184

arnbarum partium volentiurn sine strepitu iuris et surnmatim procedere maxime,


quia res, super quibus agebatur, erant periturae. nos igitur omnibus et singulis,
ut praernittitur, visis, lectis et intellectis consideratisque difficultate, arduitate
et obscuritate singulorum praemissorum etiam propter absentiam finis peri-
torum, a quibus consilium pro tune habere non potramus, et quod propter 5
alias quamplurimas causas in aliis literis nostras expressas super proro-
gatione praemissorum ad curiam regiam et ad praelatos regni Hungariae
confectis omnia et singula praescripta ad eandem curium regiam corm
archiepiscopis, episcopis aliisque praelatis regni Hungariae asstimptis nobis
finis peritis, prorogavimus sententianda, definienda et iuridice concludenda, 10
prout in iemoratis literis nostris prorogatoriis plenius continetur. In quorum
omnium et sing u lorurn praemissorum efficax testi ni oni u rn praesentes literas
nostras partibus praemissis nostri pontificalis sigilli appensione roboratas
duximus concedendas. Acta stint haec et facta in palatio nostro episcopali,
born sexta, diebus praescriptis, anno domini millesimo COO nonagesimo 15
septimo, indictione quarta, pontificatus sanctissimi in Christ° patris et domini,
domini Bonifacii anno octavo.

1398.
Temesvar 1397 Oktober 22. Konig Sigmund vertagt die Ver-
handlung der Streitsache zwischen (ler Stadt Ofen einerseits und der 20
Stadt Hermannstadt beziehungsweise den siebenburgischen Kaufleuten
andererseits, betreffend den Handel der Siebenbiirger nach Wien.
Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel, achteckig, Durchmesser 2.6 und Dia-
gonale 21 Centimeter, war in rotes Wachs innen aufgedruckt. Der Stempel dieses
Siegels weist bei den mit ebendiesem Siegel versehenen Urkunden noch folgende 25
Merkmale auf. Wappenschild, viergeteilt, dreieckig und mit ausgerundeten Lang-
seiten, im Siegelfelde; Querbalken im erbten und vie-ten Felde dieses Schildes;
Lowe, wahrscheinlich, im zweiten und Adler im d)itten Felde. Umschrift, zwischen
Perllinien, unzial : t S SWISMUNDI REGIS H V.NG ARIE ET CE. Abgebildet,
wahrscheinlich, Pray Syntagma Talel I, Figur 5. Von der Umschrift des Siegels 30
der vorliegenden Urkunde rind noch die Buchstaben 018 IIVN, ferner ET CE
erkennbar.
Druck: Fejer Codex X, 2, 433.

Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et


cetera marchioque Brandemburgensis et cetera memoriae commendamus per 35
praesentes, quod index et iurati cives civitatis nostrae Budensis in ipsorum
et totius communitatis de eadem personis ab una, item parte ab alia comes
et iurati cives civitatis Cibiniensis sirniliter in eorum et universorum mer-
catorum partium nostrarum Transsiluanarum personis ad nostrae maiestatis
venientes praesentiarn nobis humiliter supplicare curarunt, ut ipsis in causa 40
et discordia inter eos mutuo in facto peragrationis sett transitus mercatorum
dictarum partium Transsiluanarum cum mercimoniis quibusvis versus Viennam
fiendi inter eos mutuo vertenti et habita iudicium et iustitiam ac finem de-

www.dacoromanica.ro
185

cisivum et indilatum facere dignaremur. Nosque supplicationibus eortindem


ut praefertur factis favorabiliter exauditis dictam causam sett discordiam
modo quo supra inter eosdern habitam aliis arduis agendis nostris et regni
nostri expeditionibus praepediti inter easdem pastes ad praesens decidere
5 ac fine debito concludere non valentes eandem statu in eodem absque onini
gravamine et variatione aliquali ad conventionem seu congregationem uni-
versorum praelatorum et baronum, dum cum eisdem deo duce in aliquo
certo loco fuerimus constituti, duximus prorogandarn ita tamen, ut medic)
tempore rnercatores partium Transsiluanarum praedictarum cum ipsorum
10 mercantiis libere et pacifice non obstante contradictione praefatorum iudicis
et iuratorurn civiurn de Buda praedicta ubilibet intra ambitum regni nostri
negotiari possint atque valeant. Datum in Themesuar, secundo (lie festi un-
decim milium virginum, anno domini M CCC nonagesimo septimo.

1399.
15 Temesvar 1397 Oktober 22. Konig Sigmund erlasst zu Gunsten
Andreas' von Klausenburg eine Verordnung, betrefend das Verbot
gegen die Ilaftbarmachung des genannten Andreas und seiner Leute
fur fremde Vergehungen, betref/end ferner die Anhangigmachung von
Klagen gegen sie in Klausenburg und die Verantwortlichkeit der
20 Klausenburger Gerichtsbehorde vor dem Konige beziehungsweise vor
dem Oberstschatzmeister des Konigs.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, in rotes Wachs, papierbedeckt,
innen aufgedriicict, derselbe Stempel wie Nr. 1398.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croatiae et cetera


25 marchioque Brandemburgensis et cetera fidelibus suis universis et singulis
praelatis, baronibus, comitibus, castellanis, nobilibus ipsorunique officialibus
item civitatibus et liberis villis ipsarumque iudicibus et villicis necnon
cunctis aliis regnicolis nostris praesentium continentiam cernentibus salutem
et gratiam. Refert nobis Andreas earnifex de Koloswar civis noster, quod
30 cum ipse et sui familiares cum eorum rebus et mercibus in acquisitione
victuum suorum ac alia necessitate compulsi varia regni nostri climata
perlustrarent, per nonnullos ex vobis in personis eorum iudicarentur et
irnpedirentur ac in rebus et mercibus arestarentur et damnificarentur prae-
sertim pro debitis et excessibus aliorum. Unde cum iusti pro iniustis non
35 debent impediri, ideo fidelitati vestrae firmissime praecipiendo mandamus,
quatenus a modo in antea praefatum Andream carnificem et suos familiares
in vestris tenutis, possessionibus, honoribus, officiolatibus ac vestri in medio
in personis iudicare, impedire et offendere ac in rebus et mercibus ipsorum
arestare, damnificare et prohiberi facere nullatenus praesumatis nec sitis
40 ansi modo aliquali praesertim pro debitis, delictis et excessibus aliorum. Sed
si qui ex vobis quidquam aetionis vel quaestionis contra annotatum Andream

www.dacoromanica.ro
186

carnificem et silos familiares habeat vel habuerint, id in praesentia iudicis


et iuratorum civium dictae civitatis nostrae Koloswariensis exequantur, ex
parte quorum iidem index et inrati cives merum iuris et iustitiae exhibere
tenebuntur complementum. Qui si iidem index et iurati cives in reddenda
iustitia cuipam tepidi fuerint ') vel remissi, ex tune non iidem contra quos 5
agitur, sed ipsi index et iurati cives in nostrarn vel tavarnicorum nostrorum
magistri praesentiam evocentur rationem abnegatae iustitiae reddituri. Et
aliud non facturi. Datum in Themeswar, secundo die festi undecim milia
virginum, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo septimo.

1400. 10

Kleinpold 1397 November 27. Honig Sigmund beauftragt Stibor,


den TVoiwoden von Siebenburgen, beziehungsweise dessen Stellvertreter
mit der Einfiihrung Elisabeths, der Gattin Michaels von Kleinpold,
in den Besitz der Halite von Kleinenyed.
Orig. Peg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, in roles Wachs, papier- 15
bedeckt, innen aufgedrilckt, derselbe Stempel wie Nr. 1398.
Druck: Kurz Magazin II, 471.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et ce-


tera marchioque Brandemburgensis et cetera fidelibus suis viro niagnifico
domino Stiborio vaivodae partium nostrarum Transsiluanarum vel vicevai- 20
vodae eiusdem partibus in eisdem per ipsurn constant° salutem et gratiam.
Licet nos alias ad humilem requisitionis instantiam magistri Petri pro tune
vicevaivodae dictarum partium nostrarum Transsiluanarum portionem sive
medietatem cuiusdam villae seu possessionis Kisenged vocatae, quae ut nobis
ipse intimaverat Mathiae 2) filii Arnoldi de Apoldya hominis sine heredum 25
solatio defuncti praefuisset, sibi ac magistro Dauid filio Martini de Albeus
occupandam commiserimus et proruiserimus conferendam, tamer accedente
nunc ad nostrae maiestatis praesentiam domina Elizabeth consorte Mychaelis
de dicta Apoldya filia scilicet annotati Mathei 2) nos ad ipsius humillimam
supplicationem literas seu Tura, quas et quae ipsa ad dictam medietatem 30
possessionis Kisenged haberet, conspicientes ac revideri committentes ex
eisdem nostra informata exstitit serenitas, sibi ad eandem medietatem seu
portionem ins evidens et legitimum competere sea spectare. Uncle nolentes
ipsam Imiusmodi iure suo indebite privari, sed potius earn in eodem con-
servari praetendentes fidelitati vestrae seriose committentes mandamus et 35
edieimus praecipiendo, quatenns dictam medietatem seu portionem praelibatae
possessionis Kisenged per ipsos magistros Petrum et Dauid ut praemittitur
occupatam eidem dominae Elizabet remitti et resignari facere debeatis per
eosdem ipsanique in eadern nullatenus aggravare seu impedire permittatis
1) Vorlage: fueit. 40
2) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
187

eisdem, sed ipsarn in dominio eiusdem contra quoslihet impetitores protegere


et conservare studeatis nostrae maiestatis in persona, iustitia mediante. Et
hoc idem iniungimus futuris vaivodis et vicevaivodis dictarum partium Trans-
siluanarum dantes ipsis firmis similibus sub praeceptis. Praesentes etiam
5 post lecturam reddi edicimns iugiter praesentanti. Datum in villa Apold
praedicta, feria tertia proxima post festum beatae Katherinae virginis, anno
domini M CCC nonagesimo septirno.

1401.
Hermannsladt 1397 Dezember 4. Konig Sigmund verbietet die
10 an den koniglichen und sonstigen Abgabenstellen gegen die Hermann-
stadter vertibten Ungerechtigheiten, betreffend die Einhebung von Strap
geld, die Wegnahme der W aren, die Besteuerung der Reisenden, des
Beisegepacks, der Lebensmittel, der Gold- und Silbervorrate und des
Geldes, sowie der Geschenke fur den Konig und die Konigin.
15 Orig. Perg. Hermannst. Archiv; Signatur: I, 72. Siegel, in rotes Wachs innen
aufgedrilckt, derselbe Stempel wie Nr. 1398. Ein zweites Orig. Perg. Siegel
dasselbe, papierbedeckt, ebendaselbst ; Signatur: I, 73. Von der Umschrift dieses
Siegels sind noch die Bruchstiicke t S SIG1S11 und VNG A RI erhallen. Das For-
mular der vorliegenden Urkunde entspricht dem Formular der Urkunde des KUnigs
20 Sigmund vom 25. April 1391 Nr. 1275.

Von der Kanzlei : Commissio propria ad


contenta literarum regalium.
Sigismundus dei gratis rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera ')
marchioque Brandemburgensis et cetera omnibus Christi fidelibus tarn prae-
25 sentibus quam futuris praesentiurn notitiam habituris salutem in (minium
salvatore. Regiae dignitatis praefulgentius attollitur decor et ornatus, si
eadem suorum subditorum fidelium commodis et utilitatibus invigilans pro-
videbit erroneas novitates abolendo, ut exinde ipsa glOrietur iidemque nu-
mero et fidelitate augeantur. Proinde ad universorum notitiam volumus
30 pervenire, quod fideles nostri index, iurati consules seniores et nniversi
cives Scibinienses in nostrae celsitudinis conspectum venientes nostrae dolo-
rose significarunt maiestati, quod cum ipsi aut aliqui ex eisdem 2) ad 3) pro-
vincias aut aliqua regni climata in acquisitione suorum victuum necessariorum
proficiscerentur, sicut per nonnullos nostros sic non minus aliorum tributarios
35 seu teoloneatares 4) varias iniurias violentasque rerun] et bonorum ablationes
ac illicitas snarum personarum dehonestationes quibusdam sinistris novitatibus
per ipsos tributarios diversimode introductis creberrime et incompassiona-
1) Vorlage hierauf: meenon.
2) Zweites Orig.: eorundem.
40 3) Fehlt in der Vorlage und im zweiten Orig.
4) Zweites Orig.: theoleonatores.

www.dacoromanica.ro
188

biliter 1) paterentur in eo primarie, quod cum ipsi fideles cives ant hospites
nostri alit aliqui ex eisdem simul ut puta vel sigillatim ad loca dictorum
tributorum pervenientes equum vel equos ipsorum ad columnam seu statuain
signum tributariae solutionis decernentem vel ad parietem seu doniurn tribu-
tariam contingenter alligaverint, ex tunc tributarii super eos quadraginta 5
denarios, ant si etiam iidem cives vel 8) hospites nostri vel aliqui ex ipsis
armis eorum necessariis more solito muniti in domum et praesentiam ipsorum
tributariorum praetextu solutionis tributi intrantes accesserint dicta arms
eorum foris non relinquendo, similiter quadraginta denarios super eos exigerent
et extorquerent. Vel si etiam iidem cives et hospites nostri vel aliqui ex 10
ipsis cum eorum curribus et rebus mercimonialibus ad loca dictorum tribu-
torum pervenerint,$) et equi eorum ipsos currus trahentes eandem statuarn
seu columnam sive domum tributariam aliquantulum pertransierint et ali-
quantisper post tergum reliquerint,4) ant si ipsi cum dictis eorum curribus
et rebus in 5) hospitio 5) descenderint et de eodem hospitio ad dittos tribu- 15
tarios accesserint iustum et verum tributum persoluturi, vel si aliqui ex
eisdem civibus nostris cum dictis eorum rebus mercimonialibus ad loca dic-
torum tributorum pergentes certum hominem ipsorum a campo propter
celeriorem expeditionem praemissae tributariae solutionis antemitterent et
de ipsis eorum rebus iustum tributum persolvi faciendo in ipsisque locis 20
dictorum tributorum non pausando pertransierint, praefati tributarii illico
calumnia eis imposita asserentes, ipsos cum eorum rebus de locis dictorum
tributorum fugitive, clandestine recessisse,G) ipsos rebus eorum praemissis
prorsus spoliarent, damnificarent et creberrime disturbarent. Clinique etiam
praefati elves et 7) hospites nostri ant nuncii seu ambassiatores eorum aliqui 25
ad nostram vel reginalem maiestates8) in factis et in necessitatibus ipsorum
venire voluerint, ant cum curribus lectisternia et victualium ipsorum neces-
saria deferentibus vel sine curribus et absque rerum mercirnonialium dela-
tionibus solum super equis ad partes regni nostri profecti aliqua eorum
facta et certa negotia prosecuturi exstiterint, ex tune praefati tributarii 30
super ipsos et a curribus eorum et equis necnon clenodiis seu muneribus
nostrae et 9) reginali maiestatibus 10) per ipsos portandis et exhibendis necnon
pecunia. auro et argento ipsorum hint inde intra ambitum regni nostri ad
eorum negotiationes necessario per eos deferendis tributariam exactionem
peterent, reciperent indefesse et extorquerent in ipsorum ingens detri- 35
mentum non modicum et iacturam, deprecantes 11) super his per nostram
1) Zweites Orig.: incompassibiliter.
2) Zweites Orig.: seu.
3) Zweites Orig.: pervenerit.
4) Zweites Orig.: relinqueriut. 40
5) Fehlt in der Vorlage and int zweiten Orig.
8) Vorlage and mates Orig.: recedentes.
7) Fehlt im zweiten Orig.
8) Vorlage: magestates.
9) Fehlt in der Vorlage. 45
10) Vorlage: magestatibus.
11) Scilicet: praefati cives et hospites.

www.dacoromanica.ro
189

maiestatem 1) condignum et opportunism remedium gratiose ipsis elargiri.


Nos igitur officio') nostri regii regiminis incumbente attendentes divinae
providentiam 3) maiestatis, quae 4) cuncta perpetua ratione regit et gu-
bernat, principatus et dominationes in orhe terrarum ad hoc produxisse,
5 ut sinistras novitates per quempiam suis fidelibus incolis quoquomodo
inflictas penitus evulsas haheat et relegatas nationesque sibi subiectas in
viam pacis et iustitiae, quae summa virtus 7) est, dirigat et pacifice custodiat,
pro eo nos 6) commodis, utilitatibus dictorum civium et hospitum nostrorum
ac heredum et posteritatum eorurn invigilare cupiertes praefatas omnes er-
a) roneas novitates et abusivas ac damnahiles consuetudines in dicti tributi re-
ceptione per ipsos tributarios,7) ut est antelatum, introductas una cum prae-
latis et baronibus nostris annullamus,$) cassamus et in irritum perpetue
revocamus, mandantes et nostro firmissimo 9) regio edicto praecipientes uni-
versis praelatis, baronibus, comitibus, castellanis, nobilibus et eorum officia-
15 libus tributa tam in terris quam super aquis ubilibet intra ambitum regni
nostri tenentibus et habentibus nostrisque et eorum tributariis praesentibus
pariter et futuris, praesentium notitiam habituris, ciltatenus a modo in antea
super dictos rives et hospites nostros de Cybinio,1°) pro ") eo 11) ut iidem equum
vel equos ipsorum ad praefatam columnam, parietem vel domum tributariam
20 contingenter allegaverint, et ex eo, nt ipsi aut aliqui ex ipsis praemissis eorum
arniis muniti in eorundem tributariorum donmm et praesentiam accesserint,
praefatos singulos quadraginta denarios dicti tributarii recipere non prae-
sumant, et etiam ut ipsi ant aliqui pro eo, ut rives nostri et hospites cum
curribus et rebus ipsorum ad loca dictorum tributorum dum pervenerint et equi
25 ipsorum dictos currus trahentes, eandem columnam vet domurn tributariam
aliquantisper pertranseuntes '2) post tergum reliquerint,'9) ac etiam ex eo, ut
ipsi cum dictis eorum curribus et rebus in hospitio descenderint et deinde
ad solvendurn tributum ad dictos tributarios accesserint tributum persolu-
turi, pro eo etiam, ut si aliqui 14) ex 11) eisdem civibus nostris cum dictis
30 rebus ipsorum mercimonialibus ad lora tributorum pergentes a campo dictum
hominem ipsorum ad solvendum tributum antemitterent et de ipsis rebus
ipsorum iustum tributum persolvi faciendo, in locis dictorum tributorum
non pausando pertransierint, iam dicti tributarii praefatos fideles nostros
1) Vorlage: magestatem.
35 2) Vorlage: officii.
3) Vorlage: providentia. Zweites Orig.: providentme.
4) Vorlage und zweites Orig.: qui.
5) Zweites Orig.: velitus.
8) Vorlage: vos.
40 7) Vorlage: tributaturios. Zweites Orig.: tributatur.
8) Zweites Orig.: cassamus, annullamus.
2) Vorlage und zweites Orig.: serenissimo
10) Zweites Orig.: Cibinio.
11) Feldt in der Vorlage und im zweiten Orig.
45 11) Vorlage: pertransientes.
13) Zweites Orig.: relinquerent.
14) Vorlage und zweites Orig.: aliquis.

www.dacoromanica.ro
190

cives praemissis eorum rebus et bonis spoliare ant damnificare ipsos sett
disturbare nullatenus valeant neque possint, nec ab ipsis ad nostram vol
reginalem maiestates venientibus ant ad ') aliquas regni nostri pastes sine
rebus mercimonialibus equitantibus et eorum curribus dicta eorum lec-
tisternia seu victualium genera continentibus necnon auro ac 2) argento 5
ac 2) pecunia eorum praetextu ut praemisinnts negotiationis ipsorum intra
ambitum regni nostri hunc vel hanc per eos portandis, muneribus nostrae
rel reginali maiestatibus per eos deferendis iuxta nostrae maiestatis decretum
temporibus in perpetuis illibate duraturum tribntariam exactionem memorati
tributarii petere vel exigere non debeant neque valeant modo aliquali, sed 10
eos ac ipsorum successores iuxta praemissum maiestatis nostrae 3) decretum
et statutum temporibus semper in perpetuis quietos sinant pertransire de
locis dictorum tributorum et pacificos novitate et') impedimento absque otuni,
harum nostrarum testimonio literarum. Datum Scibinii,6) in festo beatae
Barbarae virginis, anno domini millesimo CCC nonagesimo septimo. 15
Unter dem Siegel: Commissio propria ad contenta literarurn regalium.

1402.
Fogarasch 1397 Dezember 10. Konig Sigmund beauftragt Stibor,
den Woiwoden von Siebenburgen, beziehungsweise lessen Vizewoiwoden,
mit der Entscheidung der Streitsache zwischen den Adligen von Martins- 20
dorf und der Gemeinde Wurmloch, beziehungsweise mit der Einfuhrung
der Gemeinde Wurmloch in den Besitz des strittigen Landstrichs.
Eingeschaltet von dent Woiwoden Stibor 1399, mit dieser Urkunde von dem
Weissenburger Kapitel 1399 und mit dieser Urkunde eingeschaltet in dem Bruch-
stuck eine). Urkunde aus den Jahren 1570 bis 1579, Orig. Ungar. Landesarchiv 25
Budapest. Abschrift: Heydendorf Collectanea I, 71 nach der Auftragsurkunde
des Woiwoden Stibor von 1399, eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1399
und mit dieser Urkunde eingeschaltet als drittes Insert von dem Konige Johann II.
1570, Orig. ohne Angabe des Archivs. Die Liicken sind nach Heydendorf a. a. 0.
ergdnzt. 30

Sigismundus dei gratin rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera 2)


fidelibus [anis] vino magnifico domino Styborio vaivodae nostro partium Trans-
siluanartint vel vicevaivodae eiusdem salutem [et gratiam.] Ad nostrae sereni-
tatis accedentes conspectnm Arnoldus filius Christiani et Joannes cives [nostri]
de Barumlaka ipsorum ac ceterorum universorum civium sett hospitum nostro- 35
rum de eadem in personis nostrae querulose significare curarunt maiestati, quod

1) Fehlt in der Vorlage und im zweiten Orig.


2) Zweites Orig.: aut.
3) Zweites Orig.: nostrae maiestatis.
3) Fehlt in der Vorlage. 40
5) Zweites Orig.: Cibinii praedicta.
6) Heydendorf a. a. 0. hierauf : marchioque Brandenburgensis et cetera.

www.dacoromanica.ro
191

Matthias dictus CsyfYod ') et alii nobiles de Marthonfalwal) qttandam terrain


ipsorum ad eandem Barumlaka spectantem pro se ipsis potentialiter occu-
passent occupataque uterentur de praesenti, asserentes ipsam per nonnullo-
rum efficacissimorum literalium instrumentorum vigorem eorum fore posse
5 comprobare. Et quia nos factum et seriem memoratae terrae per vestram
fidelitatem inter ipsas pa rtes revideri et facta revisione discuti velimns et
decidi, fidelitati igitur vestrae firmiter praecipimus et districte, quatenus
babita praesentium notitia in uno certo termino per vos deputando et ad
id assignato ad faciem praedictae terrae vicinis et commetaneis necnon par-
t() tibus praedictis legitime convocatis, et 2) si annotati Matthias et alii nobiles
de dicta Mortunfalwa ipsam terram mediantibus ipsorum vigorosis literalibus
instrumentis ipsorum fore poterunt comprobare bene quidem, alioquin ipsam
particulam terrae litigiosam coram testimonio capituli ecclesiae Albensis
partium nostrarum Transsiluanarum praedictarum, quod per ipsum capitulum
15 ad id serie praesentium transmitti iubemus, per veras metas reambulando
novas iuxta veteres in locis necessariis erigendo, reambulatam et ab aliorum
iuribus possessionariis signanter a praefata possessione annotatoruin nobilium
de dicta Mortunfalwa metaliter separatam et distinctarn relinquatis eandem
ipsis civibus, hospitibus et populis nostris de dicta Barumlaka iure ipsis
20 incumbenti perpetuo possidendam contradictione praefatorum nobilium et
aliorum quorumlibet 5) non obstante. Et tandem praei»issoruin seriem, ut
fuerit expediens, in literis dicti capituli nostrae fideliter rescribi volumus
maiestati. Datum in villa Fagaras, tertio die festi conceptionis virginis glo-
riosae, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo septimo.

25 1403.
Kronstadt 1397 Dezember 21. Konig Sigmund verftigt, (lass die
Klausenburger nur bei dem Rat von Klausenburg eingeklagt werden,
diirfen, and dass die Weiterklage each Bistritz beziehungsweise nach
Ilermannstadt zu richten ist.
30 Eingeschaltet von dem Konige Sigmund 1402, Orig. Stadtarchiv Alausenburg.
Auch eingeschaltet von dem Grosswardeiner Kapitel 1402, Orig. ebendaselbst.
Druck : Takab Okleveltdr I, 107.
Bruchstiick: Vereinsarchiv Neue Folge IV, 271.
Regest: Transilvania 1872, 164.

35 Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et


cetera marchioque Brandemburgensis et cetera notum facimus universis
praesentes inspecturis, quod Herman index ac Andreas (lidos Kapplan in-
ratus civis noster de Coloswar in ipsorum necnon universorum civium et
1) So Vorlage.
40 2) So Vorlage. Satzbau fehlerhaft.
8) So Heydendorf a. a. 0. Vorlage: populorum.

www.dacoromanica.ro
192

hospitum nostrorum de eadem personis ad nostrae serenitatis accedentes 1)


conspectum nostrae querulose propalando detexerunt maiestati, quomodo
plerique forent ex ipsis, qui per nonnullos regnicolas nostros minime prius
requisita et postnlata iustitia in praesentia iudicis et iuratorum civium dictae
civitatis nostrae de Coloswar, ut moris est et eorum libertas ab antiquo 5
approbata requirit, in praesentiam regni nostri palatini et iudicis curiae
nostrae in causam attraherentur et indefesse citarentur et evocarentur, in
qua causa plurimum in rebus et personis damnificarentur et condemnarentur
in praeiudicium fibertatis ipsorum et derogamen dictae civitatis nostrae valde
magnum, supplicantes nostro culmini in ipsorum necnon nominibus quihus 10
supra personis humili precum cum instantia, ut super his eisdem de remedio
dignaremur providere opportuno. Uncle nos de innata nostrae regalis pote-
statis dementia et gratin speciali eisdem annuimus et gratiose concessimus,
ut ipsos cives et hospites nostros nullus omnino regnicolarum nostrorum
in causis quibusvis et causarum articulis in praesentiam regni nostri pala- 15
tini et iudicis curiae nostrae praedictorum in causam attrahere et citare et
quovis modo evocare valeat atque possit, sed si qui quidquam actionis vel
quaestionis contra et adversus memoratos dives et hospites nostros vel
quempiam eorum haberent vet habuerint, hi id in praesentia iudicis et
iuratorum civium dictae civitatis nostrae de Coloswar legitime prosequi 20
debeant super eosdem. Ubi si quispiam in ipsorum iudicio et iudicatu sus -
picaretur vel ipsi in ieddenda iustitia cuipiam tepidi forent et remissi,
ex tune ille in praesentiam iudicis, iuratorum et universorum civium civi-
tatis nostrae BysttIcappellando, in casu vero quo super iudicio et
iudicatu eorundem iudicis, iuratorum et civium nostrorum de dicta By- 25
strichya contentare nollet 2) quispiam regnicolarum nostrorum praedictorum,
ex tune deliherationi et discussioni iudicis, iuratorum et universorum civium
nostrorum de Scibinio legitime et absque omni gravamine deducere debeat
et teneatur, ubi idem iudex dictae civitatis nostrae Scibiniensis una cum
iuratis ac aliis civibus nostril unicuique iuxta libertatem dictae civitatis 30
nostrae iudicium et iustitiam ac finem decisivum 8) facere debeat et teneatur
harum nostrarum testimonio literarum. Quas, dum nobis in specie reportatae
fuerint, in formam nostri privilegii redigi faciemus pro eisdem. Datum
Brassouiae, in festo beati Thomae apostoli, anno domini millesimo trecente-
simo nonagesimo septimo. 35

1404.
Kronstadt 1397 Dezember 26. Konig Sigmund beglaubigt far
Cristianus, den Villicus von Weidenbach, and Genossen die Urkunde
des Konigs Ludwig I. von 1362 Nr. 792 sammt der Neubesiegelungs-
2) So Groeswardeiner Kapitel 1402. Vorlage: accedens. 40
2) Vorlage: nollent.
3) So Grossio«rdeiner Kapitel 1402. Vorlage: decisum.

www.dacoromanica.ro
193

klausel von 1364 Nr. 808, betrdend die dem Dekan Nikolaus and seinem
Bruder Rudolf von Neustadt verliehenen Rechte and Mialeneinkiinfte.
Orig. Perg. Genzeindearchiv Neustadt bei Kronstadt. Siegel, achteckig, Durch-
messer 2.6 and Diagonals 2.7 Centimeter, war in rotes Wachs innen aufgedrackt.

6 Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et


cetera marchioque Brandemburgensis et cetera memorise commendamus
tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod Cristianus
villicus de Wydymboli in sua ac providae dominae Margareta vocatae filiae
Rodolfi filii Nicolai de Kereztyenfalwa consortis suae necnon Cristiani et
10 alterius Cristiani ac Johannis filiorum suorum ab eadem domina sibi legitime
procreatorum personis ad nostrae serenitatis accedens conspectum exhibuit
nobis quasdam literas privilegiales quondam serenissirni principis felicis
reminiseentiae domini Lodouici regis patris et soceri nostri carissimi super
certis libertatibus ipsorum et gratuitis donationibus per annotatum dorninum
15 Lodouicum regem olim Rodolfo praedicto gratiose factis et concessis sub
maioribus sigillis suis uno ') in terra Vzuriae subtracto, alio 2) vero immediate
post deperditionem eiusdem sculpt° ernanatas, supplicans idem nominibus
et personis quibus supra nostro culmini humiliter et devote, ut easdem
literas dicti domini Lodouici regis literis nostris patentibus de verbo ad verbum
20 transeribi et transsumi facere dignaremur. Quarum tenor talis est. (Folgt die
Urkunde des Konigs Ludwig 1. von 1362 Nr. 792.) In spatio autem eiusdem
privilegii inferius penes appensionem eorundem sigillorum conscript= habe-
batur seriose. (Folgt die Neubesiegelungsklausel des Konigs Ludwig I. von
1364 Nr. 808) Nos igitur iustis et iuri consonis supplicationibus praefati
25 Cristiani sua et dictorum filiorum suorum personis nostrae humillime porrectis
maiestati regia benignitate et largiflua solita dementia inclinati praefatas
literas dicti quondam domini Lodouici regis patris et soceri nostri carissimi
omni prorsus suspicionis vitio carentes literis nostris praesentibus de verbo ad
verbum sine diminutione et augmento eideni Cristiano et suis filiis praedictis
30 insertas duximus easdem concedendas uberiorem ad cautelam. Datum Bras-
souiae, in festo beati Stephani protomartyris, anno domini mil lesimo CCCmo nona-
gesimo septimo.

1405.
Kronstadt 1397 Dezember 31. Konig Sigmund urkundet in
35 Kronstadt.
Datum Brassouiae, in festo saucti Siluestri papae, anno domini
Min° CCC° nonagesimo septimo.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, in rotes Wachs, papier-
bedeckt, innen aufgedrilckt, derselbe Stempel wie Nr. 1398.
40 Druck: Kurz Magazin I, 404.
1) Vorlage: una.
2) Vorlage: alia.
Urkundenbuch III. 13

www.dacoromanica.ro
194

1406.
1397. Statuten des Mediascher Kapitels, verfasst von Franciscus,
dem Pfarrer von Birthalm and Dekan von Mediasch.
Abschrift aus dem Ende des 16. Jahrhunderts, Papierhandschrift, Halbper-
gamentband in Folio, nach alter Benennungsweise als Matrikel des Mediascher 5
Kapitels, Band I, bezeichnet, Kapitelarchiv Mediasch.
Druck: Vereinsarchiv II, 207. Theil u. Werner Urkb. 14.

Sancti spiritus assit nobis gratia.


Statuta edita ad dei eiusque genetricis .Mariae omniumque caelestium
virtutum laudem, servanda a viris venerabilibus rectoribus ecclesiartun in 10
capitulo Mediensi.
Quoniam, ut ait beatus Gregorius 1) super Ezechielem,2) null=
omnipotenti deo tale est sacrificium quale zelus est animarum et ars artium
regimen animarum, ut in capitulo 1) cum sit, de agitate et qualitate,4) nee
immerito, quia omnibus rebus stint pretiosiores, XII, quaestio 1,6) praeci- 15
pimus,') et in capitulo 7) cum infirmitas, de poenitentia 7) et remissionibus, 8)
idcirco nos 9) ecclesiarum rectores in decanatu Medies ubilibet constituti,
animarum curam habentes, earundem salutem zelantes, ipsius haerentes
vestigiis, qui ait, ego sum dens zelotes visitans peccata patrum usque in
tertiam et quartam generation em in his, qui_ me oderunt, textus est in 20
capitulo nisi cum pridem, de renunciatione,10) ad laudem igitur domini
1) Papst Gregor I. t 604.
2) Sancti Gregorii papae homiliarum in Ezechielem prophetam libri duo, liber
homilia XII. Dem Zitat der Vorlage entsprechen cuts Abschnitt 30 der genannten
Homilia XII die Worte: nullum quippe omnipotenti deo tale est sacrificium quale est 25
zelus animarum. Vergleiche Sancti Gregorii papae I. cognomento magni opera omnia,
studio et labore monachorum ordinis sancti Benedicti e congregations sancti Mauri
(Parisiis MDCCV), Band I, Spalte 1304.
8) Vorlage: cap.
4) Decretalium domini Gregorii papas IX. compilatio, liber I, titulus XIV, 30
caput XIV. Der vollsteindige Titel XIV lautet: de aetate et qualitate et ordine praeficien-
dorum. Dem Zitat der Vorlage entsprechen aus Caput XIV die Worte: cum sit ars artium
regimen animarum. Vergleiche Aentilius Friedberg Corpus iuris canonici, editio Lipsiensis
secunda (pars prior Lipsiae MDCCCLXXIX, pars secunda Lipsiae MDCCCLXXXI),
Band II, Spalte 130. a
35
') Vorlage: 12. q. II.
6) Decretum magistri Gratiani, causa XII, quaestio I, canon XXIV. Fried-
berg a. a. 0. Band I, Spalte 685: si enim animae hominurn pretiosae ilLi (scilicet: episcopo)
sunt creditae.
') So Vorlage. 40
8) Decretalium domini Gregorii papas IX. compilatio, liber V, titulus XXXVIII,
caput XIII. Der Titel XXXVIII lautet richtig: de poenitentiis et remissionibus. Dem
Zitat der Vorlage entsprechen aus Caput XIII die Worte: cum anima sit multo pre-
tiosior corpora. .Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 888.
9) Vorlage: vos. 45
10) Decretalium domini Gregorii papas IX. compilatio, liber I, titulus IX, caput
Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 109: ego sum, inquit, deus zelotes, vindicans
peccata patrum in filios usque in tertiam at quartam generationem in his, qui oderunt me.

www.dacoromanica.ro
195

nostri Jesu Christi, cuius cum nomen recolimus, saltim flectere genua cordis
debemus, ut in capitulo decet 1) domum,') de immunitate ecclesiarum,2)
in ') libro V10,8) eiusdemque genetricis gloriosae virginis Mariae, quae
sanctis 4) dignior omnibus atque excellentior universis, ut probat capitulum
5 dilecta,' de maioritate et obedientia,6) necnon omnium caelestium virtutum
subsequentia statuta approbamus, acceptarnus et ratificamus.
In nomine patris, filii et spiritus sancti, amen,6) in 7) primis,$) de
testibus, capitulum in nomine.9) Onine quod est extra fidem, peccatum est,
XXVIII, quaestio I, canon IX,16) et de praescriptionibus, capitulum ") quo-
10 ') Fehlt in der Vorlage.
2) Vorlage: evanitate ecclesiae.
-0) Liber Sextus decretalium domini Bonifacii papae VIII. liber III, ti-
tutus XXIII, caput II. Der vollsteindige Titel XXIII lautet: de immunitate eccle-
siarum, coemeteriorum et aliorum locorum religiosorum. Dem Zitat der Vorlage entsprechen
15 aus Caput II die Worte: gloriosum illud nomen quandocumque recolitur, flectant genua
cordis sui. Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 1061.
4) So Vorlage.
6) Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber I, titulus XXXIII,
caput XII. Dem Zitat der Vorlage entspricht nicht das Caput XII selbst, sondern
20 die Glosse zu dem Worte iurisdictioni des Caput XII. Die betreffende Stelle der Glosse
lautet: licet enim beatissima virgo Maria excellentior sit apostolis universis. Veryleiche
die Niirnberger Ausgabe aus 1496 (Anton Koberyer), Blatt 88.
6) In der Vorlage werden die Worte in nomine patris, filii et spiritus sancti,
amen unmittelbar an day vorausgehende ratificamus angeschlossen.
25 7) In der Vorlage beginnt mit in primis eine besondere, auch die noch folgenden
Worte de testibus, capitulum in nomine umfassende Zeile, welche durch gr5ssere Schrift
hervorgehoben ist, sodass sie als Uberschrift des in der Vorlage mit omne quod est be-
ginnenden Absatzes erscheint. Der itberschriftartige Charakter dieser Zeile in der Vorlage
dilifte aus dem Missverstehen der Worte in primis and insbesondere aus dem irrtitmlichen
30 Beziehen derselben auf die inhaltlichen Abteilungen der Statute); zu erkliiren sein.
8) So Vorlage. Richtig wahrscheinlich: I1, quaestio I, in primis (Decretum
magistri Gratiani, causa II, quaestio I, canon VII). Die Verstilmmelung des Textes
ditrfte in Folge der Trennung der Worte in primis von dem in der Vorlage mit amen
schliessenden Absatz entstanden sein. Vergleiche bier die Anmerkungen 6) and 7 . Far
35 die Beziehung von in primis auf den genannten Canon (VII) ergiebt sick wohl ein Anhalts-
punkt aus den in der Vorlage auf in primis, als Hinweis auf ein Kapitel aus den De-
hretalen, folgenden Worten: de testibus, capitulum in nomine (Decretalium domini Gre-
gorii papae IX. compilatio, liber II, titulus XX, caput II), indem die Glom zu den
Worten in nomine domini dieses Dekretalenkapitels auf causa II, quaestio I, in primis
40 verweist. Vergleiche die Nitrnberger Ausgabe aus 1496 (Anton Koberger), Blatt 140'.
Inhaltlich entspricht der genannte Canon (VII) dem Zitat der Vorlage jedoch rim inso-
weit, als die Glosse zu den Worten si eo praesente dieses Canons auf de testibus, in
nomine domini verweist. Vergleiche die Nurnberger Ausgabe aus 1483 (Anton Koburger).
9) Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber II, titulus XX,
45 caput IL -- Der vollsteindige Titel XX lautet: de testibus et attestationibus. Dem Zitat
der Vorlage entsprechen aus Caput II die Worte: in nomine domini. Friedberg a. a. 0.
Band II, Spalte 315.
10) Vorlage: 28. q. 1. c. 2. Decretum magistri Gratiani, causa XXVIII,
quaestio I, canon IX. Friedberg a. a. 0. Band I, Spalte 1083: omne, (plod non est
50 ex fide, peccatum est.
11) Vorlage: C.

13*

www.dacoromanica.ro
196

niam omne.a) Et iuxta apostolum sine fide impossibile est deo placere.3)
Idern ad Gallatos4) quinto 4) dicit, fides est sperandarum rerurn substantia.
argurnentrun non apparentium. Inde est, quia firmiter et principaliter cre-
dimus atque simpliciter confitemur, quod unus solus est verus dens aeternus,
immensus et incommutabilis et incomprehensibilis, omnipotens pater, filius 5
et spiritus sanctus, patet in 1) capitulo 5) firmiter, de summa trinitate et fide
catholica.9 Hanc siquidem fidem credimus cuni fidei duodecim articulis a
sanctis duodecim editis apostolis, ut in praeallegato capitulo firmiter,°)
secundum quod tenet et asserit sacrosancta Romana ecclesia, quae domino
disponente omnium ecclesiarum caput est in gratia, quia beatortun Petri et 10
Pauli est sanguine consecrata, XXI, quaestio 1,7) quanivis,8) et in capitulo
fundamenta, de electione, in 1) libro Sexto.9) His itaque praemissis ad swim
nostrae intentionis procedamus.
Ut ordinariis nostris debite obediamus.
Verum quia ecclesiarum praelati sunt tamquam signum ad sagittam 15
positi ita, ut sanguis ab eorum manibus requiratur subditortuu, probat capi-
tulum 10) irrefragabili, de officio iudicis 1) ordinarii,11) idcirco firmiter sta-.
tuimus, ut nostro pro tempore episcopo seu loci ordinario in omnibus obe-
diamus licitis et honestis iuxta canonicas institutiones debitain exhibentes
reverentiam ac obedientiarn divinitus commendatam iuxta quod traditur I 20
Petri II capitulo,12) subditi estote omni humanae creaturae propter deum,

1) Fehlt in der Vorlage.


') Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber II, titulus XXVI,
caput XX. Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 393: quoniam omno, quod non est
ex fide, peccatum est. 25
3) Paulus an die Hebrder XI, 6. Die en(sprechenden Worte der Biblia sacra
vulgatae editionis (Antverpiae M. DCCXV) tauten: sine fide autem impossibile est
placere deo.
4) So Vorlage. Richtig: Hebraeos undecimo, Hebrder XI, 1. Die ent-
sprechenden Worte der Biblia sacra vulgatae editionis (Antverpiae M. DCCXV) tauten: 30
est autern fides sperandarum substantia rerum, argument= non apparentium.
2) Vorlage: a.
') Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber I, titulus I, caput I.
.Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 5: firmiter credimus et simpliciter confitemur,
quod unus Bolus est verus dens, aeternus, immensus et incommutabilis, incomprehensi- 35
bilis, omnipotens et ineffabilis, pater et filius et spiritus sanctus.
1) Yorlage: 21. q. I.
2) So Vorlage. Richtig: distinctio XXI, quainvis, Deeretunt magistri Gra-
tiani, distinctio XXI, canon III. Vergleiche Friedberg a. a. 0. Band I, Spalte 70.
9) Vorlage: 6. Liber Sextus deeretalium domini Bonifacii papae VIII. 40
liber I, titulus VI, caput XVII. Der voilstiindige Titel VI lautet: de electione et electi
potestate. Vergleiche Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 957.
10) Vorlage: c. Hierauf: de.
11) Decretalium domini Gregorii papae 1X. compilatio, liber I, titulus XXXI,
caput XIII Friedberg a. a. 0. Band 12, Spalte 191: ne sanguis eorum (scilicet: 45
subditorum) de suis manibus requiratur.
12) Vorlage: 1 Pot: 2 cap. I. Petri II, 13. Biblia sacra vulgatae editionis
(Antrerpiae M. DCCXV): subiecti igitur estote omni humanae creaturae propter deum.

www.dacoromanica.ro
197

et in capitulo 1) solitae, de maioritate et obedientia.2) Nee mandatis superi-


orum est contranitendum. Nam qui potestati resistit, deo resistit, ut Paulus 3)
ait. Et beatus Augustinus 4) super epistolam ad Romanos 9) dicit, omnis
anima potestatibus sublimioribus subdita est. Habentur etiam haec verba
5 transsumptive in capitulo 6) omnis, de censibus,7) si 8) facit, XXIII 9) distinctio,
quamvis.") Et haec de obedientia episcopo.
Ut decano pro tempore obedientiam faciamus.
Sancimus nihilominus et statuimus, ut reverentiam debitam decano
pro tempore a nobis concorditer electo exhibeamus, cunt etiam decani iaris-
10 dictionem habentes licet limitatam praelati dicantur iuxta notata in capitulo q
cum ab ecclesiarutn, de officio iudicis 11) ordinarii.") Nam obedientiae meritum
Inuit= praefertur. Cum non audierit et excommunicatus fuerit, sit tibi sicut
ethnicus et publicanus, ut est expressum in capitulo novit ille, de iudiciis.")
Ut non personae prohibitae in domibus nostris 14) teneantur.
15 Expresse in lure est proliibitum, quod nullus sacerdos feminas,
de quibus est snspicio, secum in dome teneat propria, XXXII") dis-
tinctio, interdixit,") et capitulo I.9, de cohabitatione cleri 17) et mulieris.17)
1) Vorlage: cap.
2) Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber I, titulus XXXIII,
20 cuput VI. Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 197: subditi estote omni hurnauae
creaturae propter deum.
5) Romer XIII, 2. Biblia sacra vulgatae editionis (Antverpiae M. DCCXV):
itaque qui resistit potestati, dei ordinationi resistit.
4) Aurelius Augustinus Bischof von Hippo, t 430.
25 5) Expositio guarundam propositionum ex epistola ad Romanos, liber onus,
propositio LXXII. Aurelius Augustinus, Opera, opera et studio monachoruni ordinis
sanctiBcnedicti e congregatione sancti Maori (Parisiis, Antverpiae 1689-1703), Band III,
Teil II, Spalte 920: quod autem ait (scilicet: Paulus, Miner XIII, 1), omnis anima po-
testatibus sublimioribus subdita sit, non est enim potestas nisi a deo, rectissime lam monet.
30 °) Vorlage: c.
7) Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber III, titulus XXXIX,
caput II. Der vollstlIndige Titel XXXIX lautet: de censibus, exactionibus et procu-
rationibus. Dem Zitat der Vorlage entsprechen aus Caput II die Worte: omnis anima
sublimioribus potestatibus subdita sit. Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 622.
35 5) So Vorlage. Richtig wahrscheinlich: ad idem.
°) Vorlage: 23.
'°) So Vorlage. Richtig wahrscheinlich: quamquam, Decretum magistri Gra-
tiani, distinctio XXIII, canon VI. Vergleiche Friedberg a. a. 0. Band I. Spalte 81.
11) Vorlage: et.
40 12) Decretalium domini Gregorii papae IX compilatio, liber I, titulus XXXI,
caput III, Glosse yrs dem Worte: ecciesiastica. Vergleiche die Niirnberger Ausgabe
aus 1496 (Anton Koberger) Blatt 81.
13) Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber II, titulus
caput XIII. Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 243: si autem ecclesiam non audierit,
45 sit tibi sicut ethnicus et publicanus.
14) Vorlage: vestris.
15) Vorlage: 32.
19 Decretunt magistri Gratiani, distinctio XXXII, canon XVI. Vergleiche
Friedberg a. a. 0. Band I, Spalte 121.
50 11) So Vorlage. Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber III,
titulus 1I, caput 1. Vergleiche Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 454.

www.dacoromanica.ro
198

Volumus, ut de nostra congregatione nullus apud se huiusmodi teneat


personas. Et quia dicitur in canons, nullus ') audiat missam sacerdotis,
quern indubitanter scit tenere concubinam, XXXII a) distinctio, praeter
haec,$) quod tamen de notoriis ac manifestis concubinariis intellige, ut per
doctores in capitulo 4) vestra, de cohabitation clericorurn et mulierum,fi) 5
advertatur verbum horribile Vrbani papae secundi, qui dicit, erubescant
impii et intelligant iudicio sancti spiritus eos, qui in sacris ordinibus sunt
positi, si caste non vixerint, excludendos ab omnium eorundem gradibus
et dignitate, XXXII 6) distinctio, ernbescant,7) textus est in capitulo 4) a
muftis, de aetate et qualitate.8) Sed cum de suspectis loquimur personis 10
non solum de focariis sed de qualibet alia persona intelligitur, quae nostrarn
possint offenders famam, de quibus in capitulo 9) nullus 9) de 9) actu 9)
tangitur.9) Et tales in nostra habeamus societate, qui oyes nobis creditos
non supprimere sed erigere, non seducere sed docere, non destruere sed
instruere valeant verbo et exemplo. 15
In quibus temporibus officium nostrae fraternitatis est
celebrandum.
Omnia inquarn tempora suum tempus habent et iuxta consilium
Pauli apostoli, ad Ephesios V19) ultra medium,") redimentes tempus quoniam
dies mali stint, facit capitulum 4) cum pridem, de pactis,12) et dilectus, de 20

1) Vorlage: nullam.
2) Vorlage: 32.
3) So Vorlage. Decretum magistri Gratiani, distinctio XXXII, canon VI.
Friedberg a. a. 0. Band I, Spalte 117: praeter hoc autem praecipiendo mandamus, ut
nullus missam audiat presbyteri, quem scit concubinam habere indubitanter vet snbintro- 25
duct= mulierem.
4) Vorlage: c.
2) Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber III, titulus II,
caput VII. Vergleiche Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 455.
6) Vorlage: 30. 30
7) Decretum magistri Gratiani, distinctio XXXII, canon XI. Friedberg
a. a. 0. Band I, Spalte 120: erubescant impii et aperte intelligant iudicio spiritus sancti
eos, qui in tribus sacris gradibus presbyteratu, diaconatu, subdiaconatu positi mulierculas
non abiecerint et caste non vixerint, excludendos ab eorundem graduum dignitate. De ma-
nifestis quidem loquimur, secretorum autem cognitor et index est dens. 35
5) Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, Tiber I, titulus XIV,
caput IX. Der vollstandige Titel aIV lautet: de aetate et qualitate et online prae-
ficiendorum. Dem Zitat der Vorlage entsprechen aus Caput IX die Worte: erubescant
impii et intelligant iudicio spiritus sancti eos, qui in sacris ordinibus presbyteratu, diaconatu,
subdiaconatu sunt positi, si caste non vixerint, excludendos ab omni eorundem graduum 40
dignitate. Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 128.
9) So Vorlage.
10) Vorlage: 5.
11) Epheser V, 16. Biblia sacra vulgatae editionis (Antverpiae Al. DCCXV):
sed ut sapientes redimentes tempus, Auoniam dies mali sunt. 45
") Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber I, titulus XXXV,
caput IV. Dem Zitat der Vorlage entspricht nicht das Caput IV selbst, sondern die
Glosse zu dem Worte illicitae diesel Caputs. Vergleiche die Nitrnberger Ausgabe aus
1496 (Anton Koberger) Blatt 90: iuxta illud apostoli, redimentes tempus, quoniam dies
mali aunt. 50

www.dacoromanica.ro
199

simonia,1) quia secundurn Bernardum nihil pretiosius. Uncle nos cupientes


certa deputata tempora ad officia nostrae fraternitatis peragenda tenere
statuimus, ut sicut ex consuetudine approbata feria secunda immediate post
quatuor tempora in ecclesia communiter fieri consuevit, commemoratio
5 fidelium animarum sic immediate vel sequenti feria tertia officium nostrae
fraternitatis fiet nobis omnibus debito loco nomine del congregatis. Nam
spiritus sancti praesentia haberi non potest nisi in ita congregatis, ut in
summa si autem, XXIV, quaestio 1.2) Et ubi duo vel tres fuerint congregati
in nomine meo, in medio eorum ego sum, dicit dominus, Matthaei XVIII.3)
10 Quae verba transsumpta habentur in canone cum 4) scriptura, I, quaestio I,
capitulo 8) cum ecclesia, de causa possessionis et 4) proprietatis.8)
De modo peragendi officium fraternitatis nostrae.
In officiis nostrae fraternitatis principaliter agitur pro praedeces-
sorum 7) nostrorum plebanorum animabus atque salute omnium tam nior-
15 tuorum quam vivorttm fidelium. Verum quia sacramentum eucharistiae prae
aliis sacramentis ad animarum medelant est remedium efficacissimum, ideo
non immerito aliis consuetis suffragiis est praeferendum. Statuimus itaque,
ut in nostra congregatione quilibet de confratribus nostris missam unam per
se vel per alium canendo vel legendo perficiat, quia qui per alium facit
20 perinde est ac si per se faceret. Probat hoc regula qui facit, de regulis 8) itifis,
in 4) libro Sexto. 9) Sed nihilominus tres missae specialiter decantentur, prima
pro defunctis, secunda de ecclesiae patrono, tertia de sancto spiritu. Et ante
dictas missas tamen vigiliae novem lectionum depromantur. Et missis omnibus

1) Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, fiber V, titulus


25 caput XX VIII. .Der vollstandige Titel III lautet: de simonia, et ne aliquid pro spiri-
tualibus exigatur vel promittatur. Dem Zitat der Vorlage entspricht nicht das Caput XXVIII
selbst, sondern die Glosse zu dent Worte accepit dieses Caputs. Vergleiche die _Num-
berger Ausgabe aus 1496 (Anton Koberger) Blatt 317: iuxta illud apostoli, redimentes
tempus, quoniam dies mall sunt.
30 2) Vorlage: 14. q. 1. Decretum niagistri Gratiani, causa XXIV, quaestio
(canon IV,) Gratian's Bemerkungen, Abschnitt si autem. Vergleiche Friedberg a. a. 0.
Band I, Spalte 967.
3) Vorlage: 18. Matt/taus XVIII, 20. Biblia sacra vulgatae editionis (Ant-
verpiae M. DCCXV.): ubi enim sunt duo vet tres congregati in nomine meo, ibi sum in
35 medio eorum.
4) Fehlt in der Vorlage.
6) Vorlage: 1. q. 1. a. Decretum magistri Gratiani, causa I, quaestio
canon LXXXIII. Friedberg a. a. 0. Band .T, Spalte 387: ubi fuerint duo vel tres, ibi
sum in medio eorum.
40 6) Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber II, titulus XII,
caput III. Dem Zitat der Vorlage entspricht nicht das Caput III selbst, sondern
die Glosse zu den Worten in unum dieses Caputs. Vergleiche die Nitrnberger Ausgabe
aus 1496 (Anton Koberger) Blatt 123: et ubicunique duo vel tres congregati fuerint in
nomine meo, ibi sum in medio eorum.
45 7) Vorlage: praedecessoribus.
8) Vorlage: regula
9) Vorlage: 6. Liber Sextus decretalium domini Bonifacii papae VIII.
liber V, de regulis iuris, regula LXXII. Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 1124: qui
facit per alium, est perinde ac si faciat per se ipsum.

www.dacoromanica.ro
200

finitis vesperae vigiliarum legantur. Deinde salve regina cum sua collecta
ob reverentiam virginis gloriosae devote concludendo decantetur.
Nunc mos et consuetudo, quae servanda est circa cibos in
mensa post officium.
Praelibatis istis itaque et devote peractis restat, ut ad mensam et 5
refectionem procedatur. In qua modus iste erit servandus. Primo ut ibidem
sex tantum fercula et non ultra apponantur propter crapulam temporalem
evitandam. Mandatum enim domini est Lucae XXI,1) qui dicit, attendite ne
corpora 2) vestra graventur crapula et ebrietate. Hine est, quod papa Inno-
centius 6) inquit, a crapula et ebrietate omnes clerici diligenter abstineant. 10
Unde sibi vinum temperent4) et se vino. Nec ad bibendum quispiam inci-
tetur, cum ebrietas et mentis inducat exsilium et libidinis provocet 5) incen-
dium.2) Unde ilium abusum penitus decernimus abolendum, quo in qui-
busdam partibus ad potus M aequales suo modo se obligant potatores et ille
iudicio talium plus laudatur, qui plures inebriat et calices fecundiores ex- 15
haurit. Si quis autem super his se culpabilem exhibuerit, nisi a superiore
commonitus satisfecerit, ab officio et 2) beneficio suspendatur. Haec ille 3) in
capitulo 7) a crapula, de vita et honestate clericorum,$) in textu. Ut autem
ebriorum conditiones cognoscantur, sequentes versus 9) notari iubentur. Nunc
bene discatis, quis sit status ebrietatis. Ebrius atque satur his namque modis 20
variatur. Hic canit, hic plorat, hic est blasphemus, hic orat, hic disputat ille,
hic currit per compita villae, ille loqui nescit, hic cespitat, ille pigrescit,
hic servit Veneri, somno vult ille teneri, hic vomit, ille rorat, hic Bacchi
turba laborat. Et alia quae hic non ponuntur.
Qualia intra prandium sunt pertractanda notabis. 25
Cum igitur oramus, tune cum domino loquimur. Sed sacram scrip-
turam sive legendo sive tractando ipse deus loquitur nobis. Uncle beatus
Hieroninms ait, ama stadia literarum et caveas vitia. Volumus itaque, ut in
mensa existentibus divina pertractentur negotia, puta de festivitatibus sane -
torum celebrandis, de historiis imponendis, de aureo numero, bissexto et 30

1) Vorlage: 21. Lucas XXI, 34. Biblia sacra vulgatae editionis (Antverpiae
.21I. DCCXV.): attendite autein vobis, ne forte graventur corda vestra in crapula et ebrietate.
2) So Vorlage.
$) Innocenz III. auf dem IV. Laterankonzil von; Jahre 1215.
4) Vorlage: temperant. 35
5) Vorlage: provocat.
8) Vorlage: potos.
7) Vorlage: c.
6) Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber III, titulus I,
caput XIV. Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 452: a crapula et ebiietate omnes 40
clerici diligenter abstineant, unde vinum sibi temperent et se vino. Nec ad bibendum quispiain
incitetur, cum ebrietas et mentis inducat exsilium et libidinis provocet incentivuin. Unde
ilium abusum penitus decernimus abolendum, quo in quibusdain partibus ad potus aequales
suo modo se obligant potatores, et ille iudicio talium plus iaudatur, qui plures inebriat et calices
fecundiores exhaurit. Si quis autem super his so culpabilem exhibuerit, nisi a supeliore 45
commonitus satisfecerit [competenter.] ab officio vel beneficio suspendatur.
9) Vorlage: versos.

www.dacoromanica.ro
201

intervallo et aliis, quidquid dubitare se quis noverit, praesertim ad sneer-


dotale officium pertinentibus, et quemadmodum quilibet oyes sibi commissos
debeat aut possit regere, et de his, quae ad ornatum ecclesiae dignoscuntur
pertinere, dicentes coin psalmista,') domino dilexi decorem domus tuae, ad
5 quae facit capitulum corn decorem, de vita et honestate clericorum.2)
A quibus autem sit circa inensam abstinendum nota.
Cum ab omni specie mala beatus apostolus Paulus nos iubeat ab-
stinere, ad 8) Colossenses 2) ultimo,8) et de simonia, capitulum 4) praecipimus,2)
textus est in capitulo 4) corn ab omni, de vita et honestate clericorum,2) sta-
10 tilimus, ut 7) in nostris conviviis omnis vanitas evitetur. Nullus ad aleam
vel taxillos ludere praesumat, cum clerici nec inspicere nec interesse prae-
sumant, quod canones prohibent et leges, ut in capitulo 4) clerici, de vita
et honestate clericorum,8) et in authentico, de sanctissimis episcopis et ce-
tera.°) Longe etiam absint a nostra mensa absentum detractiones. Undo beatus
15 Augustinus ") ad ornatum suae mensae hos addidit versus,11) quisquis amat
dictis absentum rodere vitam, hanc mensam indignam noverit fore sibi.12)
') Psalm XXV, 8. Biblia sacra andgatae editionis (Antverpiae M. DCCXV):
domino dilexi decorem domus tuae et locum habitationis gloriae tuae.
1) Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber III, titulus
20 caput XII. Vergleiche Friedberg a. a 0. Band II, Spalte 452.
a) So Vorlage. Richtig : I ad Thessalonicenses quinto, I. Thessalonicher V, 22. Bi-
blia sacra vulgatae editionis (Antverpiae M. DCCXV): ab omni specie mala abstinete vos.
4) Vorlage: C.
5) So Vorlage. Richtig : audivimus, Decretalium domini Gregorii papae IX.
25 compilatio, liber V, titulus III, caput XLI. Der vollstandige Titel III lautet: de simonia,
et tie aliquid pro spiritualibus exigatur vel proinittatur. Dem Zitat der Vorlage entsprechen
aus Caput XLI die Worte: cum igitur non solum a malo sed etiam ab omni specie mall
sit secundum apostolum abstinendum. Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 766.
4) Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber III, titulus I,
30 caput X. Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 451: cum ab omni specie mall praecipiat
apostolus abstinere.
7) Fehlt in der Vorlage.
9) Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber III, titulus
caput XV. Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 453: ad aleas et taxillos non Want
35 (scilicet: clerici) nec huiusmodi ludis intenint.
9) Authenticum CXXXIV, collatio IX, titulus 15 (Corpus inris civilis, novenae,
novella CXXIII), caput X. Der vollstandige Titel 15 lautet: de sanctissimis et deo ama-
bilibus et reverendissimis episcopis et clericis at mouachis. Dem Zitat der Vorlage ent-
sprechen aus Caput X die Worte: interdicimus autem sanctissimis episcopis et presbyteris
40 et diaconibus et subdiaconibus et lectoribus et omni alii cuiuslibet venerandi collegii ant
schernatis constitutis ad tabulam ludere aut talia ludentibus participes ant inspectores fieri
ant ad quodlibet spectaculum spectaudi gratia venire. Vergleiche Corpus ittris civilis, editio
stereotypa, Band III (Berlin 1895), Sette 602.
10) Aurelius Augustinus, Bischof von Hippo, t 430.
45 11) Vorlage: versos.
12) Vergleiche Sancti Aurelii Augustini Hipponensis episcopi vita, auctore
Possidio Calamensi episcopo ipsius discipulo, qui cunt eodem annis fertile quadraginta
familiariter vixit, Caput XXII: et contra pestilentiam humanae consuetudinis in ea (sci-
licet: mensa) scriptum ita bahebat, quisquis arnat dictis absentum rodere citanl, hanc
50 inensam indignam noverit esse sibi. Aurelius Augustinus, Opera, opera et studio mo-
nachorum ordinis sancti Benedicti e congregatione sancti Mauri (Parisiis, Antverpiae
1689-1703), Band X, Spalte 272.

www.dacoromanica.ro
202

Warn dives ille in inferno sepultus lingua magis cruciatur Train epulando
splendide, quod linguam suam non refrenavit, ut habetur Lucae XVI'? 1)
Procul etiam sint ludibria clericis duntaxat inconvenientia, puta histrionum,
sermocinatorum, ioculatorum, a quibus etiam clericis abstinere praecipitur
in capitulo clerici superius allegato,2) ut nostro exemplo praesertim alios 5
aedificemus. Quia quod a praelatis agitur, de facili a subditis trahitur in
exemplum, ut in capitulo 8) licet4) Heli, de simonia,5) ut cum apostolo di-
cere possimus, Christi odor bonus sumus, II ad Corinthios 11,6) et trans-
sumptive de sacra unctione, capitulo 8) unico.7)
Ordo circa fratres infirmantes iam sequitur. 10
Corporalis itaque infirmitas nonnumquam ex peccato provenit 6)
praecedenti dicente domino languido Johannis V,9) iam sanus factus es,
noli amplius peccare, textus est in capitulo 8) cum infirmitas, de poenitentia
et remissione.") Cessante enim causa cessat et effectus, ut in capitulo 2)
cum cessante, de appellationibus,") ad 4) idern 4) facit capitulum 1) etsi Christus, 15
de 12) iureiurando.") Volumes itaque irrefragabiliter teneri, quod si aliquis
de nostris confratribus in lectum deciderit aegritudinis, socii viciniores duo
eundem visitare, confiteri, procurare et oleo sacro perungere suprapelliciali 18)
teneantur et eidem infirmo salutis nionita studiose impendere, ipsum quoque
Vorlage: VP. Lucas XVI, 19. 22. 24. 20
') Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber III, titulus
caput XV. Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 453: clerici officia vel commercia saecu-
laria non exerceant, maxime inhonesta. Mimis, ioculatoribus et histrionibus non intendant.
3) Vorlage: c.
4) Fehlt in der Vorlage. 25
8) Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber V, titulus III,
caput XXXI. Der vollstandige Titel III lautet: de simonia, at ne aliquid pro spiri-
tualibus exigatur vel promittatar. Vergleiche Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 760.
8) Vorlage: 2 Cor: 2. H. Corinther II, 15. Biblia sacra vulgatae editionis
(Antverpiae M. DCCXV): quia Christi bonus odor sumus deo in iis, qui salvi fiunt et in 30
fis, qui pereunt.
7) Vorlage: 'tactic. Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio,
liber I, titulus XV, caput I. Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 132: Christi bonus
odor sumus in omni loco.
8) Vorlage: proveniet. 35
8) Vorlage: 5. Johannes V, 14. Biblia sacra vulgatae editionis (Antverpiae
M. DCCXV): ecce sanus factus es, iam noli peccare.
1") Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber V, titulus XXX VIII,
caput XIII. .Der Titel XXX VIII lautet richtig : de poenitentiis et remissionibus. Dem
Zitat der Vorlage entsprechen aus Caput XIII die Worte: cum infirmitas corporalis 40
nonnuinquani ex peccato proveniat dicente domino languid°, quern sanaverat, vade et
amplius noli peccare. Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 888.
") Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber II, titulus XXVIII,
caput LX. Der vollstandige Titel XXVIII lautet: de appellationibus, recusationibus et
relationibus. Dein Zitat der Vorlage entsprechen aus Caput LX die Worte: cum cessante 45
causa cesset effectus. Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 437.
22) Vorlage: et cetera. Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio,
liber II, titulus XXIV, caput XX VI. Friedberg a. a. 0. Band II, 'Valle 370: quia
cessante causa dessat effectus.
'3) So Vorlage. 50

www.dacoromanica.ro
203

suis duntaxat debitis persolutis testamentum pro episcopo maiores, tres


marcas argenti, mediocres duas, minores unam marcam legando de lure,
pro confratribus et deinceps pro pauperibus Christi facere inducant. Nam
testamenta facere secundum consuetudinem hactenus servatam possumus de
5 bonis etiam intuitu ecclesiae acquisitis, dummodo ordinarii fuerit consensus.
Secus est de iure communi, ut probe capitultim 1) primum, de peculio cleri-
corum.a) Quae autem non intuitu ecclesiae sed personae nobis accrescunt,
puta ex artificio, ex successione, ex donatione vel ex alio titulo quocumque,8)
de talibus indifferenter ad nostrum libitum facere possumus testamenta
10 cui volumus.
Ordo servandus circa sepulturas confratrum.
Quamvis iuxta moral' legis utique quilibet in sepulcro suorum
maiortim sit sepeliendus, ut in summa Joseph,') XIII, quaestio II,6) volumus,
ut quilibet de nostris confratribus in sua ecclesia parochiali sepeliatur, nisi
15 quod iure communi fieri posset, ut alibi sepnituram eligeret exemplo domini
nostri Jesu Christi, qui secundum historian alienam sibi elegit sepulturam,
de facto cum ipsius sit terra et plenitudo illius, ut patet in psalmo.6) Et
quamvis non omnes passim sive indifferenter intra ecclesiam sunt sepeliendi,
tamen quia dignus est operarins mercede sua, ut Matthaei X 7) dicitur, et
20 canone 1) quicumque, XII, quaestio 11,9 ideo non immerito rector cuiusvis
ecclesiae sepeliri debet in eadem, ut iuxta verbum Pauli 9) sicut fuit socius
tribulationum, sic etiam sodas consolationum sit, II ad Corinthios I.10) In-
super statuimus, ut ad") huiusmodi sepeliendum omnes confratres ad locum
defuncti personaliter perveniant ad deo devotas exequias peragendas, vigilias
25 canendo, missas celebrando et omnia iuxta nostrum officium, ut supra tactum
est, persequendo, finaliter eiusdem defuncti fratris animam deo devotissime
commendando. Ignis vero purgatorius etiamsi aeternus non sit, miro tamen
cruciat modo. Numquam enim tanta poena in carne est inventa, licet sancti
1) Vorlage: c.
30 2) Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber III, titulus XXV,
caput I. Vergleiche Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 537.
3) Hierauf : et.
4) So Vorlage. Richtig : item Joseph.
6) Vorlage: 13. q. 2. Decretum magistri Gratiani, causa XIII, quaestio
35 (canon III,) Gratian's Bemerkungen, Abschnitt item Joseph. Vergleiche Friedberg a. a. 0.
Band I, Spalte 721.
6) Psalm XXIII, 1. Biblia sacra vulgatae editionis (Antverpiae M. DCCXV):
domini est terra et plenitudo eius.
') Matt/taus X, 10. Biblia sacra vulgatae editionis (Antverpiae M. DCCXV.):
40 dignus enim est operarius cibo suo.
8) Vorlage: 12. q. 1. Decretum magistri Gratiani, causa XII, quaestio
canon LXVI. Friedberg a. a. 0. Band I, Spalte 708: quia, sicut Paulus ait (I. Ti-
motheus V, 18), dignus est mercenarius mercede sua.
°) Vorlage: Matthaei.
45 10) Vorlage: 2. Con: 2. II. Corinther I, 7. Biblia sacra vulgatae editionis (Ant-
verpiae 1tI. DCCXV): scientes quod, sicut cccii passionum estis, sic eritis et consolationis.
at) Fehlt in der Vorlage,

www.dacoromanica.ro
204

martyres durissima passi sint tormenta, ut canone 1) finali, de 2) poenitentia 2)


et 2) remissione.2) Sane cum animabus ibidem degentibus eleemosynis, ora-
tionibus, missis aliisve bonis possimus suffragari, ut patet II 5) Machabaeo-
rum XII,4) ubi dicitur, sancta igitur et salubris est cogitatio pro defunctis
exorare, ut a peccatis solvantur. Unde volumes et mandamus, quod in 5
qualibet nostri decanatus ecclesia ipsorum defunctorum fratrum septimus,
tricesinius ac anniversarius dies cum niissa et cum recommendatione publica
peragatur. Verum etiam si essent tales tantae perfectionis, ut huiusmodi
nostro suffragio non indigerent, tamen hoc ipsum ad nostrorum perveniet
augmentum meritorum iuxta Mud psalmi5) oratio mea in sinu meo con- 10
vertetur. Unde Johannes Damascenus dicit, quicumque pro 3) proximi salute
agonizat, primum ipse sibi prodest deinde proximo.
Ne ultra debitum in mortuariis exigatur.
Superius visum est de conditione et ordine in nostra fraternitate
servandis. Nunc vero circa ecclesiarum conditionem est providendum. Sicut 15
enim quaedam sunt oblationes necessariae tit decimaelde quibus in canone
revertirnini, XVI, quaestio I') et in canone 1) statuimus, eadem quaestio,7)
sic sunt etiam quaedam oblationes voluntariae, de quibus in canonel) sancta 8)
sanctorum,8) X, quaestio I.8) Verum ne etiam in huiusmodi necessarius
modus exigendi relinquatur, permittimus iuxta antiquam ecclesiarum con- 20
suetudinem in mortuariis servatam, ut pro psalterio, quod circa funus vel
in privato legitur, medius florenus in auro, pro visitatione sepulcri per tri-
cesimum tantundem, pro commemoratione annuali tantundem habeatur, pro
vigiliis autem trium lectionum defuncti per tricesimum, tres solvantur floreni
in auro, pro vigiliis vero novem lectionum, sex floreni in auro habeantur, 25
pro solo autem conductu defuncti cum processione et cantu ad ecclesiam
sive ad sepulcrum dimidius florenus in auro tantum detur. Et haec du-
ximus determinanda, ne aliquis ultra id praesumat extorquere avaritia al-
1) Vorlage: c.
2) So Vorlage. Richtig: de poenitentia. Decretum magistri Gratiani, causa 30
XXXIII, quaebtio III, de poenitentia, distinctio VII, canon VI. Dem. Zitat der Vorlage
entsprechen aus Canon VI die Worte: hie autem ignis (scilicet: purgationis) etsi aeternus
no sit, miro modo est gravis. Excellit enim oinnem poenam, quam umquain passus est
aliquis in hac vita. Numquain in came tanta invents est poena, licet mirabilia martyres
passi sint tormenta. Friedberg a. a. 0. Band I, Spalte 1247. 35
3) Fehlt in der Vorlage.
4) Vorlage: 21. II. Makkabeier XII, 46. Biblia sacra vulgatae editionis (Ant-
verpiae M. DCCX V): sancta ergo et salubris est cogitatio pro defunctis exorare, ut a
peccatis solvantur.
*) Psalm XXXIV, 13. Biblia sacra vulgatae editionis (Antverpiae M. 40
DCCXV): oratio mea in sinu meo convertetur.
9 Vorlage: 21. q. 1. Decretunt magistri Gratiani, causa XVI, quaestio I,
canon LX V. Vergleiche Friedberg a. a. 0. Band I, Spalte 783.
7) Vorlage: e. q. Decretunt magistri Gratiani, causa XVI, quaestio 1,
canon LV. Vergleiche Friedberg a. a. 0. Band I, Spalle 778. 45
8) So Vorlage. Richtig: sanctorum.
9) Vorlage: X. q. 1. Decretum magistri Gratiani, causa X, quaestio
canon XIV. Vergleiche Friedberg a. a. 0. Band I, Spalle 616.

www.dacoromanica.ro
205

lectus, game multos excaecavit iuxta notata in canone 1) cum omnis, I,


quaestio I.') Et taliter excaecari est a deo apostatare, quia idolorum ser-
vitus est avaritia, ut dicit apostolus ad Colossenses III capitulo,8) ad idem
facit capitulum 1) avaritiae 4) caecitas,4) de praebendis.") Unde Ouidius dicit,
5 nullum deterius vitium est avaritia praesertim in principibus et rempublicam
gubernantibus.
De salario sive pretio sociorurn sive capellanorum.
Cum dicat apostolus I ad Corinthios IX,6) qui servit altari, vivere
debet de altar', et est textus in capitulo 1) cum secundum 7) apostolum,7) de
10 praebendis,8) et idem dominus testator Matthaei X 8) dicens, dignus est ope-
rarius mercede sua, ut in canone') quicumque, XII, quaestio II,") proiude
statuimus et volumus, ut nostris capellanis sollarium 11) a nobis communiter
deputatum amplius quam florenos tres in villis nullus plebanorum excedat
pro annuo pretio laboranti. Laboranti vero in verbo dei dentur quatuor
15 floreni et non amplius, ne anus plus dando alterius capellanum ad se venire
trahat, et dominum suum,la) cui se per annum mansurtim obligavit, relinquat
maximae necessitatis tempore. Si quis vero de fratribus contrarium atten-
taverit, poenam, quam de communi consensu aliorum fratrum decanatus 13)
huic duxerit imponendam, luat. Ideoque quod ultra numerum praetaxatum
20 datum et deputatum fuerit, fisco capituli cedat. Si quis vero capellanorum
hac de causa vel alias demeritis suis exigentibus puta propter proprii reatus
a domino suo ante annuum tempus recesserit causam legitimam non habens
') Vorlage: c.
2) Vorlage: 1. q. 1. Decretum magistri Gratiani causa I, quaestio I, canon XX.
25 Dent Zitat der Vorlage entspricht weder Canon XX selbst, noch auch die Glosse zu diesem
Canon. Vergleiche Friedberg a. a. 0. Band I, Spalte 364, und die Nilrnberger Ausgabe
aus 1483 (Anton Koburger).
' ) Vorlage: 3. c. (wlosser III, 5. Biblia sacra vulgatae editionis (Antverpiae
M. DCCXV.): avaritiam, quae est simulacrorum servitus (scilicet: onoitificate).
30 4) So Vorlage. .Richtig : avaritiae.
') Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber III, titulus V, caput X.
.Der vollstiindige Titel V lautet: de praebendis et dignitatibus. Dem Zitat der Vorlage
entsprechen aus Caput X die Worte: avaritiae, quae est idolorum servitus. Friedberg
a. a. 0. Band II, Spalte 467.
35 6) Vorlage: 1. Cor: 9. I. Corinther IX, 13. Biblia sacra vulgatae editionis
(Antverpiae M. DCCXV): qui altari deserviunt, cum altari participant.
7) Vorlage: apostolus.
8) Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber III, titulus V,
caput XVI. Der vollstandige Titel V lautet: de praebendis et dignitatibus. Dent Zitat
40 der Vorlage entsprechen aus Caput XVI die Worts: cum secundum apostolum, qui altario
servit, vivere debeat de altari. Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 469.
0) Matt/taus X, 10. Biblia sacra vulgatae editionis (Antverpiae M. DCCXV):
dignus enim est operarius cibo suo.
10) Vorlage: 12. q. 2. Decretum magistri Gratiani, causa XII, quaestio
45 canon LX V I. Friedberg a. a. 0. Band I, Spalte 708: dignus est mercenarius mercede sua.
'I) So Vorlage.
22) Scilicet: capellanus plebanum.
13) So Vorlage. Richtig wahrscheinlich: decanus.

www.dacoromanica.ro
206

recedendi, quae constare debet decano nostro et confratribus, de bursali,1)


si vero honestam bubuerit causam, puta amplioris promotionis ad statum
honestiorem et meliorer, et 2) contra dominur swum talem habuerit displi-
cabilem, iam quae digna et sufficiens fuerit cognita per decanum factae suae
translationis, ex tunc de bursali praemio debitam portionem habebit iuxta 5
rationem temporis computandam. Item de vigiliis mortuorurn cautandis cum
novem lectionibus per tricesimum dentur 9 tres floreni, de missis defunctorum
per tricesimum totidem, et hoc in villis exceptis oppidis. Quantum ad divi-
sionem bursaliorum, in quibus fiet talis divisio ita, quod tertiam partem
habeat plebanus, de reliquis duabus partibus fiat inter capellanos et scho- 10
lasticum aequalis divisio ita, quod si duo vel tres fuerint capellani, scho-
lasticus tantum habeat quantum unus capellanorum. Sed si forte ex
defectu tantum unus fuerit capellanus, tune illa portio, quae alteri capellano
si adesset deberetur, dividatur iterum inter plebanum et unicum ilium
capellanum pro eo, quod loco huius defectus oportebit ipsum plebanum 15
interesse vigiliis et celebrare missam, et ille unicus capellanus pro ista media
portione consocii sui, qui non adest, faciat alios labores puta confessiones
audiendo, baptizando aut sacramenta vivis ac infirmis porrigendo, donee
alterum socium dominus suus habere poterit, et tune cessabit illius sub-
divisio inter plebanum et capellanum. In missis etiain votivis decantandis 20
sirilis fiat divisio, ut praemissum est.4)
Capitulum 5) de decimis.
Item statuimus et ordinamus, quod facta solutione census pimarn 0)
circa festum Michaelis quilibet fratrum habeat quartam decimarum et circa
festum Martini iterum quartam et circa festuin purificationis iterum quartam 25
et circa festum trinitatis integras decimas.
Volumus denique, ut statuta nostra semel duntaxat in
anno legantur.
Labilis est memoria hominuni et omni mobili mobilius, tit dicit
Aristoteles in libro 7) de 7) memoria 7) et 7) cetera!) Idcirco ut statuta nostra 30

1) Scilicet: praemio habeat portionem. Der Satzbau ist unvollstandig,


wahrscheinlich in Folge verderbter Uberlieferung dieser Stelle des Textes.
2) So Vorlage. .Richtig wahrscheinlich: aut.
3) Vorlage: dantur.
4) Hierauf in neuer Zeile and einen Abschnitt bildend: Hic nota. Item anno 35
domini 1465, indictione 12 (richtig : 13), institutione (Vorlage: Insti) plebani honorabilis
viii Johannis in Bytheihn plebani statuimus et ordinationem fecimus at etiam omnino sic
habere volentes, quod si aliquis fratrum de gremio nostri Megiensis decanatus aliquo (so
Vorlage) confratr obloqueretur aut suo honori at statui detraheret, quod probare posset,
idem debet decano in uno floreno Vngaricali poenalis. Et si decanus per se constitutus 40
faceret, in una marcarum argvnti sit capitulo poenalis. Et hoc perpetuis temporibus durandum.
5) So Vorlage. Die Uberschrift dieses Abschnittes, seine etwas lose Einfitgung
in den Text, seine im Verhaltnis zu den itbrigen Abschnitten knappe Form, inebesondere
das Fehlen von Zitaten aus dery Dekret and den Dekretalen scheint darauf hinzudeuten,
dass dieser Abschnitt nicht gleichzeitig mit den iibrigen Abschnitten der vorliegenden 45
Statuten bearbeitet worden sein durfle.
6) Vorlage: pria.
7) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
207

matura condita digestione nobis atque nostris in antea successoribus virtutum


conferre possint incrementa, volumus itaque et statuimus, ut nostra statuta
in singulis nostrae fraternitatis congregationibus legantur expresse et andiantur
ad hoc, ne aliquis, cuius interest, colore ignorantiae crassae et supinae
5 se quovis modo ab eorum ligamine possit excusare. Nam talis ignorantia
nullum excusare potest, iit probat capitulum apostolicae, de clerico et 1)
ministrante.2)
Poena transgressorum statutorum et aliarurn ordinationum
nostrarum.
10 Sed quia parum est leges condere, nisi ipsas etiam contingeret ob-
servari, iuxta dictum Salomonis XXII,2) ne transgrediaris terminos antiquos,
quos posuerunt patres tui et cetera, statuimus igitur, ut statuta nostra salu-
briter edita inviolabiliter observentur et sine ulla contradictione teneantur.
Verum ne aliquis contraveniens commodum de suit malitia videatur reportare,
15 firmiter statuimus, ut si quis horum statutorum in toto ye] in parte trans-
gressor fuerit vel ad nostram congregationem debite venire contempserit vel
neglexerit vel alia mandata debita ad dispositionem pro tempore decani
implere noluerit, pro qualibet talium uno 4) ortone florenorum in auro negli-
gentiarum poena mulctetur, deinde ad poenas etiam graviores procedendo,
20 si talium contumaciae requirant, iuxta quod dicitur, crescente contuniacia
crescat et poena et cetera. Dignum est enim, tit quos timor dei a malo
non revocat, temporalis saltem poena cohibeat a peccato, ut in capitulo ut
clericorum mores, de vita et honestate clericorum.5) Sed non sic domini et
patres venerabiles, non sic, sed ante omnia mandato divino demum prae-
25 ceptis praelatorum nostrorum superiorum ac statutorum nostrorum obedientes
et eadem statuta, quae ad nostram 6) gloriam stint, conservantes, ut possimus
dicere cum apostolo, gloria nostra est testimonium conscientiae nostrae, II ad
Corinthios I,7) de sacra unctione, capitulo unico,8) ut omnes eadem servantes
atque in aliis bonis operibus exercitantes tandem temporalibus legibus et
30 statutis soluti pervenire possimus ad ilium, qui nullis legibus manet obligatus,
videlicet patrem, filium et spiritum sanctum, qui vivit et regnat onus dens
in saecula saeculorum, amen.
3) So Vorlage.
3) Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio, liber V, titulus XXVII,
35 caput IX. Der vollstandige Titel XXVII lautet: de clerico excommunicato, deposito
vet interdicto ministrants. Vergleiche Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 832.
3) Vorlage: 21. Spruche Salomo's (Liber Proverbiorum) XXII, 28. Biblia
sacra vulgatae editionis (Antverpiae DI. DCCXV): ne transgrediaris terminos antiquos,
quos posuerunt patres tui.
40 4) Vorlage: unum.
3) Decretalium domini Gregor ii papae IX compilatio, liber III, titulus I,
caput XIII. Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 452: ut quos divines timor a malo
non revocat, temporalis saltem poena cohibeat a peccato.
6) Vbrlage: vestratn.
45 7) Vorlage: 2. Cor. 4. II. Corinther I, 12. Biblia sacra vulgatae editionis
(Antverpiae III. DCCXV): nam gloria uostra haec est, testimonium conscientiae nostrae.
8) Vorlage: cap: unico. Decretalium domini Gregorii papae IX. compilatio,
liber I, titulus XV, caput I. Friedberg a. a. 0. Band II, Spalte 132: gloria nostra Imo
est, testimonium conscientiae nostrae.

www.dacoromanica.ro
208

Sequitur conclusio.
Scripta ac collecta stint haec statuta per Franciscum plebanurn in
Byrthellin tune decanum decanatus de Medies, baccalaureum in decretis,
Hum eiusdem oppidi Birthelm anno domini millesimo trecentesimo nona-
gesimo septimo.1) Laus deo. 5

Sequitur commendatio.
Suscipiat igitur vestra universitas hoc opusculum pro utilitate vestra
et honore den favente edit= placite et benigne ittxta illud poeticum, exi-
guam munus cum dat tibi pauper amicus accipito placite pleneque laudare
memento. Nam mulier, quae erat vidua, cum 2) gazophylacio offerebat duo 10
sera minuta, a domino landatur et plus omnibus laudatur, Marci Xll.a)

1407.
Kronstadt 1398 Januar 8. Konig Sigmund urkundet in Kronstadt.
Datum Brassoviae, feria tertia proxima post festum epiphaniarum
domini, anno eiusdem millesimo trecentesimo nonagesimo octavo. 15

Druck: Barabcis Cod. Teleki I, 261 nach dem Orig. Perg. Archiv der Grafen
Teleki, Marosmisdrhely. Siegel war innen aufgedriickt.

1408.
Kronstadt 1398 Januar 9. Konig Sigmund beauftragt Franciscus,
den Pfarrer von Illarienburg and Dekan von Kronstadt, wit dem 20
Schutz der Besitzrechte der Nikolauskirche in Neustadt, betrefrend
den sechsten Tell einer MiThle in Neustadt.
Eingeschaltet von dem Dekan Franciseus 1398, Orig. Gemeindearchiv Neustadt
Lei Sronstadt.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Crawaciae et ce- 25


tera marchioque Wrandemburgensis et cetera fideli suo discreto viro domino
Ffranscisco plebano de castro Mariae decanoque plebanorum districtus Bras-
schouiensis salutem et gatiam. Dicitur nobis in persona discreti viri domini
Stephani plebani ecclesiae sancti Nyco lay de Noua civitate, quod licet alias
provida domina Ruchsin vocata relicta Rudolfi civis de dicta Brasschow ob 30
reverentiam et honorem sancti Nycolai confessoris, quam ad eundem ges-
serit et ingerit, sextant partern cuiusdam molendini in fluvio Weydenbach
situatam in dicta Noua civitate habiti procurationem scilicet suam sibi post
mortem dicti Rudolfi mariti sui iuridice devolutam eidem ecclesiae 4) et per
1) Vorlage: 1397. 35
2) Vorlage: in.
3) Vorlage: Matth. 22. Marcus XII, 42. 43. 44. Vergleiche auch Lucas
XXI, 2. 3. 4.
4) Yorlage: exit.

www.dacoromanica.ro
209

consequens dictae plebaniae ex quibusdam certis causis testamentaliter le-


gaverit et deputaverit, tamen Cristanus et Magaretha consors eiusdem de
villa Salkun fingentes ipsos mains ius ad eandem sextam partem praedicti
molendini habere eandem procurationem pro se minus iuste et indebite oc-
5 cupassent et occupata nterentur de praesenti. Uncle cum nos nerninem reg-
nicolarum snis iuribus indebite frustrare velimus, fidelitati igitur vestraa
firmiter et districte praecipiendo mandamus omnino volentes,') quatenus
statim visis praesentibus in facto huiusmodi sextae partis praefati molendini
per praelibatam dominam Ruchsin dictae ecclesiae 2) ut praefertur testamen-
10 taliter legati 5) inter partes praescriptas utrasque taliter iustitia mediante
disponatis, concludatis et adiudicare debeatis, ut dum praedicta domina
Ruchsin deo volente ab hac luce discesserit, praefata sexta pars ipsius mo-
lendini modo quo supra possit libere et pacifice eidem ecclesiae sancti
Nycolai persistere et remanere. Aliud igitur pro nostra gratia non facturi.
15 Datum Brasschouiae, feria quarta proxima post festum epiphaniarum domini,
anno eiusdem Me COO? nonagesimo octavo.

1409.
Kronstadt 1398 Januar 9. Konig Sigmund beau' tragt das Weissen-
burger Kapitel bei der .Einfahrung Thomas', des Plebans von Kron-
20 stadt, und Genossen in den Besitz von Tohan mitzuwirken.
Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1399 und mit dieser Urkunde
als zweites Insert von dem Konige Sigmund 1406, Orig. Stadtarchiv Kronstadt.
Druck: Fejer Codex X, 2, 566. Densusianu Documente 398.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae. Dalmaciae, Croaciae et cetera


25 marchioque Brandemburgensis et cetera fidelibus suis capitulo ecclesiae Trans-
siluanae salutem et gratiam. Licet requirente consuetudinaria lege regni
nostri tales possessiones, quas regia regni sui fidelibus proceribus confert
maiestas, in casu quo tales,') quibus eaedeni possessiones donantur, in dominium
earundem se infra tempus consuetum anni scilicet versarium legitime statui
30 facere neglexerint, vice versa eaedein possessiones in ius regale sunt devo-
lutae,5) tamen tideles nostri dilecti Anthonius filius Mychaelis de sancta
Agatha ac Nicolaus filius Herbordi comes de Feketeuhalm necnon discretus
vir dominus Thomas plebanus ecclesiae Brassouiensis ac Jacobus, Johannes et
Cristianus filii quondam Mathiae ad quandam possessionem nostram Thoha
35 appellatam, in districtu Brassouiensi praedicto existenteni, ad castrum nostrum
Terch vocatum pertinentem, alias titnlo novae nostrae donationis ipsis pro
fidelibus et gratuitis servitiis per ipsos nostrae maiestati exhibitis et impensis
1) Vorlage: valentes.
2) Vorlage: eius.
40 3) So Vorlage. .Richtig wohl: legatae. Scilicet: sextae partis.
4) Vorlage: talis.
6) Vorlage: devulutae.
Urkundenbuch 14

www.dacoromanica.ro
210

collatam et mediantibus aliis literis nostris exinde vigorose confectis perenniter


donatam infra tempus ad id aptum asserunt se ipsos ex quadam negligentia
minime statui fecisse, propter quod eadem possessio ad nostras e converso
manes videretur devenisse. Volentes tamen nos ex meritis servitiorum dictorum
domini Thome plebani, Jacobi, Johannis et Cristiani, Anthonii et Nicolai 5
donationem nostram exinde ipsis factam in vigoribus conservare ipsamque
possessionem nostram Thoha eisdem non obstante exspiratione termini statu-
tionis ante fatae iuxta formam donationis nostrae pristinae eo modo videlicet,
quod ipsi et eorum successiva posteritas praefato castro nostro Terch vet
eius castellano pro tempore constitute decem florenos auri circa festum sancti 10
Geolgii et totidem decem florenos auri circa festum beati Michaelis archangeli
singulis annis effective administrare et persolvere debeant et teneantur,
statui facere intendentes, mandamus igitur fidelitati vestrae firmiter per prae-
sentes, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fide dignum, quo
praesente Nicolaus filius Gothfridi aut Nicolaus filius Tylmani de Plasmar 1) 15
an Nicolaus plebanus de Rosinow aliis absentibus homo noster ad facier
praefatae possessionis Toha vicinis 2) et commetaneis eiusdem inibi legitime
convocatis et praesentibus accedendo introducat praefatos Thomam plebanum
cum fratribus suis praedictis videlicet Jacobo,9) Johanne et Cristiano filiis
quondam Mathiae ad tertiam partem iam dictae possessionis, ad aliam 20
vero tertiam partem praefatum Anthonium, ad reliquam autem similiter
tertiam partem aequalem memoratum Nicolaum iuxta series et continentias
praedictarum aliarum literarum nostrarum donationalium, exinde alias ipsis
emanatarum in dominium praelibatae possessionis Toha, statuatque ipsam
eisdem sub praemisso nostrae novae donationis titulo perpetuo possidendam, 25
si non fuerit contradicturn. Contradictores vero si qui fuerint, citet ipsos
contra eosdem Thomam plebanum, Jacobum, Johannem et Cristianum, An-
thonium et Nicolaum in praesentiam vaivodae nostri Transsiluani ad terminum
competentem rationem contradictionis eorum reddituros. Et post haec ipsius
possessionariae introductionis et statutionis seriem cum nominibus contra- 30
dictorum et citatorum si qui fuerint terminoque assignato eadem vaivodae
nostro more solito rescribatis. Datum Brassouiae, feria quarta proxima post
festum epiphaniarum domini, anno eiusdem M C CC nonagesimo octavo.

1410.
Kronstadt 1398 Januar 9. Konig Sigmund beauftragt das Weissen- 35
burger Kapitel bei der Einfuhrung Thomas', des Plebans von Kron-
stadt, und Genossen in den Besitz von Zernescht mitzuwirken.
Eingeschaltet con dem Weissenburger Kapitel 1399, Orig. Stadtarchiv Kron-
stadt. Auch eingeschaltet von dem W eissenburger Kapitel 1399 und mit dieser
Urkunde als zweites Insert von dem Konige Sigmund 1406, Orig. ebendaselbst. 40
9 So Vorlage.
2) ci iibergeschrieben.
3) Hierauf: Jacobo.

www.dacoromanica.ro
211

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera


marchioque Brandemburgensis et cetera fidelibus suis capitulo ecclesiae
Albensis partium nostrarum Transsiluanarum salutem et gratiam. Licet re-
quirente consuetudine 9 lege 1) regni nostri tales possessiones, quas regia
5 confert maiestas regni sui nobilibus, in casu quo talis, cid eaedem pos-
sessiones donantur, in dominium earundem se legitime statui facere infra
tempus consuetum neglexeritM vice versa in ius regale exstiterint devolutae,
tamen quia fideles nostri dilecti discretus vir dominus Thomas plebanus
ecclesiae Brassouiensis ac Jacobus, Johannes et Cristianus filii quondam
10 Mathiae necnon Anthonius filius Michaelis de sancta Agatha et Nicolaus
filius Herbordi comes de Fekethehalm ad quandam possessionem nostram
---
Zerne vocatum, in districtu Brassouiensi situatam, ad castrum nostrum Terch
vocatum pertinentem, ab eodem sequestrando alias titulo novae nostrae
donationis ipsis pro fidelibus et gratuitis servitiis per ipsos nostrae maiestati
15 exhibitis et impensis collatam et mediantibus aliis literis nostris exinde
vigorose confectis perenniter donatam infra tempus ad id aptum asserunt
se ipsos a quadam negligentia minirne statui fecisse, propter plod eadem 8)
possessio ad nostras e converso videretur mantis devenisse, volentes tamen
nos ex meritis servitiorum dictorum domini Thomae plebani, Jacobi, Johannis
20 et Cristiani, Anthonii et Nicolai donationem nostram exinde ipsis factam
in vigoribus conservare ipsamque possessionem nostram Zerna eisdeni, non
obstante 4) exspiratione termini statutionis ante fatae, iuxta formam donationis
nostrae pristinae eo modo et tali conditione interiecta, ut ipsi ditto castro
nostro Terch circa festum sancti Georgii quinque florenos auri et circa
25 festum sancti Michaelis archangeli totidem quinque florenos auri singulis
annis administrare et persolvere temporibus perpetuis sint obligati, statui
facere intendentes, mandamus igitur vestrae fidelitati miter per praesentes,
quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fide dignum, quo prae-
seats Nicolaus filius Gothardi ant Nicolaus plebanus de Roznow an Nicolaus
30 filius Tyl de Prasmar aliis absentibus homo nester ad faciem praefatae
possessionis Zerna vicinis et commetaneis suis universis inibi legitime con-
vocatis et praesentibus accedendo introducat praefatos Thomam plebanum
cum fratribus suis praedictis videlicet Jacobo, Johanne et Cristiano filiis
quondam Mathiae ad tertiam partem lam dirtae possessionis, ad aliam vero
35 tertiam partem praefatum Anthonium, ad reliquam autetn similiter tertiam
partem aequalem memoratum Nicolaum iuxta series et continentias prae-
dictarum aliarum literarum nostrarum donationalium, exinde alias ipsis
emanatarum in dominium praelibatae possessionis Zerna statuatque ipsain
eisdem sub praemisso nostrae novae donationis titulo perpetuo possidendam,
40 si non fuerit contradictum. Contradictores vero si qui fuerint, citet ipsos
contra eosdem Thomam plebanum, Jacobuin, Johannem et Cristianurn,
Anthonium et Nicolaum in praesentiam vaivodae nostri Transsiluanensis
') So Vorlage.
') Vorlage: neglexerint.
45 ') Vorlage: eedem.
4) Vorlage: obstantibus.
14*

www.dacoromanica.ro
212

ad terminum competentem rationem contradictionis eorum reddittiros. Et


post haec ipsius possessionariae introductionis et statutionis seriem cum
nominibus contradictorum et citatorum si qui fuerinb terminoque assignato
eidem vaivodae nostro more solito rescribatis. Datum Brassouiae, feria quarta
proxinia post festum epiphaniarum domini, anno eiusdem millesimo CCCm° 5
nonagesimo octavo.

1411.
Kloster Kerz 1398 Januar 12. Konig Sigmund befiehlt Peter und
Johann, den Comites der Szekler, und Genossen, die Kronstadter inn
Genuss der ihnen von den ungarischen Konigen insbesondere von 10
Ludwig I. verliehenen Freiheiten zu beschiitzen.
Orig. Pap. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, in rotes Wachs innen aufgedrilckt,
derselbe Stempel wie Nr. 1398. Von der Umschrift sind noch die Bruthstilcke
t S SiGISMUNDI REGIS, ferner VNGARIE ET erhalten. Unter dens Siegel
steht wahrscheinlich dieselbe Ranzleibemerkung wie links oben, tiller dean Texte. 15
Druck: Fejer Codex X, 2, 568. Densusianu Documenie 399.
Regest: Szab6 Szek. okleveltdr 1, 91.

Von der Kanzlei : Commissio propria do-


mini regis.
Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalrnaciae, Croaciae et cetera 20
marchioque Brandemburgensis et cetera fidelibus suis viris magnificis Petro
de Peren et Johanni de Marouth comitibus Siculorum nostrorum vel vice-
comitibus eorundem salutem et gratiam. Can] nos universos et singulos cives
seu hospites nostros de Brassouia in iisdem libertatum praerogativis, quibus
ipsi tempore aliorum divorum regum Hungariae nostrorum scilicet prae- 25
decessorum et specialiter tempore quondam serenissimi principis domini
Lodouici regis patris nostri carissimi felicis reminiscentiaa freti fuissent et
gavisi, indemnes et illaesos velimus conservare iugiter et facere conservari
effective, fidelitati igitur vestrae firmissimo regio damns sub edicto omnino
volentes, quatenus habita praesentium notitia praefatos cives hospites set, 30
populos nostros de dicta Brassouia contra praedictas eorum libertates et
consuetudines antiquas eisdem per ipsos divos reges Hungariae nostros ut
praedicitur praedecessores concessas in nullo impedire, molestare, damnificare
seu quovismodo perturbare praesumatis nee sitis ausi modo aliquali, sed
eosdem in iisdem libertatum praerogativis, quibus semper et ab antiquo et 35
specialiter tempore ipsius quondam Lodouici regis freti fuerunt et gavisi,
indemnes et illaesos conservare seu conservari facere debeatis, nullam in-
iuriam nullasve novitates ipsis inferendo. Et aliud uti nostrae serenitatis
edictum transgredi formidatis facere non ausuri. Et hoc idem iniungimus
futuris comitibus et vicecomitibus dictorum Siculorum nostrorum dantes 40
ipsis firmissimis similibus in praeceptis. Praesentes etiam post lecturam

o
www.dacoromanica.ro
213

reddi edicimus iugiter praesentanti. Datum in nionasterio Keerch, Sabbato


proximo post festurn epiphaniarum domini, anno eiusdem millesimo trecen-
tesimo nonagesimo octavo.
(Inter dem Siegel Kanzleibemerkung.

5 1412.
1398 Februar 20. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt far
Mauricius, den Archidiakon von Szatmar, die Urkunde des Konigs
Sigmund von 1395 Nr. 1355 mit der Urkunde des Konigs Ludwig I.
von 1344 Nr. 604, betreffend den Wirkungskreis der geistlichen
10 Gerichtsbarkeit, das Verhaltnis zur weltlichen Gerichtsbarkeit, den
Erwerb von Besitzungen des Adels und die Einsetzung von Geist lichen
auf solchen, sowie den Zehntbezug.
Orig. Perg. Kapitelarchiv Mediasch. Siegel war an griiner Seidenschnur an-
geltangt. Eingeschaltet von den Vizewoiwoden Sigmund und Johann 1459 und
15 mit dieser Urkunde von den Vizewoiwoden Nikolaus und Stephan 1463, Orig.
Kapitelarchiv Karlsburg. Die Urkunde des Weissenburger Kapitels ist auch ein-
geschaltet von deinselben Kapitel 1775, Oi ig. Archie der evangel. Landeskirche
Augsb. Bek. Hermannstadt. Nach Tortenelmi tdr 1892, 642 befindet sich von der
vorliegenden Urkunde ein Orig. Perg. auch inz Kapitelarchiv Karlsburg. Siegel fehlt.
20 Druck: Theil u. Werner Urkb. 24.
Regest: TOrtenelmi tar 1890, 132 1892, 642.

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tarn


praesentibus quam futuris praesens scripture inspecturis salutem in omnium
salvatore. Ad universorunr notitiam harum serie volumus pervenire, quod
25 honorabilis vir dominus Mauricins archidiaconus de Zothmar et concanonicus
noster ad nostram personaliter accedendo praesentiam exhibuit nobis quasdam
literas patentes serenissimi principis domini Sigismundi dei gratia illustris
regis Hungariae sub maiori sigillo eiusdem confectas tenoris infra scripti,
petens nos debita cum instantia, ut ipsas de verbo ad verbum transcribi et
30 in formam nostri privilegii redigi facere ac sibi concedere dignaremur ad
cautelam. Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund
von 1395 Nr. 1355 mit der Urkunde des Konigs Ludwig 1. von 1344 Nr. 604.)
Nos enim petitionibus eiusdem domini Mauricii archidiaconi annuentes tenorern
praedictarum literarum omni integritate pollentem de verbo ad verbitm tran-
35 scribi et praesentibus inseri fecimus ac pendentis sigilli nostri munimine
roborari.') Datum in die cinerum, arum domini millesimo CCC nonagesimo
octavo. Honorabilibus et discretis viris dominis Johanne praeposito, Johanne
cantore canonico non existente, Hynkone custode ac Stephano archidiacono
de Tylegd decano canonicis ecclesiae nostrae existentibus.
40 Vorlage: robor.

www.dacoromanica.ro
214

1413.
Kokelburg 1398 Illarz 7. Johann, Vizewoiwode von Siebenburgen,
schaltet die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1359, siehe
hier den 2. Zusatz zu Nr. 1413, enthaltendie Urkunde des Konigs
Ludwig I. von 1359, siehe hier den 1. Zusatz zu Nr. 1413, betreffend 5
einen Landstrich auf kfortesdorfer Hattertgebiet, ein und berichtet
dem Konige Sigmund, dass die Wurmlocher betreffs des genannten
Landstrichs Einsprache erhoben haben und dass die Streitsache be-
trefis dieses Landstrichs vor den Konig Sigmund geleitet worden ist.
Abschrif t: Heydendorf Collectanea I, 57 .nach dem zweiten Insert in der Ur- 10
kunde des Ktinigs Johann II. von 1570, Orig. ohne Angabe des Archive. K5nig
Johann II. a. a. 0. sagt fiber die vorliegende Urlcunde des Vizewoiwoden Johann,
diese literas seien in simplici papyro clause editas et in exteriori eartun margine
sigillo suo (scilicet: vi,-.evaivodae)obsignatas gewesen. Der Text ist sehr fehlerhaft. Die
zur Erlduterung des Textes der vorliegenden Urkunde hier verOffentlielden Zuslitze 15
bilden einen Nachtrag.

Serenissimo principi et ') domino, domino Sigismundo dei gratin


inclito regi Hungariae et cetera, marchioni Brandenburgensi et cetera do-
mino suo naturali Johannes vicevaivoda Transilvanus fidele servitium cum
promptitudine sui famulatus. Vestra noverit celsitudo, quod cum ego una 20
cum aliis probis viris nobilibus et ignobilibus ac senioribus septem sedium
feria sexta proxima ante dorninicam Reminiscere 2) iuxta vestrum literato-
rium mandattun magnifico viro domino Styborio vaivodae vestro Transilvano
vel eo absente mihi 8) ad faciem 4) quarundam particularum 5) terrarum
litigiosarum inter possessiones Baramlaka et Martontelke vocatas habitarum, 25
convocatis etiam familiaribus et officialibus canals Siculorum et aliis vicinis
et commetaneis earundem universis, aliis negotiis postpositis,G) fuissern oc-
cupatus. In quibus quidem literis vestris iubebatis eo modo, quod memoratus
dominus Stybor vaivoda dominus meus et in persona eiusdem ego factum
et seriem memoratarum terrarum litigiosarum inter partes litigiosas revidere 30
et facta revisione discutere deberemus et decidere, habita etiam partium
notitia in uno certo termino per me deputando et ad id assignato ad faciem
praefatarum terrarum litigiosarum vicinis et commetaneis earundem necnon
partibus praedictis inibi legitime convocatis,7) et 8) si Mathias de 8) Tsupud
et alii nobiles de dicta Martontelke ipsas terras mediantibus ipsorum vigo- 35
rosis literalibus instrumentis eorum fore poterunt comprobare bene quidem,
') Fehlt in der Vorlage.
') Mare 1.
3) Vorlage leerer Baum, 2.2 Centimeter breit.
4) Vorlage: factum. 40
5) Vorlage: particulae.
8) Vorlage: praepositis.
5) Scilicet: accedendo.
8) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
215

alioquin ipsas particulas terrae litigiosas coram testimonio capituli ecclesiae


Transilvanensis per veras metas reambulando, novas iuxta veteres in locis
necessariis erigendo reambulatasque et ab aliorum iuribus possessionariis se-
parando 3) a praefata possessione annotatorurn nobilium de dicta Martontelke
5 nietaliter separates et distinctas relinquere 2) easdem ipsis civibus, hospitibus
et populis vestris de dicta Baramlaka iure ipsis incumbenti 3) perpetuo pos-
sidendas, contradictione praefatorum nobilium et aliorum quorumlibet non
obstante. Et cum praeceptis et mandatis vestris litPratoriis cum aliis probis
et nobilibus viris ad id vocatis et rogatis satisfacere voluissem, ubi prae-
10 notatus Mathias et Stephanus Mitts Andreae in eon= et aliorum fratrum
ipsorum personis quasdam literas metales ohm excellentissimo principi do-
mino Ludovico dei gratia illustri regi Hungariae felicis recordationis re-
scriptionales per honorabile capitulum ecclesiae Transilvanensis rescriptas
rneo et eorundern nobilium conspectui obtulerunt hunc tenorem continentes.
15 (Fo lgt die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1359, siehe hier den
2. Zusatz zu Nr. 1413, enthaltend die Urkunde des Konigs Ludwig I. von
1359, siehe hier den 1. Zusatz zu Nr. 1413) Quibus quidem literis exhibitis
et diligenter examinatis una cum eisdem nobilibus et senioribus ad faciem
terrarum litigiosarum praedictarum accessi et easdem iuxta tenorem prae-
20 scriptarum literarum perambulavi, ubique metas apparentes per demonstra-
tionem dictorum nobilium de Martonthelke 1) in vino cursu conspexi, de-
mtunque per demonstrationem civium, hospitum et populorum vestrorum
de Baromlaka in quadarn valle penes viam incipiendo a plaga orientali duos
cumulos terrarum pro meta eorum ostenderunt. Abhinc ad plagam meridio-
25 nalem paulisper ascendendo per nemora et abhinc ad easdem plagam me-
ridionalem in acumine cuiusdam bercz infra ad finem praedictae possessionis
Martonthelke descendendo, ubi in fine einsdern possessionis multas arbores
salicum per populos de Baromlaka persecatas secundum assertionem eorum
conspexi et inveni. Dernumque abhinc per montes et silvas excurrendo l)
30 ad metas memoratorum nobilium, ubi videlicet reambulationem ipsorum ter-
minarunt, applicui. Quas metas ipsorum fore nominabant, tamen nullas metas
apparentes nee signa metalia praeter primos duos cumulos terrarum mon-
strare potuerunt populi de Baromlaka praenotati, reambulationem etiam prae-
dictorum nobilium in reambulatione ipsorum includendo simplici probatione
35 verborum praedictas terras litigiosas eorum fore asseverabant. Et sic ream-
bulatione 6) ambarum partium et demonstratione,6) ut praemittitur, perceptis ')
cumque praeceptis vestris satisfacere cupientes cum eisdem nobilibus et se-
nioribus facto super praemisso satisfacere et secundum tenorem et vigorein
literarum dictorum nobilium 7) ipsas terras litigiosas ordinatione et disposi-

40 I) So Vorlage.
2) Scilicet: quod deberemus.
3) Vorlage: incurnbentibus.
4) Vorlage: excurrenti.
6) Vorlage: reambulationem.
45 6) Vorlage: demonstrationern.
7) Hier fehlt wohl: super.

www.dacoromanica.ro
216

tione metae inter praedictas partes pacem et concordiam,') ut posteri eorum


in pacis pulchritudine in aevum possent gratulari, gala praenominati populi
et iobagiones vestri nullum ius ad praemissas terras litigiosas milli et eisdem
nobilibus fore habere 2) praedicta etenim facta potentiaria in facie
possessionis memoratoruni nobiliurn perpetrata exstitisse conspiciebatur, pacem 5
facere voluissem, tune praenominati cives, hospites et populi de dicta Barom-
laka a praemissa concordia et satisfactione prohibuerunt et causam praemissam
cum toto processu in superioribus actam in vestrae celsitudinis praesentiam 3)
ad dispiciendum4) transmitti postularunt. Unde causam praemissam vestrum
specialem in praesentiam modo quo supra discutiendam duxi transrnittendam. 10
Verum etiam praenotati nobiles de Alartonthelke causam ipsorum praedictam
videlicet, quod praedictae terrae litigiosae ipsorum fuerint et quod etiam
dicta facta potentiaria per iam dittos populos perpetrata fuissent,6) plurimis
literis inquisitionalibus, prohibitionalibus, protestations et reambulatione corn-
probarunt. Datum in Kikellovar, feria quinta proxima post dominicam Re- 15
miniscere praedictam, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo octavo.

1. Zusatz zu Nr. 1413.


Weissenburg 1359 Dezember 13. Konig Ludwig I. beauftragt das Weissenburger
Kapitel, bei der Begehung der Grenzen eines auf Mortesdorfer Gebiet befindlichen Land-
strichs beziehungsweise bei der Einfilltrung Ladislaus' and Andreas' von Blasendorf in 20
den ihnen zukommenden Besitz mitzuwirken.
Abschrift: Heydendorf Collectanea I, 62 nach der Berichturlcunde des Weissen-
burger Rapitels von 1359, eingeschaltet von dem Vizewoiwoden Johann 1398, ntit
dieser Urkunde eingeschaltet ale zweites Insert von dem Konige Johann II. 1570,
Orig. ohne Angabe des Archivs. Der Text ist fehlerhaft. 25

Ludovicus dei gratia rex Hungariae fidelibus suis capitulo ecclesiae Albensis
Transilvanae6) salutem et gratiain. Dicunt nobis Ladislaus filius Blasii et Andreas filius
Herbordii de Balasfalva, quod populi seu hospites de Baromlaka quandam particulam terrae
ipsorum inter metas possessionis eorum Martontelke vocatae habitae omni iure ad ipsorum
possessionem pertinere debentem propria eorum auctoritate et potentia pro se occupassent, 30
quae legitima recaptivatione pro ipsis fiends plurimum indigeret.') Super quo fidelitati
vestrae firmiter praecipiendo damns in maudatis, quomodo vestrum mittatis hominem pro
testimonio fide dignum, quo pracsente Ladislaus filius Andreae quondam vaivodae vel Bakio
de Mihalzfalva altero absente homo noster ad faciem ipsius particulae terrae praesentibus
vicinis et commetaneis suis legitime convocatis accedendo recipiat8) ipsam per veras suas 35
metas et antiquas novas iuxta veteres in locis necessariis erigendo recaptivatamque et ab
aliorum possessionariis iuribus metali distinctione separatam statuat ipsam praefatis Ladislao
et Andreae iure, quo ad ipsos pertinere dignoscitur, perpetuo possidendam, si non fuerit
contradictum. Contradictores vero si qui fuerint, citet9) ipsos contra eosdem Ladislaum

7) Scilicet: facere voluissem. 40


2) Vorlage leerer Baum, 2.5 Centimeter breit.
3) Vorlage: periculum.
4) Vorlage: despiciendum.
5) Vorlage: fuisse.
6) Vorlage: Transilvaniae. 45
7) Vorlage: indigereut.
8) Vorlage: attendentibus recipiant.
9) Vorlage: inter.

www.dacoromanica.ro
217

et Andream in nostram praesentiam ad termioum competentem. Et post hoc seriem ipsius


recaptivationis I) cum cursibus metarum vel nominibus contradictorum ac termino assignato
nobis fideliter rescribatis. Datum in Alba Jule, in festo beatae Lucine Virginia et martyris,
anno domini millesimo trecentesimo quinquagesimo nono.

5 2. Zusatz zu Nr. 1413.


1359 Dezember 22. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Urkunde des K5nigs
Ludwig I. von 1359, siehe bier den 1. Zusatz zu Nr. 1413, ein und beriehtet dens Konige
Ludwig I. fiber die Grenzbegehung des auf Mortesdorfer Gebiet befindlichen Landstrichs
bezichungsweise ilber die Einfithrung Ladislaus' und Andreas' von Biasendorf in den
10 ihnen zukommenden Besitz.
Abschrift: Heydendorf Collectanea I, 61 nach der Berichturkunde des Vize-
woiwoden Johann von 1398, eingeschaltet als zweites Insert von don Konige
Johann II. 1570, Orig. ohne Angabe des Archivs. Der Text ist fehlerhaft.
Excellentissimo principi domino Ludouico dei gratia illustri regi Hungariae et
15 cetera domino eoruin naturali et cetera capitulum ecclesiae Transylvanensis2) orationes in
domino pro ipsius vita pariter et salute. Literas vestrae excellentiae honore quo decuit
recepimus in haec verba. (Folgt die Urkunde des lanigs Ludwig I. von 1359) Nos
enim manciatis vestrae excellentiae obedire cupientes ut tenemur cum praedicto Bakio
hornine vestro hominem nostrum videlicet Johanuem Ssyory3) ecclesiae nostrae sacerdotein
20 ad praemissa mandata vestra peragenda duximus transmittendum. Qui quidem homo vester
et noster exinde ad nos reversi nobis concorditer retuterunt, quod ipsi feria sexta nunc
proximo praeterita') ad faciem praedictae particulae terrae vicinis et commetaneis suis an
populis de praedicta Baramlaka legitime convocatis et praesentibus accedendo6) recapti-
vassent ipsain per veras suas metas, novas in locis necessariis erigendo recaptivatanique
25 et ab aliorum possessionariis iuribus metali distinctione modo infra scripto separatain
statuissent ipsana praefatis Ladislao et Andreae eo iure, quo ad ipsos dignoscitur pertinere,
perpetuo possidendam nullo contradictory apparente. Metae autem praedictae particulae
terrae, prout idem homo vester et noster nobis recitaverunt, eo modo distinguuntur. Prima
meta incipit a parte possessionis Isyptellis 6) in quodam loco vulgo Berthel ditto, ubi imam
30 metam terream de novo erexissent. Deinde quasi ad partem meridionalem declinans des-
cendit ad vallem ad caput cuiusdam silvae Bukerdo ubi unam metam terream erexissent.
A bhinc ad eandem plagam *ipsarn silvam transeundo currit ad num montem, et ibi in
vertice eiusdem montis unam metam terream de novo accumulassent. Deinde ad eandem
plagam descendit ad terras arabiles, ubi unam metam terream de novo erexissent. Dehinc
35 descendendo currit ad caput cuiusdam rivuli, ubi metam terream erexissent. Dehinc magis
descendens vadit ad unam viam, in cuius inedio unam metam terream accumulassent. Deinde
eandem vallem ac rivulum in eandem currentem ad eandem plagam saliendo ascendit in
quondam montem, sub quo unam metam terream de novo erexissent. Et deinde ascendendo
currit ad verticem eiusdem montis, ubi ingruit 7) metas possessionis Sauli, ubi imam metam
40 terream de novo accumulassent. Et ibi metae ipsius particulae terrae terminantur. Datum
secundo die festi beati Thomae apostoli, anno praenotato.

') Vorlage: recapitulationis.


2) Vorlage: Transylvaniensis.
3) So Vorlage. Richtig vielleicht: chori.
45 4) Dezember 20.
6) Fehlt in der Vorlage.
6) So Vorlage.. Richtig vielleicht: Isyptelke.
7) Vorlage: inquit.

www.dacoromanica.ro
218

1414.
Wien 1398 April 27. Chunrat der Volkerstorfer, des aussern
rats der stat zu Wienn, verkauft mit Handen des Burgermeisters
here Jacobs des Dorns und des rats gemain der stat zu Wienn
sein Haus mit dem Hoflein, gelegen bei den Predigern zu Wienn 5
an ainem tail zenechst dem haus, das weilnt des Vinkchen gewesen
ist, und an dem andern tail zenechst dem haus, das weilnt Wern-
harts seligen von Linz gewesen ist, um 132 Pjund Denare der Frau
Margreten, Simons, des Abe ls seligen von Nosen witiben. Besiege lt
mit dem stadtisehen Grundsiegel und dem Siegel hem Niclas des 10
Weispacher, herzog Albrechts ambtman.
zu Wienn, des nachsten Sambztags nach sand Jorgen tag.
Regest: Uhlirz Regesten aus dem Archive der Stadt Wien I, 322, nach dem
Orig. Perg. Stadtarchiv Wien. 2 Siegel, rund, an Pergamentstrei /en angehdngt;
Siegel 1), rotes Wachs in Wachsschitssel; Siegel 2), gritnes Wachs in Wachs- 15
schiissel.

1415.
Szentimre 1398 Mai 1. Johann, Vizewoiwode von Siebenburgen,
bezeugt die Richtigkeit der Aussagen Johanns, des Sohnes Johanns
von Martinsdorf, betreffend die ileilfte der Besitzungen Mildenburg 20
und Urmenen.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, war in weieses Wachs
auf der Riickseite aufgedritckt. Der Text ist fehlerhaft.
Regest: Fejer Codex XI, 480.

Nos Johannes de Sweyrchtz vicevaivoda Transsiluanns memoriae 25


commendatuus, quod nobis in octavis festi heati Georgii martyris') una CUM
regni partis Transsiluanae nobilibus pro faciendo moderativo iudicio cau-
santibus in sale nostra iudiciaria existentibus magister Johannes Mins
Johannis de Morthonfalua in nostram et dictorum regni nobilium veniendo
praesentiam proposuit eo modo, quod cum vir magnificus dominos Styborius 30
vaivoda dorninus noster rnetuendus de conflictu regiae serenitatis contra
Christi infideles sceleratissimos Turkos Nikopolini habito istam terrain
Transsiluanam incolumis2) civitatem Medyes,8) ubi nos una cum reveren-
dissimo in Christ() patre domino Materno episcopo Transsiluano pro quodam
regni negotio valde arduo expediendo constituti 4) eramus,4) nobis etiam per 35

1) Mai 1.
2) Vorlage: incolumus.
a) Hierauf durchgestrichen: applicuit.
4) Fehlt in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
219

incolas regni sponte honore vicevaivodatus sublimatis1) nostri in medium


applicuit, felicia et prospera nova de sanitate et vita eiusdem regiae sereni-
tatis exponendo2) eosdem dorninum episcopum ac incolas regni in eo, utrum
eundem honorem nostri vicevaivodatus erga nos stare vel aliis eundem
5 honorem vicevaivodatus conform et dare deberet, requisitos habuisset, ipso 3)
etiam domino 4) Materno 4) episcopo 4) ac incolis 5) regni nemini alii nisi nobis
eundem honorem vicevaivodatus per ipsurn domintun vaivodam, sicut et
ipsi incolae regni dedisse se referebant, dare et conferre postulantibus memo-
ratus dominus Styborius vaivoda omnes causas quorumlibet litigantium in
lo suis cursibus coram nobis verti et per prosecutores earundem causarum
coram nobis prosequi, literas etiam iuxta regni consuetudinem fieri debendas
postulantibus per nos dare commisisset, tune ipse acceptis nostris literis
recaptivatoriis dominium medietatum possessionum Alamor et Zekes voca-
tarum legitime mediantibus7) nostro et capituli ecclesiae Transsiluanae
15 hominibus introivisset, ubi ipsis 8) tribus diebus legitimis in eisdem commo-
rantibus nullus contradictor apparuisset, sicque eaedern medietates posses
sionum per eosdern nostrum et dicti capituli homines velut 9) suum ius
proprium in perpetuum statutae exstitissent, super qua statutione literas
haberet efficaces, et hoc dictis regni nobilibus in dictis octavis") nobiscum
20 consedentibus constaret evidenter, petens nos cum instantia,11) ut iidem regni
nobiles, qualem de praemissis scirent, per nos requisiti faterentur veritatem.
Cumque nos eosdem12) regni nobiles super praemissis requisitos habuissemus,
iidem regni nobiles ad fidem ipsorum deo debitam fidelitatemque domino
nostro regi suaeque sacrae coronae regiae pro dicenda veritate et communi
25 iustitia observanda praestitam ") omnia praemissa et quaevis singula prae-
missorum per eundem magistrum Johannem praemisso modo prolata suo
modo facta fuisse et exstitisse unanimi et concordi testificatione affirmarunt.
Et nos prout 14) iidem regni nobiles praemissa omnia eodern modo affirmamus.
In cuius assertionis testimonium praesentes literas nostras eidem magistro
30 Jobanni duximus concedendas communi iustitia suadente. Datum in saneto
Emerico, termino praenotato, anno domini M CCC nonagesimo octavo.
1) Vorlage: sublimate.
2) Vorlage: exponente.
3) Vorlage: ipsi.
35 4) Vorlage: dominus Maternus emscopus.
5) Vorlage: incolae.
6) Scilicet: praenotatus magister Johannes filing Johannis de Morthonfalua.
7) Hierauf durchgestrichen: mediantibus.
8) Vorlage: ipsi.
40 9) Vorlage: velud.
10) Mai 1.
11) Vorlage: stantia.
12) Hierauf durchgestrichen: requisitos.
13) Fehlt in der Vorlage.
45 ") Vorlage: proud.

www.dacoromanica.ro
220

1416.
Kronstadt 1398 .Mai 15. Franciscus, Dekan von Kronstadt und
Pfarrer von Marienburg, schaltet die Urkunde des Konigs Sigmund
von 1398 Nr. 1408 ein und spricht der Nikolauskirche von Neu-
stadt den ihr durch Cristanus, den Villicus von Weidenbach, strittig 6
gemachten MiThlenanteil zu.
Orig. Perg Gemeindearchiv Neustadt bei Kronstadt. Siegel war an griin-weisser
Hanfschnur angehangt. Der Text ist sehr fehlerhaft.

In nomine sanctae et individuae trinitatis amen. Evanescunt in


tempore quae in tempore geruntur, nisi recipiant a voce testium aut a 10
scripti memoria firmamentum testante philosopho dicente, actus quos pro-
vidus ordinat saepe delet successus temporum, nisi firmentur robore lite-
ra rum. Nos igitur Ffranciscus decretorum baclarius1) ac d eean us Brasschouiensis
necnon plebanus in castro Mariae universis et singulis praesentes 2) inspecturis
ad perpetuam rei memoriam tenore praesentium significamus, quod accedens 15
ad nostram praesentiam providus vir Michael vitricus parochialis ecclesiae
sancti Nycolai in Noua civitate Strigoniensis diocesis attulit nobis unam
literam illustrissirui principis ac domini, domini nostri naturalis videlicet
Sigismundi regis Hungariae subirnpresso minori sigillo suo sigillatam, non
cancellatam nec in aliqua sui parte vitiatam, prout prima facie apparebat, 20
per quam nobis facta fait plena fides, praesentia personaliter protulit et
legi petiit. Cuins tenor sequitur per haec verba. (Folgt die Urkunde des
Konigs Sigmund von 1398 Nr. 1408.) Nobis igitar pro tribunali sedentibus
vocatisque1) utrasque1) panes praescriptas videlicet mernoratain dominam
Ruchsin et dictum Cristanum et Margarethani consortem eiusdem ad obiecta 25
responsuros, quibus sic utrisque personaliter comparentibus coram nobis
in iudicio una parte proponente et altera parte respondente, ita et nobis
in facto hniusmodi sive in causa praemissa a ditto domino nostro rege
commissa fideliter et conscientiose de saepe dicta domina requirentibus, per-
scrutantibus seu extorquentibus toties quoties visum fuit expedire, tandem 30
eadem praefata domina Ruchsin ex una parte coram nobis et testibus infra
annotatis non compulsa nec coacta sed matura deliberatione, industria et
praemeditato animo alta, expressa et intellegibili voce de verbo ad verbum
omnia et singula supra scripta recitando, resummendo conscientiose affirmabat
necnon eadem acta praemissa per eandem testamentaliter legata coram nobis 35
aequali modo disposuit et eadem testamenta secundario legavit omni modo
et forma fienda prout superius exprimitur. Nos itaque de mandato memorati
domini nostri regis factum huiusmodi inter partes utrasque praescriptas
decidere sive sententiare decrevimus, mediante iurisdictione ornnino con-
cludamus et sententiando pronunciamus in his scriptis tali siquidem adiecta 40

I) So Vorlage.
2) Vorlage: praesentibus.
3) Vorlage: subinpssone.

www.dacoromanica.ro
221

conditions, quod praefata sexta pars praedicti molendini per praelibatam


dominam Ruchsin rite et rationabiliter ex quibusdam certis causis praeter-
missis testamentaliter legata,') licet de praesentibus utatur, tamen postquam
carnis exiit materiam eadem 2) ab hac Ince discesserit, quia omnis taro
6 fenum et status eius quasi flos agri qui mane efflorebit vespereque decidetur
et arescet et cetera, ex tune eadem pars ad praefatam ecclesiam sancti
Nycolai in dicta Noua civitate remota ab omnibus omni impedimento per-
petue debet persistere et libere remanere. Sin autem quod absit praedictus
Cristanus sive consors eiusdem vel alter eorum ex parte affinitatis, con -
10 sanguinitatis sive obligationis causa dictam sextant partem dicti molendini
minus iuste invadere, inquietare vel possidere sive praemissa revocare vellet
sive intenderet ante elapsum terminum vel postea, ex tune per omnia vigorem
ullam nullatenus in his habere valeat sive possit, sed eadem pars ab omnibus
inconsumpta, indefessa atque inimpugnata cum omnibus iuribus et proven-
15 tibus ad eandem spectantibus dictae ecclesiae sancti Nycolai sine fraude
perpetue maneat atque persistat omni modo et forma quo supra. In quorum
omnium et singulorum praemissorum et ad certitudinem pleniorum damns
eidem bane praesentem literarn privilegiatam, nostri capituli sub impensione
sigilli roboratam. Praesentibus discretis et honorabilibus viris Johanne
20 Seydenswancz dicto comite de dicta Brasschouia et Jacobo Wynnant dicto
villico de eadem et Jacobo Tyuel dicto iurato de eadem et reliquis consul-
tibus ac iuratibus de eadem laicis supra dictae Strigoniensis diocesis testibus
ad praemissa rogatis. Datum in Corona, XV die mensis Mail, anno domini
M? CCC? LXXXX? VIII?

25 1417.
1398 Mai 22. Das Grosswardeiner Kapitel bezeugt, dass Johann,
Sohn Johanns von Martinsdorf, und Genossen gegen Thomas Lepes
und Genossen Einspraehe erhoben haben, betreffend die Besitzuv gen
Urmenen und Mildenburg.
30 Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, spitzoval, in iveisses Wachs
auf der Rilckseite rum Verschluss aufgedruckt.
Regest: Ft* Codex XI, 480.

Nos capitulum ecclesiae Waradiensis damns pro znemoria, quod


Johannes Mitts Johannis de Martonfalua in sua ac Ladislai filii sui necnon
35 Nicolai filii Petri de Gerench personis ad nostram personaliter accedendo
praesentiam per mod= protestationis nobis detexit in hunt moclum, quod
Thomas dittos Lepes de Talpas et alii fratres sui medietates quarundam
possession= Bolgarzekes et A lmar vocatarum contra saepissimas prohibitiones
ipsis factas pro se ipsis occupassent occupatasque detinerent, fructibus et
40 1) Vorlage: legatam.
2) Vorlage: idem.

www.dacoromanica.ro
222

utilitatibus earundem incessanter uterentur in praeiudicium eorundem Johannis,


Ladislai et Nicolai valde magnum. Qua protestatione facta idem Johannes
filius Johannis suo et praescriptorum Ladislai et Nicolai nominibus eundem
Thomam Lepes et dittos fratres suos ab huiusmodi indebita et potentiaria
occupatione, detentione et sibi ipsis perpetuifactione praefatarum medietatum 5
iam dictarum possessionum utilitatumque earundem perceptione quomodolibet
facta vel facienda voce publica prohibuit contradicendo et contradixit in-
hibendo coram nobis lege regni requirente. Datum feria quarta proxima
ante festum Penthecostes, anno domini millesimo CCC nonagesimo octavo.
Auf der Riickseite: Pro Johanne filio Johannis de Martonfalua et 10
aliis infra scriptis contra Thomam Lepes de Talpas et alios quoslibet fratres
suos modo interius expresso.
Prohibitoria.
Von einer Hand des 15. Jahrhunderts: Forbot of Meldenberg.

1418. 15

Klausenburg 1398 Juni 2. Stibor, Woiwode von Siebenbiirgen,


beauftragt den Comes und die Komitatsoberrichter von Doboka, die Ver-
handlung der Streitsache zwischen Nikolaus Was von Szentegyed
einerseits, und Nikolaus, dem Sohne Peters von Malmkrog, anderer-
seits, an den Vizewoiwoden abzutreten. 20

Eingeschallet von dem Comes Ladislaus und den Komitatsoberrichtern von


Doboka 1398, Orig. Ungar. Nationalmuseum Budapest. Kopie aus der ersten
Halfle des 19. Jahrhunderts, Ungar. Landesarchiv Budapest.
Druck: Fejer Codex X, 2, 395.

Styborius vaivoda Transsiluanus comesque de Zolnok et cetera nobi- 25


libus viris [comiti] vel vicecomiti et iudicibus nobilium comitatns de Doboka
dilectionem. Cum nos universas causas inter Nicolaum dictum Was de
Zentheged ut actbrem ab una ac magistrum Nicolaum filium quondam magistri
Petri filii Apa de Almakerek uti in causam attractum parte ex altera coram
vobis motas et habitas ob sui arduitatem 3) deliberationi et discussioni vice- 30
vaivodae nostri ac regni praemissarum partium Transsiluanarum procerum
fecerimus reportari atque prorogari, vestrae ob hoc dilectioni serie praesentium
firmiter committimus quatenus praemissas causas per partes praescriptas de
figura vestri iudicii in praesentium praenotati nostri vicevaivodae statu priori
permanente et absque (mini immutatione ac variatione et gravamina aliquali 35
ad octavas festi beati Jacobi apostoli nunc venturas 2) dimittatis reportandas
atque discutiendas. Aliud non.facturi. Datum in Cluswar, in festo sanctae
trinigatis,1 anno domini M CCC nonagesimo octavo.
1) Hierauf durchgestrichen: delib.
2) August 1. 40

www.dacoromanica.ro
223

1419.
Bonczhida 1398 Juni 18. Der Comes Ladislaus und die Komitats-
oberrichter von Doboka schalten die Urkunde des Woiwoden Stibor von
1398 Nr. 1418 ein und leiten die Verhandlung der Streitsache zwischen
5 Nikolaus Was von Szentegyed einerseits und Nikolaus, dent Sohne
Peters von Malmkrog, andererseits, an den Woiwoden beziehungsweise
den Vizewoiwoden.
Orig. Pap. Ungar. Nationalmuseum Budapest. 2 Siegel, schadhaft, in grams
Wachs auf der Backseite zum Verschluss aufgedruckt. Abschrift aus der ersten
10 Hdlfle des 19. Jahrhunderts, Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Die im Text von
Nos Ladislaus bis einschliesslich ad quindenas datarum praesentium partibus corm
nobis comparendis duximus prorogandam sich findende Stelle ist wohl als der Wort laut
des Ober die bier berithrte Streitsache gefiihrten Gerichtsprotokolls anzusehen und
die Zeitangabe ad quindenas datarum praesentium somit auf die nach dent Termin
15 jenes Gerichtsprotokolls fallenden quindenae zu beziehen. Diese quindenae dilrften
nach dem 2. Juni 1398 anzusetzen sein. weil der Woiwode die Abtretung der lout
des genannten Gerichtsprotokolls in Aussicht genommenen Verhandlung jeden falls
nosh vor dieser Verhandlung verfilgt hat. Vergleiche die Urktinde des Woiwoden
Stibor twin 2. Juni 1398 Nr. 1418.

20 Magnifico viro Styboryo vaivodae Transsiluano domino 1) ipsorum


plurimum honorando Ladislaus filius Petri de Drag comes, Andreas filius
Mychaelis de sancto Egidio et Paulus de Olnok indices nobilium comitatus
de Doboka servitium promptitudinis cum famulatn. Vestra noverit magni-
ficentia nos 2) literas vestras nobis directas honore quo decuit et licuit recepisse
25 in haec verba. (Folgt die Urkunde des Woiwoden Stibor von 1398 Nr. 1418)
Nos enim [amicabilibus] s) vestris petitionibus et praeceptis obtemper[are
cu]pientes ut tenemur, causam praemissarum partium 4) inter Nicolaum dictum
Was veluti actorem 5) de Zentheged necnon magistrum Nicolaum filium
quondam magistri Petri filii Apa in causam attractum in vestram ant vice-
s() vaivodae vestri et regni nobilium praesentiam ad octavas festi beati Jacobi
proxime venturas 6) duximus destinandam sub hac forma. Nos Ladislaus filius
Petri de Drag comes, Paulus de Olnok et Andreas filius Mychaelis de sancto
Egidio indices nobilium comitatus de Doboka damns pro memoria, quod
iuxta moth= et formam nostrae deliberationis Nicolans Was minor nobilis
35 de Zentheged personaliter astans proposuit in hunt modem, quod olim magister
Johannes Gegus una cum matre ipsius Nicolai dicti Was quartam puellarem
acquisivissent et iudicio reobtinuissent, quod pro quibus rebus puellaribus
noningentos florenos aureos ipsis hire perveniend[os] persolvissent. Pro quibus
autem praedictus magister Johannes Gegus literis suis mediantibus Ise]
40 Vorlage: dominorum.
2) Fehlt in der Vorlage.
3) Dicke, 0-8 Centimeter breit.
4) Vorlage: ptiu.
5) Hierauf durchgestrichen: ac.
45 6) August 1.

www.dacoromanica.ro
224

obligando omnimodam satisfactionem sibi dari promisisset. Quorum ') quidem


noningentorum florenorum aureorum rectam et aequalem pattern praefatus
Nicolaus Was vellet rehabere institia mediante. Pro quo Nicola° filio Petri
Gegus, Stephanus nobilis de Delew cum procuratoriis literis Johaunis Seyrch
vicevaivodae personaliter astans dixit se ad praesens 2) absque consilio 3) et 5
scan domini sui non posse respondere. Unde nos eandem responsionem ad
quindenas datarum praesentium 4) partibus coram nobis 5) comparendis duximus
prorogandam. Datum in Bonchyda, feria °) tertia proxima post festum beati
Anthonii confessoris anno ut supra.
Auf der Ruchseite Adresse: Nobili viro Johanni Styrch vicevaivodae 10
Transsiluano pro magistro Nicola() filio Petri filii Apa7) de Almakerek
contra Nicolaum Was minorem nobilem de sancto Egidio ad octavas festi
beati Jacobi apostoli proxime venturas.8)

1420.
Kronstadt 1398 Juli 1. Johann Seydenswancz, Richter, and der 15

Rat von Kronstadt sprechen der Nikolauskirche von Neustadt den


ihr durch Cristanus, den Villicus von Weidenbach, strittig gemachten
Illialenanteil zu.
Orig. Perg. Gemeindearchiv Neustadt bei Kronstadt. Siegel, weisses Wachs in
Wachsschiissel, an weisser Hanfschnur angeheingt, derselbe Stempel wie Nr. 1374. 20
Der Text ist sehr fehlerhaft.

In nomine domini amen. Cum tempore memoria continua revolutions


pro dolor sic labatur et actio tam praeteritorum quam futurorum successione
subripiatur, prudentum consilia sunt, ut acta digna memoria scripturis fir-
mentur integra, quod usque ad cursum futuri temporis perseverant incor- 25
rupta. Nos igitur Johannes Seydenswanz index Braschouiensis, Jacobus
The*fil, Cristanus Eychhorn, Johannes Godfart, Johannes aurifaber iurati
consules ac universi rives loci praemissi ad universoruni Christi fidelium
natorum 9) et nasciturorum '0) notitiam testimonio praesentis literae volumus
pervenire, quod Nouae civitatis seniores nostro adstantes comparuerunt 30
iudicio, a parte virorum laude dignorum testimonium in facie nostri iudicii
perhibuerunt, quomodo _pridem molendinum in medio ipsorum situatum igne
esset annihilatuni pariterque destructum. In quo quidem ipsis incola Cecilia
1) Vorlage: cuius.
2) Hierauf gestrichen: non. 35
3) Hierauf durchgestrichen: dni.
4) So Vorlage. Nach Juni 2.
5) So Vorlage.
.) Hierauf durchgestrichen: q.
7) Vorlage: Apata. 40
81 August 1.
9i Vorlage: natis.
10) Vorlage: nascituris.

www.dacoromanica.ro
225

Riltschin cognomine commorasset, quite in ditto molendino omnium reddi-


tuum ') sexta parte usa fuisset, dictos proventus in eius usum uti melius
poterat convertisset. Postremo vero per ipsos seniores saepius monita dictam
eiusdem molendini quod reaedificaret partem sextam, ipsa vero onere pau-
5 pertatis oppressa eandem reaedificare non potuisset, sed proprio motu mentis
et corpore non coacta, non per errorem aliquem seducta sed ex certa emus
conscientia et bona deliberatione praehabita sponte et voluntarie pro dona-
tione irrevocabili inter vivos omnium 2) condens 2) pro fabrica ecclesiae sancti
Nicolai dictae villae patroni assignarat addita conditione, quod saepe tacta
10 pars sexta proventuum molendini ei deservire ad finem vitae deberet, post
diem vero suae extromessionis proventus omnes et singuli fabricae ecclesiae
sancti Nicolai praefatae, velut antea Ceciliae deservissent, ecclesiae saepe
notatae hire hereditario deberent perpetue fanmlari super eo, quod ipsi
seniores, tota et villanorum universitas dictum molendinum reaedificarent.
15 Hoc facere assumpserunt, etiam perfecerunt, quod eius filia4) Eufemia in
figura nostri iudicii dignoscitur recognovisse. Denique Cristanus villae Wey-
dembach villicus superveniens ipsos Nouae civitatis seniores ex parte suae
uxoris in nostrum traxisset iudicium et terrae nostrae iurisdictionem. Quae
eius uxor Ceciliae saepe tactae agnata dignoscitur fuisse, quod vocabulum
20 nostro vulgari dicimus enckil. Ex eadeni vero sanguinis affinitate Cristanus
saepe tactus dictam sextam molendini partem sibi usurpare voluisset ecclesiae
eandem auferendo. Quam quidem causam [praemi]simus5) minus fore iustam,
secundum sententiam nostrarn diffinitivam sextant molendini partem et red-
ditus universos partis eiusdem ecclesiae sancti Nicolai adiudicavimus, prae-
25 sentibus adiudicamus perpetue duraturam. Et ut praemissa irrevocabiliter
perseverent et robur obtineant perpetuae firmitatis, praesentes in testimonium
nniversitatis nostrae sigillo subappenso fecinius communiri. Datum Coronae,
in vigilia visitationis virginis gloriosae, sub anno incarnationis domini mil-
lesimo trecentesimo nonagesitno octavo.

30 1421.
1398 September 15. Johann Wittich, Vikar des siebenbiirgischen
Bischofs, bezeugt, dass Michael Tylmanni von Kaltwasser und der
Adlige Johann Johannis von Schaldorj sich verglichen haben, betreffend
Erbanspruche des genannten Michael Tylmanni.
35 Orig. Perg. Ungar. Nationalmuseum Budapest. Siegel, oval, Durchmesser 4.3
und 2.3 Centimeter, graites Wachs in Wachsschiissel, an weisser Hanfschnur an-
geheingt. Aufrechte Figur im Siegelfelde.

1) Vorlage: redditu.
3) So Vorlage. Scilicet: sextant partem (minium reddituum molendini con-
40 dens pro fabrics.
3) Vorlage: deberet.
4) Hierauf : in figura.
5) Wasserfieckig..
Urkundonbuch III. 15

www.dacoromanica.ro
226

Johannes Wyttich venerabilis in Christo patris et domini, domini


Materni episcopi Transsiluani vicarius in spiritualibus generalis significamus
tenore praesentium quibus expedit universis, quod cum providus vir Mychael
Tylmanni de Ffrigida aqua nobilem virum Johannem Johannis de Schalkdorf
mediantibus literis nostris citatoriis ordine iudiciario in causam legitime at- 5
traxisset et in aliquibus terminis per ipsos coram nobis processum fuisset
in eadem, iiixta continentiam priorum literarum nostrarum prorogatoriarum
in octavis festi sancti Jacobi apostoli 1) praefatus Mychael contra dictum
Johannem Johannis personaliter comparentes 2) coram nobis in iudicio pro-
posuit eo mod°, quod quondam domina Dorothea consors Tylmanni prae- 10
dicti mater ipsius Mychaelis, fuisset carnalis soror Johannis praedicti, quae
domina Dorothea ditto Tylmanno patri ipsius Michaelis homini put& impos-
sessionato [fuisset maritata ] 2) Cuius quidem dominae Dorotheae matris suae
quartam filialem idem Mychael Tylmanni iure naturae et regni consuetudine
de possessionibus et portionibus possessionariis universis praedicti Johannis 15
fratris ipsius dominae Dorotheae carnalis debentem repetebat iure mediante.
Quo audito praefatus Johannes in causam attractus nostram iudiciariam
licentiam petens et obtinens ad componendum se cum praefato Michaele
Tylmanni aut eadem ad suam propositionem respondendum octavas nativitatis
gloriosissimae virginis Mariae 4) postulabat, cui nos easdem octavas 4) con- 20
cessimus altera parte annuente. Quo termino 4) adveniente Michaele Tyl-
manni actore et Johanne Johannis in causam attracto praedictis coram nobis
comparentibus per praefatum Michaelem Tylmanni actorem coram nobis in
iudicio confessum exstitit oraculo vivae vocis et relatum, quod quamvis ipse
Johannem Johannis praedictum propter quartam filialem dominae Dorotheae 25
matris suae in causam attraxisset, attamen de consilio suorum consanguine-
orum fautorum et amicorum, etiam ob specialem amicitiam Johannis prae-
dicti, cuius iuvamen et auxilium in posterum sibi suffragari speraret, cum
eodem Johanne talem amicabilem fecisset concordiam,ut pro quarta filiali
praedictae dominae Dorotheae matris suae quadraginta quatuor florenos per 30
centum novos 5) computando et unumeoutim a praefato Johanne habuisset
et recepisset. In quibus quadraginta quatuor florenis et equo praedictis pro
quarta filiali matris suae praedictae vellet contentari, immo et pro tune
coram nobis stetit contentus, promittens praefatum Johannem et silos heredes
rations praedictae quartae filialis 5) matris suae de cetero et per arnplius 35
numquam inquietare. Super quibus omnibus et singulis ut praemittitur saepe
notato Johanni Johannis et suis heredibus praesentes literas nostras conces-
simus pendentis sigilli nostri munimine roboratas. Datum in octavis nativi-
tatis virginis Mariae praedictis, anno domini AI CCC nonagesimo octavo.
1) August 1. 40
2) So Vorlage.
') Schrift geschwunden, 2 Centimeter breit.
4) September 15.
8) Scilicet: denarios.
6) Vorlage: filiali. 45

www.dacoromanica.ro
227

1422.
Szeremle 1398 November 15. Konig Sigmund verleiht Anna und
Katherina, den Tochtern Johanns von Varadja, und alien ihren Nach-
kommen die Besitzung Varadja zu vollem Eigentum.
5 Eingeschaltet von .Konig Sigmund 1410, Orig. Ungar. Landesarehiv Budapest.

Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et


cetera ac marchio Brandemburgensis et cetera memoriae commendantes te-
nore praesentium significamus quibus expedit universis, quod magnifier's
vir dominos Stiborius vaivoda partium nostrarum Transsiluanarum fidelis
10 noster dilectus nostrarn accedendo in praesentiam fidelitatibus et fidelium
servitiorum meritis Johannis filii Petri de Waradya quondam vicevaivodae
dictarum partiurn nostrarum Transsiluanarum per ipsum nostrae maiestati
locis et temporibus incumbentibus et praesertim in personali conflictu nostrae
maiestatis cum Bayzath domino Turcornm prope castrum rnaioris Nikapolis
15 habito et conunisso sub vexillo suo existendo exhibitis et impeusis, in quo
quidem conflictu idem deperditus haberetur et ut fertur vitam finiisse tern-
poralem, propositis et declaratis nostrae humiliter supplicavit maiestati, ut
nobiles puellas Anna et Katherina vocatas filias dicti Johannis filii Petri
quondam vicevaivodae in possessione paterna earnndern Waradya praedicta
20 in comitatu Albensi in dictis partibus Transsiluanis habita in veros heredes
et legitimos successores uti filios masculinos dicti Johannis patris ipsarum
praeficere, creare et instituere dignaremur. Nos igitur turn supplicationibus
dicti domini Stiborii vaivodae acquiescentes turn consideratis praemissis fi-
delitatibus et fidelium servitiorum meritis ipsius quondam Johannis patris
25 earundem turn etenini inopiis et paupertatibus earundem pie compatientes,
ne eaedem iuribus paternis destitutae sub tectis latitare cogantur alienis,
dictas nobiles puellas Anna et Katherina vocatas tilias dicti Johannis filii
Petri vicevaivodae de regiae pietatis largiflua dementia et gratia speciali
in praefata possessione eartun paterna Waradya appellata in veros heredes
30 et legitimos successores uti filios ipsius Johannis praefecimus, creavimus et
instituimus, immo praeficimus et creamus dictum possessionem eisdem ip-
sarumque heredibus et posteritatibus universis irrevocabiliter in perpetuam
ascribentes hereditatem praesentium patrocinio mediante, salvis inribus
alienis. Datum in Zeremlyen, feria sexta proxima post festum beati Briccii
35 confessoris, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo octavo.

1423.
1398 November 26. Marcus Stoyan, Richter, und der Rat von
Ofen bezeugen, class Nikolaus Filczhoffer von Ofen einerseits und (lie
Stadt Hermannstadt andererseits hinsichtlich der dem genannten Ni-
40 kolaus zustehenden Geldforderungen sich verglichen haben.
15*

www.dacoromanica.ro
228

Orig. Pap. Hermannst. Archiv. Siegel, rund, Durchmesser 3.6 Centimeter, in


rotes Wachs auf der Ritckseite aufgedriickt. Schild, dreieckig, int Siegelfelde;
Titrme, zwei, mit Zinnengallerie, auf der Breitseite des Schildes. Umschrift, zwischen
einfaclan Linien, umfasst von Perllinien, unzial: f S CIVIVM BVIDENSIM1.9
Vergleiche die Abbildung Archiv f. Kunde oesterr. Gesch. 1849, IL Band, (der 5
ganzen Folge HI) 3. und 4. Heft, Figur 45, ferner die Beschreibung Melly Beitrage
zur Siegelkunde I, 146, Ofen, Nr. I.

Nos Marcus Stoyan index, iurati et universi cives castri Budensis signi-
ficanms universis praesentium per tenorem, quod providis viris Nicolao ditto
u_ifabro concive nostro ab una, et Cristanno habitatore Cibiniensis 10
civitatis nomine procuratorio universorum civium et incolarum eiusdem
civitatis Cibiniensis parte ab altera coram nobis personaliter comparentibus
per eosdem propositum exstitit et relatum, quod ipse Nicolaus praedictus
occasione sexaginta florenorum auri, quos plene a quibusdam civibus Cibi-
niensibus ex certis causis rationabilibus percepisset, ac etiam occasione laborum, 15
expensarum et damnorum exinde factarum et exortorum reddidisset et corn-
misisset praedictum Cristannum procuratorio nomine quo supra et conse-
quenter praetactos cives et hospites Cybinienses in solidum quitos, liberos
et expeditos. E converso memoratus Cristanus vice et in persona saepe
dictorum civium, de cuius procurationis auctoritate per Johan 2) cornitem 20
eiusdem civitatis Cibiniensis fuimus certificati, reddidit et commisit praedictum
Nicolaum Filczhofer quitum et modo simili expeditum, immo reddiderunt et
commiserunt se partes praescriptae expeditos nostri in praesentia, pomittentes
net sese mutuo nec per alios quoscumque ratione praevia vel etiam, si
quae damna vet expensae hincinde fuissent factae quomodolibet aut ernersa, 25
ullo uniquam tempore impetere aut infestare sub harum nostrarum, quibus
sigillum nostrum est appressum, testimonio literarum. Datum in crastino
festi beatae Katherinae virginis et martyris, anno domini millesimo trecen-
tesimo nonagesimo octavo.

1424. 30

Hermannstadt 1398 Dezember 31. Stibor, Woiwode von Sieben-


bargen, richtet an die Adligen und Genossen beziehungsweise an die
Kastellane von Hatszeg und Hunyad einen Erlass, betreffend die
erfolgte Totung von Familiares regales durch die Hermannsttidter
beziehungsweise betre,frend die Nidtbehinderung der genannten Her- 35
mannstadter wegen dieser Totung.
Orig. Pap. Hermannst. Archiv. Siegel, in gritnes Wachs, papierbedeckt, innen
aufgedruckt, derselbe Stempel wie Nr. 1389. Die Urkunde, welche mit anno
domini millesimo trecentesimo nonagesimo nono, 1399, datiert ist, wurde mit Bieck-
sicht auf die als feria tertia bezeichnete vigilia circumeisionis hier zum Jahre 1398 40

1) M sieht in der Vorlage wie N aces.


2) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
229

Der Zdhlung nonagesimo nono diirfte die fitr diese Urkunde wohl
eingereiht.
anzunehmende Verwendung des ersten Weihnachtstages als Jahresanfanges zu
Grunde liegen.
Druck: Fejer Codex X, 2, 719. Transt7vania 1872, 173. Densusianu Docu-
5 mente 402.

Stiborius vaivoda Transiluantts comesque in Zolnuk universis et


singulis nobilibus tam Vngaris quam Olachis, castellanis, vicecastellanis et
praesertim castellanis in Haczak et in Huniad constitutis necnon aliis uni-
versis officialibus, qui praesentibus fuerint requisiti, salutem cum omnis boni
10 -.augment°. Committimus vobiS et in regiae maiestatis persona cuilibet vestrum
strictissime praecipiendo mandamus, quatenus dum et quando fideles nostri
. elves de Cibinio tam pedites quam equites cum eorum rebus mercimonialibus
ad vos et ad vestra territoria pervenerint, eosdem praetextu homicidii nunc
de proximo per eosdem in familiaribus regalibus perpetrati non impediatis,
15 arestetis nec quovis modo molestare sett perturbare praesumatis, et antid in
praemissis non facturi. Datum Cibinii, feria tertia in vigilia circumcisionis
domini, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo nono.

1425.
1399 Januar 16. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Urkunde
20 des Konigs Sigmund von 1398 Nr. 1410 ein und berichtet Stihor,
dem Woiwoden von Siebenburgen, dass Thomas, der Pleban von Kron-
stadt, und Genossen in den Besitz von Zernescht eingefiihrt worden sind.
Orig. Perg. Stadtarchiv Ifronstadt. Siegel, rand, war in weisses Wachs auf
der Riickseite aufgedriickt.

25 Magnifico viro domino Styborio vaivodae Transsiluano et comiti de


Zolnuk amico ipsorum honorando capitulum ecclesiae Transsiluanae amicitiarn
paratam debito cum honore. Noveritis nos literas serenissimi principis domini
Sigismundi illustris 1) regis Hungariae nobis directas recepisse in haec verba.
(Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund von 1398 Nr. 1410) Nos enim
30 mandatis praefati domini nostri regis obedire cupientes ut tenemur una cum
domino Nicolao plebano de Roznow homine suo nostrum hominem videlicet
magistrum Paulum socium et concanonicum nostrum ad praemissa ipsius domini
nostri regis mandata fideliter exequenda duximus transmittendum. Qui demum
ad nos reversi nobis concorditer retulerunt, (pod ipsi dominica die proxima
35 ante festum epiphaniarum domini lam proxime praeteritum 2) ad faciem
praedictae possessionis Zerna vocatae pariter accessissent ipsamque iuxta
continentias praedictarum literarum ipsius domini nostri regis vicinis et
commetaneis eiusdem universis circumquaque legitime convocatis ipsisque
praesentibus praefatis Thomae plebano, Jacobo, Johanni et Cristiano, Anthonio

40 1) Vorlage: illustri.
') 1399 Januar 5.

www.dacoromanica.ro
230

et Nicola() et ipsorum successoribus cum universis utilitatibus et pertinentiis


quibuslibet statuissent perpetuo possidendam penitus nemine contradictors
apparente, tribus diebus continuis secundum regni consuetudinem in eadem
moram faciendo. Datum quarto die octavarum festi epiphaniarum domini
praenotati, anno eiusdem millesimo CCC nonagesimo nono. 5

1426.
1399 Januar 16. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Ur-
kunde des Konigs Sigmund von 1398 Nr. 1410 ein und bezeugt,
dass Thomas, Pleban von Kronstadt, und Genossen in den. Besitz von
Zernescht eingefiihrt worden sind. 10

Eingeschaltet als zweites Insert von dens KOnige Sigmund 1406, Orig. Stadt-
archiv Kronstadt.

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibns tam prae-


sentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod 15
nos literas serenissimi principis domini Sigismundi dei gratis illustris regis
Hungariae honore quo decuit recepimus in haec verbs. (Fo lgt die Urkunde
des Kanigs Sigmund von 1398 Nr. 1410.) Nos enim mandatis praefati do-
mini nostri regis obtemperare cupientes ut tenemur una cum domino Nicolao
plebano de Roznow homine suo nostrum hominem videlicet magistrum Paulum 20
socium et concanonicum nostrum ad praemissa ipsius domini nostri regis
mandata fideliter exequenda duximus transmittendum. Qui demum ad nos
reversi nobis concorditer retulerunt, quod ipsi dominica die proxima ante
festum epiphaniarum domini iam proxime praeteritum 1) iuxta continentiam
literarum praedictarum ipsius domini nostri regis ad faciern praedictae pos- 25
sessionis Zerna vocatae pariter accessissent ipsamque vicinis et commetaneis
eiusdem circumquaque legitime convocatis ipsisque praesentibus praefatis
Thomae plebano, Jacobo et Johanni necnon Cristiano ac Anthonio et Nicolao
et ipsorum successoribus statuissent perpetuo possidendam penitus nemine
contradictore apparente tribus diebus continuis iuxta regni consuetudinem 30
in eadem moram faciendo. Datum quarto die octavarum festi epiphaniarum
domini praenotati, anno eiusdem millesimo CCC nonagesimo nono. Hono-
rabilibus et discretis viris dominis Johanne praeposito, Johanne cantore,
Hynkone custode ac Michaele archidiacono de Torda decano canonicis ec-
clesiae nostrae existentibus. 35

1427.
Thorenburg 1399 Januar 17. Stibor, Woiwode von Siebenbilrgen,
beglaubigt fi,ir Anna, die Gattin Ladislaus' filii Jak de Mihalchfalua,
und Elisabeth, die Gattin Nikolaus' de Forro, die im Besitze Eli-
1) 1399 Januar 5. 40

www.dacoromanica.ro
231

sabeths filia Mathiae filii Arnoldi, der Wittwe nach Johann Gereb
de Orbo, befindliche Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1370
Nr. 938 mit der Urkunde des Kiinigs Karl von 1322 Nr. 387
enthaltend die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1322 Nr. 385
5 mit der Urkunde des Konigs Andreas III. von 1292 Nr. 259, be-
treffend Kleinenyed. Die Beglaubigung findet statt auf dem octavo
die festi circumcisionis domini 1) Tordae abgehaltenen Landtage.
Datum decimo die congregationis nostrae praedictae, in loco ante
ditto, anno domini millesimo CCC nonagesimo nono.
10 Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, war in weisses Wachs
auf der Rilckseite aufgedrilckt.

1428.
Thorenburg 1399 Januar 17. Stibor, Woiwode von Siebenbargen,
schaltet die Urkunde des Konigs Sigmund von 1397 Nr. 1402 ein
15 und ersucht das Weissenburger Kapitel, bei der Begehung der Grenzen
von Wurmloch und Mortesdorf beziehungsweise bei der Abschatzung
des strittigen Gebietes mitzuwirken.
Einqeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1399 und mit dieser Urkunde
eingeschaltet in dem Bruchstilck einer Urkunde aus den Jahren 1570 bis 1579,
20 Orig. Ung. Landesarchiv Budapest. Abschrift: Heydendorf Collectanea I, 70
nach der Bezeugungsurkunde des Weissenburger Kapitels von 1399, eingeschaltet
als drittes Insert von dem Konige Johann II. 1570, Orig. ohne Angabe des Archivs.
Die Lucken rind nach Heydendorf a. a. 0. erganzt.

Amicis suis reverendis capitulo ccclesiae Transsiluanae Styborius


25 vaivoda Trimssiluanus et comes de Zolnok amicitiam paratam cum honore.
Noveritis quod in congregatione rostra generali universitati nobilium et
alterius cuiusvis status et conditionis hominum octavo die festi circum-
cisionis domini 1) Thordae celebrata Christianus filius Arnoldi pro universitate
civium regalium de Barumlaka de medio aliorum nostram in praesentiam
30 exsurgendo quasdam literas serenissirni principis domini nostri Sigismundi
regis nobis praesentavit hunt tenorem continentes. (Folgt die Urkunde des
Konigs Sigmund von 1397 Nr. 1402) Quibus quidem [literis] exhibitis Mat-
thias de Csyffod dictus de Mortunfalwa pro se personaliter [et pro Stephano
filio Andreae cum procuratoriis literis vestris in nostram] praesentiam
35 exsurgendo retulit [et allegavit eo modo, ut ipsi nullam terrae particularn
ad dictam posse]ssionem Barumlaka spectantem [potentialiter occupassent
nec occupata usi fuissent, nam ipsi super] possessione ipsorum Mortunteleke
[literas haberent metales. Et idem] in praemissorum verborum suorum de-
clarationem quasdam literas vestras p[rivilegiales fejria tertia proxima ante
40 1) Januar 8.

www.dacoromanica.ro
232

festum ascensionis domini, anno eiusdem millesimo trecentesimo no[nagesimo


sep]timo7) emanatas, tenorem quarundam literarum vestrarum secundo die
festi beati Thome ap[ostoli, anno dom]ini millesimo trecentesimo quinqua-
gesimo none') confectarum, domino quondam Lodouico regi ad literatorium
mandatum eiusdem rescriptarum tenoremque literarum eiusdem Lodouici 5
regis vobis directarum verbaliter in se habentium 8) nobis praesentavit. In
quarum tenore inter alia habebatur, quod cum Ladislaus Mins Blasii et
Andreas filius Herboldi de Balasfalwa acceptis Bake de Myhalczfalwa ipsius
domini Lodouici regis et Joanne sacerdote vestro hominibus feria sexta tune
praeterita 4) ad faciem cuiusdam particulae terrae ipsorum iuxta metas pos- 10
sessionis ipsorum Mortunte]ke habitae vicinis et commetaneis suis ac po-
pulis de praedicta Barumlaka legitime convocatis et praesentibus accessissent,
recaptivassent ipsam per veras suas metas novas in locis necessariis erigendo
recaptivatarnque et ab alioruru possessionariis iuribus metali distinctione
separatarn statuissent ipsam praefatis Ladis]ao et Andreae eo iure, quo ad 15
ipsos dignosceretur pertinere, perpetuo possidendani nullo contradictore
apparente. Metae autem praescriptae particulae terrae literis in eisdem sunt
seriatim conscriptae. Quarum quidem literarum exhibitionibus factis tam
praefatus procurator dictorurn civium eisdem, quam etiam memoratus Mat-
thias sibi et ditto Stephano filio Andreae per nos in praemissis iuris aequi- 20
tatem petierunt impertiri. Et quia absque reambulatione et metarum osten-
sione praedictae particulae terrae partes inter praedictas congruum iudicium
facere non poteramus in praemissis, pro eo vestram amicitiam praesentibus
petimus diligenter, quatenus vestros mittatis homines pro utrisque partibus
pro testimoniis fide dignos, quibus praesentibus magister Joannes vice- 25
vaivoda noster home noster in octavis festi Paschae domini nunc venturi 5)
et aliis diebus ad id aptis et sufficientibus ad faciem praescriptae particulae
terrae vicinis et commetaneis suis univers[is Ohm legitime convocatis et
praesentibus vel eorum legitirnis procuratoribus praesentibus accedendo primo
iuxta demonstrationem saepe fatorum civium aut procura[torum ipsort]m 30
civium quaque°) reambulet 7) et signis metalibus undique consignets), demum
autem secundurn ostensionem praedictorum Matthiae et Stephani aut pro-
cura[toris ipsorum] legitimi 9) per metas et cursus metales in dictis literis
vestris privilegialibus contentos et expressos easdem i") literas vestras metales
per dittos AIa[tthiam et Stephanum] ibi in specie exhibendas semper tamen 35
[ad flirts] plagas et loca, ad quas et quae cursus ipsarum metarum eaedem
1) 1397 Mai 29.
2) 1359 Dezember 22.
3) Scilicet: continentes.
4) Dezember 20. 40
0) 1399 April 6.
6) So Vorlage.
7) Vorlage: reambulent.
0) Vorlage: consiguent.
9) Heydendorf a. a. 0.: procurator= ipsorum legitimorum. 45
10) So Vorlage. Richtig vielleicht: iuxta easdem.

www.dacoromanica.ro
233

et signis metalibus con-


-literae procedere denotant, t[endendo ream]bulet 1)
signet.a) Et si ip[sae pa]rtes in praemissis earum rearnbulationibus et me-
tarum ostensionibus concordes fuerint et s[ibi invicem] non contradixerint,
tunc easdem possessiones Baromlaka et Mortuntelky a sese metaliter segues-
5 trando cuilibet parti ius suum relinquat et commit[tat po]ssidendum, partibus
autem in praemissis discordantibus terrae vel terrarum particulas inter demon-
strationes partium in lite remanentem vel remanentes [vi]sa eiusdern 8) qualitate
et quantitate ac fructuositate una cum aliis probis viris aestimet. Ibidem
etiam id, quae ipsarum partium metas dictae particulae terr[ae] veriori et
10 rectiori modo ostendet ant quae ipsarum partium in dominio dictae terra°
litigiosae sit et existat, videant et diligenter conspiciant. Et post haec ipsius
possessionariae reambulationis, metarum ostensionis, revisionis, statutionts
et aestimationis seriem ad octavum diem earundem octavarum 4) nobis ami-
cabiliter rescribatis. Datum decimo die congregationis nostrae praedictae,
15 in loco memorato, anno domini millesirno trecentesimo nonagesimo nono.

1429.
1399 Januar 17. Das Weissenburger Kapitel sehaltet die Urkunde
des Konigs Sigmund von 1398 Nr. 1409 ein und bezeugt, dass Thomas,
der Pleban von Kronstadt, und Genossen in den Besitz von Tohan
20 eingefiihrt worden sind.
Eingeschaltet als zweites Insert von dens Ktinige Sigmund 1406, Orig. Stadt-
archiv Kronstadt.
Druck: Fe* Codex X, 2, 597.

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


25 praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
nos literas serenissimi principis domini Sigismundi dei gratis illustris regis
Hungariae honore quo decuit recepimus in haec verba. (Folgt die Urkunde
des Konigs Sigmund von 1398 Nr. 1409.) Nos enim mandatis praefati do-
30 mini nostri regis obedire cupientes ut tenemur, una cum domino Nicola()
plebano de Rosnow homine suo nostrum hominem videlicet magistrum Paulum
socium et concanonicum nostrum ad praemissa ipsius domini nostri 5) regis
mandates fideliter exequenda duximus transmittendum. Qui demurn ad nos
reversi nobis concorditer retulerunt, quod ipsi dominica die proxima ante
35 festum epiphaniarum domini iam proxime praeteritwn 6) iuxta continentias
praedictarum literarum ipsius domini nostri regis ad faciem praedictae
1) Vorlage: [ream]bulent.
2) Vorlage: consignent.
3) So Vorlage.
40 4) April 13.
5) Ober der Zeile nachgetragen.
6) 1399 Januar 5.

www.dacoromanica.ro
234

possessionis To ha vocatae_pariter aceessissent ipsamque vicinis et comme-


taneis eiusdem circumquaque legitime convocatis ipsisque praesentibus
praefatis Thomae plebano, Jacobo, Johanni et Cristiano, Ant honio et Nicolao
et ipsorum successoribtts statuissent perpetuo possidendam penitus nemine
contradictore apparente, tribus diebus continuis secundum regni consuetu- 5
dinem in eadem moram faciendo. Datum quinto °die octavarum festi epi-
phaniarum domini praenotati, anno eiusdem M CCC LXXXX nono. Hono-
rabilibus et discretis viris dominis Johanne praeposito, Johanne cantore,
Hynkone custode ac Nychaele archidiacono de Torda decano canonicis ec-
clesiae nostrae existentibus.9 10

1430.
Thorenburg 1399 Januar 19. Stibor, Woiwode von Siebenbargen,
schaltet fib- die Studt Klausenburg die Urkunde des Kolozsmonostorer
Konventes von 1396 Nr. 1381 mit der Urkunde des Konigs Sigmund
von 1391 Nr 1276, enthaltend die Urkunde des Konigs Ludwig I. 15

von 1374 Nr. 1024, betreffend die Freiheit von Abgaben in Bacs,
ein and erklart die eingeschaltete Urkunde fiir rechtskraftig.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, rund, Durchmesser 5'3 Centi-
meter, war in weisses Wachs auf der Riickseite aufgedritekt.
Druck: Jakab Oklevatcir I, 74. 20

[N]os2) Stiborius vaivoda Transsiluanus et comes de Zolnuk memoriae


commendamits, quod in congregatione nostra general' universitati nobilium
et alterius cuiusvis status et conditionis hominum dictae partis Transsiluanae
octavo die festi circumcisionis domini 3) Tordae celebrata Johannes iudex ac
Georgins dictus Terenes de Clusuar in personis universorum civium de eadem 25
Clusuar in nostram venientes praesentiam exhibuerunt nobis quasdam literas
monastcrii beatae virginis de Clusmonostra 4) patenter emanatas, petentes nos,
ut easdem de verbo ad verbum transcribi et transsumi praesentibusque literis
nostris similiter patentibus emanari facere dignaremur pro eisdem. Quarum
tenor talis est.6) (Folgt die Urkunde des Kolozsmonostorer Konventes von 30
1396 Nr. 1381 mit der Urkunde, des Konigs Sigmund von 1391 Nr. 1276
enthaltend die Urkunde des Konigs Ludwig 1. von 1374 Nr. 1024.) Nos igitur
petitionibus ipsorum Johannis iudicis ac Georgii dicti Teremes in eorum et
universorum civium et hospitum de Clusuar nobis porrectis inclinati ipsas
literas ratas habentes et vigorosis in formam nostraruni literarum patentium 35

3) Gebessert aus: existentis.


2) Raum fitr N leer gelassen.
3) Januar 8. Hierauf nochtnals: domini.
4) Vorlage: Clusnostra.
6) Fehlt in der Vorlage. 40

www.dacoromanica.ro
235

transsumi et transeribi fecimus nostraque auctoritate vaivodali praesentes


omnibus cernentibus inviolabiliter committentes observare. Datum duodecimo
die congregationis nostrae praedictae, in loco memorato, anno domini XI COO
nonagesimo nono.

5 1431.
Grossschenk 1399 Februar 1. Der Schenker Stuhl bezeugt, dass
Comes Johann von Grossschenk mit Ursula, der Gatlin des Comes
Paul von Herpen, in einer Erbschaftsangelegenheit sick verglichen hat.
Druck: Codex patrius VII, 430 nach dem Orig. Perg. Familienarchiv der
10 Grafen Draskovics. Siegel war angehangt.

Nos comes Cristanus de valle Agnetis ac comes Waitherus de Cihinio


indices regales sedis Schenk necnon universi iurati consules ac seniores
sedis Schenk significamus tenore praesentium quibus expedit universis, quod
nobilis vir conies de Magno propinatorio iusto ac recto iudicio inridice vicit
15 coram nobis dominam Vrsulam nobilis viri comitis Pauli de Herpen uxorem
in omnibus culpationibus ac causis, quas ipsa habebat adversus eum ex
parte Martini, qui exstiterat1) Mins fratris sui comitis Ladizlai. His actis
propter petita proborum virorum praefatus 2) comes Johannes vocavit eam
turn cum suo marito ac filio Becko in doinum suarn et concordatus est cum
20 ea pro omnibus 2) impugnationibus4) seu culpationibus,5) quas vellet habere
adversus emu in iudicio nobilium pro cunctis sponsalibus 8) ex parte matris
suae, sic, quod dederat ei uo piccaria argenti in valore quatuor marcarum.
Insuper propter maiorem cautelam ac probationem saepe dictus comes
Johannes bibit almasium cum praefata 7) domina 8) in conspectu discretorum
25 virorum, qui huius rei et causae concordatores ac mediatores9) fuerunt,
quorum primus nuncupatur comes Michael de Sellars, qui almasium bene-
dixit, alter comes Johannes de Magno propinatorio oriundus de Koz et villicus
Johannes Gerlach ac ceteri seniores et cives de Magno propinatorio videlicet
Clese Helssig,LL) Hen Rote et Clese Tur lot sic, quod saepe dicta domina
30 Vrsula vna cum suo domino comite IL) Paulo ac filio sou aliis heredibus et
successoribus penitus null um ius postulandi vel querendi deinceps quidquam
debeat vel possit habere mini loco adversus praefatum comitem Johannem
1) Vorlage: existerat.
2) So Vorlage.
35 2) Vorlage: omnes.
4) Orig. nach Angabe der Vorlage: impungnaciones.
6) Vorlage: culpaciones.
0) Vorlage: cuncta sponsalia.
1) Vorlage: prelate.
40 6) Orig. nach Angabe der Vorlage: domine.
9) Vorlage: concordatones ac mediatones.
10) Richtig wahrscheinlich: twig.
'1) Orig. nach Angabe der Vorlage: comiti.

www.dacoromanica.ro
236

de Schenk ac suos heredes.') In cuius rei testimonium praesentes literas


nostrae sedis sigilli munimine duximus roborandas. Actum et datum in
Magno propinatorio, in vigilia purificationis Mariae virginis gloriosae, anno
domini millesimo CCC° LXXXXIX?

1432. 5

1399 Februar 3. This Weissenburger Kapitel bezeugt, dass seitens


Nikolaus', des Sohnes Peters von Malmkrog, und Genossen gegen
Anna, die Gattin Michaels von Zsombor, Einsprache erhoben worden
ist, betreffend die Besitzung Belleschdorf.
Orig. Pap. Ungar. Nationalmuseum Bud«pe,t. Siegel, rand, war in weisses 10
Wachs auf der .Rtickseite aufgedritckt.

Nos capitulum ecclesiae Transsiluanae significamus tenor° prae-


sentium quibus expedit universis, quod Stephanus filius Kyliani de Dellew
in personis Nicolai, Ladislai, Johannis et Georgii filiorum quondam Petri
filii Apa de Almakerek ad nostram personaliter accedendo praesentiam per 15
rnodum protestationis nobis significare curavit, quod domina Anna relicta
quondam Ladislai filii Emerici nunc vero consors Michaelis de Sombor
quandant possessionem eorum Iwedich vocatam, in comitatn de Kvkillew
existentem, ab eodem Ladislao filio Emerici ad ipsos lure hereditario devo-
lutam a regia maiestate sibi conferri procurasset in eorum praeiudicium et 20
gravamen. Unde facta litdusmodi protestatione prohibuit eandem dominam
Annam et quoslihet alios ab huittsmodi impetratione, occupatione, detentione
ac usuum et quarumlibet utilitatum perceptione praedictae possessionis et
cuiusvis coloris titulo se intromittere vellent de eadem. Super quo literas
nostras protestatorias et prohibitorias petiit emanari, quas nos concessimus 25
communi iustitia suadente. Datum in festo beati Blasii martyris, anno domini
millesimo CCC nonagesitno nono.

1433.
1399 April 13. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Urkunde
des Woiwoden Stibor von 1399 Nr. 1428, enthaltend die Urkunde 30
des .Konigs Sigmund von 1397 Nr. 1402, ein und bezeugt die Be-
gehung der Grenzen von Wurmloch und Mortesdorf, beziehungsweise
die Teilung des strittigen Gebietes.
Eingeschal let in dem Bruthstilck einer Urkunde aus den Jahren 1570 bis 1579,
Orig. Ungar. Landesarchiv Budapest. Abschrift: Heydendorf Collectanea I, 70 35
nach dem dritten insert in der Urkunde des Kottigs Johann II. von 1570, Orig.
ohne Angabe des Archive. .Kong Johann H. a. a. 0. sagt ilber die vorliegende

1) Vorlage: suis heredibus.

www.dacoromanica.ro
237

Urkunde des Weissenburger Sapitels, diese Reyes seien sub impendenti sigillo in
pergameno privilegialiter confectas et emanates gewesen. Die Liicken sind nach
Heydendorf a. a. 0. ergeinzt. Dieser Heydendorfische Text ist fehlerhaft.

Ca[pitulum ecelesiae Transilvanae omnibus] Christi tidelibus tam


5 praesentibus gram futuris praesens scriptum [inspecturis salutem in omnium
salvatore.] Ad universorum notitiam harum serie volumes pervenire, [quod
nos literals magnifiei viri domini] Styborii vaivodae Transsiluani et comitis
de Zolnok recepi[mus in haec verba.] (Folgt die Urkunde des Woitroden
Stibor von 1399 Nr. 1428 mit der Urkunde des Konigs Sigmund von 1397
to Nr. 1402.) Nos enim petitionibus praefati domini Styborii vaivodae annu-
entes una cum magistro Joanne vicevaivoda homine suo nostros homines
pro utrisque partibus honorabiles viros dominum 1Nichaelem archidiaconum
de Thorda et magistrum Andream Albensem socios et concanonicos nostros
pro testimonio fide dignos ad praemissa peragenda duximus trans[mittendos.
15 Qui demum ad nos reversi] nobis concorditer retulerunt, quod ipsi iuxta
continen[tiam praedictarum literarum praefati domini vaivodae in oc]tavis
festi Paschae domini1) [ad faciem praenotatae particulae terrae litigiosae
vicinis et commetaneis suis universis circumquaque legitime convocatis
ipsisque et partibus praemissis praesentibus pariter accessissent, et cum
20 metas ipsius particulae terrae litigiosae iuxta iudiciariam commissionem
eiusdem domini vaivodae in dictis literis suis expressam per demonstrationes
partium reambulare voluissent, quaevis tune partes 2) in ostensionibus
earundem metarum omnino discordes exstitissent ac din disceptantes con-
cordare penitus nequivissent. Verum tamen proborum hominum inter-
25 veniente inductione tandem partes utraeque per modum pacis et concordiae
convenientes factum separationis, distinctionis et erectionis earundem metarum
ad manus octo proborum virorum arbitrorum, arbitratorum2) et amicabilium
compositorum per partes unanimi voluntate et pari consensu electorum pure
et simpliciter ac penitus et per omnia dedissent et assignassent tali modo,
30 at quidquid iidern octo probi viri, arbitri, arbitratores et amicabiles com-
positores inter partes in praemissis metis facerent, ordinarent et mediarent,
componerent et disponerent, hoc ambae partes perpetuo et irrevocabiliter
tenerentur observare tali poena mediante, quod si aliqua partium ordi-
nationem, mediationem et dispositionem eorundem octo proborum virorum
35 refutaret seu non acceptaret, ex tune talis pars huittsmodi ordinationern et
mediationem refutans vaivodae in centum, parti vero adversae dictam ordi-
nationem et mediationem acceptanti et tenenti in quinquaginta marcis purl
argenti convinceretur ac in eadem terra litigiosa ins swum, quod habere 8)
sperabat, perderet et amitteret eo facto. Denique Intiusmodi compromisso
40 per partes animo concordi sponte facto ac amicabili compositione peracta
iidem arbitri et amicabiles compositores per partes ut praefertur electi
secundurn derail et iustitiam ac conscientiam ipsorum memoratam terrain
1) April 6.
2) So Vorlage.
45 3) Vorlage: honors.

www.dacoromanica.ro
238

litigiosam taliter mediando inter partes metis infra scriptis hoc ordine seriatim
distinguissent et separassent, quod primo incipiendo 1) a parte aquilonis in
cacumine montis inxta silvam Bikerdo vocatam super2) unam arborem
quercus antiquam metam renovassent,2) deinde descendendo4) versus meri-
diem in latere montis similiter unam metam antiquam renovassent, novam 5
penes eandem erigendo. bide paulisper deorsum tendendo 5) ad sulcum
finalem terrarunt arabilium in pede montis duas metas novas cumulassent.
Deinde versus dictam plagam meridionalem directe procedendo 5) in eisdem
tennis arabilibus quatuor novas metas duplicatas et in fine earundem terrarum
arabilium duas navas_metas mode consimili erexissent. Abinde versus eandem 10
plagam meridionalem per declivum procedendo 9) usque ad unum fontem
scaturientern tres novas metas duplicatas erexissent. Super eundem etiam
fontem versus occidentern similiter duns 'Betas novas terreas consignassent.
Parurnper ulterius tendendo 5) ad eandem plagam usque ad verticem montis
similiter duns metas duplicatas sese sequentes collocassent. Unde descendendo 4) 15
usque ad viam, quae transit vel ducit de Baromlak ad Martonfalva, et
transiliendo7) huiusmodi viam penes rivulum, qui fluit de eadem Marton-
falva versus Baromlaka, duas metas terreas novas effodissent Deinde
parumper procedendo penes eundem rivulum, ubi alter rivulos a parte
orientali fluens iungitur eidem, pro meta reliquissent.2) Uncle saliendo per 20
eosdem rivulos, tendendo 5) aliqualiter versus orientem, in meatu dicti rivuli
a parte orientali fluentis transeundo per bonum spatium,9) demum ten-
dendo I) versus meridiem pratum ex utraque parte huiusmodi rivuli existens
pro, conimuni usu et communibus pascuis villanis seu populis ambarum
villarum praedictarum sub poena superius narrata, si qua partium alteram 25
in hninsmodi _p_ascuis impignoraret et quomodolibet impediret, reliquissent.
Et de rivulo ipso saliendo prope eundem duas metas novas terreas ponentes
praeciseque versus meridiem sursum tendendo 5) supra unam arborem
quercus in latere montis duas metas novas terreas cumulassent. Et ibi
inetae fuissent terminatae. Quibus quidem metis, sicut superius est expressum, 30
per arbitros et amicahiles compositores per utrasque partes unanimi voluntate
et pall consensu electos dispositis, ordinatis, erectis et finitis unamquamque
partium praemissarum iuxta distinctionem et separationem metarum prae-
scriptarum saepe dictae terrae litigiosae in suo iure perpetuo reliquissent.
Datum in quindenis festi resurectionis domini, anno eiusdem millesimo trecen- 35
tesimo nonagesimo none praenotato. Honorabilibus et discretis viris dominis
Johanne praeposito, Johanne cantore, Hynkone custode ac praefato Michaele
archidiacono de Thorda decano canonicis ecclesiae nostrae existentibus.]
') Vorlage: inceptum.
8) Fehlt in der Vorlage. 40
3) Vorlage: renovantes.
4) Vorlage: descendens.
5) Vorlage: tendens.
6) Vorlage: procedeus.
') Vorlage: transiliens. 45
8) Scilicet: eosdem rivulos.
9) Vorlage durchgestrichen: passum.

www.dacoromanica.ro
239

1434.
1399 Mai 1. Dus Weissenburger Kapitel bezeugt, dass seitens
Annas, der Gattin Michaels von Zsombor) an Egidius, den Sohn
Bakoch's von Turek, sechs Urkunden ubergeben worden sind, betreffend
5 die Besitzungen Eppeschdorf, Belleschdorf, _Hohndorf, Gugendorf,
Gogeschdorf, Reussdorf, Johannisdorf, Maniersch and Ehrgang.
Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rand, war in weisses Wachs
auf der Bitckseite aufgedruckt.

Nos capitulum ecclesiae Transsiluanae signiticamus tenore praesentium


10 quibus expedit universis, quod cum iuxta c )ntinentiam literarum viii magni-
fici domini Styborii vaivodae Transsiluani et comitis de Zolnuk obligatoriarum
nobilis domina Anna relicta quondam Ladislai filii Emerici de Ebesfolwa
nunc vero consors magistri Michaelis de Zombor univeisa literalia instru-
menta super facto possessionum dicti Ladislai filii Emerici videlicet Ebes-
15 folwa praedictae Iwedich, Hondorf, Goganfolwa, Gyakus, Fund, Zenthy wan,
Monyoros et Ernye vocatarum emptionalium confecta octavo die festi beati
Georgii rnartyris 8) sub poenis et gravaminibus in eisdern literis domini vai-
vodae obligatoriis contentis et expressis Egidio tilio Bakoch de Turek coram
nobis deponere debuisset, tandem ipso termino ') adveniente praefatus magister
20 Michael de Zombor nomine procuratorio in persona eiusdem dominae Annae
consortis suae quasdant sex literas quinque nostras et unam quondam ma-
gistri Ladislai vicevaivodae Transsiluani, videlicet duas nostras privilegiales,
unam anno domini millesimo CCC vicesimo quinto, secundo die octavarum
festi nativitatis virginis gloriosae 2) super venditione duarum partium cuiusdam
25 possessionis Vylak vocatae in comitatu de Kikillew existentis per comitem
Andream fratrem Tylegd nomine proprio et nomine Hus fratris sui ac La-
dislai filii sui comiti Apoor filio Ladislai filii Sams ac Ladislao filio suo
necnon aliis Ellis Ladislai filii Sarus facta confectam, aliam similiter privi-
legialem nostram anno domini millesimo CCC tricesimo septimo, in festo
30 beati Bartholomei apostoli 3) super concordia inter comitem Michaelem filium
Symonis quondam bani, Petrum, Johannem et Symonem filios eiusdem ab
una et comitem Apoor filium Ladislai et Ladislaum filiurn eiusdem parte
ab altera ac statutione possessionis Gyakusteleky in comitatu de Kykillew
existentis 4) eidem Apoor facta ac metis eiusdem emanatam 8) tenoremque
35 literae magistri Petri vicevaivodae verbaliter in se continentem, item unam
patentem eodem anno tricesimo septimo, feria tertia proxima ante festum
corporis Christi 6) super trina proclamations et ad iudicium vocatione ma-

1) Mai 1.
2) 1325 September 16.
40 3) 1337 August 24.
4) Fehlt in der Vorlage.
3) Vorlage: manatam.
6) 1337 Juni 16.

www.dacoromanica.ro
240

gistri Michaelis filii quondam Symonis hani ac Petri, Johannis et Symonis


Holum suorum ratione possessionis Gyaktelke praedictae ad praesentiam
Thomae vaivodae contra comitem Apoor et Ladislaum filium suum per
nostrum et eiusdem domini vaivodae homines facta eidem domino Thomae
vaivodae rescriptam et ernanatant tenoremque literae eiusdem de verbo ad 5
verb= in se continentem, item aliam patentem anno domini millesimo CCC
septuagesimo tertio, tertia feria proxima post dominicam Reminiseere 9 super
quadam inquisitione, quomodo Stephanus germanus Balaad quondam pos-
sessionem Gyakus vacatam una cum vaivodali at conventus de Clusmonostra
fratre quodam habitum motante hominibus sub taciturnitate intrando, non 10
faciendo aliquam mentionem de recaptivatione pro se statui facere pro-
curasset, magistro Ladislao vicevaivodae Transsiluano rescriptam tenoremque
literae eiusdem verbaliter in se continentem. item tertian patentem nostram
super arbitrio sex proborum virorum in facto possessionis Gyakus inter
Stephanum germanum Balaad ab una et Petrum filium Georgii ac Ladislaum 15
filium Emerici parte ex altera celebrato, ut medietas ipsius possessionis
Gyakus eidem Stephano germano Balaad, alia vero medietas eisdem Petro
et Ladislao perpetuo cedere deheat sub conditionibus in eisdem expressis,
confectam, magistro Ladislao vicevaivodae rescriptam tenoremque literae
eiusdem in se verbaliter continentem eodem anno septuagesimo tertio, 20
secundo die octavarum festi beati Georgii martyris 2) emanatam, item quartam
patentem quondam magistri Ladislai vicevaivodae sub eodem anno et super
eodem arbitrio confectam praefato magistro Egidio filio Bakoch deposuit et
assignavit coram nobis. Super quibus quidem literis praemissis modo ut
praefertur depositis et assignatis idem magister Egidius filius Bakoch tam 25
sui ex parte quam proximorum et consanguineorum suorum ac aliorum
quorumcumque, qui super eisdem sex literis sibi ut praemittitur depositis
et assignatis contra ipsam dominam Annam vel eius heredes quaestionem
et litis materiam movere attentarent, quorum onus et gravamen ontrino
in se assumpsit, praefatam dominam Annam et eius posteros quitos, solutos 30
et expeditos reddidit et conunisit coram nobis testimonio praesentium
mediante. Datum in termino praenotato, anno domini millesimo CCC none-
gesimo nono.

1435.
1399 Mai 1. Johann Vittyh, Vikar des siebenbiirgischen Bischofs, 35
bezeugt, dass Bischof lllaternus die gegen Nikolaus, den Sohn Peters
von Malmkrog, seitens Michaels, des Comes von Abtsdorf, anhangig
gemachte Streitsache bis zur Volljahrigkeit der Briider des genannten
Nikolaus- vertagt hat.
1) 1373 Marx 15. 40
2) Mai 2.

www.dacoromanica.ro
241

Orig. Pap. Ungar. Nationalntuseum Budapest. Siegel, spitzoval, war in gritnel


Wachs innen aufgedriickt.

Johannes Yittyh canonicus ecclesiae Transsiluanae, reverendissimi


in Christo patris et domini, domini Materni dei et apostolicae serlis gratia
5 episcopi ecclesiae Transsiluanae praedictae vicarius in spiritualibus generalis
memoriae commendamus per praesentes, quod cum iuxta continentiam priorum
literartim nostritrum Michael conies de villa Abbatis ordine iudiciario nobilem
virum Nicolaurn filium Petri filii Apa de Almakerek ratione quartae puellaris
aviae suae attraxerat nostri in praesentiam, ex adverso vero praefatus Nicolaus
10 se non velle respondere absque aliis fratribus suis in tenera aetate constitutes t)
allegabat, quibus auditis cornmiseramus, ut idein Nicolaus praedictos fratres
suos in octavis festi beati Georgii martyris 2) in praesentiam domini nostri
episcopi adduceret. Quo termino 2) adveniente praefatus Nicolaus dittos fratres
suos uterinos videlicet Ladislaum, Johannem et Georgium corm praefato
15 domino nostro episcopo pro tune pro tribunali consedenti adduxit, quibus
idem dominus foster episcopus propter defectum aetatis eorundem ipsis
terminum respondendi tamdiu prorogavit, donee praefati Ladislaus, Johannes
et Georgius cessantibus impedimentis legitirnis de iure respondere teneantur.
Super qua quidem prorogatione praesentes literas nostras de mandato dicti 3)
20 domini nostri episcopi eisdem Ladislao, Johanni et Georgic) saepe dictis
duximus concedendas. Datum in octavis festi beati Georgii martyris praedicti,
anno domini M CCC nonagesimo nono.

1436.
1399 Juni 17. Der Kolozsmonostorer Konvent bezeugt, dass das
25 Weissenburger Kapitel gegen die Adligen von Diod Einsprache erhoben
hat, betreffend die Nu' zniessung von Grosssehergieder Hattertgebiet
dunk die _Einwohner von Kleinschergied.
Orig. Pap. Kapitelarchiv Karlsburg. Siegel, rand, in weisses Wachs auf der
Ritckseite aufgedriickt.
30 Regest: Szeredai Notitia 68. Torlenelmi tdr 1890, 132.

Nos conventus monasterii beatae Mariae virginis de Clusmonostra


significamus tenore praesentiam quibus expedit universis, quod discretus
vir magister Michael notarius [ capituli] 4) ecclesiae Transsiluanae nomine pro-
curatorio in persona eiusdem capituli ad nostram personaliter accedendo
35 praesentiam per modum protestation's nobis significare curavit, quod Ladislaus
filius Stephani filii Lucae ac alii nobiles de Dyog per eoruni iobagiones in villa
Bolgarchergewd cornmorantes territoriurn possessionis ipsius capituli Magyar-
I) Vorlage: constitutes.
3) Mai 1.
40 3) Vorlage: dicti, der &rich aber gestrichen.
4) Schrift geschwunden, 1.5 Centimeter.
Urkundenbuch 16

www.dacoromanica.ro
242

chergewd vocatae videlicet terras arabiles et feneta perarari faciendo contra


voltintatem dicti capituli uterentw in praeiudicium eiusdem capituli et gra-
vamen. Undo facta huiusmodi protestatione prohibuit eosdem nobiles de
Dyog et alios quoslibet vicinos et commetaneos ab usu et fruitione praedicti
territorii possessionis ante dictae. Super quo literas nostras protestatorias 5
et prohibitorias petiit emanari, quas nos concessimus communi iustitia
suadente. Datum tertia feria proxima ante festuin nativitatis beati Johannis
baptistae, anno domini millesimo CCC nonagesimo nono.

1437.
1399 Juli 3. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt auf Bitten 10
des nobilis magister Johannes filius Johannis de Mortunfolwa die
Urkunde des Woiwoden Dionysius von 1364 Nr. 804, betreffend
Martinsdorf und Geseiss.
Datum quinta feria proxima post festuni beatorum Petri et Pauli
apostolorum, anno domini millesimo CCC nonagesimo noun. Honora- 15

bilibus et discretis viris dominis Johanne praeposito, Johanne cantore,


Hynkone custode ac Nicolao archidiacono de Kyzdi decano canonicis
ecclesiae nostrae existentibus.
Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1399, Orig. Ungar. Landes-
archiv Budapest. 20

1438.
1399 August 15. Das Waitzner Kapitel beglaubigt fiber Ein-
sehreiten des Johannes filius Georgii de Koachnya familiaris magnifici
viri comitis Frank filii Koniae bani de Zecheen, iudicis curiae regiae
pro ipso domino suo die Urkunde des Konigs Karl von 1324 Nr. 416, 25
betrefrend das Castrurn Solgow und alle Besitzungen des untreuen
Johann, des Corrardus' Sohn.
Datum per manus honorabilis viri domini Dyonisii lectoris ecclesiae
nostrae ante dictae, in festo assumptionis virginis gloriosae, anno domini
millesimo CCC. nonagesimo nono. Praesentibus itaque reverendis viris 30
dominis Petro praeposito, Demetrio cantore, Andrea custode, Mychaele
Neugradiensi, altero Mychaele Pestiensi, Nicolao de Zolnuk, Clemente
Chengrandiensi et Georgia de Zygethfw archidiaconis ceterisque canonicis
in eadem ecclesia beatae virginis iugiter deo famulantibus et devote.
Auf der .Rackseite von einer Hand des 15. Jahrhunderts: Wy 35
Chorlatsy Yanus seyn erb yn vngetrvebet forloren hat.
Orig. Peril. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, Durchmesser 4'5 Centi-
meter, weisses Wachs, an roter Seidenschnur angeheingt. Maria mit Kind, sitzend,
im Siegelfelde.

www.dacoromanica.ro
243

1439.
1399 August 15. Das Waitzner Kapitel beglaubigt auf. Bitten
des Johannes filius Georgii de Koachuya faniiliaris magnifici viri
comitis Ffrank filii Koniae bani de Zecheen iudicis curiae regiae
5 die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1347 Nr. 625 beziehungs-
weise von 1364 Nr. 803 mit der Urkunde des Konigs Karl von
1340 Nr. 557, betreffend die Verleihung der Giiter Nikolaus' von
Talmesch an den Woiwoden Thomas.
Datum per manus honorandi viri domini Dyonisii lectoris ecclesiae
10 nostrae ante dictae, in festo assumptionis virginis gloriosae, anno
domini M CCC nonagesimo nono.
Eingeschaltet von deco Weissenburger Kapitel 1399, Orig. Ungar. Landesarchiv
Budapest.
Regest: Fejer Codex XI, 471.

15 1440.
Gran 1399 Oktober 27. Johann, Erzbischof von Gran, frichtet
an den Propst von Hermannstadt und an die Dekane von Hermann
stadt und Kronstadt eine Einladung zur Synode nach Gran.
Orig. Pap. Bibliothek des evangel. Gymnasiums Augsb. Bek. Kronstadt. Siegel,
20 schadhaft, oval, in rotes Wachs, papierbedect, innen aufgedritckt. Der 26. Ok-
tober des Jahres 1399 fcillt auf einen Sonntag. Mit Riicksicht auf den dies Lunae,
Montag, wurde die Urkunde vim 27. Oktober hier eingereiht.

Johannes 1) dei et apostolicae sedis gratia archiepiscopus Strigoniensis


locique eiusdein comes perpetuns, primas et dictae apostolicae sedis legatos
25 natus necnon aulae regiae maiestatis Vngariae summus 2) cancellarius dilectis
nobis in Christ() filiis honorabilibus et discretis viris dominis praeposito
capituli Cibiniensis eiusdemque Cibiniensis et Brassouiensis capitulorum 3)
decanis nostrae diocesis salutem in domino benedictione cum paterna. Circa
curam gregis dominici nobis domino volente commissi iuxta pastoralis officii
Bo dehitum paternae sollicitudinis studium adhibentes, ad statum ipsius gregis
aciem nostrae considerationis dirigimus dantes operam in (panto 4) nobis ex
altissimis creditm., quod in sola inns soliditate et caritatis unione persistat.
Cum autem iuxta traditionem sacrorum canonum sanctam synodum singulis
annis adnioneamur celebrare, ad quam celebrandam secundum sanctorum
35 patrum instituta ferventer debemus insistere, in qua de corrigendis excessibus
et reformandis moribus documentisque salubrihus instruendis praesertim cum
1) Verleingerte Schrift.
2) Vorlage: suppnius. ,
3) Hierauf: de.
40 4) Gebessert aus: quantum.
164'

www.dacoromanica.ro
244

clero in dei timore diligentem debemus habere tractatum, ne nobis torpor


negligentiae quomodolibet possit imputari, et quod gravius est, ne sanguis
nostrorum subditorurn in dictis capitulis existentium et signanter vester et
aliorum nobis subiectorum, si qua correctione aut reformatione indigent, de
manibus nostris requiratur, ideo serie praesentium vos dominos praepositum 5
et decanos supra scriptos et quemlibet vestrum requirimus, monemus et
hortamur in domino vobisque et vestrum cuilibet in virtute sanctae
obedientiae et sub excommunicationis poena pro primo, secundo, tertio et
peremptorie ac monitione canonica, quam in rebelles et contraeuntes pro-
fOrimus in his seriptis, firmiter praecipimus et mandamus, quatenus iuxta 10
consuetudinem alias observatam vos et quilibet vestrum die octava festi beati
Adalberti martyris et pontificis dietae nostrae Strigoniensis ecclesiae patroni
eximii nunc affuturi 1) et aliis diebus sequentibus ad id aptis et statutis in
nostra cathedrali ecclesia Strigoniensi personaliter comparere et ad sanctam
synodalern congregationem omni occasione, difficultate et negligentia post- 15
positis venire debeatis a nobis et doctoribus ac magistratibus nostris exhor-
tationes salutiferas ac constitutiones canonicas audituri, titulos vestrorum
officiorum et alia prout tenemini et consuevistis iura ac indulgentiales
vestrarum ecclesiarum literas vobiscum allaturi et nobis ant nostro in
spiritualibus vicario in ipsa sancta synodo, quam domino propitio persona- 20
liter celebrare intendimus, fidem facturi pleniorem de eisdem. Praesentes
autem nostras synodales literas volumus, quod nobis in dicta sancta synod°
in specie repraesentare curetis. Datum Strigonii, die Lunae vicesimo sexto
mensis Octobris, nostro anulari sub sigillo, anno dominicae nativitatis mille-
simo trecentesimo nonagesimo none, pontificatus vero sanctissimi in Chribto 25
patris et domini nostri domini Bonifacii divina providentia papae noni,
anno decimo.

1441.
1399 November 25. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt fur
Mathias von Talmesch die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 30
1338 Nr. 546 mit der Urkunde desselben Kapitels von 1324 Nr. 413,
betreffend die Besitzungen Seiden, Bulkesch, Schonau and Panad.
Orig. Perg. Ungar. Landesarelliv Budapest. Siegel, spitzoval, weisses Wachs,
an rot-gritner Seidenschnur angelaingt.
Begat: Fejer Codex XI, 469. 35

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam prae-


sentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnitun sal-
vatore. Ad nniversorum notitiain harum serie volumus pervenire, quod nobilis
vir Mathias de Tholmach ad nostram personaliter veniendo praesentiam exhibuit
nobis quasdam literas nostras privilegiales tenoris infra seriph, petens nos 40

1) 1400 April 30.

www.dacoromanica.ro
245

debita cum instantia, ut ipsas ad uberiorem cautelam et iuris sui conser-


vationem de verbo ad verbum transcribi facere et sub transcripti forma
aliarum literarum nostrarum privilegialium sibi concedere dignaremur.
Quarum tenor tails est. (Folgt die Urkunde des Weissenburger Kapitels von
5 1338 Nr. 546 mit dessen Urkunde von 1324 Nr. 413.) Nos enim petitionibus
praefati Mathiae de Tholmach annuentes tenorem praedictarum literarum
onini integritate pollentern de verbo ad verbum transcribi fecimus et pen -
dentis nostri sigilli munimine roborari. Datum in quindenis festi beati Martini
confessoris, anno dornini millesimo CCC nonagesimo nono. Honorabilibus
10 et discretis viris dominis Johanne praeposito, Johanne cantore, Hynkone
custode ac Nicolao archidiacono de Kyzdi decano canonicis ecclesiae nostrae
existentibus.

1442.
1399 November 25. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt far
15 den Magister Johann, Sohn Johanns von Martinsdorf, die Urkunde
des Weissenburger Kapitels von 1396 Nr. 1376, enthaltend die Ur-
kunde des Vizewoiwoden Johann von 1396 Nr. 1375, enthaltend
Jerner die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1336 Nr. 522,
betreffend die Besitzung Martinsdorf.
20 Gleichzeitige Ausfertigung. Perg. Ungar. Landesarchio Budapest. VOM Siegel
keine Spur vothanden. .Die Urkunde ist von einern gleichzeitigen, sehr oft be-
zeugten Kanzlisten geschrieben.
Regest: Fele,. Codex XI, 471.

Capitulurn ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


25 praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
nobilis yin magister Johannes filius Johannis de Mortunfolwa ad nostram
personaliter accedendo praesentiam exhibuit nobis quasdam literas nostras
privilegiales tenoris infra scripti, petens nos debita cum instantia, ut ipsas
30 ad uberiorem cautelam et iuris sui conservationem de verbo ad verbum
transcribi facere ac sub transcripti forma similium literarum nostrarum
privilegialium sibi concedere dignaremur. Quarum tenor talis est. (Folgt die
Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1396 Nr. 1376, enthaltend die
Urkunde des Vizewoiwoden Johann von 1396 Nr. 1375, enthaltend ferner
35 die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1336 Nr. 522) Nos enim
praefati magistri Johannis filii Johannis petitionibus iustis et legitimis
annuentes tenorem praedictarum literarum nostrarum privilegialium omni
integritate pollentem de verbo ad verbum transcribi fecimus ac pendentis
sigilli nostri munimine roborari. Datum in quindenis festi beati Martini
40 confessoris, anno dornini millesimo CCC nonagesimo nono. Honorabilibus et
discretis viris dominis Johanne praeposito, Johanne cantore, Hynkone
custode ac Nicolao archidiacono de Kyzdi decano canonicis ecclesiae nostrae
existentibus.

www.dacoromanica.ro
246

1443.
1399 November 25. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt fiber
Einschreiten des nobilis vir Mathias de Tolmach die Urkunde des
Waitzner Kapitels von 1399 Nr. 1439 mit der Urkunde des Koni,ys
Ludwig I. von 1347 Nr. 625 beziehungsweise von 1364 1Vr. 803 5

enthaltend die Urkunde des Konigs Karl von 1340 Nr. 557, be-
treffend die Verleihung der Gater Nikolaus' von Talmesch an den
Woiwoden Thomas.
Datum in quindenis festi beati Martini confessoris, anno domini
M CCC nonagesimo nono praenotato. Honorabilibus et discretis viris 10

dominis Johan ne praeposito, Johanne cantore, Hynkone custode ac Nicolao


archidiacono de Kyzdi decano canonicis ecclesiae nostrae existentibus.
Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest Siegel, weisses Wachs in Wachs-
schiissa, an griin-roter Seidenschnur angehlingt, derNelbe Stempel wic Nr. 216.
Regest: Fejer Codex XI, 471. 15

1444.
1399 November 25. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt auf
Bitten des nobilis vir Mathias de Tolmach die Urkunde des Weissen-
burger Kapitels von 1399 Nr. 1437 mit der Urkunde des Woiwoden
Dionysius von 1364 Nr. 804, betreffend Martinsdorf und Gesass. 20
Datum in quindenis festi beati Martini confessoris anno domini
millesimo CCC nonagesimo nono.
Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, spitzoval, in weisses Wachs
gedriickt, an roger Seidenschnur angehangt.

1445. 25

Born bei Sankt-Peter 1399 Dezember 15. Papst Bonifaz IX.


stellt zur Forderung der gegenuber den Griechen, Walachen, Bulgaren
und Armeniern in Kronstadt 22t entfaltenden Bekehrungsthiitigkeit einen
.Ablassbrief aus.
Orig. Perg. Bibliothek des evangel. Gymnasiums Augsb. Be7c. Kronstadt. Blei- 30
bulle, an gelb-roter Seidenschnur angehangt. Aufschrift des Namenstempels, in
drei Zeilen, unzial: BONI 1) FATIUS 2) FP VIIII : Aufschrift des Apostel-
E E E

atempels, unzial, E kapital: SPA SPE.3) Vergleiehe die Photographic Hermannst.


Archiv, nach der Butte an der Urkunde des Papstes Bonifaz IX. von 1403, Orig.
Kapitelarchiv Mediasch. 35

1) Zweite Zeile.
2) Drate Zeile.
3) Beide S mit AbkiErzungsschleife.

www.dacoromanica.ro
247

Bonifatius 1) episcopus servus servorum dei universis Christi fidelibus


praesentes literas inspecturis salutern et apostolicam benedictionem. Sacro-
sanctae firlei catholicae augmentationi manum porrigere adiutricem pium
apud deum meritoritim reputantes libenter Christi fideles ad impendendurn
5 augmentationi huiusmodi sui corporis vires nostris literis exhortamur et, ut
ad id fideles ipsi eo fortius animentur quo magis animorurn commode se
speraverint adipisci, nonnumquam pro his spiritualia eis munera indulgentias
videlicet et remissiones elargimur. Cum itaque sicut accepirnus in oppido
de Corona seu vulgariter Brascho nuncupato Strigoniensis diocesis in con -
10 finibus christianitatis situato, in quo tarn Grecorum, AValachorum, Bulga-
rortim, A rmenorum quam aliorum infidelium multitudo quandam ecclesiam
in oppido praedicto pro eorum usu et cultu deorum habentium una cum
Christi fidelibus inibi degentibus habitat et moratur, quamplures de huius-
modi et aliis infidelibus pro tempore advenientibus gratia divina inspirati
15 se ad fidem praedictam convertere at veteri sorde et macula in sacro fonte
baptisrnatis mundari desiderant et proponunt laudabiliter permanere et, nisi in
huiusmodi eorum pio proposito et desiderio laudabili conserventur et assiduis
instructionibus, auxiliis et favoribus confortentur, de totali huiusmodi desiderii
et propositi omnium ipsorum collapse verisimiliter formidetur. Nos igitur qui
20 fidem praedictam nostris temporibus adaugeri intensis desideriis affectamus,
universitatem vestram rogamus, monemus et hortamur in domino vobis
nihilominus in remissionem g) peccaminum iniungentes, quatenus sic infideles
ipsos in huiusmodi eorum proposito et desiderio assiduis informationibus
bonorunique verborum exemplis conservare et quotidie confortare eisque
25 subveniendo vestrumque ad hoc pium et fructuosum praestando auxilium
et favorern studeatis, ut per hoc infideles ipsi valeant et debeant huiusmodi
eorum desiderium et propositum feliciter adimplere vosque per haec et alia
bona quae domino inspirante feceritis possitis ad aeternae felicitatis gaudia
pervenire. Nos enim de omnipotentis dei rnisericordia, et beatorum Petri et
30 Pauli apostolorum eius auctoritate confisi omnibus vere poenitentibus et
confessis, qui infideles ipsos ad huiusmodi eorum propositum et desiderium
feliciter assequendum ut praernittitur confortaverint at ad hoc eis sub-
veniendo praestaverint eorum auxilium et favorem, quatuor annos et totidem
quadragenas de iniunctis eis poenitentiis misericorditer relaxarnus praesentibus
35 perpetuis futuris temporibus duraturis. Datum Romae spud sanctum Petrum,
XVIII Kalendas Januarii, pontificatus nostri anno undechno.
Unten links, von der Kanzlei: A. de Portuguario.
Auf der Riickseite, auf dem unteren umgeboyezzen Rande links, vom
Schreiber der Urkunde: Gratis de mandato domini nostri papae.
40 Ic. de Ferentino.
Auf der Riickseite, von der Kanzlei: Regestrata.
1) Verliingerte Schrift.
2) Vorlage: remissionum.

www.dacoromanica.ro
248

1446.
Gran 1400 Februar 1. Matheus, Vikar des Graner Erzbischofs,
verleiht Franciscus, dens Dekan von Kronstadt und Pfarrer von
Marienburg, Vollmacht, betreffend die Sacri liquores Chrisma und
01, betreffend ferner die Beichte und Busse und die Dimissorien, far 5

zu ordinierende Geistliche.
Orig. Pap. Bibliothek des evangel. Gymnasiums Augsb. Bek. Kronstadt. Siegel,
rund, Durchmesser 3.5 Centimeter, war in griines Wachs innen aufgedrfickt.

Matheus de Vicedominis de Placentia praepositus ecclesiae sancti


Anthonini de eadem utriusque iuris doctor canonicusque Strigoniensis, reve- 10
rendissimi in Christo patris et domini, domini Joliannis dei et apostolicae
sedis gratia archiepiscopi Strigoniensis locique eiusdern comitis perpetui ac
primatis et dictae sedis apostolicae legati nati et cetera vicarius in spiri-
tualibus et generalis causarum auditor dilecto nobis in Christo honorabili et
egregio viro domino Francisco in decretis baccalaureo 1) decano Brasouiensi 2) 15
ac plebano in castro Mariae spiritualis ittrisdictionis Strigoniensis 3) salutem
in eo, qui est omnium fidelium suorum vera salus. Cum vos propter
loci magnam distantiam ac viarum pericula pro sacris liquoribus videlicet
chrismate et oleo sancto ecelesiasticis sacramentis vobis et ceteris christicolis
in et sub dicto vestro decanatu degentibus necessariis hominesque utriusque 20
sexus in et sub eodem decanatu vestro existentes pro debitis confessione
et absolutione habendis in casibus episcopalibus huic sanctae sedi Strigoniensi
a canone sive per synodales eonstitutiones specialiter reservatis, ac ad
ecclesiasticos ordines promoveri desiderantes pro recipiendis ipsis ordinibus,
prout vestri ex parte nobis exponitur, ad dictam hanc sedem Strigoniensem 25
accedere non possitis net poss[int,] nobis humiliter supplicari fecistis, ut
(le et super praemissis vobis et vestris praedictis de remedio providers
dignaremur opportuno. Et quia ad ea quae salutem concernunt anirnarum
favorabiliter inclinari et intendere debemus vestrisque iustis in hac parte
petitionibus benigne annuentes vobis pro dictis sacramentis petendis et 30
recipiendis ad quemcumque malueritis catholicum episcopum vobis proxi-
miorem,4) gratiam et communionem dictae apostolicae sedis habentem pium
recursum habendi et ipsa sacrarnenta ab eodem recipiendi et ipsis receptis
ceteris dicti vestri decanatus parochialium ecclesiarum plebanis eadem sacra-
menta distribuendi ac generaliter utriusque sexus homines sub ante dicto 35
vestro decanatu constitutos et existentes in casibus etiam praefato domino
nostro domino ..b) archiepiscopo et huic sanctae sedi generaliter a canone
1) Vorlage: baccalario.
2) Vorlage: Barsouiensi.
8) Hierauf zwei Punkte. Diese Punkte stehen am Ende der Zeile und sind wohl 40
nur zum Ausfullen der Zeile bestimmt.
4) Vorlage: proximiorum.
6) Johannes.

www.dacoromanica.ro
249

vel per synodales constitutiones specialiter reservatis per vos vel alios ad
id per vos specialiter deputatos absolvendi ac poenitentias salutares ipsis
confitentibus pro modo culpae imponendi 9 necnon quibuscumque in districts
praedicti vestri decanatus existentibus cupientibusque ad aliquos ecclesiasticos
5 ordines promoveri, ut a quocumque antistite catholico ut praefertur dietae
apostolicae sedis communienern et gratiam habente voluerint, dummodo ad
id examinatione praehabita idonei reperti fuerint aliudque canonicum super
hoc ipsis non obsistat, super quibus vestram et ordinantis2) conscientiam
oneramus,8) ad omnes ecclesiasticos ordines etiam risque ad presbyteratus
10 ordinem inclusive possint et valeant debitis statutis a iure temporibus pro-
moveri et ipsos ordines licite recipere, auctoritatem et licentiam ac dimis-
sorias literas ipsis dandi tenore praesentium auctoritate dicti nostri vicariatus
officii in absentia praedicti domini nostri domini .4) archiepiscopi in remotis
.

agoutis vobis duximus concedendurn 5) et concedimus per praesentes, secund UM


15 quod alias per hanc sedem super praemissis vobis et praedictis concedi
consuevit, nisi ipsi casus poenitentiales essent adeo graves et enormes, super
quibus merito videretur et esset haec dicta sancta sedes Strigoniensis con-
sulenda, super quibus ac debitis poenitentiis ipsis absolvendis iniungendis
vestras et aliorum plebanorum in ditto vestro decanatu existentium, ad
20 ipsas confessiones audiendas et absolutiones, quoad certos casus, reservatas 9
et 9 impendendas per vos deputandorum conscientias oneramus. Super quibus
omnibus praesentes nostras literas nostri maioris sigilli impressione munitas
vobis duximus concedendas usque ad sanctam synodum in proximo in dicta
ecclesia Strigoniensi celebraturarn et per vos visitari consuetain et non
25 ultra valituras.7) Datum Strigonii, die dominica prima mensis Februarii,
anno dominicae nativitatis millesimo quadringentesimo, indictione octava,
pontificatus vero sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Boni-
facii divina providentia papae noni, anno undecirno.
Vom Schreiber der Urkunde: Per me Martinum notarium.

30 1447.
1400 Meirz 30. Das Weissenburger Kapitel bezeugt den Ver-
gleich zwischen _Anna, der Wittwe Johanns von Benzenz, einerseits
und Johann, dem Sohne Johanns von Martinsdorf, und Genossen
andererseits, betreffend die Aufteilung des Nachlasses nach Johann,
35 1) Hierauf: Zusatz, nachgetragen vom Schreiber der Urkunde, am untern Runde
links, in zwei etwa 9 Centimeter breiten Zeilen. Dieser Zusatz ist durch Risse am Rande
fast ganz zerstort. Von der ersten Zeile sind noch die Worte erhalten: presbyterum in
confessorem eligendi, qui in casibus.
9 Vorlage: ordinant.
40 8) Hierauf: ut.
4) Johannes.
5) Vorlage: concedendas.
9 So Vorlage.
7) Uber der Zeile nachgetragen.

www.dacoromanica.ro
250

dem Sohne Salonions von Kelling, ferner nach Magdalena, der Tochter
Michaels von Kelling, unci Anna, der Tochter Michaels von Kelling,
betrefiend ferner die Begleichung der Entschadigungsanspruche be-
zuglich des Nachlasses der genannten Anna von Kelling.
Orig Perg. Ungar. Landesarchio Budapest. Siegel, in weisses W«elts auf der 5
Riiekseite aufgedriiekt, derselbe Stempel wie Nr. 520.
Regest: Fejer Codex XI, 480.

Nos capitulum ecclesiae Transsiluanae significamus tenors praesen-


tium quibus expedit universis, quod nobili d[omina] Anna relicta quondam
magistri Johannis filii Nicolai de Bencench ab una parte, ab alia vero strenuo 10
milite magistro Johanne filio Johannis de Martunfolwa ac magistro Andrea
filio Gregorii de Vingarth coram nobis personaliter constitutis confessum
exstitit per eosdem concorditer pariter et relatum, quod ipsi portionem eorum
possessionariam a quondam Johanne filio Salomonis de Kelnek in possessio-
nibus Hennegfolwa I) et Birbo necnon a quondam domina Magdalena consorte 15
magisii7VITil de Kallo tilia videlicet quondam Michaelis filii Danielis de
dicta Kelnek ac a quondam domina Anna filia Michaelis filii Michaelis de
eadem Kelnek in possessionibus Hennengfolwa Birbo, Vingarth praedictis
ac Vereseghaz, Gergerfaya, Rengenkerh,l) Kut et Bencench ad ipsos et Si-
gis[mundum Hum] Stephani dicti Kezeg communiter iure successorio devo- 20
lutam inter se et eundem Sigismundum filium Stephani in quatuor partes .

rectas et aequales quantum ad usum divisisseut, in quibus quaelibet partium


suam sibi congruentem habuisset et haberet portionem. Praeterea quod idem
magister Johannes filius Johannis ac magister Andreas filius Gregorii de
portione dotis et rerum paraphernalium 2) ipsis contingents per praefatum 25
magistrtun Johannem filium Ni[eolai] dominae matri praenominatae do-
minae Annae filiae Michaelis filii Michaelis de portionibus eiusdem possessio-
nariis olim solutarum ac de portione expensarum, quas idem magister Jo-
hannes filius Nicolai in reobtentione earundem portionum possessionariarum
ipsius dominae [Annael fecisset, dictae dominae Annae relictae ipsius magistri 30
Johannis filii Nicolai plenam et omnimodam satisfactionem impendissent.
Sed pro quibus quidem portionibus earundem dotis et rerum parapherna-
hum 2) ac expensarum praedictarum ut praefertur sibi persolutis ipsa domina
Anna eosdem Johannem filium Johannis et Andream filium Gregorii ac
eorum successores quitos, solutos et expeditos reddidisset et reddidit coram 35
nobis testimonio praesentium mediante. Datum tertia feria proxima post do-
minicam Letare, anno domini millesimo quadringentesimo.

1448.
Rom bei Sankt-Peter 1400 Mai 1. Papst Bonifaz IX. widerruft
die Exemptionen der zur Jurisdiktion des Graner Erzbischofs yell& 40

1) So Vorlage.
1) Vorlage: parafornalium.

www.dacoromanica.ro
251

9-igen Kloster, Propsteien, Dekanate, Isrirchen, Pralaten und Personen


und verfligt, dass die genannten Pralaten und Genossen blos unter
der Jurisdiktion, des Graner Erzbisehofs stehen sollen.
Eingeschaltet als zweites Insert von dem Papste Leo X. 1513, Orig. Kapitel-
5 archiv Gran. Die Urkunde des P«pstes Leo X. ist beglaubigt von dent Kustos
und Vizepreifekten des vatikanischen Geheimarchivs Jakob Antonius den 29. Juli
1722, Orig. Primatialarchiv Gran. Zur Erlituterung des Textes werden zwei Zu-
Seitze hie). vertiffentlicht. Die als 1. Zusatz sich findende Urkunde ..bildet einen
Nachtrag. Die Urkunde des 2. Ztesatzes wurde wegen ihrer unsichern Uberlieferung
10 nicht als selbstandiger Text aufgenommen.
Druck: Acta et decreta synodi dioecesanae Strigoniensis, Pres.burg 1629,
Seite 136. Peterffy Concilia II, 288. Pray Specimen I, 13. Katona Hist. crit. XI,
510. Torok Magyarorsz. primcisa II, 57.
Regest: Transilvania 1872, 173.

15 Bonifatius episcopus servus servoruni dei ad futuram rei memoriam.


Etsi quibuslibet personis ecclesiasticis ex iniuncto nobis apostolicae servitutis
officio assistere defensionis praesidio teneamur, ad illorum tamen iurium et
privilegiorum conservationem praestantius intendere nos convenit, qui in
partem sollicitudinis assumpti potioris sunt dignitatis titulo insigniti. Dud urn
20 siquidem ad nostram notitiam deducto, quod de antiqua et approbata et
hactentts pacific° observata consuetudine Pechwaradiense et Saxardiense ac
de Batha et de Fewldwar necnon de Kolosmonosthora et sancti Andreae de
iuxta Wyssegrad et sancti Gerardi de Chanadino et Thykoniense ac Symi-
giense necnon Zaladiense et sancti Jok ac de Beel necnon de Sambok et
25 de Chet!) ac sanctae crucis de Lelez ac de Jazow et sancti Stephani de
promontorio Waradiensi sancti Benedicti et Premonstratensis ordinum mona-
steria, necnon Demesiensis et Tituliensis ac Orodiensis et veteris Budensis
ac Cibiniensis collegiatarurn ecclesiarum praepositurae, necnon sanctae Mariae
virginis et sanctae Mariae Magdalenae de castro et sancti Petri martyris necnon
30 sancti Gerardi de suburbio oppidi Budensis alias Noui montis Pesthiensis et
Pesthiensis ac Waciensis et de Kessew ac de Ewrs prope Budam et de Sasaad
ac de Alba ecclesia, sanctae Mariae prope veteretu Budam ac de Kamarthen I)
et de Wyssegrad ac de Naghpathak et de Apachasomlyo necnon de Papa ac
de Leweld et de Segesdino ac de Wyhel ac de Lamperthaza ac de Zelews et
35 de Aranyas ac de Bereg et de Nemphy2) parochiales ecclesiae, ac Cibiniensis
praedictae et Brassouiensis ecclesiarurn decanatus, Quinqueecclesiensis, Wes-
primiensis, Agriensis, Waradiensis, Transsiluaniensis, Colocensis, Chanadiensis
et Jauriensis diocesum2) cum certis parochialibus ecclesiis et plebaniis ac
decanatibus, quorum nomina praesentibus haberi volumus pro expressis, in
40 dicta Transsiluaniensi olim Argensi diocesi et aliis 4) ubilibet consistentibus
praedictis decanatibus immediate subiectis sub omnimoda iurisdictione in
a) Vorlage: Kamarthen.
2) So Vorlage. Bichtig: Nemthy.
3) Vorlage: (hoe.
45 4) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
252

spiritualibus archiepiscopi Strigoniensis pro tempore existentis pleno iure


fore1) dignoscebantur, et quod praelati ac personae monasteriorum, praepo-
siturarum, decanatuum et ecclesiarum praedictorum nullum alium praeter-
quani ipsum archiepiscopum in eorum superiorem habere et recognoscere
et eidem archiepiscopo tamquam immediato superiuri et nulli alteri obedi- 5
entiam et reverentiam debitas exhibere et ad synod um eiusdem2) archiepiscopi,
quoties illam per ipsum archiepiscopum celebrari contingeret, accedere et
pro procurationibus legator= ac provisionibus nunciorum sedis apostolicae
persolvendis ac aliis oneribus supportandis contributionem debitam facere
consueverant, et quod tam venerabilis frater noster Johannes quam praede- to
cessores sui archiepiscopi Strigonienses, qui fuerant pro tempore, in pacifica
possessione vel quasi iuris exercendi superioritatem et iurisdictionem huius-
modi in monasteria, praeposituras, decanatus et ecclesias praedictas eorumque
personas et loca a tanto tempore fuerant, cuius contrarii memoria non ex-
stabat. Nos consuetudinem eandem, sicut ab olim laudabiliter introducta 3) 15
et ex tune pacifice observata4) consistebat, et quaecumque inde secuta
rata habentes et grata ea auctoritate apostolica ex certa scientia per alias
nostras literas confirmavimus et ipsarum nostrarurn literarum scripti patro-
cinio communivimus supplentes omnes defectus, si qui forsan intervenissent
in eisdem, prout in ipsis literis plenius continetur. Cum autem sicut acce- 20
pimus ab aliquibus asseratur nos ant aliquern praedecessorum nostrorum
Romanorum pontificum ad alicuius seu aliquorum instantiam vel preces
importunas aliqua ex monasteriis, praeposituris, decanatibus et ecclesiis,
praelatis seu personis huiusmodi a iurisdictione et potestate archiepiscopi
Strigoniensis pro tempore existentis huiusmodi exemisse et etiam liberasse 25
vel in posterum eximere et etiam liberare et contra praemissa vel aliquid
ipsorum aliqualiter literas apostolicas concessisse ac etiam einanasse seu
delegisse, nos eidem Johanni et successoribus suis archiepiscopis huiusmodi
super his providere volentes motu proprio, non ob alicuius super hoc nobis
oblatae petitionis instantiam sed de nostra mera liberalitate, ex certa scientia 30
omnes et singulas huiusmodi exemptiones monasteriorum, praepositurartun,
decanatuum, ecclesiarum, praelatorum et personarum praedictorum ac conces-
siones quascumque, si quae a nobis sive praedecessoribus nostris huiusmodi
aut de mandato nostro vel praedecessorum nostrorum in genere vel in specie
sub quacumque forma vet expressione verborum etiam proprio nostro mote 35
forsan emanaverint vel etiam emanari contingeret, etiamsi de illis eorumque
totis tenoribus in praesentibus specialis et expressa mentio foret habenda,
ac etiam literas quascumque, si quae super ipsis exemptionibus, concessionibus
et delegationibus confectae appareant vel in posterum apparere 5) contingat,
motu simili tenore praesentium revocamus, cassamus et irritarnus ac nullius 40
esse volumus roboris vel momenti perinde ac si exemptionum et liberationum
2) Fehlt in der Vorlage.
2) Vorlage: eandem.
2) Vorlage: introductam.
4) Vorlage: observatam. 45
6) ere auf .Rasur.

www.dacoromanica.ro
253

ac delegationum literae huiusmodi a nobis minima emanassent. Et insuper


ut praelati et personae huiusmodi in praernissis se erga dictum Johannem
archiepiscopum et successores suos huiusmodi eo fidelius et devotius gerere
ipsique Johannes archiepiscopus et successores huiusmodi iurisdictionem eo
5 quietius exercere possint, quo maiori libertate fuerint muniti, praelatos,
personas, monasteria,') praeposituras,2) decanatus et ecelesias ante dicta cum
omnibus bonis spiritualibus et temporalibus, quae in praesentiarum obtinent
at in futurum dante domino iustis modis poterunt adipisci, ab omni iuris-
dictione, dorninio, potestate, subiectione et visitations archiepiscoporum, epis-
to coporum et aliorum ordinariorum iudicum quorttmctunque praeterquam dicti
Johannis archiepiscopi 2) et successorum suorum archiepiscoporum Strigo-
niensium pro tempore existentium auctoritate apostolica tenore praesentiutn
motu simili totaliter de novo eximimus et perpetuo liberamus et sub eorundem
Johannis archiepiscopi et successorum protectione suscipimus 9 ac exemptos,
15 immunes atque liberos ipsique Johanni archiepiscopo at successoribus suis
huiusmodi et nulli alteri voltunus immediate subiacere ita, (plod archiepiscopi,
episcopi vel indices supra dicti ant alia quaevis persona ecclesiastica vel
mundana quacrunque praefulgeat dignitate praeter Johannem et successores
suos archiepiscopos huiusmodi in eos ac bona praedicta utpote prorstts
20 exempta non possint excommunicationis, suspensionis vel interdicti sententias
promulgare ant alias etiam ratione delicti vel contractus ant rei, de qua
ageretur in iudicio vel extra, ubictunque committatur delictum vel iniatur
contractus ant res ipsa consistat, ittrisdictionem sett potestatem aliquam
exercere, decernentes omnes et singulos processus ac excommunicationum,
25 suspensionum et interdicti sententias, quos et quas etiam forsan praetextu
exemptionum supra dictarum vel alias contra huiusmodi nostrae revocationis
et exemptionis tenorem promulgari contigerit vel fuerint promulgati sett pro-
mulgatae, irritos et inanes ac etiam ex nunc irritum et inane, si secus super his
a quoquam quavis auctoritate scienter vel ignoranter contigerit attentari.
30 Nu lli ergo omnino hominum liceat bane paginam nostrae revocationis, cassa-
fiords, irritationis, voluntatis, exemptionis liberationis, susceptionis et cons&
tutionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare
praesumpserit, indignationem omnipotentis dei ac beatorum Petri et Pauli
apostolorurn eius se noverit incursurum. Datum Romae apud sanctum Petrum,
35 Kalendis Maii, pontificatus nostri anno undecimo.

1. Zusatz zu Nr. 1448.


Rom bei Sankt-Peter 1389 November 14. Papst Bonifaz IX. verleiht den Praclaten
und Personen der zur Turisdiktion des Graner Erzbischofs gehorigen Kloster, Propsteien,
Dekanate und Kirchen das Becht, nur vor dem Graner Erzbischof gerichtlich belangt
40 zu tverden.
Eingeschaltet als erstes Insert von dem Papst Leo X. 1513, Orig. Kapitelarchiv
Gran. Die Urkunde des Papstes Leo X. ist beglaubigt von dem Kuetos and
1) Vorlage: monasteria, personas.
2) Fehlt in der Vorlage.
45 8) ipimus auf Rasur.

www.dacoromanica.ro
254

Vizeprafelcten des vatikanischen Geheimarchivs Jakob Anlonius den 29. Jule 1722,
Orig. Primatialarchiv Gran. Die voliegende Urkunde ist tinter Nr. 271 als Regest
irrtiinilich rum Jahre 1295 einyereiht ivorden.
Druck: Fejer Codex VI, 1, 350. Tara Magyarorsz. primdsa II, 41. Densu-
sianu Documente (Band I, Volumen I) 526. 5
Regest: Teutoch u. Firuhaber Sieb. Urkb. I, Seite LXXVI. Potihast Regesta
Nr. 24218.
Bonifatius episcopus serves servorum dei ad futuram rei memoriam. Ad ea quae
ecclesiarum et monasteriorum an personarum in illis degentium gravatninibus occurritur
ac statui pacific° at tranquillo consulitur,2) libenter intendimus illisque quantum cum deo 10
possumus favorem apostolieum impartimur. Hodie siquidem ad nostrain notitiam deducto,
quod de antique et approbate et hactenus pacifico observata consuetudine Pechwaradienso
at Saxardiense an de Patha2) at de Fewldwar necnon de Kolosmonosthora an sancti Andreae
de iuxta Wyssegrad et sancti Gerardi de Chanadino eta) Thykoniense an Symigiense necnon
Zaladiense et sancti Jok an do Beet necnon de Sambok et de Cheth ac sanctae crucis de 15
Lelez an de Jazow et sancti Stephani de promontorio Waradiensi sancti Benedicti et Pre-
monstratensis ordinute monasteria necnon Demesiensis et Tttuliensis an Orodiensis et veteris
Budensis an Cibiniensis collegiatarum ecclesiarum praepositurae necnon sanctae Mariae
virginis et sanctae Mariae Magdalenae de castro et sancti Petri martyris necnon sancti
Gerardi de suburbio oppidi Budensis alias Noui montis Pesthiensis at Pesthiensis an 20
Waciensis at de Kessew an de Ewrs prope Budam et de Sassed an de') Alba ecclesia,
sanctae Mariae prope veterem Budam acs) Kamarohensis et de Wyssegrad an de Nagh-
pathak et de Apaczasomlyo necnon de Papa an de Leweld et de Segesbino9 an de Wyhel
at de Lamperthhaza an de Zelews an de Aranyas an de Bereg et de Nemthy parochiales
ecclesiae an Cibiniensis praedictae et Brassouiensis ecclesiarum decanatus, Quinque- 25
ecclesiensis, Wesprimiensis, Agriensis, Waradiensis, Transsiluaniensis, Culocensis, Chana-
diensis et Jauriensis diocesum6) cum certis parochialibus ecclesiis et plebaniis an de-
canatibus, quorum nomina praesentibus haberi volumes pro expressis, in dicta Trans-
siluaniensi olim Argensi diocesi et alias ubilibet consistentibus praedictis decanatibus
immediate subiectis sub °tune-node iurisdictione in spiritualibus archiepiscopi Strigoniensis 30
pro tempore existentis pleno iure fore dignoscebantur, at quod praelati an personae mona-
steriorum, praepositurarum, decanatuum et ecclesiarum praedtctorum nullum all= praetor
ipsum archieptscopurn in eortun superiorem habere et recognoscere et eidem archiepiscopo
tamquam eorum inunediato superior' et nulli alteri obedientiam et reverentiam debitas
exhibere an ad synodum eiusdem archiepiscopi, quoties Mate per ipsum archiepiscopum 35
celebrari contingeret, accedere et procurationibus legatorum an provisiouibus nunciortun
sedis apostolicae persolvendis et aliis oneribus supportandis contributiouent debitam facere
consueverant, et quod tam venerabilis Later nester Johannes quail' praedecessores sui
archiepiscopi Strigonienses, qui fuerunt pro tempore, in pacifica possessione vel quasi inns
exercendi superiotatem at iurisdictionem huiusmodi iu monasteria, praeposituras, decanatus 40
et ecclesias praedicta eorunique personas et loca a tent° tempore fueraut, cuius coutrarii
memoria non exstabat. Nos consuetudinete eandem, sicut ab olim laudabiliter iutroducta
et ex tune pacifice observata consistebat,7) et quaecumque iude secuta rata habentes at
grata ea auctoritate apostolica ex certa scientia per alias nostras literas confirmavimus et
literarum nostrarute ipsartun scripti patrocinio communivimus supplentes omues defectus, si 45
qui forsan interveuisseut iu eisdem, prout in ipsis literis plenius continetur. Volentes igitur

') Scilicet: per quae.


2) de P auf Rasur.
3) Hierauf: de.
4) Fehlt in der Vorlage. 50
5) Richlig : Segesdino.
6) Vorlage: dioc.
7) Vorlage: consistebant.

www.dacoromanica.ro
255

praelatos et personas monasteriorum, praepositurarum, decanatuum et ecclesiarum prac-


dictorum favoribus proseqm gratiosis motu proprio, non ad ipsorum vel alicuius pro eis
super hoc nobis oblatae petitionis instantiam sed de nostra mera liberalitate et ex certa
scientia omnibus eorundem monasteriorum, praepositurarum, decanatuum et ecclesiarum
5 praelatis et personis praesentibus et posteris auctoritate apostolica de speciali gratia tenore
praesentium indulgemus, ut auctoritate literarum sedis apostolicae hactenus concessarum
vel in posterum coneedendarum, quae de hoc indulto plenam et expressam ac de verho
ad verbum non fecerint mentionem, coram aliquo alio iudice quam archiepiscopo Strigo-
niensi pro tempore existente nequeantl) ex quacumque causa ad iudicium evocari sic
10 tamen, quod ipsi praelati et personae de ipsis conquerentibus coram eodem archiepiscopo
tenoantur legitime stare iuri. Decernimus insuper senteotias et processes, quas et quos
contra praesentis indulti formai» promulgari forsan contigerit vel haberi, irritos penitus et
inanes. Nulli ergo omnino hominum liceat bane paginarn nostrae voluntatis, concessionis
et constitutionis infiingere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare
15 praesumpserit, indignationem omnipotentis dei ac beatorum Petri et Pauli apostolorum
eius se noverit inciusurum. Datum Romae apud sanctum Petrum, decimo octavo Kalendas
Decembris, poutificatus nostri anno priino.

2. Zusatz zu Nr. 1448.


Rom bei Sankt-Peter 1399 November 14. Papst Bonifaz IX. besteitigt die dent Grafter
20 Erzbischof beziiglich mehrerer Kloster, Prop qeien, Dekanate and Birchen zustt hendt n
Jurisdiktionsbefugnisse and sonstigen Rechte.
Druck: Fejer Codex X, 2, 789 nach Kevenesi Manuskr. Band LXI, tinter R,
Seite 415, welcher aus dent Orig. Frimatialarchiv Gran geschopft hat. Den-
susianu Documente 409.
25 Bonifacius episcopus servus servorum dei ad perpetuam rei memoriam. Ex in-
iuncto nobis a domino apostolicae servitutis officio ad ea, per quae status ecclesiarum
praesertim metropolitanarum ac praelatorum illis praesidentium salubriter dirigi eorumque
iura et iurisdictiones illaesa valeant conservari, sollicitis studiis intendimus et Hs, quae
pro ecclesiarum et praelatorum huiusmodi honore et commoditatibus provide facta sunt,
30 ut illibata persistant, libenter cum a nobis requiritur adiicimus apostolici muniminis firmi-
tatem. Nuper siquidem ad nostram notitiam fait cloth-whim, quod de antiqua et approbata et
haetenus paeifice observata consuetudine Peeliwaradiense et Saxarclie»se3) ac de Batha et
de Feldwar necnon de Kolosnaonostra ac sancti Andreae de iuxta Gron Wissegrad et sancti
Gerardi de Chenadino et Thikoniense ac Simigiense necnon Zaladienme3) et saneti Jok4) ac
35 de Beel necnon de Sambok et de Chuth ac sanctae crueis de Lelez ac de Jazow ac sancti
Stephani de promontorio Waradiensi sancti Benedicti et Praemonstratensis ordinum mo-
nasteria, necnon Demesiensis et Titulensis ac Orodiensis et veteris Budensis ac Cibiniensis
collegiatarum ecclesiarum praepositurae, necnon sauctae Mariae virginis 5) et 5) sanctae 5)
Mariae 6) Magdalenae de castro et sancti Petri martyris necnon sancti Gerardi de suburbio
40 oppidi Budensis alias Noui niontis Pestiensis et 5) Pestiensis ac 5) Vaciensis ac de Kessew
ac de Wrs prope Budam et de Sasad ac de 5) Alba ecclesia, sanctae Mariae prope veterem
Budam ac de Kameriensi et de Wissegradiensi ac de Nagypatakiensi7) et de Apathasomlyo
necnon de Papa ac de Leweld et de Segesdino ac de Vyhely et de') Lamberthaza ac de
Zeleus et de Aranyos et de Bereg et de Netnti parochiales ecclesiae, ac Cibiniensis plae-
45 i) Vorlage: nequeat.
3) Vorlage: Pechwaradiensis et Saxardiensis.
3) Vorlage: Thikoniensis ac Simigiensis necnon Zaladiensis.
4) Vorlage: Job.
5) Fehlt in der Vorlage.
50 6) Vorlage: Kesserew.
7) Vorlage: Nagypatakien. Scilicet: civitatibus.

www.dacoromanica.ro
256

dictae et Brassouiensis ecclesiarum decanatus, Quinqueecclesiensis, Wesprimiensis, Agriensis,


Varadiensis, Transyluaniensis, Colocensis, Chanadiensis et Jauriensis diocesum 1) cum certis
parochialibus ecclesiis et plebaniis an decanatibus, quorum nomina praesentibus haberi vo-
litmus pro expressis, in dicta Transyluaniensi olim Argensi diocesi et alias ubilibet con-
sistentibus praedictis decanatibus immediate subiectis sub omnimoda iurisdictione in spin- 5
tualibus archiepiscopi Strigoniensis pro tempore existentis pleuo hire fore dignoscuntur,
et quod praelati at personae monasteriorum an praepositurarum, decanatuuni et ecclesiarum
praedictorum I) nullum alium praeter dictum archiepiscopum in eorum 3) superiorem habere
et recognoscere et eidem archiepiscopo trunquam eorum immediato superiori et milli alteri
obedientiam et reverentiam debitas exhibere, et ad synodum eiusdem archiepiscopi, quoties 10
illam per ipsum archiepiscopum celebrari contigerit, accedere et pro procurationibus le-
gatorum an provisionibus nuncioruin sedis apostolicae persolvendis an aliis oneribus sup-
portandis contributionem debitam facere consueverunt, quodque tam venerabilis frater
uoster Joannes quam praedecessores sui archiepiscopi4) Strigonienses, qui fuerunt5) pro
tempore, in pacifica possessions vel quasi inns exercendi superioritatem at iurisdictionem 15
huiusmodi in monasteria, praeposituras, decanatus et ecclesias praedicta eorumque personas
et loca a tanto tempore exstiterant, cuius eontrarii memoria non existit. Nos igitur, qui
de praernissis plenanam recepimus informationern, ne praefatuin Joannem et eius succes-
sores archiepiscopos Strigoilienses, qui erupt pro tempore, in4) iurisdictione et superioritate
Imiusmodi in posterum molestari contingat, motu proprio, non ad alicuius super hoc nobis 20
oblatae petitionis instantiam, sed de nostra mera liberalitate et ex certa scientia consuetu-
dineni eandem, sicut ab olim laudabiliter introducta et hacteuus pacifice observata exstitit,
et quaecumque 6) inde secuta rata habentes et grata ea7) auctoritate apostolica laudamus,
approbamus et confirmamus et praesentis scripti patrocinio communimus, supplentes omnes
defectus, si qui forsan intervenerint in eisdem, an nihilominus motu simili consuetudinem 25
praefatam in sui roboris firmitate perpetuis tempoibus futuris inviolabiliter perdurare vo-
humus, decernimus et mandamus apostolicis an etiam provincialibus et syuodalibus et aliis
in contrarium editis seu edendis constitutionibus et aliis contranis non obstantibus quibus-
cumque, et insuper ex nunc irritum decernimus et inane, si secus super his a quoquam
quavis auctontate scienter vel iguoranter contigerit attentari. Nu Ili ergo hominum liceat 30
hanc paginam nostrae laudationis, approbationis et confinnationis, communitionis, supple-
tionis, voluntatis, constitutionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem
hoc attentare praesumpserit, indignationem omnipotentis dei at beatorum Petri et Pauli
apostolorum Pius se noverit incursurum. Datum Romae spud sanctum Petrum,.XVIII.
Kalendas Decembris, pontificatus nostri anno XL 35

1449.
1400 Mai 31. Das Weissenburger Kapitel bezeuyt den Vergleich
zwischen dem Richter Gregor von Weissenburg und Genossen einer-
seits and Johann Clementis, dem Rektor des Andreasaltars in der
Weissenburger Kirche, andererseits, betreffend eine Miihle am Om- 40
polyfluss, den Wasserlauf dieses Flusses und den Wald Turulberek.
1)
Vorlage: diocesis.
2) Vorlage: praedictarum.
3) Vorlage: eo.
4) Fehlt in der Vorlage. 45
5) Vorlage: fuerint.
6) Vorlage: quacumque.
7) Vorlage: ex.

www.dacoromanica.ro
257

Druck: Jakab Okleveltdr 1, 109 nach der Beglaubigungsurkunde des Weissen-


burger Kapitels von 1421, Orig. Stadtarchiv Klausenburg. Die im Text erwahnte
Subscriptio notarii ware auch int Wortlaut an der fiir sie entsprechenden Ste lle
des Tex(es zu 'erwarten. Dieser Wort laut fehlt jedoch in der Vor lage, welche
5 gegenweirtig die einzige Queue fur die hier veroffentlichte Urkunde ist.

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quam futuris praesens script= inspecturis salutem in omnium
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
providis viris Gregorio iudice, Antonio Porkolab et Georgio aurifabro hos-
10 pitibus Albensibus praescriptis personaliter ac Thoma dicto Zoldus, Antonio
dicto Zewres, Thoma Zykes, Mathia filio Hermanni ac Thoma Martini Briccii
similiter hospitibus Albensibus nomine procuratorio ab una parte, ab alia
vero discreto viro domino Johanne Clementis presbytero reetore altaris bead
Andreae apostoli siti in ecclesia nostra coram nobis ac notario publico et
15 testibus infra scriptis personaliter constitutis confessum exstitit per eosdem
Gregorium iudicem, Anthonium Porkolab et Georgium attrifabrum propriis
ac tit supra nominibus pariter et relatum, quod licet praefatus dominus
Johannes Clementis presbyter rector altaris praedicti1) super destructione
molendini eiusdem altaris in fluvio Ompay infra castrum Albense a parte
20 orientis siti ac transtnutatione meatus dicti fluvii Ompay necnon decisione
silvae Turulberek vocatae 2) aliisque damnis exinde dicto altari et sibi secutis,
prout plenius in processibus honorabilis viii domini Michaelis dicti Bullas
iudicis in hac parte subdelegati exprimitur, mediantibus literis apostolicis
coram eodem domino iudice subdelegato ipsos in causam attrahendo contra
25 ipsos usque ad sententiam excommunicationis latae processisset3) ipsosque
denunciari fecisset,4) tamen arbitraria compositione et ordinatione proborum
virorum per partes electorum proveniente in talem pacis et concordiae deve-
nissent unionem et devenerunt coram nobis perpetue duraturam, qpod prae-
notati hospites Albenses memoratum molendinum altaris sailed Andreae
30 apostoli ut praefertur destructum et annihilatum propriis eorum laboribus
et expensis usque ad festum nativitatis virginis gloriosae proxime affuturum r)
omnibus suis aedificiis et attinentiis ad duas rotas currentes, prout prius
fuisse perhibetur, loco suo priori reaedificare et redintegrare 6) teneantur, item
locum silvae Turulberek vocatae in quantum in ipsis esset eidem altari
35 resignassent et resignarunt coram nobis. Item pristinum meatum fluvii Ompay
in praeiudicium et detriment= dicti molendini [ ] transmutare
]anter8) nec al[ ]sito 9) [ more 9) transmutari habeant

1) 1421 each der Vorlage: praedictae.


2) Vorlage: vocato.
40 3) Vorlage: processissent
4) Vorlage: fecissent.
5) September 8. Vorlage: affaturi.
8) Vorlage: reintegrare.
7) 1421 nach der Vorlage: Schrift in der Breite eines Wortes geschwunden.
45 8) Desgleichen in der Breite zweier Worte oder Wortbestandteile.
8) Desgleichen in der Breite eines Wortes beziehungsweise Wortbeatandteiles.
Urkundenbuch III. 17

www.dacoromanica.ro
258

facultatem. Assumentes insuper et obligantes se, ut in praeiudicium et detri-


mentum dicti molendini nec per se nec per alias personas interpositas aliquid
gravaminis attentare procurabunt, sed semper factum ipsius molendini iuxta
eorum possibilitates in ductu aquae praedictae et silvae ac portationes frugum
molendarum ad ipsum molendinum fiendas apud quernlibet praelatum ecclesiae 5
nostrae pro tempore possidentem promovere et iuxta eorum posse defendere
tenebuntur. Adveniente autem praedicto festo nativitatis virginis gloriosae1)
reaedificato et integrato ut praemittitur ditto molendino de damnis in
huiusmodi destructione molendini, silvae et transmutatione meatus aquae
per eundem dominum Johannem perceptis ac de expensis in prosecutione 10
huiusmodi causae expositis 3) iuxta conscientiosum arbitrium proborum vi-
rorum eidem domino Johanni, ipso autem domino Johanne domino vocante
migrante suo successori satisfacere teneantur hoc expresse declarato, quod
si dictum molendinum usque ad praefixum terminum casu inopinabili 4)
accidente reaedificare et redintegrare non possent ant non curarent debitum 15
pretiurn reparationis ipsius molendini per probos viros conscientiose reti-
nendo5) in sententiam excommunicationis contra et in ipsos promulgatam 0)
incurrant eo facto, ac in centum ducatis aureis ad cameram applicandis
praefatoque domino Johanni et suo successori singulis annis, quousque dictum
molendinum per ipsos restaurabitur et ad plenum exintegrabitur, in qua- 20
draginta ducatis aureis condemnentur eo facto. In cuius rei testimonium et
firmitatem ad petitionem partium praedictarum praesentes literas nostras cum
subscriptione notarii infra scripti,5) praesentis sigilli nostri munimine robo-
ratas praefato Johanni presbytero duximus concedendas. Datum et actum
ultima die mensis Maii, pontificates sanctissimi in Christo patris et domini 25
nostri domini Bonifacii divina providentia papae noni anno decimo [primp,]')
anno ab incarnatione domini millesirno quadringentesimo. Honorabilibus et
discretis viris dominis Johanne praeposito, Johanne cantore, Michaele cqstode,
Nicolao archidiacono de Kyzdy decano canonicis ecclesiae nostrae existen-
tibus, testibus5) discretis viris Johanne archidiacono de Hwnyad, Gregorio 30
sanctae crucis, Andrea Mathei apostoli et evangelistae et altero Andrea
beatorum Comae et Damyani martyrum altarium rectoribus una cum ma-
gistris in eadem ecclesia nostra ad praernissa specialiter vocatis et rogatis.

1450.
1400 Juni 13. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt fur Johann, 35
den Sohn Nikolaus', und Johann, den Sohn Michaels von Teufels-
dorf, und Genossen die Urkunde des Weissenburger Kapitels von
1) September 8.
7) Vorlage: et.
3) Vorlage: exposite. 40
4) 1421 nach der Vorlage: inopinabile.
5) So Vorlage.
4) 1421 nach der Vorlage hierauf: et.
7) 1421 nach der Vorlage: Schrift in der Breite eines Wortes geschwunden.

www.dacoromanica.ro
259

1358 Nr. 737 mit der Urkunde des Konigs Karl von 1329 Nr. 467,
betrefiend die Besitzung Teufelsdorf.
Orig. Perg. Siebenbiirg. Museum Klausenburg. Siegel, spitzoval, weisses Wachs
in W«ch.mitiissel, an rot-griimer Seidenschnur angehlingt.
5 Druek: Tortenelmi tar 1888, 595.
Regest: Thrtenelmi tdr 1890, 358.

Capitulum 1) ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quarn futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
10 Johannes filius Nicolai et alter Johannes Mitts Michaelis de Heesfolwa ac
Michael filius Johannis de Sarus ad nostram personaliter accedentes prae-
sentiam exhibuerunt nobis quasdain literas nostras privilegiales tenoris infra
scripti, petentes nos humiliter, ut ipsas ad uberiorem cantelam et iuris eorum
conservationem de verbo ad verbum transcribi et in aliam formam nostri
15 privilegii redigi facere dignaremur. Quarum tenor talis est. (Folgt die Ur-
kunde des Weissenburger Kapitels von 1358 Nr. 737 mit der Urkunde des
Konigs Karl von 1329 Nr. 467.) Nos enim petitionibus eorundem annuentes
tenorem praedictarum literarum nostrartun omni integritate pollentem de
verbo ad verbum transcribi fecimus et pendentis sigilli nostri munimine
20 roborari. Datum in octavis festi Penthecostes, anno domini millesimo qua-
dringentesimo. Honorabilibus et discretis viris dominis Johanne praeposito,
Johanne cantore, Hynkone custode ac Nicolao archidiacono de Kyzdi decano
canonicis ecclesiae nostrae existentibus.

1451.
25 1400 Juli 7. Das Weissenburger Kapitel bezeugt, dass der Ad lige
Nikolaus, Sohn Andreas' von Bosch, an Comes _Nikolaus, den Sohn
Johann von Nimesch, eine Curia iobagionalis in Bosch sammt alien
Nutzungen verkauft hat.
Abschrift: Reschner Diplom. III, 339 nach timer Abschrift J. G. &haler's,
30 welcher aus dent Original gescht4pft hat. Nach Reschner a. a. 0. war das Original
auf Pergament geschrieben and das Siegel in weisses Wachs gedriicict, an rot-graner
Schnur angehiingt.

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium
35 salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
Nicolao filio Andreae nobili de Ravas ab una, parte ab alia vero comite
Nicolao filio Johannis de Nyms coram nobis personaliter constitutis confessum
exstitit per eundem Nicolaum filium Andreae pariter et relatnm, quod ipse
quibusdam suis necessitatibus compulsus portionem suam possessionariam
40 1) Ver Lingerie Schrift.
17

www.dacoromanica.ro
260

in eadem possessione Ravas in comitatu Albensi existente habitarn,1) ipsum


tangentem, unam curiam iobagionalem contifientem cum omnibus suis uti-
litatibus videlicet terris arabilibus, gratis, campis, aquis, silvis, nemoribus ac
aliis pertinentiis quibuslibet ad ipsam portionem possessionariam spectantibus
eidem comiti Nicolao tilio Johannis et per eum suis heredibus heredumque 5
suorum suceessoribus pro quadraginta florenis aureis quemlibet fiorenum
cum centum denariis novis computando ac pro una tunella vini ab eo ut
dixit plene habitis et receptis vendidisset, et vendidit coram nobis perpetuo
et irrevocabiliter possidendam, tenendam pariter et habendam, totum ins et
dominium proprietarium eiusdem portionis possessionariae in praefatum co- 10
mitem Nicolaum filium Johannis et eius posteros plene ac integre transfe-
rendo. Assumens nihilominus et obligans se praefatus Nicolaus filius An-
dreae propriis suis laboribus et expensis eundem comitem Nicolaum filium
Johannis et eius posteritates expediturum 2) ab omni, quam successu tern-
porum praetextu mernoratae portionis possessionariae per ipsum ut superius 15
est express= venditae, quatenus9 saepe fatum comitem Nicolaum et suos
successores,$) per quempiam oriri contingat, actione. In cuitts rei testimonium
perpetuamque firrnitatem ad instantiam et petitionem praedicti Nicolai filii
Andreae praesentes literas nostras privilegiales eidem comiti Nicolao duximus
concedendas. Datum quarta feria proxima post festum visitationis Mariae 20
virginis gloriosae, anno domini millesimo quadringentesimo. Honorabilibus
et discretis viris dominis Johanne praeposito, Johanne cantor°, Hynkone
custode et Nicolao archidiacono de Kyzdi decano canonicis ecclesiae nostrae
existentibus.

1452. 25

Thorenburg 1400 Juli 11. Johann, Vizewoiwode von Siebenbiirgen,


beglaubigt fur den Dekan _Nikolaus, Archidiakon von Kezdi, die Ur-
kunde des Vizewoiwoden Peter von 1394 Nr. 1318, betreffend die
Pachtung des Zehntens and der Zehntquarten.
Eingeschaltet von dem Woitooden Nikolaus 1402, mit dieser Urkunde von dem 30
Konige Sigmund 1407, Orig. Kapitelarchiv Karlsburg.
Regest: TOrtenelmi tdr 1890, 132.

Nos Johannes de Swerch vicevaivoda Transsiluanus significamus


tenore praesentium quibus expedit universis, quod cum nos una cum regni
nobilibus dictae partis Transsiluanae pro quodam colloquio satis arduo die 35
dominico proximo ante festum beatae Margarethae virginis 4) ad Thordam
convenissemus, ubi honorabilis vir dominus Nicolaus decanus archidiaeonus
de Kyzdi de medio aliorum exsurgendo exhibuit nobis quandam literam
1) Vorlage: habita.
2) Vorlage: expedituris. 40
3) So Vorlage.
4) Juli 11.

www.dacoromanica.ro
261

magistri Petri flu Georgii de Wereb olim vicevaivodae Transsiluani, petens


nos precum cum instantia, ut nos eandem literam de verbo ad verbum
transcribi faceremus et sub transcripti forma eidem dare dignaremur. Cuius
literae tenor talis est. (Folgt die Urkunde des Vizewoiwoden Peter von 1394
5 Nr. 1318.) Nos enim iustis petitionibus eiusdem domini Nicolai annuentes
eandem literam de verbo ad verbum transcribi fecimus 1) et sub transcripti
forma concessimus2) sigillo nostro assignatum. Datum die et loco praenotatis,
anno domini millesimo quadringentesimo.

1453.
to Wien 1400 August 18. Andre der Vischel und Andre an sand
Peters freithof, paid des rats der stat ze Wienn, beurkunden, dass
vrow Margret von Sibenbiirgen und frow Kathrei, Hainreichs auf
der liken melgrueb witib, ihren Streit wegen, einer Mauer zwischen
ihren Hausern an dein Neunmarkcht vor den Bat gebracht habeas,
15 und entscheiden, dass die Mauer zu dens Hause der Margarethe
gehoren, Frau Kathrei aber auf di maur, die unz an das prifet get,
eins gadems hock gemaurn mag und it tram darauf gelegu ze irn
notdurften von gnaden und nicht von recht, und sol auch plintfenster
auf der egenanten Margreten. tail in diesel ben mauer machen.
20 Besiege lt von den Ausstellern.
ze Wienn, des nasten mittichens nach Unser frowen tag
zu der Schidung.
Regest: Uhlirz Regesten ads dein Archive der Stadt Wien I, 340, nach dean
Orig. Perg. Stadtarchiv Wien. 2 Siegel, rund, grilnes "Wachs in .Wachsschiissel,
25 an Pergarnentstreifen angehangt.

1454.
Born bei Sankt-.Peter 1400 Dezember 10. Papst Bonifaz IX.
verleiht der Michaelskirche in Klausenburg einen Ablassbrief.
Druck: Jakab Okleveltdr I, 111 nach dent Orig. Perg. Katholisches Pfarrei-
30 archiv Rlausenburg Siegel war angehiingt.

Bonifacius 2) episcopus servos servorum dei universis Christi fide-


libus praesentes literas inspecturis salutem et apostolicam benedictionem.
Licet is de cuius munere venit, ut sibi a suis fidelibus digne et laudabiliter
serviatur, de abundantia suae pietatis, quae merita supplicurn excedit et
35 I) Fehlt in der Vorlage.
a) Vorlage: concedentes.
3) Verlangerte Schrift in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
262

vota, sibi bene servientibus multo maiora retribuat quam valeant promoreri,
nihilominus tamen desiderantes domino populum reddere acceptabilem et
bonorum °perm sectatorem, fideles ipsos ad complacendum ei quasi qui-
busdam allectando ') muneribus indulgentiis videlicet et remissionibus invi-
tamus, ut exinde reddantur divinae gratiae aptiores. Cupientes igitur ut 5
ecclesia sancti Michaelis archangeli in oppido Caluswar Transiluanensis dio-
cesis congruis honoribus frequentetur et etiam conservetur, et ut Christi
fideles eo libentius causa devotionis confluant ad eandem et ad conservationem
huiusmodi mantis promptius porrigant adiutrices, quo ex hoc ibidem dono
caelestis gratiae uberius conspexerint se refectos, de omnipotentis dei miseri- to
cordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius 2) auctoritate confisi
omnibus vere poenitentibus et confessis, qui in nativitatis, circumcisionis
epipbaniae, resurrectionis, ascensionis et corporis domini nostri Jhesu Christi
ac Pentecostes, necnon in nativitatis, annunciationis, purificationis et assump-
tionis beatae Marine virginis, et nativitatis beati Johannis baptistae et die- 15
torum apostolorum Petri et Pauli et eiusdem ecclesiae dedicationis necnon
sancti Michaelis praedicti festivitatibus et celebritate omnium sanctorum,
necnon per ipsarum nativitatis, epipbaniae, resurrectionis, ascension's et cor-
poris domini ac nativitatis et assumptionis beatae Marine ac nativitatis beati
Johannis et apostolorum Petri et Pauli praedictorum festivitatum octaves 20
et per sex dies dictam festivitatem Pentecostes immediate sequentes visita-
verint annuatim et ad conservationem huiusmodi manus porrexerint adiu-
trices singulis videlicet festivitatum et celebritatis septem annos et totidem
quadragenas octavarum vero et sex dierum praedictorum diebus, quibus
ecclesiam ipsam visitaverint et mantis adiutrices porrexerint ut praefertur, 25
centum dies de iniunctis eis poenitentiis misericorditer relaxamus. Datum
Romae apud sanctum Petrum, I1II Idus Decembris, pontificates nostri anno
duodecimo. Jo de Bononia.

1455.
Wien 14 01 August 5. Wilhelm, Herzog von Osterreich, verleiht 30
den Hermannstadter Kaufleuten sicheres Geleit.
Orig. Pap. Hermannst. Archiv. Siegel, schadhaft, rund, Durchmesser 3.5 Centi-
meter, in rotes Wachs auf der Ritckseite aufgedrickt. Wappenschilde drei, dreieckig,
in einem Dreipass im, Siegelfelde. Umschrift, zwischen Perllinien, in gothischer Mi-
nuskel: t dei . gr[a . dvx . A]vftrie [. Stylrie . etc. Vergleiche die Abbildung 35
v. Sava Die Siegel der osterreichischen Regenten, Wien 1869, Seite 130, Figur 56.
Das Formular des Textes stimmt mit dem Formular der Urkunde des Burger-
misters Perichtold and des Rates von Wien vom 5. August 1401 Nr. 1456 teilweise
wSrtlich aberein.
Druck: Vereinsarchiv I, 2. Heft 99. Miller Deutsche SprachdenkUitiler aus 40
Siebenbilrgen 34.

,) Vorlage: allectans.
2) Vorlage: cuius.
3) m mit Abkfirzungsschleife.

www.dacoromanica.ro
263

Wir Wilhalm von gotes gnaden herezog ze Osterreich, ze Steir, ze


Kernden vnd ze brain, graf ze Tyrol et cetera bekennen, daz wir den erbern
vnsern besundern ') den kaufleuten von der Hermanstat in Vngern in vnsern
landen vnd gepieten fur allermenikleich vnser gelaitt vnd sicherhait gegeben
5 haben vnd geben auch wissentlich mit disem brieue vncz auf die nest kunf-
tigen Weichnachten2) also, daz si die egenannt 3) zeit in vnsere land vnd
gepiet mit irr4) hab vnd kaufmanschafft sicher gewandeln mugen nach irn
notdurfften an geuerde. Dalton emplielhen wir vnsern lieben getrewn alien
vnsern hauptlenten, herren, rittern vnd knechten, phlegern, burggrauen,
10 richtern, burgern vnd alien andern vnsern amptleuten vnd vndertanen, den
diser brief geczaiget wirdt, vnd wellen ernstleich, daz si die egenannt 8)
kaufleut dabey gentzleich lassen beleiben vnd in die egenannt 8) zeit dawider
kain irrung noch beswerung dm in dhainen weg. Das mainen wir ernstlich.
Mit vrchund dicz brieues. Geben ze Wienn, an sand Oswalts tag, anno
15 domini millesimo quadringentesimo primo.
Vom Schreiber der Ur kande: Dominus dux per magistrum camerae
Martinum Valbacher.5)

1456.
-Wien 1401 August 5. Perichtold, Bargenneister, und der Rat
20 von Wien, verleihen den Hermannsttidter Kaufleuten sieheres Geleit.
Orig. Pap. Hermannst. Archiv. Siegel, rund, Durchmesser 4 Centimeter, in
rotes Wachs, papierbedeckt, auf der Ruekseite aufgedruckt. Adler, einkopfig, mit
dreiecki gem and unten run dent TVappenschilde, int Siegelfelde; Kreuz im Fe lde
dieses Schildes. Umschrift zwischen schnurartigen Linien, mit Zierrat zur Scheidung
25 der Worte, in gothischer Minuskel: j- s .confvlvin . civitatis Wiennen. Vergleiche
.

die Beschreibung Melly Beitrdge zur Sieyelkunde des Mittelalters I, 62 Nr. VI,
ferner die Abbilduny Tomaschek Die Rechte und Freiheiten der Stadt Wien II,
317 Figur 7. Das Forutular des Textes entspricht dem Formular der Urkunde
des Herzogs Wilhelm vom 5. August 1401 Nr. 1455.
30 Druck : Milder Deutsche Sprachdenkmdler aus Siebenbiirgen 35.

Wir Perichtold der Lannge czu den czeyten purgerrnayster vnd der
rat, gemayn der stat ze Wienn vergehen fur vns vnd fur all vnser nach-
komen vnd tun knot offenleich mit dem brif, das wir den erbern vnsern
besundern frewnten . . den chawflewten von der Hermanstat in Vngern fur
35 vns vnd fur die vnsern vnser gelayt vnd sicherhayt gegeben haben vnd geben
auch wissentleich mit dem brif vncz auf die nachsten kunftigen Weych-
nachten2) also, das sy die egenant zeyt zu vns mit irr hab vnd chawf-
manschaft sicher gewanndeln mugen nach irn notdurften an geuer. Mit vrkund
dicz brifs versigilt mit der vorgenanten stat ze Wienn aufgedrukchtem insigil.
40 Geben ze Wienn, an sand Oswalts tag, anno domini et cetera CCCC primo.
') Scilicet: frewnten.
a) Dezember 25.
3) Vorlage: egen.
4) Vorlage: ir.
45 a) Vorlage: Mart Va.

www.dacoromanica.ro
264

1457.
1401 September 15. Das Weissenburger Kapitel schaltet Uber
Ansuchen von Georgius et Michael filii Andreae de Moha fur Nicolao
filio Mathei et Hennengo filio Thomae de Hessaliva ein die Urkunde
des Konigs Andreas III. von 1293 Nr. 263 tnit der Urkunde des 5

Weissenburger Kapitels von 1289 Nr. 232, betreffend Muckendorf


and Sarustelek.
in octavis festi nativitatis virginis gloriosae des Jahres 1401.
Regest: Hazai okleveltdr 142 nach dem Orig. Familienarchiv des Baron Geisa
Apor. 10

1458.
1401 Dezember 7. Der Kolozsmonostorer Konvent bezeugt, class
Michael Voyvoda plebauus de Bystricia and cationicus ecclesiae
Transsiluanae auf die Halite der Besitzung Varadya prope Albam
zu Gunsten des Weissenburger Kapitels verzichtet hat. 15

Datum in octavis festi beati Andreae apostoli, anno domini mil-


lesimo quadringentesimo primo.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, spitzoval, war in gritnes
Wachs auf der Ritckseite aufgedruckt.

1459. 20

Gran 1402 Januar 20. Johann, Erzbischof von Gran, auferlegt


dean Abt von Kolozsmonostor eine Abgabe von 200 Goldgulden.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel war in rotes Wachs innen
aufgedruckt.
Druck: _Kurz Magazin I, 406. 25

Johannes dei et apostolicae sedis gratia archiepiscopus Strigoniensis


ac loci eiusdem comes perpetuus primasque et dictae sedis apostolicae le-
gatus natus necnon aulae regiae maiestatis Hungariae summus cancellarius
dilecto nobis ac religioso viro domino fratri . . abbati de Kolozmonostra
diocesis Albensis, Strigoniensis vero iurisdictionis salutem et siuceram in 30
domino caritatem. Solidae caritatis ordo naturalis esse convincitur, membra
pro capitis defensione non solum se opponere sed etiam, quando opus fuerit,
propriis decrementis eiusdem capitis sui tutare salutem. Hinc est dilectissime,
quod ex nonnullis nostris et ecclesiae nostrae supervenientibus necessitatibus
nuper ex manifestis et rationahilibus causis urgentibus et maxime, cum in 35
brevi pro nostris et ecclesiae nostrae debito et honore serenissimum prin-
cipem dominum nostrum dominum Sigismundum inclitum Hungariae regem

www.dacoromanica.ro
265

pro sui status et honoris augmento ad partes Ytaliae sequi oporteat pro-
fecturum, cogimur ex iuris annuentia vestrum caritativum implorare auxi-
liuni. Quapropter vestram in domino hortamur caritatem et nihilominus in
virtute sanctae obedientiae praecipiendo mandamus, quatenus infra XXX
5 dies a die intimationis et praesentationis praesentium, quorum decem pro
primo, decem pro secundo et decem pro tertio ultimo et peremptorio ter -
wino an canonica admonitione vobis assignamus, ducentos auri puri florenos
nobis ant homini nostro ad hoc deputato solvere debeatis. Alioquin si 1)
XXX diebus, prout praemittitur, elapsis praedictos ducentos auri puri
10 florenos solvere dissimulaveritis vel recusaveritis, ex nunc prout ex tune
et ex tune prout ex nunc in vos sententiam excommunicationis et suspen-
sionis dicta canonica admonitione praemissa sententiam 2) ferimus in his
scriptis ad graviora processuri, prout iuris ordo expostulaverit. De intitua-
tione vero et notificatione praesentium stabimus relationi honorabilis viri
15 domini Nicolai plebani de Sibinio diocesis Strigoniensis nuncio et homini
nostro in hac parte a nobis specialiter deputato. In quorum fidem et testi-
rnonium praesentes fieri iussimus, et sigilli nostri anularis impressione mu-
niri. Datum Strigonii, die Veneris, XX mensis Januarii, anno domini MT°
CCCCT° secundo.

20 1460.
Hermannstadt 1402 Februar 12. Die sieben Stuhle bestatigen die
Urkunde des Stuhles Mediasch von 1359 Nr. 743, betreffend einen
zwischen den Gemeinden Wolz and Baassen strittigen Waldteil.
Druck: Vereinsarchiv I, 1. Heft 110 nach dem ersten Insert in der Urkunde
25 des Woiwoden Sigmund Bathori von 1588. Das Orig. nach Vereinsarchiv Nene
Folge XXI, 243, Anmerkung 36 in der Gymnasialbibliothek Mediasch.

Nos indices, comites et iurati consules universi cives et seniores


septem sedium Saxonicalium Transsylvaniae rnemoriae commendantes signi-
ficamus quibus expedit universis, quod providus vir conies Michael filius
30 Michaelis de Veultz sua ac universorum hospitum de eadem in personis ad
nostram accedens praesentiam exhibuit nobis quasdam literas privilegiales
provincialism terrae Megjes, petens nos cum instantia debita, ut ipsas de
verbo ad verbum audientes, examinantes et, si legitime concessae 3) dignos-
cerentur, confirmantes transcribi et in formam nostri privilegii redigi facere
35 dignaremur. Quarum tenor est talis. (Folgt die Urkunde des Stuhles Mediasch
von 1359 Nr. 743.) Nos enim petitionibus eiusdern comitis annuentes tenorem
praedictarum literarum onini integritate debitoque processu pollentium 4) de
verbo ad verbum transcribi fecimus et pendentis sigilli nostri munimine
roborari. Datum Cibinii, dominica Invocavit me et cetera et cetera, anno
40 domini millesimo quadringentesimo secundo.
') Fehlt in der Yorlage.
2) So Vorlage.
3) Vorlage: concessisse.
4) Vorlage: pollentos.

www.dacoromanica.ro
266

1461 A.
Hermannstadt 1402 Illarz 29. Beide Nikolaus, Woiwoden von
Siebenbugen, stellen fur die Hermannstadter Kaufleute einen Schutz-
brief aus, betref/end die Beise von Hermannstadt nach Osterreich
insbesondere nach Wien and zuriick. 5

Orig. Perg. Hermannst. Archie; Signatur: III, 164. Siegel, rund, Durchntesser
2.2 Centimeter, in braunes Wachs, papierbedeckt, innen aulgedritckt. Shild mit
einen Schragbalken, dreieckig, im Siegelfelde; der Balken liegt schreigrechts. Unt-
schrift in gothischer Minuskel: s . Nicolai . d i) Marehaly . woyuod.1) Ein zweites
Orig. Perg. .Siegel dasselbe, ebendaselbst; Signatur: III, 165. Die Kanzleibenter- 10
kungen der beiden Originate sind von gleicher Hand geschrieben. Der Schreiber
des Textes ist bei dent unter Signatur III, 164 befindlichen Original ein anderer
als bei dem Original unter Signatur III, 165. Die vorliegende Urkunde ist eine
als Zeiturkunde erfolgte Ausfertigung der unter Nr. 1461 B sick findenden Dauer-
urkunde. 15

Von der Kanzlei: Propria dominorum


commissio vaivodarum.
Nos uterque Nicolaus filii Stephani, vaivodae Transsiluanenses,a) de
Zolnuk 3) ac Themesienses 4) comites iudicesque Comanorum et cetera notum
facimus universis quibus convenit per praesentes, quod cum nos iuxta volun- 20
tatem et dispositionem serenissimi principis et domini, domini Sigismundi dei
gratis illustris regis Hungariae domini nostri naturalis tempore, quo sua maiestas
volente deo caeli nos ad dignitatem ofiicii vaivodatus Transsiluani perhibetur
sublimasse, et in eiusdem regiae maiestatis persona nos gressus nostros versus
ipsas Transsiluanas partes et interim ad civitatem Cibiniensem 6) duxissemus 25
dirigendos, inibi index, iurati consules seniores et universi populi et 6) hospites
signanter mereatores Cibinienses1) in nostram venientes praesentiam nobis
humiliter supplicarunt, quod quia ipsis praesertim mercatoribus ante dictis
via Viennensis,$) in qua cum eorum rebus mercimonialibus libere et absque
impediment° et in ipsorum negotiationibus secure transire deberent et redire, 30
praeclusa haberetur et non libera, ideo ipsis damnum ingens eveniret immo
etiam nec ad obsequia regiae dignitati per ipsos exhibenda commode et perfecto
praevia ratione opportuno temporepossent se promptos bono modo conservare.9
Supplicantes nobis exinde humili mente, ut in persona et auctoritate dictae
regiae maiestatis ipsis super his de remedio provideremus opportuno. Nos 35
igitur ad utilitatem huius regni reique publicae commodum invigilare volentes
1) d mit Abkitrzungszeichen.
2) Zweites Original: Transsiluani.
3) Ebendaselbst: Zolnok.
4) Ebendas.: Themsyenses. 40
6) Ebendas.: Cybiniensem.
6) Ebendas.: ac.
7) Ebendas.: Cybinienses.
8) Ebendas.: Vyennensis.
9) Ebendas.: consevari. 45

www.dacoromanica.ro
267

praesertim, tit fideles incolae regiae dignitatis in ipsa civitate Cibiniensi ')
incolatum facientes sicut numero sic et fidelitate augeantur, potissime tamen
pro eo, quod2) nos ipsos cives mercatores ac universos populos et hospites
Cibinienses 3) praefato domino nostro regi et suae sacrae coronae sine omni
5 haesitationis scrupulo in omnibus eorum actibus, factis et voluntatibus fideles
fore reperimus et cognovimus evidenter, pro eo nos his omnibus consideratis
eisdem civibus et mercatoribus Cibiniensibus 4) in persona et auctoritate
dictae regiae maiestatis per suam clementiam nobis concessa mediante an-
nuendo duximus concedendum, ut ipsi vel quilibet ipsorum cum omnibus
10 eorum rebus mercimonialibus cuiusvis generis,6) speciei vel maneriei existant
a dicta civitate regali Cibiniensi 1) versus Austriam praesertim civitatem
Vyennensem 6) sine om»i impediment° eundi et abinde redeundi toties quoties
necesse fuerit et opportunum iusto ipsorum et consueto tributo ubi opus
fuerit persoluto liberam, tutam et absolutam a modo in antea habeant facul-
15 tatem praesentium patrocinio mediante. Quocirca vos universos fratres et
amicos nostros carissimos praelatos, barones, comites, castellanos, nobiles,
officiales item civitates et liberas villas earumque 7) rectores indices et villicos
has nostras literas inspecturos praesentibus sinceris rogamus affectibus vobisque
nostris dilectis subditis castellanis, officialibus vestrasque vices gerentibus
20 harum serie firmiter committimus et mandamus, quatenus dictos elves et
mercatores Cibinienses 8) in huiusmodi eorum processibus cum eorum rebus
et bonis ab ipsorum propriis versus dictas partes Austriae et dehinc ad
eorum propria quandocumque fiendis in eisdem rebus aut personis eorum
disturbare ant damnificare nullatenus velitis et nee debeatis modo aliquali,
25 sed sinatis eos cum eorum rebus mercimonialibus universis semper et ubique
de vestris possessionibus, tenutis et honoribus ac vestri de medic) necnon
tributorum vestrorum locis iusto eorum tributo persoluto libere et pacifice
abire et pertransire salvis ipsorum rebus et personis. Mind facere non
velitis. Praesentes etiam post earum opportunam lecturam reddi postulamus
30 et per nostros subditos restitui committimus praesentibus earundem. Datum
Cibinii 8) praedicta, feria quarta proxima post festum Passcae domini, anno
eiusdem millesimo quadringentesimo secundo.
Unter dem Siegel: Propria dominorum commissio vaivodarum.

1461 B.
35 Hermannstadt 1402 IVIarz 29. Beide Nikolaus, TVoiwoden von
Siebenburgen, stellen fur die Hermannstadter Kaufleute einen Schulz-
1) Zweites Original: Cybiuiensi.
2) Vorlage and zweites Orig.: ut.
3) Zweites Original: Cybinienses.
40 4) Ebendas.: Cybiniensibus.
51 Fehlt im zweiten Orig.
8) Zweites Original: Vyennensem.
7) Vorlage and zweites Orig.: eorunique,
8) Zweites Original: Cybinii.

www.dacoromanica.ro
268

brief aus, betretrend die Reise von Herm. annstadt nach Osterreich
insbesondere nach Wien and zurlick.
Orig. Perg. Herniannst. Archi v; Signatur: II, 3. Siegel. schadhaft, rand,
Durchmesser 5.6 Centimeter, schwarzes Wachs in Wachsschassel, an blau-roter
Seidenschnur angeheingt. Schild mit einem Schrogbalken, dreieckig, im Siegel- 5
felde; der Balken liegt schreigrechts. Umschrift, zwischen verzierten Wiasten,
con denen- jeder von je zwei Perllinien eingefasst ist, in gothischer Minuskel:
s ..: Nicolai x (11) IMlarchaly woyuodi) Tranfriluanonfis ..: . Die vor-
liegende Urkunde ist eine als Dauerurkunde erfolgte Ausfertigung der unter
Nr. 1461 A rich findenden Zeiturkunde. 10

Nos uterque Nicolaus filii Stephani, vaivodae Transsiluanenses ac


Themesienses et de Zolnuk comites et cetera iudicesque Comanorum notum
facimus universis, quibus incumbit per praesentes, quod cum nos iuxta
voluntatem et dispositionern serenissirni principis et domini, domini Sigis-
mundi dei gratis illustris regis Hungariae, domini nostri naturalis tempore, 15
quo sua rnaiestas volente deo caeli nos ad dignitateni officii vaivodatus
Transsiluanensis perhibetur sublimasse, et in eitisrlern regiae maiestatis persona
nos gressus nostros versus ipsas partes Transsiluianas et interim ad civitatem
Cibiniensem duxissemus dirigendos, inibi iudex, iurati consules seniores et
universi populi et hospites signanter mercatores Cibinienses in nostram 20
venientes praesentiam nobis humiliter supplicarunt, prod quia ipsis prae-
sertim mercatoribus ante dictis via Viennensis, in qua cum eorum rebus
mercimonialibus libere et absque omni impedimento et in ipsorum negotia-
tionibus secure transire deberent et redire, praeclusa haberetur et non libera,
ideo ipsis damnum ingens eveniret, immo etiam nee ad obsequia regiae 25
dignitati per ipsos exhibenda commode et perfecte praevia ratione opportuno
tempore possent se promptos bono modo conservare. Supplicantes nobis
exinde humili mente, ut in persona et auctoritate dictae regiae maiestatis
ipsis super his de remedio provideremus opportuno. Nos igitur ad utilitatem
huius regni reique publicae commodum invigilare volentes praesertim, ut 30
fideles incolae regiae dignitatis in ipsa civitate Cibiniensi incolatum facientes
sicuti numero sic et fidelitate augeantur, potissime tamen pro eo, quod 2)
nos ipsos cives mercatores ac universos populos et hospites Cibinienses
praefato domino nostro regi et suae sacrae coronae sine omni haesitationis
scrupulo in omnibus eorum actibus, factis et voluntatibus fideles fore repe- 35
rimus et cognovimus evidenter, pro eo nos his omnibus consideratis eisdem
civibus et mercatoribus Cibiniensibus in persona et auctoritate dictae regiae
maiestatis per suam clementiam nobis concessa mediante annuendo duximus
concedendum, ut ipsi vel quilibet ipsorum cum omnibus eorum rebus mer-
cimonialibns, cuiusvis generis, speciei vel maneriei existant, a dicta civitate 40
regali Cibiniensi versus Austriam praesertim civitatem Viennensem sine Omni
impedimento eundi et abinde redeundi toties, quoties necesse fuerit et oppor-
tunum, iusto ipsorum et consueto tributo, ubi opus fuerit, persoluto liberam,
1) d mit Abkiirtungszeichen.
2) Vorlage: ut. 45

www.dacoromanica.ro
269

tutam et absolutam a modo in antea habeant facultatem praesentium patro-


cinio mediante. Quocirca vos universos fratres et arnicos nostros carissirnos
praelatos, barones, comites, castellanos, nobiles, officiates item civitates et
liberas villas earuniquellrectores indices et villicos has nostras literas in-
5 specturos praesentibus sinceris' rogamus affectibus, vobisque nostris dilectis
subditis castellanis, officialibus yestrasque vices gerentibus harem serie fir-
miter committimus et mandamus, quatenus dittos cives et mercatores Cibi-
nienses in huiusmodi eorundem processibus cum eorum rebus et honis ab
ipsorum propriis 2) versus dictas partes Austriae et dehine ad eorum propria
10 quandocumque fiendis in eisdem rebus ant personis eorum disturbare ant
damnificare nullatenus velitis et nec debeatis modo aliquali, sed sinatis eos
cum eorum rebus rnercimonialibus universis sniper et ubique de vestris
possessionibus, tenutis, honoribus vestri de medic) ac vestrorum tributorum
locis iusto eorum tributo persoluto libere et pacifice abire et pertransire,
15 salvis ipsorttin rebus et personis. Aliud facere non velitis. Datum Cibinii
praedicta, feria quarta proxima post festum Passcae domini, anno eiusdem
millesimo quadringentesimo secundo.

1462.
1402 Marz 29. Das Weissenburger Kapitel bezeugt, dass Michael,
20 Sohn Martin Twrtwmberger's von Miihlbach, an das Rektorat des
Matheusaltars in der Weissenburger Kirche den vierten Teil einer
Miihle in Langendorf fur 150 Gulden verkauft hat.
Abschrift aus der Zeit urn 1450, Pap. Kapitelarchiv Sartsburg. Ober dent
Text steht in .der Vorlage die Uberschrift: Super quarts parte moiendini in Lan-
25 kerek. Diese Uberschrift und die drei ersten, bis presbytero reichenden Textzeiten
de). Vorlage sind von einer ersten Hand, die mit dem Worte rectore beginnende
vierle und die folgenden Texizeilen von einer zweiten Hand geschrieben worden.
Regest: Vereinsarchiv Neue Folge VIII, 295. Tortenel»zi tdr 1892, 642.

Capitulum et cetera, quod provido viro Michaele filio Martini Twr-


30 twmberger me de Sebes ab una, parte ab alia vero discreto viro domino
Andrea presbytero rectore altaris beati Mathei apostoli et euangelistae in
ecclesia nostra siti coram nobis personaliter constitutis confessum 2) exstitit 3)
per eundem Micbaelem filium Martini ministerio vivae vocis pariter et re-
latum, quod ipse quibusdam suis necessitatibus compulsus portionem suam
35 videlicet quartam partem molendini trium rotarum in fluvio Sebes currentium
in Langkerek versus oppidum Sebes adiacentis ipsum iure hereditario con-
tingentem cum omnibus suis emolumentis et utilitatibus quibuslibet ad humus-
modi portionem spectantibus eidem dicto Andreae et dicto altari beati Mathei
1) Vorlage: eorunique.
40 2) Vorlage: propria.
') Vorlage: confessis extit.

www.dacoromanica.ro
270

apostoli so rectoratui eiusdem pro centum et quinquaginta florenis, quemlibet ')


florenum ') cum centum denariis novis2) computando, ab eodem ut dixit
plene habitis et receptis vendidisset, et vendidit coram nobis perpetuo et
irrevocabiliter possidendam, tenendam pariter et habendam, prout idem do-
minus Andreas coram nobis huiusmodi portionem tam ditto altari sancti 5
Mathei et rectoratui eiusdem confessus exstitit emisse et comparasse ac eidem
appropriasse. Assumens nihilominus et obligans se idem Michael expediturum
ab omni quam praetextu portionis dictae seu quartae partis per ipsum modo
praemisso venditae contra eundem dominum Andream et successores dicti
altaris sni rectores successu temporis per quempiam oriri contingat actione 10
et in pacifica possessione eosdem propriis suis laboribus et expensis indern-
niter conservare. In cuius rei testimonium perpetuamque firmitatem prae-
sentes nostras literas privilegiales pendentis sigilli nostri munimine roboratas
ad instantiam partium 3) dictarum pro ditto altari duximus concedendas.
Datum quarta feria proxima post festum Pascae, anno domini millesimo 4) 15
quadringentesimo 4) secundo.4)

1463.
Hermannstadt 1402 April 4. Dekan Simon und das Kapitel von
Hermannstadt entscheiden den Wasserrechtsstreit zwischen der Marien-
kirche von Marpod und zwischen Leschkirch zu Gunsten der genannten 20
Kirche von Marpod.
Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel, schadhaft, spitzoval, weisses Wachs
in Wachsschitssel, an weisser Hanfschnur angehetngt. Maria mit dent Kinde tint
Siegelfelde. Ein zweites Orig. Perg. Evangel Kirchenarchiv Augsb. Bek. Marpod.
Siegel, weisses Wachs in Wachsschiissel, an weisser Hanfschnur angehiingt, der- 25
selbe Stempel wie an der zweiten Ausfertigung von Nr.594. Eingeschaltet von der
Ianigin Isabella 1559, Orig. ebendaselbst.
Druck: Vereinsarchiv Neue Folge III, 421.

Nos Symon decanus et universi ecclesia.rum rectores capituli Cybi-


niensis memoriae commendantes significamus quorum interest universis, quod 30
nobis in civitate Cybiniensi pro tribunali sedentibus accesserunt nostrum con-
spectum honorabiles viri . . dominus plebanus in Meyrpot cum vitrico ec-
clesiae et nonnullis hominibus senioribus de eadem ab una et iurati atque
seniores de Noua ecclesia parte ab alia. Per praernissos videlicet dominum
plebanum, vitricum ecclesiae et seniores de Meirpot 3) contra dietos scilicet 35
seniores de Noua ecclesia propositum et obiectum exstitit in hum modum,
videlicet quod quandam aquam Harbach vulgariter vocitatam, cuius tamer
1) Vorlage: quilibet fiorenus.
2) Auf dem Rande nachgetragen.
3) Hierauf durchgestrichen: que. 40
4) Vorlage: 1402. Urspritnglich: 1442, dann die zweite 4 gestrichen und
0 eingesetzt.
5) Zweites Orig.: Meyrpot.

www.dacoromanica.ro
271

usus et utilitas verum et mater eiusdem aquae a superiori parte, ubi


ipsorum territorium dictum fluvium tangit aut intrat, et descendendo
versus dictum Nouam ecclesiam, ubi territorium trans aquas transire vide-
retur, ecclesiae sanctissimae Mariae virginis in dicta eorum villa pertineret
5 de lure, immo pertinuisset a longis retroactis temporibus ita, quod contra-
rium reminiscentia horninum non teneret, alienare attentarent in praeiudicium
ante fatae ecclesiae non modicamque iacturarn. Ex adverso vero per iuratos
et seniores de ante dicta Noua ecclesia responsum exstitit hoc modo, quod
praefata aqua ex contiguitate sui territorii cum sills utilitatibus ipsorum
10 esset ac ad se perhiberetur pertinere. Auditis itaque obiectione et responsione
utriusque partis, praehabita tamen matura dekiberatione nomine et verbo
nostro per honorabilem virum dominum Hermannum plebanum in Heltha
pro sententia et diffinitione praemissae materiae pronunciatum exstitit, ut
electis aut signatis XII viris per homines et seniores de saepe dicta Noua
15 ecclesia iuxta eorum voluntatem quos voluerint de villa Meyrpot et per
homines de dicta Meyrpot similiter XII viris inter homines de Vlenbach,
Alto campo et Czeckindal electis et eorundem testimonio et iuramentis prae-
missis materia finem sortiri deberet. Consignatis itaque et electis XXIIII1)
viris ut praefertur eisdemque coram nobis praesentialiter constitutis videlicet
20 comite Wasmodo Grosyvart,2) Cles auf dens Haws, Cles an der Gassen, Jorg
Wydener, Steffan Hartunk, Petir Liisch, Steffan Thyes, Cles Robel, Hans
Yam, Cles Thomas, Petir Waner, item de Vlenbach Michil Schalcdorfer 9)
Hanes Gerhart,') Kirsthin Fuchs, Matthias, item de Alto campo Michil
Schuster, Kirstins Jorge,6) Hans lioncz,9) Helwiths 7) Jacob, item de Czekindal
25 Thomas Kirstin, tlrichs 8) Gerlach, Vlrich Wasinut de Czeckindal per eosdem
tactis sacrosanctis euangeliis corporaliter depositum fuit et iuratum, quod
praefata aqua iuxta dimensionem suam prout praemittitur ecclesiae sanctae
Mariae virginis in dicta Meirpot 9) cum suis usibus pertineat et a cunctis
temporibus pertinuerit et pertinuisse dignoscatur. Recepta itaque sollennitate
30 tantorurn iuramentorum praemissam aquam in sua dimensione tot praefertur
hominibus et ecclesiae sanctae Mariae virginis in Meirpot 9) cum suis utilitatibus
per honorabilem virum dominum Hermannum praedictum duximus adiudi-
candam a qualibet impetitione hominum de Noua ecclesia praetextu eiusdem
eosdem 10) penitus absolvendo. In cuias testimonium praesentes 11) sigilli nostri
35 appensione munitas duximus concedendas. Datum in dicta Cybinio, feria
tertia post dominicarn Quasi modo geniti, anno domini M° CCCC° secundo.
1) So Vorlage.
2) Richtig vielleicht: Wasmodo, Grosyvart.
3) Zweites Orig.: Schaltclorfer.
40 4) .Richtig vielleicht: Hanes, Gerhart.
6) Zweites Orig.: Jorge.
6) Ebendas.: Hencze.
7) Ebendas.: Helwichs.
6) Ebendas.: Vlrichs.
45 9) Ebendas.: Meyrpot.
10) Uber der Zeile nachgetragen.
11) Scilicet: literas.

www.dacoromanica.ro
272

1464.
1402 April 5. Das Csanader Kapitel beglaubigt fur Johann, den
Abt von Egres, die Urkunde des Konigs Karl von 1311 bis 1342
Nr. 328, betreffend die Besitzungen Abtsdorf, Scholten, Schoresten
und einen Teil von Kleinschelken. 5

Orig. Pegg. Hermannst. Archly. Siegel, rand, Durchmesser 4.5 Centimeter,


weisses Wachs in W.achsschiissel, an weisser Hanfschnur angehdngt. Figur. auf
einem Pferde sitzend, nach links gewendet, und Drache, ebenfalls nach links ge-
wendet, unier den Fiissen dieses Pferdes, im Siegelfelde; der Reiter stosst mit
Lanze nach dem Kopfe des Drachen. Umschrift, zwischen Perllinien, unzial, 10
N kapital: t S'ICAP1LTIVLI ECC[1.11E CENAD1EN: Vergleiche die Abbildung:
Magyar tortenelmi tdr II, Anhang Nr. 13.

[C]apitulum 2) ecclesiae Chanadiensis omnibus Christi fidelibus prae-


sentibus pariter et futuris praesentium notitiam habituris9 salutem in
salutis largitore. Ad universorum notitiam harum literarum nostrarum serie 15
volumus pervenire, quodd) ad nostram personaliter veniens praesentiam
religiosus vir dominus frater Johannes abbas monasterii beatae virginis de
Egres exhibuit nobis quasdam literas clausas olim serenissimi principis
quondam domini Karoli dei gratia regis Hungariae sigillo suo maiori 5)
consignatas, petens nos humili precum cum instantia, ut easdem aperire 20
tenoremque earundem transcribi et transsumi ac in formam nostri privilegii
redigi facere dignaremur uberiorem ad cautelam. Quarum tenor tails est.
(Folyt die Urkunde des Konigs Karl von 1311 bis 1342 Nr. 328.) Nos igitur
petitionem annotati domini abbatis iustam rationique consentaneam fore
cognoscentes, praedictas literas dicti domini Karoli per nos apertas non 25
rasas, non cancellatas nee in aliqua sui parte suspectas sed omni prorsus
vitio et suspicione carentes praesentibus literis nostris privilegialibus de
verbo ad verbum nil addendo, nil minuendo transcribi et transsumi fecimus
pro eodem uberiorem ad cautelam fraude tamen sine omni pendentisque
sigilli nostri munimine roborari. Datum per mantis discreti viri magistri 30
Johannis lectoris, feria quarta proxima post octavas festi Pascae domini,
anno eiusdem M quadringentesirno secundo. Praesentihus honorabilibus et
discretis viris dominis Laurencio praeposito, Petro cantore, Andrea custode,
Petro Themesiensi, Fabiano Orodiensi, Ladislao Yltromorisiensi, Thoma
de Thoruntal, Nicolao Sabesiensi et altero Nicolao de Crassow archi- 35
diaconis ceterisque fratribus nostris in dei ecclesia regi iugiter famulantibus
sempiterno.

1) S wahrscheinlich mit Abkitrzungszeichen.


2) Raum fur C leer gelassen.
3) Hierauf .Rasur. 40
4) Fehlt in. der Vorlage.
4) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
273

1465.
140,1? April 5. Nikolaus, Propst von Ilerniannstadt, ricked an
Franciscus, den Dekan von Kronstadt, and Genossen einen Mahn-
brief, betrebrend Abgaben jar den Graner Erzbischof.
5 Orig. Pap. Bibliothek des evangel. Gymnasiums Augsb. Bek. Kronstadt. Siegel,
rand, Durehmesser 2'1 Centimeter, in tveisses Wachs auf der Iiiickseite ZUM Ver-
sehluss aufgedruckt.

Servitiorum in Christo conatibus sinceriter praelibatis. Honorabiles


viri domini et patres mei reverendi. Scribitis et nunciatis supplicantes mihi,
lu ut propter consuetudinem ab antiquo inter capitula Cybiniense et Brascho-
uiense observatam, in qua vos respectu Cybiniensis capituli in solutionihus
archiepiscopalibus quibuscumque quartam partem solvere consuevistis, vobis
in solutione caritativi subsidii condescendere debeam atque velim. Ad quod
vestris reverentiis respondeo, quod de illa consuetudine mihi penitus nihil
15 constat, etiam si constaret non tamen propterea domini nostri archiepiscopi
possem immutare decretum, qui non unam generalem nobis et vobis summarn
caritativi subsidii imposuit, sed aliam nobis aliam vero vobis, et nos cogitare
et sollicitari oporteat nostram surnmam quomodo exsolvimus, si ergo placet
vos similiter cogitate. Ceterum quod dicitis me plenam habere archiepisco-
20 palem in hoc negotio potestatem per illam clausulam, damns et concedimus
vobis plenum et omnimodam potestatem et auctoritatem et infra faciendi et
agendi, quae in praedictis facere nos possemus si praesentes essemus, de-
bebant utique reverentiae vestrae illam etiam clausulam perpendisse, quae
dicit, prout vobis nostrae vocis oraculo imposuimus. Uncle quamvis ex
25 superabundanti iterum tamen atque iternm vos moneo et exhortor,1) qua-
tenus infra terminum in aliis meis literis vobis praefixum censum vestrum
II annorum et caritativum subsidium summae CXXV fiorenorum solvere
debeatis aut certe vos per vosmet ipsos, quid mihi magis placeret, infra
eundem terminum coram domino nostro archiepiscopo satagite respondere,
30 alias si neutrum horum feceritis, mandatum domini ..') archiepiscopi me
oportebit effectui mancipare. Cetera dicet lator. Scriptum feria IIII post 3)
Quasi modo geniti, anno domini Mo CCCCII.
Nicolaus praepositus 4)
Cybiniensis servus vester.
35 Auf der Riickseite Adresse : Honorabilibus viris dominis Francisco
decano Braschouiensi ceterisque ecclesiarum rectoribus decanatus eiusdem
dominis suis gratiosis
deter.'
I) Hierauf durehgestrichen: igia.
40 2) Johann.
3) Scilicet: dominicam.
4) Vorlage: p.
5) Vorlage: d mit Abkilrzungssehleife.

Urkundenbuch ill. 18

www.dacoromanica.ro
274

1466.
_Rom bei Sankt-Peter 1402 April 23. Papst Bordfaz IX. ver-
leiht der Marienkirche von Birthtilm einen Ablassbrief mit den
gleichen Freiheiten, welche die Marienkirche von Aachen besitzt, und
ermachtigt den Pfarrer von Birthtilm, enter Beihilfe von vier Mess- 5
priestern an den Ablasstagen die Beichte zu /toren und Absolution
zu erteilen.
Druck: Vereinsarchiv Neue Folge II, 215 nach der Beglaubigungsurkunde
des Bischofs und papstlichen Auditors Peter von 1493, Orig. Marktarchiv Birt-
halm. Abschrift: Rudolf Theil und Carl Werner in der Sanimlung con 10
Urkundenabschriften des Vereins filr siebenbilrgische Landeskunde nach der-
selben Quelle.

Bonifatius et cetera 'universis Christi fidelibus praesentes literas


inspecturis salutem et cetera. Dum praecelsa meritorum insignia et cetera.')
Cupientes igitur, ut ecclesia parochialis in Byrthelm 2) Transiluanensis diocesis 15
in honorem et sub vocabulo eiusdem beatissimae virginis Mariae fundata et
constructa congruis honoribus frequentetur et etiam conservetur, et ut fideles
ipsi devotionis causa eo libentius confluant ad eandem et ad eius conser-
vationem et fabricam 'Banns promptius porrigant adiutrices, quo ex hoc
ibidem dono caelestis gratiae uberius conspexerint se refectos, de omni- 20
potentis dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius axe-
toritate confisi omnibus vere poenitentibus et confessis, qui in octavo die
Paschae et duobus immediate sequentibus diebus ecclesiam ipsarn annuatim
devote visitaverint et ad fabricam et conservationem eiusdem ecclesiae manus
porrexerint2) adiutrices, ut praefertur,4) illam indulgentiam et remissionem 25
peccatorum auctoritate apostolica tenore praesentium concedimus, quae visi-
tantibus ecclesiam beatae Mariae virginis de Aquisgrana Leodiensis 5) diocesis
per nos et Romanos pontifices praedecessores nostros quomodolibet est concessa.
Et nihilominus ut fideles ipsi indulgentiam huiusmodi uberius consequi
possint, rectori dictae ecclesiae pro tempore existenti, ut ipse et quatuor 30
presbyteri idonei saeculares vel regulares per ipsum rectorem ad haec
deputandi confessiones omnium et singulorum Christi fidelium causa dictae
indulgentiae assequendae ad ipsam ecclesiam confluentium per praedictos
tres dies continuos auctoritate praedicta audire et ipsorum confessionibus
diligenter auditis eis pro commissis debitam absolutionem impendere 35
et iniungere pro modo culpae poenitentiam salutarem,°) nisi talia forent,
propter quae sedes apostolica sit merito consulenda, auctoritate praedicta
') So Vorlage. Satzbau unvollstandig.
2) Abschrift a. a. 0.: Birchelm.
5) Abschrift a. a. 0.: porrigaut. 40
4) So Abschrift a. a. 0. Vorlage: praescitur.
5) So Abschrift a. a. 0. Vorlage: Leodicensis.
9 Scilicet: possint.

www.dacoromanica.ro
275

licentiam elargimur, praesentibus perpetuis futuris temporibus duraturis.


Nulli ergo et1) cetera 1) nostrae concessionis infringere et 2) cetera.2) Si quis
et cetera. Datum Romae apud sanctum Petrum, nono Kalendas Mail, anno
tertio decimo.

5 1467.
Wien 1402 Juni 8. Hainreich der Verber und Mert der Haus-
leitter, baid des rats der stat ze Wienn, beurkunden, class Chunrat
von Hohenfels anstat fraun Margreten von NOsen, die man nennet
die Sibenburgerin, an ainem tail und Jorig, der sneider, und frau Mar-
lo gret, sein hausfrau, an dem andern tail einen Streit wegen der Be-
gleichung der Auslagen far Ausbesserung der zu beiden Hausern
gehorigen grueb eins privets vor den Rat gebracht haben. Im Auf-
trage des Rates nehmen sie die Beschau vor and entscheiden, class bei
jedeni vorkommenden Falle der Besitzer des ersten Hauses 1 Denar,
15 der des zweiten Hauses 2 Denare zu zahlen hake. Siegler : die
Aussteller.
ze Wienn, des nachsten phinztags nach sand Erasms tag.
Regest: Uhlirz Regesten wits dem Archive der Sladt Wien I, 349 nach dem
Orig. Perg. Stadtarchiv Wien. 2 Siegel, rund, an Pergamentstreifen angehangt;
20 Siegel 1), schwarzes Wachs in Wachsschitssel; Siegel 2) schadhaft, griines Wachs.

1468.
Bei Kuttenberg 1402 Juni 15. Konig Sigmund befiehlt beiden
Nikolaus, den Woiwoden von Siebenbargen, und Genossen, die Stadt
Klausenburg im, Genuss ihrer Freiheiten zu beschi,itzen.
25 Orig. Perg. Studtarchiv Klaugenburg Siegel, rund, Durchmesser 3.2 Centimeter,
in rotes Wachs, papierbedeckt, innen aufgedrilckt. Der Stempel dieses Siegels tveist
bei den mit ebendiesem Siegel versehenen Ukunden noch folgende Merkmale auf.
Wappenschild, viergeteilt, dreieckig und mit ausgerundeten Langseiten im Siegel-
felde ; Querbalken, vier, im erAten und vie, ten Felde dieses Schildes ; Lowe, aufrecht
3(1 und nach rechts gewendet, zweigeschwdnzt, int zweiten und dritten Felde. Untschrilt,
zwischen einfachen Linien, in gothicher Minuskel: S .Sigifinvndi. . ac
sac' Ro : imp': vicar' : et reg' Boene .gvb'natu'. Abgebildet, wahrscheinlich, Pray
Syntagma Tafel XI, Figur 10.
Druck: Jakab Oklevellcir I, 112.

35 Von der Kanzlei: Commissio propria do-


mini regis.
Sigismundus dei gratis rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera
sacrique Romani imperil vicarius generalis ac regni Bohemiae gubernator
1) So Abschrift a. a. 0. Vorlage: drei Punkte.
40 2) So Abschrift a. a. 0. Vorlage: zwei Punkte.
18*

www.dacoromanica.ro
276

et cetera fidelibus suis viris magnificis utrisque Nicola() vaivodis partium


nostrarum Transsiluanarum ipsorumque vicevaivodis et oflicialibus in Koloswar
nunc constitutis et in futurum constituendis salutem et gratiam. In personis
fidelium civium et universornin hospitum nostrorum de dicta Koloswar
nostrae datur intelligi maiestati, quomodo ipsi in libertatibus et antiquis 5
praerogativarurn gratiis, quibus dudum temporibus felicium recordationum
Karoli et Lodouici regum Hungariae praedecessorum nostrorum ac pridem
ant temps motionis regni nostri freti fuissent et potiebantur, nunc quam-
plurinium aggravarentur et molestarentur indefesse in eorundem praeiudicium
et gravamen valde magnum. Et quia omnino volumes ipsos fideles rives et 10
hospites in huiusmodi pristinis et antiquis eorum libertatibus illaesos et
indemniter conservare, protegere et per omnia tueri, ideo fidelitati vestrae
firmissimo nostro regio damns sub edicto omnino volentes, quatenus anno-
tatos cives et hospites nostros et eorum alter= in praedictis ipsorum liber-
tatibus in omnibus et per omnia, prout tenti fuissent et conservati, protegere, 15
manutenere, conservare et tueri debeatis nullam molestiam nullumve im-
pedimentum ipsis aut eorum alteri in rebus ant personis contra huiusmodi
libertatis praerogativam irrogando seu per alios irrogari permittendo. Et
aliud non facturi. Praesentes quoque post earum lecturam semper reddi
edicimus exhibenti. Datum in gratis prope montes Kuthne, in festo beati 20
Viti martyris, anno domini millesimo quadringentesimo secundo.
Auf der Riickseite von zwei Hamden des 15. Jahrhunderts je zwei
Mirk, Ratificatio 1) libertatum1) civitatis2) Coloswar.2)

1469.
Weissenburg 1402 Juli 4 bis 1409 Juli 4. Michael, Kustos des 25
Weissenburger Kapitels, ersucht die Adligen von Kleinbudak, den
Verkauf und die Verpachtung der dem Kustos gebithrenden Budaker
Zehnten nicht zu behindern, beziehungsweise fur diese Zehnten einen
entsprechenden _Preis zu bezahlen oder eine geniigende Biirgschaft
zu leisten. 30

Orig. Pap. Archiv der Grafen Teleki, Marosvdscirhely. Siegel war in weisses
Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedritckt. Zur Einreihung der
vorliegenden Urkunde in den Zeitraum der Jahre 1402 bis 1409 ist Folgendes zu
bemerken. Die Urkunde gehSrt der Schrift nach in den An fang des 15. Jahr-
hunderts. Die /tack dem hart lt der Urkunde vorauszusetzende Amtierung von 35
ntehreren Woiwoden, dominorum vaivodarum, entspricht der fitr die Jahre 1402
bis 1409 nachweisbaren Amtierung von zwei Woiwoden. Vergleiche diesbezilglich
die Urkunde vom 29. Mdrz 1402 Nr. 1461 A und B, welche den bis noch bekannten
frithesten Zeitpunkt, ferner die Urkunde vom 25. Ju li 1409, Codex comitum Zichy V,
600, welche den bis noch bekannten sptitesten Zeitpunkt bidet, an welchem zwei 40
Woiwoden int Amt erscheinen. Die in diesen Zeitraum fallende zeitweilige Amtierung

2) Erste Hand.
2) Zioeite Hand.

www.dacoromanica.ro
277

des Kustos Michael ist bis noch fib. die Jahre 1402, 1404, 1406, 1407 und 1408
bezeugt. Vergleiche Vereinsarchiv Neue Folge XXI, 143. 144, Lerner Barabcis Cod.
Teleki I, 288 und die Urkunden vom 16. Juni 1404 Nr. 1505, 24. November 1406
Nr. 1577, 8. Juli 1407 Nr. 1591, 6. Dezember 1407 Nr. 1598, 11. Januar 1408
5 Nr. 1602, 1. April 1408 Nr. 1612, 9. April 1408 Nr. 1614 und 26. Mai 1408
Nr. 1616.
Druck: Barabds Cod. Teleki I, 275.

Viri nobiles et honesti domini et amici mei sincere honorandi.


Ex veridica intellexi relatione, quomodo decimas meas in villa vestra Budak
10 vocata ratione officii mei mihi provenire debentes impediretis, easdem per
alium comparari omnino permittentes potentia vestra mediante, et tamen
condignum earum pretium solvere non velletis, nisi iuxta libitum vestrae
voluntatis occupare intenderetis. Super quo vestram peto nobilitatem per
praesentes affectu sinceriori, quatenus easdem decimas iuxta arbitrium deci-
15 matoris mei vendi et locari permittatis, aut si pro vobis habere cupitis,
condignum earundem pretium persolvatis aut sufficientem cautionem prae-
beatis. Si vero ad decimas meas potentialiter os ingerere attentaveritis,
sciatis, quod per iuvamina dominorum vaivodarum, quos mihi. scio esse
favorabiles, et per alia remedia contra vos procedere intendo et credo, quod
20 super huiusmodi inepta vestra potentia potero vos aggravare. Scripta Albae,
tertio die festi visitationis virginis gloriosae.
Michael custos et
canonicus ecclesiae Transsiluanae.
Auf der Riiekseite Adresse: Nobilibus viris de Budak minori,
25 dominis et amicis suis.

1470.
Weissenburg 1402 Juli 9. Nikolaus, Woiwode von Siebenbiirgen,
beglaubigt far das Weissenburger Kapitel die Urkunde des Vize-
woiwoden Johann von 1400 Nr. 1452 enthaltend die Urkunde des
30 Vizewoiwoden Peter von 1394 Nr.1318, betreffend die Pachtung des
Zehntens und der Zehntquarten.
Eingeschallet von dem Ifonige Sigmund 1407, Orig. Kapitelarchiv Karlsburg.
Regest: Tortenelmi tar 1890, 133.

Nos Nicolaus filius Stephani de Chaak vaivoda Transsiluanensis,


35 Themesiensis et de Zolnuk comes significamus tenore praesentium quibus
expedit universis, quod cum nos una cum nobilibus, Siculis et Saxonibus
praedictarum partium Transsiluanarum pro quibusdam arduis domini nostri
regis serenissimi tractandis negotiis die dominico proximo ante festum beatae
Margarethae virginis et martyris 1) Albae convenissemus, inter alios nostros
40 tractatus honorabilis vir dominus Nicolaus decanus archidiaconus de Kyzdi
1) Juli 9.

www.dacoromanica.ro
278

et canonicus in ecclesia Transsiluana nomine et in persona dominorum de


capitulo eiusdem ecclesiae ad nostram accedens praesentiam exhibuit nobis
quasdam literas patentes magistri Johannis de Swerch quondam vicevaivodae 1)
partium praedictarum Transsiluanarum tenoris infra scripti, postulans nos
debita cum instantia, ut tenorem earundem de verbo ad verburn transcribi 5
et literis nostris inseri facere dignaremur. Quarurn quidem literarurn tenor
sequitur et est talis. (Folgt die Urkunde des Vizewoiwoden Johann von 1400
Nr. 1452 mit der Urkunde des Vizewoiwoden Peter von 1394 Nr. 1318.) Nos
enim iustis et legitimis petitionibus praefati domini Nicolai decani annuentes
praedictas literas magistri Johannis de Swerch quondam vicevaivodae Trans- 10
siluani de verbo ad verbum transcribi facientes, ipsas transcriptas et sigillo
nostro consignatas concessimus ad cautelam et maiorem certitudinem prae-
missorum. Datum Albae, die dominico proximo post octavas beatorum Petri
et Pauli apostolorum, anno domini millesimo quadringentesimo secundo.

1471. 15

Schaumberg 1402 Juli 22. Konig Sigmund beauftragt beide


Nikolaus, die TVoiwoden von Siebenburgen, an Anthonius von Somkerek
und Genossen die Besitzungen Monchsdorf, Attelsdorf und Netz aus-
zufolgen.
Orig. Pap. Arc' iv der Gra fen Teleki, Marosedsdrhely. Siegel in rotes Wachs, 20
papierbedeckt, innen aufgedriickt, derselbe Stempel wie Nr. 1468.
Druck: Barabds Cod. Teleki I, 283.

Von der Kanzlei: Commissio propria do-


mini regis.
Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et ce- 25
tera sacrique Romani imperii generalis vicarius et regni Bohemiae guber-
nator fidelibus suis viris magnificis utrique Nicolao vaivodis partium nostrarum
Transiluanarum et comitibus Themdssiensibus salutem et gratiam. Cum nos
consideratis et in animum nostri culminis diligenter revolutis gratuitis corn-
placentiis et fidelium servitiorum meritis, quibus fidelis noster dilectus An- 30
thonius filius Nicolai de Chonkaregky nobis et sacrae nostrae coronae diversis
locis et temporibus et signanter pridem tempore motionis regni nostri, dum
idem Anthonius in castro nostro Tininiensi per nefandos paterenos Her-
woyam vaivodam Boznensem et suos complices tenebatur obsessus,2) quod
castrum ipse Anthonius sua tantum virtute nobis fideliter conservavit, et in 35
multis aliis locis et temporibus sincere complacuit et adhuc complacere non
desistit, ipsi Anthonio ac Johanni filio dicti Nicolai f[ratr]i suo propter
huiusmodi fidelia servitia possessiones nostras Harinna et Belak in partibus
I) Vorlage: vaivodae.
2) Vorlage: obcessus. 40

www.dacoromanica.ro
279

nostris Transiluanis habitas, populosas necnon quandam aliam possessionem


vacuam et iobagionibus desfiTtiliun Neel] similiter in dictis partibus sitam
pro honore contulimus, ideo fidelitatem vestram requirimus et hortamur
attente, quatenus mox agnitis praesentibus praedictas possessiones ipsis An-
5 thonio et Johanni vel eorum alteri libere cum omnibus pertinentiis et utili-
tatibus ipsarum remittere et resignari facere velitis ipsos et eorum alterum
in pacificum dominium earundem contra quoslibet impetitores protegendo
nostrae maiestatis in persona. Et alind pro nostra gratia non facturi. Prae-
sentes etiam post ipsarum lecturam reddi iubemus praesentanti. Datum in
10 Schowmbergh, in festo beatae Mariae MagdalPnae, anno domini millesimo
quadringentesimo secundo.

1472.
Pressburg 1402 Oktober 11. Korn' g Sigmund beauftragt das Weissen-
burger Kapitel, bei der _Einfiihrung Anthonius' , des Sohnes _Nikolaus'
15 von Somkerek, und Genossen in den Besitz von Monehsdorf, Attels-
dorf und Netz mitzuwirken.
Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1402, Orig. Archiv der Grafen
Teleki, Marosvdsdrhely.
Druck: Barabds Cod. Teleki I, 287.

20 Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera


marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius gene-
ralis ac regni Bobemiae gubernator fidelibus suis capitulo ecclesiae Albensis
Transiluanae salutem et gratiam. Cum nos quasdam possessiones nostras
Harinna, Bylak et Neech vocatas, in partibus Transiluanensibus habitas, pro
25 castro Kechkees vocato episcopo Transiluano titulo concambii donatas et
nunc ad maims nostras deventas A nthonio filio Nicolai de Sumkerek propter
ipsius fidelia servitia et per eum Johanni dicti Nicolai fratri suo carnali
eornmque heredibus et posteritatibus per alias literas nostras novae nostrae
donationis titulo duxerirnus conferendas velimusque ipsas eisdem statui
30 facere lege regni nostri requirente, ideo fidelitati vestrae firmiter praecipiendo
mandamus, quatenus vestrum mittatis hominern pro testimonio fide dignum,
quo praesente Gregorius de Kecheth sive Georgius filius dicti Beke de Iklod ')
vel Ladizlaus filius Dominici de eadem an Nicolaus de Galaz vel Johannes
thins Blasii de Keresthwr sive Stephanus filius Blasii de eadem Keresthwr
35 aliis absentibus homo noster ad facies praedictarum possessionun vicinis et
cornmetaneis earundem universis inibi legitime convocatis et praesentibus
accedendo introducat praefatos Johannem et Anthonium in dominium
earundem statuatque [easdem eisdem novae nostrae]') donationis titulo per-
1) Vorlage: Ikod.
40 2) Lucke, 3.5 Centimeter breit.

www.dacoromanica.ro
280

petuo possidendas, contradictions quorumlibet non obstante. Et post haec


ipsius possessionariae statutionis seriem [ more soilitoi) rescribatis. Datum
Posonii, feria quarta proxima post festum beati Dyonisii martyris, anno
domini M quadringentesimo secundo.

1473. 5

Szentimre 1402 Oktober 14. Laurencius und Stephan, Vizewoi-


woden von Siebenbargen, bezeugen, dass seitens Nikolaus', des Sohnes
Peters, sowie Johanns, des Sohnes Gregors von Beth len, gegen Michael
von Zsombor Einsprache erhoben worden ist, betrefiend die auf die
Besitzungen Eppeschdorf, Hohndorf, Johannisdorf, Gugendorf, Ehr- 10
gang und Beleschdorf bezuglichen Urkunden.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rand, Durehmesser 2.1 Centi-
meter, war in weisses Wachs auf der Ruckseite aufgedriickt.
Regest: Fejer Codex X, 4, 183.

Nos Laurencius filius Chaak et Stephanus filius Vayuodae de Nadab 15


vicevaivodae Transsiluani memoriae commendamus, quod nobis in octavis
festi beati Mychaelis archangeli 2) una cum regni nobilibus pro faciendo mode-
rativo iudicio causantibus in cede nostra iudiciaria sedentibus magister Mathias
literatus de Deuecher in nostrarn exsurgendo praesentiam per modurn pro-
testationis nobis significare curavit, quod quondam nobilis domina Anna 20
vocata consors magistri Mychaelis de Sombor in dictis octavis festi beati
Mychaelis archangeli 2) universa literalia instrumenta in factis possession um
Ebesfalua, Hondorf, Zenthivan, Goganfalua, Ernye et Iwedich vocatarum
confecta contra rnagistros Nicolaum filium Petri filii Spa et Johannem Hum
Gregorii de Betlem iuxta continentiam Iiterarum nostrarum prorogatoriarum 25
et magnifici viri quondam domini Emerici Bubek vaivodae adiudicatoriarum
pariter et obligatoriarum coram nobis restituere tenebatur. Et quia praedicta
nobili 3) domina viam universae carnis ingressa dicta universa literalia instru-
menta erga eundem magistrum Mychaelem per eandem sunt derelicta et
devoluta, quae4) ab eodem iuridice reddi et restitui praedictis dominis suis 30
repetebat, quia idem magister Mychael ad praemissa simpliciter non respon-
debat, pro eo praenominatus magister Mathias literatus in personis dictorum
dominorum suorum dicta universa literalia instrumenta erga eundem ma-
gistrum Mychaelem habita prohibuit coram a obis testimonio praesentiam
mediante. Datum in sancto Emerico, nono die termini praenotati, anno do- 35
mini millesimo quadringentesimo secundo.
0 Lucke, 4.4 Centimeter breit.
2) Oktober 6.
8) Vorlage: nobil.
4) Vorlage: qua, 40

www.dacoromanica.ro
281

1474.
1402 Oktober 31. Der Kolozsmonostorer Konvent beglaubigt jar
Magister Hynricus, den Notar von Klausenburg, die Urkunde des
Konigs Sigmund von 1391 Nr. 127 8 mit der Urkunde des Konigs
5 Ludwig I. von 1364 Nr. 814 enthaltend die Urkunde des Konigs
Karl von 1331 Nr. 487, betrefrend das Verhaltnis der Klausenburger
zum Palatin und Woiwoden, die Ausiibung der Gerichtsbarkeit in
Klausenburg und die Beniitzung des Waldes Feketeerdo.
Orig Pap. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, in weisses Wachs auf der Riick-
10 setts aufgedritekt, derselbe Stempel wie Nr. 1288.

Nos conventus monasterii beatae Mariae virginis de Clusmonostra


memoriae commendantes significamus tenore praesentium quibus expedit
universis, quod providus vir magister Hynricus notarius et civis de Cluswar
ad nostram personaliter accedendo praesentiam exhibuit nobis quasdam literas
15 patentes serenissimi principis domini Sigismundi illustris Hungariae regis
sub sigillo suo maiori emanatas tenoris infra scripti, petens nos precibus
obnixis, ut easdem de verbo ad verbum transcribi et transsumi ac in bane
formam literarum nostrarum similiter patentium redigi facere ac sibi con-
cedere dignaremur ad cautelam. Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde
20 des Konigs Sigmund von 1391 Nr. 1278 mit der Urkunde des Konigs Ludwig I.
von 1364 Nr. 814 enthaltend die Urkunde des Konigs Karl von 1331 Nr. 487.)
Unde nos precibus eiusdem magistri Hynrici notarii iustis et legitimis an-
nuentes tenorem praedictarum literarum regalium omni integritate pollentem
de verbo ad verbum transcribi et in bane formam literarum nostrarum
25 patentium redigi fecimus uberiorem ad cautelam. Datum in vigilia omnium
sanctorum, anno domini M. CCCC. secundo.

1475.
1402 November 3. Das Grosswardeiner Kapitel beglaubigt fur
die Stadt Klausenburg die Urkunde des Konigs Sigmund von 1391
30 Nr. 1278 mit der Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1364 Nr. 814
enthaltend die Urkunde des Konigs Karl von 1331 Nr. 487, be-
treffend das Verhaltnis der Klausenburger zum Palatin und Woi-
woden, die Ausubung der Gerichtsbarkeit in Klausenburg und die
Beniitzung des Waldes Feketeerdo.
35 Orig. Perg Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, rand, Durchmesser 4.5 Centi-
meter, weisses Wachs, an violett-roter Seidenschnur angehiingt. Brustbild einer
Figur, mit Krone auf dens Haupte, Streitaxt in der rechten tend Reichsapfel in der
linken Hand, im Siegelfelde. Umschrift umiak t SIG1L CA PLL2) AVA D]IEN ')

1) AP verschreinkt.
40 2) AR, ferner AD verschr?inkt.

www.dacoromanica.ro
282

El CCE AD I) PVILEGlIA. Vergleiche die Abbildungen: Pray Synfagma Tafel V,


Figur 3; Magyar tOrtenelmi tdr II, Anhang Nr. 57. Vergleiche ferner die Be-
schreibung: Fe,* Codex IX, 4, 602.

Capin] lum Waradyensis ecclesiae omnibus Christi fidelibus tarn prae-


sentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium 5
salvatore. Ad universornm notitiam harm serie volumus pervenire, quod pro-
vidus et circumspectus vir Hermanus Brustel dictus index civitatis de Ko-
loswar ad nostram personaliter accedendo praesentiarn 2) exhibuit nobis
quasdam literas serenissimi prineipis domini Sigismundi dei gratia incliti
regis Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera marchionisque Brandembur- 10
gensis patentes sub maiori sigillo suo consignatas tenoris infra scripti, petens
nos debita cum instantia, fit tenorem earundem verbotenus nostris literis
privilegialibus transcribi et transsumi faciendo eidem concedere dignarernur.
Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund von 1391
Nr. 1278 mit der Urkunde des Kanigs Ludwig I. von 1364 Nr. 814 ent- 15
haltend die Urkunde des Konigs Karl von 1331 Nr. 487.) Nos igitur iustis
et condignis petitionibus ipsius Hermanni Brustel iudicis gratum praebendo
consensum praedictas literas eiusdem regiae celsitudinis de verbo ad verbum
cum praesentibus literis nostris privilegialibus inseri et redigi faciendo eidem
et universis civibus et hospitibus de dicta Koloswar duximus concedendas 20
iuris eortuu nberiorern ad cautelam. In coins rei memoriam firmitaternque
perpetuam praesentes concessimus literas nostras privilegiales appensione
sigilli nostri authentici munimine roboratas. Datum feria sexta proxima post
festum onmitun sanctorum, anno domini millesimo qnadringentesimo secundo.
Honorabilibus viris dominis Thoma praeposito, Johanne lectore, Luca cantore 25
et Dominico custode decretorum doctore canonicis ecclesiae nostrae prae-
dictae salubriter existentibus et devote.

1476.
1402 November 3. Das Grosswardeiner Kapitel beglaubigt fiir
die Stadt Klausenburg die Urkunde des Konigs Sigmund von 1397 30
Nr. 1403, betreffend die .Anheingigmachung von Klagen bei dem Bat
.von Klausenburg find die Weiterldage nach Bistritz beziehungsweise
nach Hermannstadt.
Orig. Perg. Stadtarchic Klausenburg. Siegel, weisses Wachs in Wachssthitssel,
an blau-roter Seidenschnur angeheingt, derselbe Stempel Jae Nr. 1475. 35

Capitulum Waradyensis ecclesiae omnibus Christi fidelibus tarn


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in orunium
salvatore. Ad universorum notitiam harem serie volumus pervenire, quod
providus et circumspectus vir Hermanns Brustel dictus index civitatis do
1) AD verschrankt. 40
2) Fehlt in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
283

Koloswar ad nostram personaliter accedendo praesentiam exhibuit nobis


quasdam literas patentes serenissimi principis domini Sigismundi dei gratia
incliti regis Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera marchionisque .Brandem-
burgensis et cetera sub minori sigillo suo secretario ') consignatas tenoris
5 infra scripti, petens nos debita cum instantia, ut tenoxem earundem verbotenus
nostris literis privilegialibus transcribi et transsumi faciendo eidem concedere
dignaremur. Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund
von 1397 Nr. 1403) Nos igitur iustis et condignis petitionibus eiusdem
Hermanni Brustel iudicis gratum praebendo consensum praedictas !items
10 ipsius regiae sublimitatis de verbo ad verbum cum praesentibus literis
nostris privilegialibus inseri et redigi faciendo eidem ac universis civibus
et hospitibus dictae civitatis de Koloswar duximus concedendas inris ipsorum
riberiorem ad cautelam. In can's rei memoriam firmitatemque perpetuam
praesentes concessimus literas nostras privilegiales, appensione sigilli nostri
15 authentici munimine roboratas. Datum feria sexta proxima post festum
omnium sanctorum, arm) dornini millesimo quadringentesimo 2) secundo.
Honorabilibus viris dominis Thoma praeposito, Johanne lectore, Luca cantore
et Dominico custode decretorum doctore canonicis ecclesiae nostrae prae-
dictae salubriter existentibus et devote.

20 1477.
Weissenburg 1402 November 5. Stephan, Bischof von Sieben-
biirgen, schenkt an den Heiligenkreuzaltar der Kathedralkirche zu
Weissenburg eine Vinea, bestatigt far den genannten Altar den Besitz
einer Hofstelle und befreit diese Hofstelle von alien Abgaben und
25 Leistungen.
Orig. Perg. Ungar. Nationalmuseum Budapest. Siegel war an iveisser Hanf-
schnur angeheingt.
Druck: Fejer Authentia diplom. 80. Fejer Codex X, 4, 172.

Sthephanus dei et apostolicae sedis gratia epiEcopus Transsiluanus


30 omnibus Christi fidelibus praesentibus et futuris, praesens script= inspec-
turis salutem in salutis largitore. Paternae benignitatis mansuetudo tune
stateram sui officii recto tramite dignoscitur gubernare, cum ecclesiarum sibi
subditarum commodis et utilitatibus moderata dispositione sollicite 8) studet
vigilare, tune etenim ministri altaris dominici dulcia concinunt dragmatis
35 cantica et divinae trinitatis essentiae pacificas pro peccaminibus populorum
auferunt hostias, cum eorum status per praelati praesidentis providentiam
pro moderamine confovetur. Proinde ad universorum notitiam harum serie
volumus pervenire, quod nos ob spem et devotionem, quam in vivifica cruce
1) So Vorlage.
40 ') Vorlage: quadringentesim.
3) Vorlage: solicita.

www.dacoromanica.ro
284

salvatoris nostri specialiter gerimus, volentes et ex animo desiderantes altare


ad honorem et tandem eiusdem sanctae crucis in gremio ecclesiae nostrae
cathedralis fundatum 1) in suo state decorare et aliquantisper sublevare, at
eo magis et ferventius rector eiusdem pro tempore constitutus in ecclesia
nostra deo iugiter possit famulari et deum suis precibus placare, quandam 5
vineam nostram intra metas civitatis nostrae Albensis in monte Elewmal
ex parte meridiei inter vineam cuiusdam Benedicti tilii Barcha, ex parte
vero septentrionali inter vineam Johannis fratris eiusdem Benedicti carnalis
contigue adiacentem, per mortem quondam honorabilis viri domini Leonis
archidiaconi Albensis et canonici ecclesiae nostrae ante dictae, piae mernoriae, 10
ad manus nostras legitime et ex causis rationabilibus devolutam eidem al-
tari sanctae crucis in ecclesia nostra fundato 2) et rectori eiusdem pro tem-
pore constituto et constituendo ob remedium animae nostrae ad honorem
dei munipotentis et eiusdem sanctae crucis, consilio et consensu fratrurn
nostrorum dominorum de capitulo ad id accedente, perpetuo et irrevocabi- 15
liter duximus conferendam et conferimus vigore praesentium mediante, nil
iuris vel proprietatis nobis vel successoribus nostris in eadem vinca re-
servando. Praeterea curiam seu fundum 8) curiae grope claustrum beati
Stephani a parte orientis immediate adiacentem, dudum per reverendum in
Christo patrem dominum Emericum episcopum antecessorem nostrum felicis 20
recordationis pretio cornparatam et eidem altari sanctae crucis ac rectori
eiusdem pro tempore constituto per eundem dominum Emericum datam et
donatam denuo et de novo eidem altari et rectori eiusdem dantes et con-
ferentes ac donationem dicti domini Emerici episcopi confirmantes ipsam
curiam seu fundum 8) ac rectorem dicti altaris sanctae crucis pro tempore 25
constitutum et constituendum ab ornni onere solutionis censuum, collectarum
seu exhibitionis servitiorum nobis et successoribus nostris ex parte civitatis
nostrae Albensis fieri et quomodolibet persolvi debendorum de pietate pa-
terna et gratia speciali, ut eo ferventius et quietius rector eiusdem altaris
divinis officiis et servitiis ecclesiae nostrae assistere valeat, perpetuis tem- 30
poribus exonerantes eximirn us et praesentium vigore absolvimus. llandantes
et firmiter iniungentes officialibus nostris neenon iudici ac senioribus iuratis
et quibuslibet civibus civitatis nostrae Albensis, quatenus a modo et deinceps
memoratum rectorem ratione praemissorurn contra formam praesentis gratiae
nostrae in nullo molestare, inquietare seu quovismodo perturbare praesumant, 35
quin ipsum praemissis libertatibus et gratiis per nos modo praemisso in-
dultis quietum et tranquillum uti permittant. In cuius rei testimonium prae-
sentes literas nostras appressione 4) sigilli nostri anularis propter carentiam
sigilli nostri maioris communitas duximus concedendas. Datum Albae, in
festo beati Emerici ducis et confessoris, anno domini millesimo quadringen- 40
tesi in o sec und o.

1) Vorlage : fondatum.
2) Vorlage: fondato.
19 Vorlage: fondum.
4) So Vorlage. 45

www.dacoromanica.ro
285

1478.
1402 November 11. Das Weissenburger Kapitel sehaltet die Ur-
kunde des Ifonigs Sigmund von 1402 Nr. 1472 ein und bezeugt,
dass am Tage der feria tertia proxima post festum beati Emerici con-
5 fessoris 1) in den Besitz von Harinna, Bylak und Neech Johann und
Anthonius, Sohne des Nicolai de [Sum]kerek, eingefiihrt worden sind.
Datum Sabbath videlicet in festo bead Martini [episcopi, anno
domini M. 2) quadringentesimo 2) secundo.2)]
Orig. Perg Archie der Grafen Teleki, Maroscdscirhely. Siegel, schadhaft, spitz-
10 oval, weisses Wachs in Wachsschussel, an grim -roter Seidenschnur angehangt.
Druck: Barabds Cod. Teleki I, 286.

1479.
Wien 1402 November 14. Konig Sigmund bestatigt fur die Shalt
Klausenburg die Urkunde des Konigs 'Sigmund von 1391 Nr. 1278
15 mit der Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1364 Nr. 814 enthaltend
die Urkunde des Konigs Karl von 1331 Nr. 487, betrefrend das Ver-
haltnis der Klausenburger zum Palatin und Woiwoden, die Ausiibung
der Geriehtsbarkeit in Klausenburg und die Benutzung des Waldes
Feketeerdo.
20 Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, rotes Wachs in Wachsschitssel,
an Pergamentstreifen angehangt, derselbe Stempel wie Nr. 1468.

Von der Kanzlei: Propria commissio do-


mini regis.
Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et
25 cetera marchioque Brandenburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius
generalis et regni Boemiae gubernator memoriae commendantes tenore prac-
sentium significamus quibus expedit universis, quod fideles nostri providi
yin Hermanus dictus Pruste] index et Thomas dictus Veynber iuratus civic
nostrae civitatis Coluswar in ipsorum et totius communitatis civium et popu-
30 lorum de eadem personis nostrae maiestatis accedentes praesentiam ex-
hibuerunt nobis quasdam literas sub priori nostro sigillo secrete emanatas,
supplicantes pro se et praetacta communitate dictae civitatis nostrae humili
precum instantia, ut easdem literas nostris praesentibus propter renovationem
sigilli nostri inseri faciendo ipsas sub praesenti nostro sigillo ratificare et
35 de novo confirmare dignaremur. Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde
des Konigs Sigmund von 1391 Nr. 1278 mit der Urkunde des Konigs
1) November 7.
2) So Barabds a. a. 0.

www.dacoromanica.ro
286

Ludwig I. von 1364 Nr. 814 enthaltend die Urkunde des Konigs Karl von
1331 Nr. 487.) Nos itaque supplicationibus praefatorum nostrorum fidelium
iudicis et universorum civium ac populorum nostrorum tamquam legitimis
benigne inclinati praetactas literas non abrasas neque in aliqua parte can-
cellatas sed omni vitio carentes nostris praesentibus de verbo ad verbum 5
inseri faciendo easdem ratificandas duximus et confirmandas praesentium
nostrarum testimonio literarum, quibus praesens sigillum nostrum novum
appensum est uberiorem ad cautelam. Datum Wyennae, quarto die beati
Martini confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo secundo.

1480. 10

Wien 140,2 November 14. Konig Sigmund bestatigt fur die Stadt
Klausenburg die Urkunde des Konigs Sigmund von 1397 Nr. 1403,
betreffend die Anhangigmachung von Klagen bei dem Rat von Klausen-
burg until die Weiterklage nach Bistritz beziehungsweise nach Her-
mannstadt. 15

Orig. Perg. Stadtarchio Klausenburg. Siegel, rotes Wachs in Wachsschiissel,


an Perganzentschnur angeheingt, derselbe Siempel wie Nr. 1468. Von der Uinschrift
sind noch die Bruchstiicke S . Sigifinndi . reg . Hvng . ferner Boem gvbnato erhalten.
Druck: Jakab Okleveltdr I, 107.

Von der Kanzlei: Propria conunissio do. 20


mini regis.
Nos Sigismundus dei gratis rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et
cetera marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius
generalis et regni Boemiae gubernator memoriae commendantes tenore prae-
sentium significamus quibus expedit universis, quod fideles nostri providi 25
viri Heimannus dictus Brastel index et Thomas dictus Wember iuratus civis
nostrae civitatis Coluswar in ipsorum et totius communitatis civium et popu-
lorum de eadem personis nostrae maiestatis accedentes praesentiam exhi-
buerunt nobis quasdam literas sub priori nostro sigillo secrete emanatas,
supplicantes pro se et praetacta communitate dictae civitatis nostrae humili 30
precum instantia, ut easdem literas nostras praesentibus propter renovationem
sigilli nostri inseri faciendo ipsas sub praesenti nostro sigillo ratificare et
de novo confirmare dignaremur. Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde
des Konigs Sigmund von 1397 Nr. 1403) Nos itaque supplicationibus prae-
fatorum nostrorum fidelium iudicis et universorum civium ac populorum 35
nostrorum tamquam legitimis benigne inclinati praetactas literas non abrasas
neque in aliqua parte cancellatas sed omni vitio carentes nostris praesentibus
de verbo ad verbum inseri faciendo easdem ratificandas duximus et confir-
mandas praesentium nostrarum testimonio literarum, quibus novum sigillum
nostrum appensum est uberiorem ad cautelam. Datum Wiennae, quarto die festi 40
beati Martini confessoris, ann8 domini millesimo quadringentesimo secundo.

www.dacoromanica.ro
287

1481.
Bistritz 1402 November 22. Peter Creczemer, Richter, und der
Rat von Bistritz sprechen den dritten Teil der Hinterlassenschaft
Stephan Beczhe's Michael, dem Sohne Johanns von Sonzkerek, und
5 Genossen zu.
Orig. Perg. Archiv der Grafen Teleki, Marosociscirhely. Siegel war an, gritner
Seidenschnur angehdngt. Der Text ist sehr fehlerhaft.
Druck: Barabds Cod. Teleki I, 289.

Cum humana fragilitas nihil post se mundo derelinquit 1) praetor


to quod scripturis praesentibus Treat hominibus certifice demonstrari, nos
itaque Petrus Creczemer index, Laurencius raptor, Johannes Kotteler et
magister Valentinus cum ceteris et iuratis Bistriciae civitatis civibus, singulis
et quibus expedit universis praesentibus volumus enodare, quomodo quidem
post obitum nobilis viH Sthepphani Beczhe filius ipsius scilicet Demetrius
15 cum matre sua et genero9) pita Johanne s) de Somir querebant insimul
bona hereditaria legis ordine dispertire. Quibus autem auditis in nostrarn
advenerunt praesentiam hi nobiles viH videlicet Michael filius Johannis et
Nicolaus filius Johannis et Gelud Mins Ladislai, qui et in bane modum
proposuerunt, quod et ipsi in dictis hereditatibus quibus supra dividendis
20 partem sufterre deberent, videlicet in uno fundo, qui inquam fundus in
medio Petri Creczemer et Ladislai quondam Hornung localiter situatur,
sicuti legitimi et veH heredes, et hoc ex eo, quia saepe dictus fundus a
Wylko filio quondam Ladislai 4) ipsis supra dictis nobilibus viris videlicet
Michaeli filio Johannis et Nicolao filio Johannis et Gelud filio Ladislai in
25 tertia parte velut 5) legitimis heredibus cedere debeat et divolvi.G) Et hoc
certe literis coram nobis authenticis sufficienter demonstrarunt. Quibus autem
auditis nos iustitiae vero ordine supra dictam tertiarn fundi partem ipsis
annotatis dominis scilicet Michaeli filio Johannis et Nicolao filio Johannis
et Gelud filio Ladislai legis sententia assignamus sicuti ipsormu veras, proprias
30 et legitimas hereditates, et reali divisione annotatum fundum, ambabus par-
tibus astantibus et consentientibus videlicet Demetrio quondam Sthepphani
Beczhe filio cum matre sua et Johanne 3) do Somir genero 2) suo ab una
parte, de altera vero Michaele7) filio 8) Johannis et Nicolao 9) filio 8) Johannis
et Gelud filio 8) Ladislai de Sumerek in tres partes divisimus, quarum prae-
35 sertim trium partium una, sorte superaddita, ipsis saepe dictis nobilibus viris
2) Vorlage: derelinquid.
2) Vorlage: generi.
3) Vorlage: Johanni.
4) Vorlage: Lasdislai.
40 2) Vorlage: velud.
6) Vorlage: divulvi.
7) Vorlage: Michael.
8) Vorlage: filius.
9) Vorlage: Nicolaus.

www.dacoromanica.ro
288

videlicet Michaeli filio Johannis et Nicolao filio Johannis et Gelud filio


Ladislai secundum longitudinem et latitudinem in latere Ladislai quondam
Hornung cecidit assignando prout ipsorum et successortun suorum verae et
Iegitimae hereditates') cum omni fructu, usu et civili libertate,2) servandas,8)
possidendas, immo dandas vel quocumque legandas ipsi cum suis heredibus 5
heredumque ipsorum successoribus plenam et totalem, sine annotati Demetrii4)
quondam Sthepphani Beczhe filii5) cum matre et generi de Somir Johannis,7)
neque ab eorundem successoribus,8) vel cuiuscumque etiam contradictionis
impediment° debent habere libertatis facultatem. In cuius rei eflicax et vi-
gorosum testimonium appensio nostrae universitatis sigilli perhibet praesens 10
scriptum. Datum Bistriciae, anno domini millesimo quaclringentesimo secundo,
Proxima quarta feria ante festum Katherinae virginis et martyris, anno
quo supra.

1482.
Gyalu 1402 Dezember 3. Stephan, Bischof von Siebenburgen, 15

gestattet den Pfarrern des Bistritzer und Baierdorfer Kapitels, betreffs


ihres ererbten sowie ihres aus kirchlichen Einkiinjten und ander-
weitig erworbenen Besitzes, letztwillige Verfiigungen zu trejlen, vor-
behaltlich der Verpflichtungen der genannten Pjarrer gegenliber der
Fabrica der Kathedralkirehe und der Mensa des Bisehofs sowie gegen- 20
fiber dem Nachfolger im Pfarramt.
Papierhandschrift des 15. Jahrhunderts, Blatt 2, Evangel. Kapitelarchiv Augsb.
Bek.Bistritz. Papierhandschrift aus dens Ende des 16. Jahrhunderts, beigebunden
der genannten Handschrift des 15. Jahrhunderts, Blatt 6.

Stephanus dei et apostolicae sedis gratia episcopus Transsiluanus 9) di- 25


lectis nobis in Christo filiis decanis necnon universis et singulis ecclesiarum
rectoribus in decanatibus Bistricia et Kyralia 10) existentibus salutem in do-
mino benedictione cum paterna. Justa petentium desideria libenter admittimus.
quae ex devotione sincera proveniunt et ab aequitatis tramite non declinant.11)
Vestris igitur supplicationibus, ut de bonis et rebus vestris mobilibus et 30

1) Scilicet: praedicta tertia pars.


2) Vorlage: libertati.
3) Scilicet: ad praedictas hereditates cum omui fructu, usu et civili libertate.
4) Vorlage: Demetrio.
8) Vorlage: fiho. Scilicet: sine contradictionts impediment° annotati Demetrii 35
filii quondam Sthepphani Beezhe.
6) Vorlage: matri. Scilicet: sine contradictionis impediment° muftis einsdem
Demetru.
7) Scilicet: sine contradictionis impediment° Johannis de Somir generi einsdem
Demetrit. 40
8).So Vorlage. Scilicet: impediti.
9) Handschrift des 16. Jahrhunderts: Traussiluanensis.
10) Ebendaselbst: Kiralia.
11) Ebendas.: discedunt.

www.dacoromanica.ro
289

immobilibus a deo vobis collatis et per vos tam de reditibus ecclesiasticis


quail etiam alias licite acquisitis in vita et in morte dam malueritis iuxta
vestrae voluntatis arbitrium vobis liceat testare et testamentu.m facere, te-
nore vobis praesentium paterna liberalitate indulgemus ita tamers, quod 1)
5 prima et ante omnia maioruni 2) ecclesiarum dictorum decanatuum tres, me-
diocrium vero duas, minorum autem ecclesiarum plebani unam marcas ar-
genti pro fabric& ecclesiae nostrae, pro mensaque nostra episcopali testa-
mentum condecens ac pro successore vini et bladi usque ad novalia sufficientem
portionem legantes climittere teneantur. In cuius 3) vero testimonium prae-
to sentes nostras literas vobis duximus concedendas. Datum in Gyalow,4) prima
dominica adventus domini, anno eiusdem millesimo quad ringentesimo 6) secundo.

1483.
Felsberg 1402 Dezember 4. Konig Sigmund befreit die Stiihle
Mediasch und Schelk von der Gerichtsbarkeit des Comes der Szekler.
Eingeschaltet von dent Konige Mathias 1464 und mit dieser Urkunde von dem
Weissenburger Kapitel 1488, Orig. Stadtarchiv Mediasch.
Druck: Mediascher Programm 1870, 32.
Bruchstiick: Kosa De publica administr. 67. Szabo Soak. okleveltdr I, 93.

Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et


20 cetera marchioque Brandenburgensis et cetera, sacri Romani imperii generalis
vicaritis et regal Bohemiae gubernator memoriae commendantes tenore prae-
sentium significamus quibus expedit universis, quod fideles nostri providi
viri Cuncz villicus de Megyes et Michael collies de parva Kabaz maiestatis
nostrae accedentes praesentium nohis pro parte communitatis omnium Saxonum
25 de sedibus Megyes et Selk humillime supplicarunt, ut nos considerantes
ipsos per plurimos comites 0) Siculorum diversimode aggravatos et oppressos,
eosdem a iudicio et iiirisdictione comitum dictorum Siculorum excipere et
eximere gratiosius dignaremur. Nos itaque consideratis fidelitatibus et fidelium
obsequiorum gratis meritis, quibus eadem communitas dictarum sedium
30 Megyes et Selk culmini nostro saepe saepius complacere studuit, signanter
etiam pensantes ipsos in medio seu vicinitate aliorum Saxonum nostrorum
sedium Transiluanensium fore constitutos et ob hoc non immerito more,
ritu et consuetudine eorundem perfrui debere, eosdem Saxones nostros ac
totam communitatem dictarum sedium de Megyes et Selk a iudicio, regimine
35 et iurisdictione comitum Siculorum videlicet constitutorum et constituendorum
eximendos duximus et excipiendos, inuno eximimus et excipimus prae-
1) Ebendas.: ut.
2) Vorlage und Handschrift des 16. Jahrhunderts: maioris.
3) Scilicet: rei.
40 4) Handschrift des 16. Jahrhunderts: Gyalw
5) Ebendaselbst hierauf: et.
6) Vorlage: comes.
Urkundonblich In. 19

www.dacoromanica.ro
290

sentium per vigorem, decernentes et efficaciter volentes, ut ipsi deinceps in


antea inter se seu in ipsorum medio comitem seu iudicem eligere et statuere
valeant atque possint, qui in ipsorum medio mimes et singulas causas decidat
et adiudicet ac omnia et singula exequatur et faciat more, consuetudine
et iure septem sedium Saxonicalium partium Transsiluanarum praedictarum, 5
harum nostrarum testimonio literarum, quas si opus fuerit in formam nostri
privilegii faciemus redigi, dum nobis in specie fuerint reportatae. Datum
in Felsberg, in festo beatae Barbarae virginis et martyris, anno domini
millesimo quadringentesimo secundo.

1484. 10

1402 Dezember 31. Der Kolozsmonostorer Konvent beglaubigt fur


Magister Ladislaus, den Sohn Peters von Drag, and Genossen die
Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1379 Nr. 1113, betreffend die
von den Klausenburger Kaufleuten auf einigen Besitzungen zu ent-
richtenden Abgaben. 15

Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, rund, war in weisses Wachs auf
der Riickseite aufgedriickt.

Nos conventus monasterii beatae Mariae virginis de Ciusmonstra


memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit
universis, quod nobiles viri magister Ladislaus filius Petri de Drag et alter 20
Ladislaus filius magistri Michaelis de Somber ad nostram personaliter ac-
cedendo praesentiam exhibuerunt nobis quasdam literas patentes serenissimi
principis domini Lodouici olim regis Hungariae tenoris infra scripti, petentes
nos debita cum instantia, ut easdem de verbo ad verbum transcribi et
transsumi ac in formam literarum nostrarum similiter patentium redigi facere 25
ac sibi concedere dignaremur ad cautelam. Quarum tenor talis est. (Folyt
die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 137 9 Er. 1113) Nos enim petitionibus
eorundem utriusque Ladislai iustis et legitimis annuentes praedictas literas
regales non abrasas, non cancellatas nec aliquo vitio caliginis offuscatas,
sed mera veritatis plenitudine praepollentes praesentibusque verbotenus 30
insertas in bane formam literarum nostrarum patentium redigi fecimus
uberiorem ad cautelam. Datum in festo beati Siluestri papae, anno domini
M quadringentesimo secundo.

1485.
Rom bei Sankt-Peter 1403 Januar 25. Papst Bonifaz IX. be- 35
auftragt den Hermannstadter Dekan mit der Durchfiihrung mehrerer
Anordnungen, betreffend die seitens der Geistlichen der Dekanate
Illediasch, Schelk, Bistritz, Keisd, Kosd, Miihlbach, Reen, Baierdorf

www.dacoromanica.ro
291

and Broos an den Bischof als Subsidium caritativum, sourie anlasslich


der Einsetzung ins Pfarramt zu entrichtenden Abgaben.
Orig. Perg. Archie) der evangel. Landeskirche Augsb. Bek. Hermannstadt. Bulle
war angehangt.
5 Druck: Theil u. Werner Urkb. 25.

Bonifacius episcopus servus servorum dei dilecto filio . . decano


ecclesiae Cybynyensis, Strigoniensis diocesis salutern et 1) apostolicam bene-
clictionem. Ex debito pastoralis officii divinitus nobis iniuncti personarum
ecclesiasticarurn libenter subvenimus incommodis et ut ab exactionibus in-
10 debitis releventur nostrae sollicitudinis partes adhibemus. Sane petitio pro
parte dilectorum filiorum universorum rectorum parochialium ecclesiarum
in territoriis decanatuum de Medies, Schelk, Pistricia,2) Kyzd, Kozd, Schebes,
Pluuia, Karalia, Brasio Transiluanae diocesis consistentium nobis nuper ex-
hibita continebat, quod ipsi propter praestationem censuum et aliorum ser-
15 vitiorum, quae tam episcopo pro tempore existenti quam capitulo Transilua-
no ratione ecclesiarum suarum ministrare tenentur, adeo gravati existant,
quod nisi ipsi praedia ipsarum ecclesiarum velut alii agricolae propriis
colerent sumptibus bona et proventus suarum ecclesiarum pro ipsorum
rectorum congrua sustentatione minime sufficerent, quodque licet episcopi
20 Transiluani qui fuerunt pro tempore in primordiis promotionum suarum
ad ecclesiam Transiluanam =gum et excessivas pecuniarum summas ipsis
rectoribus importabiliter onerosas praetextu caritativi subsidii hactenus im-
posuerint, tamen nihilomin us in singulis .institutionibus rectorum ipsarum
parochialium ecclesiarum tantam pecuniarnm summam, ad quam medii fructus
25 unius an ni singularum ecclesiarum ipsarum vix sufficiunt, ab easdem rectoribus
extorquere consueverunt. Quare pro parte dictorum rectorum asserentium
se huiusmodi et alia eis onera incumbentia commode supportare non posse
nobis fuit humiliter supplicatum, ut eis super praemissis de alicuius rele-
vationis moderamine providere de benignitate apostolica dignaremur. Nos
30 igitur huiusmodi supplicationibus inclinati discretioni tuae, de qua in his
et in aliis specialem in domino fidutiam obtinemus, per apostolica scripta
committimus et mandamus, quatenus super praemissis to auctoritate nostra
diligenter informes et, si per informationem huiusmodi ita esse repereris,
auctoritate praedicta statuas et ordines, quod deinceps rectores dictarum
35 ecclesiarum parochialium, qui nuns sunt et erunt pro tempore, pro huius-
modi caritativo 3) subsidio,$) cum tempus illud solvendi ingruerit, singulis
episcopis Transiluanis una vice duntaxat moderate persolvant ita, quod tota
summa pro huiusmodi subsidio per dittos rectores solvenda ultra summam
quinquaginta marcarum argenti non excedat. Pro literis vero conficiendis
40 super institutionibus praedictis, sigillo et aliis necessariis circa institutiones
easdem pro singulis videlicet ipsorum rectorum tempore institutionis huius-
1) Auf Rasur.
3) An urspriinglich leer gelassener Stelle VOM Schreiber der Urkunde nachgetragen.
3) Vorlage: caritativi subsidii.

19*

www.dacoromanica.ro
292

modi illi ex eisdem rectoribus, qui ex dictis parochialibus ecclesiis in fructibus


opulentiores, tres, alii vero, qui mediocriores opulentas, duas et reliqui ree-
torum huiusmodi, qui minoris opulentiae ecclesias huiusmodi obtinebunt,
unam marcas argenti puri praedicto episcopo Transiluano pro tempore existenti
solvere teneantur et ad solvendum aliquid ultra huiusmodi moderationem 5
per to faciendam non sint astricti nec ad id per quoscumque quavis auctoritate
compelli valeant quoquo modo etiain per literas apostolicas non facientes
plenam et expressam ac de verbo ad verbum de statuto et ordinatione huius-
modi mentionem, apostolicis et provincialibus ac synodalibus constitutionibus
necnon privilegiis et literis apostolicis ac aliis contrariis non obstantibus 10
quibuscumque. Nos enim ex nunc quascumque excommunicationis, suspen-
sionis et interdicti sententias necnon quoscumque processus, quas et quos
contra huiusmodi statuti et ordinationis tenorem a quoquam quavis aucto-
ritate promulgari seu haberi contigerit, irritos decernimus et manes ac nullius
existere roboris vel momenti. Datum Romae aped sanctum Petrum, VIII 15
Kalendas Februarii, pontificatus nostri anno quarto decimo.
Unten rechts, von der Kanzlei:
X
X
X 20
X
Fe. .11. de sancta Agatha. Computatum.')
.S. de Aquila.
Auf der Riickseite auf dem untern umgebogenen Pergamentrande links,
vom Schreiber der Urkunde : Adolphus.2) 25
Auf der Riickseite, von der Kanzlei: Regestrata.5) N.3).

1486.
1403 Februar 9. Jakob, Vikar des siebenbargischen Bischofs,
entscheidet die Streitsache zwischen Johann von Schaldorf einerseits,
Nikolaus von Biirgesch, Sigmund Andreae von Hezeldorf, ferner den 30
Wittwen Peters, des Comes von Almen, und Johanns, des Comes von
Eibesdorf, sowie der Gattin Johanns, des Comes von Eibesdorf, anderer-
seits, betrefrend einen Besitzanteil in Bargesch, Eibesdorf und Ktibesch,
zu Gunsten des genannten Johann von Schaldorf.
Orig. Perg. Ungar. Nationalmuseum Budapest. Siegel, spitzoval, Durchmesser 35
4.5 und 2.6 Centimeter, gritnes Wachs in Wachsschitssel, an grilner Seidenschnur
angehlingt. Maria mit dem Kinde und aufrechte Gestalt, einen Selch in den Handen
haltend, im Siegelfelde. Umschrift in gothischer Minuskel. Der Text ist fehlerhaft.

1) Vorlage: Abkilrzungszeichen fur con.


') Uber A iibergeschrieben: pro, die Unterldnge des p teilweise durch A ver- 40
deckt. Links von der Oberldnge des h Rasur, 2'3 Centimeter breit.
3) Vorlage: R mit eingeschriebenenz .n..

www.dacoromanica.ro
293

Jacobus venerabilissimi in Christo patris et domini, domini Stephani


dei et apostolicae sedis gratia episcopi Transiluani generalis vicarius signi-
ticamus tenore praesentium quibus expedit universis, quod coram nobis in
iudicio in octavis festi sancti Georgii martyris 1) iuxta continentias literarum
5 prorogatoriarum honorabilium virorum magistri Johannis Wyttyh, magistri
Theodrici et domini Ladislai archidiaconi de Zo Intik dudum vicariorum Jo-
hannes filius Johannis nobilis de Schalkdorf in persona eiusdem Johannis
patris sui cum literis nostris procuratoriis comparuit contra Nicolaum de
Byrgyes et Sigismundum Andreae de Eczel necnon contra nobiles dominas
10 relictam Petri comitis de Almas, relictam Johannis comitis senioris ac con-
sortem alterius Johannis comitis iunioris de Juanfolwa, pro quibus Adam
de Somogy et conies Johannes de praedicta Juanfolwa procuratores legitimi
similiter cum literis nostris procuratoriis astiterunt, proposuit eo modo, quo-
modo pluries coram magistro Johanne Wittih, magistro Theodrico et domino
15 Ladislao archidiacono quondam vicariis praenominatis proposuisset, quod
quondam domina Grecia avia praedicti patris sui necnon quondam comes
Helwing avus praedictorum in causam attractorum fuissent fratres uterini,
et universae portiones ipsorum et fratrum eorundem in Byrges, Juanfolwa
et Kwes,a) quae nunc apud praefatos in, causam attractos hereditariae pos-
20 sessiones maternae exstitissent seu a dominabus ad ipsos descendissent, de
quibus nondum portionem dominae Greciae aviae patris sui praenominatae
extradedissent, quam portionem taniquam de possessionibus maternis eidem
patri suo nomine procuratorio ut praemittitur reddi et restitui postulasset
iure mediante. Ad quam propositionem praedicti in causam attracti dudum
25 respondere coram praenominatis vicariis promisissent, et teuebantur. Qui
tamen per diversos terminos et per plures dilationes causam eandem pro-
rogando numquam respondere voluissent. Quos videlicet in causam attractos
ad respondendum a nobis compelli et praefato Johanni nobili de Salcoph3)
portionem in Byrgyes, Juanfolua. et in Kwes praefatis 4) praenominatam do-
30 minam Greciam aviam suam iure naturali contingentem adiudicari postulabat.
Cui scilicet Johanni procuratori praenominato Adam et comes Johannes
procuratores legitimi praefati praedictorum in causam attractorum respon-
derunt ex adverso, quod praenominatus comes Helweng avus praedictorum
in causam attractorum plene satisfecisset dominae Greciae sorori suae prae-
35 dictae de portione ipsam dominam Greciam in praedictis villis contingente 5)
sic videlicet, quod idem comes Helwyng habuisset aliquas hereditates in
Salisfodyo, quas hereditates praedictae dominae Greciae pro portione prae-
dictarum villarum eandem dominam Greciam con tingente5) dedisset et as-
signasset. Quihus auditis commisimns Adae et Johanni comiti procuratoribus
40 praedictis, ut 9 octavo die nativitatis festi beati Johannis baptistae 7) ipsorum

2) 1402 Mai 1.
3) Satzbau fehledsaft.
3) So Vorlage.
4) Vorlage: praefataruni.
45 5) Vorlage: contingentem.
6) Llber der Zeile nachgetragen.
7) Juli 1.

www.dacoromanica.ro
294

responsionem probarent. Quo termino ') adveniente Adam et Johannes comes


procuratores praefati ipsorum responsionem non probaverunt sed pro tune
ad eandem responsionem probandam octavas festi sancti Jacobi apostoli 2) pro
ulteriori termino assumpserunt. Quo termino 2) adveniente iterum iidem pro-
curatores ipsorum responsionem non probaverunt. Quibus ex superabundanti 5
de consensu alterius partis ad ipsorum responsionem probandam octavum
diem nativitatis Mariae virginis 8) duximus assignandum. Quo termino 8) ad-
veniente Adam et Johannes procuratores saepe fati non probarunt ipsorum
responsionem videlicet satisfactionem per ipsos allegatam sed eandem satis-
factionem probare per nobilem virum comitem Johannem et per alios cives 10
de Salisfodyo octavum diem festi purificationis Mariae virginis 4) assump-
serunt. Ad quos videlicet Johannem comitem aliosque cives de Salisfodyo
de consensu ambarum partium honorabiles viros dominos videlicet Cristanum
plebanum de Rauas et Michaelem plebanum de villa Rutenorum transmi-
simus ad ipsorum attestationes recipiendas. Quibus attestationibus receptis 15
et in praedicto termino videlicet octavo die purificationis Mariae virginis 4)
una cum aliis dictis testium publicatis per Adam et Johannem comitem
praefatos allegatam 9 non probarunt satisfactionem 6) sed simpliciter in pro-
bations eiusdem satisfactionis ut praemittitur defecerunt. Uncle nos una cum
nostris assessoribus nobis pro tribunali sedentibus solum deum et iustitiam 20
prae oculis habentes ambarum partium procuratoribus praesentibus portionem
praedictarum villarum scilicet Byrgyes, Juanfolwa et Kwes iure naturali et
consuetudine regni saepe fatam dominam Greciam contingentem et aped
praenominatos in causam attractos habitam saepe nominato Johanni de Schalk-
dorph iure successionis adiudicavimus, et adiudicamns in his scriptis. In 25
quorum omnium et singulorum fidem et testimonium saepe fato Johanni
nobili de Schalkdoph 7) praesentes literas nostras concessimus sigilli nostri
pendentis munimine roboratas.8) Datum in termino praedicto videlicet in
octavis purificationis Mariae virginis, ann.° domini millesimo quadringen-
tesimo tertio. 30

1487.
Rom bei Sankt-Peter 1403 Februar 12. Papst Bonzfaz IX. be-
auftragt den Hermannstadter Dekan mit dez Schutze der Dehanate
Mediasch, Schelk, Xeisd, Kosd, Miihlbach, Bistritz, Been, Baierdorf
and Broos gegeniTher dem siebenbiirgischen Bischof, betreffend die 35
letztwilligen Verfligungen der Geistlichen.
1) Juli 1.
2) August 1.
3) September 15.
4) 1403 Februar 9. 40
5) Vorlage: allegatos.
8) Uber der Zeile nachgetragen.
7) So Vorlage.
8) Vorlage: robaratas.

www.dacoromanica.ro
295

Orig. Perg. Eapitelarchiv Mediasch. Bleibulle, an Hanfschnur angehanyt, der -


aelbe Stempel wie Nr. 1445. Photographic der Bulle Hermannst. Archiv.
Druck: Theil u. Werner Urkb. 27.

Bonifatius episcopus servus servorum dei dilecto filio . . decano


5 ecclesiae Cybiniensis, Strigoniensis diocesis salutem et apostolicam bene-
dictionem. Just-is et honestis supplicum votis libenter annuimus eaque favo-
ribus prosequimur opportunis. Exhibita siquidem nobis pro parte dilectorum
filiorum universorum decanorum et plebanorum ac rectorum parochialium
ecclesiarum in territoriis decanatuum de Medies, de Schelk, de Kizd, de
10 Kozd, de Sebes, de Pistricia, de Pluuea, de Karalia et de Brasio Transiluanae
diocesis petitio continebat, quod licet ipsi et singuli ipsorum de iure communi
de bonis per eos licite et alias quam per ecclesias eis commissas acquisitis
et ad personas eorum pertinentibus testari licite ac libere possint alicuius
super hoc licentia minime requisita, tamen nonnulli episcopi Transiluani qui
15 fuerunt pro tempore a multis transactis temporibus eosdem decanos, ple-
banos ac rectores impediverunt, quominus ipsi de huiusmodi bonis eorum,
ut praefertur, testari et de ipsis in eorum ultimis voluntatibus disponere
valeant, et quod huiusmodi eorum testamenta ac ultimae voluntates exe-
cutioni debitae demandari possint, impedire contra iustitiam praesumpserunt
20 in ipsorum decanorum, plebanorum et rectorum praeiudicitim non modicum
et gravamen. Quare pro parte eorundem decanorum, plebanorum et rectorum
nobis fuit humiliter supplicatum, ut eis super praemissis de opportuno
remedio providere de benignitate apostolica dignaremur. Nos igitur huius-
modi supplicationibus inclinati discretioni tuae per apostolica scripta corn-
25 mittimus et mandamus, .quatenus auctoritate apostolica t) venerabili fratri
nostro . episcopo Transiluano, qui nunc est et qui pro tempore fuerit,
sub excommunicationis et aliis poenis inhibeas, ne decanos aut plebanos seu
rectores eosdem, qui stint et erunt pro tempore, quominus ipsi de bonis
huiusmodi ad personas eorum pertinentibus, ut praefertur, libere testari et
30 de illis in ultimis eorum voluntatibus disponere valeant ipsaque testamenta
per eos facta et eorum ultimae voluntates executioni debitae demandari
possint iuxta sacrorurn canonum instituta, impedire quoquo modo prae-
sumant. Et nihilominus legitimis per to super his habendis servatis pro-
cessibus eos quoties expediverit aggravare procures contradictores auctoritate
85 nostra appellatione postposita compescendo invocato ad hoc, si opus fuerit
auxilio [etiam] 9 brachii saecularis, non obstantibus si eidem episcopo, qui
nunc est et pro tempore fuerit, vel quibusvis aliis communiter vel divisim
a sede apostolica indultum existat, quod interdici, suspendi vel excom-
municari non possint, per literas apostolicas non facientes plenam et ex-
40 pressam ac de verbo ad verbum de indult° huiusmodi mentionem. Datum
1) Auf Rasur.
3) Stephan.
3) Schrift geschwunden. auxilio steht auf dem rechten Rand der Urkunde and
wird durch in den Text verwiesen. Wahrscheinlich sind die vor etiam gestanden.

www.dacoromanica.ro
296

Romae apud sanctum Petrum, II Mils ifebruarii, pontificatus nostri anno


quarto decirno.
Unten rechts, von der Kanzlei:
L.1) Computatum.2)
Auf der Riickseite, auf dem unteren umgebogenen Pergamentrande 5
links, corn Schreiber der Urkunde:
Regestrata gratis.
Jo. Grennus.
Auf der .Riickseite, von der Kanzlei: Regestrata.
Auf der Riickseite, von gleielizeitiger Hand: Soluta in [ 8) 10

1488.
Bistritz 1403 April 12. Der Bat von Bistritz bezeugt, dass der
Stadtrichter Peter Creczemer von Margaretha, der Wittwe des Comes
Peter, and Genossen ein Steinhaus in Bistritz gekauft hat.
Orig Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, schadhaft, gritneq Wachs 15
in Wachsschitssel, an grUner Seidenschnur angeheingt, derselbe Stempel wie bei
Siegel 1) von Nr. 885.
Regest: Fejer Codex XI, 481.

Ne oblivioni facta hominum tradantur in tempore signis memoriae


continuis per praesentes soleant futuris manifestare.') Quam ob rem nos 20
Johannes Kotteler, Michael sartor, Leonardus Obil, Georgius ruffi Andreae,
Johannes WaInclorffer et longus Nicolaus cum ceteris iuratis civitatis Bi-
striciae civibus volumus praesentibus non latere singulis et quibus expedit
universis pro praesenti et in futurum viventibus, quomodo quidam providus
vir Petrus Creczemer tune temporis index nostrae universitatis rite et ratio- 25
nabiliter atque iusta forisatione emit et comparavit domum lapideam circa
aciem in via lapidea sieut de 'it); transitur ad beatam virginem ad sinistram
scilicet partem, a domina Margaretha quondam comitis Petri relicta et domina
Katherina comitis Bartholomei in Theca et magistro Jacobo in Theca scho-
larium rectore 4) et Leonardo corrigiatore ibidem taniquam a yetis et legitimis 30
heredibus pro mille florenis communis pagimenti videlicet XXXII grosses
pro floreno computando. Quam et in quam summam ante dictus Petrus
Creczemer ipsis annotatis et praeascriptis heredibus scilicet Margarethae,
Katherinae, magistro Jacobo et Leonardo corrigiatori totaliter et integre
solvendo expedivit. Eapropter ipsa Margaretha, Katherina, magister Jacobus 35
et Leonardus loco ipsorum eorundem et tiered= et successorurn suorum
ante dictam domum ipsi Petro Creczemer et uxori suae videlicet dominae
Elyzabeth ipsorum et heredibus eorundem et heredum successoribus dederunt,
1) So Vorlage.
0) Vorlage: Abkiirzungszeichen fiir eon. 40
9 Schrift geschwunden, etwa acht Buchstaben breit.
4) Vorlage: rectori.

www.dacoromanica.ro
297

porrexerunt ac omnino resignaverunt omni eo iure, fructu, usu et civili


libertate, quo et qua ipsi annotati Margaretha et cetera debebant, fruebantur.
Ad possidendam,1) conservandam et secundurn ipsorum voluntatis arbitriurn
pacifice perfruendam, immo in casu et necessitatis articulo vendendam, dan-
5 dam vel etiam quocumque legandam supra dictus Petrus Creczemer cum
uxore sua scilicet domina Elyzabeth ipsorum et heredibus heredum suorum
et successoribus et hoc praedictorum sine contradictione videlicet Margarethae,
Katherinae, magistri Jacobi et Leonardi et heredum ipsorum vel aliorum
eorundern consanguineorum vel ceterorum quorum etiam cumque arrestationis
10 impedimento habere debent libertatem libertatisque integram potestatem sicuti
propriis suis hereditatibus. In cuius emptionis, solutionis ac domus supra
dictae iustae resignationis vigorosum et efficax testimonium sigillum univer-
sitatis nostrae praesentibus duximus appendendum:Datum Bistriciae, in die
coenae domini, anno incarnationis eiusdem M. MP III?

15 1489.
Im Heerlager bei Pozsegavar 1403 Mai 24. Die Prtilaten, Barone
und Genossen sichern Johann, dem Sohne Nikolaus von Somkerek, die
Bestatigung des Besitzes von Monchsdorf, Attelsdorf und Netz zu.
Orig. Pap. Siebenburg. Museum Klausenburg. 9 Siegel waren und zwar 4 in
20 rotes, 5 in weisses Wachs innen aufgedrikkt.
Druck: Fejer Codex X, 4, 198. Tran.'ilvania 1872, 174.
Regest: Fejer Codex X, 4, 183. Tortenelmi tdr 1889, 736.

Von der Kanzlei : Relatio Jacobi filii


Detrici Ipere 2) de Benkefalwa.
25 Nos praelati, barones, proceres ruilites et nobiles regni Hungariae
notum facimus tenore praesentiurn quibus incumbit universis, quod quia
magister Johannes filius Nicolai de Somkerek in cunctis regni negotiis prosperis
ut puta et adversis et praesertim in hoc praesenti negotio per nos deo propitio
utique ad utilitatem et augmentum reipublicae praevie 3) inchoato prae suis
30 participibus reddidit se multipliciter commendabilem, utilem et agilem se ipsurn
et quaeque bona sua ad rotam fortunae exponendo anhelatque in futurum
totis viribus ad praemissa prompt() promptior inveniri, nos itaque reipublicae
utilitatem exinde resultare a[r]bitrantes et ut ipse ceterique per eum exemplati
ad prosecutionem publicae et communis utilitatis eo reddantur promptiores
35 et magis attenti, quo se prospexerint digne proinde remunerandos, ideo prae-
missorum intuitu possessiones Harynna, Bylak et Neech vocatas, in partibus
Transsiluanis adiacentes, quas turn pro mille florenis auri purl turn etenim
pro fidelibus servitiis sibi in perpetuum collatas et donatas praetendit, a
1) Scilicet: ante dietam domum.
40 2) Vorlage: Ipee; die Buchstaben Ipe sind richer.
Vorlage: prie.

www.dacoromanica.ro
298

domino nostro futuro rege Hungariae, quem nos dei favente dementia super
solium regni Hungariae in proximo in regem coronabimus, cum debita
instantia pro eodem magistro Johanne suisque heredibus volumus impetrare
confirmari, harum nostrarum testimonio literarum. Datum in descensu nostro
exercituali grope Posegawar, in festo ascensionis domini, anno eiusdem 5
M COCO tertio.

1490.
Keresztes 1403 Juli 8. Laurentius und Stephan, Vizewoiwoden
von Siebenburgen, vertagen die Verhandlung einer Streitsache zwischen
Leukus und Michael Vos von Szentegyed. 10

Orig. Pap. Archiv der GrafenWass, 'zege, und Photographie Hermannst. Archiv.
Siegel, rund, war in weisses Wachs auf der .Ritckseite zum Verschluss aufgedruckt.

Nos Laurencius filius Chaak et Stephanus filius vaivodae de Nadab


vicevaivodae Transsiluani damns pro memoria, quod discussionem et de-
liberationem cuiusdam causae, quam inter magistrum Leukus de Zentheged 15
ab una et Mychaelem dictum Vos de eadem iuxta continentiam literarum
nostrarum prorogatoriarum in octavis nativitatis festi beati Johannis baptistae')
facere tenebamur, propter disturbium et motionem regni ad octavas festi
beati Jacobi apostoli nunc venturas2) duximus prorogandam. Datum in
Kereztes, octavo die termini praenotati, anno domini MCCCO tertio. 20
Auf der R(ickseite, cont Schreiber der Urkunde: Pro magistro Leukus
ditto Vos de Zentheged contra Mychaelem similiter Vos de eadem ad octavas
festi beati Jacobi apostoli.2)

1491.
Ofen 1403 Oktober 16. Konig Sigmund beauftragt Johann Herrici 25
und Jakob Lachlc, die Woiwoden von Siebenbiirgen, mit der Wieder-
einfiihrung Andreas' de Gaach in den Besitz von Spryngh und Drasso.
Datum Budae, in festo sancti Galli confessoris, anno domini Mal°
quadringentesinio tertio.
Eingeschaltet von den Woiwoden Johann Henrici und Jakob Lachk 1404, Orig. 30
Ungar. Landesarchiv Budapest.

1492.
Stuhlweissenburg 1403 November 5. Konig Sigmund verleiht
Anthonius, dem Sohne Nikolaus' von Somkerek, und Genossen die
Besitzungen Monchsdorf, Attelsdorf und Netz. tf 35

2) Juli 1.
2) August 1.

www.dacoromanica.ro
299

Orig. Perg. Archiv der Grafen Teleki, Marosvdsdrhely. Siegel, in rotes Wachs,
papierbedeckt, innen aufgedrfickt, derselbe Stempel wie Nr.1468.
Druck: Barabds Cod. Teleki I, 292.

Von der Kanzlei: Ad relationem domini


5 Nicolai de Gara palatini.
Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et
cetera marchioque Brandemburgensis, sacri Romani imperii generalis vi[carius
et regni Bohemiae] gubernator memoriae commendamus tenore praesentium
significantes quibus expedit universis, quod [nos consider]atis [et in ac]ie
10 nostrae mentis mature praemetitis fidelitatibus et fidelium servitiorum gratis
meritis et acceptis fidelis n[ostri dilecti] nobilis Anthonii filii Nicolai de
Somkerek, quibus ipse nobis et nostro sacro regio diademati sub diversis
locis et temporibus [studuit complacere, et] signanter pridem, dum sub
Nykapol cum perfidis sacrae orthodoxae fidei persecutoribus bellum commi-
15 sissemus [generale et sinist]rante nobis fortuna pro nostra liberatione et restau-
ratione exercitus nostri petivissemus Danubii flumen, tune [ipse Anthonius]
inter alios proceres nostros agiliter galeam pro nostrae tuitione personae
fideliter conservavit, et subsequenter annis [noviter elapsis,] dum per uni-
versos regni nostri incolas detentionis grande alligabamur vinculis, idem
20 castrum nostrum Tininiense in regno nostro Croaciae contra Boznenses nostri
ad honorem culminis sincera fidelitate custodivit, tandemque in praesentibus
regni nostri disturbiis [mortis non *rens periculum cum diversis sanguinis
eius et suorum effusionibus quamplurimisque vulnerum plagis nobis et sacrae
nostrae cor[onae regiae int]repidis famulatibus servire non obmisit debetque
25 et anhelat ferventius in futurum, et licet ipse Anthonius praetextu huius[modi
suorum] laude dignorum servitiorum multa maiora remunerationis praemia
a nobis mereretur, tamen in aliqualem recompensam eorun[dem quasd]am
possessiones nostras Haryna, Belak et Neth vocatas, in partibus nostris
Transsiluanis habitas, ad manus nostras [regias per modum] concambii pro
30 castro liethkees vocato, dudum episcopo Transsiluano collato deventas siruul
cum universis ipsarum utili[tatibus, fruc]tibus, proventibus, redditibus, ob-
ventionibus, emolimentis, terris etiam arabilibus cultist) et inc[ultis, praediis,
vineis iuribus 2) montium 2) pasculis,$) pratis, fenetis, silvis, nemoribus, rubetis,
virgultis, rnontibus, vallibus, arundinibus, paludibus, molendinis, [aquis,]
35 rivis, piscinis aquarumque decursibus et generaliter cunctis ipsarum utili-
tatum integritatibus et pertinentiis universis cuiusc[umque nominis] vocabulo
vocitatis sub earum veris metis et antiquis limitationibus et terminis, quibus
eaedern per nos aut alios [priores possess]ores tentae sunt et possessae,
eidem Anthonio et per eum Johanni filio praedicti Nicolai, fratri eius uterino
40 ipsorum[que heredib]us et heredum suorum successoribus et posteritatibus
universis de certa nostra scientia ac dominorum praelatorum4) et baron=
1) Bierauf nochmals: cultis.
') Am untern Rande nachgetragen.
3) Liteke, 4.3 Centimeter Breit.
45 4) Pehlt in der Vorlage,

www.dacoromanica.ro
300

nostrorum consilio [de] minibus nostris regiis novae nostrae donationis titulo
ac omni eo iure, quo eaedem nostrae incumbunt collationi, dedimus, dona-
vimus et contulimus, immo damns, donamus et conferimus iure perpetuo
et irrevocabiliter habendas, tenendas pariter et possidendas salvo tamen iure
alieno, promittentes denique ipsum Anthonium et fratrem eius Johannem prae- 5
dictum eorumque heredes et posteritates in ipsis possessionibus contra quosvis
irnpetitores et causidicos protegere et conservare harum nostrarum vigore
et testimonio literarum, quas in formam nostri privilegii faciemus redigi,
dam nobis in specie fuerint reportatae. Datum in Alba regali, in festo beati
Emeriti ducis et confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo tertio. 10
Auf der Ri,ickseite: Regestrata.

1493.
Stuhlweissenburg 1403 November 5. Konig Sigmund beauftragt
das Weissenburger Kapitel, bei der .Einfiihrung Anthonius', des Sohnes
Nikolaus' von Somkerek, und Genossen in den Besitz von Miinehsdorf, 15
Attelsdorf und Netz mitzuwirken.
Orig. Pap. Archly der Grafen Teleki, Marosvcisdrhely. Siegel, rand, war in
rotes Wachs auf der Bilckseite rum Verschluss aufgedritckt.
Druck: Barabds Cod. Teleki I, 294.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et ce- 20


tera marchioque Brandemburgensis, sacri Romani imperii generalis vicarius
et regni Bohemiae gubernator fidelibus suis capitulo ecclesiae Albensis Trans-
siluanae salutem et gratiarn. Cum nos quasdam possessiones nostras Haryna,
Belak et Neth vocatas, in partibus nostris Transsiluanis habitas, ad manus
nostras regias per modum concambii pro castro Kethkees vocato dudum 25
episcopo Transsiluano collato deventas fideli nostro nobili Anthonio filio
Nicolai de Somkerek et per eum Johanni filio eiusdem Nicolai fratri suo
uterino ipsorumque heredibus pro ipsius fidelibus servitiis novae nostrae
donationis titulo perpetuo duxerimus conferendas ipsasque eisdem statui
facere velimus lege regni nostri requirente, fidelitati igitur vestrae firmiter 30
praecipiendo mandamus, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio
fide dignum, quo praesente Gregorius de Gechet vel Johannes de Kerestwr
aut Stephanus de Orostwa see Michael de Geech aliis absentibus homo
noster ad faciem praedictarum possessionum Haryna, Belak et Neth voca-
tarum 1) vicinis et commetaneis earum universis inibi legitime convocatis 35
et praesentibus accedendo introducat praefatos Anthonium et Johannem
filios Nicolai in dominium earundem statuatque easdem praemisso novae no-
strae donationis titulo perpetuo possidendas, si non fuerit contradictum.
Contradictores vero si qui fuerint, citet eosdem contra annotatos Anthonium
et Johannem nostram in praesentiam ad terminum competentem rationem 40
1) Vorlage: vocatas.

www.dacoromanica.ro
301

contradictionis eorum reddituros 1) efficacem. Et post haec huiusmodi pos-


sessionariae introductionis et statutionis seriem cum nominibus contradic-
torum et citatorum si qui fuerint terminoque assignato nostrae fideliter re-
scribatis maiestati. Datum Albae regalis, in festo beati Emerici ducis et
5 confessoris, anna domini millesimo CCCC tertio.
Auf der Rackseite, vom Schreiber der Urkunde :
Fidelibus suis capitulo ecclesiae Albensis
Transsilnanae pro Anthonio et Johanne
finis Nicolai de Somkerek.
10 Introductoria et
statutoria.

1494.
Wien 1403 November 10. Margret, Simons witib des Abels von
Nosen in Sibenbiirgen, beurkundet ihren letzten Willen und schaffl
15 ihre beiden Hauser, das ain gelegen mit ainem tail in der Cherner-
strass zu Wienn und mit dem andern tail an dem Neuenmarkcht
zenagst der geistleichen herren haus, genant dacz dem Heiligengeist,
das ander chlainer haus, genant dacz dem Raten chreucz, in dem
sie wohnt, in sand Jeronimi chapellen zu Wienn auf Gotesleichnams
20 altar zu einer ewigen .Messe, wobei sie eingehende Bestimmungen fiber
die .Ausstattung und Ausfuhrung dieser Stiftunq triOt und verfiigt,
dass ihrer Elsen (Elspet) auf Lebenszeit jahrlich 4 Pfund Denar ge-
reicht werden sollen und die Lehenschaft der Messe dem Burger-
Insister und Rate zustehe: Besiegelt mit den Siegeln: 1. der Aus-
25 stellerin und der Wiener Burger 2. Fridreichs des Dietrams, 3. Hannsen
des Mosprunner.
ze Wienn, an sand Merteins abend.
Regest: Uhlirz Regesten aus dem Archive der Stadt Wien I, 362, nach dem
Orig. Perg. Stadtarchiv Wien. 3 Siegel, an Pergamentstreifen angehdngt. Siegel 1),
30 oval, Durchmesser 24 und 2.1 Centimeter, schwarzes Wachs in Wachsschitssel ;
Vogel von einem Pf elle durchbohrt. Vergleiche die Beschreibung dieses Siegel.
Uhlirz a. a. 0. 442; Uhlirz sagt daselbst, es sei dieses Siegel das Siegel Simon
Abels von Nosen in Siebenbiirgen. Siegel 3), gritnes Wachs in Wachsschiissel.
Jahrbuch der kais. Runstsamml. Band XVI b, Seite 102 Nr. 13026. Centralblatt
35 far Bibliothekswesen XIII, 89.

1495.
Ofen 1403 Dezember 6. Konig Sigmund begnadigt Nikolaus von
Malmkrog far den von ihm begangenen Hochverrat und far die
sonstigen aus Anlass dieses Hochverrates von ihm verabten Verbrechen.
40 ') Vorlage: redditt

www.dacoromanica.ro
302

Orig. Pap. Ungar. Nationalmuseum Budapest. Siegel, in rotes Wachs innen


aufgedruckt, derselbe Stempel :vie Nr. 1468.

Von der Kanzlei : Relatio Piponis de Ozora.


Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et
cetera marehioque Brandemburgensis, sacri Romani imperii vicarius generalis 5
ac regni Bohemiae gubernator mernoriae cornmendarnus per praesentes, quod
quia Nicolaus filius 1) Apa de Almakeregh comitatus Albensis iuxta gratiam 2)
universalem 2) per nos ad humilem tune fidelium nostrorum praelatorum et
barouum supplicationis instantiam de pietate solita, qua asperitatem ultionis
regiae, ut omnipotentis consequamur misericordiam, lenitate consuevimus 10
miserationis condire, nostris rebellibus factam et in aliis nostris superinde
confectis literis sanius expressam in signum evitandae enormis culpae corn-
missae et servandae nobis et sacrae coronae nostrae peramplius fidelitatis
et obedientiae, implorans gratiam se nostro prostratus obtulit conspectui,
ideo moti iisdem pietafiTvisceribus praefatum Nicolaum filium Apa a nota 15
infidelitatis et crimine illationis damnorum, spoliorum, iniuriarum ac uni-
versorum malorum generum tam contra culmen nostrum regiurn quam contra
,alios quosvis praesentis disturbii temporibus adhaerendo Nicolao filio Stephani
de Chaak, in cuius servitiis ut familiaris eius existendo praemissa perpetravit,
duximus expiandim capiti, possessionibus febusque et bonis ipsius universis 20
gratiam facien[tesl specialem ita, quod idem de cetero ab omni labe se prorsus
immunem conservare studeat. Quocirca fidelibus nostris cunctis regni nostri
iudicibus et iustitiariis ecclesiasticis et saecularibus praesentium notitiam
habituris firmissime praecipimus et mandamus, quatenus eundem Nicolaum
filium Apa ratione praevia ad nullius instantiam intra vel extra iudiciurn in 25
persona vel rebus possessionibusque universis quomodolibet molestare prae-
sumatis nec sitis ausi modo aliquali, et aliud contra formam praemissae
nostrae gratiae non facturi. Datum Budae, in festo beati Nicolai confessoris,
anno domini MCCCC tertio.
An don unteren Rand, von der Kanzlei : solvit p.8) v.2) 30

1496.
Ofen 1403 Dezember 9. Konig Sigmund verleiht Michael und
Salomon, den &linen Salomons von Schassburg die Besitzungen Klein-
miihlbach, Spring und Troschen sammt den vier zu Kleinmahlbach
gehorigen Ortschaften. OpaLo-v- 35
Eingeschaltet als erstes Insert von dem Konige Sigmund 1405, mit dieser
Urkunde von dem Kolozsmonostorer Konvent 1449, Orig. Ungar. Landesarchiv
Budapest.
Bruchstfick: Vereinsarchiv Neue Folge IV, 270.
1) Hierauf durchgestrichen: Pauli. 40
2) Vorlage: gualem.
2) Aufzulosen vielleicht: ponderum quinque.

www.dacoromanica.ro
303

Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalinaciae, Croaciae et


cetera marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius
generalis et regni Bohemiae gubernator memoriae commendamus tenore
praesentium significantes quibus expedit universis, quod fidelis noster di-
5 lectus magister Michael filius Salomonis de Segeswar sua ac Salomonis filii
praedicti Salomonis fratris sui uterini de eadem in personis ad nostrae maie-
statis veniens praesentiam propositis ipsorum fidelitatibus et fidelium ob-
sequiorum gratuitis meritis ac sinceris complacentiis per ipsos culmini nostro
sub diversitate locorum et temporum cum omni fidelitatis fervore et soffi-
t() citudine indefessa exhibitis et impensis signanterque his elapsis disturbiorum
temporibus, quibus nonnulli praelati, barones, magnates, proceres et nobiles
regni nostri ingrati et immemores beneficiorum a celsitudine nostra largiflue
perceptorum rebellionis calcaneo ducti, immo spiritu proterviae seducti a
sine clementiae nostrae se avertere attentando inito fraudulenti consilio,
15 quomodo ne dum dominum iustum spernendo refutarent, immo deterius do-
minum naturalem ab eis eliminarent, sicque tractantes et hincinde rumi-
nantes, quomodo alium in regem eligendo introducerent, vota eorum devia
in crimen laesae nostrae maiestatis in personam Ladislai filii quondam Karoli
de Duratio direxerunt, cuius tandem banderium erigendo per diversa loca
20 regni nostri in eiusdem et regnicolarum nostrorum devastationem et incom-
moda detulerunt et, quod nefandius est, in locis capitulorum et ecclesiarum
cum reliquiarum processionibus idolatri perfidia dictum banderium venerari
disposuerunt praefato Ladislao plurimas civitates, possessiones et loca sig-
nanter in Dalmatia et Croacia subiugari faciendo, quae adhuc in manibus
25 aemulorum nostrorum retinentur, alios etiam adeo grandes et multiplices
excessus et enormitates committere praesumpserunt, quod eosdem longum
et difficile nimis foret declarare, praefati autem magister Michael et Salomon
filii Salomonis mentem eorum ad viam dirigentes rectitu[dinis] imitantesque
tramitem iustitiae veluti generales capitanei gentium nostrarum partium
30 scilicet Transsiluanarum agilitate strenua et mente constanti non parcentes
personis et rebus nec curantes mortem fratrum, proximorum, consangui-
neorum et familiarium ipsorum in dictis [partibus] nostris Transsiluanensibus
pro nostri honoris regii incremento viriliter contra nostros aemulos dimi-
cantium et per eosdem inibi in ore gladii prostratorum, letalia vulnera in
35 eorum personas suscipientes totis viribus et potentia eorum coassumptis ce-
teris nostris fidelibus sub vexillo nostro regio praenotatis nostris aemulis
et rebellibus tam viriliter tamque constanter se opponere studuerunt, ut in
numero iustorum, quibus rex regum adversus hostes triumphum largitur,
sunt inventi. Quae 1) sunt etiam alia eorum fidelia obsequia non praeces-
40 sissent,1) ipsos utique dignos reddiderunt a nostra celsitudine largiflua prae-
miorum antidota recepturos.9 His itaque peractis et commissis annotatus
magister Michael a maiestate nostra quasdam tres villas Saxonicales Kys-
sebes, Spryngh et Drassow vocatas necnon alias (qoatuor villas Volachicales
1) So Vorlage. Satzbau fehlerhaft.
45 I) Vorlage: receptur.

www.dacoromanica.ro
304

ad dictam Kyssebes pertinentes in eomitatu Albensi dictarum partium no-


strarum Transsiluanensium existentes, quae quondam Johannis filii Ladislai
vaivodae de Lossonch hominis absque heredum solatio ab hac Ince defuncti
praefuissent, tamquam per defectum ') seminis eiusdem de iure et de consue-
tudine regni nostri ad manus nostras regias devolutas sibi ac ditto Salomoni 5
fratri suo dad humiliter postulavit. Nos itaque praemissa animadvertendo et
[ ]e 2) considerando memoratas possessiones Kyssebes, Spryngh et
Drassow nuncupatas necnon alias quatuor villas Volachicales ad praedictam
Kyssebes spectantes, modo quo supra ad manus nostras devolutas simul cum
universis et singulis [suis utilit]atibus et pertinentiis terris scilicet arabilibus, 10
cultis et incultis, pratis, fenetis, pascuis, agris, silvis, nemoribus, montibus,
alpibus, vineis, rnolendinis, aquis aquarumque decursibus et generaliter cunctis
earundem utilitatum integritatibus quovis nominis vocabulo vocit[atis sub
i]psarum veris metis et antiquis, quibus per praefatum quondam Johannem
tentae fuerunt et possessae, praetactis magistro Michaeli et Salornoni filiis 15
Salomonis ipsornmque heredibus et posteritatibus universis praelatorum et
baronum nostrorum sano exinde praehabito [consilio] manibus nostris regiis
novaeque nostrae donationis titulo ac omni eo iure, quo eaedem ratione
praevia nostrae incumbunt collationi, dedimus, donavimus et contulimus,
immo damns, donamus et conferimus iure perpetuo et irrevocabiliter pos- 20
sidendas, te[nend]as pariter et habendas, salvo iure fidelium nostrorum rema-
nente, praesentium nostrarum literarum patrocinio mediante, quas in formam
nostri privilegii redigi faciemus, dum nobis in specie fuerint reportatae, tali
conditione interiecta, quod quandocumque temporum in processu nos ant
nostri successores reges scilicet Hungariae praedictas villas a praefatis magistro 25
Michaele ac Salomone aut eorum superstitibus auferre voluerimus seu voluerint,
ex tune ipsi eaedem villas nobis aut dictis successoribus habitis prius a nobis
ant eisdem nostris successoribus aliis villis pro eisdem sine difficultate remit-
tere teneantur et resignare. Volumus insuper, ut memorati magister Michael
ac Salomon ant eorum superstites de praedictarum villarum iobagionumque 30
et sessionum in eisdem habitorum numero nostram celsitudinem ad fidem
eorum deo debitam fidelitatemque nobis et sacro nostro diademati obser-
vandam teneantur certius informare. Datum Budae, secundo die festi con-
ceptionis virginis gloriosae, anno domini rnillesimo quadringentesimo tertio.

1497. 35

Ofen 1403 Dezember 9. Konig Sigmund beauftragt das Weissen-


burger Kapitel, bei der Einfiihrung Michaels und Salomons, der Sane
Salomons von Schassburg, in den Besitz von Kleinmiihlbach, Spring
und Troschen und von den zu Kleinmiihlbach gehorigen Ortschaften
mitzuwirken. 40

1) Vorlage: defunctum.
2) Loch, 1.6 Centimeter breit.

www.dacoromanica.ro
305

Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, war in rotes Wachs
auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Eingeschaltet von dens Weissen-
burger Kapitel 1404, mit dieser Urkunde von dens Kolozsmonostorer Konvent 1449,
Orig. ehendaselbst. Die Urkunde des Weissenburger Rapitels von 1404 ist such
5 eingeschaltet als zweites insert von dem Konige Sigmund 1405, mit dieser Urkunde
von dent Kolozsmonostorer Konvent 1449, Orig. ebendaselbst.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera


marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius ge-
neralis et regni Bohemian gubernator fidelibus suis capitulo ecclesiae Albensis
10 partium nostrarum Transsiluanarum 1) salutem et gratiam. Cum nos quasdam
tres villas Kissebes, Spryng et Drassow vocatas ac alias quatuor villas Ola-
hicales ad praedictam Kissebes spectantes, quae quondam Johannis filii Ladislai
vaivodae, de Lossonch hominis absque heredum solatio ab hac Luce defuncti
praefuissent, tamquam per defectum seminis eiusdem ad manus nostras regias
15 devolutas fidelibus nostris magistro Mychaeli et Salamoni filiis Salamonis de
Segeswaar ipsorumque heredibus per alias literas nostras exinde confectas
hire perennali duxerimus conferendas ipsosque in dominium earundem iuxta
regni nostri consuetudinem legitime statui facere intendamus, fidelitati igitur
vestrae firmiter praecipimus et mandamus, quatenus vestrum rnittatis hominem
20 pro testimonio fide dignum, quo praesente Symon de Heasfalwa vel Andreas
films Valentini de Zenthlazlow aut Symon an Nicolaus filii Sandor de Kysd
aliis absentibus homo noster ad facies praedictarum villarum vicinis et coin-
metaneis earundem universis inibi legitime convocatis et praesentibus acce-
dendo introducat praefatos magistrum Mychaelem et Salamonem in dominium
25 earundem statuatque easdem ipsis praemisso nostrae donationis titulo perpetuo
possidendas, si non fuerit contradictum. Contradictores vero si qui fuerint,
citet ipsos contra annotatos magistrum Mychaelem et Salamonem in prae-
sentiam vaivodartun nostrorumTranssiluanensium2) ad terminum competentem,
rationem conttadictionis eorum reddituros. Et post haec ipsarum introductionis
30 et statutionis seriem cum nominibus contradictorum et citatorum si qui
fuerint terminoque assignato eisdem vaivodis more solito rescribatis. Datum
Budae, secundo die festi conceptionis virginis gloriosae, anno domini
Mmo CCCCm° tertio.
Auf der Riickseite Adresse: Fidelihus suis capitulo ecclesiae Albensis
35 partium nostrarum Transsiluanarum pro magistro Mychaele et Salamone filiis
Salamonis de Segeswaar.
Introductoria et
statutoria.
Auf der Riickseite, von gleichzeitiger anderer Hand der Vermerk, dass
40 die Einfiihrung sexta feria proxima post festum beati Barnabae apostoli 2)
stattgefunden hat.

1) Ube). der Zeile nachgetragen.

2) Vorlage: Transsiluan.
3) 1404 Juni 13. Vergleiche Nr. 1505.

Urkundonbuch III. 20

www.dacoromanica.ro
306

1498.
Kronstadt 1403 Dezember 21. Johann Sydenswanch, Richter, and
der Rat von Kronstadt bezeugen, dass Johann, Comes von Brenn-
dorf, im Namen seines Mande ls Cristannus an den Adligen Benedikt,
Sohn Pau ls, Besitz in Kreuzburg verkauft hat. 5

Eingeschaltet als erstes Insert von dem Konige Sigmund 1406, Orig. Archie)
der Grafen Beldi, Klausenburg.

Ne firma rerum gestarum memoria ex oblivione et processu temporis


evanescat, acta hominum universa sagaci providentia prudentum literarum
charactere roborantur. Nos igitur Johannes Sydenswanch index, Nicolaus 10
Kylhaw villicus Brassouyensis ceterorumque iuratorum civium universitas
loci eiusdem praesentis paginae publice recognoscentes') significamus quibus
expedit universis ac quibus nosse fuerit opportunum, quod Johannes filius
Jacobi dictus comes de Bryngendorf matura praehabita deliberatione et prae-
meditato consilio, suorum necnon nepotis sui Cristanni amicorum voluntate 15
et consensu occurrente nomine fidelis tutoris seu procuratoris eiusdem sui
nepotis vendidit et sub vera venditionis forma donavit ac libere assignavit
quatuor fundos sive domos possessionales et quartam partem unius domus
cum universis agris, pratis, aquaeductibus necnon aliis usu fructibus ad
ipsas domos pertinentibus, veluti iure hereditario ad ipsum praenotatum 20
parvulum videlicet Cristannum ab antiquo sunt et fuerunt devolutae, in
possessione seu villa Nyen situatas nobili viro Benedicto filio Pauli sibi et
suis heredibus rite, rationabiliter et libere sine quavis inquietatione et im-
pedimento tamquam propriam hereditatern perpetue, lure hereditario, quiete
et pacifice possidendas, fruendas pariter et habendas, sicut Cristannus saepe 25
narratus et sui progenitores possiderunt et hucusque tenuerunt. In cuius
rei testimonium et evidentiam firmiorem praesentes nostri pendentis sigilli
munimine sunt roboratae. Datum in loco praefato. sub anno incarnationis
domini M quadringentesimo tertio, in festo beati Thomae apostoli.

1499. 30

Ktismark 1404 Marz 13. Konig Sigmund ersucht _Nikolaus, den


Sohn Leukus von Kano, bei der Bektimpfung des Aufstandes in Sieben -
hurgen mitzuwirken.
Orig. Pap. Bischofliche Bibliothek Fiinfkirchen. Siegel, rund, war in rotes
Wachs auf der Ruckseite zum Verschluss aufgedriickt. 35
Unvollstandig: Fe.* Codex X, 4, 292.

Sigismundus dei gratia rex


Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera.
Fidelis noster dilecte. Quia ad exstirpandum rebellionem Thomae
1) Scilicet: per praeseutem paginam publice recognoscentes. 40

www.dacoromanica.ro
307

pridem episcopi Agriensis et Stephani de Debrew ac complicutn ipsorum


iam satis diu in nostri contemptum culminis in partibus nostris Transsiluanis
pullulantem pro perpetua regni nostri reformatione fideles nostros viros
magnificos Johannem de Maroth banum Machouiensem et Petrum de Peryn
5 pridem comitem Siculorum nostrorum tamquam fideles nostros propugnatores
ac totius reipublicae nostri in persona reformatores una vobiscum deputa-
vimus,') quos tali banderio nostro proprio duximus destinandos, affectantes
et sub praestito nobis fidelitatis iuramento requirentes fidelitatem vestram,
ut mox visis praesentibus una cum praedictis nostris fidelibus praedictorum
10 nostrorum infidelium versutiis viriiiter opponere velitis, ut vota eorum devia
in niltilum redundantur, regalia proinde praemia, a nobis copiose suscepturi,
quodque si quem ex vobis reperierimus tepid um in praemissis, hunt rebellibus
sacrae coronae potius quam nobis velle adhaerere agnosceremus, contra
quern tandem sicuti contra aemulos nostros merito nos procedere oporteret.
15 Datum in Kesmark, secundo die festi beati Gregorii papae, anno domini
Ill CCCC quarto.
Auf der Riiekseite Adresse: Fideli suo nobili vivo Nicola() filio Leukus
de Kallo nobis sincere dilecto.

1500.
20 Rosenau 1404 Marz 22. Johann lieurici de Thamasy und Jakob
filius Lachk de Sauthow vaivodae Transsilvani et comites de Zoluok
urkunden in Rosenau.
Datum in villa Rosarum, Sabbato proximo ante dominicam Ramis-
palmarum, anno domini millesimo quadringentesimo quarto.
25 Druck: Barabds Cod. Teleki I, 295 nach dem Orig. Pap. Archiv der Grafen
Teleki, Marosvdsdrhely. 2 Siegel waren in griines Wachs innen aufgedruckt.

1501.
Kronstadt 1404 Mai 17. Jakob Laczk und Johann Henrici,
Woiwoden von Siebenbiirgen, urkunden in Kronstadt.
30 Datum Brassoviae, in vigilia festi Peutecostes, anno domini mil-
lesimo quadringentesimo quarto.
Druck : Szabo Salt. okleveltdr V, 3 nach der Beglaubigungsurkunde des Weissen-
burger Kapitels von 1404, Abschrift Geisa Nagy's im Szekler Nationahnuseum
nach der gleichzeitigen Abschrift im Besitze Johann Gera's, Sepsiszentgyorgy.

35 1) Satzbau fehlerhaft.

20*

www.dacoromanica.ro
308

1502.
Hermannstadt 1404 Mai 19. Der Hermannstadter Stuhl spricht
der Gemeinde Grossscheuern das ihr durch die Gemeinde Stolzenburg
strittig gemachte Gebiet zu.
Orig. Perg Evangel. Ilirchenarthiv Augsb. Bek. Grossscheuern und Photographie 5
Hermannst. Archly. Siegel, schadhaft, dreieckig, Hohe 2.8 und Breite 2.6 Centi-
meter, in eisses Wachs inn en aufgedriickt. Wappenschild, dreieckig und mit aus-
gerundeten Langseiten, im Siegelfelde; Seeblumendreieck im Felde diesel) Schildes.
Umschrift, von etusserer Perllinie begrenzt, unzial: [S IVDICII DE CENINI[0.1.
Vergleiche Vereinsarchiv Neue Folge XVII, 345 und Beilage zu Das. Wappen 10
der Stadt Hermannstadt, Figur 8, ebendaselbst. Zur Erlituterung des Textes
der vorliegenden Urkunde werden inc Anschluss an diese Urkunde drei Zusatze
Icier verOffentlicht. Per Text dieser Zusiitze ist so fehlerhaft, dass von ihrer Ein-
filgung als selbstandiger Stlicke an der gem ass ihres Datums ihnen zukommenden
Stelle abgesehen u'orden ist. 15

Nos comites, indices, iurati consules et senores civitatis ac sedis


Cybiniensis memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus
expedit universis, quod nobis in colloquio et congregatione generaliter con-
stitutis amici et consocii nostri homines de Magno horreo per modum que-
rimonii 1) proponebant, quomodo homines et villain de Stolczenberg consi- 20
militer nostrae sedis consocii quondam partem territorii ipsorum, quod tamen
omni et pleno iure cum omnibus utilitatibus exinde provenire ac resilire
potentibus pertinere dignosceretur et pertinuisset ad ipsos a longis revolutis
temporibus, uti evidenti testimonio literali progenitorum nostrorum septem
sedium Saxonicalium dare vellent comprobando monstrare, sibi appropriare 25
et usurpare attentantes molirentur in praeiudicium ipsorum valde magnum.
Visis itaque et intellectis literis seniorum septem sedium Saxonicalium pro-
genitorum nostrorum per homines de Magno horreo ad comprobandam veri-
totem sermonum suorurn nobis allatis in eisdem expresse contineri compe-
rimus, quod ipsum territorium, super quo quaestio inter 2) partes expressos 30
mota exstitit, supra notatis hominibus de Magno horreo 8) pertinere dignos-
catur et pertinere debeat contradictione praefatorum hominum de Stolczenberg
non obstante. Yolentes equidem literis progenitorum nostrorum in nullo
contra iustitiam derogare, sed easdem dictante aequitate in suo conservare
vigore dictum territorium iuxta dimensionem et distinctionem, prout in 35
literis progenitorum nostrorum contineri vidimus, per hoc decetum ipsorum
confirmando praemissis hominibus de Magno horreo habendum, tenendum
et eo perfruendum adiudicavimus et adiudicamus testimonio praesentium
mediante. Praesentibus notanter comite Johann° iudice regali, domino Nicolao
plebano, Jacobo praeconsule. Walther°, Johanne Welini, Jacobo Crispo, 40
Jacobo Kormaurer concivibus Cybiniensis civitatis, comite Laurencio et filio
comitis Michaelis et villico de Ruffomonte, item comite Laurencio et villico
1) Vorlage: queremonii.
') Vorlage: in.
3) Fehlt in der Vorlage. 45

www.dacoromanica.ro
309

de Burchberch, comite Nicolao de Noua villa, domino plebano de Hanebach,


Johanna Hetwith et Ladislao Hircz de villa Humperti, item villico de insula
Christiana et villico cum aliquibus de Salisfodio seniorib'us. Datum in dicta
Cybinio, sequenti die festi Penthecostes, anno domini millesimo CCCC° quarto.

5 1. Zusatz zu Nr. 1502.


(1349 nach Marx 3.) Die sieben Stuhle sprechen ein zwischen den Gemeinden Gross-
scheuern und Stolzenburg strittiges Gebiet der Gemeinde Grossscheuern zu.
Erneuert von den sieben Stith len 1372 und mit dieser Erneuerungsklausel ein-
geschaltet von dem Konige 'Sigmund 1406, Abschrift aus der zweiten IN des
10 16. Jahrhunderts, Evangel. Kirchenarchiv Augsb. Bek. Grossscheuern. Die vor-
liegende Urkunde hat aus An lass der Erneuerung die ihr zugehorige Datierung
verloren, sodass dos Datum der Erneuerungsklausel unmittelbar an den Text der
ihr vorausgehenden Urkunde sick anschliesst. Da mehrere Personen, welche als
Vertreter der sieben Stiihle in der vorizegenden Urkunde genannt werden, fitr das
15 Jahr 1349 bezeugt sind, sieh die Urkunde vom 14. Juli 1349 Nr. 640, so ist das
genannte Jahr und die diesem Jahre nach dem Inhalt der vorliegenden Urkunde
entsprechende Tagesdatierung hier angesetzt worden.
Quoniam omnium habere memoriam et nullius oblivisci est potius divinum quam
humanum, rationabilel) net) ea, quae ab bominibus sanciuntur,2) consuevimusi) literatorio
20 testimonio sigilli honorabilium praesidio ut pereunentur.3) Nos perinde Mychael, Nicolaus4)
et Martini's comites ac indices Cibinienses per maiestatem regiam indices provincialium
constituti, Georgics et Mathias comites de Rufo monte ceterique innioPes5) eorundeml) de
eadem, comes Michael de Purperg, comes Andreas de Da Ihein, comes Steffanus de Noua
villa, comes Stephanus de Schellmperg cunctique sin provincialium seniores sedis Cibiniensis
25 necnon aliarum sedium ad universorum notitiam tam praesentium quam futurorum serie
harem vulumus perveuire, quod inter nostros socios universos populos de Magno horreo ab
una parte et alms nostros socios universos hospites de villa Stolzenpurg parte ab altera
pro uno territorio lis exorta fuerat. Qui blis partibus dominicam qua cantatur Inuocauit6)
duximus a.ssignandam pro termino praedictum territorium ad videndum, quae pars inter
30 ipsa.s pastes esset iusta. Adveniente ipsa dominica6) nos praemissi universi provinciales
omnium septem sedium praenominatos honestos viros misimus comitem Nicolaum, comitem
Martinum de Cibinio, comitem Georgium, comitem Mathiam of eorundem iuniores 6) de ipso
Rufo monte, comitem Michaelern de Burperg, comitem Andream de Dalhein, comitem
Cristannum de Noua villa ac comitem Stephanum de Schehnperg cum muftis aliis personis
35 fide dignis super ipsum territorium ad reambulandum. Et cum praemissi populi de Magno
horreo venissent super ipsum territorium cum sno villico et duabus partibusl) domorum
numeralium ipsorum populorum de Magno horreo et cum duobus aliis villicis ac duabus
villis, volentes ipsum territorium ibidem secundum ius provinciale suum fecisse praestitis
iuramentis secundum 8) quod ipsum territorium ipsorum de Magno fuerat horreo, quod ipsi
40 de Stolzenpurg in praeiudicium nostri iuris Cibiuiensis consentire noluerunt. Armata manu
ac potenti dittos populos de Magno horreo et °nines supra tactos missos de ipso territorio
vi repulerunt contra iustitiam. Pro quo illicito facto ipsos de Stolzenpurg duximus esse

1) So Vorlage.
2) Scilicet: labentur siinul cum tempore.
45 3) Vergleiche die Arenga von Nr. 514 und 546.
4) Vorlage: Pico.
6) So Vorlage. Richtig wohl : seniores.
6) Marz 1.
7) Vorlage: duarum partium.
50 8) So Vorlage. Scilicet: super eo.

www.dacoromanica.ro
310

per omnia iniustos mediante nostro iure contumaces. Ad maiorem iustitiam percipieudani
ipsi populo de Magno horreo in proxima feria tertia post dominicarn Inuocauit') cum')
summo2) in nostro colloquio generali,3) in quo comes Joannes de superiori Appoldia et
comes Syfrigidius de Alzna et multi fide digni quit) in propriis personis in ipso colloquio
exstiterant. Ipsa hora universi populi de Magna horreo ad praesentiam provincialitun 5
venerunt cum praemissis tribus villicis et aliis hominibus ad ipsos pertinentibus, ipstun
territorium ad obtinendum pleno iure fecerunt ipsum territorium swum, quemadmodum
territorium suum fecissent homo2) in ipso territorio, si armata et potens maims iustitiain
non repulisset. lud ins nostrae provinciae constat conscriptum ita, quod in qua villa
nostro Cibiuiensi inn subiacente4) aliquod territorium inventum,') quod ilia villa ipsum 10
territorium cum tribus villicis et tribus plebiscitis cum duabus partibus domorum nume-
ralium debeat facere suum, secundum quod supra tactum ac declaratum est. Hyde iustitia
suadenfe ex quo') quod ipsi homilies de Magno horreo ipsum territorium ab antiquo tempore
plena facultate exstiterant possidentes ac colentes, ad ipsorum usum ita duximus esse
iustos reali ratione, et ipsos universos homines de Stolzenburg sive Szelindek vocata9 15
assignavimus iniustos non twat= ipsos praesentes sed omnes natos at natorunt nascituros,
ipsis de Stolzenpurg perpetuum silentium imponentes tali conditione annexa, quod ipsi de
Magno horreo praefatum possidebunt territorium sine omni revocatione strepitu iudicii
simul et querela. Hic incipiuntur metae ipsius territorii.2) Prima meta incipit in loco qui
dicitur Grastein, de vera') meta ascendendo fossatum usque ad locum qui dicitur EibL313iffen, 20
deinde procedendo de vera meta usque ad locum qui dicitur Scharffenperg, ab illo loco
transscendendo ad locum qui dicitur Porperg usque super Schanzentanndt, ulterius pro-
cedendo super locum nomine Kel, ulterius de Kel transeundo super pontem, de ipso ponte
rivulum supra ascendendo super') inferius2) territorium Godfryd, delude procedendo de vera
meta ulterius super Landtstra(3, de vera meta ulterius transeundo super Schelzenpesch 25
super NowenbrUnu, de Nowenbribin procedendo de vera meta ultra LandtstrasiS, inde
procedendo de Landtstrass usque ad territorium et ad metas populorum Salisfodii, et ibi
terminantur metae territorli praefati. Et hoc adiectum quotiescumque ipsi de Stolzenpurg
ipsos de Magno horreo perturbare in ipso territorio nitentur, quod byrsagio decem marcartun
subiacebunt provincialibus0) facieudo. 30

2. Zusatz za Nr. 1502.


1372 Januar 27. Die sieben Stale erneuern ihre Urkunde von 1349, fiche hier
den 1. Zusatz zu Nr. 1502, betreffend ein der Gemeinde Grossscheuern zugesprochenes
strittiges Gebiet.
Eingeschaltet von dent Konige Sigmund 1406, Abschrift aus der zweiten Htilfte 35
des 16. Jahrhunderts, Evangel. Kirchenarchiv Augsb. Bek. Grossscheuern.
(Vorausgeht die Urkunde der sieben Stale von 1349, siehe hier den 1. Zusatz
zu Nr. 1502.) Datis praesentibus feria tertia post festum sancti Pauli, post incarnationis
annos 2) domini millesimo trecentesimo LXXII. In renovationem 0) antiqui ac veteris privi-
legii robur novi sigilli omnium septem sedium partis Transsiluanae10) praesentibus cernitur 40
subappensum.
2) Mars 3.
2) So Vorlage.
3) Scilicet: commisimus comparere.
4) Vorlage: nostris Cibinien iuris subiacens. 45
4) Scilicet: est.
6) Scilicet: villa. Vorlage: vocatam.
7) Hierauf: I.
8) Vorlage: provincialium.
0) Vorlage: renovatione. 50
101 Vorlage: Transsiluaniae.

www.dacoromanica.ro
311

3. Zusatz zu Nr. 1502.


1406 April 15, Konig Sigmund bebtatigt filr die Gemeinde Grossscheuern die
Urkunde der sieben Stith le von 1349, sieh hier den 1. Zusatz zu Nr. 1502, sammt der
Erneuerungsklausel der sieben Stithle von 1372, sieh hier den 2. Zusatz zu Nr. 1502,
5 betreffend ein der Gemeinde Grossscheuern zugesprochenes strittiges Gebiet.
Abschrift aus der zweiten Iiiilfte des 16. Jahrhunderts, Pap. Evangel. Eirchen-
archiv Augsb. Be/c. Grossscheuern. Der Schreiber, Thomas Bomelius, _Hermann-
steldter Notar in den Jahren 1548 his 1554 (vergleiche Vereinsarchiv Neue Folge XIX,
534), hat die Vorlage im Original vor sick gehabt, jedoch vielfach nicht lesen /cannot.

10 Sigismundus dei gratia Hungariae, Daimaciae, Croaciae, Ramae, Seruiae, Galliciae,


Lodorneriae, Comaniae Bulgariaeque s) rex an marchio Brandemburgensis, sacri Romani
imperil alchicamerarius 2) necnon Bohemiae et Lucemburgeusis heres universis Christi
tidelibus praesentibus pariter et futuris praesentium notitiam habituris salutem in omnium s)
salvatore. Ea quae iuris ordine terminantur testimouio literarum solent roborari, ne4) in
15 processu temporuin falsitas veritati praevaleat, iniquitas praeiudicetur veritati, aut lites ex
litibus oriantur. Proinde ad universorum notitiain harum serie columns pervenire, quod
discretus vir dominos Joannis presbyter artium magister dictus Syuarch plebanus de Magno
horreo partis nostrae Transsiluanae in personis universorum populorum ac hospitum nostrorum
de eodem 8) Magno horreo 1n nostrae celsitudinis veniens conspectuin exhibnit nobis literas
20 quasdain privilegiales ludic= per maiestatem regiam in Cibinio constitutorum cunctorumque
provincialium sedis Cibiniensis super adiudicatione cuiusdam territorii infra declarandi pro
eisdem populis et hospitibus nostris rite facta confectas tenoris subsequently. Supplicans
exinde maiestati nostrae nominibus quibus supra prece 8) subiectiva, ut easdem ratas, gratas
et acceptas habendo nostrisque literis privilegialibus verbotenus inseri faciendo pro ipsis
25 populis et hospitibus nostris ipsorumque superstitibus universis innovantes 7) perpetuo
valituras dignarernur confirmare. Quarum tenor is est. (Folgt die Urkunde der sieben
Stithle von 1349, siehe hier den 1. Zusatz zu NT. 1502, mit der Erneuerungsklausel der
sieben Stithle von 1372, siehe hier den 2. Zusatz zu Nr. 1502) Nos igitur humillimis et
devotis praefati domini Joannis plebani supplicationibus nominibus quibus supra nostrae per
30 eum subiective oblatis maiestati 8) regia benignitate exauditis et clementer admissis praefatas
literas privilegiales annotatoruin iudicum regalium Cibiniensium et provincialium non abrasas,
non cancellatas nec in aliqua sui parte vitiatas sed omni prorsus suspicionis vitio destitutas,
immo merae et sincerae veritatis integritate praepollentes praesentibusque de verbo ad
verbum insertas quoad mimes earum continentias et clausulas et articulos acceptamus,
35 approbamus et ratificamus, eas nihilominus requireutibus praefatorum universorum populorum
et hospitum nostrorum fidelitatibus simul cum adiudicatione et metarum erectione ante
dicti territorii superius in earum tenoribus limpidius explicatis meras) auctontate regia et
potestatis plenitudine ac ex certa scientia nostrae 18) maiestatis, praelatoruni etiam et baronuin
nostrorum consilio praematuro an uniformi decreto eorundem pro praefatis populis et
40 hospitibus nostris ipsorumque superstitibus universis innovantes ii) perpetuo valituras confir-
inamus praesentis privilegii patrocinio mediante sine praeiudicio iuris alieni. In emus rei

Vorlage: Wulgariaeque.
2) Vorlage: archicarnemarius.
Vorlage: omni.
45 9 Fehlt in der Vorlage.
Vorlage: eadem.
0) Vorlage: parte.
Vorlage: innominatas.
Hierauf: regi.
50 Vorlage: inea.
.) Vorlage: meae.
n) Vorlage: innominatus.

www.dacoromanica.ro
312

memoriam firmitateinque perpetuam praesentes eisdem concessimus literas nostras privilo-


giales pendentis et authentici sigilli nostri novi duplicis munimine robpratas. Datum per
manus reverendi in Christo patris domini Eberhardi episcopi Zagrabiensis, aulae nostrae
summi cancellarii fidelis nostri dilecti, anno domini millesimo quadringenteshno sexto, decimo
septimo Kalendas mensis Maii, regni autem nostri anno decimo octavo. Venerabilibus in 5
Christo patribus 1) et dominis Valentino tituli sanctae Sabinae sacrosanctae Romanae occlesiae
presbytero cardinale et ecclesiae Quinqueecclesiensis gubernatore, Joanne Strigoniensi,
Colocensi, Jadrensi 2) sedibus vacantibus, Andreas) Spalatensi et altero4) Andrea Ragusiensi
archiepiscopis, Varadiensi sede vacante, Stephano Transyluanensi, eodem domino Eberhard°
Za.grabiensi,4) Agriensi sede vacante, Joanne Boznensi,6) Wesprimensi sede vacante, Joanne 10
Jauriensi,7) Waciensi sede vacante, fratribus Dosa Chanadiensi, Hincone Nitriensi et Thoma
Senniensi8) electis ecclesiarum episcopis ecclesias dei feliciter gubernantibus, Sirimiensi,°)
Traguriensi, Scardonensi, Tininiensi,10) Nonensi, Sibinicensi, Macarensi, Farensi et Corba-
uiensi sedibus vacantibus. Necuon spectabili et magnificis viris domino Hermann comite
Cilii et Zagoriae Dalmaciae et Croaciae praedictorum11) ac Sclauoniae regnorum nostrorum 15
bano12) socero nostro carissimo, Nicolao de Gara regni Hungarian palatino, Joanne et Jacobo
vaivodis nostris Transyluanensibus, comite Frank filio quondam Koniae bani13) iudice curiae
nostrae, Joanne de Marowth bano nostro Machouiensi, honore banatus Zewrieusis vacaute,
Nicolao Threutel de Neuna 14) tavarnicorurn et comite de Posega, Symone filio dicti quondam
Koniae bani ") ianitoruni, Joanne dicto Groff16) comite Corbauiae dapiferorum, Joanne filio 20
Gregorii de Alsan pineernarum, Petro Cheh17) agasonum uostrorum magistro et Silstrang 18)
comite Posoniensi aliisque quampluribus regni nostri comitatus tenentibus et houores.

1503.
Honigberg 1404 Mai 22. Johann Henrici and Jakob Lachk,
Woiwoden von Siebenburgen, bezeugen, class Nikolaus, Sohn Tyr s 25

von Kreuzburg beziehungsweise Tartlau, an die Sohne Pauls von Orbai


vier Sessionen in Kreuzburg abgetreten hat.
Eingeschaltet als zweites Insert von dem Konige Sigmund 1406, Orig. Archie
der Grafen Beldi, Elausenburg.
1)
Vorlage: praesentibus. 30
2) Vorlage: Nadrensi.
3) Fehlt in der Vorlage.
4) Vorlage: Alz.
5) Vorlage: Zagabiensi.
6) Vorlage: Wozyen. 35
7) Vorlage: Wonnen, gebessert in: Jonnen.
8) Vorlage: Sirmien.
9) Vorlage: Symmen.
1°) Vorlage: Tinnen.
11) Vorlage: praedictarum. 40
12) Vorlage: Mario.
13) Vorlage: Sombor filio quondam Thoinae mani.
14) Vorlage: Threntul de Pencia.
26) Vorlage: Thoinae Wanii.
16) Vorlage: Stroff. 45
17) Vorlage: Zeh.
1b) Vorlage: Dilstrang.

www.dacoromanica.ro
313

Nos Johannes Henrici de Thamasy et Jacobus Lachk de Zantho


vaivodae Transsiluani et comites de Zolnok mernoriae commendamus, quod
nobilis vir Nicolaus filius Tyl tilii Petri filii Detrici de Nyen nunc vero in
Prasmar residens nostri in praesentiam veniens personaliter confessus exstitit
5 vivae vocis oraculo in hunt modum, ut ipse quondam nobilem dominam
Elena vocatam filiam praedicti Petri Detrici de eadem Nyen sororem scilicet
eiusdem Tyl in possessione praedicti Petri avi sui et eius superstites nolens
efficere extor[ 11) quin potius hereditatibus paternis esse fulcitam et
participem, pro qua[ ] a) filias in praelibata possessione paterna Nyen
ro vocata ipsam iuxta regni consuetudinem ab antiquo observatam contingeret,
quasdam q_uatuor sessiones in eadem possessione Nyen in platea videlicet ad
occidentem protendente [a parte] nieridionali in fine eiusdem villae Nyen
in uno ordine contigue sitas cum terris ambilibus, cultis et incultis, fenetis,
silvis, usualibus in singulis aliis utilitatibus sessiones ad praedictas congru-
15 entibus nobilibus viris Benedicto et Mychaeli filiis Pauli filii Myehaelis de
Orbay ut puta superstitibus annotatae nobilis dominae dedisset et assignasset,
immo praetactus Nicolaus filius Tyl dedit, donavit et assignavit coram nohis
testimonio praesentium mediante per praedictos Benedictum et Mychaelem
heredesque et successores eorundem universos iure perpetuo et irrevocabiliter
20 tenendas, possidendas pariter et habeiidas. Datum in possessione Herman,
in festo beatae Elenae reginae, anno domini M quadringentesimo quarto.

1504.
Klausenburg 1404 Juni 7. Ladislaus de Nadan und Peter de
Strigh, Vizewoiwoden von Siebenburgen, urkunden in Klausenburg.
25 Datum in Cluswar, tertio die octavarum festi corporis Christi,
anno domini I CCCo quarto.
Eingeschaltet in der Berichturkunde der Komitatsoberrichter von Kolozs 1404,
Orig. Ungar. Landesarchiv Budapest.

1505.
30 1404 Juni 16. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Urkunde
des Konigs Sigmund von 1403 37r. 1497 ein und bezeugt, dass
Michael und Salomon, Sohne Salomon von Schassburg, in den Besitz
von Kleinmahlbach, Spring und Troschen und von vier zu Kleinntiiltl-
bach gehorigen Ortschaften eingefiihrt worden sind.
35 Eingeschaltet von dem Kolozsmonostorer Konvent 1449, Orig. Ungar. Landes-
archiv Budapest. Auch eingeschaltet als =mites Insert von Konig Sigmund 1405,
mit dieser Urkunde von dem Kolozsmonostorer Konvent 1449, Orig. ebendaselbst.

1) Loch, 2'8 Centimeter breit.


2) Loch und Schrift geschwunden, 4 Centimeter breit.

www.dacoromanica.ro
314

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus prae-


sentibus et futuris praesens scriptum inspecturis salutem in salutis largitore.
Ne labantur cum tempore quae in temp[ore perag]untur,1) provida hominum
discretio adinvenit, ut rerum legitirne gestarum series fideli literarum me-
moriae commendetur. Proinde ad universorum notitiam tam praesentium 5
quam futurorum harum serie [volumes per]venire.1) quod nos literas sere-
nissirni principis et domini nostri dornini Sigismundi dei gratia incliti regis
Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera dornini nostri naturalis nobis prae-
sentatas cum debita obedien[tia et reverentia re]cepinms tenorem qui se-
quitur continentes. (Folgt die Urkunde des lanigs Sigmund von 1403 Nr.1497 .) 10
Nos itaque praeceptis et mandatis eiusdem domini nostri regis per omnia
obedire cupientes ut tenemur una cum praefato Andrea filio Valentini de
Zenthlazlo homine regio nostrum hominem videlicet dominum Andream pres-
byterum de choro nostro ad praemissa mandata regia fideliter exequenda
duximus transmittendum. Qui demum exinde ad nos reversi nobis concorditer 15
retulerunt, quod ipsi feria sexta proxima post festum beati Barnabae apostoli
proxime praeteritum 2') ad facies praedictarum possessionmn Kyssebes, Spryngh
et Drassow vocataturn necnon quatuor villarurn Volahalium ad praedictam
Kyssebes spectantium pariter accessissent ibique vicinis et commetaneis
earundem universis legitime convocatis et ipsis praesentibus easdem posses- 20
siones Kyssebes, Spryngh et Drassow cum praetactis villis Volahalibus iuxta
formam et seriem praenotatarum literarum domini nostri regis memoratis
magistTis Michaeli et Salomoni tiliis Salomonis de Segeswar statuissent per-
petuo possidendas et habendas, tribus diebus continuis iuxta regni consue-
tudinem in eisdem moram faciendo, nullus contradictor huic statutioni corn- 25
paruisset. Datum feria secunda proxima post praedictum festum beati Barnabae
apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo quarto. Honorabilibus et
circumspectis viris dominis Georgio Lepes praeposito, Johanne cantore,
Affichaelen custode, Marco decano canonicis ecclesiae nostrae existentibus
ecclesiae dei feliciter famulantibus. 30

1506.
Of en 1404 Juni 16. Konig Sigmund verbietet die an den konigliehen
und sonstigen Abgabenstellen gegen die Hermannstadter verubten Un-
gerechtigkeiten, betreffend die Einhebung von Strafgeld, die Wegnahme
der Waren, die Besteuerung der Reisenden, des Beisegeptielcs, der 35
Lebensmittel, der Gold- und Silbervorrate und des Geldes, sowie der
Geschenke fur den Konig und die Konigin.
Oiig. Perg. Hermannst. Archie. Siegel, in rotes Wachs, papierbedeckt, innen
aufgedruckt, derselbe Stempel wie Nr. 1468. Das Formular der vorliegenden
Urkunde entspricht dem Formular der in derselben Angelegenheit fair die Stadt 40
Klausenburg ausgestellten Urkunde des Konigs Sigmund V011i 16. Juni 1404 Nr.1507.

1) Ein Stuck des Pergamentes mit Text abgerissen.


') Juni 13.

www.dacoromanica.ro
315

Von der Kanzlei: Ad contenta aliorum


literarum regalium.
Sigismundus (lei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et ce-
tera, marchio Brandenburgensis et cetera, sacri Romani imperii generalis
5 vicarius et regni Boemiae gubernator omnibus Christi fidelibus tam praesen-
tibus quam futuris praesentium notitiam habituris salutem in orunium sal-
vatore. Regiae dignitatis praefulgentius attollitur decor et ornatus, si eadeni
suorum subditorum fidelium commodis et utilitatibus invigilans providebit
erroneas novitates abolendo, ut exinde ipsa glorietur, iidemque fidelitate et
10 rimer° augeantur. Proinde ad universoruni notitiam harum serie volumes
pervenire, quod fideles nostri dilecti index, iurati consoles seniores et uni-
versi cives nostri Cybinienses in nostrae maiestatis venientes conspectum
nostrae dolorose significarunt excellentiae, quod cum ipsi ant aliqui ex eisdem
ad provincias ant aliqua regni nostri climata in acquisitione victuum suorum
15 necessariorum proficiscerentur, sicut per nonnullos nostros sic non minus
aliorum tributarios sea teoloniatores varias iniurias violentasque rerum et
bonorum ablationes ac illicitas suarum personarum dehonestationes quibusdam
sinistris novitatibus per ipsos tributarios diversimode introductis creberrime
et incompassionabiliter paterentur in eo primarie, quod cum ipsi fideles cives
20 aut hospites nostri aut aliqui ex eisdem simul ut puta vel sigillatim ad loca
dictorum tributorum pervenientes equum vel equos ipsorum ad columnam
seu statuam signum tributariae solutionis decernentem vel ad parietem sea
domum tributariam contingenter alligaverint, ex tune tributarii super eos
quadraginta denarios, ant si etiam iidem cives vel hospites nostri vel aliqui
25 ex ipsis armis ipsorum necessariis more solito muniti in domum et prae-
sentiam ipsorum tributariorum praetextu solutionis tributi intrantes acces-
serint dicta arma eorum foris non reliquendo, sirniliter quadraginta denarios
super eos exigerent et extorquerent. Vet si etiam iidem rives et hospites
nostri ant aliqui ex ipsis cum eorum curribus et rebus mercimonialibus ad
30 loca dictornm tributorum pervenerint et equi eorum ipsos currus trahentes
eandem statuam seu columnam sive domum tributariam aliquantulum per-
transierint et aliquantisper post tergum reliquerint, ant si ipsi cum dictis
eorum curribus et rebus eorum in hospitio descenderint et de eodem hos-
pitio ad dittos tributarios accesserint iustum et verum tributum persoluturi,
35 vel si aliqui ex eisdem civibus nostris cum dictis eorum rebus mercimo-
nialibus ad dicta loca tributorum pergentes certum hominem ipsorum 1) propter
celeriorem expeditionem praemissae tributariae solutionis antemitterent et
de ipsis rebus eorum iustum tributum persolvi faciendo in ipsisque locis
dictoruni tributorum non pausando pertransierint, praefati tributarii illico
40 calumnia eis imposita asserentes ipsos cum eorum rebus praedictis de dic-
torum tributorum locis fugitive et clandestine recessisse,2) ipsos rebus eorum
praemissis prorsus spoliarent, damnificarent et creberrime disturbarent. Cum
1) Scilicet: de campo; die berden Worte rind, da ipsorum am Elide einer Zeile
steht and mit propter eine neue Zeile beginnt, wahrscheinlich in Fo lge des Zeilenwechsels
45 ausgeblieben.
9) Vorlage: receden.

www.dacoromanica.ro
316

etiam praedicti cives et hospites nostri aut nuncii seu ambassiatores eorum
aliqui ad nostram vel reginalem maiestates in factis et necessitabus ipsorum
venire voluerint aut cum curribus lectisternia et victualium ipsorum ne-
cessaria deferentibus vel sine curribus et absque rerum mereimonialium
delationibus solum super equis ad pries regni nostri profecti, aligns eorum 5
facta et certa negotia prosecuturi1) exstiterint, ex tune praefati tributarii
super ipsos et a curribus ipsorum et equis necnon clinodiis seu muneribus
nostrae et reginali maiestatibus per ipsos portandis et exhibendis necnon
pecunia et auro ac argento ipsorum trine inde intra ambitum regni nostri
ad eorum negotiationes necessario per ipsos deferendis tributariam exactionem to
peterent, reciperent et extorquerent indefesse in ipsorum ingens detrimentum,
non modicam et iacturam, deprecantes super his per nostram maiestatem
condignum et opportunum remediurn gratiose ipsis elargiri. Nos igitur of-
ficio 2) nostri regii regiminis incumbents attendentes divinae maiestatis pro-
videntiam,3) quae cuncta perpetua ratione regit et gubernat, principatus et 15
dominationes in orbe terrarum ad hoc produxisse, ut sinistras novitates per
quempiam suis fidelibus incolis quoquomodo intlictas penitus evulsas habeat
et relegatas nationesque sibi subiectas in viam pacis et iustitiae, quae summa
virtus est, dirigat et pacifice custodiat, pro eo nos commodis et utilitatibus
dictorum'civium et hospitum nostrorum ac heredum et posteritatum eorum 20
invigilare cupientes praefatas omnes erroneas novitates et abusivas ac darn-
nabiles consuetudines in dicti tributi receptione per ipsos tributarios, ut est
antelatum, introductas una cum praelatis et baronibus nostris cassamus, an-
nullamus et in irritum perpetue revocamus mandantes et nostro firrnis-
simo regio edicto praecipientes 4) universis praelatis, baronibus, comitibus, 25
castellanis, nobilibus et eorum officialibus, tributa tarn in teals quam super
aquis ubilibet intra ambitum regni nostri tenentibus et habentibus nostrisque
et eorum tributariis praesentibus pariter et futuris praesentium notitiarn ha-
bituris, quatenus a modo in antea super 6) dictos cives et hospites nostros
de Cybinio pro eo, ut iidem equum vel equos ipsorum ad praefatam co- 30
lumnam, parietem vel domurn tributariam contingenter alligaverint, et ex
eo, ut ipsi aut aliqui ex ipsis praemissis eorum armis niuniti in eorundem
tributariorum domum et praesentiam accesserint, praefatos singulos quadra-
ginta denarios dicti tributarii recipere non praesumant. Et etiam pro eo, ut
ipsi cives et hospites nostri cum curribus ipsorum et rebus ad loca dictorum 35
tributorum dum pervenerint et equi ipsorum dictos currus trahentes eandem
columnam vel domurn tributariam aliquantisper pertranseuntes post tergum
reliquerint, ac etiam ex eo, ut ipsi cum dictis eorum curribus et rebus in
hospitio descenderint et deinde ad solvendum tributum ad dictos tributarios
accesserint tributum persoluturi, pro eo etiam, ut si aliqui (9 ex eisdem ci- 40
1) Vorlage: profecturi.
2) Vorlage: officii.
3) Vorlage: provideotia.
4) Vorlage: praecipimus.
3) Vorlage: supra. 45
6) Vorlage: aliquis.

www.dacoromanica.ro
317

vibus nostris cum dictis rebus ipsorum mercimonialibus ad loca tributorum


pergentes a campo dictum hominem ipsorum ad solvendum tributum ante-
mitterent et de ipsis rebus ipsorum iustum tributum persolvi faciendo, in
locis dictorum tributorum non pausando pertransierint, iam dicti tributarii
5 praefatos fideles cives nostros praemissis eorum rebus et bonis spoliare ant
damnificare seu disturbare nullatenus valeant 'neque possint nec ab ipsis
ad nostram vel reginalem maiestates venientibus aut ad 1) aliquas regni nostri
partes sine rebus mercimonialibus equitantibus et eorum curribus dicta ip-
sorum lectisternia seu victualium genera continentibus, necnon auro et ar-
m gento ac pecunia eorum praetextu, ut praemisimus, negotiationis ipsorum
intra ambitum regni nostri hunt et hanc per eos portandis muneribusque
nostrae vel reginali maiestatibus per eos deferendis iuxta nostrae maiestatis
decreturn temporibus in perpetuis illibate duraturum tributariani exactionem
memorati tributarii petere aut exigere non debeant neque valeant modo
15 aliquali, sed eos ac ipsorum successores iuxta praemissum nostrae maiestatis
decretum et statutum temporibus semper in perpetuis quitos sinant per-
transire de locis dictorum tributorum et pacificos novitate et impedimento
absque omni, harum nostrarum testimonio literarum. Datum Budae, feria
secunda proxima post festum beatorum Viti et Modesti martyrum, anno do-
20 mini millesimo quadringentesimo quarto.

1507.
Ofen 1404 Juni 16. Konig Sigmund verbietet die an den konig-
lichen und sonstigen Abgabenstellen gegen die Klausenburger verubten
Ungerechtigkeiten, betreffend die Einhebung von Strafgeld, die Weg-
25 nahme der Waren, die Besteuerung der Reisenden, des Beisegepitelcs,
der Lebensntittel, der Gold- und Silbervorrate und des Geldes, sowie
der Geschenke far den Konig und die Konigin.
Orig. Perg. Stadtarchir Klausenburg, alte Signatur: T Nr. 19. Siegel, in rotes
Wachs, papierbedeckt, innen aufgedritckt, derselbe Stempel wie Nr. 1468. Ein
30 zweites Orig. Perg. Siegel dasselbe, ebendaselbst, alte Signatur : T Nr. 21. Das
Formular der vorliegenden Urkunde entspricht dem Formular der in derselben
Angelegenheit fur die Stadt Hermannstadt ausgestellten Urkunde des Konigs Sig-
mund vont 16. Juni 1404 Nr. 1506.
Druck: Jakab Okleveltdr I, 113.

35 Von der Kanzlei: Ad contenta aliarum


literarum regalium.
Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera
marchioque Brandenburgensis et cetera, sacri Romani imperii generalis
vicarius et regni Bohemiae gubernator omnibus Christi fidelibus tam prae-
40 sentibus quam futuris praesentium notitiam habituris salutem in omnium
I) Fehlt in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
318

salvatore. Regiae dignitatis praefulgentius attollitur decor et °maths, si


eadem suorum subditorum fidelium commodis et utilitatibus invigilans pro-
videbit erroneas novitates abolendo, ut exinde ipsa glorietur iidemque
fidelitate et numero augeantur. Proinde ad universorum notitiam harum
serie volumes pervenire, prod fideles nostri dilecti honorabilis et prudens 5
vir magister Cristannus plebanus de Koloswar ac canonicus ecclesiae Trans-
silnanae et Nicolaus dictus 110n index dictae civitatis nostrae Koloswar in
ipsorum ac universorum civiurn et populorum eiusdem personis in nostrae
maiestatis venientes conspectum nostrae dolorose significarunt excellentiae,
quod cum ipsi ant aliqui ex eisdem ad provincias aut aliqua regni nostri 10
climata in acquisitione victuum suorum necessariorum proficiscerentur, sicut
per nonnullos nostros sic non minus aliorum tributarios seu teoloniatores
varias iniurias violentasque rerun et bonorum ablationes ac illicitas suarum
personarum dehonestationes quibusdam sinistris novitatibus per ipsos tribu-
tarios diversimode introductis creberrime et incompassionabiliter paterentur 15
in eo primarie, quod cum ipsi fideles cives ant hospites nostri ant aliqui
ex eisdem simul ut puta vet sigillatim ad loca dictorum tributorum per-
venientes equum vel equos ipsorum ad columnam seu statuam signum
tributariae solutionis decernentem vel ad parietem seu domum tributariam
contingenter alligaverint, ex tune tributarii super eos quadraginta denarios, N
ant si etiam iidem cives vel hospites nostri vel aliqui ex ipsis armis ipsorum
necessariis more solito muniti in domum et praesentiam ipsorum tribu-
tariorum praetextu solutionis trihuti intrantes accesserint dicta arma eorum
foris non relinquendo similiter quadraginta denarios super eos exigerent et
extorquerent. Vet si etiam iidem cives et hospites nostri ant aliqui ex ipsis 25
cum eorum curribus et rebus mercimonialibus ad loca dictorum tributorum
pervenerint et equi eorum ipsos currus trahentes eandem statuam seu
columnam1) sive domum tributariam aliquantulum pertransierint et aliquantis-
per post tergum reliquerint, aut si ipsi cum dictis eorum curribus et rebus
eorum in hospitio descenderint et de eodem hospitio ad dictos tributarios 30
accesserint iustum et verum tributum persoluturi, vel si aliqui ex eisdem
civibus nostris cum dictis eorum rebus mercimonialibus ad dicta loca tribu-
torum pergentes certum hominem ipsorum de campo propter celeriorem
expeditionem praemissae tributariae solutionis antemitterent et de ipsis rebus
eorum iustum tributum persolvi faciendo in ipsisque locis dictorum tribu- 35
torum non pausando pertransierint, praefati tributarii illico calumnia eis
imposita asserentes, ipsos cum eorum rebus praedictis de dictorum tributorum
locis fugitive et clandestine recessisse,9 ipsos rebus eorum praemissis prorsus
spoliarent, damnificarent et creberrime disturbarent. Cumque etiam praedicti
elves et hospites nostri ant nuncii seu ambasiatores eorum aliqui ad nostram 40
vel reginalem maiestates in factis et necessitatibus ipsorum venire voluerint,
ant cum curribus lectisternia et victualium ipsorum necessaria deferentibus
vel sine curribus et absque rerun mercimonialium delationibus solum super
1) Vorlage: calumpnam.
2) Vorlage: receden. 45

www.dacoromanica.ro
319

equis ad partes regni nostri profecti') aliqua eorum facta et certa2) negotia
prosecuturi exstiterint, ex tune praefati tributarii super ipsos et a curribus
ipsorum et equis necnon clinodiis sett muneribus nostrae et reginali male-
statibus per ipsos portandis et exhibendis necnon petunia et auro ac argento
5 ipsorum nine inde intra ambit= regni nostri ad eorum negotiationes
necessario per ipsos deferendis tributariam exactionern peterent, reciperent
et extorquerent indefesse in ipsorum ingens detrimentum, non modicarn et
iacturam, deprecantes super his per nostram maiestatem condignum et
opportunism remedium gratiose ipsis elargiri. Nos igitur officio 3) nostri regii
10 regirninis incumbente attendentes divinae maiestatis providentiam,4) quae
cuncta perpetua ratione regit et gubernat, principatns et dominationes in
orbe terrarum ad hoc produxisse, ut sinistras novitates per quempiam suis
fidelibus incolis quoquomodo inflictas penitus evulsas habeat et relegates
nationesque sibi subiectas in viam pacis et iustitiae, quae summa virtus
15 est, dirigat et pacifice custodiat, pro eo nos commodis et utilitatibus dictorum
civium et hospitum nostrorum ac heredum et posteritaturn eorum invigilare
cupientes praefatas (mines erroneas novitates et abusivas ac damnabiles
consuetudines in dicti tributi receptione per ipsos tributarios ut est antelatum
introductas una cum praelatis et baronibus nostris cassamus, annullamus et
20 in irritum perpetue revocamns, mandantes et nostro firmissimo regio edicto
praecipientes 6) universis praelatis, baronibus, comitibus, castellanis, nobilibus
et eorum officialibus tributa tam in terris quam super aquis ubilibet intra
ambitum regni nostri tenentibus et habentibus nostrisque et eorum tribu-
tariis praesentibus pariter et futuris praesentium notitiam habituris, quatenus
25 a modo in antea super dictos cives et hospites nostros de Koloswar pro eo,
ut iidem equum vel equos ipsorum ad praefatam columnam, parietem vel
domum tributariam contingenter alligaverint, et ex eo, ut ipsi aut aliqui
ex ipsis praemissis eorum armis muniti in eorundem tributariorum domum
et praesentiam accesserint, praefatos singulos quadraginta denarios dicti
30 tributarii recipere non praesumant. Et etiam pro eo, ut ipsi cives et hospites
nostri cum curribus ipsorum et rebus ad loca dictorum tributorum dum
pervenerint et equi ipsorum dictos currus trahentes eandem columnam vel
domum tributariam aliquantisper pertranseuntes post tergum reliquerint,
ac etiam ex eo, ut si 6) ipsi 7) cum 7) dictis eorum curribus et rebus in hospitio
35 descenderint et deinde7) ad solvendum tributum ad dictos tributarios ac-
cesserint tributum persoluturi, pro eo etiam, tit si aliqui 8) ex eisdem civibus
nostris cum dictis rebus ipsorum mercimonialibus ad loca tributorum per-
gentes a campo dictum hominem ipsorum ad solvendum tributum ante-
1) Verbessert aus: praefecti.
40 2) Vorlage: cetera.
3) Vorlage: officii.
4) Vorlage: providen.
5) Vorlage: praecipimus.
6) Fehlt in der Vorlage.
45 7) Von ipsi cum bis dei auf Rasur.
9 Vorlage:

www.dacoromanica.ro
320

mitterent et de ipsis rebus ipsorum iustum tributum persolvi faciendo, in


locis dictorum tributorum non pausando pertransierint, lam dicti tributarii
praefatos fideles elves nostros praemissis eorum rebus et bonis spoliare aut
damnificare sen disturbare nullatenus valeant neque possint nec ab ipsis
ad nostrarn vel reginalem maiestates venientibus ant ad ') aliquas regni nostri 5
partes sine rebus mercimonialibus equitantibus et eorum curribus dicta
ipsorum lectisternia sen victualium genera continentibus necnon auro et
argento ac petunia eorum praetextu tit praemisimus negotiationis ipsorum
intra ambitum regni nostri hunt et hanc per eos portandis muneribusque
nostrae vel reginali maiestatibus per eos deferendis iuxta nostrae maiestatis 10
decretum temporibus in perpetuis illibate duraturum tributariam exactionem
memorati tributarii petere ant exigere non debeant neque valeant modo
aliquali, sed eos ac ipsorum successores iuxta praemissum maiestatis nostrae
decretum et statuttun temporibus semper in perpetuis quitos sinant per-
transire de locis dictorum tributorum et pacificos novitate et impedimento 15
absque omni harum nostrarum testimonio literarum. Datum Budae, feria
secunda proxima post festum beatorum Viti et Modesti martyrum, anno
domini millesimo quadri»gentesimo quarto.

1508.
Klausenburg 1404 Juni 23. Johann Henrici und Jakob Lachk, 20
Woiwoden von Siebenbiirgen, schalten auf Einschreiten Andreas' de
Gach die Urkunde des Konigs Sigmund von 1403 Nr. 1491 ein
und ersuchen das Weissenburger Kapitel um die Mitwirkung bei der
Untersuchung, betrefrend die Besitzungen Springh und Drasso.
Als Tagesdatum wird in der Urkunde erwtihnt die vigilia festi nati- 25

vitatis beati Johannis baptistae und als Ort in Cluswar.


Datum in die et loco praenotatis, anno domini Min° quadringen-
tesimo quarto.
Orig. Pap. Ungar. Landesarthio Budapest. 2 Siegel, rund, n'aren in gritnes
Wachs auf der Rucksei(e aufgedritckt. 30

1509.
1404 Juli 11. _Das Weissenburger Kapitel bezeugt, class Andreas
de Gaath nobilis de Valko fur sich und fir Nikolaus de eadem,
Lerner fur Johann Greb de Mortunfolwa gegen die Verleihung von
Spring, Drasso und Kyssebes sowie einigen zu Kyssebes gehOrigen 35
Walachischen Villen durch den Konig Sigmund an Michael de Nadas
Einsprache erhoben hat.
1) Fehlt in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
321

Datum sexta feria proxima ante festum beatae Margarethae vir-


ginis et martyris, anno domini millesimo quadringentesimo quarto.
Orig. Pap. Ungar. Laredesarchiv Budapest. Siegel, rend, war in weisses Wachs
auf der .Rfickseite zum Verschluss aufgedruckt.
5 Regest: Fejer Codex XI, 481. Densusiana Documente 429.

1510.
Im Feld lager bei Kostel in Mdhren 1404 Juli 28. Konig Sigmund
verfiigt, class der Adel Siebenbargens int Genuss der ihm, enter Konig
Ludwig I. and den andern ungarischen Konigen gewahrten Freiheiten
10 belassen werden soil.
Eingeschaltet von dem Solozsmonostorer Koneent 1428, Orig. Siebenb. Museum
Klausenburg.
Regest: T6rtenelmi tdr 1889, 736.

Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et


15 cetera marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperil vicarius
generalis et regni Boherniae gubernator memoriae comrnendamus tenore prae-
sentium significantes quibus expedit universis, quod de regiae excellentiae
diligenti meditatione advertentes, inter alias sollicitudinis nostrae curas circa
ea praecipue studiosius et diligentius debere nos invigilare, per quae nostrorum
20 subditorum utilitati provideamus et quieti, ut exinde regalis potestatis gloria
augmentetur regnicolaeque nobis subiecti munificentia regia pariterque et
libertate praedotati numero pariter et devotione augeantur, universes et
singulos nobiles partium nostrarum Transsiluanarum nostros fideles de specialis
praerogativae gratia et regiae potestatis plenitudine et eorum quemlibet tam
25 coniunctim quam divisim in universis et singulis eorum libertatibus, immuni
tatibus, gratiis, privilegiis et quibuslibet praerogativis, in quibus per sere-
nissimos principes reges Hungariae praedecessores nostros felicis memoriae
et praesertim divae reminiscentiae dominum Lodotticum regem Hungariae
patrern et praedecessorem nostrum carissimum ipsorumque et ipsius tempore
30 perstiterunt tentique et conservati fuerunt, volumus et decernimus manu-
tonere et absque difficultate conservare. Mandantes idcirco vaivodis et vice-
vaivodis partium nostrarum Transsiluanarum praedictarum et comitibus ac
vicecornitibus Siculorum, aliis etiam regni nostri iudicibus et iustitiariis ac
aliis alia forsitan auctoritate fungentibus, ut ipsos fideles nostros nobiles
35 praetactarum partium nostrarum Transsiluanarum contra praemissas ipsorurn
libertates, quibus temporibus praedictorum regum Hungariae nostrorum prae-
decessorum et praesertim Lodouici patris et praedecessoris nostri, ut prae-
misimus, carissimi usi fuerunt 1) et gavisi, in nullo impedire, aggravare,
molestare et quidquam attentare audeant vel praesumant modo aliquali.
40 Vorlage: fuert.
tirkundenbuch III. 21

www.dacoromanica.ro
322

Secus nullatenus sub obtentu nostrae gratiae facere audentes in praemissis.


Praesentes tandem in perpetuam firmitatem praemissorum semper apud prae-
fatos fideles nobiles nostros volumus remanere. Datum in descensu nostro
campestri terse Morauiae iuxta eivitatem Podyewyn alias Costel vocatam,
feria secunda proxima post festum beati Jacobi apostoli, anno domini millesimo 5
quadringentesimo quarto.

1511.
Iva Feld lager bei Kostel 1404 Juli 30. Konig Sigmund verfugt,
dass die Klausenburger im Genuss der ihnen enter Konig Ludwig I.
and den andern ungarischen Konigen gewahrten Freiheiten beschatzt 10

werden sollen.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, in rotes Wachs, papierbedeckt,
innen aufgedruckt, derselbe Stempel wie Nr. 1468. Eingeschaltet als erstes Insert
von dem Konige Ladislaus V. 1453, Orig. ebendaselbst.
Druck: Jakab Okleveltdr I, 116. 15

Von der Kanzlei : Commissio propria do-


mini regis.
Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et
cetera, marchio Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii generalis
vicarius et regni Bohemiae gubernator memoriae commendamus significantes 20
tenore praesentium quibus expedit universis, quod venientes nostri in con-
spectum culminis honorabilis et providi viii dominus Cristannus plebanus in
Koloswar et Nicolaus dictus Mien civis eiusdem civitatis nostrae Coloswar
proposuerunt nobis eorum et totius communitatis de dicta Coloswar et ems
districtu nominibus, quomodo temporibus proximi disturbii regni nostri, dum 25
certi Siculi nostri partes nostras Transiluanas invasissent, propter constantiam
perfectae fidelitatis eorum nobis1) et .nostro sacro diademati semper incon-
cusse observatam ad extremae desolationis exterminium turn per 1) concre-
mationes turn etenim per alias desolationes et proximorum eorum interemp-
tiones et spolia devenissent. Itaque nisi nostra desuper gra:tiose providerit 30
maiestas, timendum foret ipsam communitatem civitatis et districtus Coloswar
absque alicuius recuperationis velarnine destrui posse funditus et desolari.
Uncle nostrae humiliter supplicarunt maiestati ipsis nominibus quibus supra
dignitate regia desuper benignius provideri. Nos autern consideratis multi-
modis fidelitatibus et fidelium servitiorum eorundem gratuitis meritis, quos 35
intrepidos et inconcussos semper in nostris reperimus obsequiis, praesertim
propter intollerabilia damna ipsis praedictis temporibus disturbii illata et
irrogata pie compatientes nolentesque, ut communitas ipsius civitatis et districtus
eiusdem ad extremam 2) desolationis deveniat 3) paupertatem, sed ut potius
1) Fehlt in der Vorlage. 40
2) Vorlage: extraneam.
5) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
323

nostris favoribus et gratiis uberius et salubrius reformentur,3) ipsos in uni-


versis et singulis ipsorum libertatibus, gratiis et indultis generalibus et
specialibtts, quibus tempore felicis recordationis domini Ludwici regis Hun-
gariae soceri et praedecessoris nostri carissimi et aliorum regum Hungariae
5 nostrorum praedecessorum freti fuerunt quomodolibet et gavisi, in omnibus
et per omnia, prout in privilegiis et aliis literalibus eorum instrumentis
continetur, quas gratas, ratas et acceptas habemus et praesentis nostri
scripti patrocinio corroboramus, volumus iltaesos et sine damno aliquali
perpetue conservare nec ipsos per quempiam cuiuscumque status, dignitatis
10 et praeeminentiae fuerit contra eorum libertatum quomodolibet perturbari,
harum nostrarum testionio et vigore literarum. Mandamus igitur vobis
fidelibus nostris viris magnificis Johanni filio Herrici et Jacobo Laczk vai-
vodis partium nostrarum Transsiluanarum. praedictarum necnon comitibus
Siculorum nostrorum vestrorumque vicevaivodis et vicecomitibus cunctisque
15 aliis officialibus nostris praesentibus scilicet et futuris praesentium notitiam
habituris harum serie firmiter et districte, quatenus praefatos et universes
Saxones nostros de Koloswar et eius districtu in praedictis eorum libertatibus,
praerogativis et gratiis, prout praedicta eorum sonant privilegia et literalia .

instruments, protegere, conservare, manutenere et tueri debeatis, nec ipsos


20 audeatis contra easdem quomodolibet perturbare, prout nostram gravissimam
indignationem cupitis evitare. Praesentes etiam, dum nobis in specie fuerint
reportatae, in formam nostri privilegii redigi faciemus. Datum in descensu
nostro campestri sub Gostal, feria quarta post festum beati Jacobi apostoli,
anno domini millesinio quadringentesimo quarto.
25 linter dem Siegel: [Commissio propria domini] regis.
Auf der Riickseite, von ciner Hand des 15. Jahrhunderts: Confirmatio
libertatum de Kolosswar.

1512.
In?, Feld lager bei Kostel in illahren 1404 Juli, 30. Konig Sigmund
30 verfiigt, dass den Klausenburgern der Handelsverlcehr im ganzen Reiche,
ferner nach Venedig und Wien, sowie nach Bohmen, Po len und
111tihren und nach alien andern Richtungen hin gestattet werden soil.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, papierbedeckt, innen aufgedriickt,
derselbe Stempel wie Nr. 1468. Der Siegelstoff ist nicht erkennbar, wit ganz vom
35 Papier verdeckt.
Druck: Jakab Oklevettcir I, 117. Densusiamt Documente 435.

Von der Kanzlei: Commissio propria do-


mini regis.
Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et
40 cetera, marchio Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii generalis
') So Vorlage
21*

www.dacoromanica.ro
324

vicarius et regni Bohemiae gubernator memoriae commendamus significantes


tenore praesentium quibus expedit universis, quod venientes nostri in con-
spectum culminis fideles nostri honorabilis et providus dominus Cristanus
plebanus ac Nicolaus dictus Hui iudex civitatis nostrae Kolosswar propo-
suerunt eorum et totius communitatis civitatis nostrae praedictae et ipsius 5
districtus nominibus nostrae maiestati, quomodo temporibus proximi disturbii
regni nostri, dam certi aemuli nostri eandem civitatem et districtum irnmo
mimes partes nostras Transiluanas perturbarunt, propter constantiam per-
fectae fidelitatis eorum nobis et sacro nostro diademati semper ineoncusse
observatam ad extremae desolationis exterminium devenissent tam per do- 10
morum incendia quam proximorum ipsorum interemptiones et spolia ilia
diversa ita, quod nisi nostra desuper gratiose providerit maiestas, timendum
foret ipsam civitatem et districtum absque alicuius recuperationis velamine
destrui funditus et desolari. Unde ipsis humiliter nomine quo supra de
opportuno remedio cum elargitione doni regalis benignius provideri suppli- 15
carunt. Nos autem consideratis praemissis eorum fidelitatibus nobis semper
observatis praesertim devastationi et multimodis calamitatibus eorundem
nostrorum fidelium praedictis temporibus perpessis pie compatientes nolen-
tesque, ut ipsa nostra civitas et districtus ac cives et populi nostri ad
extremam deveniant paupertatem in eisdem residentes sed potius nostris 20
favoribus et gratiis salubriter reformentur, eisdem civibus et populis nostris
de praedicta Kolosswar tantum hanc nostrae praerogativae gratiam ex largi-
fluae nostrae potestatis plenitudine duxinms faciendam, ut ipsi et eorum
quilibet cum eorum rebus mercimonialibus ubivis tam infra quam extra
regnum nostrum versus Venecias, Wyennam ac Bohemiam, Poloniam et 25
Morauiam aut alias partes quascumque tamdiu proficisci valeant et in emp-
tionibus, commutationibus et venditionibus ipsorum libere et sine ullo im-
pedimento exercere facta1) eorum, libertate civitatis nostrae Budensis, quae
dicitur sonare in contrarium, non obstante, donee et quoad usque nos cum
praelatis et baronibus nostris desuper tractatus habuerimus sanius et, si aliqui 30
ex praelatis et baronibus ipsis literas vel iura habuerint, per quas possit
huiusmodi libertas et praerogativa eis concessa quomodolibet infringi, maturius
disponemus cum eisdem, harum nostrarum testimonio literarum. Mandamus
igitur vobis fidelibus nostris universis et singulis praelatis, baronibus, comi-
tibus, castellanis, nobilibus item civitatibus et liberis villis ipsarumque rec- 35
toribus iudicibus et villicis quibuscumque harum continentiam visuris et
signanter iudici et iuratis civibus nostris Budensibus tenore praesentium
firmiter et districte, quatenus praefatos cives et populos nostrae civitatis
Kolosswar cum praedictis ipsorum rebus mercimonialihus per climata reg-
norum nostrorum proficiscentes, cum 2) ad alias partes videlicet versus Venecias, 40
Wyennam ac Bohemiam, Poloniam et Morauiam ac alias quascumque inten-
derint, tune ipsos una cum praedictis mercibus solutis debitis et consuetis
trecesimis et tributis sinatis in eundo et redeundo libere proficisci assistentes
1) Vorlage: fca.
') Fehlt in der Vorlage. 45

www.dacoromanica.ro
325

ipsis favoribus, auxiliis et consiliis vestris opportunis. Et aliud contra formam


praemissae nostrae gratiae non facturi. Praesentes etiam post ipsarum lecturam
reddi iubemus praesentanti. Datum in descensu nostro campestri sub Gostel
in Morania, feria quarta proxima post festum beati Jacobi apostoli, anno
5 domini millesimo quadringentesimo quarto.

1513.
Im Feld lager bei Kostel in Mahren 1404 August 3. Konig Sigmund
verleiht Comes Michael and Comes Laurentius von Botberg die Gerichts-
barkeit in Beussmarkt.
10 Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel, in rotes Wachs, papierbedeckt, innen
aufgedritekt, derselbe Stempel wie Nr. 1468.

Von der Kanzlei: Commissio propria do-


mini regis.
,

Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae Croaciae et


15 cetera marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius
generalis et regni Bohemiae gubernator memoriae commendantes tenore
praesentium significamus quibus expedit universis, quod nos consideratis
fidelitatibus et fidelium servitiorum gratuitis meritis, quibus fideles nostri
comes llychael et conies Laurencius de Riiffomonte alias de Weresmorth
20 continuo notanter his disturbiorum temporibus nobis et sacrae coronae mul-
tipliciter complacuerunt, praesertim ob observandam nobis fidelitatis sinceri-
tatem nostris aemulis et rebellibus se totis viribus opponendo ab eisdem
plurima damna et impedimenta pertulerunt. Horum intuitu volentes ipsos
prosequi regio favore et gratia speciali iudicaturn in Zerdahel alias in
25 Rewfmark cum suis iuribus, fructibus et pertinentiis praefatis comitibus
Mychaeli et Laurencio dedimus et contulimus, immo damns et conferimus
per ipsos tenendum, gubernandum et conservandum omnibus modis et con-
suetudinibus, quibus ceteri iudicatus partium Transsiluanarum tenentur,
gubernantur et quomodolibet conservantur. Quocirca vobis universis civibus
30 et populis in ditto iudicatu constitutis et ad eundem pertinentibus firmo
praecipimus regio sub edicto, quatenus praefatis comitibus in omnibus con-
suetis et licitis obedire ipsosque reverentiis congruis pertractare immo eis
de universis fructibus et proventibus eiusdem iudicatus respondere debeatis.
Datum in descensu nostro campestri in Morauia iuxta civitatem Kostel
35 vocatam; in festo inventionis corporis beati Stephani protomartyris, anno
domini millesimo quadringentesimo quarto.
Am unfern Rande links, von der Kanzlei: XII floreni.

1514.
Im Feldlager bei Bauchowan in Meihren 1404 August 6. Konig
40 Sigmund bestatigt far die Klausenburger die Urkunde des Konigs

www.dacoromanica.ro
326

Ludwig I. von 13 6 6, sieh hier den Zusatz zu Nr. 1514, betrefrend


die den Klausenburgern hinsichtlich ihrer Sachen und Waren in Sieben-
bargen zustehende Freiheit von Abgaben.
Orig. Perg. Stadtarchiv Elausenburg. Siegel, in rotes Wachs, papierbedeckt,
innen aufgedriickt, derselbe Stempel wie Nr. 1468. her zur Erlituterung des 5
Textes der vorliegenden Urkunde hier veroffentlichte Zusatz bildet einen Nachtrag.

Von der Kanzlei: Commissio propria do-


mini regis.
Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et
cetera marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperil vicarius 10
generalis et regni Bohemiae gubernator memorise commendamus per prae-
sentes, quod honorabilis et providus vir magister Cristannus plebanus et
canonicus ecclesiae Albensis Transsiluanensis et Nicolaus dictus Alwry1)
index civitatis nostrae Coloswar vocatae partis Transsiluanae suis et uni-
versorum civium, populorum et hospitum eiusdem civitatis nominibus ex- 15
hibuerunt quasdam literas patentes serenissimi principis domini Lodouici
regis Hungariae soceri et praedecessoris nostri carissimi divae reminiscentiae
super non solutione tributi in partibus Transsiluanis pro eisdem fienda,
supplicantes nostro humiliter culmini et devote, ut easdem literas praesen-
tibus literis nostris similiter patentibus verbotenus inseri et confirmare, 20
approbare et ratificare dignaremur. Cuitis tenor is est. (Folgt die Urkunde
des Konigs Ludwig I. von 1366, sieh hier den Zusatz zu Nr. 1514.) Nos
itaque supplicationibus eorundem plebani et iudicis suis et univeorisoosrwuamr
civiu m. hospitum populorum et incolarum eiusdem civitatis nostrae Coloswar
nominibus nobis porrectis regia pietate exauditis et clementer admissis 25
memoratas literas non vitiatas, non , cancellatas, non abrasas nec in aliqua
sui parte suspectas sed omni prorsus vitio et suspicione carentes, praesen-
tibus nil addito vel diminuto insertas quoad omnes ipsarum continentias et
clausulas approbamus, ratificamus et confirinamus praesentium nostrarum
vigore et testimonio literarum, quas nobis in specie allatas in formam nostri 30
privilegii redigi faciemus. Datum in descensu nostro campestri terrae Alorauiae
iuxta oppidum Ruchowan, in festo beati Sixti papae, anno domini millesimo
quadringentesimo quarto.
Unten am Rande links, von der Kanzlei: XXIIII floreni auri.

Zusatz zit Nr. 1514. 35


Bistritz 1366 Juni 6. Konig Ludwig I. erkisst zu Gunsten der Elausenburger eine
Verordnung, betreffend die ihnen hinsichtlich ihrer Sachen und Waren in Siebenburgen
zustehende Freiheit von Abgaben.
Eingeschaltet von dem KOnige Sigmund 1404, Orig. Stadtarchiv Rlausenburg.
Lodouicus dei gratia rex lluugariae fidelibus suis universis praelatis et baronibus 40
specialiter autem vaivodae vel vicevaivodae Transsiluano, comitibus, castellanis, nobilibus,

1) So Vorlage. Richtig : Mwn.


2) Vorlage: flor.

www.dacoromanica.ro
327

officialibus et aliis cuiusvis dignitatis et status hominibus tributa in partibus Transsiluanis


ubique habentibus et tenentibus eorumque tributariis quibus praesentes ostenduntur salutem
et gratiam. Cum fideles nostri cives et hospites de civitate nostra Coloswaryensi exigente
privilegiata eorum libertate per dominum Karolum quondam regem Hungariae patrem
5 nostrum carissimum beatae memorise eis concessa et donata per nosque tandem confirmata
de rebus et mercimoniis ipsorum nullas1) intra terminos terrarum Transsiluanarum tributum
sulvere aliquod teneantur, sed ab omni tributaria solutione exempt habeautur, fidelitati
vestrae firmo regio sub edicto districte mandamus, quatenus de praedictis civibus et hospi-
tibus nostris Coloswaryensibus vel eorum aliquo ac rebus, bonis et mercimoniis ipsorum
10 cuiuscumque generic existant, dum ad Iona vestra tributaria pervenerint, nullum penitus
tributum recipere vel exigi facere praesurnatis immo potius eosdem et quemlibet ipsorum
cum rebus, bonis et mercimoniis suis quibuslibet praedictis semper et ubique in eundo et
redeundo per dicta loca vestra tributaria libere et absque omni tributi receptione transire
permittatis qualibet difficultate proculmota. Aliud sicut nostra gravi indignatione regia
15 aggravari pertimescitis facere non ausuri. Nos enim praefatos nostros cives et hospites
in praemissae libertatis ipsorum praerogativa perpetuali volumus inviolabiliter et illaese
tueri atque conservari. Datum in Hy_atricyaoTranssiluana, Sabbato proximo post festuni
corporis Christi, anno eiusdem millesimo CCC. LXmo sexto.

1515.
20 Tirnau 1404 September 2. Konig Sigmund beauftragt das Weissen-
burger Kapitel, bei der Einfiihrung .Nikolaus', des Sohnes Johanns
von Teurek, und Genossen in den Besitz von Diod und der Halite
von Kleinblasendorf mitzuwirken.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, Durchmesser 3%1 Centi-
25 meter, war in rotes Wachs auf der Rfickseite zum Verschluss aufgedriickt.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et ce-


tera marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperil vicarius
generalis et regni Bohemiae gubernator fidelibus suis capitulo ecelesiae 2)
Transsiluanae salutem et gratiam. Cum nos quasdam possessionem nostram
30 regalem G_yod vocatarn in comitatu de Hunyad et medietatem cuiusdam
possessionis similiter nostram regalem Balastheleke nuncupatae in comitatu
de Kykellew partium nostrarum Transiluanarurn existentes et habitas simul
cum universis earum utilitatibus et generaliter cunctis earundem integritaturn
utilitatibus quovis nominis vocabulo vocitatis in duas rectas et aequales
35 partes dividendo 3) ut puta mediam partem 4) magistro Nicolao filio Johannis
de Teurek et per eurn Stephano et Georgio filiis Egidii de eadem Teurek
fratribus suis patruelibus, aliam quoque 6) similiter mediam partem earundem
Johanni filio Dyonisii de Ilye ipsorunique heredibus pro fidelibus servitiis
memoratorum rnagistri Nicolai de Teurek et Johannis de Ilye per alias ma-
40 1) So Vorlage.
2) Hierauf durchgestrichen: Albensis partium nostrarum.
3) Vorlage: dividendas.
4) Hierauf durchgestrichen: ipsi.
') Hierauf durchgestrichen : mediam.

www.dacoromanica.ro
328

iestatis nostrae literas perpetuo et irrevocabiliter duxerimus conferendas 1)


ipsisque easdem s) iuxta regni nostri consuetudinem statni facere velimus,
fidelitati igitur vestrae firmiter praecipiendo mandamus, quatenus vestrum
mittatis hominem pro testimonio fide dignum, quo praesente Nicolaus filius
Stephani de Baach aut Nicolaus de Rapolth vel Mychael filius Mathiae do 5
Haro sin Johannes filius Mychaelis de Zenthgywrgh seu Georgius de Zanchal
sive Petrus dictus Ewz de eadem neve Jacobus de Balastheleky an Mathias
de Chyfod aliis absentibus homo noster ad facies praedictarum possessionis
Gyod vocatae necnon medietatis s) Balasteleky vicinis et commetaneis ea-
rundem universis inibi legitime convocatis et praesentibus accedendo intro- 10
ducat praefatos rnagistrum Nicolaum necnon Stephanum et Georgium fratres
eiusdem patrueles ac Johannem filium Dyonisii in dominium earundem [sta-
tuatque easdem] eisdem praemissae nostrae novae donationis titulo perpetuo
possidendas, si non fuerit contradictum. Contradictores vero si qui fuerint,
citet ipsos contra praenominatos Nicolaum, Stephanum, Georgium ac Jo- 15
hannem 4) in praesentiam vaivodarum dictarum partium nostrarum Trans-
siluanarum ad terminum competentem, rationem contradictionis eorum red-
dituros. Et post haec ipsius introductionis et statutionis seriem cum nominibus
contradictorum et citatorum, si qui fuerint, terminoque assignato eisdem
vaivodis nostris more solito rescribatis. Datum Tyrnauiae, secundo die festi 20
beati Egidii abbatis, anno domini M CCCC quarto.
Auf der Riickseite Adresse: Fidelibus suis capitulo eeelesiae Albensis
partium Transsiluanarurn pro magistro Nicolao filio Johannis de Tenrek et
Johanne filio Dyonisii de Ilye et aliis intra scriptis.
Introductoria et statutoria. 25
Auf der Riickseite ein gleichzeitiger, radierter Vermerk fiber die yell-
zogene Andshandlung. Eine contradictio hat stattgefunden. Der Vernterk ist
datiert in festo beati Mathei apostoli et euangelistae.5)

1516.
Tirnau 1404 September 11. Konig Sigmund richtet an Zoelus, 30
den Kastellan von Ofen, and Genossen einen Erlass, betrefrend das
den siebenbargischen Kaufleuten zustehende Becht, die Abgaben far
Waren nach ganzen Wagenladungen statt nach den einzelnen Waren
zu entrichten.
Orig. Pap. Hermannst. Archie. Siegel, in rotes Wachs, papierbedeckt, innen 35
aufgedritckt, derselbe Stempel wie Nr.1468. Die in der Ifanzleibemerkung rich
findende Bezeichnung vaivoda ditrfte rich auf die friiher von Stibor bekleidete
Wiirde des siebenbilrgischen Woiwoden beziehen.

1) possidendas durchgestrichen, daritber: conferendas.

3) Hierauf durchgestrichen: per nostrum et vestrum homines. 40


3) Hierauf durchgestrichen: possessionis portionis possessionariae.
4) contra praenominatos Nicolaum, Stephanum, Georgium ac Johannem ist fiber-
geschrieben, im Ries.
&) September 21.

www.dacoromanica.ro
329

Von der Kanz lei: Relatio Stiborii vaivodae.


Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera
marchioque Brandemburgensis, sacri Romani imperii generalis vicarius et
regni Boemiae gubernator fidelibus suis Zoe lo de Nassis castellano castri
5 nostri Bridensis et Johanni fratri suo salutem et gratiam. Pro parte univer-
sorum civium et mercatorum de partibus Transsiluanis nostra intellexit
serenitas, quomodo tributum speciale de singulis rebus ibidem transfretandis
per Hertlinum et alios ibidem tributa tenentes exigeretur contra ipsorum
consuetudinem et libertatem. Unde cum nos ipsos contra easdem consue-
10 tudines et libertates non velimus quomodolibet impedire et aggravare, fidelitati
igitur vestrae committimus et firmiter mandamus, quatenus eosdem Hertlinum
et alios tributa tenentes ad id compellere debeatis, ut receptis tributis de
curribus totis 1) oneratis et non de singulis ac specialibus rebus conducendis,
prout libertas et consuetudo ipsorum Transiluanorum exigit, recipere 2) prae-
15 sumant. Secus non facturi. Praesentes etiam perlectas reddi iiibemus prae-
sentanti. Datum Tyrnauiae, feria quinta post festum nativitatis beatae Mariae
virginis, anno domini WI° CCCCm.° quarto.

1517.
Wien 1404 Oktober 1. Wilhelm, Herzog von Osterreich, verleiht
20 den Hermannstadter Kaufleuten sicheres Geleit.
Orig. Pap. Hermannst. Archiv. Siegel, in rotes Wachs, papierbedeckt, auf der
Bitckseite aufgedriickt, derselbe Stempel wie Nr. 1455.
Druck: Muller Deutsche Sprachdenkmiiler aus Siebenbitrgen 38.

Wir Wilhalm von gotes gnaden herczog ze Osterreich, ze Steyr, ze


25 Kernden vnd ze grain, graf ze Tyrol et cetera bekennen, als die erbern . .
die kauffleutt gemainkleich zu der Hermanstat in SibenbArgen zu sand
Kathreinn tag schftrst kunftigs) mit ken kauffmanschafft her mainen ze komen,
also haben wir in alien vnd it ygleichem besunder desselben irs geuerts
her vnd auch wider hinab gen Vngern mit irer kauffmanschafft durch vnser
30 land vnd gepiet vnser sicherhait vnd gelait gegeben vnd gehen auch
wissentleich mit dem brief. Dauon gepieten wir vnsern lieben getrewn . .
alien herren, rittern vnd knechten, phlegern, burggrafen, richtern, burgers
vnd alien andern vnsern amptleittten vnd vndertanen, den der brief wirdt
geczaigt, vnd wellen ernstleichen, daz si dieselben kauffleut mitsambt irer
35 liab vnd kauffmanschafft desselben irs geuerts her vnd wider hinab gen
Vngern bey diser vnser sicherhait vnd dem gelait lassen genczleich beleihen
vnd dawider nicht tun noch yemand anderrn gestatten zetun in dhainen weg.
9 Vorlage: totibus.
2) Scilicet: tributum.
40 3) November .25.

www.dacoromanica.ro
330

Mit vrkunt dins briefs._Geben ze Wienn, an Mittichen nach sand Michels


tag, anno et cetera CCCC quarto.
Van Schreiber der Urkunde:
Dominus dux per magistrum camerae Potendorfer 1)
ad relationem notarii sui.2) 5

1518.
Zotzau 1404 November 1. Ulrich Pergawer and Genosse, die
Schatzmeister des moldauischen Woiwoden, ersuchen Fabian, den
_Richter von Bistritz, um _Rechtsschutz, betreffend die seitens einiger
Leute aus Bistritz geschuldeten Geldbetrage. 10

Orig. Pap. Stadtarchiv Bistritz. Siegel war auf der Ritckseite zum Verschluss
aufgedritckt.
Regest: Berger Urkunden- Regesten 15.

Ffrunthlichenn grut3 vnd stettenn willigenn willenn. Wrist vnI3erenn


gefunth, vnd wir denn ewerenn vnd aller der ewerenn alczeyth gerenn 15
erfurenn. Erl3amerr wey13err herr der richter. wir bittern ewer weisheith
alz vnI3erenn guttenn gunnery vnde frunth von wegenn etzlich ewer lewth
vns vitOerenn lewthenn schuldig sein, vnd das manch moll in 3) ewerem 9
mittell mit recht genumen habnn vnd bis auff hewth vns kein aul3richtung
wurdenn ist, alz mit dem Damen Marcul3 Bewl3ell, der lange czeith schuldig 20
ist dem herr Schursch von der vister4) alz in der czall 22 vngrisch 5) floren 5)
1 orth, vnd widerumb Bernarth der swertlifeger vnde Caspar Boschcz alz
dPnn dy czeiger diser briff woll wisfenn, wy vill der schuldt ist vnd alles
vor Lang mit recht gewunnenn 6) ist. Darumb bitte wir ewer weisheith vns
vnd denn vnserenn recht czw helffenn, geleicher weis wir euch vnd allen 25
den ewerenn helffenn wollenn. Got mit ewch. Gegeben auff der Czoctzaw,
anno praesenti 1404, die vero omnium sanctorum.
Vlrich Pergawer vnd Schurscha
des voyvode schaczmeister dy ewern.
Auf der Riickseite Adresse: Dem erOame wolweissem manne herr 30
Ffabian richter czw Nozenn vnserem gutte gunnerr vnde frundt.

1519.
Kronstadt 1404 November 15. Ladislaus, Vizewoiwode von Sieben-
bitrgen, entscheidet die Streitsache zwischen Johann, dem Burger von
1) Vorlage: Pot. 35
2) Vorlage: s.
3) Vorlage: mewerem.
4) So Vorlage.
5) Vorlage: vng ffl.
6) Vorlage: gewumenn. 40

www.dacoromanica.ro
331

Kronstadt, einerseits and den Sohnen _Buis von Orbai andererseits,


betreffend die Ubereignung von Besitz in Kreuzburg beziehungsweise
betreffend die _Rackzahlung von 100 Goldgulden.
Eingeschaltet als drittes Insert von dent Stinige Sigmund 1406, Orig. ilrchiv
5 der Grafen ldi, Klausenburg. Der Text ist fehlerhaft.

Nos Ladislaus de Nadan vicevaivoda Transiluanus memoriae corn-


mendanms tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod
nobis ex speciali commissione et mandato viri magnifici domini Jacobi Lac Ilk
vaivodae praedictae partis Transsiluanae una cum nonnullis nobilibus, Siculis
10 et Saxonibus harum partium Transsiluanarum Sabbato proximo post festum
beati Briccii confessoris proxime praeteritum ') Brassouiae pro tribunali con-
sedentibus causalesque processus quorumlibet coram nobis litigantium iusto
iuris tramite dimetientibus provides vir Johannes filius Jacobi civis de dicta
Brassouia de medio aliorurn causidicorurn exsurgendo contra Benedictum
15 et Mychaelem filios Pauli de Orbow proposuerat eo modo, quod quamquam
alias ipse vigore quarundam literarum iudicis et iuratorum civium de prae-
notata Brassouia totam portionem possessionariam Cristinni 2) nepotis sui
videlicet quatuor loca sessionalia et quartam partem cuiusdam fundi in pos-
sessione Nyen habitam cum cunctis earundem utilitatum integritatibus vi-
20 delicet aquis, pratis, silvis, terris cultis et incultis rite et rationabiliter ad
eandem portionem possessionariam ipsius Cristinni 2) filii Tliomae spectantibus
nomine procuratorio annotatis Benedicto et Mychaeli ac eorum posteritatibus
universis pro centurn florenis auri vendiderit, de quibus etiam sibi annotati
Benedictus et Mychael quinquaginta tres aureos persolverint, tatnen prae-
25 fati Benedictus et Mychael de pretio praefato portionis possessionariae qua-
draginta septem florenos aureos eidem rninime persolvissent, quos ab eisdem
rehabere vellet iure admittente. Quibus perceptis praefati Benedictus et
Mychael coram nobis personaliter adhaerentes ad praemissa responderunt ex
adverso, quod quamvis iuxta relata et secundum propositionem ipsius Jo-
30 hannis filii Jacobi praernissam totam portionem possessionariam annotati
Cristinni nepotis eiusdem ab eodem Johanne pro praemissa summa pecuniae
comparaverint et de eadem quinquaginta florenos auri eidem persolverint,
tauten ipsi ab eodem Johanne id scire vellent, quo iure vel quibus literarum
vigoribus annotatam portionem possessionariam ipsius Cristinni per ipsos
35 ut praemittitur emptarn et comparatam ipsis et eorum heredibus statueret
et perpetuaret. Demum de residuitate ipsius pecuniae videlicet quadraginta
septem florenos auri eidem in termino ulteriori per nos ipsis dando prompti
essent persolvere et parati. Quibus sic habitis ad nostram iuridicam requi-
sitionem adhuc praefatus Johannes ad praemissa respondebat ex adverso,
40 quod dictam portionem possessionariam ipsius Cristinni nepotis sui duodecim
annis integris cum praenominatis eorundem 3) utilitatibus annotati Benedictus
1) November 15.
2) Richtig: Cristanni.
2) Scilicet: quatuor locormn sessionalium et quarts.° partis fundi.

www.dacoromanica.ro
332

et Mychael ac eorum posteritates universae utendo,1) elapsis autem ipsis


duodecim annis praetitulatam portionem ipsius Cristinni possessionariam in
praefata possessione Nyen habit= per ipsum Cristinnum nepotem suum
ipsis et eorum heredibus perpetuari faceret et roborari. Si vero ipsa perpe-
tuatio super dicta portione possessionaria per ipsum Cristinnum minime fieri 5
contingeret, ex tune praefatos centum florenos auri die in eodem praefatus
Johannes persolveret pure et integre, pro quo scilicet Johanne filio Jacobi
Johannes index et Anthonius 2) cives de Brassouia sic et eo modo ex eorum
benevolentia fideiussoria existendo, plod si praefatus Cristinnus dictam por-
tionem suam possessionariam praescriptis Benedicto et Mychaeli ac eorum 10
heredibus non perpetuaret aut praenotatus Johannes filius Jacobi praemissos
centum florenos auri die in eodem minime persolvere curaret, ex tunc ipsi
dictos centum florenos auri renitentia absque omni persolvere tenerentur.
Verurn quia praeallegati Benedictus et Mychael super huiusmodi fideinssoria
cautione annotatorurn Johannis iudicis et Anthonii 2) benigne contentari fore 15
videbantur, pro eo una cum praenominatis nonnullis nobilibus, Siculis et
Saxonibus nobiscum pro tunc in iudicio adhaerentibus iudicantes commisimus,
plod praenorninati Benedictus et Mychael et posteritates eorundem dictam
portionem possessionariam ipsius Cristinni superins enarratam contradictione
quorumlibet 8) duodecim annis uti valeant atque possint. Elapsis ipsis duo- 20
decim annis praefatus Cristinnus dictam suam portionem possessionariam
praenominatis nobilibus et eorum posteritatibus universis vigore efficacissi-
morum literalium instrumentorum, quibus iidem contentari viderentur, dum
idem Cristinnus in aetatenr pervenerit adultam, perpetuari debeat atque ro-
borari, alioquin praefati Johannes index et Anthonius2) dictos centum flo- 25
renos auri annotatis nobilibus ant eorum heredibus die in eodem absque
dilatione aliquali inxta eorum assumptum solvere deberent et tenerentur.
Hoc non praetermittendo, quod si dictam solutionem centum florenorum
auri annotati Johannes index et Antlionius2) aut Johannes filius Jacobi die
in praedicta non facerent aut solvere non curarent, ex tune contradictione 30
quorumlibet 3) praefati nobiles et eorum heredes dictam portionem posses-
sionariam ipsius Cristinni cum cunctis earundem4) utilitatibus utendi, tenendi
et conservandi haberent facultatem, donee ipsis et wilily heredibus plena
solutio fieret de eisdem harum nostrarum testimonio literarum. Datum in
die et loco praenominatis, anno domini M quadringentesimo quarto. 35

1520.
Kronstadt 1404 Dezember 6. Jakob Laczk, Woiwode von Sieben-
bargen, verleiht dean Kronstadter _Richter Johann Sydenswancz und
Genossen die Landstriche Hopsifen und Neudorf.
1) Scilicet: uterentur. 40
3) Vorlage: Anthonia.
3) Scilicet: non obstante.
4) Scilicet: quatuor locorum sessionalium of quartae partis fundi.

www.dacoromanica.ro
333

Orig. Perg. Stadtarchiv Kronatadt. Siegel war an sepiabrauner Seidenschnur


angehangt. Eingeschaltet von dem Konige Sigmund 1406, Orig. ebendaselbst.

Jacobus Laczk de Zanthaw 1) vaivoda Transsiluanus et comes de


Zolnuk memoriae commendants significamus quibus expedit universis, quod
5 nos considerantes fidelium servitiorum assiduitatem necnon specialem rove-
rentiarum impensionem providorum virortun Johannis Sydenswancz iudicis
civitatis Coronae et Anthonii Sander civis de eadem, quibus nostrae magnifi-
centiae studuerunt diligentius complacere, volentes eos ob eorum benemerita
gratiosius praemiare, ipsis et eorum legitimis heredibus seu successoribus
10 damns, tribuimus et donamus orrtnes et singulas areas sive fundos none
a cultura 2) et mansione hominum desertas, inter castrum Heltwen 3) et
oppidum Hyltweschdorf districtus Brassowiensis existentes,4) ibidem con-
muni vocabulo Hopsiwen et Newdorff 5) vocatas cum omnibus iuribus,
pertinentiis, agris arabilibus, pascuis, pratis, fluviis et aquaeductibus necnon
15 ceteris universis et singulis ad praedictas desertas possessiones sive areas
videlicet Hopsyfen et Newdorff4) nuncupatas ab antiquo pertinentibus libere
absque dacia et quolibet censu sive homagio per ipsos et eorum heredes
perpetue et irrevocabiliter possidendas, tenendas, vendendas, commutandas,
villam vel villas ibidem instaurandas et instauratis seu fundatis quomodolibet
20 uti et libere fruendis, prout ipsis et eorum successoribus seu legitimis here-
dibus melius videbitur expedire. In Indus nostrae donationis firmitatem seu
robur perpetuum praesentes nostri pondentis sigilli munimine stint consignatae.
Datum in praedicta Brassaw,7) in festo beati Nicolai confessoris, sub anno
incarnationis domini millesimo CCCC° quarto.

25 1521.
Thorenburg 1405 Februar 9. Peter and Ladislaus, Vizewoiwoden
von Siebenbargen, bezeugen, dass seitens Johanns, des Sohnes Gregors
von Bethlen, Einsprache erhoben worden ist, betreffend die Besitzung
Malom.
30 Orig. Pap. Ungar. Nationaltnuseum Budapest. Siegel, rund, war in weisses
Wachs auf der Riickseite aufgedriickt. Umschrift in gothischer Minuskel.

Nos Petrus de Strigh et Ladislaus de Nadan vicevaivodae Trans-


siluani memoriae commendamus, quod Blasius de Clusuar in persona Johannis
filii Gregorii de Bethlen in nostram veniens praesentiam nobis per modum
35 I) 1406: Lachk de Zanthow.
3) Vorlage: coltura.
3) 1406: Helthwen.
4) Fehlt in der Vorlage.
3) 1406: Hopsyuen et Neudorf.
40 6) 1406: Neudorf.
') 1406: Brassow.

www.dacoromanica.ro
334

protestationis 1) significare curavit, quod nonnulli forent vicini et commetanei


possessionis suae Malon vocatae et signanter castellani de Baluanus et ad
eundent2) castrum ac eius districtum pertinentes, qui utilitates2) eiusdem
uterentur ac terras arabiles, prata, feneta, silvas et alia utilia, culta et in-
culta usui eorum nectere niterentur potentiis ipsorum mediantibus, in eiusdem 5
praeiudicium satis grande. Uncle facta huitismodi protestations praenominatos
universos vicinos et conunetaneos dictae possessionis Malon et signanter
castellanos de Baluanus et eiusdem districtus ab occupatione, usurpatione,
detentione et perceptione fructuttin et quarumlibet utilitatum sibi ipsis per -
petuatione et quovis quaesito colore adinvento se in dominium eiusdem 10
intromissione factis vel faciendis nomine quo supra prohibuit coram nobis.
Datum in Torda, in octavis festi purificationis virginis gloriosae, anno domini
Mm° quadringenteshuo _quint°.

1522.
Ofen 1405 .11Itirz 21. Ktinig Sigmund verbietet die an den konig- 15

lichen und sonstigen Abgabenstellen gegen die Bermannstadter veriibten


Ungerechtiglceiten, betreend die Einhehung von Strafqeld, die Weg-
nahme der Waren, die Besteuerung der Reisenden, des _Reisegepticks,
der Lebensmittel, der Gold- und Silbervorrtite und des Geldes, sowie
der Geschenke fair den Ktinig und die Eanigin. 20

Orig. Perg. Hermannst. Archie. Siegel, rand, Durchmesser 3.2 Centimeter, war
in rotes Wachs, papierbedeckt, inn en aufgedriickt. Umschrift in gothischer 211i-
nuskel. Das Formular des Textes entspricht dem Formular der Urkunde des
IfUnigs Sigmund vom 4. Dezember 1397 Nr. 1401.

Von der Kanzlei: Ad contenta aliarum 25


literarum.
Sigismundus dei gratin rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera
marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperil vicarius gene -
ralis et regni Boemiae gubernator omnibus Christi fidelibus tarn praesentibus
quam futuris praeseutium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. 30
Regiae dignitatis praefulgentius attolitur decor et ornatus, si eadem suorum
subditorum fidelium commodis et utilitatibus invigilans providebit erroneas
novitates abolendo, ut exinde ipsa glorietur, iidemque numero et fidelitate
augeantur. Proinde ad universorum notitiam volumus pervenire, quod fideles
nostri index, iurati consoles seniores et universi cives Cybinienses in nostrae 35
celsitudinis conspectum venientes nostrae dolorose significarunt maiestati,
quod cum ipsi ant aliqui ex eisdem ad 3) provincias ant aliqua regni climata
in acquisitione victuum suorum necessariorum proficiscerentur, sicut per
1) Vorlage: protestatone.
2) So Vorlage. 40
3) Fehlt in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
335

nonnullos nostros sic non minus aliorum tributarios seu teoloneatores


varias iniurias violentasque rerum 9 et 'Donor= ablationes ac illicitas
suarum2) personarum dehonestationes quibusdam sinistris novitatibus per
ipsos tributarios diversimode introductis creberrime et incompassionabiliter.
5 paterentur in eo primarie, quod cum ipsi fideles cives aut hospites nostri
ant aliqui ex eisdem simul ut puta vel sigillatim ad loca dictorum tribu-
tortn pervenientes equum vel equos ipsorum ad columnam 8) seu statuam
signum tributariae solutionis decernentem vel ad parietem seu domum tribu-
tariam contingenter alligaverint, ex tune tributarii super eos quadraginta
10 denarios, aut si etiam iidem cives vel hospites nostri sett aliqui ex ipsis
armis eorum necessariis more solito muniti in domum et praesentiam
ipsorum tributariorum praetextu solutionis tributi intrantes accesserint dicta
arma eorum foris non relinquendo, similiter quadraginta denarios super eos
exigerent et extorquerent. Vel si etiam iidem cives et hospites nostri vet
15 aliqui eorum cum eorum curribus et rebus mercimonialibus ad loca dictorum
tributorum pervenerint, et equi eorum ipsos currus trahentes eandem
statuam seu columnam5) sive domum tributariam aliquantisper pertransierint
et aliquantisper post tergum reliquerint I) aut si ipsi cum dictis eorum
curribus et rebus in 5) hospitio 5) descenderint et de eodem hospitio ad dietos
20 tributarios accesserint iustum et verum tributum persoluturi, vel si aliqui
ex eisdem civibus nostris cum dictis eorum rebus mercimonialibus ad loca
dictorum tributorum pergentes certum hominem ipsorum a campo propter
celeriorem expeditionem praemissae solutionis trihutariae antemitterent et
de ipsis eorum rebus iustum tributum persolvi faciendo in ipsisque locis
25 dictorum tributorum non pausando pertransierint, praefati tributarii illico
eis calumnia imposita asserentes ipsos cum eorum rebus de locis tributorum
dictorum fugitive et clandestine recessisse.b) ipsos ebus eorum praemissis
prorsus spoliarent, damnificarent et creberrime disturbarent. Cumque etiam
praefati cives aut hospites seu nuncii eorum vel eorum ambasiatores aliqui
30 ad nostram vel reginalem maiestates in factis et necessitatibus eorum venire
voluerint, aut cum curribus Iectisternia7) et victualia ipsorum necessaria
deferentibus vel sine curribus et absque rerum mercimonialium delationibus
solum super equis ad partes regni nostri profecti aliqua eorum facta et
certa negotia prosecuturi8) exstiterint, ex tune praefati tributarii super ipsos
35 et a curribus eorum necnon 9j equis et clenodiis seu muneribus nostrae vel
reginali maiestatibus per ipsos portandis et exhibendis necnon petunia, auro
et argento ipsorum hint inde intra ambitum regni nostri ad eorum negoti-
ationes necessario per eos deferendis tributariam exactionem peterent et
1) Vorlage: eorum.
40 9) Vorlage: suorum.
3) Vorlage: calumpnam.
4) Vorlage: reliquerit.
6) Fehlt in der Vorlage.
6) Vorlage: recedentes.
45 7) Vorlage: lestisternia.
8) Vorlage: profecturi.
9) Hierauf durchgestrichen: cle.

www.dacoromanica.ro
336

reciperent indefesse et extorquerent in ipsorum ingens decrementmn 1) non


modicum]) et iacturam, deprecantes super his per nostram maiestatem con-
dignum et opportunum remedium gratiose ipsis elargiri. Nos igitur officio 2)
nostri regii regiminis incumbente attendentes divinae providentiam 3) maie-
statis, quae 4) cuncta perpetua ratione regit et gubernat, principatus et 5
dominationes in orbe terrarum ad hoc produxisse, ut sinistras novitates per
quempiam suis fidelibus incolis quoquomodo inflictas penitus evulsas habeat
et relegatas, nationesque sibi subiectas in viam pacis et iustitiae, quae
summa virtus est, dirigat et pacifice custodiat, pro eo nos commodis et
utilitabus dictorum civium et hospitum nostrorum ac heredum et posteritattun re
suorum invigilare cupientes praefatas ornnes erroneas novitates et abusivas
ac damnabiles consuetudines in dicti tributi receptione per ipsos tributarios,
ut est antelatum, introductas una cum praelatis et baronibus nostris cassamus
et annullamus et in irritum perpetue revocamus, mandantes et nostro fir -
missirno sub edicto praecipientes universes praelatis, baronibus, comitibus, 15
castellanis, nobilibus et eorum officialibus tributa tam in terris quam super
aquis ubilibet intra ambitum regni nostri tenentibus et habentibus nostrisque
et eorum tributariis praesentibus pariter et futuris. praesentium notitiam
habituris, quatenus a modo et in antea super dictos cives et hospites nostros
de Cybinio pro eo,5) ut iidem equum vel equos ipsorum ad praefatarn 20
columnam,°) parietem vel domum tributariam contingenter alligaverint et
ex eo, ut ipsi aut aliqui ex ipsis praemissis eorum armis muniti 7) in eorundem
tributariorum domum et praesentiam accesserint, praefatos singulos quadra-
ginta denarios dicti tributarii recipere non praesumant, et etiam ut ipsi vel
aliqui ex ipsis pro eo, ut cives nostri et hospites cum curribus et rebus 25
ipsorum ad loca dictorum tributorum dum perveuerint et equi ipsorum
dictos currus trahentes eandem columnam 6) vel domum tributariam ali-
quantisper pertranseuntes post tergum reliquerint, ac etiam ex eo, ut ipsi
cum eorum dictis curribus et rebus in hospitio descenderint et deinde ad
solvendum tributum ad 8) dictos tributarios accesserint tributum persoluturi, 30
pro eo etiam ut si aliqui9) ex eisdem civibus nostris cum dictis eorum
rebus rnercimonialibus ad loca tributorum pergentes a campo dictum hominem
ipsorurn ad solvendum tributum antemitterent et de ipsis rebus ipsorum
iustum tributum persolvi faciendo in locis dictorum tributorum non pau-
sando pertransierint, iam dicti tributarii praefatos fideles nostros cives prae- 35
missis rebus et bonis eorum spoliare aut damnificare ipsos seu disturbare
nullatentis valeant neque possint, net ab ipsis ad nostram regiam vel regi-
nalem maiestates venientibus aut ad8) aliquas regni nostri partes sine rebus
1) So Vorlage.
2) Vorlage: officii. 40
3) Vorlage: providentia.
4) Vorlage: qui.
6) pro eo fehlt in der Vorlage.
2) Vorlage: calumpnam.
7) Vorlage: intuitu. 45
8) Fehlt in der Vorlage.
2) Vorlage: aliquis.

www.dacoromanica.ro
337

mercimonialibus equitantibus et eorum curribus dicta eorum lectisternia


seu victualiurn genera continentibus necnon auro et argento ac petunia
eorum praetextu ut praemisimus negotiationis ipsorum intra ambitum regni
nostri hunt et hanc per eos portandis1) muneribusque1) nostrae vel reginali
5 maiestatibus per') eos1) deferendis iuxta nostrae maiestatis decretum
temporibus in perpetuis illibate duraturum tributariam exactionem memorati
tributarii petere aut exigere non debeant neque valeant modo aliquali, sed
eos ac ipsorum successores iuxta praemissum maiestatis nostrae decretum
et statutum temporibus semper in perpetuis quietos sinant pertransire de
10 locis dictorum tributorum et pacificos novitate et impedimento absque omni,
harum nostrarum testimonio literarum. Datum Budae, in festo sancti Benedicti
abbatis, anno domini millesimo quadringentesimo quinto.

1523.
Ofen 1405 April 16. Konig Sigmund beauftragt Stephan, den
15 Bisehof von Siebenbiirgen, mit der Yorladung des Busser Plebans
vor den Konig.
Eingeschaltet von dem Bischof Stephan 1405, Orig. Kapitelarchiv Karlsburg.
Druck : Szeredai Series 135. Fejer Codex X, 4, 424.
Regest : Tortenelmi hit. 1890, 133.

20 Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et


cetera, marchio Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius
generalis et regni Bochemiae gubernator vobis fideli nostro devoto reverendo
in Christo patri domino Stephano episcopo Transsiluano firmissime prae-
cipimus et mandamus, quatenus discrPto viro plebano de Bozd partis Trans-
25 siluanae dicatis et committatis verbo nostrae maiestatis, ut ipse cum universis
suis iuribus ad diem rogationum nunc venturum 2) coram nostra personali
maiestate, ubi pro tunc intra ambitum regni nostri deo duce fuerimus constituti,
comparere debeat et teneatur. Datum Budae, feria quinta coenae domini,
anno eiusdem millesimo quadringentesimo quinto.

30 1524.
Klausenburg 1405 April 26. Jacobus filius Laczk and Johannes
filius Henrici, Woiwoden von Siebenbiirgen, urkunden in Klausenburg.
Datum in Koloswar, octavo die festi Pascae domini, anno eiusdem
millesimo quadringentesimo quinto.
35 1) Fehlt in der Vorlage.
2) Mai 25 Lis 27.

Urkundenbuch III. 22

www.dacoromanica.ro
338

Eingeschaltet von dem Woiwoden Stibor 1412, mit dieser Urkunde eingeschaltet
von dem Woiwoden Nikolaus 1416 und mit dieser Urkunde eingeschaltet von dem
Woiwoden Ladislaus 1428, Orig. Siebenbitrg. Museum Klausenburg.
Regest: Tortenelmi tdr 1889, 736.

1525. 5

Weissenburg 1405 Mai 13. Stephan, Bischof von Siebenbiirgen,


schaltet die Urkunde des Konigs Sigmund von 1405 Nr. 1523 ein
und berichtet dem Konige, dass die Vorladung des Busser Plebans,
wegen dessen Abwesenheit in .Rom, nicht erfolgen konnte.
Orig. Pap. Kapitelarchiv Karlsburg. Siegel, Ringsiegel, achteckig, in rotes 10
Wachs auf der Rilckseite aufgedrackt. Die Urkunde ist von dem Bischof Stephan
selbst geschrieben. Sie gehOrt sicker in das Jahr 1405, weil der in ihr als in Rom
weilend bezeichnete Pleban am 30. August 1405 in Thorenburg anwesend ist. Ver-
gleiche die Urkunde des Woiwoden Jakob Lachk vom 1. September 1405 Nr. 1545.
Unvollstelndig : Szeredai Series 135. Fejer Codex X, 4, 424. 15
Regest: Tortenelmi tdr 1890, 133.

Serenissime princeps et domino mi metuende. Literas vestrae maie-


statis mihi praeceptorie directas, sigillo vestro communitas honore quo decuit
recepi humiliter hunt tenorem qui sequitur continentes. (Folgt die Urkunde
des Konigs Sigmund von 1405 Nr. 1523.) Quibus quidem vestrae maiestatis 20
cum honore receptis dicta vestrae celsitudinis mandata Jiumiliter fuissem
executus, sed propter absentiam praedicti plebani de Bozd, qui in curia
Romans contra vestrae celsitudinis statuta ratione decimarum de praescripta
Bozd, quas fere per duos annos tenuit et tenet de praesenti, adversus hono-
rabile capitulum vestrae serenitatis ecclesiae Transsiluanae laborat continue 25
litigionario in processu eodem, vestrae celsitudinis edicta non valid adimplere.
Scripta Albae Gywlae, octavo die festi beati Johannis ante portam Latinam.
Vestrae serenitatis humilis capellanus
Stephan us episcopus Transsiluanus.
Auf der Riiekseite Adresse: Excellentissimo principi et domino, 30
domino Sigismundo dei gratia inclito regi Hungariae, Dalmaciae, Croaciae
et cetera, marchioni Brandemburgensi, sacri Romani imperii vicario generali
et regni Bohemiae gubernatori domino suo metuendo.

1526.
1405 Juni 14. Das Weissenburger Kapitel bekrtiftigt fl4r Antho- 35
nius, den Sohn Thomas' von Durles, die Urkunde des Weissenburger
Kapitels von 1344 Nr. 5.98, betreffend Dunks und die Halite von
Babucz, beziehungsweise Zuckmantel, Ajerschteln, Wepeschdorf, Olah-
zsakod und die Halite der Kiskender Abgaben.

www.dacoromanica.ro
339

Orig. Perg. Archiv der Grafen Beldi, Klausenburg. ;Siegel, spitzoval, weisses
Wachs in Wackstschilssel, an rot - grainer Seidenschnur angehangt.

Capitulum ') ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tarn


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in minium
5 salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
Anthonius filius Thomae nobilis de Darlaz ad nostram personaliter accedendo
praesentiam exhibuit nobis quasdam literas nostras patentes tenoris infra
scripti, petens nos debita cum instantia, ut ipsas ad uberiorem cautelam et
iuris sui conservationem de verbo ad verbum transcribi et in formam nostri
10 privilegii redigi facere dignaremur. Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde
des Weissenburger Kapitels von 1344 Nr. 598.) Nos enim petitionibus eiusdem
iustis et legitimis annuentes tenorem praescriptarum literarum nostrarum,
licet in sigillo propter antiquitatem aliquam fracturam paterentur, tamen
quia veras nostras literas fore agnovimus, de verbo ad verbum transcribi
15 ac praesentibus inseri fecimus pendentisque sigilli nostri munimine roborari.
Datum in octavis festi Penthecostes, anno domini millesimo quadringentesimo
quinto. Honorabilibus et discretis viris dominis Georgio Lepes praeposito,
Johanne cantore, Hynkone custode et Nicolao plebano de Igen decano cano-
nicis ecclesiae nostrae existentibus.

20 1527.
Ofen 1405 Juni 21. Konig Sigmund verleiht Anthonius, dem
Sohne Nikolaus' von Somkerek, und Genossen die Besitzungen Schar-
berg und Gernyeszeg sammt den in Scharberg zur Einhebung ge-
langenden Abgaben.
25 Orig. Perg. Archiv der Grafen Teleki, Marosvdsdrhely. Siegel, in rotes Wachs,
papierbedeckt, inners aufgedritckt, derselbe Stempel wie Nr. 1468. Gleichzeitige
Ausfertigung, ohne Kanzleibemerkung und ohne Spur einer Besiegelung, Perg. eben-
daselbst. Eingeschaltet als erstes Insert von dem Konige Sigmund 1405, Orig. eben-
daselbst.
30 Druck: Barabds Cod. Telelci I, 299.

Von der Kanzlei: Relatio Jacobi filii Lachk


vaivodae.
Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et
cetera marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperil vicarius
35 generalis et regni Bohemiae gubernator 2) memoriae commendamus tenore
praesentium significantes quibus expedit universis, quod nos consideratis et
in acie nostrae mentis mature praemetitis fidelitatibus et fidelium servitiorum
gratis meritis et acceptis fidelis nostri dilecti nobilis Anthonii filii Nicolai
de Somkerek,3) quibus ipse nobis et nostro sacro regio diademati sub diversis
40 Verleingerte Schrift.
2) Vorlage: guberoatur.-
3) 1405 Konig Sigmund, Bekraftigungsurkunde: Sumberk.
22*

www.dacoromanica.ro
340

locis et ternporibus studuit complacere, et signanter pridem, dum sub Ny_kapol


cum perfidis sacrae ortbodoxae fidei persecutoribus bellum commisissemus
generale et sinistrante nobis fortuna pro nostra liberatione et restauratione
exercitus nostri pervenissemus Danubii Rumen, tune ipse Anthonius inter
alios proceres nostros agiliter galeam pro nostrae tuitione personae fideliter 5
conservavit, et subsequenter annis noviter elapsis, dum per universos regni
nostri incolas detentionis grande alligabamur vinculis, idem castrum nostrum
Tylynyense in regno nostro Croaciae contra Boznenses nostri ad honorem ,

culminis sincera fidelitate custodivit, tandernque in praesentibus regni nostri


disturbiis mortis non verens periculum cum diversis sanguinis eius et suorum 10
effusionibus quamplurimisque vulnerum plagis nobis et sacrae nostrae regiae
coronae intrepidis famulatibus servire non obmisit, debetque et anhelat
ferventius in futurum, et licet ipse Anthonius praetextu huiusmodi suorum
laude dignorum servitiorum multa maiora remunerationis praemia a nobis
mereretur, tamen in aliqualem recompensam eorundem quasdam possessiones 15

nostras Saromberk et Gernezegh vocatas simul cum tributo in Saromberk 2)


exigi consueto in partibus nostris Transsiluanis in comitatu Tordensi habitas,
existentes, ad valorem seu numerum quinquaginta integrarurn session urn se
extendentes, quae ad manus nostras regias pro aliis possessionibus Harynna,
Belak et Nech vocatis, in dictis partibus nostris Transsiluanis habitis per 20
modum concambii a viris magnificis Frank comite curiae nostrae et Symone
ianitorum pridem nostrorum regalium magistro tiliis scilicet quondam Konyae
bani de Zecheen devenissent, simul cum universis ipsarum utilitatibus, fructibus,
proventibus, redditibus, obventionibus, emolimentis, terris etiam arabilibus,
cultis et incultis, praediis, vineis, iuribus niontium, pascuis, pratis, fenetis, 25
silvis, nemoribus, rubetis, virgultis, montibus, vallibus, arundinibus, paludibus,
molendinis, aquis, rivis, piscinis, aquarum decursibus et generaliter cunetis
ipsarum utilitatum integritatibus et pertinentiis universis cuinscurnque nominis
vocabulo vocitatis sub earum veris metis et antiquis limitationibus et terrninis,
quibus eaedem per nos aut alios priores possessores tentae suet et possessae,8) 30
eidem Anthonio et per eum Johanni filio praedicti Nicolai, fratri eius uterino
ipsorumque heredibus et heredum suorum successoribus et posteritatibus
universis de certa nostra scientia ac dominorum praelatorum et baronum
nostrorum consilio de manibus nostris regiis novae nostrae donationis titulo
ac omni eo iure, quo eaedem nostrae incumbunt collationi, dedimus, dona- 35
vimus et contulimus,4) immo damus, donamus et conferimus iure perpetuo
et irrevocabiliter habendas, tenendas pariter et possidendas salvo tamen iure
alieno, promittentes denique ipsuni Anthonium et fratrem eius Johannem
praedictum eorumque heredes et posteritates in ipsis possessionibus contra
quosvis impetitores et causidicos protegere et 6) conservare harum nostrorum 40

1) Gebessert aus : petivissemus.


') Vorlage: Sarombek.
8) Vorlage: posse.
4) Vorlage: contulimuus.
5) Uber der Zeile nachgetragen. 45

www.dacoromanica.ro
341

vigore et testimonio literarum, quas in formam nostri privilegii faciemus


redigi, dum nobis in specie fuerint reportatae. Datum Budae, in dominica
proxima post festum sacratissimi corporis Christi, anno eiusdem millesimo
quadri ngentesimo qui n to.

5 1528.
Ofen 1405 Juni 22. Konig Sigmund beauftragt das Weissen-
burger Kapitel bei der Einfilltrung Anthonius', des Sohnes Nikolaus'
von Som kerek, und Genossen in den Besitz von Scharberg und Ger-
nyeszeg mitzuwirken.
10 Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel .1405, Orig. Archie der Grafen
Teleki, Marosvdsdrhely. Auch eingeschaltet von demselben Kapitel 1405, Orig.
ebendaelbst. Diese Berichturkunde des Weissenburger Kapitels ist eingeschaltet
als zweites Insert von dem Konige Sigmund 1405, Orig. ebendaselbst.
Druck: Barabds Cod. Teleki I, 301.

15 Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et ce-


tera marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius
generalis et regni Bohemiae gubernator fidelibus suis capitulo ecclesiae Trans-
siluanae salutem et gratiam. Cum nos quasdam possessiones nostras Sarum-
berk et Gernyezeg vocatas simul cum tributo in dicta Sarumberg exigi
20 consueto in partibus nostris Transsiluanis in comitatu nostro Tordensi ha-
bitas et existentes, ad valorem seu numerum quinquaginta integrarum ses-
sion= se extendentes, quae ad manus nostras regias pro aliis possessionibus
Harinna, Bylak et Nech vocatis, in dictis partibus nostris Transsiluanis ha-
bitis per modum concambii a viris magnificis Frank comite curiae nostrae
25 et Symone pridem ianitorum nostrorum regalium magistro devenerunt, simul
cum universis ipsarum utilitatibus, fructibus, proventibus et emolimentis
quovis modo vocitatis fideli nostro dilecto nobili viro Anthonio filio Nicolai
de Sumkerek ') et per eum Johanni fratri eiusdem carnali pro eiusdem An-
thonii fidelibus servitiis per alias nostrae maiestatis literas novaeque nostrae
30 donationis titulo in perpetuum contulerimus easdemque ipsis per nostrum
et vestrum homines iuxta regni nostri consuetudinem statui facere inten-
damns, fidelitati igitur vestrae firmiter praeeipiendo mandamus, quatenus
vestrum mittatis hominem pro testimonio fide dignum, quo praesente Jo-
hannes filius Semyen de Zenthkyral vel Stephanus frater eiusdem de eadem
35 ant Nicolaus Bolgar dictus sin Georgius Hits Benedicti de Iklod seu Petrus
et Ladislaus filii Iwanka aliis absentibus horno noster ad facies praedictarum
possession= Sarumberk et Gernyezeg vocatarum vicinis et commetaneis
earundem universis inibi legitime convocatis et praesentibus accedendo in-
troducat praefatos Anthoniurn et Johannem in dominium earundem statuatque
40 easdem eisdem praemissae nostrae donationis titulo perpetuo possidendas,
1) 1405 Konig Sigmund, Bekrd/tigungsurkunde: Sumberk.

www.dacoromanica.ro
342

si non fuerit contradictum. Contradictores si qui fuerint, citet ipsos contra


annotatos Anthonium et Johannem in praesentiam vaivodarum partium no-
strarum Transsiluanarum ad terminum competentem rationem contradictionis
eorum reddituros. Et post haec ipsius introductionis et statutionis seriem
cum nominibus contradictorum et citatorum si qui fuerint et termino assig- 5
nato dictis vaivodis nostris more solito rescribatis. Datum Budae, feria se-
cunda proxima post festum corporis Christi, anno domini millesimo quadrin-
gentesimo quinto.

1529.
Kronstadt 1405 Juni 25. Johann Sydensuancz, Richter, und der 10

Rat von Kronstadt bezeugen, dass Eufemia, Tochter des Comes Rudolf
von Neustadt, und Genossen ihren Anteil an den Muhleneinkunften
in Neustadt an die Nikolauskirche daselbst verkauft haben.
Orig. Perg. Gemeindearchiv Neustadt bei Kronstadt. Siegel, weisses Wachs in
Wachsschilssel, an weisser Hanfschnur angehdngt, derselbe Stempel wie Nr. 1374. 15
Eingeschaltet als zweites Insert von dem Woiwoden Stibor 1412, Orig. eben-
daselbst. Diem Urkunde ist eingeschaltet von dem KOnige Sigmund 1419, Orig.
ebendaselbst. Diese Urkunde ist eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1426,
Orig. ebendaselbst.

Memoria etenim hominum diversis sauciatur oblivionum iaculis. Ne- 20


cessario igitur ea quae in tempore fiunt et ad futurorum agnitionem der--
vari diliguntur, ne labente tempore homineque marcescente oblivionis sue-
cumbant1) imperio, restauro testimonii et sigilli quomodolibet aeternantur.2)
Nos igitur Johannes Sydensuancz8) index civitatis Braschouiensis4) et Jo-
hannes dictus Sthawer villicus universi quoque iurati consules ac seniores 25
eiusdem civitatis memorise commendando significamus tenore praesentiam
quibus expedit universis, quod venientes in nostrum conspectum providi
et circumspecti homines Eufemia a) videlicet filia comitis Rudolt17) de Kerez-
tyenfalwa,9) Cristanus 9) et iterum alter Cristanus 10) et Johannes filii comitis
Cristani 11) de Wydenbach pro se ac pro parte omnium cognatorum suorum 30
ac heredum dixerunt et oraculo vivae vocis in hunt modum stint confessi,
quomodo ipsi matura praehabita deliberatione quondam portionem ipsorum
tributum regium iure hereditario ad ipsos devolutum sextam videlicet partem
1) Vorlage: subcumbat.
1) Vorlage: aeternentur. 35
3) 1412: Zeidenswancz. 1419 und 1426: Zerdenswancz.
4) 1426: Brascouiensis.
6) 1412, 1419 und 1426: Schawer.
6) 1412, 1419 und 1426: Ewfemia.
7) 1412 und 1419: Rudolffi. 40
8) 1419: Kerestienfalwa. 1426: Keresthyenfalua.
9) 1426: Cristannus.
10) 1412, 1419 und 1426: Cristannus.
11) 1412, 1419 und 1426: Cristanni.

www.dacoromanica.ro
343

omnium proventuum molendini in rivulo, qui vulgariter Widenbach 1) di-


citur, in territorio eiusdem villae Kereztyenfalwa 2) vocatae 3) constructi vel
adhue in alio loco successu temporis 4) in territorio eodem construendi, quam
quidem partem molendini tributum regale videlicet providi viri dominus
5 Nicolaus quondam decanus Braschouiensis 8) et conies Rudolfus 8) filius Nicolai
de Kereztyenfalwa 7) progenitores praefatorum dominae Ewfemiae, Cristani 8)
et iterum Cristani 9) et Johannis 10) gratiose a serenissimo principe 11) ac do-
mino, domino Lodouico quondam rege Bungariae felicis reminiscentiae gratis
ipsorum meritis et fidelitatibus inter ceteras gratiarum praerogativas obtinere
10 meruerunt, eandem ut praemittitur portionem sextam videlicet totius molen-
dini partern in praenotato rivulo videlicet Widenbach 12) constructi vel in
posterum construendi memorati Ewfamia,") Cristanus 14) et alter Cristanus 18)
et Johannes lionorabilibus ac providis viris domino Nicolao plebano tune
temporis in Kereztyenfalwa 7) ac toti communitati eiusdem villae pro ecclesia
15 ipsorum paroehiali in honore sancti Nicolai confessoris ibidem constructa 10)
pro viginti et octo marcis argenti nostrae civitatis ponderis plene ab eisdern
domino Nicolao et communitate 17) populorum de praetacta villa Kereztyen-
falwa 7) habitis, receptis et persolutis dedissent et vendidissent, et coram
nobis pari voluntate dederunt et vendiderunt pro praefata ecclesia iure per-
20 petuo inviolabiliter et absque contradictione quorumlibet permanendam,18)
promittentesque nihilominus praefati Ewfemia, Cristanus et alter Cristanus 16)
et Johannes, quod si quispiam successu temporis 4) praefatos dominum Ni-
cola= plebanum ac totam communitatem de Kereztyenfalwa 7) aut succes-
sores ipsorum in parte praefatae ecclesiae in honore sancti Nicolai confes-
25 soris dedicatee ratione praenotatae portionis molendini molestare aut impedire
niteretur, ex tune saepe fata domina Ewfemia cum suis ut praemittitur corn-
plicibus praefatos dominum Nicolaum plebanum de saepe dicta villa Kerez-
tyenfalwa 7) ac universos seniores de eadem in praenarrata portione eiusdem
molendini vel alterius semper construendi conservare debeant et teneantur
30 laboribus suis propriis et expensis., Ad quod se praemissi homines domina

1) 1412: Weidenbach. 1419: Werdenbach. 1426: Verdenbach.


2) 1412: Kereztienfalua. 1419: Kereztienfalwa. 1426: Keresthyenfalua.
3) Vorlage: vocata.
4) Vorlage: tempore.
35 5) 1426: Brascouiensis.
a) 1419 und 1426: Rudolffus.
7) 1412: Kereztienfalua. 1419: Kerestienfalwa. 1426: Keresthyenfalua.
8) 1426: Cristanni.
9) 1412, 1419 und 1426: Cristanni.
40 1°) 1412 und 1419: Johannes.
") Vorlage: principi.
12) 1412: Weidenbach. 1419 und 1426: Werdenbach.
10) 1426: Ewfemia.
14) 1426: Cristannus.
45 11) 1419 und 1426: Cristannus.
16) Vorlage: constructae.
17) Vorlage: communitati.
18) Vorlage: pertnanendum.

www.dacoromanica.ro
344

Ewfemia videlicet, Cristanus 1) et alter Cristanus 2) et Johannes spontanea


coram nobis obligarunt voluntate. In cuius rei memoriam praesentes sub
appensione nostri sigilli duximus concedendas. Datum Coronae, in octavis
sacri corporis Christi, anno domini millesimo quadringentesimo quinto.

1530. 5

1405 Juni 28. Konig Sigmund bekraftigt fur den Comes der
Szekler Michael, Sohn Salomon von Nadesch, und Genossen die Ur-
kunde des Konigs Sigmund von 1403 Nr. 1496, ferner die Urkunde
des Weissenburger Kapitels von 1404 Nr. 1505, mit der Urkunde
des Konigs Sigmund von 1403 Nr. 1497, betreffend Kleinmiihlbach, 10
Spring, Troschen und die zu Kleinmiihlbach gehorigen Ortschaften.
Eingeschaltet von dem Kolozsmonostorer Konvent 1449, Orig. Ungar. Landes-
arehiv Budapest.

Sigismundus dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,


Seruiae, Galiciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex, marchio Brandem- 15
burgensis, sacri Romani imperii archicamararius, Bohemiae et Lucemburgensis
heres omnibus Christi fidelibus praesentibus pariter et futuris praesentium
notitiam habituris salutern in salutis largitore. Ordo suadet aequitatis et ad
apicem pertinet regiae dignitatis, ut ea, quae digne sunt condonata et rite
processerunt, illibate conserventur, et quae a suis fidelibus iuste postulantur 20
ad exauditionis gratiam admittantur. Proinde ad universorum notitiam harum
serie volumus pervenire, quod fidelis noster dilectus magister Michael filius
Salomonis de Nadasd 8) comes Siculorum nostrorum sua et alterius Michaelis
filii Salomonis alterius, fratris sui patruelis de eadem in personis in nostrae
celsitudinis veniens conspectum exhibuit nobis quasdam duas literas unam 25
videlicet nostram patentem seereto sigillo novo nostro moderno consignatam
super perennali collatione quarundam possessionum Kyssebes, Spryngh et
Drassow vocatarum necnon aliarum quatuor villarum Volachicalium ad dietam
possessionem Kyssebes spectantium, et aliam honorabilis capituli ecclesiae
Albensis Transsiluanensis privilegialem super legitima statutione earundem pro 30
ipsis rite factis confectas tenorum subsequentiurn, supplicans exinde nominibus
quibus supra prece subiectiva maiestati nostrae humiliter et devote, ut easdem
ratas, gratas et acceptas habendo nostrisque literis privilegialibus verbotenus
inseri faciendo pro ipsis ac eorum heredibus innovantes perpetue valituras
dignaremur confirmare. Quarum unius ut puta nostrae literae patentis 35
tenor talis est. (Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund von 1403 Nr. 1496.)
Alterius scilicet annotati capituli literae privilegialis tenor per omnia sequitur
in haec verba. (Folgt die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1404
2) 1412 tend 1419: Cristannus.
') 1419 tend 1426: Cristannus. 40
3) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
345

Nr. 1505 mit der Urkunde des Konigs Sigmund von 1403 Nr. 1497.) Nos
igitur humillimis et devotis supplicationibus ipsius magistri 'Michaelis nomi-
nibus quibus supra nostrae per ipsum prece subiectiva oblatis maiestati
regia benignitate exauditis et clementer admissis praefatas binas literas
5 nostram scilicet patentem ac annotati capituli privilegialem, non abrasas,
non cancellatas nec in aliqua earum parte vitiatas sed prorsus omni suspi-
cionis vitio destitutas,1) immo verae et merae veritatis integritate praepollentes
praesentibusque de verbo ad verbum insertas quoad omnes earum continentias,
articulos et clausulas acceptamus, approbamus et ratificamus, eas nihilominus
10 requirentibus praemissis fidelium servitiorum meritis et sinceris complacentiis
per eundem magistrum Michaelem nostro culmini et regio diademati tem-
poribus semper et locis opportunis cum summa fidelitatis constantia et
agilitate strenua iugiter et intrepide exhibitis et impensis regia auctoritate
et potestatis plenitudine, ex certaque nostrae maiestatis scientia, praelatorum
15 etiam et baronum nostroruin consilio praematuro ac uniformi decreto eorundem
pro eodem magistro Michaele et altero Michaele fratre suo patruele ac eorum
heredibus heredumque suorum successoribus et posteritatibus universis inno-
vantes perpetue valituras confirmamus praesentis scripti nostri patrocinio
mediante, salvo solummodo hire alieno. In cuius rei memoriam firmitatemque
20 perpetuam praesentes concessimus literas nostras privilegiales pendentis et
authentici sigilli nostri novi duplicis munimine roboratas. Datum per mantis
reverendissimi in Christ() patris et domini, domini Eberhardi praetuissa dei
et apostolicae sedis gratia episcopi ecclesiae Zagrabiensis, aulae nostrae
regiae summi cancellarii fidelis nostri et dilecti, anno domini millesimo
25 quadringentesimo quinto, quarto Kalendas mensis Julii, regni autem nostri
anno decimo septimo. Venerabilibus in Christo patribus et dominis Valentino
tituli sanctae Sabinae sacrosanctae Romanae ecclesiae presbytero cardinali
et ecclesiae Quin queecclesiensis gubernatore, Johanne Strigoniensi, Colocensi
sede vacante, Andrea Spalatensi et altero Andrea Ragusiensi archiepiscopis, Luca
30 Waradiensi, Stephano Transsiluanensi, eodem domino Eberhardo Zagrabiensi,
Agriensi sede vacante, Johanne Boznensi, Vesprimiensi sede vacante, Johanne
Jauriensi, Waciensi et Nittriensi sedibus vacantihus, fratre Dosa electo Chana-
diensi ecelesiarum episcopis ecclesias dei feliciter gubernantibus, Jadriensi,
Sirimiensi. Traguriensi, Scardonensi, Tynimiensi, Nonensi, Macarensi, Farensi,
35 Sibinicensi, Corbauiensi et Segniensi sedibus vacantibus. Necnon magnificis
viris Nicolao de Gara praedicti regni nostri palatino, Johanne filio Herrici
et Jacobo Lachk vaivodis nostris Transsiluanensibus, comite Frank filio
quondam Koniae bani iudice curiae nostrae, Paulo Bysseno et altero Paulo
de Pech Dalmaciae et Croaciae praedietorum ar, totius Sclauoniae, Johanne
40 de Maroth Machouiensi banis, honore banatus Zeuriniensis vacante, Nicolao
Trewtul de Newna tavarnicorum et comite de Posega, Symone filio dicti
quondam Koniae bani ianitorum, Martino Deis dapiferorum, Laurencio de
Thary pincernarum, Petro Cheh agasonum nostrorum magistris, Smi lone de
Wethau, comite Posoniensi aliisque quampluribus regni nostri comitatus
45 tenentibus et honores.
i) Vorlage: destinctas.

www.dacoromanica.ro
346

1531 A.
1405 Juli 2. Konig Sigmund verleiht der Stadt Klausenburg
gleichen Rang mit den andern freien Staten des Reichs und setzt
Bestimmungen fest, betreffend die Unabhangigkeit der genannten Stadt
gegenfiber dem Woiwoden und Genossen, betreffend ferner die Wahl 5

der .Ratsgeschwornen und des Bichters, die Gerichtsbarkeit, die Weiter-


klage nach Bistritz beziehungsweise nach Hermannstadt, das Zeugnis
fiber Vergehungen auf Stadtgebiet, sowie betrefiend die Wahl und
Besoldung des Pfarrers.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg; alte Signatur: J Nr. 13. Siegel, rund, 10
Durchmesser 11.5 Centimeter, weisses Wachs, an griin-roter Seidenschnur ange-
hangt. Der Stempel dieses Siegels weist bei den mit ebendiesem Siegel versehenen
Urhunden noch folgende Merkmale auf. Avers: Konig gekront, auf dem Thron
sitzend, in der Rechten das Scepter, in der Linken den Beichsapfel haltend.
Wappenschilde sechs, um den Thron; Schild 1) mit Doppelkreuz, oberhalb des 15
Thrones; Schild 2) ?nil vier Querbalken, rechts oben und Schild 3) mit drei ge-
kronten Kopfen, rechts unten vom Throne; Schild 4) mit Lowe, links oben und
Schild 5) mit Adler, links unten vom Throne; Schild 6) mit vier Querbalken, auf
diesen Querbalken Lowe, unterhalb des Thrones. Umschrift doppelreihig, erste Zeile
zwischen einfachen Linien, umfasst von Perllinien, zweite Zeile zwischen einfachen 20
Linien, umfasst von dusserer Perllinie und innerer wulstartiger Linie, unzial:
t SIGISMVNDVS DEI GRATIA HVNGARIE DALMACIE CROACIE RAME
SERVIE GALLICIE 9 LODOMERIE CVMANIE BVLGARIE (EVE REX AC
MA RCHIO 2) 0 BRANDEMBVRGENSIS SA CRI ROMANI IMPERII ARCHICA-
MERARIVS BOIIEMIE ET LVICEMBVRGENSIS HERES. Revers : Schild mit 25
Doppelkreuz, um diesen Schad die gleichen sechs Wappenschilde wie auf dem
Avers, in rundbogigem Sechspass, im Siegelfelde. Umschrift zwischen einfachen
Linien, umfasst von dusserer Perllinie und innerer wulstartiger Linie, unzial: t S
SECVNDVM SIGISMVNDI DEI GRACIA. REGIS HVNGARIE ET A.LIORVM
REGNOR V M IN ALIO PARII SIGILLI EXPRESSORVM. Photographic und 30
Nachbildung Hermannst. Archiv. Abgebildet: Pray Syntagma Tafel IV, Figur 1.
Torok Magyarorsz. primasa Tafel XII. faked) Kolozsvdr tortenete rajzai
Tafel XXXV. Die vorliegende Urkunde findet sich in textlich abweichender
Ausfertigung enter Nr. 1531 B.

[S]igismundus 4) dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae, 35


Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex, marchio Brandem-
burgensis, sacri Romani imperii archicarnerarius necnon Bohemiae et Lucem-
burgensis heres omnibus Christi fidelibus praesentibus pariter et futuris
salutem in eo, qui dat regibus feliciter regnare et virtuose triumphare. Regiae
benignitatis generosa sublimitas quamquam diversis suis fidelibus, quos sui 40
dominii latittido complectitur, grata dignetur beneficia impendere et tanto
copiosius sibi subiectis suae munificentiae donaria in libertatum largitione
propagare, quanto ex huiusmodi libertatione magnifica suis frequenter ae-
1) AL verschrankt.
2) AR, ferner CH verschreinkt. 45
3) Zweite Zeile.
4) Raum filr S leer gelassen.

www.dacoromanica.ro
347

rariis experitur accrescere atque fideles sicut numero sic non minus devotione
augere, tamen ad illos, qui per inconcussae fidelitatis etiam temporibus per-
secutionum observantiam a iustitiae semitis minime videntur deviare, specialis
praerogativa favoris diligenter se inclinat. Proinde ad universorum prae-
5 sentium et ftiturorum notitiam harum serie volumes pervenire, quod fideles
nostri dilecti Jacobus dictus Polkyscher artium liberalium magister iuratus
et Nicolaus dictus Mwn elves de Koloswar partium nostrarum Transiluanarum
suis necnon universorum civium et hospitum ac totius universitatis civitatis
eiusdem nominihus et in personis nostrae claritatis adeuntes conspectum
to proposita eorum fidelitatis constantia, quam ipsi semper et praecipue in
\,proximo praeteritis disturbiorum temporibus et regni nostri motionum erga
nostram continue gesserunt maiestatem, varias afflictiones, oppressiones,
personartuu detentiones. rerum et bonorum ablationes, fororum violationes,
molendinorurn negligentem immo ruinosam conservationem, sententiarum
15 per iudicem et iuratos latarum non observationem ac iudiciorum eorundem
non ad vertentiam, appellation= ad sedes Bistriciensem vel Cibiniensem
non admissionem, furuni et latronum et malefactorum lam detentorum et
puniri debendorum propter munera liberationem') et aliarum ipsorum liber-
tatum et laudabilium consuetudinum violationem per nonnullos iustitiae
20 immo propriae conscientiae et salutis oblitos eisdem civibus hospitibus et
incolis memoratae nostrae civitatis Kolosuar vocatae contra ipsorum privi-
legiatas libertates hactenus illatas et irrogata nostrae detegere querulose
curarunt maiestati, humiliter et devote humotenus provoluti supplicantes,
ut ipsis et eorum statui dictaeque civitatis fortificationi, tuitioni et conser-
25 vationi regium remedium adhibere dignaremur circa praemissa opportunum.
Nos igitur qui ex innata cordi nostro liberalitate oppressiones et merita
subditoruni iusto pietatis examine ac pia iustitiae moderatione consuevimus
pensare sicque et tanto ad eos munificentiae nostrae gratiam libentius
effundere, quanta ardentius hoc nobis ins suggerit et natura, quoniam pro-
30 videntia principis tune in se munera habet gratiosa et aliis largitur perpetua,
cum suis subditis condescendit ad gratiam et devotum ipsorum zelnm libera-
liter prosequitur et clementer, attentis etiam, consideratis et in mentis nostrae
arcane diutius omnibus supra dictis tam oppressionibus quam fidelibus oh-
sequiis dictorum civium nostrorum de Koloswar praedicta revolutis ac
35 diligenti meditatione pensatis cupientes et ex deliberatione volentes ipsos
eorumque posteros pro praemissis grata praemia reportare, ut qui fideles
sunt et semper sacrae coronae regiae ac nobis astiterunt, per retributionis
munera Iibertatumque et immunitatum largitiones ad exercenda iuxta2)
ipsorum posse maioris constantiae et fidelitatis opera ferventius et devotius
40 incitentur, eandem civitatem nostram Koloswar vocatam in partibus nostris
Transiluanis habitant per nos iaru murari murisque, turribus_, mouth's, fossatis
ac aliis fortalitiis et propugnaculis fortificari et circumdari dispositam et
cives inco]as populos et habitatores eiusdem aliis civitatibus regni nostri
1) Vorlage: liberationum.
45 2) Fehlt in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
348

omnino et totaliter liberis ipsarumque civibus hospitibus incolis populis et


habitatoribus adaequando, annectendo, annumerando et aggregando eandem
insuper ac eos specialiter et per expressum ab omni iurisdictione, iudicio,
iudicatu, regimine et gubernatione vaivodarum, vicevaivodarum, comitum,
iudicum, oflicialium at quorumvis ad eos') pertinentium et generaliter omnium 5
regni nostri iudicum et iustitiariorum saecularium perpettio exemimus, ex-
cipimus et per omnia segregamus. Denique communitas et universitas civi-
tatis nostrae ante fatae die dominica post diem strennarum seu circum-
cisionis domini primitus occurrente de ipsorum medio duodecim cives iuratos
annis singulis et tandem iidom iurati cum senioribus et hominibus posses- to
sionatis ipsius civitatis idoneis tamen et ad id aptis iudicem eligendi, qui
videlicet index et iurati cives insimul et in unum universas et quaslibet
causes inter eos eta) in ipsa civitate quomodocumque et qualitercumque
emergentes forum duntaxat saeculare concernentes iuxta ipsorum consue-
tudinem antiquitus observatam et eorum privilegia olim emanata iudicandi, 15
cognoscendi et discernendi 3) omnesque fares, latrones et generaliter cunctos
malefactores_ quocumque nomine indifferenter appellatos nobiles videlicet et
ignobiles maleficia qualiacumque facientes, perpetrantes et committentes intra
metas et territorium ipsius civitatis nostrae deprehensos at deprehendendos
suspendendi, decollandi, comburendi, mutilandi et alias iuxta eorum demerita 20
et demeritorum qualitatem rite et legitime sententiandi, feriendi et puniendi
plenam, liberam at absolutam habebunt at babeant facultatem atque omnimodam
potestatem. Nec ad congregationem palatinalern, vaivodarum, vicevaivodarum
et aliorum quorumvis iustitiariorum regni in eisdem partibus Transsiluanis
vel alias temporum in eventu ex causis quibuscumque celebrandam4) ac- 25
cedere et eisdem5) interesse eiusque5) iudicio sisti et parere teneantur, nec
ad hoc per quempiam cogi possint aut compelli mode aliquali. Si vero
quipiam tam regnicolarum nostrorum quam extraneorum quidquam actionis,
quaestionis vel acquisitionis contra eosdem habuerint, id in medio civitatis
nostrae praedictae iudicisque et iuratorum praefatorum praesentia legitime 30
exequantur. Ubi vero aliquis de ipsorum iudicio non contentus se in causa
sua oppressum senserit at gravatum, ex tune remoto quolibet gravamine
ab eorum iudicio ad sedem Byztriciensem at abinde si opus fuerit sibique
placuerit a praefata sede Byztriciensi ulterius ad sedem Cibiniensem, ubi
omnes at quaslibet causas per appellationem inibi devolvendas fine debito 35
ulteriori appellatione, protractione at examinatione quibusvis penitus ces-
santibus ac remotis terminari volumus at finiri, possit licite at valeat remoto
quolibet obstaculo appellare iuxta eiusdem civitatis nostrae Koloswar vocatae
antiquam privilegiatam praesentibusque de novo iam concessam libertatem.
Volumus autem, ut iidem index et iurati ac seniores sediurn Biztriciensis 40
vel Cibiniensis, ad quos per appellationem causam vel causas huiusmodi
l) Vorlage: eas.
2) (Mel- der Zeile nachgetragen.
3) Vorlage: descern en di.
4) Vorlage: celebrand. 45
2) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
349

devenire et devolvi contigerit non obstante ulteriori appellatione sen pro-


vocatione quorumcumque in huiusmodi causa vel causis earumque articulis
finem debitum et decisivum facere debeant et teneantur. Praeterea volumus
et firmiter observandurn stabilimus, ut nullus extraneus aut forensis cuius-
5 cumque status, conditionis vel praeeminentiae existat per literas capitulorum,
conventuum et indicum nobilium quorumcumque et generaliter per') quas-
vis personas forenses ac extraneas quacumque dignitate, iurisdictione, officio,
simplicitate sea nobilitate fungentes contra praedictos cives hospites incolas
et habitatores praefatae civitatis nostrae Koloswar vel eorum alterum ant
10 ex eis aliquem super factis et negotiis in eadem civitate actis sea exortis
more et ad instar libertatis civium civitatis nostrae Budensis testimonium
aliquod facere valeat atque possit modo, forma et rationibus quibuscumque.
Item sacerdotem in eorum plebanum de communi 2) libere eligent voluntate,
sicut in aliis nostris civitatibus liberis est consuetum, cui omnia iura de
15 hire debita administrare tenebuntur. Ut igitur omnia et singula praemissa
ex deliberatione nostra regia praelatorumque,8) baronum et procernin regni
nostri ad id accedente rnaturo consilio concessa robur obtineant perpetuae
firmitatis, nec per quempiain successu temporum possint ant valeant quavis
de 4) causa in irritum retractari, praesentes eisdem civibus nostris concessimus
20 literas nostras privilegiales pendentis et2) authentici sigilli nostri novi duplicis
munimine roboratas. Datum per manus reverendi in Christo patris domini
Eberhardi praedicta dei et apostolicae sedis gratia episcopi Zagrabiensis,
aulae nostrae summi cancellarii nostri fidelis dilecti, anno domini niillesirno
quadringentesimo quinto, sexto Nonas Julii, regni autem nostri anno decimo
25 septimo. Reverendissimis et venerabilibus in Christo patribus dominis
Valentino tituli sanctae Sabinae sacrosanetae Romanae ecclesiae presbytero
cardinali ac ecclesiae Quinqueecclesiensis guhernatore, Johanne Strigonyensi,
Callocensi sede vacante, Andrea Spalatensi, altero Andrea Ragusiensi archi-
episcopis, Luca Waradiensi, Stephano Transsiluanensi, eodem domino Eber-
30 hardo Zagrabiensi, Agriensi sede vacante, Johanne Boznensi, Wesprimiensi
sede vacante, Johanne Jauriensi, Waczyensi sede vacante, fratribus Hynkone
Nytriensi et Dosa Chanadiensi electis ecclesiarum episcopis ecclesias dei
feliciter gubernantibus, Syrimiensi, Traguriensi, Scardonensi, Tynyensi,
Nonensi, Sibinicensi, Makarensi, Pharensi, Corbauiensi et Segniensi sedibus
35 vacantibus. Necnon viris magnificis Nicolao de Gara regni nostri Hungariae
praedicti palatiuo et iudice Comanorum, Johanne et Jacobo vaivodis nostris
Transsiluanis, comite Frank filio quondam Konyae bani iudice curiae nostrae,
Paulo Bysseno et altero Paulo de Pech Dalmaciae et Croaciae praedietorum
ac totius Sclanoniae,a) Johanne de Maroth Machowyensi banis, honore
40 banatus Zewriniensis vacante, Nicolao ditto Trevtel de Nevna tavarnicorum

1) Fehlt in der Vorlage.


2) Vorlage: commune.
21 Hierauf: et
4) Ober der Zeile nachgetragen.
45 5) Fehlt in der Vorlage.
6) Hierauf: ac

www.dacoromanica.ro
350

et comite de Posega, Symone filio quondam praedicti Konyae bani ianitorum,


Martino Ders dapiferorum, Laurencio de Tary pincernarum et Petro dicto
Cheh agasonum nostrorum magistris necnon Silstrangh comite Posonyensi
aliisque quampluribus regni nostri comitatus tenentibus et honores.

1531 B. 5

1405 Juli 2. Konig Sigmund verleiht der Stadt Klausenburg


gleichen Bang mit den andern freien Stadten des Reichs und setzt
Bestimmungen fest, betrefiend die Unabhangigkeit der genannten Stadt
gegeniiber dem Woiwoden und Genossen, betreffend ferner die Wahl
der Ratsgeschwornen und des _Richters, die Gerichtsbarkeit, die Weiter- 10

klage nach Bistritz beziehungsweise nach Hermannstadt, sowie das


Zeugnis fiber Vergehungen auf Stadtgebiet.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg, alle Signatur : J Nr. 12. Siegel war an
rot-weisser Seidensehnur angehtingt. Ein zweites Orig. Perg. ebendaselbst; alto
Siynatur: J Nr. 14. Siegel, schadhaft, weisses Wachs, an weiss-roter Seidenschnur 15
anyehlingt, derselbe Stempel wie Nr. 1531 A. Die vorliegende Urkunde findet sich
in textlich. abweichender Ausfertigung totter Nr. 1531 A.
Druck : Jakab Okleveltcir I, 123.
Bruchstack: Eder Observationes 82. 83. Densusianu Documente 439.

Von der Kanzlei: Relatio Marci de Nurem- 20


bergh tricesimarum et urbnrarum comitis.
Sigismundus l) dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae, Ser-
uiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex marchioque Branden-
burgensis ac sacri Romani imperil archicamerarius necnon Bohemiae et
Lucemburgensis heres omnibus Christi fidelibus praesentibus pariter et futuris 25
salutem in eo, qui dat regibus feliciter regnare et victoriose triumphare.
Regiae benignitatis generosa sublimitas quamquam diversis suis fidelibus,
quos sui dominii latitudo complectitur, grata dignetur beneficia impendere et
tanto copiosius sibi subiectis suae munificentiae donaria in libertatum largitione
propagare, quanto ex huiusmodi libertatione magnifica suis frequenter aerariis 30
experitur acerescere atque fideles sicut numero sic non minus devotione
augere, tamen ad illos, qui per inconcussae fidelitatis etiam temporibus
persecutionum observantiam a iustitiae semitis minime videntur deviare,
specialis praerogativa favoris diligenter se inclinat. Proinde ad universorum
praesentium et futurorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod 35
fideles nostri dilecti Jacobus dictus Polkyscher artium liberalium magister
iuratus et Nicolaus dictus M*n cives de Coloswar partium nostrarum Tran-
siluanarum suis necnon universorum civium et hospitum ac totius uni-
versitatis civitatis eiusdem nominibus et in personis nostrae claritatis adeuntes
conspectum proposita eorum fidelitatis constantia, quam ipsi semper et prae- 40

1) Verlangerte Schrift in der Vorlage. Baum fair S leer gelassen im zweiten


Original.

www.dacoromanica.ro
351

cipue in proximo praeteritis disturbiorum temporibus et regni nostri motionum


erga nostram continue gesserunt maiestatern, varias afflictiones, oppressiones,
personarum detentiones, rerum et bonorum ablationes, fororum violationes,
molendinorum negligentem immo ruinosam conservationem, sententiarum per
5 iudicem et iuratos latarum non observationem ac iudiciorum eorundem non ad-
vertentiam, appellationum ad sedes Bistriciensem vel Cibiniensem non admis-
sionem, forum et latronum ac malefactorum lam detentorum et puniri deben-
dorum propter munera liberationem et aliaru rn ipsorum libertatum et laudabilium
consuetudinum violationem per nonnullos iustitiae immo propriae conscientiae
10 et salutis oblitos eisdem civibus hospitibus et incolis niemoratae nostrae
civitatis Koloswar vocatae contra ipsorum privilegiatas libertates hactenus
illatas et irrogata nostrae detegere querulose curarunt maiestati, humiliter
et devote humotenus provoluti supplicantes, ut ipsis et eorum statui dictaeque
civitatis fortificationi, tuitioni et conservationi regium remedium adhibere
15 dignaremur circa praemissa opportunum. Nos igitur qui ex innata cordi nostro
liberalitate oppressiones et merita subditorum iusto pietatis examine ac pia
iustitiae moderatione consuevimus pensare sicque et tanto ad eos munifi-
centiae nostrae gratiam libentius effundere, quanto ardentius hoc nobis ius
suggerit et natura, quoniam providentia priucipis tune in se munera habet
20 gratiosa et aliis largitur perpetua, cum suis subditis condescendit ad
gratiam et devotum ipsorum zelum liberaliter prosequitur et clementer,
attentis etiam, consideratis et in mentis nostrae arcano diutius omnibus
supra dictis tam oppressionibus quam fidelibus obsequiis dictorum civium
nostrorum de Koloswar praedicta revolutis ac diligenti meditatione pen-
25 satis cupientes et ex deliberatione volentes ipsos eorumque posteros pro
praemissis grata praemia reportare, ut qui fideles sent et semper sacrae
coronae regiae ac nobis astiterunt, per retributionis merita 1) libertaturnque
et immunitatum largitiones ad exercenda iuxta 2) ipsorum posse maioris
constantiae et tidelitatis opera ferventius et devotius incitentur, eandem
30 civitatem nostram Koloswar vocatam in partibus nostris Transiluanis ha-
bitam per nos iam murari murisque, turribus, moeniis, fossatis ac aliis
fortalitiis et propugnaculis fortificari et circumdari dispositam et cives incolas
populos et habitatores eiusdem aliis civitatibus regni nostri omnino et totaliter
liberis ipsarumque civibus hospitibus incolis populis et habitatoribus adae-
35 quando, annectendo, annumerando et aggregando eandem insuper ac eos
specialiter et per expressum ab omni iurisdictione, iudicio, iudicatu, regimine
et gubernatione vaivodarum, vicevaivodarum, comitum, iudicum, officialium
et quorumvis ad eos pertinentium et generaliter omnium regni nostri iudicum
et iustitiariorum saecularium perpetuo exemimus, excipimus et per omnia
40 segregamus. Denique communitas et universitas civitatis nostrae ante fatae
die dominica post diem strennarum sea circumcisionis domini primitus
occurrente de ipsorum medic) duodecim cives iuratos annis singulis et tandem
iidem iurati cum senioribus et bominibus possessionatis ipsius civitatis idoneis
1) So Vorlage. Zweites Orig.: munera.
45 2) Fehlt in der Vorlage and irn zioeiten Original.

www.dacoromanica.ro
352

tamen et ad id aptis iudicem eligendi, qui videlicet iudex et iurati elves


insimul et in unum universas et quaslibet causas inter eos et in ipsa civitate
quomodoctunque et qualitercumque emergentes forum duntaxat saeculare
concernentes iuxta eorum consuetudinern antiquitos observatam et eorum
privilegia olim emanata iudicandi, coguoscendi et discernendi omnesque 5
fares, latrones et generaliter cunctos malefactores quocumque nomine in-
differenter appellatos nobiles videlicet et ignobiles maleficia qualiacumque
facientes, perpetrantes et committentes intra metas et territorium ipsius
civitatis nostrae deprehensos et deprehendendos suspendendi, decollandi,
comburendi, mutilandi et alias iuxta eorum demerita et demeritorum quali- 10
tatern rite et legitime sententiandi, feriendi et puniendi plenam, liberam et
absolutam habebunt et habeant facaltatern atque omnimodam potestatern.
Nec ad congregationem palatinalem, vaivodarum, vicevaivodarum ac aliorum
quorumvis iustitiariorum regni nostri in eisdem partibus Transiluanis vel
alias temporum in eventu ex causis quibuscumque celebrandam 1) accedere et 15
eisdem interesse eiusque 1) itulicio sisti et parere teneantur, nec ad hoc
per quempiam cogi possint ant compelli modo aliquali. Si vero quipiam
tarn regnicolarum nostrorum quam extraneorum quidquam actionis, quae-
stionis vel acquisitionis contra eosdem habuerint, id in medio civitatis nostrae
praedietae iudicisque et ittratorum praefatorurn praesentia legitime exequantur. 20
Ubi vero aliquis de ipsorum iudicio non contentus se in causa sua oppressum
senserit et gravatum, ex tune remoto quolibet gravamine ab eorum iudicio
ad sedem Bistriciensem et abinde si opus fuerit sibique placuerit a praefata
sede Bistriciensi ulterius ad sedem Cibiniensem, ubi omnes et quaslibet
causas per appellationem inibi devolvendas fine debito ulteriori appellatione, 25
protractione et exarninatione quibusvis penitus cessantibus ac remotis terminari
volumus et finiri, possit licite et valeat remoto quolibet obstaculo appellare
iuxta eiusdern civitatis nostrae Coloswar voeatae antiquam privilegiatam prae-
sentibusque de novo iam concessam libertatern. Volumus autem, ut iidem
iudex et iurati ac senores sedium Bistriciensis vel Cibiniensis, ad quos per 30
appellationem causam vel causas huiusmodi devenire et devolvi contigerit
non obstante ulteriori appellatione seu provocatione quorumcumque in huius-
modi causa vel causis earurnque articulis finem debitum et decisivum facere
debeant et teneantur. Praeterea volumus et firmiter observandurn stabilimus,
ut nullus extraneus ant forensis cuiuscumque status, conditionis vel prae- 35
ewinentiae existat per literas capitulorum, conventuum et iudicem nobilium
quorumcumque et generaliter per 2) quasvis personas forenses ac extraneas
quacumque dignitate, iurisdictione, officio, simplicitate seu nobilitate fungentes
contra praedictos elves hospites incolas et habitatores praefatae civitatis nostrae
Koloswar vel eorum alter= ant ex eis aliquem super factis et negotiis in 40
eadem civitate actis seu exortis more et ad instar libertatis civium civitatis
nostrae Budensis testirnonium aliquod facere valeat atque possit modo, forma
et rationibus quibuscumque. Ut igitur omnia et singula praemissa ex deli-
1) So Vorlage.
2) Fehlt in der Vorlage and im zweiten Original. 45

www.dacoromanica.ro
353

beratione nostra regia praelatorumque, baronum et procerum regni nostri


ad id accedente maturo consilio concessa robur obtineant perpetuae firmitatis,
nec per quempiam successu temporum possint aut valeant quavis de causa
in irritum retractari, praesentes eisdem civibus nostris concessimus literas
5 nostras privilegiales pendentis et authentici sigilli nostri novi duplicis muni-
mine roboratas. Datum per manus reverendi in Christo patris domini Eberhardi
praedicta dei et apostolicae sedis gratia episcopi Zagrabiensis, aulae nostrae
summi cancellarii nostri fidelis dilecti, anno domini millesimo quadringentesimo
quint°, sexto Nonas Julii, regni autem nostri anno decimo septimo. Reve-
l() rendissimis1) et venerabilibus in Christo patribus dominis Valentino tituli
sanctae Sabinae sacrosanctae Romanae ecclesiae presbytero cardinali ac
ecclesiae Quinqueecelesiensis gubernatore, Johanne Strigoniensi, Colocensi
sede vacante, Andrea Spalatensi, altero Andrea Ragusiensi archiepiscopis,
Luca Waradiensi, Stephano Transiluanensi, eodem domino Eberhardo Zagra-
15 biensi, Agriensi sede vacante, Johanne Bosnensi, Vesprimiensi sede vacante,
Johanne Jauriensi, Waciensi sede vacante, fratribus Hincone Nitriensi et
Dosa Chanadiensi electis ecclesiarum episcopis ecclesias dei feliciter guber-
nantibus, Syrimiensi, Traguriensi, Scardonensi, Tynnyensi, Nonensi, Sibinicensi,
Makarensi, Pharensi, Corbauiensi et Segniensi sedibus vacantibus. Necnon
20 viris magnificis Nicolao de Gara regni nostri Hungariae praedicti palatino
et iudice Comanorum, Johanne et Jacobo vaivodis nostris Transiluanis, comite
Frank filio quondam Konyae bath iudice curiae nostrae, Paulo Bysseno et altero
Paulo de Pech Dalmaciae et Croaciae praedictorum et totius Sclauoniae,
Johanne de Maroth Machouiensi banis, honore banatus Zeurimiensis vacante,
25 Nicolao dicto Trewtel de Neuna tavarnicorum et comite de Posega, Symone
filio quondam praedicti Konyae bani ianitorum, Martino Ders dapiferorutn,
Laurencio de Tani pincernarum et Petro dicto Chech agasonum nostrortun
magistris necnon Sylstrangh comite Posoniensi aliisque quampluribus regni
nostri comitatus tenentibus et honores.

30 1532.
1405 Juli 2. Konig Sigmund verfagt, dass die Klausenburger
blos die Kriegssteuer von 200 Goldgulden zu entrichten haben and
zur Teilnahme an der Heerfahrt nicht gezwungen werden diirfen.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, weisses Wachs, an rot-weiss-gritner
35 Seidenschnur angehtingt, derselbe Stempel foie Nr. 1531A.
Druck : Jakab Okleveltdr I, 118. Densusianu Documente 442.

[S]igismundus 2) dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Rantae,


Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex ac marchio Bran-
demburgensis, sacri Romani imperil archicamerarius necnon Bohemiae et
40 9 Vorlage: reverendissimio.
9 Raum fur S leer gelassen.
Urkundenbuch III. 23

www.dacoromanica.ro
354

Lucemburgensis heres universis Christi fidelibus praesentibus pariter et fu-


turis praesentium notitiam habituris salutem in eo, qui dat regibus feliciter
regnare et victoriose triumphare. Regiae benignitatis generosa sublimitas
quamquam diversis suis fidelibus, quos sui dominii latitudo complectitur,
grata dignetur beneficia impendere et tanto copiosius sibi subiectis suite 5
munificentiae donaria in libertatum largitione propagare, quanto ex huius-
modi libertatione suis frequenter aerariis experitur accrescere fidelesque
sicuti numero sic non minus fide et devotione augeri, tamen ad illos, qui
per inconcussae fidelitatis etiam temporibus persecutionum observantiam a
iustitiae semitis videntur minime deviare, specialis praerogativa favoris se to
inclinat. Proinde ad universorum tam praesentium Tram futurorum notitiam
harum serie volumus pervenire, quod fideles nostri circumspecti viri et pro-
vidi Jacobus Pulkysscher artium liberalium magister iuratus et Nicolaus
dictus Mwn cives civitatis nostrae Coloswar vocatae partium nostrorum
Transsilwanarum suis necnon universorum civium populorum et hospitum 15
ac totius universitatis civitatis eiusdem nominibus et in personis nostrae
claritatis adeuntes 1) conspectum proposita eorum fidelitatis constantia, quam
ipsi semper et praecipue in proximo praeteritis disturbiorum et motion=
regni nostri temporibus erga nostram continue gesserunt maiestatem,2) nostrae
humiliter exponere curarunt serenitati, quod licet ipsi ratione expeditionis 20
exercitualis regiae generaliter in partibus ills Transsiluanis versus partes
orientales duntaxat promulgandae ducentos florenos auri nobis aut vaivodae
ipsarum partium Transsiluanarum pro tempore existentibus solvere tenerentur
atque dare nec ultra ad ipsam expeditionem exercitualem deberent et obli-
garentur exercitualiter proficisci, tamen vaivodae nostri partibus in eisdem 25
temporaliter constituti non advertentes ipsorum civium nostrorum libertates
ipsis circa hoc per divos reges Hungariae nostros scilicet praedecessores,
ut in aliis nostris literis privilegialibus tenorem literarum olim serenissimi
principis domini Lodouici laudandae memorise incliti regis Hungariae patris
et soceri 8) nostri similiter privilegialium in se continentibus nobis specietenus 30
allatis dare vidimus contineri, specialiter concessas ipsos ad exercituandum
et ad solvendos insuper dictos ducentos florenos auri annuatim etiam nullo
exercitu existente compellere et astringere niterentur atque vellent in com-
munem consuetudinern hoc ipsum convertere attentando in grande detri-
mentum et libertatum ipsorum civium nostrorum praeiudicium et derogamen. 35
Supplicantes nostro culmini humiliter et devote, ut ipsis et eorum statui
regium remedium circa praemissa adhibere dignaremur opportunum. Nos
itaque qui ex innata cordi nostro liberalitate fidelium subditorum nostrorum
incommoda condigno pietatis bravio relevare ipsosque nedum in eorum an-
tiquis privilegiatis libertatibus ipsis ut praefertur gratiose elargitis illibate 40
conservare verum etiam gratiarum praerogativas et novas libertatum largi-
tiones officii nostri debito exigente tenemur et consuevimus clementer eis
1) Vorlage: adientes.
2) Vorlage: magestatem.
8) Vorlage: seceri. 45

www.dacoromanica.ro
355

impertiri, nolentes per huiusmodi abusivas novitatum adinventiones, quae


regio honori et dignitati immo saluti videntur contraire, praefatos cives po-
pulos hospites et incolas nostros de dicta Coloswar gravari, quin potius cu-
pientes et omnino volentes ipsos eorum libertatibus et gratiarum praerogativis
5 tam circa praemissa quam alia per nos et dittos praedecessores nostros reges
scilicet Hungariae eis gratiose datis et concessis inconcusse gratulari et
gaudere in eisdemque illaesos et indemnes conservare, volumus et firmiter
in aevutn observandum auctoritate regia ex certaque scientia nostrae male-
statis praelatorum et baronum nostrorum maturo ad hoc accedente consilio
10 stabilimus, ut ipsi cives hospites incolae et populi nostri de iam fata 1)
Coloswar ipsorumque tota communitas a modo et deinceps in antea per-
petuis futuris temporibus praemissos ducentos florenos auri occasione prae-
scriptae regiae exercitualis expeditionis versus praedictas partes orientates
generaliter duntaxat promulgandae et instaurandae vaivodis Transsiluanen-
15 sibus partium praedictarum pro tempore constitutis semel in anno, quo vi-
delicet huiusmodi exercitum versus partes orientales praefatas generaliter
contigerit promulgare et instaurare, tantummodo et non alias dare et solvere
teneantur net ultra hoc ipsos seu quempiam ex eis quisquam vaivodarum
partium Transsiluanensium praescriptarum aut quicutnque alii ductores sci-
20 licet et capitanei huiusmodi exercituum ad exercituandum seu more exer-
cituali procedendum solutionemque aliqualem praeter praemissam in praeiu-
dicium libertaturn eorum ipsis ut praefertur dudum per praedictos divos
reges Hungariae praedecessores scilicet nostros per nosque denuo et ex novo
praesentium literarum nostrarum vigore gratiose concessarum faciendam
25 astringere et compellere valeant, praesumant atque possint modo, forma,
ratione et causa quibuscumque. Ut igitur praemissa per nos memoratis civibus
ac populis nostris ex deliberatione nostra regia gratiose concessa robur ob-
tineant perpetuae firmitatis net per quempiam successu temporum possint aut
valeant quavis de causa in irritum revocari, praesentes eisdem civibus nostris
30 concessimus literas nostras privilegiales pendentis, autbentici sigilli nostri
novi duplicis munimine roboratas. Datum per manus reverendi in Christo
patris domini Eberhardi episcopi Zagrabiensis, aulae nostrae summi cancel-
larii fidelis nostri dilecti, anno domini millesimo quadringentesimo quinto,
sexto Nonas Julii, regni autem nostri anno decimo septimo. Reverendissimis
35 et venerabilibus in Christo patribus dominis Valentino tituli sanctae Sabinae
sacrosanctae Romanae ecclesiae presbyter° cardinali ac ecclesiae Quinque-
ecclesiensis gubernatore, Johanne Strigoniensi, Colocensi sede vacante, Andrea
Spalatensi, altero Andrea Ragusyensi archiepiscopis, Luca Waradiensi, Ste-
phan° Transsiluanensi, eodem domino Eberhardo Zagrabyensi, Agriensi sede
40 vacante, Johanne Boznensi, Wesprimiensi sede vacante, Johanne Jauriensi,
Waciensi sede vacante, fratribus Hynkone Nytriensi et Dosa Chanadienst
electis ecclesiarum episcopis ecclesias dei feliciter gubernantibus, Syrimiensi,
Traguriensi, Scardonensi, Tininyensi, Nonensi, Sibinicensi, llacarensi, Pha-
rensi, Corbauiensi et Segnyensi sedibus vacantibus. Necnon viris magnificis
45 1) Vorlage: facta.
23*

www.dacoromanica.ro
356

Nicolao de Gara regni nostri Hungariae palatino et iudice Comanorum,


Johanne et Jacobo vaivodis nostris Transsiluanensibus, comite Frank filio
quondam Konyae bani iudice curiae nostrae, Paulo Bysseno et altero Paulo
de Pech Dalmaciae et Croaciae praedictorum ac totius Sclauoniae, Johanne
de Maroth Machowyensi banis, honore banatus Zerimyensis vacante, Nicolao 5
dicto Treutel de Nevna tavarnicorum et comite de Posega, Symone filio
quondam Konyae praedicti bani ianitorum, Martino Ders dapiferorum, Lau-
rencio de Thary pincernarum et Petro dicto Cheh agasonum nostrorum necnon
Silstrangh comite Pozonyensi aliisque quampluribus regni nostri cornitatus
tenentibus et honores. 10

1533.
1405 Juli 2. Konig Sigmund verfiigt, dass dem Siegel der Stadt
Klausenburg die gleiche Geltung and Beweiskraft zukommen soil wie
dem Siegel der Stadt Olen.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel war an blau-roter Seidenschnur 15
angelaingt.
Druck: Jakab Okleveltdr I, 121.

Von der Kanzlei: Relatio Marci de Neu-


remberga tricesimarum et urburarum re-
galium comitis. 20
Sigismundus dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,
Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae, Bulgariaeque rex, marchio Brandem-
burgensis ac sacri Romani imperii archicamararius necnon Boherniae et
Lucemburgensis heres omnibus Christi fidelibus praesentibus pariter et futuris
praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Regiae medi- 25
tationis in eo consistere censetur effectus, si subditorum profectui intendit
pariter et quieti tantoque in eorum augmento dubia submovendo et rese-
cando ambigua solertiorem se faciat intueri, quanto exinde sibi suisque
aerariis immo reipublicae senserit abundantius provideri. Proinde ad uni-
versorum tam praesentium quam futurorum notitiam harum serie volumus 30
pervenire, quod fideles nostri Jacobus Polkischer artium liberalium magister
iuratus et Nicolaus Mwn dictus cives de Koloswar partium nostrarum Trans-
siluanarum suis necnon universorum civium hospitum et totius universitatis
civitatis eiusdem nominibus et in personis nostrae claritatis adeuntes con-
spectum nobis querulose curarunt declarare, quod licet ipsi et eadem civitas 35
Koloswar vocata ac ipsius communitas seu universitas inter alias suas prae-
rogativas et libertates dudum et tempore, cuius contrarii memoria hominum
non existit, sigillum proprium habuerit et habeat de praesenti ipsiusque
iurisdictione, privilegio et firmitate more aliarum regni nostri civitatum
usi fuerunt et gavisi, tamen nonnulli nostri regnicolae tam ecclesiastici quam 40
saeculares huiusmodi sigilli iurisdictioni derogando in grande praeiudicium
dictae civitatis et ipsius universitatis literas sub eodem emanatas acceptare

www.dacoromanica.ro
357

eisque fidem adhibere hactenus non curassent et ad praesens non curarent


attentarentque velle non curare in futurum, supplicantes superinde per nos
eidem civitati et eius universitati seu communitati regiae deliberationis
rentedium adhiberi. Nos itaque qui subditorum nostrorum quieti ex iniuncto
5 nobis divinitus regii regiminis officio cura pervigili et sedulitate opportune
invigilare debemus pariter et utilitati, attendentes ex eo dictae civitatis
commodo ut plurimum derogari ipsorumque Jacobi et Nicolai petitionem
superinde nostro culmini oblatam a rationis tramite minima discrepare quin
potius ittri et iustitiae ut plurimum adaequari, de regiae potestatis pleni-
10 iodine et ex certa scientia praelatorumque et baronum ac regni nostri
procerum deliberato et maturo accedente consilio praefatum sigillum anno-
tatae civitatis nostrae Koloswar vocatae approbamus, roboramus et ratifi-
camus universasque literas sub tenoribus, formis, clausulis, punctis et
articulis quibuscumque sub eodem sigillo generaliter et specialiter pro eisdem
15 civibus hospitibus incolis habitatoribus et populis memoratae civitatis Koloswar
nuncupatae et inter ipsos mutno super causis, contractibus, ultimarum
voluntatum testamentariis dispositionibus, actis, factis procuratoriis et genera-
liter recognitionibus quibuscumque rite tamen et rationabiliter emanatis et
emanandis in futurum more et ad instar literis super factis quibusvis sub
20 sigillo civitatis nostrae Budensis confectis et conficiendis in iudicio eccle-
siastico et saeculari aut quovis regni iustitiario seu alias ubique perpetuis
et successivis temporibus valere et vigorem habere eisque libere et licite
uti, frui et gaudere atque fidem indubiam et plenariam adhiberi volutnus et
regia auctoritate declaramus praesentis scripti nostri patrocinio mediante.
25 In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes literas nostras
privilegiales pendentis et authentici duplicis sigilli nostri novi munimine
roboratas eidem civitati ipsiusque civibus et communitati ac universitati
duximus concedendas. Datum per man us reverendi in Cliristo patris domini
Eberhardi eadem dei et apostolicae sedis gratia episcopi Zagrabiensis, aulae
30 nostrae regiae summi cancellarii fidelis nostri dilecti, anno domini millesimo
quadringentesimo quinto, sexto Nonas Julii, regni autem nostri anno
decimo septimo.

1534.
1405 Juli 2. Konig Sigmund schenkt der Stadt Klausenburg seeks
35 auf Klausenburger Hattertgebiet befindlide IIIiihlen.
Orig. Perg. Stadtarchiv Xlausenburg. Siegel, schadhaft, an blau-gritner Seiden-
schnur angehtingt, derselbe Stempel wie Nr. 1531 A. Ein zweites Orig. Perg.
Siegel dasselbe, an weiss-griimer Seidenschnur angehdngt, ebendaselbst. Eingeschaltet
von dem Kolozsmonostorer Konvent 1405, Orig. ebendaselbst.
40 Druck: Jakab Okleveltdr I, 126.

Von der Kanzlei : Relatio Marci de Nurem-


bergh tricesirnarum et urburarum comitis.
Sigismundus dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,

www.dacoromanica.ro
358

Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex, marchio Brandem-


burgensis ac sacri Romani imperil archicamararius necnon Bohemiae et
Lucemburgensis heres omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam
futuris praesentium notitiam habituris salutem in salutis largitore. Quamvis
regalis munificentia erga universos suae coronae fideles de innata sibi cle- 5
mentia de generalitate meritorum liberalis existat, ad illos tamen uberius
suae debet liberalitatis dona extendere, quos pro ipsius coronae honoribus
fama celebri ferventioribus studiis comperit per operum experientiam in-
sudasse. Proinde ad universorum praesentium videlicet et futurorum notitiam
harum serie volumus pervenire, quod fideles nostri Jakobus Polkischer artium 10
liberalium magister iuratus et Nicolaus dictus Mwn cives de Koloswar
partium nostrarum Transsiluanarum snis necnon universorum civium hospiturn
et totius universitatis civitatis einsdem nominibus et in personis nostrae
claritatis adeuntes conspectum nobis curarunt declarare, quomodo per')
iudices seu comites per vaivodas nostros Transsiluanos inter eos constitutor 2) 15
molendina tam frugum quam renovatortun seu textorum et cerdonum in
territorio ipsius civitatis nostrae habita, in fluvio Zamus vocato currentia,
ad castrunr Letawar nuncupatum pertinentia aliquando per defect= molaritun
et interdum in alia eorum opportuna et necessaria structura negligenter
hactenus exstitissent conservata et conservarentur de praesenti, et dum iidem 50
cives et alii illarum partium homines ad alia molendina propter istorum
defectum cum eorum frugibus pergerent, tune per eosdem indices seu
comites bobus, equis, curribus et ipsorum curruum oneribus privarentur,
spoliarentur, verberarentur et alias multipliciter exinde impedirentur, damni-
ficarentur et gravarentur, supplicantes circa praemissa regaliter et opportune 25
eorum statui providere. Nos itaque habito respectu ad fidei constantiam et
utilia sincerae fidelitatis obsequia, quae divis regibus nostris videlicet prae-
decessoribus atque nobis praesertim iam proximo praeteritis disturbiorum
temporibus iidem cives et hospites exhibuisse perhibentur et quae etiam
nobis et sacro nostro diademati eo amplius poterunt et tenebuntur exhibere, 30
quo se amphora beneficia cognoverint a nostro culmine recepisse, praecipue
vero ut eadem civitas per hoc muniri possit et decentius fortificari, tria
molendina frugum et duo molendina renovatorum seu textorum eisdem
molendinis frugum adiacentia necnon unum molendinum cerdonum in fluvio
Zamus vocato carrentia, intra metas et territorium ipsius civitatis existentia 35
et ad idem castrum Letawar nuncupatum spectantia simul corn omnibus
eorum metis, terminis, utilitatibus, proventibus et fructuositatibus quibus-
cumque a ditto castro auferentes, segregantes, abstrahentes et sequestrantes
saepe fatae nostrae civitati Koloswar vocatae ipsiusque communitati seu
universitati de gratia speciali, ex certa scientia, animo deliberato et de 40
regiae maiestatis plenitudine, praelatorum etiam, baronum et regni nostri
procerum ad hoc maturo accedente consilio novae nostrae donationis titulo
et omni eo iure, quo ipsa molendina nostrae regiae incumbunt collationi,
1) Fe hit in der Vorlage.
2) Vorlage: constituti. 45

www.dacoromanica.ro
359

damns, donamus, conferimus, annectimus, applicamus, appropriamus et in-


corporamus per ipsani civitatem nostram Koloswar et inhabitantes eandem
perpetuo et irrevocabiliter possidenda, tenenda pariter et habenda praesentium
patrocinio mediante, salvis duntaxat iuribus alienis. In cuius rei memoriam
5 firmitatemque perpetuam praesentes literas nostras privilegiales pendentis et
authentici sigilli nostri novi duplicis munimine roboratas eidem civitati
ipsiusque civibus et communitati ac universitati duximus concedendas. Datum
per manus reverendi in Christo patris dornini Eberhardi eadem dei et
apostolicae sedis gratia episcopi Zagrabiensis, aulae nostrae summi cancellarii
10 fidelis nostri dilecti, anno domini millesimo quadringentesimo quinto, sexto
Nonas Julii, regni autem nostri anno decimo septimo.

1535.
Ofen 1405 Ju li 4. Konig Sigmund erlasst zu Gunsten der Stadt
Klausenburg eine Verordnung, betrefiend das Verbot gegen die Be-
15 hinderung des Handelsverlcehrs der Klausenburger, beziehungsweise gegen
die Ausiibung fremder Gerichtsbarkeit fiber sie und gegen die Pitindung
ihrer Sachen und Waren.
Orig. Perg. Stadtarchiv Rlausenburg. Siegel, in weisses Wachs auf der Riick-
mite aufgedriickt, derselbe Stempel wie der Avers von Nr. 1531 A. Ein zweites
20 Orig. Pap. Siegel dasselbe, ebendaselbst.
Druck: Jakab Okleveltdr I, 128.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalrnaciae, Croaciae et cetera


marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius ge-
neralis et regni Bohemiae gubernator fidelibus suis universis praelatis, ba-
25 ronibus, comitibus, castellanis, nobilibus ipsorumque officialibus signanter
vero tricesiniatoribus at tributariis tam nostris quam aliorum quorumcumque
seu vices ipsorum gerentibus item civitatibus et liberis villis ipsarumque
rectoribus iudicibus et villicis praesentium notitiam habituris salutem et
gratiam. Gravem querelam pro parte fideliurn universorum civium et hos-
30 pitum nostrorum de Koloswar partium nostrarum Transsiluanarum nobis
porrectam recepimus continentem, quod durn ipsi pro acquirendis victuum
stiorum necessariis diversa regni nostri loca cum rebus et bonis ipsorum
mercimonialibus perlustrarent, tune nonnulli forent ex vobis, qui ipsos ad
plurimorum instantiam in personis iudicarent seu iudicari facerent resque
35 et bona ipsorum arestarent seu prohiberi facerent signanter pro debitis, de-
lictis, offensis et excessibus aliorum in ipsorum praeiudicium non modicum
atque damnum. Et quia liff.iConsonum apparet utique et ratio exigit aequi-
tatis, ne quis pro alterius reatu seu excessibus puniri debeat ant incommoda
sustinere, et in his nostram decet celsitudinem ex suscepti regii regiminis of-
40 ficio providere, ne insontes criminis at culpae innoxii, signanter vero mer-
catores, quorum industria seu providentia regna nostra necessariorum abun-

www.dacoromanica.ro
360

dantia replentur et ditantur, sic indebite opprimantur in rebusque et bonis


ipsorum modo quolibet damnificentur sed potius alicuius gratiae praerogativa
subleventur, vestrae igitur et cuiuslibet vestrum fidelitati firmo praecipimus
regio sub edicto et omnino volentes mandamus, quatenus praefatos fideles
nostros cives et hospites de Koloswar praedicta cum universis rebus et bonis 5
ipsorum mercimonialibus signanter vero equis, bobus et aliis animalibus ye-
nalibus bine hide proficiscentes receptis et habitis ab eisdem iustis tricesimis
et tributis legitimis pacifice et absque impedimento de eisdem tricesimarum
et tributorum vestrorum locis abire permittendo in vestris tenutis, dominiis,
honoribus possessionibus ac vestri in medio in personis ad quorumcurnque 10
instantiam iudicare seu vestro astare iudicatui compellere resque et bona
ipsorum arestare ant prohiberi facere nullatenus praesumatis nec sitis ausi
modo aliquali. Alioquin huirismodi mandati nostri transgressores per pala-
tinum regni nostri aut vaivodas dictarum partium Transsiluanarum vel ip-
sorum vicevaivodas seu comites vel vicecomites et iudices nobilium illius 15
comitatus, ubi praemissa nostra mandata quod absit non observarentur,
ad ipsius nostri mandati observantiam non sine rnaximis ipsorum gravami-
nibus compelli volumus auctoritate nostra regia artius et astringi. Secus
igitur in praemissis facere non ausuri. Si qui enim ex vobis quidquam ac-
tionis vel quaestionis contra praenotatos cives seu hospites nostros de Igo- 20
loswar praefata seu alterum ipsorum habent vel habuerint, id in praesentia
iudicis et iuratorum civium civitatis eiusdem ') legitime super eosdem exe-
quantur men hills et iustitiae complementum debitum recepturi. Praesentes
etiam post earum ]ecturam semper reddi iubemus et restitui praesentanti.
Datum Budae, Sabbato proximo post festum visitationis beatae Marine vir- 25
ginis, anno domini millesimo quadringentesimo quinto.

1536.
Ofen 1405 Juli 4. Konig Sigmund hebt die our Burg Leta ge-
horige Abgabenstelle von Pusztaszentmiklos bei Klausenburg auf.
Orig. Perg. Stadtarchiv Iflausenburg, alte Signatur: 1 Nr. 24. Siegel, rund, 30
war in weisses Wachs auf der Rilckseite aufgedriickt. Umschrift doppelreihig.
Ein zweites, von einem andern Schreiber geschriebenes Orig. Perg. Siegel dasselbe,
Nanzleibemerkung oben links and unter dem Siegel dieselbe, ebendaselbst; alte
Signatur: T Nr. 23.
Druck: Jakab Okleveltdr I, 129. 35

Von der Kanzlei : Relatio Mani de Neu-


remberga tricesimarum et urburarum re-
galium comitis.
Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et
cetera rnarchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperil vicarius 40
generalis et regni Bobemiae gubernator memoriae commendamus per prae-
v
Hierauf durchgestrichen: praesentia.

www.dacoromanica.ro
361

sentes, quod ad nostrae maiestatis et multorum relatione et certissimo ex-


periment° devenit auditum, quomodo tributarii et vicetributarii tributi in villa
seu possessione Zenthrniktos vocata, in comitatu de Kolos habita exigi consueti 1)
et ad castrum Letawar vacaturn, in partibus nostris Transsiluanis habitum
5 spectantis tam regnicolis nostris quam extraneis cum mercibus ac aliter
regnum nostrum perlustrantibus et ad locum dicti tributi venientibus multa
damna in rebus, vexationes et iniurias in personis per calumniarum ad-
inventionem et iniustorum tributorum exactionem di versimode hactenus
intulissent et adeo inferre non cessarent de praesenti, quod complures
10 mercatores et alii viatores terrore ipsorum tributariorum affecti et attoniti
ad partes nostras Transsiluanas praedictas et praecipue civitatem Koloswar
vocatam accedere non auderent et properare, ex quibus tam ipsae Trans-
siluanae et civitatis Koloswar quam aliae regni nostri Hungariae partes
ipsarumque habitatores et incolae et non minus fiscus noster regius gra-
15 vissima damna, iniurias et detrimenta perpessi exstitissent et ad praesens
paterentur. Nolentes itaque incommoditates nostrorum regnicolarum et
praecipue fisci nostri defecturn exinde provenientes ulterius tollerare, quip
immo cupientes saluti nostrae, cui ratione praevia, cum ipsi tributarii non
propria sed regia auctoritate suffulti talia facere valeant et exercere, posset
20 in die examinis districti iudices derogare, consulere et huiusmodi hucusque
male gestis finem dare salutarem, praefatum tributum ipsiusque exactionem
et receptionem motu proprio ex certa scientia et de regiae potestatis pleni-
tudine praelatorumque et baronum ac regni nostri procerum deliberato et
mature ad hoc accedente consilio revocamus, cassamus, annihilarnus etpenitus
25 abolemns perpetuis futuris temporibus per nos aut successores nostros seu
quoscumque alios Mavis causa vel ratione nequaquam ulterius erigendum,
instituendum, recipiendum et exigendum praesentium nostrarum vigore et
testimonio literarum. Quas dum nobis in specie allatae fuerint, in formam
nostri privilegii pro eisdem redigi faciemus. Datum Budae, Sabbato proximo
30 post festum visitationis beatae virginis, anno domini millesimo quadringen-
tesimo quinto.
Unter dem Siegel: Relatio Marci de Neuremberga tricesitnarum et
urburaram regalium comitis.
Auf der Riickseite, von einer Hand des 15. Jahrhunderts : Cassatio
35 tributi ad sanctum Nicolaum.2)
Auf der Riickseite, von einer anderen Hand des 15. Jahrhunderts:
habet par.8)

1) Vorlage: consueto.
2) Zweites Orig. von derselben Hand des 15. Jahrhunderts: Super tributo ad
40 sanctum Nicolaum.
3) Zweites Orig. von derselben andern Hand des 15. Jahrhunderts: habet par,

www.dacoromanica.ro
362

1537.
Ofen 1405 Juli 4. Konig Sigmund richtet an Johann und Jakob,
die Woiwoden von Siebenburgen, und Genossen einen Er lass, betrefrend
die den Klausenburgern und ihrer Stadt von den ungarischen Konigen
verliehenen .Rechte beziehungsweise den Schutz dieser Rechte Burch die 5
genannten Woiwoden und Genossen.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, rund, war in weisses Wachs auf
der Riickseite aufgedriickt. Umschrift doppelreihig.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera


marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius gene- 10
ralis et regni Bohemiae gubernator fidelibus suis magnificis viris Johanni
filio Herrici de Tamasy et Jacobo filio Lachk de Zantho vaivodis nostris
Transsiluanensibus et eorum vicevaivodis vel uno absente alteri eorundem
necnon Mychaeli filio Salamonis comiti Siculorum vel eius vicecomiti salutem
et gratiam. Cum nos fideles nostros cives hospites et incolas civitatis nostrae 15
Colosuar vocatae partium praedictarum simul cum eorum ac ipsius iuribus,
iurisdictionibus, libertatibus, privilegiis. gratiis et exemptionibus tam per nos
quam praedecessores nostros divos reges Hungariae felicium recordation=
eis datis, indultis et concessis necnon rebus ac bonis eorum quibuslibet iustis
videlicet et legitimis in nostram regiam recepimus protectionem et tutelam 20
specialem viceque nostrae maiestatis personae vestrae commisimus tuitioni,
fidelitati igitur vestrae et cuiuslibet vestrum firmiter praecipimus et omnino
volentes mandamus, quatenus praefatos cives hospites et incolas de praedicta
Colosuar et civitatem eandem in praedictis eorum ac ipsius iuribus, iuris-
dictionibus, libertatibus, privilegiis, gratiis et exemptionibus rebusque ac bonis 25
universis iustis tamen et legitimis contra quoslibet ipsos ac earn in eisdem
indebite et absque iuris tramite impedire, molestare, inquietare, damnificare
et perturbare volentes 1) protegere, manutenere, tueri et defensare deheatis
nostrae maiestatis in persona et auctoritate praesentibus vobis attributa
mediante et dictante iuris aequitate. Secus igitur sub obtentu gratiae nostrae 30
facere non ausuri. Et hoc idem iniungimus futuris vaivodis et vicevaivodis et
comitibus ac vicecornitibus Siculorum partium nostrarum Transsiluanarum
praedictarum dantes eis firmissimis similibus in praeceptis. Praesentes quoque
post lecturam semper reddi iubemus praesentanti. Datum Budae Sabbato
proximo post festtun visitationis beatae Mariae virginis gloriosae, anno do- 35
mini millesimo quadringentesimo quinto.

1538.
Ofen 1405 Juli 4. Konig Sigmund richtet an Johann und Jakob,
die Woiwoden von Siebenburgen, und Genossen einen Er lass, betreffend
') Vorlage: volentibus. 40

www.dacoromanica.ro
363

die Ubergabe der sechs vom Konig an die Stadt Klausenburg ge-
schenkten Muhlen seitens der Genannten an die Stadt Klausenburg.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, rund, war auf der Rackseite
aufgedriickt.
5 Druck: Jakab Olcleveltdr I, 130.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera


niarchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius gene-
ralis et regni Bohemiae gubernator fidelibus suis magnificis viris Johanni
filio Herrici de Tamasy et Jacobo filio Lachk de Zanthow vaivodis nostris
10 Transsiluanis vel altero absente alteri eorundem ac ipsorum vicevaivodis
salutem et gratiam. Cum nos tria molendina frugum et duo molendina reno-
vatorum sea textorum et unum molendinum cerdonum in fluvio Zamos
vocato et territorio civitatis nostrae Koloswar vocatae partium nostrarum
Transsiluanarum currentia et hactenus ad castrum nostrum Letawar vocatum
15 pertinentia eidem civitati nostrae et civibus ac eius communitati pro eiusdem
civitatis et civium ac universitatis eiusdem et non minus camerae nostrae
regiae utilitate et augmento ac sacrae coronae nostrae regiae exaltatione
dederinms et applicaverimus perpetuoque et irrevocabiliter iuxta continentiam
aliarum literarum nostrarum privilegialium superinde confectarum appropria-
20 verimus et incorporaverimus, vestrae igitur et cuiuslibet vestrum fidelitati
firmissimo regio sub edicto praecipinms et omnino volentes mandamus, quatenus
mox et in continenti receptis praesentibus omnibusque mora, occasione et
dissimulatione cessantibus praefata sex molendina superius per expressum
specificata eidem civitati et ipsius civibus ac universitati per ipsam ac eos
25 perpetuo et irrevocabiliter tenenda, habenda et possidenda remittere et
resignare remittique et per vestros resignari facere vestrasque et vestrorum
manus de eisdem excipere et extrahere ac removere modis omnibus peni-
tusque et per omnia debeatis ad eadem molendina vos et vestros a mode et
deinceps in antea intromittere nequaquam praesumendo. Secus sub poena
30 nostrae regiae indignationis facere non audeatis in praemissis. Et hoc idem
iniungimus futuris vaivodis et eorum vicevaivodis aliisque regnicolis nostris
necnon universis, quibus fortassis temporum in eventu quiquam interesse
posset in praemissis, dantes eis regiis similibus in praeceptis firmissime ob-
servare et efficaciter adimplere. Praesentes tandem post lecturam sniper
35 apud exhibentem volumus et decernimus remanere. Datum Budae, Sabbato
proximo post festum visitationis beatae Mariae virginis, anno domini mille-
situo quadringentesimo quinto.

1539.
Ofen 1405 Juli 4. Konig Sigmund richtet an Johann und Jakob,
40 die Woiwoden von Siebenburgen, und Genossen einen Er lass, betreffend
das Verbot gegen die Einhebung von Abgaben an der vom Konige
aufgehobenen Abgabenstelle in Pusztaszentmiklos bei Klausenburg.

www.dacoromanica.ro
364

Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, rund, war in weisses Wachs auf
der Itiickseite aufgedriickt. Umschrift doppelreihig.
Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera
marchioque Brandemburgensis et cetera. sacri Romani imperii vicarius gene-
ralis et regni Bohemiae gubernator fidelibus suis Johanni filio Herrici de 5
Tamasy et Jacobo filio Lachk de Zanthow vaivodis nostris Transsiluanensibus
ac eorum vicevaivodis et altero absente alteri eorundem necnon castellanis
et vicecastellanis castri nostri Letawar vocati nunc constitutis et in futurum
constituendis salutem et graham. Cum nos tributum hactenus in villa see
possessione Zenthmiklos vocata, in comitatu de Kolos habita exigi constretum to
et ad idem castrum Letawar appellatum pertinens ex rationibus, immo
salubribus causis juxta continentiam aliarum literarum nostrarum exinde
confectarum deposuerimus, annihilaverimus et omnino revocaverimus, volumes
igitur et vestrae vestrumque cuiuslibet fidelitati firmissimo regio sub edicto
praecipimus et omnino volentes mandamus, quatenus a modo et deinceps 15

in antea ab exactione praemissi tributi desistere et cessare debeatis, idemque


tributum per se vel alios quoscumque directe vel indirecte palam vel occulte
nullatenus exigere, recipere et extorquere exigique, recipi et extorqueri
facere nullatenus praesumatis nec sitis ausi modo aliquali. Secus sub poena
nostrae regiae indignationis facere non audentes in praemissis. Et hoc idem 20
iniungimus futuris vaivodis et vicevaivodis partiutn Transsiluanarum necnon
castellanis et vicecastellanis de Letawar ac aliis quorum interesse posset in
futurum firmiter observare dantes eis firmissimis similibus in praeceptis.
Praesentes quoque post lecturam semper reddi edicimus praesentanti. Datum
Budae, Sabbato proximo post festum visitationis beatae Mariae virginis, 25
anno domini millesimo quadringentesimo quinto.
Auf der Rackseite, von einer Hand des 15. Jahrhunderts : Cassatio
tributi ad sanctum Nicolaum.

1540.
1405 Juli 20. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Urkunde 30

des Konigs Sigmund von 1405 Nr. 1528 ein und berichtet den
Woiwoden Johann Henrici und Jakob Laachk, class Anthonius und
Johann, die Sane Nikolaus' von Somkerek, in den Besitz von Schar-
berg und Gernyeszeg eingefiihrt worden sind.
Orig. Perg. Archiv der Grafen Teleki, Marosvdsdrhely. Siegel, in weisses Wachs 35
auf der Backseite aufgedriickt, derselbe Stempel wie Nr. 520. Eingeschaltet als
zweites Insert von dem Konige Sigmund 1405, Orig. ebendaselbst.

Magnificis viris dominis Johanni 1) Henrici et Jacobo Laachk vaivodis


Transsiluanis et comitibus de Zolnuk amicis eorum honorandis capitulum
ecclesiae Transsiluanae amicitiam paratam cum honore. Noveritis nos literas 40

1) Vorlage: Johanne.

www.dacoromanica.ro
365

serenissimi principis domini Sigismundi dei gratia incliti regis Hungariae


domini nostri gratiosi recepisse in haec verba. (Fo lgt die Urkunde des Konigs
Sigmund von 1405 Nr. 1528.) Nos enim mandatis eiusdem domini nostri
regis obedire cupientes ut tenemur una cum Johanne filio Semyen de
5 Zenthkyral hornine suo nostrum hominem videlicet Petrum clericum de
choro nostro ad praemissa fideliter exequenda duximus transmittendurn.
Qui demum exinde ad nos reversi nobis concorditer retulerunt, quod ipsi
quinta feria proximo, ante festum beatae Margaretae virginis et martyris
iam praeteritum ') ad facies praescriptarum possessionum Sarumberk et
10 Gernyezeg vocatarum pariter accessissent ac ipsas vicinis et commetaneis
earundem universis circuniquaque legitime convoeatis ipsisque praesentibus
iuxta continentiam literarum praefati domini nostri regis Anthonio et Johanni
filiis Nicolai de Sumkerek 2) statuissent perpetno possidendas penitus nemine
contradictor° apparente, tribus diebus con tinuis secundum regni consue-
15 tudinem 3) in eisdem moram faciendo. Datum secunda feria proxima ante
festum beatae Marine Magdalenae, anno quo supra.

1541.
1405 Juli 20. has Weissenburger Kapitel schaltet die Urkunde
des Konigs Sigmund von 1405 NT. 1528 ein und bezeuyt, dass
20 Anthonius und Johann, die &Ike Nikolaus' von Somkerek, in den
Besitz von Scharberg und Gernyeszeg eingefuhrt worden sind.
Orig. Perg. Archiv der Grafen Teleki, Marosvdsdrhely. Siegel, spitzoval, weisses
Wachs, an rot-gritner Seidenschnur angeheingt.
Druck: Barabds Cod. Teleki 1, 301.

25 Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in oninium
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
nos literas serenissimi principis domini Sigismundi dei gratia incliti regis
Hungariae domini nostri gratiosi recepimus in haec verba. (Folgt die Ur-
30 kunde des Konigs Sigmund von 1405 Nr. 1528.) Nos enim mandatis eiusdem
domini nostri regis obedire cupientes ut tenemur una cum Johanne filio
Semyen de Zenthkyral homine suo nostrum hominem videlicet Petrum cle-
ricu de choro nostro ad praemissa fideliter exequenda duximus transmit-
tendum. Qui demum exinde ad nos reversi nobis concorditer retulerunt,
35 quod ipsi quinta feria proxima ante festum beatae Margarethae virginis et
martyris iam praeteritum 4) ad facies praescriptarum possessionum Sarumberk
et Gernyezeg vocatarum pariter accessissent ac ipsas vicinis et commetaneis
1) Judi 9.
9) 1405 Honig Sigmund, Bekrliftigungsurkunde: Sumberk.
40 3) Vorlage: consuetudiem.
4) Juli 9.

www.dacoromanica.ro
366

earundem universis circumquaque legitime convocatis ipsisque praesentibus


iuxta continentiam literarum praefati domini nostri regis Anthonio et Jo-
hanni filiis Nicolai de Snmkerek statuissent perpetuo possidendas penitus
nemine contradictore apparente, tribus diebus continuis secundum regni
consuetudinem in eisdern moram faciendo. Datum secunda feria proxima 5
ante festum beatae Mariae Alagdalenae, anno domini millesimo quadringen-
tesimo quinto praenotato. Honorabilibus et discretis viris dominis Georgio
Lepes praeposito, Johanne cantore, Hynkone custode et Nicolao plebano de
Igen decano canonicis ecclesiae nostrae existentibus.

1542. 10

Agram 1405 Juli 28. Konig Sigmund richtet an die Kastellane


und Genossen einen Er lass, betreffend die den Klausenburgern an den
koniglichen Abgabenstellen im Beiche beztiglich ihrer TVaren insbesondere
beziiglich der Pferde und Binder sowie der sonstigen zum Verkauf
bestimmten Tiere zustehende Freiheit von Abgaben. 15

Orig. Perg. Stadtarchiv Elausenburg. Siegel, rund, war in weisses Wachs auf
der Ritckseite aufgedrItekt. Umschrift doppelreihig. Ein zweites Orig. Pap.
Siegel dasselbe, ebendaselbst.
Druck: Jalcab Okleveltdr I, 131.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera 20


marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius ge-
neralis et regni Bohemiae gubernator fidelibus suis universis castellanis,
officialibus et tributariis nostris ubilibet infra regni nostri ambitum consti-
tutis necnon alterius cuiusvis status, dignitatis et praeeminentiae hominibus
nostra regalia tributa tam in terris pram super aquis tenentibus eorundemque 25
tributariis seu vicetributariis praesentibus videlicet et futuris praesentium
notitiam habituris salutem et gratiarn. Quia nos iuxta formam decreti noviter
per nos ex praelatorum, baronum procerumque regni nostri deliberatione
salubriter instituti universos et quoslibet mercatores et alterius status homines
ab omni tributaria solutione in nostris videlicet tributis regiis de ipsorum 30
rebus, bonis, equis, bobus et aliis animalibus venalibus ac mercimoniis
quibuscumque alias solvi consueta libertavim us et exernimus liberosque
habere volumus penitus et exemptos, vestrae igitur et cuiuslibet vestrum
fidelitati firmissimo regio sub edicto praecipimus et mandamus, quatenus a
niodo et deinceps in antea a fidelibus nostris civihus hospitibus populis et 35
mercatoribus civitatis nostrae Koloswar vocatae partiurn nostrarum Trans-
siluanarum seu altero eorum necnon rebus et universis bonis mercimoni-
alibus signanter vero equis, bobus et aliis animalibus venalibus eorundem
nullunr tributum nullamve tributariam exactionem petere et exigere petique
et exigi facere directe vel indirecte quovis quaesito colore praesumatis, 40
quin immo eosdem elves hospites populos et mercatores simul cum eorum
mercibus universis de locis huiusmodi tributorum nostrorum absque impe-

www.dacoromanica.ro
367

dimento, damno et vexations aliquali libere recedere et abire pacifice per-


mittatis. Alioquin ultra indignationem nostram regiam, quam iuxta formam
ipsius decreti nostri incurretis, poena arbitraria nostrae maiestatis, cuius
severitatem utique sentietis, vos et vestrum quenilibet incornpassibiliter
5 puniri faciemus, de quo tandem nulli nisi vestrae temeritati poteritis imputare.
Secus igitur in praemissis nullatenus facere praesumatis. Praesentes etiam
post earum lecturam semper reddi iubemus et restitui praesentanti. Datum
Zagrabiae, feria tertia proxima post festum beati Jacobi apostoli, anno domini
millesimo quadringentesimo quinto.

10 1543.
Agram 1405 Juli 28. Konig Sigmund richtet an die Comites
und Vizecomites sowie an die Komitatsoberrichter von Kolozs, Doboka
und Szentimre einen Er lass, betreffend die den Klausenburgern und
ihrer Stadt von den ungarischen Konigen verliehenen Bechte beziehungs-
15 zveise den Schutz dieser Rechte durch die genannten Comites, Vize-
comites und Komitatsoberrichter.
Orig. Perg. Stadtarchiv Slausenburg. Siegel, rand, war in weisses Wachs auf
der Riiekseite aufgedriickt.
Druck: Jakab Okleveltdr 1, 132.

20 Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera


marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius gene-
ralis et regni Bohemiae gubernator fidelibus suis comitibus et vicecomitibus
ac iudicibus nobilium comitatuum de Ko los, de Doboka et de sancto Emerico
partium nostrarum Transsiluanarum nunc constitutis et in futurum consti-
25 tuendis salutem et gratiam. Cum nos fideles nostros eives hospites et incolas
civitatis nostrae Koloswar vocatae partium praedictarum simul cum eorum
ac ipsius iuribus, iurisdictionibus, libertatibus, privilegiis, gratiis et exemp-
tionibus tam per nos quam praedecessores nostros divos reges Hungariae
felicium recordationum eis datis, indultis et concessis necnon rebus ac bonis
30 eorum quibuslibet iustis videlicet et legitimis in nostram regiam recepiwus
protectionem et tutelam specialem viceque nostrae maiestatis personae vestrae
comniisimus tuitioni, fidelitati igitur vestrae et cuiuslibet vestrum firmiter
praecipimus et omnino volentes mandamus, quatenus praefatos cives hospites
et incolas de praedicta Koloswar et civitatem eandem in praedictis eorum
35 ac ipsius iuribus, iurisdictionibus, libertatibus, privilegiis, gratiis et exemp-
tionibus rebusque ac bonis universis iustis tamen et legitimis contra quos-
libet ipsos so earn in eisdem indebite et absque iuris tramite impedire,
molestare, inquietare, damnificare et perturbare volentes ') protegere, manu-
tenere, tueri et defensare debeatis nostrae maiestatis in persona et auctoritate
40 5 Vorlage: volentibus.

www.dacoromanica.ro
368

praesentibus vobis attributa mediante et dictante iuris aequitate. Secus


igitur sub obtentu nostrae gratiae facere non ausuri. Praesentes quoque
post lecturam semper reddi iubemus praesentanti. Datum Zagrabiae, feria
tertia proxima post festum beati Jacobi apostoli, anno domini millesimo
quadringentesimo quinto. 5

Auf der Rfickseite, von eine). Hand des 15. Jahrhunderts : Protec-
tionalis comitatuum.

1544.
Agram 1405 Juli 28. Konig Sigmund richtet an die sieben Stahle
einen Erlass, betrefrend die der Stadt Klausenburg von den ungarischen 10
Konigen verliehenen Rechte beziehungsweise den Schutz dieser Rechte
(lurch die sieben Stuhle.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, rund, war in weisses Wachs auf
der Rilckseite aufgedriickt.
Druck: Jakob Okleveltdr I, 133. 15

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et ce-


tera marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius
generalis et regni Bohemiae gubernator fidelibus suis universis et singulis
Saxonibus septem sedium partiurn nostrarum Transsiluanarum salutem et
gratiam. Cum nos fideles nostros cives hospites et incolas civitatis nostrae 20
Koloswar vocatae partium praedictarum simul cum eorum ac ipsius iuribus,
iurisdictionibus, libertatibus, privilegiis, gratiis et exemptionibus tarn per nos
quam praedecessores nostros divos reges Hungariae felicium recordation um
eis datis, indultis et concessis necnon rebus ac bonis eorum quibuslibet
iustis videlicet et legitimis in nostram regiam recepimus protectionem et 25
tutelam specialem viceque nostrae maiestatis personae vestrae commisimus
tuitioni, fidelitati igitur vestrae et cuiuslibet vestrum firmiter praecipirtrus
et omnino volentes mandamus, quatenus praefatos cives hospites et incolas
de praedicta Coloswar et civitatem eandem in praedictis eorum ac ipsius
iuribus, iurisdictionibus, libertatibus, privilegiis, gratiis et exemptionibus re- 30
busque ac bonis universis iustis tamen et legitimis contra quoslibet ipsos
ac earn in eisdem indebite et absque iuris tramite impedire, molestare, in-
quietare, damnificare et perturbare volentes i) protegere, manutenere, tueri
et defensare debeatis nostrae maiestatis in persona et auctoritate praesentibus
vobis attributa mediante et dictante iuris aequitate. Secus igitur sub obtentu 35
gratiae nostrae facere non ausuri. Praesentes quoque post lecturam semper
reddi iubemus praesentanti. Datum Zagrabiae, feria tertia proximo. post festum
beati Jacobi apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo quinto.
.Auf der Riickseite, von einer Hand des 15. Jahrhunderts : Protectio-
nalis ex parte Saxonum. 40

1) Vorlage: volentibus.

www.dacoromanica.ro
369

1545.
Thorenburg 1405 September 1. Jakob Lachk, Woiwode von Sieben-
burgen, spricht die Halfte des Busser Zehntens dem Kapitel and das
Viertteil dem Archidiakon von Weissenburg zu.
5 Orig. Perg. Kapitelarchiv Karlsburg. Siegel, sechseckig, war in griines Wachs
innen aufgedriickt.
Druck: Battydn Leges eccles. III, 385.
Unvollstandig: Szeredai Notitia 70. Fejer Codex X, 4, 465.
Regest: Tortene lnti tdr 1890, 134.

10 Nos Jacobus Lachk vaivoda Transsiluanus et comes de Zolnok


memoriae commendantes significamus tenore praesentium quibus expedit
universis, quod nobis die dorninico proximo post festum decollationis beati
Johannis baptistae ') in nostro generali colloquio una cum regni nobilibus
pro negotiis regni decernendis2) Tordae celebrato existentibus ibidemque
15 uni cuique, quod suum est, itiris aequitate suadente ex officio nostro resti-
there ac querelantibus iustitiam impertiri cupientibus honorabiles [viri]
domini Georgius Lepees praepositus et Nicolaus decanus canonici ecclesiae
Transsiluanae propriis ac aliorum dominorum de capitulo eiusdem ecclesiae
nominibus contra et adversus discretwu virum dominum Anthonium pres-
20 byterum plebanum de Bozd ibidem personaliter comparentem coram nobis
proposuerunt eo modo, quod idem dominus Anthonius presbyter medietatem
decimarum in dicta villa Bozd et eius territorio provenientium ditto capitulo
ac quartam partem earundem decimarum archidiacono Albensi pro tempore
constitute a tempore antiquo, cuius initii memoria hominibus non occurrit,
25 provenire consuetas et debentes a tertio anno et citra tempore videlicet
disturbii regni absque omni iure occupasset occupatasque detineret et eisdern
puta medietate et quarta ipsarum decimarum uteretur in praeiudicium dieti
capituli ac archidiaconi et derogamen, exhibentes nobis pro huiusmodi pro-
positionis verificatione eorumque iurium tuitione quoddam antiquum privi-
30 legium duobus sigillis iudicum delegatorum et manu publica roboratum, anno
domini M CCC tricesimo quarto ernanatum.$) In cuius privilegii tenore inter
cetera comperimus evidenter, medietatem dictarum decimarum ad capitulum
praedictum, quartam vero ad archidiaconum de iure spectasse et pertinuisse
ac spectare et pertinere. Quo audito praefatus dominus Anthonius presbyter
35 respondit ex adverso, quod totalis decima in dicta villa Buzd et eius terri-
torio provenire consueta ad ecclesiaiu suam parochialem ac rectorem eiusdem
pro tempore constitutum pertineret plene et integre. Et pro tuitione suae
partis produxit duos processus tertio proxime praeterito et praesenti anno
in curia Romana emanatos. Ubi praefati domini praepositus et decanus
40 amplius in eius contrarium exhibuerunt quasdam literas patentes serenissimi
1) August 30.
3) Vorlage: decernand.
3) Vergleiche Nr. 512.
Urkundenbuch 111. 24

www.dacoromanica.ro
71:1

principis domini Sigismundi dei gratin incliti regis Hungariae et cetera domini
nostri gratiosi sub minori sigillo eiusdem confectas cum firmissimo mandato
regio inter cetera expresse declarantes, quod quia materia litis et quaestionis
inter praefatum capitulum ab una et Anthonium presbyterum parte ex altera
super facto praemissarum decimarum orta regia maiestas volens inter partes 5
facere iudicium et iustitiam praefatum dominum Anthonium presbyterum,
universa sua iura et literalia instrumenta si quae super facto dictarum
decimarum haberet contra [et adversus] dictum capitulum coram ipsa regia
maiestate producturus et exhibiturus, ad dies rogation= proxime praeteritas ')
in praesentium sui venire mandavisset, idem dictus Anthonius presbyter 10
regiis non verens contraire censuris in contempt= decreti regiae maiestatis
per ipsam alias dud= super restringendis, sopiendis et refrenandis bias
et eorum incursibus, ex quorum invalescentiis multiformibus, dum vigebant,
regnum et eius incolae multimodis vexationibus, penuriis et oppressionibus
subiacebant, editi et stabiliti a facie iudicii praefati domini regis se abson- 15
tasset ad aliena regna pro quaerendo iure se transferendo, ideo sua regia
maiestas huiusmodi iniuriam ex corde nolens non modicum memoratas decimas
non alteri nisi ad usum praedicti capituli per populos seu hospites de dicta
Buzd dari plene et administrari regio sub firmissimo commisisset ditto,
alioquin eosdem populos seu hospites ad id cum eortun gravaminibus com- 20
pelleremus et astringeremus auctoritate suae regiae maiestatis in eisdem suis
literis nobis attributa mediante. Nos igitur huiuscemodi regio mandato accepto
quia ex tenore praenotati antiqui privilegii ac multorum virortun nobilium
nobiscum in examine ipsius causae consedentium assertione ad praenotatum
capitulum medietatem, ad archidiacontn vero quartam ipsarum decimarum 25
de iure ab antiquo ut praemissum est spectasse et pertinuisse ac spectare
et pertinere, praefatumque dominum Anthonium presbyterum per suos prae-
notatos processus nihil nevi iuris acquisivisse potuisse nobis et regni nobilibus
videbatur, ipsos etian processus idem dominus Antlionius presbyter parte
adversa absente impetrasse ex certo documento perhibebatur, pro eo deum 30
et iustitiam ferentes prae oculis ipsas medietatem decimarum capitulo prae-
dicto, quartam vero archidiacono iuxta praemissam formam mandati regiae
maiestatis decrevimus debere dari et administrari ac decernimus praesentium
patrocinio mediante. Datum Thordae, in festo beati Egidii confessoris, anno
domini millesimo quadringentesimo quinto. 35

1546.
Burg l'ozsega 1405 November 10. Konig Sigmund beglaubigt fiber
Einschreiten Newmester's aus Hermannstadt the Urkunde des Konigs
Ludwig I. von 1378 Nr. 1095, betreSend den Handel der Kauf-
leute aus Kaschau and den andern ungarischen Stadten in Sieben- 40

1) Mai 25 bis 27.

www.dacoromanica.ro
371

biirgen beziehungsweise in Klausenburg, Bistritz, Grossenyed, Thoren-


burg und Hermannstadt.
Orig. Perg. Ilermannst. Archiv. Siegel, in rotes Wachs, papierbedeckt, innen
aufgedruckt, derselbe Stempel wie Nr. 1468.

5 Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae. Dalmaciae, Croaciae et


cetera marchioque Brandemburgensis, sacri Romani imperil vicarius gene-
ralis et regni Boherniae gubernator meinoriae commendamus per praesentes,
quod providus vir Newmester civis nostrae civitatis Cibiniensis ad nostrae
celsitudinis veniens conspectum exhibuit nobis quasdam literas serenissimi
to principis domini Lodouici regis patris nostri carissimi supplicans nobis, ut
easdem nostris literis patentibus transcribi') et traussumi facere dignaremur.
Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1378
Nr. 1095.) Nos itaque supplicationibus praefati Newmester inclinati praefatas
literas annotati domini Lodouici regis nostris literis patentibus transcribi et
15 transsumi fecimus uberiorem ad catttelam, harum nostrarum vigore 2) et
testimonio literarum. Datum in Posegauar, feria tertia proxima ante festum
beati Martini episcopi et confessoris, anno domini millesimo quadringente-
simo quinto.

1547.
20 1405 November 23. Koniq Sigmund setzt zu Gunsten der zur
koniglichen Jurisdiktion gehorigen Sttidte, Markte und freien Dorfer,
unter dem Beirate der Praelaten, Barone und Genossen sowie der
Ahgesandten der genannten Steidle, Meirkte und Dorfer, mehrere fur
diese Sttidte, Meirkte und Dorfer beziehungsweise fair das _Reich gel-
25 tende Bestimmungen fest.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, schadhaft, weisses Wachs, an
gritn-roter Seidenschnur angehdngt, derselbe Stempel wie Nr. 1531 A. Der Text
ist fehlerhaft. Eine vom 15. April 1405 datierte Assfertigung der vorliegenden
Urkunde hat als Decretum Sigismundi secundum seu minus Aufnahnte gefunden
30 in das ungarische Gesetzbuch, Corpus iuris Hungarici, welches, soweit dasselbe
die Zeit vor der Schlacht bei Mohcics (1526) betrifft, auch fur Siebettbdrgen
Geltung hat.
Druck: Jakab Okleveltdr I, 134.
Bruchstilcic: Fejer Codex X, 4, 364. Densusianu Docunzente 437.

35 [S]igismundus 9 dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Crouaciae, Ramae,


Seruiae, Galliciae, Lodorneriae, Comaniae Bulgariaeque rex, marchio Brandem-
burgensis ac sacri Romani imperii archicamararius necnon Bohemiae et
Lucemburgensis heres universis Christi fidelibus tarn praesentibus quam
') Vorlage: trascribi.
40 2) Uber der Zeile nachgetragen.
3) Baum fitr S leer gelassen.
24*

www.dacoromanica.ro
372

futuris praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Sceptrigera


regalis dignitatis altitudo eo vigilantiori cura subditorum suorum conserva-
tionem ac tranquillitatem exquirit, quo felicitatem publicarn in sill augment=
et gloriam, calamitatem vero in sui cernit detriment= et ignominiam 1)
redundare, neque enim princeps esse potest inglorius, qui de subditorum 5
pace et securitate semper cogitat, neque non ignarus, qui futuris malls et
periculis non praevidet quando potest. Hine est quod convocatis ex omnibus
regni nostri comitatibus ac districtibus civitatum, oppidorum et liberarum
villarum regiae iurisdictioni pertinentium nunciis et legatis, auditis et dili-
genter intellectis eorum et cuiuslihet ipsorum petitionihus, requisitionibus, 10
informationibus, opinionibus et querelis de praelatorum et baronurn potio-
rumque regni nostri procerum ipsorum etiam legatorum consilio matttra quoque
superinde deliberatione praehabita pro bono et pacifico statu evidentique
utilitate toti us regni nostri quasdam civitates murorum ambit u ci n gend as,
quasdam liberas villas seu oppida civitatis honore sublimandas, quasdam 15
consuetudines, quae potius abusiones videbantur, abolendas, quasdam mode-
randas, quasdam in melius reformandas, quaedarn etiam de novo statuenda
decrevimus, sanximus et ordinavimus prout infra. Ad quam rem una potis-
simuin consideratio mentem nostratn induxit, quod retroactis temporibus,
prout in chronicis legitur Hungarorum, hoc regnum nostrum variis saepe 20
afilictionibus interdum per Bissenos aliquando per Tartaros nonnumquam
per alios paganos novissime vero per Turcos irrogatis solummodo ob mura-
tarum civitatum sett aliarum munition= 2) carentiam et defectum, cum ')
homines ubi se et bona sua recludere sea reducere possent loca fortia non
haberent, quin immo cuncta exposita praedis hostium in propatulo subia- 25
cerent, miserabiles desolationes, tristissimas 4) populorum abductiones et gene-
raliter innumerabilia quae horror est referre et inaestimabilia pertulit detri-
menta. Primo namqtte quorundam subditorum nostrorum precibus inclinati
libertates infra declarandas statuimus, quod in omnibus civitatibus, oppidis,
castris et villis et generaliter ubicumque intra regni nostri ambitum tam 30
in nostris quam aliorum, quorumcumque sint, libra, statera, ulna, rnensura
vini, frugum et generaliter =nes res mensurabiles et ponderabiles pon-
derentur et mensurentur secundum mensuram civitatis nostrae Budensis
demptis tantummodo mensuris 5) decimartun et montium tributis vulgo
hegvarn et in Tewtonico perkreth 6) vocatis ac lucris, censibus, feudis et 35
redditibus presbyterorum et virorum ecclesiasticorum, quos in suis statu et
iustitia, quantitate et valore volumus permanere. Si quis autem contrarium
facere praesumpserit, incidet in poenam amissionis rei ponderatae vel men-
suratae perdendo pro parte ponderata vel mensurata totam rem ponderatam
vel mensuratam. Sanximus praeterea mercatoribus forensibus in civitatibus 40

0 Vorlage: ignomiam.
a) Vorlage: nonicionu.
4) Vorlage: tum.
4) Vorlage: trissessimas.
6) Uber der Zeile nachgetragen. 45
a) Vorlage: perkerth.

www.dacoromanica.ro
373

quibuslibet pannos inci_dete et .acLuIriam_vendere immo nec pauciores sex


staminibus simul vendere ullo tempore etiam diebus nundinarum non licere,
dummodo iidem mercatores sex pannos vel plures habere dignoscantur, si
vero pauciores sex haberent eosdem integros vendere vel commutare valeant
5 atque possint. Quod si secus attentatum fuerit, perdantur quaelibet stamina
contra huiusmodi ordinationem nostram vendita, alienata vet commutata
necnon pecunia, si qua forte soluta fuisset pro eisdem. Decrevimus insnper
quod nullus publicus notarius in causes, quae inter duos laicos vertentur,
sive coram iudice ecclesiastic° sive saeculari procurare audeat vel ullatenus
to advocare, sed nec extraneum testimonium inter cives locum habeat, nec
nobiles seu vizi ecclesiastici inquisitiones possint facere contra eos. Porro
omnibus et singulis civibus hospitibus et populis quarumcumque civi-
tatum nostrarum et liberarum villarum alicui ex principalioribus civitatibus
annexarum a quacumque sententia per eorum indices et cives lata ad
15 magistrum tavarnicorurn nostrorum vel ad iudicium illius civitatis, cuius
libertate talis civitas vel villa libera fungitur,9 liceat appellare, nee ab
eorum ad quos appellatmn fuerit iudicatu vel sententia sit ulterius in aliorum
iudicum praesentiarn procedendum, sed ipsa causa debeat coram eisdem
finaliter terminari. Ad haec quemadmodum ex antiqua regni nostri con-
20 suetudine per divos reges praedecessores nostros et nos hactenus observata
palatinus, comites parochiales aliique honorem seu dignitatem baronatus
tenentes in congregationibus ac generalibus iudiciis quoslibet fures, latrones
et alios malefactores inibi proscriptos et extradatos iudicare, condemnare,
punire seu proscribere consueverunt, veluti 1) nobiles ex speciali gratia regia
25 ipsis concedi consueta in eorum possessionibus etiam malefactores, quos in
maleficiis et culpis deprehendunt, condemnare poenaliter ac punire facultatem
liberam habuerunt, ita et nos in praesenti sanctione duximus statuendum,
quod do cetero pro conservanda pace proque civitatum et villarum uberiori
tranquillitate, pro viarum securitate, pro itinerantium commodo et ut male-
30 factoribus delinquendi materia subtrahatur, omnes et singulae civitates ac
liberae villae seu indices et iurati eorundem huiusmodi malefactores, qui
in eorum tenutis maleficia perpetrassent, quemadmodum et nobiles ex gratia
et donatione regia facere possent, condemnandi et debitis puniendi suppliciis
plenam et liberam habeant facultatem salvo, si ipsi rei et supplieiis digni
35 a regia maiestate obtinuissent gratiam superinde. Si autem palatinus, comites
et aliqui honorem baronatus habentes necnon civitatum rectores huiusmodi
malefactores extradatos comprehendere et punire non possent sed nihilominus
eos culpabiles iudicando proscriberent, eu casu teneantur illi, qui pro-
scriptionem fecerint, tales malefactores proscriptos cunctis iudicibus et
40 iustitiariis regni nostri et etiam omnibus civitatibus denunciare et per eorum
literas maleficii eorundem seriem continentes manifestare. Qui indices et
iustitiarii ac etiam civitatum rectores, postquam huiusmodi literae ad manus
eorum pervenerint, ipsos malefactores, si in eorum tenutis et districtibus
invenerint, possint et valeant immo debeant et teneantur arestare, captivare,
45 1) Ober der Zeile nachgegragen.

www.dacoromanica.ro
374

punire et iuxta eorum demerita dignis affligere suppliciis et tormentis salvo


semper, si a regia rnaiestate veniae gratiam impetrassent. Quod si quis
iudicum, iustitiariorum vel rectorum praodictorum ipsos malefactores, cum
in manus ipsorum inciderint, punire contempserit, sciat se procul dubio
indignationem maiestatis nostrae gravissimam incursurum 1) et a nostra 5
serenitate iuxta qualitatem excessus exinde dependentis irremissibiliter
puniendum,2) nobiles etiam omnino non 8) praesumant eosdem malefactores
fovere, protegere vel aliqualiter defensare sub poena superius annotata.
Sanximus praeterea, ut a modo in antea cives hospites sea iobagiones nostri
regales de nostris civitatibus, possessionibus, oppidis et liberis villis castro- 10
runique nostrorum tenutis in ecclesiarum, nobilium et alterius praeeminentiae
homilium possessiones et e converso earundem ecclesiarum necnon nobilium
et alterius praeeminentiae hominurn iobagiones in praefatas nostras posses-
siones castrorumque nostrorum tenutas et generaliter quilibet liberae con-
ditionis homines de possessionibus nobilium in 4) ecclesiarum possessiones et 15
de ecclesiarum possessionibus in nobilium possessiones temporibus semper
successivis universis et perpetuis liberam, tutam et omnimodam manendi
causa se transferendi habeant facultatem harum nostrarum literarum per
vigorem, his moderaminum limitationibus Clare praesentibus expressatis, ut
quicunique et quorumcumque iobagionum dominus aliqua birsagia sua, 20
quibus iobagio sous aliquo tempore fuisset convictus, infra unius mensis
spatium non exegisset super eundem, ex tune birsagia super eundem io-
bagionem suum ditto mense elapso recipere et eundem iobagionem retinere
non valeat, sod') idem iobagio quo maluerit modo praehabito indemnis
moraturus accedat. Iobagiones autem ultra Drauae fluvium residentes huius 25
libertatis privilegio gauderenolumus, sed potius in suis antiquis consuetudinibus
decernimus permanere. Decernimus insuper et ordinamus, quod nullus ex
praelatis, baronibus, proceribus, nobilibus ant alterius cuiuscumque dignitatis,
ordinis, status et conditionis hominibus, regnicolis et subditis nostris occasione
debiti, delicti, culpae aut maleficii unius personae seu hominis, cuiuscumque 30
status et conditionis existat, audeat vel praesumat civitatem, oppidum vel
villain, ubi talis habitator delinquens culpabilis ant maleficus residere con-
suevit, seu cives, oppidanos vel villanos arestare, detinere vel modo aliquo
impedire, sed si quis contra talem quidquam actionis habet vel habuerit id
in praesentia iudicis sui ordinarii exequatur, prout retroactis temporibus 35
fieri in talibus secundum regni nostri iustitiam consuevit, itaque innoxii
pro nocentibus nullo modo aggraventur. Statuimus etiam et ordinavimus,
quod quemadmoduni antiqua regni nostri haec 8) consuetudo,2) ut si cuiquam
in villa seu possessione alicuius domini terrestris cuiuscumque status et
conditionis tam ecclesiasticus quam saecularis existat aliqualis inferatur 40
iniuria, damnum vel offensa, talis laesus sea damnum passus primo ad do-
Vorlage: ineursum.
2) So Vorlage.
3) Fehlt in der Vorlage.
4) Vorlage: necnon. 45
6) Hierauf: si.

www.dacoromanica.ro
375

minum seu iudicem illius possessionis accedendo iustitiam postulare teneatur 1)


ab eodem, et si talis dominus vel iudex sibi iustitiam facere contempserit,
ad comitem provincialem valeat appellare, et si comes etiam in reddenda
iustitia tepidus fnerit vel remissus, ad nostram regiam maiestatem possit
5 etiam appellare, ita nunc quoque volumus. ut si alieui personae regnicolae 2)
vel extraneae in aliqua civitatum, oppidorum et villarum liberartun nostrarum
per aliquem cuiusvis status existat et conditionis aliqualis iniuria, offensa
vel damnun fuerint 8) irrogatae vel illata, tune talis laesus vel damnum
passus primo coram iudice illius civitatis suam debeat prosequi iustitiam,
10 et si index et iurati ipsius civitatis iustitiam sibi debitam facere recusaverint
vel exhibere distulerint, tune- ipse laesus vel damnum passus ad magistrnm
tavarnicorum nostrorum suam causam attrahere valeat atque possit, deinde
si etiam ipse magister tavarnicorum nostrorum super huiusmodi querela
iustitiam ministrare contempserit, tune liceat annotato laeso vel damnum
15 passo ipsius magistri tavarnicorum iudicio dimisso suam causam in nostrae
maiestatis praesentiam attrahere, nosque uti ex regiminis nostri regalis of-
ficio tenernur unicuique ministrabimus iustitiae eomplementum. Quod si
quispiam laesus vel damnum passus hoc ordine non servato auctoritate propria
se praesumpserit vindicare et sibi satisfactionem recipere, tails transgressor
SO bolus nostri decreti in facto potentiae convincatur, cum neminem liceat
nulla postulata iustitia propria se auctoritate vindicare. Decrevimus etiam
quod in quibuscumque causis et processibus, de quibus iudices causarum
quarumcumque nonam et decimam ab ilia parte quae causam obtinet reci-
pere consueverunt, de cetero non ab ipsa parte quae causam obtinet sed ab
55 illa quae in ipsa causa convincetur recipere debeant iudices illius causae et
extorquere, cum non sit aequurn, ut quilibet instus pro iniustis puniatur
et in rebus daninificetur. Statuimus etiam quod quilibet civis et inhabitator
nostrarum 4) quarumlibet civitatum earum a. modo in antea ad collectas no-
stras regales et contributiones pro rata, non obstantibus quibuscumque li-
30 bertatibus ipsis hactenus datis et in posterum per nos et nostros successores
concedendis, quas quoad praernissa ipsis non volumus ullatenus suffigari,
solvere -et cum aliis nostris civihus contribuere teneantur. Si vero per nos
vel nostros successores aliquos cives nostros libertare et exemptos facere
contigerit, tune et eo casu nos et nostri successores praedicti quidquid ipsi
35 cives libertati ad collectas solvere deberent, id de communitatis computo
defalcando ad nostram teneantur et debebunt recipere rationem. Item licet
cives nostri Budenses inter ceteras eorum libertates tali libertate per nostros
praedecessores ipsis largita et concessa ac per nos confirmata freti et usi
hucusque dignoscuntur, ut puta quod onmes et singuli tam regnicolae 2)
40 quam extranei mercatores universas et quasiibet res merchnoniales ac bona
venalia et commutabilia tarn ascendendo quam descendendo in ipsorum civium

1) Vorlage: teneantur.
2) Vorlage: regniculae.
3) Vorlage: fuerit.
45 ') Mier der Zeile nachgetragen.

www.dacoromanica.ro
376

Budensium medic) deponere ac depositas inibi vendere et commutare abin-


deque nullatenus alias abducere neque deportari facere debuissent et fuis-
sent assueti, tamen quia nunc facta generali congregatione quarumlibet ci-
vitatum, oppidorum et liberarum villarum nostrarum regalium habito super-
inde consilio visum ac consultum exstitit, ut pro ampliori fructuositate et 5
uberiori statu, commodo et communi bono regni et regnicolarum ac praecipue
civium et mercatorum nostrorum, ne propter utilitatem et augmentum unius
civitatis tota regni nostri communitas damnum et incommodum suscipiat
et nocivum percipiat detrimentum, omnes et singuli mercatores nostri
videlicet regnicolae 1) de regno nostro exeuntes et in regno nostro corn- 10
morantes universas et quaslibet ipsorurn res mercimoniales et bona ve-
nalia seu commutabilia per totum nostrum regnum et extra ipsum reg-
num quocumque quotiescumque et quandocumque voluerint libeam,
meram, plenum et securam deducendi, deferendi, pellendi, reducendi, de-
ponendi ac depositas vendendi, commutandi ac abinde deferendi et deduci 15
faciendi ac cum eisdem iuxta eorum voluntatis libitum disponendi habeant
facultatem, non obstantibus quibuscurnque libertatibus et privilegiis dictis
civibus nostris Budensibus super praemissa rerum depositione quomodolibet
datis et concessis, quas et quite quoad praemissa ex certa scientia revo-
camus, exemptis extraneis, qui teneantur in praernissis antiquam consue- 20
tudinem observare.2) Insuper omnes et singuli cives civitatum, quas de novo
creavimus quibusque alias civitatum constitttimus libertates, et 9 si de iudi-
catu et sententia iudicum et iuratorum suorum noluerint contentari, ad
ilium civitatem cuius libertate funguntur ant ad magistrum tavarnicorum
nostrorum- valeant appellate ita tamen, quod postquam magistrum tavarni- 25
eorum elegerint, ad iudices et inratos incriminare non4) valeant, nee e contra
ad nullum ulterius nisi si opus fuerit ad praesentiam nostrum personalem
appellatio possit fieri quovis modo. Sanximus nibilominus statuentes, ut
cives et hospites nostri quarumlibet civitatum nostrarum regalium intra
ambitum et clirnata regni nostri existentium dona seu munera ipsorum in 30
novo quolibet anno praetextu strennarurn regiae maiestati debita sic et eo
modo nostrae maiestati dare et solvere, quemadmodum noviter convenimus
cum eisdem et in quarumlibet civitatum, oppidorum et villarum nostrarum
literis per nos ipsis concessis inter alias eorum libertates Clare exprimuntur,
debebunt et tenebuntur. Praeterea magistro ianitorum nostrorum tempore 35
in praefixo non plus quam sex florenos et cum eisdem nostris muneribus
anus singulis solvere teneantur. Dum autem, ubi et quando nostrum sett
reginalem claritates in aliquam civitatum, oppidorum et liberarum villarum
regni nostri intrare contigerit, ex tune cives et hospites loci illius, in quem
ingressurn fecerimus, nostrae aut reginali maiestati victualia opportuna ad 40
unum prandium et unam coenam, si prandium et coenam ibidem habere
voluerimus, aut prandium vel coenam tanturnmodo, et si nisi semel nos
1) Vorlage: regniculae.
2) Vorlage: observari.
3) So Vorlage. 45
4) Ifierauf noehmals: non.

www.dacoromanica.ro
377

ibidem comestionem habere contigerit, abundanter dare et administrare


teneantur, magistro vero agasonum eivitates, per quas nostram sett reginalem
maiestatem transire contigerit, illius scilicet civitatis artifices cuiuslibet generis
ut puta omnes pellifices unurn pellicium, omnes frenatores ['num frenum
5 et sic de singulis aria vice duntaxat in anno quandocumque nos inde
transire contingat et non aliter dare et encaeniare teneantur, demptis tanturn-
modo civitatibus, quae ad praernisSa ex antiqua consuetudine nullatenus
obligantur,l) ceteris vero oflicialibus tam nostris quam reginalibus videlicet
pincernarum et dapiferorum magistris, dispensatori, ostiariis,2) eoquis et aliis
10 quibuscumque nihil penitus dare sett solvere teneantur. 12isp_osuinus etiam
de mod° ac consuetudine ab antiquo solitis observari, quod praelati et
quipiam viri ecelesiastiei causas aliquas inter regnicolas 3) nostros motas a
modoque et in antea qualitercumque quandocumque et ubieumque movendas
et suseitatas ut puta iudicium saeculare concernentes iudicare et definire')
15 minime valeant neque possint, et e converso barones, comites provinciarum
et alii regni nostri nobiles civesque et hospites causas aliquas, lites seu
quaestiones forum videlicet ecclesiasticum tangentes discutere et iudicare
non valeant neque praesumant. Et si inter ipsos viros ecclesiasticos ab
una, parte vero ex altera indices saeculares praetaxatos super aliquibus
20 causas in eorum praesentia vertentibus circa ipsarum causarum iudicium,5)
cuius videlicet ipsorum iudicio pertineat, discordia seu disceptatio aliqualis
exstiterit suborta, ex tune partes eaedem causas sett causam huiusmodi
litigiosas in specialem nostram praesentiam, ubi deo duce pro tune fuerimus
constituti, cum praelatis et baronibus nostris dirimendas transmittere tene-
25 antur, ubi decernentes sanciemus ad cuius partis iudicium sett forum spectare
debeant et pertinere causae praenotatae. Insuper quemadrnodum et ab
antiquo iuxta statuta regia aurum, argentum, cuprum et alia metalla de
regno nostro educi prohibita existunt, ita inter alias 6) constitutiones civi-
tatibus, oppidis et liberis villis ad praesens editas sanximus et statuirnus,
30 ut in qualibet civitatum, oppidortun et liberarum villarum duo iurati
cives ad id idonei per iudicem et cives eligantur, qui quibuslibet ligatio-
nibus et obstructionibus ballarum, vasorum ac aliorum ponderum ligan-
dorum interesse et eaedem conspicere debeant, sine quibus civibus ad
id deputatis nulli mercatores, institores ac alii quicumque commutatores
35 ipsorum ballas ac alia pondera ligare aut concludere praesumant. Quas
quidem ballas et pondera iidem duo cives eorum sigillorum appositione
consignare debeant et rnunire. Et si contra factum Merit, ex tune ipsae
ballae vel mercimonia non inspectae nee sigillata ut praemittitur totaliter
amittantur et fisco nostro regali penitus applicentur. Quibus quidem ballis
40 ac aliis quibusvis .ponderibus sic ligatis et consignatis ad locaque trice-
1) Vorlage: obligatur.
2) Vorlage: hostiariis.
3) Vorlage: regniculas.
4) Vorlage: diffinire.
45 5) Vorlage: iudicum.
6) Hierauf durchgestrichen: civitates.

www.dacoromanica.ro
378

simarum nostrarum deductis et portatis, si in casu nostri tricesimatores nut


eorundem officiales talibus sigillationibus fidem nollent adhibere sed huius-
modi ballas praetenderent disligare, ex tune si currus in quibus ballae et
pondera deferuntur magni onerati in vulgo masa dicti exstiterint, unam
marcam auri vel sexaginta quatuor florPnos aut monetam eiusdem valoris, 5
si vero currus medius modicus seu parvus foret, tune median] marcam nut
florenunt vel monetam aequivalentes ad temonem ipsius currus appendendo
easdem ballas et pondera disligare et conspicere valeant 1) atque possint.2)
Et si in huiusmodi ballis seu ponderibus aurum, argentum vel aliae res
prohibitae non reperirentur, ex tune tricesimator amittat marcam seu pecu- 10
niam appositam, quae domino earundem rerum seu mercatori debeant remanere,
si vero aurum, argentunt vet aliae res prohibitae repertae fuerint in ipso
cum et inventae, tune non solum eaedem res prohibitae sed etiam aliae
universae et bona quaevis in ipso curru et balla existentes et habita simul
cum marca sea pecuniis huiusmodi per ipsos tricesimatores aut eorum offi- 15
ciales auferantur et recipiantur. Statuimus etiam et ex deliberatione decre-
vimus, ut nullus omnino mercatorum alterius etiam cuiusvis regni, status,
conditionis et praeeminentiae homin um res mercimoniales ac bona quaevis
venalia et commutabilia forensium et extraneorum sub nomine rerum et
mercantiarum propriarum, prout in talibus astutia aliquorum hactenus facere 20
consuevit, attentare, recipere, tenere, conservare, vendere, commutare seu
etiam modo quovis expedire societatesque cum ipsis forensibus contrahere,
facere, stabilire, ordinare et firmare ratione atque causa, ut sub colore huius-
modi societatis praemissa libere exerceant dictoque nostro decreto contra
faciant, ullatenus audeat atque possit. Contrarium vero facientes rerum 25
omnium atque bonorum sub huiusmodi cauculosa collusione in nostri prae-
sentis edicti contempt= et in regnum nostrum apportatarum, venditarum
et vendendarum, commutatarum et cornmutandarum irremissibilem perdi-
tionem et fisco nostro regio applicationem personasque ipsas poenain arbi-
trariam nostrae maiestatis incurrere volumus eo facto toties, quoties in 30
contrarium praemissorum per quempiam contra factum Merit seu etiam
attentatum. Praeterea quia noviter certis iustis et rationabilibus causis moti
pro reipublicae utilitate totiusque regni conservatione, pro qua etiam retro-
actis temporibus praedecessores nostri Hungariae reges multa statuta multasqtte
consuetudines inducere curarunt, una cum praelatis, baronibus ac regni nostri 35
potioribus proceribus decrevimus, ut universi mercatores, negotiatores et
alii cuittscumque status et conditionis homines extra regni nostri limites
mercimonia seu l'PS mercimoniales et venales deferentes et exportantes tri-
cesimam pattern quemadmodum de illis quae introducuntur in regnum
solvere et administrare teneantur, idcirco in praemissi nostri decreti noviter 90
instituti aliqualem alleviation= et etiam recompensarn sanximus et ex
liberalitate regia concessimus, quod huiusmodi mercatores ac negotiatores
et alii praenominati per quaecumque loca tributorum seu teloniorum no-
1) Vorlage: valeat.
2) Vorlage: possit. 45

www.dacoromanica.ro
379

strorum regalium cum') personis, equis, curribus et quibuscumque eorum


mercimoniis ac rebus et bonis universis libere et expedite sine aliquali
solutione tributaria transire valeant toties, quoties eis fuerit opportunum,
mandantes tributariis nostris quibuslibet tam praesentibus quam futuris,
5 quatenus huiusmocli personas sub poena nostrae gravissimae indignationis
contra formam praernissae libertatis nullatenus impedire neque ab eis tributum
aliquod petere et exigere audeant vel praesumant. Ceterum cum in omnibus
regnis reges quadam praerogativa praecipua rnonetam tarn auream quam
argenteam cudi facere liberam habeant facultatem, inhonestum satis et dete-.
10 stabile videretur, quod pecunia cusa per cudentis ditionem cursum et
expositionem debitam non haberet, sed multo detestabilius si cirrumcideretur
vel elideretur aut modo aliquo vitiaretur, cupientes igitur his enormibus
casibus salubribus remediis obviare, requisite super eo praelatorum, baronum
procerumque nostrorum necnon universorum civium civitatum regalium
15 praesentialiter constitutorum consilio pro utilitate totius regni pariter et aug-
mento proque iustitiae splendore conservando ordinavimus et etiam statuimus,
quod nullus omnino hominum cuiuscurnque status et conditionis existat
audeat vel praesumat pecuniam nostrain regalem sive auream sive argenteam
dummodo iusta et recta sit, reiicere vel aliqualiter refutare, item nec cir-
20 cuncidere, graves a levibus secernere vel aliquo artificio seu ingenio vitiare.
Contrariurn quidem attentare praesumentes hoc modo debeant puniri videlicet
ills vel illi, qui pecuniam eandem recipere recusaverint, cadant in poenam
amissionis pecuniae, quae sibi deberetur, vel rei pro qua pecuniam solvere
teneretur, ita quod iudex et iurati illius loci illam pecuniam vel rem
25 habeant 2) et debitor a creditore suo ac emptor a venditore proinde liber sit
et absolutus ac si eidem dictam pecuniam persolvisset, ille vero vel
qui regiam pecuniam circumcidere, diminuere, eligere vel vitiare prae-
sumpserint ut praefertur, tarn falsarii et malefactores non tanturn in rebus
sed etiam in personis iuxta regni nostri consuetudinem antiquam puniantur.
30 Quod si facere ipsi iudices et iurati, in quorum manus tales transgressores
inciderint, [nol]tierint8) et eos impune abire1) permiserint, pro pecunia vel
re relaxata in tanta quantitate pecuniae vel valore ipsius rei fisco regio 5)
subiaceant condemnati, pro falsariis vero dimissis illam poenam incidant sive
pecuniariam sive personalem, quam nostra rnaiestas eis duxerit imponen-
35 darn et etiam infligendam. Verum ut ipsa pecunia nostra in sua rectitudine
conservetur, nullus praesumat ipsam decidere vel vitiare. Sanximus etiam
quod in qualibet nostra civitate sit 5) cambsor regius, qui solus cambiendi
et commutandi pecuniam videlicet pro florenis aureis monetam et pro mo-
neta florenos aureos babeat7) facultatem, interdicentes universis et singulis
40 ') Vorlage: aut.
2) Vorlage: hrent.
3) Loch, 0.3 Centimeter Breit.
4) Ober der Zeile nachgetragen.
5) Verbessert aus: regni ; hierauf gestrichen: nri.
45 ") Vorlage: si.
7) Vorlage: aurei habeant.

www.dacoromanica.ro
380

regnicolis ') nostris et etiam extraneis cuiuscumque status et conditionis


existant, ut de cetero cambire ,seu commutationem aliquam de petunia
pro petunia et florenis aureis facere non valeant neque possint sub poena
amissionis ipsius pecuniae cambsae vel cambiendae, quae eidem cambsori
regio nomine fisci nostri debeat apportari. Demum cum praedecessores 2) 5
nostri reges Hungariae probabili 2) sanctione statuentes,4) ut inter limites
regni nostri Hungariae nulli sales expeditionem seu curs= habere deArent
nisi tantunmodo sales qui in ipso regno nostro effodiuntur, nostra quoque
maiestas considerans hanc sanctionem fore iustissimam et honestam, cum
quodam modo pars sit magna dementiae id quod de suo quisquam habere to
potest ab alio mutuarel similiter statuit sanctiendum habito tamen prius
superinde nostrorum praelatorurn, baronum ac procerum consilio ac deli-
beratione praematura, quatenus de cetero nullus omnino hominum cuius-
cumque status, dignitatis et conditionis existat sive regnicola 6) sive advena
audeat vel praesumat sales alicuiusmodi praeterquam solummodo sales nostros 15
regales in regno effossos intra regnum nostrum inducere, deferre, vendere,
emere, distrahere, consurnere vel aliqualiter habere sub poena inferius
annotata videlicet, quod si apud quospiam, cuiusvis status et conditionis
existat, reperti fuerint huiusmodi sales in regno nostro non effossi, ille vel
illi apud quos fuerint 6) primo perdant et amittant 7) ipso facto protinus 20
ipsos sales, si vero quisquam venumdaverit antequam apud eum reperi-
entur, tune ad solutionem pecuniae irremissibiliter teneatur,8) quos sales
vel 9) quam pecuniam camararius regius nomine fisci regalis indilate inferat
et exigat ab eisdem. Denique pro commni bono et totius utilitate regni
providere volentes, ne aurum ant argentum; quod in ipso regno effoditur, 25
extra regnum per quempiam deferatur, nisi prius conversum fuerit in mo-
netam, hoc etiam salubri remedio duximus statuendum videlicet, ut nemo
montanus cuiquam hominum cuiusvis status et conditionis existat aurum vel
argentum publice vel secrete vendere, nemoque omnino montanus cuiusvis
etiam status et conditionis existat a montano seu laboratore emere audeat 30
vel praesumat, sed onine et totum aurum quod queritur,") ubique per regni
nostri climata effoditur et etiam invenitur, debeat sine aliquali diminutione
camerae regalis monetae tam aureae quam argenteae 11) praesentari et 12)
vendi 19) camerario regio pro pretio et pretiis hactenus limitatis, item nec ab
1) Vorlage: regniculis. 35
2) Vorlage: depraecessores.
3) Vorlage: pro labili.
4) Scilicet: sanxerunt.
5) Vorlage: regnieula.
8) Scilicet: repeal. 40
7) Vorlage: ammittat.
8) Vorlage: teneantur.
9) Hierauf durchgestrichen: ad.
10) Vorlage: queruntur.
11) Vorlage: argentei. 45
12) Fehlt in der Vorlage.
13) Vorlage: viderentur.

www.dacoromanica.ro
381

alia aliqua persona causa mercationis et venditionis publice vel secrete


emi ant vendi liceat aurum vel argentum, etiam si de alienis partibus ipsum
aurum et argentum ad hoc regnum praesentaretur, sed semper quicumque
venditor 1) illud debeat camerario regiae monetae praesidenti vendere et nulli
5 alteri ipseque camerarius dare sibi pretium non secundum aestimationem
montanorum sed prout in loco, obi tune fiet venditio, teneatur, pro Lisa
vero proprio videlicet pro vasis 2) aureis et argenteis balteis et aliis ad
culmen 8) vel ornatum spectantibtis laborandis onus quisque vendendi et
emendi liberarn habeat facultatem. Si quis autem forte contrarium facere
10 praesumpserit et venditor 4) annuli vel argentum et emptor pecuniam amittat
ipso facto, quod aurum vel argentum quaeve petunia fisco nostro regio pro
medietate et pro reliqua medietate accusanti, si quis accusator exstiterit,
applicetur. Ob hoc etenim nolumus, quod quisquarn ancient vet praesumat
acorn sea ]apidem ilium, in quo auri vel argenti qualitas dignoscitur habere,
15 item neque testam sea intimam pro argenti fusione et financia tenere exceptis
duntaxat aurifabris, insuper nec separandi cum aqua aurum ab 5) argento
artem exercere nisi b) ille vel illi, quibus huiusmodi officia duxerimus com-
mittenda specialiter. In quorum et singulorum testimonium firmitatemque
perpetuarn praesen s nostras literas privilegiales pendentis et authentici novi
20 sigilli nostri duplicis munimine iussimus roborari. Datum per manus reve-
rendi in Christo patris et domini, domini Eberhardi eadem dei et apostolicae
sedis gratia episcopi Zagrabyensis, aulae nostrae regiae summi cancellarii
fidelis nostri dilecti, anno domini millesimo quadringentesimo quinto, nono
Kalendas Decembris, regni autem nostri anno decimo septimo. Venerabilibus
25 in Christo patribus et dominis Valentino tituli sanctae Sabinae sacrosanctae
Romanae ecclesiae presbytero cardinali, ecclesiae Quinqueecclesiensis go-
bernatore, Johanne Strigoniensi, Collocensi sede vacante, Andrea Spalatensi,
Jadrensi sede vacante et altero Andrea Ragusyensi archiepiscopis, Luca Wara-
diensi, Stephano Transsiluanensi, eodern domino Eberhardo Zagrabyensi,
30 Agriensi sede vacante, Johanne Bosnensi, Vesprimyensi sede vacante, Johanne
Jaurieyensi, Vachyensi sede vacante, fratribus Dosa Chanadiensi et Hynkone
Nitryensi electis ac Thoma Sennyensi ecclesiarum episcopis ecclesias dei
feliciter gubernantibus, Syrirnyensi, Traguryensi, Scardonyensi, Nonensi,
Tinynyensi, Sybynycensi, Macarensi, Ffarensi et Corbauyensi sedibus va-
35 cantibus. Necnon viris magnificis Nicola() de Gara praedicti regni nostri
Hungariae paltitinp, Johanne filio Herrychy et Jacobo Lachk vaivodis nostris
Transsiluanis, comite Frank filio quondam Konyae bani iudice curiae nostrae,
Paulo Bisseno et altero Paulo de Pechy Dalmaciae, Crouatiae praedictorurn
ac totius Sclauoniae regnorurn nostrorum, Johanne de Maroth Machouiensi
40 banis, honore banatus Sceurynyensis 7) vacante, Nicolao Trewtel de Neuna
7) Vorlage: venditur.
2) Vorlage: vagis.
6) So Vorlage.
4) Vorlage: vendere.
45 6) Vorlage: auto vel.
6) Vorlage: si.
7) Vorlage: Sceuynyensi.

www.dacoromanica.ro
382

tavarnicorum et comite de Posega, honore magistratus ianitorum nostrorum


vacante, Martino Ders dapiferorum, Laurencio de Thar pincernarum, Petro
Cheh agasonum nostrorum magistris, Sylstrangh comite Posonyensi aliisque
quampluribus regni nostri comitatus tenentibus et honores.

1548. 6

1405 Dezember 6. Der Kolozsmonostorer Konvent beglaubigt fur


Nikolaus Mien von Klausenburg und Genossen die Urkunde des Konigs
Sigmund von 1405 Nr. 1534, betrejend die seeks von dem Konige
Sigmund an die Stadt Klausenburg geschenkten Malden.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, schadhaft, rund, weisses Wachs 10
in Wachsschiissel, an weiss-roter Seidenschnur angehangt.

Nos conventus monasterii beatae Mariae virginis de Clusmonstra


significamus tenore praesentium quibus expedit universis, quod providi viii
et honesti Nicolaus dictus Min pridem index de Coluswar et Caspar scho-
lasticus ac notarius civitatis praedictae ad nostram personaliter accedentes 15
praesentiam exhibuerunt nobis quasdam literas privilegiales, pendentis et
authentici sigilli 1) serenissimi principis domini Sigismundi dei gratis illustris
regis Hungariae et cetera domini nostri gratiosi patentes 1) tenoris subse-
quentis, patentes nos humili precum instantia, ut easdem de verbo ad verbum
transcribi et sub transcripti forma redigi facere ac eis concedere dignaremur 20
ad cautelam. Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde des Konigs Sig-
mund von 1405 .Nr. 1534.) Nos enim petitionibus praedictorum Nicolai dicti
Mein et Casparis scholastici civitatis praedictae iustis et iuri consonis annu-
entes praedictas literas regales privilegiales, non abrasas, non cancellatas
nec in aliqua sui parte vitio caliginis offuscatas sad mera plenitudine veri- 25
tatis praepollentes de verbo ad verbum transcribi et in hanc forrnarn literarum
nostrarum similiter privilegialium 2) redigi fecimus tiberiorem ad cautelam.
Datum tertia die post festum sanctae Barbarae virginis, anno domini mille-
simo quadringentesimo quinto.

1549. 30

1405 Dezember 29. Konig Sigmund bekrtiftigt fur Anthonius,


den. Sohn Nikolaus' von Somkerek, und Genossen die Urkunde des
Konigs Sigmund von 1405 Nr.1527, ferner die Urkunde des Weissen-
burger Kapitels von 1405 Nr. 1540 mit der Urkunde des Konigs
Sigmund von 1405 Nr. 1528, betrefend die Besitzungen Scharberg 36
und Gernyeszeg.
') So Vorlage. Scilicet: literas sigilli muninnne roboratas, patentes.
2) Auf Rasur.

www.dacoromanica.ro
383

Orig. Perg. Archie der Grafen Teleki, Marosrdsdrhely. Siegel war an grun-
roter Seidenschnur angehangt.
Druck: Barabcis Cod. Teleki I, 305.

Von der Kanzlei: Commissio propria do-


5 mini regis.
[S]igismundus1) dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,
Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex, marchio Brandem-
burgensis, sacri Romani imperii archicamararius. Bohemiae et Lucemburgensis
heres omnibus Christi fidelibus praesentibus pan et futuris praesentium
10 notitiam habituris salutem in salutis largitore. Caelestis altitudo consilii supra
cuncta tenens imperium in excelsis ad hoc in orbe terrarum regum et
principum constituit potestates,a) ut ipsi elevatis in circuitu oculorum
circumspectibus illis suum domum regium suaeque regiae munificentiae
dextram porrigant adiutricem, quos fidei sinceritas et devotionis fidelitas
15 virtutumque urbanitas digne et merito recommendant. Proinde ad universorum
notitiam harum serie volumus pervenire, quod fidelis noster vir nobilis
Anthonius filius Nicolai de Sumkerek9 sua ac Johannis fratris sui uterini
in personis in nostrae celsitudinis veniens conspectum exhibuit nobis quasdam
duas literas unam ut puta nostram regiam patentem, secretion novo rotundo
20 sigillo nostro consignatam super perennali donatione quarundam possessionum
Sarumberk et Gernyezegh vocatarum ac tributi in Sarumberk praedicta
exigi consueti in partibus nostris Transsiluanensibus in comitatu Tordensi
habitarum et existentiurn, ad valorem seu numerum quinquagiuta integrarurn
sessionum uti fertur se extendentium, quae ad manus nostras regias pro
25 aliis possessionibus Harina, Belak et Neech vocatis, in praetactis partibus
nostris Transsiluanis situatis titulo concambiali a viris magnificis Frank
comite iudice curiae nostrae et Symone ianitorum pridem nostrorum regalium
magistro filiis scilicet quondam Koniae bani de Zechen devenerunt,4) et
aliam similiter patentem bonorabilis capituli ecclesiae Albensis Transsiluanae
30 super legitima statutione possessionum praefatarum ac tributi pro eisdetn
Anthonio filio Nicolai ac Johanne fratre suo carnali rite factis confectas
tenorum subsequentium, supplicans exinde maiestati nostrae humiliter et
devote, ut easdem ratas, gratas et acceptas habendo nostrisque literis privi-
legialibus verbotenus inseri faciendo pro ipsis eorumque heredibus innovantes
35 perpetuo valituras dignaremur confirmare. Quarum unius scilicet nostrae
regiae literae patentis tenoris est. (Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund
von 1405 Nr. 1527.) Alterius siquidem ut puta annotati capituli ecclesiae
Albensis Transsiluanae literae tenor per omnia sequitur in haec verba.
(Folgt die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1405 Nr. 1540 mit der
40 Urkunde des Konigs Sigmund von 1405 Nr. 1528.) Nos igitur humillimis et
devotis ipsius nobilis yin Anthonii filii Nicolai de Sumberk supplicationibus
1) Raton fx r S leer gelassen.
2) Vorlage: potestatas.
8) Gebessert aus: Sumberk.
45 4) Vorlage: deventarum.

www.dacoromanica.ro
384

nominibus quibus supra nostrae per eum subjective oblatis maiestati regia
benignitate exauditis et clementer admissis praefatas binas literas nostram
scilicet sub dicto novo rotundo et secretion sigillo nostro emanatarn et
annotati capituli ecclesiae Albensis Transsiluanae patentes, non abrasas, non
cancellatas nec in aliqua sui parte vitiates sed prorsus omni suspicionis 5
vitio destitutas, immo merae et sincerae veritatis integritate praepollentes
praesentibusque literis nostris privilegialibus de verbo ad verbum sine dimi-
nutione et augmento aliquali insertas quoad omnes ear= continentias,
articulos et clansulas acceptanms, approbanms et ratificamus, eas nihilominus
requirentibus eximiis fidelitatibus et fidelium obsequiorurn laude dignorum 10
et praeconio attollendorum meritis et sinceris complacentiis praefati Anthonii
per ipsum nobis et sacro nostro diademati, immo toti regno nostro cum
summa fidelitatis constantia et vigilantia curiosa et laborum instantia assidua
ferventer impensis et intrepide exhibitis auctoritate regia et potestatis pleni-
tudine ex certaque nostrae maiestatis scientia, praelatorum etiam et baronum 15
nostrorum consilio praematuro ac uniformi decreto eorundem simul cum
praemissa possessionaria donatione et legitima statutione superius in earundem
tenoribus latius enodatis pro eisdem Anthonio filio Nicolai et Johanne fratre
suo uterino eorumque heredibus et posteritatibus universis absque alieni
iuris praeiudicio innovantes perpetuo valituras confirmamus praesentis scripti 20
nostri patrocinio mediante. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuarn
praesentes concOssimus literas privilegiales pendentis et authentici sigilli
nostri novi ditplicis munimine roboratas. Datum per mantis reverendissimi
in Christo patris et domini, domini Ebehardi eadem dei et apostolicae sedis
gratia episcopi Zagrabyensis aulae nostrae summi cancellarii fidelis nostri 25
dilecti, anno domini M quadringentesimo quinto, quarto Kalendas mensis
Jan uarii, regni nostri anno decimo septimo. Venerabilibus in Christo patribus
et dominis Valentino tituli sanctae Sabinae sacrosanctae Romanae ecclesiae
presbyter° cardinal] et ecclesiae Quinqueecclesiensis gubernatore, Johanne
Strigoniensi, Collocensi et Jadrensi sedibus vacantibus, Andrea Spalatensi et 30
altero Andrea Ragusiensi archiepiscopis, Luca Waradiensi, Stephano Trans-
siluano, eodem domino Eberhardo Zagrabyensi, Agriensi sede vacante,
Johanne Boznensi, Wesprimiensi sede vacante, Johanne Jauriensi, Vacyensi
sede vacante, fratribus Dosa Chanadiensi et Hynkone Nitriensi electis et
Thoma Seniensil) ecclesiarum episcopis ecclesiam dei feliciter gubernantibus, 35
Sirimiensi, Traguriensi, Scardonensi, Tininiensi, Noneusi, Sibinicensi, Cor-
bauiensi, Macarensi et Ferensi sedibirs vacantibus. Necnon magnificis viris
Nicolao de Gara regni nostri Hungariae palatino, Johanne et Jacobo vaivodis
nostris Transsiluanis, comite Frank filio quondam Koniae bard iudice curiae
nostrae, Paulo Bisseno et altero Paulo de Pech Dalmaciae, Croaciae prae- 40
dictorum ac totius Sulauoniae, Johanne de Marouch Machouiensi banis,
honore banatus Zeuriniensis vacante, Nicolao Treutul de Neuna tavarnicorum
et comite de Posega, magistratus ianitorum nostrorum honore vacante,
Martino Ders dapiferorum, Laurencio de Thar pincernarum, Petro Cheh
1) Vorlage: Beniensi. 45

www.dacoromanica.ro
385

agasonum nostrorum magistris, Silstrang comite Posoniensi aliisque quam-


pluribus regni nostri comitatus tenentibus et honores.
Von der Kanzlei: Cornmissio propria do-
mini regis.

5 1550.
1406 Januar 7. Das Weissenburger Kapitel bezeugt, dass Do-
rothea, die Gattin Michaels von Sard, find Genosse gegen Nikolaus
Demeth von Weissenburg Einsprache erhoben haben, betreffend ein
Steinhaus in Weissenburg.
10 Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1408, Gleichzeitige Ausfertigung,
Ungar. Landesarchiv Budapest.

Nos capitolurn ecclesiae Transsiluanae significamus tenore praesentiurn


quibus expedit universis, quod provida domina Dorothea consors Mychaelis
literati de Sard Elia quondam Johannis Farkasy de Alba sua ac Ladislai
15 fratris sui carnalis in personis ad nostram personaliter accedendo praesentiam
per mod urn protestationis nobis significare curavit, quod reverendus in Christo
pater dominus Stephanus dei et apostolicae sedis gratia episcopus et prae-
latus noster venerandus domum ipsorum lapideam in civitate Albensi versus
macellum in loco Pori constructam, hire successorio ipsos contingentem, tec-
20 tura, curia et aliis aedificiis nonnullis propter combustionem destitutam
Nicolao Demeth de Alba praedicta patri videlicet Mychaelis literati domini
et mariti sui praedicti instaurare et reaedificare commisisset tali conditione
mediante, ut quamcumque pecuniae quantitatem pro reformatione ipsius domus
idem Nikolaus exponeret, donee ipsa domina Dorothea et Ladislaus frater
25 suus ant sui successores de huiusmodi quantitate pecuniae pro restauratione
dictae domus expositae satisfacere valerent, idemque 1) Nicolaus rehabita sua
petunia ad aedificationem praescriptae domus exposita eisdem domum ip-
sorum praenarratam reddere et resignare teneretur, medio autem tempore
ipsam domum inhabitandi liberam haberet facultatern. Verum ut ipsi perce-
30 pissent, idem Nicolaus contra ipsorum voluntatem quaedam aedificia videlicet
stabula et ovilia in curia eiusdem domus facere intenderet adeo, ut in re-
demptione domus ipsorum ipsos succumbere ac eandem sibi vendicare cona-
retur. Uncle facta huiusmodi protestatione prohibuit eundem Nicolaum et
alios quoslibet ab ulteriore domus ipsorum seu curiae praefatae aedificatione,
35 sive quovis coloris titulo se intromittere vellent de eadem, testimonio prae-
sentium mediante. Super quo literas nostras protestatorias et prohibitorias
petiit emanari, quas nos eidem concessimus communi iustitia suadente. Datum
secundo die festi epiphaniarum domini, anno eiusdem inillesitno quadrin-
gen tesimo sex to.

40 1) So Vorlage. Satzbau fehlerhaft.

Ihkundenbuch III. 25

www.dacoromanica.ro
386

1551.
1406 Februar 26. Konig Sigmund bestatigt fur die sieben Stah le
die Urkunde des Konigs Sigmund von 1387 Nr. 1214 enthaltend die
Urkunde der Konigin Maria von 1383 Nr. 1172 mit der Urkunde
des Konigs Ludwig I. von 1366 Nr. 860 enthaltend die Urkunde 6

des Konigs Karl von 1317 Nr. 350 mit der Urkunde des Konigs
Andreas II. von 1224 Nr. 43, betreffend die Siebenbiirger Deutschen
von Broos bis Draas.
Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel, toeisses Wachs, an grilner Seidenschnur
angehelngt, derselbe Stempel mie Nr. 1531 A. Die ilbrigen Uberlieferungen ent- 10
halt folgende Ubersicht:
K6nig Sigmund 1406
Orig.

Weissenbnrger Kapitel 1423 Kiinig Mathias 1486


Orig. Orig. 15
1 1

Weissenbnrger Kapitel 1428 Kiinig Wladislans II. 1493


Orig. Orig.

Kiinig Ferdinand I. 1552


Orig.

Honig Stephan 1583 20


Orig.

First Gabriel Bethlen 1627


Orig.

Alle pier genannten Origg. befinden sick im Hermannst. Archiv.


Druck: Teleki Hunyadiak kora XII, 290. 25

Sigismundus dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Rarnae,


Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Cumaniae Bulgariaeque rex ac marchio Bran -
demburgensis, sacri Romani imperii archicamararius necnon Bohemiae et
Lucemburgensis heres omnibus Christi fidelibus praesentibus pariter et futuris
praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Dum fidelium 30
subditorum preces legitimas ad exauditionis gratiam admittimus, regiminis
solium ampliamus et eorum vota ad fidelitatis opera ferventius incitamus.
Proinde ad universorum tam praesentium quam futurorum notitiam harum
serie volumus pervenire, quod cum nos praelatorum, baronum et potiorum
regni nostri procerum communicato consilio et sana exinde deliberatione 35
subsecuta id statuentes decreverimus et ubique in regno nostro fecerimus
publice proclamari, ut universae literae excellentissimi principis domini
Lodouici olim regis Hungariae et cetera sub ipsius secreto sigillo tantum-
modo et serenissimarum principum dominarum Elizabeth matris et Mariae
contoralis nostrarum carissimarum dicti regni Hungariae reginarum felicium 40
reminiscentiarum necnon nostrae sub earum atque nostris tam maioribus
quam minoribus sigillis super quibusvis factis et praesertim possessionariis
quibuscumque personis dignitate quavis et conditions fungentibus eccle-

www.dacoromanica.ro
387

siasticis videlicet et saecularibus datae et assignatae pro tollendo omni dubio,


removendo scandalo et ad evitanda multa atque varia, quae propter sigil-
lorum ipsarum dominarum reginarum necnon nostrorum deperditionem atque
nostri maioris videlicet duplicis ex causis et rationibus legitimis confrac-
5 timer)) in multorum iuribus et praesertim possessionariis damna gravia et
periculosa detrimenta hactenus evenire potuerunt, a festo beati Georgii mar-
tyris jam proxime praeterito 1) usque festum eiusdem primitus affuturum 2)
sub poena revocationis, annullationis et cassationis huiusmodi literarum
non producendarum per nos videndae, examinandae et si opus fieret sub
10 nostro maiori sigillo de novo praeparato confirmandae, approbandae et rati-
ficandae nostrae claritati exhiberi deberent conspectui et praesentari, tandem
fideles nostri viri providi Jacobus alias proconsul et Johannes Ferl modernus
proconsul 3) cives civitatis nostrae Cybyniensis in suis et universorum fidelium
Saxonum nostrorum septem sedium partium Transsilluanarurn personis et
15 nominibus nostrae maiestatis adeuntes conspectum exhibuerunt nobis quasdam
literas nostras patentes, priori maiori authentico sigillo nostro alias ut prae-
fertur rationabiliter permactato a tergo consignatas, privilegium quondam
dominae Mariae reginae contoralis nostrae carissimae confirmans tenorem
literarum privilegialium illustris principis quondam domini Lodouici regis
20 Hungariae et cetera continentium in se literas privilegiales olim domini
Karoli bonae memoriae praedecessoris nostri super variis libertatum et gra-
tiarum praerogativis pro ipsis Saxonibus dictarum septem sedium factarum
et concessarum emanatas, ratificantes et confirmantes, tenoris infra scripti
Supplicantes exinde culmini nostro suis et nominibus quibus supra, ut
25 easdem literas ratas, gratas et acceptas habendo nostrisque literis privile-
gialibus sub praedicto moderno duplici maiori authentico sigillo verbotenus
emanandis pro ipsis Saxonibus nostris ac eorundem universis heredibus et
posteritatibus perenniter valituras innovantes dignaremur confirmare. Quarum
tenor tails est. (Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund von 1387 Nr. 1214
N mit der Urkunde der Konigin Maria von 1383 Nr. 1172 enthaltend die Urkunde
des Konigs Ludwig I. von 1366 Nr. 860 mit der Urkunde des Konigs Karl
von 1317 Nr. 350 enthaltend die Urkunde des Konigs Andreas 11. von 1224
Nr. 43.) Nos igitur humillimis et devotis praefatorum Jacobi et Johannis
supplicationibus nostrae per eos nominibus quibus supra subjective oblatis
35 maiestati regia benignitate exauditis et clementer admissis praefatas literas
nostras patentes non abrasas, non cancellatas nee in aliqua earum parte
vitiatas sed omni prorsus suspicionis vitio destitutas praesentibus verbotenus
insertas quoad omnes earum continentias, clausulas et articulos acceptamus,
approbamus et ratificamus, ipsas nihilominus requirentibus ipsorum fidelium
40 Saxonum nostrorum praeclaris fidelitatibus et sinceris obsequiorum meritis per
ipsos nobis et sacro nostro regio diademati iugiter et laudabiliter temporibus in-
cumbentibus exhibitis et impensis simul cum ante fatis libertatibus et gratiarum

2) 1405 April 24.


2) 1406 April 24.
45 3) Fehlt in der Vorlage.
25*

www.dacoromanica.ro
388

praerogativis ac ipsarum toto tenore superius latius explicatis meta auctoritate


regia et potestatis plenitudine ac ex certa scientia nostrae maiestatis, praelatorum
etiam et baronum nostrorum consilio praematuro ac uniformi decreto eorundem
pro annotatis universis Saxonibus nostris eorundemque cunctis heredibus et
sobolibus innovantes perpetuo valituras confirrnamus praesentis scripti nostri 5
patrocinio mediante. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam prae-
sentes concessimus literas nostras privilegiales pendentis et authentici sigilli
nostri novi duplicis praedicti munimine roboratas. Datum per manus reverondi
in Christo patris domini Eberhardi episcopi Zagrabiensis, aulae nostrae summi
cancellarii fidelis nostri dilecti, anno domini rnillesimo quadringentesimo 10
sexto, quarto Kalendas Marcii, regni antem nostri anno dechno octavo. Venera-
bilibus in Christo patribus dominis Valentino titan sanctae Sabinae sacro-
sanctae Romanae ecclesiae presbytero cardinale et ecclesiae Quinqueecele-
siensis gubernatore, Johanne Strigoniensi, Calocensi sede vacante, Andrea
Spalatensi, Jadriensi sede vacante et altero Andrea Ragusyensi archiepiscopis, 15
Luca Waradiensi, Stephano Transsilluano, eodem domino Eberhardo Zagra-
biensi, Agriensi sede vacante, Johanne Boznensi, Vesprirniensi sede vacante,
Johanne Jauriensi, Vaciensi sede vacante, fratribus Dosa Chanadiensi et
Hynkone Nitriensi electis ac Thoma Seniensi ecclesiarum episcopis ecclesias
dei feliciter gubernantibus, Sirimiensi, Tragoriensi, Scardonensi, Nonensi, 20
Tininiensi, Sibinicensi, Makarensi, Pharensi et Corbauiensi sedibus vacantibus.
Necnon viris magnificis Nicolao de Gara regni Hungariae praedicti palatino,
Johanne et Jacobo vaivodis nostris Transsilluanis, comite Frank filio quondam
Konyae bath iudice curiae nostrae, Paulo Bisseno et altero Paulo de Pech
Dalmaciae et Croaciae praedictorum ac totius Sclauoniae regnorum nostrorum, 25
Johanna de Maroth Machouiensi banis, honore banatus Zeuriniensis vacante,
Nicolao Treutel de Neuna tavarnicorum et comite de Posega, Symone filio
praedicti quondam Konyae bath ianitorum, Martino Ders dapiferorum, Lau-
rencio de Tar pincernarum, Petro Cheh agasonum nostrorum magistris et
Silstrangh comite Posoniensi aliisque quampluribus regni nostri comitatus 30
tenentibus et honores.

1552.
1406 Februar 26. Konig Sigmund bestatigt fur die Stadt Hermann-
stadt die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1370 Nr. 939, betreffend
die Abgaben der Hermannstadter Kaufleute fur den Schiffsverkehr 35
zwischen Ofen und Wien und den Wagenverkehr zwischen Hermann-
stadt und Batmen, betreffend ferner die den genannten Kaufleuten
auf der Handelsstrasse zwischen Ofen und Zara beziehungsweise Dal -
matien zukommende Freiheit von alien Leistungen, ausgenommen die
Dreissigstgebiihren in Ofen. 40

Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel, weisses Wachs, an gruner Seidenschnur


angehangt, derselbe Stempel vie Nr. 1531 A.

www.dacoromanica.ro
389

[S]igismundus 1) dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,


Sent*, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex ac marchio Bran-
demburgensis, sacri Romani imperii archicamararius necnon Bohemiae et
Lucembuigensis heres omnibus Christi fidelibus tarn praesentibus quam fa-
5 turis praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Regiae
dignitatis praefulgentius attollitur decor et ornatus, si eadem suorum fidelium
subditorum commodis et utilitatibus invigilans gratiose providebit. Proinde
ad universorum notitiam harum serie volumes pervenire, quod fideles nostri
Jacobus alias proconsul et Johannes Ferl modern us proconsul cives 2)
tatis nostrae Zybiniensis partium Transsiluanarurn in suis ac universorum
civium et hospitum eiusdem civitatis nostrae personis in nostrae maiestatis
venientes praesentiam exhibuerunt nobis quoddam privilegium olim excel-
lentissimi principis domini Lodouici regis Hungariae et cetera patris 8) et
soceri nostri carissimi super quibusdam certis libertatibus et gratiarum prae-
15 rogativis ac limitationibus praetextu solutionis tributarii census in locis
tributorum in diversis partibus regni nostri habitorum de rnercibus, rebus,
navibus et de curribus annotatorum civium et hospitum ante dictae civitatis
Zybiniensis fiendae pro eisdem gratiose concessis, indultis et factis confectum
et ernanaturn, tenoris infra scripti. Supplicantes exinde nostro culmini no-
20 minibus quibus supra humiliter et devote, ut idem ratum, gratum et ac-
ceptum habendo nostrisque literis privilegialibus verbotenus inseri faciendo
pro ipsis civibus hospitibus et mercatoribus saepe dictae civitatis nostrae
Zybiniensis eorundemque heredibus et posteritatibus universis innovare et
perpetuo valiturum dignaremur confirmare. Cnius tenor talis est. (Folyt die
25 Urkunde des Konigs Ludwig 1. von 1370 Nr. 939) Nos igitur humillimis
et devotis praefatorum Jacobi et Johannis supplicationibus nostrae per eosdem
nominibus quibus supra subjective oblatis 4) maiestati regia benignitate ex-
auditis 6) et clementer admissis praefatum privilegium annotati quondam
domini Ludouici regis non abrasum, non cancellatum nee in aliqua ipsius
30 parte suspectum sed prorsus omni suspicionis vitio destitutum immo merae
et sincerae veritatis integritate praepollens 6) praesentibus de verbo ad verbum
insertum quoad eius omnes continentias, clausulas et articulos acceptamus,
approbamus et ratificamus, ipsum nihilominus requirentibus ipsorum fidelium
civium nostrorum 7) fidelitatibus praeclaris et sinceris obsequiorum meritis
35 per ipsos nobis et 8) diademati regio iugiter et laudabiliter temporibus in-
cumbentibus exhibitis et impensis simul cum praemissis libertatibus et gra-
tiarum praerogativis ac censuum tributariae solutionis limitationibus aliisque
et singulis superius in tenore eiusdem limpide explicatis mera auctoritate
I) Baum fitr S leer gelassen.
40 2) Vorlage: eivis.
8) Gebessert aus: pie.
4) Vorlage: ablatis.
6) Vorlage: exaudietis.
6) Vorlage: praeponens.
45 I) Hierauf: prae.
8) Fehit in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
390

regia et potestatis plenitudine ex ') certaque scientia nostrae maiestatis,


praelatoruni etiam et baronum nostrorum consilio praemattiro ac uniformi
decreto eorundem pro 2) dictis civibus et hospitibus ante fatae nostrae civi-
tatis Zybiniensis eorumque heredibus et posteritatibus universis innovantes
perpetuo valiturum confirmamus praesentis scripti nostri patrocinio mediante. 5
In anus rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes concessimusli-
tera,s nostras privilegiales pendentis et authentici sigilli nostri novi duplicis
praedicti 8) munimine roboratas. Datum per mantis reverendi in Christo patris
domini Eberhardi episcopi Zagrabyensis, aulae nostrae summi cancellarii
fidelis nostri dilecti, anno domini millesimo quadringentesimo sexto, quarto 10
Kalendas Marcii, regni autem nostri anno decinio octavo. Venerabilibus in
Christo patribus domino Vallentino tituli sanctae Sabinae sacrosanctae Ro-
manae ecclesiae presbytero cardinale et ecclesiae Quinqueecclesiensis gu-
bernatore, Johanne Strigoniensi, Colocensi sede vacante, Andrea Spalatensi,
Jadriensi sede -vacante et altero Andrea Ragusiensi archiepiscopis, Luca 15
Waradiensi, Stephano Transsiluanensi, eodem domino Eberhardo Zagrabyensi,
Agriensi sede vacante, Johanne Boznensi, Wesprimiensi sede vacante, Jo-
hanne Jauriensi, Wacyensi sede vacante, fratribus Dosa Chanadiensi et Hyn-
kone Nitriensi electis ac Thoma Senyensi ecclesiarum episcopis ecclesias dei
feliciter gubernantibus, Sirirnyensi, Traguryensi, Scardonensi, Nonensi, Tini- 20
niensi, Sibinicensi, Makarensi, Farensi et Corbauyensi 4) sedibus vacantibus.
Necnon magnificis viris Nicolao de Gara regni Hungariae praedicti palatino,
Johanne et Jacobo vaivodis Transsiluanensibus, comite Frank filio quondam
Koniae bani indite curiae nostrae, Paulo Bisseno et altero Paulo de Peegh
Dalmaciae et Croaciae praedictorum ac totius Sclationiae' regnorum nostrorum, 25
Johanne de Maroth Machouyensi 5) banis, honore banatus Zeurimyensis va-
canto, Nicolao Treutul de Neuna tavarnicorum et comite de Posega,6) Simone
filio praedicti quondam Koniae bani ianitorum, Martino Ders dapiferorum,
Laurencio de Taar pincernarum, Petro Cheh agasonum nostrorum magistris
et Silstrangh comite Posonyensi aliisque quampluribus regni nostri comitatus 30
tenentibus et honores.

1553.
1406 Februar 26. Kiinig Sigmund bestatigt fur die sieben Stuhle
die Urkunde des Konigs Sigmund von 1391 Nr. 1264, betrefrend das
Verbot gegen die an den koniglichen and sonstigen .Abgabenstellen 35

veriibten Ungerechtigkeiten beziehungsweise gegen die _Einhebung von


Strafgeld, die Wegnahme der Waren, die Besteuerung der Beisenden,
2) Vorlage: ac.
2) Vorlage: prae.
3) So Vorlage. 40
4) Vorlage: Corbamyensi.
5) Vorlage: Machomyensi.
6) Vorlage: Posga.

www.dacoromanica.ro
391

des Reisegepacks, der Lebensmittel, der Gold- und Silbervorrate und


des Ge ldes, sowie der Geschenke far den KOnig und die Konigin.
Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel, weisses Wachs, an grilner Seidenschnur
angelaingt, derselbe Stempel wie Nr. 1531 A.

5 [S]igismundus1) dei gratis Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,


Serniae, Galliciae, Lodomeriae, Cumaniae Bulgariaeque rex marchioque
Brandemburgensis, sacri Romani imperil archicamararius necnon Bohemiae
et Lucemburgensis heres universis Christi fidelibus praesentibus pariter et
futuris praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Cum
10 mundi labilis conditio sit caduca et gestae rei memoria propter vitam brevem
hominum caligine oblivionis offuscata nequeat in aevum perdurare, provida
sollicitudo adinvenit, ut ea quae in tempore geruntur, ne simul labantur
cum eodem, literarum testimonio solidentur. Proinde ad universorum notitiam
harum serie volumus pervenire, quod cum nos praelatorum et baronum et
15 potiorum regni nostri procerum communicato consiliq et sana deliberatione
exinde subsecuta id statuentes decreverimus et ubique in regno nostro
fecerimus publice proclamari, ut universae literae excellentissimi principis
domini Ludouici regis Hungariae et cetera sub ipsius secreto sigillo tantum-
modo et serenissimarum principum Elizabeth et Mariae reginarum matris
20 et contoralis nostrarum carissimarum felicium recordationum necnon nostrae
sub earum atque nostris tam maioribus quam minoribus sigillis super factis
quibusvis et praesertim possessionariis quibuscumque personis dignitate
quavis et 2) conditione fungentibus ecclesiasticis et saecularibus datae vel
assignatae pro tollendo omni dubio, removendo scandalo et ad evitanda multa
25 atque varia, quae propter sigillorum ipsarum dominarum reginarum atque
nostrorum deperditionetn ac nostri maioris videlicet duplicis ex causis et
rationihus legitimis confractionem in multorum iuribus praesertim posses-
sionariis damna gravia et periculosa detrimenta hactenus eyelike potuerunt,
a festo beati Georgii martyris lam proxime praeterito 3) usque festum eiusdem
30 primitus affuturum 4) sub poena revocationis, annullationis et cassationis
huiusmodi literarum non producendarum per nos videndae, examinandae et
si opus fieret sub praesenti nostro maiori sigillo de novo praeparato 5) con-
firmandae, approbandae et ratificandae nostrae claritati exhiberi deberent
conspectui et praesentari, tandem fideles nostri providi viri Jacobus alias
35 proconsul et Johannes Ferl modernus proconsul elves civitatis nostrae
Cibinyensis partium nostrarum Transsiluanarum in suis ac iudicis, iuratorum
consulum seniorum et universorum civium ipsorum et aliorum fidelium
hospitum nostrorum in septem sedibus Saxonicalibus et villis ad easdem
spectantibus commorantium personis et nominibus ad nostrae maiestatis
40 venientes conspectum exhibuerunt nobis quasdam literas nostras privilegiales
1) Raum far S leer gelassen.
2) Uber der Zeile nachgetragen.
3) 1405 April 24.
4) 1406 April 24.
45 3) Vorlage: perparato.

www.dacoromanica.ro
392

praedicto priori maiori duplici alias uti praefertur rationabiliter permactato


sigillo nostro consignatas super cassatione ac annullatione et revocatione
quarundam certarum erronearum novitatum et abusivarum consuetudinum
alias in tributis per climata regni nostri constitutis et tributorun exactionibus
fieri solitarum pro parte et ad supplicationis instantiam dictorum eivium et 5
Saxonum nostrorum deliberative1) factis confectas, tenoris subsequentis.
Supplicantes exinde nostro culmini nominibus quibus supra {milliliter et
devote, ut easdem ratas. gratas et acceptas habendo nostrisque literis sii-
liter privilegialibus sub praedicto maiori novo duplici authentico sigillo nostro
verhotenus emanandis inseri faciendo pro dictis civibus et Saxonibus nostris 10
ac eorundem heredibus universis innovantes perpetuo valituras dignaremur
confirmare. Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund
von 1391 Nr. 1264.) Nos igitur humillimis et devotis Jacobi et Johannis
praefatorum supplicationibus nostrae per eos et noniinibus quibus supra
subjective oblatis maiestati regia benignitate exauditis et clementer admis.sis 15
praefatas literas nostras privilegiales non abrasas, non cancellatas nec in
aligna earum parte vitiatas sed omni prorsus suspicionis vitio destitutas
praesentibusque de verbo ad verburn insertas quoad omnes earum con-
tinentias, clausulas et articulos acceptamus, approbamus et ratificamus, ipsas
nihilominus requirentibus ipsorum fidelium Saxonum nostrorum fidelitatibus 20
praeclaris et sinceris obsequiorum meritis per ipsos nobis et sacro nostro
diademati regio it-Titer et laudabiliter temporibus incumbentibus exhibitis
et impensis simul cum praemissis cassatione, annullatione et revocatione
aliisque et singulis superius in tenore earundem limpidius declaratis mera
auctoritate regia et potestatis plenitudine ex certaque nostrae maiestatis 25
scientia, praelatorum etiam et baronum nostrorum consilio praematuro ac
uniformi decreto eorundem pro annotatis universis Saxonibus nostris eo-
rundemque cunctis heredibus et sobolibus innovantes perpetuo valituras con-
firmamus praesentis scripti nostri patrocinio mediante. In cuius rei memoriam
firmitatemque perpetuam praesentes concessimus literas nostras privilegiales 30
pendentis et authentici sigilli nostri novi duplicis praedicti munimine robo-
ratas. Datum per rnanus reverendi in Christo patris domini Eberhardi epis-
copi Zagrabyensis, aulae nostrae summi cancellarii fidelis nostri dilecti,
anno domini millesimo quadringentesimo sexto, quarto Kalendas Marcii,
regni autem nostri anno decimo octavo. Venerabilibus in Christo patribus 35
dominis Valentino tituli sanctae Sabinae sacrosanctae Romanae ecclesiae
presbytero cardinale et ecclesiae Quinqueecclesiensis gubernatore, Johanne
Strigonyensi, Colocensi sede vacante, Andrea Spalatensi, Jadrensi sede vacante
et altero Andrea Ragusyensi arhiepiscopis, Luca Waradiensi, Stephano Trans-
siluanensi, eodem domino Eberhardo Zagrabyensi, Agryensi sede vacante, 40
Johanne Boznensi, Vesprimyensi sede vacante, Johanne Jauryensi, Vacyensi
sede vacante, fratribus Dosa Chanadiensi et Hynkone Nitryensi electis ac
Thoma Senyensi ecclesiaruin episcopis ecclesias dei feliciter gubernantibus,
Sirimyensi, Traguryensi, Scardonensi, Nonensi, Tininyensi, Sibinicensi, Maka-
1) Gebessert aus: deliberatione. 45

www.dacoromanica.ro
393

rensi, Farensi et Corbauyensi sedibus vacantibus. Necnon magnificis viris


Nicolao de Gara regni Hungariae praedicti palatino, Johanne et Jacobo
vaivodis Transsiluanensibus, comite Frank filio quondam Konyae bani iudice
curiae nostrae, Paulo Bisseno et altero Paulo de Peegh Dalmaciae et Croaciae
5 praedictorum ac totius Sclavoniae regnorum nostrorum, Johanne de Maroth
Machouyensi banis, honore banatus Zeurinyensis vacante, Nicolao Treutel
de Neuna tavarnicorum et comite de Posega, Symone filio praedicti quondam
Konyae bani ianitorum, Martino Ders dapiferordm, Laurencio de Taar pincer-
narum, Petro Cheh agasonum nostrorum magistris et Silstrangh comite Po-
lo sonyensi aliisque quampluribus regni nostri comitatus tenentihus et honores.

1554.
1406 Februar 26. Konig Sigmund bestatigt fur die sieben Stiihle
die Urkunde des Konigs Sigmund von 1391 Nr. 1265, betreffend die
dem siebenburgischen Adel obliegenden Verpflichtungen hinsichtlich der
15 Bestrafung von Dieben, Brandstiftern, Raubern and sonstigen auf
handhafter That ergr?ffenen Verbrechern, ferner hinsichtlich des Zeigens
der Spur des Verbrechers sowie hinsichtlich der Frforschung dieser Spur.
Orig. Perg. Hermannst. Archie. Siegel, weisses Wachs, an grittier Seidenschnur
angehangt, derselbe Stempel wie Nr. 1531 A. Eingeschaltet von den Reguisitoren
20 des Weissenburger Kapitels 1651, Orig. ebendaselbst.
Regest: Fejer Codex X, 4, 528. Densusianu Documente 452.

Sigismundus dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,


Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex ac marchio
Brandemburgensis, sacri Romani imperii archicamararius necnon Bohemiae
25 et Lucemburgensis heres omnibus Christi fidelibus praesentibus pariter et
futuris praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. De
facili memoria labitur hominum, quam non serenat lucida series literarum.
Proinde ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
cum nos praelatorum, baronum et procerum regni nostri potiorum com-
30 municato consilio et sana deliberatione exinde praehabita id statuentes
decreverimus et ubique in regno nostro fecerimus publice proclamari, ut
universae literae quondam excellentissimi principis domini Lodonici regis
Hungariae sub ipsius secreto sigillo tantummodo et serenissimarum principum
Mariae at Elizabeth reginarum Hungariae matris at contoralis nostrarum
35 carissimarum felicium recordationum necnon nostrae sub earum atque nostris
tam maioribus quam minoribus sigillis super factis quibusvis et praesertim
possessionum pro quibuscumque personis dignitate quavis et conditione
fungentibus ecclesiasticis et saecularibus datae et assignatae pro tollendo
omni dubio, removendo scandalo at ad evitanda multa atque varia, quae
40 propter sigillorum ipsarum dominarum reginarum atque nostrorum deper-
ditiOnem ac nostri maioris videlicet duplicis ex causis at rationibus legitimis
confractionem in multorum iuribus praesertim possessionariis damma gravia

www.dacoromanica.ro
394

et periculosa detrimenta hactenus evenire potuerunt, a festo beati Georgii


martyris jam proxime praeterito 1) usque festum eiusdem primitus affuturum 2)
sub poena revocationis, annullationis et cassationis huiusmodi literarum non
producendarum per nos videndae, examinandae et si opus fieret sub prae-
senti nostro maiori sigillo de novo praeparato confirmandae, approbandae 5
et ratificandae nostrae claritatis exhiberi debuerint conspectui et praesentari,
demum fideles nostri providi viri Johannes Ferl magister civium civitatis
nostrae Cybiniensis partis Transsiluanae et Jacobus civis noster de eadem
suis et aliorum fidelium civium seniorum consulum et universorum hospitum
nostrorum Cybiniensium et in septem sedibus Saxonicalibus dictarum partium 10
Transsiluanarum in personis in nostrae celsitiidinis venientes conspectum
exhibuerunt nobis quasdam literas nostras privilegiales, super quibusdam
eorum libertatibus inferius expressatis sub priori nostro sigillo duplici alias
per nos rationabiliter permactati8) et confracti8) confectas, tenoris infra scripti.
Supplicanles exinde maiestati nostrae nominibus quibus supra humiliter et 15
devote, ut easdem ratas, gratas et acceptas habendo nostrisque literis privi-
legialibus sub moderno et novo nostro sigillo emanandis verbotenus inseri
faciendo pro ipsis et eorum posteritatibus innovantes perpetuo valituras
dignaremur confirrnare. Quarum tenor talis est. (Fo lgt die Urkunde des
Konigs Sigmund von 1391 Nr. 1265.) Nos igitur humillimis et devotis ipsorum 20
Johannis et Jacobi civium nostrorum supplicationibus per ipsos nostrae
nominibus quibus supra subjective oblatis maiestati regia benignitate exauditis
praemissas literas nostras privilegiales non abrasas, non cancellatas nee in
aliqua sui parte vitiatas immo merae et sincerae veritatis integritate prae-
pollentes, praesentibus verbotenus insertas quoad omnes earum continentias, 25
clausulas et articulos acceptamus, approbamus et ratificamus, eas nihilominus
requirentibus dictorum fidelium civium nostrorum fidelitatibus regia aucto-
ritate et potestatis plenitudine ex certaque nostrae maiestatis scientia, prae-
latorum etiam et baronum nostrorum consilio praematuro simul cum prae-
missis praerogativis superius in earum tenoribus clarius enodatis innovantes 30
pro eisdem fidelibus civibus nostris et eorum snecessoribus perpetuo valituras
confirmamus praesentis scripti nostri patrocinio mediante. In cuius rei me-
moriam firmitatemque perpetuam praesentes concessimus literas nostras
privilegiales pendentis et authentici sigilli nostri novi duplicis munimine
roboratas. Datum per manus reverendi in Christo patris domini Eberhardi 35
praemissa dei et apostolicae sedis gratis episcopi Zagrabiensis, aulae nostrae
summi cancellarii fidelis nostri dilecti, anno domini millesimo quadringen-
tesimo sexto, quarto Kalendas mensis Marci, regni autem nostri anno decimo
septimo.8) Venerabilibus in Christo patribus et dominis Valentino tituli
sanctae Sabinae sacrosanctae Romanae ecclesiae presbytero cardinali et ec- 40
clesiae Quinqueecclesiensis gubernatore, Johanne Strigoniensi, Colocensi et
Jadrensi sedibus vacantibus, Andrea Spalatensi et altero Andrea Ragusiensi
archiepiscopis, Luca Varadiensi, Stephano Transsiluano, eodem domino Eber-
1) 1406 April 24.
2) 1406 April 24. 45
8) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
395

hardo Zagrabiensi, Agriensi sede vacante, Johanne Boznensi, Vesprimiensi


sede vacante, Johanne Jauriensi, Vacyensi sede vacante, fratribus Dosa
Chanadiensi, Hynkone Nitriensi electis et Thoma Seniensi ecclesiarum epis-
copis ecclesias dei feliciter gubernantibus, Sirimiensi, Traguriensi, Scardonensi,
5 Tininiensi, Nonensi, Cibiniensi,') Corbauiensi, Makarensi et Pharensi sedibus
vacantibus. Necnon magnificis viris Nicolao de Gara regni nostri Hungariae
palatino, Johanne et Jacobo vaivodisnostris Transsiluanis, comite Frank
filio quondam Koniae bani iudice curiae nostrae, Paulo Bisseno et altero
Paulo de Peeth Dalmaciae et Croaciae praedictorum ac totius Sclauoniae,
10 Johanne de Maroth Machouiensi banis, honore banatus Zewriniensis vacante,
Nicola() Trewtul de Neuna tavarnicorum et comite de Posega, Symone filio
dicti quondam Konyae bani ianitorum, Martino Ders dapiferorum, Laurencio
de Taar pincernarum, Petro Cheh agasonum nostrorum rnagistris et Silgtrangh
comite Posoniensi aliisque quampluribus regni nostri comitatus tenentibus
15 et honores.

1555.
1406 Februar 26. Konig Sigmund bestdtigt fill- Johann de Bethlen
und Genossen die Urkunde des Konigs Sigmund von 1394 Nr. 1331
mit der Urkunde desselben Konigs von 1393 Nr. 1300 enthaltend
20 die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1391 Nr. 1281 mit der
Urkunde des Konigs Sigmund von 1391 Nr. 1279, betrefend Ebes-
falua, Zenthiwan, Han.dorfh, Ernew und Goganffalwa.
Datum per manus reverendi in Christo patris domini Eberhardi
episcopi ecclesiae Zagrabiensis aulae nostrae regiae summi cancellarii
25 fidelis nostri dilecti, anno domini millesimo quadringentesimo sexto,
quarto Kalendas mensis Marcii regni autem nostri anno decimo octavo.
Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, schadhaft, an rot-gritner
Seidenschnur angehangt.

1556.
30 1406 Marz 6. Das Weissenburger Kapitel bezeugt, dass seitens
Johann Greb's von Martinsdorf und Genossen gegen den Comes der
Szekler Michael, Sohn Salomons von Nadesch, Einsprache erhoben
worden ist, betreffend die Besitzungen Spring, Kleinmialbach und die
zu .Kleinmialbach gehorigen Ortschaften.
35 Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, Durchmesser 4'1 Centi-
meter, in weisses Wachs auf der Bilekseite aufgedruckt.
Druck: Szab6 Szek. okleveltcir I, 99. Transilvania 1872, 185. Densueianu Docu-
mente 447.
Regest: F4er Codex XI, 482.
40 Richtig:. Sibinicensi.

www.dacoromanica.ro
396

Nos capitulum ecclesiae Transsiluanae significamus tenore praesen-


tium quibus expedit universis, quod Petrus magnus de Gergfolwa in per-
sonis Johannis Greb de Mortonfolwa ac Nicolai et . . aliorum filiorum An-
dreae filii Gregorii de Gaath ad nostram accedendo praesentiam per modum
protestationis nobis significare curavit, quod magnificus vir dominus Mychael 5
filius Salomonis de Nadas comes Siculorum quasdam possessiones dictorum
Johannis Greb ac . . filiorum Andreae filii Gregorii, Spring et Kyssebes vo-
catas ac villas Volahales ad eandem Kyssebes pertinentes per regiam maie-
statem sibi dari et conferri procurasset in praeiudicium ipsorum et gravamen.
Unde facta huiusmodi protestatione prohibuit regiam maiestatem a collations 10
et donatione, praefatum vero dominum Mychaelem comitem Siculorum ab
impetratione, receptione, occupation e, detentione, perpetuatione ac usuum
et quarumlibet utilitatum perceptione praedictarurn possessionum et cuiusvis
coloris titulo se intromittere vellet de eisdem. Super quo literas nostras pro-
testatorias et prohibitorias petiit emanari, quas nos concessimus communi 15
iustitia suadente. Datum Sabbato proximo ante dominicam Reminiscere, anno
doniini M CCCC sexto.
Auf der Riickseite, von einerHand des15. Jahrhunderts : Ferbot of Gesp.')

1557.
1406 Marz 6. Das Weissenburger Kapitel bezeugt, dass seitens 20

Johann Greb's von Martinsdorf und Genossen gegen den Propst Georg
Lepes und Genossen Einsprache erhoben worden ist, betrejlend die
Heilfte der Besitzungen Mildenburg und Urmenen.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, Durchmesser 4.1 Centi-
meter, in weisses Wachs auf der Riickseite aufgedriickt. 25
Regest: Fejer Codex XI, 482.

Nos capitulurn ecclesiae Transsiluanae significamus tenors praesentium


quibus expedit universis, quod Petrus magnus de Gergfolua in personis
Johannis Greb de Morthonffolwa ac dominae Margarethae sororis eiusdem
Johannis Greb ad nostram accedendo praesentiam per modum protestationis 30
nobis significare curavit, quod honorabilis vir dominus Georgius Lepes prae-
positus et concanonicus noster ac Thomas similiter Lepes medietates posses-
sionum Alamor et Bolgarzekes vocatarum ipsos concernentes, quarum receptio
ad praedictos Johannem Greb et sororem suam praenominatam pertineret,
Ladislao, Francisco et Jacobo filiis Stephani filii Lucae de Dyog impigno- 35
rassent in praeiudicium dictorum Johannis Greb ac sororis suae et gravamen.
Unde facta huiusmodi protestatione prohibuit eosdem dominum Georgiuin
praepositum et Thomam Lepes ab huiusmodi impignoratione, praefatos vero
Ladislaum, Franciscum et Jacoburn filios Stephani ac alios quoslibet a recep-
tione, occupatione, detentione ac usuum et quarumlibet utilitatum perceptione 40
1) Aufzulosen, wahrscheinlich, als: Gespreng.

www.dacoromanica.ro
397

praedictarum medietatum possessionum praenominatarum et quovis colore


se intromitterent de eisdem. Super quo literas nostras protestatorias et prohibi-
torias petiit emanari, quas nos concessimus communi iustitia suadente. Datum
Sabbato proximo ante dominicam Reminiscere, anno domini XI CCCC sexto.
5 Auf der Rieekseite, von einer Hand des 15. Jahrhunderts: Vorbot of
Meldenbvrg.

1558.
Ofen 1406 Meirz 21. Konig Sigmund bestatigt fur die Stadt
Kronstadt seine Urkunde von 1395 Nr. 1342 mit der Urkunde des
10 Konigs Ludwig I. von 1370 Nr. 948, betreffend die der Stadt Kron-
stadt zukomnzende Geriehtsbarkeit fiber falsche Illaasse and caber andere
auf die Waren der Kaufleute bezfigliche A.ngelegenheiten.
Orig. Perg. Stadtarehiv Kronstadt. Siegel, rund, war in weisses Wachs auf
der Ritckseite aufgedrikkt.

15 Nos Sigismundus dei gratin rex Hungariae, Dalrnaciae, Croaciae et


cetera marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius
generalis et regni Bohemiae gubernator memoriae commendantes tenore prae-
sentium significamus quibus expedit universis, quod cum nos praelatorum,
baronum potiorumque regni nostri procerum communicato consilio et sana
20 deliberatione exinde subsecuta id statuentes decreverimus et ubique in regno
nostro fecerimus publice proclamari, ut universae Iiterae excellentissimi
principis domini Lodouici regis Hungariae et cetera patris et soceri nostri
carissimi sub ipsius secreto sigillo tantummodo ac serenissimarum principum
dominarum Elizabeth matris et Mariae contoralis reginarum dicti regni Hun-
25 gariae nostrarum carissimarum felicium recordationum necnon nostrae sub
earum atque nostris tam maioribus quam minoribus sigillis super factis
quibusvis praesertim possessionariis quibuscrunque personis dignitate quavis
et conditione fungentibus, ecclesiasticis et saecularibus datae et assignatae
pro tollendo omni dubio, removendo scandalo et ad evitanda multa atque
30 varia, clime propter sigillorum ipsarum doninarum reginarum atque nostrorum
deperditionem ac nostri maioris videlicet duplicis ex causis et rationibus
legitimi§_confractionem in multorum iuribus praesertim possessionariis damna
gravia et periculosa detrimenta hactenus evenire potuerunt, a festo beati
Georgii ruartyris prox,ime iam praeterito usque festum eiusdem primitus
35 affuturi 1) sub poena revocationis, annullationis et cassationis huiusmodi li-
terarum non producendarum per nos videndae, examinandae et, si opus
fieret, sub praesenti nostro maiori sigillo de novo praeparato confirmandae,
approbandae et ratificandae nostrae claritatis exhiberi deberent conspectui
et praesentari, tandem fidelis noster Symon filius Rudel, Franciscus filius
40 Martini iurati civitatis, item Martinus de Rasna et Hench de Feldwar de
pertinentiis civitatis Brassouiensis suis necnon universorum civium hospituni
1) 1405 April 24 bis 1406 April 24.

www.dacoromanica.ro
398

et populorum civitatis eiusdem in personis ad nostrae maiestatis venientes


praesentiam exhibuerunt nobis quasdam literas nostras patentes, maiori si-
gillo nostro dudum in partes dissecato et confracto consignatas, tenorem
literarum quondam domini Lodouici regis Hungariae soceri nostri carissimi
divae memoriae super libertatibus eiusdem civitatis datis et concessis, con- 5
fectarum in se verbaliter et confirmative continentes, nostrae humiliter sup-
plicarunt maiestati, ut easdem literas nostras similiter literis nostris paten-
tibus sub praesenti novo maiori nostro sigillo emanandas verbaliter inserendo
in earum vigoribus pro ipsius civitatis inrium et libertatum conservatione
relinquere dignaremur. Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde des Konigs 10
Sigmund von 1395 Nr. 1342 mit der Urkunde des Konigs Ludwig 1. von
1370 Nr. 948.) Nos itaque iustis et iuri consonis ipsorum Symonis, Fran-
cissci, Martini et Hench petitionibus nostro per eos nominibus quibus supra
subjective oblatis culmini regali benignitate exauditis et clementer admissis
praefatas literas nostras patentes non abrasas, non vitiatas nec in aliqua 15
earum parte suspectas, sed omni ambiguitatis vitio carentes, prout eaedem
vires habere dignoscuntur, ratas habentes atque gratas praesentibus literis
nostris similiter patentibus de verbo ad verbum conscribi et inseri faciendo
et iuxta tenorem ipsarum in earum vigoribus valere et permanere decernendo
praefatis civibus hospitibus et populis dictao civitatis Brassouiensis duximus 20
concedendas. Datum Budae, in dominica Letare, anno domini millesimo qua-
dringentesimo sexto.

1559.
Ofen 1406 .111tirz 28. Konig Sigmund verleiht Hedricus, dem
Sohne Hedricus' von Alzen, die Besitzung Vecserd. 25

Eingeschaltet als erstes Insert von dem Konige Sigmund 1407, Orig. Hermannst.
Archiv.
Druck : Hazai oklevelttir 334.

Nos Sigismundus dei gratis rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et


cetera marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius 30
generalis et regni Bohemiae gubernator memoriae commendamus tenore
praesentium significantes quibus expedit universis, quod nos, qui divina
nobis suffragante dementia sceptra gubernamus regalia et eorum principatui
allspice deo feliciter praesidem us, cunctorum nobis fideliter obsequentium
fidelitates et merita actusque virtuosos provida consideratione pensare et 35
ipsis ') ex innata nobis regia liberalitate condigna praemia solemus elargiri
pro eisdem, recensentes et in regalibus praecordiis digna mentis meditatione
revolventes praeclaras fidelitates et laude digna obsequia fidelis nostri Hedrici
filii Hedrici de Olchna, quibus ipse celsitudini nostrae in quampluribus nostris
et regni nostri negotiis et agendis prosperis scilicet et adversis sub diversitate 40
locorum et temporum non parcendo rebus suis et personae iuxta possibilitatis
1) Vorlage: ipsos.

www.dacoromanica.ro
399

suae exigentiam virtuose et laudabiliter studuit complacere anhelatque in


futurum se ipsum nostrae gratum offerre maiestati, cupientes eidem ratione
praemissorum regio occurrere cum favore quandam possessionem Wecheerd
vocatam, in comitatu Albensi Juiae existentem, quae quondam Salamonis de
5 Magare hominis absque heredum solatio de medio sublati praefuisset ex
eoque de iure et de consuetudine regni nostri uti fertur ad manus nostras
regias devolutam,1) quam nunc quidam nobiles veluti iurium nostrorum
regalium celatores sub taciturnitatis silentio possiderent, simul cum universis
eiusdem utilitatibus et pertinentiis terris scilicet arabilibus, cultis et incultis,
10 pratis, fenetis, pascuis, agris, Silvis, nemoribus, montibus, vineis, molendinis,
piscinis, aquis aquarumque decursibus et generaliter cunctis eiusdem utili-
tatum integritatibus quovis nominis vocabulo vocitatis, sub suis veris metis
et antiquis, quibus per praefatum quondam Salanionem ac alios suos priores
possessores hucusque rite tenta fuisset et possessa, mera nostra regia auc-
15 toritate et potestatis plenitudine ex certaque scientia nostrae maiestatis prae-
latorum etiam et baron= nostrorum consilio praematuro novae nostrae dona-
tionis titulo ac omni eo iure, quo eadem ratione praevia nostrae rite incumbit
collationi, memorato Hedrico filio Hedrici snisque heredibus et posteritatibus
universis dedimus, donavimus et contulimus, immo damns, donamus et con-
20 ferimus iure perpetuo et irrevocabiliter possidendam, tenendam pariter et
habendam, salvo iure alieno, praesentiurn nostrarum literarum patrocinio
mediante. Quas in format)] nostri privilegii redigi faciemus, dun) nobis in
specie fuerint reportatae. Datum Budae, in dominica Judica, anno domini
millesimo quadringentesimo sexto. .

25 1560.
Ofen 1406 .21.1arz 30. Konig Sigmund erlasst zu Gunsten der Stadt
.Hermannstadt eine Verordnung, befriend den ungehinderten Randels-
verkehr der Hermannstadter im Beiche and nach dem Auslande.
Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel, rund, war in weisses Wachs auf der
30 Ruckseite aufgedriickt. Eingesehaltet von dem Weissenburger Bapitel 1406, Orig.
ebendaselbst. Die in den Xanzleibemerkungen sich findende Bezeichnung vaivoda
diirfte sich auf die fraher von Stibor bekleidete Wurde des siebenbargischen Woi-
woden beziehen.

Von der Kanzlei : Relatio Stiborii vaivodae.


35 Sigismundus dei gratis rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera
marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius gene-
rails et regni Bohemiae gubernator fidelibus suis universis et singulis prae-
latis, baronibus specialiter autem vaivodis nostris Transsiluanis nunc con-
stitutis et in futurum constituendis, item comitibus, castellanis, nobilibus
40 eorumque officialibus, item civitatibus et liberis villis ipsarumque rectoribus
iudicibus seu villicis quibus praesentes ostenduntur salutem et gratiam.
1) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
400

Cum nos fidelibus nostris iudici, iuratis ac universis civibus et mercatoribus


civitatis nostrae Cibiniensis partium nostrarum Transsiluanarum franc gratiae
praerogativam duxerimus faciendam, immo fecimus praesentium per vigorem,
ut ipsi et unus quisque ipsorum simul cum universis et singulis rebus bonis
ac mercihus ipsorum citiuscumque generis et maneriei existant iuxta anti- 5
quam et privilegiatam eorum libertatem ubique per climata regnorum
nostrorum et etiam extra tenutas et limites ipsorum regnorum nostrorum
in partibus et regnis alienis in acquisitions victuum ipsorum necessariorum
hint inde procedendi et eorum negotiationes in emptionibus scilicet et
venditionibus ac commutationibus exercendi et continuandi plenam, meram, 10
fiber= et omnimodam habeant facultatem, fidelitati igitur vestrae universi-
tatis et vestrum cuiuslibet firmissimo nostro regio damns sub edicto omnino
volentes, quatenus dum et quandocumque praefati cives et mercatores ipsius
civitatis nostrae Cibiniensis aut quicumque ex ipsis eorumve homines harum
latores harum sub confidentia ad vestras possessiones, tenutas, honores ac 15
vestri in medium simul cum praetactis eorum rebus bonis et mercantiis
pervenerint, ex tune ipsos et praetactos eorum homines in personis ac rebus
et bonis impedire, molestare seu quovis modo perturbare nequaquam prae-
sumatis nec sitis ausi modo aliquali, sed sinatis ipsos et eorum quernlibet
semper et ubique in eundo scilicet et redeundo ire, stare, rnorari et prae- 20
tactas eorum negotiationes peragere, exercere pacifies et quiete ac sine
impedimento aliquali toties quoties necessarie fuerit et opportunum. Secus
pro nostra gratia facere non ausuri. Praesentes quoque post lecturam reddi
iubemus praesentanti. Datum Budae, feria tertia proxima ante dominicam
Ramispalmarum, anno domini millesimo quadringentesimo sexto. 25
Unter dein Siegel: Relatio Stiborii vaivodae.

1561.
Ofen 1406 April 7. Ifonig Sigmund bestatigt far die Stadt
Hermannstadt die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1373 Nr.1002
enthaltend die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1372 117r. 994, 30
betreffend den Handel der Hermannstddter nach Wien auf der Stuhl-
weissenburger oder einer beliebigen andern Strasse.
Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel, rand, war in weisses Wachs auf der
Riickseite aufgedritckt.

Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et 35


cetera marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius
generalis et regni Bohemian gubernator memoriae commendamus per prae-
sentes, quod fideles nostri Jacobus alias proconsul et Johannes Ferl modernus
proconsul civitatis nostrae Cibinyensis partium nostrarum Transsiluanarum
in suis ac iudicis, iuratorum consulurn seniorum et universorum civium 40
ipsorum et aliorum fidelium hospitum nostrorum civitatis nostrae Cibinyensis

www.dacoromanica.ro
401

praedietae personis et nominibus ad nostrae maiestatis venientes conspectum


exhibuerunt nobis quasdam literas patentes quondam domini Lodouici regis
niaiori authentico sigillo suo a tergo consignatas tenorem literarum eiusdem
similiter patentium super quadam eorum libertatis praerogativa ipsis per
5 eundem concessa emanatarum confirmative in se habentes tenoris infra scripti.
Supplicantes exinde nostro culmini humiliter et devote, ut easdem ratas,
gratas et acceptas habendo nostrisque literis similiter patentibus verbotenus
inseri faciendo pro dictis civibus ante fatae 1) civitatis nostrae Cibinyensis
innovate dignaremur et confirmare. Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde
10 des Konigs Ludwig I. von 1373 iVr. 1002 mit der Urkunde des Konigs Ludwig 1.
von 1372 Nr. 994) Nos igitur humillimis et devotis praefatorum Jacobi et
Johannis supplicationibus nostrae per eos et aliorum quorum supra nominibus
subjective oblatis maiestati regia pietate exauditis et clementer admissis
praefatas literas patentes praefati quondam domini Lodouici regis non abrasas,
15 non cancellatas nec in aliqua earum parte vitiatas sed omni prorsus sus-
picionis vitio carentes praesentibus nostris literis modo simili patentibus de
verbo ad verbum insertas quoad omnes earum continentias, clausulas et
articulos ratas, gratas et acceptas habentes pro ante fatis civibus et hospitibus
praescriptae civitatis nostrae Cibinyensis innovamus et perenniter valituras
20 confirmamus praesentis scripti nostri patrocinio mediante. Datum Budae,
feria quanta proxima ante festum Passcae domini, anno eiusdem millesimo
quad ri ngentesi mo sexto.

1562.
Ofen 1406 April 7. Konig Sigmund bestatigt fair die Stadt
25 Hermannstadt and Genossen die Urkunde des Konigs Sigmund von
1387 Nr. 1215 enthaltend die Urkunde der Konigin Maria von 1383
Nr. 1175, betreffend das zu Gunsten der Kaufleute aus Hermannstadt
und den andern siebenburgischen Stadten erlassene Verbot ungesetz-
massiger Abgaben und die anbefohlene Sicherstellung gegen erfolgloses
30 Durchsuchen der Waren.
Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel, rund, war in weisses Wachs auf der
Ritckseite aufgedrilckt. Eingeschaltet von dein Weissenburger Kapitel 1414, Orig.
ebendaselbst.

Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Crouaciae et


35 cetera marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius
generalis et regni Bohemiae gubernator memoriae commendamus per prae-
sentes, quod cum nos praelatorum, baronum et potiorum regni nostri pro-
cerum communicato consilio et sana deliberatione exinde subsecuta id
statuentes decreverimus et ubique in regno nostro fecerimus publice pro-
40 clamari, ut universae literae excellentissimi principis quondam domini Lo-
±) Vorlage: fat.
Urkundeubuch III. 26

www.dacoromanica.ro
402

douici regis Hungariae et cetera sub ipsius secreto sigillo tantummodo et


serenissimarum principum dominarum Elizabet matris et Mariae ') contoralis
reginarum nostrarum carissimarum felicium recordation um necnon nostrae
sub earum atque nostris tam maioribus quam minoribus sigillis super factis
quibusvis et praesertim possessionariis quibuscumque personis dignitate 6
quavis et conditione fungentibus ecclesiasticis et saecularibus datae et assig-
natae pro tollendo Omni dubio, removendo scandalo et ad evitanda multa
ac varia, quae propter sigillorum ipsarum dominarum reginarum atque
nostrorum deperditionem ac nostri maioris videlicet duplicis ex causis et 2)
rationibus legitimis confractionem in multorum iuribus praesertim posses- 10
sionariis danina gravia et periculosa detrimenta hactenus evenire potuerunt,
a festo beati Georgi martyris iam proxime praeterito 8) usque fest= eiusdem
primitus affuturum 4) sub poena revocationis, annullationis et cassationis
huiusmodi literarum non producendarum per nos videndae, examinandae et
si opus fieret sub praesenti nostro maiori sigillo de novo praeparato confir- 15
mandae, approbandae et ratificandae nostrae claritatis exhiberi deberent con-
spectui et praesentari, tandem fideles nostri providi viri Jacobus alias pro-
consul et Johannes Ferl modernus proconsul seniores cives civitatis nostrae
Cibiniensis partium Transiluanarum in suis ac universorum civitatum ea-
rundem partium mercatorum personis ad nostrae maiestatis venientes prae- 20
sentiam exhibuerunt nobis quasdam literas nostras patentes, praedicto priori
maiori authentico sigillo nostro alias ut praefertur rationabiliter permactato
a tergo consignatas, tenores literarum olina serenissimae principis praedictae
dominae Mariae reginae contoralis nostrae super eo pro eisdem mercatoribus,
ut ipsos per indebitas receptiones tricesimarum et tributorum nullus trice- 25
simator et tributarius intra ambitum regni nostri quovis modo debeant 5)
impedire, confectarurn confirmantes tenores infra scripti. Supplicantes exinde
claritati nostrae nominibus quibus supra humiliter et devote, ut easdem ratas,
gratas et acceptas habendo nostrisque literis similiter patentibus sub praedicto
moderno maiori authentico sigillo nostro verbaliter emanandis pro dictis 30
mercatoribus ante dictae civitatis nostrae Cibiniensis propter dicti prioris
maioris sigilli nostri confractionem innovare et confirmare dignaremur. Quarum
tenor talis est. (Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund von 1387 Nr. 1215
mit der Urkunde der IfOnigin Maria von 1383 M. 1175.) Nos igitur humil-
limis et devotis dictorum Jacobi et Johannis supplicationibus nostrae per 35
eos nominibus quibus supra subiective oblatis maiestati regia benignitate
exauditis et clementer admissis praemissas literas nostras patentes, non ab-
rasas, non cancellatas nec in aliqua earum 6) parte suspectas, praesentibus
literis nostris verbaliter insertas quoad omnes earum clausulas et conti-
nentias approbamus, ratificamus et pro dictis mercatoribus saepe dictae ci- 40
1) M gebessert axes: ma.
2) Fehlt in der Vorlage.
8) 1405 April 24.
4) 1406 April 24.
8) So Vorlage. 45
8) Vorlage: eorum.

www.dacoromanica.ro
403

vitatis nostrae Cibiniensis universis et de aliis civitatibus dictae partis Tran-


siluanae de regiae pietatis plenitudine innovantes perpetuo valituras confirmamus
praesentium patrocinio mediante. Datum Budae, feria quarta proxima ante
festum Passcae, anno domini millesinio quadringentesimo sexto.

5 1563.
1406 April 18. Konig Sigmund bestatigt jar das Grosswardeiner
Kapitel die Urkunde des Arader Kapitels von 1390 Nr. 1259, ent-
haltend die Urkunde der Konigin Maria von 1390 Nr. 1258, ent-
haltend ferner die Urkunde des Konigs Sigmund von 1390 Nr. 1255,
io betreffend die dem Grosswardeiner Kapitel schiedsgerichtlich zuge-
sprochenen .Rechte, darunter die Einkiinfte in foro et tributis zu
Grosswardein.
Datum per manus reverendissimi in Christo patris domini Eber-
hardi eadem dei et apostolicae sedis gratia episcopi ecclesiae Zagra-
15 biensis, aulae nostrae summi cancellarii fidelis nostri dilecti, anno
domini millesimo quadringentesimo sexto, quarto decimo Kalendas Maii,
regni auteni uostri anno decimo octavo.
Eingeschaltet von dem Konige Mathias 1477, Orig. Hermannst. Archiv.

1564.
20 1406 April 18. Konig Sigmund bekraftigt far Thomas, den Pleban
von Kronstadt, and Genossen die Urkunde des Konigs Sigmund von
1395 Nr. 1351, ferner die Urkunde des Weissenburger Kapitels von
1399 Nr. 1426 mit der Urkunde des Konigs Sigmund von 1398
Nr. 1410, betrejlend die Besitzung Zernescht.
25 Orig. Perg. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, weisses Wachs, an griin-karmoisin-
roter Seidenschnur angehdngt, derselbe Stempel wie Nr. 1531 A.

[S]igismundus l) dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Rainae,


Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex, marchio Brandem-
burgensis, sacri Romani imperii archicamerarius necnon Bohemiae et Lucem-
30 burgensis heres omnibus Christi fidelibus praesentibus pariter et futuris
praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Ordo suadet
aequitatis et ad apicem pertinet regalis dignitatis, ut ea quae ex collatione
regia rite processerunt illibata conserventur et quae a fidelibus iuste pe-
tuntur ad exauditionis gratiam admittantur. Proinde ad universorum tam
35 praesentium quam futurorum notitiam harum serie voluinus pervenire, quod
I) Pawn filr S leer gelassen.
26%

www.dacoromanica.ro
404

cum nos praelatorum, baron= et potiorum regni nostri procerurn communi-


cato consilio et sana deliberatione exinde subsecuta id statuentes decreve-
rimus et ubique in regno nostro fecerimus publice proclamari, ut universae
literae excellentissimi principis domini Lodouici Hungariae regis et cetera patris
et soceri nostri carissimi sub ipsius secreto sigillo tan tummodo ac serenissi- 5
morum principmn dominarum Elizabeth matris et Mariae contoralis reginarum
dicti regni Hungariae nostrarum carissimarum felicium recordationum necnon
nostrae sub earum atque nostris tarn maioribus quam minoribus sigillis
super factis quibusvis praesertim possessionariis quibuscumque personis dig-
nitate quavis et conditione fungentibus ecclesiasticis et saecularibus datae 10
et assignatae pro tollendo omni dubio, removendo scandalo et ad evitanda
multa atque varia, quae propter signior= ipsarum dominarum reginarum
atque nostrorum deperditionem ac nostri maioris videlicet duplicis ex causis
et rationibus legitimis confractionem in multorum iuribus praesertim posses-
sionariis danma gravia et periculosa detrimenta hactenus evenire potuerunt, 15
a festo beati Georgii martyris iam proximo praeterito usque festum eiusdem
primitus affuturum 1) sub poena revocationis, annullationis et cassationis
huiusmodi literarum non producendarum per nos videndae, examinandae
et si opus fieret sub praesenti nostro maiori sigillo de novo praeparato
confirmandae, approbandae et ratificandae nostrae claritatis exhiberi deberent 20
conspectui et praesentari, tandem fidelis noster Anthonius filius Michaelis
de sancta Agatha civis Brassouiensis sua necnon discreti viri domini Thome
plebani ecclesiae de dicta Brassouia, item Johannis, Jacobi et Christiani
filiorum quondam Mathiae de dicta sancta Agatha ac Nicolai filii quondam
Nicolaii filii Herbordi cornitis de Feketehalni in personis in nostrae rnaiestatis 25
veniens conspectum exhibuit nobis quasdam duas literas unam videlicet
nostram patentem, maiori authentico simplici, ut praefertur rationabiliter
in partes dissecato et permactato sigillo a tergo consignatam super donatione
et perennali nostra collatione cuiusdam possessionis nostrae regalis Zerne
appellatae, ad castrum nostrum Terch spectantis castroque abeodem per nos 30
segregatae, in districtu Brassouiensi situatae sub certa solutione seu pensione
annuali in certis terminis ad idem castrum Terch vocatum perpetuo fieri
debenda necnon aliis conditionibus inferius in tenoribus earundem limpi-
dius declaratis, et aliam capituli ecclesiae Transsiluanao privilegialem super
eiusdem possessionis legitima statutione pro eisdem Thoma plebano necnon 35
Johanne, Jacobo, Cristiano, Anthonio et quondam Nicolao ipsorumque Jo-
hannis, Jacobi, Cristiani, Anthonii et quondam Nicolai heredibus rite factis
confectas tenorum subsequentium, supplicans exinde idem Anthonius nomi-
nibus quibus supra maiestati nostrae humiliter et devote, ut easdem literas
ratas, gratas et acceptas habendo nostrisque literis privilegialibus sub prae- 40
dicto novo nostro authentico sigillo emanandis verbotenus inseri et conseribi
faciendo pro praedictis Thoma plebano, Johanne, Jacobo, Cristiano, Anthonio
et Nicolao ipsorumque Johannis, Jacobi, Cristiani, Anthonii et Nicolai dun-
taxat heredibus et posteritatibus universis innovantes perpetuo valituras
1) 1405 April 24 bis 1406 April 24. 45

www.dacoromanica.ro
405

dignaremur confirmare. Quarum unius ut puta ipsius nostrae patentis literae


tenor per omnia sequitur in haec verba. (Folgt die Urkunde des Kdnigs
Sigmund von 1395 Nr. 1351.) Alterius vero videlicet annotati capituli literae
privilegialis series haec est. (Folgt die Urkunde des Weissenburger Kapitels
5 von 1399 Nr. 1426 mit der Urkunde des Konigs Sigmund von 1398 Nr. 1410)
Nos igitur humillimis et devotis ante fati Anthonii supplicationibus ante latis,
nostro per eum suo et nominibus quibus supra subjective oblatis cu]mini
regia benignitate exauditis et clementer admissis praefatas duas literas nos-
tram scilicet patentem et annotati capituli privilegialem, non abrasas, non
10 cancellatas nee in aliqua sui parte suspectas sed omni prorsus suspicionis vitio
carentes, immo merae et sincerae veritatis integritate praefulgentes praesen-
tibusque verbaliter sine diminutione et augmento aliquali insertas quoad
omnes earum continentias, articulos et clausulas acceptamus, approbamus et
ratificamus, ipsas nihilominus requirentibus praefatorum Thomae plebani,
15 Johannis, Jacobi et Cristiani ac Anthonii necnon Nicolai fidelitatibus et
fidelium servitiorum laude dignis meritis ac sinceris complacentiis nobis per
ipsos locis et temporibus incumbentibus fideliter et sedule exhibitis et im-
pensis simul cum donatione perennalique nostra collatione ac legitima sta-
tutione possessionaria praemissis necnon omnibus et singulis conditionibus
20 et articulis superius in tenore praescriptarum geminarum literarum limpidius
contentis et expressis mera auctoritate regia et potestatis plenitudine ac ex
certa nostrae maiestatis scientia praelatorumque et baron= nostrorum consilio
praematuro ac uniformi eorundem decreto pro praescriptis Thoma plebano,
Johanne, Jacobo, Cristiano, Anthonio et Nicolao filio Nicolai ipsorumque
25 Johannis, Jacobi, Cristiani, Anthonii et Nicolai duntaxat heredibus et pos-
teritatibus universis innovantes perpetuo valituras confirmamus praesentis
scripti nostri patrocinio mediante, salvis iuribus alienis. In cuius rei me-
moriam firmitatemque perpetuam praesentes concessimus literas nostras
privilegiales, pendentis authentici sigilli nostri novi duplicis praedicti mu-
30 nimine roboratas. Datum per mantis reverendi in Christo patris domini
Eberhardi eadem dei et apostolicae sedis gratia episcopi Zagrabiensis, aulae
nostrae summj cancellarii fidelis nostri dilecti, anno domini millesimo qua-
dringentesimo sexto, quarto decimo Kalendas Maii, regni autem nostri anno
decimo octavo. Venerabilibus in Christo patribus dominis Valentino tituli
35 sanctae Sabinae sacrosanctae Romanae ecclesiae presbytero cardinali et
ecclesiae Quinqueecclesiensis gubernatore Johanne Strigoniensi, Colocensi et
Jadrensi sedibus vacantibus, Andrea Spalatensi et altero Andrea Ragusiensi
archiepiscopis, Waradiensi sede vacante, Stephano Transsiluano, eodem domino
Eberhardo Zagrabiensi, Agriensi sede vacante, Johanne Boznensi, Wesprimiensi
40 sede vacante, Johanne Jauriensi, Wacyensi sede vacante, fratribus Dosa
Chanadiensi et Hynkone Nitriensi electis ac Thoma Senniensi ecclesiarum
episcopis ecclesias dei feliciter gubernantibus, Sirimiensi, Traguriensi, Scar-
donensi, Tininiensi, Nonensi, Sibinicensi, Macharensi, Pharensi et Corbauiensi
sedibus vacantibus. Necnon spectabili et magnificis viris domino Hermanno
45 comite Cily ac Zagoriae Dalrnaciaeque et Croaciae praedictorum ac Sclauoniae
regnorurn nostrorum bano socero nostro carissimo, Nicolao de Gara regni

www.dacoromanica.ro
406

nostri Hungariae praedicti palatino, Johanne et Jacobo vaivodis ') nostris


Transsiluanis, comite Frank filio quondam Konyae bani indite curiae nostrae,
Johanne de Maroth bano Machouiensi, honore banatus Zeureniensis vacante,
Nicolao Treutel de Nenna 2) tavarnicorum et comite de Posega, Symone filio
praedicti quondam Konyae bani ianitorum, Johanne Grof comite de Corbania 5
dapiferorum, Johanne filio Gregorii pincernarum, Petro Cheh agasonum nos-
trorum magistris, et Sylstrangh comite Posoniensi aliisque quampluribus
regni nostri comitatus tenentibus et honores.

1565.
1406 April 18. Konig Sigmund bekraftigt far Thomas, den Pleban 10

von Kronstadt, and Genossen die Urkunde des Konigs Sigmund von
1395 Nr. 1358, ferner die Urkunde des Weissenburger Kapitels von
1399 Nr. 1429 mit der Urkunde des Konigs Sigmund von 1398
Nr. 1409, betrefrend die Besitzung Tohan.
Orig. Perg. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, weisses Wachs, an gritn-karntoisin- 15
roter Seidenschnur angehangt, derselbe Stempel wie Nr. 1531 A Eingeschaltet
von der koniglichen Tafel zit Maroscdsdrhely 1760, Orig. Papierheft, ebendaselbst.

[S]igismundus8) dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,


Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex, rnarchio Brandem-
burgensis, sacri Romani imperii archicamararius necnon Bohemiae et Lucem- 20
burgensis heres omnibus Christi fidelibus praesentibus pariter et futuris
praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Ordo suadet
aequitatis et ad apicem regalis pertinet dignitatis, ut ea quae ex collatione
regia rite processerunt illibata conserventur, et quae a fidelibus iuste petuntur
ad exauditionis gratiam admittantur. Proinde ad universorum tam prae- 25
sentium quam futurorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
cum nos praelatorum, baronum et potiorum regni nostri procerum corn-
municato4) consilio et sana deliberatione oxhide subsecuta id statuentes
decreverimus et ubique in regno nostro fecerimus publice proclarnari, ut
universae literae excellentissimi principis domini Lodouici Hungariae regis 30
et cetera patris et soceri nostri carissimi sub ipsius secreto sigillo tantum-
modo, ac serenissimarum principum dominarum Elizabet inatris et Mariae
contoralis reginarum dicti regni Hungariae nostrarum carissimarum felicium
recordationurn necnon nostrae sub earurn atque nostris tarn maioribus gum
minoribus sigillis super factis quibusvis praesertim possessionariis, quibus- 35
cunique personis dignitate quavis et conditione fungentibus ecclesiasticis et
saecularibus datae et assignatae pro tollendo omni dubio, removendo scandal°
et ad evitanda multa atque varia, quae propter sigillorum ipsarum dominarurn
Hierauf: vaivodis.
2) Kann auch Neuna gelesen werden. 40
3) Baum fur S leer gelassen.
4) Vor/age: comnicato. Der Abkitrzungsstrich fehlt.

www.dacoromanica.ro
407

reginarum atque nostrorum deperditionem ac nostri maioris videlicet duplicis


ex causis et rationibus legitimis confractionem in multorum iuribus et prae-
sertim possessionariis damna gravia et periculosa detrimenta hactenus evenire
potuerunt, a festo beati Georgii martyris jam proxime praeterito usque
5 festum eiusdem primitus affuturum 1) sub poena revocationis, annullationis
et cassationis hniusmodi literarum non producendarum per nos videndae,
examinandae et si opus fieret sub praesenti nostro maiori sigillo de novo
praeparato confirmandae, approbandae et ratificandae nostrae claritatis ex-
hiberi deberent conspectui et praesentari, tandem fidelis noster Anthonius
10 filius Mychae]is de sancta Agata civis Brassouiensis sua necnon discreti
viri domini Thomae plebani ecclesiae de dicta Brassouia, item Johannis,
Jacobi et Cristiani filiorum quondam Mathiae de dicta sancta Agatha ac
Nicolai filii quondam Nicolai filii Herbordi comitis de Feketewhalm in per-
sonis in nostrae maiestatis veniens conspectum exhibuit nobis quasdam duas
15 literas unam videlicet nostram patentem, maiori authentico, simplici, ut
praefertur rationabiliter in partes dissecato et permactato sigillo a tergo con-
signatam super donatione et perennali collatione cuiusdam possessionis
nostrae regalis Thoha appellatae, ad castrum nostrum Terch spectantis
castroque ab eodem per nos segregatae, in districtu Brassouiensi situatae
20 sub certa solutione seu pensione annuali in certis terminis ad idem castrum
Terch vocatum perpetuo fieri debenda necnon aliis conditionibus inferius
in tenore earundem limpidius declaratis, et aliam honorabilis capituli ec-
clesiae Transsiluanensis privilegialem super possessionis eiusdem legitima
statutione pro eisdem Thoma plebano necnon Johanne, Jacobo, Cristiano,
25 Anthonio et quondam Nicolao ipsorumque Johannis, Jacobi, Cristiani, Anthonii
et quondam Nicolai heredibus rite factis confectas tenor= subsequentium,
supplicans exinde idem Anthonius nominibus quibus supra maiestati nostrae
humiliter et devote, ut easdem literas ratas, gratas et acceptas habendo
nostrisque literis privilegialibus sub praedicto novo nostro authentico sigillo
30 emanandis verbotenus inseri et conscribi faciendo pro praedictis Thome
plebano, Johanne, Jacobo, Cristiano, Anthonio et Nicolao ipsorumque
Johannis, Jacobi, Cristiani, Anthonii a) et Nicolai duntaxat heredibus et
posteritatibus universis innovantes perpetuo valituras dignaremur confirmare.
Quarum unius ut puta ipsius nostrae patentis literae tenor per omnia sequitur
35 in haec verba. (Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund von 1395 Nr. 1358.)
Altering siquidem videlicet capituli annotati literae privilegialis series dignos-
citur fore talis. (Folgt die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1399
Nr. 1429 ma der Urkunde des Konigs Sigmund von 1398 Nr. 1409) Nos
igitur humillimis et devotis ante fati Anthonii supplicationibus ante latis,
40 nostro per eum suo et nominibus quibus supra subjective oblatis culmini
regia benignitate exauditis et clementer admissis praefatas duas literas
nostrum videlicet patentem et annotati capituli privilegialem, non abrasas,
non cancellatas nec in aliqua sui parte suspectas sed omni prorsus suspi-
cionis vitio carentes, immo merae et sincerae veritatis integritate praepollentes
45 2) 1405 April 24 bis 1406 April 24.
2) Vorlage: Anthoni.

www.dacoromanica.ro
408

praesentibusque verbaliter sine diminutione et augmento aliquali insertas


quoad mimes earum continentias, articulos et clausulas acceptamus, appro-
bamus et ratificamus, ipsas nihilominus requirentibus praefatorum Thoniae
plebani, Johannis, Jacobi, Cristiani, Anthonii et Nicolai fidelitatibus et fidelimn
servitiorum laude dignis meritis ac sinceris complacentiis nobis per ipsos 5
locis et temporibus incumbentibus fideliter et sedule exhibitis et impensis
simul cum donatione perennalique collations ac legitima statutione posses-
sionaria praemissis necnon omnibus et singulis conditionibus et articulis
superius in tenore praescriptarum geminarum literarum limpidius contentis
et expressis mera auctoritate regia et potestatis plenitudine ac ex certa 10
nostrae maiestatis scientia praelatorumque et baronum nostrorum consilio
praematuro ac uniformi eornndem decreto pro praescriptis Thoma plebano,
Johanne, Jacobo; Cristiano, Anthonio et Nicolao filio quondam Nicolai
ipsorumqua Johannis, Jacobi, Cristiani, Anthonii et Nicolai duntaxat here-
dibus et posteritatibus universis innovantes perpetuo valituras confirmamus 15
praesentis seripti nostri patrocinio mediante, salvis iuribus alienis. In cuius
rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes concessimus literas nostras
privilegiales, pendentis authentici sigilli nostri novi duplicis munimine robo-
ratas. Datum per manes reverendi in Christo patris domini Eberhardi eodem
dei et apostolicae 1) sedis gratia episcopi Zagrabiensis, aulae nostrae summi 20
cancellarii fidelis nostri dilecti, anno domini M quadringentesimo sexto,
quarto decimo Kalendas Mail, regni autem nostri anno decimo octavo.
Venerabilibus in Christo patribus dominis Valentino tituli sanctae Sabinae
sacrosanctae Romanae ecclesiae presbytero cardinali et ecclesiae Quinque-
ecclesiensis gubernatore, Johanne Strigoniensi, Colocensi et Jadrensi sedibus 25
vacantibus, Andrea Spalatensi et altero Andrea Ragusiensi archiepiscopis,
Varadiensi sede vacante, Stephano Transsiluanensi, eodem domino Eberhardo
Zagrabiensi, Agriensi sede vacante, Johanne 2) Boznensi, Wesprimiensi sede
vacante, Johanne Jaurensi, Vaciensi sede vacante, fratribus Dosa Chanadiensi
et Hynkone Nitriensi electis ac Thonia Senniensi ecclesiaruni episcopis ec- 30
clesias dei feliciter gubernantibus, Sirimiensi, Traguriensi, Scardonensi,
Tininiensi, Nonensi, Sibinicensi, Macharensi, Pharensi et Corbauiensi sedibus
vacantibus. Necnon spectabili et magnificis viris domino Hermanno comite
Cilii ac Zagoriae Dalmaciaeque et Croaciae praedictornm ac Sclauoniae
regnorum nostrorum bano socero nostro carissirno, Nicolao de Gara regni 35
nostri Hungariae praedicti palatino, Johanne et Jacobo vaivodis nostris
Transsiluanis, comite Frank filio quondam Koniae bani iudice curiae nostrae,
Johanne de Maroth bano Machouiensi, honors banatus Zeuriniensis vacante,
Nicolao Treucel de Norma tavarnicorum et comite de Posega, Symone filio
praedicti quondam Konyae bani ianitorum, Johanne Groffh comite de Corbauia 40
dapiferorutn, Johanne filio Gregorii pincernarum, Petro Cheeh agasonuiu
nostrorum magistris et Silstrangh comite Posoniensi aliisque quampluribus
regni nostri comitatus tenentibus et honores.
1) Hierauf: et apostolicae.
2) Vorlage: Johannensi. 45

www.dacoromanica.ro
409

1566.
1406 April 25. Der Rat von Birthalm bezeugt, dass die Wittwe
des Magisters Peter von Malmkrog an Johann Bollart von Birthalm
eine Hofstelle in Birthalm sammt alien zugehorigen Nutzungen ver-
5 kauft hat.
Abschrift: Rudolf Theil and Carl Werner in der Sawn lung von Urkunden-
abschriften des Vereins fair siebenbitrgische Landeskunde, nach der Beglaubigungs-
urkunde des Weissenburger Kapitels von 1406, Orig. Markturchiv Birtheilm.

Nos index et cives iurati de Birthalm significamus Lenore praesentium


10 quibus expedit et quorum interest vel intererit universis tarn praesentibus
quam etiam futuris, quod ad nostrae universitatis praesentiam accedentes
nobilis mulier . . relicta quondam magistri Petri militis de Almkerek parte
ex una, et vir discretus Johannes Bollart civis de Birthalm praedicta parte
ab altera, nobilis autem relicta praefata pro se et suis voce viva, bona fide.
15 libere et sponte absque omni dolo et fraude dicti vel facti expresse fuit
confessa, quod ipsa fund= quendam in dicta Birthalm quasi medio in foro
circa contractarn publicam situatum 1) cum agris et terris arabilibus, pratis,
vineis, cum 2) omnibus iurihus et pertinentits intra et extra dictum fund=
quovismodo continentibus emptionis titulo ad ipsam devolutum pure ut prae-
20 mittitur ipsi praefato Johanni suisque heredibus praesentibus et futuris pro
centnm quinquaginta florenis tune monetae currentis vendiderit, et venditum
ad perpetuum possidendum cum effectu tradidisset. Pecuniam sive pretittm
ipsius fundi a dicto Johanne emptore praefata relicta in tota summa se
fatebatur recepisse. De autem solutione ipsum Johannem coram nobis quitum
25 reddidit et expeditum. Promisit et in se ipsa domina assumpsit cum suis
heredibus ipsum emptorem in dicto fundo conservare pleno iure, tueri 3) et
defendere contra omnem impetitionem vel 2) quoque vel etiam controversiam,4)
quae a quocumque homine noto vel extraneo moventur vel moveri possint,
indemniter 6) conservare. Immo in casu si dictus emptor vel eins heredes
30 in praemissis contingeret vexari vel forte, quod absit, in causam ad in-
dicium evocari sive ecelesiastico vel iudicio saeculari super ipso contractu
turbari, tune incontinenti, cum ipsa domina vel etiam heredes fuerint requisiti,
in se causam assumet 6) et ipsam deducent et defendent 7) suis propriis sump-
tibus toties quoties opus fuerit et opportnnurn. Alioquin promisit ipsa relicta
35 nobilis cum suis et se obligavit °mina et singula damna, expensas 8) et
interesse, quas emptor ipse faceret litigando, tam in parte quam in toto
Weissenburger Kapitel nach Angabe der Vorlage: situatant.
t) So Vorlage.
Weissenburger Kapitel nach Angabe der Vorlage: there.
90 t) Vorlage: contoversia.
s) Vorlage: indemnite.
°) Scilicet: ipsa domina.
7) Vorlage: defendant. Scilicet: ipsa domina et emus heredes.
Vorlage: expensis.

www.dacoromanica.ro
410

resarcire. Etiam rem evictam, si contingeret, restituere teneantur suis sump-


tibus et expensis. Supplicantes quoque nobis dictae partes, qualiter 1) dictum
contract= et quidcumque sequi possit ex eo,2) necnon confessionem, obli-
gationem et omnia supra dicta in perpetuam rei memoriam nostris dignaremur
literis roborare. Nos itaque iustis earundem partium supplicationibus an- 5
nuentes praesentes sub nostri impressione sigilli duximus concedendas. In
die beati Marci euangelistae domini, anno eiusdem millesimo quadringen-
tesimo sexto.

1567.
1406 April 30. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt far Comes 10

Johann, den Richter von Hermannstadt, die Urkunde des Konigs


Sigmund von 1406 Nr. 1560, betrefiend den ungehinderten Handels-
verkehr der Hermannstadter im Reiche and nach dem Auslande.
Orig. Perg. Hermannst. Archly. Siegel, weisses Wachs in Wachsschiissel, an
grittier Seidenschnur angehangt, derselbe Stempel wie Nr. 216. 15

Capitulurn ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam prae-


sentibus gum futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium sal-
vatore. Ad universoruru notitiam harum serie volumus pervenire, quod pro-
vidus vir conies Johan index Cybiniensis ad nostram personaliter accedendo
praesentiam exhibuit nobis quasdam literas patentes serenissimi principis 20
domini Sigismundi dei gratia incliti regis Hungariae domini nostri gratiosi
sub maiori sigillo eiusdem confectas tenoris infra scripti, petens nos debita
cum instantia, ut ipsas de verbo ad verbum transcribi et in formam nostri
privilegii redigi facere et eidem concedere dignaremur ad cautelam. Quarum
tenor talis est. (Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund von 1406 Nr. 1560.) 25
Nos enirn petitionibus eiusdem iustis et legitirnis annuentes tenorem prae-
scriptarum literarum regalium omni integritate pollentem de verbo ad verbum
transcribi et praesentibus inseri pendentisque sigilli nostri munimine robo-
rani faciendo eidem duximus concedendum. Datum sexta feria proxima ante
festum beatorum Phylipi et Jacobi apostolorum, anno domini M CCCC sexto 30
praenotato. Honorabilibus et diseretis viris Georgio Lepes praeposito, Johanne
cantore, Hyncone custode ac Nicolao archidiacono de Ozd decano canonicis
ecclesiae nostrae existentibus.

1568.
1406 Mai 3. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt far Nikolaus, 35

den Pleban von Waldhatten, die Urkunde des Birthalmer Rates von
1406 Nr. 1566, betrefiend eine Holstelle in Birthalm sammt alien
zugehorigen Nutzungen.
1) So Vorlage.
') Vorlage: ea. 40

www.dacoromanica.ro
411

Abschrift: Rudolf Theil und Carl Werner in der Samm lung von Urkunden-
abschriften des Vereins fur siebenbitrgisclae Landeskunde, nach dem Orig. Perg.
Marktarchiv Bitthalm. Siegel, schadhaft, auf der .Riickseite aufgedriickt.

Nos capitulum ecclesiae Transsiluanae significamus tenore praesentium


5 quibus expedit universis, quod discretus vir dominus Nicolaus plebanus de
Valthwdya ad nostram personaliter accedendo praesentiam exhibuit nobis
quasdam literas patentes iudicis et iuratorurn de Birthalm, tenoris infra
scripti, petens nos debita cum instantia, ut ipsas de verbo ad verbum tran-
scribi facere et sub transcripti forma sibi concedere dignaremur ad cautelam.
10 Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde des Birtheilmer Rates von 1406
Nr. 1566.) Nos enim petitionibus eiusdern iustis et legitimis annuentes tenorem
praedictarum literarum (mini integritate pollentem de verbo ad verbum
transcribi et praesentibus inseri sigilloque nostro consignare faciendo eidein
duximus concedendttm. Datum in festo inventionis sanctae crucis, anno
15 domini millesimo quadringentesirno sexto praenotato.

1569.
Ofen 1406 Juni 17. Konig Sigmund beglaubigt fur Benedikt
und Michael, die Sane Pauls von Orbai, die Urkunde des _Richters
Johann Sydenswanch und des Rates von Kronstadt von 1403 Nr.1498,
20 betregend Besitz in Kreuzburg, ferner die Urkunde der Woiwoden
Johann Henrici und Jakob Lachk von 1404 Nr. 1503, betreffend
Besitz in Kreuzburg, ferner die Urkunde des Vizewoiwoden Ladislaus
von 1404 Nr. 1519, betreffend Besitz in Kreuzburg beziehungsweise
betreffend die Zahlung von 100 Goldgulden.
25 Orig. Perg. Archiv der Grafen Beldi, Klausenburg. Siegel, rund, Durchmesser
4.3 Centimeter, weisses Wachs in Wachsschiissel, an blau-roter Seidenschnur an-
gehangt. Wappenschild, langsgeteilt, dreieckig und mit ausgerundeten Langseiten,
in einem Sechspass, im Siegelfelde; Querbalken, vier, int linken Felde dieses Schildes.
Urnschrift in gothischer Minuskel.

30 Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et


cetera marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius
generalis et regni Bohemiae gubernator memoriae commendantes tenore prae-
sentium significamus quibus expedit universis, quod fidelis noster honorabilis
vir dominus Nicolaus canonicus ecclesiae Waradiensis necnon plebanus ecclesiae
35 Sanctae crucis in civitate Waradiensi in nostrae maiestatis veniens prae-
sentiarn exhibuit nobis nominibus et in perso»is Benedicti et Mychaelis
Horn!» Pauli de Orbow quasdam tres literas unam videlicet Johannis
Sydensrancz iudicis et Nicolai Kylhaw villici et universitatis iuratorum
civium Brassouyensis civitatis privilegialem, alteram vero fideliurn nostrorum
40 magnificorum virorum Johannis filii Henrici de Thamasy- ac Jacobi Lachk
1) Richtig : Sydenswanez.

www.dacoromanica.ro
412

de Zanthou vaivodarum nostrorum Transsiluanorum et comitum de Zolnok,


tertiam namque et ultirnam Ladizlai de Ladan 1) vicevaivodae partium Trans-
siluanarum patentes,2) formam eiusdem iudiciariam in se continentem 8)
tenorum subsequentium. Supplicans nostrae maiestati in personis praedictorum
Benedicti et Mychaelis prece subiectiva, ut tenorem earundem praesentibus 5
literis nostris verbotenus inseri, redigi et transsumi faciendo transsumpturnque
earundem pro eisdem Benedicto et Paulo concedere dignaremur. Cuius
quidem annotatorum Johannis Sydensrwancz 4) iudicis et Nicolai Kylhaw
villici ac iuratorum civium civitatis nostrae Brassouyensis praedictae literae
privilegialis tenor is est. (Folgt die Urkunde des Richters Johann Sydenswanch 10
und des Rates von Kronstadt von 1403 Nr. 1498) Alterius vero ut puta
praedictorum virorurn magnificorum Johannis filii Henrici ac Jacobi Lachk
vaivodarum literae patentis series haec est. (Folgt die Urkunde der Woiwoden
Johann Henrici und Jakob Lachk von 1404 Nr. 1503) Tertiae siquidem ante
fati Ladizlai vicevaivodae Transsiluani literae similiter patentis tenor sequitur 15
per haec verba. (Folgt die Urkunde des Vizewoiwoden Ladislaus von 1404
Nr. 1519.) Nos itaque iustis et modestis supplicationibus memorati domini
Nicolai canonici et plehani per ipsum in personis rnemoratornm Benedicti
et Mychaelis filiorum Pauli nostrae humiliter porrectis maiestati pie exauditis
et admissis praetaxatas tres unam ante fatorum Johannis Sydenswanch iudicis 20
et Nicolai Kylhaw villici ac universitatis iuratorum civium ante fatae civi-
tatis Brassouiensis privilegialem, alteram vero virorum magnificorum Johannis
filii Henrici et Jacobi Lachk vaivodarum Transsiluanorum, tertiam namque
et ultirnam Ladizlai de Ladan 1) vicevaivodae similiter partium Transsilua-
narum literas patentes, non abrasas, non cancellatas nec in aliqua ipsarum 25
parte vitiatas sed prorsus omnino veras et iustas fore comperientes, tenores
earundem praesentibus literis nostris verbotenus sine diminutione et aug-
mento aliquali inseri, redigi et transsumi faciendo transsumptum earundem
sub appensione sigilli nostri mediocris memoratis Benedicto et Mychaeli filiis
Pauli duximus concedendum ub[eriorem] earundem 5) ad cautelam. Datum 30
Budae, feria quinta proxima post festum beatorum Viti et Modesti martyrum,
anno domini M quadringentesimo sexto.

1570.
Wien 1406 Juni 18. Bischof Georg von Passau bestatigt auf
Bitten der Margareta, relicta Simonis dicti Abels 6) de Nosen in 35

Siebenburga, die von dieser auf dem Gottesleichnamsaltar in der Sankt-


Jeronimuskapelle zu Wien gestiftete Messe.
1) Richtig: Nadal].
2) Scilicet: alteram et tertiam.
3) Scilicet: tertiam. 40
4) Richtig: Sydenswancz.
5) Vorlage: earundem.
6) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
413

Datum Wiennae, decima octava die mensis Juuii, anno domini


millesimo quadringentesimo sexto.
Regest: Uhlirz Regesten aus dem Archive der Stadt Wien I, 382, nach dem
Orig. Perg. Stadtarchiv Wien. Siegel, rund, rotes Wachs in Wachsschitssel, an
5 Pergamentstreifen angeheingt.

1571.
1406 Juli 16, beziehungsweise 19 bis .22, beziehungsweise 1416
Juli 16 his 17, beziehungsweise 20 his 22. Bischof Stephan fugt
einen vierzigtagigen Ablass hinzu zu dem in der .A.blassurkunde des
10 Bischofs Jakob und vier anderer Bischole von 1350 Nr. 657, ferner
in der Bestatigungsklausel des siebenbiirgischen Bischofs Andreas von
1350 Nr. 658 zu Gunsten der Andreaskirche von Henndorf er-
teilten Ablass.
Abschrift: Soterius Gollectanea ad historian! patriam pertinentia, Band II,
15 Seite 1824, Brukenthal'sches Museum Hermannstadt, nach der zweiten Eintragung
unter dem Text der genannten Urkunde des Bischofs Jakob und vier anderer
Bischofe von 1350 Nr. 657. Die Jahre 1406 beziehungsweise 1416 der bier an-
gesetzten Datierung entsprechen dein friihesten beziehungsweise speitesten Zeitpunkte,
an welche»t, mit Rticksicht auf die verwendbaren Bestandteile der in der Vorlage
20 sick findenden Datierung, die Eintragung durch Bischof Stephan erfolgen konnte.

Et nos Stephanus dei et apostolicae sedis gratia episcopus universis


indulgentiis concessis et elargitis in remissionem peccatorum concurrentium
necnon confirmatis ') [ ] 2) per patrem et domintun, dominum An-
dream quondam episcopum Transilvanum diocesanum volentes igitur con-
25 formare auctoritate qua fungimur et diguitate indulgentias supra dictas con-
firmatas et probatas auctoritate illa qua fungimur ab auctore omnium crea-
turarum cum indulgentiis quadraginta dierum [
Feria 4) proxima post festum divisionis apostolorum, anno autem domini
millesimo 6) quadringentesimo 5) sexto.5)

30 1572.
Dees 1406 August 14. Pipo, Comes von Temes, vereinbart mit
den Reeser Salzfuhrleuten die Preise far die Verfrachtung von Salz
nach Szatmar, Tokaj und Poroszlo.
0 Vorlage: eonfirmatas.
35 2) Leerer Raum, 3'5 Centimeter breit.
3) Leerer Baum, 4 Centimeter breit.
4) Feria bis einschliesslich sexto auf dent Rande nachgetragen.
6) Vorlage: M CCC quinquagesimo sexto.

www.dacoromanica.ro
414

Orig. Pap. Stadtarchiv Dees. Siegel, rund, Durehmesser 22 Centimeter, war


in griines Wachs innen aufgedriickt.
Regest: Papp TOrteneti lapok 1, 424.

Nos Pipo de Ozora Themesiensis et camerarum salium regalium


comes mernoriae commendamus per praesentes, quod nos turn petitionibus 5
conductorum salium regalium in Deswar commorantium inclinati turn et-
enim circa commodum eorundem intendentes cum eisdem conductoribus
tale pactum duximus faciendum immo facimus praesentium per tenorem,
ut de singulis centum salibus, qui de Des in Zatmar conducentur, singulos
vigintiquinque grossos_parvos, ac de singulis centum salibus, qui de Zatmar 10
in Tokay_deferuntur, sings quindecim grossos cum medio, necnon de sin-
gulis centum salibus, qui de dicta Zatmar in Porozlo portantur, similiter
singulos viginti quinque grossos parvos eisdem conductoribus salium semper
dare debeant et sint consueti. Quocirca vobis camerariis nostris in dictis
Zatmar, Tokay et Porozlo nuns constitutis et in futurum constituendis fir- 15
miter praecipiendo mandamus. quatenus a modo in antea conductoribus
huiusmodi salium regalium de quolibet centenario salium iuxta praemissum
pactum solutionem conductionis facere debentis, et secus non facturi. Prae-
sentes enim perlectas semper reddite praesentanti. Datum in dicta Des, in
vigilia festi assumptionis virginis gloriosae, anno domini millesimo CCCC sexto. 20

1573.
1406 Oktober 12. Konig Sigmund bekrtiftigt fir Anton Sander
von Kronstadt und fair den Kronstadter _Richter Johann Sidenswancz
die Urkunde des Woiwoden Jakob Lachk von 1404 Nr. 1520, be-
treffend die Landstriche Hophsifen und Neudorf. 25

Orig. Perg. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, weisses Wachs, an gran -voter Seiden-
schnur angehangt, derselbe Stempel wie Nr. 1531 A. Abschrift des 15. Jahr-
hunderts Pap. ebendaselbst.
Von der Kanzlei : Relatio Jacobi Lachk
vaivodae Transsiluani. 30
Sigismundus1) dei gratin Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,
Seruiae, Galliciae, Lodorneriae, Comaniae Bulgariaeque rex, marchio Brandem-
burgensis, sacri Romani imperii archicamerarius necnon Bolremiae et Lucem-
burgensis heres omnibus Christi fidelibus tarn praesentibus quam futuris
praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Grata subditorum 35
obsequia grata debent reportare praemia, ut hi qui fideles sunt fideliores
efficiantur ceterique eorum exemplo praernuniti ad fidelitatis opera exercenda
devotius anitnantur. Proinde ad universorum notitiam harum serie volumes
pervenire, quod fidelis noster providus vir Anthonius Sander civis civitatis
nostrae de Corona sua ac Johannis Sidenswancz iudicis praetaxatae civitatis 40

Verliingerte Schrift.

www.dacoromanica.ro
415

nostrae in personis in nostrae celsitudinis veniens conspectum exhibuit


nobis quasdam literas privilegiales magnifici viri domini Jacobi Lachk de
Zanthow vaivodae nostri Transsiluani super perennali donatione omnium
arearum sive fundorum nunc uti fertur habitatoribus destitutorum inter
5 castrum Helthwen et oppidum Hylthwedorf vocata in districtu Brassouiensi
existentium communi vocabulo Hophsywen et Newdorf appelatorum pro
eisdem rite facta confectas tenoris infra scripti, supplicans exinde nominibus
quibus supra maiestati nostrae humiliter et devote, tit easdem ratas, gratas
et acceptas habendo nostrisque literis privilegialibus verbotenus inseri
10 faciendo ac huiusmodi possessionariae donationi nostrum regium consensum
adhibendo pro ipsis ac ipsorum heredibus innovantes perpetue valituras
dignaremur confirmare. Quarum tenor is est. (Folgt die Urkunde des Woi-
woden Jakob Lachk von 1404 Nr. 1520.) Nos igitur hurnillimis et devotis
ipsius Anthonii supplicationibus nominibus quibus supra nostrae per eum
15 subjective oblatis maiestati regia benignitate exauditis et clementer admissis
praefatas literas ipsius domini Jacobi vaivodae privilegiales, non abrasas,
non cancellatas nee in aliqua sui parte vitiatas sed prorsus omni suspicionis
vitio destitutas immo merae et sincerae veritatis integritate praepollentes
praesentibus de verbo ad verbum insertas quoad omnes earum continentias,
20 articulos et clausulas acceptantes, approbantes et ratificantes praemissaeque
perennali donationi nostrum regium benivolum consensum et assensum
praebentes easdem requirentibus eorundem Anthonii et Johannis fidelitatibus
et fidelium obsequiorum meritis sincerisque complacentiis nostrae per ipsos
tempore et loco opportunis cum summae fidelitatis constantia exhibitis
25 maiestati regia auctoritate et potestatis plenitudine ex certaque nostrae
maiestatis scientia praelatorum etiam et baronum nostrorum consilio prae-
maturo ac parili decreto eorundem simul cum dicta perhennali donatione
superius in earundem tenoribus limpide declarata pro praefatis Anthonio et
Johanne ac eorum heredibus hereduroque suorum successoribus et posteri-
30 tatibus universis absque alieni iuris praeiudicio innovantes perpetue valituras
confirmamus praesentis scripti nostri patrocinio mediante. In cuius rei
memoriam praesentes concessimus literas nostras privilegiales pendentis et
authentici sigilli nostri novi duplicis munimine roboratas. Datum per mantis
reverendi in Christo patris domini Eberhardi episcopi Waradyensis, aulae
35 nostrae summi cancellarii fidelis nostri dilecti, anno domini M quadringen-
tesimo sexto, quarto Idus mensis Octobris, regni autem nostri anno decimo
octavo. Venerabilibus in Christo patribus et daminis Valentino tituli sanctae
Sabinae sacrosanctae Rornanae ecclesiae presbytero cardinali et ecclesiae
Quinqueecelesiensis gubernatore, Johanne Strigoniensi, Colocensi et Jadrensi
40 sedibus vacantibus, Andrea Spalatensi et altero Andrea Ragusiensi archi-
episcopis, eodem domino Eberhardo Waradyensi, Stephano Transsiluanensi,
Zagrabyensi et Agriensi sedibus vacantibus, Johanne Boznensi, Wesprimiensi
sede vacante, Johanne Jauriensi, Wacyensi sede vacante, fratribus Dosa
Chanadyensi, Hincone Nitriensi et Thoma Senniensi electis ecclesiarum epis-
45 Yorlage: possessonarie.

www.dacoromanica.ro
416

copis ecclesias dei feliciter gubernantibus, Sirimiensi, Traguriensi, Scardonensi,


Nonensi, Tyniniensi, Sibinicensi, Macbarensi, Ffarensi et Corbauiensi sedibus
vacantibus. Necnon spectabili et magnificis viris domino Hermano comite
Cy li et Zaguriae, Dalmaciae et Croaciae praedictarum ac Slauoniae regnorum
nostrorum bano socero nostro carissimo, Nicolao de Gara regni nostri 5
Hungariae praedicti palatino, Johanne et Jacobo Lachk praedicto vaivodis
nostris Transsiluanis, comite Ffrank filio quondam Koniae bani iudice curiae
nostrae, Johanne de Marouth bano nostro Machouiensi, honore banatus
Zeuriniensis vacante, Nicolao Trewtul de Neuna tavarnicorum et comite de
Posega, Symone filio dicti quondam Koniae bani ianitorum, Johanne dicto 10
Grofh comite Corbauiae dapiferorum, Johanne filio Gregorii de Alsan pincer-
narum, Petro Clieh agasonum nostrorum magistris et Silstrang comite Po-
soniensi aliisque quampluribus regni nostri comitatus tenentibus et honores.
Von der Kanzlei: Relatio Jacobi Lachk
vaivodae Transsiluani. 15

1574.
Grosswardein 1406 Oktober 19. Konig Sigmund ersucht das
Arader Kapitel bei der Einfiihrung des Grosswardeiner Kapitels in
den ihin zukommenden Besitz mitzuwirken, betreffend eine portionem
capituli ecclesiae Waradiensis in civitate Waradiensi ipsum capitulum 20
tangentem cum tributo eiusdem et foro quottidiano in eadem portione
celebrari solito cum suo tributo necnon cum nundinis seu foris an-
nualibus singulis annis in eadem portione ipsius capituli civitate
Waradiensi in praedicta celebrari colitis, betreffend tenter einige Be-
sitzungen int Biharer Komitat. 25
Datum Waradini praedicta, secundo die festi beati Lucae evan-
gelistae, anno domini millesimo quadringentesimo sexto.
Eingeschaltet von dent Arader Kapitel 1406 und mit dieser Urkunde als zweites
Insert von dem KOnige Mathias 1477, Orig. Iiermannst. Archly.

1575. 30

Szentimre 1406 November 16. Johann und Peter, Vizewoiwoden


von Siebenburgen, ersuchen das Weissenburger Kapitel bei der Ein-
fiihrung Hedricus', des Sohnes Hedricus' von .Alzen, in den Besitz
von Vecserd mitzuwirken.
Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1406 und mit dieser Urkunde 35
als zweites Insert von dem Konige Sigmund 1407, Orig. Hermannst. Archie.
Der Text ist fehlerhaft. Die octavae festi omnium sanctorum, welche in der vor-
liegenden Urkunde als Terrain der von den Vizewoiwoden Johann und Jakob
int Jahre 1406 abgehaltenen Gerichtsverhandiung bezeichnet werden, lassen sich in

www.dacoromanica.ro
417

dieser Urkunde nicht als achter Tag each Allerheiligen, November 8, auflosen,
sondern mitssen auf den ganzen, rnehrere Tage umfassenden Zeitraum, inner-
halb dessen die Gerichtsverhandlung stattgefunden hat, bezogen werden. Denn pars
erste geht aus dent Inhalt der vorliegenden Urkunde hervor, dass die sogenannten
5 octavae festi omnium sanctorum einen nach dem 8. beziehungsweise nach dem 13. No-
vember fallenden Tag bezeichnen, indem bei der am Tage der octavae festi om-
nium sanctorum in Szentimre stattfindenden Gerichtsverhandlung Urkunden aus
Temesvar vom 13. November, in festo beati Briccii confessoris in Themeswar ema-
natae, vorgelegt werden. Firs zweite Utast sick aus der vorliegenden Urkunde ent-
10 nehmen, dass die sogenannten octavae festi omnium sanctorum einem vor dem 8.
beziehungsweise vor dent 5. November liegenden Tage entsprechen, indem auf Grund
der am 16. Tage der octavae des Allerheiligenfestes, sedecimo die octavarum festi
omnium sanctorum, ausgestellten Urkunde eine am 19. November, in festo beatae
Elizabeth reginae, vorzunehmende Hand lung angeordnet wird. Bezuglich des Tapes-
15 datums November 16, zu welchem die vorliegende Urkunde hier eingereiht wurde,
ist .Folgendes zu bemerken. Die Urkunde 9e/tort mit .Riicksicht auf ihren Inhalt
in einen Zeitraum, welcher nach dem 13. November also nach dent Datum der in
ihr erwlihnten Urkunden des Woiwoden Jakob Laachk und des Szeklergrafen Michael
und vor den 19. November also vor das Datum der auf Grund der vorliegenden
20 Urkunde vorzunehmenden Besitzeinfithrung fdllt. Innerhalb des 13. und 19. No-
vembers durfte diese Urkunde nun am wahrscheinlichsten zu dem zwischen den
beiden Daten 13. und 19. November in der Mitte liegenden Termine also zum
16. November des Jahres 1406 anzusetzen and somit auch der sedecimus dies octa-
varum festi omnium sanctorum in diesem Falle nicht als der 16. Tag nach dent
25 8. Tage des Allerheiligenfestes, November 23, sondern als der dent 16. November
entsprechende 16. Tag des Allerheiligenfestes aufzulosen sein. Vergleiche auch die
Urkunde des Woiwoden Ladislaus vom 24. April beziehungsweise 10. Mai 1391
Nr. 1274 und die fur die Datierung nach dent octavus dies beziehungsweise nach
den octavae bei Ferdinand Knauz Kortan hazai tortenelmitnkh5z alkalmazva,
30 Budapest 1876, Seite 227 ff. angefithrten Beispiele.
Druck : Hazai okleveltcir 336.

Amicis eorum honorandis capitulo ecclesiae Transsiluanae Johannes


de Doboka et Petrus de Stryg vicevaivodae Transsiluani amicitiarn paratam
cum honore. Noveritis quod Hedreh filius Hedreh de Olchna personaliter
35 iuxta continentiam literarum nostrarnm prorogatoriarum in octavis festi
omnium sanctorum ') in figura nostri iudicii comparendo contra nobiles do-
minas Margaretham Georgii filii Thome de Bolya, Barbaram Bartholomei
de Magara,9 et Dorotheam vocatas Johannis de Begendorff consortes ac no-
biles puellas Cordula et Ursula vocatas filias Nicolai de Rosundal necnon
40 Ilartham filiam Salamonis quasdam literas vestras citatorias formam posses-
sionariae introductionis et statutionis contradictoriaeque inhibitionis et cita-
tionis in se denotantes, illustrissimo principi domino Sigismundo regi Hun-
gariae et cetera ad literatorium mandatum eiusdem rescriptas tenoremque
literarum ipsius domini Sigismundi regis vobis directarum verbaliter in se
45 habentes, asserens actionem et propositionem suam adversus iam dictas no-
biles dominas et puellas in causam attractas proponendam literis contineri
1) November 1 bis 16, beziehungsweise 13 bis 16.
') So Vorlage.

Urkundenbnoh III. 27

www.dacoromanica.ro
418

in eisdem, nobis praesentavit declarantes, quod ipsius 1) regius et vester


homines literis in eisdem nominati ad regium literatorium praeceptum trans -
missi Sabbato proximo post festum resurrectionis domini praeteritum 2) denuo
ad faciem possessionis Wecheerd pariter accessissent, et cum ipsam convo-
catis vicinis et commetaneis ac ipsis praesentibus iuxta continentiam prae- 5
scriptarum literarum dicti domini nostri Sigismundi regis Hedrico filio Hedrici
de Olchna statuere voluissent, tune Georgius filius Thomae de Bolya in
persona dominae Margarethae consortis suae ac Bartholomeus de Magary 3)
similiter in persona dominae Barbarae consortis suae filiarum quondam Sa-
lamonis de dicta Magary, necnon Johannes de Begendorff modo simili in 10
persona dominae Dorotheae consortis suae, item Johannes de Iwanfolva in
personis puellarum Cordula et Ursula vocatarum filiarum Nicolai de Ro-
sundal huic statutioni contradixissent, quas quidem dominas et puellas contra
praefatum Hedricum eodem die 2) et in facie eiusdem possessionis ad octavas
festi beati Georgii martyris tune venturi 4) nostram citavissent in praesentiam 15
rationem contradictionis ipsarum reddituras. Quibus quidem literis exhibitis 6)
praefatus Hedreh rationem praemissae contradictoriae inhibitionis assignare
postularat 5) per nobiles dominas et puellas in [causam] attractas praenotatas
coram nobis. Et licet ratione assignationis inhibitionis partes praescriptae
diversimode disco[rdara]nt, tamen praenominatus Hedreh actor ipsam pos- 20
sessionem Wecheerd ipsis in causam attractis in nullo attinere indicabat, quia
ipsa possessio Wecheerd esset hereditaria possessio et acquisitica quondam
Henneng de Senk 6) et Georgii fratris eiusdem, et quod verius dicat[ur] has
literas et instrumenta, quibus mediantibus ipsa possessio Wecheerd sit donativa
et acquisitica, reinvenie[nda ess]e, si iuri consonis adesse videretur. Tandem 25
causa partium praescripta diversis prorogationum cautelis et terminis interve-
nientibus,7) praefata etiam nobilis puella Martha vocata causam in eandem per-
miscendo, medio etiam tempore Johannes dictus Bogathy de Iwanfol[va pe]r
praefatum Hedricum actorem mediantibus literis nostris citatoriis in nostram
citatus praesentiam 8) et 7) causa inter easdem partes octav[as festi] sancti My- 30
chaelis archangeli 9) praevia ratione attigisset. Ipsis denique octavis sancti My-
chaelis archangeli occurrentibus °) praenominatus Hedricus rationem praemissae
contradictoriae inhibitionis [per praenominatas] nobiles dominas et puellas in
causam attractas, ac per Johannem dic[tum Bogath]y de Iwanfolwa restitu-
tionem literarum factum possessionis Wecheerd tangentium assignare postu- 35
larant. Mox[ praenomin]atus 10) Johannes de 3) Bogath quasdam duas
literas regales donativas et confirmatorias unam earum videlicet donativam
1) Scilicet: domini Sigismundi regis.
3) April 17.
3) So Vorlage. 40
4) Mai 1.
6) Scilicet: in praedictis octavis festi beati Georgii martyris, Mai 1.
6) Vorlage: Semk.
7) Satzbau fehlerhaft.
8) ther der Zeile nachgetragen. 45
9) Oktober 6.
10) Lucke, 24 Centimeter breit.

www.dacoromanica.ro
419

quondam domini Caru li regis Hungariae felicis memoriae anno domini mille-
simo trecentesimo tricesimo septimo, feria quarta proxima ante festum puri-
ficationis beatae Mariae virginis,') in Wysegrad subortam, aliam vero quondam
domini Lodouici regis bonae memoriae anno domini millesimo trecentesimo
5 quadragesimo septimo, feria sexta proxima ante festum Penthecostes,2) Budae
emanatam nostro examini curarat exhibere. In quarum prima videlicet ipsius
quondam domini Caro li regis donativa edocebamur, quod comes Hennengus
de Senk comes Cybiniensis ac Georgius frater eiusdem fideles ipsius do-
mini Caro li regis in eiusdem serenitatis praesentiam aggredientes [ipsorum]
10 fidelia servitia et merita praeclara, quae ipsi suae maiestati salver et tune 9
cum summae fidelitatis constantia impendissent et impendere suo modo
enarrassent, in eiusdem domini regis memoriam revocando pro fidelibus
ipsorum obsequiis quasdam terras seu possessiones habitatoribus carentes
Wecheerd, Thamaswelge et Hemstelke vocatas in comitatu Cybiniensi in
15 terra Transsiluana existentes, asserentes eas hominum sine herede defunctorum
praefuisse et infideles hactenus et ad tune ipsius regis detinere occupatas, ab
eadem regia maiestate ipsis perpetuo dari et conferri postulassent. Ipsa itaque
regia maiestas recordans fidelium servitiorum merita eorundem comitis
Hennengy et Georgii fratris eius fidelium suorum, per quae ipsi prae ceteris
20 eorum participibus suae maiestati et sacrae coronae regiae studuerunt4) multi-
pliciter complacere, in recompensationem servitiorurn ipsorum praenominatas
possessiones cum earum utilitatibus universis, dummodo castrorum suorum
usibus non essent appropriatae et nec ad aliquam civitatum suarum pertineant,
praenominatis comiti Hennengo et Georgio fratri eius sine praeiudicio iuris
25 alieni de gratia regiae pietatis perpetuo donasset et concessisset. In altera 5)
vero videlicet confirmatoria memorati quondam domini Lodouici regis et
transcriptionali modo quo supra emanata 9 informabanmr, quod comes
Hennengus de Senk fidelis ipsius domini Lodouici regis ad suae claritatis
accedendo praesentiam exhibuisset eadem quasdam literas patentes quondam
30 serenissimi et magnifici principis domini Caroli olim incliti regis Hungariae
bonae memoriae patris sui carissimi cum tertio et ultimo sigillo suo con-
signatas, super donatione possession um Wecheerd, Thamaswelge et Ewstelke
vocatarum confectas tenoris supra scripti. Suam humiliter flagitasset excel-
lentiam, ut ipsas literas paternas suis literis patentibus transcribi et confirmari
35 facere dignaretur. Ipse igitur quondam dominus Lodouicus rex petitionibus
eiusdem comitis Hennengi inclinatus praedictas literas paternas sub collatione
dictarum possessionum confectas de verbo ad verbum praesentibus pro eodem
transcribi fecisset et sigillo suo consignari ad cantelam. Quibusquidem literis
exhibitis cum nos procuratorem praescriptarum nobilium dominarum et
40 puellarum in eo, quibus literarum vigoribus eaedem in causam attractae
1) 1337 Januar 29. Vergleiche Nr. 532.
2) 1347 Mai 18. Vergleiche Nr. 622.
3) Gebessert aus: nunc.
4) Vorlage: studerunt.
45 5) Vorlage: alterius.
6) Vorlage: emanatae.
27*

www.dacoromanica.ro
420

dictam possessionem Wecheerd possiderent et usui 1) ipsorum contra regiam


maiestatem usi exstitissent, requisitum habuissemus, idem procurator ad prae-
missas nostras requisitiones minime rite et rationabiliter respondebat, sed
solum simplicium prolationibus verborum se opponebat et sub taciturnitatis
arte causam praescriptam ventilare intendebat. Nos itaque praemissis sic 5
compertis una cum regni nobilibus causam partium praescriptam ex supera-
bundanti ad praesentes octavas festi omnium sanctorum 2) duxeramus pro-
rogandam eo modo, ut tune praenominatae in causam attractae universa
earum literalia instrumenta, si quae facto super praemisso haberent confecta,
coram nobis comparendo exhibere tenerentur, ut his visis iudicium et iusti- 10
tiara facere valeremus inter partes in praemissis dictante iuris aequitate.
Alioquin non obstantibus contumaciis ipsarum in causam attractarum prae-
nominato Hedrico actori plenum et merum iudicium ac sententiam diftinitivam
complectemur contra easdem tamquam celatores iurium regalium. Ipsis
denique octavis festi omnium sanctorum 2) occurrentibus praenominatus 15
Hedricus in nostram et eorundem regni nobilium exsurgens praesentiam
exhibitionem dictorum literalium instrumentorum, quibus mediantibus prae-
scriptis literis regalibus obviare possent, a procuratore praescriptarum in
causam attractarum exhibere postulavit coram nobis. Praefatusque procurator
ipsarum in causam attractarum non plura literalia instrumenta nisi quasdam 20
duas literas unam magnifici viri domini Jacobi Laachk vaivodae Transsiluani
domini nostri metuendi, aliam vero magnifici viri domini Mychaelis filii
Salomonis comitis Siculorum omnino in festo beati Briccii confessoris 8) in
Themeswar emanatas nostram in praesentiam curavit prod ucere inter cetera
exprirnentes, quomodo nobilis vir Georgius flints Thomae de Bolya esset in 25
magna infirmitate seu debilitate et super facto cuiusdam possessionis Wecheerd
in octavis festi omnium sanctorum 2) coram nobis in sancto Emerico contra
Hedreh de Olchna personaliter debuisset comparere, quia idem Georgius propter
suam infirmitatem in praedictis octavis 2) personaliter comparere non valeret,
ideo nos universas causas eiusdem signanter super facto possessionis Wecheerd 30
praedictae inter Hedreh et ipsum Georgium habitas de octavis omnium
sanctorum 2) ad octavas festi epiphaniarum domini 4) prorogare deberemus. Et
quia causa praemissa non ipsum Georgium solum sed filias et neptes quondam
Salamonis de Magary in facto praescriptae possessionis Wecheerd in praemissis
tangere agnoscehatur, praefatus etiam actor ex superabundanti 6) quasdam 35
literas serenissimi principis domini Sigismundi dei gratia regis Hungariae et
cetera donativas in anno domini millesimo quadringentesimo sexto, in dominica
Judica,°) Budae confectas coram nobis studuit exhibere, in quibus conspeximus
contineri, quod ipsa regia maiestas memoriae commendasset tenore praesenti um
quibus expediri significasset, quod ipse qui divina sibi suffragante 7) clementia 40
1) So Vorlage.
2) 1406 November 1 bis 16, beziehungsweise 13 bis 16.
2) November 13.
4) 1407 Januar 13.
4) Vorlage: superhabundati. 45
6) 1406 Mars 28. Vergleiche Nr. 1559.
7) Vorlage: suffrangante.

www.dacoromanica.ro
421

sceptra gubernaret regalia et eorum principatui auspice deo feliciter praesideret,


cunctorum sibi fideliter obsequentium fidelitates et merita actusque virtuosos
provida consideratione pensare et ipsis1) ex innata sua regia libertate con-
digna praevia soleret elargiri pro eisdem, recensens et in regalibus prae-
5 cordiis digna mentis meditatione revolvens praeclaras fidelitates et laude
digna obsequia fidelis sui Hedrici de Olchna, quibus ipse celsitudini suae
in quampluribus suis et regni sui negotiis et agendis prosperis scilicet et
adversis sub diversitate locorum et temporum non parcendo rebus suis et
personae iuxta possibilitatis suae exigentiam virtuose et laudabiliter stu-
10 duisset2) complacere anhelaretque in futurum se ipsum suae graturn offerre
maiestati, cupiens eidem ratione praemissorum regio occurrere cum favore,
quandam possessionem Wecheerd vocatam, in comitatu Albensi Jwle existentem,
quae quondam Salamonis de Magary hominis absque heredum solatio de
medio sublati praefuisset, ex eoque de iure et de consuetudine regni sni
15 uti fertur ad manus suas regias devolutam,$) quam nuns quidem nobiles
veluti iurium suorum regalium celatores sub taciturnitatis silentio possi-
derent, simul cum universis eiusdem utilitatibus et pertinentiis, terris scilicet
arabilibus, cultis et incultis, pratis, fenetis, pascuisagris, siLvis, nemoribus,
montibus, vineis, molendinis, piscinis, aquis aquarumque decursibus et gene-
20 raliter cunctis eiusdem utilitatum integritatibus quovis nominis vocabulo
vocitatis sub suis veris metis et antiquis, quibus per praefatutu quondam
Salamonem ac altos suns priores possessores hucusque rite tenta fuisset et
possessa, rnera sua auctoritate et potestatis plenitudine ex certaque scientia
suae maiestatis, praelatorum etiam et baronum suorum consilio praematuro
25 novae suae donationis titulo ac omni eo hire, quo eadem ratione praevia
suae rite incubuisset4) collationi, memorato Hedrico filio Hedrici suisque
heredibus et posteritatibus universis dedisset, donasset et contulisset iure
perpetuo et irrevocabiliter possidendam, tenendam pariter et habendam, salvo
iure alieno, praesentium suarum literarum patrocinio mediante. Quarum
30 quidem literarutu exhibitionibus factis et diligenter examinatis praenominatus
Hedricus actor per nos in praemissis sibi iuris medelam postulavit elargiri.
Verum quia praescripta possessio Wecheerd non emptitia ipsius quondam
Salamonis ant avitica ius dominate concernens sed donativa a praedeces-
soribus regibus ipsi et suis 6) praedecessoribus data et donata exstitisse, et
35 eo Salamone defuncto ad manus regias devolvi debere, praefataeque in
causam attractae veluti iurium regalium celatrices sub taciturnitatis silentio
possedisse, ipsa vero 7) regia celsitudo ipsum possessionem Wecheerd per
mortem ipsius quondam Salamonis annotato Hedrico perpetuo dare, rite et
legitime conferre valuisse, praenominataeque in causam attractae nullis

40 '1 Vorlage: ipos.


2) Vorlage: studuuisset.
3) Vorlage: devolut.
4) Vorlage: inemnbisset.
2) Scilicet: Salamonis.
45 6) So Vorlage.
7) Vorlage: ve.

www.dacoromanica.ro
422

vigoribus ipsam possessionem Wecherd 0 possidere potuisse ex praemissis


omnibus dare agnoscebatur, praescriptaque causa ipsius Hedrici non cum
annotato Georgio egisse sed cum dictis in causam attractis vertisse adin-
veniebatur, ex eo [nos] una cum regni nobilibus ipsam possessionem Wecheerd
cum cunctis suis utilitatibus eta) pertinentiis universis, quibu[s praenomin]atus 5
quondam Salomon et per consequens sui 8) praedecessores 1) eandem posse-
dissent, annotato Hedrico perpetuo et irrevocabiliter possidendam, tenendam
et habendam adiudicantes, quia praescriptae in causam attractae filiae et
neptes nulla literalia instrumenta ad nostras iudiciarias requisitiones ex-
hibebant nec in futurum exhibere posse referebant, easdem et eadem vanas, to
cassas et inanes [exhi]bitoribusque earundem nocituras relinquentes ad
ipsamque possessionem Wecheerd statuendam noster et vester homines
necessario destinari videbantur. Pro eo vestram requirimus amicitiam prae-
sentibus diligenter, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fide
dignum, quo praesente-magistri Mathias de Chaz et Matbeus de Torda literati 15
notarii nostri aut Nicolaus [de Fa]hyd vel Petrus de Sard sin Johannes
magnus de Syluas seu alter Johannes dictus Baynak de dicta Chaz homines
nostri speciales aliis absentibus homo noster in festo beatae Elizabeth reginae 4)
et aliis diebus ad id aptis et sufficientibus ad faciem praescriptae possessionis
Wecheerd vicinis et commetaneis eiusdem universis inibi legitime convocatis 20
et praesentibus accedendo statuat eandem memorato Hedrico filio Hedrici
de Olchna rationibus praeviis cum cunctis eiusdem utilitatibus et pertinentiis
universis, quibus praenominatus quondam Salmon de Itagary percepisset,
possedisset, iure perpetuo et irrevocabiliter possidendam, tenendam pariter et
habendam contradictionibus praescriptarum nobilium dominarum Margarethae 25
Georgii filfi Thomae, Barbarae Bartholomei de Magary et Dorotheae vocatarum
Johannis de Begendorff consortum ac nobilium puellarum Cordulae et Vrsulae
filiarum Nicolai de Ronsundal 1) necnon Marthae filiae Salamonis et aliorum
quorumlibet non obstantibus. Et post haec ipsius possessionariae intro-
ductionis et statutionis seriem ad octavas festi epiphaniarum domini nunc 30
venturi8) nobis amicabiliter rescribatis. Datum in Zenthembreh, sedecimo
die octavarum festi omnium sanctorum praedictarum, anno domini millesimo
quadringentesimo sexto.

1576.
1406 November 21. Das Arader Kapitel schaltet die Urkunde 35
des Konigs Sigmund von 1406 Nr. 1574 ein and berichtet dem
Konige Sigmund, dass das Grosswardeiner Kapitel eingefithrt worden
ist in den Besitz einer portionis in civitate Waradiensi ipsum capi-
1) So Vorlage.
2) Uber der Zeile nachgetragen. 40
3) Scilicet: Salamonis.
4) November 19.
4) 1407 Januar 13.

www.dacoromanica.ro
423

tulum Waradiense taiigentis cum tributo et foro quottidiano in eadem


portione celebrari solito et eius tributo, ferner einiger namentlich
angefuhrten possessionum seu villarum im Biharer Komitat. Die
Einfiihrung fand statt in festo beatorum Simonis et Judae aposto-
5 loran] und den folgenden Tagen.
Datum vigesimo quinto die primae diei statutionis praenotatae,
anno domini supra ditto.
Eingeschaltet als zweites Insert von dem Konige Mathias 1477, Orig. Hermannst.
Archiv.

10 1577.
1406 November 24. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Ur-
kunde der Vizewoiwoden Johann und Peter von 1406 Nr. 1575 ein
und bezeugt, dass Hedricus, Sohn Hedricus' von Alzen, in den Besitz
von Vecserd eingefuhrt worden ist.
15 Eingeschaltet als zweites Insert von dem Kiinige Sigmund 1407, Orig. Hermannst.
Archiv.
Druck: Hazai okleveltdr 336.

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium
20 salvatore.3) Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
nos literas nobilium virorum magistrorum Johannis et Petri vicevaivodarum
Transsiluanorum recepimus in haec verba. (Folgt die Urkunde der Vizewoi-
woden Johann und Peter von 1406 Nr. 1575) Nos enim petitionibus eorundem4)
vicevaivodarum annuentes una cum Johanne ditto Baynak de Chaz homine
25 ipsorum nostrum hominem videlicet Emericum clericum de choro nostro
ad praemissa exequenda duximus transmittendum. Qui demum exinde ad
nos reversi nobis concorditer retulerunt, quod ipsi secundo die festi beatae
Elizabeth reginae 6) ad faciem praedictae possessionis Wecheerd vocatae pariter
accessissent ac ipsam vicinis et commetaneis suis universis circumquaque
30 legitime convocatis ipsisque praesentibus iuxta continentiam literarum ad-
iudicatoriarum praescriptarum contradictions quorumlibet non obstante prae-
fato Hedreh filio Hedreh de Olchna statuissent perpetuo possidendam. Datum
quarta feria proxima ante festum beatae liatherinae virginis et martyris,
anno domini millesimo quadringentesimo sexto praenotato. Honorabilibus
35 et discretis viris dominis Georgio Lepes praeposito, Johanne cantore, Mychaele
custode ac Nicolao archidiacono de Ozd decano, canonicis ecclesiae nostrae
existentibus.
1) Scilicet: fori.
2) Oktober 28.
40 3) salve ilber und tore in der Zeile nachgetragen.
4) Uber der Zeile nachgetragen.
6) November 20.

www.dacoromanica.ro
424

1578.
Weissenburg 1407 Januar 7. Stephan, Bischof von Siebenburgen,
trifit Bestimmungen uber die dem Keisder Dekan gegeniiber der Stadt
Schassburg hinsichtlich der Verhangung kirchlicher Strafen zustehenden
Befugnisse. 5

Orig. Perg. Stadtarchiv Schdssburg. Siegel, achteckig, Durchmesser 2 und


1.4 Centimeter, rotes Wachs in Wachsschitssel, an grim-violetter Seidenschnur an-
gelaingt. Erzengel Michael, nach links gewendet, auf einem Drachen stehend und
dieseni die Lame in den Rachen stoRsend, im Siegelfelde; Wappenschild, dreieckig,
unter dem genannten Drachen, im Fusse des Siegelfeldes; sechsstrahliger Stern 10
im Felde dieses Schildes. Umschrift in gothischer Minuskel: s . Sthni epi Tnssiluanx

Stephanus dei et apostolicae sedis gratia episcopus Transsiluanus


omnibus Christi fidelibus praesentihus pariter et futuris praesens scriptum
inspecturis salutem cum felicitatis in utroque saeculo continuo incremento.
Sane gravis querimonia pro parte virorum providorum civium, seniorum 15
et hospitum civitatis Segwswar nobis per discretum virum magnum Petrum
quondam Johannis dictae civitatis protonotarium saepius exposita continebat,
quomodo viri discreti decani et assessores sedis Kysd nescitur quali motivo
inducti pro duarum aut trium personarum immo saepius unius tantum per-
sonae delictis et excessibus tam in eorum sede indiciaria condemnatarum 20
vel condemnatae quam extra eorum iudicium delinquentium aut delinquentis
1)
de dicta civitate Segewswar et alias satis ex parvo motivo communitatem
civium, seniorum et hospitum ipsam civitatem inhabitantium per interdictum
ecclesiasticum et alias censuras huiusmodi et poenas ecclesiasticas difficulter
vexarent et intollerabili gravamine molestarent. Et quia poena suos debeat 25
tenere actores ac pro singulis querelis dictis civibus et hospitibus difficile
reddatur nostram sedem implorare, nos volentes quantum possumus ab
huiusmodi oneris gravamine eosdezn sublevare hanc praerogativam dictis
senioribus, civibus et hospitibus memoratae civitatis Segeswar concedimus
et indulgemus libertatem gratiose, ut ipsi et eorum quilibet ab huiusmodi 30
onere interdicti et aliarurn poenarum ecclesiasticarum per praedictam sedem
Kysd seu eius decanum pro tempore constitutum pro unius, duarum ant
tri um personarum de dicta civitate delictis toti communitati impositarum
seu imponendarurn titulo exemptionis perpetuis temporibus valeant et valeat
gaudere praerogativo exceptis duntaxat personis tam in iudicio quam extra 35
quovis modo delinquentibus et criminosis, contumacibus et rebellibus man-
datis dictae sedis Kysd aut eius decani eo tempore existentis parere no-
lentibus, quas personas per interdicti, excommunicationis, suspensionis et
alias poenas ecclesiasticas decanus ipsius sedis Kysd liberam et omnimodam
facultatem iuxta eiusdem sedis consuetudinem ad sua mandata firmiter ob- 40
servanda habeat compellendi iuridicam et omnimodam potestatem, ant si
huiusmodi rebelles et contumaces ac filios inobedientiae dictas interdicti,
1) Vorlage: condemptate.

www.dacoromanica.ro
425

excommunicationis et alias censuras ecclesiasticas per praescriptam sedem


Kysd seu eius decanum illius temporis firmiter impositas aliquamdiu sus-
tinentes animo indurato dicta communitas civium, consulum et hospitum
in cibo, potu, loquela et alio quovis humanitatis solatio eosdem obstinatis
5 participando secum foveret et nutriret, ex tune quia facientes et consen-
tientes ant fautores plectendi sunt pari poena, decanus eo tempore in ipsa
sede Kysd constitutus omnimodam iurisdictionem secundum consuetudinem
ipsius sedis in dictam communitatem ipsius civitatis Segewswar liberam habeat
exercendi facultatem, eosdem cives, hospites universos per censuras eccle-
10 siasticas et similia inns remedia iuxta limites eiusdem sedis in consuetudine
antiquitus approbatas ad sua mandata in praemissis observanda firmiter
compellat et astringat iustitia semper observata in bac parte. In cuius rei
testimonium praesentes nostras literas pendentis sigilli nostri anularis et con-
sueti munimine roboratas duximus concedendas. Datum Albegewlae, feria
15 sexta proxima post festum epiphaniarum domini, anno eiusdem millesimo
quadringentesimo septimo.

1579.
Hermannstadt 1407 Januar 12. Jakob Lachk, Woiwode von
Siebenbilrgen, spricht die Hermannstadter von der Anklage Michael
20 Lenge ls, des gewesenen Kastellans der Lauterburg, and Genossen frei.
Orig. Pap. Hermannst. Archly. Siegel war in grams Wachs innen aufgedriickt.
Druck: Gierend Notitiae 28.

Nos Jacobus Lachk de Zanthow vaivoda Transsiluanus et comes de


Zolnuk memoriae commendamus tenore praesentium significantes quihus
25 expedit universis, quod quamvis nobilis vir Mycbael Lengel dictus alias
castellanus noster de Latorwar sua necnon Georgii filii Anthonii sui consocii
in personis providos ') et circumspectos viros iuratos ac universos cives de
Cybinio super nonnullis damnis, in quihus iidem castellani dittos cives vi-
cibus plerisque videbantur inculpare, in nostri praesentiam attraxerint in
30 causam, tamen quia nos una cum magistris Perone coruite carnararum salium
regalium de Torda necnon Johanne ditto Grapfch Tyzco castellano in rivulo
Dominarum, Mychaele de Dada et Emerico de Mekchee, de Dewa et de
Kykellew castellanis aliisque quarnplurimis nobilibus nobiscum in examine
humus causae existentibus praedictos iuratos et cives de Cybinio contra prae-
. 35 notatos castellanos nostros immures per omnia reperimus et innoxios, ideo
eosdem et cunctos ad ipsos spectantes reddidimus et commisimus expeditos
atque quittos, immo reddimus et committimus harum nostrarum 2) vigore
rnediante. Quocirca universis comitibus, castellanis, tributariis, civitatibus,
nobilibus ac alterius cuiusvis status et conditionis hominibus sub nostro
40 1) Vorlage: provido.
2) Scilicet: literarum.

www.dacoromanica.ro
426

honore existentibus firmiter iniungimus, quatenus praedictos dives et iuratos


ac quosvis spectantes ad eosdem ad iam dictorum castellanorum nostrorum
instantiam super praemissis in nullo praesumant perturbare nec sint ausi
modo aliquali. Datum in dicto Cybinio, feria quarta proxima post festum
epiphaniarum 1) domini; anno eiusdem M° CCCC septimo. 5

1580.
Weissenburg 1407 Januar 21. Dominik, Vikar des siebenbiir-
gischen Bischofs, bezeugt far _Emrich von Buda lc den Wortlaut der
letztwilligen Verfugungen Ladislaus', des Sohnes Geleths von Somkerek.
Orig. Perg. Ungar. Nationalmuseum Budapest. Siegel, spitzoval, Durchmesser 10
36 and 2.3 Centimeter, gritnes Wachs in Wachsschiissel, an weisser Hanfschnur
angeldingt. Figur, aufrecht, wahrscheinlich mit Wage in den Hdnden, im Siegel-
felde. Umschrift in gothischer Minuskel.

Nos Dominicus decretorum doctor custos et canonicus ecclesiae


Waradiensis ac venerabilis in Christo patris et domini, domini Stephani dei 15
et apostolicae sedis gratia episcopi Transsiluani vicarius in spiritualibus
generalis significamus tenore praesentium quibus expedit universis, quod no-
bilis vir Emericus de villa Budonis ad nostram personaliter veniendo prae-
sentiam exhibuit nobis et praesentavit quasdam literas discretorum virorum
Gerlaci decani Bystriciensis ac universorum plebanorum parochialium ec- 20
clesiarum eiusdem decanatus, sigillo ipsius decani consignatas, per eosdem
decanum et plebanos pro testimonio et fide subscriptorum adhibenda nobis
destinatas, scilicet quod praefatus Emericus eisdem decano et plebanis, ipsis
in congregatione capitulari existentibus, attulisset quoddam registrum super
dispositione testamentaria quondam Ladislai filii Geleth de Swmkerek, fratris 25
eiusdem Emerici in partibus Moldauiensibus occumbentis, sigillo vaivodae
dictarum partium Moldauiensium consignatum petendo ipsos precum cum
instantia, ut ipsi dictum registrum aperire et intra scripta perlegere hisque
perlectis et auscultatis 2) ea de verbo ad verbum transcribi facere ac sibi
tenorem eiusdem sub transcripti forma, sigillo eorum munitum concedere 30
dignarentur. Qui quidem praenotati decanus et plebani precibus ipsius Emerici
inclinati recepto dicto registro eoque aperto, intra scriptis eiusdem perlectis,
nihilominus visis et consideratis ex ignorantia scriptorum incongrua formatione
et nubilosa vocabulorum combinatione tenorem eiusdem registri in meliorem
formam transcribi et eorum sub sigillo fecissent emanari, in substantialibus 35
autem ipsius testatnenti nil addendo vel minuend°, prout ex tenore eiusdem
registri tandem nobis patuit evidens concordantia. Quatnquidem transcriptionem
dicti registri cum sigillo eiusdem decani reclusam una cum originali suo
scilicet registro, quod eisdem decano et plebanis per eundem Emericum
sub sigillo vaivodae Moldauiensis ut praefertur exstitit praesentatum et per 40
9 Vorlage: ephyfaniarum.
') Vorlage: aseultatis.

www.dacoromanica.ro
427

ipsos decanum ac plebanos apertum, consimiliter idem Emericus nobis curavit


praesentare, hunt tenorem continentem, quod praefatus Ladislaus in ultima
sua voluntate in bonis suis tale condidisset testamentum, item prim() ecclesiae
sanguinis Christi de Chepan legavisset sex molderata annonae et viginti oyes.
5 Item de uno cantro et uno cipho argenteis duos calices commisisset ordinare.
quorum unum eidem ecclesiae sanguinis Christi de Chepan et alium ec-
clesiae beatae virginis de Swmkerek dare commisisset. Item de una tunica
sua purpurea pro eadem ecclesia beatae virginis de Somkerek imam ca-
sulam commisisset ordinare, item de una tapecia vulgo poplan de purpure
10 et camuca facta duas casulas ordinare, quarum unam pro ecclesia de Od-
warhel, aliam vero uni alteri ecclesiae magis indigenti assignare commisisset.
Item quod partes residuas,') quae de dictis purpure et kamuca remansis-
sent, cum duobus crinalibus argenteis uxori Johannis de Doboka dare com-
misisset. Item commisisset etiam, quod idem Emericus pixidern apud Nicolaurn
15 Lawinam de sancto Andrea habitum, in quo essent floreni auri et reliquiae
sanctorum, ad se recipere deberet et cum florenis illis peragere peregri-
nationem ad limina beatorum Petri et Pauli apostolorum ac reliquias pro
dictis ecclesiis sanguinis Christi de Chepan et beatae virginis de Somkerek
deberet distribuere. Item quod idem Emericus unum scrinium suum apud
20 relictam Michaelis de Kentil suam compatrissam habitum similiter deberet
pro se occupare et habere. Item quod apes sui iiterficerentur, et de ceris
examinum candelae fierent ad obsequias aj suas celebrandas ministrandae.
Item quod sacerdotibus ad suas obsequias 2) vocatis de pecuniis apud dictum
Emericum et Cristilinum comitem de Chepan habitis deberent fieri compa-
25 ratioues et provisiones cum uno dextrario meliori. Item Emerico procuratori
curiae suae legasset duos boves et unum equum, item Nicolao Donay qua-
tuor boves, Stephano similiter quatuor boves et unam tunicam virideam.
Item unum balteum legasset sorori suae nomine Veronicae. Omnia autem
bona sua alia, exceptis praemissis, tam mobilia quam immobilia quovis vo-
30 cabulo vocitata et ubilibet existentia, vineas, domos, boves, porcos, equos
et equas universaliter et singulariter praefato Emerico de villa Budonis
testamentaliter legasset et reliquisset. Qui quidem Emericus petens nos debita
cum instantia, ut iuxta seriem et tenorem dicti registri super ditto testamento
fratris sui Ladislai praenotati literas nostras privilegiales conficere et sibi ad
35 cautelam et sui iuris conservationem concedere dignaremur. Nos enim petitio-
nibus eiusdem iustis et legitimis annuentes super praescripto testamento ipsius
Ladislai filii Geled iuxta continentiam et tenorem literarum transcriptionalium
praefatorum dominorum decani et plebanorum, in substantialibus huiusmodi
testament nil addendo net minuendo, sed secundum gestae rei seriem prout
40 in eisdem literis decani et plebanorum continebatur, ea in praescriptis literis
nostris Per totum inserere faciendo literas nostras privilegiales sub appensione
sigilli nostri eidem Emerico ad cautelam et sui iuris conservationem duximus
concedendas. Datum Albae, in festo beatae Agnetis virginis et martyris,
anno domini millesimo quadringentesimo septimo.
45 Vorlage: residuae.
') Vorlage: obsequies.

www.dacoromanica.ro
428

1581.
1407 Februar 1. Der Kolozsmonostorer Konvent bezeugt, dass
Johann, Sohn Gregors von Bethlen, und Genossen gegen den Konig
beziehungsweise gegen den Woiwoden Jakob, Sohn Lachk's, und Genossen
Einsprache erhoben haben, betrefjend die Besitzungen Magyardecse, 5
Ma lom, Bood und Szaszencs.
Orig. Pap. Ungar. Nationalmuseum Budapest. Siegel, schadhaft, rund, Durch-
limner 5 Centimeter, in weisses Wachs auf der Ritckseite aufgedruckt.

Nos conventus monasterii beatae Mariae virginis de Clusmonstra


significamus tenore praesentium quibus expedit universis, quod nobilis vir 10
Johannes filius Gregorii de Pet len sua necnon Nicolai et Georgii filiorum
Apa de Almaskerek in personis nostram personaliter adeundo praesentiam,
regiam maiestatern a donatione et collatione possessionum eorum Derhe,
Malon, Bewd, Ench vocatarum in comitatu Doboka et ab aliis omnibus
ubilibet habitarum, magnificum virum Jacobum vaivodam Transsiluanum et 15
David fratrem eius filios Lachk de Zanto et alios quoslibet ab earundem
procuratione, occupatione et receptione ac in eisdem perpetuatione, fructunm
et utilitatum earundem perceptione et quovis coloris titulo se intromissione
in eisdem prohibuit contradicendo et contradixit inhibendo coram nobis vigore
praesentium mediante. Datum in vigilia purificationis Mariae, anno domini 20
millesimo qualringentesimo septirno.

1582.
Ofen 1407 Februar 15. Konig Sigmund bezeugt, dass Peter und
Mathias von Fotos ihrem Bruder Fabian von Fotos einen Besitzanteil
in Bodo la geschenkt haben. 25

Orig. Perg. Archly der Grafen Beldi, Rlausenburg. Siegel, schadhaft, weisses
Wachs in Wachsschfissel, an Blau -roter Seidenschnur angehangt, derselbe Stempel
wie Nr. 1569.

Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et


cetera marchioque Brandemburgensis et cetera. sacri Romani imperii vicarius 30
generalis et regni Bohemiae gubernator memoriae commendamus per prae-
sentes, quod Petro et Mathya filiis Benedicti de Fothos coram nobis per-
sonaliter constitutis per eosdem propositum exstitit pariter et relatum oraculo
vivae vocis eo modo, quod quia Fabianus filius eiusdem Benedicti frater
ipsorum uterinus de dicta Fothos locis et temporibus opportunis in executione 35
et reobtentione possessionis Bodo la vocatae, in districtu de Barcsza existentis,
nano erga manus ipsorum ex regali nostra collatione rite habitae ipsis
videlicet Petro et Mathyae cum suis propriis humanitate et laboribus ac
expensis sufficientia, opportuna adminicula et necessaria, condigna opitulamina

www.dacoromanica.ro
429

incessanter et finaliter attribuere et mero posse impendere curavisset, ideo


memorati Mathyas et Petrus matura deliberatione et sano consilio inter eos
exinde praehahitis praefatum Fabianum fratrem ipsorum et suos heredes in
merum dominium et plenam possessionem portionum ipsorum possessionariarum
5 in dicta possessione Bodo la existentium, eosdem rite ut praefertur concer-
nentium tamquam unum ex ipsis pro praetaxatis suis beneficiis et iuvaminibus
eisdem in hac parte, uti praefertur, impensis fraternaliter aggregantes et
effective assumentes et dictas eortun possessionarias portiones cum eodem
Fabiano fratre ipsorum ex sano consilio una cum ') participantes meram et
10 veram tertiam partem earundem portionum possessionariarum ipsorum in
dicta Bodo la habitarum cum omnibus earundem utilitatibus et pertinentiis
universis annotato Fabian() ipsiusque heredibus et cunctis successorihus
perenniter dedissent, donassent et contulissent, immo dederunt et donaverunt
coram nobis per ipsos perpetuo et irrevocabiliter possidendam, tenendarn
15 pariter et habendam pleno iure praesentium patrocinio mediante. In cuius
rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes eisdem Fabiano et here-
dibus suis concessimus sigilli nostri mediocris authentici appensionis muni-
mine roboratas. Datum Budae, feria tertia proxima post diem cinerum, anno
domini M quadringentesimo septimo.

20 1583.
1407 Februar 26. Konig Sigmund bekraftigt far Hedricus, den
Sohn Hedricus' von Alzen, die Urkunde des Konigs Sigmund von
1406 Nr. 1559, ferner die Urkunde des Weissenburger Kapitels von
1406 Nr. 1577 enthaltend die Urkunde der Vizewoiwoden Johann and
25 Peter von 1406 Nr. 1575, betreffend die Besitzung Vecserd.
Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel war an griin-violetter Seidenschnur an-
gehangt.
Druck: Hazai okleveltdr 334.
Regest : Densusianu Documente 455.

30 Sigismundus dei gratia Hungariae. Dalmaciae, Croaciae, Ramae,


Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex ac marchio
Brandemburgensis, sacri Romani imperil archicamararius necnon Bohemiae2)
et Lucemburgensis heres omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam
futuris praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Solet
35 a principe confirmari quod licite postulatur, quia sicut iuris est occupata
indebite in statum debitum revocare sic est aequitati consonum obtenta
legitime et perennaliter donata regio patrocinio roborare. Proinde ad univer-
sorum notitiam harum serie volumes pervenire, 'pod Hedricus filius Hedrici
de Olchna in nostrae celsitudinis veniens conspectum exhibuit nobis quasdarn
40 9 Scilicet: ipso.
a) Vorlage: Boheniae.

www.dacoromanica.ro
430

duas literas unam videlicet nostram patentem, maiori sigillo nostro novo
authentico consignatam super facto perennalis donationis cuiusdam posses-
sionis Wecheerd vocatae in nostris partibus Transsiluanis in Alhensi comitatu
existentis, quae quondam Salornonis de Magare hominis uti fertur absque
heredum solatio ab hac lute decessi praefuisset, et aliam honorabilis capituli 5
ecclesiae Albensis dictae partis Transsiluanae privilegialem, tenorem literarum
vicevaivodarum ipsius partis nostrae Transsiluanae factum iudiciariae deli-
berationis earundem super eadem possessione habitae in se continentem pro
eodem rite factarum confectas tenorum subsequentiurn, supplicans exinde
maiestati nostrae humiliter et devote, ut easdem ratas, gratas et acceptas 10
habendo nostrisque literis privilegialibus verbotenus inseri faciendo pro eodem
et suis heredibus innovantes perpetuo valituras dignaremur confirmare.
Quarum unius ut puta nostrae literae patentis tenor is est. (Folgt die Urkunde
des Konigs Sigmund von 1406 Nr. 1559.) Alterius siquidem videlicet memo-
rati capituli Albensis Transsiluani literae 0 tenor per omnia sequitur in haec 15
verba. (Folgt die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1406 Nr. 1577
mit der Urkunde der Vizewoiwoden Johann und Peter von 1406 Nr. 1575.)
Nos igitur humillimis et devotis ipsius Hedrici supplicationibus nostrae per
eum subiective oblatis maiestati regia benignitate exauditis et clementer
admissis praefatas binas literas nostram ut puta patentem et annotati capituli 20
Albensis privilegialem non abrasas, non cancellatas nec in aliqua earum
parte vitiatas sed prorsus omni suspicionis vitio destitutas immo merae et
sincerae veritatis integritate praepollentes praesentibusque de verbo ad verbum
insertas quoad omnes earum continentias et clausulas acceptamus, appro-
bamus et ratificamus, eas nihilominus exigentibus ipsius Hedrici fidelitatibus 25
et fideliurn obsequiorum meritis et sinceris ac gratuitis complacentiis per
ipsum nobis et sacro nostro regio diademati locis et temporibus opportunis
intrepide exhibitis et irnpensis mera regia auctoritate et potestatis pleni-
tudine ex certaque nostrae maiestatis scientia praelatorum etiam et baronum
nostrorum consilio praematuro simul cum possessionaria donatione et iu- 30
diciaria 2) deliberatione praernissis superius in earundem tenoribus limpidius
enodatis pro eodem Hedrico et suis heredibus heredumque suoruni succes-
soribus et posteritatibus universis absque alieni iuris praeiudicio innovantes
perpetuo valituras confirmamus praesentis scripti nostri patrocinio mediante.
In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes eisdem conces- 35
simus literas nostras privilegiales pendentis et authentici sigilli nostri novi
duplicis nninimine roboratas. Datum per minus reverendi in Christo patris
domini Eberhardi episcopi Waradiensis aulaeque nostrae summi cancellarii
fidelis nostri dilecti, anno domini millesimo quadringentesimo septimo, quarto
Balendas Marcii, regni autem nostri anno decimo nono. Venerabilibus in Christo 40
patribus dominis Valentino tituli sanctae Sabinae sacrosanctae Romanae
ecclesiae presbytero cardinali ac almae ecclesiae Quinqueecclesiensis guber-
natore, Johanne Strigoniensi, Colocensi sede vacante, Andrea Spalatensi,
2) Ober der Zeile nachgetragen.
2) Hierauf durchgestrichen und unterpunktiert: eiusdem. 45

www.dacoromanica.ro
431

Jadrensi sede vacante et altero Andrea Ragusiensi archiepiscopis, praedicto


domino Eberhardo Waradiensi, Stephano Transsilnano, Zagrabiensi et Agriensi
sedibus vacantibus, Johanne Boznensi, Johanne electo Vesprimiensi, Johanne
Jauriensi, Wacyensi sede vacante, fratribus Dosa Chanadiensi et Hincone
5 Nittriensi electis ac Thoma Senniensi 4) ecclesiarum episcopis ecclesias dei
feliciter gubernantibus, Syrimiensi, Traguriensi, Scardonensi, Tyniniensi,
Nonensi, Sibinicensi, Macarensi, Farensi et Corbauiensi sedibus vacantibus.
Necnon spectabili 2) et magnificis viris domino Hermano comite Cyly et
Zagoriae, Dalmaciaeque et Croaciae praedictorum ac toti us Sclauoniae regnorum
10 nostrorum bano socero nostro, Nicolao de Gara regni nostri palatino, Johanne
et Jacobo vaivodis nostris Transsiluanis, comite Frank filio quondam Konyae
bani iudice curiae nostrae, Johanne de Maroth bano nostro Machouiensi,
honore banatus Zewriniensis vacante, Nicolao Treutul de Neuna tavarnicorum
et comite de Posega, Symone filio praedicti quondam Konyae bani ianitorum,
15 Johanne Groff comite Corbauiae dapiferorrun, Johanne filio Gregorii de
Alsaan pincernarum, Petro Cheh agasonum nostrorum magistris et Silstrang
comite Posoniensi aliisque quampluribus regni nostri comitatus tenentibus
et honores.

1584.
20 Ofen 1407 April 2. Konig Sigmund beauftragt das Weissen-
burger Kapitel, bei der Einfahrung Johanns, des Sohnes Dionysius'
von Illye, in den Besitz eines Anteils von Kleinblasendorf mitzuwirken.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, Durchmesser 3'2 Centi-
meter, war in rotes Wachs auf der .Rilckseite turn Verschluss aufgedrilcict.

25 Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera


marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius ge-
neralis et regni Bohemiae gubernator fidelibus suis capitulo ecclesiae 3) Trans-
siluanae salutem et gratiam. Quia nos totalem nostram regiam portionem
possessionariam in possessione Balastheleke vocata in partibus nostris Trans-
30 siluanis in comitatu de Kykellew existenti habitam fideli nostro dilecto Jo-
hanni filio Dionisii de Illye et per eum suis heredibus per alias literas nostras
superinde confectas novae4) nostrae4) donationis4 titulo 4) perpetuo contulimus
ipsumque in dominium eiusdem per nostrum et vestrum homines legitime
introduci et statui facere volumus, igitur fidelitati vestrae firmiter praecipiendo
35 mandamus, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fide dignum,
quo praesente Jacobus vel Petrus de Sarus aut Ladislaus de Swbud sin
Stephanus de Forra neve Benedictus filius Petri Ewz de Zanchal aliis ab-
sentibus homo noster ad faciem dictae totalis nostrae portionis possessionariae
1) Vorlage: Sennien.
40 2) So Vorlage.
3) Hierauf durchgestrichen: Athens's.
4) Uber der Zeile nachgetragen.

www.dacoromanica.ro
432

in dicta possessions habitae vicinis et commetaneis suis universis inibi le-


gitinie convocatis et praesentibus accedendo introducat praefatum Johannem
in dorninium eiusdem statuatque eandem eidem praemissae novae nostrae
donationis titulo perpetuo possidendam, si non fuerit contradictum. Contra-
dictores vero si qui fuerint, citet ipsos contra memoratum Johannem in 5
praesentiam vaivodarum nostrorum Transsiluanorum ad terminum compe-
tenter') rationem contradictionis eorum reddituros. Et post haec ipsius por-
tionis possessionariae introductionis et statutionis seriem cum nominibus
contradictorum et citatorum si qui fuerint terminoque assignato eisdem vai-
vodis nostris rescribatis more solito. Datum Budae, Sabato proximo post 10
festum Paschae domini, anno eiusdem millesimo quadringentesimo septimo.
Auf der Rackseite: Fidelibus suis capitulo ecclesiae Albensis Trans-
siluanae pro Johanne filio Dionisii de Il lye. Statutoria.
Auf der Ruckseite, von gleichzeitiger Hand: Una cum Petro de Sarus
nostrum Johannem clericum de choro nostro ad praemissa fideliter exequenda 15
et cetera, quod ipsi sexta feria proxima ante festum beatorum Phylipi et
Jacobi apostolorum') et cetera accessissent et cum statuere voluissent, La-
dislaus de Sugwd in persona dominae Margarethae consortis suae, ac Jo-
hannes filius 2) Petri filii Clementis de Estwanhaza in persona dominae
Katherinae relictae quondam Nicolai filii Stephani de dicta Estwanhaza ac 20
Johannis filii eiusdem dominae Katherinae pro quarta filiali ipsarum domi-
narum eisdem de praedicta portions possessionaria debente contradictores
exstitissent, quos quidem dominas et Johannem filium Nicolai contra prae-
fatum Johannem filium Dyonisii ad octavas festi beati Johannis baptistae 3)
citassent in reliquis partibus ipsius portionis possessionariae eundem Jo- 25
hannem filium Dyonisii nemine contradictore apparente reliquissent, stantibus
diebus et cetera. Datum in festo apparitionis sancti Mychaelis.

1585.
Kloster Czikador 1407 Mai 1. Der Czikadorer Konvent bezeugt,
dass der Kantor Johann, Sohn Michaels von Theten, an den Magister 30
Jakob von Klausenburg ein Haus in Klausenburg verkauft hat.
Eingeschaltet als zweites Insert von dem Kolozsmonostorer Konvent 1423, Ab-
schrift aus dem Ende des 15. Jahrhunderts Katholisches Pfarreiarchiv Klausenburg.
Regest: lortinelmi tdr 1896, 730

Nos conventus almae ecclesiae beatae Mariae virginis4) de Chykador 35


significamus Lenore praesentium quibus expedit universis, quod fraterJohannes
filius Michaelis de Theten ab una, parte vero ex altera magister Jacobus de
Cluswar personaliter coram nobis constituti, per eosdem propositum exstitit
1) April 29.
2) Hierauf durchgestrichen : Stephani. 40
3) Juli 1.
4) Vorlagel virgis.

www.dacoromanica.ro
433

et relatum, quod dictus frater Johannes cantor monasterii nostri quandam


suam domum seu curiam acialem in introitu castri in civitate regali Cluswar
.
vocata in vicinitate domus Johannis dicti Thwnke11) cum suis utilitatibus
cunctis et aedificiis habitis pro evitandis quibusdam necessitatibus ipsum
5 urgentibus et specialiter ut suis creditoribus singulis et notanter, quibus
dicta domus impignorata exstitisset, satisfacere valeret atque posset, vendi-
disset et dedisset dicto magistro Jacobo concivi de supra dicta Cluswar pro
'quadam vinea in territorio abbatis de Clusmonstra inter vineas Thomae
dicti Wa_ymber et Mathiae dicti Bwlhyn civiurn de dicta Cluswar existente
10 et habita et quadam pecuniae summa duobus terminis sese sequentibus
videlicet natalis domini proximo venturP) persolvenda, ac coram nobis
vendidit et dedit ob anioris vinculum speciale. Asserensque dictus frater
Johannes quod dictam sum curiam seu fundum nulli vicinorum seu extra-
neorum vendere niteretur neque vellet sed ut dicta domus in manibus
15 magistri Jacobi ante dicti ac suis heredibus heredumque suorum succes-
soribus iure perpetuo et irrevocabiliter habeatur possidendo, tenendo pariter
et habendo tali conditione mediante, ut annis singulis tres florenos auri
dictus magister Jacobus dare et persolvere teneatur fratri Johanni supra
dicto quousque frater Johannes vitam duxerit in humanis. Postea autem dictus
20 magister Jacobus ac sui heredes a solutione dictorum florenorum liberi 8)
habeantur 8) et exempti 4) consanguineorum 6) fratris Johannis quavisque
contradictione minime valitura. Et notanter legationi 6) et dispositioni 7). per
dictum fratrem Johannem in Cluswar factae,8) tempore disturbii et motionis
s',regni non ex animo benevolo sed magis ex timore et animo turbato habitae 9)
25 penitus contradicendo tali vinculo et obligatione, quod idem frater Johannes
eundem magistrum Jacobum et suos heredes contra quosvispiam cum 10) suis
laboribus propriis defendere angatur 11) et expensis, vigore literarum nostrarum
mediantibus se consequenter obligavit effective. Datum in loco coenobii nostri,
in festo beatorum Philippi et Jacobi apostolorum, anno domini millesimo
30 quadringentesimo septimo.

1586.
1407 Mai 4. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt Jar Johann,
den Pleban von Baassen, die Urkunde des Propstes Dominik and
1) Kann auch Thwukel gelesen werden.
35 2) Dezember 25.
3) Vorlage: liber habeatur.
4) Vorlage: exemptus.
6) Vorlage: consaguineorum.
6) Vorlage: legatione.
40 1) Vorlage: disposition.
6) Vorlage: facta.
9) Vorlage: habita.
10) Vorlage: tam.
'I) Vorlage: angeatur.
Urkundenbuch III. 28

www.dacoromanica.ro
434

Genossen von 1359 Nr. 751, betreffend einen zwischen den Gemeinden
Baassen und -Graz strittigen Wald.
Abschrift des 16. Jahrhunderts, Papierbogen, Ungar. Landesarchiv Budapest.
Der Text ist sehr fehlerhaft.

Capitulum ecclesiae et') cetera,') quod discretus vir dominus Joannes 5


plebanus de Bozna ad nostram personaliter accedendo praesentiam exhibuit
nobis quasdam literas patentes quondam honorabilis viri domini Dominici
praepositi Scepusiensis et Petri filii Stephani de Darw2) petens nos debita
cum instantia, ut ipsas de verbo ad verbum transsumi et in formam nostri
privilegii redigi facere dignaremur ad cautelam. Quarum tenor talis est. 10
(Folgt die Urkunde des Propstes Dominik und Genossen von 1359 Nr. 751.)
Nos igitur petitionibus eiusdem 8) iustis et legitimis annuentes tenorem prae-
dictarum literarum, licet propter antiquitatem in sigillo aliquam fracturam
paterentur, tamen quia veras fore literas agnovissemus, de verbo ad verbum
transcribi et praesentibus inseri pendentisque 4) sigilli nostri munimine ro- 15
borari faciendo eidem duximus concedendum. Datum in vigilia festi ascen-
sionis domini, anno eiusdem millesimo quadringentesimo septimo. Honora-
bilibus et discretis viris dominis Georgio 5) Lepes praeposito, Joanne cantore,
Michaele custode et Blasio Siculo archidiacono de Vguchya decano canonicis °)
ecclesiae nostrae existentibus. 20

1587.
Hermannstadt 1407 Mai 11. Johann Hanrici 7) de Thamasi, Woi-
wode von Siebenburgen, urkundet betrejs der Besitzung Malun 8) im
Innerszolnoker Komitat.
Datum Cibinii,9) feria quarta proxima ante festum Penthecosten, 25
anno domini Mr' quadringentesimo septimo.
Eingeschaltet von dem Ifoloesmonostorer Konvent 1407, Orig. Ungar. National-
museum Budapest In zweiter Ausfertigung auch eingeschaltet von dem Weissen-
burger Kapitel 1407, Orig. ebendaselbst.

1) So Vorlage. 30
5) Hierauf leerer Baum, 5.2 Centimeter breit.
3) Vorlage: eorundem.
4) Vorlage: pendent.
6) Vorlage: Gregorio de.
6) Vorlage: cum canonis. 35
7) Weissenburger Kapitel: Henrici.
8) Ebendaselbst: Malown.
9) Ebendas.: in Cibinio.

www.dacoromanica.ro
435

1588.
1407 Mai 20. .Der Kolozsmonostorer Konvent schaltet die Ur-
kunde des Woiwoden Johann Hanrici von 1407 Nr. 1587 ein und
berichtet dem Woiwoden betreffs der Besitzung Malun.
5 Datum feria sexta proxima post festum Penthecosten, anno
praenotato.
Orig. Pap. Ungar. Nationalmuseum Budapest. Siegel, rued, Durdtmesser 5 Centi-
meter, in weisses Wachs auf der Ritckseite aufgedruckt.

1589.
10 Wien 1407 Juni 3. Biirgermeister, Richter und der Rat der Stadt
Wien geben dem Richter und dem Rat zu Hermannstadt Nachricht,
betreffend den Empfang eines Schreibens beziehungsweise betreffend
den Handel der Hermannstadter nach Wien sowie den Handel der
Wiener nach Hermannstadt.
15 Orig. Pap. Hermannst. Archiv. Siegel, in rotes Wachs, papierbedeckt, auf der
Rtickseite zum. Verschluss aufgedrilekt, derselbe Stempel wie Nr. 1456.

Nach vnserm willigen dinst lassen wir ewr erberchait wissen, als
ir vns geschriben habt an ewrm brif, das wir das wal vernomen haben, wie
ir von dem kanig erworben habt, das ir frey seyt zu vns nach ewrn alten
20 rechten vnd freytumen za kaufflagen vnd za arbayten, vnd das ir gesichert
wert, das ayn man durch des andern schuld nicht wert verpoten, aufgehalden
nach gehindert. Suit ir wissen, das ir freileichen vnd an hindernazz mit
ewrer kaufmanschafft za vns gehanndeln vnd gearbayten magt, das ayn
man far (len andern ader des andern schuld nicht aufgehalden werden sol
25 also, das der 1) vnsern ainer far den andern bey ew auch nicht aufgehalden
nach gehindert werd, wann wir zu allen zeiten gem tan, was ew vnd den
ewrn lieb vnd dinst ist. Geben ze Wienn, am Freytag nach Petronelle, anno
domini et cetera quadringentesimo septimo.
Purgermaister, richter vnd
30 der rat der stat ze Wienn.
Auf der Rikkseite Adresse : Den erbern weisen dem richter vnd
dem rat za der Hermansstat vnsern gaten frewnden.

1590.
Szentimre 1407 Juni 17. Peter und Johann, Vizewoiwoden von
35 Siebenbiirgen, bezeugen, class Magister Johann von Martinsdorf gegen
') Vorlage: dor.
28*

www.dacoromanica.ro
436

Thomas Lepus und Genossen Einsprache erhoben hat, betreffend Besitz-


anteile in Mildenburg und Urmenen.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, Durchmesser 2.3 Centi-
meter, war in wines Wachs auf der Ruckseite aufgedruckt.
Regest: Ft* Codex XI, 482. 5

Nos Petrus de Stryg et Johannes de Doboka vicevaivodae Transsiluani


memoriae commendamus, quod magister Johannes dictus de Martonfalua in
nostram personaliter veniendo praesentiam per modum protestationis nobis
significare curavit, quod Thomas dictus Lepus quasdam portiones posses-
sionarias in possessionibus Alamar et Zekes existentes ipso domi non 10
existente magistro Ladislao filio Stephani pignori obligasset, nunc vero prae-
dictus magister Ladislaus super praedictis portionibus seu iobagionibus
quasdam exactiones vellet minus iuste recipere, qua 1) alia consuetudine
inibi non fuerunt, quia ipse easdem possessiones in brevi vellet redimere.
Uncle facta huiusmodi protestatione eundem magistrum Ladislaum a receptione 15
indebitae exactionis 2) et desolatione earn ndem5) portionum4) possessionariarum,
donee ipse easdem redimere posset, prohibuit contradicendo et contradixit in-
hibendo coram nobis vigore praesentium mediante. Datum in sancto Emerico,
feria sexta post festum Viti et Modesti, anno domini M CCCC septimo.
Auf der Riiekseite, von einer Hand des 15. Jahrhunderts: Vorbot of 20
Meldenbvrg.

1591.
1407 Juli 8. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt fur _Nikolaus,
den Sohn des Comes Johann von Hermannstadt, die Urkunde der
Hermannstadter Provinz von 1335 Nr. 514, betreffend die Besitzungen 25
Gesass und Harwesdorf.
Abschrift: Karl Schwarz (j- als Pfarrer zu Holzmengen den 11. Januar 1874) in
der Sammlung von Urkunden-Abschriften des Vereins fair siebenburg. Landeskunde,
mach einer Abschrift in der Collectio Weidenfelder V. inn Kapitelarchiv Hermann-
stadt. Weidenfelder hat aus einer zCollectio de L'hrenburga geschbpft. Vergleiche 30
Vereinsarchiv Neue Folge XIX, 114.

Capitulum ecclesiae Transylvanae 5) omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
providus vir Nicolaus filius comitis Johannis de Cibinio ad nostram perso- 35
naliter accedendo praesentiam exhibuit nobis quasdam literas privilegiales
universitatis provincialium Cibiniensium tenoris infra scripti, petens nos
1) So Vorlage.
') Vorlage: exactiones.
3) Hierauf durchgeetrichen: desolatione. 40
4) Vorlage: portiones.
5) Vorlage: Transylvaniae.

www.dacoromanica.ro
437

debita cum instantia, ut ipsas de verbo ad verbum transcribi et in formam


nostri privilegii redigi facere et sub transcripti forma sibi concedere dig-
naremur ad cautelam. Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde der Hermann-
stadter Provinz von 1335 Nr. 514.) Nos enim petitionibus eiusdem instis et
5 legitimis annuentes tenorem praescriptarum literarum omni integritate pol-
lentern de verbo ad verbum transcribi ac praesentibns inseri pendentisque
sigilli nostri munimine roborari faciendo eidem duximus concedendum. Datum
in quindenis festi nativitatis beati Johannis baptistae, anno domini rnillesimo
quadringentesimo septimo. Honorabilibus et discretis viris dominis Georgio Lepes
10 praeposito, Joanne cantore, Michaele custode ac Blasio Siculo archidiacono de
Vgucha decano existentibus.

1592.
Weissenburg 1407 August 1. Dominik, Vikar des siebenburgischen
Bischofs, bezeugt, dass Emerich von Budak den Sohn Nikolaus' von
15 Somkerek, Johann, bezuglich einer Hinterlassenscliaftsforderung, be-
0d-end zehn Pferde, von alien Verpfiichtungen frei gesprochen hat.
Orig. Pap. Archly der Grafen Teleki, Marosvdsdrhely. Siegel, spitzoval, war
in weisses Wachs innen aufgedritekt.
Druck: Barabds Cod. Teleki I, 322.

20 Nos Dominicus decretorum doctor custos et canonicus Waradiensis


ac vicarius venerabilis in Christo patris et domini, domini Stephani dei et
apostolicae sedis gratia episcopi Transsiluani in spiritualibus generalis signi-
ficamus tenore praesentium quibus expedit universis, quod constitutis coram
nobis Emerico nobili de Budak ab una, parte vero ex altera Johanna Ho
25 Nicolai nobili de Somkerek per eundem Emericum propositum exstitit sponte
pariter et relatum, quod licet ipsi ratione bonorum et rerum quondam Ladislai
filii Geleth fratris ipsius Emerici, quae bona idem Emeritus per eundem
Ladislaum sibi testamentaliter legata et apud mantis eiusdem Johannis fore
diceret, pro quibus quidem bonis etiam idem Emericus praefatum Johannem
30 de Somkerek in nostram ad causam attraxisset praesentiam, ex ordinatione
multorum proborum virorum ad pacis et concordiae devenissent unionem,
prout in aliis ') literis nostris plenius haberentur, tamen inter easdem ordi-
nationes et concordias idem Emericus praefatum Johannem de Somkerek
praetextu quorundam decem equorum equatialium, quos domino. Elizabeth
35 consors praefati Ladislai Geleth de Drag tempore nuptiarum secum dicitur
adduxisse et idem Johannes equos praenotatos una cum aliis equis equa-
tialibus eidem Emerico reddere promisisset, eundem Johannem ab omnibus
temporum in processu ratione eorundem equorum 2) inquietare volentibus
expedire promisisset, immo promisit in nostri praesentia propriis suis laboribus
40 et -expensis. Ad quod idem Emericus se obligavit spontanea voluntate. Datum
Albae, in octavis festi beati Jacobi apostoli, anno domini M CCCC septimo.
1) Ilierauf: in.
2) Hierauf: temporum in processu.

www.dacoromanica.ro
438

1593.
Somkerek 1407 August 18. Gerlahus, Pfarrer von Treppen, und
Genosse berichten Dominik, dem Vikar des siebenburgischen Bischofs,
Uber die seitens Johanns von Somkerek gegeniiber Emerich von Budak
erfullten Verpflichtungen und iiber die neue Streitsache zwischen den 5
beiden Genannten.
Orig. Pap. Archiv der Grafen Teleki, Marondsdrhely. Siegel, spitzoval, tour
innen aufgedritckt.
Druck: Barabds Cod. Teleki I, 323.

Discreto viro et honesto domino Dominic° decretorum doctori custodi 10


et canonico Waradiensi ac venerabilis in Christo patris et domini, domini
Stepbani dei et apostolicae sedis gratia episcopi Transsiluani vicario in spi-
ritualibus generali Gerlahus de Terpunio et Pelbartus de Monyoros eccle-
siarum rectores orationes in domino deo devotas ac debitas. Noverit vestra
discretio, quod nobilis vir Johannes filius Nicolai de Somkerek exhibuit 15
nobis quasdarn literas vestras patentes. Quibus perlectis earumque conti-
nentiis intellectis inter cetera reperiebatur contineri, quod praefatus Johannes
filius Nicolai feria quinta proxima post festum assumptionis virginis glo-
riosae 1) sex boves, quinquaginta duas oyes, undecim porcos annuales et
viginti duos equos equatiales nobili viro Emerico de Budak in eadem pos- 20
sessione Somkerek solvere teneretur coram nobis. Undo nos iuxta commissum,
prout in dictis literis vestris continebatur, ipsa feria quinta 1) ad dictarn
possessionem Somkerek personaliter accessimus ad videndam Blain satisfac-
tionem, ubi praefatus Johannes filius Nicolai supra dictas res coram nobis
plenarie statuendo eidem Emerico satisfecit coram nobis, qui quidem Eme- 25
ricus ipsas res bono modo accepit et inde detulit, super quibus idem Eme-
ricus ipsum Johannem filium Nicolai commisit expeditum pariter et quietum
coram nobis. Quibus omnibus bene peractis et reformatis praefatus Eme-
ricus inde recessit. Et cum iam nos ihidem per horam diei vel ulterius
insimul solatiantes consedissemus, tandem idem Emericus versa vice illuc 30
reverses, et ipsi duo inter se de quibusdam aliis factis eorum contra sese
verbis contendebant, idenique Emericus praefatum Johannem filium Nicolai
in sea domo propria verbis illicitis inhonestavit et deturpavit audientibus
nobis et universis nobiscum consedentibus, ipse vero Johannes filius Nicolai
hoc nimium verecundabatur et se continere non potuit, ipsum Emericum 35
male tractavit. Igitur id, quod ipso Emerico per eundem Johannem filium
Nicolai contigit et accidit, hoc pro suis propriis illicitis verbis, quibus ipsum
Johannem filium Nicolai in domo sua propria inhonestavit et deturpavit,
sibi contigit et accidit. Et oinnia praemissa ad nostram conscientiam pro-
testamur. Scripta termino et loco praenotatis, anno domini M quadringen- 40
tesimo septimo.

1) August 18.

www.dacoromanica.ro
439

1594.
1407 August 23. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt far die
sieben Stith le die Urkunde des Konigs Sigmund von 1387 Nr. 1214
enthaltend die Urkunde der Konigin Maria von 1383 Nr. 1172 mit
5 der Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1366 Nr. 860 enthaltend
die Urkunde des Konigs Karl von 1317 Nr. 350 mit der Urkunde
des Konigs Andreas II. von 1224 Nr. 43, betreffend die Siebenbarger
Deutschen von Broos bis Draas.
Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1428, Orig. Hermannst. Archie.

10 Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
providi et circumspecti viri magister Ottho notaries ac Nicolaus carpen-
tarius cives civitatis Cybiniensis suis ac universorum civium et hospitum
15 de eadem necnon singulorum Saxonum septem sedium in personis ad nostram
personaliter accedentes praesentiam nobis quasdam literas serenissimi prin-
cipis domini Sigismundi incliti regis Hungariae domini nostri gratiosi tenorem
quorundam privilegiorum videlicet quondam serenissimae principis dominae
Mariae dicti regni Hungariae inclitae reginae contoralis suae praecarae ac
20 excellentissimorum regum dorninorum Lodouici et Karoli piarum recordationum
suorumque pracdecessorum super variis libertatum et gratiarum praerogativis
ipsis civibus Cibinieusibus et Saxonibus septem sedium gratiose factis et
concessis emanatorum exprimentes in se confirmative et ratificative con-
tinentes tenoris subsequentis, petentes nos debita cum instantia nominibus
25 quibus supra, tit ipsas de verbo ad verbum transcribi et in formam nostri
privilegii redigi facere ipsisque concedere dignaremur ad cautelam. Quarum
tenor sequitur et est talis. ( Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund von 1387
Nr. 1214 mit der Urkunde der Konigin Maria von 1383 Nr. 1172 enthaltend
die Urkunde des Konigs Ludwig 1. von 1366 Nr. 860 mit der Urkunde des
30 Konigs Karl von 1317 Nr. 350 enthaltend die Urkunde des Konigs Andreas
II. von 1224 Nr. 43.) Nos enim petitionibus eorum iustis et legitimis an-
nuentes tenorem praescriptarum literarum privilegialium, licet propter
antiquitatem et malam conservationem in sigillo aliquam fracturam paterentur,
tamen quia veras fore literas et omni integritate praepollentes agnovimus,
35 de verbo ad verbum transcribi et praesentibus inseri pendentisque nostri
sigilli munimine roborari faciendo eisdem duximus concedendum. Datum in
vigilia festi beati Bartholomei apostoli, anno domini M CCCC septimo. Hono-
rabilibus et discretis viris dominis Georgio Lepes praeposito, Johanne cantore,
Georgio custode ac Blasio Siculo archidiacono 'de Wgucha, decano canonicis
40 ecclesiae nostrae existentibus.
1) Portage: ipsorum civium Cibiniensium et Saxonum septem sedium gratiose
factarum et concessarum emanatarum.
1) Fehlt in der Portage.

www.dacoromanica.ro
440

1595.
Kapo lna 1407 August 31. Vizekastellan Stephan und die Komitats-
oberrichter von Kokelburg bezeugen, dass Ladislaus, Sohn Thomas'
von Szeplak, von der friedlichen Beilegung einer Streitsache zurack-
getreten ist. 5

Orig. Pap. Archie) der Grafen Teleki, Marosvdsdrhely. 3 Siegel waren auf
der Rfickseite aufgedritckt.
Druck: Barabds Cod. Teleki I, 325.

Nos Stephanus vicecastellanus de Kykelleuar et comes Johannes


filius Jacobi de Cicmantol et Ladislaus dictus Bord de Radnolth indices 10
nobilium comitatus de Kykelleu damns pro memoria, quod causam, quam
Ladislaus filius Thomae de Zeplak contra Megges filium Erdeu de Egresteu
coram nobis habere diguoscebatur, licet nos eidem Ladislao praedictam causam
pro reformatione pacis usque quindenas dataru m praesentium 1) inlinavis-
semus 2) per petitionem multorum proborum virorum nobilium, tamen idem 15
Ladislaus filius Thomae praedictam 8) reformationem pacis resilivit et retraxit.
Datum in Kapolna, feria quarta proxima post festum beati Augustini4)
confessoris, anno domini M quadringentesimo septimo.
Auf der Riickseite, vons Schreiber der Urkunde : Pro Megges filio
Erdeu de Egresteu contra Ladislaum filium Thomae de Zeplak retractio 20
pacis reformationis.

1596.
Szentimre 1407 Oktober 17. Johann und Peter, Vizewoiwoden von
Siebenbiirgen, ersuchen den Kolozsmonostorer Konvent, bei der Unter-
suchung,betreffend die Grenzen der Besitzungen Lumbfalua und Varadja 25
und die auf diese Grenzen bezuglichen Urkunden, nzitzuwirken.
Eingeschaltet von dem Kolozsmonostorer Konvent 1407, Orig. Ungar. Landes-
archiv Budapest.

Amicis eorum reverendis conventui ecclesiae de Clusmonustra


Johannes de Doboka et Petrus de Strigh vicevaivodae Transsiluani amicitiam 3U
paratam cum honore. Dicitur nobis in persona honorabilis viri magistri
Michaelis filii vaivodae 5) de Waradya ac archidiaconi 0) de Hunyad et cano-
nici ecclesiae Transsi]uanae, quod possessiones Lumbfalua et Varadya vocatae
per signa metalia hoc ordine separarentur. Incipiendo a fossato, quod procedit
1) September 14. 35
2) Vorlage: inclinavassemus.
3) Vorlage: pedictam.
4) Vorlage: Agustini.
8) So Vorlage. Richtig: vicevaivodae. Scilicet: quondam Petri vicevaivodae.
9 Vorlage: archideaconi. 40

www.dacoromanica.ro
441

de Morisio tendendo ad quandam arborem quercinam, ulterius ad quandam


silvam Chokas vocatam et deinceps consequenter procedendo ad viam, gime
transit versus villain Dalya vocatam, et ibi essent distinctae et separatae
ab invicem, prout etiam in literis super eisdem metis confectis plenius con-
5 tinebantur. Quae quidem de ecclesia seu sacristia sancti Michaelis archangeli
Transsiluana tempore disturbii per Saxones fuissent deportatae pariter et
ablatae et hoc vicinis et commetaneis praedictae possessionis Varadya tam
cursus metarum quam etiam deperditio dictarum literarum metalium constaret
evidenter. Super quo vestram requirimus amicitiam praesentibus diligenter,
10 quatenus vestrum mittatis horninem pro testimonio fide dignum, quo praesente
Petrus de Thate aut Michael de Dalya vel Laurencius de Losad sin Nicolaus de
Fahyd seu alter Nicolaus dictus Nyakas de Galthew aliis absentibus homo noster
ab omnibus, quibus incumbit, meram de praemissis comperiatur veritatem,
quam tandem nobis amicabiliter rescribatis. Datum in Zenthembreh, feria
15 secunda proxima ante festum beati Lucae evangelistae, anno domini millesimo
quadringentesimo septimo.

1597.
1407 November 16. Der Kolozsmonostorer Konvent schaltet die
Urkunde der Vizewoiwoden Johann und Peter von 1407 Nr. 1596
20 ein und berichtet den Vizewoiwoden fiber die Untersuchung, betreffend
die Grenzen der Besitzungen Lumbfalua und Varadja und die auf
diese Grenzen bezilglichen Urkunden.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rand, war in weisses Wachs
auf der Bilekseite aufgedritckt.

25 Nobilibus viris et honestis Johanni de Doboka et Petro de Strigh


vicevaivodis Transsiluanis conventus monasterii beatae Mariae virginis de
Clusmonustra amicitiae et honoris continuum incrementum. Literas vestras
honore condecenti recepimus in haec verba. (Folgt die Urkunde der Vize-
woiwoden Johann und Peter von 1407 Nr. 1596.) Nos igitur petitionibus
30 vestris obtemperare cupientes una cum homine vestro videlicet Laurencio de
Losad praedicto nostrum hominem videlicet magistriun Nicolaum notarium
nostro pro testimonio fide dignum ad infra exequenda duximus transmit-
tendum. Qui demum ad nos reversi nobis concorditer retulerunt hoc modo,
quod ipsi in festo beati Martini episcopi et confessoris 9 erga vicinos et
35 commetaneos praedicti magistri Michaelis procedendo ab eisdem tarn de
praetactis cursibus metarum quam etiam de asportatione dictarum literarum
superinde emanatarum ab omnibusque quibus decuissot nobilibus videlicet
et ignobilibus aliis etiam quibusvis status et conditionis hominibus palam
et occulte diligenter etiam et conscientiose inquirendo talem de praemissis
40 1) November 11.

www.dacoromanica.ro
442

scire potuissent veritatem, quod omnia praemissa et singula praemissorum


sic forent et fuissent, quemadmodum vobis dictum fuisset, et uti tenor
contineret literarum praedictarum. Datum sexto die praedictae inquisitionis,
auno praenotato.

1598. 5

Burg Sankt-Georgen in Slavonien 1407 Dezember 6. Ifonig


Sigmund beglaubigt fur das Weissenburger Kapitel die Urkunde des
Woiwoden Nikolaus von 1402 Nr. 1470 enthaltend die Urkunde des
Vizewoiwoden Johann von 1400 Nr.1452 mit der Urkunde des Vize-
woiwoden Peter von 1394 Nr. 1318, betreffend die Pachtung des 10
Zehntens and der Zehntquarten.
Orig. Perg. Kapitelarchiv Karlsburg. Siegel, rund, Durchmesser 11'6 Centi-
meter, war in weisses Wachs auf der Rilckseite aufgedrilckt.
Regest: Tortenelmi tdr 1890, 134.

[N]os 1) Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, 15


et cetera marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vi-
carius generalis et regni Bohemiae gubernator memoriae commendantes te-
nore praesentium significamus quibus expedit universis, quod honorabilis
vir dominus Mychael custos et canonicus ecclesiae Albensis Transsiluanae
nomine et in persona canonicorum omnium et capituli ipsius ecclesiae ex- 20
hibuit nobis quasdam literas patentes magnifici viri domini Nicolai filii Ste-
phani de Chaak pridem vaivodae nostri Transsiluani, Themesiensisque et
de Zolnuk comitis tenorem 2) nonnullarum literarum vicevaivodarum partium
earundem factum concordiae et solutionis decimarum inter nobiles ex una
et capitulum parte ab altera dudum dispositum in se verbaliter continentium 25
exprimentes tenoris infra scripti, petens nos cum devota precum instantia,
ut easdem de verbo ad verbum praesentibus literis nostris similiter paten-
tibus inseri et transcribi faciendo, eisdem concedere dignaremur ad cautelam.
Quarum tenor talis est. (Fo lgt die Urkunde des Woiwoden Nikolaus von 1402
Nr. 1470 mit der Urkunde des Vizewoiwoden Johann von 1400 Nr. 1452 30
enthaltend die Urkunde des Vizewoiwoden Peter von 1394 Nr. 1318) Nos
igitur iustis et legitimis petitionibus domini Mychaelis custodis et canonici
praenotati gratiose annuentes, praefatas literas non abrasas, non cancellatas
nec vitiatas et praesentibus verbotenus insertas eisdem uberiorem ad cautelam
et evidentiorem certitudinem praemissorum duximus concedendas. Datum 35
in castro nostro Zenthgyurg vocato regni nostri Slauoniae, in festo beati
Nicolai episcopi et confessoris, anno domini millesitno quadringentesimo septimo.

9 Baum fur N leer gelassen.


') Vorlage: tenor.

www.dacoromanica.ro
443

1599.
Szentimre 1407 Dezember 16. Johann und Peter, Vizewoiwoden von
Siebenbiirgen, erwtihnen als ihren homo, welcher bei einer Besitzein-
fuhrung mitwirken soil, enter den andern fair diese Mitwirkung von
5 ihnen ausersehenen Personen den Nicolaus filius Tyl de Nyen.
Datum in Zentemreh, sexta feria proximo, ante festum beati Thom ae
apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo septimo.
Druck: Szabo Szek. okleveltdr V, 5 nach der Bezeugungsurkunde des Weissen-
burger Kapitels von 1408, Abschrift Geisa Nagy's im Szekler Nationalniuseum
10 nach der gleichzeitigen Abschrift irn Besitze Johann Gereb's.

1600.
1408 Januar 4. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt fur Do-
rothea, die Gattin Michaels von Sard, und Genossen die Urkunde,
des Weissenburger Kapitels von 1406 Nr. 1550, betrefrend ein Stein-
.
15 haus in Weissenburg.
Gleichzeitige Ausfertigung, Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Voin Siegel
keine Spur vorhanden.

Nos capitulum ecclesiae Transsiluanae significamus tenore praesentium


quibus expedit universis, quod coram nobis 1) honorandus et discretus vir
20 dominus .Andreas archidiaconus Tordensis socius et concanonicus noster in
personis providae dominae Dorothea vocatae consortis scilicet Mychaelis literati
de Sard filiae quondam Johannis Farkasy de Alba necnon Ladislai fratris
eiusdem dominae carnalis personaliter constitutus exhibuit nobis quasdam
literas nostras patentes non cancellatas, non abrasas sed prorsus omni sus-
25 picionis vitio degentes tenoris infra scripti, petens nos nominibus quibus
supra, ut ipsas do verbo ad verbum transcribi et nostris literis redigi facere
ac sub transcripti forma tenorem earundem eisdem concedere dignaremur
ad cantelam. Quarum tenor is est. (Folgt die Urkunde des Weissenburger
Kapitels von 1406 Nr. 1550.) Nos enim petitionibus eiusdem domini Andreae
30 archidiaconi iustis et legitimis nominibus quibus supra nobis factis annuentes
tenorem praescriptarum literarum nostrarum omni integritate pollentem nil
addend() et nihil diminuendo de verbo ad verbum transcribi et praesentibus
inseri faciendo ad cautelam uberiorem eisdem dandum duximus et conce-
dendum. Datum feria quarta proxima post festum circumcisionis domini,
35 anno eiusdem millesimo quad ringentesimo octavo.
1) Ober der Zeile nachgetragen.

www.dacoromanica.ro
444

1601.
Kronstadt 1408 Januar 7. Der Bat von Kronstadt bezeugt, dass
die Familie Simon Bicdel fur die Messe der Heiligleichnamsbruder-
schaft in der Marienkirche eine Stiftung gemacht hat.
Orig. Perg. Bibliothek des evangel. Gymnasiums Augsb. Bek. Kronstadt und 5
Photographie Hermannst. Archiv. Siegel, weisses Wachs in Wachsschiissel, an
weiser Hanfschnur angehtingt, derselbe Stempel sole Nr. 1374. Photographie
des Siegels Hermannst. Archiv.

Memoria etenim hominum diversis sauciatur oblivionum iaculis.


Necessario igitur ea, quae in tempore fiunt et ad futurorum agnitionem 10
derivari diliguntur, ne labente tempore homineque marcescente oblivionis
succumbant1) imperio, restauro testimonii et sigilli quomodolibet aeternantur.2)
Nos igitur index, universi quoque iurati consules civitatis Coronensis memoriae
commendando significamus tenore praesentium quibus expedit universis, quod
nobis in consistorio nostro existentibus accedentes nostram praesentiani 15
providi et circumspecti homines Simon dictus Radel cum consorte sua et
heredibus civitatis nostrae commansores et concives nobis uniformiter refe-
rentes, quomodo ipsi matura praehabita deliberatione tale ob salutem ani-
marum suarum testamentum condere decrevissent in hoc modo, videlicet
quod ipsi de domo eius, in qua mansionem habeant, inter domos Johannis 20
Scholer et altera parte Andreae dicti Prodener 8) singulis annis futurae
successionis ad missam sacri corporis Christi in ecclesia beatae Mariae
virginis in lectorio eiusdem et fratribus eiusdem missae unum florenum in
auro dare vellent et ad dandum se penitus coram nobis spontanea obligarunt
voluntate tali etiam interserta conditione, quod post mortem ipsorum omnes 25
et singuli futuri successores heredes ac etiam eiusdem domus emptores
singulis annis in pagatione huiusmodi aurei floreni ad praefatam missam
penitus sint obligati nullo omnino contradictore apparente. In cuius rei
testimonium firmitatemque perpetuam praesentes subappenso nostro sigillo
duximus roborandas. Datum Coronae, in crastino epiphaniarum domini, anno 30
eiusdem millesimo quadringentesimo octavo.
Auf der Ruckseite, vom Schreiber der Urkunde: Solutio committatur
circa festum resurrectionis domini singulis annis secuturis.

1602.
1408 Januar 11. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt die Ur- 35
kunde des Vizewoiwoden Magister Peter von 1394 Nr. 1328, betreffend
die Besitzungen Sajoszentandras und _Ercse und eine Hofstelle in Bistritz..
1) Vorlage: succumbat.
3) Vorlage: aeternentur.
3) Scilicet: existenti. 40

www.dacoromanica.ro
445

Datum feria quarta proxima post festum epiphaniarum domini,


anno eiusdem millesimo quadringentesimo octavo. Honorabilibus et
discretis viris dominis Georgio Lepes praeposito, Johanne cantore,
Mychaele custode et Blasio de Wgucha archidiacono decano canonicis
5 ecclesiae nostrae existentibus.
Orig. Perg. Archiv der Grafen Teleki Marosvcisdrhely. Siegel, spitzoval, weisses
Wachs, an dunkelroter Seidenschnur angehangt.

1603.
Szentimre 1408 Januar 13. Johann und Peter, Vizewoiwoden von
io Siebenbargen, bezeugen, dass seitens Johann Gereb's von Martinsdorf
und Genossen gegen den Propst Georg Lepes und Genossen Ein-
sprache erhoben worden ist, betreffend die Besitzungen .111ildenburg
und Urmenen.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rand, Durchmesser 2.6 Centi-
15 meter, in weisses Wachs auf der liiickseite aufgedrikkt. Schi ld, dreieckig, von
Perllinien umgeben, im Siegelfelde. Umschrift in gothischer Minuskel: s Petri uice-
uaiuode Tran.
Regest: Fejer Codex XI, 483.

Nos Johannes de Doboka et Petrus de Strigh vicevaivodae Trans-


20 siluani memoriae commendamus, quod nobis in octavis festi epiphaniarum
domini 1) una cum regni partis Transsiluanae nobilibus pro faciendo mo-
derativo iudicio causantibus in sede nostra iudiciaria sedentibus Petrus
magnus de Georgfalwa in personis Johannis dicti Gereb de Marthonfalwa
ac Ladislai et Nicolai filiorum eiusdem, item nobilium dominarum relictae
25 quondam Johannis filii Petri vicevaivodae de Varadya, necnon Annae
consortis Nicolai filii Petri Hi Apa de Almakerek, et Katherinae puellae
filiarum ipsius Johannis filii Petri vicevaivodae, necnon Kathko puellae filiae
ipsius Nicolai filii Apa in nostram et eorundem regni nobilium exsurgens
praesentiam honorabilem virum dominum Georgium praepositum ecclesiae
30 Transsiluanae, Thomam et Lorandum dittos Lepes de Varaskezy, Ladislaum
et Jacobum filios Stephani de Dyog ab occupatione, detentione, fructuum
et quarumlibet utilitatum possessionum Alamor et Zekes vocatarum in
comitatu Albensi existentium perceptione et percipifactione et quovis quaesito
colore aclinvento se in dominium earundem intromissione, in eisdemque per -
35 petuatione factis vel fiendis prohibuit nominibus quibus supra coram nobis
testimonio praesentium mediante. Datum in Zenthembrech, termino praenotato,
anno domini M quadringentesimo octavo.
Auf der Riickseite, von einer Hand des 15. Jahrhunderts : Wy
Mildenbvrg vorboten ist.

40 1) Januar 13.

www.dacoromanica.ro
446

1604.
1408 Januar 28. Las Weissenburger Kapitel bezeugt, dass seitens
Johann Gereb's von Martinsdorf und Genossen gegen den Propst Georg
Lepes und Genossen Einsprache erhoben worden ist, betreffend Besitz-
anteile in Mildenburg und Urmenen. 5

Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, Durchmesser 4'3 Centi-
meter, in weisses Wachs auf der Buckseite aufgedruckt.
Begest : Fejer Codex XI, 483.

Nos capitulum ecclesiae Transsiluanae significamus tenore prae-


sentium quibus expedit universis, quod Petrus filius Emerici de Georgfalwa 10
in personis strenui militis Johannis dicti Gereb de Martonfalwa ac nobilium
dominarum Anna consortia Nicolai filii Apah de Almakerek, et Katherina
vocatarum filiarutn videlicet quondam Johannis vaivodae 1) de Waradya per
modum protestationis nobis significare curavit, quomodo honorabilis et dis-
cretus vir dominus Georgius Lepes praepositus et canonicus ecclesiae nostrae 15
praedietae necnon Demetrius, Lorandus et Thomas de Waraskezy quasdam
portiones possessionarias in possessionibus Alamar et Balagarzekes habitas,
non ut ipsorum portiones possessionarias sed tamquam eorundem Johannis
dicti Greb ac nobilium dominarum Anna et Katherina vocatarum ipsas iure
hereditario et successorio concernentes impignorassent, alienassent et ad manus 20
alienas tradidissent in praeiudicium et iacturam ipsorum Johannis, Annae
et Katherinae valde grande. Uncle facta huiusmodi protestatione prohibuit
eosdem Georgium Lepes praepositum, Demetrium, Lorandum et Thomam
ab impignoratione, alienatione, traditione et venditione, ac alios quoslibet a
receptione, usurpatione et statuifactione praedictarum portionum possessio- 25
nariarum fructuumque ac quarumlibet utilitatum earundem perceptione et
percipifactione seu quovis quaesito colore se intromissione ac sibi ipsis
perpetuatione factis vel fiendis publice et manifeste coram nobis contra-
dixit inhibendo. Super quo literas nostras protestatorias simul et prohibitorias
petiit emanari, quas nos concessimus communi iustitia suadente. Datum 30
Sabbato die proximo ante festum purificationis virginis gloriosae, anno domini
millesimo quadringentesimo octavo.
Auf der Riickseite, von einer Hand des 15. Jahrhunderts : Dez ist
daz vorgebot of Mildenberg.

1605. 35

Gyalu 1408 Februar 10. Stephan, Bischof von Siebenbargen, be-


sttitigt die seitens der Katharinenbruderschaft zu Klausenburg fair den
Klausenburger Pleban Cristannus beziehungsweise dessen Nachfolger im
Pfarramt gemachte Stiftung, betreffend den, Unterhalt eines Kaplans.
') So Vorlage. Bichtig : vicevaivodae. 40

www.dacoromanica.ro
447

Orig. Perg. Eatholisches Pfarreiarchiv Klausenburg. Siegel, rotes Welch.? in


Wachsschitssel, an gritner Seidenschnur angehdngt, derselbe Stempel wie Nr. 1578.
Ein zweites Orig. Perg. Siegel dasselbe und Schreiber derselbe, ebendaselbst.
Dieses zweite Original hat eine einfachere dues ere Form ale die Vorlage; es entbehrt
5 der verliingerten Schrift und des breiten Randes. Da der Schreiber des Textes der
beiden Originals auch die Kanzleibenierkung der Vorlage, Cristannus Bawman,
geschrieben hat, da ferner der in dieser Kanzleibemerkung vorkommende Name
Cristannus Bawman zugleich der Name eines der vor dem Bischof Stephan er-
schienenen Petenten ist, so ist wahrscheinlich dieser Petent selbst auch ale der den
10 Leiden Originalen genteinsame Schreiber zu betrachten.
Druck: Jakab Okleveltdr I, 147.
Regent: Tortenelmi tdr 1896, 731.

Stephanus i) dei et apostolicae sedis gratia episcopus Rime ecclesiae


Transsiluanae universis Cristi fidelibus praesentibus et futuris praesentium
15 notitiam habituris salutem in domino cum paternae caritatis continuo in-
cremento. Pastoralis nostri officii sollicitudo nos inducit, ut ea quae ecclesiarum
commoda et divini cultus augmentum respiciunt benignis prosequamur pro-
motionum affectibus et nostrae auctoritatis studio perpetue roboremus. Hine
est, quod ad universorum volumes notitiam harm serie pervenire, quod in
20 nostri personaliter constituti praesentia scientificus et circumspecti viri artium
liberalium magister Jacobus dictus Bulkisser,a) Nicolaus M,:vn index et Cri-
stannus filius Johannis dicti Bawman cives civitatis Koloswar nostrae dio-
cesis suis ac universorum fratrum suorum fraternitatis scilicet exulum in
honorem 8) beatae Katherinae Christi virginis et martyris gloriosae in ecclesia
25 beati Michaelis archangeli parochiali de praedicta Koloswar landabiliter in-
stitntae nobis votivo exponere desiderio curaverunt, quod quia praesentis
vitae conditio statum haberet instabilem et ea quae haberent essentiam ten-
derent visibiliter ad non esse, idcirco ipsi digna et devota consideratione
vigilantes, ne cum dominus venerit eos inveniat dormientes, pro ipsorum
30 commoditate et divini cultus augmento, terrena in caelestia et transitoria
in aeterna felici volentes commercio commutare, quandam vineam in territorio
abbatis monasterii de Kolosmonstora circa duo iugera continentem, intra
vineas Achacii Kathedralis de dicta Koloswar et Petri dicti F*mf 4) de cam
dicta Kolosmonstora cohospitum adiacentem necnon quaedam duo macella
35 ipsorum in dicta civitate Koloswar unum scilicet prope macellum Hanconis
et aliud ut puta intra macella Leonhardi de 'Leek et Martini Payer dictorum
cohospitum de saepe fata Koloswar existentia et habita cum omnibus ipsorum
utilitatibus et proventibus ac pertinentiis quibuscumque ac quatuor florenos
in auro puro vel moneta aequivalenti pro tempore currenti in prima do-
40 minica quadragesimae, videlicet qua cantatur in dei ecclesia Invocauit, sin-
gulis annis et perpetue administrandos et persolvendos honorabili et scien-
tifico viro similiter artium liberalium magistro Cristanno plebano de dicta
i) Verldngerte Schrift.
') Zweites Orig.: Bulkyseer.
45 3) Vorlage: honore.
i) Zweites Orig.: Fiimff.

www.dacoromanica.ro
448

Koloswar et canonico dictae nostrae ecclesiae Transsiluanae eo tempore prae-


senti 1) et audienti 2) ac dictae suae ecclesiae nomine ac successorurn suorum
plebanorum ad eandem canonice intrantium acceptanti 3) et incorporanti 4)
ad honorem onthipotentis dei ac virginis et martyris eius Katherinae dede-
runt, tradiderunt et coram nobis perpetue ac irrevocabiliter incorporando 5
pro ipsorum et parentum suorum animarum remedio et salute assignarunt
et administrare ac persolvere promiserunt his tamen pactis et conditionibus
limpide expressatis, quod ipse magister Cristannus plebanus eiusque suc-
cessores qui pro tempore fuerint constituti unum capellanum ultra solitum
capellanorum numerum servare, tenere et fovere debeant et sint astricti, 10
qui unam missam in altari beatae Katherinae virginis in dicta ecclesia beati
Michaelis fundato 6) singulis secundis feriis ob defunctorum salutem, missam
scilicet pro defunctis cum certis suis capellanis post sermonem populo dei
in dicta ecelesia fieri consuetum eantando septimanatimque singulis diebus
et perpetue infra summam missam legendo celebrare ac processioni cuius- 15
libet funeris exulis per dittos fratres debitae sepulturae tradendi, ad eccle-
siam cum cantu conducendi 6) iuxta ipsorum fratrum requisitionem toties,
quoties, opportunum fuerit, perpetuis temporibus interesse debeat et teneatur,
quodque praefatam vineam aliaque donata non permittant iidem magister
Cristannus plebanus eiusque successores destrui vel deperdi, sed consuetis 20
faciant laboribus instaurari. Supplicantes nobis humili precum cum instantia,
ut dictam donationem ratam et gratam habendo earn et eius annexa onera
auctoritate nostra ordinaria cum poenariis adiectionibus dignarerour pater-
naliter confirmare. Nos enim tarn ipsius magistri Cristanni plebani quam
dictorum fratrum dictae fraternitatis piis et salubribus desideriis benigne 25
inclinati praedictam donationem cum eius annexis oneribus ratificamus, ap-
probamus et in dei nomine confirmamus, volentes earn et eius annexa onera
robur firmitatis perpetuae obtinere mandamus memorato magistro Cristanno
plebano et suis successoribus plebanis ecclesiae supra dictae sub divini iu-
dieii obtestatione et maledictionis aeternae, ut capellanum teneant, qui missas 30
cantare et legere et processioni interesse ut dictum est debeat atque possit.
Alioquin ad denunciationern providorum virorum iudicis et iuratorum civium
de dicta Koloswar aut fratrum dictae fraternitatis pro tempore constitutorurn
ipsum magistrum Cristannum plebanum vel eius quosvis successores ad ob-
servanda praemissa compellenms per remedia opportuna, venerabilesque in 35
Cristo patres et domini, domini2) dictae nostrae ecclesiae Transsiluanae
episcopi successores ut puta nostri ipsos plebanos ad tenenda et observanda
omnia praemissa ut praefertur divini amoris ac nostrae petitionis ob respectum
per excomrnunicationis sententiam et alia ecelesiasticae censurae remedia
1) Vorlage: prae$ente. 40
3) Vorlage: audiente.
a) Vorlage: acceptante.
4) Vorlage: incorporante.
6) Vorlage: fundati.
6) Vorlage: conducendo. 45
7) Zweite.? Orig. hierauf: . . .

www.dacoromanica.ro
449

compellant acrius et astringant. In quorum omnium praemissorum testimonium


praesentes nostras privilegiales literas sub sigilli nostri anularis appensione
duximus roborandas. Datum in _g_valo in domo nostra episcopali, in festo
beatae Scolasticae virginis et martyris gloriosae decima videlicet die mensis
5 Februarii, anno a nativitate domini millesimo quadringentesimo octavo.
Auf der Riickseite, auf dem untern umgebogenen Rande links, vont
Schreiber der Urkunde Cristannus ') Bawman.1)

1606.
Thorenburg 1408 Marz 13. Jakob Lachk de Zantho und Johann
io Henriei de Thamasi, Woiwoden von Siebenburgen, bezeugen, dass
Johannes filius Johannis Gereb de Martonfalua und seine SOhne Ni-
kolaus, Ladislaus und Georg, ferner Nicolaus filius Petri filii Apa
de Almakerek far seine Gattin Anna, die Tochter des Vizewoiwoden
Johann de Waradya, die Htilfte der Besitzungen Alamor und Zeekes
15 an den Propst Georg Lepes und dessen Bruder iTherlassen.
Datum Tordae, feria tertia proxima post dominicam Reminiscere,
anno domini millesimo quadringentesimo octavo.
Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, war in weisses Wachs
auf der Riickseite aufgedruckt.
20 Regest: Fder Codex XI, 483.

1607.
Thorenburg 1408 Marz 18. Jakob Lachk und Johann Herrici,
Woiwoden von Siebenburgen, bezeugen, dass laut _Entscheidung des
Thorenhurger Landtags auf der Besitzung Aklos ungerechte Abgaben
25 von den _Reisenden eingehoben worden sind und nosh eingehoben werden.
Orig. Pap. Archie der Grafen Teleki, Marosvdsdrhely. 2 Siegel, rund, in weisses
Wachs auf der Ruckseite aufgedruckt. Siegel 1) Durchmesser 2.4 Centimeter. Urn-
schrift in gothischer Minuskel: t s . Jacobi . uayuode . Vergleiche die Abbildung
Barabds Cod. Teleki I, 309. Siegel 2) Durchmesser 3.9 Centimeter. Umschrift in
3a gothischer Minuskel: s . Johanis . Herrici . uayuode . Traosiluanensis.
Druck: Barabds Cod. Teleki I, 330.

Nos Jacobus Lachk de Zantho et Johannes Herrici de Thamasy


vaivodae Transsiluani et comites de Zolnok memoriae commendamus, quod
in congregatione nostra generali universitati nobilium et alterius cuiusvis
35 status et conditionis partis Transsiluanae hominum feria quinta proxima
post diem cinerum 9 Tordae celebrata Stephanus iudex de Torda in sua ac
1) Fehlt im zweiten Orig.
2) Marz 1.
Urkundenbuch HI. 29

www.dacoromanica.ro
450

universortun civium seu hospiturn de eadem personis de medio aliorum


exsurgendo proposuit eo modo, quod in possessione Aklos vocata super
eosdem cives et hospites ac ceteros universos viatores tributum iniustum
et inconsuetum exactum fuisset et exigeretur de piaesenti, et hoc iudicibus
nobilium et iuratis assessoribus septem comitatuum dictae partis Transsiluanae 5
constaret1) evidenter, petens nos cum instantia, ut iidem indices nobilium
et iurati assessores qualem de praemissis scirent per nos requisiti faterentur
veritatem. Cumque nos eosdem indices nobilium et iuratos assessores super
praemissis requisitos habuissemus, iidem ad fidem eorum deo debitam fideli-
tatemque domino nostro regi et suae sacrae coronae regiae conservandam 10
pro dicenda veritate et iustitia observanda tacto dominicae crucis ligno
nobis praestitam hoc, ut in dicta possessione Aklos tributum iniustum et
inconsuetum ac indebitum super universos viatores per ipsam possessionem
Aklos transeuntes exactum fuisset et exigeretur de praesenti, unanimi et
concordi testificatione affirmarunt. In quorum assertionis testimonium prae- 15
sentes literas nostras patentes duximus concedendas. Nos itaque indices
nobilium praescriptorum septem comitatuum praesenti negotio interfuimus
et in huius testimonium sigilla nostra ad haec sufficientia iuxta sigilla prae-
fatorum dominorum vaivodarum praesentibus duximus apponenda Datum
decimo octavo die congregationis nostrae praedictae, in loco memorato, anno 20
domini M quadringentesirno octavo.

1608.
Thorenburg 1408 nach Harz 19. Jakob Lachk und Johann Henrici,
Woiwoden von Siebenburgen, urkunden auf der am Tage der feria
quinta proxima post diem cinerum 2) zu Thorenburg abgehaltenen 25
congregatio gen eralis in der Streitsache zwischen dem Weissenburger
Kapitel einerseits und den nobiles dominas Anna vocatam consortem
magistri Nicolai filii Petri filii A pa de Al makerek ac puellam Ka-
therina nominatam filias ut puta quondam magistri Johannis filii
ohm Petri vicevaivodae necnon Susann am coniugem scilicet Nicolai 30
filii Sandrini de Kyzd filiam videlicet quondam Nicolai filii dicti
ohm Petri vicevaivodae andererseits, betreffend die Besitzung Varadja.
Uber die unter Mitwirkung des Kolozsmonozstorer .Konventes am
Tage der feria secunda proxima post dominicam Oculi, decimo nono
scilicet die der congregatio praedicta 8) vollzogene Aufteilung der ge- 35
nannten Besitzung heisst es in der Urkunde unter Anderm, quod
primo in ipsa possessione Waradya populosa, ubi scilicet Christiani 4
et Hungari ac Saxones morarentur, incipiendo in portu Marusi a
1) Vorlage: constarent.
2) 1408 Me lrz 1. 40
3) Marx 19.

www.dacoromanica.ro
451

plaga septentrionali a parte civitatis Albensis prope angulum cuiusdam


domus a parte orientis in medietate, quam domum olim quidam
Mathias nauta possedisset nunc vero Ladislaus dictus Tegzus in-
habitaret, et sursum ad villam directe versus meridiem tendendo
5 veniretur in medium duarum domuncularum in parte septentrionali
eiusdem villae prope quandam publicam viam, per quam de medio
villae iretur ad Marusium, existentium, ubi scilicet in medio ipsarum
duarum domorum incipiendo versus occidentem seu fluvium Sebus
usque ad finem villae in portionem dictarum nobilium dominarum
10 et puellae simul cum palatiis et duobus locis allodii prope eadem
palatia existentibus cessissent,') alia parte eiusdem medietatis villae
a parte septentrionis existentis versus plagam orientalem seu eccle-
siam parochialem in eadem constructam simul cum locis sessionum
nunc desertis et habitatoribus destitutis in portionem praefati capituli
16 cedente devenissent.') Item in alia parte eiusdem possessionis a parte
meridiei existente incipiendo a praedictis duabus domunculis in medio
plateae eiusdem villae, versus occidentem seu fluvium Sebus per
aliquos passus declinando perveniretur ad quandam viam publicam,
per quam de portu Marusi transiretur per medium villae versus
20 meridiem directe apud civitatem Sebus, ubi a parte occidentis eiusdem
publicae viae seu memorati fluvii Sebus cum iobagionibus ibidem
commorantibus necnon locis desertis pro residentia iobagionum aptis
vulgo thelek dictis in fine eiusdem villae prope portum fluvii Sebus
existentibus in portionem dictarum nobilium dominarum et puellae
25 devenisset,1) alia pars eiusdem medietatis dictae possessionis Waradya
a parte orientis versus villain Lumfalwa existentis simul cum ioba-
gionibus et terris desertis pro descensu iobagionum aptis in fine
eiusdem villae ultra ecclesiam parochialem ante fatam tam a parte
orientis quam etiam a parte occidentis adiacentibus penitus et omnino
30 in portionem praetacti capituli cessisset. Item Volahorum seu ioba-
gionum Volahalium media pars in platea publica, cuius plateae unus
finis ad orientem alter vero ad occidentem seu fluvium Sebus directe
demonstraret, in Linea vici simplicis et1) ordinis 1) a parte meri-
dionali commorantium ipsis nobilibus dominabus et puellae, alia vero
35 pars eorundem iobagionum in alia parte eiusdem plateae a septen-
trionali plaga existens praefato capitulo cum locis et terris pro2)
descensibus aptis in portiones earundem partium cessisset.
1) So Vorlage.
') Ober der Zeile nachgetragen.
29*

www.dacoromanica.ro
452

Orig. Perg. Rapitelarchiv Karlsburg. Siegel sammt der Datierung abgeschnitten.


Die Urkunde diirfte ins Jahr 1408 gehtiren, da far diesel Jahr die feria quinta
post diem cinerum mehrfach als Datum der von den Woiwoden Jakob Lachk und
Johann Henrici in Thorenburg abgehaltenen congregatio bezeugt ist. Vergleiche die
Nrr. 1607. 1609. 1610 und 1611. Das angesetzte Tagesdatum, nach Mars 19, 5
ergiebt sich aus dem Inhalt der Urkunde.
Regest: Tortene lmi tar 1890, 134.

1609.
Thorenburg 1408 Mtirz 20. Jakob Lachk und Johann Henrici,
Woiwoden von Siebenbiirgen, vertagen die Yerhandlung der Streitsache 10

zwischen Elisabeth, der Gattin _Nikolaus' von Bogeschdod, einerseits


und Johann, dem Sohne Gregors von Beth len, andererseits, betrefrend
die Besitzungen Beth len, Kethely, Bood, Malom, Fuge, Egres, Kara-
chontelke und Arpasto, ferner Kreisch, Peschendorf, Buzas, Felsendorf
und Mezoszentmarton. 15

Orig. Pap. Ungar. Nationalmuseum Budapest. Siegel, rund, Durchmesser


23 Centimeter, in weisses Wachs auf der Backseite aufgedrUckt. Gleichzeitige
Abschrift Pap. ebendaselbst. Das Orig. ist im 18. Jahrhundert auf Papier auf-
geklebt worden.
Regest: Transilvania 1872, 197. 20

Nos Jacobus Lachk de Zantho et Johannes Henrici de Thamasy


vaivodae Transsiluani et comites de Zolnuk memoriae commendamus, quod
in congregatione nostra generali universitati nobilium ac alterius cuiusvis
status et conditionis partis Transsilvanae hominum feria quinta proxima
post diem cinerum 1) Tordae celebrata Nicolaus de Bogath pro nobili domina 25
Elyzabet vocata filia Salomonis filii Arnoldi de Bogath ex nobili domina
Katherina dppellata filia quondam Andreae filii Jacobi magni de Beth len
procreata2) consorte scilicet sua cum procuratoriis literis Johannis de Doboka
vicevaivodae de medio aliorum exsurgendo proposuit eo modo, quod quia
praefata nobilis domina Katherina mater ipsius dominae Elyzabet praefato 30
Salornoni filio Arnoldi homini ignobili et impossessionato matrimoniali foedere
tra[dita fu]isset in consortem, ideo ipsa nobilis domina Elyzabet de posses-
sionibus Beth[len, a]') Kethtel, Bwdh, Ma lon, Fyge, Egrus, Karachontelke
et Arpastow nominatis hereditarium ius quartale eiusdem dominae Katherinae
matris suae iuxta regni consuetudinem cum possessione, item de posses- 35
sionibus Keresdh, Bese, Buzas et Fechyentelke ac Zenthmarthon appellatis
ius femineum sequentibus portiones congruentes habere deberet, quod et
quas rehabere vellet a Johanne filio Gregorii filii4) dicti Jacobi magni
1) Mars 1.
2) Fehlt in der Vorlage. 40
') Loch, 1.5 Centimeter breit.
4) Hierauf duirchgestrichen: Johannis di. Ilierauf nochmals: filii.

www.dacoromanica.ro
453

iustitia mediante. Et ibidem ac in instanti hoc, ut praefatus Salomon filius


Arnoldi de Bogath homo fuerit ignobilis et impossessionatus volens declarare,
quasdam literas capituli ecclesiae Transsiluanae privilegiales in festo in-
ventionis sanctae crucis, anno domini M CCC quinquagesimo secundo 9
5 exortas nobis praesentavit exprimentes, quod Johanne filio Cornelii de Cornel-
haza ab una parte, ab alia vero comite Arnoldo de Bakach coram ipso
capitulo constitutis2) confessum exstitisset per eundem Johannem et relatum,
quod ipse quibusdam necessitatibus suis compulsus quandam particulam
eiusdem possessionis 8) suae Cornelhaza a parte villae Pothhaza4) existentern,
10 metis literis in eisdem expressis limitatam sub expeditoria cautione similiter
literis in eisdem specificata praefato comiti Arnoldo et suis successoribus
vendidisset. Quibus quidem literis exhibitis, quia 6) praefatus procurator et
maritus dictae nobilis dominae annotatums) Salomonem filium Arnoldi adhuc
hominem ignobilem fuisse7) ex eo, quia idem Salomon praeter praescriptam
15 portionem in dicta Kornelteke emptitiam nullum ius possessionarium habnisset,
allegando eandetn nobilem dorninam in eo ad veridicam attestationem iudicum
nobilium et iuratorum assessorum septem comitatuum dictae partis Trans-
siluanae submittebat, pro eo cum nos eosdem indices nobilium et iuratos
assessores super praemissis requisivissemus, iidem ad fidem eorum den
20 debitam fidelitatemque domino nostro regi et suo sacro diademati conser-
vandam, pro dicenda veritate et iustitia observanda tacto dominicae crucis
ligno nobis praestitam, habito inter se prius deliberativo tractatu, praefatum
Salomonem filium Arnoldi pro eo, quia a tempore emptionis dictae portionis
possessionariae in eadem Cornelhaza habitae praefato Arnoldo emptori patri
25 ipsius Salomonis et per consequens eidem Salomoni ac successoribus eiusdem
usque modo, quod tempus dudum transcen[dit praescrip]tionis, eidem emptioni,
nullus contradixisset, hominem nobilem in eadem possessione Korneltelke
fuisse,$) et6) tales 6) quoslibet 6) nobiles6) esse6) unanimi et concordi testi&
catione affirmarunt. Quibus sic habitis [idem procurator s) domi]nae 9)
30 actricis per nos in praemissis iuris aequitatem petivit impertiri. Quo per-
cepto praefatus Johannes filius Gregorii de Bethlem personaliter in nostram
[exsurgendo praesentiam 10) ]n) bene verum fore, ut annotatae possessiones
Bethlem, Kethtel, Budh, Malon, Fyge, Egrus, Karachontelke, Arpastow,
Keresdh, Besee, [Buzas, Fechyen]telke et Zenthmarton suis praedecessoribus
35 et per consequens sibi iure hereditario et acquisititio et non iure 6) fernineo
pertinuissent et pertinerent, et super hoc ipse literas haberet efficaces
1) 1352 Mai 3.
') Hierauf durchgestrichen: per eundem.
3) Gebessert aus: possessionibus.
40 4) Kann auch: Poehhaza gelesen werden.
5) Uber der Zeile nachgetragen.
6) Hierauf durchgestrichen: lang s.
7) l'ehlt in der Vorlage.
8) Gleichzeitige Abschrift hierauf: Litcke, 1'6 Centimeter breit.
45 9) Loch, 3'6 Centimeter breit. Ergdnzung aus der gleichzeitigen Abschrift.
10) Gleichzeitige Abschrift hierauf: Lucke, 3.6 Centimeter breit.
11) Loch, 6'1 Centimeter breit. Ergdnzung aus der gleichzeitigen Abschrift.

www.dacoromanica.ro
454

[termi]no ulteriori per nos sibi dando coram nobis exhibendas. Ex quibus
scilicet possessionibus ius quartale annotatae nobilis dominae filiae quondam
Andreae, ut puta de quatuor partibus praemissarum possessionum quartam 1)
partem1) earum,8) sexta 8) pars') pro eo, quia praefatus olim Jacobus magnus
quatuor filios videlicet Johannem, Dyonisium, Jacobum et eundem And ream, 5
ipse vero Andreas sex filias unam Andreae de Fatay, secundam Nicolai
filii Mychaelis de eadern, tertiam Stephani filii Johannis de Zenthgyurgh,
quartam Heynengh 9) de Dalya, quintam ipsam dominam Katherinarn Salo-
monis de Bogath et sextam Ladislai filii Jacobi de Somugyon coniuges
habuisset, eas superstites nunc existere praefato procurators dictae dominae 10
acceptis hint non contradicente,9 iuxta regni consuetudinem pecuniaria
solutione mediante deberet provenire,7) quod eidem dominae Elyzabet2)
solvers promptus esset et paratus. Et quia 9) absque revisions praescriptorum
literalium instrumentorum per ipsum Johannem exhiberi posse assertorum
in facto19) in praemisso 11) congruens iudicium facere non poteramus, pro eo 15
iudicantes commisimus eo modo, ut annotatus magister Johannes universa
literalia sua instrumenta, si quae facto in praemisso habeat confecta, in
octavis festi nativitatis beati Johannis baptistae nunc venturi12) coram nobis
exhibere teneatur. Quibus visis iudicium et iustitiam facere valeamus inter
partes in 19 praemissis. Datum vigesimo die congregationis nostrae praedictae, 20
in loco memorato, anno domini M quadringentesimo octavo.

1610.
Thorenburg 1408 .111eirz 21. Jakob Lachk und Johann Herrici,
Woiwoden von Siebenbiirgen, bekrtiftigen die Einfuhrung Marga-
retha's, der Gattin Benedikt Bichak's von Csikfalva, in einen Anteil 25
der Besitzung Kleinalisch.
Eingeschaltet von dent Weissenburger Kapitel 1408 und mit dieser Urkunde
von den Vizewoiwoden Pongracius und Nikolaus 1444, Orig. Ungar. Landesarchiv
Budapest.

Nos Jacobus Lachk de Zantho et Johannes Herrici de Tamasi vai- 30


vodae Transsiluani et comites de Zolnuk memoriae eommendantes tenore
1) So voriage.
4) Von de quatuor bis hierher fiber der Zeile nachgetragen.
3) Scilicet: sexta pars de quarta parte quartae partis praemissarum possessionum.
4) Hierauf durchgestrichen: quartae partis earundem possessionum. 35
4) Hierauf durchgestrichen: quintam ip.
6) Von eas bis hierher fiber der Zeile nachgetragen.
7) Scilicet: ius quartale.
81 Hierauf durchgestrichen: per.

9) Hierauf durchgestrichen: in s. 40
00) Hierauf durchgestrichen: dicti iuris quartalis.
11) Uber der Zeile nachgetragen.
14) Ali 1.
18) Hierauf durchgestrichen: praedictis.

www.dacoromanica.ro
455

praesentium significamus quibus expedit universis, quod in congregatione


nostra generali universitati nobilium et alterins cuiusvis status et conditionis
partis Transsiluanae hominum feria quinta proxima post diem cinerum 1)
Tordae celebrata Benedictus dictus Bichak de Chykfalwa pro nobili domino.
5 Margaretha vocata filia Emeriti filii Pauli de Madaras consorte scilicet sua
cum procuratoriis literis Johannis de Doboka vicevaivodae nostri de medio
aliorum exsurgendo proposuerat eo modo, quod quia ipsa nobilis domina
Margaretha sibi uti homini impossessionato foret matrimonialiter copulata,
ideo ius quartale eiusdem dominae Margarethae de possessione Kyszewles
10 in comitatu de Kykellew existente cum possessione eidem deberet provenire,
quod rehabere vellet a Stephan° et Ladislao filiis eiusdem Emerici fratribus
eiusdem dominae regni lege requirente. Quo percepto praefati Stephanus et
Ladislaus filii dicti Emerici in nostri comparendo praesentiam responderant
eo modo, quod hoc bene verum foret, at ipsum ius quartale ratione praevia
15 eidem dominae Margarethae deberet provenire, sed medietas quartae partis
eiusdem possessionis Kyszewles eo, quod ipso Emeritus pater ipsorum dints
filias unam videlicet ipsam dominam Margaretham et aliam puellam Katherinarn
haberet et alia medietas eiusdem quartae partis eiusdem possessionis Kyszewles
dictae puellae Katherinae deberet provenire. Et quia praefatus Benedictus
20 huic allegationi iam dictorum Stephani et Ladislai non contradicebat, pro
eo cum nos ad ipsius iuris quartalis statutionem faciendam una cum magistro
Petro de Thethey regio ac Anthonio literato capituli ecclesiae Albensis
Transsiluanae hominibus nostrum hominum videlicet Stephanum literatum
ad praemissa statutionem faciendam de eadem congregatione nostra des-
25 tinassernus, iidern exinde ad eandem nostrum congregationem ad nos reversi
nobis uniformiter retulerunt, quod ipsi feria quinta proxima ante dominicam
Oculi quindecimo scilicet die dictae nostrae congregationis 2) ad faciem iam
dictae possessionis Kyszewles et per consequens praetitulatae medietatis
quartae partis eiusdem possessionis Kyszewles vicinis et commetaneis suis
30 universis convocatis 8) et praesentibus accedendo eandem medietatem dictae
quartae partis ipsius possessionis Kyszewles ipsi nobili dominae Margarethae
et suis heredibus nullo contradictore apparent° possidendam statuissent.
Quorum quidem regii nostri et dicti capituli ecclesiae Transsiluanae hominum
relatione facta et percepta nobisque seriem eiusdem possessionariae statutionis
35 coram universitate nobilium et alterius cuiusvis status et conditionis hominum
ipsius congregationis nostrae more consueto publice et manifesto proclamari
et insinuari facientibus, quia sicut in facie dictae possessionis Kyszewles
et per consequens annotatae medietatis quartae partis eiusdem tempore prae-
missae statutionis sic et nunc in dicta nostra congregatione ipsi statutioni
40 memoratae nobili dominae Margarethae factae nullus contradicebat, pro eo
nos iudicum nobilium iuratorumque assessor= ceterorumque nobilium con-
gregationis nostrae praedictae nobiscurn existentium quaesito et assumpto
1)Mdrz1.
2) Meirz 15.
45 3) Fehlt in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
456

consilio praematuro memoratam possessionariam statutionem modo praemisso


factam auctoritate nostra iudiciaria mediante roborando et ratificando prae-
missam medietatem quartae partis dictae possessionis Kyszewles memoratae
nobili dominae relinquimus et committimus iure sibi incumbente in per-
petuum possidendam, tenendam et habendam, salvo iure alieno. In cuius 5
rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes literas nostras privilegiales
pendentium authenticorum sigillorum nostrorum munimine roboratas eidem
dominae duximus concedendas, communi iustitia suadente. Datum vigesimo
primo die congregationis nostrae praedictae, in loco memorato, anno domini
millesimo quadringentesimo octavo. 10

1611.
Thorenburg 1408 Mdrz 23. Jakob Lachk and Johann Henrici,
Woiwoden von Siebenbargen, ersuchen das Weissenburger Kapitel, bei
der Einfithrung Peters, des Sohnes Johanns von Mediasch, in einen Be-
sitzanteil von Puschendorf mitzuwirken. 15

Eingeschaltet von dem Weissenburger Rapitel 1408, Orig. Gymnasialbibliothek


Mediasch.
Druck: Mediascher Programm 1870, 25.

Amicis suis reverendis capitulo ecclesiae Albensis Jacobus Lachk


et Johannes Henrici de Thamasy vaivodae Transiluani et comites de Zolnuk 20
amicitiam paratam cum honore. Noveritis quod in congregatione nostra generali
universitati nobilium et alterius cuiusvis status et conditionis dictae partis
Transsiluanae hominum feria quinta proxima post diem cinerum 1) ex speciali
regio literatorio mandato Tordae celebrata Petrus filius Johannis alias civis de
Megyes de medio aliorum exsurgendo, praesente Andrea filio Nicolai de Herepe 25
quasdam literas vestras privilegiales feria sexta proxima post festum inventionis
sanctae crucis, anno domini millesimo tecentesimo nonagesimo secundo 2) con-
fectas nostro iudiciario examini curavit exhibere declarantes, quod Gregorio filio
Mychaelis nobile de Pochteleke ab una parte, ab alia vero Johanne filio Nicolai
de Megyes pro se ac Jacobo fratre suo coram vobis personaliter constitutis con- 30
fessum exstitisset per eundem Gregorium filium Mychaelis pariter et relatum,
quod ipse quibusdam suis necessitatibus ipsum urgentibus totalem portionem
suam in dicta possessione Postheleke cum cunctis eiusdem utilitatibus modo
et ordine literis in eisdem specificatis pro mille florenis aureis praenotatis
Johanni et Jacobo filiis Nicolai, per eos eorum heredibus iure perpetuo et 35
irrevocabiliter tenendam sub expeditoria cautione similiter literis in eisdem
declarata vendidisset. Quibusquidem literis exhibitis praefatus Petrus alle-
gavit eo modo, quod unam particulam praedictae portionis eorum per prae-
numinatos Johannem patrem et Jacobum fratrem patruelem suos modo
2) Mdrz 1. 40
2) 1392 Mai 10.

www.dacoromanica.ro
457

praemisso ernptam nobilis domina Katherina filia dicti Jacobi consors praedicti
Andreae absque prolibus utriusque sexes iam defuncta eidem Andreae, prout
in ipsa constitisset, iure perpetuo donasset et contulisset, quam nine ipse
Andreas minus iuste occupative conservaret, cuius occupationis ipse rationem
5 scire vellet ab Andrea praenotato. Quo percepto, ut praescribitur, praefatus
Andreas in nostri adhaerens praesentia respondit ex adverso, quod hoc bene
foret, quod praefata nobilis domina Katherina vocata consors sua sponte et
ex propria sua voluntate praetitulatam portionem possessionariam modo prae-
misso sibi donasset et contulisset, et ex eo ipse eandem portionem non
to indebite, immo iuste et iuridice possideret et conservaret, et super hoc literas
haberet efficaces. Et ibidem in horum suorum verborum corroborationem
et comprobationem quasdam literas Jacobi canonici vicariique venerabilis
in Christo patris domini Stephani dei et apostolicae sedis gratia episcopi
dictae ecclesiae Transsiluanae praelati vestri in spiritualibus generalis adiu-
15 dicatorias pariter et compositionales, Albae in octavis festi purificationis
virginis gloriosae, anno domini millesimo quadringentesimo sexto 1) privile-
gialiter subortas nostrum produxit iudiciarium in conspectum. In quibus
inter cetera habebatur, quod Johannes Gereb filius praedicti Jacobi frater
carnalis ante fatae nobilis dominae Katherinae quondam consortis ipsius
20 Andreae per ordinativam dispositionem vestram et ceterorum proborum et
nobilium virorum in causa coram ipso vicario in facto praedictae portionis
possessionariae et ceterarum nonnullarum rerun mobilium et immobilium
literis in eisdem specificatarum adversus eundem Andream mota et vertenti
praetitulatam portionem possessionariam in dicta Pochteleke habitam 2) se-
25 cundum continentiam 3) quarundam literarum privilegialium in dictis literis
dicti domini vicarii sensualiter conscriptarum, super ipsa donatione dictae
portionis possessionariae per eandem quondam dominam Katherinam ipsi
Andreae marito sue facta emanatarum eidem Andreae Ho Nicolai et suis
heredibus iure perpetuo possidendam commisisset, immo ipse dominus Jacobus
30 vicarins eandem portionem possessionariam vigoribus praetactarum literarum
privilegialium per ipsum Andream coram ipso productarum ipsi Andreae
adiudicando praefato Johanni perpetuum silentium imposuisset. Quibusquidem
literis exhibitis ante fates Petrus Has Johannis subiunxit in hunt modum,
quod quamvis primo praenominata nobilis domina filia dicti Jacobi ipsam
35 portionem possessionariam eidem Andreae nomine sui iuris modo praemisso
legaverit, tamen requirente consuetudine humus regni semper et ab antiquo
inviolabiliter observata iurium hereditariorum et emptionalium nobilitatis
titulum concernentium possessorum successores demptis iuribus emptitio-
nalibus per se ipsos acquisitis et emptis in praeiudiciurn suorum fratrum
40 condivisionalium aliquibus advenis nullo umquam tempore donare possent
aut aliquo alio titulo a se alienare, sed semper huiusmodi iura mortuo uno
2) 1406 Februar 9.
2) Hierauf: et.
3) Vorlage: convenientiam.
45 4) Vorlage: ullo.

www.dacoromanica.ro
458

in alium superviventem successive condescenderent et derivarentur, et in


eo se ad veridicam attestationem iudicum nobilium iuratorum assessorum
septem comitatuum praedictae nostrae congregationis coinmittere praesto
esset et paratus. Et quia praefatus Andreas filius Nicolai per nos legitime
requisitus se in praemissis similiter ad attestationem eorundem iudicum no- 5
bilium iuratorum assessorum benigne committebat, pro eo cum nos ipsis
partibus volentibus eosdem indices nobilium. inratos assessores dare et se-
riatim requisivissemus, mox et in instanti iidem indices nobilium iuratique
assessores ad fidem eorum deo debitam fidelitatemque domino nostro regi
et suae sacrae coronae regiae conservandam pro dicenda veritate et iustitia 10
observanda tacto dominicae crucis ligno nobis praestitani, maturo inter se
deliberativo tractatu praehabito, id ut totius humus partis regnicolae huius
libertatis praerogativa a consuetudine semper et ab antiquo approbata ac
immutabiliter observata usi fuissent et gratulati, ut 1) successores et superstites
nullorum progenitorum 2) ipsorum et per consequens ipsi iura possessionaria 15
per quomcumque vel per quoscumque emptionali vel alio quocumque titulo
acquisita in suorum fratrum condivisionalium praeiudicium et dispendium
donare possent 3) et legare, unanimi et concordi 'testificatione incunctanter
affirmarunt. Quibus auditis partibusque praedictis eis in praemissis per nos
iuris medelam praeberi precantibus, quamvis primo et principaliter praefata 20
nobilis domina Katherina quondam consors dicti Andreae praetitulatam por-
tionem possessionariam in dicta possessione Pochteleke habitam mediantibus
dictis literis vestris privilegialibus in eisdem literis dicti domini Jacobi vicarii
sensualiter insertis eidem Andreae inter alia bona sua donaverit et legaverit,
et eandem idem dominus Jacobus vicarius nondum de huius regni con- 25
suetudine plene informatus vigoribus earundem literarum vestrarum perpetuo
ditto Andreae ante fatis literis suis privilegialibus adiudicaverit, postremoque
praetitulatus Johannes ante fatam donationem praedictae portionis posses-
sionariae per ipsam sororem suam factam vestri in praesentia adstando per-
petue corroboraverit, tamen quia sanctiente praedictae partis consuetudine 30
praedicta nobilis domina memoratam portionem possessionariam in dicta
Pochtelke habitam in praeiudicium iuris dicti Petri eidem Andreae marito
suo donare et legare ac demum ipso dominus Jacobus vicarius eandem
memorato Andreae adiudicare, ante fatus siquidem Johannes frater dictae
nobilis dominae carnalis huiusmodi donationi possessionariae praemissarn 35
corroborationem minime de iure facere valuisse et potuisse ex praemissis
omnibus dare reperiebantur, ob hoc ipsam portionem possessionariam in
dicta possessione Pochthelke existentem, apud manus dicti Andreae habitam
cum cunctis suis utilitatibus et pertinentiis quibuslibet rationibus ex praemissis
memorato Petro filio Johannis, cum his quibus convenit, in perpetuum 40
possidere, tenere et habere adiudicantes, et eandem modo subnotando eidem
statui et relinqui committentes vestram amicitiam praesentibus petimus dili-
genter, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fide dignum, quo
1) Vorlage: et.
2) Vorlage: progeniorum. 45
3) Vorlage: posset.

www.dacoromanica.ro
459

praesente Anthonius de Darlaz vet Symon et Nicolaus filii Sandor de Kyzd


ant Jacobus de 1) Sarus dictus de Balasthelke aliis absentibus homo foster
ad faciem praedictae possessionis Pochteleke vocatae vicinis et commetaneis
eiusdem universis inibi legitime convocatis et praesentibus accedendo, prae-
5 titulatam portionem possessionariam per praescriptam nobilem dominam
Katherinam ditto Andreae de Herepe modo praemisso donatam memorato
Petro filio Johannis de Megyes cum his quibus congruit statuat et committat
perpetuo possidendam, contradictione praefati Andreae et aliorum quorumlibet
praevia ratione non obstante. Et post haec ipsius possessionariae statutionis
10 seriem ut fuerit expediens ad octavas festi beati Georgii martyris nunc
venturi 2) nobis amicabiliter rescribatis. Datum vigesimo tertio die congre-
gationis nostrae praedictae, anno domini millesimo quadringentesirno octavo.

1612.
1408 April 1. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt far den
15 Comes Nikolaus, Sohn Jakobs von Schassburg, die Urkunde des Vize-
woiwoden Peter von 1394 Nr. 1315, betrefrend einen Besitzanteil von
Bosch and 27 Mark Gerichtskosten, ferner die Urkunde des Weissen-
burger Kapitels von 1394 Nr. 1319, betrefiend einen Besitzanteil von
Bosch, ferner die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1394
20 Nr. 1320, betreffend einen Besitzanteil von Bosch.
Orig. Perg. Ungar. Nationalmuseum Budapest. Siegel, weisses Wachs, an
weisser Hanfschnur angehtingt, derselbe Stempel wie Nr. 216.

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium
25 salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volurnus pervenire, quod
providus vir comes Nicolaus filius Jacobi de Segeswar ad nostram persona-
liter veniendo praesentiam exhibuit nobis quasdam tres literas, unam quondam
magistri Petri vicevaivodae Transsiluani, capite sigilli nostri inclusam, duas
vero nostras patentes, tenorum infra scriptorum. Petens nos debita cum
30 instantia, ut ipsas ad uberiorem cautelam et inris sui conservationem de
verbo ad verbum transcribi et in unam 2) formam nostri privilegii redigi
facere sibique concedere dignaremur. Quarum primae videlicet vaivodalis
tenor talis est. (Folyt die Urkunde des Vizewoiwoden Peter von 1394 Nr. 1315.)
Alterius sic incipit.4) (Folgt die Urkunde des Weissenburger Kapitels von
35 1394 Nr. 1319.) Tertiae sic.5) (Folgt die Urkunde des Weissenburger Kapitels
von 1394 Nr. 1320) Nos enim petitionibus eiusdem iustis et legitimis annu-
') Fehlt in der Vorlage.
9 1408 Mai 1.
3) So Vorlage.
40 4)Scilicet: tenor.
5) Scilicet: incipit tenor.

www.dacoromanica.ro
460

entes, tenores praescriptarum literarum omni integritate pollentes de verbo


ad verbum transcribi ac praesentibus inseri pendentisque sigilli nostri muni-
mine roborari faciendo eidem duximus concedendos. Datum in dominica
Judica, anno domini millesimo quadringentesimo octavo. Honorahilibus et
discretis viris dominis Georgio Lepes praeposito, Johanne cantore, Mychaele 5
custode ac Blasio Siculo archidiacono de Wgucha decano, canonicis ecclesiae
nostrae existentib us.

1613.
Hermannstadt 1408 April 8. Pipo, Comes von Temes, bezeugt,
dass Mathias Baldi von Hermannstadt sein Haus auf dem Grossen 10
Ring in Hermannstadt fur eigenes Geld gekauft and ausgebessert hat.
Eingeschaltet von dem lanige Sigmund 1410, Orig. Archiv der Grafen Teleki,
Marosvdsdrhely.
Druck: Barabds Cod. Teleki I, 333.

Nos Pipo de Ozora Themesiensis et camararum salium regalium 1.5


comes ad cunctorum notitiam harum serie volumus pervenire literarum,
quod circumspectus et idoneus vir Mathias Baldi civis civitatis Cybiniensis
partis Transsiluanae honorem seu officiolatum camerariatus salifodinae de
Wyzakna nostro scilicet et aliorum comitum camerarum salium regalium
nostrorum ut puta antecessorum temporibus a dudum tenuit et servavit et 20
veluti bonae sagacitatis et conscientiae vir omnimodam procurationem negotii
et dispensationis ipsorum salium per antecessores nostros comites et conse-
quenter per nos fideliter et sollerter fecisse compertus est et existit de prae-
senti, immo et totius conversationis suae moras inter homines iam dictarum
partium Transsiluanarum ad commendabilis famae titulos erexit sine querela 25
adeo, ut iam secundis Hamm civium de civitate Cibiniensi praedicta potiorum
ut puta prius bonae rnemoriae Dorotheae filiae Jacobi senioris proconsulis,
nunc autem laudabilis feminae Katherinae filiae piae recordationis Johannis
iudicis regii nuptiis potiatur. Quorum quidem meritorum occasione, ut vide-
licet contoralis sua consors simul cum liberis, si quos forsitan dens misericors 30
sibi daret, inibi malitia temporis exigente non solum tuta ab hostibus verum
et laeta cum parentibus pro tempore habitaret, quandam domum lapideam
in Maiori circulo vulgariter Kornmargt appellato in praefata civitate Cibiniensi
inter domos scilicet Francissci renovatoris a dextris et Marci cusoris mone-
tarum a sinistris sitam non de bonis regalibus sed de suis propriis rebus 35
et bonis pro se et suis heredibus et posteritatibus pure devolvendam ab
ecclesia parochiali Cibiniense ') emit et legaliter comparavit. Quam etiam
domum sic comparatam, cum prius nimis defectuosa 2) et ruinosa existeret,
iterum de suis propriis et non regalibus bonis seu pecuniis reaedificavit
ac restauravit et in statum et formam debitam reformavit, eandem quoque 40
1) Vorlage: Ciben.
a) Vorlage: defctuosa.

www.dacoromanica.ro
461

dornurn_lapideam et nos ipsi ipsa magistra rerum efficaci experientia, quae


cuilibet artificio praebet incrementum, ipsum magistrum Mathiam non de
bonis regalibus sed absolute de suis rebus propriis emisse et reaedificasse
didicimus, comperimus atque scimus. In cuius rei evidentiam, ne ipse magister
5 Mathias vel sui successores per comites camararum salium regalium pro
tempore constitutos in dicta domo sua aliquatenus calumniari valeat, prae-
sentes nostras literas sub pendenti nostro authentico sigillo ad uberiorem
cautelam duximus eidem magistro Mathiae concedendas. Datum Cibinii
praedicta, in dominica Ramispalmarum, anno domini millesinio quadringen-
lo tesimo octavo.

1614.
1408 April 9. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Urkunde
der Woiwoden Jakob Lachk und Johann Henrici von 1408 Nr. 1611
ein und bezeugt, dass Peter, Sohn Johanns von Mediasch, in einen
15 Besitzanteil von Pu,schendorj eingefiihrt worden ist.
Orig. Perg. Gymnasialbibliothek lifecliasch. Siegel war an weisser Hanfschnur
angehdngt.
Druck : Medictscher Programm 1870, 29.

Capitulum 1) ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


20 praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in (minium
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
nos literas virorum magnificorum dominorum Jacobi Lachk de Zanthow
et Johannis Henrici de Thamasy vaivodarum Transsiluanorum et comitum
de Zolnuk nobis directas recepimus in haec verba. (Folgt die Urkunde der
25 Woiwoden Jakob Lachk und Johann Henrici von 1408 Nr. 1611.) Nos enim
petitionibus eorundem vaivodarum iustis et legitimis annuentes una cum
Jacobo de Sarws homine ipsorum nostrum hominem videlicet discretum virum
dominum Blasium rectorem altaris corporis Christi presbyterum de choro
nostro ad praemissa exequenda duximus destinandum. Qui dem= exinde
30 ad nos reversi nobis concorditer retulerunt, quod ipsi feria quinta proxima
ante dominicam Ramispalmarum nunc praeterita 2) ad faciem praescriptae
portionis possessionariae in dicta possessione Pochteleke habitae, per saepe
fatam nobilem dominam Katherinam ditto Andreae de Herepe modo su-
perius declarato donatae pariter accessissent ac vicinis et commetaneis eiusdem
35 circumquaque legitime con vocatis ipsisque praesentibus statuissent eandem
eidem Petro filio Johannis de Megyes cum his quibas congruit ac heredibus
et posteritatibus suis universis cum omnibus suis utilitatibus et pertinentiis
quibuslibet perpetuo possidendam, prout in literis vaivodarum continebatur,
contradictione praefati Andreae et aliorum quorurnlibet praevia ratione non
40 obstante. Datum feria secunda proxima post dominicam Ramispalmarum,

1) Verlangerte Schri ft.


1) April 5.

www.dacoromanica.ro
462

anno domini millesimo quadringentesimo octavo praenotato. Honorabilibus


et discretis viris dominis Georgio Lepes praeposi to, Johanne cantore, Mi-
chaele custode ac Blasio Sicu lo archidiacono de Wgucha, decano canonicis
ecclesiae nostrae existentibus.

1615. 5

Bistritz 1408 Mai 4. Michael, Comes der Szekler, verurteilt


Valentinus Sopotha von Bistritz zur Ausfolgung des seinen Stief-
sohnen und Stieftochtern gebiihrenden Dritteils von Liegenschaften in
Bistritz und von sonstigem hinterlassenem Eigentum ihrer Mutter
Margaretha. 10

Orig. Pap. Archio der Grafen Teleki, Marosvdsdrhely. Siegel, rund, Durch-
messer 2.2 Centimeter, in griines Wachs inn en aufgedrilckt. Thurm aus einer Krone
wachsend, mit Zinnengalerie und mit Kreuz caber dieser Zinnengalerie, in einem
Vierpass im Siegelfelde. Aufschrift in gothischer Minuskel: M S. Abgebildet: Ba-
rabds Cod. Teleki I, 339. .Der Text ist fehlerhaft. 15
Druck: Barabds Cod. Teleki I, 337.

Nos Michael filius Salamonis de Nadas trium generum Siculorum,


Bistriciae, Brassouiae conies memoriae commendamus, quod cum nos pro
quodam arduo negotio discutiendo cum nonnullis probis et nobilibus viris
feria tertia proxima post festum beati Georgii martyris2) in civitatem 20
Bistriciam accessissemus ad humillimas petitionesque iudicis et iuratorum
civium civitatis eiusdem inclinati una cum eisdem iudice et iuratis civibus
causas cunctorum nobis proponentium fine debito indicari in iudicio con-
sedendo coepissemus, de medic, aliorum Nicolaus et Michael filii Ladislai
de Somkerek pro se ipsis ac. pro nobilibus puellabus Elizabet et Katherina 25
vocatis 3) sororibus 3) scilicet ipsorum sine literis procuratoriis personaliter
exsurgentes contra Valleutinum dictum Sopotha civern civitatis eiusdem
Bistriciae proposuerunt do modo, quod ad dorninam Margaretham genitricem
ipsorum consortem ipsius Vallentini a secundo marito videlicet a Johaiine
dicto Kezthyws una domus lapidea in dicta civitate Bistricia fundata simul 30
cum universis utilitati bus et pertinentiis 4) scilicet terris arabilibus, pratis,
fenetibus5) ad eandem spectantibus, necnon onus 5) molendinus 5) in fine
eiusdem civitatis decurrens remansissent, ac sex chifi argentei deaurati
centum florenos auri pun valentes et onus sertus argenteus seu crinale 5)
deauratus 5) viginti florenos auri valens, necnon ducenti et quinquaginta 35
floreni auri centenarii res propriae eiusdem matris ipsorum mortua matre
Vorlage: discutiendi.
2) Mai 1.
3) Vorlage: vocatarum sororum.
4) Vorlage: pertenciis. 40
5) So Vorlage.
°) Vorlage: mortuo.

www.dacoromanica.ro
463

ipsorum praenotata domina 1) Margaretha simul cum praemissis hereditatibus


ad eundem Vallentinum redundassent,2) de quibus ipsis portio videlicet
directa tertia pars devenire deberet, ab eodemque Vallentino repetendo
rehabere volebant iure admittente coram nobis. Et quia per nostrum et
5 dictorum iudicis iuratorumque civium eiusdem civitatis homines1) trinario
numero legitime praefatus Vallentinus ad praemissam causam citatus venire
vel mittere recusavit, et quia dictus iudex et iurati cives Bistriciae de con-
suetudinaria lege ipsorum tertiam partem universorum bonorum praemissorum
tam hereditariarum quam rerum hypotheticarum praefatis Nicolao, Michaeli,
10 Elizabet, Katherinae filiis 3) et filiabus 4) praenotatae dominae Margarethae
devenire de iure debere apudque manus ipsius Vallentini habere et esse
unanimi et concordi testificatione affirmarunt, pro eo nos una cum aliis
quampluribus probis et nobilibus viris 1) signanter vero assessoribus eiusdem
civitatis iudicantes commisimus eo modo, ut annotatus Vallentinus praefatis
15 Nicolao, Michaeli et nobilibus puellabus Elizabet et Katherinae filiis et filiabus
suis privignis condignam aestimationem ipsius domi et molendini necnon
universarum rerum et bonorum praemissorum tertiae partis octavo die festi
beatorum Filiphi et Jacobi apostolorum nunc venturo 6) coram iudice et iuratis
civibus dictae civitatis Bistriciae praesente vicecomite nostro, cui ad id se[rie]
20 praesentium accedere iubemus, in dicta civitate Bistricia satisfacere effective
teneatur. Et tandem omnium praemissorum seriem, pro at fuerit expediens,
per eundem vicecomitem nostrum') in quindenis festi praefatorum beatorum
Filiphi et Jacobi apostolorum7) nobis referre volumus. Datum quarto die
termini praenotati, loco memorato, anno domini M quadringentesimo octavo.

25 1616.
1408 Mai 26. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt fur Benedikt
Bychak, den Adligen von Hagymasbodon, die Urkunde der Woiwoden
Jakob Lachk und Johann Herrici von 1408 Nr.1610, betrefrend einen
Anteil. der Besitzung Kleinalisch.
30 Eingeschaitet von den Vizewoiwoden Pongracius und Nikolaus 1444, Orig.
Ungar. Landesarchiv Budapest.

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi tidelibus8) prae-


sentibus et futuris praesens script= inspecturis salutem in omnium salvatore.
Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod Benedictus
35 1) tber der Zeile nachgetrageu.
2) Vorlage: redundassent.
3) Vorlage: filiornm.
4) Vorlage: filiarum.
3) Mai 8.
40 6) Hierauf durchgestrichen: nobis,
7) Mai 15.
8) Vorlage: fidelis.

www.dacoromanica.ro
464

dictus Bychak nobilis de Bodon ad nostram personaliter veniendo praesentiam


exhibuit nobis quasdam literas virorum magniticorum dominorum Jacobi
Lachk et Johannis Herrici vaivodarum Transsiluanorum et comitum de
Zolnuk sub duobus sigillis eorundem emanatas tenoris subsequentis, petens
nos debita cum instantia, ut ipsas de verbo ad verbum transcribi facere et 5
sub transcripti forma eidem concedere dignaremur ad cautelam. Quarum
tenor sequitur et est talis. (Folgt die Urlcunde der Woiwoden Jakob Lachk
und Johann Herrici von 1408 Nr. 1610.) Nos enim petitionibus eiusdem
Benedicti dicti Bichak iustis et legitimis petitionibus') annuentes tenorem
praescriptarum literarum praescriptorum dominorum vaivodarum de verbo to
ad verbum transcribi et praesentibus inseri pendentisque sigilli nostri muni-
mine roborari faciendo eidem duximus concedendum 2) ad cautelam. Datum
Sabato proximo post festum ascensionis domini, anno eiusdem millesimo
quadringentesimo octavo praenotato. Honorabilibus et discretis viris dominis
Georgyo Leppes praeposito, Johanne cantore, Michaele custode no Nicolao 15
de Ozd archidiacono decano canonicis ecclesiae nostrae existentibus.

1617.
1408 Juni 4. Das Weissenburger Kapitel bezeugt, dass Magister
Johann Greb de Martonfalwa gegen die von Petrus filius Stephani
de Thate und Genossen beabsichtigte Besitzergreifung von einer magna 20
particula possessionis suae Martonfalwa Einsprache erhoben hat.
Datum feria secunda proxima post festum Penthecostes, anno
domiui Mm° CCCCm° octavo.
Auf der Riickseite, von einer Hand des 15. Jahrhunderts: Of den
hatert czv Mertesdorf. 25

Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rand, war in weisses Wachs
auf der Riickseite aufgedritckt.

1618.
1408 Juni 7. Das Weissenburger Kapitel bezeugt, dass Magister
Johann Greb de Martonfalwa gegen die von dem Propst Georg Lepes 30
und dessen &Mem beabsichtigte Aufteilung der Besitzungen Alamar
und Zekees Einsprache erhoben hat.
Datum feria quinta proxima ante festum sanctae trinitatis, anno
domini CCM' octavo.
a) So Vorlage. 35
') Fehlt in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
465

Auf der .Rfickseite, von einer Hand des 15. Jahrhunderts : Vorgepot
of Meldenberg.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, war in weisses Wachs
auf der .Rackseite aufgedritckt.
5 Regest: Fejer Codex XI, 484.

1619.
Tovis 1408 Juli 9. Bruchstiick einer Urkunde des Woiwoden
Latzk. Amicis suis reverendis capitulo ecclesiae Albensis 1) Jacobus
Latzk de Zanto vaivoda Trap ssilvanus et comes de Zonuk amicitiam
io paratam cum honore. Dicit nobis nobilis vir magister Ladislaus filius
Stephani de Dyogh sua et Jacobi fratris sui personis, quomodo ipsi
in dominium directae medietatis possessionum quarundam, portionum
eorum possessionariarum in possessionibus Alamor et Zekes vocatis 2)
habitarum ut puta directae medietatis earundem, per honorabilem
15 virum dominum G-eorgium Lepes praepositum ecclesiae vestrae necnon
Thomam, Lorandum, Joannem et Demetrium similiter Lepes pro certa
pecuniae quantitate impignoratarum legitime vellet introire, si cu-
iuspiam contradictio eis non obviaret in hac parte. Super quo vestram
amicitiam petimus diligenter
20 Datum in villa Thyvis, octavo die festi visitationis beatae Mariae
virginis, anno domini millesimo CCCC octavo.
Abschrift: Collectio _Rosenfeld nach dem Transsumpt im Gubernialarchiv, ab-
schriftlich im Protokolle des Weissenburger Kapitels, Tomus IV, 268.

1620.
25 Thorenburg 1408 _November 8 bis 1421 November 8. Bezeugungs-
urkunde fiber die Beilegung der Streitsache zwischen der Wittwe des
Woiwoden Frank und Genossen einerseits und Nikolaus Bolgar von
Tuzson andererseits, betreffend die in Tekendorf veriibten Gewalt-
theitigkeiten.
30 Orig. Pap. Bruchstiick, Archie der Grafen Teleki, Marosvdsdrhely. Siegel,
schadhaft, rund, Durchmesser 2.2 Centimeter, in weisses Wachs auf der Ritckseite
aufgedrackt. Umschrift in gothischer Minuskel: a . t[ad]i d Nada[b uiceuaiu.]. Der
Stempel dieses Siegels weist bei den mit ebendiesem Siegel versehenen Urkunden
einen Steinbock, stehend und nach links gewendet, im Siegelfelde auf. Die vor-
35 liegende Urkunde kann frithestens am 8. November 1408 ausgefertigt worden rein.
Der in ihr erwahnte Woiwode Frank amtiert als Judex curiae noch am 15. Juni
1) Scilicet: Transsilvanae.
) Vorlage : vocatarum.
Urkundenbuch III. 30

www.dacoromanica.ro
466

1408; vergleiche Vereinsarchiv Neue Fo lge XXIX, 137. Die Erwahnung seines
Todes ist bis noch zum erstenmal fair den 6. Oktober 1408 bezeugt; vergleiche
Codex comitum Zichy VI, 41. Mit Rficksicht darauf, doss der in der vorliegenden
Urkunde gleichfalls genannte Nicolaus dictus Bolgar de Twson am 18. Mdrz 1422
nicht mehr am Leben ist, wurde als spdtester Terrain der Beurkundung der 8. No- 5
vember 1421 bier angesetzt; vergleiche Barabds Cod. Teleki I, 457. Fiir eine
engere Begrenzung des Zeitraumes ware zu beachten, class die Urkunde mit dem
Siegel des Vizewoiwoden Ladislaus besiegelt ist und somit wahrscheinlich auch
von diesem Vizewoiwoden ausgestellt worden ist. Der Beginn der Amtsthatigkeit
des Vizewoiwoden Ladislaus ddrfte mit dem Beginn der zweiten Amtierung des 10
Woiwoden Stibor zusammen fallen. Am 23. Juli 1409 komnzen noch die Woiwoden
Johann und Jakob vor; vergleiche Codex comitum Zichy V, 600. Die zweite
Amtierung des Woiwoden Stibor ist bis noch zum erstenmal fib. den 6. Februar
1410 nachweisbar; vergleiche Barabds Cod. Teleki I, 354. Die bis noch bekannie
erste Beurkundung durch den Vizewoiwoden Ladislaus Milt auf den 28. Januar 15
1410; vergleiche TOrtenelmi tdr 1896, 731. Der spdteste Zeitpunkt, an welchem
eine in den November fallende Beurkundung durch den Vizewoiwoden Ladislaus
erfolgen konnte, ist der November des Jahres 1414, well filr den November des
Jahres 1415 die schon seit dem 17. Oktober ebendieses Jahres, vergleiche Nr. 1780,
bezeugte Amtsthatigkeit des Vizewoiwoden Lorandus Lepes in Betracht kommt. 20
Druck: Barabds Cod. Teleki I, 276.

] 9 mernoriae commendamus, quod


nobis octavo die festi omnium sanctorum 2) pro quibusdam arduis negotiis
]1) cum eisdem nobilibus Tordae existentibus,
Nicolaus filius Georgii famulus et officialis [ ]1) pos- 25
sessione Teke et eiusdem pertinentiis constitutus in nostrum et eorundem
regni [nobilium exurgendo praesentiam proposuit eo modo,] quod Nicolaus
dictus Bolgar de Twson cum quibusdam nobilibus et Siculis 1
]1) nonnullis Siculis et familiaribus ipsorum praedictam posses-
sionem Teke [ ]e centum abstulissent ab eadem et quo 30
eorum placuisset voluntati [ re]lictae 1) ac Ladislai
filii Ladislai filii praedicti quondam Frank vaivodae valde magnum [
Quo audito Nicolaus] ') Bolgar in nostram similiter consurgendo prae-
sentiam respondit ex adverso, [quod ipse in totali actione et a]cquisitione
memorati Nicolai filii Georgii ac nobilis dominae relictae et [ 35
innocens] 1) esset penitus et immunis. Cumque nos auditis partium pro-
positionibus [ iudicium et institiam]') facere voluissemus,
tune praelibatus Nicolaus filius Georgii ipsum Nicolaum [Bolgar
11) agnoseendo4) in praemissis misit et reddidit expeditum pariter
et [ median]te.1) Datum die et loco praenotatis, anno 40
domini MT° quadringentesimo.9
0 Rechte Seite der 'Urkunde mit Text abgerissen.
2) November 8.
2) Rechte Seite der Urkunde mit Text abgerissen. Vor e noch ein Normalschaft
mit Unterltinge, ferner e und ein Normalschaft sichtbar. 45
4)
Vorlage: agnoscendo.
5) Ende der letzten Zeile des erhaltenen Bruchstucks; die ursprfinglich hierauf
noch folgende Zeile, welche die letzte Zeile des Textes bildete, reichte fiber den jetzt al,-
gerissenen Teil auf der rechten Seite der Urkunde nicht hinaus.

www.dacoromanica.ro
467

1621.
Kronstadt 1408 Dezember 8. Ladislaus, erzbischylicher Visitator,
bezeugt, dass er die Kirchen und die Geist lichen des Kronstadter
Dekanates den Anforderungen der Canones und Statuten in Allem
5 entsprechend vorgefunden hat.
Orig. Pap. Bibliothek des evangel. Gymnasiums Augsb. Bek. Sronatadt. Siegel,
achteckig, Durchmesser 1.3 und 0.9 Centimeter, in grams Wachs innen aufge-
driickt.

Nos Ladislaus archidiaconus Nitriensis et canonicus in ecclesia


10 Strigoniensi, cancellarius archiepiscopalis, visitator, corrector et reformator
ecclesiarum et monasteriorum tarn regulariutu quam saecularium, eorundem
collegiorum et conventu um aliorunique piorum locorum in Waradiensi,
Chanadiensi et Transiluana diocesibus constitutorum, ad iurisdictionem ec-
clesiae Strigoniensis spectantium decanatuumque Brassouiensis et Cybiniensis
15 dictae diocesis per reverendissimum in Christ() patrem et dominum, dominum
Johannem archiepiscopum Strigoniensem locique eiusdem comitem perpetuum
et apostolicae sedis legatum specialiter deputatus notificamus omnibus et
singulis praesentem paginam inspecturis, quod cum nos iuxta decretum,
coiniuissionem et mandatum praefati reverendissimi in Christo patris domini
20 Johannis archiepiscopi domini nostri gratiosissimi officium nostrae visitationis
secundum forinam ac capitula et articulos nobis traditos in praedicto de-
canatu Brassouiensi executi fuissemus et totem ilium districtum ac singulas
ecclesias visitando perlustrassemus, ordinante deo, qui omnia pro sui nutu
disponit et gubernat cuiusque providentia in sui dispositions non fallitur,
25 invenimus generaliter omnes et singulariter singulas ecclesias parochiales
eiusdem decanatus per honorabiles viros dominos rectores earundem salu-
briter, ordinate et iuxta scita canonurn et statuta sanctae matris ecclesiae
tarn in sacramentorurn collatione et administratione quam in eorundem
custodia et conservatione ac parochianorum admonitione 1) et in singulis
30 aliis articulis feliciter 2) et 2) debite gubernari et teneri, ipsos nihilominus
dominos plebanos et singulariter singulos vita et conversatione 8) laudabiles,
modestos et in Omni eorum statu irreprehensibiles et commendabiles. Uncle
nos huiusmodi eorundem vitam et famam in domino commendantes pro
ipsorum gloria et honore et digna recommendatione praesentes Jiteras nostras
35 eisdem duximus concedendas. Datum Coronae in dote domini plebani de
Corona, sub anno domini 2 CCCC octavo, indictione prima, octava die
mensis Decembris.

oni auf Raaur.


I) Ober der Zeile nachgetragen.
40 3) Yorlage: conservatione.

50*

www.dacoromanica.ro
468

1622.
Hermannstadt 1408 Dezember 20. Die sieben Stithle beglaubigen
fur die Gemeinde Schellenberg die Urkunde des Comes Jakob und
Genossen von 1339 Nr. 548, betreffend eine Hattertangelegenheit
zwischen Talmesch und Schellenberg. 5

Orig. Perg. Evangel. Kirchenarchiv Augsb. Bek. Schellenberg. Siegel, rand,


Durchmesser 68 Centimeter, weisses Wachs, an griiner Seidenschnur angehtingt.
Der Stempel dieses Siege ls weist ausser den far den Stempel von Nr. 976 in Betracht
kommenden Merkmalen, vergleiche Urkundenbuch II, Tafel VII, Figur 27, noch vier
Li lien im Siegelfelde auf; diese Li lien stehen ausSerhalb des Vierpasses und zwar 10.
je eine in den vier durch das Zusammentreffen der Bogen des Vierpasses gebildeten
Winkeln. Abgebildet: Urkundenbuch II, Tafel VI, Figur 23. Eder De initiis 166.
Archiv f. Kunde oesterr. Gesch. 1849, Band II, (der ganzen Folge III,) 3. und
4. Heft, Figur 44. Siebmachers Wappenbuch Lieferung 230, Tafel 2. Nachbildunq
Hermannst. Archiv. Die zu Urkundenbuch II, Tafel V1, Figur 23 auf Seite 658 15
desselben Bander gegebene Beschreibung enthalt einen irrtitmlichen Itinweis auf
den Stempel von Nr. 976. Die vorliegende Urkunde ist von demselben Schreiber
geschrieben wie die Urkunde des Hermannstddter und Burzenitinder Kapitels von
1423, Orig. Kapitelarchiv Hermannstadt und Photographic Hermannst. Archiv.

Nos comites, iudices et iurati consules ac seniores septem sedium 20


Saxonicalium partium Transsilvanarum memoriae commendantes tenore prae-
sentium significamus quorum interest universis, quod constitutis nobis in con-
gregatione nostra Cybinii celebrata venerunt in conspectum nostrum fratres
nostri carissimi villicus et seniores de villa Schellenberg offerentes nobis non-
nullas literas per praedecessores nostros super distinctione et certa limitatione 25
territoriorum inter ipsos parte ab una, ab alia vero populos de Talmatsch facta
emanatas sigilloque nostro antiquo consignatas, supplicantes nobis, ut easdem
literas de verbo ad verbum transsumi et in formam privilegialem redigi sigil-
loque nostro novo et authentico communiri facere dignaremur. Quarum lite-
rarum tenor sequitur in haec verba. (Fo lgt die Urkunde des Comes Jakob und 30
Genossen von 1339 Nr. 548.) Nos vero petitionibus legitimis praemissorum
hominum de Schellenberg annuentes, easdem literas de verbo ad verbum
transsumptas et in privilegialem stilum digestas sigillo nostro novo et au-
thentico ipsis ad cautelam fecimus communiri. Datum in ante dicta civitate
Cybiniensi, in vigilia sancti Thomae apostoli, anno domini millesimo quadrin- 35
gentesimo octavo.

1623.
Hermannstadt 1408 Dezember 20. Die sieben Stale besttitigen
fur die Gemeinde Schellenberg die Urkunde des Hermannstadter
Stuhles von 1342 Nr. 572, betreffend eine Hattertangelegenheit 40
zwischen Heltau und Schellenberg.
Orig. Perg. Evangel. Kirchenarchiv Augsb. Bek. Schellenberg. Siegel, weisses
Wachs, an gruner Seidenschnur angehtingt, derselbe Stempel wie Nr.1622. Photo-

www.dacoromanica.ro
469

graphie des Siege ls Hermannst. Archiv. Die vorliegende Urkunde ist von demselben
Schreiber geschrieben wie die Urkunde der sleben Stith le room 20. Dezember 1408
Nr. 1624.

Nos comites, indices et iurati seniores septem sedium Saxonicalium


5 partium Transsiluanarum memoriae commendantes tenore praesentium signi-
ficamus quibus expedit universis, quod nobis in congregatione nostra Cy-
binii celebrata constitutis venientes in conspectum nostrum villicus et se-
niores de villa Schellenberg exhibuerunt nobis quasdam literas progenitorum
nostrorum super obtentione particulae cuiusdam rubeti adversum homines
10 de Heltha ipsis concessas, supplicantes instanter, ut easdem transsumi et
transsumptas approbando et in formam privilegialem redactas sigillo nostro
novo authentico consignari facere dignaremur, tenoris subsequentis. (Folgt
die Urkunde des Hermannsteidter Stuhles von 1342 Nr. 572.) Nos itaque iustis
petitionibus praemissorum hominum de Schellenberg inclinati easdem ipsorum
15 literas de verbo ad verbum transsumptas et in stilum privilegicum congestas
ob confirmationem ipsarum sigillo nostro novo authentico easdem fecimus
communiri. Datum in dicta Cybiniensi civitate, in vigilia sancti Thomae
apostoli, anno domini millesimo CC0C° octavo.

1624.
20 Hermannstadt 1408 Dezember 20. Die sieben Stia le beglaubigen
fair die Gemeinde Schellenberg die Urkunde der sieben Stiihle von
1349 Nr. 640, betrejjend das der Gemeinde Schellenberg durch die
Gemeinde Heltau strittig gemachte Hattertgebiet.
Orig. Perg. Evangel. Kirchenarchiv Augsb. Bek. Schellenberg and Photographie
25 Hermannst. Archly. Siegel, weisses Wachs, an gritner Seidenschnur angehiingt,
derselbe Stempel wie Nr. 1622. Abschrift des 15. Juhrhunderts, Perg. Evangel.
Kirchenarchiv Augsb. Bek. Schellenberg. Die vorliegende Urkunde ist von dem-
selben Schreiber geschrieben wie die Urkunde der sieben Stithle vom 20. Dezember
1408 Nr. 1623.

30 Nos comites, indices et iurati consules ac seniores septem sedium


Saxonicalium partium Transsiluanensium memoriae commendantes ten ore
praesentium significamus quorum interest universis, quod constitutis nobis
in congregatione nostra CybiniiI) celebrata venerunt in conspectum nostrum
fratres nostri carissimi villicus et seniores de villa Schellenberg offerentes
35 nonnullas literas progenitorum nostrorum antiquo sigillo nostro provinciali
consignatas, super adiudicatione particulae cuiusdam territorii ipsorum ad-
versum homines de Heltha ipsis traditas, supplicantes ut easdem literas
de verbo ad verbum transsumi et in formam privilegialem redigi sigilloque
nostro novo authentico communiri facere digiiaremur. Quarum literarum
40 tenor subsequitur in haec verba. (Folgt die Urlcunde der sieben Stahle von
1) Abschrift: Cibinii.

www.dacoromanica.ro
470

1349 Nr. 640.) Nos vero petitionibus legitimis praemissorum hominum do


Schellenberg annuentes easdem literas de verbo ad verbum transsumptas et
in privilegialem stilum digestas sigillo nostro novo authentico ipsis ad
cautelam fecimus communiri. Datum in ante dicta civitate Cybiniensi, in
vigilia sancti Thomae apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo octavo. 5

1625.
1408 Dezember 29. Konig Sigmund verleiht dem Kronstadter
Distrikt das Becht, in ganz Siebenbiirgen Wollstoff, Leinwand, Barchent,
feinen Baumwollenstof und die sonstigen Gattungen von Tuch nach der
Elle zu verkaufen und zu kaufen, sowie mit alien andern Waren zu 10
jeder Zeit Handel zu treiben.
Orig. Perg. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, schadhaft, weisses Wachs, an rot-
grun-violetter Seidenschnur angehangt, derselbe Stempel wie Nr. 1531 A. Ein-
geschaltet von dem Konige Sigmund 1411, Orig. ebendaselbst.

Von der Kanzlei: Relatio domini Stiborii 15


alias vaivodae.
[S]igismundus 1) dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,
Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgaritteque rex, marchio Bran-
demburgensis, sacri Romani imperii archicamararius necnon Bohemiae et
Lucemburgensis heres omnibus Christi fidelibus praesentibus pariter et fu- 20
turis praesentium notitiam babituris salutem in omnium salvatore. Quoniam
rex magnus super gentes suas is digne fari potest, qui de ubertatis abun-
dantia et rerum fertilitate fideliurn suorum subditorum gratulatur, et ut in
pulchritudine pacis et quietis tranquillitate exsultet patria plena divitiis li-
bertatum, earn praerogativis eximiis consuevit praedotare, proinde ad uni- 25
versorum tam praesentium quam futurorum notitiam harum serie volumus
pervenire, quod fideles nostri providi viri Symon filius Rudlini, Franciscus
filius Roboth iurati cives civitatis Brassouiensis necnon Martinus de Rosnow
et Hench de Feldwar de pertinentiis et tenutis civitatis eiusdem suis et
universorum civium, hospitum, mercatorum, incolarum, habitatorum, popu- 30
lorum et hominum civitatis eiusdem et ipsius tenutarum ac pertinentiarum
norninibus et in personis nostrae maiestatis venientes in conspectum nobis
curarunt declarare, quod licet universi elves, hospites, mercatores, incolae,
habitatores, populi et hotuines civitatum, oppidorum, villarum et pertinen-
tiarum partis nostrae Transsiluanae omnium in dicta civitate nostra Bras- 35
souiensi et ipsius pertinentiis territorioque et tenutis semper et ubique iuxta
ipsorum voluntatem et libitum pannos, telam, barhanum, sindonem et alia
genera pannorum tam cum integris peciis quam cum ulna mensurandi et
incidendi alias etiam mercantias, cuiuscumque speciei vel maneriei existant,
emendi, vendendi et commutandi liberam habeant facultatem, tarnen prae- 40

±) Baum fur S leer gelassen.

www.dacoromanica.ro
471

fatae civitates, oppida, villae, cives, hospites, mercatores, populi, habitatores


et homines dictarum partium nostrarum Transsiluanarum in eorum medio
memoratis Brassouiensibus et ad eos pertinentibus in emptionibus, vendi-
tionibus et commutationibus praenotatis eadem et consimili libertate uti
5 fruique non sinerent et gaudere, venditiones, emptiones et commutationes
per modum superius expressatum eis et eorum alteri facere et exercere non
permittendo ac penitus prohibendo, propter quae iidem Brassouienses et ad eos
pertinentes in eorum victus rerumque et bonorum aOquisitione damna gravia
pertulissent hactenus et paterentur de praesenti, supplicantes sibi regiae ma-
p) iestatis remedium circa ea promotivum gratiose adhibere. Nos itaque perspi-
caci animo perpendentes, tune thronum regalis potestatis exaltari et aerarium
ipsius opulentius augmentari, cum plebem sibi subiectam libertatum praero-
gativis non desinit decorare, et ut praelata civitas nostra Brassouiensis et
eius pertinentiae, se magis quam hactenus libertatibus sentientes insignitas,')
15 sicut numero ita et devotione augeantur, eisdem et eorum cuilibet hanc
specialis praerogativae gratiam perpetuis futuris temporibus duraturam ex
certa scientia et regiae potestatis plenitudine de consensu etiam et bene-
placita voluntate serenissimae principis dominae Barbarae dei gratis reginae
Hungariae et cetera contoralis nostrae praecarae praelatorutnque et baronum
20 nostrorum praematuro, digesto et ad hoc accedente consilio duximus faciendam,
immo facimus praesentium per vigorem, ut annotati cives, hospites, merca-
tores, habitatores, incolae, populi et homines saepe fatae civitatis nostrae
Brassoniensis et suarum tenutarum seu pertinentiarum pannum, telam, bar-
hanum, sindonem et cuiusvis generis pannos cum ulnis et ad ulnam inch
25 dendo aliasque res mercantias et bona, cuiuscumque speciei et maneriei
existant, in civitatibus, oppidis, villis, possessionibus, terris et tenutis dic-
tarum partium nostrarum Transsiluanarum diebus fori et aliis quibusvis
emere, vendere et commutare absque contradictione quorumlibet tutam, li-
beram, securam, absolutam et omnimodam more et ad instar dictorum Trans-
30 siluanensium habeant facultatem et plenariam potestatem vigore et auctori-
tate praesentium mediante. In cuius rei memoriam firmitatisque perpetuae
observantiam praesentes literas nostras privilegiales, pendentis et authentici
sigilli nostri novi duplicis munimine roboratas eisdem Brassouiensibus du-
ximus concedendas. Datum per manus reverendi in Christo patris domini
35 Eberhardi episcopi Waradiensis, aulae nostrae summi cancellarii dilecti nostri
et fidelis, anno domini millesimo quadringentesimo octavo, quarto Kalendas
Januarii, regni autem nostri anno vigesimo.
Von der Kanzlei: Relatio domini Stiborii
vaivodae.
40 Auf der Riickseite, von gleichzeitiger Hand: Privilegium libertatum
emendi et vendendi in septem castris cum ulnis de quaqua specie.
1) Vorlage: insignitos. Scilicet: esse.

www.dacoromanica.ro
472

1626.
Ofen 1409 Januar 31. Konig Sigmund beglaubigt far die Sachsen
von Agnetheln die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 13 81 Nr. 114 6,
betreffend das Agnethler Jahrmarktrecht, die Siegelaufbewahrung and
den Gerichtssitz des Schenker Stuhles, ferner die Urkunde des Konigs 5
Ludwig I. von 13 81 Nr. 1147, betreffend das Agnethler Jahrmarkt-
recht, ferner die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1376 Nr. 1058,
betreffend das Agnethler Jahrmarktrecht, ferner die Urkunde des Ko-
nigs Ludwig I. von 1379 Nr. 1115, betreffend das Agnethler Jahr-
marktrecht. 10

Abschrift: Martin Georg Hirling in der Sammtwng von Urkunden-Abschriften


Joseph Andreas Zimmermann's (1- 19. Mai 1897). frilling a. a. 0. sagt fiber die
Quelle, aus welcher er geschopft hat, intus in ealce literarum in pergamena extira-
thrum characteribus eiusdem saeculi, uti apparet, scripta hae leguntur, copia quatuor
literarum regis Lodovici. Vergleiche Vereinsarchiv Neue Folge XIX, 116. 15

Nos Sigismundus dei gratis rex Hungariae, Dalmatiae, Croatiae et


cetera marchioque Brandenburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius
generalis et regni Bohemiae gubernator notum facimus universis quibus
incumbit per praesentes, quod discretus vir dominos Gregorius plebanus et
magister Stephanus literatus civis noster de villa sanctae Agnethis, partis 20
nostrae Transsilvanae suis et universorum fidelium Saxonum nostrorum de
eadem in personis in nostrae celsitudinis venientes conspectum exhibuerunt
nobis quasdam quatuor literas patentes olim excelsi principis domini Lodovici
regis Hungariae patris et soceri nostri praecari felicis recordationis eius
secretiori sigillo consignatas, factum nundinarum seu fori annualis libere 25
ibidem celebrari cornmissarum concernentes tenorum subsequentiurn. Suppli-
cantos exinde maiestati nostrae nominibus quibus supra humiliter et devote,
ut tenores earundem nostris literis patentibus verbotenus inseri faciendo
eisdem concedere dignaremur ad cautelam. Quarum unius tenor is est. (Folgt
die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1381 Nr. 1146.) Alterius siquidem 30
verbalis tenor talis est. (Folgt die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1381
Nr. 1147.) Tertiae vero tenor hie est. (Folgt die Urkunde des Konigs Ludwig 1.
von 1376 Nr. 1058) Quartae autem tenor sequitur in haec verbs. (Folgt die
Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1379 Nr. 1115.) Nos igitur supplicationem
ipsorum domini Gregorii et Stephani literati nostrae per ipsos nominibus 35
quibus supra subiective oblatam maiestati iuri consonam fore agnoscentes,
praemissas ipsius quondam domini Lodovici regis literas patentes non abrasas
nec in aligns earum parte vitiatas sed omni suspicionis vitio carentes prae-
sentibus de verbo ad verbum transsumi facientes, earundem tenores eisdem
Saxonibus nostris ad cautelam duximus concedendas. Datum Budae, feria 40
quinta proxima ante festum purificationis beatae Mariae virginis, anno
domini millesimo quadringentesimo nono.

www.dacoromanica.ro
473

1627.
Ofen 1409 Februar 1. Konig Sigmund erlasst zu Gunsten der
Hermannsttidter and Genossen eine Verordnung, betrefrend die An-
hangigmachung von Klagen gegen die Genannten vor ihrem zustandigen
5 _Richter, betrefrend ferner die Weiterklage an den Konig beziehungs-
weise an den Oberstschatzmeister des Kiinigs.
Orig. Perg. Hermannst. Archie. Siegel, rund, war in weisses Wachs auf der
Riickseite aufgedriickt.

Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Crouaciae et


10 cetera marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius
generalis et regni Bohemiae gubernator fidelibus suis universis praelatis,
baronibus, comitibus, castellanis, nobilibus et quibuslibet possessionatis
hominibus item civitatibus et liberis villis earumque rectoribus iudicibus et
vilicis, quibus praesentes ostenduntur, salutem et gratiam. Ex significatione
15 fidelium civium et hospitum nostrorum de Scibinio et de eius pertinentiis
nobis oblata percepimus querulosa, quod cum ipsi pro acquirendis victibus
eorum vel alia compulsi necessitate ad vos et in vestri medium proficis-
cerentur, vos eosdem iudicaretis et vestro iudicio et iudicatui astare com-
pelleretis incessanter, in rebus et personis creberrime ipsos arestando, nulla
20 prius ut conveniens foret iustitia postulata. Unde cum nos dictos fideles
cives et hospites nostros sic opprimi non velimus per quempiam quoquo modo,
volumus et fidelitati universitatis vestrae firmo edicto regio praecipiendo
mandamus, quatenus a modo in antea praefatos cives et hospites nostros
vel eorum aliquem in vestris possessionibus, tenutis et villis ac in vestri
25 medio nullus vestrum iudicare vel suo astare iudicatui compellere in rebusque
et personis arestare irrequisita iustitia audeat vel praesumat signanter pro
debitis, delictis et offensis aliorum. Sed si qui ex vobis quidquam actionis
vel quaestionis contra ipsos habent vel habuerint, hi in medio eorundem
fidelium civium nostrorum iuridice prosequantur, et si iidem vel officialis
30 ipsorum in reddenda iustitia cuipiam tepidi exstiterint vel remissi, ex tunc
non ipsi hospites nostri contra quos agitur, sed idem officialis noster pro
tempore constitutus in nostram ye! magistri tavarnicorum nostrorum prae-
sentiam per querulantes legitime evocentur, ex parte quorum nos vel idem
magister tavarnicorum nostrorum sufficiens iustitiae complement= exhibe-
35 bimus vel exhibebit iustitia suadente quibuslibet querulantibus de eisdem.
Praesentes deinque post ear= lecturam semper apud exhibentem volunuis
remanere. Datum Budae, in vigilia festi purificationis virginis gloriosae,
anno domini tnillesimo quadringentesimo nono.

www.dacoromanica.ro
474

1628.
1409 Mtirz 7. Der Szegszarder Konvent bezeugt, dass der Kantor
Johann, Sohn Michaels von Thetyn, ein Haus in Klausenburg an
den Magister Jakob Polkuscher in Klausenburg verkauft hat.

Eingeschaltet als erstes Insert von dem Kolozsmonostorer Konvent 1423, Ab- 5
schrift aus dem Ende des 15. Jahrhunderts Katholisches Pfarreiarchie Klausenburg.
Regest: T5ranelmi tdr 1896, 731.

Conventus monasterii Saxardiensis universis Christi fidelibus prae-


sentibus et futuris harum notitiarn habituris salutem in omnium salutis
largitore. Quoniam oblivionis unicorn est rernedium videlicet scriptura rerum 10
praeteritarum ordinern continens calumniisque eximpleta 1) cupiditate hominum
monendo infert silentium, modos contentionis explicans sua serie praesentibus
et futuris loquitur veritatem, ad universorum itaque notitiam harum serie
volumus pervenire, quod religiosus vir frater Johannes natus Michaelis de
Thetyn cantor monasterii beatae Marine virginis de Chykador ad nostram 15
veniens praesentiani per eundem confessum exstitit in hunc modum, quod
ipse quandam domum suam acialem in introitu castri in civitate regali
Cluswar vocata habitam in vicinitate 2) domus Johannis dicti Twnkel 3) cum
suis utilitatibus et aedificiis singulis pro evitandis quibusdam necessitatibus
ipsum ad praesens urgentibus et signanter ut suis creditoribus et notanter 20
quibus dicta domus impignorata exstitisset, satisfacere possit, viro scientifico
Jacobo ditto Polkuscher artium liberaliurn magistro iuratoque civi de Cluswar
praedicta pro quadam wnea sua in territorio domini abbatis de Clusmonstra
vineis Thornae dicti Weymber et Mathiae Bulhyn adiacente necnon quadam
pecnniae summa plene et integre ut dixit habita ab eodem 4) nulli vicinorum 25
aut extraneorum eandem vendere intenders sed magis memorato magistro
Jacobo ob amoris vinculum speciale diversarumque complacentiarum studium,
quibus idem ipsi fratri Johanni deservire studuit, appropr[iare *lens et
clesiderans vendidisset, dedisset et appropriasset, immo vendidit et dedit ac
appropriavit perpetuo et irrevocabiliter in filios filiorum heredurnque ipsius 30
successores possidendam, tenendam et habendam nullum ius nullumve dorninium
in eadem sibi reservan[do, sed] 6) totum ius et dominium, quod ipse in eadem
dome habuisse dignosceretur, in praefatum magistruni Jacobum et suos heredes
transferendo tali tamen conditione interiecta, ut dictus magister Jacobus sin-
pHs annis tres florenos auri quamdiu ipse frater Johannes [vitam duixerit e) 35
in humanis eidem persolvere teneatur defunctoque eodem fratre Johanne
ipse magister Jacobus et sui heredes a solutione dictorum trium florenortun
2) So Vorlage.
2) Vorlage: vicinate.
3) Kann much. Dinkel gelesen werden. 40
4) Vorlage: eisdem.
5) Loch, 08 Centimeter breit.
6) Desgleichen 01 Centimeter.

www.dacoromanica.ro
475

auri omnimode sint liberi et exempti contradictione consanguineorum 1)


quorumlihet praefa[ti frat]ris Johannis minime valitura, assumens idem frater
Johannes memoraturn magistrum Jacobum et suos heredes ab omnibus prae-
textu dictae domus impetere volentihus expedire et defensare ac in dominio
5 eiusdem conservare suis propriis laboribus et expensis. In cuius rei memoriam
perpetuamque firmitatem praesentes literas nostras privilegiales pendentis et
authentici sigilli nostri munimine roboratas dicto magistro Jacobo et suis
heredibus duximus concedendas. Datum feria quinta proxima ante dominicam
Occuli, anno domini millesimo quadringentesimo nono. Praesentibus itaque
10 viris religiosis Johanne priore et cantore, Martino custode ceterisque fratribus
in dicto monasterio deo famulantibus iugiter et devote.

1629.
Olen 1409 Marz 17. Konig Sigmund ordnet die Rackkehr der
zu den Pertinentien des castrum fidelis nostri Petri dicti Crechmer,
15 Radna gehorigen Leute an.
Datum Budae, in dominica Letare, anno domini M quadringen-
tesimo nono.
Eingeschaltet von dean Vizewoitooden Ladislaus 1410, Orig. Ungar. Landes-
archiv Budapest.

20 1630.
1409 Illarz 25. Konig Sigmund befreit die Klausenburger bezuglich
ihres Weinbaues von der Abgabe des Neuntens and des Terragiums.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, schadhaft, weisses Wachs, an
rot-graner Seidenschnur angehiingt, detwelbe Stempel foie Nr. 1531A.
25 Druck: Ahab Oklevelkir I, 149.

Von der Kanzlei : Commissio propria do-


mini regis.
[S]igismundus 2) dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,
Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex, marehio Brandem-
30 burgensis, sacri Romani imperii archicamararius, Bohemiae et Lucemburgensis
heres omnibus Christi fidelibus praesentibus pariter et futuris praesentium
notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Tune culmen regium sub-
limius elevatur, tune in alienis nationibus emus gloria dignis laudibus diffusius
dilatatur, quando subditis sibi fidelibus studio suae virtutis tranquillitas et
35 exemptio aliqua procuratur. Proinde ad universorum tam praesentium quam
futurorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod nos ad civitatem
1) Vorlage: consaguineorum.
2) Baum filr S leer gelassen.

www.dacoromanica.ro
476

nostram Koloswar vocatam, per nos aliis liberis civitatibus regni nostri an-
numeratam necnon omnibus libertatibus, privilegiis, gratiis, exemptionibus,
iuribus et iurisdictionibus universis, quibus aliae liberae civitates in regno
nostro existentes utuntur, gandent et perfruuntur, praedotatam et gratiose
insignitam, cuius cives hospites habitatores et incolae sacrae coronae Hungariae 5
et maiestati nostrae semper et ubique omni studio fidelitatis inviolatae con-
stantiam servaverunt et tanto fidelius et ferventius servare futuris temporibus
tenebuntur, quanto gratiosius libertates et exemptionem aliquam a nobis
se conspicient obtinere, benignae considerationis intuitum convertentes eique
de innata nobis dementia exemptiones ampliando et onera solutionum sub- 10
movendo gratiam volentes facere specialem ad hoc praecipue, ut ipsa civitas
nostra tarn in multitudine populi et rerum ubertate quam libertatum et
exemptionum ampliatione ad instar aliarum regni nostri civitatum liberarum
grata suscipiat incrementa, supra dictos cives hospites incolas et habitatores
civitatis nostrae Koloswar praedictae praesentes et futuros ctiiuscumque 15
status vel officii, regiminis aut conditionis existant, a solutione nonae partis
vinorum et terragii de ipsorum vinis et vineis eorundem in quibuslibet ter-
ritoriis, districtibus, provinciis et terris habitis et habendis procreandis quibus-
cumque personis et locis fienda, ut annotata civitas nostra Koloswar vocata
cum aliis civitatibus regni nostri liberis et praesertim in dictis partibus 20
nostris Transsiluanis existentibus aequali gaudeat libertate, regia auctoritate
ex certa nostra scientia praelatorumque et baron am nostrorum ad hoc matura
deliberatione et diutius digesto accedente consilio exemimus, absolvimus et
tenore praesentium libertamus ac exemptos, absolntos et liberatos perpetuis
temporibus esse debere statuimus de regiae plenitudine potestatis, decernentes 25
quod exemptio, absolutio et libertatio huiusmodi nullis debeat a quocumque
infringi temporibus vel quibuscumque dolis ant machinationibus alterari seu
in dubium aut in irritum revocari sed plenam et irrefragabilem roboris
perpetui obtineat firmitatem, non obstantibus quibuscumque pactis, con-
ventionibus, contractibus, promissionibus et obligationibus cum quibusvis 30
locis, communitatibus et universitatibus ac personis modo quocumque forsitan
superinde factis, literis, iuramento vel alia quacumque firmitate roboratis,
quibus omnibus derogare censuimus nullamque respectu et in contrarium
praesentium habere vigoris firmitatem praesentium patrocinio mediante. In
cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes eisdem concessimus 35
literas nostras privilegiales pendentis authentici sigilli nostri novi duplicis
munimine roboratas. Datum per mantis reverendi in Christo patris domini
Eberhardi episcopi Waradiensis, aulae nostrae summi cancellarii fidelis nostri
dilecti, anno doraini millesimo quadringentesimo nono, octavo Kalendas
A prilis, regni autem nostri vigesimo. 40

Von der Kanzlei : Commissio propria do-


mini regis.
1) Vorlage: eisque.

www.dacoromanica.ro
477

1631.
Ofen 1409 April 7 bis 14. Konig Sigmund richtet an Stephan,
den Bischof von Siebenbiirgen, einen Er lass, betreffend die den Klausen-
burgern verliehene Befreiung von der Abgabe des Neuntens and des
5 Terragiums beziehungsweise des Tributum montis.
Orig. Pap. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, rund, Durchmesser 11.5 Centi-
meter, in :misses Wachs auf der Rackseite aufgedrl2ckt. Eingeschaltet von den
Requisitoren des Kolozsmonostorer Konventes 1592, Orig. ebendaselbst.
Druck: Ja kab Okleveltdr I, 150.

10 Von der Kanzlei: Comrnissio propria do-


mini regis.
Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera
marchioque Brandenburgensis, sacri Romani imperil vicarius generalis et
regni Bohemiae gubernator fideli suo devoto dilecto reverendo in Christo patri
15 domino Stephano episcopo Transsiluano salutem et gratiain. Cum nos civi-
tatem nostram Coluswar vocatam dudum aliis civitatibus liberis regni nostri
aggregatam et annumeratam ac ad instar earum omnibus libertatibus, gratiis,
exemptionibus, immunitatibus, praerogativis et privilegiis insignatam et deco-
ratam a solutione nonae et terragii seu tributi montis de eorum vinis in
20 ipsorum vineis in territoriis, districtibus, terris et tenutis tam vestris quam
aliorum quorumvis habitis et existentibus novissime ex speciali gratia et
indulto expresso, ut ipsa civitas nostra et cives populi hospites et incolae
eiusdem libertatibus una cum aliis civitatibus regni nostri Hungariae et partium
nostrarum Transsiluanarum praedictarum aequaliter gaudeant ad observan-
25 damque debitae fidelitatis constantiam sicut hactenus') ita et in futurum
fortius animentur, libertaverimus, exemeri m us et absolverimus aliarum literarum
nostrarum per vigorem, volentes itaque eosdem ipsa nostra gratia indultoque
et libertate in ipsis aliis literis nostris superinde confectis specialiter expressis
potiri et omnibus modis gratulari, vestrae fidelitatis devotioni firmissimo regio
30 sub edicto praecipimus et nullatenus habere aliter volentes mandamus, qua-
tenus a modo et deinceps in antea et perpetuis futuris temporibus nonas et terra-
glum seu tributum montis de vinis in vineis dictorum civium et hospitum civi-
tatis Coloswar praenotatae in vestris territoriis, terris, tenutis et possessionibus
nunc et in futurum existentibus procreandis petere, recipere et exigere petique,
35 recipi et exigi facere nullatenus praesumatis nec sitis ausi modo aliquali, sed
sinatis eosdem cum huiusmodi eorum vinis receptis veris ab eisdem decimis
et absque ut praemisimus nonae et terragii seu tributi montis solutione et
receptione de ipsorum vineis in vestro territorio, tenutis et possessionibus
pacifice recedere, abire et dicta eorum viva libere et absque impedimento
40 educere et deportare. Secus contra formam praemissae nostrae gratiae ipsis
factae 2) nullatenus facere praesumatis. Et hoc idem iniungimus futuris

') Hierauf durchgestrichen: sic.


2) Ube,. der Zeile nachgetragen.

www.dacoromanica.ro
478

episcopis vestris successoribus episcopatu in eodem firmissimo nostro regio


sub edicto perpetuo et inviolabiliter observari. Praesentes quoque perlectas
semper reddi volumus praesentanti. Datum Budae, infra octavas festi Pascae,
anno domini millesimo quadringentesimo nono et cetera.
Unter dein Siegel: Commissio propria domini regis. 5

1632.
Kronstadt 1409 Juni 29. Michael, Comes der Szekler, stiftet im
Auftrage des Konigs Sigmund far die Donnerstagsmesse der Heilig-
leichnamsbruderschaft in der Marienkirche zu Kronstadt den dritten
Teil der Besitzungen Tohan und Zernescht. 10

Orig. Pap. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, in grimes Wachs innen aufgedritckt,


derselbe Stempel wie Nr. 1615. Ab.chrift des 15. Jahrhunderts, Pap. ebendaselbst.
Druck: SzabO Seek. okleveltdr I, 104. Densusianu Documente 465.

Nos Mychael filius Salomonis de Nadasd comes Siculorum memorise


cornmendando significamus tenore praesentium quibus expedit universis 15
praesentibus et futuris, quod nos secundum mandatum et commissionem
serenissimi principis et domini, domini Sigisrnundi incliti regis Hungariae
praecise et directe tertiam partern villarum Tucha et Czirna vocatarum cum
universis ipsarum utilitatibus et pertinentiis ad perpetuam missam in honore
sacri corporis Christi in ecclesia sanctae Mariae virginis Coronensis civitatis 20
quotidianis quintis feriis celebrandam duximus conferendam, donandam
pariterque habendam,') immo ad honorem sacri corporis ob reverentiam
eiusdem et pro favore fratrum ad praetactam missam pertinentium donamus
et conferimus cum quibuslibet ipsarum utilitatibus vigore et testimonio prae-
sentium mediante, salvis iuribus semper alienis. In cuius rei testimonium 25
praesentes 2) nostro sigillo consignantes. Datum Coronae, in festo sanctorum
Petri et Pauli apostolorum, anno domini millesimo et cetera nono.

1633.
Batha 1409 Juli 15. Konig Sigmund bestatigt far die Stadt
Klausenburg die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1377 Nr.1063, 30
betreffend die Abgabenfreiheit der von Klausenburg mach Bacs, Nagy-
almas und Banffihunyad reisenden Kaufleute, beziehungsweise die Ab-
gabenpflicht in Bacs.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, in rotes Wachs, papierbedeckt,
innen aufgedriickt, derselbe Stempel wie Nr. 1468. 35

2) So Vorlage.
2) Scilicet: literas.

www.dacoromanica.ro
479

Von der Kanzlei: Propria commissio do-


mini regis.
Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et
cetera marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperil vicarius
5 generalis et regni Bohemiae gubernator memoriae commendamus tenore
praesentium quibus expedit universis, quod fidelis noster dilectus magister
Caspar notarius civitatis nostrae Coluswar vocatae sua ac universorum civium
et hospitum nostrorum de eadem in personis nostrae maiestatis adiens con-
spectum exhibuit nobis quasdarn literas quondam serenissimi principis domini
10 Lodouici regis Hungariae patris et soceri nostri carissimi affirmatorias, sub
ipsius domini Lodouici regis sigillo maiori authentico a tergo consignatas
tenoris infra scripti, supplicans suo et nominibus quibus supra nostrae
culmini maiestatis prece subiectiva et devota cum instantia, quatenus easdem
ratas, gratas et acceptas habentes nostris literis verbotenus inseri et inscribi
15 faciendo eisdemquei) nostrum regium consensum praebendo ex novae nostrae
regiae donationis gratia speciali roborare, confirmare et ratiticare dignaremur
pro eisdem. Quarum tenor talis est. (Fo lgt die Urkunde des Konigs Ludwig I.
von 1377 Nr. 1063.) Unde nos supplicationibus magistri Caspar ante fati
per eundem nominibus quibus supra nobis subjective oblatis pie exauditis
20 et clementer admissis praemissas literas dicti quondam domini regis Lodouici
non abrasas, non cancellatas nec in aliqua sui parte vitio caliginis a) offus-
catas sed mere veritatis plenitudine praepollentes plead omnes email con-
tinentias, clausulas et articulos ratas, gratas et acceptas habendo praesen-
tibusque literis nostris patentibus verbotenus inseri faciendo ac eisdem
25 nostrum regium consensum pariter et benivolum assensum praebendo de
novae nostrae regiae liberalitatis antidoto et gratia speciali perpetue valituras
duximus innovandas, ratificandas, confirmandas et approbandas, immo prae-
bemus, innovamus, ratificamus, confirmamus et approbamus pro eisdem harum
nostrarum vigore et testimonio literarum. Datum in Batha, feria secunda
30 proxima post festum beatae Margarethae virginis,3) anno domini millesimo
quadringentesimo nono.

1634.
Batha 1409 Juli 15. Konig Sigmund bestatigt fair die Stadt
Klausenburg die Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1377 Nr.1083,
35 betreffend das Dorf Felek and den Schaffiinfzigsten dieses Dorfes.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, in rotes Wachs, papierbedeckt,
innen aufgedriiekt, derselbe Stempel wie Nr.1468. Eingeschattet als erstes Insert
von dem Konige Wladistaus II. 1497, Orig. ebendaselbst.

1) dem fiber der Zeile nachgetragen.


40 2) ith mit einem itherzeihligen Normalsehaft.
3) Uber der Zeile nachgetragen.

www.dacoromanica.ro
480

Von der Kanzlei: Propria commissio do-


mini regis.
Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et
cetera marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius
generalis et regni Bohemiae 0 gubernator memoriae commendamus tenore 5
praesentium significantes quibus expedit universis, quod fidelis noster Caspar
rector scholanun et notarius civitatis nostrae Coluswar vocatae in sua ac
universorum fidelium civium et hospitum nostrorum de eadem personis
nostrae sublimitatis &diens conspectum exhibuit nobis quasdam literas quondam
serenissimi principis domini Lodouici regis Hungariae patris et soceri nostri 10
carissimi felicis reminiscentiae super donatione et annexiene villae Olachalis
Felek dictae, in silva ipsius civitatis nostrae sitae necnon relaxatione quin-
quagesimae et alterius cuiuscumque solutionis signanter prandii ex parte
Olachorurn in eadem commorantium fisco nostro regio provenire debentium
sub eiris secreto sigillo subappresso emanates tenoris infra scripti, supplicans 15
exinde nominibus quibus supra nostrae culmini maiestatis prece subiectiva
et devote cum instantia, quatenus ipsas literas ratas, grates et acceptas
habendo nostrisque literis inseri faciendo cuncta in eisdem contents de
nostrae regiae uberrimae liberalitatis largiflua clementiaroborare et denuo gratia
speciali confirmare dignaremur pro eisdem. Quarum tenor is est. (Folgt die 20
Urkunde des Konigs Ludwig I. von 1377 Nr. 1083.) Nos igitur humillimis
supplicationibus ante fatorum civium et hospitum nostrorum de dicta Coluswar
per annotatum magistrum Caspar eorundem nominibus nostrae subjective
oblatis maiestati regia liberalitate, quae cunctis iusta petentibus et praesertim
sibi fideliter obsequentibus solet esse benigna, pie exauditis et clementer 25
admissis consideratis nihilominus multifariis fidelitatibus et fidelium obse-
quiorum preeclaris et laude attollendis meritis et sinceris complacentiis ipsorum
civium et hospitum nostrorum per ipsos nobis et sacro nostro regio dia-
demati locis et temporibus summe incumbentibus cum summa fidelitatis
constantia et sollicitudine indefessa iuxta possibilitatis eorum exigentiam 30
laudabiliter et intrepide exhibitis et impensis praetaxatas literas annotati
quondam soceri nostri regis Lodouici non abrasas, non cancellatas nee in
aliqua sui parte vitiates sed mera veritatis plenitudine praepollentes quoad
omnes earum continentias, clausulas et articulos rates, gratas et acceptas
habendo praesentibusque de verbo ad verbum transcribi faciendo ac eisdem 35
nostrum regium consensum benivolurn et assensum praebendo easdem de
novae nostrae regiae munificentiae dono et gratia speciali perpetue valituras
duximus innovandas, ratificandas, confirmandas et approbandas, immo prae-
bemus, innovamus, ratificamus, confirmamus et approbamus pro eisdem harem
nostrarum vigore et testimonio literarum. Datum in Batha, feria secunda 40
proxima post festurn beatae 2) Margaretae 8) virginis et martyris, anno domini
millesimo quadringentesimo nono et cetera.
1) Vorlage: Bohe.
3) Uber der Zeile nachgetragen.
3) tae am Anfang der ndeheten Zeile ausgeblieben. 45

www.dacoromanica.ro
481

1635.
Kronstadt 1409 Juli 26. Johann, Erzbischof von Sultanieh, stellt
zu Gunsten des in der Kronstadter Marienkirche befindlichen Altars
der Heiligleichnamsbruderschaft einen Ablassbrief aus.
5 Orig. Perq. Bibliothek des evangel. Gymnasiums Augsb. Bek. Irronstadt. Siegel,
spitzoval, Durchmesser 3.6 und 2.2 Centimeter, rotes Wachs in Wachsschtissel, an
weiss(Hanf)-roter (Seide) Schnur angehangt. Umschrift uncial, M und V kapital:
WLNERASTI COR MEV[M HJONORI) MEA SPOSA. Der Text ist fehlerhaft.

Universis Christi fidelibus praesentibus et futuris frater Johannes


10 dei et apostolicae sedis gratia archiepiscopus Solthaniensis seu orientis salutem
in eo qui est omnium salus. Cupientes quoslibet Christi fideles ad devotionis
et pietatis opera invitare,2) ut non solum ex eo praesentis vitae subsidium
sed aeternae retributionis praemium consequantur. Ut autem fraternitas
ad honorem corporis Christi in ecclesia maiori ac 9 honorem 2) et 8) glorio-
15 sissimae virginis Mariae fundatam 2) et in eadem dignoscitur esse instructum
altare ob reverentiam corporis et sanguinis domini per eandem 4) fraternitatem,
ut igitur eo frequentius dictum altare visitetur a dicta fraternitate ac ceteris
Christi fidelibus et congruis honoribus reveretur, nos de omnipotentis dei
misericordia beatorum Petri et Pauli apostolorurn eiusdern auctoritate con-
20 fisi omnibus de dicta fraternitate ac ceteris Christi fidelibus confessis et
contritis, qui causa devotionis visitaverint vel accesserint ad dictum altare
in omnibus feriis quartis ac in festivitatibus sollennibus et diebus dominicis
quotiescurnque id fecerint aut alias manus porrexerint adiutrices de facul-
tatibus suis a deo sibi datis ad ornatum huius ecclesiae vel aliquod aliud,
25 quadraginta dies de iniuncta sibi poenitentia misericorditer in domino re-
laxamus, dummodo ad id ordinarii 6) voluntas accesserit et assensus, dantes
desuper has literas nostri sigilli appensione consignatas. Datum Coronae,
die vicesima sexta mensis Julii, anno 6) domini 6) M° CCOC° nono.

1636.
30 Bei Grosswardein 1409 August 5. Nikolaus de Ch[a]k alias
vaivoda Transsiluanensis nunc vero Byhoriensis et de Bekes comi-
tatus comes bezeugt dass laut Entscheidung der von ihm im Auftrage
des Konigs abgehaltenen Biharer Komitatsversammlung das Gross-
wardeiner Kapitel de omnibus rebus mercimonialibus cuiuscumque
35 I) OR verschrankt.
2) Vorlage: in vitarie.
3) So Vorlage. Scilicet: fraternitas ad honorem corporis Christi in ecclesia
maiori, quae sub gloriosissimae virginis Mariae nomine intitulata est, dignoscitur esse fundata.
4) Vorlage: eadem.
40 6) Vorlage: ordinal.
6) Fehit in der Vorlage.
Urkundenbuch III. 31

www.dacoromanica.ro
482

generis vel maneriei existant quorumlibet mercatorum undecumque


ad civitatem Waradieusem venientium et confluentium in qualibet et
quorumlibet platea eiusdem civitatis Waradiensis ascendentium tributum
portarum et fori semper et ab antiquo exigi fecisset 1) et exigi facere
deberet de praesenti consuetudine antiqua et libertate 2) approbata 5
dictae ecclesiae Waradiensis requirente. Die Komitatsversammlung
hat stattgefunden Sabbato proximo post festum beati Jacobi apostoli 3)
prope Waradinum. Die .Entscheidung erfolgte Burch die vicecomites,
indices nobilium iuratique assessores.
Datum decimo die congregationis nostrae praedictae in loco me- io
morato, anno domini millesimo quadringentesimo nono.
Eingeschaltet als zweites Insert von dem Sonige Mathias 1477, Orig. Hermannst.
Archie.

1637.
1409 September 10. Wortlaut der Verhandlungen des Hermann- 15

stadter Kapitels, betreffend den Zehntstreit' zwischen Michael, dem


Pfarrer von Stolzenburg, einerseits und Nikolaus, dem Pfarrer von
Salzburg, andererseits. Der Zehnten wird Michael zugesprochen
und das Urteil zur Uberprafung an den papstlichen Stuhl geleitet.
Eingeschaltet von den Notaren Stephan Nicolai and Stephan Johannis Basteter 20
1414, Orig. Evangel. Kirchenarchiv Augsb. Bek. Stolzenburg. Der Text ist
fehlerhaft.

In nomine domini amen. Anno eiusdem Al cccd none, decima die


Septembris, in causa mota super decimis inter honorabiles viros et dominos
Michaelem plebanum de Stolczenburg parte ex una et Nicolaum plebanum 25
de Salisfodio parte ab altera hoc modo iudicialiter actum dignoscitur. Primo
decano Cybiniensi ac iudice4) ordinario in capella sancti Jacobi apostoli in
cimiterio ecclesiae parochialis virginis gloriosae in Cybinio situata cum suis
assessoribus pro tribunali sedente praefatus dominus Michael plebanus de
Stolczenburg tamquam actor in causa libellum propositionis obtulit in mantis 30
iudicis tali sub tenore. Coram vobis domino decano iudice ordinario et
vestris assessoribus ego Michael plebanus de Stolczenburg propono contra
dominum Nicolaum de Salisfodio plebanum querulose, quomodo idem dominus
Nicolaus certam partem decimarum mearum novalium de certis campis ad
iurisdictionem territorii parochiae meae pertinentibus abstulit usurpando sibi 35
minus iuste et 9 deduxit me graviter praedictis decimis spoliando. In quarum
1) Vorlage: fecissent.
2) Vorlage: libertata.
3) Juli 27.
4) Vorlage: iudici. 40
5) Ober der Zeile vom Schreiber der Vorlage nachgetragen.

www.dacoromanica.ro
483

quidem decimarum spoliatione me dupliciter praedictus plebanus gravavit,


gravat et gravare amplius praetendit. Primo ex eo, quod transactis tempo-
ribus trium annorum immediate praecedentium auctoritate propria fructutn
et usum praedictarum decimarum novalium sibi usurpando in integrum
5 percepit, quarum decimarum fundi seu campi inter certos campos videlicet
Styngenbrvn ex uno latere et Rungenmuld ex latere altero siti dignoscuntur.
Et numquam ab aliquo homine praedicti fundi seu campi amplius culti
memorantur1) ipsarum 1) decimarum, quibus me ut praemittitur spoliavit.
Quarum decimarum perceptarum fructum et usum debita aestimatione
10 singulis annis, quibus receptae sunt et fuerunt per ipsum dominum Nicolaum,
ad viginti maldrata seminis canapi et lini simul se extendentes.1) Ad quarum
quidem decimarum novalium .praeceptarum1) per praefatum dominum Nico-
laum ins et possessionem quibus spoliatus sum ut praemissum est me peto
humiliter vestra auctoritate ordinaria 2) institui et in ipsis contra praedictum
15 dominum Nicolaum defendi et ad praehabitam aestimationem fructuum per -
ceptorum praedictum dominum Nicolaum peto similiter condemnari sibique
in praemissis perpetuum silentium imponentes.') Secundo propono domine
index contra praedictum plebanum, quod in praemissis campis ad meae
parochiae territorium pertinentibus annis IIIIor praecedentibus immediate
20 me singulis decimis quae colligi poterant propria auctoritate contra deum
et iustitiam spoliavit ipsasque decimas in usum et fructum suum redegit
prout placuit. In quibus ecclesiam meam et me sicut fecit de cetero spoliare
praetendit, quorum fructuum praeceptorum debita aestimatione temporibus
suis quibus praeceptae sunt ad quadringenta maldrata fructuum se extendit.5)
25 Quare in his ut in praemissis domine iudex vestrum imploro officium et
instanter, instantius, instantissime peto me restitui in possessionem deci-
marum praedictarum iuriumque suorum et4) ipso saepe fato domino Nicolao
plebano super praemissis decimis et iuribus suis perpetuum silentium im-
ponentes1) ipsumque ad solutionem praedictorum fructuum praeceptorum
30 iuxta aestimationem praedictam et ad expensas, fatigas, interesse in ipsa causa
facta 5) sententialiter condemnantes1) et si opportunum fuerit ecclesiasticam
censuram contra ipsum fulminando iuris tamen ordine observato, salvo tamen
iure corrigendi, minuendi, addendi, immutandi toties quoties videbitur
expedire. Quo libello iuridice recepto ac perlecto iudex memor huius scripti,
35 ut nostrum iudicium de vultu dei prodeat, partibus terminum assignavit
praesente tamen reo ad libellum propositionis ad respondendum. In quo
quidem termino statuto ambae partes comparebant coram iudice litem con-
testantes ac iuramentum calumniae in causa praestantes, ipso iudex modum
procedendi in causa alium habere non potuit quam ilium, videlicet quod
40 certificari voluit de campis, in cuius ecclesiae parochialis territorio seu sub
quibus limitibus essent inclusi. Super quo mandavit partibus, ut quilibet in
1) So Vorlage.
2) Vorlage: ord.
3) So Vorlage. Scilicet: quantitas.
45 4) Hierauf: in.
2) Vorlage: factarum.
31*

www.dacoromanica.ro
484

certo termino cum suis parochianis adiunctis eis idoneis viris ex villis circum-
iacentibus in praedictis campis convenirent, in quo termino ipse iudex
adiunctis sibi quibusdam dominis de capitulo videlicet domino Johanne pro
tune plebano in Paruo horreo, magistro Nicolao pro tune plebano in villa
Eponis, domino Andrea plebano in Hanebach, Nicolao plebano in Castenhalcz 5
cum partibus et parochianis dedictarum') villarum et circumiacentium scilicet
de Magno horreo, de Hanebach in praemissis campis convenirent. Quibus
singulis sic insimul congregatis index cum omnibus illis tam presbyteris
quam laicis ivit de limite ad limitem utrorumque territoriorum, ultimate
pervenerunt ad alios 1) campos de quibus supra videlicet Stynkenbrvn et 10
Rungenmuld in quodam monte simul existentibus et quiescentibus, ribi debite
et bene videre et respicere poterant campos praedictos scilicet Stynkenbrvn
et Rungenmuld. Ipse index personaliter ibidem constitutus praesentibus
partibus et aliis ibi congregatis parti reae videlicet domino Nicolao plebano
de Salisfodio et suis parochianis detulit iuramentum sic, quod iurarent prae- 15
dittos campos de quibus supra ad ipsorum territorium de iure pertinere.
Quod facere recusabant dicentes se nolle praestare super illo iuramentum.
Demum requisivit idem index a parte alia videlicet actrice scilicet domino
Michaele plebano de Stolczenburg et suis parochianis an ipsi iurare vellent
praenotatos campos de quibus lis de iure et ab antiquo ad territorium 20
ipsorum pertinere. Qui responderunt quod sic et subito ad' praestandum se
obtulerunt. Qui quidem actus usque ad diem iuridicam fuerunt observati,
qua die iuridica adveniente et comparentibus partibus coram iudice et asses-
soribus iuxta delationem praehabitam iuramenti plebanus de Stolczenburg
una cum suis parochianis ad minus sex fide dignis personis iuramentum 25
praestitit ad sancta dei evangelia, quod praedicti campi de quibus supra de
iure communi ad suum territorium pertinerent, alia parte iurare renuente.
Ceterum requisivit iudex in eadem causa plebanos de- capitulo sec= ad
videndum campos praedictos in territorio existentes, quid eis ex circum-
stantiis viris et coniecturis videretur in illa re dubia, ad quorum territorium 30
praedicti deberent pertinere. Qui respondentes dixerunt, quod secundum
ipsorum videre vehementer praesumerent, quod ad territorium ipsorum de
Stolczenburg potius quam illorum de Salisfodio pertinerent. Quibus habitis
et peractis index in causa ex officio suo partibus commisit, ut in termino 2)
iuris eis statuto de circumiacentium villis idoneos viros, quibus constaret 35
de limitibus ipsorum territoriorum, ad cautius videndum et decernendum
sibi assumerent. Ex qua commissione pars actrix mota add uxit ad videndum
territoria ambo et de situatione praedictorum camporum, ratione quorum lis
vertitur, primo Jacobum in monte sexagenarium et ultra, Anthonium Hencz
Stephani Hoincz quinquagenarium, Clos Heydenrich et villicum pro tune, 40
omnes de Magno horreo hospites, Johannem Effler, Nicolaum Schurwer,
Petrum Fulber homines maturae aetatis hospites de Hanebach. Qui omnes
coram iudice iuramentum praestiterunt de veritate dicenda, quidquid eis
constaret de praedictis campis. Qui omnes praestitis iuramentis deposuerunt
1) So Vorlage. 45
2) Vorlage: tio.

www.dacoromanica.ro
485

asserentes vicissim auditis et examinatis via inris dixerunt, convenerunt


concorditer in hoc, quod aliud non scirent, nisi quod praedicti campi de
quibus supra situati essent et inclusi in limitibus et confinibus territorii de
Stolczenburg et ad ipsum territorium secundum ipsorum aestimationem de
5 lure deberent pertinere. Haec omnia deposuerunt non ex certa scientia sed
ex praesumptione vehementi adiungentes tamen unum testes praedicti ex
certa scientia, quod de dictis campis sicut et de alio territorio hospites de
Stolczenburg censum annualem regi persolverent iuxta numerum numeralium
domorum. Demum in certo termino alio 1) inris partibus assignato per iudicem
10 pars rea videlicet plebanus de Salisfodio contra IllI°r ipsorum testium prae-
scriptorum de ordinatione excepit subordinationem probandam, ipse plebanus
de Salisfodio unum de commensalibus suis presbyterum capellanum suum
ad testificandum produxit, qui non fuit admissus per iudicem et per partem
aliam in testimonium praemissorum. Quibus omnibus sic actis actor petiit2)
15 procedere in causa, ipse iudex omnibus') solerter et diligenter consideratis,
sicut decet iudicem ruminare cuncta, reperit ex vehementibus praesumptionibus
plurimis de quibus in processu supra et maxime ex eo, quod reo delatum
fuit iuramentum et iurare renuit et recusavit, postea vero delato iuramento
actori, qui iurare non erubuit cum suis parochianis et aliis, prout supra
20 continetur, quod sufficeret ex dispositione iuris ad sententiae prolationem.
Quibus luculenter sic consideratis ipse iudex deum et iustitiam prae oculis
habendo contra dominum Nicolaum plebanum de Salisfodio tulit sententiam
in scriptis inris ordine observato iuxta formam libelli sibi porrecti campos
praedictos Stynkenbrvn et Rungenmuld territorio de Stolczenburg adiudicando.
25 A qua sententia. pars rea alia parte praesente ad sedem apostolicam contra
sententiam latam appellavit, apostolos sibi dare petivit. Qua appellatione non
obstante pars actrix petivit procedere iudicem in causa super negotio prin-
cipali. Iudex vero appellationem considerans et iudicans omnino esse frivolam
maxime ex eo, quod appellans nullam legitimam causam suae appellationis
30 assignavit nec assignare potuit, non distulit procedere in causa partibus
iterum terminum certum statuendo. In quo termino partes ambae corn-
paruerunt coram iudice pro tribunali sedente, pars rea petivit actorem pro-
positum spolium in libello ordine iuris legitimo testimonio probare. Ad quae
index respondit, spolium sufficienter fore probatum ex eo, quod in sententia
35 possessio et proprietas praedictorum camporum adiudicatae fuerant per
sententiam iudicis territorio de Stolczenburg, quia de iure scripto onmes
decimae provenientes infra terminos ac limites alicuius territorii ad ec-
clesiam matricem pertinere debeant, ad quam ecclesiam ipsum territorium
de iure communi pertinere dignoscatur, maxime saltem novalia, ex quo
40 dare patet ecclesiam de Stolczenburg decimis praedictis ab illo vel illis,
qui decimas illas deducendo in suos usus diverterunt, dignoscitur fore
spoliatam. Quare iudex in causa conclusit spolium decimarum praedictarum
1) Vorlage: alios.
2) Vorlage: pedis.
45 3) Vorlage: omnia.

www.dacoromanica.ro
486

sufficienter probatum et de ampliori probatione minime indigere. Insuper


actor in causa sollicite apud iudicem instetit, ut ulterius super principali
procedere dignaretur. Iudex vero promptuans se ad iustitiae prosecutionem
in causa procedere disposuit iuris ordine observato, partibus terminum iuri-
dicum constituit. Quo termino partes ambae comparentes, ipse index a parte 5
rea molestiis et perturbationibus, importunis instantiis affectus animo deli-
berato ambabus partibus praesentibus et consentientibus ipsam causam pro-
cessibus suis ulterioribus ad sanctam sedem apostolicam rernisit finaliter
terminandam. Qua facta remissione pars actrix scilicet dominus plebanus de
Stolczenburg ex mandato et commissione capituli super negotio principali 10
testes fide dignos produxit, qui ad sancta dei evangelia iuraverunt de
veritate dicenda. Qui vicissim et segregatim ut via iuris disponit exarninati
et interrogati hoc modo asserentes proposuerunt. Primus testis Johannes
Crispi nonagenarius deposuit tactis sanctis evangeliis, quod tempore Balbruni
felicis recordationis pro tune plebani in dicta Stolczenburg casualiter in- 15
cendium fuerat ortum in ipsa Stolczenburg puta tempore messis in vigilia
assumptionis beatae virginis gloriosae hora meridiei vel citra, per quod in-
cendium multi hospites eiusdem villas in domibus, rebus et aliis aedificiis
fuerunt damnificati, in quorum damnificatorum sublevamen praefatus dominus
Balbrunus omnes decimas praedictorum camporum videlicet Stynkenbrvn et 20
Rungenmuld tribuit et donavit et in ipsorum usus deducere permisit. Secundus
testis adductus similiter tactis sanctis evangeliis videlicet Johannes Busnarth
pariformiter nonagenarius et amplius in aetate consimiliter et per omnia in
nullo devians aut discordans deposuit praedictis concordando. Demure primus
testis inter cetera testificando haec adiunxit, quomodo temporibus suis, cum 25
secundum consuetudinem communem emptoribus decimarum ipsae decimae
dividi partibus et distingui deberent, ipse Johannes Crispi licet pro tune
iuvenis cum genitori suo ad dividendum decimas partibus affuit videns et
agnoscens decimas praedictorum camporum de quibus lis indivisi una cum
aliis decimis una divisions, una partitione partibus deputabantur, haec omnia 30
non ex aliqua praesumptione sed ex certa cuiuslibet praedictorum scientia.

1638.
Kronstadt 1410 Februar 1. Michael Salomonis, Comes der Szekler,
erteilt der Marktgemeinde Marienburg die Vollmacht, die zur Her-
stellung des Wasserzuflusses far Marienburg erforderlichen Bauten 35

auf Krebsbacher Gebiet auszufaren.


Orig. Pap. Marktarchiv Marienburg. Siegel, in gritnes Wachs, papierbedeckt,
innen aufgedriickt, derselbe Stempel wie Nr. 1615. Die Urkunde ist zerrissen,
an einigen Stellen zusammengeklebt.

Memoria etenim bominum diversis sauciatur oblivionum iaculis. 40


Necessario igitur ea quae in tempore fiunt et ad futurorum agnitionem
derivari diliguntur, ne labente tempore homineque marcescente oblivionis

www.dacoromanica.ro
487

succumbant 1) imperio, restauro testimonii et sigilli quomodolibet aeter-


nantur.2) Nos igitur Mychael Salomonis de Nadasd comes Siculorum damus
pro memoria significantes tenore praesentium quibus expedit universis,
quod venientes in nostrum conspectum providi [et ch]cumspecti homines
5 iudex universi quoque oppidi Foltwar seniores et populi nobis voce querula
declarantes, quomodo ipsi in praefato oppido ipsorum Foltwar gravissimos
aquarum defectus paterentur, unde ipsi in casu quod absit contra aemulos
ipsorum et notabiles inimicos fortalitia et obstaculorum genera construendo
aedificare possent, supplicantes humiliter nostrae magnificentiae, quatenus ipsis
10 plenipotentem aggressum potestatis praeberemus, ut ipsi aquarum decursus
in dispositione ducturae earundem aquarum per territorium villae Cripzpach
vocatae pro utilitate praefati oppidi ipsorum Foltwar videlicet dirigendo
possent registrars. Nos igitur de gratia serenissimi principis et domini, domini
Sigismundi incliti regis Hungariae confisi, quoniam huiusmodi aquarum
15 ducturae pro utilitate eiusdem domini nostri regis et suorum fidelium con-
servatione disponuntur, praefatis senioribus et populis oppidi Foltwar an-
nuimus, concessimus, dedimus, immo vigore praesentium ipsis plenam con -
ferimus potestatis facultatem, ut ipsi per congrua ipsorum instrutnenta fossata
et dispositiones parare debeant, ut ipsa aqua congruos decursus per quaelibet
20 media territorii villae Kripzpach habere valeat, ut ipsi populi de Foltwar
oppido eandem trans oppidum ipsorum valeant transportare. Committimus
igitur strictissime praecipiendo quibusvis nostris officialibus ceterisque cuius-
vis 8) conditionis et status hominibus supplicamus, quatenus praefatis de
FOltwar hominibus in huiusmodi ducturis aquarum per loca allegata nulla
25 genera obstaculorum inferendo erigere velitis, ut ipsi modo meliori quo
poterint talia fossata pro conservatione praeexpressati oppidi ipsorum pacifice
et quietis pulchritudine valeant reparare. Secus pro nostra magnificentia et
pro indignatione regalis maiestatis facere non ausuri. In cuius rei perpetuam
memoriam praesentes sigillo nostro decrevimus consignare. Datum Coronae,
30 Sabbato proximo ante carnisprivium, anno domini millesimo quadringen-
tesimo decimo.

1639.
Thorenburg 1410 April 13. Ladislaus de Nadab, Vizewoiwode von
Siebenbargen, schaltet die Urkunde des Konigs Sigmund von 1409
85 Nr. 1629 sin und richtet zu Gunsten Peter Krechmer's iudex de
Bystricia et nobilis de Radnya an die Comites in Siebenbiirgen und
Genossen einen Erlass, betreend die Riickkehr der zu den Perti-
nentien des castrum Radna gehorigen Leute. Als Tagesdatum wird
1) Vorlage: auccumbat.
40 2) Vorlage: aeternentur.
8) Vorlage: cuisvis.

www.dacoromanica.ro
488

in der Urkunde erwahnt die dominico proximo ante festum beati


Tiburcii martyris 1) und als Ort Tordae.
Datum die et loco 2) praenotatis, anno domini Mm° CCed decimo.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, in weisses Wachs auf
der Bitckseite aufgedriickt. 5

1640.
Szentimre 1410 Mai 1. Ladislaus, Vizewoiwode von SiebenbfIrgen,
bezeugt, dass seitens des Abtes Henricus und des Konventes von Kolozs-
monostor Einsprache erhoben worden ist, betreffend den durch die Stadt
Klausenburg besetzten Teil von Kolozsmonostorer Hattertgebiet. 10

Orig. Pap. Katholisches Pfarreiarchiv Klausenburg. Siegel, rund, Durchmesser


2'2 Centimeter, war in weisses Wachs auf der Buckseite aufgedriickt.
Iiegest: Thrtenelmi tar 1896, 732.

Nos Ladizlaus de Nadab vicevaivoda Transsiluanus memoriae corn-


mendamus, quod Johannes literatus de Zegehaza in personis viri religiosi 15
domini fratris Henrici abbatis de Clusmonstra et conventus loci eiusdem in
nostram veniens praesentiam per mod urn protestationis nobis curavit signi-
ficare, quod olim serenissimus princeps dominus3) Lodouicus rex Hungariae
felicis recordationis magnum terrae particulam possessionis ecclesiae de Clus-
monstra praedictae Monostor vocatae civitati suae Cluswar vocatae segue- N
stratione metali occupatam tradidisset et donasset perpetualiter utendam in
detrimentum animae suae multum ingens et derogamen dictae ecclesiae Valde
magnum. Uncle facta huiusmodi protestatione omnem donatorem a donatione
et omnem occupatorem ab occupatione, detentione, perceptione eiusdem
terrae inter possessionem Monostor et civitatem Cluswar occupative existentis 25
segue in dominium eiusdem intromissione in eademque perpetuatione fruc-
tuumque et quarumlibet utilitatum eiusdem perceptione factis vel fiendis
nominibus quibus supra prohibuit coram nobis vigore praesentium mediante.
Datum in Zenthemreh, in octavis festi beati Georgii martyris, anno domini
millesimo quadringentesimo decimo. 30

1641.
Szentimre 1410 Mai 10. Ladislaus, Vizewoiwode von Siebenburgen,
beauftragt das Weissenburger Kapitel mit der Beglaubigung einer auf-
bewahrten Urkunde fur Anthonius, den Sohn Nikolaus' von Somkerek,
betreffend die Besitzungen Gernyeszeg, Scharberg, Eles und Nebanch. 35

1) April 13.
2) Vorlage: Berl.
9 Hierauf durchgestrichen und unterpunktiert: Si.

www.dacoromanica.ro
489

Bingeschaltet als erstes Insert von dem Weissenburger Kapitel 1410, Orig.
Archly der Grafen Teleki, Marosvdscirhely.

Amicis suis reverendis capitulo ecclesiae Transsiluanae Ladislaus


de Nadab vicevaivoda amicitiam paratam cum honore. Dicit nobis Anthonius
5 filius Nicolai de Somkerek, quod quaedam paria literalium suorum instru-
mentorum facta possessionum Gernyezeg. Sarumberg, Eles et Nebanch vo-
catarum tangentia in vestra sacristia seu conservatorio ecclesiae vestrae prae-
dictae more solito reposita haberentur, quorum paribus pro tuitione suorum
iurium nimium esset necessarium.') Super quo vestram requirimus amicitiam
10 praesentibus diligenter, quatenus paria dictorum literalium instrumentorum
in dicta vestra sacristia seu conservatorio ecclesiae vestrae diligenter requi-
rere et reinvenire facientes, requisitorum et reinventorum alia paria in tran-
scripto literarum vestrarum eidem Anthonio concedere velitis ad cautelam,
caventes tamen ne fraus et dolus exinde oriatur aliqualis. Datum in Zenth-
15 emreh, in vigilia festi Penthecostes, anno domini millesimo quadringente-
simo decimo.

1642.
1410 Mai 1.2. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Urkunde
des Vizewoiwoden Ladislaus von 1410 Nr. 1641 ein und beglaubigt
20 far Anthonius, den Sohn Nikolaus' von Somkerek, die Urkunde des
Weissenburger Kapitels von 1395 Nr. 13 60, betreffend die Besitzungen
Scharberg, Gernyeszeg, Nebanch und Eles.
Orig. Perg. Archly der Grafen Teleki, Marosvdsdrhely. Siegel, spitzoval, weisses
Wachs, an blaze -roter Seidenschnur angelaingt.

25 Capitulum 2) ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
nos literas nobilis viri magistri Ladislai de Nadab vicevaivodae Transsiluani
nobis directas recepimus in haec verba. (Folgt die Urkunde des Vizewoiwoden
30 Ladislaus von 1410 Nr. 1641.) Originalis autem cuiusdam privilegii facta
possessionum praedictarum tangentis, ad praemissam petitionem vicevaivodae
in nostra sacristia reinventi tenor is est. (Folgt die Urkunde, des Weissen-
burger Kapitels von 1395 Nr. 1360.) Nos enim petitionibus eiusdem vice-
vaivodae iustis et legitimis annuentes tenorem praescripti privilegii in nostra
35 sacristia seu conservatorio ecclesiae rein venti de verbo ad verbum tran-
scribi et praesentibus inseri pendentisque sigilli nostri munimine roborari
faciendo eidem duximus concedendum, originale ipsum in sacristia seu con-
servatorio ecclesiae nostrae more solito reservantes. Datum secundo die
1) Vorlage: necessar.
40 2) Verldngerte Schri ft.

www.dacoromanica.ro
490

festi Penthecostes, anno domini millesimo quadringentesimo decimo prae-


notato. Honorahilibus et discretis viris dominis Georgii Lepes praeposito,
Johanne cantore, Johanne custode ac Blasio Siculo archidiacono de Wgucha
decano canonicis ecclesiae nostrae existentibus.

1643. 5

1410 Juni 24. Konig Sigmund bekraftigt ffir Anna und Katherina,
die Tochter Johanns von Varadja, die Urkunde des Konigs Sigmund
von 1398 Nr. 1422, betreffend das den genannten Tochtern und alien
ihren Nachkommen hinsichtlich der Besitzung Varadja verliehene
Eigentumsrecht. 10

Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel war an gritn-violetter Seiden-


schnur angehangt.

[S]igismundus2) dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae,


Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex ac marchio
Brandemburgensis, sacri Romani imperii archicamerarius necnon Bohemiae 15
et Lucemburgensis heres omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam
futuris praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Regum
circumspectio sic solet sibi subiectos prospicere, ut si eis deficit solatium
filiorum tamen de propinquis suis heredes sibi instituere possint pariter et
successores beneficio principali. Proinde ad universorum praesentium futuro- 20
rumque notitiam harum serie volumus pervenire, quod fidelis noster Jacobus
filius Stephani de Gyogh in personis nobilium dominae Annae et puellae 3)
Katherinae vocatarum filiartim Johannis filii Petri de Waradya quondam
vicevaivodae Transsiluani nostram veniens in praesentiam exhibuit nobis
quasdam literas nostras patentes, maiori priori sigillo nostro alias rationa- 25
bilibus ex causis confracto et permactato a tergo consignatas, quibus median-
tibus serenitas nostra ipsas nobiles dominam et puellam in veros heredes
et legitimos successores masculinos ipsius Johannis filii Petri de dicta Varadya
patris videlicet ipsarum in eadem Varadya in comitatu Albensi in partibus
Transsiluanensibus habita praefecisse, creasse et instituisse eandemque posses- 30
sionem eisdem in perpetuam hereditatem ascripsisse dignoscitur, tenoris
subnotandi. Supplicans exinde idem Jacobus nominibus quibus supra claritati
nostrae humiliter et devote, ut easdem literas nostras ratas, gratas et acceptas
habendo nostrisque literis privilegialibus sub moderno nostro maiori authentico
novo duplici sigillo ernanandis verbaliter inseri et conscribi faciendo pro 35
ipsis nobilibus domina et puella ipsarumque heredibus et posteritatibus
universis innovantes perpetuo valituras dignaremur confirmare. Quarum
tenor sequitur per omnia et est talis. (Folgt die Urkunde des lanigs Sigmund
1) Hierauf durchgestrichen und unterpunktiert: canonicis e.
2) Verleingerte Schrift. Baum far S leer gelassen. 40
3) Vorlage: puella.

www.dacoromanica.ro
491

von 1398 Nr. 1422.) Nos igitur humillimis et devotis praefati Jacobi filii
Stephani supplicationibus nostrae per earn nominibus quibus supra subjective
oblatis maiestati regia benignitate exauditis et clementer admissis praefatas
literas nostras non abrasas, non cancellatas nec in aliqua sui parte suspectas
5 sed omni prorsus suspicionis vitio carentes immo merae veritatis integritate
praepollentes praesentibusque literis nostris privilegialibus verbaliter insertas
quoad omnes earum continentias, clausulas et articulos acceptamus, appro-
bamus et ratificamus, eas nihilominus requirentibus praefati Jacobi fideli-
tatibus et fidelium servitiorum virtuosis meritis et acceptis complacentiis per
10 ipsum nobis et sacro nostro diademati sub varietatibus locorum et temporum
laudabiliter exhibitis et impensis simul cum praemissis praefectione praefatarum
nobilium dominae et puellae in filios et heredes masculinos ante fati Johannis
filii Petri possessionisque praedictae Waradya eisdem dominae et puellae
in perpetuam hereditatem ascriptione eta) aliis omnibus et singulis superius
15 in tenore ipsarum literarum nostrarum latius contentis et expressis mera
auctoritate regia et potestatis plenitudine ac ex certa scientia nostrae maiestatis,
de consensu edam et beneplacito serenissimae principis dominae, Barbarae re-
ginae consortis nostrae dilectae necnon praelatorurn et baronum nostrorum con-
silio praematuro et uniformi decreto eorundem pro praefatis nobilibus do-
20 mina Anna et puella Katerina vocatis ipsarumque heredibus et posteritatibus
universis in aevum valituras innovando, non obstante non exhibitione ipsarum
literarum nostrarum iuxta formarn generalis nostri decreti alias una cum
praelatis et baronibus nostris de et super confirmandis inter cetera nostris literis
sub prioribus nostris deperditis et permactatis sigillis emanatis infra certam
25 tempts sub poena revocationis et cassationis huiusmodi literarum nostrarum
non producendarum et confirmandarum editi, durante huiusmodi temporis
intervallo fieri debenda, confirmamus praesentis scripti nostri patrocinio
mediante, salvis duntaxat iuribus alienis. In cuius rei memoriam firmitatemque
perpetuam praesentes concessimus eisdem literas nostras privilegiales pendentis,
30 authentici sigilli nostri novi duplicis praedicti munimine roboratAs. Datum
per manus reverend] in Christo patris domini Eberhardi Zagrabiensis episcopi,
aulae nostrae summi cancellarii fidelis nostri dilecti anno domini millesimo qua-
dringentesimo decimo, octavo Kalendas Julii, regni autem nostri anno vigesimo
tertio. Yenerabilibus in Christo patrihus dominis Johanne Strigoniensi, Andrea
35 Spalatensi et altero Andrea Ragusiensi archiepiscopis, Colocensi et Jadrensi
sedibus vacantibus, eodem domino Eberhardo Zagrabiensi, Andrea electo
Waradiensi, Stephan° Transsiluanensi, Johanne Quinqueecelesiensi, Benedicto
Boznensi electis, Johanne Jauriensi fratribus Philipp° Waciensi, Dosa Chana-
diensi, Hynkone Nitriensi, Ladislao Tininiensi et Thoma Senniensi ecclesiarum
40 episcopis ecclesias dei feliciter gubernantibus, Agriensi, Wesprimiensi, Syri-
miensi, Traguriensi, Sibinicensi, Nonensi, Scardonensi, Makarensi, Pharensi
et Corbauiensi sedibus vacantibus. Necnon magnificis viris Nicolao de Gara
regni Hungariae praedicti palatino, Stiborio de Stiborich vaivoda nostro Trans-
siluano, comite Symone de Rozgon iudice curiae nostrae, cornite Karolo de
45 1) Fehlt in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
492

Corbauia, Dalmaciae et Croaciae regnorum praedictorum, Ladislao et Emerico


filiis quondam Bartholomei de Wylak Machouiensi banis, totius Sclauoniae et
Zeuriniensis banatuutn honoribus vacantibus, Johanne Bubek de Pelsouch
tavarnicorum, Johanne filio Herrici de Thamasi ianitorum, Johanne Groff
de dicta Corbauia dapiferorurn, Johanne filio Gregorii de Alsan pincernarum, 5
Petro Cheh agasonurn nostrorum magistris, Cristoforo comae Posoniensi aliisque
quampluribus regni nostri comitatus tenentibus et honores.

1644.
Ofen 1410 Juli 28 Konig Sigmund bestatigt Jakob and Ladislaus
de Gyogh in ihrem Besitz, worunter auch Chergewd im Weissenburger 10

Konzitat.
Datum Budae, feria secunda proxima post festum beati Jacobi
apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo decimo.
Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel war in weisses Wachs auf
der Ritckseite aufgedriickt. 15

1645.
1410 August 10. Das Weissenburger Kapitel berichtet Stibor, dem
Woiwoden von Siebenbiirgen, das Ergebnis der zu Gunsten des Kolozs-
monostorer Konventes gefuhrten Untersuchung, betreffend die gegen
die Apahidaer verubten Gewalttheitigkeiten. 20

Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rand, war in weisses Wachs
auf der Buckseite aufgedritckt.

Magnifico viro domino Stiborio vaivodae Transsiluano et comiti de


Zolnok amico ipsorum honorando capitulum ecclesiae Transsiluanae ami-
citiam paratam cum honore. Noveritis quod nos literis annualibus serenissirni 25
principis domini Sigismundi dei gratia illustris regis Hungariae et cetera
domini nostri gratiosi pro religioso viro fratre Henrico abbate de Clusmonostra
et pro suo monasterio sive conventu emanatis nobis praeceptorie directis
honore quo decuit acceptis una cum Leonardo de Zuchack homine suo regio
in eisdem nominato nostrum hominem videlicet Benedictuin cleric= ad 30
infra scriptam inquisitionem faciendam pro testimonio duximus transmit-
tendum. Qui demum exinde ad nos reversi nobis concorditer retulerunt,
quod ipsi feria quarta proxima post festum beatae Margaretae virginis nunc
praeteritum 1) in comitatu de Clus procedendo ab omnibus quibus decuisset
nobilibus videlicet et ignobilibus palam et occulte diligenter inquirendo com- 35
perissent talem veritatem, quod cum quidam portatores salium regalium
intra metas possessionis praedicti monasterii beatae Mariae virginis de Clus-
9 Juli 16.

www.dacoromanica.ro
493

monostra Apathyda nominatae accessissent ac eorum iumenta boves et pecora


ad prata et fenilia a longo tempore prohibita ausu temerario introire per-
misissent et impulissent ipsaque fenilia intra easdem metas existentia pro
maiori parte depasci fecissent et quidam villani de praemissa Apadhyda hoc
5 videntes ad impellenda et arestanda more alias solito praedicta iumenta et
boves illic incurrissent, tune idem memorati salium vectores per mod= con-
cordiae eisdem, quorum prata depasci fecerant, pro recuperatione damni de
singulis curribus singulos quatuor denarios novos persolvissent, quidam
veto ex eisdem portatoribus salium erga comites camararum salium in Zeek
10 vices Johannis Siculi gerentes querimonias taliter porrexissent, quod ipsos
sine culpis eorum taxassent. Quod annotati comites camararum auscultantes ')
et percutientes puta Anthonius dictus Wak, Jacobus literatus et Symon index
praedicti Johannis Siculi vices gerens una cum aliis complicibus et familiaribus
domini ipsorum scilicet eiusdem Johannis Siculi de eius voluntate, per-
15 missione et potentia mediante exsurgentes ultra trium possessionum metas
more latronum absque ulla consueta regni lege usque ad praedictas metas
memoratae possessionis Apadhida pervenissent ibique ad villanos de prae-
dicta Apadhida quendam familiarem nobilis viri Johannis de Suck pro
communi iustitia cernenda et consideranda cum quibusdam aliis destinassent
20 sub tali forma, ut iidem villani de saepe fata Apadhida exire et ubi vel in
quo loco praemissos portatores salium vagiassent demonstrate deberent. Qui
quidem pauperes villani de eorum iustitia coufisi tamquam simplices inermes 2)
et securi existentes, et cum ad demonstrandum dictum locum pervenissent,
iidem camararii 8) salium statim et in continenti evaginatis gladiis et aliis
25 armis exstrictis ipsos in vadendo diris vulneribus et plagis sauciassent, de
quibus duos omnino semimortuos ita, ut nullus hominum de eorum vita
securus fore potuisset, alios etiam duos letaliter vulneratos reliquissent, quos
non aliter nisi in bigis seu curriculis ad domus ipsorum reducere iidem
villani valuissent.4) Quae quidem fenilia et locum supra dictum vulnerationis
30 praedicti 5) regius et noster homines intra veras metas et antiquas eiusdem
possessionis Apadhida fore comperissent ac eosdem vulneratos fide occulata
conspexissent. Datum in festo beati Laurencii martyris, anno domini 111m2
quadringentesimo decimo.

1646.
35 Bologna 1410 .August 18. Papst Johann XXIII. beauftragt Branda,
den Bischof von Piacenza, mit der Einhebung der auf ein Jahr ent-
fallenden _Einkiinfte von den in Ungarn and in einigen andern Gebiets-
teilen in Erledigung kommenden Benefizien.
0 Vorlage: auscultatis.
40 2) Vorlage: inhemes.
3) Vorlage: idem camarar.
4) Ober der Zeile nachgetragen.
b) Vorlage: praedictum.

www.dacoromanica.ro
494

Abschrift des 15. Jahrhunderts, Papierblatt, Bibliothek des evangel. gymnasiums


Augsb. Bek. Kronstadt. Der Text ist sehr fehlerhaft.

Johannes episcopus servus servorum dei venerabili fratri Brandae


episcopo Placentino referendario nostro, apostolicae sedis nuncio ac in regno
Vngariae et nonnullis aliis partibus irtrium apostolicae camerae debitorum 5
collectori salutem et apostolicam benedictionem. Nuper in considerationem
vigilis pastoris more, prout ex iniuncto nobis desuper honore pastoralis te-
nemur officii, adducentes fructus, redditus et proventus apostolicae camerae
propter gwerrarum angustias et diuturnum scisma, quod sathana procurante
christianam religionem tanto proh dolor tempore perturbavit, adeo diminutos 10
quin verius exhaustos esse ') quod ad perferenda onera expensarum pro re-
cuperandis provinciis, civitatibus, terris et locis ad nos et Romanam ecclesiam
pertinentibus invasis, occupatis et detentis indebite et pro desiderabilis 2)
unionis in praefata ecclesia persecutione tractatus et fine salubri 3) nulla
possent ratione suppetere, ac ex certis aliis rationabilibus causis animum 15
nostrum moventibus congruum et debitum reputantes, ut eadem ecclesia,
non plus solito,4) in suis necessitatibus in supportatione sarcinae huiusmodi
oneris ab aliis ecclesiis et personis ecclesiasticis, quarum caput dignoscitur
et domina cunctorum Christi fidelium, adiuvetur, ad instar felicis recorda-
tionis Vrbani .V.5) et Gregorii XL') Allexandri .V.7) et nonnullorum aliorum 20
nostrorum praedecessorum Romanorum pontificum fructus, redditus et pro-
ventus primi anni vacationis quorumcumque prioratuum, administrationum,
officiorum, canonicatuum, praebendarum et aliarum ecclesiarum ceterorumque
beneficiorum ecclesiasticorum, cuiuscumque conditionis existerent, exemp-
torum et non exemptorum, saecularium et regularium, cum cura et sine 25
cura in quibuscumque mundi partibus consistentium, apud sedem apostolicam
et alibi videlicet per obitum vel ex facto quarumcumque personarum ant
alias quovis modo vel qualitercumque etiam per liberas ipsorum beneficiorum
ex causa permutationis resignationes 8) de illis faciendas 9) nunc et ante va-
cantium et in poster= vacaturorum et etiam aliorum, quae per quoscumque 30
ad cuiuscumque seu quorumcumque collationem, provisionetn, praesenta-
tionem, electionem seu quarnvis aliam dispositionem per nostras literas etiam
in pauperum clericorum beneficiandorum formam exspectabunt acceptari et
de illis obtinere provideri et eorum etiam, quae 10) ordinaria aut alia quavis
auctoritate vel per eos, ad quos ipsorum beneficiorum collationes, provisiones, 35
praesentationes seu quaevis aliae dispositiones communiter vel divisim etiam
1) Fehlt in der Vorlage.
') Vorlage: deserabilis.
3) Scilicet : pro fine salubri tractatus.
4) Vorlage: solite. 40
6) 1362-1370.
6) 1370-1378.
7) 1409-1410.
8) Vorlage: resignationis.
9) Vorlage: faciendae. 45
10) Vorlage: qui.

www.dacoromanica.ro
495

iure divoluto pertinent aut pertinebunt, quibusvis conferri vel 1) de eis pro-
videri et illorum etiam, ad quae aliquos per eos praesentari, eligi vel in eis in-
stitui, necnon aliorurn, de quibus acceptationes, provisiones, collationes, in-
stitutiones apostolica vel ordinaria ant alia quavis auctoritate quibusvis factas
5 vel faciendas per nos confirmari aut eis de ipsis beneficiis provideri con-
tigerit,2) ac illorum,8) in quibus quibusvis personis vigore literarum nostrarum
aut aliarum quarumcumque ins forsan tribueretur, necnon ipsornm, quae
per aliquem praedecessorum nostrorum Romanorum pontificum sen Vr-
banum VI,4) Clementem VII,5) I3onifacium IX,6) Benedict= XIII alias
10 Petrum de Luna,7) Innocencium VIP) et Gregorium XII alias Angel=
Corarie 9) quibusvis metropolitanis, cathedralibus, collegiatis, patriarchalibus
aut aliis ecclesiasticis monasteriis, prioratibus, dignitatibus, personatibus,
officiis, canonicatibus et praebendis ant aliis beneficiis ecclesiasticis saecu-
laribus et regularibus aut euicumque loco vel ordini unita 10) ex nunc vel
15 forsan per nos seu auctoritate nostra uniri,") cum per processum aut decessum
illa 12) obtinentium aut alias quavis mod° ad huiusmodi ecclesias, monasteria,
prioratus, dignitates, personatus, administrationes, officia, canonicatus, prae-
bendas aut beneficia, loca vel ordinem devenire ") contigerit, levandos, per-
cipiendos,14) et 15) pro supportatione oneruni praedictorum camerae apostolicae
20 nobis 16) in terminis solvendos auctoritate reservavimns apostolica et etiam
applicavimus, non obstantibus quibuscumque statutis et consuetudinibus ec-
clesiarum et monasteriorum, in quibus prioratus, dignitates, personatus, ad-
ministrationes, officia, canonicatus praebendae aut beneficia huiusmodi forent,
contrariis iuramento, confortatione apostolica vel quacumque firmitate alia
25 roboratis, aut si fructus, redditus et proventus huiusmodi primi anni ex
privilegiis sedis apostolicae vel alias de iure, consuetudine vel statuto alicui
vel aliquibus pertineret seu pertinerent sive ad fabricam eeclesiarum, mo-
nasteriorum seu locorum quortmilibet quavis auctoritate concessi forent seu
etiam deputati, aut medio tempore concedi contingeret vet etiam deputari.
30 Volumus autem quod dicta camera vel illi qui per eam ad recollectionem
fructuum, reddituum et proventuum huiusmodi essent deputati, non omnes
integros fructus, redditus et proventus dicti primi anni sed eorum partem
1) Vorlage: vob.
2) Vorlage: contingerit.
35 3) Vorlage: illarum.
4) 1378-1389.
6) 1378-1394.
6) 1389-1404.
7) 1394-1409.
40 8) 1404-1406.
9) 1406-1409.
70) Scilicet: esse contigerit.
11) Scilicet: contigerit.
12) Scilicet: beneficia unita.
45 13) Scilicet: fructus illorum beneficiorum.
14) Vorlage: praecipiendos.
16) Vorlage: cum.
16) Uber der Zeile nachgetragen; hierauf durchgestrichen: modis,

www.dacoromanica.ro
496

illam videlicet, pro qua fructus, redditus et proventus unius cuiusque bene-
ficiorum ipsorum taxati forent ad decimam, vel residuum fructuum, reddi-
tuum et proventuum eorundem, super quo eisdem camerae vel deputandis
ab ea relinquimus optionem, vel medietatem huiusmodi fructuum reddituum
et proventuum beneficii cuiuslibet, qui taxati forsan non essent ad decimam, 5
exigant et recipiant alia parte seu residuo fructuum, reddituum et proven-
tuum praedictorum huiusmodi beneficia obtinentibus pro debitis exhibendis
servitiis et aliis eorum supportandis oneribus remanente ita videlicet, quod
si quodlibet 1) bis aut pluries eodem anno beneficium vacare 2) contingat,
nonnisi semel fructus, redditus et proventus illius iuxta modum praedictum to
recipiantur. Ceterum volumus et auctoritate praedicta declaramus, quod re-
servatio et applicatio huiusmodi ad beneficia, quorum fructus, redditus et
proventus annuum valorem viginti quatuor florenorum auri non excederent,
seu 8) vicarias et capellanias ut plurimum a decedentibus secundurn morem
diversarum ecclesiarum institutas de4) missis4) pro ipsis decedentibus cele- 15
brandis 5) certis6) constitutis redditibus presbyteris ibi celebrantibus vel alias
in diurnis et nocturnis canonicis horis in eisdem ecclesiis interessentibus,
sive ad quottidianas distributiones quarumlibet ecclesiarum sive anniversaria
vel obventiones, quae sunt vel erunt ad certum quid deputata, nisi ad ilia
vel illas, quae in illis, qui sunt in civitate et loco praesentes, consuevissent, 20
quamvis non interessent horis praedictis, elargiri, nullatenus extenderentur.
Il li vero, quibus fructus, redditus et proventus anni primi beneficiorum huius-
modi debebuntur de iure, privilegio, statuto vel consuetudine, anno primo
eundem annum primum immediate sequente eos perciperent 7) illis modis,
sicut ipsos eodem primo anno percepissent, si nostrae huiusmodi reservatio 25
et applicatio non obstetissent. Quocirca fraternitati tuae per apostolica scripta
committimus et mandamus, quatenus per to vel per alium seu alios clericos
duntaxat fide et facultatibus idoneos omnes et singulos huiusmodi fructus,
redditus et proventus ut praemittitur reservatos et applicatos camerae me-
moratae iuxta huiusmodi nostrae reservationis et applicationis tenorem in 30
partibus,5) in quibus nuncius apostolicus et collector huiusmodi deputatus,9)
exigere et recipere cum integritate studeas et procures contradictores quos-
libet 10) per censuram ecclesiasticam appellatione postposita compescendo in-
vocato ad hoc si opus fuerit auxilio brachii saecularis, non obstantibus om-
nibus supra dictis seu si aliquibus communiter vel divisim apostolica sit 35
sede indultum, quod interdici, suspendi vel excommunicari non possint per
literas apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum
') Vorlage: quolibet.
2) Blatt 1'.
2) Scilicet: ad. 40
4) Vorlage: dimissas.
6) Vorlage: celebrandas.
8) Vorlage: ceteris.
7) So Vorlage.
8) Hierauf durchgestrichen: quibusdam. 45
9) Scilicet: es.
10) Vorlage: quibuslibet.

www.dacoromanica.ro
497

de indulto huiusmodi et eorum nominibus et ordinibus propriis mentionem.


Nos enim tibi quitandi, liberandi et absolvendi per te vel alium see alios
plene et libere omnes et singulos, a quibus praemissa receperis, in his dun-
taxat, quae exinde ab eis recipere te contigerit,') tenore praesentium conce-
5 dimes facultatem. Datum Bononiae, XV Kalendas Septembris, pontificatus
nostri anno primo.

1647.
Apahida 1410 September 17. Die Komitatsoberrichter von Kolozs
bezeugen das Ergebnis der Untersuchung, betreffend die gegen einen
10 von Been kommenden Jobagionen auf dem Gebiet zwischen Tekendorf
and Szaszbanyicza verabten Gewaltthatigkeiten.
Orig. Pap. Archiv der Grafen Teleki, Maroevcisdrhely. 2 Siegel waren auf
der Riickseite aufgedruckt.
Druck: Barabds Cod. Teleki I, 366.

15 Nos Thomas de Dezmer et Petrus de Mathkas indices nobilium co-


mitatus de Clus memoriae commendamus, quod cum nos ad instantem et
legitimam petitionem Ladislai filii Ladislai Orazfaya unum ex nobis videlicet
praefatum Thomam de Dezmer ad infra scriptam inquisitionem faciendarn
duxissemus destinandum, demum ipse ab hint reversus et per nos requisitus
20 retulit isto modo, quod ipse in festo exaltationis sanctae crucis proximo
praeterito 2) personaliter accedendo et in ditto 8) comitatu procedendo a quibus
decuisset et licuisset diligenter inquirendo talem potuisset scire veritatem,
quod Petrus dictus Zekel de Cozmatelke Blasium iobagionem praefati ma-
gistri Ladislai venientem de Regen intra possessiones Theke 4) et 4) Bani vo-
25 catas reperiendo graviter verberari ac vulnerari fecisset. Datum in Appath-
chyda, feria quarta proxima post praedictum 8) festum,5) anno domini M
quadringentesimo decimo.

1648.
Srebrnitza 1410 Oktober 21. Konig Sigmund verleiht den Neu-
30 ansiedlern auf Bistritzer Distriktsgebiet fur drei beziehungsweise seeks
Jahre Befreiung von alien Abgaben.
Orig. Perg. Stadtarchiv Bistrite. Siegel, in rotes Wachs innen aufgedriickt,
derselbe Stempel wie Nr. 1468. Die Eanzleibenterkungen rind vom Schreiber
der Urkunde geschrieben.

35 1) Vorlage: contingerit.
') Vorlage: praeteritum. September 14.
') Vorlage: dicta.
4) Theke et durchgestrichen.
5) Vorlage: praedicte festi.
Ifrkundenbuch III. 32

www.dacoromanica.ro
498

Bruchatitck: Vereinsarchiv Neue Fo lge IV, 270.


Regest: L6her Archivalische Zeitschrift XII, 79. Berger Urkunden-Regesten 16.

Von der Kanzlei: Commissio propria do-


mini regis.
Nos Sigismundus dei gratis rex Aungariae, Dalmaciae, Croaciae et 5
cetera marchioque Brandemburgensis et cetera, sacri Romani imperii vicarius
generalis memorise conimendamus per praesentes, quod cum nos civitatem
nostram regalem Biztricyensem necnon pertinentias seu provinciam eiusdem
partium nostrarum Transsiluanarum propter varia et multiplicia incommoda
pro debitae fidelitatis constantia per ipsos nobis et sacrae coronae cunctis 10
temporibus laudabiliter observata ipsis illata in non modica sui parte devastatam
et derobatas, ut eaedem sicuti numero sic et fidelitate de cetero augeantur, po-
pulosas efficere multitudineque populorum decorare intendamus, volumus igitur
et praesentis scripti nostri patrocinio stabilimus, ut universi nostri regnicolae
quicumque undecumque et qualescumque liberae conditionis homines existant, 15
qui ad dictas nostram civitatem et provinciam seu pertinentias eiusdem causa
commorandi venerint et in sessionibus habitatoribus destitutis aedificia haben-
tibus descenderint, trim qui vero iliac confluentes in locis desertis et aedificiis
prorsus destitutis se locaverint sex integrorum annorum a die adventus
ipsorum ab omni penitus datio, collects, taxa et qualibet solutione exempti 20
et gratiose emancipati libertatibus et gratiarum praerogativis pacifice, quiete
et absque aliquali molestia uti frui et gaudere valeant temporibus successivis
atque possint salvis eorum rebus et personis sub nostra protectione et tutela
speciali, ex praesenti nostri annuentia indultoque et gratis speciali, harum
nostrarum vigore et testimonio literarum mediante. Quocirca vobis fidelibus 25
nostris universis et singulis praelatis, baronibus, nobilibus eorumque offi-
cialibus item civitatibus et liberis villis earundemque rectoribus iudicibus
et villicis tam in regno nostro Hungariae quam in eisdem partibus nostris
Transsiluanis ubicumque constitutis praesentes inspecturis firmo regio sub
edicto praecipimus et omnino volentes mandamus, quatenus habitis prae- 30
sentibus a modo de cetero iohagiones, qui de vestris possessionibus, tenutis
ant honoribus seu vestri e medio ad praedictas civitatem nostram Biztricyensem
aut provinciam seu pertinentias eiusdem causa commorandi se transferre
voluerint, calumnia et impedimento quibuslibet relegatis, ampliori nostro
mandato superinde non exspectato, salvis eorum rebus et personis abire 35
permittatis moraturos. Alioquin vos et vestrum quemlibet, qui forsan quod
non credimus transgressores horum nostrorum mandatorum effici non perti-
mescerent, ad realem observationem eorundem non sine vestris maximis
gravaminibus et damnis per vaivodam seu comites aut ipsorum vices gerentes
illarum partium nostrarum seu comitatuum, in quibus praemissa per quempiam 40
non oservarentur, in nostrae maiestatis persona et auctoritate sibi praesentibus
in hac parte attributa artius compelli mandamus praesentibus utique et
compelli. Secus igitur sub obtentu nostrae gratiae nequaquam facere prae-
Auf Rasur.

www.dacoromanica.ro
499

sumatis in praemissis. Praesentes quoque perlectas reddi iubemus praesen-


tanti. Datum in castro nostro Zrebernycze Boznensi, feria tertia proxima
post festum beati Lucae evangelistae, anno domini millesimo quadringen-
tesimo decimo.
5 Unter dem Siegel, vom Schreiber der Urkunde : Commissio propria
domini regis.

1649.
Szentimre 1410 November 15. Ladislaus, Vizewoiwode von Sieben-
burgen, vertagt die Verhandlung der Streitsache zwischen Michael,
10 dem Sohne Sandor's von Dallendorf, einerseits .und Anthonius, dem
Sohne Nikolaus' von Somkerek, und Genossen andererseits, betrefrend
Henningdorf, Demeterpatak, Neudorf, Rotkirch, Birnbaum, Weingarts-
kirchen, Gergeschdorf, Ringelkirch, Kutfalva und Benzenz.
Orig. Pap. Archiv der Grafen Teleki, Marosvdsdrhely. Siegel, schadhaft, rund,
15 in wines Wachs auf der Rilckseite aufgedrilckt. Umschrift in gothischer Minuskel.
Druck: Barabds Cod. Teleki .1, 368.

Nos Ladislaus de Nadab vicevaivoda Transsiluanus damns pro


memoria, plod causam, quam Michael filius Sandor de Dalya, pro quo
Petrus literatus de Giszibel cum procuratoriis literis nostris astitit, contra
20 Anthonium filium Nicolai de Somkerek, Johannem de Swk, alterum Johannem
de Sombor necnon Petrum de Strygh ac Petrum et Johannem filios Johannis
filii Nicolai de dicta Somkerek, ad quos mortuo praefato Johanne patre
ipsorum causa eiusdem praescripta iuridice exstitit redacta, ex quibus prae-
fatus Johannes de Sombor pro se personaliter et pro annotatis Anthonio,
25 Johanne de Swk et Petro de Strygh cum procuratoriis literis nostris, pro
ipsis vero Petro et Johanne filiis Johannis filii Nicolai propter eorum pueriles
aetates sine literis procuratoriis comparuerit, iuxta continentiam literarum
nostrarum prorogatoriarum super facto contradictionis statutionis quartae partis
possessionum1) Hennengfalwa, Demeterpataka, Wyfalw, Vereseghaz, Birbow,
30 Vingarth, Gergerfaya, Rengenkyrh, Kugfalwa et Benchench vocatarum in
octavis festi omnium sanctorum2) movere habebat coram nobis, de partium
procuratorum voluntate ad octavas festi epiphaniarum domini nunc venturas 8)
duximus prorogandam. Datum in Zenthemreh, octavo die termini praenotati,
anno domini millesimo quadringentesimo decimo.
35 Auf der Riickseite, vom Schreiber der Urkunde : Pro Anthonio filio
Nicolai de Somkerek et aliis intra scriptis contra Michaelem filium Sandor
de Dalya ad octavas festi epiphaniarum domini 3) prorogatoria.
1) Vorlage: possessionis.
2) November 8.
40 3) 1411 Januar 13.

82*

www.dacoromanica.ro
500

1650.
Diakovar 1410 Dezember 13. Konig Sigmund bestatigt far den
Magister Mathias Baldi von Hermannstadt die Urkunde des Comes
Pipo von 1408 Nr. 1613, betreffend ein Haus in Hermannstadt, and
entsagt zu Gunsten des genannten Mathias den dem Konig bezuglich 5
dieses Hauses etwa zukommenden .Rechtsanspriiehen.
Orig. Perg. Archiv der Grafen Teleki, Marosvdsdrhely. Siegel war in weisses
Wachs auf der Riickseite aufgedruckt.
Druck: Barabds Cod. Teleki I, 369.

Von der Kanzlei: Relatio comitis Piponis 10


Themesiensis.
Nos Sigismundus dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et
cetera rnarchioque Brandemburgensis et cetera sacrique Romani imperil
vicarius generalis memoriae commendamus tenore praesentium significantes
quibus expedit universis, quod honorabilis vir dominus Benedictus prae- 15
positus ecclesiae beatae Mariae virginis Albae regalis in nostrae maiestatis
constitutus praesentia, nomine et in persona circumspecti viri magistri
Mathiae Baldi civis civitatis nostrae Cybiniensis exhibuit nobis quasdam
literas patentes viri magnifici Piponis de Ozora Themesiensis et camararum
salium nostrorum regaliiim comitis, fidelis nostri dilecti pendenti sigillo eius- 20
dem maiori et authentico consignatas, de et super facto cuiusdam domus
lapideae in medio dictae civitatis nostrae Cybiniensis per priefatum magistrum
Mathiam cum propriis suis expensis et laboribus constructae seu aedificatae
confectas tenoris subsequentis, supplicans exinde idem nomine quo supra
humili precum cum instantia, ut easdem literas quoad omnes earum con- 25
tinentias, clausulas et articulos ratas, gratas et acceptas habendo nostrisque
literis patentibus verbotenus inseri et redigi faciendo pro ipso magistro
Matbia Baldi suisque heredibus et posteritatibus perpetuo valituras innovantes
omnibus et singulis in eisdem literis contentis nostrum regium benivolum
consensum praebere dignaremur pariter et assensum. Quarum quidem literarum 30
tenor tabs est. (Folgt die Urkunde des Comes Pipo von 1408 Nr. 1613) Nos
igitur iustis et legitimis praefati domini Benedicti praepositi supplicationibus
ante fatis, nostrae maiestati nomine quo supra humiliter porrectis regia benig-
nitate exauditis favorabiliter et admissis praefatas literas omni prorsus vitio
et suspicione carentes, praesentibus de verbo ad verbum 1) sine diminutione 35
et augmento aliquali insertas 2) quoad omnes earum continentias, clausulas
et articulos approbamus et ratificamus eisque nihilorninus et omnibus in
eis contentis et superius specificatis mera auctoritate et potestatis pleni-
tudine ex certaque nostrae maiestatis scientia nostrum regium benivolum
consensum praebuimus gratiose pariter et assensum salvo hire alieno. Et 40
1) b gebessert awn s.
') Vorlage: insertos.

www.dacoromanica.ro
501

nihilominus ut omnem materiam, viam sea occasionem futuris calumniis,


si quae malitia forte instigante adversus praedictum magistrum Mathiam
seu suos heredes aut successores oriri possent, quod absit, penitus obstruamus,
de regia nostra munificentia, de specialis mera muneris nostri gratia prae-
5 dictis addicimus, quod si nostrae maiestati in praedicta domo retroactis
temporibus ius aliquod, quod tamen nobis non constat, quoquo modo corn-
petisset aut competeret de praesenti, idem ius nos eidem magistro Mathiae
et suis heredibus sen successoribus liberaliter resignamus, dantes sibi et
suis successoribus de praedicta domo possidendi, vendendi, locandi, donandi,
10 testandi seu alias disponendi in vita pariter et in morte auctoritate nostra
plenariam potestatem praesentium nostrarum literarum patentium patrocinio
mediante. Datum in Dyakow, in festo beatae Luciae virginis et martyris,
anno domini millesimo quadringentesimo decimo.

1651.
15 Hermannstadt 1411 Januar 3. Mathias Tromenauer von der Basz
und Genossen bezeugen, an den Magister _Nikolaus Jenkwicz ein Haus
in Hermannstadt far 1000 Gulden verkauft, 300 Gulden von dem
genannten Nikolaus bar erhalten und bezuglich des Restbetrages mit
ihm eine Vereinbarung getroffen zu haben.
20 Abschrift: Collectio Rosenfeld, Brukenthat'sches Museum Hermannstadt, nach dem
Orig. Pap. Siegel, in Wachs aufgedritckt, in den Collectaneis Sachsenheimianis.

Ich Mathias Tromenawer van der Basz mit meyn geselleschaft bekenne
offenbar mit desim keginvortigin bryfe alle den, dy yn sen adir heren lesin,
das ich recht und redilich verkoft babe eyn tills 1) of deme Kornmargte bey
25 Unslat Stephan, magistro Nyclo Jenkwicz, of 2) deme Freythofe geheysin,
vmme tusint 1) geldin, II hundert new phenige vor eynen gelden czu czelin,
vrei an alle ansproche, an alien inval, mit bachiis 1) vnd eyn czynshus,3)
das an Endres Sateler ist gelegin, vnd mit alle deme, das der hof beslossin
hat, also is 2) myr dy purger of geantwirt habin an vnser schult wegin,
30 also wir dy ervolget habin mit vnseres herren koniges 4) brife of Servis
Petir, der sich seyn eyn erbin machet. Des hat mir der vorbenannte man
magister Nycolaus dreyhundert geldin gegebin an czwey teylin des huses
in der Hermenstat gelegin, recht vnd redelich mit bereytem gelde, vnd das
oberigo 2) sol her mir gebin an dem selbin huse, wen ich ym vnsers herrn des
35 koniges brife darober bringe. Gegebin in der Hermanstat, in den jaren vnsers
herren tausend virhundert 5) elf jar, an deme Sunabunde na dem jarstage.
1) u mit iibergeschriebenem Hacken.
3) So Portage.
3) Portage: czyns hus.
40 4) *Portage: Koniges.
2) Orig. nach Angabe der Portage: vinhundert.

www.dacoromanica.ro
502

1652.
Hermannstadt 1411 Februar 21. Der Hermannstadter Stuhl be-
glaubigt fur die Gemeinde Meschen die Urkunde der sieben Stuhle
von 1395 Nr. 13 66, betrefrend die Hohe des Beitrags zum Martinszins
der Shale Mediasch und Schelken, sowie betrefrend das Weiderecht. 5

Abschrift: Rudolf Theil und Carl Werner in der Sammlung von Urkunden-
abschriften des Vereins fur siebenbitrgische Landeskunde, nach der Bestlitigungs-
urkunde des Sonigs Sigmund von 1411, Orig. Gymnasialbibliothek Mediasch.

Nos iudices sedis et civitatis Cibiniensis praesentium cum tenore


recognoscimus publice protestando,') quibus expedit universis, quod in 10
nostrum veniens conspectum discretus et devotus vir dominus Valentinus
vitricus 2) ecclesiae villae Muschena, in totius communitatis persona villae
iam dictae Muschena adducens nobis nonnullas patentes literas adiudicatorias
provincialium septem sodium Saxonicalium partium Transsiluanensium et
omni vitio carentes, supplicans nobis humiliter et instanter, ut easdem copiare 15
facere literas dignaremur copiatasque uberiorem ad cautelam cum sigillo
nostri iudicii communire. Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde der
sieben Stale von 1395 Nr. 1366.) Nosque praemissis 8) domini Valentini
suis precibus iustis fuimus inclinati an fuimus4) literas per ipsum nobis
allatas iussimus copiare de verbo, copiatas et rescriptas communire cum testi- 20
monio an vigore praesentium mediante. Datum Cybinii, in vigilia cathedrae 5)
sancti Petri, anno domini millesimo quadringentesimo undecimo.

1653.
Kaschau 1411 Mtirz 11. Konig Sigmund schaltet fib- Johann Verrl,
den Bargermeister von Hermannstadt, und Genossen ein die Urkunde 25
des Hermannstadter Stuhles von 1411 .Nr. 1652 enthaltend die Ur-
kunde der sieben Stiihle von 1395 Nr. 1366 und bestatigt die Ent-
scheidung der sieben Shale, betreffend die Rohe des zum Martinszinse
der Stuhle Mediasch und Schelken seitens der Gemeinde Meschen und
Genossen zu leistenden Beitrages, sowie betrefrend das Weiderecht. 30
Abschrift: Rudolf Theil and Carl Werner in der Sammlung von Urkunden-
abschriften des Vereins fitr siebenbilrgische Landeskunde, nach dem Orig. Perg.
Gymnasialbibliothek Mediasch. Siegel, papierbedeckt, innen aufgedrilckt.

Von der Kanzlei: Commissio propria do-


mini regis. 35
') Vorlage: protestandum.
') Vorlage: vicarius.
3) Romig Sigmund nach Angabe der Vorlage: praemissa.
4) So Ronig Sigmund nach Angabe der Vorlage.
6) Vorlage: kathedra. 40

www.dacoromanica.ro
503

Nos Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac


Hungariae et cetera rex memoriae commendamus per praesentes, quod in
nostrae veniens praesentiam maiestatis fidelis noster providus vir Johannes
dictus Verrl magister civium nostrae civitatis Cibiniensis partium nostrarum
5 Transsiluanarum exhibuit nobis certain literam iudicum sedis et civitatis
Cibiniensis eiusdem patenter emanatam et sigillo eorundem iudicum ab intra
appresso sigillatam et communitam, transsumptive aliam et certam literam
adiudicatoriam provincialium septem sedium Saxonum partium Trans-
siluanarum earundem continentem, supplicans humiliter culmini nostrae
10 maiestatis praefatus Johannes Verll magister civium suo ac praedictorum
iudicum nominibus et in personis, ut adiudicationem, decisionem et statuta
per ipsos indices praedictarum septem sedium Saxonum factas et facta et
in ipsa litera praesentibus inserts latius et clarius descriptas et descripta
ratas et gratas, rata atque grata habendo ad easdem adiudicationem, deci-
15 sionem et statuta, ut ipse Johannes asseruit in favorem duarum sedium
Saxonum videlicet Medies et Schelken, et communitatis villae Muschna
partium principalium 2) ex adverso factas et facta per iudiciarios legitimos
processus regium nostrum consensum dare et praebere dignaremur pariter
et assensum. Cuius literae tenor sequitur et est talis. (Folgt die Urkunde
20 des Hermannstadter Stuhles von 1411 Nr. 1652 mit der Urkunde der sieben
Stiihle von 1395 Nr. 1366) Nos igitur praedictis literis visis et consideratis
et earum continentiis et clausulis attentis et pensatis easdem literas ratas
atque gratas habendo et acceptando supplicationibus praefati Johannis Verll
magistri civium praedictae nostrae civitatis Cybiniensis culmini nostrae
25 maiestatis nominibus quibus supra humiliter oblatis et porrectis tamquam
rationabilibus et iuri consonis admissis et ex regia pietate clementer ex-
auditis ad praedictas adiudicationem et decisionem ac statuta ordine iudiciario
superius descripto per iudices provinciales septem sedium Saxonum partium
Transsiluanarum praedictarum factas et facta regium nostrum consensum
30 dare duximus pariter et assensum praesentiumque damns et praebemus
vigore harum literarum nostrarum patrocinio mediante, quas etiam sigillo
nostro consueto fecimus communiri quasque semper reddi volumus prae-
sentanti. Datum Casschouiae, feria quarta proxima post dominicam Reminis-
cere, anno domini rnillesimo quadringentesimo undecimo.

35 1654.
Kasehau 1411 April 6. Konig Sigmund beauftragt den Kolozs-
monostorer Konvent, bei der Einfahrung Thomas Farkas' de Zdarma
in seine Besitzungen Harinna, Neech und Bylak im Dobokaer Komitat,
Ida im Kolozser und Bani im Thorenburger Komitat mitzuwirken.
40 l) Vorlage: communitatein.
2) Vorlage: partes principales.

www.dacoromanica.ro
504

Datum Cassouiae, feria_secunda proxima post dominicam Ramis-


palmarum, anno domini M. quadringentesimo undecimo.
Eingeschaltet von dem Kolozsmonostorer 'Convent 1411, Orig. Ungar. Landes-
archiv Budapest.

1655. 5

Kaschau 1411 April 14. Konig Sigmund erltisst zu Gunsten der


Stadt Hermannstadt eine Verordnung, betreffend das Verbot gegen die
Ausftbung fremder Gerichtsbarkeit fiber die Hermannstadter und gegen
die Pfeindung ihrer Sachen und Waren, betreffend ferner die An-
hangigmachung von Klagen vor dem Bat von Hermannstadt. 10

Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel, in rotes Wachs, papierbedeckt, innen


aufgedrilckt, derselbe Stempel wie Nr. 1468.

Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hun-


gariae et cetera rex fidelibus nostris universis praelatis, baronibus, comitibus,
castellanis, nobilibus ipsorumque officialibus et tributariis item civitatibus 15
et liberis villis ipsarumque rectoribus iudicibus et villicis praesentes visuris
salutem et gratiam. Gravi ex querela fidelium nostrorum universorum ci-
vium et hospitum civitatis nostrae Cybyniensis terrae nostrae Transsiluanae
sitae 1) nostrae detegitur maiestati, quod cum ipsos seu alterum eorum pro
acquirendis victuum suorum necessariis regni nostri climata perlustrare con- 20
tingeret, quod tune nonnulli vestri in medio forent homines, qui ipsos seu
alterum eorum pro debitis seu offensis aliorum niterentur impedire. Cum
vero iusti pro iniustis et innoxii pro reorum excessibus puniri non debeant
nec aggravari, igitur vestrae fidelitati firmissime praecipiendo mandamus,
quatenus darn, quando et quotiescumque praefatos cives et hospites civitatis 25
Cybyniensis seu alterum eorum cum rebus suis mercimonialibus pro ac-
quirendis victuum suorum necessariis regni nostri climata perlustrantes ad
tenutas, honores, possessiones, districtus, officiolatus seu alia quaecumque
vestrarum iurisdictionum loca pervenire contigerit, ex tune eosdem ad nul-
lius instantiam in personis iudicare seu ad vestro astandum iudicatui corn- 30
pellere necnon ipsorum res et bona arestare seu prohiberi facere nullatenus
praesumatis nec sitis ausi modo aliquali et signanter pro debitis, excessibus
vel offensis aliorum. Si qui enim quidquam actionis seu quaestionis contra
praefatos cives et hospites de civitate Cybiniensi habent seu se habere prae-
tendunt, hi id coram iudice et iuratis civibus civitatis eiusdem legitime pro- 35
sequantur, qui uni clique querulanti ex parte ipsorum concivium omnimodam
satisfactionem ac meri iuris et iustitiae complementum impendere et exhibere
tenebuntur, prout dictaverit ordo iuris. Et aliud facere non ausuri. Praesentes
etiam sigillo nostro solito secreto fecimus cornmuniri, quas post lecturam
semper reddi volumus praesentanti. Datum Cassouiae, feria tertia proxima post 40
festum Paschae domini, anno eiusdem millesimo quadringentesima undecima.
1) Scilicet: in terra nostra Transsiluana sitae.

www.dacoromanica.ro
505

1656.
Kaschau 1411 April 16. Koniq Sigmund richtet an die sieben Stiihle
eine Vermahnung hinsichtlich der dem Kronstadter Distrikt von dem
Konige Sigmund verliehenen Handelsrechte und schaltet die Urkunde
5 dieses Konigs von 1408 Nr. 1625 ein, betreffend den Handel mit Woll-
stoffen, Leinwand, Barchent, feinem Baumwollenstoff und den sonstigen
Gattungen von Tuch, sowie mit alien andern Waren.
Orig. Perg. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, in rotes Wachs, papierbedeckt, innen
aufgedritckt, derselbe Stempel wie Nr. 1468.

10 Von der Kanzlei: Relatio Stiborii vaivodae


per Conradum Schellendorfer facta.
[S]igismundus dei gratia 9 Romanorum rex semper augustus ac
Hungariae et cetera rex fidelibus nostris universis consulibus, iudicibus et
senioribus septem sedium Saxonurn partium nostrarum Transsiluanarum
15 salutem et gratiam. Venientes in praesentiam nostrae maiestatis fideles nostri
Jacobus dictus Colue de Brassouia et alter Jacobus de Brengendorff ac
Heincz de Mergenburg comites ipsorum et communitaturn civitatis et villarum
praedictarum nominibus et in personis exhibuerunt nobis certam nostrarn
literam gratiosam eisdem communitatibus et populis hospitibus et habitatoribus
20 locorum eorundem ex liberalitate nostra regia et ex intentione nostra fir-
mata concessam et sigillo duplici eiusdem nostrae maiestatis impendenti
sigillatam et communitam et super eo emanatam, quod praedicti cives
Brassouienses et ad ipsos pertinentes seu in territorio Brassouiensi et dis-
trictu eiusdem commorantes pannos, telam, barchanum, sindonem et alia
25 genera pannorum tam cum integris peciis quam cum ulna mensurandi, in-
cidendi, vendendi et alias negotiandi et mercandi ac commutandi liberam
babere debeant facultatem, querulose exponentes et narrantes, prod quam-
quam praedicti cives Brassouienses et ad ipsos pertinentes seu in districtu
Brassouiensi commorantes praetactae facultatis gratiam a nostro culmine
30 impetrassent voluissentque de praedicta gratia et facultate eis facta et con-
cessa gaudere ut sperabant, civitates tamen ac oppida et villae partium
nostrarum Transsiluanarum praedictarum signanter civitas seu sedes Cibi-
niensis et ad Elam pertinentes seu in ipsius sedis districtu commorantes
praefatos cives nostros Brassouienses et ad ipsos pertinentes praedicta gratia
35 superius et inferius latius descripta et eisdem civitatitus, oppidis et villis
sufficienter intimata et ad notitiam eorum specietenus deducta uti non per -
misissent 2) nec de illa gaudere vellent permittere9 de praesenti in prae-
iudiciurn dictae nostrae civitatis Brassouiensis et ad illam pertinentium seu
commorantium in eorum districtu, imrno in contemptum et vilipendium
40 regalium nostrorum praeceptorum, de quo non sufficimus admirari. Et quia
1) Baum fitr S leer gelassen. Bis einschliesslich gratia verldngerte Schrift.
3) Vorlage: permisissent.
8) Fehlt in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
506

frustra fuisset et esset fecisse et facere gratiam sett talem dedisse facultatem
ex plenitudine nostrae regiae potestatis fidelibus nostris et regni coronae
humiliter subiectis, nisi per eandem regiam maiestatem, quae commodum
et incommodum rei publicae et utilitatem universorum considerare habet
subiectorum, regnicolae et regni coronae subiecti fideles civitatum, oppidorum 5
et villarum habitatores in suis iuribus et libertatibus huiusmodi seu gratiis
et praerogativis favorabiliter conserventur, fidelitati igitur vestrae firmissimo
regio damns sub edicto mandantes, quatenus si praemissis ut nobis exponitur
veritas suffragatur, a modo et in antea praefatos cives nostros Brassouienses
et ad ipsos pertinentes seu in districtu Brassouiensi commorantes in yen- 10
ditione, emptione, commutatione, mensuratione et incisione pannorum, telarum,
barchanorum, sindonum et aliorum generuni pannorum nequaquam impedire
vel prohibere publice vel occulte per vos vel submissas personas debeatis
seu praesumatis modo aliquali, sed attento et considerato quod haec fuit
et est nostra intentio firmata, quod praedicti cives nostri Brassouienses et 15
ad ipsos pertinentes seu in districtu Brassouiensi corinnorantes, quemadmodum
superius et inferius est descriptum, plenam et liberam habeant et habere
debeant facultatem, de huiusmodi gratia et indulto pacifice gaudere per-
mittatis, si indignationem nostram gravissimam evitare velitis in vestris
personis et rebus. Alioquin commisimus et serie praesentium committimus 20
fideli nostro magnifico viro Stiborio vaivodae Transsiluano et eius vicevai-
vodae nunc constituto et in futurum constituendo, ut vos vestrasque cora-
munitates et singulas personas nostris regiis praeceptis se obtemperare nolentes
vestris gravaminibus atque damnis artius constringat et compellat. Tenor
vero Iiterae, de qua superius fit mentio, sequitur et est talis. (Folgt die 25
Urkunde des Konigs Sigmund von 1408 Nr. 1625.) Praesentes etiam sigillo
nostro minori consueto fecimus communiri, quas semper reddi volumus
praesentanti. Datum Cassouiae, feria quinta proxima post festum Paschae,
anno domini millesimo quadringentesimo undecimo.
Unter dem Siegel in zwei Zeilen: [Relatio Stiborii vaivo]dae 1) Trans- 30
siluani 12) [per Conradum Schelle]ndorfer8) facta.
Auf der Riickseite, von gleichzeitiger Hand: Priilegium ut Brasso-
nienses habeant libertatem vendendi, emendi pannos cum ulna similiter de
septem sedibus met.

1657. 35

1411 Mai 6. Das Grosswardeiner Kapitel bezeugt, dass Ladislaus


Ghereb de Wingarth gegen die von Johannes de Zwk and Genossen
vorgenomniene Besitzergreifung von einem Teile von Wingarth Bin-
sprache erhoben hat.
1) Schrift vom Siegel verdeckt, 2.09 Centimeter breit. 40
3) Zweite Zeile.
3) Schrift vom Siegel verdeckt, 2.04 Centimeter.

www.dacoromanica.ro
507

Datum feria quarta proxima post festum inventionis sanctae crucis,


anno domini millesimo quadringentesimo undecimo.
Auf der Rdckseite, von einer Hand des 15. Jahrhunderts: Daz vorbot
of Wingardkirg.
5 Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, spitzoval, in weisses Wachs
auf der Riickseite aufgedriickt.
Regest: Fejer Codex XI, 485,

1658.
1411 Juni 2. Konig Sigmund bekreiftigt fur die Marktgemeinde
10 Winz und Burgberg die Urkunde des Konigs Sigmund von 1393
Nr. 1308, betreffend die Befreiung der genannten Marktgemeinde
von der Machtbefugnis und Gerichtsbarkeit des Woiwoden, betreffend
ferner ihre Vereinigung mit den sieben Stialen, das Becht zur Wahl
und Absetzung des Richters, die nicht mehr zur Einhebung gelangende
15 Maui fur die Maroschbrucke und die an den Konig zu entrichtende
Abgabe von 35 Mark Silber.
Eingeschaltet als erstes Insert von dem Konige Sigmund 1435 und mit dieser
Urkunde von dem Konige Ferdinand 1552, Orig. Hermannst. Archiv.

Sigismundus l) dei gratia Hungariae, Dalmatiae, Croatiae, Ramae,


20 Seruiae, Gallitiae, Lodomeriae, Cumaniae Bulgariaeque rex, marchio Brandem-
burgensis, sacri Romani imperii archicamerarius necnon Boemiae et Lucem-
burgensis heres omnibus Christi fidelibus tam praesentibus gum futuris
praesens scriptum inspecturis salutem in omnium salvatore. Circumspecta
regiae dignitatis animadversio, cuius proprium est in multitudine populorum
25 gloriari, solet suis subditis ilia semper gratiose concedere, ex quibus eorum
augetur numerus, et opum ubertate profluentes ad fidei ferventioris zelum
excitantur. Proinde ad universorum tarn praesentium gum futurorum no-
titiam harum serie volumes pervenire, quod fidelis noster vir providus
magister Michael literatus civis et inhabitator oppidi nostri Alsowyncz vocati
30 sua necnon universorum civium populorumque et incolarum in eadem Also-
wyncz et Borpergh residentium in personis nostrae claritatis veniens in con-
spectum exhibuit nobis quasdam literas nostras patentes priori minori secreto
alias ex causis et rationibus legitimis per nos confracto et permactato sigillo nostro
consignatas, quibus mediantibus ipsum oppidum nostrum regale Alsowyncz
35 et Borpergh appellatum, in partibus nostris Transsiluanensibus habitum, ex
utraque parte Morusii sit= eiusdemque oppidi incolas a potestate sea iuris-
dictione vaivodarum earundem partium ipsorumque officialium pro tempore
constitutorum eximendo ad instar aliarum civitatum septem sedibus nostris
Saxonicalibus subiectarum modo et ordine infra scriptis libertasse dignoscirnur,
40 0 Kleine verliingerte Schrift.

www.dacoromanica.ro
508

tenoris infra scripti. Supplicans exinde idem magister Michael literatus sua
et in personis quibus supra maiestati nostrae humiliter et devote, ut easdem
literas nostras ratas, gratas et acceptas habendo nostrisque literis privile-
gialibus verbotenus inseri faciendo pro ipsis civibus et populis nostris eorurnque
heredibus et posteritatibus universis innovando perpetuo valituras dignaremur 5
confirmare. Quarum tenor talis est (Folyt die Urkunde des KOnigs Sigmund
von 1393 Nr. 1308.) Nos 1) igitur humillimis et devotis praefati magistri
Michaelis supplicationibus ante fatis per eum suo et nominibus quibus supra
nostrae subjective oblatis maiestati regia benignitate exauditis et clementer
admissis praefatas literas nostras patentes non abrasas, non cancellatas nec 10
in aliqua earum parte suspectas sed omni prorsus suspicionis vitio carentes,
immo merae et sincerae veritatis integritate praepollentes praesentibusque
de verbo ad verbum sine diminutione et augment° aliquali insertas quoad
omnes earum continentias, clausulas et articulos acceptamus, approbamus
et ratificamus, eas nihilominus requirentibus fidelitatibus et fidelibus obsequiis 15
praefatorum civium hospitum et incolarum nostrorum de Alsowyncz et Bor-
pergh per eos nobis et sacro nostro regio diademati locis et temporibus
opportunis constanter exhibitis et impensis simul cum praemissa exemptione
et libertatione aliisque omnibus et singulis superius in earundem literarum
tenore limpidius explicatis mera auctoritate regia et potestatis plenitudine 20
ac ex certa scientia nostrae maiestatis de consensu serenissimae principis
dominae Barbarae reginae consortis nostrae carissimae, praelatorum etiam
et baronum nostrorum consilio praematuro ac uniformi decreto eornndem,
non obstante decreto per nos ulna cum praelatis et baronibus ac potioribus
regni nostri proceribus alias super exhibendis inter cetera literis nostris 25
signanter praenarrato sigillo nostro priori ut praedicitur permactato munitis 2)
et consignatis usque certum tempus in ipso decreto expressum et jam elapsum
edito dictarumque literarum nostrarum patentium ex tune non exhibitione
elapso tempore 2) huiusmodi, in earum vigore plene relinquendo pro praefatis
civibus hospitibus et incolis nostris de Alsowyncz et Borpergh ipsorumque 30
heredibus et posteritatibus universis innovantes perpetuo valituras con-
firmamus praesentis scripti nostri patrocinio mediante. In cuius rei me-
moriam firmitatemque perpetuam praesentes concessimus literas nostras
privilegiales pendentis et authentici sigilli nostri novi duplicis munimine
roboratas. Datum per manus reverendi in Christo patris domini Eberhardi 35
episcopi Zagrabiensis, aulae nostrae sum mi cancellarii fidelis nostri dilecti, anno
domini millesimo quadringentesimo undecimo, quarto Nonas Junii, regni
autem nostri anno vigesimo tertio. Venerabilibus in Christo patribus Joanne
Strigoniensi, Andrea Spalatensi, altero Andrea Ragusiensi archiepiscopis, Colo-
censi et Jadrensi sedibus vacantibus, eodem domino Eberhardo Zagrabiensi, 40
Andrea Varadiensi, Stephano Transsiluano, Stiborio Agriensi, Joanne Quinque-
ecclesiensi, Benedicto confirmato Boznensi electis, Joanne Jauriensi, Philippo
i) _Kleine verhYngerte Schrift.
2) Vorlage: minutis.
3) Vorlage: elapsi temporis. 45

www.dacoromanica.ro
509

Vaciensi, Dosa Chanadiensi, Hincone Nittriensi, Ladislao Tininiensi et Thoma


Seniensi ecclesiarum episcopis ecclesias dei feliciter gubernantibus, Vespri-
miensi, Sirmiensi, Traguriensi, Sibinicensi, Nonensi, Scardonensi, Makarensi,
Pharensi et Corbauiensi sedibus vacantibus. Necnon magnificis viris Nicola()
5 de Gara regni Hungariae praedicti palatino, Stiborio de Styborych vaivoda
nostro Transsiluano, comite Simone de Rozgon iudice curiae nostrae, comite
Karulo de Korbauia Dalmatiae et Croatiae regnorum praedictorum, Ladislao
et Emerico filiis quondam Bartholomei de Wylak Machouiensi banis, totius
Sclauoniae et Zewriniensis banatuum honoribus vacantibus, Joanne Bubek de
10 Pelseucz tavernicorum, Joanne filio Henrici de Thamassy ianitorum, Joanne
Groff de dicta Corbauia dapiferorum, Joanne filio Gregorii de Alsan pincer-
narum, Petro Cheh agasonum nostrorum magistris et Christophoro comite
nostro Posoniensi aliisque quampluribus regni nostri comitatus tenentibus
et honores.

15 1659.
Hermannstadt 1411 Juni 3. Die sieben Stiihle sprechen den Co-
mites von Botberg die am Hochrech gelegenen Miihlenplatze, Miih len
and Miihleneinkiinfte zu.
Eingeschaltet von den sieben Stith len 1452, Orig. Hermannst. Archiv. Ab-
20 schrift: Karl Sigerus (f 24. Juli 1868) nach einer Abschrift Martin Georg Hir-
ling's in der Swum lung von Urkunden-Abschriften Joseph Andreas Zimmermann's
(t 19. Mai 1897); vergleiche Vereinsarchiv Neue Folge XIX, 116. 117. Die Liicken
der Vorlage sind nach Karl Sigerus a. a. 0. erganzt.
Druck: Vereinsarchiv Neue Folge XXI, 347.

25 In nomine domini amen. Videntes ad expergentiam, quae vera ')


est magistra et securiter nos inducit, quod acta hominum legitima in aevum
recordium radicanda festinanter evanescunt, nisi securae fidei cum testimoniis
ac cum literis debite, iuridice sigillatis firmissime muniantur. Hine est quod
nos iudices, iurati consules universi quoque septem sedium Saxonicalium
30 partis Transsiluanae seniores memoriae commendantes significamus praesen-
tium cum tenore quibus expedit universis, quod nobis simul constitutis in
nostro generali colloquio in quatuor temporibus post festa Penthecostes anni
praesentis 2) celebrato in nostri proficiscentes conspectum providi viri et le-
gales 8) comites de Ruftomonte cum ipsis adducendo duodecim seniores bene
35 meritos de eadem Ruffomonte, qui seniores pro se et tots communitate villae
iam dictae significando retulerunt, quod molendini locus iuxta litus, quod
vulgariter Hochrech appellatur, sive eiusdem loci molendinum, si sit ibidem
positum, ad eosdem comites pertiuuisset et pertinere debet iure hereditario
cum aqua fluente ad idem molendinum. Et si plura iuxta, eandem aquam
40 ad iam dictum molendinum meantem in praedicto territorio construerentur
1) Vorlage: ver.
3) Juni 3.
3) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
510

molendina, quarta omnium aliorum molendinorum ad ipsos comites praeli-


batos spectare deberet, illis tamen conditionibus annexis, quod labores ad
eadem molendina constructa vel aedificanda concernentes quilibet emus')
videlicet comites sicut villani aequales debent sufferre labores,') sed molares
et ferramenta ad eadem molendina spectantia et aliae res emptae vel emendae 5
etiam aequali modo persolvi debent pariter et teneantur. Quare nos auditis
relationibus et recognitionibus hominum praelocutorum praemissa ut prae-
fertur molendinorum loca cum ipsis molendinis et cum eorum omnibus
fructibus et emolimentis ab eisdem proveniendis praenarratis comitibus et
eorum successoribus successorumque posteris universis [adiudicav]imus immo 10
adiud[icamus perpetue, et eosdem circa praenarrata irrevocabiliter volumus
conservari prae]sentium cum vigore. In huius recognitionis testimonium
praesentes contul[imus literas nostri minoris sigilli appressionis munimine
roboratas. Datum Cybinii, feria quarta quatuor temporum proxima post festa
Penthecostes, anno domini millesimo quadringentesimo undecimo.] 15

1660.
1411 Juni 18. Der Kolozsmonostorer Konvent schaltet die Ur-
kunde des Konigs Sigmund von 1411 Nr. 1654 ein und bezeugt, class
Thomas Farkas de Zezarma in seine Besitzungen Harinna, Neech und
Bylak im Dobokaer Komitat, Ida im Kolozser und Bani im Thoren- 20
burger Komitat feria quarta proxima ante festum sanctae trinitatis
eingefiihrt worden ist.
Datum sedecimo die diei introductionis et statutionis praenota-
tarum, anno domini millesimo quadringentesimo undecimo supra ditto.
Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel war angehangt. 25

1661.
Hermannstadt 1411 Juli 10. Urkunde der sieben Stiihle, consulum
et iuratorum civium septem sedium Saxonicalium adiudicatoria (sci-
licet: litera), des Inhalts, quod cum litis materia fuisset exorta et
ventilata inter reverendum patrem abbatem ac totum conventum de 30
Caudelis ab una ac inter populum et hospites de Heltha de et super
monte sancti Michaelis cum ecclesia in ipsius montis cacumine si-
tuata et pro unius territorii spatio contigue ipsorum Helthenensium
situatis ac una, silva, in eorundem consulum praesentiam praetactae
ambae partes veniendo literas ipsorum exhibuissent. Uncle iidem con- s5
1) So Vorlage.
1) Juni 3.

www.dacoromanica.ro
511

sules et iurati cives visis praedictarum partium literis et iurisdic-


tionibus deum et eius iustitiam prae oculis habendo praetactis literis
ipsorum Helthenensium cassatis et in nihilum redactis praelibatum
montem et eiusdem montis ecclesiam, silvam ac territorium praetactae
5 ecclesiae et conventui de Candelis iuxta continentias dictarum literarum
regalium (scilicet: Andreae regisl)) ipsis demonstratarum adiudicassent
perpetue et irrevocabiliter possidenda, ipsos autem Helthenenses in
hac parte pronunciassent totaliter superatos.
Cibinii feria sexta proxima ante festum beatae Margarethae
10 virginis, anno domini millesimo quadringentesimo undecimo
Erwahnt von dem Judex curiae Comes Ladislaus 1469, Orig. Hernzannst. Archiv

1662.
Gran 1411 Juli 29. Konig Sigmund beauftragt das Weissenburger
Kapitel, bei der Einfiihrung Michaels filius Salamonis de Nadasd in
15 die demselben verliehene Besitzung Zenthlazlo mitzuwirken.
Datum Strigonii, sub solito nostro sigillo, feria quarta proxima
post festum beati Jacobi apostoli, anno domini millesimo quadrin-
gentesimo undecimo.
Die _Einfiihrung erfolgt laut Bemerkung auf der Ruckseite: in
20 festo beati Augustini confessoris.9
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, war in rotes Wachs
auf der Ruckseite zum Verschluss aufgedruckt.

1663.
1411 August 1. Das Weissenburger Kapitel bezeugt, dass Marga-
25 retha, die Schwester Johann Greb's de Wingarth, gegen den von ihrem
Bruder durchgefahrten Verkauf ihres Besitzes in terra Saxonicali vide-
licet in Kelnek et Dyznyoyo an die Gemeinden Kelling and Heltau
Einsprache erhoben hat.
Datum in festo beati Petri apostoli ad. vincula, anno domini Hu°
30 quadringentesimo undecimo.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, war in weisses Wachs
auf der .Ritckseite aufgedritckt.

1) Vergleiche Nr. 38.


') August 28.

www.dacoromanica.ro
512

1664.
Ofen 1411 September 14. Konig Sigmund befiehlt den sieben
Stah len, ihren gegen die Gemeinde Stolzenburg gefallten Urteilsspruch,
betreeend die Streitsache zwischen der letztern und zwischen der Ge-
meinde Grossscheuern, durchzufahren. 5

Orig. Perg. Evangel. Kirchenarchiv Augsb. Bek. Grossscheuern. Siegel, in rotes


Wachs, papierbedeckt, innen aufgedriickt, derselbe Stempel wie Nr. 1468. Ab-
schrift aus der su'eiten Beilfte des 15. Jahrhunderts Pap., ebendaselbst, von dem-
selben Schreiber geschrieben wie die ebendaselbst befindlichen Abschriften der Ur-
kunden des Eonigs Mathias von 1464 und der sieben Stithle von 1464. 10

Von der Kanzlei; Commissio propria do-


mini regis.
Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hun-
gariae et cetera rex fidelibus nostris comitibus, iudicibus, iuratis consulibus
et senioribus septem sedium Saxon= et hospitum partium nostrarum Trans- 15
siluanarum salutem et gratiam. Vidimus ex continentiis literarum vestrarum
iudicialium et aliarum facta infra scripta tangentium culmini nostrae ma-
iestatis exhibitarum, quomodo dudum inter communitates villarum nostrarum
Magni horrei et Stolczenberg vocatarum occasione certi territorii quaestionis
materia suborta et causa diutius ventilata per reambulationem metarum con- 20
suetam et alia rationabilia documenta iudicialiter et decisive ipsum terri-
toriurn cum suis iuribus et pertinentiis non ad communitatem villae Stolczen-
berg sed Magni horrei pertinuisse et pertinere sufficienter compertum fuisse
et ipsam adiudicationem rationabilem et iuri consonam poena decem mar-
carum argenti firmatam et vallatam fuisse. Et nunc sicut nobis pro parte 25
dictae communitatis de Magno horreo querulose exstitit relatum, praedicta
cornmunitas de Stolczenberg de adiudicatione et decisione quaestionis huius-
modi et causae praetactae minime contenta et poenam praedictam decem
marcarum continuo incurrendo in vilipendium decisionis et parvipensionem
adiudicationis praetactae violenter et nullius iudicis auctoritate invocata nec 30
iustitia implorata praedictum territorium, super quo quaestionis materia ex-
stitisset1) suborta, sibi usurpare et indebite vendicare niteretur 2) et labo-
raret 3) in ipsius communitatis de Magno horreo praeiudicium suique iuris
dispendium et gravamen. Et quia regia maiestas quoslibet suns fideles in
ipsorum iuribus, libertatibus, privilegiis et consuetudinibus laudabilibus et 35
approbatis indemniter vult conservare, fidelitati igitur vestrae tirmissimo
nostro regio damns sub edicto mandantes, quatenus si est ita ut nobis re-
fertur praetactam poenam decem marcarum a praedicta communitate de
Stolczenberg si quam incurrerunt incompassibiliter recipiendo praedictam
communitatem de Magno horreo iuxta vim et formam literarum vestrarum 40
2) extitit vom Schreiber der Eanzleibemerkung geandert in: extitisset.
2) nititur vom Schreiber der Sansleibemerkung getindert in: niteretur.
3) laborat vom Schreiber der Kanzleibemerkung geandert in: laboraret.

www.dacoromanica.ro
513

iudicialium et aliarum causarn tangentium praedictam in suis iuribus et con-


suetudinibus rationabilibus ') manutenere fideliter et defensare debeatis odio,
amore et favore postergatis. Alioquin commisimus et serie praesentium com-
mittimus fideli nostro magnifico viro Stiborio vaivodae Transsiluano aut eius
5 vicevaivodae nunc constitute et in futurum constituendo, ut vos ad faciendum
praemissa vestris gravaminibus atque damnis artius constringat et compellat.
Secus gratiae nostrae sub obtentu nequaquam facere ausuri. Praesentes etiam
sigillo nostro solito fecimus communiri, quas post lecturarn semper reddi
volumus praesentanti. Datum Budae, in die festi exaltationis sanctae crucis,
10 anno domini millesimo quadringentesimo undecimo.
Unter dem Siegel: Commissio propria domini regis.

1665.
1411 November 3. Das Grosswardeiner Kapitel bezeugt, dass
seitens des Abtes Henricus und des Konventes von Kolozsmonostor Ein-
15 sprache erhoben worden ist, betrdend zwei Besitzungen, Teremi, ferner
Apathy, Halwelagen, Grosslasseln, Grossalisch, Pruden, Dunnesdorf und
Wurmloch.
Orig. Pap. Katholisches Pfarreiarchiv Klausenburg. Siegel, spitzoval, war in
weisses Wachs auf der Rtickseite aufgedriickt. Rechte Seite der Urkunde mit
20 dem Anfang der sieben ersten Textzeilen abgerissen.
Regest: Tortenelmi hi,. 1896, 733.

[Nos] capitulum ecclesiae Waradiensis significamus tenore prae-


sentium quibus expedit universis, quod [religi]osus vir frater Andreas custos
monasterii beatae Mariae virginis de Clusmonstra in personis domini [Henri]ci
25 abbatis ac totius conventus monasterii eiusdem ad nostram accedendo prae-
sentiam per modem [protes]tationis nobis significare curavit, quod quaedam
possessiones monasterii ipsorum videlicet duae Teremi, [Apa]thy, Naghod-
wylag, Zenthlazlo, Zewles, Prod, Darius et Barlak 2) nuncupatae in partibus
[Tran]ssiluanis existentes per potentiam occupatae exstitissent et existerent
30 de praesenti in praeiudiciurn [mo]nasterii et conventus ipsorum et gravamen.
Uncle facta protestatione vice et nomine praenominati domini Henrici abbatis
ac conventus monasterii eiusdem prohibuit universos et singulos occupatores
et detentores memoratarum possessionmn ipsorum testimonio praesentium
mediante. Super quo literas nostras protestatorias et prohibitorias petiit
35 emanari, quas nos concessimus communi iustitia suadente. Datum tertio die
festi omnium sanctorum, anno domini millesimo quadringentesimo undecimo.
1) rationabilibus vom Schreiber der Kanzleibemerkung hinzugefiigt.
2) Gebessert aus: Baylak.

Urkundenbuch III. 33

www.dacoromanica.ro
514

1666.
1411 Dezember 1. Martin Chraus von Hermannstadt in Sieben-
biirgen verpflichtet sich gegenieber Christian Pfanczagel, dem Burger
zu Wien, fur Gewand 10711,,Ungrische Gulden bis 13. illarz 1412
zu zahlen. 5

Amtliche Abschrift nach dem Orig. Perg. K. u. k. Haus-, Hof- und Staatsarchiv
in Wien. 2 Siegel, griines Wachs in IV achsschitssel, angehtingt, ohne Angabe des
Befestigungsstoffes. Siegel 1) weist einen dreieckigen Wappenschild und eine Urn-
schrift in gothischer Minuskel auf. Schreigbalken, zwei, im Fe lde des Schildes;
Hufeisen, dna, im Felde des obern, und Hufeisen, drei, im Felde des untern 10
Balkens.Von der Umschrift erhalten: t sigill, ferner Fridrici x de x Afpach x Vergleiche
die Abbildung Hartmann-Franzenshuld Geschlechterbuch 46 Figur 37, ferner die
Beschreibung Uhlirz Regesten aus dem Archive der Stadt Wien I, 443. Siegel 2)
weist einen dreieckigen Wappenschild und eine Umschrift in gothischer Minuskel
auf. Hand, zwei Ahren und ein gestieltes Kreuz haltend, ferner Wulst, halbmond- 15
formig und each unten offen, caber die Stiele der Ahren und des Sreuzes gelegt,
im Felde des Schildes. Die Umschrift lautet: t sigillyrn . Jorg . Hagan. Der in
der vorliegenden Urkunde erwdhnte Terrain mittervasten, welcher als Mittwoch vor
Latare auf den 9. Mars 1412 feint, wurde mit Racksicht darauf, class die Urkunde
in Wien ausgefertigt worden ist, entsprechend dem fur Wien bezeugien Kanzlei- 20
gebrauche als Bezeichnung des Sonntags Latare aufgefasst und zum 13. Mars 1412
angesetzt. Vergleiche Uhlirz Regesten aus dem Archive der Stadt Wien I, 437.

Ich Mert Chraws von der Hermanstat in Sibenbargen vnd all mein
erben vergechen offenleich mit dem prief, das wir vnuerschaydenleich gelten
sullen dem erbern mann Christan dem Phanczagel pfrger ze Wienn vnd 25
seinen erben vmb gwant hundert galdein vnd achthalben galdein guter
newr Vngrischer galdein die gib vnd geb sein, der wir') sy oder wer vnsan
irer1) stat mit dem prief mant, vnverczogenleich richten vnd wern sullen
za mittervasten die schierist chumbt.2) Tan wir des nicht, swas sy denn
derselben galdein furbas schaden nement, dacz Kristen oder dacz Juden 30
oder wie der schad genant 1st, das it airier, der den prief zaigt, vngesworn
gesprechen snag, denselben schaden mitsambt dem haubtgut sullen wir in
gentzleich ablegen vnd widerchern. Das Men wir in ze laisten mit vnsern
trewn an alles geuer. Sy sullen auch haubtgut vnd schaden haben auf Irns
vnuerschaydenleich vnd auf allem vnserm gut, das wir haben in dem lannd 35
ze Vngern oder wo will es haben inner lanndes oder atisser lanndes, es
sey eribgat oder varund gat, wie das genant ist, dauon in die lanndes
farsten, in der lannden Imser gater gelegen sind, oder wer irn 1) gwalt hat,
an farbot vnd an chlag phannt antwurten sullen, wo sy darauf zaigent,
wenn sy des nach dem egenannten tags) nicht lenger enpern wellent, als 40
uerr das sy des vorgenannten irs geltes haubtgats vnd schadens gancz vnd
gar verrichtet vnd gewert werden, wir sein lembtig oder tod. Vnd sol vns
chain freyung noch freyprief dawider nicht schermen noch helffen in dhain
2).Der Normalschaft von i ist mit zwei ubergeschriebenen Punkten versehen.
2) 1412 Mars 13. 45

www.dacoromanica.ro
515

weyse. Vnd wannd ich obgenannter Merl Chraws selber aigen insigil nicht
han, darumb so gib ich far mich vnd far all mein erben in den prief ze
einem warn vrchund der sach versigilten mit der zwair 1) erbern mannen
insigiln Fridreichs von Aschpach die czeit des rates der stat ze Wienn vnd
5 lanntschreiber in Osterreich vund Jorgen des Hagen purger ze Wienn, die
ich des fleissichleich gepeten han, das sy der sach geczewgen sind mit
irn 1) insigiln in an schaden. Darunder ich mich verpind mit meinen trewn
an geuer alles das stet ze haben, das vor an dem prief geschriben stet, der
geben ist nach Kristi gepurt vierczehenhundert jar darnach in dem aindleften
10 jar, des neachsten Erichtags nach sand Andrestag des zwelifpoten.

1667.
Ofen 1412 Januar 14. Konig Sigmund richtet an den Papst
Johann XXIII zu Gunsten der Pfarrgeistlichkeit Siebenbiirgens ein
Bittgesuch, betreffend die Befreiung der Pfarrer von der Abgabe der
15 Halfte ihres Einkommens. .

Orig. Perg. Evangel. Kapitelarchiv Augsb. Bek. Hermannstadt. Siegel, schad-


haft, rued, in rotes Wachs auf der Bitelcseite zum Verschluss aufgedriickt. Unischrift
in gothischer illinuskel. Adler im Siegelfelde.
Bruchstiick : Vereinsarchiv Neue Folge III, 428. Densusianu Documente 491.

20 Sanctissime pater et domino reverendissime. Exacti temporis anti-


quitas fidelis edocet et describit, quod divi et catholici reges Hungariae
praedecessores nostri partes Transiluanas, quae promiscuarrun gentium et
linguarum 2) nobilium videlicet Hungarorum, Saxonum et Siculorum et etiam
cohabitantium Valachorum an aliorum schismaticorum permixtae dignos-
25 cuntur, eo magis prae ceteris regionibus sibi subiectis suae potentiae clipeo
protexerunt, quo magis potioribus saltirn propter incredulorum viciniam
egere conspexerunt, easque 3) multis et immensis libertatibus multifarie in
temporalibus et ecclesiasticis ampliarunt, et nihilominus in suis munificentiis
erga illas4) immensitatem solam pro mensura ponentes praesertim ad con-
30 futandam vicinorum schismaticorum et incredulorum insaniarn clementi
affectu eas prosecuti fuere. Clamant autem mine ad aures nostras earundem
partium ecclesiae, clarnat multitudo nobilium et incolarum de imminenti
onere censurae ecclesiasticae, qua occasione mediorum fructuurn sentient
se en acerbius molestari, quo nova et inaudita in illis partibus saltim a
35 plebanis parochialium ecclesiarum temporibus modernis insurgit exactio.
Nam pater sancte revera maiores natu et nobiles partium earundem vix
umquam vel de raro contingenti ad ecclesias parochiales sub tenutis eorum
existentes patiuntur pro vero pastore animarum ipsorum canonice institui
1) Der Normalschaft von i ist mit mei Ubergeschriebenen Punkten versehen.
40 2) Vorlage: liguarurn.
3) Vorlage: eosque.
4) Vorlage: illos.
33*

www.dacoromanica.ro
516

sacerdotes, sed inolevit ut habeant tamquan mercenaries ad sui libitum pro


tempore conductos. Arbitrantur denique quod nervus libertatis eorum per
huiusmodi mediorum fructuum solutionem, quam laici incolae suam potius
quam ecclesiasticarum personarum reputant et contendunt, penitus rum-
peretur, et quasi per bane ab eadem 9 lapsa eorum posteritas plurima dis- 5
pendia comportaret, sicque secundum praescientiam futurorum per ipsos pro
evitanda nova solutione huiusmodi clero terribiliter inhibendo firmaverunt
omnino se opponere velle, et multus murmur ac querela circumstrepit inter
ipsos, scandala quoque et maximae delusiones schismaticorum et incredulorum
undique ipsis insultantium, quasi eorum presbyteri maiori quam Christianorum 10
gaudeant immunitate, quia nusquarn sic exactionarentur. Et plerique tam-
quam rudes et simplices in populo ipso in diversa molimina propterea
rapiuntur et velut nutantes per devia vagantur, ut molem effugiant grava-
minum impositorum, allegantes quomodo progenitores eorum de bonis patri-
monialibus ad laudem et gloriam divini nominis et sanctorum ecclesias 15
fundavere ac dotavere, ut bona seu proventus earum ad alia praeterquam
ad divinum cultum converti non deceat, quia ex hoc ministrorum eccle-
siasticorum sub debita moderatione obsequentium numerus inibi diminueretur
pariter et cultus divinus, et consequenter basilicarum et templorum schis-
maticerum prope eos existentiurn praerogativa quadam videretur conditio 20
anteferri. Porro pater beatissime, tanto debent praedictarum divorum regum
exempla efficacius nos mouere ad imitationern, quanto praeconia fame eorum
laudabilis quasi traduce quodam in nos propagantur immo sic in nobis
horum prosecutionem exigunt, ut libertatum earundem defensio, a nobis
quasi debitum hereditarium exigatur. Quocirca sanctitati 2) vestrae 2) obnixe 25
supplicamus et quaesumus, quatenus circumstantiis tanti discriminis deliberate
pensatis et animarum periculis, quae ex pertinacia multitudinis populorum
imminent, utilitati partium praedictarum paterna providentia et mansuetudinis
benignitate salubriter consulentes, ne huiusmodi novitas et mediorum fructuum
solutio praesertim a plebanis parochialibus in dictis partibus ut praelibatur 30
inaudita de novo nostris temporibus insurgat, dignetnini inhibere precum
nostrarurn obtentu, committereque et mandare reverendissimo in Christ()
patri et domino, domino Brandae cardinali Placentino9 et apostolicae sedis
legato, ut ipse sententias et processus, quas et quos propterea adversus
populum et clerum partium praedictarum tulit et promulgavit aut sui col- 35
lectores vel subcollectores dictorum mediorum fructuum tulerunt et promul-
garunt, tollat et revocet ac tollere et revocare faciat et de ceteris grava-
minibus occasione praevia inferendis supersedeat et abstineat prorsus et
omnino. In quo pater beatissime singularissimam nobis gratiam facietis. Per-
sonam vestram sanam et incolumem conservet et muniat per tempera longiora 40
altissimus in excelsis regimini ecclesiae sanctae suae. Datum Budae, quarto-
decimo die mensis Januarii, anno nativitatis domini millesimo quadringen-
') Scilicet: libertate.
') Vorlage: a. v._
3) Vorlage: Placen. 45

www.dacoromanica.ro
517

tesimo duodecimo, regnorrun nostrorum Hungariae et cetera anno vicesimo


quint°, Romanorum vero secundo.
Sigismundus dei gratis Romanorum
Sancti tatis ') vestrae ') devotes fili us rex semper augustus 2) ac Hungariae
5 et cetera rex reverentiam ad 3) de-
vota pedum oscula beatorum.
Von der Kanzlei in zwei Zeilen: Ad man-
datum domini regis. 4) Johannes 5) prae-
positus sancti Stephani.
10 Auf der Riickseite Adresse: Sanctissimo in Christo patri et domino,
domino Johanni divina providentia sacrosanctae Romanae ac universalis
ecclesiae summo pontifici domini nostro reverendissimo.

1668.
Szentimre 1412 Januar 20. Ladislaus, Vizewoiwode von Sieben-
15 bargen, vertagt die Verhandlung der Streitsache zwischen Michael
Vas von Szentegyed einerseits und Ladislaus, dem Sohne Levkus von
Szentegyed, und Genossen andererseits.
Orig. Pap. Archly der Gmfen Wass, Czege und Photographic Hermannst.
Archie. Siegel, rund, war in weisses Wachs auf der RtIckseite aufgedrilckt.

20 Nos Ladislaus de Nadab vicevaivoda Transsiluanus damus pro me-


moria, quod causam, quam Michael dictus Vas de Zentheged, pro quo Johannes
similiter dictus Vas de eadem cum procuratoriis literis nostris astitit, contra
Ladislaum filium Levkus, Andream, Anthonium necnon Petrum filium Nicolai
de dicta Zentheged, pro quibus Blasius de Clusvar similiter cum procuratoriis
25 literis nostris 6) comparuit, iuxta continentiam literarum nostrarum proro-
gatoriarum et religiosi conventus de Clusmanastra citatoriarum super factis
in quibusdam aliis literis dicti7) conventus similiter citatoriis contentis in
octavis festi epiphaniarum domini 8) movere habebat coram nobis, de partium
procuratorum 9) voluntate ad octavas festi beati Georgii martyris nunc
30 venturas1°) duximus prorogandam. Datum in Zenthemreh, octavo die termini
praenotati, anno domini M CCCC duodecimo.")
5) Vorlage: a. v.
1) Ende der ersten, mit Sigismundus einsetzenden Zeile send Beginn der zweiten,
mit ac einsetzenden
35 3) So Vorlage. Richtig wahrscheinlich: ac.
4) Zweite Zeile.
6) Vorlage: Jo.
9) Uber der Zeile nachgetragen.
5) Uber die Zeile ebenfalls geschrieben, weil das Wort ins Text undeutlich ist.
40 8) Januar 13.
9) Vorlage: procurator.
10) Mai 1.
") Vorlage: dudecimo.

www.dacoromanica.ro
518

Auf der .Riickseite, vom Schreiber der Urkunde: Pro Michaele ditto
Was de Zentheged contra Ladislaum filium Lewkes de eadem 1) ad octavas
festi beati Georgii martyris 9) prorogatoria.

1669.
1412 _Harz 1. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt fur Georg, 5

den Sohn Ladislaus' von Zuckmantel, die Urkunde des Weissenburger


Kapitels von 1349 Nr. 637 enthaltend die Urkunde des Weissen-
burger Kapitels von 1325 Nr. 434, betreffend Almaschken, Schmiegen,
Bladenmarkt, Stephand, Wepeschdorf, Babucz, Nagykend, Kiskend,
Szeplak, Ajerschteln, Zuckmantel und Zsakod. 10

Orig. Perg. Archly der Grafen Beldi, Klausenburg. Siegel, spitzoval, weisses
Wachs in Wachsschitssel, an weiss(Hanf)-rot-gelber (Seide) Schnur ange-
/ding&

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium 15
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
Georgius filius Ladislai filii Demetrii de Chekmanthol ad nostram personaliter
accedendo praesentiam exhibuit nobis quasdam literas nostras privilegiales
tenoris infra scripti, petens nos debita cum instantia, ut ipsas de verbo ad
verbum transcribi facere et sub transcripti forma privilegiali sibi concedere 20
dignaremur ad cautelam. Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde des
Weissenburger Kapitels von 1349 Nr. 637 mit der Urkunde des Weissen-
burger Kapitels von 1325 Nr. 434.) Nos enim petitionibus eiusdem iustis
et legitimis annuentes tenorem praedictarum literarum nostrarum privile-
gialium omni integritate pollentiuni de verbo ad verbum transcribi ac prae- 25
sentibus inseri pendentisque sigilli nostri munimine roborari facientes eidem
duximus concedendum. Datum tertia feria proxima post do minicam Reminiscere,
anno domini millesimo quadringentesimo duodecimo. Honorabilibus et dis-
cretis viris dorninis Georgio Lepes praeposito, Johanne cantore, Stephano
custode ac Blasio Siculo archidiacono de Vgwcha decano canonicis ecclesiae 30
nostrae existentibus.

1670.
Kaschau 1412 _Harz 23. Konig Sigmund bestatigt far die Stadt
Hermannstadt die Urkunde der Konigin-Mutter _Elisabeth von 1384
Nr. 1190, betre,ffend das .Recht, ausltindische Kaufleute am Handels- 35
verkehr auf Hermannstadter Gebiet und an der Ausfuhr von Waren
1) Hierauf durchgestrichen: et alios intra scriptos.
2) Mai 1.

www.dacoromanica.ro
519

nach der Walachei zu verhindern, beziehungsweise die zur Ausfuhr


bestimmten Waren fur die konigliche Kammer zu beschlagnahmen.
Eingeschaltet von dem Konige Mathias 1459, Orig. Hermannst. Archiv.
Druck: Teleki Hunyadiak kora X, 608.

5 Nos Sigismundus dei gratia ') Romanorum rex semper augustus ac


Hungariae et cetera rex memoriae commendamus tenore praesentium signi-
ficantes quibus expedit universis, quod Jacobus iudex et Johannes aurifaber
iuratus civitatis nostrae Cibiniensis sua ac universorum civium ac hospitum
nostrorum de eodem in personis ad nostrae maiestatis venientes praesentiam
10 exhibuerunt nobis quasdam literas patentes serenissimae principis dominae
Elizabeth reginae Hungariae et cetera matris nostrae carissimae tenoris infra
scripti in eo eisdem civibus gratiose concessas, quod in medio eorum
forenses mercatores mercatias eorum non valeant nec possint exercere
contra eorum libertatem et voluntatem. Supplicantes nostrae sua et aliorum
15 civium civitatis nostrae praedictae in personis humiliter niaiestati, ut
easdem ratas, gratas et acceptas habendo praesentibusque verbotenus inseri
faciendo pro ipsis nostris civibus literis nostris praesentibus dignaremur
innovative perpetuo roborare. Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde
der lanigin-Mutter Elisabeth von 1384 Nr. 1190.) Nos igitur humilibus
20 et devotis supplicationibus ipsorum iudicis et iurati sua et aliorum civium
nostrorum de eodem Cibinio in personis nostrae per eosdem oblatis maies-
tati regia pietate exauditis et clementer admissis praefatas literas ipsius
dominae reginae Elizabeth matris nostrae suo anulari sigillo consignatas,
omni prorsus suspicionis vitio destitutas, praesentibus de verbo ad verbum
25 insertas quoad omnes earum continentias et clausulas requirentibus eximiis
fidelitatibus et fideliurn servitiorum praeclaris meritis ipsorum nostrorum
civium acceptamus, approbamus, ratificamus et pro eisdem ex certa nostrae
maiestatis scientia perpetuo valituras innovantes roboramus praesentis scripti
nostri patrocinio mediante. Praesentes etiain dum nobis in specie fuerint
30 reportatae, easdem in formam nostri privilegii redigi faciemus. Datum
Cassouiae, feria quarta proxima post dominicam Judica, anno domini millesimo
quadringentesimo duodecimo, regnorum nostrorum Hungariae et cetera anno
XXVth, Romanorum vero secundo.

1671.
35 Kaschau 1412 Marz 23. Konig Sigmund richtet an die Kron-
stadter einen Erlass, betrefrend das zu Gunsten der Herntannstadter
bestehende Verbot gegen die Weiterreise der aussersiebenburgischen
Kaufleute nach der Walachei.
Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel, rand, war in rotes Wachs innen auf-
40 gedri2ckt. Adler im Siegelfelde. Umschrift in gothischer Minuskel.

1) Bis hierher kleine verlangerte Schrift.

www.dacoromanica.ro
520

Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hun-


gariae et cetera rex fidelibus nostris iudici iuratisque civibus in Braschowia
salutem et gratiam. Gravi querimonia fidelium nostrorum universorum mer-
catorum de Cibinio ad nostrae serenitatis pervenit auditum, quod licet ipsi
tales libertates et gratias a serenissimo principe domino Lodouico rege Hun- 5
gariae bonae memoriae patre nostro carissirno habuerint, quod nulli mer-
catorum extra partes Transsiluanas existentes cum rebus et mercimoniis
ipsorum per dictas partes Transsiluanas procedentes ultra Braschowiam prae-
dictam ad partes Transalpinas transire praesumant, prout hoc idem in literis
domini Lodouici praedicti atque nostris plenius continetur, tamen vos con- 10
temnentes dictas literas domini Lodouici et nostras eosdem mercatores ulterius
ad partes Transalpinas cum mercimoniis ipsorum transire permittitis in grande
ipsorum mercatorum nostrorum de Cybinio praeiudicium et damnum satis
magnum. Cumque intentionis nostrae etiam firmatae omnino existat ipsas
literas domini Lodouici atque nostras in suo robore et firmitate solida per- 15
manure, nee eas per quempiam velimus cernere violari, fidelitati vestrae
tirmissiino regio praecipimus sub edicto, quatenus in antea praefatos mer-
catores Extrasiluanos cum mercimoniis ipsorum in vestri medium venientes
contra praemissas libertates memoratorum mercatorum de Cybinio ulterius
ad partes Transalpinas procedere nullatenus permittatis, sed eos potius ad 20
instantiam dictorum mercatorum de Cybinio arestando in eorum utiliori
transitu impedire efficaciter debeatis. Aliud igitur in praemissis pro nostra
gratia facere non ausuri. Alioquin si praedictos cives seu mercatores nostros
de Cybinio 2) nobis super praemissis querulari contingeret, vos taliter puniri
faciemus in posterum, quod vos mandata nostra violasse poenitebit. Prae- 25
sentes autem post lecturam reddi volumus praesentanti. Datum Cassouiae,
feria quarta proxima post Judica, anno domini M° CCCC° duodecimo, regno-
rum nostrorum Hungariae et cetera anno vicesimo quinto, Romanorum vero
secundo.

1672. 30

Kaschau 1412 Mtirz 30. Konig Sigmund erlasst fur Siebenbargen


eine Verordnung, betrelend den ungehinderten Verkehr Johann Lew-
s von Bistritz und Genossen nach Neustadt und alien andern Orten.
Orig. Perg. Stadtarchiv Bistritz. Siegel, rund, Durchmesser 4.5 Centimeter, in
rotes Wachs, papierbedeckt, innen aufgedritekt. Adler im Siegelfelde. Umschrift 35
in gothischer Minuskel.
Regent: Loiter Archivalische Zeitschrift XII, 79. Berger Urkunden-Regesten 16.

Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hungariae


et cetera rex fidelibus nostris universis nobilibus et ignobilibus in partibus
nostris Transsiluanis ubilibet comrnorantibus et constitutis quibus praesentes 40
ostenduntur salutem et gratiam. Ex gravi querela coram culmine nostrae
2) So Vorlage. Richtig wohl: ulteriori.
9) Vorlage: Cybino.

www.dacoromanica.ro
521

maiestatis proposita et facta per fidelem nostrum Johannem vectorem dictum


Lewkew habitatorem nostrae civitatis Bistriciensis intelleximus displicenter,
quod cum ipse Johannes et ceteri vectores res et victualia ad montanas
nostras rivuli Dominarum ant ad alia loca bona mercimonialia in ipsorum
5 curribus pro pretio, solito more adducerent 1) et conducerent 2) -Vel ex aliis
causis proficiscentes se conferrent 8) de loco ad locum, ex tune nonnulli ex
vobis eosdem Johannem et alios vectores pro debitis, delictis et excessibus
aliorum et alias sine rationabili causa in personis et rebus in iudicio et
extra turbassetis et impedivissetis, et damnificare continuo non cessaretis
10 sicque, quod montanae nostrae ex hoc detrimentum et ipsi vectores reciperent
intollerabilia damna. Et quia iusti pro iniustis puniri non debeant nec
impediri et talia contra promotionem montanarum nostrarurn praedictarum et
cornmunem utilitatem facta stint et attentata existunt, fidelitati igitur vestrae
et cuiuslibet vestrum firmissimo regio damns sub edicto mandantes, quatenus
15 a niodo et in antea a turbatione et impedimentis ac damnificatione necnon
arestatione et prohibitione huiusmodi in personis et rebus praedicti Johannis
Lewkew et aliorum vectorem seu populorum et habitatorum civitatis et sedis
Bistriciensis universorum ut praefertur iter agentium et proficiscentiurn 4)
desistere et penitus cessare debeatis sicque, quod praedicti vectores et homines
20 Bistricienses labores eorum et negotia libere perficere et secure valeant
exercere adeo, quod nostrae montanae non videantur recipere detrimentum,
et huiusmodi quaestionis materiam in nostram audientiam amplius reduci
non contingat. Alioquin commisimus et serie praesentium committimus fideli
nostro magnifico viro Stiborio vaivodae Transsiluano ant eius vicevaivodae
25 nunc constituto et in futurum constituendo per occupationem bonorum
vestrorum et aliis vestris gravaminibus atque damnis ut vos et quernlibet
vestrum artius constringat et compellat ad facienda praemissa. Secus sub
indignatione nostra gravissima nequaquam facere ausuri. Praesentes etiam
perlectas semper reddi volumus praesentanti. Datum Cassouiae, feria quarta
30 proxima post dorninicam Palmarum, anno domini M CCCC XII, regnorum
nostrorum Hungariae et cetera anno XXV°, Romanorum vero secundo.

1673.
Grosswardein 1412 April 13. Pipo, Comes von Tones, befiehlt
den ihm unterstehenden Comites and Genossen, die Hermannstadter
35 wegen der den Kronstadtern durch die Kastellane von Talmesch weg-
genommenen Stuck Tuch nicht zu behelligen.
Orig. Pap. Hermannst. Archiv. Siegel, vierpassformig, Durchmesser 2.5 Centi-
meter, in grams Wachs, papierbedeckt, innen aufgedrackt. Wappenschild, dreieckig

1) Urspritnglich: adducunt.
40 2) Urspriinglich: conducunt.
2) Ursprfinglich: conferunt.
4) Yorlage: agentibus et proficiscentibu.s.

www.dacoromanica.ro
522

und nach rechts geneigt, mit Helm und Helmzier auf der linken obern Ecke, im
Siegelfelde; Querbalken im Fe lde dieses Schildes. Aufschrift in gothischer Minuskel:
P s. Vergleiche die Abbildung Barabds Cod. Teleki I, 332.

Pipo de Ozora Themesiensis et camerarum salium regalium comes


et cetera nobis sincere dilectis universis comitibus, castellanis, tributariis 5
et officialibus nostris praesertim vero Peroni nostro camarario Tordensi et
generaliter cunctis nobis subiectis praesentium notitiam habituris salutem
et dilectionem nostram. Ipsi vestrae') dilectioni firmiter praecipimus et om-
nino volentes mandamus, quatenus providos viros cives et hospites de Cybinio
nut aliquem ex ipsis, dun] et quando ad vestras tenutas et honores appli- to
cuerint, in et super facto ablationis quorundam staminum panni per castel-
lanos de Tolmacz a civibus de Brassouia ut asserebatur ad instantiam immo
ex inductione civium Cybiniensium receptorum, quia eosdem cives et quem-
libet ipsorum diligenti scrutinio superinde praehabito insontes per singula
comperimus et innocentes, in hac parte impedire, molestare aut quovis modo 15
damnificare nequaquam praesumatis nec sitis ausi modo aliquali, quin eosdem
quitos et supportatos habere debeatis in praemissis. Seats non facturi. Prae-
sentesque post lectnram optimam reddite praesentanti. Datum Waradini,
feria quarts proxima post dominicam Quasimodogeniti, anno domini mine-
simo quadringentesimo duodecimo. 20

1674.
Gran 1412 April 26. Matheus, Vikar des Graner Erzbischofs,
verleiht Ilenricus, dem Pleban von Zeiden und Dekan von Kronstadt,
beziehungszveise den Geistlichen des Kronstadter Dekanates Vollmacht,
betrefend die Beichte und Busse und die Sacri liquores Chrisma und 25
01, betrefrend ferner die Ordination der Geistlichen und sonstige
Anztshandlungen.
Orig. Pap. Bibliothek des evangel. Gymnasiums Augsb. Bek. Sronstadt. Siegel,
rund, Durchmesser 2.1 Centimeter, in gritnes Wachs innen aufgedritckt. Schild,
dreieckig, im Siegelfelde. 30

Matheus de Vicedominis de Placentia utriusque iuris doctor, archi-


diaconus Nitriensis et canonicus in ecclesia Strigoniensi necnon reverendis-
simi in Christo patris et domini, domini Johannis dei et apostolicae sedis
gratia archiepiscopi Strigoniensis et dictae sedis legati et cetera vicarius in
spiritualibus et causal.= auditor generalis nobis in Christo sincere dilecto 2) 35
honorabili viro domino Henrico plebano de Cydino et decano Brassouiensi
Strigoniensis diocesis salutem et mutuam in domino caritatem. Sancta mater
ecclesia de salute animarum sollicita lapsibus humanis succurrere cupiens
poenitentiae remedium adinvenit, ut qui regenerationis dona per culpam
1) Vorlage: v. 40
2) Hierauf: nobis nobis in Christo.

www.dacoromanica.ro
523

violassent, proprio se iudicio condemnantes ad remissionem criminum possint


pervenire. Sane volentes vos esse tam in plebanatu quam decanatu vestris
praedictis ceterosque plebanos in eodem constitutos vestris praedictis medicos
animarum, vobis et eisdem hoc a nobis humiliter petentibus concedimus
5 gratiose, ut utriusque sexus homines cuiuscumque conditionis existant par-
ochianos vestros et eorundem confessiones audiendi poenitentiasque salu-
tares eisdem imponendi ac ipsos per vos aut alium seu alios idoneuin
seu idoneos presbyterum [seu] presbyteros, quern et quos ad hoc duxe-
ritis eligendum vel eligendos, in casibus etiam episcopalibus et sanctae
10 sedi Strigoniensi reservatis a[uctoritat]e eitisdern domini nostri archiepiscopi
absolvendi et pro modo culpae poenitentias salutares iniungendi plenam et
omnimodam habeatis et habeant facultatem exceptis duntaxat casibus adeo
gravibus et enormibus, super quibus merito videretur et esset dicta sedes
consulenda, in quibus vestram et eorundem conscientias oneramus in hac
15 parte. Sacramenta quoque sacrorum liquorum chrismatis videlicet et olei sa-
luti populorum necessaria offerre1) et a quocumque antistite catholico com-
munionem sanctae matris ecclesiae habente ordines recipere et recipi concedi
clericis idoneis dictus dominus decanus habeat potestatem ac alia facere,
quae more alias solito apud vos et eosdem fratres consueverunt. Volentes
20 tamep, quod quilibet sacerdotum, plebanorum praedictorum licentias con-
fessiones in dictis casibus episcopalibus audiendi et absolvendi impetrare
teneatur a decano praenotato. Praesentibus usque festum sancti Adalberti
martyris et pontificis duntaxat nunc venturum 2) valituris. In quorum fidem
et testimonium praesentes literas nostras fieri et nostri minoris sigilli im-
25 pressione muniri fecimus. Datum Strigonii, feria tertia proxima post festum
beati Mani evangelistae, anno domini millesimo quadringentesimo duodecimo.
Vom Schreiber der Urkunde: Conradus notarius.
Vom Schreiber der Urkunde: Solvit florenos nonaginta 9 quinque.

1675.
30 Hermannstadt 1412 Juni 15. Stibor, Woiwode von Siebenbargen,
verleiht im Namen des Konigs Sigmund Illarktschelken das Jahr-
marktrecht.
Abschrif t: _Rudolf Theft and Carl Werner in der Sammlung von Urkunden-
abschriften des Vereins fe/r siebenbitrgische Landeskunde, nach dem Orig. Perg.
35 Marktarchiv Marktachelken. Siegel war an gritner Seidenschnur angeheingt.

Nos Stiborius vaivoda Transsiluanus, Bistriciae, Nitriae, Trinczinii


et Solnuk comitatuum comes ac fluvii Wag dominus et cetera. Cum ad ea
praecipue sollicitudinis nostrae cura dirigitur, per quae civitatum et locorum
1) o im Riss.
40 2) 1413 April 23.
5) Vorlage: no.

www.dacoromanica.ro
524

regalium simul et vaivodalium felix status et- grata commoditas perpensius


procuratur, ideo in perpetua rei memoria volentes praesentem scripturae
repraesentationem observari, notum facimus tenore praesentium quibus expedit
universis, quod nos cupientes conditionem et statum-civitatis maioris Schelk
dictae, partibus in Transsiluanis situatae in profectibus, utilitatibus, usibus et 5
commoditatibus latius ampliare, et libertatum gratiarumque praerogativis for°,
annuali sett nundinarum 1) ad modum ceterarum regalium ac vaivodalium
civitatum in praemissis partibus situatarurn auctoritate regia, qua fungimur,
speciali nostra ex gratia volentes insigniri, tit ad regia nostraque ad obsequia
praesenti gratia suffragati 2) promptiores de cetero efficiantur et paratiores, 10
non per errorem nec improvide sed magnificorum virorum domini Piponis de
Ozora salium regalium et Themesiensis comitis et cetera ac Michaelis filii
Salomonis, comitis Siculorum ceterorumque nobis pro tune assedentium
matura deliberatione praeaccepta consilloque praehabito condecenti in persona
serenissimi principis ac domini, domini Sigismundi Romanorum ac Vngariae 15
et cetera regis populis et hospitibus universitatique civium civitatis maioris
Schelk praenarratae ac per ipsos dictae civitati Schelk maiori in perpetuum
gratiose indulgemus, concedimus, donamus et praesentibus effectualiter elar-
gimur, ut ipsi ex nunc in antea annis singulis quatuordecem diebus videlicet
septem diebus ante dominicam proxime festum Penthecostes praecedentem 20
et septem ipsam dominicam sequentibus annuale forum seu nundinas in
praenotata civitate maiori Schelk habere, tenere et observare libere possint
et valeant omni lure, libertate, consuetudine, exemptione, usu, modo et forma,
quibus in aliis civitatibus memoratarum partium Transsiluanarum annuale
forum seu nundinae antiquitus usque praesens habitae, tentae et observatae 25
stint, habentur, tenentur et praesentialiter observantur. Quapropter vos uni-
versos et singulos mercatores, institores et ceteros quoslibet homines cum
rebus venalibus et quibuspiam mercantiis ad praedictum forum annualo pro-
cedentes affirmamus, certificamus, tutificamus et securos reddimus, ut peractis
inibi emptionibus venditionibus et cunctis vestris negotiationibus secure absque 30
omni pavore, impediment° et perturbatione illaese ad propria vel ad alia
loca, quae malueritis, remeare, transire et progredi possitis procedereque
valeatis sub tutela et protectione nostra speciali, inhibentes firtniter et districte
auctoritate regia nobis ad hoc specialiter attributa universis et singulis prin-
cipibus1) ecclesiasticis et saecularibus, baronibus, nobilibus, militibus, clien- 35
tibus, castellanis, vicecastellanis, officialibus civitatum, oppidorum villarumque
rectoribus ac aliis cuiusvis conditionis hominibus, ne praefatos cives, incolas
et dictam civitatem Schelk necnon universos et singulos mercatores ac alias
quascurnque personas dictas nundinas sicut praemittitur visitantes, acce-
dentes et suo temporo ibidem morantes ac abinde recedentes in personis, 40
mercibus et rebus suis contra tale nostrum indultum impediant, molestent
vel quomodolibet perturbent, sicuti regiam gravissimam indignationem ac
1) So Vorlage.
2) Vorlage: suffragari.

www.dacoromanica.ro
525

poenam contra facientibus ad- arbitriUm regium infligendam voluerint inde-


sinenter evitare, gratiae quoque nostrae sub obtentu. Et hoc volumus ubique
in locis publicis et necessariis palam et aperte proclamari. In cuius rei
memoriam et testimonium in evidens pendenti sigillo nostro maiori prae-
5 sentes iussimus commiiiiiri. Datum in civitate Cibiniensi, feria quarta proxima
post festum sancti Barnabae apostoli, anno ab incarnatione domini millesimo
quadringentesimo duodecimo.

1676.
1412 Juni 18. Der Kolozsmonostorer Konvent bezeugt, dass seit ens
10 des Konigs Sigmund gegen Nikolaus, den Sohn Ladislaus' von Somkut,
Einsprache erhoben worden ist, betreffend die Besitzung and die Ab-
gabenstelle Somkut.
Orig. Pap. Stadtarchiv Dees. Siegel, rund, Durchmesser 5 Centimeter, war in
weisses Wachs auf der Rilckseite aufgedriickt.
15 Regest: Papp Torteneti lapok I, 425.

Nos conventus monasterii beatae Mariae virginis de Clusmonostra


significamus tenore praesentium quibus expedit nniversis, quod Johannes dictus
Po lus de Dees in persona serenissimi principis domini Sigismundi dei gratia
incliti regis Rungariae in nostram veniens praesentiam per modum protesta-
20 tionis nobis significare curavit, quomodo idem dominus Sigismundus rex
percepisset, Nicolaus filius Ladislai filii Mykow de Somkuth ipsam posses-
sionem Somkuth ac tributum in eadem exigi consuetum vicinis et comme-
taneis eiusdem possessionis Somkuth vendere impignorare et a se alienare
niteretur in praeiudicium eiusdem domini Sigismundi valde magnum. Undo
25 facta protestatione annotatum Nicolaum filium Ladislai a dictam possessionem
et tributum suum venditione, impignoratione, universos vero dittos vicinos
et commetaneos receptione, sibi ipsis usurpatione, usuum fructuum ac quarum-
libet utilitatum perceptione et percipifactione, ipsos in dominium eiusdem
intromissione, in eandem et eundemque perpetuatione et quovis modo se
30 intromittere velle in eadem factis vel fiendis alias etiam quoslibet nomine
quo supra prohihuit coram nobis testimonio praesentium mediante. Datum
Sabbato proximo ante festum nativitatis beati Johannis baptistae, anno do-
mini Du!' quadringentesimo duodecimo.

1677.
35 Wissegrad 1412 Juni 25. Konig Sigmund beauftragt den Kolozs-
monostorer Konvent, bei der Einfahrung Sandors de Zenthlelek in
den illitbesitz von Zagor mitzuwirken.

www.dacoromanica.ro
526

Datum in Wysegrad, secundo die festi nativitatis beati Johannis


baptistae, anno domini Alm° CCCC duodecimo.
Eingeschaltet von dem Kolozsmonostorer Konvent 1412, Gleichzeitige Abschrift
Ungar. Landesarchiv Budapest.

1678. 5

1412 Juli 10. Sabot., Woiwode von Siebenburgen, bestimmt far


Johann, den Sohn Gregors von Beth len, und Genossen einen Termin zur
Vorlage der Urkunde des Konigs Sigmund, betreffend die Besitzungen
Johannisdorf, Eppeschdorf, Gugendorf, Ehrgang und Hohndorf.
Eingeschaltet als erstes Insert von dem Vizewoiwoden Ladislaus 1412, Orig. 10
Ungar. Landesarchiv Budapest. Der Text ist seh.r fehlerhaft.

Stiborius vaivoda Transsiluanus et comes de Zolnok damus pro


memoria, quod nos in generali convocations universitatis nobilium partis prae-
missae Tordae celebrata factum 1) exhibitionibus literarum instrumentalium
Johannis filii Gregorii de Beth len ac Nicolai filii Apa de Almakerek eisdem 15
gratiose per serenissimum principem dominum nostrum regem sub titulo
novae confirmationis super possessionibus Zenthiwan, Ebesfalwa, Goganfalwa,
Ernye eta) Hondorph vocatis8) concessarum4) in octavis die') festi beatae
assumptionis virginis gloriosae proxime venturo 8) coram nobis, ubi nos hic
in regno altissimo volente constituti. fuerimus, duximus2) prorogandum.2) 20
Nobis7) vero absentibus8) coram egregio viro Ladislao de Nadab vicevaivoda
nostro partium praemissarum praernissa literalia instrumenta exhibere in
specie debeat omni sine dilatione postposita et termino ulteriori superinde
non') per nos aut vicevaivodam none) assignato debeat.°) Datum die dominica
proxima ante festum beatae Margarethae virginis, anno domini millesimo 25
quadringentesimo duodecimo.

1679.
Bistritz 1412 Juli 21. Stibor, Woiwode von Siebenburgen, erklart
die Aussagen des Bistritzer Distriktes und Genossen far rechtskrajtig,
betreffend die in Bodna fur den Handelsverkehr mit der Moldau von 30
Alters her zu entrichtenden Abgaben.
7) Vorlage: fatm.
61 Fait in der Vorlage.
3) Vorlage: vocatarum.
4) Vorlage: coneessas. 35
5) So Vorlage.
6) August 15 bis 22.
7) Vorlage: Nos.
8) Vorlage: absente.

www.dacoromanica.ro
527

Orig. Perg. Stadtarchiv Bistritz. Siegel, rued, Durchmesser 5 Centimeter, in


grams Wachs, papierbedeckt, innen aufgedrackt. Der Stempel dieses Siege ls weist
bei den mit ebendiesem Siegel versehenen Urkunden noch folgende Merkmale auf.
Wappenschild, viergeteilt and nach rechts geneigt, mit Helm tend Helmzier auf der
5 linlcen, obern Ecke, in einem Vierpass im Siegelfelde. Umschrift, zwischen Perl-
linien, in gothischer Minuskel: s . . Stibor vayt) . in ptis . Trsilwan') : corn . in
Solnak . et do ; in flvvi . Wag -: Vergleiche die Abbildung : Barabds Cod. Teleki
386. Eingeschaltet von dem Konige Sigmund 1414, Orig. ebendaselbst.
Druck: Vereinsarchiv Neue Folge IV, 2. Heft, 286. Densusianu Documents 491.
10 Regest: Loiter Archivalische Zeitschrift XII, 79 Berger Urkunden-Regesten 16.

Stiborius vaivoda Transsiluanns, Trinczinii, Bistriciae,$) Nitriae et


Solnuk comitatuum conies ac fluvii Wag dominus perpetuus et cetera harem
serie literarum ad notitiam universorum tam praesentium gum futurorum
volumus pervenire, quod cum feria quinta proxima ante festum beati Jacobi
15 apostoli4) de mandato regio in civitate Bistriciensi5) ad discutiendas singulas
causas atque defectus quoslibet dictae civitatis ac districtus eiusdem, aucto-
ritate regia plenaria fulciti, emendandos cum magnifico viro Michaele filio
Salomonis 9) de Nadass comite Siculorum necnon strenuis militibus Ladislao
de Nadab vicevaivoda nostro, Thoma Farkacz, Johanne de Doboka, Anthonio
20 de Erdel et cum plurimis aliis nobilibus partium Transsiluanarum praemis-
sarum iudicibus, iuratis civibus et senioribus pro tribunali sedissemus, ex
tunc index Andreas et Georgius Rot iuratus in personis dictae civitatis et
provinciae constituti conquerentes7) in persona regiae maiestatis nobis,7) quo-
modo tributum vel tricesima 9) ab9) in Rodna intrantibus vel exeuntibus
25 Muldauiam 10) a tempore, quo a 9) quondam Procopio fuerunt 11) possessa et
hucusque tributa tricesinme, minus iuste cum augmento 12) solutionis inde-
bitae in praeiudicium et gravamen ipsius civitatis, districtus et universorum
mercatorum confluentium stint exacta,13) et de praesenti onerantur et nimis14)
aggravarentur,15) pro quibus gravaminibus ipsa provincia et civitas praeno-
30 tata pro non confluentibus mercatoribus, prout hactenus consuetum fuerat,
pro maiori parte desolationern pateretur. Nos vero cum domino Michaele
comite Siculorum necnon strenuis viris Ladislao 16) vicevaivoda nostro et
1) y mit Abkiirzungszeichen.
2) lw sieht aus wie: by.
35 3) 1414: Bistricziae.
4) 1412 Juli 21.
4) 1414: Bistricziensi.
8) Vorlage: Salomonis.
7) 1414 sieht nobis hinter conquerentes.
40 8) Vorlage: tricesimam.
9) Fehlt in der Vorlage.
10) 1414: Muldawiam.
11) Vorlage: Procopii fuit.
") Vorlage: augmentu.
45 13) Vorlage: exacte.
14) et nimis auf Basur:
lb) Scilicet: intrantes vel exeuntes.
18) 1414 hierauf: de Nadab.

www.dacoromanica.ro
528

aliis superius nominatis deliberantes decrevimus, quod 1) civitas Rodna,


quam penitus personaliter accedentes invenimus desolatam, et 1) pro refor-
matione et repopulatione ante dictae Rodnae, Bistriciae 2) et suarum perti-
nentiarum 8) decrevimus1) auctoritate regia praevia, pristinis1) libertatibus ')
tributorum 1) atque tricesimarum ab antiquo consuetis iuxta informationem 5
et fidem ipsorum 4) deo sacraeque coronae debitam per indices, iuratos et
seniores dictae civitatis et districtus Bistriciensis 8) nobis fiendam in 6) prae-
missis 6) suis tributis,6) tricesimis et libertatibus conservare.2) Qui quidem
indices et iurati senioresque cum mercatoribus partium praemissarum con-
scientiose coram nobis edictis et magnifico viro Michaele comite Siculorum 10
ac Ladislao vicevaivoda nostro et nostris aliis assessoribus unanimiter ad
praemissam ipsorum fidem et scientifice sunt confessi, quod tempore ab an-
tiquo ante praedictum quondam Procopium ac suos successores Rodnam
praemissam tenentes pro honore talis infra scripta tributorum tricesimarumque
solutio fuisset. Primo quod de quolibet stamine panni Ypri dabantur triginta 15
duo grossi, item de stamine panni Lewlensi7) viginti quatuor grossi, item
de stamine Colonicali medium florenum computi provinciae, item de stamine
Polonicali undecim 8) denarios, item de triginta porcis vet minus duobus tri-
ginta, unum porcum recipere tenetur, si vero porci minoris fuerint nu-
meri, de quolibet porco tenetur dare unum denarium, item de triginta ovibus 20
vel viginti octo similiter unarn ovem, de remissiori numero de qualibet ove
unum denarium, item de quolibet bove vel vacca singulos duos denarios,
item equester vel pedester per Rodnam sine mercimoniis vel oneribus vir
vel miler absque omni tributali solutions poterit libere pertransire, item
de uno lapide piperis mercator medium tenetur solvere florenum, similiter 25
de lapide zinziberis modo praemisso, item de pondere equi lanam portantis
denarios quatuor, item de qualibet pecia czether1) vel bisso 1) denarii duo,
item de triginta piscibus piscis onus, item de pondere uno sepi denarios
quatuor, item si quis de Muldauia 2) pannum pro vestimentis sibi vel uxori
suae ad vestiendum portaverit, nullum tributum solvere tenetur, item si quis 30
de Muldauia 2) equos venales non sellatos duxerit, quatuor de uno quoque
equo tenetur dare denarios. Praemissarnque ipsorum fassionem et recogni-
tionem cum praenominatis nostris assessoribus ipsa praetacta auctoritate regia
in eodem statu et eadem exactione nunc et in aevum, singulis tributariis
in dicta Rodna de praesenti et in futurum constitutis et constituendis nullam 35
ulteriorem exactionem, nisi prout praescribitur, de universis et singulis

1) So Vorlage.
2) 1414: Bistricziae.
3) Vorlage: pertinentitun.
4) Scilicet: iudicum, iuratorum et seniorum. 40
2) 1414: Bistricziensis.
6) So Vorlage. Scilicet: quod civitas in tributis, tricesimis et libertatibus
ab antiquo consuetis conservari deberetur.
7) Vorlage: lewlen. 1414: lewlen.
8) Vorlage: undecem. 45
9) 1414: Muldawia.

www.dacoromanica.ro
529

mercatoribus per Rodnam hint inde transeuntibus exigere committentes,1)


praesentibus affirmamus, roboramus, harum literarum nostrarum testimonio
mediante. Datum die, loco ut supra, nostro maiori sigillo subappresso,2)
anno domini millesimo quadringentesimo duodecimo.
5 Auf der Riickseite, von einer Hand des 15. Jahrhunderts: Super tri-
buturn 3) et tricesimis8) in Rodna.

1680.
Bistritz 1412 Juli 21. Stibor, Woiwode von Siebenbargen, spricht
dem Distrikt Bistritz das Fischereirecht im Thumesch- und Bistritz-
10 Huss und in alien andern Gewassern auf Distriktsgebiet insbesondere
hei Satz und Reussen zu.
Orig. Perg. Stadtarchiv Bistritz. Siegel, in gritnes Wachs, papierbedeckt, innen
aufgedrilckt, derselbe Stempel wie Nr. 1679. Der Text ist fehlerhaft.
Regest: Lliher Archivalische Zeitschrift XII, 79. Berger Urkunden-Regesten 16.

15 Stiborius vaivoda Transsiluanus, Trinczinii, Bistriciae, Nitriae et


comes de Solnuk ac fluvii Wag dominus perpetuus et cetera harum serie
literarum ad notitiam universorum tam praesentium quam futurorum volumus
pervenire, quod cum 4) feria quinta proxima ante festurn beati Jacobi apostoli 6)
de mandato regio in civitate Bistriciensi ad discutiendas singulas causas
20 atque defectus quoslibet dictae civitatis ac districtus eiusdem, auctoritate
regia plenaria fulciti, emendandos cum magnifico viro Michaele de Nadass
filio Salomonis comite Siculorum necnon strenuis rnilitibus Ladislao de Nadab
vicevaivoda nostro, Thoma Farkacz, Johanne de Doboka, Anthonio de Erdel
et cum plurimis aliis nobilibus partium praernissarum iudicibus, iuratis civibus
25 et senioribus pro tribunali sedissemus, coram nobis providi viri Andreas
dictus Rymer iudex civitatis et Georgius Rot, Wenceslaus carnifex propo-
suerunt in personis universorurn populorum dictae civitatis et districtus
eiusdem, quomodo aquae videlicet Samusch et Bistricza nuncupatae in
districtu praemisso et plurirni alii fluvii eircum Rodnam fluentes piscatorie
30 decurrentes, quae aquae uni cuique inhabitatori civitatis vel provinciae pis-
candi 8) hactenus liberae 6) fuissent et antiquitus absolutae cuilibet piscari
volenti, sed 5) a quondam Procopio et singulis Rodnam hucusque tenentibus
prohibitae fuissent, vetitae ac adhuc de praesenti forent in praeiudicium
civitatis et provinciae praenotatae atque non modicum gravamen, ipsasque
35 aquas fecerunt et adhuc facere conarentur prohibitas et piscatores in eisdem
1) Vorlage: comittimus et.
1) So 1414. Vorlage: subappenso.
3) So Vorlage.
4) Fehlt in der Vorlage.
40 6) Juli 21.
6) Vorlage: liberi.

Urkundenbuch III. 34

www.dacoromanica.ro
530

piscantes facere censuales. Et cum 2) nos auctoritate serenissimi principis


et domini nostri gratiosissimi domini Sigismundi Romanorum regis semper
augusti ac Vngariae et cetera regis plenarie suffulti iniurias praedictae civitati
ac provinciae latas 2) ad statum pristinum et libertatem volentes 2) redueere
et emendare, cum praenotato magnifico viro domino Michaele filio Salomonis 5
de Nadasch comite Siculorum atque strenuis militibus Ladislao de Nadab
vicevaivoda mastic, ac aliis praemissis nobis assessoribus adiudicantes de-
crevimus, quad praedicti iudex, iurati et universus populus civitatis et
districtus Bistriciensis in praescriptis aquis videlicet Samusch Theotunice
Thumesch et Bistricza ac universis aliis fluviis et aquarum decursibus inci- 10
piendo de pertinentiis Rodnae usque ad metas ipsius districtus Bistriciensis
et specialiter circa possessiones Salcz et Rewsyndorff liberam habeant piscandi,
utendi, fruendi, aquarum 2) praemissarum percipiendi omnimodam facultatem.
In cuius,3) auctoritate 3) regia praeascripta, firmitatemque 3) perpetuam 3) prae-
sentes dedimus sigillo nostro maiori sub appenso.2) Datum die et loco ut 15
supra, anno domini millesimo quadringentesimo duodecimo.

1681.
Bistritz 1412 Juli 21. Stibor, Woiwode von Siebenburgen, berichtet
dem Konige Sigmund fiber die Vertagung in Sachen des Grenzstreites
zwischen den Gemeinden Mettersdorf und Treppen einerseits und den 20
Adligen von Fatendorf und Genossen andererseits.
Eingeschaltet als viertes Insert von dem Konige Wladislaus 1443, Orig. Gemeinde-
archiv Mettersdorf. Auch eingeschaltet von dem Woiwoden Nikolaus 1418 und
mit dieser Urkunde als filnftes Insert von dem Konige Wladislaus in der genannten
Urkunde von 1443. Diese Urkunde des K6nigs Wladislaus ist eingeschaltet von 25
dem Kolozsmonostorer Konvent 1446, Orig. ebendaselbst.
Regest: Berger Urkunden - Regesten 16.

Serenissimo principi et domino, domino Sigismundo Romanorum


regi semper augusto ac Hungariae et cetera regi mihi 4) gratiosissirno Stiborius
vaivoda Transsiluanensis et comes de Zolnok obsequium paratum cum con- 30
stantia perpetuae fidelitatis humiliter praeacceptum. Serenissime princeps,
domine mihi 4) gratiosissime. Vestrae notum facio maiestati, quad feria quinta
in vigilia beatae Mariae Magdalenae3) providi viri indices et iurati ac totae
communitates possessionum vel villarum Naghdemeter et Triping, dam ex
mandato vestrae regiae maiestatis in civitate Bistriciensi cum magnifica viro 35
domino Michaele filio 6) Salomonis de Nadasd comite Siculorum ac nobilibus
1) Vorlage: piscantibus.
8) So Vorlage.
8) So Vorlage. Scilicet: In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam
auctoritate regia praeascripta. 40
4) Vorlage: michi.
6) Juli 21.
6) Fe lat im 5. Insert 1443 und an der entsprechenden Ste lle 1446.

www.dacoromanica.ro
531

et strenuis militibtts Ladislao de Nadab vicevaivoda nostro, Thoma ditto


Farkas necnon cum pluribus dictarum partium nobilibus pro tribunali
sedentes,') exhibuerunt nobis quasdam literas vestrae serenitatis sub anno
domini et cetera octuagesimo nono, atque quondam magnifici viri domini
5 Drag tune comitis Siculorum super metarum decursibus emanatas parte ab
una, in quibus literis vidimus contineri, quod dictus quondam Drag comes
Siculorum praemissas possessiones Naghdemeter et Triping vocatas in suis
veris et legitimis metis, quas dudum et in antea possederunt2) et aditue
possident de praesenti.3) Parte vero ab altera nobiles viri de Fatha, de
10 Bachna et de Chege coram nobis exhibuerunt quasdam literas capituli super
reambulatione metarum praedictarum possessionum de Fatha, de Bachana4)
et de Chege temporibus serenissimi principis et domini Lodouici regis
Hungariae piae recordationis emanatas, in quibus vidimus contineri, quod
praedictae metae in praemissis literis contentae iuri dissone et contra metarum
15 decursus praenotatarum possessionum Naghdemeter et Triping,9) quasi') prae-
dictae villae ab antea et nunc possident, in praeiudicium et derogamen
forent ernanatae.7) Postulantes8) ab eisdem literas privilegiales super donatione
praernissarum possessionum Fatha, Bachana 9) et Chege serenissimorum regum
praedecessorum vestrae serenitatis regum Hungariae piae recordationis corm
20 nobis exhibere. Qui quidem nobiles praemissa literalia instrumenta minime
poterant exhibere, sed ad vestrae regiae maiestatis praesentiam personalem
ad octavas fegti omnium sanctorum proxitne affuturas ") duximus prorogandum,
tali addita conditione, quod si praemissi nobiles literalia sua instrumenta
coram vestrae serenitatis praesentia non ostenderint vel exhibere curaverint,
25 ex tune ipsis nobilibus super metis et metarum decursibus, quas praedictae
villae Naglidemeter et Triping in antea possident tune et hucusque possident,
perpetuum silentium auctoritate vestra regia nobis in hac parte concessa
nostris cum assessoribus iudicantibus imponendo praedictis possessionibus
Naghdemeter et Triping perpetue applicaremus.") Praesentes vero maiori
30 nostro sigillo fecimus communiri. Datum die et loco ut supra, anno domini
millesimo quadringentesimo duodecimo.

1) Vorlage: seden. Scilicet: eramus.


') Vorlage: possiderunt.
3) Satzbau unvollstetndig.
35 4) 1446: Bachna.
5) 1446 an der dem 5. Insert von 1443 entsprechenden Ste lle: Tripirn.
0) Vorlage: quos.
1) Vorlage: fore emanatas.
8) Vorlage: postulan. Scilicet: nos Stiborius vaivoda.
40 9) 1446 an der der Vorlage entsprechenden Stone: Bacha.
10) 1412 November 8.
11) Vorlage: applican.

34*

www.dacoromanica.ro
532

1682.
1412 Juli 24. Konig Sigmund bestatigt fur den Propst Thomas
und das Kapitel von Grosswardein die Urkunde Emerichs, des Bischofs
von Grosswardein, von 1297 Nr. 279 enthaltend die Urkunde Bar-
tholonzeus', des Bischofs von Grosswardein, von 1285 Nr. 209, be- 5

treffend das Zoll- und Marktgefalle in Olaszy, Neudorf und Sankt-


Lorenz.
Eingeschaltet als erstes Insert von dem Innige Mathias 1477, Orig. Hermannst.
Archiv.
Druck: Teleki Hunyadiak kora XII, 16. 10

Sigismundus 1) dei gratin Romanortnn rex semper augustus ac Hun-


gariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae, Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae
Bulgariaeque rex, marchio Brandeburgensis necnon Bohemiae et Lucem-
burgensis heres omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam futuris
praesentium notitiam habituris salutem in Omninm salvatore. Tanto decet 15
ferventius insudare regium culmen commoditatibus ecclesiarum, quanto ex
his non solum temporalis commodi sperat incrementa sect potius aeternae
retributionis praemia non aiffidit promereri. Proinde ad universorum prae-
sentium futurorunique notitiam harum serie volurnus pervenire, quod fidelis
noster honorabilis vir dominos Thomas praepositus ecclesiae Waradiensis 20
sua ac universorum canonicorum et totius capituli ipsius Waradiensis ec-
clesiae nominibus et in personis nostrae celsitudinis veniens in praesentiam
exhibuit nobis quasdam literas privilegiales reverendi in Christ() patris quon-
dam domini Emerici episcopi eiusdem ecclesiae Waradiensis bonae memoriae
seriem et continentiam literarum venerabilis patris domini Bartholomei olim 25
similiter episcopi Waradiensis factum tributi ab hominibus et eorum mer-
cibus civitatem episcopalern Olazy vocatam ac Nouam villain et de sancto
Laurencio ingredientibus pro ipso capitulo exigendi concernentium de verbo
ad verbum transcriptive et confirmative in se continentes tenoris infra scripti.
Supplicans exinde suo et dictorum canonicorum necnon capituli nominibus 30
nostrae maiestati humiliter et devote, ut easdem literas ratas, gratas et
acceptas habendo nostrisque literis privilegialibus verhaliter inseri faciendo
pro ipso ac eisdem canonicis et capitulo in aevum valituras innovantes
dignaremur confirmare. Quarum tenor is est. (Folgt die UrIcunde des Bischofs
Emerich von 1297 Nr. 279 mit der Urkunde des Bischofs Bartholomeas von 35
1285 Nr. 209) Nos itaque humillimis et devotis ipsius domini Thomae prae-
positi supplicationibus nostrae per eum suo ac dictorum canonicorum et
capituli Waradiensis ecclesiae notninibus subjective oblatis maiestati regia
benignitate exauditis et clementer admissis praefatas literas reverendi in
Christo patris quondam domini Emerici episcopi privilegiales non abrasas, 40
non cancellatas nec in aliqua sui parte vitiatas sed omni prorsus suspicione
1) Kleine verkingerte Schrift.

www.dacoromanica.ro
533

carentes immo merae et sincerae veritatis integritate praepollentes, praesentibus


literis nostris privilegialibus verbaliter insertas eatenus, quatenus eaedem
rite et legitime sunt emanatae viribusque et vigoribus earum 1) veritas suf-
fragatur, quoad °nines earum continentias, clausulas et articulos acceptamus,
5 approbannis et ratificamus, eas nihilominus ob spew et singularis nostrae
devotionis affectum, quos in beatissima et intemerata virgine Maria omni-
potentis dei genitrice, in cuius nomine suavissimo monasterium Waradiense
exstitit dedicatum, necnon in beatissimo Ladislao rege, cuius corpus sane-
tissimum in eodem monasterio arnoene conquiescens diversis coruscat mi-
le rarulis, efficacissime gessimus et gerimus, quorum precibus non solum
temporalis commodi incrementa sed potius aeternae retributionis praemia
speramus promereri, simul cum omnibus et singulis superius in tenore
ipsarum literarum latius explicatis mera auctoritate nostra regia et potestatis
plenitudine ex certaque nostrae maiestatis scientia ac de consensu et bene-
15 plarito serenissimae principis dominae Barbarae praedictorum regnorum reginae
consortis nostrae dilectae, praelatorum etiam et baronum nostrorum consilio
praernaturo et uniformi decreto eorundem pro ipsis domino praeposito nec-
non canonicis et capitulo ecclesiae Waradiensis praedictae innovantes per-
petuo valituras confirmamus praesentis scripti nostri patrocinio mediante,
20 salvo iure duntaxat alieno. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam
praesentes concessimus literas nostras privitegiales, pendentis authentici
sigilli nostri duplicis, quo videlicet ut rex Hungariae uthnur, muniinine
[roboratas]. Datum per maims reverendi in Christo patris domini Eberhardi
episcopi Zagrabiensis, aulae nostrae summi cancellarii fidelis nostri dilecti,
25 anno domini millesimo quadringentesimo duodecimo, nono Kalendas mensis
Augusti, regnorum autem nostrorum anno Hungariae et cetera vigesimo
quinto, Romanorum vero secundo. Venerabilibus in Christo patribus dominis
Johanne Strigoniensi, Colocensi et Jadrensi sedibus vacantibus, Andrea
Spalatensi et altero Andrea Ragusiensi archiepiscopis, eodem domino Eber-
30 hardo Zagrabiensi, Andrea Waradiensi, Stephano Transsiluanensi, Stiborio
Agriensi, Julianne Quinqueecclesieusi, Benedicto Boznensi, Johanne Jauriensi,
fratribus Philippo Waciensi, Dosa Chanadiensi, Hynkone Nytriensi et Thowa
[Seni]ensi, ecclesiarum episcopis ecclesias dei feliciter gubernantibus, Yes-
primiensi, Sirimiensi, Traguriensi, Scardonensi, Sibinicensi, Nonensi, Tininiensi,
35 Makarensi, Pharensi et Corbauiensi sedibus vacantibus. Necnon magnificis
viris Nicolao de Gara regni nostri Hungariae praedicti palatino, Sty borio
de Sthiborich vaivoda nostro Transsiluano, comite Symone de Rozgon indite
curiae nostrae, Petermano de Medwe Dal maciae et Croaciae regnorum nostrorum
praedictorum, Ladislao et Emerico de Wylak Machouiensi, Paulo Chwpor
40 de Monozlow totius regni nostri Sclauoniae banis, honore banatus Zew-
rimiensis vacante, Johanne Bubek de Pelseuch tavarnicorum, Johanne filio
Herrici de Tharnasi ianitorum, Johanne Groff de Corboua dapiferorum, Jo-
hanne filio Gregorii de Alsan pincernarum, Petro Cheh agasonum nostrorum
rnagistris et Caplerio comite Posoniensi aliisque quampluribus regni nostri
45 comitatus tenentibus et honores.
1) Vorlage: eorum.

www.dacoromanica.ro
534

1683.
Bistritz 1412 Juli 28. Stibor, Woiwode von Siebenbargen, setzt
!fir den Distrikt Bistritz die den Unterbeamten des Comes der Szekler
im Distriktsgebiet zustehenden Bechte fest, betrefiend die Inanspruch-
nahme von Bewirtungen, ferner die Gebithren bei Pfandungen and die 5
Gegenstande der Plandungen.
Orig. Perg. Stadtarchiv Bistritz. Siegel in grilnes Wachs, papierbedeckt, innen
aufgedriickt, derselbe Stempel sole Nr. 1679. Eingeschaltet von dent Sonige Sigmund
1414, Orig. ebendaselbst. Der Text ist sehr fehlerhaft.
Druck : Vereinsarchiv Neue Folge IV, 2. Heft, 288. 10
.Regest: Loher Archivalische Zeitschrift XII, 79. Berger Urkunden-Regebten 16.

Stiborius vaivoda Transsiluanus et comes de Solnuk et cetera lite-


rarum nostrarum serie tam praesentium quam futurorum ad ') notitiam
volumus pervenire, quod cum feria quinta proxima post festum beati Jacobi
apostoli 2) de mandato regio congregation em generalem cum magnifico viro 15
domino Michaele filio Salomonis de Nadasch comite Siculorum ac strenuis
viris militibus Ladislao de Nadab vicevaivoda nostro, Thoma Farkacz, Johanne
de Doboka et cum aliis nobilibus fide dignisque viris nostris assessoribus
celebraremus in civitate Bistriciensi, ex tune iudices, iurati et seniores
civitatis praedictae et districtus eiusdem gravi nobis proponentes 8) cum 20
querela, quomodo iudices Vngaricales vel familiares comitis Siculorum des-
census 8) in medium ipsorum et expensas 9 contra consuetudinem et liber-
tatem 4) ipsorum hactenus consuetas aggravassent immo aggravarent de
praesenti, et 8) dum ad impignorandum ad quamcumque transierint villain,
equos meliores quos ibidem reperire poterint recipientes 8) et eosdem fati- 25
gantes et equitantes in tantum, prod in nihilum redigantur et macerantur,
et cum praedictos populos 5) civitatis et partium praernissarum ad servitia
regalia et ad defensionem partium praetactarum modo exercituali transire
contigerit, ex tune equi ipsorum lassati et fatigati inveniuntur, ex quibus
servitia regalia et talia occurrentia negotia negligerentur. Nos cum praetacto 30
viro domino Michaele comite Siculorum necnon strenuis militibus Ladislao
de Nadab vicevaivoda nostro, Thoma Farkacz, Johanne de Doboka et ') cum
aliis nostris assessoribus decrevimus auctoritateque 9 regia nobis in hac parte
concessa commisimus, ut a modo et deinceps nullus index Vngaricalis ant
familiares eiusdem ullum7) descensum aut expensas in medio ipsorum facere 35
debeat, nisi legitime vel necessario vocatus, cui necessaria more solito dare
I) Fehlt in der Vorlage.
s) Juli 28.
9 So Vorlage.
4) Gebessert aus: libertatum. 40
6) Gebessert aus: praedicti populi.
6) Gebessert aus: auctoritate.
7) Vorlage: nullum.

www.dacoromanica.ro
535

teneantur, et dum pro impignoratione in quarncumque venerit villam, tantum


octo grossos usualis m[onetae et] ) nil plus recipere debeat, et non aliquos
equos pro pignore nisi cabellas vet equas, boves, vaccas recipere debeat
modo aliquali. In cuius rei memoriam perpetuamque firmitatem praesentes
5 nostras literas sigillo nostro maiori fecimus consignari. Datum die, loco ut
supra, an no domini rnillesimo quadringentesimo duodecimo.
Auf der Ritekseite, vorn Bistritzer Notar aus der Zeit urn 1500: Ne
indices Vngaricales homines turbarent in expensis.

1684.
10 Bistritz 1412 Juli 30. Stibor, Woiwode von Siebenburgen, erklart
die seitens der Gemeinde Jaad gegeniiber den benachbarten Adligen
und Genossen erhobene Klage fur gerecht und stellt fill- die genannte
Gemeinde einen Schutzbrief aus, betreffend ihre Rechte am Hattert-
gebiet, an den Landereien, Wiesen, Gewassern und Waldern, sowie
15 insbesondere an dem Thumesch- und Bistritzfluss.
Orig. Perg. Stadtarchiv Bistritz. Siegel in grilnes Wachs, papierbedeckt, innen
aufgedritckt, derselbe Stempel wie Nr. 1679.
Druck : Fejer Codex X, 8, 536. SzabO Seek. okleveltdr I, 107.
Regest: LOher Archivalische Zeitschrift XII, 79. Berger Urkunden-Regesten 17.

20 Stiborius vaivoda Traussiluanus necnon comes de Solnuk et cetera


notum facimus quibus expedit universis, quod cunt nos una cum viro mag-
nifico Michaele comae Siculorum et Ladislao de Nadab vicevaivoda nostro
ceterisque nostris cum assessoribus ex speciali commissione serenissimi prin-
cipis ac domini, domini Sigismundi Romanorum regis semper augusti ac
25 Vngariae et cetera regis et de mandato eiusdem feria VI proxima post festum
sancti Jacobi apostoli proximo praeteritum 2) in civitate Bistricziensi gene-
rale iudiciurn celebrassemus, pro tune nostram accedentes praesentiam pro-
vidi yid Andreas dictus Holcztreger et Johannes Holcztreger ac Johannes
Baier homines ac populi de Jaad nobis per modum querimonii proposuerunt,
30 quomodo nonnulli nobiles et eorum officiates, populi et iobagiones, inhabi-
tatorum et incolarum possessionis Jaad praedictae iura et consuetudines ab
antiquo usitatas frustrantes in territoriis, silvis, pratis, aquis et signanter
in fluvio a Rodna sum') meatum producente et4) in altero fluvio Bistriczia
vocitato, quorum usibus praetacti de Jaad populi ex antiqua consuetudine
35 per semper stint gratulati, quidam 6) nobiles et eorum officiates in praemissis 5)

1) Schrift abgesprungen.
2) Juli 29.
3) Vorlage: suam.
4) Fehlt in der Vorlage.
40 So Vorlage. Scilicet: praedicti nonnulli nobiles et eorum officiates, populi
et iobagiones in territoriis et cetera.

www.dacoromanica.ro
536

dietenus inquietare non cessant nec impedire, rationem impedimentorum et


suorum iurium coram nobis ipsi nobiles non producentes. Sed quia nos regia
auctoritate universos, a quocumque illegitime impediri, molestari et pertur-
bari volentes,') protegere velimus et quospiam in suis iuribus conservare,
igitur universis et singulis nobilibus eorumque officialibus ac populis et io- 5
bagionibus eorundem tam praesentibus quam futuris regia ac nostro firmis-
simo damns in praecepto, quatenus a modo et per consequens dictos pos-
sessionis Jaad inhabitatores in territoriis rnetarum ipsorum et terris cultis
et incultis, pratis, aquis et silvis nec in aliquibus ipsorum iuribus impedire,
inquietare et specialiter in fluvio de Rodna decurrente et altero Bistricz 10
nnncupato impetere pi aesumatis omnibus occasionibus 2) proculmotis. Si vero
quis 3) vestri de medio talia attentare praesumpserit, ex tune auctoritate
regia nobis in his attributa commisimus, immo praosentibus committimus
magnifico viro domino Michae]i comiti Sieulorum necnon comitibus succes-
sivis, ut dictos homines de Jaad contra omnes in praemissis videlicet in 15
territoriis, terris arabilibus et incultis, pratis, silvis et aquarum decursibus
ipsos impetere volentes regiae maiestatis in persona ac nostri protegere,
tueri et defensari debeatis, si regiae maiestatis indignationem gliscitis evitare,
secus non facturi. Datum Bistricziae, Sabbato proximo post festum sancti
Jacobi apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo duodecimo. 20

1685.
1412 August 5. Der Kolozsrnonostorer Konvent schaltet die Ur-
kunde des Konigs Sigmund von 1412 Nr. 1677 ein und bezeugt,
dass Sandor de Zenthlelek in den Mitbesitz von Zagor und zwar in
festo beatae Mariae Magdalenae virginis 4) eingefuhrt worden ist. 25

Datum quinto decimo die introductionis et statutionis praedictarum,


anno domini supra ditto.
Gleichzeitige Abschrift Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest.

1686.
Ofen 1412 August 11. Pipo, Comes von Temes, beaujtragt Peron, 30
den Kamerarius in Thorenburg, den Deesern gegeniiber den Vize-
kamerarii in Szatmar Genugthuung zu verschajjen, betrefrend Tuch
and Salz.
Orig. Pap. Stadtarehiv Dees. Siegel, in grunes Wachs, innen aufgedritckt, der-
selbe Stempel wie Nr. 1673. 35
Regest: Papp T5rteneti lapok I, 425.
2) Vorlage: volentes.
3) Vorlage: occasionis.
3) Vorlage: qui.
4) fuli 22. 40

www.dacoromanica.ro
537

Pipo de Ozora Themesiensis et camerarum salium regalium comes


dilecto nobis circumspecto vino magistro Peroni camerario nostro in Torda
constituto salutem cum dilectione. Ex querulosa significatione providorum
virorum Petri literati et Ladislai filii Michaelis civium et hospitum regalium
5 de Dees coram nobis personaliter astantium in personis universitatis civium
et populorum de eadem nobis facta percepimus displicenter, quomodo Val-
lentinus, Thomas et Demetrius literati familiares et vicecamerarii no[mini]bus
viri magistri Andreae literati de Kapy camerarii scilicet nostri in Zathmar
constituti praefatis civibus et hospitibus regalibus et eorum cuilibet tam in
10 facto assignationis pannorum quam etiam salium diversas ininrias et falsi-
tates hucusque intulissent et non cessarent inferre de praesenti. Untie cum
nos praedictos cives et hospites regales et eorum quemlibet in ipsorum con-
suetudinibus et iuribus antiquis sen pristinis indemnes et illaesos velimus
conservari et pacifice perfrui, volentesque per vestram dilectionem ex parte
15 praefatorum Vallentini, Thomae et Dernetrii literatorum vicecamerariorurn
ipsius magistri Andreae literati super universis iniuriis, damnis et factis
illicitis ipsis civibus ant eorum alicui per eos quoquomodo illatis et per-
petratis nostra 1) in persona eisdem civibus et hospitibus regalibus et eo-
rundem cuilibet omnis iuris et iustitiae ac satisfactionis exhiberi et ad-
20 ministrari complementum, igitur eidem vestrae dilectioni firmissime man-
damus per praesentes, quatenus habita praesentium notitia ad festum beati
Martini episcopi et confessoris proxime affuturum iliac ad civitatem Dees
praedictam personaliter accedere ex parteque praefatorum vicecamerariorum,
quos idem magister Andreas literates ad dictum terminum coram nobis facie
25 ad facieni existendo inibi personaliter statuere assumpsit, super omnibus
iniuriis et factis illicitis ac damnis praefatis civibus et hospitibus regalibus
et eorum singulis iuxta propositiones eorundem adversus ipsos vicecamerarios
fiendas nostra in persona omnis iuris et iustitiae ac satisfactionis exhibere
et administrare debeatis complementum favore quolibet postposito iustitia
30 rnediante. Et aliud in praemissis facere non ausuri. Datum Budae, secnndo die
festi beati Laurencii martyris, anno domini millesimo quadringentesimo MI T°

1687.
Reps 1412 August 16. Stibor, Woiwode von Siebenbiirgen, erteilt
Johann von Bethlen eine Fristverlangerung betreffs Vorlage von
35 Urkunden.
Eingeschaltet als =cites Insert von dem Vizewoitooden Ladislaus 1412, Orig.
Ungar. Landesarchiv Budapest. Der Text ist sehr fehlerhaft.

Stiborius vaivoda Transsiluanus et comes de Zolnok damus pro


memoria, quod Johannes de Bethlem nostri in praesentia comparendo detexit,
40 1) Ilierauf durdtgestrielten: civibus.
2) November 11.

www.dacoromanica.ro
538

quomodo privilegialia instruinenta secundum ordinem certorum nobilium


fratre ipsius Nicolai Apa de Almakerek absente ad praesens coram nobis
non valeret exhibere, supplicans attente, quatenus eandern exhibitionem
instrumentorum privilegialinm 1) ad octavas sancti Michaelis proximo yen-
turas2) nobis aut vicevaivodae nostro exhibendas 3) duximus 3) fore') proro- 5
gandam 4) cc praesentium per tenorem prorogamus nobilium ante dictorum.9
Datum in Rukbas, feria tertia post festum 0) assumptionis Mariae virginis
gloriosae, anno domini millesimo quadringentesimo duodecimo.

1688.
Kronstadt 1412 September 1. Stibor, Woiwode von Siebenbiirgen, 10
erklart die von dem Kronstadter Richter Johann Zeidenswancz und
Genossen vorgelegten Urkunden fur rechtsgfatig, beziehungsweise das
Besitzrecht des genannten Johann Zeidenswancz und Genossen, be-
treffend die Besitzungen Hopsifen und Neudorf, fur rechtskrtiftig.
Orig. Perg. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel war an schwarzbrauner Seidenschnur 15
angehangt. Der Text ist sehr fehlerhaft.

Stiborius vaivoda Transsiluanus et comes de Solnuk et cetera me-


moriae commendantes significamus tenore praesentium praesentibus et futuris
praesentem' nostram literam inspecturis, cum unicum est oblivionis remedium,
gesta quae inter homilies aguntur, literis commendentur.') Proinde quod 20
cum nos una cum magnifico viro Michaele de Nadazd filio Salomonis comite
Siculorum ac strenuis viris militibus Ladislao de Nadab vicevaivoda nostro,
Thoma Farkasch et Anthonio de Erdel feria quinta die sancti Egidii 8) ex
speciali permissione domini nostri regis Sigismundi Romanorurn ac Vngariae
et cetera regis ac plenaria potestate eiusdem nobis per eundem in arduis 25
factis et expeditionibus ipsius datis et concessis in medium universitatis
tam nobilium quam ignobilium Braschouiae fecissemus convocationem partis
praemissae super eo, uti omnes et singuli praelati, barones, nobiles et alii
cuiusvis conditionis et possessionati homines partium praetactarum, ex
generali decreto praetacti domini nostri regis et praehabito maturo consilio 30
praelatorum, baronum,9) super possessiones portionarias ant integras titulo
novae donationis donatas, si quas olim excellentissimae principes coniunx
quondam serenissimi principis regis Lodouici ac Maria regina piarum recor-
1) Scilicet : dignaremur prorogare. Nos igitur easdem literas privilegiales.
2) Oktober 6. 35
8) Scilicet: esso duxhnus exhibitionemque fore.
4) Vorlage: prorogand.
5) So Vorlage.
6) Fehlt in der Vorlage.
') Scilicet: significamus. 40
5) September 1.
9) Scilicet: at praehabito maturo consilio per regem cum praelatis at baronibus.

www.dacoromanica.ro
539

dationum quondam contoralis domini et domini regis Sigismundi Romanorum


ac Vngariae et cetera regis, si quas autem idem dominus noster rex sub
titulo novae confirmationis gratiose ob laude digna servitia 1) tempore distur-
biorum, sacrao coronae 2) diadematis 2) regno 2) Vngariae per eosdem cum
5 summa fidelitate fideliter exhibita 3) eisdem dedissent, donassent et con-
tulissent, easdem literas superinde privilegiales nostri in praesentia ac ante
dictorum nobilium et baronum in specie deberent exhibere, ex tune de
medio aliorum causidicorum prudentes vid Johannes Zeidenswancz index
civitatis Coronae et Anthonius Sanderi civis de eadem exsurgentes propriis
10 in personis exhibuerunt nobis quasdam literas privilegiales praelibati domini
nostri regis ac Jacobi Laczk quondam vaivodae Transsiluani duplici sigillo
munitas et roboratas pendenti tendentes 2) super possessionibus Hop_zifen et
Newendorff inter castrum Heltwin et oppidum Hiltwesdorff in districtu Brascho-
uiensi situatis4) et earundem quarumlibet utilitatibus et pertinentiis titulo
15 hereditario eosdem concernentibus. Quarum quidem tenorem et swim. per-
petualis 2) et irrevocabilitatis 2) novae confirmationis collationis materiam nos
una cum praedictis magnificis et nobilibus viris elucidato animo diligenter
inspeximus ac perlegi fecimus. Quas quidem literas privilegiales praemissas
de perpetua confirmatione et collatione coram regni proceribus praesentium
20 vigore attestificavimus in omni parte earundem continentiam 5) ratas, gratas,
acceptas et ratificatas prorsus habuimus non abrasas, non cancellatas sed
omni suspicionis vitio esse carentes ac collationern praemissarum literarum
instrumentalium in specie nobis exhibitarum perenniter et perpetualiter prae-
titulatos viros Johannem Zeydenswancz iudicem civitatis Coronae ac Anthonium
25 Sanderi de eadem soboles heredumque eorum posteritates approbavimus
obtinere et perpetualiter earundem utilitates percipere. Super qua exhibitione
praenominatarum instrumentalium literarum per saepe dittos Johannem et
Anthonium cives de Corona in specie exhibitarum eosdem, filios filiorum
ipsorunique successores dimisimus, reddidimus immo nihilominus reliquimus
30 expeditos pariter et absolutos et in dominium praetactarum possessionum
confirmantes iuxta contenta regalium literarum quietos, pacificos nullo con-
tradicente, patrocinio testimonioque literarum nostrarum maiori sigillo nostro
mediante praesentes fecimus communiri. Datum in praefixo termino die et
loco ut supra, anno domini millesimo quadringentesimo duodecimo.

35 1689.
Kronstadt 1412 September 1. Stibor, Woiwode von Siebenbargen,
erklart die von Thomas, dem Pleban von .Kronstadt, and Genossen
vorgelegten Urkunden far rechtsgiiltig, beziehungsweise das Besitzrecht
1) Vorlage: laudem dignis servitiis.
40 2) So Vorlage.
3) Vorlage: exhibitis.
4) Vorlage: situatas.
3) Scilicet: literas et continentiam earundem,

www.dacoromanica.ro
540

des genannten Thomas and Genossen, betrejjend die Besitzung Tohan,


fur rechtskrtiftig.
Orig. Perg. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel war an schwarzbrauner Seidensehnur
angehangt. Der Text ist sehr fehlerhaft.

Stiborius vaivoda Transsiluanns et comes de So lnuk et cetera me- 5


moriae commendantes significamus tenore praesentium tarn praesentibus quam
futuris praesentem nostram literam inspecturis, cum unicum est oblivionis re-
medium, gesta quae inter homines aguntur, literis commendentur.1) Proinde,2)
quod cum nos una cum viro magnifico Michaele de Nadazd filio Salomonis
comite Siculorum ac strenuis viris militibus Ladislao de Nadab vicevaivoda 10
nostro, Thotna Farkasch et Anthonio de Erdel feria quinta die sancti Egidii8)
ex speciali commissione domini nostri regis Sigismundi Romanorum no Vn-
gariae et cetera regis ac plenaria potentate eiusdem nobis in arduis factis
et expeditionibus ipsius datis et concessis in medium universitatis tam no-
bilium quam ignobilium Braschouiae fecissemus convocationem partis prae- 15
missae super eo, uti omnes et singuli praelati, barones, nobiles et alii cu-
iusvis conditionis et possessionati homines partium praetactarum, ex generali
decreto praefati domini nostri regis et praehabito maturo consilio praelatorum,
baronum,4) super possessiones portionarias ant integras titulo novae dona-
tionis donatas, si quas olim excellentissimae principes coniunx quondam sere- 20
nissimi principis domini Lodottici regis Vngariae ac Maria regina piarum
recordation= quondam contoralis domini 6) et 5) domini Sigismundi Roma-
norum ac Vngariae et cetera regis, si quas autem idem dominus noster
rex sub titulo novae confirmationis gratiose ob laude digna servitia 5) tern-
pore disturbiorum, sacrae coronae') diadematis 1) regnol) Vngariae per eosdem 25
cum summa fidelitate fideliter exhibita 7) eisdem dedissent, donassent et
contulissent, easdem literas privilegiales superinde nostri in praesentia ac
ante dictorum nobilium et baron= in specie deberent exhibere, ex tune
de medio aliorum causidicorum et prudentum virorum honorabilis vir dorninus
Thomas plebanus Braschouiensis exsurgens sua ac prudentum virorum in 30
personis Anthonii filii Michaelis de sancta Agatha civis Braschouiensis,
Johannis, Jacobi et Cristiani filiorum quondam Mathiae de sancta Agatha
et Nicolai filii Eberhardi comitis de Feketehalm exhibuit nobis quasdam
literas privilegiales praelibati domini nostri regis ac capituli ecclesiae Albensis
Transsiluanae duplici sigillo pendenti munitas et roboratas tendentes 1) super 35
possessione quadam Thucha vocata in districtu Braschouiensi situata 8) et
eiusdem utilitatibus et pertinentiis titulo hereditario eosdem concernentibus.
1) So Vorlage.
2) Scilicet: significamus.
0) September 1. 40
4) Scilicet: et praehabito maturo consilio per regem cum praelatis et baronibus.
6) Vorlage: et domini.
0) Vorlage: laudem dignis servitiis.
7) Vorlage: exhibitis.
8) Vorlage: situata. 45

www.dacoromanica.ro
541

Quarum quidem tenorem et seriem perpetualis 1) ac irrevocabilitatis9 novae


confirmationis collationis materiam nos una cum praedictis magnificis et
nobilibus viris elucidato animo diligenter inspeximus et perlegi fecimus.
Quas quidem literas privilegiales praemissas de perpetua confirmatione et
5 collatione coram regni proceribus praesentium vigore attestificavimus in omni
parte earundem continentiam 2) ratas, gratas,9 acceptas et ratificatas prorsus
habuimus non abrasas, non cancellatas sed omni suspicionis vitio esse
carentes ac collationem praemissarum literarum instrumentalium in specie
nobis exhibitarum perenniter et perpetualiter praetitulatos viros dominum
10 Thomam plebanum ecclesiae Braschouiensis, Anthonium filium Michaelis,
Johannem, Jacob= atque Cristianum filios Mathiae quondam et Nicolaum
filium Eberhardi heredumque eorum posteritates approbavimus obtinere et
perpetualiter eiusdem possessionis utilitates percipere. Super exhibitione
earundem literalium instrumentorurn in specie exhibitor= praefatorum
15 Anthonii, Johannis, Jacobi, Cristiani et Nicolai filios filiorum et successores
ipsorum dimisimus, reddidimus immo nihilominus reliquirnus expeditos pariter
et absolutos et in dominium praedictae possessionis confirmantes iuxta con-
tenta regalium literarum nullo contradicente, patrocinio testimonioque lite-
rarum nostrarum maiori nostro sigillo pendenti mediante praesentes fecimus
20 communiri. Datum in termino praefixo die et loco ut supra, anno domini
rnillesimo quadringentesimo duodecimo.

1690.
Kronstadt 1412 September 1. Stibor, Woiwode von Siebenburgen,
erklart die von Thomas, dem Pleban von Kronstadt, und Genossen
25 vorgelegten Urkunden fur rechtsgiiltig, beziehungsweise das Besitzrecht
des genannten Thomas und Genossen, betreffend die Besitzung Zer-
nescht, fur rechtskrtiftig.
Orig. Perg. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel war an schwarzbrauner Seidenschnur
angehangt. Der Text ist sehr fehlerhaft.

30 Stiborius vaivoda Transsiluanus, Trenczinii, Nitriae, Bistriziae4) et


Solnuk cornitatuurn9 comes ac fluvii Wag dominus perpetuus et cetera. In
notitiam volurnus devenire singulorum tam praesentium quam futurorum,
quod cum nos ex speciali commissions serenissimi principis et domini,
domini Sigismundi Romanorum regis semper augusti ac Vngariae et cetera
35 regis una cum magnifico viro domino Michaele de Nadazd comae Siculorum
ac strenuis militibus Ladislao de Nadab vicevaivoda nostro partium prae-
missarum et Thoma Farkacz necnon nobile Anthonio de Sarmberk ac ceteris
i) So Vorlage.
2) Scilicet: literas at continentiam earundem.
40 3) Vor g Rasur.
4) Vorlage: Bistrziae.
6) Vorlage: comitatu.

www.dacoromanica.ro
542

nobilibus pro tune nobis adhaerentibus per eundem in arduis factis et ex-
peditionibus plenaria cum potestate datis et concessis ipsius per maiestatem ')
in medium universitatis nobilium tam quam ignobilium generalem Brassowiae
fecissemus convocationem feria pinta die festi sancti Egidii 2) super eo, uti
omnes et singuli praelati, barones, nobiles et alii cuiusvis conditionis posses- 5
sionati homines partium praedictarum, ex generali decreto praedicti domini
nostri regis et praehabito maturo consilio praelatorum,$) baronum,3) super
possessiones portionarias aut integras titulo novae donationis donatas, si
quas excellentissimae olim principes coniunx serenissimi principis felicis
reminiscentiae regis Lodwici ac Maria regina piarum recordationum quondam 10
contoralis domini et domini regis Sigismundi Romanorum ac Vngariae et
cetera regis, si quas autem idem dominus noster rex sub titulo novae
donationis et confirmationis gratiose ob laude digna servitia4) tempore
disturbiorum sacrae coronae 6) diadematis 6) regni 6) Vngariae per easdem cum
summa fidelitate exhibita 6) eisdem dedissent, donassent et contulisent, easdem 15
literas superinde privilegiales nostri in praesentia no ante dictorum baronum
in specie deberent exhibere, ex tune de medio aliorum prudentum virorum
exsurgens honorabilis vir dominus Thomas plebanus Brassowiensis in persona
sua ac prudentum virorum Jacobi, Johannis et Cristanni filiorum quondam
Mathiae necnon Anthonii filii Michaelis de sancta Agatha ac Nicolai filii 20
Herbordi comitis de Fekethehalm super quadam possessione Zerne vocata,
in districtu Brassowiensi habita et sita exhibuit nobis literas privilegiales
praelibati domini nostri regis ac capituli ecclesiae Albensis Transsilluanae
duplici sigillo munitas et roboratas pendenti et consignatas. Quarum quidem
literarum tenorem et seriem perpetualis 6) et irrevocabilitatis °) novae confir- 25
mationis et collationis materiam nos una cum praedictis viris elucidato
animo diligenter inspeximus ac perlegi fecimus. Quarum quidem seriem et
tenorem de perpetua collatione atque confirmatione praetactarum literarum
privilegialium coram regni proceribus partium praemissarum non abrasas,6)
non cancellatas 6) sed omni suspicionis vitio destitutas ratas, grates et ac- 30
ceptas habendo ratificamus, approbamus et ipsam possessionem superius
dictam praealegato domino Thomae plebano ac virorum praemissorum et
eorum heredum successoribus perpetue et perennaliter possidendam vigore
praesentium confirmamus in persona regiae maiestatis et nostra contra quos-
libet contradictores illaesos volumus conservare. In cuius rei evidens testi- 35
monium et robur perpetuum praesentes sigillo nostro maiori pendenti nostra
ex propria voluntate et scientia iussimus communiri. Datum Brassowiae, die
et loco in termino praefixo, anno domini millesimo CCCC° XII°.
1) Scilicet: ex speciali commissione Sigismundi regis cum plenaria potestate ipsius
regis data et concessa per eandem regiam maiestatem. 40
' ) September 1.
3) Auf ein gelosehtes Wort aufgetragen. Scilicet: et praehabito maturo con-
silio per regem cum praelatis et baronibus.
4) Vorlage: laudem dignis servitiis.
2) So Vorlage. 45
6) Vorlage: exhibitis.

www.dacoromanica.ro
543

1691.
Kronstadt 1412 September 5. Stibor, Woiwode von Siebenbargen,
schaltet fur die Gemeinde Neustadt ein die Urkunde des Konigs
Ludwig I. von 1362 Nr. 792 sammt der Neubesiegelungsklausel des
5 Kiinigs Ludwig I. von 1364 Nr. 808, betreffend die Rechte und
Illahleneinkanfte des Dekans Nikolaus und seines Bruders Rudolf
von Neustadt, ferner die Urkunde des Richters Johann Sydensuancz
und des Rates von Kronstadt von 1405 Nr. 1529, betreffend die
genannten Muhleneinkunfte, und erklart die eingeschalteten Urkunden
10 fur rechtskraftig.
Orig. Perg. Gemeindearchiv Neustadt bei Kronstadt. Siegel, griines Wachs in
Wachsschussel, an gritner Seidenschnur angehlingt, derselbe Stempel wie Nr.1679.
Eingeschaltet von dem Konige Sigmund 1419, Orig. ebendaselbst. Diese Urkunde
ist eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1426, Orig. ebendaselbst. Der Text
15 ist fehlerhaft.

Nos Stiborius vaivoda Transsiluanus, Trinesinii,l) Bistriciae, Nitriae


et Solnuk 2) comitatuum conies ac fluvii Wag dominus perpetuus et cetera
memoriae commendantes signiiicanius tenore praesentium praesentibus et
futuris nostram praesentem literam inspecturis, quia unicum est oblivionis
20 remedium, gesta quae inter homilies aguntur literis commendentur, quod
cum magnifico viro Michaele de Nadazd filio Salamonis comite Siculorum,
strenuo viro Ladislao de Nadab vicevaivoda nostro partis praemissae ac
cum ceteris nobilibus, baronibus prudentibusque viris fide dignis nostris
assessoribus feria secunda proxima ante nativitatem Mariae virginis gloriosae 3)
25 ex permissione speciali serenissimi principis et domini, domini Sigismundi
Romanorum regis semper augusti ac Vngariae et cetera regis ac plenaria
potestate fulciti nobis per eundem in arduis factis et expeditionibus datis
et concessis, in medium universitatis tam nobilium quam ignobilium partis
praetactae in civitate Braschouiensi specialem fecissemus convocationem
30 super eo, uti omnes et singuli praelati, barones, nobiles et alii cuiusvis
conditionis possessionati homines ex decreto praedicti domini nostri regis
mature consilio praelatorum, barontun praehabito, super possessiones integras
aut portionarias, si quas olim serenissimae principes coniux quondam in-
clitissimi principis domini Lodouici regis Vngariae ac Maria regina piarum
35 recordationum contoralis serenissimi principis et domini, domini Sigismundi
Romanorum ac Vngariae et cetera regis ant ipse rex sub titulo novae con-
firmationis, si quas literas aut privilegia ob laude digna servitia 4) sacrae
coronae diadematis 5) cum summa fidelitate fideliter exhibita eisdem de-
1) 1419 und 1426: Trucinii.
40 2) 1426: Solnok.
3) September 5.
4) Vorlage: laudem dignis servitiis.
5) So Vorlage.
6) Vorlage: exhibitis.

www.dacoromanica.ro
544

dissent, donassent et contulissent, ipsas literas privilegiales nostri in prae-


sentia ac ante dictorurn nobilitini et baronum in specie deberent exhibere,
tandem de medio aliorum exsurgentes honorabilis vir dominus Nicolaus
plebanus in Kereztienfalwa 1) ac providus vir Johannes villicus suis ac totius
communitatis de villa ante dicta in personis quandam literam serenissimi 5
principis quondam domini Lodouici regis Vngariae et cetera nobis in specie
praesentarunt. Cuius quidem tenorem2) literae ante fatae duplici sigillo
pendenti munitae sumpsimus in haec verba. (Folgt die Urkunde des Konigs
Ludwig .1. von 1362 Nr. 792 mit der Neubesiegelungsklausel des Konigs
Ludwig I. von 1364 Nr. 808.) Qui quidem dominus Nicolaus plebanus una 10
cum Johanne villico de Kereztienfalwa1) suis in personis totiusque com-
munitatis villae ante dictae modo praecedenti literam venditionis prudentum
virorum iudicis, iuratorumque civitatis Braschouiensis sigillo pendenti nobis
exhibuerunt. Tenor vero paginae scribitur in hunt modum. (Folgt die Ur-
kunde des Richters Johann Sydensuancz und des Rats von Kronstadt von 1405 15
Ni. 1529.) Quas quidem literas privilegiales videlicet serenissimi principis
et domini, domini Lodouici quondam regis Vngariae et cetera duobus sigillis
pendentibus magnis consignatas 3) ac prudentum virorum civitatis Brascho-
uiensis uno sigillo pendenti aliam munitam nos una cum proceribus nobilibus
et baronibus nobis adhaerentibus deliberaro animo conspicientes de verbo ad 20
verbum absque omni diminutione et augmento aliquali quoad omnes clau-
sulas et articulos pro utilitate et commodoso incremento ipsis domino Nicolao
plebano de Kereztienfalua ac toti communitati, ceteris quibus interest ac
heredibus et successoribus eorum non abrasas, non cancellatas sed omni
prorsus ambiguitatis vitio destitutas cum utilitatibus et proventibus universis 25
gratas, ratas acceptasque nunc et in aevum auctoritate re.gia nobis in hac
parte attributa confirmamus, roboramus et ratificamus. Sigilli nostri maioris
authentici appensione praesentes literas fecimus communiri. Datum die et
loco in 4) termino annotato, anno domini millesimo quadringentesimo
duodecimo. 80

1692.
Kronstadt 1412 September 7. Stibor, Woiwode von Siebenbargen,
schaltet die ihm von den Kronstadtern vorgelegten Bestimmungen,
betreffend die 2Ibgaben fur den Handelsverkehr mit. der Walachei,
betreffend ferner die Zahl der _Eideshelfer, die Hoke der Straf- und 35

Gerichtsgebahren sowie die Rechte des Judex regius und des Judex
terrestris, ein und erklart diese Bestimmungen far rechtskraftig.
1) 1426: Keresthyenfalwa.
3) Vorlage: tenor.
3) Vorlage: consignat. 40
4) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
545

Orig. Perg. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, schwarzes Wachs in Wachsschfissel,


an rater Seidenschnur angehdngt, derselbe Stempel wie Nr. 1679. Der Text ist
sehr fehlerhaft.
Bruchstilck: Sieb. Provinzialbleitter I, 32.

5 [S]tiborius1) vaivoda Transsiluanus. Trinczinii, Bistriciae, Nitriae


et Solnuk 2) comitatuum comes ac fluvii Wag dominos perpetuus et cetera.
In notitiain volumus devenire singulorum tam praesentium quam futurorum,
quoniam quae geruntur in tempore, ne simul labantur cum lapse temporis,
poni solent in lingua 8) testium vel scripturae memoria perennari. Quod 4)
10 cum nos ex speciali permissione serenissimi principis 6) et domini, domini .

Sigismundi Romanoritm regis sewer augusti ac Vngariae et cetera regis


una cum magnifico vim Michaele de Nadazd filio Salomonis comite Sicu-
lorum ac strenuis viris militibus Ladislao de Nadab vicevaivoda nostro
partium praemissarum, Thoma Farkacz et Anthonio de Erdel, cum ceteris
15 nobilibus, baronibus, prudentibus quamplurimis fide dignis viris in sede nostra
iudiciaria pro faciendo causantibus moderativo iudicio sedentes b) feria quarta
proxima ante nativitatem Mariae virginis gloriosae,7) in civitate Braschouiensi
fuissemus constituti plenariaque potestate eiusdem domini nostri regis ful-
citi ex decreto praenominati domini regis ac 4) suortim praelatorum, baronum
20 et nobilium consilio super eo,8) uti omnes et singuli praelati, barones, nobiles
et alii cuiusvis conditionis et possessionati homines partium superius tactarum,
si quae 9) excellentissimae principes coniux quondam serenissimi principis
domini Lodouici quondam regis Hungariae et cetera ac Maria regina piarum
recordationum quondam contoralis domini et domini Sigismundi Romanorum
25 ac Vngariae et cetera regis, si quae 10) aut idem dominos noster rex sub
titulo novae confirmationis atque donationis ob laudem 4) et propter recom-
pensanda fidelia obsequia sibi ac sacrae coronae diadematis regni Hungariae
exhibita 11) literalia instruinenta,") in specie deberent exhibere eis Batas et
collatas atque concessas.") Tandem prudentes et providi viri index, iurati
30 senioresque civitatis Braschouiensis sua ac totius communitatis in personis
nostram praesentiam accedentes, literas quasdam antiquas et vetustas pri-
vilegiales,14) Tura, laudabiles libertates ab antiquo consuetas, tentas ac usi-
tatas,44) suis ab antiquis et vetustis privilegiis quasdam libertates sive tri-
1) Baum fur S leer gelassen.
35 2) Vorlage: Solunk.
3) Vorlage: ligua.
4) So Vorlage.
5) Vorlage: pncipis, Abkurzungsstrich fehlt.
4) Vorlage: sedeutibus.
40 ') September 7.
8) Scilicet: ex decreto regis, consilio praelatorum etc. accedente, emanate super eo.
") Vorlage: quas. Scilicet: instruments.
10) Vorlage: quas.
") Vorlage: exhibitis.
45 12) Scilicet: eis dedissent.
13) Scilicet: literas.
14) Scilicet: iidem iudex, iurati senioresque civitatis Braschouiensis praesentantes.
Urkundenbuch II t. 35

www.dacoromanica.ro
546

butorum articulos distinctirn eximentes,') fide dignis personis 2) ac providis


viris 2) testimonio fideli approbantes,2) humili cum instantia ac devote nostris
corarn assessoribus supplicantnt praesentantes, quatenus antiques Men's,
iura, laudabiles libertates ab antiquo usitatas, tentas et consuetas, datas nec-
non concessas una cum tributorum articulis modo ordinato inferius nostris 5
in literis insertis confirmare dignaremur. De 3) ceteris vero quibusvis no-
minibus vocitentur tributum non teneantur erogari 4) duntaxat de his lam
assignatis inferius tam Walachian quam districtum. Braschouiensem intrantes
et exeuntes. Sequitur de panno Ippriensi quolibet viginti ducatos cum
quatuor ducatis. Item de Gallicali viginti quatuor ducatos, etiam de panno 10
Lobiensi octodecim ducatos. Item de panno Coloniensi duodecim ducatos,
de panno vero Polonicali sex ducatos. Item de pecia scissa nihil datur. De
mitris autem nihil datur. De vase mellis duodecim ducatos, de vase vini
sex ducatos, de uno equo, qui emitur, sex ducatos. Item de uno centenario
cerae duodecim ducatos. De pipere, croco, sinsibero, cariofolis et de minibus 15
caprarum, bombasio et de omnibus rebus mercimonialibus, quae per Sarracenos
asportantur, habetur tricesinium. Item de porco duos ducatos, de bove ant
yucca tres ducatos, de castrato unum ducatum de cute cervi unum ducatum,
sed de aliis cutibus nihil datur4) portans.4) Item de vermasio unum du-
catum. Ceterum circa castrum Dig homo equester unum ducatum, sed 20
homo pedester ununi ban,4) et de quolibet equo, qui currui est alligatus,
unum ducatum et de curru piscium unum piscem, sed de aliis nihil. Item
homines nostri quando pisces portaverint de Breit', dabunt tributoria eomiti
Siculorum quindecim ducatos, sed in foro annuali nihil dabunt, sed solum-
modo manifestet 4) tributario. Item de curru piscium in Breill duos porperos, 25
in Nouo foro unum piscem. Ceterum in Tergawist unum piscem, item de
uno zomento tres ducatos sive sint lodices sive corium.9 Et sic de singulis.
Item de homine pedestri 6) unum ban, de uno equo solo unurn cum medic.
ducato.7) Ceterum incusatus de homicidio, furto 8) et simili expurgabit se
cum viginti quinque viris. Item si actor non recipit iuramenta, iudex re- 30
cipit4) birsagium a quolibet duos ducatos, si autem actor recipit iuramenta,
tune idem actor solvet 4) pro quolibet quatuor ducatos. Item de equo acaptato
cum septem hominibus se 9) expurgare tenetur. Item ante proscriptionem
hominis index nihil habet recipere, sed post proscriptionem recipit, quae in
domo inveniet, sed in tertia die ipse proscriptus potest apportare in domum, 35
quae vult, non obstante iudice. Item quicumque acaptaverit res minus iuste
et cognoscit se acaptasse, ante ingress= iudicii dabit quinque marcas, sed
i) iidem iudex, iurati senioresque civitatis Braschouieusis.
2) Scilicet: fide dignarum persouarum ac providorum virorum testimonio iidem
iudex, iurati senioresque civitatis Braschouiensis approbantes. 40
3) Hier geld der Text unvermittelt zur Einschaltung der articuli Star.
4) So Vorlage.
4) Vorlage: coreum.
6) Vorlage: pedestre.
7) Vorlage: ducat. 45
6) Vorlage: furti.
9) Fehlt in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
547

in forma iudiciaria dabit de quolibet septem virorum1) quinque marcas. Item


index terrestris potest captivare quemlibet sine iudice regis, et si iustus re-
pertus fuerit, potest ipsum dimittere absque consilio iudicis regis. Item si
index regius captaverit hominem, debet ipsum ducere ad iudicem terrestrem,
5 sed nullum possessionatum potest capere. Item si expellitur equus vel aliud
animal per vendentes et ementes in plateam ita, quod nullus vult ista re-
tinere, index terrestris habet recipere illa. Item de querela, quae vulgariter
gewalth vocatur, sent quinque marcae. Item si quis alium accusaverit, index
nihil habet recipere, nisi sit probatum. Ceterum incusatus vel allocutus de
10 vulnere, expurget se cum septem personis, sed ungerecht falger met tertius.
item proscribens aliquem dabit quadraginta denarios. Item consecutus causam
suam dabit quadraginta denarios. Item coram iudicio contendens vituperiose
aut molestiis dabit quinque marcas. Nos vero ad instantetn petitionem iudicis,
inratorum seniorumque totius communitatis civitatis Braschouiensis rite,
15 rationabiliter supplicantium 2) annuentes una cum praenominatis baronibus
nohilibus assessoribus nostris animo deliberato sano, maturo scrutinio 9 sit-
,
perinde diligenti 1) praehabito et communicato sumrno opere cupientes co-
ronam regni Hungariae ceterosque homines mercatores eives incolas et habi-
tatores quosque in territorio et civitate Braschouiensi 4) existentibus prae-
20 sentibus et futuris eorumque posteritatibus concessimus atque plena regia
potestate donavimus integram facultatem, 4) ut per hoc uberioribus utilitatibus
fruettiosis inerementis plurimum augmentari temporibus diuturnis et in
ipsorum praesentibus et futuris libertatibus, iuribus ab antiqua consuetudine
usitatis conservari,9 universa et singula iura, libertates, laudabiles consue-
25 tudines necnon articulos tributorum supra scriptOs auctoritate regia fulciti
pariter nostra approbamus, ratificamus et confirmamus, ratificavimus, appro-
bavimus et de certa nostra scientia patrocinio literarum nostrarum mediante
confirmamus t) singulaque contenta modo ante dicto sigillo nostro maiori
pendenti munimine 9 iussinms perenniter consignari. Datum Braschouiae,
30 die locoque in termino praefixo, anno domini millesimo quadringentesitno
duodecimo.

1693.
Olen 1412 September 9. Konig Sigmund richtet an die Geistlichkeit
beziehungsweise an den Adel, die Szekler and die Sachsen in Sieben-
35 biirgen einen firlass, betreffend das Verbot gegen die Ausfolgung der
als papstliche Steuer abverlangten Halfte der _Pfarreinkiinfte.
Orig. Perg. Bibliothek des evangel. Gymnasiums Augsb. Bek. Kronstadt. Siegel,
rund, Durchmesser 41 Centimeter, in rotes Wachs, papierbedeckt, innen aufge-
6) So Vorlage.
40 2) Vorlage: supplicantibus.
3) Vorlage: scrntino.
*) Satzbau unvollstandig.
6) Vorlage: conservare. Scilicet: possint.
3) Scilicet: sigilli nostri maioris pendentis munimine.
35*

www.dacoromanica.ro
548

dritcht. Adler im Siegelfelde. Umschrift in gothischer Minuskel. Eingeschaltet


von dem Weissenburger Kapitel 1413, Orig. Kapitelarchiv Mediasch and Abschrift
des 15. Jahrhunderts Bibliothek des evangel. Gymnasiums Augsb. Bek. Kronstadt.
Druck: Theil u. Werner Urkb. 28.

Von der Kanzlei: Relatio Piponis de 5


Ozora comitis Themesithisis.
Sigismundus dei gratin Romanorum rex semper augustus ac Hun-
gariae et cetera rex fidelibus nostris universis et singulis plebanis et eccle-
siarum rectoribus tam in nostris quam aliorum quorumcumque civitatibus,
oppidis, villis, possessionibus, tenutis et honoribus seu officiolatibus consti- 10
tutarum et existentium,l) ex parte quarurn medii fructus camerae apostolicae
hactenus solvi non consuevere, item nobilibus, Siculis et Saxonibus partium
nostrarum Transsiluanarum, in quorum possessionibus, honoribus seu officio-
latibus ac medio huiusmodi ecclesiae consistunt fundatae, ad quos praesentium
notitia pervenerit, salutem et gratiam. Nuper per certos nuncios vestros 15
pro parte vestrae universitatis coram culmine nostrae maiestatis expositum
fuit querulose, quomodo reverendissimus in Christ() pater at dominus, do-
minus Branda tituli sancti Clementis presbyter cardinalis sedis apostolicae
legatus amicus noster praecarissimus missis ad vos super hoc suis efficacibus
literis et sententiis a vobis medios fructus plebaniarum seu ecclesiarum 20
vestrarum praedictae camerae apostolicae solvi postulasset. Supplicaturn
exinde exstiterat maiestati nostrae precibus subiectivis, quatenus cum a
divorurn et catholicorum regum 2) Hungariae nostrorum scilicet praedecessorum
temporibus huiusmodi gravamina nusquam ipsis fuerint imposita, eis circa
hoc de remedio providere dignaremur opportuno. Unde nos considerantes 25
exinde pericula et scandala graviora in clero et populo posse exoriri cu-
pientesque ea salubriter evitare sanctissimo in Christ() patri at domino nostro
domino Johanni divina providentia papae vicesimo tertio per certas literas
nostras humiliter supplicare decreveramus, ut eius sanctitas superinde paterna
providentia et mansuetudinis benignitate salubriter consulere dignaretur, 30
quatenus vos et quilibet vestrum in vestris antiquis laudabilibus consue-
tudinibus quiret permanere. Qui attendens 2) huiusmodi nostras supplicationes
et preces ex causis legitimis sibi expositis fore iustas et admittendas per
certas suas literas credentiales nobis hullari, ipsi vero domino legato anulari
suo sigillo et signeto consignatas per vivumque suum nuncium scribere et 35
intimare dignatus est, se nostrae in hac parte obtemperare voluntati. Quibus
quidem literis apostolicis visis et relationibus auditis, agnito etiam in hac
parte firmato 4) et immutabili nostro proposito et ipse dominus legatus nostrae
obtemperavit voluntati. Nos igitur ex nostri regii regiminis debito caelitus
nobis traditi volentes quoslibet nostrae iurisdictioni subiectos in suis iustis 40
et antiquis laudabilibus consuetudinibus ac libertatum praerogativis at gratiosis

'I Vorlage: existentibm.


2) um mit einem uberzahligen Normalschaft.
8) Gebessert aus: autendens.
4) Vorlage: fmiato. 45

www.dacoromanica.ro
549

exeniptionibus illibate conservaro et illaese nullas hactenus inconsuetas


novitates ipsos gravare debentes nostis temporibus oriri permittendo, vestrae
universitatis et cuiuslibet vestrum fidelitati firmissi me praecipiendo mandamus')
ornnino volentes, quatenus a modo in antea nullus omnino ex vobis ratione
5 plebaniarum seu ecclesiarum suartim, uncle usque modo medii fructus solvi
non consuevere, de huiusmodi mediis fructibus alicui petenti sive collectorihus
seu subcollectoribus eorundem absque speciali scientia nostrae maiestatis
audeat vel praesumat modo quoctunque respondere. Datum Budae, in crastino
festi nativitatis virginis gloriosae, anno domini millesimo quadringentesimo
to duodecimo, regnorum nostrorum anno Hungariae et cetera vigesimo quinto,
Rornanorum -vet.° secundo.
(Inte dem Siegel: Relatio Piponis de Ozora comitis Themesiensis.

1694.
Ofen 1412 September 9. Konig Sigmund beauftragt Stibor, den
15 Woiwoden von Siebenbiirgen, beziehungsweise den Vizewoiwoden La-
dislaus mit der Begehung der Hattertgrenzen der Stadt Klausenburg
einerseits und der Besitzung Fejerd andererseits.
Eingeschaltet von dem Kolozsmonostorer Konvent 1413, Orig. Stadtarchiv Klau-
senburg. Auch eingeschaltet von dem Vizewoiwoden Ladislaus 1413, Orig. eben-
20 daselbst. Die Urkunde des Vizewoiwoden Ladislaus ist eingeschaltet als erstes Insert
und die des Kolozsmonostorer Konventes als zweites Insert von dem Konige Sig-
mund 1414, Orig. ebendaselbst.

Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hun-


gariae et cetera rex fideli nostro magnifico viro Stiborio vaivodae Trans-
25 siluano vel strenuo militi Ladislao de Nadab ipsius vicevaivodae salutem
et gratiam. Pro parte fidelium nostrorum iudicis et iuratorum ac universorum
civium et hospitum necnon totius universitatis et communitatis nostrae
civitatis Cluswar partis nostrae Transsiluanae praedictae 2) nostra displicenter
intellexit serenitas, quod plerique forent vicini et commetanei ipsorum prae-
30 sertim populi et incolae in possessione Ffeyerd vocata, in contigua vicinitate
ipsorum existenti commorantes dominique2) eiusdem,4) qui ut plurimum iura
nostra regalia pro se ipsis usurpare machinando metasque dictae nostrae
civitatis dirrumpendo et transgrediendo non modicas terras in territorio
eiusdem nostrae civitatis consistentes propria eorum potentia et temeritate
35 occupassent et occupatis usi fuissent ac uterentur de praesenti potentialiter,
indebite et minus iuste iurisdictionem regiam sibi ipsis appropriari et ipsam
nostram civitatem inre silo privari ac metis seu terminis destituere temere
praetendentes. Potissime quamquam pridem ipsis iudice et iuratis ac civibus
) Vorlage: mandams.
40 9) Vorlage: praedicti.
9) So Vizewoiwode Ladislaus. Vorlage: dnique.
4) Scilicet: possessionis Ffeyerd.

www.dacoromanica.ro
550

et hospitibus metas dictae nostrae civitatis assumptis secum vobis scilicet


vicevaivoda et conventus ecclesiae de Clusmonostra homine reambulare et
renovare volentibus praetacti populi et hospites de dicta Ffeyerd vos et dicti
conventus hominem ab huiusmodi reambulatione, renovatione et erectione
metarum nulls certis et veris metis ipsius possessionis Ffeyerd demonstratis 5
sett ostensis prohibuerint, tamen demum nullam eorum contradictionis rationem
efficacem reddere curavissent solum praetensis allegationibus huitismodi terras
pro se retinere satagentes. Cumque ex debito nostri regii regiminis cunctorum
et praecipue iurisdictioni nostrae immediate subiectorum oppressionibus sub-
venire et eisdem auxilium et relevamen adhibere teneamur velimusque to
quoslibet in ipsorurn iuribus, metis et terminis eis legitime pertinentibus
indemnes conservare et illaesos, igitur tidelitati vestrae firmiter praecipiendo
mandamus, quatenus postquam praesentibus requisiti fueritis mox et in
continenti praesente testimonio dicti conventus, quod per eundem serie
praesentium illic transmitti iitbemus, ad faciem territorii dictae civitatis 15
Cluswar vicinis et commetaneis suis universis et signanter possessoribus
dictae possessionis Ffeyerd inibi legitime convocatis et praesentibus accedendo
eandem nostram civitatem circumquaque si opus fuerit praesertim vero a
parte dictae possessionis Ffeyerd per seas veras metas et antiquas reambulare
reambulataque et contradictoribus si qui fuerint literas eorum metales ibidem 20
producere et exhibere aut certas et verissimas metas evidenter apparentes
ostendere et demonstrare non valentibus inter terras litigiosas iuxta vestram
considerationem et limitationem conscientiosam certaque documenta, qnibus
exinde poteritis informari, metas denuo erigere veteresque in locis neces-
sariis renovare et a quorumlibet aliorum iuribus possessiunariis eandern 25
nostram civitatem metaliter separare et distinguere debeatis contradictione
quorumlibet non obstante. Et post haec seriem omnium praemissorum tit
fuerit expediens in literis memorati conventus nostrae personali fideliter
rescribi edicimus maiestati. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum
Budae, secundo die festi nativitatis virginis gloriosae, anno domini XI 30
quadringentesimo duodecimo, regnorum nostrorum anno Hungariae et cetera
vigesimo quinto, Romanorum vero secundo.

1695.
Hermannstadt 1412 September 14. Stibor, Woiwode von Sieben -
burgen, richtet an den Comes und die Komitatsoberrichter von Kolozs 35
einen Er lass, betrelend das Verbot, vont Gerichtsstuhl des Kolozs-
monostorer Konventes gegen Jobagionen dieses Konventes an den Comes
und die Komitatsoberrichter von Kolozs zu berufen, bezithungsweise
betrefrend die an die Stadte zu leitende Weiterklage gegen, die ge-
nannten Jobagionen. 40
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, Durchmesser 3.1 Centi-
meter, in griines Wachs, papierbedeckt, Innen avfgedriickt. Viergeteilter Schild im
Siegelfelde. Umschrift in gothischer Minuskel.

www.dacoromanica.ro
551

Stiborius vaivoda Transsiluanus et comes de Zolnok nobilibus viris


comiti vet vicecomiti et iudicibus nobilium comitatus de Clus debitam reve-
rPntiam corn salute. Noveritis quod religiosus vir dominos frater Briccius
de Clusmonstra alias Besprimiensis praepositus in persona venerabilis in
5 Christo patris et religiosi viri domini fratris Henrici ') abbatis de dicta
Clusmonstra ad nostram veniens praesentiam exhibuit nobis quasdam literas
serenissimi principis domini Sigismundi dei gratia Romanorum semper augusti
ac Hungariae et cetera regis domini nostri gratiosi patentes, vobis ac universis
nobilibus in dictis partibus Transsiluanis constitutis loquentes. In quarum
10 continentiis inter cetera vidimus contineri, quod venerabilis et religiosus
vir dominos frater Henricus abbas de Kolosmonostral in einsdern regiae
maiestatis praesentiam plurimum conquerendo detegere curavisset, quod licet
dicta ecclesia sua ex antiqua et laudabili ac approbata consuetudine semper
his libertatum praerogativis freta fuerit et gavisa, ut si qui ex vobis ant
15 vestris iobagiunes ipsius domini abbatis et ecclesiae suae praedictae in sui
ant officialium suorum praesentias in quibusvis factis in causam attrahendo
de ipsorum domini abbatis ant dictortun officialium suorum iudicio non
contentaremini, ex tune huitismodi causae non alias nisi ad civitates ipsius
regiae maiestatis pro saniori et rneliori ipsorum causarum deliberatione
20 transmitti debuerint et valuerint, tamen vos a iudicio ipsorum ipsas causas,
de quibus non contentaretnini, non in ipsas civitates sed ad sedem vestram
iudiciariam appellaretis et iobagiones ipsius domini abbatis per vosmet ipsos
iudicari facientes ut plurimum aggravaretis, impediretis et perturbaretis in
ipsius domini abbatis et dictae ecclesiae suae praeiudicium iuris et derogamen.
25 Et quia ipsa regia maiestas eandem ecclesiam de Clusmonstra in suis liber-
tatibus et iuribus indemniter volt conservare et nobis iniungit praecipiendo
observari, igitur vestris nobilitatibus praesentibus diligenter committimus
vobisque auctoritate regia per literas suas nobis iniuncta 3) et in hac parte
attributa mediante damns firmis in mandatis, quatenus a modo a iudicio et
30 iudicatu ipsorum domini abbatis et suorum officialium contra praetnissam
antiquam ipsius ecclesiae consuetudinem ad sedem vestram iudiciariam 4)
ipsosque 6) in dicta sede vestra iudiciaria nullatenus iudicare sett iudicari
facere praesumatis nec sitis ausi modo aliquali, sed a iudicio et iudicatu
ipsorum domini abbatis et officialium suorum, ut praedictum est, iuxta
35 ipsius ecclesiae antiquam libertatis praerogativam pro saniori deliberatione
huiusmodi causarum in praesentiam iudicum et iuratorum civiurn civitatis
ipsius regiae maiestatis appellare debeatis. Aliud igitur in praernissis non
facturi. Qui si feceritis bene quidem, alioquin vos ad praemissa facienda cum
vestris damnis et gravaminibus artius compellimus et astringimus auctoritate
40 regia mediante. Praesentes quoque perlectas semper reddi volumus praesen-
tanti. Datum in Cybinio, in festo exaltationis sanctae crucis, anno domini
millesimo quadringentesimo duodecimo.
1) H gebessert aus: fr.
3) So Vorlage.
45 3) Vorlage: iniunctas.
4) Scilicet: causas appellare.
6) Scilicet: iobagiones.

www.dacoromanica.ro
552

1696.
Hermannstadt 1412 September 17. Stibor, Woiwode von Sieben-
biirgen, bezeugt den Vergleich zwischen dem, Kronstadter Distrikt und
den sieben Stiih len, betrefrend den Handel mit Wollstoffen, Leinwand,
Barchent, Wein, _Honig, Wachs und alien sonstigen Waren und erklart 5
den genannten Vergleich fur rechtskraftig.
Eingeschaltet von dem Konige Sigmund 1419, Orig. Stadtarchiv Sronstadt.
Die Urkunde Sigmunds ist eingeschaltet von dem Woiwoden Johann 1440, ferner von
dem Weissenburger Kapitel 1452, Origg ebendaselbst. Der Text ist sehr fehlerhaft.

Stiborius 1) vaivoda Transsituanensis et comes de Solnuk necnon to


Nitriae, Triciniae Borschodiensisque 2) comes, totius fluvii Wag dominus harum
serie literarum ad notitiam universorum tam praesentium quam futurorum
volumus pervenire, quod cum nos unit cum reverendo in Christi:, patre
domino Stephano episcopo ecclesiae Transsiluanensis una cam magnificis
viris dominis Pipone de Ozora, comite de Themeswar, et Mychaele filio 15
Salanionis de Nadasch, comite Siculorum, ac strenuis militibus Ladislao de
Nadab vicevaivoda nostro et Thoma ditto Farkas et cum aliis quampluribus
nobilibus et senioribus partium praemissarum 8) de mandato serenissimi
principis et domini nostri gratiosissimi domini Sigismundi Romanorum regis 4)
sewer augusti et Hungariae et cetera regis plenaria suae maiestatis suffulti 20
potentia et auctoritate lites partium praemissarum 6) et guerras quaslibet
finali decisione iuridice iudicandas, terminandas et quaslibet causas refor-
mandas et cum nos circa festuin corporis Christi 5) anni praesentis in civi-
tatem Cibiniensem pervenissemus,6) causarn inter providos viros magistrum
civium, seniores, comites, indices, iuratos et totam communitatem ac merca- 25
tores 7) civitatis Cibiniensis et septem sedium partium praemissarum parte
ab una et inter comitern, iudices et seniores et totam communitatem merca-
torum de civitate et de districtu Brassouiensi litigiose multis temporibus
vertentem parte ab altera super incisione et venditione ulnatim pannorum,
staminum et telae barhani et aliarum rerum ulnatim vendentium item super 30
emendis vinis et vendendis urnatirn et melle necnon cera et aliis ponderosis
diutius ventilate, de quibus causis plurirna damna et incommoda per diversas
arestationes, prohibitiones partibus utrisque fuerint illata sed partibus utrisque
consentientibus et arbitrantibus maturo ipsorum praehabito consilio in talem
3) Kleine verldngerte Schrift. 35
6) So Vorlage.
3) Scilicet: Transsiluaneosium.
4) Vorlage: necnon.
5) Juni 2.
6) Scilicet: cum nos uoa cum Stephano episcopo et cum magnificis viris ao stre- 40
nuis militibus et cum aliis quampluribus sutlulti potentia et auctoi itate regiae maiestatis
ad lites et guerras partium Transsiluaneosium iudicandas et terminandas et ad causas
illarum partium reformandas in civitatem Cibiniensem pervenissemus.
7) Vorlage: mercatoribus.

www.dacoromanica.ro
553

coram nobis devenissent decisionem,l) quod in festo exaltationis sanctae


crucis 2) anni ut supra praesentis Brassouienses cum centum viris providis
pro sua et ipsorum libertate iuramentum in dicta civitate Cibiniensi deponere
et praestare deberent. Terming) vero videlicet festi exaltationis sanctae crucis 2)
5 superveniente nos in civitate praemissa cum nostro vicevaivoda Ladislao
ac cum plurimis partium praemissarum nobilibus et senioribus constituti.3)
Partibus vero utrisque comparentihus de benevola1) utrarumque partium
voluntate nostram ordinationem et petitionem iuramentum central' personarum
Brassouiensium, qui ibidem personaliter praesto fuerant et parati,6) magister
10 vero civium, seniores civitatis Cibiniensis et septem sedium indulserunt 2)
integre, pure et amicabiliter relaxartint annuentes, quod universi mercatores
et populi Brassouienses communiter et singulariter prout ipsimet magister
civium, seniores et Iota communitas mercatorum civitatis et sedis Cibinii
necnon septem sedium 7) qua funguntur libertate in nundinis civitatum,
15 oppidorum, villarum, possessionum et foris hebdomadalibus8) in singulis et
universis locis partium praemissarum forensibus et aliis eadem in incisione
pannorum et telarum, barhanorum et aliarum rerum ulnatim venditioni ex-
ponentium et vendentium, similiter vinum, met et alia, quae urnatim vendere
sent consueta, ac ceram et omnia alia mercimonia ponderosa vel mensurosa
20 vet quoviscumque titulo vet nomine censeantur nihil praetermisso frui de-
beant vendendi, emendi, permutandi et in usus proprios, quos voluerint,
liberam in civitate et in districtu Cibiniensi et septem sedium ac universis
et singulis locis partium Transsiluanensium omnimodam et plenariam habeant
facultatem contradictione qualibet non obstante. Simi liter universi et singuli
25 mercatores et cuiuscumque conditionis homines de civitate et sede Cibiniensi
et septem sedium 7) in civitate et in districtu Brassouiensi eandem omnimodam
qua ipsi Brassouienses utuntur pace frui et uti habere debeant libertatem.
Ad quae omnia se partes praemissae coram nobis obligarunt aevis nuncque
temporibus perpetue alter utrum conservare. Nos vero praemissam ipsorum
30 ordinationem et concordiam et compositionem, statutione utrarumque partium
benevola voluntate, auctoritate regiae maiestatis praevia nobis in hac parte
concessa approbamus, ratificamus, affirmanius perpetuis et aevis temporibus
servandam et irrevocabiliter tenendam. In tutus rei firmitatem perpetuam
praesentes dedimus maiori sigillo nostro sub appenso. Datum loco ut supra,
35 Sabbato proximo post festum exaltationis sanctae crucis, anno domini mil-
lesimo quadringentesimo duodecimo.
1) Scilicet: causa inter communitatern civitatis Cibiniensis et septem sedium ab
una et communitatem civitatis et districtus Brassouiensis parte ab alters vortente diutius ven-
tilata, de quibus causis plurim,a damna et incommoda partibus utrisque furint illata, eaedem
40 communitates partibus utrisque consentientibus in talem devenissent decisionem.
2) September 14.
3) Scilicet: eramus.
4) Gebessert aus: benivolentia.
5) Scilicet: ad deponendiun iuramentum.
45 8) Scilicet: Cibinienses et septem sedes indulserunt iuramentum per nostram ordina-
tionem et petitionem de benevola utrarumque partium voluntate Brassouiensibus commissum.
7) Vorlage: sidium.
8) da itber der Zeile nachgetragen.

www.dacoromanica.ro
554

1697.
Hermannstadt 1412 September 18. Stibor, Woiwode von Sieben -
burgen, richtet an Michael, den Comes der Szekler, und Genossen
das Ersuchen beziehungsweise den Befehl, von den Moldauern in
Kronstadt keine Abgaben zu erheben und ihnen far den etwa zuge- 5
fagten Schaden Ersatz zu leisten.
Orig. Perg. Stadtarchio Kronstadt. Siegel, rand, Durchmesser 3.1 Centimeter,
war in grans Wachs innen aufgedriickt.

Stiborius vaivoda Transsiluanensis et conies de Solnuk q et cetera


magnifico viro Michaeli filio Salomonis de Nadasch comiti Siculorum fratri 10
nostro necnon tributariis officialibus eiusdem in civitate et districtu Brascho-
uiensi 2) fraternam cum affectu sincerae dilectionis caritatem. Magnifice vir.
Recordamur, quod cum una vobiscurn nuper in civitate praedicta 8) ex parte
tributi, quod de praesenti in eadem civitate per vestros recipitur hornines,
quod prius sub castro Torcz exigere fuerat consuetum et pro eo, quod 15
eastrum praenominatum in manibus exstat alienis, sic devolutum est ipsum
tributum in civitatem praenotatam, in qua et nos una vobiseum solutionem
tributorum praemissorum ordinavimus, statuimus, quantum gills et de quibus
mercibus solvere teneretur, ubi literae nostrae et vestrae super praernissa
ordinatione stint emanatae. Cum 4) tamen nullus de partibus Moldauiae de 20
partibus superioribus aliquod teneretur in civitate praedicta solvere tributum,
nunc 4) vero vestri tributarii et officiales mereatores de Moldauia per ablationes
rerum suarum nuper ad, solutionem tributorum ibidem compulerunt. Quare
vestra velit fraternitas praeclictos vestros familiares de praemissis factis
illicitis compescere, ne regiae maiestati conqueri compellantur, cum et nobis 0) 25
magnificus vir vaivoda Moldauiensis super praemissis iniuriosis exactionibus
suis in literis nos ammonet seriose. Quare vobis nobilibus viris officialibus
iudicibus ac tributariis dicti magnifici viri comitis Siculorum constitutis et
constituendis in dicta Brascho praesentibus 7) auctoritate regiae maiestatis
qua plenarie suffulti 8) in partibus praemissis praecipiendo mandamus,9) 30
quatenus a mode et deinceps nullum tributum 10) qui de Moldauia venerint
et') de partibus superiorum exigere et recipere debeatis, sed ab illis, qui
de partibus Transalpinis transire consueverunt. Et si quae damna Molda-
7) Vorlage: Solunk.
8) Scilicet: existentibus. 35
8) Scilicet: statuimus, quantum etc.
4) So Vorlage.
6) de folgt unmittelbar auf Moldauiae.
8) Scilicet: conquerendo.
7) Scilicet: et futuris. 40
8) Scilicet: sumus.
9) Vorlage: mandamus.
10) Scilicet: ab

www.dacoromanica.ro
555

uiensibus intulistis, eadem restituere debeatis. Alioquin nos ipsis de remedio


oporteret providere auctoritate praevia opportuno. Datum Czibinii, die dominico
proximo post festum exaltationis sanctae crucis, anno domini millesimo
quadringentesimo duodecimo.

5 1698.
1412 September 21. Das Weissenburger Kapitel bezeugt, dass die
Gemeinde Schellenberg gegeniTher Conradus, dem Kastellan von Tal-
mesch, Einsprache erhoben hat, betreffend einzum Schellenberger Hattert-
gebiet gehoriges Stiick Land.
10 Abschrift: Trausch Diplom. Transsilv. Saxon. VIII, notch einer Abschrift.

Nos capitulum ecclesiae Transylvanae significamus tenore prae-


sentium quibus expedit universis, quod discretus vir dominus Thomas
presbyter rector ecclesiae de Schellemberg ac Nicolaus carnifex iuratus de
eadem in personis populorum. et universorum hospitum de dicta Schellemberg
15 ad nostram personaliter accedetites praesentiam per modum protestationis
nobis significare curaverunt, quod quoddam territorium seu terrain ipsius
villae Schellemberg inter eandern et oppidum Tolmats habitum 1) ab antiquo
ad dictam villain Schellemberg pertinentent1) nobilis dominus Conradus
castellanus de Tholmatz occupare et ad dictum oppidum Tholmacz applicare
20 niteretur, in eorum praeiudicium et gravamen. Unde facta huiusmodi pro-
testatione prohibuerunt eundem magistrum Conradum castellanum et alios
quoslibet ab occupatione, detentione, perpetuatione ac usuum ac quarumlibet
utilitatum perceptione praedicti territorii seu terrae, ut quovis colore intro-
mitterent 2) de eadem. Super quo literas nostras protestatorias et prohibitorias
25 petierunt emanari.8) Quits nos concessimus communi iustitia suadente. Datum
ipso die festi beati Matthaei apostoli et evangelistae, anno domini millesimo
quadringentesimo duodecimo.

1699.
1412 September 22. Das Weissenburger ICapitel beglaubigt fur
30 die Gemeinde Schellenberg die Urkunde des Comes Jakob und Ge-
nossen von 1339 Nr. 548, betreffend eine Hattertangelegenheit zwischen
Talmesch und Schellenberg.
Orig. Perg. Evangel. Kirchenarchiv Augsb. Bek. Schellenberg. Siegel, spitzoval,
u'eisses Wachs, an weisser Han fschnur angehdngt.

35 3) So Vorlage.
2) Vorlage: intermitterent. Scilicet: se.
3) Vorlage: emandare.

www.dacoromanica.ro
556

Capitulum 1) ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omniuin
salvatore. Ad universorum notitiam harm serie volumus pervenire, quod
discretus vir dominos Thomas presbyter rector ecclesiae de Selemberg ac
Nicolaus carnifex iuratus de eadem in personis populi et universorum 5
hospitum de dicta Selemberg ad nostram personaliter venientes praesentiam
exhibuerunt nobis quasdam literas privilegiales septem sedium Saxonicalium
sub antiquo sigillo earundem confectas tenoris infra scripti, petentes nos
debits cum instantia, ut ipsas de verbo ad verbum transcribi et in formam
nostri privilegii redigi facere ac eisdem concedere dignaremur ad cautelam. 10
Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde des Comes Jakob und Genossen
von 1339 Nr. 548.) Nos enim petitionibus eorundem iustis et legitimis
annuentes tenorem praedictarum literarum onini integritate pollentium de
verbo ad verbum transcribi ac praesentibus inseri pendentisque sigilli nostri
munimine roborari facientes eisdem duximus concedendum. Datum quinta 15
feria proxima ante festum beati Michaelis archangeli, anno domini rnillesimo
quadringentesimo duodecimo. Honorabilibus et discretis viris dominis Georgio
Lepes praeposito, Johanne cantore, Sthephano custode ac Johanne plebano
de Enyedino decano canonicis ecclesiae nostrae existentibus.

1700. 20

Szentimre 1412 Oktober 21. Ladislaus, Vizewoiwode von Sieben-


bargen, schaltet die Urkunden des Woiwoden Stibor von 1412 NT. 167 8
und Nr. 1687 ein und bezeugt die seitens Johanns, des Sohnes Gregors
von Bethlen, und Genossen erfolgte Vorlage der Urkunde des Konigs
Sigmund, betreffend Johannisdorf, Eppeschdorf, Gugendorf, Ehrgang 25
und llohndorf.
Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel war an roter Seidenichnur
angehangt. Der Text ist sehr fehlerhaft.

Nos Ladislaus de Nadab vicevaivoda Transsiluanus significamus tenore


praesentium quibus expedit universis memoriae commendantes, quod nobis 30
in octavis festi sancti Michaelis archangeli 2) una cum regni partis praedictae
nobilibus pro faciendo moderativo iudicio causantibus in sede nostra iudi-
ciaria sedentibus egregius vir Johannes filius Gregorii de Bethlem pro se
personaliter et pro strenno milite magistro Nicola() filio Apa de Almakerek
cum legitimis literis procuratoriis in nostram exsurgens praesentiam exhibuit 35
nobis quasdam tres literas duas magnifici viri domini Stiborii vaivodae Trans-
siluani et comitis de Zolnok prorogatorias nobis loquentes tenorum infra
scriptorum, tertiam vero privilegialem illustris principis domini Sigismundi dei
gratia et cetera regis Hungariae domini nostri naturalis super nova donatione ac
1) Verldngerte Schrift. 40
2) Oktober 6.

www.dacoromanica.ro
557

divisione possessionum Zenthiwan, Ebesfalwa, Goganfalwa, Ernye et Hondorph


vocatarurn necnon legitima statutione earundem in se contentis 1) confirmatorie
duplicique suo sigillo privilegialiter emanatam 9 inter cetera continentes.3)
Quarum prime, duae literae ipsius domini Stiborii vaivodae domini nostri me-
5 tuendi sequebantur et sunt hae. (Folgen die Urkunden des Woiwoden Stibor von
1412 Nr. 1678 und Nr. 1687.) Quarum praemissarum literarum exhibitionibus
factis et continentiis earundem cum eisdem regni nobilibus visis et intellectis
in continentiis dictae literae ipsius domini nostri Sigismundi regis confirmatoriae
conspeximus manifeste, quod idem dominus noster Sigismundus rex paw-
l() scriptas possessiones Zenthiwan, Ebesfalwa, Goganfalwa, Ernye et Hondorph
vocatas Gregorio de Bethlem et Petro filio Apa de Almakerek eoriimque
posteritatibus in filios filiorum et heredum per heredes per mortem quondam
Ladislai filii Emerici fratris ipsorum condivisionalis consensisset, donavisset et
divisionaliter contulisset possidendas, habitaque legitima statutione earundem
15 ipsis confirmasset, quarum continentias propter prolixitatem earundem in
tenorem harum literarum nostrarum verbaliter inseri obmittentes,$) coram nobis
praesentavit examinandas, quas et examinantes.8) In cuius rei memoriam
perpetuamque firmitatem praesentes literas nostras privilegiales pendentis et
authentici sigilli nostri munimine roboratas eisdem Johanni et Nicola() duximus
20 concedendas communi iustitia suadente. Datum in Zenthemreh, sedecimo die
octavarum festi sancti Michaelis archangeli praedictarum, anno domini mil-
lesimo quadringentesimo duodecimo supra ditto.

1701.
Wien 1412 Dezember 17. Eberhard Qatar, Burger zu Niirn-
25 berg, ubertragt Christian Phanczagel, dem Burger zu Wien, eine
Schuldforderung gegenliber Martin Chraws, betreitend den Betrag von
72 Ungrischen Gulden.
Amtliche Abschrift nach dem Orig. Perg. S. u. k. Haus-, Hof- und Staats-
archiv in Wien. 2 Siegel, weisses Wachs, angehdngt, ohne Angabe des Befestigungs-
30 stoffes. Siegel 1) schadhaft. Umschrift in gothischer Minuskel; erkennbare Buch-
staben dieser Umschrift: Paid, ferner Wagndrvzz. Vergleiche die Beschreibung
Uhlirz Regesten aus dem Archive der Stadt Wien I, 477. Siegel 2) weist einen
quergeteilten Wappenschild und eine Umschrift in gothischer Minuskel auf. Yon
der Umschrift ist das Bruchstiick: f sigillvm. Andre erhalten.

35 Ich Eberhart der Quetrer purger ze Narnberg vergich offenleich


mit dem brief, das ich mein chlag vnd recht hab aufgeben dem erbern
mann Christan dem Phanczagel purger ze Wienn hincz 4) Mellen dem
Chraws 5) vmb zwen vnd sibenczig guter never Vngrischer guldein, die mir
l) Vorlage: continente.
40 2) Gebessert aus: einanatas.
3) So Vorlage.
4) Scilicet: mein chlag vnd recht hincz.
6) Scilicet: von der Hermanstat in Sibenbargen. Vergleiche die Urkunde
vom 1. Dezember 1411 Nr. 1666.

www.dacoromanica.ro
558

derselb Mert schnldig beleibt nach melt's geltbriefs sag also, das derselb
Christan Phanczagel zaiger des briefs meinen ganczen and vollen gwalt
haben sol and auch hat, die vorgenant mein geltschuld an meiner stat ze
vodern, inczebringen and auch darumb ze chlagen vor gerichten oder wo
des durft geschiecht ze flust and ze gewin. Vnd was der egenant Christan. 5
der Phanczagel in denselben sachen von meinen wegen also wiribt, tilt oder
bandelt, das ist genczleich mein wil and wort, and lub auch das stet ze
haben mit meinen trewn an getter, mit vrchund des briefs versigilten mit
der zwair erbern mannen insigiln Paula des Wagendrtssels and Andres
des Rysen paid parger ze Wienn, die ich des fleissichleich gepeten han, 10
das sy der sach geczewgen sind mit irn 1) anhangunden insigiln in an
schaden. Darunder ich mich verpind mit meinen trewn an geuer alles das
stet ze haben, das vor geschriben stet, wannd ich selber aigen insigil nicht
ban. Der brief ist geben ze Wienn nach Kristi gepard vierczehenhundert
jar darnach in dem zweliften jar, des nechsten Sanibcztags vor sand Thomas- 15
tag des heyligen zwelifpoten.

1702.
1412 Dezember 21. Das Weissenburger Kapitel bezeugt, dass seitens
Ladislaus', des Sohnes Georgs von Petersdorf, und Genossen gegen
Ladislaus, den Sohn Peters von Petersdorf, und Genossen Einsprache 20
erhoben worden ist, betreffend die Halite der Besitzung Petersdorf.
Orig. Perg. Siebenbilrg. Museum Rlausenburg. Siegel, rued, war in weisses
Wachs auf der Ruckseite aufgedrfiekt.
Regest: nrtenelmi tar 1889, 739.

Nos capitulum ecelesiae [Transsiluanae si]gnificamus tenore prae- 25


sentium quibus expedit universis, quod honorabilis vir dominus Ladislaus
*banns de Doborka socius et concanonicus noster in personis Ladislai filii
Georgii ac Elenae puellae filiae Ladislai filii Petri de Peterfalwa necnon
Nicolai filii2) Margarethae, Annae et Marthae filiarum quondam Petri de
Tate ad nostram accedendo praesentiam per mod= protestationis nobis 30
significare curavit, quod praefatos Ladislaus Hits Petri de dicta Peterfalwa
portionem suarn possessionariam videlicet medietatem dictae possessionis
Peterfalwa ipsum concernentem ut percepissent ratione permutationis et
concambii pro alia portione possessionaria in possessione Iklod habits Jacob°
filio Stephani et Michell filio Ladislai de Dyog dedisset et assignasset in 35
eorum praeiudicium et gravamen, Uncle facta huiusmodi protestatione vice
et nomine praedictorum Ladislai filii Georgii et aliorum praenominatorum
prohibuit eundem Ladislaum filium Petri a venditione, traditione et per-
mutatione, praefatos vero Jacobum et Michaelem ac alios quoslibet a recep-
') Der Normalschaft von i ist mit zwei ilbergeschriebenen Punkten versehen. 40
2) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
559

tione, occupatione, detentione, perpetuatione ac usuum et quarumlibet ntili-


tatum perceptione praedictae medietatis ipsius possessionis Peterfalwa et quovis
colore se intromitterent de eadem. Super quo uterus nostras protestatorias et
prohibitorias petiit emanandas, quas nos concessimus communi iustitia sti-
n dente. Datum in festo beati Thomae apostoli, anno domini millesimo qua-
dringentesimo duodecimo.

1703.
Szentimre 1413 Januar 13.. Ladislaus, Vizewoiwode von Sieben -
burgen, bezeug t, dass seitens des Abtes .Henricus und des Konventes
10 von Kolozsmonostor gegen Johann von Doboka und Genossen Ein-
sprache erhoben worden ist, betreffend den Verkauf der auf Kolozs-
monostorer Gebiet befindlichen Miihle Paul Chemeche' s von Klausen-
burg an Michael Sertev von Klausenburg.
Orig. Pap. Satholisches Pfarreiarchiv Klausenburg. Siegel, in weisses Wachs,
15 papierbedeckt, auf der Riickseite aufgedruckt, derselbe Stempel foie Nr. 1620.
Regest: Tortenelmi tdr 1896, 733.

Nos Ladislaus de Nadab vicevaivoda Transsiluanus memoriae com-


mendamus, quod nobis in octavis festi epiphaniarum domini 1) una cum regni
nobilibus2) praedictae partis pro faciendo moderativo iudicio causantibus
20 in sede iudiciaria existentibus magister Johannes literatus notarius religio-
sortun virorum dominorum fratris Henrici de Clusmonastra abbatis et con
ventus eiusdem loci in eorundem personis de medio aliorurn nostram et
regni nobilium exsurgens in praesentiam per modum protestationis nobis
significare curavit, quomodo iidem dominus abbas et conventus percepissent
25 immo exinde plene essent informati, strenui milites magistri Johannes de
Doboka et Michael de Sombor item Michael ') dictus Cheh de Rewd et alter
Michael') de Kalyan his temporibus disturbiorum noviter elapsorum quoddam
molendinum quondam Pauli dicti Chemeche concivis de Clusvar in territorio
dictae possessionis Clusmonastra in fluvio Vyzzamus situm Michaeli ditto
30 Sertev civi de Cluswar in perpetuum vendidissent, appropriassent et alie-
nassent. Quorum venditioni quondam religiosus vir dominus frater Paulus
abbas loci praedicti consensum praebuisset et assensum in praeiudicium
dictorum dominorum abbatis et conventus dominorum suorum valde magnum.
Unde huiusmodi protestatione facta annotates Johannern et Michaelem de
35 Kalyan, alterum Michaelem de Sombor et Michaelem dictum Cheh, alios
vero quoslibet a venditione, traditione, ipsum vero dominant quondam Paulum
abbatem consensual et assensum praebuitione 5) annotatumque Michaelem
0 Januar 13.
') Vorlage: nobililibus.
40 3) Ilierauf gestrichen: Has.
4) Vorlage: Michael
0 So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
560

dictum Sertew receptione et sibi ipsi usurpatione, usuum fructnum et


quarumlibet utilitatum dictae possessionis molendinariae perceptione et percipi
factione, se in dorninium intromissione, in eademque1) perpetuatione et
quovis quaesito colore se intromittere vellet2) de eadem 5) factis vel tiendis,
praefatumque Michaelem dictum Cheh de Revd personaliter repertum, absentes 5
autem tamquam praesentem prohibuit coram nobis praesentium patrocinio
mediante. Datum in Zenthemreh termino praenotato, anno 4) domini millesimo
quadringentesimo tredecimo.

1704.
1413 Januar 21. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt fur 10
Nikolaus, den Pleban von Hermannstadt, die Urkunde des Konigs
Sigmund von 1412 Nr. 1693, betreffend das Verbot gegen die Aus-
folgung der als ptipstliche Steuer abverlangten Halite der Pfarr-
einkiinfte.
Orig. Perg. Sapitelarchiv Mediasch. Siegel war an griin-roter Seidenschnur 15
angehangt. Absehrift des 15. Jahrhunderts Pap. Bibliothek des evangel. Gymna-
siums Augsb. Bek. Rronstadt.
Druck: Theil u. Werner Urkb. 30.

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium 20
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumes pervenire, quod
discretus vir dominus Nicolaus plebanus de Cybinio ad nostram personaliter
accedendo praesentiant exhibuit nobis quasdam literas patentes serenissimi
principis domini Sigismundi dei gratin illustris regis Romanorum semper
augusti 6) ac Hungariae et cetera domini nostri gratiosi sub minori sigillo 25
eiusdem confeetas tenoris infra scripti, petens nos debita cum instantia, ut
ipsas de verbo ad verbum transcribi et in forrnam nostri privilegii redigi
facere sibique concedere dignaremur ad cautelam. Quarum tenor talis est.
(Folyt die Urkunde des Konigs Sigmund von 1412 Nr. 1693.) Nos enim
petitionibus eiusdem iustis et legitimis annuentes tenorem praescriptarum 30
literarurn regalium, omni integritate pollentium de verbo ad verbum tran-
scribi ac praesentibus inseri pendentisque sigilli nostri munimine roborari
faciendo eidem duximus concedendum. Datum in festo beatae Agnetis virginis
et martyris, anno domini millesimo quadringentesimo tredecimo. Honora-
bilibus et discretis viris dominis Georgio Lepes praeposito, Johanne cantore, 35
Stephano custode ac Johanne plebano de Enyd decano canonicis ecclesiae
nostrae existentibus.
Vorlage: eandemque.
2) Vorlage: velle.
3) Vorlage: eodem. 40
4) Hierauf durchgestrichen: quad.
4) Vorlage : augustus.

www.dacoromanica.ro
561

1705.
Apahida 1413 Februar 1. Die Komitatsoberrichter von Kolozs
hezeugen, dass seitens des Abtes Henricus und des Konventes von
Kolozsmonostor gegen Johann von Doboka und Genossen Einsprache
5 erhoben worden ist, betrefend den Verkauf einer auf Kolozsnzonostorer
Gebiet befindlichen Muhle an Michael Sertew von Klausenburg.
Orig. Pap. Ka(holisches Pfarreiarchiv Klausenburg. Siegel war in weisses
Wachs auf der .RiIckseite aufgedriickt.
Regest: Tartenelmi tar 1896, 734.

10 Nos Benedictus Choronk de Papfalwa et Thomas de Dezmer indices


nobilium comitatus de Clus memoriae commendamus, quod cum feria quarta
proxima ante festum purificationis virginis gloriosae 1) una cum nobilibus
comprovincialibus dicti comitatus pro faciendo moderativo iudicio causantibus
in sede nostra iudiciaria existentihus vir religiosus frater Andreas custos
15 monasterii beatae virginis do Clusmonstra pro parte religiosornm virorum
domini Henrici abbatis et conventus dicti monasterii in nostram et dictorum
nobilium comprovincialium exsurgens praesentiam nobis declaravit protestando,
quod sicuti iidem dorninus abbas et conventus percepissent et a certo forent
informati, Johannes de Doboka et quondam Michael de Sombor, item simi-
20 liter quondam Michael de Kalyan et alter Michael dictus Cheh de Rewd
his proxime elapsis disturbiorum temporibus harum partiurn Transsiluanarum
quoddam molendinum dicti monasterii in territorio possessionis eiusdem
Clusmonstra praedictae in fluvio Vizzannts decurrens, quod tune erga mantis
quondam Pauli Chemeche dicti civis de Cluswar titulo feudali uti asseritur
25 exstitisset, Michaeli dicto Sertew consimiliter civi de eadem Cluswar peren-
niter vendidissent et ab eodem monasterio alienassent huiuseemodique ven-
ditioni quondam religiosus viz. dorninus Paulus abbas eiusdem monasterii
consensum benivolum praebuisset et assensum in praeiudicium ittris dicti
monasterii et damnum valde magnum. Qua protestatione facta praedictos
30 Johannem de Doboka ac Michaelem de Somber, Michaelem de Kalyan et
alterum Michaelem Cheh et alios quoslibet ab huiusmodi venditione prae-
dictumque quondam dominum Pau lum abbatem suae 2) huiusmodi consensum
praedictae praebuisset 2) venditioni, praeallegatum vero Michaelem Serthew
et alios quoslibet ab emptione, occupatione, tentione fructuumque et utili-
35 tatum dicti molendini perceptione segue cuiusvis coloris titulo in dominium
eiusdem intromissione quoquomodo factis vel fiendis prohibuit coram nobis.
Datum in Apathyda, terrnino praenotato, anno domini M CCCC tredecimo.
1) Februar 1.
2) So Vorlage.

Urkundonbuch III. 36

www.dacoromanica.ro
562

1706.
Hermannstadt 1413 Februar 18. Der Rat von Hermannstadt
entscheidet den Streit zwischen der Gemeinde Burgberg und deny
Comes Andreas von Burgberg, betrefrend die Mah len und ander-
weitige Nutzungen auf Burgberger Hattert, zu Guns ten der Gemeinde 5
Burgberg.
Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel, rund, war in gritnes Wachs innen auf-
gedruckt. Die Urkunde ist von deinselben Schreiber geschrieben wie Nr. 1716.
Druck: von Friedenfels Beitrage zur Geschichte d. Grlifen von Burchperg,
Wien 1851, 5. 10

Nos consules universi quoque dues civitatis Cybiniensis notum fa-


cimus cum praesentibus recognoscendo omnibus tam praesentibus quam fu-
turis praesentia habituris, quod nobis simul in nostro constitutis consistorio
in nostri venientes conspectum providi viri villicus Tyl Placz in daz gwt cum
pluribus bene meritis senioribus de villa Burchberch pro se et totius corn- 15
munitatis de eadem villa in personis parte ab una cum querela proponentes
contra providum virum Andream comitem de eadem villa Burchberch tam -
quam iudicialiter attractum sub hac forma, quomodo dum ipsi territorio in
eorum circa aquarum meatus nonnulla molendina atque piscinas ipsis mu-
lendinis annexas vel alibi vel alias communitatis fructus construere nite- 20
rentur, ex tune ipse Andreas comes pluribus ipsos impedivisset vicibus,
immo de praesenti eos impediret nulla tamen iustitia mediante atque sibi
succurrente, supplicantes ipsis de iustitiae remedio providere ac in eadem
conservare. Quare nos secundum ipsorum seniorum de villa praenorninata
querelam a praetacto comae Andrea causam quaesivimus impeditionis. Qui 25
comes Andreas eatenus respondere curavit, quod quarta pars omnium mo-
lendinorum atque piscinarum tam constructorum quam construendorum, in
eiusdem villae Burchberch territorio existentium atque situandorum ad ipsum
iure successionis atque hereditario esset divoluta, spondens') se velle 2) cum
literarum privilegiatarum testimonio perhibere. Et pro huius testimonii de- 30
monstratione terrain= quatuordecem dierum partibus ambabus pradiximus
assignando. Termino antem praefixo veniente partes ambae comparere stu-
duerunt, ac ipse comes Andreas eius verba ut supra proposita minirne
potuit edocere. Quare nos deum atque iustitiam prae oculis habentes atque
ambarum partium propositionibus et responsionibus auditis praefatam litis 35
materiam decisive sententiando iudicavimus praetactum comitem Andream
nullam habere partem simpliciter in omnibus molendinis constructis atque
construendis in praelibatae villae Burchberch territorio. Unde plenam de-
dimus atque damus facultatem praetactae villae Burchberch communitati
molendina unum vel plura atque piscinas atque aliorum fructuum genera 40
1) Vorlage: spospondens.
') Vorlage: Alio.

www.dacoromanica.ro
563

eorum in territorio aedificandi, construendi ad omnem eorum nutum contra-


dictione qualibet ipsius comitis Andreae non obstante, testimonio praesentium
mediante. Datum Cybinii, die Sabbatis proximo ante festum sancti Petri ad
cathedram, anno domini millesimo CCCCm° XI Ilm°.

5 1707.
1413 Marz 20. Das Weissenburger Kapitel bekrtiftigt fur Georg
und Peter von Zuckmantel die Urkunde des Weissenburger Kapitels
von 1360 Nr. 766 enthaltend die Urkunde des Weissenburger Kapitels
von 1355 Nr. 697, betreffend Dur les, Schmiegen, Almaschken, Gogesch-
10 dorf und Babucz, betreffend ferner den Wald Nogbyk.
Orig. Perg. Archiv der Grafen Be ldi, .217ausenburg. Siegel, schadhaft, spitz-
oval, weisses Wachs in Wachsschitssel, an blau-griin(Seide)-weisser (Hanf) Schnur
angeheingt.

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam prae-


15 sentibus quam futnris praesens scriptum inspecturis saintem in omnium
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumes pervenire, quod
Georgius filius Ladislai filii Demetrii et Petals filius Valentini filii Jacobi
nobiles de Chelcmantol ad nostram personaliter accedentes praesentiam exhi-
buerunt nobis quasdam literas nostras patentes tenoris infra scripti, petentes
20 nos debita cum instantia, ut ipsas de verbo ad verbum transcribi et in formam
nostri privilegii redigi facere dignaremur ad cautelam. Quarum tenor talis
est. (Fo lgt die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1360 Nr. 766 enthaltend
die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1355 Nr. 697.) Nos enim peti-
tionibus eorundem iustis et legitimis annuentes tenorem praescriptarum
25 literarum, omni integritate pollentium de verbo ad verbum transcribi ac
praesentibus inseri pendentisque sigilli nostri munimine roborari facientes
eisdem duximus concedendum. Datum secunda feria proxima ante festum
annunciationis virginis gloriosae, anno domini millesimo quadringentesimo
tredecimo. Honorabilibus et discretis viris dominis Georgio Lepes praeposito
30 Johanne cantore, Stephano custode ac Johanne plebano de Enyd decano
canonicis ecclesiae nostrae existentibus.

1708.
1m Feld lager bei Caste llum Armes 1413 April 9. Konig Sigmund
beglaubigt Uber Einschreiten Jakobs von Hermannstadt die Urkunde
35 des Konigs Ludwig I. von 1378 Nr. 1095, betreffend den Handel
der Kaufleute aus Kaschau und den andern ungarischen Stadten in
SiebenbUrgen beziehungsweise in Klausenburg, Bistritz, Grossenyed,
Thorenburg und Hermannstadt.
36*

www.dacoromanica.ro
564

Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel, rund, Durchmesser 4.6 Centimeter, in


rotes Wachs, papierbedeckt, innen aufgedriickt. Der Stempel dieses Siege Ls weist
bei den mit ebendiesent Siegel versehenen Urkunden noch folgende Merkmale auf.
Adler mit ausgebreiteten Flugeln, nach rechts gewendet, int Siegelfelde. Wappen-
schilde, vier, dreieckig and mit ausgerundeten Langseiten, im Fe lde der Umschrift, 5
diese unterbrechend. Schild 1) mit Doppelkreuz, im obern Fe lde dieser Umschrift,
Schild 2) mit vier Querbalken int rechten Fe lde; Schild 3) mit aufrechtem, nach
rechts gewendelem LSwen, im linken Felde; Schild 4) mit vier Querbalken, auf
diesen Querbalken aufrechter, nach rechts gewencleter L6tee, int untern Fe lde.
Umschrift, swischen Perllinien, umfasst von wulstartigen Linien, in gothischer Mi- 10
nuskel: Sigifmdvs . dei . gr . 1) Romanorvm . rex 2) Temp . avgvftvs 3) ac . livngar[ie] 4)
ec . rex 1 .5) Abgebildet: Pray Syntagma Tafel XI, Figur 10. Nachbildung Her-
mannst. Archiv.

Nos Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper angustus ac


Hungariae et cetera rex memoriae commendamus per praesentes, quod Jacobus 15
filius magistri civium de Cibinio ad nostrae celsitudinis veniens conspectum
exhibuit nobis quasdam literas serenissimi principis domini Lodouici regis
patris nostri carissimi, supplicans nobis, ut easdem nostris literis patentibus
transcribi et transsumi facere dignaremur. Quarum tenor talis est. (Folyt die
Urkunde des Kdnigs Ludwig I. von 1378 Nr. 1095) Nos itaque supplica- 20
tionibus praefati Jacobi inclinati praefatas literas annotati domini Lodouici
regis nostris literis patentibus transcribi et transsumi fecimus uberiorem ad
cautelam, harum nostrarum vigore et testimonio literarum. Datum in descensu
nostro campestri prope castellum Aryes, in dominica Judica, anno domini
millesimo quadringentesimo tredecimo, regnorum nostrarum anno Hungariae 25
et cetera XXVI1,9 Romanorum vero tertio.
Ant der Ri,ickseite, von einer Hand des 15. Jahrhunderts: Von der
niderlag wegen.

1709.
Im Feldlager bei Castellum Aryes 1413 April 13. Ifonig Sigmund 30
richtet an den Comes camerarum salium in Siebenbiirgen beziehungs-
weise an dessen Stellvertreter in Salzburg einen Erlass, betrefiend das
Verbot gegen die Behinderung der Sachsen der sieben Shale beim
Abholen von Kleinsalzji
Orig. Pap. Hermannst. Archiv. Siegel in rotes Wachs, papierbedeckt, innen 35
aufgedritekt, derselbe Stempel wie Nr. 1708.

Von der Kanzlei : Ad contenta aliarum


literarum regatium.
1) Schild 3).
2) Schild 4). 40
3) Schild 2).
4) ie wahrscheinlich verschriinkt.
3) Schad 1).
6) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
565

Sigismundus dei gratia Romanorum rex set-riper augustus ac Hun-


gariae et cetera rex fideli nostro comiti camararum salium nostrorum, partium
Transsiluanarum pro tempore constituto et in futurum constituendo eiusque
vices in Wyzakna gerentibus salutem et gratiam. Insinuatione querulosa
5 universorurn Saxonum nostrorum septem sedittm partitun Transsiluanarum
nobis exstitit patefactum, quod dum ipsi iuxta libertates eorum certis tempo -
rihus anni pro abducendis galibus minutis vulgo mele dictis ad salifodinas
in praedicta Wyzakna cum curribus ipsorum pervenirent ibique casualiter
rotam, elavum aut aliam partem currus in abducendo dictos sales con-
10 fringerent, ex tune vos ipsum currum una cum sale, equis et bobus ipsius
currus reciperetis et auferetis in grande libertatis ipsorum praerogativae
praeiudicium et iacturam. Uncle cum nos huiusmodi consuetudinem abusivam
nequaquam invalescere seu sustinere velimus, fidelitati igitur vestrae firmis-
sime praecipiendo mandamus, quatenus a modo et deinceps praefatos Saxones
15 dittos sales minutos vulgo melle, divas suis temporibus iuxta libertatum
ipsorum praerogativas in curribus integris cons[ervare t)
ad eorum propria sine impediment° aliqual[i fjacere 2) permittatis. Aliud
pro nostra gratia non facturi. Praesentes perlectas exhibenti reddi iubemus.
Datum in de]scensu nostro campestri prope castellum Aryes, feria quinta
20 proxima ante dominicam Ramispalmarum, anno domini Mm° CCCd XIII,
regnortim nostrorum anno Hungariae et cetera vicesimo sexto,3) Romanorum
vero tertio.
Unter dean Siegel: Ad tontenta aliartun literarum regalium.
Von der Kanzlei : M.

25 1710.
Unter Castrum Aryes in Friaul 1413 April 14. Konig Sigmund
erlasst zu Ounsten der sieben Stiihle eine Verordnung, betrefrend die
den Sachsen im ganzen Reiche beziehungsweise in Kecskemet zustehende
Freiheit von Abgaben.
30 Orig. Pap. Hermannst. Archly. Siegel, in rotes Wachs, papierbedeckt, innen
aufgedruckt, derselbe Stempel wie Nr. 1708 Das Formular des Taxies stimmt
mit dean Formular der Urkunde der Koniyin Barbara vom 18. Juli 1413 Nr. 1717
zum Teil wortlich (therein.

Von der Kanzlei: Relatio Piponis de Ozora


35 comitis Temesiensis.
Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hun-
gariae et cetera rex fidelibus nostris [universes] praelatis, baronibtts, corni-
tibus, castellanis, nobilibus eorumque officialibus, item civitatibus et liberis
1) Loch, 65 Centimeter breit.
40 ') Desgleichen 1.8 Centim.
3) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
566

villis ipsarumque rectoribus [indicibus] et villicis necnon tributariis tricesi-


matoribus tarn nostris quam reginalibus et aliorum quorumlibet intra am-
bitum regni nostri tam in terris quam in aquis [specialiter] vero in Kech-
kemeth constitutis et constituendis praesentium notitiam habituris salutem
et gratiam. Ex querelosa significatione Helium nostrorum providorum et 5
circumspectortrm virorum Jacobi filii magistri civium de Cybinio necnon
Mychaelis dicti Hon de Segeswar et Petri dicti Buzar civium nostrarum
civitatum per eosdem in ipsorum ac universorum civium et hospitum de
eisdem necnon singulorum Saxonum septem sedium partium nostrarum Trans-
siluanarum personis nobis facta nostra valde displicenter intellexit s[erenita]s, 10
quod licet universos Saxones ipsokum scilicet] praedecessores quondam
illustris princeps dominus Andreas dictorum regnorum Hungariae et cetera
rex suis literis mediantibus in anno domini millesimo ducentesimo vigesimo
quarto ') confectis ubique in regno praedicto a solutione cuiuslibet tributi
ex gratia sua speciali exemerit, ipsas quoque literas ipsius Andreae regis 15
alii loges dicti regni Hungariae eiusdem scilicet Andreae regis successores
[nostr]i quoque praedecessores confirmaverint, immo uti dicitur et nos con-
firmassemus, iidemque cives et hospites ac Saxones de rebus et bonis ip-
sorum [a tempore prae]fixo hucusque in nullis tributorum locis tributum
solverint, sed ipsi et eorum quilibet praemissa libertate et exemptione semper 20
et omni tempore freti fuissent et gavisi, tamen vos contra huiusmodi ip-
sorum iura et libertatis ac gratiarum praerogativas ab ipsis et eorum rebus
ac bonis in dict[is] tributorum locis tributum recepissetis et recipere prae-
tenderetis in futuruni. Supplicarunt itaque praefati Jacobus, Mychael et Petrus
ipsorum ac aliorum quorum supra nominibus maiestati nostrae humiliter et 25
devote, ut ipsis superinde de condigno remedio providere dignareniur et
opportune. Yerum quia nos dictum tributum a praefatis civibus hospitibusque
et Saxonibus contra praescriptas eorum libertates per vos recipere non ve-
limus modo aliquali, ideo fidelitati vestrae firmiter praecipiendo mandamus,
quatenus a modo in posterum contra libertates et gratiarum praerogativas 30
dictorum civium et hospitum necnon ceterorum Saxonum super eosdem vel
alterum ipsorum nullum tributum seu aliquam tributariam exactionem exi-
gere et recipi facere ullatenus praesumatis nec sitis ausi modo aliquali.
Secus non facturi. Alioquin commisimus et serie praesentium committimus
comitibus illorum comitatuum, in quibus fortassis huiusmodi mandatorum 35
nostrorum transgressores reperirentur, ut ipsi vos rebus sic se habentibus
ad praemissa facienda visis libertatibus et gratiarum praerogativis eorundem
civium et Saxonum compellant et astringant aequitate suadente. Praesentes
perlectas reddi iubemus praesentanti. Datum in partibus fori Julii sub castro
Aryes appe[llato], feria sexta proxima ante dominicam Ramispalmarum, anno 40
domini millesimo quadringentesimo tredecimo, regnorum nostrorum anno
Hungariae et cetera vigesimo sexto,B) Romanorum vero tertio.
Von der Kanzlei: Confirmetur.
1) Vergleiche Nr. 43.
2) So Vorlage. 45

www.dacoromanica.ro
567

1711.
Unter Castrum Aryes in Friaul 1413 April 14. Konig Sigmund
verbietet fur den Bereich der sieben Stiihle die Begehung von Grenzen
und Errichtung von Grenzzeichen seitens der Woiwoden beziehungs-
5 weise Vizewoiwoden.
Orig. Pap. Bruchstiick, Hermannst. Archie. Die beiden Seitenrlinder und der
untere Band des Papiers sammt Bestandteilen des Textes und sammt Siegel rind
abgerissen. Wie aus Nr 1710 zu ersehen ist, befinden rich Michael Hon von
Schassburg und Peter Buzar am 14. April 1413 bei Aottig Sigmund. Da die
10 Genannten auch unter den Bittstellern, welche die Ausfertigung der vorliegenden
Urkunde eru'irkt haben, angel-it/Ire wet-den, so ditrfte diese Ausfertigung zu gleicher
Zeit und an gleichem Orte erfolgt sein.

[ Romianorum ') rex semper augustus ac Hungariae et cetera


rex memoriae emu mendamus, quod provid[
15 llic]hael 2) dictus Hon de Segeswar et Petrus dictus Buzar
de Sebes fideles [
] 2) civitatum necnon singulorum Saxonum septem sedium
partium nostrarum Transsiluanarum [
] 2) curarunt, quomodo vaivoda Transsiluanus et eius
20 vicevaivodae contra eorum [
]2) nostrorum scilicet praedecessorum et per consequens
nostro freti fuissent usque hue et ga[visi
2 facere praetenderent in ipsorum derogamen non
modicum. Supplicarunt itaque praefati [
25 pers]onis 2) nostrae maiestati humiliter et devote, ut
ipsis circa praemissa de [condigno
contra] 2) iura libertatesque et antiquas consuetudines prae-
fatorum civium et [hospitum
]arum 2) partium Transsiluanarum vel ipsorum
30 vicevaivodas constitutos et constituend[os
] 2) Saxonum metarum reambulationem et errectionem
ante dictas a modo in [
v]aivodis 2) viceque vaivodis dictarum partium Trans-
siluanaru m constitutis et constitue[ndis
35 ]re 2) nolentes mandamus, quatenus in iuribus posses-
sionariis ac hereditatibus d[
eorundem praenotatas] 2) metarum reambulationem et
erectionem a modo [ ]

1) Anfang der Zeile fehlt.


40 2) Ende einer Zeile und Anfang der folgenden Zeile fehlen.
3) Ende einer Zeile und mehrere Zeilen fehlen.

www.dacoromanica.ro
568

1712.
Udine 1413 April 24. Konig Sigmund befiehlt der Gemeinde
Rotbach, der Marktgemeinde Marienburg far den dieser am Wald-
besitz zugefiigten Schaden Genugthuttng zu bieten.
Orig. Pap. Marktarchiv Marienburg und Photographie Hermannst. Archio. 5
Siegel, rand, Durchmesser 4.7 Centimeter, in rotes Wachs, papierbedeckt, innen
aufgedrilckt. Adler im Siegelfelde. Umschrift in gothischer Minuskel.

Von der Kanzlei: Commissio propria do-


mini regis.
Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hungariae 10
et cetera rex fidelibus nostris universis civibus hospitibus seu populis de Weres-
mort salutem et gratian). In personis universorum civium hospitum seu popu-
lorum nostrorum de Feldwar nostrae dater intelligi maiestati gravi sub querela,
quomodo vos silvam ad dictam civitatem nostram Feldwar spectantem penitus
succidissetis et annihilassetis, suecidi et annihilari ad plurimas eorundem 15
civium et hospitum prohibitiones faceretis indesinenter, in quo ipsis
sexingentorum florenorum damna intulissetis in ipsorum grande praeiudicium
et detrimentum non modicum. Et quia nos dictis civibus et hospitibus nostris
de Feldwar per vos super praemissis damnis onmimodae indilataeque satis-
factionis complementrun impencli et exhiberi volumus, ideo tidelitati vestrae 20
firmo nostro regio sub edicto praecipientes mandamus,') quatenus habitis
praesentibus arnpliori nostro mandato superinde non exspectato de praemissis
damnis per vos ut praefertur illatis ipsis civibus et hospitibus nostris de
.Feldwar omnimodam indilatamque satisfactionern impendere et exhibere
debeatis. Alioquin si secus feceritis quod non credimus, ex tune commisimus 25
et serie praesentium firmiter committimus iudici, iuratis et universis civibus
nostrae civitatis Brassouiensis, ut ipsi vos ad praemissa facienda cum vestris
gravaminibus et damnis artius compellant et astringant nostrae maiestatis in
persona aequitate suadente. Secus pro nostra gratia facere non ausuri. Prae-
sentes quoque perlectas reddi edicimus praesentanti. Datum Vtini, in festo 30
beati Georgii °) martyris, anno domini M quadringentesimo XIII, regnorum
nostrorum anno Hungariae et cetera XXVII, Roman[orum v]ero 4) tertio.

1713.
Galicz 1413 Mai 1. Stibor, Woiwode von Siebenbilrgen, stundet
dent Bistritzer Burger Petrus Crecznier die schuldigen 800 Gulden 35
und bestimmt zur Abzahlung neue Termine.
1) Hierauf durchgestrichen: ad.
2) Fehlt in der Vorlage.
8) Unter der Zeile nachgetragen.
4) Vom Siegel bedeckt. 40

www.dacoromanica.ro
569

Datum in Galicz, die festi beatorum Philippi et Jacobi aposto-


lorum, anno domini millesimo CCCC° XIII° et cetera.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, in griines Wachs,
papierbedeckt, innen aufgedriickt.

5 1714.
_
Kronstadt 1413 Mai 19. Thomas, Pfarrer von Kronstadt, und
Anthonius Sander schenken an die Heiligleichnamsbruderschaft der
Marienkirche zu Kronstadt die Halfte der Besitzungen Tohan und
Zernescht.
10 Eingeschaltet von dem Ksnige Sigmund 1419, Orig. Stadtarchiv Kronstadt.
Auch eingeschaltet von dem Woiu'oden Nikolaus und Genossen 1416, Abschrift des
15. Jahrhunderts ebendaselbst.

Quoniam in tempore quae aguntur vacillant facile, nisi praesidio


literarum testiumque fidelium adminiculo1) et scripturarum tenacitate in
15 statum solidum redigantur, sapientes igitur singula scriptice perennari de-
creverunt. Nos igitur Thomas Coronensis civitatis parochialis ecclesiae rector
atque Anthonius Sander vocitatus eiusdem civitatis conhospes memoriae
commendando significamus praesenti urn tenore quibus expedit universis,
quod nos unanimi, concordi et parili voluntate, maturo et digest() consilio
20 constantiarn et habilitatem2) fratrum fraternitatis sacri corporis Christi ec-
clesiae sanctae Mariae virginis eiusdem civitatis, egestatem quoque fabricae
et structurae prae expressatae basilicae in nostrorum cordium ingemiscenti
affectu pensantes praecise medietatem possessionurn Thucha et Zirma voca-
tarum, ex gratia regia ad nos devolutarum cum universis ipsarum utilitatibus
25 et pertinentiis pure propter deum ob salutem anirnarum nostrarum praefatis
fratribus fraternitatis corporis Christi ad missarum sollennitates et ad struc-
turam eiusdem basilicae dare, legare et testare decrevimus, immo prae-
missam medietatem eo lure, quo nos freti fuimus et adhuc alia medietate
fruinnir, eisdem fraternitati et fratribus et ecclesiae beatae Mariae virginis
30 cum universis iuribus, proventibus, utilitatibus et pertinentiis quibuscunique
perpetue, irrevocabiliter et absque impedimenta aliquali damns, conferimus
et assignamus harum patrocinio literarum mediante 3) dantes et committontes
universis eiusdem fraternitatis fratribus et hominibus, procuratoribus, recto-
ribus et vitricis eiusdem ecclesiae, ut ipsi cum saepe fata medietate prae-
35 fatarum Tucha et Zirna possessionum fructum,4) utilitatem, commodum et
honorem pro praemissis sollennitatibus quaerere debeant, uti ipsorum voluntas
1) Vorlage: ameniculo.
') Vorlage: abilitatum.
2) Vorlage: mediente.
40 4) Hierauf gestrichen: et.

www.dacoromanica.ro
570

malnerit, vigore et testimonio praesentium mediante. In cuius rei testi-


monium firmitatenique perpetuam praesentes utrisque nostris sigillis con-
signantes. Datis Coronae, feria sexta proxima post festum sancti Sernacii
episcopi, arm domini millesimo quadringentesimo tredecimo.

1715. 5

Bistritz 1413 Juni 10. Andreas, Richter, und der Rat von Bistritz
bezeugen, dass die in einem seitens des Konvents der Predigermonche
in Bistritz vorgelegten Verzeichnis enthaltenen Stiftungen fur diesen
Konvent zum Zwecke des Seelenheils der Stifter gemacht worden sind.
Ausfertigung, geschrieben von einem Schreiber, dessen Schriftzilge am 29. Mai 10
1454 vorkommen, Perg. Stadtarchio Bistritz und Photographic Hermannst. Archiv.
Siegel, weisses Wachs in Wachsschfissel, an Pergamentstreifen angehdngt, derselbe
Stempel wie bei Siegel I) von Nr.885. Beziiglich des Schreibers der vorliegenden
Ausfertigung vergleiche die in einer ebensolchen Angelegenheit und filr denselben
Konvent der Predigermonche in Bistritz ausgestetlte Urkunde des Bistritzer Rates 15
vom 29. Mai 1454, Orig. Perg. Stadtarchiv Bistritz und Photographie Hermannst.
Archiv. Siegel, weisses Wachs in Wachsschitssel, an Pergamentstreifen angehetngt,
derselbe Stempel wie bei Siegel I) von Nr. 885. Der diesen beiden Urkunden vom
10. Juni 1413 und 29. Mai 1454 gemeinsaine Schreiber ist seinen Schriftzitgen nach
ein Monch des Bistritzer Heiligenkreuzlclosters gewesen. Die vorliegende Ausfertigung 20
der Urkunde vom 10. Juni 1413 ditrfte als eine wahrscheinlich am 29. Mai 1454
entstandene Neuausfertigung einer jetzt nicht mehr vorhandenen Originalausfer-
tigung yam 10. Juni 1413 anzusehen sein. Vergleiche die als Erneuerungsurkunden
vorkommenden Formen von Neuausfertigungen der Nrr. 759. 760. 830. 1034 und
1036 lend des 1. Zusatzes zit Nr. 1502. Im vorliegenden Falle tare fur die Neuaus- 25
fertigung das Formular der vorauszusetzenden Originalausfertigung einschliesslich
der Datierung dieser Originalausfertigung beibehalten worden; ferner ware die
Kennzeichnung der Neuausfertigung als solcher durch besondere Klausel beziehungs-
weise besondere Datierung unterblieben und soniit filr diese mehr als vierzig Jahre
nach der Originalausfertigung fallende Neuausfertigung eine Form verwendet 30
warden, welche der als zweite oder mehrfache Ausfertigung vorkommenden Form
der gleichzeitigen, zweiten oder mehrfachen Originalausfertigungen sehr dhnlich ist.
Regest: L5her Archivalische Zeitschrift XII, 79. Berger Urkunden-Regesten 17.

Ne spes futurae beatitudinis subripiatur, fideles dum possunt de sa-


lute animarum cogitare solent, ut suffragiis ipsorum mediantibus, cum de- 35
functi fuerint, in patria cum electis collocentur aeterna. Ea de causa nos
Andreas corrigiator index, Johannes Swob, Georgius Rot, Wenceslaus car-
nifex, Nicolaus rasor, Mathias Stux et Petrus Tilmanni cum ceteris de con-
silio civibus et iuratis civitatis Bistriciae praesentibus volum us fore manifestum
singulis pro praesenti viveutibus et in futurum subsequentibus universis, 40
quod quia ') devotus religiosusque vir frater Stanislaus prior ad sanctam
crucem nostrum in media fratrum praedicatorum cum uno fratre conventus
sui nobis proposuit quoddam registrum. In quo quidem registro quaedam
1) So Vorlage. Satzbau fehlerhaft.

www.dacoromanica.ro
571

ab antiquis continebantur testaments a pluribus fidelibus pro fratrum eiusdem


claustri sustentatione ob salutem animarum testando legata. Quorum quidem
testamentorum primum est unum octale molendini in superiori Latina, quod
pro fratribus sanctae crucis semper cedere pertinebit, item unus florenus
5 usualis numeri videlicet XXXII grossorum ') de domo Andreae pellificis,
quae domus quondam erat Laurencii raptoris. Item Andreas corrigiator te-
netur duas urnas vini cum suis successoribus, item Georgius Brewnil te-
netur XXI urnas vini de monte, qui Noel dicitur, item Nicolaus Merkil
cum filio tenetur 'XY urnas vini de monte Czolysch, item Valentinus Nosser
10 tenetur IIII urnas vini in monte Gallorum, item Procyn tenetur XII urnas
vini de vinea, quam testavit ad ecclesiarn sancti Nicolai, item Petrus cul-
tellifaber tenetur urnas vini de monte Patibuli, item Petrus Ywan te-
netur duas urnas vini de ir onte Czolysch. Ista autem testamenta stint legata
pro fratribus ordinis et claustri supra scripti ad ministrationem spiritualitim,
15 ut istis a quibus exierunt refrigeria eveniant sempiterna. Pro quorum igitur
sempiterna testamentorum memoria praedictus dominus prior cum fratre
supra ditto in totius conventus persona nobis diligenter supplicarunt, quatenus
propter remedium defunctorum ea saepe dicta testamenta literis vellemus
nostris authenticis confirmare. Nos autem propter 2) deum salvatorem ornnium
20 iuvamenque in via salutis existentium petitiones fratrum praescriptorum
gratanter suscepimus et condignae eorum voluntati acquiescentes 3) decre-
vimus ipsa pro ipsorum fratrum 4) pro praesenti et semper in futurum ad-
venientium 4) testamenta literis 5) cum sigillo nostrae universitatis appendendo h)
veluti privilegium ad futurum saeculum durabiliter ratificari. Datum Bistriciae,
25 in vigilia Penthecostensi,6) annn domini millesimo quadringentesimo XIII'n°.
Auf der Mickseite, auf dem untern, umgebogenen Pergamentrand steht
von einer anderen Hand des 15. Jahrhunderts:
Item Petrus Knechtil III urnas vini,
Item Petrus Symon II urnas vini,
30 Item Laslo Bartmon V urnas vini,
Item Geo[orgius] 7) Lockmen VI urnas vini.

1716.
Hermannstadt 1413 Juni 14. Die sieben Stiihle erneuern fair die
Marktgemeinde Marienburg die Urkunde der sieben Stiihle von 13 71
35 Nr. 970 sammt der Erneuerungsklausel der sieben Stiihle von 13 72
Nr. 979, betreffend einen zwischen Marienburg and Botbach strittigen
Landstrich.
1) Vorlage: g mit Abkitrzungszeichen.
3) Fehlt in der Vorlage.
40 3) Vorlage: aquiescere.
4) So Vorlage. Scilicet: pro ipsis fratribus advenientibus.
6) So Vorlage. Scilicet: per litmus cum sigillo appendenti consignatas.
a) Vorlage: Penthecosten.
7) Vorlage: Geo.

www.dacoromanica.ro
572

Orig. Perg.' Marktarchiv Mctrienburg und Photographie Hermannst. Archiv.


Siegel, grilnes Wachs in Wachsschitssel, an griiner Seidenschnur angehangt, derselbe
Stempel wie Nr. 1622. Die Urkunde fist von demselben Schreiber geschrieben
wie Nr. 1706.
Druck : Zimmermann Texte 12. 5

Nos comites, indices, consoles et seniores septem sedium Saxoni-


calium partium Transsiluanartun dare notificamus universis et singulis, ad
quos quando et quoties praesentia pervenerint, praesentium per tenorem,
quod in nostri veniens praesentiam providus vir Hobs Heyncz concivis 1)
civitatis Cybiniensis in persona totius communitatis sive plebis villae Meren- 10
burch nobis nonnullas nostras exhibendo literas patentes ac a) intime et
humiliter supplicando in persona communitatis sive plebis villae praefatae,
ut easdem propter longum temporis praeteriti recessum ratificare, approbare
ac renovare dignaremur futuram ad cautelam. Quarum literarum tenor talis
est. (Folgt die Urkunde der sieben &Me von 1371 Nr. 970 und die Er- 15
neuerungsklausel der sieben Stithle von 1372 Nr 979.) Nosque suis suppli-
cationibus iustis annuimus inclinatique sumus, easdem literas perlegi itissimus,
approbavimus et renovavinms, immo approbamus, rati-
ipsis 3) perlectis a)
ficamus punctatim, clausulatim de verbo ad verbum et renovamus certi-
tudinem ad futuram. In huius renovationis testimonium praesentes contulimus 20
literas cum sigilli nostri appendentis munimine roboratas. Datum Cybinii,
feria quarta proxima post festivitates Penthecostes, anno domini millesimo
CCCC'n° XIII"'°. Testes autem huius renovationis sunt Jacobus praeconsul
civitatis Cybiniensis, comes Andreas Cybiniensis, comes Johannes niger de
Propinatoria maiore, magnus Nicolaus index regius sedis Kosd, Michael 25
dictus Hon et comes Nicolaus cives de Segeswar, Johannes Truttemberger
et Petrus Bwzzer de M*lenbach, Jacobus Ffrancisci de Warasio et quani-
plures alii seniores septem sedium.

1717.
Ofen 1413 Juli 18. IConigin Barbara erlasst zu Gunsten der 30
sieben Stiihle eine Verordnung, betrdend die den Sachsen im ganzen
Reiche zustehende Freiheit von Abgaben.
Orig. Perg. Hermannst. Archiv; Signatur: II, 16. Siegel, rund, Durchmesser
2.8 Centimeter, in rotes Wachs, innen aufgedritckt. Wappenschild, viergeteilt,
dreieckig und mit ausgerundeten Langseiten, im Siegelfelde; Querbalken, vier, im 35
ersten und vierten Felde dieses Schildes ; Sterne, drei, sechsstrahlig, int zweiten
und dritten Felde. Umschrift in gothischer Minuskel. Bin zweites Orig. Perg.
Siegel dasselbe, papierbedeckt, ebendaselbst ; Signatur: II 17. Das Formular des
Textes entspricht dent Formular der Urkunde des Konigs Sigmund vom 14. April
1413 Nr. 1710. 40
Druck: Vereinsarchiv I, 2. Heft 100.
') Vorlage: concives.
2) Fehlt in der Vorlage.
3) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
573

Von der Kanzlei: Relatio Stiborii vaivodae


Transsiluani.
Barbara del gratia Romanorum ac Hungariae et cetera regina fideli-
bus nostris ttniversis et singulis praelatis, baronibus, comitibus, castellanis,
5 nobilibus eorumque officialibus, item civitatibus et liberis villis ipsarumque
rectoribns iudicibus et villicis necnon tributariis tricesimatoribus') tam regalibus
quam nostris reginalibus et aliorum quorumeumque intra ambitum regni
nostri tam in terris quam super aquis ubilibet constitutis et constituendis
praesentium notitiam habituris salutem et gratiam. Ex querulosa significatione
10 fidelium nostrorum providorum et circumspectorum virorum Jacobi filii
magistri civium de Cibinio necnon Michaelis dicti Hon de Segeswar et Petri
dicti Buzar, civium nostrarum civitatum praedictarum per eosdem in ipsorum
ac universorum civium et hospitum de eosdem item singulorum Saxonum
septern sedium partium nostrarum Transsiluanarum personis nobis facta
15 'rostra valde displicenter intellexit serenitas, prod licet universos Saxones
ipsorum scilicet praedecessores quondam illustris princeps dominus Andreas
dictorum regnorum Hungariae, Dalmaciae et cetera rex felicis recordationis
suis literis mediantibus in anno domini millesimo ducentesimo vigesimo
quarto a) confectis et emanatis ubique in regno nostro Hungariae praedicto
20 a solutione cuiuslibet tributi ex gratia sus speciali exemerit, ipsas quoque
literas ipsius Andreae regis alii reges praescripti regal Hungariae eiusdem
scilicet Andreae regis successores nostrique praedecessores confirmaverint,
immo ut dicitur dominus Sigismundus rex contoralis noster carissimus con-
firmasset, iidemque cives et 3) hospites $) ac Saxones de rebus et bonis ipsorum
25 a tempore praefixo hucusque in nullis tributorum locis tributum solverint,
sed ipsi et eorum quilibet praemissa libertate et exemptione semper et omni
tempore freti fuissent et gavisi, vos tamen contra huiusmodi ipsorum iura
ac libertates et gratiarum praerogativas ab ipsis et eorum rebus ac bonis
in dictis tributorum locis tributum recepissetis recipereque praetenderetis 4)
30 in futurum. Supplicarunt itaque praefati Jacobus, Michael et Petrus ipsorum
ac aliorum quorum supra nominibus maiestati nostrae humiliter et devote,
ut ipsis superinde de condigno remedio providere dignaremur et opportuno.
Verum quia nos dictum tributum a praetactis civibus hospitibusque et
Saxonibus contra praescriptas eorum libertates per vos recipere non vellums
35 modo aliquali, ideo fidelitati vestrae firmissime praecipimus et mandamus,
quatenus a modo in posterum contra libertates et gratiarum praerogativas
dictorum civium et hospitum necnon ceterorum Saxonum super eosdem vel
alteruni ipsorum nullum tributum seu aliquam tributariam exactionem exigere
et recipi facPre ullatenus praesumatis nec sitis ausi modo aliquali. Secus
40 non facturi. Alioquin commisirnus et serie praesentium committinms comi-
tibus illorum comitatuum, in quo vel in quibus huiusmodi mandatorum
nostrorum transgressores reperirentur, ut ipsi vos vel eorum alter comperta
4) Vorlage: trecesimatoribus.
Vergleiche Nr. 43.
45 9 So zweites Orig. Fehlt in der Vorlage.
4) Vorlage: praedenderetis.

www.dacoromanica.ro
-574

prius praernissorum veritate ad praemissa facienda visis libertatibus et


gratiarum praerogativis eorundem civium et Saxonum compellant et astringant
aequitate suadente. Praesentes quoque post lecturam semper reddi edicimus
praesentanti. Datum Budae, feria tertia proxima post festum divisionis
apostolorum, anno domini millesimo quadringentesimo tredecimo. 5

1718.
1413 Juli 22. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt seine Ur-
kunde von 1296 Nr. 274 betreffend den seitens der Sohne des Comes
Thomas von .Kaltwasser an die Gemeinde Burgberg verkauften Berg
und Wald. 10

Orig. Perg. und Photographic Hermannst. Archie. Siegel, wekses Wachs, in


Wachsschitssel, an weisser Hanfschnur angehangt, derselbe Stempel wie Nr. 216.
Diese Urkunde ist eingeschaltet als zweites Insert von dem Weissenburger Kapitel
1454, Orig. ebendaselbst. Diese Urkunde ist eingeschaltet als erstes Insert von den
Vizewoiwoden Georg und Bronislaus 1454, Orig. ebendaselbst. 15

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
providus vir conies Andreas filius quondam comitis Johan de Cybinio ad
nostram personaliter accedendo praesentiam exhibuit nobis quasdam literas 20
nostras privilegiales tenoris infra scripti, petens nos debita cum instantia,
ut ipsas de verbo ad verbum transcribi facere et sub simili forma privilegiali
transcripti sibi concedere dignareniur ad cautelam. Quarum tenor talis est.
(Fo lgt die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1296 Nr. 274) Nos enim
petitionibus eiusdem iustis et legitimis annuentes tenorem praescriptarum 25
literarum nostrarum privilegialium omni integritate pollentium de verbo ad
verbum transcribi ac praesentibus inseri sigilloque nostro consignari facientes
eidem duximus concedendum. Datum in festo beatae Mariae Magdalenae,
anno domini Mm° quadringentesimo tredecirno. Honorabilibus et discretis
viris dominis Georgio Lepes praeposito, Johanne cantore, Stephano custode 30
et Johanne plebano de Ened, decano canonicis ecclesiae nostrae existentibus.

1719.
Szentimre 1413 Juli 27. Ladislaus, Vizewoiwode von Siebenbargen,
ersucht das Weissenburger Kapitel, bei der Untersuchung gegen Do-
minik, den Sohn Balad's von Kiskend, und Genossen, betreffend die 35
Besitzung Dur les, mitzuwirken.
Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1413, Orig. Siebenbarg. Museum
Klausenburg.
Begat: Tortenelmi tdr 1889, 740.

www.dacoromanica.ro
575

Amicis suis honorandis capitulo ecclesiae Transsiluanae Ladislaus


de Nadab vicevaivoda Transsiluanus amicitiam paratam cum honore. Dicit
nobis Andreas filius Valentini de Dar laz sna ac eiusdem Valentini patris
et Petri fratris uterini item Ladislai filii Demetrii de Chekmanthol et Georgii
5 filii Ladislai patrueliurn fratrum suorum in personis, quomodo possessio
Darlaz praedicta per mortem Anthonii filii Thomae de dicta Darlaz fratris
ipsorum condivisionalis ad ipsos iuridiee exstitisset redacts, .nunc vero Do-
minicus filius Balad de Kenthyda et Baalad 1) filius Johannis ac Thomas
filius Stephani de eadem necnon Sigismundus et Valentines filii Mychaelis
10 de Somogyon ac Ladislaus filius Ladislai de eadem tacita veritate sugesti-
vaque falsitate machinando medietatem eiusdem possessionis Darlaz sibi ipsis
niterentur vendicare in ipsorum praeiudicium valde magnum, cum tamen
in dominio eiusdem possessionis Darlaz numquam exstitissent, et hoc uni-
versis nobilibus comitatus de Kykellew constaret evidenter. Super quo vestram
15 requirimus amicitiam praesentibus diligenter, quatinus vestrum mittatis ho-
minem pro testimonio fide dignum, quo praesente Georgius de S[yl]ea) vet
Ladislaus dictus Moty[ ] 3) de Ozd aut Gaspar de Echel aut Petrus Hits
Johannis de Megyes aliis absentibus Homo noster ab omnibus quibus in-
cumbit [rner]am de praemissis experiatur veritatem, quam tandem nobis
20 amicabiliter rescribatis. Datum in Zenthemreh, tertio die festi beati Jacobi
apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo tredecimo.

1720.
Rronstadt 1413 August 1. Michael, Comes der Szekler, spricht
die zwischen den Tochtern und den Sohnen des Comes Johann von
25 Brenndorf strittigen Liegenschaften den Sohnen zu.
Eingeschaltet von dem Konige Sigmund 1419, Orig. Gemeindearchiv Brenndorf
und Photographic Hermannst. Archiv.
Druck: Zimmermann Texte 14.

Nos Michael filius Salomonis de Nadasd comes Siculorum damns


30 pro memoria sign. ificantes tenore praesentium quibus expedit universis, quod
nobis in civitate Brassouiensi in iudiciaria figura existentibus honestae feminae
aut dominae Vrusula 4) et Fey filiae quondam comitis Johan felicis remi-
niscentiae providos viros comitem Jacobum, Nicolaum, Petrum et Johannem
fratres ipsarum 5) ratione cuiusdam fundi molendini et terrarum arabiliutn
35 traxissent in causam. Tandem ipsarum partium utrarumque auditis queri-
moniis et responsionibus sane secundum regni et nobilium consuetudinem
ex certa scientia agnovimus, quod eaedem hereditates curia videlicet, molen-
') Gebessert aus: Badlad.
2) Von y ist der erste Schaft, von I der linke Fuss sichtbar; yl fitllen die
40 Lucke aus.
3) Fehlen 2 bis 3 Buchstaben.
4) So Vorlage.
5) Vorlage: ipsortun.

www.dacoromanica.ro
576

dinum et terrae arabiles, quoniam ex regia collatione ipsis donatae exsti-


terant, ad femineum prolem seu sexum nullatenus derivari censentur. Servata
debita forma consuetudinaria praememoratis Jacobo, Nicolao, Petro et Johanni
comitibus de Bringendorff saepe fatas hereditates curiam una cum agris et
molendino in filios filiorum masculos videlicet per moduli) sententiae adiu- 5
dicare decrevimus nullo penitus contradictore apparente, ipsis honestis do-
minabus Vrsulae et Fey eiusdem comitis Johan filiabus silentium perpetuum
causa in praemissa imponendo. Praeterea quoniam secundum attestationem
'presbyteri confessoris videlicet relictae comitis Johan evidenter exstitit de-
monstratum, quod quidam cingulus argenteus iuniori ipsorum 1) Johanni 10
videlicet legatus sit testamentali provisione,2) ideo nos eandem legitimam
testamentariam ordinationem quovis modo infringere nolentes vigore et testi-
monio praesentium mediante. In cuius rei testimonium firmitatemque per-
petuam praesentes nostro sigillo consignantes. Datum Coronae, in festo sancti
Petri apostoli ad 3) vincula videlicet, anno domini millesimo COCO tredecimo. 15

1721.
1413 August 10. Das Weissenburger Kapitel schallet die Urkunde
des Vizewoiwoden Ladislaus von 1413 Nr. 1719 ein und berichtet dem
Vizewoiwoden fiber die Untersuchung gegen Dominik, den Sohn Balad's
von Kiskend, und Genossen, betreffend die Besitzung Dulles. 20

Orig. Pap. Siebenbitrg. Museum Klausenburg. Siegel, rund, war in weisses


Wachs auf der .Ritcicseite aufgedrfickt.
Regest: Tortenelmi tcir 1889, 740.

Nobili viro et honesto magistro Ladislao vicevaivodae Transsiluano


amico ipsorum honorando capitulum ecclesiae Transsiluanae amicitiam pa- 25
ratam cum honore. Noveritis nos literas vestras recepisse in haec verba.
(Folyt die Urkunde des Vizewoiwoden Ladislaus von 1413 Nr. 1719.) Nos
enim petitionibus vestris annuentes una cum Gaspar de Echel vestro ho-
mine nostrum ho[minem videli]cet Mathiam clericum de choro nostro ad
praemissa exe[qu]enda duximus transmittendum. Qui demum exinde ad nos 30
reversi nobis concorditer retulerunt, quod ipsi feria [ ] ) proxima ante
festum beati Laurencii martyris 6) in comitatu de Kykellew simul proce-
dendo ab omnibus nobilibus, ignobilibus et aliis hominibus communibus a
quibus decuisset et licuisset diligenti inquisitione praehabita talem super
praemissis comperissent veritatem, prout vestrae dictum exstitit nobilitati 35
et quemadmodum tenor continet 6) per omnia literarum vestrarum prae-
scriptarum. Datum in festo beati Laurencii martyris, anno quo supra.
1) So Vorlage.
8) Vorlage: provisioni.
8) Fehlt in der Vorlage. 40
4) Loch, 1 Centimeter breit.
6) August 7 bis 9.
6) Hierauf durchgestrichen und unterpunktiert: litt.

www.dacoromanica.ro
577

1722.
Grossschenk 1413 September 30. Comes Janusch, Konigsridter des
Schenker Stuhles, und Genossen bezeugen den Vergleich zwischen der
Gemeinde Marienthal einerseits und den Walachen Dobra und Genossen,
5 andererseits, betrefrend die Totung von sechs walachischen Frauen.
Orig. Perg. Ungar. Landesarchix Budapest. 2 Siegel, rund, weisses Wachs in
Wachsschitssel, an weisser Han fschnur, beide Siegel an ein und derselben Schnur,
angehangt. Siegel 1), rechts befestigt, Durchmesser 4.4 Centimeter. Wappenschild,
dreieckig, leingsgeteilt, im mit Ranken verzierten Siegelfelde; Querbalken im rechten
10 und Li lien im linken Felde des Schildes; Li lie rechts fiber der Breitseite, und
Krone fiber der linken obern Ecke des Schildes. Unischrift unzial: t SWILL1)*DE
SEDE * SCHENK. Siegel 2), links befestigt, Durchmesser 2'8 Centimeter.
Druck: Vereinsarchiv II, 92. Transilvania 1872, 212. Densusianu Docu-
mente 495.
15 Regest: Fejer Codex XI, 485.

In nomine domini amen. Universa negotia quae in statu solido stare


desiderant, ne igitur eorum memoria cum temporis processu pereat et evanescat,
discretorum virorum prudentia solet ea per literas aeternare. Hine est quod
nos indices scilicet comes Janusch niger regii iudicii index sedis Schenk
20 alterque comes Janusch de valle Mariae praelibatae 2) sedis iudex ceterique
i urati consules ac seniores universi sedis eiusdem iudicesque terrae Fugrasch
scilicet Flade et Cosda Petrusque dictus Sthan universi quoque iurati consules
ac praefatae terrae seniores insinuando memoriae notificamus tam praesen-
tibus quam Muds harum notitiam habituris, quod in nostri venientes prae-
25 sentiam nonnulli de communitate villae vallis Mariae vocatae ex parte dictae
communitatis parte ab una, parte vero ab altera Walachi quidam scilicet
Dobra et Mane filius Stanislawen cum Walacho quodam qui Bratten dicebatur
de villa Stanendorff dicta et Flade cum filio suo B[u]cker 3) de villa Olendorff
cum genere suo Taytte de villa altera Gassendorff vocata coram nobis publice
30 recognoscentes, quomodo praefata communitas praetactae villae vallis Mariae
ipsis Walachis praenotatis pro quibusdam honiicidiis in sex personis femineis
de Walachorum genere per quosdam diabolica instigante sugestione de praofata
communitate villae vallis Mariae in ipsorum territorio perpetratis amicabilem
exhibuissent compositionem ac reconciliationem pro quadam certa sumula
35 pecuniali, quam quidem sumulam praefata communitas in certis terminis
ab ipsis Walachis assumptis plene et integraliter praetactis Walachis, uti
praedicti fatebantur Walachi, omni cum diligentia persolvissent. Quare praefati
Walachi praemissam communitatem una cum ipsarum mulierum interfectoribus
per praesentes (le ipsa pecuniali solutione reddunt liberos pariter et absolutos,
40 promittentes etiam, ut praevisae communitati causa praedictarum interfectarum
nullum alicuius obstaculi sea perturbationis nocurnentum por se alit suos
1) S verkehrt.
2) Vorlage: praelibati.
3) Dintenfleckig.
Urkundenbuch HI. 37

www.dacoromanica.ro
578

heredes vel posteros pro nuns et deinceps debeat penitus inferri. Insuper prae-
tactam communitatem contra quoslibet huius rei contradictores, prout coram
nobis manifeste assumpseruut, propriis fatigiis, expensis et laboribus cum
suis heredibus et posteris defendere tenentur. Ad omnium igitur praescrip-
tortun testimonium maioremque ad evidentiam ac ad certitudinem infallibilem 5
praesentes nostras dietae communitati concessimus literas privilegiales sigillis
utriusque tam sedis Schenk quam terrae Fugrasch in filis albis impensis
firmissime roboratas. Acta sunt haec in praesentia honorabilium ac discre-
torum virorum iudicum superius expressatorum Johannisque Gerlach, Nicolai
Helwich, Johannisque Rod de Schenk maiori, Nicolai quoque sartoris et Petri to
dicti Cleyman de oppido Fugrasch ac plurium fide dignorum virorum. Datum
vero in Schenk maiori, sub anno incarnationis domini millesimo quatuor-
centesimo tredecimo, tricesimo die tnensis Septembris, indictione sexta.

1723.
Szentimre 1413 Oktober 14. Ladislaus, Vizewoiwode von Sieben- 15
biirgen, schaltet die Urkunde des Konigs Sigmund von 1412 Nr. 1694
ein und bezeugt die Begehung der Hattertgrenzen der Stadt Klausen-
burg einerseits und der Besitzung Fejerd andererseits.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, schwarzes Wachs in Wachs-
schitssel, an rot-gritner Seidenschnur angehc7ngt, derselbe Stempel wie Nr. 1620. 20
Eingeschaltet als erstes Insert von dem Konige Sigmund 1414, Orig. ebenda-
selbst. Das Formular der vorliegenden Urkunde stimmt mit dem Formular der
Urkunde des Kolozsmonostorer Konventes vom 18. November 1413 Nr.1728 teilweise
wortlich ilberein.

Nos') Ladizlaus de Nadab vicevaivoda Transsiluanus significamus 25


tenore praesentium quibus expedit universis memoriae commendantes, quod
nos literas illustrissimi principis domini Sigismundi dei gratia Romanorum
regis semper augusti ac Hungariae et cetera regis domini nostri naturalis,
magnifico viro domino Stiborio vaivodae Transsiluano domino npstro me-
tuendo et per consequens nobis praeceptorie loquentes recepimus in haec 30
verba. (Folgt the Urkunde des Konigs Sigmund von 1412 Nr. 1694) Nos
igitur praeceptis eiusdem domini nostri Sigismundi regis obedire et satis-
facere cupientes ut tenemur, cum nos mediantibus nostro et dicti conventus
hominibus Johannem, Anthonium et Barnabam filios Georgii et Stephanum
filium Stanizlai de Nyrbathor cum eorum universis literalibus munimentis a) 35
factum praedictae possessionis Feyrd tangentibus ad octavum diem festi sancti
Mychaelis archangeli tune venturi 4) ad faciem praedictae possessionis Feyrd
et praesertim terrae litigiosae inter praedictam civitatem Clusuar et posses-
1) Baum fitr N leer gelassen.
3) Vorlage: monimentis. 40
3) Vorlage: nuns.
4) Oktober 6.

www.dacoromanica.ro
579

sionem Feyrd litigiose habitae 1) evocari fecissemus committendo eisdem,


quod si venerint et dicta eorum literalia instrumenta exhibuerint, bene quidem,
alioquin novas metas in locis necessariis inter ipsas civitatem Clusuar et
possessionem Feyrd elevaremus et turnularemus indilate, contradictione eo-
5 rundem nobilium de Bathor non obstante, idemque conventus in suis literis
nobis rescripsit seriose, quod praelibata civitas acceptis Benedicto filio Jo-
hannis dicti Tharmath de Chamafaya, nostro et religioso viro fratre Egidio
presbytero dicti conventus hominibus sexta feria proxima post festum beati
Laurencii martyris 2) proximo praeteritum 2) ad possessionem Feyrd accessis-
10 sent ibique possessores praedictae possessionis Feyrd videlicet Johannem,
Anthonium et Barnabam filios Georgii et Stephanum filium Stanizlai de
Nyrbathor cum eorum universis literalibus instrumentis factum praedictae
possessionis Feyrd tangentibus ad octavum diem ut praemissum est sancti
Mychaelis archangeli instantem 4) ad faciem praedictae terrae litigiosae inter
15 praedictas civitatem Clusuar et possessionem Feyrd habitae 1) eadem coram
nobis exhibenda in nostram evocassent praesentiam commisissentque ibidem,
quod si venerint, bene quidem, alioquin novas metas secus veteres in locis
necessariis inter dictas civitatem Clusuar et possessionem Feyrd elevaremus.5)
Qui quidem Anthonius, Barnabas et Stephanus nec nostram in praesentiam
20 neque ad faciem dictae terrae litigiosae venire vel mittere nequeuntes.°) Et °)
. demum octavo die praedicti festi sancti Mychaelis archangeli 4) et aliis diebus
ad id aptis et sufficientibus una cum religioso viro domino fratre Egidio
presbytero testimonio scilicet conventus ecclesiae de Clusmonostra ad faciem
eiusdem terrae litigiosae inter civitatem Clusuar regalem et possessionem
25 Feyrd vocatam nobilium de Bathor litigiose habitae,7) vicinis et commetaneis
eiusdem universis inibi legitime convocatis 8) et praesentibus accedendo metas
inter easdem taliter sequestrando cumulavimus, quod cpilmo incipiendo a
plaga orientali in quodam monte, ubi duas metas apparentes reperimus,
quarum una possessioni Swk, alia vero civitati Clusuar sequestrabant, abhinc
30 ad plagam occidentalem directe descendendo in latere eiusdem montis unam
metam cursualem fecimus. Deinde ulterius ad eandem plagam descendendo
ad vallem in fine montis similiter aliam metam terream posuimus, deinde
in medio cuiusdarn 9) prati quasi prope quendam rivulum arundinosum 10)
modo simili metam terream cumulavimus, dehinc paulisper eundo 11) et ri-
35 vulum arundinosum 10) pertranseundo inter duos rivulos unam metam po-
suimus, tandem ab eadem semper ad occidentem longe 12) transeundo penes
1) Vorlage: habitant.
2) Ow der Zeile nachgetragen.
3) August 11.
40 4) Oktober 6.
4) Vorlage: elevand.
6) So Vorlage.
7) Vorlage: habentem.
4) Vorlage: convocand.
45 9) Vorlage: eiusdem.
10) Vorlage: arondinosum.
11) Vorlage: eondo.
12) Vorlage: lunge. 37*

www.dacoromanica.ro
580

pratum et rivulum a parte possessionis Feyrd metam terream elevavimus.


Et abhinc penes pratum et rivulum a parte praedictae possessionis Feyrd
ad occidentem directe pergendo unam metam terream fecimus, de qua
tendendo ad rivulum et penes rivulum per magnum spatium versus occi-
dentem girando, ubi duo rivuli coniunguntur1) invicem, inter duos ri- 5
vulos imam metam terream posuimus. Abinde 2) parvum 8) ascendendo ad
occidentem a parte civitatis prope quoddam4) rivulum Kwkuthpathaka vo-
catum penes fossatum similiter metam terream fecimus, deinde paululum
progrediendo penes rivulum seu fossatum ad duos rivulos, ubi iidern con-
iunguntur invicem, et penes rivulum seu fossatum Kukwthpathaka ascen- to
dendo ad occidentem unam metam terream cumulavimus. Deinde sewer
ad eandem plagam occidentalem penes fossatum pergendo, praesente et ad
nos propinquante Johanne filio Georgii de Bathor praedicta eodemque con-
sentiente duas metas terreas a parte dictae possessionis Feyrd cumulavimus,
dehinc exeundo de fossato in latere eiusdem montis in parvo 5) spatio si- 15
militer duas metas terreas elevavimus. Abhinc ulterius ascendendo quasi
in latere eiusdem montis unam metam terream cursualem collocavimus,6)
et deinde in cacumine eiusdem montis prope quondam monticulum a parte
praescriptae possessionis Feyrd duas metas terreas ereximus, et tandem per
montem seu berth per longum7) et magnum spatium tendendo ad occi- 20
dentalem plagam similiter duas metas terreas cumulavimus. Abhinc descen-
dendo in quadam valle (jnter terras arabiles duas metas terreas cumulavimus,
et dehinc ascendendo inter rubeta seu nemora similiter duas metas terreas
possuimus. Abhinc ad duas metas antiquas inter praelibatam civitatem Clusuar
et possessionem abbatis Kayantho vocatam erectas, ubi metae inter saepe 25
dictas civitatem Clusuar separantur 8) et terminantur. His itaque peractis
terras arabiles, prata, nemora, fenilia et alias utilitates dictae terrae litigiosae
iuxta distinctiones praedictarum metarum iam erectarum praescriptae civitati
Clusuar utenda et percipienda,9) contradictione quorumlibet non obstante,")
sub ditto testimonio conventus statuimus in sempiternum possidere, tenere 30
pariter et habere. In cuius rei memoriam perpetuatnquen) firmitatem prae-
sentes literas nostras privilegiales pendentis et authentici sigilli nostri muni-
mine ") roboratas eidem civitati duximus concedendas. Datum in Zenthemreh,
sedecimo die praedicti festi sancti Mychaelis archangeli, anno domini mille-
simo quadringentesimo tredecimo. 35

2) Nach iun ein iiberzdhliger Normalschaft.


3) Uber der Zeile nachgetragen.
3) In vum fehlt eia Normalschaft.
4) So Vorlage.
5) Vorlage: paruuo. 40
8) Vorlage: colloquavimus.
') Vorlage: lungum.
8) Vorlage: seperantur.
9) Vorlage: utendis et percipiendis.
78) Vorlage: obstandote. 45
11) Vorlage: perpetuuamque.
72) Vorlage: monimine.

www.dacoromanica.ro
581

1724.
Szentimre 1413 Oktober 21. Ladislaus, Vizewoiwode von Sieben-
bargen, ersucht das Weissenburger Kapitel, bei der Vorladung La-
dislaus', des Sohnes Demetrius' von Zuckmantel, und Genossen gegen
5 Dominik, den Sohn Balaads von Kiskend, und Genossen mitzuwirken.
Eingeschaltet von dem Weissenburger Rap. 1413, Orig. Siebenburg. Museum
Klausenburg.
Regest: TOrtenelmi tdr 1889, 740.

Amicis suis reverendis capitulo ecclesiae Transsiluanae Ladislaus de


10 Nadab vicevaivoda Transsiluanus amicitiam paratam cum honore. Vestram
praesentibus petimus amicitiam diligenter, quatenus vestrum mittatis hominem
pro testimonio fide dignum, quo praesente Nicolaus filius Pooch de Puth-
falua aut Petrus de Korogh vel Nicolaus filius Petri de Hedrefaya sin
Emeritus filius Marti de Zenthmarton seu Johannes. filius Petri de Balastelke
15 sive Stephanus de Marow aliis absentibus homo noster eitet Ladislaum filium
Demetrii et Georgium filium eiusdem Ladislai de Chikmantel, Valentin=
filium Jacobi, Andream et Petrum lilios eiusdem Valentini de eadem contra
Dominicum filium Balaad, Balaad filium Johannis de Kemend,') Thomam
Hum Stephani de eadem Kemend 1) ac Sigismundum filium Michaelis de
20 Somogyon nostram in praesentiam ad terminum competentem. Et post haec
diem et locum ipsius citationis cum nominibus citatorum terminoque assignato
nobis amicabiliter rescribatis. Datum in Zenthemreh, in die festi undecim
milium virginum, anno domini millesimo quadringentesimo tredecimo.

1725.
25 Szentimre 1413 Oktober 21. Ladislaus, Vizewoiwode von Sieben-
biirgen, ersucht das Weissenburger Kapitel, bei der Einfiihrung Johann
Grebs von .211artinsdorf einerseits und der Tockter .Nikolaus' von Rot-
berg und Genossin andererseits in je eine Halfte der Besitzung Harwes-
dorf mitzuwirken.
30 Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1413, Orig. Ungar. Landesarchiv
Budapest. Dime Urlcunde ist eingeschaltet von dem Konige Sigmund 1414,
Orig. ebendaselbst. Der Text ist fehlerhaft.

Amicis suis honorandis capitulo ecclesiae Transsyluanae Ladislaus de


Nadab vicevaivoda Transsiluanus amicitiam paratam cum honore. Noveritis
35 (plod magister Johannes dictus Greb de Mortonfalwa porsonaliter iuxta con-
tinentiam literarum nostrarum at nostrorum praedecessorum vicevaivodarum
prorogatoriarum in octavis festi sancti Michaelis archangeli 2) in figura nostri
1) So Vorlage. Richtig: Kiskend.
1) Oktober 6.

www.dacoromanica.ro
582

iudicii comparendo contra nobilem dominam Katherina vocatam consortern


Nicolai de Wyfalve, Henricum de Ebreg, Andream et Johannem, Michaelem
et Mathiam de eadem, ac nobiles dominas Margaretham et Katherinam
nuncupatas filias eiusdem Nicolai, Petrum, Michaelem, Laurentium filios,
Katherinam filiam et nobilem dominam Margaretatn, Melchiorem et Nicolaum 5
filios ac Ceciliam filiam Nicolai de Weresmorth in anno domini millesimo
quadringentesimo primo in octavis festi epiphaniarum domini 1) proposuerat
eo modo, quod directam medietatem possessionis Hortobagh vocatae in
comitatu Albensi existentis ipsum iure contingentem pro se ipsis occupando
potentialiter uterentur et uti facerent incessanter. Camas rationem scire volebat 10
ab eisdem. Et quia praenotatos9 in causarn attractos 9 praeter nobiles
dominas Ceciliam filiam praelibati Nicolai de Weresmorth et Katherinam
filiam Petri de Ffenyfalwa, pro quibus Laurentius de dicta Weresmorth et
Jacobus filius Sampsonis de dicta Fenyefalwa cum procuratoriis literis nostris
adstabant,4) ad iuridicos terminos legitime citatos 5) et dehinc causa partium 15
praescripta ad iuridicos terminos dilata exhibitionibus diversarum literarum
vestrarum citatoriarum ac nostrorum praedecessorum vicevaivodarum et
nostrarum prorogatoriarum necnon iudicialium nostrorum et eorundem vice-
vaivodarum nostrorum scilicet praedecessorum non venisse nec misisse et
contra eosdem legitimos terminos complevisse segue mole iudiciali opprimi 20
permisisse comperimus, se nepotem quondam Petri filii Michaelis castellani
de Solmus idem actor allegando rationem a praescriptis nobilibus dominabus
Cecilia et Katherina vocatis in praemissis scire volebat hire admittente. In
horumque suorum verborum certitudinem quasdam literas vestras privilegiales
in anno domini millesimo trecentesimo decimo nono, tertia feria in octavis 25
beati Andreae apostoli 9 transsumptive editas 7) tenoremque literarum illus-
trissimi principis et domini, domini Karuli dei gratia quondam regis Hungariae
et cetera felicis recordationis verbaliter in se habentes, in eodem anno feria
secunda proxima post octavas festi omnium sanctorum 8) in Temeswar
subortas coram nobis curavit exhibere declarantes, quod constitutis corm 30
eodem domino Karulo rege Petro filio Michaelis cum proximo suo magistro
Thoma filio Farkazii castellanoque de Solmus et de Haznus necnon comite
Comanorum ac etiam fratre eiusdem Petri magistro Symone filio dicti
Michaelis comite de Somlyo et de Crasso ab una, parte ex altera vero
Nicolao et Johanne Conradi de terra Transsiluana per eosdem scilicet 35
Nicolaum et Johannem exstitisset coram eodem affirmatum et dictum oraculo
vivae vocis, quod quia saepe dictum Petrurn in proximum recepissent, sororem
eorurn eodem tradendo, cum voluntate suae regiae maiestatis, quam proxi-
2) 1401 Januar 13.
') Vorlage: praenotati. 40
3) Vorlage: attracti.
4) Fehlt in der Vorlage.
5) Vorlage: citati.
0) 1319 Dezember 4. Vergleiche auch Nr. 369.
7) Vorlage: editos. 45
9 1319 November 12. Vergleiche Nr. 368.

www.dacoromanica.ro
583

mitatem ordinando inter partes praedictas ratione proximitatis praescriptae


omnes possessiones eorundem iidem Nicolaus et Johannes cum dicto Petro
taliter participassent propter specialem dilectionern dictae unionis gratia et
petitione ab eodem obtenta, qualm petitionem eadem regia maiestas fieri
5 annuisset propter fidelia servitia memoratorum Thomae et Symonis magi-
strorum, quae servitia eidem regiae serenitati iidem Thomas et Symon in
diversis articulis causarum exhibuissent lateri suo adhaerendo, et propter
effusionem sanguinis filiorum eorum pro eodem 1) ipsius Symonis,2) irre-
vocabiliter et perpetuo donando in filios Holum ipsius Petri. Itaque si
10 praetactos Nicolaum et Johannem contingeret decedere de hac vita sine
herede, tune medietatem omnium possessionum eorundem videlicet sequentium
Tolmach, Feketewyz, Om las, Alarnor, Zewles, Bolkach, Sythwe, Sy le, Medwes,
Itortonfalva, Zeech, Hortobagh, villa Morteni et villa Ermen vocatarum cum
omnibus utilitatibus ear= videlicet tributis et aliis, quibus avus ipsorum
15 tenuisset et possedisset, dedissent et assignassent coram regia maiestate ipsi
Petro perpetuo in filios filiorum eorum tenendas et habendas tali modo,
quod si iidem Nicolaus et Johannes sine herede decederent, tune tertiam
pattern praelibatarum possessionum cum omnibus utilitatibus et pertinentiis
sins ut praemittitur idem Petrus obtinebit possidendam. Eadern vero regia
20 maiestas propter fidelia servitia praedictorum Thomae et Symonis magistrorum
ex regali gratia annuisset et commisisset, quod praedictas possessiones ab
eodem Petro non removendo nec alienando pacifice eundem conservare
. assumpsisset in possessionibus praelibatis. Quibus quidem literis exhibitis et
continentiis earum intellectis praenotati Laurentius et Jacobus pro prae-
25 scriptis nobilibus dominabus cum procuratoriis literis nostris, nobilem etiam
dominam Veronica vocatam sororem videlicet praelibatae nobilis dominae
Ceciliae idem Laurentius virtute procuratoria intromisit causam in eandern
allegando 8) easdem neptes quondam Cristanni filii Hennyngh esse 3) et idem
Hennyngh legitime habuisset in uxorem filiam dicti Nicolai filii Conradi et
30 essent cum eodem Johanne actore in linea generationis et affinitate proxi-
mitatis, ex eo dictam possessionem Hortobagh sine motione tenuissent et
possedissent nobiles dominae praenotatae. In horum testimonium quasdam
literas vestras privilegiales sub anno incarnationis verbi ntillesimo trecen-
tesimo tricesirno septituo, feria sexta proxima ante quindenas festi sancti
35 Michaelis archangeli 4) subortas nobis praesentarunt declarantes, quod nobilis
vir Nicolaus filios Conradi de Tolmach misso ad vos nuncio suo speciali
vobis significare curasset, quod quia ipse propter suam clebilitatem per-
sonaliter ad vestram praesentiam accedere non valeret ad proponenda et
confitenda, quae necessaria coram vobis confiteri et proponere haberet, all-
40 quern ex vobis ad eum transmittere et destinare dignaremini, coram quo
suum propositum aperiret, super hoc vobis humiliter supplicando. Unde vos
cum ad ipsius supplicationem et petitionem de iure procedentem et de
I) Scilicet: rage.
2) Scilicet: propter effusionem sanguinis filiorum oder filli ipsius Symonis.
45 3) Fehlt in der Vorlage.
4) 1337 Oktober 10. Vergleiche Nr. 537.

www.dacoromanica.ro
584

iustitia inclinati fuissetis, discretum virum magistrum Pau lum archidiaconum


de Crazna decanum ecclesiae vestrae concanonicum vestrum ad eum desti-
nassetis. Tandem idem magister Paulus ad vos reversus dixisset vobis per
vos requisites, quod praedictus conies Nicolaus coram eo et multis aliis
viris sana mente duas possessiones suas hereditarias Zeech et Hortobagh 5
vocatas in sede Cybiniensi constitutas Cristanno filio Hennyngh de Fenye-
falwa filio sororis suae uterinae dedisset, donasset et contulisset et per eum
suis heredibus heredumque suorum successoribus perpetuo et irrevocabiliter
sub eisdem metis, signis et terminis, sub quibus et cum quibus ipse et
progenitores sui habuissent, tenuissent atque possedissent, eidem Cristanno 10
ut praedicitur et ipsius heredibus heredumque suorum successoribus tenendas,
possidendas pacifice, quiete et habendas. Quarum omnium praemissarum
literarum exhibitionibus factis praelibatus magister Johannes Greb ut actor
ab una, parte ex altera vero praefati Jacobus et Laurentius pro praescriptis
nobilibus dominabus Cecilia, Veronica et Katherina vocatis veluti in causam 15
attractis virtute procuratoria praemissa ad nostram et regni nobilium ex-
surgentes praesentiam, causam praemissam coram nobis vertentem ad pacis
unionem postularunt, nobisque gratanter admittentibus tandem habita pace
partes praedictae ad nos redeundo unanimi et concordi voluntate confessi
exstiterunt, quod ipsi ordinativa compositione multorum proborum nobilium 20
virorum pacem partium zelantium et partes suns interponentium in talem
pacis et concordiae devenissent unionem, et devenerunt nostri in praesentia,
quod praedicta possessio Hortobagh ipsos aequali iure tangeret et eandem
in duas recta et condecentes partes dividere deberent partes inter easdem
cuilibet parti scum ius cum omnibus utilitatibus possidendum relinquenrlo,') 25
ad ipsamque divisionem et statutionem faciendam noster et vester homines
necessario transmitti videbantur. Pro eo vestram amicitiam praesentibus
petimus diligenter, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fide
dignum, quo praesente magister Mathias literatus de Chaz specialis aut
Nicolaus de Forrow vel Michael de Dalya aliis absentibus homo noster ad 30
faciem praescriptae possessionis nunc habitatoribus ut dicitur destitutae
Hortobagh vocatae, in comitatu Albensi sitae vicinis et commetaneis eiusdem
universis Buie legitime convocatis et partibus vel earum legitimis procura-
toribus praesentibus accedendo eandem in duas rectas et condecentes partes
dividat, quarum partium unam praenotato Johanni ditto Greb, aliam vero 35
medietatem praelibatis nobilibus dominabus Ceciliae Nicolai dicti Wymester,
et Veronicae Martini Cormorar consortihus filiabus videlicet Nicolai de
Weresmorth, necnon Katherina° Jacobi filii Sampsonis consorti de Fenye-
falwa filiae quondam Petri de eadeni quibuslibet partibus cum omnibus
earundem utilitatibus et pertinentiis universis quibuscumque vocitentur 40
nominibus in filios filiorum et heredum per heredes perpetuo statuat possi-
dendas contradictione quorumlibet non obstante. Et post haec ipsius posses-
sionariae divisionis et statutionis seriem nobis arnicabiliter rescribatis. Datum
in Zentheinreh, sedecimo die octavarum festi sancti Michaelis archangeli
praedictarum, anno domini millesimo quadringentesimo tredecimo. 45

9 Fehlt in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
585

1726.
Weidenbach 1413 November 5. Das Burzenitinder Kapitel bezeugt,
dass Michael, Pfarrer von Weidenbach, and Genossin fur die Hei lig-
leichnamskapelle in Weidenbach unter Zustimmung des Kapitels eine
5 Messe gestiftet haben.
Orig. Perg. Bibliothek des evangel. Gymnasiums Augsb. Bek. Kronstadt. Siegel,
grilnes Wachs in Wachssclaiissel, an roter Seidenschnur angehangt, derselbe Stempel
wie Nr. 1153. Photographic des Siegels Hermannst. Archiv.

Memoria etenim hominum diversis sauciatur oblivionum iaculis.


to Necessario igitur ea, quae in tempore fiunt et ad futurorum agnitionem
derivari diliguntur, ne labente tempore homineque marcescente oblivionis
succumbant 1) imperio, restauro testimonii et sigilli quomodolibet aeternentur.
Nos igitur Heynricus decanus capituli Brassouiensis plebanusque in Ceydino,
universi quoque eiusdem decanatus ecclesiarurn parochialiurn rectores memorise
15 commendando significamus tenore praesentium futuris et praesentibus quibus
expedit universis, quod nobis in anno domini millesimo quadringentesimo
tredecimo, dominica proxima ante festum sancti Martini confessoris,2) in
Widembach in ecclesia sancti Petri apostoli existentibus accesserunt nostrum
conspectum personaldm honorabiles et industriosi homines dominus Mychael
20 plebanus de eadem et quaedain femina Margaretha nomine relicta quondam
Petri dicti Sadeler similiter de eadem, nobis coniunctim divisimque suae
vocis modulo detexere, profitentes retulerunt, quomodo ipsi mature et digesto
consilio domino inspirante de bonis a deo ipsis collatis ob reverentiam omni-
potentis dei nihilominusque ob salutem animarum suarum quandam inissam
25 perpetuam in capella sacri corporis Christi in praeexpressata Widembach de novo
instituere, dotare et perpetuare firmiter proposuissent, petentes nos humili
precum cum instantia, ut nos ipsis in ipsorum firmo proposito in tam salubri
negotio, quod nihilorninus pro salvificatione omnium Cristi fidelium agitur
et disponitur, consensum, favorem et confirmationis restauramen praeberemus.
30 Nos igitur consideratis utilitatibus praemissorum negotiorum quantum cum
deo possumus ipsis ferventius providere cupientes, pensantes bona singula quae
fructu pacis eveniunt profutura et quam bonum quamque iucundum sic habitare
fratres in unum ipsis de bonae voluntatis animo concessimus vigore prae-
sentium rnediante omnimode roborantes, ut ipsi de terris arabilibus inferius
35 describendis propositum ipsorum ducere penitus possint ad effectum. Prae-
terea praefati patroni signanter saepe tactus dominus Mychael plebanus loci
praeallegati intense supplicando rogitavit, ut universi presbyteri capellarii 5)
videlicet eiusdem capellae successive instituendi sub habitudine et virtutum
generibus inferius expressandis regulari videantur ita, quod laudabilis sit
40 famae, bonae conversationis, non fornicarius neque lusor, non sit in illicitis
conviviis utriusque sexus hominum in domo propria aut extra, sed sit
1) Vorlage: succumbat.
2) 1413 November 5.
8) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
586

obediens plebano pro tune existenti 1) in licitis et honestis, immo si necessitas


exposeeret ad petitiones et ad requisitiones eiusdem plebani aliquando pro-
nus sit ad celebrationem missae non tamen ex obligatione. Simi li modo ad
sermones faciendos habilis 2) sit sic tamen, ut idem se de iuribus parochialis
ecclesiae nullatenus intromittere audeat videlicet de funeralibus, vigiliis, 5
trecesimis, psalteriis, confessionibus audiendis et aliis quibuscumque ad ipsum
non pertinentibus exceptis oblegiis pronis, quae ex caritatis obsequio illiccine
convenienter possunt pervenire, sed sit contentus in LXXilbas iugeribus
terrarum arabilium, de quibus annis singulis habebit XXIIII aureos florenos,
item specialiter sex pro mensa sua habebit iugera deputata, at coloni prae- to
dictorum agrorum alternatim singulis annis seminabunt eidem duo iugera
tritici et duo avenae. Si vero super numerum praedictum terrae arabiles ad
eandem missam futuris temporibus legarentur, ex tune duae partes pro
ecclesia parochiali, reliqua autem tertia pars ad ipsam capellam redundari
teneatur. Isto tamen evidenter declarato, quod praememoratus dominus 15
Mychael plebanus ibidem collationem eiusdem capellae una cum pertinentiis
suis cunctis vitae suae temporibus et ultimam in decessu pro se retinuit
consequenterque ad mantis domini decani capituli et plebani ibidem penitus
assignavit ita, ut defensare studeant salubriterque conservant presbyterum
hebdomadatim ad quatuor missas signanter feria secunda pro defunctis 20
satis aptum. Adiungitur praemissis inter cetera, si capellanus idem in vir-
tutibus praescriptis deviaverit et vicibus tribes per collatores pro reformatione
admonitus fuerit et vitam suam in melius non emendaverit, amovendus sit
tails continue, presbyter laudabilis illiccine sit collocandus, fraude et dolo
penitus exclusis. In casu autem signanter quod absit, quo ipsa missa, quae 25
pro salute omnium animarum universaliter disponitur, per manes, corrup-
telas et effractiones cassari videretur, ex tune petunia eadem censualis in
modo expressando pro piis obsequiis dividi teneatur. Primo VIII floreni attri
pro pannis griseis, qui in cornmemoratione animarum post festum omnium
sanctorum immediate in Widembach dividentur pro pauperibus, item in aliis 30
quatuor diebus animarum in qualibet unum florenum auri pro eleemosynis,
missis et cera in Widembach, item duos florenos auri pro plebano et capellanis
in Widembach, ut anniversarium agatur patrouorum una die duntaxat annu-
atim, secunda videlicet feria post festunt sancti Mychaelis archangeli cum
vigiliis IX lectionum et missa pro defunctis, at memoria in missis habeatur 35
annualis. Item duos florenos ante lectulum corporis Christi in Widembach
pro cera, item duo floreni in auro pro cereis iuxta altare sancti Petri ibidem
in lucibulo. Item unum florenum pro leprosis in Corona, item unum florenum
ad hospitale in Corona. Item unum florenum pro lepretactis in Rosenaw et
Ceydino. Item medium florenum pro leprosis in Mergeinburg, item medium 40
pro crucifero ibidem. Item duos florenos pro cereis in capella sacri corporis
Christi in Widembach, item duos florenos de iugeribus capellario deputatis
pro pauperibus in Wydembach mendicare erubescentibus amicis et alienis.
Item quicumque possederit domum pro capella constructam, dabit unum
Vorlage: existente. 45
2) Vorlage: abilis.

www.dacoromanica.ro
587

florenum auri pro farina pro oblatis pistandis et vinum pro missis, si ne-
cessitas incumbet. No[rninanterq]ue1) considerandum quod praemissa durare
debent et tenebuntur, quousque ipsa missa ad plenum restaurari videatur.
Quoties autern utique ipsa missa per impedimenta illicita in aresto per-
5 manserit, modus praemissus semper sit servandus. In cuius rei testimonium
firrnitatemque perpetuam praesentes sub appenso nostro sigillo duximus con-
cedendas. Datum loco, anno et die praesignatis.

1727.
1413 November 6. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Urkunde
10 des Vizewoiwoden Ladislaus von 1413 Nr.1724 ein und berichtet dem
Vizewoiwoden fiber die Vorladung Ladislaus', des Sohnes Demetrius'
von Zuckmantel, und Genossen gegen Dominik, den Sohn Balaads
von Kiskend, und Genossen.
Orig. Pap. Siebenbiirg. Museum Klausenburg. Siegel, rund, in weisses Wachs
15 auf der Riicicseite aufgedritelet.
Regest: Tortenelmi tdr 1889, 740.

Nobili viro et honesto magistro Ladislao vicevaivodae Transsiluano


amico ipsorum honorando capitulum ecclesiae Transsiluanae amieitiam pa-
ratam cum honore. Noveritis nos literas vestras recepisse in haec verba.
20 (Folgt die Urkunde des Vizewoiwoden Ladislaus von 1413 Er. 1724) Nos
enim petitionibus vestris annuentes una cum Emerico filio Marci de Zenth-
marton nostrum hominem videlicet Petrum clericum de choro nostro ad
praemissa exequenda duximus transmittendum. Qui demum exinde ad nos
reversi nobis concorditer retulerunt, quod ipsi Sabbato proximo post festum
25 omnium sanctorum nunc praeteritum 2) ad faciem possessionis Darlaz pariter
accessissent ibique Ladislaum filium Demetrii 3) et Georgium Hum eiusdem
Ladislai de Chekmantol contra Dominicum filium Balaad et Balaad filium
Johannis de Kend, Thomam filium Stephani de eadem Kend ac Sigismundum
filium Michaelis de Somogyon ad vestram citassent praesentiarn, octavas
30 festi beati Martini confessoris proximo affuturas 4) partibus pro termino coram
vobis comparendi assignando. Datum secunda feria proxima post praedictum
festum omnium sanctorum, anno quo supra.
Auf der Riickseite Adresse: Nobili viro et honesto magistro Ladislao
vicevaivodae Transsiluano amico ipsorum honorando pro Dominico filio Ba-
35 laad et aliis intra scriptis contra Ladislaum filium Demetrii 8) de Chekinantol
et alios intra scriptos ad octavas festi beati Martini confessoris.4)
Citatoria.9
1) Loch, 0.6 Centimeter breit. Nach o sind noch zwei Normalschiifte sichtbar.
2) November 4.
40 3) Vorlage: Demet.
4) November 18.
6) Vorlage: citator.

www.dacoromanica.ro
588

1728.
1413 November 18. Der Kolozsmonostorer Konvent schaltet die
Urkunde des Konigs Sigmund von 1412 Nr. 1694 ein und bezeugt
die Begehung der Hattertgrenzen der Stadt Klausenburg einerseits
und der Besitzung Fejerd andererseits. 5

Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, weisses Wachs, an rot-griiner


Seidenschnur angehtingt, derselbe Stempel wie Nr. 1288. Eingeschaltet ale zweites
Insert von dem Konige Sigmund 1414, Orig. ebendaselbst. Das Forniular der vor-
liegenden Urkunde stimmt mit dem Forniular der Urkunde des Vizewoiwoden La-
dislaus vom 14. Oktober 1413 Nr. 1723 zum Teit wortlich ilberein. 10

Conventus monasterii beatae Mariae virginis de Clusmonostra om-


nibus Christi fidelibus tam praesentibus quam futuris praesens scriptum
inspecturis salutem in omnium salvatore. Quia de facili mernoria labitur
hominum, quam non servat lucida series literarum, proinde ad universorum
notitiam harum serie volumus pervenire, quod nos uterus excellentissimi 15
principis domini Sigismundi dei gratia Rornanorum regis semper augusti ac
Hungariae et cetera regis domini nostri gratiosi et naturalis praeceptorias
recepimus in haec verba. (Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund von 1412
Nr. 1694.) Nos enim mandatis eiusdem domini nostri regis obedire et satis-
facere cupientes ut tenemur cum nos alias mediantibus literis strenui mi- 20
litis Ladislai de Nadab vicevaivodae Transsiluani evocatoriis, nobis directis
tenoremque literarum eiusdem regiae maiestatis verbaliter in se habentibus,
ad ') amicabiles petitiones eiusdem per nos eidem vicevaivodae rescriptis,')
una cum Benedicto filio Johannis dicti Tarimach de Chamafaya homine
eiusdem nostrum hominem videlicet religiosum virum dominum fratrem 25
Egidium socium nostrum conventualem ad ea exequenda pro testimonio
transmisissemus fide dignum, qui demum exinde ad nos reversi nobis uni-
formiter retulerunt, quod ipsi sexta feria proxima post festum beati Laurencii
martyris proximo praeteritum 2) ad possessionem Ffeyerd accessissent ibique
possessores praedictae possessionis Ffeyerd videlicet Johannem, Anthonium BO
et Barnabam filios Georgii ac Stephanum filium Stanizlai de Nyrbator cum
eorum universis literalibus instrumentis factum possessionis Ffeyerd tangen-
tibus ad octavum diem festi sancti Michaelis archangeli tune 3) venturi 4) ad
faciem praedictae terrae litigiosae inter civitatem Cluswar regalem et pos-
sessionem Ffeyerd habitue 6) eadem in praesentia eiusdem vicevaivodae ex- 35
hibenda evocassent commisissentque ibidem, quod si venerint et dicta literalia
eorum instruments exhibuerint, bene quidem, alioquin novas metas secus
') So Vorlage. Statt der W orte ad amicabiles bis einschliesslich rescriptis
hatte es richtig etwa zu lauten: prout in aliis literis nostris ad amicabiles petitiones (qualm
per nos eidem vicevaivodae rescriptis continetur. Vergleiche auch Nr. 1723. 40
2) August 11.
3) Vorlage: nuns.
4) Oktober 6.
6) Vorlage: habitant.

www.dacoromanica.ro
589

veteres in locis necessariis inter dictas civitatem Cluswar et possessionem


Ffeyerd elevaret vicevaivoda praenotatus indilate contradictione eorundem
nobilium de Nyrbator non obstante. Qui quidem Anthonius, Barnabas et
Stephanus net in praesentiam eiusdem neque ad faciem dictae terrae liti-
5 giosae cum universis literalibus eorum instrumentis venire vel mittere neque
eadem exhibere curantes.') Et') demurn praedietum nostrum testimonium
una cum praefato Ladislao de Nadab vicevaivoda personaliter raj nobis iidem
recitarunt in dicto octavo die festi sancti Michaelis archangeli 2) et aliis
diebus ad id aptis et sufficientibus ad faciem praedictae terrae litigiosae
10 inter ipsas civitatem Cluswar regalem et possessionem Ffeyerd nobilium de
Bathor litigiose habitae 8) vicinis et commetaneis eiusdem universis inibi le-
gitime convocatis et praesentibus accedendo rotas inter easdem hoc ordine
sequestrassent, quod iiinTIO incepissent a plaga orientali in quodam monte,
ubi duas metas apparentes repperissent, quarum una possessioni Swk, alia
15 vero civitati Cluswar sequestrassent, abhinc ad plagam occidentalem directe
descendendo in latere eiusdem montis unam metam cursualem fecissent,
deinde ulterius ad eandem plagam descendendo ad vallem in fine mantis
similiter aliam metam terream posuissent, deinde in medico cuiusdam prati
quasi prope quendam rivulum arundinosum 4) modo simili metam terream
20 tumulassent, dehinc paulisper eundo et rivulum arundinosum4) pertranseundo
inter duos rivulos unam metam posuissent, tandem ab eadem semper ad
occidentem longe pertranseundo penes pratum et rivulum a parte possessionis
Ffeyerd metam terream elevassent, abhinc penes pratum et rivulum a parte
praedictae possessionis Ffeyerd ad occidentem directe pergendo unam metam
25 terream fecissent, de qua tendendo ad rivulum et penes rivulum per magnum
spatium versus occidentem girando, ubi duo rivuli coniunguntur invicem,
inter duos rivulos unam metam terream posuissent, abinde parvum ascen-
dendo ad occidentem a parte civitatis prope quendam rivulum Kewkuth-
pathaka vocatum penes fossatum similiter metam terream fecissent, deinde
30 paululum progrediendo penes rivulum seu fossatum ad duos rivulos, ubi iidem
coniunguntur invicem, et penes rivulum sea fossatum Kewkuthpataka ascen-
dendo ad occidentem unam metam terream tumulassent, deinde semper ad
eandem plagam occidentalem penes fossatum pergendo praesente et ad eos
propinquante Johanne filio Georgii de Bathor praedicta eodemque consen-
35 tiente duas metas terreas a parte dictae possessionis Ffeyerd erexissent, de-
hinc exeundo de fossato in latere cuiusdam mantis in parvo spatio similiter
duas metas terreas elevassent, abhinc ulterius ascendendo quasi in latere
eiusdem montis unam metam terream cursualem collocassent,3) deinde in
cacumine eiusdem montis prope quendam monticulum a parte praescriptae
40 possessionis Ffeyerd duas metas terreas erexissent, et tandem per montern
seu berth per longum et magnum spatium tendendo ad occidentalem plagam
1) So Vorlage.
') Oktober 6.
3) Vorlage: habitam.
45 4) Vorlage: arondinosum.
6) Vorlage: coloquassent.

www.dacoromanica.ro
590

similiter duas metas terreas tumulassent, abhinc descendendo in quadam


valle inter terras arabiles duas metas terreas ordinassent, dehinc ascendendo
inter rubeta seu nemora similiter duas metas terreas posuissent, abhinc ad
duas metas antiquas inter praelibatam civitatem Cluswar et possessionem dicti
nostri monasterii Kayanthow vocatam erectas, ubi metae inter saepe dictas 5
civitatem Cluswar et possessionem Ffeyerd separantur et terminantur. His
itaque peractis terras arabiles, prata, nemora, fenilia et alias utilitates dictae
terrae litigiosae iuxta distinctiones praedictarum metarum ham erectarum
praescriptae civitati ') Cluswar utenda et percipienda contradictione quorum-
libet non obstante dictum nostrum testimonium cum praefato Ladislao vice- 10
vaivoda statuissent in sempiternum possidere, tenure pariter et habere, salvo
tamen hire dicti nostri monasterii. In cuius rei memoriam perpetuamque
firmitatem praesentes literas nostras privilegiales pendentis et authentici
sigilli nostri rnunimine roboratas eidem civitati duximus concedendas. Datum
octavo die festi beati Martini episcopi et confessoris, anno domini millesimo 15
quadringentesimo tredecimo.

1729.
1413 November 18. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Ur-
kunde des Vizewoiwoden Ladislaus von 1413 Nr. 1725 ein and be-
zeugt, dass Johann Greb von Martinsdorf einerseits, ferner die Tochter 20
Nikolaus' von Rotberg and Genossin andererseits in je eine Matte
der Besitzung Harwesdori eingefiihrt worden sind.
Orig. Perg. Ungar. Landesarehiv Budapest. Siegel war an rot-gritner Seiclen-
schnur angehangt. Eingeschaltet von dens Konige Sigmund 1414, Orig eben-
daselbst. 25
Regest: Fejer Codex Xl, 485.

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod
nos literas nobilis viri magistri Ladislai vicevaivodae Transsiluani honore 30
quo deceit recepimus in haec verba. (Folgt die Urkunde des Vizewoiwoden
Ladislaus von 1413 Nr. 1725.) Nos enim petitionibus praefati magistri
Ladislai vicevaivodae annuentes una cum magistro Mathia literato de Chaz
notario eiusdem homine suo nostrum hominem videlicet dominum Georgium
presbyterum de ehoro nostro ad praernissa exequenda duximus trans- 35
mittendunr. Qui demum exinde ad nos reversi nobis concorditer retulerunt,
quod ipsi quinta feria proxima ante festum omnium sanctorum nunc prae-
teritum 2) ad faciem praedictae possessionis seu terrae Hortobagh vocatae
pariter aecessissent ipsamque vicinis et commetaneis suis universis circum-
') Vorlage: civiti. 40
') Oktober 26.

www.dacoromanica.ro
591

quaque legitime convocatis ipsisque praesentibus in duas partes rectas et


coaequales divisissent, guar= partium unam videlicet medietatem ipsius
possessionis sea terrae a parte orientali existentem cum omnibus suis utili-
tatibus et pertinentiis ad ipsam medietatem spectantibus praefato magistro
5 Johanni Greb et eius heredibus, aliam veto medietatem ipsius possessionis
seu terrae Hortobagh a plaga occidentali adiacentem similiter cum omnibus
suis utilitatibus et pertinentiis ad ipsam medietatem spectantibus praenotatis
nobilibus dominabus Ceeiliao Nicolai dicti Wymester, et Veronicae Martini
Cormorar consortibus filiabus videlicet Nicolai de Weresmorth necnon
10 Katherinae consorti Jacobi filii Sarnpsonis de Fenyefalwa filiae scilicet
quondam Petri de eadem Fenyefalwa consimili modo ipsis et earum here-
dibus statuissent perpetuo possidendas iuxta continentiam praescriptarum
literarum vicevaivodalium contradictione quorumlibet non obstante. Datum
octavo die festi beati Martini confessoris, anno domini millesimo quadringen-
15 tesimo tredecimo. Honorabilibus et discretis viris dominis Georgio Lepes
praeposito, Johanne cantore, Dionisio custode et Johanne plebano de Ened
decano canonicis ecclesiae existentibus.
Auf der Rackseite, von einer Hand des 15. Jahrhunderts : Dyr brif
gehe*rt wf Hortobagh.

20 1730.
Cremona 1414 Februar 6. Konig Sigmund verbietet Stephan, dem
Bischof von Siebenbiirgen, die Bedrackung der Sachsen des Schelker
Stuhles durch Zehntabgaben, sowie durch Kirchenstrafen, Gefongen-
nehmung and sonstige Gewaltthittigkeiten.
25 Orig. Perg. Kapitelarchiv Karlsburg. Siegel, rund, war in rotes Wachs innen
aufgedrilekt.
Druck: Kurz Magazin II, 465.
Regest: Tortenelmi tdr 1890, 135.

Von der Kanzlei: Comtnissio propria do-


30 mini regis.
Sigismundus dei gratia Romanorum rex set-riper augustns ac Hun-
gariae et cetera rex fideli nostro devoto reverendo in Christo patri domino
Stephano episcopo Transsiluano salutem et gratiam. Ex gravi querela coram
celsitudine nostrae maiestatis pro parte fidelium nostrorum clericorurn et
35 laicorum Saxonurn sedis Schelk vocatae partium nostrarum Transsiluanarum
signanter illorurn, ad quos decimae vinorum, bladorurni agaellorum, apum
aliarumque return exactio, administratio et perceptio pertinere dignoscuntur,
saepius porrecta et oblata accepimus displicenter, quomodo vos decimas
huiusmodi a praedictis nostris fidelihus sedis Schelk praetactae a nniltis
40 retroactis temporibus de facto, cum de iure non potuissetis, extorsissetis
ius perceptionis decimarum earundem vobis taliter qualiter vendicando et

www.dacoromanica.ro
592

de hoc non contenti, quod deterius esset, praedictos homines et populos


utriusque status clericalis et saecularis contra ipsorum libertatem et privi-
legia ac laudabiles consuetudines excommunicando et excommunicatos publice
denunciari faciendo ac propter extorsionem decimarum huiusmodi eccle-
siasticum interdictum per laicos poni faciendo iuris forma minime observata 5
et alias per incarcerationes et comminationes formidabiles, insolitas et in-
consuetas multipliciter turbassetis et turbare non cessaretis etiam illos et
praesertim, qui praesidii eausa nobis in remotis agentibus ad nostram celsi-
tudinem recursum habere voluissent et vellent, prohibuissetis et prohiberetis
de facto eisdem undique insidias ponendo, propter quae et alia mita scan- 10
data hactenus facta fuissent possentque cum personarum periculis mala
evenire non sperata, de quibus nostra non sufficit admirari rnaiestas. Et
quia talia contra deum et eius iustitiam facta et attentata videntur, fidelitati
igitur vestrae firmissimo nostro regio damns sub edicto mandantes, quatenus
receptis praesentibus et intellectis nullo ulteriori nostro super hoc exspectato 15
mandato, si praemissis veritas suffragatur, vos ab extorsione indebita et
violenta decimarum vinorum, bladorum, agnellorurn, apum aliarumque rerum
retrahere, desistere et ab omnibus aliis iniuriis videlicet excommunicationis
denunciatione, interdicti positione, incarceratione, prohibitione, comminatione,
de quibus superius fit mentio, penitus cessare debeatis, et si quos propter 20
indebitam decimarum solutionem petitam excommuuicastis aut excommuni-
catos publice denunciari fecistis, absolvere et ecclesiasticurn interdictum
tollere, incarceratos pristinae libertati restituere et alias ab omni turbatione
et molestia praedictis nostris fidelibus sedis Schelk praetactae ut nobis refertur
occasione decimarum praetactarum indebite petitarum et extorsarum illatis 25
et irrogatis de cetero vos immunes1) servare studeatis absentia nostrae
maiestatis attenta. Alioquin iustitia exigente et elamore populi nostri prae-
dicti utriusque status clericalis et laicalis continuato et convalescente annuere
duximus et consentire praesentiumque vigore annuimus et consentimus,
quod praedictus populus foster utriusque status praedicti contra vos et 30
iniurias seu turbationes praetactas factas et attentatas omni meliori modo
et via iuris licite se tueri valeant atque possint. Secus igitur pro nostra
gratia non facturi. Praesentes quoque post lecturam reddi inbemus prae-
sentanti. Datum Cremonae, in festo beatae Dorotheae virginis et martyris,
anno domini millesimo quadringentesimo XIII', regnorum nostrorum anno 35
Hungariae XXVII, Rornanorum vero quarto.

1731.
Weissenburg 1414 Ilitirz 5. Stephan, Bischof von Siebenbargen,
falit in der Streitsache zwischen der Stadt Klausenburg and dem
Rlausenburger Pleban Cristannus den Urteilsspruch, betreffend die 40
dem genannten Pleban beziehungsweise dessen Nachfolgern im Pfarramt
hinsichtlich elf Hessen obliegenden Verpflichtungen.
1) Vorlage: immune.

www.dacoromanica.ro
593

Eingeschaltet von dem Bischof Georg 1422, Orig. Katholisehes Pfarreiarchiv


Klausenburg.
Druck: Jakab Okleoeltdr I, 152.
Regest: Tot-Mtge lmi tdr 1896, 734.

5 Nos Stephanus dei et apostolicae sedis gratia episcopus Transsiluanus


notum facimus quibus expedit universis praesentium per tenorem, quod
constitutis in nostri praesentia providis et honestis viris Laurencio iudice,
Valentino de Borsa et Mathis dicto Be len civibus ac hospitibus civitatis
Cluswar ab una parte, ab alia vero honorabili viro magistro Cristanno 1)
10 ecclesiae nostrae canonico et plebano de praedicta Coloswar annotati iudex
et hospites suis ac universorum civium iuratorum et hospitum suorum no-
minibus et in personis contra et adversus praefatum magistrum Cristannum
plebanum ipsorum egerunt proponendo, quod quamquam praefatus magister
Cristannus cum undecim missis votivis et specialibus modo et forma infra
15 declarandis in sua parochia celebrandis, decantandis et legendis super certis
introitibus ac hereditatibus putarvineis et similibus ex Christi fidelium pia
et salutari dispositione perpetuo fundatis et stabilitis, prout in sua 2) electione
ad plebanatum dictae civitatis Coloswar spopondisset, assumpsisset et promisisset,
teneretur et obligaretur, tamenque 2) praefatus magister Cristannus plebanus
20 quasdam ex eisdem missis observare et celebrari facere recusaret. Quibus per-
ceptis quia annotatus magister Cristannus plebanus ad nostram seriosam requi-
sitionem praedictas undecim missas constanti voto 4) et proposito irrefragabili a
modo et deinceps se observaturum et celebrari facturum resumptis et repetitis
vicibus recognoscebat, confitebatur et asserebat, nos igitur pia consideratione
25 ac iusto humanitatis arbitrio cultum divini nominis in ecclesia dei augeri
potius archimandricali nostro officio expostulante cupientes quam diminui,
auditis partium propositionibus et responsis commisimus, pronunciavimus 5)
et decrevimus iudicantes inimo committimus et sententionaliter pronunciamus
in his scriptis, ut 6) praenominatus magister Cristan n us m odern us plebanus et sui
30 successores in futurum constitutendi praedictas 7) undecim missas cum debitis et
solitis 6) solennitatibus ac cerimoniis hoc ordine absque aliquali negligentia
temporibus perpetuis teneantur facere celebrari et observari, videlicet missa
beatae Mariae virginis singulis feriis cam capellanis, in festivitatibus vero corn
scholaribus decantetur, tempore medic missa beati Michaelis archangeli sub
35 silentio celebretur, summa missa cum canto scholarium et alia missa sub
silentio peragatur. In ecclesia sancti Petri in ipsa civitate Coloswar constructa
quotidie una missa legator, in capella sanctae Mariae Magdalenae singulis
secundis feriis missa defunctorum cum capellanis decantetur, aliis diebus
1) r fiber der Zeile nachgetragen.
40 2) Hierauf durchgestrichen: ol.
3) Vorlage: tamen quia.
4) Vorlage: votu.
6) Vorlage: pronunciamus.
6) Von ut bis einschliesslith solitis unterhalb des Taxies nachgetragen.
45 2) Uber der Zeile nachgetragen.
1Jrkandenbucth III. 38

www.dacoromanica.ro
594

sub silentio celebretur, in altari sanctorum omnium una missa de sancta


Anna, alia diebus singulis sub silentio compleatur, in altari sanctae Katherinae
cunctis diebus Lunae missa defunctorum cum capellanis decantetur, aliis
diebus singulis sub silentio perficiatur, missa in ara corporis Christi feriis
quartis cum fratribus confraternitatis dicti altaris cum vocum modulamine, 5
aliis diebus singulis sub silentio erit officianda, item missa mane diluculo
diebus singulis in ecclesia parochiali dictae civitatis peragatur et celebretur.
In cuius rei testimonium ac robur perpetuae firmitatis praesentes 1) nostras
concessimus literas privilegiales pendentis et anularis sigilli'nostri munimine
roboratas. Datum Albae, feria secunda proxima post dominicam Reminiscere, 10
anno domini M CCCC /CHIP°.

1732.
1414 Apri112. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt Jar Cristannus
Rod von Hermannstadt die Urkunde des Konigs Sigmund von 1406
Nr. 1562 enthaltend die Urkunde des Konigs Sigmund von 1387 15
Nr. 1215 mit der Urkunde der Konigin Maria von 1383 Nr. 1175,
betreffend das zu Gunsten der Kaufleute aus Hermannstadt und den
andern siebenburgischen Stadten erlassene Verbot ungesetzmassiger
Abgaben und die anbefohlene Sicherstellung gegen erfolgloses Durch-
suchen der Waren. 20

Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel, weisses Wachs in Wachsschitssel, an


weisser Hanfschnur angeheingt, derselbe Stempel wie Nr. 216.

Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tam


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium
salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumes pervenire, quod 25
providus vir Christannus Rod dictus civis de Cybinio ad nostram personator
accedendo praesentiam exhibuit nobis quasdam literas patentes serenissimi
principis domini Sigismundi dei gratia illustris regis Hungariae et cetera
domini nostri gratiosi sub maiori sigillo eiusdem confectas tenoris infra
scripti, petens nos debita cum instantia, ut ipsas de verbo ad verbum tran- 30
scribi et in formam nostri privilegii redigi facere sibique concedere digna-
remur ad cautelam. Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde des Konigs
Sigmund von 1406 Nr. 1562 mit der Urkunde des Konigs Sigmund von 1387
Nr. 1215 enthaltend die Urkunde der Konigin Maria von 1383 Nr. 1175.)
Nos enim petitionibus eiusdem iustis et legitimis annuentes tenorem prae- 35
scriptarum literarum regalium omni integritate pollentium de verbo ad verbum
transcribi ac praesentibus inseri pendentisque sigilli nostri munimine robo-
rari facientes eidem duximus concedendum. Datum quinta feria proxima
1) Vorlage: praesentas.

www.dacoromanica.ro
595

post festum resurrectionis domini, anno eiusdem SI quadringentesimo decimo


quarto. Honorabilibus et discretis viris dominis Georgio Lepes praeposito,
Johanne cantore, Dyonisio custode et Johanne plebano de Ened decano ca-
nonicis ecclesiae nostrae existentibus.

5 1733.
Ofen 1414 Mai 21. Konig Sigmund befiehlt Michael, dem Comes
der Szekler, die Besitzungen Zernescht, Tohan, Neudorf und Hopsifen
an Anthonius, den Sohn Michael Sandors von Kronstadt, und Ge-
nossen zuruckzugeben beziehungsweise wegen deren Nichtausfolgung
10 sich vor den beiden Vikaren des Konigs zu verantworten.
Orig. Pap. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, schadhaft, in weisses Wachs auf
der .Ritckseite aufgedruckt, derselbe Stempel wie der Avers von Nr. 1531 A.
Eingeschallet von dem Weissenburger Kapitel 1414, Orig. ebendaselbst. Wie sich
aus dem Datierungsort, Ofen, ergiebt, ist die vorliegende Urkunde nicht von dem
15 Konige Sigmund selbst, sondern nur im Namen dieses Konigs ausgestellt worden.
Der Konig verweilte urn den 21. Mai in Oberitalien. Vergleiche Altmann Regesta
imperii XI, Band I, Seite 56. Der Inhalt der Kanzleibemerkungen diirfte gleich-
falls darauf hindeuten, dass der Kinig ins vorliegenden Falle an der Beurkundung
nicht pers6nlich beteiligt gewesen ist.

20 Von der Kanzlei : Ad commissionem do-


minorum Johannis archiepiscopi Strigo-
niensis et Nicolai de Gara palatini vi-
cariorum regiae maiestatis aliorumque
praelatorum et baronum regni et cetera.
25 Sigismundus dei gratis Romanorum rex semper augustus ac Hun-
gariae et cetera rex fideli suo viro magnifico Michaeli filio Salamonis de
Nadasd comiti Siculorum suorum salutem et gratiam. Veniens in nostram
praelatorumque et baronum nostrorum praesentiam fidelis noster Anthonius
filius Michaelis dicti Sandor de Brassouia sua ac domini Thomae plebani de
30 eadem et filiorum fratrum eiusdem Thomae plebani, Nicolai nepotis quondam
Nicolai de Fekethehalm et Petri filii sui in personis nobis ac eisdem prae-
latis et baronibus nostris exponere curavit lamentabili cum querela, quo -
modo vos quasdam possessiones ipsorum Zerna, Thuhan,') Vyfalw et Kornlas
nuncupatas, in comitatu Albensi Transsiluano habitas cum universes earundem
35 pertinentiis potentialiter occupando conservaretis in ipsorum oppressionem
et damnum multum grande, literis etiam nostris diversis super praemissis
vobis oblatis 2) apud vos retentis et minime attentis easdem ipsis remittere
recusassetis, immo ipsi Anthonio 9 Michaelis 4) ob prosecutionem huiusmodi
1) Vorlage: Thulan.
40 2) Vorlage: ablatis.
3) Auf dem Rand nachgetragen.
4) Gebessert aus: Michaeli.

38*

www.dacoromanica.ro
596

suorum iurium insidiaremini adeo, ut ipse ad prosequenda eadem securius


minime foret. Et quia ex literis et privilegiis nostrae maiestatis per eundem
Anthonium coram dictis praelatis et baronibus nostris in specie productis
et inspectis praedictum Anthonium et alios supra nominatos ad praefatas
possessiones merum et efficax ius ex collationibus et confirmationibus nostrae 5
maiestatis ceterisque iustis titulis habere luculenter agnovimus non volu-
musque eosdem sicuti nec ceteros fideles nostros eorum iuribus sic illegi-
time per quempiam frustrari, igitur fidelitati vestrae firmissime praecipimus
et omnino volentes mandamus, quatenus confestim receptis praesentibus
ampliori nostro mandato non exspectato praenominatas possessiones simul 10
cum cunctis earum utilitatibus et pertinentiis ante fatis Anthonio et aliis
supra scriptis absque omni damno, difficultate et defectu ac gravamine et
dilatione quibusvis relegatis coram testimonio capituli ecclesiae Albensis
Transsiluanae, quod per ipsum ad id transmitti praesentium serie iubemus,
resignare, remittere ac reddere et restituere') debeatis. Qui si feceritis bene 15
quidem, alioquin vos vigesimo quinto die notificationis praesentium vobis
fiendae coram fidelibus nostris reverendissimo in Christ° patre domino Jo-
hanne archiepiscopo Strigoniensi ac Nicolao de Gara regni nostri Hungariae
palatino vicariis nostris generalibus per vos vel procuratorem vestrum legi-
timum tamquam evocati rationem de praemissis reddituri teneamini corn- 20
parere, praefatum etiam Anthonium in prosecutione suorum iurium in nullo
penitus impedire praesumentes quin immo in huiusmodi prosecutione suorum
iurium pacifice procedere permittentes. Aliud pro nostra dilectione non fac-
turi. Seriem vero omnium praemissorurn ut fuerit expediens per ante fatum
capitulum nostrae fideliter rescribi volumus maiestati. Praesentes autem si- 25
gillo [nostro] maiori, quo ut rex Hungariae utimur, fecimus consignari, quas
post earum lecturam reddi iubemus praesentanti. Datum Budae, feria secunda
proxima ante festum Penthecostes, anno domini millesimo quadringentesimo
quartodecimo, regnorum nostrorum anno Hungariae et cetera XXm° octavo,
Romanorum vero quarto. 30
Unter dem Siegel: [Ad comrnissionem dominorum] 2) Johannis archi-
episcopi Strigoniensis [et Nicolai de Gara palatini vicariorurn regiae maie-
statis aliorumque praelatorum et baronum regni et cetera.] 8)

1734.
Schaal 1414 Juni 13. Die Notare Stephan Nicolai und Stephan 36
.Rasteter bezeugen die Aussagen zweier Zeugen, betrefiend den Zehnten
der Pfarrer des Schelker Dekanates und die gegen diesen Zehnten ge-
richteten Angriffe der Bischofe Dominik, Demetrius und Goblinus.
Druck: Vereinsarchiv Neue Folge XXI, 297 nach dem Orig. Perg. mit vielen
Flecken behaftet, Gymnasialbibliothek Illediasch. 2 Notarzeichen. 40

') Vorlage: restiture. .


2) Schrift vom Siegel bedeckt, 1.8 Centimeter breit.
8) Desgleichen 8.5 Centimeter.

www.dacoromanica.ro
597

In nomine domini amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo quadrin-


gentesimo quartodecimo, indictione septima, die vero tertiadecima mensis
Junii, pontificatus sanctissimi in Christo patris ac domini nostri domini
Johannis divina providentia papae vicesimi tertii anno quarto,') hora nonarum
5 vel quasi, in domo habitationis Nicolai plebani de Scalis Albensis diocesis
in nostri notariorum publicorum testiumque infra scriptorum praesentia
constituti personaliter honorabiles et discreti viH Nicolaus plebanus de villa
Dominarum, Dauid plebanus de Haschadia et Petrus rector scholarum de
Schelk minori veH et legitimi procuratores venerabilium virorum dominorurn
10 rectorum parochialium ecclesiarum decanatus Schelk Transsiluanensis diocesis
quosdam honorabiles ac fide dignos venerandaeque eanitiei viros videlicet
Johannem plebanum de insula Gerhardi et Tybplaczgut de Burgberg
Strigoniensis diocesis ad perhibendum testimonium veritati produxerunt.
Eique 2) seorsum et divisim de veritate dicenda, non prece nec pretio, odio,
15 amore, favore, terrore vel etiam timore ullatenus occultanda seu inficienda8)
sed puta propter dicendum, quantum eis constaret4) de et super possessione
plenaria, approbata, pacifica et quieta plenarum decimarum omnium et
singularum ecclesiarum parochialium in ditto 5) decanatu Schelk existentium
a primaeva fundatione earundem, sunt requisiti. Et primo dictus dominus
20 Johannes tactis sacrosanctis euangeliis seorsum et divisim interrogatus non
coactus, non compulsus, sed sponte, libere ac matura deliberatione prae-
habita in hunt modum recognovit, quod dictae ecclesiae a prima earundem
fundatione plenas et integras decimas sewer habuissent, et ad dictos ec-
clesiarum rectores legitime pertinuissent,9 et eas pleno iure percepissent ac
25 possedissent. Demum idem per praedictos procuratores interrogatus, quid
sibi de spoliatione et alienatione decimarum earundem ecclesiarum constaret,4)
respondendo dixit, quod quidem (Uominicus Albensis episcopus, nescitur qua
de causa contra praefatos plebanos motus, eos 7) pro praedictis decimis sibi
vendicandis 8) ad sanctam sedem apostolicam citasset, et lite inter partes
30 pendente idem Dominicus diem clausit extremum. Cui quidem dominus
Demetrius in eius locum immediate successit, et praemissarum ecclesiarum
rectores multo fortius et gravius pro praefatis deciinis inquietasset et
molestasset ipsis plurima damna et gravamina rebus et personis inferendo,
quosdam captivando et diris carceribus mancipando et de domibus suis
35 Tropriis fugando. Et prae tanto terrore in certum montem confugerant et
ibi aliquamdiu prae timore latitabant. Qui quidem mons ab eodem tempore
usque in hodiernum diem mons et castrum Presbyterorum appellatur. Et
cum tantis oppressi sunt7) violentiis, quod nullus ipsorum seu suorum pro-
1) So Vorlage. Richtig: quinto.
40 2) Vorlage: eosque.
3) Vorlage: nullatenus occultandum seu inficiendum. Scilicet: veritate.
4) Vorlage: constare.
4) Vorlage: dicta.
6) Scilicet: decimae.
45 7) Fehlt in der Vorlage.
6) Vorlage: vondicando.

www.dacoromanica.ro
598

curatorum in Romanam curiam pro defendenda ipsorum causa audebat


transire. Quo medio dictus dominus Demetrius quasdam bullas seu processus
subreptitie impetratus contumaciam accusando de et super praemissis decimis
sibi 1) condemnare fecit et promulgavit, non tamen eo iure collocato ad
aliquam possessionem praefatarum2) decimarum uni devenisse sed 5
tamen uno anno omnia et frumenta per suos in campis
ex toto deduxisse praefatis. Itaque dominus Demetrius episcopus in archi-
episcopatum Strigoniensem fait promotus. Cui tandem dominus Gobelinus
in locum seu episcopatum praefatae Albensis ecclesiae immediate successit.
Qtu praemissas bullas seu processus minus iuste extracta minim advertens, to
sed per pias preces et condignas supplicationes ad saepe fatos dominos pie
et benevole hoc modo dirigendo valde instetisset, quatenus ipsi de
tanta sua promotions et exaltations congratulando pro subsidio caritativo
uno tamen anno in praedictis mediis decimis amicabiliter subvenirent. Super
quibus idem dominus episcopus annotatis dominis vice versa fidetenus 1) 15
spondendo promisisset, quod a modo in antea in ipsorum decimis et omnibus
eorum iuribus et libertatibus pie et paternaliter vellet protegere et con-
servare. Cuius quidem supplicationibus praedicti domini humiliter inclinati
et pie inducti pro beneplacito eiusdem domini episcopi dictas ipsorum medias
&imas anno tamen uno pro subsidio caritativo contulerunt. Anno vero 20
immediate sequenti easdem decimas a saepe dictis dominis pretio debito
comparavit ac easdem plene exsolvit. Anno vero tertio instante praemissas
decimas ausu temerario et manu violenta contra iura proprietaria in suos
usus 3) beneplaciter convertit. Et rursus idem presbyter adiecit, quod omnibus
actis et factis, ut praefertur, eiusdem domini episcopi continue et frequenter 25
interfuisset et sic omnia et singula fieri ita audivisset et vidisset. Secundo
vero providus vir videlicet Tybplaczgut de Burgperg servatis servandis
similiter seorsum et divisim interrogatus tactis sacrosanctis euangeliis respon-
dendo cum praefato domino Johanne in suis dictis, clausulis et articulis per
omnia convenit et concordavit. Haec omnia et singula supra scripta prae- 30
dicti procuratores per nos notarios publicos infra scriptos sibi petierunt
omnia et singula registrari 4) et in publicam formam redigi 5) ad cautelam.
Acta suet haec anno, indictione, die, mense, hora, pontificatu et loco quibus
supra. Praesentibus honorabilibus et discretis viris domino Georgio plebano
in Burgperg, domino Johanne presbytero de villa Praepositi et domino 35
Johanne presbytero de Musna testibus fide dignis, Strigoniensis et Albensis
diocesis, ad praemissa vocatis specialiter et rogatis.
Notarzeichen. Et ego Stephanus Nicolai de °loin ucz, clericus
eiusdem diocesis, publicus auctoritate sacri imperii
notarius approbatus, quia praedictis interrogationi, re- 40
cognitioni, fassioni iuramentique depositioni ac aliis
1) So Vorlage.
') Vorlage: saefatarum.
3) Vorlage: usos.
4) Vorlage: registrars. 45
5) Orig. nach Angabe der Vorlage: redegi.

www.dacoromanica.ro
599

omnibus et singulis praemissis, dum sic, ut praemittitur,


agerentur et fierent, una cum praenorninatis testibus
praesens interfui eaque omnia et singula sic fieri vidi
et audivi, sed me certis et arduis praepeditum negotiis
5 per alium fidelem conscribi procuravi, hic me propria
mane subscripsi et in hanc publicam formam redegi
meisque signo et nomine solitis et consuetis roborando
signavi rogatus personaliter et requisitus in. fidem et
evidens testimonium omnium et singulorum prae-
10 missorum.
Notarzeichen. Et ego Stephanus Johannis dicti Rasteter, de
Nova civitate, clericus Salczburgensis diocesis, sacra
imperiali auctoritate notarius publicus, quia praedictis
interrogationi, recognitioni, fassioni, iuramentique de-
15 positioni ac aliis omnibus et singulis praemissis, dum
sic ut praemittitur agerentur et fierent, una cum dicto
notario publico et testibus supra scriptis etiam praesens
interfui eaque omnia et singula supra scripta sic fieri
vidi et audivi, sed me aliis certis et arduis negotiis
20 praepeditum per subscriptum notarium publicum con-
scribi et in formam publicam redigi procuravi, hic
me in praesenti publico instrumento propria mann ad
maiorem evidentiam subscripsi meisque signo et nomine
solitis et consuetis consignavi rogatus et requisitus in
25 fidem et testimonium omnium praemissorum.

1735.
Mediasch 1414 Juni 30. Notar Stephan Rasteter bezeugt, class
Dauid, Pfarrer von Haschagen, and Genossen gegen Stephan, den
Bischof von Siebenbiirgen, an den papstlichen Stuhl berufen haben,
30 betreffend den Zehnten.
Eingesehaltet von dem Notar Stephan Nicolai 1414, Orig. Archiv der evangel.
Landeslcirche Angst,. Bele. Hermannstadt.

In nomine domini amen. Noverint universi praesens publicum instru-


mentum inspecturi, quod in mei notarii publici testiumque infra scriptorum
35 praesentia personaliter constitutus honorabilis vir dominus Dauid rector
parochialis ecclesiae de Haschadia Transsiluanae diocesis procurator primo
pro se et sua 1) ecclesia ') et procuratoriis nominibus venerabilium virorum
dominorum videlicet Dauid de Wrrnlach, Johannis de Schelk maiori, Georgii
de Schelk minori, Nicolai de villa Dominarum, Johannis de villa Ysopis,
40 Nicolai de Schalis, Georgii de villa Mortini, Lodouici de villa Martini, Bar-
1) Vorlage: suae ecclesiae.

www.dacoromanica.ro
600

tholomei de Argias, Johannis de villa Petri ac ecclesiarum earundem Trans-


siluanae diocesis coram me notario publico infra scripto tamquam publica
et authentica persona appellavit ad sanctam sedem apostolicam et apostolos
petiit prout in quadam papiri cedula continetur. Cuius papireae cedulae
tenor sequitur et est talis. Cum propter diversa gravamina remedium appel- 5
lationis in relevamen oppressorum a sanctis patribus tarn canonici iuris quam
etiam civilis pie exstitit inventum ac institutum, propterea ego Dauid rector
parochialis ecclesiae sancti Petri de Haschadia Transsiluanae diocesis in per-
sona mea et ecclesiae meae praedictae necnon procurator legitime constitutus
et procuratorio nomine in personis venerabilium virorum dominorum videlicet 10
Dauid de Wrmlach, Johannis de Schelk maiori, Georgii de Schelk minori,
Nicolai de villa Dominarum, Johannis de villa Ysopis, Nicolai de Schalis,
Georgii de villa Mortini, Lodouici de villa Martini, Bartholomei de Argias
et Johannis de villa Petri ecclesiarum parochialium rectorum1) Transsiluanae
diocesis coram vobis notario publico hic praesente tamquam publica et 15
authentica persona ac testibus hic praesentibus et astantibus animo appel-
landi propono et dico, quod tam de iure communi quam de usu, more,
consuetudine et observantia legitime praescriptis et inconcusse ac inviola-
biliter observatis salvis infra dicendis 2) omnes et singulae decimae prove-
nientes et provenire debentes ex terris arabilibus et possessionibus situatis 20
infra fines et limites (minium et singulartun ecclesiarum parochialium infra
scriptarum primo videlicet ecclesiae sancti Petri de Wrm lach, ecclesiae sancti
Martini de Schelk maiori, ecclesiae sanctae Katherinae de Schelk minori,
ecclesiae omnium sanctorum de villa Dominarum, ecclesiae beatae virginis
de villa Ysopis, ecclesiae beatae Vrsulae de Schalis, ecclesiae sancti Martini 25
de villa Mortini, ecclesiae sanctae crucis de villa Martini, ecclesiae sancti
Nicolai de Argias, ecclesiae sancti Quirini de villa Petri Transsiluanae dio-
cesis ac etiam animalibus in eisdem confinibus et limitibus existentibus et
depascentibus ac etiam personis utriusque sexus infra fines et limites dictarum
ecclesiarum parochialium existentibus provenientes et provenire debentes ad 30
me ratione dictae ecclesiae meae et ad singulos dominos supra scriptos simili
ratione dictarum suarum ecclesiarum spectaverunt ac pertinuerunt ac spectant
et pertinent,$) ac etiam praedecessores meos et dominorum meorum superius
expressatorum qui pro tempore fuerunt etiam spectaverunt et pertinuerunt.
Nihilominus tamen reverendus pater dominos Stephanus episcopus Trans- 35
siluanus muftis et diversis annis proxime elapsis dictas decimas ad me et
dictos dominos meos pertinentes occupavit et occupat et in usos suos bene-
placiter convertit et pluries nomine meo et singulorum dominorum praedic-
torum nominibus suis requisitus, ut dictas decimas ad me et dictos dominos
spectantes et pertinentes per eum seu eius nomine et mandato milli et 40
dominis praelibatis subtractas restitueret et relaxaret, praedicta facere recu-
savit et recusat in ipsius episcopi animas detrimentum et mei ac ecclesiae
meae praedictae necnon in praedictorum dominorum et ecclesiarum ipsorum
1) Vorlage: rectoribus.
2) Vorlage: dicentibus. 45
3)_Voriage: pertineant.

www.dacoromanica.ro
601

non modicum damnum, praeiudicium et gravamen. Quare sentiens me et ec-


clesiam meam praedictam et omnes et singulos dominos praetactos et ecclesias
similiter eorundem propter praemissas fore laesas et gravatas ac dubitans
me et dominos praedictos forties posse laedi et gravari, ab eodetn domino
5 episcopo et ab occupatione, usurpations et detentione dictarum decimarum et a
restitutione 1) ipsarum 2) restituendarum 2) mihi et dominis praedictis et ab omni
alio gravamina, quod ex praedictis colligi et elici possit,$) ad appellandum
sufficiat, et ab omnibus literis, bulbs, processibus, sententiis ecclesiasticis et
poenis in eisdem literis contentis et expressis communicatis vel communi-
10 candis necnon ab omnibus et singulis gravaminibus, quae resultant seu
resultare poterint quomodolibet in futurum, Christi nomine invocato meo et
praedictorum dominorum nomine in his scriptis provoco et appello et iterum
appello ad sanctissimum in Christo patrem et dominum nostrum dominum
Johannem divina providentia papam XXIII et eius sanctam sedem apostolicam
15 apostolosque peto primo instanter et saepe, secundo instantius et saepius,
tertio instantissime et saepissime mihi dari, si quis vel qui sit vel fuit,l) qui
mihi eos dare possit vel velit, subiiciens me et ecclesiam meam praedictam
ac dictos dominos meos et ecclesias ipsorum et (mania bona mobilia et im-
mobilia eorundem protectioni, tuitioni et defensioni dictae sanctae sedis
20 apostolicae et eius sacro collegio et sum paratus iurare ad sancta dei evan-
gelia, quod si esset milli tutus accesses ad praesentiam dicti domini episcopi
coram ipso praesentem appellationem interponerem. Sed quia est nimis
rigidus et valde austerus et faciliter possit me incarcerare, pro tanto non
sum ausus dictam appellationem coram eo interponere. Protestor edam,
25 quod paratus sum dare copiam praesentis appellationis petentibus iuxta iuris
formam suis tamen sub expensis salvo tamen hire augmentandi, diminuendi,
addendi, corrigendi, emendandi toties quoties videbitur expedire iuxta
consilia sapientum. Et de praedictis omnibus et singulis peto vos dominum
notarium publicum tamquam personam authenticam, ut mihi et dominis meis
30 praedictis unum vel plura ptiblicum sea publics conficiatis instruments.. Lecta,
facts et interposita est haec appellatio Medies in choro ecclesiae parochialis
sanctae Margarethae Transsiluanae diocesis, sub anno nativitatis domini
millesimo CCCCm° XIIII°, indictione septima, die vero ultima mensis Junii,
hora tertiarum ye] quasi, pontificates sanctissimi in Christo patris et domini
35 nostri domini Johannis divina providentia papae XXIII anno quarto.4) Prae-
sentibus honorabilibus et discretis viris dominis Andrea plebano de villa Blasii
Albensis diocesis, Johanne presbytero de Pullia, Nicolao Nicolai de villa
HOczlini, Petro clerico de Syburg, Nicolao presbytero de Medies Albensis
diocesis, Petro de Czesticz, Heinrico [ ]fi) Pragensis diocesis et aliis quam-
40 pluribus fide dignis testibus ad praemissa vocatis specialiter et rogatis.
(Fo igen die auf die nackstehende Beglaubigungsklausel bezliglichen Worte der
1) So Vorlage.
2) Vorlage: ipsos restituen.
3) Vorlage: pt.
45 4) Richeig: quinto.
6) Loch and Schrift geschwunden, 1 Centimeter breit

www.dacoromanica.ro
602

genannten Urkunde des Notars Stephan Nicolai von 1414.) Et ego Stephanus
Johannis dicti Rasteter de Nona civitate clericus Salczburgensis diocesis
auctoritate imperiali notarius publicus, quia praedictis appellationis 9 inter-
positioni, lectioni, protestationi et publicationi aliisque omnibus et singulis
praemissis, dam sic ut praemittitur fierent et agerentur, una cum prao- 5
nominatis testibus praesens interfui eaque omnia et singula supra dicta vidi
et audivi, ideo in hanc publicam formam manu propria redegi meisque
signo et nomine solitis et consuetis consignavi rogatus et requisitus in fidem
et testinionium omnium praemissorum.

1736. 10

Mediasch 1414 Juni 30. Die Notare Stephan Rasteter and Stephan
Nicolai bezeugen, dass der siebenburgische Bischof Stephan vor den
papstlichen Stuhl vorgeladen worden ist.
Beglaubigt von dent Notar Lukas Durner 1502, Orig. Hermannst. Archly.
Das Formular des Textes ist dasselbe wie bei Nr. 1739. 15

In nomine domini amen. Noverint [universi praesens p]ublicum in-


strumentum inspecturi,2) quod in mei notarii publici testiumquo infra scrip-
torum praesentia personaliter constitutus honorabilis et discretus vir dominus
Dauit [rector parochialis] ecclesiae sancti Petri de Haschadia procurator le-
gitimus venerabilium virorum in infra scripta citatione nominatorum et 20
descriptorum quandam literam c[itatoriam cum certo sig]illo oblongo pen-
denti,$) quam in suis tenebat rnanibus cuiusque tenor sic incipit, universis
et singulis Christi fidelibus et praesertim Vngaricae nationis Conradus [Con-
honer] utriusque iuris doctor canonicus Eystetensis, domini nostri papae
capellanus ipsiusque sacri palatii causarum et causae ac partibus infra scriptis 25
ab eodem domino nostro papa auditor specialiter deputatus et cetera, et sic
finit, datum et actum Bononiae in domo habitationis nostrae, sub anno na-
tivitatis domini rnillesimo quadringentesimo XIIII, indictione septima, die
vero Sabbati tertia decinia mensis Januarii,4) pontificatus sanctissimi in Christo
patris et domini nostri domini Johannis divina providentia papae XXIII 30
praedicti anno quarto. Praesentibus ibidem honorabilibus et discretis viris
magistris Johanne Kyrichkoff literarum apostolicarum abbreviatore 5) et Petro
Rendel notario publico scribaque nostro Patauiensis diocesis clericis testibus
ad praemissa vocatis specialiter et rogatis. Subscriptio notarii in eadem ci-
tatione sic incipit videlicet, et ego Johannes Thomae de Creyuelt clericus 35
Coloniensis diocesis publicus apostolica et imperiali auctoritatibus 0) notarius
1) Vorlage: appellationi.
2) Vorlage: inspecturis.
3) Satzbau unyollstandig.
4) 1414 Tamar 13. 40
5) Vorlage: abreviatoris.
6) Vorlage: auctoritate.

www.dacoromanica.ro
603

ac venerabilis et circumspecti viri domini Conradi Conhouer auditoris prae-


fati et causae huiusmodi coram eo scriba praedictis citationi, inhibitioni,
petitioni et decreto omnibusque aliis et singulis praemissis una cum testibus
ante dictis praesens fui, hoc praesens publicum instrumentum per alium
5 fideliter scriptum ex hint in hanc formam redegi signoque quo utor apo-
stolica auctoritate et nomine meis solitis una cum eiusdem domini Fride-
rici Deys auditoris sigilli appensione corroboravi rogatus et requisitus in fidem
et testimonium omnium et singulorurn praemissorum. Quam citationis literam
praefatus procurator Nora quasi sexta cum duobus clavis ferreis affixit in
10 valvis sive portis ecclesiae parochialis beatae Margarethae virginis in Medyes
Transsiluanensis diocesis et ibidem affixam et extensam dimisit usque ad
horam nonarum, donec summa missa ibidem fuit celebrata. Quam citationem
multae personae legerunt et transacta dicta hora nonarum et finitis missis
idem dominus Dauit procurator supra dictus dictam literam citatoriam de
15 dictis portis dictae ecclesiae removit ipsumque dominum Stephanum episcopum
Albensem publice et expresse citavit, ut ipse octuagesima die a die citationis
sibi factae ') coram ditto domino auditore vel surrogato seu surrogando per
se vel per alium procuratorem legitimum Bononiae vet alibi, ubi tune forsan
dictus dominus nester papa cum sua curia residebit, in palatio apostolico
20 ubi Tura redduntur mane hora causarum legitime compareat praefato do-
mino 2) aut eius procuratori legitimo de et super omnibus et singulis in dicta
commissionis et ') citationis litera 4) expressis de iustitia responsurus et ad
omnes actus gradatim et successive usque ad diffinitivam sententiam inclu-
sive processurus, prout dictaverit ordo debitae rationis. Et de quibus om-
25 nibus et singulis videlicet affixione, dimissione et amotione 6) rogavit me
notarium publicum infra scriptum, ut sibi conficerem unum vel plura pu-
blicum seu publica instrumenta. Acta stint haec in foro Medyes iuxta et
ante portas dictae ecclesiae parochialis, sub anno nativitatis domini millesimo
quadringentesimo XIIII, indictione septima, die vero ultima meusis Junii,
30 pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Johannis
divina providentia papae XXIII, anno quarto.") Praesentibus honorabilibus
et discretis viris dominis Johann() presbytero de Appolldia, Johanne pres-
bytero de Alczna, magistro Petro notario concive de Medyes, Henrico Sax
dictae sedis notario et Nicolao clerico de villa Hetczelini testibus Strigo-
35 niensis et Albensis diocesis fide dignis ad praemissa vocatis specialiter et rogatis.
(Notarzekhen.)7) Et ego Stephanus Johannis dicti Rasteter de
Noua civitate clericus Salczburgensis diocesis sacra
imperiali auctoritate notarius publicus quia praedic-
1) Vorlage: facta.
40 2) Vorlage: praefatis dominis.
2) Fdat in der Vorlage.
4) Vorlage: literis.
5) Vorlage: amovitione.
6) Richtig: quinto.
45 7) In der Vorlage stehen an dieser Stelle die auf das Notarzeichen bezitglichen
Worte des genannten Lukas Durner: Signum eius est rota crucibus eiroumciacta.

www.dacoromanica.ro
604

tarum literarum citatoriarum in portis affixioni, di-


missioni et amotioni omnibusque aliis et singulis supra
scriptis, dum sic fierent et agerentur, una cum prae-
nominatis testibus praesens interfui eaque omnia et
singula supra scripta sic fieri vidi et audivi, ideo in 5
hanc publicam formam manu propria redegi meisque
signo et nomine solitis et consuetis consignavi rogatus
et requisitus in fidem et testimonium omnium prae-
missorum.
(Notarzeichen.)1) Et ego Stephanus Nicolai de Olomucz cle- 10
ricus eiusdem diocesis, publicus auctoritate sacri im-
peril notarius approbatus quia praedictarum literarum
citatoriarum lectioni et in portis affixioni, dimissioni,
amotioni ac aliis omnibus et singulis praemissis, dum
sic ut praemittitur fierent et agerentur, una cum no- 15
tario publico et testibus supra scriptis etiam praesens
interfui eaque omnia et singula sic fieri vidi et audivi
ideoque hoc praesens publicum instrumentum exinde
confectum per praefatum notarium publicum conscribi
et in formam publicam redigi procuravi, me certis 20
et aliis negotiis arduis praepeditum, signoque et no-
mine meis solitis et consuetis ad maiorem evidentiam
roborando signavi rogatus hic me propria manu sub-
scripsi et requisitus in fidem et evidens testimonium
omnium et singulorum praemissorum. 25

1737.
Hermannstadt 1414 Juli 3. Die Notare Stephan Nicolai und
Stephan Johannis Basteter beglaubigen far Michael, den Pfarrer
von Stolzenburg, den Wortlaut der Verhandlungen des Hermannstadter
Kapitels von 1409 Nr. 1637, betrefiend den Zehntstreit zwischen 30
dem genannten Michael einerseits und zwischen Nikolaus, dem Pfarrer
von Salzburg, andererseits.
Orig. Perg. Evangel. Sirchenarchiv Augsb. Bek. Stolzenburg. 2 Notarzeichen.

In nomine domini amen. Anno nativitatis eiusdem 11I CCCO quarto


decimo, indictione septima, die vero tertia mensis Julii, hora nonarum vet 35
quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri, domini
Johannis divina providentia papae XXIII anno quarto,2) Cybinii in superiori
palatio domus habitationis honestae matronae relictae olim Laurencii sartoris,
1) In der Vorlage stehen an dieser Stelle die auf das Notarzeichen beziiglichen
Worte des genannten Lukas Durner : Signets sunt tres liliae duae deorsum et tertia sursum. 40
2) Bichtig: quinto.

www.dacoromanica.ro
605

ubi capitulum Cybiniense solet celebrari, coram honorabili viro magistro


Christanno vicedecano totoque capitulo Cybiniensi Strigoniensis diocesis ac
in mei notarii publici et testium infra scriptorum praesentia personaliter
constitutus honorabilis vir dominus Michael rector parochialis ecclesiae
5 sancti Bartbolomei de Stolczenburg eiusdem diocesis praefatis magistro
Christanno vicedecano et capitulo Cybiniensi humiliter supplicavit, ut ipsi
causa iuris et iustitiae observantia1) sibi extractum de libro actorum dicti
capituli Cybiniensis super certis decimis novalibus et campis videlicet
Stynkenbrvn et Rungenmuld in causa seu causis inter ipsum dominum
10 Michaelem plebanum de Stolczenburg parte ab una et dominum Nicolaum
plebanum de Salisfodio parte ex alters conscripto decerneret atque daret
cum effectu, quod huiusmodi extractum faceret vel facere posset tam in
iudicio quam extra ubilibet plenam fidem. Praefatusque magister Crisstannus
reputans petitionem dicti domini Michaelis fore et esse rationabilem et iustarn,
15 auctoritate sibi commissa in hac parte super omnibus et singulis praemissis
ex officio suo eidem domino Michaeli plebano de Stolczenburg extractum
de libro actorum superius petitum dandum fore et dare debere annuit et
decrevit cum effectu. Quod quidem extractum ego Stephanus notarius publicus
infra scriptus de libro actorum praedicti capituli Cybiniensis nil addens
20 vel minuens, quod sensum mutet vel variet intellectum, transcripsi fideliter
per omnia in haec verba. (Folyt der Wortlaut der Verhandlungen des Hermann-
stadter Kapitels von 1409 Nr. 1637) Super quibus quidem omnibus et singulis
praemissis praefatus dominus Michael plebanus de Stolczenburg me notarium
public= infra scriptum meum super hoc invocans officium cum debita
25 instantia requisivit petens, ut sibi huiusmodi extractum de libro actorum
per capitulum approbatum, datum et concessum ex commissa auctoritate
mertiorati magistri Christanni vicedecani et capituli Cybiniensis registrarem
et transsumerem et in publicam forruam redigerem ad cautelam, quod et
feci. Acta sunt haec anno, indictione, die mensis, hors, pontificatu et loco
30 quibus supra. Praesentibus honorabilibus viris Andrea Michaelis presbytero
de Luschkirch, Johanne presbytero de Ruffo monte et Laurencio Laurencii
sartoris literato de Cybinio testibus fide dignis Strigoniensis diocesis ad
praemissa vocatis specialiter et requisitis.
Notarzeichen Et ego Stephanus Nicolai de Olomucz clericus
35 mit der Inschrift : eiusdem diocesis publicus auctoritate sacri imperii
Stephanus. notarius approbatus, quia dictis extracti petitioni et
commissioni ac omnibus aliis et singulis praemissis
dum sic ut praemittitur agerentur et fierent una cum
praenominatis testibus praesens interfui eaque omnia
40 et singula sic fieri vidi et audivi et dictum extractum
de libris actorum de mandato et commissione speciali
dicti domini Cristanni et capituli Cibiniensis me aliis
certis et arduis praepediturn negotiis per alium fidelem
conscribi procuravi, hic me propria manu subscripsi
45 Vorlage: observacia.

www.dacoromanica.ro
606

et in hanc publicam formam redegi meisque signo et


nomine solitis et consuetis roborando signavi rogatus
personaliter in fidem et evidens testimonium omnium
et singulorum praemissorum.
Notarzeichen Et ego Stephanus Johannis dicti Rasteter de 5
mit der Inschrift Noua civitate clericus Salczburgensis diocesis sacra
Stephanus imperiali auctoritate notarius publicus, pia dictis
Johannis Rasteter. extracti petitioni et commissioni ac 1) omnibus aliis et
singulis praemissis, dum sic ut praemittitur fierent et
agerentur, una cum dicto notario publico et testibus 10
supra nominatis etiam praesens interfui eaque omnia
et singula sic fieri vidi et audivi et dictum extractum
de libro actorum per capitulum Cybiniense approbato
de mandato et commissione speciali praedicti domini
Cristanni et capituli Cybiniensis, sed 2) me aliis certis 15
et arduis negotiis praepeditum, per supra dictum no-
tarium publicum conscribi et in publicam formam
redigi 8) procuravi, hic me propria mane subscripsi
meisque signo et nomine solitis et consuetis ad maiorem
evidentiam roborando signavi rogatus personaliter in 20
fidem et evidens testimonium requisitus omnium et
singulorum praemissorum.

1738.
Hermannstadt 1414 Juli 3. Notar Stephan Nicolai schaltet die
Urkunde des Notars Stephan Rasteter von 1414 Nr. 1735 ein und 25
bezeugt, dass die seitens des Haschagener Pfarrers Dauid und Genossen
an den ptipstlichen Stuhl gerichtete Berufung gegen den Bischof Stephan
verlautbart worden ist.
Orig. Perg. Archie der evangel. Landeskirche Augsb. Bek. Hermannstadt.
Notarzeichen. 30

In nomine domini amen. Noverint universi praesens publicum in-


strumentum inspecturi, quod in mei notarii publici testiumque infra scrip-
torum praesentia personaliter constitutus discretus vir dominos Dauid rector
parochialis ecclesiae sancti Petri de Haschagia procurator legitimus vene-
rabilium virorum dominorurn Dauid de Wrmloch, Johannis de Schelk maiori, 35
Georgii de Schelk minori, Nicolai de villa Dominarum, Johannis de villa
Ysopis, Nicolai de Scalis, Georgii de villa Mortini, Lodouici de villa Martini,
1) Fehlt in der Vorlage.
') So Vorlage.
3) Vorlage: redegi. 40

www.dacoromanica.ro
607

Bartholomei de Argias et Johannis de villa Petri ac eorundern ecclesiarum


Transsiluanae diocesis quandam appellationem nuper in foro Medics contra
reverendum patrem dominum Stephanum episcopum Transsiluanum inter-
positam, in pergameno scriptam et signo ac nomine Stephani Johannis dicti
5 Rasteter imperiali auctoritate notarii publici consignatam, quam tune in suis
tenebat manibus, animo insinuandi, intimandi sollennizandi apostolosque
petendi et recipiendi eandem appellationem alta et intelligibili voce legit,
publicavit, intimavit et sollennizavit huiusmodi sub tenore. (Folgt die Ur-
kunde des Notars Stephan Rasteter von 1414 Nr. 1735.) Subscriptio notarii
10 publici in eadem appellatione subscripti est talis. (Folgt die Beglaubigungs-
klausel des genannten Notars Stephan Rasteter.) Qua appellatione sicut prae-
mittitur lecta, insinuata, publicata et sollennizata copiam dictae appellationis
intimations, insinuationis et sollennizationis omnibus petentibus se daturum
praebuit et apostolos petiit, si quis est vel esset, qui eosdem sibi dare
15 possit et velit. Et paratus erat iurare ad sancta dei euangelia et dixit, quod
si esset sibi tutus accessus ad praesentiam dicti domini Stephani episcopi
Albensis, coram ipso praedictam appellationem insinuare, publicare et sol-
lennizare et copiam eiusdem appellationis praesentare vellet. Super quibus
omnibus et singulis praefatus dominus Dauid nomine suo et suae ecclesiae
20 et procuratorio nomine pro predictis dominis et ecclesiis eorundem petiit
sibi per me notarium publicum infra scriptum fieri et confici unum vel
plura publicum seu publics instrumentum seu instrumenta. Acta stint haec
Cybinii prae foribus ecclesiae parochialis beatae Mariae virginis ibidem
Strigoniensis diocesis, sub anno nativitatis domini millesimo CCCCm°
25 indictione VII, die vero tertia mensis Julii, pontificatus sanctissimi in Christo
patris et domini nostri domini Johannis divina providentia papae XXIII
anno quarto,') hora tertiarum vel quasi. Praesentibus honorabilibus et religiosis
viris fratre Michaele crucifero ordinis sancti spiritus et magistro hospitalis
Cybiniensis, fratre Clemente de Cotvviz eiusdem ordinis, domino Georgio
30 plebano de Hummersdorff et domino Osualdo presbytero de Cybinio ac
conventore in Magno horreo testibus fide dignis Strigoniensis diocesis ad
praemissa vocatis specialiter et rogatis.
Notarzeichen Et ego Stephanus Nicolai de Olomucz clericus
mit der Inschrift: eiusdem diocesis publicus auctoritate sacri imperil no-
35 Stephanus. tarius approbatus quia dictae appellationis intimationi,
insinuationi et solennizationi, lectioni, protestationi et
petitioni ac aliis omnibus et singulis praemissis, dum
sic fierent et agerentur, una cum praenominatis testibus
praesens interfui eaque omnia et singula sic fieri vidi
40 et audivi, sed me aliis certis et arduis praeoccupatum
negotiis per alium fidelem conscribi procuravi, he me
propria maim subscripsi et in hanc publicam formam
redegi meisque signo et nomine solitis et consuetis
.Richtig : quinto.

www.dacoromanica.ro
608

roborando signavi rogatus personaliter et requisitus in


fidem et testimonium omnium et singulorum prae-
missorum.
.Auf der Riickseite, von gleichzeitiger Hand: Haerens sententia apostolica.

1739. 5

Hermannstadt 1414 Juli 3. Die Notare Stephan Rasteter and


Stephan Nicolai bezeugen, dass der siebenburgische Bischof Stephan
vor den papstlichen Stuhl vorgeladen worden ist.
Orig. Perg. Archly der evangel. Landeskirche Augsb. Bek. Hermannstadt.
2 Notarzeichen. Das Pormular des Textes ist dasselbe wie bel Nr. 1736. 10

In nomine domini amen. Noverint universi praesens publicum in-


strumentum inspecturi, quod in mei notarii publici et testium infra scrip-
torum praesentia personaliter constituti honorabiles et discreti viri domini
Nicolaus rector parochialis ecclesiae omnium sanctorum de villa Dominarum
et Dauid plebanus sancti Petri de Haschadia procuratores legitimi venera- 15
bilium virorum in infra scripta citatione nominatorum et descriptorum quandam
literam citatoriam cum certo sigillo oblongo pendenti,l) quam in suis tenebat 2)
manibus cuiusque tenor sic incipit, universis et singulis Christi fidelibus
et praesertim Vngariae nationis Conradus Conhouer utriusque iuris doctor
canonicus Eystetensis, domini nostri papae capellanus ipsiusque sacri palatii 20
causarum et causae ac partibus infra scriptis ab eodem domino nostro
papa auditor specialiter deputatus et cetera, et sic finit, datum et actum
Bononiae in domo habitationis nostrae, sub anno domini millesimo qua-
dringentesimo quarto decimo, indictione septima, die vero Sabbati tertia
decima mensis Januarii,$) pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini 25
nostri domini Johannis divina providentia papae vicesimi tertii praedicti anno
quarto. Praesentibus ibidem honorabilibus et discretis viris magistris Johanne
Chyrichkoff literarum apostolicarum abreviatore et Petro Rendel notario
publico scribaque nostro clericis 4) Patauiensis diocesis testibus ad praemissa
vocatis specialiter et rogatis. Subscriptio notarii in eadem citatione sic 30
incipit videlicet, et ego Johannes Thomae de Creyuelt clericus Coloniensis
diocesis publicus apostolica et imperiali auctoritate notarius ac venerabilis et
circumspecti viri domini Conradi Conhouer auditoris praefati et causae humus-
modi coram eo scriba praedictis citationi et inhibitioni, petitioni et decreto
omnibusque aliis et singulis praemissis una cum testibus ante dictis praesens 35
fui, hoc praesens publicum instrumentum per alium fideliter scriptum exinde
in hanc formam redegi signoque quo utor apostolica auctoritate et nomine
meis solitis una cum eiusdem domini Friderici Deys auditoris sigilli appen-
1) Satzbau unvollstandig.
3) So Vorlage. . 40
3) 1414 Januar 13.
4) Vorlage: cleric.

www.dacoromanica.ro
609

sione corroboravi rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium et


singulorum praemissorum. Quam citationis literam praefati procuratores hora
primarum vet quasi cum duobus clavis ferreis affixerunt in valvis sive
portis ecclesiae parochialis beatae Mariae virginis Cybiniensis Strigoniensis
5 diocesis et ibidem affixam et extensam dimiserunt risque ad horam tertiarum
et donee missarum sollennia fuerunt celebrata. Quam citationern mita°
personae legerunt et transacts dicta bora tertiarum et finitis missis idem
dominus Nicolaus et dominus Dauid procuratores supra dicti dictam literam
citatoriam de dictis portis dictae ecclesiae removerunt ipsumque dominum
10 Stephanum episcopum Albensem pnblice et expresse citaverunt, ut ipse
octuagesima die a die citationis sibi facta 1) coram ditto domino auditore
vel suo surrogate seu surrogando per se vel per alium procuratorern legi-
timum Bononiae vel alibi, ubi tune forsan dictus dominus noster papa cum
sua curia residebit, in palatio apostolico, ubi 2) iura redduntur, mane hora
15 causarum legitime compareat 8) praefatis dominis aut eorum 4) procuratori
legitimo de et super omnibus et singulis in dicta commissionis et citationis
litera expressis de iustitia responsurus et ad omnes actus gradatim et suc-
cessive usque ad definitivam sententiam inclusive processurus, prout dictaverit
ordo debitae rationis. Et de praedictis omnibus et singulis videlicet affixione,
20 dimissione et amotione rogaverunt me notarium publicum infra scriptum, ut
ipsis conficerem tinun vel plura publicum seu publica instrumenta. Acta sunt
haec Cybinii itixta.et ante portas dictae ecclesiae parochialis, sub anno nativi-
tatis domini millesimo quadringentesimo quarto decimo, indictione septima,
die vero tertia mensis Julii, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini
25 nostri domini Johannis divina providentia papae vicesimi tertii anno quarto.1
Praesentibus honorabilibus et religiosis viris fratre Michaele crucifero
ordinis sancti spiritus et magistro hospitalis Cybiniensis, fratre Clemente de
Quotwiez ordinis eiusdem, domino Georgio plebano de Hvmelstarff et domino
Osbaldo presbytero de Cybinio testibus fide dignis Strigoniensis diocesis ad
30 praemissa vocatis specialiter et rogatis.
Notarzeichen Et ego Stephanus Johannis dicti Rasteter de
mit der Inschrift : Noua civitate clericus Salczburgensis diocesis sacra
Stephanus Rasteter. imperiali auctoritate notarius publicus, quia praedic-
tarum literarum citatoriarum in portis affixioni, di-
35 missioni et amotioni ac aliis omnibus et singulis supra
scriptis, dum sic fierent et agerentur, una cum prae-
nominatis testibus praesens interfui eaque omnia et
singula sic fieri vidi et audivi, ideo in hanc publicam
formam menu propria redegi meisque signo et nomine
40 1) September 20.
2) Vorlage: vero.
3) Vorlage: conparoat, Unterlange von p horizontal durchstrichen.
4) Vorlage: eius.
6) Richtig: quinto.
45 6) Vorlage: Michaelo.

Urkundenbuch 1E1. 39

www.dacoromanica.ro
610

solitis et consuetis consignavi rogatus et requisitus in


fidem et testimonium omnium praemissorum.
Notarzekhen Et ego Stephanus Nicolai de Olomucz clericus
mit der lnschrift : eiusdem diocesis publicus auctoritate sacri imperii
Stephanus. notarius approbatus, quia praedictarum literarum cita- 5
toriarum lectioni et in portis affixioni, dimissioni et
amotioni ac aliis omnibus et singulis praemissis, dum
sic ut praemittitur fierent et agerentur, una cum supra
scripto notario publico et testibus praenominatis etiam
praesens interfui eaque omnia et singula s[ic] r) fieri 10
vidi et audivi, sed me aliis certis et arduis negotiis
praepeditum per dictum notarium publicum conscribi
et in publicam formam redigi procuravi, hic me manu
propria subscripsi meisque signo et nomine solitis et
consuetis ad maiorem evidentiam signavi rogatus per- 15
sonaliter et requisitus in fidem et evidens testimonium
omnium et singulorum praemissorum.
Auf der Riickseite, von gleichzeitiger Hand: Recognitio citationis facta
in Cibinio.

1740. 20

Kronstadt 1414 Juli 3 bis Dezember 9. Der Kronstadter Distrikt


bezeugt, class Michael, Comes der Szekler, der Marktgemeinde Marien-
burg wegen geschuldeten Gerichtsgebuhren Vieh weggenommen hat.
Orig. Pap. Marktarchiv Marienburg. Siegel, schadhaft, in weisses Wachs, inners
aufgedritcict, derselbe Stempel wie Nr. 1374. Das hier angesetzte Tagesdatum, 25
Juli 3 bis Dezember 9, stiitzt sich auf die erhaltenen Bruchstitcke der Tages-
datierung und auf den wahrscheinlichen Terntin der bewrkundeten Handlung.
Die Beurkundung erfolgte ndmlich am crastinus dies eines Marientages und wohl
bald nach der in der Urkunde erwdhnten Wegnahme von Vieh. Die Wegnahme
des Viehes diirfte in der Weidezeit und zwar urn den 30. Juni 1414 geschehen sein, 30
da in einer wahrscheinlich ebendiese Gewaltthaten erwelltnenden und vom 30. Juni
1417 datierten Urkunde des Vizewoiwoden Lorandus Lepes gesagt wird, dass an-
letsslich der Wegnahme des Viehes der Hirte getodtet worden sei und dass seit
Veriibung der betreffenden Gewaltthaten lam quanta instaret revolutio annualis.
Vergleiche die eingeschaltete Urkunde in der Berichturkunde des Weissenburger 35
Kapitels von 1417, Orig. Marktarchiv Marienburg. Der 3. Juli 1414 entspricht
dem crastinus dies des ersten, nach dem 30. Juni 1414 fallenden Marientages, der
9. Dezember dem crastinus dies des speitesten Marientages, welcher im vorliegenden
Falle als Termin der Beurkundung wohl in Betracht kommen ditrfte. Mit Erick-
eicht auf das Ausmass der Dicke und auf den Charakter der Schrift ist ausser 40
dies noch das Bruchstitcle eines langen Wortes far die Bezeichnung des Marien-
tages zu ergelnzen.

Nos indices, iurati consules ac universi seniores civitatis et districtus


Brassouiensis memoriae commendando significamus tenore praesentium quibus
9 is rosier& 45

www.dacoromanica.ro
611

expedit universis, quod nos propter sinistram et furiosam rebellionem et


inanem ipsorum hominum de Fewltwar processum in certis et legitimis causis
magnifico viro domino Mychaeli filio Salamonis de Nadasd comiti Siculorum
tamquam iudici nostro birsagium ab ipsis de Fewltwar exigendum ac
5 recipiendum adiudicare decrevimus. Sed quia praefati de Fewltwar populi
post saepissimas einsdem domini Mychaelis cornitis Siculorum et nostras
requisitiones et admonitiones sibi de eodem birsagio satisfacere minime prae-
tendebant, ideoque idem vir magnificus dominus Mychael comes Siculorum
ab ipsis hominibus de Fewltwar [ratione et praetextu iu]sti birsagii sui
10 pecora ab ipsis auferendo asportare fecit iustitia mediante. [In cuius rei
tes]timonium praesentes nostro sigillo consignantur. Datum Coronae, in
crastino [die n]is') virginis gloriosae, anno domini millesimo quadrin-
gentesimo XIIII?

1741.
15 1414 Juli 13. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Urkunde des
Konigs Sigmund von 1414 Nr. 1733 ein und berichtet dem Konige,
class Michael, Comes der Szekler, die Ausjolgung der Besitzungen
Zernescht, Tohan, Neudorf und Hopsifen an Anthonius, den Sohn
Michael Sandors von Kronstadt, und Genossen verweigert hat.
20 Orig. Pup. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, rund, Durchmesser 4 Centimeter, in
weisses Wachs auf der Ritckseite zum Verschluss aufgedritckt.

Excellentissimo principi domino Sigismundo dei gratia illustri regi


Romanorum semper augusto ac Hungariae et cetera regi domino eorum
gratioso capitulum ecelesiae Transsiluanae orationum suffragia cum perpetua
25 fidelitate. Literas vestrae sublimitatis viro magnifico domino Michaeli filio
Salamonis de Nadasd comiti Siculorum praesentandas honore quo decuit
recepinnis in haec verba. (Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund von 1414
Nr. 1733.) Nos enim mandatis vestrae serenitatis obedire cupientes ut te-
nemur ad praemissa mandata vestrae sublimitatis fideliter exequenda dis-
30 cretum virum dominum Blasium rectorem altaris corporis Christi presbyterum
de choro nostro pro nostro testimonio duximus transmittendum. Qui demum
exinde ad nos reversus nobis retulit eo modo, quod ipse in vigilia festi
beatorum Petri et Pauli apostolorum nunc praeteriti 2) ad praefatum virum
magnificum dominum Michaelem comitem Siculorum in oppido Segeswar
35 personaliter repertum accessisset, ibique praescriptae literae vestrae niaiestatis
eidem domino comiti Siculorum coram ipso nostro testimonio praesentatae
exstitissent. Quibus literis vestrae maiestatis per eundem dominum comitem
reverenter acceptis ac perlectis earumque continentiis sane intellectis ad
contents 3) earundem idem dominus Michael comes Siculorum taliter respon-
40 5 Rechte untere Ecke fehlt. Der zweite Normalschaft von n in nis let
nosh sichtbar.
') Juni 28.
3) Gebessert aus: contempta.
39*

www.dacoromanica.ro
612

disset, quod literas vestrae maiestatis, prout ex fidelitate serenitati vestrae


per ipsum servanda teneretur, cum summa diligentia honoraret, sed prae-
missas possessiones etiam si quamplures literae vestrae maiestatis praescriptis
literis vestrae maiestatis consimiles sibi portarentur, praedictis Anthonio,
Thomae plebano, filiis fratrum eiusdem, Nicolao 1) nepoti quondam Nicolai 5
de Ffekethehalm et Petro filio suo remittere et resignare non vellet, donee
facietenus videret personam vestrae maiestatis.2) Insuper adiunxisset, quod
et am segetes ac fruges et blada praefati Anthonii filii Michaelis de Bras-
souia nunc in campo existentes et existentia occuparet et si reus fieret eisdem
frugibus ipsius Anthonii mediantibus cum eisdem vellet litigare. Datum in 10
festo beatae Margarethae virginis et [martyris], anno quo supra.
Auf der .Rfickseite: Excellentissimo principi domino Sigismundo dei
gratia illustri regi Romanorum semper august() ac Hungariae et cetera regi
domino eorum gratioso pro Anthonio filio Michaelis de Brasso et aliis 2)
intra scriptis contra virum magnificum dominum Michaelem filium Salamonis 15
comitem Siculorum.
Exsecutio mandati regii intra scripti.

1742.
Speier 1414 Juli 26. Ifonig Sigmund besteitigt far den Bistritzer
Distrikt den Inhalt der Urkunde des Woiwoden Stibor vont 21. Juli 20
1412, betreftend das Fischereirecht im Thetmisch- und Bistritzfluss
und in den andern das Distriktsgebiet beriihrenden Gewdssern..
Orig. Perg. Stadtarchiv Bistrits. Siegel, rund, Durchmesser 4.5 Centimeter,
in rotes Wachs, papierbedeckt, Innen aufgedruckt. Adler im Siegelfelde. Umschrift
in gothischer Minuskel. 25
Regest: LOher Archivalische Zeitschrift XII, 79. Berger Urkunden-Regenen 17.

Von der Kanzlei: Conunissio propria do-


mini regis.
Nos Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac
Hungariae et cetera rex metnoriae commendamus tenore praesentinm signi- 30
ficantes quibus expedit universis, quod fideles nostri providi Andreas Rymer
index et Nicolaus Scherer iuratus civis nostrae civitatis Bistriciensis necnon
Johannes Clobis nuncupati similiter index de Nagdemeter nostrae maiestatis
venientes in conspectum in eorum ac aliorum civium iudicurn et iaratorum
civium seniorum totiusque communitatis civitatis praedictae ac districtus 35
seu provinciae et pertinentiarum eiusdem civitatis personis, quibusdam
literis 4) quondam magnifici viri Stiborii partium nostrarum Transsiluanarum
8)Vorlage: Nicolai.
2) Hierauf durchgestrichen: ex eo quia easdem possessiones ex speciali mandato
et commissione vestrae serenitatis occupasset et teneret. 40
3) Hierauf durchgestrichen: in.
4) Vorlage: literas.

www.dacoromanica.ro
613

vaivodae super infra scriptis patenter sub eius sigillo maiori emanatis nostro
in conspectu productis et exhibitis nobis exposuerunt anxiosa cum querela,
quod quamvis universitas et tota communitas praedictorum civitatis et
districtus seu provinciae Bistriciensis pertinentiarumque eorundem in fluviis
5 Samusch et Bistricia vocatis et certis aliis aquis in territoriis praedictorum
civitatis et districtus seu provinciae pertinentiarumque eorundem fluentibus
et currentibus, eorum antiquis libertatum praerogativis exigentibus, ab olim
usque ad tempus quondam Procopii castrum nostrum Rodna vocatum videlicet
pro tune tenentis et suorum successorum idem castrum a tune usque modo
10 pro honore habentium plenam et omnimodam ac liberam piscandi habuissent
facultatem, tamen quia praefatus quondam Procopius praemissis eorum
antiquis libertatum praerogativis in nub observatis ipsos ne in dictis fluviis
piscarentur indebite et potentialiter prohibuisset, ideo praedicti castellani vel
vicecastellani de Rodna praedicto ab eiusdem Procopii tempore in dictum
15 castrum Rodna succedentes necnon nonnulli alii vicini et commetanei ipsorum
signanter Simon filius Rudolfi ') de Kentelek ipsos in huiusmodi piscatura
ipsorum plurimurn impedivissent, damnificassent et perturbassent et neque
cessarent de praesenti per hoc eos ad alicuius exactionis 2) solutionem
astringere machinantes, cum tamen praedicti vicini et commetanei ipsorum
20 in praedictis fluviis, qui partim in ipsorum civitatis et districtus seu pro-
vinciae necnon pertinentiarum suarum partim vero in praedictorum eorum
vicinorum et commetaneorum territoriis decurrerent, hinc et hinc piscandi
liberam haberent facultatem. Supplicantes exinde praefati Andreas iudex,
Nicolaus Scherer et Johannes Clobis nominibus quibus supra ipsis super
25 praemissis per nostram maiestatem de remedio opportuno provideri dictisque
literis ipsius quondam Stiborii vaivodae nostrum regium consensum praeberi
benivolum et assensum. Verum quia nos ex continentiis praescriptarum
literarum praefati quondam Stiborii vaivodae feria quinta proxima ante
festum beati Jacobi apostoli, anno domini 11I CCCC XII ') ibidem Bistriciae
30 emanatarum praedictos communitatem et populos civitatis et districtus sea
provinciae Bistriciensis pertinentiarumque earundem per iudiciariam corn-
missionem praefati quondam Stiborii vaivodae auctoritate nostra regia sibi
in hac parte per nos concessa superinde factarn et in eisdem literis suis
limpide expressatam dictis fluviis Samusch et Bistricia aliisque circum Rodna
35 castrum praedictum currentibus uti et frui debere comperimus manifeste,
igitur considerantes praefatos nostros fideles indices cives et iuratos seniores
totamque communitatem usibus et fructibus praedictorum fluviorum et
aliarum aquarum in dictorum civitatis et districtus seu provinciae ac per-
tinentiarum earundem territoriis currentium privari non debere, praemissis
40 eorum supplicationibus regia liberalitate inclinati praedictas literas praefati
quondam Stiborii vaivodae patentes, non abrasas, non caucellatas nec in
aliqua sui parte vitiatas sed mera veritatis plenitudine praepollentes, quas
1) Urspriinglich: Rodolfi.
2) Vorlage: exactiones.
45 3) 1412 Juli 21. Siehe Nr. 1680.

www.dacoromanica.ro
614

hic haberi volurnus pro sufficienter expressis, quoad omnes earum continentias,
clausulas et articulos ratas, gratas et acceptas habendo eisdem nostrum regium
consensum praebuimus benivolum et assensum immo praebemus harum
nostrarum vigore et testimonio literarum, decernentes quod praedicti indices,
iurati cives et seniores totaque communitas civitatis et districtus seu pro- 5
vinciae Bistriciensis praedictarum pertinentiarumque eorundem a modo in
antea temporibus semper perpetuis in praedictis fluviis Samusch et Bistricia
ceterisque supra dictis iuxta contenta praescriptarum 1) quondam Stiborii
vaivodae literarum liberam, plenam et ornnimodam piscandi obtineant po-
testatis facultatem omni impedimento proculmoto. Quocirca vobis fidelibus 10
nostris magnifico Michaeli Salomonis de Nadas Siculurum nostrorum comiti
neenon castellanis vel vicecastellanis vestris in ditto castro Rodna nunc
constitutis et in futurum constituendis firmiter praecipiendo mandamus
omnino secus habere nolentes, quatenus de cetero temporibus semper per-
petuis praefatos iudices, cives seniores et totaru communitatem huiusmodi 15
piscaturas eorum in fluviis Samusch et Bistricia aliisque aquis praemissis
hinc et hinc, prout dicti eorum vicini et commetanei forent liberi et con-
sueti, libere et absque aliquali contradictione faeere et exercere permittentes
et permitti facientes eosilem et quemlibet ex ipsis contra quoslibet 2) eorum
vicinos et commetaneos praesertim contra praefatum Simonem de Kentelek 20
in huiusmodi pistritura eorum seu piscatione protegere, conservare et indem-
niter manutenere debeatis in persona et auctoritate nostrae maiestatis prae-
sentibus in hac parte vobis attributa mediante. Et hoc idem iniungimus
futuris comitibus Siculorum nostrorum necnon castellanis vel vicecastellanis
praedicti castri nostri Rodna pro tempore constitutis dantes eis similibus 25
regiis sub praeceptis firmissime et inviolabiliter observare. Praesentibus
perlectis exhibenti semper restitutis. Datum cis Renum in ecivitate Spyrensi,
secundo die beati Jacobi apostoli, anno domini M CCCC quarto decimo,
regnorum nostrorum anno Hungariae et cetera XXVIII, Romanorum vero
quarto. 30
Auf der Riickseite, von gleichzeitiger Hand: Pro libertate piscandi in
7 Thrimisch, Bistricia et aliis aquis circumiacentibus.

1743.
Speier 1414 Juli 28. Konig Sigmund verleiht neuerdings den An-
siedlern auf Bistritzer Distriktsgebiet far drei beziehungsweise sechs 35
Jahre Freiheit von alien Abgaben.
Orig. Perg. Stadtarchiv Bistritz. Siegel, rund, Durchmesser 4.5 Centimeter, in
rotes Wachs, papierbedeckt, innen aufgedrackt. Adler im Siegelfelde. Umschrift
in gothischer Minuskel.
Regest: L8her Archivalische Zeitschrift III, 79. Berger Urkunden,Regesten 17. 40

1) Vorlage: praescriptorum.
2) Vorlage: quaslibet.

www.dacoromanica.ro
615

Von der Kanzlei: Commissio propria do-


mini regis.
Nos Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac
Hungariae et cetera rex memoriae commendamus per praesentes, quod cum
5 nos civitatem nostram regalem Bistriciensem necnon districtus et pertinentias
suss partium nostrarum Transsiluanarum propter varia et multiplicia incom-
moda pro debitae fidelitatis constantia per fideles nostros dilectos iudicem,
iuratos cives et seniores totamque communitatem civitatis et districtus seu
provinciae praedictorum necnon pertinentiarum eorundem nobis et sacrae
10 coronae cunctis temporibus laudabiliter observata ipsis illata in non modica
sui parte devastatam et derobatas,1) ut eaedem 2) sicuti numero sic et fidelitate
de cetero augeantur, populosas efficere multitudineque populorum decorare
intendamus, volumus igitur et praesentis scripti nostri patrocinio stabilimus,
ut universi nostri regnicolae 8) quicumque undecumque et qualiscumque
15 liberae conditionis homines existant, qui ad civitatem et districtus seu pro-
vincias necnon pertinentias eorundem causa commorandi venerint et in
sessionibus habitatoribus destitutis aedificia habentibus descenderint trium,
qui vero iliac confluentes in locis desertis et aedificiis prorsus destitutis se
locaverint sex integrorum annorum a die adventus ipsorum ab omni penitus
20 datio, collecta, taxa et qualibet alia solutione exempti et gratiose eman-
cipati libertatibus et gratiarum praerogativis pacifice, quiete et absque ali-
quali molestia uti frui et gaudere temporibus semper successivis valeant
atque possint salvis eorum rebus et personis sub nostra protectione et tutela
speciali ex praesenti nostri ipsis denuo concessa et attributa annuentia
25 indultoque et gratia speciali harem nostrarum vigore et testimonio literarum
mediante. Quocirca vobis fidelibus nostris universes et singulis praelatis,
baronibus, castellanis, nobilibus eorumque officialibus item civitatibus et
liberis villis ipsarumque rectoribus iudicibus et villicis necnon alterius
cuiusvis status, conditionis et praeeminentiae possessionatis hominibus tam in
30 regno nostro Hungariae quamj in eisdem partibus nostris Transsiluanis
ubicumque constitutis praesentes inspecturis firmo regio sub edicto praeci-
pimus et omnino volentes mandamus, quatenus a modo in antea et deinceps
temporibus semper affuturis universes iobagiones et populos, qui de vestris
possessionibus, tenutis, honoribus seu officiolatibus aut vestri e medio ad
35 civitatem nostram Bistriciensem aut districtus vel provincias seu pertinentias
eiusdem causa commorandi venire et se transferre voluerint, calumnia et
impedimento quibuslibet relegatis, ampliori etiam nostro mandato superinde
nequaquam exspectato salvis eorum rebus et personis libere et pacifice abire
permittatis. Alioquin commisimus et vigore praesentium districte committimus
40 fidelibus nostris magnifico vaivodae vel vicevaivodae aut cornitibus vel
ipsorum vices gerentibus illarum partium nostrarum seu comitatuurn, in
') Vorlage: derobatos.
') Vorlage: iidem.
3) Vorlage: reguiculae.
45 4) Vom Worte quam an ist die Schrift gedrangter, kleiner and die Buchstaben
sind naher an einander gestellt, dock vo selben Schreiber.

www.dacoromanica.ro
616

quibus praemissa nostra mandata per quempiam quod absit non obser-
varentur, ut ipsi quoslibet huiusmodi nostrorum mandatorum transgressores
ad plenarn et realem eorundem observationem non sine eorum damnis et
gravaminibus artius compellant et astringant in persona et auctoritate nostrae
maiestatis praesentibus in hac parte eis attributa mediante. Secus igitur 5
prout nostram gratiam graviter offendere pertimescitis facere non ausuri in
praemissis. Praesentes etiam post earum lecturam semper in exhibentis
manibus volumus remanere. Datum cis Renum in civitate Spirensi, Sabbato
proximo post festum beati Jacobi apostoli, anno domini M CCCC XIII1, reg-
noruni nostrorum anno Hungariae et cetera XXVIII, Romanorum vero quarto. 10

1744.
Speier 1414 Juli 29. Eonig Sigmund richtet an die Stadt Bistritz
einen _Er lass, betrefrend das Verbot der Wahl und Einsetzung eines
_Richters seitens der Min derheit entgegen dem Wissen und Willen
der Mehrheit der Stadtbewohner. 15

Orig. Perg. Stadtarchiv Bistritz. Siegel, rand, Durchmesser 4.7 Centimeter,


war in rotes Wachs innen aufgedriickt.
Druck : Vereinsarchiv Neue Folge IV, 2. Heft 289.
Regest: L5her Archivalische Zeitschrift XII, 79. Berger Urkunden-Regesten 17.

Von der Kanzlei: Commissio propria do- 20


mini regis.
Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hun-
gariae et cetera rex fidelibus nostris universis et singulis iuratis civibus
ceterisque hospitibus necnon toti communitati nostrae civitatis Bistriciensis
partium nostrarum Transsiluanarurn salutem et gratiam. Ex significatione 25
fidelium nostrorum Andreae Rymer iudicis et Nicolai Scherer iurati concivis
vestrorum nostra intellexit serenitas plurimum displicenter, quomodo 1) non-
nulli forent ex vobis, qui derelictis antiquae et laudabilis vestrae libertatis
praerogativis iustitiaeque et honestatis virtutibus alias in bac parte observari
solitis in unum confoederantes a]iis pluribus probis viris et honestis maiorique 30
communitatis populi multitudine ignorantibus et invitis tempore eligendi
inter vos iudicem occurrente iudicem per se temere eligere et instituere
consuevissent, propter quod non modica seditionum, odiorum et iurgiorum
genera et rurnorum vestri in medio iam plerumque exorta exstitissent, de
quo huiusmodi malorum et seditionum perpetratoribus plurimum aegre ferentes 35
cogimur vehementer admirari. Unde nos huiuscemodi bipertitas et partiales
consuetudines immo potius corruptelas et abusiones, quae in ipsius nostrae
civitatis eiusdemque politiae bene rectae et vestrae universitatis manifestum
scandalum et desolationis non modicum vergere videntur detrimentum, e
vestri medio radicitus evelli et exinaniri vosque desideratae et verae pacis 40
l) Vorlage: qua ; a verschrieben far o.

www.dacoromanica.ro
617

tranquillitate alterutrum amplecti et gratulari volentes vestrae universitatis


et cuiuslibet vestrum fidelitati firmo et praeciso regio praecipimus sub edicto
omnino carere 1) nolentes, quatenus a modo in antes et deinceps praemissis
bipertitis et abusivis consuetudinibus de vestri medio penitus et per *amnia
5 evulsis, abiectis et postpositis praemisso eligendi iudicem tempore adveniente
vos pariter et in unum more alias consueto convenientes iudicem unanimi
et concordi voluntate iuxta antiquam vestrae libertatis et praerogativae con-
suetudinem vestri in medio eligentes et instituentes in verae et sincerae
pacis mutua dilectione persistere adeo debeatis, ut per amplius talia et con -
10 similia contra quoscumque ex vobis ad nostrae nequaquam veniant aures
maiestatis. Alioquin quoslibet tales ex vobis in praemissis contrarium facientes
per fidelem nostrum dilectum magnificum Michaelem Salamonis de Nadasd
modernum et etiam in futurum constituendum Siculorum nostrorum comitem
talibus poenarum gravaminibus incompassibiliter utique puniri faciemus, quae
15 nedum eis verum etiam posteris ipsorum lugubre cedere poterint 2) in ex-
emplum. Secus ergo sicuti nostrae gravissimae indignationis poenam evitare
cupitis nequaquam facere ausuri in praemissis. Datum cis Renum in civitate
Spyrensi, dominica proxima post festum beati Jacobi apostoli, anno domini
M CCCC XIIII, regnorurn nostrorum Hungariae et cetera XXVIII, Roma-
20 norum vero quarto.
[Inter dem Siegel: Commissio propria domini regis.

1745.
Speier 1414 Juli 30. Konig Sigmund bestatigt fur den Bistritzer
Distrikt die Urkunde des Woiwoden Stibor von 1412 Nr. 1679,
25 betreffend die in Bodna far den Handelsverkehr mit der Moldau zu
entrichtenden Abgaben. Der Konig behalt sich die endgultige Fest-
setzung der Hohe dieser Abgaben vor und gestattet gleichzeitig alien
Kaufleuten die Ein- und .Ausfuhr von sammtlichen TV aren, insbe-
sondere von Eisen.
30 Orig. Perg. Stadtarchiv Bistritz. Siegel, rotes Wachs in Wachsschitssel, an
Pergamentstreifen angehangt. Adler im Siegelfelde. Umschrift in gothischer Mi-
nuskel.
Regest: Loher Archivalische Zeitschrift XII, 79. Berger Urkunden-Regesten 17.

Von der Kanzlei: Commissio propria do-


35 mini regis.
Nos Sigismundus dei gratin Romanorum rex salver augustus ac
Hungariae et cetera rex memoriae commendamus tenore praesentium signi-
ficantes quibus expedit universis, quod fideles nostri providi Andreas Rymer
index et Nicolaus Scherer iuratus civis necnon Johannes Clobis dicti similiter
40 2) So Vorlage.
I) Vorlage: poterit.

www.dacoromanica.ro
618

index de Nagdemeter in eorum ac universorum aliorum civium ludic= et


iuratorum seniorum totiusque communitatis civitatis et iirovinciae Bistricziensis
personis nostrae maiestatis venientes in conspectum exhibuerunt nobis quasdam
literas quondam magnifici Stiborii vaivodae partium nostrarum Transsilua-
narum patenter emanatas tenoris infra scripti, supplicantes nostrae culmini maie- 5
statis precibus subiectivis, quatenus easdem ratas, gratas et acceptas habendo
eisdemque nostrum regium consensum praebendo ipsos in libertatibus in
eisdem literis contentis conservare dignaremur gratiose. Quarum tenor sequitur
et est talis. (Folgt die Urkunde des Waiwoden Stibor von 1412 Nr. 1679.) Et
quia regiam decet excellentiam circa sibi subiectorum commoda a[ug]men- 10
tanda diligenter invigilare et praesertim eorum,') quos sibi et sacrae coronae
regiae non sine dispendiosis personartim casibus et gravibus expensarum
oneribtts conspexit et cernit tam indesinenter quam fideliter adhaesisse, igitur
supplicationibus praemissorum Andreae iudicis, Nicolai Scherer et Johannis
Clobis per ipsos nominibus quibus supra nostrae oblatis maiestati pie et 15
clementer exattditis praescriptas literas memorati quondam Stiborii vaivodae
non abrasas, non cancellatas nec in aliqua sui parte vitiatas sed omni
prorsus vitio destitutas quoad omnes earum continentias, clausulas et arti-
cubes ratas, gratas et acceptas habendo eisque nostrum regium consensum
benivolum praebendo tricesimam et tributum huiusmodi praecise et omnino 20
iuxta praemissam limitationem in iam dictis literis vaivodalibus contentam
et expressatam tamdiu, quousque in ipsum regnum nostrum Hungariae feliciter
redeuntes superinde maturius deliberare poterimus, exigi permittendum
duximus et extorquendum. Volentes insuper et per expressum decernentes,
ut omnes et quilibet mercatores tarn nostri quam serenissimi principis domini 25
Wladislai regis Poloniae fratris nostri carissimi quam etiam aliorum quo-
rumcumque durante inter nos et praefatum dominum regem Poloniae pacis
tranquillitate easdem partes iiostras Transsiluanas simul cum universis rebus
) et bonis ipsorum mercitnonialibus signanter ferro intrandi et exeundi tributis
seu tricesimis necnon ceteris solvendis expeditis liberam, securam et omni- 30
modani habeant facultatem harum nostrarum vigore et testimonio literarum.
Quocirca vobis fidelibus nostris magnifico Michaeli Salomonis comiti Sicu-
lorum nostrorum castellanisque seu vicecastellanis necnon tributariis et
tricesimatoribus in praedicto castro nostro Rodna constitutis et etiam futuris
comiti Siculorum nostrornm necnon castellanis seu vicecastellanis ac tricesi- 35
matoribus et tributariis ibidem in Rodna pro tempore constituendis firmo
regio praecipimus sub edicto mandantes seriose, quatenus a modo et in
antea praescripta tricesimarn et tributum nequaquam aliter quam iuxta prae-
missam limitationern in praedictis literis ante dicti quondam Stiborii vaivodae
contentam et expressatam exigentes et extorquentes praedictos mercatores 40
et alios quoslibet negotiatores simul cum praemissis eorum rebus merci-
monialibus necnon ferro et aliis cuiuscuinque generis et maneriei existant
tam in eundo quam in redeundo ut praemittitur sinatis et permitti faciatis
libere et pacifice pertransire, sects nequaquam facere ausuri in praemissis
1) Vorlage: hiis. 45

www.dacoromanica.ro
619

sicuti nostrorum mandatorum transgressores effici formidatis. Praesentes etiam


post earum lecturam semper reddi iubemus praesentanti. Datum cis Renum
in civitate Spirensi, feria secunda proxima post festum beati Jacobi apostoli,
anno domini millesimo CCCCin° quarto decimo, regnorum nostrorum anno
5 Hungariae et cetera vicesimo octavo, Romanorum vero quarto.
Von der Kanzlei: Commissio propria do-
mini regis.

1746.
Speier 1414 Juli 30. Konig Sigmund befiehlt Michael Salomonis,
10 dem Comes der &elder, und Genossen, die Gemeinden Mettersdorf
und Treppen gegenaber den Bedrohungen und Besitzstorungen seitens
der Adligen von Fatendorf und Genossen zu beschatzen.
Orig. Perg. Gemeindearchiv Mettersdorf Siegel, in rotes Wachs, papierbedeckt,
innen aufgedriickt, derselbe Stempel wie Nr. 1708. Eingeschaltet als 3. butert
15 von dem Konige Wladislaws I. 1443, Orig. ebendaselbst. Diese Urkunde ist ein-
geschaltet von dem Kolozsmonostorer Konvent 1446, Orig. ebendaselbst. Das Papier
des Siegels ist an day Pergament angendht. Der Text und die Kanzleibemerkungen
sind von gleicher Hand geschrieben. Der Schreiber 1st derselbe wie bei Nr. 1747.
Druck: Ertekeades a szcisz nemzet eredeterot 91.
20 Regest: Berger Urkunden-Regesten 18.

Von der Kanzlei: Propria commissio do-


mini regis.
Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hun-
gariae et cetera rex fidelibus nostris magnifico Alichaheli Salomonis de Nadasd
25 comiti Siculorum nostrorum et strenuo Ladislao vicevaivodae partium no-
strarum Transsiluanarum vel eorum vices gerentibus salutem et gratiam.
Venientes nostrae maiestatis in conspectum fideles nostri providi Andreas
Rymer iudex et Nicolaus Scherer iuratus civis nostrae civitatis Bistriciensis
necnon Johannes Clobis dicti similiter iudex de Nagdemeter 1) in personis
30 universorum populorum et hospitum totiusque communitatis possessionum
seu villarum Nagdemeter ') praedictae et Tripping 2) nobis exposuerunt gravi
sub querela, quod licet nobiles de Faata,') de Bachna et de Chege, vertente
alias inter eosdem nostros cives et hospites ab una, parte vero ab altera
praedictos nobiles occasione certaruni terrarum, silvarum et pratorum ad dictas
35 possessiones nostras Nagdemeter 1) et Tripping 4) pertinentium coram quondam
magnifico Stiborio praedictarum partium nostrarum vaivoda litis et quaestionis
materia, literalia eorum instrumenta factum praedictarum terrarum, silvarum
et pratorum tangentia octavo die festi onanium sanctorum anno domini M
CCCC duodecimo elapsi 5) coram nostra personali praesentia iuxta iudicia-
40 1) 1443 und 1446: Naghdemeter.
2) 1443 und 1446: Thriping.
8) 1443 und 1446: Fatha.
4) 1443 und 1446: Triping.
9 1412 November 8.

www.dacoromanica.ro
620

riam commissionem praefati quondam Stiborii vaivodae producere debuissent


tali addita conditione, quod si praefati nobiles huiusmodi literalia instru-
menta coram nostra personali praesentia termino in praefixo producere et
exhibere non curarent aut non possent, ex tune idem quondam Stiborius
vaivoda praedictis nobilibus facto super praemisso porpetuum silentium im- 5
ponendo praedictas terras, silvas et prata dictis nostris civibus et hospitibus
ad praedictas nostras possessiones Nagdemeter I) et Tripping 2) perpetue de-
buisset applicare, tamen praefati nobiles neque praedicta literalia instrumenta
ipsorum tune et deinceps coram nostra personali praesentia producere et
exhibere neque a minarum impositionibus et aliis iniuriarum et impedimen- 10
torum illationibus, quibus ipsos nostros elves et hospites continuo ratione
praescriptarum terrarum, silvarum et pratorum affecissent, cessare et super-
sedere curavissent et neque curarent de praesenti graves ipsis labores et
expensas indehite generantes in praeiudicium iurium ipsorum nostrorum
civium, immo verius nostrae maiestatis et damnum valde magnum. Et quia 15
nos huiusmodi comminationes et alia impedimentorum et gravaminum ge-
nera dittos nostros cives et hospites nequaquam pati neque praemissis terris,
silvis et pratis, ratione quarum iidem nostri cives et hospites nobis certos
redditus et census annuos persolvisse astruuntur, privari volumus, potissitne
cum ex continentiis praedictarum literarum vaivodalium praescripta literalia 20
instrumenta ut praefertur producere et exhibere per praedictos nobiles as-
sumpsisse comperimus, quae nondum tamen producere ut fertur curavissent,
igitur fidelitati vestrae et cuiuslibet vestrum firmiter praecipiendo mandamus
omnino secus habere nolentes, quatenus habitis praesentibus nullo alio nostro
mandato superinde exspectato praedictos nobiles ab huiusmodi comminatio- 25
nibus et aliis impedimentis per eos dictis nostris civibus et hospitibus in-
ferendis cum eorum damnis et gravaminibus compescentes et retrahentes
praedictos nostros cives et hospites in reali et corporali possessione et do-
minio praedictarum terrarum, silvarum et pratorum contra praedictos no-
biles adeo protegere, conservare et manntenere debeatis, ut fide et fidelitate 30
vestris succrescentibus praedictisque nostris mandatis debito effectui manci-
patis praedicti nostri cives et hospites nostrae super his nequaquam quern-
lari urgeantur maiestati, quodqne huiusmodi quaestionis materiam de cetero
per eosdem nostros cives et hospites ad nostram reduci nequaquam con-
tingat maiestatem. Aliud prout nostra gratia favorosa uti eiusdemque indig- 35
nationis poenam evitare gliscitis facere nequaquam ausuri in praemissis.
Praesentes etiam post earum lecturam supper reddi iubemus praesentanti.
Datum cis Renum in civitate Spirensi, feria secunda proxima post festum
beati Jacobi apostoli, anno domini M 0000 quarto decimo, regnorum no-
strorum anno Hungariae et cetera XXVIII, Romanorum vero quarto. 40
Unter dem Siegel: Propria commissio domini regis.
Auf der Ruckseite, von einer Hand des 15. Jahrhunderts: Pro magno
Dimetrio, Tripping contra nobiles de Fatha, Bachna et Czege.
') 1443 und 1446: Naghdemeter.
2) 1443 und 1446: Triping. 45

www.dacoromanica.ro
621

Auf der Rfickseite, von einer zweiten Hand des 15. Jahrhunderts: Pro-
tectionalis Sigismundi Romanorum regis data cis Renum civitate Spirensi,
anno M? CCCC? XIIII?
lnstrumenta literalia non exhibuerunt prout assump-
5 serant quia defecerunt scrutantes scrutinio.
Puncta notanda Immo verius nostrae maiestatis in praeiudicium et
Ndamnum valde magnum et iurium nostrorum') uncle
per regem est indicandum.
Nobiles compescentes, Saxones vero in reali et cor-
10 porali possessione defendendo et manutenendo de
mandato.
Est transsumpta sub sigillo regis Wladislai. Copia huius literae ha-
betur in papiro cuin tali signo 0 0.
Sigismundi ad compescendos molestatores et iniuriatores et in do-
15 minio defendi Michaeli 2) de Nadasd. Datum cis Renum in Spirensi civitate.
Litera videlicet.

1747.
Speier 1414 Juli 30. Konig Sigmund befiehlt Michael Salomonis,
dem Comes der Szekler, und Genossen, die Gemeinde Jaad gegeniiber
20 den Bedrohungen und Besitzstorungen seitens Nikolaus Appas und
Johanns von Beth len zu beschiitzen.
Orig. Perg. Gemeindearchio Mettersdorf. Siegel, in rotes Wachs innen auf-
gedrikkt, derselbe Stempel wie Nr. 1708. Abschrift des 17. Jahrhunderts, Pap.
Bibliothek des evangel. Gymnasiums Augsb. Bek. Bistritz. Der Text und die Kanzlei-
25 bemerkungen der vorliegenden Urkunde rind von gleicher Hand geschrieben. Der
Schreiber ist derselbe wie bei Nr. 1746.
Druck: Fejer Codex 1, 8, 551.
Regest: Szabo Szek. okleveltar I, 108. Berger Urkunden-Regesten 17.

Von der Kanzlei: Propria commissio do-


30 mini regis.
Sigismundus dei gratia. Romanorum rex semper augustus ac Hun-
gariae et cetera rex fidelibus nostris magnifico Michaheli Salomonis de Na-
dasd comiti Siculorum nostrorum et strenuo Ladislao vicevaivodae partium
nostrarum Transsiluanarum vel eorum vices gerentibus salutem et gratiam.
35 Venientes nostrae maiestatis in conspectum fideles nostri providi Andreas
Rymer index et Nicolaus Scherer iuratus civis nostrae civitatis Bistriciensis
necnon Johannes Clobis dicti similiter index de Nagdemeter in personis
universorum et singulorum populorum et hospitum nostrorum in possessione
nostra Jaad vocata commorantium ad praedictam civitatem nostram Bi-
40 1) Vorlage: nostrarum.
3) Vorlage: Mich.

www.dacoromanica.ro
622

striciensem et provinciam eiusdem pertinentium nobis exposuerunt plurimum


conquerentes, quomodo nonnulli forent nobiles eorum scilicet vicini et com-
metanei et praesertim Nicolaus filius Appa et Johannes de Beth len ac of-
ficiates et populi eorundem, qui ipsos nostros populos et hospites de Jaad
diversis minarum comminationibus at aliis iniuriarum et vexationum illati- 5
onibus et damnis multipliciter et indesinenter perturbando et aggravando
eosdem certis terris arabilibus necnon silvis, pratis et aquis et signanter fluvio
a parte castd nostri Rodna nuncupati decurrenti et alio flumine Bistriczia
vocato, quibus semper et ab antiquo usi et gavisi fuissent at quae intra
veras metas et cursus metales dictae possessionis Jaad haberentur situatae, 10
uti frui et gaudere non permitterent plerumque ipsos de facie praedictarum
terrarum, silvarum, pratorum et fluviorum repellendo at repelli faciendo
eorum potentia mediante in praedictorum nostrorum populorum et hospitum,
immo verius nostrae maiestatis praeiudicium at damnum satis magnum.
Verum quia praemissa non minus quam si nobis forent irrogata reputantes 15
dictos nostros populos et hospites ab huiusmodi comminationibus at aliis
vexationibus et gravaminibus omnino illaesos praeservari dictisque terris,
silvis, pratis, fluviis ceterisque utilitatibus praedictae villae nostrae Jaad
nostram nequaquam privari volumus maiestatem, fidelitati igitur vestrae fir-
miter praecipiendo mandamus omnino volentes, quatenus visis praesentibus 20
et intellectis nullo ulteriori nostro mandato superinde exspectato ex parte
praefatorum Nicolai Appa et Johannis necnon aliorum, quos iidem sibi
culpabiles fore asseruerint, eisdem nostris populis et hospitibus plenam at
omnimodam inris et iustitiae satisfactionem impendentes at exhibentes ipsos
nostros populos et hospites in pleno et pacifico dominio ac reali possessione 25
praedictarum terrarum, silvarum, pratorum, fluviorum at quarumlibet aliarum
utilitatum ad dictam possessionem Jaad pertinentium adeo protegere, con-
servare at indemniter manutenere debeatis, ut huiusmodi nostrae maiestatis
mandata per vestram fidelitatem ad nutum, quod in hac parte sequi optamus,
videantur debito effectui mancipari. Aliud facere non ausari favoris nostrae 30
gratiae sub obtentu. Praesentes etiam post earum lecturam semper reddi
itibemus praesentanti. Datum cis Renum in civitate Spirensi, feria secunda
proxima post festum beati Jacobi apostoli, anno domini M° CCCC° quarto
decimo, regnorum nostrorum anno Hungariae et cetera XXVIII°, Romanorum
vero quarto. 35
Unter dem Siegel: Propria cornmissio domini regis.
Auf der Rilekseite, von einer Hand des 15. Jahrhunderts : Pro illis
de Jayd contra Nicolaum Appa filium et Johannem de Betlehem.

1748.
Speier 1414 Juli 30. Konig Sigmund beauftragt Michael, den Comes 40
der Szekler, und Genossen mit der Untersuchung der Streitsache
zwischen der Gemeinde Baierdorf einerseits und Thomas Farkas von

www.dacoromanica.ro
623

Ungersdorf andererseits, beziehungsweise mit der Einfuhrung der


Gemeinde Baierdorf in den ihr zukommenden Besitz eines Landstrichs.
Orig. Perg. Bibliothek des evangel. Gymnasiums Augsb. Bek. Bistritz. Siegel,
rund, war in rotes Wachs innen aufgedrackt.
5 Regent: Berger Urkunden-Regesten 18.

Von der Kanzlei: Propria commissio do-


mini regis.
Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hun-
gariae et cetera rex fidelibus nostris magnifico Michaheli filio Salomonis de
to Nadasd Siculorum nostrorum comiti et 1) Ladislao de Nadab partium nostrarum
Transsiluanarum vicevaivodae salutem et gratiam. Venientes nostrae sere-
nitatis in conspectum fideles nostri providi viri Andreas Rymer iudex et
Nicolaus Scherer iuratus civis nostrae civitatis Bisterciensis necnon Johannes
Clobis dicti iudex de Nagdemeter in personis universorum populorum et
15 hospitum nostrorum in possessione nostra in vulgo Hungarico Nemptyjheu-
tonico vero Beyerdorff vocata commorantium exbibuerunt nobis quasdam
duas literas unam 1) quondam magnificorum Nicolai filii Pethew olim similiter
comitis Siculorum nostrorum et aliam quondam Stiborii dictarum partium
nostrarum Transsiluanarum vaivodae. Quarum prima videlicet praefati quon-
20 dam Nicolai comitis Siculorum ad literatorium mandatum quondam incliti
prinOipis domini Lodowici regis Hungariae soceri nostri carissimi eidem
rescripta declarabat inter cetera, quod quia ipse quondam Nicolaus comes
Siculorum a nobilibus et ignobilibus et specialiter ab officiali et iobagionibus
quondam magistri Franke, Nicolai et Symonis filiorum quondam Konya°
25 bani diligenter inquirendo quandam particulam terrae, quam meatus seu
cursus fluvii Bistriczia nuncupati, tempore suae inundationis de antiquo suo
cursu territorium seu metas dictae possessionis Nempty mote violenti ingre-
diendo, ab eadem possessione Nempty versus possessiones dictorum filiorum
quondam Konyae 2) bani Orozfalu et 'Zereth nuncupatas separasset seu exci-
30 disset, semper et ab antiquo ad praedictam possessionem nostram Nempty
pertinuisse ususque et fructus eiusdem particulae terrae per homilies de
dicta Nempty perceptos exstitisse dempto uno anno, in quo tune lis et
quaestionis materia ratione huiusmodi terrae mota exstitisset, comperisset
manifeste, ideo eandem particulam terrae dictis populis nostris de Nempty
35 nullo contradicente restatuisset. Alia autem videlicet praefati quondam Stiborii
vaivodae sub emus sigillo maiori patenter suborta nos inter cetera eatenus
informabat, quod praefatis populis et hospitibus nostris de Beyerdortf alias
de Nempty ab una, parte vero ex altera Thoma Farkas de Monyoros de prae-
dicta particula terrae litigiosa in praesentia ipsius quondam Stiborii vaivodae
40 contendentibus eisdenique populis et hospitibus nostris certa literalia eorum
instrumenta factum praemissae terrae litigiosae tangentia coram eodem
quondam Stiborio vaivoda exhibentibus, quia praefatus Thomas Farkas nulla
1) Ober der Zeile nachgetragen.
') Hierauf: et.

www.dacoromanica.ro
624

literalia instrumenta facto' in praernisso confecta per ipsum in certo terrain()


exhibere assumpta termino in eodem exhibere potuisset, ideo praefatus
Stiborius vaivoda habita superinde matura deliberatione praescriptam terram
litigiosam nostra in hac parte sibi concessa et sua iudiciaria auctoritatibus
dictis populis et hospitibus nostris contradictione qualibet non obstante 5
commisisset possidendam et tenendam. Quibus quidem literis exhibitis maiestati
nostrae exposuerunt anxiosa cum querela, quomodo praefatus Thomas Farkas
nuper tune nobis extra ipsum regnum nostrum Hungariae constitutis prae-
dictam terram ipsorum modo quo supra ipsis restitntam et adiudicatam
absque mini lege immo mann violenta et potentiaria vice versa pro se. 10
occupasset ipsos de eadem eiiciendo in ipsorum immo potius nostrae maie-
statis praeindicium et damnum valde magnum. De quibus satis turbati
vehementer cogimur admirari praemissa non ipsis nostris populis et hospi-
tibus sed nostrae maiestatis in contemptum perpetrata fore reputantes. Et
quia nos huiusmodi actus potentiarios nedum contra culmen nostrum regium 15
verum etiam quoscumque alios regnicolarum nostrorurn per quoscumque
commissos iuxta formam decreti nostri generalis per nos una cum praelatis
et baronibus nostris superinde stabiliti nequaquam simpliciter volumus per-
transire, ideo fidelitati vestrae firmiter praecipiendo mandamus, quatenus
mox visis harum continentiis praesente testimonio capituli ecclesiae Trans- 20
siluanae, quod per ipsum capitulum ad id serie praesentinm transmitti iubemus,
si per diligens scrutinium praedictos nostros populos et hospites de dorinio
praedictae terrae infra tempus absentiae nostrae maiestatis praedictum ut
praemittitur potentialiter et sine lege exclusos fore comperieritis, ex tune
confestim excluso de eadem terra praefato Thoma Farkas eandern rursus 25
et iterum memoratis populis et hospitibus nostris de Nempty alias de Beyer-
dorff restituentes et reappropriantes ') ex parte praefati Thomae Farkas dictis
nostris populis et hospitibus super praemissis actibus potentiariis ac damnis
et expensis exinde secutis plenam et omnimodam ac indilatam satisfactionem
adeo impendere et exhibere debeatis, ut in his fidelitas vestra nostrae maie- 30
statis mandata videatur plenarie adimplesse. Volumus etenim ut, ubi prae-
fatus Thomas Farkas praemissam terram sic ut praefertur per ipsum occupatam
resignare nollet, ex tune eundem ad eiusdem terrae resignationem per iurium
suorum possessionariorum occupationem nostrae maiestati occupandorum et
tam diu donee aliud a nobis habueritis in mandatis conservandorum artius 35
compellentes praedictos nostros populos et hospites in dominio huiusmodi
terrae auctoritate nostra regia praesentibus in hac parte vobis attributa
mediante contra praefatum Thomam Farkas et quoslibet alios protegere, con-
servare et indemniter manutenere debeatis. Seriem autem praemissorum et
quemadmodum huiusmodi nostra mandata curabitis debito effectui mancipare 40
in literis memorati capituli nostrae fideliter rescribi demandamus maiestati.
Praesentibus perlectis exhibenti semper restitutis. Datum cis Renum in
civitate Spirensi, feria secunda proxima post festum beati Jacobi apostoli,
1) re fiber der Zeile nachgetragen.
') Uber der Zeile nachgetragen. 45

www.dacoromanica.ro
625

anno domini M° CCCC° quarto decimo, regnorum nostrorum anno Hungariae


et cetera XXVIII° Romanorum vero quarto.
Linter dem Siegel: Propria commissio domini regis.
Auf der Riickseite, von einer Hand des 15. Jahrhunderts : Pro Bayer-
5 dorf contra Thomam Farckasch.

1749.
Speier 1414 Juli 31. Konig Sigmund besteitigt far den Bistritzer
Distrikt die Urkunde des Woiwoden Stibor von 1412 Nr. 1683,
betreffend die Bewirtung der Unterbeamten des Comes der Szekler,
10 ihre Gebahren bei Pfeindungen and die Gegenstande der Pfeindungen.
Orig. Perg. Stadtarchiv Bistritz. Siegel, rund, Durchmesser 4.7 Centimeter,
rotes Wachs in Wachssclassel, an Pergamentstreifen angehdngt. Adler im Siegel-
felde. Umschrift in gothischer Minuskel.
Regest: Later Archivalische Zeitochrift XII, 79. Berger Urkunden-Regesten 18.

15 Von der Kanzlei : Commissio propria do-


mini regis.
Nos Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac
Hungariae et cetera rex memoriae commendamus tenore praesentium sig-
nificantes quibus expedit universis, quod fideles nostri providi Andreas Rymer
20 index et Nicolaus Scherer iuratus civis necnon Johannes Clobis dicti similiter
index de Nagdemeter in eorurn ac universorum aliorum civium iudicum et
iuratorum seniorum totiusque cornmunitatis civitatis et provinciae Bistriciensis
personis nostrae maiestatis venientes in conspectum exhibuerunt nobis quas-
darn literas quondam magnifici Stiborii vaivodae partiton nostrarum Trans-
25 siluanarum patenter emanatas tenoris infra scripti, supplicantes nostrae cul-
mini maiestatis precibus subiectivis, quatenus easdem ratas, gratas et acceptas
habendo eisdemque nostrum regium consensum praebendo ipsos in liberta-
tibus in eisdem literis contentis conservare dignaremur gratiose. Quarum tenor
sequitur et est talis. (Folgt die Urkunde des Woiwoden Stibor von 1412 Nr. 1683.)
30 Undo nos prout regiam decet excellentiam commodo et utilitati nostrorum
Helium subditorum invigilare cupientes ptaescriptorum Andreae iudicis et
Nicolai Scherer necnon Johannis Clobis supplicationibus praemissis per ipsos
nominibus ut supra nostrae porrectis maiestati regia benignitate exauditis
et clementer admissis praedictas literas ntemorati quondam Stiborii vaivodae
35 non abrasas, non cancellatas nec in aliqua sui parte vitiatas sed omni pror-
sus vitio et suspicione carentes praesentibusque verbotenus insertas quoad
omnes earnm continentias, clausulas et articulos ratas, gratas et acceptas
habendo eisdem et singulis contentis earundem nostrum regium consensum
praebuimus benivolum et assensum immo praebemus praesentium per vigorern ')
40 decernentes per expressum, ut a modo praedicti indices, cives et inrati seniores
1) Vorlage: vigore.
Urkundenbuch IIL 40

www.dacoromanica.ro
626

totaque communitas universis libertatibus, gratiis et consuetudinibus lauda-


bilibus in eisdem literis vaivodalibus ') ut praemittitur expressatis plene et
integre uti frui et gaudere valeant atque possint. Quocirca vobis fidelibus
nostris officialibus tam Hungaricalibus quam aliis quibuscumque in medio
dictorum iudicum, civium seniorum et communitatis pro nunc constitutis et 5
in futurum constituendis vestrasque vices gerentibus firmis regiis mandamus
sub praeceptis secus habere nolentes, quatenus a modo in posterum tem-
poribus successive semper affuturis praemissis eorum libertatibus et gratiarum
praerogativis illibate et immobiliter observatis praedictos indices, cives seniores
et communitatem contra formam huiusrnodi libertatum et gratiarum ipsorum 10
praerogativarum in nullo penitus audeatis perturbare ant eis quomodolibet
contraire, aliud sicuti nostrae indignationis poenam evitare cupitis in prae-
missis non facturi. Praesentes etiam, quibus propter viarum longituclinem
et uberiorem conservationem sigillum nostrum quo veluti rex Hungariae
utimur appensum est, post earum lecturam semper in exhibentis manibus 15
volumus remanere. Datum cis Renum in civitate Spyrensi, feria tertia proxima
post festum beati Jacobi apostoli, anno domini M° CCCC° quarto decimo, reg-
norum nostrorum anno Hungariae et cetera XXVIII, Romanorum vero quarto.
Von der Kanzlei: Commissio propria do-
mini regis. 20

1750.
Speier 1414 Juli 31. Ifonig Sigmund befreit den Bistritzer Distrikt
von der Steuerpflicht fair west liegende Sessionen and Landereien.
Orig. Perg. Gemeinclearchio Mettersdorf. Siegel, rotes Wachs in Wachsschilssel,
an Pergamentstreifen angehlingt, derselbe Stempel tole Nr. 1708. 25
Regest: Berger Urkunden-Regesten 18.

Von der Kanzlei: Commissio propria do-


mini regis.
Nos Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac
Hungariae et cetera rex memoriae commendamus per praesentes, quod quia 30
regiam decet excellentiam circa subiectorum commoda augmentancla diligenter
invigilare et praesertim eorum,2) quos sibi et sacrae coronae regiae non sine
dispendiosis personarum casibus et gravibus expensarum oneribus con-
spexerit 8) tam indesinenter quam fideliter adhaesisse, ideo nos consideratis 4)
praeclaris fidelitatibus et sinceris complacentiis per fideles nostros dilectos 35
providos iudices, iuratos cives et seniores necnon hospites incolas totamque
communitatem civitatis, sedis et districtus seu provinciae Bistriciensis
earundemque 6) pertinentiarum partiurn nostrarum Transsiluanarum nostrae
culmini maiestatis fideliter et constanter temporibus opportunis exhibitis,
4) Vorlage: wayuodabilibus. 40
3) Vorlage: hiis.
3) Vorlage: conspex[uo]rint.
4) Fehlt in der Vorlage.
6) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
627

potissirne supplicationibus per providos Andream Rymer iudicem ac Nicolaum


Scherer iuratum civem civitatis Bistriciensis et Johannem Clobis cognomi-
natos iudicem de Nagdemeter in eorum et iudicum, iuratorum civium et
senior= ac communitatis civitatis, sedis, districtus et provinciae Bistriciensis
5 praedictorum 1) pertinentiarumque ipsorum 1) personis nostrae maiestati, prae-
missas eorum fidelitates et laudis praeconio attollenda obsequia in nostri
memoriam revocando, humiliter subiectiveque oblatis benigne inclinati volentes
ad praesens, prout in posteruni largius intendimus, nostram benivolentiam
eis munifice demonstrando commodo eorum et utilitati regia liberalitate
10 providere, dis[cerni]mus, [statu]imus et praesentibus inviolabiliter observandum
statuendo stabilimus, ut exactores collectarum, proventuum et verorum
censuum nostrorum regalium nobis et fisco nostro regio tamquam regi
Hungariae e medi[o earundem partium] 2) provenire solitorum et debentium
pro tempore constituti sessiones desertas et habitatoribus destitutas necnon
15 terras arabiles sett iugera terrarum inculta seu sterilia, quae pro tempore
ab hominibus in eorum medi[o noln in[habita]rentur nec colerentur, ratione
et praetextu collectarum, censuum et proventuum nostrorum regalium prae-
dictorum dicare ant ab eisdem sessionibus desertis et terris sterilibus et
incultis huiusmodi collectas, proventus et census nostros regales exigere
20 nequaquam debeant neque praesumant modo aliquali, sed ipsas et eadem
iuter alias sessiones habitatoribus fulcitas ac terras arabiles cultas ratione
et praetextu huiusmodi collectarum, proventuum et censuum nostrorum
regalium dicari solitas nullatenus connumerando abs. qualibet praedictorum
collectarum, proventuum et censuum nostrorum exactione simpliciter per-
25 transire et relinquere teneantur 8) harum nostrarum vigore et testimonio
literarum mediante. Quocirca vobis fidelibus nostril universis et singulis
exactoribus verarum collectarum aut censuum seu proventuum de medio
praedictorum iudicum, iuratorum civium et seniorum necnon hospitum in-
colarum et communitatis civitatis, sedis et districtus seu provinciae Bistri-
30 ciensis pertinentiarumque eorundem nobis ut praemittitur provenire solitorum
et debentium pro tempore constitutis firmo regio sub edicto districte prae-
cipimus et nequaquam secus habere volentes mandamus, quatenus a modo
et in antea temporibus semper affuturis supra nominatas sessiones terras
arabiles, quae desertae, inhabitabiles, incultae et steriles aunt et in futurum
35 essent vel fuerint, tempore dicationis supra scriptorum collectarum seu
proventuum et censuum nostrorum regalium praedictis sessionibus habita-
toribus fulcitis et terris arabilibus cultis connumerare seu computare aut
ab eisdem seu praetextu huiusmodi sessionum desertarum ac terrarum
sterilium et incultarum huiuscemodi collectas et proventus seu census nostros
40 regales aliquatenus petere sea exigere aut exigi facere nequaquam prae-
sumatis nec, prout nostrae gravissimae indignationis poenam evitare cupitis,
sitis ausi modo aliquali. Praesentes etiam, quibus propter viarum 4) longi-
1) So Vorlage.
2) Loch. p mit Abkiirzungszeichen fitr ar ist zu erkennen am Runde des Loches.
45 3) Vorlage: tenantur.
) Vorlage: vrar.
40*

www.dacoromanica.ro
628

tndinem et uberiorem conservationem sigillum nostrum, quo veluti rex


Hungariae utimur, appensum est, post earum lecturam semper in exhibentis
manibus volumus remanere. Datum cis Renum in civitate Spyrensi, feria
tertia proxima post festum beati Jacobi apostoli, anno domini M CCCC quarto
decimo, regnorum nostrorum anno Hungariae et cetera XXVIII, Romanorum .5
vero quarto.
Von der Sanzlei : Commissio propria do-
mini regis.
.Auf der Riickseite, von einer Hand des 15. Jahrhunderts : Pro non
solvendo censu regio de terris et locis desertis districtus. 10

Auf der Rfickseite, von neuzeitlicher Hand: 3egen &rota, NO !eine


Eontribution fort bafitt gegeben tuerben.

1751.
Bologna 1414 August 23. Urkunde des Papstes Johann XXIII.,
in welcher die Urkunde des Papstes Bonifaz VIII. von 1302, sieh 15

hier den Zusatz zu Nr. 1 7 51, betreffend das Interdikt wegen Geld-
schulden beziehungsweise wegen Manz- oder Geldbetragen, eingeschaltet
ist. Johann XXIII. verfagt zu Gunsten der Klein- und Markt-
schelker Gemeinden die Bekanntmachung und Befolgung des in der
eingeschalteten Urkunde enthaltenen Verbotes. 20

Orig. Perg. Bruchstilck, Brukenthal'sches Museum Hermannstadt. Bulle sammt


Schnur abgeschnitten. Die fehlenden Textbestandteile entsprechen dem abge-
schnittenen oberen und unteren Teile und der abgeschnittenen rechten Seite des Per-
gamentes. Die Einreihung der vorliegenden Papsturkunde zum 23. August 1414 be-
ziehungsweise die Bezeichnung dieser Urkunde ale Urkunde des Papstes Johann XXIII. 25
stiltzt sick auf ihren Inhalt und auf ihren Datierungsort. Bezilglich des Inhalts
ist die Urkunde des Konigs Sigmund vom 6. Februar 1414 Nr. 1730 zu vergleichen.
Die Schelker Gemeinden ditrflen in Betreff der ungerechten Interdiktsverhiingung
nicht nur beim Konige sondern auch beim Papste klagbar geworden sein und somit
auch vom Papste an einem dem 6. Februar 1414 naheliegenden Zeitpunkte einen 30
Schutzbrief erlangt haben. Hinsichtlich des Datierungsortes Bologna kommt in
Betracht, class fxlr das Jahr 1414 eine Beurkundung in Bologna durch den Papst
Johann XXIII. an Terminen, wciche dem Tagesdatum der vorliegenden Urkunde,
X. Kalendas Septembris, nuke liegen, mehrfach bezeugt ist; vergleiche die Urkunde
vom 11. Juni 1414 sowie die Datierungen corn 15. Juli 1414 und 19. August 1414, 35
Raynald Annal. XVII, 438 und 436, ferner die Urkunde corn 15. Juli 1414, Theiner
Mon. Hung. II, 194. Die im Anschluss an die vorliegende Urkunde ale Zusatz
vertiffentlichte Urkunde bildet einen Nachtrag.

] (Folgen die erhaltenen Textbestandteile der Urkunde


des Papstes Bonifaz VIII. von 1302, sieh hier den Zusatz zu Nr. 1751.) 40
Cum autem sicut ex relatione dilectorum filiorum universorum babitatorum
et communitatum de Scelk minori et Scelk ma[iori ]um
venerabilis frater noster . .1) episcopus Transiluanus ac nonnulli indices tam
1) Stephan.

www.dacoromanica.ro
629

delegati quam ordinarii villas et communitates huiusmodi pro pecuniariis


debitis quandoque etiam [
]as ante dictae frequenter supponant ecclesiastico
interdicto. Nos volentes eis in praemissis de opportuno remedio providere,
5 discretioni vestrae per apostolica scripta mandamus, quatenus 1) [
] praedictam
constitutionem in villis et communitatibus praedictis, ubi et quando expe-
dire videritis, auctoritate nostra solenniter publicantes faciatis ipsam firmiter
observari. Con[ comp]escendo. Non obstante, si aliquibus comma-
10 niter vel divisim a sede praedicta indultum existat, quod interdici, suspendi
vel excommunicari non possint per literas apostolicas non facientes [
] huius-
modi mentionem. Datum Bononiae, X Kalendas Septembris, pontificatus nostri
anno qui n to.
15 Auf der Riickseite : Regestrata.2)

Zusatz za Nr. 1751.


Anagni 1302 Mai 31. Papst Bonifaz VIII. erleisst bezitglich der Verhdngung des
Interdiktes itber Provinzen, Stddte und dergleichen ein Verbot, betreffend das Interdikt
wegen Geldschulden beziehungsweise wegen Miinz- oder Geldbetretgen.
20 Eingeschallet von dem Papste Johann XXIII. 1414, Orig. Brukenthal'sches
Museum Hermannstadt. Ein Bruchstitck der vorliegenden Urkunde ist auf-
genommen worden unter die Extravagantes communes des Corpus iuris canonici
und zwar als zweites Kapitel des zehnten Titels isa funften Buch der genannten
Extravagantes. Die Litcicen des Textes rind ergeinzt nach Friedberg Corpus iuris
25 canonici, Teil II, Leipzig 1881, Spalte 1310.
Druck: Raynald Annal. XIV, 569. Theiner Dom. temporal. I, 385.
Regent: Potthast Regesta Nr. 25212.
[Bo n ifacius 3) episcopus 3)
Ad 9 per]petuam4) rei m[emoriam. Provide attendentes, quod ut frequentius quamvis
30 non sine causa sine culpa tamen multorum interdicti sententiae proferuntur, quodque
stint nonnulli indices nimis prompti ad proforendas easdem etiam in negotii]s sive
causis, quae interdum plus cupiditatis quam ex caritatis radice perspicuis iudiciis procedere
arguuntur, quodque tempore interdicti divina organs, suspenduntur et laudes, nec ecclesi-
a[stica sacramenta ministrantur ut solent, tolluntur mort]uis seu minuuntur suffragia prae-
35 sertim per oblationem frequentem hostiae salutaris, adolescentes et parvuli participant
rarius sacramenta, minus 9 infiammantur et solidantur in [fide, fidelium tepescit devotio,
haereses pullulant, et multi]plicantnr pericula animarum, praesentis constitutionis prolii-
bemus 9 edicto, ut nulla provincia, civitas vel castrum, villa, locus, territorium vel districtus
auctoritate [ordinaria vel delegata supponatur ecclesiastico interdicto] pro pecuniario debito
40 vel pro cuiuscumque monetae vel pecuniae quantitate quacumque occasione vel causa seu
quovis quaesito colore pro eo maxima, quod eorum domini rectores sea offi[ciales quo-
cumque nomine censeantur aut incolae seu habi]tatores ant singulares personae ipsorum
1) Vorlage: quatinus.
2) Vorlage: Bruchstiick von R, mit den eingeschriebenen Buchstaben s, s.
45 8) So Theiner a. a. 0.
) Pergament mit Text abgeschnitten.
6) Vorlage: minis.
6) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
630

statutis vol statuendis, ordinatis vel ordinandis terminis huiusmodi debitum seu quantitatem
non solverunt hactenus vel in antea non per[solvent. Nos enim ex nunc decernimus irritum
et inane,] si secus hactenus attentatuin exstitit vel in posterum contigerit attentari illud-
que revocamus omnino. Non obstantibus quibuscmnque contractibus, obligationibus, pactis,
con[ventionibus, compositionibus, submissioni]bus, fideiussionibus, concessionibus, processibus 5
et sententiis super hoc habitis et habendis iuramentorum, poenarum spiritualiutn vol tern -'
poralium seu mulctarum adiectione vel qua[cumque alia firmitate vallatis, nisi talis sup-
positio interdic]ti hactenus foret facta vel in antea fieret de apostolicae sedis licentia
speciali et expressa per ipsius sedis patentes literas ap[parente.] Nulli ergo omnino ho-
minum liceat [ nostrae 1) constitutionis 1) et 9 revo]cationis 2) infringere vel ei ausu 10
temerario contraire. Si quis autem hoc attentare praesumpserit indignationein omnipotentis
dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum [ Datum 9 Anagniae,9 11.9 Kalendas1)]
Junii, pontificates nostri anno octavo.

1752.
Koblenz 1414 August 29. Konig Sigmund beauftragt den Graner 15

_Erzbischof Johann, den Vikar des Konigs, mit der Wiedereinsetzung


Anthonius', des Sohnes Michael Sandors von Kronstadt, und Genossen
in den Besitz von Zernescht, Tohan, Neudorf und Hopsifen, und mit
der Schadloshaltung des genannten Anthonius und Genossen gegenuber
dem Comes der Szekler Michael. 20

Orig. Pap. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, rund, in rotes Wachs, papierbedeckt,


innen aufgedrucict. Adler im Siegelfelde.

Von der Kanzlei: Commissio propria do-


mini regis.
Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hun- 25
gariae et cetera rex fideli nostro devoto dilecto reverendissimo in Christ()
patri domino Johanni archiepiscopo Strigoniensi, aulae nostrae Romanae
summo cancellario et vicario generali in eodem regno nostro Hungariae per
nos constituto salutem et gratiam. Reverendissime pater, fidelis nobis devote
et sincere dilecte. Auditis et perceptis querimoniis 8) per fidelem nostrum 30
providum Anthonium filium Michaelis dicti Sandor de Brassouia sua necnon
domini Thomae plebani de eadem ac filiorum fratrum eiusdern domini
Thomae plebani, Nicolai nepotis quondam Nicolai de Fekethehalm et Nicolai 4)
filii sui in personis nobis voce gemebunda contra fidelem nostrum dilectum
magnificum Michaelern Salomonis de Nadasd comitem Siculorum nostrorum 35
porrectis et in nostrae audientiam maiestatis deductis scripsimus eidem
Michaeli comiti Siculorum nostrorum vigore aliarum literarum nostrarum
super factis et causis in eisdem expressatis, prout in eisdem literis nostris
cum praesentibus paternitati 5) vestrae 5) reverendissimae 5) exhibendis lucu-
1) So 3'heiner a. a. 0. 40
2) Pergament mit dem Anfange der Textzeile abgeschnitten.
8) Vorlage: queremoniis.
4) So Vorlage. Richtig wahrscheinlich: Petri. Vergleiche die Nrr.1733. 1741.
6) Vorlage: p. v. r.

www.dacoromanica.ro
631

tenter videbitis contineri. Quocirca eandem vestram 1) paternitatem 1) reve-


rendissimam 1) ex firmata nostrae maiestatis intentione attente requirimus
firmiter committentes, quatenus si et in quantum per praefatum comitem
Siculorum nostrorum ea, quao vigore praedictarum aliarum literarum
5 nostrarum eidem rnandavimus, iuxta earundem contenta ex literis fidelium
nostrorum capituli ecelesiae Transsiluanae et egregii Ladislai vicevaivodae
partium nostrarum Transsiluanarum superinde vestrae 2) reverendissimae 2)
paternitati 2) exhibendis minime debito effectui rnancipata fore agnoveritis,
ex tunc possessiones Zarna, Tuhan, Wyfalu et Kom los nuncupatas, per ipsum
10 comitem occupatas simul cum omnibus earum utilitatibus et pertinentiis
iuxta contenta ipsarum aliarum literarum nostrarum ipsi Anthonio et prae-
dictis aliis restituendo eosdemque in eisdem contra praefatum Michaelem
comitem Siculorum nostrorum et quoslibet alios illegitimos impetitores pro-
tegendo et manutenendo super damnis et quibusdam pecuniarum summis
15 in eisdem aliis literis nostris luculenter declaratis eidem Anthonio et prae-
dictis aliis tam meram et sufficientem satisfactionem favore, odio et amore
quibuslibet postergatis impendere et exhibere debeatis, ut iidem querulantes
amplius laboribus et expensis fatigati nostrae maiestatis aures in antea
nullatenus cogantur propulsare, quodque huiusmodi quaestionis materiam
20 ad nos reduci non contingat modo aliquali. Datum Confluenciae cis Rennin,
in festo decollationis beati Johannis baptistae, anno domini millesimo quadrin-
gentesimo quarto decimo, regnorum nostrorum anno Hungariae et cetera
XXVIII, Romanorurn vero quarto.
Unter dem. Siegel: Commissio propria domini regis.

25 1753.
1414 Oktober 10. Konig Sigmund bekrtiftigt fur die Stadt Klausen-
burg die Urkunde des Vizewoiwoden Ladislaus von 1413 Nr. 1723 mit
der Urkunde des Konigs Sigmund von 1412 Nr. 1694, betreffend die
Begehung der Hattertgrenzen der Stadt Klausenburg einerseits und der
30 Besitzung Fejerd andererseits, ferner die Urkunde des Kolozsmonostorer
Konventes von 1413 Nr. 1728 mit der Urkunde des Konigs Sigmund
von 1412 Nr. 1694, betreffend die Begehung der Hattertgrenzen der
Stadt Klausenburg einerseits und der Besitzung Fejerd andererseits.
Orig. Perg. Stadtarchiv Klausenburg. Siegel, schadhaft, an rot-griiner Seiden-
35 sehnur angehiingt, derselbe Stempel wie Arr. 1531 A.

Von der Kanzlei: Relatio domini Johannis


archiepiscopi Strigoniensis et vicarii ge-
neralis regiae maiestatis in regno Hun-
gariae constituti.
40 1) Vorlage: v. p. r.
') Vorlage: v. r. p.

www.dacoromanica.ro
632

Sigismundus 1) dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hun-


gariae, Dalmaciae, Croaciae, Rama°, Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae
Bulgariaeque rex, marchio Brandemburgensis necnon Bohemiae et Lucem-
burgensis heres omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam Muds
praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Circumspecta 5
regiae providentia dignitatis commoditatibus subditorum invigilans ad ea,
quae ipsorum sicuti fidei et devotionis incrementa promovent sic non minus
numerositatem augmentant, libenter intendit et in his eorum petitionibus
inclinare benigne consuevit. Proinde ad universorum notitiam harum serie
volumus pervenire, quod fideles nostri providi viri Laurencius Schlewing 10
index civitatis nostrae de Cluswar ac Jacobus artium liberalium magister
iuratus civis eiusdem civitatis eorum ac universorum civium, hospitum et
populorum eiusdem nostrae civitatis nominibus et in personis nostrae celsi-
tudinis venientes in conspectum exhibuerunt nobis quasdam duas literas,
unam magistri Ladislai de Nadab vicevaivodae Transsiluani et aliam con- 15
ventus monasterii beatae Mariae virginis de Clusmonostra privilegiales, super
legitima reambulatione et metarum erectione ac renovatione praefatae civitatis
nostrae Cluswar ac cuiusdam terrae litigiosae inter eandem civitatem nostram
et possessionem Feyrd vocatam existentis, a parte praedictae possessionis
Feyrd habitarum necnon statutione terrarium arabilium, pratorum, nemortim 20
et fenilium aliarumque utilitatum dictae terrae litigiosae sub distinctionibus
earundem metarum modo et forma literis in subseriptis plenius expressis,
pro dictis civibus, hospitibus et populis factis confectas et emanatas tenorum
subsequentium, supplicantes exinde memorati Laurencius et Jacobus eorum
et nominibus quibus supra culmini nostro humiliter et devote, ut easdem 25
literas ratas, gratas et acceptas habendo nostrisque literis similiter privile-
gialibus verbotenus inseri faciendo pro ipsis eorumque heredibus et posteri-
tatibus universis innovantes perpetuo valituras dignaremur confirmare. Quarum
unius videlicet ipsius Ladislai vicevaivodae literae privilegialis tenor is est.
(Folgt die Urkunde des Vizetvoiwoden Ladislaus von 1413 Nr. 1723 mit der 30
Urkunde des Konigs Sigmund von 1412 Nr. 1694.) Alterius vero ut puta ante
dicti conventus de Clusmonostra literae similiter privilegialis continentia verbalis
dignoscitur fore talis. (Folgt die Urkunde des Kdozsmonostorer Konventes von
1413 Nr. 1728 mit der Urkunde des Konigs Sigmund von 1412 Nr. 1694.)
Nos igitur humillimis et devotis annotatorum Laurencii iudicis ac magistri 35
Jacobi iurati civis supplicationibus ante fatis per ipsos eorum ac nominibus
quibus supra nostrae subjective oblatis maiestati regia benignitate exauditis
et clementer admissis praefatas binas literas, unam videlicet ipsius Ladislai
vicevaivodae Transsiluani et aliam annotati conventus monasterii de Clus-
monostra privilegiales, non abrasas, non cancellatas nec in aliqua earum 40
parte suspectas sed prorsus omni vitio et suspicione carentes immo merae
et sincerae veritatis integritate praepollentes praesentibusque de verbo ad
verbum sine diminutione et augmento aliquali insertas quoad omnes earum
articulos, clausulas et continentias eatenus, quatenus eaedem rite et ratio-
nabiliter stint emanatae et vires earum veritati suffragantur, acceptamus, 45
') Baum fib- S leer gelassen. Verlangerte Schrift.

www.dacoromanica.ro
633

approbamus et ratificamus, eas nihilominus turn requirentibus fidelitatibus


et fidelium servitiorum gratuitis meritis et sinceris famulatibus dictorum
civium, hospitum et populorum nostrorum de dicta Cluswar per ipsos nobis
locis et temporibus opportunis laudabiliter exhibitis et impensis, turn etenim
5 pro uberiori et commodosiori statu et augmentatione ipsius nostrae civitatis
Cluswar tranquilliorique pace et quiete civium, hospitum, populorurn et in-
colarum in eadem gratulantium simul cum reambulatione, lirnitatione, con-
signatione, erectioneque et renovatione metarum dictae civitatis Cluswar
a parte possessionis Feyrd ac terrae litigiosae inter easdem civitatem
10 nostram Cluswar et dictam possessionem Feyrd existentis, necnon torrarum
arabilium, pratorum, nemorurn et fenilium aliarumque utilitatum dictae
terrae litigiosae iuxta distinctiones metales modo quo supra factas sta-
tutione praemissa aliisque omnibus et singulis superius in tenoribus iam
dictarum geminarum literarum latius explicatis et contentis mera auctoritate
15 regia et potestatis plenitudine ac ex certa scientia nostrae maiestatis de con-
sensu et beneplacito serenissimae principis dominae Barbarae reginae con-
sortis nostrae carissimae praelatorurnque et baronum nostrorum consilio
praematuro ac uniformi decreto eorundem pro eisdem civibus, hospitibus,
populis et incolis nostris de dicta Cluswar eorumque heredibus et posteri-
20 tatibus universes innovantes perpetuo valituras confirmainus praesentis scripti
nostri patrocinio mediante, salvis iuribus alienis. In cuius rei memoriam
firmitatemque perpetuam praesentes eisdem concessimus literas nostras pri-
vilegiales, pendentis, authentici, duplicis sigilli nostri maioris, quo videlicet
ut rex Hungariae utimur, munimine roboratas. Datum per manus reverendi
25 in Christo patris domini Eberhardi episcopi Zagrabiensis, aulae nostrae summi
cancellarii fidelis nostri dilecti, anno domini millesimo quadringentesirno
quarto decimo, sexto Idus Octobris, regnorurn autem nostrorum anno Hun-
gariae et cetera vigesimo octavo, Romanorurn vero quinto. Venerabilibus in
Christ() patribus dominis Johanne Strigoniensi, Colocensi et Jadrensi sedibus
30 vacantibus, Duymo Spalatensi et Andrea Ragusyensi archiepiscopis, eodern
domino Eberhardo Zagrabiensi, Andrea Waradiensi, Stephano Transsiluano,
Stiborio Agriensi, Johanne Quinqueecclesiensi, Benedicto Boznensi, Johanne
Jawriensi, fratribus Philippo Vacyensi, Dosa Chanadiensi, Hincone Nittriensi
et Thoma Senniensi ecclesiarum episcopis ecclesias dei feliciter gubernantibus,')
35 Wesprimiensi, Syrimiensi, Traguriensi, Tininiensi, Sibinicensi, Nonensi, Ma-
karensi, Pharensi et Corbauiensi sedibus vacantibus. Necnon magnificis viris
Nicolao de Gara regni Hungariae praedicti palatino, vaivodatus Transsiluani
et iudicatus curiae nostrae honoribus vacantibus, Johanne de Medwe Dal-
maciae et Croaciae regnorurn praedictorum, Ladislao et Emerico de Wylak
40 Machouiensi, Paulo Chupor de Monozlo regni Sclauoniae banis, honore ba-
natus Zewriniensis vacante, Johanne Bubek de Pelseuch tavarnicorum, Jo-
hanne filio Henrici de Thamasy ianitorum, Johanne Groff de Corbauia dapi-
ferorum, Johanne filio Gregorii de Alsaan pincernarum, Petro Cheh agasonum
nostrorum magistris et Kaplerio comae Posonyensi aliisque quampluribus
45 regni nostri comitatus tenentibus et honores.

1) Yorlage: gubenatibus.

www.dacoromanica.ro
634

1754.
Gran 1414 Oktober 10. Koniq Sigmund beauftragt den Woiwoden
beziehungsweise den Vizewoiwoden von Siebenburgen mit dem Schulze
der Klausenburger gegeniiber Johann von Zsombor, betreffend die seitens
des genannten Johann beabsichtigte Hinterlegung von Zehntwein in 5

Klausenburg.
Orig. Pap. Stadtarchiv Rlausenburg. Siegel, rund, war in weisses Wachs auf
der Ritckseite aufgedriickt.

Von der Kanzlei : Relatio Johannis ar-


chiepiscopi Strigoniensis ac vicarii gene- 10
ralis regiae maiestatis.
Sigismundus dei gratia Romanorurn rex semper augustus ac Hun-
gariae et cetera rex fideli suo viro magnifico vaivodae Transsiluano vel
vicevaivodae eiusdem salutem et gratiam. Venientes nostrae maiestatis in
praesentiam fideles nostri providi viri Laurencius index civitatis nostrae de 15
Cluswar ac Jacobus artium liberalium magister iuratus civis eiusdem civitatis
eorum ac universorum civium hospitum et populorum nostrorum de eadem
Cluswar nominibus et in personis nobis ac praelatis et baronibus nostris
gravi significare curarunt cum querela, quomodo Johannes filius Nicolai de
Sombor decimal vinorum anni praesentis episcopatus Transsiluani arendando 20
vina huiusmodi decimarum in dicta civitate nostra Cluswar deponere et collo-
care depositaque venditioni exponere vellet et niteretur contra eorum liber-
tatis praerogativam ac in') praeiudicium et damnum multum ingens. Et quia
nos dittos elves hospites et populos nostros de dicta Cluswar in eorum
antiquis et privilegiatis libertatibus ac gratiis ipsis per divos reges Hungariae 25
praedecessores videlicet nostros ac nostram maiestatem benigne condonatis
et concessis indemnes et illaesos contra quosvis ipsos sine lege impetere
volentes volumus facere conservari, ideo fidelitati vestrae firmissime prae-
cipimus et mandamus, quatenus habitis praesentium continentiis rebusque
sic se habentibus praefatos cives hospites et populos nostros in dictis eorum 30
libertatibus et consuetudinibus antiquis contra quosvis 2) ipsos indebite im-
petere volentes et signanter adversus praelibatum Johannem de Sombor,
qui ipsis iniurias inferre asseritur, conservare, protegere et tueri debeatis
nostrae maiestatis in persona et iustitia mediante. Immo si alias mos et
consuetudo non existit, ut huiusmodi vina decimalia ibidem8) non fuissent 35
collocata et deposita, ex tune eadem vina dicto Johanni nullo modo in dicta
civitate nostra collocare et deponere permittatis. Secus non facturi. Prae-
sentes autem sigillo nostro maiori, quo ut rex Hungariae utimur, fecimus
consignari, quas post lecturam reddi iubemus praesentanti. Datum Strigonii,
feria quarts proxima post festum sancti Francisci confessoris, anno domini 40
2) Fehlt in der Vorlage.
2) Auf o folgen drei iiberzlihlige Normal.schafte.
3) Uber der Zeile nachgetragen.

www.dacoromanica.ro
635

millesimo quadringentesimo quarto decimo, regnorum autem nostrorum anno


Hungariae et cetera vigesimo octavo, Romanorum vero quarto.
Unter dem Siegel in zwei Zeilen: Relatio domini Johannis archi-
episcopi Strigoniensis 1) ac vicarii generalis regiae maiestatis.
5 Auf der Riickseite, von gleichzeitiger Hand: Ut Johannes de Zonibor
viva decimalia non deponat.

1755.
Szentimre 1414 Oktober 17. Ladislaus, Vizewoiwode von Sieben-
biirgen, bezeugt, dass seitens Nikolaus', des Sohnes Peters von Maim-
10 krog, und Genossen gegen Johann von Zsombor und Genossen Ein-
sprache erhoben worden ist, betrefrend die Besitzung Beleschdorf.
Orig. Pap. Ungar. Nationalmuseum Budapest. Siegel, rund, Durchmesser
2'2 Centimeter, in weisses Wachs auf der Riickseite aufgedriickt.

Nos Ladislaus de Nadab vicevaivoda Transsiluanus mernoriae corn-


15 mendamus, quod magister Mathyas literatus de Dewecher in personis ma-
gistrorum Nicolai, Ladislai, Johannis et Georgii filiorum Petri filii Apa de
Almakerek necnon Johannis filii Gregorii de Beth lem ac Nicolai, Gregorii et
Anthonii filiorum ipsius Johannis in nostram veniens praesentiam magistros
Johannem de Sombor ac filios et filias Egydii filii Bakoch de Tvrek,
20 Michaelem de Gench, Michaelem filium Salamonis 2) comitem Siculorum et
alterum Michaelem filium alterius Salamonis iunioris 8) de Nadasd et alios
quoslibet ab occupatione,4) usurpatione, detentione possessionis eorum
Ywedich vocatae in comitatu de Kykewllew existentis, usuum fructuum et
quarumlibet utilitatum eiusdem perceptione aut percipifactione et sibi ipsis
25 statui et perpetui factione segue quo vis modo in eandem intromissione factis
vel fiendis nominibus quibus supra prohibuit coram nobis testimonio prae-
sentium mediante. Datum in Zenthemreh, secundo die festi beati Galli con-
fessoris, anno domini millesimo quadringentesimo quarto decimo.

1756.
30 Szentimre 1414 Oktober 17. Ladislaus de Nadab, Vizewoiwode
von Siebenbargen, bezeugt, dass Johann Greb de Martonfalua und
Genossen gegen die Besitzergreifung von der Ha lfte der possessio
Vereseghaz seitens Peters filius Jak de Mihalchfalua und Genossen
Einsprache erhoben haben.
35 1) Zweite Zeile.
2) Hierauf durchgestrichen: et.
8) Vorlage: junior, nach iu ein laerahliger Normalschaft.
4) Hierauf durchgestrichen: usu.

www.dacoromanica.ro
636

Datum in Zenthemreb, quarta feria Proxima ante festum beati Lucae


evangelistae, anno domini millesimo quadringentesimo quarto decimo.
Auf der Riickseite, von einer Hand des 15. Jahrhunderts: Daz vorgebot
ken Jak fia Peter.')
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, war in weisses Wachs 5
auf der Bilckseite aufgedriickt.
Regest: Fejer Codex XI, 487.

1757.
1414 Oktober 24. Konig Sigmund bekraftigt jiir Johann Greb
dicti de Mortonfalva die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1413 10

Nr. 1729 mit der Urkunde des Vizewoiwoden Ladislaus de Nadab


von 1413 Nr. 1725, betreffend die Halite der possessio Horthobag.
Datum per manus reverendi in Christo patris domini Eberhardi
episcopi Zagrabiensis, aulae nostrae summi cancellarii fidelis nostri
dilecti, anno domini millesimo quadringentesimo quarto decimo, nono 15

Kalendas mensis Nouembris, regnorum autem nostrorum. anno Hun-


gariae et cetera vigesimo octavo, Romanorum vero quinto.
Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, schadhaft, an grdn-weiss-
roter Seidenschnur angehdngt.
Regest: Fejer Codex XI, 487. 20

1758.
Konstanz 1415 Januar 13. Konig Sigmund erlasst zu Gunsten
der sieben &tale eine Verordnung, betreeend die den Siebenburger
Deutschen an alien Abgabenstellen im .Reiche beziehungsweise in Kees-
kemet zustehende Freiheit von Gebiihren and Leistungen. 25

Orig. Perg. Hermannst. Archly. Siegel, schadhaft, in rotes Wachs, innen aufge-
dritckt. Adler im Siegelfelde.

Von der Kanzlei : Commissio propria do-


mini regis.
Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hun- 80
gariae et cetera rex fidelibus nostris universis praelatis, baronibus, comitibus,
castellanis, nobilibus eorumque officialibus item civitatibus et liberis villis
ipsarumque rectoribus iudicibus et villicis necnon tributariis tricesimatori bus
tarn nostris pram reginalibus et aliorum quorurncumque intra ambitum regni
nostri tam in terris quam in aquis specialiter vero in Bechkemeth con- 85

') Vorlage: pt.

www.dacoromanica.ro
637

stitutis et constituendis praesentium notitiam habituris salutem et gratiam.


Ex querulosa significatione fidelium nostrorum providorum Jacobi filii magistri
civium de Cibinio necnon Hedrich filii Hedrich de Olczna iudicis de Noua
ecclesia per eosdem in ipsorum ac universorum civium et hospitum de eadem
5 necnon singulorum Saxonum septem sedium partium nostrarum Trans-
siluanarum personis nobis allata nostra valde displicenter intellexit serenitas,
quod licet universos Saxones ipsorum scilicet praedecessores quondam
illustris princeps dominus Andreas dictorum regnorum Hungariae et cetera
rex suis literis mediantibus in anno domini millesimo ducentesimo XXHIP31)
to confectis ubique in regno praedicto a solutione cuiuslibet tributi ex gratia
sua speciali exemerit ipsasque literas ipsius domini Andreae regis alii reges
dicti regni Hungariae eiusdern scilicet Andreae regis successores nostrique
praedecessores confirmaverint immo uti dicitur et nos confirmaverimus,
iidemque cives et hospites ac Saxones de rebus et bonis ipsorum a tempore
15 praefixo hucusque in nullis tributorum locis tributum solverint sed ipsi et
ipsorum quilibet praemissa libertate et exemptione semper et omni tempore
freti fuissent et gavisi, tamen vos contra huiusmodi ipsorum iura et liber-
tates ac gratiarum praerogativas ab ipsis ac eorum rebus et bonis in dictis
tributortun locis tributum recepissetis et recipere praetenderetis 2) in futurum.
20 Supplicaverunt 3) itaque praefati Jacobus et Hedrich ipsorum ac aliorum
quorum supra nominibus maiestati nostrae humiliter et devote, ut ipsis
superinde de condigno remedio dignaremur providers. Verum quia nos
dictum tributum a praefatis civibus hospitibus et Saxonibus contra prae-
scriptas eorum libertates per vos recipi non volumus modo aliquali, ideo
25 fidelitati vestrae firmiter praecipiendo mandamus, quatenus a modo in
posterum contra libertates et gratiarurn praerogativas dictorum civium et
hospitum necnon ceterorum Saxonum dictarum partium nostrarum Trans-
siluanarum super eosdem vel alterum eorum nullum tributum nullamve
tributariam exactionern exigere et recipi facere ullatenus praesumatis nec
30 sitis ausi modo aliquali. Secus non facturi. Alioquin commisimus et serie
praesentium committimus comitibus illorum comitatuum in quibus fortassis
huiusmodi mandatorum nostrorum transgressores reperirentur, ut ipsi eos
rebus sic se habentibus ad praemissa facienda visis libertatibus et gratiarum
praerogativis eorundem nostrorum civium et hospitum ac Saxonum corn-
35 pellant et astringant aequitate suadente. Praesentes etiam perlectas semper
reddi volumus praesentanti. Datum Constanciae, octavo die festi epiphaniarum
domini, anno eiusdem millesimo quadringentesimo quinto decimo, regnorum
nostrorum anno Hungariae et cetera vicesimo octavo, Romanorum vero quinto.
Unter dem Siegel Kanzleibemerkung.

40 3) Vergleiche Nr. 43.


2) Vorlage: praetendetis.
3) Vorlage: supplicavit.

www.dacoromanica.ro
638

1759.
Konstanz 1415 Januar 13. Konig Sigmund richtet an den Bischof
von Siebenbiirgen und Genossen fiber .Einschreiten der sieben Stiihle
einen Erlass, betreffend den Handel der aussersiebenbiirgischen be-
ziehungsweise der Temesvarer Kaufleute in Siebenburgen beziehungs- 5
weise in Klausenburg, Bistritz, Weissenburg,rossenyed, Thorenburg
und Hermannstadt.
Eingeschaltet von dem Woiwoden Nikolaus 1415, Orig. Hermannst. Archly.

Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hun-


gariae et cetera rex fidelibus nostris dilectis reverendo in Christo patri do- 10
mino episcopo ecclesiae Transsiluanae necnon magnificis vaivodae earundem
partium nostrarum Transsiluanarum et comiti Siculorum nostrorum, item
comitibus, castellanis, nobilibus vestrisque officialibiis ac civitatibus et liberis
villis ipsarumque rectoribus iudicibus et villicis atque tributariis tam nostris
quam aliorum quorumcumque ibidem constitutis tam praesentibus quam 15
futuris praesentes visuris salutem et gratiam. Venientes nostrae claritatis
in conspectum fideles nostri providi Jacobus filius Jacobi magistri civium
nostrae civitatis Cybiniensis et Hedrich filius Hedrich de Olczna 9 index
de Noua ecclesia in eorum item universorum Saxonum nostrorum septem
sedium Saxonicalium personis nobis exposuerunt plurimum querulose, quod 20
quamvis ipsi et certae aliae civitates in ipsis partibus nostris Transsiluanis
habitae, prout hoc certae et efficaces literae quondam serenissimi principis
domini Lodouici 2) regis patris et soceri nostri carissimi superinde confactae
et nostrae clarius declararent, huiusmodi libertatum et gratiarum praerogativis
signanter per annotatum quondam dominum Lodouicum regem ipsis inter 25
alia concessis usi fuissent fruique et gaudere deberent de praesenti, ut mer-
catores quicumque de nostris civitatibus extra partes nostras Transsiluanas
praedictas existentibus ad civitates infra nominatas videlicet Cluswar Bystriciam,
Albam, Engetin, Tordam et ultimo ad Cybiniurn praedictam et non alias
cum suis mercantiis accedere valerent ac eas perlustrare, in guar= singulis 30
et foris earundem dictas mercantias suas pannos videlicet cum peciis seu
staminibus et non cum ulnis aperiendi, religandi, vendendi et ad aliam ipsarum
civitatuni deferendi haberent facultatem, tamen nostri nonnulli forent mer-
catores signanter de nostra civitate Themeswar, qui praedictas earum liber-
tates in nullo advertendo in praedictis nostris civitatibus et altera ear= 35
pannos suns cum ulnis vendere et venditioni exponere non formidassent
et nec forrnidarent quoad praesens in ipsorum damnum dictarumque an-
tiquarum libertatum ipsorum derogamen valde grande. Supplicantes exinde
nostrae culmini maiestatis precibus subiectivis, quatenus ipsis circa hoc de
remedio providere dignaremur opportuno. Cum itaque nos praedictos Saxones 40
nostos et quemlibet eorum officii nostri regii regiminis debito exposcente
1) Vorlage: Oczna.
2) Vcrrlage: Lodnici.

www.dacoromanica.ro
639

eorurn laudabilibus antiquis libertatum praerogativis per divos reges Hun-


gariae et praesertim per praefatum quondam dominum Lodouicum regent
patrem et socerum nostrum carissimum et etiam per nostram maiestatem
eis gratiose concessis et indultis illibate frui velimus et gaudere, igitur
5 fidelitatem vestram attente requirimus eidernque firmiter praecipimus et man-
damus, quatenus a modo in antea et deinceps quoscumque mercatores et
signanter de praedicta Themeswar extra ipsas partes nostras Transsiluanas
commorantes a venditione pannorum cum ulnis et aliarum mercantiarum
suarum venditioni expositione contra formam praemissarum 1) laudibilium
to antiquarum libertatum dictorum Saxonum nostrorum faciendis et exercendis
publicae promulgationis 2) interdicto, ubi in dictis partibus nostris Transsiluanis
opportunum fuerit, prohibere et prohiberi facere debeatis. Qui si huiusmodi
prohibitionem surda aure pertransierint, quod absit, ex tune eosdem ad hoc,
ne ipsi vel alter ipsorum in praemissorum pannorum et aliarum mercantiarum
15 suarum venditione et venditioni 3) expositione quicumque in contrarium
praemissarum laudabilium libertatum dictoruin nostrorum Saxonum exercere
praesumant seu attentare, non sine eorum damnis et gravaminibus artius
compellatis libertatibus praedictorum nostrorum Saxonum exigentibus prae-
notatis. Aliud non facturi, si 4) nostrae maiestatis gratiam cupids obtinere.
20 Praesentes etiath perlectas semper reddi volumes praesentanti. Datum Con-
stanciae, octavo die festi epipbaniarum domini, anno eiusdem millesimo
quadringentesimo quinto decimo, regnorum nostrorum anno Hungariae et
cetera vicesimo octavo, Romanorum vero quinto.

1760.
25 Konstanz 1415 Januar 13. Konig Sigmund verbietet Zoelus, dem
Comes von Stuhlweissenburg, und Genossen, von den Sachsen der
sieben Stiihle und ihren Leuten sowie ihren Sachen und Waren in
Ungarischaltenburg, Moor und Pazon Abgaben zu erheben.
Orig. Perg. Hermannst. Archie. Siegel, in rotes Wachs, papierbedeckt, innen
30 aufgedriickt, derselbe Stempel wie Nr. 1708.

Von der Kanzlei: Commissio propria do-


mini regis.
Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hun-
gariae et cetera rex fidelibus nostris egregiis Zoelo de Nassis comiti Albensi
35 necnon Silstrang, Vytan et Kestes, ac Wolffhardo, Owar vocatorum castrorum
nostrorum regalium castellanis eorumque vicecastellanis ac tributariis sive
vices gerentibus, quibus praesentes ostenduntur, salutem et gratiam. Quamvis
universi et singuli cives et hospites nostri regales in quibuscumque civi-
1) Vorlage: praemissorum.
40 2) Vorlage: prondgatonis; Buchstabe m gebessert aus: V.
3) Vorlage: venditionis.
4) Hierauf Rasur, 0.2 Centimeter breit.

www.dacoromanica.ro
640

tatibus nostris regalibus commorantes vigore generalis nostri decreti una


cum praelatis et baronibus nostris per nos alias superinde stabiliti a solution°
tributaria in locis tributorum nostrorum regalium tam de personis quam de
rebus et bonis ipsorum mercimonialibus et aliis quibuscumque faciendis
perpetuo exempti sint et emancipati, tamen vos, uti fideles nostri dilecti 5
Jacobus filius magistri civium de Cibinio et Hedrich filius Hedrich de Olczna
iudex de Noua ecclesia in 1) eorum ac universorum Saxonum septem sedium
Saxonicalium partium nostrarum Transsiluanarum personis 1) nobis querulose
exponunt, vos praemissis nostris gratiosis indultis, quae non minus quam
alii reges Hungariae nostri scilicet praedecessores uti re vera credimus faciendi 10
habuimus et habemus omnimodam potestatis facultatem, omnino vilipensis
et pro nihilo reputatis, ab ipsis ac eorum rebus mercimonialibus et aliis
in locis tributorum nostrorum Owar praedicto neenon Moor et Pazon vocatis
exigi consuetorurn, apud manus vestras habitorum tributariam solutionem
exigi et extorqueri fecissetis in contemptum praemissi nostri decreti ipso- 15
rurnque civium et hospitum nostrorum damnum valde grande. Cum autem
nos praescriptum nostrum decreturn generale per quoscumque regnicolarum
nostrorum in quibusvis locis tributorum et tricesimarum nostrae maiestatis
ubilibet intra at-libitum dicti regni nostri Hungariae habitorum inviolabiliter
et inconcusse velimus facere observari, igitur fidelitati vestrae firmiter prae- 20
cipiendo mandamus omnino secus habere nolentes, quatenus a modo in ante
et deinceps a ffaefatis universes Saxonibus nostris vel eorum familiaribus
necnon rebus et bonis ipsorum tam mercimonialibus quam aliis quibus-
cumque in contemptum praedicti nostri generalis decreti seu exemptionis
nullum tributurn nullamque tributariam exactionem aut solutionem petere 25
seu gxigs facere aliquatenus praesumatis sed ipsos resque et bona ipsorum
quaecumque semper et in aevum libere et pacifice sine omni tributaria ex-
actione et alterius oneris solutions de eorundem tributorum nostrorum re-
galium locis abire et recedere permittatis et permitti faciatis impedimento
quolibet procul moto. Et hoc idem omnibus et singulis ceteris tributariis seu 30
teloneatoribus nostris regalibus aliisque quibuscumque personis nobis et
ipsi sacrae coronae regiae subiectis praesentibus et futuris mandamus firmis-
sime observari sub poena nostrae gravissimae indignationis, quam quilibet
in praemissis contrarium faciens se noverit eo facto incurrisse. Secus ergo
facere non ausuri in praemissis. Praesentibus perlectis exhibenti semper 35
restitutis. Datum Constanciae, octavo die festi epiphaniarum domini, anno
eiusdem millesimo quadringenteshno quinto decimo, regnorum nostrorum
anno Hungariae et cetera vicesimo octavo, Romanorurn vero quinto.

1761.
Konstanz 1415 Januar 13. .Konig Sigmund verbietet Henricus, 40
dem Abt von Kolozsmonostor, die gegenither den Klausenburgern bei
der _Einhebung des Weinzehntens verabten Ungerechtigkeiten.
1) Felilt in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
641

Orig. Perg. Aatholisches Pfarreiarchiv Klausenburg. Siegel, rund, Durchmesser


4.4 Centimeter, in roles Wachs, papierbedeckt, innen aufgedrackt. Adler im Siegel-
felde. Unschrift in gothischer Minuskel.
Regest: TOrtenelmi tdr 1896, 734.

5 Von der Kanzlei: Comrnissio propria do-


mini regis.
Sigismundus dei gratin Romanortr. rex semper augustus ac Hun-
gariae et cetera rex fideli nostro devoto venerabili domino fratri Henrico
abbati monasterii beatae Mariae virginis de Clusmonstra salutem et gratiam.
10 Gravis querela fidelium nostrorum universorum civium et hospitum nostrae
civitatis Coluswar per Jacobum Polkyscher artium liberalium magistrum et
Valentinum pellificem iuratos cives de eadem nobis allata nostrae maiestatis
aures propulsavit vehementer, quomodo vos decimas vinorum_vobis in
territorio vestro ex parte ipsorum provenientes more consuetudine et locis
15 debitis ac consuetis derelictis cum urna seu mensura inconsueta et iniusta
ac signet() ipsius nostrae civitatis minime consignata nimis graviter rigideque
et superfine ab eisdem exigeretis') et extorqueri faceretis 2) in eorum prae-
iudicium et damnum valde magnum, allegantes plod hoc pro eo faceretis,
quia ipsi ionam et terragium de vinis ipsorum in ditto territorio vestrae
20 ecclesiae procreatis vobis solvere recusarent. Unde cum nos, qui ex regii
regiminis debito commodis et utilitatibus nostrorum fidelium signanter sacrae
coronae regiae immediate subiectorum vigilantius intendere solemus, prae-
fatos nostros cives et hospites ab huiusmodi abusiva et inconsueta ac superflua
decimarum exactione aliisque molestiis et perturbationibus per vos indebite
25 ut praefertur eis illatis et irrogatis penitus supportatos haheri volumus et
quietos, igitur fidelitati vestrae firmiter praecipiendo mandamus, quatenus a
modo in antea et deinceps praescriptas decimas vinorum ex parte ipsorum
civium et hospitum nostrorum vobis provenire debentes more, consuetudine
et locis ad id debitis et deputatis cum urna seu mensura iusta et alias
30 consueta ab ipsis exigentes et exigi facientes eosdem nostros cives et
hospites per huiusmodi superfluam decimarum exactionem peramplius quovis
modo impedire, molestare et aggravare nullatenus praesumatis net sitis ausi
modo aliquali. Alioquin serie praesentium conimittimus fideli nostro dilecto
magnifico Nicolao de Chaak vaivodae partium nostrarum Transsiluanarum
85 vel ipsius vicevaivodis nunc constitutis et in futurum constituendis, ut ipsi
vos et quoslibet alios iustitia suadente ab huiusmodi superflua et indebita
decimarum exactione cohibeat et compescat in persona et auctoritate nostrae
maiestatis praesentibus in hac parte sibi attributa mediante. Aliud igitur
facere non ausuri prout nostram gratiam offendere formidatis. Praesentes
40 etiam perlectas semper reddi volumus praesentanti. Datum Constanciae,
octavo die festi epiphaniarum domini, anno eiusdem millesimo quadringen-
tesimo quinto decimo, regnorum nostrorum anno Hungariae et cetera vice-
simo octavo, Romanorum vero quinto.
Vorlage: exigeritis.
45 2) Vorlage: faceritis.
Urkandenbuch III. 41

www.dacoromanica.ro
642

1762.
Konstanz 1415 Januar 13. KOnig Sigmund richtet an die mit
der Einhebung des Schaffiinfzigsten betrauten Beamten und Genossen
einen Erlass, betreffend die den, Walachen von Felek bei Klausenburg
bezliglich des Schaffiinfzigsten, des Prandiums und der sonstigen Ab- 5

gaben zustehende Befreiung.


Orig. Perg. Stadtarchiv Slausenburg. Siegel, rund, Durchmesser 4, Centi-
meter, in rotes Wachs innen aufgedrucict. Umschrift in gothischer Minuskel.
Diese Urkunde ist auf besonders starkes, innen hellweisses Pergament geschrOen.
Drucic: Jakab Olcleveltdr 1, 151. Densusianu Documente 497. 10

Von der Kanzlei: Commissio propria do-


mini regis.
Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hun-
gariae et cetera rex fidelibus nostris universis et singulis quinquagesimae
ovium prandiique eiusdem 1) vel alterius cuiuscumque solutionis exactoribus 15
nunc et in futurum pro tempore constitutis, quibus praesentes ostenduntur,
salutem et gratiam. Cum fideles nostri universi Olahi in possessione Felek
ad civitatem nostram Coluswar applicata in silva eiusdem pro custodia viae
deputati commorantes ob fidelium famulatuum et servitiorum civium et hos-
pital)] nostrorum de dicta Coluswar per eosdem sacrae coronae regiae Hun- 20
gariae cum summa fidelitatis constantia laudabiliter exhibitorum et impen-
sorum ab ipsorum quinquagesimae, prandii et alterius cuiusvis solutionis
onere et exactione iuxta continentias literarum quondam serenissimi prin-
cipis domini regis Lodouici patris et soceri nostri carissimi sub eius sigillo
secreto patenter emanatarum et coram nobis specietenus productarum et 25
exhibitarum exempti sint et emancipati habeantur, velimusque et nos eosdem
praetextu praeclararum virtutum meritorum dictorum civium hospitum no-
strorum de dicta Coluswar exemptos fore et emancipator, igitur vestrae
universitatis et cuiuslibet vestrum fidelitati firmo nostro regio sub edicto
praecipientes mandamus omnino aliter habere nollentes, quatenus contra 30
huiusmodi praefati quondam domini Lodouici regis et praesens nostrum in-
dultum cum praedictis Olahis occasionepraemissae quinquagesimae, prandii
vel alterius cuiuscumque solutionis nihil penitus agere habentes eosdem ac
res et bona eorutn pacifice et quiete absque omni impediment° relinquere
debeatis, aliud nullatenus facere praesumentes gratiae regiae sub obtentu. 35
Praesentes etiam perlectas semper reddi volumus praesentanti. Datum Con-
stanciae, octavo die festi epiphaniarum domini, anno eiusdem millesinm
quadringentesimo quinto decimo, regnorum nostrorum anno Hungariae et
cetera vicesimo octavo, Romanorum vero quinto.
Unter dem Siegel: Commissio propria [domini] regis. 40

1) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
643

1763.
Konstanz 1415 Januar 25. Konig Sigmund befiehlt Nikolaus, dem
Woiwoden von Siebenbargen, beziehungsweise dessen Vizewoiwoden, die
sieben Stable in ihTen Freiheiten and Gewohnheiten zu beschutzen.
5 Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Siegel, in rotes Wachs, papierbedeekt, innen
aufgedruckt, derselbe Stempel wie Nr. 1708.

Von der Kanzlei : Cornmissio propria do-


mini regis.
Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hun-
10 gariae et cetera rex fideli nostro magnifico Nicola() de Chaak partium nostrarum
Transsiluanarum vaivodae aut ipsius vicevaivodae 1) salutem et gratiam.
Fidelium nostrorum in personis universorurn 2) praedictarum partium Trans-
siluanarum septem sedium Saxonicalium maiestati nostrae porrecta querelam
suscepimus continentem, quomodo nonnulli ex nostrae celsitudinis officialibus
15 et etiam quidam alii praefatos septem sedium Saxones plurimurn perturbando
contra ipsorum antiquas approbatas consuetudines et ipsis per divos reges
nostros praedecessores et maiestatem nostram datas et concessas libertates
impedivissent, molestassent et damnificassent, ipsis praefatas eorum lauda-
biles consuetudines et concessas libertates disturbare et infringere satagentes
20 in ipsorum praeiudiciurn multurn grave. Cumque nos praelibatos Saxones et
quemlibet ipsorum ratione et praetextu illibatae fidelitatis, quam ipsi ex-
cellentiae nostrae celsitudinis regiae et sacrae coronae nostrae constantissime
exhibuerunt et exhibere nituntur in futurum, in omnibus eorum libertatibus
et antiquis rationabilibus consuetudinibus per divos reges nostros praedecessores
25 et nostram regiam clementia ipsis datis et concessis9 et per eos laudabiliter
observatis 4) velimus inviolabiliter conservari, fidelitati igitur vestrae firmo
nostro regio sub edicto praecipimus et mandamus omnino aliter habere
nolentes, quatenus praefatos fideles nostros septem sedium Saxones et quem-
libet ipsorum in praelibatis eorum libertatibus omnibus et singulis necnon
30 antiquis ipsorum consuetudinibus approbatis quibuslibet conservare et manu-
tenere et eosdeln contra quoslibet ipsos in eisdem turbare, molestare sea
damnificare volentes tueri et defensare debeatis nostrae in persona maiestatis.
Aliud non facturi gratiae nostrae sub obtentu et prout nostrae celsitudinis
indignationem gravissimam cupids evitare. Et hoc idem iniungimus futuris
35 vaivodis et vicevaivodis et quibuslibet aliis ipsarum partium nostrarum
Transsiluanarum iudicibus et iustitiariis inviolabiliter observandum similibus
regiis nostris sub praeceptis. Praesentibus perlectis exhibenti semper restitutis.
Datum Constanciae, in festo 5) conversionis beati Pauli apostoli, anno domini
rnillesimo quadringentesimo quinto decimo, regnorum nostrorum anno Hun-
40 garia. e et cetera vicesimo octavo, Romanorum vero quinto.
1) Vorlage: vicevaivod.
2) So Vorlage.
3) Vorlage: datas et concessas.
') Vorlage: observatas.
50 5) Hierauf: bti Pauli. 41*

www.dacoromanica.ro
644

1764.
Konstanz 1415 Februar 18. Papst Johann XXIII. beauftragt
den Nicastroer Bischof mit der nerpriifung der Zeugenaussagen,
betref/end den Zehnten Bartholomeus', des Pfarrers von Mardisch,
und Genossen, beziehungsweise mit der dauernden Sicherung der 5

Zehntbezugsrechte des genannten Bartholomeus und Genossen.


Orig. Perg. Archiv der evangel. Landeskirche Augsb. Bek. Hermannstadt.
Bleibulle war an Hanfschnur angehdngt, jetzt sammt der Schnur abgesondert
beiliegend. Aufschrift des Namenstempels in drei Zeilen, unzial: IOHIN ilNES
1Y13 2) XXIII' ; Aufschrift des Apostelstempels, unzial, E kapital: SPASPE.3) 10
Eingeschaltet von dent Bischof Gentilis 1415 und mit dieser Urkunde von dem
Notar Lukas Duerner 1504, gleichzeitige Abschrift Kapitelarchiv Karlsburg Die
vorliegende Urkunde wird hier entsprechend ihrer Tagesdatierung, XII Kalendas
Marcii, zum 18. Februar eingereiht. Zu beachten ist jedoch, dass ebendiese Urkunde,
nach der erwahnten abschriftlichen Uberlieferung was 1504, angeblich schon am 15
15. Februar 1415 vom Bischof Gentilis eingeschaltet worden ist, ferner doss sie,
laut des unter dem Texte rechts rich findenden Kanzleivernierkes, Mar., erst im
Mars taxiert, somit auch erst im Laufe des Marx beziehungsweise nach dem 31.
dimes Monats von der papstlichen Kanzlei ausgehdndigt worden ist. Sollte der
15. Februar als Datum der erweihnten Einschaltung richtig sein, dann ware far 20
beide uns erhaltenen Uberlieferungen der Urkunde Johann XXIII. ein der papst-
lichen Kanzlei zur Last fallendes Versehen bezitglich der Kalendenzahlung anzu-
nehmen, indem es, entsprechend dem 15. beziehungsweise 14. Februar, statt XII,
richtig: XV beziehungsweise XVI Kalendas Marcii zu tauten hatte. Auch massten
dann zwei Origin alausfertigungen der genannten Papsturkunde vorhanden. gewesen 25
sein, namlich erstens die uns erhaltene, erst im Marx taxierte und den in der
Urkunde genannten Geistlichen eingehdndigte Ausfertigung, zweitens eine uns nicht
mehr als Originalausfertigung, sondern bloc in der erwdhnten Abschrift erhaltene,
schon am 15. beziehungsweise 14. Februar taxierte und far den Bischof Gentilis
bestimmte Ausfertigung. Vergleiche such die Bemerkungen zu der Urkunde von 30
1415 nach Februar 18 beziehungsweise Mars 15 oder April 15 oder Mai 15
Nr. 1765.
Druck: Szeredai Series 141. Fejer Codex X, 5, 585. Teutsch Zehntrecht 127.
Regest: Tortenelmi tar 1890, 135.

Johannes episcopus servus servorum dei venerabili fratri . .4) epis- 35


copo Neucastrensi salutem et apostolicam benedictionem. Justis supplicum
votis libenter annuimus illaque favoribus prosequimur opportunis. Exhibita
siquidem nobis pro parte dilectorum filiorum Bartholomei in Argias, Jo-
hannis in Selken maiori,5) Georgii in Selke minori, Nicolai in Dominarum,
Dauit in Wurmlaeh, Johannis in Ysopis,6) Johannis in Egerbia, Nicolai in 40
Stalis, Dauit in Hashadia, Nicolai in Bops minori, Georgii in Martini 7) et
2) Zweite Zeile.
8) Dritte Zeile.
2) Beide S mit Abkurzungsschleife.
4) Gentilis. 45
6) Vorlage: aiori; erster Normalschaft von a auf Rasur.
6) Y auf Rasur.
7) So Vorlage. Richtig: Mortini.

www.dacoromanica.ro
645

Jobannis in villis 1) Petri villis parochialium ecclesiarum Transiluanae dio-


cesis modernorum rectorum petitio continebat, quod licet perceptio omnium
et singularum decimarum proventuum1) ex fructibus excrescentibus infra
parochias singularum villarum praedictarum necnon ins petendi et perci-
5 piendi ipsos a singulis parochianis earundem ecclesiarum ad singulos rec-
tores ipsarum ecclesiarum tam de iure quam etiam de antiqua et appro-
bata ac hactenus pacifice observata consuetudine pertineat, tamen venerabilis
frater nester Stephanus episcopus Transiluanus falso asserens perceptionem
ac ius huiusmodi ad se spectare singulos rectores ipsos quomimks decimas
10 huiusmodi percipere et praefato iure gaudere 2) contra iustitiam impedire
praesumpsit et praesumit. Ortaque propterea inter rectores ex una parte
et episcopum praefatos ex altera super praemissis et eorum occasione materia
quaestionis et causa huiusmodi ad Romanam curiam legitime introducta
nos causam huiusmodi dilecto filio magistro Conrado Cohenhofer capellano
15 nostro et auditori causarum palatii apostolici ad instantiam dictorum rectorum
audiendam commisimus et fine debito terminandam. Cum autem sicut eadem
petitio subiungebat, postquam idem auditor in causa huiusmodi citationem
ad partes ad instantiam eorundem rectorum decreverat ipsaque citatione
executa nonnulli fide digni testes senes et valetudinarii examinati et depo-
20 sitiones eorum in scriptis redactae fuerunt, per quas de iure perceptionis
huiusmodi plene liquere possit, prout in instrumento publico inde confecto,
cuius tenorem haberi volumus praesentibus pro expresso, plenius continetur,
pro parte dictorum rectorum fait nobis humiliter supplicatum, ut ipsis ac
eorum statui super his providere de benignitate apostolica dignaremur. Nos
25 igitur statum causae huiusmodi habentes praesentibus pro expresso ac vo-
lentes praefatis rectoribus in praemissis opportune consulere huiusmodi
supplicationibus inclinati praefatamque causam in eo statu, in quo coram
eodeni auditore pendet, ad nos auctoritate apostolica ex certa scientia ad-
vocantes fraternitati tuae per apostolica scripta mandamus, quatenus de
30 praefatis depositionibus summarie simpliciter et de piano sine strepitu et
figura iudicii eadem auctoritate to informes et, si per huiusmodi depositiones
praefatas decimas ad eosdem rectores de iure spectare repereris, singulis
rectoribus dictorum parochialium ecclesiarum de praefatis decimis facias
perpetuo eadem auctoritate integre responderi. Contradictores auctoritate
35 nostra appellatione postposita compescendo non obstante si praefato episcopo
vel quibusvis aliis communiter vel divisim a sede apostolica sit indultum,
quod interdici, suspendi vel excommunicari seu ad iudicium evocari non
possint per literas apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo
ad verbum de indulto huiusmodi mentionem. Datum Constantiae, XII Ba-
40 lendas Martii, pontificatus nostri anno quinto.
Von der Kanzlei, unten rechts :
x
x
X
45 2) So Vorlage.
2) Scilicet: possint.

www.dacoromanica.ro
646

Mar. E. Lup. unten links:


Jo. de Crinellis. A. de Luschis.
Auf der Riickseite, auf dem untern uingebogenen Rande links, voni
Schreiber der Urkunde:
Jo. de Mercacello. 5
Auf der Riickseite, von der Kanzlei: Regestrata.1)
Auf der Riickseite, von gleichzeitiger Hand: Committitur et mandatur
assignari redditus decimates parochianis quibus de iure debentur.

1765.
Konstanz 1415 each Februar 18, beziehungsweise Marz 15 oder 10
April 15 oder Mai 15. Gentilis, Bischof von Nicastro, schaltet die
Urkunde des Papstes Johann XXIII. von 1415 Nr. 1764 ein und
richtet an den siebenbargischen Bischof and Genossen einen Erlass,
betreffend den Zehnten von Kleinschelken, Marktschellcen, Arbegen,
Frauendorf, Kleinkopisch, Wurmloch, Eibesdorf, Martinsdorf, Mortes- 15

dor!, Mardisch, -Petersdorf und Haschagen.


Eingeschaltet von dent Notar Lukas Duerner 1504, gleichzeitige Abschrift
Sapitelarchiv Harrisburg. Die vorliegende Urkunde ditrfte mit Rticksicht auf
die Tagesdatierung der eingeschalteten Urkunde, Februar 18, ferner mit Riicksicht
auf den Umstand, dass diese eingeschallete Urkunde laut der auf der uns erhal- 20
tenen Originalausfertigung dieser eingeschalteten Urkunde sich findenden Sanzlei-
bemerkung, Mar, erst im Meirz taxiert worden ist, am 15. Tage eines nach dem
18. Februar fallenden Monats, also frithestens am 15. Meirz 1415 ausgestellt worden
sein. Mit Rilcksicht auf die am 29. Mai 1415 erfolgte Absetzung des Papstes
Johann XXHL kommt als speitester Termin der Ausstellung der 15. Mai 1415 25
in Betracht. Vergleiche auch die Bemerlcungen zu der eingeschalteten Urkunde
vom 18. Februar 1415 Nr. 1764.
Druck : Szeredai Series 140. FOer Codex X, 5, 587. Teutsch Zehntrecht 128.
Begest: TOrtenelmi tdr 1890, 135.

Reverendo in Christo patri et domino, domino dei et apostolicae 30


sedis gratia episcopo Transsiluanensi eiusque in spiritualibus et temporalibus
vicario et officiali generali necnon in Schelka minori, in Schelka maiori, in
Egerbyga, in villa Dominarum, in Kopss minori, in Wormlacz, in Isopis,
in Martini, in Mortini, in Argyas, in villa Petri, in Haschadya villis paro-
chialium ecclesiarum parochianis ac incolis et inhabitatoribus ac omnibus 35
et singulis dictarum parochialium ecclesiarum decimarum debitoribus, solu-
toribus et detentoribus omnibusque aliis et singulis, quorum interest vet
intererit quosque infra scriptuin taiga negotium seu tangere poterit quo-
modolibet in futurum, cuiuscumque status, gradus, ordinis, vel conditionis
aut praeeminentiae existant, quibuscumque nominibus censeantur Gentilis 40
eadem gratia episcopus Neucastrensis executor unicus ad infra scripta a
1) Vorlage: R mit eingeschriebenen Buchstaben.

www.dacoromanica.ro
647

sede apostolica specialiter deputatus salutem in domino et praesentibus li-


teris nostris immo verius apostolicis firmiter obedire. Literas sanctissimi in
Christo patris et domini nostri domini Johannis divina providentia papae
vicesimi tertii eius vera bulla plumbea cum cordula cannabea 1) bullatas
5 more Romanae curiae impendenti, sanas et integras, non vitiatas, non cor-
ruptas neque in aliqua sui parte suspectas sed omni prorsus vitio et sus-
picione carentes, nobis per venerabilem virum magistrum Herrnannum Spaen
in Romana curia et praefatorum rectorum dictarum parochialium ecclesiarum
procuratorem coram notario publico et testibus infra scriptis scilicet prae-
10 sentatas nos cum ea qua decuit reverentia noveritis recepisse. Quarum quidem
literarum apostolicarum tenor sequitur et est talis. (Fo lgt die Urkunde des
Papstes Johann XXIII. von 1415 Nr. 1764.) Post quarum quidem literarum
apostolicarum praesentationem et receptionem sumus per praefatum magistrum
Hermannum Spaen procuratorem praedictum nomine quo supra debita cum
15 instantia requisiti, quatenus ad executionem dictarum literarum apostolicarum
et contentorum in eisdem procedere dignaremur inxta traditarn seu direct=
a sede apostolica nobis formam. Nos igitur Gentilis episcopus et executor
praefatus volentes mandatum apostolicum nobis in hac parte directum re-
verenter exequi, ut tenemur, quia ax ditto instrumento publico, de quo in
N dictis literis apostolicis fit mentio, coram nobis producto et recognito, de-
positiones 2) testium praefatorum in se continente et ex ipsis depositionibus
reperim us decimas praefatas ad rectores parochialium ecclesiarum praedic-
tarum ex antiqua et approbata consuetudine et de iure hactenus spectasse
et pertinere, quae omnia et singula supra dicta praedictas literas apostolicas
25 et hunt nostrum process= ac omnia et singula in eis conteuta vobis omnibus
et singulis supra dictis insinuamus, intimamus, notificarnus ac ad vestrarum et
cuiuslibet vestrum notitiam deducimus et deduci volumus per praesentes,
quocirca vos omnes et singulos supra dittos et praesertim quorum interest
vel intererit quomodolibet in futurum communiter et divisim requirimus
30 et monemus primo, secundo et tertio peremptorie vobisque nihilominus et
vestrum cuilibet in virtute sanctae obedientiae et sub poenis infra scriptis
districte praecipientes mandamus, quatenus singulis annis, diebus et tempo-
ribus praedictarum parochialium ecclesiarum singulis rectoribus modernis et
futuris de 8) ipsarmn parochialium ecclesiarum decimis cum omnibus iuribus
35 et pertinentiis dictis rectoribus et non episcopo Transsiluanensi moderno et
futuro integraliter respondeatis ipsasque eisdem persolvatis et quilibet ye-
strum respondeat et persolvat cum effectu. Monernus praeterea vos omnes
et singulos et alios quoscumque tam ecclesiasticos quam saeculares cuius-
cumque status, grad us, ordinis et conditionis vobis et ipsis sub poenis infra
40 scriptis inhibendo, ne dictarum ecclesiarum parochialium rectoribus mo-
dernis et futuris, quominus ipsi et eorum quilibet dictas decimas enmom-
nibus iuribus et pertinentiis suis percipere ipsisque libere et pacifice frui
valeant et gaudere, et quominus praesentes nostri immo verius apostolici
3) Vorlage: cauapea.
45 2) Blatt 2.
3) Vorlage: et.

www.dacoromanica.ro
648

processus executioni demandantur, omnia et singula in eis contenta suum


debitum sortiantur effecturn, impedimentum 11) aliquod praestetis seu neque
impedientibus detis. si dent, consilium, auxilium vel favorem publice vel
occulte, directe vel indirecte. Alioquin in 2) impedientem 8) et impedientes4)
dictos rectores ant eorum alicui 6) super praemissis in aliquo dantes con- 5
silium vel auxilium vel favorem et singulariter in singulos contradictores
in hac parte et rebelles excommunicationis sententiam, in capitulum vero
seu conventum, si prod vel si quis in his fuerit delinquens, suspensionis
a divinis, ac in ipsos 0) delinquentes necnon in praetactas parochiales ec-
clesias, universitates parochianorum eorundem si a) in praemissis vel infra to
scriptis fuerint delinquentes, necnon singulariter in singulos contradictores
in hac parte et rebelles excornmunicationis sententiam sex dierum canonica
monitione praemissa ferimus in his scriptis et ipsam promulgamus. Vobis
vero domino episcopo Transsiluanensi, cui ob reverentiam vestrae pontifi-
calis dignitatis de facto volumus in hac parte,7) si contra praemissa vel 15
aliquod praemissorum feceritis per vos vel submissam personam, ex nunc,
prout ex tune dicta sex dierum canonica monitione praemissa ingressum
ecclesiae interdicimus in his scriptis. Si vero hniusmodi interdictum per
alios sex dies, dictos sex dies proximo dictos, duodecim dies immediate
sequentes animo, quod absit, si sustinueritis indurato ex nunc prout 20
ex tune, ex tune prout ex nunc dicta canonica monitione praemissa
vos in his scriptis excommunicationis sententia innodamus.18) Ceterum
cum ad executionem ulteriorem huiusmodi mandati apostolici faciendam
nequeamus quoad prius diversis aliis negotiis praepediti personaliter in-
teresse, ideo universis et singulis dominis abbatibus,9) prioribus, prae- 25
positis, dominis archidiaconis, cantoribus, scholasticis, thesaurariis 10) et
canonicis tam cathedralium quam collegiatarum parochialiumque, conven-
tualium, regularium vel saeculariurn rectoribus ecclesiarum ceterisque pres-
byteris, vicariis, capellanis curatis et non curatis clericis, notariis et tabellio-
nibus publicis per civitates ac diocesim Transsiluanensem ac alias ubilibet 30
constitutis et eorum cuilibet in solidum super ulteriori huiusmodi mandati
apostolici executions nostras in hac parte committimus vices, donee eas ad
nos duxerirnus revocandas, quos etiam et eorum quemlibet tenore praesen-
titan requirimus et monemus primo, secundo et tertio peremptorie vobisque
nihilominus et vestrurn cuilibet in virtute sanctae obedientiae et sub ex- 35
communicationis poena, quam in ipsos et eorum quernlibet, nisi huiusmodi
1) Vorlage: impedimentis.
2) Fehlt in der Vorlage.
$) Vorlage: impedienti.
4) Vorlage: impedientibus. 40
') Vorlage: aliquem.
6) Vorlage: ipsorum delinquentium.
7) Satzbau fehlerhaft.
8) Blatt 2'.
9) Vorlage: abbatis. 45
10) Vorlage: thezaurariis.

www.dacoromanica.ro
649

nostris immo verius apostolicis monitionibus et mandatis paruerint ') cum


effectu, ex nuns prout ex tune trium dierum canonica monitione praeissa
ferimus in his scriptis, districte mandamus, quatenus visis praesentibus, dum
et prout super bac vigore praesentium fuerint requisiti seu aliquis vestrurn
5 fuerit requisitus, ita tamen quod in his exequendis alter vestrum alterum
non exspectet nee onus pro alio se excuset, ad vos omnes et singulos supra
dittos et praesertim ad vos reverendum in Christo patrem dominum Ste-
phanum modernism et alium quemque pro tempore existentem Transsilua-
nensem episcopum vestrosque vicarios et officiales necnon ad capitulum et
10 capitulare locum 2) dictae ecclesiae Transsiluanensis ac etiam ad cathedralern
Transsiluanensem necnon ad praenominatas parochiales ecclesias et ad quos-
cumque earundem parochialium ecclesiarum parochianos et praesertim ad
illos, qui praetactas dictarum parochialium ecclesiarum decimas solvere de-
bent ac tenentur, aliasque personas et loca, de quibus ubi et quando et
15 quoties visum fuerit expedire, personaliter accedant 3) et quivis eorum ac-
cedat dictasque literas apostolicas et hunt nostrum immo verius apostolicum
processum ac in eis contenta vobis omnibus et singulis supra dictis inti-
ment, legant et publicent ac fideliter publicare et insinuare procurent, ip-
sumque dominum Stephanum et quemlibet Transsiluanensem episcopum pro
20 tempore existentem eiusque in spiritualibus et temporalibus vicarios et of-
ficiales ac etiam quoslibet decimarum dictarum parochialium ecclesiarum
debitores ex parte nostra immo verius auctoritate apostolica ad paritionem 4)
huiusmodi nostrorum 5) imino verius apostolicarum processuum 4) moneant
et requirant, ubi_, quando et quoties super hoc vigore praesentium requisiti
25 aut aliquis eorum fuerit requisitus, et nihilominus huiusmodi nostrum immo
verius apostolicum mandatum fideliter et plenarie exequantur iuxta dictarum
literarum apostolicarum et praesentis processus formam et tenorem. Damns
tamen dictis nostris subdelegatis et eorum cuilihet plenam licentiam et li-
beram potestatem vos dominum Stephanum et alium pro tempore existentem
30 episcopum Transsiluanensem 15) ceterosque contradictores in hac parte et
rebelles ac ipsorum quemlibet dictis terminis et canonicis monitionibus prae-
missas potestates, poenas, sententias et censuras propter huiusmodi rebel-
lionem incidisse declarandi et ad hoc si opus fuerit citandi necnon ut tales
denunciandi et evitandi ac denunciari et evitari 7) mandandi omniaque et
35 singula faciendi et exercendi, quae nosmet si personaliter facere possemus et
deberemus, ita tamen quod iidem subdelegati nihil in praeiudicium dictorum
dominorum praenominatorum parochialium ecclesiarum rectorum seu alicuius
eorundem attentare nee circa dictas sententias per nos latas absolvendo vel
1) Vorlage: pueueit, p mit horizontal durchstrichener Unterlange.
40 2) Vorlage: legem, auf dem Rand vom gleichen Schreiber: locum.
3) Vorlage: accedent.
4) So Vorlage. Scilicet: ad paritionem erga processus.
6) Vorlage: nostrarum.
6) Blatt 3.
45 7) Vorlage: evitandi.

www.dacoromanica.ro
650

snspendendo aliquid immutare possint.r) In ceteris vero, quae eisdem rectoribus


in aliquo nocere possint vel obesse dictis nostris subdelegatis potestatem
omnimodam denegamus. Et si contingat nos in huiusmodi executionis negotio
ulterius in aliquo procedere, quo nobis potestatem plenariam reservamus,
non intendimus propter hoc commissionem nostram huiusmodi in aliquo 5
revocare, nisi de revoeatione huiusmodi in nostris literis specialiter fecerimus
mentionem. Per processum autem nostrum huiusmodi nolumus nec intendimus
nostris in aliquo praeiudicare collegis, quominus ipsi vel eorum alter in
huiusmodi executionis negotium procedere possit, prout ipsis sive eorum
alteri videbitur expedire. Insuper vero nolumus praesentem nostrum immo 10
verius apostolic= processum per vos velquemcumque alium contradictorem
dictarum parochialium ecclesiarum rectorum voluntate 2). quomodolibet de-
tineri, contfarium vero facientes praetactis nostris sententiis, prout in scriptis
latae stint,: ipso facto volumus subiacere. Mandamus tamen copiam vobis
fieri de praemissis, si eam petieritis et habere volueritis, petentium quidern 15
sumptibus et expensis, absolutionem omnium vero et singulorum prae-
missorum, qui praefatas nostras sententias seu earum aliquam 9 incurrerit
qttoquomodo, nobis vel superiori nostro tantummodo reservamus. In quorum
omnium et singulorum fidem et testimonium praemissorum praesentes 4)
literas sive praesens publicum instrumentum huiusmodi processum in se 20
continens F) sive continentes exinde fieri et per notarium publicum infra
scriptum subscribi et publicari rnandavimus nostrique sigilli fecitnus appen-
sione communiri. Datum Constanciae in nionasterio in conventu fratrum
praedicatorum, sub anno nativitatis domini millesimo quadringentesimo
quinto decimo, indictione octava, die quinta decima mensis Februarii, ponti- 25
ficatus praefati domini nostri domini Johannis papae vicesimi tertii anno
quinto. Praesentibus ibidem honorabilibus et discretis viris magistro Anthonio
de Sicilia legum doctore, de Raphaele de Bossis literarum apostolicarum
scriptoribus testibus ad praemissa vocatis specialiter et rogatis.9 (Folgen die
auf das Notarzeichen des Notars Mathias Clementis beziiglichen Bemerlcungen 30
des Notars Lukas Duerner von 1504.) Et ego Mathias Clementis de Alba
ecclesia clericus Olomucensis diocesis publicus imperiali auctoritate notarius
quia praedictarum literarum apostolicarum praesentationi, exhibitioni, re-
ceptioni, restitutioni, rnonitioni, inhibitioni, sententiarum fulminationi, sub-
delegationi et decreto aliisque omnibus et singulis, dum sic ut praemittitur 35
per praefatum dominum episcopum fierent et agerentur, una cum prae-
nominatis testibus praesens interfui ac ea sic fieri vidi et audivi, ideo hoc
praesens publicum instrumentum huiusmodi processum in se continens 7)
sive continens 7) per alium fidelern fideliter conscriptatn superinde confeci,

1) Fehlt in der Vorlage. 40


') Vorlage: voluntatem.
3) Vorlage: aliquem.
4) Vorlage: pns.
5) Vorlage: continentem.
6) Blatt 3'. 45
1) Vorlage: continen.

www.dacoromanica.ro
651

publicavi et in hanc publicam formam redegi signo et nomine meis solitis


et consuetis consignavi sigillique praelibati domini episcopi appensione corn-
munivi rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium et singulorurn
praemissorum.

5 1766.
Thorenburg 1415 Marz 4 bis 1419 Marz 20. Bischof Stephan
und Genossen ersuchen die sieben Stall le, den zehnten Teil ihrer Leute
zum Dienst fur den Konig ausouriisten.
Orig. Pap. Hermannst. Archly. 3 Siegel waren, Siegel 1), Bischofssiegel, in
10 rotes Wachs, Siegel 2) und 3) in granes Wachs, auf der Ritckseite zum Ver-
schluss aufgedritckt. Die Urkunde kann fruhestens im Jahre 1415 ausgefertigt
worden sein, da innerhalb des Zeitraumes, in welchem Sigmund die Witrde des
romischen KSnigs bekleidete, die feria secunda nach Oculi ale Tagesdatum einer Be-
urkundung durch den Woiwoden Nikolaus far dieses Jahr sum erstenmal in Be-
15 tracht kommt. Das fur den spdtesten Zeitpunkt der Beurkundung hier angesetzte
Jahr, 1419, entspricht dem letzten Regierungsjahre des Bischofs Stephan. Bischof
Stephan ist fit). den 22. Februar 1419, also fur einen der feria secuuda each Oculi,
Mdrz 20, dieses Jahres naheliegenden Termin noch bezeugt. Vergleiche Nagy
Sztdray okleveltara II, 212. Der Nachfolger Stephans im siebenbfirgischen Bistum,
20 Georg, ldsst sich bis noch erst fib- den 31. full 1419 nachweisen. Vergleiche Eubel
Hierarchia catholica, Munster 1898, Seite 520.
Druck: Schuller Untrisse 18. Transilvania 1872, 211.

Providi viH et circumspecti amici nobis sincere dilecti. Noveritis


nos una cum praesentis partis Transsiluanae regni nobilibus pro habendo
25 cum eisdem tractatu in negotiis seu factis per serenissimurn principem do-
minum nostrum dominum Sigismundum dei gratia Romanorum, Hungariae
et cetera inclitissimum regem ac semper augustum nobis iniunctis vobis-
que limpide specificatis in civitatem Tordensem advenisse, ibidem etiam literas
ipsius regiae maiestatis ipsis loquentes eisdem ostendisse. Qui omnes voce una-
30 nimi visis dictis literis se ad quaevis servitia iam dicti domini nostri regis
promptos exhibuerunt et sollertes, disponentes coram nobis et ordinantes
tertiam pattern nobilium, decimam vero rusticorum e medio ipsorum ad dicta
servitia praetaxati domini nostri regis quocumque per nos vocarentur, more
exercituantium deputare. Uncle vestras rogamus amicitias per 'praesentes,
35 quatenus quemadmodum dicti nobiles ut praenaissurn est decimam partem rusti-
corm ipsorum famulaturarn deputavere, conformiter et vos decimam partem
omnium vestrorum ad iam dicti domini nostri regis servitia praelibata de vestri
medio farnulaturam velitis appromptuare. Scripta in Torda praedicta, feria
secunda proxima post dominicam Oculi.
40 Stephanus dei gratia episcopus ecclesiae Transsiluanae,
Nicolaus de Chaak vaivoda Tvanssiluonus
et Michael filius Salamonis de Nadasd comes Siculorum.
Auf der .Rikicseite Adresse: Providis viris et circumspectis univer-
sitati Saxonum septem sedium partium Transsiluanarum amicis nobis sin-
45 cere dilectis.

www.dacoromanica.ro
652

1767.
Konstanz 1415 Marz 17. Konig Sigmund befiehlt dem Rat von
Hermannstadt, die zu Gunsten der Wittwe Ursula Sperrendorifer
aus Leutschau gefallte Entscheidung zu vollziehen, ferner den seitens
der genannten Ursula abgeschlossenen Vertrag in Geltung zu belassen, 5

dem Konige einen Bericht caber die Grande der Widerrufung obiger
Entscheidung und eine Abschrift des auf ebendiese Angelegenheiten
sick beziehenden Urteils des Woiwoden Stibor und Genossen zu
abersenden.
Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1416, Orig. Hermannst. Archiv. 10

Sjgismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hun-


gariae et cetera rex fidelibus nostril iudici iuratisque civibus civitatis nostrae
Cybiniensis partium nostrarum Transsiluanarum salutem et gratiam. In
persona nobilis dominae Vrsulae vocatae relictae quondam Petri Sperren-
dorffer civis civitatis nostrae Lewcha porrecta nostro culmini gravi queri- 15
monia1) admiranter displicenterque intelleximus, quomodo vos quandam non
causam et cautelosam occasionem pro causa fingentes allegando fideles nostros
viros magnificos quondam Styborium dictarum partium Transsiluanarum
vaivodam et Piponem de Ozora Themesiensem et camerarum saliurn nostrarum
comitem vestram sententiam diffinitivam pro parte eiusdem dominae Vrsulae 20
super certa pecuniarum summa, in qua quidam Petrus Ceruasy vester con-
civis eidem dominae Vrsulae obligari dignoscebatur, iusto iuris ordine latam
et debitae executioni demandatam revocasse et aliam sententiam facto super
eodem, qttae dictae vestrae sententiae repugnare videretur, tulisse et ful-
minasse, quam per vos 2) executioni demandare commisissent, et sic vos 25
nescitur an timore vel odio ducti aut pretio sett favore vel munere allecti
praetactam nobilem dominam ad restituendum res et bona praetacti Petri
Ceruasy iuxta vestram diffinitivam sententiam debitae executioni demandatam
ratione praevia manibus eiusdem dominae Vrsulae assignata 8) et usui suo
per vos commissa ac ad retractandum contractum legitimum per ipsam 30
dominam Vrsulam super quadam domo vestri in medio sita cum provido
Nicolao Jankowytz similiter vestro concive ad vestri scitum, consensum et
iudicii adiutorium 4) iuxta dictae nostrae civitatis laudabilem consuetudinem
initum et factum artius compulissetis propriam vestram sententiam executioni
demandatam in suo vigore ac supra dictam dominam Vrsulam rebus et bonis 35
iuridice obtentis frui et gaudere nullatenus permittendo in ipsius dominae
Vrsulae iuris derogamen valde grande. Cum tamen utique non modicam
aestimaremus fore causam, propter quam contra propriam iustam diffinitivam
1) Vorlage: querimonio.
2) Vorlage: nos. 40
3) Vorlage: assignatam.
4) Vorlage: adiutorii.

www.dacoromanica.ro
653

sententiam procedere deberetis, et quia omnino nostrae existit intentionis


saepe dictam dominam Vrsulam in omnibus et singulis iustis suis iuribus
acquisitis pacifice conservare de praemissarumque sententiarum repugnantia
ac totius gestae rei serie clarius et plenius volumus inforrnari, igitur fidelitati
5 vestrae firmissimo nostro regio praecipientes damns sub edicto, quatenus
mox agnitis praesentibus praesente testimonio honorabilis capituli Albensis
ecclesiae Transsiluanae, quod ad id praesentium serie transmitti et accedere
mandamus, memoratam dominam Vrsulam iuxta exigentiam plenitudinis sui
inris ad universa et quaelibet bona per eam vigore praedictae vestrae
10 sententiae executioni demandatae iuste et legitime obtenta, si quae ablata 2)
fuerint, restituere et eidem integre resignare ipsamque in eisdem non ob-
stantibus quondam Styborii vaivodae comitisque Piponis praedictorum
sententia et aliis quibuscumque rationibus aut allegationibus frivolis iuribus
ipsius dominae Vrsulae derogantibus conservare contractumque per eandem
15 dominam Vrsulam cum supra ditto Nicolao mode 3) praemisso factum in
suo vigore relinquere debeatis et quidquid in praemissis feceritis, id Clare
et lucide ut puta causas et rationes, propter quas contra propriam sententiam
executioni debitae demandatam praelibatam dominam Vrsulam ad supra
dictam rerum et bonorum restitutionem ac contractus legitimi irritationem
20 et retractationem compulistis, necnon copiam sententiae dictorum quondam
Styborii vaivodae et comitis Piponis, quae ut praemittitur per eosdem contra
praedictam vestram sententiam fulminata asseritur, ac totius gestae rei
seriem in literis annotati capituli nostrae fideliter rescribi volumus maiestati.
Secus igitur in praemissis facere non ausuri. Alioquin si quomodolibet vos
25 ex dissimulatione aut alia ficta occasione iuribus memoratao dominae Vrsulae
derogasse aut derogare invenerimus, ultra indignationem nostram gravis-
simam, quam eo facto vos incurrisse non dubitetis, poena et damnis vestris
et vestrarum intollerabilibus etiam per arestationes personarum, rerum et
bonorum vos incompassibiliter aggravare et ad praemissorum observationern
30 artius astringi et compelli faciemus. Praesentes post lecturam reddi iubemus
praesentanti. Datum Constanciae, in dominica Judica, anno domini millesimo
quadringentesimo quinto decimo, regnorum nostrorum anno Hungariae et
cetera vicesimo octavo, Romanorum vero quinto.

1768.
35 1415 Marz 21. Der Kolozsmonostorer Konvent bezeugt, dass
seitens Johanns, des Sohnes Gre,qors von Bethlen, und Genossen gegen
Barbara, die Wittwe Mathias' von Trappold, und Genossen beziehungs-
weise gegen Johann, den Sohn Ladislaus' von Betersdorf, und Genossen
Einsprache erhoben worden ist, betreffend das Praedium Myhaltelke
40 im Weissenburger Romitat.
1) Hierauf: nre.
2) Vorlage: oblate.
3) Vorlage: nostro.

www.dacoromanica.ro
654

Orig. Pap. Ungar. Nationalmuseum Budapest. Siegel, rund, war in *misses


Wachs auf der Riickseite aufgedraekt.

Nos conventus monasterii beatae Mariae virginis de Clusmonostra


significamus tenore praesentium quibus expedit universis, quod Symon de
Hungaria in personis magistri Johannis filii Gregorii de Beth len ac Nicolai, 5
Gregorii et Anthonii filiorum eiusdem de eadem ad nostram accedendo
praesentiam per modum protestationis nobis significare curavit, quod sicut
iidem percepissent nobiles domina1) Barbara relicta ac Dorothea vocatae 1)
puella filia necnon Nicolaus filius quondam Mathiae de Apo ld quoddam
praedium seu possessionem ipsorum Myhaltelke vocatam, habitatoribus desti- 10
tutam, in comitatu Albensi existentem Johanni et Stephano filiis Ladislai
maioris de Rether ac altero Ladislao parvo et filiis eiusdem de eadem ven-
didissent, impignorassent et alienassent in praeiudicium eorum et gravamen,
cum tamen ipsum praedium seu possessio eisdem magistro Johanni et filiis
suis ratione propinquioris vicinitatis et commetaneitatis ad habendum et 15
pro pignore recipiendum plus attineret quam dictis nobilibus de Rether.
Undo facta protestatione annotatas dominam 1) Barbaram et Dorotheam necnon
Nicolaum a venditione, traditione, impignoratione, praefatos vero 2) nobiles
de Rether a 8) receptione, occupatione, detentione, usuurn fructuum ac qua-
rumlibet utilitatum eiusdem perceptione, se in dominium eiusdem quovis 20
quaesito colore adinvento intromissione in eandemque perpetuatione factis vel
fiendis nominibus quibus supra prohibuit coram nobis testimonio praesentium
mediante. Datum quinta feria proxima ante dominicam Ramispalmarum,
anno domini M quadringentesimo quinto decimo.

1769. 25

1415 April 22. Der Kolozsmonostorer Konvent bezeugt, dass


Johann Greb de Martonfalwa and Genossen gegen die Besitzergreifung
von einem, Stuck Land in possession Vingarth seitens Anthonius
Erdelys de Somkerek, Einsprache erhoben haben.
Datum secunda feria proxima ante festum beati Georgii mar- to
tyris, anno domini M quadringentesimo quinto decimo.
Auf der Riickseite, von einer Hand des 15. Jahrhunderts : Forgbot ken
min sresteren 1) of Wyngardkirg.4)
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, war in weisses Wachs
auf der Rhelcseite aufgedriickt. 35
Regest: Fejer Codex XI, 488.

it So Vorlage.
3) Gebessert aus: viros.
3) Fehit in der Vorlage.
4) Vergleiche Nr. 1657. Vorlage: Wyga. 40

www.dacoromanica.ro
655

1770.
Konstanz 1415 Mai 1. Konig Sigmund ermaehtigt die Gemeinden
Baassen und Wo lz, gewisse ungiltige Grenzzeiehen im Beisein eines
Vertreters des Weissenburger Kapitels zu zerstoren.
5 Abschrift: Rudolf Theil und Carl Werner in der Samnaung von Urkunden-
absehriften des Vereins file siebenbiirgische Landeskunde, nach der Bezeugungs-
urkunde des Weissenburger Kapitels von 1415, Orig. Gijmnasialbibliothek Me-
diasch.

Nos Sigismundus dei gratia Rornanorum rex semper augustus ac


10 Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex memoriae commendamus per
praesentes, quod fideles nostri Johannes iudex de Megyes et Anthonius
iuratus civis de Se lk. partium nostrarum Transsiluanarum nostrae accedentes
conspectum maiestatis eorum ac universorum populorum et hospitum nostrorum
de Bozna et Welch in personis exhibuerunt nobis quasdam literas nostras
15 privilegiales sub sigillo nostro maiori duplici authentico, quo ut rex Hun-
gariae utimur, emanatas, tenorem quarundam literarum quondam fidelis
nostri dilecti magnifici Stiborii earundem partium nostrarum Transsiluanarum
vaivodae et comitis de Zolnuk adiudicatoriarum in se continentes. Ex guar=
quidem literarum nostrarum continentiis inter alia reperinms manifeste, quod
20 praefato Stiborio vaivoda alias ut puta die dominico proximo post festurn
beati Barnabae apostoli, in anno domini rnillesimo quadringentesimo duo-
decimo praeterito 1) una cum fidelibus nostris dilectis reverendo in Christo
patre domino Stephano episcopo Transsiluanensi necnon magnificis Pipone
Thernesiensi et camerarum salium et Michaele Siculorum nostrorum comitibus
25 ceterisque quampluribus proceribus et nobilibus earundem partium nostrarum
Transsiluanarum tune sibi assistentibus in civitate nostra Cibiniensi pro
tribunali sedente causalesque processus iusto iuris tramite dimetiente ac
praedictis populis de Bozna et Welch ab una necnon iuratis senioribus et
tota communitate alterius villae nostrae regalis Bayon nuncupatae parte ab
30 alia coram eo comparentibus et in causa occasione quarundam particularum
terrarum ac silvarum et pratorum intra veras metas dictarum possession urn
Bozna et Welch uti perhibetur habitarum, inter partes ipsas tune litigiosarum
mota et diutius ventilata iuris aequitatem et iustitiae complementum sibi
ipsis exhibere postulantibus, idem Stiborius vaivoda cupiens causae huius-
35 modi finem imponi decisivum revisis et diligenter examinatis partium prae-
dictarum iuribus et literalibus munimentis factum praemissum tangentibus,
per easdern partes inibi productis et exhibitis praemissas terrarum, silvarum
et pratorum particulas praefatis populis et hospitibus nostris de Bozna et
do Welch auctoritate nostra regia sibi in hac parte per nos concessa ad-
40 iudicasset, praedictis iuratis senioribus et toti communitati praedictae villae
nostrae Bayon super facto huiusmodi particular= terrarum, silvarum et
pratorum perpetuum silentium imponendo, prout haec et alia in huiusmodi
1) 1412 Juni 12.

www.dacoromanica.ro
656

causa deducta et secuta in praedictis literis nostris privilegialibus plenius


vidimus contineri. Quibus quidem literis nostris privilegialibus exhibitis ac
per nos revisis of examinatis praefati Johannes index et Anthonius iuratus
civis personis quibus supra adiecerunt, quod quamquam praefatus quondam
Stiborius vaivoda habita praescriptarutn particularum terrarum, silvarum 5
et pratorum adiudicatione easdem per suas veras metas et antiquas prae-
sentibus suo et capituli ecclesiae Transsiluanae praedictae hominibus ream-
bulare novasque 1) iuxta veteres et alias ubi necesse fuisset erigi faciendo
reambulatasque et ab aliorum quorumlibet iuribus possessionariis separatas
et distinctas eisdem populis et hospitibus nostris nostra regia et sua iudi- 10
ciaria auctoritatibus reliquerit, tamen intra metas huiusmodi antiquas et
renovatas ac de novo erectas quaedam aliae metae alias indebite in prae-
iudicium iurium ipsorum per praefatos iuratos, seniores et communitatem
de dicta Bayou aut nonnullos alios 2) erigi procuratae haberentur, quas
timentes temporum in processu iuribus eorum posse derogari exindeque 15
rursus et iterum litis et controversionis 2) materiam inter partes ipsas reoriri,
claritati nostrae nominibtts quibus supra precibus subiectivis supplicarunt,
quatenus ad evitanda praemissa praedictas metas veteres, intra gyrum ipsarum
metarum renovatarum et de novo erectarun existentes aboleri facere dig-
naremur. Nos igitur ordine iuris exposcente cupientes ea quae rite pro- 20
cesserunt illibate conservari dictosque populos et hospites nostros de eorum
commodis et pacis tranquillitate gratulari huiusmodi supplicationibus pro
parte eorundem populorum et hospitum nostrorum de praedictis Bozna et
Welch culmini nostro oblatis regiae liberalitatis clementia exauditis et bq-
nigne admissis eisdem populis et hospitibus nostris ex certa nostra scientia 25
duximus annuendum, immo annuimus et concedimus per praesentes, ut ipsi
in certo et competenti termino per ipsos ad id eligendo et statuendo coram
testimonio capituli ecclesiae Transsiluartensis praedictae, quod per ipsum
capitulum id id serie praesertinm transmitti iubemus, vicinis et commetaneis
dictarum particularum terrarum, silvarum et pratorum inibi legitime con- 30
vocatis et praesentibus accedendo praedictas metas in facie ipsarum par-
ticularum terrarum, silvarum et pratorum per praedictos iuratos seniores
et communitatem seu alios quoscumque, ut praefertur, erigi et cumulari pro-
curatas, inter gyrum, ut praemittitur, praedictarum novarum et renovatarum
metarum habitas rumpendi, dispergendi ac abolendi tutam, liberam et omni- 35
modam habeant 4) facultatem, contradictione quorumlibet non obstante, harum
nostrarum vigore et testimonio literarum. Super quibus tandem ut fuerit
expediens pro parte eorundem populorum et hospitum nostrorum de saepe
dictis Bozna et Welch literas praedicti capituli in forma debita et solita harum
serie volumus emanari uberiorem inns eorum ad cautelam. Datum Constanciae, 40
in festo beatorum Philippi et Jacobi apostolorum, anno domini millesimo
quadringentesimo quinto decimo, regnorum nostrorum anno Hungariae et
cetera vicesimo nono, Romanorum electionis quinto, coronationis vero primp.
4) Scilicet: meths.
2) Vorlage: nonnullas alias. 45
3) Weimenburger Sapitel nach Angabe der Vorlage: controversiones.
4) Vorlage: habeat.

www.dacoromanica.ro
657

1771 A.
Konstanz 1415 Mai 26. Konig Sigmund beauftragt den Woiwoden
von Siebenbiirgen und Genossen mit der Untersuchung der in Scharberg
fair die Reisenden und Kaufleute bestehenden Abgabenverpflichtung
5 beziehungsweise mit der Geltendmachung dieser Verpfiichtung gegen-
fiber den Szeklern und Sachsen.
Orig. Perg. Archiv der Grafen Teleki, Marosvciscirhely. Siegel, rand, Durch-
messer 4.5 Centimeter, in rotes Wachs, papierbedeckt, innen aufgedrilckt. Adler
im Siegelfeld. Die vorliegende Urkunde findet rich in swelter Ausfertigung, von
10 demselben Schreiber geschrieben, mit textlichen Abweichungen unter Nr. 1771 B.
Druck: Barabds Cod. Teleki I, 411.

Von der Kanzlei: Commissio propria do-


mini regis.
Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hun-
15 gariae et cetera rex fidelibus nostris magnificis . . vaivodae partium nostrarum
Transsiluanarum et comiti Siculorum nostrorum vel eorum vices gerentibus
praesentibus et futuris praesentes visuris salutem et gratiam. Querulose
detexit nobis fidelis noster dilectus Anthonius filius Nicolai de Somkerek
sua et Petri tilii Johannis filii eiusdem Nicolai carnalis fratris sui in personis,
20 quomodo nonnulli forent mercatores et alterius status homines signanter
Siculi et Saxones, qui quadam praesumptuositate in voluti tributariam solutionem
in loco tributi ipsorum in possessione eorum Sam mberek vocata exigi consueti
per eosdem persolvendam ipsis et tributariis ipsorum more alias consueto
reddere et persolvere reciisantes inventis pro se ipsis quibusdam viis sinistris
25 seu falsis et aliis frivolis occasionibus fictis insoluto tributo hinc et hinc
pertransirent in praeiudicium ipsorum et damnum satis grande. Et quia
nos praescriptam possessionem Sarumberek in comitatu de Torda habitant
simul cum tributo et cunetis aliis suis pertinentiis et utilitatibus, quibus ipsa
per nostram maiestatem et consequenter nomine nostro regio rite tenta fuit
30 et possessa, praefatis Anthonio et quondam Johanni fratri suo ipsontmque
heredibus vigore aliarum literarum nostrarum desuper confectarum contulisse
dignoscimur, via etiam cuiuslibet tributi si regale fuerit ad unum, si vero
nobilis exstiterit ad medium milliaria ex utraque parte pro sua meta secundum
communem consuetudinem extendi debere censetur, nolentes igitur praefatos
35 Anthonium et Petrum eorum iuribus per quempiam indebite frustrari,
fidelitati vestrae firmiter praecipiendo mandamus, quatenus dum et quam-
primum per praefatum Anthonium aut Petrum seu hominem ipsorum ad id
fueritis requisiti, ex tune missis ad id certis prohis et fide dignis nobilibus
dicti comitatus hominibus de et super eo, quotnodo et qualiter ac qua Erni-
40 tatione praemissa tributaria solutio seu exactio praescripta possessione Sarum-
berek simul cum ipso tributo erga manus nostras regias existente rationa-
biliter soluta et exacta fuerit et usque quo metae seu viae eiusdem extensae
fuerint seu extendi debuerint, meram, indubitatam et sufficientem experiendo
Urkundenbuch 111. 42

www.dacoromanica.ro
658

certitudinem, quemadmodum vobis exinde sic ut praefertur sufficienter con-


stiterit certitudo veritatis, omnes et singulos viatores et mercatores signanter
Siculos et Saxones ad solutionem tributariam praemissam rite astrictos ad
solvendam et reddendam praedictis Anthonio et Petro vel eorum tributariis
huiusmodi tributariam solutionem rationabiliter ut praefertur exigendam 5
more et consuetudine, quibus supra soluta et exacta fuit debuitque atque
debeat, astringere et compellere debeatis, repugnantes et eandern solvere
contendentes per eorum damna et gravamina opportuna artius compellendo
ipsisque Anthonio et Petro vel tributariis ipsorum dum et quotiescurnque
opus fuerit vestris auxiliis et subsidiis assistendo. Commisimus etenim 10
praefato Anthonio et consequenter praedicto Petro vel tributariis ipsorum et
harum serie annuimus, ut ipsi saepe dictam tributariam solutionem in viis
dicti tributi ad id aptis et pertinentibus ab omnibus quibus decuerit more
alias rationabiliter sicut praefertur consueto exigendi et extorquendi tutam,
liberam et omnimodam habeant facultatem praesentibus eis attributam. Secus 15
non facturi. Praesentes etiam perlectas semper reddi iuhemus praesentanti.
Datum Constanciae, octavo die festi Penthecostes, anno domini M quadrin-
gentesimo quinto decimo, regnorum nostrorum Hungariae et cetera anno
vicesimo nono, Romanorum electionis quinto, coronationis vero primo.

1771 B. 20

Konstanz 1415 Mai 26. Konig Sigmund beauftragt den Woiwoden


von Siebenburgen und Genossen mit der Untersuchung der in Scharberg
far die Reisenden und Kaufleute bestehenden .Abgabenverpflichtung
beziehungsweise mit der Geltendmachung dieser Verpflichtung gegeniTher
den Sachsen. 25

Orig. Perg. Archiv der Grafen Teleki, Marosvascirhely. Siegel, rund, in roles
Wachs, papierbedecict, innen aufgedritckt. Adler im Siegelfeld. Umschrift in go-
-
thischer Minuskel. Die vorliegende Urkunde ist eine zweite Ausfertigung der von
demselben Schreiber geschriebenen, textlich abweichenden Urkunde unter Nr.1771 A.

Von der Kanzlei : Commissio propria do- 30


mini regis.
Sigismundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hun-
gariae et cetera rex fidelibus nostris magnifico ..') vaivodae partium nostrarum
Transiluanarum et comiti Siculorurn nostrorum vel eorum vices gerentibus
praesentibus et futuris praesentes visuris salutem et gratiam. Quaerulose 35
detexit nobis fidelis noster dilectus Anthonius Elius Nicolai de Somkerek sua
et Petri filii Johannis filii eiusdem Nicolai carnalis fratris sui in personis,
quomodo nonnulli forent mercatores et alterius status homines signanter
Saxones, qui quadam praesumptuositate involuti, tributariam solutionem in
(ocotributi ipsorum in possessione eorum Sarumberek vocata exigi consueti 40
per eosdem solvendam ipsis et tributariis ipsorum reddere et persolvere
9 Woiwode Nikolaus.

www.dacoromanica.ro
659

recusantes inventis pro se ipsis quibusdam viis sinistris seu falsis et aliis
frivolis occasionibus fictis insoluto tributo hinc et hinc pertransirent in prae-
iudicium ipsorum et damnum satis grande. Et quia nos praescriptam posses-
sionem Sarumberek in comitatu de Thorda habitam simul cum tributo et
5 cunctis aliis suis pertinentiis et utilitatibus praefatis Anthonio et quondam
Johanni fratri suo ipsorumque heredibus vigore aliarum literarum nostrarum
desuper confectarum contulisse dignoscimur, via etiam cuiuslibet tributi, si
regale fuerit, ad unum, si vero nobilis exstiterit, ad medium milliaria ex
utraque parte pro sua meta secundum communem aestimationem et con-
10 suetudinem extendi debere censetur, nolentes igitur praefatos Anthonium et
Petrum eorum iuribus per quempiam indebite frustrari et minus iuste de-
fraudari, fidelitati vestrae firmiter praecipiendo mandamus, quatenus dum et
quamprimum per praefatum Anthonium aut Petrum seu hominem ipsorum
ad id fueritis requisiti, ex tune misses ad id certis probis et fide dignis
15 nobilibus dicti comitatus hominibus de et super eo, quomodo et qualiter ac
qua limitatione praetnissa tributaria solutio seu exactio rationabiliter soluta
et exacta fuerit et usque quo metae seu viae eiusdem extensae fuerint seu
secundum huiusmodi consuetudinem communem extendi debuerint, meram,
indubitatam et sufficientem experiendo veritatem, quemadmodum vobis exinde
20 sicut praefertur sufficienter constiterit certitudo veritatis, omnes et singulos
viatores et mercatores signanter Saxones ad praemissam tributariam solutionem
rite astrictos ad solvendam et reddendam praedictis Anthonio et Petro vel
eorum tributariis huiusmodi tributariam solutionem rationabiliter ut fertur
exigendam astringere et artius compellere debeatis, repugnantes et eandem
25 solvere contendentes per eorum damna et gravamina opportuna artius com-
pellendo ipsisque Anthonio et Petro vel eorun tributariis dum et quoties-
cumque opus fuerit vestris auxiliis et subsidiis assistendo. Commisimus
etenim praefato Anthonio et consequenter ditto Petro vel tributariis ipsorum
et harurn serie annuimus, ut ipsi saepe dictam tributariam solutionem in
30 viis dicti tributi ad id aptis et pertinentibus ab omnibus quibus decuerit
exigendi et extorquendi tutam, liberam et omnimodam habeant facultatem
praesentibus eis attributam. Secus non facturi. Praesentes etiam perlectas
semper reddi iubemus praesentanti. Datum Constanciae, octavo die festi
Penthecostes, anno domini millesimo quadringentesimo quinto decimo,
35 regnorum nostrorum anno Hungariae et cetera vicesimo nono, Romanorum
vero quinto.

1772.
Konstanz 1415 Juni 6. Konig Sigmund richtet an die Stadt
Klausenburg zu Gunsten des Klausenburger Plebans Cristianus einen
40 Er lass, betreffend die Zufuhr von Getreide zur Muhle des genannten
Plebans.
Druck: Jukab °Neve ltdr I, 154 nach der Beglaubigungsurkunde des Ko lozs-
monostorer Konventes von 1416, Orig. Katholisches Pfarreiarchiv Klausenburg.
42*

www.dacoromanica.ro
660

Sigismundus dei gratis Romanorum rex semper augustus ac Hun-


gariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex fidelibus nostris iudici, iuratis et
universis civibus et hospitibus nostrae civitatis Cluswar salutem et gratiam.
Creberrima et infesta querela pro parte fidelis nostri devoti dilecti honorabilis
viri domini Cristiani plebani vestri nobis iteratis et reiteratis vicibus allata 5
nostrae maiestatis aures gravissime perpulsavit, quod quamquam nos quon-
dam, a nostra non excidit memoria, vigore aliarum nostrarutn literarum
vobis saepius superinde directarum vestrae universitati firmis dederimus in
mandatis, ut vos ipsum in molendino ecclesiae suae, quod fere in fine eius-
dem nostrae civitatis prope ecclesiam beati Petri apostoli in fluvio Szamus 10
consistit, nullatenus impedire praesumendo fruges et triticum quorumcumque
in ipso molendino molere volentium, quas ipso dominus plebanus in una
biga 1) duntaxat et turn uno equo illic per suos homines duci faceret, ad
idem duci et portari pacifice et sine omni impedimento duci et portari per-
mittere deberetis, tamen vos dictis nostris literis et mandatis in hac parte 15
vilipensis et pro nihilo reputatis plus vestri et transitorii 2) quam caelestis
lucri cupiditate ducti huiusmodi fruges et triticum pauper= videlicet et
talium, qui propter eorum egestatis inopiam proprios currus non habent et
nec propter tantam distantiam conducere possint, in dictum molendinum per
homines ipsius domini plebani in dicta biga molendi 5) causa adduci et 20
apportari non permitteretis. Propter quod cultus divinus in dicta ecclesia
sua continuo ac de die in diem decrescere censeretur in praeiudicium inris
dictae ecclesiae suae et in ipsius immo verius nostrae maiestatis displacentiam
multum grandem. De quo vehementi admiratione ducimur admirari, cur
nostra mandata aliter non formidatis de vestra vel aliquoruin ex vobis te- 25
meraria praesumptuositate praesumendo nec advertendo, quantis regiae rnuni-
ficentiae favoribus vos remuneravimus donando vobis molendina nostra propria
et plura4) alia gratiose indulgendo, de quibus vos credimus non latere,
super quibus ingrati huiusmodi parvulam eleemosynam, qua etiam anitnae
vestrae reficerentur quamque vosmet augere et promovere deberetis etiam 30
motu proprio, administratori 5) dei auferre et in usus profanos convertere
non cessatis. Quod ultra nostrae maiestatis mandator= displicentiam in
vestrarum propriarum dispendiunt vergit utique salutis animarum. Cum autem
nostrae firmatae sit intentionis, ut ipsa ecclesia, cuius et aliarum cunctarum
in regno nostro Hungariae ubilibet existentium tutor sums specialis et 35
patronus, nostris temporibus suis proventibus privari et cultus divinus in
eadern in 1) laudem et gloriam omnium conditoris continuandus decrescere
nequaquam censeantur dictaque nostra mandata per amplius repulsam pati-
antur aliqualem, igitur fidelitati vestrae ex superabundanti firmissime prae-
cipiendo mandamus omnino aliter habere nolentes, quatenus agnitis prae- 40
sentium continentiis a modo et in antea nullo ulteriori nostro mandato super-
') Fe hit in der Vorlage.
2) Vorlage: vestris et transitoriis.
') Vor lage: molendini.
4) Kolozsmonostorer Konvent nach Angabe der Vorlage: pluria. 45
5) Vorlage: aministrari.

www.dacoromanica.ro
661

inde exspectato, non obstantibus etiam quibuscumque aliis nostris literis


harum in contrarium datis seu dandis vel consuetudine contraria praedictas
fruges et triticum iuxta contenta praedictarum primariarum literarum nostrarum
pro parte eiusdem domini plebani emanatarum ad praedictum molendinum
5 praedicti domini plebani per suos homines in una biga duarum rotarum ')
duntaxat paeifice, libere et absque omni impedimento ac reclamatione
aliquali permittatis et permitti faciatis allegationibus, dissimulationibus et
occasionibus quibuscumque relegatis in hac parte. Aliud nequaquam facere
ausuri, si nostris donis regalibus vobis ut praemissum largiflue impertitis
10 et amplius elargiendis frui affectatis nostraeque maiestatis indignationem
gravissimam incurrere expavescitis. Secus autem vobis facientibus, quod non
credimus, virtute harum serioso regio praecipimus sub edicto fideli nostro
devoto dilecto reverendo in Christo patri domino Stephano episcopo Tran-
silvan° 2) vel eius vicario generali, ut ipse vos et quemlibet vestrum ad
15 praemissa facienda per censuram ecclesiasticam et alia gravamina ac damna
vestra ad haec opportuna artius et districtius compellat et astringat auctoritate
nostra regia praesentibus in hac parte sibi attributa rnediante sicque, quod
huiusmodi commissionis materiam ad nos reduci non contingat modo aliquali.
Praesentes etiam post earum lecturam semper reddi iubemus praesentanti.
20 Datum Constanciae, octavo (lie festi sanctissimi corporis Christi, anno eius-
dem millesimo quadringentesimo quinto decimo, regnorum nostrorum Hungariae
XXIX, Romanorum vero quinto.

1773.
1415 Juni 21. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Urkunde
25 des Konigs Sigmund von 1415 Nr. 1770 ein und bezeugt, dass die
Gemeinden Baassen und Wiilz fiinf Grenzzeichen zerstort haben.
Abschrift: Rudolf Theit und Carl Werner in der Sammlung von Urkunden-
abschriften des Vereins fur siebenbiirgische Landeskunde, nach dem Orig. Peru.
Gymnasialbibliothek Illediasch. Siegel an roter Seidenschnur angehdngt.

30 Capitulum eeclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelibus tarn


praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium
salvatore. Ad universorurn notitiam harum serie volumus pervenire, quod
nos literas serenissimi principis domini Sigismundi dei gratia illustris regis
Romanorum semper augusti ac Hungariae et cetera regis honore quo decuit
35 recepimus in haec verba. (Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund von 1415
Nr. 1770.) Nos enim mandatis praefati domini nostri regis obedire cupientes,
ut tenemur, ad praemissa sua mandata fideliter exequenda honorabilem virum
magistrum Johannem socium et concanonicum nostrum duximus transmit-
tendum. Qui demum exinde ad nos reversus nobis retulit eo modo, quod
40 +1 Vorlage: notarum.
3) Vorlage: Transilvaniae.

www.dacoromanica.ro
662

ipse in festo beati Barnabae apostoli ') termino videlicet per praedictos po-
pulos et hospites de Bozna et Velch ad id electo et statuto ad faciem
praedictarum particularum terrarum ac silvarum et pratorum intra veras
metas possessionum Bozna et Welch habitarum accessisset, ibique vicinis et
commetaneis earundem particularum terrarum ac silvarum et pratorum 5
circumquaque legitime convocatis ipsisque praesentibus praedicti populi et
hospites de Bozna et2) de Welch iuxta continentiam praescriptarum literarum
regalium coram ipso homine nostro pro nostro testimonio iuxta regium
mandatum per nos ad id transmisso quinque metas intragyrum praenota-
thrum veterum metarum ac renovatarum et de novo erectarum repertas 10
rupissent, dispersissent et abolevissent. Datum sexta feria proxima ante festum
nativitatis beati Johannis baptistae, anno domini millesimo quadringentesimo
decimo quinto. Honorabilibus et discretis viris dominis Georgio Lepes prae-
posito, Johanne cantore, Johanne custode et Blaslo Siculo archidiacono de
Wgucha decano canonicis ecclesiae nostrae existentibus. 15

1774.
Wurmloch 1415 Juli 3. Notar Peter Ungelter bezeugt die Aus-
sagen des Villieus and der Senioren von Wurmloch, betreffend die
seitens des siebenbargischen Bischofs Stephan gegen Dauid, den Plarrer
von Wurmloch, veriibten Gewaltthatigkeiten. 20

Orig. Perg. Archiv der evangel. Landeskirche Augsb. Bek. Hermannstadt.


Notarzeichen.

In nomine domini amen. Noverint universi praesens publicum in-


strumentum inspecturi, quod in mei notarii publici et testium infra scriptorum
praesentia personaliter constituti providi et honesti viri villicus et seniores 25
de Wrmlach ex certa ipsorum scientia non compulsi, non coacti sed sponte
et voluntarie protestando recognoverunt publice et conscientiose, quomodo
reverendus in Christo pater dominus Stephanus episcopus Transsiluanus
ausu tenierario contra mandata apostolica honestum virum dominum Dauid
in Wrmlach plebanum de suis propriis valida sna potentia fugasset, ostia 30
domus et cellarii simul cum falera curiae rumpendo apperuisset et apperire
fecisset eundemque de quibusdam suis bonis spoliasset seu spoliari fecisset
in ipsius domini Dauid damnum et gravamen valde ingens. Datum et act=
in Wrmlach in domo habitationis eiusdem domini Dauid, anno a nativitate
domini millesimo quadringentesimo quinto decimo, indictione octava, die tertia 35
mensis Julii, hora sexta vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris
et domini nostri domini Johannis divina providentia papae vicesimi tertii
anno sexto. Praesentibus honorabilibus 8) et circumspectis viris Cristanno
1) Juni 11.
1) Fehlt im Orig. nach Angabe der Vorlage. 40
8) Hierauf nochmals: honorabilibus.

www.dacoromanica.ro
663

de eastro Mergiae et Nicolao de insula Magna clericis Strigoniensis diocesis


testibus ad praemissa vocatis pariter et rogatis.
Notarzeichen Et ego Petrus Vngelter clericus Transiluanae
mit dem Buchstaben: diocesis publicus imperiali auctoritate notarius quia
5 P. praedictis recognitioni et protestationi, dam sic ut
praemittitur fierent et agerentur, una cum praenotatis
testibus praesens interfui eaque sic fieri vidi et au-
divi, ideo hoc praesens publicum instrumentum exinde
confecturn manu propria scripsi, publicavi et in hanc
10 publicam formam redegi signoque et nomine meis
solitis et consuetis consignavi rogatus et requisitus
in fidem et testimonium omnium praemissorum.
Auf der Riickseite, von gleichzeitiger Hand:
In causa Transsiluanarum
15 decimarum [ ].1)
Apertum XXI Februarii.
Magister 2) Hermannus2) Spaen produxit
in iudicio.

1775.
20 Kronstadt 1415 Juli 12. .Der Kronstadter Distrikt bezeugt, dass
der Stuhl Sepsi an die Gemeinde Brenndorf ein Stuck Land ver-
kauft hat.
Orig. Perg. Stadtarchiv Kronstadt. Siegel, rund, Durchmesser 4'5 Centimeter,
grunes Wachs in Wachsschitssel, an weisser Hanfschnur angehdngt. Der Stempel
25 dieses Siegels weist bei den mit ebendiesem Siegel versehenen Urkunden ausser den
fib. den Stempel des Siegels von NT. 1136, vergleiche Urkundenbuch II, Tafel V,
Figur 20, in Betracht kommenden Merkmalen noch zwei Sterne im Haupte des
Schildes auf; je einer dieser Sterne befindet sich rechts und links von der im Felde
des Schildes stehenden Lilie. Vergleiche die Photographie Hermannst. Archiv, nach
30 dem Siegel an der Urkunde von 1543, Orig. Perg. Gemeindearchiv Neustadt bei
Kronstadt; vergleiche ferner die Beschreibungen Sieb. Quartalschrift VII, 226
und Korrespondenzblatt d. Vereins fur sieb. Landeskunde 1878, 109.
Druck: Szabo Szek. okleveltdr III, 33.

Memoria etenim hominum diversis sauciatur oblivionum iaculis.


35 Necessario igitur ea quae in tempore fiunt et ad futurorum agnitionem de-
rivari diliguntur, ne labente tempore homineque marcescente oblivionis suc-
cumbant 8) imperio, restauro testimonii et sigilli quomodolibet aeternantur.4)
Sapientes igitur quaeque posteritatem exspectantia scriptice perennari de-
creverunt. Nos igitur iudices, comites, iurati consules universi quoque ci-
40 3) Schrift geschwunden, 2 Centimeter breit.
3) Vorlage: M. H.
3) Vorlage: succumbat.
4) Vorlage: aeternentur.

www.dacoromanica.ro
664

vitatis simulque districtus Brassouiensis seniores et iustitiarii memoriae corn-


mendando significamus tenore praesentium futuris et praesentibus quibus
expedit universis, quod nobis in nostro existentibus consistorio accesserunt
nostrum conspectum personalem nobiles ac viri prudentes videlicet Demeter
fya Istwan, Rippo Agatsthy, Kelleman de Borotfalw sedis Schepsi, item de 5
Gydafalw, Myhall fya Janusch, Mathee, Balasch, Peto fya Micloz, item de
Borosno, Gerger biro, Symon fia Jukg, Mathee, item de Vsonfalu, Mycloz
fia Mihail, Ylias biro, Ellekes, item de sancto Georgio Forro Las lo, Kilsch
Gerger,') Dotcze Janusch, item de Balembe, Forro Peter, Benedic 2) fya Istfan,
Peto fia Benedic,8) item Andreas de Arpatak, Jantscho de eadem, Antall de 10
praefata Arpatak in ipsorum personis ac totius communitatis sedis Sepsy.
Qui quidem absque dissonantia vocum non compulsi nec coacti nec alicttius
sinistroitatis dolo circumventi sed voce concordi animoque deliberato spon-
tanee coram nobis palarn sunt professi, quomodo ipsi quoddam territorium 4)
seu particulam terrae silvestris dispositionis inferius per vera signa metalia 15
conscribendarn simulque expressandam viris honorabilibus et prudentibus
domino Martino plehano de Botfalu, comiti Jacobo de eadem, Nicolao dicto
Kopert, comiti Nicolao filio comitis Johan, Petro filio Nicolay Tyttnar, Petro
filio Suarez Han, Paulo ditto Clusch, iuveni Jacobo, Stephano Masse 11, Petro
dicto Henczrnan, Andreae Lenczik, Stuffen Clos,6) Salomoni dicto Koeze 20
Tumpa, Jacobo Theys ditto Nicola Retsch Gysell, Jacobo Fyscher ac uni-
versis senioribus et populis de eadem Botfalw pro quadarn summa pecuniae
quinquaginta videlicet auri florenis ab ipsis populis et senioribus de ante
fata Botfalw plene et integre receptis simulque persolutis vendidissent, as-
signassent pariterque contulissent, immo coram nobis ipsis vendiderunt, as- 25
signaverunt ac contulerunt in filios filiorum et heredum per heredes lure
perpetuo possidendam, tenendam et in usus ipsorum convertendam, nullo
urnquam penitus hominum contrarium huiusmodi venditionis postulante.
Promittentesque nihilominus praenotati nobiles viri Siculi videlicet, quod
si quispiam hominum temporum in processu praefatos iudicem seniores ac 30
universos populos de praeexpressata Botfalw ratione praememorati territorii 6)
impetere, aggravare aut molestare machinaretur, ex tune praetacti nobiles
viri ipsos populos de iam dicta villa Botfalw coram quovis iudice immo
regia maiestate et Siculorum cornite conservare ac protegere debent, sicuti
iidem ad hoc se propria obligarunt voluntate, laboribus propriis simulque 35
expensis, vigore et testimonio praesentium mediante. Territorium 4) autem
praeexpressum talis est dispositionis videlicet incipiendo iuxta aquam Alt
vulgariter dictam ab alia parte aquae versus Siculos, in plaga rneridionali,
in transitu aquae in quodam signo Burioriefloca dicto, per longam distantiam
versus plagam septentrionalem descendendo ad aliud signum Wollffgraben 40

0 Auf Rasur.
2) Vorlage: Bndic; statt n kann couch: u gelesen werden.
3) Vorlage: Bndic; statt n kann auch: u gelesen werden.
4) Vorlage: terretorium.
5) Ober der Zeile nachgetragen. 45
2) Vorlage: terretorii.

www.dacoromanica.ro
665

vocatum, deinde ab eodem signo metali iterum descendendo versus plagam


septentrionalem ad quondam montem Steyn vulgo dictum, ibique territoria l)
praenotatorum nobilium virorum Siculorum videlicet ab una parte,2) ab 2)
alters vero hominum de villa Botfalw in praefata aqua Alt dicta Siculis a
5 dextris et hominibus de Botfalw a sinistris iuxta acutum lapidem eiusdem
aquae contiguum segregative terminari demonstrantur, tali notabili interserta
conditione, quod si iudex, seniores ac populi de ism dicta Botfalw praefatam
aquam All dictam in lace aut fossato in toto aut in parte secundum de-
scriptionem metalium signorurn, per modum decursus aquae ducere possint
10 et valebunt, hoc idem ipsis facere consensum 3) est ac taliter venditum li-
bere ac penitus absolute, in casu autem quo ipsi de Botfalw prae expres-
satam aquam Alt dictam in saepe fatis signis metalibus ducere nequirent
nec valerent, ex tune aeque bene venditio eiusdem territorii 4) silvestris per
praenotata et expressa signa metalia per modum discretae 5) cognitionis re-
15 gulari et terminari videatur, directe, plane multumque expresse. Ad quod
se partes utraeque coram nobis propria obligarunt voluntate. Venditionis
autem et emptionis talis rationabilis est causa, quod quia nobiles viri Si-
culi videlicet cum eisdem quinquaginta auri florenis quoddam castrum seu
fortalitium in terra ipsorum contra notabiles domini nostri regis aemulos
20 aedificare inceperunt, saepe fati autem de Botfalw seniores idem territorium 9
ea de causa emerunt, ut ipsi territorium 0) ipsorum tempore inundationis
aquarum illaesum in frugibus valeant conservare. Acta stint haec tempore
iudicatus Valentini Godfridi, Symonis Rewdell magistri civium, Petri dicti
Hulsnak villici et cetera. Iudices autem Siculorum illo tempore fuerunt Frencz
25 biro filius Barta de Borosno et Mycloz fya Gargd de eadem. Testes vero
ad hoc specialiter vocati erant conies Hencz de Fewltwar, Lucas villicus de
eadem, item Renolcz Clos de Honchp[erg], item villicus de Petersberg, item
villicus de Tartlaw, in testimonium omnium praemissorum. in huius testi-
monium firmiltatemquel perpetuarn praesentes sub appenso nostro sigillo
30 duximus roborandas. Datum Coronae, in vigilia festi sanctae Margarethae
virginis ac martyris, anno domini millesirno quadringentesimo quinto decimo.

1776.
Kronstadt 1415 Juli 31. Michael, Comes der Szekler, bezeugt,
dass der Stuhl Sepsi an die Gemeinde Brenndorf ein Stuck Land
35 verkauft hat.
Eingeschaltet von dem Woitvoden Nikolaus 1415, Orig. Gemeindearchiv Brenn-
dorf. Auch eingeschallet von dent Iflinige Sigmund 1419, Orig. Stadtarchiv Kron-

1) Vorlage: terretoria.
6) Fehlt in der Vorlage.
40 5) So Vorlage.
4) Vorlage: terretorii.
5) Vorlage: discreti.
°) Vorlage: terretorium.

www.dacoromanica.ro
666

stadt. Diese Urkunde des Konigs Sigmund ist eingeschaltet von dem Weissenburger
Kapitel 1452, Abschrift des 15. Jahrhunderts Ungar. Landesarchiv Budapest.
Druck: SzabO Szek. okleveltdr I, 109.

Nos Michael 1) filius Salomonis 2) de Nadasd trium generum Sicu-


lorum comes rnemoriae comtuendando significamus tenore praesentium quibus 5
expedit universis futuris et praesentibus, quod cum nos in quibusdam certis
negotiis expediendis in civitate Brassouiensi in praesentia providorum virorum
comitis Valentini pro tune iudicis ipsorum, Symonis 2) Rewdel 4) magistri
civium ac universorum iuratorum civium eiusdem b) fuissemus constituti,
accesserunt nostrum conspectum personalem nobiles ac viri prudentes Ste- 10
phallus filius Demetrii, Lyppo Agathy,6) Clemens de Barothfalua 7) sedis
Sepsy, item de Gyalofalua 9) Johannes filius Michaelis,9) Matheus, Blasius,
Nicolaus filius Pethew, item de Borosnyo 10) Gregorius iudex, Georgius 11)
filius Symon, alter Matheus, item de Vzonfalwa Michael 12) filius Nicolai, Elyas ")
index, Allexius,") item de Zenthgyvrgh Ladizlaus 15) dictus Forro, Gregorius 15
parvus, Johannes dictus Dacho, item de Betlem 16) Petrus dictus Forro,
Stephanus filius Benedicti, Benedictus filius Pethew, item Andreas de Ara-
pathaka, Jancho 17) de eadem, Anthonius de praefata Arapathaka in ipsorum
personis ac totius communitatis sedis Sepsy. Qui quidem absque dissonantia
vocum non compulsi nec coacti nec alicuius sinistroitatis dolo circumventi 20
sed voce concordi animoque deliberato spontanee coram nobis palam sunt
professi, quomodo ipsi quoddam territorium seu particulam terrae silvestris
dispositionis inferius per vera signa metalia conscribendam sinulque ex-
pressandam 18) viris honorabilibus et prudentibus domino Martino plebano
de Bothfalua,19) comiti Jacobo de eadem, Nicolao ditto Roperth,") comiti 25
Nicolao filio comitis Johan, Petro filio Nicolai Tythmar,21) Petro filio Suarcz 22)
0) 1419: Mychael.
') 1419: Salatnonis.
3) Vorlage: Symon. 1419: Symoni.
4) 1419: Lewdel. 30
6) Vorlage and 1419: magistro civium ac universis iuratis civibus eiusdem
(scilicet: civitatis).
6) 1419: Ryppo Agasthy.
7) 1419: Barathfalwa.
8) 1419: Gyalofalwa. 35
") 1419: Mychaelis.
10) 1419: Barasnow.
11) So 1419. Vorlage: Gregorius.
") 1419: Vzonfalwa Mychael.
13) So 1419. Vorlage: alias, 40
14) 1419: Alexius.
15) 1419: Zenthgewrgh Ladislaus.
16) 1419: Bwlen.
17) 1419: Jancha.
18) Vorlage: expressando. 45
121 1419: Bothfalwa.
20) 1419: Koperch.
") 1419: Tytmar.
22) 1419: Swam.

www.dacoromanica.ro
667

Han, Paulo 1) dicto Cluisch,a) inveni Jacobo, Stephano Mussell, Petro dicto
Henchman, Andreae Lenczik, Stuffon Clos, Salomoni 3) dicto Kocze Tompa,4)
Jacobo Theys dicto Nicola 5) Kersch Gisse1,9 Jacobo Ffyster ac universis
senioribus et populis de eadem Bothfalua7) pro quadam summa pecuniae
5 quinquaginta videlicet auri florenis ab ipsis populis et senioribus de ante
fata Bothfalua 7) plene et integre receptis simulque persolutis vendidissent,
assignassent pariterque contulissent, immo coram nobis ipsis vendiderunt,
assignaverunt ac contulerunt in filios fillorum et heredum per heredes hire
perpetuo possidendam, tenendam et in usus ipsorum convertendam nullo
10 umquam penitus hominum contrariu huiusmodi venditionis postulante, pro-
mittentesque nihilominus praenotati nobiles viri Siculi videlicet, quod si
quispiam hominum temporum in processu praefatos iudicern, seniores ac uni-
versos de praeexpressata Bothfalua 7) ratione praememorati territorii im-
petere, aggravare aut molestare machinaretur, ex tans praetacti nobiles
15 viH videlicet Siculi 8) ipsos populos de iam dicta Bothfalua 7) coram quovis
iudice immo regia maiestate conservare ac protegere debent, sicuti iidem se
propria obligarunt voluntate laboribus propriis simulque expensis vigore et
testimonio praesentium mediante. Territorium autem praeexpressum talis
est dispositionis videlicet incipiendo iuxta aquam Olth ab alia parte aquae
20 versus Siculos in plaga meridionali in transitu aquae in quodam signo
Boriorewfoca 9) dicto 10) per longam distantiam versus plagam septentrio-
nalem descendendo ad aliud signum Ffarkasarok 11) vocatum, deinde ab eodein
signo metali iterum descendendo versus plagam septentrionalern ad quen-
darn montem Eleskew vocaturn ibique territoria praenotatorum nobilium
25 virorum Siculorum videlicet ab una parte,12) ab 12) altera vero hominum de
Bothfalua 7) in praefata aqua Olth dicta Siculis a dextris et hominibus de
Bothfalua 7) a sinistris iuxta Eleskew eiusdem aquae contiguum segrega-
tive 13) terminari demonstrantur, tali notabili interserta conditione, quod si
index, seniores ac populi de iam dicta Bothfalua 7) praefatam aquam Olth
30 dictam in lacu aut fossato in toto aut in parte secundum descriptionem
metalium signor= per modum decursus aquae ducere possint et valebunt,
hoc idem ipsis facere consensurn 14) est ac taliter venditum libere ac penitus
absolute, in casu autem quo ipsi de Bothfalua7) praeexpressatam aquam
Olth dictam in saepe fatis signis rnetalibus ducere nequirent nec valerent,
35 1) Hierauf: dicto.
2) 1419: Clysnii.
2) 1419: Salamoni.
4) 1419: Tumpa.
0) So Vorlage und 1419.
40 0) 1419: Retch Gyssel.
7) 1419: Bothfalwa.
0) Hierauf: ex tune.
°) 1419: Buriureufoka.
10) Vorlage: dicta.
45 11) 1419: Farcasarok.
12) Fehlt in der Vorlage und 1419.
13) Vorlage: segrogrative.
14) So Vorlage und 1419.

www.dacoromanica.ro
668

ex tune aeque bene venditio eiusclem territorii silvestris per praenotata et


expressa signa metalia per modum discretae cognitionis regulari et ter-
minari videatur direct°, plane multumque expresse. Ad quod se partes
utraeque coram nobis propria obligarunt voluntate. In cuius rei testimonium
perpetuamque firmitatem praesentes literas nostras privilegiales pendentis et 5
authentici sigilli nostri munimine roboratas ipsis hominibus de Bothfalua ')
duximus concedendas communi iustitia suadente. Datum in dicta Brassouia,
feria quarta proxima post festum beati Jacobi apostoli, anno domini mil-
lesimo quadringentesimo quinto decimo.

1777. 10

Hermannstadt 1415 September 23. Nikolaus, Woiwode von Sieben-


bargen, sichert den Wolzern den Schutz ihrer Beehte zu, betreftend
ihre Abgaben an die Burg Kokelburg und an die Stephanskirehe in
Kokelburg.
Eingeschaltet on dem Woiwoden Nikolaus 1422 und mit dieser Urkunde von 15
dem S5nige Sigmund 1422, Orig. Gymnasialbibliothek Mediasch.

Nos Nicolaus de Chaak vaivoda Transsiluanus et comes de Zolnuk


memoriae commendamus universis quibus expedit, quod vir providus Mar-
tinus Gereb de possessione Wewlcz nostrum personaliter veniens in con-
specturn curavit nobis significare, quomodo populi et iobagiones in eadem 20
Wewlcz residentes et commorantes infra temporum iam elapsorum spatia
de vineis ipsorum in territorio et tenutis castri Kykellewar existentibus et
plantatis ditto castro per consequensque castellanis ibidem pro tempore
constitutis singulis annis non plus nisi decem florenos novos et duo vasa
vini, quodlibet vas octuaginta hydrias 2) seu urnas vinorum in se continens, 25
ac ecclesiae sancti regis Stephani in eadem Kykellew constructae 3) quadra-
ginta libras cerarum solvere soliti fuissent et consueti. Super quibus sup-
plicarunt nobis prece subiectiva, quatenus ipsos in eisdem libertatibus, quibus
hactenus usi fuissent et gavisi, conservare dignaremur. Quorum supplicationibus
benigne inclinati, ut sicut ipsi numero ita et locupletatione augerentur, 30
concessimus eisdem annuentes, ut tamdiu donec serenissimus dominus Sigis-
mundus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hungariae et cetera
rex dominus noster gratiosissimus in regnum suum Hungariae regressum
habuerit et aliter super hoc deliberaverit, prout suae videbitur maiestati, in
eisdem libertatibus pacifice et quiete uti possint et valeant congaudere. Man- 35
dantes nihilominus castellanis nostras in castro Kykellewar praedicto con-
stitutis nunc et constituendis in posterum, ut eosdem populos de dicta Wewlcz
contra huiusmodi annuentiae nostrae concessionis libertatem ac indulsionem
I) 1419: Bothfalwa.
2) Yorlage: idrias. 40
3) Yorlage: oosstructis.

www.dacoromanica.ro
669

impedire non valeatis et neque valeant sive praesumant modo aliquali ad


maiora solvendum eosdem compellere.1) Praesentes post lecturam praesentanti
restituendum.2) Datum in Cybinio, feria secunda proxima post festum sancti
Mathei apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo quindecimo.

6 P, 8.
Hermannstadt 1415 September 25. Nikolaus, Woiwode von Sieben-
biirgen, schaltet die Urkunde des Konigs Sigmund von 1415 Nr. 1759
ein und stellt zu Gunsten der sieben &aide einen Schutzbrief aus,
betrefrend den Handel der aussersiebenbargischen beziehungsweise der
149 Temesvarer Kaufleute in Siebenbiirgen beziehungsweise in Klausenburg,
Bistritz, Tfeissenburg, Grossenyed, Thorenburg und Hermannstadt.
Orig. Perg. Hermannst. Arehiv. Siegel war in grfines Wachs inners aufgedritckt.

Nos Nicolaus de Chaak vaivoda Transsiluanus et comes de Zolnok


memoriae commendantes tenore praesentium significamus quibus expedit
15 universis, quod nobis in civitate Cybiniensi existentibus convenientibusque
coram nobis iudice,3) iuratis consulibus, proconsulibus et universis senioribus
eiusdem civitatis providus vir Jacobus magister civium dictae civitatis Cy-
biniensis de medio et in personis concivium praedictorum ac septem sedium
Saxonum universorum exsurgendo quasdam literas serenissimi principis et
20 domini Sigismundi Ron-tailor= regis semper augusti et cetera ac Hungariae
regis domini nostri naturalis gratiosissimi super certis libertatibus et prae-
rogativis dictarum septem sedium Saxonum in eisdem contentis emanatas
tenoris infra scripti nobis in specie praesentavit, supplicans exinde nobis,
ut easdem acceptare tenoremque earum literis nostris patentibus inseri et
25 easdem iuxta mandatum regium superinde traditum executioni demandare
et demandari facere dignaremur. Quarum tenor talis est. (Folgt die Urkunde
des Sonigs Sigmund von 1415 Nr. 1759.) Nos itaque iustis et iuri consonis
petitionibus dicti magistri civium nobis modo praemisso porrectis favorabi-
liter inclinati verius tamen mandatis dicti serenissimi domini nostri regis
30 in hac parte nobis iniunctis humiliter ut tenemur obternperantes praedictas
literas eiusdem domini nostri regis ut praemittitur in personis dictorum
universorum septem sedium Saxonum exhibitas cum omni reverentia accep-
tando earum series de verbo ad verbum nil addito nilque diminuto prae-
sentibus literis nostris patentibus transcribi fecimus et transsumi. Mandamus})
35 igitur vobis vicevaivodae ac universis vicecomitibus et castellanis nostris
vestrasque vices gerentibus item civitatibus et liberis villis ipsarumque rec-
toribus iudicibus et villicis ac tributariis sub iurisdictione nostri honoris ubi-
9 Vorlage: compellend.
2) So Vorlage.
40 3) Vorlage: iudici.
4) Vorlage: mandatis.

www.dacoromanica.ro
670

libet in dictis partibus Transsiluanis constitutis et constituendis praesen-


tium notitiam habituris, nihilominus ceterorum dominorum fratrumque et
amicorum nostrorum amicitias et fraternitates requirimus, quatenus a modo
et deinceps praefatos universos septem sedium Saxones vel eorum alterum
in eorum laudabilibus et antiquis libertatibus ac praerogativis modo prae- 5
misso per divos reges et signanter praefatum dominum nostrum Sigismun-
dum regem eis gratiose concessis semper et ubique tenere, conservare
ac defensare et ubi necesse et opportunum fuerit in dictis partibus Trans-
siluanensibus contra omnes et singulos mercatores et signanter de The-
nieswar per omnia iuxta vigorem et continentias literarum dicti domini nostri 10
regis praedictarum procedere dignernini, velitis et debeatis. Praesentes
perlectas semper reddi petimus et volumus exhibenti. Datum in Cybinio,
feria quarta proxima ante festum sancti Michaelis archangeli, anno domini
supra ditto.

1779. 15

Konstanz 1415 Oktober 8 beziehungsweise 18, beziehungsweise


November 8. Johann, papstlicher Auditor, entscheidet den Zehntstreit
zwischen Michael, dem Pfarrer von Stolzenburg, einerseits und Ni-
kolaus, dem Pjarrer von Salzburg, andererseits zu Gunsten des ge-
nannten Michael. 20

Orig. Perg. Hermannst. Archiv. Notarzeichen. Siegel war angehlingt. Das


Tagesdatum der Vorlage die Veneris octava mensis Octobris ist fehlerhaft, da der
8. Oktober des Jahres 1415 auf einen Dienstag fclllt. Werden Freitag und Oktober
als richtig angenommen, so ist statt octava wohl decima octava, Oktober 18, zu
lesen. Ist statt Oktober ein anderer Monatsname einzusetzen, so kann mit Ruck- 25
sicht auf die in der Urkunde erwahnte, am 29. Mai 1415 erfolgte Erledigung
des papstlichen Stuhles bloc der November in Betracht kommen.

In nomine domini amen.') Pridem dominos Balthasar Cossa tune


Johannes papa XXIII quandam commissionis sive supplicationis cedulam
per certum strum cursorem nobis Johanni de Thomariis de Bononia apostolicae 30
sedis capellano et sacri palatii apostolici causarum auditori, decretorum doctori
praesentari fecit, huiusmodi sub tenore. Pater sancte.a) Dudum vertente lite
et causa in partibus coram venerabili domino Oswaldo decano Cibinyensi
Strigoniensis diocesis, vicario seu officiali generali in spiritualibus reverendi
patris domini archiepiscopi Strigoniensis inter devotum vestrum venerabilem 35
virum dominum Michaelem plebanum sive rectorem parochialis ecclesiae de
Stolczenbergh dictae diocesis ex una parte et .quendam dominum Nicolaum
plebanum sive rectorem parochialis ecclesiae de Salisfodio eiusdem diocesis
de et super certis decimis ac aliis in dicta causa deductis et ipsarum occasione
parte ex altera, postquam idem decanus officialis ad multos actus processit 40
inter dictas partes, dictam causam partibus ut dicitur consentientibus remisit
1) In nomine domini amen in verlangerter Schrift.
') Pater sancte in kleiner verlangerter Schrift.

www.dacoromanica.ro
671

ad sedem apostolicam. Dignetur igitur sanctitas 1) vestra 1) causam et causas


praedictas, quae vertitur, vertuntur seu verti et esse sperantur inter dictas
partes super decimis praedictis et earum occasione, alicui de venerabilibus
viris dominis vestri sacri palatii apostolici causarum auditoribus committere
5 audiendas, cognoscendas, decidendas et fine debito terminandas cum om-
nibus et singulis suis emergentibus incidentibus, dependentibus et connexis
et cum potestate citandi dictum dominum Nicolaum in curia et extra et
ad partes quoties opus erit non obstante, quod forsan causae huiusmodi
non sint de ipsarum natura ad curiam Romanam legitime devolutae neque
10 in ea de iuris necessitate tractandae et finiendae. In fine vero dictae com-
missionis sive supplicationis cedulae scripta erant de alterius mantis 3) li-
tera superiori literae ipsius cedulae penitus et omnino dissimili et diversa
haec verba videlicet, de mandato domini nostri papae, audiat magister Jo-
hannes de Thomariis, citet ut petitur et iustitiam faciat. Ipsius siquidem
15 commissionis vigore nos in causa et causis huiusmodi inter partes praedictas
rite et legitime procedentes et ad domini Nicolai plebani sive rectoris pa-
rochialis ecclesiae de Salisfodio principalis in dicta commissionis sive sup-
plicationis cedula principaliter nominati coram nobis iudicialiter comparentis
et in nos tamquam in iudicem sibi competentem et nostrae iurisdictionis 3)
20 consentientis instantiam, providum virum magistrum Jobannem de Scribanis
in Romana curia et honorabilis viri domini Michaelis rectoris sive plebani
parochialis ecclesiae in Stolczenberg Strigoniensis diucesis principalis in eadem
commissione ex adverso principaliter nominati procuratorem, prout de ipsius
procurationis mandato nobis legitime edoctum exstiterat, ad dandum et reci-
25 piendum darique et recipi videndum libellum sive petitionem summariam
in huiusmodi causa per certum dictae apostolicae sedis cursorern peremptorie
citari mandavimus et fecimus ad certum peremptorium terminum competentem.
In quo comparente in iudicio coram nobis magistro Johanne de Scribanis
procuratore praedicto, procuratorio nomine quo supra et dicti domini Nicolai
30 principalis non comparentis contumaciam accusante ipsumque per nos contu-
macem reputari petente et in eius contumaciam nonnullum libellum sive
petitionem summariam pro parte sua ac huiusmodi causa [ debita] 4) in
scriptis dante et offerente sub his verbis. Coram vobis 5) reverendo patre
domino Johanne de Thomariis de Bononia decretorum doctore, domini nostri
35 papae capellano et sui sacri palatii apostolici causarum et causae ac partibus
infra scriptis ab eodem domino nostro papa auditore specialiter deputato
proponit Johannes de Scribanis de Placentia procurator in curia Romana
ac procurator et procuratorio nomine venerabilis viri domini Michaelis plebani
sive rectoris parochialis ecclesiae de Stolczenbergh Strigoniensis diocesis
40 contra et adversus quendam dominum Nicolaum pro plebano sive rectore
parochialis ecclesiae de Salisfodio eiusdem diocesis se gerentem et quamlibet
1) Vorlage: s. v.
2) So Vorlage.
3) Vorlage: nostram iurisdictionem.
45 4) Schrift im Bug geschwunden, 2%3 Centimeter breit.
6) Coram vobis in kleiner verldngerter Schrift.

www.dacoromanica.ro
672

aliam personam pro eodem domino Nicolao in iudicio legitime comparentem


coniunctim et divisim, et dicit et asserit et si negata fiterint probare intendit
ea quae sequuntur citra tamen superfluam probationem. In primis dicit ac
asserit, ponit et probare intendit, quod a .X. XX. XXX. XL. L. ac LX. et
centum annis et citra et ultra et a tempore et per tempus, cuius initii seu 5
contrarii hominum memoria non existit, civitas Strigoniensis habuit habereque
consuevit ac hodie habet ecclesiam cathedralem et archiepiscopalem ac archi-
episcopum pro tempore et certam et immutatam diocesim, et sic fuit et
est verum, item quod in dicta diocesi et infra ipsam diocesim inter alia op-
pida in eadem diocesi existentia fuit et esse consuevit temporibus pro- 10
xime supra scriptis et per ipsa tempora ac hodie est quoddam solenne op-
pidum vocatum communiter et appellatum Cibinium seu oppidum Cibiniense
multis et diversis personis utriusque sexus populatum et habitatum habens
magnum, latum et amplum territorium seu tenimentum distinctum et
separatism a finibus et limitibus cuiuscumque alterius territorii seu teni- 15
menti, sicque ut praedicitur fait dictum, tentum, creditum et reputatum di-
citurque, tenetur, creditur et reputatur palam et publice, et sic fuit et est
verum, item quod in dicta diocesi Strigoniensi ac infra ipsam diocesim necnon
infra fines et limites territorii seu tenimenti dicti oppidi inter ceteras alias
parochiales ecclesias in eodem territorio seu tenimento existentes fuerunt 20
et esse consueverunt temporibus proxime supra scriptis et per ipsa tempora
ac hodie sunt duae parochiales ecclesiae una videlicet vocata et appellata
ecclesia parochialis in Stolczenbergh et alia vocata et appellata ecclesia
parochialis de Salisfodio, et sic fuit et est verum, item quod utraque dictarum
parochialium ecclesiarum habuit habereque consuevit temporibus proxime 25
supra scriptis et per ipsa tempora ac hodie habet certam latam et limitatam
parochiam seu certos fines et limites distinctos et separatos a finibus et
limitibus cuiuslibet alterius parochialis ecclesiae, necnon multos parochianos
utriusque sexus, fontem baptismalem, cimiterium et campanas ac alia insignia
parochialem ecclesiam facientia et demonstrantia, et sic fuit et est verum, 30
item quod infra fines et limites distae parochialis ecclesiae de Stolczenberg
fuerunt et esse consueverunt temporibus proxime supra scriptis et per ipsa
tempora ac hodie sunt duo loca, quorum onus vocatur et appellatur Stynken-
brun et alius vocatur et appellatur Rutgenmolde, sicque ut praedicitur fuit
dictum, tentum, creditum et reputatum diciturque, tenetur, creditur et repu- 35
tatur palam et publice, et sic fuit et est verum, item quod infra fines et
limites dictae parochialis ecclesiae de Stolczenberg et maxime in dictis locis
videlicet Stynkenbrun et Rutgenmolde fuerunt et esse consueverunt tem-
poribus proxime supra scriptis et per ipsa tempora ac hodie stint multi et
diversi campi terrarum tam culti quam inculti, sicque ut praedicitur fait 40
dictum, tentum, creditum et reputatum diciturque, tenetur, creditur et
reputatur palam et publice, et sic fuit et est verum, item quod tam de iure
communi quam de usu, more, consuetudine et observantia legitime prae-
scriptis ac inconcusse et in violabiliter observatis ipsis temporibus et per
ipsa tempora omnes et singulae tam primitiae et novalia quail] decimae ex 45
terris et campis cultis et incultis in dictis locis videlicet Stynkenbrun et

www.dacoromanica.ro
673

Rungenmolde situatis provenientes consueverunt spectare et pertinere ac


spectarunt et pertinuerunt temporibus proximo supra scriptis et per ipsa
tempora ad dominum pro tempore rectorem sive plebanum dictae parochialis
ecclesiae de Stolczenberg ac hodie spectant et pertinent ad dictum dominum
6 Michaelem modernum plebanum sive rectorem eiusdem parochialis ecclesiae
de Stolczenberg solum et in solidum, sicque ut praedicitur fuit dictum,
tentum, creditum et reputatum diciturque, tenetur, creditur et reputatur palam
et publice, et sic fuit et est verum, item quod plebanus sive rector pro
tempore dictae parochialis ecclesiae de Stolczenberg fuit et esse consuevit
10 temporibus proxime supra scriptis et per ipsa tempora ac hodie est supra
scriptus dominus Michael modernus plebanus sive rector eiusdem parochialis
ecclesiae solum et in solidum de usu, more, consuetudine et observantia
praedictis in possessione vel quasi pacifica et quieta iuris percipiendi, exi-
gendi, levandi et habendi, ac percepit, exegit, levavit et habuit huiusmodi
15 primitias, novalia et decimas ex dictis terris cultis et incultis in dictis locis
videlicet Stynkenbrun et Rungenmolde situatis pro tempore provenientes et
provenientia et de ipsis pro libito suae voluntatis disposuit salvis infra
dicendis, sicque ut praedicitur fuit dictum, tentum, creditum et reputatum
diciturque, tenetur, creditur et reputatur palam et publice, et sic fuit et est
20 verum, item quod communis hominum opinio, assertio, credulitas et vera
reputatio communeque dictum ac publica vox et fama fuit et est, quod
primitiae et novalia ac decimae omnes et singulae ex terris cultis et incultis
in territoriis sive locis de Stynkenbrun et Rungenmolde situatis provenientes
de usu, more, consuetudine et observantia praedictis spectarunt et pertinuerunt
25 ac spectare et pertinere consueverunt temporibus proxime supra scriptis et
per ipsa tempora ad dominum pro tempore plebanum sive rectorem dictae
parochialis ecclesiae de Stolczenberg ac hodie spectant et pertinent ad dictum
dominum Michaelem modernum plebanum sive rectorem eiusdem parochialis
ecclesiae solum et in solidum, et sic fuit et est verum, item quod haec
BO praedictae primitiae, novalia et decimae spectaverunt et pertinuerunt ac spectent
et pertineaut ad dictum dominum Michaelem modernum plebanum sive rec-
torem dictae parochialis ecclesiae de Stolczenberg ratione eiusdem parochialis
ecclesiae solum et in solidum ut superius est edoctum. Nihilominus tamen
supra scriptus dominus Nieulaus assertus plebanus sive rector dictae paro-
35 chialis ecclesiae de Salisfodio, postquam fuit assecutus corporalem posses-
sionem eiusdem ecclesiae de Salisfodio, stint forte decem anni, iuri et titulo
competentibus ditto domino Michaeli rectori dictae parochialis ecclesiae de
Stolczenbergh in dictis campis ac primitiis, novalibus et decimis ex ipsis
provenientibus de facto, cum de iure non posset, se opposuit et opponit
40 ac ex tune dictas primitias et decimas occupavit et occupat et in usus
suos damnabiliter convertit et ipsis praefatum dominum Michaelem spo-
liavit et spoliatum detinet impedivitque et impedit ac fecit et facit, quo-
minus ipse dominus Michael valuerit et valeat ipsas decimas et primitias
rehabere et recuperare et ipsis uti et gaudere ut deberet in ipsius domini
46 Nicolai animae detrimentum et praefati domini Michaelis et iuris sui non
modicum damnum, praeiudicium et gravamen, et sic fuit et est verum, item
Urkundenbuch 111. 43

www.dacoromanica.ro
674

quod postmodum orta materia quaestionis in partibus coram venerabili viro


domino Oswaldo plebano de Insula decano nuncupato in dicto oppido et
eius territorio et tenimento reverendi patris domini archiepiscopi Strigo-
niensis in spiritualibus vicario generali super praedictis decimis et ipsarum
occasione inter praedictas partes idem dominus Oswaldus vicarius nuncu- 5
patus decanus in causa ipsa procedens certam contra dictum dominum
Nicolaum plebanum de Salisfodio tulit sententiam, per quam dittos campos
videlicet Stynkenbrun et Rungenmolde territorio de Stolczenberg adiudi-
cavit et postmodum dictas causas et anibas partes ad Romanam curiam
remisit, et sic fuit et est verum, item quod de annis domini millesimo to
quadringentesimo sexto, millesimo quadringentesimo septimo et millesimo
quadringentesimo octavo et ante et post et maxima tempore, quo fuit lata
dicta sententia, praefatus dominus Oswaldus fuit et erat vicarius generalis
dicti domini archiepiscopi in dicto oppido Cybiniensi et eius territorio, et
ad ipsum tamquam ad talem habitus fuit et habebatur recursus, sicque ut 15
praedicitur fuit dictum, tentum, creditum et reputatum diciturque, tenetur,
creditur et reputatur palam et publice, et sic fuit et est verum, item quod
communis hominum opinio, assertio, credulitas et vera reputatio communeque
dictum ac publica vox at fama fuit et est, quod temporibus proxime supra
scriptis et per ipsa tempora dictus dominus Oswaldus decanus nuncupatus 20
fuit at erat vicarius generalis in spiritualibus dicti domini archiepiscopi in
dicto oppido Cybiniensi et eius territorio et tenimento et ad ipsum tamquam
ad talem habitus fuit et habebatur recursus, et sic fait et est verum, item
quod de praemissis omnibus et singulis fuit et est publica vox et fama.
Item dat producta et producenda pro parte sua in bac causa pro libello ac 25
positionibus et articulis in quantum faciunt et facere possunt pro dicta
parte sua et contra partem adversam et non alias aliter nec ultra neque
alio modo, item dat de notariis, notis signis et sigillis et protestatur ut fuit
et est moris et stili sacri palatii apostolici causarum et curiae Romanae.
Petit igitur dictus procurator nomine quo supra per vos dictum reverendrun 30
patrem dominum auditorem vestramque diffinitivam sententiam pronunciari,
decerni et declarari, dictas primitias et decimas ad dictum dominum Michaelem
modernum plebanum seu rectorem dictae parochialis ecclesiae de Stolczenberg
ratione eiusdern parochialis ecclesiae solum et in solid= spectasse et per-
tinuisse ac spectare et pertinere sibique adiudicandas fore et per vos adiu- 35
dicari, dictoque domino Nicolao asserto plebano seu rectori dictae parochi-
alis ecclesiae de Salisfodio nullurn ins competiisse seu competere in primitiis
et decimis praedictis neque ad eas, praefatasque oppositiones, spoliationes,
occupationes et detentiones ac impedimenta praedicta fuisse et esse temerarias,
illicitas et iniustas ac de facto praesumptas ac temeraria, illicita et iniusta 40
ac de facto praesumpta dictoque domino Nicolao super oppositionibus,
spoliationibus, occupationibus, detentionibus ac impedimentis et primitiis et
decimis praedictis perpetuum silentium imponendum fore at per vos imponi,
necnon per dictum dominum Oswalduln in. dicta causa bene fuisse at esse
processum et sententiatum, ipsumque dominum Nicolaum condemnandum 45
fore et per vos condemnari in decimis et primitiis per eum ex dictis terris

www.dacoromanica.ro
675

perceptis et in expensis propterea factis et de percipiendis et faciendis.


Protestatur et alias in et super praemissis sibi ditto nomine fieri iustitiae
complementum, vestrum insuper benignum oflicium super praemissis et
eorum quolibet humiliter implorando. Et praedicta omnia et singula dicit
5 et petit dictus procurator nomine quo supra coniunctim et divisim ac alias
omni meliori modo quo fieri potest et debet. Et quatenus praedicta in facto
consistant et onus probandi ea sibi incumbat, petit per vos dictum reve-
rendum patrem dominum auditorem compelli dictam partem adversam ad
respondendum supra scriptis positionibus et articulis singulariter et singulis
10 suo media iuramento per verbum, credit vel non credit, et si negata fuerint,
offert se nomine praedicto illa probaturum, ac petit se et partem suam
admitti ad probandum eadem in curia et extra et super eisdem remissio-
nem ad partes sibi decerni, ad superfluam probationem nullatenus se astrin-
gens. Alias protestatur de gravamine et appellando, salvo sibi dicta nomine
15 iure addendi et cetera, ut fuit et est monis, et protestatur ut fuit et est
moris et cetera. Quo sic oblato libello nos tune dictum dominum Nicolaum
plebanum sive rectorem principalem non comparentem neque termino huius-
modi licet debite exspectatum satisfacere curantem reputavimus exigente
iustitia merito contumacem. Et subsequenter per dictum magistrum Jo-
20 hannem de Scribanis procuratorem procuratorio nomine quo supra ab
una et discretum virum magistrum Petrum Fride in dicta Romana curia
et domini Nicolai plebani ex adverso principalis praedicti procuratorem,
prout de ipsius procurationis mandato nobis legitime constabat, coram nobis
successive iudicialiter comparentes partibus ex altera, lite super dicta libello
25 hint inde legitime contestata ac per eos et eorum quemlihet similiter suc-
cessive per nos ad hoc admissos ad mandatum nostrum et in nostris manibus
tactis corporaliter scripturis sacrosanctis ad sancta dei evangelia de calumnia
evitanda et veritate dicenda cum omnibus et singulis capitulis in et sub
ealumniae iuramento contentis more solito praestitis iuramentis nos tune ad
30 dicti magistri Johannis de Scribanis procuratoris instantiam praefatum magis-
trum Petrum Fride procuratorem ex adverso ad ponendum et articulandum
ponique et articulari videndum in huiusmodi causa per certum dictae sedis
cursorem peremptorie citari mandavimus et fecimus ad certum peremptorium
terminum competentem. Quo adveniente comparuit in iudicio coram nobis
35 magister Yohannes de Scribanis procurator praedictus procuratorio famine
quo supra et dicti magistri Petri Fride procuratoris ex adverso non corn-
parentis contumaciam accusavit ipsumque per nos contumacem reputari
instanter postulavit et in eius contumaciam libellum praedictum pro parte
sua in huiusmodi causa product= loco positionum et articulorum repetiit
40 et reproduxit. Nos tune dictum magistrum Petrum Fride procuratorem non
comparentem neque termino huiusmodi licet debite exspectatum satisfacere
curantem reputavimus exigente iustitia merito contumacem, et in eius con-
tumaciam eundem ad dicti magistri Johannis de Scribanis procuratoris in-
stantiam ad dicendum et excipiendum quidquid verbo vel in scriptis dicere
45 sive excipere volebat contra dittos positiones et articulos, in quantum ar-
ticuli, necnon ad respondendum eisdem, in quantum positiones existebant
43

www.dacoromanica.ro
676

et esse censebantur, per certum dictae sedis cursorem citari mandavimus


et fecimus ad certum peremptorium terminum competentem. Occurrente
termino huiusmodi comparente in iudicio coram nobis magistro Johanne de
Scribanis procuratore praedicto procuratorio nomine quo supra et dicti ma-
gistri Petri Fride procuratoris ex adverso non comparentis contumaciam 5
accusante ipsumque per nos contumacem reputari instanter postulante nos
tune dictum magistrum Petrum Fride procuratorem non comparentem neque
termino huiusmodi licet debite exspectatum satisfacere curantem reputavimus
merito contumacem, et in eius contumaciam eundem ad dicti magistri Jo-
hannis de Scribanis procuratoris instantiam ad producendum et produci vi- 10
dendum omnia et singula iura, acta, literas, scripturas, instrumenta et muni-
menta, quibus in huiusmodi causa uti et se iuvare volebat, per certum sedis
praedictae cursorem citari mandavimus peremptorie et fecimus ad certum
peremptorium terminum competentem. In quo per dictum magistrum Jo-
hannem de Scribanis procuratorem procuratorio nomine quo supra dicti 15
magistri Petri Fride procuratoris non comparentis contumacia accusata ip-
sumque per nos contumacem reputari instanter postulato ') et in eius con-
tumaciam per eundem magistrum Johannem de Scribanis procuratorem pro-
curatorio nomine quo supra coram nobis iudicialiter comparentem praedictis
libello ac positionibus et articulis necnon iuribus et munimentis pro parte 20
sua in huiusmodi causa productis, repetitis et reproductis ac quibusdam
aliis iuribus et munimentis primo verbo et deinde in quodam alio ad hoc
competenti termino facto, realiter et in scriptis pro parte sua in huiusmodi
causa exhibitis et productis nos tune dictum magistrum Petrum Fride pro-
curatorem non comparentem neque termino huiusmodi licet debite exspec- 25
tatum satisfacere curantem reputavimus exigente iustitia merito contumacem,
et in eius contumaciam ad dicti magistri Johannis de Scribanis procuratoris
instantiam praefatum magistrum Petrum Fride procuratorem ex adverso ad
dicendum et excipiendum quidquid verbo vel in scriptis dicere sive exci-
pere volebat contra dicta iura et munimenta per certum dictae sedis cur- 30
sorem peremptorie citari mandavimus et fecimus ad certum peremptorium
terminum competentem. In quo comparuit in iudicio coram nobis magister
Johannes de Scribanis procurator praedictus procuratorio nomine quo supra
et dicti magistri Petri Fride procuratoris ex adverso non comparentis con-
tumaciam accusavit ipsumque per nos contumacem reputari instanter postu- 35
lavit, nos tune dictum magistrum Petrum Fride procuratorem non compa-
rentem neque termino huiusmodi licet debite exspectatum satisfacere en-
rantem reputavimus exigente iustitia merito contumacem. Postmodum vero
per neutram partium in huiusmodi causa declarato,l) ac praefato domino
Balthasare tune Johanne papa XXIII eius demeritis exigentibus per sen- 40
tentiam diffinitivam sacri generalis concilii Constanciensis dignitate papali
privato et ab eadem amoto, et deinde positionibus et articulis praedictis per
nos ad probandum in Romana curia adrnissis et super eis per honorabilem
virum magistrum Hermannum Spaen in Romana curia et dicti domini Mi-
chaelis principalis procuratorem, prout etiam de ipsius procurationis mandato 45
1) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
677

nobis legitimis constabat documentis, nonnullis testibus fide dignis coram


nobis productis eisque 1) in forma iuris testium recipiendorum per nos rite
receptis, admissis et iuratis ac de mandato nostro fideliter examinatis eo-
rumque dictis et depositionibus in scriptis fideliter redactis, tandem 2) nos
5 ad dicti magistri Hermanni Spaen procuratoris coram nobis iudicialiter com-
parentis instantiam praefatum magistrum Petrum Fride procuratorem ex
adverso ad concludendum et concludi videndutn vel dicendum et causam
rationabilem si quam haberet allegandam, quare in huiusmodi causa minim
concludi deberet, necnon ad audiendum diffinitivam per nos in huiusmodi
10 causa ferri ac promulgari sententiam per certum sedis praedictae cursorem
peremptorie citari mandavimus et fecimus ad diem et horam infra scriptas.
His itaque die et bora advenientibus comparente in iudicio coram nobis
magistro Hermann° Spaen procuratore praedicto, procuratorio nomine quo
supra et dicti magistri Petri Fride procuratoris ex adverso non comparentis
15 contumaciam accusante ipsumque contumacem reputari et in eius contu-
maciam quantum in eo erat in huiusmodi causa concludente ac una secum in
eadem concludi et pro concluso haberi necnon diffinitivam pro se et parte
sua et contra partem sibi adversam iuxta et secundum formam et tenorem
dictae conclusionis libelli sic superius [assertam] ferri et promulgari sen-
20 tentiam per nos cum instantia debita postulavit. Nos igitur Johannes auditor
praefatus dictum magistrum Petrum Fride procuratorem non comparentem
neque termino huiusmodi licet debite exspectatum satisfacere curantem re-
putavimus exigente iustitia merito contumacem et in eius contumaciam una
cum ditto magistro Hermanno Spaen procuratore concludente et secum con-
25 cludi petente in huiusmodi causa duximus concludendum et conclusimus
habuimusque et haberi voluimus in eadem pro concluso, et nihilominus
visis per nos primitus et diligenter inspectis omnibus et singulis actis, ac-
titatis, literis, scripturis, instrumentis, testium depositionibus aliisque iuribus
et munimentis in huiusmodi causa habitis, exhibitis et productis eisque cum
30 maturitate et diligentia debita recensitis de dominorum coauditorum nostrorum
consilio et assensu, quibus de huiusmodi causae meritis relationam plenariam
fecimus et fidelem, ad nostram diffinitivam in huiusmodi causa ferendam et
promulgandam sententiam duximus procedendum etprocessimus eamque per ea
quae vidimus et cognovimus in scriptis tulimus et praesentibus ferimus in
35 hunt qui sequitur rnodum. Christi nomine invocato 5) pro tribunali sedentes
et solum deum prae oculis habentes de dominorum coauditorum nostrorum
consilio et assensu per hanc nostram sententiam diffinitivam quam ferimus
in his scriptis pronunciamus, decernimus et declaramus dictas primitias et
decimas ad dictum dominum Michaelem modernum plebanum seu rectorem
40 dictae parochialis ecclesiae do Stolczenberg ratione eiusdem parochialis ec-
clesiae solum et in solidum spectasse et pertinuisse sibique adiudicandas
fore et adiudicamus dictoque domino Nicolao asserto plebano sive rectori
dictae parochialis ecclesiae de Salisfodio nullum ius competiisse sea com-
1) Ilieratif: per.
45 3) Tandem in kleiner verUingerter Schrift.
3) Christi nomine invocato in kleiner verldngerter Schrift.

www.dacoromanica.ro
678

petere in primitiis et decimis praedictis neque ad eas, praefatasque oppo-


sitiones, spoliationes, occupationes, detentiones et impedimenta praedictas et
praedicta fuisse et esse temerarias, illicitas et iniustas et de facto prae-
sumptas ac temeraria, illicita et ininsta et de facto praesumpta dictoque
domino Nicolao de et super oppositionibus, spoliationibus, occupationibus, 5
detentionibus et impedimentis ac primitiis et decimis praedictis perpetuum
silentium imponendum fore et imponimus ipsumque dominum Nicolaum
condemnandum fore et condemnamus in decimis et primitiis per eum ex
dictis terris a tempore motae litis huiusmodi citra perceptis et in expensis
in hac causa propterea factis, quarum expensarum taxationem nobis in 10
posterum reservamus. In quorum ') omnium et singulorum fidem et testi-
monium praemissorum praesentes literas seu praesens publicum instrumentum
exinde fieri et per Johannem Johannis notarium publicum nostrunque et
huiusmodi causae 2) coram nobis scribam infra scriptum subscribi et publicari
mandavimus nostrique sigilli fecimus appensione communiri. Lecta,R) lata et 15
in scriptis promulgata fuit haec praesens nostra diffinitiva sententia per nos
Johannem auditorem praefatum Constanciae provinciae Maguntinae in ec-
clesia sancti Stephani pro audientia causarum apostolica specialiter deputata
nobis inibi mane hora causarum ad iura reddendum in loco nostro solito
pro tribunali sedentibus sub anno a nativitate domini millesimo quadrin- 20
gentesimo quinto decimo, indictione octava, die Veneris 4) octava1) mensis
Octobris,4) apostolica sede pastore vacante, tempore generalis concilii Con-
stanciensis. Praesentibus ibidem discretis viris magistris Petro Vannyn de
Oestrawyc et Theodefico de Lync notariis publicis scribisque nostris clericis
Leodiensis et Traiectensis diocesis testibus ad praemissa vocatis specialiter 25
et rogatis et cetera.
Notarzeichen Et ego Johannes Johannis de Breidbach
mit der Inschrift: clericus Coloniensis publicus apostolica et imperiali
Jo. Johannis auctoritatibus notarius necnon reverendi patris domini
de Breidbach. Johannis de Thomarys de Bononia auditoris praefati 30
et huiusmodi causae coram eo scriba, quia praedictis
sententiae diffinitivae promulgationi aliisque omnibus
et singulis praemissis dum sic ut praemittitur agerentur
et fierent una cum praenotatis testibus praesens interfui
eagle sic fieri vidi et audivi, idcirco hoc praesens 35
instrumentum publicum per alium me aliis occupato
negotiis fideliter scriptum exinde de mandato dicti do-
mini auditoris confeci, subscripsi et publicavi signoque
et nomine meis solitis et consuetis una cum appen-
sione ante dicti domini auditoris sigilli signavi in fidem 40
et testimonium omnium et singulorum praemissorum
rogatus et requisitus.
1) In quorum in kleiner verldngerter Schrift.
2) Vorlage: causa.
8) Kleine verlangerte Schrift. 45
4) So Vorlage.

www.dacoromanica.ro
679

1780.
Tovis 1415 Oktober 14. Nikolaus, Woiwode von Siebenburgen, be-
glaubigt fiber Einschreiten des Kronstadter Distriktes die Urkunde des
Comes der Szekler Michael von 1415 Nr. 1 7 7 6, betreffend den Ver-
5 kauf eines Stuck Landes durch den Stuhl Sepsi an die Gemeinde
Brenndorf.
Orig. Perg. Gemeindearchiv Brenndorf. Siegel war angehangt; die Siegelschnur
ist herausgeschnitten warden.

[N]os 1) Nicolaus de Chaak vaivoda Transsiluanus et comes de Zolnok


10 memoriae commendamus tenore praesentiam significantes quibus expedit
universis, quod providi viri Valentinus Brassouensis, Hench de Ffeldwar
indices, item Thomas villicus de Ffekethehalm et Nicolaus filius Johannis
de Bothfalua in ipsorum item universorum concivium et hospitum earum
personis nostram venientes in praesentiam exhibuerunt nobis quasdam literas
15 magnifici viri domini Michaelis filii Salomonis de Nadasd comitis Siculorum
super quadarn particula terrae cum metarum distinctione privilegialiter sub
pendenti sigillo suo emanatas tenoris infra scripti. Supplicantes exinde nobis
humili precum cum instantia, ut easdem literis nostris privilegialiter tran-
scribi et tenorem earum in transcripto earundem literarum nostrarum eisdem
20 concedere dignaremur iurium ipsorum ad cautelam. Quarum tenor talis est.
(Folgt die Urkunde des Comes der Szekler Michael von 1415 Nr. 1776.) Nos
igitur iustis et iuri consonis petitionibus praefatorum iudicis et villici in
ipsorum ac dictorum concivium et cohospitum ipsorum personis 2) modo
praemisso nobis porrectis per eosdem favorabiliter inclinati praedictas literas
25 dicti domini comitis Siculorum non abrasas, non cancellatas nee aliqua sui
parte vitiatas fore agnoscentes tenori earum praesentibus literis nostris
privilegialibus nil addito nilque diminuto de verbo ad verbum transcribi et
transsumi facientes pro uberiori cautela iurium dictorum civium duximus
concedendas. In cuius rei memoriam firniitatemque perpetuam praesentes
30 literas nostras privilegiales emanari fecimus pendentisque sigilli nostri muni-
mine roborari. Datum in Thyvis, in festo sancti Calixti papae, anno domini
supra dicto.

1781.
Szentimre 1415 Oktober 17. Lorandus Lepes, Vizewoiwode von
35 Siebenbiirgen, ersucht das Weissenburger Kapitel, bei der Begehung
der Grenzen von Kleinalisch beziehungsweise bei der Einjuhrung
Benedikt Bichaks von Kysfalu in den Besitz von Kleinalisch mit-
zuwirken.
1) Baum far N leer gelassen.
40 2) Fehlt in der Vorlage.

www.dacoromanica.ro
680

Abschrift: unkollazioniert, abgeschrieben aus einer gegenweirtig abgangigen


Abachrift aus der Mitte des 19. Jahrhunderts in der Sammlung von Urkunden-
absariften des Vereins fuEr siebenbilrgische Landeskunde nach der Bezeugungs-
urkunde des Weissenburger .Kapitels von 1413, eingeschaltet von dem Weissen-
burger Kapitel 1839, Orig. Evangel. Kirchenarchiro Augsb. Bek. %leinalisch. 5

Amicis snis reverendis capitulo ecclesiae Transylvanae Lorandus


Lepes de Varaskezy vicevaivoda 1) Transylvanensis amicitiam paratam cum
honore. Dicit nobis Benedictus dictus Bychak de Kysfalu, quod quaedam
possessio sua Kysseuleus vocata in comitatu de Kykeleu existens, ipsum
omnis iuris titulo concernens legitima reambulatione ac metarum erectione 10
et sibi statutione plurinium indigeret. Super quo amicitiam vestram prae-
sentibus diligenter petimus, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio
fide dignum, quo praesente Blasius filius Valentini de Andrasfalva vel Andreas
do Athenseg aut Nicolaus de Koch seu Paulus de Kapus seu Petrus filius
Joannis de Korogh aliis absentibus homo noster ad faciem praelibatae pos- 15
sessionis Kysseuleus vicinis et commetaneis eiusdem universis inibi legitime
convocatis et praesentibus accedens 2) reambulet ipsam per veras metas et
antiquas, novas iuxta veteres in locis necessariis erigendo reambulatamque
et ab aliorum possessionariis iuribus metaliter separatam et distinctam statuat
et relinquat praefato Benedicto ditto Bichak perpetuo possidendam, si non 20
fuerit contradictum. Contradictores vero si qui fuerint, citet eosdem contra
memoratum Benedictum nostram in praesentiam ad terruinum competentem
rationem contradictionis eorum reddituros. Et post haec ipsius possessionariae
reambulationis et statutionis seriem cum cursibus metarum ac 3) nominibus
contradictorum et castor= si qui fuerint terminoque assignato nobis ami- 25
cabiliter rescribatis. Datum in Zenthymreb, secundo die festi beati Galli con-
fessoris, anno domini millesimo quadringentesimo quinto decimo.

1782.
1415 Oktober 26. Der IColozsmonostorer Konvent bezeugt, dass
Ladislaus de Peterfalwa einen Besitzanteil in Peterfalwa and Bwstelke 30
seiner Schwester Dorothea, der Wittwe nach Petrus de Thate, ge-
schenkt hat.
Datum in festo beati Demetrii martyris, anno domini Et quadrin-
gentesimo quinto decimo.
Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel, rund, war in weisses Wachs 35
auf der Riickseite aufgedritckt.

1) Vorlage: vicevaivodae.
2) Vorlage: accidens.
3) Vorlage: earn.

www.dacoromanica.ro
681

1783.
1415 November 12. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Ur-
kunde des Vizewoiwoden Lorandus Lepes von 1415 Nr. 1781 ein und
bezeugt die Begehung der Hattertgrenzen von Kleinalisch beziehungs-
5 weise die Einfiihrung Benedikt Bichaks von Kysfalu in den Besitz
von Kleinalisch.
Abschrift: unkollazioniert, abgeschrieben aus einer gegenwarlig abgdngigen Ab-
schrift aus der Mitte des 19. Jahrhunderts in der Sammlung von Urkundenab-
schrif ten des Vereins fur siebenbitrgische LandeNkunde. Diese Abschrift des Landes-
10 kundevereins let enfnommen dem Insert in der Urkunde des Weissenburger Ka-
pitels.von 1839, Orig. Evangel. Kirchenarchiv Augsb. Bek. Kleinalisch. Beziiglich
der Uberlieferung der vorliegenden Urkunde heisst es in der genannten Urkunde
von 1839: erantque hae (Vorlage: hic) literae metales in papiro simplici patentor et
in forma libelli conscriptae. Demnach hat die vorliegende Urkunde dem Weissen-
15 burger Kapitel im Jahre 1839 nicht als Originalausfertigung aus dem Jahre 1415
vorgelegen. Der Text der vom Weissenburger Kapitel benutzten Quelle enthielt schad-
hafte Stellen, ob vetustatem lacerae, detritae und prorsus illegibiles, welche vom
Weissenburger Kapitel mit lineolis interductis bezeichnet wurden.

Capitulum ecclesiae Transylvaniae omnibus Christi et cetera. Ad


20 universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod nos literas
nobilis viri magistri Lorandi Lepes de Varaskezy vicevaivodae Transylva-
nensis honore quo decuit recepimus in haec verba. (Folgt die Urkunde des
Vizewoiwoden Lorandus Lepes von 1415 Nr 1781.) Nos enim petitionibus
vicevaivodae praenotati annuentes una 1) cum Petro filio Joannis de Korogh
25 homine eius 2) nostrum hominem videlicet dominum Sebastian= presbyterum
plebanum de Theke ad praemissa exequenda duximus transmittendum. Qui
demum exinde ad nos reversi nobis concorditer retulerunt, quod ipsi feria
tertia proxima post festum omnium sanctorum proxime praeteritum 8) ad
faciem praescriptae possessionis Kysseuleus pariter accessissent et iuxta
30 continentiam praescriptarum literarum praefati magistri Lorandi Lepes vice-
vaivodae vicinis et commetaneis eiusdem universis circumquaque legitime
con vocatis ipsisque praesentibus praenotatam possessionem Kysszeulleus per
suss veras metas et antiquas, novas iuxta veteres in locis necessariis eri-
gendo reambulassent reambulatamque et ab aliorurn possessionariis iuribus
35 modo infra scripto metaliter separatam et distinctam praefato Benedicto
ditto Bichak statuissent et reliquissent perpetuo possidendam penitus nemine
contradictore apparente. Metas autem ipsius possessionis Kysseuleus seu
cursus metales hoc ordine reambulando distinxissent. quod primo in plaga
occidentali ex parte possessionis Zenthlaszlo vocatae, in cacumine cuiusdam
40 montis, quern quaedam vallis Thekeveulgye vocata attingeret, duas metas
terreas unam ad occidentem alteram ad plagam septentrionalem erexissent.
Deinde in eadem plaga septentrionali unam viam pertranseuntes, per
1) Vorlage: uno.
Vorlage: vestro.
45 3) November 5.

www.dacoromanica.ro
682

parvum spatium eiusdem cacuminis montis magnam metam concavatam in


modum cellarii ordinantes et de isto loco per aciem montis per unam 1)
silvam versus possessionem Solymos per longum spatium declinando, unam
metam terream concavatam et in modum circuli factam erexissent, ad
quam unam 1) ollarn carbonibus plenam fere 2) fodissent.2) Abhinc circulariter 5
descendendo ad quandam arborem quercus Chwlwes 3) hatar vocatam,
sub qua metam terream fodientes, ab ista meta terrea directe descendendo
ad fluvium, qui fluit de villa Kyssewlews praefata, ad plagam orientalem
directe ascedendo ad supercilium montis ad magnam arborem quercus per-
venissent, in qua duas cruces in utroque latere secuissent ac subter unam ro
metam terream signavissent. De qua ascendendo inter arbores quercinas,4)
donee itur per lineam seu cacumen montis, usque in medium ubi in
radice magnae et antiquae arboris quercus antiqua meta terrea apparebat,
penes quam ad aliquos passus pedum novam metam terream elevantes, de qua
ad sinistrum descendendo in valle, quae 5) dicitur TIolloswewlgye, usque ad loca 15
paludinosa, ubi antiqua arbor salicis staret et circa eam antiqua meta terrea, et
in latere antiquae metae terreae novam metam terream cumulassent, ac ab
eadem ad orientem modicum procedendo venissent ad arborem quercinam mag-
nam bifurcalem Sub 6) qua novam metam terream erexissent, ubi metae
trium possessionum videlicet Solymos, Zagor et Kyszewlews se attingentes 20
coniungerentur. Postmodum vero ad plagam meridionalem per cacumen
montis inter Zagor et Kyszwlews adiacentis et existentis ivissent tam longe,
donee duae viae de Zagor praefata venientes separarentur, quarum una
ascendens vergit ad sinistrum alia vero ad dextrum descendit ad vallem
Chyndal vocatam ascenditque secus fluvium quantum ad passum et ictum 25
unius sagittae ad unum fossatum magnum et profundum Hathararok voca-
turn. De fossato tandem ad montem per locum meatus aquae ascendit ad
cacumen, ubi metae possessionum Zagor, Ewrmenyes et Kyszewlews distin-
guerentur, ad latus prope caput vallis Thekewelgye superius nominatae, ubi
novam metam terream erexissent Postmodum 8) autem ab erectione 30
huiusmodi metae terreae iam dictae tendit per lineam et aciem montis
Cherhegye vocati ad plagam occidentalem usque ad duas metas in principio
elevatas. Datum secundo die festi beati Martini confessoris, anno domini
millesimo quadringentesimo decimo quinto praenotato. Honorabilibus et
discretis viris dominis Georgio Lepes praeposito, Joanne cantore, Joanne 35
custode et Blasio Siculo archidiacono de Ugocha decano 9) canonicis ecclesiae
nostrae existentibus et cetera.
1) Vorlage: unum.
2) So Vorlage.
3) Vorlage: quercus, Chw1;es. 40
4) Vorlage: quarcinas.
6) Vorlage: qua.
6) Vorlage: bifurcalem. Sub.
') Vorlage: vocalem.
' ) Vorlage: erexissent; postmodnm. 45
9) Vorlage: decana.

www.dacoromanica.ro
683

1784.
Burg Deva 1415 November 25. Lorandus Lepes, Vizewoiwode
Von Sieben biirgen, ersucht das Weissenburger Kapitel um Mitwirkung
bei der zwischen Nikolaus von Malmkrog und Genossen einerseits
5 sowie Johann von Bethlen andererseits vorzunehmenden Teilung, be-
treffend die Besitzungen Johannisdorf, Gugendorf und Eppeschdorf.
Eingeschallet von dem Weissenburger Kapitel 1415, Orig. Ungar. National-
museum Budapest.

Amicis suis honorandis capitulo ecclesiae Transsiluanae Lorandus


10 Lepes de Waraskezy vicevaivoda Transsiluanus amicitiam paratam cum honore.
Dicitur nobis in personis Nicolai et Georgii filiorum 1) Apa de Almakerek,
quod ipsi a strenuo milite magistro Johanne de Bethlen in possessionibus
Zenthywan, Goganfalwa eta) Ebesfalwa 2) vocatis ipsos omnis iuris titulo
simul concernentibus rectam et aequalem divisionem habere vellent lege
15 regni requirente. Super quo vestram requirimus arnicitiarn praesentibus dili-
genter, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fide dignum, quo
praesente Nicolaus de Poochfalwa vel Andreas filius Lewkes de Zentheged
aliis absentibus homo noster ad praefatum magistrum Johannem de Bethlen
vicinis et commetaneis inibi legitime convocatis et praesentibus accedendo, in
20 praenotatis possessionibus Zenthywan, Goganfalwa et Ebesfalwa vocatis, prae-
fatis Nicola° et Georgio ab eodem Johanne divisionem petat verbo nostro.
Qui si dederint, bene quidem, alioquin citet memoratum Johannem contra
praelibatos Nicolaum et Georgium nostram in praesentiam ad terminum corn-
petentem rationem non dationis suae redditurum. Et post haec ipsius pos-
25 sessionariae divisionis seriem cum nomine citati terminoque assignato nobis
amicabiliter rescribatur. Datum in castro Dewa, in festo beatae Katherina°
virginis et martyris, anno domini millesimo quadringentesimo quinto decimo.

1785.
1415 Dezember 20. Das Weissenburger Kapitel schaltet die Ur-
30 kunde des Vizewoiwoden Lorandus Lepes von 1415 Nr. 1784 ein
und berichtet dem Vizewoiwoden, dass Johann von Bethlen betreffs
der Besitzungen Johannisdorf, Gugendorf und Eppeschdorf vorgeladen
worden ist.
Orig. Pap. Ungar. Nationalmuseum Budapest. Siegel, rund, war in weisses
35 Wachs auf der Bitelcseite zum Verschluas aufgedruckt.

Nobili viro et honest° magistro Lorando Lepes de Waraskezy vice-


vaivodae Transsiluano amico ipsorum honorando capitulum ecclesiae Trans-
1) Verbesserung.
') Ober der Zeile nachgetragen.

www.dacoromanica.ro
684

siluanae amicitiam paratam cum honore. Noveritis nos literas vestras rece-
pisse in haec verba. (Folgt die Urkunde des Vizewoiwoden Lorandus Lepes
von 1415 N. 1784) Nos enim petitionibus vestris annuentes, una cum
Andrea filio Lewkes de Zenthegeyd homine vestro nostrum hominem videlicet
Symonem elericum de choro nostro ad praemissa exequenda duximus trans- 5
mittendum. Qui denim exinde ad nos reversi nobis concorditer retulerunt,
quod ipsi tertia feria proxima post festum beatae Luciae virginis et martyris
nunc praeteritum 1) ad faciem possessionis Goganfalwa pariter accessissent,
et dum a magistro Johann° de Bethlen praenotatam divisionem iuxta con-
tinentiam literarum vestrarum praescriptarum petere voluissent, ipso non 10
invento, in sua portione possessionaria ibidem habita ipsum contra praefatos
Nicolaum et Georgium filios Apa ad vestram citassent praesentiam ad octavas
festi epiphaniarum domini proxime affuturas 9 ad dandam praemissam divi-
sionem. Datum in vigilia festi beati Thomae apostoli,') anno quo supra.
1) Dezember 17. 15
') 1416 Januar 13.
3) Uber der Zeile nachgetragen.

www.dacoromanica.ro
Verzeichnis der Siegelabbildungen.

Tafel 1, 1 and 2. Konig Sigmund 1391, Textnummer 1264. Doppelsiegel,


rund, Durchmesser 10.7 Centimeter, weisses Wachs, an rot-griiner
Seidenschnur angehiingt. Avers: Kiinig gekront, auf dem Thron sitzend,
in der Rechten das Scepter, in der Linken den Reichsapfel haltend;
Wappenschild dreieckig, langsgeteilt und wit Adler auf der Breitseite,
je einer rechts wie links vom Throne. Umschrift doppelreihig, erste
Zeile zwischen einfachen Linien, umfasst von Perllinien, zweite Zeile
zwischen einfachen Linien, umfasst von itusserer Perllinie und innerer
einfacher Linie, unzial: t SIGISMVNDVS DEI
GRACIA HVN-
GARIE ') DALMA CIE 2) CROACIE RAME SERVIE GALLICLE 2)
LODOMERIE COMANIE3) HVIGARIE ') QVE REX MARCHIO ')
BR 4) ANDEMBVRGENSIS SACRI ROMANI IMPERIL ARCE1I-
CAMERARIVS ATQVE BOEMIE ET LVCENB V RGENSIS HERES.
Revers: Schild dreieckig, mit Doppelkreuz, in einem spitzbogigen
Sechspass; Adler auf der Breitseite und je zwei Tierfiguren an den
Langseiten des Schildes, ferner eine Tierfigur unterhalb des Schildes.
Umschrift zwischen einfachen Linien, umfasst von ebensolchen Linien,
unzial: t S SECVNDVM SIGISMVNDI DEI GRACIA REGIS
HVNGARLE ET ALIORVM REGNORVM IN ALIO PARII
SIGILLI EXPRESSORVM. Denselben Stempel weist auf das Siegel
an der Urkunde des Konigs Sigmund aus dem Jahre 1390, Text-
nummer 1247. Nachbildung Hermannst. Archiv aus der Sarnmlung
d. Instituts f. osterr. Gesch. Wien. Vergleiche die Abbildung Pray
Syntagma Tafel III, Figur 1.
Tafel 11, 3. Siegel der sieben Stilhle aus dem Jahre 1408, Textnummer 1623.
Siegel, weisses Wachs, an gruner Seidenschnur angehangt, derselbe
Stempel wie Urkundenbuch II, Tafel VI, 23. Dieser Stempel weist
ausser den fiir den Stempel von Urkundenbuch II, Tafel VII, 27
beziehungsweise far den Stempel des Siegels an der Urkunde der sieben
Stiihle aus dem Jahre 1372, Textnummer 976, in Betracht kommenden
Merkmalen noch vier Lilien im Siegelfelde auf; diese Lilien stehen
1) AR verschriinkt.
2) AL vet-sari:Mkt.
3) AN verschretnkt.
4) Zweite Zeile.

www.dacoromanica.ro
686

ausserhalb des Vierpasses und zwar je eine in den vier durch das
Zusammentreifen der Bogen des Vierpasses gebildeten Winkeln. Die
Beschreibungen zu Urkundenbuch II, Tafel VI, 23 und Tafel VII, 27
auf Seite 658 desselben Bandes sind entsprechend diesen Merkmalen
richtig zu stellen.
Tafel II, 4. Siegel der sieben Stith le aus dem Jahre 1408, Textnummer 1622.
Siegel, weisses Wachs, an griiner Seidenschnur angehangt, derselbe
Stempel wie Urkundenbuch II, Tafel VI, 23 und Urkundenbuch III,
Tafel II, 3. Vergleiche die Bemerkungen zu Tafel II, 3 des vorliegenden
Verzeichnisses.
Tafel 11, 5 mid 6. Papst Bonifaz IX. 1403, Textnummer 1487. Bleibulle an
Hanfschnur angehtingt. Aufschrift des Namenstempels, in drei Zeilen,
unzial; BONI ') FATIUS :12) 15P VI1II: . Aufschrift des Apostel-
stempels, unzial, E kapital : SPASPE.') Denselben Stempel weist auf
die Bulle an der Urkunde des Papstes Bonifaz IX. aus dein Jahre
1399, Textnummer 1445.
Tafel III, 7. Siegel des Kronstiidter Distriktes an einer Urkunde aus dem
Jahre 1543, Orig. Gemeindearchiv Neustadt bei Kronstadt, derselbe
Stempel wie bei den-i Siegel an der Urkunde des Kronstiidter Distriktes
aus dem Jahre 1415, Textnummer 1775. Per Stempel dieses Siegels
weist ausser den fur den Stempel von Urkundenbuch II, Tafel V, 20
in Betracht kommenden und auf Seite 657 desselben Bandes be-
schriebenen Merkmalen noch zwei Sterne im Haupte des Schildes auf;
je einer dieser Sterne befindet sich rechts und links von der im Felde
des Schildes stehenden Lilie. Vergleiche die Beschreibungen Sieb.
Quartalschrift VII, 226 ff. und Korrespondenzblatt d. Vereins f. sieb.
Landeskunde 1878, 109.
Tafel III, 8. Siegel des Weissenburger Kapitels an einer Urkunde aus dem
Jahre 1400, Orig. Ungar. Nationalmnseum Budapest, derselbe Stempel
wie Textnummer 520. Siegel, rand, Durchmesser 42 Centimeter. Erz-
engel Michael auf einem Drachen stehend, in den Rachen desselben
eine Lanze stossend, ferner Stern links vorn Kopfe des Engels, im
Siegelfelde. Per Kopf des Drachen befindet sich rechts. Umschrift,
zwischen Perllinien, kapital, E unzial : f S CAPITVLI ECCLESIE
TRANSSILVANE.4)Abgebildet : Magyar tort6nelmi tar II, An hang Nr. 29.
Tafel III, 9. Leonardus, Vikar des Graner Erzbischofs 1391, Textnummer
1261, Siegel 2). Siegel, spitzoval, Durchmesser 5 und 3 Centimeter,
griines Wachs in liVachsschfissel, an griiner Seidenschnur angehangt,
links an dieser Schnur befestigt. Figur mit Krone auf dem Haupte
und mit Heiligenschein, in der linken Hand den Reichsapfel haltend,
im Siegelfelde; Wappenschild, dreieckig, unter der genannten Figur
im Fusse des Siegelfeldes. Umschrift, zwischen Perllinien, unzial :
4) Zweite Zeile.
3) Dritte Zeile.
3) Beide S mit Abkiimungsschleife.
4) Beide N verkehrt.

www.dacoromanica.ro
687

t S LEONADI D1) PESAVRO DECRETOR2) DOCTT) ARCHI-


DIACONI9 SAGRABIENSI.4)
Tafel HI, 10. Siegel der Stadt Kronstadt aus dem Jahre 1408, Textnummer
1601. Siegel, rund, Durchmesser 4 Centimeter, weisses Wachs in
Wachsschiissel, an weisser Hanfschnur angehangt. Lilienkrone, offen,
im mit Ranken verzierten Siegelfelde. Umschrift zwischen Perllinien,
jede der beiden Perllinien umfasst von je zwei einfachen Linien, unzial:
S5) CIVIVM DE CORONA CIVI. Die hier zur Unterscheidung der
Worte der Umschrift gesetzten fiinf Punkte bestehen in der Vorlage
aus ebensovielen, ungleichen und zierratartigen Zeichen. Vergleiche
die Beschreibung Korrespondenzblatt d. Vereins f. sieb. Landeskunde
1878, 109. Denselben Stempel weist auf das Siegel an der Urkunde
des Kronsttidter Rates von 1396, Textnummer 1374.
Tafel IV, 11. Siegel des Csanader Kapitels aus dem Jahre 1402, Text-
nummer 1464. Siegel, rund, Durchmesser 4.5 Centimeter) weisses
Wachs in Wachsschiissel, an weisser Hanfschnur angehtingt. Figur,
auf einem Pferde sitzend, nach links gewendet, und Drache, ebenfalls
nach links gewendet, unter den Fussen dieses Pferdes, im Siegelfelde;
der Reiter stizisst mit Lanze nach dem Kopfe des Drachen. Umschrift,
zwischen Perllinien, unzial, N kapital: j- S °) CAPI[T]V LI ECCNIE
CENADIEN : . Vergleiche die Abbildung: Magyar tortenelmi tar II,
Anhang Nr. 13. Nachbildung Hermannst. Archly.
Tafel IV, 12. Herzog Wilhelm von Osterreich 1401, Textnummer 1455.
Siegel, rund, Durchmesser 3.5 Centimeter, in rotes Wachs auf der
Rackseite aufgedriickt. Wappenschilde drei, dreieckig, in einem Drei-
pass im Siegelfelde. Umschrift, zwischen Perllinien, in gothischer
Minuskel: f 2114efitt7) . bei . gra . bbd . Wnftrie . ettyie . etc. Vergleiche
die Abbildung v. Sava Die Siegel der osterreichischen Regenten, Wien
1869, Seite 130, Figur 56. Nachbildung Hermannst. Archiv.
Tafel IV, 13. Konig Sigmund 1397, ohne zugehorige Textnummer. Siegel,
achteckig, Durchmesser 2.6 und Diagonale 2.7 Centimeter. Wappen-
schild, viergeteilt, dreieckig und mit ausgerundeten Langseiten, im
Siegelfelde; Querbalken im ersten und vierten Felde dieses Schildes ;
Adler im zweiten und dritten Felde. Umschrift, zwischen ausserer Perl-
linie und innerer einfacher Linie, unzial: j- S SIGISMVNDI REGIS
HVNGARIE ET CE. Abgebildet: Pray Syntagma Tafel I, Figur 5. Ab-
klatsch Hermannst. Archiv aus der Sarnmlung d. Instituts f. osterr. Gesch.
Wien, angefertigt nach dem Orig. von 1397, K. u. k. Haus-, Hof- und
Staatsarchiv in Wien. Denselben Stempel weist auf das Siegel an der
Urkunde des Konigs Sigmund aus dem Jahre 1397, Textnummer 1398.
D mit Ablcurzungsschleife.
') R mit Abkitrzungsschleife.
3) AR verschrankt.
4) 1 mit Abkitrzungsschleife.
5) S liegend.
6) S wahrscheinlich mit Abkiirzungszeichen.
7) in mit Abkarzungsschleife.

www.dacoromanica.ro
688

Die zu dieser Textnummer auf Seite 184 des vorliegenden Bandes ge-
gebene Beschreibung des Stempels ist entsprechend den aus der vor-
liegenden Abbildung erkennbaren Merkmalen richtig zu stellen.
Tafel 1V, 14. Konig Sigmund 1413, Textnummer 1708. Siegel, rand, Durch-
messer 4.6 Centimeter, in rotes Wachs, papierbedeckt, innen aufge-
driickt. Adler mit ausgebreiteten Fltigeln, nach rechts gewendet, im
Siegelfelde. Wappenschilde, vier, dreieckig und mit ausgerundeten
Langseiten, im Felde der Umschrift, diese unterbrechend. Schild 1)
mit Doppelkreuz, im obern Felde dieser Umschrift, Schild 2) mit vier
Querbalken im rechten Felde; Schild 3) mit aufrechtem, nach rechts
gewendetem Lowen, im linken Felde; Schild 4) mit vier Querbalken,
auf diesen Querbalken aufrechter, nach rechts gewendeter Lowe, im
untern Felde. Umschrift, zwischen Perllinien, urnfasst von wulstartigen
Linien, in gothischer Minuskel: SigiimbUg . bell) . gr . I') Rummer= .
reg I 3) Temp . aUguit0 4) ac . )Dngar[ie] 6) ec . reg 6). Abgebildet: Pray
Syntagma Tafel XI, Figur 9. Nachbildung Hermannst. Archiv.
Tafel V, 15. Johann, Erzbischof von Gran 1391, Textnummer 1270. Siegel,
spitzoval, Durchmesser 9 and 5.3 Centimeter, rotes Wachs in Wachs-
schussel, an grtiner Seidenschnur angehangt. Figuren, drei, im mittleren,
Maria mit dem Kinde im obern, and Figur, eine, im untern Teile des
Siegelfeldes; Wappenschilde, dreieckig, je einer rechts und links von
der im Fusse des Siegelfeldes befindlichen Figur; Flug mit Krallenfuss,
je einer im Felde der beiden Schilde. Umschrift, zwischen innerer
Perllinie und ilusserem verziertem Wulst, in gothischer Minuskel:
4 . ,94anW . arciepifropi . etrigonienfiC
Tafel V, 16. Siegel des Burzenitinder Kapitels aus dem Jahre 1413, Textnummer
1726. Siegel, griines Wachs in Wachsschiissel, an roter Seidenschnur
angehangt, derselbe Stempel wie Urkundenbuch II, Tafel III, 11.
Tafel V, 17. Ludwig, Vikar des Graner Erzbischofs 1391, Textnummer 1261,
Siegel 1). Siegel, spitzoval, Durchinesser 6.5 and 4 Centimeter, rotes
Wachs in Wachsschiissel, an grtiner Seidenschnur angehtingt, rechts
an dieser Schnur befestigt. Figur mit Mitra and Krummstab, aufrecht
and nach links gewendet, im Siegelfelde ; eine zweite Figur, knieend,
und ein Wappensehild, dreieckig, links von dieser zweiten Figur, unter
der genannten ersten Figur im Fusse des Siegelfeldes. Umschrift,
zwischen innerer Perllinie und ausserer, verzierter Wulstlinie, in
gothischer Minuskel: 6 : 2oboiuici . epWcopi.

') de wahrscheinlich verschrlinkt.


3) Schild 3).
3) Schild 4).
4) Schild 2).
5) ie wahrscheinlich verschreinkt.
6) Schild 1).

www.dacoromanica.ro
Bilcher-Verzeichnis.
In diesem Verzeichnis sind alle jene Druckwerke und Handschriften aufgenommen worden,
welche in dem Urkundenbuch biter und mit abgekiirztem Titel angefiihrt werden.

Barabas Codex Teleki. Codex diplomaticus sacri Romani imperii comitum


familiae Teleki de Szek. Tomus primus 1206-1437. Tomus secundus
1438-1526 opera Samuelis Barabas. Budapestini MDCCCXCV. 8.
Battyan Leges eccles. Leges ecclesiasticae regni Hungariae et provinciarum
adiacentium. I. Albae Carolinae 1785. H. und III. Claudiopoli 1827. Fol.
Benkil Milkovia. Milkovia sive antiqui episcopatus Milkoviensis explanatio.
I.IL Viennae 1781. 8.
Berger Urkanden-Regesten. Urkunden-Regesten aus dem alten Bistritzer
Archive von 1203-1526. Von Dr. Albert Berger. Bistritz 1895. 4.
(Sonderabdruck aus Programm des evang. Obergymnasiums A. B. in
Bistritz 1893, 1894 und 1895.)
Codex diplom. Poloniae et Litvaniae. (M. Dogiel) Codex diplomaticus regni
Poloniae et magni ducatus Litvaniae. I Vilnae 1758. Fol.
Collectio Rosenfeld. Handschriftliche Sammlung Karl Ludwig Czekelius'
Freiherr von Rosenfeld, Baron Brukenthal'sches Museum Hermannstadt.
Vergleiche Vereinsarchiv, Neue Folge XIX, 124.
Densnsiann Docnmente. Documents privitore la istoria romanilor 1346-1450.
Bucuresci 1890. A. u. d. T.: Documente privitore la istoria romanilor
culese de Eudoxiu de Hurmuzaki. Vol. I, partea 2. 4.
Eder Observationes. Observationes criticae et pragmaticae ad historiam Trans-
silvaniae sub regibus Arpadianae et mixtae propaginis. Cibinii 1803. 8.
Ertekeziides a szasz nemzet eredeter61. Ertekezddos as erdelyi ns. szasz
nemzet eredeterol es nemely torzsokos polgari jogairol. Nagy-Enyeden
1846. 8.
Fabritius Urkb. Urkundenbuch zur Geschichte des Kisder Kapitels vor der
Reformation. Hermannstadt 1875. 8.
Fejer Authentia diplom. Authentia et vis probandi diplomatum. In codicis
diplomatici coronidem adjecit Georgius Fejer. Budae 1838. 8.
Fejer Codex. Codex diplomaticus Hungariae ecclesiasticus ac civilis. I.XL
43 volumina und zwar: I. II. III, 1, 2. IV, 1, 2, 3. V, 1, 2, 3. VI,
1, 2. VII, 1, 2, 3, 4, 5. VIII, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7. IX, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7.
X, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8. XI. Drei voll. Indices. Budae 1829-1844. 8.
Urkundenbuch III. 44

www.dacoromanica.ro
690

Geresi Cod. comitum Karolyi. Codex diplomaticus comitum Karolyi de


Nagy-Karoly. A nagy-karolyi prof Karolyi csalad okleveltara . . .
sajt6 aid, rendezi Geresi Kalman. I. -IV. Budapesten 1882-1887. 8.
Gierend Notitiae. Notitiae castellanatus Tholmach ex diplomatibus potis-
simum Hungariae regum et Transsilv. principum erutae. Dissertatio,
quam publice defendendam scripsit Joannes Andreas Gierend. Cibinii
1832. 8.
Hazai okleveltar. Hazai okleveltar 1234-1536. Nehai gr. Dessewffy Lajos
hazafias aldozataval kiadja a m. tortenelmi tarsulat. Budapest 1879. 8.
Heydendorf Collectanea. Handschrift Michael Conrad's von Heydendorf,
Bibliothek des evangel. Gymnasiums Augsb. Bek. Mediasch. Ver-
gleiche Vereinsarchiv Neue Folge XIX, 114.
Jakab Okleveltar. Okleveltar Kolozsvar tortenete els6 kotetehez L Budan
1870. 8.
Katona Hist. crit. Historia critica regum Hungariae. I.-XLII. Pestini,
Posonii et Cassoviae, Budae, Colotzae, Budae 1779-1817. 8. Tomulus
VI. dieses Werkes, 1253 Seiten, umfasst die Jahre 1243-1301. Tomulus
VIII. schliesst bier an und behandelt die Jahre 1301 ff.
K6sa De publica administr. De publica partium Transsilvanarum admini-
strations civili atque militari sub vaivodis. Viennae 1816. 8.
Kurz Magazin. Magazin fiir Geschichte, Literatur und alle Denk- und
Merkwiirdigkeiten Siebenbiirgens. I. -II. Kronstadt 1844 und 1846. 8.
Later Archivalische Zeitschrift. XII. Miinchen 1887. 8.
Magyar tOrtenelmi tar. Kiadja a magyar tudomanyos akademia tortenelmi
bizottsaga. I.-XXV. Pest 1856-1877. 8.
Mediascher Programm 1870. Programm des evangel. Gymnasiums A. B.
zu Mediasch und der damit verbundenen Lehranstalten fiir das Schul-
jahr 1869/70. Hermannstadt 1870. 8. Enthiilt: Die Erbgrafen der zwei
StUhle von Dr. Rud. Theil.
Papp Torteneti lapok. Torteneti lapok. Szerkesztette k. Papp Miklos. I.
Kolozsvartt 1875. gr. 8.
Peterffy Concilia. Concilia ecclesiae Romano-catholicae in regno Hungariae
celebrata. I.-IL Posonii 1741-1742. Fol.
Potthast Regesta pontificum Romanoriim. I.-II. Berolini 1874-1875. 4.
Pray Dissertat. hist. crit. Dissertationes histor. criticae in annales veteres
Hunnorum Avarium et Hungarorum. Vindobonae 1775. Fol.
Pray Specimen. Specimen hierarchiae Hungaricae. I. -II. Posonii et Cassoviae
1776-1779. 4.
Pray Syntagma. Syntagma historicum de sigillis regum et reginarum
Hungariae. Budae 1805. 4.
Raynald Annal. Annales ecclesiastici ab anno quo desinit card. Caes. Baronius
M . CXCVIII usque ad annum M.D. XXXIV. continuati. XIV. Coloniae
Agrippinae 1694. Fol.
Reschner Diplom. Handschrift Martin Reschner's, Brukenthal'sches Museum
Hermannstadt. Vergleiche Vereinsarchiv Neue Folge XIX, 120.

www.dacoromanica.ro
691

Schuller Umrisse. Umrisse und kritische Studien zur Geschichte von Sieben-
biirgen. I. -III. Hermannstadt 1840, 1851 und 1872. 8.
Sieb. Provinzialblatter. Siebenbiirgische Provinzialblatter. I.-V. Hermann-
stadt 1805-1824. 8.
Sieb. Quartalschrift. Siebenbiirgische Quartalschrift. I. -VII. Hermannstadt
1790-1801. 8.
Szabo Szek. okleveltar. Szekely okleveltar. Szerkesztette Szabo Kat.° ly.
I.-III. Kolozsvartt. 1872-1890. 8. Band IV. Kolozsvar 1895. Szer-
kesztette Szab6 Kat.° ly, sajt6 ala rendezte Szadeczky Lajos. Band V.
Kolozsvart 1896. Szerkesztette Dr. Szadeczky Lajos.
Szeredai Notitia. Notitia veteris et novi capituli ecclesiae Albensis Transil-
vaniae ex antiquis ac recentioribus literarum monumentis eruta. Per
Antonium Szeredai. Albae Carolinae 1791. 4.
Szeredai Series. Series antiquorum et recentiorum episcoporum Trans-
silvaniae. A. Carolinae 1790. 4.
Teleki Hunyadiak kora. Hunyadiak kora Magyarorszagon. Irta gr.& Teleki
J6zsef. X. -XII. Pesten 1853-1857. 8.
Teutsch Zehntrecht. Das Zehntrecht der evangelischen Landeskirche A. B.
in Siebenbiirgen. Schassburg 1858. 8.
Theil n. Werner Urkdb. Urkundenbuch zur Geschichte des Mediascher
Capitels bis zur Reformation. Hermannstadt 1870. 8.
Theiner Dom. temporal. Codex diplomaticus dominii temporalis S. Sedis.
I. -III. Romae 1861-1862. Fol.
Torok Nagyarorsz. primasa. Magyarorszag primasa kozjogi es torteneti
vazlat. I. -II. Pest 1859. 8.
TOrtenelmi tar. Tortenelmi tar. Rvnegyedes foly6frat. Kiadja a magyar tortenelmi
tarsulat kozvetitese mellet a magyar tudomanyos akademia tortenelmi
bizottsaga. Budapest 1878-1901. 8.
Transilvania. Transilvania. Foia asociatiunei transilvane pentru literatur'a
romana si cultur'a poporului romanu. Brasovia. 4. Jahrgang IV.-V.
1871-1872.
Trausch Diplom. Transsilv. Saxon. Handschrift Joseph Trausch's, Bibliothek
des evangel. Gymnasiums Augsb. Bek. Kronstadt. Vergleiche dieses
Urkundenbuch I, Seite XXI.
Vereinsarchiv. Archiv des Vereins fur siebenbiirgische Landeskunde L-IV.
Hermannstadt, awl Kronstadt 1843-1851. Neue Folge I.- XXXIX.
Kronstadt, dann Hermannstadt 1853-1901. 8.
Zimmermann Texte. Texte zu den von dem Archivamt herausgegebenen
1Photographien von Urkundenc (27 Tafeln). Hermannstadt 1880. 8.

-*-4.--

44*

www.dacoromanica.ro
Alphabetisches Namen -Verzeichnis.
C und K, I und Y Bind durchaus, II und V am Anfang der Schlagworter ale gleichwertig
behandelt. Die vom Hauptschlagworte abweichenden Namensformen sind nur dann als Schlag-
worter nicht aufgenommen, wenn die Abweichung erst nach den ersten drei Bu.chstaben
eintritt oder bei schon friiherer Abweichung die Nebeuform durch htichstens drei andere
Namen vom Hauptschlagworte getrennt sein wiirde. Die Person e nn amen sind ohne
Riicksicht ad den Rang oder das Amt des Namentriigers alphabetisch geordnet. Den ur-
kundlichen Or ts Ried-, Berg- und Flussn am en sind nach Miglichkeit die heute
geltenden Namensformen, bei Orten in Ungarn such die magyarische Benennung, in liegender
Schrift beigefiigt and die geographische Lage in der Regel nach dem niichsten grossern
Ort bezeichnet. Wenn sich der Ort nur mutmasslich bestimmen liess, ist der heutige Name
in runde Klammern geschlossen, ebenso such etwaigo Zusatze der Herausgeber. Von den
gebrauchten Abkiirzungen bediirfen einer Erkhirung nur sanctus, b. = beatus, s. = sieh,
t = untergegangen.

A. Cristian us ; Jacobus ; Johannes ;


M.; Mathias ; Michael.
A. de Luschis 1415 : 646. Agram s. Zagrabia.
de Portuguario 1399 : 247. Agria, Erlau, Eger diocesis 1389 :
Aachen s. Aquisgrana. 254. 1399 : 256. 1400 : 251.
Abad, (Abad im Korn. Jaz.-Gr.-Sum.- episcopus Stephanus Cykow; Sti-
Szolnok) villa 1393 : 63. borius ; Thomas. sedes episc.
Abbatis villa, Abtsdorf, Apdtfalva nw. 1405: 345, 349, 353, 355, 381,
Agnetheln comes Michael. 384. 1406 : 312, 388, 390, 392,
Abel von Nosen 1392 : 42. 1398 : 218. 395, 405, 408, 415. 1407 : 431.
1403 : 301. 1406: 412. 1410 : 491. Johannes.
Achacius Kathedralis de Koloswar Ajerschteln s. Egresteu.
1408 : 447. Alamor, mar, Almar, Meldenberg,
Acinctus, Czintos o. Felvincz poss. burg, Mildenberg, burg, Ala-
1395 : 157, 159. mor, Mildenburg nw. Salzburg
Aklos poss. 1408 : 450. poss. 1397: 171. 1398: 219, 221,
Akus dictus Aranyas 1394: 81, 82. 222. 1406: 396, 397. 1407 : 436.
de Bolya 1392 : 37, 38. 1394 : 1408 : 445, 446, 449, 464, 465.
77, 80, 81, 82, 83, 103, 104, 105, 1413 : 583.
106, 107. Alardus, Alart faber 1394 1409 :
b. Adalbertus martyr 1391 : 3. 85, 88, 92.
Adam de Somogy 1403 : 293, 294. Dane 1394-1409 : 93.
Agathy, Agatsthy s. Lyppo Agathy. de Sthyno 1394: 105.
s. Agnethis villa, Agnetis vallis, s. rector eccl. paroch. in Stolczen-
Agatha, Zenthagata, Agnetheln, borg 1394-1409 : 85, 89.
Szent -Agota civis Stephan us. Vnrw 1394-1409 : 94.
comes Cristanus. nob. Alba, A. Julae, A. Gywlae, A. Trans-
Johannes ; Laurencius. pleb. sil uana , Weissenburg , Sarlsbur? ,
Gregorius. poss. 1392 : 39. Gyula-Fejervdr 1395 : 112. 13% :
Saxones 1409 : 472. Antonius ; 168. 1359 : 217. 1401 : 261. 1402 :

www.dacoromanica.ro
693

277, 278, 284. 1405 : 338. 1407 : sia 1415 : 649. episcopus 1393
425, 427, 430, 437. 1408 : 457. 51, 59. 1396 : 164. Andreas ; De-
1414: 594. archidiaconus 1405 : metrius ; Dominions ; Gobelinus ;
369. Leo ; Thomas. canonicus Maternus. hospes Anton i us Por-
Andreas ; Cristannus ; Johannes ; kolab ; Antonius Zewres ; Georgius
Ladislaus ; Michael ; Paulus. aurifaber ; Hermannus; Mathias ;
cantor Jacobus ; Johannes ; Ladis- Thomas Martini; Thomas Zykes ;
laus. capitulum eccl. b. Michaelis Thomas Zoldus. index Grego-
arch. 1391: 33, 37. 1392 : 41, ritts ; Michael Bullas. notarius
42, 44. 1393 : 49, 50, 52, 54, 55, Michael. praepositus Kato ;
58, 59, 64. 1394: 75, 76, 77, 103, Georgius Lepes ; Johannes ; Ruffus.
109. 1395 : 111, 112, 113, 114, presbyter Andreas ; Blasius ;
116, 155, 156, 159, 160. 1396 : Briccius ; Dominions ; Gallus ;
162, 163, 165, 166, 168. 1397 : Johannes ; Johannes Clernentis ;
169, 171, 172, 177, 180, 191. Marcus. sacerdos Johannes.
1398 : 209, 211, 213, 215. 1359 : Alba regalis, Alba, Stuhlweissenburg,
216, 217. 1398 : 219. 1399 : 229, Szekes-Fejervdr 1403 : 300, 301.
230, 231, 233, 236, 237, 239, comes Leustachius ; Zoelus
242, 244, 245, 246. 1400 : 250, ecclesia b. Mariae virg. 1410: 500.
257, 259. 1402 : 279. 1403 : 291, paroch. ecclesia 1400 : 251.
300, 301, 305. 1404: 314, 327, 1389 : 254. 1399 : 255. praepo-
328. 1406 : 385, 396, 404, 407, situs Benedietus.
410, 411, 417, 423. 1407 : 430, Alba ecclesia, Weisskirchen in Mahren
431, 432, 434, 436, 439, 442. Clemens; Mathias.
1408 : 443, 446, 453, 459, 461, s. Feyreghaz.
463, 464, 465. 1410: 489, 492. Albertus de Manyk 1392 : 39.
1412 : 518, 540, 542, 555, 556, [Albrecht], Herzog von Osterreich
558. 1413 : 560, 563, 574, 575, 1398 : 218.
576, 581, 587, 590. 1414 : 594, Albeus Dauid ; Martini's.
596, 611, 624, 631. 1415 : 653, Alczna, Alzina, Olchna, Alzen, Alczina
656, 661, 663, 680, 681, 683. bei Leschkirch Emeritus ; Red -
castrum 1400 : 257. cathedralis ricus comes Syfrigidius.
1415 : 649. civis Barcha ; Be- presbyter Johannes.
nedictus ; Conradus Tubemheym ; Aldorf s. Latina superior.
Johannes ; Johannes Farkasy ; Jo- Alexander (V) pontifex Romanorum
hannes Jekel ; Ladislaus ; Lazarus ; 1410 : 494.
Nicolaus Demeth. civitas 1402 : Alfalu Valentinus.
284. 1406 : 385. 1408 : 451. 1415 : Allexius, not. publ. et rector schola-
638. claustrum b. Stephani rum in Stolczenborg 1394-1409 :
1402 : 284. clericus Emeritus; 93.
Gaspar ; Johannes ; Ladislaus; Ma- Ellekes, de Vzonfalua 1415: 664,
thias; Nicolaus ; Petrus; Simon ; 666.
Thomas. comitatus 1392 : 39. Almakerek , Almkerek , Malmkrog ,
1394: 80, 82. 1398 : 227. 1400 : Almakerek s. Elisabethstadt
260. 1403 : 302, 304. 1406 : 399, nobiles Anna ; Apa ; Kathko ;
421. 1408 : 445. 1410 : 490. 1413 : Georgius; Johannes ; Ladislaus;
582, 584. 1414: 595. 1415 : 654. Nicolaus ; Petrus.
custos eccl. Dionysius; Geor- Almar s. Alamor.
gius; Hynko ; Johannes; Michael; Almas, Almasclzken, Szdsz-Ks -Almds
Petrus ; Stephanus. decanus b. Mediasch Jacobus.
eccl. Blasius Siculus ; Johannes ; Almen, Szdsz-Almds s. Mediasch
Marcus; Michael; Nicolaus; Pau- Jacobus; Petrus. comes
lus ; Petrus; Stephanus. diocesis Petrus.
1402 : 264. 1414: 597, 598, 599, Alsan, -saan Gregorius ; Johannes.
600,601,603.1415 : 663. eccle- Also-Bajom s. Bayon.

www.dacoromanica.ro
694

Alsoholya, Bell, Bolya o. Marktschellcen Andreas, comes Cibiniensis 1413 : 572.


poss. 1394: 103, 104, 105. fr., custos monast. b. Mariae virg.
villa 1394: 104. de Clusmonostra 1411 : 513. 1413 :
Vyl. auch Bolya and Felsebolya. 561.
Als6-Idecs s. Idech inferior. carnifex de Koloswar 1397 : 185.
Alsowyncz, Winz, Alvincz bei Miihl- rector altaris bb. Cosmae et Damy-
bach civis Michael. oppidum ani mart. in Alba 1400 : 258.
1393 : 56, 57. 1411 : 507, 508. comes, de Dalhein 1349 : 309.
Alt, Olth, Altfiuss aqua 1415 : 664, de Dalya 1394: 68, 69, 70, 71,
665, 667. 72, 77.
Altflagen s. Felek. de Ebreg 1413 : 582.
Altofen s. Buda vetus. sacerdos, fil. Eliae de Hydeguiz
Altus campus, Hochfeld, F6feld bei 1394: 79, 80, 81, 83, 103, 107.
Leschkirch homines 1402: 271. de Fatay 1408 : 454.
Kirstins Jorge ; Hans Honcz ; Hel- Felber 1394-1409 : 93.
withs Jacob ; Michil Schuster. de Gaach, nob. de Valko 1403 :
Alvincz s. Alsowyncz. 298. 1404: 320. 1406: 396.
Alzen s. Alczna. fil. Gregorii [Georgii] 1397 : 170.
Anagnia, Anagni in Italien 1414: 630. fil. Gregorii de Saztelek 1391 : 25.
Anashelmi s. Nicolaus Anashelmi. mag., fil. Gregorii de Vingarth
Andrasfalva Blasius ; Valentinus. 1400: 250.
s. Andreas s. Zenthandreas. plebanus in Hanebach 1409 : 484.
de iuxta Wyssegrad, Szent-Endre fil. Herbordii [Herboldi] de Balas-
bei Waitzen monasterium 1400 : falwa 1359 : 216, 217. 1399 : 232.
251. 1389 : 254. 1399 : 255. dictus Holcztreger, homo de Jaad
Andreas, Andre, Andris literatus 1412 : 535.
1395 : 113, 114. (II.), rex Hungariae 1411 : 511.
pellifex 1413 : 571. 1413 : 566, 573. 1415 : 637.
quondam vaivoda 1359 : 216. (III.), rex Hungariae 1395 : 156.
vaivoda 1393 : 56. fil. Jacobi magni de Bethlen
Albensis, canon. eccl. Alb. Transs. 1408 : 452, 454.
1399 : 237. fil. quondam comitis Johan de
episcopus Alb. Transs. 1394 : 105. Cybinio 1413 : 574.
1406 : 413. Lenczik de Bothfalua 1415 : 664,
presbyter eccl. Alb. 1404: 314. 667.
de Arapathaka 1415 : 664, 666. fil. Lewkes de Zentheged 1415 :
de Athenseg 1415 : 680. 683, 684.
Beyger 1394 1409 : 86, 86, de Manyk 1392 : 39, literatus
87, 89. 1397 : 172, 173.
ruffus de Bistricia 1403 : 296. presb., rector altaris b. Mathei
corrigiator, iudex civit. Bistric. ap. et ev. in Alba 1400 : 258.
1413 : 570, 571. 1402: 269, 270.
plebanus de villa Blasii Alb. de Megyes 1397 : 169.
dioc. 1414 : 601. fil. Michaelis de s. Egidio, iudex
cantor eccl. Budensis 1391 : 22, nob. de Doboka 1398 : 223.
23. Michaelis, presb. de Luschkirch
comes, de villa Burchberch 1413 : 1414: 605.
562, 563. pat. Nicolai iurati civis de Brassow
clericus de Burcia 1396 : 169. 1397: 175.
liter. de Kapy, camerarius in fil. Nicolai de Herepe 1408: 456,
Zathmar 1412: 537. 457, 458, 459, 461.
-dictus Kapplan, iur. civis de fil. Nicolai de Zentheged 1412 :
Coloswar 1397 : 191. 517.
custos eccl. Chanadiensis 1402 : dictus Prodener, civis Coron.
272. 1408 : 444.

www.dacoromanica.ro
695

Andreas, archiepiscopus Ragusiensis Anna, consors mag. Johannis de Ben-


1391 : 1, 5, 7, 19. 1393 : 55. 1394 : cench 1394 : 96, relicta 1400:
110. 1395 : 119, 132. 1405 : 345, 250.
349, 353, 355, 381, 384. 1406 : filia Johannis filii Petri de Wa-
312, 388, 390, 392, 394, 405, 408, radya 1398: 227. 1410: 490, 491.
415. 1407: 431. 1410: 491. 1411 : consors Ladislai filii Jak de Mi-
508. 1412 : 533. 1414: 633. halchfalua 1399 : 230.
de Raves 1400 : 259, 260. filia Michaelis filii Michaelis de
dictus Rymer, iudex civit. Bistric. Kelnek 1400 : 250.
1412 : 527, 529. 1414 : 612, 613, consors mag. Michaelis de Som-
616, 617, 618, 619, 621, 623, 625, bor 1402 : 280, relicta quondam
627. Ladislai filii Emerici 1399 : 236,
[Andres] der Ryse, pleirger ze 239, 240.
Wienn 1412 : 558. consors Nicolai filii Petri filii Apa
archiepiscopus Spalatensis 1391 : de Almakerek 1408 : 445, 446,
1, 5, 7, 19. 1393 : 55. 1394: 110. 449, 450.
1395 : 119, 132. 1405 : 345, 349, filia quondam Petri de Tate
353, 355, 381, 384. 1406 : 312, 1412: 558.
388, 390, 392, 394, 405, 408. Anthonius, Anto-, literatus 1408 : 455.
1407: 430. 1410: 491. 1411 : [Antall] de Arapathaka 1415 :
508. 1412: 533. 664, 666.
pat. Stephani, nob. de Marton- presb., plebanus de Bozd 1405 :
telke 1398: 215. 1399 : 231, 232. 369, 370.
comes, frater Tylegd 1399 : 239. de Darlaz 1408 : 459.
Toppengiesser, civis de Segeswar de Erdel 1412 : 527, 529, 538,
1393 : 48. 540, 545, de Somkerek 1415 : 654.
archidiaconus Tordensis 1408 : pat. Georgii castellani de Latorwar
443. 1407 : 425.
fil. Valentini de Chikmantel 1413: fil. Georgii de Nyrbathor 1413 :
581. 578, 579, 588, 589.
fil. Valentini de Darlaz 1413: 575. Hencz, fil. Stephani Hoincz, hosp.
fil. Valentini de Zenthlazlow de Magno horreo 1409 : 484.
1403 : 305. 1404: 314. fil. Johannis de Bethlem 1414:
[Andre] der Vischel des rats der 635. 1415 : 654.
stat ze Wienn 1400: 261. fil. Johannis de Zenthkyral 1392 :
dictus Vruus [de Kund] 1395 : 41.
117. fil. Michaelis de s. Agatha, civis
custos eccl. Waciensis 1399 : 242. Brassouiensis 1395: 139, 140,141,
Walpurger 1394-1409 : 85, 86, 147, 148. 1398 : 209, 210, 211.
88. 1399 : 229, 230, 234. 1406 : 404,
episcopus Waradiensis 1410 : 405, 407, 408. 1412 : 540, 541,
491. 1411 : 508. 1412 : 533. 1414: 542.
633. fil. Michaelis dicti Sander, Sandor,
[Andris] Welter 1394-1409 : 93. civis de Corona 1397 : 175. 1404 :
Wencz de Schegs 1393 : 48. 332, 333. 1406 : 414, 415. 1412 :
[Andre] an sand, des rats der 539. 1413 : 569. 1414: 595, 596,
stat ze Wienn 1400 : 261. 612, 630, 631.
Vgl. such Endres, Endris. fil Nicolai de Somkerek [Sum-
Andreae s. Sigismundus _Andreae. kerek, Chonkaregky] 1402 : 278,
.Angelus Corarie s. Gregorius XII. 279, 285. 1403 : 299, 300, 301.
Anich, filia Ladislai de s. Johanne 1405 : 339, 340, 341, 342, 365,
1395 : 111, 112, 113, 114, 115, 366, 383, 384. 1410: 489, 499.
116, 117. 1415 : 657, 658, 659.
Anna, filia Annae consortis Johannis fil. Nicolai de Zentheged 1412 :
de Bencench 1394: 96. 517.

www.dacoromanica.ro
696

Anthonius, de Pontho, episcopus Sibi- Aranyas, Aranyosfluss fluv. 1391 :


nicensis 1393 : 55. 1394: 110. 13.

- 1395 : 119, 132. 1397 : 177.


Porkolab, hospes Albensis 1400 :
257.
- s. Akus dictus Aranyas.
Aranyasbanya s. Winberg.
Arapathaka, Arpatak, Arapataka n.
Salczmenger 1394-1409 : 87. Kronstadt - Andreas, Anthonius ;
- de Sarmberk 1412 : 541. Jancho.
- iur. civis de Se lk 1415: 655, 656. Arbegen s. Egerbyga.
- de Septem castris, canonicus Arked.,en s. Erkewd.
1397 : 177. Argia - diocesis 1389 : 254. 1399 :
- de Sicilia, mag., scriptor literar. 256. 1400 : 251.
apost. 1415 : 650. Argyas, Mardisch, Mardos s. Mediasch
- fil. Thomas de Darlaz 1405 : 339. - ecclesia s. Nicolai 1414 : 600.
1413 : 575. - plebanus Bartholomeus. - villa
dictus Wak, comes camerar. sal. 1415 : 646.
in 'Leek 1410 : 493. Aryes in partibus fori Julii (Friaul)
- dictus Zewres, hosp. Albensis - castellum 1413 : 564, 565, 566.
1400 : 257. Armeni in Corona 1399 : 247.
Apa, Appa de Almakerek 1391 : 34, Arnoldus de Apoldya 1395 : 159.
36. 1394 :109. 1395 :151. 1398 : 1397 : 186. 1399 : 231.
222, 223, 224. 1399 : 236, 241. - de Bakach, comes 1408 : 453.
1402 : 280. 1403 : 302. 1407: 428. - de Bogath 1408 : 452, 453.
1412: 526, 538, 556. 1414: 635. - fil. Christiani de Barumlaka 1397 :
1415 : 683, 684. 190.
- pat. Petri de Almakerek 1408 : - pat. Christiani de Barumlaka
445, 446, 449, 450. 1399 : 231.
- de Betlen 1414: 622. - Steinhauser, , mag. civium in
Apachasomlyo , Apatba- , Apacza-, Segeszwar 1393 : 48.
Somlyovdsdrhely bei Veszprim - Arpastow, Jilpdsto o. Dees - poss.
paroch. ecclesia 1389 : 254. 1399 : 1408 : 452, 453.
255. 1400 : 251. Arpatak s. Arapathaka.
Apdtfalva s. Abbatis villa. Aschpach - Fridreich.
A pathyda, Appathchyda, Apathy, Apa- Asszonyfalva s. Dominarum villa.
hida O. Klausenburg 1413 : 561. Athenseg - Andreas. -
- poss. monast. de Clusmonostra Atteldorf s. Bylak.
1410 : 493, 497. 1411 : 513. b. A ugustinns episcopus 1397 : 197,201.
Apold, Trappold, Apold bei Schassburg Austria s. Osterreich.
- Barbara, Dorothea, Mathias,
Nicolaus.
Apoldya, Klein -fold, Kis -Apold
o. Beussmarkt - villa 1397: 187. B.
- Arnoldus; Elisabeth ; Matheus Baalad s. Balad.
[Mathias]; Michael. Baach, Bach, Bdcs bei Klausenburg

Johannes.
-
Apoldya, App- superior, Gross-Pold,
-
.Nagy-Apoldo. Reussmarkt
presb. Johannes.
comes
- Nicolaus ; Stephanus. - villa
1391 : 30.
Baassen s. Bozna.
Apoor, comes, fil Ladislai 1399: 239, Bakach s. Bogath.
240. Bachana, Bachna bei Mettersdorf n.
Aquila s. S. de Aquila. Bistritz - nobiles 1412 : 531.
Aquisgrana, Aachen ecclesia b. 1414: 619, '620. - poss. 1412 :
Mariae virg. 1402: 274. 531.
Arad s. Orod. Bachkamadaras, Baczka-Madaras so.
Aranyas, -os, Aranyos-Medgyes bei Maros -Vdscirhely - Demetrius;
Szathmar - paroch. ecclesia 1389 : Emericus; Gallus; Jacobus; Ladis-
254, 1399 : 255. 1400 : 251. laus; Paulus ; Stephanus.

www.dacoromanica.ro
697

Bakio, Bako de Mihalczfalva 1359 : Barcsza s. Burcia.


216, 217. Barnabas, fil. Georgii de Nyrbathor
de Myhalczfalwa 1399 : 232. 1413 : 578, 579, 588, 589.
Bakoch de Turek 1399 : 239, 240. de sancto Paulo 1395 : 157.
1414: 635. Baromlaka, Baram-, Barum-, Barlak,
Balconybel s. Beel. Wortnlacz , Wurmlach , Wrm- ,
Bdcs s. Baach. Wurmloch, Baromlaka sw. Mediasch
Baczka-Madaras s. Bachkamadaras. 1415 : 662. cives 1397 : 191.
Bagendorf s. Begendorff. Arnoldus; Christianus ; Johannes.
Baierdorf s. Beyerdorff. ecclesia s. Petri 1414 : 600.
Baynak s. Johannes dictus Baynak. hospites 1359 : 216, 217.
Bayon, Bonnesdorf, Als6-Bajom nw. plebanus Dauid. poss. 1398 :
Mediasch villa regalis 1415 : 214, 215, 216. 1399 : 231, 232,
655, 656. 233, 238. poss. monasterii de Clus-
Bayzath, dominus Turcorum 1398: monostra 1411 : 513. villa
227. 1415 : 646. villicus et seniores
Balaad 1399 : 240. 1415 : 662.
Balad, -laad, Baa-, pat. Dominici de Barothfalua, Borotfalw Clemens;
Kenthyda [fiend] 1413 : 575, 581, Demetrius; Lippo Agatsthy ; Ste-
587. phan us.
fil. Johannis de Kenthyda [Kend] Bartha, Barcha, Barta civis Albensis
1413 : 575, 581, 587. 1402 : 284.
Balagarzekes s. Bolgarzekes. de Borosno 1415: 665.
Balasch s. Blasius. fil. Myke de Kapolna 1394: 84.
Balasfalwa, -falva, Blasendorf, Bald2s- fil. Myke de Mykefalua 1392 : 41.
falva an der Kokel hosp. Michael ; fil. Wyzlo de Bolya 1394: 80,
Stephanus. (nob) ) A ndreas ; Bla- 81, 82, 83, 103, 104, 106, 107.
sius; Herbordus ; Ladislaus. Bartholomeus 1394-1409 : 95.
Balasthelke, -theleke, -theleky, Blasii plebanus de Argias 1414 : 599,
villa, Klein-Blasendorf, Baldzstelke 600, 607. 1415 : 644.
n. Mediasch plebanus Andreas. Dewstro* 1394-1409 : 94.
poss. 1394: 79. 1404 : 327, fil. comitis Georgii 1394-1409 :
328. 1407 : 431. Jacobus de 88.
Sarus; Johannes ; Petrus. de Magara 1406 : 417, 418, 422.
Balbrunus (Walbrunus), plebanus in Reyder 1394-1409 : 93.
Stolczenburg 1409 : 486. Rysikkel 1394-1409 : 95.
Baldi s. Mathias Baldi. Schende 1394 -1409 : 94.
Baldorff s. Saldorff. comes, in Theca 1403 : 296.
Balthasar Cossa s. Johannes XXIII. vicevaivoda Transsil. 1392 : 46.
papa. 1393 : 49, 57, 60. 1394 : 67, 69,
Baluanus, Bdlvanyos-Vdralja o. Dees 70, 71, 80, 81, 98. 99, 101.
castellani, castrum, districtus Vlman 1394-1409 : 95.
1405: 334. episcopus quondam Warad. 1412 :
Bani, Szaszbdnyicza s. Tehendoif 532.
poss. 1410 : 497. 1411 : 503, 510. de Wylak 1410 : 492. 1411 : 509.
Baramlaka s. Baromlaka. Bartmon s. Laslo Bartmon.
Barbara Bartholomei de Magara 1406 : Basz s. Mathias Tromenawer.
417, 418, 422. Batha, Patha, Bdta im Tolnaer Somitat
regina Hungariae, consors Sigis- 1409 : 479, 480. mona-
mundi regis 1408 : 471. 1410 : sterium 1389 : 254. 1399 : 255.
491. 1411: 508. 1412: 533. 1413 : 1400 : 251.
573. 1414: 633. Bathor s. Nyrbathor.
nob. domina, relicta Mathiae de Bawman s. Johannes dictus Bawman.
Apold 1.115: 654. Bubek s. Bubek.
Barcha s. Battha. Becko, fil. Pauli de Herpen 1399 : 235.
Urkundenbuch ILI, 45

www.dacoromanica.ro
698

Beke de Iklod 1402: 279. Benedictus, de Iklod 1405 : 341.


Bekes, Komitat Bekes - conies Ni- - fil. Johannis dicti Tharmath [Ta-
colaus de Chak. - comitatus rill-mob] de Chamafaya 1413 : 579,
1409 : 481. 588.
Beebe, fil. Johannis de Hydweg 1392 : - fil. Pauli de Orbow [Orbay] 1403 :
- 43, 44, 45. 1393 : 54, 55.
de Wylagusberek 1394: 102, 103.
Beczhe s. Stephanus Beezhe.
306. 1404: 313, 331, 332. 1406 :
411, 412.
- fil.Petri Ewz de Zanclia11407 : 431.
Bedehaza - villa 1393 : 63.
Beel, Bakonybelbei Weszprim mona--
sterium 1389 : 254. 1399 : 255.
- (XIII.) alias Petrus de Luna, pon-
tifex Roman. 1410 : 495.
- dictus Wrdugh de Iskellew 1394 :
1400 : 251. 98.
Begendorff, Beigendorf, Bendorf w. Benzenz s. Benchench.
Agnetheln - Dorothea; Johannes. Bereg, Nagybereg bei Beregszdsz -
Beyerdorff, in vulgo Hu ngarico paroch. ecclesia 1389 : 254. 1399 :
Nempty vocata, Baierdorf, Kircily- 255. 1400 : 251.
Nemeti sw. Bistritz - homines
1414 : 623, 624, 625.
1414: 623.
-
poss.
Beregszdsz s. Lamperthaza.
Berethalom s. Byrthelm.
Bernarth der swerthfeger (Bistritz)
Bela, rex Hungariae 1393 : 57. 1404: 330.
Belak s. Bylak. Bernghos s. R. Bernghos.
Belen s. Mathias dictus Belen. Berthel locus 1359 : 217.
Bell s. Alsobolya, Bolya, Felsebolya. Bese, -see, Peschndorff, Peschendoif,
Sahtelk, Benzenz -
Benchench, Bencench, alio nomine
poss. 1391 :
25. 1392 : 46. 1400 : 250. 1410 :
Besse sw. Schassburg poss. 1408 :
452, 453. - Nicolaus Golb.
Besprim- s. Wesprim-.
499. - Anna ; Dorothea; Jo- Besztercze s. Bistricia.

- -
hannes; Ladislaus; Nicolaus. Bethlen, -lem, Beet-, Betlen, Pet-,
Bendorf s. Begendorff. Bethlen 6. Dees poss. 1408 :
s. Benedicti ordinis monasteria 1389 : 452, 453. Andreas; Antonius;
254. 1399 : 255. 1400: 251. A pa ; Katherina ; Gregorius; Ja-
Benedictus, clericus Alb. Transs. 1410 : cobus ; Johannes ; Nicolaus.
- 492.
pictor, hosp. Alb. (Transs.) 1396 :
168.
Betlem s. Billembe.
(Betlen-Szent-Miklos) s. Zenthmyklos.
Bewd, Budh, Bwdh, Bald o. Szamos-
- praepositus eccl. b. Mariae Albae Ujvcir - poss. 1407 : 428. 1408 :
regalis 1410 : 500. 452, 453.
- fil. Barcha, civis Albensis 1402 : Bezterche s. Bistricia.
284. Bikerd6 silva 1399 : 238.
- dictus Bychak, nob. de Bodon Bychak s. Benedictus dictus Bychak.
1408 : 463.
- dictus Bichak
1408 : 455.
de Chykfalwa laus de Chak.
481.
-
Byhor, Komitat Bihar - comes Nico-
comitatus 1409 :
- dictus Bychak de Kysfalu 1415 :
680, 681.
- episcopus Boznensis 1406 : 312.
-
Bylak, Belak,
Bistritz
Attelsdorf, Bilak s.
poss. 1395: 150. 1402 :
278, 279, 285. 1403 : 297, 299,
1410 : 491. 1411 : 508. 1412 : 300. 1405 : 340, 341, 383. 1411 :
533. 1414: 633. 503, 510.
- [Benedici de Billembe (Betlem) Birbow, Birbo, Birnbaum, Oldh-Girbd
1415 : 664, 666. no. Miihlbach poss. 1392 : 46.
- [Benedic] de Billembe (Betlem), 1400 : 250. 1410 : 499.
fil. Pethew 1415 : 664, 666. Byrgyes, -ges, Biirgesch, Bark& bei
- Choronk de Papfalwa, index nobil. Agnetheln - poss. 1403 : 293. -
comit. de Clus 1413 : 561. villa 1403 : 294. - Nicolaus.
- de Fothos 1407 : 428. Biriunum - poss. 1393 : 63.

www.dacoromanica.ro
699

Byrthelm, -hellm, -halm, Birthdlm, Blasius, presbyter eccl. Alb. Transs.


Berethalom so. Mediasch civis 1408 : 461. 1414: 611.
Johannes Bollart. eccl. paroch. de Balasfalwa 1359 : 216. 1399 :
b. virg. Mariae 1402 : 274. 232.
index et cives iurati 1406 : 409, de Keresthwr 1402 : 279.
411. oppidum 1397 : 208. 1406 : de Clusuar 1405 : 333. 1412 : 517.
409. plebanus Franciscus. [Balasch] de Gydafalw [Gyalo-
Bisseni 1405 : 372. falua] 1415 : 664, 666.
Byssenus s. Paulus Byssenus. Siculus, archidiac. de Wgucha,
Bistricia, -chya, -czia, Byz-, Bistrilz, decan. eccl. Alb. Transs. 1407 :
Besztercze 1366 : 327. 1402: 287, 288. 434, 437, 439. 1408 : 445, 460,
1403 : 297. 1412 : 536. 1413: 571. 462. 1410 : 490. 1412: 518. 1415 :
1414 : 613. carnifex Wences- 662, 682.
laus. cives Andreas ; Bernarth ; archiep. Strigoniensis vicarius
Caspar Boschcz ; Elisabeth ; Geor- generalis, Strig. et Vesprirn. eccle-
gius; Johannes LOW kew ; Johannes siarurn canonicus 1394 : 96.
Walndorffer ; Leonardus Obil ; fil. Valentini de Andrasfalua 1415 :
Marcul3 liewl3e11; Michael ; Nico- 680.
laus; V allentinus Sopotha. ci- Bochfalua s. Bothfalua.
vitas 1397 : 192.1403 : 296. 1408 : Bocs s. Both.
462, 463. 1410 : 498. 1412: 521, Bokuan 1393 : 63.
527, 528, 529, 530, 534, 535. Bodacht, Bodahc s. Budak.
1414: 613, 614, 615, 616, 618, Bodola, Bodola nO. Kronstadt poss.
621, 625, 626, 627. 1415 : 638. 1407 : 428, 429.
conies Michael ; Stiborius. Bodon, Hagymds-Bodon s. Maros -
decanatus 1402 : 288. 1403 : 291, Vcisdrhely nob. Benedictus
295. decanus Gerlacus. di- Bychak.
strictus seu provincia 1412 : 527, Bogach, -gath, Bakach, Bogeschdorf,
529, 530. 1414 : 613, 614, 615, Bogcics n. Mediasch cives et
618, 622, 625, 626, 627. ecclesia hospites 1394 : 78. comes Ar-
s. Nicolai 1413 : 571. fundus noldus. poss. 1394: 78, 79.
curiae 1394: 99, 100, 101, 102. villa 1394: 78, 79. Arnoldus ;
iurati cives Andreas pellifex ; Elisabeth ; Nicolaus ; Salomon.
Georgius Brewnil; Georgius Rot; Bogath, (Maros-Bogat w. Maros - Vcisdr-
Johannes Kotteler ; Johannes hely) Emeritus; Gallus ; Geor-
Swob ; Laurencius raptor ; Mathias gins ; Johannes; Ladislaus ; Nico-
Stux ; Nicolaus Merkil ; Nicolaus laus; Petrus; Stephanus.
Scherer; Petrus cultellifaber ; Pe- Bogar s. Johannes Bogar.
trus Ywan; Petrus Tylmannus ; Bogathy s. Johannes Bogathy.
Valentinus Nosser ; Wenceslaus Bohemia 1397 : 178. 1404 : 324.
carnifex. index Andreas Rymer; heres Sigismundus.
Ffabian; PetrusCrechmer. index Bolkach, Bulkas, Bol-, Bulkesch,Bolkdes
et iurati cives 1408 : 463. pie- o. Blasendorf poss. 1391 : 22,
banns Michael Voyvoda. -- prior 23. 1395 : 157, 160. 1413 : 583.
fratrum praedicatorum Stanislaus. villa 1395 : 160.
sedes iudic. 1405 : 348, 351,352. Bolgar s. Nicolaus dictus Bolgar.
1412: 521. vectores 1412 : 521. Bolgarchergewd, Klein-Schergied, Kis-
Vgl. auch Nosen. Cserged s. Blasendorf villa
Bistricza, Bezterche, Bistritzfiuss 1399 : 241.
aqua 1412 : 529, 530. fluvius Bolgarzekes, Balagar-,..Zekes, Zeekes,
1394: 100. 1412 : 535, 536. 1414 : Zekees, Urmenen, Ormenyszekes n.
613, 614, 622, 623. Salzburg poss. 1398 : 219, 221.
Blasendorf s. Balasfalwa. 1406 : 396. 1407 : 436. 1408 : 445,
Blasii villa s. Balasthelke. 446, 449, 464, 465.
Blasius, Balasch iobagio 1410 : 497. Bolya, Belt, Bolya o. Marktschelken
45*

www.dacoromanica.ro
700

nob. 1394: 104, 105, 106, 107. Bozna, Baassen, Fels5-Bajom nw.
Akus ; Barcha ; Christianus ; Dio- Mediasch hospites 1415 : 655,
nysi us ; Georgius; Margaretha ; 656, 662. plebanus Johannes.
Michael; Thomas ; Susanna ;Wyzlo. poss. 1415 : 655, 656, 662.
villa 1394 : 105. Braila s. Breill.
Vgl. auch Alsobolya und Felse- Branda, episcopus Placentinus 1410 :
bolya. 494. t. s. Clementis presb. card.,
Bollart s. Johannes Bollart. sedis apost. legatus 1412 : 516, 548.
Bologna s. Bononia. Brandem burg, Branden- marchio
BOUM s. Billernbe. Si gism u n dus.
Bonchyda, Bonczhida w. Szek 1397 : Brasium s. Warasium.
179. 1398 : 224. Brasseufalua Valahorum villa
Boncznyires s. Nyres. 1393 : 63.
Bonifacius, -tius, (VIII.) papa 1303 : Brassouia, Braschowia, Brasso, Bra-
629. (IX.) papa 1389 : 254. scho, Brassow, Brassaw, - sscbow,
1391 : 3. 1394: 72. 1395 : 145. Kronstadt, Brass6 1395 : 118. 125,
1399 : 247, 255. 1400 : 251, 258, 127, 128, 129, 130, 131, 134, 135,
261. 1402 : 274. 1403 : 291, 295. 137, 140, 142, 152, 153. 1396 :
1410: 495. 162. 1397 : 176, 192, 193. 1398 :
Bonnesdorf s. Bayon. 208, 209, 210, 212. 1404 : 307,
Bononia, Bologna 1410 : 497. 1414 : 331, 333. 1412 : 520, 538, 540,
602, 603, 608, 609, 629. Jo- 542, 547, 554. Brassouienses
hannes de Thomariis ; Jo. 1395 : 142, 152. 1412 : 553.
Bo5d s. Bewd. capella b. Martini in monte Brasso-
Borberek s. Borpergh. uiensi 1395 : 131. capitulum
Bord s. Ladislaus dictus Bord. 1394 : 97. 1395 : 138, 139. 1402 :
Boriorewfoca, Buriorieffoca sign u m 273. 1413 : 585. cives 1395 :
1415 : 664, 667. 119, 120, 124, 127, 129, 130.
Borosnyo, -sno, Nagy- Borosny6 6. 1398 : 212, 1404: 332. 1408 :
Sepsi- Szent-Gy6rgy Barta ; 471. 1411 : 505, 506. 1412 : 522.
Frencz ; Georgius; Gregorius ; Antonius de s. Agatha; Antonius
GArgd ; Matheus ; Nicolaus; Simon. Sander; Cristian us ; Franciscus;
Borpergh, Burgberg, Borberek bei Jacobus ; Johannes; M artin us ;
Karlsburg oppidum 1393 : 56, Mathias ; Michael de s. Agatha ;
57. 1411 : 507, 508. Michael Sander ; Roboth ; Ruchsin ;
Borsa, Borsa n. Klausenburg Rudel ; Rudolfus ; Salmon ; Simon.
Valentinus. civitas 1395 : 118, 119, 123,
Boschcz s. Caspar Boschcz. 132, 134, 135, 142, 143. 1406 :
Bosco s. P. de Bosco. 397, 398. 1408 : 470, 471. 1412 :
Bosnien s. Bozna. 543, 544, 545, 547. 1413 : 568,
Bossis s. Raphael de Bossis. 575. 1414: 610. 1415 : 666. -
Bothfalua, Botfalu s. Bringendorff. comes Jacobus dictus Colue ;
Both, Bocs s. Bdnffi-Hunyad poss. Michael. decanatus 1389 : 254.
1393 : 50. 1395 : 138, 144, 145. 1397 : 178.
Bothus, Botus s. Johannes und La- 1399 : 256. 1400 : 251. 1408 :
dislaus dictus Bothus. 467. decanus 1394 : 97. 1399 :
Bozd, Busd, Buzd n. Reussmarkt 243. Franciscus; Henricus ; Ni-
1397 : 182. colaus; Stephanus. districtus
Bozd, Buss, Buzd bei Mediasch hospi- 1391 : 14. 1394: 97. 1395 : 133,
tes 1405: 370. plebanus 1405: 337, 138, 139, 148. 1398 : 208, 209,
338. Anthonius. villa 1405 : 369. 211. 1404: 333. 1406 : 404, 415.
Bozna, Bosnien Boznenses 1403 : 1411 : 505, 506. 1412 : 539, 540,
299. 1405 : 340. castrum Zre- 542, 546, 552, 553, 554. 1414:
bernycze. episcopus Benedictus ; 610. 1415 : 664. index 1391 :
Johannes. vaivoda Herwoya. 14. 1396 : 161. Johannes Seyden-

www.dacoromanica.ro
fi
701

swancz ; Valentinus. iurati Brustul s. Hermannus Brustul.


elves. 1391 : 14. 1396: 161. Anto- Bubek s. Detritus, Emericus, Johannes
nius Sanderi; Cristianus Eychorn; and Nicolaus Bubek.
Jacobus Dyabolus ; Jacobus Wy- Bucker, Walachus de villa Olendorff
nandi ; Johannes comes ; Johannes T413 : 577.
aurifaber; Johannes Mathei; Jo- Biikerdo silva 1359 : 217.
hannes Syfridi ; Laurencius Scha- Buda, Ofen, Buda 1391 : 34, 37.
wer ; Nicolaus Anashelmi ; Nicolaus 1392 : 47. 1393 : 50, 51, 52, 57.
Andreae; Nicolaus arcufex; Nico- 1397 : 177. 1403 : 298. 302, 304,
lausSchade; Petrus Nicolai ; Petrus 305. 1404: 317, 320. 1405 : 337,
Nonler ; Salomon Dauidis. ple- 341, 342, 360, 361, 362, 363, 364.
banus 1395 : 131, 132. Thomas. 1406 : 398, 399, 400, 401, 403,
praepositus Nicolaus. provincia 412, 419, 420. 1407 : 429, 432.
1395 : 134, 135, 142. Saxones 1409 : 472, 473, 475, 478. 1410 :
1395 : 130. sedes 1395 : 120, 492. 1411 : 513. 1412 : 516, 537,
123, 130. villicus Martinus Ro- 549, 550. 1413 : 574. 1414: 596.
bantini ; Nicolaus Kylhaw. capitulum ecclesiae 1392 : 45.
Vgl. auch Corona. castellanus Zoelus. eives
Bratten, Walachus de Stanendorff 1405 : 375, 376. civitas 1397 :
1413 : 577. 184. 1404: 324. 1405: 337, 349,
Breidbaeh (Miner Diozese) Jo- 352, 357. ecclesiae cantor An-
hannes. dreas. iudices et iurati cives
Breill, Braila in Ronainien 1412 : 546. 1397 : 185. paroch. ecclesia s.
Brengendorff s. Bringendorff. Gerardi de suburbio oppidi 1389 :
Brenndorf s. Bringendorff. 254. 1399 : 255. 1400 : 251. pa-
Breuseul, Brewsul s. Hermannus. roch. eccl. s. Petri mart. de suburbio
Brewnil s. Georgius Brewnil. oppidi 1389 : 254. 1399 : 255.
Briccius fr., praepositus de lusmo- 1400: 251. pondus 1391 : 23.
nostra, alias Besprimiensis. 1412 : Budense castrum civis Nicolaus
551. Filczhoffer. iurati et universi
s. Thomas Martini Briccii. cives 1398 : 228. paroch ecclesia
presbyter cap. Transs. 1394: s. Mariae virg. 1389 : 254. 1399 :
99. 255. 1400 : 251. paroch. eccl. s.
Bringendorff, Bringin- , Brengen-, Mariae Magdalenae 1389 : 254.
Bochfalva, Both-, -falw, Brenn- 1399 : 255. 1400 : 251.
dorf, Botfalva n. Kronstadt. vetus, Altofen, O-Buda paroch.
cives Herbortius; Jacobus ; Jo- ecclesia s. Mariae prope vet. Budam
hannes ; Ladislaus ; Nicolaus; Pe- 1389 : 254. 1399 : 255. 1400: 251.
trus. comes Jacobus ; Johannes ; praepositura 1389 : 254. 1397:
Nicolaus ; Petrus. iudex Jo- 178. 1399 : 255. 1400 : 251.
hannes. iuratus Jacobus. Budak, -dahch, Bodabc, Bodacht, Bu-
plebanus Martinus. seniores donis villa, Deutsch-Budak, Szersz-
villae 1396 : 161. 1397 : 176. Budak bei Bistritz poss. 1397 :
villa 1395 : 133, 134. 1396 : 161. 178. Emericus ; Oswaldus ; Petrus.
1415: 664, 665, 667, 668. minor, Klein-Budak, Kis-Budak
Andreas Lenczik; Fey; Jacobus; s. Bistritz nobiles de villa
Jacobus Fyscher ; Jacobus Theys ; 1402: 277.
Nicola us Kopert; Nicolaus Tytmer ; Budaors s. Ewrs.
Paulus Clusch; Petrus; Petrus Budh s. Bewd.
Henchman; Petrus Tytmar ; Sa- Bulkas, Bulkesch s. Bolkach.
lomon Kocze Tompa; Stephanus Biilkisser s. Jakobus dictus Btilkisser.
Mussell; Stuffen Clos; Suarcz Billenibe, BOlOn n. Kronstadt Bene-
Han ; Vrsula. dictus ; Pethew; Petrus; Stephanus.
Broos s. Warasium. Bulgaria, Bulgarien rex Sigismundus.
Brtolehutaya poss. 1393 : 63. Bulgari in Corona 1399 : 247.

www.dacoromanica.ro
702

Bulhyn s. Mathias dictus Bulhyn. Kapplan s. Andreas dictus Kapplan.


Bullas s. Michael dictus Bullas. Kapus Paulus.
Burchberch, Burgberg, Burperg, Pur-, Kapw castrum 1393 : 61.
- -
Burgberg, Bilhalom w. Leschkirch
comes Andreas; Laurencius ;
Michael. plebanus Georgius. -
Karachontelke
453.
Karalia s. Kyralia.
poss. 1408 : 452,

villa 1413 : 562. villicus Tyl Karlsburg s. Alba.


Placz. Tybplaczgut. Karnten s. Kernden.
Burcia, Barcsza, Burzenland - cle- Karolus, -ulus, comes de Corbauia,
ricus Andreas. districtus 1407 : Dalmaciae et Croaciae ban us 1410 :
428.
Burgberg s. Borpergh und Burchberch.
Biergesch, Mirk& s. Byrgyes.
- 491. 1411 : 509.
de Duratio 1403 : 303.
- rex Hungariae 1366 : 327. 1391 :
Busd, Buzd s. Bozd. 32. 1395 : 155. 1402 : 272, 276.
Busnarth s. Johannes Busnarth. 1406: 387, 419. 1407 : 439. 1413 :
Buzar, Bwzzer s. Petrus dictus Buzar. 582.
Buzas poss. 1408 : 452, 453. Caspar Boschcz (von Bistritz) 1404:
Bwbek s. Franciscus und Stephanus 330.
Bwbek. - scholasticus ac notarius civit.

Bwstelke -
Bwdh s. Bewd.
poss. 1415 : 680.
-
Koloswar 1405 : 382. 1409 : 479.
480.
Gut yar 1394 -1409 : 93.
Cassouia, Casschouia, Kaschau, Kassa
C. K. 1411 : 503, 504, 506. 1412 : 519,
520, 521.
K. s. Martinus K. Castenhalcz, Kastenholz, Hermdny 6.
Kabaz parva s. Kops minor. Hermannstadt plebanus Nico-
Kabesch s. Kwes. laus.
Kakas:falva s. Hanebach. Kathko, filia Nicolai de Almakerek
Kayantho, -thow, Kajdnto n. Klausen- 1408 : 445.
burg - poss. abbatis de Clus- Kathedralis s. Achacius Kathedralis.
monostra 1413 : 580, 590.
Kayla, Kajla Bistritz -
nobiles
Katherina ; Johannes ; Ladislaus ;
Katherina, filia Andreae filii Jacobi

-magni de Bethlen 1408 : 452, 454.


comitis Bartholomei in Theca
Lucas ; Welkyn. 1403 : 296, 297.
Kalyan, Kalydn o. Klausenburg filia Emerici de Madaras11408 :
Kallo -
Michael.
Leukus ; Nicolaus ; Vbul.
Caloca, Kalocsa s. Coloca.
455.
- [Kathrei], Hainrichs auf der Alten
melgrueb witib 1400 : 261.
Kaltwasser s. Hydegwyz. - filia Jacobi de Megyes, consors
Caluswar s. Cluswar. Andreae de Herepe 1408 : 457,
Kamarthen, Kamarohensis, Kameri-
ensis paroch. ecclesia 1389 :
254. 1399: 254. 1400: 251.
- 458, 459, 461.
filia Johannis iudicis regii de
Cibinio 1408 : 460.
Kammer s. Jacobus Kammer. - filia Johannis filii Petri vicevaiv.
Candelae s. Keerch. de Waradya 1398 : 227. 1408 :
Kanisa, Kanizsa in Ungarn Jo- 445, 446, 450. 1410 : 490, 491.
hannes ; Nicolans ; Stephanus. - relicta quondam Nicolai filii Ste-
Kapy - Andreas.
Caplerius, comes Posoniensis 1412 : - phani de Estwanhaza 1407 : 432.
consors Nicolai de Wyfalw 1413 :
533. 1414: 633.
Kapolya, Kapla (in Ungarn) - Jo-
hannes.
--582.
filiaNicolai de Wyfalw 1413: 582.
filia Petri de Ffenyfalwa 1413 :
Kapolna, Fels6- Kdpolna n. Mediasch 582, 584, consors Jacobi fil. Samp-
1407 : 440. Barcha ; Myke. sonis de Fenyefalwa 584, 591,

www.dacoromanica.ro
703

Katharina, [Kathrei], Hausfrau Peters Kereztur s. Keresthwr.


des Gunczpurgers 1392 : 42. Kern d en, Keirnten - herczog Wil halm.
- nobilis puella de Somkerek 1408 : Kernerstrass s. Wienna.
462, 463. Ceruasy s. Petrus Ceruasy.
filia Welkyn de Kayla 1394: 102. Kerz, Kercz s. Keerch.
Kato, praepositus (eccl. Alb. Transs.) Keseg s. Stephanus dictus Keseg.
1397 : 183. Kesmark, Kesmark, Kesmdrk in Un-
Kechkees, Keth-, f bei Karlsburg -
castrum 1402 : 279. 1403 : 299,
300.
liessew -
yarn 1404: 307.
paroch. eccl. 1389 : 254,
1399 : 255. 1400 : 251.
Kechkemeth, Kecskemet in Ungarn Ceste, Cesthe, Magyar-Csesztve no.
1413 : 566. 1415 : 636.
Kecheth, Gechet, Kecsed sw. Dees -
Gregorius.
Kestes -
Nagy-Enyed - Johannes.
castellanus Silstrang.
Kethkees s. Kechkees.
Cecilia, filia Nicolai de Weresmorth Kethtel, Kethely o. Szamos- Ujvar
1413 : 582, 583, 584, consors poss. 1408 : 452, 453.
Nicolai dicti Wymester 584, 591. Kewkuth s. Kwkuth.
Ratschin, incola de Noua civi- Kewe, f Komitat in Siidungarn 1392 :
tate 1398: 224, 225. 43, 44.
Cekmantul s. Chekmantol. Kezdi s. Kyzd.
Keerch, Candelae, Kerr, Kercz, w. Kezeg s. Sigismundus und Stephanus
Fogarasch abbas et conventus dictus Kezeg.
1411 : 510, 511. - monasterium Kezthyws s. Johannes dictus Kez-
1398 : 213. thyws.
Cehe s. Michael Cehe. Chaak, pat. Laurencii vicevaiv. Transs.
Ceydinum s. Feketehalm.
-
Keisd s. Kyzd.
Kel locus 1349 : 310.
- 1402 : 280. 1403 : 298.
s. Nicolaus und Stephanus Chaak.
[Chak].
Kelleman s. Clemens. Chaltenweins, haus des, ze Wienne
-
Kelnek, Kelling, Kelnek w. Reussmarkt
poss. 1411 : 511. Anna ;
Daniel ; Johannes ; Ladislaus ;
1392 : 4.
Cham afaya, Csomafdja n. Klausenburg
-Benedictus Tharmath ;Johannes
Michael; Salomo. Tharmath.
Kemend s. Kendhyda. Chanad, Chanadin urn, Csandd w. Arad
Kend, Nagy-Kend n. Schassburg -
Gregorius. tulum eccl. 1402 : 272. -
cantor eccl. Petrus. - capi-
custos

Kis-Kendn. Schassburg -
Kendhyda, Kent-, Bend, Kemend,
Baalad ;
Dominicus ; Johannes ; Stephanus ;
eccl. Andreas. diocesis 1389 :
254. 1399 : 256. 1400 : 251. 1408 :
467. episcopus Dosa ; Johannes.
Thomas. - monasterium s. Gerardi 1389 :
Kentelek, Kentil, Kentelke w. Bistritz 254. 1399 : 255. 1400 : 250.
Michael ; Rudolfus ; Simon. praepositus eccl. Laurencius.

--
Keresdh, Krisch, Kreisch, Keresd sw. Chasar, -sor, Csaszdri so. Szamos- Uj-
Schassburg - poss. 1408 : 452, var Ladislaus.

Keresthwr (in Ungarn)


110.
-
453. - Nicolaus Tulpisch.
villa 1395 :
Chaz Johannes Baynak ; Mathias.
Chekmantol, Cik-, Cek-, Chik-, -mantel,
-mantul, Zuckmantel, Czikmdntor
Sajo-Keresztur w. Bistritz - n. Schassburg comes Johannes.
Blasius ; Johannes ; Michael ; Ste- - nobiles Andreas; Demetrius;
phanus. Georgi us ; Jacobus ; Johannes ;
Keresztenyfalva s. Noua civitas. Ladislaus ; Marcus ; Petrus; Va-
Keresztenysziyet s. Cristiani insula.
Kerev, Kerd bei Szamos-Ujvdr - poss.
1393 : 63.
lenti n us.
Chege, Czege, Czege o. Szelc -
1412: 531. 1414: 619, 620.
nobiles

Kereztes, Keresztesso.Tordal 403 : 298. poss. 1412 : 531.

www.dacoromanica.ro
704

Cheh s. Michael dictus Cheh. 425, 439. 1409: 473. 1412: 519,
Chemeche s. Paulus dictus Chemeche. 522. Katharina; Christannus Rod ;
Chengrand, Csongrdd in Ungarn Dorothea ; Franciscus ; Georgius;
archidiaconus Clemens. Hobs Heyncz ; Jacobus Kormauer ;
Chepan, Csepdn n. Bistritz comes Jacobus Crispus ; Jacobus Saas;
Cristilinus. ecclesia sanguinis Johannes Werlini ; Laurencius ;
Christi 1407 : 427. poss. 1392 : Marcus ; Mathias Baldi ; Michael
38. Rote ; Nicolaus carpentarius; Ni-
Chergewd, Magyarchergewd, Gross- colaus Jankowytz ; Nicolaus Nuwe-
Schergied, Nagy-Csergtd s. Blasen- moister ; Ottho ; Petrus ; Petrus
dorf poss. 1399: 241. 1410 : Ceruasy ; Waltherus. civitas
492. 1393 : 61, 66. 1396-1399 : 166.
Cherhegye mons 1415 : 682. 1397 : 184, 192. 1398 : 228. 1402 :
Cherubinis s. M. de Cherubinis. 266, 267, 268, 270. 1406 : 389,
Cheth, Chuth, auf der Insel Schutt 390, 391, 394, 400, 401, 402, 403.
monasterium 1389 : 254. 1399 : 1408 : 460, 468, 469, 470. 1410 :
255. 1400 : 251. 500. 1411 : 504, 505. 1412 : 525,
Chibinium s. Cibinium. 552, 553. 1413: 562. 1415 : 638,
Chykador, im Tolnaer Komitat con- 652, 655, 669. comes Andreas ;
ventus eccl. b. Mariae virg. 1407 : Hennengus ; Johannes ; Martinus ;
432. monasterium 1409 : 474. Michael ; Nicolaus ; Waltherus.
Chyfud, -fod, Csufud bei Blasendorf comitatus 1406 : 419. cruciferi
Mathias. ord. s. spirit. Clemens; Michael.
Chykfalwa, Csikfalva 6. Maros- Vdsdr- decanatus 1389 : 254. 1395 :
hely Benedictus Bichak. 138, 144, 145. 1397 : 178. 1399 :
Chyndal vallis 1415 : 682. 255. 1400 : 251. 1408 : 467.
Chitnuk, Cyt-, Chithnyk, -nek, Csetnek decanus 1391 : 22. 1394-1409 :
im Kom. Gondir Georgius. 92. 1399 : 243. 1403 : 291, 295.
Chokas silva 1407 : 441. 1409 : 482. Hermannus; Simon.
Chonkaregky s. Somkerek. districtus 1412: 553. ecclesia
Clionradus s. Conradus. paroch. b. Mariae virg. 1408 : 460.
Choronk s. Benedictus Choronk. 1409 : 482. 1414: 607, 609.
Christiani insula s. Cristiani insula. iudices 1391 : 4, 8, 11, 27. 1397 :
Christianus, Christannus, Christan s. 187. 1404: 308, 311, 315. 1411 :
Cristian us. 502, 503. Georgius; Jacobus ;
Chunrat s. Conradus. Johannes; Martinus; Michael; Ni-
Ch;1;es hatar 1415 : 682. colaus. iurati consoles et seni-
Chwpor, Chu- s. Paulus Chwpor. ores 1391 : 4, 8, 11, 27. 1397 :
Cibinium, Cyb-, Czib-, Chyb-, Scib- 187. 1404: 308, 315. Johannes
Hermannstadt, Nagy-Szeben 1391 : aurifaber. ius 1349 : 309, 310.
3, 13. 1393 : 62. 1395 : 144, 145, magister civium Jacobus ;
155, 157, 158. 1396 : 169. 1397 : Johannes Ferl. rnag. hospitalis
190. 1398 : 229. 1402 : 265, 267, Michael. maior circulus vulgo
269, 271. 1404: 309. 1406 : 311. Kornmargt 1408 : 460. merca-
1407 : 426, 434. 1408 : 461, 468, tores 1391 1 4. 1392 : 4771397 :
469. 1411 : 502, 510. 1 412: 551, 174. 1402 : 266, 267, 268, 269.
555. 1413 : 563, 572. 1414: 604, 1412 : 520. oppidum 1415:
609, 610. 1415 : 669, 670. 672, 674. plebanus Nicolaus.
capella s. Jacobi ap. 1409 : 482. populi 1402 : 267, 268.
capitulum 1391 : 20. 1394- praepositura 1389 : 254. 1397 :
1409 : 91. 1402 : 270, 273. 1414 : 178. 1399 : 255. 1400 : 251.
605, 606. cives et hospites praepositus 1399 : 243. pres-
1391 : 29. 1393 : 53. 1395 : 142. byter Osualdus. proconsul Ja-
1397 : 189, 192. 1398 : 228, 229. cobus. provinciales 1406 : 311.
1404: 316. 1405 : 334, 336. 1407 : 1407 : 436. sedes 1349 : 309.

www.dacoromanica.ro
705

1405: 348, 351, 352. 1406 : 311.Kysfalu - Benedictus Bychak.


1411 : 505. 1413 : 584. - vice- Kysfeld, f o. Marktschelken - poss.
decanus Christannus. 1394: 103, 106.
Vgl. auch Hermanstat. Kis-Sdros s. Sarus.
Kykollew, -leu, -kewllew, -killew, Kyssebes, Klein-Mahlbach, Sebeshely
-kullew, Kukullew, Komitat Kokel- s. Mahlbach - poss. 1405: 344.
burg, Ka kallo comitatus 1391 : 1406 : 396. villa Saxonicalis
31. 1392 : 41. 1393 : 52. 1399 : 1403 : 303, 304, 305. 1404: 314,
236, 239. 1404 : 327. 1407 : 431, 320.

1414: 635. 1415 : 680.


tus 1397 : 181, 183.
-
440. 1408 : 455. 1413 : 575, 576.
distric-
Kis-Selylc s. Schelk minor.
Kis-Szent-Laszlo s. Zenthlaszlo.
Kis-Szlillo's s. Kyszewles und Zewles.
-, Kwkel, Grosse und Kleine Kokel, Kis-Teremi s. Teremi.
Klikallo flumen 1393 : 48 (Gr.- Kysthomas de Rubanfalua 1393 : 59.
Kokel). - fluvius 1395 : 160 (K1.- Kistorony s. Eponis villa.
Kokel). Kyszewles, -zewlews, seuleus, -sew-
Kykellewar, -leuar, -lovar, Kykylle- le ws, Kyz-, Klein-Alisch, Kis-
war,Kykellew,Kokelburg, Kiikallo- Sz011h's n. Elisabethstadt poss.
vdr 1394: 84. 1398 : 216. ca- 1392 : 41. 1408: 455, 456. 1415 :
Michael de Dada.
1393 : 52. 1415 : 668.
--
stellani Emericus de Mekchee ;
castrum
ecclesia
680, 681, 682.
-
Kyzd, Kysd, Keisd, Szdsz-lazd 6.
Schassburg decanus 1407 : 424,
a. regis Stephani 1415 : 668.
vicecastellanus Stephanus.
Cicmantol s. Chekmantol.
295. -
425. - decanatus 1403 : 291,
sedes 1407 : 424, 425.
Kysd, Kyzdi, Kysdi, Szeklerstuhl
Cykow, -ko s. Stephanus Cykow. Kyzdi, jetzt ein Teil des Kam.
Kyde, Side n. Klausenburg Eme- Hdromszelc - archidiaconus Nico-
ricus. laus. Nicolaus ; Sandor ; Symon ;
Cydinum s. Feketehalm. Susanna.
Kylhaw s. Nicolaus Kylhaw. Clara, fi I. Michaelis de Gaach 1394: 107.

Cilium, Cilli in Steiermark


Hermannus.
-
Kylianus de Dellew 1399 : 236.
comes
Klausenburg s. Cluswar.
Claws Kale 1394-1409 : 95.
- Kowricz 1394 -1409: 94.
Kimpolung s. Hozyvmezeu. - Cuncz 1394-1409 : 94.
Kyra1halma, Konigsberg, Kirdlyhaltna - Emmelrich 1394-1409 : 93.
s. Reps - poss. 1396 : 165, 166. - Helger 1394 -1409 : 93.
Kyralia, Karalia, nach Kirdly-Nemeti - Han 1394-1409 : 94.
= Baierdorf benannt decanatus Morgenhenweg 1394-1409 : 94.
1402 : 288. 1403 : 291, 295. Schurenpost 1394-1409 : 93.
Kyrichkoff s. Johannes Kyrichkoff. Velter 1394-1409 : 93.
Kirsthin Fuchs deVlenbach 1402 : 271. Walkrum 1394-1409 : 94.
Kirsthins Jorge de Alto campo 1402 : Cleyman s. Petrus dictus Cleyman.
271. Klein-Alisch s. Kyszewles und Zewles.
Kis- Apold s. Apold. Klein- Blasendorf s. Balasthelke.
Kis-Budak s. Budak minor. Klein-Budak s. Budak minor.
Kis-Kapus s. Kops minor. Klein-Kopisch s. Kops minor.
Kis-Kend s. Kendhyda. Klein-Enyed s. Kysenyed.
Kis-Cserged s. Bolgarchergewd. Klein-Lasseln s. Zenthlaszlo.
Kis-Csar s. Paruum horreum. Klein-Mahlbach s. Kyssebes.
Kysd s. Kyzd. Klein-Pold s. Apold.
Kis-Disznod s. Michaelis mons. Klein- Schelken s. Schelk minor.
Kysenyed, -enged, Enydinum min., Klein-Schergied s. Bolgarchergewd.
Klein-Enyed, Kis-Enyed no. Reuss- Klein- Scheuern s. Paruum horreum.
markt 1397: 182. -villa seu poss. Clemens, [Kelleman] de Barothfalua
1395 : 154, 158, 159. 1397 : 186. 1415: 664, 666.
Vrkundenbuch III. 46

www.dacoromanica.ro
706

Clemens, archidiaconus Chengran- notarius Johannes. poss. 1410 :


diensis 1399 : 242. 488. 1413 : 551, 561. praepo-
fr., de Cotwicz [Quotwicz], cru- situs fr. Briccius. presbyter
cifer ord. s. spirit. (in Cybinio) Egidius. Petrus dictus F*mf.
1414 : 607, 609. Cluswar, -uar, -var, Calus-, Colos-,
de Estwanhaza 1407 : 432. Coins-, Kolozs-, Koloz-, Klausen-
pat. Mathiae de Alba ecclesia burg, Kolozsvcir 1391 : 25, 29, 30,
1415 : 650. 32. 1394 : 74. 1395 : 148. 1397 :
(VII.), pontifex Roman. 1410: 174, 179. 1398 : 222. 1402 : 276.
495. 1404: 313, 320, 322. 1405 : 337.
Clementis s. Johannes Clementis. altare b. Katherinae in ecclesia
Cles, Clese, Clez, Cleze. b. Michaelis arch. 1408 : 448.
Byrge 1394 -1409: 94. 1414: 594. capella s. Mariae
Breit 1394-1409 : 94. Magdalenae 1414: 593. castrum
Koch 1394-1409 : 93. in civitate 1409 : 474. cives et
Fleyshower 1394-1409 : 94. hospites 1366 : 327. 1391 : 17,
an der Gassen de villa Meyrpot 18. 1393 : 51. 1395 : 110. 1399 :
1402 : 271. 234. 1402 : 276, 282, 283. 1405 :
auf dem Haws de villa Meyrpot 351, 359, 360, 368. Achacius
1402: 271. Kathedralis ; .Andreas; Blasius;
Helssig, civis de Magno propi- Cristannus Bawman; Georgius
natorio 1399 : 235. Terenes ; Hanco ; Herman us Breu-
Malczkorn 1394-1409 : 95. seul ; Jacobus; Jacobus Pol-
Robel de villa Meyrpot 1402 : kyscher ; Johannes Bawman ; Jo-
271. hannes Bogar ; Johannes Thwnkel ;
Thomas de villa Meyrpot 1402 : Leonhardus de Zeek ; Martinus
271. Payer ; Mathias Bwlhyn ; Michael
Turlot, civis de Magno propina- Sertew ; Nicolaus M*n; Paulus
torio 1399 : 235. Chemeche ; Thomas Waymber;
Clobis s. Johannes Clobis. Valentinus. civitas 1366 : 327.
Clos Heydenrich, hosp. et villicus de 1397: 186, 192. 1402 : 276. 1404 :
Magno horreo 1409 : 484. 322, 324. 1405 : 347, 348, 349,
s. Renolcz Clos. 351, 352, 354, 356, 357, 358, 359,
Clus, Bolos, Komitat Kolozs ar- 361, 362, 363, 366, 367, 368.
chidiaconus Petrus. comitatus 1407 : 433. 1408 : 447, 448. 1409 :
1405 : 361, 364, 367. 1410 : 492, 476, 477. 1410 : 488. 1412: 549,
497. 1412 : 551. 1413 : 561. 550. 1413 : 578, 579, 580, 588,
Clusch s. Paulus dictus Clusch. 589, 590. 1414: 593, 632, 633,
Clusmonostra, - monstra, -monustra, 634. 1415 : 638, 641, 642, 660.
-monastra, Bolos -, Kolozs-, Mo- comes Hermanus Brustul.
nostor, Kolozsmonostor bei Klausen- districtus 1404 : 322, 324.
burg abbas 1402 : 264. 1407 : ecclesia paroch. b. Michaelis arch.
433. 1409 : 474. Henricus ; Paulus. 1400 : 262. 1408 : 447. eccl. s.
conventus monasterii b. Mariae Petri 1414: 593. 1415 : 660.
virg. 1392 : 38, 40, 46. 1396 : fraternitas b. Katherinae 1408:
164, 167. 1397 : 175. 1399 : 240, 447. iudices 1395 : 110. Her-
241. 1402 : 281, 290. 1405 : 382. mannus Brustel ; Johannes; Lau-
1407 : 428, 435, 440, 441. 1408 : rencius Schlewing ; Melheer ; Ni-
450. 1412 : 517, 525, 550. 1413 : colaus M*n. iurati cives 1393 :
559, 588. 1414: 632. 1415 : 654, 50. 1395 : 110. Andreas dictus
680. custos monasterii An- Kapplan; Jacobus; Jacobus Pol-
dreas. ecclesia 1410: 488. 1412 : kyscher; Thomas dict. Waymber ;
551. monasterium 1389 : 254. Valentinus. notarius Caspar;
1399 : 234, 255. 1400 : 251. 1408 : Heinricus. plebanus Cristannus.
447. 1410 : 492. 1415: 641. Saxones 1404: 323.

www.dacoromanica.ro
707

Knin s. Tinin. Conradus Schellendorfer 1411 : 505,


Koachnya Georgius; Johannes. 506.
Koblenz s. Confluencia. notarius Strigon. 1412 : 523.
Kokel, Kok,elburg s. Kykellew, Kykel- castellanus de Tholmatz 1412:
le war. 555.
Koch (Kocs 6. Retteg) Nicolaus. de terra Transsiluana 1413: 582.
Kocze Tumpa [Tompa] s. Salomon de Tolmach 1413: 583.
dictus Kocze Tumpa. Tubemheym, hosp. Alb. (Transs.)
Kb'halom s. Rukbas. 1396 : 168.
Koldow (Kudu o. Retteg) Mathias. [Chunrat] der Volkerstorfer, des
Coloca, Cal-, Ka Mesa in Ungarn aussern rats zu Wienn 1398 : 218.
archiep. Lodouicus ; Nicolaus Constancia, -tia, Konstanz am Bodensee
Bubek. civitas 1395 : 146. 1415 : 637, 639, 640, 641, 642,
diocesis 1389 : 254. 1395 : 146. 643, 645, 650, 653, 656, 658, 659,
1399 : 256. 1400 : 251. pro- 661. concilium generale 1415 :
vincia 1395: 146. sedes archiep. 676, 678. ecclesia s. Stephani
1405 : 345, 349, 353, 355, 381, 1415 : 678.
384. 1406: 312, 388, 390, 392, Kops minor, parva Kabaz, Klein-
394, 405, 408, 415. 1407 : 430. Kopisch, Kis-Kapus w. Mediasch
1410: 491. 1411 : 508. 1412: 533. comes Michael. plebanus
1414: 633. Nicolaus. villa 1415: 646.
Colonia, Köln a Rh. clericus Jo- Corarie s. Angelus Corarie.
hannes de Breidbach. diocesis Corbauia in Kroatien comes Ka-
1414: 602, 608. pannus 1412 : rolus ; Johannes Groff'. episcopus
528, 546. Nicolaus. sedes episc. 1405:
Kolos, Kolozs s. Clus. 345, 349, 353, 355, 381, 384.
Kolozsmonostor s. Clusmonostra. 1406 : 312, 388, 390, 393, 395,
Kolozsvcir s. Cluswar. 405, 408, 416. 1407 : 431. 1410 :
Colue s. Jacobus dictus Colue. 491. 1411 : 509. 1412 : 533. 1414 :
Comani (in Ungarn) comes Thomas. 633.
iudex Nicolaus; Stephanus. Cordula, nob. puella, filia Nicolai de
Comania, Walachei rex. Sigis- Rosundal 1406 : 417, 418, 422.
mundus. Cormorar s. Martinus Cormorar.
Komjcitszeg s. Kumyadzeke. Cornelhaza, -telke Cornelius; Jo-
Komlas, -los s. Hopzifen. hannes.
Confluencia, Koblenz al Rh. 1414: 631. Cornelius de Cornelhaza 1408 : 453.
Conhouer, Cohenhofer s. Conradus Kornmargt in civitate Cibin. 1408 : 460.
Conhouer. Korog (in Ungarn) Stephanus.
Konya, banus [de Zecheen] 1391 : 22. Korogh (Korod bei Klausenburg)
1394: 110. 1395 : 119, 132, 150. Johannes.
1399 : 242, 243. 1405 : 340, 345, (Korod s. Maros -Vdsdrhely)
349, 350, 353, 356, 381, 383, 384. Petrus.
1406 : 312. 388, 390, 393, 395, Corona, Kronstadt, Brass6 1395 : 131,
406, 408, 416. 1407 : 431. 1414 : 132. 1398: 221, 225. 1405: 344.
623. 1408 : 444, 467. 1409 : 478, 481.
Konigsberg s. Kyralhalma. 1410 : 487. 1413 : 570, 576. 1414 :
Conradus, Chonr-, Chunrat, Conrad 611. 1415 : 665. cives Andreas
Conhouer [Cohenhofer], canon. Prodener ; Antonius Sander; Jo-
Eystetensis, capellanus papae 1414: hannes Scholer ; Symon Reidel.
602, 603, 608. 1415 : 645. ecclesia s. Mariae virg. 1408 : 444.
[Chunrat]von Hohenfels1402 : 275. 1409: 478, 481. 1413 : 569.
fil. Michaelis de Fenyewfolwa fraternitas corp. Christi 1409:
1394: 96. 478, 481. 1413 : 569. hospi-
[Conrad] Reytschalk 1394-1409 : tale 1413 : 586. iudex 1408 :
94. 444. Johannes Seydenswancz ; Va-
46*

www.dacoromanica.ro
708

lentinus.
444.
-
ittrati consules 1408 :
leprosi 1413 : 586. --
Cristel Hilger 1394-1409 : 93.
Mihal 1394-1409 : 94.
magister civ. Symon Rewdell.
oppidum 1399 : 247.
1408 : 467.
plebanus
villicus Petrus
- Morgen 1394-1409 : 94.
Sidel 1394 -1409: 94.
Widerwelder 1394-1409 : 94.
Hulsnak. Cristellinus, Cristilinus nob. 1394 :
Vyl. auch Brassouia. 105.
Kosd, Kozd, Koz, Repser Kapitel and comes de Chepan 1407 : 427.

- -
Stuhl 1399 : 235. decanatus Reinolt 1394-1409 : 87.
1403 : 291, 295. index regius Cristiani insula, Insula, Magna insula,
Nicolaus. sedes 1413 : 572.
Cosda, index terrae Fugrasch 1413 :
577.
tenysziget w. Hermannstadt
ricus Nicolaus.
-
Kereztenyzygeth, Grossau, Keresz-

- cle-
plebanus Os-
Cossa s. Johannes XXIII. papa.
Costel, Gostal, -tel, Podyewyn, Kostel
in Mtihren civitas 1404: 322,
waldus.
153. - populi et incolae 1395 :
villicus 1404: 309.
Cristianus, -tanus, -tannus, Christ-,
323, 325. Christen cerdo 1394 -1409 : 93.
Kotmanlehutaya, Kotman-Lehota im corn., de valle Agnetis, index
Kom. Neograd

-
villa 1393 : 63.
Kotteler s. Johannes Kotteler.
Cotwiz, Quotwicz Clemens.
- reg. sedis Schenk 1399 : 235.
fil. Arnoldi de Barumlaka 1397 :
190. 1399 : 231.
Kovesd s. Kwes. (nob. de Bolya) 1394: 105.
-
Cozmatelke, Kozmatelke w. Sachs. -Reen

Drain
Petrus Zekel.
herczog Wilhelm.
228.
inhabitator civit. Cibin. 1398 :
vicedecanus cap. Cibin. 1414:

- -
Krapundorf s. Igen. 605, 606.
Crasso, -sow, Kom. Krassd archi- plebanus de Coloswar 1404: 318,
diac. Nicolaus. comes Symon. 322, 324, 326. 1408 : 447, 448.
Crawacia s. Croatia. 1414: 593. 1415 : 660.
Crazna, Kom. Kraszna, jetzt ein Tell fil. Cristiani villici de Wydymboh
des Kom. Szildgy archidiaconus 1397 : 193. comitis de W. 1405 :
Paulus.
Krebsbach s. Cripzbach.
Crechmer, Creczemer s. Petrus dictus
- 342, 343, 344.
(alter) fil. Cristiani villici de
Wydymboh 1397 : 193. comitis
Crechmer.
Krechtil s. Petrus Krechtil.
Krehel s. Nicolaus Krehel.
- de W. 1405 : 342, 343, 344.
Eychhorn, iur. consul Brascho-
uiensis 1397 : 175. 1398 : 224.
,

Kreisch s. Keresdh.
Creyuelt, Krefeld in der Rheinprovinz
Johannes ; Thomas.
- de Hendorff 1393 : 48.
fil. Hennyngh de Fenyefalwa
1413 : 583, 584.
Cremona, Cremona in Italien 1414 : fil. Johannis dicti Bawman, civis
592.
Krennperk, Kreynberg
Stolczen borg.
- campus s.
civit. Koloswar 1408 : 447, 449.
nepos Johannis comitis de Bryn-
gendorf 1403 : 306.
Kreuzburg s. Nyen. fil. Mathiae de s. Agatha, civis
Crinellis s. Io. de Crinellis. de Brassouia 1395 : 139, 140, 141,
-
Cripzbach, Krebsbach, Krizba n. Kron-
stadt villa 1410 : 487.
Krisch s. Keresdh.
147, 148. 1398 : 209, 210, 211.
1399 : 229, 230, 234. 1406 : 404,
405, 407, 408. 1412 : 540, 541,
Crispi s. Johannes Crispi. 542.
Crispus s. Jacobus Crispus. de castro Mergiae, clericus Strig.
Cristel crispus 1394-1409 : 94. dioc. 1415 : 662.
- Mier 1394-1409 : 94.
carnifex 1394 1409 : 94.
Budendorfer 1394 1409 : 94. - Phanczagel, parger ze Wienn
corn. de Nona villa 1349 : 309.
1411 : 514. 1412 : 557, 558.

www.dacoromanica.ro
709

Cristianus, plebanus de Rauas 1403 : Czekindal, Czeck-, Ziegenthal, Cziken-


294. ddl bei Leschkirch homines
Rod, civis de Cybinio 1414: 1402 : 271. Thomas Kirstin; ll-
594. richs Gerlach ; Ylrich Wasmut.
Rtidger 1394-1409 : 93. Czege, Czege s. Chege.
de villa Salkun 1398 : 209, 220, Czesticz Petrus.
221. Czikmdntor s. Chekmantol.
Schftrner 1394-1409 : 93. Czintos s. Acinctus.
rector eccl. paroch. de Stolczen- Czirna s. Zerne.
borg 1394-1409 : 85, 86, 87, Czoctzaw, Zotzau, Suczaica in der
88, 89, 90, 91, 92, 93, 94. Bukowina 1404: 330.
fil. Thomas 1404: 331, 332. Czolysch mons 1413 : 571.
Walpurger 1394-1409 : 86.
villicus de Wydembach 1397 :
193. 1398 : 225. comes 1405 : 342.
Cristoforus, comes Posoniensis 1410 : D.
492. 1411 : 509. Daan de Gaach 1394: 107.
Krizba s. Cripzbach. Dacho s. Johannes dictus Dacho,
Croacia, Crawacia, Kroatien banus Dada Michael.
Carolus; Detricus Bubek ; Her- Dalhein, Thalheim, Dolmdny 6. Her-
mannus ; Johannes de Senia ; Ni- mannstadt comes Andreas.
colaus de Gara ; Petermanus ; Dalya, Dallendorf, Oldh-Ddlya no.
Paulus Byssenus. regnum .Miihlbach villa 1407 : 441.
1403 : 299, 303. 1405 : 340. Andreas ; Elisabeth ; Georgius ;
rex Sigismundus. Henneng; Laurencius; Michael;
Kronstadt s. Brassouia and Corona. Nicolaus; Petrus ; Sandor.
Csandd s. Chanad. Dalyan (Szdsz-Danycin nw. Elisabeth-
Csepdn s. Chepan. stadt) Gregorius ; Jacobus; Ni-
Csikfalva s. Chykfalwa. colaus; Sebastianus.
Csiffod s. Mathias Chyfud. Dalio villa 1393: 63.
Csomafcija s. Chamafaya. Dallendorf s. Dalya.
Csufud s. Chyfud. Dalmatia, Dalmatien 1403 : 303.
Kukullew, KiikiellO, Kiikiellovdr s. Ky- banus Karolus; Detricus Bubek;
kellew, Kykellewar. Hermannus ; Johannes; Nicolaus
(Kudu) s. Koldow. de Gara; Paulus Byssenus ; Peter-
Kugfalwa s. Kuthfalua. mannus. rex Sigismundus.
Kumyadzeke, Komjcitszeg nw. Torda Damascenus s. Johannes Damascenus.
Emeritus. Damunkusfalua (Domokos n. Dees)
Cuncze carnifex 1394-1409 : 93. villa 1393 : 63.
[Cuncz], villicus de Megyes Danyan, Dengel, Szdsz-Ddnydn nw.
1402 : 289. Elisabethstadt Sebastianus.
Kund, Reussdorf, Kund n. Elisabeth- Daniel de Kelnek 1400 : 250.
stadt poss. 1395: 113, 114, de Erkewd 1392 : 44.
115, 116, 117. 1399 : 239. fil. Petri dicti Seuer de Segesuar
Georgius ; Hennengus. 1393 : 57, 58, 59, 60, 61.
Kuthfalua, Kugfalwa, gut, Rutfalva Dansdorff, Danus, Dunnesdorf, Ddnos
o. Miihlbach poss. 1392 : 46. w. Schassburg poss. monasterii
1400 : 250. 1410 : 499. de Clusmonostra 1411 : 513.
Kuthne montes 1402 : 276. seniores et populi 1393 : 47, 48, 49.
Kwkel s. Kykellew. Danubius, Donau fluvius 1395 :
Kwkuthpathaka, Kewk- rivulus 137. 1403 : 299. 1405 : 340.
1413 : 580, 589. Darlaz, -las, Dunes, Darlacz 0. Mediasch
Kwes, Keibesch, Kovesd bei Agnetheln poss. 1413 : 575, 587. An-
poss. 1403 : 293. villa dreas; Anthonius; Petrus; Simon;
1403 : 294. Stephanus; Thomas; Valentinus.

www.dacoromanica.ro
710

Darw Petrus ; Stephanus. Desew, pat. Nicolai comitis Siculorum


Dauid, plebanus de Haschadia 1414 : 1393 : 62, 63. 1394: 84.
597, 599, 600, 602, 603, 606, 607, de Zentmihaltelky 1393 : 50.
608, 609. 1415 : 644. Detricus Bubek, banus Sclauoniae,
frater Jacobi vaivodae Transs. Dalmaciae et Croaciae 1391 : 1,
1407 : 428. 5, 7, 19, 30. banus Zewrinensis
mag., fil. Martini de Albeus 1395 : 1393: 56. banns Sclauoniae 1394 :
159. 1397 : 186. 110. 1395 : 119, 132.
plebanus de Wrmlach 1414: 599, de Nyen 1404: 313.
600, 606. 1415 : 644, 662. Deu a, Deva, Dewa, Deva castellanus
Dauidis s. Salomon Dauidis. Emericus de Mekchee ; Michael de
Debrew Stephanus. Dada. castrum 1393 : 60, 61.
Deche, Magyar-Decse 0 Dees poss. 1415: 683. plebanus Johannes.
1407 : 428. Denecher, Dew-, Devecser o. Szamos-
Deda, Deda no. Sachs. -Reen poss. Ujvdr Mathias.
1393 : 63. Deutsch-Budak s. Budak.
Dedrad, Deutsch-Zepling, Dedrdd n. Deutsch-Zepling s. Dedrad.
Sachs.-Reen poss. 1393 : 63. Dezmer, Dezmer o. Klausenburg
Dees, Des, Deswar, Dees 1406 : 414. Thomas.
civitas 1412 : 537. Johannes Dyabolus s. Jacobus Dyabolus.
Polus; Ladislaus; Michael; Petrus. Dyakow, Diakovdr in Slavonien 1410 :
Deys s. Fridericus Deys. 501.
Bellew, Delew, (De115-Apdti o. Szamos- Dicso-Szent-Mdrton s. Zenthmarton.
Ujvdr) nob. Bylianus ; Ste- Dietram 1403 : 301.
phallus. Dimetrium magnum s. Naghdemeter.
Denies, Dom& bei Gran prae- Dyog, -gh, Gyod, -gh, Gywgh, Dyog
positura 1389 : 254. 1399 : 255. superior, Diod and Felgyogy nw.
1400 : 251. Tovis poss. regalis 1404: 327,
Demeterpataka, Demeterpatak 0. Karls- 328. nobiles 1399 : 241, 242.
burg poss. 1392 : 46. 1410 : 499. Franciscus ; Jacobus ; Ladislaus;
Demetrius, Demeter de Baroth- Lucas ; Michael ; Stephanus.
falua 1415 : 664, 666. Dyonisius, Dio-, fil. Akus de Bolya
de Chekrnantol 1412 : 518. 1413 : 1394: 77, 80, 81, 82, 83, 103,
563, 575, 581, 587. 106, 107.
Lepes de Faraskezy 1408 : 446, custos eccl. Alb. Transs. 1413 :
465. 591. 1414: 595.
fil. Pauli de Bachkamadaras fil. Jacobi magni de Bethlen
1392 : 41. 1408 : 454.
de villa Rychuini, comes 1393: 58. de Ilye 1404: 327. 1407 : 431,
fil. Stephani Beczhe 1402 : 287, 432.
288. fil. Nicolai de Hydegwyz [Fri-
episcopus Transsiluanus 1393 : gidis aquis] 1394 : 77, 79, 80,
55. 1394: 75, 110. 1395 : 119, 81, 83, 103, 106, 107.
125, 132, 143. 1397 : 183. 1414 : fil. Stephani, banns 1393: 62, 63.
597, 598. de Strigh 1395 : 158.
cantor eccl. Waciensis 1399: 242. lector eccl. Waciensis 1399 : 242,
episcopus Wesprimiensis 1391 : 243.
1, 5, 7, 19. Dyosgewr, Diosgyor im Som. Borsod
vicecamerarius in Zathmar 1412 : 1392 : 42.
537. Dyuen, DivJny im Kom. Neograd
Dengel s. Dalyan and Danyan. castrum 1393 : 63.
Dengeleg, -legd, Dengeleg bei Szamos- Dyznyoyo, Dyoz- s. Heltha.
Ujvdr Stephanus. Doboka, Somitat Doboka archi-
Ders s. Martinus Ders. diaconus Johannes. comitatus
Des, Deswar s. Dees. 1391 : 37. 1395 :150. 1397 : 178.

www.dacoromanica.ro
711

1398: 222, 223. 1405: 367. 1407 : Drag, Drdg w. Szamos-Ujvcir nob.
428. Johannes. Elizabeth ; Geleth ; Ladislaus ;
Dobra, Walachus de Stanendorff 1413 : Petrus.
577. Drag, comes Siculorum 1412 : 531.
Dobrocha, Dobrocs im Som. Neograd Dragusfalua, Drdgosfalva n. Dees
1393 : 63. villa 1393 : 63.
Dobrodicii terrae, Dobrudscha in Ro- Drasso, -ssow, Troschen, Drassd o.
mdnien despotus Myrcius. Mialbach poss. 1403 : 298.
Dolmdny s. Dalhein. 1405 : 344. villa Saxonicalis
Dominarum rivulus, Neustadt, Nagy - 1403 : 303, 304, 305. 1404: 314,
bdnya im Som. Szatmdr 1412 : 320.
521. castellanus Johannes. Draua, Drau fluv. 1405: 374.
Dominarum villa,Frauendorf, Asszony- Duymus, archiepiscopus Spalatensis
falva sw. Mediasch ecclesia 1414: 633.
omnium sanctorum 1414: 600. Dulcinio s. M. de Dulcinio.
plebanus Nicolaus. villa 1415 : Duna-Foldvdr s. Fewldwar.
646. Dunnesdorf s. Dansdorff.
Dominicus, episcopus Alb. Transs. Duratium, Durazzo in Albanien
1395 : 112. 1414: 597. Karolus.
presbyter eocl. Alb. Transs. 1394 : Duties s. Darlaz.
81.
fil. Balad de Kenthyda 1413 :
575, 581, 587.
de Iklod 1402 : 279.
de Nyres 1391 : 37. 1392 : 39.
E.
praepositus Scepusiensis 1407 : E. Lup. 1415 : 646.
434. Eberhardus, Eberhart de Fekete-
custos eccl. Waradiensis 1402 : holm s. Herbord us.
282, 283, ac Stephani ep. Transs. [Eberhart] der Quetrer, pfirger
vicarius generalis 1407 : 426, 437, ze Narnberg 1412 : 557.
438. episcopus Zagrabiensis, aulae
(Domokos) s. Damunkusfalua. regiae sumus cancellarius 1405:
Dom& s. Demes. 345, 349, 353, 355, 357, 359, 381,
Donay 8. Nicolaus Donay. 384. 1406 : 312, 388, 30, 392,
Donau s. Danubius. 394, 395, 403, 405, 408, ep. Wa-
Dorothea, fil. Annae consortis Johannis radiensis 1406 : 415. 1407 : 430,
de Bencench 1394: 96. 431. 1408 : 471. 1409 : 476, ep.
filia Jacobi senioris proconsulis Zagrabiensis 1410 : 491. 1411 :
de Cibinio 1408 : 460. 508. 1412 : 533. 1414: 633, 636.
consors Johannis de Begendorff Ebesfalwa, -falu, -falua, folua, -folwa,
1406 : 417, 418, 422. Epeschdorf, jetzt Elisabethstadt,
nob. puella, filia quondam Ma- Erzsebetvdros 1406 : 395. nob.
thias de Apold 1415 : 654. Anna; Emeritus; Ladislaus.
consors Michaelis literati de Sard poss. 1391 : 35, 36. 1395 : 113,
1406: 385. 1408 : 443. 114. 1399 : 239. 1402 : 280. 1406 :
relicta Petri de Thate 1415 : 680. 395. 1412 : 526, 557. 1415 : 683.
consors Tylmanni de Ffrigida Ebreg, Freck, Felek so. Hermannstadt
aqua 1398: 226. Andreas ; Henricus ; Johannes ;
Dosa, episcopus Chanadiensis 1405 : Mathias ; Michael.
345, 349, 353, 355, 381, 384. Ecel, Ech-, Ecch-, Ecz-, Hoczlini,
1406: 312, 388, 390, 392, 395, Hetczelini villa, Hezeldorf, Eczel
405, 408, 415. 1407 : 431. 1410 : 6. Mediasch clericus Nicolaus.
491. 1411 : 509. 1412 : 533. 1414 : Gaspar; Martinus ; Petrus;
633. Sigismundus Andreae.
Dotcze 8. Johannes Dacho. Effler 8. Johannes Effler.

www.dacoromanica.ro
712

Eger s. Agria. Elizabeth, consors Michaelis de Apol-


Egerbyga, -bia, Arbegen, Egerbegy w. dya 1395 : 159. 1397 : 186.
Mediasch plebanus Johannes. consors Nicolai de Forro 1399 :
villa 1415 : 646. 230.
Eghazfalua (bei Torda) poss. 1391 : consors Petri Creczemer in Bi-
24. stricia 1403 : 296, 297.
s. Egydius s. Zentheged. filia Salomonis filii Arnoldi de
Egidius, fil. Bakoch de Turek [Teurek] Bogath 1408 : 452, 454.
1399 : 239, 240. 1404: 327. 1414: nob. puella de Somkerek 1408 :
635. 462, 463.
fr., presbyter conventus de Clus- Ellekes s. Allexius.
monostra 1413 : 579, 588. s. Emericus, Zen themreh, -breh, -brech,
Egres, Egres w. Arad monasterium -ymreh, Maros- Szent- Imre n. Karls-
b. virg. 1402 : 272. burg 1391 : 11. 1392 : 46. 1393 :
Egresteu, Ajerschteln, Egrest6 no. Eli- 49, 60. 1394: 72, 75, 80, 83, 103.
sabethstadt Erden ; Megyes. 1396 : 163. 1397 : 169, 170, 171.
Egrus, Egres u'. Bistritz poss. 172. 1398 : 219. 1402: 280. 1406 :
1408 : 452, 453. 420, 422. 1407 : 436, 441, 443.
Ehrgang s. Ernye. 1408 : 445. 1410 : 488, 489, 499.
Eibesdotf s. Isopis villa. 1412 : 517, 557, 1413 : 560, 575,
Eychorn, - horns. Cristianus Eychhorn. 580, 581, 584. 1414: 635, 636.
Eisenburg s. Ferreum castrum. 1415 : 680. comitatus 1405 :
Eystet, Eichsteidt in Bayern can o- 367. officialis Ladislaus.
nicus Conradus. b. Emericus dux et conf. 1402 : 284,
Elena, puella filia Ladislai filii Petri 285. 1403 : 300, 301.
de Peterfalwa 1412 : 558. procurator 1407 : 427.
consors Laurencii de Myhalch- fil. Bartholomei de Wylak, Macho-
falua 1394: 98, 99, 100, 101. uiensis banns 1410 : 492. 1411 :
filia Petri Detrici de Nyen 509. 1412 : 533. 1414: 633.
1404: 313. Bubek, Bebek, iudex curiae regis
Eles poss. desolata 1395 : 150. 1391 : 1, 5, 7, 19, 30, vaivoda
1410 : 489. Transs. et corn. de Zolnuk 1392 :
Eleskew mons 1415 : 665, 667. 44. 1393 : 51, 53, 54, 56, 60.
Elewmal mons 1402 : 284. 1394: 69, 70, 78. 1402 : 280.
Elias, Ely- de Hydeguyz 1394: nobilis vir de villa Budonis 1407 :
79, 80, 81, 83, pat. Andreae 426, 427, 437, 438, fil. Osvaldi
sacerdotis 103, 104. 1397 : 178, 179.
[Ylias], iudex [biro] de Vzon- de Kyde 1391 : 37. 1392 : 39.
falua 1415 : 664, 666. de Kumyadzeke 1395 : 157.
Elizabeth, Elis-, Ely-, -bet filia de Ebesfalua 1391 : 31, 32, 34,
Anich de s. Johanne 1395 : 111. 35, 36. 1394: 84, 109. 1395: 111,
nob. domina, consors Cristellini 112, 115. 1399 : 236, 239, 240.
1394: 105, 106. 1412 : 557.
regina Hungariae 1406 : 386, rex, patronus regni Hungariae
391, 393, 397, 402, 404, 406. 1391 : 3.
1412 : 519. fil. Marci de Zenthmarton 1413 :
consors Ladislai Geleth de Drag 581, 587.
1407 : 437. de Mekchee, castellanus de Dewa
iixor Laurencii nob. de Dalya et de Kykellew 1407 : 425.
1396 : 168. de Olchna 1394 : 68.
fil. Margarethae filiae Anich de fil. Pauli de Bachkamadaras
s. Johanne 1395 : 111, 112. 1392 : 41. de Madaras 1394: 111,
filia Mathiae filii Arnoldi, relicta 112, 115. 1408 : 455.
Johannis Gereb de Orbo 1399: pat. Petri de Georgfalwa 1408 :
231. 446.

www.dacoromanica.ro
713

Emeritus fil. Petri dicti Herchek de


Bogath 1391 : 22, 23.
Ewrs, Wrs, Budaors bei Budapest
paroch. ecclesia 1389 : 254. 1399 :
-
clericus eccl. Transs. 1406 : 423.
episcopusTranssilvanus1402 : 284.
episcopus Waradiensis 1392 : 45,
Ewstelke -
255. 1400 : 251.
poss. 1406 : 419.
Ewz s. Petrus Ewz.
- 46. 1412: 532.
de Zentmihaltelky 1393 : 50.
Ench, Szetsz-Encs sw. Bistritz - poss.
Extrasiluani mercatores 1412 : 520.

1407 : 428.
F.
--
Endris, -dres Lowe 1394 -1409: 93.
Menich 1394 -1409: 95.
Sate ler in Hermanstat 1411 :
Faata s. Fatha.
Fabianus, Ffabian -
fil. Benedicti
501.

-
Engodal, Engenthal, Ingoddly o. Markt- -
de Fothos 1407 : 428, 429.
[Ffabianl, richter czw Nozenn
schelken poss. 1394 : 103, 105.
Enyedinum, Enyed, Enydi num maj.,
Engetin, Gross-Enyed, Nagy-Enyed
- 1404 : 330.
archidiaconus Orodiensis 1402 :
272.

--
1397 : 182. civitas 1415: 638.
plebanus Johannes.
min. s. Kysenyed.
Fahyd -
Fagaras s. Fugrasch.
Nicolaus.
Farkacz s. Thomas Farkacz.
Hermannstadt -
Eponis villa, Neppendorf, Kistorony bei
pleb. Nicolaus.
Farkas s. Thomas Farkas.
Farkasy s. Johannes Farkasy.
Erbl3t3iffen -
Eppeschdmf s. Ebesfalwa.
locus 1349 : 310.
Erkewd, Erkentyn um, Arkeden, Erked
Farkazius, pat. Thomae castellani de
Solmus et de Haznus necnon co-
mitis Comanorum 1413 : 582.
-
o. Scheiabury
Daniel.
corn. Nicolaus. Farus s. Pharus.
Fatay Andreas; Michael ; Nicolaus.

- --
Erche, Emse sw. Sachs. -Reen poss. Fatha, Faata f bei Mettersdorf n. Bistritz
1394 : 99, 100, 101, 102. nobiles 1412 : 531. 1414: 619,
Erdel (Erdb'alja n. Kokelburg) 620. poss. 1412 : 531.
Anthonius. Feketehal m, Fekethe -, Ffekethew -,Cey-
Erdeu, pat. Megyes de Egresteu dinum, Cydinum, Zeiden, Fekete-
1407 : 440.
Erlau s. Agria.
- 140, 141, 142, 143. -
halom bei Kronstadt 1395: 139,
comes
Ermen villa poss. 1413 : 583.
Ernye, Ernew, Ehrgang, Szan-Ernye
bei Elisabethstadt poss. 1391 :
laus ; Petrus.
586.
-
Herbordus [Eberhardus] ; Nico-
lepretacti 1413:
plebanus Henricus.
31, 36. 1399 : 239. 1402 : 280. villicus Thomas.
1406 : 395. 1412 : 526, 557. Feketewyz, Schwarzwasser, Szecsel w.
Ersomlyo 1393 : 58. Hermannstadt poss. 1413:
Erzsebetvaros s. Ebesfalwa. 583.
Eskulld s. Iskellew. Fechyentelke, Felsendorf, FOldszin Su%

-
Estwanbaza, Istvcinhdza n. Kohelburg
Katherina; Clemens; Johannes;
Nicolaus ; Petrus ; Stephanus.
Scheissburg poss.1408 : 452,453.
Fey, filia quondam comitis Johan de
Bringendorff 1413 : 575, 576.
Esztergom s. Strigonium. Fejeregyhdz s. Feyreghaz.
Eufernia, filia Ceciliae de Noua civi-
tate 1398 : 225.
filia comitis Rudolfi de Kereztyen-
burg -
Feyrd, Ffeyerd, Fejerd n. Klausen-
hospites 1412 : 550. -
poss. 1412 : 549, 550. 1413 :
falwa 1405 : 342, 343, 344. 578, 579, 580, 588, 589, 590.
Eulenbach s. Vlenbach. 1414: 632, 633.
Ewlbsch s. Zewles. Feyreghaz, Feyryg-, Alba ecclesia,
Ewrmenyes, Irmesch, Szdsz-Ormenyes
n. Elisabethstadt
682. -
poss. 1414 : burg -
Weisskirch, Fejeregyhciz bei Scheiss-
comes Henl; Johannes.
Feldwar s. Fewldwar.
Urkundenbuch m. 47

www.dacoromanica.ro
714

Felek, Fe lek bei Klausenburg poss. Fyge, Fuge u'. Bistritz poss. 1408 :
1415: 642. villa Olachalis 1409 : 452, 453.
480. Filczhofer, -hoffer s. Nicolaus dictus
Felek s. Ebreg und Ffeleky. Filczhofer.
Felgy6gy s. Dyog. Fyscher, Ffyster s. Jacobus Fyscher.
Felsberg 1402 : 290. Flade, index terraeFugrasch1413: 577.
Felsebolya, Bell, Bolya bei Marktschel- Walachus de villa Olendorff 1413:
ken poss. 1394: 103, 104, 105. 577-.
Vgl. auch Alsobolya und Bolya. F6feld s. Altus campus.
Felsendorf s. Fechyentelke. Fogoras, Fogarasch, Fogaras s. Fug-
Fels6 -Bajom s. Bozna. rasa.
Fels11-Kdpolna s. Kapolna. Foldszin s. Fechyentelke.
Fels0-1decs s. Idech superior. Foldvdr, Foltwar, Folt- s. Fewldwar.
Felslf-Orb6 s. Orbow. Forgo s. Mathias Forgo.
Fels& Oroszi s. Rutinorum villa superior. Forro, -ra, -row, Forr6 n. Blasendorf
Fenyefalwa, Fenyew-, Ffenyf-, folwa, Elisabeth ; Nicolaus ; Stephanus.
Gerhardi insula, Giresau, Feny5- s.Ladislausund Petrus dictusForro.
falva so. Hermannstadt plebanus Fothos, Foto bei Sepsi-Szent-Gyorgy
Johannes. Katherina ; Chon- Benedictus; Fabianus; Mathias ;
radus ; Jacobus; Michael ; Petrus ; Petrus.
Sampson. Frank, Franke, Ffr-, mag., fil. Konyae
Ferensis s. Pharus. bani 1391 : 22, 23, 24. 1414: 623,
Ferentino s. Ic. de Ferentino. vaivoda Transs. et corn. de Zolnuk
Ferl s. Johannes Ferl. 1393 : 65. 1394 : 74, 75, 78, 107,
Ferreum castrum, Eisenburg, Vascdr 110. 1395 : 110, 111, 117, 119,
comes comitatus Nicolaus de 125, 132, 150, 157, 158, 160.
Kanisa. 1408-1421 : 466, index curiae
Fetundorf, alio nomine Telek, f Feten- regis 1399 : 242, 243. 1405 : 340,
do,f n. .Agnetheln terra 1392 : 39. 341, 345, 349, 353, 356, 381, 383,
Fewld war,Fewlt-, Feul d-, Feld-, Ffeld-, 384. 1406 : 312, 388, 390, 393,
Rh-, castrum Mariae, c. Mergiae, 395, 406, 408, 416. 1407 : 431.
Mergen burg, Mergem-, Moron- Franciscus 1395 : 147.
burch, Marienburg, Foldvdr n. plebanus in Byrthellm, decanus
Kronstadt clericus Cristann us. decanatus de Medies 1397 : 208.
comes Hench. h °mines 1414 : renovator monetarum, civis Cibi-
611. hospites seu populi 1413 : niensis 1408 : 460.
568. index Hench. leprosi pat. Jacobi de Warasio 1413 : 572.
1413 : 586. oppidum 1392: plebanus de castro Marine, de-
43, 44, 45. 1393 : 54. 1395: 151, canus Braschouiensis 1398 : 208,
152, 153. 1410 : 487. plebanus 220. 1400 : 248. 1402 : 273.
Franciscus. villa 1413 : 572. fil. Martini, iuratus civis Brass.
villicus Lucas. 1406: 397, 398.
(Duna-Foldvdr im Kom. Tolna) fil. Roboth, iuratus civis Brass.
monasterium 1389 : 254. 1399 : 1408 : 470.
255. 1400 : 251. episcopus Scardonensis 1391 : 1,
Ffabian s. Fabianus. 5, 7, 19. 1393 : 55. 1394: 110.
Ffarkasarok s. Wolffgraben. 1395 : 119, 132.
Ffarensis s. Pharos. mag., fil. comitis Stephani de
Ffekethehalm s. Feketehalni. Bwbek 1395 : 149.
Ffeyerd s. Feyrd. fil. Stephani de Dyog 1406: 396.
Ffeldwar s. Fewldwar. de Zenthrnyklos 1393 : 52.
Ffeleky, Altflagen, Felek 0. Scheissburg Frauendorf s. Dominarum villa.
Johannes ; Nicolaus. Freck s. Ebreg.
Ffrank s. Frank. Fredel s. Michael Fredel.
Ffranciscus s. Franciscus. Fregona s. N. de Fregona.

www.dacoromanica.ro
715

Freythof s. Nicolaus Jenkwicz. Gaspar de Echel 1413 : 575, 576.


Frencz, biro de Borosno, iudex Sicu- Gassendorff - villa 1413 : 577. -
lorum 1415 : 665. Walachus Taytte.
Fride s. Petrus Fride. Gechet s. Kecheth.
Fridericus, Fridreich von Asch- Geech, GOcz so. Szamos- Ujvar -
pach, lantschreiber in Osterreich Michael.
1411 : 515. Gegus s. Johannes, Nicolaus and Petrus
- Deys 1414: 603, 608. Gegus.
- [Fridreich] des Dietrams, purger Geledon superior, Geledeny n. Sachs.-
zu Wienn 1403 : 301. Reen - poss. 1393 : 63.
- de Sarfenek 1395 : 157. Geleth, Gelud - fil. Ladislai de Sum-
Frigidae aquae s. Hydegwyz. kerek 1402 : 287, 288.
Fiige s. Fyge. - pat. Ladislai de Swmkerek 1407 :
Fugrasch, Fagaras, Fogoras, Fugaras, 426, 437.
Foyarasch, Fogaras - dux Myr- Gentilis , episcopus Neucastrensis
cius [Mirchya]. - iudices terrae 1415 : 646, 647.
Cosda ; Flade ; Petrus Sthan. - Georgfalwa, Gergfolwa, - folua, Gyorgy-
oppidum 1413 : 578. - terra falva so. Klausenburg - Emeritus ;
1413 : 577, 578. villa 1397 : Petrus ; Petrus =gnus.
191. - Nicolaus; Petrus Cleyman. s. Georgius s. Zenthgyurgh.
Fulber s. Petrus Fulber. Georgius, custos eccl. Alb. Transs.
Fiinfkirchen s. Quinqueecclesiae. 1407 : 439.
Fiirstenburg s. Hydweg. - aurifaber,_ hosp. Albensis___1400 :
-257:
- presbyter eccl. Alb. Transs. 1413:
G. 590.
- ruffi Andreae, iur. civ. de Bistricia
Gaach, Gaath - nob. Andreas ; Clara ; 1403 : 296.
Daan ; Gregorius ; Michael ; Ni- - fil. quondam Andreae vaivodae,
colaus. banns Machouiensis 1393 : 56.
Galambchwth - fons 1395 : 160. - fil. Andreae de Motif" 1401 : 264.
Galath, Galacz bei Fogarasch - poss. - fil. Anthonii, castellan. de Lator-
1396 : 165, 166. war 1407 : 425.
Galaz, Galacz s. Bistritz - Nicolaus. - fil. Apa de Almakerek 1407 : 428.
Gdldtb' s. Galthew. 1415 : 683, 684.
Galffalwa, Gallendorf, Gdlfalva n. - fil. Benedicti [Beke] de Iklod
Mediasch - poss. 1394: 78. - 1402 : 279. 1405 : 341.
villa 1394: 78. Georgius ; Ja- - Brewnil, civis Bistr. 1413 : 571.
cobus ; Michael. - dictus Bubek, pat. Detrici et
Galicz 1413 : 569. Emerici Bubek 1391 : 30.
Gallendorf s. Galffalwa. - plebanus in Burgperg 1414: 598.
Gallicalis pann us 1412 : 546. - de Chitnuk, Chythnek, mag. da-
Gallicia, Galizien - rex Sigism u nd us. piferorum 1391 : 2, 5. 7, 19. 1393 :
Gallorum mons 1413 : 571. 56. 1394: 110. 1395 : 120, 133.
Gallus, presbyter eccl. Alb. Transs. - fil. Christanni de Hendorff 1393 :
1393: 52. 1394 : 76. 48.
- de Bogath 1395 : 160. - de Cibinio, iudex regius 1395:
- fil. Emerici de Bachkamadaras 154.
1392 : 41. - de Koachnya 1399 : 242, 243.
Galthew, Galdtb' bei Deis - Nicolaus - de Dalya 1394: 68.
Gara -
dictus Nyakas.
Nicolaus.
Garow - Ladislaus ; Petrus.
- fil. Dyonisii bani 1393 : 62.
- fil. Egidii de Teurek 1404: 327,
328.
Gaspar, clericus eccl. Alb. Transs. - fil. Hennengi (de Kund) 1395:
1392 : 45. 115.
47*

www.dacoromanica.ro
716

Georgius, plebanus de Hummersdorff, 98, 103. 1395 : 154, 158. 1400:


Hvmmelstarff 1414: 607, 609. 261.
fil. Johannis Gereb de Morton- Georgius, [Gorg] Wydener de villa
falua 1408 : 449. Meyrpot 1402 : 271.
fil. Johannis dicti Herchek de de Zanchal 1404: 328.
Bogath 1391 : 22, 23. archidiaconus de Zygethfw 1399 :
fil. Ladislai filii Demetrii de Chek- 242.
mantol 1412 : 518. 1413 : 563, Vgl. such Gftrgd, Gurge, Jorig
575, 581, 587. und Jorg.
fil. Ladislai de s. Johanne 1395 : Gepawr s. Nicolaus Gepawr.
111, 113, 114. Gereb s. Johannes und Martinus
Lepes, praepositus eccl. Transs. Gereb.
1404: 314. 1405 : 339, 366, 369. Gerench Nicolaus ; Petrus.
1406 : 396, 410, 423. 1407 : 434, Gerend s. Ladislaus dictus Gerend.
437, 439. 1408 : 445, 446, 449, Gerger s. Gregorius.
460, 462, 464, 465. 1410 : 490. Gergerfaya, Gergel-, Gergischdorf,
1412 : 518, 556. 1413 : 560, 563, Gergelyfdja n. Reussmarkt poss.
574, 591. 1414: 595. 1415 : 662, 1391 : 25. 1392 : 46. 1400: 250.
682. 1410 : 499.
Lockmen 1413 : 571. Gergfolwa s. Georgfalwa.
fil. Michaelis de Galffalwa 1394 : Gergurfalua, Gergelyfalu'a im Kom.
78. Neograd villa 1393 : 63.
plebanus de villa Mortini 1414 : Gerhardi insula s. Fenyefalwa.
599, 600, 606. 1415: 644. Gerlacus, -hus, Gerlach s. Johannes
de Musna 1394: 69, 70, 71, 72, Gerlach.
77. circa ecclesiam 1393 : 48.
pat. Nicolai 1408 1421: 466. decanus Bistriciensis 1407: 426.
de Nyrbathor 1413 : 578, 579, rector ecclesiae de Terpunio 1407:
580, 588, 589. 438.
de Peterfalwa 1412 : 558. Gernyezeg, Gernezegh, Gernyeszeg n.
pat. Petri 1399 : 240. Maros- V dsdrhely poss. 1395 :
fil. Petri de Almakerek 1399 : 150. 1405 : 340, 341, 365, 383.
236, 241. 1414: 635. 1410 : 489.
fil. Petri, civis de Cybinio 1393 : Gesass s. Zeech.
65, 66. Geuchramer s. Michael Geuchramer.
Rot, iuratus civit. Bistr. 1412: Gezes s. Zeech.
527, 529. 1413 : 570. Gyakus, -teleky, Gyaktelke, Gogesch-
comes de Rufomonte 1349: 309. do7f, Gydkos nO. Mediasch poss.
plebanus de Schelk minori 1414: 1399 : 239, 240.
599, 600, 606. 1415 : 644. Gyalo, -1w, -low, Gyalu w. Klausen-
de Selk 1394: 80, 81, 83. burg 1396-1399 : 166. 1402 :
de Senk 1406: 418, 419. 289. 1408: 449. villa 1391 : 33.
de Syle 1413 : 575. Gydafalw, Gyalofalua, Giddfalva bei
[Jug], fil. Symon de Borosnyo Sepsi-Szent-Gyorgy Blasius ;
1415 : 664, 666. Johannes; Matheus ; Michael ; Ni-
Johannes
comes, de Stolczenborg 1394- colaus; Pethew.
1409 : 88. Gyle 1393 : 64.
dictus Terenes de Clusuar 1399 : Gy5r s. Jaurinum.
234. GyOrgyfalva s. Georgfalwa.
fil. Thomae de Bolya 1394: 80, Giresau s. Fenyefalwa.
82, 83, 103, 107. 1406 : 417, 418, Giszibel, Giesshiibel, Kis -Ludos no.
420, 422. Reussmarkt Petrus literatus.
de IT ezed 1392 : 37, 38. Gyula-Fejervar s. Alba.
de Wereb, pat. Petri vicevaiv. Gywla s. Alba Gywlae.
1394 : 67, 74, 76, 78, 79, 84, 95, Gluckner s. Nicolaus Gluckner.

www.dacoromanica.ro
717

Gobelinus, episcopus Alb. Transs. Gregorius fil. Johannis filii Gregorii


1414: 598. de Bethlen 1414: 635. 1415: 654.
Gacz s. Geech. - fil. Michaelis nob. de Pochteleke
Godfryd - locus 1349 : 310.
Godfridus, Goth-, GOdfart
Nicolai 1398 : 210.
- pat.
1408 : 456.
- pat. Nicolai et Andreae 1397 : 170.
- fil. Nicolai de Dalyan 1394: 84.
- pat. Valentini iudicis Coron. - episcopus Nitriensis 1391 : 1, 5,
1415 : 665. 7, 19.
- [G8dfart] s. Johannes Godfart. - de Saztelek 1391 : 25.
Goganfalwa, -falua, -folwa, Gogas-, - episcopus Syrimiensis 1394: 110.
Gugendorf, Gogdn n. Elisabethstadt 1395 : 119.
1406 : 395. - poss. 1391 : 31,
36. 1395 : 113, 114. 1399 : 239.
1402: 280. 1412 : 526, 557. 1415 :
-
- de Vingarth 1400: 250.
[Gerger] parvus [iasch] de Zenth-
gyvrgh 1415 : 664, 666.
683, 684. Grennus s. Jo. Grennus.
Gogeschdorf s. Gyakus. Grisogon us, episcopus Traguriensis
Go lb s. Nicolaus Go lb. 1391 : 1, 5, 7, 19. 1393 : 55. 1394 :
Gostal, Gostel s. Costel. 110. 1395: 119, 132.
Gothardus, pat. Nicolai castellani de Grof, Groffh s. Johannes Grof.
Torch 1395 : 141. 1398 : 211. Gron, Gran 1399 : 255.
Gran s. Strigonium.
Grapfch Tyzco s. Johannes dictus
Grapfch Tyzco.
Grof3stein -
Grosyvart de villa Meyrpot 1402 : 271.
locus 1349 : 310.
Gross-Alisch s. Ze wles.
Greb s. Johannes Greb. Grossau s. Cristiani insula.
Greci in Corona 1399: 247. Gross-Eidau s. Ida.
Grecia, avia Johannis de Schalkdorf Gross-Enyed s. Enyedinum.
1403 : 293, 294. Gross-Lasseln s. Zenthlazlo.
b. Gregorius (I.), papa 1397 : 194. Gross -fold s. Apoldia superior.
1404: 307. Gross-Propstdorf s. Praepositi villa.
- (XI.), pontifex Roman. 1410 : 494. Gross-Schenk s. Schenk major.
- (Tii.) alias Angelus Corarie, pon- Gross-Schergied s. Chergewd.

- tifex Roman. 1410 : 495.


plebanus de villa s. Agnethis
Gross-Scheuern s. Magnum horreum.
Grossschlatten s. Zlathna.
-- 1409 : 472.
iudex Albensis 1400 : 257.
rector altaris s. crucis in Alba
Gross-Wardein s. Waradinum.
Gugendorf s. Goganfalwa.
Gunczpurger s. Peter der Guncz-
1400 : 258. purger.
- de Alsan, pat. Johannis magistri Gurgd, fil. Nicolai [Mycloz] de Borosno,
pincern. 1406 : 312, 406, 408. index Siculorum 1415 : 665.
1407 : 431. 1410 : 492. 1411 : 509. Gurge Dornynk son 1394 -1409: 94.
1412 : 533. 1414: 633. - Leder 1394-1409 : 94.
[Gerger] iudex de Borosnyo 1415 :
664, 666.
- de Kecheth, Gechet 1402 : 279.
- Lederer 1394-1409 : 94.
Schenk 1394-1409 : 93.
Wynand 1394-1409 : 93.
1403 : 300.
- de Kend, iudex nob. comitatus
de Doboka 1397 : 178.
- de Gaath 1406 : 396. H.
- mag., fil. Johannis filii Jacobi de
Bethlen 1391 : 31, 32, 34, 35, 36,
37. 1392 : 39. 1393 : 49, 50, 52,
Haczak -
Hakkuncefel s. Nicolaus Hakkuncefel.
castellanus 1398 : 229.
Hagen s. Jeirig der Hagen.
53. 1394: 95, 109. 1395 : 149. Hagymds -Bodon s. Bodon.
1402 : 280. 1405 : 333. 1407 : 428. Hahnekch s. Hanebach.
1408 : 452, 453. 1412 : 526, 556, Hainreich s. Henricus.
557. 1414: 635. 1415: 654. Halwelagen s. Naghodwilag.

www.dacoromanica.ro
718

Hamlesch s. Om las. Hauman faber 1394-1409 : 85, 86, 89.


Bammersdorf s. Hummersdorff. Haznus, Hasznos bei Erlau castel-
Hanco, civis de Koloswar 1408: 447. lanus Thomas.
Handorf, -fh s. Hondorf. Heasfalwa s. Heesfolwa.
Hanebach, Hahnebach, Kakasfalva no. Hedrefaya, Hederfaja sw. Maros-
Hermannstadt h ospites Johannes V asarhely Nicolaus ; Petrus.
Effler ; Nicolaus Schumer; Petrus Hedricus, Hedrich, -dreh, Heyden-
Fulber. plebanus 1404: 309. ricus, -rich fil. Hedrici de
Andreas. villa 1409 : 484. Olczna [Alczna) 1395 : 154 (index
Hanricus s. Henricus. regius). 1406 : 398, 399, 417, 418,
Hans, Hannes, -nos, -nus Abendorf 420, 421, 422, 423. 1407 : 429,
1394 -1409: 95. 430. index de Nona ecclesia 1415 :
an de Abe syden.1394-1409 : 93. 637, 638, 640.
Balwin 1394-1409 : 94. pat. Hedrici de Olchna 1406 :
Karisch 1394-1409 : 95. 398, 399, 417, 418, 421, 422,
Crider 1394-1409 : 94. 423. 1407 : 429. 1415 : 637, 638,
KAnyg 1394 -1409: 94. 640.
Essener son 1394-1409 : 94. s. Clos Heydenrich.
Gerhart de Vlenbach 1402 : 271. Heesfolwa, Heasfalwa, Teufelsdorf,
Helger 1394-1409 : 93. Hejdsfalva 0. Schassburg Jo-
von Helvlegen 1394-1409 : 94. hannes; Michael; Nicolaus; Syni on.
Honcz de Alto campo 1402 : 271. Ilegen s. Hendorff.
YW'm de villa Meyrpot 1402 : 271. Heiligengeist s. Wienna.
Messersmid 1394-1409 : 94. Heincz s. Hench.
derMosprunner(Wien) 1403 : 301. Hey nengh s. Henn engus.
Philips 1394-1409 : 94. Heinricus s. Henricus.
Rudeger 1394-1409 : 95. Helssig s. Clese Helssig.
Ruczschalk 1394-1409 : 94. Heltha, Helthena, Dyznyoyo, Dyoz-
Rusczener 1394-1409 : 94. noyo, Heltau, Nagy-Diszn6c1 bei
Snyder 1394-1409 : 93. Hermannstadt 1408 : 469. cives
Stark 1394-1409 : 94. et populi 1395 : 156, 157.
Welter 1394 1409 : 93. hospites 1411 : 510, 511. ple-
W either 1394-1409 : 95. banus Hermannus. poss. 1411:
Wigant 1394-1409 : 94. 511.
Worczlender 1394-1409 : 94. Heltwen, -win, Helth-, j- Heldenburg
Haranglab, Harangldb n. Mediasch bei Heldsdorf nw. Kronstadt
villa 1394 : 78. 1395: 157. Jacobus; castrum 1404: 333. 1406 : 415.
Michael. 1412 : 539.
Harbach, Harbachfluss aqua 1402 : Helwich s. Nicolaus Helwich.
270. Helwing, -weng, comes 1403 : 293.
Harinna, -ina, -ynna, Monchsdorf, Helwiths Jacob de Alto campo 1402 :
Harina s. Bistritz poss. 1395 : 271.
150. 1402 : 278, 279, 285. 1403 : Hemstelke poss. 1406 : 419.
297, 299, 300. 1405 : 340, 341, Hen Rote, civis de Magno propina-
383. 1411 : 503, 510. torio 1399 : 235.
Haro, Haro bei Deva Mathias ; Hench, Hencz, Heincz, Hoincz de
Michael. Feldwar 1406 : 397, 398. 1408 :
Harwesdorf s. Hortobagh. 470. iudex 1415 : 665, 679. comes
Haschadia, Hash-, Haschagen, Hasskg de Mergenburg 1411 : 505.
sw. Marktschelken ecclesia s. fil. Petri dicti Seuer de Segesuar
Petri 1414: 600, 602, 606. ple- 1393 : 57, 58, 59, 60, 61.
banus Dauid. villa 1415: 646. s. Anthonius and Stephanus
Hasznos s. Haznus. Hencz, Hoincz.
Hatar s. Petrus dictus Hatar. Henchman, Hencz- s. Petrus dictus
Hathararok fossatum 1415 : 682. Hen.czm an.

www.dacoromanica.ro
719

Hendorff, -dorph, Henndorf, Hegen s. Herchek s. Emeritus, Georgius, Jo-


Schassburg comes Nicolaus. hannes, Nicolaus, Petrus and Ste-
Christannus ; Georgius; Stephanus phanus dictus Herchek.
de Ludorff. Herepe, Magyar-Herepe n. Kokelburg
Hendris Hewl 1394-1409 : 94. Andreas; Katherina; Nicolaus ;
Henel, Ilen1 de Feyreghaz [Alba Valentinus.
ecclesia] comes 1393 : 48. 1395 : Herman, Honchperg, Honigberg, Szdsz-
111, 112, 115, 116, 117. Herindny bei Kronstadt poss.
Hennengfalwa, Henneg-, -falua, -folwa, 1404 : 313. Renolcz Clos.
Henningdorf, Henningfalva no. Hermdny s. Castenhalcz.
Karlsburg poss. 1392 : 46. Hermanstat, Hermen-, Hermansstat,
1400 : 250. 1410 : 499. Hermannstadt, Nagy- Szeben 1404 :
Hennengus, Henneng, -nyng, Hey- 329. 1407 : 435. 1411 : 514.
nengh, Henink (de Kund) cives 1411 : 501. Endres Sateler ;
1395 : 115. Nicolaus Jenkwicz ; Stephan 11In-
de Dalya 1392 : 42. 1396 : 168. slat ; Mort Chraws. Kaufleute
1408 : 454. 1401 : 263. Kornmargt 1411:
de Fenyefalwa 1413 : 583, 584. 501.
Horycz 1394-1409 : 94. Vgi. auch Cibinium.
Rbrer 1394-1409 : 93. Hermannus,-manus, Herman dictus
Schuster 1394-1409 : 93. Breuseul, Brestel, Brustul, civis
de Senk, comes Cibiniensis 1406 : de Kolosuar 1391 : 17, 18, 30,
418, 419. 32, 33. 1392 : 40, 41. comes 1396 :
fil. Thomae de Hessalina 1401 : 167. iudex 1397 : 191. 1402 : 282,
264. 283, 285, 286.
Wigant 1394-1409 : 94. comes Cilii et Zagoriae, banes
*Ifel 1394-1409 : 94. Dalmaciae, Croaciae et Sclattoniae
Henricus, Hein-, Herr-, Hainreich 1406 : 312, 404, 408, 416. 1407 :
[Hainreich] auf der Alten melgrueb 431.
ze Wienn 1400 : 261. plebanus de Heltha 1391 : 20.
pleb. de Cydino et decan. Brass. 1402 : 271, decanus Cibin. 1391 :
1412 : 522. 1413 : 585. 20.
fr., abbas de Clusmonostra 1410 : pat. Mathiae hospitis Albensis
488, 492. 1411 : 513. 1412: 551. 1400 : 257.
1413 : 559, 561. 1415 : 641. Spaen, mag., procurator 1415:
notarius et civis de Cluswar 1396: 647, 663, 676, 677.
167. 1402 : 281. civis de Winberg 1391 : 13.
de Ebreg 1413 : 582. Herpen Paulus; Vrsula.
Pragensis dioc. 1414 : 601. Herricus s. Hen ricus.
Sax, notar. sedis de Medies 1414 : Hertlinus 1404 : 329.
603. Herwoya,vaivodaBoznensis1402 : 278.
de Thamasi 1405 : 337, 345, 362, Hessalina Hennengus ; Matheus ;
363, 364, 381. 1406 : 411. 1407 : Nicolaus; Thomas.
434, 435. 1410 : 492. 1411 : 509. Hetczelini villa, Hetzeldorf s. Ecel.
1412 : 533. 1414: 633. Hetwith s. Johannes Hetwith.
[Hainreich] der Verber des rats Hewl3ell s. Marcus HewDell.
der stat ze Wienn 1402 : 275. Hydegwyz, -uiz, Frigida[-ae] aqua
Herbordus, -boldus de Balasfalwa [-ae], Kaltwasser, Hideg viz bei
1359 : 216. 1399 : 232. Marktschelken nob. Dionisius ;
comes, de Feketehalm 1395: Dorothea ; Elias; Johannes; La-
139, 140, 147. 1398 : 209, 211. dislaus; Michael ; Nicolaus; Ste-
1406 : 404, 407. 1412 : 540 (Eber- phanus; Tylmannus. poss. 1394 :
hardus), 541, 542. 103, 104, 105, 106, 107.
pat. Nicolai de Brassow 1391 : 14. Hydweg, Fiirstenburg, Hid?* n. Kron-
civis de Toczs 1396 : 164. stadt Beebe; Johannes.

www.dacoromanica.ro
720

Hills de Proden 1393 : 48. 160. Johannes ; Ladislaus.


Hiltwesdorff,Hyltweschdorf, Hylth we-, poss. 1397 : 170. villa 1395 :
Heldsdorf, Holtoveny nw. Kron- 160.
stadt oppidum 1404 : 333. Hulsnak s. Petrus dictus Hulsnak.
1406 : 415. 1412 : 539. Hummersdorff, Hvmelstarfl,villa Hum-
Hynko, custos eccl. Alb. Transs. 1397 : perti, .Hammeraorf, Szent-Erzsebet
173, 180. 1398 : 213. 1399 : 230, bei Hermannstadtplebanus Geor-
234, 238, 242, 245, 246. 1400 : 259, gi us. Johannes Hetwith ; Ladis-
260. 1405 : 339, 366. 1406 : 410. laus Hircz.
episcopus Nitriensis 1405 : 349, Hundorf s. Hondorf.
353, 355, 381, 384. 1406 : 312, Hungaria, Vngaria, Vngern, Ungarn
388, 390, 392, 395, 405, 408, 415. 1393 : 63. 1401 : 263. 1404: 329.
1407 : 431. 1410 : 491. 1411: 509. 1411 : 514. cancellarius Eber-
1412 : 533. 1414: 633. hard us ; Johannes. corona 1409 :
Hynricus s. Henricus. 476. Hungari 1405: 372. Hun-
Hircz s. Ladislaus Hircz. gari nob. part. Transs. 1412 : 515.
Hyud poss. 1395 : 157, 159. Hungari in Varadya 1408 : 450.
Hobs Heyncz, civis Cibin. 1413: 572. iudices Vngaricales 1412 : 534,
Hochfeld s. Altus campus. 535. natio Vngarica 1414: 602,
Hochrech litus 1411 : 509. 608. nobiles 1398 : 229.
Hoczlini villa s. Ecel. officiales 1414: 626. palatinus
Hoel mons 1413 : 571. Leustachius ; Nicolaus de Gara.
Hohenfels s. Conradus. praelati, barones, proceres milites
Hahalom s. Burchberch. et nobiles regni 1403 : 297.
Hohndorf s. Hon dorf. reges 1392 : 47. 1393 : 51. 1398 :
Hoincz s. Hench. 212. 1403 : 304. 1404: 321, 323.
Holcztreger s. Andreas and Johannes 1405 : 354, 355, 361, 362, 367,
Holcztreger. 368, 378, 380. 1412 : 515, 531,
Holdviltig s. Naghodwilag. 548. 1414: 626, 627, 628, 633,
Hollosweirlgye vallis 1415 : 682. 634. 1415: 639, 640, 655. Karolus ;
Holtikeny s. Hiltwesdorff. b. Ladislaus ; Ladislaus (IV.); Lo-
Holtmarus, Holtmaros n. Sachs. -Reen douicus ; Sigismundus. regina
villa 1393 : 63. Barbara; Elizabeth ; Maria.
Homorod, Homorodbach bei Marien- regnum 1391 : 3, 31. 1394: 72.
burg im Burzenland flay. 1392 : 1397: 174, 184. 1403 : 298. 1405 :
43. 1393 : 54. 380. 1409 : 477. 1410 : 494, 498.
Hon s. Michael dictus Hon. 1412 : 517, 519, 520, 521, 533,
Honchperg, Honiyberg s. Herman. 539, 540, 542, 545, 547, 549, 550.
Hondorf, -dorph, Handorfh, Hohndorf, 1413 : 564, 565, 566, 568, 573.
Hundorf n. Elisabethstadt poss. 1414: 592, 596, 614, 615, 616,
1391 : 31, 36. 1395 : 113, 114. 617, 618, 619, 620, 622, 624, 625,
1399 : 239. 1402 : 280. 1406: 395. 626, 628, 631, 635, 636. 1415 :
1412 : 526, 527. 637, 639, 640, 641, 642, 643, 653,
Hopzifen, -siwen, Hoph-, Komlas, -los, 656, 658, 659, 660, 661, 668.
f Hopsifen bei Kronstadt fund us vicarius generalis regni Johannes
1404: 333. 1406 : 415. poss. archiep. Strig. Vngrische gilldein
1412 : 539. 1414: 595, 631. 1411 : 514. 1412 : 557. Symon.
Hortobagh, Heirwesdorf, Hortobcigy- Hunyad, Hwn-, Komitat Hunyad
falva o. Hermannstadt poss. archidiaconus Johannes ; Michael
1413 : 582, 583, 584. 1414: 636. Woyuodae. comitatus 1404 :
terra 1413 : 590, 591. 327.
Hozyvmezeu, Kimpolung in Romanien Burg V ajda-Hunyad im Kom.
villa 1395 : 153. Hunyad castellanus 1398: 229.
Hozywazo, -azo, Langenthal, Hosszu- Hus, frater Andreae 1399 : 239.
asz6 o. Blasendorf nob. 1395 : Husschuster 1394-1409 : 93.

www.dacoromanica.ro
721

Jacobus [Jacob] Hertwich1394-1409 :


J. Y. 92, 94.
fil. Jacobi magni de Bethlen
Ja. de Bonon. 1395 : 147. 1408 : 454.
Jaad, Jaad, Jadd no. Bistritz pat. Johannis civis de Brassouia
homines Andreas Holeztreger ; 1404: 331, 332.
Johannes Baier; Johannes Holcz- pat. Johannis comitis de Bryngen-
treger. hospites 1414: 622. dorf 1403 : 306.
poss. 1412 : 535, 536. 1414 : 621, fil. Lachk [Laczk] de Santow
622. villa 1414: 622. [Zanthow], vaivoda Transs. et
Jak, Jaak, pat. Laurencii de Myhalch- comes de Zolnok 1404: 307, 313,
falua 1394: 98. 1399 : 230. 1414 : 320, 323 (com. Siculorum), 333.
635, 636. 1405 : 337, 345, 349, 353, 356,
Jacobus de [ ]oda 1393 : 52. 362, 363, 364, 369, 381, 384.
cantor eccl. Alb. Transs. 1395 : 1406 : 312, 388, 390, 393, 395,
117, 160. 1396 : 163, 166. 1397 : 406, 408, 411, 412, 415, 416, 420.
173. 1407 : 425, 428, 431. 1408 : 449,
de Almas 1395 : 116, 117. 450, 452, 454, 456, 461, 464, 465.
de Balastheleky 1404: 328. 1412 : 539.
magnus de Bethlen 1391 : 31. mag., castellanus de Leta 1395 :
1408: 452, 454. 125.
de Bothfalua [Bringendorff] 1391 : hospes de Magno horreo 1409 :
14. 1395 : 133, 134. comes 1411 : 484.
505. 1413 : 575, 576. 1415 : 664, fil. Mathiae de s. Agatha, civis
666. de Brassouia 1395 : 139, 140, 141,
iuvenis de Bothfalua 1415 : 664, 147, 148. 1398 : 209, 210, 211.
667. 1399 : 229, 230, 234. 1406 : 404,
iuratus de Brassow 1391 : 14. 405, 407, 408. 1412: 540, 541, 542.
Kammer, index provincialis sedis fil. Michaelis de Galffalwa 1394 :
Segeswar 1393: 48. 78.
de Chekmantol, Cek-, Cik-, 1395 : fil. Michaelis de Haranglab 1395 :
116. 1407 : 440. 1413 : 563, 581. 157.
proconsul civit. Cibin. 1404: 308. pat. Nicolai hospitis de Bochfalwa
1406: 387,389, 391, 392, 394,400, 1391 : 14.
401, 402. 1408 : 460. 1413 : 572. fil. Nicolai de Dalyan 1394: 84.
iudex Cibiniensis 1412 : 519. fil. Nicolai de Megyes 1408 : 456,
mag. civium de Cibinio 1415 : 457.
638, 669. fil. Petri de Almas 1392 : 41.
fil. Jacobi magistri civium de dictus Polkyscher [Pulkysscher,
Cibinio 1413 : 564,566, 573.1415 : Polkuscher, Btilkisser], iur. civis
637, 638, 640. de Koloswar 1405 : 347, 350, 354,
mag., de Cluswar 1407 : 432, 433. 356, 357, 358. 1408 : 447. 1409 :
iurat. civis 1414: 632, 634. 474, 475. 1415 : 641.
dictus Colue de Brassouia, comes dictus Rauaz, procur. 1395 : 114.
1411 : 505. dictus Saas de Cybinio 1391 :
Kormaurer, civis Cibin. 1404 : 6, 7.
308. fil. Sampsonis de Fenyefalwa
Crispus, civis Cibin. 1404: 308. 1413 : 582, 583, 584, 591.
[Jacob] der Dorn, Bfirgermeister de Sarus 1407 : 431. dictus de
zu Wienn 1392 : 218. Balasthelke 1408 : 459, 461.
fil. Emerici de Bachkamadaras circa portam, civis de Segeswar
1392 : 41. 1393 : 48.
Fyscher [Ffyster] de Bothfalua de Segeswar 1408 : 459.
1415 : 664, 667. de Somogy [Somugyon] 1392 : 41.
Ffrancisci de Warasio 1413: 572. 1408 : 454,
Urkandenbuch III. 48

www.dacoromanica.ro
722

Jacobus [Jacob] Steder 1394-1409 : Idechpataka, IdOcspatak no'. Sachs. -


94. Been poss. 1393 : 63.
El. Stephani de Dyog [Gyogh] Jekel, pat. Johannis hospitis A lbensis
1406 : 396. 1408 : 445, 465. 1410 : 1396 : 168.
490, 491, 492. 1412: 558. Jedych s. Iwedich.
canonicus, vicarius Stephani ep. Jenkwicz s. Nicolaus Jenkwicz.
Transs. 1403 : 293. 1408 : 457, Jenew de Radas 1395 : 114, 115.
458. Jenslinus Melner, iur. civis de Zlathna
mag., rector scholarium in Theca 1391 : 1.
1403 : 296, 297. Jewrin 1394-1409 : 94.
Theys dictus Nicola Retsch Igen, Krapundorf, Magyar-Igen bei
[Kersch] Gysell [Gissel] de Both- Karlsburg plebanus Nicolaus.
falua 1415 : 664, 667. Ylias s. Elyas.
Tyuel [Theirfil, Dyabolus], iur. Illenbdk s. Vlenbach.
civis de Brassow 1397 : 175. 1398 : Illye, 11-, Illye w. Dem Dyonisius ;
221, 224. Johannes.
Wal de Segeswar 1393 : 48. Ilswa, Rona 6. Dees Leustachius.
Wechter 1394-1409 : 89. Ingodaly s. Engodal.
Welther 1394-1409 : 86, 87. Innocentius (VII.), pontif. Roman.
Wynandi, iur. civis de Brassow 1410 : 495.
1397 : 175. villicus 1398 : 221. Insula s. Cristiani insula.
literatus, comes camerarum salium Jo. Grennus 1403 : 296.
de Zeek 1410 : 493. s. Joc, Jadk bei Steinamanger mo-
de Zenthmiclos, iudex nob. coin. nasterium 1389 : 254. 1399 : 255.
de Doboka 1397 : 178. 1400 : 251.
Jadra, Zara in Dalmatien archiep. s. Johannes s. Zenthywan.
Petrus. sedes archiep. 1405 : Jo. de Bononia 1400 : 262.
381, 384. 1406 : 312, 388, 390, Jo. de Crinellis 1415 : 646.
392, 394, 405, 408, 415. 1407 : Jo. de Mercacello 1415 : 646.
431. 1410 : 491. 1411 : 508. 1412 : Johannes, Janusch notarius 1391 :
533. 1414: 633. 37.
Jancho, Jantscho de Arapathaka 1415 : (XXIII.), papa 1410: 494. 1412 :
664, 666. 517, 548. 1414: 597, 601, 602,
Jankowytz s. Nicolaus Jankowytz. 603, 604, 607, 608, 609. 1415 :
Janis Prenner, index de Zlathna 644, 647, 650, 662, 670, 676.
1391 : 1. Balthasar Cossa 1415 : 670, 676.
Janusch s. Johannes. de Agria, canon. eccl. Warad.
Jaurinum, Jawr-, Raab, Gyo'r dioc. 1392 : 45, 46.
1389 : 254. 1399 : 256. 1400 : 251. canon. Alb. Transs. 1394: 103.
episcopus Johannes. 1415: 661.
Jazow, JdszO bei Kaschau mona- cantor eccl. Alb. Transs. 1395 :
sterium 1389 : 254. 1399 : 255. 150. 1397: 180. 1398 : 213. 1399 :
1400 : 251. 230, 234, 238, 242, 245, 246.
Ic. de Ferentino 1399 : 247. 1400 : 258, 259, 260. 1404: 314.
Iklod, Ikl6d bei Szamos - Ujvdr 1405 : 339, 366. 1406 : 410, 423.
poss. 1412 : 558. Benedictus 1407 : 434, 437, 439. 1408 : 445,
Peke]; Dominicus ; Georgius ; 460, 462, 464. 1410 : 490. 1412 :
Ladislaus. 518, 556. 1413 : 560, 563, 574,
Ida, Gross-Eidau, Nagy-Ida bei Teken- 591. 1414: 595. 1415 : 662, 682.
dorf poss. 1411 : 503, 510. clericus Alb. Transs. 1396: 166.
Idech inferior, Nieder-Eidesch, Also- 1397 : 173. 1407 : 432.
Idecs bei Sachs. -Been poss. custos eccl. Alb. Transs. 1410 :
1393 : 63. 490. 1415 : 662, 682.
superior, Ober-Eidesch, Fels5-Idecs presbyter eccl. Alb. Transs. 1391 :
bei Sachs. -Reen poss. 1393 : 63. 35, 36. 1394: 95. 1395 : 114.

www.dacoromanica.ro
723

Johannes, praepositus eccl. Alb. Transs. Johannes Busnarth de Stolczenborg


1391 : 36. 1392 : 40. 1393 : 64. 1409 : 486.
1394: 107. 1395 : 117, 150, 160. de Kanisa, mag. tavarn. 1391 :
1396 : 163, 166, 168. 1397 : 173 2, 5. pat. Nicolai, tavarn. magistri
177, 180. 1398 : 213. 1399 : 230,' 1394 : 110. 1395 : 120, 133, 142.
234, 238, 242, 245, 246. 1400 : de Kapolya, Kapla, iudex curiae
258, 259, 260. regis 1393 : 56. 1394 :110. 1395 :
sacerdos eccl. Alb. Transs. 1359 : 119.
217. de Cekmantul 1392 : 44, 45.
sacerdos eccl. Alb. Transs. 1399 : de Kendhyda 1413: 575, 581, 587.
232. de Kerestwr 1403 : 300.
presbyter de Alczna 1414: 603. villicus de Kereztienfalwa 1412 :
de Almakerek 1391 : 31. 1392 : 544.
39, 40. 1394 : 95. Ceruaci 1394: 105.
presbyter de Apolldia 1414: 603. de Ceste, -the 1393 : 52.
comes, de Appoldia super. 1349 : dictus Kezthyws 1408 : 462.
310. episcopus Chanadiensis 1391 : 1,
Baier, homo de Jaad 1412 : 535. 5, 7, 19. 1393 : 55. 1394 : 110.
dictus Baynak de Chaz 1406 : 1395 : 119, 132.
422, 423. mag., lector eccl. Chanad. 1402 :
civis de Barumlaka 1397 : 190. 272.
dictus Baw man, civis civit. Ko- iudex regalis de Cybinio 1393 :
loswar 1408: 447. 64. 1395 : 153, 154. comes civit.
de Begendorff 1406 : 417, 418, Cibin.1398 :228.1404:308.1406 :
422. 410. 1407: 436. 1408: 460. 1413 :
frat. Benedicti civis Albensis 574.
1402 : 284. aurifaber, iur. civit. Cibin. 1412 :
de Bethlen 1394 : 109. 1406 : 519.
395. 1412: 537. 1414: 622. 1415 : Kyrichkoff, abbreviator literar.
683, 684. apost. 1414: 602, 608.
fil. Blasii de Keresthwr 1402 : 279. Clementis, presb. rector altaris
Bogar, civis de Cluswar 1393 : 50. b. Andreae ap. in Alba 1400:
dictus Bogathy de Iwanfolva 257, 258.
1406 : 418. Clobis, iudex de Nagdemeter
Bollart, civis de Birthalrn 1406 : 1414 : 612, 613, 617, 618, 619,
409. 621, 623, 625, 627.
dictus Botus de Wezewd 1394 : mag., literatus notar. convent. de
103, 106, 107. Cl usmonostra 1413 : 559.
episcopus Boznensis 1391 : 1, iudex de Clusuar 1399 : 234.
5, 7, 19. 1393 : 55. 1394 : 110, fil. Conradi de terra Transsiluana
132. 1405 : 345, 349, 353, 355, 1413 : 582, 583.
381, 384. 1406 : 388, 390, 392, fil. Cornelii de Cornelhaza 1408 :
395, 405, 408, 415. 1407 : 431. 453.
plebanus de Bozna 1407 : 434. de Korogh 1415 : 680, 681.
aurifaber, iur. civis de Brassow Kotteler, iur. civis de Bistricia
1397 : 175. 1398 : 224. 1402 : 287. 1403 : 296.
comes, iur. civis de Brassow Crispi de Stolczenburg 1409 : 486.
1397 : 175. fil. Cristiani villici de Wydymboh
de Breidbach 1415: 678. 1397 : 193. fil. comitis Cristiani
conies de Bringindorf [Bothfalua] 1405 : 342, 343, 344.
1396 : 161, 162. 1397 : 176. 1413 : [Jan usch] dictus Dacho [Dotcze]
575, 576. 1415 : 664, 666, 679. de Zenthgyvrgh 1415 : 664, 666.
Bubek, Bebek de Pelseuch [-seucz, Damascenus 1397 : 204.
- south], mag. tavarn. 1410 : 492. plebanus de Deva, decanus eccl.
1411 : 509. 1412: 533. 1414: 633. Transs. 1391 : 36.
48*

www.dacoromanica.ro
724

Johannes fil. Dyonisii de Il lye 1404 : Johannes Gerlach, villicus de Magno


327, 328. 1407 : 431, 432. propinatorio 1399 : 235. de Schenk
archidiaconus de Doboka, decanus maiori 1413 : 578.
eccl. Alb. Transs. 1395 : 160. 1396 : Godfart, iur. consul Braschouiensis
163. 1398: 224.
de Doboka, vicevaiv. Transs. 1406 : dictus Grapfch Tyzco castellan.
417, 423, 427. 1407 : 436, 440, in rivulo Dominarum 1407 : 425.
441, 443. 1408 : 445, 452, 455. fil. Gregorii de Alsan, pincern.
1412 : 527, 529, 534. 1413: mag. 1406 : 312, 406, 408, 416.
559, 561. 1407 : 431. 1410 : 492. 1411 : 509.
fil. Dominici de Nyres 1391 : 37. 1412 : 533. 1414: 633.
1392 : 39. fil. Gregorii de Bethlen 1402 :
de Ebreg 1413 : 582. 280. 1405 : 333. 1107 : 428. 1408 :
Effler, hospes de Hanebach 1409 : 452, 453. 1412 : 526, 556. 1414 :
484. 635. 1415 : 654.
plebanus in Egerbia 1415 : 644. Groff, corn. de Corbauia, dapiferor.
fr., abbas monast. de Egres 1402 : mag. 1406 : 312, 406, 408, 416.
272. 1407 : 431. 1410 : 492. 1411 : 509.
plebanus de Enyed, decan. eccl. 1412 : 533. 1414: 633.
Transs. 1412 : 556. 1413 : 560, fil. Henel de Feyreghaz 1395:
563, 574, 591. 1414: 595. 111, 112, 115, 116, 117.
villicus de EwhIsch 1393 : 48. fil. Henrici de Thamasi, vaivoda
Farkasy de Alba 1406 : 385. Transs. et comes de Zolnok 1404 :
1408 : 443. 307, 313. 1404: 320, 323 (corn.
de Feyryghaz 1391 : 34. Siculor.) 1405 : 337, 345, 349,
Ferl [Verrl], proconsul civit. 353, 356, 362, 363, 364, 381, 384.
Cibin. 1406 : 387, 389, 391, 392. 1406 : 312, 388, 390, 393, 395,
mag. civiurn 1406 : 394, 400, 401, 406, 408, 411, 412, 416. 1407 :
402. 1411 : 503. 431, 434, 435. 1408 : 449, 450,
Fugendorffer 1394-1409 : 90. 452, 454, 456, 461, 464. ianitorum
Gegus de Almakerek, mag. 1398 : mag. 1410 : 492. 1411 : 509. 1412 :
223. 533. 1414: 633.
fil. Georgii de Koachnya 1399 : Herchek de Bogath 1391 : 22, 23.
242, 243. Hetwith de villa Humperti 1404 :
fil. Georgii de Musna 1394: 69, - 309.
70, 71, 72, 76. de Hydweg 1392 : 43, 44, 45.
fil. Georgii de Nyrbathor 1413 : 1393 : 54, 55.
578, 579, 580, 588, 589. Holcztreger, homo de Jaad 1412 :
Gereb, Greb, fil. Johannis de 535.
Martonfalua , mag. 1397 : 170. archidiac. de Hwnyd 1400 : 258.
1398 : 218, 219, 221, 222. 1399 : fil. Jacobi de Bethlen 1391 : 31.
242, 245. 1400 : 250. 1404: 320. 1408 : 452, 454.
1406 : 396. 1407 : 436. 1408 : 445, fil. Jacobi de Bothfalua 1395 :
446, 449, 464. 1413 : 581, 584, 133, 134. dictus comes de Bryn-
591. 1414: 635, 636. 1415 : 654. gendorf 1403 : 306.
pat. mag. Johannis Gereb de fil. Jacobi, civis de Brassouia
Martonfalua 1397 : 170. 1398 : 1404 : 331, 332.
218, 221, 222. 1399 : 242, 245. corn., fil. Jacobi de Cicmantol,
1400 : 250. 1408 : 449. index nobil. comit. de Kykelleu
Gereb, fil. Jacobi de Megyes 1407 : 440.
1408 : 457, 458. episcopus Jauriensis 1391 : 1, 5,
Gereb de Orbo 1399 : 231. 7, 19. 1393 : 55. 1394: 110.
Gereb de Wingarth 1411 : 511. 1395 : 119, 132. 1405 : 345, 349,
pleban us de insula Gerhardi 1414 : 353, 355, 381, 384. 1406 : 312,
597, 598. 388, 390, 392, 395, 405, 408, 415.

www.dacoromanica.ro
725

1407 : 431. 1410 : 491. 1411 : 508. Johannes fil. Mathiae, civis de Brassouia
1412 : 533. 1414: 633. 1395 : 139, 140, 141, 147, 148.
Johannes fil. Jekel, hosp. Alb. 1396 : 1398 : 209, 210, 211. 1399 : 229,
168. 230, 234. 1406 : 404, 405, 407,
(fil.) Johannis de Breidbach, cle- 408. 1412: 540, 541, 542.
ricus Coloniensis, notar. publ. de Med we, Dal maciae et Croaciae
1415 : 678. banns 1414: 633
com., fil. comitis Johan de Brin- civis de Megyes 1408 : 456, 457,
gendorff 1413: 575, 576. 458, 459, 461.
efil. Johannis de villa Isopis 1394 : iudex de Megyes 1415 : 655, 656.
69, 70, 71, 72, 77. fil. Michaelis de Bereztur 1395 :
pat. Johannis de villa Isopis 1394 : 125.
69, 70, 71, 72, 77. [Januschl fil. Michaelis de Gyalo-
fil. Johannis filii Nicolai de Som- falua 1415 : 664, 666.
kerek 1410 : 499. fil. Michaelis de Heesfolwa 1400 :
fil. Johannis, nob. vir de Schalk- 259.
dorf 1398 : 226. 1403 : 293, 294. frater Michaelis plebani de valle
fil. Johannis de Selk 1394 : 80, Mariae 1397 : 172, 173.
81, 83. fil. Michaelis filii Symonis bani
pat. Johannis de Selk 1394: 80, 1399 : 239, 240.
81, 83. fr., fil. Michaelis de Thetyn , Theten
plebanus de villa Ysopis 1414 : 1407 : 432, 433. cantor monast.
599, 600, 606. 1415 : 644. b. Mariae virg. de Chykador 1409 :
comes iunior de Iuanfolwa 1403 : 474, 475.
293, 294. fil. Michaelis do Zenthgywrgh
comes*senior de Iuanfolwa 1403 : 1404: 328.
293. presbyter de IV! usna 1414 : 598.
Jubar de Bohemia, mag. 1397 :178. mag., fil. Nicolai de Bencench
fil. Ladislai de Hozyvazo 1397 : 1394 : 96. 1397 :170. 1400: 250.
170. fil. Nicolai de Estwanhaza 1407 :
fil. quondam Ladislai vaivodae 432.
(de Lossonch) 1393 : 62, 63. 1394 : fil. Nicolai de Ffeleky 1393 : 57,
96. 1403 : 304, 305. 58, 59, 60.
fil. Ladislai maioris de Rether fil. Nicolai deHeesfol w a 1400 : 259.
1415 : 654. fil. Nicolai de Hydegwyz 1394:
fil. Laurencii de Zen thagata 1392 : 79, 80, 81, 83, 103.
39. lid. Nicolai de Meggyes 1391 : 6,
pat. Laurencii de Zenthagata 1392 : 7. 1408 : 456.
39, 40. fil. Nicolai de Rawas 1394: 67,
Lepes 1408 : 465. 68, 69, 70, 71, 72, 76, 77.
dictus Lewkew, habitator civit. fil. Nicolai de Sombor 1414: 634,
Bistric. 1412 : 521. 635.
[Janusch] com. de valle Mariae, fil. Nicolai de Somkerek 1394 :
iudex sedis Schenk 1413 : 577. 102, 103. 1402 : 278, 279, 285,
pleb. eccl. b. Mariae virg. de 287, 288. 1403 : 297, 298, 299,
Winberg sett de Aranyasbanya 300, 301. 1405 : 340, 341, 342,
1391 : 13. 365, 366, 383, 384. 1407 : 437,
de Marouth, comes Siculorum 438. 1410: 499. 1415: 657, 658,
1398 : 212. banus Machouiensis 659.
1404: 307. 1405 : 345, 349, 353, fit. Nicolai de Zen thmyklos 1394 :
356, 381, 384. 1406 : 312, 388, 99.
390, 393, 395, 406, 408, 416. de Nyms 1400 : 259, 260.
1407 : 431. episcopus Nonensis 1391 : 1, 5,
Mathei, iur. civis de Brassow 7, 19. 1393 : 55 1394 : 110. 1395 :
1397 : 175. 119, 132.

www.dacoromanica.ro
726

Johannes de Orbo 1395 : 155. Johannes de Segwswar 1407 : 424.


Part de Schegs 1393 : 48. Seydenswanez, index de Brassow
plebanus in Panto horreo 1409 : 1391 : 14. 1397 : 175. 1398 : 221,
484. 224. 1403 : 306. 1404: 332, 333.
de Peren, mag. pincernarum 1405 : 342. 1406 : 411, 412, 414,
1391 : 2, 5, 7, 19. 1393 : 56. 1394 : 415. 1412 : 539.
110. 1395 : 120, 133. fil. Semyen de Zenthkyral 1405 :
mag., fil. Pethew de Zanto 1391 : 341, 365.
25. corn., de Senia, Sclauoniae, Dal-
plebanus de villa Petri 1414 : maciae et Croaciae banns 1393: 56.
600, 607. 1415 : 645. episcopus Seniensis 1391 : 1, 5,
fil. Petri de Almakerek 1399: 236, 7, 19.
241. 1414: 635. Siculus 1410 : 493.
fil. Petri de Balastelke 1413: 581. Syfridi, iur. civ. de Brassow
fil. Petri de Estwanhaza 1407 : 1397: 175.
432. magnus de Syluas 1406 : 422.
pat. Petri de Megyes 1413 : 575. episcopus Syrimiensis 1391 : 1,
fil. quondam Petri vicevaiv. de 19.
Waradya 1396 : 162, 163, 165, diet. Syuarch, pleb. de Magno
166. 1397 : 170, 171. 1398 : 227. horreo 1406 : 311.
1408: 445, 446, 449, 450. 1410 : fr., archiepiscopus Solthaniensis
490, 491. seu orientis 1409 : 481.
dictus Polus de Dees 1412 : 525. de Sombor 1396: 169. 1410 : 499.
de Postelke 1397 : 169. de Somir 1402 : 287, 288.
presb. de villa Praepositi 1414 : Stark de Stolczenborg 1394
598. 1409 : 85, 91.
presb. de Pullia 1414 : 601. praepositus s. Stephani 1412:
episcopus Quinqueecclesiensis 517.
1410 : 491. 1411 : 508. 1412 : 533. fil. Stephani de Iwanfalwa 1394 :
1414: 633. 68.
dictus Rasteter, pat. Stephani dictus Sthawer, villicus Brascho-
notar. publ. de Nou a civitate 1414 : uiensis 1405 : 342.
599, 602, 603, 606, 607, 609. faber, villicus de Stolczenborg
Rod de Schenk maiori 1413 : 578. 1394-1409 : 85, 86, 87, 88, 89,
presb. de Ruffo monte 1414: 605. 91, 92, 93.
fil. Salomonis de Kelnek 1391 : Strych [Swerth], vicevaivoda
25. 1400 : 250. Transs. 1395 : 112. 1396 : 169.
corn., de Salisfodio 1403 : 294. 1397: 169, 170, 171, 172, 173.
de Sarus 1400 : 259. 1398: 214, 218. 224. 1399 : 232,
prior et cantor monast. Saxar- 237. 1400 : 260. 1402 : 278.
diensis 1409 : 475. archiep. et comes Strigoniensis,
de Schalkdorf [Saldorff] 1394: cancellar. reg. 1391 : 1, 2, 3, 5, 7,
103, 104, 107. 1403: 293. 10, 12, 16, 17, 19, 20. 1393 : 55.
plebanus de Schelk maiori 1414 : 1394 : 72 (primas ac ap. sed. le-
599, 600, 606. 1415 : 644. gatus). 1394: 96, 109, 110. 1395 :
[Janusch] niger, corn., de Schenk 119, 123, 124, 132, 138, 144, 145.
maiori [Magno propinatorio] 1399 : 1397: 177. 1399 : 243, 256. 1400 :
235. 1413 : 572. index reg. sedis 252, 253. 1389 : 254. 1402: 264.
Schenk 1413 : 577. 1405 : 345, 349, 353, 355, 381,
alter comes de Schenk [Magno 384. 1406 : 312, 388, 390, 392,
propinatorio], oriundus de Koz 394, 405, 408, 415. 1407 : 430.
1399 : 235. 1408: 467. 1410: 491. 1411 : 508.
Scholer, civis Coron. 1408 : 444. 1412 : 522, 533. 1414: 595, 596,
mag., de Scribanis de Placencia, 630 (vicarius generalis in regno
procurator 1415 : 671, 675, 676. Hungariae), 631, 633, 634, 635.

www.dacoromanica.ro
727

Johannes de Suck, nob. vir 1410 : 493, Jovedics s. Iwedich.


499. 1411 : 506. Ipria, Ipp-, Ypern in Belgien -
- Swob, iur. civis de Bistricia 1413 : pannus 1412: 528, 546.
570. Irmesch s. Ewrmenyes.
- Tatar, aulae regiae cliens 1396- Iskellew, Eskiillb nu. Klausenburg
1399 : 166. Benedictus Wrdugh.
- de Teurek 1404: 327. Isopis villa, Isipfalwa, Isop-, Josop-,
dictus Tharmath de Chamafaya Isyptelke, Eibesdorf, Szdsz-lvdn-
1413 : 579, 588. falva bei Mediasch ecclesia b.
Thicz 1394-1409 : 92. virginis 1414 : 600. plebanus
de Thomariis de Bononia, capel- Johannes. - poss. 1359 : 217.
lanus ap. sedis et sacri palatii villa 1415 : 646. - Johannes.
causarum auditor 1415 : 670, 671, Istvdnhdza s. Estwanhaza.
677, 678. Istwan, -fan s. Stephanus.
fil. Thomae de Creyuelt, clericus Isztina s. Sthynum.
Coloniensis dioc., notar. publ. Ytalia, halien - partes 1402: 265.
1414 : 602, 608. Juan falwa s. Iwanfalwa.
dictus Thwnkel de Cluswar 1407 : Jubar s. Johannes Jubar.
433. Julii forum, Friaul partes 1413 :
Truttemberger de M*lenbach 566.
1413: 572. Ywan s. Petrus Ywan.
- dictus Vas de Zentheged 1412 : Iwanka, pat. Petri et Ladislai 1405 :
517. 341.
- Verrl s. Johannes Ferl. Iwanfalwa, Iuan-, -folwa, Walach.-
electus (episc.) Vesprimiensis Eibesdorf, Oldh- Ivan faiva bei Ag-
1407 : 431. netheln comes Johannes iun.;
Vittyh s. Johannes Wyttich. Johannes sen. - poss. 1403 : 293.
WalndOrffer, iur. civis de Bis- - villa 1403 : 294. - Johannes ;
tricia 1403 : 296. Stephanus.
episcopus Waradiensis 1391 : 1, Iwedich, Yw-, Jedych, Belleschdorf,
5, 7, 19. 1393 : 55. 1394: 110. Jovedics no. Mediasch poss.
1395 : 119, 132. 1391 : 31. 1399 : 236, 239. 1402 :
- lector eccl. Warad. 1402 : 282, 280. 1414 : 635.
283. Iwla s. Alba Julae.
fil. Welkyn de Kayla 1394: 98,
100, 101, 102.
- Welther 1394-1409 : 85.
Werlini, civ. Cibin. 1404 : 308.
K. s. C.
Wyttich, vicarius Materni ep.
Transs. 1396 : 167. 1397 : 175.
L.
1398 : 226. 1399 : 241. 1403 : Lachk, Laczk de Zanthow [Santhow],
293. pat. Jacobi vaivodae Transsiluani
episcopus Zagrabiensis 1391 : 1, 1404: 307. 1405: 337, 345, 362,
5, 7, 19. 1393 : 55. 1395 : 119, 363, 364, 381. 1407 : 428.
132. Ladamas, -mos, Ladmesth, Ladamos
- literatus do Zegehaza 1410 : 488. n. Salzburg - poss. 1392 : 38.
de Zenthkyral 1392 : 41. 1394 : 103, 106.
de Zenthgyurgh 1408 : 454. Ladan s. Nadan.
frater castellani Zoeli 1404: 329. s. Ladislaus, Zen thlazlo, Gross-Lasseln,
Johannisberg s. Zentyanusfalua. Szdsz-Szent-Ldszld 0. Elisabethstadt
Johannisdorf s. Zenthywan. poss. monast. de Clusmonostra
JOrg der Hagen, purger ze Wienn 1411 : 513. - seniores et universi
1411 : 515. populi 1393 : 47, 48, 49.
Jorig der sneider 1402 : 275. Ladislaus, Ladiz-, clericus Alb. Transs.
Josopfalwa s. Isopis villa. 1394: 98.

www.dacoromanica.ro
728

Ladislaus, cantor eccl. Alb. Transs. Ladislaus (IV.), rex Hungariae 1392 :
1391 : 36. 1392 : 40. 1393 : 64. 45, 46.
1394: 78, 107. fil. Jak de Mihalchfalua 1399: 230.
fil. Andreae quondam vaivodae fil. Jacobi de Somugyon 1408 :
1359 : 216. 1399 : 239. 454.
fil. Apoor 1399 : 239, 240. de s. Johanne 1395 : 111, 113,
fil. quondam Bartholomei de Wy- 114.
lak, Machouiensis banns 1410: 492. fil. Johannis de Benchench 1397 :
1411 : 509. 1412: 533. 1414: 633. 170.
fil. Blasii de Balasf alvva 1359 : fil. Johannis Farkasy de Alba
216, 217. 1399 : 232. 1406 : 385. 1408 : 443.
dictus Bord de Radnolth, iudex fil. Johannis de Martonfalwa
nobil. comic. de Kykelleu 1407 : 1398 : 221, 222. 1408 : 445, 449.
440. fil. Iwanka 1405 : 341.
dictus Botus de Wezewd 1394: fil. Ladislai filii quondam Frank
103, 106, 107. vaivodae 1408-1421 : 466.
fil. quondam Karoli de Duratio fil. Ladislai de Hozyvazo 1397 :
1403 : 303. 170.
de Kelnek 1394: 96. pat. Ladislai de Hozyvazo 1397 :
de Chasar, -or 1391 : 37. 1393 : 170.
52. fil. Ladislai de Orazfaya 1410 :
fil. Demetrii de Chekmantol 1412 : 497.
518. 1413 : 563, 575, 581, 587. pat. Ladislai de Orazfaya 1410 :
de Dyog 1410: 492. 1412: 558. 497.
fil. Dyonisii bani 1393 : 62. fil. Ladislai de Somogyon 1413 :
plebanus de Doborka 1412 : 558. 575.
fil. Dominici de Iklod 1402 : 279. pat. Ladislai de Somogyon 1413 :
officialis de s. Emerico 1395 : 114. 575.
fil. Emerici de Bogatli 1391 : 22, de Lossonch, vaivoda Transs. et
23. corn, de Zonuk 1391 : 1, 5, 7, 19,
fil. Emerici de Ebesfolwa 1391 : 31, 22, 24, 25, 26. 1393 : 57, 62, 63.
32, 34, 35, 36. 1394: 84, 109. 1394: 67, 68, 69, 71, 80, 82, 96,
1395 : 111, 115. 1399 : 236, 239, 98, 100, 101. 1397: 176. 1403 :
240. 1412 : 557. 304, 305.
fil. Emerici de Bachkamadaras fil. Levkus de Zentheged 1412 :
[Madaras] 1392 : 41. 1408 : 455. 517, 518.
dictus Forro de Zenthgyvrrgh de Manyk 1392 : 39.
1415: 664, 666. fil. Michaelis, hosp. de Dees 1412 :
fil. mag. Frank 1391 : 22, 23, 24. 537.
fil. Geleth de Swmkerek [de Drag] fil. Michaelis de Rawas 1394 :
1407 : 426. 427, 437. 67, 68, 69, 70, 71, 72, 76, 77.
fil. Georgii de Peterfalwa 1412 : fil. mag. Michaelis de Sombor
558. 1402 : 290.
fil. Georgii de Selk 1394: 80, fil. Mykow de Somkuth 1412 :
81, 83. 525.
fil. Georgii de Vezed, nob. vir dictus Moty[ ] de Ozd 1413 :
1392 : 37, 38. 575.
Ghereb de Wingarth 1411 : 506. de Nadab, vicevaiv. Transs. 1410 :
dictus Gerend 1391 : 26. 487, 488, 489, 499. 1412 : 517,
Hircz de villa Humperti 1404 : 526, 527, 528, 529, 530, 531, 534,
309. 535, 538, 540, 541, 543, 545, 549,
Hornung 1402 : 287, 288. 552, 553, 556. 1413 : 559, 575,
(I.), patronus regni Vngariae 576, 578, 581, 587, 588, 589, 590.
1391 : 3. rex Hungariae 1412: 1414: 619, 621, 623, 631, 632,
533. 635, 636.

www.dacoromanica.ro
729

Ladislaus de Nadan, vicevaiv. Transs. Ldndor s. Nandortelke.


1404: 313,331. 1405 : 333. 1406 : Landtstral3 - locus 1349 : 310.
412. Langkerek, Langendorf, Ldmkerek bei
fil. Nicolai de Bothfalua 1395 : Miihlbach 1402 : 269.
133, 134. Langenthal s. Hozywazo.
- fil. Nicolai de Frigidis aquis [Hy- Lapus, Landstrich n. Dees 1393 : 63.
degwyz] 1394 : 77, 79, 80, 83, Laslo Bartmon 1413 : 571.
103, 107. Latina superior, Wallendorf, Aldorf
- archidiacon. Nitriensis et canon. bei Bistritz 1413 : 571.
Strigon., cancellarius archiep., vi- Latorwar, Lauterburg im Roten Thurm-
sitator ecclesiarum 1408 : 467.
Petri de Almakerek 1399 :
fil.
-
pass castellanus Michael Lengel.
s. Laurencius, Sankt-Lorenz im Kom.
- 236, 241. 1414: 635.
fil. Petri de Drag, corn. comfit. de
Bihar 1412 : 532.
Laurencius raptor, iur. civis de Bi-
Doboka 1398 : 223. nob. vir. 1402 :
290
- fil. Petri de Peterfalwa 1412 :
-- stricia 1402 : 287. 1413 : 571.
coni., de Burchberch 1404: 309.
fil. Chaac, vicevaiv. Transs. 1402 :
558. 1415 : 680. 280. 1403 : 298.
fil. Petri de Sarow [Garow], mag. - praepositus eccl. Chanad. 1402:
-- ianitorum 1393 : 56. 1394: 110.
major de Rether 1415 : 654.
parvus de Rether 1415 : 654.
- 42. 1396 : 168.
272.
fil. Henneng, nob. de Dalya 1392 :

-
- fil. Sarus 1399 : 239.
com. (de Schenk) 1399 : 235.
- de Somkerek 1402 : 287, 288.
- fil. Jaak de Myhalchfalua 1394 :
- 98.
fil. Johannis de Zenthagata, nob.

--
1408: 462. vir 1392 : 39, 40.
mag., fil. Stephani 1407 : 436. - fil. Laurencii sartoris, literatus
fil. Stephani de Dyog 1399 : 241. de Cybinio 1414: 605.
1406 : 396. 1408 : 445, 465. - sartor de Cybinio 1414: 604,605.
- El. Stephani de Lossonch, banus
-- 1393 : 62, 63. -
- de Losad 1407 : 441.
corn., de Ruffomonte 1404 : 308,
de Swbud [Sugwd] 1407: 431,432.
dictus Tegzus, inhabitator poss. - 325. 1413 : 582, 583, 584.
Schawer, iur. civis de Brassow
Varadya 1408 : 451.
- fil. Thomae de Zeplak 1407 : 440.
- episcopus Tininiensis 1410 : 491.
- 1397 : 175.
Schlewing. index civit. de Clus-
war 1414 : 593, 632, 634.
1411 : 509. - de Thary [Thar, Taar], mag. pin-
- mag.. vicevaiv. Transsil. 1391 : cernarum reg. 1405 : 345, 349,
22. 1393 : 58. 1394: 68. 1399 : 353, 356, 382, 384. 1406 : 388,
239, 240. 390, 393, 395.
archidiac. de Vgucha, vicarius - fil. Wyzlo 1394: 100, 101.
Dominici ep. Transs. 1395 : 112, V gl. auch Lourencz.
113. Lauterburg s. Latorwar.
- archidiac. Vltromorisiensis 1402 : Lawina s. Nicolaus Lawina.
272. Lazarus, civis Albensis 1396 : 168.
- fil. Welkyn de Kayla 1394: 98, Lekews s. Leukus.
99, 100, 101, 102. Lelez, Lelesz im Kom. Zemplin -
- pat. Wylki 1402 : 287. monasterium s. crucis 1389 : 254.
- de Zechen 1395 : 150. 1399: 255. 1400: 251.
- de Zentheged 1394: 102. Lemburga, Lemberg in Galizien 1391 :
- archidiac. de Zolnuk, vicarius 35.
1403 : 293. Lenczik s. Andreas Lenczik.
Lamperthaza, Lamb-, Beregszdsz - Lengel s. Michael Lengel.
paroch. eccl. 1389: 254. 1399 : Leo, archidiac. Albensis 1393 : 51.
255. 1400 : 251. 1402 : 284.
Urkundenbuch m. 49

www.dacoromanica.ro
730

Leodium, Luttich in Belgien dioc. Lodouicus, rex Hungariae 1359 : 216,


1402 : 274. 1415 : 678. 217. 1366: 326. 1391 : 4, 5, 17,
Leonardus, -hardus Obil, iur. civis de 18, 30, 32. 1393 : 58, 59, 60.1395 :
Bistricia 1403 : 296. 126, 127, 128, 129, 130, 135, 142,
de Pensauro, archidiac. Zagrabi- 143, 144, 145, 151. 1397 : 180,
ensis, vicarius archiep. Strigon. 193. 1398 : 212, 215. 1399 : 232.
1391 : 2, 3. 1402 : 276, 290. 1404: 321, 322,
corrigiator in Theca 1403 : 296,297. 323, 326. 1405 : 343, 354, 371.
de Zeek, hosp. de Koloswar 1406 : 386, 387, 389, 391, 393,
1408 : 447. 397, 398, 401, 404, 406, 419.
de Zuchak 1410 : 492. 1407 : 439. 1409 : 472, 479, 480.
Lepes, -pus s. Demetrius, Georgius, 1410 : 488. 1412 : 520, 531, 538,
Johannes, Lorandus and Thomas 540, 542, 543, 544, 545. 1413 :
dictus Lepes. 564. 1414: 623. 1415 : 638, 639,
Leschkirch s. Noua ecclesia. 642.
Letawar, Leta (Magyar Leta w. Torda) plebanus de villa Martini 1414:
castellanus Jacobus. castrum 599, 600, 606.
1405 : 358, 361, 363, 364. episcopus Wicinensis ac vicarius
Leuka castrum 1393 : 61. archiep. Strigon. 1391 : 3.
Leukus, -kws, Lekews, Lewkes de dictus Lepes de Varaskezy 1408 :
Kallo 1404: 307. 445, 446, 465. vicevaiv. Transs.
fil. Ladislai de Zentheged 1394 : 1415 : 680, 681, 683.
102. 1403 : 298 (dictus Vos). 1412 : Losad, (Lozscid w. Broos) Lan -
517. 1415 : 683, 684. rencius.
Leustachius, -stasius, Lew- de Ilswa, Lossonch, Losonch, Losoncz im Kom.
mag. ianitorum 1391 : 2, 5, 7, 19. Neograd 1393 : 63. Johannes ;
palatinus regni Hung. 1393 : 55 Ladislaus ; Stephanus.
et corn. Albensis 1394: 110. 1395 : Lourencz Kempe 1394-1409 : 93.
119, 132. Czectat 1394-1409 : 94.
Lewkew s. Johannes dictus Lewkew. Filker 1394-1409 : 93.
Lewcha, Leutschau, Lb'cse im Kom. Ltiwen s. Lobium.
Zips Petrus Sperrendorffer ; (Lozsdd) s. Losad.
Ursula Sperrendorffer. Lucas, Lucasius de Dyog [Gywgh]
Leweld, Vdroslo'd bei Veszprim 1394: 96, 108. 1399 : 241. 1406 :
paroch. eccl. 1389 : 254. 1399 : 396.
255. 1400 : 251. villicus de Fewltwar 1415:
Lewlensis pannus 1412 : 528. 665.
Lyget, Liget no. Sachs. -Reen poss. fil. Ladislai filii Welkyn de Kayla
1393 : 63. 1394: 98, 99, 100, 101, 102.
Limba s. Lumbfalua. familiaris mag. Petri notarii 1396 :
Lync, Linz Theodericus, Wernhart. 165, 166.
Lyppo Agathy [Rippo Agatsthy] de pat. Stephani 1391 : 25.
Barothfalua 1415 : 664, 666. cantor eccl. Warad. 1402 : 282,
Lobium, Lowen in Belgien pannus 283.
1412: 546. episcopus Warad. 1405: 345, 349,
Lockmen s. Georgius Lockmen. 353, 355, 381, 384. 1406 : 388,
Lochonch s. Michael dictus Lochonch. 390, 392, 394.
Lb'cse s. Lewcha. Lucemburg, Luxemburg heres Sigis-
Lodomeria, Lodomerien rex Sigis- mundus.
mundus. Ludorff s. Stephanus de Ludorff.
Lodomerius, episcopus Waradiensis Ludouicus, Ludw- s. Lodouicus.
1392 : 45, 46. Lumbfalua, Lumf- (Limba bei Karls-
Lodouicus, Lud-, Lodw-, Lodow-, Lud- burg) poss. 1407 : 440. villa
wicus archiepisc. Colocensis 1408: 451.
1391 : 1, 5, 7, 19. Luna Petrus.

www.dacoromanica.ro
731

Lup. s. E. Lup. Mayna, comes Myrcii vaivodae 1391 :


Luschkirch s. Noua ecclesia. 35.
Liittich s. Leodium. Maior circulus vulgo Kornmargt in
civit. Cibin. 1408 : 460.
Malmkrog s. Almakerek.
Malon, -lun, Malom o. Dees poss.
M. 1405 : 334. 1407 : 428, 434, 435.
1408 : 452, 453.
M. de sancta Agatha 1403 : 292. Mandick, Mdndok im Kom. Szabolcs
M. de Cherubinis 1394 : 74. poss. 1393 : 63.
M. de Dulcinio 1394: 74. Mane, fil. Stanislawen, Walachus de
Makara, Makarska in Dalmatien Stanendorf 14r3: 577.
sedes episc. 1405 : 345, 349, 353, Manya villa
355, 381, 384. 1406 : 312, 388. Manyk, -nyok, Mdnyik 0. Szamos-
390, 392, 395, 405, 408, 416. Ujvdr poss. 1391 : 37. 1392 :
1407 : 431. 1410: 491. 1411 : 39. 1395 : 158. Albertus ; An-
509. 1412 : 533. 1414: 633. dreas ; Ladislaus ; Mauritius.
Machow, -ou, Banat s. der untern Save Maniersch s. Monyoros.
banus Emeritus; Georgius ; Marktschelken s. Schelk major.
Johannes de Maroth, Ladislaus ; Marcus, presb. eccl. Alb. 1392 : 39.
Nicolaus Treutel; Stephanus de 1394 : 68.
Korog, Stephanus de Lossonch. de Cekmantul 1392 : 44.
Madaras (Baczka-Madaras so. Maros - cusor monetarum, civis Cibin.
Vdsdrhely) Katherina; Eme- 1408 : 460.
ricus ; Ladislaus ; Margaretha; [Marcul3] Hewl3ell von Bistr.
Paulus ; Stephanus. 1404: 330.
Magara, -re, -ry, Magarei, Mdgdre nu'. de Nurembergh, com. tricesi-
Agnetheln Barbara ; Bartholo- marum et urburarum regal. 1405 :
meus ; Salamo. 350, 356, 357, 360, 361.
Magdalena, fil. quondam Michaelis de Stoyan, index castri Budensis
Kelnek, consors mag. Vbul de 1398 : 228.
Kallo 1400 : 250. decanus eccl. Transs. 1404: 314.
Magyarchergewd s. Chergewd. de Zen thmarton 1413 : 581, 587.
Magyar-Csesztve s. Ceste. Mardisch, Mardos s. Argyas.
Magyar-Decse s. Deche. Margaretha, -gret, -grete filia Anich
Magyar-Herepe s. Herepe. de s. Johanne 1395 : 111, 113.
Magyar-Igen s. Igen. consors Benedicti dicti Wrdugh
(Magyar-Leta) s. Leta. de Iskellew 1394 : 98, 99, 100,
Magyar - Macskds s. Mathkas. 101.
Magyar-Nddas s. Nadas. nob. domina (de Bolya) 1394 :
Magyar-Siillye s. Syle. 105.
Magna insula s. Cristiani insula. consors Cristani de villa Salkun
Magnum horreum, Gross-Scheuern, 1398 : 209, 220.
Nagy-Csier bei Hermannstadt filia Emend filii Pauli de Madaras
conventor Osualdus. homines 1408 : 455.
1404: 308. hospites Anthonius Georgii, nob. domina 1406 : 417,
Hencz ; Jacobus; StephanusHoinez. 418, 422.
plebanus Johannes. populi nob. domina, consors Johannis
1349 : 309, 310. 1406 : 311. Ceruaci 1394 : 105, 106.
villa 1409 : 484. 1411 : 512. soror Johannis Greb de Morton-
villicus Clos Heydenrich. folwa 1406 : 396.
Magnum propinatorium s. Schenk hausfrau des sneider Jorig 1402 :
major. 275.
Maguntina, Mainz provincia 1415 : consors Ladislai de Sugwd 1407 :
678. 432.
49*

www.dacoromanica.ro
732

Margaretha, filia Nicolai de Wyfalw Martinus, pat. Francisci iurati civit.


1413 : 582. Brass. 1406 : 397.
relicta comitis Petri 1403 : 296, Gereb de poss. Wewlcz 1415 :
297. 668.
relicta Petri de Radas 1395 : 112, [Mort] der Hausleitter, des rats
113, 114. der stat ze Wienn 1402 : 275.
relicta quondam Petri dicti Joannis de Turnouia, clericus
Sadeler de Widembach 1413: 585, Pragensis dioc., notarius 1397:
filia Rodolfi de Kereztyenfalwa 177.
1397 : 193. comitis Ladislai 1399 : 235.
fit.
witib Simons des Abets von Payer, hosp. de Kciloswar 1408 :
Nasen 1392 : 42. 1398 : 218. von 447.
Sibenbiirgen 1400: 261. die Siben- fit. Petri de Ecchel 1394: 68.
burgerin 1402 : 275. 1403: 301. Robantini, villicus de Brassow
1406 : 412. 1397 : 175.
consors Stephani de Madaras de Rosnow [Rasna] 1406 : 397,
1395 : 111, 112, 114, 115, 116. 398. 1408 : 470.
de Tate 1412 : 558. custos monast.Saxardiensis 1409 :
consors Vallentini dicti Sopotha 475.
de Bistricia 1408 : 462, 463. Trwtwmberger 1402 : 269.
Maria, regina Hungariae 1391 : 6. Valbacher, mag. camerae 1401 :
1392 : 42. 1393 : 55. 1406 : 386, 263.
387, 391, 393, 397, 402, 404, [Merten] Wydenfeld 1394-1409 :
406. 1407 : 439. 1412: 538, 540, 94.
542, 543, 545. Martonfalwa , Marthon- , Morthon-,
Mariae castrum, Marienburg s. Fewld- Mortun-, -falua, -folwa, Martini
war. villa, Martinsdorf, Mdrtonfalva s.
Mariae vallis , Nariental , Mergeln, Mediasch 1399 : 238. ecclesia
Morgonda bei Agnethlen comes s. crucis 1414 : 600. nob.
Janusch. plebanus Michael. 1397: 191. Margaretha ; Georgius ;
villa 1413: 577. Mathias ; Johannes ; Ladislaus ;
Maros-Bogdt s. Bogath. Nicolaus. pleb. Lodouicus.
Maroth, -rouch, -routh Johannes. poss. 1396 : 162, 163. 1408 : 464.
Marow, Marti w. Szamos-Ujvdr 1413 : 583. villa 1415 : 646.
Stephanus. Mdrtontelke s. Mortuntelke.
Marpod, MaTod s. Meyrpot. Marusius, Mortts-, Moris-, Moros-,
Martha, filia Petri de Tate 1412 : 558. Mores, Morns, Marosfluss fluv.
filia Salamonis 1406 : 417, 418, 1393 : 56, 57,. 63. 1395 : 150.
422. 1397 : 183. 1407 : 441. 1408 :
Martini villa, Martinsdorf s. Marton- 451. 1411 : 507.
falwa. Marusi portus, Maros-Porto bei Karls-
Martini s. Thomas Martini Briccii. burg 1408 : 450, 451.
Martinus, Mert, Merten notarius Maternus, episcopus Wesprimiensis
1400 : 248. 1393: 55. 1394: 110. 1395: 119,
de Albeus 1395 : 159. 1397 : 186. 132. episc. Transsiluan us 1396 :
pleb. de Bothfalua 1415: 664, 666. 164,167.1396 -1399: 166. 1397 :
K., not. publ. 1391 : 4. 175, 177, 179, 180. 1398 : 218,
[Mort] Chraws von der Herman- 219, 226. 1399 : 241.
stat 1411 : 514, 515. 1412 : 557, Mathkas, Magyar-Macskds n. Klausen-
558. burg Petrus.
comes ac index Cibin. 1349: 309. Mathei s. Johannes Mathei.
Cormorar 1413: 584, 591. Matheus, -thee fit. Arnoldi de
Ders, mag. dapiferorum reg. Apoldya 1395 : 157.
1405 : 345, 350, 353, 356, 382, [Mathee] de Borosnyo 1415 : 664,
384. 1406 : 388, 390, 393, 395. 666.

www.dacoromanica.ro
733

Matheus, [Mathes] de Gyalofalua 1415 : Mathias, nauta in Varadya 1408 : 451.


664, 666. - de Vlenbach 1402 : 271.
- de Hessalina 1401 : 264. Mauritius de Manyk 1392 : 39.
- episcopus Sibinicensis 1391 : 1, archidiac. de Zothmar 1398 : 213.

-- de Vicedominis de Placentia,
5, 7, 19.
not. de Thorda 1406 : 422.
Mekchee Emeritus.
Medies, Megyes, Meggyes, Megjes,
Mediasch, Medgyes 1395 : 159. -
praepos. eccl. s. Antonini de Pla- capitulum 1397 : 194. - civitas
centia, in decanatu Cybin. et 1393 : 67. 1398 : 218. - deca-
Brassou. visitator per archiep. natus 1397 : 194, 208. 1403 : 291,
Strigon. deputatus 1395 : 138.
archiep. Strig. vicarius 1400 : 248.
archidiac. Nitriensis et Joh. archiep.
295.

607.
-
eccl. paroch. s. Margarethae
1414: 601, 603. forum 1414 :
index Johannes. notar.
Strig. vicarius generalis 1412 : 522. sedis Henricus Sax ; Petrus.
Mathias, clericus eccl. Alb. Transs.
1413 : 576.
- de s. Agatha 1406 : 404, 407.
terrae 1402 : 265. -
presb. Nicolaus. - provinciales
Saxones de
sede 1391 : 32. 1402 : 289. -
1412 : 540, 541, 542. sedes 1395 : 154, 155. 1397 : 182.
- fil. Arnoldi de Apoldya 1397 : 1411 : 503. villicus Cuncz.
186. 1399 : 231. 1415 : 654. Andreas ; Jacobus ; Johannes ;
- Baldi, civis Cybin. 1408 : 460, Nicolaus ; Petrus.
461. 1410 : 500, 501.
- fil. Benedicti de Fothos 1407 :
Medwe - Johannes ; Petermannus.
Medwes, Medies nu'. Kokelburg
428, 429. poss. 1413 : 583.
civis de Brassouia 1395 : 139, Megges, fil. Erdeu de Egresteu 1407 :

- 140, 147. 1398 : 209, 210, 211.


dictus Bwlhyn [Bulhyn, Belen],
440.
Megyes s. Medies

-
civis de Cluswar 1407 : 433. 1409 :
474. 1414: 593.
mag., literatus de Chaz 1406 :
kirch -
Meyrpot, Marpod, Mcirpod bei Lesch-
comes Wasmodus.
eccl. s. Mariae virg. 1402 : 271.
422. 1413: 584, 590. hornines Cles an der Gassen ; Cles
- de Chyfod [Chyfud, Csiffod, auf deny Haws; Cles -Mel; Cles
Tsupud], nob. Marthonfalwa 1394 : Thomas ; Grosyvart ; Hans Yiv'm ;
81. 1397 : 191. 1399 : 231, 232. Jorg Wydener ; Petir Lfisch ; Petir
1408 : 328. de Martontelke 1398 : Wailer; Steffan Hartunk ; Steffan
214, 215. Thyes. plebanus 1402 : 270.
fil. Clementis de Alba ecclesia, seniores 1402 : 270. villa 1402 :
tiler. Olomucensis, not. publ. 1415 270, 271.

--
650. Melchior, Melheer, -her - index de
de Koldow 1394: 84. Kolosuar 1391 : 17, 18, 30, 32,
mag., literatus de Dewecher 33. 1393 : 50.
- 1402 : 280. 1414: 635.
de Ebreg 1413 : 582.
- Forgo, iobagio Ladislai Gerend
fil. Nicolai de Weresmorth 1413 :
582.
Meldenberg, -burg s. Alamor.
1391 : 26. Melner s. Jenslinus Melner.
- de Haro 1404: 328. Mercacello s. Jo. de Mercacello.
- fil. Hermanni, hosp. Albensis Merkil s. Nicolaus Merkil.
1400 : 257. Merenburch, Mergen-, Mergiae ca-
- comes de Rufo monte 1349 : 309. strum s. Fewldwar.
Stux, iurat. civis de Bistricia Mergeln, Marienthal s. Mariae vallis.
1413 : 570. Mert, Morten s. Martinus.
de Tholmach. nob. vir 1396 : 162, Meschen s. Muschena.
163. 1399 : 244, 245, 246. Mettersdorf s. Naghdemeter.
Tromenawer van de Basz 1411 : Meza-Szent-Mirton s. Zenthmarthon.
501. Myke de Kapolna 1394: 84.

www.dacoromanica.ro
734

Myke de Mykefalua 1392 : 41. Michael de Fatay 1408 : 454.


Mykefalua, .Mikefalva n. Mediasch an -- de Fenyewfolwa 1394 : 96.
der Kl. Kokel Bartha ; Myke. Fredel, civis de Toczs 1396 : 164.
Michael, Michel, -chil, Mihall, pres- Fugendorfer 1394-1409 : 94.
byter 1394-1409 : 85, 86, 87, 88, de Galffalwa 1394 : 78.
89, 90, 91, 92, 93. de Geech 1403 : 300.
comes de villa Abbatis 1399: 241. de Gench 1414 : 635.
fil. Akus de Bolya 1394: 80, 81, der Geuchramer, purgermaister
82, 83, 103, 104. and mfinzmaister ze Wienne
de s. Agatha, civis de Brassouia 1392 : 42.
1395 : 139, 140, 141, 147. 1398 : [Myhall] de Gyalofalua 1415 :
209, 211. 1406 : 404, 407. 1412 : 664, 666.
540, 541. 542. de Haranglab 1395 : 157.
custos eccl. Alb. Transs. 1400 : de Heesfolwa 1400 : 259.
258. 1402: 277. 1404: 314. 1406 : fil. Hermani, civis de Winberg
423. 1407 : 434, 437, 442. 1408 : 1391 : 13.
445, 460, 462, 464. Hertwich 1394-1409 : 94.
mag., notaries eccl. Alb. Transs. Hokerlink 1394 1409 : 87, 88.
1397 : 175. 1399 : 241. dictus Hon de Segeswar 1413 :
mag., literatus civis oppidi Also- 566, 572, 573.
wyncz 1411 : 507, 508. fil. Johannis de Sarus 1400 : 259.
pat. Andreae presbyteri de Lusch- fil. Johannis, nob. vir de Sumcrek
kirch 1414: 605. 1402 : 287, 288.
fil. Andreae de Moha 1401 : 264. fil. Ladislai de Dyog 1412 : 558.
de Apoldya 1395 : 159. fil. Ladislai de Somkerek 1408 :
Beyger 1394-1409 : 89. 462, 463.
Bybrun 1394-1409 : 95. Lengel dictus, castellanus de
sartor, iur. civis de Bistricia Latorwar 1407 : 425.
1403 : 296. dictus de Lochonch, canonicus
plebanus de Bistricia 1397 : 179. eccl. Warad. 1392 : 45, 46.
dictus Bullas, iudex Albensis Lupricht 1394-1409 : 93.
1400 : 257. pleb. de valle Mariae 1397 : 171,
Boristorffer [Bfilnst- , Burst-] 172, 173.
1394-1409 : 86, 87, 88, 94. fil. Martini Twrtwmberger, civis
comes de parva Kabaz 1402 : 289. de Sebes 1402 : 269, 270.
de Kalyan 1395 : 157. 1413 : fil. Mathiae de Haro 1404: 328.
559, 561. fil. Michaelis de Kelnek 1400 :
Kebel 1394-1409 : 95. 250.
de Kelnek 1400 : 250. com., fil. Michaelis de Veultz
de Kentil 1407 : 427. 1402 : 265.
de Kereztur 1395 : 125. de Nadas 1404: 320.
Cehe [Cheh] de Rewd 1395: 157. archidiac. Neugradiensis 1399 :
1413 : 559, 560, 561. 242.
comes ac iudex Cibin. 1349 : 309. [Mihail] fil. Nicolai de Vzonfalua
fr., crucifer ord. s. spirit. et mag. 1415 : 664, 666.
hospitalis Cibin. 1414 : 607, 609. episcopus Nitriensis 1394: 110.
Cristani 1394-1409 : 88. 1395 : 119, 132.
fil. Daan de Gaach 1394: 107. vitricus paroch. eccl. in Noua
de Dada, castell. de Dewa et de civitate 1398 : 220.
Kykellew 1407 : 425. fil. Pauli de Orbow, -bay 1404 :
de Dalya 1407 : 441. 1413 : 584. 313, 331, 332. 1406 : 411, 412.
fil. Danielis de Kelnek 1400: 250. pat. Pauli de Orbay 1404: 313.
hosp. de Dees 1412 : 537. archidiac. Pestiensis 1399 : 242.
de Ebreg 1413 : 582. fil.Petev de Nema 1391 : 37.
de s. Egidio 1398 : 223. Philippi 1394-1409 : 94.

www.dacoromanica.ro
735

Michael, nob. de Pochtelke 1408 : 456. Michael, plebanus de Stolczenburg


corn., de Purperg 1349 : 309. 1409 : 482, 484. 1414 : 605. 1415 :
de Rawas 1394 : 67, 68, 69, 70, 670, 671, 673, 674, 676, 677.
71, 72, 76, 77. de Thetyn, -ten, 1407 : 432. 1409 :
Rychgolf, Ry- 1394-1409 : 85, 474.
86, 87, 88, 92, 94. Tylmanni de Ffrigida aqua 1398 :
Rote, civis de Cybinio 1397 : 226.
180. archidiac. de Torda, decan eccl.
corn., de Ruffomonte alias de Alb. Transs. 1399 : 230, 234, 237,
Weresrnorth 1404: 308, 325. 280.
plebanus de villa Rutenorum Tristram 1394-1409 : 86.
1403 : 294. dictus Vas de Zentheged 1403 :
Salczrnenger 1394-1409 : 87. 298. 1412 : 517, 518.
fil. Salomonis de Nadas, -dasd, de Veultz 1402 : 265.
1394: 95. comes Siculorum 1405 : Voyvoda, plebanus de Bistricia
344, 345, 362. 1406 : 396, 420. 1401 : 264.
1408 : 462. 1409 : 478. 1410 : fil. vicevaivodae de Waradya,
487. 1411 : 511. 1412 : 524, 527, archidiac. de Hunyad 1392 : 40.
528, 529, 530, 534, 535, 536, 538, 1397 : 170. 1407 : 440, 441.
540, 541, 543, 545, 552, 554. Welther 1394-1409 : 86, 87.
1413 : 575. 1414: 595, 611, 612, plebanus de Widembach 1413 :
614, 617, 618, 619, 621, 623, 630, 585, 586.
631,635.1415-1419 : 651.1415: de Zenthgywrgh 1404: 328.
655, 666, 679. Bistriciae et Bras- s. Michaelis mons, Michelsberg, Kis-
souiae comes 1408 : 462. Diszndd bei Hermannstadt 1411 :
alter, fil. alterius Salomonis iuni- 510. ecclesia 1411 : 510.
oris de Nadasd 1405 : 344, 345. Michelsdorf s. Myhalfalua and Wez-
1414: 635. zews.
mag., fil. Salomonis de Segeswar Micloz s. Nicolaus.
1403 : 303, 304, 305. 1404: 314. Mykow de Somkuth 1412 : 525.
dictus Sandor de Brassouia 1414 : Myhalfalua, Myhalch- , Myhalcz -,
595, 612, 630. -falwa, Michelsdorf, Mihdlyfalva
fil. Sandor de Dalya 1410: 499. bei Marktschelken nob. Anna;
fil. Sanne 1394-1409 : 92. Bakio ; Elena ; Jak ; Ladislaus ;
literatus de Sard 1406 : 385. Laurencius ; Petrus; Stephanus.
1408 : 443. poss. 1394: 103, 106, 107.
Saxo de Radas 1395 : 111, 113. villa 1394: 80.
Schalcdorfer de Vlenbach 1402 : Myhaltelke praedium seu poss.
271. habitatoribus destituta in comitatu
corn., de Schars 1399 : 235. Albensi 1415: 654.
Schuster de Alto campo 1402 : Mildenberg, -burg, Mildenburg s.
271. Alamor.
dictus Sertev, civis de Cluswar Mynnig s. Theodricus.
1413 : 559, 561. Myrcius, -chya, vaivoda Transalpirms,
corn., fil. Syrnonis quondam bani Fogoras et OmTis c ux, euerini
1399 : 239, 240. comes [banusl, Trestri dominus
Snyder 1394-1409 : 93. ac terrarum Dobrodicii despotus
castellanus de Solmus 1413 : 582. 1391 : 34. 1395 : 135.
mag., de Sombor 1392 : 46. 1399 : Moha, Muekendorf, Moha w. Reps
236, 239. 1402 : 280, 290. 1413 : 1401 : 264. Andreas ; Georgius ;
559, 561. Michael.
de Somogyon 1413 : 575, 581, Moldavia, Muld-, Moldauienses partes,
587. Molduana terra, Olachia minor,
Stephani hosp. de Balasfalwa Volachia m., Moldau 1412 : 527,
1394: 68. 528, 554. Moldauiensis 1412 ;

www.dacoromanica.ro
736

554. - mercatores 141`2:554. N.


- vaivoda 1407: 426. 1412: 554.
Stephan us. N. de Fregona 1394: 74.
Monchsdorf s. Harinna. N. de Rugis 1394 : 74.
Monyoros, Monyros, Maniersch, Ma- Nadab vaivoda 1402 : 280. 1403: 298.
gyaros nw. Schassburg 1393 : 49. Nadab - Ladislaus; Stephanus ; Vay-
- poss. 1391 : 31. 1394: 95. voda.
1399: 239. Nadan - Ladizlaus.
.Magyaros w. Bistritz -
Monyoros, Orozfalu, Ungersdorf, Sajd-
poss.
1414: 623. - rector eccl. Pel-
Nadas, -dasd, Magyar-Nadas nw. Klau-
senburg - Michael ; Salomon.
Naghdemeter, Nagd-, Di metrium mag-
bartus. - Thomas Farkas. num, Mettersdorf, Nagy-Demeter
Monozlow, -lo -
Monostor s. Clusmonostra.
Paulus Chwpor.
Monusturzeg, Monostorszeg 6. Dees -
n. Bistritz iudex Johannes
Clobis. - villa 1412: 530, 531.
1414: 619, 620.
poss. 1393 : 63. Naghodwilag, Halwelagen, Holdvildg
Moor, Moor im Kom. Stuhlweissenhurg bei EUsabethstadt - poss. monast.
- locus tributorum reg. 1415 :
640.
Morauia, Mahren 1404: 324, 325. -
Naghpathak, Sdrospatak -
de Clusmonostra 1411: 513.
paroch.
ecclesia 1389: 254. 1399 : 255.
terra 1404: 322, 326. 1400: 251.
Morgonda s. s. Mariae vallis. .Nagy-Apold s. Apoldia sup.
Morisius, Moros-, Morus -, Moros, Nagy-Borosnyo s. Borosnyo.
Morus s. Marusius. Nagy-Kend s. Bend.
Moroth, Moritzdorf. Moricz w. Teken- Nagy-Cserged s. Chergewd.
dorf poss. 1391: 37. 1392 : 39. Nagy-Csiir s. Magnum horreum.
Mortunfalwa, Morton-, -folwa s. Mar- Nagy-Diszndd s. Heltha.
tonfalwa. Nagy-Ekemez5 s. Praepositi villa.
Mortuntelke, -teleke, -telky, Marton-, Nagy-Enyed s. Enyedinum.
Morteni villa, Mortini v., illortes- Nagy-Ida s. Ida.
dorf, .Mdrtontelke s. Mediasch - Nagy-Sdros s. Schars.
eccl. s. Martini 1414: 600. - Nagy-Selyk s. Schelk maior.

-
Mathias ; Stephanus.
Georgius.
-
nob. 1398: 215, 216. Andreas;
plebanus
poss. 1359:216.
Nagy-Sink s. Schenk maior.
Nagy-Szeben s. Cibinium und Her-
manstat.
1398 : 214, 215. 1399 : 231, 232, Nagy- Sz5115s im Kom. Ugocsa s. Zelews.
233. 1413: 583. villa 1415: Nagy-Sz511O's bei Schassburg s. Zewles.
646. Nagyszombat s. Tyrnauia.
Mosprunner s. Hans der Mosprunner. Nagy -Talmo cs s. Tolmach.
.Muckendorf s. Moha. Nagy-Teremi s. Teremi.
Mahlbach s. Sebes. Nagy- Vdrad s. Waradinum.
Muldauia s. Moldauia. Nandortelke, Landor n. Kokelburg -
Muschena, Muschna, Musna, Meschen, poss. 1395: 159.
Musna bei Mediasch - presb. Jo- Nasen s. Nosen.
hannes. - villa 1395: 154, L55. Nassis s. Zoelus de Nassis.
1411: 502, 503. vitricus eccl. Nebanch - poss. desolata 1395:150.
Valentinus. - Georgius ; Jo- 1410: 489.
hannes ; Stephanus. Neech, Nech, Neth, Necz s. Bistritz
Mussel!, Mils- s. Stephanus Mussel!. poss. 1395: 150. 1402 : 279.
M*lenbach s. Sebes. 285. 1403: 297, 299, 300. 1405:
Mwn, Ulm s. Nicolaus dictus Mwn. 340, 341, 383. 1411: 503, 510.
Nema, Nema s. Dees - Michael ;
Petew.
Nemes s. Nymisch.
Nempty s. Beyerdorff.

www.dacoromanica.ro
737

Nemty, -mthy, Nempty, Szatmar- Nicolaus de Bencench 1394 : 96.


Nemeti - paroch. eccl. 1389 : 254. 1397 : 170. 1400 : 250.
1399 : 255. 1400: 251. - longus, iur. civis de Bistricia
Vgi. auch Zathmar. 1403 : 296.
Neograd s. Neugrad. -rasor,_furat. civitatis Bistriciae
Neppendorf s. Eponis villa. 14T3 : 570.
Nersheg - mons 1395 : 160. de Byrgyes 1403 : 293.
Neth s. Neech. de Bogath 1408 : 452.
Neucastrum, Nicastro in Italien - Bolgar dictus 1405 : 341.
episcopus (Gentilis) 1415 : 644. - dictus Bolgar de Twson 1408
Neudorf s. Newdorff, Nona villa and 1421 : 466.
Wyfalu. - [Mycloz] de Borosno 1415: 665.
Neuenmarkcht s. Wienna. - decanus Braschouiensis 1405 :
Neugrad, Som. Neograd, Nograd - 343.
archidiaconus Michael. -(xcufex, fur. civis de Brassow
Neuna s. Nicolaus Treutel.
Neuremberga s. Nurembergh. - 1397 : 175.
corn., de Bringendorff 1413 : 575,
Neustadt s. Noua civitas.
Neutra s. Nitria.
Newdorff, -dorf, Newen-, Vyfalw,
- 576.
Bubek, archiepiscopus Colocensis
1393: 5. 1394: 110. 1395 : 119,
Wyfalu,Neudo,f, Ukalubei Marien- 132.
burg im Burzenland fundus - de Kanisa, mag. tavarnicorum
1404: 333. 1406 : 415. - poss. 1391 : 7, 19. 1393 : 56, necnon
1412 : 539. 1414: 595, 631. comit. Zaladieiisis, castri Ferrei
Newmester, civis Cibin. 1405 : 371. et Soproniensis comes 1393 : 61.
Newemeister s. Nicolaus Newemeister. 1394: 110. 1395 : 120, 133.
Newna s. Nicolaus Treutel. - pleb. in Castenhalcz 1409 : 484.
Nyaragh, Nyaradfluss
108.
-
Nyakas s. Nicolaus dictus Nyakas.
fluv. 1394 :
- de Kereztyenfalwa 1397 : 193.
1405 : 343.
- plebanus in Kereztyenfal wa 1405 :
Nikapolis major, Nykapol, Niko-, Niko- 343. 1412 : 544.
polis in Bulgarien 1398 : 218. - de Chaak, vaiv. Trans., Theme-
1403: 299.1405 : 340.- castrum siensis et de Zolnuk conies 1402 :
1398 : 227. 266, 268, 276, 277, 278. 1403 :
Nicastro s. Neucastrum. 302. 1407 : 442. comes Byhoriensis
Nycolai s. Petrus Nycolai. et de Bekes 1409 : 481. 1415 : 641,
Nicolaus, Micloz , fil. Akus dicti 643. 1415 -1419: 651. 1415 :
Aranyas 1394: 81, 82. 668, 669, 679.
- clericus Alb. Transs. 1395 : 117. - carpentarius, civis Cibin. 1407 :
Anashelmi, iur. civis de Brassow 439.
1397 : 175. - comes ac index Cibin. 1349:
- Andreae, iur. civis de Brassow 309.
1397 : 175. - plebanus Cybin. 1391 : 20. 1402 :
- fil. Andreae de Dalya 1394: 69, 265. 1404: 308. 1413 : 560.
- 70, 71, 72, 77.
fil. Andreae filii Gregorii de Gaath
1406 : 396.
- praepositus Cibin. 1402 : 273.
- Kylhaw, villicus Brassou. 1403 :
306. 1406 : 411, 412.
- fil. Andreae, nob. de Ravas 1400 : - de Kyzdy 1397 : 171, 173.
259, 260. - archidiac. de Kyzdi, decan. eccl.
pat. Anthonii de Somkerek 1403 : Transs. 1399 : 242, 245, 246.
297, 299, 300, 301. 1400 : 258, 259, 260, 261. 1402 :
fil. Apa de Almakerek 1403 : 302. 277, 278.
1407 : 428. 1412 : 526, 538, 556. - mag., notar. monast. de Clus-
1415 : 683, 684. monostra 1407 : 441.
- fil. Appa de Bethlen 1414: 622. - de Koch 1415 : 680.
Urkundenbuch III. 50

www.dacoromanica.ro
738

Nicolaus fil. quondam Konyae bani Nicolaus Helwich de Schenk maiori


1414: 623. 1413: 578.
fil. Conradi de terra Transsiluana de Hendorph 1393 : 58.
1413: 582, 583, comes 584. fil. Herbortii, civis de Brassow
diet Kopert [Roperth] de Bothfalua 1391 : 14, comes de Feketehalm
1415 : 664, 666. 1395 : 139, 140, 141, 147, 148.
pleb. in Bops minori 1415 : 644. 1398 : 209, 210, 211. 1399 : 230,
episc. Corbauiensis 1391: 1, 5, 234. 1406 : 404, 405, 407, 408.
7, 19. 1393 : 55. 1394: 110. 1412: 540, 541, 542. 1414: 595,
1395: 119, 132. 612, 630.
iudexregius sedis Kosd 1413 : 572. de Herepe 1408 : 456, 457, 458.
archidiac. de Crassow 1402 : 272. clericus de villa Hetczelini 1414 :
Krehel, civis de Toczs 1396: 164. 603.
de Dalya 1392: 46. de Hydegwyz [Frigidis aquis]
de Dalyan 1394: 84. 1394 : 77, 79, 80, 81, 83, 103,
Demeth de Alba 1406: 385. 106, 107.
fil. Desev, quondam corn. Sicu- fil. Hille, villicus de Proden
lorum 1393 : 62, 63. 1394: 84. 1393: 48.
pleb. de villa Dominarum 1414 : fil. Jacobi, hosp. de Bochfalua
597, 599, 600, 606, 608, 609. 1391 : 14. 1395 : 133, 134.
1415 : 644. corn., fil. Jacobi de Segeswar
Donay 1407 : 427. 1408: 459.
pleb. in villa Eponis 1409 : 484. Jenkwicz [Jankowytz], civis Cibin.
com., de Erkentyno 1393 : 58. 1411 : 501. 1415: 652, 653.
de Fahyd 1406: 422. 1407 : 441. pleb. de Igen, decan. eccl. Transs.
de Ffeleky 1393 : 57, 58, 59, 60. 1405 : 339, 366, 369.
dictus Filczhoffer, aurifaber de fit. Johannis de Betlalem 1414 :
castro Budensi 1398 : 228. 635. 1415 : 654.
de Forro 1395 : 155. 1399 : 230. fil. comitis Johann de Bothfalua
1 : 584. 1415 : 664, 666, 679.
sar r de oppido Fugrasch 1413 : frater comitis Johannis de Brin-
578. gendorf 1396 : 161. 1397 : 176.
de Galaz 1402 : 279. fil. comitis Johannis de Cibinio
de Gara, banns Da1maciae et 1407 : 436.
Croaciae 1394: 110. 1395 : 119, fil. Johannis Gereb de Marthon-
132. palatinus regni Hung. 1405 : falwa 1408 : 445, 449.
345, 349, 353, 356, 381, 384. corn., fil. Johannis de Nyrns
1406 : 312, 388, 390, 393, 395, 1400 : 259, 260.
405, 408, 416. 1407 : 431. 1410 : fil. Johannis de Orbo 1395: 155.
491. 1411 : 509. 1412 : 533. 1414 : fil. Johannis de Somkerek 1402 :
595, 596, 633. iudex Coman. 1405 : 287, 288.
349. pat. Johannis de Somkerek 1410 :
fil. Georgii 1408-1421 : 466. 499.
Gepawr de Schegs 1393 : 48. mag., fil. Johannis de Teurek
Gewart 1394-1409 : 86. 1404: 327, 328.
Gluckner, villicus de Segeswar fil. Ladislai filii Mykow de Som-
1393 : 48. kuth 1412 : 525.
Golb de Peschndorff 1393 : 48. frater Ladislai vaivodae, comes
fil. Gothardi, castellan. de Terch Siculorum 1397 : 176.
1395 : 141. 1398: 211. fil. Ladislai de Somkerek 1408 :
fil. Gothfridi 1398: 210. 462, 463.
fil. Gregorii 1397 : 170. Lawina de a. Andrea 1407 : 427.
Hakkuncefel, iudex de Toczs fil. Leukus de Kallo 1404: 307.
1396 : 164. de insula Magna, clericus Strigon.
de Heesfolwa 1400 : 259. dioc. 1415 : 663.

www.dacoromanica.ro
739

Nicolaus de Martontelky 1394: 68. Nicolaus de Rapolth 1404: 328.


fil. Mathei de Hessalina 1401 : 264. de Rawas 1394: 67, 68, 69, 70,
fil. quondam Mathiae de Apold 71, 72, 76, 77.
1415 : 654. Retsch [iersch] Gysell [Gissel]
presb. de Medies 1414: 601. s. Jacobus Theys.
de Megyes 1391 : 6. 1408 : 456. RSrnolt 1394 -1409: 91.
Merkil, civis Bistric. 1413 : 571. pleb. de Rosinaw [Roznow] 1395 :
fil. Michaelis de Fatay 1408: 454. 141. 1398 : 210, 211. 1399: 229,
dictus Mdfn, iudex civitatis Ko- 230, 233.
loswar 1404: 318, 322, 324, 326. de Rosundal 1406: 417, 418, 422.
civis 1405 : 347, 354, 356, 357, de Ruffomonte [Weresroorth]
358, 382. iudex 1408 : 447. 1394: 96. iudex regius 1395: 154.
Newemeister, Nu we-, civis de 1413: 582, 584, 591.
Cibinio 1393: 64. 1397 : 180. archidiac. Sabesiensis 1402 : 272.
dictus Nyakas de Galthew 1407 : pleb. de Salisfodio 1409 : 482,
441. 483, 484. 1414: 605. 1415 : 670,
nepos quondam Nicolai de Fe- 671, 672, 673, 674, 675, 677, 678.
kethehalm 1414: 595, 612, 630. fil. Sandor de Kyzd 1403: 305.
fil. Nicolai filii Herbordi comitis 1408 : 450, 459.
de Feketehalm 1406 : 404, 405, pleb. de Scabs 1414 : 597, 599,
407, 408. 600, 606. 1415 : 644.
fil. Nicolai de villa HOczlini 1414 : &bade, iur. civis de Brassow
601. 1397 : 175.
pat. Nicolai de villa Hoczlini carnifex, iur. de Schellemberg
1414: 601. 1412- : 555556.
fil. Nicolai de Weresmorth 1413 : Scherer, iur. civitatis Bistric.
582. 1414 : 612, 613, 616, 617, 618,
corn., de Noua villa 1404: 309. 619, 621, 623, 625, 627.
archidiac. de Ozd, decan. eccl. Schurwer, hosp. de Hanebach
Transs. 1406 : 410, 423. 1408 : 1409. 484.
464. Qturifabe, civis de Segeswar 1393 :
de Perin, -rem -ren banus Zeue- 48.
rinensis 13' 1 : 2, 5,19. comes corn., civis de Segeswar 1413: 572.
Siculorum 1396 : 161. 1397 : 176. dictus de Selk 1394: 106.
[Micloz] fil. Pethew de Gyalofalua quondam corn. Siculorum 1394 :
1415: 664, 666. 95.
fil. Pethew, olim corn. Siculorum Syrnonis, capellanus ep. Transs.
1414: 623. 1396 : 168.
mag., fil. Petri filii Apa de Alma- de Sombor 1414: 634.
kerek 1398 : 222, 223, 224. 1399 : de Somkerek 1394: 102, 103.
236, 241. 1402 : 280. 1408 : 445, 1402 : 278, 279, 285. 1403 : 297.
446, 449, 450. 1414: 635. 1405 : 339, 340, 341, 365, 366,
pleb. montis Petri, decanus Bras- 383, 384. 1407 : 437, 438. 1410 :
souiensis 1395 : 138. 489, 499. 1415 : 657, 658.
fil. Petri Gegus 1398 : 224. fil. Stephani de Baach 1404: 328.
fil. Petri de Gerench 1398: 221, fil. Stephani de Estwanhaza 1407 :
222. 432.
fil. Petri de Hedrefaya 1413 : 581. pat. Stephani de Olomucz notarii
fil. Petri dicti Herchek de Bogath publici 1414: 598, 604, 605, 607,
1391 : 22, 23. 610.
frater Petri plebani de Segeswar Stephani, capellanus ep. Transs.
1393 : 48. 1394: 67, 68, 69, 70, 1396 : 168.
71, 72, 76, 77. Stephani, capellanus Petri archi-
fil. Pooch de Puthfalua 1413: 581. diaconi de Clus 1396 : 168.
de Poochfalwa 1415 : 683. de Tate 1412 : 558.
50*

www.dacoromanica.ro
740

Nicolaus fil. Thomae, nob. de Nomar Szabolcs nobiles 1413 : 579,


1394: 96. 589. Antonius ; Barnabas ; Geor-
fil. Tyl de Prasmar 1395 : 141. gius ; Johannes ; Stanizlaus ; Ste-
1398 : 210, 211. 1404: 313. filius phan us.
Tyl de Nyen 1407 : 443 Nyres, Boncznyires s. Szamos- Ujvdr
Tytmar de Bothfalua 1415 : 664, poss. 1391 : 37. Dominicus ;
666. Johannes.
vaiv. Transs. et com. de Zolnuk Nitria, Nitt-, Neutra, Nyitra ar-
1395 : 112, 113. 114. chidiac. Ladislaus; Matheus.
vaiv. Transs. 1402 : 276 et corn. comes comitatus Stiborius. epis-
Themesiensis 1402 : 278. copus Gregorius ; Hynko ; Michael.
Treutel [Trentul, Trevtel, Trewtul, sedes episc. 1393 : 55. 1405 :
Treutel] de Neuna [Newna,Nevna], 345.
ban us Machouiensis 1394: 110. N6grad s. Neugrad.
1395 : 120, 133. tavarnicorum Nomar (Nyonuir im Kom. Borsod)
mag. et corn. de Posega 1405 : 345, nob. Nicolaus ; Thomas.
349, 353, 356, 381, 384. 1406 : Nona, Nona bei Zara in Dalmatien
312, 388, 390, 393, 395, 406, episcopus Johannes. sedes episc.
408, 416. 1407 : 431. 1405 : 345, 349, 353, 355, 381,
Tulpisch de Krisch 1393: 48. 384. 1406 : 312, 388, 390, 392,
de Valko 1404: 320. 395, 405, 408, 416. 1407 : 431.
fil. Valentini de Herepe 1395 : 116. 1410 : 491. 1411 : 509.1412: 533.
fil. Valentini de Zenthlazlow 1414: 633.
1391 : 34, 35, 36. Nonler s. Petrus Nonler.
pleb. de Valthwdya 1406 : 411. Nonna s. Newna.
pleb. de Varadia 1396 : 168. Nosen, N6-, Nozen, Nasen, Bistritz,
[Mycloz] de Vzonfalua 1415: Risen, Besztercze in Siebenburga
664, 666. 1403 : 301. 1406 : 412. richter
canonicus eccl. Warad. necnon Ffabian. Abel ; Margrete ; Simon.
pleb. eccl. s. crucis in civit. Warad. Vgl. auch Bistricia.
1406: 411, 412. Nosser s. Valentinus Nosser.
dictus Was de Zentheged 1398 : Noua civitas, Wiener - Neustadt
222, 223, 224. Johannes and Stephan us Rasteter.
der Weispacher, herzog Albrechts Kereztyenfalwa, Neustadt, Keresz-
ambtmann 1398 : 218. tenyfalva bei Kronstadt comes
Wencz 'de Schegs 1393 : 48. Rudolphus. communitas 1405 :
de Wyfalw 1413 : 582. 343. ecclesia s. Nicolai 1398 :
dictus Wymester 1413: 584, 591. 208, 209, 221, 225. 1405 : 343.
de Zentheged 1412 : 517. plebanus Nicolaus ; Stephanus.
de Zenthmyklos 1394: 99. seniores 1398 : 224, 225. villa
de Zentmihaltelky 1393 : 50. 1405 : 343. villicus Johannes.
archidiac. de Zolnuk 1399 : 242. vitricus Michael. Eufemia ;
Vgl. auch Claws, Cles, Clos. Nicolaus.
Nikopol s. Nikapolis maior. ecclesia, Luschkirch, Leschkirch,
Nieder-Eidesch s. Idech inferior. Ujegyhdz 1402 : 271. ecclesia
Nyen, Kreuzburg, Nyen no. Kronstadt s. Mariae virg. 1402 : 271.
poss. seu villa 1403 : 306. index Hedrich. iurati atque
1404: 313, 331, 332. Detritus; seniores 1402 : 270. presbyter
Nicolaus; Petrus; Tyl. Andreas. Michael.
Nyitra s. Nitria. villa, Wyfalw, Neudorf, Szdsz-
Nymisch, Nyms, Nimesch, Nerves bei Ujfalu bei Hermannstadt comes
Mediasch comes Nicolaus. Cristanus; Nicolaus; Stephanus.
villa 1395 : 155. Johannes. Katherina ; Margaretha ; Nicolaus.
(Nyomcir) s. Nomar. Neudorf, Ujfalu im Kom. Bihar
Nyrbathor, Bathor, Nyirbdtor im Korn. 1412 : 532.

www.dacoromanica.ro
741

Nouus mons Pesthiensis s. Buda Orod bei Arad - archidiac. Fabianus.


oppidum. - capitulum 1391 : 24. - custos
Nowenbrunn - locus 1349 : 310. eccl. Thomas. - praepositura
Nozen s. Nosen. 1389 : 254. 1397 : 178. 1399 :
Nurembergh, Neuremberga, Nurnberg 255. 1400 : 251. - praepositus
- Marcus. 1391 : 24.
Nuwemeister s. Nicolaus Nuwemeister. Orostwa - Stephanus.
Oroszfdja s. Orazfaya.
Orozfalu s. Monyoros.
Osterreich, Austria 1402 : 267, 268,
O. 269. herczog Wilhalm. - lant-
Ober-Eidisch s. Idech superior. schreiber Fridreich von Aschpach.
Obil s. Leonardus Obil. ( Ostrau) s. Oestrawyc.
0.-Buda s. Buda vetus. Oswaldus, Osual-, Osval-, Osbal- de
Odenburg s. Sopronium. Bodacht 1395 : 125. 1397 : 178,
Oestrawyc ( Ostrau in Mtihren) 179.
Petrus Vannyn. - decanus Cibin. 1415 : 670 et
Ofen s. Buda. pleb. de Insula 674.
Offenbdnya s. Winberg. - presb. de Cibinio ac conventor
Olach s. Stephanus Olach. in Magno horreo 1414 : 607, 609.
Olachia, Olahi s. Walachia, Walachi. Ottho, mag., notarius, civis Cibin.
Oldh-Ddlya s. Dalya. 1407 : 439.
Oldh-Girbo s. Birbow.
Oldh-Ivdnfalva s. Iwanfalwa.
Oldh- Solymos s. Solymos.
Kom. Moson
Wolffhard us.
-
Owar, Ungarisch-Altenburg , Ovdr im
castellanus castri
(Oldh- Szilvds) s. Syluas. Ozd, Ozd n. Kokelburg arcbidiac
Oldh- Ujfalu s. Wyfalu. Nicolaus. - Ladislaus dictus
Olazy, Olaszi im Kom. Bihar - civitas Moty[ ].
episcopalis 1412 : 532. Ozora, ( Ozora im Kom. Tolna)
Olchna s. Alczna.
Olendorff - villa 1413 : 577.
Walachi Bucker ; Flade; Taytte.
- Pipo.

P.
Olnok, Onak w. Szamos -Ujvar
Paulus.

-
Olomucz, Olmiitz in Mahren
1415 : 650.
-dioc.
notarius Stephanus
P. de Bosco 1394 : 74. 1395 : 147.
Padua s. Patauium.
Payer s. Martinus Payer.
Nicolai. Palcha, Pc lcza im Kom. Szabolcs -
Olth s. Alt.
Omlas, Hamlesch, OW& bei Reussmarkt
dux Myrcius. - poss. 1413 :
poss. 1393 : 63.
Papa, Pdpa im Kom. Wesprim
paroch. eccl. 1389 : 254. 1399 :
-
583. 255. 1400 : 251.
Ompay, Ompolyfiuss bei Karlsburg - Papfalwa, Papfalva bei Klausenburg
fluv. 1400 : 257. - Benedictus Choronk.
Onak s. Olnok. Part s. Johannes Part.
Orazfaya, Oroszfdja sw. Tekendorf - Paruum horreum, Klein- Scheuern, Kis-
Ladislaus. Csfir bei Hermannstadt pleban us
Orbow, Orbo, 1397 : 182. - Johannes; Johannes.
Nicolaus. Passen Hans 1394-1409 : 93.
- (Fels6 - Orbd n. Dees) villa Patauium, Padua in Italien - dioc.
1393 : 63. 1414: 602, 608.

Orman, Ormdny w. Szamos- Ujvdr -


Pazon
640.
-
Orbay im Kom. Hdromszek - Patibuli mons 1413 : 571.
Benedictus ; Michael; Paulus. locus tributorum reg. 1415 :
poss. 1393 : 63. s. Paulus, (Szent-Pal nu). Klausenburg)
Ormenyszekes s. Bolgarzekes. - Barnabas.

www.dacoromanica.ro
742

Paulus magnus 1395 : 113. Perichtold der Lannge, purgermayster


de Bachkamadaras 1392 : 41. ze Wienn 1401 : 263.
pat. nob. viri Benedicti 1403 : Pero, camararius Tordensis 1412:
- 306.
Byrenstecher 1394 -1409: 94.
522,537. comes camararum salium
reg. de Torda 1407 : 425.

- -
Byssenus, Dalmaciae, Croaciae et Peschndorff, Peschendorf s. Bose.
Sclauoniae banns 1405 : 345, 349, Pesth, Pest archidiaconus Michael.

--
353, 356, 381, 384. 1406 : 388,
390, 393, 395. 1399 : 255. 1400 : 251. -
paroch. ecclesia 1389 : 254.
nevus
de Kapus 1415 : 680.
dictus Chemeche, civis de Clus-
mons Pesthiensis 8. Buda.
Peterfalwa, Petersdorf -
poss. 1415 :
- war 1413: 559, 561.
Chupor de Monozlow, Sclauoniae
banus 1412: 533. 1414: 633.
680.
Petersdorf
559.
-
Ladislaus.
poss. 1412: 558,
Elena, Georgius ; Ladis-
dictus Clusch deBothfalua 1415 : laus; Petrtts.
-nostra 1413: 559, 561.
664, 667.
fr., quondam abbas de Clusmo-
(bei Marktschelken) s. Petri villa.
Petermanus de Medwe, Dalmaciae et
Croaciae banns 1412 : 533.
mag., archidiac. de Crazna, de- Petermonostra 1395 : 149.
-- can us eccl. Alb. Transs. 1413 : 584.
de Herpen, comes 1399 : 235.
fil. Jacobi de Somogy 1392 : 41.
Petersberg, Petri mons, Petersberg,

-
Szent-Peter bei Kronstadt
banus Nicolaus.
-
ple-
villicus 1415 :
--
1395 : 116.
de Madaras 1408 : 455.
665.
Pethew, Petev, Peto de Betlem [Btr-

-
fil. Michaelis de Orbow [Orbay]
1404: 313, 331. 1406 : 411, 412. -
lembe] 1415 : 664, 666.
de Gyalofalua [Gydofalva] 1415 :

-
de Olnok, index nob. comitatus
de Doboka 1398 : 223.
de Pech [Pechy, Peegh, Peeth],
--664, 666.
de Nema 1391 : 37.
pat. Nicolai, olim comitis Sicu-
Dalmaciae, Croaciae et Sclauoniae lorum 1414: 623.
banus 1405 : 345, 349, 353, 356, de Zanto 1391 : 25.
381, 384. 1406 : 388, 390, 393, Petlen s. Bethlen.
395. Petri mons s. Petersberg.
episcopus Tininiensis 1391 : 1, Petri villa, Petersdo2f, Peterfalva bei
5, 7.1393 : 55. 1394: 110. 1395 :
119, 132.
Marktschelken

- - ecclesia s. Quirini
1414: 600. plebanus Johannes.
mag., canonicus
1399 : 229, 230, 233.
eccl. Transs. villa 1415 : 646.
Petrus, Peter, Petir -
carnifex
[Paul] der Nagendrfissel, purger
ze Wienn 1412 : 558.
- -- 1394-1409 : 94.
comes 1403 : 296.
Pech, Pechy, Peeth, Peegh Paulus.
Pechwarad, Pecsvdrad bei Ffinfkirchen - textor 1394-1409 : 94.
clericus eccl. Alb. Transs. 1405 :
monasterium 1389: 254. 1399 :
255. 1400 : 251.
Pecs s. Quinqueecclesiae.
- 365. 1413 : 587.
custos eccl. Alb. Transs. 1391 :
36. 1392 : 40. 1393 : 64. 1394 :
Pelbartus, rector eccl. de Monyoros 107. 1395 : 117, 150. ac decanus

---
1407 : 438. 1393: 64.
Horn. Goma,-
- -
Pelsouch, -seuch, -seucz, Pelsacz im
Johannes Bubek.
de Almas 1392 : 41.
comes de Almas 1403 : 293.
Penczeoczeo
Pensaurum -
mons 1394: 79.
Leonardus.
Perin, -ren, -rem, -ron, Pereny im
fil. Apa de Almakerek1391 : 34,
35, 36. 1394: 109. 1395: 151.
1398 : 222, 223, 224. 1399 : 236,
Kom. Abauj-Torna Johannes; 241. 1402: 280. 1406 : 409. 1408 :
Nicolaus; Petrus. 445, 449, 450. 1412 : 557. 1414 :
Pergawer s. Vlrich Pergawer. 635.

www.dacoromanica.ro
743

Petrus de Balastelke 1413 : 581. Petrus Georgii civis de Cybinio 1393 :


fil. Benedicti de Fothos 1407 : 65, 66.
428, 429. fil. Georgii de s. Johanne 1395 :
Berke 1394-1409 : 94. 111, 113, 114, 115. 1399 : 240.
ultellifaber Bistric. 1413 : fil. Georgii de Wereb, vicevaivoda
oMa-1394-1409 : 93. Transsil. 1394 : 67, 74, 76, 78,
de Bringendorff, comes 1413 : 79, 84, 95, 98, 103. 1395 : 154,
575, 576. 155, 158. 1400 : 261. 1408 : 459.
Busenhart 1394-1409 : 92. de Gerench 1398 : 221.
dictus Buzar [Bwzzer] de Sebes Gerhard 1394-1409 : 94.
1413 : 566, 567, 572, 573. literatus de Giszibel 1410 : 499.
Ceruasy, civis Cibin. 1415 : 652. der Gunczpurger, (Ratsherr) der
cantor eccl. Chanad. 1402 : 272. stat ze Wienn 1392: 42.
Cheb, Chech, magister agasonum dictus Hatar (de Kund) 1395: 117.
1405 : 345, 349, 353, 356, 382, de Hedrefaya 1413 : 581.
384. 1406 : 312, 388, 390, 393, dictus Henchman [Henczman] de
395, 406, 408, 416. 1407 : 431. Bothfalua 1415 : 664, 667.
1410: 492. 1411: 509. 1412 : dictus Herchek de Bogath 1391 :
533. 1414 : 633. 22, 23.
dictus Cleyman de oppido Fu- dictus Hulsnak, villicus Coron.
grasch 1413 : 578. 1415 : 665.
fil. Clementis de Estwanhaza fil. Jaak de Myhalchfalwa 1394 :
1407: 432. 98. 1414: 635, 636.
archidiac. de Clus 1396: 168. gener Jacobi de Kund 1395: 115.
Knechtil 1413 : 571. archiepiscopus Jadrensis 1391 :
de Korogh 1413 : 581. 1, 5, 7, 19. 1393 : 55. 1394 : 110.
dictus Crecbmer, Creczmer, index 1395 : 119, 132.
civit. Bistriciae 1402 : 287. 1403 : fil. Johannis de Almakerek 1391 :
296, 297. 1409 : 475. 1410 : 487. 31, 32. 1392 : 39, 40. 1394: 95.
1413 : 568. fil. Johannis de Korogh 1415 :
de Czesticz, Pragensis diocesis 680, 681.
1414: 601. fil. Johannis, civic de Megyes
de Dalya 1394: 68. 1408 : 456, 457, 458, 459, 461.
literatus, hosp. de Dees 1412 :537. 1413 : 575.
fil. Detrici de Nyen 1404: 313. fil. Johannis filii Nicolai de Som-
fil. Dyonisii bani 1393 : 62. kerek 1410: 499. 1415 : 657, 658,
de Drag 1398 : 223. 1402 : 290. 659.
de Ecel, Ecchel 1394: 68. 1397: mag., notarius vicevaiv. Johannis
169. 1396 : 165, 166.
Ewz de Zanchal 1404 : 328. Ywan, civic Bistric. 1413 : 571.
1407 : 431. fil. Iwanka 1405 : 341.
de Ffenyfalwa 1413 : 582, 584, fil. Laurencii filii Wyzlo 1394:
591. 100, 101.
dictus Forro de Betlem [Bfilembe] de Luna s. Benedictus XIII.
1415: 664, 666. Lusch de villa Meyerpot 1402:
Fride, mag., procurator 1415: 271.
675, 676, 677. de Mathkas, index nob. comit.
Fulber, hosp. de Hanebach 1409 : de Clus 1410 : 497.
484. mag., notarius et civis de Medyes
dictus FArmf de Kolosmonostra 1414: 603.
1408 : 447. Ileford 1394-1409 : 94.
de Garow 1394: 110. fil. Michaelis filii Symonis bani
Gegus 1398 : 224. 1399 : 239, 240.
magnus de Georgfalwa 1406: 396. fil. Michaelis castellani de Solmus
1408 : 445, 446. 1413 : 582, 583.

www.dacoromanica.ro
744

Petrus fil. Nicolai de Bothfalua 1395 : Petrus fil. Suarez Han de Bothfalua
133, 134. 1415 : 664, 666.
Nycolai, iur. civis de Brassow de Tate 1407: 441. 1412 : 558.
1397 : 175. 1415 : 680.
fil. Nicolai de Feketehalm 1414 : archidiac. Themesiensis 1402 : 272.
595, 612, 630. de Thetey 1408 : 455.
fil. Nicolai Tytmar de Bothfalua archidiac. de Thorda, decan. eccl.
1415 : 664, 666. Alb. Transs. 1394: 107. 1395 :
fil. Nicolai de Zentheged 1412 : 117, 150.
517. dictus Tykus 1396 : 165, 166.
Non ler, iur. civis de Brassow 1397 : 171, 173.
1397: 175. Tilmanni, iur. civit. Bistriciae
germanus Oswaldi de Bodacht 1413 : 570.
1395 : 125. 1397 : 178. pleb. de Toczs 1396 : 164.
de Peren, corn. Siculorum 1398 : episc. Transs. 1391 : 1, 5, 7, 16,
212. 1403 : 307. 19, 33.
de Peterfalwa 1412: 558. vicevaiv. Transs. 1395 : 112.
mag., notar Petri vicevaiv. 1394 : 1397 : 186. 1399 : 239.
71, 76. fil. Valentini de Darlaz 1413 : 575.
Philippi 1394-1409 : 82. fil. Valentini filii Jacobi, nob. de
de Radas 1395 : 112, 114. Chekmantol 1413 : 563, 581.
de Rawas 1394: 68. Vannyn de Oestrawyc, clericus
Rendel, not. publ. 1414 : 602, 608. Leodiensis 1415 : 678.
Rusczener 1394-1409 : 93. de Waradya, vicevaiv. Transs.
de Sard 1406 : 422. 1396 : 162, 165, 1397 : 170, 171.
de Sarow 1393 : 56. 1398: 227. 1408 : 445, 450. 1410 :
de Sarus 1407 : 431, 432. 490, 491.
rector scholarum de Schelk minori fil. vaivodae de Waradia 1395 :
1414: 597. 157.
Schurenpost 1394-1409 : 94. Vngelter, clericus Transs. dioc.,
Sekel 1394-1409 : 95. notarius publ. 1415 : 663.
plebanus de Segeswar 1393: 48. episcopus Waciensis 1391 : 1, 5,
1394 : 67, 68, 69, 70, 71, 72, 7, 19. 1393 : 55. 1394: 110. 1395 :
76, 77. 119, 132.
protonotarius de Seguswar 1407 : praepositus eccl. Waciensis 1399 :
424. 242.
Servis 1411 : 501. Waner de villa Meyrpot 1402:
dictus Seuer, Sywer de Segeswar 271.
1393 : 57, 58, 59, 60, 61. corn., de Wolkan 1393 : 59.
clericus de Syburg 1414: 601. dictus Zekel de Cozmatelke 1410 :
Symon 1413 : 571. 497.
Snyder 1394-1409 : 93. Phanczagel s. Christan Phanczagel.
SnArre 1394-1409 : 94. Pharus, Ffar-, Far-, Fer-, Lesina,
Sperrendorffer, civis civitatis Insel in Dalmatien sedes episcop.
Lewcha 1415 : 652. 1405 : 345, 349, 353, 355, 381,
fil. Stephani de Darw 1407 : 434. 384. 1406 : 312, 388, 390, 393,
fil. Stephani aihate 1408 : 464. 395, 405, 408, 416. 1407 : 431.
clients Sthanyindek terraeFugrasch 1410 : 491. 1411 : 509. 1412: 533.
F4I3 : 577. 1414: 633.
corn., de Stolczenborg 1394- Philipps des Chaltenweins haus ze
1409 : 85, 86, 88, 89, 93. Wienne 1392 : 42.
de Strigh, vicevaiv. Transs. 1404 : Philippus, episcopus Waciensis 1410 :
313. 1405 : 333. 1406 : 417, 423. 491. 1411 : 508. 1412 : 533. 1414 :
1407 : 436, 440, 441, 443. 1408 : 633.
445. 1410 : 499. Piacenza s. Placencia.

www.dacoromanica.ro
745

Pinthes s. Stephanus Olach. Praepositi villa, Gross- Propstdorf,


Pipo de Ozora, Themesiensis et ca- Nagy-Ekemezd bei Mediasch -
merarum saliurn reg. comes 1406 : presbyter Johannes.
414. 1408 : 460. 1410: 500. 1412 : Praga, Pray - clericus Martinus
522, 524, 537, 549, corn. de The- Joannis. dioc. 1414: 601.
meswar 552. 1415 : 652, 653, 655. Prasmar, Plas-, Tartlaw,, Tartlau ,
Pistricia s. Bistricia. Prdzsmar bei Kronstadt villicus
Placencia, Piacenza in 'Wien - epis- 1415 : 665. - Nicolaus; Tyl;
copus Branda. - praepositus s. Tyl man us.
Antonini Matheus de Vicedominis. Premonstratensis ordinis monasteria
- Johannes de Scribanis. 1389 : 254. 1399 : 255. 1400 : 251.
Placz s. Tyl Placz. Prenner s. Janis Prenner.
Plasmar s. Prasmar. Presbyterorum castrum et mons 1414 :
Pluuia, -uea s. Regen. 597.
Pochteleke, Post-, Posth-, -telke, Pu- Pressburg s. Posonium.
schendorf, Pocstelke bei Mediasch Procyn 1413 : 571.
poss. 1408 : 456, 457, 458, 459, Procopius, possessor tributi in Rodna
461. - Gregorius ; Johannes; 1412 : 527, 528, 529. 1414: 613.
Michael. Proden, Prod, Pruden, Prod bei Eli-
Pocsfalva s. Poochfalwa.
Podyewyn alias Costel s. Custel.
sabethstadt - poss. monast. de
Clusmonostra 1411 : 513. - villa
Podrecsdny s. Potruchan.
Polkyscher, Pulkysscher s. Jacobus
dictus Polkyscher.
-
1393 : 48. - villicus Nicolaus.
Prodener
Hille.
s. Andreas dictus Pro-
-
Polonia, -nicalis, Polen 1404 : 324.
pannus 1412 : 528, 546.
rex Wladislaus.
dener.
Propinatorium
maior.
magnum s. Schenk

Polus s. Johannes dictus Polus. Prustel s. Brustel.


Pontho s. Anthonius de Pontho. Pulkysscher s. Jacobus dictus Pol-
Pooch de Puthfalua 1413 : 581. kyscher.
Poochfalwa, Puthfalua, Pdcsfalva n. Pullia - presb. Johannes.
Mediasch an der Kl. Kokel - Puschendo7f s. Pochteleke.
Nicolans ; Pooch. Puthfalua s. Poochfalwa.
Porkolab s. Antonius Porkolab. Puszta-Szent-Miklos s. Zenthmiklos.
Porostyan castrum 1393 : 61.
Porozlo, Poroszlo im Kom. Heves 1406 :
414.
Porperg locus 1349 : 310.
Q.
Quinqueecclesiae, Fiinfkirchen, Pecs
Portoguario s. A. de Portoguario. - diocesis 1389 : 254. 1399: 256.
-
Posega, Kom. Pozsega in Slavonien
comes Nicolaus Treutel.
Posegawar, -uar, Pozsega 1403: 298. -
1400: 251. - episcopus Johannes.
gubernator ecclesiaeValentinus.
1405 : 371. Quotwicz s. Cotwiz.

and Stadt 1402 : 280. -


Posonium, Pressburg, Pozsony, Komitat
comes R.
Smilo ; Stiborius. -
Caplerius ; Cristoforus ; Silstrang ;

s. Martini 1397 : 178.


praepositura R. Bernghos 1395 : 147.
Raab s. Jaurinum.
Postelke, Posth- s. Pochteleke. Rachenses pagani 1395 : 150.
Potendorfer, mag. camerae 1404: 330. Radas, Radeln, Rddos so. Schassburg
Pothhaza villa 1408 : 453. Jenew ; Margaretha ; Michael
Potruchan, Podrecsany im Kom. Neo- Saxo ; Petrus.
grad - villa 1393 : 63. Radna, Radna s. Rodna.
Pozsega s. Posega.

.
Pozsony & Posonium.
Urkundenbuch
-
Radnolth, Radndt sw. Maros-Vdsdrhely
Ladislaus dictus Bord.
51

www.dacoromanica.ro
746

Ragusa, .Ragusa in Dalmatien ar- Rymer s. Andreas dictus Rymer.


chiepiscopus Andreas. Ringelkirch s. Rengelkirh.
Rama, siidwestl. Teil von Bosnien Riomfalva s. Rychuyni villa.
rex Sigismundus. Rippo Agatsthy s. Lyppo Agathy.
Rao castrum 1393 : 61. Ryse s. Andres der Ryse.
Raphael de Bossis, scriptor literar. Robantini s. Martinus Robantini.
apost. 1415 : 650. Roboth, pat. Francisci iurati civis
Rapolth, Rdpo lt nw. Broos Nicolaus. Brassou. 1408 : 470.
Rasna s. Rosenaw. Rod s. Zagor.
Rasscienses 1392 : 43. Rod s. Christannus Rod ; Johannes
Rasteter s. Johannes, Stephanus Ra- Rod.
steter. Rodna,Rad-, Rodna, Radna no. Bistritz
Rauas, -vas, -was, Rosch, Rows s. castellani vet vicecast.1414 : 613,
Mediasch nob. Andreas; Jo- 614. castrum 1409: 475. 1410 :
hannes; Ladislaus; Michael; Ni- 487. 1414: 613, 614, 618, 622.
colaus; Petrus. pleb. Cristanus. civitas 1412 : 528, 529, 530.
poss. 1394 : 68, 70, 71, 76, 77. nob. Petrus Crechmer. pos-
1397 : 169. 1400 : 260. sessor tributi Procopius. tribut.
Rauaz s. Jacobus dictus Rauaz. vel trices. 1412 : 527, 535, 536.
Regen, Pluuia, -uea, Sdchsisch -Reen, Rodnuk villa 1393 : 63.
Szdsz -RJgen 1410 : 497. deca- Rodolfus s. Rudolfus.
natus 1403 : 291, 295. Roma, Rom apud s. Petrum 1389 :
Reichesdorf s. Rychuyni villa. 255. 1394: 74. 1395 : 147. 1399 :
Rendel s. Petrus Rendel. 247, 256. 1400 : 253, 262. 1402 :
Rengelkirh, Rengen-, Renger-, -kerh, 275, 1403 : 292, 296. archi-
t Ringelkirch n. Reussmarkt camerarius imperil Romani Sigis-
poss. 1391 : 25. 1392 : 46. 1400 : mundus. curia 1405 : 338, 369.
250. 1410 : 499. 1414 : 598. 1415 : 645, 647, 671,
Renolcz Clos de Honchperg 1415 : 665. 675, 676. ecclesia 1394 : 72.
Renus, .Rheinfluss 1414 : 614, 616, 1395 : 132, 146, 147. 1397 : 196.
617, 619, 620, 621, 622, 624, 626, 1410 : 494. 1412 : 517. ponti-
628, 631. fices 1394: 72. 1395 : 145. 1400 :
Repafalwa, t o. Marktschelken villa 252. 1402 : 274. Alexander ; Be-
1394: 106. nedictus ; Bonifacius; Clemens ;
Reps s. Rukbas. Gregorius; Innocentius ; Johannes;
Rether, Retersdorf, Mien 5. Agnetheln Vrbanus. regnum 1412 : 517,
nob. Johannes ; Ladislaus; 519, 520, 521, 533, 549, 550.
Stephanus. 1413: 564, 565, 568. 1414: 592,
Rettisag, Retsdg im Kom. Neograd 596, 614, 616, 617, 619, 620,
poss. 1393 : 63. 622, 625, 626, 628, 631, 635,
Reussdorf s. Kund. 636. 1415 : 637, 639, 640, 641,
Reussdthichen s. Rutenorum villa. 642, 643, 653, 656, 658, 659,
Reussen s. Rewsyndorff. 661. Romanorum rex Sigis-
Reussmarkt s. Rewsmark. mundus. t. s. Sabinae presb.
Rewd, Revd, Rb'd s. Klausenburg card. Valentinus.
Michael Cehe. Roperth s. Kopert.
Rewdell, -del s. Symon Rewdel. Bosch s. Rauas.
Rewsyndorff, Zereth, Reussen, Szeret- Rosenaw, Rosnow, Roz-, Rosin-, Roz-
falva s. Bistritz puss. 1412 : naw,Rasna,villaRosarum, Rosenau,
530. 1414: 623. Rozsny6 bei Kronstadt 1404: 307.
Rewsmark , Zerdahel , Reussmarkt, eccl. b. Mathiae ap. 1394 : 97.
Szerdahely iudicatus 1404: 325. lepretacti 1413 : 586. ple-
Rhein s. Renus. banns Nicolaus; Stephanus.
Rychuyni villa, Reichesdorf, Riomfalva Martinus.
so. Mediasch comes Demetrius. Rosundal, Rons-, Roseln, Rozsonda bei

www.dacoromanica.ro
747

.Agnetheln Cordula; Nicolaus ;


Vrsula.
Rosz-Osiir s. Rutenorum villa. S
Rot s. Georgius Rot. S. de Aquila 1403 : 292.
Rote s. Hen and Michael Rote. Saas s. Jacobus dictus Saas.
Rotberg s. Ruffomons. Sabes- s. Sebes.
Rotkirch s. Vereseghaz. Seichsisch-Reen s. Regen.
Rovds s. Rauas. Sahtelk s. Benchench.
Torna -
Rozgon, Rozgony im Kom. Albauj-
Simon.
.Rozsny6 s. Rosenaw.
Sayo poss. 1395 : 157.
Sajo-Keresztur s. Keresthwr.
Sajo-Szent-Andrds s. Zenthandreas.
Rozsonda s. Rosundal. Salka, -ko, Schalko, Salyko 45. Markt-
Rubanfalua Kysthomas. schelken poss. 1394 : 103, 104.
Rukbas, Reps, K5halom 1412 : 538. Salcoph s. Saldorff
Ruchowan, oppidum terrae Morauiae Salkun villa 1398 : 209. Cri-
1404: 326. stanus ; Margaretha.
Ruchsin, relicta Rudolfi civis de Salcz, Salz, S6falva bei Bistritz
Braschow 1398: 208, 209, 220, poss. 1412 : 530.
221. Salczburg, Salzburg in Osterreich
Rudel s. Symon dictus Wide'. dioc. 1414: 599, 602, 603, 606,
Rudlinus, Rudel, pat. Symonis iur. 609.
civis Brass. 1406 : 397. 1408 : 470. Saldorff, Schalkdorf, -dorph, -doph,
Rudolfus, Rod-, civis de Brasschow Salcoph, Schaldorf, Sdldorf 5.
1398 : 208. illarktschelken nob. Johannes.
de Kentelek 1414: 613. poss. 1394 : 103, 104, 107.
corn., de Kereztyenfalwa, fil. Ni- Sdlya s. Scalae.
colai 1397 : 193. 1405 : 342, 343. Salisfodium , Wyzakna, Salzburg,
Ruffomons, Rufo-, Weresmorth, -wort, Vizakna bei Hermannstadt 1403 :
Veres-, Rotberg, Veresmart 5. Her- . 293. cives 1403 : 294. comes
mannstadt comites 1411 : 509. carnerar. sal. reg. 1413 : 565.
Georgius ; Laurencius; Mathias; Johannes. ecclesia paroch.
Michael. hospites seu populi 1415 : 672,673. plebanus 1409 :
1413 : 568. Hochrech 1411 : 484, 485. Nicolaus. populi
509. presb. Johannes. se- 1349 : 310. salifodinae 1408 :
niores 1411 : 509. Cecilia ; 460. 1413 : 565. seniores
Laurencius ; Melchior ; Nicolaus ; 1404: 309.
Veronica. Salomon, Sala-, fil. Arnoldi de Bogath
Ruffus, praepositus (eccl. Alb. Transs.) 1408 : 452, 453, 454.
1397 : 183. de Brassouia 1392 : 43, 44.
Rugis s. N. de Rugis. 1393 : 54.
Rungenmuld, Rungenmolde, Rutgen- de Kelnek 1400 : 250.
- campus seu locus 1409 : 483, dictus Kocze Tumpa de Bothfalua
484, 485, 486. 1414: 605. 1415 : 1415 : 664, 667.
672, 673, 674. Dauidis, iur. civ. de Brassow
Rutenorum villa, Reussdorfchen, Rosz- 1397 : 175.
Csiir bei Hermannstadt plebanus pat. Johannis 1391 : 25.
Michael. de Magare, -ry 1406 : 399, 418,
Rutinorum villa superior, (Fels& 420, 421, 422. 1407 : 430.
Oroszi 45. Sachs.-Reen) 1393 : 63. pat. Marthae 1406 : 417.
Riltschin s. Cecilia Rtitschin. de Nadas, -sd, pat. Michaelis
corn. Siculorum 1405 : 362. 1406 :
396. 1408 : 462. 1409 : 478. 1410 :
497. 1411 : 511. 1412 : 524, 527,
529, 530, 534, 538, 540, 543, 545,
552, 554. 1413 : 575. 1414: 595,
51*

www.dacoromanica.ro
748

611, 612, 614, 617, 618, 619, 621, Sax s. Henricus Sax.
623, 630, 635. 1415-19 : 651. Saxard, Szegszdrd im Kom. Tolna
1415 : 666, 679. conventus monast. 1409 : 474.
Salomon iunior de Nadasd 1414: 635. custos Martinus. monasterium
fil. Salomonis de Nadas, -des 1389 : 254. 1399 : 255. 1400 :
1393 : 49. 1394: 95. 251. prior et cantor Johannes.
pat. Salomonis de Nadas, -des Saxones, nicalis, 1407: 441. de
1393 : 49. 1394 : 95. villa s. Agnethis 1409 : 472.
fil. Salomonis de Segeswar 1403 : duarum sedium 1411 : 503, de
303, 304, 305. 1404: 314. Megyes et de Selk 1391 : 32.
de Segeswar 1403 : 303, 304, mercatores 1415 : 657, 658, 659.
305. 1404: 314. partium Transs. 1402 : 277.
Salzburg s. Salczburg and Salisfodium. 1404: 331, 332. 1412: 515, 548.
Sambok, Zsdmbelc w. Budapest sedis Schelk 1414 : 591.
monasterium 1389 : 254. 1399 : septem sedes 1391 : 8, 11. 1393:
255. 1400 : 251. 56, 65. 1395 : 154. 1402 : 265,
Sampson de Fenyefalwa 1413 : 582, 289, 290. 1404: 308. 1405 : 368.
584, 591. 1406 : 387, 388, 391, 392. 1407:
Samusch s. Zam us. 439. 1408: 468, 469. 1411: 502,
Sankt-Lorenz s. s. Laurencius. 503, 505, 507, 509, 512. 1412 :
Sander s. Anthonius Sander. 556. 1413 : 565, 566, 567, 572,
Sandor, Sandrinus de Kysd [Kyzd] 573, 574. 1415 : 637, 638, 639,
1396 : 165, 166. 1397 : 171, 173. 640, 643, 669, 670. 1415-19 :
1403: 305. 1408 : 450, 459. 651. terra Saxonicalis 1411:
de Dalya 1410 : 499. 511. in Varadya 1408: 450.
de Zenthlelek 1412 : 525, 536. villae Saxonic. Kyssebes, Spryngh,
Santhow, Zanthow, -to Jacobus ; Drassow.
Lachk. Saztelek Andreas; Gregori us.
Sard, Sdrd bei Karlsburg Dorothea ; Scalae, Sch-, St-, Saulus, Schaal,
Michael; Petrus. Sdlya o. Marktschelken ecclesia
Sarfenek Fridricus. b. Vrsulae 1414: 600. plebanus
Sdromberke s. Sarumberk. Nicolaus. poss. 1359 : 217.
Saros s. Sarus and Schars. Scardona, Scardona in Dalmatien
Sdrospatak s. Nagbpathak. episcopus Franciscus. sedes
Sarow Petrus. episc. 1405: 345, 349, 353, 355,
Sarraceni 1412 : 546. 381, 384. 1406 : 312, 388, 390,
Saruar, Sdrvdr im Kom. Eisenburg 392, 395, 405, 408, 416. 1407 :
castrum 1393 : 61. 431. 1410:491.1411: 509. 1412:
Sarumberk, Sarom-, Sarni-, Sum-, 533.
-berg, -berek, Scharberg, Sc rom- Scelk s. Schelk.
berke n. Maros- Vasdrhely poss. Sceplak, Szeplak n. Sachs. -Keen
1395: 150. 1405: 340, 341, 365, poss. 1393: 63.
383. 1410 :489. 1415 : 657, 658, Scepus, Scepusium, Kom. Zips, Szepes
659. Anthonius. praepositura s. Martini 1397 :
Sarus, -rws, -ros, Ungar.- Scharosch, 178. praepositus Dominicus.
Kis- Soros n. Mediasch poss. Sceurynum a. Zeurinum.
1394:79. Jacobus ; Johannes ; Schaal s. Scalae.
Michael; Petrus. (Schaas) s. Schegs.
pat. Ladislai 1399 : 239. Schade s. Nicolaus Schade.
Sarustelek bei Moha w. Reps 1401: 264. Schalkdorf, -dorph, Schaldorf s. Sal-
Sasaad, bei Budapest paroch. eccl. dorff.
1389: 254. 1399 : 255. 1400 : 251. Schalko, s. Salka.
Sateler s. Endres Sateler. Schanzenlanndt locus 1349 : 310.
Sdtoralja- Ujhely s. Wyhel. Scharberg s. Sarumberk.
Saulus s. Scalae. Scharffenperg locus 1349: 310,

www.dacoromanica.ro
749

Schars, Scharosch, Nagy-Sdros d. Gross - Schepsi s. Sepsy.


Schenk comes Michael. Scherer s. Nicolaus Scherer.
Scheissburg s. Segeswar. Schmiegen s. Somogyon.
Schaumberg s. Schowmbergh. Scholer s. Johannes Scholer.
Schawer s. Johannes dictus Schawer; SchOnau s. Zepmezev.
Laurencius Schawer. Schowmbergh, Schaumberg 1402 : 279.
Schebes s. Sebes. Schursch, herr 1404: 330.
Schegs ( Schars, Segesd bei Scheissbury) Schurscha, schaczmeister 1404 : 330.
Andreas Wencz ; Johannes Schurwer s. Nicolaus Schurwer.
Part; Nicolaus Gepawr ; Nicolaus Schwarzwasser s. Feketewyz.
Wencz. Scibinium s. Cibini um und Herman-
Schelk,Schelken, Schelker Kapitel stat.
und Stuhl - decanatus 1403: Sclauonia, Slavonien ban atus 1410 :
291, 295. 1414 : 597. - Saxones 492. 1411 : 509. - banus Detri-
de sede 1391 : 32. 1402 : 289. 1414: tus Bubek ; Hermannus corn. Cilii ;
591, 592, sedes 1395 : 154, 155. Johannes de Senia ; Paulus Bys-
1411 : 503. senus ; Paulus Chupor ; Paulus de
maior, Scelk, Scb el ka, Selk, Markt- Pech. regnum 1407 : 442.
schelken, .Nagy - Selyk - civitas Scribanis s. Johannes de Scribanis.
628.-
1412 : 524. communitas 1414 :
ecclesia s. Martini 1414 :
600. - iur. civis Anthonius. -
Sebastianus de Dalyan [Danyan] 1394 :
84, 95.
- pleb. de Theke 1415 : 681.
646.-
plebanus Johannes. - villa 1415 :
Georgius ; Johannes ; La-
Sebenico s. Sibinicum.
Sebes, Sebus, Ft. Mahlbach, Sebes -
-n. Marktschelken - communitas
dislaus ; Nicolaus ; Thomas.
minor, Kleinschelken, Kis -Selyk
fluv. 1402 : 269. 1408 : 451.
- Schebes, Sabes, Sebus, M*len-
bach, Mithlbach, &az-Sebes
1414: 628.

-
1414: 600. -ecclesia s. Katherinae
plebanus Georgius.
rector scholarum Petrus. -
archidiaconus [Sabesiensis] Nico-
laus. cives Johannes Truttem-
berger ; Martinus Twrtwmberger ;
villa 1415 : 646. Michael Twrtwmberger ; Petrus
Schellen berg , Schellem-, Schelmp-, Buzar [Bwzzer]. - civitas 1408 :
Sellem-, Schellenberg, Sellemberk 451. decanatus 1403 : 291, 295.
bei Hermannstadt conies Ste- - districtus 1397 : 182.
phanus. hospites 1412 : 555, Sebeshely s. Kyssebes.
556. iuratus Nicolaus. rector (Segesd) s. Schegs.
eccl. Thomas. - villa 1412 : 555.
- villicus et seniores villae :1408 :
468, 469, 470.
-
Segesdinum, Segesd im Kom. Somogy
paroch. ecclesia 1389 : 254.
1399 : 255. 1400 : 251.
Schelzenpesch - locus 1349 : 310. Segeswar, Segesz-, Segws-, -uar, ,
Schenk, Sch. major, Senk, Magnum pro- Schassburg, Segesvdr 1393 : 49.
pinatorium, Gross-Schenk, Nagy- cives Andreas Toppengiesser ;
Sink, Stuhl und Ort 1399 : 236. Daniel ; Hench ; Jacobus circa
1413: 577. cives Clese Helssig; portam ; Jacobus Wal ; Johannes ;
Clese Turlot ; Georgius ; Henneng; Michael Hon ; Nicolaus aurifaber ;
Hen Rote ; Johannes Gerlach ; Petrus Setter; Salomon. civitas
Johannes Rod ; Nicolaus Helwich. 1407 : 424, 425. - comes Nico-
- comes Johannes niger ; alter laus. indices, iur. cons. ac univ.
Johannes. index regius Crista- seniores sedis 1393 : 47. - index
rus. -
nus ; corn. Janusch niger ; Walthe-
-
index sedis corn. Janusch
de valle Mariae. iur. consules
provincialis Jacobus Kammer. -
- -
mag. civium Arnoldus Stein hauser.
plebanus Petrus. oppidum
ac seniores sedis 1399 : 235. 1414 : 611. villicus Nicolaus
sedes 1413 : 577, 578. villicus Gluckner.
Johannes Gerlach. Segnia s. Senia.

www.dacoromanica.ro
750

Seiburg s. Syburg. Siculus s. Blasius and Johannes Si-


Seiden s. Sythue. culus.
Seyrch s. Johannes Strigh. Sydenswancz s. Johannes Seyden-
Se lk, Selke s. Schelk. swanch.
Sellemberk s. Schellenberg. Siebenburga, Siebenbiirgen s. Siben-
Semyen de Zenthkyral 1405: 341,365. bitrgen.
Senk s. Schenk.
Senia, Segnia, Zengg in Dalmatien
episcopus Johannes; Leonardus;
- Syfridi s. Johannes Syfridi.
Syfrigidius de Alzna, corn. 1349: 310.
Sigismundus Andreae de Eczel 1403 :
Thomas: - sedes episcop. 1405 : 293.
345, 349, 353, 355. - Johannes. rex Hungariae, Dalmaciae, Cro-
Sent Iwan s. Zenthywan. aciae, Ramae, Seruiae, Galliciae,
Sepsy, Schepsi, Szekterstuhl Sepsi, jetzt Lodorneriae, Comaniae, Bulgariae,
ein Teil des Kom. Hciromszelc marchio Brandenburgensis, archi-
sedes 1415 : 664, 666. camerar. s. Romani irnperii, heres
Sepsi Szent- Gyorgy s. Zenthgyvrgh. Bohemiae etLucemburgensis1391:
Septern castra s. Sibenbargen. 1, 4, 6, 8, 10, 12, 13, 16, 18, 25,
Sertev, -tew, -thew s. Michael dictus 27, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37.
Sertev. 1392 : 39, 41, 43, 44, 46. 1393 :
Seruia, Serbien regnum 1392 : 43. 47, 49, 50, 51, 52, 54, 56, 64.
- rex Sigismundus. 1394 : 72, 107, 109. 1395: 110,
Servis s. Petir Servis. 118, 120, 123, 126, 127, 128, 129,
Seuerinurn, Severin s. Zeurinum. 130, 131, 133, 134, 135, 139, 140,
Sibenbtirgen, - burgen, Siebenburga, 141, 142, 143, 144, 145, 147, 149,
Septem castra, Siebenbargen 1400 : 150, 151, 152, 153, 156, 157, 158,
261. 1403: 301. 1404: 329. 1406 : 159, 160. 1396 : 161, 167. 1397 :
412. 1411: 514. Sibenburgerin 175, 177, 181, 184, 185, 186, 187,
Margrete. - de Septern castra 190, 191, 193. 1398 : 208, 209,
Antonius.
Syburg, Seiburg, Zsiberlc w. Reps
clericus Petrus.
- 211,212,213,214, 220, 227.1399 :
229, 230, 231, 233. 1402 : 264,
266, 268, 281, 282, 283, 285.
Sibinicum, Sebenico in Dalmatien Romani imp. vicarius generalis ac
episcopus Anthonius de Pontho ; regni Bohemiae gubernator 275,
Matheus. - sedes episcop. 1405 : 278, 279, 285, 286, 289. 1403 :
345, 349, 353, 355, 381, 384. 298, 299, 300, 302, 303, 305.
1406 : 312, 388, 390, 392, 395, 1404: 306, 314, 315, 317, 321,
405, 408, 416. 1407 : 431. 1410 : 322, 323, 325, 326, 327, 329.
491. 1411: 509. 1412: 533. 1414 : 1405 : 334, 337, 338, 339, 341,
633. 344, 346, 350, 353, 356, 357, 359,
Sibiniurn s. Cibinium. 360, 362, 363, 364, 365, 366, 367,
Sicilia, Sicilien - Anthonius. 368, 370, 371, 382, 383. 1406 :
Siculi, Szekler - Siculi part. Transs. 311, 386, 389, 391, 393, 395, 397,
1395: 152. 1402 : 277. 1404: 322, 398, 399, 400, 401, 403, 406, 410,
331, 332. 1408-21 : 466. 1412 : 411, 414, 417, 418, 420. 1407 :
665, 667. -
515, 548. 1415 : 657, 658, 664,
comites Siculorum
1395 : 124, 134, 143, 153. 1398 :
428, 429, 431, 439, 442. 1408 :
470. 1409 : 472, 473, 475, 477,
478, 479, 480. 1410 : 487, 490,
212. 1402 : 289. 1404: 321. 1405 : 492, 498, 500. Romanorum rex
362. 1412 : 534, 546. 1414: 614. semper augustus 1411 : 503, 504,
1415 : 638, 657, 658, 664. Drag; 505, 507, 512. 1412 : 517, 519,
Jacobus; Johannes de Marouth ; 520, 524, 525, 530, 532, 535, 538,
Michael ; Nicolaus ; Petrus de 539, 540, 541, 542, 543, 545, 548,
Peren ; Stephanus. vicecomites 549, 551, 552, 556, 557. 1413 :
1395 : 134. 1404: 321. terra 560, 564, 565, 567, 568, 573, 578,
Siculorum 1397 : 182. 588. 1414 : 591, 594, 595, 6117

www.dacoromanica.ro
751

612, 615, 616, 617, 619, 621, 623, Symon Rewdell, mag. civium
625, 626, 630, 632, 634, 636. Coron. 1415 : 665, 666.
1415 : 636, 637, 639, 641, 642, Symon fil. Rudolfi de Kentelek 1414 :
643, 652, 655, 657, 658, 660, 661, 613, 614.
668, 669, 670. 1415-19 : 651. fil. Sandor de Kyzd 1403 : 305.
Sigismundus fil. Michaelis de So- 1408 : 459.
mogyon 1413 : 575, 581, 587. de Sthyno 1394 : 105.
fil. Stephani dicti Keseg 1397 : Ws lfel 1394-1409 : 93.
170. 1400 : 250. iudex, comes camar. salium in
Syle, Magyar-Siillye nw. Kokelburg Zeek 1410 : 493.
poss. 1413 : 583. Georgius. s. Petrus Symon.
Silistria s. Trestrum. Simonishege collis 1394: 78.
Silstrang, -angh, comes Posoniensis Syrimium, Syrmien episcopus Ore-
1405 : 350, 353, 356, 382, 385. gorius ; Johannes. sedes epis-
1406 : 312, 388, 390, 393, 395, cop. 1393 : 55. 1405 : 345, 349,
406, 408, 416. 1407 : 431. 353, 355, 381, 384. 1406 : 312,
castellan us castrorum regal.Vytan 388, 390, 392, 395, 405, 408, 416.
et Kestes 1415 : 639. 1407 : 431. 1410: 491. 1411 :
Syluas, (Oldh-Szilvas 5. Nagy-Enyed) 509. 1412 : 533. 1414: 633.
Johannes. Sythue, -we, Seiden, Zsidve w. Kokel-
Symig, im Kom. Somogy mona- burg poss. 1391 : 22, 23. 1395 :
sterium 1389 : 254. 1399 : 255. 157, 160. 1413 : 583. villa
1400 : 251. 1395 : 160.
Symon, Simon, quondam banus 1399 : Slationia, Slavonien s. Sclauonia.
239, 240. Smilo de Wethau, comes Posoniensis
monachus 1394-1409 : 87,88, 89. 1405 : 345.
des Abels von Nasen 1392 : 42. S6falva s. Salcz.
1398 : 218. 1403 : 301. 1406 : 412. Solymos, Olcih-Solymos n. Elisabeth-
clericus Alb. Transs. 1415 : 684. stadt an der K1. Kokel poss.
de Borosnyo 1415 : 664, 666. 1415 : 682.
Kale 1394-1409 : 93. Solmus castellanus Michael ; Tho-
decanus Cybiniensis 1394 1409 : mas.
89, 90, 91, 92. 1402 : 270. Solnuk s. Zolnuk.
mag., fil. Konyae bani 1391 : 22, Solthania, Sultanieh in Armenien
23, 24. 1395 : 150, iudex curiae archiepiscopus Johannes.
regis 157,158,160. mag. ianitorum Sombor, Zombor Zsombor (nob.)
reg. 1405 : 340, 341, 345, 350, Anna ; Johannes ; Ladislaus; Mi-
353, 356, 383. 1406 : 312, 388, chael; Nicolaus.
390, 393, 395, 406, 408, 416. Somkerek, Sum-, Swm-, -trek, Chonka-
1407 : 431. 1414: 623. regky, Somkerek w. Bistritz
de Heasfalwa 1403 : 305. ecclesia b. virg. 1407 : 427.
de Hungaria 1415 : 654. nob. 1392 : 38. Anthonius ; Ka-
Menich 1394-1409 : 94. therina; Elizabeth; Geleth [Gelud];
fil. Michaelis filii Symonis bani Johannes; Ladislaus; Michael ;
1399 : 239, 240. Nicolaus ; Petrus. poss. 1407 :
mag., fil. Michaelis, comes de 438.
Somlyo et de Grasso 1413 : 582, Somkutlb Somktit w. Dees (nob.)
583. Ladislaus ; Mykow ; Nicolaus.
de Rozgon, com., iudex cur. poss. 1412 : 525. tributum
reg. 1410: 491. 1411 : 509. 1412 : 1412 : 525.
533. Somir Johannes.
Rudeger 1394-1409 : 94. Somlyo comes Symon.
fil. Rudlini, iurat. civis Brass.
Somly6vdsdrhely s. Apachasomlyo
1406: 397, 398. 1408 : 470. dic- Somogyon, Somogy, Somog, Schmie-
tus RAdel civ. Coron. 1408 : 444. gen, Somogyon no. Mediasch

www.dacoromanica.ro
752

(nob.) Adam ; Jacobus ; Ladislaus ; Stephanus [Istfan] fil. Benedicti [Be-


Michael; Paulus ; Sigismundus ; nedic] de Betlem [Balembe] 1415 :
Valentin us. 664, 666.
Sopotha s. Valentinus dictus Sopotha. fil. Blasii de Keresthwr 1402 :
Sopronium, Odenburg, Sopron co- 279.
mes comitatus Nicolaus de Kanisa. de Bogath 1395 : 157.
Spaen s. Hermannus Spaen. de Bwbek, corn. 1395 : 149.
Spalatium, Spalato in Dalmatien de Kenthyda 1413: 575, 581, 587.
archiepiscopus Andreas; Duymus. dictus Kezeg [Keseg] 1397 : 170.
Sperrendorffer s. Petrus Sperren- 1400 : 250.
dorffer. de Chaak 1402 : 277, pat. Nico-
Spyrensis civitas, Speyer in der Rhein- lai de Chaak vaiv. Transs. 1402 :
pfalz 1414 : 614, 616, 617, 619, 266, 268. 1403 : 302. 1407 : 442.
620, 621, 622, 624, 626, 628. Cykow, -ko, episcopus Agriensis
Spryngh, Spring, Spring o. Mithlbach 1391 : 1, 5, 7, 19. 1393 : 55.
poss. 1403 : 298. 1405 : 344. 1394 : 110. 1395 : 119, 132.
1406 : 396. villa Saxonicalis vicecastellanus de Kykelleuar
1403 : 303, 304, 305. 1404: 314, 1407 : 440.
320. fil. Kyliani de Dellew 1398 : 224.
Stanendorff villa 1413 : 577. 1399 : 236.
Walachus Bratten ; Dobra ; Mane ; palatinus, iudex Comanorum et
Stanislawen. mag. agasonum 1391 : 1, 2, 5,
Stanislaus fr., prior fratrum praedica- 7, 19. pridem palatinus, mag. aga-
torum in Bistricia 1413 : 570. sonum 1393 : 56. 1394 : 110.
de Nyrbathor 1413: 578, 579, 588. 1395 : 120, 133.
Stanislawen, Walachus de Stanendorff de Korog, -gh, banus Machoui-
1413 : 577. ensis 1394: 110. 1395 : 120, 133.
Steyn [Eleskew] mons 1415 : 665, de Darlaz 1391 : 26. 1392 : 41.
667. 1397 : 169.
Steir, Steiermark herczogWilhalm. de Debrew 1404: 307.
Stephanus, Steph, Steffan, Istwan, -fan [Istwan], fil. Demetrii de Baroth-
[Steph] 1394 1409 : 94. falua 1415 : 664, 666.
1407 : 427. de Dengeleg 1391 : 34, 37.
literatus 1408 : 455. de Dyog [Gyogh] 1408 : 445, 465.
mag., literatus civis de villa s. 1410 : 490, 491. 1412 : 558.
Agnethis 1409 : 472. fil. Egidii de Teurek 1404: 327,
custos eccl. Alb. Transs. 1412 : 328.
518, 556. 1413 : 560, 563, 574. fil. Emeriti de Bachkamadaras
episcopus ecel. Alb. Transs. 1402 : 1392 : 41. de Madaras 1395 : 111,
283, 288. 1403 : 293. 1405 : 337, 112, 115. 1408 : 455.
338, 345, 349, 353, 355, 381, 384. de Estwanhaza 1407 : 432.
1406 : 312, 385, 388, 390, 392, de Forra 1407 : 431.
394, 405, 408, 413, 415. 1407 : Hartunk de villa Meyrpot 1402 :
424, 426, 431, 437, 438. 1408 : 271.
447, 457. 1410: 491. 1411 : 508. Hoincz de Magno horreo 1409 :
1412 : 533, 552. 1414: 591, 593, 484.
600, 603, 607, 609, 628, 633. s. rex Hungariae 1391 : 3. 1415 :
1415 : 645, 649, 655, 661, 662. 668.
1415-19 : 651. fil. Jaak de Myhalchfalwa 1394 :
fil. Andreae de Martontelke 1398 : 98.
215. 1399 : 231, 232. fil. Johannis de Kanisa, mag.
de Baach 1404 : 328. ianitorum et com. Siculorum 1395 :
germanus Balaad 1399 : 240. 120, 133, 142.
fil. Beebe de Wylagusberek 1394 : fil. Johannis dicti Herchek de
102. 1402: 287, 288. Bogath 1391 : 22, 23.

www.dacoromanica.ro
753

Stephanus Johannis dicti Rasteter de Transs. 1396: 166. 1397: 173,


Nova civitate, clericus Salczbur- 180. 1398: 213.
gensis dioc., notar. publ. 1414: Stephanus iudex de Torda 1408 : 449.
599, 602, 603, 606, 607, 609. fil. Vayuodae de Nadab, vice-
frat. Johannis de Zenthkyral vaivoda Transs. 1402: 280. 1403:
1405 : 341. 298.
fil. Johannis de Zenthgyurgh [Stephan] Unslat 1411: 501.
1408 : 454. Sthan s. Petrus dictus Sthan.
de Iwanfalwa 1394: 68. Sthawer s. Sthawer.
pat. Ladislai 1407 : 436. Sthynum, Stinum, W alachisch Stein,
fil. Ladislai maioris de Rether Isztina so. Marktschelken poss.
1415: 654. 1392 : 38. 1394: 103, 105, 106.
de Lossonch, banus Machouiensis villa 1394: 105. Alardus;
1391 : 2, 5, 7, 19. alias banns Simon.
1393: 62, 63. 1395: 149. Stiborius, episcopus Agriensis 1411 :
fil. Lucae de Dyog sup. 1391: 25. 508. 1412 : 533. 1414: 633.
1394: 96. (de Gywgh) 107, 108. de Stiborich [Stiborchych], comes
1399 : 241. 1406: 396. Posoniensis 1391 : 2, 5, 7, 19.
de Ludorff de Hendorff 1393 : 48. 1393 : 56. 1394: 110. 1395: 120,
de Marow 1413: 581. 133. vaivoda Transs. 159. et corn.
fil. Michaelis, hosp. de Balasfalwa de Zolnok 1397 : 173, 186, 190.
1394: 68. 1398 : 214, 218, 219, 222, 223,
de Musna 1394 : 68. 227, 229. 1399: 229, 230, 231,
Mussell, MA- de Bothfalua 1415: 234, 237, 239. 1404: 329. 1406 :
664, 667. 399, 400. 1408: 470, 471. 1410 :
fil. Nicolai de Hydegwyz [Fri- 491, 492. 1411 : 505, 506, 509,
gidis aquis] 1394 : 77, 79, 80, 83, 513. 1-112 : 521, 526, 530, 533,
103. 534, 535, 537, 538, 540, 549, 551,
pleb. eccl. s. Nicolai de Noua 554, 556, 557, et Bistriciae, Nitriae,
civitate 1398 : 208. Trinczinii comitatuum comes ac
Nicolai de Olomucz, notar. publ. fluvii Wag dorninus 1412 : 523,
1414: 598, 604, 605, 607, 610. 527, 529, 541, 543, 545 et Bor-
de Nona villa, com. 1349 : 309. schodiensis comes 552. 1413: 573,
vaivoda minoris Olahiae seu terrae 578. 1414: 612, 613, 618, 619,
Molduanae 1395 :118,-133-1396 : 620, 623, 625. quondam vaivoda
161. 139L__,176. 1415: 652, 653, 655, 656.
1 Olach, alio alumina Pinthes, iobagio Stiborchych, -rich s. Stiborius.
1393 : 50. Stynkenbrvn, -ngen- campus seu
de Orostwa 1403: 300. locus 1409: 483, 484, 485, 486.
pat. Petri de Darw 1407 : 434. 1414: 605. 1415: 672, 673, 674.
pleb. de Roznaw, decanus Bras- Stinum s. Sthynum.
sow. 1394: 97. Stoklehutaya 1393 : 63.
Salczmenger 1394-1409 : 94. Stoyan s. Marcus Stoyan.
de Schellmperg, com. 1349: 309. Stolczenburg, -berg, -borg, -purg,
Sidel 1394-1409 : 94. Stolz-, Stolzenburg, Szelindek n.
Stanizlai de Nyrbathor 1413: Ilermannstadt ecclesia paroch.
578, 579, 588, 589. s. Bartholomei 1409 : 485. 1414 :
fil. Stephani de Lossonch banus 605. 1415 : 672, 673. campus
1393: 62, 63. Krennperk 1394-1409: 85, 86.
de Thate 1408 : 464. hospites 1349: 309, 310. 1409:
[Steffan] Thyes de villa Meyrpot 485. notar. publ. Allexius.
1402 : 271. pleb. seu rector eccl. paroch.
mag., fil. Thomae de Kendhyda Alardus; Balbrunus; Michael.
1391 : 6, 7. rector scholarum Allexius.
archidiac. de Tylegd, decan. Alb. territorium 1415: 674. villa
Urkundenbuch III. 52

www.dacoromanica.ro
754

1349 : 309. 1409 : 484, 486. 1411 : Szamns s. Zamus.


512. villani 1404: 308. Szancsdl s. Zanchal.
Strich, Stryg, Strygh s. Dyonisius, Szdsz-.Alnids s. Almas.
Johannes und Petrus Strich. Szdszbdnyicza s. Bani.
Strigonium, Gran, Esztergom 1394: Szcisz-Budak s. Budak.
97. 1399 : 244. 1400 : 249. 1402 : Szasz-Kezd s. Kyzd.
265. 1411 : 511. 1412: 523. 1414 : Szdsz-Kis-.Almds s. Almas.
634.- archiepiscopatus 1391 : 21. ( Szasz- Ddnydn) s. Dalyan und Danyan.
1394 : 73. 1395 : 145. 1414: 598. Szdsz-Encs s. Ench.
archiepiscopi 1389 : 254, 255. Szdsz-Ernye s. Ernye.
1395 : 146. 1397 : 178. 1399 : Szdsz-Hermdny s. Herman.
hannes. -
256. 1400 : 252. 1415 : 674. Jo-
canonicus Blasius ;
Leonardus de Pensauro ; Matheus
Szdsz-Ivdnfalva s. Isopis villa.
Szasz-Magyaros s. Monyoros.
Szdsz-Ormenyes s. Ewrmenyes.
de Vicedominis. - civitas 1391 : 3. Szdsz-Regen s. Regen.
1394: 73. 1395 : 145, 146. 1415 : Szasz- Sebes s. Sebes.
672. comes perpetuus Johannes. Szdsz-Szent-Ivdn s. Zenthywan.
- diocesis 1391 : 3. 1394: 73. Szasz-Szent-Laszlo s. s. Ladislaus.
1394-1409 : 85, 89. 1394: 97. Szdsz- Vciros s. Warasium.
1395 : 131, 138, 145, 146. 1398 : Ssdsz-Ujfalu s. Noua villa.
220, 221. 1399 : 247. 1402: 265. Szatmdr- Mined s. Nemty und Zathmar.
1403 : 291, 295. 1412: 522. 1414 : Szelc s. Zeek.
597, 598, 603, 605, 607, 609. Szekes-Fehervar s. Alba regalis.
1415 : 663, 670, 671, 672. Szecsel s. Feketewyz.
ecclesia 1394 : 73, 97. 1395 : 138. Szecseny s. Zecheen.
146. 1397 :177. 1400: 249. 1408 : Szegszdrd s. Saxard.
notarius Conradus. -
467. - iurisdictio 1400: 248. -
patronus
eccl. b. Adalbertus 1399 : 244.
Szelindek s. Stolczenburg.
Szenna s. Zennabanya.
Szent-Agota s. Agnetis villa.
146. -
provincia 1394: 73. 1395 : 145,
sedes archiep. 1394 : 97.
1395: 138.1400 : 248. 1412 : 523.
Szentegyed s. Zentheged.
Szent-Endre s. s. Andreas de iuxta
Wyssegrad.
Stuffen Clos de Bothfalua 1415 : 664, Szent- Erzsebet s. Hummersdorff.
667. Szent-Jdnoshegy s. Zentyanusfalua.
Stuhlweissenburg s. Alba regalis. Szent-Mikt6s s. Zenthmiclos.
Stux s. Mathias Stux. (Szent-Pal) s. s. Paulus.
Suarcz Han de Bothfalua 1415 : 664, Szent-Peter s. Petersberg.
666 Szeplak s. Sceplak und Zeplak.
Suck s. Swk. Szepmez5 s. Zepmezev.
Sultanieh s. Solthania. Szerdahely s. Rewsmark.
Sumberk s. Sarumberk. Szeremle s. Zeremlyen.
Sumkerek, -crek s. Somkerek. Szeretfalva s. Rewsyndorff.
Siimeg s. Symig. Szeszarma s. Zezarma.
Susanna, coniux Nicolai filii Sandrini ( Szomolya) s. Zomolia.
de Kyzd 1408 : 450. Szoreny s. Zeurinum.
- nob. domina (de Bolya) 1394: Szucsdk s. Zuchak.
105.
Swbud, Sugwd Ladislaus ; Marga-
retha.
T.
579, 589.
-
Swk, Suck, Zwk, Zsuk no. Klausen-
burg - Johannes. poss. 1413 : Taar s. Thary.
Tacs s. Toczs.
Sweyrchtz, Swerth s. Johannes Strich. Taytte, Walachus de villa Gassendorff
Swmkerek s. Somkerek. 1413 : 577.
Swob s. Johannes Swob. Talmatsch, Talmesch s. Tolmach.

www.dacoromanica.ro
755

Talpas s. Thomas dictus Lepes. Theis Ludolfi 1394-1409 : 94.


Tamasy s. Herricus und Johannes Theys s. Jacobus Theys.
Thamasy. Themes, Kom. Temes archidiaconus
Tani s. Thary. Petrus. Comes Nicolaus ; Ni-
Tarimach s. Benedictus und Johannes colaus (alter); Pipo.
dictus Tharmath. Themeswar, -uar, Tern-, Temesvdr
Tartari 1405 : 372. 1397 : 185, 186. 1406 : 420. 1413 :
Tart law, Tartlau s. Prasmar. 582. ci vitas 1415 : 638, 639.
Tatar s. Johannes Tatar. mercatores 1415 : 670.
Tate, Thate, Tate no. Karlsburg Theodricus, Theode-, vicarius 1403 :
Anna ; Dorothea ; Margaretha ; 293.
Martha ; Nicolaus ; Petrus ; Ste- de Lync, clericus Traiectensis
phanus. 1415 : 678.
Teke, Th-, Theca, Tekendorf, Teke s. Mynnig 1393 : 48.
Bistritz comes Bartholomeus. Thetey Petrus.
corrigiator Leonardus. ple- Thetyn, -ten Johannes ; Michael.
banus Sebastianus. poss. 1395 : Theuth- s. Teutunia.
157. 1408 21 : 466. 1410: 497. The*fil s. Jacobus Dyabolus.
rector scholarium Jacobus. Thykon, Tihany am Plattensee mo-
Katlaarina. nasterium 1389 : 254. 1399: 255.
Tegzus s. Ladislaus dictus Tegzus. 1400 : 251.
Telek s. Fetundorf. Thile Jughere 1394-1409 : 94.
Temes, Temeswar s. Themes, Themes- Thyvis, Tovis n. Karlsburg 1415:
war. 679. villa 1408 : 465.
Terch, Torcz, Torzburg, Torcsvdr sw. Thoha s. Toha.
Kronstadt castellanus Nicolaus. Tholmach s. Tolmach.
castrurn 1395 : 139, 140, 148. Thomariis s. Johannes de Thomariis.
1398 209, 210, 211. 1406: 404, Thomas, fil. Akus dicti Aranyas 1394 :
407. 1412 : 554. 81, 82.
Teremi, duae, Kis- und Nagy- Teremi fil. Akus de Bolya, nob. vir 1392 :
sw. Maros- Vdsdrhely poss. mo- 37, 38. 1394 : 80, 81, 82, 83, 103,
nast. de Clusmonostra 1411 : 513. 107. 1406 : 417, 418, 420, 422.
Terenes, -mes s. Georgius dictus episcopus Agriensis 1403 : 306.
Terenes. archidiac. Alb. et vicar. Andreae
Tergawist, Tirgowest in Romanien ep. 1394 : 105.
1412 : 546. clericus Alb. Transs. 1394 : 98.
Terpunium s. Triping. 1395 : 160.
Teufelsdorf s. Heesfolwa. plebanus eccl. Brassouiensis 1395 :
Teurek, Tvrek Bakoch ; Egidius ; 139, 140. 141, 147, 148. 1398 :
Georgius ; Johannes ; Nicolaus ; 209, 210, 211. 1399 : 229, 230,
Stephanus. 234. 1406 : 404, 405, 407, 408.
Teutunia, Deutschland 1393 : 61. 1412 : 540, 541, 542. 1413 : 569.
Theuthunicum vulgare 1397 : 174. 1414 : 595, 612, 630.
Thalheim s. Dalhein. Brukkern 1394-1409 : 94.
Thamasy s. Herricus und Johannes de Kendhyda 1391 : 6.
Thamasy. Kirstin de Czekindal 1402 : 271.
Thamaswelge poss. 1406 : 419. pat. Cristinni (de Brassow) 1404 :
Thhmisch s. Zamus. 331.
Thary, Tary, Taar, Thar Laurenci us. CrAdener, villicus de Stolczen-
Tharmath s. Benedictus und Johannes borg 1394-1409 : 87.
Tharmath. de Dezmer, iudex nob. comit. de
Thate s. Tate. Clus 1410: 497. 1413 : 561.
Theke, Theca s. Teke. Farkacz [-kas, -kasch] nob. 1412 :
Thekewelgye, -veulgye vallis 1415 : 527, 529, 531, 534, 538, 540, 541,
681, 682. 545, 552.
52*

www.dacoromanica.ro
756

Thomas Farkas de Monyoros 1414 : Thoruntal, Som. Torontdl archidiac.


623, 624, 625. Thomas.
mag., fil. Farkazii, castell. de Thucha, Thuhan s. Toha.
Solmus et de Haznus, corn. Coma- Thumesch s. Zamus.
norum 1413 : 582, 583. Tybplaczgut de Burgberg 1414: 597,
Farkas de Zezarma 1411 : 503, 598.
510. Tykus s. Petrus dictus Tykus.
villicus de Fekethehalm 1415 : Tihany s. Thykon.
679. Tyl, fil. Petri de Nyen 1404 : 313.
fil.Georgii de Bogath 1391 : 22, 23. 1407 : 443.
Herbordi 1394-1409 : 88. pat. Nicolai de Prasmar 1395 :
de Hessalina 1401 : 264. 141.
capellanus Johannis praepositi Placz, villicus de villa Burchberch
Alb. Transs. 1396 : 168. 1413 : 562.
pat. Johannis de Creyuelt 1414 : Tylegd, Szeklerstuhl Udvarhely
602, 608. archidiaconus Stephanus.
pat. Ladislai de Zeplak 1407 : frater comitis Andreae 1399: 239.
440. Tylynyense castrum, in Kroatien,
dictus Lepes [-pus] de Varaskezy 1405 : 340.
1398 : 221, 222 [de Talpas]. 1406 : Tylmannus, pat. Petri de Bistricia
396. 1407 : 436. 1408 : 445, 446, 1413 : 570.
465. pat. Michaelis de Frigida aqua
Martini Briccii, hosp. Albensis 1398 : 226.
1400 : 257. Tyl de Plasmar [Prasmar] 1398 :
pat. Nicolai nob. de Nomar 1394 : 210, 211.
96. Tinin, Knin in Dalmatien castrum
custos eccl. Orodyensis 1391 : 24. 1402 : 278. 1403 : 299. epi-
presb. rector eccl. de Schellem- scopus Ladislaus ; Paulus. sedes
berg 1412 : 555, 556. episcop. 1405 : 345, 349, 353. 355,
de Selk 1394 : 79, 81, 83. 381, 384. 1406 : 312, 388, 390,
episcopus Seniensis 1405 : 381, 392, 395, 405, 408, 416. 1407 :
384. 1406 : 312, 388, 390, 392, 431. 1412 : 533. 1414: 633.
395, 405, 408, 415. 1407 : 431. Tirgowest s. Tergawist.
1410 : 491. 1411 : 509. 1412: 533. Tyrnauia, Tyrnau, Nagyszombat 1404 :
1414: 633. 328, 329.
fil. Simonis de Darlaz 1391 : 26. Tyrol, Tirol graf Wilhalm.
1405 : 339. 1413 : 575. Tisza- Szent-Alarton s. Zenthmarton.
fil. Stephani de Kenthyda 1413 : Titel s. Titul.
575, 581, 587. Tytmar, Tytli- s. Nicolaus Tytmar.
archidiac. de Thoruntal 1402 : Titul, Titel an der untern Theiss
272. praepositura 1389 : 254. 1397 :
vaivoda Transs. 1399 : 240. 178. 1399 : 255. 1400 : 251.
Wachler, iur. civis de Zlathna Tyuel s. Jacobus Dyabolus.
1391 : 1. Tiztak wth fons 1395 : 160.
dictus Waymber [Veynber, Wem- Tokay, Tokay im Kom. Zemplin 1406:
ber] iur. civis de Coluswar 1402 : 414.
285, 286. 1407 : 433. 1409 : 474. Toczs, Totsch, Tacs s. Bistritz cives
praepositus eccl. Warad. 1402 : Herbordus ; Michael Fredel ; Ni-
282, 283. 1412 : 532. colaus Krehel. eccl. paroch. b.
vicecamer. in Zathmar 1412 : 537. Anthonii conf. 1396 :164. iudex
Zykes, hosp. Albensis 1400 : 257. Nicolaus Hakkuncefel. plebanus
dictus Zoldus, hosp. Albensis Petrus. villa 1396 : 164.
1400 : 257. Toha, Tucha, Tuhan, Th-, Tohan sw.
Thonus Kr ward 1394-1409 : 94. Kronstadt poss. 1395 : 147,
Thorda, Thorenburg s. Torda. 148. 1398 : 209, 210. 1399 : 233.

www.dacoromanica.ro
757

1406 : 407. 1412 : 540. 1413 : 569. 178. 184, 185, 186, 187, 190, 191.
1414 : 595, 631. villa 1409 : 1398 : 211, 218, 222, 227. 1399 :
478. 234. 1400 : 260. 1402 : 265 (Trans-
Tblg castrum 1412 : 546. sylvania), 266, 268, 276, 277, 278,
Tolmaeh, -macz, -mats, Th-, Talmatsch, 279, 290. 1403 : 299, 300, 303,
Talmesch, Nagy-Talmdcs s. Her- 304, 305. 1404: 321, 322, 324,
mannstadt castellani 1412 : 522. 325, 326, 327, 328, 329, 331.
Conradus. oppidum 1412: 555. 1405 : 337, 340, 341, 342, 347,
populi 1408 : 468. poss. 348, 351, 352, 354, 356, 358, 359,
1413 : 583. Mathias. 360, 361, 362, 363, 364, 366, 367,
Tolmdcs im Kom. Neograd 368, 383. 1406 : 311, 387, 391,
poss. 1393 : 63. 394, 400, 402. 1407 : 430, 431.
Toppengiesser s. Andreas Toppen- 1408 : 445, 449, 452, 455, 456,
giesser. 460, 468, 469, 470, 471. 1409 :
Torcsvar, TOrcz, s. Terch. 472, 476, 477. 1410 : 490, 498.
Torda, Th-, Thorenburg, Torda 1391 : 1411: 502, 503, 505, 507, 509,
11, 22, 23, 24, 25, 26. 1393 : 54, 512, 513. 1412 : 515, 520, 524,
57. 1394 : 67, 80, 98. 1395 : 111, 527, 548, 549, 551, 553. 1413 :
112. 1397 : 174. 1399 : 231, 234. 561, 565, 566, 567, 572, 573.
1400 : 260. 1405 : 334, 369, 370. 1414: 591, 612, 615, 616, 618,
1408 : 449, 450, 452, 455, 456. 619, 621, 623, 625, 626, 631.
1408-21 : 466.1410 : 488.1412 : 1415 : 637, 638, 639, 640, 643,
526. archidiaconus Michael ; 652, 655, 670. 1415-19 : 651.
Petrus. camerar. salium regal. cantor. eccl. Transs. Ladislaus.
comes Pero. cives et hospites capitulum eccl. 1391 : 6, 35,
regales 1391 : 24. civitas 1415 : 36. 1392 : 37, 39, 44. 1394: 67,
638. 1415-19 : 651. comitatus 78, 79, 83, 84, 95, 96, 98, 100.
1395: 150. 1405 : 340, 341. 383. 1395 : 141, 150. 1405 : 338, 339,
1415 : 657, 659. iudex Ste- 341, 344, 364, 365, 383, 384.
phanus. Matheus. eustos eccl. Petrus. decanus
Toroczko,Toroczko sw.Torda1391 : 13. eccl. Johannes ; Michael Woyu odae ;
Torpeny s. Triping. Nicolaus. decimae1415 : 663.
Torzburg s. Terch. diocesis 1389 : 254. 1399 : 256.
Totsch s. Toczs. 1400: 251, 262. 1402: 274. 1403 :
Tavis s. Thyvis. 291, 295. 1408 : 467. 1414: 601,
Tragurium, Trau in Dalmatian 603, 607. 1415 : 645, 648.
episcopus Grisogonus. sedes ecclesia Transs. 1402 : 278. 1403 :
episcop. 1405 : 345, 349, 353, 355, 291. 1405 : 369. 1407 : 441. 1408 :
381, 384. 1406 : 312, 388, 390, 448, 455, 456. episcopatus
392, 395, 405, 408, 416. 1407 : 1414: 634. episcopus 1402 :
431. 1410: 491. 1411 : 509. 1412 : 279. 1403 : 291, 292, 295, 299,
533. 1414: 633. 300. 1408 : 448. 1415 : 638, 646,
Traiectum, Utrecht dioc. 1415 : 678. 647, 648. Andreas; Demetrius ;
Transalppae partes Walachei 1395 : Dominicus; Petrus ; Stephanus.
119, 142, 143 149. 1412: 520, praepositus eccl. Johannes.
554. vaivoda Myrcius; Wlad. septem comitatus 1408 : 450, 453.
Vgl. auch Walachia. septem sedes (Saxonum) 1393 :
Transsilvania, Transsiluana pars, 59. 1402 : 289. terra 1366:
Transs. partes, Siebenbiirgen 1366 : 327. 1398: 218. 1406: 419. 1411 :
327. 1372 : 310. 1391 : 11, 14, 504. 1413 : 582. Transsiluani
18, 23, 24, 26, 30, 33. 1392: 43. [- uanenses] 1404 : 329. 1408 :
1393 : 50, 51, 54, 56, 57, 63, 66. 471. vaivoda 1366: 326. 1392 :
1394 : 67, 80, 97, 108. 1395: 111, 39, 41, 44. 1394 : 77. 1395 : 141,
112, 138, 141, 142, 143, 144, 152, 153, 158. 1398 : 210, 211. 1403 :
154, 156, 157, 158. 1397 : 174, 305. 1405 : 354, 355, 358. 1406 :

www.dacoromanica.ro
758

399. 1407 : 432. 1413 : 567. 1414 : Valachi, Valahales s. Walachi.


634. 1415 : 657, 658. Andreas; Valbacher s. Martinus Valbacher.
Emericus ; Frank ; Jacobus; Jo- Valko nob. Andreas de Gaath;
hannes; Ladislaus; Nicolaus; Sti- Nicolaus.
borius; Thomas. vaivodatus V cildhid s. Valthwdya.
1402 : 266, 268. 1414: 633. Valentinus de Alfalu, procur. 1395 :
vicevaivodae 1366 : 326. 1413 : 114.
567. 1414 : 634. Bartholorneus; de Andrasfalva 1415 : 680.
Johannes; Ladislaus ; Lorandus; mag., iur. civis de Bistricia 1402:
Petrus. 287.
Vgl. such Alba Transsiluana. de Borsa, civis de Cluswar 1414 :
Trappold s Apold. 593.
Trau s. Tragurium. iudex Brassouiensis 1415 : 679.
Trentschin, TrencsOn s. Trinczinium. pellifex, iur. civis civit. Coluswar
Trentul, Treutel, Trewtul s. Nicolaus 1415 : 641.
Treutel. de Darlaz 1413 : 575.
Treppen s. Triping. corn., fil. Godfridi, iudex (Coron.)
Trestrum, Silistria in Bulgarien 1415 : 665, 666.
dominus Myrcius. de Herepe 1395 : 116.
Trinczinium, Tricin i a, Kom.Trentschin, fil. Jacobi de Chekmantol 1392 :
Trencsen comes Stiborius. 44. 1395 : 116. 1413 : 563, 581.
Triping, Terpunium, Treppen, Torpeny fil. Michaelis de Soniogyon 1413 :
nw. Bistritz rector eccl. Ger- 575.
lahus. villa 1412 : 530, 531. vitricus eccl. villae Muschena
1414: 619, 620. 1411 : 502.
Tromenawer s. Mathias Tromenawer. Nosser, civis Bistric. 1413 : 571.
Troschen s. Drasso. t. s. Sab. presb. card. et ecele-
Truttemberger s. Johannes Truttem- siae Quinqueecclesiensis guber-
berger. nator 1391 : 1, 5, 7, 19. 1393 :
Tsupud s. Mathias Chyfud. 55. 1394: 110. 1395 : 119, 132.
Tubemheym s. Conradus Tubemheym. 1405 : 345, 349, 353, 355, 381,
Tucha, Tuhan s. Toha. 384. 1406 : 312, 388, 390, 392,
Tulpisch s. Nicolaus Tulpisch. 394, 405, 408, 415. 1407 : 430.
Turci, -ki 1392 : 43. 1395 : 136, 149, dictus Sopotha, civis civit. Bis-
150. 1396-99 : 166. 1398 : 218. triciae 1408 : 462, 463.
1405 : 372. Turcorum dominus vicecamerarius in Zathmar 1412 :
Bayzath. 537.
Turek s. Teurek. de Zenthlazlow 1391 : 34, 35, 36.
Turlot s. Clese Turlot. 1403 : 305. 1.104: 314.
Turnouia, Turnau im no. Bohmen Valthwdya, Waldhatten, Vdldhid bei
Martinus Johannis. Elisabethstadt pleb. Nicolaus.
Turul, mag. 1395 : 112. Vamuslehutaya villa 1393 : 63.
Turulberek silva 1400 : 257. Vannyn s. Petrus Vannyn.
Twnkel s. Johannes dictus Twnkel. Varadya, ciradja s. Waradya.
Twrtwrnberger s. Martin us und Michael Varaskezy, Waras- Demetrius,
Twrtw m berger. Johannes, Lorandus und Thomas
Twson, Tuson, Tuson nw. Maros- Lepes.
V asdrhely Nicolaus Bolgar. Vdroslild s. Leweld.
Vas, Was s. Johannes und Michael
dictus Vas.
U. V. Vasvcir s. Ferreum castrum.
Vbul de Kallo, mag. 1397 : 170. 1400 :
Vdcz s. W acium. 250.
Vajda-Hunyad s. Hunyad. Udine s. Vtinum.
Vayuoda de Nadab s. Nadab. Vecserd s. Wecheerd.

www.dacoromanica.ro
759

Veech, Vacs n. Sachs. -Been poss. VIrich Pergawer, schaczmeister 1404:


1393 : 63. 330.
Veynber s. Thomas dictus Waymber. - Wasmut de Czeckindal 1-102 : 271.
Velch s. Welch. lrichs Gerlach de Czekindal 1402:
Veneciae, Venedig 1404 : 324.
Vereb s. Wereb.
Vereseghaz, Weres-, Rothkirch, Veres-
271.
Vltromorisiensis
laus.
- archidiac. Ladis-
egyhciza s. Blasendorf - poss. Vnewheg - mons 1395 : 160.
1391 : 25. 1392 : 46. 1400 : 250. Ungarisch-Altenburg s. 0 war.
1410 : 499. 1414: 635. Ungarisch-Scharosch s. Sarus.
Veresmart, Veresmort s. Ruffomons. Vngaria, Vngern, Ungarn s. Hungaria.
Veronica, soror Ceciliae de Weres- Vngelter s. Petrus Vngelter.
morth, consors Martini Cormorar Voyvoda s. Michael Voyvoda.
1413 : 583, 584, 591.
soror Ladislai de Somkerek 1407 :
427.
Volaheg -
Volachia, Volahi s. Walachia.
bercz 1395 : 160.
Vol/cony s. Wolkan.
Verrl s. Johannes dictus Ferl. Volkerstorfer s. Chunrat Volkerstorfer.
Vesprimium, Veszprem s. Wespri- Volculus, comes Myrcii vaivodae
mi urn. 1391 : 35.
V essz8d s. Wezzewd. Vii/cz s. Welch.
Vesszlis s. Wezzews. Voldorf s. Waldorph.
Veultz s. Welch. Yrbanus (II.), pontifex Roman. 1397 :
Vezed s. Wezzed. 198.
Vgucha, -chya, Wgucha, Kom. Ugocsa - (V.), pontifex Roman. 1410 : 494.
- archidiac. Blasius Siculus ; - (VI.) pontifex Roman. 1410 : 495.
Ladislaus. Urmenen s. Bolgarzekes.
Vicedominis s. Matheus de Vice- Vrsula, Elia quondam comitis Johan
dominis. de Bringendorff 1413 : 575, 576.
Vidombcik s. Widembach. - nob. puella, filia Nicolai de
Ujegyhdz s. Noua ecclesia.
Vienna s. Wienna.
Ujfalu s. Noua villa and Newdorff.
- Rosundal 1406 : 417, 418, 422.
uxor nob. viri comitis Pauli de
Herpen 1399 : 235.
Vyfalw s. Wyfalu. - nob. domina, relicta Petri Sper-
Vyhely s. Wyhel. rendorfer civis de Lewcha 1415 :
Vylak, im Kokelburger Komitat - 652, 653.
poss. in comitatu de Kikillew Vruns s. Andreas dictus Vruus.
1399 : 239. Vtinum, Udine in Friaul 1413 : 568.
Vingarth, Win-, Wyngardkirg, Wein- Utrecht s. Traiectum.
gartskirchen, Vingdrd no. Miihlbach Vzonfalua, Vsonfalu, Uzon so. Sepsi-
- poss. 1392 : 46. 1410 : 499. Szent-Gyorgy Alexius; Elyas ;
1411 : 507. 1415 : 654. An- Michael; Nicolaus.
dreas Gregorius ; Johannes Greb ; Vzuria terra 1397 : 193.
Ladislaus Gereb.
Vircigos-Berek s. Wylagusberek.

-
Visegrdd s. Wyssegrad.
Vytan castellanus castri Silstrang. W.
Vittyh s. Johannes. Wachter s. Thomas Wachter.
Vizakna s. Salisfodium. Wak s. Anthonius dictus Wak.
Vyzzamus, Viz-, Kl. Szamos fluv. Wacium,Wach-,Vac-,Vachy-, Waitzen,
1413 : 559, 561. Vcicz - cantor eccl. Demetrius.
Vgl. auch Zamus. - custos eccl. Andreas. - eccl.
Vlenbach, Eulenbach, Illenbdk bei paroch. 1389 : 254. 1399 : 255.
Leschkirch - homines 1402: 271. 1400 : 251. - episcopus Petrus ;
Kirsthin Fuchs; Hanus Gerhart; Philippus. - praepositus eccl.
Mathias ; Michil Schalcdorfer. Petrus. sedes episcop. 1405:

www.dacoromanica.ro
760

345, 349, 353, 355, 381, 384. 522, 532, 533. civitas 1406 :
1406 : 312, 388, 390, 392, 395, 416, 422. 1409 : 482. custos
405, 408, 415. 1407 : 431. eccl. Dominicus. diocesis 1389 :
Wag, Waagfluss fluv. 1412 : 523. 254. 1399 : 256. 1400: 251. 1408 :
WagendrAssel s. Paul der Wagen- 467. ecclesia 1409 : 482. eccl. s.
drhssel. crucis 1406 : 411. episcopus
Waymber, Weymber s. Thomas diet. Andreas ; Bartholomeus ; Eber-
Waymber. hardus ; Emeritus; Johannes ; Lo-
Waitzen s. Wacium. domerius ; Lucas. lector eccl.
Wal s. Jacobus Wal. Johannes. monasterium b. Ma-
Walachi, Walachia, Val-, Volah-, Vo- riae virg. 1412 : 533. s. Stephani
lach-, Olach-, Olah-, Walachen, de promontorio Warad. 1389 : 254.
Walachei Walachia 1412 : 546. 1399 : 255.1400 : 251. plebanus
Walachia minor s. Moldavia. Nicolaus. praepositus eccl. Tho-
idioma 1396-99 : 166. nobiles mas. sedes episeop. 1406 : 312,
1398 T-229. duae villae 1393 : 405, 408.
63. quatuor villae 1403 : 303. Waraskezy s. Varaskezy.
304, 305. 1404: 314, 320. 1405 : Warasium, Brasium, Broos, Szasz-
344. 1406: 396. villa Felek. Vdros decanatus 1403 : 291,
Walachi partium Transs. 1412: 295. Franciscus ; Jacobus.
515. in poss. Felek 1409 : 480. Was s. Nicolaus dictus Was.
1415 : 642. in Corona 1399 : 247. Wasmodus, comes, de villa Meyrpot
de Gassendorff 1413 : 577. de 1402 : 271.
Olendorff 1413: 577. de Stanen- Wassid s. Wezzewd.
dorff 1413: 577. in Varadya 1408 : Wbul s. Vbul.
451. Wecheerd, -cherd, Vecserd bei Agne-
Vgl. auch Transalpinae partes. theln poss. 1406 : 399, 418,
Walachisch- Eibesdorf s. Iwanfalwa. 419, 420, 421, 422, 423. 1407: 430.
Walachisch-Neudorf s. Wyfalu. Weydenbach, Weidenbach fluv.
Walachisch- Stein s. Sthynum. 1398 : 208. rivulus 1405 : 343.
Waldhfitten s. Valthwdya. Weydernbach, Weidenbach s. Widem-
Waldorph, Wohldorf, Voldorf n. Fo- bach.
garasch poss. 1396: 165. 1397 : Weingartskirchen s. Vingarth.
171, 172, 173. Weys Claus 1394-1409 : 93.
Wallendorf s. Latina superior. Weispacher s. Niclas der Weispacher.
Walndbrffer s. Johannes Walndorffer. Weisskirch (bei Schassburg) s. Fey-
Waltherus, civis Cibiniensis civit. reghaz.
1404: 308. Weisskirchen (in Mahren) s. Alba
com., de Cibinio, iudex reg. sedis ecclesia.
Schenk 1399 : 235. Weissenburq s. Alba.
Waradya, Var-, Ydradja bei Karls- Welkendorph s. Wolkan.
burg 1396 : 165. inhabitatores Welch, Wewlcz, Velch, Veultz, Wolz,
Ladislaus ; Mathias. plebanus Volcz bei Mediasch comes
Nicolaus. nob. Anna; Katherina; Michael. hospites 1415 : 655,
Johannes ; Michael ; Petrus. 656, 662. populi et iobagiones
poss. 1398: 227. 1401 : 264. 1407 : 1415 : 668. poss. 1415 : 655,
440, 441. 1408 : 450, 451. 1410 : 662. Martinus Gereb.
490, 491. Volahi 1408 : 451. Welkyn, Wylk, pat. Johannis de
W aradinum, Gross- Wardein, Nagy- Kayla 1394: 98, 99, 100, 101, 102.
Vdrad 1406 : 416. 1409 : 482. El. Ladislai 1402 : 287.
canonicus Johannes de A gria ; Wember s. Waymber.
Michael de Lochonch. cantor eccl. Wenceslaus, carnifex de Bistricia
Lucas. capitulum eccl. 1392 : 1412 : 529. 1413 : 570.
45, 46. 1398 : 221. 1402 : 282. Wencz s. Andreas and Nicolaus Wencz.
1406 : 416, 423. 1411: 513. 1412 : Wereb, Vereb Georgius ; Petrus.

www.dacoromanica.ro
761

Weresegyhaz s. Vereseghaz. manzmaister Michel der Ouch-


Weresmort, -morth s. Ruffomons. rawer; Jacob der Dorn. des
Werlini s. Johannes Werlini. rats der stat Chunrat der Volkers-
Wernhart von Linz 1398 : 218. torfer ; Fridreich von Aschpach.
Wesprimium, Vespr-, Bespr-, Wess- - parger Andres der Ryse ; Andre
prim, Veszprbn - diocesis 1389 : an Sand ; Andre der Vischel ;
254. 1399: 256. 1400 : 251.
ecclesiae canonicus Blasius.
episcopus Demetrius ; Johannes;
- Kathrei ; Chunrat von Hohenfels ;
Christan Phanczagel ; Dietrarn ;
Fridreich ; Hainrich ; Hai nreich
Maternus. - praepositus Briccius. der Verber ;Hanns derMosprunner ;
sedes episcop. 1405: 345, 349, Jt5 rg der Hagen ; Jorig der sneider ;
353, 355, 381, 384. 1406 : 312, Margrete von NOsen [von Siben-
388, 390, 392, 395, 405, 408, 415. barge* Margrete hausfrau des
1410 : 491. 1411 : 509. 1412 : Jorig; inert der Hausleitter ; Paul
533. 1414: 633. der Wagendrassel ; Peter der
Wethau s. Smilo de Wethau. Gunczpurger; Philipp ; Simon ;
Wewlcz s. Welch. Wernhart ; Vinkchen.
Wezzewd, Wezed, Wassid, Vesszb'd Wyfalu (im Burzenland) s. Newdorff.

- -
bei Marktschelken - nob. Georgius; Wyfa/w, t a. Marktschelken poss.
Johannes; Ladislaus. poss. 1394 : 103, 105, 106.
1394: 103, 106.
106.
villa 1394 :
-
- Walachisch-Neudorf, Oldh-Ujfalu
so. Leschkirch poss. regalis
Wezzews, Michelsdorf, Vesszds
Kokelburg - poss. 1393 : 52.
bei 1391 : 6.
[Wyfalw] - poss. 1410 : 499.
Wgucha s. Vgucha.
Wicinensis episcopus Lodowycus.
Widembach , Widen-, Wydymboh,
Kom. Zemplin -
Wyhel, Vyhely, Sdtoralj a- Ujhely im
paroch. ecclesia
1389: 254. 1399 : 255. 1400: 251.
Weydembach, Weidenbach, Vidom- Wylak Bartholomeus ; Emeritus;
bdk bei Kronstadt 1413 : 586. Ladislaus.
capella s. corp. Christi 1413 : 585, Wylagusberek, Virdgos- Berek nw.
586. - capellarius 1413 : 586. Bistritz - nob. Beebe ; Stephanus.
comes Cristannus. - ecclesia s. Wylk s. Welkyn.
Petri apost. 1413 : 585. - ple- Wilhalm, herczog ze Osterreich, ze
banus et capellani 1413 : 586. Steyr, ze Kernden vnd ze Krain,
Michael
stianus. -
(pleb.). - villicus Cri-
Cristannus; Johannes ;
Margaretha ; Petrus Saddler.
graf ze Tyrol 1401 : 263. 1404 :
329.
Wymester s.NicolausdictusWymester.
Wiener-Neustadt s. Nova civitas. Wynandi s. Jacobus Wynandi.
Wienna, Wy-, Vienna, Wienn,Wienne, Wynnant s. Jacobus Wynnant.
Wien 1392 : 42. 1395: 118. 1397 : Winberg seu Aranyasbanya, Ofien-
184. 1398 : 218. 1400 : 261. 1401 : banya cives Hermannus; Mi-
263. 1402 : 275, 286. 1403 : 301. chael. ecclesia b. Mariae virg.
1404: 324, 330. 1406 : 413. 1407 : 1391 : 13. - plebanus Johannes.
435. 1412 : 558. civitas 1402 : Wingarth, Wingardkirg s. Vingarth.
267. via 1402 : 266, 268. Winz s. Alsowyncz.
Alte melgrueb 1400 : 261. Wysegrad, Wysse-, Visegrdd o. Gran
Chernerstrass [Kerner-] 1392 : 42. 1406 : 419. 1412 : 526. - paroch.
42. - -
1403 : 301. - Chaltenwein 1392 :
Heiligengeist 1392 : 42.
1403 : 301. Haus bei den
ecc1. 1389 : 254. 1399 : 255. 1400 :
251.
Wyttich, Wyttyh s. Johannes Wyttich.
Predigern 1398 : 218. - s. Jero- Wyzlo de Bolya 1394: 80, 81, 82,
nimi chapellen 1403 : 301. 83, 100, 101, 103, 104, 105, 106,
Neuenmarkcht 1392 : 42. 1400 : 107.

1400 : 261. -
261. 1403 : 301. Peters freithof
purgermaister and
Wlad, vaivoda Transalp. 1396-99 ;
166.

www.dacoromanica.ro
762

Wladislaus (I) rex Hungariae 1414: Zarkw - castrum 1393 : 61.


621. . Zama s. Zerne.
- rex Poloniae 1391 : 35. 1414 : 618. Zathmar, Zoth-, Zat-, Szatmar 1406 :
Wlkyn s. Welkyn. 414. - archidiac. Mauritius.
Wohldorf s. Waldorph. camerarius Andreas. - vicecamer.
Woyuoda s. Michael Woyuodae. Demetrius ; Thomas; Valentinus.
Wolkan, Welkendoriih, Wolkendolf, Vgl. auch Nemty.
Vol/ably so. Schassburg conies Zazlop - castrum 1393 : 61.
Petrus. -' poss. 1393 : 57, 58, Zcentmarton s. Zentmarton.
59, 60.
Wolitraben [Ffarkasarok] -signum
Zekel s. Petrus dictus Zekel.
Zekes, Zeekes, Zekees s. Bolgarzekes.
1415 : 664, 667.
-Wolffhardus, castellanus castri Owar
1415 : 639, 640.
Zecheen, -then, Szecseny im Kom.
Neograd
dislaus.
ban us Konia. -La-
Wolz s. Welch. Zeek, Szek s. Szamos-Ujvcir - co-
Wormlaz s. Baromlak. mites camar. salium Anthonius
Wrandemburg s. Brandembnrg. Wak ; Jacobus literatus ; Symon
Wrdugh s. Benedictus dictus Wrdugh. iudex. - Leonhard us.
Wrmlach, Wurrnlach, Wurm/och s. Zeech, Gesass, Gezes n. Leschlcirch
Baromlak. poss. 1413 : 583, 584.
Wrs s. Ewrs. Zegehaza Johannes.
Zeiden s. Fekethehalm.
Zeidenswancz s. Johannes Seyden-
Z. swancz.

Zagor, Rod, Zdgor n. Elisabethstadt


poss. 1412 : 525, 536. 1415 : 682.
Ugocsa -
Zelews, -leus, .Nagy-Szo'll6s im Kom.
paroch. eccl. 1389:
254. 1399 : 255. 1400 : 251.
Zagori a, Zagorien, Landschaft in Zennabanya, Szenna im Kom. Neograd
Kroatien - banus conies Her - - villa 1393 : 63.
mannus. Zenthagata s. s. Agnethis villa.
368. -
Zagrabia, Agram, Zdgrdb 1405 : 367,
archidiac. et canon. Leo-
nardus de Pensauro. - episcopus
Zenthandreas, s. Andreas, Sajo-Szt.-
.Andrds w. Bistritz - poss 1394:
98, 99, 100, 101, 102. Nicolaus
Eberhardus ; Johannes. sedes
episcop. 1394: 110. 1406 : 415.
1407 : 431.
Lawina.
Zenthkyral -
Stephanus.
Johannes ; Semyen ;

Zalad, Komitat Zala - comes comi- - Anthonius ; Johannes.


tatus Nicolaus de Kanisa.
Zala im gleichnam. Komitat -
monasterium 1389 : 254. 1399 :
egyed o. Szek -
Zentheged, -geyd, s. Egidius, Szent-
nob. Andreas ;
Anthonius; Johannes ; Ladislaus ;
255. 1400 : 251. Leukus; Michael; Nicolaus; Petrus.
Zalatna s. Zlathna. Zenthemreh, -ymreh, -embrech s. s.
Zam us, Samusch, Thum esch, ThAmisch, Emeritus.
Grosser Szamos fluv. seu aqua Zenthgerghatara - terra 1394 : 96.
1393 : 63. 1412: 529, 530. 1414 : Zenthgyurg (in Slavonien) castrum
613, 614. 1407 : 442.
-, -mos, Szamus, Kleine?. Szamos -gh, s. Georgius, Sepsi-Szent-
- filly. 1405 : 358. 1415 : 660. Gyorgy im Kom. Hdromszek
Vgl. auch Aryzzam us. Gregorius; Johannes Dacho ; Ladis-
Zanchal, Szancsdl bei Blasendorf - laus Forro.
Benedictus ; Georgius ; Petrus - -gywrgh - Johannes ; Michael ;
dictus Ewz. Stephanus.
Zantho, -thow s. Santhow. Zentyanusfalua, Johannisberg, Szent-
Zanto - Johannes; Pethew. Jcinoshegy 0. Hermannstadt - poss.
Zara s. Jadra. reg. 1391 : 6.

www.dacoromanica.ro
763

Zenthywan, -iwan, -ivan, Sent Iwan, 509. 1412 : 533. 1414: 633.
s. Johannes, Johannisdorf, Szdsz- banns Detritus Bubek; Myrcius;
Szent-Ivdn n. Elisabethstadt 1406 : Nicolaus de Peren.
395.
Emeritus; Ladislaus. -
nob. Anich; Elizabeth ;
poss.
1391 : 31, 36. 1394 : 84, 95. 1395 :
Zewles, (Klein-Alisch, Kis-Sz6116s n.
Elisabethstadt) poss. 1413 : 583.
Ewlilsch, Gross - Alisch, Nagy-
113. 1399 : 239. 1402 : 280. 1406 : Sz6116s w. Schdssburg poss. mo-
395. 1412 : 526, 557. 1415 : 683. nasterii de Clusmondstra 1411 :
Laszlo n. Elisabethstadt
1415 : 681.
-
Zenthlaszlo, Klein-Lasseln, Kis-Szent-
poss.
513. villa 1393 : 48.
Johannes.
villicus

Zewres s. Antonius . dictus Zewres.


Zenthlazlo, (Gr.-Lasseln) s. s. Ladis-
laus.
poss. 1411: 511.
Zewrinum s. Zeurinum.
Zezarma, Szeszarma nu,. Bistritz
Thomas Farkas.
-
-- Andreas; Nicolaus ; Yalentinus.
Zenthlelek Sandor.
Zybinium s. Cibinium.
Zykes s. Thomas Zykes.
Zenthmarton, Dics6-Szent-Mdrton n. Ziegenthal s. Czekindal.
- Mediasch Ernericus ; Marcus.
Mez6-Szent-Mdrton w. Sachs. -Been
1408 : 452, 453.
Zygethfw
Zips s. Scepus.
archidiac. Georgius.
Zirma, Zirna s. Zerne.
, Zcent-, Tisza-Szent-Mdrton im,
- -
Zlathna, Gross-Schlatten, Zalatna w.

- -
Kom. Szabolcs poss. 1393 : 63. Karlsburg iudex Janis Premier.
Zenthmiklos, -myklos, (Klosdorf, Beth- iur. elves Jenslinus Melner;
len-Szent-Miklos bei Kokelburg) Thomas Wachter.
Franciscus. Zoelus de Nassis. castellanus castri
burg -
Puszta-Szent-Miklos O. Klausen-
villa seu poss. 1405:
Budensis 1404 : 329. comes A I-
bensis 1415 : 639.
- 361, 364.
Szent-Miklos O. Szamos- Ujvar - Zoldus s. Thomas dictus Zoldus.
Zolnuk, -nok, Zonuk, Solnuk, Z. in-
- Jacobus.
nob. Johannes ; Nicolaus.
Zeplak, Szeplak s. Maros-Vdsdrhely
terior, Kom. Innerszolnok jetzt zum
Theil Kom. Szolnok - Doboka
archidiae. Ladislaus; Nicolaus.
an der KJ. Kokel Ladislaus; comes Emeritus Bubek; Frank ;
Thomas.
Zepmezev, Schonau,
Blasendorf
Szepmez6 no.
poss. 1397 : 170.
Ladislaus ; Nicolaus ; Stiborius.
comitatus 1392 : 38.
-
Jacobus Lach k ; Johannes Henrici ;

Zerdahel alias Rewsmark s. Rewsmark. Zombor s. Sombor.


Zeremlyen, Szeremle im Kom. Pest- Zomolia, ( Szomolya im Kom. Borsod)
Pilis-Solt-Kis-Kun 1398 : 227. poss. 1393 : 63.
Zereth s. Rewsyndorff. Zothmar s. Zathmar.
Zerne, -na, Zirma, -na, Zarna, Czirna,
-
Zernescht, Zernyest sw. Kronstadt
poss. reg. 1395 : 139, 140, 141.
Zrebernycze
1410 : 499.
-
Zotzau s. Czoctzaw.
castrum Boznense
1398 : 211. 1399: 229, 230. 1406 : Zsdmbek s. Sambok.
404. 1412 : 542. 1413 : 569. 1414 : Zsiberk s. Syburg.
595, 631. villa 1409 : 478. Zsidve s. Sythue.
Zeurinum, Zeuerin-, Zewr-, Zeuren-, Zsuk s. Swk.
Zeurym-, Seuerin-, Sceur-, Seve- Zsurk s. Zurk.
Szoreny -
riner Banat, jetzt zum Theil Kom.
banatus 1394: 110.
1395 : 120, 1337405T345, 349,
Zuckmantel s. Chekmantol.
Zuchak, Szucsak w. Klausenburg
Leonardus.
353, 356, 381, 384. 1406 : 312, Zurk, Zsurk, im Kom. Szabolcs
388, 390, 393, 395, 406, 408, poss. 1393 : 63.
416. 1407 :431. 1410 :492. 1411 : Zwk s. Swk.

www.dacoromanica.ro
Berichtigungen and Zusatze.

Seite 6 Zeile 2 statt Zentyanusfalua lies Johannisberg.


7) 6 11
3 Wyfalu lies Walachischneudorf.
10 nach 36 Zusate in besonderer Zeile: Regest: Transilvania 1872, 128.
PP 26 19 PP PP 11 Regest: Transilvania 1872, 150.
77 35 Galfalva lies Gallendorf.
" 135 49 Zusatz in besonderer Zeile: Regest: Transilvania 1872, 163.
71 179 25 nach 630 Zusatz: Orig. Katholisches Pfarreiarchiv Klausenburg.
184 28 statt Lowe, wahrscheinlich lies Adler.
184 29 Perllinienlieg elusserer Perllinie send innerer einfacher Linie.
)1 235 10 nach Draskovics Zusatz: in Trakostyan.
274 1) 9 Birthdlm Zusatz: Johann Michael Salter, Der konigl.
freie Markt Birtheilm 661 nach Abschrift von Theil u. Werner.
289 16 statt Stadtarchiv lies Gymnasialbibliothek.
409 nach 8 Zusate in besonderer Zeile: Druck: Johann Michael Salzer,
Der konigl. freie Markt Birthalm, 661.
7) 424 11 5 Zusatz in besonderer Zeile : Druck: Fabritius Urkb. 26.
564 12 10 lies 9.
If 585 PP 8 1153 lies 1135.
1) 651 21 41 Tvanssiluanus lies Tvanssiluanus.
692 12 nach Herausgebereinschalten :UrkundlichvorkommendeVarianten
eines Namens sind in eckigen Klammern angesetet.
694 Spalte 2 nach Zeile 9 v. u. Zusatz in besonderer Zeile: Andreas de Moha
1401 : 264.
702 1 1? 15 Zusatz in besonderer Zeile: Buss s. Bozd.
705 77
1 4 Zusatz in besonderer Zeile: Cicador s. Chykador.
705 11
1 7 V. u. lies: Kis-Csiir.
719 2 12 v. u. lies: Hezeldorf. [1395 : 119, 132.
730 nach Zeile 7 Zusate in besonderer Zeile: Leonardus episcopus Seniensis 1394: 110.

www.dacoromanica.ro
. .---.1-141, } 1.1 A 1.11
siff .."4: -,. ' ., . ."-.
.'*""
'1 4,, - 5' *4 5 -
5 '

LICNTCRUC
-11.11, ',0
A .046.1
4. .
-
45' ,d

www.dacoromanica.ro
1
:1 r
ti 1.
7=3.- ;I
- , V
'
il
7.
5. M

5./
,:. 1, e,.'
',,.. '
--.'
6
'4'
'''.
r. - 1 ......,.. 7-
.,4zr
'.
'"63

1.
.
-- ..'-i' '',"
..:k 4
.s.t4t4
.
,....-1.V' ,
'i,
a
1
\ a_ ,...,
:- , ,

z. v.."'
-10.
+.,' ,.;:-. - -
g e . d .
i4,,r4
'
,1
I r .
-:s .,'
- 1/4r
( i
i
1/4
le -
Fr, L ".:%. 4 .6%, ...II
' - j'a: .'.
't-N
a'''.. o:
.
\ .
49., a''t.7 ee.+44.44.0. . '
--A t \N-1" .
lii..b
'fql:''
:-.71,-

CIrkundenbuc
'1
ILJ
cC

www.dacoromanica.ro
TAFEL III.

es
'7°4;

).
tat 4,
9.

°
A

7.

8.

9.

a
4
(1' .
.7.''.%)*'
IE-

.. 4. gib;

".11.a,

10.

www.dacoromanica.ro
Urkundenbuch III, LICHTDRUCK V. J05. DROTLEFF HERMANNSTACT,
TAFEL IV.

.
5rt416,\Z-- IL

-1'.'S" '11?"-k?r2;*"
+It 4, .
til16.0;

;,41.

11.

12.
13.

14.

Urkundenbuch III, www.dacoromanica.ro LicHTDRUCK V. J08. DROTLEFF HERMAroarrAOT,


TFTEL V.

15.

17.

-f tz
(// 0 1.3

(tt 4: D III sel


www.dacoromanica.ro LICHT0HUCK V. JOG. OROTLEFF HE.111.41HBTADT.
Urkundenbuch III,
www.dacoromanica.ro

Das könnte Ihnen auch gefallen