Kata Pengantar
CALISTUNG adalah singkatan dari membaca, menulis,
dan berhitung. Calistung adalah tahapan dasar orang bisa
mengenal huruf dan angka. Banyak pakar menganggap
penting calistung untuk mempermudah komunikasi dalam
bentuk bahasa tulis dan angka.
Pada data statistik UNESCO Institute tahun 2008,
tercatat bahwa di Indonesia warga dewasa yang mampu
membaca teks dan angka yang sederhana adalah 91.4%
dari total penduduk Indonesia. Sedangkan, warga yang
buta huruf adalah 8.6%. Prosentase tersebut terpecah
dengan komposisi laki-laki yang masih buta huruf adalah
4,3 juta penduduk. Sedangkan warga belajar perempuan
adalah 10,1 juta penduduk.
Jika demikian, Indonesia memiliki prosentase literasi
orang dewasa yang cukup tinggi dengan peringkat ke
delapan, meninggalkan 12 negara Asia Pasifik lainnya.
Sedangkan warga belajar perempuan adalah 10,1 juta
penduduk. Jika demikian, Indonesia memiliki prosentase
literasi orang dewasa yang cukup tinggi dengan peringkat
ke delapan, meninggalkan 12 negara Asia Pasifik lainnya.
1 2
CBI. CALISTUNG MEMBACA
Daftar isi
Bacaan Halaman
1. Ba --------------------------------------------------- 3
2. Ca --------------------------------------------------- 4
3. Da --------------------------------------------------- 5
4. Fa --------------------------------------------------- 6
5. Ga --------------------------------------------------- 7
6. Ha--------------------------------------------------- 8
7. Ja --------------------------------------------------- 9
8. Ka --------------------------------------------------- 10
9. La --------------------------------------------------- 11
10. Ma -------------------------------------------------- 12
11. Na -------------------------------------------------- 13
12. Pa --------------------------------------------------- 14
13. Qa -------------------------------------------------- 15
14. Ra --------------------------------------------------- 16
15. Sa --------------------------------------------------- 17
16. Ta --------------------------------------------------- 18
17. Va --------------------------------------------------- 19
18. Wa -------------------------------------------------- 20
19. Ya --------------------------------------------------- 21
20. Za --------------------------------------------------- 22
21. a i u e o --------------------------------------------- 23
22. o beng ---------------------------------------------- 26
23. nga ji------------------------------------------------ 27
24. nya -------------------------------------------------- 29
25. ku cing ---------------------------------------------- 31
26. ru mah ---------------------------------------------- 34
CBI. CALISTUNG MEMBACA
 ba ba ba ba ba babe ca ca ca ca ca caci

bi bi bi bi be bibi ci ci ci ci ci cica

bu bu bu bu bu bobi cu cu cu cu cu cuci

be be be be be babi ce ce ce ce ce ceca

bo bo bo bo bo bebi co co co co co coci

bibu ceco

ba be bo bu bi ca ce co cu ci

baba babe caca caci baca

bibi babi cici cica bece

bubu bobi cucu cuci cabe

bebe babu cece ceca beca

bobo bebi coco coci coba

3 4
CBI. CALISTUNG MEMBACA CBI. CALISTUNG MEMBACA
 da da da da da dadi fa fa fa fa fa fifa

di di di di di dadu fi fi fi fi fi fafi

du du du du du dedi fu fu fu fu fu fefo

de de de de de dodi fe fe fe fe fe fofu

do do do do do dado fo fo fo fo fo fofu

didu fifu

da de do du di fa fe fo fi

dada dadi budi fafa fifa fadi

didi dadu bude fifi fafi cafe

dudu dedi debu fufu fefo faci

dede dodi beda fefe fofi dafu

dodo dado debi fofo fofu fudu

5 6
CBI. CALISTUNG MEMBACA CBI. CALISTUNG MEMBACA
 ga ga ga ga ga gagu ha ha ha ha ha hahi

gi gi gi gi gi gigi hi hi hi hi hi hahu

gu gu gu gu gu gogi hu hu hu hu hu heho

ge ge ge ge ge gego he he he he he hohi

go go go go go gugi ho ho ho ho ho huhi

gegi hiha

ga ge go gu gi ha he ho hu hi

gaga gagu bagi ha ha hahi hobi

gi gi gigi guci hihi hahu gehu

gugu gogi dagu hu hu heho haci

gege gego gada he he hohi bahu

go go gu gi gede hoho huhi dahi

7 8
CBI. CALISTUNG MEMBACA CBI. CALISTUNG MEMBACA
 ja ja ja ja ja jaji ka ka ka ka ka kuku

ji ji ji ji ji jaju ki ki ki ki ki kaki

ju ju ju ju ju jojo ku ku ku ku ku ko ki

je je je je je jeje ke ke ke ke ke kaku

jo jo jo jo jo juju ko ko ko ko ko k e ki

jija k i ku

ja je jo ju ji ka ke ko ku ki

ja ja ja ji baju ka ka kuku daku

ji ji ja ju jadi kiki kaki buku

ju ju je je juga ku ku koki cuka

je je jo jo jodi ke ke kaku daki

jo jo jo ji jaga ko ko ke ki buka

9 10
CBI. CALISTUNG MEMBACA CBI. CALISTUNG MEMBACA
 la la la la la la li ma ma ma ma ma mami

li li li li li lalu mi mi mi mi mi memi

lu lu lu lu lu le le mu mu mu mu mu memo

le le le le le le li me me me me me mumi

lo lo lo lo lo lo li mo mo mo mo mo mumo

lu lu mimu

la le lo lu li ma me mo mu mi

la la la lu beli m ma mami lama

li li li la bola mimi memi lima

lu lu lo li lucu mumu memo malu

le le le le bali meme mumo kamu

lo lo lu la labu momo mumo meja

11 12
CBI. CALISTUNG MEMBACA CBI. CALISTUNG MEMBACA
 na na na na na nano pa pa pa pa pa pipa

ni ni ni ni ni nani pi pi pi pi pi papi

nu nu nu nu nu nunu pu pu pu pu pu papa

ne ne ne ne ne noni pe pe pe pe pe pipi

no no no no no neni po po po po po pepi

ninu pupe

na ne no nu ni pa pe po pu pi

nana nano mana papa pipa palu

ni ni nani naga pipi papi kopi

nu nu nu nu nama pu pu papa paku

ne ne no ni noda pe pe pipi bapa

no no ne ni kino po po pepi cape

13 14
CBI. CALISTUNG MEMBACA CBI. CALISTUNG MEMBACA
 qa qa qa qa qa qaqu ra ra ra ra ra roro

qi qi qi qi qi qaqi ri ri ri ri ri rari

qu qu qu qu qu qiqo ru ru ru ru ru raru

qe qe qe qe qe qeqi re re re re re rori

qo qo qo qo qo quqo ro ro ro ro ro reri

qiqu rira

qa qe qo qu qi ra re ro ru ri

qaqa qaqu qori rara roro baru

qiqi qaqi baqo riri rari roda

ququ qiqo quro ruru raru biru

qeqe qeqi rere rori kura

qoqo quqo roro reri rugi

15 16
CBI. CALISTUNG MEMBACA CBI. CALISTUNG MEMBACA
 sa sa sa sa sa susu ta ta ta ta ta tati

si si si si si sisa ti ti ti ti ti tita

su su su su su sasa tu tu tu tu tu tuti

se se se se se sosi te te te te te tito

so so so so so susi to to to to to teti

sasi tato

sa se so su si ta te to tu ti

sasa susu sapi tata tati tari

sisi sisa sapu ti ti tita tali

susu sasa dasi tu tu tuti pita

sese sosi suka te te tito mata

soso susi seni to to teti tisu

17 18
CBI. CALISTUNG MEMBACA CBI. CALISTUNG MEMBACA
 va va va va va vavi wa wa wa wa wa wi wa

vi vi vi vi vi viva wi wi wi wi wi wa we

vu vu vu vu vu vuve wu wu wu wu wu wo wi

ve ve ve ve ve vevo we we we we we wa wu

vo vo vo vo vo vuvo wo wo wo wo wo wo wa

vovi

va ve vo vu vi wa we wo wu wi

vava vavi vina wa wa wawi wati

vivi viva vila wiwi wuwo sawo

vuvu vuve visi wuwu wowu wira

veve vevo visa wewe wawu wafa

vovo vuvo wowo wiwo bawa

19 20
CBI. CALISTUNG MEMBACA CBI. CALISTUNG MEMBACA
 ya ya ya ya ya yayi za za za za za ziza

yi yi yi yi yi yuyu zi zi zi zi zi zazu

yu yu yu yu yu yayu zu zu zu zu zu zezi

ye ye ye ye ye yeyi ze ze ze ze ze zoro

yo yo yo yo yo yoyi zo zo zo zo zo zozo

yiyu zizu

ya ye yo yu yi za ze zo zu zi

yaya yayu saya zaza ziza

yiyi bayu bayi zi zi zazu

yuyu yopi gaya zuzu zezi

yeye yupi yoga zeze zoro

yoyo kaya yana zozo zozo

21 22
CBI. CALISTUNG MEMBACA CBI. CALISTUNG MEMBACA
 aku suka baca a saudara nadia itu mutia

ada toko buku i nadia suka biola

beli buku baru u mutia suka radio

ira suka susu e

uti bawa kue o ibu selalu do’a aku

odi mau beo aku suka ibuku

karena ibuku aku bahagia

ada harimau di pulau

buaya di danau hijau aku suka membaca

silau cahaya matahari

kemilau piano meilani a i u e o

semua pegawai capai

mereka bawa satai juga

23 24
CBI. CALISTUNG MEMBACA CBI. CALISTUNG MEMBACA
 abang saya bawa obeng kalajengking itu bahaya

elang kuning melayang menang musang dari pada belalang

ada kucing cacing juga capung ibu beli kangkung

kaleng ini isi ulang

bang bing bung kita nabung siapa potong – potong

menolong semua orang manga juga bawang

siang hari terang sekali obeng

ada sarang burung ketilang

menolong belalang di saung

warung kacang goring

ada juga warung kedongdong

jang jing jung ada jagung

25 26
CBI. CALISTUNG MEMBACA CBI. CALISTUNG MEMBACA
 nga nga nga nga ngaji pelangi di siang hari

ngi ngi ngi ngi singa semua suka pelangi

ngu ngu ngu ngu ungu

nge nge nge nge wangi kita memiliki dua telinga

ngo ngo ngo ngo bunga begitu juga binatang

sofa suka mengaji ani suka mengaji

selalu di sore hari buku cerita baru

ada singa di kerangkeng

suara singa mengaung nga ji nga ji

bunga wangi bunga melati

saya suka yang ungu

ngaji

27 28
CBI. CALISTUNG MEMBACA CBI. CALISTUNG MEMBACA
nya nya nya nya nyapu nyo nya beli baju baru

nyi nyi nyi nyi sunyi

nyu nyu nyu nyu bunyi polisi menyita baju nyonyo

nye nye nye nye nyanyi

nyo nyo nyo nyo nyonya babi punya taring

hari ini sunyi sepi lilin itu menyala terang

suara penyu di tepi sungai

bunyi apa itu saya menyapa guru baru

itu suara penyu lagi nyayi

hanya ada nyonya rini yang suka menyapu bapa menyewa warung

nya nya nya nya nya

29 30
CBI. CALISTUNG MEMBACA CBI. CALISTUNG MEMBACA
 ku cing ku cing ku cing ku cing ku cing ku cing

bang cang dang kang lang mang

bing cing ding king ling ming

bung cung dung kung lung mung

beng ceng deng keng leng meng

bong cong dong kong long mong

fang gang hang jang nang pang qang rang

fing ging hing jing ning ping qing ring

fung gung hung jung nung pung qung rung

feng geng heng jeng neng peng qeng reng

fong gong hong jong nong pong qong rong

31 32
CBI. CALISTUNG MEMBACA CBI. CALISTUNG MEMBACA
 ku cing ku cing ku cing ru mah ru mah ru mah

sang tang vang ru mah ba dak

sing ting ving ka sih ma sak

sung tung vung se dih te gak

sen teng veng ka wah sa lak

song tong vong ta nah ne nek

da rah i tik

wang yang zang pu tih na ik

wing ying zing ga gah du duk

wung yung zung su sah ko rek

weng yeng zeng le bah ko cak

wong yong zong

33 34
CBI. CALISTUNG MEMBACA CBI. CALISTUNG MEMBACA
 ru mah ru mah ru mah ru mah ru mah ru mah

ka pal ja rum ma kan ge lap ti dur pa nas sa kit

mo bil mi num ba lon ke cap ka mar ge las se hat

pa cul ga ram tin ta cu kup har ta ku mis u lat

ka dal hi tam man di si sip war na ba gus sa bit

bo tol ma lam I kan sa yap si sir tu lis ro bot

ke cil lam pu ko ran ce lup a ir ti kus ha nyut

pu kul tim ba ben ci a sap te lur pe pes mu lut

a dil sam po a wan u ap bo cor po los ku lit

ka il bam bu ta ngan si rup sur ga kis mis gig it

na kal jam bu a ngin ke dip kur si pes ta bu lat

35 36
CBI. CALISTUNG MEMBACA CBI. CALISTUNG MEMBACA