Tim Kabel je u svoju stalnu lagersku ponudu uveo Svi kabeli atestirani su kod Laboratorija za toplinska

NHXH FE 180/E30 i E90 0,6/1kV sigurnosne kabele za mjerenja, Lučko, jedine hrvatske ustanove ovlaštene
napajanje, bez halogena, s poboljšanim svojstvima za za testiranje i nostrifikaciju tog tipa kabela.
slučaj vatre (prema DIN/VDE 0266).
Za najčešće tražene presjeke osigurali smo vam trenutačnu isporuku u bilo kojoj dužini, a raspoloživost
ostalih presjeka je u maksimalnom roku od pet radnih dana od finalizirane narudžbe.

(N)HXH FE180/E90 (N)HXH FE180/E30

dimenzija vodiča dimenzija vodiča dimenzija vodiča dimenzija vodiča

2x1,5 4x150 2x1,5 4x95

3x1,5 4x240
3x1,5 4x120
3x2,5 5x1,5
3x2,5 4x150
4x1,5 5x2,5

4x2,5 5x4 3x4 5x1,5

4x4 5x6 3x6 5x2,5

4x6 5x10
3x10 5x4
4x10 5x16
3x16 5x6
4x16 5x25

4x25 5x50 3x25 5x10

4x35 7x1,5 3x35 5x16

4x50 12x1,5
3x50 5x25
4x70 12x2,5
3x70 7x1,5
4x95 24x1,5

4x120 07x2,5 4x1,5 12x1,5

4x2,5 19x1,5

4x4 24x1,5

4x6 30x1,5

4x10 7x2,5

4x16 12x2,5

4x25 19x2,5

4x35 24x2,5

4x50 30x2,5

4x70
NHXH kabeli - za siguran rad električkih sustava u slučaju požara

Kabeli položeni unutar zgrada potencijalni su izvor širenja
požara. Zbog toga je osnovni zahtjev za te kabele da budu
otporni na širenje vatre, tj. samogasivi. U prošlosti su kabeli
izolirani PVC-om bili standardni izbor za uporabu unutar
zgrada, jer su do određene mjere vatrootporni, međutim u
slučaju vertikalnog postavljanja u snopu, ipak šire vatru,
ne gase se sami, a k tome proizvode korozivne i otrovne
plinove koji su velika opasnost kako za ljude, tako i za
materijalna dobra. Kabeli s izolacijom bez halogena, s
izrazito poboljšanim svojstvima u slučaju požara, danas
pružaju pametnu i dokazano dobru alternativu. Takvi
izolacijski materijali nose oznaku FRNC (flame retardant non
corosive), tj. “vatrootporni nekorozivni” ili LSOH (low smoke
zero halogen), tj. “niska emisija dima, bez halogena”.

NHXH kabeli imaju višestruko poboljšana svojstva koja ih čine sposobnima za dobro funkcioniranje

u slučaju požara, uz obavezatnu uporabu ostalih elemenata sustava (nosači kabela, materijali za

spajanje), koji su također u skladu s visokim zahtjevima za očuvanje funkcije u slučaju požara.

KABELI IZOLIRANI PVC-OM NHXH KABELI

PVC (polivinil-klorid) sadrži halogen klor - u slučaju požara tvori otrovne

i korozivne plinove koji se šire kroz građevinu i u dodiru s vodom čine Višestruka izolacija - svi slojevi bez halogena
klorovodičnu (solnu) kiselinu

Plašt od umreženog (cross-linked) poliolefina - poboljšana otpornost na

temperaturu, vuču, tlačenje, udare, lomljenje, kemikalije

Vatrootporni i samogasivi (flame retardant), ali samo u slučaju jednog Vatrootporni i samogasivi, bez širenja plamena (no flame propagating) i kod
kabela ili ako su postavljeni vodoravno, prema IEC 60332-1 vertikalno postavljenog snopa kabela, prema IEC 60332-3

Kod gorenja proizvode dim koji uvelike smanjuje vidljivost, otežava disanje i Kod gorenja proizvode vrlo malo dima, vidljivost nije ometana, u skladu sa
uzrokuje trovanje ugljičnim monoksidom zahtjevima IEC 61034-2

U požaru imaju svojstvo očuvanja izolacijske sposobnosti najmanje 180

minuta (FE180 prema IEC 60331) i očuvanja funkcijske sposobnosti, tj.
integriteta cijelog sustava (E30 - 30 minuta ili E90 - 90 minuta prema VDE/
DIN 4102 dio 12)

Kod gorenja proizvodi male količine visokotoksičnog dioksina Bez dioksina u ostacima gorenja

Obavezatna instalacija kabelskih snopova na funkcijski poboljšane kabelske

Mogu se instalirati i na obične i funkcijski poboljšane kabelske police
police, sa svim nosivim i spojnim elementima u skladu s DIN/VDE 4102 dio 12
Mjesto upotrebe NHXH kabela
NHXH kabeli su kabeli za napajanje primjereni za uporabu
svuda gdje u slučaju požara treba zaštititi ljude i materijalna
dobra. Preporučljivi su za javne objekte u kojima se okuplja
puno ljudi i za objekte visoke materijalne vrijednosti, npr. za:
U navedenim objektima NHXH kabeli su dio sustava kojima se
mora osigurati sigurno djelovanje u slučaju požara:
• osnovno napajanje

• industrijske komplekse, elektrane • rasvjeta u nuždi

• trafo stanice, komunalne objekte • dizala za evakuaciju

• hotele, trgovačke centre • senzori za požar

• bolnice, škole • alarmni sustavi

• kazališta, kina • sprinkler sustavi

• zgrade s više katova • sustavi za odvod dima, itd.

• aerodrome, podzemne željeznice

• centre za obradu podataka

• vojne objekte

Bez halogena, bez emisije korozivnih plinova

Halogeni elementi su klor (Cl), fluor (F), brom (Br) i jod (I).
Bezhalogena izolacija ne smije sadržavati te elemente.
PVC, polivinil-klorid, sadrži halogen klor. Prilikom gorenja,
PVC se razgrađuje i ispušta plin klorovodik, korozivni plin
koji u dodiru s vlagom čini vrlo agresivnu klorovodičnu
(solnu) kiselinu koja nagriza metalne dijelove konstrukcija,
električnih i elektroničkih komponenti te nanosi dugotrajnu
štetu. Kako se taj plin može širiti kroz ventilacijske sustave i
instalacijske otvore, šteta može biti učinjena i puno dalje od
mjesta požara.
NHXH kabeli u izolaciji vodiča, ispuni i plaštu ne sadrže halo-
gene. U potpunosti zadovoljavaju uvjete zadane standardom
IEC 60754-1 kojim se određuje bezhalogenost; i standardom
IEC 60754-2 kojim se testira emisija korozivnih plinova.
Nema širenja plamena
Vatrootporni kabeli gore pod utjecajem plamena, ali kad se
ukloni izvor plamena, oni se sami gase.
Kabeli izolirani PVC-om zadovoljavaju uvjet samogasivosti
prema IEC 60332-1 kojim se testira jedan vertikalno
postavljeni kabel. Nakon gašenja izvora plamena, nakon
zadanog vremena ovisnog o presjeku kabela, 60-480 s,
visina izgorenog kabela ne smije prijeći 60 cm.
Međutim, u slučaju okomitog postavljanja takvih kabela
okomito u snopu, dolazi do “učinka dimnjaka” te je
nemoguće postići samogašenje kabela.
NHXH kabeli zadovoljavaju uvjet samogasivosti prema IEC
60332-3, na okomito postavljenom snopu kabela, kakvi
se često postavljaju u vertikalnim instalacijama u javnim
objektima. Nakon primjene plamena od 750°C 20 minuta,
snop kabela se ugasi, a izgoreni dio ne prelazi 2,5m.
Niska emisija dima
Dim koji može nastati sagorijevanjem kabela ima nekoliko
nepoželjnih posljedica. Prvo, znatno smanjuje vidljivost, što
ljudima otežava evakuaciju, a vatrogascima gašenje požara.
Drugo, otežava disanje i uzrokuje trovanje dimom zbog
ugljičnog monoksida. Kabeli izolirani PVC-om zbog aditiva koje
sadrže, prilikom gorenja ispuštaju velike količine dima.
NHXH kabeli prilikom gorenja stvaraju vrlo malo dima,
a prema testu za mjerenje gustoće dima IEC61034-1 i
61034-2, očuvaju vidljivost veću od 70%.
Umrežena izolacija
- manja topljivost
Umrežena (cross-linked) izolacija ima poboljšana svojstva,
jer su molekule polimera povezane u trodimenzionalnu
mrežu te se ne mogu više slobodno kretati. Kod povišene
temperature materijal je elastičan, ali se ne rasteže i ne topi.
Prednosti umrežene izolacije su:
• pojačana vlačna i tlačna čvrstoća
• pojačan integritet izolacije kod električnih kvarova
(preopterećenje, kratki spoj)
• pojačana otpornost na kemikalije
• pojačana otpornost na temperaturu - slabija topljivost
• pojačana otpornost na udare i lomove
• pojačana otpornost na atmosferilije, trenje i
ogrebotine
Očuvanje izolacijskih svojstava u požaru, bez kratkog spoja
(insulation integrity) FE180
Očuvanje izolacijskih svojstava FE180 označava da NHXH
kabel zadržava svoja izolacijska svojstva u slučaju požara
tijekom 180 minuta a da ne uzrokuje kratki spoj. U testu
kojim se dokazuje takva funkcionalnost, određenom
Očuvanje električne funkcije sustava u požaru
(circuit integrity) E30 - E90
NHXH kabeli zadovoljavaju zahtjeve za funkcionanost
sustava u požaru prema VDE DIN 4102, dio 12. Oznaka
E30 znači da kabel osigurava funkciju u slučaju požara 30
minuta, a oznaka E90 da je osigurava 90 minuta.
prema IEC 60331, kabel se postavlja horizontalno iznad
plamenika i 3 sata podvrgava temperaturi 800°C. Kabel je
priključen na izvor energije i do kraja ispitivanja ne gubi
izolacijska svojstva.
Funkcionalna sposobnost sustava ne ovisi samo o kabelima,
nego i o drugim sastavnicama sustava, pogotovo o nosačima
kabela (npr. kabelske police) i spojnim elementima. Svi ti
elementi zadani su standardom VDE DIN 4102-12. Važno
je da se NHXH kabeli ne postavljaju na obične police, nego
na vatrootporne, jer one u slučaju požara zadržavaju svoju
geometriju. Zadržavanje NHXH kabela u istom položaju za
vrijeme požara omogućuje dodatnu zaštitu provodnosti
kabela, mineralnim slojem koji se izlučuje oko kabela kod
povišene temperature.
Za postizanje funkcionalnosti E30 ili E90 moguće je primjeniti
tzv. zatvorene sustave u koje se stavljaju kabeli koji nemaju
posebnu funkcionalnost, nego je snop običnih kabela
zatvoren u posebne izolacijske materijale. Za razliku od
toga, NHXH kabeli se instaliraju u tzv. otvorene sustave,
zajedno s odgovarajućim nosećim elementima. Takvi sustavi
su fleksibilniji u izvođenju, a mogu biti i jeftinije rješenje.
Testiranje takvog sustava se vrši u cjelini, tj. u peći se kabeli
postave na odgovarajuće kabelske police i na stropne nosače
i podvrgnu temperaturi >900°C.
NHXH FE180/E30 i E90 0,6/1 kV - sigurnosni kabeli za
napajanje, bez halogena, s poboljšanim svojstvima za slučaj
vatre - prema DIN/VDE 0266

Konstrukcija Označavanje bojom žila u kabelima/vodovima:

1. Vodič: bakreni, puni ili višežični použen u slojevima prema HD 308 S2 / VDE 0293-308
(RE, RM ili SM), tj. klase 1 ili 2, prema HD 383 / DIN VDE
0295 / IEC 60228
Sa zaštitnim vodičem Bez zaštitnog vodiča
Broj žila
(oznaka -J) (oznaka -O)
2. Izolacija: umreženi (unakrsno povezani) polimer bez
halogena, HI1 prema VDE 0207 dio 23 1 ž-z crn
- Separator: neki proizvođači između vodiča
i izolacije stavlja se liskunska traka (MICA traka), 2 - crn, pl
negorivu i bezhalogensku
3 ž-z, sm, pl crn, pl, sm
3. Ispuna: kod kabela s više žila stavlja se ispuna
- ekstrudirani bezhalogeni polimer, ili 4 ž-z, crn, sm, siv crn, pl, sm, siv
- omot od staklenih niti
5 ž-z, crn, pl, sm, siv crn, pl, sm, siv, crn
4. Plašt: umreženi (unakrsno povezani) termoplastični
poliolefinski spoj bez halogena koji usporava gorenje, ž-z, crna s bijelim crna s bijelim
>5
HM4 prema HD 604 S1 i VDE 0207 dio 24, narančaste boje brojkama brojkama
Tehnički podaci Svojstva kabela u požaru:
Granični temperaturni uvjeti: Vatrootpornost (flame retardant, no flame propagation)
• pri polaganju: -5°C do +70°C - ne širi plamen za okomiti snop kabela: prema IEC
• minimalna temperatura za fiksnu instalaciju: -30°C 60332-3 kat. A / EN 50266-1,-2 / DIN VDE 0482-266-2-4 (isto kao
• maksimalna radna temperatura: 90°C DIN VDE 0472 dio 804 test metoda C)
• kod kratkog spoja maksimalno 5 s: do 250°C
Bezhalogenost: prema IEC 60754-1 / EN 50267 -1,-2-1 / DIN
Nazivni napon: U0/U = 0,6/1 kV VDE 0482-267 -1,-2-1 (isto kao DIN VDE 0472 dio 815)
Ispitni napon: 4000 V Stupanj korozivnosti plinova izgaranja: bez korozivnosti,
prema IEC 60754-2 / EN 50267-2-2 / DIN VDE 0482-267-2-2
Minimalni unutarnji polumjer savijanja:
(D = vanjski promjer kabela) (isto kao DIN VDE 0472 dio 813) - pH ≥ 4,3;
• 15D za jednožične kabele provodljivost ≤ 2,5 μS/mm
• 12D za višežične kabele Gustoća dima: prema IEC 61034-2 / EN 61034-2 / DIN VDE 0482-
Maksimalno dopušteno vučno naprezanje za Cu vodič: 1034-2 (isto kao DIN VDE 0472 dio 816) - vidljivost > 70%
50 N/mm2
Očuvanje izolacijskih svojstava u požaru, bez kratkog
spoja (insulation integrity) FE180: prema IEC 60331 / EN
50200 / DIN VDE 0482-1 (isto kao DIN VDE 0472 dio 814) - na
temperaturi 800°C, 180 minuta

Očuvanje električne funkcije sustava u požaru (circuit

integrity) E30 - E90: prema DIN VDE 4102 dio 12 - za E30: 30
minuta, za E90: 90 minuta

Način i mjesto polaganja

NHXH kabeli su pogodni za fiksnu instalaciju u suhim i
vlažnim prostorijama, iznad ili ispod žbuke, na kabelske
police, kao i u zidove i u beton. Nisu za izravno polaganje u
zemlju niti u vodu. Za vanjsku upotrebu mogu se polagati
u cijevima, no tada je potrebno poduzeti sve mjere opreza
da u cijevi ne može doprijeti voda. Pogodni su za električne
instalacije s izrazitim protupožarnim zahtjevima i zahtjevima
za očuvanjem funkcije, zatim su pogodni za alarmne
sustave, rasvjetu u slučaju nužde te za druge sustave
napajanja u slučaju nužde.