Sie sind auf Seite 1von 56

Department Bauingenieurwesen

Technische Mechanik I
Repetitorium WS 19/20

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 1


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 1

• Bestimmen Sie die Kraft F4 , sodass die
resultierende Kraft Null beträgt.
       
0
F1 + F2 + F3 + F4 =⇔ F4 =− F1 − F2 − F3
 11   32   18   −61

→ F4 =−  26  −  −50  −  8  = 16 
       
 20   31   −79   28 
       

• Und geben Sie auch den Betrag der Kraft F4 an.

F4 = (−61) 2 + 162 + 282 =69

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 2


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 2
a) Berechnen Sie die Resultierende der
Streckenlast und den Abstand des
Schwerpunkts der Streckenlast von der
Einspannung aus.
b) Berechnen Sie die Lagerkräfte, das Einspann-
moment und die Querkraft bei x = 0,8 m.

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 3


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 2
3
a) geg.: p ( x) = x − 2 x + 3
1,6
3
R = ∫ p ( x) dx = ∫ x − 2 x + 3 dx
0
1,6
1 4 2 
=  x − x + 3x 
4 0
= 0, 25 ⋅ 1,64 − 1,62 + 3 ⋅ 1,6
= 3,878kN

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 4


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 2
3
a) geg.: p ( x) = x − 2 x + 3
1,6
4 2
p ( x) ⋅ x dx ∫ x − 2 x + 3x dx
xs ∫= 0
∫ p( x) dx R
1,6
1 5 2 3 3 2 
 5 x − 3 x + 2 x  3, 206
0
=xs = = 0,827 m
3,878 3,878

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 5


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 2 R
MA
b) A V= R= 3,878 kN xs
AV
AH = 0
M A =⋅
R xs =
−3,878kN ⋅ 0,827 m =
−3, 207 kNm
1,6 1,6
1 4 2 
Q( x = 0,8) = ∫ p ( x) dx =  x − x + 3 x 
0,8 4  0,8
1 4 2 
Q (=
x 0,8)
= 3,878 −  ⋅ 0,8 − 0,8 + 3 ⋅ 0,8 
4 
= 3,878 − 1,872 = 2,016 kN
21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 6
Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 2 R
MA
b) xs
AV
Alternative Schreibweise:
0,8 0,8
1 4 2 
Q( x = 0,8) = A V − ∫ p ( x) dx =  x − x + 3 x 
0 4 0
1 4 2 
Q (=
x 0,8)
= 3,878 −  ⋅ 0,8 − 0,8 + 3 ⋅ 0,8 
4 
= 3,878 − 1,872 = 2,016 kN
21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 7
Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 3
Bestimmen Sie den Schwerpunkt der
dargestellten Fläche in Bezug auf das
angegebene Koordinatensystem. Skizzieren Sie
dazu auch die vorgenommenen Unterteilungen.
Geg.: a=0,2 m
ΣAi ⋅ xi
xs = ;
ΣAi
ΣAi ⋅ yi
ys =
ΣAi
21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 8
Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 3

2
1
4

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 9


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 3
5
zu (1)
3
2
xs = ⋅ 0, 2 =0,133 1
2
4
3
1
ys = ⋅ 0, 2 =0,066
3

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 10


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 3 5
3
1 2 4

i A𝑖𝑖 𝑥𝑥𝑖𝑖 𝑦𝑦𝑖𝑖 A𝑖𝑖 � 𝑥𝑥𝑖𝑖 A𝑖𝑖 � 𝑦𝑦𝑖𝑖


1 0,02 0,133 0,066 0,00266 0,00132
2 0,04 0,3 0,1 0,012 0,004
3 0,16 0,6 0,2 0,096 0,032
4 -0,0314 0,715 0,085 -0,0225 -0,0027
5 -0,02 0,733 0,333 -0,0146 -0,0067
∑ 0,1686 ∑ 0,07355 0,02799
21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 11
Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 3
5

3
zu (4) 2
1 4
π 2
A = ⋅ 0, 2 = 0,0314
4
xs = 0,8 − 0, 42441 ⋅ 0, 2 = 0,715
ys 0, 42441 ⋅ 0,
= = 2 0,085

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 12


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 3
5

3
zu (5) 1
2
4
1
xs = 0,8 − ⋅ 0, 2= 0,733
3
1
ys = 0, 4 − ⋅ 0, 2= 0,333
3

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 13


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 3
i A𝑖𝑖 𝑥𝑥𝑖𝑖 𝑦𝑦𝑖𝑖 A𝑖𝑖 � 𝑥𝑥𝑖𝑖 A𝑖𝑖 � 𝑦𝑦𝑖𝑖
1 0,02 0,133 0,066 0,00266 0,00132
2 0,04 0,3 0,1 0,012 0,004
3 0,16 0,6 0,2 0,096 0,032
4 -0,0314 0,715 0,085 -0,0225 -0,0027
5 -0,02 0,733 0,333 -0,0146 -0,0067
∑ 0,1686 ∑ 0,07355 0,02799

ΣAi ⋅ xi 0,07355
xs = = 0, 436 m
ΣAi 0,1686
21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 14
Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 3
i A𝑖𝑖 𝑥𝑥𝑖𝑖 𝑦𝑦𝑖𝑖 A𝑖𝑖 � 𝑥𝑥𝑖𝑖 A𝑖𝑖 � 𝑦𝑦𝑖𝑖
1 0,02 0,133 0,066 0,00266 0,00132
2 0,04 0,3 0,1 0,012 0,004
3 0,16 0,6 0,2 0,096 0,032
4 -0,0314 0,715 0,085 -0,0225 -0,0027
5 -0,02 0,733 0,333 -0,0146 -0,0067
∑ 0,1686 ∑ 0,07355 0,02799

ΣAi ⋅ yi 0,02799
ys = = 0,166 m
ΣAi 0,1686
21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 15
Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 3
ΣAi ⋅ xi ΣAi ⋅ yi
xs = ; ys
ΣAi ΣAi
0,02 ⋅ 0,133 + 0,04 ⋅ 0,3 + 0,16 ⋅ 0,6 − 0,0314 ⋅ 0,715 − 0,02 ⋅ 0,733
xs =
0,1686
0,07355
= 0, 436 m
0,1686
0,02 ⋅ 0,066 + 0,04 ⋅ 0,1 + 0,16 ⋅ 0, 2 − 0,0314 ⋅ 0,085 − 0,02 ⋅ 0,333
ys =
0,1686
0,02799
= 0,166 m
0,1686

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 16


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 4
Berechnen Sie für die nachfolgend dargestellten
Systeme den
• Grad der statischen Bestimmtheit und alle
• Auflagerkräfte.

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 17


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 4
a) stat. Best.: a = 4 + 8 − 3 ⋅ 4 = 0

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 18


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 4
a) l = 32 + 32 = 18 = 4, 242 m
α= arctan ( 3 / 3=
) 45°
(10 + 20)
R
= 18 63,64 kN
⋅ =
2
18 ⋅ (10 + 2 ⋅ 20)
xs = 2,357 m
3 ⋅ (10 + 20)

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 19


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 4

a) g r : 2 ⋅ CV =0 → CV =0

→: cos 45° ⋅ A + CH + R ⋅ cos 45° = 0

↑ : sin 45° ⋅ A + B + CV − R ⋅ sin 45° = 0



0

A : −5 ⋅ B −9 ⋅ CV + 3 ⋅ CH + R ⋅ xs + 25 =0

0
21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 20
Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 4
a) →: cos 45° ⋅ A + 1 ⋅ CH = − R ⋅ cos 45°
↑ : sin 45° ⋅ A + 1 ⋅ B = R ⋅ sin 45°

A: − 5⋅ B + 3 ⋅ CH =− R ⋅ xs − 25

cos 45° 0 1   A   − R ⋅ cos 45°   −45 


 sin 45° 1 0  ⋅  B =  R ⋅ sin 45° =  45 
       
 0 −5 3  CH   − R ⋅ x − 25 
 S 
 −175 
 
130,82kN; B =
⇒ A= −47,5kN; CH =−137,5kN
21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 21
Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 4
b) stat. Best.: a = 4 + 2 − 3 ⋅ 2 = 0

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 22


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 4
b) l = 32 + 32 = 18 = 4, 242 m

R= 18 ⋅ 100 = 424, 264 kN



g r : −7 ⋅ B − 50 kNm + 100 kN ⋅ 5,0 m
+ sin 45° ⋅ 424, 264 kN ⋅ 1,5m
+ cos 45° ⋅ 424, 264 kN ⋅ 1,5m = 0
 1350
: B = 192,86 kN
g r=
7
21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 23
Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 4
b)

↑ : A V + 192,86 kN − 424, 264 kN ⋅ sin 45°


− 100 kN =0
⇒ AV = 207,14 kN

→: A H + 424, 264 kN ⋅ cos 45° =0


⇒ A H = −424, 264 ⋅ cos 45° = −300 kN

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 24


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 4
b)

gl : 3 ⋅ 207,1 + M A =
0
⇒ M A =−3 ⋅ 207,14 =−621,3kN

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 25


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 5
Berechnen Sie für das dargestellte Fachwerk die
Auflagerkräfte und alle Stabkräfte. Tragen Sie
die Stabkräfte in eine Tabelle ein.

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 26


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 5

1 3
=   26,56° β= 45°=
α arctan= γ arctan =
  36,87°
2 4
21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 27
Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 5


A :10 ⋅ BV − 50 ⋅ 6 − cos 45° ⋅ 40 ⋅ 3 − sin 45° ⋅ 40 ⋅ 4 = 0
497,989
⇔= BV = 49,8kN
10

g r : BV ⋅ 4 + BH ⋅ 3 =0
−49,8 ⋅ 4
⇔ BH = −66, 4 kN
=
3
21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 28
Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 5

↑ : AV + BV − sin 45° ⋅ 40 − 50 = 0
⇔ AV = −49,8 + sin 45° ⋅ 40 + 50 = 29, 49 kN

→: AH + BH + cos 45° ⋅ 40 = 0
AH 66, 4 − cos 45° ⋅=
⇔= 40 38,11kN

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 29


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 5
K1:
→: AH + cos β ⋅ S1 + cos α ⋅ S2 =
0
↑ : AV + sin β ⋅ S1 + sin α ⋅ S2 =
0
 

cos β cos α   S1   −38,11 


 sin β sin α  ⋅  S  =
 −28, 49 
   2  
→ S1 = −26,6 kN
→ S2 =
−21,5kN
21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 30
Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 5
K2:
→: − cos β ⋅ S1 + cos α ⋅ S4 =0
cos β ⋅ S1
⇔ S4 = −21,1kN
= α
cos α β
↑ : − sin β ⋅ S1 − S3 + sin α ⋅ S4 =0
⇔ S3 =− sin β ⋅ S1 − S3 + sin α ⋅ S4 =9, 4 kN

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 31


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 5
K3:

↑ : − sin α ⋅ S2 + sin β ⋅ S5 + S3 =0
sin α ⋅ S2 − S3
⇔ S5 = −26,9 kN
= β
sin β

→: − cos α ⋅ S2 + cos β ⋅ S5 + S6 =0 α
cos α ⋅ S2 − cos β ⋅ S5 =
⇔ S6 = −0, 2 kN

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 32


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 5
K4:
→: − S6 + cos β ⋅ S9 =0
S6
⇔ S9 = −0,3kN
=
cos β
β
↑ : S7 + sin β ⋅ S9 =
0
− sin β ⋅ S9 =
⇔ S7 = 0, 2 kN

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 33


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 5
K5:

↑ : −50 − sin β ⋅ S9 − sin γ ⋅ S10 =0


−50 + sin β ⋅ S9
⇔ S10 = −83,0 kN
=
sin γ
γ
β
→: − S8 − cos β ⋅ S9 + cos γ ⋅ S10 =0
⇔ S8 =− cos β ⋅ S9 + cos γ ⋅ S10 =−62, 2 kN

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 34


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 6
Berechnen Sie die Verläufe (Gleichungen!) der
Schnittgrößen (Normalkraft, Querkraft und
Moment) und stellen Sie diese grafisch dar.
Geben Sie alle relevanten Werte an.

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 35


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 6
Schnitt1: x 1
←: N1 = AH = 0
↑ : V1 = AV + 10 ⋅ x
V1 ( x = 0) = AV = −17,5kN
V1 ( x =3) =−17,5 + 10 ⋅ 3 =12,5kN
x2
 : M 1 ( x) =− M A + AV ⋅ x + 10 ⋅
2
M 1 ( x == 0) − M A = 7,5kNm

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 36


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 6
Schnitt1: x 1

M1 ( =
x 3)= 0 (Momentengelenk)

M max : V1 = 0 → −17,5 + 10 ⋅ x = 0
17,5
⇔ xmax = = 1,75m
10
1,752
M1 ( x =
1,75) =7,5 − 17,5 ⋅ 1,75 + 10 ⋅ =−7,81kN
2

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 37


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 6
Schnitt 2: x
2
1
α arctan=
  18,435°
3
l= 3,02 + 1,02 = 3,162m α
B⊥
BV
− sin α ⋅ BV =
→: N 2 = − sin α ⋅ 12,5 =
−3,95kN
B
− cos α ⋅ BV =
↓ : V2 = − cos α ⋅ 12,5 =
−11,86kN
: M 2 ( x)= cos α ⋅ BV ⋅ x
 l
M 2  x =  =cos α ⋅ 12,5 ⋅ 1,581 =18,7 kN
 2
21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 38
Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 6
Schnitt 3: 3

− sin α ⋅ BV + sin α ⋅ 25
→: N 3 =
− sin α ⋅ 12,5 + sin α ⋅ 25 =
= 3,95kN

− cos α ⋅ BV + cos α ⋅ 25
↓ : V3 = α
B⊥
− cos α ⋅ 12,5 + cos α ⋅ 25 =
= 11,86kN
B
M3 = M2

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 39


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 6

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 40


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 6

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 41


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 7
Berechnen Sie die Verläufe (Gleichungen!) der
Schnittgrößen (Normalkraft, Querkraft und
Moment) und stellen Sie diese grafisch dar.
Geben Sie alle relevanten
Werte an.

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 42


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 7

S2
S1
 1,5 
=α arctan =  18,435°
 4,5 

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 43


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 7

S1 S2

↑ : − S1 − S2 + AV − 15 ⋅ 4,5 − 15 ⋅ 1,5 ⋅ 0,5 =


0 (1)
 4,52 1,5
A : −1,5 ⋅ S1 − 4,5 ⋅ S2 − 15 ⋅ − 15 ⋅ ⋅5 =
0 (2)
2 2
(1) ⇔ − S1 − S2 =18,88
(2) ⇔ −1,5 ⋅ S1 − 4,5 ⋅ S 2 =208,125

 −1 −1  S1   18,88  S1 = 41,06kN (Zug)


 208,125  ⇒
 −1,5 −1 ⋅  S  =
   2   S 2 = −59,94kN (Druck)
21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 44
Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 7
Schnitt1:
1
←: N1 = AH = 0 x

↑ : V1 = AV − 15 x
V1 (=
x 0)
= AV= 59,87 kN
V1 ( x = 1,5) = 59,87 − 15 ⋅ 1,5 = 37,37 kN
x2
 : M 1 ( x) = AV ⋅ x − 15 ⋅ ; M 1 ( x = 0) = 0kNm
2
1,52
M 1 ( x = 1,5) = 59,87 ⋅ 1,5 − 15 ⋅ = 72,93kNm
2
21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 45
Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 7
Schnitt 2:
2
1,5m x x

←: N 2 =
0 S1

↑ : V2 = AV − 15 ⋅ ( x + 1,5) − S1
V2 ( x = 0) = 59,87 − 15 ⋅ (0 + 1,5) − 41,06
= −3,69kN

V2 ( x =3,0) =59,87 − 15 ⋅ (3,0 + 1,5) − 41,06 =−48,69kN

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 46


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 7
Schnitt 2:
2
1,5m x x

S1

( x + 1,5) 2
 : M 2 ( x) = AV ⋅ ( x + 1,5) − 15 ⋅ − S1 ⋅ x
2
(3,0 + 1,5) 2
M 2 ( x= 3,0)= 59,87 ⋅ (3,0 + 1,5) − 15 ⋅ − 41,06 ⋅ 3,0
2
= −5,63kNm

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 47


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 7
Schnitt 3: 3
→: N 3 =
0 x
p ( x) =0 + 10 ⋅ x
0
∫ →V ( x ) + V
p ( x)  0

10 2
∫ p( x) dx = ∫10 ⋅ x dx = 2 x
10 2
↓ : V3 = ⋅ x V3 (=x 0)= 0
2
10
V2 ( x =1,5) = ⋅ 1,52 =11,25kN
2
21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 48
Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 7
Schnitt 3: 3
∫ →V ( x ) + V
p ( x)  x
0
0 0
∫ →− M ( x) + V ⋅ x + M
V ( x) + V0  0 0

10 3
 : M 3 ( x) = − ⋅ x ; M3(x = 0) =
0
6
10
M3(x = 1,5) = − ⋅ 1,53 =
−5,63kNm
6

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 49


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 7 α
Schnitt 4:
B⊥
x
BV
B 4

→: N
= 4 sin α ⋅ B
=V sin (18,43° ) ⋅ 50,50
= 15,97 kN
↓ : V4 =− cos α ⋅ BV =− cos (18,43° ) ⋅ 50,50 =−47,91kN
 : M 4 ( x) = cos α ⋅ BV ⋅ x ; M 4 ( x = 0) = 0
M 4 (x = 1,52 + 0,52 = 1,581) = cos α ⋅ 50,50 ⋅ 1,581
= 75,75kNm
21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 50
Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 7 S1
S
α q
Schnitt 5:
q⊥ 5
S⊥
q
x

←: N 5 ( x) =− sin α ⋅ S1 + sin α ⋅ 10 ⋅ x
N5 ( x = − sin α ⋅ 41,06 =
0) = −12,98kN

N5 ( x = 32 + 12 = 3,162)
=− sin α ⋅ 41,06 + sin α ⋅ 10 ⋅ 3,162 =−2,98kN
21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 51
Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 7 S1
S
α q
Schnitt 5:
q⊥ 5
S⊥
q
x

) cos α ⋅ S1 − cos α ⋅ 10 ⋅ x
↑: V5 ( x=
0) cos α ⋅ 41,06 =
V5 ( x == 38,95kN
V5 (= = cos α ⋅ 41,06 − cos α ⋅ 10 ⋅ 3,162
x 3,162) = 8,95kN

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 52


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 7 S1
S
α q
Schnitt 5:
q⊥ 5
S⊥
q
x
x2
x) cos α ⋅ S1 ⋅ x − cos α ⋅ 10 ⋅
 : M 5 (=
2
M 5 (=
x 0)
= 0
3,1622
M 5 (= = cos α ⋅ 41,06 ⋅ 3,162 − cos α ⋅ 10 ⋅
x 3,162)
2
= 75,75kNm
21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 53
Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 7

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 54


Department Bauingenieurwesen

Aufgabe 7

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 55


Department Bauingenieurwesen

Viel Erfolg
bei der Klausur!

21.02.2020 Technische Mechanik I, Repetitorium WS19/20 56

Das könnte Ihnen auch gefallen