Sie sind auf Seite 1von 457

BIBLIOTHECA

SCRIPTORVM G RAE CO RVM ET ROMAN O RVM

TEVBNERIANA
PLVTARCHI
MORALIA

VOL.I

R E C E N S V E R V N T ET EMENDAVERYNT
W.R.PATON ET I.WEGEHAUPT
P R A E F A T I O N E M SCR. M.POHLENZ
EDITIONEM CORRECTIOREM
CVRAVIT

HANS GÄRTNER

S T V T G A R D I A E ET L I P S I A E
IN A E D I B V S B . G . T E V B N E R I M C M X C I I I
Die Deutsche Bibliothek — CIP-Kinheitsaufnahme

Plutarchus:
[ Moral ia]
Plutarchi Moralia. — Ed. corn — Stutgardiae ; Lipsiae : T e u b n e r .
(Bibliotheca scriptorum G r a e c o r u m et R o m a n o r u m Teubrieríana)

Ed. corr.
Vol. 1. Ree. et e m e n d a v e r u n t W. R. Paton et I. Wegehaupt.
Praefationem ser. M. Pohlenz. —
Ed. corr. ed. 2. ( 1 9 7 4 ) / cur. H a n s Gärtner. - 1993
ISBN 3 - 8 1 5 4 - Î 6 7 8 - 7
N E : Gärtner, H a n s [Hrsg.]

Das W e r k einschließlich aller seiner Teile ist urheberrechtlich geschützt. J e d e Verwertung


a u ß e r h a l b der engen G r e n z e n des Urheberrechtsgesetzes ist o h n e Zustimmung des Verlages
unzulässig u n d strafbar. Das gilt besonders f ü r Vervielfältigungen, Übersetzungen,
Mikroverfilmungen und die Einspeicherung u n d Verarbeitung in elektronischen Systemen.

© B.G. T e u b n e r Verlagsgesellschaft Leipzig 1993

Printed in G e r m a n y
Druck u n d Bindung: Chemnitzer Verlag u n d Druck G m b H , W e r k Zwickau
Haud faustis ominibus haec Plutarchi Moralium editio
coepta est. Iam enim Guilelmus R. Paton, qui primi vo-
luminis maximam partem edendam susceperat, primas pa-
ginas prelo subiecerat, cum lugubre illud bellum exarsit
quod ut toti patriae funestum sic etiam his studiis adver-
sum fuit. Nam iam tribus mensibus post loh. Wegehaupt
ad Mlavam, oppidum Poloniae, sangui nem profudit. cuius
animam candidam lugent amici semperque lugebunt; Plu-
tarcho is ereptus est qui et codices plurimos ipse inspexerat pe-
nitus noverai et haud paucis opusculis de historia memoriae
Plutarcheae conscriptis studia a Maximiliano Tre α feliciter
incohata eadem sagacitate atque industria promoverat et si
quisquam ad finem perducturus erat. Paton autem etsi suae
patriae caritate numquam ab amore quo et Germaniam et
amicos Germanos amplectebatur avocatus est, tarnen, cum
in insula Samo degeret, vel commeatus difficultatibus opus
continuare prohibitus est. Bello confecto statim ad Plutar-
chum suum — sic eum appellare solebat — rediit; sed
fructus diuturni laboris Parcae eum videre passae non sunt:
die 21. mensis Aprilis anni 1921 ipse quoque mortem obiit.
cum vero ipse nonnisi sex tractatus (usque ad libellum de
capienda ex inimicis utilitate) bibliopolae tradidisset, uxor
eius, Clio Paton, effecit ut etiam reliqui quos ipse praepa-
raverat imprimi possent. maxim as enim ei debemus gratias
quod, qua est liberalitate et erga maritum pietate, ex scri-
niis eius omnia quae ad Plutarchi editionem pertinebant
in Germaniam mittenda curavit. apparebat vero Patonem
etiam reliquorum tractatuum vol. I, quos susceperat eden-
dos, et apparatum criticum in universum perfecisse et verba
Plutarchi magna ex parte ita restituisse ut non multa mu-
VI PRAEFATIO

tanda addenda essent; quo muñere ego a Curtió Hubert


adiutus functus sum. idem reliquie opusculis quae ipse non
iam edere poterat fiet.
Tractatibus autem qui de sanitate tuenda praecepta et
praecepta coniugalia exhibent, a Iohanne Wegehaupt prae-
paratis Guilelmus Sieveking ultimam manum adhibuit, verba
Plutarchi ipse constituit.
Maximas vero gratias agimus Udalrico de Wilamowitz-
Moellendorff, qui non modo inde ab initio huius editionis
patronus extitit neque unquam Consilio suo nobis defuit sed
etiam laborem plagulas legendi et corrigendi sustinere de-
dignatus non est. qui quot locos sagacitate sua atque pe-
ritia et Graeci et Plutarchei sermonis sanaverit, etiam le-
gentes sentient, quantum interpretationibus monitis consi-
liis operi profuerit, editores soli scimus.

MEMORIA MORALIVM VNIVERSA


Memoriae Moralium historia nonnisi omnibus opusculis
editis scribi poterit; nunc ea tantum praemittantur quae
qui nesciat apparatu critico editionis uti non possit. 1 )

• 1) Conferendi inprimie Treu, De codicibus nonnollis Pari-


sinis Plutarchi Moralium, Janer 1871 ( = 'Cod. Parie.'); Der
sog. Lampriaskatalog der Plutarchschriften, Waldenburg 1873
( = 'Lampriaskatalog') ; Zur Geschichte der Überlieferung von
Plutarchs Moralia I (Waldenburg 1877), II (Ohlau 1881), III
(Breslau 1884)= 'Treu, Überl. I II III'. Wegehaupt, Beitr. z. Text-
geschichte der Moralia Plutarchs, Philol. 1905, 391 ff. ('Philol.');
Plutarchstudien in italienischen Bibliotheken, Progr. Cuxhaven
1906 ('Plutarchstudien'); Die Entstehung des Corpus Planu-
deum von Plutarchs Moralia, Sitzb. Beri. Ak. 1909, 1030 ('Corp.
Planud.'); Planudes und Plutarch, Philol. LXXIII 1914, 244
('Plan. u. Plutarch'); Der Florentiner Plutarch-Palimpsest, Abh.
Beri. Ak. ph.-hist. Kl. 1914 nr. 2 ('Palimpsest'); Ree. ν. Gott-
fried Behr, D. handschr. Grundlage der im Corpus der Plutarchi-
schen Moralia überlieferten Schrift περί παι'όων αγωγής, Würz-
burg 1911, in Beri. ph. Woch. 1912,1599 ('Β. ph. Woch.'): editio
libelli Πότερον νό'ωρ r¡ Λίρ ¡¡ρηΰιμώτερον in Χάριτες, Fr. Leo
zum 60. Geburtstag dargebracht, Berlin 1911, 146 ('Xàçtrîç').
PRAEFATIO VII

Cum inter Plutarchi scripta nobis servata extent quae


sine dubio ab ipso publici iuris facta non sint (velut de in-
vidia et odio, de latenter vivendo), post Plutarchi mortem
sive filios eius sive familiares omnia quae alicuius pretii
esse viderentur e scriniis eius eruisse atque edidisse apparet.
editionem vero qua omnia eius scripta in unum collecta
legentibus proponerentur comparatam esse nullum indicium
adest. minime certe advocandus est catalogue ille complu-
ribus codicibus s. X I I sqq. traditus qui et propter epistulam
praemissam qua quis amico την γραφην των τον πατρός
βιβλίων mittit et propter Suidae verba νίαμπρίας Πλου-
τάρχου τον Χαιρωνέως νιος έγραψε πίνακα ών ο πατήρ αν-
τον έγραψε περί πάβης 'Ελληνιχης και 'Ρωμαϊκής ίβ το ρ ία ς
diu Lampriae Plutarchi filio adscribebatur. nam epistulam
illam Byzantinorum aetate conscriptam, Suidae testimonio
vel ob earn rem fidem abrogandam esse quod Plutarcho
filius Lampriae nomine nullus fuerit, catalogum ipsum au-
tem esse indicem bibliothecae ignotae, quae fere s. I V satis
multa opera Plutarchea (et genuina et spuria) exhibebat,
inprimis secundum ea quae Maximiiianus Treu exposuit,
inter omnes constat. 1 ) immo innumerabiles illi homines
qui Phrynichorum iudicio Plutarchi sermonem parum Atti-
cum spernentium s ) non deterrebantur quominus amabilis
ingenii fetibus delectarentur — quid quod in linguam Sy-
riacam nonnulli tractatus versi sunt 3 ) — , maiora vel mi-

1) Treu, Lampriaskatalog (cf. adnot. antecedentem). De me-


moria catalogi cf. Wegebaupt, Plutarchstudien 57 sqq., Corp.
Planud. 1030 et Ziegler, Mus. Rhen. LXIII 1908, 239sqq., qui
epistulam in altera tantum stirpe codicum praemitti monet.
2) Cf. Phrynichus s. όνβωπιιβ&αι et ΰνγχριeig (p. 190. 278
Lob.) et scholion ad initium libelli it. άνοωπίβς suo loco eden-
dum.
3) Syriacas versiones libri de coh. ira ed. Lagarde, Analecta
Syriaca, Lipsiae 1858, e cod. Mus. Brit. 17209 s.VIII/IX, libri de cap.
ex inimicis utilitate Nestle, Studia Sinaitica IV, Londini 1894,
e cod. Sinaitico s. VII vel VI (cf. Ryssel Mus. Rh. LI 1896 p. 1),
utramque satis libere agentem, multa omittentem mutantem,
cf. Ryssel, Über den textkritischen Wert der syr. Übersetzun-
ΥΙΙΙ PRAEFATIO

ñora Volumina manibus trivisse videntur quae, prout sive


casus sive sensus vel bibliopolarum vel legentium ferebat,
modo haec modo illa scripta continerent, hoc amitterent
illud adsciscerent, nunc dividerentur nunc cum similibus
coniungerentur, Protei instar formam mutarent. talibus
certe voluminibus hos Plutarchi libellos Byzantinis traditos
esse vel nunc vetusti codices testantur, in quibus, ut sum-
ma est varietas opusculorum exhibitorum, tarnen talia cor-
puscula antiquitus propagata agnoscuntur (cf. Wegehaupt,
Philol. 3 9 1 sqq., Plutarchstudien 43sqq.)
Quas inter collectiones una eminet quae 21 scripta vere
moralia exhibens satis constanter multis codicibus traditur,
nisi quod initium plerumque periit et libellus 2 0 πότερον
νδωρ r¡ πϋρ χρηβιμώτερον, qui sane nonnisi propter simi-
l e m t i t u l u m p o s t 1 9 πότερον τα της ψνχής η τα τοΰ δώμα-
τος πά&η χείρονα receptus esse videtur, in nonnullis codici-
bus omittitur. 1 ) quae cum postea a Maximo Planude in
fronte omnium Plutarcheorum praeter vitas librorum posita
esset, effecit ut ipsius nomen ή&ικά ad reliquos etiam libros
quamquam minime omnes res morales tractant transferre-
tur. 2 )

gen griechischer Klassiker, Lipsiae 1887 II S. 45 sq., Baumstark,


Fleckeis. Jahrbb. Suppl. X X I (1894), 363 sqq., qui has versiones
a Sergio Resaïnensi ( f ö 3 6 ) factas sed postea (maxime libr. π.
άοζγ.) retractatas esse putat. libellus π. άακηαεωί quem Lagarde
ibidem edidit spurius est, cf. Buechelerum ante Gildemeisteri
vereionem Mus. Rh. X X V I I 620 sqq. Fihrist qui Syrorum notitia
nititur s. X cum hos tres libellos tum librum de anima ac
placita philosophorum Plutarchi novit (Gildemeister ibid.), de-
nique librum de fluviis quem alteri Plutarcho adscribit.
1) si codicem C neglegimus, cuius manus prima in op. 19
desinit, recentior 2 0 . 1 addit, lib. 20 deest in D (sed adest
in cognatis eius h i ) necnon in Ζ (sed adest in ab), quod vero
in dz tantum 18. 19. 21 leguntur, ea re explicatur quod in
archetypo 1. 20 antea positus erat, cf. ν (infra p. X X V I ) ; Wege-
haupt, Β. ph. Woch. 1608. non igitur est cur credamus co-
dices DZ primariam collectionis formam servavisse.
2) nomen ή&ικά collectionis vetustae proprium esse etiam
nunc in codicibus haud raro apparet. velut index codicis G
PRAEFATIO IX

Maximum enim Planudem, eruditum ilium monachum


Constantinopolitanum, primum et unum Byzantinorum ope-
ram dedisse ut omnia quae t a m extarent opera Plutarchea
in unum congereret, eique deberi magnum illud corpus 69
vel 78 scriptorum quod nunc tenemus iam a. 1877 Maxi-
milianus Treu demonstravit, postea loh. Mewaldt et loh.
Wegehaupt et epistulis Planudis a Treuio editis (Vratisla-
viae 1890) usi et codicibus diligenter examinatis ita ut
nihil restet dubii confirmaverunt. x ) Planudes enim iam
multo ante a. 1295 quo Alexio Philanthropeno scripsit
(ep. 1 0 6 ) : εμο'ι (?' εόοξε τ« τον Πλουτάρχου γρά-ψαι βιβλία'
κάνυ γάρ, ως οΐΰ&α, τον ανδρα φιλώ, Plutarchi opera colli-
gere coepit, atque etiamnunc extant libri quibus exempla-
ribus usus est; velut in 1 — 2 1 Moscuensem M correctum,
in sequentibus codicem quendam Vindobonensium V ¥ si-
milem, in 4 4 — 5 0 Urbinatem 97 adhibuit. 8 ) cum vero 69
libellos congessisset, eius iussu secundum exemplaria emen-
data 3 ) Ambr. 859 ( a ) a compluribus scribis exaratus est, e
quibus unus nomen suum prodit, Iohannes Zaridas, quem Pla-
nudis discipulum fuisse ex epistulis constat. 4 ) Planudes ipse
in margine huius codicis haud paucas adnotationes vel correc-
turas adspersit, e quibus maximi momenti ea est quam ad Cons.
Apoll. I 2 3 4 , 1 4 adscripsit: oiirwj οϊμαι δεΐν γράφεο&αι' ei
Sr¡ ¿ της ζωης των άν&ρώκων χρόνος εΐκοαιν ¿των ο μέγιοτος
ωριβτο, τον εΐκοαιν ¿των άπογενόμενον ¿νομίξομεν αν (sc. μη-

ab ipso (altero) scriba exaratus 34 opuscnlis indicatis sic de-


einit ànb τούτων elei ή&ιχοί αντοϋ λόγοι w . M post op. 51
ante 1—21 inscriptionem habet των η&ικών Πλουτάρχου κτλ. ;
de ν cf. p. XXVII. Planudes in catalogo Plutarcheorum ab ipso
scripto qui in Marc. 481, sed etiam in g legitur (Treu, Überl. I
p. IX, Patón, Pyth. Dial. XI) prima 21 opuscula verbis άρχή των
ή&ιχών et τέλος των ή&ιχών a reliquie segregat.
1) Treu, Überl. I, Mewaldt, Sitzb. Beri. Ak. 1906, 824, Wege-
haupt, ibid. 1909, 1030 et Philol. 1914, 244.
2) Wegehaupt, Corpus Planud.
3) Planudi ipsi fortasse debentur multae illae correcturae
quae in III a docto homine alia memoria uso factae sunt.
4) Wegehaupt, Philol, 1. 1. 245.
χ PRAEFATIO

κέτι αωρον τελεντάν). nam pro altero εΐχοβιν postea ab ipso


τοΰοντων, denique ôéxce factum est, aperta conamina homi-
nis sibi in emendando non satisfacientis. eadem autem
coniectura verbo òéxct recepto in omnibus ut videtur codi-
cibus qui 69 scripta continent si ve in margine sive traditis
verbis expulsis in ipso contextu legitur. Planudem autem
auctorem esse non modo manu scribentis evincitur quam
ex codice Anthologiae Marc. 4 8 1 ab ipso Planude scripto
probe novimus sed etiam codice E in quo illa adnotatio
his verbis introducitur: ò κύριος μάξιμος ó ηλανονόης όντως
οί'εται δεΐν γράφεβ&αι. codicem autem a primum esse Pla-
nudis iussu scriptum etiam ea re probatur quod in lectio-
nibus ubique propius ad exemplaria accedit quam reliqui.
Codice a iam scripto Planudes consilium cepit omnia
Plutarchi opera, et Moralia et Vitas, splendidiore forma
ornata legentibus proponere. quamobrem ep. illa 1 0 6 ab
Alexio Philanthropeno petivit ut sibi membranas mitteret.
quas se adeptum esse ep. 1 1 5 testatur quam Wegehaupt
autumno eiusdem a. 1 2 9 5 scriptam esse statuii, mense
autem Iulio a. 1 2 9 6 cod. A (Paris. 1 6 7 1 ) secundum sub-
scriptionem perfectus est, ex ipso « passim emendato de-
scriptus (Wegehaupt, Plan. u. Plutarch 248). nec vero Pla-
nudes corpore ilio 69 librorum congesto conten tus erat, etsi
enim a. 1 3 0 2 in catalogo librorum Plutarcheorum in cod.
Marc. 4 8 1 servato 1 ), quem sua manu scripsit et his verbis
conclusit ταίτα πάντα ευρέθησαν 2 ), nonnisiilla opuscula enu-
merai, reliqua amissa esse statuit, postea ei contigit ut
duos alios codices detegeret, unum qui Quaestiones convi-
vales contineret, sive eum ipsum qui nunc est Vindob. 1 4 8
sive exemplar ex eo descriptum, alterum multis lacunis de-
pravatum qui octo novos libros praeberet. 3 ) atque Quae-

1) Treu, Überl. I p. IX; idem catalogue in g legitur, Paton,


Pyth. Dial. XI, Wegehaupt, Plutarchst. 58.
2) Wegehaupt, Corp. Planud. 1043 comparai verba in codd.
Planudeis ad op. 38 addita ων ονχ εΰρέ&η r¡ άρχή.
3) cum 1. de aiiimae procreatione in Timaeo (77) in E ab
alia manu scriptus sit atque alibi vel solue vel cum Piatonis
PRAEFATIO XI

stiones convivales quarum codices omnes a Yindobonensi pen-


dere iam Treu demonstra vit (Uberi. 112), cum omnes lacunam
habeant quae in Yind. foliis amissis effecta est, in complu-
ribus codicibus Planudeis primario corpori adnexae sunt,
reliqua 8 scripta, quae praeterea (excepto 77) tantum in
cod. Β insunt ex eodem codice lacunoso descripta, cum
opusculis 1 — 6 9 coniuncta in solo Paris. E leguntur(70—
77), in quo ultimo loco ( 7 8 ) Quaest. conv. secuntur, ut 77
ab alia manu scriptae, quem codicem ex Planudis officina
prodisse adnotatio illa marginalis supra commemorata testa-
tur. vivo etiamtum Planudo eum exaratum esse etsi evinci
non potest 1 ), tarnen vel ob earn rem probabile est, quod
etsi textus formam exhibet a Planude constitutam, non ex
ipso A sed ex eius exemplari descriptus est. 2 ) libri autem

Timaeo coniunctus tradatur, Treu, Überl. 114 statuii Planudem


hunc librnm ex alio exemplari sumpsisse atque 70—76. sed ob-
stat quod etiam in Β 70—77 una servati sunt (de memoria libri 77
cf. Berthold Müller, Plutarch über die Seelenschöpfung im Ti-
maeus. Progr. Breslau 1873). — in eodem codice atque 70—77 for-
tasse initium op. 38 detectum est. nam in α A reliquia codicibus Π
(de y cf. p. XXIX) post op. 37 duo folia vacua relicta, op. 38
autem incipit a verbis του νοητοί μόνον (1002 d) quibus titu-
lus praefigitur Πλατωνικά ζητήματα, ων οΰχ ινρέ&η ή ¿ρχή;
in Έ autem fol. 606 plane e andern speciem praebet sed titu-
lum scriba ipse delevit atque in foliis duobus anteceden-
tibus quae sine dubio ut in α A olim vacua relieta erant ini-
tium libri supplevit. — cum indicem Marc. 481 scriberet, Pla-
nudes op. 38 non iam plenum extare ratus omisit. ergo ini-
tium illud postea inventum est. Treu, Überl. I p. IX.
1) hoc suo iure Wegehaupt Philol. 1914, 252 monuit. Pla-
nudes enim 60 fere annos natus mortem obiit. cf. epigramma
Gregorii eius diseipuli, Treu, Überl. I p. XV.
2) certe in lib. 69 hoc valet, nam ad cap. 5 φωνή (p. 412 a)
in A et Vat. Reg. 80 haec adnotatio marginalis legitur: το χω-
ρίον τοντο άβαφέατατον. έβτϊν δια το πολλαχοϋ διαφ&αρέντα (τά
γράμματα suppl. Bern.) τά των παλαιών αντιγράφων μη δν-
ναβ&αι ΰωζειν την βννέχειαν τον λόγου, καϊ εϊδον iyà> παλαιάν
βίβλον, èv T¡ πολίαχοϋ διαλείμματα ην, ώς (codd. και) μη δυνη-
&έντος τοϋ γράφοντος ενρείν τά λιίποντα, έλπίααντος δε ί'σως
ενρηαειν άλλαχον· ένταν&α μίντοι κατά βννέχειαν έγράφη τα
διαλείποντα τω μηκέτι έλπίδας είναι τά λείποντα εύρε&ηοεο&αι.
XII PRAEFATIO

illi 7 0 — 7 7 postea non iam descripti sunt, sive quod et


propter res quas continebant et propter corruptelas lacunas-
que difficiliores erant intellectu sive quod qui post Planu-
dem fuerunt tanto Plutarchi amore non iam ñagrabant. for-
tasse etiam Planudes ipse, cum hunc codicem magnificum
voluminosum qui u t A etiam Vitas continet exarandum
curaret, id tantum agebat ut uno certe libro tota Plutarchi
doctrina aequalibus et posteris quasi uno conspectu propone-
retur. 1 ) est vero codex E etiam Planudeae diligentiae egregium
documentum. certe post eum nova Plutarchea inventa non
sunt, siquidem fragmenta illa duorum librorum (πότερον
ψυχής r¡ ΰώματος Ιπι&νμία xal λύπη et εί μέρος τό ηα&ητι-
κόν της άν&ρώπον ψυχής η όύναμις), quae a. 1773 Thomas
Tyrwhitt e cod. Harleiano 5612 (h) protraxit 3 ), nostro
certe Plutarcho tiibuenda non sunt.
Corporis Planudei exemplaria 1 — 6 9 continentia etsi
multa s. XIV. XV exarata sunt, tarnen minime omnibus
viris doctis praesto fuerunt, atque Aldus Manutius cum Plu-
tarchi omnia opera moralia edere vellet, non sine magna
difficultate ex diversis codicibus ea congerere coactus est,
7 0 — 7 7 non ex E sed ex Β impressit. edendi operam susce-
pit Demetrius Ducas, qui quo modo exemplaria prelo sub-
icienda praeparaverit, etiamnunc ex adnotationibus correc-
turis signis codici J adspersis videmus (Treu, Überl. III 15).
scripta imprimebantur, prout exemplaria praesto erant; ordo
igitur plane fortuitus est. Aldinae textus (prodiit 1 5 0 9 )
Basileae 1542 recusus indeque inprimis per Germaniam

τοντ' airo toívvv (νϋν~) χρή νοείν xal πανταχού τον βιβλίον
ίν&α rig τοιαύτη άαάφιια ευρίσκεται (Treu, Überl. I p. Χ et
VIII, BeraaTdakie, Mnem. XXIV 380). manifesta 'editorie' verba
lectorem monentis (Wegehaupt, Corp. Plan. 1045®). in E vero
non ut in A continua scriptura adhibita eed apatia relieta (ut
in 70—78).
1) consilium veteris memoriae fideliter propagandae appa-
rere videtur ex eie quae in extrema adnotatione antecedente
de scriptura codicie E cognovimus.
2) utrumque legitur etiam in i, priue in k. cf. p. XXIII.
PRAEFATIO XIII

propagatile est. 1559 lacobus Amyot Gallicani, 1570 Gui-


lelmus Xylander Latinam interpretationem promulgavit,
atque hie 1574 editionem Graecam subsequi iussit, in qua
se non iinam mendornm chiliadem expurgavisse non plane
immerito gloriatur. maiorem tarnen auctoritatem nacta est
editio quam 1572 Henricus Stephanus, Leonici Iannoti Mu-
rati Turnebi Yulcobii aliorum studiis atque emendationibus
quae in exemplaribus yeteribus Aldinae adscriptae erant
(cf. Wyttenbachi Praefationem editionis) usus, confecit; quae
cum Xylandri versione coniuncta 1599, 1620,1624 iterata
est. atque ut primae Graeco-Latinae paginarum numeri
etiamnunc in margine adscribí soient, sic etiam ordo libro-
rum, quem Stephanus initio Àldinam secutus deinde suo
arbitrio confisus constituât, usque ad nostra tempora regnat
atque, ne legentes turbentur, etiam a nobis retentus est,
quamquam, ubicunque de memoria Plutarchea agendum
erit, ad numéros Corporis Planudei recurremus.
S. XVn memoria dignus nemo nisi Bachet de Meziriac, qui
sagacissimas emendationes in exemplaris Stephaniani mar-
gine reliquit (cf. Wyttenbachium). s. XVIII Ioh. Iac. Reiske
linguae Graecae peritia et critico acumine ductus, non novis
codicibus usus permulta menda in Animadvers. ad Graecos
auctores voi. Π (1766) sus tuli t, quae notae editioni post
mortem eius a. 1774 curatae subiectae sunt. Reiskii vesti-
gia pressit J. G. Hutten 1791 sqq. editionem criticam primus
Daniel Wyttenbach parare instituit (Oxoniae 1795—1830,
Lipsiae 1796—1834). qui sane, cum permnltos opti-
mosque codices iam nosset collatosque haberet, etiamsi in
constituendis verbis non tantum a vulgata recedere audebat
quantum ipse de se praedicat, primus solidum textus re-
censendo fundamentum iecit atque etiam doctissima prae-
fatione, animadversionibus bonae frugis plenis (vol. VL VII),
denique léxico Plutarcheo (primo editioni Ox. adnexo <=» 'In-
dex Graecitatis' voi. VID, deinde Lipsiae 1843 edito) optime
de Plutarcho meritus est. multo minora, etsi novis colla-
tionibus codicum Parisinorum a Konto factis usus, Fred.
Duebner in editione Didotiana praestitit (Par. 1839—1876).
XIV PRAEFATIO

Α. 1872 Rud. Hercher vol. I edidit, compluribus codici-


bus denuo collatis nec tamen aut certa ratione electis aut
recte aestimatis. locos permoltos de suo mutavit haud pau-
cos emendavit. etiam Greg. Bernardakis qui post eius mortem
editionem Teubnerianam curavit (1888—1896) minime
operam perdidit, veram autem recènsionem ne ipse quidem
perfecit atque in voll. I et III in errorem inprimis eo de-
ductus est, quod cum Herchero codicem Paris. D e recen-
sione libidinosissima ortum tanquam sincerum testera secu-
tus est. quod vero codices nondum ea qua opus est cura
pervestigavit, sane ignoscendum est, quia unus homo huic
labori par non fuit, quamobrem a. 1908 Wilamowitzii
auspici is Guilelmus R. Paton, qui iam a. 1896 (de cupidi-
tate divitiarum, Londini) et 1906 (Pythici dialogi, Berolini)
editionis vere criticae specimina ediderat, Curtius Hubert, Gui-
lelmus Nachstädt, Iohannes Wegehaupt atque ego coniunctam
operam Moralibus edendis navare constituimus et post Wege-
haupti et Patonis immaturam mortem superstites adscito
Guilelmo Sieveking, si modo di propitiores erunt, opus ad
fìnem perducemus.

INDEX OPVSCVLORVM MORALIVM IN CORPORE


PLANVDEO (COD. PARISINO E) SERVATORVM
1. Περί άριτής xal κακίας de virtute et vitio
2. Περί παίδων άγωγής de liberie educandis
3. Πώς &ν τις αίο&οιτο iav- de profectibus in virtute
τοΰ προχόχτοντος i«' ¿tnV
4. ΠιρΙ τών vxb τοϋ 9tiov de sera numinis vindicta
βραdtas τιμωρουμένων
δ. Πώς âv t í ; áit' έχ&ρών de capienda ex inimicù utili-
ώφιΧοΙτο tate
6. Πώς âtl τον νέον ποιημά-
των &XOVSIV de audiendig poetie
7. Πώς &ν τις διαχρίνιιa τόν
κόλακα τοϋ φίΐου de adulatore et amico
8. ΠιρΙ τοϋ ίαυτόν inaivtïv
άνιχιφ&όνως de laude ipsiue
9. ΠιρΙ άοργηβίας
de cohibenda ira
PRAEFATIO XV

10. Περί ποΧυπραγμοούνης de curiositate


IX. Περί εν&υμίας de tranquillitate animi
12. Περί δυοωπίας de vitioso pudore
13. Περϊ φιΧαδεΧφίας de fraterno amore
14. Περί άδοΧιβχίας de garrulitate
Ιό. Περί τον άκονειν de audiendo
16. ΠιρΙ ποΧυφιΧίας de amicorum multitudine
17. Περί φιΧοπΧουτίας de cupiditate divitiarum
18. Περί τύχης de fortuna
19. Πότερον τά της ιρνχήςη τα animine an corporis affectio-
τον βώματος πά&η χείρονα nes sint peiores
20. Πότερον νδωρ η πνρ χρη- aqua an ignis utilior sit
βιμώτερον
21. Περϊ δειΒιδαιμονίας de supere ti tione
22. Παραμυ&ητιχος προς 'ΛποΧ- consolatio ad ApoUonium
λώνιον
23. Παραμυθητικός tig την γυ- coneolatio ad uxorem
ναίκα την αύτον
24. Περϊ φνγής de exilio
25. ΓάΧβας Galba
26. Ό»ων Otho
27. Πότερον Ά&ηναΙοι κατά de gloria Atheniensium
πόΧεμον η κατά ΰοφίαν έν-
δο^ότεροι
28. ΤΙιρΙ τον ότι μάΧιατα το lg maxime cum principibua phi-
ήγεμόβι δει τον φιΧάαοφον losophandum esse
δια Χέγεβ&αι
29. 'Τγιεινά παραγγέΧματα de tuenda sanitate praecepta
30. ΕΪ πριββυτέρω πυΐιτευτέον an seni sit gerenda res publica
31. Των επτά ΰοφών βνμπόβιον septem sapientium convivium
32. Περί "Ιαιδος και Όαίριδοs de Iside et Osiride
33. Γυναικών άρεταί mulierum virtutes
34. Γαμιχά παραγγέΧματα praecepta coniugalia
35. Προς ηγεμόνα άπαίδεντον ad principem ineruditum
36. Περί οαρκοφαγίας Χόγος de esu carnium 1 II
Τ. , de fato
37. Περί ειμαρμένης quaestiones Platonicae
38. ΠΧατωνϊχά ζητήματα de musica
39. Περϊ μουβικής Stoicos absurdiora poetis di-
40. Σννοψις του ort παραδοξό- cere
τερα οί Στωικοί των ποιη-
τών Χέγονβιν Aristophanis et Menandri com-
41. Συγχριαεως /Ιριβτοφάνονς parationis epitome
καϊ Μενάνδρου έπιτομή epitome libri de animae pro-
42. 'Επίτομη του περί της iv creatione in Timaeo
Τιμαίω ψνχογονίας
XVI PRAEFATIO

43. "Οτι ovài ξήν ίΰτιν ήδέως non posee euaviter vivi eec.
κατ Έπίχονρον Epicurum
44. Et καλώς είρηται το λά&ε de latenter vivendo
βιώσας
4δ. ΕΙ αυτάρκης ή κακία προς an vitiositae ad infelicitatem
κακοδαιμονίαν sufficiat
46. Περί της εις τα ίκγονα de amore proiis
φιλοστοργίας
47. Περί φ&όνου καΐ μίσους de invidia et odio
48. Περί μοναρχίας και δημο- de unine in re p. dominatione
κρατίας καϊ όλιγαρχίας
49. ΈρωτικαΙ διηγήσεις narrationes amatoriae
50. Αίτια φυσικά quaestionee naturales
δΐ. Περί των άρεσχόντων τοίς placita philosophorum
φιλοσόφοις
52. Περί της ή&ικής άρετής de virtute morali
53. Περί του πράτως ψυχρού de primo frigido
54. Περί τον βίου nal της de vita et poeei Homeri
ποιήσεως Όμηρου
55. Ei διδακτον η άρετή an virtue doceri posait
56. Περί της 'Ρωμαίων τύχης de fortuna Romanorum
57. Περί της 'Αλεξάνδρου τύχης de Alexandri fortuna aut vir-
η άρετής λόγος α' β' tute I Π
58. Πολιτικά παραγγέλματα praecepta gerendae rei publicae
59. 'Αποφ&ίγματα βασιλέων καϊ regum et imperatorum apo-
στρατηγών phthegmata
60. 'Αποφθέγματα Λακωνικά. apophthegmata Laconica, in-
Τά παλαιά των Λακεδαι- stituta Laconica. Lacaena-
μονίων έαιτηδεύματα. Λα- rum apophthegmata
καινών άποφ&έγματα
61. Συναγωγή ιστοριών παραλ- parallela Graeca et Romana
λήλων 'Ελληνικών και 'Ρω-
μαϊκών
62. (Κεφαλαίων καταγραφή) ι) Aetia Romana et Graeca
63. Περί των δέκα ρητόρων decern oratornm vitae
64. Περί τοϋ τά άλογα λόγω bruta ratione uti (Gryllue)
χρήσΦαι
65. Περί τον μη δείν δανεί- de vitando aere alieno
ζεβ&αι
66. Περί Στωικών έναντιωμά- de Stoicorum repugnantiis
των
67. Πότερα τών ζώων φρονι- de sollertia animalium
μώτερα, τά χερσαία η τά
ϋνυδρα

1) verus titalus perisse videtur. Vs: Προβλήματα Πλουτάρχου


PRAEFATIO ΧΥΙΙ

όδ. Περί του Ε τον iv LΙελφοΙς de E Delphico


69. ΠερΙτών ¿κλελοιπότων χρη- de defectu oraculorum
ατηρίων
70. 'Ερωτικός amato rius
71. Περί τον ίμφαινομένου de facie in orbe lunae
προβάπου τω κύκλω της βΐ-
ληνης
72. Περί τον μη χρ&ν ίμμετρα de Pythiae oraculis
νυν την Πυ&ίαν
73. Προς Κολώτην adv. Colotem
74. Περί των κοινών έννοιών de communibuB notitiis adv.
προς τους Στωικούς Stoicos
75. Περί του Σωκράτους δαι- de Socratis daemonio
μονίου
76. Περί της 'Ηροδότου κακοη- de Herodoti malignitate
θείας
77. Περί της iv Τιμαίω ψυχο- de animae procreatone in
γονίας Timaeo
78. Συμποΰιακών προβλημάτων quaestionum convivalium 11. IX
βιβλία 9'

Accédant fragmenta spuria Tyrwhittio protracta (cf. p. XII)


79. Πότερον ψυχής ή δώματος de cupiditate et aegritudine
έπι&νμ,ία καΐ λύπη
S O . Ei μέρος το παθητικό ν της Parane an facultas animi sit
άνθρωπου ψνχής η 8ύνα- quod affectibus eubiectum
μις est

CODICES IN HOC VOLVMINE ADHIBITI


Praeter libros p. VI 1 nominatos cf. praefationes editionum
Wyttenbachi, Bernardacis, Patonis (Pythici dialogi, Berolini
1893, De cupiditate divit., Lond. 1896), Demoulin, La tra-
dition manuscrite du Banquet des Sept Sages de Plutarque,
Musée Belge, V i l i 1904 p. 274—288, V. Hahn, De Plu-
tarchi Moralium codicibus quaest. sei., Cracoviae 1905.
J. B. Titchener, The manuscript-tradition of Plutarch's Aetia
Graeca and Aetia Romana. Univ. of. Illinois Studies IX 2
1924.
Lam*. PI. 69,13. membr. 28, 5: 22, 4. codex omnium ve- L
tustissimus, rescriptus, nunc Diogenis Laertii et Cleomedis
libros continens s. XIII exaratos, compositus ex 16 novis
2 ]JT Vint. mor. I
XVIII PRAEFATIO

foliis et 1 4 8 a n t i q u i s , solutis e codice s. X fere medio


scrìpto, qui P l u t a r c h i Moralia exhibebat nec sola 9 — 1 9 .
4 4 — 4 7 . 55. 23, q u o r u m folia nunc (praeter 4 5 ) rescripta
e x t a n t , sed etiam 2 — 8 . cf. codicem C, quem ex ipso L
descriptum esse sescenta communia menda declarant. 1 ) —
W e g e h a u p t , Der Florentiner Plutarch-Palimpsest, Abh. Beri.
Akad. 1 9 1 4 , qui etiam codicem difficillimum lectu con-
tulit.
C P a r i s . G r . 1955. membr. 2 8 : 2 1 , 3 , nunc 3 5 quaternio-
n u m e quibus 3 0 s. X I vel X I I scripti a m. 1 exhibent:
2 (inde a p. I 1 3 , 1 1 μονωδία) — 1 9 . 4 4 — 4 6 p. 4 9 4 c εν εαυ-
τοΐς. in lib. 1 4 per errorem duo metrici t r a c t a t u s inserti
(fol. 196. 7). quaternionem in lib. 8 amissum s. XIV m. 2
e codice quodam Planudeo supplevit (inde a p. 5 3 9 f ó π ο -
λιτικός — 5 4 6 e περί; t u m αύτων — ηροΰαγορεϋβεις add. m a -
n u s aequalis in summo margine sequentis folii) eademque
librum 1 et initium lib. 2, q u a e certe in C n u m q u a m fuerunt,
ergo ne in esemplari quidem t u m cum C describebatur
fuisse v i d e n t u r , ac finem lib. 4 6 , porro 4 7 . 55. 2 3 (usque
ad r¡v πα\ραΰκίνή 6 0 8 f ) , qui in C amissi vel depravati
erant, addidit. denique post 3 folia vacua m. 3 lib. 20. 2 1
( — 1 7 1 b), m. 4 s. XV lib. 22 addidit. correcturae man. re-
centioris quae inprimis in 2 3 glossemata et interpolamenta
adscripsit. — Treu,Überl. I I I 30. ß e r n a r d a k i s X X V I . Behr 16.
G B a r b . 182 ( Π 3). membr. 2 7 : 20. P a r s prior s. X I : 5. 7.
9 . 1 0 . 1 1 . 1 3 . 1 4 . 1 6 — 1 9 . 52. 56. 5 7 a . 5 8 — 6 0 . 3. 8 . 1 5 . 20.
2 1 . 4. 69. 6. 12. p a r s post. sec. subscriptionem a. 1 3 5 0 con-
f e c t a : 12 inde a p. 5 3 6 b 'ΛνΙτιβ&ένεως (iterata pro absciso
folio partis priorie). 5 7 ß. 34. 5 9 (sola apophth. Romana quae
t a m e n etiam in priore p a r t e leguntur). 29. 6 4 . 1 . 2. 67. cor-
recturae multorum (Paulus Troll codice inspecto plus 1 0
m a n u s distinxit). G 2 librario primo fere aequalis; G 4 s. fere
X V multa audacter m u t a v i t suo ingenio sed etiam codice ipsius

1) ad ea quae Wegehaupt exposuit alia accedunt; velut


p. 508b L post dvyuTQiSovv, quod verbum paginae ultimum
est, àXXà.—χα&ίατηαιν omittit, C eandem lacunam praebet.
PRAEFATIO XIX

G simili nisus; siglo G s reliquos comprehendimus. — Graeven


ap. Patonem, Pyth. Dial. XII. Wegehaupt, Plutarchstud. 18.
Y i n d o b . phil. G r . 129 (Nessel, 73 Lamb.-Koll.). membr. W
2 4 , 5 : 1 8 , 6 s. XI (Behr) vel XII. cont. in foliis 1 — 2 4 3
lib. 2 — 4 . 6. 9 . 1 0 . 5. 7. 8 . 1 1 . 1 2 . 1 4 . 1 7 — 1 9 . 1 5 . 20. 2 1 . 1 6 .
13 fr., scriptos a duobus librariis aequalibus (a. 2 — 1 8 = fol.
1 — 195 praeter 147, b. fol. 196seqq.). f o l . l incipit I p. 1 1 , 1 1
καλόν γάρ το ι vacuo tarnen spatio 1% linearum relicto,
quod manus recentior explevit verbis η το ΰώφρον—παΐόας,
quae sine dubio a librario quia utpote corrupta et e conexu
evulsa intellegi non poterant omissa sunt, non igitur ipsius
i'odicis initium perisse videtur, sed W potius e codice cuius
initium mutilum erat descriptus est (Behr 3).
exemplar secundum priscam numerationem in W ser-
vatane (ubi lib. alter numero 3 signatus est) initio etiam
alium libellum, ut videtur 1, continuit. in W ipso nunc
antecedit quaternio (folia numeris 2 4 4 — 2 5 1 signata) ex-
cerpta ex 58. 59. 2 — 4 . 6. 15 s. fere XIY scripta conti-
nens. quem quaternionem postea alligatum et pro maiore
numero foliorum quae nescio qua de causa abiecta essent
substitutum videri L. Radermacher benigne me docuit. 3 fo-
lia amissa (post 23. 29. 37); quaternio fol. 1 3 2 — 9 falso
loco ligatus et ante fol. 116 ponendus; denique versus finem
folia 242. 3 post fol. 234 ponenda, sed ante et postea sin-
gula folia perierunt sicut omnia post fol. 241 ν (p. 4 8 8 b
τον δικαίου την), correcturae non multae praeter 2 supp-
lementa folii 1 ab una manu paulo recentiore factae (W 2 ).
— Treu, Überl. I I I 1. Wessely, Wien. Stud. ITI 291. Behr
1. Hahn 50.
Ex W , postquam correctus et quaternio 1 3 2 — 1 3 9 falso
loco collocatus est, descriptus
Rice. (Laur.) 45. membr. 24, 5: 1 8 , 5 s. XII a duobus Rice
librariis scriptus. 2 — 4 . 6. 9. 10. 5. 7. 8 . 1 1 . 1 2 . 1 4 . 1 7 — 1 9 .
postea lib. 1, initium 2, fol. 126 et 127 suppl. m. s. XIII.
correcturae sec. cod. classis h i k . ex eo fluxit pars cod. J .
— Treu, Uberi. III 5. Behr 5. Wegehaupt, Β. ph. Woch.
1603.
XX PRAEFATIO

Ex W etiam fluxit pars codicis


0 Ambros. 528 (M. 82 sup.), membr. 2 5 : 18,5. duae par-
tes: I s. XIII cont, 59. 60. 15. 20. 16. 21. 13 (13 med.
incipit m. alia sed aequalis). II (alia manus s. XIII vel XIV) :
28. 35. 52. 31. 29. 34. post 60 1 % columnae vacuae. 15 (cu-
ius titulus et prima yerba desuiit) — 1 3 descripti e codice
qui fortasse olim altera pars Riccardiani fuit, certe ex W de-
scriptus erat (cf. ordinem libellorum) nondum versus finem
mutilato. — correcturae 2 certe hominum. — Treu, Uberi.
III 10. Wegehaupt, Β. ph. Woch. 1606. Bernard. XXXI.
X Marc. Gr. 250. membr. 35, 5: 23, 5. duae partes. I s. X I :
52. 53. 3. 68. 69. 4 — 7 . 66. 8 — 2 1 . 36. 28. 35. 30. 43.
I I s. XIV (B. ph. Woch. 1912, 1 6 1 5 ) : 1. 2. 37. 22. 38. 65.
60. 59. 46. In I post fol. 57 duo quaterniones exciderunt
(ser. 69 p. 4 2 1 a nui δαίμοΰιν—-435e άηοδιδούς); praeterea
fol. 2 1 . 2 , 5 3 . 4 , 69. 7 0 , 1 1 7 . 8 , 1 2 4 . 5 , 1 4 8 . 9 , 1 8 0 . 1 nec-
non 3 0 8 — 3 1 6 ab homine multo recentiore (fuit post X 3 )
suppleta qui non ipsius codicis folia nunc amissa descrip-
sit sed alio exemplari usus est (velut in fol. 1 8 0 . 1 finem
lib. 9 et init. lib. 10 e codice simili cod. V sumpsit). prae-
ter correcturas et adnotationes quas m. 1 ex exemplari ple-
rumque transtulit (ex parte etiam in Y a m. 1 adscriptas)
multae aliae correcturae. pauca X 2 , permulta, sed fere non
ultra lib. 11 vir doctus X s correxit, alio etiam exemplari
usus (de quo Graeven ap. Patonem Dial. Pyth. IX); atque
ante hune iam alius lib. 4. 5. 7 tractavit, ut ipse nota
διωρ&ώ&η et monogrammate nondum satis explicato testa-
tur. In II certe lib. 2 et 22 (ubi Planudis nota a m. 1 ad
p. 2 3 4 , 1 4 extat) sec. Π scripti; 1 ex alia eaque bona me-
moria sumptus. — Treu, Überl. I p. XIII. Graeven 1. 1.
Wegehaupt, Plutarchstudien 30. Behr 60.
V Urbin. é r . 98. chart. 2 3 , 7 : 1 5 , 6 . s. XIV ser. a tribus
librariis. primus ser. 1 — 2 1 . 69 sec. exemplar codicis X
gemellum, nisi quod 1. 2 ex alia memoria S) suppleti
«rant, alter 22. 64. 67. 29. 34. 58. 52. 65. 35. 28. 60. 51
sec. librum familiae Θ codicis Ζ fratrem addidit, eos trac-
tatus omittens qui iam in prima parte descripti erant (cf.
PRAEFATIO XXI

ordinem librorum in codicis Ζ priore parte; 35. 2 8 , qui


in ν secuntur, in ab extant), tertius librum 58 mutato titulo
deceptus aliunde iteravit. in 60 unus quaternio excidit. —
Wegehaupt, Plutarchstudien 12.
Par. Gr. 1957. membr. 3 2 : 25 s. XI extr.: 66. 3. 4. 64. Ρ
6 7 — 6 9 . 5. 7. 16. 19. 61. 5 6 — 5 8 . 63. descriptus e codice
cuius prima pars avolsa erat, nam incipit initio paginae
post ipsam inscriptionem lib. 66 a verbis αλλ' οίχεται
(p. 1039d) et sec. numerationera ad 3 et 61 servatam tres
alii libelli antecesserant. praeterea sec. notam ad lib. 4
adscriptam in exemplari inter 3 et 4 libelli 68. 69 positi
erant, ut in X ; atque commune archetypum notis instruc-
tum (velut I 104, 4) codicum F X ( r ) in plerisque scriptis
agnoscitur. notae et correcturae a m. 1 et recentiore (F 2 )
factae. — Bernardakis XXIV. Paton, Dial. Pyth. X et Phi-
lol. 56, 413. Wegehaupt, Philol. 399.
Marc. Gr. 249. membr. s. XI/XII. sec. indicem olim con- Y
tinebat 1. 3 — 2 1 ; sed nunc primis foliis amissis in lib. 3
a verbis οντω βννειδγς (I 1 5 2 , 2 5 ) incipit, fol. 3 5 — 4 2
(lib. 5 ανήμερος I 173,2 —lib. 6 λογίξεΰ&αι I 29, 2) a duabus
manibus s. XV aliunde suppleta. notae et correcturae a
m. 1 et compluribus aliis factae. — Treu, Uberi. I p. XIV.
Wegehaupt, Plutarchst. 30.
ex Y vel libro simillimo descriptus Laur. 56, 5 s. XIV con-
tinens 1. 3 — 2 1 (quibus postea 2 4 — 2 6 additi).
Vat. Gr. 1010. bombyc. 2 5 , 2 : 16. s. X I V : 1—17. 19. q
52. 67. prope accedit ad YNp, sed etiam propria inter-
polamentahabet. — Wegehaupt,Plutarchstudien 21.Behr 26.
Mose. SS. Synodi Gr. 501 (antea 352, olim 339). membr. M
2 4 , 4 : 1 7 , 8 s.XII: 5 1 . 1 — 2 1 ( — I 353, 8 βνναίτιος). ethica
quae P. Deratani ab alia manu ac 51 scripta putat (quod in
imagine phot, non apparet) correxit vir doctus, fortasse ipse
Planudes, qui certe θ correcto codice ethica describenda cu-
ravi! cf. p. IX. — Matthäi in ed. libr. de vitioso pudore
et de fortuna, Mosqu. 1777, et in libro 'Accurata codd. Gr.
bibl. Mosq. SS. Synodi notitia' Lips. 1805 I p. 219. Vladi-
XXII PRAEFATIO

mir, Opisanie rukopisej Moskovskoj sinodalnoj biblioteki I


p. 720. Diels, Doxographi 33. Behl· 14.
Ν Mose. SS. Synodi Gr. 502 (antea 425, olim 387). e mo-
nasterio Athoo Vatopaedio advectus. membr. 20: 14, 5 s. XII.
1—21. 8 folia in lib. 3 amissa (I 151, 16 και âei-
λίαν — 1 6 8 , 9 Θεμιβτοκλης) s. XIII/XIV aliunde suppleta.
codex, ut menda ostendunt, secundum dictantis verba scriptus.
correxit N2. Matthäi 1. 1. Vladimir p. 722. Behr 12.
D Paris. Gr. 1956. membr. 2 6 , 6 : 1 9 , 4 s. XI/XII ab una
manu exaratus. codex nondum ad amussim descriptus iniu-
riam temporum perpessus est. continebat 2 (inde a p. 20,
15 μικρόν)—19. 21. 22. 68. 69 (lacunosum, desinit in τω
λόγω 436 a, cf. Patón, Philol. 56,413). sed foliis dissolu-
tis magna pars periit: lib. 3 inde a p. I 1 5 0 , 1 4 iv χράνω,
lib. 4 maxima pars, totus 5, initium 6 usque ad I 44, 8
¿xeívo. glutinator vero qui codicem qualis nunc est compe-
git ordinem et quaternionum et foliorum plane perturbavit,
ita tarnen ut vetustus ordo agnosci possit. notae et correc-
turae paucae a m. 1 et recentiore factae. — Bernardakis
p. XVI et Mnemos. XXIV (1896) 377—396. Omont, Inv.
somm. de la bibl. nationale II 170. Behr 57.
D in libellis 2 — 2 2 memoriam exhibet sec. recensionem
antiquam Δ constitutam (cf. p. XXXIV), sed (praeter 22) or-
tam ex eodem codice Σ e quo in parte ethicorum etiam R S
et h i fluxerunt. cf. p. XXX.
R Mazarin. (Paris.) 4458 (1232). bombyc. 2 3 , 8 : 1 5 , 5 s . X I V
nondum diligenter descriptus. 1. 3. 5. 16.4. 18. 29. 58.
10. 8. 9. 11. 12. 13. — Molinier, Cat. des manusc. de la
bibl. Mazarine III p. 355.
S Vat. 264. bomb. 23: 15 s. XIV, nunc in duo volumina
divisus, post Aristotelis Magna Moralia secuntur haec Plu-
tarchea: I. 1. 2. 6—13. 57. 29. II (man. aequalis, sed nu-
meratio libr. et quatern. primitus nova): 3—5. 8 (sed amissis
uno quaternione et 3 foliis initium periit usque ad ηοιοναιν
ύπο\ 547b). 14. 56. 36. 28. 34. 58. 59, III (paulo recentior):
61. 19 (in indice non nominati), in 1. 14 ab imo folio 3 0 9 r
PRAEFATIO XXIII

usque ad 312 ν falso non χαι τις (509 d) — «ροσίίοκδίτο


(511e), sed pars 1. 13 scripta.
pars I plane similis R, II sim. J, quocum RS etiam in
29 (S pars I) cognati sunt. R tarnen ex S descriptus non
est (velut curios. 519 a ad δείγμα R in mg. habet coniectu-
ram οιμαι βημα θεών, S eadeni verba — etiam οϊμαι —
post δείγμα in textu). ex alia memoria verba correxit Ss. —•
Wegehaupt, Plutarchstud. 20.
ex S I descripta est altera pars cod. S = Vat. 1012. S
Harlei. (Lond.) 5612 chart. 25, 7:19 s. XV: 2.1. 5—17. h
21. 79. 80. 4. 3. 18. 19. 20. 56. 57. 65. 64. 67. 31. —
Treu, Uberi. III 32.
Laur. 56, 4. chart. 27: 19 s. XV: 6 vitae et 67. 31. 2. 1. i
5—17. 79. 80.4. 3. 20. 64, qui omnes etiam in h sunt,
atque h i ex eodem libro satis maculis vel lacunis depravato
descriptos esse cum multi loci docent, tum de coh. ira
cap. 3. 4 et de laude ipsius cap. 15, ubi eadem spatia vacua
multis locis uterque reliquit, modo alter modo alter plu-
res in exemplari litteras legit. — Treu, Uberi. III 33. De-
moulin 278.
h i in 5—17 ex Σ orti; addita est alia collectio sec. co-
dicem similem P , denique 79. 80 qui in h inscribuntur
πλουτάρχου φιλοσόφου, in i nomine carent. 79 praeterea
legitur in
Laur. 80,28 + Laur. 80,29 + Laur. 56,24, quae tria k
volumina eiusdem codicis sunt (Wegehaupt, Plutarchst. 27).
chart. 2 0 , 5 : 1 4 , 5 s.XV: 1. 19. 52. 11. 2. 9. 10. 13. 12.3.
7. 4—6. 8. 16. 79 | 14. 15. 18. 19. 21. 17. 20. 65. 64.
67. 31. 69. 56. 57. 34. 29 | 59. 60. 58, quibus in fine
postea additus 1.22, in indice non nominatus (19 et in 1. et
in 2. volumine inest), initio (certe 9. 10. 11. 12. 13) ex G
descriptus, postea vero (iam 8. 79) — 31 ex archetypo
libri h. Behr 32.
Ambr. 881 (C 195 inf.). membr. 33, 4: 23, 8 s. XIII. Pars J
I : 1—6. 55. 7—15. 17—19. 16. 20. 21. 69. 56. 57. 36.
64. 28. 35. 52. 30. 31. 29. 34. 58. 65. 38. 59—61. 53—
p. 954c τούτοις μεν γάρ. pars II (paulo recentior): 53
XXIV PRAEFATIO

(pars reliqua). 4 8 . 2 7 . 2 4 . 4 7 . nonnulla folia a m . I I I sup-


pleta. adnotationes librariorum, duorum aliorum, denique
Demetrii Ducae, qui cum Moralia apud Aldum ederet hoc
codice usus 2 5 libellos non tantum adnotationibus et signis
adspersit sed etiam emendavit (supra p. X I I ) . in 1. 2 . 1 7 — 1 9
e Ricc. 4 5 descriptus (Wegehaupt, B . ph. Woch. 1 6 0 4 ) . ex
J fluxerunt Cod. Coli. NOTI Oxoniensis 2 7 3 s. X V (Paton,
J . of Phil. X X I 1 6 ) , cuius pars evolsa ( 5 6 . 5 7 . 3 6 maxima
e parte) nunc in Voss. fol. 3 extat, et Paris. 2 0 7 6 s. X V
( P a t o n , Cup. div. V, Wegehaupt, Χάριτες 1 4 8 ) . — Treu,
Überl. Π Ι 1 5 . Behr 6.
Κ Y a t . 1309'. chart. 1 7 , 5 : 1 2 , 5 s. X I V / X V : 1. 5 5 . 4. 5. 7 —
1 5 . 3 — I 1 7 1 , 1 4 τινά nal (ultimum folium avolsum). ir.
( 5 5 . 4 ? ) 7 — 1 5 J Κ ex eodem archetypo fluxisse ab tornine
Christiano recensito vel acre odium testatur quo iuris iurandi
formulae vi] Αία, val μα Jía ubique expelluntur. — Wege-
haupt, Plutarchstudien 2 5 .
θ =ZabO)
Ζ M a r c , δ 11. membr. (ex parte bomb.) 3 2 : 2 3 , 5. cont. praeter
alia opera 1 — 3 . 5. 1 6 . 1 8 . 1 7 . 2 1 . 2 2 . 1 0 — 1 5 . 6. 6 4 . 6 7 .
2 9 . 3 4 . 5 8 . 7. 8. 5 2 . 6 5 . init. Platonis apologiae. 5 7 . 5 6 .
1 9 . 4. sec. subscriptionem quam Treu, Uberi. I 1 4 . Behr 4 8
secuntur a. 1 1 6 6 scriptus; Bernardakis vero rectius earn
ex exemplari translatam ratus codicem s. X I V tribuit
(p. X X X V I I I ) . ex Ζ fluxisse videtur Mutinensis Bstensis 1 4 5
s. X V (Wegehaupt, B . ph. Woch. 1 6 1 2 ) .
a A m b r . 6 8 9 (Q 8 9 sup.) chart. 2 9 : 2 0 s. X V : 5. 1 6 . 18.
1 7 . 2 1 . 2 2 . 1 0 — 1 2 . 1 — 3 . 14. 1 5 . 9. 2 0 . 6 4 . 2 9 . 3 4 . 5 2 .
6 5 . 3 5 . 2 8 . 1 3 . 8 usque ad p. 5 4 5 f αντός (fol. 2 1 1 lin. 6,
reliquum fol. vacuum). — Treu I I I 13. B e h r 5 0 .
b B r ü x e i l . 18967 ( 4 0 Omont). bomb. 2 9 , 6 : 2 0 s. X I V .
idem libri atque in a , desinit paulo ante in p. 5 4 5 d έχον-
τος. — Wegehaupt, Plutarchst. 3 3 .
a b ex eodem exemplari in fine mutilo descripti, cf. prae-
ter sescenta menda lib. 8, ubi uterque p. 5 4 1 d δέχεται—
5 4 5 a πολεμίους omittit nulla lacuna indicata, exemplar ge-
mellum codicis Ζ. ex eodem archetypo atque Ζ descripta
PEAEFATIO XXV

est codicis ν pars altera (cf. p. XX), quae praeterea exhibet


3 5 . 2 8 (ut ab). 60. 51.
Θ recensionem praebet viri docti qui ex Δ et M 3 77
multa hausit, cf. p. XXXYIsq.
Cod. nunc bipertitus Neapol. Gr. 350 III E 28 + Vat. Gr. η
1676. chart. 3 0 : 2 0 , 5 s. XV: 1. 45. 10. 7. 19. 17. 8. 3. 6.
9. 1 1 — 1 3 . 55. 47. 52. 46. 2. 16. 18. 5. 21. 14. 15. 37.
22. 32. 4. 24. 27. 23. 36. 30. 31. 50. | 38. 51. 34. 33.
49. 65. 44. 43. 53. 64. 67. 20. 29. 58. 48. 35. 28. 57.
56. 61. 60. 59. 62. 40. 54. 41. 42. 63. 66. 68. 69. 78.
a compluribus librariis alibi sec. alia exemplaria scrip tus.
nonnullis in libellis (velut 14. 16. 18. 21) multa ex Λ re-
cepii. — Wegehaupt, Plutarchstudien 25. Demoulin 279.
Marc. g r . 427. chart. 2 5 , 1 : 1 6 , 9 s. XIV. cont. praeter V
alia scripta duo volumina Moralium eodem fere tempore
conscripta. I : 3-—-10. 19. 11 — p . 4 7 5 c προς δέ (2 folia va-
cua). I I : 56. 57α. 58. 59 — p. 1 8 8 a όμαλώς (4 folia vacua).
34. 28. 35. 52. 3 1 — 1 302, 3 γέροντα, inde a 34 gemellus co-
dicis 0. — Bernard. XXXVIII. Wegehaupt, Plutarchst. 31.
Cod. nunc discissus: Patavin. bibl. univers. 560 (Landi Ρ
Studi ital. X 4 3 0 ; plura benignissime mihi scripsit J. Ageno
bibl. praef.; inspexit Paton) + Heidelb. Palat. gr. 153 (Ege-
nolff, B. ph. Woch. XIV 764). membr. 20, 5 : 1 5 s. XII vel XIII.
primis 24 quaternionibus iam s. XIV avolsis Patav. a quat. 25
incipiens sec. indicem ilio saec. confectum (fol. 2 ν) post
Basilii 5 homilías tum continebat Plutarchea 1. 56. 57.
64. 67. 31, e quibus nunc non extat nisi lib. 1 (fol. 51 ν —
5 4 Γ) S. XV antiquis foliis amissis iteratus (sic Ageno)
ab homine qui etiam 19. 18 addidit eorumque títulos in
indice supplevit; quorum nunc in fol. 5 4 r — 5 6 ν extat 1 9 —
p. 5 0 1 f βννεληλν&αβιν, reliqua, cum codex discinderetur,
perierunt. pars avolsa est Pal. 153 qui 56. 57. 64. 67. 31
habet, sed numeris 9 — 1 3 signât, sc. quia Basilii 5 homi-
liae et 3 Plutarchea antecesserant.
non tantum lib. 1 sed etiam 19. 18 qui in indice non
nominantur ex vetusto codice sec. folia ex eo servata (ut
XXVI PRAEFATIO

in Palat. pagina 22 linëarum) suppletos esse testatili- co-


dex gemellus
Q, AtllOUS (mon. Dochiarii) g r . 2 6 8 chart, s. XIV, qui prae-
ter alia exhibet Plutarchi 1. 19. 18. 56. 57. 64. 67. 31. —
Bernard. XLYIII. Demoulin 2 8 0 .
g P a l . (Vat.) g r . 170. chart. 2 9 : 2 0 s. XV. cont. vitas, in-
dicem Planudeum Plutarcheorum et extantium et amissorum
e Marc. 4 8 1 re^etitum (Wegehaupt, Plutarchst. 58), alteram
indicem 5 0 libellorum inscriptum oí εγχείμενοι τω τενχιι
λόγοι πλοντάρχον r¡&ixoí, e quib.us nunc ultima tantum in-
sunt (antecedit 5 5 aliunde sumptus): 56. 57. 64. 67. 22.
5 8 — 6 1 . 53. 4 4 — 4 6 . 68. 66. 36. 38. 69. 4 3 ; denique post
3 folia vacua adfixus est lib. 78 olim per se scriptus. 5 6 —
67 ut in P. correcturae man. 2. — Paton, Pyth. Dial. X.
Wegehaupt, Plutarchst. 16.
ρ Pal. (Vat.) g r . 178. membr. 2 7 : 1 9 s. X V : 1 — 7 . 22. 8.
9. 13. in 2 2 ρ g gemelli, sed neuter ex altero descriptus.
— Wegehaupt, Plutarchst. 18. Behr 31.
Β Par. g r . 1675. chart. 2 7 , 6 : 19 s. XV: 1 8 vitae (tri-
partitae ed. vol. I) et 31. 68. 69. 66. 30. 64. 67. 55. 4 6 .
47. 4 1 — 4 4 . 49. 50. 53. 56. 22. 23. 52. 65. 58. 34. 7 0 —
77. 3 8 . 4 0 . 4 . 5 . vacuae relictae in 6 8 post άπάρξαβ&αι
( 3 8 7 e) 26 lineae et 1 pag. (incipit iterum a όε τοΰ Θέωνος
3 8 7 d), post librum 5 0 in fine ut in reliquis codicibus mu-
tilum una fere pagina, post 4 0 reliqua pagina, memoria
mixta et recensita (cf. I 2 3 5 , 1 6 s q q . al.). 7 0 — 7 7 ex eodem
exemplari lacunoso atque E. — Treu, Uberi. II 37. Paton,
Pyth. Dial. VII. Demoulin 276.
C Harl. (Lond.) 5692. chart. 2 8 : 2 0 s. XV. 18 vitae ( = Vat.
1 3 1 0 ) et 52. 31. 5 8 — 6 1 . 4 4 — 4 6 . 4 3 — φ & ό ν ο ς 1 1 0 2 e . in
subscr. 'Ιωάννης &νηπόλος Michaelem Kalliergem alloquitur.
— Demoulin 2 8 1 . Thompson, Class. Rev. III 442.
vwzd
V Vind. phil. Gr. 46 (Nessel = 74 Lambeck-Kollarius).
chart. 3 0 , 5 : 2 0 s. X V , una manu scriptus. 2 2 — 2 7 . 1.
2 8 — 3 3 . 20. 34. 3 - 1 9 . 21. 56. 57α. 5 8 — 6 1 . 36α. 35.
65. 62. 6 6 — p . 1 0 7 2 f εν ο ΐ ς , quae in eadem linea nulla
PRAEFATIO XXVII

lacuna indicata sequitur 1. 69 inde a τον χρηΰτηρίον 4 1 2 c —


τό fuà 4 3 5 d. 3 — 1 9 . 2 1 ex primaria collectione mora-
lium sumpta esse indicant verba titulo 1. 3 praescripta τωι>
Ij&M&v πλουτάρχον et subscriptio post 21 δόξα eoi ο &εός
(cf. p. V i l i adn. 2). — Treu, Überl. Π Ι 6.
Yind. phil. Gr. 36 (7Ó). chart. 3 0 : 2 0 s. X V : 2 4 — 2 7 . 1. W
28. 29. 2. 3 0 . 3 1 ( — fol. 6 4 ν extr. ¿UTJJIOÍ? I 3 2 6 , 8). 7 — 1 7 .
post 31 complures quaterniones exciderunt sine dubio olim
libellos 3 2 . 33. 20. 34. 3 — 6 (cf. V) continentes. — Wege-
haupt, Β. ph. Woch. 1 6 0 9 . Treu, Überl. I I I 7. Behr 43.
Vind. suppl. Gr. 23 ( 8 8 ) . chart. 2 9 : 2 2 s. XV. nunc Ζ
falso ligatus, sec. pristinum ordinem continens 18. 19. 21.
56. 5 7 a . 5 8 — 6 1 . 3 6 a . 35. 65. 62. 66. 69. 54. 11. 66. 69
mutili plane eodem modo atque in W. 35 med.—66 med.
alia manus sed sine dubio ex eodem exemplari scripsit. —
Wegehaupt, B. ph. Woch. 1 6 0 8 .
L a a r . 5 6 , 2 . chart. 2 8 , 5 : 21 s. XV. cont. eosdem libros d
atque Ζ usque ad 66 et 69 eodem modo mutilos, tunc
post 2 folia vacua 52. 58. 44. 45. 43 ex C vel codice ge-
mello 1 ) (omissis libris iam antea descriptis exc. 58, qui bis
nunc extat) sumptos. — Treu, Überl. I 12 I I I 7. Wege-
haupt, Plutarchst. 2 7 .
W et z d inter se ita supplent, ut codicem V gemellum
efficiant nisi quod W primos 2 libros non habet. Stemma:

22-

w 18—69
24—17

Ζ d
( + 1-54) ( + C)
1) in d non ut in c lib. 43 mutilatus est, sed p. 1097 c και
âiàiftévovg (in media linea) novam manum incipere G. Pasquali
mihi scripsit quae aliam memoriam sequi videtur.
XXVIII PRAEFATIO

Libellos 22—34 Planudes ex esemplari huius memoriae


sumpsisse videtur, cf. Wegehaupt, Corp. Planud. 1038, at-
que idem fortasse in 62 valet, cf. Titchener 42. — ad VW
proxime accedit Randnitzianus VI Fe 4 s. XV/XVI (30.
27. 32. 6—8. 10—13) sec. specimina ab Antonio Salac
benigne mihi missa.

Π = CODICES PLANVDEI (cf. supra p. IX)


« Ambr. 859 (C 126 inf.). membr. 33: 24. paulo ante 1296
Planudis iussu a 7—8 scribis alternantibus scrip tus, e qui-
bus unus Iohannes Zaridas erat (Nicephorus Casianus δ
fιιτονομαΰ&είζ Νίχανδρος qui in subscriptione se nominat
post Planudem codicem possedisse videtur). 1—69. com-
posite sec. diversa exemplaria; unde post 39. 42. 51 apatia
vacua, post 55 per errorem initium 1. 37 repetitum sed
statim deletum. initium 1. 38 deest. Planudes ipse codicem
emendavit, nonnullas coniecturas (verbo οΐμαι signatas),
plures varias lectiones (χείμ,ενον), fortasse etiam scholia in
margine adscripsit, eidemque etiam multae aliae lectiones
deberi videntur quae in margine leviter indicatae a rubri-
catore diligenter in textum illatae sunt, codice A iam de-
scripto alia correxit a®, alia postea s. XVI Leonicus.
correcturae Planudis atque rubricatoris fere omnes in
reliquos codices corporis receptae, qui omnes ex « fluxisse
videntur alio ex parte codice intercedente. — Treu, Überl.
III 10. Wegehaupt, Corpus Plan, et Planudes u. Plutarch.
Behr 62. Titchener passim.
A Paris, gr. 1671. membr. 38: 29,4. ab uno librario dua-
bus columnis scriptus, a. 1296 mense Iulio confectus. Vitae
et 1—69. corr. a m. 2. — Treu, Überl. I p. VII. Mewaldt,
Maximus Planudes u. d. Textgesch. d. Biographien Plutarchs
(SB. Beri. Ak. 1906, 824). Wegehaupt 1. 1.
E Paris, gr. 1672. membr. 4 3 , 5 : 33. paulo post a. 1302
a 5 scribis nitidissime duabus columnis in foliis 962 scrip-
tus. Vitae et 1—78 (77 a m. 3, 78 a m. 4). Textus forma
a Planude constituta, sed codex non ex A, sed ex eius exem-
PRAEFATIO XXIX

plari descriptus (supra p. XI adn. 2). accessit praeter


70—78 etiam initium libri 38. — Treu, Überl. II.
« A E in 11. 1—21 reliquisque vol. I libellis ad Planudis
textum cognoscendum sufficiunt. ex ipso « descriptae vi-
dentur altera pars codicis e = Matritensis 4690 (N 60) f-
s. XIV (1. 10. 7. 3. 19. 17. 8. 14. 15 | 2. 4—6. 9. I I -
IS. 1 6 . 1 8 . 2 0 — 2 3 . 2 7 — 3 1 . 3 4 . 3 5 | 39.38.40. 36.32. 52.
57. 56), de quo Bethe, ind. lect. Rostock sem. aest. 1895, 16.
Wegehaupt, Planudes u. Plutarch 2<51, et prior pars codicis
Vat. 1012 s. XIV, qui in altera ex S descriptus est. — S
Wegehaupt, Plutarchst. 22, Χάριτες 154.
1—69. 78 habet Vat. 139 (Paton, Pyth. Dial. V), membr. γ
35: 27, scriptus post A, ante E. op. 38 a quaestione quarta
incipit mutila tertia quaestione omissa. ex eo descripti
Laur. 8 0 , 5 s. XIV, Lanr. 80,22 + Lanr. Conv. Soppr. 57
+ Par. 1680 s. XIV (unus codex nunc discissus, Wege-
haupt, Plutarchst. 29, Corp. Plan. 1034 1 ), Marc. 248 s. XV
(iam Studemund ap. Amsel, Bresl. ph. Abh. I 3 p. 152). ex
Laur. 80, 5 descriptus Urb. 100 s. XV in altera parte, cum t
antea (velut in 7) a Π non pendeat.
1 — 69 omissis 2. 25. 26. 54 fuerant in Vat. Reg. 80
s. XV (olim Pauli Petavii); nunc extant 31—-53. 55—6S.
Paton, Pyth. Dial. V. mutato ordine (Wegehaupt, Plutarch-
st. 23, Corp. PI. 1044, Plan. u. Plut. 2 5 l ) 1—69 leguntur
in Tat. 1013 (ß) s. XIV (e quo Laur. 80,21 s. XV). ¡í
Corporis partes praebent Voss. gr. 2 s. XV multique alii.

SINGVLORVM LIBELL0RVM MEMORIA


Τα ή&ικά (1—21)
DE LIBERIS EDVCANDIS (2). DE AVDIENDIS POETIS (6).
DE RECTA RATJOHE AVDIENDI (15). DE ADVLATORE ET
AMICO (7). DE PROFECTIBVS IN VIRTVTE (3). DE CAP.
E X INIMICIS VTILITATE (6). DE AMICORVM MVLTITV-
DINE (16). DE FORTVNA (18). DE SVPERSTITIONE (21).
Hi libri omnes olim in collectione illa vetusta των ή&ι-
•λδ>ν fuerunt, quam Planudes in fronte operum posuit (p. VliJ).
XXX PRAEFATIO

satisque multis et vetustis codicibus inde a s. X servati


sunt, e quibus adhibuimus (nec tarnen omnes pariter in
omnibus scriptis; qua de re cf. breves adnotationes singulis
libris praemissas) hosce:
LCGWRicc X u F V Y N J K p q M a A E D R S h i Z a l j i i ,
nonnunquam alios velut T f f .
C ex L descriptus est, sed cum hie difficillimus lectu sit,
etiam ubi L extat (9—19), magni pretti est.
Χ υ , J K (in 4. 5. 7—15), R S (in 1.6—13), h i , Z + ab,
TW singulorum codicum instar esse iam in descriptione
codicum monuimus. Planudis codices (Π) hic ex M post
correcturas fortasse ab ipso Planude factas descripti sunt;
e quibus primus fuit « , e reliquie A E adhibere hic satis
est. cf. p. IX sqq.
Maximi momenti est quod etiam codices D—Il S—Ili
Σ ex eodem archetypo Σ ortos esse in iis scriptis ubi omnes
adsunt unaquaque in pagina apparet (id quod sane clarius
cernetur in vol. III), unum locum afferam qui etiam alias ob
causas memorabilis est. in lib. de vitioso pudore p. 531 extr.
legimus: ημΐν δε πρώτον έμμελετητέον εστί τοις φαύλοις και
γνμναβτεον περί τα μικρά προς το άρνεΐβ&αι τοις αίτονΰιν
ού προΰηχόντως, (ίνα τοις προβηκόντως/ Ιηψομενοις ¿πιχου-
ρεΐν εχωμεν. locum lacunosum, quem Patón egregio supple-
mento sanavit, Μ 2 /7ΘJK interpolaverunt ως αν μείζοβι,ν
άτνοτινξεσιν ante επικονρεΐν inserentes, cum D R S h i soli
consulto etiam verba ληψομενοις—εχωμεν omittant.
Singulos libellos antequam inter τά ή&ιχά reciperentur,
iam sua fata habuisse etiam nunc cognoscimus. velut 20
(aqua an ignis utilior sit) apertissimorum errorum plenus
intellegi multis locis vix potest; plurimi vero inde ab ipsius
Plutarchi aetate multum manibus legentium volutati textum
praebent, si superficiem spectes, commodum ac facilem lectu,
sed ulceribus intus latentibus laborantem. collectionis uni-
versae verba in manuscriptis sic fere legimus ut s. Χ. XI
legebantur. omnes codices ex uno archetypo ortos esse ses-
centi illi loci declarant qui emendatoris manu egent. quod
archetypum ne temere Byzantinorum temporibus tribuamus,
PRAEFATIO XXXI

vel palimpsesti L aetate monemur. nec probes hoc rarissi·


m i s locis q u a l i s est I 3 3 9 , 3 ubi αλλαί τίνες p r o αλλ' αΐτινες
fere in codicibus legi videtur. multo plura certe sunt com-
munia menda quae ex unciali scriptura explicentur. velut
in lib. de aqua et igni cap. 8 Wegehaupt feliciter ΤΤΛΗΝ e
corrupto TTACIN elicuit; ego in de coh. ira 2, ubi traditum
e r a t φαρμάχοις γαρ ουκ ε'οιχεν άλλα βιτίοις νγιεινοϊς η δύ-
ναμις αντοϋ (sc. τον λόγου), μετ' ευγενείας εξιν εμποιοϋΰα
χρηστήν κτλ., pro £ Y r € N € I A C , quod in Θ in ενμενείας
(sic b, εννείας a, Ζ deest), porro in D 6 in εννοίας mutatum
est, GYTONIAC scripsi (Gött. gel. Anz. 1 9 1 8 , 3 3 1 ) . maioris
momenti etiam sunt verba Ulixis cum ironia apud Sopho-
clem Achillem instigantis quae sic in G X r m g ^ 4 P m g legun-
tur ( 1 1 4 8 , 6 )

Ιγώδ' ο φεύγεις' ου το μη χλύειν χαχως,


άλλ' έγγΰς "Εχτωρ έβτί. &νμαίνειν καλόν,

sed pro %-υμαίνειν F 1 exhibet ον μαίνειν (Ο pro Θ), unde


reliqui ον μένειν fecerunt. cuius similia sunt I 1 9 2 , 1 , ubi
αμελείθ' recte multi (αμελείται F zi II 1 ) sed αμελεί ο G 1 Χ 1 υ
Υ Μ 1 Ν, I 1 6 4 , 1 6 , ubi θ ΐ ω (Θ6Ω) male in magna parte codi-
cum pro οβψ ( O C Q ) quod reliqui servaverunt legitur. vides
memoriam codicum iam tum cum litterae maiusculae adhibe-
bantur discessisse. quod certe non refellitur, si excerpta lib. de
tranquillitate ap. Stobaeum servata cum nostra memoria
comparamus. ut enim animadvertendum est p. 4 7 5 e omnes
nostros codices exhibere: προς την τύχη ν λέγοντας, α Σω-
κράτης δοχων προς τον ς κατηγόρους "Ανυτον και Μέλη τον
λέγειν προς τους άιχαΰτάς ελεγεν, ώς άποχτείναι μεν "Ανντος
x a i Μέλητος δύνανται, βλάψοα δ ον δύνανται, nisi q u o d
apertum glossema "Ανυτον xaì Μέλητον in D post λέγειν
legitur, ap. Stobaeum vero hoc glossema abesse, aliisque
locis (paucis) hunc meliorem lectionem praebere, ita alibi
Ω Stob, in corruptelis consentiunt, velut p. 4 6 6 d λυπηρός
pro λυπρός exhibentes, paulo post αντόπυρον έπ' ελαίαις...
αιτείται και προ&ύμως, ubi ex alia memoria (qua de re sta-
tini) A ante xaì recte προΰφιλως addidisse videtur, sicut
XXXII PRAEFATIO

loco modo allato 475 e idem solus wù quod falso ante ηρος
την τνχην Ω Stob, insérant omittit. incautas igitur sit qui
archetypum post Stobaei aetatem scriptum esse coniecerit,
praesertim cum nesciamus quando excerpta illa in florile-
gium recepta sint. nec desunt loci ubi singuli Plutarchi
codices — nec semper iidem — cum Stobaeo vel in bonis
vel in malis lectionibus (velut p. 477 a M77h Stob, ov τις
εμοι των άλλων έπαίτιος αλλ' εγω αντός, reliqui των άλλος,
472 c post υπεροψία δε xaí recte περιφρόνηβις in Μ277Δ
legitur, cf. 822a, περιφροΰννη in WM 1 , παραφροΰύνη in
L C G ^ Y N K R S M , φιλοφροαύνη in Xvmg, quod in Sto-
baeo III 560, 2, apud quem antea άνυπεροψία SA habent,
A 1 praebet, unde reliqui σωφροσύνη interpolant) congruant.
cui tarnen rei non multum tribuerim, quia codices auctoris
quem tarn multi legebant inter se saepe collatos, lectiones
modo hinc modo illinc translatas esse et per se probabile
est et codicibus examinatis certo probatur.
Confirmatur hoc Syriaca versione libellorum de cap. ex
inim. utilitate et de coh. ira. etsi enim certe in coh. ira
Syrum exemplar a nostra vulgata recedens manibus trivisse
postea (p. XXXV) videbimus et in utroque lectiones quasdam
genuinas solus idem exhibet1), etiam multa menda cum no-
stris codicibus communia habet atque inprimis in cap. ex
inim. util, modo cum his modo cum illis congruit, in p. I
174,16 veram lectionem servavit quae in parte codicum
(se. in Γ de quo mox) tamquam varia lectio adscripta esse
videtur.
Unde ne stemma quidem codicum proponere prodest. sane
memoriam bifariam divisam aperte agnoscere tibi videris,
cum in libellis de garrulitate et de vitioso pudore cum alia
tum haec vides:

1) cf. I 176, 28 et 181,21. in coh. ira 460 c eolne Reiskii


certam emendationem %οΙάζοντας (κολάΰαντας di) confirmât
(κολάζοντας Sì ΥΙΠ κολ tha Δ, solum noi. O).
PRAEFATIO ΧΧΧΙΠ

LCGWXv JK YNBPDRShi©
503 e πας . . . χόβμιος οϊμαι οϊμαι om.
φνλάξαιτ' αν
507 e χαλχονί' χρναονν
508 a ¿x τής φυγής (glossa) έχ τής νπΐρορίας
529 a versus Timonis exhibent. omittunt (exc. Θ) consulto
propter diffîcnltatem
530 d αύτόν έατραγγάλιοαν έατραγγάλιοαν αύτόν (exc. Δ)
533 d μέλλω δρ&ν άρα ν μέλλω
535 b ορ&ν ¡¡ρη . . τον φιλάργυ- glossemata πιίΰας et έκβτήναι
ρον si άνβωπηαεις cívev ονμ- (post φίλαρχον) non habent
βολαίοι* âavel6ai τάλαντον
η τον φιλότι,μον πείβιις in-
βτήναι τής προίάρίας η τον
φίλαρχου ίχατήναι της παρ-
αγγελίας

sed in his ipsis libellis multoque saepius in reliquis memo-


n a m non sic divisam exhiberi sed lectiones summa vari e-
tate inter codices mutatas esse cernes, itaque Paton in
volumine I tantum codices G X u uno siglo Γ plerumque
comprehendit quibus hie illic in singulis scriptis alium ad-
didit; sed ne hi quidem semper constant, cum G haud raro
solus interpolamentis careat quae ut in reliquos sic in X «
invaserunt (velut I 1 2 5 , 1 1 ; 1 2 8 , 7 ; 1 4 4 , 2 7 ) . itaque satis
plerumque erit statuere nobis duas lectiones praesto esse
quae s. X notae fuerint; qui vero codices alteram vel alte-
ram praebeant, minoris momenti est, etsi in universum co-
dices G X r L C W multo sinceriores sunt. 1 )
Sed quae modo exposui tantum ad universam illam me-
moriam ex uno archetypo deductam recte aestimandam va-
lent. leguntur enim etiam quae ex alio fonte fluxerunt. ac
primum agamus de cod. D sescentis locis a vulgata discre-
pante, quem Bernardakis tanquam unicum testem fere secutus
est. proficiscendum autem inde est quod cum R S h i ex uno
archetypo Σ eum descriptum esse p. XXX iam vidimus, nunc
consideremus p. 5 4 2 b (Gött. gel. Anz. 1918, 339), ubi, post-

1) loci quales 508 a 535 b rari sunt.


3 1ST P l u t . m u r . J
XXXIV PRAEFATIO

quam Demosthenes laudatus est, quod laudi ipsius laudationem


civium immiscuerit, in libris haec leguntur (parvis discrepan-
tiis omissis): λαν&άνειγαρ οΰτω τον άκροατην τοις Ιδίοις έπαί-
νοις αννεπιδνόμενον (vel βννυποδ.) το (vel τον) τον λέγον-
τος ηδέως προβδεχόμενον και χάριν (vel χαίρειν) μεν εφ' ote
κατώρ&ωΰε λεγομένοις, τω δε χαίρειν εν&νς επεται το &αν-
μάξειν και άγαηαν δι ον κατώρ&ωβεν, quem locum corrector
quartus codicis G hae ratione sanasse videtur : λανθάνει γαρ
οϋτας ο ακροατής τ. ί. in. ανννποδνόμινον τον τ. λ. ι). προο-
δεχόμενος, και χαίρει μεν κτλ. vulgatam etiam in Σ fuisse
h i declarant; necnon R S eandem exhibent sed omittunt
verba to — ηροβδεχόμενον et λεγομένοις. lacunas vero sic
ortas D explet scribens βνναποδνόμενος oj τοις υπιρ αύτον
λεγομενοις ηδεται και χάριν μεν εφ' οις κατώρ&ωβεν εχει, τω
δε κτλ. manifestum interpolamentum quod Byzantinorum
derniim aetate ortum est. atque quin D recensioni debea-
tur hominis certa ratione textum constituentis, dubitari om-
nino non potest, quaeritur tantum, utrum ex libidine omnia
correxerit an memoria nunc deperdita usus sit. qua in re
magni momenti est quod D persaepe cum familia Θ con-
gruit quam ipsam quoque textum ab homine docto emen-
datum praebere manifestum est. vide I 343,15, ubi Θ enun-
tiatum duorum fere versuum post ουδέν inserit, D idem pro
enuntiato vulgatae antea in textu praebet, vel p. 471 d, ubi
plerique legunt ονδε γαρ ό το'ξενειν τω άρότρω βονλόμενος
και τω βοΐ τον λαγώ κννηγετεϊν δνβτνχής εστίν ονδε τω γρί-
φοις και ΰαγήναις ελάφονς μη λαμβάνοντι μηδε οϊς δαίμων
έναντιονται μοχ&ηρός, κλλ' άβελτερία και μωρία τοις άδννάτοις
επιχειρονβιν atque omnia recte procedunt, si cum h G4 Ζς
pro οϊς legimus (Gött. gel. Anz. 1918, 331) sed D a verbo
οΐς profectus locum sic refingit ονδε 6 γρ. . . . λαμβάνων
ονδ' οΐς δαίμων ονκ έναντιονται μοχ&ηρός, άλλ'. . . , Θ vero
eandem interpolationem recepit nisi quod per errorem ονκ
omittit. talia exempla in unoquoque tractatu passim inve-
Δ nies, banc vero recensionem A, e qua et D et Θ, haud
raro etiam cod. H, vulgatam correxerunt, non Byzantino-
rum aetate sed multo ante factam esse nunc pro certo ha-
PRAEFATIO XXXV

bendum est secundum ea quae Paulus Keseling, adulescens


utriusque linguae peritus, Syriaca versione libelli de coh.
ira cum nostra memoria comparata mihi ostendit. haud pau-
cis enim locis eae lectiones quas Graece Δ solus (vel cum
M2Z7, de quibus mox) praebet, iam a Syro interprete qui fere
s. V I fuisse videtur 1 ) legebantur; velut p. 4 6 1 d zzXoq falso
om. Δ Syr., paulo ante (p. 2 0 0 , 1 0 Bern.) χολου μένους recte
ΔΊΡΠ, φοβονμίνονς rell., 'uns erzürnen' Syr., 4 5 9 e ( 1 9 6 , 8
Bern.) το δε rell. τό τε Δ Syr. recte, 4 5 4 a ( 1 8 1 , 1 ) oí no-
λιορχίαν προΰδεχόμενοι παρατίθενται τά χρήβιμα recte vul-
gata ( r ¿ χρήματα R ) , τάπιτήδεια interpolât Δ atque con-
sentit SyT. illis vero temporibus virum doctum qui verba
Plutarchi constituere vellet non ea tantum memoria usum
esse quae nunc nobis praesto est consentaneum est. itaque
etsi summa cum libidine eum egisse ubique cognoscimus sum-
maque diffidentia atque cautione opus est, tarnen haue re-
eensionem etiam genuinas atque antiquitus traditas lectio-
nes (velut illud χολονμένονς) servasse negandum non est.
ñeque pauci sunt loci, ubi, utrum lectio Δ an vulgata prae-
ferenda sit, dubites. 2 )
Paucis igitur post Plutarchum ipsum saeculis liaec re-
censio Δ facta est, cuius esemplari Byzantinorum aetate
auetores memoriae D et Θ (et n) usi sunt, ut vulgatos
codices emendarent. omnes lectiones A ab utroque pari-
ter receptas esse cum verisimile non sit, etiam lectiones
quas vel D vel Θ solus contra vulgatam praebent, e Δ
Huxisse credi potest. 3 ) necessarium autem hoc minime est,
atque ut in D p. 5 4 2 b interpolationem deteximus quae vel
propter recensionem antiquis temporibus orta esse non po-
test, sic lectiones quae in Θ , non in D inveniuntur utrum

1) cf. p. VII adn. 3.


2) in lib. de cap. ex inim. util. (5), cum D desit, de recen-
sione Δ iudicare vix possumus. Syrus neque cum Θ ñeque cum
aliis codicibus semper congruit. cf. p. XXXII.
3) η pauciora recepit; itaque ubi η ad D vel Θ accedit, lec-
tionem ex Δ fluxisse testatur, ubi vero cum vulgata facit, ex
eius silentio nihil concludendum.
XXXVI PRAEFATIO

recensioni Δ tribuendae an ex alio fonte derivatae sint,


quaestio est. quas lectiones saepe Θ solus habet, saepius
tamen M377 accedunt. velut p. 531 f interpolamentum illud
<^«>S αν μείζοΰιν άποτενξεΰιν έπικονρεΐν) ε χω μεν (de quo cf.
p. XXX) habent M2 77Θ (cum J), non D (qui sane hie cum
Σ plura omisit), 456 e (III 188, 6 Bern.) ονδεν γαρ δ ακρατος
άκόλάΰτον οντω και δνβχερες ώς δ &νμος άναδίδωβι iidem
cum Syro, άναδείκννβι cum vulgata D; p. 5 2 8 f (III 369,6 )
τον ψόγον μάλλον η τον επαινον δεδιέναι cum vulgata D,
ubi nòvov pro επαινον scribendum (GGA 1918, 332), Μ 2 77©
ί'λεγχον interpolant, atque his multisque aliis locis facile D
lectiones in M277 servatas consulto sprevisse pûtes, aegre
hoc credes tranq. an. 14 (III 230, 5), ubi corrupte ωβπερ
6 ζωγραφον μένος εν "Αιδον ΰχοινοβτρόφος ωτινι παρίηΰίν tni-
βοβκομένω ααταναλίδχειν το πλεχόμενον vulgo legitur, pro
ψτινι evidenter ονψ 'τινι Μ2 77©, sed D ερπετω τ ivi praebet.
ut autem M 2 77Θ ex alio fonte derivemus, etiam alia ra-
tione deducimur. I p. 206,23 sine offensione ìegitur in vul-
gatis codd. : tij δε ψνχΐ] ovx εατιν εγγενέΰ&αι γή&ος ονδε
χαράν βέβαιον, αν μη το εν&νμον xal τό 1 ) αφοβον χai &αρ-
ραλεον ωΰηερ εδραν ... νποβάληται, Μ1 verba γη&ος — εν&ν-
μον και omittit, Ms autem lacunam supplens εν&νμον xal
neglegit, pro quibus post αφοβον ad dit nal ατνφον (ex εν&ν-
μον vel α&νμον, quod in PQGw legitur, ut vid. corruptum).
77 autem hoc additamento neglecto εν&νμον xal omittit,
atque plane idem exhibet ©. unde hoc certe loco consensus
M s 77© sic explicandus videtur, ut Θ a M277, non M2 a ©
pendeat. M2 (Planudes?) autem qui ipse quoque vulgatam
memoriam certa ratione correxit sine dubio non suo tantum
ingenio indulgens sed alio codice aliisve codicibus usus, ex
exemplari recensionis Δ non hausit. quae si vera sunt, al-
teram hic fontem detegimus e quo lectiones in vulgatam
manaverint. ad liquidum autem res perducitur, si libros
29. 34 comparamus. ibi enim nec M nec D extat nec re-

1) hoc rò om. X, sed apte αφ. et θαρρ. coniuncta verbis rò


εν&υμον opponuntur.
PRAEFATIO XXXVII

censio Δ agnosci potest, sed eadem inter Π et Θ ratio inter-


cedi^ atqüe I 2 9 6 , 1 9 Θ etiam correcturam ab α 2 factam
recepit. Θ igitur recensio post Planudem facta esse vide-
tur. Yerba autem Plutarchi si restituere volumus, hoc tenen-
dum est: et Δ et Μ 3 Π Θ genuina praebere possunt; summa
autem cautione in utraque recensione adhibenda opus est
magisque etiam, ubi aut D aut θ aut M 2 /7 soli contra
vulgatam stant.
Aliam recensionem Byzantinam s. X I I I vel XIV factam
(A) perpessi sunt libelli 3. 7 . 1 0 , qui coniuncti cum Aristidis A
Libanii aliorum scriptis scholarum in usum collectis in multis
codicibus s. XIV. XV (velut Laur. 56, 3 Paris. 1211 Tischen-
dorfìano Lips. VII quem Treu protraxit) leguntur. cuius auc-
tor utilitate magis discipulorum quam piotate in Plutarchum
ductus cum multa ex libidine mutavit tum enuntiatorum
clausulas sec. leges rhythmicas sua aetate vigentes consti-
tuit. nullius pretii est nisi iis locis ubi memoria exempla-
irs quod ad G X J accedebat servata est (Pohlenz, Eine by-
zantinische Rezension Plutarchischer Schriften, Nachr. Gött.
Ges. 1913, 338).

DE VIRTVTE ET VITIO ( l )
Archetypum e quo codices vetusti τ&ν ή&ιχών fluxerunt
satis antiquis temporibus initio mutilatimi videtur. nam
WCD nec librum 1 nec proximi initium habent. W, cuius
exemplar secundum numerationem servatam ante lib. 2 alium
habebat 1 ), tamen in 2 a verbis καλόν γάο τοι I p. 11, 11,
C p. 1 3 , 1 1 a μονωδία, D p. 2 0 , 1 5 a μικρόν incipit, vetu-
stae autem partes codicum G X totum lib. 2 utpote mutilum
omittunt itemque Y, etsi secundum indicem olim etiam 1
habuisse videtur. apparet exemplar e quo hi codices orti
sint initio integrum non fuisse paulatimque prima folia
perisse, e vetustis libris igitur nonnisi Μ Ν lib. 1 praebent.

1) quod ni ita esset, dubitari posset, utrum lib. 1 primitus


in hac collectione fuiseet necne.
XXXVIII PRAEFATIO

casu vero accidisse non potest quod eo ipso loco ubi W in-
cipit in omnibus codicibus Plutarchi verba lacunosa tra-
duntur atque in M spatiis vacuis relictis (in media pagina)
legitur προς δε τούτοις τί αν τους παΐόας καλόν
(prius spatium fere 5, alteram fere 22 litterarum). immo,
id quod secundum universam memoriae historiam facile
credimus, M ex eodem archetypo atque W(CD) initio mutilo
natus est; quae autem deerant in exemplari aliquo inter-
cedente aliunde suppleta erant. id quod certe factum est
in C, ubi C2 initium addidit, in Riccardiano e W descripto,
in ν qui 1. 2 ex alia memoria S) exhibet.
Maxime autem buie opinioni favet quod certe verba li-
belli 1 in Μ Ν aliter peiusque servata esse videntur atque
reliquorum et quod hie tractatus solus etiam in codicibus
a collectione 1—21 non pendentibus legitur; e quibus Ρ (I
similem, X (pars alt.) et H multo sinceriorem verborum
formam praebent.

• CONSOLATIO AD APOLLONIYM (22)


Codicum tria genera:
Φ, cuius testes sunt ρ g ita gemelli ut plerumque ρ
afferre sufficiat; accedunt V et Vat. Reg. Sv. 120 hic illic
inspecti,
Π = Corpus Planudeum, cuius fons nunc non iam extare
videtur; accedunt X pars altera et II;
tertii ordinis sunt D et Θ, qui ut in 1—21 ex antiqua
recensione A pendent, classis Θ praeter Ζ et b (in capp.
1—6 collatum; a hic collatus non est) testis hic est ν
(pars altera), qui sane alia etiam immiscet (itaque a Pa-
tone siglo Θ subiunctus non est), sed nonnunquam lectio-
nes ex Δ ortas a Ζ non receptas cum D vel solus (velut
2 3 7 , 1 7 ; 2 3 9 , 2 2 ; 243,2) vel cum Β , qui hic non pauca
etiam ex hac memoria hausit (velut 217, 16; 225, 18;
230,8), servat. tertio ordini adnumerandus etiam C (man. 4),
mixtae memoriae (cum Π cohaerens) Berol. OCt. gr. 15,
s. XVI, raro aliati, nonnulla de suo corrigentes.
PRAEFATIO XXXIX

Fundamentum emendationis satis lubricum, cum Δ etiam


hie Plutarchi verba saepe consulto commute t, Φ Π autem
multo peiorem memoriam praebeant quam Tulgati codices
in 1—21. iam satis antiquis temporibus hunc libellum gra-
via damna perpessum esse cum multa menda declarant ex
Δ non correcta tum p. 243, ubi 5 fere versus propter si-
mile initium %al ori olim omissi omnibus in libris nunc
falso loco inserti leguntur.

DE TVENDA SANITATE PRAECEPTA (29)


CONIVGALIA PRAECEPTA (34)
scripsit Guilelmus Sieveking
In his libris edendis operis partem multo maiorem Iohannes
Wegehaupt perfecit, cum omnes fere eorum codices accura-
tissime perlustraret variarumque lectionum maximam co-
piam conferret. contra meum erat ex tanta textus varietate
ea quae ad verba scriptoris intellegenda maximi momenti
essent seligere, coniecturas virorum doctorum testimoniaque
ex Plutarcho aliisque scriptoribus desumpta componere,
nonnullas codicum imagines luce expressas rursus inspicere,
denique ipsa Plutarchi verba quantum fieri poterai restituere.
Restât ut de textus historia paucis agam. archetypum
quondam extitisse omnium codicum quibus in libellis 29. 34
utimur cum inde cognoscitur quod nonnulli errores in om-
nibus aeque inveniuntur (cf. p. 268,14 et lacunas 278, 7 ;
290, 16), tum quod Stobaeus, qui multa ex eis excerpsit,
mendis persaepe cum codicibus congruit (cf. p. XXXI). Stobaei
autem recensio arte coniuncta est cum eis codicibus quos
Planudis manus non attigerunt. quorum ex numero maxime
eminet 0 , quippe qui multis locis genuinas lectiones solus
servaverit (cf. p. 265, 14 et pp. 272, 276, 278). Cui ne
semper credamus impedimur locis qualis est hie: p. 297, 28
οράς fir¡, pro ορά αε μη quae ceteris libris traduntur; non-
numquam etiam vanis coniecturis videtur liber indulgere
(p. 260, 19; 283, 16). Hunc codicem iam ante Byzantin o-
XL PRAEFATIO

rum tempora memoriam a ceteris diversam in scriptis 2 9 , 3 4


secutum esse docet locus p. 267,16, ubi pro ήλίωβιν, quod
Erasmus emit, η λέγωΰιν 0, η λείωΰιν ceteri praebent, qui-
bus discrepantiis ad litteras unciales reducimur. Libro 0
gemellus est. V, qui in 1. 29 deest, in 34 ideo non affertur
quod semper fere cum 0 consentit, novi nihil praebet.
Liber J quoque verae memoriae testis unicus interdum (cf.
p. 261, 13) adducitur; nullius autem pretii sunt eae huius
codicis lectiones quas etiam in A codicem Planudeum se-
cunda manus introduxit (p. 253, 5 ; 260, 19; 267, 10). SR
in 1. 29 (in 34 deest R) tot locis inter se conveniunt, ut
lectiones eorum una littera R insigniyerim exceptis eis locis
quibus S diversa praebet. Ñeque vero e re esse putavi
omnes eos locos afferre quibus SR (in 1. 34 in hunc codi-
cis R locum cessit J, qui in 29 a SR nonnihil abest) a ce-
teris aut verborum collocatione aut parvis mendis discrepant,
quorum nonnullos iam hiatus redarguit. Piane abieci li-
brum G (partem alteram), quod nihil boni solus nos docet.
Codices Vindobonenses Vff (quos ut libros S R una lit-
tera V signavi) ex libro fluxisse videntur eius memoriae
qua Planudes in libris 29. 34 constituendis usus est (cf.
p. IX) et tam saepe memoriam Ζ7Θ secuntur, ut primo ad-
spectu duae librorum classes in his duobus scriptis discemi
posse videantur, quarum altera codices OJR, altera νΠΘ
complectatur. Àttamen haud raro V etiam cum O J R contra
corpus Planudeum facit. Simili modo recensio Θ, quae
in 11. 29. 34 nititur codicibus Z v b , ut in priore parte
scripti 29 semper fere lectiones V/7 tradit, ita in poste-
riore atque in 34 errores in V/7 traditos plerumque évitât
et cum OJS coniuncta est. Haec ex eis quae Pohlenz de
libris Θ dixit (cf. p. XXXVIsq.) facile intelleguntur; stemma
igitur codicum ne componam eisdem atque ille difficultati-
bus impedior. Planudeorum autem memoria ex α A E op-
time cognoscitur; perpaucis tantum locis ceteris omnibus
libris deficientibus Vossianum 2 s. XV et Urbinatem 100 (t)
commemoravi.
De codicibus in universum haec valent: haud multum in
PRAEFATIO XLI

scriptis reeensendis adiuvamur libris Θ , qui ex ceterorum


codicum lectionibus nulla certa ratione usi ea delegisse vi-
deantur quae maxime redactori placèrent. Ubi libri 0 J R
verba Plutarchi aliter collocant atque V / 7 , semper fere fide
digniores sunt, quod Planudei eorumque affines singula verba
saepe aut transposuerunt aut omiserant neglecto etiam
hiatu quern Plutarchus in his scriptis prorsus evitavit (cf.
257, 4; 264, 26). Certe non desunt loci quibus lectiones
ΎΠ (aut V/7©) praestant (p. 258, 1. 27; 2 6 6 , 15 etc.);
tarnen cautissime eis utendum esse iam Wegehaupt 1 ) mo-
nuit, neque semper res tarn facilis est intellectu ut I 263, 1,
ubi in A 2 E solis nomen reginae Adae legitur, reliqui ε&ά-
όας pro της'Άδας praebent. Quodsi lectiones 0 J R plerum-
que praeferendae sunt, nulla tarnen extat regula qua in
constituendo textu utaris ; ad omnes locos integrum iudi-
cium adhibendum est videndumque, quae potissimum menti
ratio placeat.

SEPTEM SAPIENTIYM CONVIVIVM •


Ex uno archetypo satis depravato fluxerunt primi atque
optimi PQ (accedere videtur h non semper allatus), cf. p. 301,
9 . 1 9 ; 3 0 6 , 2 6 al., deinde J , cf. 302, 24 al., denique exem-
plar certa ratione recensitimi (cf. nomina Κλεόδημος et Γορ-
γίας 315, 5 sqq. et 3 2 9 , 1 9 sqq. constanter illata, 3 0 2 , 2 1 ;
3 2 3 , 1 6 al.), cuius memoriam Oll sincerius, v ( w ) / 7 non
sine propriis erroribus et interpolationibus, etsi nonnunquam
etiam bonas lectiones aliunde arripientes (velut 3 1 8 , 2 4 Π
cum Stobaeo verum praebet ut antea H cum eodem) red-
d u n t , cum Β solito more mixtam verborum formam ex-
hibeat.
Ipsum archetypum notis marginalibus instructum fuisse
3 0 8 , 1 2 apparet, ubi ορών quod post -ερον exciderat, postea
adscriptum diversa ratione in codicibus receptum est. ex
archetypi igitur margine non modo versus in J n v U B ad

1) Corp. Planud. 1045.


XL II PRAEFATIO

321,15 adscripti fluxisse videntur sed etíam genuina lectio


παραινώ νέοις οντω quam JnB 307, 6 habent pro corrupta
παραινων ε&ίβω rò; quem errorem litteris uncialibus male
intellectis natum esse quivis vid et. ne autem nimis vetu-
stis temporibus archetypum exaratum esse credamus, mo-
nemur Stobaei florilegio, quod sane unum locum eodem
modo corruptum iam invenit (317, 15), plerumque vero
codicum nostrorum mendis caret (312,1; 318,24; 319,5).

In tanto numero codicum ne apparatus criticus nimia


atque inutili mole lectionum oneraretur, omnia removenda
erant, quae nihil aut ad Plutarchi verba emendanda aut ad
recensionem recte faciendam rationesve quibus codices con-
iuncti essent cognoscendas conferrent. itaque libros omnes
qui vel ex exemplari extante orti sunt vel nihil boni soli
adferunt, plane abiecimus; codices gemellos (velut RS),
etsi neuter ex altero descriptus erat, alterius siglo indica-
vimus alterius lectionibus nonnisi ubi proprii quid habet
additis; si familiae cuiusdam (velut Θ Σ) lectio extra dubi-
tationem restituì poterai, singulorum librorum discrepantias
non commemoravimus; omnino singulorum codicum errores
quotquot sine dubio mero scribae lapsu nati erant (velut
sescenta menda quae Ν dictantis verba male excipiens com-
misit) silentio pressimus.
Accentus et spiritus codicum quippe qui de Plutarchi
ipsius scriptura nihil doceant neglegentes avtov et αντοϋ
sim., prout sensus flagitabat, scripsimus. errores singulorum
codicum qui ad meram scribendi rationem pertinerent (ve-
lut duplicatas consonas quae in βάλλων βδελλνρός άννττω
άρνττω τι&ααοενω γάνννμαι al. haud raro modo in his modo
in illis inveniuntur) reticuimus. ceterum his in rebus, etsi
nobis conscii quam lubrico in solo versaremur, sic egimus:
ονδείς et ον&είς, γίγνομαι γιγνώΰχω et γιν., καίω et κάω,
οντω et ούτως ante consonas, ν paragogicum diversa ratione
positum, cum Plutarchus ipse certam normam secutus esse
PRAEFATIO XLIII

non videretur. secundum codieum memoriam servaviraus. ex


recentibus scripturis ϊμι'ξα μέμιγμαι μικτός, quae formae con-
stanter traditae sunt, mutare ausi non sumus. at 'Επαμει-
νώνδας 'ΤΗερείδης 'Λ-ζ-αδήμεια ανδρεία Σχικίων (pro Σκψί.)
άβελχερία όλιβ&άνω Σνραηόαιοι άχραχολία, cum vestigia sin-
cerae acripturae recentiore sublatae baud raro cernerentur
(velut I 107, 4), tacite etiam contra praevalentem libro-
rum memoriam ubique restituimus. contra codices qui sem-
per fere φιλονειν,ία exhibent, φιλονικία reposuimus, ubi vin-
cendi notio suberat laudandique causa proferebatur, sed
I 1 5 9 , 2 4 το φ dóve ino ν και δύαερι similesque locos intactos
reliquimus.
Si qua tarnen Tel h&rum vel aliaruni rerum inconstantia
in hoc primo volumine deprehendeuir, ignoscat quisquís
fata eius meminerit vel ipse amici defuncti chartis uti co-
actas fuerit. l )
Restât ut cum viris doctis inprimisque bibliothecarum
praefectis qui codicibus inspiciendis aliave opera huic editioni
profuerunt, quos omnes enumerare non possumus, tum Aca-
demiae scientiarum Borussicae, cuius subsidiis et codicum
multorum imagines praeter illas quae bibliopolae impensis im-
pressae erant lucís ope nostrum in usum confectae sunt et
Joh. Wegehaupt complures menses Florentiae ut librum re-
scriptum conferret degere potuit, denique reliquie qui nos in
opere perficiendo adiuverunt — velut Societati Navigatoriae
quae Deutsche Levante-Linie nominator quae temporibus
summa pecuniae penuria laborantibus Patonis Chartas gratis
nobis transvexit — gratias agamus debitas.

Gottiugae. M. Pohlenz.

X) velut I 139,26 ^χα/ημίαν Paton non mutavit. in nota


libro 7 (de adul. et am.) praemissa codicem t (Urb. 100) com-
mémorât, quem postea ut imitilem non adhibuit.
I 118,1 delendum ώς. ir paginarum titulie libelli 13 lege:
Sapientium.
AD D IT AM E NT VM P R A E F A T I O N I S

De praematura priorum editorum W. R. Paton et


I. Wegehaupt obitu deque huius primi Moralium volu-
minis fatis supra'(p. V sq.) egit M. Pohlenz, qui ipse con-
siliis et opera virorum doctorum C. Hubert et W. Sieve-
king fultus editionem ab amicis inchoatam qua solebat
industria et sedulitate perfecit omnibusque Plutarchi
studiosis cum mansurum pietatis monumentum turn
egregium doctrinae exemplum reliquit.
Tarnen, ne sicut alterius tertii quarti etiam huius volu-
minis stereotypa editio proferretur, non pauca erant quae
suaderent: prae ceteris, quod his L fere annis, qui post
primam editionem vulgatam elapsi sunt, plurimae com-
mentationes editiones dissertationes in lucem prodierunt,
quibus viri docti permultis - et corruptis et sanie - locis
Plutarcheis mederi conati sunt, quarum emendaiionum
et enodationum potiores undique congerere et lectori sub-
ministrare haud absurdum esse mihi quidem videbatur.
multa vero, quae auctores re parum accurate perpensa
exprompserant, tacere quam addendis inserere malui.
deinde, quod omnium fere poetarum philosophorum
historicorum antiquorum reliquiae et fragmenta recen-
tioribus virorum doctorum studiis collecta digesta expli-
cata nunc optimis editionibus exstant; ad quas lectorem
notis additis delegare operae pretium esse puta vi. post-
remo, quod nonnulla errore omissa vel paullo neglegentius
ab editoribus absoluta erant (quod non mirabitur, qui
fata libri secum reputaverit) ; quorum quam plurima
addi et corrigi e re esse censui. ita saepius coniecturas ve-
tustiores, imprimis quas G. N. Bernardakis R. Hercher
J. J. Hartman G. Ν. Chatzidakis protulerant quasque Pa-
PRAEFATIO XXV

ton eiusque sodales silentio obnierant, necnon codicum


lectiones nonnullas ab editoribus ut opinor iniuria spretas
revocavi, praeterea locorum similium copiam augere
temptavi. codices autem denuo perscrutari supersedi
idque optimo iure me fecisse persuasum habeo: iiamque
editores, qui post Patón sociosque manuscriptos libros
contulerunt, universi nostrorum diligentiam laudibus
efferunt. itaque paucissimas solum variarum lectionum,
quas ex editionibus recentioribus hue illuc excutere potui,
locis debitis adnotavi.
Restât, ut grates agam adiutoribus: G. Chr. Hansen
Berolinensi, qui qua est diligentia et doctrina hoc volu-
men imprimendum curavit; Th. Stadler Ratisbonensi, qui
operam suam Plutarchi libris scrutandis et locis similibus
congerendis nava vit; prae omnibus fautori benevolo
K. Ziegler Gottingensi, qui de Plutarcho nostris quoque
temporibus restituendo atque servando unice meritus
hunc laborem ut susciperem suasit, benigne semper Con-
silio mihi adfuit, plagulas meas diligentissime percensuit.

Ratisbonae mense Octobri 1973 H.G.


CODICES
A Par. 1671 a. 1296 Praef. XXVIII h Harlei. (Lond.) 5612 s. XV
Β Par. 1675 s. XV Pr. XXVI Pr. XXIII
C Par. 1955 s. XI/XII et XIV i Laur. 56, 4 β. XV Pr. XXIII
Pr. XVIII k Laur. 80, 28 -f Laur. 80,29
D Par. 1956 s. XI/XII Pr. XXII + Laur. 56,24 s. XV Pr. XXIII
E Par. 1672 paulo post a. 1302 η Neapol. 350 III E 28 + Vat.
Pr. XXVIII 1676 β. XV Praef. XXV
F Par. 1957 β. XI extr. Pr. XXI ρ Palat.(Vat.) 178 s.XVPr.XXVI
G Barb. 182 s. XI et a. 1350 q Vat. 1010 s. XIV Praef. XXI
Pr. x v m s Vat. 1012 s. XIV Pr. XXIII.
J Ambr. 881 s. XIII Pr. XXIII XXIX
Κ Vat. 1309 s. XIV/XV Pr. XXIV t Urbin. 100 β. XV Pr. XXIX
L Laur. 69,13 rescr. s.XPr. XVII ν Vind. 46 β. XV Pr. XXVI
M Mose. 501 s. XII Pr. XXI w Vind. 36 β. XV Pr. XXVII
Ν Mose. 502 s. XII Pr. XXII ζ Vind. suppl. 23 s. XV
O Ambr. 528 s. XIII et XIII/XIV Pr. XXVII
Pr. XX a Ambr. 859 brevi ante a. 1296
Ρ Patav. 560 + Palat. Heidelb. Pr. XXVIII
153 s. XII/XIII Pr. XXV β Vat. 1013 s. XIV Pr. XXIX
Q Athous 268 s. XIV Pr. XXVI γ Vat. 139 brevi poet a. 1296
Β Mazarin. 4458 s. XIV Pr.XXII Pr XXIX
Bice. Riccard. (Laur.) 45 s. XII 6 Matrit. 4690 s. XIV Pr. XXIX
Pr. XIX ν Urbin. 98 s. XIV Pr. XX
S Vat. 264 s. XIV Pr. XXII Syr. Syrue interpres. Pr. VII
V Marc. 427 s. XIV Pr. XXV
W Vindob. 129 s. XI vel XII Δ=Ί>& Pr. XXXIV
Pr. XIX 0 = Ζ ab (υ) Pr. XXIV. XXXVI
X Marc. 250 s. XI et XIV Pr. XX A = recensio Byzantina s. XIII
Y Marc. 249 b. XI/XII Pr. XXI vel XIV (Laur. 66, 3 Ti-
Ζ Marc. 511 s. XIV Pr. XXIV schend. VII al.)
a Ambr. 689 s. XV Pr. XXIV Pr. XXXVII
b Bruxell. 18967 s. XV Pr.XXIV Π— Codices Planudei a Κ (E β γ)
e Harlei. (Lond.) 5692 s. XV Pr. IX. XXVIII
Pr. XXVI Σ = DBShi Praef. XXX
d Laur. 56, 2 s. XV Pr. XXVII £2 = codices omnes.
g Palat. (Vat.) 170 s. XV O — codices omnes praeter ci-
Pr. XXVI tatos.
codices non passim adhibiti in enumeratione singulis libellis
praemissa uncinis circumdantur.
a. c. = ante correcturam.
p. c. = post correct.
ss. — suprascripsit.
trp. = traneposuit.
EDITIONES
(notaeque in iis asservatae)
Bern. = Bemardakie Salm. « Salmasius
Duebn. = Dnebner Si. == Sievekiiig
Heb. = Hercher Steph. = Stephanus
Hu. = Hubert Turn. = Turnebus
Mez. = Bachet de Meziriac Vulc. = Vulcobiue
Na. = Nachetädt We. — Wegehaupt
Pat, = Paton Wil. = v. Wilamowitz
Po. = Pohlenz Wy. — Wyttenb&ch
Re. = Reieke Xyl. = Xylander

COMMENTATIONES
Bens. — Bense'er, de hiatu in oratoribus Atticie, Pribergae 1841.
Doehner = D., Quaeetionee Plutarcheae II—IV Progr. Meißen
(1858. 1862) et Zwickau (1863).
Emp. — Emperiue, Opp. philol. et histórica ed. Schneidewin.
Gott. 1847.
Ha. = Hartman, De Plutarcho scriptore et philosopho, Lugduni-
Bat. 1916.
Herw. = Herwerden, Mnemosyne XVIII.
Lar. — Larsen, Stadia critica in Plutarchi Moralia, Hauniae 1889.
Madv. = Madyig, Adversaria critica, Hauniae 1871, I 61Ssqq.
Nik. = Nikitin, Bull, de l'Acad. impériale de St. Peterebourg
N. S. I 353 eqq.
Sauppe = S., Emendationee Plutarcheae, Ind. echol. Gott. 1883/4.
Schellene == Sch., De hiatu in Plutarchi Moralibus, Bonnae 1864.
IN HOC VOLVMINE CONTINENTVR
p»g
1. ΠιρΙ παίδων αγωγής 1
De liberis educandie
2. Πως âal ròv véov ποιημάτων áxovtiv 28
De audiendis poeti β
3. Πιρι τον ¿χούιιν 75
De audiendo
4. Πώς äv τις itaxçivsti τον κόλακα τοΰ φίλον 97
De adulatore et amico
δ. Πώς αν τις αΐβ&οιτο íavtov προχόπτοντος ¿π' áftvjj . 149
De profectibue in yirtute
tí. Πώς &v τις &it' ίχ&ρών ύφιλοίτο 172
De capienda ex inimicie utilitate
7. ΠιρΙ ποίυφιλίας 186
De amicorum multitudine
8. Περί τύχης 197
De fortuna
9. ΠιρΙ άριτής xal χακίας 204
De Tirtute et vitio
10. Παραμυθητικός προς Απολλώνιοι' 208
Consolatio ad Âpollonium
11. Τγιιινά παραγγέλματα 253
De tuenda sanitate praecepta
1*2. Γαμικά παραγγέλματα 283
Coniugalia praecepta
13. Των ixτά αοφών βνμπόαιον 300
Septem eapientium convÍTium
14. ΠιρΙ ίίΐβιδαιμονίας 338
De superetitione
Libelloe 1—10. 13. 14 ed. Patón (1—6 ipse prelo tradidit,
reliquoB eius chartis UBUB M. Pohlenz a Curtió Hubert adiutue),
11. 12 ed. Wegehaupt (Sieveking) ; cf. Praef. V. VI. XXXIX.
1.
*ΠΕΡΙ ΠΑΙΔΩΝ ΑΓΩΓΗΣ
(Plan. 2)
1. Τί τις αν εχοι BÎntîv περί της των ¿λευ&έρων παίδων 1
άγωγης χαι τίνι χρώμενοι σπουδαίοι τοις τρόποις αν ano- iss»)1'*4
βαΐεν, φερε ΰκε'ψώμε&α. β
2. Βελτιον á' ϊοως από της γενέσεως ϋρξασ&αι πρώτον,
τοις τοίννν ίπι&νμοναιν ενδόξων τέκνων γενέσ&αι πατράσιν
ύπο9είμην αν εγωγε μη ταϊς τυχούσαις γυναιξί βυνοιχεϊν,
λε'^ω á' οίον εταίραις η παΙΙαχαϊς' τοις γαρ [μητρό&εν ί} ίο •
πατρό&εν] γεγονόβιν άνεξάλειπτα παρακολου&εί τα της δυΰγε- •
νείας ονείδη παρά πάντα τον ßiov nal πρόχειρα τοις ελέγχειν Β
και Ιοιδορεΐθ&αι βονλομένοις. και σοφός ην αρ ο ποιητης
(Eur. Here. 1261) ος φησιν
'όταν δε χρηπίς μη χαταβλη&ή γένους
ορθώς, ανάγκη δυατυχείν τους εκγόνους.'
καλός ονν παρρησίας θησαυρός ευγένεια, ης δη πλείστον Ιόγον
ποιητεον τοις νομίμου παιδοποιίας γλιχομένοις. χαι μεν δη τα
φρονήματα των νπόχαλκον xal χίβδηλον εχόντων το γένος
αφάλλiO&ai χαι ταπεινοΰσ&αι πέφυχε, χαι μάλ' ορθώς S λέγων C •
ποιητής φηΟι (Eur. Hipp. 424) si
'δονλοΐ γαρ άνδρα, καν &ρασΰσπλαγχνός τις r¡,
οταν συνειδ^ μητρός η πατρός κακά.'
Libellas xpiirius (cf. Wittenbach, Anirnadv. I 29 sa. Glaeser,
Dies. Vind. XII) deest in Cat. Lampr. Codd.: W(inde a. p. 11, 11)
C (inde a. p. 13, 11) (J)(q)SNhD (inde a. p. 20, 16) MaAXEZb.
Π = αΑΕ, θ = Zb, J — D0. 0 = codd. praeter allatos ut
semper 82 cf. 28 C
6 τονς τρόπους h recc. 10 seel. Wil. η πατρ. seel. Pat. lac.
post γεγονάαιν indicata. Ante γεγ. supplent vel ουκ ti vel
άάόξοις vel αίαχίατοις (ita Jq) recc. IS άρα ην qSN 18 άή καί
r e qSN® 88 μητρός η πατρός SN π. η μ. 0
4 B T P l u t . mur. I
2 1. ΠΕΡΙ ΠΑΙΔΩΝ ΑΓ&ΓΗΣ (Plan. 2) IC

ωαπερ άμέλει τουναντίον μεγαλαυχίας εμπίπλανται και φρνάγ-


• ματ ο ς οί γονέων διαβημων. Αιόφαντον γονν τον θεμιΰτο-
χλίονς πολλάκις λέγουβι φάναι και προς πολλούς ως ο τι αν
• αύτυς βούληται, τοντο τω δήμω οννδοκεί τω ^Αθηναίων. α
δ μεν γαρ αυτός ε&έλει, και η μητηρ' α: δ' αν η μήτηρ, και
θεμίΰτοχλης" α <5' αν ΘεμιΰτοκΙης, και πάντες 'Α&ηναίοι.
πάνυ δ' άξιον επαινείν καΐ Λακεδαιμονίους της μεγαλοφρο-
D ΰννης, οίτίνες Αρχίδαμον τον βαοιλέα εαυτών εξημίωΰαν χρή-
μααιν, οτι μικράν τό μέγε&ος γυναίκα γάμω λαβείν ύπέμεινεν,
• ιβ ίπειπόντες ως ού βαΰιλέας άΙΙά βαβιλείδια παραβχείν αύτοίς
διανοοίτο.
3 . 'Εχόμενον δ' αν εί'η τούτων ειπείν οπερ ονδε τοις πρό
ημών παρεωράτο. τό ποίον; οτι τους ε'νεχα παιδοποιίας πλη-
ΰιάξοντας ταίς γνναιξιν ητοι το παράπαν άοίνονς η μετρίως
16 γοϋν οίνωμένους ποιείΰ&αι προβήχει τον ΰυνουΰιαβμόν. φίλ-
οινοι γαρ και με&υΰτικοϊ γίνεβ9αι φιλονβιν ων αν την άρχην
8 της ΰποράς οί πατέρες εν μέ&γ ποιηβάμενοι τύχωβιν. | η και
Αιογένης μειράκιον έκβτατιχον ίδων και παραφρονούν ,,νεα-
νίΰκε" ε'φηΰεν, „6 πατήρ βε με&νων εΰπειρε". και περί μεν
20 της γενέΰεως τοβαντ' είρήΰ&ω μοι, περί δε της αγωγής και
δη λεκτέον.
4 . Κα&όλου μεν ειπείν, ο κατά των τεχνών και των επι-
ΰτημων λέγειν είώ&αμεν., ταυτον και κατά της αρετής φατέον
έβτίν, ως εις την παντελή διχαιοπραγίαν τρία δει Ουνδραμείν,
ss φύΰΐν κα'ι λόγον και ε&ος. καλω δε λόγο ν μεν την μά&ηαιν,
ε'&ος δε την αβκηΰΐν. είδϊ δ' αϊ μεν άρχα'ι ζτης φύβεως, at
δε προκοπαΐ) της μα&ήΰεως, at δε χρηβεις της μελέτης, αΐ
Β δ' άκρότητες πάντων, χαθ' ο <5' αν λειφ&η τούτων, κατά

• 2 cf. 186 D; Vit. Them. c. 18; Cato Mai. c. 8 7 cf. Vit. Ages.
D c. 2; Athen. 566a 17 cf. Diog. Liiert. Vil, 18

1 τονιαντίον om. h M 71 2 Domen Cleophanti coirupit auctor


4 Ttô'Se τα των O 10 ¿πειπ. Mez ύπιιπ ,Ω ßacü.tiäia Vit.
Ages, ßaciltidag SI 18 rè h om. O 14 τό © om. O 20 euppl.
Amyot ίβ - i7 snppl. Amyot
2Β DE LIBERIS EDUCANDIS 3
τ ο ΰ τ ' άνάγχη χωλην γίγνεα&αι την άρετην. η μεν γαρ φύβις •
ccvcv μα&ήοεως τνφλόν, η δε μά&ηβις δίχα φνβεως Ιλλιπές,
ι) δ ' αΰκηΰις χωρίς άμφοΐν ατελές. &απερ δε τη γεωργία
πρώτον μεν άγα&ην νπάρξαι δει την γη ν, είτα δε φντονργόν
έπιΰτήμονα, είτα απέρματα οπονδαΐα, τόν αυτόν τρόπον γη 5
μεν ε'οιχεν η φύαις, γεωργω δ' ó παιδενων, ΰπέρματι δ' ai
των λόγων νπο&ηχαι και τά παραγγέλματα, ταντα πάντα δια-
τεινάμενος <(ανy είποιμι οτι ΰυνηλ&ε χα ι βννέπνενΰεν εις τάς
τ ω ν παρ' Κπαοιν ¿δομένων -Φυχάς, Πυ&αγόρον και Σωχρά- C
τους καΐ Πλάτωνος χαί των οΰοι δόξης άειμνήοτου τετυχή- ιβ •
καΰΐν. εϋδαιμον μεν ουν χαϊ δεοφιλες εϊ τω ταντα πάντα
&εων τις άπέδωκεν. ει δε τις ο'ιεται τους ονχ εν πεφνχότας
μα&ήαεως χαϊ μελέτης τνχόντας ορ&ης προς άρετην ουκ αν
την της φνΰεως έλάττωΰιν είς τουνδεχόμενον άναδραμειν,
ΐΰτω πολλού, μάλλον δε τον παντός διαμαρτάνων. φΰαεως is
μεν γαρ άρετην διαφθείρει ρα&νμία, φαυλότητα δ' έπανορ&οΐ
διδαχή' xal τα μεν ράδια τονς άμελονντας φεύγει, τά δε χα-
λεπά ταΐς ίπιμελείαις άλίΰχεται. χαταμά&οις δ' αν ως άννΰΐ-
μον πράγμα xal τελεδίονργόν επιμέλεια xal πόνος Ιότίν, έπϊ D
π ο λ λ ά τ ω ν γινομένων επιβλέψας. σταγόνες μεν γαρ νδατος 20
πέτρας κοιίαίνοναι, βίδηρος δε χαί χαλχος ταϊς επαφαΐς των
χειρών έχτρίβονται, οί δ ' άρμάτειοι τροχοί τόρνω χαμφ&έντες •
oiâ' αν ει τι γένοιτο τ ή ν ίξ άρχης δνναιντο άναλαβεΐν εν&νω- •
ρ ί α ν " τάς γε μήν καμπνλας των υποκριτών βακτηρίας άπεν&ν-
νειν άμήχανον, άλλα τό παρά φνοιν τω πάνω των κατά ψύαιν is
¿γένετο κρεϊττον. καΐ μόνα ¿ρα ταντα την της έπιμελείας
ίβχνν διαδείκνυοιν; ονχ, άλλα χαί μνρία ίπί μνρίοις. άγα&η
γη πέφυχεν" ¿ λ λ ' άμελη&εΐβα χερΰενεται, και οΰψ τη φνβει
βελτίων έΰτί, τοΰοντω μάλλον έξαργη&εΐΰα δι' άμέλειαν εξ- Ε

8 τ f ¡ γ. P a t . της (ini τής Θ) γεωργίας & 6 eaovSaia] γεν-


ναία S 7 6ιατεινόμινος SMÍTQ 8 αν a d d . E m p . 18 έχιμ..
(Stephani) Ven. 260 ¿μμ.]0 22 τόρνω Pohl. ,coll. Enrip. Bacch.
Í06í>) τόνφ SI 28 άναλαβεΐν A αν λαβείν 0 26 τον κόνον
qN tâv] τοΰ h 2β την om. qSN0 της om. Μ Π
4 ι. ΠΕΡΙ ΠΑΙΔΩΝ ΑΓΩΓΗΣ (Plan. 2) 2Ε

απάλλνται. [άλλα] εδτι τις άπόκροτος και τραχυτέρα τον δέον-


τος' άλλα γεωργη&είΰα παραυτίκα γενναίους καρπούς εξήνεγκε.
noia δε δένδρα ουκ όλιγωρη&έντα μεν δτρεβλα φύεται χαί
ακαρπα κα&ίδταται, τυχόντα δ' όρ&ης παιδαγωγίας εγκαρπα
5 γίνεται και τελεβφόρα; noia δε δώματος ίΰχυς ονκ έξαμβλοΰται,
χαϊ καταφ&ίνει δι' άμέλειαν και τρυφην και καχεξίαν; τις δ'
άΰ&'ενης φύδις ον τοις γνμναβαμένοις και κατα9λήΰαδι πλεί-
ΰτον εις ίβχνν επέδωκε ; τίνες δ' ίπποι καλώς πωλοδαμνη&εν-
τες ονκ εύπει&είς ίγένοντο τοις άναβάταις; τίνες <5' άδάμαδτοι
F μείναντες ον δκληραύχενες και &υμοειδεΐς άπέβηδαν; και τί
li δει τ'άλλα &αυμάξειν, οπον γε των &ηρίων των αγριωτάτων
δρώμεν πολλά και τι&αδευόμενα και χειροή&η γινόμενα τοις
πόνοις; εν δε και ó Θετταλος ερωτη&είς τίνες είαϊν οί ηπιότα-
τοι Θετταλών, εφη 'οι πανόμενοι πολεμεΐν'. και τί δει τά
• 15 πολλά λέγειν; και γαρ τί> η&ος ζε-θ-ος) ¿δτι πολυχρόνιο ν και
8 tàç ήΰικάς άρετάς ε&ικας αν τις λέγγ, ονκ αν τι πλημμελεϊν
δόξειεν. ειΊ δε περί τούτων ετι παραδείγματι χρηδάμενος άπαλ-
λάξομαι τοϋ [f'rt] περί αυτών μηκύνειν. Λυκούργος γαρ 6 των
Λακεδαιμονίων νομο&έτης δύο δκύλακας των αύτ&ν γονέων
80 λαβών ούδεν ομοίως άλλη Ιο ις ηγαγεν, αλλά τον μεν λίχνον
άπέφηνε και δινάμωρον, τον á' εξιχνενειν και &ηραν δυνατόν,
εϊτά ποτε των Λακεδαιμονίων εις ταντο δυνειλεγμένων, 'με-
γάλη τοι ροπη προς αρετής χτηδίν εδτιν, άνδρες' εφηδε 'Λα-
κεδαιμόνιοι, και έ'&η και παιδεΐαι και διδαδχαλίαι και βίων
Β άγωγαί, και εγω ταύτα νμΐν αντίκα δη μαλα ποιήδω φανερά'.
86 είτα προΰαγαγών τους ΰκύλακας όιαφηκε, κατα&εις εις μέοον
λοπάδα και λαγωον κατευ&ν των ΰκνλάκων. και δ μεν επί
τον λαγωον |)ξίν, ó d' επί την λοπάδα ωρμηδε. των δε Λαχε-

• 15 Aristot. Eth. Ν. 1103a 17. 19 cf. 225 F.

1 &XXà secl. Hch. 5 γίνεται h γίνονται 0 15 (&ος add


Xyl (άλλως i&og A mg) le é&inàs Fabricius êoinvias Ä
18 ϊτι del. Nik. go όμοιους qSNMJI 28 κτήβιν Wytt. m'<ηαιν
SI cf. p. 24, β ϊβ τoòg δύο Π 2J xal'om.Jq'NM 1
DE LIBERIß EDUCANDIS 5

δαιμονίων ονδέπω ΰυμβαλεϊν ¿χόντων τί ποτ αντω τοϋτο δύ-


ναται ml τI βονλόμενος τους αχνλαχας έπεδείχννεν, 'οντοι
γονέων' ϊφη 'των ανιών αμφότεροι, διαφόρου δε τυχόντες
άγωγης & μεν λίχνος ò δε θηρευτής άποβέβηχε'. xal περί μεν
Í9&V xaì βίων άρχείτω ταντα. 5
5. Περί δε τροφής ¿χόμενον αν ε'ιη λέγειν, δει δέ, ως έγω
αν φαίην, αντάς τάς μητέρας τα τέκνα τρέφειν xal τούτοις C
τονς μαΰτονς νπέχειν ' ΰνμπα&έΰτερόν τε γαρ &ρέψονΰΐ χαι
δια πλείονος ¿πιμελείας, ως αν ενδο&εν xal το δη λεγόμενον
¿ξ ονύχων άγαπ&δαι τα τέκνα, αί τίτ&αι δε xaì al τροφοί ίο
την εϋνοιαν ύποβολιμαίαν xal παρέγγραπτον εχουοιν, ατϊ
μιΰ&ον φιλονοαι. δηλοΐ δε xal η φνΰις οτι δει τάς μητέρας
α γεγεννήχαΰιν αντάς τιτ&ενειν xal τρέφειν δια γαρ τούτο
.παντΐ ξψω τεχόντι την ίχ τον γάλαχτος τροφην Ιχορηγηΰε'
βοφ&ς δε xaì η πρόνοια διττονς ενέ&ηχε ταΐς γυναιξί τονς ΐ5
μαΰτονς, ίνα, χαν εί δίδυμα τέχοιεν, διττάς εχοιεν τάς της D
τροφής πηγάς. χωρίς δε τούτων εννούΰτεραι τοις τέχνοις
γίνοιντ αν χαι φιλητιχώτεραι, χαι μά J ι ονχ άπειχότως' η
ΰνντροφία γαρ ωβπερ έπιτόνιόν έΰτι της εννοίας, xal γαρ m
&ηρία των βυντρεφομένων άποΰπώμενα ταντα πο&ονντα φαίνε- 20
τ αι. μάλια τα μεν ονν απερ εφην ταντα πειρατέον [τά τέχνα
τρέφειν τάς μητέρας]' ει δ' αρ' άδννάτως εχοιεν η δια βώμα-
τος άΰ&ένειαν (γένοιτο γαρ αν τι και τοιούτον) η προς ετέρων
•ρέχνων ΰπενδονΰαι γένεβιν, άλλα τάς γι τίτ&ας χαι τροφούς
ον τάς τνχούΰας αλλ' ώς ϊνι μάλιΰτα βπονδαίας δοχιμαβτέον 85
ίβτί. πρώτον μεν τοις η&εβιν 'Ελληνίδας, ωβπερ γαρ τα Ε
μέλη τον αώματος εν&νς άπο γενέβεως πλάττειν των τέκνων
άναγχαΐόν ίβτιν, ίνα ταντα όρ&ά χαι άβτραβη φύηται, τον

19 cf. Xen. Cyr. II, 1, 28 26ss. cf. 439 F.

4 άιιοβ.] γέγονε Su1 15 αοφώς Hch. eotpòv Sì ό' άρα Θ


16 χαν Bern, xal β 15 εννοναιεραι Fabricius eívouj xal
SNh £ lirons O 18 γίνοιντ' αν τοις τ. MJT 21 όπερ ϊφην
ai τάς θ eecl. Wil.
6 1. ΠΕΡΙ ΠΑΙΔΩΝ Α Γ Ω Γ Η Σ (Plan. 2)

ανιόν τρόπον εξ άρχης τα των τέκνων ή&η ρυ&μίξειν τΐροσήκει.


εϋπλαστον γαρ καΐ ϋγρόν η νεότης, καΐ ταϊς τούτων ψυχαίς
άπαλαϊς ετι τα μα&ήματα εντήκεται" πάν δε το σκληρον χαλε-
• πως μαλάττεται. κα&άπερ γαρ (αί) σφραγίδες τοις άπαλοΐς
5 εναπομάττονται κηροΐς, όντως αϊ μα&ήοεις ταΐς των ετι παι-
• δίων ψυχαϊς εναποτνποϋνται. nal μοι δοκεΐ Πλάτων 6 δαι-
μόνιος ίμμελως παραινεϊν (Rep. 377b) ταΐς τίτ&αις μηδε τονς
F τυχόντας μν&ονς τοις παιδίοις λέγειν, ίνα μη τάς τούτων
•ψυχάς ¿I άρχής άνοιας και διαφθοράς ά,ναπίμπλαβ&αι βν μ-
α ίο βαίντ). κινδυνεύιι δε και Φωκυλίδης ό ποιητης (Ir. 13) καλω?
παραινεϊν λέγων
'χρη itatâ' ετ' Ιόντα
χαλά διδάΰκειν έργα.'
6 . ου τοι'ννν ουδέ τοντο παραλιπεΐν αξιόν ίστιν, ότι καϊ τα
16 παιδία τα μέλλοντα τοις τροφίμοις νπηρετεϊν και τούτοις σύν-
τροφα γίνεδ&αι ξητητεον πρώτιστα μεν σπουδαία τους τρόπους, ¡
4 ετι y εντ οι 'Ελληνικά και περίτρανα λαλοϋντα, ίνα μη συ να να-
χρωννύμενοι βαρβάροις και το η&ος μοχ&ηροις άποφερωνταί
τι της εκείνων φαυλότητος. και οί παροιμιαξόμενοι δε φασιν
so ουκ άπο τρόπον λέγοντες, οτι 'αν χωλω παροίκησες, ύποοκά-
ξειν μα&ήση'.
7. 'Επε ιόαν τοίννν ήλικίαν λάβωσιν νπο παιδαγωγοΐς τε-
τάχ&αι, ενταν&α δη πολλην επιμελειών εκτέον ¿ΰτΐ της τούτων
καταστάσεως, ως μη λά&ωϋί,ν άνδραπόδοις η βαρβάροις ÍJ
ίί παλιμβόλοις τα τέκνα παραδόντες. επεί νυν γε το γινόμενον
πολλοίς ύπερκαταγέλαστόν ίστι. των γάρ δούλων των σπου-
Β δαίων τονς μεν γεωργούς άποδεικνύουοι, τονς δε ναυκληρονς
τους δ' εμπόρους τους δ' οικονόμους τους δε δανειστάς' δ τι
δ' αν εϋρωσιν άνδράποδον οίνόληπτον και λίχνον, προς πάσαν

19 Par. Gr. II 286 2δ -2β ΐπει— έατι imitatur Aeech.


Ctes. 192

4 al add. Pat. 5 των om. Μ/7 7 μη θ 17 λαλοϋντα


Pat. λαλεϊν Sì SS πολλην om. ΗΜΙΓΘ
4 Β D E LIBERIS EDUCÀNDIS 7

πραγματείαν αχφηΰτον, τούτω φέροντες ίιποβάλλοναι τους


υιούς. δει δε τον ΰπονδαϊον παιδαγωγον τοιούτον είναι την
φνΟιν οΐόΰπερ ην & Φοίνιξ 6 τον 'Αχιλλεως παιδαγωγός, το
δε πάντων μεγιβτον και κυριώτατον των είρημένων έρχομαι
φράαων. διδαβκάλονς γαρ ξητητεον τοις τέκνοις, ο" και τοις
βίοις εΐΰιν αδιάβλητοι και τοις τρόποις άνεπίληπτοι και ταις
ίμπειρίαις αριΰτοι' πηγη γαρ και ρίζα καλοκαγαθίας rè νο-
μίμου τυχεΐν παιδείας, και κα&άπερ τάς χάρακας τοις φυτοΐς C
οί γεωργοί παρατι&έαβιν, oCrwg oí νόμιμοι των διδαακάλων
εμμελείς τάς νπο&ηκας και παραινεθείς παραπηγνύουβι τοις ίο
νεοις, tv' ορ&ά τούτων βλαατάνη τα η&η. νυν δέ τις καν κα-
ταπτύΰειε των πατέρων ενίων, οΐτινες πριν δοχιμάΰαι τους
μέλλοντας διδάΰκειν, δι' αγνοιαν έ'σθ·' οτε xal δι άπειρίαν,
άνθρωποις άδοχίμοις και παραΰήμοις ίγχειρίξουΰι τους παΐδας.
και οίπω τοντ' Ιΰτι καταγέλαΰτον εΐ δι' άπειρίαν αυτό πράτ- is
τουΰιν, ¿κείνο δ' ίβχάτως άτοπον, το ποίον; ενίοτε γαρ είδότες,
aieδομένοι η άλλων αντοΐς τοντο λεγόντων, την ενίων των
παιδεντ&ν άπειρίαν αμα χαί μοχ&ηρίαν, ομως τούτοις επιτρέ- D
πουΰι τους παΐδας, οί μεν ταΐς των άρεακευομένων ηττώμενοι
κολακείαις, ιίΰι á' οΐ και δεομένοις χαριξόμενοι φίλοις, παρ- so
όμοιον ποιονντες ωαπερ αν ει τις τω ΰώματι κάμνων τον ΰύν
¿πιβτήμτ] δυνη&έντα ΰωΰαι παραλιπών, φίλω χαριξόμενος τον
δι άπειρίαν άπολέΰοντα [αν] αύτον προέλοιτο, η ναύκληρον
τον άριστον άφεις τοιούτον δοκιμάΰειε φίλου δεη&εντος. Ζεΰ

20 cf. 532 Α

4 των ιίρημένων om. hM/7 cf. 15, 23 β-7 Talg ¿μπ.] έμπει-
ρία θ 8 τάς (Stephani) Par. 2077 τους Ο 9 οί γ. τοις
φ. Θ 11 ϊνα ôç&à τούτων βλαΰτάντ] θ ορθά τούτων βλα-
στάνειν Ο καν Hch. καΐ Λ 15 ει καΐ δια Mil 1β τό π.
h© rò όποιον Ο 17 ala&. η άλλων (alc&. äi και ¿Π. Bern.)
Wil., Weg. αία&ομένοις μάλλον SI 18 παιδιντών Θ παιάεν-
όντων N'A 8 παιδεν&έντων Ο 19 αρίακενομ. JqN άριοχομ. Ο
20 και q*S, om. O 22 αν οώααι Θ 2ϊ άπολέααντα A recc
nonn. αν seel. Wil. 24 τοιούτον (i. e. τον δι' άπειρίαν κτλ.)
Pat. τούτον Ο τον χιίριατον Θ τούτον deieri iubet Wil.
8 1. IlEPI ΠΑΙΑβΝ ΑΓίίΓΗΣ (Plan. 2) 4D

χοί θίοί πάντες, πατήρ τις καλούμενος πλείω λόγο ν της τ&ν
δεομένων ποιείται χάριτος η της τ&ν τέκνων παιδευβεως; εϊτ'
ούκ εικότα πολλάκις Σωκράτης ¿κείνος ο παλαιός ελεγεν Plat.
Ε Clit. 407 a), ort εϊπερ αρα δυνατόν ην άναβάντα επί το με-
• • & τεωρότατον της πόλεως άνακραγιΐν μέρος 'ω άνθρωπο», που
φέρεο&ε, οΐτινις χρημάτων μεν κτήβεως πέρι πάααν ποίίίβ&ε
απουδήν, τ&ν δ' υιέων, οϊς ταντα καταλείψετε, μικρά φρον-
τίζετε;' τούτοις δ' αν έ'γωγε προΰ&είην ort oí τοιούτοι πα-
τέρες παραπλήαιον ποιονΰ.ν, οίον ει τις τον μεν υποδήματος
ίο φροντίζοι, του δε ποδός ολιγώρως εχοι. πολλοί δ' εις τοοοντο
των πατέρων προβαίνονβι φιλαργυρίας αμα και μιΰοτεκνίας,
ωσθ' ίνα μή πλείονα μίσ&όν τελέΰειαν, άν&ρώπους τους μη-
F δενός τίμιους αίροννται, τοις τέκνοις εϋωνον άμα&ίαν διώκον-
• τες. y και 'Αρίβτιππος ουκ άκόμψως άλλα και πάνυ άΰτείως
16 επέΰκωιρε τω λόγω πατέρα νου και φρεν&ν κενόν, έρωτήααντος
γάρ τίνος αυτόν πόΰον αίτοίη μιβ&ον νπερ της ιοϋ τέκνου
παιδεύΰεως, 'χιλίας' εφηβε 'δραχμάς'. τον δ' "Ηράκλεις'
είπόντος, '¿s υπέρπολυ τό αίτημα' δΰναμαι γάρ άνδράποδον
5 χιλίων πρίαο&αι' 'τ οιγαρονν' εϊπε 'δυο | è ζεις άνδράποδα, και
80 τον ν ιόν και ο ν αν πρίγ'. το δ' ολον πως ουκ άτοπον rf¡ μεν
δεξιά ΰννε&ίξειν [τά παιδία] δέχεα&αι τάς τροφάς, καν προ-
τείνε την άριβτεράν, επιτιμάν, μηδεμίαν δε ποιεΐβ&αι πρόνοιαν
τον λόγων επιδεζίων και νομίμων άκούειν;
τί ουν βυμβαίνει τοις &ανμαΰτοΐς πατράαιν, Ιπειδάν κακ&ς
26 μεν ϋ·ρέψωΰι κακ&ς δε παιδευβωΰΐ τους υίεΐς; εγω φράαω.
οταν γαρ εις ανδρας εγγραφέντες τον μεν νγιαίνοντος xal
τεταγμένου βίου καταμελήΰωΰιν, επί <5ί τάς άτάκτους και άν-
Β δραποδώδεις ήδονάς εαυτους κρημνίαωΰΐ, τότε δη μεταμελοϋνται
• \τήν των τέκνων παιδείαν\, οτ ουδέν όφελος, τοις εκείνων
• 20 cf. 99 D il—23 cf. Theodori verba p. 467 C.
3 ó χράτης Sì: corr. rece. nonn. 6 πόλεως μέρος àraxç.
qSN xoíhÓ Plato 13 τοις τ. naiStvTÙg Θ 18 τό S© eoli το ah.
seel. Pat. ?1 rà π. om. ΜΠ seel. Pat. προτείν^ Hertlin προτείναι
Si 25 μεν χακώς Μ Π 29 Seel. Pat. jrpodfdcoxoTfs παιδίίαν θ
δΒ DE LIBERIS EDUCANDIS 9

άδιχήμαΰιν άδημονϋνντες. oí μεν γαρ αντών κόλακας xai


παραΰίτους άναλαμβάνουΰιν, άν&ρώηονς άΰήμους xai κατα-
ράτονς και της νεότητος ανατροπέας xai λνμεωνας, oI δέ τίνες
εταίρας xal χαμαιτύπας λντροννται αοβαράς xal πολυτελείς, •
οι ί ί χατοψοφαγονΰιν, οι (5' εις κύβους και κώμους ¿ξοχελ- &
λονοιν, ηδη δέ τίνες καί των νεανιχωτερων απτονται κακών,
μοιχενοντες χα\ ^χιττοφοροΰντες και μίαν ήδονήν &ανάτον τι- •
μώμενοι. φιλοοόφω <5' όμιλήΰαντες τούτον ϊΰως τοις προβτάγ-
μαΰιν ¿αυτούς αν χαταπει&εΐς παρέβχοντο, xal tó γε παράγ- C
γελμα τον Διογένους ΐμα&ον αν, oç φορτιχώς μεν τοις ρήμα- ίο
ΰιν άλη&ως δε τοις πράγμαβι παραινεί χαί φηβιν 'εϊΰελ&ε
εις πορνεΐον παϊ, ίνα μά&τ/ς οτι των άξιων τα τίμια ούδεν
διαφέρει.
8. Σννελων τοίννν εγώ φημι (χαι χρηβμολογεΐν μάλλον η
πα ραινεϊν δόξα/μ' αν είκότως) οτι 'εν πρώτον xaì μία ο ν xai is •
τελενταΐον εν τούτοις χεφάλαιον αγωγή βπονδαία χαι παιδεία
νόμιμος (Οτι, χαι ταύτα φορά χαι Οννεργά προς άρετήν χαι πρός
εύδαιμονίαν φημί. xai τα μεν αλλα των άγα&ων αν&ρώπινα
χαι μιχρά xai ονχ άξιοΰπούδαστα χα&έΰτηχεν. ευγένεια χαλάν D •
μέν, άλλα προγόνων άγα&όν. πλούτος δε τίμιον μέν, άλλα »ο
τύχης χτήμα, επειδή των μεν εχόντων πολλάκις άφείλετο, τοις
<5' ονχ ελπίΰαβι φέρονΰα προΰήνεγχε, xal δ πολνς πλούτος
βχοπος εχχειται τοις βονλομένοις βαλλάντια το'ξενειν, χαχούρ-
γοις οίχέταις χαι ΰνχοφάνταις, χαι το μέγιατον, οτι xal τοις
πονηροτάτοις μέτεατι. δόξα γε μήν ΰεμνόν ζμέν), άλλ' άβέ- 36 •
βαιον. κάλλος δε περιμάχητον μέν, ¿λλ' ολιγοχρόνιον. ΰγίεια
δε τίμιον μέν, αλλ' ενμετάΰτατον. Ιαχύς δε ζηλωτον μέν, αλλά
νόαω ευάλωτον χαι γήρα. το δ' ολον ε'ί τις επί τή τον αώμα-

14 infra 14 C
7 κοιτοφ&οροϋντες ci. Heumann 8 φιλοαοφία Θ τ. le. τοίς
πρ. Pat. οντοι ού τοίς Ι'ΰοις (oi τοιοντοις ΐαως θ) πράγμαβι β
12 παϊ Cobet που ü άξιων (Cobeti) recc. nono, άναξίων O
19 if καλόν β (corr. m. ree. in b) ÎO τίμιος M Π 25 u,kv
add. Hch.
10 1. ΠΕΡΙ ΠΑΙΔΩΝ ΑΓΩΓΗΣ (Plan. 2) 5Ε

Ε τος ρωμγ φρονεί, μα&έτω γνώμης διαμαρτάνων. πόβτον γάρ


ίοτιν ίβχύς άν&ρωπίνη της των άλλων ξφων δυνάμεως; λέγω
δ' οϊον έλεφάντων καϊ ταύρων και λεόντων, παιδεία δε των
εν ημϊν μόνον ΙβτΙν ¿θάνατον καϊ •θείον. και δυο τά πάντων
• 5 Ιβτι χυριώτατα êv άν&ρωπίνη φύΰει, νονς και λόγος, xal S
μεν νονς άρχικός ¿Οτι τον λόγου, 6 δε λόγος ϋπηρετιχός τον
νον, χνχτ] μεν άνάλωτος, ΰνκοφαντία δ' αναφαίρετος, νόβω
δ, αδιάφ&ορος, γηρα δ' άλύμαντος. μόνος γάρ δ νοΰς πα-
λαιού μένος άνηβα, και 6 χρόνος τά αλλα πάντα άφαιρων τω
ίο γηρα προΰτί&ηοι την επιοτήμην. ο γε μην πόλεμος χειμάρρου
F δίκην πάντα αύρων και πάντα φέρων μόνην ου δύναται
• παιδείαν παρελεβ&αι. και μοι δοχεί Στίλπων 6 Μεγαρείς φι-
λόΰοφος «|ίθ(ινημόνεντον ποιηδαι άπόκριοιν, οτε Δημήτριος
εξανδραποδιβάμενος την πόλιν εις έδαφος κατέβαλεν, é δε τον
15 Στίλπωνα ηρετο μη τι άπολωλεκώς εϊη. και ος eov δητα' είπε,
• β 'πόλεμος γαρ ον λαφυραγωγεϊ άρετην'. | αύμφωνος δε καϊ
ΰυνωδος η Σωχράτονς άπόκριΰις (Plat. Gorg. 470 e) ταύτη
• φαίνεται, και γαρ οίτος έρωτηβαντος αντόν μοι δοκεΐ Γοργίου
ην ε'χοι περί τον μεγάλου βαβιλέως νπόλη-ψιν και εΐ νομίζοι
ιο τοντον ενδαίμονα είναι, 'ονκ οΐδα' εφηβε 'πώς άρετης και
παιδείας εχει , àç της ευδαιμονίας ¿ν τούτοις, ovx èv τοις
τυχηροΐς άγα&οϊς κειμένης.
9. "Άβπερ δε παραινώ της παιδείας των τέκνων μηδέν
ποιεΐα&αι προνργιαίτερον, οΰτως αν πάλιν φημί δεΐν της
16 άδιαφ&όρον και νγιαινούβης ιχεα&αι, των δε πανηγυρικών
λήρων ώς πορρωτάτω τους υΐεϊς άπάγειν. το γαρ τοις πολλοίς
Β άρέΰκειν τοις αοφοϊς έβτιν άπαρέΰκειν. μαρτυρεί δέ μου τω
λόγω και Ευριπίδης λέγων (Hipp. 986):
12 cf. 476 C
Il alt. πάντα om. θ παραφέρων Θ 12 μεγ. φιλ. θ μιγ.
xal φιλ. Ο 14 χατ. χα ι τον θ 17 χαϊ T¡ Θ 19 ην ΐχει Θ
»I ϊχοι Ο χα!, εί Θ η χαϊ Ο 21—22 ως *¡¡S siä χειμένης
Μ'Πθ ως Λράτης siâ. . . . χειμ. Μ1 πρώτην εύδαιμονίαν . . .
χειμένην Ο 95 χαϊ νγ. θ χαϊ τής ϊ)γ. Ο
βΒ DE LIBERIS EDUCANDIS 11

'εγώ δ' άκομψος εις οχλον δονναι λόγον,


εις ήλικας δε κώλίγου ς βοφώτερος,'
'οί δε ίν αοφοΐς •
φανλοι παρ' οχλω μονβικώτεροι λέγειν.'
όρω δ' ΐγωγε τους τοις βνρφετώόεβιν οχλοις άρεβτως καϊ i
κεχαριαμενως Ιπιτηδενοντας λέγειν καϊ τον βίον ως τά rtO/Uà
άαώτονς και φιλήδονους αποβαίνοντας, και νή AC είκότως
sì γαρ άλλοις ήδονας παραΰκευάξοντες άμελονΰι τον καλόν.,
αχοA-J7 γ' αν της ιδίας ήδνπα&είας και τρνφής υπεράνω το
ορ&ον και νγιες ποιήΰαιντο, [íj] το ΰώφρον άντί τοϋ τερπνού C
διώκοντες. προς δε τούτοις . . τί αν τονς παΐδας . . . . καλόν u
γάρ τοι μηδέν εική μήτε λεγειν μήτε πράττειν, και κατά την
παροιμίαν 'χαλεπά τά καλά', οί δ' αύτοβχεδιοι των λόγων •
πολλής ενχερείας και ραδιουργίας είοϊ πλήρεις, ον&' ο9εν
άρκτεον οίίθ' οποί πανδτεον εΰτίν είδότων. χωρίς δε των αλ- 15
λωΐ' πλημμελημάτων οϊ αν ίκ τον παραχρήμα λέγωΰΐν, εις
άμετρίαν δεινήν εκπίπτονΰι και πολυλογίαν. ΰκέψις δ' ουκ ία
της ίκνονμενης ΰυμμετρίας τον λόγον εκβαίνειν. 6 Περικλής, •
caç ήμΐν άκονειν παραδεδοται, καλούμενος imo τον δήμου πολ- D
λάκις ονχ ύπήκονβε, λίγων άΰύντακτος είναι, ώΰαύτως δε και ίο
Αημοβ&ένης ζηλωτής της τούτον πολιτείας γενόμενος καλούν-
των αντον των 'Α&ηναίων βύμβουλον αντεβαινεν 'ού βνντέ-
ταγμαι λέγων, και ταντα μεν ΐΰως άδέΰποτός εΰτι και πε-
πλαΰμίνη παράδοβις' εν δε τω κατά Μειδίον την της βκέψεως
ώφελειαν ¿ναργως παρίβτηβι. φηΰι γονν (191) 'fj'cb δ' εβκέφ&αι s1»
μεν ω (άνδρες; 'Α&ηναΐοι φημι κονκ αν άρνη&είην και μεμε-
19 ms—naçaâ. verba ex Demosth. 23, 66: de se cf. 803 F •
β λεγειν θ om. O 8 οί γάρ ΐν' άλλοις ήδ. παραααενάξωαιν
άμβλονντες (-ρΰβι h) h© 10 η del. Wil. 11 άιώξαιεν qN2©
post τούτοις lac. 5 litt, in M post παϊδας lac. 22 litt, in
ΜαΑ χρηοτόν Ετερον διάάξαιμιν, καί τίαιν άγα&οίς ¿πιφνεσ&αι
παραινίβαιμιν suppl. q recc. Supplendum ώψεΧήαειεν ή των
Ιόγων ίτοιμότης vel sim. καλόν] Incipit W 17 έμπ. SM ιΠΘ
«ai. noi. Ì7M. Wqh 18 έκβαίνειν θ έκπίπτειν qS 2 N s h ! M'ÍT
deest in O 2β anppl. Hch. καί αεμ Demosth. καταμ. Ά
12 1. ΙΙΕΡΙ ΠΑΙΔΩΝ ΑΓΩΓΗΣ (Plan. 2) 6D

λιτηκέναι γ' <aç ενην μάλιοτ' εμοί' και γαρ αν α&λιος ην, ti
Ε τοιαντα Λαθών nal ηάβχων ημίλουν ων περί τούτων ίρεΐν
εμελλον ζπρός νμάς')>. τό δε δείν τζαντάπαΰιν άποδοκιμάξειν
των λόγων την ίτοιμότητα καΐ ταύτην ούδ' in άξιοις άβκεΐν
5 ου φαίην αν εγωγε, αλλ' ώς εν φαρμάκου μοίρα τοϋτο ποιη-
τεον εατί. μέχρι δη της των άνδρων ηλικίας ούδεν ¿κ τον
παρατνχόντος άξιώ λέγειν, άλλ' οταν τις ριξoáffij την δύναμιν,
• τότε τούτον των καιρών καλούντων ελεν&εριάξειν τοις λόγοις
προΰηκεν. ωΰπερ γαρ ο Γ πολνν χρόνον δε&έντες καν ζει)
ίο λιιθείεν ϋβτερον, νπο της πολνχρονίον των δεΰμών ΰννη&είας
ού δυνάμενοι βαδίξειν νποΰκελίξονται, τον αυτόν τρόπον οι
πολλω χρόνω τόν λόγον Οφίγξαντες, καν ει ποτε ίκ τον παρα-
F χρήμα δεήβειεν ειπείν, ούδεν ήττον τον avrò ν της ερμηνείας
χαρακτήρα φνλάττονΰι. το δ' ετι παϊδας οντάς εάν επί καιροϋ
16 λέγειν ματαιολογίας της εαχάτης αίτιον καθίσταται, ζωγράφος
φαΰιν α&λιος 'Απελλή δείξας εικόνα 'ταύτην' εφη 'νυν γέ^
« γραφα', δ δε 'και ην μη λίγης' | εϊπεν 'οίδα ο τι ταχν γέ-
γραπται' &αυμάζω δε πως ονχϊ τοιαύτας πλείους γέγραφας'.
ωβηερ τοίννν (ίπανάγω γαρ επί την ί'ξ άρχης τον λόγον
so πρό&εΰιν) τό ϋ·εατρικόν και παρατράγωδον, οΰτως ai πάλιν
και την βμικρολογίαν της λέξεως και ταπείνωΰιν παραινώ
διευλαβεϊο&αι και φεύγειν" η μεν γαρ υπέρογκος άπολίτεντός
εΰτιν, r¡ δ' ίΰχνη λίαν άνέκπληκτος. κα&άπερ δε τό ΰώμα ού
μόνον νγιεινόν άλλα και ενεκτικòv είναι χρη, και τον λόγον

6 ώς . •. μοίρα cf. Plat. Rep. 389 b.


3 ημελλον NM'JT Λρός νμάς Dem. Lac. in libris (14 fere
litt.) pr. SN τό δ è δείν S recc. rò ovài δεϊν qSNh το oiôè
δίΐ Μ Π το δη W rò δε δη Θ 4 καΐ] η πάλιν αν Θ
ονδε Pat. ονχ. Sì i ίγωγε Θ (γώ Ο β μέχρι δί Θ ούδε
MJJ 8 τοντον των Herw. τον των Ν1 των θ τοϋτον Ο
9 προβήχεν hic et saepiue infra scrips) testes antiquos eeontue
omnes pr. C1 qui ποοβήκον acribere solet ci add. Hch.
18 τ·ής Wq0 om. O 10 φαοΐν] τις Θ lì ϊφη Θ 19> προς
την Mil 20 νπό&ίΰΐν Θ το Papageorgiou et Nik. την
ΰεατριχήν Sì
DE LIBERIS EDUCANDI8 13

ώσαιίτως ovx ανοσον μόνον άλλα χαϊ εϋρωΟτον είναι όεί. το


μεν γαρ άσφαλες ¿παινεΐται μόνον, τό d' επιχίνδυνον και
θαυμάζεται, την ζαντήν)> δε τυγχάνω γνώμην εχων καί. περί Β
της iv τη ψυχή διαθέσεως. οϋτε γαρ θρασυν οΰτ' άτολμο ν
και χαταπλήγα προσήχεν είναι' το μεν γαρ εις άναιδχυντίαν, 5
το δ' εις άνδραποδωδίαν περιίΰταται" εντεχνον <5ε τό την μέΰην
¿ν απαΰι τ εμνειν ίμμελές τε. βοΰλομαι δ', ε ως ετι μεμνημαι •
της παιδείας, ώς εχω δόξης περι αντης ειπείν, οτι τον μονό- •
κωλον λόγον πρω τον μεν άμουσίας o i μικρόν ποιούμαι τεχμη-
ριον' επειτα áé και προς την ασκησιν ¿ψίκορον και πάντη ίο
άνεπίμονον είναι νύμίξω. μονωδία γαρ iv απαδίν εΰτι πλή-
βμιον και πρόΰαντες, η δε ποικιλία τερπνόν, κα&άπερ κάν
τοις άλλοις απαβιν, οΐον άκουσμαΰιν η θιάμαβιν.
1 0 . Αεΐ τοίνυν τον παΐδα τον ελεν&ερον μηδενός μηδε C
των άλλων των καλουμένων ίγκυκλίων παιδενμάτων μήτ' !5
άνήκοον μητ ά&έατον ¿αν είναι, άλλα ταύτα μεν iκ παρα-
δρομής μαθεϊν ωσπερεί γεύματος ενεκεν (¿ν απαβι γαρ το τέ-
λειο ν αδύνατον), την δε φιλοσοφίαν πρεοβεύειν. εχω δε δι
εικόνος παραΰτηβαι τήν ¿μαυτοΰ γνώμην' &απερ γαρ περι-
πλεΰβαι μεν πολλας πόλεις καλόν, ίνοικήσαι δε τη χρατίστη )ο
χρηΰιμον. άβτείως δε καί Βίων ελεγεν ο φιλόβοφος οτι ωαπερ •
of μνηστήρες τη Πηνελόπη πληΰιάξειν μη δυνάμενοι ταίς
ταύτης ίμίγνυντο θεραπαίναις, οϋτω και οί φιλοΰοφίας μη
δυνάμενοι κατατυχεΐν εν τοις άλλοις παιδεύμασι τοις ουδενος D
άζίοις εαυτούς καταΰκελετεύουοι. διό δει της άλλης παιδείας »5
ωαπερ κεφάλαιον ποιεΐν την φιλοβοφίαν.· περί μεν γαρ την
τον σώματος επιμέλειαν διττάς ενρον Ιπιβτημας οί άνθρωποι,
τήν ίατρικην και την γυμναατικήν, ων η μεν την ύγίειαν, η
δε την ευεξίαν ίντίθηοι. των δε της ψυχής άρρωστημάτων

«Ose. cf. Plat. Gorg. 464 b

i αντήν add. Hch. 10 χάντη] παντ' Ν πάντως h παν-


τείΑς WqS 11 μονωδία] Incipit C 10 παραάρ. h A ite-
ριόρ. Ο 17 τό habet Θ om. Ο
14 1. ΠΕΡΙ ΠΑΙΔίίΝ Α Γ Ω Γ Η Σ (Plan. 2)

xal πα&ών η φιλοδοφία μόνη φάρμακα ν ¿ΰτι. δια γαρ ταύτην


εϋτι και μετά ταύτης γνώναι τί το καλόν τί το αίβχρόν, τί rè
δίκαιον τί το άδικο ν. τί [τό] ΰυλλήβδην αίρετον τί φενκτόν '
πως &εοΐς ηώς γονεϋβι πως πρεββντέροις πως νόμοις [πως
Ε άλλοτρίοίς] πώς αρχουΰι πως φίλοις πως γυναιξί πως τέκνοις
6 πως οίκέταις χρηβτέον εΰτί' ou δει θεούς μεν ΰέβεΰ9αι, γο-
νέας áí τιμαν, πρεββντέρονς αίδειΰ&αι, νόμοις πει&αρχεΐν,
αρχουΰιν νιτείκειν. φίλους αγαπάν, προς γυναίκας ΰωφρονεΐν,
τεχνών βτερκτικούς είναι, δούλους μη περιυβρίξειν" τό δε
ίο μέγιΰτον, μητ εν ταΐς εύπραγίαις περιχαρείς μητ' Ιν ταίς ονμ-
φοραΐς περίλυπους νπάρχειν, μητ' ¿ν ταίς ηδοναϊς έκλυτους
είναι μητ εν ταίς οργαΐς έκπα&εΐς xal θηριώδεις, απερ έγώ
πάντων των έκ φιλοΰοφίας περιγινομένων άγα&ών πρεΰβύτατα
F κρίνω, το μεν γαρ ευγενώς άτυχεΐν ανδρός, το δ' άνεπιφ&ό-
16 νως εύ&ηνεΐν άν&ρώπου, το δε τοις λογιαμοΐς περιεΐναι των
ηδονών ΰοφοϋ, το δ' οργής κατακρατείς ανδρός ου τοΌ τυχόν-
τος εΰτί. τελείους δ' ανθρώπους ηγούμαι τους δυναμένους τήν
8 πολιτικην δύναμιν μείξαι και κεράΰαι τω φιλοΰόφω, | και δυεϊν
ο ντο tv μεγίΰτοιν άγα&οΐν έπηβόλους νπάρχειν ΰπολαμβάνω, τον
so τε κοινωφελούς βίου πολιτευομένους, τοϋ τ' άκύμονος και γα-
ληνού διατρίβοντας περί φιλοϋοφίαν. τριών γάρ όντων βίων
ών δ μέν ίΰτι πρακτικός δ δε θεωρητικός δ δ' άπολαυΰτικός,
δ μεν έκλυτος και δούλος των ηδονών ζωώδης καί μικραπρε-
πής έΰτιν, δ δε πρακτικός άμοιρήαας φιλοΰοφίας αμουβος

î l Aristot. Eth. Nie. 1095 b 17

3 rò Beel. Lareen τί τό φ. h η φ. θ 4— & πως 9·εοΙς . . .


πως νόμοις ... πώς τέκνοις omn. pr. β eecl, Hch. 8—·, άρ-
χονβι άε .. . φίλους δε . . . τέκνων <Jè libri pr. Θ 11 έκί. Θ
ι
έκδοτους 0 14 γάρ Μ Π© om. Ο άτνχείν Mez εύτνχείν Λ
16 εν&. Pohl, εΰηνίον C S M S (in lac.) ΠΘ deest in Ο 1β σοφοί h
βαφών Ο 18 καΐ χ. τ$ φ. xal d. W 2 in lac. Eorum loco τ%
(hoc a C ) φιλοσοφία (-/αν C*ì C s in lac. M« in lac. (25 litt.)
Πθ Desunt in O ' 19 αντοιν WNhM1 oís τοΐν Cq'SM'JI©
τοιν q 1 νπάρχειν] είναι Θ 20 ποίιτενομένον Μ'Π 21 ύιατρ.
S h ® διατρίβοντος Ο 23 ixl. Θ Μοτος Ο
DE LÏBERIS EDUCANDIS 15
και -πλημμελής, ò ài θεωρητικός τον πρακτικού διαμαρτάνων
ανωφελής, πειρατέον ονν tig δνναμιν και τά κοινά πράττειν
και της φιλοβοφίας άντιλαμβάνεβ&αι κατά το παρείχον των
καιρών, οϋτως έπολιτενΰατο Περικλής, όντως 'Αρχύτας δ Τα- Β
ραντΐνος, οϋτω Α ίων 6 Σνρακόαιος, όντως 'Επαμεινώνδας & 6
Θηβαίος, ων εκάτερος Πλάτωνος ίγένετο ΰννονΰΐαστής. xal •
περί μεν παιδείας ουκ οϊδ' οτι δει πλείονα λέγοντα διατρίβειν"
προς δε τοις είρημένοις χρηΰιμον, μάλλον δε άναγκαΐόν Ιβτι
μηδε της των παλαιών ΰνγγραμμάτων κτήΰεως ολιγώρως εχειν,
άλλα και τούτων ποιεΐΰ&αι ΰνλλογην κατά το γεωργωδες. . . . to
τον αυτόν τρόπον άργανον της παιδείας η χρήβΐζ των βιβλίων
Ιατί, Mal ornò πηγής την έπιδτημην τηρεΐν ΰνμβέβηχεν. •
11. Ου τοίνυν άξιον ονδε την των ΰωμάτων άγωνίαν
παροραν, άλλα πέμποντας ες παιδοτρίβον τονς παΐδας ίκαν&ς C
ταντα διαπονεΐν, αμα μεν της των ΰωμάτων ενρυ&μίας ενεκεν, ι&
αμα δε και προς ρώμην καλόν γαρ γηρως θεμέλιος εν παιΰίν
η τ&ν σωμάτων ευεξία, χα&άπερ ονν ¿ν ενδία τά προς τον
χειμώνα προΰήκε παραακενάξειν, οΰτως ¿ν νεότητι την ενταξίαν
και την αωφροΰύνην εφόδιο ν είς το γήρας άποτίθεΰ&αι. οϋτω
δε δει ταμιεύεΰ&αι τον τον δώματος πόνον, ώς μή χαταξήρους so
γινομένου ς προς την τής παιδείας έπιμέλειαν απαγόρευε ιν'
κατά γαρ Πλάτωνα (Rep. 637 b) νπνοι και κόποι μα&ήμαΰι •
πολέμιοι, και τί ταντα; άλλ' οπερ πάντων έΰτί κνριώτατον των •
είρημενων ΰπεύδω λέγειν, προς γαρ τονς ΰτρατιωτικονς αγώνας D
τονς παΐδας άακητέον εν άκοντιΰμοΐς αντονς χατα&λοϋντας 25
καί τοξείαις και θήραις. 'τα γαρ 'των ηττωμένων' ίν ταΐς

20 Xen. Cyr. II 8, 2 •

β έ*άτ.] Fallitur ecriptor ίχαοτος Wq ατερος ci. Wytt.


10 Lac. in W (76 mm.) qM (13 litt.) a Satis multa eiciderunt,
e. g. χα&άπερ γαρ τοις χηπονροίς ¿ργαλιίων βεί nal ¿χετών
1ί πηγής] τής γης C'MJI 18 ο Hi habent pr. ΙιΜ'ίΙΘ om. O
14 itaià. h ô παιδοτρίβον W 1 παιβοτρίβας 0 17 ή θ om. O
20 ài hA'Z om. 0 23 xal ταντα μίν τοιαύτα ci. Mez.
οπερ C 8 0
16 1. ΠΕΡΙ ΠΑΙΔΩΝ ΑΓΛΓΗΣ (Plan. 2)

μάχαις 'άγα&ά τοις νιχώβιν &&λα πρόκειται·', πόλεμος δ'


έβχιατραφημένην ΰωμάτων εξιν ον δέχεται, ίβχνος δε ατρα-
• τιώτης πολεμικών αγώνων έ&άς ά&λψών ΐχαΐ πολέμων φά-
λαγγας διω&εί.
5 τΐ οίν, αν τις εΐπτ) ' 'αν δε δη περί της των έλευ&έρων
αγωγής ϋποΰχόμενος παραγγέλματα δώΰειν έπειτα φαίνη της
μεν των πενήτων και δημοτικών παρα μελών αγωγής, μόνοις
• δε τοις πλονβίοις *όμονοεΐς τάς ύπο&ήκας διδόναι'; προς oi)ç
E oi χαλεπό ν άπαντ ηβαι. ¿γώ γαρ μάλιατα αν βονλοίμην παΰι
io κοινή χρήαιμον είναι την άγωγήν' εΐ δε τίνες ενδεως τοις
ιδίοις πράττοντες άδυνατήαοναι τοις έμοίς χρηΰ&αι παραγ-
γελμαΰι, την τνχην αίτιάΰ&ωβαν, ον τον ταντα βνμβονλενοντα.
πειρατίον μεν ονν εις δνναμιν την κρατίατην άγωγην ποιείβ&αι
των παίδων και τοις πένηΰιν' εί δε μη, τη γε δννατη χρηΰτεον.
15 Mal ταντα μεν δη τω λόγω παρεφορτιβάμην, ΐν' ¿φέξης και
ταλλα τα φέροντα προς την ορ&ήν των νέων άγωγην συνάψω.
12. Κάκεΐνό φημι, δεΐν τονς παΐδας ¿πι τα καλά των έπι-
• F τηδενμάτων αγειν παραινέβεοι και λόγοις, μη μα Λία πληγαΐς
μηδ' αίχιβμοϊς. ίοικε γάρ πον ταντα τοις δονλοις μάλλον η
so τοις έλεν&έροις πρέπειν' άποναρχώαι γαρ χαι φρίττονβι προς
τονς πόνονς, τά μεν δια τάς άλγηδόνας των πληγών, τα δε
xal δια τάς {¡βρεις, έπαινοι δε και ψόγοι πάΰης είαΐν αίχείας
9 ωφελιμότεροι \ τοις ¿λεν&έροις, οί μεν έπι τά καλά παρορ-
μώντες οί <$' από των αίβχρων άνείργοντες. δει δ' ¿ναλλάξ και
Κ ποικίλως χρήβ&αι ταΐς έπιπλήξεοι καΐ τοις επαίνοις, κάπειδάν
• ποτε βφαλ&ΰΐ, ταϊς έπιπλήξεβιν ¿v aiúyvvr¡ ποιεΐα&αι, και

1 νιχ. Θ ixvtx. 0 πρόχ. ab πράχιινται 0 2 έβχιατροφ.


• NhMilZ 3 xal πολεμίων Θ its πόλεμον CN* άηολέμων ci.
Wil. (άναοχήτων) ιΐς πόλεμο ν Pat. 5 των om. Ο'β ¿Χ. παίδων
CM*Π β τίαραγγ. h παραδείγματα (δει ill rae. W) O 8 δμο-
Χογείς ν3 10 χ. χρ. είναι Θ χοινην xal χρ. είναι M'il χοινην
χαΐ χρ. CqN' χοινην (-νη h) χρ. Ο 15 ίνα] ννν δε ci. Larseii
1β τά C'hM'Jie μη Ο 1» loixs Pat. i& Ο δοχεί Θ
τοις δ. ταντα MJT 20 γαρ Α'θ om. Ο 25 noix, θ ηοιχί-
Χαις Ο 2β αφ. Wil. αφοδρώς SI (εύφρανωνται Aid.) τ α ig in.
DE LIBERIS EDUCANDIS 17

πάλιν άναχαλεΐβ&αι τοις έπαίνοις xaì μιμεϊΰ&αι τας τίτ&ας,


αϊτινες έπειδάν τα παιδία χλαυ&μνρίΰωΰιν, εις παρηγορίαν
πάλιν τον μαβτόν νπέχουβι. δει δ' αντονς μηδε τοις έγχω-
μίοις Ιπαίρειν και φνΰαν' χαυνοϋνται γαρ ταΐς ϋπερβολαίς
των επαίνων xaì Κρύπτονται. 5
1 3 . "Ηδη δε τινας έγω εϊδον πατέρας, οίς το λίαν φιλεΐν •
τον μη φιλεΐν αίτιον χατέΰτη. τί δ' εΰτιν ο βούλομαι λέγειν·, Β
[ίνα τω παραδείγματι φωτεινότερον ποιηθώ τον λόγον(\ απεν- •
δοντες γαρ τους παίόας ¿ν πάΰι τάχιον πρωτενGai πόνους
αντοίς υπερμέτρονς έπιβάλλουΰιν, οΐς άπανδωντες εχπίπτονοι, 10
και άλλως βαρννόμενοι ταΐς χαχοπα9είαις ον δέχονται την
μά&ηΰιν ενηνίως. ωΰπερ γαρ τα φυτά τοις μεν μετρίοις ΰδαΟι
τρέφεται, τοις δε πολλοίς πνίγεται, τον αυτόν τρόπον ψυχή •
τοις μεν ΰνμμέτροις αϋξεται πόνοις, τοις δ' ύπερβάλλονΰι
βαπτίζεται, δοτέον ουν τοις παιΰίν άναπνοήν των Οννεχών is
πόνων, έν&νμονμένους οτι πάς ó βίος ημών εις ανεβιν και
ΰπουδην διηρηται. και δια τοντο ον μόνον εγρήγορβις αλλά C
και νπνος ενρέ&η, ονδε πόλεμος άλλα xaì ειρήνη, ούδε χειμών
άλλα xaì ευδία, ο·ύ<5' ενεργοί πράξεις αλλά xaì εορταί. αν ν-
ελόντι δ ειπείν η άνάπαυΰις των πόνων εΰτιν αρτυμα. xaì ovx »ο
επί των ζωων μόνων τοντο (αν} ί'δοι τις γινόμενον, άλλά
xaì ini των άψυχων ' xaì γαρ τα τόξα xaì τάς λύρας άνίεμεν,
ΐν'• επιτείναι δννη&ωμεν. χα&όλον δε ΰωξεται ΰώμα μεν έν-
δεια xaì πληρώβει, ψνχη δ' άνέΰει xaì πάνω.
άξιον δ' έπιτιμαν των πατέρων εν ίο t ς, οΐτινες παιδαγωγοϊς ss
xaì διδαβχάλοις επιτρέψαντες τονς νίεΐς αντοί της τούτων
μα&ηΰεως οντ' αντόπται γίγνονται το παράπαν oì!r' αντηχοοι,
πλεΐΰτον του δέοντος άμαρτάνοντες. αντους γαρ παρ' όλίγας D
ημέρας δει δοχιμαβίαν λαμβάνειν των παίδων, άλλα μή τα ς

Aid. έχιπληξωσι SI (Ceterum χάχειάάν . . . τοις iaaivoig omiçsa


ab h 1 suppl. m. ree., fortasee ex Aid.)
7 τί ουν h© 8 secl. Pat. suadente Wil. locum lacunae quae
satis magna erat occupant 10 vnhQ μέτρον Μ Π êxx. TL
έμ,π. 0 21 αν add. Hch. 27 οντε pr.] ovx Θ
5 BT Plut, mor. I
18 1. ΠΕΡΙ ΠΑΙΔΩΝ ΑΓΩΓΗΣ (Plan. 2) 9D

ελπίδας εχειν εν μια&ωτον δια&έΰει' xal γαρ εκείνοι. 7thCova


ποιήαονται την επιμέλειαν των παίδων, μέλλοντες εχάΰτοτε
διδόναι τάς εν&ύνας. xàvrav&a δή τό ρη&εν νπό τοΰ ίππο-
χόμον (Xen. Oec. XII 20) χάριεν, ως ονδεν οϋτω πιαίνει τον
6 17C7C0V ¿>ς βαβιλέως οφ&αλμός.
πάντων δε (δει) μάλιβτα την μνήμην των παίδων άαχεΐν
xal ΰννε&ίξειν' αντη γαρ ωοπερεί της παιδείας, εβτΐ ταμείον,
Π και δια τοντο μητέρα των Μονβων ίμν&ολόγηΰαν είναι την
Μνημοΰννην, αίνιττόμενοι χαι παραδηλονντες οτι οϋτως ονδεν
Ε γεννάν nal τρέφειν ως η μνήμη πέφνχε. χαι τοίννν ταντην
il χατ άμφότερ' εστίν άΰχητέον, εϊτ ¿χ φνΰεως μνήμονες είεν
oí παίδες, είτε χαι τονναντίον επιλήΰμονες. την γαρ πλεονεξίαν
της φναεως έπιρρώοομεν, την δ' ελλειψιν άναπληρώΰομεν' χαι
• οι μεν των άλλων εβονται βελτίονς, οι ό' έαντων. το γαρ
ΐ6 'Πΰιόδειον (OD 361) χαλως εϊρηται
'{£ γάρ κεν χαι ΰμιχρον επί αμιχρω χατα&εΐο
χαι &αμά τοϋθ' ερδοις, τάχα χεν μέγα χαι tò γένοιτο.'
μή λαν&ανέτω τοίννν μηδε τοντο τον ς πατέρας, οτι το μνη-
μονικά ν της μα&ήΰεως μέρος ον μόνον προς την παιδείαν
F άλλα χαι προς τάς τον βίον πράξεις ονχ ελαχίΰτην Ονμβάλ-
21 λεται μοϊραν. ή γαρ των γεγενημένων πράξεων μνήμη της
τίερ'ι των μελλόντων ενβονλίας γίνεται παράδειγμα.
1 4 . Και μέντοι xal της αιΰχρ ολογίας άπαχτέον τονς ν ίο ν ς '
'λόγος γαρ έργον ΰχιή' χατά Λημόχριτον (fr. 146). εϊτά γε μην
10 έντενχτιχούς αντονς | είναι παραΰχεναΰτέον χαι φιλοπροΰη-
26 γόρονς' ως γαρ τα άνέντενχτα των ή&ων εβτιν αξίομίβητα
όντως οί παίδες άμιΰεΐς γίνοιντ αν τοΓς ΰννονΰι μή παντε-
λώς έν ταΐς ζητήβεβιν άπαραχώρητοι γινόμενοι' ον γαρ το
• νιχ&ν μόνον άλλα καί το ήττάβ&αι ¿πίΰταβ&αι χαλάν εν οΙς

β νπό τον Ιπα. ρ. χ. ΜΠ β Si δει Wil. Si S@ Sé μοι O


7 οάαπιρ Θ 11 έστίν om. θ 1β κατ. SIJ& χατα&ιίης Ο 17 μ.
nal το M*ZI0 xal το μ. Ο ·2β—Ϊ7 ως yècç κτλ.] oiShv yàç ως
• τά (tv. των ήβ·. έατιν άξ. . 27 ht τοίννν οί it. Θ 28 άπαρα-
χώριβτοί CSNM
10 Δ DE L I B E R I S EDUCANDIS 19

tò νικαν βλαβερυν. ΐοτι γαρ ως άληΰως και νίκη Καδμεία,


¡'χω δε μάρτυρα τούτου Εύριπίδην τον αοφον επαγαγεΰ&αι
άγοντα (fr. 654)
êvotv λεγόντοιν, &ατερου &υμουμενον.
ό μη αντιτείνω ν τοις λόγοις σοφώτερος.' s
li τοίννν των είρημενων ονόενος ηττόν εστίν αλλά και Β
μάλλον επιτηόεντεα τοις νεοις, και δη λεκτεον. ταντα δ' εστί
το τον ßlov άτύφωτον άΰκείν, το την γλωτταν κατέχειν, το της
οργής υπεράνω γίγνεσθαι, το των χειρών χρατεΐν. τούτων
εκαδτον ηλίκον εστί οκεπτεον" ε'σται δ' επί παραδειγμάτων ίο
γνωριμώτερα. οίον ίνα άπο τον τελευταίου πρώτον αρί-ωμαι,
τάς χεΐράς τίνες νποσχόντες λημμασιν άδίκοις τον προβεβιω-
μένον βίον εξέχεαν' ως Γύλιππος ò Λακεδαιμόνιος τα ΰακκία
των χρημάτων παραλύβας φυγάς άπηλά&η της Σπάρτης, τό
γε μην άόργητον άνδρός εΰτι αοφοϋ. Σωκράτης μεν γάρ, C
λακτίϋαντος αυτόν νεανίΰκον &ραΰέος μάλα και βδελυροϋ, τους ι β
άμφ' αντον όρων άγανακτοϋντας και σφαδάζοντας ως και
διώκειν αυτόν ε&ελειν, *&ρα' ϊφηβε 'και ε'ί με ονος ίλάκτιαεν.
άντιλακτίΰαι τούτον ήξιωδατε αν·,' ον μην ¿κείνος γε παντε-
λώς κατεπροίξατο, πάντων δ' αυτόν όνειδιξόντων και λακτιΰτην μ
αποκαλούν των άπηγξατο. 'Αριστοφάνους δε, οτε τάς Νεφελας
εξέφερε, παντοίας πάσα ν υβριν αντοϋ καταΰκεδανννντος, και
τίνος των παρόντων 'κατα τοιαύτα κωμωδούμενος ουκ αγα-
νακτείς' είπόντος 'ω Σώκρατες;' 'μα Αι ονκ εγωγε' εφησεν'
'ως γαρ ¿ν σνμποσίω μεγάλω τω 9εάτρω σκάπτομαι'. άδελφίχ D
τούτοις και σύξυγα φανησονται πεποιηκότες 'Αρχύτας ó Ταραν- 2«

16 cf. Demetr. Byz. ap. Diog. L. II 21 26 cf. p. 6 5 1 A

β α Θ αντη Ο τμτόν ΑΘ ήττων Ο 8 τό τον β. A s τον


β. Α1 τό β. Ο άτνφ. Ε άτρνφητον Ο 10 ex. Θ όπτέον Ο
18 τόν πρ. β.] την ό'όξαν τών προβεβιωμίνων Θ 16 xaì μάΧα
9ρ. χαΐ ΜΠ 19 ήξιώκατε Θ Î0 κατεπράζατο (âienç. W) Λ
corr. Leonicus 22 «αντ. jj. νβρ. Θ om. cum lac. C ' W ' q N M 1
ύβρεις BUppl. C ! hM 2 JI παντοίας ύβρεις W* 28 κατά (χάτα
m. 2) τα τ. C τά τ. Ο χωμ. Pat. άναχωμωδονντος 2β i ι
τοιίτ. (Hercheri) N ' t χοιονντις Θ
20 1. ΠΕΡΙ ΠΑΙΔ&Ν ΑΓίίΓΗΣ (Plan. 2) 10 D

• τίνος και Πλάτων, ο μεν γαρ έπανελ&ών άπο τον πολέμου


(στρατηγών δ' ετύγχανε) (την) γη ν καταλαβών κεχιρΰωμίνην,
τον επίτροπο ν καλέΰας αύτη ς 'ωμω^ας αν' ί'φηοεν 'ει μη λίαν
• ώργιξόμην'. Πλάτων δε δονλω λίχνω καΐ βδελνρω &νμω·θ·ε£ς,
δ τον της αδελφής υ ίο ν Σπεύαιππον καλίΰας 'τούτον' εφηαεν
άπελ&ών 'κρότηΰον' εγω γαρ πάνυ &νμονμαι\ χαλεπά δε
ταϋτα και δνΰμίμητα φαίη τις αν. οΐδα κάγώ. πειρατέον ονν
Ε εις οΰον οΐόν τ' εατί τούτοις παραδείγμαβι χρωμενονς το πολύ
της άκρατους και μαινόμενης νφαιρεΐν όργης' ούδε γαρ ες
ίο ταλλα ¿νάμιλλοι ταίς εκείνων έΰμεν οντ' εμπειρίαις olir ε κα-
λοκαγα&ίαις. άλλ' ούδεν ήττον εκείνων, ωαπερ 9εων ίεροφάν-
ται και όαδοϋχοι της βοφίας οντες, οααπερ εστίν εν δυνατώ,
• ταύτα μιμεΐο&αι και περιχνίξειν έπιχειρώμεν. το τοίννν της
• γλώττης κρατεΐν (περί τούτον γάρ, ωαπερ νπε&εμην, λοιπόν
is ειπείν) ει τις μικρόν καϊ φανλον νπείληφε, πλεΐατον διαμαρ-
τάνει της άλη&είας. βοφον γαρ εύκαιρος βιγη και παντός λόγου
• κρεΐττον. και δια τοντό μοι δοχιΐ -τάς μυβτηριώδεις τελετας
F oí παλαιοί κατέδειξαν, ΐν' εν ταύταις σιωπά ν ε&ιο&έντες επί
• τήν των ανθρωπίνων μυατηρίων πίβτιν τον cato τώι> &εών
20 αεταφερωμεν φόβο ν. και γαρ αν αιωπηβας μεν ουδείς μετ
ενοήβε, λαληΰαντες δε παμπλη&είς. και το μεν αιγη&εν ¿¡-ειπείν
ραδιον, το δι ρη&εν άναλαβεΐν αδύνατον, μνρίονς δ' ε'γωγ' οίδ'
άκούαας ταίς μεγίαται; αυμφοραΐς περιπεαόντας δια την της
11 γλώττης άκραΰίαν. ών τους άλλους παραλιπων ενός η δυεΐν
25 τύπον ενεκεν επιμνηα&ήσομαι. τον γαρ Φιλαδελφου γημαν-
• τος την άδελφην 'Αρΰινόην Σωτάδης ειπών
'εις ονχ όαίην τρυμαλιήν το κεντρον ώ&είς'
¿ν δεΰμωτηρίω πολλούς κατεαάπη χρόνους και της άκαιρου
• 20 eitox. κτλ. cit. sub nomine Plutarchi Maxim, et AnfcoD.
p. 378 cf. 125 D, 514 F 25 cf. Athen. 14,621 a

1 τον Θ om. O 2 την add. Larsen β απολαβών ci.


Nauck is ίπιχειρουμεν Sì corr. Laraen 15 είπ. λ. Θ μικρόν]
Incipit D 1β της άλέ] του άεόντος Θ 28 άί.] άμηχανον C
24 περά. CWq'NM 1
11 A DE LIBERIS EDUCANDI S 21

λαλιάς oi) μεμπτην εδωκε δίκην, ίνα δε γέλωτα παράΰχγ τοις


άλλοις, αυτός πολΰν χρόνον έκλανΰεν. ένάμιλλα δε τούτοις και •
ΰνζνγα και Θεόκριτος δ βοφιβτης tini τε και έπαθε, και πολύ
δεινότερα. Αλεξάνδρου γαρ πορφύρας έΰ&ήτας κελεύβαντος
καταΰκευάξειν τους "Ελληνας, ίνα επανελ&ων τα ιπινίκια τον &
πολέμου τον κατά των βαρβάρων &ναειε, κα\ των ί&νων κατά Β
κεφαλήν είΰφερόντων άργνριον 'πρότερον μεν' εφηΰεν 'ημ-
φιΰβητονν, νυν δ' r¡ΰ&ημαι ΰαφως οτι ο πορφνρεος 'Ομήρον •
θάνατος οντάς ¿ατιν'. έξ ώι> ¿γβρόν έκτήσατο τον "Άλίςαν-
δρον. 'Αντίγονον δε τον βαΰιλέα των Μακεδόνων ετερόφ&αλμον ίο •
οντα την πήρωΰιν προφέρων εις ον μετρίαν οργην κατέοτηΰε.
τον γαρ άρχιμάγειρον Εντροπίωνα πέμψας <(προς τον ανδρα)
γεγενημένον εν τάξει παραγενέΰϋαι προς αϊτό ν ηξ ίου και λόγον •
δούναι και λαβείν, ταΰτα δ' άπαγγέλλοντος Ικείνου προς αύτον •
και πολλάκις προβιά ντος 'εν οιδα' ε'φηαεν 'οτι ωμό ν με &έλεις ΐδ
τω Κνκλωπι παρα&εΐναι', όνειδίζων τον μεν οτι πηρός, τον
δ' οτι μάγειρος ην. κάκεΐνος 'τοιγαροΰν' ειπών 'την κεφαλήν C
ονχ 'έξεις άλλα της ά&νροατομίας ταύτης και μανίας δώΰεις
δίκην', άπήγγειλε τα είρημένα τω βαΰιλεί, και ος μεταπέμψας
άνείλε τον Θεόκριτον. ;ο
παρά πάντα δε ταντα, ο'περ εδτίν ίεροπρεπίοτατον, . . .
ε&ίξειν τονς παιδας τω τάλη&ή λέγειν το γαρ ψενδεα&αι
δονλοπρεπες και παΰιν άν&ρώποις άξιον μιΰεΐΰ&αι και ονδε
μετρίοις δονλοις Ονγγνωΰτόν.
Ιδ. Ταντα μεν ονν ονκ ¿νδοιάδας ονδε μελληΰας περί της »5
των παίδων ενκοομίας και αωφροαύνης διείλεγμαι' περί δε
το Ό §η&ήΰεβ&αι μέλλοντος άμφίδοξός ειμί και διχ ογνώμων,
και ττ]δε κάκείβε κλίνων ως ίπϊ πλάατιγγος προς ούδέτερον D
ρέψαι^δνναμαι, πολύς δ' όκνος 'έχει με και της είβηγήβεως
7 àgy. Cil αργνρον Ο< 12 εντροπ. Θ εύτριπ. O BUppl.
Pat. sed yty. év τ. vix sanum 19 nal 8s μ. Wil. καΐ ó μίν
πίμψας O ó Sì λ. D 21 Lac. 6 litt, in Μ άνάγχη Tel άεΐ Sii
suppl. 82 ¿θ·. C'MTU avvid. h (recte ut vid.) βυνι&ιβτέον
W ¿-χπαιάενειν δει q om. C ' W 1 (cum lac.) SN τω C om. θ
το O 28 xáx. D om. Ο μετύχλ. D
22 1. ΠΕΡΙ ΠΑΙΛ&Ν ΑΓΛΓΗΣ (Plan. 2) 11 D

και της αποτροπής τον πράγματος, άποτολμητίο ι· <5'ονν όμως


ειπείν airó, τί ονν TOVTO cari; πότερα δει τονς ερωντας των
παίδων ¿αν τούτοις οννεΐναι καϊ ουνδιατρίβειν, η τονναντίον
εϊργειν αυτούς κ α ι άποΰοβεϊν της προς τούτους ομιλίας προα-
5 ήκεν; οταν μεν γαρ αποβλέψω προς τονς πατέρας τονς αν&ε-
χάΰτονς και τον τρόπον ομφακίας και ατρνφνούς, οι reos.
τέκνων ϋβριν ονν. άνεκτην νομίξονΰι την των ερώντων δμιλίαν,
ενλαβοϋμαι ταύτης είΰηγητης γενέδ&αι και ΰνμβονλος. οταν δ'
Ε αν πάλιν ¿ν&νμηΰώ τόν Σωκράτη τον Πλάτωνα τον Svo-
lo φ&ντα τον Αίαχίνην τον Κεβητα, τον πάντα χορον ¿κείνων
των άνδρων οϊ τονς αρρενας εδοκίμαΰαν έρωτας και τα μει-
ράκια προήγαγον ¿πί τε παιδείαν και δημαγωγίαν και την
άρετήν των τρόπων, πάλιν ε'τερος γίνομαι και κάμπτομαι προς
τον εκείνων των άνδρων ζηλον. μαρτυρεί áí τούτοις Ευριπίδης
15 (fr. 388) οΰτω λέγων
'αλλ' εβτι δη τις άλλος ¿ν βροτοίς ερως
ψυχής δικαίας ϋώφρονός τε κάγα&ής.'
[το δη του Πλάτωνος ( ß e p . 4 6 8 b) απονόη και χαριεντιβμώ
F μεμιγμενον ον παραλειπτεον. εξεϊναι γάρ φηΰι δεΐν τοις «pi-
so οτενΰαΰιν ο ν αν βούλωνται των καλών φιλήΰαι.] τονς μεν ονν
της ωρας επι&νμονντας άπελαύνειν προΰηκε, τονς δε της
ψυχής εραΟτάς ¿γκρίνειν κατά το βννολον. και τονς μεν Θη-
βηβι και τονς ( ε ν ) "Ηλιδι φενκτεον έρωτας και τον ίν Κρήτη
12 καλοΰμενον | άρπαγμόν, τονς <$' 'Α&ήνηΰι και τονς εν Αακε-
• »6 δαίμονι ξηλωτέον. [και των παίδων μιμητεον.]
1 6 . Περί μεν ούν τούτων, οπως εκαβτος α ν τ ό ς εαυτόν πέ-

21—25 cf. Plato Symp. 182 a

1 ât D o m . O 5 a l t . τονς D o m . O F o r t , προς rivas n


avfr. s c r i b e n d u m 7 &v. την x&v έρ. όμ. ηγούνται D τήν μετά
των C ' M ' / T U — 1 2 xal. . . προήγ] àg . .. προάγοντας W i l . 15 λ.
οντ. θ ΐβ &Hos om. ΜΠ 18—20 quae aeclusa sunt om
C'WqSNM1 28 iv add. Hch. iv *<>. AZ iκ κρήτης O
24 άρτϊ. Δ àçitttOpôv O 86 secl. Am(yòt) cum reco, nonn.
των n. sve%oc S 2β olv om*. D M / T
12 A DE LIBERIS EDUCANDIS 23

τιεικεν, όντως νπολαμβανετω ' ¿γω ό' επειδή περί της των
παίδων ευταξίας εϊρηκα και κοΰμιάτητος, και ¿πι την των μει-
ραχίων ηλιχίαν ήδη μεταβήΰομαι μικρά παντάπαβιν προειπών. •
πολλάκις γαρ χατεμεμψάμην τους μοχθηρών è&ûv γεγονότας
εΐαηγητάς, οΐτινες τοις μεν παιΰϊ παιδαγωγούς και διδασκάλους r>
ίπεβτηΰαν, την δε των μειραχίων ó ρ μην αφετον ιΐαΟαν νεμε-
α&αι, δε'ον αν τουναντίον πλείω ποιεΐΰ&αι τούτων εύλάβειαν
χαϊ φυλαχην η των παίδων, τις γαρ ουχ οίδεν οτι τα μεν Β
των παίδων πλημμελήματα μικρά χαι παντελώς Ιατιν Ιάΰιμα,
παιδαγωγών 'ιΰως ολιγωρία χαι διδααχάλων παραγωγή χαι άνη- ίο
χονΰτία ' xà ÓÈ των ήδη νεανκίχευομένων άδιχήματα πολλάχις
ύπερφυα γίνεται χαι ΰχετλια, άμετρία γαατρός χαι χλοπαι πα-
τρώων χρημάτων χα\ χύβοι χαί κώμοι χαι πότοι χαι παρθέ-
νων ερωτες και γυναικών οίχοφ&ορίαι γαμετών, ούχοϋν τάς Π
τούτων όρμας ταΐς ίπιμελείαις δεΰμενειν χαίχατεχειν προδήχεν. 15
άταμίεντον γαρ των ηδονών ή άχμή και βχιρτητιχόν χαι χα-
λινού δεόμενον, ωσθ' οι μη της ηλιχίας ταύτης ερρωμένως
αντιλαμβανόμενοι Tf¡ άνοια δίδοντες εξουΰίαν επί τα άδιχή- C
ματα λαν&άνουδι. δει τοίννν τους εμφρονας πατέρας παρά
τούτον μάλιβτα τόν χαιρον φυλάττειν Ιγρηγορέναι ΰωφρονίξειν ϊ»
τονς μειραχίΰχονς διδάβχοντας άπειλοΰντας δεομενους βυμ- •
βουλεύοντας υπιαχνουμίνους, παραδείγματα δεικνύντας των
μεν δια φιληδονίαν ΰυμφοραϊς περιπεΰόντων δια δε χαρτερίαν
επαινον χαι δόξαν άγα&ήν περιποιηΰαμενων. <Wo γαρ ταύτα • •
¿ΰττερεί ΰτοιχεία της αρετής εΰτιν, ελπίς τε τιμής χαι φόβος 25 •
τιμωρίας' ή μεν γαρ όρμητιχωτερους προς τα χάλλιατα των

1 irnoí. Α νπολαμβάνει hM ! /I -βάνειν Ο 3 χαί μ. χ. Χέζω


D ίίρ. Vulc. Ηχων Ο'Μ'ΠΘ Om. Ο β ανιτον Θ 7 α ί ] avrò
ci. Wil. et Nik. τ. ίΰλ. Λ. Μ/Τ των μιιραχίων λ. εΊιλ. D
β η Da Ά om. Ο 10 yàç ίβως ΜΠ παραγωγή «al W D
προς άγωγήν θ παραγ. yel παρ' άγ. Ο παρακοή και W y t t
14 «al ya μ. Ο'ΜΠθ 18 άν. D Slav. Ο διδόαβιν D
IB J.av&. hM* (in lac.) Πθ ilei inaequente lac. q om. 0 (lac.
in W) iSeï D 28 δια φ. μεν D 25 έατιν D cleiv 0
24 ι. ΠΕΡΙ ΠΑΙΔ&Ν ΑΓΩΓΗΣ (Plan. 2) 12 C

D επιτηδευμάτων η <5' οκνηρούς προς τα φανλα των ί'ργων απερ-


γάζεται. 17. Κα&όλου δ' άπείργειν προσήκει τους παϊδας της
πρός τονς πονηρούς άν&ρώπονς συνουσίας ' άποφερονται γάρ τι
• της τούτων κακίας, τοϋτο δε παρήγγειλε και Πυ&αγόρας αίνίγμα-
5 σιν απερ Ιγω naρα&είς εξηγήσομαι' και γάρ ταντα προς αρετής
κτήσιν συμβάλλεται, ροπή ν ουκ έλαχίστην. οίον 'μη γεύεσ&αι
μελανούρων', τουτέΰτι μη συνδιατρίβειν μελασιν άν&ρώποις
δια κακοή&ειαν. 'μη ξυγόν ύπερβαίνειν,' τουτέστιν ou δει της
δικαιοσύνης πλεΐΰτον ποιείΰ&αι λόγον και μη ταύτην ύπερ-
• ίο βαίνειν. 'μη επι χοίνικος χα&ίσαι,' ήτοι φεύγειν αργία ν κκΐ
• Ε προνοείν οπως την άναγκαίαν παρασκευάσομεν τροφήν. 'μη
παντι εμβάλλειν δεξιά ν,' αντί τον προχείρως ου δει συναλλάσ-
• αειν. 'μη φορεΐν στενό ν δακτύλιον', οτι δει τον βίον (ελεύ&ε-
• • ρον)> επιτηδεύειν και μηδενι δεΰμω προσάπτειν \αυτόν]. 'πυρ
U σιδήρω μη σκαλενειν,' αντί του &υμούμενον μη έρεϋίζειν' οι)
γάρ προσηκεν, άλλ' υπείκειν τοις οργιξομένοις. 'μη εσ&ίειν
καρδίαν,' μη βλάπτειν την ψυχή ν ταΐς φροντίσιν αυτήν
κατατρύχοντα. 'κνάμων άπέχεσ&αι,' οτι ου δει πολιτεύεσ&αι"
• κυαμενταΐ γαρ ήσαν εμπροσ&εν at -ψηφοφορίαι δι' ών πέρας
F έπετί&εσαν ταϊς άρχαίς. 'σιτίον εις άμίδα μη εμβάλλειν'' imi-
ti σημαίνει γαρ οτι εις πονηράν ψυχην άστεΐον λόγον εμβάλλειν
οΰ προσηκεν ' è μεν γάρ λόγος τροφή- διανοίας εστί, τούτον
δ' άκά&αρτον η πονηρία ποιεί των άν&ρώπων. 'μη επιστρέ-
φεσ&αι ¿πι τονς ορούς ελ&όντας,' τοντέστι μέλλοντας άπο&νή-
S5 σκειν και τον ορον τον βίον πλησίον o yτα ορώντας φέρειν
ευκόλως και μη ά&υμείν.

4 sq. Diele VS. Ι* p. 281

4 παρήγγεΧΧε Θ β ΰνμβ. προς άρ. -»τ. ρ. θ 8 et 9 μ,ή D


μηύί Ο » ταύτην qßj ταύτης Ο IO ini χ. D ini (νχερ
CM Π) χοίνιχα Ο ήτοι D om. Ο 11 ααρ. Hch. -σοιμεν (-σαι μεν
D) Λ is. Buppl. Leonicue μ,ηά. Pat. μη δείν avtòv (αύτώ D)
seel. Wil., in W ante προ«, legitur 16 μη έρ. Θ lJ ητοι
ante μη add. Hch. 19 ·ψηφηφ. C'DMJI 19—80 Si' thvnfQ
ixtr. tag άρχάι ci. Hch. 20 Nonne &ρχ(α<ρεΰί'}αις?
12 F DE LJBERIS EDUCAN DIS 25
Ανακάμψω 6' επί την ίξ αρχής τον λόγον πρό&εΰιν' ¿πάν-
των μεν γαρ οπερ ε'φην των πονηρών άν&ρώπων άπάγειν
δει τους παίδας, μάλιΰτα δε των κολάκων, οπερ γαρ πολ-
λάκις και προς πολλούς των | πάτερων διατελώ λέγων, «ai IS
νυν αν εΐποιμι. γένος ονδέν εβτιν εξωλέβτερον ονδε μάλλον 5
και &αττον. έκτραχηλΐξον την νεότητα των κολάκων, ο'ί χαι
τονς πατέρας και τονς παϊδας προρρίζους έκτρίβουβι, των
μεν το γήρας επίλνπον, των δε την νεότητα ποιονντες, των • •
δε ουμβουλευμάτων δέλεαρ αφύλακτοι" προτείνοντες την ηδο-
νην. τοις παΐΰ'ιν [tot? πλουΰίοις] οι πατέρες νηφειν παρ- ίο
αινονΰιν οι δε με&νειν, ΰωφρονεΐν οί δ' άΰελγαίνει,ν, φνλάτ-
τειν οί δε δαπανάν, φιλιργεϊν οί δε ρα&νμείν, 'ΰτιγμη χρόνου •
πάς ίοτιν ο βίος' λέγοντες, 'ζήν oit παραζήν προΰήκε. τί dt •
φροντιβτέον νμίν των τον πατρός απειλών ; χρονόληρος και Β •
ΰοροδαίμων εΰτί, χαι μετέωρον αίιτον άράμενοι την ταχίΰτην ι5 •
εξοίΰομεν.' κα&ηκε δέ τις xaì χαμαιτΰπην και προηγώγενΰί
γαμετήν, και τα των πατέρων εφόδια τοϋ γηρως εΰύληΰε και
περιέκοψε, μιαρόν το φνλον, νποκριτα'ι φιλίας, αγενΰτοι παρ-
ρηαίας, πλονβίων μεν κόλακες πενήτων δ' νπερόπται, ώς εκ
^ λυρικής τέχνης επί τους νέους αγόμενοι, οεβηρότες od·' oí îo •
τρέφοντες γελώβιν ίκ ψυχής, υποβολιμαία και νό&α μέρη βίου, Q
προς δε το των πλονβίων νεύμα ζώντες, τη τύχη μεν ¿λεν&ε-
ροι, τη προαιρέΰει δε δούλοι' όταν δε μη νβρίζωνται, τό&'
υβρίξεβ&αι δοκονντες, οτι μάτην παρατρέφονται. ωβτε ε'ί τω C
μέλει τών πατέρων της τών τέκνων ευαγωγίας, εκδιωκτέον τα 25 Π
μιαρά ταντα θρέμματα, εκδιωκτέον δε καί τάς τών βυμφοιτη- [J
τών μοχ&ηρίας' και γαρ ο-δτοι τάς έπιεικεβτάτας φύαεις ικανοί
διαφ&είρειν είαί.

1 ύπά&. D 4 διατεΐών λίγα S N M J I 0 5 έ£ωί. DZ -τατον


Ο β ¿χτρ. ¿ -Xifci Ο ως των Μ ' Π 10 τοις ΛΧ. (των xlov-
οίων D) seel. Wil. 18 o i D χαΐ oi O U νμίν ΜΠΘ ήμιν O
1β προηγ. SN'¿ προηγενΰαι Ο 18 περικέκοφε χαΐ οεβνληκι
ΜΠΘ 21 iχ ψ. Pat. καί ψ. Λ 2β μνΰαρά C M Π θ δε ονχ
ì/χιβτα D
26 ι . ΠΕΡΙ ΠΑΙΔΩΝ ΑΓ&ΓΗΣ (Plan. 2) 13 C

1 8 . Ταϋτα μεν ονν καλά και συμφέροντα' α δε μέλλω λέ-


γειν, αν&ρώπινα. ου ¿ε γαρ civ πάλιν τους πατέρας εγωγ' άξιώ
τελέως τραχείς nal σκληρούς είναι την φύβιν, άλλα πολλαχοϋ
και βυγχωρήΰαί τινα των πραότερων αμαρτημάτων, και εαυ-
6 τους άναμιμνήσκειν οτι έγένοντο νέοι. καI κα&άπερ ιατροί τα
D πικρά των φαρμάκων τοις γλυκέβι χνμοίς καταμιγνύντες την
τέρψιν ¿7ti το συμφέρον πάροδο ν εΐιρον, o-Prca δει τον ς πατέρας
την των έπιτιμημάτων άποτομίαν τ·η πραότητι μιγννναι, και
τοτε μεν ταίς επι&υμίαις των παίδων εφεΐναι και χαλάβαι τάς
ίο ηνίας, τοτε δ' αν πάλιν άντιτεΐναι, και μάλιΰτα μεν ευκόλως
φέρειν τάς αμαρτίας, ει δε μη γε, προσοργισ&έντας ταχέως
άποφλεγμηναι. μάλλον γαρ οξύ&νμον είναι δει τον πατέρα τ)
βαρύ&υμον, ως τό γε δνΰμενες και δνβκατάλλακτον μιβο-
τεκνίας ον μικρόν τεκμήριόν εδτι. καλόν δε και ενια των
15 αμαρτημάτων μηδ' είδέναι δοκεϊν, άλλά rò τον γήρως άμ-
Ε βλνώττον και δύΰκωφον επί τα γινόμενα μεταφέρειν, ως ενια
των πραττομένών όρώντας μη όράν και άκο-ύοντας μη άκούειν.
φίλων αμαρτήματα φέρομεν τί &αυμαδτον εΐ τέκνων, δούλων
πολλάκις κραιπαλώντων μέ&ην ουκ εξηλέγξαμεν. ίφείσω ποτέ,
30 άλλα και χορήγησον' ηγανάκτησάς ποτε, άλλά και ΰύγγνω&ι.
εβουκόλησέ ποτε δι οίκέτου" την οργή ν κατάβχες. εξ αγρού
ποτε fíüyos άφείλετο, ηλ&έ ποτε χ&ιζης μέ&ης αποπνέων,
άγνόηΰον' μύρων οξων, βίγηβον. οϋτω ακιρτώΰα νεότης πω-
λο δαμνεϊται.

• ¿5 1 9 . Πειρατέον δε τους των ηδονών ηττους και προς τάς


• F επιτιμηθείς δυσηκόους γάμψ χαταζενξαι, δεσμός γαρ οντος της
νεότητος άαφαλέΰτατος. έγγνάΰ&αι δε δει τοις υίοΐς γυναίκας
μήτ ευγενεστέρας πολλώ μήτε πλουοιωτέρας ' τό γαρ 'την
κατά ΰαντον ελα' ΰοφόν. ως οΐ γε μαχρώ κρείττους εαυτών

• 28 cf. Callimachi ep. 1


S ex. καΐ τρ ΜΠθ 4 προτέρων Q emend. Wil. θ τότε D
πρώτον 0 ¿φ. D ¿φιέναι 0 10 άντιβτήναι D 11 αροΰ καιρόν
όργ. D 14 xal D Om. 0 17 μή άκονειν άκ. θ 19 ήΐ. WSh
31 ¿βονχόληβας C M "Π (corr. Α*) 28 άπάζων θ 27 νΐέοβι D
DE LIBERIS EDUCAND1S 27
λαμβάνοντες ου των γυναικών άνδρες, των δε | προικών doti- 14
loi λαν&άνονΰι γινόμενοι.
20. Βραχέα δε προϋ&ε'ις αυτοΐς περιγράψω τάς ύπο&ήκας.
προ πάντων γαρ δει toυς πατέρας τω μηδέν άμαρτάνειν αλλά
πάντα α δει πράττειν ¿ναργες εαυτούς παράδειγμα τοις τέκνοις 5
παρεχειν, ίνα προς τον τούτων βίον ωΰπερ κάτοπτρον άπο- •
βλέποντες αποτρέπονται των αίοχρών έργων xal λόγων, ως
οΐτινες τοις άμαρτάνουΰιν υίοϊς ¿πιτιμώντες τοις αυτοϊς αμαρ- •
τήμαΰι περιπίπτονβιν, επί τω έκείνων ονόματι λαν&άνουΰιν
εαυτών κατήγοροι γινόμενοι' το δ' ολον φανλως ζώντες οΰδε ίο
rofç àoiUotç παρρηβίαν άγουβιν επιτιμάν, μη τί γε τοις υίοΐς.
χωρίς δε τούτων γένοιντο αν αν τοις των αδικημάτων βύμ- Β
βονλοι και διδάσκαλοι, οπου γαρ γέροντές είΰιν αναίοχυντοι,
ένταϋ&α ανάγκη και νέους άναιδεβτάτους είναι, πειρατέον ουν
εις τον των τέκνων ΰωφρονίΰμον πάν&' οΰα προβηκεν Ιπιτη- 15
δεύειν, ξηλώβαντας Ενρνδίκην, ήτις 'ΙλλνρΙς οναα καϊ τρι-
βάρβαρος, ομως έπι τη μα%ηΰει των τέκνων οψε της ηλικίας
η-ψατο παιδείας, ίκανώς δ' αυτής την φιλοτεκνίαν ΰημαίνει
τουπίγραμμα, οπερ άνέ&ηκε Μούΰαις
Ευρυδίκη "Ιρρα πολιήτιδι τόνδ' άνέ&ηκε ¡ο
Μούΰαις ευκταίο ν ψυχή ελονΰα πόϋ·ον. C
γράμματα γάρ μνημεία λόγων μήτηρ γεγαυϊα
παίδων ηβώντων ίξεπόνηβε μα&εΐν.
τό μεν ουν πάΰας τάς προειρημένας ΰυμπεριλαβεΐν παραινεθείς
εΰχης ϊΰως έργον εΰτί' το δε τάς πλείους ξηλώΰαι και αυτό Κ
μεν ευμοιρίας δεόμενόν έΰτι και πολλής επιμελείας, άνυΰτόν
δ' ουν άν&ραπίνη φύΰει κα&έΰτηκεν.
18 cf. Plat. Legg. 729 c 20 Anth. Gr. ed. Iaeobs, Append. 182 •
1
S otírots] hl D παραγρ. C'WqNM 10 οι δ' 8λως W
11 ye δη Θ 15 των παίδων Ζ 17 βάρβ. θ 19—20 όπερ . ..
1
τόνδε om. C 20 πολιήτις β emend. Wil. Ex Γρρα π. fecerunt
Itçax. Μ'Π Eurydice, Hirrhae filia, regie Amyntae ΠΙ uxor
erat. Apud Arietot. Pol. 1311 b l î j r ç ô j [e] "ΐρραν scríbendum
i l Moveαις om. CSNMD sin. Wil. είιατον 24-25 παρ. ιύχ. Ca.
Steph. ιύχ. Ca. η παραινέβιως Sì
28 2. Π £ Σ ΔΕΙ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 6) Η D

2.
Π Ω Σ Δ Ε Ι Τ Ο Ν Ν Ε Ο Ν Π Ο Ι Η Μ Α Τ Ω Ν
Α Κ Ο Τ Ε Ι Ν
(Plan. 6 )

• <Gri¿s9) 1. EL μεν, wç Φιλόξενος ό ποιητής ίλεγεν, ώ Μάρκε Ση-


δάιιε, των χρεών τα μη κρία ηδιβτά εΰτι και των ίχ&ύων οί
μη ίχ&ύες, έκείνοις άποφαίνεΰ&αι παρωμεν ους ο Κάτων εφη
της καρδίας την νπερωαν εναιο&ητοτέραν εχειν. οτι δε των
Ε εν φιλοΰοφία λεγομένων οί ΰφόδρα νέοι τοις μη όοκοϋβι φιλο-
6 ΰόφως μηδ' απο βπονδής λέγεΰ&αι χαίρουΰι μάλλον και παρ-
έχον ΰιν ύπηχόονς έαυτονς και χειροή&εις, δήλόν εβτιν ημΐν.
ού γαρ μόνον τα Αίβώπεια μυ&άρια και τάς ποιητικός νπο-
• • &έαεις xal τον "Αβαριν τον 'Ηραχλείδου και τον Αΰχωνα
• ίο τον 'Αρίΰτωνος διερχόμενοι, {άλλα κ αϊ) τα περί των ψυχών
δόγματα μεμειγμένα μυ&ολογία με&' ηδονής εν&οναιωβι. δώ
δει μη μόνον εν ταΐς περί έδωδην και πόα ι ν ηδοναΐς διαφυ-
λάττειν ενΰχημονονντας αντονς, ε'τι δε μάλλον εν ταϊς άχρο-
F άβεοιν και άναγνώΰεβιν ε&ίζειν, ωβπερ οψω χρωμένονς με-
15 τρίως τω τέρποντι, το χρήβιμον άπ" αντον και το ΰωτηριον
διώκειν. οντε γαρ πάλιν αί κεχλειβμέναι πνλαι τηροϋΰΐν άνά-
λωτον, αν δια μιας παραδέξηται τους πολεμίους, οντε νέον
αϊ περί τάς αλλας -ηδονάς εγχράτειαι ΰωξονΰιν, άν τη δι άχοής

Cat. Lampr. 103 (ubi τον νέον deesse videtur) Codd. GXt>
Z(V)WCY(J)p(q)Ma(t)ANhSD. Γ = G ' X ' u , Π = αΑ, Δ = ZD.
Hic et in seqq. NhSD non ante Μ Π, ubi vere inserendi erant,
eed in fine locantur, ut D ultimum locum occupare posait
• 8 Vit. Cat. Mai. c. 9 i ss. cf. 43 E 1β cf. 706 E

T i t . niçl τον ηώς Γ 1 Σηδάτιε(Σήδατε Basil.) Wytt. αήάαπε


SI 3—4 ονς . . . ϊχειν Γ cum Vit. oís . · . ΰχάρχειν O
10 a l l á xal ineerunt (x s X s V ( ¿ U à post 9 νπο&έοίΐς m. po.-t. in a);
hiatus pausa excueandus 13 ινσχ. Γ εύΰχήμονας O 16 tò
ante αωτ. om. Y J fort, recte 18 zy Pat. (idem ci. Hartm.)
γε Ζ » O (om. u'CYJp)
14 Ρ Ι)Ε AUDIENDIS POETIS 29

λάφ·]) προεμενος αυτόν, | ¿λλ' οΰον μάλλον αντη τον φρονεΐν 15


και λογίζεβ&αι πεφνκότος απτεται, μάλλον άμελη&εϊβα βλάπτει •
και διαφ&είρει τον παραδεζάμενον. επει τοίννν οντ' ίσως δυ-
νατόν εβτιν οντ ώφελιμον ποιημάτων άπείργειν τον τηλικοϋτον
ηλίκος ουμός τε το νυν Σώκλαρός ¿ατ/. καΐ ο Go ς Κλεανδρος, 5
εν μάλα παραφυλάττωμεν αυτούς, ως εν ταΐς avaγνώΰεβι
μάλλον η ταΐς οόοίς παιδαγωγίας δεομενους. α δ' ονν εμο'ι
περί ποιημάτων είπόντι πρώην επήλ&ε νϋν προς βε πεμψαι
γεγραμμενα, δίελ&ε ' καν δοκή βοι μηδέν είναι φαυλότερα των Β
άμε&νατων καλουμένων, α τίνες εν τοις πότοις περιάπτονται ίο
και προλαμβάνονβι, μεταδίδου τώ Κλεάνδρω nal προκατα-
λάμβανε την φναιν αυτοϋ δια το μηδαμον νω&ρόν άλλα παν-
ταχού ΰφοδρόν και δεδορκός ευαγωγοτέραν νπο των τοιούτων
ονβαν.
' Πονλνποδος κεφαλή εν ι μεν κακόν εν δε και ίβ&λόν' οτι 15 •
βρω&ήναι μεν Ιατιν ηδιΰτος, δνβόνειρον <?' ϋπνον ποιεί, «ai
φανταβίας ταραχώδεις και άλλοκότονς δεχόμενον, ως λεγουβιν
οϋτω δη καΐ ποιητική πολΰ μεν το ηδΰ και τρόφιμον νέον
ψυχής ε'νεΰτιν, ουκ ίλαττον όε το ταρακτικον και παράφορον,
αν μη τυγχάντ] παιδαγωγίας όρ&ής η άκρόαΰΐς. ου γαρ μόνον ao
àç lóate περί της Αιγυπτίων χώρας ¿Αλά και περι της ποιητι- C
κής εδτιν ειπείν οτι (S 230) 'φάρμακα πολλά μεν ¿ΰ&λα με- Π
μειγμενα πολλά δε λνγρά ' τοις χρωμενοις αναδίδωβιν. [3 216) U
ίνθ·' εν ι μεν φιλότης, εν δ' ίμερος, εν δ' οαριβτνς •
πάρφαβις, η τ' έκλεψε νάον πνκα περ φρονεόντων. ss
ον γαρ Άπτεται το άπατηλον αυτής άβελτερων κομιδή και
άνοήτων. δώ και Σιμωνίδης μεν άπεκρίνατο προς τον είπόντα Ο
'τί δη μόνονς ουκ εξαπατάς Θεαβαλονς;' 'άμα&εΰτεροι γάρ

2 λογίξεβ&αι] Incip. Υ' 7 a i ' G'X'v mg. A 1 a WC1


àll' 0 8 tlntlv Ζ πεμ. γεγ. ΓΖ γεγ. νεμ. 0 9 3ί. ΓΖΑ.*
άιελ&ΒΪν 0 Post αέμψαι inscrit Ζ άιινοή&ην • xal Χαβων ταντα
11 XQOOL G 15 ποΗπ. TVpMS le βρ. C τω βρ. Ο έμ-
χοιεί Ζ 17 δεχ. om. V 21 των αίγ. VhS 38 «ύτοΐς (αν τοις
1
ρ) pro rois WCYpM'N
30 2. Π Ω Σ ΔΕΙ ΙΙΟΙΗΜΑΤίίΝ ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 6) 16 C

D είΰιν η ως in ε μου εξαπαταβ&αι. Γοργίας δε την τραγωδία ν


είπεν άπάτην, ην ο τ' άπατηαας δικαιότερος τον μη άπατή-
ΰαντος και 6 άπατη&είς βοφώτερος τον μη άπατη&έντος. πό-
τερον oír των νέων 8>ΰπερ των 'Ι&ακηΰίων ακληρώ τ ivi τα
b ωτα και άτέγκτψ χηρω χαταπλάααοντες άναγκάξωμεν αυτοΰς
το 'Επιχονρειον ακάτιο ν άρα μένους ποιητιχήν φενγειν χαι
παρεζελαννειν, η μάλλον ορ&ω τινι λογιΰμω παρίΰτάντες χαι
χαταδέοντες την κρίβιν, οπως μη παραφέρηται τω τέρποντι
προς το βλάπτον, άπεν&ννωμεν χαι παραφνλάττωμεν;
ίο 'ούδε γαρ ονδε Λρναντος νιος κρατερός Ανκόοργος' (Ζ 130)
υγιαίνοντα νουν εΐχεν,οτι κολλών με&υΰχο μένων καίπαροινονν-
Ε των τάς αμπέλους περιιων εξέχοπτεν άντϊ τον τάς κρήνας ίγγν-
τέρω προΰαγαγεΐν χαι ' μαινόμενον' &εόν, ως φηΰιν 6 Πλάτων
(Legg. 773 d) 'ετέρω θεώ νήφοντι κολαξόμενον' αωφρονίξειν.
il &φαιρεΐ γαρ η κραβις τον οίνου το βλάπτον, ον ΰυναναιρονΰα
το χρήΰιμον. μηδ' ημείς ονν την ποιητικην ημερίδα των
Μουΰών εχχόπτωμεν μηδ' άφανίξωμεν, αλλ' οπον μεν νφ'
ηδονης άχράτον προς δόξαν αν&άδως &ραβννόμενον εξυβρίζει
και νλομανεί το μν&ωδες αύτης και &εατρικόν, έπιλαμβανό-
ΐο μενοι κολονωμεν χαι πιέζωμεν" οπον δ' απτεταί τίνος μονοης
F τy χάριτι και το γλνκυ τον λόγου και άγωγον ονκ άκαρπο ν
εβτιν ούδε κενόν, ενταν&α φιλοβοφίαν είβάγωμεν xal χατα-
μιγννωμεν. ωαπερ γαρ 6 μανδραγόρας ταΐς άμπελοις παρα-
φυόμενος και διαδιδονς την δνναμιν εις τόν.οΙνον μαλαχω-
55 τέραν ποιεί την καταφοράν τοις πίνονβιν, οΰτω τον ς λόγους
η ποίηβις εκ φιλοβοφίας άναλαμβάνουβα ζκαΐ προδφέρονΰα)
μιγννμένους προς το μν&ωδες έλαφράν και προβφιλη παρέχει
τοις νέοις την μά&ηβιν. ο&εν ον φενκτέον έΰτί τα ποιήματα

1 cf. 348 C Vors. 82 Β 23 β Epic. fr. 163 10 sq. cf. 451 C

4 etti. Mehler χηρω Sì J παραοτ. C1 περιΰτ. X'ZVWC*


ΜαA 1 18 Cohaerent ήί. &ν.ρ. πρός δ. cf. 391 D ή§ον η άκρα-
τος Jtfbs το λνποϋν 22 χαταμ. ZCMIZNh χαταμηνύωμίν Ο
84 ΰιΜς G1 2β άναλ.] όνάγονοα 8 Suppl. Pat. coll. 37 P.
DE AUDIENDIS POETIS 31

τοις φιλοβοφεΐν μέλλουβιν, αλλά εν ποιήμαβι προφιλοαοφητέον


έ&ιξομένους \ εν τω τέρποντι το χρήΰΐμον ζητεΐν nal αγαπάν' 1β •
ti δε μη, διαμάχεΰ&αι και δνΰχεραίνειν. άρχή γαρ αύτη παι-
δίύβεως,
έργον δε παντός ην τις αρχψαι κ α λ ώ ς , s

και τ ά ς τ ε λ ε υ τ α ς εικός ί'σθ' οίίτως (χι ι ν

«ατά τον Σοφοκλέα. (fr. 747)


2. Πρώτον ονν είβάγωμεν εις τα ποιήματα μηδέν οΌτω
μεμελετημένον έχοντας και πρόχειρον ως το 'πολλά ψεύδονται • •
αοιδοί' τα μεν εκόντες τα δ' άκοντες, (κόντες μεν, οτι προς ίο
ήδονήν ακοής και χάριν, ην οί πλεΐατοι διώκουβιν, αύΰτηρο-
τέραν ηγούνται την άλή&ειαν του ψεύδους, η μεν γαρ εργω
γινομένη, καν άτερπες ί'χΐ] το τέλος, ουκ εξώτατοι" τό δι Β
Λλαττόμενον λόγω ραβτα παραχωρεί και τρέπεται προς το ηδιον
έκ τοϋ λνπονντος. ούτε γαρ μέτρον οντε τρόπος ούτε λέξεως ΐ6
ογκος ούτ' ευκαιρία μεταφοράς ούτε αρμονία και βύν&εβις
('χει τοΰοϋτον αίμυλίας και χάριτος οβον εν πεπλεγμένη διό- •
&εΰΐς μυθολογίας" άλλ' ωΰπερ εν γραφαΐς κινητικώτερόν εατι
χρ&μα γραμμής δια το άνδρείκελον και άπατηλόν, ούτως εν
ποιήμαβι μεμειγμένον πι&ανότητι ψευδός εκπλήττει και αγαπά- 80
ται μάλλον της άμύ&ον και άπλάΰτου περί μέτρον και λέξιν
καταΰκενής. ο&εν ò Σωκράτης ΐκ τίνων ενυπνίων ποιητικής
άψάμενος αύτός μέν, ατε δη γεγονώς άλη&είας άγωνιΰτής τον C
απαντα βίο ν, ον πι&ανος ην ονδ' ευφυής ψευδών δημιουργός,
τους δ' ΑΙβώπου τοις επεΰι μύ&ονς ενέμειζεν, ως ποίηαιν ονκ ai
ονβαν r¡ ψευδός μή πρόβεβτι. &νβίας μεν γαρ άχόρους και
άναύλονς 'ι'βμεν, ονκ ϊβμεν δ' α μ υ θ ο ν ο ύ ό ' άψενδή ποίηαιν.

9 Aristot. Met. I 983a 4 22 Plat. Phaed. 61b O

1 ττροψ. G ! X W M ! i r S προβφ. Ο αρ. τοις « Ζ 8 είβάγειν


tis τα π. άεί τον νέον μηδίν Ζ τον νέον post ποίημ. add. X'C*
9 ϊχοντας Pat. ut subaudiatur „filios nostros" έχοντα SI ώς τό
G'X'ZC'APIîMh Άβτε O 18 γενομ. Γ Za*λ rò'C'M Π om. O
17 πεποιημένη Z W A S S 25 ένεμ. Pat. ίνέμιζεν WN
¿νόμιξεν Ο
32 2. Π&Σ ΔΕΙ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 6) 16 C

τά δ' 'Εμπεδοκλέους ί'πη καΐ ΠαρμενΙδου και &ηριακά Νι-


κάνδρου και γνωμολογίαι Θεόγνιδος λόγοι είαι κεχρημένοι
παρά ποιητικής ωβπερ όχημα τον ογκον και το μέτρον, ίνα το
• D πεζον διαφύγωβιν. οταν ονν άτοπον τι και δυβχερες εν τοις
5 ποιήμαβι λέγηται περί &εων η δαιμόνων η αρετής υπ ανδρός
έλλογίμον και δόξαν έχοντος, δ μεν ως άλη&η προβδεξάμενος
λόγον οϊχεται φερόμενος κα'ι διεφ&αρται την δόζαν, 6 δε με-
μνημένος άει και κατέχων Ιναργως της ποιητικης την περί το
•ψευδός γοητείαν και δυνάμενος λέγειν εκάστοτε προς αυτήν
io (Tr. adesp. 349)
'ω μηχάνημα λυγκός αιολώτερον,
τί παίξουΰα τας οφρϋς βυνάγεις, τί δ' εξαπατωΰα προΰποιή
διδάακειν;' ουδέν πείθεται δεινον ούδε πιβτεύβει φαϋλον, άλλ'
έπιληψεται μεν αντον φοβουμένου τον Ποΰειδωνα και τάρ-
α βονντος μη την γην άναρρήξτ] και απογύμνωση τον"Αιδην,
Ε έπιληψεται δε τω 'Απόλλωνι χαλεπαίνοντος ύπερ τον πρώτου
• των 'Αχαιών, ον (Aesch. fr. 350, 7)
αυτός νμνων αυτός εν δαίτΐ] παρών
αυτός τάδ' ειπών αυτός έΰτιν ό χτανών.
• 20 παύαεται δε τόν φθίτόν 'Αχιλλέα και τον 'Αγαμέμνονα τον
καθ' "Αιδου δακρύων αδυνάτους και άδ&ενεΐς χείρας έπι&υμία
τον ζην όρέγοντας. αν δε που ΰυνταράττηται τοις πά&εαι και
κρατηται φαρμαοοόμενος, ουκ οκνηΰει προς εαυτόν ειπείν (λ 2·23)
'αλλά φόωαδε τάχιατα λιλαίεο ' ταύτα δε πάντα
15 ί'σθ', ίνα και μετόπιο&ε τεη einyo&a γυναικί.'
και γαρ τούτο χαριέντως "Ομηρος εις την νεκυίαν εΐπεν, ως
• F γυναικός άκρόαβιν ονΰαν δια το μυ&ώδες. τοιαύτα γαρ έΰτιν
α πλάττουΰιν εκόντες οί ποιηταί' πλείονα δ' α μη πλάττοντες

13 Τ 61 88.

2 εΜ Χ. ci. Bern, χιχράμινοι ci. Mad. 3 τό μ. χαΐ τον


δ. Ζ S δαιμονίων Γ 11 ίυγγος SI corr. Nauck 1β τώ &π.
ΓΥ 1 τον άπόίλωνοξ Ο ΙΆ άαίτι G'Z διαίττ] (διαίτηαα G) Ο
87 àià] ίή Π (Μ Μ)
16 F DE AUDIENDIS POETIS 33

<LU' οίόμενοι xcà δοξάξοντες αντο'ι προΰαναχρώννννται τò


ψεύδος ημΐν' οΐον ini τοΰ Λιος ΐίρηχότος 'Ομηρου X'¿10¡ |
'iv <$' ίτί&ει δύο χήρε τανηλεγεος ΰανάτοιο, 17
την μεν 'Λχιλλήος την δ' "Εχτορο: ίπποδάμοιο,
ελχε δε μεαβα > αβών' ρέπε δ'"Εκτορος αί'βιμον ημαρ, 5
ωχετο δ εις 'Λίδαο, λίπεν δε ε Φοίβος 'Απόλλων'
τραγωδίαν ο Αίΰχύλος ΰλην τψ μύ&ω περιέ&ηχεν, έπιγράψας •
Ψνχοβταΰίαν nal παραατήΰας ταϊς πλάατιγξι τον Λιος εν&εν
μεν την θέτιν εν&εν δε την 'Ηώ, δεομένας νπερ των νίε'ων
μαχόμενων, το ντο δε παντι δήλον, οτι μν&οποίημα xal πλάΰμα ίο
•προς ηδονην η ε'χπληξιν άχροατοΰ γέγονε' τό δε à 84)
'Ζευς, ος τ' άν&ρώπων ταμίης πολέμοιο τέτνχται καϊ
τό (Aesoh. fr. 166) Β •
'&εος μεν αιτίαν φύει βροτοΐς, Γ
οταν χαχωΟαι δώμα παμπΐ]δην &έλη,' ι5
ταντα δ' ηδη χατά δόξαν εΐρηται xal πίοτιν αυτών, ην εχον-
<5IV άπάτην περί &εών xal αγνοιαν εις ημάς εχφερόντων xal
μεταδιδόντων, πάλιν αΐ περί τάς νεχνίας τερατουργίαι χα\
δια&έοεις ονόμαΰι φοβεροΐς ενδημιουργοϋΰαι φάβματα xal
είδωλα ποταμών φλεγομένων xal τόπων άγριων xal χολαΰμά- >ο
των ΰχυ&ρωπών ον πάνυ πολλούς διαλαν&άνουαιν ou το
μν&ώδες αύταϊς πολΰ xal το -ψευδός ωβπερ τροφαΐς το φαρ-
ααχώδες εγχέχραται. xal οντε "Ομηρος οϋτε Πίνδαρος οϋτε Σο- C
φοχλής πεπειβμένοι ταϋτ' ε'χειν όντως έγραψαν (Find. fr. 131) • •
'εν&εν τον άπειρον ερεύγονται βχότον ss
βληχροι δνοφερας νυχτος ποταμοί'
Υ,αί (ω 11)
'παρ δ' ϊΰαν Ώχεανοΰ τε ροας xal Λευχάδα πετρην'
χαί (Soph. fr. 748)
'βτε νωπός "Αιδον xal παλίρροια βυ&οΰ.' 30

8 Nauck, Fr. Tr. p. 88

9 ό(ομ. Sì XVWC'pM' ófoft. ii} h 19 φάσ. G!XuZ φαν-


τάσματα O 22 αύτοίς SI corr. Hartm. τροφ.] γςαφαΐς W
6 UT l'hit, mor. I
34 2. ΙΊ&Σ Δ Ε Ι ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 61 17 C

οΰας μέντοι τον θάνατον ως οικτροί' η την άταφίαν ώς δεινυν


όλοφνρόμενοι xaì δεδιότες φωνάς εξενηνόχαΰι (λ 72)
• 'μή μ' άχλαυΰτον ά&απτον ίων ίίπι&εν χαταλείπειν'
%(fí ( Π 866, Χ 36*2)
s <5' εχ ρε&έω ν πταμένη 'Αιδόβ&ε βεβήχει,
ον πότμον γοόωΰα, λιποϋα' άνδρότητα xaì ηβην
xaí (Eurip. Iph. A 1218)
'μη μ' à-xoltoijç αωρον" ηδύ γαρ το φώς
• I) λεύοαειν' τα δ' νπο γη ν μή μ' Ιδεϊν άναγχάΰης\
ιο ανται πεπον&ότων είβι xaì προεαλωχότων νπο δόξης xaì άπάτης.
διό μάλλον Άπτονται xal διαταράττονβιν ημάς, άναπιμπλαμέ-
νους τον πά&ονς xaì της άβ&ενείας αφ' ης λέγονται, προς
ταντα δη πάλιν παραβχενάξωμεν εύ&ΰς έξ άρχής εχειν εναυ-
λον ort ποιητική μεν οΰ πάνυ μελον εβτΐ της άλη&είας, ή δε
15 περί ταντα άλή&εια xaì τοις μηδέν 'άλλο πεποιημένοις έργον
ή γνωΰιν xaì μά&ηΰιν τον οντος εν μάλα δνβ&ήρατός (Οτι
xaì δνΰληπτος, ως όμολογονΰΐν αν tot. xal τα 'Εμπεδοχλέονς
εΰτω πρόχειρα ταντί (fr. 2, 7)
Ε Γ0ΐ)Γ(0£ οϋτ'' ¿πιόερκτά τάδ' άνδράΰιν οντ' επαχονΰτά
so οϋτε νόω περιληπτά'
xal τα Ξενοφάνους (fr. 34)
Xal το μεν ονν βαφές οντις άνήρ γένετ' ονδέ τις εβται
είδώς άμφί &εών τε xaì αΰβα λέγω περί πάντων'
xaì νη día τα Σωχράτονς εξομννμένον παρά Πλάτωνι την
16 περί τούτων γνωΰιν. ήττον γαρ ώς είδόβι τι περί τοντων
τίροβίξονΰι τοις ποιηταΐς εν οΐς τους φιλοβόφονς ίλιγγιωντας
όρωΰιν.
3. "Ετι δε μάλλον έπιΰ τήβωμεν αν τον αμα τω προ βάγειν
Κ τοις ποιήμαΰιν υπογράφοντες την ποιητιχήν οτί μιμητιχή

24 Plat. Phaed. 69 d et passim

1 Saas Larsen ueoi. Sl 3 χαταλείπειν M'JIS* χαταΧιπεϊν O


10 προεαλ C προδίαλ. O 15 πεποιημ. P Z V a ' A πεπο-
νημ. Ο 28 έπιβτι¡βομεν Ο'ΜΠ -ωμεν Ο
17F DE AUDIENDIS POETIS 35

τέχνη xal δνναμίς Ιΰτιν άντίβτροφος xfj ξωγραφία. xal μή


μόνον εκείνο τό &ρνλονμενον άκηκοως ε'ΰτω, ζωγραφίαν μεν Γ
είναι φ&ιγγομένην την ποίηαιν, ποίηαιν <5è βιγώααν την ζω- L
γραφίαν, | αλλ« προς τούτω διδάβχωμεν αν τον ou γεγραμ- 18
μένην ΰανραν 9¡ πί&ηχον r¡ Θεραίτου πρόΰωτιον ίδόντες ηδό- 5
με&α και &αυμάζομεν ονχ ως χαλον αλλ' ώς ομοιον. ονΰία
μεν γαρ ον δύναται καλόν γενέΰ&αι το αίΰχρόν ' -η δε μίμηΰΐς,
αν τε περί φανλον αν τε περί χρηβτον έφίχηται της ομοιότη-
τας, Ιπαινείται. χαι τονναίτίον αν αίΰχρον βώματος εικόνα
χαλην παράσχη, το πρέπον xal το είχος ονχ άπέδωχεν. γρά- ίο •
φονβι όε χαϊ πράξεις ¿τόπους ενιοι, κα&άπερ Τιμόμαχος την •
Μήδειας τεχνοκτονίαν και Θέων την Όρέβτου μητροχτονίαν •
χαι Παρράΰιος την Οδνΰΰέως προΰποίητον μανία ν χαι Χαίρε- Β
φάνης άκολάατονς ομιλίας γυναικών προς ανδρας. Ιν οΐς μά-
λΐΰτα δει τον νέον Ι&ίξεΰ&αι, διδαΰχόμενον οτι την πράξιν 15
ονχ επαινοϋμεν ης γέγονεν η μίμηβις, αλλά την τέχνην ε i
μεμίμηται προαηχόντως το νποχείμενον. επεί τοίννν χαι ποιη-
τιχη πολλάκις έργα φαϋλα χαϊ πά&η μοχ&ηρά χαι η&η μιμη-
τιχώς απαγγέλλει, δει το ΰαυμαξόμενον εν τούτοις και χατορ-
ϋ·ούμενον μητ' άπο δέχεΰ&αι τον νέον cog άλη&ες μήτε δοκιμάζει ν to
ως χαλόν, αλλ' έπαινεΐν μόνον ως εναρμόττον τω νποχειμένω
προβώπω χαι οίχεΐον. ίάαπερ γαρ νός βοην χαι ψόφον τροχι- C
λίας xal πνευμάτων ροΐζον χαι &αλάττης κτύπον άχούοντες
ενοχλονμε&α xal δνΰχεραίνομεν, αν δέ τις πι&ανως ταϋτα μι-
μήται, κα&άπερ Παρμένων την υν και Θεόδωρος τάς τροχι- 25
λίας, ήδόμε&α, και νοΰώδη μεν αν&ρωπον xal νπονλον ώς
άτερπες &ε'αμα φενγομεν, τον δ' 'Λριατοφωντος Φιλοκτήτη ν
και την Σιλανίωνος 'Ιοχάβτην ομοίους φ&ίνονΰΐ και άπο&νή-
οκουβι πεποιημένονς ορωντες χαίρομεν, ούτως δ νέος άναγι-

2 68 Β, 346 F 1 2 - 1 3 Aliter Plia. ΗΝ. XXXV, 36 18 Nico- •


phanes est cf. Pliii. ib. et Athen. 13,567 b 22 cf. Plat. Rep.
436 b 24Bq. cf. 674 AB •

18 naQQT'IG. ΓΥρΜΙι 28 óu. X s ομοίως O


36 2. ΓΙ&Σ ΔΕΙ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 6) 18 C

γνώακων α Θερβίτης υ γελωτοποιός η Σίΰυφος 6 φ&ορενς η


Û Βάτραχος ο πορνοβοΰκός λέγων η πράττων πεποίητai, διίία
ΰκεΰ&ω την μιμούμενη ν ταϋτα όνναμιν και τέχνην ¿παινεϊν,
D ας δε μιμείται δια&εΰεις και πράξεις προβάλλεΰ&αι καί κακίξειν.
5 ου γάρ ίβτι τ avrò το καλόν τι μιμεϊο&αι καί καλώς· καλώς γάρ
ίβτι το πρεπόντως και οίκείως, οικεία Sì και πρέποντα τοις
αίσχροΐς τα αίβχρά. και γάρ αί Λαμωνίδα roí) χωλοί! κρί]-
πίδες, ας άπολέβας ενχετο τοις τοϋ κλεψαντος άρμοσα ι ποβί,
• φανλαι μεν ηβαν έκείνω δ' ηρμοττον. καί τό (Eur. Phoen 524)
ίο 'εί'περ γάρ άδικε ίν χρή, τυραννίδος περι
κάλλιβτον άδικείν'
• καί τό (ϊγ. adesp. 4)
'τον μεν δικαίου την δόκηοιν άρνυσο,
• τά δ' έργα τοϋ πάν δρωί'τος Ι'ν&α κερδανεΐς'
is καί (Coin, adesp. 117)
Ε 'τάλαντον η προίξ. μη λάβω; ζην ό' ί'ΰτι μοι
τάλαντον ΰπεριδόντι; τενξομαι δ' νπνον
προεμενος; ον δώσω δε κάν"Αιδου δίκη ν
ως ηΰεβηκως εις τάλαντον άργυρουν·^
20 μοχ&ηροί μεν είΰι λόγοι και ψευδείς, 'Ετεοκλεΐ δε καί Ίξίον
καί τοκογλνφω πρεδβνττ] πρέποντες, αν ου ν υπομιμνήΰχωμεν
Γ τους ηαΐδας οτι ταυ τα ουκ επαινοΰντες ονδε δοκιμάζοντες
άλλ' ως άτοπα καί φανλα φαύλοις καί άτόποις η&εδι και
προΰώποις περιτι&έι>τες γράφουΰιν, ουκ αν ϋπο της δόξης
25 βλάπτοιντο των ποιητών, αλλά τουναντίον η προς το πρόδωπον
ιιποψία διαβάλλει καί το πράγμα καί τον λόγον, ώς φαϋλον

1 cf. Herond. Mim. II ubi Battarus audit. 1 Damon audit,


apud Theonem (Progymn. V. 73), Dorion ap. Athen. 338 a

4 nal ante KUX. om. ΓΟρΜ'α'Ν 5 ον . . . μιμ(ίβ9αι om. G -


τό om. qbS καλόν] χαλως Χ 3 χαί *. recc. χαλώΐ C om. O
1 δαμ. ZASN δημωνίδα (-ίδον G'X'kM/TS') O 8 άρμ. Γ
ε'ναρμ Ο 15 καί το Kurtz 1β λάβω Grotius λαβών Γ λαβών
•Λal Ο 25 βλάπτοιτο Γ. Hoc si verum, τους παΐδας supra
delendum
18 F D E AUDIENDIS POETIS 37

ino φαύλου λεγόμενο ν και πραττόμενον. οΐόν ίΰτι και το της


βνγχοιμήβεως τον Πάριδος εχ της μάχης άποδράντος. oiôéva
γαρ άλλον άν&ρώπων ημέρας ΰυγκοιμώμενον γνναικι ποιήοας
η τον άχόλαΰτον nal μοιχιχον εν αίΰχννγ δήλος εβτι xal ψό/ο>
τιθέμενος την τοιαύτην άκραΰίαν. 5
4 . 'Εν δε τούτοις | εν μάλα προβεκτέον ti τινας ó ποιητής 19
αυτός εμφάβεις δίδωΰι κατά των λεγομένων coç δνΰχεραινο-
μένων vit αΰτοΰ. κα&άπερ 6 Μένανδρος ¿ν τω προλόγψ της
θαΐδος πεποίηχεν (fr. 217) •
Ίμοι μεν ο ί ν αειδε τοιαύτην, θεά, ίο
&ραβεϊαν ωραίαν δε και πι&ανήν αμα,
άδικονΰαν άποχλείουοαν αιτονΰαν πυκνά,
μη&ενός ίρωβαν, προβποιονμένην δ' άεί.'
ϋριβτα δ' "Ομηρος τω γένει τούτω χέχρηται' και γαρ προ-
διαβάλλει τα φανλα και προΰυνίΰτηΰι τα χρηΰτά των λεγο- ΐδ
μένων, προοννίΰτηΰι μεν oürwj (S 148) Β
'αντίκα μειλίχιου και κερδαλέον φάτο μν&ον'
και (Β 189)
'τον δ' άγανοίς επέεΰΰΐν έρητύΰαβχε παραΰτάς"'
εν δε τω προδιαβάλλειν μονονου μαρτύρεται καΐ διαγορενει 2ο
μήτε χρήσ&αι μήτε προαέχειν ώς ονΰιν άτόποις και φαύλοις.
οίον τόν τ' Αγαμέμνονα μέλλων διηγεϊβ&αι τω ίερει χρώμε-
νον άπηνώς προείρηχε ν (Α 24)
'αλλ' ονχ 'Ατρείδη 'Λγαμέμνονι ηνδανε ί)υμώ.
άλλά χαχώς άφίει,' SÌ
τοντέΰτιν άγρίως και αν&άδως χαI παρά το προΰήκον' τω τ' C •
Μχιλλεΐ τους &ραβείς λόγους περιτί&ηΰιν (Α 22δ)
'οίνοβαρές, κννος ομματ' εχων, κραδίην δ' έλάφοιο'
την αντον κρίΰΐν νπειπών (ib. 223)
'Πηλείδης δ' εςαντις άταρτηροΐς ίκέεΰβιν 30
Άτρείδην προΰέειπε, xal ον πω λήγε χόλοιο.'

1 xal Χεγ. VC'MJIS 15 ΰυνίβτ. X'uCS 1 23 άπ.] άφειδως


WC'YpNS1 28 κρ. τ Γ 2» αντοϋ Γ Ί ι αυτήν Ο
38 2. ΠϊίΣ ΔΕΙ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 6) 19 C

καλόν γαρ εικός ου&εν είναι μετ οργής και ανβτηρως λεγό-
μενον. ομοίως επί των πράξεων (Ψ 24)
'η ρα, και "Εκτορα δΐον άεικεα μηδετο εργα,
πρηνεα παρ λεχεεαβι Μενοιτιάδαο ταννββας.'
6 εν δε καί ταίς ¿κιρρηβεοι χρηται, κα&άπερ τινά -ψηφον Ιδίαν
D επιφερων τοις πραττομένοις η λεγομένοις, ¿πι μεν της μοιχείας
τον "Αρεως τονς &εονς ποιών λέγοντας (& 329)
'ουκ άρετα κακά εργα" κιγάνει το ι βραδύς ώκύν',
¿πι δε της τον "Εκτορος ύπερφροΰύνης και μεγαλανχίας (® 198)
• ίο 'ως εφατ' ευχόμενος, νεμεβηβε δε πότνια'Ήρη',
επί δε της Πανδάρον τοξείας (Λ 10»)
'ως φάτ 'Α&ηναίη, τώ δε φρενας αφρονι πεϊ&εν.'
avrai μεν ovv ai των λόγων άποφάβεις και δόζαι παντός
είδι κατιδεΐν τον προΰεχοντος' ετέρας δ' ¿κ των πραγμάτων
Ε αντων παρεχουβι μα&ήοεις, ωβπερ 6 Ευριπίδης ειπείν λέγεται
te προς τονς τον 'ΐξίονα λοιδορονντας ώς άΰεβη και μιαρόν, 'ον
μέντοι πρότερον αυτόν ¿κ της ΰκηνης εξήγαγον η τω τροχω
προβηλωΰαι . παρά <5' 'Ομήρω βιο>πώμενόν εΰτι το τοιοντο
γένος της διδαβκαλίας, εχει δ' άνα&εώρηΰΐν ωφελιμον επί των
ίο διαβεβλημενων μάλιβτα μν&ων, ους ταίς πάλαι μεν νπονοίαις
άλληγορίαις δε ννν λεγομεναις παραβιαξόμενοι και διαβτρέ-
φοντες ενιοι μοιχενομενην φαβ'ιν Αφροδίτη ν υπ' "Αρεως μη-
νύειν "Πλιον, οτι τω της Αφροδίτης άβτέρι βννελ&ων δ
τοϋ "Αρεως μοιχικάς αποτελεί γενεβεις, 'Ηλίου δ' ¿παναφερο-
• F μένον και καταλαμβάνοντος ου λαν&άνονΰιν. τον δε της "Ηρας
26 καλλωπιΰμον ¿πΐ τον Λ ία καί την περί τον κεατον γοητείαν
άερος τινά κά&αρΰιν είναι βονλονται τω πνρώδει πλησιάζον-
τος, &ΰπερ ουκ αυτόν τάς λνΰεις τον ποιητον δίδοντος, εν

15 Nauck, F r . T r . p. 4 9 0 (cf. p. 457)

2 Kal ini Zh 7 (et infra ν. 22. 24) Άρεως Γ Υ "Λρεος Ο


19 'έχει Aid. ΐχων Γ Υ Μ ' δ ϊχον Ο 23 r¡l. seel. Amyot
2β τάς . . . γοητείας ΖΜΠ 27 τινά Hch τινός Sì τω π.
G ' X ' Z W A b S το πνρώδες Ο 28 roí Λ. τάς λ. Xt)
D E AUDIENDIS POETIS 39

μεν γαρ τοις περί της 'Αφροδίτης διδάσκει τους προσέχοντας,


ou μουσική φαύλη και αΟματα πονηρά και λόγοι· μοχ&ηράς
ίιπο&έσεις λαμβάνοντες ακόλαστα ποιονσιν η&η καϊ βίους
άνανδρους | και άν&ρώπους τρνφην καϊ μαλακία ν και γνναι- 20
κοχρααίαν αγαπώντας (9 249) s
εΐματά τ ¿ξημοιβά λοετρά τε &ερμά και εννάς.
διό καϊ τον Όδνβΰέα τώ κι&αρωδω προΰτάττοντα πεποίηκεν
(& 492)
'άλλ' αγε δη μετάβη&ι xal ίππου χόσμον αειΰον',
χαλώς ΰφηγούμενος το παρά των φρονίμων καϊ νουν εχόντων ίο •
χρήναι λαμβάνειν τους μουΰΐκονς xal ποιητικούς τάς νπο&έ-
αεις. ¿ν δε τοις περί της "Ηρας 'άριστα την άπό φαρμάκων
χαϊ γοητείας και μετά δόλου προς τους άνδρας ομιλίαν και
χάριν εδειξεν ου μόνον εφημερον και άψίκορον και άβέβαιον
ουΰαν, ¿jü¿ xal μεταβάλλουβαν είς εχ&ραν και όργην, οταν Β
τβ της ηδονης άπομαραν9η. τοιαύτα γαρ ¿ Ζευς απειλεί και ιβ
λέγει προς αυτήν (Ο 32)
'οφρα Td^jç ην τ οι χραίαμη φιλότης τε καϊ εύνή,
ην ίμίγης ΙλθοΌσα θ ε ώ ν uno χαί μ' άπάτησας.'
η γαρ των φαύλων διά&εσις έργων χαί μίμηΰις αν προσαποδώ so
την βυμβαίνουΰαν αίσχύνην και βλάβην τοις εργασαμένοις,
ώφέλησεν ουκ ε'βλαψε τον άκροώμενον. οί γονν φιλόσοφοι
παραδείγμαΰι χρωνται, νου&ετονντες και παιδεύοντες εξ υπο-
κειμένων , οί δε ποιηταΐ ταϋτα ποιοϋΰι πλάττοντες αυτοί C Ο
πράγματα και μυ&ολογοϋντες. è μεν ουν Μελάν&ιος είτε ss •
παίζων είτε σπουδάζων ελεγε διασωξεσΰαι την 'Λ&ηναίων
πόίιν ino της τ&ν ρητόρων διχοστασίας χαϊ ταραχής' οί γαρ
άποκλίνειν απαντας είς τον αυτόν τοϊχον, άλλα γίνεσ&αί τινα
τοϋ βλάπτοντος άνθολχήν εν τη διαφορά των πολιτευόμενων,
αϊ δε των ποιητών ύπεναντ ιώσεις προς ai τους άνταναφέρουσαι 3β
την πίατιν ουκ έώσιν ίσχυράν ροπην γενέσ&αι προς το βλάπτον.

4 γνναιχοχρατίαν Xs β ιύνάς ZCM/7Nh ενναίΟ 10 άφηγ.


G1 12 φαρμ. Ζ των φ. 0 40 ¿ργ. äi. Γ 30 πολιτών
WYpM>NS προς τους air. G
40 2- Πί2Σ ΔΕΙ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 6) 20 C

οπου μεν ονν αυτοί τω τι&έναι Οννεγγυς εχφανεϊς ποιοϋΰι


τας άντιλογίας, δει τω βελτίονι Οννηγορεΐν &απερ tv τούτοις
(Eur fr. 254)
D 'πόλλ\ ω τέχνον, ΰφάλλονΰιν άν&ρώπους θεο
• s 'το ραΰτον εϊπας, αίτίαΰαΰ&αι θεούς.'
και πάλιν (Eur. fr. 1069)
'χρυΰοϋ αε πλή&ει, τοΐΰδε d'οίι χαίρειν χρεών,
βχαιόν γε πλουτεϊν καλλο μηδέν είδέναι
• και (Tr. adesp. 350)
ίο 'τί δητα θΰειν δει ΰε χατ&ανονμενον;'
'αμεινον' ονδείς κάματος εύΰεβεΐν &εοΰς.'
τα γαρ τοιαύτα τας λύοεις Ι'χει προδήλους, làv ωβπερ εϊρηται,
προς τα βελτίονα τη χρίΰει τους νέους χατεν&ύνωμεν. οΰα δ
εϊρηται μεν άτόπως εν&υς á' or λέλυται, ταϋτα δει τοις άλ-
• 15 λαχό&ι προς τουναντίον είρημένοις νπ' αν των άνταναιρεΐν,
• Ε μη άχ&ομενους τω ποιητή μηδε χαλεπαίνοντας . . . άλλ' εν
• η&ει και μετα παιδιας λεγομένοις. εν&νς, εί βούλει, προς
τάς Όμηριχάς των θεων ρί·ψεις in' αλλήλων χαι τρώΰεις ύπ'
• άν&ρώπων χαι διαφοράς χαι χαλεπότητας (Η 358)
• so 'οΐΰ&α xal άλλον μϋ&ον άμείνονα τονδε νοηΰαι'
χαι νοείς νη Λ ία χαι λέγεις χρεΐττον άλλαχό&ι χαι βέλτιον τα
τοιαύτα 'θεοί ρεΐα ξωοντες' (Ζ 138) χαί (ξ 46)
• 'τω εν ι τέρπονται μάχαρες &εοί ηματα πάντα'
xaì (SI 525)
• ss 'ως γαρ Ιπεχλώΰαντο θεοί δειλοί5ΐ βροτοΐοι,
ζώειν άχννμένοις' αντοι δε τ ' άχηδέες είΰίν.'
F αύται γάρ εΐαι δόξαι περί θεών ΰγιαίνουβαι χαι άλη&εΐς,
Ιχεινα δε πεπλαΰται προς εχπληξιν άν&ρώπων. πάλιν Ενρι-
πίδου λέγοντος (fr. 972)

1 αύτοϊ . .. χοιοΰαι Pat. αύτοΐξ . . . πηιιΐ SI το τι&. G'Zp


ad 4 εύριπίάου ρ in mg. 7 τοίβδε GX'V τονοάε 0 10 &νειν
Cob. ονβιν (vel -ei) Si κατϋανείν Ya!Α lì προχείρους α'Α
mg. 1β lac. ind. Pat. Ï8 ήμ. «.] ahv Κοντές C 28 S"
περί θ . νγ. Γ ύγ. χ. θ . fi. 0
20 F DE AUDIKNDIS POETIS 41

'πολλαΐαι μορφαΐς οι θεοί Οοφιΰμάτων Π


βφάλλονβιν ημάς κρείττονες πεφυκότες' 21
οΰ χείρον εατιν νπενεγκεΐν τό (fr. 292, 7)
'εί θεοί τι δρώαι φλανρον, οϋκ εΐβιν θεοί", •
βέλτιον είρημένον vit αυτοί. xal τον Πινδάρου Οφόδρα 5
πικρώς και παροξυντικως είρηχότος (Isth. IV 48)
'χρή δε πάν ερδοντ' άμαυρώΰαι τον εχθρόν',
'αλλ' αντός γε αν λέγεις οτι (Ieth. VII 47)
το παρ δίχαν
γλυχύ πιχροτάτα μένει τελευτά,' ίο
και toi) Σοφοκλέους (fr. 749)

xal μην οοϋ γ' άκηκόαμεν ώς (fr. 760)


'ουκ ι-άγουαι χαρπον oI ψευδείς λόγοι.'
προς δ' εκείνα τά περί τον πλούτου (fr. 86, 6) Β
'δεινός γαρ ερπειν πλούτος ες τε ταβατα 16
xal ^προς τα βατά χαί οπόθεν πένης άνηρ •
ο-ύό' ευτυχών δΰναιτ αν ων ερα τυχεΐν.
και γαρ δνΰειδες Οώμα χαί δυαώνυμον
γλώΰΰ-ΐ] ΰοφον τί&ηΰιν ενμορφόν τ' ίδεΐν' îo
άντιπαρα&ήβει πολλά των Σοφοκλέους, ών και ταϋτα ίατί
(fr. 761)
'γένοιτο καν Ιίπλουτος εν τιμαϊς άνηρ
και (fr. 762)
'ονδεν κακίων πτωχός, εί καλώς φρονεί' »5
χαί (fr. 534)
'αλλά των πολλών καλών
τις χάρις, εί κακόβουλος
φροντίς εκτρέφει τον εναίωνα πλοντον C

4 φλ. GXv p. C. φανίον Ο 5 παρ' uvτον C 9—10 τω


. . γΧνχιί 1/1*Π 12 tt¡ (Brunckii) ρ r¡ Ζ έή C εΐη Ο
1β êg Stob, προς G'ZV om. Ο ταβατα et τά βατά varie dist.
codd. 18 εντ. stob. έντ. Ζ τυχών Ο 19 όμμα Ζ 25 φρ.
rZWCh φρονοί Ο
42 2. Π Ω Σ Δ Ε Ι Π Ο Ι Η Μ Α Τ Ω Ν Α Κ Ο Τ Ε Ι Ν (Plan. 6) 21 C

6 δε Μένανδρος επήρε μεν άμέλει την φιληδονίαν καΐ


• νπεχαννωοε τοις έρωτιχοΐς χαί διαπνροις εχείνοις (fr. 611)
'απαν& οαα ζή χαί τον ηλιον βλέπει
τον χοινόν ημΐν, δονλα ταΰτ ε'θ&' ηδονής.'
6 πάλιν δ' ¿πέατρεψε χαί περιέαπααε προς το χαλάν ημάς χαί
• την δραβντητα της άχολαβίας ¿ξέχοψεν ειπών (fir. 75β)
"όνειδος αίβχρος βίος ομως χαν ηδνς r¡.'
ταντα γαρ ¿χείνοις μεν ίατιν νπεναντία, βελτίω δε χαί χρηοι-
μώτερα. δνεΐν ονν &άτερον η τοιαύτη των εναντίων ποιηαει
D παρά&εΰις χαί χατανόηοις, η παράγει προς το βελτιον η χαί
li τον χείρονος άποΰτήαει την πίατιν.
αν δ' αίτοι μη διδωΟι των άτόπως είρημενων λναεις, ον
χείρον ίατιν ετέρων ένδοξων άποφάΰεις άντιτάττοντας Βΰπερ
• έπΐ ξνγον ποιεΐν προς το βελτιον. οίον τον Άλέξιδος χινονν-
15 tog ενίονς οταν λέγη (fr. 271)
'τάς ηδονάς δει ανλλέγειν τον βώφρονα.
τρεις δ' είαιν αϊ γε την δύναμιν χεχτημέναι
την ως άλη&ώς ΰνντελονβαν τω βίω,
το πιεΐν το φαγεΐν το της 'Αφροδίτης τνγχάνειν"
• J0 τά d' άλλοι προβ&ήχας απαντα χρη χαλεΐν',
Ε νπομνηατέον ort Σωκράτης τουναντίον ελεγε, τους μεν φαύ-
λους ζην 'ένεκα τον εα&ίειν χαί πίνειν τοίις δ' άγα&ονς
έΰ&ίειν χαί πίνειν ενεχα τον ζην. προς δε τον γράψαντα
'ποτί τον πονηρό ν ονχ αχρηΰτον οπλον & πονηρία'
τρόπον τινά αννεζομοιονο&αι χελεύοντα τοις πονηροϊς, το τον
Λιογένονς παραβαλεΐν ε'ΰτιν" έρωτη&εις γαρ οπως αν τις
άμύναιτο τον ίχ&ρόν, 'αντός' ε'φη 'κάλος χάγαδος γενόμενος'.

• M Muson. ρ. 102, 10, Athen. 168 f. 24 Epicharm. 276 cf.


634 Α 2β cf. 88 A

7 δν. V Y M ' J T Sv. Se Ο δ' ομως Z ì i 8 e la tv Γ Ζ Υ 8


10 παρ. X ' Z C p M J I ταράξει O 12 μεν μη CM'JT ¿τ.] άπί-
tfroaj Ζ 14 xoietv] ρέπειν Ζ 19 το φ. το π. Ζ ÎO χρη]
âel Χ ν 22 iv. ante τον Γ Ζ poet πίν. Ο
DE AUDIENDIS POETIS 43
dit δε τώ Αιογενει χαί προς to ν Σοφοχλεα χρηδαΰ&αι' πολ-
ιάς γαρ άν&ρώπων μυριάδας ¿μβίβληχεν εις ά&νμίαν περί
των μνδτηρίων ταντα γράψας (fr. 753)
'ώς τριδόλβιοι
κείνοι βροτών, ο'ί ταντα δερχ&εντες τέλη F
μόλωΰ' ες "Αιδου ' τοΐδδε γαρ μόνοις εκεί β
ζην ε'δτι, τοις δ' αλλοΐδΐ πάντ' εχειν κακά.'
Αιογένης δ' άχούδας τι τοιούτον 'τί λέγεις ;' εφη. 'κρείττονα
μοϊραν εξει Παταιχίων δ κλέπτης άπο&ανων η 'Επαμεινώνδας
ο τι I μεμνη t a t ; ' Τιμο&εω μεν γαρ αδοντι την "Αρτεμιν εν τω 22
&εάτρω (fr. 3) 'μαινάδα &νάδα φοιβάδα λυαΰάδα' Κινηΰίας π •
εν&ύς άντεφώνηδε 'τοιαύτη eoi &νγάτηρ γένοιτο', χάριιν δε
και το τον Βίωνος προς τον Θέογνιν λέγοντα (177)
'πάς γαρ άνηρ πενίη δεδμημενος οντε τι ειπείν
οίίθ' ερζαι δύναται, γλώαΰα δε οι δεδεται' 16
'πως ονν δύ πένης ων φλυαρείς τοδαντα και χαταδολεδχεϊς
-ημών ; '
5 . Αεί δε μηδε τας èκ των παρακείμενων η συμφραζομέ-
νων παραλιπεϊν άφορμάς προς την επανόρ^ωδίν, αλλ' ωδπερ
οι ιατροί της χαν&αρίδος ονδης &αναδίμον τους πόδας ομως »ο
και τα πτερά βοη&εϊν ο'ίονται χαι άναλύειν την δνναμιν, Β
οΰτωξ èν τοις ποιήμαδι, καν ονομα χαν ρημα παραχείμενον
άμβλντέραν ποιη την προς το χείρον άπαγωγην, ¿πιλαμβάνι-
α&αι και προδδιαδαφείν, ως επί τούτων ενιοι ποιονοι (à 197)
'τοντό νν πον γέρας ¿δτίν οιξνροΐδι βροτοΐδι, 25
χείραδ&αί tí κόμην βαλέειν τ' από δάκρυ παρειών'
χαί (Ά 626)
'ως γαρ ¿πεχλώδαντο θίοι δειλοΐδι βροτοΐδι, •
ζώειν άχννμένοις.'

8 cf. Diog. L. VI 39 10 cf. 170 A

1 τον διογένην {-ένη G) ΓΖΎΜΓΙ 8 έμβ. tig ΓΖ έμ-


πέπΐηχεν ά&νμίας Ο 7 ¡-χειν Pat. ¿χείνα (ίχει ΖΜ*Π) ü
22 χαί (ν τοις Ζ
44 2. Π Ω Σ Δ Ε Ι Π Ο Ι Η Μ Α Τ ϋ Ν Α Κ Ο Τ Ε Ι Ν ( P l a n . 6) 22 E

οι' γαρ άπλώς είπε και παβιν άνθρωποις νπο &εών ¿πικε-
κλώβ&αι λυπηρον βίο ν, αλλά τοις αφροαι και άνοήτοις, oì)e
C δειλαίους και οικτρούς δια μοχ&ηρίαν οντάς εϊω&ε 'δειλούς'
και '¿ιξυρονς' προΰαγορενειν.
& 6 . "Αλλος τοίννν τρόπος εατί τάς εν τοις ποιήμαΰΐν υποψίας
προς το βέλτιον εκ τον χείρονος με&ιατάς ο δια των ¿νομάτων
της Οννη&είας, περί ο ν δει τον νιο ν γεγνμ νάΰ&αι μάλλον η
περί τάς λεγομένας γλώττας. εκείνο μεν γαρ φιλόλογον, και
ουκ άηδες οτι 'ριγεδανή' (Τ326) κακο&άνατός ίΰτιν είδέναι,
• ίο {'δάνον' γαρ Μακεδόνες τον θάνατον καλονβι), 'καμμονίην' δε
νίκη ν Αιολείς την εξ επίμονης και καρτερίας, Αρνοπες δε
D 'πόπονς' τους δαίμονας, τοντι (5' άναγκαϊον καΐ χρηοιμον, ε!
D μέλλομεν εκ των ποιημάτων ώφελήσεβ&αι και μη βλαβήαεβ&αι.
το γιγνώΰκειν πως τοις των θεών όνόμαΰιν οι ποιηταί χρών-
15 ται xal πάλιν τοις των κακών και αγαθών, και τί την Τνχην
και την Μοΐραν νοονντες ονομάξονβι, και πότερον ταΰτα των
απλώς η των πολλαχώς λεγομένων εΰτ'ι παρ' αντοΐς, ωαπερ
ϊίλλα πολλά, και γαρ 'οίκον' ποτε μεν την οικία ν καλονβιν
• (t 42) 'οίκον ές ύψόροφον' ποτε δε την ονΰίαν (<? 318) 'εΰ&ίε-
S0 ταί μοι οΐκος\ και 'βίοτον' ποτε μεν τί) ζην (Ν 662)
'άμενήνωΰεν δέ οι αίχμήν
κνανοχαίτα Ποΰειδάων, βιότοιο μεγήρας'
Ε ποτε δε τα χρήματα {ν 419)
'βίοτον δέ μοι άλλοι εδονβι,
25 και τω 'αλνειν' ποτε μεν αντί τον δάκνεΰ&αι καΐ άπορεΐΰ&αι
κέχρηντο:ι (Ε. 352)
'ως εφαθ', η δ' άλΰουσ' άπεβήΰετο, τείρετο δ' αινώς'
ποτε <$' αντί τον γανριαν και χαίρειν (α 333, 393)
'r¡ ¿(λύεις οτι'Ιρον ενίκηβας τον άλήτην;'
1 χαί om. Ζ S Stil. Ρ Π δολίους O J πίρί ών Π δεί
ΓZC χρή Ο 8 μίν γαρ. Inc. D 8 §ιγεάανός Α 10 οί
μα*. ZÌI 18 μέλλομιν Madv. μέλλοιμεν β ποιητών C ώφ. Γ
ώφίΐη&ήΰίβ&αι Ο 15 τύχην D ψνχήν Ο 1β καΐ1 post, rój;.] τί
D 20 βίοτον W y t t . τον βίον Sì 25 τφ G * X S W D το Ο
ίβ χέχρηντοu Pat. *έ·/ρηται Sì (an de Homero solo cogitât?)
22 E DE AUDIENDIS POETIS 45

και τω 'ΰοάξειν' η το κινείβ&αι βημαίνουβιν, ώς Ευριπίδη,·


(Fr. 145) •
'κήτος ftoátov ¿'ξ 'Ατλαντικής ¿λος·',
)) το καϋ-έζεβ&αι \κα\ θαάσοΈΐν], cog Σοφοκλής (OR 2)
'τίνας πόϋ·' έδρας τάβδε μ οι &οάζετε δ
ίκτηρίοις κλάδοιβιν ίξεΟτεμμενοι ; ' F
χάριεν δε και το την χρείαν την των ονομάτων βννοικειονν
τοις ύποκειμενοις πράγμαβιν, ώς οι γραμματικοί διδάβκονΰιν,
αλλην προς αλλα δνναμιν λαμβανόντων, οΐόν εΰτι (Hes. OD 648)
vi)' ολίγην αίνείν, μεγάλη <5' ¿vi φορτία &ίΰ&αι. ίο
τω μεν γαρ 'αίνεΐν' ΰημαίνεται το επαινείν, αντω δε τω
επαινεϊν αντί. τοΰ παραιτεΐβ&αι νυν κέχρηται, κα&άπερ εν
rjj Οννη&εία 'καλώς' φα μεν 'εχειν' και 'χαίρειν' κελεύομεν, |
όταν μη δεώμε&α μηδε λαμβάνωμεν. ουτω δε και την 'επαινην
Περΰεφόνειαν' εν ιοί φαβιν ώς παραιτη τήν είρηΰ&αι. ταύτη ι' ΐ5
δη την διαίρεβιν και διάκριβιν των ¿νομάτων εν τοις μείξοβι
και βπονδαιοτέροις παραφυλάττοντες ano των &εών άρχώμε&α
διδάΰκειν τους νέους οτι χρώνται τοις των &εών ονόμαΰιν οι
ποιητα'ι ποτέ μεν αυτών εκείνων εφαπτόμενοι τη ¿ννοία, ποτε
δε δυνάμεις τινάς ων οί foot δοτηρες είβι και κα&ηγεμόνες -Ό
όμωννμως προβαγορενοντες. οίον ευ&υς S Αρχίλοχος, οταν
μεν ευχόμενος λεγγ (fr. 75) •
'κλνθ· ίίναξ "Ηφαιΰτε και μοι βνμμαχος γοννονμένω
ΐλαος γενον, χαρίξευ δ' οιάπερ χαρίζεαι', Β •
αντόν τον &εόν κατακαλονμενος δηλός εβτιν οταν δε τονανδρα 85
της αδελφής ηφανιΰμενον εν &αλάττη και μη τυχόντα νομίμου
ταφής&ρηνών λέγτ] μετριώτερον αν τήν ΰνμφοράν ενεγκεΐν(ΐτ.ίί), •

14 Plut. Comm. in Hes. Erga 643 ( = fr. 61 Bern.) •

1 τω (ante 9οάζ.) ff t i O 4 seel. Rsk. 7 alt. την om.


G p. c. p M i l S M 9 aXlo προς aXXrjv Svv. λαμβάνοντες D
3
10 9éa»ai a*A J zidie&ai 0 11 τω μεν X WC'pMlTD το
(liν 0 11 βημ. —18 lit. eecl. Pat. 11 αντω ài τω G ' X ' W C p
avtò ¿k το 0 1β καΐ άιάκ. GZ xal τήν διά*. Ο 24 χαςίζΐται
XvCY 25 χατακ. Γ (άνακ. Χ") έπι-Λ 0 27 δρηνων Δ om. Ο
46 2. ΠΩΣ ΔΕΙ II01HMATÄN ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 6) 23 Β

'εί κείνου κεφαλήν και χαρίεντα μέλεα


"Ήφαιΰτος κα&αροϊΰιν ¿ν εΐμαΰιν άμφεπονή&η',
το πυρ οϋτως, ου τον &εόν προαηγόρευχε. πάλιν δ' & μεν
Ευριπίδης είπων εν ορκω (Phoen. 1006)
b 'μα τον μετ' άστρων Ζην' "Αρη τε φοίνιον'
• αντονς τους Ό-εονς ώνόμακε ' τον δε Σοφοκλέους λέγοντος (ΐτ. 764)
'τυφλός γάρ, ω γυναίκες, ου<$' όρων "Αρης
C ΰνος προβώπω πάντα τυρβάζει κακά'
τον πόλεμον ε'ΰτιν ύπακονσαι, χα&άπερ αν τον χαλκόν 'Ομήρου
ίο λέγοντος (-ff 329)
'των νυν αίμα κελαινον ένρροον άμφΐ Σκάμανδρο ν
έακέδαβ1 ¿ξνς "Αρης.'
πολλών ονν οΰτω λεγομένων είδέναι δει και μνημονευειν οτι
και τω του Αιος και Ζηνός όνόματι ποτέ μεν τόν &εον ποτέ
15 dì την τΰχην πολλάκις δε την είμαρμένην προΰαγορενουΰιν.
• οταν μεν γαρ λέγωβι 'Ζεν πάτερ, "Ιδη&εν μεδέων' (Horn. Γ
• 276 et alibi) και (Tr. adrsp. 351)
Ι) α> Ζεν, τις είναι φηαι Οοϋ αοφώτερος;'
Γ

τον &εον αυτόν λέγονβιν" οταν δε ταΐς αίτίαις των γιγνομέ-


ΐο νων πάντων έπονομάζωβι τον Aia και λέγωΰι (Α 3)
'πολλάς δ' ίφ&ίμους ψυχάς "Αιδι προΐαψεν
Αώς δ' έτελείετο βουλή',
την είμαρμένην. ου γαρ τον &εον ò ποιητής οΐεται κακά μη-
χαναΰ&αι τοις άν&ρώποις, άλλά την των πραγμάτων ανάγκην
• ss όρ&ώς υποδείκνυβιν οτι και πόλεΰι καΐ ατρατοπέδοις και
ήγεμόΰΐν, αν μεν ΰωφρονώβιν, ευ πράττειν πέπρωται και
κρατεΐν των πολεμίων, αν δ' εις πά&η και αμαρτίας έμπεΰόντες
Ε &απερ ούτοι διαφέρωνται προς αλλήλους και βτααιάξωαιν, άΰχη-
μονείν και ταράττεβ&αι και κακώς άπαλλάττειν.

23 cf. ΙΟύΟΒ
8 προσηγόριυκε G -αε Ο β ώνάμααε Ζ 9 ai τον GVD
αντον Ο (χαΐκ. αύτ. νϊ) 1β add. χνάιατε μέγιβτι Ζ κ. μ. άός
νίχην Αΐ'αντι Γ 18 φηαι Γ ZD φήοει Ο 21 add. ηρώων . . .
πάαι Γ Ζ 28 xaxà μηχ. N'D χαχομηχ. Ο 2β ταρ. CD ¿χτ αρ. Ο
23 E DE AUDIENDIS P0ETI8 47

είμαρμενον γαρ των χαχών βουλευμάτων


χαχάς άμοιβάς Ιατι χαρποϋβ&αι βροτοϊς. (Tr. adesp. 362)
χαί μην 6 Ήαίοόος τον Προμηθέα ποιών τω 'Επιμη&εϊ παρα-
χελενόμενον (OD 86)
'μη ποτε δώρα sΓ
δέξαο&αι παρ Ζηνος Ολυμπίου άλλ' άποπεμπειν\
επ'ι τη της τύχης δυνάμει τώ τον J ιός ονόματι χε'χρηται ' τα
γαρ τυχηρα των άγα&ών J ιός δ&ρα κεχληχε, πλούτους χα'ι
γάμους χαι αρχάς χα'ι πάντα ολως τα ίχτός, ων η χτηβις
άνόνητός ¿Οτι τοις χρηΰ&αι χαλως μη δυναμενοις. διό χαι τον F
'Επιμη&εα φανλον 'όντα χαι άνόητον οΐεται δεΐν φυλάττεΰ&αι ιι
χαι δεδιεναι τα ς ευτυχίας, ώς βλαβηΰόμενον χα'ι διαφ&αρηαό-
μενον υπ' αυτών, χα'ι πάλιν οταν λέγη (OD 717)
'μηδέ ποτ ούλομενην πενίην &υμοφ&όρον άνδρί
«τλαθ' ονειδίξειν, μαχάρων δόΰιν αίεν ιόντων',
9εόΰδοτον νυν το τνχηρον εΐρηχεν, ως ούχ άξιον ¿γχαλεΐν
τοις δια την τνχην πενομενοις, άλλα την μετ' αργίας | χαι
μαλαχίας χα'ι πολυτελείας άπορίαν αίΰχραν χα'ι ίπονείδι- 24
ατον ονβαν. οϋπω γαρ αυτό τοϋνομα της τύχης λέγοντες,
είδότες δε την της άτάχτως χαι άορίδτως περιφερόμενης αιτίας ίο •
δύναμιν ίσχυράν χα'ι άφύλαχτον ονΰαν άν&ρωπίνω λογιβμω
τοις των &εων όνόμαΰιν ίξέφραζον, ωβπερ ημείς χα'ι πράγματα
χα'ι η&η χα'ι νη /tía λόγους χα'ι ανδρας είώ&αμεν δαιμονίους
χα'ι &είονς προααγορεύειν. τούτων δη τα πολλά των άτόπως
περί τοϋ J ιός λέγεα&αι δοχούντων ¿πανορ&ωτεον, ων Ιβτι Η
χα'ι ταύτα (& 627 et Plat. Rep. 379 d)
'áoíoi γαρ τε πί&οι χαταχείαται ¿ν Λιος οϋδει •
χηρών εμπλειοι, ο μεν Ιβ&λών, αύτάρ 6 δειλών' Β
χαί (Η 69)

1—2 nata τον βοφοχ,Ιέα add. Χ 9 mg. & iœçov Ζ cum


codd. Hes. β nàf GXhSzí Λαρά 0 12 φ&αρηβ. ΓΥ
1β άξιον Pat. disBuadet Wil. 17 post. άργ. add. χαί
ρα&νμίας Π 18 άπορίαν χαχίξιιν D 28 nal λόγους D
24 τοντων Χ1 οΰτω D τούτω Ο
48 2. ΠΩΣ ΔΕΙ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 6) 24 Β

'ορκια μεν Κρονίδης νψίζυγος ονκ ετέλεβΰεν,


Β άλλα κακά φρονέων τεκμαίρεται
και ( θ 81)
άμφοτέροισι'

'τότε γάρ ρα κυλίνδετο πήματος αρχή


δ Τρωΰί τε και άαναοΐΰι Λιος μεγάλου δια βονλάς',
ώς περί της τύχης r¡ της ειμαρμένης λεγόμενων, εν αίς τό
άουλλόγιΰτον ημϊν της αιτίας και όλως ον καθ' ημάς. οπον
δε το προδηκον και κατά λόγον καϊ εικός εβτιν, ένταν&α κυ-
ρίως ¿νομάζεΰ&αι τον &ε'ον νομίξωμεν, ωβπερ ¿ν τούτοις (Λ 640)
ίο 'αντάρ ο των άλλων επεπωλεΐτο βτίχας άνδρών,
• C Αϊαντος á' άλέεινε μάχην Τελαμώνιάδαο'
• Ζευς γάρ οί νεμέδαβκ' or' άμείνονι φωτϊ μάχοιτο'
και (Tr. adeap. 353)
'Ζευς γάρ τα μεν τοιαύτα φροντίζει βροτών,
is τα μικρά δ' άλλοις δαίμοΰΐν πάρεις èà.'
Σφόδρα δε δει και τοις άλλοις όνομα δι προδέχειν, κατά
πολλά πράγματα κινουμένοις και με&ιδταμένοις into των ποιη-
τών. olóv έβτι καϊ το της άρετης. ¿πει γάρ ον μόνον ί'μφρονας
παρέχεται καϊ δικαίους και άγα&ονς έν πράξεδι και λόγοις,
so άλλά και δόζας ίπιεικως και δυνάμεις περιτί&ηβιν, παρά τοϋτο
ποιούνται καϊ την ενδοξίαν άρετην και την δύναμιν, ονομάξον-
D τες &δπερ 'έλαίαν' τον ano της ελαίας, xal 'φηγόν' τον ano
της φηγού καρπον όμωνύμως τοις φέρουβιν. ονκονν ¿ νέος
ημϊν, οταν μεν λέγωβι (Hes. OD 289)
S5 'της δ' άρετης ίδρωτα &εο'ι προπάροι&εν ε&ηκαν'
και (Λ 90)
'τημος δφη άρετη /ίαναοί ρηξαντο φάλαγγας'

7 αίτιας αημαίνιται D 9 νομίζωμεν (Wytt.) G ex corr. Ch


-ομεν O 10 àvSç&v ηρώων hS¿/ l i Deest in Horn, cit
Arist. Rhet. 1387 a νεμέααβχ' Arist. ένεμέΰα (-έβαα Xv) xal
Γ Ζ1 ένεμέαα (vel -tσα yel -r¡ea) Ο οταν (corr. G "Χ3) άμ. φ. μ.
Γ Ζ om. Ο cf. 36 Α 14 μέγιβτα pro μ'έν τ. D 20 περιτ.
Pat. περιποίηοιν Γ περιποιεί (-είται D) 0 χαρά hD & παρά
(sic) ν oi καρά 0 21 ένάοξ. Rsk. την ante âvv. (Rflk.) habet
X s om. 0 27 φάλαγγας GhzJ φάλαγγα O
DE AÜDIENDIS POETIS 49

χαί (Eur. fr. 994)


'ci δε θα m ν &έμ ις, ωδε &ανειν χαλάν,
εις άρετην χαταλυβαμενονς βίον',
εύ&υς οίεΰ&ω λεγεΰ&αι ταντα περί της άρίΰτης nal &ειοτάτης
ε~εως Ιν ημΐν, ην ορθότητα λόγου χαι άχρότητα λογικής φν- 6
ΰεως χαι διά&εοιν ομολογονμενην ψυχής νοονμεν. οταν δ'
ίναγιναοχτ) πάλιν τό τε (Τ 242)
'Ζευς δ' άρετην ανδρεΰβιν όφίλλει τε μινν&ει τε' Β
χαί το (Hes. OD 313)
'πλοντω δ' αρετή xal χνδος ¿πήδε?, ίο •
ui] καθησθω τονς πλουΰίους εχπεπληγμενος xal τε&ηπως
χα&άπερ ων LO ν ευ&υς αργυρίου την άρετην έχοντας, μηδ' ¿πι
τ·$ τνχτ] χεΐΰ&αι την αυτόν φρόνηβιν ανξειν η χολούειν νο- G
μίζων, αλλ' άντι δόξης η δυνάμεως η ευτυχίας η τίνος ομοίου
rfj άρετί] χεχρηΰ&αι τον ποιητην ηγούμενος, και γαρ τή xa- 15
χότητι ποτε μεν ιδίως βημαίνουΟι χαχίαν xal μοχ&ηρίαν ψυχής,
ώς 'Ησίοδος (ΟΙ) ¿87)
'την μεν τοι χαχότητα χαι Ιλαδον εβτιν ελεΰ&αΐ, Ο
ποτε δ1 αλλην τινά χάχωΰιν η δυΟτυχίαν, ώς "Ομηρος (τ 360) F
'αίψα γαρ εν χαχότητι βροτοι χαταγηράΰχουΰιν.' ϊο
ίπει χαι την ενδαιμονίαν ¿ξαπατη&είη τις αν οϋτω τονς
ποιητάς οίόμενος λέγειν, ως οί φιλόΰοφοι λέγουΰι την παν-
τελή των άγα&ων ε'ξιν η χτηΰιν r¡ τελειότητα βίον κατά φύοιν
εύροονντος, | αλλ' ουχι χαταχρωμίνους πολλάχις τον πλονδιον
εΰόαίμονα ηαλεΐν η μαχάριον χαι την δΰναμιν η την δό-αν Μ
ενόαι/ιό'νίαν. "Ομηρος μεν γαρ ορθώς χίχρηται τοις ονόμα-
ΰιν (ί 93)
'ως ου τοι χαίρων τοΐΰδε χτεάτεΰβιν άνάααω' •

5 cf. 444 C Stoic. V. Fr. III 197 24 cf. Stoic. V. Fr. I 186
et III 4 et 16
3 χαταλ. Nauck ex Vit. Marc. c. 30 καταό. Sì i λέγον-
τες I) αρετής Γ β όμολ ] Ιηαινουμίνην D (corr. mg.)
15 ήγίία&ω D 18 μέντοι Γ S μίν γαρ Ο 28 η post. xr. Pat.
η χαι d om. O
7 Ι!Ί' l ' I n i , u n i r . I
50 2. Π Ω Σ Δ Ε Ι Π Ο Ι Η Μ Α Τ Ω Ν Α K O T E IN (Plan. 6) 26 A

χαι Μένανδρος (fr. 612)


'εχω δε πολλην ovotqv xal πλοναιος
χαΐονμ inb πάντων, μακάριος δ' ύπ' ούδενός',
ΕνριπΙδης δε πολλή ν άπιργάξεται ταραχήν χαί αύγχνΟιν οταν
6 λέγη (Med. 598)
μή μοι γένοιτο λνπρος ενδαίμων βίος'
χαί (Phoen. 649)
Β 'τί την τνραννίδ', άδιχίαν ενδαίμονα,
τιμάς
ίο αν μή τις, ωαπερ ειρηται, ταΐς μεταφοραις χαί χαταχρήαεΰι
των ονομάτων ι'πηται. ταντα μεν ονν ικανά περί τούτων.
?. 'Εκείνο δ' ονχ απαξ άλλα πολλάχις υπομνηατέον ίΰτϊ
τους νέονς, ενδειχννμενον αντοΐς ou μιμητιχήν ή ποίηαις
νπό&εΰιν ε'χουΰα χόΰμφ μεν χαί λαμπρότητι χρηται περί τάς
15 ύποκειμένας πράξεις χαί τά ή&η, την δ' ¿μοιότητα τον άληθοϋς
où προλείπει, της• μιμήΰεως ¿ν τω πι&ανω το άγωγόν έχονΰης.
διό και χαχίας χαι αρετής ΰημεϊα μεμειγμένα ταίς πράξεαιν ή
C μη παντάπαβι της αληθείας όλιγωρονΰα ΰννεχφέρει μίμηοις,
ωαπερ η 'Ομήρου πολλά πάνυ τοις Στωϊχοΐς χαίρειν φράξοveà
so μήτε τι φανλον άρε τη προβεΐναι μήτε xaxía χρηβτον άξιοναιν,
άλλα πάντως μεν iv πάαιν αμαρτωλό ν εϊναι τον άμα&η, περί
πάντα δ' αύ κατορ&οϋν τον αβτεϊον. ταντα γαρ iv ταίς ΰχο-
λαΐς άχονομεν" iv δε τοις πράγμαβι χαί τω βίω των πολλών
κατά τον Ενριπίδην (fr. 21,3)
>5 ονχ αν γένοιτο χωρίς εΰ&λα χαι χαχα,
αλλ' έ'δτι τις ΰνγκραΰις.
ανευ δε τον άλη&οϋς μάλιατα μεν η ποιητιχή τω ποιχίλω
D χρηται xal πολύτροπα*, το γαρ εμπα&ες χαί παράλογον χαι
άπροΰδόχητον, ω πλείΰτη μεν ΐχπληξις επεται πλείΰτη δε χάρις,

1» Stoic. V. Fr. I I I 148

4 éçy. D 11 Ικανά G M J I -ώς 0 12 άλλα xal πολλ ietlv


ύχομ. 0 1» ένάεικννμένονς Δ 18 δνν. μίμ. Γ Tr. Ο
Μ τον om. G M J I
25 Ls D E AUDIENDIS POETIS 51

«[ μεταβολαι παρέχοναι τοις μύ&οις ' το <5' ¿τλοΐν άηα&ες


και αμν&ον. ο&εν οντε νικώντας άεΐ πάντα ποιονΰι τους ai- •
τον ς οντ ενημερονντας οϋτε κατορ&ονντας. άλλ' ονόε τοις
&εοϊς, οταν εις άν&ρωπίνας ίμπέΰωΰΐ πράξεις, άπα&έβι χρών-
ται xaì άναμαρτήτοις, ίνα μηδαμον τό τε ταράττον και το 5
ίκπληττον áoyf¡ της ποιήΰεως âκινδύνων και άνανταγωνίΰτων
γινομένων.
8 . Οίίτω? ονν τούτων εχόντων ¿πάγωμεν τοις ποιήμαΰΐ
τον νέον μη τοιαύτας έχοντα τάς δόξας περί των καλών
¿κείνων και μεγάλων <5νομάτων, ώς αρα σοφοί και δίκαιοι οί Ε
άνδρες ηΰαν, άκροι τε βαβιλείς και κανόνες αρετής άπάϋης π
και &ρ&ότητος. επεϊ βλαβήβεται μεγάλα δοκιμάζω ν πάντα και
τε&ηπώς, μη δνΰχεραίνων μηδέν άκούων μηδ' αποδεχόμενος
τον 'ψέγοντος αντονς τοιαύτα πράττοντας xaì λέγοντας (Π 97)
'ai γαρ, Ζεϋ τε πάτερ και 'Α&ηναίη και "Απολλον, 15
μήτε τις ονν Τρώων θάνατον φνγοι, οΰΰοι εαΰι,
μήτε τις 'Αργείων, νωιν δ' εκδνμεν ολε&ρον,
οφρ' οΐοι Τροίης ιερά κρήδεμνα λνωμεν'
καί (λ 421}
'οίκτροτάτην δ' ηκονδα οπα Πριάμοιο &υγατρών äo
Καΰΰάνδρης, την κτείνε Κλνταιμνήΰτρη δολόμητις F
άμφ' έμοί'
καί (I 452)
'παλλακίδι προμιγηναι, ΐν' έχ&ήρειε γέροντα,
τη πι&όμην και ερίξα' sí
καί (Γ 365)
'Ζεϋ πάτερ, οϋ τις δείο &εών ¿λοώτερος άλλος.' | •
μηδέν έπαινεΐν έ&ιξέδ&ω τοιούτον ò νέος, μηδε προφάαείί 26
1 άπίονν XsY2z/ απόν Ο 2 πάντα om. WO fort, recte
6—7 &ntvSvvov xal άνανταγώνιατον (άνταγ. Ma'ND κναγ. G
άχαταγ. Ζ) γινόμενον il corr. Pat. nisi quod άναγωνίπτων
malebat » t à s om. D 10 οι hSD om. 0 notandus hiatus
18 μηδίν Pat. át μηδϊν μηδί D πάντα μηδϊ C μηδε Ο
άχονων = „dum legit" 18 λνοιμεν A ! D 20 ίϊνγατςών Ο
cum Η Homeri &νγατρός D 28 μηδέν olv D
52 2. Π ίΣ ΔΕΙ ΠΟΙΗΜΑΤΛΧ ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 6) 26 Α.

• λίγων μηδε παραγωγάς ευπρεπείς επί πράγμαβι φανλοις μη-


χανώμινος πι&ανος ίβτω καΐ πανούργος, αλλ' ¿κείνο μάλλον
οΐίϋ&ω, μίμηβιν είναι τήν ποίηβιν ή&ών και βίων άν&ρώπων
ον τελείων ουδε χα&αρων ονδ' άνεπιλήπτων παντάπαΰιν, «λΑά
Β μεμειγμίνων πά&εΰι και δόξαις ψενδεΰι καΐ άγνοίαις, δια δ'
ενφνΐαν αντους πολλάκις μετατι&εντων προς το κρείττον. η
γαρ · τοιαύτη παραδκενη τοΰ νεον και διάνοια, τοις μεν εν
λεγομενοις και πραττομενοις επαιρομενον και ΰννεν&οναιων-
Β τος, τα δε φαύλα μη προΰιεμενον και δνδχεραίνοντος, άβλαβη
ίο παρίξει την άκρόαΰιν. δ δε πάντα &ανμάξων και παΰιν
• έξοικειούμενος και καταδεδονλωμενος [lij ε|ε»] την κρίΰιν inò
των ηρωϊκών ονομάτων, ωαπερ οί την Πλάτωνος άπομιμον-
• μενοι κυρτότητα και την 'Αριΰτοτελους τρανλότητα, ληβεται
προς πολλά των φαύλων ενχερης γενόμενος, δει δε μη δειλώς
16 μηδ' &ΰπερ υπό δειΰιδαιμονίας εν ίερψ φρίττειν απαντα και
• προοκννείν, άλλα θαρραλέως ¿Φιζόμενον επιφωνεΐν μηδέν ήττον
τον 'όρ&ώς' και 'πρεπόντως' το 'ονκ όρ&ώς' και 'ον προΰηκον'.
οίον ò 'Λχιλλευς εκκληαίαν ΰννάγει των ΰτρατιωτών νοοονν-
C των, ¿Οχάλλων μεν άργονντι τω πολεμ ο μάλιΰτα δια τήν ¿ν
ίο ταΐς ΰτρατείαις επιφάνειαν αντοΰ και δόξαν, ιατρικός δ' ων
καΐ με&' ημέρα ν ίνάτην y ταντα κρίνεο&αι πεφνκεν αίθ9όμε-
νος ονκ ονβαν ΰυνή&η την νόαον ονδε βννεοτώΰαν από κοι-
νών αιτιών, άναΰτάς ζό') ον δημαγωγεί προς τον οχλον, αλλά
τω βαβιλεΐ γίνεται ΰνμβονλος (Α 59)
sr. "Ατρείδη, ννν αμμε παλιμπλαγχ&εντας όίω
αψ άπονοΟτηΰειν.'
ορ&ώς ταντα και μετρίως καϊ πρεπόντως. τον δε μάντεως

lï cf. 53 C

1 παραγ. Wy. τάς (tivaç D) παραγ. SI S άν&ρ. Χυ «ai


άτ9ρ. O 11 τη t|fi Γ τη dó£r¡ Ο seol. Pat. 12 ó . . . ά«ο-
μιμονμενυς G'D p. C. 1β 9αρρ. Γ Ζ &αρβ. Ο 17 όρ&ον V
προσηκόντως D 19 και μάΐ ZCa μάΧ. SI Sh μάλ. πάντων Δ
89 suppl. Pohl, προς orn. Aid. prob. Beiskio
DE AUDIENDIS POETIS 53

δεδιίναι φήβαντος (την) όργην τον δννατωτάτον των 'Ελ-


λήνων, ονχίτ ¿ ρ θ ώ ς ο ΰ ί ε μετρίως, ¿πομόΰας μηδίνα προοοI-
αειν χείρας αυτω ζώντος αυτόν, προβτί&ηΰιν 'ονδ' ην 'Λγα- D
μίμνονα tïmgg', (Α 90) ένδεικνύμενος όλιγωρίαν και περι-
φρόνηαιν τον άρχοντος, εκ δε τούτον μάλλον παροζυν&είς επί 5
τ δ ξίφος φέρεται ΰφάττειν διανοούμενος, οϋτε προς το καλόν
¿ρ9ώς o i í r í προς το ΰνμφερον. εϊτ' αν&ις μετανοήΰας (Α 2 2 0 )
αψ ες κονλεον ωβε μέγα ξίφος, ovó' άπί&ηΰε
μύ9ω 'Λ&ηναίης,
¿ρ&ώς πάλιν και καλώς, ou τόν &νμόν εκκόψαι παντάπαοι :ο
μή δννη&είς, ομως πριν άνήκεατόν τι δραΰαι μετέβτηβε και
χατεΰχεν ενπει&ή το λογιΰμψ γενόμενον. πάλιν 6 'Αγαμέμνων Ε
¿ν μίν τοις περί την Ικκληοίαν λεγομένοις και γινομενοις υπ'
αν τον καταγέλαΰτός ίβτιν, Ιν δε τοις περί Χρνΰηίδα βεμνό-
τερος καϊ βααιλικώτερος. & μεν γαρ 'Αχιλλενς αγομένης της is
Βριΰηίδος (Α 349)
δακρύβας ετάρων αφαρ εζετο νόΰφι λιαα&είς,
οντος δ' αυτός εις την νανν έμβιβάζων και παραδιδονς και
άποπέμπων την αν&ρωπον ην ολι'γω πρόο&εν εΐρηκε της γα-
μέτης τη εύνοια προχρίνειν, ον&εν αίΰχρον oύδ, έρωτικόν ϊβ
Ιποίηοε. και μην δ Φοίνιξ δια την παλλακίδα κατάρατος ίπυ
τον πατρός γενόμενος ( I 458)
'τον μεν εγω φηοί βούλενΰα κατακτάμεν οξύ χαλκώ' Κ
α λ λ ά τις ά&ανατων πανΰεν χόλον, ος ¡5' ενι ϋ · ν μ ω
δημον &ηκε φάτιν και ονείδεα πόλλ' άν&ρώπων, α
ως μη πατροφόνος μετ' 'Αχαιοϊαιν καλεοίμην.'
ó μεν ονν 'Αρίοταρχος εξεΐλε ταντα τά επη φοβη&είς" εχει δε
πρός τόν καιρόν ¿ρ&ως, τον Φοίνικος τον 'Αχιλλέα διδάΰκον-
τος j οΐόν ίβτιν όργη καϊ oda δια &νμον άνθρωποι τολμώαι. 27
μη χρώμενοι λογιΰμώ μηδε πει&όμενοι τοις παρηγορονβι. so

1 την add. Aid. 4 πίριφρόν. Μ'ΠΛ nrçtrpQvevvrp 0


18 Χεγ. χ α ΐ γιν. ( i t a G S ¿J γεν. 0) Γ Tr. Ο 28sq. V e r s u s desunt
i n codd. H o m e r i cf. 72 Β 2β πατροντόνος ν v. C 27 φ ο -
βη&είς] Quidnam?
54 2. Π Ω Σ Δ Ε Ι ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 6) 27 Α

καί γαρ τον Μελέαγρον επειΰάγει τοις πολίταις όργιξόμενον, εϊτα


πραϋνόμενον, ορθώς τα πά&η ψέγων, το δε μη ΰνναχολον&εΐν
άλλ' άντιτάττεβ&αι χαί χρατείν και μετανοεΐν ίπαινων ως κα-
λόν και βνμφέρον. ενταν&α μεν ονν η διαφορά πρόδηλος '
6 οπον δ' άΰάφεια της γνώμης, διοριΰτέον οΟτω πως εφιβτάν-
τας τον νέον. εί μεν ή Νανβιχάα ξένον ανδρα τον 'Οδνβοέα
δεαΰαμένη χαί πα&ονβα το της Καλνψονς πάθος προς αντόν,
Β ατε δη τρνφώΰα και γάμων ωραν έχουσα, τοιαντα μαραίνει
προς τάς &εραπαινίδας (S 244)
io <cu γάρ (μεν τοιόβδε πόΰις κεχλημένος εΐη
εν&άδε ναιετάων, καί οί αδοι αντό&ι μίμνειν\
ψεχτέον το θράσος αν της καί την àxo λαβίαν" εί (5ε τοις λό-
γοις τον άνδρος τί> ήθος ενιδονΰα χαί &ανμάΰαβα την ϊντενξιν
ai τον πολνν νουν ε'χονβαν ενχεται τοιοντψ ΰννοιχεΐν μάλλον
15 η πλωτικώ τινι και ορχηατικώ των ττολιτων, άξιον αγαβ&αι.
πάλιν της Πηνελόπης τοις μνηΰτηρβι προαδιαλεγομένης ονκ
άπαν&ρώπως, έχείνων á' avrrj χαριζομένων ιμάτια και χρνβία
και κόβμον άλλον, ηδόμενος 'Οδνββενς, (σ 282)
C οϋνεχα των μεν δωρα παρείχετο. &έ).γε δε &νμόν,
iο εί μεν ini τη δωροδοκία και πλεονεξία χαίρει, τον χωμψδον-
μενον Υπερβάλλει μαΰτροπεία Πολίαγρον (Com. adesp. 8)
'ενδαίμων Πολίαγρος ονράνιον
αΐγα πλοντοφόρον τρέφων"'
εί δε μάλλον οίόμενος νποχειρίονς εξειν δια την ελπίδα \καϊ\
t'. ιό μέλλον oi προΰδοκωντας, λόγον εχει το ηδόμενον αντω xal
&αρρονν. ομοίως ini τη διαρι&μήΰει των χρημάτων, α δνν-
εξέ&ηχαν οί Φαίαχες αντω καί άπέπλενΰαν, εί μεν αληθώς
èv ερημιά τοΰαντη καί των καθ' αύτον άΰαφεία και άδηλότητι
γεγονως περί των χρημάτων φοβείται {ν 21G),

1 525 sq.

5 άσαφεϊ της Y'h άΰαφή της Ν άααφη τ& της D 6 μόν


oír hD 17 καί χρ. (χρνσίον Χν) ΓΖ om. Ο 24 έλπίSa θαρ-
(ΐονντεί D seel. Pat, (del. in X) 27 μεν ονν Γ Ζ
27 C DE AUDIENDI8 POETIS 55

μη ri oî οϊχωνται κοίλης ix νηός εχοντες, D


οίχτείρειν άξιον r¡ βδελύττεΰ&αι νη ΔΙα την φιλοπίουτίαν' εί
δ\ ωαπερ tv LOI λίγουβι, κερί της 'Ιθάκης άμφιδο'ξων οίεται
την των χρημάτων βωτηρίαν άπόδειξιν είναι της των Φαιάκων
όαιότητος (ου γαρ αν άχερδώς φέροντας αυτόν είς άλλοτρίαν 5
iχβαλεΐν χώραν xal χαταλιπεΐν, άποΰχομένους των χρημάτων),
οϋτε φαυλω τεχμηρίω χρηται και τήν πρόνοιαν άξιον Ιπαινεϊν.
ίνιοι δε nal την εχ&εοΐν αυτήν εί μεν άλη&ως Ιγένετο χα&-
fúáovtoj -ψέγουΰι, (και Τυρρηνους ίοτορίαν τινά φαΰι δια-
φυΐάττειν ως νπνώδονς φύΰει τον Όδνβοέως γενομένου xal Β
δνσεντεύκτον διά τοντο πολλάκις οντος), εί δ' ο ix ην άλη&ής π
6 ΰπνος, άλλ' αίδούμενος μεν άποπέμψαι τους Φαίαχας ανεν
ξενίων χαί φιλοφροΰύνης, μή δυνάμενος δε τους έχ&ρονς
λα&εϊν ¿κείνων βνμκαρόντων εχρήΰατο της απορίας ηαραχα-
Ινμματι, χοιμωμένω ηοιηβας ομοιον εαυτόν, αποδέχονται, και ΐί
ταϋτα δη τοις νέοις Υποδεικνύοντες ουκ έάΰομεν φοράν προς
τα φαϋλα γίνεβ&αι των η&ων άλλά των βελτιάνων ξηλον και
προαίρεΰΐν, ενθ·νς τοις μεν το ψέγειν τοις δε το έπαινεΐν
άποδιδόντες. μάλιατα δε τοντο δει ποιεΐν èv ταϊς τραγωδίαις,
οααι λόγους εχονβι πι&ανους xal πανούργους ίν πράξεβιν F
άδόζοις xal ηονηραΐς. ού %άνν γαρ άλη&ες το τον Σοφο- ίΐ
χλέονς λέγοντος (fr. 765)
'ουκ εϋτ ¿π' έργων μη χαλών επη χαλά''
χαί γαρ οίτος ειω&εν η&εβι φαύλοις και άτοποις πράγμαβι
λόγους έπιγελώντας xal φιλαν&ρώπους αιτίας πορίξειν. χαί »5
¿ αύΰκηνος αντοϋ πάλιν όρας οτι την τε Φαίδραν χαι κροα-
εγχαλονΰαν | τω θηΰεϊ πεποίηχεν ώΐ δια τάς εκείνου παρανο- 28
μίας έραδ&είΰαν τον 'Ιππολύτου ' τοιαύτη ν δε χαί τη 'Ελένη
ηαρρηβίαν χατά της 'Εκάβης êv ταΐς Τρωάβι δίδωβιν, οίομέντ)
25 In altero Hippolyte vide Fr. Tr. p. 491 28 Tro. vv\ 919 sq.
1 ini νηός D β ¿χβαλεΐν X'D έκβάλλειν 0 1 ού G1
1
8 ¿/¿vetro GX U πολλάκις Pat. πολλοίς (τοις ». C) Si 19 ist
Moieiv Γ Ζ Tr. 0 20 πράγμαβι CM'il 24 όντως Χ'υ
2» χοetà την της Γ Latetne infinitivus? οίομέντ] Ge Λ -νην 0
56 2. Π&Σ ΔΕΙ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΑΚ07ΕΙΝ (Plan. 6) 28 Α
δίΐν Ικείνην κ ολάζεα&αι μάλλον ort μοιχό ν αντης ί'τεκε. μηδέν
ονν τούτων %ομ·ψόν ήγεία&αι καΐ πανονργον 6 νέος έ&ιξέΰ&ω,
μηδε προΰμειδιάτω ταΐς τοιανταις ενρηΰιλογίαις, άλλα βδελντ-
τέο&ω τον ς λόγονς μάλλον η τα ΐργα της ¿Κολααίας.
> 9 . 'Επί π&βι τοίννν καϊ το την αιτία ν εκάβτον των λεγο-
μένων έπι 'ητεϊν χρήβιμόν εβτιν. 6 μεν γαρ Κάτων ετι παι&ά-
Β ριον ων 'ε'πραττι μεν ο προΰτάξ,ειεν 6 παιδαγωγός, ahíav δΐ
καϊ λόγον άπητει τον προστάγματος, rotç δε ποιηταΐς ου
πειατέον (άΰπερ παιδαγωγοΐς η νομο9ε'ταις, αν μη λόγον ίχη
ι· τό υποκείμενον, δέ, ανπερ χρηΰτον r¡ ' αν δε μοχ&ηρόν,
όφ&ήΰεται κενόν και μάταιον. αλλ' οί πολλοί των μεν τοιούτων
τάς αιτίας πίκρας απαιτοϋΰι και διαπνν&άνονται πως λέ-
λεκται (Hes. OD 744)
'μηδέ ποτ' οινοχόην τι&έμεν κρητηρος ϋπερϋ·εν
J 15 πινόν των'
και (Λ 306)
"òg δέ % άνηρ άπί> ων οχέων ετερ' αρμαϋ·' ικηται,
εγχει ορεξάα&ω.'
C τ&ν δε μειζόνων άβαβανίβτως δέχονται την πίβτιν, οία και
20 ταΰτ' έατίν (Eur. Hipp. 424)
'ίουλοΓ γαρ ανδρα, καν &ραΰνΰπλαγχνός τις i¡,
οταν βννειδη μητρός η πατρός κακά',
και (Eur. fr. 957)
'μικρόν φρονεΐν χρη τον κακώς πεπραγότα.'
«5 καίτοι ταντα των ή&ών απτεται και τονς βίους διαταράττει,
κρίνεις έμποιονντα φαύλας και dô|aç άγεννεΐς, αν μη προς
εκαΰτον αυτών εί&ιΰμένοι λέγω μεν δια τί μικρόν φρονεΐν χρη
τον κακώς πεπραγότα και μη μάλλον άνταίρειν τί) τύχη και
ποιεϊν ν-ψηλόν εαυτόν και άταπείνωτον ·, δια τί δέ, αν εκ

β Vit. Cat. Min. 1 , 1 0 21 cf. 1 C

7 ίπρ. μεν om., δη pro όέ ser. S 19 8ίχ. NS¿) παραδέχ.


0 22 π. η μ. νΖΜΠ 24 πεπραγότα Wagner, πεπραχότα
SI 28 πεπραγότα Hch. πεπραχότα Sì
DE AUDIEKDIS FOETIS 57

πατρός φαύλου και άνοήτον γεγονως αντος ω χρηστό;· και


φρόνιμος, ού προβήχει μοι δια την ¿μην άρετήν μέγα φρονείν D
άλλα χαταπεπλήχ&αι και ταπεινον είναι δια την τον πατρός
άμα&ίαν ; ό γαρ οΰτως απαντών και άντερείδων και μη παντι
λόγω πλάγιον ωαπερ πνενματι παραδιδους εαυτόν αλλ' όρ&ώς 5
ί'χειν νόμιζαν το 'βλάξ αν&ρωπος έπι παντι λόγω φιλεΐ Ιπ-
τοησ&αι', πολλά διακρούβεται των ονκ άλη&ώς ούδ' ώφελίμως
λεγόμενων, ταντα μεν ονν άβλαβη παρέξει την των ποιημάτων
άκρόαδιν.
10. 'Enti δ' ωβπερ εν αμπέλου φύλλοις «ai κλήμαΰΐν ίο
εΰ'θ'αλοΌίΤί πολλάκις ό καρπός άποκρΰπτεται και λαν&άνει Ε
καταΰκιαξόμενος, οΌτως εν ποιητική λέξει και μυ&εύμαΰι περι-
κεχυμένοις πολλά διαφεύγει τον νέον ωφέλιμα και χρήΰιμα,
δει <$έ τοντο μη πάΰχειν μηδ' άποπλαν&ΰ&αι των πραγμάτων,
¿λλ' ίμφύεΰ&αι μάλιΰτα τοις προς άρετήν φέρουβι καΐ δννα- is
μένοις πλάττειν το ή&ος, ου χείρον εΰτι και περί τούτων διελ-
&εϊν ¿ν βραχέΰιν, άψάμενον τύπω των πραγμάτων, μήκη δε
καΐ καταΰκενάς και παραδειγμάτων οχλον έώντα τοις επιδεικτι-
κώτερον γράφουΰι. πρώτον μεν ουν τα χρηστά και τα φαϋλα
γιγνώΰκων ο νέος η&η και πρόΰωπα τοις λόγοις προΰεχέτω ίο
και ταΐς πράξεβιν ας & ποιητής εκατέρω προαηκόντως άποδί-
δωβιν ' οϊον δ 'Αχιλλευς προς τον ^Αγαμέμνονα λέγει, καίπερ F
λέγων μετ' οργής (Α 163)
'ον γαρ βοί ποτε ϊΰον εχω γέρας, οππότ' '.'Αχαιοί •
Τρώων ¿κπέρΰωβ' ευ ναιόμενον πτολίε&ρον', 85
ό δε Θερΰίτης τω αντω λοιδορονμενος λέγει (Β 226)
'πλείαί τοι χαλκού κλιβίαι, πολλαι δε γυναίκες
είβΐν ένί κλιβίτ)ς ¿¡¡αιρετόι, 8ς τοι !Αχαιοί \
πρωτίβτω δίδομεν, εντ' αν πτολίεΰρον ελωμεν', 29

5 cf. 706 Ε β Heraclit. fr. 87 cf. mor. 41a

1 äv Y'CM'n β tut. A αιαοφ&αι 0 cf. 41A 1« έχει ¿ή


&' C 17 ras iv τύχω D 20 τοίς Χεγομένοις SD βΐ έχα-
τiçoig D
58 2. ΠΩΣ ΔΕΙ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 6) 29 Α

χαι πάλιν δ 'Αχιλλενς (Α 128)


'aî χέ πο&ι Ζενς
J δώΰι πάλιν Τροίην ενχείχεον ¿ξαλαπάξαι',
δ δε Θερΰίτης (Β 231)
5 'ον κεν εγώ δήΰας άνάγω η άλλος 'Αχαιών.'
τιάλιν τον 'Αγαμέμνονος ¿v τη ¿πιπωλήαει τον Αιομήδην
λοιδορήβαντος ο μεν ον&εν άντεΐπεν, (Λ 402)
1=1 αι'όίσθείς βαΰιληος ενιπην αίδοίοιο,
δ δε Σ&ενελος, ον μι¡δεις λόγος, (ib. 404)
ίο "Ατρείδη' φηβί, 'μη -ψενδε' επιβτάμενος ΰάφα ειπείν.
• ημεϊς toi πάτερων μεγ' άμείνονες εΰχόμε&' είναι.'
Β η γαρ τοιαύτη διαφορά μη παρορωμενη διδάξει τον νέον
άβτεΐον ηγεϊβ&αι την άτνφίαν και μετριότητα, την δε μεγαλ-
ανχίαν και κεριαυτολογίαν ως φανλον ενλαβεΐΰ&αι. χρήΰιμον
15 δε χαί το τον 'Αγαμέμνονος χατανοεϊν ένταν&α ' τον μεν γαρ
Σ&ένελον άπροΰανδητον παρηλ&ε,τον δ' Οδνΰαέως ονχ ημέληοε
δηχ&έντος αλλ' ημείψατο xal προβηγόρενβεν, (4 357)
ως γνω χωομένοιο' πάλιν δ' ο γε λάξετο μν&ον'
το μεν γαρ πάβιν άπολογεϊβ&αι -9εραπεντιχόν χαι ονχ άξιωμα-
ιο τιχόν ' το δε πάντων χαταφρονεΐν υπερήφανο ν χαι άνόητον.
αριβτα δ' δ Αιομήδης εν μεν τη μάχη βιωπά κακώς άκοΰων
C νπό τον βαβιλέως, μετά δε την μάχη ν παρρηβία χρηται προς
αντόν (I 34)
'άλχην μεν μοι πρώτον όνείδιοας εν Javaoìβιν.'
ΐ5 εν δ' εχει χαι φρονίμον διαφοράν ανδρός χαί μάντεως πανη-
Q γνριχον μη παραλιπεϊν. ο μεν γαρ Κάλχας ον βννεΐδε τον
καιρόν, &λλ' ίν πλή&ει παρ' ονδεν εποιήΰατο χατηγορηΰαι τον
βαΰιλέως ως τον λοιμον αντοΐς ¿παγαγόντος' δ δε Νέΰτωρ

8 εύτείχεον om. SD β πολήοίΐ S πιριπολ. D 12 δια-


φορά μη] διαφορμή XVYM'h άφορμη G 17 δηχ9έvtog G'Z
« Ά δειχ&. h Ιηχ&. Χν λίχβ·. G1 om. Ο 25 άνδρ. àia φ. xal
μάντ uWCp χαί μάντ. άνδρ. διαφ. Ma'NSD άνδρ. χαί μάντ.
διαφ. Υα* Α. 2β παραλιπεϊν ΓΜΠ8 χαταλ. Ο 23 Απάγον-
τας Γ Μ έιιάγ. αντ. G
29 C DE AUDIENDIS POETIS 59

βουλόμενος εμβαλεΐν λόγον υπέρ" των πους τον ''Αχιλλέα διαλ-


λαγών, ίνα μη διαβάλλειν δοχη τον 'Αγαμέμνονα προς το
πλη&ος co ς άμαρτόντα και χρηΰάμενον οργή, (I 70)
δαίνν δαίτα γέρονβιν' εοικέ τοι, οϋ τοι άεικές. •
κολλών δ' άγρομένων τω πείΰεαι ος κεν άρίΰτην D
βουλην βονλενΰτ). 6
και μετά το δείπνον εξαποΰτέλλει τονς πρίΰβεις' τοντο γαρ
ην έπανόρ&ωβις αμαρτίας, ¿κείνο δε κατηγορία και προπη-
λακίΰμός.
"Ετι δε και τας εν τοις γένεΰι διαφοράς Οκεπτέον, ων ίο
τοιοϋτός εΰτιν ó τρόπος, οι μεν Τρώες έπίαΰι μετά κραυγής
και &ράθονς, οι δ' 'Αχαιοί {Λ 431)
ΰιγη δειδιότες βημάντορας. •
το γαρ ίν χερΰΐ των πολεμίων όντων φοβεΐΰ&αι τονς αρχον-
τας ανδρείας αμα και πει&αρχίας ΰημεϊον. ο&εν ò μεν Πλάτων is
ε&ίξει τους ψόγους φοβείΰ&αι και τα αίΰχρά μ&λλον η τονς
πόνους και τους κινδύνους, ó δε Κάτων ε'λεγε φιλεΐν τονς Ε
έρν&ριώντας μάλλον η τους ωχριώντας, εΰτι δε καΐ των επαγ-
γελιών ίδιος χαρακτήρ. ο μεν γάρ Αόλων επαγγέλλεται (Κ 32δ)
'τόφρα γαρ ες ΰτρατον εΐμι διαμπερές, οφρ' αν ίκωμαι so
νη 'Αγαμεμνονέην',
ò òì Αιομήδης επαγγέλλεται μεν ουδέν, ήττον δ' αν φηβι •
φοβη&ηναι μεθ·' ετέρου πεμπόμενος. 'Ελληνικόν ονν και
άΰτεΐον η πρόνοια, βαρβαρικον ¿ε και φανλον η &ραΰντης'
και δει το μεν ξηλοϋν το δε δυΰχεραίνειν. εχεται δέ τίνος ουκ só
άχρήατον &εωρ£ας και το περί τονς Τρώας καϊ τον "Εκτορα
πάθος, τον Αΐαντος αντω μονομαχεΐν μέλλοντος. 6 μεν γάρ F
Αισχύλος 'ΐΰ&μοΐ πνκτον πληγέντος εις το πρόοωπον και
κρανγης γενομένης, 'οίον' είπεν 'ή αΰκηΰίς εΰτιν. οί 9εώμενοι
βοωβιν, δ δε πληγείς ΰιωπα.' τον δε ποιητον λέγοντος οτι τοι· 30

15 ubi? 17 Vit. Cat. mai. c. 9 ; 6 2 8 F 27 cf. 79D •

S ài αμαρτίας G 1? 18 rois ώχρ. των νέων Χ 3


60 2. Π ϋ Σ ΔΕΙ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 6) 29 Ρ

Αϊαντα μετά των οπλών ¿Λιόντα λαμπρό ν οί μεν "Ελληνες


30 ίχαιρον όρωντες, (Η 215) |
Τρώας δε τρόμος αίνος νπήλν&ε γνΐα εκαβτον,
"Εκτορί τ αντω &νμος ¿vi βτη&εοβι πάταΰοε,
5 τις ο ix αν άγάβαιτο την διαφοράν; τοϋ μεν κίνδυνεύοντος η
καρδία πηδά μόνον, ωβπερ παλαιέ tv νη Δι r¡ βταδιοδρομεΐν
μέλλοντος, των <$ί &εωμενων τρε'μει και πάλλεται τό α&μα δι*
εϋνοιαν και φόβον νπερ τοϋ βαΰιλεως. ένταν&α δε καΐ την
τον κρατίβτον προς τον κάκιΰτον διαφοράν άπο&εωρητέον. δ
ίο μεν γαρ Θερσίτης (Β 220)
• εχ&ιΰτος á' 'Αχιληι μάλιβτ ην ηδ' 'Οδυβηι,
Β δ <5' Αίας άεί τε τω 'Αχιλλεί προαφιλης και πρός τόν"Εχτορα
λέγει περί αυτοϋ (Η 226)
'υϋν μεν δη βάφα εΐβεαι οίό&εν οίος
is οίοι και Δαναοΐΰιν άριΰτηες μετε'αβι,
και μετ !Άχιλληα ρηξήνορα &νμολεοντα.'
mi τοντο μεν 'Αχιλλεως το έγκώμιόν ¿Οτι, τα δ' ίξής νπερ
απάντων ε'ίρηται χρηοίμως (ib. 231)
'ημείς δ' et μεν τοΐοι di αν βί&εν άντιάβαιμεν
so xal πολιές',
οντί μόνον οντ' άρια τον άποφαίνων εαυτόν άλλα: μετά πολλών
ομοίων δυνάμενον άμνναΰ&αι. ταντα μεν ονν ικανά περί
C διαφοράς, αν μη χάκείνο βουλώμε&α προβλαβεΐν, ort των
Τρώων εαλώχαΰι και πολλοί ζώντες, ονδείς δε των Αχαιών,
85 και των μεν ύποπεπτώκαΰΐν ενιοι τοις πολεμίοις, ωβπερ ò
'Άδραβτος, οι 'Αντιμάχου παίδες, δ Αυχάων, αντός ο Έχτωρ
δεόμενος περί ταφής τον Άχιλλέως, ¿κείνων <$' ουδείς, ως
βαρβαριχοϋ τοϋ ίκετενειν xai ϋποπίπτειν ¿ν τοις άγωΰιν όντος,
'Ελληνικού δε τον νιχαν μαχόμενον r¡ άπο&νήβκειν.
• so 1 1 . 'Επει d' ωβπερ ¿ν ταΐς νομαΐς η μεν μέλιττα διώκει

1 μετά om. S zi έπιόντα X s είπάντα Ο ποιούνταν Δ


S vxrjl. ΓΖΜΟ έπ-ηΧ. Ο 14 ίή om. SD 82 όμοιων Γ Ζ
όμοίως Ο άυναμίνων Si corr. Wytt. 27 ύπίρ ταφής G
DE AUDIENDI8 POETIS 61

ri άνθος, η á' «ΐξ τον θαλλόν, r¡ δ' νς την ρίζαν, άλλα δι


ζώα tò βπίρμα xal τον καρπό ν, otërwj ίν ταΐς άναγνώβεΰι
τ&ν ποιημάτων ò μεν άπαν&ίξεται την ίατορίαν, 6 δ' ίμφνετοη D
τω χάλlei x a l τΐ) χαταοχενη των ονομάτων, χα&άτΐερ 6 'Λρι-
ΰτοφάνης κερί τον Ενρικίόον ψηβί (fr. 471,1) 5
'χρώμαι γαρ αν τον τοϋ Οτόματος τω βτρογγνλω\
ο! δε των προς το η&ος είρημίνων ώφελίμως εχονται, προς
oSj δή ννν ημϊν ò λόγος εΰτίν, νπομιμνήβχωμεν αντοΰς
ou δεινόν ε Οτι τον μεν φιλόμν&ον μη λαν&άνειν τα «αινως
ίΰτορονμενα και περιττως, μηδέ τον φιλόλογοι' έχφενγειν τα ίο
καθαρώς πεφραΰμίνα και ρητοριχώς, τον δε φιλόχαλον ml
φιλότιμο ν xal μη παιγνίας αλλά παιδείας ενεχα ποιημάτων •
απτόμινον άργως και αμελως άχούειν των προς άνδρείαν ì} Ε
βωφροΟννην η διχαιοβύνην άναπεφωνημένων, ola xal τκϋτ
ίοτΐ ( Λ 313) ι»
'Τνδείδη, τί πα&όντε λελάΰμε&α &ονριδος άλκής; •
ά λ λ ' αγε δενρο, πεπον, « α ρ ' εμ' ΐβταβο' δη γαρ ελεγχος
εΟΟεται, ει χεν νηας χορυ&αίολος "Εχτωρ.'
το γαρ ίν χινδύνω τον διαφ&αρηναι xal απολεδ&αι μετά πάν-
των οντα τον φρονιμώτατον δράν το αίΰχρόν δεδοιχότa xal Μ
tò ¿πονείδιβτον άλλα μη τον θάνατον, εμπαθ-η ποιήδει προς
άρετήν τον νεον. xal τω (γ 52)
'χαίρε ί' 'Α&ηναίη πεπννμενω άνδρΐ διχαίω'
τοιούτον ίπιΐογίΰμον δίδωβι, μήτε πλονΰίω τινί μήτε χαλώ
το Οωμα μήτ ίβχνρώ την &εον χαίρονΰαν αλλά φρονίμψ Hal F
διχαίω ποιήοας, χαI πάλιν τον Όδνβΰεα φάΰχονΰαν μη πε- «
ριοράν μηδε προλείπειν (ν 332),
'οΰνεχ' ίπητής ίοτι χαι άγχίνοος xal ίχεφρων,

2aq. cf. 18 EF
S ύπομιμνήβχωμεν A -ομιν O ουν post ύπομ. add. Γ av-
Toig G'ü 9 χαινώς Y*a*AJ χενως O 11 φιλόχ. xccl φίλοι. G
1* μή άρ^ώΐ Μ'Π 81 τον ante 9áv. h om. 0 ti τω
Wytt. το Λ ae φάβχοvottv Γ φάβχονοα (-atv D) O sed Ho-
merus non Minerva ένάείχννrat
62 2. ΠΩΣ ΔΕΙ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 6) 30 F

Iv&tlwvrat μόνοι> είναι των ημετέρων &εοφιλες και θείον


άρετήν, ε'ίγε δη τα ομοια χαίρειν τοις όμοίοις πέφνκεν. έπεί
• • 31 δε I μεγάλου δοκονντος είναι και οντος τον κρατεΐν οργής
μείζον έβτιν ή φυλακή καϊ ή πρόνοια τον μη ταριπεαεϊν οργή
i μηδ' άλω ναι, και ταντα δει τοις άναγιγνώοκονΰΐν ΰποδεικννειν
μη παρέργως, οτι τόν Πρίαμον δ 'Αχιλλευς ουκ άναΰχετικός
ων ovài πράος ηβνχίαν αγειν κελεύει και μη παροί-ννειν αυ-
τόν, οϋτως (SI 560)
'μηκέτι ννν μ' ερέ&ιξε, γέρον (νοέω δε και αυτός
ίο "Εκτορά τοι λνδαι, Αιό&εν δε μοι άγγελος ηλ&ε)
μη σε, γέρον, ονδ' αυτόν ένι j(λιάίηβιν έάβω,
και ίκέτην περ Ιόντα, Αιος δ' άλίτωμαι έφετμάς',
Β xai τον "Εκτορα λονΰας και περιβτείλας αντός ini την άπήνην
τί&ηΰι, πριν ήκιΟμένον υπό τον πατρός οφ%·ηναι, (ib. 584)
16 'μη δ μεν άχννμέντ] κραδίη '/όλον ονκ ίρνΰαιτο,
παΐδα ίδών, 'Αχιληι δ' όριν&είη φίλου ητορ
και ε κατακτείνειε, Αώς ό' άλίτηται εφετμάς.'
το γαρ επίΰφαλώς προς οργην έχοντα και φνβει τραχύ ν οντα
xai &υμοειδη μη λαν&άνειν εαυτόν αλλ' έξενλαβεΐα&αι και
so φυλάττεΰ&αι τας αιτίας και προκαταλαμβάνειν τω λογιΰμω
πόρρω&εν οπως ούδ' άκων τω πά&ει περιπεΰεϊται, &αυμαΰτης
C ¿Οχι προνοίας, οϋτω δε δεϊκαΐ προς μέϋ·ην τον φίλοινον ε'χειν
και προς έρωτα τον έρωτικόν" &ΰπερ δ Άγηαίλαος ονχ ύπέμει-
VSV νπο τον καλόν φιλη&ηναι προΰιόντος, & δε Κνρος ονδ'
ϊ5 ίδεΐν την Πάν&ειαν ετόλμηΰε, των άπαιδεντων τουναντίον
ΰπεκκανματα τοις πά&εαι ΰυλλεγόντων και πρός α μάλιΰτα
κακώς και ολιΰ&ηρως εχουαιν αυτούς προϊεμένων. δ δ' Οδυα-
βευς οΰ μόνον εαυτόν άνέχει &νμονμενον, άλλα και τόν Τη-
λέμαχο ν έκ τον λόγον βννιδων χαλεπό ν οντα και μια οπόνη-

• 2 - 4 cit. Stob. III, 20, 52 ss Xen. Ages. V, 4. Vit. Ages,


cap. 11 24 Xen. Cyrop. V, 1, 8 mor. 521 f

1 xal 9είον om. CMa'NSD 4 μείζων CMIïSh & υπο-


δεικννναι (i 1 12 x<ù Γ Ο Μ Ή Om. O 18 τόν γάρ SD
D E AUDJENDIS POETIS 63
ρον αμβλύνει χai παραβκενάξει πόρρω&εν ηΰνχίαν αγειν και
άνέχεο&αι, κελεύω ν ( * 274)
'οί δε μ' άτιμήαοναι δόμον χάτα, ΰον δε φίλον κηρ
τετλάτω εν ΰτη&εΰΰι κακώς πάΰχοντος ίμεϊο, D
ην π ε ρ και δια δώμα ποδών ελκωαι %νραζε i
η βελεΰιν βάλλωαι ' ΰν δ' είΰορόων άνέχεβ&αι.'
ωΰπερ γαρ τους ίππους ουκ èv τοις δρόμοις χαλινονοιν άλλα
πρό τών δρόμων, οϋτω τους δυΰκα&ίκτονς προς τά δεινά και
&νμοειδεΐς προκαταλαμ,βάνοντες τοις λογιΰμοϊς και προκαταρ-
τύοντις έπί τους αγώνας αγοναι. ίο
δει δε μηδέ τών ονομάτων άμελώς άχούειν, άλλα τήν μεν
Κλεάνθους παιδιαν παραιτεΐΰ&αι' κατ ειρωνεύεται γαρ εατιν
οτε προΰποιούμενος ¿¡¡ηγείΰθ-αι το δη 'Ζεν πάτερ "Ιδη&εν με-
δίων' ( Γ 320) είδήαει μεδεων και το 'Ζεν ava δωδωναίε' (Π 233) Ε
χελενων άναγινώΰκειν ΰφ' εν, ώς τον ¿κ της γης άναϋνμιώμε-
νον αέρα δια την άνάδοοιν ¿ναδωδωναίον 'όντα. καϊ Χρνβιπ-
τίος δε πολλαχον γλίΰχρος ίβτίν, ον παίζων αλλ' εύρηαιλογών
άπι&άνως, και παραβιαζόμενος ενρύοπα Κρονίδην είναι τόν
δεινόν ¿ν τω διαλέγεο&αι xal διαβεβηχότα τη δυνάμει τον
λόγον. βελτιον δε ταντα τοις γραμματικόΐς παρεντας ¿κείνα 20
μάλλον πιεξειν οΐς αμα το χρηΰΐμον καϊ πιθανόν ινεβτιν (Ζ 444)
'ονδε με &νμος ανωγεν, ίπεϊ μά&ον εμμεναι εβ&λός'
χαί (.Ρ 671)
'παΰΐν γαρ επίΰτατο μείλιχος είναι.'
την τε γαρ άνδρείαν άποφαίνων μάϋημα και το προοφιλώς Ρ
8μα και χεχαριαμενως άν&ρώποις όμιλεΐν άπ' ¿πιϋτήμης και 86
κατά λόγον γίγνεο&αι νομίξων προτρέπει μη άμείείν εαυτών,

18 St. V. Fr. I 636 1β St. V. Fr. II 101 85 sq. Eustath.


664, 33 et 1122, 13

4 τετλάτ' évi MaD 1 γαρ om. G 18 tò δή ρ τ¿ äs


(τάδε 2a*Α) Ο τό τι D 14 είδήοιι μεδ. Χν om. 0. Ante haec
ν ix cum Pat. xsl. ávayiv. ex seqq. intellegendum, sed Plut,
dicit 'non eerio interpretatur sed ludit' cf f6, 26 τό om.
WYpMJIN 19—80 rœ λόγω C 81 ίνεατιν Hch. ίβτιν
64 2. Π2Σ ΔΕΙ ΠΟΙΗΜΑΤίί» AKOTE IN (Plan. 6) 31 F

άλλά μαν&άνβιι/ τά χαλά xal προαίχειν τοις διδάΰχονβιν, àg


nal την βχαιότητα xal την δειλίαν αμα&[αν nul αγνοιαν ουΰαν.
Οφόδρα δε τούτοις χάχεΐνα ΰύμφωνά Ιατιν α λέγει περί τον
4ώς xal τοϋ Ποοηδ&νος ( Ν 364)
Ä2 'η μάν άμφοτέροιΰιν όμον γένος ηδΛ ία πάτρη,
e άΐλά Ζενς πρότερος γεγόνει xal πλείονα γόη.'
&ειότατον γαρ &κοφαίνει νήν φρόνηαιν xai βαΰιλιχώτατον, ¿ν
y τίΟνται την μεγίατην ύχεροχήν τοϋ Αιός, άτε δη nal νάς
αλλας άρετας επεο&αι ταυτγ νομίζω ν. ί&ιβτέον δ' α μα «al
ίο τούτων έγρηγορότως τον νέον άχούειν (γ 80, 328)
'ψεύδος δ' ονχ έρίει' μάλα γαρ πεπννμένος ίβτί'
χα/ ( Ψ 670)
"ΑντίΙοχε, πρόο&εν πεπνυμενε, ποίον έ'ρεξας ;
γβχυνας μεν έμήν άρετην, βλάψας δε μοι ίππους'
it xaí (Ρ 170)
'Γλαϋχε, τΐη δε ΰϋ τοΐος ¿ων νπέροπλον εειπας-,
Β 5> ηίπον, η τ ίφάμην ΰε περί φρένα ς εμμεναι άλλων',
ως ούτε ψευδόμενων των φρονίμων οϋτε χαχομαχονντων ίν
• τοις άγ&αιν οϋτε παρ' άξίαν ετέροις έγχαλούντων. xal τόν
so Πάνδαρον δε πεισ&ήναι λέγων δια την άφροΰννην τά ορχια
ύυγχέαι δηλός ¿ατιν ουχ αν άδιχηβαι τον φράνιμον Ηγούμενος,

τοις οϋτω Ιεγομενοις (Ζ 160)


' τ ω δε γννη ΠροΙτον ίπεμηνατο, δΓ' "Αντεια,
• ίδ χρνπταδίγ φιλότψι μιγημεναι" ¿Ιλά τον οϋ τι
• πεΐΟ·' άγα&ά φρονέοντα, δαΐφρονα Βελλεροφόντην'
χαI (γ 265)
C 'η (5 ητοι το πρϊν μεν άναίνετο έργον άειχές,
δια Κίνταιμνήβτρη' φρεαϊ γαρ χίχρητ' tfya&jj<fiv.'
Μ ¿v μεν ονν τούτοις η) φρονηβει την τον ΰωφρονεϊν αιτία ν

• i cf. 861 D

9 δε J om. O
32 C DE AUDIKNDIS POETIS 65

άποδίδωδιν, εν δε ταΐς παρά τάς μάχας κελεύαεΰιν εχάδτοτε


λίγων (Π 422)
'αιδώς, ω Λύχιοι. πόβε φεύγετε; νϋν θ ο ο ί ϊδτε'
Hai ( Ν 121)
Γάλλ' εν φρεδι &έΰ&ε εχαδτος s
αίδω και νεμεδιν' δη γαρ μέγα νεΐχος ορωρεν'
ανδρείους εοιχε ποιεΐν χους βώφρονας δια το αί&εϊβ&αι τα
αίδχρά xal τάς ηδονάς δυνάμενους ύπερβαίνειν xal τους xiv- D
dvvovg νφίβταβ&αι. άφ' ων χαι Τιμό&εος όρμη&είς ού χακώς
¿ν τοις Πέρδαις τους "Ελληνας παρεχάλει (fr. 14) ίο •
'βεβεβΟ·' αιδώ δυνεργον άρετας δοριμάχου',
Αΐδχύλος ίε xal το προς δόζαν εχειν άτύφως xal μη διαδο- •
βεία&αι μηδ' επαίρεδ&αι τοις παρά των κολλών ¿παίνοις ¿ν
τω φρονεΐν τί&εται περί τυϋ 'Αμφιαράου γράφων (Sept. 592)
'ού γαρ δοχεΐν άριαtog αλλ' είναι &έλει, is
βα&εϊαν 'άλοχα δια φρενός χαρπούμενος,
άφ' ης τα χεδνά βλαβτάνει βουλεύματα.'
το γαρ εφ' εαυτώ χαί τη δια&εαει τη περί αυτόν ονδη χρα-
τίδτη μέγα φρονεΐν νουν έχοντος ανδρός ίδτι. πάντων ονν Ε
αναγομένων εις την φρόνηδιν άποδείχνυται παν εϊδος αρετής so
Ιπιγιγνόμενον ix λόγου xal διδαβχαλίας.
12. 'Η μεν ονν μέλιττα φυδιχως ίν τοις δριμυτάτοις αν&εδι
χαί ταίς τραχυτάταις άχάν&αις έξανευρίδχει το λειότατον μέλι
χαί χρηβτιχώτατον, οι δε παίδες, αν όρ&ώς ίντρέφωνται τοις
ποιημαβιν, χαί άπο των φαύλοι;? χαί άτοπους υποψίας ίχόν- »
των ελχειν τι χρήδιμον άμωδγέπως μα&ηδονται και ώφέλιμον.
αύτίχα γοϋν νποπτός εδτιν 6 'Αγαμέμνων ως δια δωροδοχίαν
άφείς της δτρατείας τον πλούδιον εχεΐνον τον την Αΐ&ην
χαριδάμενον αύτω (9Γ297)

9 cf. 323 Ε 84 cf. 41F •


1 πίρί xàg G'ZTT 1» μεγαλοφρ. h S ' D 21 ix λόγου Krebs
ixáaxov (-τω Χ'Λ) Ü 24ίντρέφωνται X h ¿κτρ. 0 28 τόν •
p. C. x a l O (om. D)
8 Βϊ Plut. mor. 1
66 2. ΠΩΣ ΔΕΙ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 6) 32 Ε

F ίνα μη οί εποι&' υπό "Ιλιον ηνεμόεαααν


J άλλ' αυτόν τέρποιτο μένων' μέγα γάρ οί ί'δωκεν
Ζευς αφενός.
ορ&ώς δε γ' ίποίηαεν, ως 'ΑριΰτοτέΙης φηαίν (fr. 166), ϊππον
5 άγα&ην άν&ρώπον τοιούτον προτιμηβας' ονόε γάρ κννός άντ-
άξιος ουδ' ονον μά -día δειλός άνηρ και αναλκις, ino πΙοντον
38 χαί μαλακίας διερρνηκώς. πάλιν αΐβχιατα δοκεί τον νίον | ·ή
-J Θίτις έφ' ηδονάς παρακαλεΐν και άναμιμνήΰκειν άφρο δια ίων.
άλλα κάνταν&α δει παρα&εωρεϊν την τον 'Λχιλλεως ¿γχράτειαν,
ίο οτι της Βριβηίδος έρών ηκονβης προς αντόν, είδώς την τον
βίον τελεντην έγγνς ονΰαν ον ΰπεύδει των ηδονών προς
απόλανβιν ονδ &απερ οί πολλοί πεν&εί τον φίλον απραξία
xal παραλείψει των καθηκόντων, άλλα των μεν ηδονών δια
την λύπην άπέχεται, ταΐς δε πράξεΰι και ταϊς ΰτρατηγίαις
is ένεργός εατι. πάλιν ó 'Αρχίλοχος ουκ επαινείται λυπονμενος
μεν ini τω άνδρί της αδελφής διεφ&αρμένω κατά &άλαΰΰαν,
Β οϊνω δε και παιδιά προς την λνπην μάχεΰ&αι διανοούμενος.
• αίτίαν μέντοι λόγον εχονΰαν εΐρηκεν (fr. 13)
'ούτε τι γαρ. κλαίων ίήοομαι οϋτε κάκιον
20 ·&ήΰω τερπωλάς και &αλίας εφέπων.'
ε i γαρ èκείνος ούδεν ¿νόμιζε ν ποιηαειν κάκιον τερπωλάς και
&αλίας εφέπων, πώς ημϊν τα παρόντα χείρον εξει φιλοΰι>φονΰι
και πολιτενομένοις και προιοναιν εις άγοράν και καταβαίνον-
ΰιν εις 'Ακαδημειαν και γεωργίαν Ιφέποναιν ; ο&εν ονδ' at
Î6 παραδιορ&ώβεις φανλως εχοναιν αις και Κλεάν&ης έχρηΰατο
• • C και '.Αντιβ&ένης, ¿ μεν εν μάλα τους 'Αθηναίους &ορνβήΰαν-
τας έν τω θεάτρω (Eur. fr. 19)
'τι δ' αίΰχρον ην μη τοΐΰι χρωμένοις δοκη ;'

• 4 cf. 988 Α 6 cit. Ant. ex Max. Sent. II p. 35 «4 Pla-


toni trib. Serenue apud Stob. III 6, 36
1 άώρον S J 6 ού γάρ G ίί πως ουν I > Í6 ISών in-
serit post k&Tjv. Α. Locus nondum sanatus. [rotis &ogv-
βήααντος του 9εάτρον olim ci. Pat. ite. (προς τό EvçiniSsiov
. . . ÒQtòvy "Wil. Í8 -ην μή . . . Soxj¡ Γ il μη .. . âoxil O
33 C DE ÀUDIENDIS POETIS 67

παραβολών εν&νς
'αίΰχρον τό y ' αίΰχρόν, xav âoxrj καν μη d o χ η ,
ο <5 ε Κλεάν&ης ζτό) περί τ ο ν πλούτου (Eur. El. 428)
'φίλοις τε δονναι ΰωμά τ ' tic νόΰονς πεαόν
όαπάναιαι α&ΰαι s
μεταγραφών οϋτω
'πόρναις τι δονναι ΰωμά τ tig ι>όΰονς πεαόν
δαπάναις ¿πιτρΐψαι.'
και 6 Ζήνων (fr. 219) ίπανορ&ονμενος το του Σοφοκλέους •
(fr. 789) JO
'όστις δε προς τύραννον ¿μπορενεται, ^
κείνου ,βτϊ δονλος, χαν ελεύθερος μόλγ/
μετεγραφεν
'ονχ ε'ΰτι δονλος, αν ελεν&ερος μόλη',
τω ¿λευ&ερω νυν ΰννεχφαίνων τον άδεη xal μεγαλόφρονα xal 15 •
άταπείνωτον. τι δη κωλύει χα\ ημάς ταΐς τοιανταις ίποφωνή-
ΰεΰι τονς νέους άποχαλεΐν προς τό βελτιον, οϋτω πως χρω- •
μίνονς τοις λεγομένοις;
' t o ó ' έΰτί το ξηλωτόν άν&ρώποις, οτω
τόξον μερίμνης εις ο βονλεται πέΰτ}.' (Tr. adesp. 354) so
5 î1Τ' Γ <V
ονχ, αλλ οτω
τόξον μερίμνης εις ο ΰνμφερει πέΰη.'
το γαρ α μη δει βονλόμενον λαβείν xal τυγχάνειν οίχτρόν
ίδτι xaì αξηλον. χαί (Eur. Iph. Α. 29)
'ου* ¿ni πάΰίν σ' ¿φύτευα' άγα9οΐς, Ε •
1
Αγάμεμνον, 'Ατρενς. 26
δει δέ ΰε χαίρειν xaì λνπεϊΰ&αι.'
μα Αία, φήΰομεν, ¿Αλά δει οε χαίρειν, μη λνπεΐδ&αι τνγχά-
νοντα μετρίων '
2 St. Υ. Fr. I 662

8 add. W i l . 14 àv GYp ην Ο 1β ταϊς νποφ. ταΐς τοι.


Ma 1J νποχαλείν ZCM'Il xuçax. D 28 λαμβάνειν Ζ
S5 as a ' A h S om. O 29 μετρίων α Ά μέτρων Ο
68 2. ΠΩΣ ΔΕΙ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 6) 33 Ε
eov γαρ επί παδιν ¿φύτευα' άγα&οΓί
Άγαμέμνον' 'Ατρενς' —
'alai τόδ' ηδη &είον άν&ρώποις κακόν,
οταν τις είδη τάγα&όν, χρήται δε μη.' (Eur. fr. 841)
5 ΰηριωδες μεν ονν και αλογον καϊ οίκτρόν είδότα τό βέλτιον
ύπό τον χείρονος εξ άκραΰίας και μαλακίας αγεο&αι.
'τρόπος ί'α& S πεί&ωντον λέγοντος, ου λόγος.' (Men.fr.472,7)
Ρ και τρόπο; μεν ονν κα'ι λόγος η τρόπος διά λόγον, κα&άπερ
ίππενς δια χαλινον και (διά) πηδαλίου κυβερνήτης, ον&εν
ίο οϋτω φιλάν&ρωπον ονδε ΰυγγενες όργανον εχονΰης της αρετής
ως τόν λόγον (Tr. adesp. 366, Com. adesp. 360) ¡
34 'προς &ήλν νενει μ&λλον η πι ταρρενα;'
'οπον προΰη το κάλλος, άμφιδέζιος.'
ην δε βέλτιον ειπείν 'οπον προΰη το οωφρον, άμφιόέξιος'' ώς
15 άληθωΐ και ισόρροπος' S ó' νφ' ηδονής καΐ ωρας δενρο κάχεί
μετοιακιξόμενος επαρίβτερος xaI αβέβαιος.
'φόβος τα &εϊα τοϊΰι ΰώφροΰιν βροτων.' (Tr. adesp. 356)
και μην ουδαμώς, άλλά &άραος τα &εΐα τοΐβι αώφροΰιν βρο-
των', φόβος δε τοις αφροΰι και άνοήτοις και άχαρίοτοις, οτι
20 και την παντός αίτίαν άγα&ον δνναμιν καϊ αρχήν ώς βλάπτον-
Β ΰαν νφορωνται και δεδίαΰι. το μεν ονν της Ιπανορ9ώβεως
γένος τοιοντόν εΰτι.
1 3 . Την δ' ¿πΐ πλέον των λεγομένων χρήδιν νπέδειξεν
όρ&ως ο Χρνΰιππος, οτι δεϊ μετάγειν και διαβιβάξειν ίπι τα
» όμοειδή το χρησιμον. ο τε γαρ 'Ήοίοδος ειπών (OD 348)
'ονδ' αν βονς άπόλοιτ', εί μη γείτων κακό; εΐη'
και περί κννος ταυτό και περί ονον λέγει και περί πάντων
7—8 cf. 801C 18 cf. 766 F 24 St. V. Fr. II 100
1 έφντίνδέ ΰε D 4 είδή pM*JlSz/ Ι'δη (Ιόάντα WC) O 9 iit-
πούς G'X'v ίππος O corr. Grotiue add. Hch. lo φιλ. έχ. rf)s
¿ρ. δργ. oiáh ανγγ. Δ opy. iχ. της &ρ· Γ iχ. της άρ. οργ. Ο
18 νενειν Γ ταρρενα Μ'Π τ'άρρεν vWCh τάρρεν δ' Ο 13 άμ-
φιδέξιον Δ 14 ως ΟΦ Γ Ζ 15 δενρο GZ ωδι Ο 1β μ$τοι-
κιαξ. X'uS μποιχιξ. G'Y 18 και. μήν del. Pohl. ÎO χαί την
hSD TT}v O δύν. &γ. G
34 Β r»E A U D I E N D I S P O E T I S 69

όμοίως των άπολέβ&αι δυναμένων, και πάλιν τον Ευριπίδον


λέγοντος (fr. 958)
'τίς <5' èexl δονλος τον &ανεΐν αφροντις ων·,' •
νπακονβτέον Su και περί πόνου και νόθου τα αντά εϊρηκεν.
ώς γαρ φαρμάκου προς 'εν ¿ρμόΰαντος νόβημα την δύναμιν 5
χαταμα&όντες οί ιατροί μετάγουΰΐ xal χρώνται προς παν το C
παραπλήβιον, ούτω και λόγον κοινονν και δημοαιεύειν την
χρείαν δυνάμενον ου χρή περιοραν ivi πράγματι βννηρτη-
μένον ¿λλά κινεΐν επί πάντα τα ομοια, και τους νέους έ&ίξειν
την κοινότητα αννοράν και μεταφέρειν όζέως το οίκεΐον, έν ίο •
ττολλοΓς παραδεί'γμαβι ποιονμένους μελέτην και αβκηΰιν ¿ξν-
ηκοΐας, ίνα τον μεν Μενάνδρου λέγοντος (fr. 114) •
'μακάριος οδτις ονΰίαν και νονν εχει
τοντο και περί δόξης καΐ περί ηγεμονίας και περί λόγου
δυνάμεως είρηΰ&αι νομίξωΰι, τήν <5f προς τον 'Αχιλλέα τον έν κ
Σκνρψ κα&ήμενον ¿ν ταΐς παρ&ένοις γεγενημένην ίπίπληξιν D
•υπό τ ο ν 'Odυααέως (Tr. adesp. 9) O
'ßv δ', ώ το λαμπρό ν φως άποββενννς γένους, Γ
ζαίνεις, άρίατον πατρός 'Ελλήνων γεγώς·' |_
καΐ πρός τον αΰωτον οΐωνται λέγεΰ&αι και προς τον αίΰχρο- 20
κέρδη και πρός τον αμελή και άπαίδευτον 'πίνεις, άρίΰτον
πατρός 'Ελλήνων γεγώς, η κυβενεις η όρτνγοκοπεΐς η νή Jía
καπηλεύεις η τοκογλυφεΐς, μηδέν μέγα φρονων μηδ' άξιον της
ευγενείας' ;
'μη πλοντον εί'πτ/ς. ούχι &αυμάξω ϋ·εόν st
δν χώ κάκιΰτος ραδίως έκτήΰατο.' (Eur. fr. 20) E
ούκοΰν μηδε δόξαν εΐπ^ς μηδε ΰώματος ενμορφίαν μηδε ΰτρα-
τηγικήν χλαμύδα μηδ' ιερατικον βτέφανον, ών και τους κα-
κίατους όρώμεν τυγχάνοντας.

β αχαν D 7 xaì λόγ. N h S D λόγ. Ο χοινονν Χ Ύ * xoivbv


Ο 11 ποιουμίνοις Μ Π όξυηχ. Θ ' α ' Α 1 (¿|íj*. Α*) άξυλ. Ο
12 μίν Γ om. Ο 18 άχοΰβιννύς G'X'CpM'JI -σβέννοιο D
γρ. χαΐ χαταιβχύνων Xs cf. 72Ε 20 οΐωνται Hch. οίονται D
olor t í 0 22 γεγονως h S ' D νή δία Γ o m . Ο 2β χαί ò SI
70 2. Π ϋ Σ ΔΕΙ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 6) 34 Ε

της δειλίας γαρ αΐβχρά γίνεται τέκνα (Tr. adesp. 367)


xal ναι μα Jia της àxoλαβίας και της δειΰιδαιμονίας καί τον
φ&όνου και των άλλων νοΰημάτων ¿πάντων, αριατα δ' είρη-
χότος 'Ομήρου τό (Γ 39) 'Λΰβπαρι είδος αριΟτε' xal τό (Ρ 142)
5 "'Εκτορ είδος αριβτε' (ψόγου γαρ άποφαίνει xal λοιδορίας
F άξιον ω μη&έν Ιβτιν άγα&όν ενμορφίας κάλλιον) εφαρμοοτέον
τοντο χαϊ τοις όμοίοις, χολονοντα τους μέγα φρονονντας επί τοις
μηδενός άξίοις, xal διδάβκοντα τους νέους 'όνειδος ήγεϊο&αι
xal λοιδορίαν το *χρήμαβιν αριβτε' xal 'δείπνοις αριβτε' χαι
ίο 'παιβίν η υπο'ίυγίοις αριβτε' xal νή /dia 'τω λέγειν εφεξής
3 5 αριβτε'. \ δει γαρ εχ των καλών διώκε ι ν την νπεροχήν καί
περί τα πρώτα πρώτον είναι και μέγαν εν τοις μεγίβτοις" η
δ' aitò μιχρων ίόξα xal φαύλων aáojjás έΰτι xaI αφιλότιμος,
τοντο δ' ημάς εν&υς {ιπομιμνήβχει το παράδειγμα τό τονς
15 ψόγους άπο&εωρεΐν xal τονς επαίνους εν τοις 'Ομήρου μά-
λιβτα ποιήμαβιν' εμφαβις γαρ γίγνεται μεγάλη τον τα βωμα=>
τιχά xal τνχηρα μη μεγάλης αξία Οπου δη ς νομίζειν. πρώτον
μεν γαρ èv ταΐς δεξιώβεβι και άναχλήβεβιν ον κάλους ονδε
πλονβίους ονδ' ίβχυρονς προβαγορενονβιν, άλλα τοιανταις
20 ενφημίαις χρωνται (Β 173)
'διογενες Ααερτιάδη, πολνμήχαν' Όδυββεν'
χ α ί ( Η 47)
Β "Έχτορ νιε Πριάμοιο, Ζά μητιν ατάλαντε'
καί (Τ 216)
• 25 'ω Άχιλεν Πηλέος νίέ, μέγα κϋδος ''Αχαιών'
χ α ί (Α 608)
'δΐε Μενοιτιάδη, τω εμώ κεχαριβμένε &υμφ.'
επειτα λοιδοροϋβιν ουδέν εφαπτόμενοι των βωματικών, άλλα
τοις άμαρτήμαβι τους ψόγους έπιφέροντες
• 30 'οίνοβαρές, κυνός ομματ έχων' (Α 226)
7 μεγαλοφρον. CpSzf 10 τό !·ίγ. G'WNShD 14 τον τονς
G®X® 80 non p a g n a t cum prioribus, nam κννός ομματ' ad
ávaíSsiav spectat cf. it. ΰ-ipovg 4, 5 χραό'ίην ä' έλάφοιο add. O
om. Γ
36 Β D E ÀUDIENDIS POETIS 71

*at (Ψ 483)
'AÎav νείχει αριΰτε, χακοφραδές'
nal {Ψ 474. 478)
' 'Ιδομενεϋ, τί πάρος λαβρεΰεαι; ονδε τί aε χρή
λαβραγάρην εμεναι' s
και (JV 824)
Άϊαν ¿μαρτοεπες βονγάιε.' •
χαι τέλος ο Θεραίτης ino τον Οδυααέως ον χωλός ον φαλα- C Γ
*(»òs οΰ κυρτός άλλ' άχριτόμν&ος λοιδορείται, τον á' "Ηφαι- [_
ΰτον η τεχοναα [και] φιλοφρονουμένη ηροΰηγόρενβεν άπο της ίο
χωλότητος (Φ 331)
'ορβεο κνλλοηόδιον, ίμον τίχος.' •
οΌτως "Ομηρος χαταγελα των αίβχννομενων ini χωλότηβιν η
τνφλότηβιν, οϋτε ψεκτόν ηγούμενος το μη αίβχρον οϋτ' αίβχρον
τ6 μη δι' ημάς αλλ' άηό τνχης γινόμενον. δύο δη περιγίγνε- 15
ται μεγάλα τοις των ποιητών επιμελώς ε&ιζομένοις άκουε tv,
το μεν εις μετριότητα, μηδενι τνχην ίτίαχ&ως και άνοήτως
όνειδίξειν, το δ, εις μεγαλοφροΰννην, αντονς χρηβαμενονς
τνχαις μη ταπεινονβ&αι μηδε διαταράττεβ&αι, φέρειν áe ηράως D
και οκώμματα και λοιδορίας και γέλωτας, μάλιβτα μεν το τον 90
Φιλημονος έχοντας ηρόχειρον (fr. 23)
'ηδιον ονδεν ονδε μονΰικώτερον
ϊβτ η δύναβ&αι λοιδορονμενον φέρειν.'
αν δε φαίνηταί τις επιλήψεως δεόμενος, των αμαρτημάτων
xal των πα&ών επιλαμβανομενονς, ωαπερ ο τραγιχος'Άδραβτος, 35 •
ιοΰ Μλχμέωνος είπόντος ηρός αντόν (Tr. adesp. 358) •
'άνδροκτόνον γυναικός όμογενης εφνς',
άπεχρίνατο
'ΰν δ' αντόχειρ γε μητρός η β' Ιγείνατο.'
2 viíxr¡ MJ7 10 xal om. Ζ 14 το bis X ' D τον O
15 vito τύχης Ζ Π 1β ποιημάτων SD έπιμείως T h om. O
17 post. μετρ. add. αντονς χατά τον βίον ενροοϋντας Χ 8
mg. Zt 19 διαταρ. Γ Ζ ταρ. Ο 22 ηδιοτον hD 25 ini-
Ιαμβανομένους X s έπιίαμβάνονο' (-βάνουβι W -βάνον Χ Ύ
-βάνβται Ζ -βάνεσ&αι hD) Ο 27 όμοφνης G '
72 2. Π £ Σ ΔΕΙ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 6) 36 D

Ε χα&άπερ γαρ οί τα ιμάτια μαΰτιγοϋντες ονχ άπτονται τον


σώματος, οϋτως of δνοτνχίας τ ίνας r¡ δνογ ενείας ονειδίζοντες
• εις τ à έχτός έντείνονται κενως xal άνοήτως, της ψυχής d' oí
&ιγγάνονΰιν ονδε των άλη&ώς έπανορ&ώΰεως δεομένων και
6 ¿ήξεως.
14. Kai μην ωοπερ επάνω προς τά φα ν λα xal βλαβερά
ποιήματα λόγους χαί γνώμας άντιτάΰΰοντες ένδοξων nal πολι-
τικών ανδρών έδοχονμεν άφιΰτάναι χal άναχρονειν την πίΰτιν,
οΌτως ο τι αν άΰτεϊον εΰρωμεν παρ' αντοϊς xal χρηατόν, ¿Χ-
ίο τρέφιιν χρη xal αίξειν άποδείξεΰι xal μαρτνρίαις φιλοαόφοις,
άποδιδόντας την εϋρεαιν εχείνοις. xal γαρ δίκαιο ν xal ώφελι-
F μον, ίαχύν της πίΰτεως xal αξίωμα προολαμβανούΰης, οταν
τοις άπο ΰχηνής λεγομένοις xal προς λνραν ¿δομένοις xal
μελετωμένοις ίν διδαΟχαλείφ τα Πν&αγόρου δόγματα xal Πλά-
15 τωνος ομολογη, χα'ι τα Χίλωνος παραγγέλματα xal τα Βίαντος
έπ'ι τα ς αντάς αγη γνώμας έχείνοις τοις παιδιχοΐς άναγνώΰμα-
36 αιν. I ίί&εν ον παρέργως ύποδειχτέον ou τό μεν (Ε 428)
'τέχνον έμόν, οί τοι δέδοται πολεμήια εργα,
αλλά ΰύ γ' ίμερόεντα μετέρχεο εργα γάμοιο'
20 xal τό (Λ 543)
• 'Ζείις γάρ τοι νεμεααΰχ, or' άμείνονι φωτΐ μάχοιο'
ονδεν διαφέρει τον 'γνώ&ι ΰαντόν', άλλα την αυτήν εχει
διάνοιαν εχείνω' τό δέ (Hea. OD 40)
'νήπιοι, ονδ' ΐΰαΰιν οΰω πλέον ημιΰν παντός'
25 και τό (ib. 266)
• 'η <51 χαχή βουλή τω βονλενΰαντι χαχίβτη'
ταντόν Ιατι τοις Πλάτωνος έν Γοργία xal Πολιτεία δόγμαβι
περί τον το άδιχεΐν χάχιον είναι τον αδιχεΐΰ&αι xal τοΰ κακώς

• 1 cf. 665 Α 27 Plato Gorg. 473a et Rep. passim

2 tiras G p. c. S*D τινός O S άνονητως ci. Pat. 4 xal


δη£. δεομ. Γ Ζ β ωβπίρ om. W a 1 10 χρή] dei WJIh
18 ini ox. X'D 14 τά » i . Ζ 18 ita etiam Cie. ad Att.
XIV 13 οί τοι τ. έμάν codd. Homeri 21 cf. supra 24 C ve-
μεβαάχ (-ä% G'uZ) ΓΖ νιμιΰα Ο μάχοιο MJID -οιτο O
36 A DE AUDIENDIS POETIS 73

πάΰχειν το ποιείν κακώς βλαβερώτερον. ¿πιρρητίον δε και τώ Β


του Αισχύλου (fr. 352) •
'&άραει~ πόνου γαρ άκρον ονκ ϊχει χρόνον' Π
ότι τ ο ΰ τ ' εΰτΐ το παρ Επικούρου ΰρυλονμενον άεΐ και θαυ-
μαξόμενον, ως 'οί μεγάλοι πόνοι ΰυντόμως ¿¡¡άγονοιν, οί 6ε t
χρόνιοι μέγε&ος ονκ εχονοιν'. ων το μεν ειρηκεν ο Αίαχύλος
εναργως, το δι τω ειρημένω παρακείμενόν εΰτιν" ει γαρ 6
μέγας και ΰύντονος ου παραμένει πόνος, ονκ εδτι μέγας 6
παραμένων ονδε όυΰεγκαρτερητος. τα δε τον Θέΰπιδος ταντί
(Fr. Tr. p. 833) io •
'οράς οτι Ζευς τωδε πρωτεύει &εων,
ου ψεύδος ονδε κόμπον ον μωρον γελων
ασκώ ν ' το δ' η δ ν μοννος ουκ Ιπίβταται C
τί διαφέρει τοΰ 'πόρρω γαρ ηδονης και λύπης ΐδρνται το
θίιον', ως Πλάτων ελεγε (Epist. 3, 316c). tò δε ib
'φάΰω μεγιβτον
κνδος εχειν άρετάν'
πλούτος δε και δειλοΐΰιν άν&ρώπων ομιλεί'
λιγόμενον υπό τον Βαχχυλίόου (1169) και πάλιν ίπο τον Εν-
ριπίδου παραπληβίως (fr. 959) 20
'ίγω δ'
ουδέν πρεΰβύτερον νομί-
ζω τας ΰωφροΰύνας, Ιπεί
τοις άγα9οΐς αεί ξύνεΰτι'
και τό ( f r . 9 6 0 ) î6
'τί μάταν πέπαο&ΐ, πλούτοι δ' ¿ρετάν κατεργά-
ΰεΰ&αι δοκεΐτε . . . εν εσ&λοΐς δε κα&ήΰεΰ·&' ανολβοι'

* Epiciir. f r . 447

1 τώ τον αίαχ. Δ τώ αΐβχνλω Ο 4 êx ιχούρον Γ J -ρω Ο


9 dtxjeyx.] δυσχαρτέρψος G p c. ChM s JI¿/ δναέγχαρπος ρητός Ο
18 μοΰνος G* μόνος Ο 1β φάαωμε (φράσωμαι D) -πιάτον
ß 18 άπ-ηδεί W ομιλίας Γ 8β—27 τί μάταν βροτοϊ á í ποΧλά
itéitae&i πλοντφ τε do*, άρ. κατεργάβεο&αι; Satyrua v. Eur.
(Οχ.Pap. 1 X 1 1 7 6 , ο ο 1 . ί ) τ ι μ ά ν ταν τέταβ&ε Ά κατεργααάα&ω SI
χα&ήβεα&αι ΓΙ κά&ηαθ-ε ci. Nauck
74 2. Π £ Σ Α Ε Ι Π Ο Ι Η Μ Α Τ Ω Ν Α Κ Ο Τ Ε Ι Ν ( P l a n . 6) 3β0

D ¿ρ' ονχ άττόδειξίς έδτιν ων οι φ ι λ ό σ ο φ ο ι λέγονΰι περί πλούτου


χαι των Ιχτός άγα&ών, ως χωρίς αρετής ανωφελών 'όντων χαι
άνονήτων τοις εχονΰι; το γαρ οΰτω δννάπτειν χαι ΰυνοιχειονν
τοις δόγμαβιν ¿¡¡άγει τά ποιήματα τον μν&ον και toi» προδω-
5 jteíov, xal βπονδήν περιτ(9ηδι τοις χρηδίμως λεγομενοις' ετι
Sì προ ανοίγει και προχινεί την του νέον ψνχήν τοις ¿ν φι-
λοδοφία λόγοις. ερχεται γαρ ουκ αγενδτος αυτών παντάπαδιν
ούδ' άνήχοος, ονδ' άχρίτως άνάπλεως ων ηχονε της μητρός
άεΐ χαι τίτ&ης χαι νή ¿1ία τον πατρός xal τον παιδαγωγού,
Ε τους πλονΰίονς εύδαιμονιζόντων xal δεβομενων, φριττόντων
il δε τον θ ά ν α τ ο ν χαι τόν πόνον, αξηλον δε xal την άρετήν xal
το μηδέν ανεν χρημάτων xal δόξης άγόντων. οΐς αντίφωνα
των φιλοαόφων άχονοντας αύτονς το πρώτον ε'χπληξις ϊδχει
χαι ταραχή χαι &άμβος, ου προδιεμένονς ούδ' υπομένοντας,
15 αν μή χα&άπερ εκ δχότονς πολλού μέλλοντες ήλιον όράν
ε&ιο&ώαι χα&άπερ έν νό&ω φωτΐ χεχραμένης μν&οις άλη&είας
ανγήν εχοντι μαλ&αχήν άλνπως διαβλέπειν τα τοιαύτα χα'ι μή
φενγειν. προαχηχοότες γαρ èv τοις ποιήμααι χαι προανεγνω-
χότες (Eur. fr. 449, 2 — 4 )
so 'τον φνντα &ρηνεΐν εις οΰ' ερχεται xaxá,
F τ ό ν á ' αν θ α ν ό ν τ α χαι πόνων πεπανμένον
χαίροντας ενφημονντας ίχπέμπειν δόμων
χαί ( E u r . fr. 8 9 2 )
'έπεί τί δει βροτοΐδι πλην δνεΐν μόνον
»5 /¡ήμητρος άχτής πώματος θ ' ύόρηχόον;'
x a í ( T r . a d e e p . 36 9 )
Ιω τνραννΐ βαρβάρων ανδρών φίλη'
χαι \ (Tr. adesp. 360)
84 c f . 1 0 4 3 E 1044 B f
1άπόά. έβτιν Γ Ζ άαόάβιξιν ϊχει 0 δ r o t s ] αντοίς Cp
hS/á β προαν. G X ' W D προβαν. Ο nçoex. ve προβχλίνει Μ*Π
11 xal a n t e tr¡v o m . X ' D 18 r à των D τον πρώτον Χ ' υ
τών πρώτων 6 1 1β χ α & ά π ε ρ ] οϊον D χ ί χ ρ . D χαϊ χεχρ. Ο
18 âiutptvysiv ( c o r r . i p a e Χ 1 ) Γ Post hoc ras. 5 litt, in G
24 τίνος γι äst D μόνων G'j 25 πώματος Π πόμ. 0
D E AUDEENDO 75

'r¡ βροτών τ εύπραξία 87


ιών τάλάχιΰτα γίγνεται λνπου μένων'
ήττον ταράττονται καΐ δυδκολαίνουΰΐ παρά τοις φιΐοΰόφοις
άχονοντες ως 'ο &άνατος ουδέν προς ημάς' και '6 της φν-
αεως πλούτος ωριϋται και 'το εύδαιμον και μαχάριον ον χρη- 5
μάτων πλή&ος ονόε πραγμάτων 'όγκος ονδ' άρχαί τίνες εχονΰιν
ουδε δυνάμεις, άλλ' άλνπία και πραότης παθών και διά&εοις
ψυχής το κατά φνβιν ορίζουΰα'. δώ και τούτων ενεκα καΐ
των προειρημένων απάντων άγα&ής δει τω νέω κυβερνηΰεως
περί την άνάγνωοιν, ίνα μη προδιαβλη&είς άλλα μάλλον προ- ίο
παιδευτείς ευμενής και φίλος και οικείος νπο ποιητιχης ίπΐ Β
φιλοΰοφίαν προπίμπηται.

3.
ΠΕΡΙ TOT AKOTEItf
(Plan. 1 5 )

1. Την γενομένην μοι οχολην, ω Νίχανδρε, περί του àxον- C


εIV άπεαταλκά eoi γράψας, οπως είδης τον πεί&οντος ¿ρ&ώς 15
άκουε tv, οτε των προΰταττόντων άπήλλαξαι το άνδρεΐον άνει-
ληφώς ίμάτιον. αναρχία μεν γάρ, ην ενιοι των νέων ελεν&ε-
ρίαν απαιδευβία νομίξονΰι, χαλεπωτέρονς εκείνων των εν παιβι
διδαβχάλων και παιδαγωγών δεβπότας εφίΰτηΰι τάς επι&υμίας
ώΰπερ Ικ δεβμών λν&είΰας' και κα&άπερ 'Ηρόδοτος (I 8) φη- to
οιν αμα τώ χιτωνι βυνεχδύεβ&αι την αιδώ τάς γυναίκας, οΰτως D
ενιοι των νέων αμα τω το πα ιδικό ν ίμάτιον άπο&έβ&αι βνν-
απο&έμενοι το αίδεϊβ&αι και φοβεϊΰ&αι και λύΰαντες την
χαταΰχηματίξουΰαν αυτούς περιβολην εν&ύς εμπίπλανται της

i Epicur. Sent. II X Y 5 Epicur. fr 548


13 Cat. Lampr. 102 Codd. LCGX«KJWYMaAZ(n)NhSD Γ =
G ' X V Π — aA Λ = ZD. Ubi C sine L citatur, rei deest
L vel non legitur 17 Plat. Rep. 562 e 20 cf. 139 C •

1 oiôh όννάμις Gz/ ού δνν. O 11 περί τον ¿κ. ω νί%.


CKJ 1β άνειί. C άπειί. Ο 19 Ιφιΰτ.] άφίηβι C 1
76 3. ΠΕΡΙ TOT ÀKOTEIN (Plan. 16). 37 D

άναγωγίας. βν ό'ε πολλάκις άκηχοως οτι ταντόν è οτι το ϊπεΰ&αι

θ ε ώ και τ ο πεί&εΰ&αι λόγω, νόμιζε την εις ανδρας εκ παίδών

• άγωγην ουκ ζάτίαλλαγην^ αρχής είναι τοις εν φρονονβιν, άλλα

μεταβολην άρχοντος, άντι μιΰ&ωτον τίνος η αργυρωνήτου

5 θείοι* ηγεμόνα τον βίον λαμβάνονΰΐ τον λόγον, ω τους επομέ-

νονς αξ,ιόν εΰτι μόνους ελεν&έρονς νομίζειν. μόνοι γαρ α δει

Ε βονλεΰ&αι μα&όντες, ως βονλονται ζωΰι" ταΐς δ' άπαιδεύτοις

• και παραλόγοις ¿ρμαΐς xal πρά'ξεΰιν άγεννες ενεΰτι κ α ι μικρόν

ίν πολλω τω μετανοονντι το εκονβιον.

ίο 2. ,
Επει d' ωΰπερ των εγγραφόμενων είς τας πολιτείας ol

μεν αλλοδαποί και ϊ,ενοι κομιδη πολλά μέμφονται και δνΰχο-

λαίνονΰι των γινομένων, οί δ' ίκ μετοίκων ΰνντροφοι και

ΰννή&εις των νόμων οντες ον χαλεπως προοδεχονται τα επι-

βάλλοντα και ΰτεργονΰιν, οϋτω ΰε δει πολνν χρόνον èv φιλο-

15 οοφία παρατρεφόμενον κα'ι πάν μά&ημα και ακονόμα παιδικό ν

απ' αρχής εΰιΰ&εντα προΰφέρεο&αι λόγω φιλοΰόφω μεμειγμέ-

F νον, ενμενη καϊ οίχεΐον ηκειν εις φιλοΰοφίαν, η μόνη τόν

άνδρεΐον και τέλειον ώς άλη&ώς ¿X λόγον τοις νέοις περι-

τί&ηοι κόΰμον, ονκ αν άηδώς οΐμαί σ ε προαχονΰαι περί της

• 8 8 άκονατιχης alaiϊήΰεως, ην ο Θεόφραΰτος | πα&ητιχωτάτην

2ΐ είναι φηβι παθών, οντε γαρ ορατον ονδεν οϋτε γενβτόν οϋϋ·'

άπτον εκβτάβεις ίπιφέρειν καϊ ταραχάς και πτοίας τηλιχαύτας

ηλίχαι χαταλαμβάνονΰΐ την ψνχην κτύπων τίνων και πατάγων

xal ηχων τη axorj προαπεαόντων. ε'ατι δε λογιχωτέρα μάλλον

25 η πα&ητ ικωτέρα. τη μεν γαρ κακία πολλά χωρία και με ρ η τον

ΰώματος παρέχει δι' αντων ενδνΰαν αψαΰ&αι της ψυχής,

δ' αρετή μία λαβή τα ωτα των νέων ίΰτίν, α ν r¡ κα&αρά και

27 et'. Zeno tr. 278


3 oiχ om. GKJ'WYM 1 άπαλλ. hic suppl. Pat. (exciderant
ούκ άπαΧΧ. propter homoeoteleuton) Post φρονοϋαιν euppl.
άπαXI. G ! άποβοΧην Cm'Π J cf. Vit. Sull.30,5 άρχην X " J ' Y «h
8 leti hD 19 άντε g om. J 14 όντως Met SI corr. Dübner
15 π α ρ α τ ρ ] χατατρίβόμ,ενον C 1 17 το ¿ v i ρ . X v ' K W 19 οίμαι
(Bern.) LC ài οίμαι Ο προσακ. Sì corr. Madv. 22 έπιφέραν
Wil. -ριι SI 25 yàp om. WM'h ÍJ η om. h* (cum Reiskio)
38 A DE AUDIENDO 77

α&ρνπτα xokcutíía, και λόγοις ¿ί&ιχτα φαύλοις tat αρχής φν-


λάττηται. δώ και Ξενοκράτης τοις παιΰί μάλλον η τοις ά&λη-
ταΐς έχέλενε περιάπτειν άμφωτίδας, ώς ¿κείνων μεν τά ωτα Β
ταϊς πληγαΐς, τούτων δε τοις λόγοις τα η&η διαΰτρεφομένων,
ονκ άνηκοΐαν ονδε κωφότητα προμνώμενος, άλλα των λόγων s
τους φαύλους φνλάττεα&αι. παραινων, πρίν ετέρους χρηβτούς
ωΰπερ φύλακας εντραφέντας vnò φιλοΰοφίας τω η&ει την
μάΐιοτα κινονμένην αντον και άναπει&ομένην χώραν κατα-
ϋχεΐν. καϊ Βίας 6 παλαιός'Λμάβιδι, κελενΰ&ε'ις το χρηβτότατον
όμον ' και φανλότατον άποπέμψαι κρέας τον ίερείον, την γλώτ- ίο
ταν εξιλων άπέπεμψεν, ώς και βλάβας και ωφελείας τον λέγειν
έχοντος μεγίΰτας. οι τε πολλοί τά μικρά παιδία καταφιλονντες
αντοί τε των ωτων απτονται κάκεΐνα τοντο ποιεΐν κελεύουΰιν, C
αίνιττόμενοι μετά παιδιάς οτι δει φιλεΐν μάλιατα τονς δια των
ωτων ωφελονντας. ¿πει οτι γε πάΰης άκροάαεως άπειργόμε- is
νος δ νέος και λόγου μηδενός γενόμενος ου μόνον 'άκαρπος
ολα>5 και άβλαΰτης διαμενεϊ προς άρετήν, άλλα και διαΰτρέ-
φοιτ αν προς κακίαν, ωΰπερ ¿κ χώρας άκινητον και αργής
αγρία πολλά τής ψνχής άναδιδούς, δήλόν εατι. τας γαρ ίφ'
•ηδονην δρμάς και προς πόνον ύποψίας, ον &νραίονς ονδ' so
νπο λόγων έπειαάκτονς, αλλ' ωΰπερ αντόχ&ονας οΰσας μυρίων
πα&ων και νοβημάτων πηγάς, άν ία τις άφέτονς r¡ πεφύκαβι D
χωρεΐν και μη λόγοις χρηΰτοΐς άφαιρων η παρατρέπων καχαρ-
τντ] την φύοιν, ονκ ε'βτιν ο των θηρίων ουκ αν ημερώτερον
άν&ρώπον φανείη. Γ5
3 . //tò δη μεγάλην μεν ώφέλειαν ουκ ελάττω δε κίνδννον
τοις νεοις τον άχούειν έχοντος, οϊμαι καλώς εχειν και προς
S fr. 96 cf. 706 C 9 cf. 146 tí 506 C
5 των λ. τονς φ. Y'M'ÍJz/ τονς J-oyouç τών φαύλων 0
8 αύτοϋ om. LC 10 όμον xal φ avi. Ja om. Ο έχπέμιραι J
18 χάχιίνοις W Y N J n xal τούτοις MIT 14 μάίιατα om. D
16 ¿ξειργ. LC 16 nul λ. μηδ. Ja λόγου 0 (videtur nal μηδ.
poet ò νέος excidisee) âx. Ja άκαρπος ων O 17 διαμένει
Madv. διαμένει Si 18 à ν D om. 0 19 τής il>. om. C 1 S3 χατ-
αρτντη A*J -τοίη C O M 5 « A 1 -ταίη O «7 καϊ. ίχ. om. C l
78 3. Π Ε Ρ Ι TOT ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 15)

αυτόν άεΐ xal πρός ετερον δ ι α λ έ γ ε ΰ & α ι π ε ρ ί τ ο ν ά χ ο ν ε ι ν . έπεϊ


xal τούτω κακώς τονς πλείΰτονς χρω μένους υρωμεν, οϊ λίγειν
άΰχοναι πριν άχονειν έ&ια&ηναι" xal λόγων μίν οΐονται μά&η-
ΰιν είναι xal μελέτη ν, άχρ οάοει δε xal τονς δπωΰοϋν χρω-
6 μένους ωφελείΰ&αι. χαΐτοι τοις μίν βφαιρίξονΰιν αμα τον
Ε βαλεϊν xal τον λαβείν την ΰφαΐραν η μά&ηαις' Ιν δε τη τον
λόγου χρεία το δ έ ξ α β & α ι κ α λ ώ ς τον προέα&αι πρότερόν Ιατιν.
(όΰπερ τον τεχεΐν το ΰνλλαβεΐν τι xal χαταβχεΐν των γονίμων,
ταΐς μεν ονν 'όρνιαι της νπηνεμίου λοχείας ώδΐνας ατελών
10 τίνων xal άψυχων υπολειμμάτων αρχάς λέγονΰιν είναι' των
δ' άχονειν μη δνναμένων νέων μηδ' ώφελειΰ&αι δι άχοης
έ&ισ&έντων νπηνέμιος όντως δ λόγος Ιχπίπτων
άχλειης άίδηλος inai νεφέεαβι χεδάαϋη.
τα μεν γαρ άγγεΐα προς την νποδοχην τών έγχεομένων ίπι-
16 χλίνονΰι xal ΰννεπιβτρέφουΰιν, ΐν' εγχνσις άληδώς, μη ϊχχνβις
F γένηται, αυτούς δε τω λέγοντι παρέχειν xal αυναρμόττειν τη
προοοχη την άχρόαΰιν, ως μηδέν εκφυγη τών χρηβίμως λεγο-
μένων, ον μαν&άνονΰιν, αλλ' ο πάντων xaταγελαβτότατόν
39 ¿ατιν, αν μέν τινι προΰτνχωβι διηγονμέν ω δεϊπνον \ η πομπή ν
so η ονειρον η λοιδορίαν γεγενημένην αντω πρός άλλον, άχροών-
ται ΰιωπη xal προβλιπαροϋΰΐν αν δέ τις αυτόν ς Ιπιβπααάμε-
νος διδάΰχη τι τών χρηβίμων r¡ παραινΐ) τών δεόντων η
νον&ετη πλημμελονντας η χαταπραννρ χαλεπαίνοντας, ονχ
ύπομένουβιν, άλλ' έάν μεν δννωνται, φιλοτιμονμενοι περι-
15 γενέΰ&αι δια μάχονται προς τον λόγο ν" εί èì μη, φεύγοντες
άπίααι προς ετέρους λόγους xal φλνάρονς, &ς άγγεΐα φανλα

β c f . 46 Ε

2 κακώς C A mg. Dn xaimg O 8 λόγων C*G ρ c. h j n


Χόγον JWMZI Xóyov O « ßaUtiv ΓKJ την σφ. om. C 1 ή
μα&. γ ¿ve· ai C 8 ral κατ. τι Δ τι om. W Y M í I N h 9 ràç
ύπηνεμίους λοχείας xal oiìt. SI e m e n d . W i l . 13 Empedoclis
esse videtur Wyttenbachio 1 4 την om. C Z n 1 1 β τω τε
λέγ· C r K J 1 7 έχφύγ·η ( H e r c h e r i ) h -γοι Ο ϊ 4 ψιί. ιίιςιγ.
L C r K J Tr. Ο
39 À DE AUDIENDO 79

και σαθρά rà ώτα πάντων μάλλον η των αναγκαίων Ιμπι-


πλάντες. τους μεν ου ν ίππους οί χαλάς τρέφοντες ενΰτόμονς
τω χαλινω, τους δε παΐδας ευηχόους τω λόγω παρέχουβι, πολλά Β
μεν άχούειν μη πολλά êi λέγειν διδααχομένους. χαι γαρ τον
Έπαμεινώνδαν S Σπίν&αρος επαίνων ιφη μήτε πλείονα γι- s
νώΰχοντι μήτ ελάττονα φ&εγγομένω ραδίως εντυχεΐν ίτέρω. •
nal την φύαιν ημών εχάβτω λέγουΰι δύο μεν ώτα δοϋναι,
μίαν δε γλώτταν, ως ελάττονα λέγειν η άχούειν οφείλοντι.
4 . Πανταχού μεν ονν τω νέω χόομος αΰφαλής ίατιν ή
οιωπή, μάλιβτα d' οταν άχούων ετέρου μη βυνταράττηται ίο
μηδ' ίξυλαχτη προς εχαΰτον, άλλα χαν δ λόγος r¡ μη λίαν
άρεΰτός, άνέχηται χαϊ περιμένη πανΰαα&αι τον διαλεγάμενον, C
χαι παυΰαμένου μη εύ&έως έπιβάλλη την άντίρρηΰιν, άλλ' ως
Αίΰχίνης φηΰί, διαλείπτ) χρόνον, είτε προα&εΐναί τι βονλοιτο
τοις λελεγμένοις ο είρηχώς, είτε μετα&έΰ&αι χαι άφελειν. oí U
<5' ΐΰθύς άντιχόπτοντες, οντ' άχοΰοντες οϋτ' άχουόμενοι λέ-
γοντες δε προς λέγοντας, άΰχημονοϋΰιν" 6 <5' ¿γχρατώς χαι
μετ' αίδονς άχούειν έ&ιΰ&είς τον μεν ώφέλιμον λόγον έδέξατο
χαι χατέΰχε, τον ό' αχρηΰτον r¡ ψευδή μάλλον διεΐδε χαϊ χατε-
φώραΰε^ φιλαλήθης φανείς, ου φίλόνειχος υνδε προπετής χαί ΐ»
δΰβερις. ο&εν ου χαχως ενιοι λέγουΰιν οτι δει των νέων μάλ-
λον έχπνευματοϋν το οΐημα χαι τον τνφον η των άαχων τόν D
άέρα τον ς Ιγχέαι τι βουλομένους χρήΰιμον' εί δε μή, γέμοντες
ογχου χαι φυσήματος ού προΰδέχονται.
5 . Φ&όνος τοίνυν μετά βαοχανίας χαι δυΰμενείας οΰδενι α
μεν έργω πάρων άγα&όν, αλλά παΰιν εμπόδιος τοις χαλοϊς,
χάχιΰτος δ' άχροωμένω πάρεδρος χαι δΰμβονλος, άνιαρά χαϊ
άηδή χαι δυΰπρόΰδεχτα ποιων τά ωφέλιμα δια το πάΰι μάλλον
ηδεΰ&αι τους φ9ονοΰντας η τοις ευ λεγομένοις. χαίτοι πλοΰτος
6 cf. 692 Γ 7 cf. 502 C 18 Aeschin. p 183 Dittmar. •
1 μάΐιοτα Í7Z 9 ονν on. LCh 12 άντίΰχηται (-ίδχης)
LC προαά,αλ. LC 15 Ιΐλ. G p. c. Χν1 mg. Κ 1 mg. JYM
είρημένοις LC διαίεγομένοις G'υ Κ Χιγομ. Ο 29 πάλιν rois C 1
ενλογονμένοις (-ημένοις Y h) WYM/INh
80 3. Π Ε Ρ Ι T O T ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 16) 39 D

μεν οντινα δάκνει xal δόξα xal κάλλος ετίροις υπάρχοντα,


φθονερός ίβτι μόνον' αχ&εται γαρ άλλων εντνχονντων" & δι
Ε λόγω χαλως λεγομενω δυβχεραίνων ino των Ιδίων άγα&ών
άνιαται. ως γαρ το φως των βλεπόντων, καϊ ο λόγος των
5 άχουόντων άγα&όν ίατιν, αν βονλωνται δεχεΰ&αι. τον μεν ονν
iφ' ετεροις φ&όνον αλλαι τίνες απαίδευτοι xal χαχαι δια&έΰεις
¿μποιοϋΰΐν, δ δε πρί>ς τονς λέγοντας εχ φιλοδοξίας άκαιρου
χαί φιλοτιμίας άδίχου γεννώμενος ονδε προΰεχειν ¿α τοις λεγο-
μενοις τον οντω διαχείμενον, αλλά θορυβεί xal περιΰπα την
ίο διανοιαν, αμα μεν την εαυτής ε'ξιν ¿πιβχοποΰααν εί λείπεται
της τον λέγοντος, αμα δε τονς άλλους ¿πιβλεπονΰαν εί αγαν-
ται xal &ανμάξουβιν, Ιχπληττομενην ino των επαίνων χα'ι
F άγριαίνουΰαν προς τονς παρόντας αν άποδέχωνται τον λέγοντα,
των δε λόγων τονς μεν είρημένονς ίωΰαν xal προΐεμενην, ort
15 λνποϋΰι μνημονευόμενοι, προς δε τονς επιόντας ταραττομενην
χαί τρεμουΰαν μη των είρημένων βελτίονες γένωνται, απεν-
δουβαν δε τάχιβτα παύβαΰ&αι τονς λέγοντας όταν χάλλιατα
40 λεγωΰι, | λν&είσης δε της άχροάΰεως προς ονδεν'ι των είρη-
μένων ονβαν άλλα τ ας φωνας χαί δια&εΰεις των παρόντων
30 ¿πιψηφίξονδαν, χαί τους μεν επαινούντας ωβπερ έμμανεΐς
φενγονβαν χαί άποπηδωβαν, προβτρέχουβαν δε xal βυναγελα-
ξομενην τοις ψεγουβι τα είρημενα xal διαβτρεφονβιν" αν δε
μηδέν η διαβτρεψαι, παραβάλλονβαν ετέρους τινάς ως αμεινον
είρηχότας εις το αυτό xal δυνατώτερον, ε'ως διαφ&είραβα χαί
ίδ λυμηναμενη την άχρόαΰιν αχρείο ν εαυτή και άνόνητον άπερ-
γάβηται.
6. Aio δει τη φιληχοΐα προς την φιλοδοξίαν βπειβάμενον
Β άκροάα&αι τον λέγοντος ίλεω ν χαϊ πράον, ωβπερ εφ' εβτίαβιν

4 cf. 777 F

β εύ9νμονντων C 11 άγανται C άγονται (εΐαάγ. pro εί ay.


XvKJ) 0 13 τι υπό Ζ 18 λέγοντα] λόγο ν C 15 έπιάντας CA'Ζ
εΐιίόνtas Ο λείποντας D 20 ¿μμανείς Wil. ίμμανή Ά
ÍS μηόΐν η tì'zf μηιìavl 0 παραβ. ic. Cil Ζ παραβάΐλουβα
(-«αν CG) νεωτέρους 0 26 διαλνμ. hD
DE AUDIENDO 81

ÎBQCCV xai &υβίας απαρχή Ν παρειλημμένον, ίπαινονντα μεν


{ivy οϊς επιτυγχάνει την δύναμιν, άγαπώντα δε την προ&ν-
μίαν αυτήν τον φέροντος είς μέβον α γιγνώακει και πείθοντος
ετέρους δι ων α ντο g πέπειΰται. τοις μεν ονν κατορ&ουμενοις
έπιλογιβτέον ais ονχ από τύχης οΰόε αυτομάτως αλλ' ϊπιμελΐία 5
και πάνω και μα&ήΰει κατορ&ονται, καί μιμητέον ταντα θαυ-
μάζοντας γε δη και ζηλοΰντας' τοις δ' άμαρτανομένοις εφ-
ιΰτάναι χρή την διάνοι αν, νφ' ων αίτιων και ο9εν r¡ παρατροπή
γέγονεν. ως γαρ δ Ξενοφών (Oec. I 17) φηαι τους οίχονομι- •
χους και άπο των φίλων όνίναβ&αι και άπο των εχθρών, ίο
οϋτως τους εγρηγορότας καί προΰέχοντας ού μόνον κατορ&ονν- C
τες άλλα και διαμαρτάνοντες ώφελοϋΰιν οί λέγοντες' καί γαρ
διανοήματος εντέλεια και ρήματος κενότης και Οχημα φορτικον
xal πτόηΰις μετά χαράς άπειροκάλου προς επαινον και οβα
τοιαύτα μ&λλον ¿χροωμένοις εφ' ετέρων η λέγουβιν ίφ' εαυτών 15
καταφαίνεται, δώ δει μεταφέρειν την εν&ύνην εφ' εαυτούς
άττο τον λέγοντος, άναβκοποϋντας εΐ τι τοιούτον λαν&άνομιν
αμαρτάνοντες. ραβτον γάρ εβτι των όντων το μέμψαβ&αι τον
πλησίον, άχρήοτως τε και κενώς γινόμενον, αν μη πρός τινα
διόρ&ωβιν η φνλακήν άναφέρηται των ομοίων, και το του D
Πλάτωνος ουκ οκνητέον άει προς αυτόν επί των άμαρτανόν- 8ΐ
των άναφ&έγγεβ&αι, 'η που αρ' Ιγω τοιούτος;' ως γάρ έν
τοις ομμαΰι των πληβίον Ιλλάμποντα τα εαυτών όρώμεν, οϋτως
ini των λόγων δει τονς εαυτών ίνεικονίζεβ&αι τοις ετέρων,
ίνα μήτε αγαν θραβέως καταφρονώμεν άλλων αυτοίς τε προβ- 26
έχωμεν εν τω λέγειν επιμελέβτερον. χρήβιμον δε προς τοντο
και το της παραβολής, οταν γενόμενοι xad·' αυτούς άπο της

20 cf. 88 e 129 d 463 e. Hor. Sat. I 4, 136 22 cf. Plat.


Ale. I 133 a
2 iv add. Re. β χατορ&ονται C'Z -οϋνται Ο μιμ. CrKJ
μιμ. ye O 10 άχρ.] άόίχως C τϊ] γε Wil. (òh malit Po), sed •
τι xal etiam 94,19 legitur 22 ή που (cf. 463 e)] itov C r K J
μή πη (ita libri 88e) G2 mg. μή itov (ita plurimi 129d) J®
mg. &Q' ¿yo>] άρα τω ΓKJ 24 τονς Δ τά LCG ! M ! aΆ (def.
Wil.) tolg 0 25 προβέχ.] τω (το C) προΰέχειν LC
9 KT l'lut. mor. I
82 3. Π Ε Ρ Ι T O T AKOTEIN (Plan. 15) 40 D

αχροάΰεως xal λαβόντες τι των μη καλώς η μη ίχανως είρηβ&αι


δοχονντων έπιχειρωμεν είς ταυτο χαι προάγω μεν αύτονς, τά
Ε μεν ωαπερ άναπληρονν, τά δ' έπανορ&οϋΰ&αι, τά <5' ετέρως
φράξειν, τά δ' ολως εξ νπαρχης είαφέρειν πειρώμενοι προς
• 5 την νπό&εΰιν. o χαί Πλάτων εποίηβε προς τον Αν α ίο ν λόγον
(Phaidr. 2 4 4 s q q . ) . r ò μεν γαρ άντειπείν ού χαλεπον αλλά xal
πάνυ ράδιο ν είρημένω λόγω' το δ' ετερον άνταναΰτηβαι βελτίονα
παντάπαΰιν εργώδες, ωΰπερ 6 Λακεδαιμόνιος άχοΰαας οτι Φί-
λιππος "Ολνν&ον χατέΰχαψεν 'αλλ' ονχ άναβτηβαί γε τοιαντην'
ίο εφη 'πάλιν εκείνος αν δννη&είη'. οταν ονν ¿ν τω διαλέγεβϋ·αι
προς την αντην νπό&εβιν μη πολύ φαινώμε&α των είρηχότων
Ρ διαφέροντες, πολν τον χαταφρονεΐν άφαιρονμεν, xal τάχιστα
χοΐονεται το αν&αδες ημών χαί φίλαντον Ιν ταΐς τοιανταις
ελεγχόμενον άντιπαραβολαΐς.
15 7. Τω τοίννν χαταφρονεΐν το Όυινμάξειν άντιχείμενον εύγνω-
μονεβτέρας μεν εβτι δήπον χαι ημερωτέρας φνβεως, δεΐταί γε
μην ονδ' avrò μιχράς εύλαβείας, τάχα δε xal μείζονος' οί μεν
γαρ χαταφρονητιχοϊ xal &ραβεΐς ήττον ωφελούνται ino των
41 λεγόντων, | οι δε &αυμαατιχοί χαι αχαχοι μάλλον βλάπτονται,
• 20 χαι τον 'Ηράχλειτον ονχ ελέγχονΰιν είπόντα (fr. 87) 'βλάξ
αν&ρηπος επί παντι λόγω επτοηα&αι φιλεί\ δει δε τον μεν
επαινον αφελώς τοις λέγονΰι την δε πίατιν ενλαβως προϊεβ&αι
τοις λόγοις, xal της μεν λέξεως χαι προφοράς των αγωνιζο-
μένων ευμενή χαι άπλονν είναι &εατην, της δε χρείας xal
25 της άΧη&είας των λεγομένων άχριβη χαι πικρό ν έξεταΰτήν,
ΐν οί μεν λέγοντες μη μιβώσιν, οί δε λόγοι μη βλάπτωβιν'
ως πολλά ψευδή χαι πονηρά δόγματα λαν&άνομεν εύνοια χαί

• 8 cf. 4 5 8 c

4 είαφ. νπ. T K J 7 είρημένω λόγω Δ είρημένον λόγον


(τόν λόγον L C ) Ο άναιρονντα τον Χ. v e l siili, r e q u i r i t P a t .
11 τοιαντην NhD 15 το et τω tr G'KJ 1 το bis Xv1 17 ο'ι
D ¿¡s οι h oeca ol M l i T Z n o'coi 0 18 γάρ D n 1 o m . 0
21 έπτ.~\ παιάενεα&αι Sì c o r r . X y l . c o l l . p . 6 7 , 6 : v o c e m I o n i c a m
l a t e r e susp. Wil.
41 Β DE AUDIENDO 83

πίστει rf¡ πρυς τονς λέγοντας εκδεχόμενοι. οί μεν ονν Αακε- Β


δαιμονίων άρχοντες ανδρός ουκ εν βεβιωκότος γνώμην δοκι-
μάααντες ετέρω προσέταξαν ειπείν ενδοκιμονντι περί τον βίον
και το ή&ος, ορ&ως πάνυ καί πολιτικώς ¿&ίξοντες τον δήμον
υπό τον τρόπον μάλλον η τοϋ λόγον των δνμβουλευόντων s Γ
αγεΰ&αι. τους <5' εν φιλοβοφία λόγους άφαιροϋντα χρή την
τοϋ λέγοντος δόξαν αυτούς εφ' εαυτών εξετάξειν. ώς γαρ πο-
λέμου, και άκροάβεως πολλά τα κενά Ιβτι. και γαρ πολιλ τοϋ •
λέγοντος και πλάσμα καί όφρνς και περιαντολογίιτ, μάλιστα
δ' αϊ κραυγαί και οί θόρυβοι και τα πηδήματα των παρόν- C
των βννεκπλήττει τον άπειρον άκροατήν και νέον ωΰπερ υπό ιι
ρεύματος παραφερόμενον. 'έγει δέ τι και η λέξις άπατηλόν,
οταν ηδεία και πολλή και μετ' ογκον τινός καί κατασκευής •
επιφέρηται τοις πράγμαβιν. ώς γαρ των ótre' αύλον άδόντων
ai πολλάί τους άκονοντας κμαρτίαι διαφενγουβιν, ούτως πε- ιβ
ριττή και βοβαρα λέξις άντιλάμπει τω ακροατή προς το δηλον-
μενον. 6 μεν γαρ Μελάνΰιος, ώς ε'οικε, περί της Διογένους •
τραγωδίας έρωτη&είς ουκ ε'φη κατιδεΐν αυτήν νπί> των ονο-
μάτων έπιπροβ&ουμένην ' αί δε των πολλών διαλέξεις καί με- D
λέται ΰοφιΰτών ου μόνον τοις ονόμαΰι παραπετάαμασι χρώνται so
των διανοημάτων, αλλά καί την φωνήν έμμελείαις τιβϊ καί
μαλακότηΰι και περιάβεβιν εφηδύνοντες ¿κβακχεΰονβι καί παρα-
φέρουΰι τονς άκροωμένονς, κενήν ήδονήν δίδοντες καί κενό-
τέραν δόξαν άντιλαμβά νοντες. ωΰτε αν τοις συμβαίνει το imo
Αιοννβίου ρη&έν. εκείνος γαρ, ως εοικεν, ενδοκιμονντι κι&α- as
ρωδω παρά την &έαν έπαγγειλά μένος δωρεάς τινας μεγάλας
ύστερον ουδέν ε'δωκεν ώς άποδεδωκώς την χάριν' 'οβον γάρ'
ε'φη 'χρόνον εύφραινες αδων, τοσούτον έχαιρες έλπίξων.' Ε
τούτον δε τον ε'ρανον αί τοιανται πληρονβιν άκρο άδεις τοις
ι cf. 2 3 3 f 801b Aeschin. 1 180 10sq. Plat. Rep. VI 492b •
25 sqq. cf. 333 f •
1 ¿νδεχόμενοι D 9 πλάσματα WYMJIZN 14 των WII¿¡
om. 0 avlhv Μ'ΠΖ τον avXov GSC αύλοίς D αυλών W των
ανλών O 22 περιάΰ.] χαριαάαεβιν D ααραφέροναι Λ Λί-
ριφ. O ti βυμβαίνει 0\Γ -ίιν Ο
84 3. ΠΕΡΙ TOT ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 15) 41 E

λεγουΰι ' θαυμάζονται γαρ εφ' οΰον τερπουΰιν, είτα αμα της
¿χοής έξερρύη το ηδύ χάχείνους προλελοιπεν η δόξα, και
μάτην τοις μεν δ χρόνο? rot? δε και 6 βίος άνάλωται.
8 . Jtò δει το πολύ και κενόν άφαιρονντα της λίζεως αυτόν
• 5 διώχειν τον καρπον και μιμείο&αι μη τάς ΰτεφηπλόκους άλλα
τάς μελίοαας. αί μεν γαρ ¿πινοοϋβαι τα άν&ηρά και ευώδη
των φύλλων βυνείρονβι χαί διαπλεκουσιν ηδν μεν εφήμερον
F δε και αχαρπον έργον' αί δε πολλάκις ίων χαί ρόδων και
ναχίν&ων διαπετόμενοι λειμώνας επι τον τραχύτατον χαϊ δρι-
ιο μύτατον &νμον χαταίρονοι και τούτω προβκά&ηνται
• ' ξαν&όν μελι μηδόμεναι', (Sim. fr. 47)
και λαβουβαί τι των χρηΰίμων άποπετονται προς το οιχεΐον
έργον, οΰτω δη δει τον ψιλότεχνον και χα&αρον άχροατην τά
42 μεν άν&ηρά και τρυφερά των ονομάτων | και των πραγμάτων
15 τά δραματικά χαι πανηγυρικά 'χηφηνων βοτάνην' ΰοφιΰτιών-
των ηγονμενον εάν, αυτόν δε τη προσοχή χαταδνόμενον εις
τόν νουν τον λόγου χαϊ την διάδεβιν τον λέγοντος ελχειν άπ'
αντής το χρήαιμον και ώφελιμον, μεμνημενον &ς ουκ εις
&έατρον ούδ' ωδεϊον άλλ' εις ΰχολην και διδαΰχαλεΐον άφίκται,
80 τω λόγω τον βίο ν ¿πανορ&ωΰόμενος. ο&εν δη χαί ποιητέον
επίΰχεψιν χαϊ χρίΰιν της άχροάβεως εξ αίτον και της περί
αυτόν δια&έβεως, άναλογιξόμενον ει τι των πα&ων γίγονε
μαλαχώτερον, εϊ τι των ανιαρών χονφότερον, εί 9άρβος, εί
Β φρόνημα βέβαιον, εί προς άρετην χαι το καλόν εν&ουΰιαΰμός.
25 01J γαρ εχ κουρείου μεν άναβτάντα δει τω χατόπτρω παραδτή-
ναι χαι της χεφαλής α-ψαΰ&αι, την περιχοπην των τριχών
επίΰκοπονντα χαι της κονρ&ς την διαφοράν, εχ δε άχροάβεως
άπιόντα χαϊ βχολής ουκ εύ&υς άφοραν χρη προς εαυτόν,

• β cf. 32 e 145 b 467 c 15 Plat. Rep. 564 e

1 τ^ρΛ.] πέμ,ποναιν WMa'Nh 3 nal ante ó βίος om. LC'h


β èmoveai Wy. (in indice) et Hch. έπιλέγονααι Wil. έγχρίνον-
ααι? τά ανθηρά χαί ίνώάη Sì τα &vQr¡ nal τα ινώάη Pat.
13 ίή] âè LC1 ονν ζ/il 15 άραμ. LCTKJD βραατιχα Ο
DE AUDIEND O 85

καταμαν&άνοντα την -ψνχην εΐ τ ι των οχληρων άποτε9ειμένη


και περιττών ελαφρότερα γέγονε και ηδίων. 'οντε γαρ βαλα-
νείου' φηΰΐν δ 'Αρίβτων 'οντε λόγου μη κα&αίροντος οφελός
ίΰτιν.'
9 . 'Πδέδ&ω μεν ουν υπό λόγων ωφελούμενος ο νέος' oil 5
δει δε το ηδύ της άκροάβεως ποιεΐα&αι τέλος, ουδ' οί'εΰ&αι
δεΐν 1% (¡χολής άπιέναι φιλοβόφον 'μινυρίξοντα και γεγανω- C
μένον', ονδε ξητεϊν μνρίζεβ&αι δεόμενον έμβροχής και κατα-
πλάβματος, αλλά χάριν ί'χειν, εάν τις &βπερ καπνω Gμηνός
λόγω δριμεΓ την διάνοιαν άχλύος πολλής «αϊ άμβλντητος γέ- ίο
μονβαν ¿κκα&ήρΐ], και γαρ ει τοις λέγονβι προβήκει μη παν-
τάπαβιν ηδονην έχούβης και πι&ανότητα λέξεως παραμελεί
¿λάχιβτα τούτον φροντιβτέον έβτΐ τω νέω, τό γε πρώτον, ϋβτε-
ρον δέ που, χα&άπερ ol πίνοντες, οταν παύβωνται διψωντες,
τότε τα τορεύματα των εκπωμάτων νπο&εωρονβι και ΰτρέφον- 15
βtv, οΰτω? εμπληβ&έντι δογμάτων και άναπνεύβαντι δοτέοΐ'
την λέξιν εΐ τι κομψόν ('χει χαί περιττον επιβκοπεϊν. ó á' D
εύ&νς εξ άρχής μη τοις πράγμαβιν έμφνόμενος άλλά την λέξιν
'Αττικην άξιων είναι και Ιβχνήν ομοιός εβτι μη βονλομένω
πιεϊν άντίδοτον, αν μη τό άγγεϊον εκ της 'Αττικής κωλιάδος so
y κεκεραμευμένον, μηδε ίμάτιον περιβαλέβ&αι χειμώνας, εί μη
προβάτων ''Αττικών εϊη το εριον, [άλλ'] ωβπερ εν τρίβωνι
Λυΰιακοϋ λόγου λεπτω και ψίλω κα&ημενος απρακτος και
ακίνητος, ταϋτα γαρ τα νοβήματα πολλην μεν ερημίαν νου
«ai φρένων άγα&ών, πολλήν δε τερ&ρείαν και ατωμυλίαν εν α
ταΐς ΰχολαΐς πεποίηκε, των μειρακίων οντε βίον οντε πράξιν Ε
οντε πολιτείαν φιλοβόφον παραφνλαττόντων άνδρός, άλλα
λέξεις και ρήματα και το καλώς άπαγγέλλειν εν επαίνψ τι&ε-

Ά St. V. Fr. I 385 J Plat. Rep. I l l 4 1 1 a


1 των όχΧ.] των περιττών (om. infra xcù περ.) LC S ànoxad.
Y àvaxa». h 8 έμβρ. G p. c. C S M S IT έχβρ. O 11 éxxaiï-η-
Q1J L -άργι O 1 3 έατί o m . N h D 17 r j λέξίΐ K J h 20 êx
γης [Χττιχής] χωλ. ci. Sauppe 22 &XX' secl. Bases Î8 Xv-
οιαχω (Lareeni) L C λόγω D Αυΰιαχω [λόγου] Pat.
86 3. ΠΕΡΙ TOT ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 15) 42 D

μένων, tò <f άπαγγελλόμενον ειτε χρήΰιμον είτε αχρηβτον είτε


άναγκαΐον είτε κενό e εβνι και περιττόν ονχ επιβταμένων ούδε
βονλομένων έξετάζειν.
10. Άκολον&εΐ δε τούτοις το περί των προβλημάτων παράγ-
5 γελμα. δεΐ γαρ τον επί δείπνο ν ήχοντα τοις παρακειμένους
χρήΰ&αι χαι μηδέν αίτεΐν ίίλλο μηδ' εξελέγχε ιν ' ο δ' επί λόγων
άφιγμένος εοτίαβιν, αν μεν επί ρητοΐς, άχροάβ&ω αιωπή τον
λέγοντος (οι γαρ εις αλλας νπο&έαεις ¿ξάγοντες χαι παρεμ-
Ε βάλλοντες ¿ρωτήματα χαί προΰδιαπορονντες, ονχ ηδείς ονδ'
ίο ενΰννάλλαχτοι προς άχρόαΰιν οντες, ωφελούνται μεν οίιδέν,
τον δε λέγοντα χαί τον λόγον δμον ΰυνταράττονβιν)' οταν δε
τούς άχούοντας δ λέγων ερωταν χαί προβάλλειν κελενΰτ], χρή-
ΰιμον τι δει χαι άναγχαΐον ¿et προβάλλοντα φαίνεΰ&αι. ο μεν
γαρ 'Οδνΰΰενς χαταγελαται παρά τοις μνηΰτήρβιν
48 'αίτίζων άχόλονς, ονχ αορας ούίε λέβητας'' (ρ 222)
16 μεγαλοψυχίας γαρ ηγούνται ΰημεΐον, eoç το διδόναι τι των
μεγάλων, χαί το αίτεΐν. μάλλον d ' α ν τις άχροατον χαταγελά-
αειεν εις μιχρά χαι γλίοχρα προβλήματα τον ύιαλεγόμενον
χινονντος, οία τερ&ρενόμενοί τίνες των νέων χαι παρεπιδει-
20 χννμενοι διαλεχτιχήν η μα&ηματιχήν εξιν είώ&αΰι προβάλλειν
• περί της των άορίβτων τομής, χαι τις ή κατά πλενράν η χατά
• διάμετρον χίνηΰις. προς οΰς έ'βτιν ειπείν το νπο Φνλοτίμον
προς τον εμπυον χαι φ&ιβιωντα ρη&έν. ¿πει γαρ ελάληβεν
Β αντω φαρμάχιον αιτών προς παρωνυχίαν, αίΰ&όμενος άπο της
tí χρόας xal της αναπνοής την διά&εβιν 'ονκ εβτι βοι' φηβίν
'ω βέλτιβτε, περί παρωνυχία ς\ ονδε βοι τοίννν, ώ ν t αν ία,
περί τοιούτων ζητημάτων ωρα βχοπεΐν, άλλα πως οίήματος
χαι αλαζονείας ερώτων τε χαί φλυαρίας άπολυ&είς εις βίο ν
ατνφον χαι νγιαίνοντα χαταΰτήΰεις ΰαντόν.

22 cf. 73b

1β ήγονντο CXuKJY ηγούνται το G ως τά] Άατι ΟΧυΚ


81 άορ. Μ p. e. Δ άρίατων 0 22 Φυλοτ. Athenaeus passim:
ΦιΧοτ. Sì 24 φάρμακον CN 26 ó λόγος post πάρων. add. ¿/η.
Cf. 73 b 29 βεαντον C ίαντον ά αυτόν G
43 Β DE AUDIENDO 87

11. Εν μάλα δε χρη και προς την τοϋ λέγοντος ίμπειρίαν • •


η φύβιν η δΰναμιν ηρμοβμενον εν οις αυτός εαντοϋ χράτιΰτός
iβτι ποιεΐβ&αι τάς ερωτήσεις, καΐ μη παραβιάξεα&αι, τω μεν
η&ιχώτερον φιλοβοφοΰντι φυβιχάς επάγοντα και μαθηματικός
απορίας, τον δε τοις φυβικοϊς βεμνννόμενον είς βυνημμενων C
ίπιχρίαεις ελχοντα και ψευδόμενων λύβεις. ως γαρ δ τη κλειδί 6
τα ζνλα βχίζειν τη á' αξίνη την &νραν άνοίγειν πείροι μένος
ούχ ¿κείνα δόξειεν αν ¿πηρεάξειν, αλλ' αντόν άποβτερεΐν της
εχατέρον χρείας χαί δυνάμεως, οϋτως oc παρά του λέγοντος
ο μή πεφυχε μηδ' ηβχηκιν αιτούντες, ο δ' ε'χει xal δίδωβι μή ίο
δρεπόμενοι μηδε λαμβάνοντες, ον τοϋτο βλάπτονται μόνον
αλλά χαί χαχοή&ειαν χαί δυΰμενειαν προδοφλιαχάνουαι.
12. Φυλαχτέον δε χαί το πολλά xal πολλάκις αυτόν προ-
βάλλειν εΰτι γάρ και τοϋτο τρόπον τίνα παρεπιδειχννμενου. D
to <5' ετέρου προτείνοντος άχροάα&αι μετ' ευκολίας φιλόλογον is
χαί κοινωνικόν, εάν μη τι των ιδίων ενοχλή χαί χατεπείγτ/
πά&ος επιβχέβεως δεόμενον η νόβημα παρηγορίας. τάχα μεν
γάρ ουδε 'άμα&ίην χρνπτειν αμεινον', ιός φηβιν 'Ηράκλειτος
(fr. 96), αλλ' είς μέβον τι&έναι και &εραπεύειν. αν δ' οργή
τις η προββολη δεισιδαιμονίας η διαφορά προς οικείους ΰνν- an
rovo? η περιμανης ε\ έρωτος έπι&υμία (Tr. ad. 361)
cκίνοϋΰα χορδάς τάς ακίνητους φρένων"
¿πιταράξη την διάνοιαν, ου φευκτέον εις ετέρους λόγους άπο-
διδράΰχοντας τον ελεγχον, άλλά περί αυτών τούτων άκουατεον Ε
¿ν ταϊς διατριβαΐς, και μετά τάς διατριβάς ίδια προαιόντας 25
αύτους και προοανακρίνοντας. άλλα μη τουναντίον, ωαπερ οί
πολλοί χαίρουΰι τοις φιλοΰόφοις περί άλλων διαλεγομένοις χαί
&αυμάξουΰιν, εάν δε τους άλλους εάΰας ο φιλόοοφος αύτοϊς
εκείνοις ίδια παρρηΰιάξηται περί των διαφερόντων και νπο-
2 E ir.fr. 183 18 ct. 644 f 28 cf. 456 c 501 a 502 d 657 c •
2 rj φ. r¡ 6'vv.G8 Í) φναιχην ävv. CM'JIhzf r¡ φναικην r¡
δΰν. O vel ìj φύβιν τβΐ η âvv. delere iubet Po. 3 τον μεν
T¡&. (τον ένη&. PKJh) φιΧοβοφοϋντα FKJhz/ 14 παρινά. G
ind. Ζ
88 3. ΠΕΡΙ TOT ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 16) 43 E

μιμνήακη, δυΰχεραίνοι¡ai καΐ περίεργον voμίξονβιν. εκιεικως


γάρ, ωβπερ των τραγωδών εν τοις ϋ-εάτροις, καΐ των φιλο-
ΰόφων èv ταΐς βχολαΐς οΐονται δεϊν άκονειν, ίν δε τοις Ι'ξω
πράγμαΰιν ovó εν αυτούς εαυτών διαφερειν ηγούνται, προς
F μεν τονς βοφιβτας είκότως τοντο πεπον&ότες (αναβτάντες γαρ
e ano τον ϋ-ρόνον και άπο9εμενοι τα βιβλία και τάς είΰαγωγάς
εν τοΙς ¿λη&ινοΐς τον βίου μέρεΰι μικροί και νπο χείρα φαίνον-
ται τοις πολλοίς), περί δε των όντως φιλοσόφων άγνοονντες
οτι «al ΰπονδη xal παιδιά και νενμα και μειδίαμα και Οκν-
ιο &ρωπαβμος αυτών, μάλιΰτα δ' δ προς εκαβτον ιδία περαινό-
•44 μένος λόγος εχει τινά καρπον \ ώφελιμον τοις ύπομενειν και
προαεχειν ε&ιΰ&εΐβι.
1 3 . Λεΐται (5ε και το περί τονς επαίνους καθήκον εύλαβείας
τινός και μετριότητος δια το μήτε την ί'λλειψιν αν τον μήτε
15 την νπερβολήν ίλεν&εριον είναι, βαρύς μεν γαρ άκροατης και
φορτικός 6 προς παν άτεγκτος καΐ άτενής το λεγόμενον, οίήμα-
τος ύπουλου και περιαυτολογίας ενδια&ετου μεβτός, ¿ας εχων
• τι των λεγόμενων βέλτιον ειπείν, μήτε οφρνν καταβχηματίξων
μήτε φωνήν ευγνώμονος μάρτυρα φιληκοΐας προϊεμενος, άλλα
20 Giyy κ al βαρντητ ι καταπλάΰτω καΐ βχηματιδμώ &ηρώμενος
δόξαν εύβτα&οϋς καΐ βά&ος έχοντος ανδρός, ωοπερ χρημάτων
Β των επαίνων οΰον αλλω μεταδίδωΰιν αντον δοκών άφαιρεϊΰ&αι.
πολλοί γάρ είΰιν οί κακώς καΐ παρά μέλος την Πυ&αγόρον
φωνήν νπολαμβάνοντες. εκείνος μεν γάρ εκ φιλοοοφίας ε'φηαεν
26 αντω περιγεγονέναι το μηδέν ϋ·ανμάξειν' ούτοι δε το μηδέν
επαινεΐν μηδε τιμαν, εν τω καταφρονεϊν (το φρονείν} τι&ί-
μενοι και το βεμνον υπεροψία διώκοντες. ó γαρ φιλόβοφος
λόγος το μεν ¿ξ απειρίας και αγνοίας &ανμα και &άμβος
εξαιρεί γνώβει κal ίβτορία της περί εκαβτον αιτίας, το ό' ενκο-

8 προς âs τονς όντως φιλοΰόφους ον καλώς D ονχ άγν. Ζ


ίο άκρ. G ρ. e. D ò άχρ. 0 18 καταοχ. Mittelhaus de Pl.
praec. ger. reip. p. 59 κατά βχήμα χινών Sì 22 δοκών D
ôoxsïv O 25 μηδίν ante in. hl) μηάένα O 26 τ ο φρ. add.
Pat. τί&ενται . . . Sióaxovaiv Ζ 2S απορίας SI corr. Xyl.
44 Β D E AUDIENDO 89
λοι> χαί * μέγα χαί φιλάν&ρωπον ονχ άπόλλυαι. τοις μεν γαρ
άλη&ινώς χαί βεβαίως άγα&οίς τιμή τε χαλλίΰτη το τιμήΰαί
τίνα των αξίων, χαί χόΰμος ενπρεπέΰτατος το έπιχοΰμήΰαι, C
περιονβία δόξ,ης χαί άφ&ονία γιγνόμενον. οι δε γλίαχροι περί
τους ετέρων επαίνους έτι πενεα&αι χαί πεινήν έοίχαΰι των 5
ίδιων, δ ($' εναντίος αν πάλιν τούτων, μηδέν έπικρίνων άλλα'
κατά ρημα xal αυλλαβήν εφίΰτάμενος κα'ι χεχραγώς, ελαφρός
τις ων χα ι ορνεώδης, πολλάκις μεν ονδε αντοΓς άρέΰχει τοις
άγωνιξομένοις, αεί δε λυπεί τους άχροωμένονς, άναΰοβών χαί
βννεξανιΰτας παρά γνώμην, οίον ελχομενονς βία δι' αιδώ χαί ίο
βννεπηχοϋντας. ονδεν δ' ώφελη&είς δια το ταραχώδη xaí πο-
λνπτόητον αύτω παρά τους επαίνους γεγονέναι την άχρόαοιν
απέρχεται των τριών 'èv φερόμενος' ε'ιρων γαρ η χόλαξ η περί D
λόγους άπειρόχαλος ε'δοξεν είναι, δίχην μεν ουν διχάξοντα δει
μήτε προς εχ&ραν τινά μήτε προς χάριν άχούειν άλλ' από is
γνώμης προς το δίκαιον' εν δε ταϊς φιλολόγοις άχροάβεβιν
οντε νόμος ουδείς οϋτε ορχος ημάς άπείργει μη μετ' εύνοιας
άποδέχεβ&αι τον διαλεγόμενον. αλλά xal τον 'Ερμήν ταϊς Χά-
ριβιν οί παλαιοί βνγχα&ίδρυΰαν, ως μάλιδτα τοϋ λόγου το
χεχαριβμένον χαί προΰφιλες απαιτούντος, ονδε γαρ οϊόν τε 20
παντελώς ούτως ¿χβόλιμον είναι τον λέγοντα χαί διημαρτη-
μένον, ωΰτε μήτε νουν τινα παρααχεΐν άξιον ¿παίνον μήτε Ε
άπομνημόνευβιν ετέρων μήτε αυτήν την ύπό&εΰΐν τον λόγου
χαί προαίρεΰιν, αλλά μηδε λέξιν η διά&εβιν των λεγομένων,
àv' ¿χινόποδας χαί ανά τρηχεϊαν ανωνιν ss
φύονται μαλαχων αν&εα λευχοΐων'.

1 cf. 7 8 7 d 8 1 7 b 25—se L a u d a t etiam 4 8 5 a 6 2 1 e

1 ιλϊω P a t . μέτριον Bern, μίν C om. 0 3 έχπρ. CKJY


4 άφ&ονίας A Ο τούτω FKJYU μηδέν A μηδε O 1 έφιατ.
Ca* A A άνιατ. G® ima t. Ο έξιοτ. ci. Eiiip. 8 μεν ουν ούάε
CrKJ l ì παρά Wil. ΛερΙ Sì 17 μετ' ενμενείας Π 19 τον
λόγ. ΨίίΠΑ λόγ. Ο το om. P K J N 20 χεχ. G ρ. c. E D
ανγχεχ. Ο οϊόν τε CG p. c. Α οί'ονται Ο 21 όντως om. C'h.Δ
26 ονωνιν hDZ m g . (ita 4 8 ó a Da) οδό ν ίνα L C a ' A (idem 486a.
omnes praet. Da) όδον Ζ
90 3. ΠΕΡΙ TOT ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 15)

• οπον γαρ εμετού τίνες εγκώμια χαι πνρετοϋ χαι νη Αία χύ-
τρας ιττιδεικνύμενοι πι-θ-ανότητος ονκ άμοιρονβιν, η που λόγος
in άνδρας αμωΰγεπως δοκούντος η καλουμένου φιλοΰόφον
περαινόμενος ουχ αν ολως άναπνοην τίνα καΐ καιρόν άχροα-
5 ταΐς ενμενεβι και φιλαν&ρώποις παράΰχοι προς επαινον; οί
F γονν εν ωρα πάντες, ως φηβιν δ Πλάτων (Rep. 474 e), αμηγεπη
δάκνονΰι τον ερωτικόν, και λευκούς μεν &εών παΐδας άνακα-
45 λών μέλανας δ' ανδρικούς, και τον γρνπόν βαβιλικον | και
• τον βιμον επ,ίχαριν τον δ' ώχρον ύποκοριζόμενος μελιχρό υ ν
ίο άΰττάξεται και αγαπά ' δεινός γάρ εβτιν ο έρως ωβπερ κιττός
αυτόν εκ πάβης άναδήβαι προφάβεως. πολύ δη μάλλον δ φι-
λήκοος και φιλόλογος άιί τίνος αιτίας εύρετικος εβται, δι' ην
ονκ άπό τρόπον των λεγόντων εκαβτον επαίνων φανεϊται. και
γαρ δ Πλάτων τον Ανβίον λόγον οντε κατά την εΰρεβιν επαι-
15 νων και της αταξίας αίτιώμενος ομως αύτον την άπαγγελίαν
επαινεί, και οτι *των ονομάτων ΰαφώς και βτρογγνλως εχα-
• βτον άποτετόρνενται' (Phaedr. '234 e), μεμψαιτο δ' αν τις 'Αρχι-
λόχου μεν την υπό&εβιν, Παρμενίδον δε την βτιχοποιίαν,
Β Φωκυλίδου δε την εντέλειαν, Ενριπίδον δε την λαλιάν, Σ ο-
ίο φοκλεονς δε την άνωμαλίαν, ωβπερ άμελει και των ρητόρων
εβτιν δ μεν ονκ εχων η9ος, δ δε προς πά&ος αργός, δ (Γ εν-
δεής χαρίτων' εκαβτός γε μην επαινείται κατά το ίδιον της
δυνάμεως, ω κινεϊν χαί αγειν πέφνκεν. ωβτε και τοις άκον-
ονβιν ενπορίαν είναι και άφ&ονίαν του φιλοφρονείβ&αι τους
• ss λέγοντας, ενίοις γαρ ¿¡¡αρκεί, καν μη δια φωνής επιμαρτνρω-
μεν, ομματος πραότητα και γαλήνην προβώπον καΐ διά&εβιν
ευμενή και αλνπον εμπαραβχεϊν. εκείνα μεν γαρ ηδη και προς
C τους ολως αποτυγχάνοντας ωβπερ εγκύκλια και κοινά πάβης
άχροάβεώς εβτι, κα&εδρα δη τ ς α&ρνπτος και ακλινης εν
β cf. 66 c » cf. 84 e
1 τίνες G "zi τίνος O 3 ¿ilo>s γέ πως SI corr. Re. 5 παρ-
άΰχοι D παρααχεϊν O 9 μ,ελ. νποχ. hDn 10 «irr. à ò
KITT. O 15 άταξ.] άξιας TKJZ άπαγγ. LCG p. C. Μ.*Π<4
έπαγγ. Ο 29 6η Pat. Sh SI τε Wy. άτνφος C'JJn1
D E AUDIENDO 91
ορ&ώ βχήματι xal πρόββλεψις αντώ τω λεγοντι xal τάξις ενερ- •
γον προΰοχής, xal προαώπον χατάβταΰις καθαρά xal άνέμφαν-
τος ονχ ύβρεως ονδε δυακολίας μόνον άλλα xal φροντίδων
άλλων xal άβχολι&ν. * * * ως εν έ'ργω γε παντι το μεν καλόν
ίχ πολλών οίον άρι&μών εις ε'να καιρόν ηχόντων vito ΰυμ- 5
μετρίας τινός χαι αρμονίας επιτελείται, το δ' αίβχρον εξ ενός
τον τυχόντος ελλείποντος r¡ προβόντος άτόπως εύ&νς ετοίμην
εχει την γενεά ιν, ωβπερ επ' αν της της άχροάβεως ον μόνον
βαρντης επιβχυνίου χαι αηδία προβώπον χαι βλέμμα ρεμβώδες Ο
χαι περίχλαβις ΰώματος χαι μηρών επάλλαξις άπρεπης αλλά ίο
xal νεύμα χα ι ψι&νρ ιβμός προς ετερον χαι μειδίαμα χάβμαι
τε ύπνωδεις xal χατηφειαι χαι παν ει τι τούτοις εοιχεν νπεν-
δυνόν εβτι χαι δεϊται πολλής ευλαβείας. 1 4 . οί δε τον μεν •
λέγοντος οΐονταί τι έργον είναι, τον δ ' άχούοντος ουδέν, «λλ'
εχεΐνον μεν άξιονΰιν ηχειν πεφροντιχότα χαι παρεβχευαΰμέ- 15
νον, αυτοί δ' αβχεπτοι χαι αφρόντιδες των χα·9ηχόντων εμ-
βαλόντες χα&έξονται χα&άπερ άτεγνώς επί δεϊπνον ηχοντες,
ευ πα&είν πονουμένων ετέρων, χαίτοι χα ι βυνδείπνου τι
χαρίεντος έργον εβτι, πολν δε μάλλον άχροατοϋ. κοινωνός γαρ Ε
εβτι τον λόγου χαι ΰυνεργος του λέγοντος, χαι ου τα μεν 20
εχεΐνον πλημμελήματα πιχρώς έξετάζειν οφείλει χατα ρήμα
χαι πράγμα προοάγων την εν&ύνην, αυτός δ' άνεύ&υνος
άΰχημονεΐν πολλά χαι ΰολοιχίξειν περί την άχρόαβιν, αλλ'
ωβπερ èv τω ΰφαιρίξειν τω βάλλοντι δει ΰνγχινουμενον εύ-
ρν&μως φέρεβ&αι τον δεχόμενον, οΰτως επι των λόγων εβτι ss
τις εύρυ&μία χαι περί τον λέγοντα χαι περί τον άχροώμενον,
αν εχάτερος το προβήχον αντώ φυλάττη.
4 cf. St. y . F, I I I p. 136
1 ένεργοΰς X u K J 2 άνέμφαντας A άνέμφατος O 4 La-
cunam indicat. Pat. Ueqne ad ν. 8 (γενεαιν) laudare videtur Pl.
verba philosophi nescio cuius. Ipse iv Ζργω γ ε non scripsis-
aet y f j oui. L C dè D 18 oí tfï] An oi âh πολλοί? (We.)
16 ijißall. G ' X J W 18 evvä. τι χαρ. Δ βννδειπνοννη χαριίν-
τως (χαΐ χαρ. Χ) Ο . 22 προάγων £1 corr. Re. ávtv&vvtos Λ
23 Λολλά %al L C . T K J Tr. Ο 24 βάλλ. L C G ' Y z i ßaUvti O
92 3. ΠΕΡΙ TOT ÀKOTEIN (Plan. 15) 45 E

1 5 . Jsì όε μηδε ταΐς φωναΐς των επαίνων ως ετυχε χρψ


Ρ ΰ&αι. καί γαρ 'Επίκουρος επί τοις των φίλων επιατολίοις κρο-
το&ορνβονς γίνεσ&αι παρ' αντψ λίγων άηδής έατιν. οι δε τάς
¿¡ει'ας φωνάς τοις ακροατήριοις νυν επειΰάγοντες οντοι και το
5 '&είως' και '&εοφορήτως' και 'άπροοίτως' επιλέγοντες, ώς
ονκέτι τον 'καλώς' καί τον 'ΰοφώς' καί τον 'άλη&ώς' εξαρ-
κονντος, οίς οί περί Πλάτωνα καί 'Ισοκράτη και 'Τπερείδην
4γ6 ¿χρωντο σημείοις των επαίνων, νπερασχημονονσι | και διαβάί-
λουσι τους λέγοντας ως υπερήφανων τίνων και περιττών δεομέ-
ιο νους επαίνων, σφόδρα δ' αηδείς είσι και οί μεϋ·' όρκου τοις
λέγονβιν ωσπερ εν δικαστηρίω τάς μαρτυρίας αποδίδοντες, ονχ
ήττον δε τούτων οι περί τάς ποιότητας άστοχονντες, οταν φι-
λοσοφώ μεν έπιφωνώσι 'δριμέως', γέροντι ί' 'ευφνως' ι\ '&ν-
&ηρως', τάς των παιζόντων και πανηγυρικόντων εν ταϊς ΰχο-
ΐδ λαΰτικαίς μελέταις φωνάς επί τους φιλοσόφους μετακομίζοντες
και λόγω αωφρονοϋντι προσφέροντες έπαινο ν εταιρικόν, ωΰπερ
¿&λητf¡ κρίνων η ρόδων βτέφανον, ου δάφνης ούδε κοτίνου
Β περιτιδέντες. Ευριπίδης μεν ονν ο ποιητής, ως νπολέγοντος
αντοϋ τοις χορευταΐς ωδήν τινα πεποιημένην εφ' αρμονίας εϊς
20 εγέλασεν, 'ει μή τις ης άναίσ&ητος' είπε 'xal άμα&ής, ουκ αν
εγελας έμον μιξολυδιστί αδοντος'. άνήρ δ' αν οϊμαι φιλόσοφος
και πολιτικός άκροατον διακεχνμενού τρυφήν εκκόψειεν ειπών
'σν μοι δοκεΐς άνόητος είναι και ανάγωγος' ου γαρ αν ¿μον
διδάσκοντος η νον&ετονντος η διαλεγομένον περί &εων η πό-
α λιτείας η αρχής ¿τερέτιζες και προΰωρχοϋ τοις λόγοις'. ορα
γαρ άλη&ως οΐόν εστι φιλοσόφου λέγοντος άπορεΐν τους ε'ξω&εν
C υπό των ένδον βοώντων και άλαλαξόντων πότερον αυλονντος
η κι&αρίζοντος η ορχουμένον τινός δ έπαινος εστι.

• ί Epicur. fr. 143 8 sq. cf. 643 e δ cf. Philoetr. Vit. Soph,
p. 216, 6 (Kayser)

1 μή LC'G 3 παρ' αντφ Ζ παρ' αντοϋ D παρ' αντών


Ο 4 το G 8 om. Ο δ &εοφορ. C * M ά π ο ρ ρ ή τ ω ς (άφ&ωρ.
Κ text.) Κ mg. JM 1 άφορ. Ο 7 ΰωχράτην SÍ corr. Herw.
20 άμα&. &πα9ής 0 31 έγέλααας Δ
DE AUDIEND O 93

1 6 . Kai μην των γε νουθεσιών χαι των επιπλήξεων οντε


αναλγήτως οϋτε άνάνδρως άχονοτέον. οι τε γαρ ευκόλως και
ολιγώρως το χαχώς άχονειν vito των φιλοβόφων φέροντες,
ωατε χαι γελάν ελεγχόμενοι και τους ελέγχοντας έπαινεϊν,
ωβπερ οί παράαιτοι τους τρέφοντας, υταν νπ' αντων λοιδο- 5
ρώνται, παντάπαΰιν ιταμοί xal &ραβεΐς οντες, ου χαλήν ονδ'
άλη&η διδόαβιν ¿πόδειξιν ανδρείας την άναιοχνντίαν. βχώμμα
μεν γαρ άνύβριβτον εν παιδιά τινι μετ' ευτραπελίας άφειμένον
ίνεγχεΐν άλύπως xal ίλαρως ουχ αγεννες ούόε άπαίδευτον αλλ* D
έλεν&έριον πάνυ xal Λακωνικό ν εστίν' επαφής δε και νου- ίο
&εσίας προς έπανόρ&ωΰιν η&ονς ωβπερ φαρμάχψ δάχνοντι
λόγω χρωμένης έλέγχοντι μη βννεβταλμένον άχούειν μηδ' ίδρώ-
τος και ιλίγγου μεστό ν, αίβχνντ/ φλεγόμενον την ψυχή ν, άλλ'
ατρεπτον xal αεβηρότα xal χατειρωνενόμενον, άνελευ&έρου
τινός δεινως χαι άπα&ονς προς το αίδειβ&αι νέου δια βνν- is
ή&ειαν αμαρτημάτων χαι Ουνέχειαν, ωβπερ ίν βχληρα βαρχι
χαι τνλώδει τη ψυχή μώλωπα μη λαμβάνοντος, τούτων δε
τοιούτων όντων οί την εναντίαν διά&εβιν έχοντες νέοι χαν
απαξ ποτέ χαχως άχούαωΰι, φεύγοντες άνεπιβτρεπτι χαι δρα- Ε
πετεύοντες εχ φιλοαοφίας, χαλήν αρχήν προς το ΰω&ήναι το to
οίδεϊΰ&αι παρά της φνβεως έχοντες, άπολλύουδι δια τρνφήν
χαι μαλαχίαν, ουκ εγκαρτερονντες τοις έλέγχοις ουδέ τάς
επανορθώσεις δεχόμενοι γεννιχώς, αλλ' επί τάς προΰηνεϊς χαι
απαλας άποβτρέφοντες ομιλίας τα ωτα, χολάχων τίνων η σο-
φιΰτών ανωφελείς χαι άνονήτους ηδείας δε φωνάς χαταδόν- 85
των. ωβπερ ονν ο μετά την τομήν φεύγων τον ίατρον xal τον
ίπίδεβμον μη προβιέμενος το μεν άλγεινόν άνεδέξατο, το δ'
ωφέλιμον ουχ ύπέμεινε της θεραπείας, όντως ò τω χαράξαντι F
xal τρώβαντι λόγω την άβελτερίαν άπουλώβαι και χαταβτηβαι
μη παραβχων άπήλ&ε δηχ&είς xal αλγήβας εχ φιλοβοφίας, so

2β cf. 74 d

4 χαι γ il. C1 γιλ. O lí> κακώς ηοτε άκ. Μα1 «ori άκ.
χακώς Δ
94 3. ΠΕΡΙ TOT ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. 15)

• ώφελη&εϊς δε μηδέν, ον γάρ μόνον, ώς Ευριπίδης φηΰί, το


Τηλέφου τρανμα (fr. 724)
'πριβτοϊΰΐ λόγχης θέλγεται ρινήμαβιν',
47 άλλά και τον εκ φιλοβοφίας εμφνόμενον εν φ νέο ι νέοις δηγμον
5 αντός δ τρώοας λόγος ίαται. δώ δει πάΰχειν μεν τι και δάκ-
νεβ&αι, μη βνντρίβεβ&αι δε μηδ' ά&νμεΐν τον ¿λεγχόμενον,
αλλ' ωβπερ εν τιλετη κατηργμένης αντον φιλοβοφίας τονς
πρώτους κα&αρμονς και θορύβους άναβχόμενον έλπίξειν τι
γλνκν και λαμπρον εκ της παρονβης αδημονίας καΐ ταραχής. Mai
ίο γάρ αν αδίκως η επιτίμηβις γίνεβ&αι δοκη, καλόν άναβχέβ&αι
και διακαρτερηβαι λέγοντος ' πανβαμένω δ αντον έντνχεΐν
άπολογονμενον και δεόμενον την παρρηβίαν εκείνην και τον
Β τόνο ν, ω ννν κέχρηται προς αυτόν, εις τι των άλη&ως αμαρ-
τανομένων φυλάττειν.
• is 17. "Ετι τοίννν ωβπερ εν γράμμαβι και περί λνραν και
παλαίβτραν αί πρωται μα&ήβεις πολύν εχοναι &όρνβον και
πόνον και αβάφειαν, είτα προιόντι κατά μικρόν ωβπερ προς
άν&ρώπονς βννη&εια πολλή και γνώβις εγγενομένη πάντα
φίλα και χειροή&η και ράδια λέγειν τε και πράττειν παρεβχεν,
so οντω δη και φιλοβοφίας ¿χονβης τι και γλίβχρον άμέλει και
• άβννη&ες εν τοις πρώτοις όνόμααι και πράγμαβιν ον δει φο-
βη&εντα τάς αρχάς ψοφοδεώς και άτόλμως εγκαταλιπεΐν, αλλά
C πειρώμενον εκάΰτον και προβλιπαροϋντα και γλιχόμενον τον
πρόβω την πάν το καλόν ηδν ποιονβαν άναμένειν βννη&ειαν.
56 ηξει γάρ ον δια μακρόν πολν φως επιφέρονβα τη μα&ηβει
και δεινούς έρωτας ενδιδονβα προς την άρετην, ων άνευ πάνν
τλημονος άνδρός έβτιν η δειλον τον άλλον νπομένειν βίο ν,
εκπεβόντα δι' άνανδρίαν φιλοΰοφίας. ΐβως μεν ονν εχει τι και
τα πράγματα τοις άπειροις xal νέοις εν αρχή δνΰκατανόητον.

• 7 cf. 81 d 24 Pythagoreum est saepius a PI. laudatimi


6 μεν π ] μίντοι JIZ 1β πρωται C'zí προς tag O 9àç. nal
π. xal ¿β.] τον &όρνβον καΐ κρότου C 1 19 çadta] μέτρια C
21 φοβη&έντα C G - r a s O 22 ¿γκαταλίίπειν A 26 τ ί ]
τής D toîs LC 2β την om. LC1 29 άνβχαταγώνιβτον LC1
DE AUDIENDO 95
ού μην άλλα xr¡ γε πλείβττ) περιπίπτουβιν άβαφεία xal άγνοια
δι' αυτούς, άπ' εναντίων φύαεων ταντόν ¿μαρτάνοντες. οί
μεν γαρ αίβχννγ rivi xal φειδοί τον λέγοντος οχνοϋντες άν-
ερεΰ&αι χαι βεβαιώοαβ&αι τον λόγον ως εχοντες εν νω ΰνν- D
επινεύουβιν, οί δ' ino φιλοτιμίας αώρου xal χενης προς ετέρους 6
άμίλλης οξύτητα xal δύναμιν εύμοι&είας επιδειχνΰμενοι, πριν
η λαβείν εχειν όμολογονντες, ον λαμβάνονΰιν. είτα ΰνμβαίνει
τοις μεν αίδημοΰΐ xal ΰιωπηλοΐς εχείνοις, οταν άπέλ&ωβι, λυ-
πεΐν ai τους και άπορεΐΰ&αι, xal τέλος αν&ις υπ' άνάγχης
ίλαννομένονς ΰνν αίΰχύντ} μείζον ι τοις είπονβιν ενοχλεΐν ίο
άναπυν&ανομενονς xal μετα&εοντας, τοις δε φιλοτίμοις χαϊ
&ραΰέαιν άει περιΰτέλλειν χαι άποχρύπτειν βυνοιχονβαν την
άμα&ίαν.
1 8 . Παβαν ονν άπωΰάμενοι την τοιαύτην βλαχείαν χαι
άλαξονείαν χαι προς τω μα&εΐν χαι περίλαβεΐν τη διανοία το Ε
χρηΰίμως λεγόμενον οντες, νπομίνωμεν roti? των ενφνων δο- ιβ
χονντων γέλωτας, ωΰπερ δ Κλεάν&ης (fr. 464) xal ¿ Ξενοκράτης •
βραδύτεροι δοχονντες είναι των ανβχολαβτών ουκ άπεδίδραβχον
¿χ τον μαν&άνειν ονδ' άπέχαμνον, άλλα φ9άνοντες εις εαυ-
τούς επαιξον, άγγείοις τε βραχυοτόμοις nal πιναχίβι χαλχαις so
άπειχάξοντες, ως μόλις μεν παραδεχόμενοι τους λόγους, άβφα-
λως δε xal βεβαίως τηροϋντες. ον γαρ μόνον, ως φηβι Φω-
χυλίδης, (fr. 14) •
'πόλλ' άπατη&ηναι διξήμενον εμμεναι εβ&λόν',
αλλά χαι γελαΰ&ηναι δει πολλά χαι άδο'ξηβαΐ, χαι βχώμματα 35
xat βωμολοχίας άναδεξάμενον ¿όβαΰ&αι παντϊ τω &υμω xal F
χατα&ληΰοti την άμα&ίαν. ον μην ουόε της προς τουναντίον
αμαρτίας άμελητέον, ΐ)ΐ' άμαρτάνονβιν οί μεν νπό νω&είας,
άηδεΐς χαι χοπώδεις οντες ' ού γαρ ε&ελονσι | γενόμενοι χα&' 48
αντονς πράγματα εχειν, άλλα παρέχουβι τω λεγοντι, πολλάκις 30
2 ¿ναντίας φναεως LC1 έναντίων φνοίως W 14 τοααντην
Cil 15 xal ante προς om. XvK τώ μ. G p. c. το μ O
τιρός το μ. lávxsg κκί περί το λαβείν τ·η δι. Δ 16 —10 τω χρ. CN1
17 γέλωτας Μ*ΙΜ γελώντας Ο 81 δεχόμενοι ΜΠ
96 3. ΠΕΡΙ TOT ΑΚΟΤΕΙΝ (Plan. IB) 48 A
• εχπυν&ανόμενοι ηερι των αντων, ωοπερ άπτήνες νεοΰβοί (1323)
χεχηνότες ¿ti πρί>ς άλλότριον στόμα χαι παν έτοιμου ηδη χα,ί
διαπεπονημενον ύη άλλων εχλαμβάυειν έ&ελοντες. ετεροι δε
προβοχης καϊ δριμντητος ¿ν ού δέοντι 9ηρώμενοι δόξαν άηο-
5 χναίουβι Χαλιά χαι περιεργία τους λέγοντας, αεί τι ηροβδια-
ποροϋντες των ονχ αναγκαίων χαι ξητονντες αποδείξεις των
ον δεομένων'
'οϋτως οδός βραχεία γίγνεται μακρά',
ως φηβι Σοφοκλής (Ant. 232), ούχ αντοίς μόνον αλλά xal
• Β τοις άλλοις, άντιλαμβανόμενοι γαρ εκάστοτε χεναΐς χαϊ ηεριτ-
11 ταΐς ¿ρωτηΰεΰι τον διδάΰχοντος, ωΰπερ ¿ν Οννοδία, το ενδε-
λβχες εμποδίξονβι της μα&ήΰεως, inιατάαεις χαϊ διατριβάς
Ο λαμβανονΰης. ούτοι μεν ούν κατά τον 'Ιερώνυμου &ΰπερ οί
δειλοί χαϊ λίχνοι βχύλαχες τα δέρματα δάχνοντες οϊχοι xal tà
15 τίλματα τίλλοντες τ&ν &ηρίων αύτ&ν ονχ Άπτονται' τους δ'
άργονς ίχείνους παρακαλώ μεν, οταν τα κεφάλαια τη νοήαει
ηεριλάβωβιν, αύτονς δι' αντων τα λοιπά άυντι&εναι, χαι τη
μνήμη χειραγωγεΐν την εΰρεδιν, και τον άλλότριον λόγον οϊον
C άρχην και βπέρμα λαβόντας ίχτρέφειν χαϊ αϋξειν. ον γαρ ώς
so άγγεϊον & νονς άποπληρώαεως αλλ' νπεχχαΰματος μόνον ωαπερ
ϋλη δεΐται, όρμην ¿μποιοϋντος ευρετιχην χαϊ ορεξιν ¿ni την
άλη&ειαν. ωΰπερ ονν εΓ τις Ιχ γειτόνων πυρός δεόμενος, είτα
ηολν χαι λαμπρού εύρων αυτόν καταμενοι δια τέλους &αλπό-
μενος, οΰτως ει τις ήχων λόγου μεταλαβείν προς άλλον ούχ
26 οϊεται δε tv φως οίχεΐον ¿¡¡άητειν και νοϋν ϊδιον, αλλά χαίρων
TÍJ άχροάΰει χάδηται &ελγόμενος, οίον ερεν&ος ε'λχει χαϊ γά-
νωμα την δόξαν ànb των λόγων, τον δ' Ιντος ενρωτα της
• ψυχής χαϊ ξόφον ονχ εχτε&έρμαγχεν ονδ' έξεωχε δια φιλοαο-
• D φίας. εί (δη} δει τίνος προς άχρόαΰιν έτερον παραγγέλματος,
so δει και τον ννν ειρημένον μνημονεύοντας άΰχεΐν αμα τη μα-

10 fxaoros LC 11 τοΰ διά. CM VU τον άε 8ιό . Ο


14 ΧιχνοΙ Wy. γλιαχροί β 17 περιβάλωΰιν T K J 26 ίί-
χων C1 28 έχτ. NhD ¿x (iv W) τε&έρμαχεν O 2» βη add.
Po τίνος ονν d 80 μνημονεύοντας G ' C S M - T O S O
48 D 4. ΠίίΣ AN ΤΙΣ ΔΙΑΚΚΙΝΕΓΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 97

ϋ-ηΰίί την εΰρεβιν, ίνα μη ΰοφιβτικην εξιν μηδε ίβτορικήν


¿¿λ' ενδιά&ετον και φιλόβοφον λαμβάνωμεν, ¿ρχην τον καλώς
βιώναι το καλώς άκοϋΰαι νομίζοντες.

4.

ΠΩΣ ΑΉ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕ1Ε ΤΟΝ


ΚΟΛΑΚΑ TOT ΦΙΑΟΤ
(Plan. 7 )
1. Τω αφόδρα φιλέΐν εαυτόν, ω 'Λντίοχε Φιλόπαππε, ψά-
βκοντι ΰνγγνώμην μεν απαντας ο Πλάτων διδόναι φηβί, χα-
κίαν δε βνν πολλαΐς αλλαις εγγίνεaQai μεγίΰτην, νφ ης ουκ to
εβτιν αντον κριτή ν δίκαιον ούδ' άδέκαβτον είναι·' 'τνφλονται
γαρ το φιλούν περί το φιλούμενον', αν μη τις μα&ων i&iß&y F
τα χαλά- τιμίίν και διώχειν μάλλον η τα βυγγενη και οικεία,
τοντο τω κόλα κι πολλην μεταξύ της φιλίας εύρνχωρίαν δίδω-
βιν, όρμητήριον εφ' ημάς εύφυες εχοντι την φιλαυτίαν, δι' 15
ην αυτός αντον κόλαζ εκαοτος ων πρώτος και μεγιβτος ον
χαλεπώς προΰίεται τον \ έξωθεν ών οΐεται και βονλεται μάρ- 49
τνν αμα αντώ και βεβαιωτήν προΰγινόμενον. ο γαρ λοιδορού-
μενος φιλοκόλα!· ΰφόδρα φίλαυτος εατι, [και] δι εννοιαν εαυτψ
πάντα μεν ύπάρχειν βουλόμενος πάντα δ' οίόμενος ών η μεν so
βονληβις ουκ άτοπος η δ' οΐηΰις επιΰφαλής και δεομενη πολ-
λής εύλαβείας. εί δη &είον η άλή&εια και 'πάντων μεν άγα&ων

f» Plato Legg. 731 d e cf. 90a, 92 f. 18 Arist. Rhet. 1371b 21 •

1 fwjtfs] xal C ï χαλώς G p. c. Δ χακώς O


Plan. 7. Cat. Lampr. 89. Codd. GX^F(t>)Z(V)K(J)WCYq (us-
que ad p. 142, inde pro eo citatur ρ) MaA(E)(t)NhSD. Γ —
G'X'AF, Tel ubi X ' deest GViF, ΓΙ = ΜαΑ, Τ = Yq (vel p)
MJIKbS T i t . iv ίτίρω έαιγράφιται (έν άλλοις έπιγραφή h)
περί διαφοράς φίλου xal χόλαχος X F W h ηώς διαχρίνομεν τον
φίλον τον κόλακα Cat Lampr. 1β ίχάατοτε X ' F mg. υ mg.
ZW 17 των X'FK 8r οι. Χ'.ιΜΠΝ 18 5μα CYD
om. Ο 19 χαί om. D 22 ίή] dì G'FaZKYÍ Sh Sr¡ V
10 UT l'hit, mor. I
98 i- Π £ Σ ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 49 Δ

&εοΐς πάντων δ' άν&ρώποις' αρχή κατά Πλάτωνα (Legg. 730 c),
κινδννεύει &εοΐς ίχ9ρός 6 κόλαξ είναι, τω δε Πν&ΐω διαφε-
ρόντως. άντιτάττεται γαρ ¿el προς το 'γνώ&ι βαυτόν', άπάτην
Β εκάβτψ προς εαντόν εμποιών και αγνοία ν εαυτού xal των
5 περί αυτόν άγα&ών και κακών, τά μεν ελλιπή και ατελή τά
ό' ολως άνεπανόρ&ωτα ποιών.
2 . Ei μεν ούι>, ώς τά πλεΐβτα των άλλων κακών, δ κόλαξ
ηπτετο μόνον η μάλιβτα των άγεννών και φαύλων, ονκ αν
•ην όντως δεινό ν ονδε δνβφνλακτον' επεί (Γ ωβπερ οί &ρϊπις
ίο ¿νδύονται μάλιβτα τοις άτταλοΐς και γλνκέβι ξνλοις^ oíírcoj τά
φιλότιμα των ηθών και χρηβτά και επιεική τον κόλακα δεχε-
• ται και τρεφει προβφυόμενον, ετι á' ωβπερ ο Σιμωνίδης (fr. 15)
την ' ίπποτροφίαν' φηβίν 'ου Ζακνν&ω οπαδείν αλλ' αρουραίοι
C πνροφόροις', oij'tojj την κολακείαν ορωμεν ον πενηβιν ονδ'
is α($ό£οί£ ονδ' άδννάτοις άκολον&ονβαν, ¿λλ' οίκων τε καΐ πραγ-
μάτων μεγάλων ολίβ9ημα και νόΰημα γιγνομένην, πολλάκις
δε και βαβιλείας και ηγεμονίας άνατρεπονβαν, ον μικρόν έρ-
γον εβτιν ούδε φαύλης δεόμενον προνοίας η περί αυτής επί-
βκεψις, πως αν μάλιστα περίφωρος ονβα μη βλάπτοι μηδε
20 διαβάλλοι την φιλίαν. οί μεν γαρ φ&εΐρες άπίαοιν άπό των
τελεντώντων και άπολείπονΰι τα ΰώματα ββεννυμένον τον
αίματος εξ ού τρέφονται, τους δε κόλακας ονδ' ολως ίδεΐν
D εΰτι πράγμαβι ξηροις και κατεψνγμένοις προβιόντας, άλλα ταΐς
δό'ξαις και ταΐς δννάμεΰιν επιτί&ενται κα'ι αϋξονται, ταχν δ'
55 εν ταϊς μεταβολαίς άπορρίονβιν. αλλά τήν τότε πεϊραν ού δει
περιμενειν, ανωφελή μάλλον δε βλαβεράν και ουκ άκίνδννον
ονΰα ν. χαλεπή γαρ εν καιρώ δεομενω φίλων ή των μή φίλων
αΐβ&ηβις, άντικαταλλαγήν ονκ ί'χουΰα χρηατον και βέβαιον προς
άβεβαιον καΐ κίβδηλον. άλλ' ωβπερ νόμιβμα δει τον φίλον

1 άν&ρώπων FZK1 4 έαντοΰ GX'vlZKY2 έαντώ 0 και


των oil). CTD 10 έμφνονται Ζ KM "Π ένάνεμφ. F 13 Za-
•Λνν&ω Vulc. λαν.ν&ω il (defendit Pat.) 17 ού ACYü διό
(δια τοντο G3) οί 0 ου μ. γάρ C 18 αυτήν Y'qMIZSD
19 πως Pat. ώς SI 2δ νπορρ. Χ3Α
49 D QUOMODO ADUL. AB AMICO INTEENOSC. 99

εχειν προ της χρείας όεδοκιμαΰμε'νον, μη νπό της χρείας ελεγχό-


μενο ν. ού γαρ δει βλαβεντας αίΰ&ε'ΰ&αι, αλλ' οπως μη βλα-
βώμεν εμπειρίαν λαβείν και κατανόηΰΐν του κόλαχος' εΐ δε μή, Ε
ταυτό πειδόμε&α τοις αιβ&ανομενοις τω προγεγεϋΰ&αι των
9αναβίμων φαρμάκων εις την κρίβιν άπολλύντες εαυτούς καΐ 5
διαφ&είροντες. ούτε γαρ δη τούτους επαινοϋμεν οτίθ' οΰοι
το φίλον εις το καλόν τι&εμενοι και ωφέλιμου οΐονται τους
κεχαριβμενως δμιλοϋντας εν&νς εχειν επ αυτοφώρω κόλακας
πλημμενους. ονδε γαρ άηδης ό φίλος ούδ' άκρατος, ονδε τω
πικρω ΰεμνον η φιλία καΐ αυβτηοω, αλλ' αντό δη τοϋτο το ίο
καλόν και το οεμνον αυτής ηδύ και πο&ούμενόν εβτι,
'παρ δ' αντη Χάριτες τε και "Ιμερος οίκι ε&εντο', (Hes.
Theog. 64) και ου δυβτνχοϋντι μόνον F
'εις ίίμματ' ευ νου φωτός εμβλεψαι γλυκύ'
κατ' Ενριπίδην (Ion. 732), αλλ' ονδεν ήττον τοις άγα&οίς ηδο· is
νην επιφερουβα και χάριν i) των κακών άφαιροϋΰα τάς λύπας
και τάς απορίας παρέπεται. κα'ι κα&άπερ ό Ενηνος \ είπε, των 50 u
ηδυΰμάτων το πϋρ είναι κράτιβτον, όντως τω βίω μίζας την
φιλίαν ο &εος ίίπαντα φαιδρά nal γλυκέα και προβφιλη ταύ-
της παρονΰης καΐ βυναπολαυούοης εποίηβεν. επεί πώς αν ό so
κόλαξ υπεδνετο ταίς ηδοναις, ει την φιλίαν εώρα μηδαμοϋ το
ηδύ προβιεμενην; ονκ ί'βτιν είπεΐν. αλλ' ωαπερ τα ψενδόχρνβα
και τα κίβδηλα την λαμπρότητα του χρυΰον και το γάνωμα
μιμείται μόνον, όντως εοικεν ό κόλαξ τον φίλον το ηδύ και
κεχαριβμένον Ικμιμονμενος άεΐ παρεχειν ίλαρον και άν&ηρον «5
xal προς μηδέν αντιβαίνοντα μηδ' νπεναντιονμενον εαυτόν,
ο&εν ονύε τούς επαινοϋντας εν&νς ώς κολακεύοντας απλώς Β

S cf. 517 a 14 cf 69 a 17 cf. 126 d, 697 d, 1010c

1 χρείας] πείρας Κ (commendai Wil.) 2 all' όπως d'A


aXXà πως 0 7 rò φ. (Reislfii) Λ τον φ. G2X3YïiMJ7D των
φίλων O 10 αΰβτηρω Ca*A4 -gov O 12 αντ^ς et o luí' fyoveiv
Hes. 1β τάς Χναιις F text. (eorr. m. 1 mg.) W τάς Χΰαα.ς
τάς Χνπας C 19 προαήνη Χ 3 ΛΖ 21 μηά. το ήδν GΛ το
ήάν μηά. O 28 τά χ. των βχινών Χ 3 ΛΖΑ mg.
100 4. ΠΩΣ ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 50 Β
νφορατέον ' έπαινος γαρ ονχ ήττον εν καιρώ ψόγου φιλία τιροΟ-
ήκει, μάλλον δε το μεν δύακολον ολως και μεμψίμοιρον ¿φί-
λοι» καί άνομίλητον, της δ' άφ&όνως και προ&ύμως τον ¿πι
τοις καλοΐς άποδιδονΰης επαινον εύνοιας και το νου&ετονν
5 αν&ις nal παρρηβιαξόμενον ελαφρώς χαί άλύπως ύπομένουΰι,
πΐΰτενοντες και άγαπωντες ως άναγκαίως ψέγοντα τον ήδέως
επαινονντα.
3. ' Χαλεπό ν ονν' φαίη τις αν 'εβτι διακρΐναι τον κόλακα
καϊ τον φίλον, ει μήτε ηδονή μήτε επαινώ διαφέρουβι' καΐ
C γαρ εν νπουργίαις καϊ διακονίαις πολλάκις ιδειν εΰτι την φι-
11 λίαν imo της κολακείας παρατρεχομένην. ' τι <$' ου μέλλει, φή-
αομεν, αν τον άλη&ινόν κόλακα και μετά δεινότητος και τέχνης
άπτόμενον τοϋ πράγματος διώκωμεν, άλλα μή, κα&άπερ οι
πολλοί, τους ' αύτοληκύ&ονς' τούτους λεγομένονς και 'τραπεζέας'
15 καϊ '[ΐετά το κατά χειρός ϋδωρ άκονομένους' ως τις είπε, κό-
λακας νομίξωμεν, ών εν μια λοπάδι και κνλικι μετά βωμολοχίας
καϊ βδελυρίας ή άνελεν&ερία γίνεται κατάδηλος ; oi γαρ δήπον
Μελάν&ιον εδει τον 'Αλεξάνδρου τοϋ Φεραίου παράαιτον εξ-
ελέγχε ιν , os τοις ερωτωβι πώς 'Αλέξανδρος εΰφάγη 'δια της
D πλευράς' έ'λεγεν 'εις την γαΰτέρα την ¿μην', ονδε τονς άμφ'ι
2ΐ πλονοίαν τράπεξαν έγκυκλουμένους, oí)g 'ούτε πυρ ον βίδη-
ρος ονδε χαλκός εϊργει μή φοιταν επί δεΐπνον' (Eupol. fr. 162),
ονδε τάς έν Κνπρφ κολακίδας, έπειόή διέβηβαν εις Συρίαν,
κλιμακίδας προβαγορευ&είβας, οτι ταϊς γυναιξί των βαβιλέων
25 άναβαίνειν ¿πι τάς άμαξας δι' αντων ύποκατακλινόμεναι παρ-
εϊχον.
4. Τίνα ονν δει φνλάττεσθαι; τον μή δοκοϋντα μηδ' όμο-
λογονντα κολακεύειν, ον ουκ εβτι λαβείν περί τοίιπτανεΐον,

15 cf. Vit. Phoc. c. 8 2» cf. Cleavch. ap. Ath. 256 d

5 ύπομένονσι GX'J* νπομένομεν (-ωμεν D) XZAC'Y'D ΰπο-


μενονοης 0 14 λεγ. μόνον D 15 xaì om. WC 21 oi Λνρ
778e ovts aid. oííts GrA αίδαρος G'FYMaNSD 23sq. τονς
. . . προααγορεν&έντας • · • νποχατακλινόμενοι F ΚWC
50 D QUOMODO ADÜL. AB AMICO INTERNOSC. 101

ονόε άλίοκεται 'axikv καταμετρων επί δείπνον', ovó' ερριπται


με&νσ&είς 'όπως ετνχεν, άλλα νήφει τα πολλά και πολνπραγ- Ε
μονεΐ χal πράξεων μετεχειν οί'εται δεΐν και λόγων απορρήτων
βονλεται κοινωνός είναι, και ολως τραγικός εδτιν 'ου βατνρι-
κος φιλίας υποκριτής ονόε κωμικός, ως γαρ δ Πλάτων φηαίν 5 •
(Rep. 361 a) ' ίβχάτης αδικίας είναι δοχεΐν δίκαιον μη οντα ', •
και χολακείαν ήγητεον χαλεπήν την λαν&άνονδαν ου την δμο-
λογονΰαν, ονόε την παίξονΰαν άλλα την οπονδάξονβαν" αϋτη
γαρ άναπίμπληΰι και την άλη&ινην ψιλίαν άπιβτίας, βννεμπί-
πτονΰαν αντη πολλάκις, αν μη προβεχωμεν. ο μεν ονν Γα- ίο
βρνης εις βκοτεινον οίκημα τω μάγω φενγοντι ΰννειαπεσων
και γενόμενος ¿ν όιαπάλαις επιβτάντα και διαπορονντα τον F
Λαρεΐον εχέλευοεν ώ&εΐν χαι δι' αμφοτέρων' ημείς δε, ει
μηδαμή μηδαμώς επαινούμε ν το 'ερρετω φίλος Ονν εχ&ρω' •
(Tr. ad. 362), dt¿ πολλών ομοιοτήτων τον κόλακα τω φίλω ΰνμ- is •
πεπλεγμενον άποβπάΰαι ξητονντες | όφείλομεν εν μάλα φο- 51
βεϊα&αι μή πως η τω κακω το χρήβιμον βννεκβάλωμεν η φει-
δόμενοι τον οικείον τω βλάπτοντι περιπεΰωμεν. ίόσπερ γαρ
οΐμαι των άγριων απερμάτων οβα και Οχημα xal μεγε&ος
παραπλήβιον έχοντα τω πνρψ βνμμεμικται χαλεπή ν εχει την JO
άποκά&αραιν (η γαρ ου διεκπίπτει των στενότερων πόρων η
βννεκπίπτει δια των αραιών), όντως ή κολακεία της φιλίας
εις παν πά&ος χαι πάν κίνημα και χρείαν xal βννή&ειαν «αυ-
τήν χαταμιγνύονβα δνβχώριβτός ¿Οτιν.
5 . "Οτι μέντοι γε πάντων ηδιΰτον ή φιλία χα'ι ονδεν άλλο «s
μάλλον ευφραίνει, δια τοντο και δ κόλαξ, ηδοναίς υπάγεται
και περί ήδονάς εβτιν. ort <$' ί) χάρις και ή χρεία τη φιλία Β
παρεπεται (καθ' ο δή και λελεκται πυρός και ϋδατος 6 φίλος
αναγκαιότερος είναι), δια τοντο ¿μβάλλων εις τάς υπουργίας

10 Herod. III 78 28 Cie. de Am. 6, 22

l iiú Stinvat XsΛ 9 συνεμπίπτουαα Re 11 φενγοντι om.


G1 18 τ&ν οίχιίων Χ 1 mg. F 1 mg. C mg. 25 ηδιατόν έΰτ'
C 'TD 28 Χίγεται TD
102 i- ΠΩΣ ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΤΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 51 Β

εαυτόν ο χόλαξ άμιλί&ται βπουδαβτιχος άεΐ φαίνεβ&αι και


• άοκνος χαι πρό&νμος. επί ι δε το μάλιβτα φιλίας άρχην βυνέ-
χοι> ομοιότης ίβτίν επιτηδευμάτων και η&ων, xal ολως το χαί-
ρειν τοις αύτοις xal το ταυτά φεΰγειν πρώτον εις ταυτο
5 βυνάγει xal ϋυνίβτηβι δ là της ομοιοπα&είας, τοντο Υ,ατιδων
δ κόλαξ αυτόν ωΰπερ νλην τινά ρυ&μίξει καΐ βχηματίξει, περιαρ-
C μόβαι και περιπλάβαι ζητών οΐς αν ¿πιχειοη δια μιμήσεως,
ύγρυς ων μεταβάλλεβ&αι και πι&ανός ini τας εξομοιώβεις, ωΰτ
ειπείν (Tr. ad. 36 )
ίο 'ον παις Άχιλλεως, αλλ' εκείνος αυτός ει'.
ο δε πάντων εΰτιν αντοϋ πανουργότατον, αίβ&ανόμενος την
παρρηβίαν χαι λεγομένην και δοχονβαν ιδίαν είναι φωνην
ωβπερ τινός ξωου της φιλίας, το δ' άπαρρηβίαβτον αφιλον
χαι άγεννές, ονδε ταντην άμίμητον άπολελοιπεν, άλλ' ωβπερ
15 οι òetvot των οψοποιών τοις πικροΐς χυμοΐς nal αυβτηροΐς
ηδύβμαβι χρωνται, των γλυκέων άφαιρουντες το πλήβμιον,
όντως οί κόλακες ονκ άλη&ινην ονδ' ώφελιμον αλλ' οίον επιλ-
D λοίπτουβαν εξ οφρύος χαι γαργαλίξουβαν άτεχνως παρρηβίαν
προβφερουβιν. εβτι μεν ουν διά ταϋτα- δνβφώρατος ο άνήρ,
30 ωΰπερ των ·&ηρίων οβα πεφυχότα την χράαν τρέπεβ&αι βνν-
αφομοιονται τοις νποκειμενοις νλήμαΰι xal χωρίοις" επεί δ'
εκείνος εξαπατά τε χαι περικαλύπτεται ταΐς ομοιότηβιν, ημε-
τερον έργον ίβτϊ ταΐς διαφοραϊς άναχαλνπτειν χαι άπογυμνονν
αυτόν 'άλλοτρίοις χρώμαβι και βχήμαδιν', y φηβιν ο Πλάτων,
ss \ήτει οικείων κoβμoΰμεvov, (Pliaedr. 239 d).
6 . Εν&υς ονν άπυ της αρχής βκοπωμεν. άρχην δε φιλίας
εφαμεν είναι τοις πλείατοις την ταύτα μεν επιεικώς άβπαξο-
Ε μενην ε'&η και η&η τοις δ' αντοΐς χαίρονβαν επιτηδενμαβι καί
Π 10 ν Ale. 23 15 hinc ν. Anton. 24
2 ίπειδη dt II βννεχον καί avvioτ&νον GJ2Y* 4 rots D tv
τοις Γ'qM 'Ν h S tv ye τοις Ο έπΐ τοις ci. We. 5 οννάπτιι codd.
pr. G'X'CN evvlat. καί αννά. ΤJ 19 δνσφ. ZK δνΰφωρό τατος
•vel δυβφιιρώτατος Ο cf. infra 61 f 63 c 21 χημασι (sic) G'J 2Y
mg. χίμααι G8 mg (var. IPC. νΐήμααι eadem) αχήμαοι X 1 mg.
F 1 mg. u1 mg. Ζ χράμαβι W mg. D 24 eXV!l-\ χόσμοις Plato
51 E QUOMODO ADUL. AB AMICO INTERNOSC. 103

πράγμαΰι και όιατριβαΐς όμοιοπα&η διά&εΰιν καϊ φύβιν, εφ'


ης καϊ ταΰτ' εΐρηται (Tr. ad. 364 = Com. ad. 1206)
'γέρων γέροντι γλώΰΰαν ηδίΰτην ε'χει,
παις παιδί, και γυναικι πρόβφορον γυνή,
νοσώ ν τ' άνηρ νοΰουντι, και δυΰπραξία 5
ληφθείς επωδός εΰτι τω πειρωμένω'. •
είδως ονν δ κόλαξ οτι τω χαίρειν τοις ομοίοις και το χρήβ&αι •
και αγαπάν εμφυτόν εΰτι, ταΰττ] πρώτον επιχειρεί πληΰιάξειν
εκάΰτω καϊ παραβκηνοϋν, ώΰπερ εν τιοι νομαΐς &ηρίφ, τοις
αύτοΐς ίπιτηδεύιιαΰι και διατριβαΐς περϊ ταύτα και ΰπουδαΐς ίο
και διαίταις άτρέμα παραβάλλων και προΰαναχρωννύμενος, F
αχρι ου λαβή ν παραδω και ψανοντι τ ι&αΰος γένηται και
ΰυνη&ης, ιρέγων μεν οις εκείνον αίΰ&άνεται πράγμαΰι και
βίοις και άν&ρώποις άχ&όμενον, επαινετής δε των άρεΰκόν-
των ον μέτριος άλλ' ωΰτε νπερβάλλειν | ΰνν έκπληξει και %αν- 52
ματι φαινόμενος, βέβαιων δε το φιλούν και το μιΰονν ως ig
κρίβει μάλλον η πά&ει γινόμενον.
7 . Πως ονν ελέγχεται και τίΰιν άλίβκεται διαφοραϊς, ουκ
ων ομοιος ούδε γινόμενος άλλα μιμούμενος ομοιον; πρώτον
μεν οραν δει την ομαλότητα της προαιρέβεως και το ενδελε- 20
χές, ει χαίρει τε τοις αντοΓς άει και ταύτα επαινεί καϊ προς
'èv άπευ&ύνει και χα&ίΰτηΰι παράδειγμα τον εαυτού βίο ν,
ωΰπερ ελευ&έρω φιλίας ομοιοτρόπου και ΰυνη&είας έραΰτη
προΰηκει. τοιούτος γαρ δ φίλος, δ δε κόλαξ ατε δη μίαν
εΰτίαν η&ους ούκ εχων μόνιμον ούδε εαντώ βίον ξών αίρετόν, 25
άλλ' ετέρω και προς ετερον πλάττων και προβαρμόττων εαυ- Β
τόν, ούχ ¿πλους ούδε εις αλλά παντοδαπός εΰτι και ποικίλος,

9 cf. Plat. Rep. 493 a *4 cf. 97 a

1—2 έφ' oís FZK J τφ ha. το íi 9 &ηρίφ Lar. θηρίου


(om. S 1 ) Si 12 a%Qi ovv WCa'ANhSD 19 η «ρ. μεν όράν
χρη G 20 ομοιότητα Χ (corr. m. 1 mg.) F (corr. m. 1 mg)
KWY 5 23 ομοιοτρόπου GJ ! Y 8 D p. c. -πω 0 45 ξών Δ
et recc. ζητών O
104 4· ΠΩΣ ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 52 Β

εις ά λ λ ο ν εξ άλλου τύπον ωΰπερ το μετερώμενον νδωρ περιρ-


ρέων αεί και μεταβχηματιξόμενος τοις ύποδεχομένοις. δ μεν γαρ
ωτος ώς εοικε μιμεϊο&αι τον αν&ρωπον έπιχειρων άλίΰκεtai
βνγκινούμενος και ΰυνορχού μένος, ο δε κόλα'ξ αυτός ετέρους
5 επάγεται nal παλεύει μιμούμενος, ονχ ομοίως απαντας αλλά
τω μεν βννορχούμενος και βυνάδων, τω δε ΰυμπαλαίων Mal
ανγχονιόμενος' &ηρατιχον δε και κυνηγετικού λαβόμενος μο-
νονού t ¿ της Φαίδρας άναβοων επεται ( E u r . H i p p . 218)

Ο C
il xal ουδέν
'πρός
βαλίαις
αντω
θ ε ώ ν εραμαι
έλάφοις
πράγμα προς
«ναι 9ωΰξαι
εγχριπτόμενος',
το θηρίου, ά λ λ ' αυτόν έκδαγψ
νεύει nal περιβάλλεται τον κυνηγόν. αν δε &ηρεύη φιλόλογο ν

Q xai
ρης
φιλομα&η
κα&εΐται
νέον,
και
αυ&ις
τριβώνοφορία
ίν βιβλίοις
το χρήμα
έΰτι και πώγων
και αδιαφορία,
ποδή-
και
15 δια ΰτόματος οι τε άρι&μοι και τα ορ&ογώνια τρίγωνα Πλά-
τωνος. εϊ τε ρά&υμός τις εμπέπαικεν αν&ις και φιλοπότης και
πλονβιος, (χ 1)
'αύτάρ ο γνμνώ&η ρακέων πολύμητις 'Οδυΰΰεύς',
ερριπται μεν ο τριβών, κατακείρεται <5' ο πώγων ωΰπερ ακαρ-
20 ito ν %·έρος, ψνκτηρες δε και φιάλαι καΐ γέλωτες ¿ν περιπάτοις
D και ΰκώμματα προς τους φιλοΰοφονντας. ωΰπερ iv Συρακον-
ααις φαΰίν, οπηνίκα Πλάτων άφίκετο και /ίιονύβιον ζήλος έ'αχε
περιμανης φιλοδοφίας, τά βασίλεια κονιορτοϋ γέμειν νπο πλή-
θους των γεωμετρούντων' επεί δε προΰέκρονΰε Πλάτων, και
25 Λιονύβιος εκπεβων φιλοΰοφίας πάλιν εις πότους και γύναια

• S cf. 961e 705a 4 cf. 97 a 1» 'ωβπερ âx aflfert Mich.


Psellus apud Fabric. B.Gr. VI p. 516 22 Vit. Dion. 13,4

1 τόπον D μεταιρόμενον (μεταιώρονμ. ΑΖ) Sì c o r r . L o b e c k .


περιρρέων Χ3ΑD -έον 0 2 μεταβχηματιξόμενος XaA βνβχ. D
βχηματιξόμινον Υ μετααχηματιξόμενον Ο 3 ωτος G 1 m g .
Χ 1 m g . F 1 m g . ν1 m g . πί&ηχος O 7 ανγχ. G q h Α ουγχο-
νιονμενος (βνγχινονμ. Κ Π) 0 cf. 97 a μονονουχί WC
14 βχημα F p. c. V'K 15 τρίγ. c o d . T u r n e b i xal τρ. SI 1β τις
om. Μ Π έχπ. W C έμ (ix Ζ) πέπτωχεν G (fort. p . c.) V K 1
19 είς τρίβον ò τρ. Χ'Λ 25 πάλιν om. W C 1
52 D QUOMODO ADUL·. AB AMICO INTERNOSC. 105

xal το ληρεΐν και άχολααταίνειν ηκε φερόμενος, ά&ρόως απαν-


τας ωαπερ εν Κίρκης μεταμορφω&έντας άμονΰία και λή&η χαί
βυηνία χατέΰχε. μαρτνρεΐ δε xal τα των μεγάλων εργα κολά-
κων [καιτά], των δημαγωγών, ών ò μέγιβτος^Αλχιβιάδης^Α&η-
νηΰι μεν Οχώπτων χαί ίπποτροφων και μετ ευτραπελίας ξών Ε
και χάριτος, εν δε Λακεδαίμονι κειρόμενος εν χρω και τρίβω- e
νοφορων και ψυχρολουτών, εν δε Θράχτ) πολέμων χαί πίνων,
trtíi δε προς Τιβΰαφέρνην άφίχετο, τρνφή χαί άβρότητι χαί
αλαζονεία χρώμενος, èδημαγωγεί και χα&ωμίλει τω βνναφο-
μοιουν και βννοικειονν εαυτόν απαβιν. ον μην τοιούτος 'Επα- ίο
μεινώνδας ονδ' 'Αγηβίλαος, αλλά πλείΰτοις ομιληβαντες άν-
&ρώποις καί πόλεβι και βίοις το προΰηχον ηθος ai τοις παν-
ταχον χαί ατολη και διαίτη χαί λόγω και βίψ διιφνλαττον.
οντω και Πλάτων εν Σνραχονΰαις οίος εν 'Αχαδημεία, xal προς
Αιοννΰιον οίος προς Λίωνα. F
8. Τάς δε τον κόλακος ωΰπερ πολύποδος τροπάς ραΰτα ιβ
φωράβειεν αν τις αντός επί πολλά δοκών τρέπεα&αι, και ψε-
γων μεν ο ν ίπγνει πρότερον βίο ν, οίς d' ηχ&ετο πράγμαβιν
η διαίταις η λόγοις ως άρέβκοντας é¡¡αίφνης προβιέμενος. \ 58
οψεται γαρ αυτόν ουδαμον βέβαιον ονδ' ίδιον ονδ' οίκείω 20
πά9ει φιλοϋντα και μΐΰονντα και χαίροντα xal λνπονμενον,
άλλα δίκην κατόπτρου παθών ο&νείων χαί βίων χαί κινημά-
των εικόνας άναδεχόμενον. τοιούτος γαρ οίος, ει ψέγοις τινά
των φίλων προς αυτόν, ειπείν 'βραδέως πεφώρακας τον αν-
9ρωπον' εμοί μεν γάρ ονδε πρότερον ηρεβχεν'' αν δ' αν πάλιν 35
επαινης μεταβαλόμενος, νη J ία φήβει βννήόεΰ&αι και χάριν •
εχειν αυτός νπερ τον άν&ρώπον χαϊ πιΰτενειν. αν δε βίο ν

1 Arist. Pol. 1292 a 20 4sq. Satyr, cf. Athen, p. 534b. Vit. •


Aie. c. 23 16 cf. 96 f

ί χίρκης GWY'SD -y.r¡ 0 3 βυηνία Nik. ευή&εια 1 seel.


Sauppe 7 dè om. X'PKWC πόνων D 18 i¡diro F (corr.
m. 1 mg.) ν (corr. m. 1 mg.) 19 ως ovx &ç. F mg. ν mg.
ZK άρέαχοντα qMílD itçot. W 2β μεταβαΐλ. XFKM'Nh
evvT¡S.~\ αν r]S. GS®
106 4. Π&Σ ΑΝ ΤΙΣ ΔΤΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 53 Α

άλλακτέον ετερον είπΐ]ς, οίον εις άπραγμοΰννην χαι ήονχίαν


Β εκ πολιτείας μεταβαλλόμενος, 'πάλαι y εχρην' φηΰί 'θορύβων
ημάς άπηλλάχ&αι και φ&όνων'. αν δε πάλιν ορμαν àoxfjç επί
το πράττειν και λέγειν, υπεφώνηβεν "άξια βαυτοϋ φρονείς' η
5 ό' άπραγμοαύνη γλνκυ μεν, άλλ' άδοξον και ταπεινόν'. ενΰϋς
ονν λέγειν χρη προς τον τοιούτον
'άλλοϊός μοι, ξεΐνε, φάνης νέον ηε πάροι&εν', (η 181)
ο "Ο δέομαι φίλου βνμμε&ιβταμένου και βννεπινενοντος (η γαρ
βχιά ταντα ποιεί μάλλον), άλλα ΰυναλη&ενοντος και βυνεπι-
ιο κρίνοντος.
Εις μεν ονν των ελέγχων τρόπος τοιοντός εβτιν' (9) ετέ-
• ραν δε δει ταΐς ομοιώβεβι τοιαύτην παραφνλάττειν διαφοράν.
δ μεν άληδης φίλος ούτε μιμητής εΰτι πάντων ουτ' επαινετής
C πρό&νμος, άλλα των άρίβτων μόνων'
15 'ου γαρ ΰννέχ&ειν άλλα ΰνμφιλεϊν εφυ' (Antig. 523)
κατά τον Σοφοκλέα, και νη Αία βυγκατορ&οϋν και βυμφιλο-
χαλεΐν, oi ΰνναμαρτάνειν ονδε βνρραδιονργεΐν, αν μη τις
οίον όφ&αλμίας απορροή και άνάχρωΰις άκοντα δι' όμιλίαν
και βυνή&ειαν άναπλήβ-rj φαυλότητος η πλημμελείας τινός.
30 ως που και Πλάτωνος άπομιμεϊβ&αί φαΰι τους βυνη&εις το
• επίκνρτον, 'Αριοτοτέλονς δε τον τραυλιβμόν, 'Αλεξάνδρου δε
τον βαΰιλέως την ϊγκλίΰΐν τον τράχηλου και την εν τω δια-
λέγεο&αι τραχύτητα της φωνής' τα γαρ πολλά λαν&άνουβιν
D ενιοι και άπο των η&ων και άπο των βίων άναλαμβάνοντες.
85 ο δε κόλα!; άτεχνως το του χαμαιλέοντας πέπον&εν. εκείνος τε
yàç> απάβΎ) χρόα πλην του λευκοΰ ονναφομοιονται, και ο
κόλαξ εν τοις άξίοις ΰπουδης ομοιον εαυτόν εξαδννατων παρ-
εχειν ούδεν άπολείπει των αίβχρων άμίμητον. άλλ' ωΰπερ οι

• 20 cf. 26 b 20 sq. cf. 335 b. Vit. Alex. c. 4 25 Vit. Alo. 23

2 μιτaßal. ZYqMil φήβει FYqMJI 4 φρονήβεις Gr-


IS μι ν G Y ! q a s A μεν γαρ (Bern.) recc. μεν ονν Ο 16 ανν-
έχ&ειν VKM , S Í D 1 (σνναχ#. m. 2) βννεχ&είν Ο 1β βνμφιλοβο-
φεϊν Τ (corr. Ms17) D 2a τραχ. VY'D et recc. τ αχ. Ο λανβ·.]
μαν». G Y !
53 D QUOMODO ADUL. AB AMICO INTERNOSC. 107

φανλοι ζωγράφοι των κάλων ίφικνεΐβ&αι μη δυνάμενοι. δι'


άβ&ενειαν εν ρντίΰι και φαν.οΐς και ούλαίς τάς ομοιότητας
άναφερονβιν, όντως ούτος άκραβίας γίνεται μιμητής, δειβι •
δαιμόνιας άκραχολίας. πικρίας προς οίκέτας, άπιβτίας προς
οικείους και ανγγενείς. φνβει τε γαρ αφ' αν τον προς τα »
χείρονα κατάντης εβτί, και δοκεϊ πορρωτάτω τον -ψεγειν το Ε
αίΰχρον είναι μιμούμενος, ύποπτοι γαρ οί τα βελτίω ξηλονν- •
τες αχ&εβ&αι και δνΰκολαίνειν τοις άμαρτήμαβι των φίλων'
ο δη και ¿Ιιοννοίω Αίωνα και Σάμιον Φιλίππω και Κλεομενη
Πτολεμαίω διεβαλε καί άπώλεΰεν. ο δε βουλόμενος είναι και ίο
δοκεΐν ομοιος ήδνς αμα και πιΰτός, ως νπο τον ΰφόδρα φι-
λεΐν ονδε τα φανλα δνΰχεραίνων, αλλά ΰυμπα&ής πάΰι και
ΰυμφυης γινόμενος, ο&εν ονδε των άβουλήτων και τυχηρων
άμοιρεΐν αξιονΰιν, άλλα και νοβεϊν ομοια προβποιοννται, κο-
λακενοντες τους νοβώδεις, και μήτε βλέπειν όξυ μήτ άκονειν, is
αν νποτΰφΧοις η νποκώφοις βννώΰΐν, ωΰπερ οί Αιονυΰίου F
κόλακες άμβλνωποϋντος εμπίπτοντες άΧλήλοις και τάς παρο-
ψίδας εν τώ δείπνεΐν καταβάλλοντες, ενιοι δε και μάλλον
άπτόμενοι των πα&ών ενδοτερω ποιονΰιν εαυτούς και κατα-
μιγννονβιν άχρι των απορρήτων ταΐς ομοιοπα&είαι;. | αιΰ&ό- 54
μεχ>οι γαρ ή περί γάμον δνΰτνχονντας ή προς νιους η προς si
οικείους νπόπτως έχοντας αυτοί βφων αυτών άφειδονΰι και
άποδΰρονται περί τέκνων ίδιων η γυναικός η βυγγενων ή
οικείων, αιτίας τινάς απορρήτους εξαγορεύοντες. ή γαρ ομοι-
ότης ΰυμπα&εβτέρονς ποιεί, και μάλλον ωΰπερ ομηρα δε- «5
1β cf. Theophr. ap. Athen. 249 f 436e •
1 Post καΧών deeat F ; citabo ν 3 ούτος V έχεϊνος ϋ om.
O 4 άχραχ. XWD άχροχ. O & αυγγενιϊς usque ad οίχείονς
v. 22 desunt in S 1 7 ξητονντες SI corr. Re. Post hoc add. και
δοκονντες t Aid. 9 Σάμου Polyb. V 9, quae forma Plutarcho
quoque reddenda vid. 10—13 oi ài βονλόμενοι . . . i,dels αμα
καί Ttiezol ως . . όυαχεραίνοντες, άλλά Ονμπαδείς πάαι nal αυμ-
φνιΐς γινόμενοι ovSk %τΧ. Λ A mg. ν mg. 11 όμοιος Schellens
ομοίως SI post πιατος inser. D τοίς χείροβι μ,&ΧΧον υποκρίνεται
χαίρειν 14 άμοιρείν om. WC 17 άμβΧυωπονντος JIN, fuerat
fort, in D -τες 0 20 τάς υμοιοπα&είας TD
108 4. Π&Σ ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΤΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 54 Α

δεγμένοι προΐενταί τι των απορρήτων αυτοίς, προέμενοι δε


χρώνται και δεδίαβιν εγχαταλιπεΐν την πίβτιν. ίγω δ' οίδα
xal ΰννεκβαλόντα γαμέτη ν, ως ο φίλος άπεπέμψατο την εαυ-
τόν' κρύφα δε φοιτών πρυς αυτήν και διαπεμπόμενος εφω-
Β ρά&η, βυναια&ομένης της τοΰ φίλου γυναικός, οϋτοις άπειρος
β ην κόλακος ό νομίξων τα ίαμβεία ταυτί τω χόλακι μάλλον η
τω καρκίνω προΰήκειν
1 'γαβτήρ οίον το ΰώμα, πανταχη βλέπων
όφ&αλμός, ί'ρπον τοις όδοΰβι &ηρίον'' (PLG III ρ. 669)
ίο παραβίτου γαρ S τοιούτος είκονιΰμός Ιΰτι
'των περί τάγηνον και μετ αριβτον φίλων',
ως Ενπολίς φηβιν (fr. 346).
10. Ου μην άλλο: ταντα μεν εις τον οίκεΐον άνα&ώμε&α
του λόγου τόπον' εκείνο δε μη παρώμεν εν ταϊς μιμήβεβι το
ΐδ βόφιΰμα τον κόλακος, οτι καν των καλών τι μιμηται τον κο-
λακενομένον, διαφυλάττει την ύπεροχην εκείνω. τοις μεν γαρ
C άλη&ώς φίλοις οντε ζήλος ουδείς εβτι προς αλλήλους οϋτε
φθόνος, άλλα καν ΐβον ε'χωΰιν εν τω κατορ&οϋν καν ελαττον,
άνεπαχ&ώς και μετρίως φέρουβιν. ο δε κάλαξ αεί μνημο-
ιο νενων τον τά δεύτερα λέγειν ύφίεται τη όμοιότητι της Ιαότη
τος, ηττάβ&αι πανταχού «αϊ άπολείπεβ9αι πλην τών φαύλων
ομολογώ ν. εν δε τοις φαύλοις ου παρίηβι το πρωτεΐον, αλλά
φηβιν, αν ¿κείνος r¡ δύΰκολος, αυτόν είναι μελαγχολικόν ' αν
εκείνος δειβιδαίμων, αιιτον &εοφόρητον' έραν εκείνον, μαίνε-
35 δ&αι δ' αυτόν, 'άχαίρως' φηΰίν 'έγέλας, εγω á' ¿ξέ&νηβκον
υπό τον γέλωτος'. «Ρ.λ' εν γε τοις χρηβτοΐς τουναντίον, αυτός
D φηβι ταχέως τρέχειν, ΐπταβ&αι δ' εκείνον ' αυτός ίππεύειν
επιεικώς, 'άλλα τί προς τον ίπποκέντανρον τούτον'·, 'ευφυής
• είμι ποιητής και ΰτίχον ον φαυλότατον γράφω,

1 προιίμ. CMU 3 xal] TIVÙ D 4 «al om. WC « ó


μη νομ. vWC1 τω κόλ. μ. η τω χαρκ. GSWC A mg. τω χαρχ.
μ. íj τω χόλ. 0 8 πανταχού Gh 17 ούάείς om. hS 21 παν-
ταχη Μ Π 25 έγώ όέ φηβιν G 2ί) ον φ. Denuo incipit F
φαύλοι» G γράφω ΓΑ γράφων Ο
54 D QUOMODO ADUL. AB AMICO INTERNOSC. 109

'βροντάν á' ονκ εμον αλλά Λ ιός.' (Callim. fr. 490) •


&μα γαρ αντον δοχεΐ xal την προαίρεαιν άποφαίνειν χαλην
μιμούμενος xal την δνναμιν άνέφιχτον ηττώμενος. εν μεν
ονν ταΐς εξομοιώΰεβι τοιανταί τίνες είαιν αϊ το-C κόλαχος δια-
φοραΐ προς τον φίλον. 5
11. 'Επει <$' ωβπερ εΐρηται χαι το της ηδονής χοινόν εβτι
{χαίρει γαρ ονχ ήττον τοις φίλοις ο χρηβτός η τοις χόλαξιν
6 φανλος), φέρε και τοντο δίορίβωμεν. εβτι δε διοριβμος η
προς το τέλος αναφορά της ηδονης. βχόπει δ' όντως, ενεβτι
μέν πον τω μνρω το ενωδες, ενεβτι (5' άντιδότω. διαφέρει Ε
δ' οτι τοντο μεν προς ηδονην xaι προς ονδεν ετερον γέγονεν, ιι •
<(ευ)> εχείνω δε το χα&αΐρον η το &ερμαΐνον η το βαρχονν
της δννάμεως άλλως ενωδες εβτι. πάλιν ol γραφείς άν&ηρα
χρώματα και βάμματα μιγννονβιν, εβτι δε χαι των ίατριχων
φαρμάκων ενια την όψιν άν&ηρά xal την χρόαν ούχ άπάν- 15
&ρωπον έχοντα, τί τοίννν διαφέρει; η δήλον οτι τω τέλει της
χρείας διαχρινονμεν. ούχονν ομοίως αί μεν των φίλων χάριτες
επί χαλώ τινι χαι ώφελίμω το ενφραϊνον ωβπερ έπαν&ονν
ίχονβιν, εβτι δ' οτε xal παιδιά xaI τραπέζι] xal οινω xal νη
¿lia γέλωτι καί φλυάρω προς άλληλονς οιον ηδνβμαβιν εχρη- F
βαντο των χαλων χαι βπονδαίων. προς ο δη xal λέλεχται 21
τό (Λ 643)
'μν&οιβιν τέρποντο προς άλληλονς ¿νέποντες'
xal τό (S 178)
'ονδέ χεν αλλο 25
άμμε διέκρινεν φιλέοντέ τε τερπομένω τε'. j L
τον δε χόλαχος τοντ' έργον εβτι χαι τέλος, άεί τιν.α παιδιάν 55 Γ
f j πράξιν η λόγο ν ίφ' ηδονή xal προς ηδονην οψοποιεΐν xal

10 Ιβτι WC έν άντ. codd. pr. Gh 13 έν suppl. Pat. έχείνω


G ' J έχεϊνο G p. c. ZKWC1 ¿χει G° mg. et 0 (praefert Wil.)
ΐβ τίνι G η Si corr. Re. 20 φλυάρω G S F (corr. m. 1 mg.) W
(corr. m. 1 mg.) CTD φλυαρία 0 26 άλλο αμμί hic et 95 a
Ω, {¡μιας allo codd. Horn. 26 ό'ιίκρινε (άιακρινέει A) Sì cam
nonnullis Horn.
lio 4. ΠΩΣ ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 55 Α

παρυκενειν. ΰυνελόντι <5' ειπείν ò μεν ΐνα ηδύς y πάντα δεΐν


οΐεται ποιεϊν, δ á ' ¿ í í ποιων α δει πολλάκις μεν ηδύς πολ-
λάκις <5' άηδης εβτιν, ον τοντο βονλόμενος, ει δε βέλτιον εϊη,
μηδε τοντο φενγων. ωβπερ γαρ ιατρός, αν βνμφέρτ], κρόκον
5 καί νάρδον επέβαλε και νη Αία πολλάκις ¿'λούσε προβηνως
καΐ ε&ρεψε φιλαν&ρώπως, εβτι ό' οπον ταντα έάΰας καβτό-
ριον ενεβειβεν
'η πόλιον βαρύοβμον ο δη ρίγιβτον οδωδεν' (Nie. Ther. 64)
η τινα ελλέβορον έκπιεΐν τρίψας ηνάγκαβεν, οντε ενταν&α το
Β άηδες οντε εκεί το ηδυ ποιούμενος τέλος αλλ' ε φ ' 'εν δι άμ-
• il φοτέρων [¿πι] το βνμφέρον αγων τον &εραπενόμενον, όντως ò
φίλος εβτι μεν οτε βνν επαινώ και χάριτι μεγαλννων και εν-
φραίνων 'άγει προς το καλόν, ωβπερ ούτος (Θ Ü81)
'Τενκρε, φίλη κεφαλή, Τελαμώνιε, κοίρανε λαων,
15 βάλλ' ούτω'
καί (Κ 243, α 65)
• 'πως αν επειτ 'Οδνΰηος εγώ &είοιο λα&οίμην;'
οπον δ' αν πάλιν επιΰτροφης δεΐται, λόγω δήκτη και παρρη-
βία κηδεμονικί) κα&απτόμενος (Η 109)
20 'άφραίνεις, Μενέλαε διοτρεφές, ουδέ τί βε χρή
C ταύτης άφροβννης'.
• εβτι δ' οπον και το έργον αμα τω λόγω βννήψεν, ως Μενέ-
δημος 'Λβκληπιάδον τον φίλον τον viòv αβωτον 'όντα και
• ατακτον άποκλείων και μη προβαγορενων εβωφρόνισε, και
25 Βάτων ι την βχολην κπείπεν 'Λρκεβίλαος, οτε προς Κλεάν&ην
βτίχον εποίηβεν εν κωμωδία, πείΰαντος δε τον Κλεάν&ην και
μεταμελονμένον διηλλάγη. δει γαρ ώφελονντα λνπεΐν τον φί-
λον, ου δει δε λνποϋντα την φιλίαν άναιρεϊν, αλλ' ως φαρ-
• μάκω τω δάκνοντι χρηβ&αι, βφζοντι και φνλάττοντι το &ερα-
30 πενόμενον. ο&εν ωβπερ αρμονικός ο φίλος rf¡ προς το καλόν

1 ΐνα] οπως G i'ort. reite 10 ίφ ' οηι. C 11 seel. Hu.


12 μεγ. G 1 μιγ. ¿ti O 18 xal λόγω VJC s Y s /7 19 *α#α»τ.]
χρώμενοι W 25 Bàttivi Meineke (Com. Fr. I p. 480) βάτω
vel βάττφ Sì 27 μεταμιΐουμ. Γ (pr. Α) μεταμελομ. O
65 C QUOMODO ADUL. AB AMICO INTEKNOSC. HI
xal evfιφερον μεταβολή τα μεν ενδιδονς α δ' επηείνων πολ- D
λάχις μεν ηδνς άεί δ' ωφέλιμος εβτιν. 6 δε χόλαξ «φ' ενός
διαγράμματος άεί το ηδίι χαι το προς χάριν είω&ως νποχρε-
κειν οΰτε έργον οΐδεν άντιτεΐνον οντε ρήμα λνποϋν, αλλά
μόνω παρέπεται τω βονλομενω, αννάδων άεί και ΰνμφ&εγ- 5
γόμενος. ωβπερ ουν τον 'Αγηβίλαον ò Ξενοφών (Ages. XI 5)
ηδεως επαινειΰ&αί φηβιν ino των xal ψεγειν ε&ελόντων,
οντω δει το εύφραΐνον xal χαριξόμενον ηγεΐβ&αι φιλιχόν, αν
xaI λυπεΐν ηοτε δύνηται χαι άντιτείνειν, την δε ΰννεχη ταϊς
ηδοναίς και τω προς χάριν αχρατον άεί χαι αδηχτον ομιλία ν ίο
ύπονοεΐν, χαι vr¡ /lía το τον Αάχωνος ιγειν πρόχειρον, os Ε
ίπαινονμενον Χαρίλλου τον βαΰίλεως 'πως οντος' εφη 'χρη-
ΰτός, off ονόε τοις πονηροϊς πιχρός ¿βτι·,'
1 2 . Τοις μεν ουν τανροις τον οΐΰτρον ¿νδνεΰ&αι παρά το
ονς λεγονΰι, χαι τοις χναι τον χρότωνα' των δε φιλότιμων δ is
χόλαξ τα ωτα χατέχων τοις επαίνοις χαι π,ροβιιεφνκως δνα-
απότριπ,τός ίατιν. οθεν ενταν&α δει μάλιΰτα την χρίΰιν εχειν
ίγρηγορνϊαν xal παραφνλάττονΰαν πότερον τον πράγματος η
τον ανδρός ο έπαινος εβτιν. εβτι δε τον πράγματος, αν άπόν-
τας μάλλον τ) παρόντας έπαινώβιν, αν χαι αντοϊ ταντά βον- jo
λόμενοι χαι ξηλονντες, αν μη μόνους ημάς αλλά πάντας επί
τοις όμοίοις, αν μη ννν μεν ταντα ννν dì τάναντία πράτ- F
τοντας χαι λέγοντας' το δε μεγίΰτον, αν αντοϊ γινώΰχωμεν
εαντους μη μεταμελονμένονς εφ' οϊς επαινονμε&α μη δ ε αίβχν-
νομενονς μ>/δε μάλλον ημϊν τάναντία τούτων πεπραχ&αι χαι 25
λελέχΌ-αί βονλομένονς. η γαρ οΐκο&εν χρίβις άντιμαρτνρονΰα |

11 cf. 537d 218b


S alt. rò om. G 1 IO τω G p. C. JpM 1 το Ο το προς χ.
ί%ουβαν D 12 χαρίλλον om. G 1 18 πότερον G2 in rae. 2
litt. 20 αν (ita G iàv 0) xal Γ Κ Μ Ή β ' ϋ iàv άε tal Ο
81 αν μή JY S πότερον αν μη G μη Ο 22 ίπαιν&Οιν post ¿μ.
add. W ' D αν GX"J om. Ο πράττοντας xal λέγοντας Ga'S
-τις bis O 28 poet λεγ. add φαίνοιντο D αύτοί ων D
24 μεταμελονμ. Γ (pr. A) M II μεταμελομ. O
112 i. Π&2 ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 5tí A

δβ και μη ηροσδεχομενη τον εηαινον άπα&ής ¿στι και άνάλωτος


ino τον χολακεύοντος. άλλ' ονχ οϊδ' οπως οί πολλοί τίχς μεν
ini τοις άτνχημασι ηαρηγορίας ονχ νηομένονσιν, άλλα μάλ-
λον ino τ&ν ΰυνεπι&ρηνοΰντων 'άγονται και σννοδνρομενων
5 οταν á' άμαρτάνωβι και ηλημμελώσιν, δ μεν ελέγχω και ψόγω
δηγμον ¿μηοιων και μετάνοιαν εχ&ρος δοκεΐ «ai κατήγορος,
τον δ' εηαινονντα και καιενλογονντα τα ηεηραγμενα άΰπάξον-
ται και νομίζουβιν εϋνονν xai φίλον. οσοι μεν ουν η πραξιΐ'
f¡ λόγον η σπούδασαντος ότιονν η σκώψαντος ευχερώς εηαι-
Β νονΰι και συνεπιχροτονΰιν, εις το ηαρόν tiaiv οντοι και τά
U ino χείρα βλαβεροί μόνον ' οβοι δε ηρος το -η&ος εξικνούνται
τοις Ιηαίνοις και vr¡ Αία τον τρόπον τγ κολακεία &ιγγάνονσι,
ταντο ποιονβι των οίκετών τοις μη ànò τον ΰωρον κλεητονσιν
• άλλ' ànò τον σπέρματος' σπέρμα γαρ των ηράξεων ονΰαν την
15 διά&εσιν και το η&ος άρχην και ηηγην τον βίον διαστρέφονσι,
τα της αρετής ονόματα rjj κακία ηεριτι&εντες. εν μεν γαρ
ταΐς οτάαεαι και τοις ηολεμοις ο Θουκυδίδης (III 82) φηαίν
ότι 'την είω&υϊαν άξίωδιν τών ονομάτων ες τά ε'ργα άντήλ-
λαξαν ττ/ δικαιώσει, τόλμα μεν γαρ αλόγιστος ανδρεία φιλ-
C ίταιρος ένομίσ&η, μέλλησις δε ηρομη&ης δειλία ενηρεηης, το
ai δε σώφρον τον άνανδρου ηρόσχημα, και το ηρός αηαν σννε-
• τον ini παν άργόν'. εν δε ταϊς κολακείαις οραν χρη και
ηαραφνλάττειν άβωτίαν μεν ελευθεριότητα καλονμενην και
δειλίαν άσφάλειαν, εμπληξίαν δ' οξύτητα, μικρολογίαν δε βω-
»5 φροσύνην, τον d'ερωτικό ν φιλοσννη&η και φιλόστοργον, άν-
δρείον δε τον άργιλο ν καΐ υπερήφανου, φιλάν&ρωηον δε τον
εντελή και ταηεινόν. ως ηου και Πλάτων (Rep. 474d) φησϊ

1 άπα&ής {γρ. α&ικτος F 1 mg. γρ. κ θ . *al W mg.) έβτι nal


άν. ino τοϋ χ. G F K W αδιχτός ion xal άν. vitó τον χ. ΧΑ
απ. ioti και â&. ναό τον κ. χαΐ άν. Ζ άπ. έατι nal âd·. vcà ino
τοϋ χ. άν. Ο 4 ΰννεπι^ρ. T Z K W ΰυν&ρ. ΥιΜ-Σ έπι-
ανν&ρ. Ο έπαγ. Υ'Μ'Π 12 νή ila X ' D âià Ο 1β περιτι».
β Χ ' Λ Ο χερι&. ο as—86 άνδρ. .. . φιΐάν&ρ.] Άνάρα . . . âv-
&ρωπον G 1
56 C QUOMODO ADUL. AB AMICO INTKRNOSC. 113

ròv έραΰτήν κόλακα των èρω μίνων οντα τον μεν βιμον καλεΐν
¿πίχαριν, τον όε γρυπόν βαβιλικόν, μέλανας δ' ανδρικούς, λεν- D
χους δε &εών παϊδας" το δε μελίχρουν ολως Ιραΰτον προβποίημα •
είναι νποκοριζομένον καϊ ευκόλως φέροντος την ωχρότητα,
καίτοι «αλός μεν είναι πειΰΰείς ό αίβχρος η μέγας 6 μικρός s
οϋτε χρόνον πολύν zrj άπάτη ΰννεβτι και βλάπτεται βλάβην
ίλαφράν και ούκ άνήκεδτον. δ dì ταΐς κακίαις ε&ίξων έπαινος
&ς άρεταΐς μη άχ&όμενον αλλά χαίροντα χρηΰΰαι, και rò
αιδεϊΰ&αι των άμαρτανομενων αφαιρώ ν, ούτος επετ ριψε Σι-
κελιώτας, την Αιονναίον και Φαλάριδος ωμότητα μιΰοπονη- ίο
ρίαν και δικαιοΰννην προΰαγορενων, οντος Αίγυπτο ν άπώλεΰε, •
την Πτολεμαίου 9ηλντητα και &εοληψίαι> και ολολνγμονς και Ε
κρίνων και τύμπανων εγχαράξεις εύΰεβειαν όνομάξων και 9εων •
λατρείαν, ούτος τα 'Ρωμαίων ηδη τηλιχαϋτα παρ' ουδέν ηλ&εν
άνατρεψαι και άνελεΐν, τας 'Αντωνίου τρυφάς και άκολαΰίας ts •
και πανηγνριΰμους ιλαρά παίγματα και φιλάν&ρωπα χρωμένης
άφ&όνως αύτη δυνάμεως και τύχης ύποκοριξόμενος. Πτολε- •
μαίφ δε τί περιηψε ν ίίλλο φορβειάν καϊ αυλούς, τί δε Νέρων ι
τραγικην επηςατο ακηνην και προΰωπείον και κο&όρνους πε- •
ριε&ηκεν; ουχ è των κολακευόντων έπαινος; οί δε πολλοί των jn
βαΰιλεων ουκ 'Απόλλωνες μεν αν μινυρίΰωΰι, Αιόνυΰοι δ' αν F
μεΰυΰ&ώΰΐν, 'ίΓρακλεΐς à αν παλαίΰωοι προααγορενόμενοι [και]
χαίροντες εις απαΰαν αίβχϋνην ino της κολακείας ¿ξάγονται;
1 3 . Λ ιό φνλακτέον εβτΐ μάλιβτα τον κόλακα περί τους
επαίνους, οπερ ονδε αν τον εκείνον λελη&εν, άλλα δεινός ων ss

lsq. cf. 45 a 84 f
1—8 το μεν (ita etiam X). . . έ π ί χ α ρ ι , το δε G 1 (alt. το cum
Platone) S Plat.
π ο ί η μ α 8 μη Χ ' Λ x a l μη V recte fort.
¿>S μη O 9 ¿ τ ι ί τ ρ ι ψ ι G ' X 3
J K D ¿ χ έ τ ρ ε ψ ε O 11 χ α ΐ όϊκ.
om. CTD π ρ ό β α γ ο ρ ε ν ε ι ν CY 18 κ ρ ί ν ω ν x a i GJY S om. O
'Hederam potius inmieisse sibi Philopatota tradunt Et. M. a. v·.
yáHos Macc. III, 2, 29' ( Wil.) χ ε ρ ν ώ ν olim ci. Pat. 14 ή&η
V K Y ' n S J τ η ί . G ' Z τ η ν . Ο 16 τ ν α ί γ μ α τ α H c h . π ρ ά γ μ α τ α £¿
17 άφθό»>ω£ om. CT (add. M^JI) D α ν τ ρ Mez. α ν τ ω 18 φορ-
ß i a v Γ (pr. Λ ) Y q M Π 19 π ρ ο ΰ ω π ε ί ο ν ZVK - π ε ί α Ο ' 82 seel. Po.
11 BT Plut. mor. I
114 4. riiìs ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 57 Α

• 57 φυλάττεβ&αι το ΰποπτον, \ εάν μεν εύπαρνφον τινός η άγροίκου


λάβηται φορίνην παχεΐαν φέροντος, ολω τω μνκτηρι χρηται,
κα&άττερ 6 Στρον&ίας εμπεριπατών τώ Βίαντι και κατορχον-
μένος της άναιΰ&ηΰίας αντοϋ τοις èπαίνοις
5 "Αλεξάνδρου πλέον
• τον βαΰιλέως πέπωκας' (Menandr. fr. 293)
• και (id. fr. 297)
'ytlcö rò προς τον Κνπριον Ιννοονμενος'.
τους δε κομψοτέρους ορών ένταΰ&α μάλιΰτα προσέχοντας
ίο [avrai] »al φνλαττομένονς το χωρίον rorro χα i τον τόπον
ουκ άπ ευ&είας έπάγει τον επαινον, αλλ' άπαγαγών πόρρω
• χυκλουται και πρόοειβtv οίον άψοφητί θρέμματος έπιψαύων
και αποπειρώμενος. νυν μεν γαρ ετέρων περί αντον τίνων
Β επαίνους απαγγέλλει, κα&άπερ οι ρήτορες, άλλοτρίω προαχρώ-
15 μένος προβώπω, ξένοις λέγων η πρεαβντέροις ίν αγορά μάλ'
ηδέως παραγενέΰ&αι πολλά και άγα&ά μεμνημένοις αυτοϋ και
9αυμάξονβι' ννν <$' αν πάλιν αιτίας έλαφράς και ψευδείς
πλαβάμενος και βυν&εϊς επ' αυτόν, ως άκηκοώς ετέρων άφΐκται
μετά ΰπουδης, πυν&ανόμενος πον τοϋτ εϊπεν r¡ που τοντ'
20 επραξεν. αρνουμένου <Γ, cbç εικός, αύτό&εν ελών εμβέβληκεν
εις τους επαίνους τον αν&ρωπον 'εγώ δ' ί&ανμαξον εί ΰυ
κακώς τινα των βννή&ων είπας ό μηδέ τους εχ&ρούς πεφν-
C κώς, εί Ου τοις άλλοτρίοις επεχείρηβας ó τοΰαϋτα των ιδίων
δωροΰμενος'
25 1 4 . "Ετεροι τοίννν, ωΰπερ οί ζωγράφοι τα φωτεινά και
λαμπρά τοις ΰκιεροΐς και ΰχοτεινοϊς έπιτείνουβιν εγγύς παρα-
τι&εμένοις, οϋτως τώ ψέγειν τάναντία και λοιδορεϊν η διαβΰ-
ρειν και καταγελάν λαν&άνουΰΐ τά προβόντα κακά τοις κολα-

1 ή seol. Schellens 2 φορβειην Cq ψορβειάν tí4K.WY2D


ante c φορβιάν Y mg. M mg. Π mg. D p. c. 8 Post Στρου-
• -Q-ίας deest X 1 5 —β roí βασ. πλέον Si 8 γέλωτι προς τόν χ.
¿νη&ούμενος Sì emend. Cob. 10 αύτφ secl. Pat. Cf. 62 a
ait ois li· He. 11 êπάγει έπανάγει 0 12 πρόεισιν G1
20 άρνονμενον FY!MJ7 Ιλών Courier ΐχων SI 21 ífj χαι MJI
57 C QUOMODO ADUL. AB AMICO INTERNOSC. 115

κευομένοις έπαινοΰντες και τρέφοντες. βωφροΰννην τε γαρ ως


άγροικίαν ψέγουβιν ¿ν άαώτοις, καν πλεονέκταις και κακούρ-
γοις και πλοντονβιν ano πραγμάτων αίβχρων και πονηρά ι> αν-
τάρκειαν [áíj και δικαιοβύνην ώς άτολμίαν και άρρωΰτίαν προς
το πράττειν ' οταν (51 ρα9νμοις και ΰχολαΰταΐς και τα μέΰα 5
φεύγονοι των πόλεων ομιλωβιν, ουκ αίβχύνονται πολιτεία)' D
μεν αλλοτριοπραγίαν έπίπονον, φιλοτιμίαν δε κενοδοξίαν ακαρ
πον ονομάζοντες. ηδη δε και ρήτορος ε'βτιν κολακεία διαΰνραι
φιλόΰοφον, καΐ παρά γυναιξϊν άκολάΰτοις εύδοκιμονΰΐ τάς
μονολεχεΐς και φιλάνδρονς άναφροδίτονς και άγροίκονς άπο- ίο
καλούντες, υπερβάλλει δε μοχ&ηρία το μηδ' εαυτών άπέχεο&αι
τους κόλακας, ως γαρ οί παλαιΰται το βωμα ποιονβι ταπεινόν,
οπως ετέρους καταβάλοιΰΐν, οΰτω τω ψέγειν εαυτούς εις το
•9'αυμάζειν τους πληΰίον ΰπορρέοναιν. 'άνδράποδόν ειμί δει-
λόν εν ϋ·αλάΰΰη, προς τους πόνους απαγορεύω, μαίνομαι κα- L·
xcûç άκούΰας ύπ' οργής' άλλα τούτω' φηΰίν 'ούδέν εατι δει- :
νόν, ουδέν πονηρόν, ¿λλ' ίδιος αν·9ρωπος, πάντα πράως φέρει,
πάντα άλύπως.' αν δέ τις οίόμενος πολύν ε χει ν νοΰν και βουλό
μένος αυΰτηρός είναι και αυ&έκαΰτος νπο δή τίνος όρ&ότητος
άεΐ προβάλλψαι τό (Κ 249) ì
'Τυδείδη, μήτ' αρ με μάλ' α'ινεε μίμε τι νείκει',
ού ταύτη π ρόΰειΰιν 6 τεχνίτης κόλας, αλλ' ε Οτι τις ετέρα μη-
χανή προς τον τοιούτον, ηχει γαρ αυτψ περί πραγμάτων Ιδίων
ώς δη φρονηβαι περιττοτέρω ΰυμβουλευΰόμενος, και φηβι μαλ- Ρ
λον μεν ετέρους εχειν ΰυνή&εις, ενοχλεΐν (Γ άναγκαίως εκείνω' 35
'πον γαρ καταφύγαμε ν οί γνοόμης δεόμενοι, τίνι δε πίδτεύ-
βωμεν;' είτ' άκούΰας ο τι αν ιΐπη, χρηβμόν είληφέναι φήβας
ού γνώμην απειΰιν. αν δε και λόγων τινός εμπειρίας ορά μετα-
ποιονμενον, εδωκέ τι των αντω γεγραμμένων, | άναγνώναι και ·Γ»8

2 κάν Bern, xai β 4 seel. Pat. τι Hch. 8 άιαανρει


GA 1β το ντο FKWNS 18 <îi Pat. δ' y ß 24 φρονήσει
Κ πιρ ιββ. vi SD βνμβουίενόμ. Γ ZK Wh 20 χαταφενγομεν
PZK'WC1 πιατεύαωυεν /7NL) -ομεν O 27 έπίη G 2 mg. F 1
! 8
mg. Y mg. 88 λόγων τίνων GY 29 αύτου FC Τ (pr. h)
116 4. Π β Σ ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 58 Α

διορ&ώοαι παραχαλέοας. Μι&ριδάτγ δε τψ βαοιλεΐφιλιατρονντι


χαι τεμείν '¿νιοι χαί χαΰΰαι παρέβχον αΰτοΰς των εταίρων,
εργω κολαχενοντες ον λόγω' μαρτνρεϊα&αι γαρ έμπειρίαν εδό-
κει πιατενόμενος in αντων.
5 'πολλοί μορφαι των δαιμονίων', (Eur. passim)
το δε γένος τοντο των αρνουμένων επαίνων πανονργοτέρας
δεόμενον εύλαβείας ελεγκτέον επίτηδες άτοπους εκτάττοντα ΰυμ-
βουλίας και ύπο&ηκας, χαι διορ&ώΰεις ποιούμενον άλογους,
προς μηδέν γαρ άντιλέγων, άλλά πάοι ΰυνεπινεύων xal δεχό-
ιο μένος πάντα xal βοών παρ' εχαΰτον ¿>ς εν χαί ίκανώς, γίνε-
ται καταφανής (Tr. ad. 366)
Β 'αύν&ημ' ερωτών, αλλο μαΰτεύων χρέος',
έπαινέΰαι χαι αννεπιτνφώβαι βονλόμενος.
15. "Ετι τοίννν ωΰττερ ενιοι την ξωγραφίαν αιωπώΰαν
ΐδ άπεφήναντο ποιητιχην, όντως εβτι τις κολακείας ΰιωπώβης
έπαινος, ωβπερ γάρ οί Χηρεύοντες αν μη τοντο ποιεΐν άλλ'
οδοιπορεϊν η νέμειν η γεωργεΐν δοκωβι, μάλλον τά Χηρενόμενα
λαν&άνουβιν, οϋτως οί κόλακες απτονται μάλιατα τοις έπαι-
νο ις, οταν επαινεΐν μη δοκώβιν «λλ' ετερόν τι πράττειν. ο γάρ
90 ε'ίκων έδρας και κλιΰίας έπιόντι και λέγων προς δημον η βον-
λην αν α'ίΰ&ηταί τινα τών πλονβίων βονλόμενον ειπείν, άπο-
C βιωπών μεταξύ και παραδιδονς το βήμα χαι τον λόγον Ινδεί-
χνυται ΰιωπών μάλλον τον βοώντος οτι κρείττονα νομίζει xal
διαφέροντα τω φρονεΐν έχεΐνον. ο&εν υραν εΰτιν αύτονς έδρας
25 τε τάς πρώτας εν άκροάοεβι και &εάτροις καταλαμβάνοντας,
ονχ οτι τούτων ά'ξιοϋαιν αύτονς, αλλ' όπως ύπεξανιατάμενοι
τοις πλουοίοις κολακεύωβί' χαί λόγον κατάρχοντας ¿ν αννόόοις
και βννεδρίοις, είτα παραγωρονντας ως κρείττοβι και μετατι-
θεμένους ραΰτα προς τουναντίον, ανπερ f¡ δυνατός η πλού-

14 cf. 17 f
1 «aleaas Ν κελεύΰαι S 1 (παραχελευβας ni. 2) xsisveag D
β πανονργεβτ. Y ' q ' M a 1 7 έχτάττοντας G'J έπιτάτιοντα ci.
Wil. πλάττοντα Hirschig 9 άποϋεχ. ci. Re. 10 χαί&ς D
recte fortasse, sed cf. 40 d 2β νχεξιστ. D έξανιΰτ. S
58 C QUOMODO ADUL. AB AMICO INTERNOSC. 117

σιος r¡ ένδοξος ο άντιλέγων. ώ και μάλιστα δεί τάς τοιαύτας


νποχατ αχλίσεις χαϊ αναχωρήσεις αν των ¿ξελέγχειν, ούχ εμπει-
ρίαις ονδ' άρεταΐς ονδ' ήλικίαις νφιεμένων άλλα πλούτοΐξ y.al D
όόξαις. ''Απελλής μεν γαρ ó ζωγράφος, Μεγαβνζου παρακα&ί-
σαντος αν τω xal περί γραμμής τι xal σκιάς βονλομένον λα- 5
λείν, 'όρας' ε'φη 'τα παιδάρια ταυτϊ τα τρίβοντα την μηλίδα;
7tàvv eoi προσεΐχε τον νονν βιωπώντι, xal την πορφύραν
ε&αύμαξε xal τα χρνσία' νυν δε ΰον καταγελα περί ων ον
μεμάδηκας άρ'ξαμένου λα λείν.' χαί Σόλων, ΚροΙΰον περϊευδαι- •
μονίας διαπνν&ανομένον, Τέλλον τινά των ονχέπιφανωυ'Α&ή- ίο
νησί χαϊ Βίτωνα xal Κλέοβιν άπέφηνεν εύποτμοτερους. οί δε
χόλαχες τους βασιλείς χαϊ πλουσίους xal αρχοντας ονχ ολβίους Ε
μόνον xal μαχαρίονς αλλά χαϊ φρονήσει χαί té%vr¡ xat αρετή
πάθη πρωτεύοντας άναγορεύονσιν.
1 6 . Είτα των μεν Στωϊχων ονδ' άχόύειν ενιοι ϋπομένουσι 15
τον σοφον όμον πλούσιον καλόν ευγενή βασιλέα προΰαγορευ-
όντων, οί δε χόλαχες τον πλούσιον όμον xal ρήτορα και ποιη-
τήν, αν δε βονληται, χαί ξωγράφον χαί αυλητή ν ¿ποφαίνουβι
χαϊ ποδώχη χαϊ ρωμαλέον, νποπίπτοντες ¿ν τω παλαίειν χαϊ
άπολειπόμενοι δεόντων, ωαπερ Κρίσων 6 'ίμεραΐος άπελείφ&η so
δια&εων προς 'Λλέξανδρον, ο δ' αίσ&όμενος -ηγανάχτηοε. Καρ-
νεάδης δ' ε'λεγεν οτι πλουσίων χαϊ βασιλέων παίδες ίππενειν F
μόνον, άλλο δ'ούδεν εν χαϊ χαλως μαν&άνουσι' κολακεύει γαρ
αυτούς εν ταΐς διατριβαΐς ó διδάσκαλος επαίνων χαϊ δ προοπα-
λαίων νποχαταχλινόμενος, δ δ' ίππος, ούχ είδώς ονδε φροντίδων 26
όστις ιδιώτης η άρχων η πλούσιος η πένης, εχτραχηλίξει τους
μη δνναμένονς οχεΐσ9αι. | εύή&η τοίννν χαϊ άβέλτερα τα του 69
4 cf. 471 f 15 cf. 472 a 20 of. 471 f •
2 αύτών om. C T (add. α ®A) D 3 εψιεμ. KC1 β ταντί
om. CT (add. a"A) D τρ. την μ. ΓW την μ. τρ Ο 10 πνν&.
D πνν&. C 11 Λ. χαί βίτ. hD 15 νχομ. tvioiî 1β όμον
τον D 17 Si om. CT ζφιΧόΰοφοιΛ όμον? Po. 20 άπολαπ.
PK άπολίμπανόμίνοι Ο xçieetov FKCYqMJT 2β η ich. η α.
Cil ab η πένης denuo inc. Χ 1
118 4. Π & Σ ΑΝ Τ Ι Σ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 59 Α

Βίωνος 'ει τον άγρον ίμελλεν εγχωμιάξων ενφορον ποι-


εΐν χαί εϋκαρπον, ονκ αν ¿μαρτάνειν ιδόκει τοντο ποιων μάλ-
λον η βχάπτων και πράγματα έχων" ον τοίννν ονδ' αν&ρωπον
άτοπος αν ε'ίη ¿καινών, εΐ τοις ¿παινονβιν ωφέλιμος έβτιν και
s πάμφορος'. ó μεν γάρ άγρός ον γίνεται χείρων έπαινονμενος,
αν&ρωπον δε τνφονβι '/.al άπολλύουΰιν οι ψευδώς και παρ'
άξίαν έπαινονντες.
17. Ταντα μεν ονν άπόχρη περί τούτων' εφεξής δε το της
παρρηβίας ϊδωμεν. εδει μεν γάρ, ως υ Πάτροκλος τον 'Αχιλ-
Β λέως τά οπλα περιβαλλόμενος και τοίις ΐππονς εξελαννων επί
il την μάχην μόνης ουκ ¿τόλμηΰε της Πηλιάδος &ιγείν άλλ' αφη-
κεν, οΰτω τον κόλακα τοις τον φίλον ΰκευοποιούμενον χαί
άναπλαττόμενον επιβήμοις και βνμβόλοις μόνην την παρρη-
ΰίαν ωαπερ έξαίρετον βάΰταγμα φιλίας
15 'βρι&ΰ μέγα Οτιβαρόν' (Π 141)
καταλείπειν α&ιχτον και αμίμητο ν. ¿πει δε φενγοντες τον ¿ν
γίλωτι και άχράτω και βχώμμααι και παιδιαΐς ίλεγχον εις
οφρνν αί'ρουαιν ηδη το πράγμα και κολακενονβιν έβκν&ρω-
πακότες και ψόγον τινά χαί νου&εΰίαν παραμιγνΰουβι, φέρε
C μηδε τοϋτο παραλίπωμεν άβαΰάνιβτον. ο!μαι δε, ωαπερ ¿ν κω-
2ΐ μωδία Μενάνδρου Ψενδηραχλης πρόειβι ρόπαλον κομίζων ον
βτιβαρον ονδ' ίΰχνρον άλλα χαννόν τι πλάΰμα χαί διάκενον,
οντω την τον κόλαχος παρρηΰίαν φανεία&αι πειρωμένοις μαλ-
&αχην χαί άβαρη χαί τόνον ονκ εχονβαν, αλλά ταντον τοις
ϊ6 των γυναικών προδκεφαλαίοις δρωοαν, α δοχονντα ταΐς χε-
φαλαΐς άντερείδειν χαί άντίχειν ένδίδωβι και ύπείχει μάλλον
ωαπερ η κίβδηλος αϋτη παρρησία κενόν έχουσα [και ψευδή]
21 y. Meineke I V p. 225
1 Βίωνος <¿>s>? Po. 8 είτ' oil* D ούκ αν Sì G p. c. JCY*
μή ποιών D 8 &ν&ρωπον (άν&ρώχους Dobree) Pat. άνθρω-
πος 4 ειη om. C έπαινοϋαιν Γ (pr. Λ) Ζ έπαινονμίνοις Ο
6 γάρ om. G 1β καταλείπειν D χαταλιπεΐν Ο 17 χαί
ex. om. C T (add. c 8 A) D xal xaiâ. xal άχρ. C 20 άνεξέτα-
ατον G 1 21 πρόβειοι SI corr. Nik. ον er. χ. D 24 άβαρή]
άπαλόν C ταύτα NhSD 27 nal ψ. a G 1 omissnm seel. Pat.
59 C QUOMODO ADUL. AB AMICO INTERNOSC. 119

και ΰκονλον ογχον εξήρ&η και ωδηαεν, ίνα βνΰταλεΐβα καί


βυμκεΰονβα δέξητai καί βννεπιΰπάΰηται τον καταφερόμενον
εις αυτήν, η μεν γαρ άλη&ης καί φιλική παρρηΰία τοις άμαρ- D
τανομένοις ίπιφνεται, βωτήριον ε'χουΰα και κηδεμονικον το
λυπονν, ωβπερ το μέλι τα ηλχωμένα δάκνονβα καί κα&αί- 5
ρουβα, ταλλα δ' ωφέλιμος ονβα και γλυκεία, περί ης ίδιος
εβται λόγος. 6 δε κόλας πρώτον μεν ενδείκνυται το πικρός
είναι και περιβπερχής και απαραίτητος εν τοις προς ετέρους
(οίκέταις γαρ αντου χαλεπός ίβτι και βυγγενων και οικείων
ίπεμβήναι δεινός άμαρτημαβι και μηδένα 9ανμάβαι μηδε βεμ- ίο
ννναι των εκτός ¿λλ' νπεροραν, άβυγγνώμων δε και διάβολος
¿ν τω προς όργήν ετέρους παροξύνειν, &ηρώμενος μιαοπονη-
ρίας δόξαν, ως ουκ αν εκών νφέμενος παρρηβίας αυτοΐς ουδέ Ε
ποιήαας ονδεν ονό' ειπών προς χάριν), επειτα δε των μεν
άλη&ινών και μεγάλων αμαρτημάτων ονδεν είδέναι προΰποι- is
ονμένος ονδε γιγνώαχειν, προς δε τα μικρά και τα εκτός ελ-
λείμματα δεινός άξαι και μετά τόνου κα&άψαΰ&αι και ΰφο-
δρότητος, αν ΰχενος άμελώς i'äy κείμενον, αν οίκονντα φαύ-
λως, αν όλιγωρονντα κούρας η άμπεχόνης η κννός τίνος η
ίππου μή κατ άζίαν επιμελονμενον' γονέων δε ολιγωρία και so
παίδων αμέλεια και ατιμία γαμέτης και προς οικείους υπερ-
οψία και χρημάτων ολε&ρος ουδέν εΰτι προς αυτόν, αλλ' αφω- F
νος Ιν τούτοι; και άτολμος, ωβπερ ά&λητήν άλείπτης εών
με&νειν και άχολαΰταίνειν, εϊτα περί ληκύ&ου χαλεπός ων και
ατλεγγίδος, η γραμματικός επιπληττων παιδί περί δέλτου και 85
γραφείου, ΰολοικίξοντος δε και βαρβαρίζοντος ού δοκών άκούειν.
τοιούτος γαρ δ χόλαξ, οϊος ρητορος φαύλου και καταγελάβτου
μηδέν ειπείν προς τον λόγον, αλλά περί της φωνής αίτιάα&αι j
και χαλεπως εγκαλεΐν οτι την άρτηρίαν διαφθείρει ψυχροπο- βΟ
των, και βνγγραμμα χελενβ&είς α&λιον διελ&εΐν ahiàedai το 3»

5 cf. Vit. Phoc. 2,3 14 cf. Hor. Ep. I, 1, 94 sq.

2 το κατκφ. D 12 παροζνναι XA 19 τίνος om. MIT


ΪΟ έχιμιλούμ. 6 ι έπιμελόμ. O 21 γαμέτης] γυναικός FKW
120 4. ΠΩΣ ΑΝ Ή Σ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 60 Α

•χαρτίον ώς δασύ και τον γραφέα μικρόν χαϊ όλίγωρον άποκα-


λεΐν. οΰτως δε mal Πτολεμαίω φιλομα&εΐν δοκοϋντι περί γλώτ-
της καΐ βτιχιδίον και ιστορίας μαχόμενοι μέχρι μέΰων νυκτών
άπετεινον' ώμότητι δε χρωμένου και ΰβρει και τυμπανίξοντος
5 και τελούντος ούδείς ίνέστη των τοσούτων. ωΰπερ ονν εΐ τις
άν&ρώπου φύματα και σύριγγας έχοντος Ιατρικά Ομιλία xàç
Β τρίχας τέμνοι καΐ τονς όνυχας, οϋτως οί κόλακες την παρρη-
βίαν προς τα μη λυπούμενα μέρη μηδ' άίγοΰντα προβφέ-
ρουοιν.
Q ίο 1 8 . "Ετι di τούτων ετεροι πανουργότεροι και προς ηδονην
• χρωνται τω παρρησιάξεσ&αι και ιρέγειν. κα&άπερ Αγις δ 'Λρ-
γεΐος, 'Αλεξάνδρου γελωτοποιό τινι μεγάλας δωρεάς δόντος,
ino φ&όνον και λύπης εξέκραγεν 'ω της πολλής άτοπίας',
επιστρέ'ψαντος δε τον βασιλέως προς αυτόν όργη και δη 'τί
15 συ λέγεις·,' είπόντος 'ομολογώ' φησίν 'αχ&εσ&αι και άγανα-
χτεΐν, όρων υμάς τους ¿κ Λιος γεγονότας απαντας ομοίως κό-
C λαξιν άν&ρώποις και καταγελάστοις χαίροντας' και γαρ 'Ηρα-
κλής Κερκωψί τισι, και Σειληνοϊς δ Αιόνυβος έτέρπετο, και
• παρά σοι τοιούτους ίδείν εστίν εύδοκιμοϋντας'. Τιβερίου δε
so Καίΰαρος είς την ΰύγκλητόν ποτε παρελ&όντος εις των κολά-
κων άναστάς ε'φη δεΐν έλευ&έρους οντάς παρρησία χρήα&αι
και μηδέν ΰποατελλεσ&αι μηδέ άποσιωπάν των συμφερόντων'
άνατείνας δε πάντας οϋτως, γενομένης αύτω σιωπής και τον
Τιβερίον προσέχοντας, 'άκουσον' ε'φη 'Καίσαρ & σοι πάντες
so εγκαλοϋμεν, ουδείς δε τολμά φανερως λέγειν, αμελείς σεαυτοϋ
και προΐεσαι το σώμα xal κατατρύχεις άε'ι φροντίσι και πόνοις
ίιπερ ημών, οντε με& ημέρα ν οϋτε νυκτός άναπανόμενος '
D πολλά á' αυτόν τοιαύτα συνείροντος, ειπείν φασι τον ρήτορα
Κάσαιον Σευηρον 'αΰτη τούτον η παρρησία τον αν&ρωπον
30 άποκτενεϊ'.
4 vid. Vit. Cleoni, c. 33
3 μαχ. «al let. CMTJNhSD 5 fort, ζτελετάς} τεΧ., ut in
Vita Cleom. l ì δίδοντας D 14 τί ί ή D 19 τοιούτους D
τοΰτονς Ο i l παρρηβιάξεσ&αι CTD 29 χάδβ. SD χάβ. O
60 D QUOMODO A D U L . AB AMICO INTERNOSC. 121

1 9 . Και ταντι μεν ελάττονά εστίν. εκείνα á' ηδη χαλεπά


xal λνμαινόμενα τονς άνοητονς, οταν είς τα εναντία πά&η
xal νοσήματα χατηγορωαιν (ωσπερ 'Ιμεριος ο κόλαξ των πλον-
αίων τινά ζτον) άνελεν&ερώτατον χα ι φιλαργνρώ τατον 'Α&η-
νησιν ως αβωτον ¿λοιδορεί χαι αμελή χαι πεινήσοντα κακώς 5
μετά των τεχνών) -3) τονς άσώτονς αν πάλιν xal πολυτελείς
είς μιχρολογίαν χαι ρνπαρίαν όνειδίξωσιν (ωσπερ Νέρωνα
Τίτος Πετρώνιος) η τονς ώμως xal άγρίως προσφερομενονς
άρχοντας ύπηχόοις άπο&έΰ&αι χελενωσι την πολλην ¿πιείχειαν Ε
και τον αχαιρον ελεον χαι άούμφορον. ομοιος δε τούτοις xal ίο
ο τον ενη&η χαι βλάχα χαι άβελτερον ώς δεινόν τινα xal πα-
νονργον φνλάττεσ&αι xal δεδιέναι προσποιούμενος, χαι δ τον
βαΰχάνον δε χαι τω χαχολογεϊν ίχει χαι ψεγειν χαίροντος, αν
ποτε προαχ&εις επαινε'στ] τινά των ενδόξων, χα&απτόμενος xal
άντιλεγων ως νόΰημα τοντο έχοντος' ' άν&ρώπονς επαινείς μηδέ- is
vòg άξίυνς. τις γαρ οντάς εστίν η τI λαμπρό ν εΐρηχεν η πεποίηχε
μάλιατα δε περί τονς έρωτας τοις χολαχενομένοις επιτί&ενται
χαι προσεχχαίονσιν. άδελφοΐς μεν γαρ δρωντες διαφερομένονς
f¡ γονιών ύπερφρονονντας η προς γνναΐχας αυτών ύπεροπτι- Ρ
χως έχοντας οντε νον&ετοϋβιν οντ εγχαλονΰΐν, ¿Αλά χαι προβ- s»
επιτείνονΰι τας οργάς, 'ον γαρ αίσ&άνη βαντον·, και βν τού-
των αίτιος, άει &εραπεντιχως προσφερόμενος χαι ταπεινώς.'
iàv di προς εταίραν η μοιχεύτριαν ερωμενην | χνησμός τις 61
¿I οργής xal ζηλοτυπίας νπογενηται, πάρεοτι μετά παρρησίας
λαμπρας η χολαχεία, πνρ επι πνρ επεισφερονσα χαι διχαιολο- 85 •
γονμενη και κατηγορούσα τον ερωντος ως ανέραστα πολλά χαι
σχληρα χαι νεμεΟητά ποιονντος' (Aesch. fr. 136) •
'ω δνσχάριατε των πνχνων φιλημάτων.' •
3 ήμερτος G 1 Ίμεραΐος (Uemetrii I'halerei frater) ci. Wil
4 add. Hch. β xiUvovai WCT(pr. N?) IO ομοίως G'XF
JY'D li xal ψνλ. D 14 ποτέ] ra C1 Τ (corr. Μ'Π)
15 f'jiaivfïs] έπαινεΐν xal D 1β «tjr. r¡ xal ε'ιρ. M TI 18 άάελ-
φοίς X'Y'qNhD -ψονς Ο (άδ. . . . άιαφ. ora. C1) 19 νπόπτως
ci. Wy. 24 έπιγ Χ°Α έγγ. D εΰ&ύς μετά D 26 ίπιφ.
ΖΜΠ βίβφ. X^FJSSD
122 i- Π ί ί Σ ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 61 A

οΰτως 'Αντώνιον ol φίλοι της Αιγύπτιας ερωντα και καόμενον


άνέπει&ον ως ύπ' ¿κείνης ¿ρωτο, χαί λοιδορονντες έκάλονν
c
άπα&η χαί νπερήφανον. η μεν γυνή καταλιπονΰα βαΰιλείαν
τοβαύτην και διατριβας ενδαίμονας φ&είρεται μετά ΰον ΰτρα-
b τενομένη, ΰχημα παλλακίδας εχονβα' (κ 329)
Γ
Β σοί δέ τις εν ΰτή&εοβιν άχήλητος νόος έατι
χαί περιοράς αύτην κνιωμένην.' ó <5' ηδέως εξελεγχόμενος ως
άδικων και τοις κατήγορονβι χαίρων ως ονδε τοις ¿παινονβιν
ελάν&ανε τω νου&ετεΐν δοχονντι προβδιαβτρεφόμενος. εοικε
ίο γαρ η τοιαύτη παρρηΰία τοις των άχολάΰτων δηγμαβι γυναι-
κών, έγείρουΟα και γαργαλίξονΰα τω δοχονντι λνπεΐν το ηδό-
μενον. χαί κα&άπερ τον αχρατον άλλως βοη&ονντα προς το
κώνειον αν εμμίξωδι προΰβάλλοντες αν τω, χομιδΐ] ποιονΰι
την τον φαρμάχον δύναμιν άβοη&ητον, οξέως άναφερομένην
C εις τον ογκον υπό της &ερμότητος, οϋτως την ιταρρηαίαν επι-
16 βτάμενοι μέγα βοή&ημα προς την χολαχείαν ονΰαν οί πονηροί
δι' αυτής κοίαχεύουΰΐ της παρρηΰίας. ο&εν ονδε ο Βίας άπε-
κρίνατο καίω; τω πυ&ομένω τί των 'ζωων χαλειώτατάν εΰτιν,
άποκρινάμενος ότι των μεν άγριων è τύραννος, των δ ' ημέ-
20 ρων δ χόλαξ. εμμιλέΰτερον γαρ ην ειπείν οτι των κολάκων
ήμεροι μεν εΐβιν οί περί το βαλανεΐον ούτοι χαί περί την τρά-
πεξαν, δ δ' εις τά δωμάτια χαί την γνναικωνΐτιν εκτείνων
ωΰπερ πλεκτάνας rò πολυπράγμον χαι διάβολο ν και χακόη&ες
άγριος και θηριώδης και δναμεταχείριατος.
D 2 0 . Εις δέ τις εοικε τρόπος είναι φυλακής το γινώΰκειν
26 και μνημονεύειν άεί οτι της ψυχής το μεν άλη&ινον και φιλό-
καλον και λογιχόν εχούΰης, το δ' αλογον καϊ φιλοψευδες χα'ι
πα&ητικον δ μεν φίλος άεί τω χρείττονι πάρεΰτι βύμβουλος

1 Vit. Ant. 53 12 cf. 653 a, 509 d 17 cf. 147 b


3 η μεν γαρ hSD 7 έξελ. ΓΖΚ έΐ, Ο 18 προαβαίόντίς
G p. c. Χ*Λ προαεμβαίόντες D 15 sis τον ογκον (in molem
S
corporis·) G'Y l την xaçâiav Ο νπο tf¡g G υπό O 20 έμ-
μ$1. GFW άλτί^οτίρον F 1 mg. W 1 mg. et Ο ην om G'ZK
21 ούτοι om. ZK, post τρακ. habet J
61 D QUOMODO ADUL. AB AMICO INTERNOSC. 123

και συνήγορος, ωΰπερ ιατρός το νγιαΐνον ανξων vai διαφυλάτ-


των, δ δε χόλαξ τω πα&ητιχώ και άλόγω παρακά&ηται, και
τοντο κνα και γαργαλίζει και άναπεί&ει και άφίοτηβι τοϋ
λογισμού, μηχανώμενος αντώπονηράς τινας ηδνπα9είας. ωσπερ
ονν των αιτίων εστίν α μήτε αί'ματι προβφύεται μήτε πνεν- 5
ματ ι, μηδε νενροις τινά τόνο ν η μυελοΐς προατί&ηαιν, αλλ'
αιδοία παρακινεί και κοιλίαν iγείρει και βάρκα ποιεί οα&ράν Ε
και Όπουλοί', όντως δ τον κόλαχος λόγος ονδεν τώ φρονονντι
και λογιξομένω προστί&ησιν, αλλ' ήδονήν τινα τι&ασεύων ί'ρω-
τος η &νμον εντείνων άνόητον Ί) διερε&ίξων φ&όνον η φρο- ίο
νήματος ογχον εμποιών επαχ&η και κενόν η λύπτ/ συνειτι&ρη-
νών η το κακόη&ες και άνελεύ&ερον καΐ απιστον άεί τιΰι δια-
βολαϊς και προαισ&ήσεσι δριμύ ν.αϊ ψοφοδεες ποιων και ΰπ-
οπτον ού διαψεύδεται τους προΰέχοντας. άεί γαρ νφορμεΐ τινι
πά&ει και τοντο πιαίνει, και πάρεατι βονβώνος δίκη ν εκάστοτε 15
τοις ύπούλοις και φλεγμαίνονβι της ψυχής επιγινόμενος. 'ορ- F
γίζΎ); κόλαβον. επι&υμεΐς; ωνηβαι. φοβή; φύγωμεν. υπονοείς;
πίστενοον.' αν δε περί ταΰτα δυΰφώρατος η τα πά&η, δια
σφοδρότητα και μέγε&ος εκκρουομενου τοϋ λογισμού, περί τα
μικρά λαβήν παρεξει μάλλον, ομοιος ων. \ και γαρ εν υποψία 62
κραιπάλης τινός η πλησμονης γενόμενοι' και διατάζοντα περί 2ΐ
λουτροΰ και τροφής δ μεν φίλος εφεξει, φυλάττεθ9αι καίπροσ-
εχειν παραινών, δ δε κόλαξ εις το βαλανεϊον ε'λκει και κελεύει
νεαρόν τι παρατι&εναι και μη κακονν άνατάσει το σώμα. και
προς δδον η πλουν η τινα πραξιν ορών άπομαλ&ακιξόμενον 85
ού φήσει χατεπείγειν τον καιρόν, αλλά ταντον ποιήΰειν νπερ-
ϋ-εμενους η πεμψαντας ί'τερον. αν δ' ύπεσχημένος άργύριον
οίχείω τινι δανείσειν η επιδώσειν μεταμέληται μεν αιδήται δε,

4 τινας ota. CTD r¡Sovccs xal ifiv-Jt. Ζ β μηίέ Hch. μήτε


1 και κοιλ. G χοιλ. Ο 8 φρον. G Ό σώφρον. Ο 18 ηρο-
aie&ijccci] παρα&ήξεβι ci. Pat.; προαιβϋ·. enim aegre Simula-
tas ipsius praesensiones' significare potest 15 εκάατοτε] άεί
CTD 18 nonne άπίστησον? Po. όνβφ.] Turbant libri com- •
pluree ut supra 51 d et infra 63 c 19 rà λοιπά Κ Aid.
24 παρόντι παρατ. C
124 4. ΠΩΣ ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 62 Α

τιy χείρονι ροπή προΰτι&είς εαυτόν υ χόλαξ επέρρωΰε τήν tig


Β το βαλλάντιον γνώμην και το δνΰωπούμενον εξεκοψεν, ág
άναλίοχοντα πολλά xal πολλοίς άρχεΐν οφείλοντα φείδεΰ&αι
κελενων. ο&εν ει μή λαν&άνομεν εαυτούς επι&νμονντες άν-
5 aiaχυντονντες άποδειλιώντες, ο χόλαξ ήμϋς ον λήβεται. εβτι
γαρ ο βννηγορών άεϊ τούτοις τοις πά&εαι και νπερ τούτων
παρρηΰιαξόμενος. ταντα μεν ονν îxavà περί τούτων.
2 1 . 'Επί δε τας χρείας και τας υπουργίας ϊωμεν ήδη' και
γαρ εν ταύταις πολλήν απεργάζεται βύγχνβιν και άβάφειαν ó
ίο χόλαζ της προς τον φίλον διαφοράς, άοκνος δοκών είναι χαι
C πρό&νμος èv παΰΐ nal άπροφάΰιατος. υ γαρ τον φίλον τρόπος
ωΰπερ 6 της άλη&είας μϋ&ος άπλονς ¿βτι κατ' Ενριπίδην
(Phoen. 469) χαι αφελής και απλαβτος, ο δε τον κάλακος όντως
'νοΰών εν αντώ φαρμάκων δεϊται ΰοφών' (ib. 472)
15 xaì πολλών νη Λ ία και περιττών, ώβπερ ονν εν ταΐς άπα ν-
τήβεβιν ο μεν φίλος εβτιν οτε μήτε ειπών μήτε άκουσας μηδέν
α λ λ ά προΰβλεψας χαι μειόιάοας το εύμενες και το οίχεΐον εν-
ôotfw διαδονς ταΐς οψιΰι καΐ δεξάμενος παρήλ&εν, ο δε κόλαί,
τρεχει καταδιώκει δεξιονται πόρρω&εν, αν προΰαγορευ&η πρό-
S0 τερος οφ&είς, απολογείται μετά μαρτύρων και όρκων πολλάκις.
D οϋτως εν ταΐς πράξεβι πολλά παραλείπονβιν οί φίλοι των μι-
κρών, ονχ ¿ξακριβονντες ούδε πολυπραγμονονντες ονδεν, ούδ
εαντονς εις πάοαν ύπονργίαν εμβάλλοντες. α λ λ ' εκείνος εν-
ταν&α ΰννεχής xal ενδελεχής και. ατρντος, ον διδονς ετερω
15 τόπον ουδέ χώραν διακονίας, άλλα βουλόμενος χελενεσ&αι.
χαν μή κελενΰ&η, δαχνόμενος, μάλλον δ' ολως εξα&υμων χαι
ποτ νιώμενος.

2 2 . "Εβτι μεν ονν και ταντα δηλώματα τοις νουν ε'χονβιν


ούκ άλη&ινής φιλίας ονδε ΰώφρονος άλλ' εταιρούΰης και περι-

β ó om. D Ο νπερ τούτων G1 πιρί


τάς τούτων έκβάαεις
(volueratne interpolator έχκαύαεις?)
Ο 10 είναι om. ΧΑ
11 μεν γαρ D probante Wil. 18 χα i άφ. ucci2 ani. om. ZK
1*—15 πολλών «Oil αοφων Δ 18 άιαδοί>ς GJY S âovg D ât-
άονς 0 19 x'àv ci. Heb. πρότερος ύ -gov O 21 των φίλων
οί των μιχρών X/lZK'W 22 oiâèv om. G 2β ά&νμών G'
62 D QUOMODO ADUL. AB AMICO INTERNOSC. 125

nlexofιένης ετοιμότεροι* των δεομίνων. ον μην άλλα δει πρω- •


τον εν ταΐς επαγγελίαις σχοπεϊν την διαφορύν. εν γαρ εϊρηται Ε
χαί τοις «ρό ημών φίλο ν μεν εχείνην είναι την ¿πα γγελίαν
( £ 196 Σ 427ε90)
'ει δνναμαι τελεβαι γε xctí εί τετελεσμενον εστί', 5
χόλαχος δε ταντην (3 19ñ Σ 426ε 89)
C V Ç <ν t J
«aio« ο τι φρονεεις .
χαί γαρ οι χωμιχοί τοιούτους εΐβάγονσιν (Com. ad. 126)
'¿με, Νικόμαχε, προς τον ΰτρατιώτην τάξατε,
αν μη ποιήσω πέπονα μαστιγών οίον, ιβ
αν μη ποιήσω πντίας μαλαχώτερον
το πρόσωπον'.
επειτα των μεν φίλων ουδείς γίγνεται συνεργός, εί μη γένοιτο
ΰνμβουλος πρότερον, άλλ' οταν δοχιμάστ], χαί συγχαταστηαει
την πράξιν εις το πρέπον η το συμφέρον' ο δε χόλαξ, καν 15
άποδώ τις αντω το σννδοχιμάσαι xaì συναποφήνασ&αι περί ¥
τον πράγματος, ον μόνον νπείχειν χαί χαρίξεσ&αι βονλόμενος,
άλλά χαί δεδιως iποψίαν οχνονντος παρεχειν χαί φενγοντος το
έργον, ενδίδωοι χαί Ουνεξορμά την επι&νμίαν. ουδείς γάρ εστι
ραδίως πλούσιος ονδε βασιλεύς οίος ειπείν (Eur. fr. 412) | so
'εμοί γαρ εΐη πτωχός, εί δε βονλεται, 63
πτωχού χαχίων, όστις ων εννονς ίμοί
φόβον παρελ&ών τάπο χαρδίας έρεΐ',
αλλ' ωσπερ οι τραγωδοί χορον δέονται [φίλων] συνάδοντος η
θεάτρου ΰννεπιχροτονντος. ο·9εν ή μεν τραγιχη Μερόπη παραι- 36
νεΐ (Eur. fr. 362, 18)

1 των S. 'quam amplectuntur supplicantes' interpretatur


Wil. τον άννάμενον (potentem) olim ci. Pat. et talem ampli-
ficationem vocis εταιρονοης potras expectas τον δέοντος Mez.
11 χυτίας G 1 απογγιύς O 13 γένοιτο GW γίνεται ϋ γένηται
Ο Η evy%aTaCTi)ar¡ SI emend. Hartm. 15 είς το πρ. η G'S'D
η το πρ. είς G s X/lFW η το πρ. r¡ Ο 17 ον γαρ μόνον D
1» η} έπι&υμία SI corr. Pflugk. 24 seel. Hu. βυνάάοντος G p.
c. (fort, a m. 1) αυναδόντων O 2ô ή μεν τρ. Μερ.J ò μεν εύ-
ριπίάης Ρ (corr. m. 1 mg.) ν (corr. m. 1 mg.; W
126 4. ΠΩΣ ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡ1ΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 63 A
'φίλους δε τους μεν μη χαλώντας εν λόγοις
χέχτηΰο, τον ς δε προς χάριν Ονν ήδονη
rf¡ Grj πονηρούς χλεϊ&ρον είργέτω βτέγης',
o I ¿ε τουναντίον δρωοι, τον ς μεν μη χαλώντας εν λόγοις άλλ'
5 αντιβαίνοντας υπέρ τοϋ συμφέροντος άφοσιουνται, τους δε
προς χάριν πονηρούς και άνελευθέρους και γόητας ου μόνον
Β κλείθρων και ΰτέγης εντός άλλα και παθών και πραγμάτων
απορρήτων λαμβάνονβιν. ών ο μεν άπλονΰτιρος ουκ οί'εται
δεΐν ονδ' αξιοϊ σύμβουλος είναι πραγμάτων τηλικούτων άλλ'
ίο υπουργός και διάκονος, ο δε πανονργότερος εΰτη μεν εν τω
ΰννδιαπορεϊν καΐ τάς οφρνς βννέχειν και ΰυνδιανεύειν τώ
προβώπω, λέγει δ' ούάΐν' αν δ' εκείνος εΐπτ/ το φαινόμινον,
'ώ 'Ηράκλεις, εφθης με' φηβί 'μικρόν ειπών, εγω γαρ αντο
τοϋτο λέγειν ίμέλλον'. ώς γαρ οι μαθηματικοί τάς επιφανείας
15 και τάς γραμμάς λέγουβι μι]τε κάμπτεβθαι μήτε διατείνεβθαι
C μήτε κινεΐβθαι καθ' αντάς, νοψάς και άαωμάτονς ονΰας,
ΰυγκάμπτεΰθαι δε και βυνδιατείνεαθαι και ΰυμμεθίδταβθαι
τοις ΰώμαΰΐν ών πέρατά είβιν, οΰτω τον κόλακα φωράβεις άει
ΰννεπιφάβκοντα καΐ βνναποφαινόμενον καΐ ΰυναιΰθανόμενον
so vi) Δlia και ουνοργιξόμενον, ωβτε παντελώς ΐν γε τούτοις εύφώ-
ρατον είναι την διαφορά ν. ίτι δε μάλλον èv τω τρόπω της
υπουργίας, ή μεν γαρ παρά τον φίλου χάρις ωβπερ ζωον εν
βάθει τάς κνριωτάτας εχει δυνάμεις, έπιδεικτικον δε καΐ πανη-
γύριζαν cùdìv επεβτιν αλλά πολλάκις, ωβπερ ιατρός λαθών
25 ¿θεράπευ ε, και φίλος ώφέληβεν έντυχων »} διαλυβάμενος,
D άγνοοϋντος επιμεληθείς, τοιούτος 'Αρχεβίλαος περί τε ταλλα
14 cf. 140 a
3 τ y afj GFWC8M5J7D aiyy ΛΚΌ mg. r j oiyf¡ O 5 άφοα.]
έξείαννοναι XyíF1 mg. ΚΥ 1 ing. 1
8 άπορρ. om. α (habet M)
8'D 10 ί'στη G p. c. N»SS ftm 0 11 αννάγαιν CY^N^SD
ουvéXxeiv ci. Re. ιβ νο xaï om. G 1 18 τον βήματος
ΧΑ ου πίρατά tie ι χινουμένον X'-d 19 ανναπυφ. (Reiekii)
D βννεπιφ. 0 avvaicil·.] αυνηδάμενον Ώ βυνεχχαιόμενον ci.
Pat. 1 20 ιίφορω (vel (ύφωρο)τάτην Si Cf. 61 d 29 περί τον
M'e A 25 ίντ. non est 'collocutus' ut reddunt, sed 'inter-
cedens'. apte igitur additur η äial.
63 D QUOMODO ADUL. AB AMICO INTERNOSC. 127

xal νοβονντος 'Λπελλον τον Χίον την πενίαν χαταμαδων


επανηλ&εν αν&ις ί'χων εί'κοΰι τετράδραχμα, xal χα&ίβας πλή-
θιο ν '¿νταν&α μεν' είπεν 'ονδεν η τα 'Εμπεδοκλεονς στοίχεΓα
ταντί (fr. 17, 18)
'πνρ και ϋδωρ xal γαία χαι αί&ερος ηπιον ϋψος'. 5
all' ονδε χατάκειΰαι αν δεξιως', αμα δε διαχινων το προΰχε-
φάίαιον αντον, λαθών νπεβαλε το χερμάτιον. ως ονν η δια-
χονονβα πρεοβντις ενρε xal &ανμάΰαβα τώ 'Απελλή προαήγ-
γειλε, γελάάας ¿χεΐνος "Λρχεΰιλάον' είπε 'τοντο το χλέμμα'.
xal μην Ίοιχότα* γε 'τέχνα' φύεται γονενΰιν ίν φιλοΰοφία. ίο
Ααχύδης γονν 6 'Λρχεΰίλάον γνώριμος à% ειβαγγελίας φεν- Ε
γοντι δίχην Κηφιοοχράτει μετά των άλλων φίλων παρειβτήχει.
τον δί χατηγόρον τον δαχτύλων αίτηΰαντος, ò μεν ηβνχή
παραχα&ηχεν, αίΰ&όμενος δ' δ Λαχνδης έπεβη τω nodi χαι
¿πέχρνψεν' ην δ' 6 ελεγχος ¿ν εχείνω. μετά δε την άπόφασιν 16
τον Κηφιαοχράτονς δεξιονμενον τους διχαΰτάς εις τις ¿ς ίοι-
χεν εωραχώς το γενόμενον εχέλενοε Ααχνδτ) χάριν εχειν xal
τό πράγμα διηγηΰατο, τον Ααχνδονς προς μηδίνα φράΰαντος.
οΰτως οΐμαι χαι τους ·&ιονς ενεργετεΐν τα πολλά λανθάνοντας,
αντω τω χαρίξεβδαι χαι εν ποιεΐν φνΰιν έχοντας ηδεΰ&αι xal so
ΐαίρειν. τό δε τοϋ χόλαχος έργον ονδεν εχειβέβαιον ονδ' άλη&ινον F
ούδϊ άπλονν ονδ' έλεν&έριον, άλλ' ίδρωτα χαι χρανγην χαι δια-
δρομην χαι αύνταΰιν προΰώπον ποιονϋαν ε'μφαΰΐν χαι δόχηαιν
¿πιπόνον χρείας xal χατεαπενομένης, | ωαπερ ξωγράφημα περί- 64
έργον άναιδεαι φαρμάχοις χαι χεχλααμίναις οτολίβι xal ρν- 2S
τlei xal γωνίαις Ιναργείας φανταΰίαν επαγόμενον. εΰτι δε χαι
όιηγονμενος επαχ&ής ώς επραξε, πλάνας τινάς εαντον xal

IO Hes. OD 235 26 sq. cf. Cie. {le amie. 20, 71 •


1 1
2 ¿xavñl&t μίν ZCM7Ï τετρ. GF mg. υ mg. όραχμάς O
i ai·®·.] ήερος ceteri auctores 8 προβήνεγχεν Tq 1 11 oí ν
ΛΜΠ í ' oiv F Μ φίλων om. ΧΛ 15 ην yàç D 18 la-
1
xvSove GX'Y -δον 0 20 xal χα/ρ. G Om. 0 Cf. Dio Chrys.
XIX 60 21 ßtßawv Wil. ex G qui βέβαιον ofir« δίκαιον (fi-
xator O. 2! ίαυτον Pat. αύτον Κ 1 in' αύτοϋ (αύτφ D) Ο
128 4. Π « Σ AN ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 64 A

φροντίδας είτα άπεχ&είας προς ετέρους είτα πράγματα αν ρ ία


χαί πα&ήματα διετιών, ωβτ ειπείν 'οΰχ αξία ταϋτα ¿κεί-
νων'" παβα μεν γαρ ονειδιξομένη χάρις επαχ&ης και 'άχαρις
και ουκ ανεχτή, ταΐς δε των κολάκων ονχ ϋατερον άλλά πρατ-
5 τομέναις ε'νεβτιν εν&νς το επονείδιΰτον και δυαωπονν. ò δε
φίλος, καν ειπείν δεήΰη, τό πράγμα μετρίως άπήγγειλε, περί
Β αυτόν δ' ουδέν, οϋτω δη και Λακεδαιμόνιοι Σμνρναίοις δεομέ-
νοις οΐτον πέμψαντες, ¿>ς έ&αύμαξον ¿κείνοι την χάριν, 'ουδέν'
ε'φαΰαν 'μέγα' μίαν γαρ ημέρα ν ψηφιβάμενοι το αριβτον άφε-
ιο λειν εαυτών και των υποζυγίων ταϋτα η&ροίΰαμεν'. ον γαρ
μόνον ¿λευ&έριος η τοιαύτη χάρις, άλλα και τοις Ιαμβάνονβιν
ηδίων, οτι τους ώφελονντας ον μεγάλα βλάπτειS&ai νομίζονδίν.
2 3 . Ον τοίννν μάλιατα τω περί τάς υπουργίας έπαχ&εΐ τον
χόλακος ούδε τη περί τάς ¿παγγελίας εύχερεία γνοίη τις αν
15 την φνΰιν, αλλά μάλλον ¿ν τω καλώ της χρείας η αίβχρω και
διαφέροντι προς ηδονην η ώφέλειαν. ò μεν γαρ φίλος ονχ,
• C Βαπερ άπεφαίνετο Γοργίας, αν τω μεν άζΐώΰει τα δίκαια τον
φίλον ύπονργεΐν, έχείνω <$' αυτός υπηρετηθεί πολλά και των
μη δικαίων'
ίο ' αυβΰωφρονεΐν γάρ, ουχί ΰνννοβεΐν ε φ υ' (Eur. Iph. Α. 407):
μάλλον ονν εκείνον αποτρέψει των μη προΰηκόντων' αν δε
μη πεί&η, καλόν το Φωκίωνος προς Αντίπατρου 'ον δνναβαί
μοι και φίλω χρήα&αι και χόλαχι', τουτέβτι και φίλψ και μη
φίλψ. βννεργεΐν γαρ δει τω φίλω μη βνμπανονργεΐν, και βνμ-
85 βονλενειν μη αννεπιβονλενειν, και βνμμαρτνρεΐν μη βννεξαπα-
ταν, και βνναχνχεϊν νη J ία μη ονναδιχε ϊν. ούδε γαρ το ΰνν-
ειδέναι τοις φίλοις τà αίβχρά, πό&εν γε δη το βυμπράτ τειν

7 cf. Arigt. Oecon. 1347 b 16 17 Cie. de amie. 16, 67


• 22 cf. 142b, 188f. vit. Phoc c. 30 Agid. c. 2

2 πα&τίματα G'Z πάϋ"η μεγάλα ((¿s/, n. ylWCYD) 0 7 ovd'iv


G 1 chtiv ovâiv Ο οντω Wil. ω GX s j4 η Ό o Ó (ex com-
pendio natum) 15 Post μ&λλον deest Χ 1 21 χάκείνον D
ά«οτρ. AKJ àitoatç. 0 28 xal φίλω ΓZKW φίλω Ο
34 xal μή ΛFZK 2β τω ΰυνιιδέναι FKW
64 € QUOMODO ADUL. AB AMICO INTERNOSC. 129

xai βνναβχημονείν αιρετόν έΰτιν' ωαπερ ονν Λακεδαιμόνιοι D


μάχη κρατη&έντες vit 'Αντιπάτρου και ποιούμενοι διαλύβεις
ηξίονν ο τι βούλετat ξημιώδες, αίοχρυν δε μηδέν έπιτάττειν
αντοΐς, οΰτως δ φίλος τοιούτος <(ofoç)>, αν τις η δαπάνην η
κίνδννον η πόνον ί'χονΰα χρεία καταλαμβάνη, πρώτος άξιονν 5
καλεΐΰ&αι, nal μετέχειν άπροφαΰίΰτως και προ&ύμως, οπού δε
πρόΰεδτιν αίΰχύνη μόνον, iâv και φείδεα&αι παραιτούμενος.
άλλ' η γε κολακεία τουναντίον εν μεν ταίς επιπόνοις και κιν-
δυνώδεΰιν νπουργίαις απαγορεύει, καν διαπιιρώμενος κρού-
6ης, ΰα&ρον ix τίνος προφάΰεως νπηχεϊ και άγεννες' εν δε Ε
ταΐς αίΰχραΐς και ταπειναΐς και άδόξοις διαχονίαις άπόχρηΰαι ιι
πάτηαον, ονδεν ηγείται δεινον ούδ' νβριΰτικόν. δρας τον πί-
9ηκον; ον δύναται την οίκίαν φνλάττειν ώς δ κύων, ούδί
βαδτάξειν ως ó ίππος, oíd' άρονν την γήν ως 6 βοϋς' νβριν
ονν φερει xal βωμολοχίαν και παιδι&ς ανέχεται και γέλωτος is
όργανον ίμπαρέχων εαυτόν, οϋτω δη και S κόλα'ξ ον βυνειπεϊν
ού βιινειοενεγκείν ού βυναγωνίδαβ^αι δυνάμενος, πόνον τε
και δπονδης άπάβης άπολειπόμενος, εν ταίς νπο μάλης πρά-
ξεβιν άπροφάβιβτός ίδτι, και πιβτος έρωτος υπηρέτης καϊ περί
Ιύΰιν πόρνης άχριβης και πότου δαπάνης ¿χχα&αραι λογιαμον F
ονχ άμελης, ονδε ρα9υμος εν δείπνων παραβχευαΐς, ·&εραπευ- 21
τιχός δε παλλαχίδων, προς δε χηδεβτάς άπο&ραδύνεβ&αι κε-
λενσθείς και δννεκβαλεΓν γαμετην άτεγκτος και άδναώπητος.
ωΰτε μηδε ταύτη δυΰφώρατον είναι τον ανδρα" | προβταττό- 65
μένος γαρ ο τι βονλει τών ¿δόξων και μη καλών έτοιμος 35
άφειδεϊν εαντον, τω προΰτάττοντι χαριξόμένος.
2 4 . Ονχ ηκιδτα δ' αν τις αντυν εν τη προς τονς ίίλλους
φίλους δια&έδει καταμά&οι πολί) τον φίλου διαφέροντα, τω
1 cf. 235b 10 cf. Plat. Theaetet. 179d
4 τοιούτος 2 y.al τ. O secl. liern. (probante VVil.) oïog
add. Pat. 5 άξιονν Pat. άξιων {άξιοι G 1 v. 1. AW) Si
14 ó ßoüs rZKW oí βόες 0 15 xal γέΧ. ΓZKW γέί. 0
18 νπο μαλι)ν W 24 àvarp. Libri turbant ut soient (corr. D mg.)
of. 5J d 27 10VS ällovs Γ KW «Uods O
12 B T P l u t . m o r . I
130 ί. ΠΩΣ ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 65 Α
μεν γαρ ηδιβτόν εΰτι μετά πολλών φιλεΐν και φιλεΐΰ&αι, και
τούτο πράττω ν άεΐ διατελεί περί τον φίλον οπως πολύφιλος
nal πολυτίμητος ϊβται' no tvà γαρ τά φίλων ηγούμενος ούδεν
όντως οΐεται δεΐν κοινον ως τον ς φίλους υπάρχει ν' 6 δε ·ψεν-
5 δης και νόθος και ίιπόχαλκος, ατε δη μάλιστα γινώΰκων εαν-
Β τον αδικοϋντα την φιλία ν ωοπερ νόμιβμα παράβημον υπ αυτοί·
γενομένην, εΰτι μεν και φνΰει φ&ονερός, άλλα τω φ&όνψ χρηται
προς τους ομοίους, διαμιλλώμενος υπερβαλέΰ&αι βωμολοχία και
ΰπερμολογία, τον δε κρείττονα τρέμει και δέδοικεν, ου μα Λ ία
ίο 'παρά Λύδιον αρμα πεζός οίχνενων' (Pind. fr. 206), αλλά 'παρά
• χρυΰον εφϋ·όν', ως φηΰι Σιμωνίδης (fr. 64), 'άκηρατον ουόε μό-
λυβδον έχων', οταν ονν ελαφρός ων και επίτηκτος καϊ απατη-
λός εγγύ&εν άντεξετάξηται προς άλη&ινην και εμβρι&η φιλίαν
και σφνρήλατον, ονκ αναφερών αλλ' ¿^ελεγχόμενος ταντο ποιεί
15 τω ξωγραφήβαντι τους άλεκτρυόνας ά&λίως. εκείνος τε γαρ
C ¿κέλευσε τον παΐδα τους άλη&ινούς άλεκτρυόνας άποΰοβεΐν
άπωτάτω του πίνακος, ούτος τε τους άληϋ-ινους άποΰοβεί φί-
λους και ουκ εα πληΰιάξειν' αν δε μη δύνηται, φανερως μεν
ύποΰαίνει και περιέπει και τέ&ηπεν ως άμεί'νονάς, λά&ρα δ'
20 υφίηβί τινας καϊ νποβπείρει διαβολάς. κρυφίον δε λόγου κνί-
ααντος έλκος καν μη παντελώς ευ&ύς ¿ξεργάσηται, το τον
• Μηδείου φυλάττει μεμνημενος. ην δ' ο Μήδειος του περί 'Αλέ-
ξανδρον χοροϋ των κολάκων οϊον εξαρχος και σοφιστής κορυ-
φαίος ¿πι τους άριστους συντεταγμένος. ¿κέλευεν ονν &αρ-
25 ροΐντας απτεσ&αι και δάκνειν ταΐς διαβολαϊς, διδάσκων ou,
D καν -&εραπεΰαί] το έλκος δ δεδηγμενος, ή ούλη μενεϊτης δια-
βολής. ταύταις μέντοι ταϊς ούλαίς, μάλλον δε γαγγραίναις και
• καρκινώμααι διαβρωθείς 'Αλέξανδρος απώλεσε και Καλλισθένη
• 8 cf. 4tì0e (Theophrasti) 10 cf. Vit. Nie. 1
8 τά των φ. G 5 νπόχ. ων D 10 ίχν. plerique
li έπίκτητος (ίπίπλαΰτος Λ) íl1 corr 8Wy. Ceterum
1
ώς ονν λά-
βρος ων καϊ ¿πιττβεντι-Λος F mg. C mg. Υ mg. 1β ¿κέλευε
J ÎO παραβπ. G1 κρυφίον . . . tlxoj] 'poeticum esse vide-
tur' (Wy.) 21 έργάπηται D 22 Μηδίον — Μήάιοs ¿2 corr. Wil.
&1ίξ. rZW τον άλέζ. O 24 ixélsvosν FKNhSzí 2« μένει ÖFWC
65 D QUOMODO ADUL. AB AMICO INTERNOSC. 131

χαί Παρμενίωνα και Φιλώταν, "Αγνωβι δε χαί Βαγώαις χαί


Αγηβίαις χαί Λημητρίοις αφειδώς ενεδωχεν εαυτόν νποΰχελί
ζεβ&αι, προΰχυνούμενον χαί καταοτολιξόμενον και άναπλατ-
τόμενον ωβπερ αγαλμα βαρβαριχόν ΐπ' αυτών, όντως μεγά-
λην εχει το προς χάριν δύναμιν, xal μεγίατην ως εοιχεν εν 5
τοις μεγίΰτοις είναι δοκονΰι' το γαρ οΐεΰ&αι τά χάλλίΰτα μετά
τοϋ βοΰλεβ&αι πίΰτιν αμα τω χόλαχι χαί &άρΰος δίδωβι. των
μεν γαρ τόπων τά υψηλά δυβπρόβοδα χαί δυβέφιχτα γίνεται Ε
τοις επιβονλενουβι, το δ' εν ψυχή [νονν ονκ εχούβη] δι' εύτν-
χίαν η δι' ενφυΐαν ν-ψος χαι φρόνημα τοις μικροί; και ταπει- ίο
νοΐς μάλιβτα βάβιμόν εβτιν.
2 δ. "Ο&εν αρχόμενοι τε τοϋ λόγου παρεχελευβάμε9α χαι
νυν παρακελευόμε&α το φίλαυτον εκχόπτειν εαυτών χαι την
οΐηβιν' αϋτη γαρ ημάς προχολαχεύουβα μαλαχωτερους ποιεί
τοις &υραίοις κόλαςιν, ώς τινά ς οντάς, αν δε πει&όμενο ι τω is
&εψ χαι το 'γνω&ι ΰαντον' ώς εχάβτω του παντός αξιόν εβτι
μα&όντες αμα χαι φύβιν χαι τροφην και παίδευβιν εαυτών
άνα9εωρώμεν ελλείμματα μυρία τοϋ χαλοϋ χαι πολν το φαν F
λως χαι είκη βυμμεμιγμενον εχουβαν εν πράξεβιν εν λόγοις εν
πά&εαιν, ου πάνυ ραδίως εμπεριπατεΐν τοις χόλαζιν εαυτούς so
παρέξομεν. Αλέξανδρος μεν γαρ άπιατεΐν εφί] τοις &εόν αυτόν
άναγορεΰονβιν εν τώ χα&ενδειν μάλιοτα χαι άφροδιβιάζειν,
(î)ç άγεννεΰτερος περί ταϋτα χαί πα&ητιχώτερος αύτοϋ γινό- •
μένος' | ημείς δε πολλά πολλαχον των ιδίων αίβχρά χαί λυ- ββ
πηρά χαί ατελή χαί ημαρτημένα χα&ορώντες αεί φωράβομεν 25
εαυτους ούχ επαινοϋντος φίλου χαί χατευλογοϋντος, αλλ'
ελέγχοντος και παρρηΰιαξομένον και ψεγοντος [l'juàç ιδία
β cf. 49 a 16 cf. initium huius libri 21 cf. 717 f. •

2 'Άγιβι W y . ex p. tìOb 4 υπ' αυτ. ώεπ£ρ ay. ß. CYD


ϊ &άςαος C'M-ÍID 9-ράβος O 9 seel. P a t . ; scioli emblema
est; adhuc de Alexandre) cogitât PI. (sed Cie. Tu. III 21 con-
ferí Po.) 15 ως τ Ivas G ' F ' mg. ϊί τ iva W ¿>ç ίτοίμους O
16 ίκάβτω G 'ΛΑ p. c. A ί'καατον 0 πολλά πολλ.] παν-
ταχού πολλά G W (corr. mg.) πολλά om. F (hab. C 1 ) 26 Sto-
μένονς post, χατενλ. add. A A1 mg. D 27 iSiav C νη Αία
132 i- Π&Σ ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΤΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 66 A
κακώς πράττοντας], ολίγοι μεν γάρ εκ πολλών είβιν οί παρ-
ρηβιάξεβ&αι μάλλον η χαρίζεβ&αι τοις φίλοις τολμώντες' ¿ν
δε τοις ολίγοις αν&ις ου ραδίως αν ενροις επιβταμενονς τοντο
ποιεΐν, αλλ' οίομένονς, αν λοιδορώβι και ψεγωβι, παρρηΰία
ó χρήβ&αι. καίτοι κα&άπερ αλλψ τ ivi φαρμάκω, και τω παρρη-
Β βιάζεβ&αι μη τυχόντι καιροϋ το λυπεΐν άχρήβτως και ταράτ-
τειν • περίεΰτι και ποιεΐν τρόπον τινά μετ' άλγηδόνος ο ποιεί
με&' -ηδονής το κολακεύειν. βλάπτονται γάρ ονκ επαινονμενοι
μόνον άκαίρως άλλά και ψεγόμενοι' και τοντο μάλιβτα τοις
ίο κόλαζιν εύληπτους και πλάγιους παραδίδωβιν, από των βφόδρα
προΰάνταν καΐ αντίτυπων ωβπερ επί τα κοίλα και μαλακά δί-
κη ν ϋδατος άπολιβ&άνοντας. διό δει την παρρηβίαν ηδει
κεκραΰ&αι και λόγο ν ε'χειν άφαιροϋντα το αγαν και το ακρα-
τον αυτής ωβπερ φωτός, ίνα μή ταραττόμενοι μηδ' άλγοΰντες
15 νπο των Άπαντα μεμφομενων και παβιν Εγκαλούντων κατα-
C φεύγωβιν εις την τοϋ κόλαχος βκιάν, ¡tal προς το μη λυπουν
• άποΰτρέφωνται. πάΰαν μεν γάρ, ώ Φιλόπαππε, κακίαν φευ-
κτέον εβτι δι' αρετής, ουχί δια της εναντίας κακίας, ωβπερ
ενιοι δοκονβιν αίβχυντηλίαν μεν άναιβχνντία φεύγειν άγροι-
20 κίαν όε βωμολοχία, δειλίας δε και μαλακίας άπωτάτω τί&ε-
β&αι τον τρόπον α ν εγγιβτα φαίνωνται λαμυρίας και &ραβύ-
τητος. ενιοι δε και δειΰιδαιμονίας ά&εότητα και πανουργίαν
άβελτερίας άπολόγημα ποιούνται, κα&άπερ ξύλον το η&ος εκ
καμπής εις τουναντίον απειρία τοϋ χατορ&οΰν διαβτρεφοντες.
35 αιβχίβτη di κολακείας αρνηβις άνωφελως λυπηρον είναι, και
D κομιδή τίνος άμούβου και άτεχνου προς εννοιαν ομιλίας αηδία
καί χαλεπότητι φεύγειν το άγεννες εν φιλία και ταπεινόν,
ωβπερ άπελεύ&ερον εν κωμωδία την καχηγορίαν ίδηγορίας
άπόλανβιν ηγούμενον. επεί τοίνυν αίβχρόν μεν εβτι κολακεία
so περιπεβεϊν διώχοντα το προς χάριν, αίβχρόν όε φεύγοντα κο

Wmg D; glossema del. Wil. ψίγ. ή. νή J ία καλώ? [πράττον-


τας] Pat.
2 a τολμώντες denuo inc.
s
Χ' IS άποΐιβ&άν. G1 άποΧιβ&αίν.
Ο 24 διαβτρέφοντος X FWY'qNh 25 αιβχίβτη G p. c. C'D
-της Ο 28 καχηγ. Mez. κατηγ. ίί
66 D QÜOMODO ADUL. AB AMICO INTERNOSC. 133

λακείαν παρρηΰίας άμετρία διαφ&εΐραι το φιλικον και χηδεμο-


νιχόν, δει δε μηδετερον πα&είν αλλ' ωΰπερ αλλω τινί χαί rf¡
παρρηΰία το καλόν ex τον μετρίου λαβείν, αυτός εοιχεν δ λόγος
δ το εφεξής άπαιτών επιτι&ίναι την κορωνίδα τω ΰνγγράμματι.
2 6 . "ίΐΰπερ ούν χήράς τινας επούΰας τη παρρηΰία πλείονας Ε
ορώντες πρώτον άφαιρωμεν αυτής την φιλαυτίαν, εν μάλα e
φυλαττόμενοι μη διά τι των Ιδίων οϊον αδικούμενοι και αλ-
γονντες εξονειδίξειν δοκωμεν. οϋτε γαρ άπ' εύνοιας αλλ' απ'
οργής, ο'ίονται γίνεα&αι τον ύπερ αυτόν τον λέγοντος γινόμε-
νον λόγον, οϋτε νον&εΰίαν άλλα μέμψιν είναι, φιλιχον γαρ η ιο
παρρηΰία xal ΰεμνόν, η δι μέμψις και φίλαυτον και μικρό-
λόγον. οϋ-εν αιδούνται τους παρρηΰιαζομένους και &ανμάξονΰι,
τοις δε μεμφομενοις άντεγκαλονΰι και καταφρονονΰΐν. ωΰπερ
δ 'Αγαμέμνων τον 'Αχιλλέα παρρηΰιάξεΰ&αι δοχονντα μετρίως
ουχ ϋπεμεινε, τοϋ δ' Όδνΰΰεως κα&απτομενον πιχρώς καΐ λε- F
γοντος {S 84) ifi
'οιιλόμεναί'θ·' ώφελλες άειχελίον ΰτρατου άλλου
ΰημ αίνειν'
εϊκει και καρτερεί, τώ χηδεμονικω τοϋ λόγον και νουν εχοντι
βυΰτελλόμενος. οντος μεν γαρ ουκ έχων Ιδίας πρόφαΰιν οργής 20
επαρρηΰιάξετο προς αυτόν | υπερ τής 'Ελλάδος, εκείνος δε δι' 67
αντυν έδόκει μάλιΰτα χαλεπαίνειν. αυτός γε μην δ ,Αχιλλεΰς.

καίπερ Γου γλυκύ&υμος' ων 'ονδ' άγανόφρων' (Τ467; άλλα •


'δεινός άνήρ, οϊος και αναίτιου αίτιάαΰ&αι, (Λ 651) παρείχε •
τω Πατρόκλω ΰιωπϊ} καταφερειν αύτον πολλά τοιαύτα (Π 33) ss
'νηλεες, ουκ άρα ΰοί γε πατήρ ην ίππότα Πηλενς
ονδε Θετις μήτηρ' γλαυκή δε ΰε τίκτε &άλαΰΰα •
πετραι τ' ηλίβατοι, οτι τ οι νόος εΰτ'ιν απηνής'.
3 cf. 546 b
4 έηιτ. την -Λ. τώ e. D νποτ. τ y χοςωνίό'ι τον ανγγράμμ α-
τός Ο 7 άλογοϋντες X ' F 1 mg. C T (pr. S, corr. M'JT) άγνοονν-
τες G ' F text. W 8 άπ . . . &π ] in' .. . an JC'YqNhS in'
. . . in' C ! M J 7 D 17 άλλον βημ] άλλον άνάαβειν Ζ άνάααιιν
C T D mg. αρχειν D text. 24 αίτιάαα&αι A aiu&afrai Ο 6.
ά., τάχα κεν κ. ά. αίτιόωτο Horn. 2β γε om. Τ (add. Μ ' Π ) D
134 i- ΠίίΣ ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 71 67 Α

ωοπερ γαρ 'Τπερείόης δ ρητωρ (fr. 212 J.) ηξίου ΰκοπεΐν 'Αθη-
ναίους μη μόνον εί πικρός εστίν, αλλ' εί και προίκα πικρός,
Β όντως η τον φίλου νου&εβία κα&αρενουΰα παντός ιδίου πά&ονς
αίδεβτόν ¿Οτι και βεμνόν και άναντίβλεπτον. εάν δε δη και φανε-
5 ρος f¡ τις εν τω παρρηβιάζεΰ&αι τα μεν εις αυτόν αμαρτήματα
τον φίλον κομιδη προϊέμενος και άπολείπων, αλλας δε τινας
• αντοϋ πλημμελείας έλεγχων και δάκνων εφ' έτέροις και μη
• φειδόμενος, αμαχος ò τόνος της παρρησίας οντός ίΰτι και τη
γλυκύτψι τον νου&ετοϋντος έπιτείνων το πικρον και ανατη-
ιο ρον της νου&εΰίας. ο&εν εν μεν εϊρηται το δεΐν εν ταΐς όρ-
γαϊς και ταΐς διαφοραΐς ταΐς προς τους φίλους μάλιατα πράτ-
τειν τι και ΰκοπεΐν των εκείνοις ΰυμφερόντων η πρεπόντων,
C ούχ ήττον δε τούτου φιλικό ν έοτι το παροράΰ&αι και άμελεΐ-
ΰ&αι δοκονντας αν τονς ίπερ 'άλλων άμελονμένων παρρηΰιά-
is ξεσ&αι και ύπομιμνήΰκειν. ώς Πλάτων εν ταΐς προς Λιονύ-
ΰιον υποψίαις και διαφοραΐς ητήΰατο καιρόν έντνχίας' είτα
ο μεν εδωκεν, οίόμενος νπερ αντοϋ τι εχειν μέμψαΰ&αι τον
Πλάτωνα και διελ&εΓν, ó ài Πλάτων οντω πως διελέχ&η προς
αντόν. 'ει τινα αΐβ&οιο, Λιοννΰιε, δνΰμενη πεπλευκότα εις
so Σικελίαν, κακόν τί αε ποιηβαι βονλόμενον ουκ έχοντα δε και-
ρόν, άρ' αν έάΰειας αντόν εκπλενΰαι και περιίδοις ά&ωον
άπαλλαγεντα;' ' πολλοί δέω' εΐπεν υ Λιονΰαιος ' ώ Πλάτων'
I) δει γαρ ον τα εργκ των εχθρών μόνον άλλα και την προαί-
ρεβιν μιΰεϊν και κολάζειν.' 'εί τοίννν' εϊπεν ο Πλάτων 'επ'
25 έννοια τις άφιγμένος τη orj δενρο βονλεται μεν άγα&ον τίνος
αϊτιός Οοι γενέΰ&αι, ΰύ δε καιρόν ου παρέχεις, άξιον έΰτι τον-
τον άχαρίΰτως προέσ&αι και όλιγώρως;' έρωτήδαντος δε τον
Αιοννοίον τις ουτός έΰτιν, Άίΰχίνης' εϊπεν 'άνηρ τω τε η&ει
παρ' δντινοΰν των Σωκράτονς εταίρων επιεικής και τω λόγω

• 1 Vit. Phoc. 10, 6 15 sqq. cf. ep Socratic. 23

2 και ora. D 4 άναντ. GWM'ITD άυααντ. Χ3Λ άντ. O


16 νπίροιρίαίς SI corr. ed. Paris, a. 1624 17 ίίχειν Λ om. O
18 Si., εΐ&ιϊν G 28 ¿ατIV ούτος D
67 D QUOMODO ADUL. AB AMICO INTERNOSC. 135

δυνατός έπανορ&ονν οϊς βννείη' πλεΰοας δε δενρο πολλή ν


9άλατταν, ¿¡ς ΰνγγένοιτό ΰοι δια φιλοβοφίας, ημέληται. ταντα
οϋτως ¿χίνηΰε τον Αιοννΰιον, &ΰτε τω μεν Πλάτωνι τάς χείρας Ε
εν&νς περίβαλεΐν «αϊ χαταΰπάξεΰ&αι, την ενμένειαν xal μεγα-
λοφροΰννην άγφμενον, τον δ' Αΐΰχίνον καλώς xal μεγάλοπρε 5
κως έπιμελη&ηναι.
2 ? . Αεΰτερον τοίνυν ωΰπερ εχχα&αίροντες νβριν Ζπαααν
xal γέλωτα χαί ΰχώμμα χαί βωμολοχίαν ηδύΰματα πονηρά
της παρρηΰίας άφαιρωμεν. ωΰπερ γαρ ίατρον βάρκα τέμνον-
τος ενρν&μίαν uva δει χαϊ χα&αριότητα τοις εργοις επιτρέ- ίο
χειν, ορχηΰτιχην δε χαί παράβολον χαί περιτρέχονΰαν νγρότητα
χαί περιεργίαν άπεΐναι της χειρός, όντως η παρρηβία δέχεται
το επιδέξιον χαϊ το άΰτεΐον, αν η χάρις την ΰεμνότητα ΰψζη,
δραΰϋτης δε χαί βδελνρία χαί ϋβρις προΰονΰα πάνυ όιαφθεί- F •
ρει χαί άπόλλνΰιν. ο&εν ó μεν ψάλτης ονχ άπι&άνως ούδ' ΐδ
άμονΰως επεΰτόμιΰε τον Φίλιππον έπιχειρονντα περί χρονμά-
των διαφέρεα&αι προς αυτόν, ειπών 'μη γένοιτο ΰοι όντως ω
βαΰιλεν κακώς, ΐν' έμοϋ ταντα βέλτιον είδης'. | 'Επίχαρμος β8 •
δ' ουκ τον 'Ιέρωνος άνελόντος ενίονς των ΰννή&ων
χαί μεϋ·' ημέρας ολίγας χαλέΰαντος έπί δεΐπνον αντόν, 'αλλά ;ο
πρώην' εφη '&νων τους φίλους ονχ ίχάλεΰας'. χαχως δε χαί
'Αντιφών, παρά Αιονυβίω ξητηΰεως ονβης χαί λόγου 'ποίος
χαίχος αρίΰτος', 'εχεΐνος' εΐπεν, Ί ξ ου χατεβχεΰαβαν 'Α&ηναΐοι
τάς 'Αρμοδίου χαί 'Αριβτογείτονος είχόνας'. οΐιτε γαρ ωφελεί
τούτων το λυπηρόν χαί πιχρόν, οΰτε τέρπει το βωμολόχον χαί 25
παιδιωδες, άλλ' εΰτι χαχοη&εία χαί ϋβρει μεμιγμένης άχραΰίας
μετ εχ&ρας το τοιούτον είδος, ω χρώμενοι προΰαπολλνονΰιν
αντονς, την περί το φρέαρ ορχηΰιν άτεχνώς ορχονμενοι. χαί Β

Ιό cf. 179b 334od 634d 21 cf. 833b •

1 αννείη XsAZ ovviai C'M'JID αυνήιι (-ήιιι GC'j Ο S τω


μεν πλ. τάς χ· 6 τάς μεν χ. τω πλ. Ο 4 περιβαΐείν XAFZK
βάΧλειν Ο 11 ih και] άε D πιριτρ. cf. Wy. in comm. 18 το
¿¡sr.] άστ. AC TD 18 ταντα αύ D ον ταντα libri 634 d <sv
deest ctiam 179b et 334d 83 άβ·. (ά&ήνηβι D) κατ. TD
136 ΠΩΣ ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 68 Β

• γαρ 'Αντιφών άπέ&ανεν ino Λιονυαίου nal Τιμαγένης εξέπεαε


της Καίσαρος φιλίας, ¿λευ&ερα μεν ουδέποτε φωνή χρησάμε-
νος, εν δε τοις σνμποσίοις και τοις περιπάτοις εκάστοτε προς
ονδ' ηντινονν σπονδην '¿λλ' ο τι οί εΐσαιτο γελοΐιον' (Β 215)
5 ε'π' αμφίβολοις ωΰπερ ΰόφιΰμα λοιδορίας προφερόμενος. επεί
και τοις κωμικοΐς πολλά- προς tò &έατρον ανστηρά και πολι-
τικά πεποίηται, σνμμεμιγμένον δε το γελοΐον αντοΐς και βωμο-
λόχον, &σπερ ΰιτίοις νπότριμμα μοχ&ηρόν, εξίτηλον inaiti την
παρρησίαν και αχρηστον, ωατε περιην κακοηθείας δόξα και
C βδελνρίας τοις λέγονσι, χρήσιμον δε τοις ày.ovoveiv ούάεν από
π των λεγομένων, άλλως μεν ουν προβοιβτεον ¿ΰτΐ και πα ιδίαν
και γέλωτα τοις φίλοις' η δε παρρησία σπονδην εχέτω και
η&ος. εάν δ' νπερ μειζόνων r¡, και πάϋει και σχηματι και
τάνω φωνής 6 λόγος άξιάπιστός ε'στω και κινητικός, δ δε και-
15 ρος εν παντί μεν παρε&είς μεγάλα βλάπτει, μάλιστα δε της
παρρησίας διαφθείρει το χρήΰιμον. οτι μεν ονν εν οί'νω και
μέ&η τό τοιούτο φνλακτέον, ενδηλόν εστίν, ενδία γαρ επάγει
νέφος & κινων εν παιδιά και φιλοφροσύνη λόγον οφρνν άνα-
βπωντα και ουνιΰτάντα τά πρόσωπον, ωσπερ άντιταττόμενος

D

D τω Λναίψ θεώ και 'λύοντι το των δνΰφόρων σκννιον μερι-
ά μν&ν' κατά Πίνδαρον. (fr. 248) εχει δε καΐ κίνδννον η ακαιρία
μέγαν. άκροσφαλεΐς γάρ είσιν al ψνχαι προς οργην δια τον
οϊνον, και πολλάκις η μέθη προσλαβονσα την παρρησίαν ί'χ-
8 cf. Satyr, vit. Eurip. (Oxyr. Pap. IX p. 140) 14 cf. De-
mocr. fr. 226
4 ΰπονά'ην] φωνην F (corr. m. 1 mg.) VVC γιί. G γελ. άρ-
γείοιΰιν O 6 in άμφ. GF 1 mg. Κ mg. αιτία ν φιλίας Ο έν
άμφιβ. Wil. an ¿παμφιβόΐονς scribendumî ΰοφίαματα ci. Pat.
XoiÔoçiaig C1 προφ. G p. C. Y'q έπιφ. x. προαφ. 0
β αύβτηρά] λυπηρά F (corr m. 1 wg.) ZKWC 7 πεηοίψο D
βυμμεμ. hSD ονμμιγννμενον O 8 υποτριμμά τι V Θ πιριιίναι
με κακ. άόξαν xal ßäsi-λνρίαν F 10 βδελνρίας Λ -fía 0
18 xal τt.] και om. G'Χ'F probante Wil. 14 ¿ | . ó X. G
1» evvaviet. Mil άντιταττάμενον SI corr. Hartm. 20 λυάίιο SI
• corr. Wy. av.vviov Nauck. αχοινίον SI μερίμνων SI 28 προαί.
G J q παραπροβλ. C παραΧ. 0
68 D QUOMODO ADUL. AB AMICO INTERNOSC. 137

&ραν inoίηΰε. και ολως ονχ l'art γενναϊον ούδε ΰαρραλέον


άλλ' ανανδρον εν τω νήφειν άπαρρηΰιάΰτου το παρρηβιάξε-
α&αι παρά τράπεξαν ωΰπερ οί όιιλοι χύνε ς. ονδεν ονν δει
περί τούτων λέγοντα μηκύνειν.
2 8 . ,Επει δε πολλοί τους φίλους ευ φερομένους ¿ν τοις 6
πράγμαβιν οϋτε άξιοϋβιν οϋτε τολμώΰι ρυ&μίξειν, άλλ' ολως
άπρόΰιτον nal ανέφικτου ηγούνται νον&εβία το εντυχονν είναι, Ε
βφαλλομένοις δε και πταίουβιν επιτίθενται και πατοϋΰιν ino
χείρα και ταπεινούς γεγενημένους, ωοπερ ρεϋμα κεκρατημένον
παρά φύβιν την παρρηβίαν αθρόως εφιέντες αύτοΐς nal άπο- ίο
λαύοντε£ αβμενοι της μεταβολής δια την πρόαθεν ύπεροψίαν
εκείνων αντων δ' άσ&ένειαν, ον χείρον και περί τούτων διελ-
θεΐν και άποκρίναΰ&αι τω Ευριπίδη λέγοντι (Or. 667)
'οταν á' ο δαίμων ευ δ ιδώ, τι δει φίλων %
orí δει μάλιΰτα παρρηΰίαξομένων φίλων τοις εύτυχοϋβι και 15
το αγαν ύφιέντων τοϋ φρονήματος. ¿λίγοι γάρ είδιν οϊς μετά •
τοΰ ευτυχεΐν παραγίνεται το φρονεΐν' οι δε πολλοί φρενών •
επειΰάκτων δέονται και λογισμών πιεζόντων ί'ξω&εν αυτούς F
υπό της τύχης φυΰωμένους και ααλενομένους. οταν d' ο δαί-
μων καταβάλη καΐ περιέλη τον 'όγκον, αύτοΐς τοις πράγμαβιν »ο
ενεΰτι το νου&ετοΰν και μετάνοιαν έμποιοϋν. οθεν ούδεν ί'ρ~
γον τότε παρρηΰίας φιλικής ούδε λόγων βάρος εχόντων και
δηγμόν, άλλ' àç αληθώς ίν ταΐς τοιαύταις μεταβολαΐς (Eur.
Ion. 732)
I 'εις ομματ εϋνου φωτός εμβλέψαι γλυκύ ' 69 •
παρηγοροϋντος και παραθαρρύνοντος, ωβπερ του Κλεάρχου το se
πρόσωπον ó Ξενοφών iv ταΐς μάχαις και παρά τα δεινά φη-
αιν ¿ρώμενον εύμενες και φιλάνθρωπον ευ&αρβεΰτέρους ποιεΐν
14 of. Aristot. 116yb,8 27 Xen. Anab. II 6, 11 cf. 620d
S περί Γρ. Ζ'ΛΖΠ 7 άπρόα. άπαρρηβίαβτον και άνεφ. G
νουδεβίαν GWCM'Nh 10 άφι. MJID 11 την μιταβολήν G1
12 και π>ρΙ Αΐ> ieri περί Ο (¿ατι xal περί t) 15 qptX.
GWND των φιΐ. Ο 17 φρονούν Τ (pr. S) 21 νουΰετονν
G'yfWM/ïD -τείν Ο ¿μχοιιΐν FK 27 περί τά ZC*Π
28 ποιεΐν D έποίίΐ 0
138 i- Π & Σ Α Ν Τ Ι Σ Δ Ι Α Κ Ρ Ι Ν Ε Τ Ε Κ Ο Λ Α Κ Α fPlan. 7) 69 A

τονς κινδυνεύοντας, ô δε παρρηβίαν και δηγμον άν&ρώπω


δνβτνχονντι προαάγων ωβπερ ο ξνδορκικόν ο μ. ματ ι ταρααβ ο-
μένω καί φλέγμαιναν τι, θεραπεύει μεν ovâèv ονδε αφαιρεί
τοΰ λνπονντος, οργή ν ¿ ε zy Xv7tr¡ προΰτίϋηβι καί παροξύνει
5 τον άνιώμενον. αντίκα γονν νγιαίνων μεν τις ον χαλεπός
Β εβτιν ονδ' άγριος παντάπαβιν άνδρι φίλψ ψέγοντι μεν βννον-
ΰίας καί πότους αυτόν ψέγοντι δ' άργίαν τε γυμναβίων και
λουτρά δννεχη καί πληΰμονάς άκαιρους ' νοβονντι δ' ουκ
άν έκτον άλλα μείζων νόβος άκονειν or ι τ αυτά βοι γέγονεν εξ
ίο άκραΰίας και μαλακίας και δι οψα και γυναίκας, 'ω της
άκαιρίας, αν&ρωπε ' δια&ήκην γράφω καί παρα βκενάξεταί μ οι
καβτόριο ν η βκαμώνιον vnò των ιατρών, ΰν δε νουθετείς και
φιλοΰοφεΐς.' οντω τοίννν και τα πράγματα των δνΰτνχούν-
των ον παρρηΰίαν ενδέχεται καί γνωμολογίαν, άλλ' επιεικείας
15 δεϊται καί βοη&είας. καί γαρ αί τίτ&αι τοις πα ιδίοις πεΰονΰιν
C ον λοιδορηΰόμεναι προΰτρέχοναιν, άλλ' ηγειραν καί περιέπλυ-
ναν καί κατέβτειλαν, ί ί θ ' ούτως επιπλήττουΰι καί κολάξουβι.
λέγεται δε καί Λημήτριος δ Φαληρευς οτε της πατρίδος ε\-
έπεβε καί περί Θήβας άδοξων καί ταπεινά πράττων διήγε ν,
20 ονχ ηδέως ίδεΐν προΰιόντα Κράτητα, παρρηαίαν κυνικήν καί
λόγους τραχείς προΰδεχόμενος' εντνχόντος δε πράως αυτω τον
Κράτητος καί διαλεχ&έντος περί φνγης ως ονδεν εχοι κακόν
ονό' άξιον φέρειν βαρέως πραγμάτων ΰφαλερών καί αβέβαιων
άπηλλαγμένον, α μα δε &αρρεΐν εφ' εαντω καί τη δια&έβει
D παρακαλοίίντος, η δ ίων γενόμενος και άνα&αρρή βας προς τονς
¡6 φίλους είπε 'φευ των πράξεων εκείνων καί άβχολιων δι ας
ανδρα τοιούτον ονκ εγνωμεν'.
'λνπονμένω' γαρ 'μν9ος ενμενης φίλων,
αγαν όε μωραίνοντι νου&ετήματα.' (Eur. fr. 962, 2 sq.)

5 rò &V. G 1 7 πόνους C ' M k A 1 τε γυμ. G τε γνμνααίαν


W τε και γνμνααίαν καί άγνμνααίαν X s / 1 και γνμνάβια Ζ Κ
και γνμνααίαν Ο 14 ivâ. m. ree. in Par. 1 2 1 1 ênS. (έπιό.
Ζ) O 28 ϊχει Í I N h D 28 άβεβ. Γ Κ βαρέων hSD βίαιων Ο
24 ¿πηΐλαγμένος ci. Lar. ¿φ' om. S D 88 φίλωι G 1
89 D QUOMODO ADUL. AB AMICO INTERNOSC. 139

ούτος ó τρόπος των γενναίων φίλων' οί δ' άγεννεΐς και τα-


πεινοί των εντνχονντων κόλακες, 'ωΟπερ τί ρήγματα και τα
βπάβματά' φηβι Λημοΰ&ένης (XVIII, 198) ' "όταν τι κακόν το
βώμα λάβγ τότε κινεΐβ&αι, και ούτοι ταΐς μεταβολαϊς επι-
φνονται, κα&άπερ ηδόμενοι και απολαύοντες, και γαρ αν s
δέηταί τίνος νπομνηαεως ει> οϊς δι' αυτόν επταιαε βονλευβά- Ε
μένος κακώς, ίκανόν εβτι τό
ου τι κ α θ ' ημέτερόν γε νόον' μάλα γάρ τοι έ'γωγε •
πόλλ' άπεμυ&εόμην'. (J 108) •
2 9 . 'Εν τίαιν. ονν αφοόρόν είναι δει τον φίλον και πάτε ίο
τω τόνω χρηΟ&αι της παρρηΰίας ; or αν -ηδονής ή οργής η
ύβρεως επιλαβέα&αι φερόμενης οί καιροί παρακαλωΰιν η κο-
λονΰαι φιλαργνρίαν η προς εξουΰίαν άντιβχεϊν άνόητον. οΰτως
έπαρρηβιάζετο Σόλων προς Κροϊΰον νπ' ευτυχίας αβέβαιου
διεφ&ορότα και τρυφωντα, το τέλος οραν κελεύΰας" οντω Σω- ιό
κράτης 'Αλκιβιάδην έκόλονε και δάκρυον έξηγεν άλη&ινον
εξελεγχομένον και την καρδίαν ϊβτρεφε. τοιαύτα τα Κνρου F
προς Κναξάρην και τα προς Λίωνα Πλάτωνος (Bp. ΙΥ 321b) •
οτε λαμπρότατος ην και πάντας εις εαυτόν άν&ρώπους επί
βτρεφε δια το κάλλος των πράξεων και το μίγί&ος, παρακε- so
λενομένου φυλάττεβ&αι και δεδιέναι την 'αν&άδειαν, ώς ερη-
μιά ςννοικον'. | εγραφε δε και Σπενβιππος αύτω μη μέγα 70 •
φρονεϊν εί πολνς αντον λόγος ¿ΰτιν εν παιδαρίοις καΐ γύ-
ναιο ις, άλλ' οραν οπως όΰιότητι και δικαιοβύνη και νόμοις
άρίατοις κοβμήΰας Σικελίαν ενκλεα &ήβει την Άκαδημειαν. »5 •
Εύκτος (5ε και Ευλαιος, εταίροι Περΰέως, εύτυχοΰντι μεν άει
προς χάριν όμιλονντες και αννεπινενοντες ωβπερ οί λοιποί
παρηκολοΰ&ουν' έπεί δε 'Ρωμαίο ι ς βυμβαλων περί Πνδναν
18 Herod. I 30 16 Plat. Symp. 215e. Cf. 84 c Vit. Aie. 6, 1 •
1J Xenoph. Cyrop. 5, 5, 5 sqq. 26 cf. Vit. Aem. 23, 6
1 όντως X'FW 13 προς ίζιν (vel πρόσεξιν) CYqMJI προσ-
εξ,ίαν Ν 1 άπροβϊ!·ίαν N2hSD άναβχιΐν D 15 rò τέίος N s
τέλος O 1! ϊβτρεφε Hch. cf. 84 c Ale. 6 άνέατρ. SI τα κ.
GWD roí κ. O
140 4. Π ί ί ϊ AN TIS ΔΙΑΚΡΙΚΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 70 A

επταιΰε και έφυγε, προβπεβόντες επετίμων τιικρώς και άνεμί-


μνηαχον ών ίξήμαρτεν η παρεϊδεν, εκαβτον εξονειδίξοντες, ίίχρι
Β ου διαλγήΰας 6 αν&ρωπος νπο λύπης και οργής άμφοτίρους
τω ξιφιδίψ παίων άνεΐλεν.
5 3 0 . 'Ο μεν ονν κοινός οντω διωρίβ&ω καιρός' oí)g δε
παρεχονΰιν αυτοί πολλάκις ον χρη προΐεΰ&αι τον κηδόμενον
φίλο ν άλλα χρηβ&αι' και γαρ ερώτηαις ενίοις και διηγηοις
και ψόγος όμοιων εφ' ετέροις η έπαινος ωΰπερ ενδόβιμον εις
παρρηΰίαν εΰτίν. οϊον ελ&εΐν Αημάρατον εις Μακεδονίαν ε»
ίο Κορίν&ον λίγου α ι καθ' ον χρόνον εν διαφορά προς την γυ-
ναίκα και τον νίον 6 Φίλιππος ην ' άβπαβαμενου δ' αυτόν
τοϋ Φιλίππου κα'ι πν&ομενον πώς προς αλλήλους εχουΰιν
ομονοίας οί"Ελληνες, ειπείν τον Λημάρατον εννουν οντα και
C βυνή&η 'πάνυ γοϋν ώ Φίλιππε καλόν εβτί βοι πνν&άνεΰ&αι
16 περί της 'Λ&ηναίων και Πελοποννηβίων ομοφροΰύνης, την δ'
οίκίαν περιοραν την βεαυτον τοβαντης ΰτάοεως και διχονοίας
γεμουσαν'. εν δε καΐ Λιογένης, υ ς επει παρελ&ών εις το τον
Φιλίππον βτρατόπεδον, οτε τοις "Ελληβιν εβάδιξε μαχούμενος,
άνήχ&η προς αυτόν, ό δ' άγνοών ηρώτηοεν ιί κατάΰκοπός ε art,
20 'πάνυ μεν ονν' ί'φη 'κατάα/.οπος ώ Φίλιππε της άβονλίας
• ΰον και άνοιας, δι ην ουδενος άναγκάζοντος ί'ρχη περί βαΰΐ-
λείας και τοϋ ΰώματος ωρα μια διακυβενοων'. τοΰτο μεν ονν
ϊαως οφοδρότερον' ( 3 1 ) ε'τερος δε καιρός ¿au νον&εαίας οταν
D υπ' άλλων λοιδορη&εντες εφ, οίς άμαρτάνουοι ταπεινοί γενων-
£5 ται και ΰναταλώβιν. ώ χρωτο α ν εμμελως ò χαρίεις τους μεν
λοιδορονντας ανακόπτων και διακρουόμενος, ιδία δ' αυτός
απτόμενος τοϋ φίλου και νπομιμνήδκων ώς εί δια μηδέν αλλο
προβεκτεον αυτοΐς, οπως γε μη &ραβεΐς ώβιν οί εχ&ροί. 'που

• » cf. 179 c Vit. Alex. c. 9 17 cf. 606 c

5 προωρίο&ω D 7 [φίλον]? Wil. φίλων Re. (sed tum


Plut, scripsisset των φ.) 9 in κορ. om. C'T (add. Μ ί Π ) D
15 μίν περί D 18 μαχονμ. ΛWa2AhS'D μαχόμ. Ο 22 δια-
•κινδννεναων FZK ονν om. CD 28 προα. έατιν ZC'M/T αντω D
70 D QUOMODO ADUL. AB AMICO INTERNOSC. 141

γαρ εβτι τούτοις το ατόμα δι&ραι, τί δε πρός σ' ειπείν, αν


άψης ταντα καί ρίψρς εφ' οϊς κακώς άκουεις;' γίνεται γαρ
οΰτω το μεν λνπηρόν τον λοιδορονντος, το δ' ωφελιμον τον
νου&ετοϋΐ'τος. ενιοι δε κομψότερου, άλλους ψέγοντες, επιβτρε-
φουΰι τον ς ΰυνη&εις' κατηγορονβι γαρ ετερων α πράττοντας Ε
¿κείνους ΐΰαΰιν. δ ό' ημέτερος κα&ηγητης 'Αμμώνιος εν δει- α
íivfj διατριβή των γνωρίμων τ ίνας αίβ&όμενος ηριΰτηκότας
ούχ άπλονν αριβτον εκέλεναεν ίδίω παιδί πληγάς εμβαλεΐν
τον άπελεύ&ερον, επειπών οτι χωρίς οξονς άριαταν ον δύνα-
ται. και αμα προς ημάς άπέβλεψεν, ωΰτε των ενόχων αψαΰ&αι ίο
την επιτίμηδίν.
3 2 . "Ετι τοίννν ενλαβητεον εΰτίν εν πολλοίς παρρησία
χρηΰ&αι προς φίλον, εν&υμούμενον το τον Πλάτωνος, επεί
γαρ ο Σωκράτης ηψατό τίνος των ΰννη&ων ΰφοδρότερον επί
ταϊς τραπεζαις διαλεγόμενος, 'ονκ αμεινον ην' ό Πλάτων εφη is
Ιδία ταντα λελέχ&αι;' και ó Σωκράτης 'ΰν δ' ' εΐπεν 'ονκ αμει- V
νον αν εποίηΰας ιδία προς εμε τον το ειπώνΠν&αγόρον
δε τραχύτερον εν πολλοίς γνωρίμω προσενεχ&εντος άπάγξαδ&αι
το μειράκιον λέγονΰιν, εκ τούτον δε μηδέποτε τον Πν&αγόραν
αν&ις άλλον παρόντος άλλον νον9ετηΰαι. δει γαρ ως νοΰη- ίο
ματος ονκ ευπρεπούς της αμαρτίας την νον&ετηβιν και άπο-
κάλνψιν απόρρητον είναι | καί μη πανηγνρικην μηδ' επι- Ί
δεικτικην μηδε μάρτυρας καί &εατάς βυνάγονΰαν. ον γαρ
φιλικό ν αλλά βοφ ιβτικον άλλοτρίοις ενενδοκιμεΐν ΰφάλμαβι,
καλλωπιζόμενον προς τονς παρόντας, ωβπερ οι χειρονργονντες 25
εν τοις &εάτροις ιατροί προς εργολαβία ν. ανευ δε της ύβρεως,
7¡v ουδεμία θεραπεία προβείναι δίκαιον εβτι, καί το της κα-
κίας βκεπτεον φιλόνεικον καί αν&αδες. ού γαρ άπλώς 'νον&ε
τούμενος ε ρω ς μάλλον πιέζει κατ Ενριπίδην, (fr. 665) αλλ'

1
1 ηρός β' είπείν (Larseni) G προβειπιtv O 4 άλλου AC*
M'JT if/éy. GWD λέγοντες (-ros O 9 τον ànsi. om. G1
14 iv Talg G 15 άιαλεγομένου h 1β ai) â' ούχ äfi. ιίπιν
έη. αν (αν om. F) FhD ao av»iS om. ACT (add. α2A) D
81 áaox. (t'C'MJT ávan. 0 cf. infra 71c 24 tvS. X^FZK
142 4. ΠΩΣ ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 71 Α

ίάν νον&ετη τις εν πολλοίς και μη φειδόμένος, πάν νόΰημα


και πάν πάθος εις το άναίβχυντον χα&ίΰτηΰιν. ίόΰπερ οϋν δ
Β Πλάτων (Legg. 729b) τους παραΰχενάξοντας εν τοις νεοις
αίβχννην γέροντας αντους άξιοι πρώτον αίαχννεβ&αι τους
5 νέους, οϋτω των φίλων η δυβωπονμένη παρρηβία δυβωπεΐ
μάλιβτα, και το μετ' ευλαβείας άτρέμα προβιέναι και άπτεβ&αι
τον άμαρτάνοντος νπερείπει καΐ διεργάξεται την κακίαν άνα-
πιμπλαμένην τον κίδεϊβ&αι το αίδούμενον. ο&εν άριβτα μεν
εχει τό
io 6χω ν κεφαλήν, ίνα μη πεν&οία&' οί άλλοι',
(α 167 et passim) ηκιβτα δε πρέπει γαμέτης άκουούβης άνόρα
και παίδων εν όψει πατέρα και ίραΰτην ερωμένου παρόντος
C r¡ γνωρίμων διδάβκαλον άποκαλύπτειν ' έξίβτανται γαρ υπό
λύπης και οργής ελεγχόμενοι παρ' οΐς ευδοκιμείν αξιοϋΰιν.
15 οΐμαι δε και Κλεϊτον ούχ οντω παροξϋναι διά τον olvov, ως
οτι πολλών παρόντων ¿δόκει κολούειν τον 'Λλέξανδρον. xal
'Αριατομένης ó Πτολεμαίου κα&ηγητης οτι νυβτά^οντα πρεο-
βείας παρονΰης επάτα'ξεν εξεγείρων, λαβήν τινα παρέαχε τοις
κόλαξι, προΰποιουμένοις άγανακτεΐν νπιρ τοϋ βαΰιλέως και
20 λέγονοιν *εί τοΰαντα κοπιών και άγρυπνων κατηνέχ&ης, ιδία
αε νου&ετεΐν οφείλομεν, ονκ εναντίον άν&ρώπων τοΰούτων
D προΰφέριιν τάς χείρας'. 6 δε φαρμάκου κύλικα πέμψας έκέλεν-
ΰεν έκπιεΐν τον άν&ρωπον. Αριστοφάνης δε και τον Κλέωνα
τοντο έγκαλεΐν φησιν οτι (Acharn. 503)
25 'ξένων παρόντων την πάλιν κακώς λέγει'
και παροξύνειν τους 'Αθηναίους, διό δει βφόδρα φυλάττεβ&αι
και τοϋτο μετά των άλλων τους μη παρεπιδείκννα&αι μηδε
δημαγωγεϊν άλλ' όνηβιφόρως και 9εραπευτικώς χρηΰ&αι τη
παρρηβία βονλομένους.
1 νον&ετειν X ' Y ' S -των VK 5 τον φίλον G 7 ύπιρ-
είδει Ζ 8 τον αΐδονμ. GF 1 mg. το (τον ·Τ) Υ,αλοναενον FZKJ
τό έπιδονμενον NhSD 15 χλεΐτος ZKC'M'il 1β τον άλ.
ΓΖΚΥ άλ. Ο 18 έπάτα&ν D έπάτηοεν Ο 25 λέγει C ' p
M'ilhSD λέγοι Ο ΐβ παροξύνει ii corr. W y . και π. τ. Ά.
seel. Pat. βφόδρα om. D 27 τονς D rò O
71 D QUOMODO ADUL. AB AMICO INTERNOSC. 143

χαι μην οπερ ¿ Θουκυδίδης (I 70) τους Κοριν&ίονς λέγον-


τας περί αυτών πεποίηχεν, ως 'αξιοί' εΐβιν ετέροις 'έπενεγ-
χεΐν ψόγον\ ού κακώς είρημένον, ε'δει παρεΐναι τοις παρρη- •
βιαξομένοις. Αύαανδρος μεν γαρ ώς εοιχε προς τον έχ Μεγάρων Ε
εν τοις ανμμάχοις παρρηοιαξόμενον ύπερ της 'Ελλάδος εφη &
τους λόγους αυτού πόλεως δεΐβ&αι' παρρησία δε παντός αν-
δρός η&ους ί'ΰως δεϊται, και. τοϋτ' άλη&έβτατόν εβτιν επί των •
ετέρους νου&ετούντων και βωφρονιζόντων λεγόμενον. ό γοϋν
Πλάτων ε'λεγε νου&ετεΐν τω βίω τον Σπεύαιππον, ωβπερ αμελεί
Χai Πολεμωνα Ξενοκράτης οφ&εις μόνον ¿ν τη διατριβή xal ίο Γ
άποβλέψας προς αυτόν ¿τρέψατο και μετε&ηχεν. ελαφρού δε [_
χαί φαύλου το η&ος άν&ρώπου λόγω παρρηβίας άπτομένου
περίεβτι προβακοϋβαι τό (Eur. fr. 1086)
'άλλων Ιατρός αυτός ελκεβιν βρύων'. •
( 3 3 ) Ού μην άλλ' επεί φαύλους γε οντάς αύτους ετέροις τε F
τοιούτοις όμιλοΰντας εξάγει τα πράγματα πολλάκις εις το νου- χβ
&ετείν, επιειχέβτατος αν εϊη τρόπος δ βυνεμπλεχων χαι βυμ-
περιλαμβάνων ¿μηγεπη τω εγχληματι τον παρρηβιαξόμενον"
¿ν ω λέλεχται χαί τό (Α 313)
'Τυδείδη, τί πα&όντε λελάβμε&α &ούριδος αλκής-,, •
I και τό (Θ 234) 72
'νυν δ' ου<$' ενός άξιοι είμεν
"Εχτορος'.
χαι ο Σωκράτης οΰτως άτρέμα τους νέους ηλεγχεν, ώς μηδ"
αύτος άπηλλαγμένος άμα&ίας, άλλα μετ' εκείνων οΐόμενος δείν 26
αρετής επιμελεΐβ&αι xal ξητεΐν το άλη&ές. χαι γαρ εννοιαν
χαί πίβτιν εχουΰιν οI τά αυτά μεν άμαρτάνειν, έπανορ&οϋΰ&αι
δε τους φίλους ωβπερ αυτούς δοκοϋντες. δ δε βεμνύνων εαυ-
τόν εν τω χολούειν ετερον, ώς δη τις ειλικρινής χαί άπα&ης,

4 190f Vit. Lye. c. 22 9 cf. 491 f •

2 άνάζιοι (-ov F) F (non ν) KM'a'D 9 Ιλιγε cf. 492 a τω


ßim GX'WD τον ßlov 0 12 άπτομίνω D, sed verba non
aurita Bunt 19 ¿φ' ω D, sed auditur τρόπω
144 4. Π&Σ ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 72 Α

α ν μη πολύ χα&' ηλιχίαν r¡ προήχων μηδε 'έχων άρετης ομο-


λογούμενον άξίωμα χαι δόξης, επαχ&ης φανείς και βαρύς
• ούδεν ώφέληΰεν. ο&εν ονχ απλώς & Φοίνιξ ένέβαλε τά κερί
Β αυτόν ατυχήματα, δι όργην επιχειρήΰαντος άνελεΐν τον πατέρα
5 xal ταχύ μεταγνόντος, (I 461, cf. ρ. 26f, deeet in Horn, codd.)
'ώς μη πατροφόνος μετ 'Αχαιοΐΰιν χαλεοίμην',
(άλλ') ίνα μη âoxrj νον&ετεΐν εκείνον ως αντος άπα&ής ων
in' οργής xal άναμάρτητος. ενδύεται γαρ η&ιχώς τ ά τοιαύτα,
καϊ μάλλον εΐχονοι τοις όμοιοπα&εΐν άλλα μη περιφρονεΐν
ίο δοχονΰιν.
επεϊ δ' ούτε φως λαμπρον ομματι φλεγμαίνοντι προΰοιΰτέον,
otSr' εμπα&ης ψυχή παρρηβίαν άναδέχεται χαι νου&εβίαν αχρα-
τον, ¿ν τοις χρηβιμωτάτοις ίατί των βοη&ημάτων 6 παραμι-
γννμενος ελαφρός έπαινος, ωαπερ εν τούτοις (Ν 116)
C 'νμιΐς δ' ονχετι χαλά με&ίετε &ούριδος άλχης
16 πάντες αριΰτοι εόντες άνα βτρατόν. ούό' αν εγωγε
ά ν δ ρ ι μαχεββαίμην οβτις πολέμοιο με&είη
λυγρος εών" νμϊν δε νεμεβΰωμαι περί χηρι
χαί (Ε 171)
«ο *Πάνδαρε, πού τ οι τόξον ιό ε πτερόεντες οιβτοί
χαί χλέος, ω ον τις τοι ερίζεται εν&άδε γ' άνηρ;'
σφόδρα δ' εμφανώς ανακαλείται χαι τά τοιαύτα τονς ύποφε-
ρομενονς (Eur P h o e n . 1688)
• 'δ <$' Οιδίπους πού χαι τά χλείν' αινίγματα;'
25 χαί (Eur. Here. 1250)
• ' 6 π ο λ λ ά δη χλας 'Ηραχλης λέγει τάδε;'
D ον γαρ μόνον άνίηοι του ψόγου το τραχύ χαι χολουβτιχόν,
άλλα χαί ζήλο ν ίμποιεΐ προς εαυτόν αίδουμένω τα αίβχρα rfj
των χαλων υπομνηβει χαί παράδειγμα ποιουμένω τών βελ-
30 τιόνων εαυτόν, οταν δ' ετέρους οιον ηλιχας η πολίτας η βυγ-

8—4 τά έαντον D β ¿ν άχ C T (corr. Μ ίΠ) D 7 add. P a t .


9 ομοπ. G ' G ' Y M n N 21 γ' άνηρ om. C ' T (add. Μ,'Π) D
27 xol. Reiskii c o n f i r m â t G- (χολοντιχόν xal xeXevetixàv) χε-
Xsvexixóv O
72 D QUOMODO ADUL. AB AMICO INTERNOSC. 145

γενείς αντιπαραβάλλωμεν, αχ&εται xal διαγριαίνεται το φιλό-


νιχον της κακίας, χαϊ τοντο πολλάκις εϋο&εν υποφωνεΐν
μιτ' οργής 'τί ουν ονχ απει προς τους έμου χρείττονας, εμοί
δε μη παρέχεις πράγματα;' φυλαχτέον ουν ετέρους επαινεϊν
παρρηΰιαξόμενον προς ετέρους, αν μη νη día γονείς ωΰΐν. 5
ώς 'Αγαμέμνων (Ε 800)
'η ολίγον οί ηαΐδα έοιχότα γείνατο Τυδεύς ', Ε
xal 6 ¿ν τοις Σχυρίοις 'Οδυΰΰενς (Tr. ad. 9)
'βύ δ ω το λαμπρόν φως καταιΰχύνων γένους,
ξαίνεις, άρίβτου πατρός 'Ελλήνων γεγώς;' ίο
3 4 . " Π χ ι ΰ τ α δε προΰήχει νου&ετοΰμενον άντινου&ετεΐν xal
παρρηαία παρρηΰίαν άντεχφέρειν" ταχΰ γαρ εκκαίει και ποιεί
διαφοράν, χαι ολως ούχ άντιπαρρηδίαζομένου δόξειεν αν άλλα
παρρηβίαν μη φέροντος δ τοιούτος ώ&ΐΰμος είναι, βέλτιον ουν
νπομένειν τον νον&ετείν δοχοϋντα φίλο ν ' αν γαρ ϋΰτερον is
αύτός άμαρτάνη xal δέηται νον&εΰίας, αυτό τοντο τη παρ-
ρηαία τρόπον τινά παρρηΰίαν δίδωΰΐν. υπομιμνηΰχόμενος γαρ F
ανευ μνηΰιχαχίας οτι τους φίλους χαι αυτός είώ&ει μη πε-
ριοραν άμαρτάνοντας αλλ' εξελέγχειν xai διδάΰχειν, μάλλον
ένδώΰει χαι παραδέχεται την επανόρ&ωΰιν, ως ούΰαν εύνοιας ίο
χαι χάριτος ου μέμψεως άνταπόδοΰΐν ουδ' οργής.
3 5 . ¡ "Ετι τοίνυν δ μεν Θουκυδίδης (II 64) φηΰΐν 'οΰτις 78
ίπϊ μεγίΰτοις το επίφ&ονον λαμβάνει, όρ&ώς βουλεύεται'" τω
δε φίλω προΰήχει το εκ του νον&ετείν επαχ&ες νπερ μεγάλων
άναδέχεΰ&αι xal ΰφόδρα διαφερόντων, αν δ' επί πάαι χαι ss
προς πάντα δυΰχολαίνη χαι μη φιλικώς άλλα παιδαγωγιχως
προαφέρηται τοις αυνή&εδιν, αμβλύς εν τοις μεγίΰτοις νου-
&ετών ε'βται xal απραχτος, ωΰπερ ιατρός δριμύ φάρμακον η
πικρον αναγκαίο ν δε χαι πολυτελες εις πολλά χαι μικρά καϊ
25sq. cf. 8 1 8 b
1 παραβάλίωιιεν η αυγγ. CTD (-βάίωμεν ΠΌ) 4 παρέχεις
8
JM'JID -xns O 8 (Γκυρ. G X»CY*pκυρ. O 9 φως
cm. hSD νυν κατ, γένος D lì άντειΰφ. F (non ν) Κ 1β αντω
τούτω ci. Pasquali 21 και νπερ F (non ν) C
13 HT l'Hit, mur. 1
146 4. Π £ Σ AN ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 73 A

ουχ αναγκαία την παρρηΰίαν χαταχεχρημένος. αντος μεν ο vu


• βφόδρα φυλάξεται το βννεχες χαι φιλαίτιον' ετέρου δε μικρο-
Β λογονμένου περί πάντα xal παραΰυχοφαντοϋντος ωβπερ ίν-
α δόβιμον ί'ξει προς τα μείζονα των αμαρτημάτων, χαί γαρ
• 5 Ιατρός Φυλότιμος εμπΰου περί ήπαρ άν&ρώπου δεί'ξαντος
αυτω τον δάχτυλον ηλχωμένον 'ουκ εβτι βοι' εΐπεν 'ω τάν
περί παρωνυχίας'. ουχοϋν χαί τω φίλω όίόωαιν ο καιρός ειπείν
προς τον επί μιχροΐς χαί μηδενός αξίοις εγχαλονντα 'τί παι-
διάς χαί πότους χαί φλυάρους λέγομεν; ούτος, ω τάν, ¿πο-
ιο πεμψάβ&ω την εταίραν η παυβάβ&ω χυβεΰων, χαί τά αλλα
&αυμαΰτός ημΐν αν&ρωπος εΰται. δ γαρ εις τα μικρά ΰυγ-
γνώμην λαβών ουκ άηδώς εις τα μείζονα τω φίλω παρρηΰίαν
C δίδωΰιν" δ δ' εγχείμενος άει χαί πανταχού πικρός χαι άτερ-
πης χαί πάντα γινώαχων χαί πολυπραγμόνων ονδε παιΰϊν
15 ανεχτός ούδ' άδελφοΐς, άλλα χαι doiUotg αφόρητος.
3 6 . 'Έπη δ' ούτε τω γηρα πάντα πρόβεβτι καχα κατ' Ευ-
ριπίδην (Phoen. 628) οϋτε zr¡ των φίλων άβελτερία, δει μη
μόνον άμαρτάνοντας αλλά χαί χατορ&ονντας ¿πιτηρεΐν τους
φίλους, χαι νη Λ ία προ&ΰμως επαινεϊν το πρώτον, είτα ωβπερ
so ο βίδηρος πυχνοϋται τη περιψυξει χαι δέχεται την βτόμωβιν
άνε&είς πρώτον υπό &ερμότητος xal μαλακός γενόμενος, οντο)
τοις φίλοις διαχεχυμένοις χαι 9ερμοις ούΰιν ΰπο τών επαί-
D νων ωβπερ βαφην ¿τρέμα την παρρηΰίαν επάγειν. δίδωβι γαρ
6 καιρός ειπείν * <ίρα άξιον Ιχεΐνα τούτοις παραβάλλειν ; οράς
25 το χαλον οίους καρπούς άποδίδωΰι·, ταϋτα άπαιτοϋμεν οί φί-
λοι, τ αυτά εΰτιν οικεία, προς ταϋτα πέφυχας" ¡κείνα δ' άπο-
διοπομπητέον (Ζ 347)
'εις ορος η εις κνμα πολυφλοίΰβοιο &αλάΰΰης'.

• l»sq. cf. 136 a 734 a saepius

1 την παρρ. Pat. zf¡ παρρησία SI άιελών quod ante xf¡ add.
Vulc. deest in ß cf. 818b 3 παρά π. C!MJT & φιλότιμος il
cf. supra 43 a ifat. tò ηπαρ D 7 Post πάρων. add. ó λόγος D
cf. 43 a 9 φλυαρίας ΧΛ 11 άν&ρώποις NhS Ι'αται Hch. iexiv il
17 Stî G s K C ! M í I Sut ài {¡η Λ) 0 it τοις φ. seclud. Pat.
73 D QUOMODO ADUL. AB AMICO INTERNOSC. 147

iûç γαρ Ιατρός ευγνώμων βονλοιτ' αν νπνω και τροφή μ&λλον


ί) καΰτορίω και ΰκαμωνίω το νόΰημα λνβαι τον κάμνοντος,
ού'τω και φίλος επιεικής και πατήρ χρηβτος και διδάβκαλος
επαινώ μάλλον η ψόγω χαίρει· προς επανόρ&ωΰιν ή&ονς "δρώ-
μενος. ονδεν γαρ αλλο ποιεί τον παρρηΰιαζόμενον ήκιοτα λν- Ε
πεΐν κ al μάλιοτα ΰεραπεύειν η το φειδόμενον οργής εν ή&ει β
και μετ' εννοίας προΰφέρεβ&αι τοις άμαρτάνουβιν. ο&εν ούτε
άρνονμενονς δει πικρώς εξελέγχειν οντε κωλύειν άπολογονμέ-
νους, άλλα κal προφάβεις ενβχήμονας αμωβγεπως ΰννεκπορί-
ξειν και της χείρονος αιτίας άφιβτάμενον αντον ενδιδόναι ίο
μετριωτεραν, ως 6 "Εκτωρ (Ζ 326)
'δαιμόνι, ου μεν καλά χόλον τόνδ' εν&εο &νμω'
προς τον άδελφόν, ώς ονκ άπόδραβιν ούδε δειλίαν ονβαν ¿λλ'
όργήν τήν εκ της μάχης άναχώρηβιν αντον. και προς τον Άγα- Ρ
μεμνονα ο Νεβτωρ (J 109) 16
'αν δε ΰώ μεγαλήτορι &υμώ
ε'ίζας —'.
ή&ικώτερον γαρ οϊμαι τον 'ήδίκηΰας' και 'ήαχημόνηβας' τ!)
'ονκ επεβτηβας' και 'ήγνόηΰας', και το 'μή φιλονίκει προς τον
άδελφόν' η το 'μή φ&όνει τω άδελφω, και το 'φύγε τήν γυ- so
ναϊκα διαφ&είρονΰαν' \ η το 'πανβαι τήν γυναίκα διαφ&εί- Î4
ρων'" τοιοντον γαρ ή θεραπευτική παρρηΰία ζητεί τρόπον, ή
δε + πρακτική τον εναντίον, οταν γαρ η μέλλοντας άμαρτάνειν
ίκκρονΰαι δεήβη προς ορμή ν τινα βίαιον ίΰταμένονς εξ εναν-
τίας φερομένην η προς τα καλά μαλακώς και άπρο&νμως έχον- ss
τας εντεΐναι καΐ παρορμήΰαι &ελήθωμεν, είς αιτίας δει μετα
φέρειν άτόπονς και μή πρεπονΰας το γινόμενον. ως ο παρά
Σοφοκλεΐ (fr. 141) τον 'Αχιλλέα παροξννων Οδνΰβευς ον φηβιν
οργίξεβ9αι δια το δεΐπνον, αλλ'
9 xal om. Υ (habet ρ) M'ND εϋσχημον D 10 αφ. Pat.
άφιβταμ,ένονς Sì αντοϋς D ixS. D 11 μετριωτέραν D -ώτι-
ρον Ο ώ$ om. D 17 voluitne Pl. είζας? Po. 18. 1» ήοχ. xal
ονκ έπέβτηβας το ήγνόηβας il corr. Amyot 23 προφυλακτική
ci. Po. προτρεπτική? Wil. τον iv. ΓZC το ¿v. O 24 ένιβτ.
ci. Bern. 25 [φερομίνην]? Po. 2β παραψέρειν NhS περιφ. I.)
148 4. ΠΩΣ ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ ΚΟΛΑΚΑ (Plan. 7) 74 Α

ηδη' φηΰί 'τά Τροίας είβορων εδώλια


δέδοικας;'
Β και προς ταντα πάλιν τον 'Αγιλλέως διαγανακτονντος και άπο-
πλείν λέγοντος
5 ' εγώδ' ο φεύγεις, ον το μη κλΰειν κακώς,
άλλ' έγγνς "Εκτωρ εΰτί' &νμαίνειν καλόν '.
τον μεν ούν &νμοειδή και άνδρώδη δειλίας δό'ξη, τον δε βώ-
φρονα καί κόΰμιον ακολασίας, τον δ' έλεν&έριον και μεγα-
λοπρεπή μικρολογίας καί φιλαργνρίας δεδιττόμενοι παρορμώβι
ίο προς τά καλά και των αίΰχρων άπελαύνονβι, μέτριοι μεν επι
τοις άνηκέατοις εξεταζόμενοι και το λνπονμενον και το βνν-
αλγονν πλέον εν τω παρρηΰιάξεβ&αι τον ψεγοντος εχοντες, εν
C δε ταΐς κωλύΰεβι των άμαρτανομένων και προς τα πά&η δια-
μάχαις ΰφοδροι καί απαραίτητοι και βννεχεϊς ο ντε ς' οντος γαρ
ΐδ ο καιρός εννοίας ά&ρνπτον και παρρηΰίας άλη&ινής εΰτί. τω
δε ψεγειν τά πραχ&εντα και τους εχ&ρους κατ' αλλήλων ορώ
μεν χρωμένονς, ωΰπερ Διογένης ελεγεν οτι τω μέλλοντι βωξε-
ΰ&αι δει φίλους άγα&ονς η δια πύρους εχ&ροΰς ύπάρχειν οί
μεν γαρ διδάβκουβιν, ot <$' έλέγχουβι. βέλτιον δε τάς αμαρ-
20 τίας φυλάττεΰ9αι τοις ΰνμβουλεύονβι πει&όμενον η μετανοεΐν
άμαρτόντα δια τους κακώς λέγοντας, καί δια τοντο δε! καί
περί την παρρηΰίαν φιλοτεχνεϊν, οβω μέγιΰτόν έατι nal κρά-
D τιΰτον εν φιλία φάρμακο ν, ενΰτοχίας τε καιρόν μάλιβτα και
κράβεως μέτρο ν εχούΰης άει δεομένην. 3 7 . 'Επε ι τοίννν, ωοπερ
• 85 ε'ι'ρηται, πολλάκις ηπαρρηΰία +τω ΰεραπεύοντί λυπηρά ύπάρχει
• δει μιμεΐΰ&αι τους ιατρούς' οντε γαρ εκείνοι τέμνοντες εν τω
πονεΐν και άλγείν καταλείπονβι το πεπον&ός, αλλ' ένέβρεςαν
προοηνως και κατηόνηΰαν, οντε οί νον&ετονντες άΰτείως το

17 cf. 82 a 89 b 25 Ζαπερ εί'ρ. 66 d 2β cf. 46 e


β 9υμaiveiv ( t X y I F mg. (οΰ μαίνειν text.) ν mg. ον &υμ. Κ
οΰ μένει ν Ο 10 ¿πι] iv TD 11 rò λυπούν FK 13 καί τω προς
Χ'Λ Υ ' άιαμαχαϊς GD άιααάχια&αι Ο 24 άιομένη X'D 25 τω
&{ραπευομένω λυπηρά πέφυχε D Aliud latet, fort, της παρρηβίας
το 9εραπενο ν λυπηρό ν νπ. Pat. 48 χαταιόνηααν G a. c. XFKY
74 D 5. ΠΩΣ AN ΤΙΣ ΑΙΣΘ. ΠΡΟΙί. ΑΡΕΤΗΣ (Plan. 3) 149

πικρον και δηχτικαν προββαλόντες άποτρεχουβιν, ¿λλ' όμιλίαις


ίτέραις και Ιόγοις hτιεικέΰιν εκπραννονΰι και διαχεουΰιν, ωαπερ
οί λίθοξόοί τα πληγέντα καΐ περικοπεντα των αγαλμάτων επι-
λεαίνοντες και γανοϋντες. ο δε πληγείς μεν rf¡ παρρηΰία και Ε
χαραχ&είς, άφε&είς δε τραχνς nal οίδ&ν nal ανώμαλος υπ 5
οργής δυΰανάκλητος αν&ίς εΰτι και δυβπαρηγόρητος. δώ nul
τούτο δει παραφυλάττειν εν τοις μάλιατα τους νον&ετοϋντας
και μη προαπολείπειν, μηδε ποιεϊβ&αι πέρας ομιλίας και ονν-
ονϋίας το λυπούν και παροξννον τους ΰυνή&εις.

5. ίο
75
ΠΩΣ ÄN ΤΙΣ ΑΙΣΘΟΙΤΟ ΕΑΤΤΟΤ
ΠΡΟΚΟΠΤΟΝΤΟΣ ΕΠ' ΑΡΕΤΗΙ
(Plan. 3 )
1. Τις των λόγων, ω Σόβαιε Σενεκίων. βώβει την αντοϋ Β
βελτιούμενου προς άρετην ΰυναίΰ&ηΰΐν, ε i μηδεμίαν ai προ- is
κοπαι ποιονΰι της άφροβννης ανεΰιν, αλλ' ϊβω στα&μώ πάΰιν
η κακία περιτι&εμενη (Soph. fr. 756) •
'μολυβδις ωΰτε δίκτυον κατέαπαοεν;
ουδε γαρ εν μουαικοϊς τις η γραμματικοϊς επιδιδονς άν γνοίη
μηδέν εν τω μαν&άνειν άπαρντων της περί ταντα άμα&ίας so
αλλ' ϊβης αεί της άτεχνίας αυτά παρονΰης, ονδε κάμνοντι
&εραπεία μη ποιοϋΰα ραβτώνην μηδε κουφιβμόν άμωΰγέπως
τον νοΰηματος υπείκοντος καϊ χαλώντος αΐα&ηβιν άν παρεχοι
διαφοράς, πριν ειλικρινή την εναντίαν εξιν εγγενέΰ&αι παν-
τάπαβι τον δώματος άναρρωβ&εντος. ¿λλ' ωβπερ εν τούτοις C

Plan. 3. Cat. Lampr. 87. Codd. GXF^KJWCYqMaA(V)ZbN


(maiorem partem deest) hD (usque ad 150, 14). Γ = G'X'F,
χ = ΧΆ, Π = «Α, Θ = Zb

4 πίριγαν. FK 5 άφ. δε om. C1 8 «ροβαπολ. X'FZKYp


Tit. Tiçàç άρετην Cat. Lampr. 16 βελτιούμενου (-μίνην K'J)
τίνος KJ 17 περιτ. Emp. περι&εμένη SI 19 αν Κ mg. D
om. 0 î l αύτψ τής &τ. άεϊ M7T©h
150 5. ΠίίΣ ΑΝ ΤΙΣ ΑΙΣΘ. ΙΤΡΟΚ. ΑΡΕΤΗΣ (Plan. 3) 75 C

ού προκόπτουβιν, αν προκόπτοντες ανέβει του βαρύνοντος


οίον επί ζνγον προς τουναντίον αναφερόμενοι μη γινώΰκωαι
την μεταβολην, ούτως εν τω φιλοβοφεΐν οϋτε τινά προκοπην
ουτε προκοπής α'ίβ&ηΰιν άπολειπτέον, εΐ μη&εν η ψυχή με&-
5 ίηβι μηδ' άποκα&αίρεται της άβελτερίας, αλλ' αχρι τον λα-
βείν το άκρον άγα&ον και τέλειον άκράτω τω κακω χρήται.
• και γαρ άκαρεί χρόνον και ωρας έκ της ως εν ι μάλιΰτα φαν-
λότητος εις ονκ εχουδαν νπερβολήν αρετής διά&εΰιν μεταβα-
D λών δ σοφός, ης ούδ' εν χρόνω πολλώ μέρος άφεΐλε κακίας,
D αμα πάΰαν εξαίφνης άποπέφενγε. καίτοι ηδη ταντά γε λέγον-
11 t a ? οίΰ&α δηπου πάλιν πολλά παρέχοντας αντοίς πράγματα
και μεγάλας άπορίας περι τον διαλελη&άτος, oj αντος εαυτόν
οϋπω κατείληφε γεγονώς δοφός, αλλ' αγνοεί και άμφιδοξεΐ
τω κατά μικρόν εν χρόνω πολλω τα μεν άφαιρονντι τα δε
15 προβτι&έντι γινομένην την επίδοβιν κα&άπερ πορείαν τη αρετή
λα&είν άτρέμα προδμίζαβαν. ει δέ γ' ην τάχος τοβοντον της
• μεταβολής και μέγε&ος, οίδτε τον πρωί κάκιδτον εΰπέρας γε-
γονέναι κράτιατον, αν ($' οντω τ ivi δυντύχη τα της μεταβολής,
Ε καταδαρ&όντα φανλον άνεγρέΰ&αι ΰοφον και προΰειπείν εκ
so της ψυχής με&εικότα τάς χ&ιξάς άβελτερίας και άπάτας (Eur.
Iph. T. 569)
'ψευδείς ονειροι, χαίρετ ' ουδέν ητ αρα',
τις (αν} άγνοήδειεν εαυτοϋ διαφοράν εν αΰτω τοδαντην γε-
νομένην και φρόνηδιν ά&ρόον εκλάμψαΰαν ; έμοί μεν γαρ δο-
25 κει μάλλον αν τις, ώς ο Καίνευς, γενόμενος κατ' ενχήν άνήρ
Seq. St. Υ. Fr. III 539 19 cf. 1057 f
3 έν τω φ. GxCsD έν tolg φ. 0 έπαγγίΧλομίνοΐξ post φ. add.
FqM mg. α'ΑΘΝ mg. S 4 άποληπτ W ΰποίηπτ. xCsD β τό
av.QOv] ακρατον το D 8 μεταβάλοι αν χ(ΡΑ 2 Θ 10 αμα D
άλλα (in G erasum, om. q) Ο λέγοντας] Stoicos intellege. Librum
πιρί τον ΛίαΙ(λί]9ότος scripsifc Chrysippus καίτοι και μή ταντά
γε Ιέγ. (sc. ημάς) ci. Wil. γε ηάη ταντα γε C Cum ηό'η ... olo&u
cf. ηάη ί'αμεν 162Í' 18 αγνοεί και ΓΛ0 2 Μ 2 ΠΘ om. Ο 14 το5
G s p s mg D rò 0 ten. Wil. Post μικρόν deest D 18 κάλ-
λιστον xCä αν ó'f] ?) αν xC* oúJí G ! 19 καταάαρ&έντα Sì
eorr. Wy. 23 add. Ynlc.
76 E QUOMODO QUIS SENT. PEOF. VIRT. 151

εκ γυναικός άγνοηΰαι την μετακόδμηδίν, η δώφρων και φρό-


νιμος και ανδρείος εκ δειλοϋ και άνοήτου xa i άκρατους άπο-
τελεβ&εις και μεταβαλων εις ·&εΐον ¿κ &ηριώδους βίον άχαρις
διαλα&ειν αυτόν. ( 2 . ) 'AXV όρ&ώς μεν εϊρηται τό 'προς
δτά&μη πετρον τί&εδ&αι, μη τι προς πέτρω δτά&μην'. οί 0ε F |_
μη τι&έμενοι τα δόγματα προς τοις πράγμαβιν αλλά τα πράγ- β •
fiata προς τας εαυτών ίπο&έδεις όμολογεΐν μη πεφυκότα
καταβιαξόμενοι πολλών άποριων έμπεπληκαδι φιλοδοφίαν, με-
γίατης ¿ε της εις μίαν ομοϋ \ κακίαν πάντας άν&ρώιτους πλην < <>
ενός τον τελείου τι&εμένης, υφ ης αίνιγμα γέγονεν η λεγο- ίο
μένη προκοπή, μικρόν άπολείπουΰα έδχάτης άφροδΰνης, τους
δε (μη) πάντων αμα πα&ών και νοδημάτων άφειμένους ίίπαν-
τας ί'τι τοις μηδενός άπηλλαγμένοις των κακίδτων ομοίως
παρέχουδα κακοδαιμονοΰντας. οντοι μεν ούν εαυτούς ελέγχου- •
6ΐν, εν μεν ταΐς ογολαΐς ΐδην άδικίαν την 'Λριδτείδου τη is
Φαλάριδος τι&έμενοι, και δειλίαν την Βραδίδου τη Λόλωνος,
xal νη ¿tía της Μελήτου μηδ' ότιοΰν την Πλάτωνος άγνω-
μοδύνην διαφέρουδαν, εν δε τω βίω και τοις πράγμαδίν εκεί-
νους μεν έκτρεπόμενοι και φεύγοντες ως αμείλικτους, τούτοις Β •
δ' ως ά'ζίοις πολλού τα μέγιδτα και χρώμενοι και πιδτεύοντες. 20
3 . 'Ημείς δε παντι γένει κακοϋ, μάλιδτα δε τω περί ψυχήν
άτάκτφ και άορίδτω το μάλλον και ήττον εγγινόμενον δρων-
τες (r¡ και διαφέρουδιν αϊ προκοπαί κα&άπερ δκι&ς ανέβει
χης μοχθηρίας, τοϋ λόγου διαφωτίζοντας άτρέμα την ψυχή ν •
και διακα&αίροντος) ουκ αλογον οίόμε&α την βυναίδ&ηδιν is
είναι της μεταβολής Βδπερ ίκ βυ&ον τίνος άναφερομένοις,
¿λλ' εχουδαν επιλογιδμονς. ών δκόπει τον πρώτον εύ&ΰς,
6 sq. St. V. Fr. III 535 •
8 άχαρεΐ (vel -ti vel -η) xWMΠ 8 φιλ. Γ την φ. Ο cf.
77a 79a 12 μή add. Wy. απαντας Pat. άπ' (νπ Λ) αύτής Sì
15— Ιβηϋ Φ.] τήε Φ. GFJM'N 'h ιβ Post τιθέμενοι deest Ν 1
17 την μελ. .. . της πϊ. Μ ΠΘ άγνωμοβυνης Π h Î4 τον Χ. Λ
ναό τον I. Ο S6 άναφεροαένης Χ1 Α -μένην h 27 ex.
τον G ' X ' C έβχόπιι τον Γ έαχόπει (ex. Α*) τό vel έαχοχείτο
(έχιβχ. Ζ) Ο
152 5 . Ι Ι & Σ Α Ν Τ Ι Σ Α Ι Σ Θ . Π Ρ Ο Κ . Α Ρ Ε Τ Η Σ ( P l a n . 3) 76 Β

ει, κα&άπερ ol προς άχαρες ΰεοντες ίατίοις πέλαγος αμα τώ


C χρόνω προς την τον πνεύματος ρνμην αναμετρούνται τον δρό-
μον, οΰον εικός εν τοαοντω y εντόνως ino τοΰαντης κομι-
ξομενοις ήνύο&αι όυνάμεως, οϋτως αν τις εν φιλοβοφία το
5 ενδελεχες και το ΰυνεχες της πορείας και μη πολλάς δια μέβον
ποιούμενον επιβτάΰεις, είτ αν&ις ορμάς και επιπηδήβεις, ¿λλά
λείως καϊ όμαλως τον πρόΰ&εν ίπιλαμβανόμενον άεϊ και δ ιών
άπταίβτως δια τον λόγου τεκμηριον εαντώ ποιηβαιτο προκο-
πής. το γάρ ( H e s . O D 3 6 1 )
Ί to '«' και βμικρον ¿πι ΰμικρώ κατα&εΐο
και &αμά τ ο ΰ θ ' ερδοις'
ου προς αργυρίου μόνον αϋξηβιν εϊρηται καλώς, ¿λλ' εις
D άπαντα ποιεί, μάλιοτα δ' εις αρετής επίδοβιν, πολν και τελε-
ΰιονργον ε'&ος τον λόγον προβλαμβάνοντος' αί δ' άνωμαλίαι
• 15 και άμβλύτητες των φιλοαοφούντων ον μονάς ποιονΰι ζκαϊ}
εποχάς ωΰπερ èv οδω της προκοπής, άλλα άναλνΰεις, ¿£t τώ
παρείκοντι κατά ΰχολην της κακίας επιτι&εμένης και προς
τουναντίον άν&νποφερούαης. τους μεν γαρ πλάνητας οι μα-
θηματικοί ΰτηρίξειν λεγονβι πανβαμενης της εις τονμπροΰ&εν
20αυτών πορείας, εν δε τώ φίλοβοφεϊν ονκ εβτι ληγούβης διά-
λειμμα προκοπής o-udì ατηριγμός, άλλ' άεί τινας εχονβα κινη-
θείς η φύΰις ωΰπερ επί ζνγον ρεπειν ε&έλει και κατατείνεβ&αι
Ε ταΐς βελτίοβιν, η ταΐς εναντίαις οϊχεται φερομένη προς το χεί-
ρον. αν ούν κατά τον δο&έντα χρηΰμον υπό τον &εον 'Κιρ-
25 ραίοις πάντ ηματα και πάΰας νύκτας πολεμεΐν' οϋτω βννίδτ]ς
βεαντον ημέρας τε και νύκτωρ αεί τη κακία διαμεμαχημενον,

• 24 A e e c h i n . 3, 1 0 8 cf. y. S o l . c. 1 1

S ρνμην KJh ρώμην O S "όβον Mez. ως SI γ' έντ. Pat.


γεγονώς {-νόβιν Μα -vivai χΛ om. Ζ) & 4 ήν. om. x C
7 έπιλ. AS έπιλαμβάνον (-ων G'Χ1) Ο Ιο εΐ καϊ xC8 st
• Μ Η © om. O 18 τελεί ci. Siev. άρετήν ci. L a r s e n . et h a b e t
cod. Lips, recenaionis Λ πολλήν rW 15 μόνως G 1 x a l (η
Wy.) add. Pat. le άλλα %aì xC'A* 24 χ ι ρ ρ . inò τον &εον Si
corr. B o i s s o n a d e 25 αάν&' ηματα X ' K W q Inc. Υ πολεμεΐν
G'JÍA* -μής O avviiâjjs Sì corr. Re.
76 E QUOMODO QUIS SENT. PROF. VIRT. 153
η μη πολλάκις γε την φρουράν άνεικότα μηδε βννεχως παρ' •
αύτής οιονεί κήρυκας ηδονάς τινας η ραΰτώνας η άΰχολίας
επί ΰπονδαΐς προβδεδεγμενον, είκότως αν εν&αρΰης nal πρό- •
9νμος επί το λειπόμενον βαδίξοις.
4. Ου μην άλλα καν r¡ διαλείμματα γινόμενα τον φιλοΰο- S
φεϊν, τα δ' ϋΰτερα των προτέρων εδραιότερα καϊ μακρύτερα. •
ΰημείον ου πονηρόν εΰτιν εχ&λιβομένης πάνω και άΰχήβει της F
ρα&νμίας' το δ' εναντίον πονηρόν, al μετ ον πολύν χρόνον
πολλαι xal ΰννεχείς ανακοπαί, της προθυμίας οϊον άπομα-
ραινομενης. ως γαρ η τοϋ χαλάμον βλάΰτηΰις, ορμην εχουΰα 10
πλείΰτην (at αρχής \ εις μήκος δμαλον και ΰννεχες το πρώ- 77
τον, εν διαΰτημαΰΐ μεγάλοις ολίγας λαμβάνονβα προΰκρούΰεις
χαι άντιχοπάς, εϊ&' οϊον ύπ' αβ&ματος ανω δι άβ&ένειαν
άπαγορενουοα πολλοίς ¿νίβχεται xal πνχνοϊς τοις γόναβι, του
πνεύματος πληγάς xal τρόμους έχοντος, ούτως οΰοι το πρώτον 15
μεγάλαις εχδρομαϊς εχρήΰαντο προς φιλοβοφίαν, είτα πολλά
και βυνεχή προΰκρονματα χαι διαΰπάΰματα λαμβάνουΰι μη-
δενός διαφόρου προς το βελτιον επαιο&ανόμενοι, τελεντωντες
εξεχαμον και άπηγόρενΰαν. 'τω δ' αυτε πτερά γίγνετο' (Τ 386)
δι' ώφέλειαν φερομενω χαI διαχόπτοντι τάς προφάβεις ωΰπερ Β
οχλον ¿μποδών 'όντα ρώμη και προ&νμία της άνυΰεως. κα&ά- 21
περ ούν έρωτος αρχομένου βημεΐόν εΰτιν ον το χαίρειν τω
χαλώ παρόντι (τούτο γαρ κοινό ν) άλλα το δάκνεΰ&αι και άλ-
γεϊν άποΰπώμενον, όντως 'άγονται μεν υπό φιλοσοφίας πολ-
λοί καϊ ΰφόδρα γε φιλοτίμως άντιλαμβάνεο&αι τοϋ μαν&άνειν 25

18 cf. Plat. Rep. 568 d


1 άνύκοτα G'KW'h i¡vv*- G'X'W'C 8 ον om. ΓΛΟ'Ιι
H πλείστης και xaλλίατης απαρχής Θ πλείΰτην xal καλλίατην
απαρχής Aid. post μήκος add. έπιάώαειν Θ έπιό'ίάωοιν s(Reiskii)
V fort, recte 18 Post άντικ. add. έχτείνεται qM [άνω]
Wil. 14 τοίς γόν. Υ γόν. 0 Po. 16 ΐχοντος corruptum?
sed cf. 127d 662d λαμβάνοντος X'C (cf. 649b) 1β πολλά
•/.al ι πολλάκις 0 17 προΰχρονΰματα xWCMVTZh 19 γίνε-
ται G γένετο xZ ÎO φβρ. xC'M' Í3 παρόντα Hu.
154 5. Πί>Σ ΑΝ ΤΙΣ ΑΙΣΘ. ΠΡΟΙί. ΑΡΕΤΗΣ (Plan. 3) 77 Β

• όοχοϋβιν, αν ί ' άπίλ&ωΰιν, νπο πραγμάτων 'άλλων και ασχο-


λιών εξερρύη το πά&ος ¿κείνο, καΐ ραόίως φέρονβιν.
α 'οτω δ' έρωτος δήγμα παιδικον προΰή' (Soph. fr. 767)
μέτριος αν αοι φανείη και πράος εν τω παρεΐναι και βνμ-
5 φιλοβοφείν οταν δ' άποβπαβ&η και χωρίς γένηται, θεώ
C φλεγόμενον και άδημονονντα και δνβκολαίνοντα παβι πρά-
ο γμαβι και άβχολίαις, λή&γ δε φίλων ωβπερ ô Λάιος ελαννε-
ται πό&ω τω προς φιλοβοφίαν. ού γαρ δει τοις λόγοις εν-
φραίνεα&αι παρόντας ωβπερ τοις μνροις, άποΰτάντας ás μη
io ζητεϊν μηδ' άβχάλλειν, αλλά πείνη τ ivi και δίψτ] πά&ος ομοιον
• εν τοις άποβπαβμοϊς ^ε'χεβ&αι τον προκόπτοντος άλη&ώς, αν
• τε γάμος αν τε πλούτος αν τε φιλία τις αν τε βτρατεία προβ-
πεβονβα ποιήΰτ) τον χωριΰμόν. οβω γαρ πλέον έβτι το προβει-
λημμένον εκ φιλοβοφίας, τοβοντω μ&λλον ενοχλεί το άπολει-
ΐ5 πόμενον.
5. Τούτω δ' όμον τι ταντόν ίατιν η βννεγγνς το πρεββν-
D τατον δηλωμα προκοπής τον Ήβιόδον, μηκέτι προβάντη μηδ'
ορ&ιον αγαν άλλα ραδίαν καϊ λείαν και δι ενπετιίας είναι
την όδόν, οίον εκλεαινομένην τη άΰκηβει καί φως εν τω φι-
ίο λοβοφεΐν καί λαμπρότητα ποιονβαν έ'ξ απορίας και πλάνης
και μεταμελειών, αίς προατνγχάνουδιν οι φιλοβοφοϋντες το
πρώτον, ωβπερ οί γην άπολιπόντες ην ΐβαβι, μηδέπω δε κα&-
ορ&ντες εφ' ην πλέονβι. προέμενοι γαρ τα κοινά και βννη&η
πριν η τά βελτίονα γνωναι και λαβείν, εν μέΰω περιφέρονται
• 25 πολλάκις νποτρεπόμενοι. κα&άπερ φαΰι Σέξτιόν τε τον 'Ρω-

• 8 cf. 619 a 17 Hes. OD 288 sq.

2 αντ&ν έχείνο ΓΛΰ'Μ'Π 8 nçoaji Gr2 πρόβεβτι xC'M*


προΰήν Ο 7 ó Λάιος Wil. coll. 760 a Άλογος SI 8 κά&ω
τω xC'M'n πό&ω G 'C1 πό&ων (vel πο&ών) O 11 πάαχον-
τας post άχοβΛ. add. xC'M* ϋχεο&αι β ϊβται το Pat. (ita
fere Amyot) 'Qui vere profectum facit tale quid sentiet ai
quando etc.' Infinitivum a δει pendentem potius poscit Wil.,
sed cf. locum similem 84 c, d 14 rò Χειπ. & 1β ¿è] Sr¡
MU0 25 τε om. χ, sed ad καί περί (infra 165, 4) prospicit
77 D QUOMODO QUIS SENT. PROF. VIRT. 155

μαΐον άφεικότα τάς εν τη πάλει τιμάς xal αρχάς è là φιλοΟο- Ε


φίαν, εν 0 ε τω φιλοΰοφείν αν πάλιν δνβπα&ονντα και χρώ-
μενον τω λόγω χαλεπώς το πρώτον, ολίγον δεήααι χαταβαλείν
¿αυτόν εκ τίνος διήρονς. και περι Διογένους ΰμoía τον Σινω-
πέως ίατοροΰαιν άρχομένον φιλοΰοφείν, ώς 'Λ&ηναίοις ην 5
εορτή χαι δείπνα δημοτελή και θέατρα, xal ΰννονΰίας μετ αλ-
λήλων εχοντες εχρωντο χώμοις και πανννχίοιν, ó δ' εν τινι
γωνία της άγοράς βννεβπειραμένος ως κα&ενδήβων ενέπιπτεν
είς λογιβμονς ατρέφοντας αντον ονχ άτρεμα και θραύοντας, •
ώς ονδ' aitò μιας ανάγκης εις επίπονου xal αλλόχοτον ήχων ίο
ßiov αντος υφ' εαυτού χά&ηται των άγα&ών απάντων έατερη- F
μένος, είτα μέντοι μνν τινα προΰερπνΰαντα λέγεται περι τάς
ψίχας αντον της μάζης άναβτρέφεΰ&αι, τον δ' αν&ις άναφέ-
ρειν τω φρονήματι καΊ λέγειν προς εαυτόν οίον επιπλήττοντα
xal χαχίξοντα 'τί φης, ώ Λιόγενες; | τούτον μεν ευωχεΐ τα 78
ΰα λείμματα και τρέφει, ΰν δ' ο γενναίος ότι μη με&νεις εκεί ιβ
χατακείμενος êv άν&ινοίς χαι άπαλοΐς ατρώμαΰιν οδυρη και
θρηνείς βεαντόν;' οταν ονν οί τοιούτοι καταβπαΰμοι γένωνται
μη πολλάκις, αΐ τε προς αυτούς εξερείβεις και άνακρονβεις
τοϋ φρονήματος ωϋπερ εχ βτροφής ταχεϊαι παρώβι και δια- »ο
λύω β ι ραδίως τον αλυν και την άδημονίαν, εν τινι βεβαιώ
την προκοπήν είναι δει νομίξειν.
6 . 'Ετκί δ' ον μόνον εξ αυτών τά καταβείοντα και οτρέ-
φοντα προ? τονναντίον νπ άβ&ενείας έπιγίνεται τοις φιλο-
ΰοφονΰιν, άλλα και φίλων βνμβουλαι μετά ΰπουδής και δια- ib
φόρων αντιλήψεις εν γέλωτι και παιδιά γιγνόμεναι κάμπτονΰι Β
xal μαλάααονβιν, ενίονς δε και τέλεον ήδη φιλοβοφίας ές-
έαειΰαν, ον φανλον αν τι προκοπής ει'η βημεΐον ή προς ταυ τα
4 cf. Ael. Y. Η. 13, 26 •
1 Tg om. G 8 χαλεπώς GXSMJ70 χαΧεαω Ο Ο 6τρέφ.
Iunius τρέποντας SI 17 απ. κ oft áv9. ΜΠΘύ 19 μη Γ AC1
αν μη Ο έξεριίαεις (Hercheri) V p. c. έζάρβεις (Emperii) Par.
1676 έξαιρήβεις O io ατροφής Lars, τροπής Sì 24 ¿πιγ.
(Iunii) Υ έπιτείνεται O 25 βνμ,β. Ζ mg. βπονάαΐ Ο βπον-
âijg] xaiâiàg x C 27 ¿ξέοτηοαν Θ
156 δ. Π Ω Σ ΑΝ ΤΙΣ ΑΙΣΘ. ΠΡΟΚ. ΑΡΕΤΗΣ (Plan. 3) 78 Β

πραότης έχάβτον και το μη ταραττόμενον μηδέ κνιζόμενον


νπο των λεγόντων και ονομαζόντων ηλιχάς τινας εν ανλαΐς
εύημεροϋντας η φερνας επί γάμοις λαμβάνοντας η κατιόντος
νπο πλή&ονς εις άγοράν έπ' αρχήν τινα η ΰννηγορίαν. ο γαρ
5 άνέκπληκτος εν τούτοις xal άτεγκτος ήδη δήλος εστίν ε'ιλημ-
μενος ην προΰήκει λαβήν ino φιλοβοφίας. ον γαρ οϊόν τε
C παύΰαβ&αι ζηλοϋντας απερ οι πολλοί &αυμάζοναιν, οίς αν μη
το &ανμάζειν άρετήν εγγενηται. προς μεν γαρ άν-&ρώπους
άττο&ρασύνεΰ&αι και δι οργήν ενίοις παρέΰτη και δι' αφρο-
ίο ΰύνην' ών δε &αυμάζουΰιν ίίν&ρωποι πραγμάτων ουκ εβτιν
ανεν φρονήματος άλη&ινον και βέβαιον καταφρονηΰαι. διό
και ταντα παραβάλλοντες εκείνοις επίγαυρονΰιν εαυτούς, ωβπερ
• ο Σόλων (fr. 16)
• 'αλλ' ημείς γ' αντοΐς ον διαμειψόμε&α
15 της αρετής τον πλοντον, επεί το μεν εμπεδόν εΰτι,
χρήματα δ' άν&ρώπων άλλοτε άλλος έ'χει'.
D και Διογένης την εις 'Α&ήνας εκ Κορίνθου και πάλιν εις Κό-
ριν&ον εξ Ά&ηνων μετάβαΰιν εαυτόν παρέβαλλε ταΐς βασιλέως
έαρος μεν èv Σούΰοις και χειμώνος iv Βαβυλωνι, &έρους δ'
so εν Μηδία διατριβαΐς. και δ 'Αγηβίλαος περί τον μεγάλον βα-
βιλέως 'τί γαρ ε μου μείζων εκείνος, εΐ μη και δικαιότερος;'
δ δ' Άριβτοτέλης προς Άντίπατρον περί 'Αλεξάνδρου γράφων
¡'φη μη μόνον έκείνω προΰήκειν οτι πολλών κρατεί μέγα φρονεϊν,
αλλ' ούδεν ήττον ει τις ορ&ως γιγνώΰκει περί θεών. 6 δε Ζήνων
S5 όρων τον Θεόφραβτον επί τώ πολλούς εχειν μα&ητάς &αυμαξό-
μενον, 'δ εκείνου χορός' εφη 'μείζων, ονμός δε βυμφωνότερος'.
7. "Οταν ονν οντω τα της αρετής προς τα εκτός άντιτι&εις
Ε υπεκχέης φ&όνονς και ζηλοτυπίας και τά κνίζοντα και ταπει-
νοϋντα πολλοίς των αρχομένων φιλοσοφείν, μέγα και τούτο
• 17 cf. Dion Chr. • 6, 1 20 cf. 213c, 546a. Vit. Ages. c. 23
• 22 cf. 472 e 546 a Arist. fr. 664 24 cf. 646 f St. Y. P. I 280
1 έκάστοτε? Po. 2 Post avi. add. ßaeiXimv xC s M- mg. Θ
β υπό seel. Pat. 14 γε om. Λ Μ / I h 18 έξ ά&. Λ êκ »ηβών Ο
μιτάβτααιν Müh 27 άντιτ. G'xCVA© ανατ. Ο
78 E QUOMODO QUIS SENT. PROF. VIRT. 157

δήλωμα οεαντώ τον προκόπτειν. ουκ εβτι δι μικρόν ούδ' η περί


τους λόγους μεταβολή, πάντες γαρ ως απλώς ειπείν [ot] άρ- •
χόμινοι τους προς δό'ξαν διώχουΰι μάλλον, οί μεν ωΰπερ ορ-
νι&ες επί την λαμπρότητα των φυΰικών κ ori το ϋψος υπό
κονφότητος και φιλοτιμίας καταίροντες, οί δ' 'ωΰπερ τα ΰκυ- t
λάκια φηΰιν ο Πλάτων (Rep. 639b) 'τω ελκειν και βπαράτ-
τειν χαίροντες' επί τάς έριδας xal τάς απορίας και τα σο- F
φίΰματα χωρονβιν, οί δε πλεΐΰτοι τοις διαλεκτικοΐς ενδνντες
εύ&ύς ¿πιΰιτίξονται προς σοφιΰτείαν, ενιοι δε χρείας και ίβτο-
ρίας άναλεγόμενοι περιίαοιν, ωΰπερ 'Ανάχαρβις ελεγε τω νο- ίο
μίαματι προς ουδέν η το άρι&μεΐν χρωμένους οράν τους "Ελ-
ληνας, όντως τοις λόγοις παραρι&μούμενοι και παραρι&μοϋντες,
αλλο δ' ουδέν εις ονηβιν cat αυτών | τι&εμενοι. βνμβαίνει δη 79
το τον 'Αντιφάνους, ο τις είπεν <^επΐ} των Πλάτωνος ΰυνή&ων. •
ο γαρ 'Αντιφάνης ελεγε παίζων εν τινι πάλει τάς φωνας εύ&ΰς is
λεγομενας πήγνυΰ&αι δια ψύχος, εΐ&' νΰτερον άνιεμένων
άκουεIV &έρονς α του χειμωνος ¿ιελίχ&ηΰαν ' οίίτω δη των
νπο Πλάτωνος εφη νεοις ουβι λεχ&εντων μόλις οψε τους πολ-
λούς αίβ&άνεΰ&αι γέροντας γενομένους, και προς ολην δε
τοϋτο φιλοβοφίαν πεπόν&αβιν, αχρι ου κατάβτααιν νγιεινην ¡o
η κρίΰις λαβονΰα τοις η&ος εμποιεΐν και μέγε&ος δυναμένοις
αρί-ηται ΰνμφέρεΰ&αι χαι ξητεϊν λόγους, ών κατά τον Α'ίβω- •
πον ε'ίΰω μάλλον η εξω τα ίχνη τετραπται. ωΰπερ γαρ ο Σο- Β
φοκλης ελεγε τον Αίβχνλου διαπεπαιχώς 'όγκον, είτα το πικρον
και κατάτεχνον της αύτου κατασκευής, τρίτον ηδη το της λε- n
ί~εως μεταβάλλειν είδος, οπερ εΰτίν η&ικώτατον και βέλτιΰτον,
οΰτως οί φιλοβοφοϋντες, or αν εκ των πανηγυρικών και κατα-
1 ποιείς post »ροκ. ins. xC* 2 oi seel. Wil. (sed cf. 156, 29)
φιΐοΰοφιϊν αρχ. xC* β re nal ax. Plato β καΐ χρ. Ζ 11 allo
η X s ίτερον η Λ το G ! xWZ τω Ο 12 τοίς Ιόγοις Pat.
τους λόγους Sì παραρι&μοϋντες] om. Π παραμετρονντες xC®,
sed cf. Pap. Here. St. V. Fr. II p. 40 1. 31 et ibid. III p. 147 1.14
18 &π αυτών X*C!Z αυτών Λ S in' aitâv O 14 δτις xC*
offris Γ ως τις Ο η όστις είπεν ixl ci. Mad. vid. Wil. Herrn.
XL 149 26 μεταλαβείν Bernhardy, et hoc recepto [rò] της I.
μ. είδος οαερ Η. Schoene, probante Wil. Noluit mutare Pat.
158 5. Πί2Σ ΑΝ ΤΙΣ ΑΙΣΘ. ΠΡΟΚ." ΑΡΕΤΗΣ (Plan. 3) 79 Β

τεχνών εις τον άπτόμενον η&ονς και πά&ους λόγον καταβωβιν,


άρχονται την άλη&ή προκοπή ν και ατνφον προκόπτειν.
8 . Ό ρ α δη μη μόνον φιλοβόφων ΰυγγράμματα διε'ξιων και
λόγους άκούων ει μη πλέον τοις ονόμαβι μόνοις προβέχεις η
5 τοις πράγμαΰι μηδε μάλλον επιπηδάς τοις το δύβκολον ε'χονβι
C και περιττον η τοις το χρήαιμον και δάρκινον και ώφέλιμον,
άλλα και ποιήμαβιν ομίλων και ίβτορία παραφύλαττε βεαντόν
ει μηδέν βε διαφεύγει των προς έπανόρ&ωοιν η&ους η πά&ους
κουφιβμον εμμελως λεγομένων, ωβπερ γαρ άν&εαιν ομιλεΐν ò
• ίο Σιμωνίδης (fr. 47) φηΟι την μέλιτταν ' ξαν&ον μέλι μηδομέ-
ναν', οι δ' άν&ρωποι χρόαν αντων και όβμήν, 'έτερον à' ον&εν
άγαπώβιν ovó ε λαμβάνονΰιν, οϋτως <(ο)> των άλλων εν ποι-
ήμαβιν ηδονής ε'νεκα και παιδιάς άναΰτρεφομένων αύτος εΰρί-
βκων τι και ΰννάγων σπονδής άξιον εοικεν ηδη γνωριβτικός
16 υπό ΰυνη&είας και φιλίας του καλού και οικείου γεγονέναι.
D τονς μεν γαρ Πλάτωνι και Βενοφωντι χρωμένονς δια την
λέζιν, 'έτερον ¿έ μη&εν άλλ' η το κα&αρόν τε και Άττικον
ωβπερ δρόβον και χνοϋν άποδρεπομένους τί αν αλλ ο φαίης
η φαρμάκων το ευώδες και άν&ηρον αγαπάν, το <5' άνώδν-
30 νον και κα&αρτικον • μη προβίεβ&αι μηδε γινώβκειν ; αλλ' οΐ
γε μάλλον ε'τι προκύπτοντες ούκ άπο λόγων μόνον αλλά και
θεαμάτων και πραγμάτων πάντων ώφελεΐβ&αι δύνανται και
βυνάγειν το οίκεΐον καΐ χρηβιμον, ola και περί Αίβχνλον λέ-
γεται και περί άλλων ομοίων. Λίβχύλος μεν γαρ Ιΰ&μοί
Ε &εώμενος άγώνα πυκτών, επεί πληγέντος τοϋ ετέρου το &έα-
• 36 τρον έξέκραγε, νύξας "Ιωνα τον Χ ίο ν 'οράς' εφ η 'οίον η άβκη-
βίς εβτιν; δ πεπληγώς βιωπα, οί δε &εώμενοι βοωβιν'. Βρα-
βίδας <$£ μνν τ iva βυλλαβών εν ίβχάβι καΐ δηχ&ε'ις άφήκεν'
3 cf. 41 β f le cf. 4 2 d 28 cf. 2í)f Cit. ex hoc loco Stob.
• III 29, 89 27 cf. 190b, 2 1 9 c
3 μη om. WC'M 1 6νγγρ. xC* γράμματα O 4 μόνον Mh
μόνων Χ 1 11 αν&ρωποι Lars, άλλοι Ο 12 ó add. Mad.
14 γνωβτικος Θ 19 το μίν εν- Λ xaì &ν&. Λ nal το &ν&. Ο
28 λε'γιται ΓΑ λε'γονσι Ο 24 ομοίως ci. Po. 25 τον έτ.
ΓΑC* Ir. Ο
QUOMODO QUIS SENT. PROF. YIRT. 159

είτα προς εαυτόν 'ώ 'Πράχλεις' εφη, 'ως ουδέν εβτι μικρόν
(οΰτως~) ovó' άσ&ενές, ο μη ξήΰεται τολμών άμύναβ&αι.
Διογένης δε τον πίνοντα χαΐς χερβι θεααάμενος ¿ξέβαλε της
πήρας το ποτήριον. οϋτω το προΰέχειν nal τετάΰ&αι την αβκη-
αιν αία&ητικούς ¡tai δεκτικούς ποιεί των προς άρετήν φερόν- s
των πανταχόθεν, γίνεται δε τοντο μάλλον, αν τούς λόγους ταϊς
πράξεβι μιγνύωβι, μη μόνον, ώς Θουκυδίδης (I 18) ελεγε, Ρ
'μετά κινδύνων ποιούμενοι ΐάς μελετάς', άλλα και προς ήδονας
και προς έριδας και περί κρίοεις και ΰυνηγορίας κα'ι άρχάς,
οίον άπόδειξιρ αύτοΐς των δογμάτων δίδοντες, μάλλον δε ίο
τ ω χρήΰ&αι δόγματα ποιούντες' | ως τούς γε μαν&άνοντας 80
ε'τι και πραγματενομενους [και.] ΰκοπονντας ο λαβόντες εκ
φιλοΰο φίας εύ&ύς εις άγοράν η νέων διατριβή ν η βαΰιλικόν
ΰυμπόΰιον εκκυκλήΰουσιν, ου μάλλον οΐεο&αι χρή φιλοδοφεΐν
η τούς τα φάρμακα και τά μίγματα πωλοϋντας ίατρεύειν' is
μάλλον <ΐ' ολως ον&εν ο τοιούτος ΰοφιΰτής διαφέρει της
'Ομηρικής 'όρνιθος, ο τι αν λάβη τοις μα&ηταΐς ωδπερ άπτήδι
νεοδδοϊς δια τον δτόματος προδφέρων. 'κακώς δε τε οί πέλει
αντω (I 323) μηδέν είς ονηΰιν οίκείαν άναδιδόντι μηδε κατα-
πέττοντι των λαμβανομένων. 20
9 . "Οθεν επιδχοπεϊν άναγκαΐον ει χρώμε&α τω λόγω προς
εαυτους μεν δη χρηατικως, προς ετέρους δε μη δόξης είκαίας Β
ενεκα μηδ' εκ φιλοτιμίας, αλλά μάλλον <(τοϋ)> άχονδαί τι και
διδάξαι, μάλιΰτα <$' εί το φιλόνικον και δύΰερι περί τάς ζη-
τήσεις νφεΐται και πεπαύμε&α τούς λόγους ωδπερ ιμάντας η »5
δφαίρας ίπιδούμενοι προς αλλήλους και τω παταξαι και χατα-
βαλεΐν μάλλον η τω μα&εΐν τι και διδαξαι χαίροντες' ή γαρ-
εν τούτοις έπιείχεια καΐ πραότης και το μη μετ' αγώνος δυν-
Π cf. 494d 48a 2β cf. Plat. Euthyd. 277d
2 όντως add. Wil. (όντως pro mg ci. Lars.) ζηο.] βώξεται W C
10 δίδοντες G'qM p. c. a p. c. A p. c. b (non Ζ) δίδοντος
0 αύτοίς ... διδόντος {τον πράγματος} .. . ποιονντος ci. Pat.
11 τά δ. α'ΑΘ Λοιονντες iidem qui δίδοντες χοιονντος Ο
12 xal secl. Po. 18 S qM'JIZ si xKJCY' oi 0 17 iaßji
Pflugk Ιάβοι SI 28 add. Tueb.
160 δ. ΠίίΣ ΑΝ ΤΙΣ ΑΙΣΘ. HPOK. ΑΡΕΤΗΣ. (Plan. 3) 80 Β

ίσταΟ&αι μηδε διαλύsedai μετ' οργής τάς κοινολογίας μηδ'


οΐον ¿φυβρίζειν ελεγξαντας η χαλεπαίνειν ελεγχ&εντας ίχανώς
• C προχόπτοντός Ιστιν. ¿δήλωσε ό' Αρίστιππος εν τivi λόγω κατα-
σοφισ&είς υπ άν&ρώπον τόλμαν έχοντος, άλλως δε μανικού
5 καΐ άνοήτου. χαίροντα γαρ ορών και τετυφωμενον 'εγώ μεν'
εΐπεν 'ó απείμι ΰον τον ¿λεγξαντος ήδιον χα&ευ-
δήΰων'. ε'ΰτι δε και λέγοντας εαυτών λαμβάνειν διάπειραν
ti μήτε πολλών παρά προαδοχίαν βυνελ&όντων ino δειλίας
άναδυόμε&α, μήτ εν ολίγοις ά&νμονμεν αγωνιζόμενοι, μήτε
ιβ προς δήμον r¡ προς αρχήν ειπείν δεήσαν ενδεία της περί λέξιν
• παρασκευής προϊε'με&α τον καιρόν, οία περι Λημοσ&ενους λε-
D γοναι και 'Αλκιβιάδον. και γαρ ο ντο ς νοήσαι "(τά^ πράγματα
δεινότατος ων περι δε τήν λέξιν ά&αρσέδτερος εαυτόν διεχρουεν
εν τοις πράγμαοι, και πολλάκις 1ν αντω τω λέγειν ζητών και
15 διώχων ονομα και ρήμα διαφεϋγον έξεπιπτεν" "Ομηρος δε τον
πρώτον ου διηνέχ&η των στίχων αμετρον εξενεγχών" τοσούτον
περιήν αντω φρονήματος εις τα λοιπά δια τήν δύναμιν. ού-
κοϋν μάλλον εικός ίστιν, οϊς πρός άρετήν χαϊ το καλόν ή
Άμιλλα, τω καιρώ και τοις πράγμααι χρήσ&αι των επί ταΐς
so λεξεσι &ορΰβων και κρότων ¿λάχιστα φροντίζοντας.
1 0 . Ου μόνον δε δει τους λόγους άλλα και τάς πράξεις
Ε εχάστοτ1 ίηιβχοπεϊν ει το χρειώδες τον πανηγυρικού και τον
προς ¿πίδειξιν αύταΐς πλέον ενεστι το προς άλή&ειαν. εί γαρ
άλη&ινος ε ρω ς παιδός η γυναικός ου ζητεί μάρτυρας, άλλά
35 καρπονται το ήδν καν κρνφα κατεργάσηται τον πό&ον, ετι
μάλλον εικός εστί τον φιλόκαλον και φιλόσοφον συνόντα διά
τών πράξεων τη αρετή και χρώμενον αυτόν εν εαυτω σιωπή

Ο 1ϊ cf. 804 a

1 pr. μηάε Bern, μήτε Sì 8 δε xa i W 6 αυτόν add. post


τετυφ. X'C poet όρων Λ 9 άναάνώμε&α . . . ά&νμ&μεν CY1
ΜΠ pr. μήτε Λ μηϋ Ο 10 τήν λ. xMlíI 12 νοήσαι
χΑ' το v. Χ Ψ τω ν. Ο τά add. Wil. 22 Ικ. Pat. ίχαατον
SI 82. 28 το προς K J M í I (corr. A 1 non E) ©h 28 τό προς
X'^WCYq τον προς Ο 27 ¿φ. èavτφ Κ
80 E QUOMODO QUIS SENT. PROF. VIRT. 161

μέγα φρονείν, επαινετών nal θεατών μηδέν δεόμενον. ωοπερ


ονν δ κ α λ ώ ν εκείνος οίκοι· την &εραπαινίδα κ α ι βοών '·&έαΰαι,
Αιοννβία, πέπανμαι τετνφωμένος', όντως ο ποιηδας τ ι χάριεν
καΐ άΰτεϊον είτα τοντο διηγονμενος και περιφερών πανταχόΰε
δηλός έατιν έξω βλέπων ετι και προς δόξαν ελκόμένος, ονπω F
δε της άρετης γεγονως θεατής, ονδ' νπαρ άλλ' οναρ αυτής s
εν είδώλοις και βκιαΐς ρεμβόμενος, εΐ&' ωΰπερ ζωγράφημα
προτι&είς επί &εαν το πεπραγμένον. εΰτιν ονν τ ο ν π ρ ο κ ύ π τ ο ν -
τος ον μόνον δόντα τω φίλω \ καΐ γνώριμον εύεργετηΰαντα 81
μη φράΰαι προς έτέρονς, αλλά καΐ ψηφον εν πολλαίς &έμενον ίο
άδίκοις δικαίαν και προς εντενξιν αίΰχράν πλονΰίον τινός η
άρχοντος άπιΰχνριΰάμενον και όωρεκς νπεριδόντα και νη /dia
διψήοαντα ννκτωρ και μη πιόντα η προς φίλημα καλής 'η
καλόν διαμαχεΰάμενον, ως ò 'Αγηΰίλαος, εν εαντώ καταΰχεϊν
και αιωπηΰαι. το γαρ αντόν ενδοκιμονντα παρ' εαντώ μη 15
καταφρονεϊν αλλά χαίρειν και αγαπάν ως ίκανον οντα μάρτνν
αμα των καλών καΐ &εατην δείκννβι τον λόγον εντός ηδη τρε-
φόμενο ν και ριξονμενον εν εαντώ και κατά Λημόκριτον (fr. 146)
'αντόν ¿ς εαντον τάς τέρψιας ε&ιζόμενον λαμβάνειν'. οι μεν Β
ονν γεωργοί των ΰτ άχνων η àio ν όρώΰι τονς κεκλιμένους και Jo
νενοντας επί γην, τονς δ' νπο κουφότητας αίρομένονς ανω
κενούς ηγούνται και αλαζόνας' όντως δη και τών φιλοβο-
φεΐν βονλομένων νέων οί μάλιοτα κενοί και βάρος ουκ εχοντες
&ράΰος ε'χονΰι και ΰχημα και βάδιβμα και πρόΰωπον υπερ-
οψίας και ολιγωρίας μεβτον άφειδονΰης απάντων, αρχόμενοι !5
δε πληρονβ&αι και ΰνλλέγαν καρπον άπο τών λόγων το βο-
βαρόν καΐ φλοιώδες άποτί&ενται. και κα9άπερ αγγείων κενών
νγρον δεχομένων ò εντός άηρ εκ&λιβόμενος υπέξ,ειΰιν, όντως
14 cf. 3 1 c •
1 θεατών Pat. δβα των G p. C. Υ 1 όσα τον G ' X ' K J W C M 1
Sea α κ ρ ο α τ ώ ν τον (τον deleto) F ocra ά χ ρ . q άκρ. G * m g . M s
ΠΘ cnm xal om. χ 8 προτ. G1?; προβτ. O 13 καλής η
καλόν ΓΑ t r a i . Ο 15 τ ό M a d . τούτον Sì 17 τρεφ. AJ1
βτρεφ. Ο 81 γήν xC' yfjg O 22 ίή Müh Sh Ο 2β τών λ. MJ7
Zh roí λόγου O Wil. 27 κενών V om. Ο 28 έντός V κενός Ο
14 l'.'J P l u t . m o r . I
162 6. Π ί ί Σ ΑΝ Τ Ι Σ ΑΙΣΘ. ΉΡΟΚ. Α Ρ Ε Τ Η Σ (Plan. 3) 81 C

C άν&ρώποις πληρονμένοις των άλη&ινών άγα&ων ενδίδωβιν ο


τνφος χαϊ γίνεται το οί'ημα μαλαχώτερον. χαϊ πανόμενοι τον
• δια πάγωνα χαϊ τρίβω να φρονεϊν μέγα την ΐχΰκηβιν ¿«1 την
-ψνχην μεταφέρουΰι, και τω δηκτικω χαϊ πιχρω χρώνται προς
5 εαντονς μάλιοτα, τοις δ' άλλοις πραότερου εντνγγάνονβι. το
δε φιλοσοφίας ovo μα και την τον φιλ οβοφεΐν δόξα ν ονχ άρ-
πάξονβιν αΰτοίς ως πρότερον ονδε προογράφουΰιν, άλλά χαϊ
• προβαγορεν&είς νφ' ετέρου ταντη τη προβηγορία ^ φ ράα ε ιεν αν
ενφνής νέος ωβτ ειπείν μειδιάΰας χαι νποπληο&εις έρν·&ή-
ιο ματος
D 'ον τοι έγω &εός είμι' τι μ' ά&ανάτοιβιν είοχεις ; ' (it 187)
• • 'νέας' μεν γαρ ' γυναικός ', ως Λίΰχνλος ψηβίν (fr. 243), o í
λανθάνει
'φλέγων
16 όφ&αλμός, -ήτις ανδρός η γεγευμένη ' '
νέω δ' άνδρι γενΰαμένψ προκοπής ¿λη&ονς εν φιλοΰοφία τα
• Σαπφικά ταυτί παρεπεται (fr. 2, 9)
"] 'χάμ μεν γλώΰβα έ'αγε, λέπτον δ'
αντιχα χρω πυρ νποδεδρόμαικε'
20 ά&όρνβον δ' όψει χα'ι πραον ομμα, φ&εγγομένον δ' αν άχονΰαι
πο&ήΰειας. ως γαρ οί τελούμενοι κατ αρχάς εν &ορΰβω xal
Ί ßofj προς αλλήλους ω&ονμενοι avviaci, δρωμένων δε xal
J Β δειχννμένων των ιερών προΰέχονΰίν ηδη μετά φόβον xal
ΰιωπης, οντω και φιλοδοφίας ¿ν άρχη και περί &ΰρας πολνν
55 &όρνβον όψει και Φραΰντητα κα'ι λαλιάν, ω&ονμένων προς
την δόξαν ένίων άγροίχως [τε] και βιαίως ' δ δ' έντός γενόμενος
χαϊ μέγα φως ίδών, οίον ανακτόρων άνοιγομένων, ετερον
11 cf. 643 d 21 cf. 47 a
8 φ&άβιιεν (ωατε deleto) Re., atque ita videtur legisse auctor
recensionis A q u i φ&άΰας av — tino ι ecripeit. Aliud ( v e l u t
σφαάάαιιεν Pat.) l a t e t 11 o í τις τοι ι 15 ήτις χ Μ ' Ι Τ θ
εΐ τ ig Ο 10 άλη&οϋς· χΥΆ -9ώς Ο 18 κατά μίν γλωαοα
γε λ. αϋτ. SI 19 ύποάέάρομε nal SI (nal om. A) 20 όψει
Gr'x ëtpiv Ο αν Λ om. O 25 λαλι'αν ΓΑ λαλιάς Ο 20 τ«
seel. W i l . 27 μέγα φως ΓΑ trai. Ο
81 E QUOMODO QUIS SENT. PROF. VJRT. 163

λαβών Οχημα και ΰιωπην και θάμβος ωΰπερ θεώ τώ λόγω 'τα-
πεινός ΰννέπεται και κεχοΰμημένος'. εις δε τούτους εοιχε χαϊ
το Μενεδήμω πεπαιγμένον εν λέγεΰθαι' καταπλείν γαρ εφη
τονς πολλούς επί ΰχολην 'Λθήναξε, οοφονς το πρώτον, είτα
γίνεΰθαι φιλοΰόφους, τον δε χρόνου προϊόντος ίδιώτας, οβω 5
μάλλον Άπτονται τον λόγου, μάλλον το ο'ίημα και τον τνφον F
κατατιθεμένους.
1 1 . Των τοίνυν δεομένων ιατρείας οι μεν όδόντα πονούν- •
τες η δάκτυλον αντόθεν βαδίξονβι προς τονς θεραπεύΰοντας,
οί δε πυρέττοντες οί'καόε καλοναι και δέονται βοηθεΐν, οι δ' ίο
εις μελαγχολίαν η φρενΐτιν η παρακοπην ηχοντες ονόε φοι-
τώντας ενιαχον προς αντονς ανέχονται, άλλ' εξελαύνουΰιν η
φενγουβιν, νπο τον βφόδρα νοΰεΐν μηδ' δτι νοβονβιν aio&avó-
μενοι. I ούτως δη και των άμαρτανόντων άνηκεΰτοι μεν εΐβιν 82
ol προς τονς ελέγχοντας xal νονθετονντας εχθρώς xal άγρίως is
διατιθέμενοι χαι χαλεπαίνοντες' οί δ' υπομένοντες χαϊ προο-
ιέμενοι πραότερον έ'χονΰι. το δ' εαντόν άμαρτόντα παρέχειν
τοις ίλεγχονβι χαι το πάθος λέγειν χαι την μοχθηρίαν αποκα-
λύπτε ι ν και μη χαίρειν λανθάνοντα μηδ' αγαπάν αγνοούμενο ν
άλλ' όμολογεΐν και δεΐβθαι τον άπτομένον χαι νονθετοϋντος 20
ού φανλον αν ε'ΐη προκοπής Οημεΐον. ως πον Διογένης ελεγε
τω ΰωτηρίας δεομένψ ξητεΐν προβηκειν r¡ φίλον βπονδαΐον η
διάπνρ ον εχθρόν, οπως ελεγχόμενος η θεραπευόμενος άπο- Β
φενγτ) την χαχίαν. αχρι δ' οί τις επιδεικννμενος ρύπον η
κηλίδα χιτωνος η διερρωγος υπόδημα καλλωπίζεται προς 25
τονς εκτός άτνφία κενή και νη /¡ία βκώπτων αυτός εαντόν

1 Plat. Legg. 716 a 8 cf. Basil, de leg. Gr. libr. extr. 18 cf.
501b 21 cf. 74 c ϊβ cf. 804 b •

4 κατά αχ. Μ'α% 6 γίν. Λ γενέο&αι Ο post φ il. add.


είτα ρήτορας xC!M2mg. Amg. 9 αντόθεν χΠ -θι Ο
θεράπευα. Treu θεραπεύοντας Sì 11 η φρ. GSCM/I©h xal
φρ. Ο 17 ¿αντόν Ο'β έαντον τον xC2 αν τον vel αντόν Ο
άμαρτάνοντα GXA0 Wil. 23 ¿χφεύγοι ΑΘ 2β κενή χαϊ νη
J ία an.] xsvfj (vel xaivjj) Siaex. Sì emend. Re.
164 5. Π&Σ ΑΝ ΤΙΣ ΑΙΣΘ. ΠΡΟΚ. ΑΡΕΤΗΣ (Plan. 3) 82 Β

ώς μικρόν η ώς χνρτον ο'ίεται νεανιενεβ&αι, τα <$' έντος αΐΰχη


• τής ψυχής και τα περί τον βίο ν * εγχρέμματα [και] φθόνου?
και κακοη&είας και μικρολογίας και φιληδονίας ωΰπερ έλκη
περιβτελλων και άποκρύπτων ονδένα &ιγεΐν ονδε προδίδειν
5 iâ δεδιως τον ελεγχον, ολίγον αν τω προκοπής μετεβτι, μάλ-
λον δ' ονδέν. ¿λλ' ó τούτοις ομόβε χωρων και μάλιβτα μεν
C αυτός εαυτόν άλγύνειν τε και κακίξειν άμαρτάνοντα, δεύτερον
δε παρεχειν ετέρου νου&ετονντος εγκαρτερονντα και κα&αιρό-
μενον υπό των ελε'γχων δυνάμενος και βονλόμενος, ούτος
ίο άποτριβομένω και βδελνττομένω την μοχ&ηρίαν άλη&ώς εοικε.
δει μεν γαρ άμελει και το δοχεΐν είναι πονηρον αίδείΰ&αι και
φεύγεIV' δ δε την ούαίαν τής μοχ&ηρίας μάλλον η την άδο-
• ξίαν δνβχιραίνων ού φεύγει το κακώς άκοΰβαι και^ ειπείν επί
τω βελτίων γινεο&αι. χάριεν γαρ το τον Διογένους πρός
16 τiva νεανίβκον οφ&εντ' εν καπηλεία, καταφυγόντα δ' εις το
J D καπνέΐον, 'οβω' γαρ είπεν 'ενδοτέρω φεύγεις, μάλλον εν τώ
καπηλείω γίνη'. και των φαύλων έκαστος οβω μάλλον αρ-
νείται, τοβούτω μάλλον ενδύεται και κα&είργννΰΐν εαυτόν είς
την κακίαν. άμελει των πενομένων οι προβποιούμενοι πλούτεϊν
ίο ετι μάλλον πένονται δια την άλαξονείαν' ο δε προκόπτων
• αληθώς τον 'Ιπποκράτην παράδειγμα ποιείται, το περί τάς
ραφας άγνοη&εν αν τω τής κεφαλής εξαγορεύβαντα και γρά-
•ψαντα, λογιζόμενο; οτι δεινόν εβτιν εκείνον μεν, οπως αν
ετιροι μη το αυτό πά&ωβιν, αντον την άμαρτίαν κατειπεΐν,
16 αντον δε τινα μέλλοντα βωζεβ&αι μη τολμάν έλέγχεβ&αι μηδ'

• 14 cf. 847 e 20 Hippocr. Epid. V 14


1 ώς . . . ώς AC-Μ'Π Θ ΐίς . . . είς Ο 2 έγχρώΰματα ci. Po.
coll. Arist. Eth. 1105 a 3 έγχρίμματα Gatakerue Wil. ¿λΐίίμ-
ματα Bern, και secl. Wil. 5 ίων q β έΐιγχόντων F
18 τής πονηρίας C 18 και, tintïv non intellegitur. Propter
hiatnm secludere non licet xal (ίαντόν) είπ. ci. Po. 16 rò
καπνείον Pat. το καπηλείον Sì. Fumarium est, locus ubi vina
condiebantur. rò χατώγειον ci. Re. 10 οβω] 9εψ TKJ'WC'M 1
18 τοΰούτω rAWCIT τάβω O 21 τον Émp. xal τον SI
22 ραφάς GxC'qM'JTZ γραφάς (έγγρ. Χ 1 ) 0
82 E QUOMODO QUIS SENT. PROF. VIRT. 165

όμολογεΐν την άβελτερίαν xal την άμα&ίαν. xal μην τά γε Ε


Βίων ο ς xal Πνρρωνος ον προκοπής αν τις άλλα μείζονος
εξεως Οημεία &εΐτο χα'ι τελειοτέρας. 6 μεν γαρ ηξίον τους
σννή&εις οΐ'εσ&αι προχόπτειν οταν των λοιδορούντων οΰτως
άχούωοιν ως λεγόντων 5
'β> ξέν', επεί οντε χαχω οϋτ' αφρονι φωτί εοικας, (ξ 187)
ούλε τε χαι μέγα χαίρε, &εοί νύ τ οι ολβία δοΐεν'. (ω 402)
Πνρρωνα δε φασι πλέοντα xal χινδυνεύοντα χειμώνι δελ-
φάχιόν τι δεΐξαι χρώμενον άσμένως χρι&αΓς παραχεχυμέναις
χal ειπείν προς τους εταίρους ou τοιαύτην άπά&ειαν παρα- F
σχεναστέον εχ λόγου xal φιλοΰοφίας τον υπό των προβτνγ- 11
χανόντων διαταράττεβ&αι μη βονλόμενον.
1 2 . Όρα δη xal το τον Ζήνωνος οποίον εστίν, ηξίου γαρ
άπο των ονείρων εχαστον εαντον συναισ&άνεσ&αι προκύπτον-
τος, εί μήτε ήττώμενον αίσχροϋ τίνος εαυτόν μήτε τι προ Ο- 15
ιεμενον η πράττοντα των δεινών xal άδίχων ορά χατά τους
ΰπνους, αλλ' οίον εν βν&ω γαλήνης άκλνστου καταφανεί
διαλάμπει της ψυχής το φανταβτixòv xal πα&ητιχον υπό τον
λόγου διαχεχυμένον. | τούτο δε Πλάτων, ως εοιχε, βυνιδών
πρότερος εξεμόρφωβε χαι διετύπωσε της φύσει τυραννικής 20
ψυχής ola κατά τους ϋπνους δρα το φανταστικον χαι αλογον,
μητρί τ επιχειρούν μίγννσ&αι xal προς βρώσεις όρμων παν-
τοδαπάς, παρανομούν xal χρώμενον εαντον ταϊς επι&νμίαις
οΐον λελνμεναις, ας μεϋ·' ήμέραν ο νόμος αισχύνη και φόβω
χα&είργνυδιν. ώΰπερ ονν τα πεπαιδευμένα καλώς των νπο- 25
ζυγιών, ονδ' αν αφή τας ήνίας ó άρχων, επιχειρεί παρατρέ-
8 Posidon. ap. Diog. L. IX 68 18 Stoic. V. Fr. I 234
19 Plat. Rep. 671 c cf. 100 f sq.
1 ¿0ΐλτ.] WC β φωτί,] άνδρΐ xFC' 8 φηαι
GqMJI χιιμώνος Χ 9 παρεγ*εχ. ΓΑ 10 προς τονς ετέρους
ΓΥΜ προς έτερους Π 15 pr. μητε] μη το G'WCYM'h ήττώμ.
(Cobeti) m. post, in G ήδόμενον 0 l αίαχρώ τινι xMsJI 1β η
xJC'qa'A© om. O 19 δε xa I xC 20 πρότερον Θ της ψ.
G'xCqM'Z zfi φ. 0 22 τε γαρ έπιχειρεί xG'A' προς Heb.
Λ£ρ! Sì ορμών θ ορμά Ο 23 παρανόμους θ
166 δ· ΠΩΣ ΑΝ ΤΙΣ ΑΙΣΘ. ΠΡΟΚ. ΑΡΕΤΗΣ (Plan. 3) 83 Α

πεα&αι καϊ άπολείπειν την δδόν, αλλ' ωαπερ εί'&ιβται πρόειβιν


Β εν τάξει·, διαφνλάττοντα την πορείαν απταιοτον, όντως οίς
αν ενπει&ες ηδη το 'άλογον καϊ πρΰον r¡ γεγονός ino τοϋ
λόγον χαί κεκολαΰμένον, οντε καθ' νπνονς ουθ-' ino νόβων
δ ετι ραδίως εξνβρίξειν η παρανομεΐν έ&έλει ταΐς ίπι&νμίαις,
άλλα τηρεί καϊ διαμνημονενει τον ε&ιΰμόν, Ιΰχνν εμποιονντα
τη προβοχή και τόνον. εί γαρ και το βωμα τη άακήΰει της
άπα&είας νπήκοον εαυτό καϊ τα μέρη παρέχειν πέφνχεν, ως
οφ&αλμονς τε προς οίκτο ν ΐβχεα&αι δακρύων και καρδίαν
ίο πηδήματος εν φόβοις, αΐδοΐά τε βωφρόνως έ'χειν άτρέμα και
μηδέν ενοχλεΐν παρά χαλοΐς η καλαΐς, πως ού μάλλον εικός
C ίβτι της ψυχής τοϋ πα&ητικον την αΰκηβιν έπιλαμβανομένην
οίον εκλεαίνειν και βνβχηματίξειν τα φαντάΰματα και τα
κινήματα μέχρι των νπνων πιέζουΟαν ; οία λέγεται περί τον
• 15 φιλοβόφον Στίλπωνος, [ώς] ίδεΐν δόξαι κατά τους νπνονς
οργιξόμενον αντώ τον Ποΰειδωνα μη &νβαντι βονν, ίοΰπερ
C ε&ος ην τοις ίερενΰιν ' αντον δε μη&εν εκπλαγέντα 'τI λέγεις'
φάναι 'ώ Πάΰειδον ; ωΰπερ παις ηκεις μεμψίμοιρων οτι μη
δανειβάμενος ενέπληβα κνίβης την πάλιν, αλλ' άφ' ών εϊχον
to ί'&υΰά βοι μετρίως οίκοθεν;' καϊ μεντοι δοκεΐν αντω τον Πο-
ΰειδωνα μειδιάβαντα την δεζιάν προτείναι και ειπείν ως άφνων
D φοράν Μεγαρενΰι ποιήβει δι ¿κείνον. οϊς ουν όντως ενόνειρα
και φανά και αλνπα, φοβερον δε μη&εν η τραχύ μηδε κα-
κόηθες r¡ ΰκολών εκ των νπνων επαναφέρεται, ταντα της
• 25 προκοπής άπαυγαδμονς τίνα ς είναι λέγουΰιν, ο'ι'ατρους δε και
πτοίας και φυγάς άγεννεΐς και παιδικάς περιχαρείας και όλο-
φύρΰεις ενυπνίων οικτρών καϊ άλλοκότων ραχίαις τιΰί και ΰά-
23 cf. verba Democriti laudata 736 b ( = Yorsokr. 68 A 77)
1 πρόσειαιν GX'KJYM'a'h S y.al το πρ. F 7 xal γάρ
και rKJ'Y^M'h 8 ίαντω G'YMΠ πεφύλακιν GX'KJY'MÎ
10 αωφρόνων rKJMHh σωφρονεϊν q V ' lì ίχιλαμβανο-
!
μένης Θ 14 nal περί Θ 15 ώ? secl. Wil. os . . . ίάοξε xF
17 ην Wog AF 22 fort. r¡ y' ουν (sc. ipvj¡jj) et infra ταύτη
pro ταντα (v. 24) et έοικέναι (της*/ οϋπω (p. 167 τ. 1) 27 te
τι σι ΜΠΘ
83 D Q U O M O D O Q U I S SENT. P R O F . V I R T . 167

λοις εοιχέναι ψυχής οντζω το κοαμοϋν εχονβης οίχεϊον, άλλά


πλαττομένης ετι δόζαις καΐ νόμοις, ων άπωτάτω γινομένη
κατά τους νπνονς αυ&ις αναλύεται και ενελίττεται τοις πά&εαι.
ταντα μεν ονν βννεπιβχόπει και αυτός, είτε προκοπής εβτιν Ε
είτε τινός εξεως ηδη βεβαιότητα καΐ κράτος εχονβης επί τοις 5
λόγοις άβάλεντον.
1 3 . 'Επεϊ á' η παντελής άπά&εια μέγα και θείον, <(ε'ν)>
ενδόβει δε τινι και πραότητι πα&ων ως λέγομεν η προκοπή,
δει και προς avrà και προς αλληλα τα πά&η βκοποϋντας χρί-
νειν τάς διαφοράς' προς αντα μέν, ει νυν επι&νμίαις τε μα- ίο
λακωτέραις χρώμε&α των πάλαι και φόβοις και οργαΐς, ταχν
τω λόγω το εξάττον αυτών και φλεγμαΐνον άφαιροΰντες' προς
αλληλα δέ, εί μάλλον αίβχννόμε&α νυν η φοβούμε&α και ζή-
λου μεν η φ&ονονμεν καϊ φιλοδοξονμεν η φιλοχρηματονμεν, F
xal ολως εί Λωρίοις μάλλον η Λνδίοις ωΰπερ οι μελωδονντες is
ύπερβολαΐς άμαρτάνομεν, βχληρότεροι περί την δίαιταν ο ντε ς
η μαλακώτεροι, και βραδύτεροι περί τάς πράξεις η προπετέ-
ΰτεροι, και &ανμαβται παρ' ο δεί λόγων και άν&ρώπων η
καταφρονηταί. \ κα&άπερ γαρ αϊ των νόβων εις τα μη καίρια 84
μέρη τοϋ βώματος εκτροπαι ΰημεΐον ον φανλόν είαιν, όντως so
η κακία των προχοπτόντων ε'οιχεν εις επιεικέβτερα πά&η
με&ιΰταμένη κατά μικρόν έξαλείφεβ&αι. Φρννιν μεν γαρ οι
έφοροι ταΐς επτά χορδαΐς δύο παρεντεινάμενον ηρώτων πότερον
τάς άνωθεν η τάς κάτωθεν εχτεμεΐν αντοΐς ί&έλει παραβχεϊν'
ημών δε δεΐται μέν πως τά ανω και τα κάτω περικοπής, εί 26
μέλλομεν εις το μέσον κα&ίβταΰ&αι και μέτριον. η δε προκοπή
τάς ύπερβολάς πρότερον και τάς οξύτητας των παθών άνίηαι

82 220c Vit. Agid. 10,7

1 ψυχής xC*0 om. O 3 ¿vil. Re. άνελ. SI 7 καί μέγα


xal XC* iv add. Pat. 8 ή »ρ. χ Δ ' β «ρ. Ο Θ αχοπονντα
Λΐ&Μ'αΘ 10 ννν Ah 1 νυν μεν Ο 12 έζάπτον JWCM1
18 ξηΧ. (μάλλον add. ΑΠ) η φθ. χαϊ ψιλοί. xC'M!IT ξηΐ. και
ον φΟ1. xal ον (si ού Θ) φιίοδ. Ο 19 ai om. G1 χαίρια .¿RM*
κύρια O 22 qpçvvviv GM©h 2β μέλλομεν Ζ μέλλοιμεν O
168 5. Π Λ Σ Α Ν Τ Ι Σ Α 1 Σ Θ . Π Ρ Ο Κ . Α Ρ Ε Τ Η Σ ( P l a n . 3) 84 Α

'ηρός ¿¿Οπερ οί μαργωντες εντονότατοι'


κατά τον Σοφοχλέα (fr. 768).
Β 14. Και μην οτι το τάς χρίΰεις επί τά εργα μετάγειν χαι
τονς λόγονς μη λόγους εάν άλλα πράξεις ποιεΐν μάλιβτα της
5 προχοπης ϊδιόν εβτιν, εΐρηται. δήλωμα δ' αυτόν πρώτον μεν
ο προς τά επαινονμενα ζήλος και το ποιείν είναι προ9νμονς
α &αυμάξομεν, α δε -ψεγομεν μη έ&ελειν μηδε νπομένειν.
επει πάντας γ' 'Α&ηναίονς είχός ην επαινεϊν την Μιλτιάδου
τόλμαν χαϊ άνδρείαν, Θεμιοτοχλης δ' είπων ώς ουκ èà χα&-
ιο ενδειν αντόν αλλ' εκ των ϋπνων άνίβτηβι το Μιλτιάδου
τρόπαιον, ονχ επαινών μόνον χαϊ 9αυμάξων ά λ λ ά χαι ξηλων
C χαι μιμούμενος εύ&νς ην χαταφανής. G μικρόν ονν οϊΐΰ&αι
χρη προχόπτειν, 'άχρι οί το &ανμάξον τονς xaτορΦονντας
άργόν εχομεν χαι άχίνητον εξ εαυτόν προς μίμηβιν. οντε γαρ
15 ερως δώματος ενεργός, ει μη μετά ζηλοτυπίας ε'νεβτιν, οϋτ'
έπαινος άρετης διάπνρος χαι δραΰτηριος ¿ μη ννττων μηδε
χεντρίξων μηδε ποιών άντ'ι φ&όνου ξηλον επι τοις χαλοΐς,
άναπληρώΰεως ορεγόμινον. ου γαρ υπό των λόγων δει τοΰ
φιλοΰοφονντος μόνον ωβπερ Άλχιβιάδης ελεγε την καρό ία ν
ao ΰτρέφεβ&αι χαι δάκρυα εχπίπτειν, άλλ' ο γε προχόπτων άλη-
•9·&ς μάλλον έργοις χαι πράξεΰιν άνδρας άβαθοι χαι τελείου
D παραβάλλων εαυτόν άμα τώ βυνειδότι τον ενδεούς δαχνόμενος
χαι δι' ¿λπίδα χαι πό9ον χαίρων και μεβτος ων άρμης ονκ
ηρεμοναης οΐός τ' εβτι κατά Σημωνίδην (fr. δ)
J5 'α&ηίος ΐππω πώλος ως αμα τρέχειν',
τω άγα&ω μονονονχι βνμφνναι γλιχόμενος. χαι γαρ τοντο
προχοπης ¿λ^θονί ϊδιόν εατι πάθος, ων ξηλονμεν τά εργα
την διά&εβιν φιλεΐν χαϊ άγαπαν χαι μετ' εννοίας άεϊ τιμήν
Β είρηται 7 9 f 8 c f . 92 c 8 0 0 b v i t . T h e m . c . 3 19 P l a t .
Conv. 2 1 6 e 25 cf. 1 3 6 a 4 4 6 e 790f
I an»ρ β ' Χ Λ Υ Μ Π Θ (ντον. M ü h 8 οτι το AV p . c . τ ό
(•nal το C 1 ) οτι O 6 πρώτα Θ 9 δ' είπαν] D e n u o i n c . Ν 1
I I χ α i. 9αυμ. G 1 oiSk 9. O nal a n t e fai. o m . GK 18 &av-
μάζειν Λ Μ ! Π © 18 τονς φιλοβοφονντας ΡΘ 28 όργής C 1
24 τον βιμ. Μ.Π Θ Σημωνίδην Wil. σιμ. SI 28 την τιμήν F
84 D QUOMODO QUIS SENT. PROF. VIRT. 169

άποδιάοναης ενφημον εξομοιονβ&αι. φιλονικία δ' οτω xai


φ&όνος ενεβταχται προς τονς κρείττονος, ούτος ί'ΰτω ¿όζης
τινός η δυνάμεως ζηλοτυπία κνιζό μένος, άρετην όε μη τιμών
μηδε &ανμάξων.
1 5 . "Οταν ονν όντως άρχώμε&α των άγα&ων εράν, ώστε Ε
μη μόνον κατά Πλάτωνα (Legg. 711e) μαχάριον μεν αυτόν β •
ήγεϊΰ&αι τον σώφρονα, 'μαχάριον δε τον ξυνήκοον των εχ
τον βωφρονοϋντος βτόματος Ιόντων λόγων', άλλα χαί βχημα
xai βάδιβμα και βλέμμα χαί μειδίαμα &αυμάξοντες αντον xai
άγαπωντες οίοι Ονναρμόττειν xai ΰνγχολλαν ώμεν εαυτούς, ίο
τότε χρή νομίξειν άλη&ως προχόπτειν. ϊτι δε μάλλον, αν μη
μόνον ενημερουντας τους άγα&ους &αυμάξωμεν, αλλ' ωΰπερ
οι ερωντες xai τρανλότητας άΰπάξονται των εν ωρα χαί ωχρό-
τητας, της δε Παν&είας xai δάκρυα xai χατήφεια πεν&ούβης F
άρα χαί χεχαχωμένης εξέπληξε τον 'Αράβπην, οϋτως ημείς is
μήτε φυγήν 'Αριβτείδου μήτε είργμον 'Λναξαγόρον μήτε πε- • •
ν LUV Σωχράτους η χαταδίχην Φωχίωνος νποδειμαίνωμεν, άλλά •
χαί μετά τούτων άξιέραοτον ηγούμενοι την άρετην δμόΰε χω-
ρωμεν αύτη, το Ευριπίδειον εφ' εχάΰτω φ&εγγόμενοι | (fr. 961)
'φευ, τοΐΰι γενναίοιβιν ως άπαν χαλάν'. 85 •
τον γαρ άχρι του xai τα φαινόμενα δεινά μη δνβχεραίνειν 2ΐ
αλλά &ανμάζειν xai ξηλουν εν&ουΰΐαδμόν ονχ αν ετι γε των
καλών ούόεί? άποτρέ-ψειεν. ηδη δε τοις τοιούτοις παρέπεται •
βαδίξονβιν ini πράξεις τινός η λαβονβιν άρχήν η χρηβαμενοις
τύγτ) τί&εβ&αι προ όφ&αλμών τους όντως άγα9ονς γεγενη- ts •
μένους, xai διανοεϊΰ&αι 'τί δ' αν επρα'ξεν εν τούτω Πλάτων,
τί δ' αν είπε ν 'Επαμεινώνδας, ποίος δ' αν ωφ&η Αυχοϋργος
η 'Αγηβίλαος', οίον προς εβοπτρα κοβμονντας εαυτούς xai Β •

13 cf. 44 f ñ6d 14 Xen. Cyr. V, 1, 6 •


8 οώφρονος G 10 οίον ΛίΙΘ άρμόξιιν θ ώμεν] ξητωμεν
Θ Λρό&νμοι ωμεν xCsM ϊΠ 19 έχιφ&. C 28 Sì om. Μα'h
24 βαδ. G p. c. W p. c. rò βαδ. χ WC© τοις ßai. O
45 όντως άγ. Pat. όντας άγ. « β 28 οίον Scbaefer οϊύν
τι SI χαί Emp. η ίί
170 5. Π ί ί Σ ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΣΘ. ΠΡΟΚ. ΑΡΕΤΗΣ (Plan. 3) 85 Β

μεταρρυ&μίξοντας, η φωνής άγεννεΰτέρας αντών επιλαμβανο-


μένους η προς τι πάθος αντιβαίνοντας, οί μεν γαρ εκμεμα&η-
κότες τα των Ίδαίων ονόματα δακτύλων χρωνται προς τους
φόβους αύτοΐς ώς άλεξικάκοις, άτρέμα καταλεγοντες εκαΰτον" ή
Β δε των αγα&ων ανδρών επίνοια και μνήμη ταχν παριΰταμενη
και άναλαμβάνονΰα τους προκύπτοντας εν nàai πά&εβι και
πάΰαις άπορίαις ορ&ους διαφνλάβΰει και άπτώτας. ο&εν
εΰτω ΰοι και τοϋτο ΰημεΐον ^αντο του ττρος άρετήν επιδίδοντας.
1 6 . Προς δε τούτω το μηκέτι ταράττεα9αι βφόδρα μηδ'
C ερν&ριαν μηδε κατακρύπτειν η μεταΰχηματίξειν τι των κα& '
li αυτόν άνδρός ενδόξου και βώφρονος εξαπίνης επιφανεντος,
άλλά &αρρεΐν ομόΰε χωρονντα τοις τοιούτοις ε'χει τινά τον
αννειδότος εκβεβαίωβιν. 'Αλέξανδρος μεν γαρ ώς εοικεν αγγε-
λον ίδών περίχαρη προβ&εοντα και την δε'ξιάν προτείνοντα
15 'τί μοι μέλλεις ' εϊπεν 'ω τ&ν άπαγγελεΐν; η οτι "Ομηρος
αναβεβίωκεν·,' ούδενός αύτώ τα πράγματα πλην ύδτεροφη-
μίας οίόμενος ενδεΐν. νεω δ' άνδρΐ βελτιουμενω το η&ος ον-
δενος ε'ρως εμφύεται μάλλον η καλοΐς κάγα&οΐς άνδράοιν
εγκαλλω:τίΰαΰ&αι και παραΰχεΐν ο ίκίαν κ-uro-C καταφανή, τρά-
D πεζαν γυναίκα, παιδιαν ΰπονδήν, λόγους λεγομένονς η γρα-
S1 φομενονς, ωβτε και δάκνεΰ&αι πατρός τε&νεωτος η κα&ηγητον
μεμνημενον ούκέτ Ιδόντος αυτόν εν τοιαύτη δια&εΰει, και
μη&εν οϋτως αν ενξαΰ&αι παρά &εών, ώς εκείνους άναβιώ-
ΰαντας αντω γενεΰ&αι του βίου και των πράξεων &εατάς.
Î5 ωΰπερ αν τουναντίον οί καταμελήΰαντες εαυτών και ¿ιαφ&α-
ρεντες ονδ' εν νπνω τους προδήκοντας άτρόμως καΐ άδεώς
ορωΰΐν.
1 7 . "Ετι τοίνυν πρόσλαβε τοις είρημενοις ΰημεΐον ου μι-
1
1 άγενν. om. F 3 ίδαίων F mg. Π Ιδίων Ο β άναλαμβ.
Wil. âiaX. SI 8 aitò om. Λ αντω V 10 r¡ μεταοχ.] μηδε
1 1
καταοχ. W C XI άναφαν. C 15 άπαγγείλειν JTWC 1β ονδ.
G*xKJYqA 2 @ èv oiS. Ο ύατεροψωνίας W C 1 17 ivä. οΐόμ.
ΜΠ 20 παιδία il corr. Emp. 22 ονκέτ' ίάόντος Wil. ουκ
¿πιδ. SI τοαανττ] Sì corr. Emp. 23 αν όντως AFÌS.II 2β άτρό.
S 8
X FC άτριμώς Ο
85 D QUOMODO QUIS SENT. PEOF. VIET. 171

ηρόν, εί βονλει, το μηδέν έτι μικρόν ήγεΐΰ&αι των άμαρ-


τανομένων άλλ' εξενλαβεΐβ&αι και προΰέχειν απαΰιν. ίοβπερ Ε
γαρ οί το πλοντήβειν άπεγνωκότεξ εν ονδενι τί&ενται τα μικρά
δαπανήματα, μη&εν οίόμενοι ποιεϊν μέγα το μικρά τινι προα
τι&έμενον, ή δ' ελτζίς έγγντέρω τον τέλονς βαδίζονβα τω ¡¡
πλοντω ΰννανξει την φιλοπλοντίαν, όντως εν τοις προς άρε-
τήν πράγμαΰιν ο μη πολλά ΰνγχωρών τω ' τί γαρ το παρά
τοντο ; ' και 'ννν μεν οΰτως αν&ις δε βέλτιον αλλά προΰέχων
ίκάβτω καν εις το μικρότατον η κακία ποτέ των αμαρτημάτων
ένδνΰα βνγγνώμην πορίζηται δνΰαναβχετων και δνβκολαίνων ίο
δηλός εβτιν ήδη τι κα&αρον κτώμενος εαντω και ονδ' οπωΰοΰν •
άξιων ρνπαίνεβ&αι, το δε *μη&εν οϊεβ&αι καταιΟχννειν μέγα F
μηδε εχειν ^ ευχερείς προς τα μικρά ποιεί και ολιγώρονς. και
γαρ αίμαβιάν τινα και &ριγκον οίκοδομονΰιν ον διαφέρει
ξνλον το τνχον η λί&ον επίβαλεϊν χνδαΐον η ΰτήλην νπο&εΐναι ΐ5
παραπεΰονβαν από μνήματος, ola ποιονβιν οί φανλοι, παΰαν
εργαβίαν και πραξιν ως ε'τνχε ΰνμφοροϋντες είς ταντό καΐ
ΰωρενοντες' αλλ' οί' γε προκόπτοντες, οίς ηδη, \ κα&άπερ 86
ίερον τίνος οικοδομήματος και βαβιλικον τον βίου 'κεκρότη-
ται χρνΰέα κρηπίς', ονδεν εική προΰίενται των γιγνομένων, so
άλλ οίον από ΰτά&μης τον λόγον προΰάγονΰι και προβαρ-
μόττονΰιν εκαΰτον, νπέρεν τον Πολνκλειτον οίόμενοι λέγειν
ως εβτι χαλεπώτατον αντων το έργον οις αν είς οννχα ο
πηλός άφίκηται.

4 cf. Comm. in Hes. OD 361 1» Pind. fr. 194 22 Yorsokr. •


40 Β 1 cf. 636 c

2 προοήκειν WC 4 οΐόμ. Λ.] ποιούμενοι WC 10 γνάμην


ΓΘ 12 ν,ατ αίαχννην X 3 WCY 2 N κατ' αΐβχίνην ÄF κατ'
8
αίσχνλον α Α© 12. 18 το άε . . . ΐχειν] δεινον pro ίχειν ci.
Re. rò Sh μέγα ofeofraι χαταιΰχννον μηάίν ϊχειν ci. Wil.
14 τινα xal explicit Κ 18 αωρ. ΓΛίί'ΠΘ ανλλέγοντες Ο
22 ύτιέρεν Re. ύπερ ον Sì οΐόμε&α ΛΑ'Θ
172 6. ΠΩΣ ΑΝ ΤΙΣ ΑΠ' ΕΧΘΡΏΝ ίϊΦΕΛ. (Plan. 6) 86 Β

6.
Β Π Ω Σ Ä N Τ Ι Σ ΑΠ' Ε Χ Θ Ρ Ω Ν

Ω Φ Ε Λ Ο Ι Τ Ο

(Plan. 5 )
D 1. 'Ορω μεν οτι τον πραότατον, ώ Κορνήλιε Πονλχερ, πο-
λιτείας '¡¡ρηΰαι τρόπον, èv ω μάλιβτα τοις χοινοΐς ωφέλιμος
Ί ων άλνπότατον i δια τοις εντνγχάνουβι παρέχεις βεαντόν. 'Επ ει
J δε χώραν μεν α&ηρον ωβπερ ΐβτορονβι την Κρήτην ενρεΐν
C ί'βτt, πολιτεία <5έ μήτε φ&όνον ενηνοχνΐα μήτε ζήλον ή φι-
6 λονιχίαν, ί'χ&ρας γονιμότατα πά&η, fιέχρι ννν ον γεγονεν
(αλλ' εί μηδέν άλλο, ταΐς ί'χ&ραις αϊ φιλίαι ΰνμπλεχονβιν
ημάς' o nal Χίλων ο σοφός νοήβας τον είπόντα μηάενα εχειν
εχ&ρον ήρώτηβεν εί μηδε φίλον ε'χοι), δοχεΐ μ οι τά τ άλλα
ίο περί εχ&ρων τω πολιτικοί διεβκεφ&αι προΰήχειν και τον Ξενο-
φώντος άχηχοεναι μή παρεργως είπόντος οτι τον νονν έχοντος
Q εοτί xal 'άπο των εχ&ρων ωφελείβ&αι' (Oec. 1, 16). απερ ο vu
εις τοντο πρώην ειπείν μ οι παρεατη, ανναγαγων ομον τι τοις
αντοΐς όνόμαβιν άπέΰταλχά βοι, φειΰάμενος ώς ενην μάλιβτα
is των εν τοις Πολιτιχοΐς Παραγγελμαβι γεγραμμένων, επει
D χάχεΐνο το βιβλίον ορω βε πρόχειρον έχοντα πολλάκις.

2. 'Εξήρχει τοις παλαιοΐς νπο των αλλοφύλων χαϊ άγριων


ζώων μή άδιχεΐΰ&αι, χαι τοντο των προς τά &ηρία τέλος ήν
αγώνων εχείνοις" οι δ' νβτερον ήδη χρήΰ&αι μα&όντες αυτοΐς
so xal ώφελοννται οαρ|1 τρεφόμενοι xal &ριξΙν άμφιενννμενοι
χαι χολαΐς xal πντίαις ίατρενόμενοι χαι δερμαβιν οπλίζοντες

Plan. 5. Cat. Lampr. 130. Codd. GXF« (in c. 11) (R)KJWCY


(usque ad p. 173, 3) (p)qMaA(V)(E)ZbNh. Accedit Syr. (inter-
pres Syrus) libere agens ac eaepe in breviorem formarn redi-
• gens. Γ = G ' X ' F , U = aA, Θ = Zb 8 cf. 9 6 a

T i t . k-x Bern, vn' SI et Cat. Lampr. 1 ποϋλχερ FM2I


©Nh πονλχρε (πόλχ. Χ 1 ) Ο ατιρ (της Κ) πολ. SI corr. Xyl.
9 ίχοι Ε ίχιι Ο Po. IS τι om. ΜΠΘ 20 ώφιλονντο W
86 D DE CAPIENDA EX INIMICIS UTI LITATE 173

αντονς, ωΰτε άξιον είναι δεδιέναι μη των θηρίων επιλιπόν-


των τω άν&ρώπω θηριώδης ο βίος αντον γένηται καΐ άνημε- •
ρος. επει τοίννν rots μεν άλλοις Ικανόν εβτι το μη πάβχειν
vito των έχθρων κακώς, τους δε νοΰν έχοντας ό Ξενοφών Ε
και ώφελείβ&αί φηβιν άπό των διαφερομένων, άπιβτεϊν μεν s
ου χρή, ζητεΐν δε με&οδον και τέχνην δι ης τοντο περιέβται
το καλόν οϊς χωρίς έχ&ρον ζην άδννατόν εβτιν. ον δύναται
παν Ιξημερώβαι δένδρον ο γεωργός ονδε πάν τι&αβενβαι
&ηρίον ο κυνηγός' ίζήτηβαν ονν καθ' ετέρας χρείας 6 μεν εκ
των άκαρπων ό δ' άπό των άγριων ώφελείβ&αι. της &αλάττης ίο
το νδωρ άποτόν εβτι και πονηρόν, αλλ' Ιχ&νς τρέφει και
πόμπιμόν εβτι πάντη και. πορενβιμον όχημα τοις κομιξομένοις' •
τον δε βατνρον το πνρ, ως πρώτον ωφ&η, βονλομένον φι-
ληΰαι και περίβαλεϊν δ Προμη&ενς (Aesch. fr. 207) •
'τράγος γενειον α:ρα πεν&ηβεις ΰν γε'' α
καίει τον άψάμενον, ¿λλά φως παρέχει και θερμότητα και F
τέχνης άπάαης οργανόν εβτι τοις χρηβ&αι μα&ονβι. ΰκόπει •
δη και τον εχ&ρόν, εί βλαβερός ων τάλλα και δνβμεταχείριβτος,
άμωΰγέπως άφην ενδίδωβιν αντον και χρηβιν οικείαν και
ωφέλιμος εβτι. | και των πραγμάτων αφιλα πολλά και άπεγβ·η 87 [_
και αντίπαλα τοις ¿ντυγχάνονΰιν ' αλλ' οράς ο τι και νόβοις si
ενιοι βώματος εις άπραγμοβννην εχρήβαντο, και πόνοι πολ-
λοίς προβπεβόντες έ'ρρωβαν καί ηβκηβαν. ενιοι δε και πατρίδος
βτερηβιν και χρημάτων άποβολην εφόδιον βχολης εποιήβαντο
και φιλοβοφίας, coç Διογένης και Κράτη ς ' Ζήνων δε, της 85
ναυκληρίας αν τω βυντ ριβείβης, πν&όμενος 'εν γ" ειπεν 'ω
τύχη ποιείς, εις τον τρίβωνα βννελαννονβα ημάς', ωβπερ γάρ

2 cf. 964 a 25 St. V. Fr. I 277 cf. 467 d 603 d 27 eq. cit. •
Suidas β. ν. αικχός
2 αύτον deeet Y 1 καί άνήμ. GWC και άπορος (cf. 964 a) και
άνημ. Ο Syr. 'fort. lecte' Po. 6 na\ από των S. ώφ. φ. qMíI©N
9 κα»' GW Syr. ut τ. καΐ καθ' Ο ό μεν] ό äh C 12 xofuj.]
ποριζομένοις G'F mg. 10 post ϋ·ιομ. add. καί άίίαν Χ ' mg. (v.
1

1. ad 9ερμ. erat) 22 πολλούς G'Wil. 24 στολής F'WMa'N


ανατολής C'q αχολής 0 Syr. 26 εν γ' είπεν G είπεν εΐ γε Ο
174 6. ΠΩΣ ΑΝ ΤΙΣ ΑΠ' ΕΧΘΡΏΝ βΦΕΛ. (Plan. 5) 87 Α

τ à ρωμαλέα τους οτομάχους και υγιεινότατα των ζώων οφεις


• ίδ&ίοντα καταπεττει και βκορπίους, ε στ ι δ' α και λί&οις και
Β οβτράκοις τρέφεται μεταβάλλονβι δι' ευτονίαν και &ερμότητα
• πνεύματος, οί δε δικχοι και νοΰώδεις αρτον και ο'ινον προδφε-
6 ρόμενοι ναυτιωδιν, όντως οί μεν ανόητοι και τάς φιλίας
διαφ&είρουδιν, οί ¿ε φρόνιμοι και ταΐς ί'χ&ραις εμμελως χρη-
β&αι δύνανται.
3. Πρώτον μεν ονν δοκεΐ μοι της εχ&ρας το βλαβερώτατον
ώφελιμώτατον αν γενέΰ&αι τοις προβεχουΰιν. τί δε τοντό
ίο εδτιν, εφεδρεύει οον τοις πράγμαδίν εγρηγορως δ εχ&ρός άεί
"Ι και λαβην ζητών πανταχό&εν περιοδεύει τον β ίο ν, ον δια
J δρυός μόνον όρων ως ο Λυγκευς ο·ύ<5ε δια πλίν&ων και λί&ων,
C άλλα και δια φίλου και οίκετον και δια βννη&ονς παντός
ως άνυΰτόν εδτι φωρών τα πραττόμενα και τα βονλενόμενα
• ΐδ διορύττων και διερευνώμενος. οί μεν γαρ φίλοι και νοδονν-
τες ημάς πολλάκις και άπο&νήδκοντες λαν&άνονβιν άμελονν-
τας και ολιγωρονντας, των δ' εχ&ρων μονονονχι καΐ τους
όνείρονς πολνπραγμονονμεν' νόβοι δε καΐ δανειβμοϊ και δια-
φοραι προς γυναίκας αντους εκείνους μάλλον η τον έχ&ρον
20 λαν&άνουΰι. μάλιβτα δε των αμαρτιών εχεται καΐ ταύτας
εξιχνεύει. και κα&άπερ οί γύπες επι τάς οδμας των διεφ&ο-
ροτων δωμάτων φέρονται, των δε κα&αρων και νγιαινόντων
D αϊβ&ηδιν ουκ εχουδιν, οντω τά νοβονντα του βίου και φανλα
και πεπον&ότα κινεί τον εχ&ρόν, και προς ταντα οί μιδοϋντες
as αττουβι και τούτων απτονται και βπαράττουΰΐ. τοντο ουν
ώφελιμόν εβτι; πάνυ μεν ονν, ευλαβούμενον ζην και προδεχειν

1 ρωμαλεωτατα (Hercheii) S ρωμαΧεώτερα Suidas τονς ut.


Suid. rois βτομάχοις Sì 2—4 Hart . . . πνεύματος om. Suid.
S Si' W γαρ dt'GX3 ôi di' 0 'sich nähren und durch die
Wärme ihrer Mägen sie verdauen' Syr. i πνενμ.] πώματος
F mg. KJ 12 όρων om. Θ ici. nal λ. G ac fort. Syr. ('Wände
— Steine') πλ. και όστρακων Χ 1 mg. Γ 1 mg. Μ1 Χ. καΐ bet. Ο
1* καϊ βονλ. F 16 άμελ. GF1 mg. W 1 mg. Syr. μέλλοντας O
26 καϊ πάνυ KJ εϋλαβούμενος X'Fh Ante eil. lac. statuit Hch.
Fort. πανί> μεν ουν <( ποιούν; Pat. ουν, ζπρός το) ci. Po.
87 D DE CAPIENDA EX INIMICIS UTILITATE 175

εαντώ χαί μήτε πράττειν μηδέν όλιγώρως καί άπεριΰχέπτως


μήτε λέγειν, αλλ' αεί διαφυλάττειν ωοπερ εν άχριβεΐ διαίτη
τον βίον άνεπίληπτον' ή γαρ οντω ΰυΰτέλλουβα τα ηά&η χαί
αννεχονβα τον λογιδμον ευλάβεια μελέτην εμποιεΐ xal προαίρε-
ΰtv τον ζην επιεικώς καί άνεγκλήτως. κα&άπερ γαρ ai no- s
λεμοις άΰτυγειτονικοΐς xal ατρατείαις ενδελεχεοι ΰωφρονιξό-
μεναι πόλεις εννομίαν χαί πολιτείαν νγιαίνονΰαν ήγάπηΰαν, Ε
όντως οι δι' ε'χ&ρας τινας άναγκαΰ&έντες επινήφειν τω βίω
χαί φνΐάττεΰ&αι το ρα&νμεϊν χαί χαταφρονεϊν xal μετ' εν-
χρηΰτίας εκαΰτα πράττειν λαν&άνονβιν είς το άναμάρτητον ίο
νπο της ΰυνη&είας αγόμενοι χαί χαταχοβμούμενοι τον τρόπον,
αν χαί μιχρον ο λόγος βυνεπιλαμβάνηται. το γάρ {Λ 255)
'ή χεν γη&ήΰαι Πρίαμος Πριάμοιό τε παίδες'
ο'ις εΰτιν άεί πρόχειρον, επιδτρεφει χαί διατρέπει χαί άφίατηαι
των τοιούτων ¿φ' οι ς οι εχ&ροί χαίρουΰι χαί χαταγελωΰι. χαί F
μήν τους περί τον JióvvGov τεχνίτας ορωμεν εχλελνμένως íe
χαί άπρο&ύμως χαί ουκ άχριβως πολλάκις άγωνιξομενονς εν
τοις 9εάτροις εφ' εαυτών' οταν δ' αμιλλα χαί άγων γένηται
προς ετερονς, ον μόνον αυτούς άλλα χαί τα 'όργανα μάλλον
ΰννεπιΰτρεφονΰι, χορδολογονντες χαί άχριβεδτερον ¿ρμοξό- ao
μενοι χαί καταυλονντες. οΰτις ονν οίδεν άνταγωνιΰτήν βίον
χαί δόξης τον έχ&ρον οντα, | προΰέχει μ&λλον αυτω καί τά 88
πράγματα περιΰχοπεϊ χαί διαρμόζεται τον βίον. επεί καί τούτο
της κακίας ΐδιόν εΰτι, το τους εχ&ρους αίβχννεΰ&αι μάλλον
η τονς φίλους Ιφ' οίς εξαμαρτάνομεν. ο&εν δ Ναΰιχ&ς, οίομέ- Κ •
νων τίνων καί λεγόντων Ιν άβφαλεϊ γεγονέναι τά 'Ρωμαίων
πράγματα Καρχηδονίων μεν άνηρημενων 'Αχαιών δε δεδονλω-

22 cf. 2 1 e

1 άβκέπτως GKW 2 ωαπερ om. G 1 β καί fi.fr'] τω μετ'


G ευχαριβτίας KJCaA 1 © 11 άπό της GJqNh 14 άιαπρέπει
(•nal άιατρ. om. G1) X ' W 16 τονς γι πιρί (γε in ras. m. 2) G
1β ixXtXνμίνονς SI corr. Pat. 17 άπρο&νμως C -μονς O
18 έφ' έαντων om. C'M'N 20 άρμ·.] έργαξόμενοι KV et recc.
28 μιϋ-αρμ. Θ
176 6. Γ Ι ί ί Σ Α Ν Τ Ι Σ Α Π ' Ε Χ Θ Ρ & Ν ί ί Φ Ε Λ . (Plan. 5) 88 Α

μίνων, 'νυν μεν ονν' εϊπεν ' έπιβφαλώς εχομεν, μήτε οΰς
φοβη&ωμεν μήτε oi)ç αίΰχνν&ώμεν εαντοΐς άπολελοιπότες'.
Ο 4 . "Ετι τοίνυν πρόΰλαβε την Λιογίνους άπόφαόιν, φιλό-
ΰοφον (¡φόδρα xal πολιτικην ονβαν' 'πώς άμυνονμαι τον
Β ε'χθρόν;' ' αντος xαλός χάγαάος γενόμενος.' ΐππονς εχ&ρων
• e υρωντες εύδοχιμονντας άνιώνται, χννας επαινονμένονς. αν
χωρίον εχπεπονημένον ϊδωαιν, αν εν&αλοϋντα χηπον, επιβτε-
νουβι. τί ονν οί'ει, βεαντον επιδειχ ννμενος αν δρα δίκαιον
αρτίφρονα χρηβτόν, εν λόγοις ενδόχιμον, εν πράξεβι χα&αρόν,
ίο εν διαίτη χόΰμιον,
• 'βα&είαν αλοχα δια φρενός χαρπονμενον,
ες ης τά χεδνά βλαατάνει βουλεύματα ; ' (Aeech. Sept. 593)

'νιχώμενοι' φηΰι Πίνδαρος (fr. 229) 'άνδρες άγρυξία δεδεν-


ται', ονχ άπλως ονδε πάντες, άλλ' ΰοοι νιχωμενονς αντονς
16 ορ&ΰιν υπό των ¿χ&ρων επιμελεία χρηΰτότητι μεγαλοφροοννη
• C φιλαν&ρωπίαις ενεργεΰίαις" ταντα 'άποβτρέφει την γλωτταν'
ως ο Λημοβ&ενης φηαίν (XIX 208), * εμφράττει το βτόμα,
αγχ^ι, ΰιωπαν ποιεί'.
' β ν r o t διάφερε των κ α κ ώ ν " ε'ξεβτι γαρ.' ( E u r . O r e s t . 2 5 1 )
so εί ΰελεις àviàv τον μιΰοϋντα, μη λοιδορεί χίναιδον μη δ ε μα-
λαχόν μηδ' άχόλαβτον μηδέ βωμολόχον μηδ' άνελεν&ερον, αλλ
αυτός άνηρ l'adi xal Οωφρόνει xal άλή&ενε χαϊ χρω φιλαν-
&ρώπως xal δικαίως τοις εντνγχάνοναιν. αν δε λοιδορηΰαι
προαχ&γς, απαγε πορρωτάτω σεαντόν ών λοιδορείς εκείνον.

Î6 ενδνον τη ·ψνχη, περιαχόπει τα αα&ρά, μη τίς eoi πο&εν


• νποφ&έγγηται χαχία το τον τραγωδοΰ
• ' άλλων Ιατρός αντός ελχεΰΐ βρύων '. (Eur. fr. ί 086)
D αν άπαίδεντον εϊπης, επίτεινε το φιλομαθές εν αεαντώ χαϊ
11 αϋλακα SI 18 φ. άνδρες »· ΠΘ 14 ούίέ] ài C 1
1β ψιλαν&ρωπίαις GKJ -πια 0 1» καλών Θ 24 ¿κείνων C
8 6 β α φ ρ ά ] χρψτά C 1 τίς] ri G 2 X ] F K C q τι και e 5 Α
26 κακία G ' X M κακία n o n v e r t i t S y r . τ-fj τον G 2 F K M a A ' N h
88 A n t e αν i n a e r . J q Y m g . εί Sh ò ¿χ&ρός λοιδορεί ce
άπαίδ.] avtòv F εία^ς ( B o i s s o n n a d i i ) S y r . εΐπη αε O bti-
τεινον G
DE CAPIENDÁ EX INIMICIS UTILITATE 177
φιλόπονον' αν δειλόν, έγειρε μ&).λον το άνδρώδες χαι θαρρα-
λέο ν' καν ασελγή χαι άχόλαβτον, εξάλειφε της ψυχής ει τι
λανθάνον εΰτι φιληδονίας ίχνος, ουδέν γαρ αΐβχιόν εΰτι
βλασφημίας παλίνδρομούβης ονδε λνπηρότερον, αλλ' εοιχε και
τον φωτός το άναχλώμενον μάλλον ένοχλεϊν τάς άσ&ενείς s
οράβεις χαι των ψόγων οι προς αυτόν ς αναφερόμενοι τονς
•ψέγοντας υπό της αληθείας. ώς γαρ ó χαιχίας τα νέφη, χαι
ó φαύλος βίος εφ' εαυτόν ελχει τάς λοιδορίας.
5 . 'Ο μεν ονν Πλάτων όοάχις άΰχημονοναιν άν&ρώποις
παραγένοιτο, προς αυτόν άπιών είώθει λέγειν 'μη nr¡ αρ' εγώ Ε •
τοιούτος;' ο dl λοιδορηΰας τον ετέρου βίον αν εύ&υς επισκοπή ιι
τον εαυτόν xal με&αρμόττη προς τουναντίον άπενθΰνων χαι
άποΰτρέφων, ε'ξει τι χρήσιμο ν εκ τον λοιδορεΐν, άλλως άχρη-
στου χαι κενόν δοχονντος είναι χαι οντος. οί μεν ονν πολλοί
γελώβιν, αν τις ων φαλακρός η χυρτός ετέρους εις ταύτα 16
λοιδορή χαι σκώπτη, γελοΐον δ' ολω? έοτί το λοιδορεΐν χαι
ακώπτειν δτιοϋν άντιλοιδορηθήναι δυνάμενον" ως Λέων ô
Βυζάντιος υπό τον κυρτού λοιδορήσεις εις την των ομμάτων
άσθένειαν 'άνθρώπιν ον' εφ η 'πάθος ονειδίζεις, έπι του νώτου F •
φέρων την νέμεβιν'. ουχονν μηδε μοιχό ν λοιδ ορήστ/ς, αυτός ίο
ων πα ιδ ο μανή ς' μηδε ασωτον, αυτός ων ανελεύθερος.
'άνδροχτόνον γυναικός ομογενής εφυς' (Tr. ad. 358) •
προς τον "Αδραστον ο 'Αλχμέων' τί ουν εκείνος; ουκ άλλό-
τριον ¿λλ' 'ίδιον αντω προφέρων ονειδος
'συ δ' αυτόχειρ γε μητρός ή β' εγείνατο'. Ν"
προς τον Κράοοον 6 Λομίτιος 'ου σν σμυραίνης εν ξωγρείω «6
αοι τρεφομένης είτα άποθανούσης εκλαυσας ; ' και ο ετίρο?
'ου ΰν τρεις γυναίκας εχκομίσας ονχ εδάχρυΰας;' ουκ ενφυά
δει τον λοιδορηΰόμενον είναι χαι μεγαλόφωνον χαι ιταμό ν,

7 eq. Trag. ad. 76 Cit. Seilt. Max. et Ant. p. 329 9 cf. 40 Λ •


17 Aliter 633c 26 cf. 811a 976a •
1 &açç. και àvSç. Mil 8 έφέλκει M77Nh 10 άπιών om. W
habet Syr. 1β xal ex. om. G 18 τον om. C ! M í I 0 28 πρός
τον X S A ! τον Ο def. Po. (ec. Άοιάόρηαή 24 προαφ. G'FKWJTh
1 5 HT l'hit. mor. i
178 6. Π Ω Σ ΑΝ Τ Ι Σ ΑΠ' ΕΧΘΡίίΝ ΩΦΕΛ. (Plan. 5) 89 Α

άλλ' άλοιδόρητον xal άνέγκλητον' ονδενί γαρ όντως εοιχε


προβτάττειν ο θίός ώς τω μέλλοντι ψέγειν ετερον το 'γνω&ι
0<χντόν', ίνα μη λέγοντες α &ίλουΰιν άκονωβιν α μη &έλουΰι.
'φιλεΐ' γαρ ó τοίοϋτος κατά τον Σοφοχλέα (fr. 843, 3 eq. )
Β 'γλωΟΟαν εχχέας μάτην
6 αχων άκονειν οΐις εκών εϊπη λόγονς'.
6 . Τοντι μεν ονν ενεβτι τώ λοιδορεΐν τον εχ&ρον ωφέλιμον
• xal χρήαιμον' ονκ ελάττω δ' ετερα τω λοιόορείβ&αι καΐ κακώς
G άχούειν αντον υπό των εχ&ρων. ο9εν όρ&ως ò 'Αντιΰ&ένης
ίο εϊπεν ort τοις μέλλονβι ΰωξεΰ&αι φίλων δει γνηβίων η δια-
πύρων ίχ&ρων ' οι μεν γαρ νον&ετονντες τον ς άμαρτάνοντ ας
οι δε λοιδορονντες άποτρέπονΰι. επει δ' η φιλία τα νυν
ίβχνόφωνος γέγονεν εν τω παρρηΰιάζεβ&αι, xal το χολαχενον
αυτί]ς λάλον έΰτί το δε νον&ετονν ανανδον, άχονβτέον εστί
C παρά των εχθρών την άλή&ειαν. ως γαρ ο Τήλεφος οικείου
16 μη τνγχάνων ιατρού τω πολεμικώ δόρατι το έλκος υπέ&ηκεν,
οΰτως τον ς άπορονντας εννοίας νον&ετονβης ΰπομίνειν ανάγκη
μιΰονντος εχ&ρον λόγον, αν έλέγχη και κολάζ?/ την xaxíav,
βχοπονντας το έργον αλλά μη την γνώμη ν τον κακώς λέγον-
Π 30 τος. ωβπερ γαρ δ τον Θεΰΰαλον Προμη&έα κτειναι διανοήσεις
επαιβε τώ ξίφει το φνμα χαί διείλεν όντως ωβτε ΰω&ηναι τον
αν&ρωπον χαί άπαλλαγηναι τον φνματος ραγέντος, οϋτως
πολλάκις υπ' οργής η εχ9ρας προΰπεβονΰα λοιδορία κακόν
ψνχης η άγνοονμενον η άμελονμενον έ&εράπενβεν. αλλ' οί
I) πολλοί λοιδορη&εντες ον ΰκοπονβιν εί πρόβεΰτιν αντοΐς το
S6 λεγόμενον, αλλά τί πρόβεΰτιν ετερον τώ λοιδορονντι, xal χα-
&άπερ οί παλαίοντες την χόνιν ούχ εαντων άποψώαι τάς

9 cf. 74 c 82 a 15 cf. 46 f

4 ó rot.] ó o í r o s C1 5 γΧώβσαν G W γΧώττ. 0 β εϊπίν


Stob. Clem. 7 τώ Χ. G S F S A © το Χ. G ' F ' W C tí λ. Χ roí
λ. 0 β ¿λ. Sì ΐτ'ίρα G'WC 1 ΪΧαττον δε ΐτίρον G1 ΙΧατχον
Sì ίτέρον XsΘ ίΧάττω Sì ετέρου 0 τώ Χ. GSXS rò Χ. 0
IB Ttgòs των ΜΠΘ 18 έχ&ρ. φανίρως Χόγ. Θ 21 ωατι] ως
θ 24 άμεΧ. η άγν. G 27 τάς Χ. om. G1
89 D DE CAPIENDA EX INIMICIS UTILITATE 179

λοιδορίας, άλλα ΰυμπάβαουβιν αλλήλους, είτα φύρονται και


άναχρώννννται αυμπεβόντες υπ' αλλήλων, δει <5' άκούβαντα
κακώς νπ Ιχ&ροϋ το μεν προβον άφαιρεΐν αυτοϋ μάλλον η
κηλίδα προαοϋβαν ίματίω και δειχ&εΐΰαν" αν δε τις λεγτ] τα
μη προσόντα, ομως ζητεΐν (την) αίτια ν αφ' ης ή βλαβφη- 5
μία γεγονε nal φνλάττεΰ&αι και δεδιεναι μή τι λαν&άνωμεν
η ΰννεγγνς η ομοιον τω λεγομενω παραμαρτάνοντες. οίον Ε
Αακήδην τον Άργείων βαβιλεα κόμης τις διά&εβις και βάδιβμα
τρνφερώτερον εις μαλαχίαν διεβαλε, και Πομπήιο ν το ενί
χνάΰ&αι δαχτνλω την κεφαλήν πορρωτάτω &ηλντητος και 10
άκολαΰίας 'όντα. Κράβαος δε των ιερών μια παρ&ενων αίτίαν
ε'βχε πληβιάξειν, χωρίον τι καλόν ώνήΰαα&αι παρ' αυτής βου-
λόμενος καϊ δια τοντο πολλάκις έντνγχάνων ιδία καΐ -9ερα-
πενων. Ποΰτονμίαν δε το γελάν προχειρότερον και λαλιά
χρήΰ&αι {ϊραΰντερα προς ανδρας διεβαλεν, ωΰτε κρι&ήναι 15
φθορά?, εύρε&η μεν ονν κα&αρά της αιτίας, άπολναας δ'
αυτήν 6 άρχιερενς Σπόριο ς Μιννχιος νπέμνηΰε μή χρήΰ&αι F
λόγοις άΰεμνοτέροις τον βίου. Θεμιοτοκλείδε Πανβανίας μηδέν
άδικονντι προΰετρίψατο την νποψίαν της προδοΰίας δια το
χρήβ&αι φίλψ και γράφειν βννεχώς και πεμπειν προς αντόν. 20
7 . Όταν ονν λεχ&ή τι μή άλη&ές, ονχ οτι ψευδός εΰτι δει
καταφρονεΐν καϊ άμελεΐν, άλλα βκοπεΐν τί των νπο βον λεγο-
μένων η πραττομένων | η βπονδαζομένων η αννόντων ομοιό- 9 0
τητα τη διαβολή παρεΰχηκε, και τούτο διενλαβεΐβ&αι και
φεύγειν. ει γαρ ε'τεροι πράγμαβιν άβονλήτοις περιπεαόντες δι- 26

9 cf. 800 d Vit. Pomp. c. 48 V. Caes. c. 4 il Vit. Crass,


c. 1 14 Liv. IV 44 18 Vit. Them. c. 23

5 τήν add. Hch. 8 Αακήδην W j . ex Paus. 2, 19, 2 Ιακνδην


(καλνδην Θ) il τις G 1 ? Χ 3 τίνος O 9 διέβαλλε GW« 1 τω
XJW 10 τήν κ. S. W 15 θρασ.] τραχ. Κ ταχ. Θ 17 Μι-
ννκιος Pat. μινίκιος Γ W μινούχιος Ο 18 τε Μ Π 21 δεί
Ο Syr. χρή X s μή X'F'KNh £3 αννόντων ¿2 Syr. βνντεινόν-
των recc. προσόντων Bern. (eoi TCQOO. Ha.) Fort, πραττομένων
(r¡ τίς αίτια των . . . μένων; ϊη απ. r¡ αν ν. 24 παρίαχτριας
Zp. c. b
180 6. ΠίίΣ ΑΝ ΤΙΣ All' ΕΧΘΡΩΝ ίίΦΕΛ. (Plan. 5) 90 A

δάΰχονται το χρηΰιμον, ωβπερ η Μερόπη φηαίν ( E u r . f r . 458)


'at τύχαι dé με
μιβθίιν λαβοϋβαι τών έμών τά φίλτατα
βοφην ε'θηχαν',
6 τί χωλύει διδάαχαλον αμιαθον λαβόντα τον έχθρόν ώφεληθη-
ναι χαί μαθεΐν τι των λανθανόντων; πολλά γαρ 6 εχθρός
αίΰθάνεται τον φίλου μάλλον — 'τνφλονται γαρ 'το φιλούν
περί το φιλονμενον\ ώς ο Πλάτων φηΰί (Legg. 731«) — , τω
δε μιαεΐν μετά τ ο ΰ πολνπραγμονεΐν και το λαλεΐν ενεοτιν. ó
Β 'Ιέρων ino τίνος των εχθρών εις την δναωδίαν έλοιδορηθη
i l τ ο ν ΰτόματος. ελθων ουν οΐκαδε προς την γυναίκα 'τί λέγεις;'
εΐπεν, 'ούδε ΰν μοι τούτο εφραβας;' η δ' οϋΰα σώφρων nal
άκακος 'ωμην ' είπε ν "ότι τοιούτο πάντες οξουΰιν oi άνδρες',
οϋτω xal τα αίοθητά [xal r à αωματιχα] χαί χαταφανή παβι παρά
15 των εχθρών μαθεΐν πρότερον ε'βτιν η τών φίλων xal ΰννήθων.
8 . "Ανευ δε τούτον την περί γλώτταν εγχράτειαν, ου μιχρο ν
αρετής μέρος ονΰαν, νπήχοον άει τω λογιβμω χαί πειθήνιο ν
εχειν ονχ ενεΰτιν, αν μη τις άβχήβει χαί μελέτη χαί φιλο-
πονία τά χάχιβτα των παθών, οϊόν εβτιν η όργή, χατεργάβη-
C τ αι. η γάρ 'άχουαίως εχπΐπτονοα φωνη ' και το 'επος φνγεν
J1 ερκος οδόντων' χαι το "ενια εζίπταβθαι τών ρημάτων αυτό-
ματα' τοις άναβχητοις μάλιστα θυμοίς οίον ολιΰθάνονβι χαι
διαρρέονβιν επιγίγνεται δι' άβθένειαν ^θνμού, δι' άκρατη γνώ-
μην, δι' εξιν θραΰεΐαν. λόγου δε χουφοτάτου πράγματος βαρυ-
8 48e 92f 10 cf. 175b îesq. Cit. Stob. 11133,9 24sq. Cit.
Stob. III 19, 7
β πολλάκις C1 Jó φιλών Plat. 9 λαλόν G* 14 αίαθητά
GXS ale&ητικά 0 secl. VVil. ('sowohl offenbare Fehler als ge-
heime Fehler' Syr.) καταφ. FK τά κατ αφ. O 15 τών ονν. A
1β πιρί την FC cum Stob. Po. 18 Ιδτιν ΓK3W& 10 τά Θ
'am die Afiekte zu unterjochen' Syr. xal τά 0 23—24 St'
άβθ. . . . θρααείαν om. 6 2S ¿πιγ. Sì τοντο Si' Κ © θνμον
Stà] &νμηάία ΧΜ'Ν 'aus Schwäche rind Unvorsichtigkeit und
V e r w e g e n h e i t ' Syr. τον vov p r o &vuov ci. P o . οίμαι P a t . d e l .
VVil. άκρ.] ανάγκη Χ γνώμη Χ Μ ' Ν 24 Si' ίξ,ιν 9ρ. P a t .
SiaÍTj] ι Sia τί Χ Μ ' N i θραβεία ( θραβιια F) Sì
90 C DE CAPIENDA EX INIMICIS UTILITATE 181

τάτη ζημία κατά τον &εΐον Πλάτωνα και παρά &εών entrai
και παρ' ανθρώπων. η δε ΰίγη πανταχού μεν άννπεν&ννον
(ου μόνον αδιψον, ως φηΰιν *Ιπποκράτης), εν δε λοιδορίαις
οεμνον και Σωκρατιχόν, μάλλον δ' 'Ηράκλειον, εΐ γε κάκεΐνος
'ονδ' οβΰον μνίας Οτνγερ&ν εμπάξετο μν&ων'. 5
οντι μην τούτον οεμνότερον και κάλλιόν εΰτι, τον λοιδορονντος D
εχ&ροϋ την ησνχίαν αγειν 'λιβδάδα πέτραν φιλοκερτομον ως
παρανηχομενους', ονδ' αλλη μείζων ασκηβις. αν εχ&ρόν
ε&ιβ&ης λοιδορονντα φερειν βιωπη, πάνυ ραδίως οΐ'βεις γυναι-
κός οργην κακώς λεγούΰης, και φίλον φωνάς και άδελφον ίο
πικρότερα ς άκονων νπομενεϊς ά&ορνβως' πατρι δε και μητρι
τνπτόμενος και βαλλόμενος παρεξεις α&υμον και άμήνιτον
οεαντόν. ó μεν γαρ Σωκράτης εφερε την Ξαν&ίππην &ν-
μοειδη και χαλεπην ovffav, ώς ευκόλως ΰυνεαόμενος ετέροις,
αν ίκείνην νπομενειν i&ie&y' πολύ δε βελτιον εχ&ρών και Ε
αλλότριων εγγυμναΰάμενον βδελυρίαις και όργαΐς και ΰκώμ- ιβ
μαβι και λοιδορίαις ε&ίΰαι τον &νμον ηΰυχίαν αγειν μηδί
άΰχάλλειν ¿ν τω λοιδορείΰ&αι.
9. Πραότητα μεν ουν και άνεζικακίαν οϋτως εβτιν ενεπι-
δείξαΰ&αι ταΐς ε'χ&ραις, απλότητα δε και μεγαλοφροΰύνην και so
χρηβτότητα μάλλον η ταΐς φιλίαις. φίλον μεν γαρ ονχ οϋτως
το ευ ποιεΐν καλόν, ως αΐδχρον το μη ποιεΐν δεόμενον" εχ&ρον
δε και το τιμωρίαν παραλείπειν καιρόν παραΰχόντος επιεικές
εΰτι. τον δε και πταίΰαντι βνμπα&ήβαντα και δεη&έντι ΰνλ-
1 cf. 466d 605c 6341' Plat. Legg. 717d 935a S cf. 515a
5 Schneider Callim. II p. 784 7 unde?
8 loiâoçîais Stob, -ρία Sì Β oeaov W© οΰον Ο μνίας
X s Wh μνΐαι C 1 μνία Ο β οϋτι ìladv. οϋτε Sì (Syr. non
habet 'und') τον (Reiskii) Κ το O 8 oiS' Άλλη μ. a. Emp.
¿ U à μ. ή a. Sì γαρ add. Reiske ('wenn nämlich' Syr.1)
3
10 όργην Χ όρμήν Ο 11 πιχροτάτας F 12 «al άμ. om.
C'M'Nh (non vertit Syr.) 14 ¿>s T K W ¿>s αν 0 15 αν] ti
CqNh 1β γνμν. ΜΠ 81 μ&ΙΙον η Syr. μ άλλον iν Sì tg έχ&ρώ
JCqNh (Syr.?) ¿χθρών M 1 28 παραλείπειν κ. Hch. παραλιπείν
iv χαίρω .Ω παραβχόντι Χ'Ν 24 ανμπ.] αυμπα&ή (·9εΙ F) ί α -
χρΰβαντα G* mg. F 1 mg. βυμαα9ήααντα nal ό'αχρ. (xal a m.
post.) G text, 'wenn er nun auch weint über seinen Fall' Syr.
182 6. ΠίίΣ ΑΝ ΤΙΣ ΑΠ' ΕΧΘΡΩΝ ίίΦΕΛ. (Plan. 5) 90 Ε

• λαβόμενον χαι παιοίν έχ&ρον και οίκείοις \πράγμαΰιν\ εν


F χρεία γενομένοις ΰπουδην τινα και προ&υμίαν ίνδειζάμενον
οΰτις ονχ αγαται της ενμενείας ονδε επαινεί την χρηστότητα,
κείνος (Pind. fr. 123, 4 sq.)
91 i 'εξ αδάμαντος
6 η ΰιδάρου κεχάλκευται μέλαιναν καρδίαν'.
τω Καίΰαρι κελεύΰαντι τάς Πομπηίου τιμάς άναΰτα&ηναι
καταβεβλημένας ο Κικέρων 'τους Πομπηίου' φηΰίν 'άνδριάν-
Ί τας εΰτηΰας, τον ς δε οους επηξας'. ο&εν ονδε επαίνου φει-
J ίο ΰτέον oidi τιμής περί ανδρός εχ&ρον δικαίως ενδοκιμήΰαντος.
Ί επαίνων τε γαρ φέρεται μείξονας τοίις επαίνους, και πίβτιν
J εχει πάλιν εγχαλων, ώς ου τον αν δρα μιβών άλλα την πράζιν
άποδοκιμάξων, τό δε κάλλίΰτον και χρηβιμώτατον, άπωτάτω
κα&ίΰταται του φ&ονεΐν και φίλοις εντυχοϋΰΐ και κατορ&ουβιν
15 οίχείοις ο τους έχ&ρονς ε&ιΰ&εις έπαινεΐν και μη δάκνεα&αι
Β μηδε βαβχαίνειν εν πραττόντων. καίτοι τις αβκηΰΐς ετέρα
μείζονα ώφέλειαν ενεργάξεται ταϊς ψυχαΐς η διά&εβιν κρείτ-
τονα της άφαιρονοης το δύΰζηλον ημών καΐ φιλόφ&ονον;
ωβπερ γαρ εν πολεμώ πολλά των αναγκαίων άλλως δε φαύλων
»ο ε&ονς λαβόντα και νάμον δΰναμιν ουκ εΰτι ραδίως άπώβαβ&αι
βλαπτομένους, οϋτως η έ'χ&ρα ΰυνειΰάγουδα τω μίβει φ&όνον
ξηλοτυπίαν έπιχαιρεχαχίαν μνηβικακίαν εναπολείπει. προς δε
τούτοις και πανουργία και απάτη καϊ επίβουλη, δοχονΰα μη
24 φανλον είναι μηδ' άδικον προς έχ&ρόν, αν ¿γγένηται, παρα-
• C μένει δυβαπάλίαχτος ' εϊτα χρώνται προς τους φίλους αν&ις
• 4 cf. 558 a 7 205 e Vit. Caes, c. 57. Vit. Cie. c. 40
1 eecl. Pat. (om. Syr.) πραγμάτων X s 8 αγαται Hch.
αγαπά Sì β σιάάρον XFWqM αιάηρον O Wil. 9 άνέβτ. KJ (ac
Syr. idem verbum habet ae versu 7), sed cf. Vit. Cie. et V.
Caes. 11 in. τε γάο φέρεται μ. τοίις in. Pat.: 'Mehr nämlich
wird gelobt, der seinen Feind lobt' Syr. ϊααινόν τε γαρ
φέρει μείζονα τοίς inuivovei Sì titaivóv τε γ. φέρεται μ. τοις
èπαίνοις (se. ó έϋ-ιΰ&είς) Po. 14 xa&. a m. post.'υ Aid. xa&ί-
ατηαιν 0 έαντον post φ&. add. X s 1β ίτέρα om. G1 17 ταΐς
•ψ. Β ιρυχαΐς 0 19 ώς γαρ T J W 0 20 ë&og G Ή 22 έπι-
χαιρεχαχίαν Χ'Μ Π -ία 0 25 αν&ις Pat. αυτοί Si ('es an-
zuwenden auch gegen s. Freunde' Syr.)
91 C DE CAPIENDA EX INIMICIS UTILITATE 183

two βννη&είας, αν μη φυλάξωνται προς τονς εχ&ρονς. εί'περ


ουν όρ&ώς ο Πυ&αγόρας, iν κλόγοις ζωοις ε&ίζων ώμάτητος
άπέχεΰ&αι και πλεονεξίας, όρνεων τε ΰηρεντάς παρτ^τεΐτο και
βόλους ώνονμενος ιχθύων ¿κελενεν άφιέναι και παντός ημέρου
ζώου φόνον άπηγόρενε, πολυ δήπον ΰεμνότερόν Ιΰτιν èv δια- i
φοραΐς προς άνθρωπου? και φιλονικίαις, γενναίον ¿χ&ρον
'όντα και δίκαιον και άψενόη, τά μοχ&ηρά και άγεννη και
πανούργα πά&η κολάζειν και ταπεινά ποιεϊν, οπως èv τοις
προς τους φίλους ΰνμβολαίοις παντάπαΰιν άτρεμη και άπεχη-
ται του κακουργΰν. Σχανρος εχθρός ην Αομιτίου και κατή- D
yoçog. οίκέτης ονν τον Αομιτίον προ της δίκης ηκε προς αν- η
τον ¿>ς εχων τι μηννΰαι των λαν&ανόντων ¿κείνον, o d'ουκ
ΐΐαΰεν ειπείν, άλλα Ουλλαβων τον αν&ρωπον άπέΰτειλε προς
τον δεαπότην. Κάτωνι δε Μουρήναν διώκοντι δημοκοπίας και
ΰννάγοντι τονς Ιλέγχους ε&ους παρηκολον&ουν oI τα πρατ- Η
τόμε να παραφνλάττοντες. πολλάκις ονν αντον ηρώτων ει τι
μελλει αήμερον βυνάγειν η πραγματενεβ&αι προς την κατη-
γορίαν' εί δε μη φαίη, πιατενοντες ¿πηεΰαν. ταντα μεν ονν
αντον της δόξης εχει τεκμήριον με'γιστον ' άλλα μείζον και
κάλλιον, οτι τω δικαίψ χρήα&αι και προς ίχ&ρονς ε&ΐΰ&εντες Ε
ονδεποτε μη προβενεχ&ωμεν αδίκως και πανονργως τοις ΰυν- 21
ή&εΰι και φίλοις.
1 0 . ' 'Επει' <5ε 'πάβηβι κορνδαλλίβι χρη λόφον εγγενέα&αι
κατά τον Σιμωνίδην (fr. 68), και παβα φνΰις άν&ρώπου φέρει •

2 cf. 729 e 10 Fallitur. vid. Cie. Pro rege Deiot. 31. •


14 Vit. Cat. min. 21, δ sq. 83 cf. 809b V. Timol. 37, 1 α

S 9ηρα$ ci. Hch. sed cf. Polyb. V 27, 3 (Wil.) 4 έχίΧενβε •


X1 & άπηγόρινοε XWC'qMNh 8 καχονργα θ 10 τυ
χακ. ΚΠ 18 έκίίνω Μ Π 18 άπέατ. Ο Syr. άπηγαγι qNh
80 χάλλιον Ee. χάΙΙιστον Sì 81 xal παν. om. Θ (non
vertit Syr.) 83 χάοηιβι (τβΐ -ηβι) G p.c. XWCN πάΰαιβι Ο
χορνάαλίίΰι GUMp.c. θ -ήβι Ο cf. scholion ex Etymol.
Luperci ad hunc locum in cod. a adscriptum, Class. Rev.
XXVI p. 9
184 6. ΠίΐΣ ΑΝ ΤΙΣ ΑΠ' ΕΧΘΡΩΝ ίίΦΕΛ. (Plan. 6) 91 Ε
φιλονιχίαν χαι ξηλοτυπίαν και φ&όνον, 'χενεοφρόνων εταΐρον
• ανδρών', ως φηαι Πίνδαρος (fr. 212), ου μετρίως αν τις ώφε-
λοΐτο των πα&ων τούτων ποιούμενος εις τους ¿χ&ρούς άποχα-
π
&άρΰεις xal άποΟτρέφων &ΰπερ οχετούς πορρωτάτω των εταίρων
5 και οικείων, χαί τοντο, ως εοικε, αυνιδίαν πολιτικός άνηρ 'άνομα
F Λήμος, εν Χίω της κρατούσης μερίδος εν βτάαει γενόμενος,
παρηνει τοις εταίροις μη πάντας εξελάβαι τους άντιαταβιάΰαν-
92 tag, ¿λλ' ύπολιπέβ&αι τινάς, | Γ οπως ' εφη 'μη προς τους φί-
λους άρξώμε&α διαφέρεβ&αι, των εχ&ρών παντάπαοιν άπαλ-
ιο λαγεντες'. ονχονν χαι ημών χαταναλιΰχόμενα ταΰτα τά πά&η
προς τον ς εχΰρούς ήττον ivo χλήβει τοις φίλοις. ού γαρ κερα-
• μεΐ δει χεραμεα φ&ονείν ovó' άοιδόν àoιδώ καθ' 'Πΰίοδον
Ί (OD 25), ονδε γείτονα ξηλονν ουδε άνε-ψών ονδε άδελφόν 'εις
J αφενός απεύδοντα' χαί τυγχάνοντα χρηβτών πραγμάτων, αλλ'
16 ει μηδείς τρόπος εβτιν άλλος απαλλαγής ερίδων και φθόνων
χαί φιλονικιών, ε'&ιξε αεαυτόν δάκνεβ&αι των ίχ&ρων ευημε-
ρούντων, και παρόξυνε και χάραττε το φιλόνικον ¿ν εκείνοις
Β &ηγόμενον. ωβπερ γαρ οι χαρίεντες γεωργοί τά ρόδα και τά
ΐα βελτίω ποιεΐν νομίξουΰι ΰκόροδα χαι χρόμμυα παραφν-
jo τενοντες (αποκρίνεται γαρ εις εχεΐνα πάν οαον ε'νεΰτι τη τροφή
δριμύ χαί δυΰωδες), οΰτω χαι ο εχ&ρος άναλαμβάνων xal
• περιαπων το καχόη&ες χαί βάΰχανον ενμενεατερον παρεξει
τοις φίλοις ευ πράττουαι χαί άλυπότερον. δώ χαί τάς άμιλλας
προς εχείνους εοτι ποιητίον νπερ δόξης η άρχής η ποριαμων
35 δικαίων, μη δαχνομένους μόνον, αν τι. πλέον ημών εχωοιν,
άλλα και πάντα παραφυλάττοντας εξ ων πλέον εχουΰι, και
• 5 813 a
1 έταΐρον G'J0 ίτερον Χ'Μ 1 έταίρων Ο 2 άνδρ. ίτ. KJ
6 Sv. δ. J'q Syr. ('der weise Demos') όνομάδημος (acc. om. F)
0 Pl. bis (hic et 813 a) άνομα adiecisse videtur, cum δήμος
τις nimis ambiguum esset. De nomine Όνομάδημος, ni fallor,
non cogitandum 7 τονς ΰταα. WC fort, recte θ παντ. ¿«αλλ.]
έτίίΧιηόντων Syi. Κ mg. J (παντ. habet) qM'Nh 1β μη Sa*.
M'h0 Syr. 18 γη&όμ. JM1 21 όντως ò GXM77 (xal etiam
Syr.) 28 περιέπων Si corr. Bases xal β. ΧΠΘ xal το β. O
•παρ¿ξιι ζoc} Χ®
92 Β DE CAPIENDA EX INIMICIS UTILITATE 185

πειρωμένους νπερβαλεβ&αι ταίς επιμελείαις xal φιλοπονίαις C


καΐ τω βωφρονεΐν xal προβέχειν εαυτοίς, tos Θεμιστοκλής
ιλεγεν ονχ εάν αυτόν κα&ενδειν την εν Μαρα&ώνι Μιλ-
τ,ιάδου νίκην. ó μεν γαρ ευτυχία διαφερειν αντοϋ τον ¿χ&ράν
ηγούμενος εν άρχαΐς η ΰυνηγορίαις η πολιτείαις ij παρά φί- 5
λοις και ηγεμόΰιν, εκ τον πράττειν τι και ζήλουν tig το βαβκαί-
νειν παντάπαβι και ά&νμειν καταδυόμενος, άργω τω φ&όνω
και ¿πράκτω ΰννεατιν ' ò δε μη τνφλονμενος περί το μιβον-
μενον άλλα και βίου και η&ους και λόγων και έργων γινό-
μενος &εατής δίκαιος τα πλείστα κατόψεται των δηλουμένων ίο
εξ επιμελείας και προνοίας και πράξεων χρηστών περιγιγνά- D
μενα τοις κεκτημένοις, κα'ι προς ταντα ΰνντείνων επαΰκήΰιι
το φιλότιμον αντοϋ και φιλόκαλον, το δε χαΰμώδες εκκόψει
και ρά&υμον.
1 1 . Ει δε τινας οί εχθροί κολακενοντες η πανουργονντες 15
η δικάζοντες η μιβ&αρνονντες αίαχρως και άνελευ&ερως δο-
κουδι καρποϋα&αι δυνάμεις ίν αυλαΐς η πολιτείαις, ουκ ενοχλη-
ΰονΰιν ημάς αλλά μάλλον ενφρανοϋΰι, την αυτών ελευ&ερίαν
και το καΰαρον τον βίου και άνύβριΰτον άντιτι&εντας" 'απας'
γαρ ' δ υπέρ γης και νπο γης χρνβος αρετής ουκ αντάξιος' ao
κατά Πλάτωνα (Legg. 728 a), και το τοϋ Σόλωνος εχειν άει Β
δει πρόχειρον (fr. 15)
'αλλ' ημείς αύτοΐς ου διαμειψόμε&α
της άρετής τον πλουτον'
ονδε γε βοάς δεδειπνιαμενων &εάτρων ονδε τιμάς και προε- κ

2 cf. 84b 800b V. Them. c. 3 22 cf. 472 e


2 ¿s] ò WC 4 ίαντον Κ αντον Ο J xal τό ¿β·. qM
TlNh β pr. xal om. G 1 16 Hic fere incipit fone antiquum
codicie ν 1β Sex. G'X'WA* Six. 0 Syr. αίαχράς (·άς Κ>
xal àveXev&tçovç (-ρας K W C ' ) Sì corr. Wil. ('aus schänd-
lichen Mitteln' Syr.) άοχονσι om. WC 1 1β άντιτι&έντες
X'tih άντι&ίντις C 1 20 νπερ (ίπΐ Plato) γης χαί νπο γης
FqNTT 'das über der Erde und das im Innern der Erde' Syr.
ΰπίρ γης xal νπο γήν Mh® υπό γής (vel γήν) χα! ixif γης
Ivel γήν) O 15 βοαίς F ßocäg X'uJ'qM'N βονς Θ Seô i
186 7. ΠΕΡΙ ΠΟΛΤΦΙΛΙΑΣ (Plan. 16)

• δρίας παρ' ευνούχοις και ηαλλακαϊς και ΰατράπαις βαΰ ιλέων '
ξηλωτον γαρ ovó εν ούδε καλόν εξ αίβχρον φνόμενον. αλλ'
επει τνφλονται το φιλονν περί το φιλονμενον, ως φηΰιν ο
Πλάτων (Legg. 731 e)? καΐ μάλλον ήμΐν oí εχθροί παρέχονβιν
5 α'ίβ&ηβιν άβχημονοϋντες, δει μήτε το χαΐρον εφ' οϊς άμαρ-
τάνονβιν άργον είναι μήτε το λνπονμενον ίφ' οις κατορ&οϋΰιν,
F αλλ' επιλογίζεα&αι δι αμφοτέρων οπως τα μεν φυλαττόμενοι
βελτίονες ω μεν αν των, τα δε μιμούμενοι μή χείρονες.

7.
98 ΠΕΡΙ ΠΟΛΤΦΙΛΙΑΣ
il (Plan. 16)
1. Μενωνα τον Θετταλόν οίόμενον εν λόγοις ίκανώς γε-
γνμνάΰ&αι και του το δή το νπο τον 'Εμπεδοκλέους λεγόμενον
• Β (fr. 4, 8) 'ΰοφίας επ' ακροιΰι &αμίξειν' ήρώτηαεν ó Σωκράτης
15 τί αρετή έατιν (Plato Men. 71 d)' α,ποκριναμένου δ' ίταμως
εκείνον καΐ προχείρως ou και παιδός εΰτιν αρετή και πρεΰβν-
τον και άνδρος και γυναικός και άρχοντος και Ιδιώτον xaì
δεΰπότου και θεράποντος, 'ευ γ' ' είπε ν ó Σωκράτης 'οτι μίαν
άρετήν αίτη&είς ΰμηνός αρετών κεκίνηκας', ου κακώς τεκμαι-
• 20 ρόμενος ou μηδεμίαν είδως άρετήν αν&ρωπος πολλάς ώνόμαξεν.
άρ' ονν ουχί καΐ ήμΐν αν τις επίχλενάΰειεν οτι μηδέπω μίαν
φιλίαν κεκτημένοι βεβαίως φοβονμε&α μή λά&ωμεν εις πολυ-
Plan. 16: Deest in Lampriae catal. Codd. LCGX(i>)WFYNq
MaAEhDZbn. Ubi C sine L citatur, vel deest L vel non legitur.
• Γ = GXt>. J I = «Α, 0 = Zb, A = Ό Θ 4 90a 19 cf. 441b
ίηρουμένων Κ (corr. mg.) qa mg. Nh πληρ. J2 άεάιιπνιομέ-
νων ληρονμένων Μ δεόειπνείς ληρουμενων Ft) ' f ü r Lobreden
trunkener Zuschauer' Syr. χραν&ηβόμε&α post &εάτρα>ν add.
F 2 mg. post ßoalg J ' p q ; δηΐώαομεν post τιμάς add. Jpq (mg.)
1 σατράπαις (Reiskii) G 1 Syr. ΰατραπείαις 0 5 âtl X3AS
Syr, ut v. ôel di 0 1 Sià των άμφ. qMITNh IS οΐόμενος
WH 18. 18 έγγνμνάΰ&αι (sed έγγεγ. η) Θη 14 θαυμάζει ν
C 1 9οάξει Sextue et Proclus 15 έατιν αρετή ©η 19 αιτ.]
¿ρωττι&ιΐς Π κεχ. άμα&ως C 1 21 ονν om. CMíT©n Sx ι om. R
93 Β DE AMICORUM MULTITUDINE 187

φιλίαν έμπεοάντες; Οχεδόν γαρ ονδεν διαφερομεν άν&ρώπου C


κολοβού και τυφλοϋ, φοβονμένον μη Βριάρεως δ εκατόγχειρ
καϊ"Αργος δ πανόπτης γένηται. καίτοι τόν γε παρά τω Μεναν-
δρω (fr. 664) νεανίΰκον υπερφυώς επαινοϋμεν είπόντα '&αυ- •
μαΰτον οΰον νομίξειν άγα&ον εκαΰτον, αι> εχη φίλου ΰκιάν'. 5
2. 1" Αίτιον δε μετά πολλών άλλων ονχ ηχιΰτά y εις φι- Γ
λίας κτηΰιν η της πολυφιλίας ορεξις, ωΰπερ άκολάΰτων γυ- L
ναιχών το πολλάκις και πολλοίς ΰυμπλέκεΰ&αι, των πρώτων
κρατεΐν μη δυνάμενης άμείουμένων και απορρεόντων' μάλλον
δ' ωΰπερ δ της 'Τψιπνλης τρόφιμος εις τον λειμώνα κα&ίΰας ίο
εδρεπεν (Eur. Hype. fr. 764 Suppl. Eur. p. 5 6 , 1 6 ) •
'ετερον εφ' ετερον αίρόμενος D
αγρενμ' άν&έων ηδομένα ψυχα
το νήπιον απληβτον έχων',
οϋτως εκαΰτον ημών διά το φιλόκαινον και άψίκορον δ πρόβφα- is
τος άεΐ και ανθών επάγεται, και μετατί&ηβι πολλάς ομον και
ατελείς αρχάς πράττοντας φιλίας και ΰυνη&είας, ερωτι τοϋ D
διωκομένου παρερχομένους το καταλαμβανόμενον.
Πρώτον μεν ουν ωΰπερ αφ' εΰτίας άρ'ξάμενοι της τοϋ βίου •
φήμης ìjv νπερ φίλων βεβαίων άπολέλοιπεν ημϊν, τον μακρόν so
και παλαιό ν αιώνα μάρτυρα α μα τοϋ λόγου και ΰύμβουλον
λάβωμεν, εν ω κατά ξεϋγος φιλίας λέγονται Θηΰευς και Πει-
ρί&ους, 'Αχιλλευς και Πάτροκλος, 'Ορέστης και Πυλάδης, Φιν- Ε
τίας και Λάμων, Επαμεινώνδας και Πελοπίδας, ΰνννομον γαρ
η φιλία ζωον, ουκ άγελαϊόν εΰτιν ovài κολοιωδες, και το άλλον ss

3 cf. 479 c J cf. Lucían. Toxaris 37 11 cf. 661 f


22 cf. Arist. Eth. Ν. 1171a 16

5 in. άγ. C© Ικαβτον om. R, β αίτιον] ίναντίον Wy. et


hoc scripto προς pro γ' e'ig Hch. αιτ. . . . (τον μη íjxsiv) i¿s
(Po ) vel simile requiritur 8 το Wil. τφ Sì 9 δυναμένης
Pat. -νοις Sì 12 έφ' ϊτέρω 0D corr. η 1 έφ' ετέρων R έφ'
ίτέρας ρ. 661 f α'ιρούμενος AD 14 αχρηατον Ά απληΰτος (έών
pro ίζων) 661 f 17 πράττοντας Dn1 (cf. παρερχομένονς) πράτ-
τοντα Ο φ. και a. D καΙ φ. xal e. (και α. και φ. Cn) 0
18 το Re. τον ut vid. Λ 22 φ. ξ. θα
188 7. ΠΕΡΙ ΠΟΛΤΦΙΛΙΑΣ (Plan. 16) 93 E

αντον ηγεΐα&αι τον φίλον χαι προΰαγορεύειν εταΐρον &ς ετερον


ονδέν εβτιν αλλο πλην μετρώ φιλίας rtj δνάδι χρωμενων. οντε
γαρ δούλους οντε φίλονς εβτι χτηΰασ&αι πολλούς απ ολίγον
νομίσματος. τί ονν νόμιΰμα φιλίας; έννοια xal χάρις μετ'
5 αρετής, ών ουδέν ε χει βπανιώτερον η φύσις. οϋεν το ΰφόδρα
φιλεΐν και φιλεΐσ9αι προς πολλούς ουκ εστίν, άλλ' ωσπερ οι
F ποταμοί πολλάς αχίΰεις και χατατομάς λαμβάνοντες άσ&ενείς
χαι λεπτοί ρεονσιν, όντως *τω φιλεΐν η ψυχή σφοδρά πέφν-
χεν, εις πολλούς δε μεριζομενη ¿ξαμανρονται. διό και των
ίο ζώων το φιλότεχνον τοις μονοτόχοις ίσχνρότερον εμφύεται,
94 χαι "Ομηρος άγαπητον υ ω ν ονομάζει \ 'μοννον τηλύγετον'
(I 482 π 19), τοντέβτι μητ εχονβιν έτερον γονενσι μή&' εξόναι
γεγενημένον. ( 3 . ) τον δε φίλον ημείς 'μοννον' μεν ονχ άςιου-
μεν είναι, μετ' άλλων δε τηλύγετός τις χαι οψι'γονος ε'ΰτω, τον
is &ρνλούμενον εκείνον χρόνω των αλων σνγχατεδηδοχως μεδι-
μνον, ονχ ωσπερ ννν πολλοί φίλοι λεγόμενοι ανμπιόντες απάξ
η σνβφαιρίσαντες η σνγχνβενΰαντες η σνγχαταλύΰαντες εχ
πανδοχείου χαι παλαίστρας χαι αγοράς φιλίας Ονλλεγονσιν. εν
δε ταϊς των πλοναίων χαι ηγεμονικών οίχίαις πολνν οχλον
so xal &όρνβον άβπαζομένων χαι δεξιονμένων χαι δορνφορονν-
Β των ορωντες ενδαιμονίζονσι τους πολνφίλονς. καίτοι πλείονας
γε μνίας εν τοις όπτανείοις αντων ορωσιν' άλλ' οϋτε αύται
της λιχνείας οϋτε εκείνοι της χρείας ίπιλιπούσης παραμένονσιν.
5 cf. Arist. ib. 1156b 26 1171a 5 18 cf. Apoll, lex. Horn. 8.
τηλνγετος al. 15 cf. 482b Ariet. ib. 1166b 27 Eth. Eud. 1238a 2
Cie. Lael. 67 16 cf. 659fsq. 19 cf. 679b 82 cf. 60d
1 ir. ως ίτ. G'JIbNn έτ. ίτ. D έταΐρον και έταΐρον ώς ίτ. Ο
2 αΧΧο πλην] η D ονδενός έατιν αΧΧου ci. Lar. 8 λεπτοί]
χαΧιπ&ς Wmg.R τό (ita etiam Wß) φ. iv ψνχ^ αφοδρον πεφνχος
tig Λ. μεριζόμενον Λα1 ubi iv "ψυχή otiosum. τον φ. ή ρύμη et
9 μεριζομίνης ci. Pat. ον. φιλεΐν ή ψ. ΰφόάρα πεφ., εις π. δε
μεριζόμενον ¿ξ. Wil. itemque Weg., nisi quod ον. (προς}
το φ. 12 τουτ. τον τοίς μήτε Λα 14 μετ' άλλον Λα Po. TIÇ]
έατι L τι C 15 χρόνω del. Ha. ιβ οι χολνφιΧοι Χεγ. ci.
Wil. 18 η άγ. Θα φ'ιΧίαν D 22 μνίας] μοίρας LCrND
αυτών Πθα αύτοίς C , G*X Î F corr. q (def. Pat. όπτ. popinaa non
culinae esse statuens) αυτής O 23 χροιάς X'Wmg.
94 Β DE AMTCORUM MULTITUDINE 189

'ΕπεΙ δ' η άλη&ινή φιλία τρία ζητεί μάλιβτα, την άρετην


ώς καλόν, χαί την ΰυνή&ειαν ως ηδν, χαί την χρείαν ως
άναγχαϊον, δει δ' άποδέξαΰ&αι χρίναντα χαι χαίρειν βννόντα
xal χρηΰ&αι δεόμενον, α πάντα προς την πολνφιλίαν ύπεναν-
τιοΰται, και μάλιβτά πως το χυριώτατον η κρίαις, ορα δη s
πρώτον ti δυνατόν εΰτιν εν βραχεί χρόνω δοχιμάΰαι χορεντάς
βνναγωνιονμένονς, ίρέτας ομορρο&ήβοντας, οΐχέτας χρημάτων
επιτρόπους η τέχνων παιδαγωγούς έΰομένους, μήτι γε φίλους C
πολλο-ùç εις αγώνα πάθη ς τύχης ΰνναποδυοο μένους, ων έκαστος
αύτός τε αυτόν ίο
'πράττω ν ευ τί&ηβιν εις μέβον,
τον δυβτνχοϋς τε λαγχάνων ουκ αχ&εται' (Tr. ad. 366).
οϋτε ναϋς επί τοαοΰτονς ελχεται χειμώνας εις &άλατταν, ουτε
χωρίοις τριγχονς xal λιμέβι προβάλλουβιν ί'ρχη χαι χώματα
τηλιχούτονς προΰδεχόμενοι χινδύνους χαι τοαοΰτονς, οβων is
επαγγέλλεται φιλία χαταφνγην χαι βοη&ειαν, ορ&ως χαί βε-
βαίως εξεταα&εϊβα' των δ' άνεξετάβτως παρειβρυέντων ωΰπερ
νομιβμάτων άδοχίμων ελεγχομένων
(οί μεν εοτερημένοι 19
χαίρουΰιν, οι ί' εχοντες εύχονται φυγείν' (Soph. fr. 779). I)
εβτι δε το ντο χαλεπον χαι ου ράδιο ν, το φυγείν η άπο&έβ&αι
δυβαρεΰτουμένην φιλίαν. άλλ' ωβπερ ΰιτίον βλαβερον κ α ι δυδχε-

1 ad haue dispositionem capp. 3—7 cf. Theophrastum ap.


Aepasium in Ariet. Eth. Nie. p. 178, 4 H. 19 cf. 768 e
1 imi δ' η Vulc. έπειάη ή C D έπειδή δε LC1 inel δε F
έπειόή Ο ζητεί] φιίεΐ F S—4 δεί—δεόμ. onL LC1 8 ài Pat.
γαρ Sì (def. Hu.) I i ( î DJ Λάντα C 2 FqM s /Izín un. h πάντα
O 6 πως C'qD πω F πω s προς Θ προς 0 ορα (βκόχει Wytt.)
Pat. ποία (ποία LCF ποϊαν Ν) SI pr. Λ qui ΰκεπτέον ir¡ Turn.
Ynlc. δί β don. Α ¿οκιμαβία O 7 βνναγων. Wy. βνναγορευο-
μένονς (βνναγορενβομ. Z D βνγχοριυαομ. b) £i Β εις άγ. π.
τ. D fis &γ. πάθη τύχ-η F R ' b εΐβάγων &náer¡ τύχη Ο ονναπο-
δνα. ¿/η βνναποδνομ. Ο 12 Ιαγχ. om. R 18 ναϋς γαρ D n
14 ΰρίγχονς LCG'FqOn 1 êç-αη πρ. LC©n προββ. JR περιβ. G
17 άνεξ,ετάβτως C'FqzJn -των Ο παρειβρ. Wy. (in indice)
Λαραρρ. 21 χαί Om. W
190 7. ΠΕΡΙ ΠΟΛΤΦΙΛΙΑΣ (Plan. 16) 94 D

ραινόμενον οντε χατέχειν οϊόν τ εΐ μη λνπονν κal διαφ&εΐρον


οντ' ¿κβάλλειν οϊον είΰηλ&εν αλλ' ειόεχ&ες xal ανμπεφνρα-
μένον και αλλόκοτοι/, οϋτω φίλος πονηρός η avvititi λνπων
xal Κυμαινόμενος, η βία μετ 'ε'χ&ρας και δνΰμενείας &6περ
s χολή τις ¿ξέπεσε.
4 . Λιο δει μη ραδίως προσδέχεσ&αι μηδε χολλ&σ&αι τοις
εντνγχάνονσι μηδε φιλεΐν τονς διώκοντας, άλλα τους αξίονς
® φιλίας διώχειν. ον γαρ αίρετέον πάντως το ραδίως άλιδχό-
μενον. xal γαρ άπαρίνην nal βάτον έπιλαμβανομένην ΰπερ-
10
βάντες xal διωσάμενοι βαδίξομεν επί την Ιλαίαν και την άμ-
πελο ν. όντως δει μη τον ενχερως περιπλεκόμενον ποιεϊΰ&αι
σννή&η [καλόν], αλλά τοις άξίοις σπονδής και ώφελίμοις αυ-
τούς περιπλέκεσ&αι δοκιμάζοντας. ( 5 . ) ωοπερ ovv è Ζεύξις
αΐτιωμένων αντόν τίνων οτι ζωγραφεϊ βραδέως, 'ομολογώ'
16 εΐπεν '¿ν πολλώ χρόνψ γράφειν, καΐ γαρ εις πολύν', οντω
φιλίαν xal ΰννή&ειαν σώσεις παραλαβών èv πολλω κρι&εϊααν.
Άρ' ονν κρΐναι μεν ονχ εστι πολλονς φίλονς ράδιον, ΰυνείναι
F δε πολλοίς όμον ράδιον, η xal τοντο αδύνατον; καΐ μην άπό-
λανσίς εστίν η σννή&εια της φιλίας, xal το ήδιστον èv τω
20 βννεΐναι xal βυνημερενειν"
'ον μεν γαρ ξωοί γε φίλων άπάνεν&εν εταίρων
βονλάς εξόμενοι βονλεύσομεν'. (Ψ 77) |
9δ χαΐ περί τον Όδνσσέως ό Μενέλαος (δ 178)
'ουδέ κεν άλλο
25 αμμε διέχρινεν φιλέοντέ τε τερπομένω τε,
πρίν γ1 οτε δη &ανάτοιο μέλαν νέφος άμφεχάλυψε'.
» cf. 709 e 18 cf. vit. Perici, c. 1 3 24 54 f
1 οϊόν τ' sl Lar. olótne (οΐονται X 1v) £ì i βνμπεφνρμ.
C'Gr s X ! h S οντω — λνμαινόμενος om. WR 4 λνμ. Hch.
8
Ινπονμινος (ανλλυπ. C MÍI) £¡ 9 ¿παρ. Turn. Yule, έρίκην
CG'n içsU. G ' X ' F D έρίνην O 10 η nal την Ζ 11 δεί Wy.
άεϊ £i 1ΐ seel. Hch. xal φ ilo ν ci. Wy. 18 δοχιμάβαντας
Re. 15 πολνν CG'η πολην Χ πολλήν Ο 10 βοόΰεις Pat. αφζει
C αφζει ν Ο φιΐ. Set xal βυν. βφζβιν παραλαβόντας D 20 ανν-
δημ.' q σννδιημ. ζ/η. sed cf. Árist. Eth. Ν · 1 1 5 6 b 4 al.
26 διέκρινε £i
95 A DE AMICORUM MULTITUDINE 191

τούναντίον ovv εοιχεν η καλούμενη noλυφιλία <(rf¡ φιλία)·


ποιεΐν. η μεν γαρ Οννάγει xaì ΰννίοτηβι xaì ΰννεχει χατα-
πνχνοϋΟα ταΐς δμιλίαις xaì φιλοφροβνναις
'ως ί ' δτ' οπός γάλα λευχόν έγόμφωδεν xaì εδηβε'
χατ 'Εμπεδοχλεα (fr. 33) (τοιαντην γαρ η φιλία βονλεται ποιεϊν 5
ενότητα xaì δνμπηξιν), η δε πολνφιλία διίΰτηαι xal άποΰπα Β
xal άποΰτρέφει, τω μεταχαλεΐν χ ai μεταφερειν άλλοτε προς
άλλον ονχ ¿ώθα χραΰιν ούδε χόλληΰιν εύνοιας ¿ν τr¡ ΰννη&εία
ηεριχν&είβη xaì παγείβη γενία&αι.
Τον το δ' εν&υς υποβάλλει xaì την περί τας ύηουργίας 10
άνωμαλίαν xaì δνΰωηίαν' τα γαρ εϋχρηΰτα της φιλίας δνΰχρη-
βτα γίγνεται δια την noλνφιλίαν.
'άλλον τρόπον άλλον εγείρει φροντίς άν&ρώηων' '
(Fr. Lyr. ad. 99)
οϋτε γάρ al φνβεις ημών ini ταύτα ταΐς όρμαΐς ρέηουβιν, 15
οϋτε τνχαις όμοτρόποις ¿ft ΰννεΰμεν' οι τε των πράξεων χαι-
ροί χα&άπερ τα πνεύματα to-ùç μεν φίρονΰι τοις δ' άντιπίπτουΰι.
(6.) χαίτοι χαν πάντες αμα των αύτων οί φίλοι δεωνται, γα- C
λεπον ΙζαρχεΟαι πάΰι βονλενομενοις η πολιτενομενοις η φιλο-
τιμονμενοις η νποδεχομε'νοις. αν δ' ενί καιρώ διαφόροις ηράγ- »»
μαβι xaì πά&εοι ηροβτνγχάνοντες όμον παραχαλώβιν 6 μεν
πλέων ανναποδημεΐν, S δε χρινόμενος ΰννδικεΐν,% δε χρίνων
ΰννδιχάξειν, & δε πιηράβχων i) άγοράξων βννδιοιχεΐν, 6 δε
γαμώ ν Ονν&νειν, 6 δε θάπτω ν ΰυμπεν&εΐν,
'πόλις δ' όμον μεν θυμιαμάτων γεμ·>], Ά

όμον δε παιάνων τε xaì βτεναγμάτων' (Soph. O. R. 4),


η πολνφιλία, πάΰι μεν άμηχανον παρεΐναι, μηδενί δ' άτοπον,
ενί δ' νπονργονντα προβχρονειν πολλοίς ανιαρό ν' D
18 cf. Arist. Eth. Ν. 1171a 3 26 cf. 169 d 445 d 623 c
1 μίν ovv LCnh add. Pat. 4 Idjjffi] Επηξε LC 5 βονλ.
«.] xoLií D 7 &XX. προς àllov xaì μ. ©η 18 τρόπον LCz/n
τρόπος 0 γάρ poet τρ. add. ζίη 17 τους μϊν LCGPWqD
τοΙς μίν 0 19 τ) itoí. om. D 31 προατνγχάνωίιν LC*
Si avvanoXoyetefhxi xal avvâixeîv LC 25 γίμφ N^ γέμιι O
87 ή âh GB τfi πολνφιλία Fh
192 7. ΠΕΡΙ Π 0 Λ Τ Φ Ι Λ Ι Α 2 (Plan. 1β) 96 D

• 'ovdfîç γαρ αγαπών αυτός άμελεΐϋ·' ήδέως' (Menandr. fr. 757).


• καίτοι τάς αμελείας και ρα&υμίας των φίλων πραότερον φέ-
ρονΰι, xal τάς τοιαύτας απολογίας άμηνίτως δέχονται παρ'
αύτών 'έζελα&όμην' 'ηγνόηβα'" ο δε λέγων 'ου παρέΰτην αοι
-6 δίκην εχοντι, παριβτάμην γαρ ετέρω φίλω', xal 'πνρέττΟντά
et ovx είδον, τω δεΐνι γαρ φίλους έβτιώντι ουν^οχολούμην'
αΐτίαν της αμελείας την ετέρων ¿πιμέλειαν ποιούμενος ον λύει
την μέμψιν, άλλα προβεπφάλλει ξηλοτυπίαν. ¿λλ' οί πολλοί
9 της πολυφιλίας α δύναται παρέχειν μόνον ως εοιχε ΰχοπονΰιν,
• Β α δε ^έμποιεΐν παρορώαι, και ον μνημονεύονβιν οτι ανάγκη
πολλοίς εις Α δείται χρω με ΙΌ ν πολλοίς δεομένοις άν&νπονρ-
γεΐν. ωοπερ ονν S Βριάρεως εκατόν χεραίν εις πεντήκοντα
φορών γαβτέρας ονδεν ημάν πλέον είχε των από δνεΐν χεροϊν
• ο μίαν κοιλίαν διοικούντων, οΰτως εν τω φίλοις πολλοίς χρήβ&αι
IS και το λειτονργεΐν πολλοίς ενεΰτι και το βνναγωνιαν και το
ΰνναβχολεΐβ&αι και βυγχάμνειν. ον γαρ Ευριπίδη πειατέον
λέγοντι (Hipp. 253)
'χρην γαρ μετρίαν εις αλλήλους
φιλία ν &νητους έντείναΰ&αι
>ο και μη προς άκρον μυελον ψνχης,

1 cf. 491 e

1 áftítófl·.] άμελεΐ ¿ G ' X ' d Y M ' N άμελείται Fzín1 2 τάς


ρα&. LCn 3 δέχονται] έχον certe et ai in ras. C l ; erat fort.
φέρουσι, nam in q φέρονβι δέχ. legitur 4 έ£ελ. om. C l
ήγνόηαα RDn om. O 7 Usi] φεύγ»ι C 8 oi om. Μ'Π
Ο τìjt Λ. £ δύναται Pat. τάς λ . (φιλίας ΜΠ) α δύνανται £ì
10 ίμιίοΐΑΐν] άνταπαιτοϋβι D έμηοδών (νβΐ τα δ' ΙμααΙιν) ci.
Pat. ίμποδίξειν Po. άνάγχη G δει C'M'JÏ διΐ τον ζ/η om. Ο
άνάγχη (τόν) Wil. 11 ad όείται adscr. m. post, in Gr γρ. xa i
δει π. δεόμενον N R άν&. δεί C 12 ó om. C IS γαατ. φ.
Cön iti. ημ. F 14 έν τοίς φ. χρηαιμον Si emend. Halm et
Madv. (pro π. φ. eorum φ. π. Pat.) 16 έχχάμνειν W R
18 χρήν b χρη Ο μετρίας — φιλίας libri Eur. 1» ένατους Πθ
έντ. (hoc videtur legisse Plut, in Eur. suo, vide p. 193, 3. 10
et cf. Eur. Orest. 706) G Θ (-εΰ&αι D) άντ. (άνατ. CA 1 ) O pr. F
qui &ναχΙρναο9αΐ ex libris Ear.
96 E DK AMICORUM MULTITUDINE 193
ενλντα δ' eîvat θέλγητρα φρενών,
από τ ίάΰαβ&αι και ξνντεΐναι',
κα&άπερ πόδα νεως επιδιδόντα και προβάγοντα ταϊς χρείαις F
την φιλία ν. «Αλά τοντο με'ν, ω Ευριπίδη, μετα&ώμεν επί τάς
εχ&ρας, και κελεύωμεν μετρίας ποιείΰ&αι τάς διαφοράς και S
μη προς άκρον μυελό ν ψυχής, εϋλυτα δ' είναι μίαη καϊ οργάς
και μεμψιμοιρίας καϊ νπονοίας" εκείνο δε μάλλον ημΐν \ παραί- 96
νει το Πυ&αγοριχον 'μη πολλοίς εμβάλλειν δεξιάν\ τοντέοτι •
μη πολλούς ποκΐα&αι φίλους μηδε πολνκοινον μηδε πάνδη-
μον άΰπάξειί&αι φιλίαν και προαεντείνειν μετά πολλών πα&ών ι® • •
είΰιοϋβαν, ων το μεν ονναγωνιάν και ΰννάχ&εΰ&αι καϊ ΰυμ- Γ
πονεΐν και Ονγκινδυνεύειν ου πάνν δνοοιβτον τοις ¿λευ&εροις |_
καϊ γενναίοις ίϋτί, τό δε τον ΰοφιΟτον Χίλωνος άλη&ες προς
τον είπόντα μηδένα εχειν έχ&ρόν 'εοιχας' εφη 'ΰν μηδε φίλον
εχειν'' αί γαρ εχ&ραι ταίς φιλίαις εύ&ύς ¿πακολου&ονΰι και is
ΰυμπλέκονται. (7.) ούκ εΰτι φίλψ μη βυναδικεΐβ&αι μηδε
βυναδοξεΐν και Ουναπεχ&άνεΰ&αι' οί γαρ εχθροί των φίλων
ευ&υς ύφορώνταί τε και μιΰοϋβιν, οί δε φίλοι πολλάκις φ&ο- Β
νονβί τε και ξηλοτνπονβι και περιβπώβιν. ωΰπερ ονν δ τω
Τιμηβία περί της αποικίας ¿οθείς χρηΰμός προηγόρευΰε 80 •
'αμηνα μελιδΰάων τάχα τοι και βφηκες εβονται,
οϋτως οί φίλων ξητοΰντες εΰμόν ελα&ον έχ&ρών βφηκιαϊς περι-
18 cf. 86 c •
1 οτέίγτι&ρα Ζ βτέρ/ηθρα Eur. 2 &πό τ' ώβ. ©η®· °· £
τροπώΰαΰ&αι (άτρο corr. ex άποτρο. F) O pr. D ώβ. τροπ. D
8 ένβιδόντι xaI προβάγοντι D 5 μετρίως WYMJTNhD
7 μεμψιμοιρίας CGXzJn -ίαν 0 10 «ροβεντείνειν Pat. χροβεναν-
τίην (-ίαν ONRn) ή £ί pr. C ubi mJ προΰάντη αν f¡ fecit; ex
s crip tura m. 1 non euperest nisi προς .. τ . αν. η. Ad έντείναα&αι
Euripidis respicit. Hic, ut illic, erat v. 1. προΰεντ. προβέτι ci.
Ha. 11 εΐβιοϋΰαν q -ea O 12 ov πάνν om. Κ ου om. hD
18 αοφοϋ D ος προς D 1β έπείπερ ονκ D φίΐφ Fat. φί-
λων (-ov FD) Sì 17 xal] μηδε YhD om. X'tiM'N των φίλων
ΓΥΜ'Ν τον φίλον Ο ϊ® τιβία q rida D τάς άπ. Χ Fu
χροβηγ. rq 81 ΰμηνη D βμηνει ni fallor G1 βμήνι — Επον-
ται ci. Re. βμ·ή τα μελισσάων τάχα Wil. Pindar 319s 22 βφ.
i. LC ύφηχίαις codd.
I 6 Μ' l'lut. mor. 1
194 7. Π Ε Ρ Ι Γ Ι Ο Λ . Τ Φ Ι Λ Ι Α Σ (Plan. 16)

πεΰόντες. και ούχ ί'ΰον 'άγει ΰτα&μον εχ&ρον μνηαικαχία και


φίλον χάρις, ορα δε τους Φιλώτον χαι Παρμενίωνος φίλους
χαι οίχείονς α διέ&ηκεν 'Αλέξανδρος, α τονς Λίωνος Λιονύ-
ΰιος, τονς Πλαΰτου Νέρων χαι τους Σηιανον Τιβεριος βτρε-
6 βλοϋντες χαι άποχτινννοντες. ως γαρ τον Κρέοντα της &νγα-
C τρός ουδέν ο χρνΰος ονδ' δ πέπλος ωφελεί, r ò δε πνρ άναφ&εν
αιφνιδίως προΰδραμόντα xal περιπτνξαντα χατεχανΰε xal βνν-
απώλεβεν, οϋτως ενιοι των φίλων ού&εν άπολαύβαντες εύτυ-
χούντων ΰυναπόλλυνται δυΰτυχοϋβι. xal τοντο μάλιβτα πά-
• ίο ΰχουβιν οΐ φιλόβτοργοι xal χαρίεντες, rag Θηβευς τω Πειρί&ω
χολαξομενω xal δεδεμενω
• 'αίδονς άχαλχεντοιβιν εξενχται πεδαις' ( E u r . fr. 595),
εν δε τω λοιμω φηβιν δ Θουκυδίδης (II 61) τονς αρετής μάλι-
ΰτα μεταποιουμένους ΰνναπόλλνα&αι τοις φίλοις νοοονοιν'
15 ήφείδονν γαρ βφων αντών ίόντες παρά τονς επιτηδείους.
D 8, Ό θ ε ν όντως της αρετής άφειδεΐν ου προΰηχον αλλ ore
άλλοις βννδέοντας αυτήν χαι ΰυμπλέκοντας, άλλα τοις αξίοις
• την αύτη ς χοινωνίαν φνλάττ ειν, τουτεΰτι τοις όμοίως φιλεΐν
χαι χοινωνεΐν δνναμένοις. χαι γαρ δη τοντο πάντων μέγιΰτόν
20 εδτIV εναντίωμα προς την πολυφιλίαν, οτι φιλίας γενεβις δι'
• ομοιότητός εβτιν. οπου γαρ χαι τα αψνχα τας μίξεις προς τα
Ί ανόμοια ποιείται μετά βίας άναγχαξόμενα χαι οχλάζει χαι
αγανακτεί φεΰγοντα απ αλλήλων, τοις δε ΰνγγενέδι χαι οίχείοις
όμοπα&εΐ χεραννύμενα xal προοίεται την χοινωνίαν λείως χαι
ΐ 5 μετ ενμενείας, πως οΐόν τε φιλίαν η&εΰι διαφόροις εγγενέα&αι

6 Eur. Med. 1136 12 cf. 482 a 633 a 7 6 3 f 16 a d c a p . 8. 9


c f . d e a d . et a m . 6 — 1 0 20 cf. 5 1 b

4 τ ο ν ς ni. L C F W A z / n τον πλ. (πΧντον G 1 ) Ο τονς σ. C*


FWa*ÁJ τοϋ α. Ο σηιανον W D R αηρανοϋ (βχράνου L C ) O
β « ¿ « i o s ] χλοντος C'MJI » xal δνΰτ. L C q b 10 φιλόβτοργοι
S a u p p e φιλόβοφοι 13 I t a l i b r i 482 a 533 a (763 f) πίδαις
(παίδες N D ) &χ. πόδας ίί 1β άψ. C ' G X ' a ' A D n άπιδίΐν Ο
αλΧοτΐ D om. Ο 18 αυτής L C D n 1 αύτην Ο φνλ. χ. L C O n
80 φιλία s L C F q h -ία ( r j ψ. Λ) Ο Î1 α·ψνχα] αΧογα W y .
35 εννοίας L C 1 οΐ'ονται ΓΥΝ
96 D DE AMICORUM M U L T I T U D I N E 195
και ná&taiv άνομοίοις και βίοις ετέρως ιτροαιρέβεως εχονβιν ; Ε
η μεν γαρ περί ψαλμούς και φόρμιγγας αρμονία δι αντιφώ-
νων εχει tò βύμφωνον, όζύτηΰι και βαρύτηΰιν αμωβγέπως
ομοιότητας εγγινομένης' της δε φιλικής βνμφωνίας ταύτης xaI
άρμονίας ονδεν άνόμοιον ονδε άνώμαλον ούδε ^αδολον είναι 5 •
δει μέρος, άλλ' εξ ¿πάντων ομοίως εχόντων όμολογεϊν και
ομοβουλεϊν και όμοδο'ξείν και ΰννομοπα&εϊν, ωαπερ μιας ψυχής
εν πλείοΰι διγρημένης αώμαΰι.
9 . Τις ονν εατιν όντως επίπονος και μετάβολος και παν-
τοδαπός αν&ρωπος, ωβτε πολλοίς εαυτόν εξομοιονν και προβαρ- ίο
μόττειν και μη καταγελάν τον Θεόγνιδος παραινονντος (•. 215) F
'πονλύποδος νόον ϊβχε πολύφρονος, oç ποτι πέτρί],
τη περ όμιληβΐ), τοϊος ίδεΐν εφάνη;'
καίτοι τον πολύποδος αί μεταβολαί βά&ος ονκ εχουΰιν, αλλά
περί αν την γίγνονται την επιφάνειαν, ΰτνφότητι και μανότητι 16 •
τας άπορροίας των πληοιαξόντων άναλαμβάνονΰαν' | αί δε 9 7
φιλίαι τά η&η ξητονβι ΰννε'ξομοιονν και τα πά&η και τον ς
λόγονς και τα επιτηδεύματα και ràç δια&έβεις. Πρωτέως τινός
ούκ εντνχονς ούδε πάνν χρηβτον το έργον, άλλ' υπό γοητείας •
εαυτόν εις ετερον είδος ¿ξ ετέρου μεταλλάττοντος εν τω αύτω >ο
πολλάκις, φιλολόγοις βυναναγιγνώΰκοντος και παλαιΰταΐς
αυγκονιομένου και φιλο&ήροις αυγκυνηγετονντος και φιλοπό-
ταις αυμμε&νακομένου και πολιτικοίς βνναρχαιρεΰιάζοντος,
Ιδίαν η&ονς εΰτίαν ονκ έχοντος, ώς δε την άβχημάτιβτον οί
φνΰικοί και άχρώματον ονΰίαν και ΰλην λέγουβι ζταΐς ποι- »6

7 Arist. Eth. Ν . 1168b 7 Cie. Lael. 92 H cf. 916c 978e


14 sq. cf. 916 d—f 18 — 84 62 a 24 St. Y . Fr. II 380
1 πλή&εαιν β η 1 έτερως (Reiskii) LC -gag Ο προαιρέσεις
bD 4 έγγιν. X ' W a ' A h D n έγγεν. Ο ανμφ. t. και άρμ.] άρμ.
ταύτης LC 1 ανμφ. xal άρμ. τ. C* 5 &ioXov\ αδηλον q ανιαον
D ¿Uolov ci. Po. β Stî Dn om. 0 8 iv πολλοίς LC 1
9 έβτιν om. LC 1 10 έαντό*] xal αυτόν r W Y M ' N 11 μή]
μην ΓYqM'N l ì ποίΰπ. LCXFtiWNDn πολνχρόον D ut 916 c
978e 18 τ-jj προαομά. Ν ut 916c et codd. Theogn. -ar¡ LCG 2
Nhn -σει Ο 1β άναλαμβάνουβαν D -βανονσης 0 22 ανγκο-
νιονμ. ΓW 25 suppl. W y . cf. 1086 e
196 7. ΠΕΡΙ ΠΟΛΤΦΙΑΙΑΣ (Plan. 1β) 97 Β

Β ότηβιν) νποχειμένην και τρεπομενην in' αύτων νϋν μεν φλε-


γεβ&αι νϋν (5' ¿¡¡νγραίνεΰ&αι, τοτε δ' εξαερονΰ&αι πήγννβ&αι
<5' αν&ις, oíítrog αρα xr¡ πολνφιλία ψυχήν ΰποχεΐβ9αι δεήβει
πολυτΐα&ή και ηολντροπον και ϊ>γράν και ραδίαν μεταβάλλειν.
5 αλλ' ή φιλία ΰτάΰιμόν τι ζητεί και βέβαιον η&ος και άμετάπτω-
τον èv μια χώρα και ΰννη&εία ' διό xal βηάνιον καΐ δνβεύρε-
τόν εβτι φίλος βέβαιος.

1 vre' κύτης b ΰφ' αίιτής ZDn 8 itoti Si Ft)


8.

ΠΕΡΙ ΤΤΧΗΣ c
(Plan. 1 8 )

1. 'Τύχη τα &νητών πράγματ', ονχ ευβουλία' (Tr. fr. ρ. 782). •


πότερο ν ούδε δικαιοΰύνη τα &νητων πράγματα ονδε ίΰότης 5
ονδε ΰωφροΰννη ονδε χοΰμιότης, άλλ' εκ τύχης μεν καϊ δια π
τύχην 'Αριΰτείδης ενεκαρτερηΰε τη πενία, πολλών χρημάτων U
κύριος γενίΰ&αι δυνάμενος, xal Σκιπίων Καρχηδόνα ελων
ονδεν οντε ελαβεν οντε είδε των λαφύρων, ix τύχης δε και
δια τνχην Φιλοκράτης λαβών χρνΰίον παρά Φιλίππου'πόρνας ίο
χαI ίχ&ΰς -ηγόραξε} και Λαΰ&ένης και Eviϊυκράτης άπώλεΰαν •
"Ολνν&ον, 'τη γαΰτρι μετρονντες και τοις αίΰχίΰτοις την εν- D
δαιμονίαν;' άπο τύχης δ' ¿ μεν Φιλίππου 'Αλέξανδρος αυτός
τε των αιχμαλώτων άπείχετο γυναικών κ al τονς υβρίζοντας •
ίκόλαξεν, ο δε Πριάμου δαίμονι χακω και τύχη χρηΰάμενος 15

Plan. 18. Declamatio non perpolita, quam Plutarchue ma-


teriem librorum ipsi praeparaturus conscripsisse videtar. argu-
mentum de quo hic agit 'et libris et scholis omnium philoso-
phorum' tractabatur (Cie. Tuse. V 25). Deest in Lampriae catal.
Codd. LCGX(tj)WQYNM«A(R)hDZbn. De LC cf. adn. ad 1.
π. πολυφ. Π = a A, Θ = Zb, Δ — DO
4 Chaeremonis versus in Theophrasti Calliethene laudatus, •
Cie. Tuse. V 26, &έαις est, de qua disputatur. 8 cf. 200b
10 Dem. X I X 229, X V I I I 2 9 6 cf. 668 a Athen. 343 e 18 Vit. Alex. 21 •
cf. 522 a

7 χρημάτων] πραγμάτων R 8 σκηπ. fere semper codd.


15 χρωμινος ΜΠΘΙιη
198 8. ΠΕΡΙ ΤΤΧΗΣ (Plan. 18) 97 D

ΰυνεκοιμδτο xf¡ του ξένον γυναικί, και λαβών αυτήν ενέπληΰε


πολέμου και κακών τάς δυο ηπείρους; ει γαρ ταϋτα γίγνεται
δια τνχην, τί κωλύει καϊ τάς γαλας και τους τράγους και τονς
πι&ήκονς ΰννεχεΰ&αι φάναι δια τύχη ν ταΐς λιχνείαις και ταΐς
5 άκραΰίαις καϊ ταΐς βωμολοχίαις;
Ε 2. Ei δ' εατι ΰωφροΰύνη και δικαιοβύνη και ανδρεία, πώς
λόγον εχει μη είναι φρόνηΰιν, εί δε φρόνηΰις, πώς ενβουλίαν
μή είναι; η γαρ ΰωφροΰύνη φρόνηΰίς τίς εΰτιν ως λέγονβι,
* * και η δικαιοΰύνη της φρονήΰεως δεΐται παρούΰης' μάλλον
ίο ¿ε την ενβουλίαν και φρόνηβιν ¿ν μεν ηδοναϊς κγα&ονς παρεχο-
μενην ¿γκράτειαν και ΰωφροΰύνην καλού μεν, èv δε κινδύνοις
και πόνοις καρτερίαν και άνδραγα&ίαν, iv δε κοινωνήμαΰι και
πολιτείαις εννομίαν και δικαιοβύνην. ο&εν εί τα της ευβου-
λίας εργα της τύχης δικαιονμεν είναι, εατω τύχης και τα της
15 δικαιοβύνης και τα της ΰωφροΰννης, καϊ νή Jía το κλέπτειν
τύχης εΰτω και το βαλλαντιοτομεΐν καϊ το άκολαΰταίνειν, και
F με&εμενοι των οίκείων λογιΰμων είς την τύχην εαυτούς άφώμεν
ωΰπερ ino πνεύματος πολλού κονιορτον η ΰνρφετον ελαννο-
μενους και διαφερομένους. ευβουλίας τοίννν μη ουΰης ονδε
ίο βουλήν εικός είναι περί πραγμάτων ουδέ ΰκεψιν ονδε ξητηΰΐν
9 cf. 1034 e—d et¿ 441 a (Zenonis Stoici sent.) = St. V. Fr. 1200 sq.
1 ένέπλ. GX ένέπΐ. « 0 2 κακ. κ. πολ. Π i δια την
τ. ΟΧνΘη 5 ταις βωμ. C βωμ. 0 β tí δ' ίατι] ti δί τις GW»C·
7 ϊχει Χ. LC εί δί Ό si 0 8 φρ. τίς έοτι hic (τίς ieri infra
post φρ. om.) LC Post μη είναι habent omnes pr. CSJT©D (de
quo Tide infra) η emblema hoc, var. lect. praecedentis clausulae,
οϋοης ίέ ΰωφροΰννης καϊ (καϊ om. G«QW) δικαιοΰύνης καϊ άν-
δρείας πώς λόγον ίχει μη είναι φρόνηΰιν (in Ν hoc emblema cum
antecedentibus 7 εί δί — 8 είναι propter homoioteleuton omiss.).
Deinde ή γαρ σωφρ. φρ. om. omnes pr. C S X 8 RM ! /70n. 9 Lac.
ind. Pat. Bxciderunt nonnulla de fortitudine. In mg X. fere
latere ως Χίγει τοννομα iudicat Po. Stoicoe indicari putat Wil.
9 μάλλον δ h Xyl. : δε μ. £ì (pr. D) 10 καϊ φρ. D καϊ την
φρ. Ο Ceterum totum locum ita refinxit D : il δε φρόνηΰιν, πώς
ον καϊ εύβουλίαν" δείται μεν γάρ καϊ η δικ. τής φρ.· η τε ΰωφρ.
φρ. τίς έατιν ως ψαΰιν ενβουλίαν γέ το ι καϊ φρ. παρεχ.] ην in rae.
C8 13 τής ευνομίας LC1 17 μετα&. LC'QNh &έμενοι G τον
οίκεΐον Χογιβμόν G 18 η σ. om. LC 19 xaì Wy. η αβριφ. LC
97 Γ DE FORTUNA 199

τον βυμφέροντος, αλλ' ελήρηβεν ειπών ο Σοφοκλής ort | (OR 110)


'παν το ζητούμενου 98
¿λωτόν, έχφενγει δε τάμελούμενον'
χαι πάλιν αν τα πράγματα διαιρών (fr. 759)
'τά μεν διδακτά μαν&άνω, τά δ' ενρετά 5
ζητώ, τά δ' ενκτά παρά &εών ήτηΰάμην'.
τί γαρ εύρετον η χί μα&ητόν εΰτιν άν&ρώποις, ει πάντα πε-
ραίνεται κατά τύχη ν; ποίον δ' ουκ αναιρείται βουλευτήριου
πόλεως η ποίον ον καταλύεται ΰννέδριον βαβιλέως, ει νπό τη
Τύχη πάντα εβτίν; ην τνφλην λοιδορονμεν, ως τυφλοί περι- ίο
πίπτοντες αυτί)' τί á' ού μέλλομεν, οταν ωδπερ όμματα την
ενβονλίαν ¿χχόψαντες αυτών τον βίον τνφλην χείραγωγόν Β
λαμβάνωμεν ;
3 . Καίτοι φέρε λέγειν τινά ημών ως τύχη τά τών βλεπόν-
των πράγματα, ονχ οψις ούόε "όμματα φωΰφάρα', φηαΐν ο ΐ6 •
Πλάτων (Tim. 45 b, 67 b), χαι τύχη τά τών άκουόντων, ον
δύναμις άντιληπτιχη πληγης αέρος δι' ωτος χαι ίγχεφάλον •
προαφερομένης ' καλόν δ' [ην], ώ? εοικεν, ενλαβεΐβ&αι την αΐβ&η- •
Gif. αλλά μην την όψιν και άχοην και γενΰιν χαι οβφρηβιν
χαι τα λοιπά μέρη τον σώματος ΐ δυνάμεως αντών νπηρεβίαν to •
ενβονλίας χαι φρονήΰεως η φύΰις ηνεγχεν ημϊν, χαι 'νονς
ορη χαι νους άχούει, τ'άλλα κωφά χαι τυφλά' (Epich. fr. 249). O

10 Menand. fr. 417 b al. 15 Piatonis et Heracliti (200,1) •


verba hinc sumpsit Clem. Al. Protr. 113 20 cf. 9 6 1 a •

1 περί τον LC ¿λ. αν (αν incertum in L) βοφ. είπων LC l


i αν om. LCR 6 ενρετά ¿/nraK' ίτερα Ο β παρά C*M
IJJn παρ' ά&ηναίων 0 7 iv άν&ρ. R 9 νπό τύχης G1
14 τινά ήμών] τι η (sic) D 17 πληγής ά. Jnl πΧ. δι' &. R
πΐηγή (-fi XQ) ά. Ο 18 προαφερομϊνης D -νου Ο ην om.
¿/η 1 Wil. (qui malit δη, nisi hiatus obstet), vitium graviue la-
tere putat Po. 20 δυνάμεις C2 post δυνάμεως ras. 2 litt, in G
του ff. αύτών δνν. (om. νπηρ.) LC του α. καΐ τάς δυνάμεις
αυτών Re. Amyotum secutus; τά λ. μ. τ. ΰ. {κατά τàςy δυνάμεις
αυτών Wil. 88 τά δ' alla QYM77©h xcc y' άλλα R τ&Ιλα δί
X 8 Dn τ. xal χ. WDn
200 8. Π Ε Ρ Ι Τ Τ Χ Η Σ (Plan. 18) 98 C

C x a l eοβπερ ηλίου μη οντος ενεκα των άλλων ¿ίστρων ενφρόνην


αν ηγομεν, ως φηβιν 'Ηράκλειτος (fr. 99), οϋτως ενεκα των
αίΰ&ηΰεων, ει μη νονν μηδε λόγον ο άνθρωπο? εδχεν, ονόεν
αν διέφερε τω βίω των θηρίων. νυν <5' ουκ ano τύχης ουδε
6 αυτομάτως περίεβμεν αυτών και κρατοΰμεν, αλλ' 6 Προμηθεύς,
τουτέστιν ó λογιβμός, αίτιος
'ίππων δνων τ' οχεΐα και ταύρων γονάς
όοΰς άντίδουλα και πόνων έκδέκτορα'
κατ' Αΐβχύλον (fr. 194). ¿πει τύχη γε και φΰβει γενέβεως
ίο άμείνονι τα πλεΐβτα των άλογων κέχρηται. τα μεν γάρ ωπλι-
D βται κέραβι και οδοϋβι και κέντροις, 'αντάρ έχίνοις' φηβιν
Εμπεδοκλής (fr. 83)
'οξυβελεΐς χαΐται νώτοις έπιπεφρίκαβι',
και iποδέδεται και ημφίεβται φολίβι και λάχναις και χηλαΐς
15 και όπλαΐς άποκρότοις" μόνος δ' ò αν&ρωπος κατά τον Πλά-
τωνα (Prot. 321c) ' γ υ μ ν ό ς και άοπλος και ανυπόδητος και
αβτρωτος' νπο της φύβεως άπολέλειπται.
'αλλ' 'εν διδουβα πάντα μαλ&άβΰει τάδε' (Tr. ad. 367),
τον λογιΰμόν και την έπιμέλειαν και την πρόνοιαν.
20 'η βραχύ μεν ΰ&ένος άνέρός' αλλά
ποικιλία πραπίδων
δεινά μεν πόντου χ&ονίων τ' ορέων
δάμναται παιδενματα' (Eur. fr. 27).

2 of. 957 a 7 cf. 964f 11 cf. Hieroclis eth. col. 2,9 80 cf. 969 d

8 εί γε μή G Β oì (ò ν) προμήκεις (vel προμη&είς) XvW


RY1 8 άντίδονλα 964 f αντίδωρα Ω, 10 άμείνονι Re. αμεινον
(άμείνονα Ν) £2 11 έχίνοις Yule, έχίνος Ώ 18 όξυβελεϊς
C ' X ' M 2 -oís W -ης O χαίται Vulc. xaí τι Ν Sé τ s ( i in ras.
G) 0 (άχάν&αι δέ τε Dn) 14 ucci νποδ.] τα δε νποδ. Dn
16 άοπλος G avo. 0 άνυπόδητος LCXMh -δετός 0 18 μαλ&.
α'ΑΛη μαλάσσει 0 20 η Υ'κ/η et libri 959 d om. Ο μεν] roi
959 d et Stob, άνέρος Jn ut 959 d ανδρός O 21 ποιχιΧίαιξ
959d 22 δεινά G ' M I U n -vai 0 πόντου LCG s M ! IZzfn πόνου
(-OV Μ 1 ) Ο τ' όρέων Wil. (χ&ονίων = έχιγείων Hesych.) χ·9\
τ' άερίων τε ¿ln δί ορέων 0 28 παιδ.] βουλεύματα Λη
Pro δεινά — τίαιδ. libri p. 959 d habent δάμναται Cvel δαμα
DE FORTUNA 201

κουφότατου ίπποι χαι ώκντατον, άν&ρώπω ftéovoi' μάχιμον Ε


χνων και &υμοειδές, αν&ρωπον φυλάττει' ίοχνρον νς χαι
πολύβαρχον, άν&ρώπω τροφή xal δψον ¿ort. τί μείζον ελέ-
φαντας η φοβερώτερον ίδεϊν; άλλα χαι τοϋτο παιγνίου γεγο-
νεν άν&ρώπον xa i &εαμα πανηγυριχόν, ò ρχήαεις τε μαν&άνει 5
xal χορείας xal προαχυνήΰεις, ονχ άχρήΰτως των τοιούτων
παρειΰαγομενων, αλλ' ίνα μαν&άνωμεν, που τον αν&ρωπον ή
φρόνηΰις αίρει xal τίνων υπεράνω ποιεί, xal ^πλείω κρατεί •
πάντων xal περίεοτιν. 9
'ον γαρ πυγμάχοι είμεν άμύμονες ούδε παλαιΰταί, F •
ουόε ποΰ'ι χραιπνως &εομεν' (& 246),
αλλ' εν παΰι τούτοις άτνχέβτεροι των &ηρίων εΰμέν εμπειρία
«5έ χαι μνήμη xal βοφία xal τέχνη χατ Άναζαγόραν (fr. 21b)
tβφων τε αυτών χρώμε&α καΐ βλίττομεν xal άμέλγομεν xal φί- Π
ρομεν χαι αγομεν βνλλαμβάνοντες, ώΰτε ενταϋ&α μηδέν της is
τύχης αλλά πάντα της ευβουλίας είναι και της προνοίας. \
4 . Άλλα μην xal τα τεχτόνων δήπου πράγματα '&νητων 99
πράγματά' εβτι, xal τα χαλχοτνπων χαι οίχοδόμων και άν-
δριαντοποιών, εν οϊς ούδεν αυτομάτως ονδ' ως ετυχε χατορ-

3 cf. 968 b •

φίλα) πόντου χ&ονίων τ' èavà τι παιδ., ubi in AN ATE latere


videntur vestigia vocis δάμναται.
1 άν&ρώπω Jn άν&ρώχοις CM*Π αν&ρωποι 0 ài β\ Ja
2 ó χ. AD άλλ' αν&ρ. Ja ¿αχ. νς και λ. Pat. Po. Ιχ9ύς xal π.
νς {t. λ. χαί νς C'X'M'ITWil. tos pro νς WYK) £ì ηδντατον
ante ίχ&νς suppl. Ja inepte 8 άν&ρώπω Hch. άν&ρωποις
(άνεράτοις W άλλ' έρώτοις G X'v) Sì pr. Ν (άνερώτων) et R
l
(¿U* ¿ρώτων) άν&ρ. δε Ja 6 τε] γε WYNh 8 αγει C1
xal τ. Ja τ. xal 0 xal t. xal (πηλίκων) ci. Pat. πλείω]
πως inepte Ja xal ort νω χρ. π. και π. (ον tv%j¡y· ον γαρ
χτλ. ci. Pat. τί δε ω pro πλείω ci. Wil. speciose quidem, sed
tum xal expellendum erat 14 βφων τι Y'MUNh^n αφων
τε 0. Dativus latet, ίργω ci. Sauppe 15 μηδέ D 1β xai
της πρ. om. D 17 πρ. 9v. πρ. G πρ. 9v. 0 19 Ζτνχε] h
et s in ras. Gs. fuerat ut videtur τύχη
202 8. ΠΕΡΙ ΤΧΧΗΣ (Plan. 18) 99 A

&ονμενον ορωμεν. και οτι μεν βραχεία ΰοφω τύχη παρεμπίπτει


[χαλκοτνπω τε καϊ οίχοδόμω], τα <5è πλείΰτα και μεγιΰτα των
έργων αί τεχναι ονντελονΰι δι' αΐιτών, και οίτος ύποδεδη-
λωχε- (Soph. fr. 760)
5 'βατ' εις όδόν δη πάς ο χειρωναξ λεώς,
οΐ την Αιος γοργωπιν 'Εργάνην ΰτατοίς
λίκνοιαι προΰτρεπεβ&ε'.
Β την γαρ 'Εργάνην [και την 'Α&ηναν] al τεχναι πάρεδρον, où
την Τνχην εχονΰιν. ενα μεντοι φαβιν ΐππον ξωγραφονντα
ίο τοίς μεν άλλοις κατορ&ονν εί'δεΰι καί χρώμαΰι, τον <Γ άφρον
την περι τώ χαλινώ χοπτομένην χαννότητα και το βννεκπίπτον
&ΰ&μα μη αρίβκειν εαντώ γράφοντα' πολλάκις γονν εζαλείφειν,
τέλος δ' νπ' οργής προΰβαλεΐν τώ πινάκι τον ΰπάγγον ωοπερ
είχε των φαρμάκων άνάπλεω, τον δε προΰπεβόντα &ανμαΰτως
15 ίναπομάξαι και ποιηβαι το δέον. τούτο εντεχνον τύχης μόνον
Ιβτορεϊται. Κανάΰι και βτά&μαις καί μέτροις και άρι&μοΐς
πανταχού χρωνται, ίνα μηδαμον το εική καί ώς ετνχε τοις εργοις
C εγγένηται. και μην αϊ τεχναι μικραί τίνες είναι λέγονται φρο-
νηβεις, μάλλον ό' άπόρροιαι φρονηβεως και άποτρίμματα èv-
ia διεΰπαρμένα ταΐς χρείαις ζταΐς) περί τον βίο ν, ωΰπερ αΐνίτ-
τεται το πνρ νπό τον Προμη&έως μεριΰ&εν αλλο άλλη δια-

1 Epicur. Sent. 16 9 Val. Max. YIII 12. 7 Plin. Η. Ν.


X X X V 103 Dio. Or. LXIII 4

1 xal οτι μόν Pat. ότι γαρ Δη xal εΐ μεν 0 βρ. «αρ.]
τούτοις βρ. τις παρ. τύχη Δ (non η) 2 χ. τε x. oi%. om. D
τ£ om. LC β οτ. G XuWRD ατρατοίς Ν ατρατόν (vel -ων)
ä

G'QY ατρατόν τοίς LCMIÎn ατρατόν πτατοίς Θ 7 αροτρ.


LCz/n 8 seel. Hch. 11 παρά τω ΠΘ 11 sq. καί rò — ίαυτω
Bases xal αν ν. άατα&μή (οτά&μη W) αρ' ΐατιν (&μή αρ' ϊστιν
in lac. m. post, in G) έπ' αντω O xal αννεχπίπτονααν τω
¿ία&ματι μη άρεατην έπ' αντίο CSXSMSJT xal to αννεχπίπτον
άΰ&μα μη χατορ&οϋντα ζ/η γράφειν τε πολλ. xal έζ. Dn
15 μ. τ. LCn μόνον ΐργον Θη 1β χαν. δε xal Θα ατα&μοίς
Δα 17 πανταχού om. R 19 μ. ài Dn μ,. ¿è xal Q Y 0 μ. xal 0
φρονήαεως Ύ'Δα om. Ο άποτρ. Vulc. προτρ. Sì 20 suppl.
Hch. 21 το το (Reiskii) Θ
DE FORTUNA 203
βπαρήναι. και γαρ της φρονήβεως εις μόρια και βπάβματα
μικρά &ραυομένης και κατακερματιξομένης εις τάξεις κεχώρηκε. •
5 . Θανμαβτον ονν εβτι πως αί μεν τέχναι της τύχης ον
δέονται προς το οίκεϊον τέλος, η δε παβών μεγίβτη και τελειό-
τατη τέχνη και το κεφάλαιον της ανθρωπινής ευφημίας και 5
δικαιώβεως ουδέν εβτιν" αλλ' εν επιτάβει μεν καΐ ανέβει χορ-
δών ευβουλία τις εβτιν ην μουβικην καλοϋβιν, και περί αρ- D
τυβιν ίίψων ην μαγειρικην ονομάξομεν, και περί γνάψιν ιμα-
τίων ην γναφικην, τους τε παΐδας και νποδείΰ&αι και περι-
βάλλεβ&αι διδάβκομεν καΐ τη δεξιά λαμβάνειν τοϋ οψον τη ίο
ό' άριβτερά χρατεΐν τον αρτον, ως ονδε τούτων γινομένων
άπο τύχης αλλ' επιβτάβεως και προβοχης διομένων, τα δε
μέγιΰτα και κυριώτατα προς ενδαιμονίαν ον παρακαλεί την
φρόνηβιν ουδε μετέχει τοϋ κατά λόγον και πρόνοιαν. αλλά
γην μεν ουδείς ϋδατι δενβας άφηκεν, ώς από τύχης καΐ αύτο- is
μάτως πλίνθων εβομένων, ουδε ερια και βκύτη κτηβάμενος
κά&ηται τη τύχη προβευχόμενος ίμάτιον αυτω και υποδήματα Ε
γενέβ&αι, χρυβίον δε πολύ ΰυμφορήβας και άργύριον και
πλήθος άνδραπόδων και πολυ&ύρους ανλάς περιβαλόμενος και
κλίνας προ&έμενος πολυτελείς και τραπέξας οϊεται ταντα φρο- ίο
νηβεως αυτω μη παραγενομένης ευδαιμονίαν ε'βεβθαι και βίον
αλνπον και μακάριονκαϊάμετάβλητον, Ήρώτατις'ΐφικράτην
τον βτρατηγόν, ωβπερ εξελέγχων, τις εβτιν; 'οϋτε γάρ οπλίτης
ούτε τοξότης οϋτε πελταβτής'. κάκείνος 'ο τούτοις' έ'φη 'παβιν
έπιτάττων και χρώμενος'. ( 6 . ) ου χρυβίον η φρόνηΰίς εβτιν 25

9 cf. 6 a 439 b 440 a 18 cf. 100 c 22 cf. 440 b 187 b 3

1 slg LCG om. 0 2 μικρά om. G1 περι&ρ. LC χε^ώρηκί]


Quidnam? τα ΐργα'! ò ßiog'i Haec omnia eummatim scripta
sunt ñeque quidquam mutandum 8 ai fiìv /allai) τ. Larsen
5 8·ύφ·] τέχνης LC1 β—7 άΐλ' in.— ΐνεοτι D falso, nam in
seqq. subauditur ieri και άν. χ. Bens. χ. (και. χ. D) και àv. iì
8 γνάψιν Pat. γνανβιν G 1 Ιναιν LCR πΐύαιν Ο 9 ην γ v.] και
γν. QWRNh ή γναφική G 1 τε Hch. ài 17 ιμάτια R©ncorr·
1β ιίεριβαλ. TIA πιριβαΙΙ. O 20 προΰ&. Π 2δ φρ. τις έβτιν
MUöhn
204 8. ΠΕΡΙ ΤΤΧΗΣ (Plan. 18) 99 E

oíd' άργνριον ουδε δόξα ουδε πλούτος ουδε ύγίεια ουδ' ίΰχυς
• F ούδε κάλλος, τί ουν έοτι; το παβι καλώς τούτοις χρήΰ&αι
δννάμενον και δι ο τούτων ε'χαΰτον ηδύ γίνεται και ενδοξον
και ώφέλιμον ' άνευ δε τούτον δύΰχρηβτα και αχαρπα xal βλα-
5 βερά, χαϊ βαρύνει χαί χαταιΰχύνει τον χεκτημένον. η που κα-
λώς ο 'Ηΰιόδου Προμηθεύς τω 'Επιμη&εΐπαραχελενεται (OD 86)
Ί 'μη ποτε δώρα
J δέξαΰ&αι παρ Ζηνος 'Ολυμπίου αλλ' απόπεμπειν\ \
100 τά τυχηρα λέγων xal τα εκτός, ως εΙ παρεχελεύετο μη Ουρίξειν
ίο αμουδον οντα μηδέ άναγιγνώΰκειν αγράμματου μηδε ίππεύειν
ανιππον, όντως παρακελευόμενος αύτω μη αρχειν άνόητον
οντα μηδε πλουτεΐν άνελεν&ερον μηδε γαμεΐν χρατούμενον
υπό γνναιχός. 'το γαρ ευ πράβσειν παρά την αξίαν αφορμή
τοϋ κακώς φρονεΐν τοις άνοήτοις γίνεταιώς Λημοβ&ένης
15 (I 23) εϊπεν' άλλα το ευτυχείν παρά την αξίαν αφορμή τον
κακώς πράττειν τοις μή φρονοϋβιν.

9.
Β ΠΕΡΙ ΑΡΕΤΗΣ ΚΑΙ ΚΑΚΙΑΣ
(Plan. 1 )
so 1. Tà ιμάτια δοκεΐ &ερμαίνειν τον αν&ρωπον, ούχ αυτά
• δήπου &ερμαίνοντα χαί προββάλλοντα την θερμότητα, καθ'
• εαυτό γαρ εχαΰτον αυτών ψνχρόν εβτιν (r¡ xal πολλάκις καυ-
ματιξόμενοι και πυρέττοντες εξ ετέρων ετερα μεταλαμβάνουΰιν),
C αλλ' ην ο αν&ρωπος άναδίδωαιν εξ αντοΰ θερμότητα, ταύτην
25 ή ¿ΰ&ής τω ΰώματι προβπεβοϋαα ΰυνέχει xal περίΰτέλλει, xal
Plan. 1: Hypomnema ut libellus antecedens. Deest in Lam-
priae catal. Non habent WYD nec vetustae partes codd. CGX.
extat in X (p. alt.) nNM/IPQG (p. ree.) w (quocum semper con-
spirât ν) S (p. alt.) Ricc. Θ. Π = α Α, Θ = Zb
2 τοντ. καλ. ζ/η 5 f¡ που] ψοι Γ WYM'Nh ti' τι Q 8 άέξασ&αι
Dn -ηται Ο 9 ως ti παρ. Vulc. ώς εί'πιρ (tíntív G) ¿χελενετο
(ΐχέλινί ζ/η) Ω, 18 το /άρ] ον γαρ μονον το ζ/η ον γάρ tò
Qcorr· ον το Μ* 22 εΐ Ρ
100 c DE VIRTUTE ET YITIO 205
κα&ειργνυμενην εις το ΰωμα ονκ ¿à πάλιν ΰκεδάννυΰ&αι.
ταύτο δη τονχο τοις πράγμαΰιν υπάρχον εξαπατά τους πολλούς,
<(ώς)>, αν οικίας μεγάλας περιβάλωνται nal πλη&ος άνδραπόδων
και χρημάτων ΰυναγάγωΰιν, ηδεως βιωΰομενους. το δ' ηδεως
ζην και ίλαρως ουκ εξω&έν εΰτιν, άλλά τουναντίον ό αν&ρω- 5
πος τοις περι αυτόν πράγμαβιν ηδονην και χάριν ωΰπερ ¿κ
πηγής τοΰ ή&ονς προΰτί&ηΰιν.
'αί&ομένον δε πυρός γεραρώτερος οίκος ίδέΰ&αι' (Homeri D
vita Herod. 31 = Certam. 273), και πλούτος ηδίων και δόξα
λαμπρότερα και δύναμις, αν το από ψυχής εχΐ] γή&ος' οπου η>
και πενίαν και φυγή ν και γήρας ελαφρώς και προΰηνως προς
ευκολίαν και πραότητα τρόπου φερουΰιν. ( 2 . ) 'Ω,ς γαρ αρώματα
τρίβωνας ευώδεις και ράκια ποιεί, τοΰ δ' 'Αγχίΰου το ΰωμα
ίχωρα πονηρον εξεδίδου 'νώτου καταΰτάξοντα βύΰΰινον φάρος'
(Soph.fr. 344,3) οίίτω μετ άρετής και δίαιτα πάϋα και βίος is
άλυπός εΰτι και επιτερπής, η δε κακία και τα λαμπρά φαι-
νόμενα και πολυτελή και ΰεμνά μιγννμενη λυπηρά και ναυ- Ε
τιώδη και δυΰπρόΰδεκτα παρέχει τοις κεκτημένοις.
* ούτος μακάριος εν αγορά νομίζεται,
επαν δ' άνοιξη τας &ύρας, τριΰά&λιος' 20
γυνή κρατεί πάντων, επιτάττει, μάχετ7 αεί ' (Men. fr. 302).
καίτοι γυναικός ου χαλεπώς αν τις άπαλλαγείη πονηράς άνηρ
ών, μη άνδράποδον" προς δε την εαντοΰ κακίαν ουκ εΰτι
γραψάμενον άπόλειψιν ήδη πραγμάτων άφεΐΰ&αι και άνα-
παύεΰ&αι γενόμενον κα&' αυτόν, άλλ' αεί ΰυνοικοϋβα τοις 25
βπλάγχνοις και προΰπεφυκυΐα νΰκτωρ και με&' ήμέραν 'εϋει
άτερ ¿αλον και ώμω γήραϊ δώκε' (Hes. OD 705), βαρεία ΰυν- F
εκδημος ουΰα δι άλαξονείαν και πολυτελής ΰύνδειπνος νπο
λιχνείας και βύγκοιτος οδυνηρά, φροντίΰι και μερίμναις και
3 cf. 99 e 8 cf. 762 d 1» cf. 471b 29 cf. 83d
S ώς add. Anon, in Aid. 10 της ψυχής libri pr. XnG
18 σώμα GwRicc. S ράκος O 14 νώτου G et codd. Dion. Hal.
Ant. I 48 μότον O 21 μάχετ' αεί Χη (ita 471b) μάχεται Ο
28 α ή Xnw μηδε Ο
206 9. ΠΕΡΙ ΑΡΕΤΗΣ ΚΑΙ ΚΑΚΙΑΣ (Plan. 1) 100 F

ζηλοτυπίαις έχκόπτονδα τον vitvov χal διαφ&είρονΰα. καϊ γαρ


• ο κα&ενδονοι, τον δώματος ύπνος εβτΐ και άνάπανβις, της δε
ψυχής πτοΐαι «al ονειοοι καΐ ταραχαι δια δείΰΐδαιμονίαν.
'οταν δε ννβτάξοντά μ, η λύπη λάβη,
5 άπόλλνμ' ΰπο των ¿ννπνίων' (Com. adesp. 185)
φηΰί τις. ο Cr ω δε και φ&όνος και φόβος και 9νμός και ακο-
λασία διατί&ηβι. μεϋ·' ημέραν μεν γαρ εζω βλέπονδα nal
ΰυΰχη ματ ιξο μένη προς ετέρους r¡ κακία δνβωπείται και περι-
101 καλύπτει | τά πά&η, nal ον παντάπαβι ταίς όρμαΐς εκδίδωΰιν
ίο εαντην αλλ' αντιτείνει καϊ μάχεται πολλάκις' iv δε τοις ϋπνοις
άποφνγονβα δόξας καϊ νόμους και πορρωτάτω γενομένη τον
δεδιεναι και αίδείβ&αι, πάΰαν έπι&νμίαν κινεί και ¿πανεγείρει
το κακόη&ες και άχόλαβτον. 'μητρί τε γαρ επιχειρεί μίγνν-
β&αι', ως φηβιν ο Πλάτων (Rep. 571c), και ßρώβεις ά&έΰμους
16 προΰφέρεται και πράξεως ουδεμιάς άπέχεται, άπολαύονΰα τον
παρανομεϊν ως ανυΰτόν εβτιν είδώλοις και φάΰμααιν εις ούδε-
μίαν ηδονην ονδε τελείωβιν τον επι&νμονντος τελεντώβιν,
άλλα κινεΐν μόνον καΐ διαγριαίνειν τα πά&η και τα νοβήματα
δνναμένοις.
Β 3 . Πον τοίννν το ηδύ της κακίας εβτιν, ει μηδαμον το
ϊΐ άμέριμνον καΐ το αλνπον μηδ' αυτάρκεια μη δ' αταραξία μηδ'
ηβυχία; ταΐς μεν γαρ της βαρκός ηδοναϊς η τον δώματος εύ-
κραβία καΐ νγίεια χώραν δίδωβι, τη δε ψνχη ουκ εβτιν εγγε-
νέβ&αι γή&ος ονδε χαραν βέβαιον, αν μη το εν&νμον και
25 αφοβον καΐ &αρραλέον ωβπερ εδραν η γαληνην ακλνδτον νπο-
13 sqq. cf. 83 a 25 cf. 82 f
2 άνάπανβις τούτο της ψυχής Χη i μ' ή Χη μεν M ! I I N
με Ο 8 ή κακία προς ετέρους libri pr. Xn περιχαλνπτει
ΠΘG παραχ. Ο 12 xal aló. PQMNGwRicc.S τε xal αΐδ. Ο
IS xal το άχόλ. libri pr. Xn 15 προΰφέρεται Xn προβάγεται O
1β (έν) ειδ. Steph. 21 και habent QN2Sp-c· GwRicc. om. O
28 sic XD χώραν xal γένεΰιν (γίνέο&αι h) â. 0 24 γή&ος
usque ad εϋ&υμον val om. M1, suppl. M ! omissis ίϋ&υμ,ον xal.
ίϋ&νμον xal om. ΠΘ ¿ί&νμον pro εν&νμον P'QGw 25 τό
αφοβον libri pr. Χ (def. Po. cf. praef.) post αφοβον add. Ms
•/.al ατνφον
101Β DE VIRTUTE ET VITIO 207

βάλψαι, άλλα καν υπομειδιάα-rj τις ίλπίς η τερψις, αν τη ταχν


φροντίδος ¿χραγείΰης ωβπερ εν ενδία βπιίάδος βννεχν&η και
Ουνεταράχ&η.
4·. "Λ&ροιζε χρνβίον, βύναγε άργνριον, οικοδομεί περιπά-
τους, εμπληβον άνδραπόδων την olxíav ¡tai χρεωΰτων την C
πάλιν' αν μη τα ττά&η της ψυχής καταΰτορεβης ¡tai την im- 6
&υμίαν πανατ/ς και φόβων και φροντίδων άπαλλάξης ααυτόν,
olvov διη&εϊς πνρεττοντι και χολικψ μέλι προαφερεις xal αιτία
και οψα χοιλιαχοΐς ετοιμάζεις και δυοεντερικοίς, μη βτεγονΰι
μηδε ρωννυμένοις άλλά προβδιαφ&ειρομένοις υπ' αυτών, ονχ ίο
όρας τονς νοβονντας οτι των βρωμάτων τα χα&αρειότατα και
ποίυτελέατατα δνΰχεραίνονΰΐ και διαπτνονΰΐ και παραιτούνται
προΰφερόντων xal βιαζομένων, είτα, της κράσεως μεταβαλον-
ΰης και πνεύματος χρηΰτον και γλυκεος αίματος εγγενομένον D
xal &ερμότητος οικείας, άναΰτάντες αρτον Ιιτον επί τυρω και 15
χαρδάμω χαίρονβι xal άΰμενίζονΰιν εβ&ίοντες; τοιαύτη ν 6
Ιόγος ίμποιεΐ τη ψυχή διά&εβιν αυτάρκης εΰη, εάν μά&ΐ]ς τί
το χαλον κάγα&όν εστί' τρνφηαεις εν πενία και βαβάεύβεις
xal τον άπράγμονα βίο ν χαϊ ίδιώτην ουδέν ήττον αγαπήσεις
η τον ¿πι ατρατηγίαις και ηγεμονίαις" ου βιώδτ] φιλοβοφήΰας 20
άηδως, άλλα πανταχού ζην ηδεως μα&ήβϊ] και άπο πάντων'
ευφράνει οε πλούτος πολλοί/ς ενεργετοϋντα και πενία πολλά
μη μεριμνώντα και δόξα τιμώμενον xal άδοζία μη φ&ονοΰ-
μενον.

2 cf. 476a 10 sqq. cf. 466 d

8 èv habent Xn soli & την1 om. PNh την oiv.iav om.


M'α 1 β ίτΐί&νμίαν Xn άπΐηβτίαν O 9 Βτέργονβι PQMa'ONh
11 κα&αριώτατα (χα&αρώτατα G) libri pr. XnQ 12 πολν-
τελέοτερα libri pr. XnSRicc. 16 Éa9orces libri, corr. Jannot.
17 ¿μ,φαίνει ss. G1 habet wS ϋιάδεοιν τη ψνχ'ζ Xn 20 ¿πι]
iv ci. Ha.
208 10. »ΠΑΡΑΜΤΘΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΑΑ. (Plan. 22) 101Ε

10.
ε *ΠΑΡΑΜΤΘΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ
ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΙ
(Plan. 22)
S 1 . Kai πάλαι eoi αυνηλγηΰα κα'ι ΰννηχ&έβ&ην, Απολλώνιε,
F άχονΰας περί της τον προβφιλεΰτάτου πάΰιν ημϊν νίον βου
προώρου μεταλλαγής τον βίον, νεανίδκον χοΰμίον πάνυ καΐ
σώφρονος και διαφερόντως τά τε προς &εονς κα'ι τά προς
102 γονείς κα'ι φίλονς οΰια και δίκαια διαφυλάξαντος. | τότε μεν
ίο ονν υπό τον της τελεντης καιρόν εντνγχάνειν eoi και παρα-
καλεΐν άν&ρωπίνως φερειν τό ΰυμβεβηκ'ος άνοίκειον ην παρει-
μένω τό τε βωμα και την ψυχην ϋπο της παραλόγου ΰνμ-
φορας, και ΰυμπα&είν δ' ην άναγκαΐον' ονδε γαρ οί βελτιβτοι
των ιατρών προς τας ά&ρόας των ρευμάτων ¿πιφοράς ιύ&νς
15 προβφερονΰι τάς δια των φαρμάκων βοη&είας, άλλ' εωΰι τό
βαρύνον της φλεγμονής δίχα της των ε%ω&εν περιχρίΰτων
επι&εΰεως αυτό δι' ai τον λαβείν πέψιν. (2.) ¿πεί δε νυν και
χρόνος ó πάντα πεπαίνειν είω&ώς εγγέγονε τη βυμφορά και
Β η περί βε διά&εβις άπαιτεΐν εοικε την παρά των φίλων (3ο-
20 η&ειαν, καλώς εχειν νπελαβον των παραμν&ητικων ΰοι μετα-
δονναι λόγων προς ανεΰιν της λύπης κα'ι παν λα ι/ των πεν-
&ικών και ματαίων οδνρμων.
LibelluB spurius ab homine stulto e i Crantoris libro περί
πένθους, florilegiis, argumentis consolatoriis per acholas et rhe-
torum et philosophorum iactatis compilatila, deest in Lampriae
catal.
Codices collati pgaAED (desinit p. 248,11 ΐχειν) Zb (in capp.
1—6) 1>B, hic illic citati Vat. Reg. Su. 120 X (pars ree.) nC (ree.)
Berol. gr. oct. 16. Φ = ρ (g Vat. 120), Π = αΑΕ (Χη) , Θ = Zb,
A — DZ (vel Θ) (C). ν ex ree. Θ ortus sed alia immiscens
IS cf. Chrysippum ap. Cie. Tu. IV 63 qui ipse Crantorem sequi
• vid. (Herrn. XLI 336')
8 τα itçôg à (praeter C1)·» om. 0 11 παρειμενω Wil. -μένον
•Ω 18 ΰνμπα&είς D ανμπενΰ-εΐν ci. Pat. 1β δίχα Α δια Ο
¿π ι χριστών Φ (έπιχρήστω ν ρ) Πυ 17 έχεί δε ννν Re. έχειδη ονν Ω
102 Β *CONSOLATO) AD APOLLONIUM 209

'ψυχής' γαρ 'νοΰονΰης ε cal ν ιατροί λόγοι,


οταν τις εν καιρώ γε μαλ&άββϊΐ κέαρ' (Aesch. Prom. 379).
κατά γαρ τον ΰοφόν Ενριπίδην (fr. 962)
'αλλ' επ' άλλη φάρμακο ν κείται νόβω"
λυπονμένω μεν μϋ&ος ενμεν-ης φίλων, 5
αγαν δε μωραίνοντι νου&ιτήματα.'
Πολλών γαρ όντων ψυχικών πα&ων η λνπη το χαλεπώτα- Γ
τον πέφυκεν είναι πάντων" 'δια λύπην γάρ' φαβί 'και μανία ν C
γίγνεβ&αι πολλοίς
και νοβηματ' ονκ Ιάβιμα, ίο
αντούς τ άνηρηκαβι δια λνπην τινές' (Philem. fr. 106).
( 3 . ) το μεν ονν άλγεΐν και δάκνεβ&αι τελεντηβαντος νιου φν-
ΰικην εχει την ¿ρχην της λύπης, και ονκ εφ' ημΐν. ον γάρ
εγωγε ΰνμφέρομαι τοις νμνονΰι την άγριο ν και βκλ ήραν άπά-
•8·ειαν, ε%ω και τον δννατον και τον βνμφέροντος ουβαν ' 15
άφαιρήβεται γαρ ημων αϋτη την εκ τον φιλεϊΰ&αι και φιλεΐν
εννοιαν, ην παντός μάλλον διαβωξειν αναγκαίο ν. το δε πέρα
του μέτρου παρεκφέρεα&αι και βυνανξειν τα πέν&η παρά φΰβιν
είναι φημι και ίπο της εν ημΐν φαύλης γίγνεβ&αι δόξης, διό D •
καί τοϋτο μεν εατέον ως βλαβερόν και φαϋλον καί απουδαίοις »ο
άνδράϋιν ηκιΰτα πρέπον, την δε μετριοπά&ειαν ονκ άποδοκι-
μαΰτέον. 'μη γαρ νοΰοΐμιν' φηαιν ο ακαδημαϊκός Κράντωρ, •
'νοαήβαβι δε παρείη τις αΐβ&ηβις, εΐτ' ονν τέμνοιτό τι των
ημετέρων εϊτ' αποβπωτο. το γάρ άνώδννον τοντ' ουκ ανευ
μεγάλων εγγίγνεται μιβ&ων τώ άν&ρώπω' τε&ηρι&ΰ&αι γάρ as
εικός εκεί μεν οωμα τοιούτον ενταϋ&α δε ψυχην.'

1 cf. Cie. Tu. III 76. alterum versum responsum esse Promethei
Bcriptor non sensit 5 cf. p. 69 d 12 cf. Crantorem ap. Cie.
Tu. III 71 18 Crantor ap. Cie. Tu. Ill 12 22 Crantor ibidem
1 ψυχής] όργής Aesch. 4 äXXo in' 4vB allo Sé γ' sit' Χ
(interpolane ut senarium faciat) 7 rò χκλιπώτατον] χαλεπω-
τάτη ΦΠΒ 14 την ΰγριον νμνοϋαι Θν 18 μετρίου Pflugk
19 φημι om. ΦΠΒ γενέσ&αι ΦΠΒ 21 ηκιΰτα] ον ΦΠΒ
1
22 άχαάημιαχός ΦΠ 24 άποαπάτο Φα 20 τοιούτον del.
Döhner
17 ItT l'hit, moi·. 1
210 10. "ΠΑΡΑΜΥΘΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΛΠΟΛΛ. (Plan. 22) 102 D

4 . Ου r' ου ν άττα&είς επί των τοιούτων βυμφορων ο λόγος


άξιοι γίγνεβ&αι τους ευ φρονοϋντας οντε δυΰπα&εΐς" το μεν
γαρ άτεγκτο ν και θηριώδες, το ό' εκλελυμένον και γυναικο-
Κ πρεπές. ενλόγιβτ ος è ο το οικείο ν ορον εχων και δυνάμενος
5 φέρειν δεξιως τά τε προΰηνη και τα λυπηρά των èv τω βίω
συμβαινόντων, και προειληφως οτι κα&άπερ εν δημοκρατία
κληρός εβτι των άρχων y.ai δει λαχόντα μεν αρχειν άπολαχόντα
δε φέρειν άνεπαχ&ώς την τύχην, οϋτω και τη διανομή των
πραγμάτων άνεγκλήτως και πει&ηνίως επεβ&αι. τοϋτο γαρ οΐ
ίο μη δυνάμενοι ποιεΐν ονδε τάς ενπραγίας αν εμφρόνως φερειν
δύναιντο και μετρίως, των μεν γαρ καλώς λεγομένων έβτιν
εν νπο&ήκης μέρει και τοντο (Eurip. fr. 963)
'μηδ' ευτύχημα μηδέν ώδ' εΰτω μέγα,
F ο σ' εξεπαρεΐ μεΐξον η χρεών φρονεΐν,
15 μηδ' αν τι βυμβη δυσχερές, ¿ουλοΰ πάλιν,
αλλ' αντος αίεΐ μίμνε, την ΰαυτοϋ φύΰιν
αωξων βεβαίως, ωΰτε χρυβος εν πυρι.'
πεπαιδευμένων γάρ εβτι καΐ ΰωφρόνων άνδρων πρός τε τάς
103 δοκούβας ] ευτυχίας τον αυτόν είναι, και προς τάς ατυχίας
20 γενναίως φνλάξαι το πρέπον, της γαρ ενλογιβτίας έργον έβτιν
η φνλάξαβ&αι το κακόν έπιφερόμενον η διορ&ώβαβ&αι γενά-
μενον η ΰνβτεΐλαι προς το βραχντατον η παραβκευάξειν αντω
την υπομονην αρρενα και γενναίαν. και γαρ περί τάγα&ον r¡
φρόνηΰις πραγματεύεται τετραχως, η κτωμένη τάγα&ά η φυ-
25 λάττουβα η ανζονΰα η χρωμένη δε'ξιως. ούτοι της φρονήΰεως
και των άλλων αρετών είΰΐ κανόνες, οις προς αμφότερα χρηΰτέον.
'ουκ εΰτιν' γαρ 'οΰτις πάντ άνηρ εύδαιμονεΐ' (Eur. fr. 661)
Β και νη Αία
'τό τοι χρεών ουκ εβτι μη χρεών ποιεΐν' (Tr. ad. 368).
4 το Wil. τον Sì ò καΐ τον Φ οίκείον (λογίΰμον) Po. 5 τά
ante λυπηρά om. ΦΠΒ 8 φενγειν Φ 10 εΰφρόνως Φα'Β εΰφό-
ρως α 2 ΑΕ 1β αντος μίμνε την αυτός αντον Φ αυτός αυτός μίμνε
την ααντον Π αίει D άει Ο (om. ΠΦ) 18 yc¡o] δε D 20 φυλ.
y tv v. D 21 η το φνΐά ξαβ9αι ΦΠΒ η φνΧάξαι Θ 22 βραχΰτερον
νΠ αύτώ Γ) αΰτοϋ Ο 25 ανξονοα η φνλ. ΦΠ 27 πάντα Om. ΦΠΒ
103 Β "CONSOLATIO AD AFOLLONIUM 211
( 5.) Γ'£1ΰπεα γαρ εν φντοΐς ποτε μεν πολνκαρπίαι γίγνονται
ποτε δ' άκαρπίαι, και εν ζφοις ποτε μεν πολυγονίαι ποτε δε
και άγονίαι, ν.αί εν &αλάττη εύδίαι τε «αϊ χειμώνες, οϋτω και
¿ν βίω πολλαι και κοιχίλαι περιδτάοεις γιγνόμεναι προς τας
εναντίας περιάγονδι τους άν&ρώπους τύχας. εις ας διαβλεψας 5
αν τις ουκ άπειχότως εί'ποι (Eur. Iph. Α. 29")
'ουκ επί πάΰίν ΰ' εφϋτευβ' άγα&οίς,
'Αγάμεμνον, Άτρεΰς.
δει δε δε γαίρειν και λνπεΐδ&αι'
θνητός γαρ ε'φνς. καν μη ού &ε'λΐ]ς, C
τα θεών οντω βονίόμεν^ ε'δται' ιι
καΐ το vito τοΰ Μενάνδρου ρη&έν (fr. 531)
'εί γαρ εγένον δύ, τρόφιμε, των πάντων μόνος,
οτ' ετικτεν η μήτηρ σ', ε'φ' ω τε διατελεΐν
πράβδων α βούλει και διευτυχών άεί, is
καΐ τοϋτο των &εων τις ωμολόγηδέ βοι,
ορ&ως αγανακτείς' ε Οτι γάρ δ' ε-ψευΟμίνος,
ατοπόν τε πεποίηκ\ εί á' επί τοις αντοίς νόμοις
εφ' οΐΰπερ ημείς εδπαδας τον άερα 19
τον κοινόν, ίνα βοι και τραγικώτερον λαλώ, D
οίΰτεον αμεινον ταϋτα και λογιβτεον.
το δε κεφάλαιον των λόγων, αν&ρωπος εί,
οϋ μεταβολην θδττον προς ογκον και πάλιν
ταπεινότητα ξώον ουδέν λαμβάνει.
και μάλα δικαίως' άδ&ενεδτατον γαρ ον ss
φύΰει μεγίδτοις οικονομείται πράγμαβιν,

3 καΙ ante άγονίαι om. ΦΠ (habet g qui δε om.) 7 β'


ΐψνΰεν άγα&οίς άγαμ. Θνρ (ϋφνΰας άγα&. άγαμ. g) β' ΐψυαεν
άγαμ. &γα&. Π 9 βε nal χαίρειν Λν 11 των 9εων οντω
βουλομένων £ί 14 τε Schaefer γε 17 β' add. Grotius
i-ψενσμένον (-νον Α) ρ (17 fen —18 πιποίηχ' om. g) Π 18 πε-
ποίηχιν Β πεποιήχιι Ο 19/20 τον xoivhv άέρα Π (corr. Α
mg.) 20 καI D om. Ο 23 ου μεταβολην] ιύμετάβολον ΦΠ
ογχον Duebner οϊχτον ΦΠ vipog Ο 25 άοΦενέβτερον ΑΕ
ων Π
212 10. "ΠΑΡΑΜΥΘΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΛΑ. (Plan. 22) 103D

οταν πέβτ] δε, πλείστα ΰνντρίβει καλά.


ΰύ δ' οίίθ' υπερβάλλοντα, τρόφιμ', άπώλεΰας
άγα&ά, r ¿ νννί τ εΰτι μέτρια eoi κακά'
Ε ωΰτ άνα μέΰον που *και το λοιπόν φέρε.'
5 αλλ' ομως τοιούτων όντων τ&ν πραγμάτων ενιοι δια την
άφροΰύνην όντως είΰ'ιν άβελτεροι και κενανχεΐς, ωΰτε μικρόν
επαρ&έντες η δια χρημάτων περιουΰίαν αφ&ονον η δια μέγε-
θος άρχης η διά τινας προεδρίας πολιτικάς η δια τιμάς και
δόξας επαπειλεΐν τοις ηττοΰι και εξ,νβρίζειν, ουκ εν&νμούμενοι
ίο το της τύχης αΰτατον και άβέβαιον, ούδ' οτι ραδίως τα υψηλά
γίγνεται ταπεινά καΐ τα χ&αμαλά πάλιν νψοϋται ταϊς οξνρ-
ρόποις με&ιΰτάμενα της τύχης μεταβολαΐς. ξητεϊν ονν ¿ν άβε-
βαίοις βέβαιον τι λογιζομένων εΰτι περί των πραγμάτων ονκ
ορ&ως '
F 'τροχοί' γαρ 'περιατείχοντος αλλοϋ·' ητέρα
16 άψις νπιρ&ε γίγνετ αλλοθ' ητερα.'
6 . Κράτιΰτον δη προς άλυπίαν φάρμακον ο λόγος και η
διά τούτου παραΰκενη προς πάΰας τάς τον βίου μεταβολάς.
χρη γαρ ου μόνον εαυτόν είδεναι &νητον οντα την φύβιν,
20 άλλα και οτι &νητω ΰύγκληρός ίΰτι βίω και πράγμαΰι ραδίως
104 με&ιΰταμένοις προς τουναντίον. \ άν&ρώπων γαρ όντως &νη-
τά μεν και εφήμερα τά βώματα, &νηταϊ δε τύχαι και πά&η
καΐ πάν&' άπλως τα κατά τον ßiov, απερ 'ουκ εΰτι φυγείν
βροτόν ονδ' νπαλνξαι' (Μ 327) το παράπαν άλλά
ϊ5 'Ταρτάρον πυ&μένα ^ πτίξεις άφανονς ΰφυρηλάτοις
άνάγκαις'

15 poetae tragici versus? cf. Bergk. P. L. III p. 740

1 âi Θυ άή O 3 νννί Bentley νυν τε Hercher δε i καν


το λοιπόν r¡ ci. Pat. καϊ το λοιπόν Bern, nal το λυπηρον
Nauck J πιριουβίαν &φϋ·ονον] άφ&ονίαν malit Po. 9 νβρίξιιυ
ΦΠ 12 με&ιοτανόμινα ΦΠ 18 τάς om. ΘΠ post βίου habet
DB 19 &νητόν είδέναι Θυ tf¡ ψνβει Π 2δ πυθμένα (-μίνα
Α) πτ/|εις ΦΠ πυ&μένα πιέζεις Θυ πυ&μην πιέζει e' D άφανονς
om. Φ Ταρτάρον πν&μένα πο9' ηζεις αχανούς'! Wil.
104 A *CONSOLATIO AD APOLLONIÜM 213

ως φηΰι Πίνδαρος (fr. 207). ο&εν ορ&ώς ó Φαληρενς Λημή- J


τριος είπόντος Εύρικίδου (Phoen. 558)
'6 δ' 'όλβος ον βέβαιος αλλ' εφήμερος'
χαί ou (fr. 420, 2)
'μικρά τα ΰφάλλοντα, και μί' ήμερα 5

τα μεν αλλα καλώς εφη λέγειν αύτόν, βέλτιον δ' αν εχειν, εί


μη μίαν ημέραν άλλα ατιγμην είπε χρόνου. Π
'κύκλος γαρ αντός καρηίμοις τε γης φντοϊς
9νητών τε γενεά, τοις μεν ανξεται βίος, ίο
των δε φ&ίνει τε κάκ&ερίξεται πάλιν' (Eur. fr. 415,
S δε Πίνδαρος εν άλλοις (Pyth. VIII 95eq.) Ά—ô).
'τί-δέ τις; τί δ' ον τις; ΰκιας οναρ
αν&ρωπος'
Ιμφαντικως βφόδρα και φιλοτέχνως υπερβολή χρηΰάμενος τον ΐ5
των άν&ρώπων βίον εδηλωΰε. τί γαρ ακιάς άΰ&ενέατερον; το
δε ταύτης οναρ ονδ' αν έκφράΰαι τις τορως δννη&είη [σαφώς].
τούτοις δ' επόμενος και ο Κράντωρ παραμν&ονμενος ini τη •
των τέκνων τελεντη τον 'Ιπποκλέα φηαί 'ταντα γαρ παΰα C
αΰτη η αρχαία φιλοΰοφία λέγει τε και παρακελεύεται. ων εί 20
δή τι αλλο μη αποδεχόμενα, τό γε πολλαχή είναι εργώδη και
δύακολον τον βίον αγαν άλη&ές. και γαρ εί μη φνΰει τούτον
εχει τον τρόπον, νπό γ' ημων εις τοντ' άφΐκται διαφ&ορας.
η τ άδηλος αΰτη τύχη πόρρω&εν ημϊν και ετ απ' αρχής
ηκολού&ηκεν ονδ' εφ' ενι νγιεΐ, φνομένοις τε μίγννταί τις iv 85
8 citât Crantor ap. S ext. Emp. adv. Math. XI 56 7 Seneca
Ερ. 91, 6
5 μικρά τά Stob, μικρότατα ΰφάλλοντα Stob, öφάλλονται
7 αν Ζχειν Pat. cum Wy. tî%tv ον (αν Β) 8 είχε Φ
10 &νητών τε γενιά Stob, θνητών γενεά Χ' 9ν. γενιάς ΦΠΒ
γενεάς 9ν. Θν γένει βροτών τε D 11 και &ερ. Stob. lì δι
om. gli (post Πίνδαρος habet ρ) 15 αφόδρα] αγαν Π χρηα.
υπερβολή Π 17 τορώς Wil. ίτέρως Mez. ίτιρος Si σαφώς del.
Pat. Wil. 19 raíra] τοντον ΦΠ itàea ΐδι αΰτη (lac. 10 litt,
ante ΐδε in g) ΦΠ, fort, latet var. 1. ηδε (ήδη ci. Wil.) 20 ή άρ-
χαία αντη Θ Î4 τοιούτον ΦΠΒ 28 άφίχ&αι ΦΠ διαφοράς Φ
214 Ι Ο . ' Π Α Ρ Α Μ Τ Θ Η Τ Ι Κ Ο Σ Π Ρ Ο Σ Δ Π Ο Λ Λ . (Pian.22) 104C

πάαι κακόν μοίρα' τα γάρ τ οι βπέρματα εν&νς &νητα οντα


ταύτης κοινωνεί της αίτιας, εξ ης άφυΐα μεν ψυχής, 'νόβοι
• και κήδεα μύρια &νητών' εκεί&εν ημϊν "ε'ρπει'.'τον δη χάριν
έτραπόμε&α δευρο ; ϊν είδείημεν οτι καινον άτνχεϊν ονδεν άν-
D &ρώπω αλλά πάντες ταντο πεπόν&αμεν. 'αβκοπος γαρ η τύχη
• 6 φηβϊν δ Θεόφραΰτος 'και δεινή παρελέβ&αι τα προπεπονημένα
και μεταρρΐψαι την δοκονβαν ενημερίαν, ούδένα καιρόν ε'χουβα
τακτόν'. ταντα γαρ καΐ αλλα τοιαύτα και καθ' εαυτόν ίκάΰτω
λογίβαβ&αι ράδιον, και άλλων άκονβαι παλαιών xal ΰοφών
ίο ανδρών' ών πρώτος μεν εβτιν δ θείος "Ομηρος, ειπών (β 130)
'o-uáív άκιδνότερον γαία τρέφει άν&ρώποιο.
ον μεν γάρ ποτέ φηβι κακόν πείΰεβ&αι οπίββω,
οφρ' άρετην παρέχωβι &εοι και γούνατ όρωρη'
14 άλλ' οτε δη και λυγρά &εοι μάκαρες τελέουΰι,
Ε και τα φέρει άεκαζόμένος τετληότι &υμω
και (β 136)
'τοΐος γαρ νόος εβτιν επιχ&ονίων άν&ρώπων,
οίον επ' ημαρ αγηβι πατήρ ανδρών τε &εών τε'
και εν άλλοις (Ζ 146)
so 'Τυδείδη μεγάθυμε, τίη γενεην ερεείνεις·,
• οΐη περ φύλλων γενεή, τοίη δε και ανδρών.
φύλλα τα μέν τ' άνεμος χαμάδις χέει, αλλα δέ θ' νλη
τηλε&όωβα φύει, έαρος δ' έπιγίγνεται ωρη'
ως ανδρών γενεη η μεν φύει η δ' άποληγει.'
25 ταύτΐ] (5' οτι καλώς εχρηβατο rr¡ είκόνι τον ανθρωπείου βίου
F δηλον ¿Ξ ΩΝ εν αλλω τόπω φηβϊν όντως (Φ 463)

11. 17 scriptor β florilegio hauriens se unum Homeri locum


afferre non sensit

1 οντα om. ΦΠ 2 Poetica yerba agnoscit et μύρια pro


nai μοίρα (¿2) ser. Wil. S Tí v.aì zlv xijâéa Π Β 8 liâta O (sed
epatium in ν ante εΐ) fpjrfí.] ίρπειν Π έστι DB om. Φ epatio
relicto 8 τον — 5 πιπόν&αμεν etiam Crantori trib. Po., Progr.
Gott. 1909 p. 17 (scriptor ipse non fecit digressionem) 4 iva
om. ΦΠ ονδεν άτυχε tv Re. 8 γάρ] άε Steph. 14 τεΧέαωΒΐ Horn.
25 elxóvi] φνΰΐι νΠ 2β ούτος libri pr. D (qui hab. οντω)
104 F * CONSOLATI O AD APOLLONIUM 215

'βροτων ενεκα πτολεμίζιιν


δειλών, οί φύλλο ιαιν εοικότες άλλοτε μεν τε
ξαφλεγεες τελέ&ουΰιν άρονρης καρπον εδοντες,
άλλοτε δε φ&ινν&ουΰιν άκήριοι, ονδέ τις άλκη.' ¡ 4 •
Σιμωνίδης ó' ο των μελών ποιητής, Πανΰανίον τον βαοι- 105 •
λεως των Λακεδαιμονίων μεγαλανχονμένον ΰννεχως επί ταΐς
αυτόν % ράΙ-εΰι xal χελενΰαντος άπαγγεΐλαί τι αν τω ΰοφόν μετά
χλευαΰμοϋ, ΰννείς αντον την νπερηφανίαν ΰννεβονλενΰε με-
μνηδ&αι οτι αν&ρωπός εΰτι. Φίλιππος <5' δ των Μακεδόνων
βαΰιλευς τριών αντω προΰαγγελ&εντων ευτυχημάτων νφ' ε'να ίο
καιρόν, πρώτον μεν οτι τε&ρίππω νενίχηκεν 'Ολύμπια, dîu-
τερον δ' οτι Παρμενίων 6 ΰτρατηγος μάχη Λαρδανεΐς ενίκηΰε,
τρίτον <$' οτι άρρεν αντώ παιδίον τετοχεν η Όλνμπιάς, άνα-
τείνας εις τον ονρανον τάς χείρας 'ώ δαΐμον' είπε, 'μετριόν
τι τούτοις άντί&ες ελάττωμα', ειδώς οτι τοις μεγάλοις εντν- Β
χημαΰι φ&ονεΐν πεφνχεν η τύχη. Θηραμένης δ' ο γενόμενος 16
'Α&ήνηΰΐ των τριάκοντα τνράννων, ΰνμπεαούοης της οικίας
εν η μετά πλειόνων εδείπνει, μόνος ΰω&εις και προς πάντων
ενδαιμονιζόμενος, άναφωνήδας μεγάλη τη φωνή 'ώ Τύχη'
είπεν, 'εις τίνα με καιρόν αρα φνλάττεις;' μετ' ου πολύν δε so
χρόνον καταΰτρεβλω&εις υπό των βνντνράννων ετελεύτηβεν. •
7 . 'Τπερφνως δε φαίνεται περί την παραμν&ίαν ò ποιητης
ευδόκιμεϊν, ποιήβας τον 'Αχιλλέα λέγοντα προς τον Πρίαμον
ηκοντα ίπι λύτρα τον "Εκτορος ταντί (& 622)
'άλλ' αγε δη χατ et ρ ' εξευ ¿πι &ρόνον, αλγεα δ' εμπης C
εν &νμω καταχεΐα&αι εάβομεν άχνύμενοί περ' je
ού γάρ τις πρηξις πελεται κρυεροϊο γόοιο.

5. Χβ cf. Ael. ν. h. IX 41. 21 9 cf. 177 c (aliter Y. Alex. 3) •

1 8' οννίκα ΦΠ πτολιμίζω Hch. 4 φ&ίνονβιν ΦΠΒ 6 Si


om. Θ 7 χιλεύοντος Λν μετά χλ. ante κελεΰοαντος trp.
Po. 8 βννεβούίενε Λυ 9 ¿οτι] ει Θν. Fort. itr¡ 10 ßaei-
Xfvs om. Φ 12 Sk om. ΦΠ IS τέτοχιν ή Φ ¿κνηαεν O
15 ávt. έλάττωμα τούτοις (τοντο Φ) ΦΠ τοις om. ΦΠΒ
20 είπεν, ω τνχ·η Φ 21 ϋνντνράννων ΊΊΘν τνράννων Ο
216 10.*ΠΑΡΑΜΤΘΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΛΠΟΛΛ. (Plan. 22) 105 C

• • ως γαρ εηεκλώΰαντο &εοί δειλοΐΰι βροτοΐβι,


ζώειν άχννμένοις' αντοί δε τ' άκηδέες εΐαί.
δ ο ιοί γάρ τε ηί&οι χατακείαται ίν Λώς ονδει
δώρων οϊα δίδωΰι, κακών, ετερος δε εάων.
5 ω μεν κ άμμίξας δώΐ] Ζείις τερηικέραννος,
άλλοτε μεν τε κακω ο γζ κνρεται άλλοτε δ' εΰθλώ'
ώ δε κε των λνγρων δώτ), λωβητον ί'&ηκε
D και ε κακή βονβρωΰτις ini γ&όνα δΐαν ελαύνει,
φοιτά δ' οντε &εοΐΰι τετιμίνος οντε βροτοΐβιν.'
ίο δ δε μετά τοντον καϊ rf¡ áó¿,r¡ καΐ τω χρόνω, καίτοι των Μον-
βων άναγορενων εαυτόν μα&ητήν 'Ηοίοδος, και ούτος εν ηί&ω
κα&είρξας τα κακά, την Ήανδώραν άνοίξαΰαν άηοφαίνει
ΰκεδάοαι το ηλη&ος ini ηάβαν γ ην και 9άλατταν, λέγων ώδε
(OD 9 4 - 9 8 . 100 — 104)
15 'άλλα γυνή χείρεββι ηι&ον μέγα ηωμ' άφελονβα
εΰκέδαβ'' άν&ρώηοιΰι δε μήβατο κήδεα λνγρά.
μοννη δ' αντό&ι 'Εληϊς εν άρρηκτο ιΰ ι δόμοιοιν
ένδον ε μείνε πί&ον ino χείλεβιν, ονδε &ύραζε
Ε ¿ξέητη' κρόβ&εν γαρ ίηέμβαλε ηώμα πί&οιο.
20 αλλα δε μνρία λνγρά κατ άν&ρώηονς άλάληται.
• ηλείη μεν γαρ γαία κακών, ηλείη δε &άλαββα.
νονΰοι δ' αν&ρώηοιβιν ϊφ' ήμέρτ; αί δ' ini ννκτί
αύτόματοι φοιτώΰι, κακά &νητοΐβι φέρονβαι
• Glyfb ¿πει φωνην εξείλετο μητίετα Ζευς.'
• »6 ( 8 . ) άηηρτημενος δε τούτων ο κωμικός ini των δνβηα&ονν-
των ini ταΐς τοιαύταις βνμφοραΐς ταντί λέγει (Philem. fr. 73)
'ει τα δάκρυ' ημΐν των κακών ην φάρμαχον,
άεί -δ·' ó κλανβας τον ηονεΐν εηανετο,
F ηλλαττόμεβϋ·' αν δάκρυα, δόντες χρνΰίον.

12 τCC κακά Π 1β μηόετο Π 19 ¿πέμβαλε X c o r r 'n ut


Heeiodi Φ Tzetzes έπέλλαβε D ut Ees. CHK έπέβαίε O ut Pro-
clus 22 έφ' ημέςΆ X c o r r , n ut Hesiodi ΨΦ έψημέριαι
Stob, έφημεροι Ο 25 κπηρτημένως ut TÌd. Par. 2992 τούτω)
Wil. Po. τούτοις Sì c ab his vetustissimis poetis (cf. ν. 10. l l v
pendens', cf. 218, 11 28 άεί Stob, ahi
105 F CONSOLATIO AD APOLLONIUM 217

vvv à' ov προσέχει τα πράγματ' ονδ' άποβλέτνει


εις ταντα, δέΰποτ, αλλά την αντην όδόν,
εάν τε κλάης αν τε μη, πορεύεται,
τί ονν πλέον ποιονμεν; [οϋόε'ν'] η λύπη <3''¿χει\
ωαπερ τα δένδρα τοντο χαρπόν, το δάκρνον.' 106
6 δε παραμν&ούμενος την Αανάην δνΰπαθοϋΰαν Αίκτυς φηαί β
(Eur. fr. 332)
'δοκεΐς τον "Αιδην ΰων τι φροντίζειν γόων
και παΐδ' άνήΰειν τον βόν, εί &έλεις ΰτένειν;
πανΰαι' βλέπονΰα ό' εις τα των πέλας κακά ίο
ράων γένοι αν, εί λογίξεα&αι &έλοις
οσοι τε δεβμοΐς έκμεμόχ&ηνται βροτών,
οαοι τε γηράΰκονΰιν ορφανοί τέκνων,
τους Τ' εκ μέγιΰτον ολβίας τνραννίδος
το μηδέν οντάς, ταντά βε ΰκοηεϊν χρεών.' 15
κελεύει γαρ αντην έν&νμεϊΰ&αι τα των ida xal μείξω χρεω- Β
ΰτούντων ώς εΰομένην ελαφροτέραν. ( 9 . ) ένταϋ&α γαρ αν τις
ελκναειε και την τον Σωκράτους φωνήν, την οίομενην, εί •
Οννειβενέγκαιμεν εις το κοινό ν τάς άτνχίας, ω Οτε διελεΰ&αι το
ία ο ν εκαατον, άΰμένως αν τους πλείους τάς αίιτών λαβόντας 20
άπελ&εϊν. εχρήΰατο δε τ-fj τοιαύτη αγωγή και 'Αντίμαχος δ •
ποιητης. άπο&ανονΰης γαρ της γυναικός αντω Αύδης, προς
ην φιλοατόργως εϊχε, παραμύ&ιον της λύπης αντω ίποίηΰε
την έλεγείαν την κάλου μένη ν Λύδην, εξ αρι&μηΰάμενος τας

17 sqq. cf. Herod. VII 162 Val. Mai. VII 2 ext. 2 Soloni tribuens
2 αντην ρζ/υΒ αυτών gli S πορεύεται DB cum Stob.
πόρε vaiai (vel -ηαί) Φ πορεναεται Π i secl. Wil. tí δη
ποείς πλέον; ονδέν Stob. 5 rò δένδρον Stob, το δάκρνον
Stob, τα δάκρυα £ί 0 δναπα&οϋααν Β δναπεν&ονΰαν Ο
δίκτνς άναπ. Π 9 foUtis ΦΠ &έΙοις Ο 11 íMiltis ΦΠ
12 ίμμεμόχίεννται Bentley 14 μέγιΰτον Elmeley μεγίβτης
1β χρεωατονντων ΦΠΖ 'intactum reliqni, sed ft. άρρωοτούι-
τ<ον leg.' Pat. δνατνχονντων DtiB δναχρηστονντων Po.
18 εί e.] δεΐν εί avvtιβενέγκαιμεν Ζ δεΐν βννειβενέγκαιμεν υ δείν
οννειβενέγχαι μεν ΦΠ 19 ωατε διελέα&αί] ω οτε διαιρεία&αι ν
άιαιρεία&αι S h ΦΠ 21 έπαγωγή ci. Pat. 28 αυτού ΦΠν
218 10. *ΙΙΑΡΑΜΤΘΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΛΛ. (Plan. 22) 106 Β

C ηρωικά ς βνμφοράς, τοΓς άλλοτρίοις κακοίς ελάττω την εαυτόν


ποιων λνπην. ωΰτε καταφανές είναι υτι ¿ παραμν&ονμενος
• τον λελνπημένον και δεικνύων χοινόν [και] πολλών το βνμ-
βεβηκος και των ετέροις ΰνμβεβηκότων Άαττον την δόξαν τον
5 λελνπημένον με&ίατηΟι και τοιαντην τινά εμποιεΐ πίβτιν αντω,
ou ελαττον η ηλίκον ωετο το βνμβεβηκός εατιν.
1 0 . Ό δ' Λίΰχνλος καλώς εοικεν επιπληττειν τοις νομί-
• ζονΰι τον θάνατον είναι κακόν, λέγων ώδε (fr. 353)
'ως ον δικαίως θάνατον ί'χ&ουαιν βροτοί,
ίο οΰπερ μέγιΰτον ρνμα των πολλών κακών.'
τοντον γαρ άπεμιμηβατο καΐ δ ειπών
• D 'ω &άνατε παιάν, {πώς αν)> ιατρός μόλοις'.
'λιμήν' γαρ 'όντως "Αίδας άνιαν' (Tr. adeep. 369). μέγα γάρ
εβτι το μετά πείβματος τε&αρρηκότως ειπείν (Eur. fe. 958)
15 'τις á' εβτΐ δονλος τον &ανείν αφροντις ων,'
και το
'"Αιδην <$' ί'χων βοη&ον ον τρέμω βκιάς' (Tr. adeep. 370).
τί γαρ το χαλεπόν εβτι καϊ το δνβανιών εν τω τε&νάναι\ τα
γαρ τον θανάτου μηποτε και λίαν ημΐν οντα βννή&η και
ao βνμφνη πάλιν ονκ οΐδ' οπως δνβαλγή δοκεί είναι, τί γάρ
&ανμαβτον ει το τμητον τέτμηται, ει το τηχτον τέτηκται, ει
το κανβτόν κέκανται, ει το φ&αρτον εφ&αρται; πότε γαρ εν
Ε ημΐν αντοΐς ονκ ε'βτιν 6 θάνατος; και, r¡ φηβιν'Ηράκλειτος

D 12 r tragicus ignotus Aeschyli fragm. 255 imitatus est quod


ex exemplari suo transferre scriptor stultus omisit (tertium
versurn adfert 109 f ) ' Po. 15 cf. 34 b

2 είναι] ην ν 8 del. Wil. 4 καϊ των Φα'Β χαΐ των καϊ


D ¿λ των καϊ Ζη ¿κ των να'ΑΕΧ Άαττον (Reiskii) Β Ιλάτ-
τονα 0 6 xaóh'oτηΰι D ποιιϊ Λν β καϊ ίλαττον ΦΠ
9 ίχ&ουαι £ì 10 οϋμα] ία μα ΦΠ 11 καϊ ό] τότε ΦΠ
12 add. Cobet 13 άνιαν Xyl. et ßuhnken (ad Longin. p. 139)
άν' alav 14 τίΦαρρηκότο^ Dl) 1β καϊ τον ΦίΙΒ 17 δε
om. ΦΠ 18 άνιων Β iv Ζν καϊ έν Ο 19 οντα ημΐν Φ Π
21/22 η ter pro el ΦΠ 22 η ει το ν ονκ έν r¡filv α ! ΑΕΧ
28 οΰχ Ζυ om. O r¡ φηΰιν] φνβει Ζν ή tpveig D
106E "CONSOLATICI AD APOLLONIUM 219

(fr. 88), 'ταντο [y' IVt] y.aì τε&νηχος και [το] ¿γρήγορος •
και κα&εϋδον και νέον και γηραιόν'. τάδε γαρ μεταπεΰόντα
εκείνα ¿Οτι, κάκεΐνα πάλιν μεταπεβόντα ταντα. ως γαρ ¿κ τοϋ
αυτοϋ πηλοϋ δύναται τις πλάττων ζώα βυγχεΐν και πάλιν
πλάττειν και βνγχεΐν και τοϋ&' εν παρ' 'εν ποιεϊν αδιαλείπτως, 5
οϋτω και η φύβις ¿κ της αυτής νλης πάλαι μεν τους προ-
γόνους 'ημών άνέβχεν, εϊτα βνγχέαΰ'αντους έγέννηβε τους πα-
τέρας, εΪ&' ημάς, είτ 'άλλους ht άλλοις άνακυκλήοει. και ο
της γενέβεως ποταμός οντος ενδελεχως ρέων οϋποτε ΰτήβεται,
και πάλιν ο ¿ξ εναντίας αύτω ò της φ&οράς ε'ίτ 'Αχέρων εϊτε ίο
Κωκντος καλούμενος νπο των ποιητών, η πρώτη ουν αιτία r¡ F
δείξαΰα ημΐν το τοϋ ηλίου φως, η αυτή και τον ξοφερον
"Αιδην 'άγει. και μήποτε τοϋδ' είκων r¡ ο περί ημάς αήρ, 'εν
παρ' 'εν -ημέραν και νύκτα ποιών, επαγωγός ζωής τε και
θανάτου και ϋπνου καΐ εγρηγόρβεως. δώ και μοιρίδιον χρέος υ
είναι λέγεται το ζην, ως άποόο&ηΰόμενον ο Ιδανείβαντο ημών
ot προπάτορες. | ο δη και ευκόλως καταβλητέον και άΰτενά- 107
κτως, οταν ο δανείΰας άπαιτη' ευγνωμονέΰτατοι γαρ αν οϋτω
φανείημεν. (11.) ο'ιμαι δε και την φύΰιν όρώΰαν τό τ άτα- •
κτον και βραχυχρόνιον τοϋ βίου άδηλον ποιηβαι την τοϋ ·&α- so
νάτου προ&εβμίαν' οντω γαρ ην αμεινον. εί γάρ προήδειμεν,
καν προεζετήκοντό τίνες ταΐς λύπαις και πριν άπο&ανεΐν έτε-
Φνήκεβαν.
"Ορα δε και τον βίου το όδννηρόν και το πολλαΐς φρον-
τίΰιν έπηντλημένον, ας εί βουλοίμε&α καταρι&μεΐο&αι, λίαν 25

10 infra 116ab

1 γ' évi (τ' ΐνι ΦΠ) del. Wil. ( = γίνει) το del. Re. 2 χα&εν-
δον ΦΠ (pr. Ε) Β rò καθ. O 2 τάδι — 8 ταντα non iam
Heraclito trib. Wil. 7 αυνιχεΐς (ΰνγγενεΐς υ) αντοΐς £ì em.
Sauppe ανγχέαα'αντην Ha. 9 οΰτως ΦΌ 10 ó ante ¿ξ om.
ΠΖυί IS ίπάγειϊ Po. cf. 14 ην Ζ ημ&ν D 14 έπαγωγός
Β (non nox et dies έπαγωγοί yitae et mortis sunt, sed άηρ et
πρώτη αίτια comparantur) έπαγωγονς (Emperii) Λυ έπαγωγάς Ο
16 8 ante ¿ίαν.1 ω ΠΒ 18 ενδαιμονύατατοι ΦΠΒ 21 οντω
Pat. τον co 24 ¿ώοα ΦΠ τον βίον ν,αί Β
220 10. "ΠΑΡΑΜΥΘΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΛΛ. (Plan. 22) 107 Α

αν αντον καταγνοίημεν, επαλη&εύβαιμεν δε χαϊ την παρ'


Β ενίοις χρατονβαν δόξαν rag αρα χρειττόν εΰτι το τε&νάναι τοΰ
G ζην. ο γονν Σιμωνίδης (fr. 64)
'άν&ρώπων' φηβίν 'ολίγον μεν χάρτος, απραχτοι δε με-
5 ληδόνες,
αίωνι δ' εν πανρψ πόνος άμφί πάνω.
ò δ' αφυχτος όμως επικρέμαται &ύνατος'
C. χείνον γαρ '¿Gov λάχον [μέρος] οι τ' άγα&οί
οβτις τε χαχός.'
ίο Πίνδαρος 6é (Pyth. III 81)
'εν παρ' ίβ&λον ΰννδνο πηματα δαίονται βροτοϊς
ά&άνατοι. τα μεν ων ον δύνανται νήπιο ι χόΰμω φερειν'
Σόφοχλης δε (fr. 761)
'αν δ' ανδρα &νητον ει χατέφ&ιτο ΰτενεις,
15 είδως το μέλλον ονδεν εί χερδος φερει;'
Ευριπίδης δε (Ale. 780)
τά &νητά πράγματ' οΐΰ&ά γ' ην ε χει φύΰιν,
f

δοχώ μεν ον' πό&εν yep; ¿λλ' αχονε μον.


C βροτοΐς ίίπαΰι χατ&ανεΐν οφείλεται,
so χονχ ε'βτιν αντων οβτις εξεπίοταται
την ανριον μέλλονϋαν ti βιώΰεται.
το της τύχης γαρ αφανές οι προβήΰεται.'
τοιούτον δη τον βίου των άν&ρώπων οντος οίον ουτοί φαΰι,
πώς oix ενδαιμονίξειν μάλλον προΰήχει τον ς άπολν&εντας της
S5 ¿ν αντώ λατρείας η χατοιχτείρειν τε xal &ρηνεΐν, οπερ οί
πολλοί δρωβι δι άμα&ίαν;
1 αν om. ΦΠΒ δε εί ν.αϊ ΦΠ in' ένίοις ΦΠΒ β δ' iν
Pflugk δε Sì πόνω] πόνον Φ 7 αψνν,τ' ωμώς (ώμος Π) ΦΠ
8 del. Pflugk 9 os D otiç <*A τϊ om. Φα1 11 δαίονται Pind.
δαίνυνται à αϊνννται uB ícuj'j'(vel δαίν-^υται ΦΠ βροτοϊ ¿JvB
12 τά μεν ων Pind. τε μίνειν Sì 17 oie&a γ' Φ οία&ας (cum
Photio) αΑΕ οΐΰ&α υΧη ola»' (om. ην) Ζ οϊδας DB 18 <?οκώ]
οΐμαι Eur. 19 βροτοίς] τούτοις ΦΠ 20 ονκ ΠΒ ten θνητών
Eurip. 22 om. ΦΠ oí προβ. Eur. οπη (οποί Ζ) βήσεται Ο
28 δε ΦΠυ
107 C •CONSOLATO) AD APOLLONIUM 221
1 2 . 'O 6ì Σωκράτης παραπληΰΐον ελεγεν είναι τον θάνατον
ήτοι τώ βα&υτάτω ΰπνω η αποδημία μακρά και πολυχρονίω
η τρίτον φθορά τινι και άφανιΰμψ τον τε δώματος και της D •
ψυχής, κατ ούδεν δε τούτων κακόν είναι, και καθ' εκαΰτον
έπεπορεύετο, και πρώτον τω πρώτω. ει γαρ δη ύπνος τις 6
εατιν δ θάνατος χαι περί τους καϋ-εύδοντας μηδέν εΰτι κακόν,
δήλον ώς ούδε περί τους τετελευτηκότας εΐη αν τι κακόν, αλλά
μην γ' οτι ηδιβτός Ιβτιν ο βα&ύτατος τί δει και λέγειν ; αυτό
γαρ το πράγμα φανερόν εΰτι π&ΰιν άν&ρώποις, μαρτυρεί δε
και "Ομηρος επ αυτόν λέγων (ν 80) ίο
'νηγρετος ηδιΰτος, θανάτω αγχιατα εοικώς'.
αλλαχοΐ δε και ταϋτα λέγει (S 231)
Ί'νθ' "Τπνω ξύμβλητο, καΰιγνητω Θανάτοιο'
<καί}
(
"Τπνω και Θανάτω διδυμάοΰΐν' (Π 672. 682), Ε
ζμονονοϋκ)> οψει την ομοιότητα αυτών δήλων' τα γαρ δίδυμα ιβ •
την ομοιότητα μάλιβτα παρεμφαίνει. πάλιν τε πού φηΰι τον
θάνατον είναι 'χάλκεον ϋπνον' (Α 241), την άναιΰ&ηΰίαν ημάς
διδά'ξαι πειρώμένος, ο-ύκ άμούδως δ' εδο'ξεν άποφήναβ&αι
ονδ' ο ειπών τον ϋπνον τα μικρά τοϋ θανάτου μυΰτηρια so
(Mnesimachue fr. 11 Com. fr. II 442)" προμύηΰις γαρ όντως εστί
του θανάτου δ ϋπνος. πάνυ δε ΰοφως και δ κυνικός Διο-
γένης κατενεχ&ε'ις εις ϋπνον και μέλλων εκλείπειν τον β ίο ν,
διεγείραντος αυτόν τον ιατροί και πυ&ομένου μη τι περί αυ-
τόν εΐη χαλεπόν, 'ουδέν' εφη" 'ό γαρ αδελφός τον άδελφον ss
προλαμβάνει', δ ϋπνος τον θάνατον. Ρ
1 Plato Apol. 40 c δνοϊν 9άτερόν ictiv το τε&νάναι κτλ., hic •
tertio membro addito depravata 19 dictum Gorgiae in Diog.
translatum, Vors. 82A 15 ( Ael. v. h. 2 , 3 5 )
5 ¿πιπόριντο Zv τώ] αντώ ρ αυτού g β ονδεν ρ κακόν
om. ΦΠ 12 πολλαχοϋ Ω corr. Aid. 14 nal suppl. nescio
quia 16 add. Po. 17 φα a Φα1 18 ημάς SiS. π«ρ.] ημών
άινιττόμενος ΛΒ την — πειρώμενος del. Pat. iO εΙπών] νπνων p
1
21 π ρόμνησις ΦΠ 22 τοϋ et ò om. ΦΠ Β âè et καί om. iidem
recto fort. cf. 227, 1. 8 25 ó] ov aAa.c. 2β προσλαμβάνει Zv
à. ΰ. τ. 9. del. Doehner, a scriptore ipso addita esse mon. Wil.
222 10. "ΠΑΡΑΜΥΘΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΛΛ. (Plan. 22) 107 F
1 3 . Εΐ γε μην αποδημία προβέοικεν 6 &άνατος, ονδ' όντως
εβτΐ κακόν' μήποτε ¿ε nal τουναντίον άγα&όν' το γαρ άδον-
λωτον τη βαρκι και τοις ταύτης πά&εβι διάγειν, νφ' ων κατα-
4 βκώμενος ο νονς της &νητης άναπίμπλαται φλυαρίας, εϋδαι-
108 μόν τι και μακάριον. | 'μυρίας μεν γαρ ημΐν' φηΰιν è Πλά-
των (Phaed. 66 b) 'ασχολίας παρέχει το βωμα δια την άναγκαίαν
τροφήν' ΐτι δ' εάν τίνες νόσοι προβπέβωβιν, εμποδίξουΰιν
ημΐν την του οντος &έαν. ερώτων δε και επι&υμιων και φό-
βων και ειδώλων παντοδαπων και φλυαρίας εμπίπληΰιν ημάς,
ίο ωβτε το λεγόμενον ώς à^óhSg τω οντι υπ αυτου ούόε φρο-
νηβαι ημΐν εγγίγνεται ούδέποτ ουδέν, και γαρ πολέμους και
Οτάΰεις και μάχας οικίεν αλλο παρέχει η το βώμα και αϊ τού-
του έπι&υμίαι. δια γαρ την των χρημάτων κτηβιν πάντες οι
πόλεμοι γίγνονται, τ à δε χρήματα άναγκαζόμε&α κτάΰ&αι δια
Β το βώμα, δουλεύοντες τη τούτου &εραπεία" και εκ τούτου
16 άβχολίαν αγομεν φιλοβοφίας πέρι δια ταύτα πάντα, το δ
εβχατον πάντων, οτι εάν τις ημΐν και ΰχολη γένηται απ αυ-
τοί) και τραπώμε&α προς το βκοπεΐν τι, εν ταΐς ξητηβεβι παν-
ταχού περιπΐπτον Φόρυβον παρέχει και ταραχην και έκπλητ-
ao τει, ωβτε μη δύναβ&αι υπ' αντοϋ κα&οραν τάληϋ-ές. αλλά τω
οντ ι ημΐν δέδεικται οτι ει μέλλομέν ποτε κα&αρώς τι εϊΰεβ&αι,
άπαλλακτέον αντοϋ και αύτη τη ψυχή ·&εατέον αυτά τα πράγ-
ματα" και τότε, ως εοικεν, ημΐν εβται ου έπι&υμούμεν και ου
C φαμεν εραβταί είναι, φρόνηΰις, επειδαν τελευτήβωμεν, ως ο
35 λόγος βημαίνει, ξωοι δ' ον. ει γαρ μη οιόν τε μετά τοϋ δώ-
ματος μηδέν κα&αρως γνωναι, δνοΐν &ατερον, η ουδαμού εΰτι

2 s ¿ποτε ΦΠ το γάο άάούλωτον tf¡ Duebn. τοΰτο γαρ ôs-


άονλωται D τοΰτο γαρ 6ε$ήλωται ΦΠ το γάρ όίάονλώΰ&αι Ζυ
ον γάρ το δεόυυλώο&αι Β 5 μεν habent DB soli 8 ϋ-ηραν ν
cum Piatonis codd. 9 «αϊ φλυαρίας om. IJ 10 ονδεν libri
pr. DB 12 περιέχει ΦΠ r¡ om. ΦΠΒ ai] ai άπό ΦΛνΒ
aitò Π 14 έγγίνονται Πν 18 προς το om. Π αν παντ.
Plato 19 και έκπληττα om. Ζν 23 έπι&υμοϋμέν τε και φ.
Plato 24 έρααταϊ είναι Plato έρ&ν ίσται ΦΠ έράν ίαται
άε ν έρ&ν ΐατι Sh ζ/Β ψρόνηβις etiam Iambi, φρονήοιως Pla-
tonis codd. 20 τά έτερα ΦΠ
108 C * CONSOLATIO AD APOLLONIUM 223
κτηΰαβ&αι το είδεναι η τελεντήΰαβι' τότε γαρ αντη καθ·' αν-
την εΰται η ψνχη χωρίς τον δώματος, πρότερον δ' οιί. καΐ εν
ώ αν ξωμεν, ούτως, ως εοικεν, εγγντάτω εβόμε&α τον είδεναι,
¿αν οτι μάλιβτα μηδέν όμιλωμεν τω οώματι μηδε κοινωνάμε ν,
8τι μη παβα ανάγκη, μηδε άναπιμπλώμε&α της τούτον φαί- 5
ΰεως, αλλά κα&αρεύωμεν απ αντον, ί'ως αν ό &εος αυτός
άκολνοη ημάς. nal οντω μεν κα&αροί κιταλλαττόμενοι της τον
ΰώματος άφροβννης, ως το εικός, μετά τοιούτων ίβόμε&α, δι D
ημών αντών καν το είλικρινες όρώντες' τοντο δ' εΰτΐ το άλη-
&ές. μη κα&αρω γαρ κα&αρον εφάπτεΰϋ'αι μη ον &εμιτον η.' ίο •
ωβτ εί και προΰεοικε ζτω} μετάγειν εις ετερον τόπον ο θά-
νατος, ονκ εΰτι κακόν' μήποτε γαρ καΐ των άγαμων άναφαί-
νηται, κα&άπερ άπεδειξεν ó Πλάτων, δώ καΐ πάν ν δαιμονίως
ο Σωκράτης (Apol. 29 a) προς τους δικαΰτάς τοιαντ εφη' *τί>
γαρ δεδιέναι, ώ άνδρες, τον 9άνατον ουδέν άλλο εβτίν η do- 15
κεϊν βοφον είναι μη οντα' δοκεΐν γαρ είδεναι έβτίν α ονκ
οϊδεν. οιδε μεν γαρ ουδείς τον θάνατον ονδ' εί τυγχάνει τω
άν&ρώπω μεγιβτον πάντων ον των άγα&ών, δεδίαβι δ' ως εν Ε
ειδότες οτι μεγιοτον των κακών εβτιν.' ουκ άπάδειν δ' εοικε
τούτων ονδ' δ ειπών (Tr. adesp. 371) 30
'μηδείς φοβείΰ&ω θάνατον άπόλνβιν πόνων',
¿¿¿ά και κακών των μεγίΰτων. (14.) λέγεται δε τούτοις μαρ-
τνρεΐν και το &εΐον. πολλούς γαρ παρειλήφαμεν δι' ενβέβειαν
παρά δεών ταύτης τνχόντας της δωρεάς, ών τονς μεν άλλους
φειδόμενος της ΰνμμετρίας τον ΰνγγράμματος παραλείψω, μνη- 25
22 ad cap. 14 cf. Cie. Tu. I 113 eqq. qui narrationis de Elysio
auetorem Crantorem nominat, [Plato] Axioch. 367 c sqq.
1 t o t s — 5 φύαεως om. ΦΠ 2 ΐαtai ή Sì ψνχή ut Platonie
B'WIambl. η ψυχή ΐαται Piatonis Β 1 ! 7 καθαροί ΖυΒ Plato
om. O 8 τοιούτων τε (τε om. Iambi. Olymp.) εβόμε&α nal γνωαό-
με&α ΰι ημών αυτών πάν το είλιηςινές, τούτο Ô' ¿ατίν ΐαως το
άλη&ές Plato 9 γαρ pro Sì Π 11 τω add. Pat. μετάγειν
τινά tig codd. pr. DB 12 αναφαίνεται ΦΠΖ 14 το γάρ roi
θάνατον δεάιέναι, ω a. Plato 17 οΰδ' f¿] ó άε ΦΠ 18 πάν-
των μέγ. Plato ων Ζυ 19 των κακών μίγιβτον Ζν 23 καΐ
om. ΦΠ είΐηψαμεν Π
224 10. 'ΠΑΡΑΜΤΘΗΊΊΚΟΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΑΛ. (Plan. 22) 108 Ε

ΰ9ηΰομαι δε των όντων εμψανεΰτάτων και παΰΐ δια ατόματος.


πρώτα δή σοι τα περί Κλέοβιν και Βίτωνα τοί)? 'Αργείους
νεανίΰκονς διηγήΰομαι. φαΰ'ι γαρ της μητρός αντων ίερείας
F ουΰης της "Ηρας επειδή της εις τον νεών άναβάΰεως ηκεν δ
5 καιρός, των ελκόντων την άπήνην ορέων νΰτερηΰάντων και
της &ρας επειγονΰης, τούτους νποδνντας ino την άπήνην
άγαγεΐν εις το ιερόν την μητέρα, την δ' ύπερηΰ&εΐΰαν τ-rj των
νιων ενΰεβεία κατενξαΰ&αι το κράτιΰτον αντοΐς παρά της ΰεον
δο&ηναι των ίν άν&ριόποις, τους δε κατακοψη&έντας μηκέτ'
ίο άναΰτηναι, της &εον τον θάνατον αντοΐς της ενΰεβείας άμοι-
109 βην δωρηΰαμένης. \ και περί 'Αγαμήδονς δε και Τροφωνίου
φηαϊ Πίνδαρος (fr. 2. 3) τον νεων τον ¿ν Λελφοΐς οίκοδομή-
ΰαντας αΐτεϊν παρά τον 'Απόλλωνος μΐΰ&όν, τον δ' αντοΐς
έπαγγείλαο&αι εις εβδόμην ημέραν άποδώΰειν, εν τοΰοντω δ'
ΐδ ενωχεΐΰ&αι παρακελενΰαΰ&αι" τους δε ποιηΰαντας το προΰ-
ταχ&εν τή εβδόμη ννκτϊ κατακοιμη&έντας τελεντηΰαι. λέγε-
ται <ΐέ και αντω τω Πινδάρω επίΰκή'ψαντι τοις παρά των
Βοιωτων πεμφ&εΐβιν εις &εοϋ πν&έΰ&αι 'τί αριΰτόν εΰτιν άν-
&ρώποις' άποκρίναΰ&αι την πρόμαντιν οτι ονδ' αντός άγνοεΐ,
so εϊ γε τα γραφέντα περί Τροφωνίον και Άγαμήδονς έκείνον
Β εΰτίν' ti δε και πειρα&ηναι βονλεται, μετ ον πολν εΰεΰ&αι
αντω πρόδηλον. και οντω πν&όμενον τον Πίνδαρον ΰυλλογί-
ξεΰ&αι τα προς τον &άνατον, όιελ&όντος δ' ολίγον χρόνου
τελεντηΰαι. τα δε περί τον ,Ιταλον Εν&ννοον τοιαντά φαΰι
• • 25 γενέΰ&αι. είναι μεν γαρ αντόν Ήλνΰίον πατρός [και] Τερι-
ναίον, των εκεί πρώτον και αρετή και πλοντω και δόξη, τε-
λεντηΰαι ό' εξαπίνης αίτια τ ivi άδηλω. τον ονν Ήλναιον
ίίΰελ&εΐν οπερ ί'ΰως καν άλλον εΐΰήλ&ε, μήποτ' ειη φαρμάκοις
άπολωλώς' τούτον γαρ είναι μόνον αντω ¿π' ovaia πολλ-îj και
C χρήμαΰιν. άπορονντα δ' οτω τρόπω βάΰανον λάβοι τούτων,
st άφικέΰ&αι ίπί τι ψνχομαντεΐον, προ&νΰάμενον δ' ώς νόμος
• 2 Herod. I 31
8 αύτής D 11 nal περί τροφ. ΦΠ 17 τω om. D
2δ del. Bern. 20 Só^r¡ και πλοντω ΦΠ 28 &ίΐω ΦΠ
109 C »CONSOLATIO AD APOLLONIUM 225
έγχοιμαΰ&αι κ cri. ίδεΐν οψιν τοιάνδε. δόξαι παραγενέβ&αι τον
πατέρα τον εαντον' ίδόντα δε διεξέρχεΰ&αι προς αντον περί
της τύχης της κατά τον νίόν, χαι άντιβολείν τε xal δεϊΰ&αι
ΰυνεξευρείν τον αίτιον τον &ανάτον. και τον 'επί τούτω'
φάναι 'ηχω. άλλά δέξαι παρά τονδ' α οοι φέρει, ¿x γαρ τον- 5
των απαντ είδη ών πέρι Ivnrj.' είναι ó' ο ν εβημηνε νεανί-
βχον επόμενον αντω, έμφερή τε τω νίώ και τά τον χρόνον τε
και τα της ηλιχίας εγγύς. έρέΰ&αι ονν οβτις εϊη. χαϊ τον φάναι
'δαίμων τον νίέος σου', χαί οντω δη ορέξαι οί γραμματείδιον. D
άνειληβαντα ονν avrò ίδεϊν εγγεγραμμένα ζεπη) τρία ταΰτα ίο
'ΐήρον νήπιε Ήλύβιε φρένας ανδρών.
Εν&ννοος χεϊται μοιριδίψ &ανάτω.
ονκ ην γαρ ξώειν χαλον ζοντε οί)> οντε γονενβι.'
τοιαντα δη ΰοι χαί τα των διηγημάτων των παρά τοις άρχαίοις
άναγεγραμμένων. 15
1 5 . Εΐ γε μην ó θάνατος τελεία τις εΰτι φθορά χαι διά-
λνΰις τον τε οώματος χαι της ψνχής (το τρίτον γαρ ην τοντο
της Σωχρατιχης ειχαΰίας), ονό' οντω κακόν εβτιν άναιβ&ηβία Ε
γάρ τις χατ αντον γίγνεται χαι πάβης απαλλαγή λύπης χαι
φροντίδας, ωβπερ γαρ ούδ' άγα&όν ημΐν επεβτιν, οίίτως ονδε 20
κακόν περί γαρ το ον χαι το νφεΰτηχος χα&άπερ το άγα&ον
πέφνχε γίγνεβ&αι, τον αντον τρόπον και το κακόν" περί δε
το μη ον άλλ' ήρμένον έχ των 'όντων ονδέτερον τούτων υπάρ-
χει. εις την αντην ονν τά'ξιν οί τελεντηβαντες χα&ίΰτανται τη
προ της γενέβεως. ωβπερ ονν ονδεν ην ημΐν προ της γενέ- ss
βεως οίίτ' άγα&ον οντε κακόν, ούτως ονδε μετά την τελεντήν.

18 sqq. cf. Epiouri ep. III 124 sq.


3 'ψνχής ΦΠ 5 ηκω φάναι ΦΠ β έαήμανε Φ ¿σήμαινε
Π 9 -είδιον Wil. -ίδιον Ω 10 ίπη add. Pat. (vel hic vel
ante έγγ.) 11 ηλίθιε ΦΠ ηπον Iuiiius ηπον νηπιέ-ηβιν άλνον-
eiv φρένες ά. Hch.(cf. Cie. Tu. I 115 ignaris homines in vita
mentibus errant) ηπον νήπιαι, Ήλύβιε, <(ζώντωνy φρένες à. Wil. •
18 δε ΐίΐϊται ΦΠ IS ουκ om. ΦΠ suppl. Pat. οΰδϊ pro οντε Π
unde (avráy οϋδε Xyl. 18 έβτιν Dv'B έατιν ò &άνατος O
20 οϋτ' άγα&όν Sì corr. Sauppe 2ó ήμϊν ην libri pr. D
18 irr riiit. nui]'. I
226 10. "ΠΑΡΑΜΥΘΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΛΛ. (Plan. 22) 109 Ε

καΐ κα&άπερ τα προ ημών ονδεν ην προς ημάς, Οντως ονδε


F τα με&' ημάς ονδεν εβται προς ημάς'
'άλγος' γαρ όντως 'ονόεν απτεται νεκρον'
(Aesch. fr. 255).
f
6 rò' γαρ 'μη γενέΰ&αι τω &ανεΐν ϊΰον λέγω'
(Eurip. Troad. 636).
r¡ γαρ αντη κατάβταΰίς εβτι τη προ της γενέβεως η μετά την
τελεντήν. άλλ' οίε ι βν διαφοραν είναι [η] μη γενέ β&αι η
γενόμενον άπογενέβ&αι· ε i μη και της οικίας καΐ της εβ&ητος
ίο ημων μετά την φ&οράν νπολαμβάνεις τινά διαφοραν είναι
110προς τον ον ονδεπω κατεβκενάβ&η χρόνον" | εί <}' επί τούτων
ονδεν εβτι, δηλον ως ονό' επί τον &ανάτον προς την προ της
γενέΰεως κατάβταβιν εβτι διαφορά, χάριεν γαρ το τον 'Αρκε-
βιλάον. Γ τοΰτο' φηβί 'το λεγόμενον κακόν ό &άνατος μόνον
15 των άλλων των νενομιβμενων κακών παρόν μεν ονδένα πώποτ
ελνπηβεν, άπόν δε και προβδοκώμενον λνπεί.' τώ γαρ οντι
πολλοί δια την ονδένειαν και την προς τον θάνατον διαβολην
άπο&νήΰκονοιν, ίνα μη άπο&άνωβι. καλώς ονν ο Επίχαρμος
(fr. 245)
20 'ΰννεκρί&η' φηβί 'και διεκρί&η καπηλ&εν ο&εν ηλ&εν πάλιν,
γα μεν εις γάν, πνενμα δ' ανω' τί των δε χαλεπόν, ονδε εν.'
Β ó Κρεβφόντης δέ πον ο παρά τω Ευριπίδη περί τον Ηρα-
κλέονς λέγων (fr. 450)
'εί μεν γαρ οικεί' φηβί 'νερτερας υπό χΰονός
25 εν τοΐβιν ούκίτ' ονβιν, ονδεν αν β&ένοι'"
τοντο μεταποιήΰας ε'ιποις αν'
'εί μεν γαρ οικεί νερτερας νπό χ&ονός
εν τοΐβιν ονκετ ονβιν, ονδεν αν πά·&οι.'

17 cf. 107 a Epic. fr. 497

2 ferai gD iati O 7 περί την ΦΠ 8 del. Wy. 9 li] η


α'ΑΕΧ η ei ν 10 φβ-ορ.] άιαφ&οράν Zt> είναι νπολ. τινά $ιαφ.
Π 12 ini της ΦΠ έπϊ της (μετά τόν~) θάνατον! 22 Sí
Trot'] άηχου ΦΠ περί τον ενριπίδον Ζυ 24 et 27 νιρτέρον ζ/υΒ
28 πά&οι] 'qui primus versum deflexit, fort, scripsit ατένοι' Po.
HOB * CONSOLATI 0 AD APOLLONIUM 227

γενναΐον δε και το -Λακωνικόν'


'ννν άμμες, πρόδϋ·' άλλοι ε&άλεον, αντίκα d' 'άλλοι,
ών αμμες γενεάν οΰκετ' εποψόμε&α'
και πάλιν'
f
otá' ε&ανον s •
ου tò ζην &εμενοι καλόν ονδε το &νήβχειν,
άλλα το ταϋτα καλώς άμφότερ' ε κ τ ε λ ε ΰ α ι C
πάνυ δε καλώς και ο Ευριπίδης επί των τάς μακράς νοΰη-
λείας υπομενόντων φηΰί (Suppl. 1109)
'μιΰώ d' OG ο ι χρηζοναιν εκτείνειν β ίο ν ίο
βρωτοΐαι και ποτοίβι καΐ μαγενμαΰι
παρεκτρεποντες οχετόν ωΰτι μη &ανεΐν. L
οΰς χρην, επειδάν μηδέν ώφελώΰι γην, •
&ανόντας ερρειν κάκποδων είναι νέοις.'
η δε Μερόπη λόγους άνδρώδεις προφερομένη κινεί τα θέατρα, ΐ5
λεγονβα τοιαύτα (Bur. fr. 454)
'τε&ναδι παίδες ουκ εμοϊ μόνη βροτών, D
otxS' άνδρας ¿ΰτερημεϋ·', άλλα μνρίαι •
τον αυτόν εξηντληΰαν ως εγω βίον. '
τούτοις γαρ οικείας αν τις ταϋτα ΰυνάψειε (Tr. adesp. 372) jo •
'που γαρ τα βεμνά κείνα, πον δε Λυδίης
μέγας όννάΰτης Κροΐοος η Ξέρξης βαρνν
ξεύξας &αλάβοης ανχεν' 'Ελληΰποντίας;
απαντες'Άιδαν ηλ&ον και Λά&ας δόμους',
των χρημάτων αμα τοις βώμαβι διαφ&αρέντων. 25

2 De epigrammate cf. Bergk P. L. III 662 δ cf. v. Pelop. 1 J


Teles p. 59, 4 H. 2

1 άε και om. ΦΠ cf. 8 et 221, 22 2 ¿θά^οι» Berol. έ9άί-


λεον (nul &άλλεον ρ) O 3 γινιήν Λν 4 και πάΐιν om. ΦΠ
5 οι δ' ϊ&ανον Sì ut τ. Pelop. 1. sequ. versum etiam Teles a
verbo oí incipiens adfert 8 6h et καί om. ΦΠ il ματτ(νθΙ
ματ-)ενμαβι ΦΠ μαντενμααι 1. Eurip. μαγγανεύμαβι Μ. Ant.
VII 51, unde Markl. Pat. hie: [καί] μαγγανενμααι 15 itçoetps-
ρομίνη ΖνΦ 22 ßa&vv Wj. 24 ές πάντες Sàav (eie) D
λήϋ'ης Zv
228 10.»ΠΑΡΑΜΥΘΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΛΛ. (Plan.22) 110 D

1 6 . Νη Λ ι άλλα τους πολλούς κινεί προς τα πένθη και


Ε τον s θρηνονς δ άωρος θάνατος. άλλα καΐ ούτος όντως έβτ'ιν
ενπαραμνθητος, ωατε και νπο των τυχόντων ποιητών ΰννεω-
ράΰθαι και τετνχηκέναι παραμυθίας. θέαβαι γαρ ola περί
5 τούτον φηβι των κωμικών τις προς τον επί τω άώρω λνπον-
μενον θανάτω (Com. adesp. 116)
(
• είτ ει μεν ηδεις +οττι τούτον τον βίον,
ον ονκ ίβίωβε, ξων διεντνχηβεν αν,
• δ θάνατος ονκ ενκαιρος' εί ό' ηνεγκεν ζαν}
ίο ούτος δ βίος τι των άνηκέΰτων, ιΰως
δ θάνατος^) αντος ΰον γίγονεν εννονΰτερος.'
άδηλου ονν οντος πότερον βνμφερόντως άνεπανβατο τον βίον
¿κλιπων και μειζόνων απολυθείς κακών η ον, χρη μη φέρειν
F οϋτω βαρέως ώς άπολωλεκότας πάνθ' οΰων ωήθημεν τενξεΰθαι
15 παρ' αντον. ον φανλως γαρ αν δόξειεν ό παρά τω ποιητή
'Αμφιάραος παραμυθεΐβθαι την 'Λρχεμόρον μητέρα δνβχεραί-
νουβαν οτι νηπιος ων ό παις και 'άγαν άωρος ¿τελεντηαε.
• φηβι γαρ ούτως (Eurip. Hyps. fr. 757. Suppl. Eur. fr. 60, 90)
'εφυ μεν ουδείς οΰτις ον πονεϊ βροτων
20 θάπτει τε τέκνα χατερα κτάται νέα,
αυτός τε θνηΰκει' και τάδ' αχθονται βροτοί |
111 είς γην φέροντες γην; άναγκαίως δ' ί'χει
• βίον θερίξειν ωΰτε κάρπιμον στάχυν,
και τον μεν είναι τον δε μη. τί ταντα δει
26 ΰτένειν, απερ δει κατά φύΰιν διεκπεράν;
• δεινον γαρ ονδεν των αναγκαίων βροτοΐς.'
26 versus in florilegio quo et hic scriptor et Clemens Al.
Strom. IV 53 utebatur male cum antecedentibus coniunctus.
solus adfertur p. 117 d
2 όντως om. ΦΠ 9 suppl. edd. 11 suppl. Mez. 1S r¡
om. ΦΠ 14 βραδέως Φ Π άποΐωίεκότος iidem 15 παρ'
αντον τενξεα&αι Π 1β άμφιάρεως Π 20 θάπτει τε Eur.
θάπτει D καΐ θάπτει Ζυ 9. âè ΦΠ ν,α'ι ίτερα Stob. Clem.
χατιρος Π χατιρος αυ Ο 22 ψ. την όέ άναγκαίως %χει (%χειν
Φ) Si corr. Grotius ex Cie. Tu. III 69
Ill A •CONSOLATO) AD APOLLONIUM 229

1 7 . Χα&όλου γαρ χρη διανοεΐΰ&αι πάντα τινά και προς


αυτόν και προς αλίον διεξιόντα μετά βπονδης ως ονχ ο μα-
κρότατος βίος αριβτος αλλ' ó οπουδαιότατος. ονδεγάρ δ πλείοτα
κι&αρωδήβας rj ρητορενβας η κυβερνήβας αλλ' S καλώς επαι-
νείται. το γαρ καλόν ουκ εν μήκει χρόνου &ετέον αλλ' εν Β
αρετή και zf¡ καιρίω ανμμετρία' τοντο γαρ ενδαιμον και &εο- 6
φίλες είναι νενόμιβται. δια τοντο γονν τους νπεροχωτάτους
τών -ηρώων και φύντας από &εών προ γήρως έκλιπόντας τον
βίο ν οί ποιηταΐ π αρέδοσαν ημΐν" ονδε γαρ εκείνος
' ον περί κηρι φίλει Ζευς τ' αίγίοχος και Απόλλων ίο
παντοίην φιλότητ', [oijÓ1] ΐκετο γήραος ονδόν' (ο 245).
την γαρ ευκαιρία ν μάλλον, ον την ενγηρίαν πανταχού &εω-
ρονμεν πρωτεύουΰαν. και γαρ φυτών αριατα τα πλείβτας
καρπών εν βραχεί φοράς ποιούμενα, και ξωων άφ' ών i ν ον
πολλω χρόνω πολλην προς τον βίον ώφέλειαν έ'χομεν. τό τε C
πολύ δήπον&εν η μικρόν ονδεν διαφέρειν δοκεΐ προς τον 16
άπειρον άφορώοιν αιώνα, τα γαρ χίλια και τα μύρια κατά Σι-
μωνίδην ε'τη ΰτιγμή τίς εατιν άόριΰτος, μάλλον δε μόριόν τι
βραχύτατον ΰτιγμης. επει και τών ξωων εκείνων, απερ Ιβτο-
ρονΰι περί τον Πόντον γιγνόμενα την ξω-ην εχειν ημερηβίαν, so
εω&εν μεν γεννώμενα, μεβούβης δ' ημέρας ακμάζοντα, δείλης
δε γηρώντα καΐ τελειονντα το ζην, ουχί κάκείνων εΐπερ ην
ψυχή τις ανθρωπινή και λογιΰμός, εκάΰτοις ταντά δήπον γ
αν βυνέπιπτεν, ώστε τα προ μεΰούβης ημέρας εκλείποντα &ρή- D

17 Semonidi Amorg. (cf. eius fr. 3) trib. Reitzenetein Epigr.


u. Skol. p. 1 5 4 ' 19 Cie. Tu. I 94 al.

9 ovSi γαρ êxcïvos] (icniç ν.άν.ΐΐνον ΛνΒ 11 seol. Pat.


ονδφ £i ut Homeri nonnulli 12 πανταχή DB κα&ορώμιν ΦΠ
13 αριατα φυτών Ζν πλειβτον καρπον . . . φοράΐ ΦΠ
19 ίστορονμεν Sì corr. Steph. 21 μεαούαης Pat. μέαου « S AEX
μέβον Φα1 μέθης Ο 22 τελειοννται ζωή ΦΠ ην εΐπερ ΦΠ
trp. Pat. totum locum sic refingunt ΛνΒ ·. κάχείνοις {%&ν.ε£να
D) ην αν το καθ' ημ&ς (καθ·' ημάς om. Β) πά&ος τούτο (τ. om.
Ζ), εΐπερ ψνχη— ίκάΰτοις έι>ήν, v.al ταντά 24 τα νϋν προ
ΦΠ μεαοναης Pat. μέαου της ΦΠ μέθης της Ο
230 10. *ΠΑΡΑΜΤβΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΛ.Λ. (Plan.22) 111 D

νους παρίχειν κ al δάκρυα, τα δε όιημερενΰαντα πάντως αν


ενδαιμονίξεΰ&αι; μετρον γαρ του βίον το καλόν, ου το τοϋ
χρόνου μήκος.
1 8 . Ματαίους γαρ και πολλής ενη&είας ηγητέον είναι τας
5 τοιαύτας ¿κφωνηΰεις 'αλλ' ουκ εδει νέον οντα άναρπαγηναι'.
τις γαρ αν εΐποι ώς εδει·, πολλά δε και αλλα εφ' ών αν τις
είποι ως 'ονκ εδει πραχ&ηναι' πέπρακται και πράττεται και
νυν καί πραχ&ήΰεται πολλάκις, ου γαρ νομο&ετήαοντες πάρ-
εβμεν εις τον βίον, άλλα πειαόμενοι τοις διατεταγμένοις νπό
ίο των τα ολα πρυτανευόντων &εών καί τοις της ειμαρμένης καί
προνοίας &εΰμοΐς.
Ε 1 9 . Τί <$'; οι πενθονντες τον ς ούτως άπο&ανόντας εαυτών
ε'νεκα πεν&ονΰιν η των κατοιχομένων; ¡i μεν ουν αύτων, οτι
της από των τε&νεώτων ηδονης η χρείας η γηροβοακίας εΰτε-
15 ρή&ηΰαν, φίλαυτος η της λύπης πρόφαβις' ου γάρ ¿κείνους
πο&ουντες άλλα τάς άπ' αυτών ωφελείας φανηβονται. ει δε
τών τε&νεώτων ε'νεκα πεν&ονΰ ιν, επιβτήΰαντες οτι εν oidtvt
κακώ τνγχάνονβιν οντες, άπαλλαγηβονται της λύπης, άρχαίω
και σοφω πειΰ&έντες λόγω τω παραινοΰντι τα μεν άγα&ά
20 ποιεΐν ως μέγιβτα, τα δε κακά βυβτέλλειν και ταπεινονν. εί
F μεν ουν το πεν&ος εΰτίν άγα&όν, δει ποιεΐν αν το ώς πλείστον
και μέγιοτον' εί δ', ωΰπερ η άλή&εια εχει, κακόν αυτό όμο-
λογονμεν είναι, ΰυΰτέλλειν και ποιεΐν ώς ελάχιβτον καί εξα-
λείφειν εις το δυνατόν, ώς δε τοντο ραδιον, καταφανές ¿κ της
25 τοιαύτης παραμυθίας, φαΰΐ γάρ τινα τών αρχαίων φιλοβόφων
112 είβιόντα προς Αρΰΐνόην την βαβίλιΰβαν \ πεν&οϋΰαν τον vlòv
τοιούτω χρήβαΰ&αι λόγω, φάμενον οτι καθ·' ο ν χρόνον δ Ζενς

• 27 Plut. 609 f ad Aeeopum refert fabulam. cf. Sotionem


ap. Stob. III p. 972, 7

5 άρπαγήναι II I i ; D? om. 0 8 vvv ν,αί] vvv και om.


Dt)B nal om. Ζ πράττεται [nat] vvv Wil. 10 nal om. ΦΠ
16 πο&ονντες Zv πεν&ονντες 0 18 post λύπης scriptorie
ut vid. culpa conexus interruptus 22 xaxòv ¿μ. avrò είναι Ζ
òu. κακόν αί>τί> είναι υ όμ. αν το Kaub ν είναι Π αυτό del. Wil.
112 A »CONSOLATIO AD APOLLONIO! 231

ί^εμε τοις δαίμοβι τάς τιμάς, ονκ 'έτυχε παρόν το Πέν&ος,


•¡¡δη δε νενεμημένων ηλ&εν νβτερον. τον ουν Αία, ως ηζίου
και αντώ τιμήν δο&ήναι, άπο ροϋντα δια το η δη κατηναλώ-
β&αι πάΰας τοις άλλοις, ταύτη ν αντώ δούναι την επί τοις
τ ελεντήβαβι γιγν ομένην, oto ν δάκρυα και λνπας. ωβπερ ουν 5
τονς αλλονς δαίμονας, ΰφ' ών τιμώνται, τούτους αγαπάν, τον
αντον τρόηον και το Πέν&ος. 'εάν μεν ουν αυτό άτιμάβης,
ώ γνναι, ον προοελενβεταί αοι ' εάν δε τιμάται υπό βοϋ επι-
μελώς ταΐς δο&είβαις αντώ τιμαίς, λύπαις και ϋ-ρήνοις, άγα- Β
πήΰει ΰε κal ¿« τί αοι παρέχεται τοιούτον εφ' ω τιμη&ήβεται ίο
ΰννεχώς υπό βοϋ.' &αυμαβίως δη φαίνεται τω λόγω πείΰας
οϋτος παρελέβ&αι της άν&ρώπου το πέν&ος nal τονς &ρήνονς.
2 0 . Το á' ολον εΐποι τις αν προς τον πεν&ονντα 'πότερα
πανβη ποτέ δνβφορών η άε'ι δεϊν οίηβη λνπεϊβ&αι καΐ παρ'
ολον τον βίο ν, εί μεν γαρ άεΐ μενεϊς επί τή δνΰπα&εία ταύτη, ι$
τελείαν ά&λιότητα ΰεαντω παρέ'ξεις και πικροτάτην κακοδαι-
μονίαν δια ψυχής άγεννειαν καΐ μαλακίαν' εί <5ε μετα&ήβη
ποτέ, τί ονκ ήδη μετατί&εΰαι κα'ι βεαντόν άνέλκεις εκ της
ατυχίας·, οίς γαρ λόγοις τον χρόνον προϊόντος χρηΰάμενος άπο- C
λν&ήβη, τούτοις νυν προββχων άπαλλάγη&ι της κακουχίας' so
καΐ γαρ επί των σωματικών πα&ημάτων ή ταχίΰτη της απαλ-
λαγής οδός άμείνων. ο ονν μέλλεις τω χρόνω χαρίζεΰ&αι,
rorro τω λόγω χάριβαι καΐ τη παιδεία, και αεαντον εκλνβαι
των κακών'.
21. "Αλλ' ού γαρ ήλπιξον' φηβί ' ταύτα πείβεβ&αι, ονδε ss
προβεδόκων.' αλλ' έχρήν βε προΰδοκαν κα'ι προκατακεκρικέναι
των άν&ρωπείων τήν άδηλότητα και ονδένειαν, και ουκ αν
ννν άπαράβκενος ωβπερ υπό πολεμίων εξαίφνης έπελ&όντων
ελήφ&ης. καλώς γαρ ο παρά τω Ευριπίδη θηΰενς παρεβκεν- D

29 Galenus (V 418 Κ.) ex Posidonio. Cicero Tu. III 29 •

1 τοίζ δαίμοβι (δαιχύμοοι Β) om. D S καταναλ. ΦΠ


7 ονν om. ΦΠ 10 at] τι ΦΠ παςέβται D 11 παρά βον
ουνιχώς Zu 13 αν om. Φ ΐβ χρή ΦΠ
232 10. 'ΠΑΡΑΜΤΘΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΛΛ. (Plan. 22) 112 D

άΰ&αι φαίνεται· προς τα τοιαύτα' εκείνος γάρ φηαιν (fr. 964)


• ' έ^ώ δε παρά ΰοφον τίνος μα&ών
εις φροντίδας νονν βυμφοράς τ εβαλλόμην,
φνγάς τ ¿μαντώ προΰτι&είς πάτρας ¿μης
6 &ανάτους τ άωρους και κακών αλλας οδούς,
ί'ν' ε" τι πάΰχοιμ' ων ¿δόξαξον φρενί,
μη μοι νεωρες προΰπεΰον μάλλον ¿áy.r¡ '.
ot d ' ά γ ε ν ν ε ΰ τ ε ρ ο ι καϊ άναοκήτως διακείμενοι ούδ άναΰτρο-
φην ένίοτε λαμβάνουβι προς το βουλεύεβ&αί τι των εύΰχη-
Ε μόνων και βνμφερόντων, αλλ' εκτρέπονται προς τάς εΰχάτας
il ταλαιπωρίας, το μηδέν αίτιον ΰώμα τιμωρούμενοι καϊ τά μη
• νοδοϋντα κατά τον 'Αχαών (Tr. Gr. p. 757) βνναλγεΐν άναγκά-
ξοντες.
22. Alò και πάνν καλώς ο Πλάτων (Rep. 604b) εοικε παρ-
15 αινεϊν 'εν ταΐς' τοιαύταις 'ονμφοραΐς ηβνχίαν εχειν, ώς
οϋτε δήλου οντος του κακόν και του άγα&οϋ, οντ' είς το πρό-
β&εν ουδέν προβαΐνον τω χαλεπώς φέροντι ' έμποδών γαρ γ Ι-
Ο γνεΰ&αι το λυπεΐΰ&αι τω βουλεύεΰ&αι περί το γεγονός και
ωΰπερ εν πτώΰει κύβων προς τά πεπτωκότα τί&εΰ&αι τα εαν-
20 του πράγματα, onr¡ <(ό)> λόγος αίρει βέλτιδτ' εχειν. ον δεΐν
F ουν προΰπταίβαντας κα&άπερ παΐδας εχομένους του πληγέν-
τος βοάν, αλλ' ε&ίξειν την ψυχηνοτι τάχιΰτα γίγνεΰ&αι περί
το ίάΰ&αί τε και έπανορ&ονν το πεΰόν τε καί νοοήοαν, Ιατρική
&ρηνωδίαν αφανίζοντας.'
• S5 Τον των Αυκίων νομο&έτην φαΰί προδτάξαι τοις αυτού

25 cf. Val. Max. Il 6, 13

2—S om. Β epatio relicto 8 εις φρ.— έβαλί. Galenus φρον-


τίδας e lg ανμφοράς i¡3. £ì J νεωρες Musgrave νεαρές Π (νεα-
ραίς Galen.) νεαρόν Ο 9 βονλενοαα&αι Dub 11 rtf¿.] πη-
ρονμενοι XIΓ τειρόμινοι? 15 αγειν (cum Plat.) cod. Berol.
10 τοϋ κ. — άγα&ον om. Φα1 1J έχποδών libri pr. DB
18 tò γεγονός Φ Π (cum Plat.) τον γεγονότος Ο 19 ϊαντών
Φα1 20 ο Plato αν εχειν Plato 23 το νοβήααν JvB
24 &ρηνω$ία Φ Π
112 F 'CONSOLATIO AD APOLLONIUM 233

πολίταις, επαν πεν&ωβι, γνναιχει'αν ήμφιεβμένονς ¿β&ήτα


πεν9εΐν, εμφαίνειν βονλη&έντα οτι γνναικώδες το πά&ος εΰτί |
και ονχ άρμόττον άνόράΰι κοΰμίοις και παιδείας έλεν&ερίον IIB
μεταπεποιημένοις. &ήλν γαρ όντως και άΰ&ενες και άγεννες
το πεν&είν' γυναίκες γαρ ανδρών ε ία ι φιλοπεν&έατεραι και οί 5
βάρβαροι των 'Ελλήνων και οί χείρονς άνδρες των άμεινόνων,
και αντων δε των βαρβάρων ονχ οί γενναιότατοι, Κελτοί xaì
Γαλάται και πάντες οι φρονήματος άνδρειοτέρον πεφυκότες
εμπλεοι, μάλλον δ', εϊπερ αρα, Αιγύπτιοι τε και Σύροι και •
Υΐνδοί xaì πάντες οαοι τούτοις παραπλήΰιοι. τούτων γαρ τους ίο
μεν εις βό&ρονς τινάς καταδύντας ίΰτορονΰιν ¿πι πλείονς
ημέρας μένειν, μηδε το τον ηλίου φως οράν βονλομένονς, Β
επειδή και ο τετελεντηχώς άπεβτέρηται τούτον. "Ιων γονν δ
τραγικός ποιητής, ονκ άνήκοος ων της τούτων ενη&είας, πε-
ποίηχέ τινα λέγονβαν (fr. 54) 15 •
'εξήλ&ον *οι μωνήται και τ ήμων^ τροφός •
παίδων, βό&ρονς λιπονΰα πεν&ητηρίονς'.
τίνες δε των βαρβάρων και μέρη τον ΰώματος άποτέμνοναι,
ρίνας και ώτα και το 'άλλο αωμα χαταικιζοντες, δοχονντές τι
χαρίξεβ&αι τοις τετελεντηκόβιν άπαρτώμενοι της κατά φύβιν so
εν τοις τοιούτοις μετριοπα&είας.
2 3 . 'Αλλά νή Αία τίνες νποτνγχάνοντες ονκ επί παντι
νάτω τα πέν&η δείν οΐονται γίγνεβ&αι, αλλ επι τοις άώροις,
δια το μηδενός τετνχηκέναι των εν τω βίω νενομιαμένων άγα- C
•θ·ών, οίον γάμον παιδείας τελειότητος πολιτείας άρχων (ταντα ss
γαρ είναι τα λνπονντα μάλιΰτα τους επί τοις άώροις άτνχονν-
τας, δια το άφγρήβ&αι προ τον δέοντος της ελπίδος), αγνο-
ί ήμφιεααμένονς ν άμφιεααμ. DB 2 έατι om. DB 3 έίεν-
&έρον Sì corr. Hertlin b φιλοπ. liai Zi) β 'nal οι χ. — άμει-
νόνων [xaì] melius ante και oi βάρβαροι locum haberent' Po.
9 ϊμπλίω ΠΖΒ 12 μένειν] πεν&εϊν ci. Kaibel 18 ν,αϊ
om. DB ονν Φ Π 16 sic (vel μονήται) Φ (τ' om. g). ήμω-
νήται καΐ τον s ημών Πν ήμων καϊ τα ήμ (sic) D ημών «αϊ
τά ήμων Ζ υμών ίχέτις ήβωντων Β ή μόνη τε καί τΧήμων
Jacobs ύμΐν τλημόνων τλήμων tempt. Po. 19 τι] «vas D
26 [fZtca] Wil.
234 10. »ΠΑΡΑΜΤβΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ AnOAA.(Plan.22) 113C

οϋντες ότι ο άωρος θάνατος ως προς την των άν&ρώπων φν-


• βιν ονδεν διαφέρει, κα&άπερ γαρ της εις κοινην τιατρίδα πο-
ρείας προκειμένης παβιν αναγκαίας και απαραιτήτου οι μεν
προπορεύονται οί 6' επακολου&ονΰΐ, πάντες δ' επί το αυτό
L 5 έρχονται, τον αυτόν τρόπον οί την εις το χρεών πορεύομενοι
O D οιιόέν πλέον έχοντες τυγχάνονσι [otj βραδύτερον άφικνοΰμενοι
των θδττον παραγιγνομένων. ε'ί γε μην ó άωρος θάνατος κα-
κόν εΰτιν, άωρότατος αν εί'η ο των νηπίων παίδων και ετι
μάλλον ο των αρτι γεγονότων, αλλά τους τούτων &ανάτονς
ίο ραδίως φέρομεν καΐ εύ&νμως, τον δε των ηδη προβεβηκό-
των δνΰχερώς και πεν&ητικώς δια τον εκ των ματαίων ελπί-
δων άναπλαβμόν, ηδη νομιξόντων ημών βεβαίαν εχειν την
των τηλικούτων διαμονήν- εί δή 6 της ξωης των άν&ρώπων
χρόνος είκοβαέτης ην, τον πεντεκαίδεκα ετών γενόμενον svo-
li μίξομεν αν μηκέτ αωρον τελενταν αλλ' ηδη μέτρον ηλικίας
Ε έχοντα ικανόν ' τον δε την τών εΐκοΰιν ετών προ&εΰμίαν έκ-
πληρώΰαντα η τον εγγύς γενόμενον τον τών εΐκοΰιν ετών άρι-
&μον πάντως αν εμακαρίξομεν ως εύδαιμονέΰτατον και τε-
λειότατοι) διαπεράΰαντα βίον. εί δε διακοΰίων ετών ην, τίιν
20 εκατόν ετών τελεντήΰαντα πάντως αν αωρον νομίξοντες είναι
προς όδνρμονς και θρήνους έτραπόμε&α.

1 ó Ζ om. 0 i πορεύονται DB 5 ol την—ποιούμενοι ΦΠΒ


τών — όδενόντων ¿3v ol την — πορενόμενοι Wil. Patonium secutus
qui ipse ποιούμενοι fort, tenendum esse iudicat (so. τ. πορείαν)
β del. Pat. 1 περαινόμενον Β 8 άωρότερος Πν παίδων
και νήπιων ν παίδων κ αϊ των νηπίων Ζ νηπίων καϊ παίδων DB
10 τονς ό'έ ΛνΒ 11 πεν&ικως Π τον] των D των μ.] των om.
Λυ 18 <?i¡J δε DtiB ft. rectius 14 είκοβαέτης ην] εικός δη (dì
Π) ΦΠ τον πεντεκαίδεκα έτών Pat. τον πεντεκαίδεκα ίτη ΛνΒ
τον τών (i. e. τον (ιε έ)τών) ΦΠ γενομένων ΦΠ 15 α» om.
ΦΠ εί δε ò της ζωής τών ανθρώπων χρόνος είκοβιν έτών ό
μέγιστος ωριατο, τον δέκα ¿τών άπογινόμενον ένομίξομεν αν vel
in mg. (praemissis όντως οΐμαι δείν γράφεβ&αι αΑ al. ó κύριος
Μάξιμος ¿ Πλανούδης ο'ιεται δείν γράφεα&αι E) Tel in textu
exh. codd. Π.; cf. Treu, Progr. Waldenburg 1877, 10sqq. Wege-
haupt, Philol 1914, 247 et Praefat.IXeq.18 την om. ΦΠ είκ.]
είκοβτών Φα1 17 γινόμενον Π (pr. Xn) άρί&μον έτών Ζ
19 διακοβίων] β' D ην τον] ηγονν Φ
113 E * CON SOLATIO AD APOLLONIUM 235

24. Ληλον οΐιν ou και ο λεγόμενος άωρος θάνατος εύ-


παραμν&ητός εβτι όιά τε τ α ύ τ α και τ ά προειρημένα εν τοις
εμπροβ&εν. "μείον" γαρ όντως " εδάχρνβεν Τρωίλος η Πρία-
μος", ζχαΐ) οχιτος, ει προετελεντηβεν 'έτι άχμαζούβης αντώ
της βαΰΐλείας και της τοΰαντης τύχης, ηΰζβον αν)>έ&ρήνει. F
ola γονν προς τον εαυτού διελεχ&η νίον "Εκτορα, παραινών β
άποχωρείν ano της π ρ ο ς τ ο ν 'Αχιλλέα μάχης, εν οις φηΰιν (Α" 56)
"αλλ' είΰέρχεο τείχος, εμον τέκος, οφρα ααώατ/ς
Τρώας κ α ι Τρωάς, μηδε μέγα κνδος όρεξης
Πηλείδη, αντός δε φίλης αιώνος άμερ^ής. j ίο
προς δ' έμε τον δνΰτηνον ετι φρονεοντ ελέηβον, 114
δνβμορον, ον ρα πατήρ Κρονίδης επί γήραος ονδω
αί'ΰη εν άργαλεη φ&ίΰει, κακά πόλλ' ίπιδόντα,
νιας τ όλλνμε'νονς, ελχη&είβας τε ΰνγατρας,
χ α ί θαλάμους κεραίξομένονς, καΐ νήπια τέκνα ι.ί
βαλλόμενα προτι γαίη, εν aìvrj δηιοτήτι,
αντον δ' αν πνματόν με κννες πρώτηΰι &νρηΰι
ώμηΰται ερνονΰιν, επεί κέ τις όζει χαλκω
τνψας ηε βαλών ρε&έων εκ &νμον εληται.
άλλ' οτε δη πολιόν τε κάρη πολιόν τε γένειον Β
αιδώ τ' αίβχννωβι κννες κταμενοιο γέροντος, 2ΐ
τοντο δη οΐκτιβτον πέλεται δειλοΐβι βροτοίβιν'.
η ρ' ο γέρων πολιάς (Γ αρ' άνά τρίχας ελκετο χερβί,
τίλλων εκ κεφαλής, ονδ' "Εκτορι &νμον επει9ε.'
8 Callimachus (fr. 363) ap. Cie. Tu. I 93
1 &άνατος άωρος Π 8 τρωίλος έδάχρνβεν Ζν 4 και ούτος P a t .
o í r o s ΦΠ avtòs Ο <^καί Πρίαμος) αΰτος Madv. Ιτ' άχμ. Α έπ
άκμ. vel έπαχμ. Ο αΰτον ΠΒ 5 ηααον αν M a d v . ης ΠΦ
ην Ο β yovv\ ονν Ζ o m . ΦΠ ην έ&ρήνει, οτε [yoùv] προς
W ï l . quo recepto in v. i vel (οντος δ' αν) αντός (Po.) vel <(κακ
Πρίαμος) αντός ( B e r n . ) s c r i b . 7 άναχωριΐν D B 12 όλοψ έπί Λν
(cf. fi 4 8 7 ) 14 έλχνΰϋ-ιίβας ΦΠ 1β προτΙ ΦΠ ποτι Ο p o s t δηιοτήτι
ν. 6 6 a s c r i p t o r e o m i s s u m (ελκομένας τε ννονς όΐοής υπό χεροίν
Άχαιων) hab. Β omissis verbis τε ννονς όλο^ς (spatio relicto)
18 έρνονβιν Β έρνωβιν ΦΠ έρνΰωαιν Λν έπην Λυ 19 p o s t εληται
ν. 69—73 a scriptore omissos suppl. Β SS πέλει Φα1 23 πολιάς
δ' α ρ ' ά ν ά ] πολλάς δ' άνά Β πολιάς 6k Αν πολλάς δε ΦΠ
236 10. »ΠΑΡΑΜΥΘΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΑΑ. (Plan. 22) 114Β
παμτνόλλων ονν παραδειγμάτων περί τούτων όντων εννοήϋ"ητι
τον θάνατον ονκ ολίγους άπαλλάττειν μεγάλων και χαλεπών
κακών, ών, εί επεβίωΰαν, πάντως αν επειρά&ηΰαν. α φειδό-
μενος της τον λάγον ΰνμμετρίας παρέλιπον, άρκεβ&είς τοις
C είρημένοις προς το μη δεϊν πέρα του φνΰικον και μετρίον
β προς απρακτα πέν&η και θρήνους άγεννεΐς έκτρέπεβ&αι.
• 25. Το γαρ μη δι' αυτόν κακώς πράττειν δ μεν Κράντωρ
φηΰΐν ου μικρόν είναι κονφιΰμα προς τà ς τύχας, έγω δ' αν
εϊποιμι φάρμακον άλυπίας είναι μέγιΰτον' το δε ψιλεΐν τον
ίο μεταλλάξαντα και ΰτεργειν ονκ εν τω Ινπεΐν εαυτούς εβτιν,
αλλ' ¿ν τω τον άγαπώμενον ωφελεΐν ' ωφελεία δ' εΰτι τοις
άφγρημένοις η δια της άγα&ής μνήμης τιμή. ονδε'ις γαρ
C άβαθος άξιος &ρήνων αλλ' ύμνων και παιάνων, ονόε πέν&ους
άλλα μνήμης εύκλεοΰς, ονδε δακρύων επωδύνων άλλ' έτείων
J D άπ αρχών, εΐ γ' b μετηλλαχώς &ειότερόν τινα βίο ν μετείληφεν,
ιβ απαλλαγείς της τον βώματος λατρείας και των άτρύτων ενεκα
τούτου φροντίδων τε και βυμφορών, ας ανάγκη τους είληχό-
τας τον &νητόν βίο ν νπομένειν, εως αν εκπλήΰωΰι τον ίπι-
• κλωΰ&έντα της ζωης ^ β ίο ν, ον εδωκεν ήμΐν ή φύΰις ουκ εις
20 απαντα τον χρόνον, ¿λλά καθ' ε'καΰτον απένειμε τον μερι-
ΰ&εντα κατά τους της ειμαρμένης νόμους.
2 6 . Λώ τους ευ φρονοΰντας ini τοις άπο&νήΰκουΰιν ου
χρή πέρα τον φυβικοϋ και μετρίου της περί την τύχην λύπης
εις απρακτα και βαρβαρικά πέν&η παρεκτρέπεΰ&αι και τοϋϋ·'
Ε οπερ πολλοίς ηδη βυνέβη [περιμένειν, ωΰτε πριν άπώΰαΰ&αι
26 τα πέν&η κακουχονμένους τελευτηβαι τον βίον και êv τοις

7 cf. cap. 19 init.

1 πάμπολλων ονν Pat. πάμπολλων ΦΠ όντων ονν σο ι παμπ.


ΛνΒ περί τούτων Om. Ζ τούτον Φα1 τούτον α' όντων α 8 ΑΕΧ
om. Ο 2 τον om. Π 5 πέραν Π 1 το γαρ μή] το μίν
γαρ Φα1 9 μέγιΰτον είναι Π 18 παιάνων van Lennep.
έπαίνων 14 έτείων Toupius άβτείων (def. Wil.) 1β ί!νεκα
τούτον Β ίνεκα τούτων ΦΠ τούτων Λν 19 μίτον Hch. χλήρον
Pat. 28 *ο:ì om. D (μέτρου m. 2) ψυχή ν Sì corr. Wy.
114 E * CONSOLATICI AD APOLLONIUM 237

πεν&ίμοις της χακοδαίμονος ταφής μεταλαβεΐν, αμα των τε •


ανιαρών χαι των εκ της άλογιβτίας χαχων ΰνγχηδενομένων
αντοΐς, ωΰτ επιφ&έγξαο&αι το 'Ομηριχόν
' μνρομένοιΰι δε τοΐΰι μέλας επί ε'ΰπερος ηλ&ε'
Ψ 109. α 423. α 306). 5
διό χαι πολλάκις αντοΐς προΰδιαλέγεΰ&αι χρή 'τι ¿ε; παυΰό-
με&ά ποτε λνπονμενοι η άχαταπανβτω ΰνμφορά βννεβόμε&α
μέχρι παντός τον βίον;' το γαρ δη άτελεντητόν τι νομίξειν το
πέν&ος άνοιας εΰτιν εβχάτης, χαίτοι y ορώντας ως xal οί F
βαρνλυπότατοι χαι πολνπεν&εΟτατοι πραότατοι γίγνονται πολ- ίο
λάκις νπο τον χρόνον, και εν οΐς ¿δνβχέραινον βφόδρα μνη-
μαΰιν άνοιμώξοντες χαι βτερνοτνπονμενοι, λαμπράς ευωχίας
βννίβτανται μετά μονβονργών χαι της άλλης διαχνβεως. μεμψ
νότος ονν εατι το όντως νπολαμβάνειν παράμονον εξειν το 14
πέν&ος. | αλλ' ει λογίξοινΟ·1 οτι πανΰεταί τίνος γενομένου, ü
προΰαναλογίΰαιντ' αν 'χρόνον δηλαδη τί ποιηΰανrog;' το μεν •
γαρ γεγενημένον ονδ' έχείνω δννατόν εΰτι ποιεΐν άγένητον.
ονχοϋν το ννν παρ' ελπίδα ανμβεβηχυς χαι παρά την ημετέ-
ραν δόζαν εδειξεν [το] είω&ος περί πολλούς γίγνεο&αι δι
αυτών των έργων, τί ονν·, αρά γ' ημείς τοντο δια τον λόγον »0
μα&εΐν ον δννάμε9α οτιδ' έπιλογίΰαΰ&αι, διότι 'πλείη μεν
γαία χαχων πλείη δε θάλασσα' (Hes. OD 101) xal
'τοιάδε ζτοί) &νητοΐΰι χαχων χαχά, άμφί τε χήρες • •
είλεννται, χενεη ό' ειΰδνΰις ουό' ά&έρι'; •
( 2 7 . ) πολλοίς γαρ χαί αοφοΐς άνδράΰιν, ως φηΰι Κράν- Β •
τωρ, ον ννν άλλα πάλαι κέχλανΰται τάν&ρώπινα, τιμωρίαν ϊβ
1 μεταλαμβάνειν ΦΠΒ 2 ανδρών Π άναγκαίων ci. Wy.
{άναγκαίως) άνιαρων Po. i τούτοις ΦΠ Β β d'ai gZ δη ρ
8 rò μεν γάρ ΦΠ τι om. ζίυ 9 πά&ος ΦΠ 10 πολνπ.]
βαρνπεν&έατατοι ΦΠΒ πολλάκις γίγνονται Ζν 15 γινομένου
Dv 16 προοαναλγήβαιντ' αν (προαναγηβίαν Β) libri pr. Π χρό- •
νον ΦΠ τί Orelli τι 17 ονδ' ¿κείνο Φα1 ονδε &εώ ¿ΙνΒ ποιηααι
D-y 19 rò seel. Mady. 21 διότι ΦΠ οτι Ο cf. ρ. 243, 8
28 τα τοιάδε ΛνΒ 2S. 24 distichon refecit Wil. τοι addane, •
κακά κακών (Ω) et αί&έρι (£1) corrigens 24 ύλοννται Ζν
25 και — Κράντωρ] ως ψηαι Κράι'τωρ αοψοις άνδράβι Π
26 ν.ίχίανται ΦΠ
238 10. »ΠΑΡΑΜΥΘΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΛΑ. (Plan. 22) 115 Β

Ηγούμενο ις είναι τον β ίο ν και αρχήν το γενέβ&αι ¿ν&ροίπω


Ονμφοράς της μεγίατης' τοντο δε φηΰιν 'Αριβτοτέλης και τον
Σειληνον ΰυλληφ&έντα τω Μίδα άποφήναΰ&αι. βέλτιον Ô'
αντάς τà ς τον φιλοσόφου λέξεις παρα&έβ&αι. φηβΐ δη εν
5 τω Ενδημώ επιγραφομένω η Περί ψνχ-ης ταυτί (fr. 44)· 'δι-
Ί όπερ, ω κράτιβτε πάντων και μακαριβτότατε, προς τω ,μαχα-
J ρ ίου ς και εύδαίμο νας είναι τους τετελευτηκότας νομίξειν και
το ψεύααΰ&αί τι κατ αυτών και το βλαΰφημεϊν ουχ οβιον ως
• C κατά βελτιόνων ήγονμε&α και κρειττόνων ηδη γεγονότων, και
ίο ταΰ&' όντως αρχαία και παλαιά διατελεί νενομιβμένα παρ'
ήμϊν, ωατε το παράπαν ονδεϊς οΐδεν ουτε τον χρόνου την αρ-
χήν οντε τον &έντα πρώτον, άλλα τον άπειρον αιώνα τυγχάνει
• δια τέλους οϋτω νενομιβμένα. προς δε δή τούτοις δια βτόμα-
~~ί τος δν τοις άν&ρώποις οράς ώς εκ πολλών ετών [παλαιοί
15 χρόνου\ περιφέρεται &ρνλονμενον —' 'τί τovτ,;, εφη. κάκεΐνος
νπολαβών 'ως αρα μή γίνεΰ&αι μέν' εφη 'αριΰτον πάντων,
το δε τε&νάναι τον ζην εατι κρεΐττον. και πολλοίς ούτω παρά
τοϋ δαιμονίου μεμαρτύρηται. τοντο μεν εκείνω τω Μίδα λέ-
D γονοι δήπου μετά τήν &ήραν ως ελαβε τον Σειληνον διερω-
SO τωντι και πνν&ανομένω τί ποτ έΰτΐ το βέλτιΰτον τοις άν&ρώ-
ποις και τί το πάντων αίρετώτατον, το μεν πρώτον ούδεν
ε&έλειν ειπείν αλλά βιωπάν άρρήκτως' επειδή δέ ποτε μόλις
18 sqq. Cie. Tu. I 114. ap. Aristotelem alia narratiuncula
sequebatur, cf. τοντο μέν.
1 άν&ρώπω yan Lennep, άν&ρώπον ΦΠ &ν&ρωπον Ο 2 συμφοράς
της μεγίατης (Herllinii) Β βνμφοράν τήν μεγίβτην O i δη]
γαρ ρ β μαχαρίβτατε DB προς D xal προς Ο 7 xai ante ivS.
1
om. Φα Β νομίξειν Steph. νομίζομεν β. 7 «αϊ προς τω μαχ.
εύδ. . . . νομίζομεν Pat. 10 διατελεΐν ώνειδιβμένα ΦΠ διατελεί
ένψχιβμένα ci. Pat. διατελεί νενομιβμένα (διατελεί νινομιβμένα
παρ' ήμίν Wil.) post al&va (12) deletis verbis τυγχάνουβι—
οϋτω νενομιβμένα (ut varia lectione) trp. Sauppe (Emend. Plutar-
clieae, Index schol. Gotting. 1883/84 p. 6) Wil., sed in hoc
• scriptore repetitio ft. toleranda l ì τυγχάνονβι £ì 18 δε
om. Π 14 of Halm έν £ì (def. Pat.) παλαιού χρόνου om. D?
15 aposiopesin indie. Po. 1β ϊψην Π 20 βέλτιον Sì corr.
Mez. 22 άρρήχτως Re. άρρήτως £2 def. Vahlen opp. II 207
115 D * CONSOLATI0 AD APOLLONIUM 239

πΰβαν μηχανην μηχανώμενος προβηγάγετο φ&έγξαβ&αί τι


προς αν τόν, οΌτως άναγκαξόμενον ειπείν 'δαίμονος επιπόνου •
και τύχης χαλεπής έφημερον βπέρμα, τί με βιάξεβ&ε λέγειν α
νμΐν 'άρειον μη γνώναι; μετ' αγνοίας γαρ των οικείων κακών
αλυπότατος 6 βίος. άν&ρώποις δε πάμπαν ουκ εΰτι γενέα&αι 5
το πάντων αριβτον ονδε μεταβχεΐν της τον βελτίονος φνΰεως· Ε
άριατον γαρ παΰι και πάααις το μη γενέδ&αι. το μέντοι μετά • •
τοϋτο και το πρώτον των άν&ρώποις άνυΰτων, δεύτερον δε, το •
γενομένονς άπο&ανεΐν ως τάχιΰτα.' δηλον ονν (οτί) ως ονΰης
κρείττονος της ¿ν τω τε&νάναι διαγωγής η της ¿ν τω ζην, όντως ίο
άπεφηνατο. μνρία δ' ¿πι μνρίοις αν τις εχοι τοιαύτα παρατί&ε-
σθαι προς ταντο κεφάλαιον' άλλ' ονκ άναγκαΐον μακρηγορεΐν.
28. Ον χρη ονν τους άπο&νήβκοντας νέους &ρηνεϊν ότι
των ¿ν τω μακρω βίω νομιξομενων άγα&ών άπεΰτέρηνται'
τοντο γάρ αδηλον, ώς πολλάκις εΐπομεν, εΐτ' ¿^αθών άπεατε- 15
ρημένοι τνγχάνονβιν εϊτε κακών ' πολλω γάρ πλείονα τά κακά· Ρ
καΐ τα μεν μόγις και δια πολλών φροντίδων κτώμε&α, τα δε
κακά πάνν ραδίως ' ΰτρογγνλα γαρ είναι φαβι ταντα και
βννεχη και προς αλληλα φερόμενα κατά πολλάς αίτιας, τα δ'
άγα&α διεχη τε και δνβκόλως ΰννερχόμενα προς αντοΐς τον 20
βίον τοις τέρμαΰιν.
'Επιλεληΰμένοις ονν ¿οίκαμεν ***' ου γάρ μόνον,¡ως φηΰιν 116
Εύριπίδης, 'τα χρήματα' ονκ "ίδια κέκτηνται βροτοί', αλλ' •
άπλ&ς των άν&ρωπίνων ονδέν. δώ και επί πάντων λέγειν
χρή (Eur. Phoen. 556) 25
'τά των &εων εχοντες επιμελονμε&α.
οταν δε χρ?]'ξω<>\ αϋτ' αφαιρούνται πάλιν.'
19 quia?
2 άναγκαξόμενον Β -ος Ο S ci μη νμίν (ήμΐν Φα1) αρειον
γνώναι ΦΠ β μεταπεαεϊν (et ofa έατι) Po. βελτίατον JvB
8 τò poet nal om. D άν&ρωπω (-οις Wil. propter hiatum)
άννατών Re. άλλων άννατόν » snppl. Re. 11 τοιαύτα
om. Π 18 ψασι om. DB 21 τοίς om. ΦΠ 22 ού )>άρ]
δτι ού Όν lac. (vel corruptelam) stat. Pat. cf. 240, 12; addubit.
Wil. 24 XQT] λέγειν Π 2β i' ίχοντες D-uB Eur.
240 ΙΟ.'ΠΑΡΑΜΤΘΗΊΊΚΟΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΑΑ. (Plan. 22) 116Α

• ον δει ονν δναφορεϊν, εάν α εχρηβαν ημΐν προς ολίγον, ταντ'


άπαιτώβιν ' ονδε γαρ οί τραπεζϊται, κα&άπερ είώ&αμεν λέγειν
πολλάκις, απαιτούμενοι τα &έματα δνβχεραίνονβιν ¿πι τη
άποδόβει, έάνπερ ενγνωμονώβι. προς γαρ τονς ονκ εύμαρως
5 αποδίδοντας είκότως αν τις εϊποι '¿πελάγου οτι ταντ' ελαβες
επί τω άποδονναι;' τοντο δη τοις &νητοϊς απαοι ΰυμβέβηκεν.
Β ε'χομεν γαρ το ζην &ΰπερ ζπαρακατα&ήκην ην άποδοτέον
τοιςy τταρακατα&εμένοις &εοΐς εξ ανάγκης, και τούτον χρόνος
ουδείς εΰτιν ωριαμένος της άποδόβεως, ωαπερ ovài τοις τρα-
ιο πεξίταις της των δεμάτων, άλλ' αδηλον π ό θ ' ο δονς άπαιτήϋει.
è ονν η αντος μέλλων άπο&νήβκειν η τέκνων άπο&ανόντων
νπεραγανακτών πώς ού καταφανώς επιλέληβται οτι και αντος
αν&ρωπός εβτι και τα τέκνα &νητά εγέννηοεν ; ον γάρ εβτι
φρένας έχοντος άν&ρώπον άγνοεΐν οτι δ αν&ρωπος ξωόν έβτι
15 9νητόν, ové' οτι γέγονεν εις το άποϋ·ανεΐν. ει γονν η Νιόβη
κατά τονς μν&ονς πρόχειρον είχε την νπόληψιν ταύτην οτι και ή
(
C &αλέ&οντι βίω
βλάβταις τε τέκνων βρι&ομένα γλνκερόν
• φάος ορώβα' (Tr. ad. 373)
20 τελεντήβει, ονκ αν όντως εδνβχέραινεν ως και το ζην ε&έλειν
εκλιπεΐν δια το μέγε&ος της ΰνμφορας και τονς ϋ·εονς ¿πικα-
λεϊΰ&αι άνάρπαβτον αντην γενέβ&αι προς άπώλειαν την χαλε-
πωτάτην.
Jv εβτι των Λελφίκών γραμμάτων τά μάλιβτ αναγκαί-
ο 25 orata προς τον βίον, το 'γνώ&ι βαντον' καϊ το 'μηδέν αγαν''
ίκ τούτων γάρ ηρτηται και ταλλα πάντα, ταντα δ' έβτιν άλ-
λήλοις βννωδα και ΰύμφωνα, και δια &ατέρον &άτερον εοικε
δηλονβ&αι κατά δύναμιν. εν τε γαρ τω γιγνώακειν εαυτόν
D περιέχεται το μηδέν αγαν, και εν τούτω το γιγνώβκειν εαυτόν.
• 30 διό και περί μεν τούτων φηβιν ο"ΐων οΰτως (fr. 55 Tr. Gr. p.743)
2 cf. 106 f 15 Cie. Tu. III 63
7 Buppl. Pat. 14 ò om. ΦΠ ieri om. ΦΟΒ 16 xal ή]
οΰ-Λ alel libri pr. ΛΒ 2β τ cilla] τά Ιοιπά Π âè ΦΠ γάρ O
SO τούτον DB
116 D »CONSOLATIO AD APOLLONIUM 241

'το 'γνω&ι ΰαντον' τοϋτ' ί'πος μεν ου μέγα,


έργον ό' οβον Ζευς μόνος επίβταται &εών',
ò δε Πίνδαρος (fr. 216) •
1 Γ*> —f f * Λ f ç* it >ν >/ _
σοφοί di φηβι και το μηοεν αγαν επος αινηβαν
πε ριΰβώς'. 5
( 2 9 . ) ταϋτ' ονν εν ò tavola τις έχων ώς πν&όχρηβτα παραγ-
γέλματα προς πάντα τα τον βίου πράγματα ραδίως έφαρ-
μόξειν όννήσεται και φέρειν αυτά δεξιώς, εις τε την αυτόν
φύΰιν αφορών και εις το μη πέρα τον προβήκοντος έν τοις
προβπίπτονοιν η διαίρεα&αι προς άλαξονείαν η ταπεινοϋΰ&αι Ε
και καταπίπτειν προς οίκτους και ολοφυρμοίις δια την της ιι
ψυχής άβ&ένειαν Mal τον έμφυόμενον ημΐν τον &ανάτον φό-
βον παρά την αγνοιαν των είω&ότων εν τω βίω ΰνμβαίνειν
Κατά την της ανάγκης η πεπρωμένης μοΐραν. καλώς ί ' oí
Πν&αγόρειοι παρεκελεύααντο λέγοντες (Carm. Aur. 17) is
'ilaα α δε δαιμονίαιδι τνχαις βροτοί αλγε' ί'χονΰιν,
ην αν μοΐραν εχ^ς, ταύτην εχε μηδ' αγανακτεί'
και ο τραγικός Λίαχύλος (immo Eur. fr. 1078)
'άνδρών γάρ εβτιν έναρέτων τε καΐ βοφών
εν τοις κακοΐΰΐ μη τε&νμώΰ&αι θεοίς' Γ
και δ Ευριπίδης (fr. 965) si
'οβτις δ' ανάγκη ΰυγκεχώρηκεν βροτών,
οοφος παρ' ημΐν, και τα &εΐ' έπίΰταται
και ¿ν άλλοις (fr. 605) C
'τά προΰπεδόντα <5' οΰτις εν φέρει βροτών, | 35
άριστος είναι ΰωφρονεΐν τέ μοι δοκεΐ'. H<
3 0 . Οί δε πολλοί πάντα καταμέμφονται και πάντα τα παρά
τας ¿λπίδας αύτοΐς ανμβεβηκότα ¿ξ επήρειας τύχης και δαι-
μόνων γίνεΰ&αι νομίξονΰι. δώ και επί πάαιν οδύρονται,

7 rà Ζν om. Ο 7. 8 προς • • . ίφαρμόξων ραδίως δνν.


φέρειν αντα nul δεξιως ci. Ha. (si quid mutandum, sufficit 8
«offre pro καί) le δί om. D δαιμονίηοι Δυ 17 ην] ων ΦΠ
ην ων Ζ αν] δη Φ ίχεις ΦΏ ϊχοις Ζ ' 19 ένδίχων recte Stob.
III p. 967, 16 H. 20 iv τοις κάκιστοι? ζ/Β κάν xoïei δει vols Stob.
1 9 TV Γ l'Hit., mor. 1
242 10.«ΠΑΡΑΜΤΘΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΛΛ.(Plan.22) 117Α

ΰτένοντες χαί την εαυτών άτυχίαν αίτιώμενοι. προς οΰς


νποτυχων αν τις tutoi Soph. OR 379)
'&εος δε σο ι ηημ ουδέν άλλ' avrò ς ον σοι"
χαϊ η δια την άπαιδευβίαν 'άνοια xal παραφροΰύνη. δια ταύ-
5 την γοΰν την διηπατημένην και ψευδή δόξαν πάντα χατα-
Β μέμφονται &άνατον. εάν μεν γαρ εν αποδημία τις ων άπο-
&ávr¡, ΰτένουδίν επιλέγοντες
'δύαμορος, ονό' αρα τω γε πατήρ χαι πότνια μήτηρ
oeat χα&αιρηΰονΰιν' (Λ 462)·
ίο εάν δ' ¿πι της οίχείας πατρίδος παρόντων των γονέων, οΜρον-
ται ως εξαρπαβ&έντος ίχ των χειρών xaì την εν οφ&αλμοΐς
οδύνην . . της μένων, εάν ό' άφωνος μηδέν προΰειπων περί
μηδενός, κλαίοντες λέγουΰιν
'ουδέ τί μοι είπες πυχινον επος, ου τέ χεν αίεί
16 μεμνημην' (SI 744)·
C εάν προΰομιληβας τι, τοΰτ' άει πρόχειρον εχονβιν ωβπερ νπέχ-
χανμα της λύπης, εάν ταχέως, οδύρονται λέγοντες 'άνηρ-
πάβ&ηεάν μαχρως, μέμφονται οτι χαταφ&ινήΰας χαί τιμω-
ρη&είς άπέ&ανε. παβα πρόφαβις ίχανη προς το τάς λύπας χαί
20 τους ϋ·ρηνους βυνεγείρειν. ταύτα ί' ίχίνηδαν οί ποιηται, χαί
μάλιατα τούτων δ πρώτος "Ομηρος λέγων ( Ψ 222)
'ώς δε πατήρ οϋ παιδος οδύρεται οβτέα χαίων,
νυμφίου, ος τε θανών δειλούς άχάχηβε τοχηας,
84 άρρητον δε τοχεΰδι γόον χαί πέν&ος ε&ηχε'
D χαϊ ταϋτα μεν οϋπω δηλον εί διχαίως οδύρεται, αλλ' ορα το
Hvs'

8 αυτός αΰτώ ai) eoi Sì 4 χαϊ δια ταντην ΦΠ β μίν


om. Φα1 ων τις ΦΠ 10 πατρίδος del. Re. των om. Φϋ
11 ¿v οφθαλμοί?J έπ' αντω Ζι> 12 Ita all αυτής μένων Α Ε Χ
om. ρ spatio relicto αντοίς άφέντος ζ/υΒ 14 είπας Λν
16 προΰομιληΰας τι] προβομιλήδαντες ΦΠνΒ αΐεϊ libri pr. Β
18 τιμ.] καταμαραν&είς ci. Michael 20 cvvayeiçtiv ΦΠ 21 ò
πρώτος om. ρ 23 ννμψιάίον ΦΠΖ 24 ( = Ρ 37) deest hic
in codd. Homeri pr. Pap. Bodl. MS Gr. class, b 3, ubi alius
versus intermissus est γονινβι vB 25 άΐί' ορα το έξης om. Π
117 D · CONSOLATIO AD APOLLONIUM 243

'μοννος τηλνγετος ποίλοΐβιν επί κτεάτεαβι (I 482).


( 3 1 . ) τίς γαρ οίδεν, εί 6 9εος πατρικώς προεΰτως καί χηδό-
μενος τον άν&ρωπείου γένους καί προορώμενος τα μέλλοντα
βυμβήΰεΰ&αι προεί-άγει τινας εκ τον ζην άωρους ; ο&εν ονδεν
φενχτον νομιΰτέον αντους πάΰχειν' (ονδεν γάρ δεινό ν των 5 Γ
αναγκαίων βροτοίς' οντε των κατά προηγονμενον λόγον 6νμ- \_
βαινόντων οντε των κατ' έπακολού&ηΰΐν. πεπαιδευμένων d' Ε
εστίν άν&ρώπων προειληφέναι διότι βραχνν χρόνον προειλη- •
φαβιν ημάς ol δοχονντες άωροι τον ξήν έΰτερηΰ&αι (και γάρ
ό μακρότατος βίος ολίγος εδτι και ΰτιγμαΐος προς τον άπειρον ίο •
αιώνα) και οτι οί πλεΐβτοι &άνατοι προ άλλων δυβχερων μειζό-
νων γίγνονται, καί οτι τοις μεν ονδε γενέΰ&αι βννέφερε, τοις
δ' αμα τω γενέβ&αι άπο&ανεΐν, τοις δε προελ&ονβιν ¿πι μικρόν
τοις <$' άκμάζονβι. προς πάντας, δη τούτους τονς 9ανάτονς
ελαφρώς εκτέον, είδότας οτι την μοΐραν ονκ εΰτιν εκφνγεΐν, 15
και οτι πολλοί των επί πλέον πεν&ηΰάντων μετ ον πολΰ
τοις υπ' αντών χατοδνρ&εϊβιν επηκολού&ηΰαν, ο-ύδεν εκ τον
πέν&ους όφελος περιποιηβάμενοι, μάτην δ' εαντους καται-
κιβάμεvoi ταϊς κακονχίαις. βραχντάτον δε τον της επιδημίας F
όντος εν τω βίψ χρόνου, ονκ ¿ν ταϊς αύχμηραΐς λνπαις ovó' so
εν τώ κακοδαιμονεΰτάτω πέν9ει διαφ&είρειν εαντους δει ταίς
οδνναις και ταϊς τοϋ αώματος αίκίαις παρατεινομένονς, αλλά
μεταβάλλειν επι το κρεϊΰΰον και άν&ρωπικώτερον πειρωμένονς
και βπονδάζοντας εντνγχάνειν άνδράΰι μη τοις βνλλνπονμε- 84
νοις και διεγείρονβι τα πέν&η δια κολακεία ν, άλλα τοις άφαι- 118
ρονμένοις τας λνπας δια της γενναίας και ΰεμνης παρηγορίας,
1 cf. 9 4 a 5 cf. I l l a 7sqq. iterata e capp. 23. 17

2 nQOieτώς Pat. (cf. Epict. III 24, 3 τον x-ηδόμινον ήμών καί
πατρικώς προΐΰτάμινον): προίιδώς (προειδως καί om. Du)
3 καί habet unus D 5 φευχτόν (-τέον ρ)] άπινκτόν Hch.
7 πεπαιδευμένων —11 αιώνα post έκφνγείν (15) leguntur in ¿2,
tip. Po. (causa turbarum duplex xaì οτι 11 et 16) 8 προειληφέναι]
παρειΧ. Pat. i it il. vel εΐδέναι Wil. προίΐλ. def. (cf. 210, 6) et
mos προιληλν&ααιν (coll. ν. Brut·. 26, 3 sq.) Ber. Po. οτι 4νϋ CJ
13 xal άπο&ανείν vB oís δί ΦΠΒ 2δ προς noi. Π
244 ΙΟ.ΉΑΡΑΜΤΘΗΤΙΚΟΣΠΡΟΣ AHOAA.(Plan.22) 118Α
¿παχούοντας και έχοντας εν νώ το Όμηριχον τοϋτ' ε'πος, οπερ
δ "Exτωρ προς την 'Ανδρομάχην άντιπαρηγορών αυτήν είπεν
ώδί (Ζ 486)
'δαιμονίη, μη μοί τι λίην άχαχίζεο &υμω"
5 ον γάρ τις μ' νπερ αΐΰαν άνηρ "Αιδι προϊάψει,
μοΐραν δ' οϋ τινά φημι πεφυγμένον εμμεναι άνδρών,
ον κακόν ουδε μεν ¿ΰ&λόν, ίπην τα πρώτα γενηται.
ταύτην δη την μοΐραν, èv άλλοις δ ποιητης φηβι (Τ 128)
'γεινομένω επένηαε λίνω, οτε μιν τεχε μήτηρ'.
Β 3 2 . Ταντα προ διανοίας λαβόντες της άπρακτου χα'ι κενής
li άπαλλαγηβόμε&α βαρνπεν&είας, ολίγον δη παντάπαβι τον
μεταξύ χρόνου της ξωής οντος. φειβτέον ουν, οπως εϋ&υμόν
τί xal άπαρενόχλητον τούτον ταϊς πεν&ιχαΐς λνπαις διάγω-
μεν, τα του πεν&ονς παράβημα με&έμενοι και της τον βώμα-
15 τος επιμελείας φροντίΰαντες χαι της των ανμβιούντων ημΐν
ΰωτηρίας. χαλάν δε χαι μεμνήα&αι των λόγων, οϊς χατά το
εικός εχρηΰάμε&ά ποτε προς βνγγενεΐς η φίλους εν ταΐς παρα-
πληβίοις γενομένους βνμφοραΐς, παραμν&ονμενοι χαί πεί&ον-
C τες τα κοινά τον βίου συμπτώματα χοινώς φερειν χαί τα av-
ito &ρώπινα άν&ρωπίνως, xal μη τοις μεν άλλοις επαρχεΐν προς
αλνπίαν δύναΰ&αι, εαυτοΐς δε μηδέν 'όφελος είναι την τούτων
νπόμνηΰιν μηδε το άλγοϋν της ψυχής άπο&εραπεύειν *παιω-
νίοις λόγου φαρμάχοις', ως πάντων μάλλον η άλυπίας άναβο-
λην δει ποιεΐΰ&αι. καίτοι γε τον ¿ν οτωονν 'άμβολιεργόν
85 αταις' φηΰΐ 'παλαίειν' (Hes. OD 413), το χνχλονμενον τοντο
παρά παβιν επος' πολν δ' οΐμαι μάλλον τον ύπερτι&ίμενον τά

1» Cie. Tu. III 34 al.

9 â' iaívr¡es Φα 1 11 6r¡ et 12 της ξωής om. ΦΠ ουν


om. DB 18 άιαγάγωμιν libri pr. υ 15 (¡ιονντων Φα1
1β καΐ το μ. ΦΠ 17 και προς ΦΠ 22 μηόέ] δι' ων δ el D.
continuatur enuntiatum xai μη TOÍS κτλ. £3 λόγοις D
άναβολάς ΦΠ U dtí gZvB δείν O (praefert Po. = δέον)
25 χνχλονμενον Turn. Yule, χυχωμενον £2 sed λ supra scripsit
cod. Berol.
118 C •CONSOLATI«} AD APOLLONIUM 245
της ψυχής άχ&εινά πά&η και δυΰάντητα προς τον επιόντα
χρόνον.
3 3 . ''Αποβλέπειν δε ζδεΐ} και προς τους ευγενώς και με-
γαλοφρόνως τους· ini τοις υίοϊς γενομένους θανάτους [πράω?] D
ύποΰτάντας, 'Αναξαγόραν τον Κλαξομένιον καί Αημοο&ένην 5
τον 'Α&ηναΐον και Λίωνα τον Συρακόαιον καί τον βασιλέα
Αντίγονον, καί ΰυχνούς άλλους των τε παλαιών καί των καθ'
•ημάς. τούτων γαρ Άι'αξαγόραν (Vors. 69 Α 33) παρειλήφαμεν,
ως φαΰι, φυοιολογοϋντα και διαλεγόμενον τοις γνωρίμοις,
άκούΰαντα παρά τίνος των άγγειλάντων αυτψ την περί τον ίο
νίόν τελευτην, μικρόν ίπιβχόντα προς τους παρόντας ειπείν
'jjâttv ort 9νητον έγέννηΰα' [υίόν]. Περικλέα δε τον 'Ολύμ-
πιον προΰαγορευ&έντα δια την περί τον λόγον και την αύνε-
βιν ύπερβεβλημένην δύναμιν, πυ&όμενον άμφοτέρους αύτοϋ Ε
τους υιούς μετηλλαχέναι τον βι'ον, Πάραλόν τε και Ξάν&ιπ- is
πον, ως φηβι Πρωταγόρας ειπών οϋτως (fr. 9) ' 'των γαρ υίέων
νεηνιών όντων καί καλών, εν οκτώ δε ταίς πάαηαιν ημέρ^βιν
αποθανόντων νηπεν&έως άνέτλη' ευδίης γαρ εί'χετο, εξ ης
πολλον ωνητο κατά παβαν ημέρην εις εύποτμίην και άνωδυ-
νίην και την εν τοις πολλοίβι δόξαν' πάς γάρ τίς μιν όρων 20
τα εαυτου πεν&εα ερρωμένως φέροντα, μεγαλόφρονά τε και
άνδρεΐον εδόκει είναι καί εαυτόν κρείοοω, κάρτα είδώς την
εαυτόΰ εν τοιοΐβδε πράγμαβιν άμηχανίην'— τούτον γαρ εν&νς

8 ad exempla eequentia cf. Ael. ν. h. III 2—5 IX 6 8 cf.


PoBÏdonium ap. Gal. "V 418E. Cie. Tu. III 30. 58 12 Pericles
et Xenophon ap. Hieron. ep. 60, 5 (e Cie.) De Pericle cf. etiam
Val. Max. V 10 ext. 1. aliter Plutarchua v. Per. 36

S δει add. Pat. an observatur etiam καλόν (p. 244, 16)?


i tà ¿«I r. vioig [γενομένους θανάτους] Pat. πράως del. Wil.
(y.aiy πράως Wy. 5 ύποστάντας πατέρας ci. Pat. 6 et
p. 246, 15 ανρακόβαιον D cvç(vel ΰνρρ)α·χονοιον O 9 xal SiaX.
om. D 10 άναγγειλάντων ΦΠ ft. rectius 12 vlbv del. Pat.
τον nal όλνμπιον libri pr. D 1β ειπείν libri: corr. Turn, et
alii νίών Π 18 εί'χετο Turn Vulc. έχείτο 19 πολλον ΖυΒ
πολλών Ο ημέραν ΦΠ 23 το lede τοίς ΦΠ
246 10. *ΠΑΡΑΜΤΘΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΛΛ. (Plan. 22) 118 F

F μετά την προααγγελίαν αμφοτέρων των νίέων ονδεν ήττον


εβτεφανωμένον κατά το πάτριον ί'&ος χαι λενχειμονονντα δψ
μηγορεΐν 'βονλάς τ έξάρχοντ' άγα&άς' (Β 273) πρός τε τον
• πόλεμον έπιπαρορμώντα τον ς 'Α&ηναίονς. Ξενοφώντα δε τον
5 Σωχρατιχόν &νοντά ποτε, παρά των αγγέλων (των) άπο τον
πολέμου πυ&όμενον οτι ó υ ίο ς αντοϋ Γρΰλλος αγωνιζόμενος
119 έτελεντηΰε, περιελόμενον τον ΰτέφανον | εξετάξειν τίνα τρόπον
έτελεντηΰε. των δε άπαγγειλάντων οτι γενναίως άριβτενων και
πολλούς των πολεμίων χαταχτείνας, μικρόν παντελώς διαατή-
ιο ΰαντα χρόνον *al τω λογιαμω το πά&ος παραχαταΰχόντα, έπι-
&έμενον πάλιν τον ΰτέφανον έπιτελεΐν την Qvoiav, xal προς
τους αγγέλους ειπείν οτι '&εοίς ηνξάμην ονχ ά&άνατον ούδε
πολνχρόνιον γενέα&αι μοι τον νίόν (το γαρ τοιούτον αδηλον
ει βνμφέρει), άγα&ον δε xal φιλόπατριν, Β δη xal γέγονεν'.
)δ Λ ίων α δε τον Συραχόβιον βννεδρενοντα μετά των φίλων,
χατά την οίχίαν θορύβου γενομένου χαι μεγάλης χραυγης,
Β πν&όμενον την αίτίαν χαι το ΰυμβεβηχος άχονβαντα οτι ο
νιος αντοϋ χαταπεβών άπο τον τέγονς ετελεντηοεν, ονδεν
ίχπλαγέντα το μεν ΰωμάτιον χελενΰαι τον μεταλλάξαντος ταΐς
20 γυναιξί παραδονναι προς την νόμιμον ταφήν, αντον δε περί
ων διεβχέπτετο μη παραλιπεΐν. τούτον ξηλώΰαι λέγεται χαι
Λημοΰ&ένην τον ρήτορα, την μόνην xal άγαπητην άπολεβαντα
θυγατέρα, περί ης φηβιν Λίοχίνης, χατηγορεΐν αύτον δόξας,
ταντί (III 77)' ' ε β δ ό μ η ν ό' ημέραν της &υγατρος αντω τετε-
25 λεντηχυίας, πριν πεν&ήααι χαι τα νομιξόμενα ποιηΰαι, ΰτεφα-
C νωαάμενος χαι λευχην εβ&ητα άναλαβών εβον&ντει χαι παρη-
νόμει, την μόνην δ δείλαιος χαι πρώτην αντον πατέρα προΰ-

• 15 aliter v. Dionis 55, 4 22 v. Deiiiosth. 22 Cie. Tu. III 63.


τούτον ξηΧ. male a Xenophonte (τβΐ Pericle) ad Dionem Syr.
translatum videtur
1 άμφ. τ. νί. del. Hartm. νίέων (της τίλεντής')ί Po. 5 BUppl.
Bern. 9 διααιωπήσαντα ci. idem 10 χαταΰχ. Ha. 12 είχόντα
ΦΠ ενξάμην ΦΠ 1S γίνεσ&αι Π 14 si Hch. οτι xal post
άη om. ΦΠ 15 των om. ΦΒ 18 στεγονg £ì corr. Wil.
81 έβχέχτιτο ΦΠ 24 εβάόμΐ] ä' ημέρα ΛΒ αντον ΦΠ
119 C •CONSOLATIO AD APOLLONIUM 247

ειποϋΰαν ¿πολέΰας.' οντος μεν ονν ρητοριχώς προ&έμενος


αυτοϋ χατηγορηΰαι ταΰτα διεξήλ&εν, άγνοων οτι δια τούτων
αυτόν ίπαινεϊ το πεν&εΐν παρωβάμενον χαϊ το φιλόπατρι προ
της των αναγκαίων βνμπα&είας έπιδειξάμενον. 'Αντίγονον δε •
τον βαΰιλέα πυ&όμενον την Άλκνονέως τον υίοϋ τελεντην εν 5
παρατάξει γενομενην μεγαλοφρόνως τε προς τους άπαγγείλαν-
τας ai τω την αυμφοράν άπιδεΐν και μικρόν επιΟχόντα καϊ
χατηφιάβαντα προΰειπεΐν 'ω 'Αλκνονεν, οψίτερον μετηλλαξας
τον βίον, όντως άφειδως εφορμων προς τους πολεμίους xai D
οντε της εαυτόν βωτηρίας οντε των εμών παραινέΰεων φρον- ίο
τίξων'. τούτους δη τους ανδρας &ανμάξονΰι μεν της μεγαλο-
φροβύνης πάντες χαί αγανται, μιμεϊβ&αι δ' επι των έργων ου
δύνανται δια την ix της άπαιδευβίας άβ&ένειαν της ψυχής,
πλην πολλών όντων παραδειγμάτων των δια της ιβτορίας ημΐν •
παραδεδομένων της τε'Ελληνιχης και της'Ρωμαϊκης των γεν- 15
ναίως xal χαλώς εν ταϊς των αναγκαίων τελευταίς διαγενομε-
νων άποχρήΰει τα είρημένα προς την από&εΰιν τοϋ πάντων
άνιαροτάτου πέν&ους xal της εν τούτω προς ούδεν χρήβιμον
ματαιοπονίας. Ε
34·. "Οτι γαρ οι ταΐς άρεταΐς διενεγχόντες ως θεοφιλείς νέοι 20
μετέβτηβαν προς το χρεών xal πάλαι μεν δια των πρόβ&εν
ύπέμνηΰα λόγων, xal νϋν δε πειράΰομαι δια βραχυτάτων επι-
δραμεϊν, προϋμαρτυρηΰας τω χαλως υπό Μενάνδρον ρη&έντι
τούτωt
'ον οί &εοί φιλοϋΰιν άπο&νήβκει νέος' (fr. 126). 26 ρ
αλλ' l'a ω ς ύποτυχών αν φαίης, 'Απολλώνιε φίλτατε, ζως^} βφόδρ' J
ην επιγεγενμένος ó νεανίΰκος 'Απολλώνιος ενμοιρίας, και ΰι εδει
21 cf. cap. 14
1 ονν D om. O 7 άπιδείν καϊ om. ΦΠ έπιβχ. μικρόν Π
9 ¿¡-ορμών ζ/υΒ 10 αεαντοϋ ΖυΒ έφρόντιΰας ΦΠ 11 τ$
μεγαλοφροαννη ΦΠ 16 παραάιδομένων Du 16 γενομένων ΤΙ
17 παντός Ω, corr. Be. 26 ώς- add. Pat. 27 έπιγεγευμένος
(hi γιγ. v. d. Gerst apud Larsen) Pat. έπιτετευμένος AEz/ ijci-
τετευγμένος ΦαυΒ απολλώνιος iv μοίραις ΦΠΖΒ mg. άπόλλωνι
xal μοίραις DuB em. τ. d. Gerst, lectionem Φ def. Wil.
248 10. *ΠΑΡΑΜΤΘΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΑΑ. (Plan. 22) 119 Ε

νπ έκείνου τελείον γενομένου χηδευ&ήναι μεταίλάξαντα τον


βίον' τούτο γαρ είναι κατά φνδιν. την ημετέραν δηλονότι χαι
F την άν&ρωπίνην, αλλ' ον κατά την των ολων πρόνοιαν και
την χοδμιχην διάταζιν. έκείνω δε τω μαχαριδ&έντι ονκ ην
6 κατά φνδιν περαιτέρω τον άπονεμη&εντος αν τω χρόνον προς
τον ίν&άδε βίον περιμενειν, αλλ' εντάκτως τούτον έκπλήδαντα
προς την είμαρμένην έπανάγειν πορείαν, καλονΰης αντής, φη-
δίν (se. Plato Phaed. 115 a), ηδη προς εαντήν. Γάλλ' άωρος ετε-
λεντηδεν'. ονκονν ενποτμότιρος δια τοντο και κακών άπείρα-
ιο τός ¿δτιν' \
• 120 '6 βίος γάρ' φηδιν Ευριπίδης 'ονομεχει πόνος γεγώς'
(fr. 966).
οντος δ' ¿πι της εύαν&εδτάτης ηλικίας προαπεφοίτηδεν Ολό-
κληρος ηί&εος, ξηλωτός και περίβλεπτος παδι τοις δυνή&εδιν
16 αύτώ, φιλοπάτωρ γενόμενος και φιλομήτωρ και φιλοίκειος και
• φιλόδοφος, το δε δνμπαν ειπείν φιλάνθρωπος, αίδονμενος
μεν τονς πρεδβντέρονς των φίλων ωδπερ πατέρας, δτέργων δε
Toùg ομήλιχας και δννή&εις, τιμητικός δε των κα&ηγηδαμέ-
νων, ξένοις δε και άδτοΐς πραότατος, παδι δε μείλιχος xal
20 φίλος διά τε την εξ όψεως χάριν και την ενπροδήγορον φι-
Β λαν&ρωπίαν. άλλα γαρ ¿κείνος μεν της τε δης ενδεβείας και
της εαυτόν την πρέπονδαν εν φη μίαν εχων προς τον άει χρό-
• νον προαπεφοίτηδε τον θνητον βίον, κα&άπερ εκ [τοΰ] δνμ-
• ποδίον, πριν ε'ι'ς τινα παροινίαν ¿κπεδεϊν την τω μακρά γήρα
g( παρεπομένην. εί δ' ο των παλαιών ποιητών τε και φιλοδόφων
• λόγος εστίν αληθής, ωδπερ εικός εχειν, [ουτω] και τοις ενδε-
βέδι των μεταλλαξάντων εδτι τις τιμη και προεδρία, κα&άπερ
λέγεται, και χωράς τις άποτεταγμένος ¿ν ώ διατρίβονδιν αί

28 Epicuri fr. 499

4 ièl δη Po. 5 τον om. Φ 77 β έκαληααντι Du 8 άωρος


cod. Berol. άώρως Ο 9 πο&ανότερος ΦΠυΒ il Post ϊχειν (sic)
deeet D iym e' (πόνος έγώ σ' om. ρ relicta lac.) Sì corr. Nauck
1β φιλόσοφος] φιλάφιλος ci. Michael 23 del. Pat. 2β del. Ha.
120 Β * CONSOLATIO AD APOLLONIUM 249

τούτων ψνχαί, χαλάς ελπίδας εχειν ΰε δει περί τον μαχαρίτον


ν ít ο ς δον, ou τούτοις ΰυγκαταρι&μηϋείς βννεβτ αι.
35. Λέγεται δ' νπο μεν τον μελικού Πινδάρον ταντι περι C
των ενβεβων εν "Αιδον (fr. 130. 1) •
'τοΐΰι λάμπει μεν μένος άελίον τάν εν&άδε νύχτα κάτω, 5
φοινιχορόδοις <(ό')> ivi λειμώνεΰβι προάΰτιον αύτων.
χαι λιβανω ΰχιαρα χαι χρνβοχάρποιΰιν βίβρι&ε •
ζδενδρίοις),
χαι τοί μεν ΐπποις γνμναοίοις <(τί^>, rot δε πεΰΰοϊς,
τοι δε φορμίγγεΰΰι τέρπονται, παρά δε ΰφιΰιν εναν&ής ίο
¿¿πας τε&ηλεν ολβος.
όδμά δ' ίρατον χατα χώρον χίδναται
αίει &ύα μιγνύντων πνρι τηλεφανεΐ παντοία θεών ¿πι
βωμοΐς'.
χαι μιχρον προελ&ων ¿ν αλλω ϋ·ρηνω περί ψυχής λέγων φηΰίν is
''όλβιοι απαντες α'ιΰα λνΰιπόνων τελεταν'. •
xal 'δώμα μεν πάντων ε'πεται &ανάτω περια&ενεΓ, D •
ξωου δ' ετι λείπεται αιώνος ειδωλον το γάρ εΰτι μόνον
εχ θέων. ενδει δε πραβΰόντων μελέων, ατά ρ εύδόντεβΰιν
εν πολλοίς ονείροις so
δείχννβι τερπνών έφερπονβαν χαλεπών τε χρίβιν.'
3 6 . 'Ο δε φιλόοοφος Πλάτων πολλά μεν εν τω Περί ψυχής

Ssqq. cf. 1130c Wilamowitz, Pindar 497 17—19 ix 9ιών


T. Rom. 28

4 εύβεβέων libri pr. Β 5 μίν om. 1130c β φοινιχορο-


ρόδιαί (-dotai ΠΖ) τε λειμώνες εΐβί Sì φοινιχορόδοις έν λιι-
μώνεαβι ρ. 1130 corr. Boeckh et Bergk 7 βκιαρά Boeckh
αχιαρόν Β (def. Wil.) βχιαράν (-eçùv ΦΠ) 0 8 suppl. Wil.
9 t ï add. Hermann γνμνααίοιαί {τε γνίων) Wil. 10 φορμίγ-
γεβι Sì τέρψονται ΦΖυ 18 έρατ&ν (άριτάν Φ) Sì corr. Xyl.
βχίδναται ΦΠ 18 &ίο> Hermann 9νματα 16 μιχρον προβλ-
•9-ών post xal (17) trp. Bergk, iv Άλω 9ρην<ρ in eundem locnm
Wil. 1β όλβια et lναίαονον τελεταν Sì corr. Wil. όλβια άρα-
πάντες alea λναίnovov τελετάν Schroeder 18 ξωόν δ' hi Y.
Rom. ξων Si το γάρ ¿au μόνον ν. Rom. γάρ μόνον ίβτϊν
21 τε ΦνΒ Si Ο 22 φιλόσοφος] &είος C Berol.
250 10. *ΠΑΡΑΜΤΘΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΛΛ. (Plan. 22) 120D

rtfpì της ά&αναΰίας αυτής εΐρηχεν, ονχ ολίγα δ' εν τfj Πολι-
τεία και τω Μένωνι y,eel τω Γοργία nal αποράδην έν τοις 'άλ-
λοις διαλόγοις. αλλά τα μεν έν τω Περί ψυχής διαλόγω ρη-
&εντα κατ' Ιδίαν υπομνηματιΰάμενός οοι παρέχομαι, ως έβον-
5 λή&ης ' τά(δε~) δε προς το παρόν καίρια xal χρήβιμα, λεχ&εντα
Β προς (Καλλικλετον 'Λ&ηναΐον, ε-ραϊρον δε και μα&ητήν
Γοργίου τον ρήτορος. φηβι γαρ ο παρά τω Πλάτωνι Σωκρά-
της (Gorg. 523a)· ^άκουε δή, φαοί, μάλα καλόν λόγου, ον βυ
μεν ήγήΰ^, ¿>ς εγώ οϊμαι, μν&ον, ίγώ δε λόγο ν ' ώς άλη&ή
ίο γαρ 'όντα βοι λέξω α μέλλω λέγειν, διενείμαντο την αρχήν 6
Ζευς και ó Ποΰειδών και δ Πλούτων, επειδή παρά τον πατρός
παρέλαβον' ή ν ουν νόμος οδε περί άν&ρώπων και επί Κρό-
νου, και ¿ει κ ai νυν '¿τ ε'ΰτιν εν &εοΐς, των άν&ρώπων τον
14 μεν δικαίως τον βίον διελ&όντα καΐ οΰίως, έπειδάν τελεντήθΎ),
Ρ εις μακάρων νήΰονς άπιόντα οίκεΐν εν πάΰτ) ευδαιμονία εκτός
121 κακών, τον δ' αδίκως και ά&έως | εις το της δίκης τε και τί-
ΰεως δεομωτήριον, ο δή Τάρταρον χαλονΰιν, ίέναι. τούτων
δ' οί διχαΰταϊ έπι Κρόνον και ετι νεωβτί τον Λιος τήν άρχήν
έχοντος ζώντες ήΰαν ζώντων, έχεívr¡ τή ημέρα δικάζοντες η
so μέλλοιεν τελεντήβειν. επειτα al δίχαι πως ου χαλώς έχρίνοντο'
ο τ' ουν Πλούτων και οί έπιμελητα'ι oí έχ μακάρων νήαων
ίόντες ε'λεγον προς τον Αία οτι φοιτώέν αφιΰιν αν&ρωποι εχα-
τέρωβε ανάξιοι, εϊπεν ουν δ Ζεύς '¿λλ' έγώ' εφη 'παύβω
τούτο γιγνόμενον. νυν μεν γαρ κακώς αί δίχαι δικάζονται.
85 άμπεχόμενοι γάρ' εφη coí κρινόμενοι κρίνονται' ζώντες γάρ
Β κρίνονται, πολλοί ουν ΐβως' η δ' ος 'πονηράς -ψυχάς εχοντες

• 6 τάδε Pat. τά β προς Φ om. Ο (spatio relicto in Β) Καλ-


λιχλέα add. Xyl. 8 φηαί £ì 9 ήγήβει C 10 λέγειν ωσπερ
γάρ "Ομηρος λέγει Plato 12 xal non habet Plato 14 τον
βίον διελ&. Φ cum Platone διελ&. τον βίον 0 1β τίαεώς τε και
δίχης Plato 18 δε διχ. Plato 20 τελεντήβαι Φ (τελεντ&ν Plato)
κακώς ουν αί δίχαι έχρ. Plato 21 οι ante ¿x om. Piatonis
codd. 22 αφίβιν £ì ut Stob, αφίν Piatonis codd. 23 τούτο
ιίαύβω ΦΒ 25 ζώντες γάρ κρίνονται om. C ut Stob, et Piato-
nis Ρ 26 ουν Φ Plato afa ουν 0 ίσως non habet Plato
121 Β *CONSOLATIO AD APOLLONIUM 251

ημφιεβμενοι είβι βώματά τι καλά και γένη και πλούτους, και


¿πειδαν η κρίβις η, έρχονται αντοϊς πολλοί μαρτυρηΰοντες ως
δικαίως βεβιώκαβιν. οί ονν δικαβταί νπό τε τούτων ¿κπλητ-
τονται, και αμα και αντοι άμπεχόμενοι [δικάζονβι, προ της
ψυχής της εαυτών όφ&αλμούς τε και ωτα και ολον το βώμα δ
προκεκαλνμμένοι. ταντα δη αντοΐς πάντ επιπρόΰ&ηΰις γίγνε-
ται, και τά εαυτών άμφιέβματα και τα τών κρινόμενων, πρώ-
τον μίν ονν πανΰτεον ¿6τι προειδότας αυτούς τον θάνατον'
ννν γαρ προίβαβι. τούτο μεν ονν και δη εΐρηται τω Προμη-
&εΐ ortω ς αν πανβη αυτών, επειτα γυμνούς κριτεον απάντων C
τούτων τε&νεώτας γαρ δει κρίνεβ&αι. και τον κριτην δει u
γυμνόν είναι, τε&νεώτα, αυτή τη ψυχή αντην την ψνχην 9εω-
ροϋντα ¿¡¡αίφνης άπο&ανόντος εκάβτου, έρημο ν απάντων τών
βνγγενών, καταλιπόντα ¿πι της γης πάντα ¿κεΐνον τον κόβμον,
ίνα δικαία η κρίβις r¡. εγώ ονν ταϋτ' ¿γνωκως πρότερον η is
νμείς εποιηβάμην δικαβτάς νίεΐς ¿μαντον, δύο μεν ¿κ της
Μαίας, Μίν ω τε και 'Ραδάμαν&υν, ενα δ' εκ της Ευρώπης,
Αίακόν. ούτοι ονν ¿πειδάν τελευτήαωβι, δικάβουβιν ¿ν τω
λίιμώνι, εν τη τριόδω ¿ξ ης φέρετον τώ οδώ, η μεν είς μακά-
ρων νηβους, η δ' εις Τάρταρον. και τους μεν ¿κ της 'Αβιας D
'Ραδάμαν&υς κρίνει, τους δ' εκ της Ευρώπης Αιακός' Μίνω 21
δε πρεββεϊα δώΰω έπιδιαχρίνειν ¿αν άπορήτόν τι τω ετερω, ΐν'
ως δικαιότατη η κρίβις y περί της πορείας τοις άν&ρώποις.'
ταϋτ ¿βτίν, ω Καλλίκλεις, α ¿γώ άκηκοως πιβτεύω άλη&ή
είναι' και ¿κ τούτων τών λόγων τοιόνδε τι λογίζομαι βνμβαί- 25
2 μάρτυρες μαρτυρήβοντες Plato 5 τε non habet Plato
β ¿πιπρόο&ί,ΰίς libri pr. αυΒ έπίπροα&ιν Plato 1 άμφιάβματα
ΦΠΖΒ 8 μεν om. CZ ονν' ιφη 'n. Plato 9 ννν μίν γαρ libri
pr. Φ 10 αυτών Plato αυτόν Φ (Piatonis Ρ) αυτό Ο 18 πάν-
των Plato 14 xal καταλ. Plato γης ΦυΒ ψυχής Ο 15 ή
κρίΰις δικαία gCZ-υ μεν ονν Χ cum Platone πρότερος Plato
1β tiífCs] υμάς Φ 18 ονν ν solus cum Platone νυν ΦΠΒ
δε ôij CZ δικάζουβιν ΦΠΒ 19 τώ] τά CZ 22 άπόρρητόν
τι τώ (yel τώ) έτίρω Piatonis codd. απόρρητον τι (om. Β) y
τω έτ¿ρω Sì cum Stob. corr. Findeisen 28 ή om. Sì (r¡ κρίβις
Stob.) 25 τοιόνδε υ solus cum Platone (τι omisso) τοιόν C'Z
τοιούτον 0
252 10. *ΠΑΡΑΜΤΘΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΑΛ. (Plan. 22) 121D
vtiv, ort ο θάνατος τυγχάνει ων, ως ¿μοι δοχεϊ, ούδεν allo η
δυοΐν πραγμάτοιν διάλυΰις, της ψυχής και τον δώματος, ¿π
άλληίοιν.'
3 7 . Ταντά δοι δυναγαγών, 'Απολλώνιε φίΐτατε, χαί ΰυν-
Ε &εΙς μετά πολλής επιμελείας άπειργαβάμην τον παραμυ&ητι-
6 κόν βοι Ιόγον, άναγκαιότατον οντα δοι πρός τε την της παρ-
ούσης Ινπης άπαλλαγην και τον πάντων άνιαροτάτου πέν-
θους παϋλαν. περιέχει, δε και την προς τον &εοφιλέδτατον
νίόν δου 'Απολλώνιον πρεπονααν τιμήν, πο&εινοτάτην ονβαν
ίο τοις άφιερω&εϊαι, την δια της άγα&ής μνημης *ai της άδια-
λείπτον προς τον άει χρόνον ευφημίας, καλώς ονν ποιηθείς
και τω λόγω πειΰ&εις nal τω μακαρίτη δου νίω χαριδάμενος,
[και] μεταβαΐων ίκ της άνωφείονς περί το δώμα και την
ψυχή ν χαχώΰεως και καταφ&ορας επί την δννή&η και *ατά
F φύδιν βοι διαγωγην [¿λθεΓν], ώς γαρ ονδε δνμβιών ήμίν
16 ηδέως εώρα κατηφείς οντάς οϋτε δε οϋτι την μητέρα, οϋτως
ονδε ννν μετά θεών civ xal τούτοις δννεδτιώμενος ευαρεδτή-
δειεν αν τη τοιαύτη υμών διαγωγή, ανδρός ονν άγα&ον και
γενναίον και φιίοτέκνον φρόνημα άναλαβών αεαντόν τε και
1 22την μητέρα τον νεανίδκον | και τους ΰυγγενεΐς και φίλους εκλν-
S1 δαι της τοιαύτης κακοδαιμονίας, εις γαΐηνότερον μετελ&ών
βίου ΰχήμα και προδφιΐέδτερον τω τε νίω δου και παδιν ημΐν
τοίς κηδομένοις δου κατά το προδήκον.

1 δτι non habet Plato 8 άλληλων libri pr. Cd 11 εύ-


φημίαν Φ 12 χρηβάμινος libri pr. υ 18 xal eecl. Po.
15 seel. Re. ήμιν om. Φ 17 τούτους (-ote Β) αυνιπιαπά-
μενος ΦΠΒ τούτους βννιαπάμινος υ 18 τ fi τοιαύτη] τοιανττ)
αΕ TT¡ avTjj A t j Ζ 22 προβφιΧέβτατον Ω corr. Re.
122 Β DE TUENDA SANITATE PRAECEPTA 253

11.

ΤΓΙΕΙΝΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ Β
(Plan. 2 9 )
COLLOQUUNTUK MOSCHIO ET ZEUXIPPUS
1. Μ. Συ δη Γλανχον χ&ες, ω Ζεύξιππε, τον Ιατρον tore- s
τρίψω βνμφιλοΰοφεΐν νμΐν βονλόμενον;
Ζ. Ο-ίίτ' απετρι-ψάμην, ω φίλε Μοβχίων, οντ' εβονλετο ΰυμ-
φιλοΰοφεΐν εκείνος, αλλ' εφνγον και εφοβή&ην λαβην φιλο-
μαχοϋντι παραβχεtv. εν μεν γαρ ιατρική κ α θ ' "Ομηρον (Λ 514) C
6 άνήρ f πολλών αντάξιος άλλων', ονχ εύμενης όε προς φίλο- ίο
βοφίαν, αλλ' cui τι τραχύ xal δύβχολον εχων Ιν τοις λόγοις-
nal ννν εναντίας εφ' ημάς εχώρει, βοών ετι πρόΰω&εν ού
μικρόν ονδ' επιειχες έργον ημϊν ΰύγχναιν ορων τετολμήα&αι
διαλιχ&εΐΰι περί διαίτης ύγιεινής. 'χωρίς' γαρ εφη τα φιλο-
ΰόφων xal ιατρών ωΰτκρ τίνων 'Μνΰών xal Φρνγών όρί- ΐ6
ΰματα' (Tr. adesp. 560) xaí τινα_τών ού μετά βπουδης, ού •
μην άχρήατως είρημενων παρ' ημών δια ΰτόματος εχων Ιοπά-
ραττεν.
Μ. 'Αλλά xal τούτων εγωγε χαι των άλλων, ω Ζεύξιππε,
πρό&νμος άχροατης ηδεως αν γενοίμην. 20
Ζ. Φιλόβοφος γαρ εΐ την φνβιν, & Μοβχίων, και τω μη
φιλιατροϋντι χαλεπαίνεις φιλ οΰόφω, xal αγαναχτείς εί μάλλον D
αυτόν ο'ίεται προβηχειν γεωμετρίας xal àia λεκτική ς χαι μον-
ΰιχης όραβ&αι μεταποιούμενον η ξητεϊν χαι μαν&άνειν βου-

Cat. Lampr. 94. Codd.: OJ(S)Rv(w)aAEZt>b Π=αAE, Θ =


Zt)b. Aid.* = lectionee Leonici in margine Aldinae Hambur-
gensis

Nomina personarum in codd. non indicantur. τά τον δια λό-


γου πρόβωχα μοβχίων καΐ ξεύξιΧΛος add. α'
5 άπετρέψω Ο άπαιέμψα JA 1 corr. L. Dind. Cobet β νμΐν
S ημΐν O 7 άπετρεφάμην Sì corr. L. Dind. Cobet l i ivav-
τίωs J R (non S) 1β και τίνων των J A E 0 17 των παρ' OJR
(non S)
254 11 ΤΓΙΕΙΝΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 29) 122 D

λάμενον ' οττι το ι εν μεγάροιβι κακόν τ' άγα&όν τι τετνκταα '


(δ 392) τω ΰώματι. καίτοι πλείονς αν ϊδοις εκεί &εατάς, οπον
Ί θεωρικά ν τι νέμεται τοις βυνιούβιν ωΰπερ 'Λ&ήνηβι' των
J Ιλευ&ερίων δε τεχνών Ιατρική το μεν γλαφυρον και περιττον
5 και επιτερπες ουδεμιάς ενδεέβτερον ι χει, &εωρικον δε μέγα
• τοις φιλομα&ούβι την ΰωτηρίαν καΐ την νγίειαν επιδίδωβιν.
Ε ωβτ' ού παράβαβιν ορων επικαλεϊν δει τοις περί υγιεινών
• διαίεγομένοις φιλοαόφοις, [άλλ'] ε i μη παντάπαΰΐν άνελόντες
οΐονται δεΐν τους ορούς ωΰπερ εν μια χώρα κοινώς εμφιλο-
ιο καλεΐν, αμα το ηδύ τω λόγω και το άναγκαΐον διώκοντες.
Μ. 'Αλλα Γλαϋκον μεν εώμεν, ώ Ζεύξιππε, υπό ΰεμνάτη-
τος αυτοτελή βουλάμενον είναι καΐ άπροοδεη φιλοΰοφίας, βυ
δε τους λόγους ημΐν δίελ&ε πάντας ' εί δε βούλει, πρώτους
έκείνους ών εφης ού πάνυ μετά ΰπουδης είρημένων επιλαμ-
15 βάνεΰ&αι τον Γλαϋκον.
F 2 . Ζ. "Εφη τοίννν ó εταίρος ημών άχονααί τίνος λέγοντος
ώς τό τάς χείρας ¿εί &ερμας εχειν και μη περιοραν ψυχομέ-
123 νας ού μικρόν εϊη προς νγίειαν ' | και τούναντίον η των άκρων
περίψυξις εις τα μέΰα ΰννελαύνουβα το &ερμόν ωΰπερ τινά
20 ουνή&ειαν η μελέτην εμποιεϊ πυρετού, το δ' ε'ξω οτρέφοντα
[μϊτά] της &ερμότητος ελχειν ini πάντα και διανέμειν την
ϋλην υγιεινό ν. αν μεν (ονν) ενεργούντες τι ταΐς χερΰι και
χρώμενοι τυγχάνωμεν, αύτην την κίνηβιν επάγειν ένταϋ&α
και ΰυνέχειν τό ·&ερμόν' έργων δε τοιούτων ΰχολην αγοντας
25 ηκιΰτα δεΐν προβδέχεΰ&αι τοις αχροις το ψυχρό ν.
3 . "Εν μεν ούν τούτο των γελαΰ&έντων ην" δεύτερον δ'
οϊμαι το περί τάς τροφάς ας προβφέρετε τοις κάμνουΰιν.
• 1 of. 1063 d ¿x των ΰτροαματέων cp. 9 (VII 41, 6 Bern.)
3 τ&ν — β νγίειαν Stob. IV ρ. 900, 12 18 es. cf. 424 e 635 c
688 c 961 c 88 cf. 957 d
1 Sri OJR(non SJvaA1 5 &εωρητιχόν O1.!'Stob. 8 del. Ha.
» τ. ο. ο. ä. Re. 1β ô έταίρος] 'sc. Plutarchue' Wy. 20 rà S'
OJS Si del. Ha. (' caloria materiam' cf. vXr¡ 424e) άιαμένειν
OJS'vt^A1® την νΐην om. Ο, in mg. add. m. 1 82 add. Mez.
î7 προσςρ^ρ««] ipse Moschio yidetur medicue esse, cf. 658a
123 Â DE TUENDA SANITATE PRAECEPTA 255
&πτεβ&αι γαρ αντων δια χρόνου παρήνει xal γεύεΰ&αι, βυν-
ε&ίζοντας αυτούς έν τω υγίαιναν και μη τρέμοντας ωβπερ τα Β
παιδάρια μηδε μιβοϋντας έκείνην την δίαιταν, αλλά ποιονμέ-
νονς άτρέμα χειροή&η ταΐς ορέξεΰι xal ΰνντροφον, οπως εν
τω νοαεΐν μη δνΰχεραίνωμεν ως φάρμακα τα βιτία μηδ' 5
άβχάλλωμεν άπλοϋν τι xal ανοψον και αχνιββον λαμβάνοντες,
ο&εν ονδ' άλοντονς ποτε φενχτέον ελ&εΐν επί τροφην ovà'
ϋδωρ πιεϊν οίνου παρόντος ουδε &ερμον εν &έρει χιόνος
παρακείμενης J τάς μεν επιδειχτιχάς χαί βοφιΰτιχάς χαίρειν
έ&ντας άποβχέβεις των τοιούτων xal μεγαλαυχίας επί ταΐς ίο
άποΰχέβεβιν, αντονς δε καθ' εαυτόν ς βιωπη την τε ορεξιν
αμα τον βνμφέροντος ύπήκοον ε&ίξοντας είναι μετ ευκολίας C
xal της ψυχής άφαιρονντας πόρρω&εν ετι την περί ταντα
μικροίογίαν ¿ν ταΐς νόβοις και το ¿πι&ρηνεΐν, άνοδνρομένης
ώς (íl¡y ηδονών μεγάλων xal αγαπητών εις άγεννή χαί τα- is
πεινην απελήλαται δίαιταν. εν γαρ είρημένον το 'ελον βίο ν
τον αριΰτον, ηδνν δ' αντόν η ΰννή&εια ποιήΰει' χαί κατά
μέρος εις εχαΰτα πειρωμένψ χρήΰιμόν ¿ατι, μάλιστα δε των
περί το δώμα διαιτημάτων [εν] τοις ύγιεινοτάτοις επάγοντα
την ουνή&ειαν εύμενή xal γνώριμα τη φύαει χαί οικεία πα- »ο
ραΟκενάξειν, μεμνημένον α πάΰχουΰιν ενιοι και ποιονΰιν εν
ταϊς άρρωΰτίαις, χαλεπαίνοντες και δυβαναΰχετοϋντες iida-roç D
&ερμον προβφερομένον χαϊ ροφήματος η άρτου, μιαρά μεν
ταντα χαι αηδή μιαρονς δε xal χαλεπούς τους αναγκάζοντας
άποκαλονντες. πολλούς δε χαί λοντρον άπώλεβεν, ονδεν ¿ν 25
άρχη μέγα κακόν έχοντας αλλ' η το μη δύναβ&αι μηδ' ύπο-
μένειν γενβαΰ&αu τροφής άλοντονς' ων και Τίτος ην ó αυτο-
κράτωρ, &ς φαβιν οί νοΰηλενΰαντες.
4 . "Ετι τοίννν έλέχ&η τοιούτον, ώς άεϊ μεν υγιεινότερα
βώματι τα εύτελέΰτερα, μάλιστα δε φνλακτέον πληΰμονάς και 30
β cf. 661 b 16 cf. 47 b 466 f 602 b 18 ss. Plat. Legg. 797 e
» τάς μεν ovv Θ 15 add. o* 18 εις Wy. ώς SI ài <íeí>
Wy. 1» del. Ha. Î8 Svαανααχ.] δυσχεραίνοντις R 30 σώ-
ματα J ' S * et ss. R
256 11. ΤΓΙΕΙΝΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 29) 123 E

Ε μέ&ας xaì ηδυπα&είας εορτην τινα μέλλουβαν η φίλων υπο-


δοχην ίν χερΰίν έχοντας η προΰδοκωντας εβτίαΰιν ηγεμονικην
xaì Ονμπεριφοράν άπαραίτητον, οίον imo ντο ς ανέμου κal κύ-
ματος ευβταλες τό ΰώμα καΐ χ,οϋφον έν ευδία ηαραβκευάξον-
5 rag. έργον γάρ έΰτιν ¿ν βυνουβίαις και φιλοφροβνναις αυτόν
¿ni των μετρίων και των Ουνή&ων φνλά·αι μη παβι μετ'
αηδίας δεινής έπαχ&ή φανεντα και φορτιχόν. tv' ουν μη
πϋρ ¿πι πυρί, ως φαβι, πληΰμονή τις ¿ni πληβμονη xaì αχρα-
9 τος ¿λ' άκράτω γένηται, το παιχ&εν αβτείως υπό Φιλίππου
"Ι F μετά Οπονδης μιμητέον' ην δε τοιούτον, αν&ρωπος αυτόν ¿ni
χώρας ως Ουν ολίγοις οντα δειηνηβαι παρεχάλεβεν, είτα όρων
πολλούς αγοντα παρεβχενασμένων ου πολλών ¿ταράττετο. βνν-
αιβ&όμενος ουν ó Φίλιππος υπέπεμπε των φίλων εκάβτω χε-
124λεύων πλαχοϋντι καταλιπείν χώραν, | ot δε πει&όμενοι xaì
it προΰδοχώντες ¿φείδοντο των παρακείμενων, ηρχεβεν ουν απαβι
τό δεΐπνον. οϋτω δη προπαραβχεναατέον ai τους των άναγχαίων
ΰυμπεριφορων, xaì οψω xaì πεμματι xaì νη Δία με&ΐβ χώραν
φνλάττοντας ¿ν τω σώματι, xaì πρόαφατον ¿ni ταϋτα (χαι)
βουλομένην την ορεξιν αγοντας. (δ.) ¿αν δε τοιαϋταί τίνες
20 αφνω βαρείς οντάς ημάς xaì διακείμενους φαύλως άνάγχαι
χαταλάβωΰιν ηγεμόνων καλούντων η ξένων έπιφανέντων in
αίδοϋς βαδίξειν εις ταυτο τοις ίκανως εχουΰι xaì ΰυμπίνειν,
¿νταΰ&α μάλιΰτα δει ηαρατεταχ&αι προς 'την μέγα ΰινομένην
24 Άνδρας αίδω' (SI 45; Ηθβ. OD 318) xaì δνΰωπίαν τα του τρα-
Β γικοϋ Κρέοντος λέγοντας (Eur. Med. 290)
• 'χρείΰΟον δέ μοι νυν πρός ΰ άπεχ&έΰ&αι, ξένε,
ί) μαλθακίσθϊ'νθ·' ϋβτερον μέγα ΰτένειν.'
8 Plat. Legg. 666a, cf. 61a 143 f 610 c 919 d ; v. Artax. 28
• 10 88. cf. 178 d 707 b 24 cf. 530 b
2 βααιλιχην xaì ante ήγ. add. νΠΘ 6 xaì φιλοφροΰνναις
om. J& (non S) β των1 om. R li πυ&όμενοι JalAEZMj
15 ηρεακεν A ' E Z ' u b 1β παραακεναστέον Sì corr. Aid.* 17 ví¡
J ία om. OJb 18 παραφνίάττοντας R add. Re. 21 καλούν-
των] παρόντων Π@ VÌI alöovg del. Ha. 28 xal del. Re.
26 λέγοντος JZ
124 Β DE TUENDA SANITATE PRAECEPTA 257

το γαρ αγροικίας φοβη&έντα δόξαν εις πλευρϊτιν η φρενΐτιν


έμβάλλειν εαυτόν άγροίχου τινός ώς άλη&ώς εατι χαι νουν
ονχ έχοντος ούδε λόγον ίίνεν κύλικος και χνίΰΰης άν&ρώποις
¿πιατάμενον ομιλεΐν. η τε γαρ παραίτηΰις αν rò έπιδέξιον ί'χΐ]
χαί το άΰτειον, ονχ ήττον ε'ΰται κεχαριΰμένη της ΰυμπεριφο- 5
ρας" αν τε τις παρέχων εΰτίαΰιν ωΰπερ &υθίαν αγευΰτον αυτός
άπέχηται, παρη δε rf¡ χύλικι χαι τη τραπεζή μετά προ&υμίας C
χαι φιλοφροΰύνης αμα τι παίζων χαι λέγων εις εαυτόν, ηδίων
φανεΐται του ΰνμμε&υΰκομένου χαι ΰυνοψοφαγονντος. εμνηΰ&η
δε των μίν παλαιών Αλεξάνδρου μετά πότον πολύν αίΰχυν- ίο
%έντος άπειπεΐν Μηδίψ παραχαλουντι χαι χαταβαλόντος αυ&ις •
¿ξ άρχης αυτόν εις αχρατον ¿ φ ' οϋ διεφ&άρη, των δε καθ'
ημάς 'Ρηγλου του παγχρατιαΰτοΰ. καλούντος γαρ επί το λου-
τρόν αμ' ήμερα Τίτου Καίοαρος ηχε χαι αυνελούΰατο, χαι
πιίον απαί·, ως φαΰιν, αποπληξίας χαταλαβονΰης εν&νς απέ- is
θ α ve. ταν&' ημϊν δ Γλανχος εν γέλωτι προύφερεν ώς παιδα-
γωγικά' των δ' άλλων ού πάνυ πρό&υμος ην άχοΰειν, ονδ D
•ημείς έχείνω διηγεΐΰ&αι. βύ δ' επιβχόπει των λεχθέντων
εχαβτον.
6 . Πρώτον μεν ò Σωκράτης (Χβη. Mem. I 3, 6) παραχε- 2»
λευόμενος φυλάττεΰ&αι των βρωμάτων οΰα μη πεινώντας
ißdUiv άναπεί&ει, χαϊ των πομάτων οΰα πίνειν μη διψών-
τας, ούχ απλώς το χρήΰ&αι τούτοις άπηγόρενΰεν, ¿λΐά χρη-
Ο&αι δεομένους έδίδαΰκε και το ηδύ κατατάττοντας αυτών εις
το άναγχαΐον, ωΰπερ οι τα &εωριχα ποιούντες ¿ν ταΐς πόλεΰι 25
Οτρατιωτιχά. το γαρ ηδύ τή φύΰει μέχρι αν r¡ μέρος του τρέ- •
φοντος οικείο ν εΰτι, και δει πεινώντας ετι των αναγκαίων

»ss. Diod. ΧΛΊΙ117; Curt. Χ 4; cf. 472 d; ν. Alex. 76, 4sq. •


SO cf. 513 c 621 f 661 f •

4/6 imò. *. t. &. I. νΠΘ 5 έατϊ R 7 παργ Sh W y . παρά


TS ß 11 άντειπείν SI corr. Wy. χαταβάΙΧοντι SI corr. Bern.
18 ρίγλον ΟνΠΘ 15 φηαίν RvaA 18 αν á ' ] ovâs SI {αν
ss. Ο) {πεαχόχει SI corr. Mez. 20 πρώτος SI corr. Wy.
2β μέχρι S μέχρις O

20 BT Plut. mor. I
258 11. ΤΓΙΕΙΝΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 29) 124Ε

• Ε απολαύειν η των -ηδέων, Ιδία δε μη κινεΐν ετέρας ορέξεις


των κοινών απηλλαγμένονς. ωαπερ γαρ αν τω Σωκράτει
(Xen. Conv. II 16 ss.) γνμνάβιον ην ονχ άηδες η ορχηΰις, ού-
τως ωτινι το ηεμμα και το τράγημα δείπνο ν εατι και βιτίον,
5 ήττον βλάπτεται' το <?' άπέχοντα τη φνβει το μέτριον και
πεπληρωμένον έπιδράττεβ&αι των τοιούτων φνλακτέον ίν τοις
μάλιβτα. φνλακτέον δε της ηερϊ ταντα φιληδονίας και γαβτρι-
• μαργίας οΰίέν ήττον άπειροκαλίαν xctl φιλοτιμίαν" και γαρ
9 ανται πολλάκις ΰνναναπεί&ονβι μη πεινώντας εβ&ίειν ενια και
Γ πίνειν μη διψώντας, άνελεν&έρονς κομιδή και φορτιχας νπο-
βάλλονβαι φανταβίας, ως ατοπόν εβτι πράγματος βπανίον και
πολντελονς μη άπολανβαι παρόντος, οίον οϋ&ατος η μυκήτων
'Ιταλικών η Σαμίον πλακονντος η χιόνος iv Αίγνπτφ. ταντα
14 γαρ δήπον προάγεται πολλάκις χρήβ&αι τοις περιβοητοις και
125 βπανίοις, ωβπερ νπό κνίββης της κενής \ δόξης αγομένους
και το βώμα κοινωνεϊν μηδέν δεόμενον αναγκάζοντας, οπως
εχωβιν ετέροις διηγεϊβ&αι, δηλούμενοι της άπολανβεως των
οντω δνβπορίβτων και περιττών, ομοια δε και προς γνναΐκας
ενδόξονς πάβχονβιν. ίδίαις μεν γαρ εβτιν οτε και καλαίς και
20 άγαπώβαις βνναναπανόμενοι την ηβνχίαν αγουβι, Φρύντ) δε
τελεβαντες αργύριον η Ααΐδι και το βώμα φαύλως καί προς
βννονβίαν άργώς εχοντες διακείμενον εγείρονβιν αμα και παρα-
καλονβι το άκόλαβτον ίπΐ την ηδονην νπό της κενής δόξης.
Β αύτη γονν ελεγεν η Φρύνη πρεαβντέρα γεγενημενη την τρύγα
25 πλείονος πωλεΐν δια την δόξαν. (7.) εΰτι ¿ε μέγα και &αν-
μαβτόν, αν οβον η φύβις δεομένη δέχεται τών ηδονών προβιέ-
μενοι τώ ΰώματι, μάλλον δ' εάν τα πολλά παρά τάς ορέξεις
αντώ διαμαχόμενοι και αναβαλλόμενοι κάι πάνν μόλις ταϊς

• 2 cf. 130 e 711 e


1 η del. Ee. Si μηδΐ JRvII post όρέέ,βις inser. ixl ταντα O
¿πϊ το 3 ίπειτα R 2 αντώ β corr. Wy. le μηάίν] μη ν Π©
22 άργόν ΠΘ αμα\ &αμά Ha. ϊβ οβων ΟνΠΘ άίχηται OJ
RZt) ηροιέμενοι OJR 27 éàv μη OJR παρά ΟαΑ'ΕΖυ niçl
m
RJvA f· Sia b πράξεις αΑ'Ε© 28 μόλις πάνυ Π®
126 Β DE TUENDA SANITATE PBAECEPTA 259
¿ναγκαίαις χρηματίξοντες η ως φηΰιν ο Πλάτων (Phaedr.
254 d) και άάκνοντος και κατατείνοντος ενδιδόντες αβλαβείς
άπαλλάττωμεν. τà ς δ' άνάπαλιν εκ της ψυχής επί tò ΰώμα
κατιούΰας επιθυμίας και καταβιαξομένας τοις εκείνης νπηρ'ε-
τεΐν και ΰννεξανίΰταΰ&αι πά&εΰιν ουδεμία μηχανή το μή s
ΰφοδροτάτας βλάβας και μεγίΰτας εφ' ήδοναΐς άβ&ενεΟι και C
άμαυραΐς εναπολιπεΐν. ηκιΰτα δε ψυχής επι&υμία ΰώμα προς
ήδονας κινητέον" η γαρ άρχή παρά φνΰιν γίγνεται. και
κα&άπερ αϊ των μαβχαλών ψηλαφηθείς ουκ ίδιον ονδε ηραον
ονδ ' ί'λεων γέλωτα τη ψυχή παρέχονΰιν άλλ' εοικότα βπαβμώ ίο
και χαλεπόν, οΌτω πάλιν οΰας το ΰώμα ννττόμενον νπί>
της ψνχης ήδονάς ΐβχει καΐ ταραττόμενον, εκΰτατικαι και
ταρακτικαι αύται και άλλότριαι της φνΰεώς εΐΰιν. οταν ουν
τι των βπανίων άπολανβμάτων η ενδόξων παραγένηται, φι- 14
λοτιμητεον ταϊς άποΰχέΰεΰι μάλλον η ταϊς άπολαυΰεΰι, μεμνη- D
μένους ort κα&άπερ δ Σιμωνίδης ελεγε μηδέποτ αυτψ μετα- •
μελήΰαι ΰιγήΰαντι, φ&εγξαμένω δε πολλάκις, όντως ήμΐν οντ'
οψον παρωβαμένοις μετεμέληβεν οίίθ' νδωρ αντί Φαλερίνον
πιονΰιν. αλλά τουναντίον ου μόνον ου προΰβιαΰτέον έΰτί τήν
φνΰιν, άλλα καν δεομένη προΰφέρηταί τι των τοιούτων, επί 2ο
τά λιτά και ΰυνή&η πολλάκις άποτρεπτέον ε'&ους ενεκα και
μελέτης τήν ορεξιν. 'εΐπερ γαρ άδικεϊν χρη φηΰιν ο Θηβαίος
(Eur. PhoeiL. 624) ουκ ορ&ώς λέγων, 'τυραννίδας πέρι κάλλιατον
άδικεϊν'· ημείς δε βέλτιον taç, εϊπερ φιλοδόξείν προς τα τοι- 24
«•Οτα, εγκρατεία κάλλιΰτον ύπερ υγιείας. ου μην αλλά και ε
μικρολογ ία και γλιΰχρότης εν ίου ς αναγκάζει πιέζοντας οίκοι
τάς επιθυμίας και κατιΰχναίνοντας έμπίπλαΰ&αι παρ' ετέροις
των πολυτελών και άπολαΰειν, κα&άπερ εκ πολέμιας αφειδώς
1β cf. 10 f 614 f 22 cf. 18 d Î5 o í — p . 260, 2 ίχοντες •
Stob. III p. 486, 16
1 άνάγκαις ναΑ'Ε© β ¿φ'] iv ν 77© 9 ίδιον] εΰάιον Re.
locum corruptum et ΐλεων correcturam vocis ίδιον falso inser-
tam putat Wil. 10 Cifra JvaA 1 14/15 τ. άποαχ. μ. φ. η νΠ&
18 φαλερίνον J φαίλιρίνον 0 25 έγχράτειαν J έγχράτsia
O corr. Wy. 2β πιέζοντας Ο πιεξονντας 0 χιεζομένονς Stob.
260 11. ΤΓΓΕΙΝΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 29) 125 E

¿πιαιτιξομένονς' είτα κακώς διατε&έντες άπίαβιν, εις την νατε-


• ραίαν ίφόδιον της άπληβτίας την άπεψίαν εχοντες. ο μεν ονν
Κράτης δια τρνφην καϊ πολυτέλειαν οίόμενος ονχ ηκιβτα τάς
ΰτάβεις και τάς τυραννίδας εμφνεα&αι ταϊς πόλεβι, μετά παι-
5 δ là ς παρ^νει (fr. 6 Diels)
'μη προ φακής λοπάδ' ανί,ων
F εις ΰτάΰιν αμμε βάλγς''
αυτός δε τις εαντώ παρακελευέΰ&ω μη προ φακής λοπάδ'
ανξων άει μηδε πάντως υπερβαίνων την καρδαμίδα και την
ίο ελαίαν επί το <&ρΐον και τον Ιχ&υν εις ατάΰιν εκ πληΰμονης
• τό ΰώμα και ταραχάς εμβάλλειν και διαρροίας. τα γαρ εντελή
κρατεί την ορεζιν ίπι των φυβικών μέτρων, οψοποιών δε
• τέχναι καϊ δημιουργών και 'τα πανούργα ταϋτ' ¿ψάρια και j
• 126 νποτρίμματα' κατά τον κωμικον (Com. adesp. 135) « f t τους
15 ορούς της ηδονης μετατί&ηαιν εις τοϋμπροβ&εν και παραλ-
Ιάττει το ουμφέρον, ονκ oiá[a tf]' οντiva τρόπον ημών τάς
γυναίκας οβαι φίλτρα μηχανώνται και γοητείας έπί τους άν-
δρας βδελυττομένων και δυΰχεραινόντων, μιΰ&ωτοΐς δε και
δούίοις προϊεμενων τα ΰιτία και τα οψα μονονού μαγγανιΰειν
so καϊ φαρμάττειν. εί τοίνυν και πικρότερον φανείται το τοϋ
''Λρκεβιλάου προς τους μοιχικούς και άκολάΰτονς είρημένον,
'μηδέν διαφέρειν οπια&έν τ iva η εμπροΰ&εν είναι κίναιδον',
ουκ άνάρμοβτόν ¿Οτι τοις νποκειμένοις. τί γαρ ως • άλη&ώς
Μ διαφέρει βατΰρια προβάγοντα κινεΐν και παροξύνειν το άχό-
Β λαβτον επί τάς ηδονάς η την γενβιν οαμαΐς και καρυκείαις
έρε&ίξειν <(ωσθ')> ωΰπερ τα ψωριώντα κνηβμών άει δεΐβ&αι
και γαργαλιβμών;

11 τα — 1β αυμφέρον Stob. IV ρ. 880, 3 18 cf. 644 b 664a


• 22 cf. 705 e; frg. inc. 131 (VII 165 Bern.) = Gell. III 5

2 άπΧηβτίας] άβιτίας Stob, άαωτίας Hense 7 ils Athen.


158 b άεΐ JR àsl ¿s 0 9 άει del. Hch. 1β del. Wy. cf. 432 b
18 di] τι OJRva* 19 προϊίμι&α JA2 προαεφι&ΰι O 24 τό]
τόν OJRb 26 add. Po. cf. 136 f i&feiv ci. Mez.
126 Β DE TUENDA SANITATE PßAECEPTA 261
8 . "Αλλοτε μεν ονν προς τας ήδονάς λεχτεον ΐαως το χαλάν
xal βεμνόν εφ' εαυτόν της εγχρατείας οϊόν εβτι δεικνύοντας '
ο δε ννν λόγος νπίρ πολλών ηδονών xal μεγάλων εβτίν. ουτε
γαρ πράξεις οϋτ' ελπίδας οντ' αποδημίας οντε διαγωγάς al
νόβοι τοβαντας οβας ηδονάς ημών αφαιρούνται χαι διαφ&εί- 5
ρονβιν. ο&εν ηχιβτα λνβιτελεϊ χαταφρονεΐν της ύγιείας τοις
μάλιβτα την ηδονην διώχουβι. xal γαρ φιλοβοφεϊν άρρωβτίαι
πολλοίς παρέχονβι xal χρηματίξεβ&αι και βτρατηγεΐν νη Jía
xal ßaβιλενειν, ήδοναι δε ΰωματιχαι xat άπολαύΰεις ενιαι μεν C
ονδ' ολως γενεβιν εν νόβω λαμβάνονβιν, αϊ δε λαμβάνονβαι ίο
βραχν το οικείο ν xal ον χα&αρον άλλα αν μπεφνρμενον πολλώ
τω άλλοτρίω xal μεμωλωπιΰμένον ωβπερ εχ ζάλης xal χειμώ- •
νος άναφνονβιν. ον γαρ 'εν πληβμοναΐς Κνπρις' (Eur. fr. 895),
¿Ιλά μάλλον iv ενδία βαρχός χαι γαλήνη και Κνπρις εις ηδο-
νην τελεντα χαι βρώβις χαι πόβις ' η δ' νγίεια ταΐς ήδοναϊς 15 •
ωβπερ η γαλήνη ταΐς άλχνόβιν άβφαλή xal χαλήν γενεβιν χαι
λοχεία ν ενδίδωβι. χομψώς γαρ ε'οιχε χαι Πρόδιχος ειπείν οτι •
των ηδνβμάτων αριβτόν ¿Οτι το πνρ" άλη&εΰτερον ί ' αν τις D
εϊποι την νγίειαν ηδυβμα &ειότατον είναι χαί προβηνέβτατον ' D
εφ&ά μεν γαρ xal όπτά χαι πεπτά βρώματα νοΰονΰΐν η χραι- 20
παλώβιν η ναντιώβιν ονδεμίαν ηδονην ονόε χάριν άποδίδωβι,
χα&αρά δε χαι ακραιφνής ορεξις νγιαίνοντι ΰώματι παν ήδν
ποιεί xal 'άρπαλέον', cος'Όμηρος εφη (9 164), χαι πρόβφορον.
9 . "Ετι δ' ωβπερ ó Λημάδης πολεμικούς άχαίρως τον ς •
'Λ&ηναίονς οντάς ελεγε μηδεποτε χειροτονεΐν ειρήνην άνεν 25
μελάνων ιματίων, οΰτω xal ημείς ούδεποτε μεμνήμε&α λιτής
διαίτης χαι βώφρονος ανεν χανβεων χαι χαταπλαβμάτων, εν •

S cf. 662 be 13 cf. 665 a b ; 917b 15 ή —28 ποιεί Stob. IV


p. 878, 3 1β cf. 982 f 17 cf. 49 f 697 c 1010 c (hia locie •
Eueno tributum) 20 cf. 101 c

8 πολλοίς Re. πολλούς Sì χ. χρ. om. νΠΘ νη Λία om. OJ


13 άναφνονβιν J άναφέρονβιν Ο 10 ωβπερ lidia ταΐς Β
11 ίοιχί xal OJRStob εοιχεν ό Ο 18 άίη&ίβτερον JStob.
άλη&έστατον Ο δ' Mez. γαρ Si 24 hi Si. ίπεί Sì
262 11. Τ Γ Ι Ε Ι Ν Α Π Α Ρ Α Γ Γ Ε Λ Μ Α Τ Α (Plan. 29) 126 E

E te τούτοις γιγνόμενοι πιέξομεν ΰφόδρα τάς αμαρτίας, άνταπερει-


δόμενοι rr¡ μνήμη ¡cal χα&άπερ ol πολλοί ννν μεν αέρας ννν
• δε χωράς επιμεμφόμενοι νοβώδεις [αποδημίας τέ τ ίνας λέγον-
ΰιν], εξαιρούμενοι της αίτιας την άχραβίαν και φιληδονία ν.
5 αλλ' ωβπερ ο Λνβίμαχος εν Γέταις ΰνβχε&είς δίψτ] και παρα-
δονς εαυτόν μετά τον βτρατεύματος αίχμάλωτον είτα πιων
νδωρ ψνχρόν 'ω &εοί' εϊπεν, 'ως βραχείας ηδονής ενεχα με-
γάΐην ενδαιμονίαν άπεβαλόμην', όντως άνοιβτέον εν ταϊς άρ-
9 ρωβτίαις προς αντονς ως δια ψνχροποβίαν η λοντρον αχαιρον
F η ΰνμπεριφοράν πολλάς μεν αυτών διεφ&είραμεν ηδονάς, χα-
λάς δε πράξεις επιτερπεΐς τε διαγωγας άπωλέβαμεν. ó γαρ εκ
των τοιούτων άναλογιβμων δηγμος αίμάββει την μνήμην, coffre
οίον ονλην παραμένονΰαν εν τω iγιαίνειν ενλαβεβτέρονς ποιεΐν
127 TCfçl την δίαιταν. \ ονδε γαρ αγαν το νγιαϊνον βωμα φύει με-
15 γάλας επι&νμίας ονδε δνβπει&εΐς ονδ' άβννή&εις ονδε δνΰ-
εχβιάβτονς, αλλά δει ΰαρρεΐν προς τάς ορέξεις εχφερομένας
xal επιπηδώβας ταΐς άπολαύβεβιν, ως ελαφρον και παιδιχον
εχούβας το μεμψιμοιρούν xal χλαν&μνριξόμενον, εϊτα πανομέ-
νας άρ&είβης της τραπέζης xal μηδέν έγχαλούβας μηδ' ¿δι-
so χονμενας, αλλά τουναντίον χα&αράς xal ιλαράς xal ού βαρείας
ονδε ναντιώδεις περιμενούβας την ανριον. ωβπερ άμέλει και
Τιμό&εος είπε rr¡ προτεραία δεδειπνηχως εν 'Ακαδημία παρά
Ίΐλάτωνι μονβιχον xal λιτον δεΐπνον, ως οί παρά Πλάτωνι
Β δειπνηβαντες χαι εις ανριον ηδέως γίγνονται. λέγεται δε χαι

• 6 ss. cf. 183 d 14 cf. 584 d 16 Ssî— !1 αΰριον Stob. IV


• p . 880, 10 21 s s . C i e . T u . V 3 6 , 1 0 0 ; cf. 6 8 6 a 24SB. c f .
180 a 1099 c; y. Alex. 22 84 λέγεται — p. 263, 8 όλιγαριατίαν
Stob. IV p. 880, 17

1 γινόμενοι OJR πιίζομ»ν Ο πιεξονμεν 0 ίνερειδόμινοι SI


corr. Hch. 8 del. Hch. (βπίδημίας Xyl.) 6 άίψιι JR
β τον om. νΠΘ 8 άπεβαλλόμην τΖ 10 διαφ9ίίρομεν aut
διεφ&είρομεν Sì corr. Re. *ai¿s] πολλάς Wy. 11 âè Wy.
τε SI 14 &γαν] άγει S αν Hch. φνει Ο φ veti Ο φνβιιε Hch.
16 θαρρίΓν] 9αρρονντας μάχεβ&αι Stob. 18 μεμι¡>ίμοιρον
(om. κ. χ.) Stob, ί ΐ τιμό&εον εΐηεΐν νΠΘ δεάειχνηκότα Α'ΕΘ
127 Β DE TUENDA SANITATE PEAECEPTA 263

Λλέζανδρον ειπείν τους tης"Αδας οψοποιους άποπεμψάμενον


io ς εχει βελτίονας [αγειν] αεί ΰνν αΰτψ, προς μεν το ¿ίριοτον
την ννχτοπορίαν, προς δε το δείπνον την ολιγαριβτίαν.
1 0 . Ονχ άγνοω δ' οτι καΐ δια κόπους πνρέττονΰιν ίίν&ρω-
ποι nal δι' εγχαύβεις και δια περιψύξεις. •αλλ' ωοπερ ai των 5 •
άν&έων οΰμαί χα&' εαντάς άο&ενείς ε ία ι, μιγβεΐΰαι δε τω
ελαίω ρώμην ΐβχονΰΐ και τόνον, οντω ταΓς εξω&εν αίτίαις και
άρχαΐς οίον ονΰίαν xal βωμα παρέχει το πλη&ος νποκείμενον.
άνευ δε τούτον χαλεπον ονδεν, άλλ' εζαμανροϋνται και δια- 9 •
χέονται ραδίως, αίματος λεπτού και πνεύματος χα&αρον δεχο- C
μενον την κίνηβιν' ¿ν δε πλή&ει και περιττώματι οίον ιλύς
άναταραττομένη μι αρά ποιεί πάντα xal δνΰχερή και δυΰαπάλ-
λακτα. διό δει μη κα&άπερ οί α&λιοι ναύκληροι πολλά δι' •
άπληβτίαν εμβαλλόμενοι τονντεΰ&εν ηδη διατελονΰιν άντλοϋν-
τες και ύπεξαιρονντες την &άλατταν, όντως έμπληΰαντας το 15 •
ΰωμα και βαρύναντας ύποχα&αίρειν αν&ις και νποχλύζειν,
άλλά διατηρεΐν ενΰταλές, οπως, χαν πιεΰ&ή ποτε, φελλού δί-
χην νπό χονφότητος άναφέρηται.
11. Μάλιοτα δε προφνλακτέον εν ταΐς προπα&είαις και ΐ9
προαιΰ&ήΰεΰιν. ον γαρ απαΰαι κατά τον Ήΰίοδον (OD 104) D •
επιφοιτώαιν ai νόβοι 'ΰιγη, επει φωνην εξείλετο μητίετα Ζευς',
αλλ' ai πλεΐΰται χα&άπερ προαγγέλους και προδρόμους και
χηρυχας εχονοιν απειρίας και δνΰκινηβίας. fβαρύτητες και
χόποι φηΰ'ιν 'Ιπποκράτης (Aphor. II 5) 'αύτόματοι νοναον
φράξοναι', δια πλη&ος ώς εοικεν εντός διάταΰιν και ΰφήνωαιν s»
τον περί τα νενρα πνεύματος έχοντος, άλλ' ομως αντον μονον-
ονχι roí δώματος αντιτείνοντας και καταβπώντος ¿πι το
χλινίδιον xal την ηβνχίαν οί μεν νπό λαιμαργίας και φιλη- Ε
δονίας εμβάλλουβιν εαντονς ini τα βαλανεΐα και ΰπενδονΰιν

1 άΧίξανδρος ν (non w) ΠΘ τονς έ&άδας OJßvaA 1 άποπιμ-


'ψάμενος Α'ΕΘ 2 αγειν om. Stob. 8 ονβίαις Sì corr. Aid.8
9 τούτων Sì corr. Re. 18 α&λιοι Wy. άγα&οί Sì 14 έμ-
βαΐόμινοι a'AEZb 15 νπιξαίροντες νΠΘ 19 φυΧακτέον
Jb TtQOCTtafriiais S v 0 25 áiáetaeiv OJR
264 11. ΤΓΙΕΙΝΑ IΙΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 29) 127 E

ini τα ς προπόβιις, ωβπερ είς πολιορκίαν επιβιτιξόμε voi καΐ


δεδιότες μη φ&άβη χαταλαβων αντονς S πυρετός άναρίβτονς,
οί δε κομψότεροι ταύτη μεν ονχ άλίΰχονται, πάνυ δ' άβελτέ-
ρως αίΰχννόμενοι χραιπάλην η άπεψίαν ομολογεΐν κα'ι διημε-
5 ρεύεIV ίν ίματίοις ετέρων είς το γνμνάΰιον βαδιζόντων και
παρακαλούντων άναΰτάντες ΰυναποδύονται καΐ ταύτα πράτ-
• τοναι τοις νγιαίνονβι. τονς δε πλείους άχραβίας nal μαλακίας
βυνήγορον εχονβα (την) παροιμίαν ελπις άναπεί&ει καΐ πρυ-
F άγεται βαδίξειν άναΰτάντας ίταμώς επί την ΰυνή&ειαν ώς
ίο οΐνω δη τον οΐνον κραιπάλη δε την κραιπάλην εξελωντας και
διαφορήβοντας. προς μεν ονν ταντην την ελπίδα την τον
Κάτωνος ενλάβειαν άντιτακτέον ην φηδιν εκείνος ο άνηρ 'τα
μεν μεγάλα μικρά ποιείν τα όέ μικρά παντελώς αναιρείν', \
128 και οτι κρεϊττον ενδειαν νπομεϊναι διαχενης και ηβνχίαν η
16 διαχυβενΟαι προς λουτρον ώΰαμένους καΐ δείπνο ν. εί μεν γαρ
εΰτι τι, βλάψει το μη φνλά'ξαΰ&αι μηδ' επιΰχεΐν' εί δε μηδέν,
ον βλάψει το ΰνοταλήναι τώ ΰώματι καΐ γενέΰ&αι χα&αρώτε-
ρον. ο άε παιδαριώδης εκείνος και τοις φίλοις δεδιως κα'ι τοις
οίκέταις φανερός γενέβ&αι διακείμενος εκ πληΰμονής η κραι-
80 πάλης άηδως, αίΰχυνόμενος άπέψίαν ομολογηβαι τημερον, αν-
ριον όμολογήΰει κατάρροιαν η πνρετόν η βτρόφον. 'αίβχυνό-
• μένος αΐβχιβτα πενία ν ζαν) φέροις' (Men. fr. 810), πολύ δ'
αΐδχιον άπεψίαν και βαρύτητα καΐ πληΰμονην σώματος είς
84 βαλανεΐον έλκη μενού κα&άπερ είς &άλαΰΰαν αα&ρον πλοίου
Β καΐ μη ΰτεγοντος. ωβπερ γαρ άμελει πλέοντες ενιοι χειμωνος
οντος αιδούνται διατρίβειν ¿π' ακτής, είτ' άναχ&έντες αϊΰχιΰ¿α
διάκεινται βοωντες καΐ ναντιωντες, ούτω? εν υποψία καΐ

• 10 cf. Antiphan. ap. Athen. 44 a l ì cf. 825 d

4 άπεψίαν] ίαιμαργίαν R 7 πλίίονας yΠΘ àxçaeia και


μαΧαχία Sì corr. Erasm. άχραοία . . ζτην) παροιμίαν Άπίβιν
Re. proverbium πάτταλος παττάΧω έχχρονεται (Paroem. Gr. II
116, 9 Leutech) respici adn. Wy. 8 παροινίαν JRA
10 έξεΧάντας Sì corr. S2 il άιαφορήβαντες libri pr. S 22 add.
Porson φέρεις OJS wZ'v1 2β ê. ά. ä. νΠΘ
128 Β DE TUENDA SANITATE PRAECEPTA 265

προηα&εία βώματος άγεννες -ηγούμενο ι μίαν ημέρα ν ¿v κλίνη


διάγειν xaι μη παρα&έΰ&αι τράταζαν, α'ίΰχιδτα πολλάς ημέρας
κείνται χα&αιρόμενοι xal χαταπλαΰΰόμενοι xal &ωπεύοντες
ιατρούς χαι δερακενοντες, οίνον αιτούντες η ψνχρον νδωρ,
ατοπα και άγεννη πολλά ποιεΐν και φ&έγγεΰ&αι δια τον πόνον 5
και τον φόβον υπομένοντες, και μην τους γε δια τάς ηδονάς C
μη χρατονντας εαυτών αλλ' εγκλίνοντας η φερομένους υπό
των επι&νμιων καλ&ς εχει διδάΰχειν και άναμιμνηΰχειν οτι
πλεΐΰτον ¿κ τον δώματος αϊ ηδοναι λαμβάνονΰι. ( 1 2 . ) και
κα&άπερ οί Αάκωνες οξος και αλας δίδοντες τω μαγείρω τα ίο
λοιπά κελεύουΰιν ¿ν τω ίερείφ ξητεΐν, οϋτως εν τω ΰώματι
τον προΰφερομένον τα χάλλιΰτα των ηδνΰμάτων εΰτίν, ανπερ
νγιαίνοντι και χα&αρω προΰφερηται. γλνχν μεν γαρ η πολυ-
τελες εξ ω και καθ' αντο των τοιούτων εχαΰτόν εβτιν, ηδν δε
πέφνχεν ίν τω ηδομένω και μετά τον ηδομένον γίγνεβ&αι ί6
κατά φύβιν έχοντος' èv δε δνβαρέΰτοις και κραιπαλωΰι και D
φαύλως διακειμίνοις πάντα την αυτών χάριν καΐ ωραν άπόλ-
λνΰι. διό δει μη ΰχοπεΐν τον ίχ&νν ει πρόΰφατος μηδε τον
αρτον ει χα&αρος μηδε το βαλανεΐον ει &ερμον μηδε την
έταίραν ει ενμορφος, αλλ' αυτόν εΐ μη ναντιώδης μηδε θολέ- ¿o
ρος μηδ' έωλος μηδε τεταραγμένος, εί δε μη, χα&άπερ εις
οίκίαν πεν&οϋΰαν εμβαλόντες επίχωμοι με&ύοντες ου φιλο-
φροΰύνην παρέΰχον οϋδ' ηδονην άλλα κλαν&μους χαι οδνρ-
μονς ¿noίηΰαν, οΰτω και άφροδίΰια χαι οψα χαι βαλανεΐα
xal οίνος εν ΰώματι χαχως χαι παρά φύβιν εχοντι μιγνύμενα 15
τοις μη κα&εΰτωΰΐ χαι διεφ&ορόβι φλέγμα χαι χολην κινεί και
ταράττει και προΰεξίβτηΰιν, ηδν <$' ονδεν άξιολόγως ούδ' άπο- Ε
λανΰτιχον ούόεν οίον προΰεδοχηΰαμεν άποδίδωβιν.

18 dio — 27 προβεξίβτηαιν Stob. IV ρ. 881, 3

1 προσπα&ίία τταΑΘ σώματος γενομένου άγ. R 10 δ'όντες


3Β,ΠΘ 14 ίχαοτον O, om. Ο ήίν] ηόη αΑ'θ 21 μ. ε. om.
Stob. 23 χ. ó. Stob., om. ß 2β χα&ίβτώΰι μηόί αΑΈ©
27 παρεξίστησιν Hch.
266 11. ΤΓ1ΕΙΝΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 29) 128 E

Π 1 3 . Ή μεν ονν ακριβής (¡φόδρα και δι' ονυχος λεγομένη


δίαιτα τό τε ΰωμα χομιδή ψοφοδεες παρέχεται και ΰφαλερόν,
αύτης τε της ψυχής το γαϋρον χολοΰει πάντα πράγματα και
παΰαν ονχ ήττον εν ήδοναΐς η πόνοις διατριβήν και πράί,ιν
• 5 ύφορωμένης και προς μηδέν Ιταμως και &αρραλέως βαδιξού-
ΰης. δει δ' ωΰπερ ίΰτίον το αώμα μήτε ΰυΰτέλλειν ευδίας
ονΰης xal πιέξειν βφόδρα μητ άνειμένως χρήΰ&αι καί κατα-
• F φρονείν ¿ν υποψία γινόμενον, ¿λλ' ένδιδόναι και ποιεϊν ελα-
φρον ωΰπερ εΐρηται (123 b,e), και μη περιμένειν άπεψίας και
10 όιαρροίας μηδε &ερμαβίας μηδε νάρκας, ύ φ ' ων ενιοι μόλις
ωΰπερ υπ' αγγέλων η κλητόρων, πυρετό ν περί &ύρας οντος ¡
129 ηδη, ΰορυβούμενοι ΰυΰτέλλουΰιν εαυτούς, άλλα πόρρω&εν ε|-
ευλαβεΐΰ&αι 'προ χείματος, ωΰτ ανά ποντίαν ακραν βορρά
• πνέοντος' (Lyr. adeep. 100). ( 1 4 . ) άτοπον γάρ ίΰτι κοράκων
15 μεν λαρύγγιαμοίς και κλωβμοίς άλεκτορίδων και 'ΰνΰίν έπΐ
φορυτω μαργαινούβαις', ως εφη Δημόκριτος (fr. 147), επιμε-
λώς προδέχειν ΰημεΐα ποιονμενονς πνευμάτων και ομβρων,
τα δε τον ΰώματος κινήματα και ΰάλονς και προπα&είας μη
προλαμβάνειν μηδε προφνλάττειν μηδ' εχειν ΰημεΐα χειμ&νος
>ο ίν εαυτοί γενηΰομένον και μέλλοντος, ο&εν ου περί τροφήν
μόνον ούδε γνμνάΰια δει φνλάττειν το ΰωμα μη παρά το είω&ος
• Β απτεται τούτων όκνηρώς και άπρο&ύμως η πάλιν όιψώδές ίΰτι
και πειναλεον ώς ου πέφνκεν, άλλα και των ϋπνων το μή ΰυνεχες
• μηδε λεΐον αλλ' ανωμαλίας έχον και διαΰπαΰμους εύλαβεΐΰ&αι,
• >5 και νή Jia των ενυπνίων την άτοπίαν, ανπερ ωΰι μη νόμιμοι
μηδε αννή&εις αί φανταΰίαι, πλή&ος η πάχος υγρών η πνεύματος

1 ή —8 ίλαφρον Stob. IV ρ. 881, 14 18 cf. 465 a 503 a


• 80 οβ*»-—p. 267, 8 περιόδοις Stob. IV p. 882, 1 2β cf. 736 a

3 τε Stob, δε Si 4 η Mady. xai Sì %. πρ. om. Stob.


6 ύφορωρένοις α'Α'Θ 7 χρ.τε καί χΠΘ 10 νφ' OS άφ'
νΠΘ έφ JR 18 βορέα Bergk 16 κνβιν OJR 19 itaça-
φνΐάττειν OJR 32 αντιται Stob, απτηται SI SS νή ¿lía
om. OJb civ γάρ Stob. 96 πνευμάτων Sì corr. Stob.
129 Β DE TUEND A SANITATE PRAECEPTA 267

ταραχή ν εντός κατηγοροϋβαν. ηδη δε και τce της ψυχής Μνή-


ματα το βώμα μηνύει προς νόθο ν έπιΰφαλώς εχειν. άλογοι γαρ
ΐβχονΰιν ά&υμίαι και φόβοι πολλάκις ¿π' ονδενος φοβερού τάς C
έλπίδας αφνω χαταΰβεννΰουβαι' γίγνονται δε χαι ταΐς όργαΐς
έπίχολοι και οξείς και μικράλνποι και δακρνρροονΟι και άβημο- &
νουβιν όταν ατμοί πονηροί xal άνα&υμιάβεις πικραί βννιΰτάμε-
ναι 'ταΐς της ψυχής', ως φηοιν ο Πλάτων (Tim. 47 d), άναχρα-
&ωδι 'περιόδοις'. δώ δει βκοπεΐν οΐς αν ταντα βυμπίπτη και
μνημονεύειν [αν μηδέν y πνευματικόν], οτι βωματικόν εΟτιν
αίτιον υποβτολής τίνος η χα&άρδεως δεόμενον. ίο
1 5 . Χρηβιμον δε πάνυ χαι το τους φίλους επιβχεπτόμενον
άβ&ενονντας ¿κπυν&άνεβ&αι τάς αιτίας, μη βοφιΰτικως μηδε D
περιέργως ίνβτάδεις χαι παρεμπτώβεις χαι κοινότητας λαλονντα
και παρεπιδειχννμενον ιατρικών ονομάτων χαι γραμμάτων
ίμπειρίαν, αλλά ταντι τα φανλα και κοινά μη παρέργως άκον- ΐ5
οντα, πλή&ος ηλίωβιν χόπον άγρυπνίαν, μάλιδτα δε δίαιτα ν
r¡ χρώμενος επύρεξεν. εί&' ωβπερ ο Πλάτων επί τοις άλλο-
τρίοις άμαρτήμαδιν είώ&ιι λέγειν άπιών 'μήπου αρα χαι ίγω
τοιούτος',' οντω τα περί αυτόν èν τοις πΐηΰίον εν τί&εδ&αι,
χαι φυλάττεδ&αι χαι μνημονενειν οπως ον περιπεβεϊται τοις μ
αντοΐς ονδ' αντος εις την χλίνην χαταπεβών ύμνήβει πο&ων
την πολυτίμητον νγίειαν, ¿λλ' ετέρου πάαχοντος εναημανείται
προς εαυτόν ώς άξιον πολλού το νγιαίνειν και δει τοϋτο δια- Ε
τηρεϊν αυτω προβέχοντα χαι φειδόμενον. ον χείρον δε και
την εαυτών παρεπιδχοπεΐν δίαιταν' αν γαρ εν πόδεδι χα'ι 35
προβφοραΐς η τιβι πόνοις και άταξίαις ετέραις τυγχάνωμεν
γεγονότες, το δε βώμα μηδεμίαν υποψία ν παρεχΐ] μηδε προ-

li cf. 40 d 88 e 4Θ3 e

1 χατηγορονβαν es. VoBsianus 2 χατηγοροϋΰιν Λ Stob.


S άπ"\ νπ' ΠΘ φοβιρον OJRA*Stob. φανερού Ο β πιχραί]
xvxval Stob. 7 φηαι Πλ. Stob. 9 del. Hch. (ψνχικόν pro
πνευματικόν prop. Wy.) 10 χα&άρΰίως Aid.8 cf. 286 β xa-
ταχρίαεως JA* χαταχράαεως 0 $εόμ.]γινάμενον Θ 1S %α-
ρικΛτώΰεις OB 1β τη Χύγωβι 0 η λείωαιν 0 corr. Erasm.
268 11· ΪΓ1ΕΙΝΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 29) 129 E

αίΰ&ηΰιν, ομως αντους δει φυλάττεΰ&αι xal προκαταλαμβάνειν


εχ μεν άφροδιΰίων xal κόπων οντάς άναπανΰει και ηΰυχία,
μετά δ' οΐνωΟιν xaì ΰνμπεριφοράν ύδροποΰία, μάλιΰτα δε τρο-
φαΐς χεχρημίνονς εμβρι&έΰι xal χρεώδεοιν η ποιχίλαις ολιγο-
5 ΰιτεΐν xal μηδέν νπολείπειν περιττώματος πληθΌ? εν τω ΰώ-
ματι. xal γαρ αυτά ταντα δι αυτά πολλών αίτια νόθων εΰτί^
F xal προΰτί&ηΰι ταϊς αλλαις αίτίαις ϋλην xal δνναμιν. ο&εν
αριΰτα λέλεχται 'τροφής άχορίην xal πόνων άοχνίην χαϊ ΰπέρ-
130 ματος ove ¿η ς τήρηΰιν υγιεινότατα είναι'. | χαϊ γαρ η περί τα ς
ίο ΰννονΰίας άχραΰία τω μάλιΰτα την δνναμιν έχλύειν νφ' ι]ς η
• τροφή διαπονεΐται, πλέον περίττωμα ποιεί και πλη&ος.
1 6 . Λυ&ις ονν άναλαβόντες ¿ξ αρχής περί εχάΰτου πρώ-
τον δε περί γυμναΰίων φιλολόγοις αρμοζόντων λέγωμεν οτι
• ωΰπερ 6 φήΰας μηδέν γράφειν παρα&αλαΰΰίοις περι tοδόντων
15 ¿δίδαξε τήν χρείαν, οντω xal φιλολόγοις φαίη τις άν μή γρά-
• φειν περί γνμναβίων. η γαρ χα&' ημέραν τον λόγου χρεία
δια φωνής περαινομένη &ανμαΰτυν οϊόν εατι γνμνάΰιον ου
μόνον προς νγίειαν αλλά xaì προς ιΰχυν ον παλαιβτιχήν ουδέ
19 ΰαρχονΰαν xal πνχνονΟαν τα εχτος ωΰπερ οικοδομήματος,
Β αλλά τοις ξωτιχωτάτοις χαϊ χνριωτάτοις μέρεΰι ρώμην ενδιά-
&ετον χαϊ τόνον άλη&ινόν εμποιοϋΰαν. οτι μεν γαρ ιΰχυν
• δίδωΰι το πνεύμα, δηλονΰιν οί άλεΐπται, τους ά&λητάς χελεν-
οντες άντερείδειν ταΐς τρίψεβι xaì παρεγχάπτειν τείνοντας άεΐ
τα πλαΰΰόμενα μέρη χαι ψηλαφώμενα τον αώματος' η δι
86 φοινή τον πνεύματος ονΰα χίνηΰις ονχ έπιπολαίως άλλ'
6 ss. cf. 732e 7 ο&ιν — U πλή&ος Stob. IV p. 882, 18
8 cf. Hipp. Epidem. YI 4, 18
2 δντoís] δίδοντας ci. Si. 9 ονντήρηβιν νΠΘ ύγιεινότα-
τον R υγιεινότερα ΠΘ 11 χλείον νΠΘ ποιεί Stob, ποιείται Si
18 λέγομεν R (non S) 14 τριοάόντων dubitanter Bern, όψων
Si. cf.667 f Xyl. aquae marinae usum dentibus prodesse opi-
natur le τά] την ΠΘ 21 εμποιοϋαα Wil. Ιβχνειν Sì corr.
Mez. 22 δίόωαι] òsi OJR 2S παρεχχόπτίΐν OJRw παρα-
χάμπτειν A 4 παρεγχάπτειν 0 corr. Madv. hic et πότιρον ψνχής
• η αώματος ίπι&νμία Hai λύπη c. 4 (VII 4, 17 Bern.) τείνοντας
Mez. τηρούνται íl
130 Β DE TUENDA SANITATE PRAECEPTA 269

ωβπερ εν πηγαίς πίρι τα βπλάγχνα φορονμένη το &ερμον


ανξει και λεπτννει το αιμα, και παβαν μεν εκκα&αίρει φλέβα,
παβαν δ' άρτηρίαν ανοίγει, βύβταβιν δε και πη'ξιν ύγρότητος
ονχ εά περιττωματικης ωβπερ ν7ΐοΰτά&μην εγγενέβ&αι τοις i
την τροφήν παραλαμβάνουβι και κατεργαξομένοις αγγείοις. C
διό δει μάλιΰτα ποιείν εαυτούς τούτω τω γυμναβίω βυνή&εις
και βυντρόφους ενδελεχως λέγοντας, αν (5' r¡ τις υποψία τον
βώματος ¿νδεέΰτερον η κοηωδέβτερον έχοντος, άναγιγνώβκον-
τας η άναφωνουντας. όπερ γαρ αιώρα προς γυμνάβιόν εβτι,
τοντο προς διάλεζιν άνάγνωΰις, ωβπερ επ' οχήματος άλλοτρίον ίο-
λόγου χινουβα μαλακώς και διαφορονβα πράως την φωνήν.
η δε διάλεξις αγώνα και ΰφοδρότητα προβτί&ηβιν αμα της
ψυχής τω ΰώματι βυνεπιτι&εμένης. κρανγάς μέντοι περιπα-
θείς και βπαραγματώδεις ενλαβητέον' αί γαρ ανώμαλοι προ O- D
βολαΐ και διατάβεις τον πνεύματος ρήγματα κα'ι βπάβματα 15
ποιονβιν. άναγνόντα δ' η διαλεχ&έντα λιπαρά και άλεεινη
τρίψει χρηβτέον προ τοϋ περιπάτου και μαλάξει της βαρκός,
ώς άννΰτόν εβτι, των βπλάγχνων ποιονμενον άφήν και το
πνεϋμα πράως διομαλύνοντα xal διαχέοντα μέχρι των άκρων-
μέτρον δε τον πλήθους της τρίψεως εβτω το προβφιλες τη 20
αιβ&ήβει και αλνπον. ο γαρ οντω καταβτήΰας την εν βά&ει
ταραχήν xal διάταΰιν τον πνεύματος άλνπω τε χρητκι τω
περιττώματι, καν άκαιρία τις η χρεία κωλύΰη τον περίπατου,
ουδέν εβτι πράγμα' το γαρ οίκεΐον ή φύβις απείληφεν. ο&εν Β
οντε πλουν ποιητέον οϋτε καταγωγήν εν πανδοχείω βιγής πρό- ss
φαβιν, ουδ' au πάντες καταγελωβιν. οπου γαρ ουκ αίβχρον
το φαγιΐν, ούδε το γυμνάξεβ&αι δήπου&εν αίβχρόν' ¿λλ '
αϊβχιον το δεδοιχέναι και δυβωπεϊβ&αι ναύτας και ορεωκό-
μονς και πανδοχείς καταγελωντας ον τον βφαιρίζοντος και

27 es. Plat. Legg. 830 b c


I χληγαϊς S φορονμένη Si. ρωννυμένη Sì 4 ytvie&ai νΠΘ
II ¿ιαφέρονβα RyΠθ 14 βπαραγμώδεις Ο προβολαϊ Salm.
18 άννατόν J* αν οΐβτόν Sì 20 μίτριον τοϋ πλ. va A1 Î6 παν-
άοχείω Ε πανάοχιίω Ο 29 αανβοχείς νΠΘ οφετερίξοντος θ
270 11. ΤΓΙΕΙΝΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 29) 130 E

βκιαμαχοϋντος άλλα τον λέγοντος, αν αμα διδάΰΚΎ) η καϊ ξητή


y.al μαν&άντβ και άναμιμνήβκηται γυμναξόμενος. ο μεν γάρ
• Σωκράτης ελεγεν (Χβη. Conv. II 18) ort τω κινονντι i t ' ορχή-
F βεως αυτόν επτάκλινος οίκος ικανός εΰτιν εγγυμνάξεο&αι, τώ
5 δε δι ωδής η λόγον γυμναζομένω γυμνάβιον άποχρών καί
εβτώτι και κατακειμενω πάς τόπος παρέχει, μόνον εκείνο φν-
λακτέον, οπως μήτε πληβμονήν μήτε λαγνείαν μήτε κόπον
131 εαυτοΐς ΰυνειδότες εντεινόμενα τη φωνή τραχύτερον, | ο πά-
βχουΰι πολλοί των ρητόρων και των βοφιβτών, οι μεν υπό
ίο δόξης και φιλοτιμίας, οί δε δια μιβ&ους η πολιτικάς άμιλλας
εξαγόμενοι παρά το βνμφέρον άγωνίξεβ&αι. Νίγρος δ' 6 ημέ-
τερος εν Γαλατία βοφιατενων ακαν&αν ίτύγχανεν ίχ&νος κα-
ταπεπωκώς. ετέρου ό' επιφανέντος ε'ξω&εν βοφιβτον και μελε-
τώντος, όρρωδών νφειμένου δόξαν παρααχείν, ετι της άκάν-
15 &ης ενιβχομένης έμελέτηβε' μεγάλης δε φλεγμονής και ακλη-
ρας γενομένης, τον πόνον ον φέρων άνεδέξατο τομήν ε'ξω&εν
βα&εΐαν. ή μεν ονν άκαν&α δια τον τραύματος εξηρέ&η, τί>
Β. δε τραύμα χαλεπον γενόμενον και ρευματικον άνείλεν αυτόν.
αλλά ταύτα μεν αν τις νβτερον ενκαίρως νπομνήβειε.
20 1 7 . Αοντρω δε χρήΰ&αι γνμναβαμένονς ψυχρώ μεν επι-
δεικτικον και νεανικον μάλλον ή υγιεινόν εβτιν. ην γαρ δο-
κέϊ ποιεΐν δναπά&ειαν προς τα εξ ω και ΰκληρότητα του δώ-
ματος, αϋτη μείζον απεργάζεται περί τα εντός κακόν, ίνιβτα-
μένη τοις πόροις και τα νγρά ΰυνάγονΰα και πηγνύουβα τας
35 άνα&υμιάβεις άει χαλάο&αι και διαφορείοϋ'αι βουλομένας. ετι
δ' ανάγκη τους ψυχρολοντοϋντας εις έκείνην αυ&ις μεταβαί-
νειν ην φενγομεν ακριβή καί τεταγμένην άποτόμως δίαιτα ν,
C άει προΰέχοντας αν τοις μη παραβαίνωΰι ταύτη ν, ώς εν&νς
εξελεγχομένου πικρώς παντός αμαρτήματος, ή δε &ερμολονβία

1 χ. om. R 6 γνμνάβιον ¿χόχρη (άποχρών Vossianus 2


m. 2) γνμναζομένω íl corr. Re. 14 όρρωάων post παραΰχιΐν
ΠΘ 19 ν. α. τ. αΑΘ 20 γ. δ. λ. χ. ΠΘ 25/2β ϊβτι Sl· R
οτι ih Α Έ Θ 2β έμβαίνειν ναΑ Θ 28 ¿f¿] Ssl Α Έ Θ
1
παραβαίνοντας OJRvaA παραβαίνειν O corr. Re. ταντην om.
ORyaA 1
131 C DE T U E N D A SANITATE PRAECEPTA 271

δίδωβι πολλην βυγγνώμην. ου γαρ τοβοντον εντονίας νφαι-


ρεΐ και ρώμης, οδον ωφελεί προς υγίειαν, ένδόβιμα rf¡ πέψει
και μαλακτικά παρέχουβα, τοις δε την πεψιν διαφεΰγουβιν,
αν γε δη μη παντάπαβιν ωμά και μετέωρα μείνη, διαχυθείς
άλύπονς παραβχευάξουβα καΐ κόπους εκλεαίνουβα λαν&άνον- 5
τας. ον μην αλλ' οταν η φνβις παρέχη μετρίως διακείμενου
και ίκανώς του δώματος αΐδ&ηβιν, εατέον το βαλανεΐον. αλειμμα D
i f rò προς πυρι βέλτιον, αν αλέας δέηται το δώμα ' ταμιεύεται
γαρ αντώ της &ερμότητος. δ 5' ήλιος οϋτε μάλλον ον&' ήττον
« λ λ ' cój χέκραται προς τον αέρα κεχρηδ&αι δίδωβι. ταϋτα μεν ίο
ουν ικανά περί γυμναδίων.
1 8 . 'Επί δε τροφή ν παραγε νομένοις, αν μεν r¡ τι των
πρόδ&εν 'όφελος λόγων οϊς τα ς ορέξεις εκηλονμεν και κατε-
πραννομεν, αλλο τι χρη παραινεΐν των εφεξής' αν δ' ωδπερ
èx δεβμών λελυμέντ) χαλεπον r¡ χρηδ&αι και φιλονικεΐν προς ι»
γαβτέρα ώτα μη εχουβαν, ώς ελεγε Κάτων, διαμηχανητέον τη
ποιότητι της τροφής ελαφρότερον ποιεϊν το πλη&ος. και τα
μεν βτερεά και πολυτρόφα των βιτίων, οίον τα κρεώδη και Κ
τυρώδη και βύκων τα ξηρά και ωών τα εφ&ά, προβφέρεβ&αι
πεφυλαγμένως άπτόμενον (έργον γαρ άεΐ παραιτεΐδ&αι), τοις ίο
δε λεπτοΐς εμφύεδ&αι και κούφοις, ola τα πολλά των λαγάνων
και τα πτηνά και των ίχ&νων οί μη πίονες. εδτι γαρ τα τοι-
αύτα προδφερόμενον και χαρίξεδ&αι ταΐς ορέξεβι και το δώμα
μη πιέξειν. μάλιδτα δε τάς άπο κριών φοβητέον άπεψίας'
xal γαρ ευθύς σφόδρα [ κ α ι ] βαρΰνουδι, και λείψανον είδαν- 25
•&ις πονηρόν απ' αυτών παραμένει, και κράτιδτον μεν έ&ίβαι
το δώμα μηδεμιας προδδεϊδ&αι δαρκοφαγίας (πολλά γαρ ού F
μόνον προς διατροφην αφ&ονα αλλά και προς ιυπά&ειαν καΐ

ιβ cf. 198 d 996 d; τ . Cat. Mai. 8

1 ποΙΙώ SI corr. Be. 3 μαλακά SI corr. Hch. 8 Λνρ


Re. 0 αυτό R (non S) 18 παραγενομένων J 18 χηί. χ.
καταπρ. SI corr. Be. 15 Χελνμέναις Mez. 1β μη] ούχ Β
83 προαφιρόμενα OB 85 del. Ha. 8β άπ'] παρ' Β
272 11- ΤΓΙΕΙΝΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 29) 131F

άπόλαυΰιν άναδίδωβιν η γη, τοις μεν αντό&ιν άπραγμόνως


χρηβ&αι παρέχουσα, τα δε μιγνύμενα παντοδαπώς και ακενα-
132 ξόμενα βυνηδύνειν) ' | επεί δε το ε'&ος τρόπον τινά φύβις τον
παρά φνβιν γεγονεν, ον δει χρηβ9αι κρεωφαγία προς άτΐο-
5 πλήρωβιν όρεξεως, ωβπερ λύκους η λέοντας, αλλ' οίον νπερει-
βμα y.ai διάζωμα της τροφής εμβαλλομενονς ετέροις ΰιτίοις
χρηβ&αι και οψοις, α και τω βώματι μάλλον εΰτι κατά φνβιν
nal της ψνχης ήττον αμβλύνει το λογικόν ωβπερ εκ λιτής καΐ
έλαφρας νλης άναπτόμενον.
ίο 1 9 . Των δ' υγρών γάλακτι μεν ονχ ως ποτω χρηβτεον,
¿λλ' cbf βιτίω δνναμιν εμβρι&η και πολντρόφον εχοντι' προς
δε τον οΐνον απερ Ευριπίδης προς την Μφροδίτην διαλε-
κτεον (fr. 967)
• 14 'ι'ιης μοι, μετριον δε πως
Β ct'ijç, μηδ' άπολείποις' '
• και γαρ ποτών ώφελιμώτατόν εΰτι και φαρμάκων ηδιβτον και
• όψων άβικχότατον, αν τύχη της προς τον καιρόν ενκραβίας
μάλλον η της προς το νδωρ. ϋδωρ δ' ον μόνον το μιγνύμε-
ν ον προς οΐνον, αλλά καΐ το καθ·' εαυτό τον κεκραμενον με-
S0 ταςν πινόμενον ¿βλαβέβτερον ποιεί το κεκραμένον. έ&ιΰνεον
ονν παρά την κα&' ημέραν δίαιταν tííarog προΰφερεβ&αι καΐ
δύο καΙ τρία ποτήρια, την τε δνναμιν τον οίνου ποιονντα
μαλακωτέραν κα.1 τον βώματος Ουνη&η την νδροποβίαν, οπως,
SÌ οταν εν χρεία γένηται, μη ξενοπa&r¡ μηδ' άπαναίνηται. βνμ-
C βαίνει γαρ ενίους φέρεβ&αι μάλιβτα προς τον οΐνον οταν μά-
λιβτα χρείαν υδροποΰίας εχωβι. καΙ γαρ ήλιω&εντες και ριγώ-
βαντες πάλιν καΙ βφοδρότερον είπόντες και βυντονώτερον
φροντίβαντες xal ολως μετά τους κόπονς και τους αγώνας
οΐονται ποτεον είναι τον οΐνον, ώς και της φύβιως άπαιτον-

2 μιγν. καΙ Θ καϊ O om. Ο 8 ή&ος ναΑ* τον Ο ον Ο


4 χρεωφαγίαις τ Π β άιάξ. OJ διάξωβμα Ο J xaï κατά φ.
RvJI 8 Χογιβτικον ORZb 12 ίεχτέον Re. 14 dixat
J'SZb 15 άπολίποις O S V J I άπολείπης Θ άπολίπης J'Rv
17 Sibov JS της πρός om. OJ 21 και om. R 29 «oré Jv
132 C DE TUENDA SANITATE PRAECEPTA 273

σης εύπά&ειάν τινα τω σώματι και μεταβολην ¿χ των πόνων,


•η δε φύσις εύπά&ειαν μεν, ει τις εύπά&ειαν καλεί την ηδυ-
πά&ειαν, ουκ απαιτεί, μεταβολήν ό' απαιτεί την εις το μέσον
ηδονης καΐ πόνου κα&ιδτάσαν. δώ και τροφής ΰφαιρετέον εν 4
τούτοις και τον οϊνον η παντελώς άφαιρετεον η προσοιστέον D
πολλή κατακεραννύμενον δια μεαον και κατακλνξόμενον υδρο-
ποοία. πληκτης γαρ ων και όξνς επιτείνει τας τον δώματος
ταραχάς, και τραχύτερα ποιεί και παροξύνει τα πεπληγμενα
παρηγορίας δεόμενα και λειότητος, ας μάλιστα το νόωρ ενδί-
δωΰι. και γαρ αν ον διψώντες άλλως δε &ερμόν νδωρ πίω- ίο
μεν μετά τον ς κόπους και τάς διατάσεις και τα καύματα, χα-
λάσματος και μαλακότητος αίσ&ανόμε&α περί τα εντός" ήπιος
γαρ η τον ϋδατος ύγρότης και αΰφυκτος, η δε τον οινου φο-
ράν εχει πολλην και δύναμιν ουκ ευμενή τοις προσφάτοις Ε
πά&εσιν ουδε φιλάν&ρωπον. και γαρ ας λέγουσιν ενιοι τω 15
σώματι την άσιτίαν δριμύτητας ¿γγενναν και πικρότητας ε'ί
τις δέδιεν η κα&άπερ o i παίδες ό ε ivo ν ηγείται προ τοΰ πυρετ-
τειν μη παρατί&εσ&αι τράπεζαν εν υποψία γεγονώς, ενάρμο-
Οτον ή υδροποσία με&όριον. και γαρ αντώ τω Λιονύαφ πολ-
λάκις νηφάλια &ύομεν, ε&ιξόμενοι καλώς μη ξητεΐν άεΐ τον so
ακρατον. 6 δε Μίνως και τον αυλον άφείλε της &υσίας και
τον στέφανον υπό λύπης, καίτοι λυπουμένην ψυχή ν ία μεν
οϋϋ·' νπό στεφάνων οϋ&' ύπ' αυλών πα&οϋααν" σώμα δ' ονδεν
οϋτως ΐσχυρόν εστίν, ω τεταραγμένω και φλεγμαίνοντι προσ- F
πεσών οίνος ουκ ηδίκησε. «5
2 0 . Τους μεν ονν Ανδους εν τω λιμω λεγουσι διαγαγεϊν
παρ' ημέραν τρεφομενους, είτα παίζοντας και κυβεύοντας'
φιλόλογον d' ανδρα και φιλόμουσον εν καιρώ δεομενω βρα-
δντέρον δείπνου | διάγραμμα παρακείμενον η τι βιβλίδιον η 133
21 cf. ApoUod. Bibl. III, 16, 7 26 ss. Herodot. I 94
2 ινπ. alt. om. Β 9 ag Be. oís ß H âiaerâaeiç OJB
12 αισθάνονται ORvaA® 18 αφνχτος OJ'R(nonS)wZ 1β ¿y-
ytv&v Sva'E 27 ήμέραν π. ή. E 0 28 άνδρα] αρα yakv
άεόμενον Sì corr. Mez. 28 βιβλίον JvJ7
21 BT Plut. inor. I
274 11. Χ Γ Ι Ε Ι Ν Α ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 29) 133 A

Ί λνρων ον προΐενται τη γαβτρί λεηλατονμενον, αλλ' αποΟτρέ-


J φων .Ουνεχως και μεταφέρων ¿πι ταντα την διάνοιαν άπο της
τραπέζης (όβπερ *Αρπνίας τα ς ορέξεις όιαΰοβηβει ταΐς Μούβαις.
ον γαρ ò μεν Σχύ&ης, οταν nívr¡, πολλάκις εφάπτεται τον
t τόξου και παραψάλλει την νενράν, εκλνόμενον νπο της με&ης
ανακαλούμενος τον &νμόν, "Ελλην δ' άνηρ φοβηΰεται τους
καταγελωντας αντον γράμμαβι και βιβλίοις αγνώμονα και
δναπαραίτητον επι&υμίαν άνιέντος άτρίμα και χαλώντος; των
9 μεν γαρ ' παρά τω Μενάνδρψ νεανίΰκων νπο τον πορνοβοΰκον
Β παρά πότον επιβονλενομένων χαλάς και πολντελεΐς εΐδάγοντος
• εταίρας ε'χαΰτος, ως φηΟι (fr. 607),
'χύ·ψας χα& αντον των τραγημάτων ε'φλα',
φνλαττόμενος και φοβούμενος έμβλέπειν' οί δε φιλόλογοι
πολλας και χαλάς χαί ηδείας απόψεις χαί άποστροφάς εχονΰιν,
ib ανπερ άλλως μη δύνωνται το xvvixbv και &ηριωδες των ορέ-
ξεων χατέχειν παρακείμενης τραπέζης, άλειπτών δε φωνας και
παιδοτριβών λόγους εκάΰτοτε λεγόντων ώς το παρά δεϊπνον
φιλολογεΐν την τροφην διαφ&είρει καΐ βαρύνει την κεφαλήν
19 τότε φοβητέον, οταν τον 'ίνδον άναλύειν η διαλέγεο&αι περί
C τον Κύριε ύοντος ¿ν δείπνω μέλλω μεν. τον μεν γαρ εγχέφαλον
• roti φοίνικος γλυχύν 'όντα ΰφόδρα χεφαλαλγες λέγονΰιν είναι,
διαλεκτική δε 'τρωγάλιον' επί δείπνω 'γλυκν' (Pind. fr. 124e
Schroeder) μεν ονδαμώς χεφαλαλγες δε και κοπώδες ιβχνρως
• ¿βτιν. αν δ' ημάς μηδ' αλλο τι ζητεϊν η φιλοβοφεΐν ìj άναγι-
85 γνώβχειν παρά δεϊπνον έωβι των ¿ν τω χκλω χαί ώφελίμω το
επαγωγον νφ' ηδονης χαί γλνχυ μόριον εχόντων, κελεύβομεν
αύτούς μη ¿νοχλεΐν, αλλ' άπιόντας εν τω ξνΰτψ ταϋτα και ταΐς
παλαίβτραις διαλεγεΰ&αι τοις ά&ληταΐς, ονς των βιβλίων ¿ξελόν-
• 4 es. y. Demetr. 1 9 , 1 0 12 cf. 706 b 20 cf. 616 a 1070 c
21 cf. Xen. An. II, 3, 16

1 προιεται α1 A® προίοντai ν προαίεται J προΰίενται Β


9 μεν om. Π 10 ύποτελεις R 12 καθ·' Wy. (iç Û 14 xaí.
κ. it. vil 19 'Ivdòv res obscura 21 χεφαλαλγόν Sì corr.
G. Dind. 24 μηά* Po. μη SI
133 C DE TUENDA SANITATE PRAECEPTA 275

τες άεί διημερενειν εν βχώμμαΰι xal βωμολοχίαις ε&ίξοντες, ως •


ο κομψός Μρίΰτων έλεγε, τοις εν γνμναβίω χίοΰιν ομοίως λιηα- D
ρονς πεποιήχαβι χαι λι&ίνονς. αυτοί δε ηεπόμενοι τοις
Ιατροΐς παραινοϋΰιν άεί τον δείηνον χαι τον νηνον λαμβά-
νειν μι&όριον χαι μη Ονμφορήΰαντας εις το ΰώμα τα ΰιτία S
και το πνεύμα χατα&λίψαντας [μή] εν&νς ω μη και ξεονΰη τη
τροφή βαρννειν την πεψιν αλλ' άναηνοήν χαι χάλαΰμα ηαρέ- •
χειν, ωΰπερ ol τα ΰώμα τα χινεΐν μετά δείηνον άξιονντες ον •
δρόμοις ονδε ηαγχρατίοις τοντο ηοιονΰιν αλλά βληχροΐς περι- ·
ηάτοις και χορείαις εμμελεΰιν, οντω ζκαΐ) ημείς οίηΰόμε&α ίο
δεϊν τάς ψνχάς διαφέρειν μετά το δείηνον μήτε ηράγμαΰι xal
φροντίΰι μήτε ΰοφιΰτιχοΐς άγώΰι προς αμιλλαν εηιδειχτιχήν Ε
η νιχητιχήν ηεραινομενοις' άλλα πολλά μεν εΰτι των φνΰι- •
χών προβλημάτων ελαφρά και ηι&ανά, πολλά δ' rjdixà ΰχε-ψεις
έχοντα ζηροΰηνεϊς χαι} τοντο δη το 'μενοείχες', ως "Ομηρος J5 •
εφη, χαι μή άντίτυπον. τάς à' εν ίΰτοριχαΐς xal ποιητιχαΐς ζητή- •
ΰεΰΐ διατριβάς ουκ άηδως ενιοι δευτέρας τραηεζας άνδράΰι
φιλολόγοις xal φιλομονΰοις ηροΰεΐηον. εΐΰί δε χαι διηγηθείς
αλνηοι χαι μν&ολογίαι, χαι το ηερι αυλον τι χαι λύρας αχοί- Γ
βαι χαι ειπείν ελαφρότερον r¡ λύρας αυτής φ&εγγομενης άχον- 20
ειν χαι ανλον. μέτρον δε τον χαιρον το της τροφής χα&ιβτα-
μένης άτρέμα χαι ΰνμπνεονΰης την ηε·ψιν εγκρατή γενεβ&αι
χαι ύηερδεξιον. F
2 1 . 'ΕπεΙ δ' 'Αριΰτοτελης (fr. 233) οΐεται των δεδειηνηχό-
των τον μεν περίηατον άναρριηίξειν το &ερμόν, τον δ' ϋηνον, 25 •
αν εν&νς κα&εύδωΰι, χαταπνίγειν, ετεροι δε την μεν ήΰνχίαν
οϊονται τάς ηεψεις βελτίονας ηοιεΐν, την δε χίνηβιν ταράττειν
1 cf. 612 f Π cf. 672 e
β del. Xyl. 7/8 ΐχειν SI corr. Bens. 9 αλλά βληχρνίς Ur-
binas 100 L. Dind. άλΧ' άβΧηχροΙς O áXX' άβληχροίς xal ν Π
10 όντως ημείς Sì corr. Re. 11 μιτά äsCnvov J'SvJT πράγμααι
μήτε φρ. ύΠ 18 κινητικήν Πυ 14 πολλά $' η&η nal ex.
OJR πολλά¡ ài διηγηθείς η&η καϊ ακ. 0 corr. Po. 15 ΐχοντα
OJ1 ϊχονβι P S 1 ϊχονΰαι J'S 2 R 0 προβηνύς add. Po. και (et 14
ή&ικάς cum Duebnero) Bern. 16 rctg S' ir Xyl. ταΐς δε Sì
276 11. ΤΓΙΕΙΝΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 29) 134 A

134 τάς άναδόβεις, | και τοντο τον ς μεν πιριπατεΐν εν&υς ano
δείηνον τονς ό' άτρεμείν ηεηειχεν, αμφοτέρων αν οίχείως
εφάητεβ&αι δόξειεν ò το μεν ΰώμα ΰυν&άλπων και βννέχων
μετά rò δείπνον, την δε διάνοια ν μη καταφερόμενος μηδ'
• 5 αργών εύ&υς αλλ' ωΰηερ εί'ρηται διαφορών ελαφρώς το πνενμα
και λεπτννων τω λαλεΐν τι και άκονειν των προβηνών και μη
δακνόντων μηδε βαρυνόντων.
22. 'Εμετούς δε και κοιλίας κα&άρΰεις ino φαρμάκων,
• μιαρά ' παραμν&ια πληδμονης', 'άνευ μεγάλης ανάγκης ον
ίο χινητεον, ωΰηερ οί πολλοί χενώαεως ε'νεκα ηληρονντες τι)
β&μα και ηάλιν πληρώΰεως κενονντες nαρά φνΰιν, ταϊς πλη-
ΰμοναΐς ούχ ήττον η ταϊς iνδείαις άνιώμενοι, μ&λλον δ' ολως
Β την μεν πληρωβιν ως κώλνβιν άπολανβεως βαρυνόμενοι, την
δ' ενδειαν ως χώραν άεί ταϊς ηδοναΐς παραΰχενάζοντες. το
15 γαρ βλαβερον ¿ν τούτοις προνπτόν εΰτι' ταραχάς τε γαρ αμ-
φότερα τω αώματι ηαρέχεται και σπαραγμούς, ίδιον δε τω
μεν εμέτω κακόν πρόοεστι το την άπληΰτίαν ανξειν τε και
τρέφειν γίγνονται γαρ αί πεϊναι κα&άπερ τα άνακοητόμενα
ρεί&ρα τραχεΐαι xal χαραδρώδεις, χαί βία την τροφην ελχονΰιν
so αεί λνττωΟαι, ουκ ορεξ,εΰιν εοιχνϊαι ΰιτίων δεομεναις « λ λ ά
C φλεγμοναϊς φαρμάκων και χαταπλαΰμάτων. ο&εν ηδοναϊ μεν
οζείαι και ατελείς και πολνν ε'χονΰαι ΰφνγμον καΐ οΐΰτρον εν
ταϊς άηολαύοεοι λαμβάνονΰιν αυτούς, διατάΰεις δε. και ηληγαι
π ό ρ ω ν xal πνευμάτων εναποληψεις διαδέχονται, μη περιμε-
26 νονΟαι τάς χατά φύΰιν Ιξαγωγάς, ¿λλ' επιπολάξονΰαι τοις βώ-
μαβιν ωβπερ νπεράντλοις βκάφεβι, φορτίων ¿κβολης ον περιτ-
τωμάτων δεομενοις. αί δε περί την κάτω χοιλίαν εχταράξεις
δια φαρμακείας φ&είρονβαι xal τηκονΰαι τα υποκείμενα πλεί-
ονα ποιουβι περίττωβιν η εξάγουβιν. ωβπερ ονν, εΐ τις 'Ελίή-

άμ,φοτέρως R ' w a A άμφοτέροις ν


2 12 άνιώμενον ν ( n o n
w) Π 1β παρέχει Z b 18 χοπτόμβνα SI c o r r . M a d v . 19 χαρα-
δράδεις Ο ταραχώδεις Ο 20 Ινττωααν Ο λυαονοαι J 1 λνπονν-
iag Ο corr. B e r n , ορεξιν R ' v J I ® έοικνίαν νΠ ioixvía Θ
24 ¿vanoXiiibeiç ντΠΘ
134 D DE TUEN DA SANITATE PRAECEPTA 277

νων οχλον εν πόλει βαρννόμενος δννοιχον, 'Αράβων εμπλή- D


θειε και Σχυ&ών την πάλιν ¿πηλύδων, ούτως ενιοι τον παν-
τός διαμαρτάνονδιν ¿π' εκβολή περιττωμάτων δννή&ων nal
ανντρόφων ¿μβάλλοντες ε'ξω&εν εις το ϋώμα χόχχους τινάς
Κν ιδίου ς και αχαμωνίαν χαι δυνάμεις άλλας άανγχράτονς χαι 5
άγριας χαι καθαρμού δεομενας μάλλον η χα&άραι την φύΰιν
δνναμενας. αριδτον μεν ο ν ν το μετρία διαίνrj χαι δώφρονι το
ΰωμα ποιεϊν περί τε πληρώδεις χαι κενωθείς αντοτελες άει χαι
ΰύμμετρον εί d' άνάγχη ποτέ χαταλάβοι, τους μεν εμετούς 9
ποιητέον ανευ φαρμακείας και πίριεργίας, μηδέν έχταράττον- Ε
r a j άλλ' οΰον άπεψίαν διαφνγεΐν αντό&εν άφιέντας άπραγμό-
νως τω πλεονάξοντι την άπέραΰιν. ως γαρ τα ο&όνια ρύμμαΰι
χαι χαλαΰτραίοις πλυνόμενα μάλλον εχτρίβεται των ΰδατοκλύ-
ΰτων, όντως οι μετά φαρμάχων εμετοί λυμαίνονται τά δώματα
χαι διαφ&είρονδιν. υφιδταμενης δε χοιλίας ονδεν φάρμαχον 15
ota των βιτίων ενια μαλαχας ενδιδόντα προ&υμίας χαι διαλν-
οντα πράως, ών η τε πείρα πάΰι ΰννή&ης χαι η χρηΰις αλν-
πος. αν δε τούτοις άπει&η, πλείονας ημέρας νδροποΰίαν η
άβιτίαν η χλνΰτηρα προβδεχτέον μάλλον η ταραχτιχας και
φ&αρτιχας φαρμαχείας, εφ' ας οι πολλοί φέρονται προχείρως, jo
χα&άπερ άχόλαβτοι γυναίχες εχβολίοις χρώμεναι xal φ&ορίοις F
νπερ τον πάλιν πληρονΰ&αι χαι ηδνπα&είν.
2 3 . 'Αλλα τούτους μεν εατεον' οί δ' 'άγαν αν πάλιν ακρι-
βείς χαι τεταγμενας τινάς εχ περιόδου χριτικάς έμβάλλοντες •
άΰιτίας ονχ ορ&ως την φύΰιν μη δεομενην διδάΰχουΰι δει-135
ΰ&αι ΰυΰτολης χα} ποιειν άναγχαίαν την ονχ άναγχαίαν νφαί- se
ρεβιν εν χαίρω ίξητούμενον ε·θ·ος άπαιτονντι. βελτιον γαρ
ελεν&εροις τοις τοιούτοις χρηο&αι χολαΰμοίς εις το ΰωμα μη-
δεμιάς [¿ε] προαιΰ&ήΰεως ουδης μηδ' υποψίας, χαι την άλλην
& α·/.αμμωνίαν J Θ άανγχρίτονς il corr. Mez. J άεομένας
S'REb 8 xev. κ. π. SvTI 9 καταλάβη J J S μεταλάβοι Ε μετα-
λαβΐϊν vaA 11 έχφυγείν νΠΘ 12 ρύμαοι ΟΚ'ναΑ'ΕΘ
18 έντρίβεται Ο έκπΧννετai 3νΠΘ ¿κτήχεται Β corr. Bern.
14 τω αωματι ν 77 17 π&αι om. vil 27 έν χαίρω το
άπαιτονντι (vel ζητονντ ι) Ha. 29 del. Hch. γ ε Wy.
278 11. ΤΓΙΕΙΝΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 29) 135 A

δίαιταν, ωαπερ εϊρηται (123 b), προς το ανντνγχάνον άει ταίς


μεταβολαΐς ΰπήκοον εχειν, μη χαταδεδονλωμένην μηδ' ίνδεδε-
μένην ενί βχηματι βίον πρός τινας καιρούς η άρι&μονς η
i περιόδους αγεβ&αι μεμελετηχότος. ον γαρ άβφαλες ονδε ρα-
Β διον ονδε πολιτιχον ουδ' άν&ρωπιχον ¿λλ' οατρέον τινός ζωij
προβεοιχος η βτελέχους το άμετάΰτατον τοντο και χατηναγχαβ-
μένον εν τροφαΐς χαι άποχαίς χαι χινήοεΰι xcù ηβνχίαις * * *
εις ίπίαχιόν τινα βίον xaι βχολαΰτην χαι μονότροπόν τίνα
χαι αφιλον χαι αδοξον άπωτάτω πολιτείας χα&ίβαβιν εαυ-
• ίο τους και βνΰτ είλααιν [où] χατά γε την ε μην εφη γνώμην.
Ο ( 2 4 . ) ον γαρ άργίας Ιόνιο ν η νγίεια χαι απραξίας, α γε δή
μέγιβτα χαχων ταίς νόΰοις πρόΰεΰτι, χαι ονδεν διαφέρει τον
τα όμματα τω μη διαβλίπειν χαι την φωνην τω μη φ&έγγε-
β&αι φνλάττοντος δ την νγίειαν άχρηΰτία χαι ηδνχία οωξειν
15 οίόμενος' προς ονδεν γαρ εαντω χρηΰαιτ' αν τις νγιαίνοντι
• C χρεΐττον η προς πολλάς χαι ονχ άφιλαν&ρώπονς πράξεις, ηχι-
ΰτα δη την άργίαν νγιεινον νποληπτέον, ει το της νγιείας
τέλος άπόλλνβι, χαι ονδ' άλη&ές εΰτι το μάλλον νγιαίνειν τους
ηανχίαν αγοντας' οντε γαρ Ξενοκράτης μάλλον δινγίαινε Φω-
20 χίωνος οντε Λημητρίον Θεόφραΰτος, 'Επίχονρον δε χαι τούς
περί 'Επίχονρον ονδεν ώνηΰε προς την νμνονμένην βαρχος
ενβτά&ειαν η πάΰης φιλοτιμίαν εχονΰης πράξεως άπόδραΰις.
κλλ' ετέραις επιμελείαις διαβωΰτέον εστί τω βώματι την χατά
¡4 φνβιν εξ tv, ως παντός βίον χαι νόΰον δεχομένον xal νγίειαν.
D ον μην άλλα χαι τοις πολιτιχοΐς εφη παραινετέον είναι τονν-
αντίον ον Πλάτων παρηνει τοις νέοις. εχεΐνος μεν γαρ λέ-
γειν έχ της διατριβής άπαλλαττόμενος είώ9ει 'αγε, οπως εις
χαλάν τι χατα&ήβεβ&ε την ΰχολην, ω παίδες' ' ημείς δ' αν

2 ένδιδνμίνην Ο (corr. m. 1) Zb 7 lac. ind. Hch.^ftálio»' âè


προβήχον TOÎSY Wil. io del. Wil. ίφη] 'sc. Plutarchus' Wy.
1ί μάίιΰτα νΠΖν γνώμην κακών vil 14 αώξειν 0 χρηξειν
Ο 15 προς Ο Ott. Ο αν τις Ο αν τι Ο 1β κρείττονι SI corr.
Mez. oi φιίαν&ρώπονς Ον άφιίαν&ράπους Ο corr. Si. H ¿ή]
δε Ο 19 δινγίαινε Ο di' νγείαν 0 iν φωκίωνος JRv© 20 Sk Si.
τι SI 32 πάαης xal RvIJZv φιλοτιμίας JvI7v 23 àllà. xal νΠθ
135 D DE TUENDA SANITATE PRAECEPTA 279

τοις πολιτευομένοις παραινεδαιμεν εις τά "Λαλά χρήβ&αι τοις


πόνοις και αναγκαία, μη μικρών ενεκα μηδε φαύλων το αώμα
παρατείνοντας, ωΰπερ οι πολλοί χαχοπα&οϋβιν επί τοις τνχον-
βιν άποκναίοντες εαντονς αγρνπνίαις και πλάναις και περι-
δρομαίς εις ονδεν χρηβτον ονδ' κΰτειον, άλλ' επηρεάξοντες 5
ετέροις r¡ φ&ονονντες η φιλονιχονντες η δόξας άκαρπους και
κενάς διώχοντες. προς τούτους γαρ οΐμαι μάλιΰτα τον Λημό- Ε
κριτον ειπείν (fr. 1 5 9 ) ως ει το βώμα δικάβαιτο τ y ψυχ-jj κα-
κώαεως, ουκ αν αύτην άποφυγεΐν. ΐΰως μεν γάρ τι και Θεό-
φραβτος κλη&ες εϊπεν ειπών εν μεταφορά πολν τω βώματι ίο
τελείν ενοίκιον την ψυχήν. πλείονα μεντοι το αώμα της ψυ-
χής απολαύει xaxà μη κατά λόγον αντω χρωμενης μηδ' ώς
προβηχει &εραπευόμενον' οναν γαρ εν πά&εβιν Ιδίοις γένηται
και αγωΰι xal βπονδαΐς, άφειδεΐ τον βώματος. ó μεν ουν
'Ιάσων ονκ οίδ' ο τι πα&ών 'τα μικρά δεΐν άδικεϊν' ελεγιν 15
'ενεκα τον τα μεγάλα διχαιοπραγεΐν' ' ημείς δ' αν ευλόγως τω F
πολιτικω παραινέΰαιμεν τα μικρά ρα&υμεΐν xal ΰχολάξειν xal
άναπανειν αντον εν εχείνοις, ει βούλεται προς τα ς καλά ς πρά-
ξεις και μεγάλας μη διάπονον εχειν το ΰώμα μηδ' άμβλν μηδ'
άπαγορεΰον | ά λ λ ' ωοπερ εν νεωλκία xr¡ βχολ·η τε&εραπενμε-136
νον, οπως αν&ις επί τάς χρείας της ψυχής άγούβης '¿ί&ηλος SÌ
ΐππω πώλος ως αμα τρέχτ)' ( S e m . A m o r g . f r . δ).

2d. J i b τών πραγμάτων διδόντων άναλψιτεον εαυτους μή&'


νπνον φ&ονονντας τω βώματι μήτ άρίβτου μήτε ραΰτώνης
τον μέΰον ηδνπα&είας και κακοπα&είας [μητί] φυλάττοντας 2S
ορον, ον οί πολλοί (μη) φυλάττοντες επιτρίβοναι το δώμα
ταΐς μεταβολαΐς, ωΰπερ τον βαπτόμενον ΰίδηρον, οταν εντα&?) •
και πιεΰ&η οφόδρα τοις πόνοις, αν&ις εν ηδοναΐς τηκόμενον
άμετρως και λειβόμενον, είτα πάλιν εξ, άφροδιοίων και οίνου Β
7—11 cf. πότερον ψυχής η σώματος έ. χ. Χ. C. 2 ( V I I 2 , 1 4 — •
3, 11 Bern.) 15 Ar. Rhet. 1373a 26; cf. 817 f 21 cf. 84 d •
446 e 790 f 997 d; frg. ine. 2 (VII 150.16 Bern.) 29 bs. cf. 655 c
3 ώς yàg Ο ΈνΠΘ 1β ενεχε a u t ί'νεκιν yJI 22 τρέχει JRb
25 τον Salm, irò Sì del. Salm. φνίαττούαης SI corr. Wy.
2β δ» Salm, oïov SI add. Salm. 29 &λιβόμενον Si corr. Wy.
280 11. ΤΓΙΕΙΝΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 29) 136 Β

διάλντόν και μαλαχον εις άγοράν η ανλην η τινα πραγματεία i>


διαπνρον και ΰυντόνον δεομενην βπονδής ελαννόμενον. 'Ηρά-
κλειτος μεν γαρ νδρωπιάβας εχέλευεν (Α 1, 3) 'ανχμον εξ
επομβρίας' ποιηΰαι τον ίατρόν ' ol δε πολλοί τον παντός αμαρ-
S τάνουβιν, οταν εν κόποις χαι πόνοις xal ίνδείαις γενωνται,
μάλιβτα ταΐς ηδοναΐς εξυγραίνειν και άνατηχειν τά δώματα
παραδίδοντες, αν&ις δε μετά τάς ηδονάς οίον επιβτρεφοντες
καΐ χατατείνοντες. η γαρ φύβις ού ζητεί τοιαύτην ¿νταπόδο-
9 ΰιν τοϋ βώματος, οιλλά της ψυχής το άχόλαβτον xal άνελεν-
C &ερον εκ των επίπονων ωβπερ οι νανται προς ηδονάς χαϊ
άπολαύβεις νβρει φερόμενου χαι μετά τάς ηδονάς πάλιν επ
εργαΰίας χαι ποριΰμονς ω&ονμενον ονκ ¿5 λαβείν την φνΰιν
ης μάλιβτα δεϊται καταβτάβεως χαί γαλήνης, αλλ' εξίβτηβι χαι
ταράττει δια την άνωμαλίαν. οΐ δε νουν εχοντες ηκιβτα μεν
15 ηδονάς πονονντι τω βώματι προβφέρονβιν' ον γαρ δέονται το
παράπαν ονδε μέμνηνται των τοιούτων προς τω χαλώ της
πράξεως την διάνοια ν εχοντες και τω χαίροντι της ψυχής
η βπονδάξοντι τάς αλλας εξαμανρονντες επι&νμίας. οπερ
19 γάρ φαβιν ειπείν τον 'Επαμεινώνδαν μετά παιδιάς, ανδρός
D άγα&ον περί τα Λενκτρικα νόΰω τελεντήβαντος, 'ώ Ήράχλεις,
πως εΰχόλαβεν ¿νηρ άπο&ανεΐν εν τοβοντοις πράγμαβι;' τοντ
αληθώς εϋτιν ειπείν επ' ανδρός τ) πολιτικην πραξιν r¡ φιλό-
σοφοι' φροντίδα δια χειρός έχοντος, 'τίς δε οχολη τω άνδρί
τούτω ννν άπεπτεΐν η με&ύειν η λαγνεύειν;' γενόμενοι δε
35 πάλιν άπο των πράξεων εν ηβνχία κατατίθενται το ΰωμα -/.αϊ
διαναπαύονβι, των τε πόνων τους άχρήβτονς xal μάλλον ίτι
των ηδονών τάς ονχ αναγκαίας ώς τη φύβει πολέμιας φυλατ-
τόμενοι και φεύγοντες.

• 2 6 . "Ηκονΰα [τοίνυν] Τιβεριόν ποτε Καίβαρα ειπείν ώς


29S3 cf. 794b; Tac. Ann. VI 46
8 ¿κέλενοεν JRtib & Λ. *. κόπ. ΟΘ 12 λαβείν Ο8 λαχείν
JRb λα&εΐν Ο 17 τώ χαίροντι Ο το χαΐρον Ο 18 απονδάξοντι
Ο 6που8άζον Ο τ αϊ ς ΆΙΙαις— έπι9νμίαις íl corr. Xyl. 21 áv)¡n
ñ corr. edd. ss χειρών OR© 29 del. Wy. ποτε on. Π
136 D DE TUENDA SANITATE PRAECEPTA 281

livijQ νκερ εζήχοντα γεγονως ετη και προτείνων ίατρώ χείρα


χαταγελαβτός εβτιν. εμοί δε τοντο μεν είρήβ&αι dostet βοβαρώ- Ε
τερον, εκείνο d ' ά λ η 9 ε ς είναι, το δεΐν εκαβτον αντοϋ μήτε
βφυγμων ιδιότητος άπειρον είναι («ολλαΐ γαρ at καθ·' εκαβτον
διαφοραι) μήτε κράβιν άγνοείν ήν εχει το βωμα &ερμότητος 5
aal ξηρότητος, μή&' οις ώφελειβ&αι χρώμενον rj βλάπτεΰ&αΐ
τιέφνχεν. αύτον γαρ άναίσ&ητός εβτιν και τυφλός ενοικεΐ τω
βώματι και κωφός δ ταντα μαν&άνων παρ' ετέρου xal πυν-
&ανόμενος τον ίατρον πότερον &έρονς μάλλον η χειμωνος
υγιαίνει, και πότερον τα υγρά ραον ή τα ξηρά προβδεχεται, ίο
και πότερον φύβει πυκνον εχει τον βφυγμόν η μανόν' και γαρ F
ώφελιμον είδεναι τα τοιαύτα καΐ ράδιου, άεί γε δη πειρωμέ-
νους και βυνόντας. βρωμάτων δε xal πομάτων τα χρήβιμα
μάλλον η τα ήδία γιγνώΰκειν προβήκει, και μάλλον εμπειρον
εΐναι των ενβτομάχων η των ευβτόμων, και των τήν πεψιν α
μη ταραττόντων | η των τήν γεϋβιν βφόδρα γαργαλιξόντων. 137
το γαρ παρ' ίατροΰ πνν&άνεΰ&αι τί δύβπεπτον η εϋπεπτον
αυτψ και τί δυβκοίλιον η ενκοίλιον ονχ ήττον αίβχρόν εΰτιν
η το πυν&άνιΰ&αι τί γλυκυ και τί πικρον και αύβτηρόν. νυν
δε τους μεν όψοποιοΰς επανορ&ονβιν, έμπείρως διαιβ&ανόμε- so
voi που πλέον το γλυκυ τοϋ προβήκοντος η το άλμυρόν η το
αύβτηρόν ενεβτιν' αυτοί d' άγνοουβι τί τω βώματι μιχ&εν
εΐαφρον και αλυπον εβται και χρήβιμον. ο&εν ξωμοΰ μεν
αρτυβις ου πολλάκις άμαρτάνεται παρ' αύτοΐς, αυτούς δε φαΰ-
λως δμοϋ και κακώς άρτύοντες όβημεραι πολλά παρεχουβι 55
πράγματα τοις ίατροΐς. ζωμό ν μεν γαρ ουκ αριβτον ηγούνται Β
τον γλνκύτατον, άλλα και πικρά και δριμιά βυμμιγνύουβιν
εις δε το βωμα πολλας και κατακόρους εμβάλλουβιν ήδονάς,
τα μεν άγνοοΰντες τα δ' ου μνημονεύοντες οτι τοις νγιεινοίς

9 μ. β·, v i l 12 ίή] δεί ΟνΠΘ 18 βννόντας] μαντάρον-


τας Ε. 16 η των οίχ είοτομάχων Sì corr. Voseianns I I m. 2
19 xal Λίχρον 3νΠθ ucci τί αύβτηρόν R 24/25 ¿μου φαν-
λως τΠΖν 25 όμον om. JRb 2< ξωμοϋ γαρ Π 27 κ.
ποΙΙά *. δριμεα γΠ κ. χιχρά χ. γλνχι'α Θ
282 11. Τ Γ Ι Ε Ι Ν Α Π Α Ρ Α Γ Γ Ε Λ Μ Α Τ Α (Plan. 29) 137 Β

• και ώφελΐμοις η φνβις ηδονην αλυπον και άμεταμέλητον προδ-


τί&ηδιν. άλλα και ταντα δει μνημονενειν, τα δνμφνλα και
πρόδφορα τω δώματι και τουναντίον ¿ν ταΐς καθ' &ραν μετά-
i βολαΐς και ταΐς αλλαις περιατάδεΰιν, είδότας οίκείως προδαρ-
• C μόττειν εκάοτψ την δίαιταν. (27.) 00α μεν γαρ μικρολογίας
καϊ άνελευ&ερίας προδκροΰματα λαμβάνονΰιν οί πολλοί περί
τι δυγκομιδάς καρπών και τηρηθείς ¿πιπόνους, άγρυπνίαις
και περιδρομαΐς ¿¡¡ελέγχοντες τα δα&ρα καϊ ύπουλα τον δώ-
ματος, ονκ αξιόν εΰτι δεδιέναι μη πάΰωΰιν άνδρες φιλό-
ιο λογοι και πολιτικοί, προς oí)g ΙνΙδτηκεν ημΐν ο λόγος' ¿λλ'
ετεραν τινά φυλακτεον εΰτι τούτοις δριμυτεραν εν γράμ-
μαΰι και μα&ήδεδι μικρολογίαν, ύφ' ης άφειδεΐν και άμελεΐν
D τον δώματος αναγκάζονται πολλάκις άπαγορεύοντος ονκ εν-
διδόντες, αλλά προδβιαξόμενοι &νητον ά&ανάτω και γηγενες
16 Όλυμπίφ δυνεξαμιλλαδ&αι καϊ δννεξανντειν. εΐ&' ωοπερ ο
βοΰς προς την όμόδονλον ελεγε κάμηλον έπικονφίδαι τον
φορτίον μη βονλομενην, 'άλλα κάμε και ταντα πάντα μετά
μικρόν οιδεις', ο καϊ δννεβη τελευτηδαντος αντοϋ, οϋτω
δνμβαίνει τη ψυχή' μικρά χαλάδαι και παρεΐναι μη βον-
20 λομένη πονονντι και δεομενψ, μετ ολίγον πυρετον τίνος η
δκοτώματος έμπεδόντος άφεΐδα τα βιβλία και τους λόγους
nal τας διατριβας αναγκάζεται βυννοδεϊν εκείνψ και βνγ-
Ε κάμνε ΐν. ορθώς ονν δ Πλάτων παρηνεΟε (Tim. 88 b) μητε
δωμα κινεϊν ανευ ψυχής μητε -ψυχήν άνευ δώματος, άλλ' οϊόν
25 τινα βυνωρίδος ίδορροπίαν διαφυλάττειν, οτε μάλιΰτα τη ψυχή
ΰννεργεϊ το δωμα καϊ δυγκάμνει, πλείδτην επιμελειαν αντώ
και &εραπείαν άποδιδόντας και την καλην και εράδμιον ίιγί-

• 14 Plat. Legg. 727 e 15 ss. fab. Aeeop. 177 H. (de equo


et asino)

1 άμ,ιτάβίητον Jw/T 4 älXmg 0 ' J © β Λροσ-κρονσματα


J'RY 9 ίίν&ρωποι R 12 μα&ημαβι SII 14 ά&ανάτοις νΠΖυ
15 όλνμπίοις Θ ΰνναμιΙΧαα&αι αΑ βννεξαννττιιν R(nonS)
να1 ωαπβρ O om. Ο 1Β την] τον R(non S)v 17 πάντα om. JR©
19 'ψυχή και RvaAZu 27 ύγίειαν ν ύγίειαν άποάιδόντας Ο
137 E CONIUGALIA PKAECEPTA 283

ειαν ων δίδωβιν άγα&ών χάλλιοτον ηγουμένους όιδόναι το


προς χτήβιν ¿ρετής χαι χρήΰιν tv τε λόγοις και πράξεβιν άκώ- •
λυτον [αντων].
12.

ΓΑΜΙΚΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ Μ»
(Plan. 3 4 )
ΠΑΟΤΤΑΡΧΟΣ ΠΟΑΑΙΑΝΩΙ ΚΑΙ ΕΤΡΤΔΙΚΗΙ
ET ΠΡΑΤΤΕΙΝ
Μετά τον πάτριον 9εθμόν, ον νμΐν ή της Αήμητρος Ιέρεια Β
ουνειργνυμένοις εφήρμοΰεν, οΐμαι και τον λόγον όμον βνν- ίο
εφαπτόμενον νμων και ΰυνυμεναιονντα χρήΰιμον αν τι ποιήΰαι
χαι τώ νόμω προαωάόν. εν μεν γαρ τοις μουΰικυίς ε'να των
αύλητικων νόμων ίππό&ορον έκάλουν μέλος τι τοις ί'πποις ορ-
μής έπεγερτικον ώς εοικεν ένδιδόντα προς τας ¿γειας' φίλο- •
αοφία δε πολλών λόγων χαι καλών ενόντων, ουδενος ήττον 15
αίσιος βπονδής ò γαμήλιος εβτιν ούτος, ω χατάδουβα τους επί
βίου κοινωνία ΰυνιόντας εις ταντο πράους τε παρέχει και χει-
ροή&εις άλλήλοις. ων ουν άχηχόατε πολλάκις εν φιλοβοφία G
παρατρεφόμενοι κεφάλαια αυντάξας εν τιαιν όμοιότηΰι βρα-
χείαις, ως εύμνημόνευτα μάλλον ε'ιη, κοινόν άμφοτέροις πέμπω 20
όώρον, ευχόμενος τη 'Αφροδίτη τάς Μοΰβας παρεΐναι και αυν-
εργεΐν, ως μήτε λύραν τινά μήτε χι&άραν μάλλον αύταίς η
την περί γάμον χαϊ οίκον εμμέλειαν ήρμοβμένην παρέχειν δια
λόγου xal αρμονίας χαϊ φιλοΰοφίας προβήχον. και γαρ οι πα-
λαιοί τη Αφροδίτη τον 'Ερμήν βυγχα&ίδριιααν, ώς της περί
τον γάμον ηδονής μάλιβτα λόγου δεομένης, τήν τε Πει&ω χαϊ

Cat. Lampr. 115. Codd.: OJSvaAEZub. Π = αΑΕ, Θ = Zvb.


Aid.'—lectiones Leonici in margine Aldinae Hamburgeneia
18 cf. 704 f •
1 1
î κτηβιν k'A'E πτήξιν Ζ γνώαιν OJvb πτώαιν ΙΙνα Α
8 del. Ha. 5 γνναιχών άρεταί inecr. falso a s 14 προς Re.
neçl Sì 1β καταδέουαα vJT xataävovoa O ÍJ κοινωνίαν
νΠΖν ΰννόντας Zu
284 12. Γ AMIKA ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 34) 138 G

τάς Χάριτας, ίνα πεί&οντες διαπράττωνται παρ' αλλήλων α


D βούλοντο;ι, μη μαχόμενοι μηδέ φιλονειχονντες.
1. Ό Σόλων εχελενε την ννμφην τω νυμφίω βυγχο¡ταχλί-
νεσ&αι μήλον χνόωνίον χατατραγονΰαν, αίνιττόμενος ώς ε'οιχεν
δ ou δει την ζπρώτην) άπο ΰτόματος και φωνής χάριν ενάρ-
μοδτον είναι [πρώτην] και. ηδεΐαν.
• 2 . Έν Βοιωτία την ννμφην χατακαλνψαντις άΰφαραγωνια
βτεφανονΰιν' εκείνη τε γαρ ηδιΰτον εχ τραχυτάτης άχάν&ης
χαρπον αναδίδωβιν, η τε νύμφη τω μη φνγόντι μηδε δυΰχερά-
1« ναντι την πρώτην χαλεπότητα xal αηδία ν αντης ήμερο ν χαί
γλυχεϊαν παρέκει ΰυμβίωΰιν. οί δε τάς πρώτας των παρ&ενων
Ε διαφοράς μη ύπομείναντες ονδεν άπολείπονΰι των δια τον
"Ι ίίμφαχα την ΰταφνλην ετεροις προϊεμενων. πολλαΐ δε χαί των
J νεογάμων δνΰχεράναβαι δια τα πρώτα τον ς ννμφίους ομοιον
15 επα&ον πά&ος τοις την μεν πληγην της μελίττης νπομείνααι,
το δε χηρίον προεμένοις.
3 . 'Εν αργή μάλιβτα δεί τάς διαφοράς χαί τάς προΰχρον-
ΰεις φυλάττεβ&αι τους γεγαμηχότας, ορώντας οτι xal τα βνν-
αρμοο&έντα των ΰχενων κατ άρχας μεν ino της τνχονΰης
¡o ραδίως διαβπάται προφάΰεως, χρόνω δε των αρμών ΰνμπηξιν
λαβόντων μόγις υπό πυρός χαί βιδήρου διαλύεται.
F 4 . "£1βπερ το ην ρ εξάπτεται μεν ενχερως εν άχνροις χαί
&ρναλλίδιχαί ϋ·ριξι λαγωαις, ββενννται δε τάχιον, αν μη τίνος
ετερον δυνάμενου ΰτεγειν ci μα xal τρεφειν ίπιλάβηται, οϋτω
85 τον άπο ΰώματος χαι ώρας όζνν έρωτα των νεογάμων άνα-
φλεγόμενον δει μη διαρχη μηδε βέβαιον νομί'ζειν, αν μη
περί το η&ος ίδρυ&είς χαι τον φρονοϋντος άψάμενος εμψνχον
λάβη διά&εΰιν.
139 5 . 'Η δια των φαρμάκων &ήρα ταχύ μεν αίρει χαί λαμβά-
3 cf. 279 f y. Sol. 20 28 cf. 454 e
6 add. Hch. ex β β πρώτον Ον del. Hch. 7 χαταλιίψαν-
τες ν καταλνψαντις α Α1 9 μηάί Sauppe μήτε Sì 1β προϊε-
μένοις SAB 20 ΰνντηξιν Sb1 Βννταξ,ιν J 22 / 28 «. ΰρναΐλίόι
OM. ΎΠ 26 Siaçxftv Π
139 A CONIUGALIA PRAECEPTA 285

vu ραδίως τον ίχ&νν, αβρωτον δε ποιεί xal φανλον' όντως


αί φίλτρα τινά xal γοητείας επιτεχνώμεναι τοις άνδράΰι χαι
χειρονμεναι δι ηδονής αντονς εμπλήχτοις καΐ άνοητοις xal
διεφ&αρμενοις ΰνμβιονϋιν. oijós γαρ την Κίρχην ωνηΰαν οι
χαταφαρμαχεν&εντες, ονδ' εχρήβατο προς ούδεν αντοΐς νΰ'ι 5
και ονοις γενομενοις, τον δ' 'Οδνββεα νονν έχοντα xal ΰννόντα
φρονίμως ύπερηγάπηβεν.
6 . Αϊ βουλόμεναι μάλλον άνοήτων χρατεϊν άνδρών η φρο-
νίμων αχονειν εοίχαΰΐ τοις εν οδω βονλομένοις μάλλον οδη- •
γείν τνφλονς η τοις γιγνώΰχονΰΐν άχολον&εϊν xal βλεπουΰι. ίο
7 . Την Παΰιφάην άπιατοϋαι βοος εραβ&ήναι βαβιλεί βυν-
ονΰαν, è ν ία ς ορωβαι τους μεν ανΰτηρονς χαί ΰώφρονας βαρν- Β
νομένας, τοις δ' εξ άχραΰίας xal φιληδονίας χεχραμενοις
ωΰπερ χνΰιν η τράγοις ηδιον αυνούΰας.
8 . Οι τοις ΐπποις έφάλλεΰ&αι μη δυνάμενοι δι' άσ&ενειαν is
η μαλαχίαν αντονς εκείνον ς όχλάξειν χαι υποπίπτει ν διδάΰχον-
6IV' ούτως ενιοι των λαβόντων ευγενείς η πλονΰίας γυναίκας
ούχ εαντονς ποιοϋοι βελτίους αλλ' εχείνας περιχολονουβιν, ως
μάλλον αρξοντες ταπεινών γενόμενων, δει δ' ωβπερ ίππου το
μεγε&ος φυλάττοντα χαι το αξίωμα της γυναιχός χρήβ&αι τω 80
χαλινω.
9 . Την αελήνην, οταν άποΰτή τον ηλίου, περιφανή xal C
λαμπράν όρωμεν, αφανίζεται δε χαί χρνπτεται πληβίον γενο-
μένη' την δε βώφρονα γυναίκα δει τονναντίον οραβ&αι μά-
λιΰτα μετά τον ανδρός ονΰαν, οίχονρείν δε χαι χρνπτεβ&αι μη ss
παρόντος.
1 0 . Ουκ ορ&ώς 'Ηρόδοτος εϊπεν (I 8) οτι η γννη &μα τώ
χιτ&νι εχδνεται χαί την αίδω' τουναντίον γαρ η βώφρων άντ-
ενδνεται την αίδω, χαι τον μάλιΰτα φιλεΐν τώ μάλιΰτα αί-
δεϊΰ&αι συμβάλω χρωνται προς αλλήλους. 30
8 αί —10 (3λέπονβι Stob. IV ρ. 678, 12 27 cf. 37 c
10 τνφλονς Ο Stob, τνφλοίς Ο 13 χρεμαμένοις ΟναΑΘ κε-
χρανημενοις Coraes 27 ó ηρόό'οτος ΟΕ 29 τον Ζ* τώ Ο
τω Ο τό 0
286 12. Γ AMIKA ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 34) 139 C

11. "£1βπερ, αν φ&όγγοι δύο ΰνμφωνοι ληφ&ώΰι, τοΰ βα-


ρντέρον γίγνεται το μέλος, οντω πάσα πραξ,ις εν οικία βω-
D φρονονβΎ) πράττεται μεν νπ αμφοτέρων δμονοούντων, ίηι-
φαίνει όε την τον άνδρό; ηγεμονίαν καϊ προαίρεαιν.
5 1 2 . Ο ήλιος τον βορέαν ενίκηβεν. δ γαρ αν&ρωπος τον
μεν ανέμου βιαξομένου το ίμάτιον άφελέο&αι και λαμπροί'
χαταπνέοντος μάλλον εΰφιγγε και βυνεϊχε την περιβολή ν' τον
δ' ηλίου μετά το πνεύμα &ερμον γενομένου &αλπό μένος είτα
καυματιξόμενος και τον χιτώνα τω ΐματίψ προααπεδύΰατο.
ίο τοντο ποιονΰιν al πλεϊβται γυναίκες' άφαιρονμενοις τοις αν-
δράΰι βία την τρυφην καϊ την πολυτίλειαν διαμάχονται και
χαλεπαίνουΰιν' αν δε πεί&ωνται μετά λόγου, πράως άποτί&εν-
ται καϊ μετριάξουΰιν.
Ε 1 3 . Ό Κάτων εξέβαλε της βουλής τον φιλήσαντα την εαυ-
15 τον γυναίκα της &υγατρος παρούβης. τοντο μεν ούν ΐαως βφο-
δρότερον" εί <$' αίβχρόν εβτιν, ωΰπερ εβτίν, ετέρων παρόντων
άΰπάξεβ&αι καϊ φιλεϊν καϊ περιβάλλειν αλλήλους, πώς ονκ
αΐβχιον Ιτεοων παρόντων λοιδορεΐα&αι καϊ διαφέρεΰ&αι προς
άλληλονς, καϊ τα ς μεν εντενξεις καϊ φιλοφροΰννας απορρήτους
ίο προς την γυναίκα ποιεϊΰ&αι, νου&εΰία δε και μέμψει ζΰυ ν)
παρρηΰία χρηΰ9·αι φανερά και άναπεπταμέντ] ;
1 4 . "ίίαπερ εΰόπτρου χατεοκεναβμένου χρυβω καϊ λί&οις
οφελος ονδέν εβτιν, εί μη δείκννβι την μορφην όμοίαν, όντως
F ovài πλονΰίας γαμέτης ονηΟις, εί μη παρέχει τον βίο ν ομοιον
85 τω άνδρι και ΰνμφωνον το η&ος. εί (γαρ) χαίροντος μεν ει-
κόνα ϋκυ&ρωπήν άποδίδωβι το εΰοπτρον, άχ&ομένου δε και
βκυ&ρωπάξοντος ίλαράν και ΰεβηρυΐαν, ημαρτημένον εβτι κα'ι
φανλον' ονκονν και γννη φαύλος καϊ ακαιρος η παίξειν μεν
ώρμημένου καϊ φιλοφρονεΐβ&αι τον ανδρός έακν&ρωπακυΐα,

See. fab. Aesop. 82 Η. Athen. 604f HUB. V. Cat. Mai. 17


88 ώβΛϊρ — 85 7¡&og cit. Stob. IV p. 549, 5
11 ßla om. YJI 19 και pr. Xyl. òsi A E © om. 0 80 πέμψει
SvEb add. Wil. xal Mez. 84 Λαρέχοι OJ0 85 add. Si.
139 F CONIUGALIA PRAECEPTA 287

βπονδάζοντος δε παίζονβα χαί γελωβα" το μεν γαρ αηδίας, το


δ' ολιγωρίας. | δει δε, ωβπερ οι γεωμέτραι λίγονβι τάς γραμ-140
μας χαί τάς επιφανείας ον κινεΐβ&αι καθ' εαντας αλλά ονγ-
χινεία&αι τοις βώμαβιν, οννω την γνναΐχα μηδέν ίδιον πά&ος
εχειν, άλλα χοινωνεϊν τω άνδρϊ και βπονδής χαί παιδιας χαί &
ΰυννοίας χαί γέλωτος.
1 5 . Οί τάς γυναίκας μη ήδέως βλέποντες εβ&ιούβας μετ
αύτών διδάβχονοιν εμπίπλαβ&αι μάνας γενομένας. όντως οί
μη βννόντες ίλαρως ταϊς γυναιξί μηδε παιδιά ς χοινωνονντες
αύταίς χαί γελωτος Ιδίας ηδονάς χωρίς αύτών ξητεΐν διδά- ι®
ΰκονΰιν.
1 6 . Τοις των Περβ&ν βαΰιλεϋβιν αϊ γνήβιαι γνναΐχες
παρακά&ηνται δειπνονβι και αυνεβτιωνται' βονλόμενοι δε Β
παίξειν χαί με&ύακεΰ&αι ταύτας μεν άποπέμπονβι, τάς δε
μονΰονργονς χαί παλλακίδας χαλονβιν, ορ&ως τοντό γ' αντο 15

ποιούντες, ort τον ΰννακολαβταίνειν χαί παροινεΐν ον μετα-


διδόαβι ταΐς γαμεταΐς. αν ουν ιδιώτης άνήρ, άκρατης δε περί
τάς ηδονάς και ανάγωγος, έξαμάρτη τι προς εταΐραν η 9ερα-
παινίδα, δει την γαμετήν μη άγαναχτεϊν μηδε χαλεπαίνειν,
λογιξομένην ou παροινίας xal άκολαΰίας και νβρεως αίδού- 30

μένος αύτήν ετέρα μεταδίδωοιν.


17. Οί φιλόμουαοι των βασιλέων πολλούς μονδικονς ποι- •
ove tv, οί φιλόλογοι λογίονς, οί φιλα&ληταί γνμναβτιχούς. ον- C
τως άνήρ φιλοΰώματος χαλλωπίβτριαν γυναίκα ποιεί, φιλή-
δονος εταιριχην χαί άκόλαΰτον, φιλάγα&ος χαί φιλόκαλος αώ- 85
φρονα χαί κοβμίαν.
1 8 . Λάχαινα παιδίοχη, πνν&ανομένου τινός εί ήδη άνδρί •
προσεληλυθεν 'ονχ ε'γωγ' εϊπεν '¿λλ' εμοί ¿χεΐνος'. οντος 6
τρόπος, οΐμαι, της οίχοδεβποίνης, μήτε φεύγειν μήτε δνΰχεραί-

2as. cf. 63 c Iii θβ. cf. 613 a 24 &vr¡Q — tt κοβμίαν Stob.


IV p. 678, 17 27 se. cf. 242 c

7 le&. xal πινοναας Π 8 av. xal χινούβας Zb 14 τά$]


Tovg ya1 1δ αντο om. vJT 1β τον OJs το O 25 έρωτι-
xr¡v Stob.
288 12. Γ A M I K A Π Α Ρ Α Γ Γ Ε Λ Μ Α Τ Α (Flan. 34) 140 G

νειν τα τοιαύτα τον ανδρός αρχομένου μήτ ai την κατάρχεΰ&αι'


το μεν γαρ εταιρικού xaì ίταμόν, το δ' νπερήφανον και άφι-
λόατοργον.
1 9 . 'Ιδίους ου δει φίλους κτάΰ&αι την γυναίκα, κοινοϊς δε
5 χρηΰ&αι τοις τοϋ ανδρός' οι δε &εοί φίλοι πρώτοι και μεγι-
D βτοι. διό xaì ϋ·εονς ους δ άνηρ νομίζει αεβεα&αι τη γαμέτη
xaì γιγνώβχειν μόνους προβήκει, περιέργοις δε ·&ρηΰχείαις xaì
ξεναις δειβιδαιμονίαις άποχεχλειΰ&αι την ανλειον. ονδενι γαρ
&εών ιερά χλεπτόμενα χαι λαν&άνοντα δραται κεχαριβμενως
ίο vito γυναιχός.
20. 'θ Πλάτων φηβίν (Rep. 462 c) ενδαίμονα xaì μαχαρίαν
εΐναι πάλιν, εν rj 'το εμον xaì το ουκ εμον' ηχιΰτα φ&εγγο-
μένων άχονονβι δια το χοινοϊς ώς ε'νι μάλιβτα χρηβ&αι τοις
άζίοις βπονδης τον ς πολίτας. πολύ δε μάλλον ix γάμου δει
15 την τοιαντην φωνην «ι>ηρηΰ9αι. πλην ωαπερ οί ιατροί λεγονβι
τάς των ευωνύμων πληγάς την αΐΰ&ηβιν ¿ν τοις δε'ξιοΐς άνα-
Ε φερειν, οντω την γυναίκα τοις τον ανδρός βνμπα&εϊν χαλον
χαι τον ανδρα τοις της γυναιχός, ΐν' ωβπερ οί δεβμοί χατά
την επάλλαξιν Ιβγνν δι αλλήλων λαμβάνονβιν, όντως εχατέ-
J0 ρου την εννοιαν άντίβτροφον αποδίδοντος η χοινωνία βφζηται
δι' άμφοΐν. χαι γαρ η φύβις μίγνυβι δια των δωμάτων ημάς,
ΐν' εξ εχατέρων μέρος λαβονΰα xaì ΰνγχίαΰα xoivòv άμφοτε-
ροις άποδω το γεννώμενον, ωοτε μηδετερον διορίΰαι μηδέ
διαχρΐναι το ίδιον η το άλλότριον. τοιαύτη τοίνυν xaì χρημά-
15 των χοινωνία προβηχει μάλιβτα τοις γαμονβιν εις μίαν ονΰίαν
ρ πάντα χαταχεαμενοις xaì άναμείξαβι μη το μέρος ίδιον xaì το
μέρος άλλότριον αλλά πάν ίδιον ηγεΐβ&αι xaì μηδέν άλλότριον.
ωαπερ (γαρ) το κράμα χαίτοι ϋδατος μετεχον πλείονος οίνο ν

11 ό —16 άνηρήσ&αι Stob. I V ρ. 582, 15 12 cf. 484 b 767 d


2* τοιαύτη — p. 289, 2 βνμβάΧληται Stob. I V p. 583, 4
4 Ιδιον ς om. Π 9 9εώ ΥΠ χρνπτόμενα Π 12 τό* Stob,
om. Sì 17 καλόν W y . μάλλον 0 μάλλον âk JS 1 · ίπαλξιν
OZb 28 γεννώμενον Ob γενόμενον Zu γινόμενον 0 24 αντη
SI corr. Stegmann 28 add. Hch. μ. v. Bern, propter hiatum
(vol. I p. L X V ) οίνο ν] νδωρ JS
140 F CONIUGALIA PBAECEPTA 289

χαλονμεν, οΰτω την ουβίαν δει και τον οίκον τον άνδρός λέ- •
γεβ&αι, καν ή γυνή πλείονα βνμβάλληται.
2 1 . Φιλόπλοντος ή 'Ελένη, φιλήδονος 6 Πάρις' φρόνιμος
ο 'Οδνβδεύς, ΰώφρων η Πηνελόπη, δια τοντο μακάριος γάμος 4
ó τούτων χαι ξηλωτός, ο δ' εκείνων 'Ιλιάδα | κακών "Ελληΰι 141
και βαρβάροις εποίηΰεν.
22. Ο Ρωμαίος νκό των φίλων νον&ετονμενος οτι σώ-
φρονα γυναίκα και πλονΰίαν και ωραίαν άπεπέμ·ψατο, τον •
κάλτιον αντοίς προτείνας 'και γαρ ούτος' εφη 'καλός ίδείν Π
και καινός, αλλ' ουδείς οίδεν όπου με &λίβει. δει τοίνυν μη io LJ
προικί μηδέ γένει μηδε κάλλει την γυναίκα πιατενειν, ¿λλ' ¿ν •
οίς απτεται μάλιστα τον άνδρός, ομιλία τε και η&ει και ΰνμ- •
περιφορά, ταντα μη ΰκληρά μηδ' ανιώντα κα&' ήμεραν άλλ'
ενάρμοΰτα και αλυπα και προΰφιλη παρέχειν. ωΰπερ γαρ οί •
ιατροί τονς ¿£ αίτιων ¿δήλων και κατά μικρόν συλλεγόμενων 15
γεννώμενους πνρετονς μάλλον δεδοίκαΰιν η τους εμφανείς Β
καί μεγάλας προφάσεις έχοντας, οντω τα λαν&άνοντα τονς
πολλούς μικρά καί σννεχή και κα&ημερινά προΰκρονματα γυ-
ναικός και ανδρός μάλλον διίΰτηβι και λυμαίνεται την Ονμ-
βίωβιν. so
2 3 . Ό βασιλεύς Φίλιππος ήρα Θεββαλής γυναικός αιτίαν •
εχονβης καταφαρμακενειν αυτόν, εβπονδαβεν ονν ή 'Ολυμπιάς
λαβείν την αν&ρωπον υποχείριον. ώς δ' είς όψιν ¿λ&ονΰα τό
τ' είδος ευπρεπής έφάνη και διελέχ&η προς αυτήν ονκ άγεν-
νως ουδ' άΰυνέτως, 'χαιρέτωσαν' είπεν ή 'Ολυμπιάς 'al δια- 3.">
βολαί' συ γαρ εν αεαντη τα φάρμακα 'έχεις', αμαχον ουί' τι
γίγνεται πράγμα γαμετή γυνή και νόμιμος, αν εν αυτή πάντα C •
7 ó —11 παρέχιιν Stob. IV ρ. 583, 12 7 ss. v. Aem. Ρ. 5 •
14 a>67íSQ —19 ανμβίωβιν Stob. IV ρ. 584, 1 21 ss. de Hystaspis
uxore narrantur in Satyri Vita Euripidea Ox. Pap. IX Col. XIV 1
2β αμαχον — p. 290, 2 evvoiav Stob. IV p. 584, 8
2 βνμβάληται JSAE® 9 χάλαιον OS1 χαλτίν.ιον 0 καλλίγιον
Stob. corr. Hch. cf. Po. GGA 1918 p. 335 18 Λροδκρονδματα
ΟνΠΖυ cf. p. 282, 6 2β αμαχον] άμήχανον Stob. 27 γυνι,
om. ναΑ
22 HT L'hit, unir. I
290 12. Γ AMIKA ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 34) 141 C

• &εμενη, και προίκα και γένος και φάρμακα και τον κεΰτον
αυτόν, η&ει καΐ αρετή κατεργάΰηται την εύνοιαν.
2 4 . Πάλιν η Ολυμπιάς, αυλικού τίνος νεανίσκου γημαν-
τος ευπρεπή γυναίκα κακώς άκοΰουβαν, 'ούτος' εϊπεν 'ουκ
5 ε χει λογιΰμόν" ου γαρ αν τοις όφ&αλμοΐς εγημε'. δει <5έ μη
τοις ομμαδι γαμεΐν μηδε τοις δακτΰλοις, ωαπερ ενιοι ψηφί-
ΰαντες πόΰα φέρονΰαν λαμβάνουβιν, ου κρίνοντες πως ΰυμ-
βιωΰομενην.
9 2 5 . 'Ο Σωκράτης εκελευε των εΰοπτριξομενων νεανίοκων
D τους μεν αίΰχρονς επανορ&οϋΰ&αι τη αρετή, τους δε καλοί)?
μη καταιΰχννειν τη κακία το είδος, καλόν ονν και την οίκο-
δέΰποιναν, οταν èv ταΐς χερΰΐν εχη το εΰοπτρον, αντην ¿ν
εαυτή διαλαλειν, την μεν αίοχράν 'τί ουν, αν μη ΰώφρων
γενωμαι;' την δε καλην 'τί ουν, αν και ΰώφρων γενωμαι;' τη
15 γαρ αίβχρα ΰεμνον εί φιλείται δια το η&ος ζμαλλον^ η το
κάλλος * * *
2 6 . Ταΐς Αυβάνδρου &υγατράΰιν δ τύραννος ο Σικελικός
ιμάτια και πλόκια των πολυτελών επεμψεν 6 δε Λνβανδρος
ουκ ε'λαβεν ειπών 'ταΰτα τα κάδμια καταισχύνει μου μάλλον
20 η κοΰμηΰει τάς Φυγατερας', πρότερος δε Αυβάνδρου Σοφο-
κλής τοϋτ εϊπεν (fr. 762)
Ε 'ου κόΰμος, ουκ, ώ τλημον, αλλ' άκοΰμία
φαίνοιτ αν είναι βων τε μαργότης φρένων'.
• 'κόΰμος γάρ έΰτιν', ως ε'λεγε Κράτης, 'το κοβμοϋν'" κοβμεΐ δε
25 το κοϋμιωτέραν την γυναίκα ποιούν, ποιεί δε τοιαύτην οντε
χρυβος οϋτε ΰμάραγδος ούτε κόκκος, άλλ' οβα ΰεμνότητος ευ-
ταξίας αίδοϋς εμφαΰιν περιτί&ηβιν.
Ü » ss. Athen. 609 c 9 se. Diog. Laert. II 8, 16 17 ss. cf.
190 β 229 a ; v. Lys. 2; de Arcbidamo narrantur 218 e
24 κόβμος— 27 περιτίϋ-ησιν Stob. IV p. 584, 13
3 xal γημ. JS (in ras.) νΠ 10 αΐδχρ.] όρ&ονς J S 0 oin δρ&ονς
• ν αΑ 14 καΐ O om. Ο 15 add. Aid.* (lac. 6 litt, in Paria.
Β 1676) <?Tj¡ xul-fj ä' tl μάλλον âià το q&og) Wil. aliquid
excidisse ae pnlchra uxore vidit Wy. 20 την θυγατέρα νΠ
25 την om. OJSva'E Stob, τοιαύτην 0 Stob, ταντην Ο οϋτε
χρνβός OStob. ον χρυβόξ Ο
141 E CONIUGALIA PRAECEPTA 291

2 7 . Οι τf¡ γαμήλια &ύοντες "Ηρα την χολην ού βνγχα&α-


γίξουΰι τοις άλλοις ίεροϊς, αλλ' εξελόντες έρριψαν παρά τον
βωμό ν, αΐνιτ τομένον τον νομο&έτον το μηδέποτε δεΐν χολην
μηδ' οργήν γάμω παρεΐναι. δει γαρ είναι της οίχοδεϋποίνης ι
ωβπερ οίνου το ανΰτηρον ώφέλιμον χαι ηδύ, μη πικρό ν (όΰπερ F
αλόης μηδε φαρμαχωδες.
2 8 . 'Ο Πλάτων τω Ξενοκράτει βαρντέρω το η&ος οντι ταλλα
δε χαλώ χάγα&ω παρεχελεύετο &νειν ταϊς Χάριοιν. οϊμαι δη
xciì τη αώφρονι μάλιστα δεΐν προς τον ανδρα χαρίτων, tv', 9
ως ελεγε Μητρόδωρος (fr. 36 Koerte), | ηδέως βννοιχη χαι 142
'μη οργιξομενη οτι ΰωφρονεΐ'. δει γαρ μήτε την εντελή
καθαριότητος άμελεΐν μήτε την φίλανδρον φιλοφροβννης'
ποιεί γαρ ή χαλεπότης αηδή την ενταξίαν της γυναικός, ωβπερ
ή ρνπαρία την άφέλειαν.
2 9 . 'Η φοβούμενη γελάΰαι προς τον ανδρα χαι παΐξαί τι, 15
μη φανή &ραΰεία χαι άχόλαΰτος, ουδέν διαφερει της ίνα μη
δοy.r¡ μνρίξεΰ&αι την χεφαλήν μηδ' άλειφομενης, χαι ίνα μη
φνχονβ&αΐ το πρόβωπον μηδε νιπτομένης. ορ&μεν δε χαι
ποιητας χαι ρήτορας, οσοι φεύγονβι το περί την λέξιν οχλιχον
χαι άνελεν&ερον χαι χαχόζηλον, τοις πράγμαtei χαι ταίς οίχο- 80
νομίαις χαι τοις ή&εβιν αγειν χαι χινεΐν τον άχροατήν φιλο-
τεχνονντας. δώ δει και την οίκοδεβποιναν ort παν το περιτ- Β
τον χαι εταιριχόν χαι πανηγνριχον εν ποιονβα φεύγει χαι
παραιτείται, μάλλον φιλότεχνεΐν εν ταίς ή&ιχαϊς χαϊ βιωτιχαΐς
χάριαι προς τον ανδρα, τω καλώ με&' ηδονής ΰννε&ίξονΰαν 25
αυτόν, αν δ' αρα φύΰει τις ανΰτηρα xal αχρατος γενηται χαι

Isa. cf. ¿x τον χιρί των iv ΠΙαταιαις δαιάάλων C. 2 (VII


44, 7 Bern.) 4 ss. cf. 769 d; v. Marii 2 10 cf. 753 c •

1 γαμηλίω ΟναΑ 2 ωρνξαν ci. Si. cf. test. Bupr. cit. παρά]
ntçl vaZ ènl JS 5 μη. nt-XQÒν\ μικρόν JS 15 πραξαι SI
corr. Wy. 16 άκόλαϋτος] εϋτολμος Zb 21 xal χηΐιίν b
22 οτι om. νΠΘ 23 ποιονβαν νΠν φενγιιν xal παραιτείβ&αι
νΠΘ 24 μάλλον âs νΠθ
292 12. Γ AMIKA ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 34) 142 Β

άνήδνντος, εύγνωμονείν δει τον ανδρα, xal χα&άπερ δ Φω-


• χίων, τον 'Αντιηάτρον πραξιν αντω προΰτάττοντος ον χαλήν
• ουδε πρεπουΰαν, είπεν 'ον δύναβαί μοι xat φίλω χρηΰ&αι xal
4 χόλακι', ο ντο) λογίξεΰ&αι περί της βώφρονος χαι ανβτηρας
• C γνναιχός 'ον δύναμαι τ-fj αυτί] >:αί ώς γαμέτη χαί ώς εταίρα
ΰννεΐναι'.
3 0 . Ταϊς Αίγυπτίαις νποδημαβι χρηβ&αι πάτριον ονκ ην,
οπως èv οί'χω διημερεύωβι. των δε πλείΰτων γυναικών αν
νποδήματα διάχρνΰα περιελΐ]ς xal ψελια χαί περιΰκελίδας χαί
10 πορφύρα ν xal μαργαρίτας, ένδον μενοϋβιν.
• 3 1 . 'Η Θεανώ παρέφηνε την χείρα περιβαλλόμενη το Ιμά-
τιο ν. είπόντος δέ τίνος 'ν.αλος ο πηχνς', '¿λλ' ου δημάβιος'
• • εφη. δει δε μη μόνον τον πηχνν άλλα μηδέ τον λόγον δη-
μόΰιον είναι της οώφρονος, χαί την φωνήν ώς άπογύμνωβιν
• 15 αίδεΐβ&αι xal φνλάΰβεβ&αι προς roi)ς εχτός' ενοράται γαρ
• D αντη xal πά&ος χαί η&ος χαί δια&εΰις λαλονβης.
• 3 2 . Την 1Ηλείων δ Φειδίας 'Αφροδίτην εποίηβε χελώνην
πατονβαν, οίχονρίας βνμβολον τοας γυναιξί xal ΰιωπης. δει
γαρ η προς τον ανδρα λαλεΐν η δια τον ανδρός, μη δναχεραί-
S0 νονΰαν ει δι αλλότριας γλώδβης (οβπερ αυλητής φ&εγγεται
ΰεμνότερον.
• 3 3 . Οί πλούβιοι χα'ι οί βαΰιλεΐς τιμώντες τοίις φιλοδόφονς
αυτούς τε χοδμονδι χάχείνους, οί δε φιλόβοφοι τους πλονΰίονς
&εραπεύοντες ούχ εκείνους ποιονβιν ενδόξονς αλλ αντονς άδο-
85 ξοτερονς. τούτο ουμβαίνει χαί περί τάς γυναίκας, ύποτάττου-
ΰαι μεν γαρ εαντάς τοις άνδράδιν επαινούνται, χρατεΐν δε
Ε βονλόμεναι μάλλον ίων κρατουμένων άΰχημονοϋΰι. κρατεΐν δε
τον ανδρα της γυναικός ονχ ώς δεδπότην κτήματος άλλ' ώς
1 κα&άπερ — β evvtlvai Stob. IV p. 584, 18 Iss. cf. 64c
188 f 532 f ; v.Phoc. 30,3 v. Agid. 2,4 11 r¡— 20 φ9εγγε ται Stob.
• IV p. 585, 1 17 as. cf. 381 e; Paus. VI 25, 2

β προβεΐναι νΠ 10 μένοναιν Sì corr. Duebner 12 i. â. τ.


Stob. τ. â. ε. Sì li xal την O Stob. ¿¡Uà την O ¿>s om. O J S 0
άπογυμνώσειν OJS© 22 oí* Olli. vaA 26 âè Sil v/7©
142 E CONIUGALIA PRAECEPTA 293

•ψνχήν δώματος ΰυμπα&οϋντα xaì ΰυμπεφυκότα xf¡ εύνοια δί-


χαιόν έΰτιν. ωβπερ ονν δώματος ι Οτι χήδεβ&αι μη δουίενοντα
ταϊς ηδοναϊς αντον χαί ταϊς επι&νμίαις, οϋτω γυναικός αρχειν
ενφραίνοντα χαί χαριζόμενον.
3 4 . Των δωμάτων οι φιλόδοφοι τα μεν ¿x διεδτώτων λε- 5
γονΰιν είναι χοι&άπερ ΰτόλον xaì δτρατόπεδον, τα δ' ¿χ δυν-
απτομένων ώς οίχίαν χαί ναϋν, τα δ' ηνωμένα χαι δυμφυη
χα&άπερ εβτι των ζώων εχαβτον. δχεδον ονν xaì γάμος δ μεν
των ¿ρώντων ηνωμένος χ al δνμφνης ίδτ tv, 6 δε των δια προΐ- F
χας η τέχνα γαμονντων ix δνναπτομένων, ο δε των (ηδονης ίο •
ε'νεχαy δυγχαΰευδόντων εχ διεδτώτων, ονς δυνοιχεΐν αν τις π
¿Ιληλοις ον δυμβιοϋν νομίδειε. δει δέ, ωβπερ oI φυοιχοί των
υγρών λέγονδι δι' όλων γενέδ&αι την χράδιν, οϋτω των γα-
μονντων I χαί δώματα χαι χρήματα χαί φίλους xa i οικείους 148
άναμιχ&ηναι δι αλλήλων, xaì γαρ ο'Ρωμαίος νομο&έτης έχώ- 15
λυδε δώρα διδόναι χαι λαμβάνειν παρ' αλλήλων τους γεγαμη-
χότας, ονχ ίνα μηδενός μεταλαμβάνωδιν, αλλ' ίνα πάντα χοινά
νομίζωδιν.
3 5 . 'Εν Αέπτει της Λιβύης πάλει πάτριόν εΰτι τη μετά •
τον γάμον ημέρα την ννμφην προς την τον ννμφίον μητέρα so
πέμψαδαν αίτεΐΰ&αι χντραν" η δ' ον δίδωδιν ovài φηδιν εχειν,
οπως cat άρχής επιδταμένη το της εχνρας μητρνιώδες, ην
ϋδτερόν τι δυμβαίντ] τραχύτερον, μη άγαναχτη μηδε δυδχο-
λαίνψ τούτο δει γιγνώδχουδαν την γυναίκα &εραπενειν την
πρόφαδιν' εΰτι δε ζηλοτυπία της μητρός νπερ εύνοιας προς ί5
αυτήν, θεραπεία δε μία τον πά&ονς ίδια μεν εύνοια:' τω άν- Β
ίρ» ποιεϊν προς εαντήν, την δε της μητρός μη περιΰπάν μηδ'
ελαττονν.
3 6 . Τους νιους δοχοΰδι μάλλον αγαπάν αί μητέρες ώς
δνναμένονς αύταΐς βοη&είν, oí áí πατέρες τ ας θυγατέρας ώς so
6se. Sext. Emp. adv. Math. VII 102. cf. 426 a; St. V. Fr. II 366
12 es. cf. 769 f 15 χαί —18 νομίζωαιν Stob. IV p. 585, 15; Π
cf. 265 e
1/2 ò\ i. om. νΠ 10 add. Hch. 24 δεί edd. δη Sì
294 12. Γ AMIKA ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 34) 148 Β

δεομενας αυτών βοη&ούντων" ΐαως όε καΐ τιμή rf¡ προς αλλή-


λους & ετερος το μάλλον οίκεΐον τω ετέρφ βούλεται μάλλον
άΰπαξόμενος καΐ αγαπών φανερός είναι, και τοντο μεν ΐαως
άδιάφορόν εατιν, ¿χιivo δ' άατεΐον, αν ι) γννη μάλλον άπο-
5 κλίναΰα τή τιμή προς τους γονείς tov ανδρός η τους εαντης
C βλεπηται, χαν τι λυπηται, προς ¿κείνους άναφερουβα, τους δ'
εαντης λαν&άνονβα. ποιεί γαρ χαί το πιβτεύειν δοκεΐν πι-
ΰτενεβ&αι χαι το φιλεϊν φιλεΐΰ&αι.
• 3 7 . Τοις περί τον Κϋρον"Ελληβι παρήγγειλαν οί βτρατη-
ιο yol τους πολεμίους, ¿αν μεν βοωντες ¿πίωΰι, δέχεΰ&αι μετά
• Οιωπης, ¿αν δ' ¿κείνοι ΰιωπωαιν, αντονς μετά βοης άντεξελαύ-
νειν. αί δε νουν εχουΰαι γυναίκες ¿ν ταϊς οργαΐς των ανδρών
κεκραγότων μεν ηβυχάξονΰι, βιωπωντας δε προΰλαλονβαι και
• παραμυ&ούμεναι χαταπραννουΰιν.
15 3 8 . 'Ορ&ώς δ Ευριπίδης (Med. 190 ss.) αιτιάται τους τη
λύρα χρωμενους παρ' οϊνον' ε'δει γαρ ¿πΐ τάς οργάς και τα
• 1) πέν&η μάλλον την μουΰικην παρακαλεΐν η προΰεχλύειν τους
¿ν ταΐς ηδοναΐς οντάς, νομίζετε ουν ύμεΐς άμαρτάνειν τους
• ηδονης ε'νεχα δνγχα&εύδοντας άλλήλοις, οταν δ' ¿ν όργί) τινι
so γένωνται και διαφορά χωρίς άναπαυομενους και μη τότε μά-
λιβτα την Άφροδίτην παρακαλούν τας ιατρό ν ουβαν των τοιού-
των άρίβτην. ως που και ó ποιητης διδάΰκει την "Ηραν ποιών
λέγονβαν (Ξ 205. 209)
'και ΰφ' ακρίτα νείκεα λύβω
85 είς εύνην άνέΰαβα ομω&ηναι φιλότητι.
3 9 . 'Αεί μεν δει και πανταχού φεύγειν το προβκρούειν τω
Κ ανδρι την γυναίκα και τη γυναιχι τον ανδρα, μάλιβτα δε φυ-
λάττεβ&αι τοϋτο ποιεϊν ¿ν τω βυναναπαύεβ&αι και ΰυγχα&εύ-
δειν. η μεν γαρ ώδίνουΰα και δυβφορονβα προς τους χατα-
30 κλίνοντας αύτην ελεγε 'πώς δ' αν η χλίνη ταντα &εραπεύβειεν

» rois—14 χαταπρανιιουβιν Stob. IV ρ. 686, 20 15 cf. 7 1 0 e f

4 διάφορον Sì c o r r . Mez. 11 μετά ßofjs] μέγα ßorjeavtag


Stob. 18 ταίς o m . v i l 25 ávulea O
143 E CONIUGALIA PRAECEPTA 295

οϊς επί της κλίνης περιέπεΰον ας η κλίνη γεννά διαφοράς


και λοιδορίας και οργάς, ον ράδιόν εΰτιν εν αλλω τ άπω και
χρόνω διαλν&ηναι.
40. Ή 'Ερμιόνη δοκεί τι λέγειν άλη&ες λέγουβα (Eur.
Andr. 980) , 5 L
'κακών γυναικών εΐβοδοί μ άπώλεΰαν'. •
τοντο δ' ουχ άπλώς γιγνόμενόν εΰτιν, αλλ' όταν αϊ προς τ ους
¿ίνδρας διαφοραϊ και ξηλοτνπίαι ταΐς τοιανταις γυναιξί μη
τας &νρας μόνον αλλά και τάς άκοας άνοίγωβι. tor' ουν δει F •
μάλιβτα την νουν εχουβαν άποκλείειν τα ωτα και φνλάττιΰ&αι ίο
τον ψι&υριβμόν, ίνα μη πυρ επί πυρ γένηται, και πρόχειρον
εχειν το τον Φιλίππου, λέγεται γαρ εκείνος νπο των φίλων
παροί-ννόμενος ini τους "Ελληνας ώς εν πάβχοντας και κακώς
αντον λέγοντας ειπείν 'τί ονν, αν [και] κακώς ποιώμεν αυτούς
οταν ονν αί διαβάλλονΰαι λέγωΰιν οτι 'λνπεΐ οε φιλονΰαν δ 15 •
άνηρ και ΰωφρονονβαν', | 'τί ονν, αν και μιΰεΐν αυτόν αρ-
ξωμαι και άδιχείν;'
4 1 . 'Ο τον δραπέτην ίδών δια χρόνου και διώκων, ως
κατέφυγε φ&άΰας εις μυλωνά, 'που δ' αν' εφη 'ΰε μάλλον
ενρεΐν έβονλη&ην η ενταν&α;' γυνή τοίννν δια ξηλοτυπίαν so
¿πόλειψιν γράφουΰα και χαλεπώς εχονΰα λεγέτω προς εαντήν
'πον δ' αν η ξηλονβά με μάλλον ηβ&είη &εαβαμένη και τί
ποιονβαν η λνπονμένην καΐ ΰταβιάζονΰαν προς τον ανδρα και
τον οίκον αιιτην και τον &άλαμον προϊεμένην;'
4 2 . 'Λ&ηναΐοι τρεις άρότους ιερούς αγονΰι, πρώτον επι ss
Σκίρψ, του παλαιοτάτου των απόρων υπόμνημα, δεύτερον ¿ν
τη 'Ραρία, τρίτον νπο πάλιν τον καλονμενον Βουζνγιον. τού- Β
4 ή —17 άδιχείν Stob. IV ρ. 586, 5 11 Plat. Legg. 666 a;
cf. 61 a 123 e 610 c 919 d; v. Art. 28, 1 12 ss. cf. 179 a 457 f; •
de Pausania narrantur 230 d 18 sa. similia narrantur de Pho-
cione 188 a; v. Phoc. 10,9
1 πιριέπιβεν Sì corr. edd. 9 Sil om. αΑ1 11 ¿iti πυρί Θ
14 del. Hch. 21 ánokeíipuv JZ άποΧείψεις vil áxolsitpoi S
24 αντον SI corr. Wil. προεμένην OJSva'0 25 Xéyovai S'vJ7
27 xéliv SI corr. Xyl. cf. Preller-Robert, Griech. Mythol. I 4 771 n. 3
296 12. Γ AMIKA ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 34) 144 Β

των δε πάντων ίερώτατός εΰτιν ό γαμήλιος βπόρος καϊ αροτος


éni παίδων τεκνώΰει' (και) καλώς την 'Αφροδίτην ο Σοφοκλής
D (fr. 763) 'ενκαρπον Κν&έρειαν προΰηγόρευβε. δώ δει μάλιΰτα
τούτω χρήΰ&αι μετ εύλαβείας τον ανδρα και την γυναίκα
ί τών ανίερων και παρανόμων προς ετέρους άγνενοντας 6μι-
λίων, και μη ΰπείροντας εξ ών ούδεν αύτοΐς φνεα&αι &έ-
Ιονΰιν άλλα καν γένηται καρπός αίΰχύνονται και άποκρύπ-
το ναι.
• 4 3 . Γοργίου τον ρήτορος άναγνόντος εν Ολυμπία λόγο ν
ίο περί ομονοίας τοις "Ελληβιν δ Μελάν&ιος 'οντος ημϊν' εφη
Συμβουλεύει περί ομονοίας, oç αντόν και την γυναίκα και
C την &εράπαιναί> ιδία τρεις οντάς όμονοεΐν ού πέπεικεν;' ην
γαρ ως εοικε τις έρως του Γοργίου και ζηλοτυπία της γυναι-
κός προς το &εραπαινίάιον. εν τοίνυν ηρμοΰμένον τον οίκον
15 είναι δει τω μελλοντι αρμόξεΰ&αι πάλιν και άγοράν και φί-
λους" μ&λλον γαρ εοικε τα των γυναικών τ) τα προς γυναίκας
αμαρτήματα λαν&άνειν τους πολλούς.
4 4 . ΕΙ κα&άπερ τον αϊλουρον οβμη μύρων εκταράττεβ&αι
και μαίνεβ&αι λέγουΰιν, οϋτω τα ς γυναίκας άγριαίνειν και
so παραφρονεΐν νπό μύρων αυνέβαινε, δεινον ην μη άπέχεΰ&αι
μύρου τονς άνδρας, άλλα δι' ηδονην αντών βραχεΐαν οϋτω
κακόνμένας περιοραν. επει τοίνυν ταϋτα πάΰχουΰιν ού μυριξο-
D μένων των ανδρών άλλα ΰυγγιγνομένων ετέραις, άδικόν εΰτιν
ηδονης ενεχα μικράς επι τοοοντο λυπεΐν και ΰυνταράττειν
• • 16 τας γυναίκας και μη, κα&άπερ ταϊς μελίτταις (ort δοκοΰβι
δυΰχεραίνειν και μάχεβΰαι τοις μετά γυναικών γενομένοις),
άγνονς και κα&αρεύοντας ετέρων ΰννουΰίας προβιέναι ταΐς
γυναιξίν.
45. Οί προβιόντες ελέφαβιν ίΰ&ητα λαμπράν ού λαμβά-
β Plat. Legg. 839 a 2® cf. 330 b
S παιδοτεκνώοει JS xal add. Wil. 10 μέλαν&ος SI corr. Xyl.
18 τον γοργίον om. OJS 15 πάλιν 0 om. 0 18 êl χα&άπερ ν
ti xal χα&άχερ O om. O όάμή Sì corr. edd. 19 όντως ti a ' A 0
γυναίκα s ti OJS 2S ita igatg Θ 24 τοΰοντω SI corr. Re.
144 D CONIUGALIA PRAECEPTA 297

νουβιν ováí φοινικίδας oí ταύροις ' διαγριαίνεται γαρ νπο


των χρωμάτων τούτων μάλιΰτα τα ξωα' τας δε τίγρεις φαβι
περιτνμπανιζομενας εκμαίνεο&αι παντάπααι xcà διαβπάν εαυ-
τάς. έπεί τοίννν και των ανδρών οί μεν ιβ&ήτας χοχχίνας i
και πορφύρας ¿ρώντες δυβαναΰχετονβιν, οί· δε κνμβάλοις xaì Ε
τνμπάνοις αχ&ονται, τί δεινον άπέχεΰ&αι τούτων τάς γυναίκας
xaì μη ταράττειν μηδε παροξννειν τους ανδρας, άλλα δυνείναι
μετ' ευΰτα&είας xaì πραότητας·,
4 6 . Γυνή τις προς τον Φίλιππον αχουβαν εφελχόμενον
αυτήν 'αφες μ' ' είπε ' 'πάΰα γυνή του λύχνου άρ&έντος η ίο •
αύτη εβτι.' τοϋτο προς τους μοιχικονς χαϊ άχολάΰτονς εΐρηται
χαλώς, την δε γαμετήν δει μάλιβτα τοϋ φωτός άρ&έντος είναι
μη την αντήν ταΐς τυχούΰαις γυναιξίν, άλλα φαίνεΰ&αι τον
δώματος μη βλεπομένου το ΰώφρον αυτής xal ίδιον τω άνδρΐ
χα\ (το) τεταγμένον xaì φιλόβτοργον. is
4 7 . Ό Πλάτων τοις πρεΰβύταις μάλλον παργνει αίΰχννεΰ&αι F
τους νέους, ίνα χάκεΐνοι προς αυτούς αίδημόνως εχωΰιν ' οπον
γαρ άναιΰχυντονΰι γέροντες (Legg. 729b), ούδεμίαν αιδώ τοις
νεοις ούδ' ενλάβειαν εγγίγνεΰ&αι. τούτου δει μεμνημένον τον ΐ9
ανδρα μηδένα μάλλον αίδεΐΰ&αι της γυναικός, \ ως τον θά- 145
λαμον αν τη διδαΰκαλε ΐον ευταξίας η άκολαΰίας γενηΰόμενον-
ο όε τών αυτών ηδονών αυτός μεν άπολαύων εκείνην δ
άποτρεπων ονδεν διαφέρει τον χιλεύοντος διαμάχιβ&αι την
γυναίκα προς τους πολεμίους, οΐς αυτός εαυτόν παρεδωκε.
4 8 . Περί δε φιλοκοΰμίας βν μεν, ώ Ευρυδίκη, τα προς »
ϋρίβτνλλαν νπο Τιμοζένας γεγραμμενα άναγνονβα πειρώ
διαμνημονεύειν' ΰν δε, ώ Πολλιανέ, μη νόμιζε περιεργίας
άφίξεΰ&αι την γυναίκα και πολυτελείας, αν ορά βε μη κατα-
φρονονντα τούτων εν ετέροις, άλλα και χαίροντα χρυΰώβεΰιν

8 cf. 167 e 12 cf. 716 d 18 cf. 14 b 272 c •

3 τυμπανιξομίνας OJS 15 add. Wil. 19 γίνεα&αι v«A


γενέβ&ai Ε τοντο OJS ÎO τον θαλάμου . . . ëiâaexaliov . . .
γενηαομένον v'b 2S/4 r. γνν. del. Ha. 28 àçùs μη O
298 12. ΓΑΜΓΚΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ (Plan. 34) 145 A

εχπωμάτων χαι γραφαΐς οίκηματίων χαι χλιδώΰιν ημιόνων


Β χαι ίππων περιδεραίοις. ο ν γάρ ε'βτιν Γξελάβαι της γνναιχωνί-
τιδος ίν μέθη τη άνδρωνίτιδι την πολυτέλειαν άναβτρεφομένην.
Και βΰ μεν ωραν εχων η δη φιλοβοφεΐν τοις μετ άποδεί-
5 ξεως xal καταβχενής λεγομένοις έπιχόβμει το η&ος, έντνγχά-
νων χαι πληβιάξων τοΐς ώφελονβι" τη δε γυναιχι πανταχό&εν
• το χρήβιμον βννάγων ωβπερ αί μελιτται xal φέρων αύτος ¿ν
βεαντω μεταδίδον χαί προβδιαλέγον, φίλους αύτη ποιων xaI
Ί βυνή&εις των λόγων τους άρίβτονς. πατήρ μεν γάρ Ίββι
J ίο αύτη 'και πότνια μήτηρ η δε χαβίγνητος' (Ζ 429)· ούχ ήττον
δε βεμνον άχονβαι γαμέτης λεγονΰης 'ανερ, 'άτάρ βύ μοί
C έββι' χα&ηγητής και φιλόΰοφος xal διδάβχαλος των καλλίβτων
xaI &ειοτάτων'. τα δε τοιαντα μα&ήματα πρώτον άφίβτηβι
των άτοπων τάς γυναίχας' αίβχνν&ήβεται γάρ ορχΐΐβ&αι γυνή
is γεωμετρεΐν μαν&άνονβα, χαι φαρμάχων ίπωδας ον προβδέξε-
ται τοις Πλάτωνος ¿παδομένη λόγοις χαι τοις Ξενοφώντος, αν
δέ τις ίπαγγέλληται κα&αιρεΐν την βελήνην, γελάΰεται την
άμα&ίαν χαι την άβελτερίαν των ταντα πει&ομένων γυναικών,
άβτρολογίας μη άνηχόως εχονβα χαι περί 'Λγλαονίχης άχηχουία
so της 'Ηγήτορος τον Θεββαλοϋ &υγατρος οτι των έχλειπτικων
D εμπειρος ονβα πανβελήνων χαι προειδυΐα τον χρόνον, èν ώ
• βυμβαίνει την βελήνην υπό της βχιάς ¿λίβχεβ&αι, παρεχρονετο
και βυνέπει&ΐ τάς γυναΐχας ώς αύτη χα&αιρονβα την βελή-
νην. παιδίον μεν γαρ ουδεμία ποτε λέγεται ποιήΰαι δίχα
• S6 κοινωνίας άνδρός, τά δ' άμορφα κυήματα xal βαρχοειδή χαι
βνβταβίν ¿ν εαντοΐς ix διαφ&ορας λαμβάνοντα μνλας χαλοϋβι.
τοντο δη φνλαχτέον Ιν ταϊς ψνχαΐς γίγνεβ&αι των γνναιχων.

Wae. Ar. Nnb. 749 Plat. Gorg. 513a Σ Αρ. Rhod. IV 59;
cf. 416 f

1 χλιάώβεΰιν SI corr. Stephanus 2 περιδεραίοις Ε περιάερ-


ραίοις Ο β χ. π. om. να Α β έοτιν Si corr. Leonicue in α
19 post ίχουαα lac. in Zv άγανίκης SI corr. Re. άκηκοα
OJS 24 Λοτί γννή νΠΘ ϊβ άιαφοράς OJ να'Θ 27 ίή]
Si Οα1 (?)
146 D CONIUGALI A PRAECEPTA 299
αν γαρ λόγων χρηβτών οπερματα μη δέχωνται μηδε κοινωνώΟι
παιδείας τοις άνδράαιν, αύται καθ' αΰτας άτοπα κολλά καϊ
φαϋλα βουλεύματα και πά&η κύουΰι. ΰυ δ' ω Ευρυδίκη μά- Ε
λίστα πειρω τοις των ΰοφων και άγα&ών άποφ&έγμαβιν ομι-
λεϊν και δια βτόματος άει τάς φωνάς ε'χειν έκείνας ων και δ
παρ&ένος ουΰα παρ' ημΐν ανελάμβανες, όπως εύφραινες μεν
τον ανδρα, &ανμάξη ό' νπο των άλλων γυναικών, οϋτω
κοΰμονμένη περιττώς και ΰεμνώς ano μηδενός, τους μεν γαρ
τηΰδε της πλονΰίας μαργαρίτας και τα τηΰδε της ξένης ΰηρικά
λαβείν OÌK εατιν cuds περι&έα&αι μη πολλού πριαμένην, τα ίο •
δε Θεανοϋς κόΰμια και Κλεοβουλίνης και Γοργούς της Λέω-
νίδ ου γυναικός και Τιμοκλείας της Θεογένους άδελφης και •
Κλαυδίας της παλαιάς και Κορνηλίας της Σκιπίωνος και οΰαι
εγένοντο &αυμαβταΙ και περιβόητοι, ταϋτα δ' εξεατι περικει- F
μένην προίκα καϊ κοβμουμένην αυτοΐς ένδόξως α μα βιοϋν 15
και μακαρίως. ti γαρ η Σαπφώ δια την êv τοις μέλεΰι καλ-
λιγραφίαν εφρόνει τηλικοϋτον | ώστε γράψαι πρός uva πλου-146
σίαν (fr. 68) •
'κατ&άνοιΰα δε κείΰεαι, ουδέ τις μναμοΰύνα ΰέ&εν
εΰεται" ου γαρ πεδέχεις ρόδων so
των εκ Πιερίας',
πώς ουχί αοι μάλλον έζέΰται μέγα φρονεϊν ¿φ' ίαυτη και
λαμπρόν, αν μη των ρόδων άλλα καϊ των καρπών μετέχί]ς,
ών αί Μοϋΰαι φέρουΰι και χαρίζονται τοις παιδείαν και φι-
λοΰοφίαν &αυμάξουΰιν ; »5

19 cf. 6 4 6 f

1 χρηατά νΠ 4 άγα&ών γυναικών νιΠ β μετελάμβανις


Ha. ενψράνης ν Π Ζ υ 12 &εαγένους v i i 19 χατ&ανοΐαα l i b r i
6 4 6 f χατ&ανονβα O J S 0 κ α ι ϋ'ανοϋβα Ο μνημόβννα J S v í I
BO πεδέχης 6 4 6 f ( V i n d o b . 1 4 8 ) μετέχει? Ο παΐά' Ζχεις Ο ρόδο ν
VΠ 21 Χιερίης OJS0 Î8 καϊ om. SviTZu 24 φέρονται υΠ
300 13. ΤΩΝ ΕΠΤΑ ΣΟΦΩΝ ΣΤΜΠΟΣΙΟΝ (Plan. 31) 146 Β

13.

ΤΩΝ ΕΠΤΑ ΣΟΦΩΝ ΣΤΜΠΟΣΙΟΝ


(Plan. 31)
Narrai Diocles vates (306, 25) Nicarcho
5 1. ' Ή που προϊων ó χρόνος, ω Νίχαρχε, πολυ σκότος ίπάξει
τοις πράγμαβι χal παβαν αβάφειαν, εί νϋν επί προΰφάτοις
C οΰτω xal νεαροΐς λόγοι ψευδείς ΰυντε&εντες εχουβι πίΰτιν.
οντε γαρ μόνων, ως νμεϊς άχηχόατε, τών επτά γεγονε το βνμ-
πόοιον, ¿λλά πλειόνων η δις τοβούτων (iv οίς και αντος
ίο ημην, ΰυνή&ης μεν ων ΓΙεριάνδρω δια την τέχνην, ξένος δε
θαλεω' παρ' ίμοι γαρ κατέλυΰεν ο άνηρ Περιάνδρου χελεύ-
ααντος), οντε τους λόγους ορθώς άπεμνημόνενΰεν οβτις ην
ύμΐν <ό> διηγ οΰμενος' ην δ' ¿¡ς ε ο Μεν ονδεις των παραγε-
γονότων. αλλ' ¿πει βχολη τε πάρεβτι πολλή xal το γήρας ουκ
16 άξιόπιβτον εγγνήβαβ&αι την άναβολην του λόγου, προ&νμον-
μενοις νμΐν άπ' άρχης Άπαντα διηγήΰομαι.
2 . Παρεΰχευάχει μεν γαρ ovx ¿ν τη πόλει την νποδοχην
D ó Περίανδρος, αλλ' ίν τω περί το Λεχαιον εΰτιατορίω παρά το
της Αφροδίτης ιερόν, ης ην xaì &υΰία. μετά γαρ τον έρωτα
:ο της μητρός αντοϋ προεμένης τον βίον εχουβίως ού τε&υχώς
xr¡ 'Αφροδίτη τότε πρώτον ε'χ τίνων ενυπνίων της Μελίΰΰης
ωρμηΰε τιμαν χαι &εραπεύειν την 9εόν. των δε χεχλημενων
εχάΰτω ΰυνωρίς ίχανως χεχοΰμημένη προβήχ&η' χαι γαρ (άρα
&έρους ην, χαι την οδον απαΰαν υπό πλή&ονς αμαξών χαι
ΐ5 άν&ρώπων αχρι 9αλάττης χονιορτος xal &όρυβος χατεΐχεν. ó
Lampr. HO. Codd. PQhJV (usque ad 302, 3)Onv(quocum fere
semper conspirât w)«AEB. J T = «AE. HvB nullius fere pretii
neque semper citati. De multis locis egit Wilamowitz Herrn.
XXV 196 sqq.
T i t . ΰυμΛοαιον (-aia J) ψιλοΰόψων JOn βυμτι. φιί. iv &Ì.X<a
των έπτα σοφών ΰνμπ. ΥΠ βνμπόβιον των έπτά βοψων Lampr.
cap. 1. apparet convivii Platonici imitatio. 19 Parthenius 17
7 λόγους PQ. Hoc si admittas, ανντι&έντις cum cod. h scri-
• bendum 18 add. Pflugk 19 ή »vaia Ρ"ΓΓ· 23 ζννωρίς Qh
146 D SEPTEM SAPIENTUM CONVIYIVM 301

μέντοι Θαλής τό ζενγος Ini ταΐς &ύραις ίδων [χαί] μειδιάΰας •


άφηχεν. έβαδίζομεν ουν εκτραπόμενοι δια των χωρίων κα&'
ηβνχίαν, καΐ μεθ' 'ημών τρίτος δ Νανκρατίτης Νειλόζενος, Ε
άνήρ επιεικής και τοις περί Σόλωνα και Θαλην γεγονως εν
ΑΙγύπτω ΰννή&ης. ετύγχανε δε προς Βίαντα πάλιν άπεβταλ- s
μένος " ων δε χάριν, ούδ' αντος yδει, πλην νπενόει πρόβλημα
δεύτερον αύτω κόμιζε ιν êv βιβλία καταΰεΰημαΰμένον ' εΐρητο
γάρ, εί Βίας απαγορεύΰειεν, επιδεΐζαι τοις ΰοφωτάτοις 'Ελ- •
ληνών το βιβλίον. "ε'ρμαιον (ονν)' δ Νειλόξενος εφη 'μοι •
γέγονεν ένταϋ&α λαβείν απαντας υμάς, και κομίζω το βιβλίον ίο
àg οράς επί το δείπνον.' αμα δ' ημΐν έπεδείκννε. καΐ δ Θαλής
γελάαας 'εΐ τι κακόν εΐπεν, 'ίχν&ις είς Πριηνην" διαλύΰει
γαρ δ Βίας, a>ç διέλναεν αυτός το πρώτον.' 'τι δ' ην' εφην F •
εγώ 'το πρώτον,' 'ίερεΐον' εϊπεν 'επεμψεν αύτω, κελεύΰας
το πονηρότατον ¿i-ελόντα και χρηΰτότατον άποπέμψαι κρέας, is
δ δ' ημέτερος εν και καλώς την γλώτταν ίξελων επεμψεν'
ο&εν ευδόκιμων δηλός εστί και &ανμαζόμενος.' \ 'ου δια ταντ' ' 147
εφη 'μόνον' δ Νειλόξενος, 'ά/U' ον φεύγει το φίλος είναι και
λεγεΰ&αι βαβ ιλέων κα&άπερ νμεις ' Ιπει αον γε xal ταλλα θαυ-
μάζει , και της πνραμίδος την μέτρηΰιν νπερφνώς ήγάπηΰεν, so
ou πάΰης άνευ πραγματείας και μηδενός όργανον dîijtfîlç
αλλά την βακτηρίαν δτηΰας επί τω πέρατι της ΰκιάς ην η
πνραμίς έποίει, γενομένων τη επαφή της ακτϊνος δνεϊν τρι-
γώνων, εδειξας ον η σκιά προς την ΰκιάν λόγον είχε την πυ-
ραμίδα προς την βακτηρίαν ε'χονΰαν ( V o r s . l l A 21). αλλ', όπερ j5
εφην, διεβλη&ης μιΰοβαβιλεύς είναι, και τίνες νβριΰτικαί Gov

12 cf. prov. el' τι κακόν, ils Πνρραν Paroem. I p. 84 14 cf. •


38b et (de Pittaco) 606c Comm. Hes. OD 719 D . L . I 105 al.

1 secl. Hertlein 4 ΘάΧητα Sì corr. Hch. 5 £ννή&ης wTTB


mira haec ecribendi ratio initio libelli solo occurrens. an Plu-
tarchus olim dialecto uti yolebat? β πρόβλημα] νόημα Π
9 έρμαΐον τό βιβλίον libri ρζ. PQ ουν add. Wil. Φιλόξινος
hic et infra η Harl. 5692 14 ("Λμασις} in. Wil. 15 <tò> •
ZQ. Mez. 18 &XX' <ôn> oil Po. 19 Ιέγια&αι PQ om. 0
yt Vulc. rE Ω
302 13. TSÌN ΕΠΤΑ ΣΟΦΩΝ ΣΤΜΠ0ΣΙΟΝ (Plan. 31) 147 Β

Β περί τυράννων άποφάβεις άνεφέροντο προς αυτόν, ώς ερω-


τηθείς υπό Μολπαγόρου του "Ιωνος τί παραδοξόταταν είης
εωρακώς, άποκρίναιο 'τΰραννον γέροντα', και πάλιν εν τινι
πότω, περί των 'θηρίων λόγου γενομένου, φαίης κάκιβτον
5 είναι των μεν αγρίων θηρίων τον τύραννον, των δ' ήμερων
τον κόλακα' τοιαύτα γάρ, εΐ και πάνυ προΰποιοϋνται διαφέ-
ρειν ot βαΰιλεΐς των τυράννων, ονκ ευμενώς άκούουβιν.'
Γ
• άλλά τοΰτο μεν' εΐπεν δ Θαλής 'Πιττακοϋ έΰτιν, είρημένον
ίν παιδιά ποτε προς Μυρβίλον' ίγω δε 'θαυμάβαιμ' αν'
ίο εφην 'ού τνραννον άλλα κυβερνητην γέροντα θεαΰάμενος'.
C πρός δε την μετάθεΰιν το του νεανίβκου πέπονθα του βαλόν-
τος μεν επί την κύνα πατάξαντος δε την μητρυιάν και είπόν-
τος 'ούδ' οϋτω κακώς', διό και Σόλωνα ΰοφώτατον ηγηαάμην

α

ού δεξάμενον τυραννείν. nal Πιττακος οντος εί μοναρχία μη

15 προΰηλθεν, ουκ αν εΐπεν ώς 'χαΐεπον έΰθλον εμμεναι' (Simon.


fr. 5, 9). Περίανδρος δ' εοικεν ωΰπερ εν νοΰήματι πατρωω τη
τυραννίδι κατειλημμένος ου φαύλως εξαναφέρειν, χρώμενος
ομιλίαις ύγιειναΐς 'άχρι γε νυν και ΰυνουΰίας ανδρών νουν
έχόντων ¿παγόμενος, ας δε Θρασύβουλος αντώ κολούΰεις τών
ao άκρων οΰμός πολίτης Αφηγείται μη προαιέμενος. γεωργού γαρ
• D αΐρας καΐ +όρνιθας άντι πυρών και κριθών ΰυγκομίξειν εθέ-
λοντος ούδεν διαφέρει τύραννος άνδραπόδων μάλλον αρχειν η
άνδρών βουλόμενος' 'εν γαρ άντι πολλών κακών αγαθόν αϊ
δυναΰτείαι την τιμήν καΐ την δόξαν εχονΰιν ανπερ αγαθών
15 ως κρείττονες αρχωβι καΐ μεγάλων μείζονες είναι δοκώβι' την
δ' άβφάλειαν αγαπώντας ανευ του καλοϋ προβάτων έδει πολ-
J λών και ίππων και βοών αρχειν, μη ανθρώπων, άλλα γάρ
2 Molpag. etiam Aristogorae patrie nomen Herod. V 30
• 3 cf. 578 d 5 cf. 61 c, ubi Bianti tribuitur 12 cf. 467 c
18 Y. Sol. 14, 7 sq. 19 Herod. Y 92 5 2 sqq.
Post 8 deest V 4 των om. η'νJIB β τοιαύτα Larsen ταντα
10 ίφην ΟανΠ ίφη Ο 18 y* PQ τε Ο 1» Ss] α Ρ S Q
21 αίρας Wy. αγρας PQJ àxçlSag Ο όρν.] όνωνίδας ci. Doehner
αίγίλωπας Hch. 24 ΐχουαιν om. PQlJ, post αγαθόν habet Q1,
poet τιμήν Aid. 26 πόλεων ci. Larsen
147 D SEPTEM SAPIENTUM CONVIVIUM 303

εις ονδεν προσήκοντας ίμβέβληχεν -ημάς' εφη '& ξένος ούτοσ'ι

λ ί γ ο υ ς ^ άμελήΰαντας λέγειν u καΐ ξητείν άρμόττον ¿ni δεϊπνον •

βαδίξουβιν. η γαρ ουκ οΓ«, χα&άπερ εατιάαοντος ïou τις

τιαραΰχευή, καϊ δειπνήβοντος είναι; Συβαρΐται μεν γαρ ως Ε

εοικε προ ¿νιαυτον τα ς κληθείς ποιούνται των γυναικών, οπως 6

¿κγένοιτο κατά ύχολην παραβκευαΰαμέναις ¿ΰ&ητι και χρνβώ

φοιταν ini tò δείπνο ν' έγω ôh πλέον ος οΐμαι χρόνου δεΐΰ&αι

την άλη&ινήν τοϋ δειπνήδοντος ορ9ώς παραΟκενην, οΰω χαλε-

πώτερόν έατιν η θ ε ι τόν πρέποντα κόβμον η βώματι τόν περιτ-

τών έξευρεΐν και αχρηΰτον. ου γαρ ως άγγειον ηχει κομίζων ίο

Ι α ν τ ό ν έμπλήδαι προς τό δεϊπνον 6 νουν εχων, ¿ Α λ ά και οπον-

δάοαι τι xal παίξαι και άχοϋΰαι καΐ ειπείν ων S καιρός παρα-

κ α λ ε ί τούς αννόντας, εΐ μέλίουαι μετ αλλήλων ηδέως εβεβ&αι. F

και γαρ και 8ψον πονηρόν εβτι παρώΰαα&αι, καν οίνος r¡ φαύ-

λος, ini τας ννμφας καταφυγεΐν αΰνδειπνος δε κεφαλαλγης 15

xal βαρύς και ανάγωγος παντός μεν οίνου xal οψου πάαης

δε μουύονργον χάριν άπάλλυΰι και λυμαίνεται, και ούδ ' άπε-

μέΰαι την τοιαντην άηδίαν ετοιμόν έβτιν, | ¿ λ λ ' ένίοις εις απαντα 148

τόν βίον Ιμμένει το πρός ¿ÍUijlov; δναάρεΰτον ωΰπερ εωλο-

κραοία τις, ϋβρεως η οργής έν οΐνω γενομένης, ο&εν αριΰτα to

Χίλων, καλούμενος. Ιχ&ές, ου πρότερο ν ώμολόγηαεν η πυ&έ-

Ο&αι των κεχλημένων εχαΰτον. εφη γαρ οτι ούμπλουν αγνώ-

μονα δει φέρειν xal ΰνΰκηνον οϊς πλεΐν ανάγκη και ατρα-

τενεο&αι, ^προς δε τό ονμπόταις εαυτόν οΐς ετυχε καταμιγνν- • •

εIV, ον νουν έχοντος ανδρός ίατιν. ò δ' ΑΙγνπτιος ΰκελετός, »6

δ ν ίπιεικως εΐβφέρςντες είς τα βυμπόβια προτίθενται και πα-

4 Phylarchus a p . A t h . 621 c 11 c f . 6 6 0 b η cf. 708 d •


86 L u c . d e l u c t u 21 •

5 άμ»1·ήβαντat Α Έ Β άμεΐηβας Ο λέγειν τι x a l ζητεί* a (xal


Jn1) άρμάττιι (-τειν J O n ) Sì emend. W i l . 7 ¿yó>] leca Pw
1
8 Saw η* ω να ? S O (3τι Xyl.) 9 τρέχοντα Ρ 18 ω ν
Ile. S 14 xal γαρ xal J n x a l γαρ O 10 χάαη! P Q J Λαβαν O
80 γενομένη PQJO 2» βνμηΧεtv (ita e t i a m 0 ) x a l avatfaxevBiv
ητΠ 84 g e n e t i v u m r e q u i r . P a t . (xaidòs Wil. παρααίτονί Po.)
ri ài βνμπ. Yule, oie W i l . m;
304 13. ΤΩΝ ΕΠΤΑ ΣΟΦ&Ν ΣΤΜΤΤΟΣΙΟΝ (Plan. 81) 148 Α

ρακαΐονΰι μ»μνηϋ9αι τάχα δη τοιούτους εβομενους, χαίπερ


αχαρις xal άωρος ίπίχωμος ηχων ομως (χει τινά καιρόν, tí
Β μη προς το πίνιιν xal ήδνπα&εΐν αλλά πρός •φιλίαν xal αγά-
ηηαιν αλλήλων προτρέπεται, και παρακαλεί τον βίον μή τω
δ χρόνω βραχύν- 'όντα πράγμαβι χαχοϊς μακρόν ποιεΐν.'
3 . 'Εν τοιούτοις λόγοις γενόμενοι κατά την οδόν άφιχό-
με&α προς την οίκίαν, και λούΰαΰ&αι μεν δ Θαλής ονκ η·9ε-
• ληοεν, άληλιμμένοι γαρ ημεν' επιών Sì τους τε δρόμους ¿θίάτο
και τάς παλαίστρας χαι το αλΰος το παρά τήν &άλαΰ<5αν ίχα-
ιο ν&ς διαχεχοσμημένον, νπ' ούδενός εκπληττόμενος των τοιού-
των, άλλ' οπως μη χαταφρονεϊν δοκοίη μηδ' ύπεροραν τον
C Περιάνδρου της φιλοτιμίας, των δ' άλλων τον άλειψάμενον
tj λουΰάμενον οί θεράποντες είαήγον είς τον άνδρωνα δια της
ατοάς. 6 δ' Άνάχαρΰις εν τη Οτοά χα&ηατο, και παιδίΰκη
is προειΰτηχει την χόμην ταΐς χεραϊ διαχρίνονΰα. ταύτην (òy
Θαλής ¿λεν&εριώτατά πως αντώ προΰδραμονΰαν εφίληαε xal
γελάβας 'οΰτως' ϊφη 'ποίει χαλον τον ξένον, οπως ημερότα-
τος ων μη φοβερός η την οψιν ημϊν μηδ' άγριος.' ίμον δ'
• έρο/Stvov περί της παιδος ητις εϊη, 'την αοφην' εφη 'χαι περι-
30 βόητον αγνοείς Εϋμητιν; οΌτω γαρ ταύτην ô πατήρ αυτός,
οί δε πολλοί πατρό&εν ονομάξουβι Κλεοβουλίνην.' χαι ó Νει-
• D λό£ενο; εϊπεν 'η πον την περί τα αινίγματα δεινότητα xal
ύοφίαν' ϊφη 'της κόρης ίπαινείς' χαι γαρ είς Αΐγυπτον ενια
των προβαλλομένων νπ' αντης διζχται.' 'ουκ ϊγωγ' ' ιΐπεν ó
is Θ α λ ^ ' 'τούτοις γαρ ωαπερ άΰτραγάλοις, οταν τύχη, παίξονΰα
χρηται xql διαβάλλεται προς τους ίντυχόντας. αλλά και φρό-
νημα 9ανμαΰτόν και νονς ίνεΰτι πολιτικός και φιλάν&ρωπον
η&ος, και τον πατέρα τοις πολίταις πραότερου αρχοντα παρέ-
χει και δημοτικώτερον.' 'εΐεν' 6 Νειλόξενος εφη, 'xal φαίνε-
30 ται βλίποντι προς την λιτότητα χαί άφέλειαν αντης' 'Ανάχαρ-
β τούτοις χαϊ τοιοντοις h 8 άλήλιμμαι γάρ είπεν νΠΒ
περιιών Ha. 15 παρειστήχει ci. Wil. ό add. Hch. 20 αυτής
JOn î l o oui. PQJO 82 tl«sv om. vBAld. ft. recte 84 6
om. OvB 2β ίντνγχάνοντ ας vil Β 29 fier] είναι JOn xal Β
30 Ιιιότητα PQ. cf. infra 308, 18 ; 330, 20
148 D SEPTEM SAPIENTUM CONVIVIUM 305
οιν δε πό&εν οϋτω τημελεϊ φιλοΰτόργως;' 'ou' εφη 'βώφρων
άνηρ Ιβτι xal ιτολυμα&ής, χαί την δίαιταν αυτή και τον χα- Ε
ΰαρμόν, ω χρωνται Σχύ&αι περί τους κάμνοντας, άφ&όνως
xaI προ&νμ,ως παραδέδωκε. και νυν οΐομαι περιεπειν αυτήν
τον ανδρα και φιλοφρονεΐΰ&αι μαν&άνουΰάν τι χαι προβδια- 5

λεγομενην.'
"Ηδη δε πληΰίον ονβιν ήμΐν τον άνδρώνος άπηντηβεν Αλέξί-
δημος 6 Μύηαιος (r¡ν δε Θραΰυβονλου. τον τυράννου νόθος),
ε'ξήει δε τεταραγμενος χαι αυν οργή τινι προς αυτόν ονδεν
•ημΐν γε βαφές διαλεγόμενος' ώς δε τον Θαλην είδε, μιχρον ίο
άνενεγχών χαι χαταοτάς 'οί'αν ϋβριν' είπεν 'εις ημάς Περίαν-
δρος ϋβριχεν, εχπλενβαι μεν oix εάβας ώρμημενον αλλά προβ- F
μεϊναι δεη&είς το δεϊπνον, ελ&όντι δε νεμων χλιβίαν ατιμον,
Αιολείς δε χαι νηβιώτας (χαι τίνας γαρ ονχί;) Θρασυβούλου
προτιμών Θραΰύβουλον γαρ εν εμοί τον πεμψαντα προπηλα- ^
χίΰαι βουΐόμενος χαι χαταβαλεΐν ώς δη περιορών δηλός ίδτιν.'
'εϊτ' εφη 'ΰϋ δεδιας μη χα&άπερ ¡ Αιγύπτιοι τους άδτέρας νψώ-149
ματα χαι ταπεινώματα λαμβάνοντας εν τοις τόποις ους διεζ-
ίαβι γίγνεβ&αι βελτίονας r¡ χείρονας εαυτών λεγουΰιν, οϋτω
χαι περί ΰε δια τον τόπον άμαύρωαις η ταπείνωβις γενητai; ίο
χαι τοϋ Αάχωνος '¿ay φαυλότερος, ο ς εν χορω τινι χαταβτα-
&είς εις την εΰχάττ/ν χώραν υπό τοϋ άρχοντος 'εν γ" εΐπεν
'εξεΰρες, ώς χαι αϋτα έντιμος γενητ at'; ου γαρ λαβόντας' εφη
'τόπον ζοχοπεΐν άεί), μετά τίνας χαταχείμε&α, μάλλον δ' όπως •
εύάρμοατοι τοις ΰυγχαταχειμενοις ώμεν, αρχήν χαι λαβήν φι- ss
λίας εύ&ύς εν αντοίς ξητοϋντες μάλλον δ' έχοντες, το μη όυΰ-

7 sqq. cf. 615 d sqq. 21 cf. 219e •


7 άνδρας PQ 9 Sì Β i£r¡ti PQ om. J xal % ' t i O
oväh PQJB 11 προς ήμάς OnvJI 18 τω δείπνω Turn. Yule.
χλιαίην JnvíIB. Neminem inducit Ionice loquentem
19 οντω nal Re. Οντως ή 28 avrà £l con·. Wil. ού γαρ λα-
βόντας Pat. ον χαταίαβόντας £ί ον (γαρ) κατuX. Wil. 2i τον
τόπον QJ Buppl. Wy. δει ξητείν post χατακίίμε&α Re. ut cod. Β.
Fort, plura exciderunt 20 iy αντω—τα μή Wil. ξηΧοννreg ¿2
corr. Re.
23 HT Plut., mor. I
306 13. ΤίίΝ ΕΠΤΑ ΣΟΦΩΝ ΣΤΜΠΟΣΙΟΝ (Plan. 31) 149 Β

Β χολαίνειν αλλ' επαινεϊν ort τοιοΰτοις ουγχατεχλίνημεν ' coç δ


γε τόπψ κλιβίας δυβχεραίνων δνΰχεραί'νει τω βνγχλíxr¡ μάλλον
η τω χεχληχότι, χ.αϊ προς άμφοτερους απεχθάνεται.' 'λόγος'
εφη 'ταϋτα, λόγος εβτίν' δ 'Λλεξίδημος, "έργω δε xal τους αο·
5 φονς υμάς ορώ το τιμαβ&αι διώκοντας', xal α μα παραμεί·ψά-
μενος ημάς άπηλ&ε. xal ο Θαλής προς ημάς την άτοπίαν τον
άνθρώπον θαυμάζοντας 'εμπληχτος' εφη, 'καΐ αλλόκοτος φύ-
ΰει, έπει xal μειράκιον ων ετι, μύρου βπουδαίον Θραΰνβονλω
χομιβθέντος, εις ψυχτηρα χατεράοας μέγαν xaI προΰεγχέας
Π ίο αχρατον έ'ξέπιεν, εχθραν αντί φιλίας Θραΰνβούλω διαπεηραγ-
C μένος.' ¿κ τούτον παρελθών υπηρέτης 'κελεύει ΰε Περίανδρος'
• εφη 'και Θαλην παραλαβόντα τούτον ¿πιΰχέψαβ&αι το χεχο-
μιβμενον άρτίως αντώ πότερον άλλως γέγονεν η τι βημειόν
εατι χαί τέρας' αυτός μεν γαρ εοικε τεταράχθαι βφόδρα, μίαΰμα
15 χαι κηλίδα της θνΰίας ηγούμενος.' αμα δ' άπηγεν ημάς εις
τι ο'ιχημα των περι τον χηπον. ενταύθα νεανίβχος ως ίφαί-
νετο νομευτικός, ονπω γενειων άλλως τε το είδος ονχ αγεννής,
άναπτύξας τινά διφθέραν εδει'ξεν ημίν βρέφος ως εφη γεγο-
19 νος εξ ΐππον, τα μεν ανω μέχρι τον τράχηλου καΐ των χειρών
D άνθραίπόμορφον, τα λοιπά δ' έχον ίππου, τη δε φωνή καθά-
περ τά νεογνά παιδάρια κλαυθμυριξόμενον. ó μεν ονν Νειλό-
ξενος 'Αλεζίχαχε' ειπών άπεβτράφη την οψιν, 6 Jè Θαλής
προβίβλεπε τω νεανίΰκω πολύν χρόνον, είτα μειδιάβας (είώθει
δ' άε'ι παίξειν προς εμε περι της τέχνης) 'η που τον χαθαρ·
35 μόν ώ Αιόκλεις εφη 'κινεϊν àiavoy xal παρέχειν πράγματα
τοις άποτροπαίοις, ως τίνος δεινοϋ xal μεγάλου βνμβάντος;'
'τί δ" εΐπον 'ού μέλλω ; Οτάαεως γάρ, ω Θαλη, και διαφοράς
το βημειόν εβτι, και δέδια μη μέχρι γάμου καΐ γενεάς έ'ζίχη-
ται, πριν η το πρώτον έξιλάβαβθαι μηνιμα, της θεον δεύτε-

1 βνγχατεχλίν. Ρ% ΒνγχατίχΙίΟ·. Ο 8/4 Ita PQJ άλλος (-ως η)


ίφη ταϋτα λόγος On λόγος Ιφη ταϋτα άλλως Ο S ων (όν Ρ1)
om. JnvJT 9 χαταχεράοας JOn μέγα PQJn 11 αεριελ&ών
£2 corr. Re. 17 t í xal tò OnvJTB 24 τον del. Wil.
2β τροπαίοις libri pr. PQ 2J είπιν PQ'vB
149 E SEPTEM SAPIENTUM CONVIVIUM 307

ρον ώς οράς προφαινονΰης.' προς τοϋτο μηδέν άποκρίναμε- Ε


νος ο Θαλής άλλα γελων άπηλλάττετο. και τον Περιάνδρου
προς τάς &ύρας άπαντήΰαντος ημϊν και διαπνν&ανομένου περί •
ών εΐδομεν, άφε'ις ο Θαλής με και λαβόμενος της εκείνον χει-
ρός εφη 'α μεν Αιοκλης κελεύει δ ράβεις κα& ηβνχίαν' εγώ 5
δέ ΰοι παραινώ νεοις οϋτω μη χρηβ&οα νομενΰιν ίππων η
διδόναι γυναίκας αντοϊς.' εδοξε μεν ονν μ οι των λόγων άκον-
βας δ Περίανδρος ηΰ&ηναι ΰφόδρα' και γαρ εζεγέλαβε κα'ι
τον Θαλην περιβαλών κατηΰπάσατο. κάκεΐνος 'οιμαι δ' ' είπεν
'ώ Αιόκλεις, και πέρας εβχε το βημεΐον' οράς γαρ ηλίκον κακόν ίο
γέγονεν ημίν, 'Αλεί-ιδήμου βυνδειπνεΐν μη &ελήθαντος.' F
4 . Έπεί δ' είδηλ&ομεν ηδη, μείζον ό Θαλής φ&εγζάμενος
'που δ" είπεν 'δ άνηρ κατακλινάμενος εδυΰχέρανεν άπο- •
δειχ&είΰης δε της χώρας περιελ&ών εκεϊ κατεκλινεν εαυτόν και
ημάς 'αλλά καν επριάμην' ειπών "Αρδάλω κοινωνεΐν μιας 16
τραπέζης.' ην δε Τροιξήνιος δ "Αρδαλος, ανλωδος και | ιερεύς 150
των 'Αρδαλίδων Μουΰων, ας δ παλαιός "Αρδαλος ίδρύβατο δ
Τροιζήνιος. δ δ' Αΐβωπος (ετύγχανε γαρ ϋπο Κροίΰον νεωΰτι D
πρός τε Περίανδρον αμα και προς τον &εον εις Αελφους άπε-
βταλμενος και παρην ¿πι δίφρου τινός χαμαιξηλον παρά τον jo
Σόλωνα κα&ήμενος 'άνω κατακείμενον) 'ήμίονος' δ' εφη ((a.b.151) •
Άυδός εν ποταμώ της οψιως εαυτόν κατιδών εικόνα και &αν-
μάβας το κάλλος και το μέγε&ος τον δώματος ώρμηΰε &εϊν
ωβπερ ίππος άναχαιτίΰας. είτα μεντοι βυμφρονηβας ώς ονου 24
νιος εΐη, κατέπανβε ταχύ τον δρόμον και άφηκε το φρναγμα Β
και τον &νμόν.' δ δε Χίλων λακωνίβας τη φωνη 'και τννη' •
εφη 'βραδύς, καττρέχεις τον ημίονον.' •
5 cf. Aesopum ap. Phaedrum III § ιβ cf. 1133a 20—Sief.
Platonis Phaed. 89 b
3 διαπυν&ανομένον JOn διαην&ομένου 0 5 ίφη Pcorr'Qh
n2B έφ' Ο β sic JnBA* παραινώ ν έ&ίαω το μη Ο χρ&α&αι
PhJvil 7 διαδιδ. Qh τον λόγον QB 10 ϊβχε JOn είχε PQ
ίχει νΠΒ (Ιχειν Re.) 17-Αρδαλίδων Wil. ex Hesych. et Steph.
άρδαίιίων J άρδαΧίων O ó τροιξ. del. Si. 23 te χ al ΟνΠ
21 καττρέχεις Pat. «ai τρέχεις Sì καϊ (κατατρέχεις Wil. τον
ήμ.] ώς ήμίονος Β τον ημιόνον Kaibel
308 13. TßN ΕΓΙΤΑ ΣΟΦΩΝ ΣΤΜΠΟΣΙΟΝ (Plan. 31) 160 Β

Έ χ τούτον παρήλ&ε μεν η Μέλιΰΰα και χατεχλί&η π α ρ ά τον

Π Περίανδρον, η δ' Ενμητις εχά&ιΰε π α ρ ά * * * το δειπνεΐν. χαι

ο Θαλής i με προΰαγορ εύβας ¿πάνω τον Βίαντος χατακείμενον

'τί ονχ εφραβας' είπεν 'ω Λιόχλεις Βίαντι τον Ναυχρατίτην

s ξένον ηχοντα μετά προβλημάτων βασιλικών αν&ις ε π ' αυτόν,

όπως νηφων καί προοεχων εαντώ τον λόγον δεχηται;' και δ

Βίας 'αλλ' οντος μεν' εφ η 'πάλαι με)> δεδίττεται ταντα π α ρ α -

χελενόμενος, εγώ δε τον Λιόννΰον οϊδα τά τ' αλλα δεινον

C οντα xal Λύαιον άπο Οοφίας προΰαγορενόμενον, ωΰτ ον δεδια

ίο τον &εον μεΰτος γενόμενος μη ά&αρΰεοτερον άγωνίΰωμαι.'

τοιαντα μεν ίχεΐνοι προς άλληλονς αμα δειπνονντες επαιξον'

εμοι δε το δεΐπνον εντελεΰτερον όρώντι τον ΰννή&ονς εννοεΐν

¿πφει προς εμαντόν ώς ΰοφών χάγα&ών άνδρών ίιποδοχη χαι

χληΰις ονδεμίαν προΰτί&ηΰι δαπάνη ν άλλα ΰνΰτέλλει μάλλον,

• 1 5 άφαιροϋΰα περιεργαοίας 'όψων χαι μύρα ξενικά χαι πέμματα

xal πολυτελών οίνων διαχύβεις, ο'ις καθ' ημέραν χρώμενος

• επιεικώς ο Περίανδρος εν τνραννίδι xal πλοντω χαι πράγμαΰι,

τότε προς τονς ανδρας εχαλλωπίξετο λιτότητι χαι βωφροούνη

• D δαπάνης, ον γαρ μόνον των άλλων αλλά χαι της γνναιχός

ίο αφελών και άποχρύψας τον ΰννή&η χόΰμον ¿πεδείχννε Ουν

εντελεία χαι μετριότητι χεχοΰμημενην.

δ. Έ π ε ϊ δ' επηρ&ηβαν α ϊ τ ρ ά π ε ζ α ι χαι βτεφάνων παρά της

Μελίβΰης διαδο&εντων ημείς μεν εβπείδαμεν η δ' αύλητρις

επιφ&εγξαμένη μικρά ταϊς ΰπονδαΐς εχ μεΰου μετεβτη, π ρ ο β α -

1S γορεύβας τον Άνάχαρδιν δ "Αρδαλος ηρώτησεν ει π α ρ ά Σ χ ν -

&αις ανλητρίδες είβίν ' ο δ' εχ τον προΰτνχόντος 'ονό' αμπε-

• »0 cf. 700e 2β Arietot. An. post. 78b 30 al.


2 τό âsîjtvov ν lac. indie. Pat. παρά (τον πατέρα, ίτραπόμεδ'
ονν πρύς} το δ. vel similia (velut π. τ. π. έδειπνοϋμεν ουν)
Bupplens. π α ρ ά τον Αΐ'ΰωπον ci. Kaibel i τί δ' ονκ ηΟ
1 euppl. Wil. 9 υπό <Ω corr. Hch. 12 όρώντι του αυνή&ονς]
τι του ΰυνή&ους P Î J ( ò g & v ante τι add. Ρ 1 ) τι του ΰννή&ονς
ôç&v Qh τι (re ΑΕ) τον αννή&ονς όρώντι Ο 1δ περιιργαβίας
P Q J περιιργίας Ο 18 Ιειότψι PQ cf. 304, 30 Ϊ2 άπήρ&η-
βαν JOn 1
160 D SEPTEM SAPIENTUM CONVIVroM 309

¡lot' είπε. τον δ' 'Αρδάλον πάλιν είπόντος 'αλλά &εοί γε Σν.ν-
%αις είΰί\ 'πάνυ μεν ουν' εφη, 'γλώΰΰης άν&ρωπίνης βυνιέν-
τες, ονχ ωβπερ δ' οί "Ελληνες οίόμενοι Σχν&ων διαίέγεΰ&αι Ε π
βέλτιον ομως τους &εοΰς όβτέων καΐ ξύλων ηδιον άχροαβ&αι
νομίξονβιν'. δ d ' Α ι β ω π ο ς 'ει γ" είπεν 'είδείης, ω ξένε, τους 5
νυν αύλοποιονς ως προέμενοι τα νεβρεΐα χρώνται τοις ονείοις
και βελτιον ηχεΐν λίγουΰιν. δώ και Κλεοβονλίνη προς τον •
Φρνγιον αυλό ν ηνίξατο
'κνήμη νεκρός ονος με κεραΟφόρω οΐιας εχρουβε',
&ΰτε &ανμάξειν τον ονον ει παχύτατος και άμονβότατος ων ίο
ταλλα λεπτότατοι> και μουβικώτατον όβτέον παρέχεται'. και ο
Νειλόζενος 'άμελει ταντ' εφη 'και ημΐν τοις Ναυκρατίταις •
¿γκαλοϋΰι Βουβιρϊται' χρώμε&α γαρ ηδη τοις ονείοις εις τον F
αύλόν. εκείνοις δε και βάλπιγγος άκούειν ά&έμιτον, ως ονω
φ&εγγομένης ομοιον. ονον <5' νπ' Αιγυπτίων ΐΰτε δήπου δια 15
Τυφώνα προπηλακιξόμενον.'
6 . Γενομένης δε βιωπης ο Περίανδρος όρων ßουλόμενον
μεν οκνοϋντα δ' αρξαβ&αι τον λόγου τον Νειλόξενον | 'εγώ 151
τοι' εϊπεν 'ω άνδρες επαινώ και πόλεις και αρχοντας, οβοι
ξενοις πρώτον εϊτα πολίταις χρηματίξουβι" και νυν δοκεΐ μοι 20
τους μεν ημετέρους λόγους οίον έπιχωρίονς και οννή&εις βρα-
χύν χρόνον έπιβχείν, πρόΰοδον δ' ωβπερ ζεν) έκκληΰία δού-
ναι τοις Αίγνπτίοις εκείνοις και βαβιλικοΐς, ονς ό βέλτιΰτος
ηχει κομίζων Νειλόξενος Βίαντι, Βίας δε βούλεται κοινή βχέ- •
•ψαΰ&αι μεϋ·' ημών.' και 6 Βίας 'που γαρ η μετά τίνων' εφη 35
'προ&υμότερον αν τις άποκινδυνευβειεν, εί δει, προς τοιαύτας
16 cf. 362 f •

β χρώνται Pat. χρώμινοι 7 κλεόβονλον i] ίί corr. Wy.


8/10 Tjví^axo — &<s om. J 1 relicta lacuna 8 ήνίξατο Wy. γξατο
PQ ηρξατο O » νεβρογάνος αιμε (αίμα ΟνΠ) Sì corr. Bern.
Ιχροναε (Hermanni) η έκτίχρονοε PQ Ικ τι (τίνος W τι Ο)
κρονβε OvwJT (κροναιώς τε pro χρονβε ωβτε Ovw). Ceterum J *
et Β locum ab ¿¡νίξατο usque ad ονον ita reficiunt νεβρογόνος
χνήμη χιραβφόρον οίας ηξε δαυμάξειν Ιχατι χρούβεως (ίχατι
χρονβε Β) τον δνον 2ΐ ¿v supplet Ο* 25 Ιφη προϋ·. η μετά
τίνων JOn
310 13. TÍ2N ΕΠΤΑ ΣΟΦΩΝ ΣΤΜΠΟΣΙΟΝ (Plan. 31) 161 Α

αποκριθείς, άλλως τε τον βαδιλέως κελεύδαντος αρξαβ&αι μεν


cat έμον, περιελ&είν δ' εις απαντας υμάς τον λόγον; ου τω
Β δη παρεδίδου μεν αντώ το γραμματείον ó Νειλόξενος, δ δ'
αυτόν ¿χέλενδε λνδαντα [πάντα] παβιν ες μεβον άναγνώναι.
5 διάνοιαν δε τοιαύτην είχε τα γεγραμμένα' 'Βαδιλενς Αιγυπ-
τίων "Αμαΰις λέγει Βίαντι δοφωτάτω 'Ελλήνων. Βαδιλεύς Αι-
θιόπων εχει προς ¿με βοφίας αμιλλαν. ηττώμενος δε τοις άλ-
λοις επϊ π&βι ΰνντέ&εικεν'άτοπονέπίταγμα και δεινόν, ίχπιεΐν
με χελενων την &άλαβδαν. εδτι δε λύΰαντι μεν εχειν χώμας
ίο τε πολλας και πόλεις των ¿κείνου, μη λνδαντι δ' αν των περί
'Ελιφαντίνην άποδτηναι. βκεψάμενος ονν εν&ύς απόπεμπε
C Νειλόζενον. α δε δει φίλοις οοΐς η πολίταις γενέδ&αι παρ'
ημών ον τάμα χωλνδει.' τούτων άναγνωβ&έντων ον πολύν
χρόνον έπιβχων ο Βίας, άλλα μικρά μεν αυτός προς αντώ γε-
15 νόμενος μικρά δε τώ Κλεοβονλω προδομιλήδας εγγύς κατακει-
μένω 'τί λέγεις' εϊπεν 'ώ Νανκρατΐτα; βαδιλενων άν&ρώπων
1 τοβούτων "Αμαΰις ζχαί) κεκτημένος χώραν άρίΰτην τοδαντην
J η&έληδεν ¿πι κώμαις άδόξοις και λυπραϊς έχπιεΐν (την) &ά-
• λαΰΰαν χαί δ Νειλόζενος γελάδας 'ως &ελήθαντος' εϊπεν 'ω
so Βία ΰχόπει το δυνατόν.' 'φραξέτω τοίννν' εφη 'τω Αί&ίοπι
τους έμβάλλοντας εις τα πελάγη ποταμούς έπιδχείν, εως αντος
• D έκπίνει την νυν ονδαν &άλαδδαν' περί ταύτης γαρ το Ιπί-
ταγμα γέγονεν, ού της ϋΰτερον ¿δομένης.'
'ίΐς δε ταϋτ' εϊπεν ο Βίας, δ μεν Νειλόξενος ύφ' ηδονης
35 ωρμηδε περίβαλεϊν τον Βίαντα χαί φιληδαι, των δ' άλλων
έπαινεδάντων χαί άποδεξαμένων γελάδας δ Χίλων 'ω Ναυ-
χρατΐτα' εφη '£ένε, πριν άπολέΰ&αι την &άλαδδαν έκπο-
8 idem mandatum v. Aesopi p. 269, Syntipas p. 103 Eb.
3 o ante Si P2Q om. 0 4 παντάπααιν Sì corr. Be. πάντα
nâeiv Wy. 10 orí των Wil. άατών PQ'J αετών h âeretov των O
11 tv&ùg om. n'y ΐνάγχος Ο άποπέμπει (-»ω Β) libri pr. J
12 Sì Π om. O 17 τοβούτων άν&ρώχων hJvJÏ xa I add. Pat.
χιχτ. Sé χ. ΟηνΠ 18 ή&εληβεν Wil. έ&ιλήβει την add.
idem 25 itiQißaltlv Q'Jn πβριβάΐλειν O 27 άπολέα&αι Oi
άποΐέβαα&αι J corr - άπολύααΰ&αι O άποχλνσασ&αι ci. Patón coll.
Plat. Phaedr. 243 d idemque àvaSâon 311, 2
151 D SEPTEM SAPIENTUM CONVIVIUM 311

&εΐΰαν απάγγελλε πλεύΰας 'Άμάοιδι μη ζητεΐν οπως αλμην


αναλάβει τοΰαύτην, α λ λ ά μ ά λ λ ο ν οπως πότιμον χαι γλνκεϊαν
τοις ύπηχόοις την βαΰιλείαν παρέξει" περί ταντα γαρ δεινό-
τατος Βίας χαι διδάβχαλος τούτων αριΰτος, α μ α & ώ ν "Αμαβις
ονδεν ετι τον χρυβου δεηβεται ποδανιπτηρος επί τους Αίγυπ- s
τίονς, άλλα &εραπενΰονβι πάντες αντον και άγαπήΰονΰι χρη- Ε
βτον οντα, καν μνριάκις η ννν άναφανη δναγενεατερος.' 'και
μην' εφη δ Περίανδρος ' α ξ ι ό ν γε τοιαύτας άπαρχάς τω βαβι-
λεΐ ΰυνειΰενεγχεϊν απαντας 'άνδραχάς', ωΰπερ ε'φηΰεν "Ομηρος
(ν 14)' έκείνω τε γαρ αν γένοιτο πλεονος ά'ζία της εμπορίας ίο
η παρεν&ήχη, και ημϊν άντί πάντων ωφέλιμος.'
7. Είπόντος ονν τον Χίλωνος ώς Σόλων χατάρχεΰ&αι τον
λόγον δίκαιος εΰτιν, ου μόνον οτι πάντων προηχει καθ' ηλι-
xíav xal τυγχάνει κατακείμενος π ρ ώ τ ο ς , ¿ λ λ ' ο τ ι την μεγίΰτην
και τελειοτάτην αρχήν άρχει νόμους 'Λ&ηναίοις &έμενος, δ ΐδ
[ o w ] Νειλόξένος ηΰυχη προς ¿με 'πολλά γ' ' είπεν 'ω /ίιόκλεις F
πιοτενεται ψευδώς, και χαίρονΰιν οι πολλοί λόγους άνεπιτη-
δείους περί ΰοφων ανδρών αύτοί τε πλάττοντες χαί δεχόμενοι
παρ' ετέρων ετοίμως ' οία και προς ημάς εις Α'ιγυπτον άπηγ-
γέλη περί Χίλωνος, ως αρα διαλύοαιτο την προς Σόλωνα φι- so
λίαν xal ξενίαν, οτι τους νόμους ο Σόλων | εφη μεταχινητους 152
είναι, και ίγώ 'γελοίος' ε'φην 'ο λόγος' οντω γαρ ε'δει πρώτον
άποποιεΐΰ&αι τον Λυχονργον αντοϊς νόμοις ολην μεταχινη-
ΰαντα την Λακεδαιμονίων πολιτείαν.' μικρόν ονν έπιβχων δ
Σόλων Ίμοι μεν' εφη 'δοκεΐ μάλιΰτ' αν ένδοξος γενέΰ&αι και Î5
βαΰιλευς xal τύραννος, εί δημοχρατίαν εχ μοναρχίας κατα-

4 H e r o d . I I 172 25 ΊμοΙ μέν' έ'φη ó Σόλων —p. 312, 9


Stob. IV p . 260

2 &va%áar¡ PQvíIB άναλάαει O 8 παρεξψ PQ 7 όναγε-


véetatoç PQJ δνβμινέατερος n ¿ναμενέβτατος O corr. Re.
9 βννενιγχείν PQJ ομηρος ίφηαεν Jn 18 οτι] il PQJ
15 ¿ρχήν xal τελ. O άρχει Π om. Ο 1β del. Qch. 18 αυ-
τοί? PQva 19 ίτοίμως Wy. Ετοιμοι Sì (ετιροι h) 22 δει £ì
corr. Due.
312 13. Τ&Ν ΕΠΤΑ ΣΟΦίίΝ ΣΤΜΠΟΣΙΟΝ (Plan. 81) 162 A

• ΰχευάαειε τοις πολίταις.' δεύτερος δ' ο Βίας εΐπεν 'εί τρόποις


• χρώτο τοις νόμοις της πατρίδος.' ίπΐ τούτω δ' & Θαλής εφηβεν
εύδαιμονίαν άρχοντος νομίζειν, εί τελεντηβειε γηράαας κατά
• 4 φνβιν. τέταρτος Μνάχαρβις 'εί μη μόνος εί'η φρόνιμος.'
• Β πέμπτος δε Κλεόβουλος 'εί μη δε vi πιατενοι των βυνόντων.'
εχτος δ' ο Πιττακός 'εί τους υπηκόους ο άρχων παραΰχευάαειε
φοβείΰ&αι μη αυτόν αλλ' ύπερ αυτόν.' μετά τούτον è Χίλων
• εφη τον αρχοντα χρηναι μηδέν φρονεϊν 9νητόν, άλλα πάντ
ά&άνατα. ρη&έντων δε τούτων ηξιουμεν ημείς και αυτόν εί-
ιο πεΐν τι τον Περίανδρον. ο δ' ού μάλα φαιδρός αλλά ΰυΰτηβας
το πρόβωπον '¿γω τοίνυν' εφη *προβαποφαίνομαι τας είρη-
μένας γνώμας άπάβας βχεδον άφιβτάναι τον αρχειν τον νουν
έχοντα.' και ο ΑΙ'ΰωπος οίον ελεγκτικός 'εδει τοίνυν' εφη
U 'τοϋτο καθ' εαντους περαίνειν και μη βυμβούλους φάΰκον-
• C τας είναι και φίλονς κατηγόρους γίγνεΰ&αι των αρχόντων.'
άψάμενος ονν αυτόν της κεφαλής ο Σόλων καΐ διαμειδιάΰας
εϊηεν 'ουκ αν δοκεΐ eoi μετριώτερον αρχοντα ποιεϊν και τυ-
ραννον επιεικέατερον δ πεί&ων ώς αμεινον ε'ι'η το μη αρχειν
η το αρχειν 'τις δ' αν' εφη 'eoi τούτο πειδ&είη μάλλον η
20 τω &εω φράααντι κατα τον προς ΰε χρηΰμόν
• 'ενδαιμον πτολίε&ρον ενός κηρυχος άχονον';
και ο Σόλων 'αλλά μην' εφη 'και ννν ενός 'Αθηναίοι κηρν-
κος άχροώνται και άρχοντος τοϋ νόμου, δημοκρατίαν εχοντες.
• Ου δε δεινός εΐ κοράκων επαΐειν και χολοιων, της δε &εον
D φωνής ούκ ακριβώς εξακονεις, αλλά πόλιν μεν οΐει κατά τον
>6 θεοί» αριδτα πράττειν την ενός άκούονΰαν, ΰυμποΰίου δ' άρε-
την νομίζεις το πάντας διαλέγεο&αι και περί πάντων.' 'αν
π
β ν. Arati 267 cf.Aristot. E.N.1177b 31. Chilonis aliud dictum
refert Stobaeus 21 non commemoratur in v. Solonis
1 τράποις Stob. S πρώτος τρόποις Stob. Α πρώτος î2 Stob. M.
cf. Hyper, epit. 20 Aesch. ΠΙ 6 β ó άρχων (sic etiam Stob.)
del. Wil. 12 άφιβτάναι Pn m *· άφεατάναι 0 IS sic P c o "'
Qhva έλεγτιχώς 0 15 η χατηγ. PQ 18 η πεί&ων η'ν/7
1» μάλλον PQ om. Ο 20 9εαμόν OmS' n m e· ν 21 áxovtiv Si
corr. Xyl. 24 9ιοϋ Re. αοϋ 27 νομίζεις α 00ΓΓ ΈΒ νομίζειν AO
152 D SEPTEM SAPIENTUM CONVIVIUM 313

γάρ' εφη ο Λϊ'βωπος Γοϋπω γέγραφας [ori oftotov] οίχετας μη •


με&ύειν, ως εγραψας 'Α&ήνη<>ιν οίκέτας μη ¿ράν μηδέ ζηρα-
λοιφεΐν.' γελάΰαντος ονν τον Σόλωνος Κλεόδωρος ο Ιατρός
'αλλ' ομοίον' εφη 'το ξηραλοιφεΐν τω λαλεΐν εν οϊνω βρεχό- •
μενον ' ηδιΰτον γαρ εΰτι.' χαϊ ο Χίλων Απολαβών εφη 'δια 6 •
τούτο τ οι μάλλον άφεχτεον αντοϋ.' πάλιν è' ο Αΐΰωπ ος 'χαι
μην' εφη 'Θαλής εδοξεν είκεΐν ou ζ*** οτι) τάχιΰτα γηράΰει.' •
8 . Γελάβας ονν ό Περίανδρος, ' έ'χομεν' ειπεν 'Αϊΰωπε την Ε
δίχην προΰηχόντως, [on] πριν η τους 'Αμάΰιδος (.ως) προει- •
λόμε&α πάντας είΰαγαγείν λόγους εις ετέρους εμπεΰόντες. ορα jo
δη, Νειλόξενε, τα λοιπά της ¿πιΰτολης, και χρω παρονΰιν εν
ταντώ τοις άνδράΰιν.' 'αλλά μην' δ Νειλόξενος εφη 'την μεν
τον Αί&ίοπος επίταζιν ονδεν αν τις αλλο πλην 'άχνυμένην
ΰχντάλην' προβείποι χατ' Άρχίλοχον (fr. 89), δ δι βος ¡¡ενός •
"Αμαβις ημερώτερος εν τοις τοιούτοις πρόβλημαtei xal μονΰι- 15
χώτερος γεγονεν' εχελενΰε γαρ αυτόν ειπείν το πρεΰβύτατον
xal το χάλλιΰτον xal το μεγιΰτον xal το ΰοφώτατον χαι το F
χοινότατον, χαι val μα Αία προς τούτοις το ωφελιμώτατον,
χαι βλαβερώτατον χαι το ίΰχυρότατον χαι το ραΰτον
[{¿πεΓν]'. '&ρ' ουν άπεχρίνατο χαι διελνΰε τούτων εχαΰτον;' jo
'ούτως' ο Νειλόξενος εφη' 'χρίνετε δ' νμεΐς άχονβαντες. περί •
τιολλον γαρ ο βαΰιλενς ποιείται | μήτε βνχοφαντών άλωναι τάς 158
άποχρίΰεις, εΐ τέ τι ΰφάλλεται χατα ταύτας <(ο^> άποχρινάμενος,
τοντο μη διάφυγεΐν άνεξελεγχτον. άναγνώβομαι δ' υμίν πως
απεχρίνατο. τί πρεΰβύτατον; 'χρόνος', τί μεγιΰτον; 'χόΰμος'. τί κ
οοφώτατον; 'άλή&εια'. τί χάλλιΰτον; 'φως', τί χοινότατον;
' ΰάνατος'. τί ωφελιμώ τατον; '·&εός'. τί βλαβερώτατον; 'δαί-
μων'. τί ρωμαλεώτατον; 'τύχη', τί ραΰτον ; '(το) ηδύ'.
2 cf. 751 b ν. Sol. 1, 6
1 ôn όμοιοι"] del. Re. 4 τω— rò Patzig (rò— rò et1)
7 lac. indie. Pat. cf. p. 312, 3 ' 9 ότι secl. Re. ¿s euppl.
Pat. (ονς auppl. Β) U ίν τούτω Ω corr. Re. 19 add. Hch.
20 είπείν secl. idem, post ουν inser. ihτεν Norden, De Minué.
Fei. aetate 28 28 add. Wy. 21 «ώs Pat. ως PQJOn ωαπερ O
28 το add. Wil. (obloq. Norden) •
314 13. ΤΩΝ ΕΠΤΑ ΣΟΦΩΝ ΣΤΜΠΟΣΙΟΝ (Plan. 31) 1Β3 Α
9 . Τούτων πάλιν άναγνωβ&έντων, ώ Νίχαρχε, γενόμενης
• βιωπης Θαλής ηρώτηβε τόν Νειλόξενον εί προβήχατο τάς λυ-
θείς δ "Αμαΰις. εκείνον δ' εΐηόντος ou τάς μεν άπεδέξατο
Β ταΐς δ' εδνβχόλαινε 'καΐ μην ουδέν' εϊπεν ο Θαλή? 'άνεηί-
5 ληπτόν εβτιν, αλλ' ε'χει· πάντα διαμαρτίας μεγάλας ucci αγνοίας,
οίον εύ&νς δ χρόνος ηώς αν ε it] πρεββύτατον, εί το μεν αυ-
τόν γεγονός το δ' ενεΟτώς εΰτι το δε μέλλον; δ γαρ με&' ημάς
εΰόμενος χρόνος *αϊ πραγμάτων των νυν xal άν&ρώπων νεώ-
τερος αν φανείη. το δε την άλη&ειαν ηγείΰ&αι ΰοφίαν ονδεν
ίο εμοι δοκεϊ διαφέρειν τον το φως οφ&αλμον άποφαίνειν. εί δε
το φως καλόν ωβπερ εβτιν ¿νόμιζε, ηώς τον ηλιον αυτόν
παρεΐδε; των δ' άλλων η μεν περί δεών καΐ δαιμόνων από-
C κριβις &ράΰος ε'χει και χίνδννον, άίογίαν δε γε πολλην η περί
της τύχης, ον γαρ αν μετέπιπτε ραδίως οϋτως, Ιβχνρότατον
15 ονΰα των όντων «al ρωμαλεώτατον. ον μην ονδε θάνατος
κοινότατόν εβτιν' ον γάρ εβτι προς τους ζώντας, ¿λλ' ίνα μή
• δοχωμεν εν&ύνειν τα των ετέρων, 'ιδίας άποφάβεις ταΐς εκείνου
παραβάλωμεν' εμαυτον δε παρέχω πρώτον, εί βονλεται Νειλό-
ξενος, ερωταν καθ' εχαΰτον.'
ίο 'ίΐς ονν εγένοντο τότε, χάγώ ννν διηγηβομαι τάς ερωτηθείς
xal τάς άποχρίβεις. 'τί πρεββύτατον;' 'θεός' εφη Θαλής'
'άγέννητον γάρ εΰτι.' 'τί μέγιΰτον;' 'τόπος' ταλλα μεν γαρ ο
χόβμος, τον δε χόομον οίτος περιέχει.' 'τί χάλλιΰrov;' 'χόΰμος'
D πάν γαρ το κατά τάξιν τούτον μέρος εΰτι.' 'τί αοφώτατον;'
• 25 'χρόνος' τα μίν γάρ ενρηχεν ούτος ηδη, τα δ' εύρήΰει.' 'τί
χοινότατονέ,' 'ελπίς' xal γαρ οΐς αλλο μηδέν, αντη πάρεοτι.'
'τί ώφελιμώτατον;' 'άρετή' xal γαρ ταλλα τω χρηβ&αι καλώς

22sqq. cf. D. L. I 36 (Vore.llA 1) Stob. I p. 34, 1 167, 4


102, 7 IV 1001, 12 III 182, 11 I 72, 1
4 r a t s ] τάς Ρ " ' c Q J n w a 1 μην o í í í r ] αύτον ν μετά ταύτα w
μην Π (ovâkv p o s t ó ΘαΙής a d d . Α Έ a t q u e i b i l e g i t u r i n J )
ovài a h 11 ωαπερ nalóv ieriv tì c o r r . W y . 18 γε J n om.
O v B x a l O ( p r a e f e r t P o . ci. « a l πάνυ) 17 r à P a t . τάς
2t ó Θ. P Q J O n 22 r i om. P Q J 27 rò χρήα&αι PhJ
153 D SEPTEM SAPIENTUM CONVIVIUM 315

ωφέλιμα ποιεί. ' τί βλαβερώτατον;' 'κακία' και γαρ τα χρηΰτά


βλάπτει παραγενομένη.' 'τί ιΰχυρότατον'ανάγκη' μόνον γαρ
ανίκητο ν.' 'τί ραΰτον;' 'το κατά φύΰιν, έπει προς ηδονάς γε Γι
πολλάκις άπαγορενονΰιν.'
1 0 . 'Αποδεξαμένων δε πάντων τον Θαλην, ó Κλεόδωρος 5
εΐπε 'τοιαντ' Ερωτάν και αποκρίνεΰ&αι βαβιλενβιν, ώ Νειλό- •
Iενε, προβηκόν εβτιν' ο δε προπίνων την &άλατταν 'Αμάβιδι Ε
βάρβαρος iδεΐτο της Πιττακοϋ βραχνλογίας, r¡ προς 'Αλνάττην
έχρηαατο προΰτάττοντά τι και γράφοντα Λεββίοις νπερήφα-
νον, αποκρινάμενος ονδεν αλλ' η μόνον κελενΰας κρόμμνα και ίο •
&ερμον αρτον εΰ&ίειν.' ύπολαβών ονν ó Περίανδρος 'άλλα
μην' εφη 'καΐ τοις παλαιόΐς "Ελληβιν ε&ος ην, ώ Κλεόδωρε,
τοιαύτας ¿λληλοί^ άπορίας προβάλλειν. άκονομεν γαρ οτι και
προς τάς 'Αμφιδάμαντος ταφας ε'ις Χαλκίδα των τότε ΰοφων
οΐ δοκιμώτατοι [ποιηταϊ\ βννηλ&ον' ην δ' ο 'Αμφιδάμας άνηρ 15
πολεμικός, και πολλά πράγματα παραΰχων 'Ερετριενΰΐν ίν ταΐς F
περί Αηλάντον μάχαις επεβεν. έπεί δε τα παρεβκεναβμένα τοις
ποιηταϊς επη χαλεπην και. δνβκολον εποίει την κρίΰιν δια το
εφάμιλλον, η τε δόξα των άγωνιβτών ['Ομήρου και 'Πΰιόδον] 19
πολλην άπορίαν μετ' αίδονς τοις κρίνοι>ΰι παρεΐχεν, ετρά-
ποντο προς τοιαύτας ερωτηθείς, και προνβαλε μέν, ως φαΰι, Γ
Λέσχης L
'Μονΰά μοι εννεπε κείνα, τα μητ ίγένοντο πάροι&ε
μήτ' εΰται μετόπια&εν',
8 cf. Biantem ap. D. L. I 83 18 narratiunculam hic Plut- •
archus omittere notait, etsi ipse in comm. ad Hesiodi OD
vv. 664—662 interpolates esse ceneuit (Σ 648). cf. 676 a
21 sqq. cf. Cert. Hom. et Hes. 8, Pap. Flinders Patrie 26, 1, ubi
Hes. eie provocat, Homerus respondet cf. Wil. Herrn. XXV 217
1 χρηστά Stob. III p. 182, 11 πλείστα Ω 2 μόνη Heb.
6 κλεόβημος hic et infra OnνΠ (sed hic in a corr. ex κλίόίωροί)
β rotaντα n* τοααντα O 10 κείενΰας om. h ft. recte
12 Θεόδωρε P'Q 15 secl. Larsen ΐβ πολιτικός α'ΑΕ
17 λαλάντον PQ ΧιΙάντον Ο corr. Wy. rà om. PQJv 19 secl.
Wil. 21 προνβαλε (-βάλλε Ρ) μίν PQB προνβάλομιν ν προν-
βάλλομεν Ο φααι QhJ nwB φησί Ο
316 13. TßN ΕΠΤΑ ΣΟΦίίΝ ΣΤΜΙΙΟΣΙΟΝ (Plan. 31) 154 Α

άπεχρίνατο δ' 'Ηβίοδος εχ τον παρατνχόντος


'αλλ' οταν άμφί Λώς τνμβω χαναχήποόες ίπποι
Άρματα ΰνντρίψωΰιν έπειγόμενοι περί νίκης',
χαί δια τοντο λέγεται μάλιΰτα &ανμαΰ&είς τον τρίποδος τν-
5 χεϊν.' 'τί δε ταν&' ' ó Κλεόδωρος είπε 'διαφέρει των Ενμητιδος
αινιγμάτων; α ταύτην μεν ΐΰως ούχ απρεπές Ιβτι παίζονΰαν
Β χαί όιαπλέχονΰαν ωΰπερ ετεραι ξώνια χαί χιχρνφάλονς προ-
βάλλειν [taig γνναιζίν], Άνδρας δε νοϋν έχοντας tv τινι
ΰπονδή τίΰεβ&αι γελοΐον.' η μεν ονν Ενμητις ηδέως αν εί-
ιο πονΰά τι προς αυτόν, ώς εφαίνετο, χατέβχεν εαντην νπ' αί-
δονς, και άνεπλήΰ&η το πρόΰωπον ερυ&ηματος' o ó' Αϊβωπος
οίον άμννόμενος νπερ αντης 'ον γελοιότερον ονν* είπε 'το
μη δνναβ&αι ταντα διαλνειν; οίον [ícrrtv], δ μιχρον εμπροβ&εν
ί]μϊν τον δείπνον προνβαλεν
• 16 'ανδρ' εΐδον πνρί χαλχον ¿π' ανέρι χολλήοαντα',
• τί τοντ' εβτίν ε'χοις αν ειπείν \ ούδε μα&εΐν δέομαι'
0 ε φ η δ Κλεόδωρος. 'χαί μην ουδείς' εφ η 'ΰον τοντο μάλλον
• οΐδεν ονδε ποιεί βέλτιον' ει δ' ¿Qvf¡, μάρτνρας ε'χω Σιχνωνίας.'
δ μεν ονν Κλεόδωρος εγέλααε' χαι γαρ έχρήτο μάλιστα ταϊς
20 οιχναις των καθ' αυτόν ιατρών, χαι δόξαν ονχ ηχιατα το
βοη&ημα τοντο δι' εκείνον ε'ΰχηχε.
• 1 1 . Μνηΰίφιλος δ' è 'Α&ηναίος, εταίρος ων χαι ξηλωτης
Σόλωνος, 'εγώ τ οι' εϊπεν 'ω Περίανδρε τον λόγον αξιώ χα&-
άπερ τον οϊνον μη πλοντίνδην μηδ' άριΰτίνδην άλλ' ¿ξ ΐαον
15 πάβιν ωΰπερ εν δημοχρατία νέμεΰ&αι χαι χοινυν είναι' των
δ' αρτι περί άρχης χαι βαΰιλείας ΐίρημένων ουδέν ημίν τοις
I) δημοτιχοΐς μέτεΰτιν. ο&εν οίόμε&α δεϊν πάλιν εχαΰτον υμών
περί πολιτείας ίΰονόμον γνώμην τινά βνμβαλέΰ&αι, άρξαμένους

15 cf. Aristot. rhet. 1406 b 1 poet. 1458 a 29 al. 21 cf.


v. Lye. 13, 7

β ταντην PQ ταντα J τανττ] Ο 7 (ταϊραι libri pr. A mg B


8 seel. Pat. quia post ίτεραι abundat 18 del. Wil.
17 ΐφηαε τοντο £2 corr. Mez. 20 αιχναις ss. in a man. ree.
ΰίχνωνίοHg 0 22 ών] f¡v JO d' f¡v Β
164 D SEPTEM SAPIENTUM CONVIVIUM 317

aúóhs ano Σόλωνος.' εδόχει δη ταντα ποιεϊν. και πρώτος ο


Σόλων '¿λλ' άχηχοας μεν' εϊπεν 'ω Μνηοίφιλε μετά πάντων
Μ&ηναίων ην εχω γνώμην περί πολιτείας' ει δε βονλει και
ννν άχούειν, δοκεΐ μοι πόλις αριΰτα πράττειν και μάλιβτα βά-
ζε LV δημοκρατίαν, εν R¡ τον άδιχηβαντα τον άδιχη&έντος ου- ο. Π
δεν ήττον οι μη άδιχη&έντες προβάλλονται χαι κολάζονΟι.' J
δεύτερος δ' ο Βίας εφηβε κρατίβτψ/ είναι δημοχρατίαν εν r¡ •
πάντες ως τνραννον φοβούνται τον νόμον. επί τούτω Θαλής Ε •
την μητε πλονβίονς 'άγαν μητε πένητας εχονΰαν πολίτας. μετά
δε το ντον δ 'Ανάχαρβις εν r¡ των άλλων ΐβων νομιξομένων ίο·
αρετή το βελτιον ορίζεται χαι χακία το χείρον, πέμπτος δε
Κλεόβουλος εφη μάλιΰτα ΰωφρονεΐν δημον 'άπου τον -ψόγον
μάλλον οί πολιτευόμενοι δεδοίχαβιν r¡ τον νόμον. έκτος δε
Πιτταχός, οινου τοις πονηροΐς ονχ εξεΰτιν αρχειν και τοις
άγα&οΐς ουκ εζεΰτι μη αρχειν. ^μετατραπείς δ' ό Χίλων άπε- ΐ5 •
φήνατο την μάλιβτα νόμων ηχιβτα δε ρητόρων άχούουβαν
πολιτείαν άρίβτην είναι. τελευταίος δε πάλιν ό Περίανδρος
επιχρίνων εφη δοχεϊν αυτω πάντας επαινεΐν δημοχρατίαν την F
ομοιοτάτην άριβτοχρατία.
1 2 . Τέλος δε και τούτου τον λόγου λαβόντος ηξίουν εγώ 20
και περί οίκου η χρηβτέον ειπείν τους άνδρας ημϊν' 'βαβι-
λείας μεν γαρ xal πόλεις ολίγοι κνβερνώβιν, εβτίας δε παβιν
ημϊν χαι οί'χου μετεβτι.' γελάβας ούν S Α'ιβωπος 'ονχ, είγε
των πάντων' εφη\ 'και 'Αν άχαρο ιν άρι&μεΐς' τούτω γαρ οίκος 155
ουχ εβτιν, αλλά και βεμνύνεται τω αοικος είναι, χρηβ&αι δ' 25
άμά'ξη, κα&άπερ τον ήλιο ν ¿ν αρματι λεγονβι περίπολε ΐν, αλ-
λοτ' αλλην επινεμόμενον τον ούρανοϋ χώραν.' και ο 'Ανάχαρ-

8 εΐ Si —17 είναι Stob. IV ρ. 81, 6 4 cf. D. L. I 59 •

8 ini r.] ίπειτα Stob. IO Periandri nomes substit. Stob.


οριζομένων vil 11 xal κακία] κακία Si Stob, dt om. vil Β
â' ó Stob. 14 xal —15 ¿¿ρχειν om. Stob. 16 oix habet unue
Β μή P'QJ om. Ο (ΐετατρ. corruptum iam ante Stob, qui ό
ât Χίλων à it. μετά τοντονς ci. Wy. 18 πάντα PQJwJÎ 22 γαρ
JB om. O 23 ovv om. PQ 26 dè habent PQB eoli
318 13. ΤΩΝ ΕΠΤΑ ΣΟΦΩΝ ΣΤΜΠΟΣΙΟΝ (Plan. 31) 155 Α

ΰις 'δια τοντό το i εϊπεν 'η μόνος η μάλιβτα των &εών ελεύ-
θερος εβτι χαί αυτόνομος, χαι κρατεί πάντων, κρατείται ό'
in ονδενός, αλλά βαβιλενει χαί ήνιοχεΐ. πλην 6ε γε το αρμα
λελη&εν αντον, ώς νπερφυες χάλλει και μεγε&ει &αυμάΰιόν
6 εβτιν" ον γαρ αν παίζων ¿ni γέλωτι παρέβαλες εκείνο τοις
ήμετεροις. οίκον δε μοι δοχείς, ω Λΐΰωπε, ταυτί τα πήλινα
Β και ξύλινα και χιραμεα βτεγάΰματα νομίζειν, ωαπερ εί χοχλίαν
ηγοίο το κέλνφος, αλλά μη το ζωον. είκότως ουν βοι γέλωτα
παρέΰχεν δ Σόλων, οτε τον Κροίβον την οίκίαν χεκοβμημενην
ίο πολυτελώς &εααάμενος ονκ εν&υς άπεφήνατο τον κεχτημενον
εύδαιμόνως οίχεϊν χαί μακαρίως, ατε δη των εν αντω μάλλον
αγα&ων η των παρ' αντω βονλόμενος γενέβ&αι &εατής' ΰν
• á ' εοιχας ονδε της ΰεαυτον μνημονενειν αλώπεκος (fab. 42).
¿κείνη μεν γαρ εις αγώνα ποικιλίας χαταΰτ&ΰα προς την ηάρ-
• 15 δαλιν ηξίου τα ¿ντος αυτής χαταμα&εΐν τον δικαβτήν, ποιχι-
C λωτέρα γαρ εχεϊ&εν φανεΐΰ&αι' βν δε τά τεκτόνων και λι&ο-
ζόων εργα ηερινοβτεΐς οίκον ηγούμενος, ον τα εντός εκάβτον
και οίκεΐα, παΐδας και γάμον και φίλους χαί &εράποντας, οϊς
καν εν μνρμηκια τις η νεοττιά νουν ε'χονβι χαι βωφρονονβι
so χοινωνη των νπόντων, χρηατον οίκον οΙκεΐ χαί μακάριον. εγω
μεν ουν' ε φ η ιταντα χαϊ πρός Αϊβωηον άηοκρίνομαι και
Λιοχλεΐ ουμβάλλομαι' των δ' άλλων εχαΰτος άποφαίνεΰ&αι
δίκαιος ίΰτι την εαυτόν γνώμην.' οϋτως ονν δ Σόλων αριβτον
αντω δοχεΐν οίκον εΐηεν, οπου τα κτήματα μήτε χτωμένοις
25 αδικία μήτε φυλάττονβιν άπιΰτία μήτε δαπανώβι μετάνοια
D πρόβεβτιν. ο δε Βίας '¿ν ω τοιοντός εβτιν δ δεΰηότης δι αΰ-

• 9 Aesopum cum Solone una Sardibus fuisse leg. in ν. Sol. 28


13 cf. 500 c 23 τούτον ουν — p. 319, 9 δημοκρατίαν Stob. IV
p. 679, 10

5 έχε ίνα Sì corr. Anon. 8 rò ante ξώον Π om. O 9 οτε


Wil. οτι 1β φανήβεται h 18 γάμους kvJT 19 κάν Β και
si On καϊ Ο 20 των υπαρχόντων χρηστών (χρηατον Ε) ν Π
28 ííxcaoj] είχό s Qh 23 ονν et 24 tins ν unus η cum Stob.,
qui τούτον ονν αριβτον ò Σόλων εΐπεν αντω δοχεϊν οίκον
24 κτήματα Π Stob, χρήματα Ο
166 D SEPTEM SAPIENTUM CONVIVIUM 319
τον otoς ε'ξω δια τον νόμον.' ο δε Θαλής 'εν ώ πλείβτην
Ιίγειν τω δεΰπότη δχολην εξεδτιν.' δ δι Κλεόβουλος ει πλεί-
ονας εχοι των φοβούμενων αυτόν τους φιλονντας δ δεοπότης.
δ δε Πιττακος είπεν ως 'αριβτος οΐκός εδτιν δ των περιόδων
μηδενός δεόμενος χαι των αναγκαίων μηδενός ενδεόμενος.' 5
δ δε Χίλων εφ η δείν μάλιδτα βαΰιλενομένΐ] πόλει προβεοικεναι
τον οίκον' είτα προοεπεΐηεν οτι και Λυκούργος προς τον χε- •
λεύοντα δημοκρατίαν εν τη πόλει καταδτηδαι 'πρώτος' εφη
'ποίηδον εν τη οικία δον δημοκρατί'αν.'
1 3 . Έπεί δε και oíros ε'ΰχεν è λόγος τέλος. r¡ μεν Εν μη- ίο
τις ¿ξηλ&ε μετά της Μελίδδης, του δε Περιάνδρου τω Χίλωνι Ε
προπιόντος εύμεγε·9η κύλικα, τω δε Βίαντι του Χίλωνος, "Αρ-
íaioj επαναδτας και προδαγορεύδας τον Αϊδωπον 'δύ δ' ονκ
αν' εφη 'διαπέμψαιο δενρο το ποτηριον προς ημάς, όρων
τούτους ωδπερ την Βα&υκλέους κύλικα διαπεμπομένους κλ- is
λήλοίς, ετέρψ <5ε μη μεταδίδοντας ; ' και δ Λΐδατπος *άλλ' ουδε
τοΰτ ' εφη 'το ποτήριον δημοτικον ζεοικεν^ είναι ' Σόλων ι •
yà(> ε'χπαλαι παράχειται μόνα.' τον ουν Μνηδίφιλον προδαγο-
ρεύδας ο Πιττακος ηρώτηδε τί ον πίνει Σόλων άλλα κατα-
μαρτυρεί των ποιημάτων ίν οϊς γεγραφεν (fr. 26) 20 •
'ίργα δε Κνπρογενονς νυν μοι φίλα και Λιονύδου F
και Μουδέων, δ τί&ηδ' άνδράδΐν ενφροσννας'.
ύποφ&άδας δ' 'Ανάχαρδις 'δε γάρ, ω Πιττακε, χαι τον δον
¿χεΐνον τον χαλεπό ν φοβείται νόμον, ¿ν ω γεγραφας 'Εάν τις
οτιοΰν με&ύων ¿μάρττ;, διπλαδίαν η τω νήφοντι την ξημίαν
είναι.' χαι δ Πιττακός 'δυ δε γ' ' εϊπεν 'οϋτως εζνβριοας εις ts
τον νόμον, ωδτε περυδι παρά Αάβνι τω Λελφω με&υδ&είς α&λον •
7 cf. τ. Lye. 19 Mor. 189 e 228 d 15 cf. ν. Sol. 4 Calli- •
machum in Iambis (P. Οχ. VII 1011 v. 103) 20 ν. Sol. 31 •
Amat. 751e 24 Arigtot. 1274b 19 1113b 31 1402b 12 n
S i%eι QhvJIB 6 μηδενός äsopivog Stob. om. £ì 7 προο-
εϊπεν τ 17 Stob, οτι om. Stob. 8 πρώτον Stob. 17 ïoixtv add.
Pat. thai del. Wil. ΐβ ό· αόΐων ΟηνΠ 35 ότιονν] ουν Ρ·· °· νίΤ
ίβ tlvai om. τα 1 27 παρά λίβυτ' άάιλφω PQJOn παρά λίβνι
τ' &S. Β χαρά λίβνι τω ài. η γάρ xal νννϊ \Π corr. Wil. coll.
echol. Plat. Phileb. 48 c (ΛιΙφω iam. Wy.)
320 13. Τ&Ν ΕΠΤΑ ΣΟΦΏΝ Σ Τ Μ Π Ο Σ Ι Ο Ν (Plan. 31) 156 F

156 αίτεΐν χαϊ βτέφανον.' \'τί δ' ονχ εμελλον' εφη ο 'Ανάχαρβις
'τώ πλείΰτον κιόντι προκειμένου α&λων πρώτος με&υβ&είς
άπαιτεΐν το νιχητηριον; η διδάξατε μ' ύμείς, τί τέλος ίβτι
τον πολύν πιεΐν άκρατον η το με&νΰ&ήναι.' τον δε Πιτταχον
• 5 γελάβαντος ο Αΐβωπος λόγον είπε τοιούτον (fab. 282)' 'λύκος
ίδων ποιμένας έβ&ίοντας εν βχην-ìj πρόβατον εγγύς προβελ&ών
'ηλίκος αν ην' εφη '9όρνβος υμών, εί εγω τοντ' εποίονν.'
και ó ΧΙλων 'όρ&ώς' εφη 'Αΐβωπος ημύνατο, μικρόν εμπροΰ&εν
επιβτομιΰ&είς νφ' ημών, είτα ννν όρων ετέρους τον Μνηβι-
ιο φίλον λόγον νφηρπακότας' Μνηΰίφιλος γαρ ητή&η την υπερ
• Σόλωνος άπόχριβιν.' Γκαί λέγω' ο Μνηβίφιλος είπεν 'είδώς
Β ort Σόλωνι δοχεϊ πάβης τέχνης xal δυνάμεως άν&ρωπίνης τε
xal 9είας έργον είναι το γιγνόμενον μάλλον η δι' ου γίγνεται,
xal το τέλος η τά προς το τέλος, υφαντής τε γαρ αν οΐμαι
15 χλαμΰία ποιήΰαιτο μάλλον έργον αντον χαί ίμάτιον η κανό-
νων διά&εβιν χαι ανερΰιν άγνύ&ων, χαλχεύς τε χόλληβιν ΰι-
δηρον χαι ΰτόμωβιν πελέχεως μάλλον η τι των ενεχα τούτον
γιγνομένων αναγκαίων, οϊον ανθράκων εχξωπνρηΰιν η λατύ-
πης παραβκενην. ετι δε μάλλον αρχιτέκτων μέμψαιτ αν ημάς
• 20 έργον αντον μη νανν μηδ' olxíav άποφαίνοντας, αλλά τρν-
• πηβαι ξύλα χαι φνραβαι πηλόν" al δε Μονβαι xal παντά-
• C παβιν, ει νομίξοιμεν αντών έργον είναι χι&άραν χαι ανλούς,
αλλά μη το παιδεύειν τα η&η χαι παρηγορεΐν τα τζά&η των
χρωμένων μέλεβι και αρμονίαις. ονχονν ονδε της 'Αφροδίτης
25 έργον ίβτι ΰννονΰία χαι μιξις, ονδε τον Λιονύΰον μέ&η χαι
• οίνος, ¿ λ λ ' ην έμποιονΰι δια τούτων φιλοφροβννην και πό&ον
χαι ομιλίαν ημΐν χαι βννη&ειαν προς αλλήλους' ταντα γαρ
εργα &εϊα καλεί Σόλων, xal ταϋτά φηΰιν αγαπάν και διώχειν

1 sqq. Athen. 437 f 23 cf. 167 b

4 ποίν PQ 7 ίφη PhB om. Ο νμάν PJOB ύμίν 0 8 ?μ-


χροβ&εν PQB όπισβεν O 10 υφηρπακότας PQ υφηρηκότας O
ήττή&η Sì corr. Jannot. 11 λέγων Sì corr. Wy. 16 «οιηβαι
Sì corr. Wy. ιβ ανερβιν Wil. άνέγερβιν Sì άνάρτηαιν Bern.
18 γενομένων ΠΒ
156 C SEPTEM SAPIENTUM CONVIVIUM 321

μάλιβτα πρεββντης γενόμενος, ί'ΰτι δε της μεν προς γυναίκας


ανδρών δμοφροβύνης y.al φιλίας δημιουργός ή 'Αφροδίτη, τοις
ΰώμαβιν ν φ' ηδονής αμα βνμμιγννουΰα και βνντ ήκουβα τάς
•ψνχάς' τοις δε πολλοίς y.al μη πάνν βυνή&εβι μηδ' αγαν D
γνωρίμοις ο Λιόνυβος ωβπερ εν πυρί τω οΐνω μαλάββων τα 5
ή&η και άνυγραίνων αρχήν τ iva βυγκράβεως προς αλλήλους
καΐ φιλίας ενδίδωβιν. οταν δε τοιούτοι ΰννέλ&ωβιν άνδρες,
οίους ó Περίανδρος υμάς παρακεκληκεν, ονδεν έργον εΰτίν
οϊμαι κύλικος ovó' οινοχόης, άλλ' αϊ Μονΰαι κα&άπερ κρα-
τήρα νηφάλιον εν μέΰω προ&εμεναι τον λόγον, ώ πλείβτον ίο
•ηδονής αμα και παιδιά.ς και απουδής ενεβτιν, ¿γείρονβι τοΰτω
και κατάρδονβι καϊ διαχέονβι την φιλοφροβννην, ίώβαι τα
πολλά την οίνοχόην άτρέμα κεΐβ&αι 'κρατήρος νπερ&εν', οπερ
απηγορενβεν Ήβίοδος (OD 744) εν τοις πίνειν μάλλον η διαλί- Κ
γεΰ&αι δνναμενοις. ¿πεί τάς γε προπόΰεις' εφη 'λιτάς πυν&ά- is
νομαι λέγειν*** τοις παλαιόϊς εγχεΐν, οϊνον ζ'δαιτρόν')>, ως •
"Ομηρος εφη (Λ 262), και μετρητόν εκάστου πίνοντος, ί ί θ ' •
ωβπερ κρεως (της) μερίδος μεταδίδοντος τω πληβίον.' είπόν- •
το ς δε ταντα του Μνηβιφίλου Χερβίας ο ποιητής (άφεΐτο γαρ •
•ηδη της αιτίας και διήλλακτο τω Περιάνδρω νεωβτί, Χίλωνος so
δεη&έντος) 'άρ' ονν' εφη 'και τοις &εοΐς ó Ζευς, ωβπερ τοις
2 769a 3 Plato Conv. 192 d ó cf. 712b 620d 13 cf. 28b •
1
8 ό om. PQJOn 11' άμα nB &XXà O 15 post δνναμένοις
add. J m e n mg ' ν Π Β εί'περ γάρ τ' άλλοι γε χαρηχομ,οώντες Αχαιοί ¡
δαιτρον πίνωβιν, βον δε αλείον δέπας αίει | εβτηχεν (Λ 261—3)
15/18 locus corruptuB nec certa ratione restituendua 15 γε
Re. τε λιτάς cum Herehero Pat. αΰτάς £ì (ante ίφη Π)
1β lac. indie. Pat. trois παλαιούς Β ίνδεινον £ì έγχείν olvov
Pat. ίνδεΐν Bern, δαιτρον, quod certe legit qui ad v. 11 Δ 261—3
addidit, suppl. Amyot 18 *ρέως Pat. αί'ας Sì quod Αίας
interpret, edd. vett. της add. Wil. μεταδίδοντος τώ Β recte
corrigens ut vid. μεταδίδοντα τω PQJOn 1 μεταδίδοντας αν τώ Π
et (αντώ) η ! ν έπεί τάς γε προκόβεις αύτάς (άβπαΰμονς τιναςy
ίφη πνν&άνομαι <(τό άρχαϊον οία ας και το προπίνειν δειδίβκε-
ϋ&αι) λέγειν τοίς παλαιόΐς έν έ'0·£ΐ γενόμενον, δαιτρον — πίνον-
τος, εΐ&' ωβπερ δαιτος [fiípíáos] μεταδίδοντος τω πλ. tempt.
Po. coll. Athen. 13 extr.
24 HT l'Ini, mur. I
322 13. ΤίίΝ ΕΠΤΑ ΣΟΦίίΝ ΣΤΜΠΟΣΊΟΝ (Plan. 31) 156 F

• Ρ άριΰτενΰιν ό 'Αγαμέμνων, μετρητό ν ενέχει το ποτόν, οτε προΰ-


πινον αλλήλοις έβτιώμενοι παρ' αντώ;' και ó Κλεόδώρος 'βν
δ' ώ Χερβία' εϊπεν, 'εί την άμβροβίαν τώ Αιι πελειάδες τίνες
χομίξονβιν, ώς νμεΐς λέγετε (μ 62), τα ς Πλαγχτας ΰπερπετό-
6 μεναι χαλεκώς xal μόλις, ον νομίζεις και το νεχταρ αντω
157 δνβπόριβτον είναι χαί οπάνιον, ώστε φείδεβ&αι χαί παρέχειν
εχάβτω τεταμιευμένον·,'
14. "Ίΰως' εϊπεν 6 Χεροίας" 'άλλ' έπει πάλιν οικονομίας
λόγος γέγονε, τίς αν νμών φράβειεν ημϊν το άπολειπόμενον ·,
10 απολείπεται δ' οϊμαι χτήβεώς τι λαβείν μέτρον αυτάρκους χαί
ίχανης εβομένης.' χαί δ Κλεόβουλος 'άλλα τοις μεν ΰοφοϊς'
εφη 'μέτρον ο νόμος êέδωκε, προς δε τους φαύλους ερώ λό-
γοι/ της εμης ΰυγατρος ον προς τον άδελφον εϊπεν. εφη γαρ
την Σελήνην δεϊβ&αι της εαυτής μητρός οπως αυτή χιτώνιον
15 νφήνη βΰμμετρον" την δ' ειπείν 'xal πώς βΰμμετρον ν ψήνω;
νΰν μεν γαρ ορώ βε πανβέληνον, αν&ις δε μηνοειδη, τοτε δ'
15 άμφίχυρτον'. ούτω δη, ω φίλε Χερβία, καΐ προς αν&ρωπον
άνόητον και φανλον ονδέν έΰτι μέτρον ονΰίας' άλλοτε γαρ
άλλος εβτΐ ταΐς χρείαις δια τ ας επιϋ-υμίας χαί τάς τύχας, ωΰ-
• 20 περ ο Αιβώπου χνων, ον ούτοΰί φηΰιν (fab. 222) εν τω χει-
μώνι βνβτρεφόμενον και βυβπειρώμενον δια το ριγούν οίχίαν
ποιεϊν διανοεϊβ&αι, βέρους δ' αν πάλιν εκτεταμένου κα&εν-
δοντα φαίνεβ&αι μέγαν εαντώ' μητ άναγχαΐον (ονν)> ηγεΐ-
β&αι μήτε μικρόν έργον οίχίαν περιβαλέβ&αι τοβαΰτην. ή γαρ
• 25 ούχ οράς' ειπεν, 'ώ Χερβία, xal τους *μιχρονς ννν μεν εις
μιχρά χομιδ?} βυβτέλλοντας έαντους ως βτρογγύλως χαι Αα-
0 χωνιχώς βιωβομένους, νυν δέ, εί μη τα πάντων εχονβιν ιδιω-
τών αμα xal βαβιλέων, υπ' ένδειας άπολείβ&αι νομίζοντας;'
ως ουν ο Χερβίας άπεβιώπηβεν, ΰπολαβών ο Κλεόδωρος 'άλλα

1 ότι ίί corr. Mez. 2 ó om. PQ 6 αντο Qh 8 ¿7rt¿] ti'ñora


Onv fi'rí Π 12 το μέτρον ν 77 Β 18 {h>y.] μητρός ν 77 Β 14 ιαντ.]
έμής JOn 15 νφάν-fl PQTIvB 16 ποτέ hvJI 20 ΑΙαωαου
om. Q del. Wil. 21 ονβπειρωμενον α 2 ΑΕ -όμενον O 28 μήτε
PQJ χαί μήτε Ο ονν add. Pat. 26 μιχρονς] natum ex μικρόν 21
vel μιχρά 2β. oppon. αοφονς ρ. 323, 1 μωρούς Wy. πολλούς Wil.
157 C SEPTEM SAPIENTUM CONVIVIUM 323
και τονς βοφούς' είπεν 'υμάς όρωμεν άνίΰοις μέτροις τάς
κχηβεις νενεμημένας προς αλλήλους έχοντας.' και δ Κλεόβου-
λος 'δ γάρ τοι νόμος' είπεν, 'ω βέλτιΰτε ανδρών, ως υφάντης
εκάΰτψ το πρέπον ημών και το μετριον και <(τό)> άρμόττον άπο-
όίδωΰι. και βΰ κά&άπερ [τω] νόμω τω λόγω τρεφων και διαίτων 5
και φαρμακεύων τους κάμνοντας ουκ ΐΰον εκάβτω, το δε
προβηκον απονέμεις anαβιν.' υπολαβών δ' δ "Αρδαλος '¿ρ' D
ουν' εφη 'και τον εταΐρον υμών Σόλωνος δε ξένον 'Επιμενί-
δην (Vors. 3 Α 5) νόμος τις άπέχεΰ&αι των άλλων αιτίων κε-
λεύει·, της <5' άλίμου δυνάμεως ην αυτός ΰυντί&ηΟι μικρόν εις ίο
το ΰτόμα λαμβάνοντα διημερεύειν άνάριβτον και αδειπνον;'
επιΰτήααντος δε τοΰ λόγου το ΰυμπόδιον ο μεν Θαλής έπι-
ακώπτων εν φρονεΐν εφη τον 'Επιμενίδην οτι μη βούλεται
πράγματα ι χει ν άλών τα ΰιτία και πεττων εαντώ, κα&άπερ
Πιτταχός. εγω γάρ' είπε (της ξένης ηκουον ¿δονΰης προς την is
μύλην, εν Έρέΰω γενόμενος (C. pop. 43 PL III 673),
'αλει μνλα αλει'
και γαρ Πιττακος αλει Β
μεγάλας Μυτιλάνας βαΰιλεύων.'
ο δε Σόλων εφη &αυμάξειν τον "Λρδαλον ti τον νόμον ουκ so
άνέγνωκε της διαίτης του ανδρός εν τοις επεΰι τοϊς'Πΰιόδου
γεγραμμένον' 'εκείνος γάρ έΰτιν ο πρώτος 'Επιμενίδη ΰπέρ-
ματα της τροφής ταύτης παραΰχών, [καί] ξητειν [6] διδάξας
'οΰον έν μαλάχη τε και αΰφοδέλω μέγ' ονειαρ' (OD 41).
'οΐει γαρ' δ Περίανδρος είπε 'τον'Ηΰίοδον εννοηΰαί τι τοιοΰ- 25
τον, ουκ επαινέτην οντα φειδους άεί, [και] προς τα λιτότατα
7eqq. In comm. ad Hee. OD 41 Plutarchus fusius de Heeiodi
Consilio Epimenidisque cum eo ratione necnon πιρί της άλίμον
egit ( Ερμιππος γάρ iv τω <(π{ρί)> των έτιτά οοφών περί τής
άλίμον λέγει!), cf. etiam 940c 8 cf. ν. Sol. 12
4 μέτρον Q το ante άρμ. (άρμόξον h) add. edd. 6 seel. Hch.
β άιαφαρμαχινων libri pr. v i l 10 ην ήδονην η*ν/Τ 1β êv
om. PQJ λέσβω OnνΠ έφέαω Β 19 μιτνλάνας PQJ μντη-
λάνας Β μιτυληνας Ο 23 χαϊ et ο secl. Wil. Ha. 2β alti
libri pr. Ρ nal eecl. Pat.
324 13. ΤίίΝ ΕΠΤΑ Σ 0 Φ 3 Ν ΣΤΜΠΟΣΙΟΝ (Plan. 31) 157 F

Ρ των όψων ώς ήδιΰτα παρακαλείν η)μας ; άγα&ή μεν γαρ r¡ μα-


λάχη βρω&ήναι, γλυκύς δ' 6 άν&έριχος ' τα δ' αλιμα ταύτα
και αδι-ψα φάρμακα μάλλον η ΰιτία πνν&άνομαι και μέλι και
τυρόν τινα βαρβαρικόν όέχεβ&αι nal βπέρματα πάμπολλα των
• & ουκ είπορίβτων. πως ονν *ουκ εν τω Ήαιόδω το 'πηδάλιον
ΰπερ καπνού' κείμενο ν
• "έργα βοών τ άπόλοιτο και ήμιόνων ταλαεργών' (OD 45. 46),
εί τοΰαυτης δεήΰει παραβκενής; &ανμάξω δε σου τον ξένον
158 ώ Σόλων εί Αηλίοις εναγχος ποιηβάμενος τον μέγαν χα&αρ-
ιο μον ονχ ίβτόρηβε παρ' αντοίς εις το ιερόν κομιζόμενα της
πρώτης υπομνήματα τροφής και δείγματα μετ' άλλων εντελών
και αυτοφυών μαλάχην και άν&εριχον, ών εικός εΰτι και τον
Ήβίοδον προξενεΐν ήμίν την λιτότητα και την άφέλειαν.' 'ου
ταϋτ' ' εφη 'μόνον' ó 'Ανάχαρβις 'άλλα και προς ύγίειαν εν
15 τοις μάλιδτα των λαγάνων εκάτερον επαινείται.' και ó Κλεό-
δωρος 'ορ&ώς' εφη 'λέγεις, ιατρικός γαρ Ήΰίοδος, ög <5ήλός
εΰτιν ουκ άμελως οΰιΐ' απείρως περί διαίτης και κράβεως οίνου
Β και αρετής ύδατος και λουτρον γυναικών διαλεγόμενος και
βυνονΰίας καιρόν και βρεφών κα&ίβεως. άλλ' 'Ηβιόδον μεν
so ε wo I δοκε ΐ δικ αιότερον Αιβωπος αυτόν άποφ αίνειν μα&ητήν η
Έπιμενίδης' τούτω γαρ αρχήν της καλής ταύτης και ποικίλης
και πολνγλώβΰαυ βοφίας ο προς την άηδόνα λόγος τοϋ ίέρα-
•κοζ παρέδχηκεν (OD 203). ¿yeb δ' αν ήδέως άκούβαιμι Σόλω-
νος' εικός γαρ αυτόν πεπύβ&οπολύν χρόνον'Α&ήνηβιν'Επι-
25 μενίδη ανγγενόμενο ι/, ο τι δη πα&ών ή βοφιζόμενος επί τ οι-
αύτην ήλ&ε δίαιταν.'

8eqq. cf. Porphyr, v. Pyth. 34 Tzetzem ad Hes. 41 esq. 527 b


• 17—19 spectat maxime OD 41. 589—596. 737—741. 753.
735—6. 695—8. 812—3. 750

5 ούκ ante εύπ. om. 0 a v a ουκ ív~] 'Latet, ni fallor, verbum


optativo modo positum' Pat. ουκ αν Mez. Wil. [οΰκ] αν Wy.
ov κενόν et postea ζκαί το) ίργα Po. coll. 28 b 7 τ' Wy. â'
8 δεήοειε Hch. 1β os PQ ¿>g O 18 sic PQJB χαί γυναικών
Ο. ft. tarnen γυναικείου cum Hesiodo (OD 753) scribendum
158 Β SEPTEM SAPIENTUM CONVIVIUM 325
Ιδ. Kai ο Σόλων εφη 'τί δε toCr' εκείνον ερωταν εδει ;
δήλον γαρ ήν οτι τον μεγίβτον των άγα&ών και κρατίβτου
δεύτερον εΰτι το δεΐσ&αι τροφής βραχυτάτης. η το μεγιΰτον C •
ον δοχεΐ (αοι) το μηδ' ολως τροφής δεΐΰ&αι;' 'ουδαμώς' ό
Κλεόδωρος 'εμοιγ' ' εΐπεν, 'εί δει το φαινόμενον ειπείν, και 5
μάλιστα παρακείμενης τραπέζης, (ην) άναιρονΰιν αίρομένης •
τροφής φίλιων 9εων βωμον ονΰαν και ξενίων, ώς δε Θαλής
λέγει της γης άναιρε&είΰης αύγχνΰιν τον ολον εξειν κόΰμον,
ούτως οίκου διάλυΰις ζΐ] τ ρ ο φ ή ς κ α τ ά λ ν ΰ ί ς ) εΰτι' ΰυναναι-
ρεΐται γαρ αντί] πυρ εΰτιονχον εΰτία κρατήρες νποδοχαϊ ξενι- ίο
ΰμοί, φιλαν&ρωπάτατα και πρώτα κοινώνήματα προς αλλήλους,
μάλλον δε ούμπας ó βίος, ε'ι γε διαγωγή τίς έΰτιν άν&ρώπον
πράξεων ε'χουβα διέξοδον, ων η της τροφής χρεία και παρα- D
οκευή τας πλείβτας παρακαλεί, δεινον μεν ου ν, ώ εταίρε, και
το γεωργίαν <(ΰυν) αυτή διολλνμένην [yà(i] αυ&ις άπολείπειν 15 •
γην ημΐν αμορφον και άκά&αρτον, νλης άκάρπου και ρευμά-
των πλημμελώς φερομένων υπ' αργίας άνάπλεω. βυναπόλλυβι
δε και τέχνας πάβας και εργαΰίας, ων εξαρχός εΰτι και παρ-
έχει βάβιν πάΰαις και νλην, και το μηδέν ειβι ταύτης έκπο- •
δ ων γενομένης, καταλύονται (δε) καΐ τιμαι &εών, Ήλίω μεν ϊο
μικράν ετι δ' έλάττω Σελήνη χάριν αυγής μόνον και άλέας
άν&ρώπων εχόντων. Όμβρίω δε Αιι καΐ Προηροΰία Λήμητρι
και Φνταλμίψ Ποΰειδώνι που βωμός ε'ΰται, ποϋ δε 9υβία; Ε •
πώς δε Χαριδότης δ Λιόνυΰος, εί δεηΰόμε&α μηδενός ών δί-
12 cf. Stoicos ap. Stob. II p. 165, 10

3 η f-t το On et νΠ qui η εί etiam 323, 20 4 ον δοκεΐ


PQ ενδοχιΐ Ο eoi add. W y . i¡ <(οΰ) το μέγ. βοι άοκεΐ το W i l .
5 dtí] δη PQ 6 ην suppl. Anon. 7 βωαόν om. νΠ
9 suppl. Pat. sec. Xyl. qui ζή τροφής άναίρεαις; 12 εί' γ ε
Xyl. ti' τε 15 γεωργίας c¿vzf¡ διολ/.νμένη (διαλνομίνη ν Π B ' ) i 2 G
γεωργίας άμ' αϊτή διολλνμένης W i l . 'Malui ita corrigere ut
γεωργίαν Bubiectuin sit verbi' Pat. γαρ αυ&ις άπολείπει ίί
corr. W i l . 20 δε add. Mez. μεν i d e m S h 23 φυταΐμίω
P* · Φοιταλμίω Ο εαται Re. êeτι
c
24 χαριδότης PQ ut 6 1 3 d
1048 c v. Ant. 24 χαριτώδης J χαριτοδότης Ο χαριδώτης ubique
flagitat Lobeck
326 13. Τ£Ν ΕΠΤΑ ΣΟΦΩΝ ΣΤΜΙΙΟΣΙΟΝ (Plan. 31) 168 Ε

δωοι· τί δε 9νΰομεν η βπείθομεν\ τίνος ò, άπαρξόμε&α; πάντα


γαρ ταϋτα των μεγίβτων άνατροπην και ΰύγχυΰιν εχει πραγ-
μάτων. -ηδονής ίε πάβης μεν περιέχεβ&αι καΐ πάντως άλόγι-
ΰτόν εΰτι, πάΰαν áí φεύγειν και πάντως άναίβ&ητον. την
5 μεν ονν ψνχην ετέραις τιβίν ηδοναΐς χρήβ&αι κρείττοβιν νπαρ-
χετω, τω δε ΰώματι λαβείν ηδονην της άπο τον τρέφεβ&αι
δικαιοτέραν ονκ εβτιν [ίίρειν], οπερ ον&ένα λέλη&εν άν&ρώ-
• πων' ϊην γαρ ΐν μέΰω &έμενοι κοινωνονβιν άλληλοις δείπνων
F και τραπέζης, άφροδιβίων δε νύκτα και πολυ προβάλλονται
• ίο ΰχότος, ηγούμενοι ταύτης το κοινωνέΐν άναίΰχνντον εϊναι και
• &ηριωδες, ως το μη κοινωνείν εκείνης.' *** νπολαβών τον
Κλεοδώρον διαλιπόντος '¿κείνο δ' ον λέγεις' εΐπεν, 'οτι και
τον νπνον αμα ττ/ τροφή ΰννεκβάλλομεν. νπνου δε μη οντος
159 ονδ' ονειρός ίβτιν, αλλ' ο'ίχεται το πρεββντατον ημΐν μαντείο ν.
15 εΰται dè μονοειδης δ βίος και τρόπον τινά μάτην το βωμα
περικείβεται τη ψυ/jj' τα πλεΐβτα γαρ αν τον και κνριώτατα
των μερών επί την τροφην όργανα παρεβκεύαΰται, γλώττα και
οδόντες καΐ βτόμαχοξ καΐ ηπαρ. άογον γαρ ουδέν εΰτιν ονδε
προς αλλην βνντεταγμένον χρείαν' ωβ&' ο μη δεόμενος τρο-
¡0 φής ούόε σώματος διΐται. τοντο δ' αν τον ην αντον μη βεΐ-
β&αι' ΰνν ΰώματι γαρ ημων εκαΰτος.' 'ημείς μεν ονν' εφην
εγώ 'ταύτας τή γαβτρί ΰνμβολάς είΰφέρομεν" εί δε Σόλων η
τις άλλος τι κατηγορεί, άκονΰόμε&α.'
Β 1 6 . 'Πάνυ μεν ονν' εφη ο Σόλων, 'μη και των Αίγνπ-
25 τίων άκριτώτεροι φανώμιν, ο" τον νεκρον άνατεμόντες ζκαί

• 9 cf. 664 d 706 a 1089 a 25 cf. 996 e Porphyr, abst. IV 10


(p. 244, 10 Ν.)

7 ενρεΐν del. Hch. ('recte, nisi antea λαβή ν ήόονής scrib.'


Po.) 8 7}v] tavτην Turn. Vulc., sed latet fort, aliud 9 âk
νύκτα Xyl. δίκτά ¿i (της δ'y «φρ. κλίϊ&ρα ci. Pat. 11 lac.
ind. Pat. in fine ζέμοί â' ¿μβλίψας ó Θαλής') τ el sim. excidieee
putans coll. v. 81 (ubi Dioclem potins se ipsum a generali ratio-
cinatione revocare statuit Wil.), ίγωγι ονν νπολαβών On ΰιτολα-
βων ονν έγώ JIWil. 12 sΐπεν PQ eínov O Wil. 20 αύτον JOn
• a i t ò O (om. h) 25 άνατέμνοντες Sì corr. Wy. euppl. Pat.
1S9 Β SEPTEM SAPIENTUM CONVIVIUM 327
την κοιλίαν εξελόντες) έ'δειξαν τώ ήλίω, είτα ταντην μεν εις •
τον ποταμό ν χατέβαλον, τοϋ δ' άλλου βώματος ώς ηδη κα&α-
ροϋ γεγονότος επιμέλονται. τω γαρ 'ύντι τοντ εβτι το μίαΰμα
της βάρχος ημών χαι ο τάρταρος, ως ο εν "Αιδου δεινών τί-
νων ρευμάτων xa i πνεύματος ο μου xal πυρός βνμπεφυρμένου 5
xal νεκρών περίπλεως. ξών γαρ απ' ονδενος τρέφεται ζώντος, •
αλλά 9ανατοϋντες τα έμψυχα και τα φυόμενα, τώ τρέφεΰ&αι
και αϋξεΰ&αι μετέχοντα τοϋ ζην, άπολλΰντες άδικο ν μεν. άπόλ-
λυται γαρ εξ ον πέφυχε το μεταβάλλον εις αλλο, χα ι π&βαν
φ&είρεται φ&οράν, οπως αν ΰατέρου τροφή γένηται. το δ' C
άπέχεβ&αι βαρκών εδωδης, ωβπερ 'Ορφέα τον παλαών ίΰτο- n
ροϋβι, βόφιΰμα μάλλον η φυγη των περϊ την τροφην αδικη-
μάτων εβτί. φυγη δε μία και καθαρμός εις τελέως αυτάρκη •
και άπροΰδεή γενέΰ&αι. ω δ' ανευ καχώβεως ετέρου την αύτον
βωτηρίαν άμήχανον ο &εός πεποίηχε, τούτω την φύΰιν άρχην 15
αδικίας προΰτέ&εικεν. άρ' ονν ουκ άξιον, ώ φίλε, βυνεχτεμεΐν
αδικία κοιλίαν χαι ΰτόμαχον χα'ι ηπαρ, α χαλοϋ μεν ουδενος
αΐβ&ηβιν ημΐν ούδ' ορεξιν ενδίδωΰι, ΰκεύεΰι δε μαγειριχοΐς,
οια κοπίδες και λέβητες, τα δε μυλω&ριχοΐς και φρεωρύχοις •
και xaμινιαίοις χαι μαχτηρίοις εοικεν; άτεχνώς δε των πολ- Τ)
λών ιδοι τις αν ωΰπερ εν μυλωνι τώ ΰώματι την ψυχην εγχε- 2ΐ •
καλνμμένην ¿£i περί την της τροφής χρείαν κυκλονβαν' ωΰπερ
άμέλει και ημείς αρτι μεν οϋ&' έωρώμεν αλλήλους οντ' ήχούο-
μεν, αλλ' εχαΰτος έγχεχνφώς εδούλευε τη περί την τροφην
χρεία, νυνι δ' επαρ&ειβών των τραπεζών, ελεν&εροι γεγονότες 25
ώς οράς, έΰτεφανωμένοι περι λόγους διατρίβομεν χαι αλλήλοις

1S—16 imit. Porphyr, abst. III 25 (p. 223, 17 Ν.) U reap. •


ad Monandri fr. 607 (cf. p. 133 a 706 b)
1 ταντην Pat. αντά άνατια. ίά. τώ ήΧίω (τά περί την χοι-
Χίαν), ih' αντά Wil. 2 ώς om. ΟητΠΒ 4 ώς ο Pat. ó PQ
ò>£ O β <(rò) ξων Wil. 10 γένηται Wil. γένοιτο 12 τρνφην
νΠ (pr. Ε) Β 18 tig Pat. εις διχαιοαννην Sì τεΧιιοΙ Ω corr.
Wil. τέλειος Re. 14 άνινϋεή Π 19 χα I ante φρε. om. PQOnJ
SO χαμινιαίοις Pat. χαμίνοις 22 τροφής Amyot ψνχής
28 άΧΧηΧοις PQ 25 έπαρ&ίΐΰών JOn 1 παρατε&ειαών Ο
328 13. Τ£Ν ΕΠΤΑ ΣΟΦίίΝ ΣΤΜΠΟΣΙΟΝ (Plan. 31) 169 D

ΰύνεΰμεν και ΰχολήν αγομεν. εις το μη δεΐβ&αι τροφής ελη-


λν9ότες. έρ' ονν, ανπερ η νυν ονΰα περί ημάς ε'ξις απανβτος
Ε διαμένη παρά πάντα τον βίον, ονκ αεί αχολην εξομεν άΐλή-
λοις αννεΐναι, μη δεδιότες πενίαν μηδ' είδότες πλοντον ; ο γαρ
5 των περιβΰων ζήλος εν&νς άκολου&εΐ και ΰννοικίξεται τη χρεία
των αναγκαίων, αλλ' οί'εται δεΐν τροφην είναι Κλεόδωρος,
ο πω ς τράπεξαι και κρατήρες ώα ι, και Λήμητρι και Κόρη &νω-
μεν. ετερος δε τις άξιούτω μάχας είναι καΐ πόλεμον, ίνα και
τείχη και νεωοοίκονς και δπλο&ήκας εχωμεν και &ύωμεν έκα-
ια τομφόνια, κα&άπερ φαΰΐ νόμον είναι Μεΰβηνίοις. άλλον δε
προς την νγίειαν οΐμαι χαλεπανεΐν' 'όεινόν γαρ ει μηδενός νο-
• F αονντος ον ΰτρωμνής ετι μαλακής οφελος ον κλίνης, ονκ
''Αακληπιω &νΰομεν ονκ άποτροπαίοις, ιατρική δε μετ οργά-
νων και φαρμάκων άποκείΰεται τοβούτων άκλεης xal άπό&ε-
• 15 βτος.' η τί ταντ' εκείνων διαφέρει; και γαρ η τροφή λιμον
• φάρμακον προΰάγεται, και &εραπενειν εαυτονς λέγονται πάν-
• 160 τες οΐ τρεφόμενοι ·ζχαϊ)> διαιταν, | ονχ ως ηδύ τι και κεχαρι-
ΰμενον ¿λλ' ως αναγκαίο ν τοντο τη φνβει πράττοντες. εκεί
λνπας γε πλείονας εβτιν άπο της τροφής των ηδονών γινο-
>ο μένας καταρι&μήβαι, μάλλον δ' η μεν ηδονη και τόπον ε χει
βραχνν εν τω Gώ ματ ι και χρόνον ον πολύν, <η δε περί την
διοίκηβιν αντής άβχολία και δναχέρεια τί δει λέγειν οΰων
• αίβχρων και οδυνηρών ημάς εμπίπληβιν; οϊμαι γαρ εις τοιαύτα
βλέψαντα τον "Ομηρον αποδείξει κεχρήβ&αι περί θεών τον μη
85 άπο&νήβκειν τω μη τρέφεβ&αι (Ε 341)
• 'ον γαρ βϊτον εδουα\ ον πίνουΰ αΐ&οπα οίνον"
Β τοννεχ' άναίμονές είβι και ά&άνατοι καλέονται,
• 9 cf. 660 f v. Bom. 26 1® cf. 1088 ab 24 —p. 329, 2 imit.
Porph. abst. IV 20 (p. 265, 18 N.)
4 αννείναι PQ om. JB ίνα 0 7 met, y.al Hch. ωαιν aî P J
maiv ως Qh ωβιν a Ο &ύωμ6ν Hch. δνων ιτι PQJ &νονται
Μτι Ο &ύωμεν ϊτι Pat. (sed hi ex ετερος natum) 11 χαλεπα-
νεϊν Pat. χαΧεπαίνειν 14 τοβοντον P*'0,JOnB άπό&εβτος Wy.
• ànò&ttos lì και διαιταν Due. διαιταν 19 τι ίί corr. Re.
22 rj 5αων PQJ 23 τοιαντα Larsen τοβαντα 25 το μη τρ.
PQJOn
160 Β SEPTEM SAPIENTUM CONVIVIUM 329

ώς μή μόνον τον ζην άλλα και τοϋ άπο9νήβχειν την τροφήν


έφόδιον ονδαν. έκ ταύτης γαρ «ι νόθοι ΰνντρέφονται τοις •
βώμαβιν ονκ ελαττον ένδειας κακόν ί'χονΰι την πλήρωΰιν'
πολλάκις δε xal μείζον ίβτιν έργον τον πορίδαι τροφήν xal
ΰνναγαγείν το καταναλωδαι και διαφορήβαι πάλιν εις το βωμα 5
παραγενομένην. άλλ' ωδπερ ε i διαποροΐεν ai Λαναΐδες τίνα
βίον βιώδονται και. τί πράξουδιν απαλλαγεΐδαι της περί τον
rtí&ov λατρείας xal πληρώδεως, οντω διαπορονμεν ημείς, ει
γένοιτο πανδαδ&αι φοροϋντας εις την βάρκα την ατρντον ix C
γης αμα και &αλάττης τοδαντα, τί πράςομεν, απειρία των κα- ίο
λών τον επί τοις αναγκαίο ι ς δτέργοντις βίον. ωδπερ ονν οι
δονλενδαντες, 'όταν ¿λεν&ερω&ωΰιν, α πάλαι τοις δεΰπόταις
επραττον υπηρετούντες, ταντα πράττουδιν αντοΐς και it'
αύτονς, όντως η ψυχή νυν μεν τρέφει το ΰωμα πολλοίς πά-
ν οις και άΰχολίαις, εί δ' άπαλλαγείη της λατρείας, αύτη ν δη- 15
πον&εν έλευ&έραν γενομένην ϋ·ρέψει και βιώδεται, εις αυτήν
όρώδα χαϊ τήν άλή&ειαν, ονδενός περιΰπώντος ovδ, άπάγον-
τος.' τα μεν ονν ρη&έντα περί τροφής, ω Νίχαρχε, ταϋτ' ην.
17. "Ετι δε τοϋ Σόλωνος λέγοντος είδήλ&ε Γόργος δ Περιάν- D
δρου αδελφός' ετύγχανε γαρ εις Ταίναρον άπεδταλμένος εκ 80
τίνων χρηΰμών, τώ Ποΰειδώνι 9υδίαν και &εωρίαν ¿πάγων,
άδπαδαμένων δ' αυτόν ήμων xal τοϋ Περιάνδρου προδαγαγο-
μένου και φιλήδαντος κα&ίδας παρ' αυτόν επί της κλίνης
άπήγγειλεν αττα δή προς μόνον εκείνον, δ d ' ή χ ρ ο ά τ ο , πολλά
πάδχοντι προς τον λόγον ομοιος ών. τα μεν γαρ άχ&όμενος Κ
τα δ' άγανακτων έφαίνετο, πολλάκις δ' άπιδτων, είτα &ανμά-
ξων' τέλος δε γελάδας προς ημάς 'βούλομαι μέν' έ'φη 'προς

2 cf. 731 d β—18 imit. Porph. abet. III 27 p. 227, 7—228, 4. •


Plut, ipse pendei a Plat. Gorg. 493

2 ανντρεφόμεναι (ανατρ. νΠ) Sì corr. Larsen 5 το χαταν.]


xal χαταν. νΠΒ xal το διαφ. v i l β αν pro ti et 8 διαπο-
ροίμιν Larsen 9 ατρητον PQJB 17 άνάγοντος libri pr. ΑΕ
19 γοργίας hic et infra ΟητΠΒ 22 Sì ημών αυτόν JOny
ÍTB Sì et ημών om. P , , c · 24 αττα ut v. codd.
330 13. ΤίίΝ ΕΠΤΑ ΣΟΦΩΝ ΣΤΜΠΟΣΙΟΝ (Plan. 31) 160 D

το παρόν φράβαι το προβηγγελμένο ν, οκνώ d'άκούβας Θαλέω


Ε ποτ είπόντος οτι δει τα μεν εικότα λέγειν, τά δ' αμήχανα
βιωπάν.' νπολαβων ου ν 6 Βίας '¿λλά και τοϋτ ' ε'φη 'Θαλέω
το ΰοφόν εβτιν, οτι δει τοις μεν εχ&ροΐς και περί των πιάτων
5 άπιΰτεΐν, τοις δε φίλο ις και τ à απιβτα πιοτεύειν, εχ&ρους μεν,
εγωγ' ηγούμαι, τους πονηρούς και άνοήτους, φίλους δε τους
χρηβτους και φρονίμους αύτοϋ καλούντος.' 'ονκονν' εφη
• • 'λεκτέον εις απαντας, ώ Γόργε, μάλλον δ' αβτέον [επί] τους
νέους τούτους διθυράμβους ύπερφ&εγγόμενον, òv ήχεις λόγον
10 ήμϊν κομίζων.'
1 8 . "Εφη τοίνυν Γόργος οτι, της ϋ·υθίας εφ ημέρας τρεις
βυντελεΰ&είδης νπ αυτοϋ και rf¡ τελευταία παννυχίδος οναης
F και χορείας τινός και παιδιας παρά τον αίγιαλόν, η μεν βε-
λήνη κατέλαμπεν εις την &άλατταν, ουκ οντος δε πνεύματος
15 άλλα νηνεμίας και γαλήνης πόρρω9εν άφεωρατο φρίκη κατ-
ιοϋβα παρά την ακραν, άφρόν τινα και ψόφον αγουΰα τω
• ρο&ίω περί αυτήν πολύν, ωατε πάντας επί τον τόπον οι προΰ-
έβαλλε καταδραμεΐν &αυμάΰαντας. πρϊν δ' είχάΰαι το προΰφε-
ρόμενον vito τάχους, δελφΐνες ωφ&ηΰαν, οι μεν ά&ρόοι πέριξ
so κυκλοϋντες, οι δ ύφηγούμενοι τοϋ αιγιαλού προς το λειότα-
161 τον, 'άλλοι δ' εξόπίβ&εν, οίον περιέποντες. \ εν μέΰω δ' άνεΐχεν
ύπερ της &αλάττης ογκος άβαφης καΐ αΰημος όχουμένου βώ-
ματος, μέχρι ου βυναγαγόντες εις ταύτό και βυνεποκείλαντες
εξέ&ηκαν επί γήν αν&ρωπον εμπνουν και κινούμενον, αυτοί
it δε πάλιν προς την ¿ίκραν αναφερόμενοι μάλλον η πρότερον
έζήλλοντο, παίζοντες ύφ' ηδονής τίνος ώς εοικε και βκιρτών-
τες. 'ημών δ" ο Γόργος εφη 'πολλοί μεν διαταραχ&έντες

cap. 18: ree inde ab Herodoto I 24 seacenties tractata

4 τοίς μϊν ¿χΦροΓί] τοϊς έχ&ροίς μϊν JOn τοις ¿χ&ροίς v i i


β ityojyt Hch. έγώ 8 άκτέον ini Sì corr. Haupt 18 παρά]
περί J προς νΠΒ 17 προοεβαΧλε JOn προαέμελλί Ο (alt. ε in
ras. α) προαβάλλειν ίμείλε Re. 20 λιτάτατον PQ cf. p. 304, 30
38 ανναγαγ. h βννάγοντες Ο ανrò JONvJT 2β έξηλλοντο
j corr. g ¿ξήΙΙαντο PJ»-"h έξ,ήλοντο ν Π έξήλαντο QOn
161 Λ SEPTEM SAPIENTUM CONVIVIUM 331
εφνγον από της ΰαλάοβης, ολίγοι δε μετ εμοϋ &αρρήααντες
προβελ&εΐν εγνώριΰαν Molo να τον κι&αρωόόν, αντον τοννομα
φ&εγγόμενον εαυτού χαί τη Oioly καταφανή γενόμενο ν' τον
γαρ εναγώνιον ετνγχανεν άμπεχόμενος χόβμον, ω χι&αρωδων Β
εχρήτο. χομίβαντες ονν ini βχηνην αντόν, ως ονδεν είχε κα- ί>
y.bv αλλ' η δια τάχος xal ροίξον εφαίνετο της φοράς εχλελν-
μένος και χεχμηχώς, ηχονΰαμεν απιβτον λόγον απαβι πλην
ημών των &εαβαμενων το τέλος, ελεγε γαρ 'Αρίων ως πάλαι
μεν εγνωχώς εχ της Ιταλίας άπαίρειν, Περιάνδρου δε γρά-
•ψαντος αν τω προθυμότερος γενόμενος ολχάδος Κορινθίας ίο
•παραφανείΰης εν&ύς επιβάς άναχ&είη' μετρίψ δε πνενματι
χρωμενων ημέρας τρεις αΐΰ&οιτο τον ς ναντας επιβονλεύοντας
άνελείν αντόν, είτα xal παρά τοΰ χνβερνήτου πύ&οιτο χρύφα
μηννΰαντοξ ως zr¡ ννχτί τοντο δράν αν τοις εΐ'η δεδογμ ενον. C
έρημος ονν ων βοη&είας xal άπορων όρμη τινι χρηΰαιτο δαι- 15
μονίω το μεν ΰωμα χοβμήβαι xal λαβείν εντάφιον αυτω τον
ίναγώνιον ετι ζω ν χόΰμον} εξαΰαι δε τω βίω τελεντων xal μη •
γενέβ&αι χατά τοντο των κύκνων άγεννέβτερος. έβχεναβμένος
ονν χαί προειπων οτι προθυμία τις αντόν εχοι των νόμων
διελθεϊν τον Πυθιχον νπερ ΰωτηρίας αντον χαί της νεώς xal so
των iμπλεόντων, χαταβτάς παρά τοίχο ν εν πρύμνη χαί τινα
θεων πελαγίων άνάχληβιν προαναχρονβάμενος αδοι τον νό-
μο ν. xal (ίσον ονπω μεβονντος αντον χαταδνοιτο μεν δ ήλιος
εις την θάλατταν, άναφαίνοιτο <5' η Πελοπόννηβος. ονχετ I)
ονν των ναντών την νύχτα περιμενόντων άλλα χωρονντων επί ss
τον φόνον, ιό ων ξίφη γεγνμνωμ ένα χαί παρα χαλνπτόμενον
•ηδη τον χυβερνητην, άναδραμων ρίψειεν εαυτόν ως δυνατόν
•ην μάλιΰτα πόρρω της όλκάδος. πριν δ' ολον χαταδνναι το

17 imit. Piatonis Phaedonem 84 e

i ίχρήαατο Sì corr. Re. βκηνής vJIB ¿>s om. ΟνΠ 7 sic


PQJOn λόγον απιοτ. O 8 μεν γάρ PQ 12 χρωμένω On -otg h
ημέρας τρεις habent PQ soli IS κρΰφα] λάΦρα ν/Ι Β
17 δε καϊ η'Π τον βίον Re., recte ut vid. 19 τον νόμον JOn
ΠΒ 21 χαταατάς ονν PQJ τοίχον iidem τον τ. Ο (ft. rectius)
332 13. ΤίίΝ ΕΠΤΑ ΣΟΦ&Ν ΣΤΜΠΟΣΙΟΝ (Plan. 31) 161 D
βώμα, δελφίνων υποδραμόντων άναφέροιτο, μεΰτός ων απο-
ρίας χαί άγωνίας και ταραχής το πρώτον" ènti δε ραβτώνη
της οχήβεως ην, χαί πολλούς εώρα ά&ροιξομένους περί αυτόν
ευμενώς χαί διαδεχόμενους ώς άναγκαίον εν μέρει λειτονρ-
5 γημα καί προβηχον παΰιν, η δ' όλκας άπολειφ&είΰα πόρρω
Β τοϋ τάχους αϊβ&ηΰιν παρείχε , μήτε τοΰοϋτον εφη δέους προς
θάνατον αύτω μητ ίπι&υμίας τον ζην οΰον φιλοτιμίας έγγενέ-
ΰ%αι προς την ΰωτηρίαν, ως &εοφιλης άνηρ φανείη χαί λάβοι
παρά &εών δόξαν βέβαιον, αμα δε κα&ορών τον ονρανόν
ίο άΰτέρων περίπίεων καί την οεληνην άνίβχονΰαν ενφεγγη καί
• χα&αράν, εΰτώβης δε πάντη της &αλάββης άχνμονος ωΰπερ
τρίβον άναΰχιζόμενον τω δρόμω, διανοεΐο&αι προς αυτόν ως
ο ix ε'ΰτιν εις ο της /¡ίχης οφ&αλμός, αλλά παΰι τούτοις επι-
• βκοπεϊ κύκλω [ο] &εός τα πραττόμενα περί γην τε και &άλατταν:
F τούτοις δε δη τοις λογιΰμοις εφη το χάμνον αύτω καί βαρν-
16 νόμενον ηδη τον ΰώματος αναφέρεΰ&αι, χαϊ τέλος επεί της
αχρας άπαντώβης αποτόμου χαι ύψηλης εν πως φνλαξάμενοι
χαί χάμψαντες εν χρω παρενήχοντο την γην ωβπερ είς λιμένα
• 162 ΰκάφος άβφαλως κατάγοντες, παντάπαβιν αιβ&έο&αι [ &εοϋ κυ-
20 βερνήΰει γίγονέναι την κομιδην. (ταν&' ' δ Γάργος εφη (τον
• 'Αρίονος είπόντος ηρόμην αντον οπον την νανν οίεται κατα-
Οχηΰειν. ο δε πάντως μεν είς Κόριν&ον, πολύ μεντοι χα&ν-
οτερεΐν' αντον γαρ εΰπέρας εχπεΰόντα πεντακοΰίων ου μείον
οίεΰ&αι ΰταδίων δρόμον κομιΟ&ηναι, και γαληνην εν&νς χατα-
25 βχεΐν.' ού μην αλλ' εαυτόν ό Γόργος εφη πυ&όμενον τοϋ τε
νανχληρον τοϋνομα χαί τοϋ κνβερνήτου χαί της νεώς το παρά-
ΰημον έχπεμψαι πλοία και ΰτρατιώτας τα ς κατ άρΰεις παρα-

18 T r . adesp. 421 cf. p. 1124 f

2 άγωνίας Hch. άγνοιας β/7 μήτε bis Π μηδϊ Ο 7 ¿iti-


9νμίας h J O n ¿πι&νμίαν O Saov S t e p h . f¡aeov 9 «αρά Re.
περί 14 ó e e c l . W i l . 16 δε ( a n t e δη) hü τε O 18 γαρ
ένήχοντο (βνήχοντο παρά Β ) ίί c o r r . W y . 19 άβφαλως R e .
1
άδφαλϊς 28 χα&νΰτερήσειν Π 24 sic Q δρόμον βταδίων Ο
87 e i e η ' ί ΐ Β τάς om. J O n ' v ini ras hab. 0
162 A SEPTEM SAPIENTUM CONVIVIUM 333
φυλάγοντας' τον δ' 'Αρlova μετ' αντον χομίξειν άποκεχρυμμε-
νον, οπως μη προαιΰ&όμενοι την ΰωτηρίαν διαφνγοιεν. όντως Β
ονν εοιχέναι &εία τνχΐ] το πράγμα ' παρεϊναι γαρ αυτός αμα
δενρο xaι πνν&άνεβ&αι της νεώς χεχρατημένης υπό των Οτρα-
τιωτών βννειληφ&αι τους εμπόρους χαϊ ναύτας. b
1 9 . 'Ο μεν ονν Περίανδρος εχέλενΰεν εύ&ΰς ιξαναΰτάντα
τον Γόργον εις φνλαχην ¿πο&έΰ&αι τους ανδρας ου μηδείς
αντοΐς πρόβειβι μηδε φράβει τον 'Αρίονα ΰεβωβμένον" ο <5'
Αϊβωπος 'αλλ' υμεϊς' ε'φη 'τονς ε μου ς χλευάζετε χολοιονς χαι
χάρακας ει διαλέγονται' δελφΐνες δε τοιαύτα νεανιενονται.' ι»
χάγω προς αυτόν (αλλο τι λέγωμεν' εφην 'ω Αΐβωπε' τοιοντω
δε λόγω πιβτενομένω xal γραφομένω παρ' ημΐν πλέον η χίλι' •
ετη διαγέγονεν [και] από των 'Ινους xal 'Α&άμαντος χρόνων.' C
ο δε Σόλων νπολαβών 'άλλα ταντα μεν, ω Αιόχλεις, έγγνς
&εων ε'ΰτω xal ύπερ ημάς' άν&ρώπινον δε και προς ημάς το 15 •
'Ηΰιόδου πά&ος' άχήχοας γαρ ϊΰως τον λόγον.' 'ουκ εγωγ''
είπον. 'αλλά μην άξιον πν&εΰ&αι. Μιληΰίον γάρ, ώς ε'οιχεν,
ανδρός, ω ξενίας ¿κοινωνεί ο 'Ηΰίοδος χαι διαίτης εν Αοχροϊς,
τη τον ξένον &υγατρϊ χρνφα ΰνγγενομένον χαι φωρα&έντος
ύποψίαν εΰχεν ώς γνους άπ' αρχής χαι ΰννεπιχρύψας το άδί- j»
χημα, μηδενός ων αίσιος, οργής δε χαίρω χαι διαβολής περι-
πεΰων άδίχως. άπέχτειναν γαρ aizòv οί της παιδίΰχης αδελ-
φοί περι το Λοχριχον Νέμειον ενεδρενΰαντες, χαι μετ' αντον D
τον άκόλου&ον, ω Τρωίλος ην ονομα. των δε δωμάτων εις
την &άλαθΰαν ώο&εντων το μεν του Τρωίλον εις τον Αάφνον ss
ποταμον ε'ξω φορονμενον έπεοχέ&η περικλνΰτω χοιράδι μι-
κρόν υπερ την ΰάλαβδαν άνεχοΰαη' και μέχρι ννν Τρωίλος η
χοιράς καλείται' τον δ' 'Ηΰιόδον τον νεχρον ευ&υς άπο γης
νπολαβονΰα δελφίνων αγέλη προς το 'Ρίον εκόμιζε κατά την
18 Pau3. I 44, 7 al. 28¡¡qq. cf. 984 d
8 αντοΰς Ω corr. Wil. 11 χάγω nçbs αντον habent PQ soli
àXXà τί et l î δη pro 6ì ci. W y . τοιοντφ Pat. τούτω 12 dt] γάρ
Wil. Ιόγω PQJ τω λόγω 0 18 del. Re. ' 15 έατιν Wil. 17 είπεν
β corr. Re. 18 ò Ή.' έχ. Wil. 21 διαβολής Q Siaßolfj 0
27 &nt%oier¡ íi corr. Turn. Vulc. 29 κατά Palmer, ap. W y . xcù
334 13. ΤΩΝ ΕΠΤΑ ΣΟΦΩΝ ΣΤΜΠΟΣΙΟΝ (Plan. 31) 162 D

Μολυχρείων. ¿τύγχανε δε Αοχροίς η των 'Ρί'ων χα&εΰτώαα


&νΰία χαί πανήγυρις, ην αγονβιν ϊτι νυν επιφανως περί τον
Ε τόπον εκείνον, ώς δ' ωφ&η προβφερόμενον το ΰωμα, &αυμά-
βαντες ως είχος επt την άχτην χατέδραμον, χαί γνωρίδαντες
• 5 ετι πρόβφατον τον νεχρον Άπαντα δεύτερα τον ζητεΐν τον φό-
νον εποιονντο δια την δόξαν τον Ήβιόδον. χαί τοντο μεν
• ταχέως έπραξαν, ενρόντες τους φονεϊς' αντούς τε γαρ χατε-
πόντιβαν ζώντας χαί την ο'ίχίκν χατέβχαψαν. ίτάφη δ' ο
Ήβίοδος προς τω Νεμείω ' τον δε τάφον οί πολλοί των ξένων
ίο ονχ ΐΰαβιν, αλλ' άποχεχρνπται ζητούμενος υπ' Όρχομενίων,
ως φαΰι, βουλομενων χατά χρηΰμόν άνελέΰ&αι τα λείψανα χαί
&áipai παρ' αντοΐς. εΐπερ ονν οΰτως εχονΰιν οίχείως χαί φιλ-
ί αν&ρώπως προς τους άπο&ανόντας, ετι μάλλον είχός εατι
τοις ζώΰι βοη&εΐν, χαί μάλιΰτα χηλη&εντας ανλοϊς η τιβι με-
li λεαι. τουτί γαρ ηδη πάντες ΐβμεν, οτι μονοιχη τά ξωα ταντα
• χαίρει χαί διώκει, χαί παρανηχεται τοις ελαννομενοις προς
ωδην χαί ανλον êv ευδία χορείαις τερπόμενα. χαίρει δε χαί
163 νηξεβι παίδων χαί χολύμβοις άμιλλ&ται. ¡ διό χαί νόμος άδειας
αγραφός εΰτιν αντοίς ' &ηρά γαρ ουδείς ονδε λυμαίνεται, πλην
ίο οταν εν διχτύοις γενόμενοι χαχονργώοι περί την αγραν, πλη-
γαϊς χολάξονται χα&άπερ παίδες άμαρτάνοντες. μεμνημαι δε
χαί παρά Λεΰβίων άνδρων άχούβας βωτηρίαν τινά χάρης υπό
δελφίνος ¿χ ΰαλάττης γενεβ&αι' άλλα Πιτταχος επεί γιγνώ-
J βχ,ει <^còy λεγόμενον ¿χριβώς, δίχαιός [d'] εατι περί τούτων
25 διελ&εΐν.'
• 15 cf. 704 extr. 984 b sqq.
1 μολυχρίων Jv μολύχριαν II Β 'Ριείων Re. ή ( t e l ) των
Wil. 2 έπιφανώς PQIJ περιψανώς Ο 1β sic Oil χαίρειν
καϊ διώκειν καί παρανήχεΰ&αι, Ο χαίριιν (ίί'ω&εν) ? Po.
17 χορείαις Wy. πορείαις PQJ s O πορειών ιιΒ πορείας ν Π έν
ενδία πορείαις om. J 1 relicto spatio 19 οϋτε Sì corr. Hch.
il μέμνηται J v í l 22 τίνος Q 28 — p. 335, 1 ¿πεί— Πιτταχος
om. vil 23 έπιγιγνωΰχει Sì corr. Wy. 24 λεγόμενον άχριβώς
post 23 γίνεο&αι Sì trp. (et rò add.) Halm (Ztsch. f. Alt. 1842,
1039) έγώ μεν ονν (insequente lacuna) pro λεγόμενον ci. Re.
S' del. Wy.
168 A SEPTEM SAPIENTÜM CONVIVIUM 335

2 0 . "Εφη τοίνυν 6 Πιτταχος ενδοξον είναι xal μνημονενό-


μενον into πολλών τον λόγον. χρηδμον γαρ γενομένου τοις
οΐχίξουδι Λέΰβ< οταν ερματι πλέοντες προατύχωβιν δ καλεί-
ται Μεδόγαιον, τότ ένταϋ&α Ποΰειδώνι μεν ταϋρον Ιίμφι- Β
τρίττ] δε και Νηρηίδι ζωδαν χα9εΐναι παρ&ένον ' 'όντων ου ν s
άρχηγετων επτά και βαδ ιλέων, ογδόου δε τον 'Εχελάου πυ&ο-
χρήβτον της- αποικίας ηγεμόνας, ούτος μεν ηί&εος ην ίτι, των
d'επτά κλήρου μένων, οΰοις αγαμοι παίδες ήσαν, καταλαμβά-
νει ΰνγατέρα Σμιν&έως & κλήρος, ην έδ&ητι και χρυδω κοα-
μήδαντες ως έγένοντο κατά τον τόπον, ί'μελλον εύξάμενοι καθ- ίο
ήδειν. ε'τυχε δε τις έρων αυτής των ΰνμπλεόντων ουκ άγεν-
νης ως εοικε νεανίας, ου και τοϋνομα διαμνημονεΰουδιν
"Εναλον. ούτος άμήχανόν uva του βοηδεΐν τη παρ&ένω προ-
ΰνμίαν εν τω τότε πά&ει λαβών παρά τον καιρόν ωρμηδε και C
περιπλακεϊς όμοϋ δυγκα&ήκεν εαυτόν εις την &άλατταν. ευ&υς ι»
μεν ονν φήμη τις ούκ εχονδα Το βέβαιον, άλλως δε πεί&ονδα
πολλούς ¿ν τω οτρατοπέδω διηνέχ&ί, περί δωτηρίας αυτών
xal κομιδής. ύδτέρω δε χρόνω τον "Εναλάν φαδιν ¿ν Λέδβω
φανηναι και λέγειν ως υπό δελφίνων φορητοί δια δαλάττης
έκπέδοιεν άβλαβως εις την ηπειρον, ίτι δ' αλλα &ειότερα τον- so •
των έχπλήττοντα και κηλοϋντα τους πολλούς δίηγεΐδ&αι, πάν-
των δε πίατιν 'έργω παραδχεΐν. κύματος γαρ ηλιβάτου περί
την νηαον αίρομένον και των άν&ρώπων δεδιότων, άπαντή- •
δαι μόνον θαλάτττ; ** επεδ&αι πολύποδας αντψ προς το ιερόν D •
του Ποΰειδώνος. ων του μεγίδτου λί&ον κομίζοντος λαβείν is
τον "Εναλον και άνα&εϊναι, και τούτον *εί καλονμεν. καθόλου

cap. 20: cf. 984e (ex Myrailo Leebio), Anticlidem ap. Athen.
466 c •
4 μεοόγ»ιον vii (pr. E) 5 κα&είναι Hch. κα&ιέναι Jeorr·
xattivat Ο β άχελ. Qh 8 Seoiç J Saο ι O 9 μητέρα τΠ
10 àtstl PQhv κατα&νβΒίν h1 14 παραζτηρηβας^ tbv χ.1
Po. 15 χα9·ήχ»ν On 1β êxl δ. νΠ 20 fri Hch. έστι
82 ϊργον τΒ ίργων Π «8 άχαντήααι άεδ. Π U lac. hic ind.
Lareen, post μόνον Wj. 2β «/] Ivalov ΟηΒ, interpolatum ut
vid. secundum Τρωίλος r¡ χοιράς καλείται (ρ. 333, 27)
336 13. TÄN ΕΠΤΑ ΣΟΦίϊΝ ΣΤΜΙΙΟΣΙΟΝ (Plan. 31) 1β8 D

δ' ' εΐπεν 'ει τις είδείη διαφοράν αδυνάτου χαι άβννή&ους
Π χαι παραλόγου χαι παραδόξου, μάλιΰτ' αν, ω Χίλων, [και]
μήτε πιατενων ώς ετυχε μητ άπιατών, το 'μηδέν αγαν' ως αν
ηροΰέταξας διαφυλάττοι.'
5 2 1 . Μετά <3ί τούτον 6 'Ανάχαρβις εΐπεν οτι τον Θαλέω
χαλως ύπολαμβάνοντος ¿ν πάΰιν εϊναι τοις χυριωτάτοις μέρεαι
τοϋ κόΰμου και μεγίΰτοις ψυχήν, ονχ άξιον Ιατι &ανμάξειν εί
Ε τα κάλλιατα περαίνεται &εοϋ γνώμτ], 'ψυχής γαρ οργανον το
ΰ&μα, &εοϋ δ' η ψυχή" και χα&άπερ ΰωμα πολλάς μίν εξ
ίο αυτοί κινηθείς έχει, τα ς δε πλείατας και καλλίΰτας υπό ψυχής,
ούτως al· πάλιν ή ψυχη τα μεν νφ' εαυτής κινούμενη πράτ-
τει, τα δε τω &εω παρέχει χρωμένω χατευ&ΰνειν xal τρέπε ιν
εαυτην y βονλοιτο, πάντων οργάνων ευτρεπέΰτατον ουαα. δει-
vòv γάρ' εΐπεν 'εί πυρ μεν οργανόν ¿Οτι &εον χαι πνιϋμα xcà
15 ϋάωρ χαι νέφη χαι ομβροι, δι' ων πολλά μεν ΰωξει [τε] xu'i
τρέφει, πολλά δ' άπόλλυΰι χαι αναιρεί, ζωοις δε χρψαι προς
ούδεν απλώς ουδέποτε των υπ' αυτοϋ γιγνομένων. ¿λλά μαλ-
F λον είχος έξηρτημένα της τον &εον δυνάμεως υπουργέΐν, χαι
ΰνμπα&εϊν ταΐς τον &εοΰ χινηοεΰιν J¡ Σχν&αις τόξα λύραι δ'
ΐο'Έλληΰι χαι ανλοι Ωυμποι&οΰβιν.' έπϊ όΐ τούτοις ò ποιητης
ΧερΰΙας άλλων τε αω&έντων άνελπίΰτως έμέμνητο χαι Κυψέ-
λου του Περιάνδρου πατρός, ον οί πεμφ&έντες άνελεΐν νεο-
γνον οντα προαμειδιάακντ αντοΐς άπετράποντο' και πάλιν
164 μετανοήΰαντες έξήτουν χαι ονχ εΰρον, | εις χυψελην ύπό
st της μητρός ¿ποτε&ένΐα. διό χαι τον οίκον ¿ν ¿ίελφοΐς χατ-
εΰκεύααεν ο Κύψελος, ώς τον θεοίί τότε τον κλαυ&μυριΰμόν
έπιΰχόντος, οπως διαλά&οι τους ξητοϋντας. xal ó Πιτταχος

β cf. Vors. IIA 22 8 cf. 404 b 22 Herod. V 92

1 tlittlv Hch. tlitv r¡ Sì corr. Pflugk 2 xal del. Wy.


4 διαφνλάττων Sì corr. Wy. & ó %νάχ.] χαϊ άνάχ. Q 13 iav-
τόν PQJ εύπρεπέοτατον JΠ 14 έβτιν Üfyavov JOnB 15 Ιίμ-
ßfoi xal νέφη JOnB re del. Fuhr 17 ούίέποτι Stegmann
ούδέπω 18 ίξηρτημένων Sì corr. Mez. 28 χροβμ$ιάιάααντ'
Re. προοομιλήβαντ' (-βαντος PnJ) Sì 2β ώς τον Hch. ωαπιρ
164A SEPTEM SAPIENTUM CONVIVIUM 337

προααγορεύΰας τον Περίανδρον 'ευ y ' εφη ^Περίανδρε Σερ-


βίας εποίηβε μνηβ&είς τον οίκον' πολλάκις γαρ ¿βονλόμην
¿ρέο&αι ΰε των βατράχων την αΐτίαν Κείνων, τί βούλονται
περί τον πν&μενα τον φοίνικος ¿ντετ ορενμενοι τ οΰοντοι, κ al
τίνα προς τον &εον η τον άνα&έντα λόγον εχουΰι.' τον δε 5
Περιάνδρου τον Χεροίαν ερωταν κελεύδαντος, είδεναι γαρ Β
ίκεϊνον και παρείναι τω Κύψελοι κα&ιερονντι τον οίκον, ο
Χερΰίας μειδιάβας '¿λλ' ονκ αν' εφη 'φράΰαιμι πρότερον η
πυ&εΰ&αι παρά τούτων ο τι βούλεται το 'μηδέν αγαν' αύτοΐς
και το 'γνω&ι ΰαντόν', και τοντο δη το πολλούς μεν άγαμους ίο
πολλούς δ' άπίΰτονς ¿νίονς δε και άφωνους πεποιηκος 'ίγγύα
πάρα á' ατα'.' 'τί δ' ' είπεν ó Πιττακός 'ημών δεφ ταντα φρα-
ξόντων; πάλαι γαρ Αίΰώπον λόγον εις εκαβτον ώς ί'οικε τού-
των ανντε&εικότος ¿παινείς', και 6 Αΐδωπος 'οταν γε παίξτ]
προς ¿με Χεραίας' εϊπε ' 'βπονδάξων δε τούτων "Ομηρον εύρε-15
την άποδείκννΰι και φηβι τον μεν'Έκτορα γιγνώδχειν εαυτόν, C
τοις γαρ άλλοις ¿πιτι&έμενος {Λ 542)
'Αϊαντος κλεεινε μάχην Τελαμωνιάδαο'' •
τον δ' 'Οδνΰβέα τον 'μηδέν αγαν' ¿παινετην τω Λιομήδει
παρακελεύεβ&αι (Κ 249) ίο
'Τυδείδη, μήτ' αρ με μάλ' α'ινεε μήτε τι νείκει. •
την δ' ¿γγύην οι μεν άλλοι λοιδορείν αυτόν ώς πράγμα δεί-
λαιον κκι μάταιον οΐονται λέγοντα (9 351)
'δειλαί τοι δειλών γε και ¿γγύαι ¿γγνάαΰ&αι',
Χεραίας δ' ουτοΰί φηβι την "Ατην νπο τον Λιος ριφηναι τη 25
¿γγνη παραγιγνομένην ην ¿γγνηΰάμενος ο Ζευς εΰφάλη περί
της τον 'Ηρακλέους γενέβεως (Τ 126sqq.).' υπολαβών δ' δ Σό-
λων 'ονκονν' εφη 'και τω Οοφωτάτω πιδτεντέον Όμήρω D •
(Η 282. 293)
'νϋξ δ' ηδη τελε&ει" άγα&ον και ννκτΐ πι9έαϋ·αι.' so
4 sqq. cf. 399 β 8 cf. 385 d 408 d 511b 24 de vita et •
poesi Hom. 151
Π δε πιοτονς libri pr. Vossianum. Post ένίους δε desinit Q
18 ημών 6¿j¡ om. h spatio rei. 24 γ ε] τε OnvB γι xal om. PhJ
25 BT Plut. mor. I
338 14. ΠΕΡΙ ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑΣ (Plan. 21) 164 D

βπείααντες ονν Μονΰαις και Ποοιιδωνι και Αμφιτρίτη δια-


λύω μεν εί δοκεΐ το βνμπόΰιον.'
'Τοντ ε'βχεν, ώ Νίχαρχε, πέρας ή τότε βννονΰία.'

14.
κ ΠΕΡΙ ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑΣ
β (Plan. 2 1 )
1. Της κερί &εων αμα&ίας και αγνοίας εύ&νς ε'ξ άρχής
δίχα ρνείβης το μεν ωΰπερ êv χωρίοις ακληροϊς και άντιτύποις
ζτοίς) η&εαι την ά&ιότητα, το δ' ωβηερ ¿ν νγροΐς και ¿Λά-
ιο λοϊς την δειβιδαιμονίαν ίμπεποίηκεν. añada μεν ονν κρίβις
ψευδής, άλλως τε καν ·ί) περί ταντα, μοχ&ηρόν ' r¡ δε και na-
do ς πρόβεβτι, μοχ&ηρότερον. παν γαρ κά&ος εοικε πληγη
F φλεγμαίνουΰα είναι' και κα&άπερ αί μετά τραύματος εκβολαΐ
των αρ&ρων, όντως αί μετά πά&ους διαΰτροφαΐ της ψυχής
15 χαλεπώτεραι. άτόμονς τις οΐεται και κενόν αρχάς είναι των
ολων' ψευδής η νπόληψις, αλλ' έλκος ον ποιεΐ ονδε ΰφνγμον
ονδ' οδννην ταράττονΰαν. ύπολαμβάνει τις τον πλοντον άγα-
165 Ow είναι μέγιοτον τοντο το -ψεύδος ιόν ί'χει, | νέμεται την
ψνχην, ¿ζίΰτη<Siv, oix εα κα9εύδειν, ο'ίοτρων ¿μπίπληβιν, ώθΐΓ
Cf. Lampriae catal. 166 Περί δειβιδαιμονίας, ubi falso ad-
ditum est προς. Έπίχονρον (fortasse alius titulus excidit). certe
hic Plutarchus Peripateticorum doctrinam secutus mediant
inter ¿θεότητα et δειβιδαιμονίαν viam commendat Epicurum
non curane.
Codices GX»WYNMaAE(J)hDnZ(a)b. Γ= GXt>, Θ = Z(a)b,
A = D©n
• 7 Duplicem de dis errorem commem. Plut, etiam v. Alex. 75·
Cam. 6 14 cf. St. V. Fr. III 389 17—1» cf. 460 a
1 Αμφιτρίτη] Αφροδίτη propter cap. 2 expect. Wil. β roí?
add. Pat. τοις άντιτνποιε ή&εοι D καΐ ¿jtaioTg] τοίς άπαλοίς D
10 πεαοίηχεν D 11 rj¡ δε libri pr. D 12 μοχϋηρότατον
hJ πληγή Hch. απάτη (def. Po., nam sec. Stoicos πάδος est
άπατη, qua animus sanitate spoliatur ut corpus pituitae redun-
dantia, St. V. Fr. ΙΠ 389. 424 al.) cf. 452 a 14 &ρ»ρων G"·"· D
άν&ρωπων O
165 A DE SUPERSTITIONE 339
χατά των πετρών, αγχει, την παρρηβΐαν αφαιρείται, πάλιν
ο'ίονταί τίνες είναι σώμα την άρετήν και την xaxíav ' αίβχρον
ΐβως το άγνόημα, &ρήνων δε aal οδυρμων ουκ άξιον" άλλ'
αΐτινες tie ι τοιανται κρίβεΐξ χαι υπολήψεις
'ώ τλήμον αρετή, λόγος αρ' ήα&' ' εγω δέ βε s •
ώς έργον ηβχουν' (Tr. adesp. 374) •
άφεις την 'πλοντοποίον άδιχίαν' xal την 'γόνιμον άπάΰης ηδο-
νής άχολαβίαν', ταύτας αί,ιόν εβτιν οιχτείρειν ομον χαι δνβχε-
ραίνειν, οτι πολλά νοβήματα και πά&η χα&άπερ εύλας χαι
ΰχώληχας Ιντίχτονβι ταΐς ψνχαΐς παρονβαι. ( 2 . ) ovxovv xal ίο
περί ών ο λόγος, ή μεν ά&εότης χρίοις ουβα φαύλη τον μη- Β
δεν είναι μαχάριον xal αφ&αρτον εις άπά&ειάν τινα δοχεΐ τή
άπιβτία του &είου περιφέρειν, χαι τέλος εβτιν αύτη τον μή
νομίζειν 9εους το μή φοβεΐβ&αι' τήν δε δειβιδαιμονίαν μηνύει
χαι τοννομα δόξαν εμπα&ή χαι δέους ποιητιχήν ύπόληψιν ιβ
ονβαν εχταπεινονντος χαι βυντρίβοντος τον αν&ρωπον οίόμε-
ν ον μεν είναι 9εούς, είναι δε λνπηρούς χαι βλαβερούς, έ'οιχε
γαρ ο μεν α&εος ακίνητος είναι προς το 9εΐον, ò δε δειβιδαί-
μων χινού μένος ως ού προ βήχει διαβτρέφεβ&αι. ή γαρ αγνοία
τω μεν άπιβτίαν τον ώφελονντος εμπεποίηχε, τω δε χαι δόξαν 20
οτι βλάτπει προβτε&ειχεν. όθεν ή μεν ά&εότης λόγος εβτι C
διεψευβμενος, ή δε δειβιδαιμονία πά&ος εχ λόγου ψευδούς
εγγεγενημενον.

το δε γανρον ενίοις ομως χαί ύψηλόν χαι διηρμένον ενεβτιν tí
ν7iò χονφότητος, δραβτηρίον δ' ορμής ουδέν ώς έπος ειπείν
άπεΰτερηται' αλλά τούτο δή χαι [το] χοινον έ'γχλημα παντός
2 Stoici cf. p. 1084 7. 8 verba e tragoedia cynica petita
diet. Wil. 11 cf. Epicuri definitionem dei S. S. 1
1 των om. Hch. sed cf. 45U a 3—4 αλλαί τίνες fere codd.
δ/β sic Dio Cass. XL VII 49 ως ίργον at ήακονν Sì 8 olx τιίρειν
α'ΑΕΔ οίχτείραι O 14 ài ante Stia. ΓΜ'ίΤ post Sue. Δ otn. 0
μηνύει xal Δ xal μηνύει 0 17 μεν D τε 0 (5X. xal ίνπ.
J1Π 23 έγγεγενημένη ΠΘ 24 της PabD om. O 25 $ιηρη-
μένον Γ 27 xal om. D (Wil.) το del. Pat.
340 14. ΠΕΡΙ ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑΣ (Plan. 21) 165 C

πά&ονς εστίν, ort ταΐς πρακτικαΐς ορμαΐς Ικβιαξόμενα κατεπ-


είγει και συντείνει τον λογιβμόν. μόνος δ' 6 φόβος, ονχ ητ-
D τον ων τόλμης ¿νάιής η λογιΰμον, απραχτον εχει και απορον
και άμήχανον το αλόγιΰτον' y και δεϊμα και τάρβος αντον το
s ΰννδεον ο μου την ψυχήν και ταράττον ώνόμαβται. φόβων δε
πάντων άπρακτότατος και άπορώτατος ό της δειΰιδαιμονίας.
ου φοβείται θάλασσαν ο μη πλέων ονδε πόλεμο ν 6 μη στρα-
τενόμενος, ονίέ ληΰτας & οίκουρων ονδε ΰνκοφάντην ο πένης
• • ονδε φ&όνον δ ιδιώτης, ονδε ΰειΰμόν ¿ν Γαλάταις ονδε κε-
ιο ραννόν ¿ν Αί&ίοψιν" 6 δε &εονς δεδιως πάντα δέδιε, γην
• δάλατταν αέρα ονρανόν ΰκότος φως κληδόνα ΰιωπην ονειρον.
οι δονλοι των δεσποτών επιλαν&άνονται κα&εύδοντες, τοις
Ε πεδήταις ίπελαφρύνει τον δεΟμον ο ϋπνος, φλεγμοναί περί
τραύματα και νομαι σαρκός θηριώδεις και περιωδννίαι κοι-
15 μωμενων αφίστανται'
'ώ φίλον ϋπνον ·&ελγητρον ¿πίκονρον νόσου,
¿>ς ηδύ μοι προβηλ&ες iv δέοντί γε (Eur. Or. 211)
τοντ' ον δίδωβιν ειπείν η δεισιδαιμονία' μόνη γαρ ον σπεν-
δεται προς τον νπνον ονδε τη ψνχη τότε γονν δίδωβιν ¿va-
so πνεϋβαι και άνα&αρρησαι. τάς πίκρας και βαρείας περι τον
&εον δόξας άπωδαμένη, αλλ' ωσπερ εν άΰεβών χώρω τω ϋπνω
των δειΰιδαιμόνων είδωλα φρικώδη και τεράΰτια φάσματα και
Ποινάς τινας εγείρονΰα και στροβονσα την ά&λίαν ψνχην ix
F των ϋπνων εκδιώκει τοις όνειροις μαΰτιξομένην και κολαζο-
(5 μένην αύτην νφ' αύτη ς ως νφ' ετερον, και δεινά προστάγ-
ματα και αλλόκοτα λαμβάνονΰαν. εϊτ εξαναΰτάντες ον κατε-

1 cf. St. V. Fr. III 384. 389 4 δέος φόβος αννδίων St. V.
Fr. III 409 21 cf. 828 f 975 b Cato min. 3, 4

1 δτε X« 8 απορον ίχει xaì απρακτον MIT β ó om. PNh


9—10 ό iv bis Μ'ΠΛ sed ex antecedentibus pron. indefinitum
auditur 12 δεαχοτιχώ ν ΜΠ 1β νόθων Dn μονβων WYJ 1
ÍJ τε (cum Stob.) r W Y N 19 τότε Γ ποτ ε Ο ον δίδωβιν Γ
22 φάαματα Dn φαρμάκων (-αχών Ύ'Θ) 0 24 ixä. toís
όν. ¿x των νπνων /I 2β έξανιβτάντες ΧΥ'ΜΠΘΝΗ
165 F DE SUPERSTITIONE 341

φρόνηβαν ovó' εγέλαβαν ονδ' ηβ&ηβαν ou των ταραξάντων


ονδεν ην άλη&ινόν, άλλα βκιάν φενγοντες άπατης ονδεν κα-
κόν εχονβης νπαρ εξαπατώΰιν εαντους και ταράττονβι καϊ 160
δαπανωβιν εις άγνρτας και γόητας άν&ρώπονς εμπεβόντες
λέγοντας (Tr. adesp. 375) 5
et σ' εννπνον φάνταβμα φοβεί,
χ&ονίας θ' Εκάτης κώμοι/ ¿δέξω',
την περιμάκτριαν κάλει γρανν και βάπτιβον ΰεαντόν εις &ά-
λαββαν και κα&ίβας εν τγ γη διημερενβον.
'ω βάρβαρ' ¿ξευρόντες "Ελληνες κακά' (Eur. Tro. 764) io
τη δειβίδαιμονία, πηλώβεις καταβορβορώβεις βαββατιβμούς,
ρίψεις επί πρόβωπον, αίβχρας προκα&ίβεις, άλλοκότους προβ-
κννηβεις.
Λικαίφ τω βτόματι τον ς κιθαρωδούς ¿κέλενον αδειν οί την 11
νόμιμον μονβικην ΰώξειν δοκονντες" ημείς δε τοις &εοΐς άξιου- Β
μεν ορ&ω τω βτόματι και δικαίψ προβενχεβ&αι, και μη την
ίπι των βπλάγχνων μεν γλώτταν ει κα&αρά καϊ ορ&η βκοπεΐν,
την <$' εαυτών διαβτρεφοντας και μολύνοντας άτόποις όνόμαΰι
και ρήμαβι βαρβαρικόϊς καταιβχννειν και παρανομεϊν το &εΐον
και πάτριον άξίωμα της ενβεβείας. άλλ' ο γε κωμικός ονκ 20
άηδώς εϊρηκε που προς τους καταχρνβονντας τα κλινίδια καϊ
καταργνρονντας (Com. adesp. 150)
'ο τι μόνον ημΐν προΐκ έδωκαν οι &εοί
τον νπνον, τί τοντο πολντελες βαντω ποιείς; '
εβτι δε καϊ προς τον δειΰιδαίμονα ειπείν 'δ τι [τον νπνον] οι 25
-θεοί λη&ην κακών εδοβαν ημΐν καϊ άνάπανβιν, τί τοντο KO- C
λαβτήριον βαντω ποιείς επίμονον και οδννηρόν, της άΰλίας

1 έγίί..] κατεγέλαβαν Α ήβδηβκν Χ-υ f¡a&ovxo Α 3 νπαρ


¿¡¡ait. A ύπεριξ απ. Ο San. καϊ rag. (ΰπαρ. G'n χαΐ τ αρ. om.
ab) £2 trp. Xyl. 4 άν&ράπονς om. Dn β ti' a' Wil. tir'
7 β·'] δε G 11 βαπτίΰμονς ci. Bentley 12 προβχα&ίβεις
θ 17 μεν A om. Ο 19 ζεΐg} το Hch. 28 ίάω-χαν ήμΐν
(νμΐν D) οί &ιοΙ προίκα £ì corr. Meineke 84 τί καϊ τοντο Α
οιαντώ Sì corr. Meineke 2b τον νπνον del. P. R. 2β τοντον
WΠ ' 27 άίη&είας TWY'M'Nh
342 14. ΠΕΡΙ ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑΣ (Plan. 21) 166 C

ψυχής εις άλλον ϋπνον άποδραναι μη δυναμένηςδ 'Ηράκλει-


τος (fr. 89) φηΰι τοις εγρηγορόβιν ε'να καϊ κοινον κόαμον είναι,
των δε κοιμωμένων εχαβτον εις ίδιον άκοβτρέφεβ&αι' τω δε
δειΰιδαίμονι κοινός ουδείς ζονδ' ιδιός) εβτι χόβμος' οϋτε γαρ
5 εγρηγορως τω φρονονντι χρηται οϋτε κοιμώμενος άηαλλάττεται
τον ταράττοντος, αλλ' ονειρώττει μεν 6 λογιβμός, ¿γρήγορε δ'
6 φόβος άεί, φνγη δ' ονχ ε'βτιν ονδε μετάβταβις.
4 . rHv φοβερός ¿ν Σάμω Πολνκράτης τύραννος, ην εν Κο-
D ρίν&ω Περίανδρος, αλλ' ονόείς εφοβεΐτο τούτους μεταβτας
ιο εις ηόλιν ελευ&έραν και δημοχρατονμένην' 6 δε τήν των &εων
άρχην ως τυραννίδα φοβούμενος βχυ&ρωκην και άηαραίτητον
ηοΰ μεταβτη κοΰ φνγη, ποία ν γην α&εον ενρτ], ποίαν θάλασ-
σαν; εις τί χαταδνς τοϋ χόβμον μέρος και άποχρύψας βεαν-
τόν, ώ ταλαίπωρε, πιβτεύβεις on τον Qiòv άκοπέφιυγας; εβτι
15 και δούλοις νόμος ¿λεν&ερίαν άπογνοναι πράβιν αιτείά&αι και
δεβπότην μεταβάλλειν επιειχέβτερον η δε δειβιδαιμονία &εων
άλλαγην ον δίδωβιν, ονδ' ε'βτιν ενρεΐν ον ον φοβήβεται &εόν
δ φοβούμενος τονς πατρωονς χαι γενε&λίονς, ο φρίττων τους
Ε σωτήρας και μειλιχίονς, τρέμων χαί δεδοικως παρ' ών αίτού-
20 με&α πλοντον ενπορίαν είρηνην ομόνοιαν δρ&ωβιν λόγων και
έργων τών άρίβτων. ε Id·' οντοι το δονλεύειν ατύχημα ηγούν-
ται καί λέγονβι (Tr. adesp. 376)
'δεινή τις άνδρϊ χαί γυναιχι βνμφορά
δούλοις γενέβ&αι δεβπότας τε δνβχερείς
S5 λαβείν' '
• πόβψ δε δεινότερον [οΐεβ&αι πάβχειν] άνεχφεύχτονς άναπο-
δράβτονς άνάηοβτάτονς; εβτι δονλψ φενξιμος βωμός, εβτι χαί
λγβταϊς άβέβηλα πολλά των ίερων, καϊ πολεμίους φεύγοντες

1 ig ΥΝΜζί 8 άναΰτρέφεα&αι D ft. recte 4 oiäk tig libri


pr. MU oiâ' ίδιος add. Matthaei 16 δονΧοις xal D 19 toi)?
μειλίχιους Δ (α} τρέμων Re. 20 όμάν. είρηνην libri pr. Γ
24 δονλονς MIIJ άνβτνχείς £ì corr. Valckenaer 2β del. Wil.
οΐ'εΰ&ί ZDn πάΰχειν αύτονς άν. Α άνενφενχτονς I Μ1? άνιφ.
X ' W Y 1 άναφ. Υ'Νη 27 άννποβτάτονς ci. Mez. λαμβάνοντας
poet άναποατ. inser. Dn 28 οι φεύγοντες Dn
166 E DE SUPERSTITIONE 343

αν αγάλματος λάβωνται [η ναοϋ], &αρρονΰιν" ó dì δειβιδαί-


μων ταντα μάλιΰτα φρίττει xal φοβείται xal δέδοιχεν, εν οίς
οί φοβούμενοι τα δεινότατα τας ελπίδας εχονδι. μη άπόΰπα F
τον δειΰιδαίμονα των ίερων' ενταν&α κολάζεται xal τιμωρείται,
τι δει μακρά λέγειν, 'πέρας εΰτΐ τον βι'ον πΰ,ϋιν άν&ρώηοις ο 5
Q,ávaτoς, (Demosth. 18,97)' της δε δειΰιδαιμονίας ονό' ούτος,
αλλ' ύπερβάλλει τους ορούς επεχεινα τον ζην, μαχρότερον τον
βίου noιονΰα τον φόβον xal αννάπτονβα τω &ανάτω χαχών
επίνοιαν ¿θανάτων, xal οτε παύεται πραγμάτων, | αρχεβ&αι 167
δοχοϋβα μη πανβομενων. "Αιδου τίνες ανοίγονται πύλαι βα- ίο
&εΐαι, xal ποταμοί πυρός ¿μου xal Στνγός άπορρώγες άνα-
χεράννυντai, xal δχότος ΐμπίπλαται πολνφαντάΰτων ειδώλων
χαλεπάς μεν όψεις οικτρά ς δε φωνάς ¿πιφερόντων, δικαβταΐ
δε xal χολαΟται xal χάΰματα xal μυχοί μυρίων χαχων γέμον-
τες. ούτως η χαχοδαίμων δειΰιδαιμονία χαι οΰα τω μη πα- 15
&εΐν εχπεφενγεν άφνλαχτα τω προδδοχαν amy πεποίηχε.
5 . Τούτων ονδεν τη α&εότητι πρόΰεβτιν, αλλ' η μεν αγνοία
χαλεπή και το παροραν xal τυφλώττειν περί τηλιχαϋτα ΰυμ-
φορα μεγάλη ψυχής, ωβπερ ομμάτων πολλών το φανότατον Β
χαϊ χυριώτατον άπεΰβεβμενης την τον &εοϋ νόηβιν, το δε ¿μ- so •
5 cf. 333 c 10 "Αιδου —14 γέμοντες ext. in flor. Laurentiano
cf. Stob. ed. Meineke IV p. 246
1 del. Stegmann 3 άπόαπα Dn änoenäv. 0 4 Ιερέων Γ
YC0"-M'N 8 ποιονβα om. G 1 10 πανομένων Sì corr. Wil.
corr
τίνες zi Flor, τινός O 11 άναχιράννννται G -XtíWhFloril.
άναπετάννννται 0 12 έφήπλωται h zi πολνφαντάΰτων Fiorii.
πολνφάνταβτον el<ίωλων τινών Δ 18 χαλεπάς μίν Gco"'z/ cum
Fiorii, μίν χαλιπάς 0 16 οαα (δ Xyl.) Pat. &εω £ì το ΓΠΘ
1β άφνλαχτα τω (άφνλαχτον τω Xyl.) Pat. άφυλάχτφ £2 άνίχφευκτα
(vel αφνχτα) τώ ci. Po. 15/1β xal oca .. . πεποίηκε] Pro hisce
habet D rf¡ περιττή προς Άπαν το δοχονν δεινόν ενλαβείκ λαν-
θάνει èαυτήν νποβάλλονΰα παντοίοις δι ινοίς- eadem (δεινόν â OHO ν ν
Θ) post τούτων ovâiv (17) inserunt Θη, qui deinde τούτων ονάεν
denuo ecripto pergunt τη ά&εότητι κτλ.. genuina haec esse
statuii et post òtto, inserit Wil. ultima sic corrigens: λαν&άνει
παντοιοις εαντην νποβ, δεινοίς, κ ¿Ό-' ο τω μη πα&εϊν ¿χπέφευ-
γεν, αφνχτον τω πρ. χτλ. IB μεγάλης ΧυΫΜ'ΝΙι 20 άπεΰβεβμί-
νης M4JID? -νην 0 η -νη 0 to i f ] ταύτη ii τό Α
344 14. ΠΕΡΙ ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑΣ (Plan. 21) 167 Β

• πα&ές, ωΰπερ εΐρηται, xal ελκώδες χαι ταρακτικόν xal χατα-


δεδονλωμένον εν&νς πρόαεβτι zr¡ δόξη. μονΰιχην φηβιν
• δ Πλάτων (Tim. 47 d) έμμελείας xal ενρυ&μίας δημιουργον
άν&ρώποις ino &εων ον τρνφης ενεχα xal χνηβεως ωτων δο-
6 9·ηναι, άλλά το των της ψυχής περιόδων xal αρμονίων ταρα-
χώδες xal κεπλανημένον, εν βώματι μοναης τε xal χάριτος
• ενδεία πολλαχή δι άχολαδίαν χαι πλημμέλειαν ¿¡-νβρίξον,
αν&ις εις τάξιν άνελίττονααν οίχείως xal περιάγονΰαν παρ-
εΐναι.
C c off σα δε μη ηεφίληκε Ζ,ενς Πίνδαρος εφη (Pyth. I 26)
li cάτνξονται βοάν
Πιερίδων άίοντα''
χαI γαρ διαγριαίνεται xal αγαναχτεί, xal τας τίγρεις φαΰΐ
περιτνμπανιξομένας έχμαίνεδ&αι και ταράττεβ&αι xal τέλος
15 αύτας διαβηαν. ελαττον ονν κακόν οϊς δια χωφότητα χαι πηρω-
ΰιν άχοής άπά&εια προς μονβιχην xal άναιβχίηβία Ονμβέβηχεν.
'Ο Τειρεδίας ίχρητο δνδτνχία μη βλέπων τα τέχνα μηδε
τοός δννη&εις, δ δ' 'Α&άμας μείζονι xal η 'Αγαύη, βλέποντες
ίος λέοντας χαι ελάφονς' xal τω 'Ηραχλει δηπον μανέντι
20 τους νίεϊς ελνδιτέλει μητ' ίδεΐν μητ' αίβ&έα&<χι παρόντας
D η χρηδ&αι τοις φιλτάτοις ώς πολεμίοις. ( 6 . ) τί ονν; ον
δοχεϊ Οοι xal το των ά&έων προς τονς δειβιδαίμονας πά&ος
εχειν τοιαντην διαφοράν; οι μεν [ο·υν] ονχ ορώδι τονς &εονς
το παράπαν, οί δε παρορωβιν, οι (μεν ού)δε νπάρχειν νομί-
α ξονβιν, οί δε δοζάξονΰι φοβερόν το ενμενες xal τνραννιχον

10 cf. 746 b 1095 e IS cf. 144 d


8 ουκ ins. Wil. (deleto sv&vs) Po. Β το Ο ωδτε Dn των
της ·ψνχής cum Platone Δ των om. G l W της om. Ο το ταρ.
Dn 8 παρεΐναι] χα&ιΰτάν Dn 10 offa Sì i f ] γαρ Δ φίληχε
Γ Υ'Ν φησί Δ 11 βοάν (vel -αν) ΜΉΘη βάν (vel ßäv)
G 1 (yä S G«) XtiYM'Nh μαν W μακράν D 12 άίοντα Μ ! ΠΘη
δντα D άεϊ όντα O 18 Sé φα ai h 20 viovg D ίη παρ.
χρ. Γΐι 21 ον om. G l W 23 ουν del. Pflugk 21 οί ài (μεν
Μ'ΠΔ) παρορώαι post νομίζουβιν Si trp. Wy. ol μίν οΰδε
idem οι δε Ο οι ài κακονς Dn το παράπαν oväi νπάρχειν νο-
μίζουβιν οι ài παρορώαι και άοξάξοναι Wil.
167 D DE SUPEKSTITIONE 345

το πατριχόν χαι βλαβερόν το κηδεμονιών χαί το «μηνιτον


αγριον είναι και θηριώδες. είτα χαλχοτύποις μεν πεί&ονται
χαϊ λι&οζόοις χαι χήροπλάΰταις άν&ρωπόμορφα των &εών τά
δώματα είναι, χαι τοιαύτα πλάττονΰι xal χαταΰχενάξονΰι χαι
προΰκννονΰι' φιλοΰόφων δε χαι πολιτιχ&ν άνδρων χαταφρο- s
νονΰιν άποδειχνύντων την τον &εον αεμνότητα μετά χρηοτό-
τητος χαί μεγαλοφροούνην μετ' εύνοιας χαι χηδεμονίας. Ε
κερίεΰτιν ουν τοις μεν άναιο&ηΰία χαι άπιΰτία των ωφελούν-
ταν, τοις δε ταραχή χαι φόβος προς τά ώφελοϋντα. χαι ολως
η μεν ά&εότης άπά&εια προς το &ειόν εΰτι μη νοοϋΰα το ίο
άγα&όν, η δε δειΰιδαιμονία πολνπά&εια χαχον το άγα&όν
ύπονοονΰα. φοβούνται τους &εούς χαί χαταφενγονΰιν ¿πι
τους &εούς, χολαχεύονΰι χαι λοιδοροϋΰιν, ενχοντat xai χατα-
μέμφονται.
Koivbv άν&ρώπων το μη πάντα διεντυχεΐν' 15
'χεϊνοι γαρ ανοαοι χαί άγήραοι
πόνων τ άπειροι, βαρνβόαν
πορ&μον πεφευγότες 'Αχέροντας',
ο Πίνδαρος φηαι (fr. 143), τα δ' άν&ρώπινα πά&η χαι πράγ- F
fiata μέμιχται βνντυχίαις αλλοτ άλλως ρεονβαις. ( 7 . ) φέρε 80
δη πρώτον εν τοις • άβονλήτοις ΰχόπει τον α&εον χαί χατα-
μάν&ανε την διά&εΰιν, εάν r¡ ταλλα μέτριος, χρωμένου διωπή
τοις παρονΰι xai πορίξοντος αυτώ βοηθείας χαι παρηγορίας,
αν δε δνΰφορη χαϊ βαρνπα&η, πάντας επί την τύχην xal το 24
αύτόματον άπερειδομένου τους όδνρμούς j χαί βοώντος ως ον- 168

1β cf. 763 c 1076 a

1 άμίμητον Ο αμιχτον A corr. Mez. 2 μίν A Om. 0 S τά


δώματα tlvai] τά εΐ'άη Λοιονΰι Dil τά βήματα [είναι xal] πλάτ-
τονβι xal χαταβχενάξονβι, xal τοιαύτα προοκ. Po. 7 μεγαλο-
φροΰννην Re. -νης il μετ' εύνοιας idem μετά βίας O xal εύ-
μενείας Dn μετ' άβλαβείας Po. (coll. v. 1) β post ώφελονντων
hab. χαχών (χαλών G*a*AE0n) Ο (Chrietiani ut TÍd. interpola-
mentum, μη ώφελονντων h) om. D 11 τό] τε Ν re το M1 ts
xal Γ 19 &εονς φηβι libri pr. hD ζτονς) ϋ·εονς φηδι Wil.
24 περιπα&ρ Α περιβαρυπα&ή h
346 14. ΠΕΡΙ ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑΣ (Plan. 21) 168 A

δεν κατά δίκην ovó' εκ προνοίας αλλ' απαντα ΰνγχεχνμενως


και άκρίτως φέρεται· και ΰπα&άται τα των άν&ρώπων. τον δε
δειΰιδαίμονος ούχ ούτος δ τρόπος, άλλα μικρότατον αντω κα-
κόν τό Ονμπεπτωχός iauv ' αλλα (γαρ} χά&ηται πά&η χαλεπά
6 και μεγάλα xal δνβαπάλλακτα xrj λύπη προΰοιχοδομών, και
• προΰεμφορων αντω δείματα καΐ φόβους και υποψίας και ταρα-
χάς, παντί &ρήνω και παντί ΰτεναγμω κα&απτόμενος' οντε
γαρ αν&ρωπον οντε τνχην οντε καιρόν οίίθ' αυτόν άλλα πάν-
των τον &εόν αιτιάται, κάχεϊ&εν ίπ' αντον ηκειν και φερε-
Β Ο&αι ρε ν μα δαιμόνων ατής φηΰί, και ον όνΰτνχ-ης ων αλλά
li &εομιΰής τις αν&ρωπος νπο των θεών χολάξεΰ&αι και δίκην
διδόναι, [και] πάντα πάδχειν προΰηκόντως <V αύτον [τόν νοϋν]
νπονοών. νοαών τε 6 άθεος έχλογίζεται και άναμιμνήΰκεται
πληαμονας αύτον και οίνώαεις και αταξίας περί δίαιταν η κό-
15 πονς υπερβάλλοντας η μεταβολας άερων άή&εις και τόπων,
ϊπειτα προβχρονβας εν πολιτείαις και περιπεΰων άδοξίαις προς
οχλον η διαβολαϊς προς ηγεμόνα την αίτίαν εξ αύτον και των
περί αύτον άναΰκοπεΐ
'πή παρεβην; τί δ' ερεξα; τί μοι δεον ονκ
so ετελεα&η;' (Carm aur. 42)
C τω δε δειΰιδαίμονι και αώματος άρρωΰτία πάΰα και χρημάτων
άποβολη και τέκνων θάνατοι και περί πολιτικάς πράξεις δνβη-
• μερίαι και άποτενξεις πληγαι θεοί και προββολαι δαίμονος
λέγονται, ο&εν ονδε τολμά βοη&εΐν ονδε διαλνειν το ΰνμβε-
95 βηκος ονδε &εραπενειν ονδ' άντιτάττεΰ&αι, μη δόξη θεο-
μαχεΐν και κντιτείνειν κολαζόμένος, αλλ' ωθείται μεν εξω
νοΰονντος ο ιατρός, αποκλείεται δε πεν&οϋντος ο νον&ετών
1® cf. 615 f
1 άλΐά πάντα libri pr. GW0NM 2 απα&άται] πράττβται
Dn των Δ om. Ο 8 όντως TWYNM'nh άλλα] άλΐ' ti καϊ Δ
Fort, (των) κακών 4 τό] τι Δ αλλα] αλλά Í2? yàç add. Pat.
10 καϊ ώς ον Δ 12 καϊ del. Pat. τον νοϋν ut dittogr. del.
Wil. 13 νπονοών O oìfrai Dn, sed omnia ex φησι pendent 15 xal
άη&Βΐς WN τόπων Dns άτοπους Ο (και Om. n1) 17 iξ αντής
D 18 exoatí ND
168 C DE SUPEESTTTIONE 347

xcit παραμν&ονμενος φιλόβοφος. "ta με' φηΰίν 'άν&ρωπε •


διδόναι δίχην, τον άΰεβη τον επάρατο ν τον &εοίς χαι δαί- Π
μοβι μεμιΟημένον'. εβτιν άν&ρώπου μη πεπειβμένον &εονς |J
είναι λνπονμένου δ' άλλως χαι περιπα&οϋντος άπομάξαι δά- D
χρνον άποχείραι χόμην άφελεΰ&αι το ιμάτιον' τον δε δειβι- 5
δαίμονα πως αν προβείποις η πη βοη&ήΰεις; εξω χά&ηται •
βαχχίον ε'χων η περιεξωΰμένος ράχειΗ ρνπαροίς, πολλάχις δε
γνμνός ¿ν πηλώ χυλινδούμενος εξαγορεύει τινά ς αμαρτίας αν-
τον χαι πλημμελείας, ως τόδε φαγόντος η π ιόντος η βαδί-
ΰαντος οδό ν ην ουκ εΐα το δαιμόνιον. αν δ' αριΰτα πράττη ίο
χαι βύνη πράω δειΰιδαιμονία, περι&ειονμενος οίκοι χά&ηται
(χαι) περιματτόμενος, ai δε γράες 'χα&άπερ παττάλω' φηΰίν
ó Βίων 'ο τι αν τνχωΰιν αντω περιάπτονΰι φέρονβαι xal
περιαρτωΟι'.
8 . Τον Τηρίβαξόν φαΰιν υπό των Περΰών βνλλαμβανό- Ε •
μενον ΰπάΰαΰ&αί τε τον ¿χινάχην, ενρωΰτον οντα, χαι διαμά- 16
χεΰ&αι, μαρτνρομένων δε χαι βοώντων οτι ΰυλλαμβάνονβιν
αυτόν βαβίλεως χελενΰαντος, αντίχα το ξίφος χαταβαλεΐν χαι
τω χείρε ΰννδηΰαι παραΰχεΐν. αρ' ονν ονχ ομοιόν εΰτι το
γιγνόμενον, οί μεν 'άλλοι διαμάχονται ΰυμφοραΐς χαι διω&ονν- to
ται τα πράγματα φυγάς εαντοΐς μηχανώμενοι και παρατροπάς
των άβουλητων, δ δε δειΰιδαίμων ον&ενος άχονΰας, αυτός
προς αντον ειπών 'ταντα πάΰχεις, ώ χαχόδαιμον, εχ προνοίας
χαϊ &εον χελενοντος' ερριψε πάβαν ελπίδα, προηχατο εαυτόν,
εφυγε, διεχροΰβατο τους βοη&ονντας. Ρ
Πολλά των μετρίων χαχων ολέθρια ποιονβιν αϊ δειΰιδαί- J6
μ,ονίαι. Μίδας ο παλαιό?, ώς εοιχεν, εχ τίνων ενυπνίων άθυ-
18 cf. D. L. IV 64—56 15 aliter v. Artax. 29 27 v. Flamin. 20 •
2 τον τοίς &ιοίς r N h 3 πεπειραμένου libri pr. D (def.
Po.) &eòv Θ 5 άποκα&ήραι ci. Wil. β jrf Π ποί η πον Ο
ϊ^ω&Βν Θη 7 η] και Dh 11 χραεία Be. πράως Abernet'ty
περι&ιιοΰμίνος Hch. περι&ΰομενος (~9·ιόμινος η) £2 12 nal add.
Re. γραεΐς WYN 15 τειρίβαζον ΧΥ 1β δ'ιαμαχέΰαβ&αι h
18 καταβαΐεϊν Dn (W?) μεταβαλίΐν Ο 19 και παραΰχεΐν Θα
81 έαυτονς WYN
348 14. ΠΕΡΙ ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑΣ (Plan. 21) 168 F

μών και ταραττόμενος οϋτω κακώς εβχε την ψυχην, ωΰ&'


εκονΰίως άποθανείν αίμα τανρον πιω ν. ó δε των Μεΰδηνίων
βαβιλενς ίίριβτόδημος εν τω τιρος Λακεδαιμονίους πολεμώ,
κννών λύκοις ώρυβαμένων ομοια και περί την έΰτίαν αντον
5 την πατρψαν άγρώΰτεως άναβλαβτανούΰης και των μάντεων
τά ΰημεια φοβούμενων, έξαθυμηδας και καταδβεδθεις ταΐς
169 ¿λπίΰιν amò ς εαυτόν άπέδφαξεν. | ην δ' ίσως κα'ι Νικία τω
'Αθηναίω ν δτρατηγώ κρεϊττον οϋτως άπαλλαγηναι της δεισι-
δαιμονίας ώς Μίδας r¡ Αριστόδημος η φοβηθέντι την ΰκιάν
ίο εκλιπούδης της Οεληνης καθηδθαι περιτειχιξόμενον νκο των
πολεμίων, είθ' όμοΰ τέτταρδι μυριάβιν άν&ρώπων φονευθέν-
των η ζώντων αλόντων ΰποχείριον γενέβθαι και όυοκλεως
άποθανείν. ού γαρ γης άντίφραξις ¿ν μέβψ γενομένης φοβε-
ρ'ον ούδε δεινόν εν καιρώ περιόδων ακιάς προς δελήνην άπάν-
1S τηδις, αλλά δεινόν το της δειδιδαιμονίας ΰκότος εμπεδόντος
άνθρωπου δυγχέαι και τυφλωααι λογιδμον εν πράγμαδι μά-
λιβτα λογιΰμον δεομένοις.
Β 'Γλανχ, ορα, βαθύς γαρ ηδη κύμαδιν ταράδδεται

πόντος, άμφ'ι δ' ακρα Γύρεων ορθόν ΐβταται νέφος,


Ο 20 αημα χειμώνος' (Archil, fr. 64)'
τοϋτ' Ιδων κυβερνήτης εύχεται μεν υπεκφυγεΐν και θεούς Επι-
καλείται Σωτήρας, ευχόμενος δε τον οϊακα προδάγει, τήν
κεραίαν ύφίηδι, 'φεύγει μέγα λαΐφος ύποδτολίδας έρεβώδεος
• • ίκ θαλάδδας' (P. L. Ill ρ. 730). δ Ήΰίοδος (OD 465) κελεύει
25 προ άρότου και απόρου τον γεωργόν ενχεδθαι ' Λιί χθονίω

• 2 Pausan. IV 13 is τ. Dionis 24 ϊ8 cf. 475 f

8 Λακεδαιμονίους Xyl. μεβαηνίονς 4 ώρνααμένων Γ ώρνο-


μένων Ο 7 τω] των W ΥΝΜΘα1 8 κρεϊττον Re. κράτιβτον
18 j¡] τε καΙ Δ 14 περιόδων Xyl. ποδών άπάντηοις Δ
άπαντήβαντι J* άπαντηαάβης Μ,'ίΠ άποβτήααι h άπαντήβαν
{-τήβαν Ν -βαι G) ίέ Ο 18 γλανκεοράβδοις (-δονs Ν) Ω, recte
reliqui testes 19 γνρέων Θ γνρεϋον Γ γύρων WDn γνρεναν Ο
22 παράγει ΘΌ^η 28 μέγα] μάλα ©n (ut 475 f ΠΘ)·,
έρενδιος XWYNM' 24 »αΐάααας ΧιΥΝΜΠΘ -T¡S O 2S άρο-
τρου Δ ut multi Hes. codd. τε (δε NM1) χ&ονίω libri pr. Gh
169 Β D E SUPERSTITIONE 349

Αημητερί θ' ayvrj' της έχέτλης έχόμενον, "Ομηρος δε τον


Αϊαντά φηΰι (Η 193) τω "Εκτορι μέλλοντα μονομαχείν ενχε-
β&αι κελενειν τονς"Ελληνας νπερ αντον τοις &εοίς, είτ ερχο-
μένων εκείνων όπλίξεΰ&αι. καϊ ο 'Αγαμέμνων οτε τοις μαχο- C
μένοις προΰέταξεν (Β 382) 5
'εν μέν τις δόρν &ηξάΰ9ω, εν δ' άβπίδα θε'σθω',
τότε παρά τον ¿Ιιος αιτεί
'δός μοί κατά πρηνες βαλέειν Πριάμοιο μέλα&ρον' (Β 414).
άρετης γαρ έληΙς 6 &εός έΰτιν, ον δειλίας πρόφαΰις. ¿λλ' •
Ίονδαΐοι βαββάτων όντων εν άγνάπτοις κα&εξόμενοι των ίο •
πολεμίων κλίμακας κροΰτί&έντων και τα τείχη καταλαμβανόν-
των ονκ άνέδτηβαν αλλ' έμειναν ωβπερ έν βαγηνη μια τη
δειΰιδαιμονία ΰννδεδεμένοι.
9 . Τοιαύτη μεν έν τοις άβονλητοις και περιΰτατικοΐς λεγο-
μένοις πράγμαΰι και καιροϊς η δειΰιδαιμονία, βελτίων δ' ούδεν D
έν τοις ηδίοΰι της ά&εότητος. ηδιΰτα δε τοις άν&ρώποις εορ- 16
ται και είλαπίναι προς ίεροΐς και μνηΰεις και όργιαδμοί και
κατενχαΐ θεών και προΰκννηΰεις. ένταν&α τοίννν ΰκόπει τον
α&εον γελωντα μεν μανικό ν και Σαρδάνιο ν γέλωτα τοις ποιον-
μένοις και πον παραφ&εγγόμενον άτρέμα προς τοίις ΰννη&εις ίο
οτι τετνφωνται και δαιμονωΰιν οι &εοίς ταντα δραΰ&αι νομί-
ξοντες, 'άλλο δ' ουδέν έχοντα κακόν, ο δε δειβιδαίμων βονλε-
ται μεν ον δύναται δε χαίρειν ονδ' ηδεΰ&αι, 'πόλις δ' όμον
μεν θυμιαμάτων γέμει, όμον δε παιάνων τε και ΰτεναγμάτων'
Soph. O. R. 4) η ψυχή τον δειβιδαίμβνος. έβτεφανωμένος Ε
ωχριά, &νει καΐ φοβείται, ενχεται φωνή παλλομένΐ] και χερΰίν 86
επι&νμια τρεμονΰαις, και ολως άποδείκνναι τον Πυ&αγόρου •

Î8 cf. 95 c 445 d 623 c •

3 κείεύειν M'ÍIzJ niXsvsi 0 τον s &ιονς WYN 1 ¿κείνου


Jh. 10 ίονδαίοις Γ WYN 14 τοιαύτη usque ad ίχ&ρός
έΰτι ρ. 352, 10 deest Ν παραβτατιχοίς XWY 15 oväev\ om.
Μ1 ονδίν ové' D οΰδε O 19 βαρδάνιον PWYh βαρδάνιον
Μ'Π βαρδόνιον Ο τοίς hDn τούτοις O 20 άτρέμα (cf. t. 27)1
ηρέμα Θ
350 14. ΠΕΡΙ ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑΣ (Plan. 21) 169 E

λόγον φλύαρον είπόντος οτι 'βέλτιβτοι γιγνόμεθα προς τονς


θεούς βαδίζοντες' " τότε γαρ άθλιώτατα και κακιά τα πράττουΰιν
οί δειΰιδαίμονες, &ΰπερ άρκτων φωλεοΐς η χειαΐς δρακόντων η
μυχοις κητών τοις των θεών μεγάροις η άναχτόροις προΰιόντες.
5 ( 1 0 . ) οθεν εμοιγε και θαυμάζειν επειβι τονς την άθεότητα
φάβκοντας άαέβειαν είναι, μη φάΰχοντας δε την δειΰιδαιμο-
• ν'ιαν. καίτοι y Μνα'ξαγόρας (Α 1. 2. 72) δίκη ν ε'φνγεν άΰε-
• βείας επί τω μύδρον ειπείν τον ηλιον, Κιμμερίους δ' ουδείς
F εϊπεν άαεβεΐς, οτι τον ηλιον ονό' εϊναι το παρά παν νομίξονοι.
• ίο τί βυ λέγεις; ο μη νομίξων θεούς [είναι] άνόβιός εοτιν, ò δε
τοιούτους νομίξων οίους οί δειβιδαίμονες ου μακρύ δόξαις
άνοΰιωτέραις βύνεβτιν ; έγω γοϋν αν εθέλοιμι μάλλον τους αν-
θρώπους λέγειν περί έμοΰ μήτε γεγονέναι το παράπαν μήτ'
170 είναι Πλούταρχόν η λέγειν \ οτι 'Πλούταρχος εβτιν άνθρωπος
15 αβέβαιος ενμετάβολοξ, ευχερής προς όργήν, επί τοις τυχοϋαι
τιμωρητικός, μικρόλυπος' αν καλών επί δείπνο ν ετέρους παρα-
λίπτ]ς ¿χείνον, αν άΰχολίας eoi γενομένης επί θύρας μη ελθΐ]ς
η μη προαείπτ/ς, διέδεταί ΰου το ΰώμα προΰφυς η ΰυλλαβών
• άποτυμπανιεΐ το παιδίον, η θηρίο ν εχων τοις καρποΐς εφήαει
20 και λυμανεΐται την οπώραν.'
Τοϋ Τιμοθέου την "Αρτεμιν αδοντος εν Μθήναις χαί λέγον-
• τος (fr. 3) 'θυιάδα φοιβάδα μαινάδα λυΰΰάδα' Κινηΰίας ο
μελοποώς εκ των θεατών άναΰτάς 'τοιαύτη βοι είπε 'θνγά-
Β τηρ γένοιτο', και μην ομοια τούτοις και χείρω περί 'Αρτέμι-
ο 85 δος οί δειβιδαίμονες ύπολαμβάνουΰιν 'αίτε καν άπ' άγχόνας
1 cf. 413 b 8 tabula orta e Χ 15
8 μύδρον Μ 1 λί&ρον J' λίθον Ο 10 del. Schellens 12 τονς
A om. Ο άνθρ. έθέλοιμι μάλλον Π 1S alt. μήτε Α μηδε Ο
16 παραΐείαης D 17 θύρας J θύραις Ο (Ζ) 18 η μή Δ εΐ μη
Ο προαΰποις θ προσφνς η (íj xal η) Jh. προβφνς χαϊ Μ ' Π
1
πρόβφνλε XWYM προβφυλεΐς (ΙεΙς m. 2 in ras.) G 24 χεί-
ρονα Μ Π 25 — ρ. 361, 8 r Incantationem (quam om. D relicto
spatio) ad librorum fidem edidi, nisi quod αίτε quater scripsi
pro αϊ tí' Pat. Wil. sic restituii (Lesebuch p. 336): αϋτε χα
άπ' άγχόνας άίξαΰα, aire χα λεχονν διακναίβαβα, αίτε χ αν
νεκρός μολοϋαα πεφνρμένα έαέλ&^ς, aütt χα ¿κ τριάδων καθαρ-
μάτβαβιν έπιοπωμένα τω παλαμναίω σνμπίεχθ'ής
170 Β DE SUPERSTITIONE 351
άίζαδα α'ιτε χαλεχόνα χναίΰατε αΐτε κανεχιχρος μαίουβα αν
•πεφυρμενα ¿αηλ&ες α'ιτε και ix τριπόδων xa&açfιάτεδδιν ίπι-
οπώμενα τω παλαμναίω ΰυμπλεχ&εΐοα'. ούδεν δε τούτων επι-
ειχεατερα φρονοϋΰι περί 'Απόλλωνος περΙΉρας περί 'Αφροδί-
της' πάντας γαρ τούτους τρεμουβι χαί δεδοίχαβι. καίτοι τί 5
τοιούτον η Νιόβη περί της Αητοϋς ίβλαδφημηβεν οίον η
δεισιδαιμονία πεπειχε περί της &ιον τους αφρονας, ώς αρα
λοιδορη&εΐΰα χατετάζευΰε της α&Ιίας γυναικός
"εξ μεν θυγατέρας, Τξ δ' υίεας ηβώοντας' (Λ 604); C
•οϋτως ¿ίπληατος αλλότριων κακών ην χαϊ άνίλαδτος. ει γαρ ίο
αλη&ως η &εος χολην εϊχε και μιδοπόνηρος ην xal ηλγει χα-
χώς άχούουδα και μη χατεγελα της άν&ρωπίνης ¿μανίας xal
αγνοίας αλλ' ηγανάχτει, τούτους (εδει χολάδαι τους) τοΰαύτην
ωμότητα χαϊ πιχρίαν χατάψενδομενους αύτη ς χαι τοιαύτα γρά-
φοντας χαι λέγοντας, της γοϋν 'Εκάβης προβαλλόμενα την is
πιχρίαν ώς βάρβαρον χαι θηριώδη λεγούδης (Ώ 212)
'τοΰ εγώ μεδον ήπαρ εχοιμι
ίδ&εμεναι προΰφνΰα',
την δε Συρίαν &εον οι δειΰιδαίμονες νομίξονδιν, αν μαννίδιά •
τις η άφύας φάγη, τα άντιχνήμια διεδ&ίειν, ελχεδι το ΰωμα jo
πιμπράναι, δυντηχειν το ήπαρ. D

11. Άρ' ουν το μεν λέγειν τα φαϋλα περί των &εών άνό-
ΰιον, το δε δοξάξειν ουκ ανόδιον; η χαι την φωνή ν ατο-
ί χναΐαατα G μαί-οναα Μ μ-ovea h άνπεφ. β α Α ' Θ Μ άν-
πιφνραμένως η 2 καΐ om, 0 η κα9' έρμάτευΰιν Un ίπιπτω-
μίνα Μα Ά 1 ? 4 φρονονσι A (M?) φρονήβονβι Ο β τοιούτον
P h τοαοντον Ο β ν'ιιΐς libri pr. G Wh ηβώωντας M,TIhJ
(ώω D in ras.) ήβώντας O 10 ην] εΐη Γ W M *ah fort, recte
18 χατεφρόνει xal χατιγέla h 18 ηγανάχτει τούτους τοααύτην
Γ Lacunam expl. Pat. sec. hA qui ÌSti το^εΰααι τονς supplent
(praefert Po.), χατετόξενσεν αν infra post λέγοντας suppl. G m.
post, ηγανάχτει, ηγανάχτει αν προς τούτους τοβαύτην Μ Π, at-
que eadem omisso altero ηγανάχτει O 15 λέγοντας χαϊ γρά-
φοντας h A 17 ΐχοιμι WDn ίδοψί O 19 μαινίδια Pat.
μαινίδα Ο μαινίδας Dn 21 πίΛράναι D Λίμπλάναι O
28 δόξαν Π
352 14. ΠΕΡΙ ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑΣ (Plan. 21) 170 D

πον ή ίόξα ποιεί τον βλαβφημοϋντος-, xal γαρ ημείς την


βλαΰφημίαν ort δνΰμενείας αημεΐόν ion προβαλλόμενα, καί
τονς κακώς ημάς λέγοντας ¿χ&ρονς νομίξομεν ώς και χαχως
φρονονντας. οράς <5' οία περί των ·9εών ο£ δειβιδαίμονες
6 φρονονοιν, ¿μπληχτονς άπίατονς ενμεταβόλονς τιμωρητιχονς
ώμους μιχρολνπονς νπολαμβάνοντες, έξ ων ανάγκη και μι-
Ε αεΐν τόν δειΰιδαίμονα και φοβείοΰαι τους &εούς. πώς γαρ ού
μέλλει, τα μέγιΰτα των κακών αντώ δι ¿κείνους οΐόμενος γε-
γονέναι χαι πάλιν γενηΰεο&αι; μιΰών dè &εονς και φοβονμε-
ιο νος ¿χ&ρός έατι. εί ¿ε και προΰχυνεΐ και &ύει και κά&ηται-
προς ίεροΐς, ον &ανμαβτόν έατι' καΐ γαρ τονς τνράννονς ασπά-
ζονται περιέπονβι χρυβονς άνιβτάβιν, αλλά μιΰονβι ΰιγη 'κάρα
ΰείοντες' (Soph. Ant. 291). 'Λλέξανδρον 'Ερμόλαος Ι&εράπενε^
Παυΰανίας έδορνφόρει Φίλιππον, Χαιρέας Γάιον, αλλ' εκαδτος
15 τούτων ελεγε παρακολον&ών (Χ 20)
F 'η α' αν τιβαίμην, εί μοι δνναμίς γε παρείη'.
ουκ οΐεται &εους είναι δ άθεος, ο δε δειβιδαίμων ον βονλε-
ται, πιΰτενει d'άκων" φοβείται γαρ άπιβτεϊν. εί δ' ωβπερ ο
Τάνταλος ύπεχδνναι ζδνναιτο) τόν λί&ον ύπαιωρονμενος τα.
20 φόβω και πιεζόμενος, άγαπηοειεν αν και μαχαρίΰειε τηντον ά&έον
διά&εΰιν ως ¿λεν&ερίαν. ννν'ι δε τψ μεν ά&έω δεισιδαιμονίας

8 ήμάς—κακώς om. WYM*. Post προβ. (2) add. Μ1 in mg.


xal trois κακώς ήμάς λέγοντας έχ&ροΰς νομίξομιν καϊ άπίατους
ως καϊ κακώς D ως χοd τονς κακώς iM'h ως καϊ άπίατονς
καϊ κακώς Ο 4 ¡i om. WYMJT β πικροΧνπας D 10 εί άε
xal Wil. καν (καϊ rNh) δέάιε xal Ο καίτοι Dn προβκννιί γε
nal Dn προακυνζ xal 9vj¡ G V A E Θ 11 ού] xal ού hDn Φαν-
μαβτόν hDn &ανμαβτός Ο 12 ¿λλά] τά WYND xal δ h
κάρα οιίοντες J* κάρα 9νίοντις Gcorr'XvY χάρα &νοντες G'W
Μ'Ν χάρτα &νοντβς M'JTh^/ 18 έ&ίράπενε D έ&ιράπενοε Ο
18 φοβ. γαρ άπιβτεϊν D άπο&ανίΐν γαρ φοβείται Ο 18—Í0 ei
âb — πιεξομένος] καίτοι γ' ωβπερ à τάνταλος υπεχδϋναι τον
Χι&ον ¿παιωρονμενον οντω χαί ούτος τον φόβον ως οίχ ήττον
ύπ' αύτον πιεξ. à 19 Sivano Buppl. Pat. (elft' pro εί â' ita.
ut infin. ύπεχδϋναι ab άγαπηαειεν pendeat aient vit. Tib. Gr.
7. 9 ci. Po.) ύπαιωρονμενος] Tantalus in aere suspensue ut
ap. Eur. Or. 7 al. 21 Άεν&έριον A
170 F DE SUPERSTITIONE 353

ονόεν μέτεΰτιν, δ όε δειβιδαίμων tr¡ προαιρέβει (γ') ά'θεος ων


άο&ενέΰτερός έΰτιν [η] τον δοξάζειν περί -9'εωΐ' ο βονλεται. ¡
1 2 . Kai μην 6 α&εος δεισιδαιμονίας ονόαμή ΰνναίτιος, ή17 1
δε δεισιδαιμονία vrj ά&εότητι^ και γενέΰ&αι παρέοχεν αρχήν και
γενομένη δίδωΰιν άπολογίαν, ονκ άλη&ή μεν ονδε καλήν, προ- 5
φάοεως δε τίνος ονκ αμοιρον ονΰαν. ον γάρ ¿ν ονρανώ τι
μεμπτον ούδ' εν αΰτροις ονδ' εν ωραις ή περιόδοις ΰελήνης
η κινήΰεΰιν ηλίου περί γη ν, 'ημέρας και νυκτός δημιονργοΐς'
(Plato Tim. 40 c), η τροφαΐς ζώων η καρπών γενέΰεΰι πλημμε-
λες και ατακτον ενιδόντες όντως ¿θεότητα τον παντός κατε- ίο
γνωΰαν, αλλά της δειΰιδαιμονίας έργα και πά&η καταγέλαΰτα,
και ρήματα και κινήματα και γοητεϊαι και μαγεΐαι και περι-
δρομαι καΐ τυμπανιΰμοι και ¿κά&αρτοι μεν κα&αρμοί ρνπα- Β
ραι δ' αγνεΐort, βάρβαροι δε και παράνομοι προς ίεροΐς κολαΰ-
μοί και προπηλακιΰμοί, ταντα δίδωαιν ενίοις λέγειν ως μη 15
είναι ·&εους αμεινον η είναι, τοιαύτα μεν δεχομένονς τοιοντοις
δε χαίροντας, οντω δ' ύβριβτάς, οντω δε μικρολόγονς και μι-
κρολνπονς. ( 1 3 . ) [αλλ'] ονκ αμεινον ην Γαλάταις εκείνοις καΐ
Σκν&αις το παράπαν μήτ εννοιαν εχειν &εών μήτε φαντα-
βίαν μή& ίβτορίαν η &εονς είναι νομί'ζειν χαίροντας άν&ρώ- so
πων βφαττομένων αΐματι xal τελεωτάτην &νΰίαν και ίερονρ-
γίαν ταντην νομίζοντας; τί δέ·, Καρχηδονίοις ονκ ελυΰιτέλει
Κριτίαν λαβονβιν η Λιαγόραν νομο&έτην kit αρχής μήτε τινά C
δαιμόνων μήτε &εων νομίζειν η τοιαύτα &νειν [ota] τω Κρόνω
[έ'θυον] ; ονχ ωβπερ 'Εμπεδοκλής φηβι των τα ζωα Ενόντων tí
κα·θ·απτόμενος (fr. 137)

β cf. 1061b 8 cf. 937 e 938β 1006e M cf. 662a (175a)

l ζγε) Benseier ζκαΐ αντί>ς]> Wil. 2 del. Re. roí] mars


D 8 Post o m i n o ; deest M 7 βελήνης hab. nnus D
í Λλημμίλϊΐ] audi ri e v. 6 iti. (τι) Wil. 1β roioúroig]
τοιαύτα ΓWYN 17 δε ante μικρ. del. Wil. 18 ονκ αμ.
Po. (coll. τ. 22) άλλ' ουκ αμεινον Ο ονκ &μεινον ουν à (μεν
ουν b) &q' οίχ &μ. Wil. 21 αΐματι om. Χν αί'μααι θα
24/26 del. Wil. propter hiatum
26 B T Plut. mor. I
354 14. ΠΕΡΙ ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑΣ (Plan. 21) 171 O

'μορφην δ' άλλάξαντα πατήρ φίλον ν ιόν άείρας


αφάξει επευχόμενος μέγα νήπιος',
¿λλ' είδότεςκαΐ γιγνώΰχοντες αυτοί τα αυτών τέκνα κα&ιέρευον,
οί δ' ατεκνοι παρά των πενήτων ωνούμενοι παιδία κα&άπερ αρνας
5 η νιοΰΰονς' παρειβτήκει δ' η μήτηρ άτεγκτος και. άατεναχτος,
εί δε βτενάξειεν η δακρύαειεν, εδει της τιμής βτέρεβ&αι, το δε
1) παιδίον ονδεν ήττον ε&νετο ' κρότου τε κατεπίμπλατο πάντα
προ τον αγάλματος επαυλούντων και τυμπανιξόντων ενεκα τον
μη γίνεβ&αι την βόηβιν έξάχονβτον. εί δε Τυφώνες τίνες η
ίο Γίγαντες ηρχον ημών τους &εους εκβαλόντες, ποίαις αν ηδοντο
9νΰίαις ί) τίνας αλλας ιερουργίας άπψονν; "Αμηΰτρις ί' η
Ξέρζου γννη δώδεκα κατώρυξεν άν&ρώπονς ζώντας ϊιπερ αν της
τω "Αιδτ/, ον ó Πλάτων (Crat. 403 a) φηal φιλάν&ρωπον οντα
και ΰοφον και πλονβίον, πει&οϊ και λόγω κατέχοντα τάς ·ψν-
15 χάς,"Αιδην ώνομάο&αι. Ξενοφάνης δ' ο φνβικος τους Αιγυπ-
τίους κοπτομένονς εν ταϊς εορταΐς και &ρηνοϋντας όρων ΰπέ-
Ε μνηβεν οίκείως (Α 13) • * ούτοι' φηβίν 'εί μεν &εοί είβι, μη
θρηνείτε αυτούς' εί δ' αν&ρωποι, μη ΰύετε αντοίς.'
1 4 . Αλλ ονδεν οϋτω πολυπλανες και πολνπα&ες νόβημα
30 και μεμιγμενον έναντίαις δόξαις και μαχομέναις μάλλον ώς το
της δειβιδαιμονίας. φενκτέον δ' αντην [¿σφαλώς τε και αυμ-
φίρόντως], ούχ ωΰπερ οί ληΰτων η &ηρίων εφοδον η πυρ
*περιφέρον και άλογίβτως περιφεΰγοντες ίμπίπτουΰιν εις άνο-
δίας βάραθρα και κρημνούς εχούΰας. οΰτω γαρ ενιοι φενγον-
25 τες την δειΰιδαιμονίαν εμπίπτοναιν εις ά&εότητα τραχεϊαν και
άντίτνπον, ιιπερπηδήΰαντες ¿ν μέΰω κειμένην την ευΰέβειαν.
11 Her. VII 114 15 cf. 379 b 763 d (228 β)
1 SiaXXiίξ,αντα ( - w i W ) F W si'gag XN slçàg Y slfà W iegâ J'
iv ligote hDn 4 κατέσφαξον post «aiSía inserit A 7 κρότου
—πάντα Δ ίτι άε κατεπίμχλατο Ο (def. Pat. τά post κατ. in-
serene) 9 γίνεβ&αι Α γενίο&αι Ο βόηβιν Ο βοην των &ρήνων Α
10 ¿χβάλλοντίί ΧΝ 20 prins xal om. D 21 dèi ονν Α άαφαΐώς
ες
τε καϊ βυμψερόντως Α οπι. Ο 28 πιριφέρον XvWN 1 περιφέρον G
πιριφέροντες ΥΝ'Π h παραφόρως Pat. ' άλογίβτa>s Ο άπερι-
οχέπτως à πϋρ περιφΧεγον [*αί] άλογίοτως ψενγοντις Wil.
A D D E N D A ET C O R R I G E N D A

CONSPECTVS SIGLORVM
Ba. Plutarch's Moralia in sixteen (fifteen) volumes
with an English translation by F. C. Babbitt,
1 : 1 A - 8 6 A , London-Cambridge/Mass. 1927. I I :
86B-171F, ibid. 1928
Bock Bock, F., iudicium de ed. Teubn. vol. I, Philo-
logische Wochenschrift 46, 1926, 1217-1220
Bolk. Bolkestein, H., iudicium de Defr., Mnemosyne
4. Ser. 9, 1956, 68sq.
Bousquet Bousquet, J., iudicium de Defr., Revue des
Études Anciennes 57, 1955, 365-367
Bury 1 Bury, R. G., iudicium de ed. Teubn. vol. I,
The Classical Review 40, 1926, 87
Bury 2 - , Some textual puzzles in Plutarch's Moralia,
Proceedings of the Cambridge Philological
Society 180, 1948/49, 10
Cast. 1 Castiglioni, L., iudicium de ed. Teubn. vol. I,
Bollettino di Filologia Classica 33, 1926/27,
81-87
Cast. 2 - , Osservazioni critiche agli scritti morali di Plu-
tarco, Rendiconti dell'Istituto Lombardo Ser.
I I a 64, 1931, 879-909
Chatz. Chatzidakis, G. Ν., Βιβλιοκριαία ( = iudicium
de ed. Teubn. vetustiore a v. d. G. N. Bernar-
dakis confecta), Μηνά 13, 1901, 462-712
(imprimía 614sqq. 667sqq.)
Crö. emendationes v. d. W. Crönert ex eius Mora-
lium exemplo nunc Gottingae in philologorum
seminario adservato depromptae
356 ADDENDA ET CORRIGENDA

Da. Πλουτάρχον Των επτά αοφών ανμπόσιον. Κει-


μενον, μετάφραΰις και ερμηνεία υπό Έ. Αανΐδ,
Athenis 1936
Defr. Plutarque. Le Banquet des Sept Sages. Texte
et traduction avec une introduction et des notes
par J. Defradas, Paris 1954 (Études et Com-
mentaires 20)
Edm. Edmonds, J. M., Marginalia Selecta I. To Plu-
tarch's Morals, The Classical Quarterly N. S.
7, 1957, 59-62
Einar. Einarson, Β., iudicium de Defr., Classical Philo-
logy 51, 1956, 276-279
Fern. Fernández Galiano, M., Observaciones textu-
ales sobre prosa tardía griega, Euphrosyne
N. S, 2, 1968, 161-168
Groen. Groeneboom, P., iudicium de ed. Teubn. vol. I,
Museum 34, 1927, 115
Hani Plutarque. Consolation à Apollonios. Texte et
traduction avec introduction et commentaire
par J. Hani, Paris 1972 (Études et Commen-
taires 78)
Har.1 Harrison, E., iudicium de Ba. (vol. I), The
Classical Review 42, 1928, 130
Har.2 - , iudicium de Ba. (vol. II), The Classical
Review 44, 1930, 82-85
Ha. Hartman, J. J., Ad Plutarchi Moralia ad-
notationes criticae, Mnemosyne N. S. 40,
1912, 237-250. 329-346. 400-450. 41, 1913,
64-95
He. 1 Helmbold, W. C., iudicium de Da., Classical
Philology 33, 1938, 329-331
He. 2 - , Notes on Plutarch, Mnemosyne 3. Ser. 9,
1940/41, 60-62
H.-W. Hudson-Williams, H. LI., iudicium de Defr.,
The Classical Review N. S. 5, 1955, 318sq.
Irig. Irigoin, J., iudicium de Defr., Revue de Philo-
logie 30, 1956, 317-319
ADDENDA ET CORRIGENDA 357

Jo. 1 Jones, R. M., iudicium de ed. Teubn. vol. I,


Classical Philology 21, 1926, 271-273
Jo. 2 - , iudicium de Ba. (vol. I), Classical Philology
23, 1928, 76-79
Jo. 3 - , iudicium de Ba. (vol. II), Classical Philo-
logy 25, 1930, 191-193
Jun. [Juneaux, M.], iudicium de Da., Supplément
critique au Bulletin de l'Association G. Budé 9,
1937, 83-96
Kok. Kokolakis, M. M., Πλοντάρχεια (ΊΙ&ικ. 101 Β,
476A), Athenis 1968
Koster Koster, A. J., iudicium de Defr., Museum 61,
1956, 215-219
Kro. 1 Kronenberg, A. J., Ad Plutarchi Moralia, Mne-
mosyne N. S. 51, 1923, 436-445
Kro. 2 - , Ad Plutarchi Moralia, Mnemosyne N. S. 59,
1931, 216-225
Kro. 3 - , Ad Plutarchi Moralia, Mnemosyne 3. Ser. 7,
1939, 2 5 - 3 0
Kro. 4 - , Ad Plutarchi Moralia, Mnemosyne 3. Ser. 10,
1942, 33
Lasso Lasso de la Vega, J . S., iudicium de Defr., Eme-
rita 24, 1956, 204-206
Lenz Lenz, F., iudicium de Ba. (vol. II), Philolo-
gische Wochenschrift 50, 1930, 1105-1108
Ph. 1 Phabes, Β., Διορθωτικά και ερμηνευτικά,
Μηνά 48, 1938, 195sq.
Ph. 2 - , Ανάλεκτα φιλολογικά, Ά$ηνά 53, 1949,
270-296
Sandb. Sandbach, F. Η., Some textual notes on Plu-
tarchs' Moralia, The Classical Quarterly 35,
1941, 111
Siev. Sieveking, W., iudicium de Da., Gnomon 13,
1937, 106
Steg. Stegemann, V., apud Zahn
358 ADDENDA ET CORRIGENDA

Steph. Stephanides, Μ., ΚριτικαΙ παρατηρήσεις εις


τον Πλούταρχον, Πρακτικά της Άκαδημείας
Μηνών 24, 1949, 80-84
Uhde Uhde, W., Zu Plutarchs Moralia, Rheinisches
Museum für Philologie 75, 1926, 230
Wif. Wifstrand, Α., ΕΙΚΟΤΑ II, Lund 1932, 22-24
Zahn Plutarch, Kinderzucht griechisch und deutsch,
nach der Übertragung von W. P. H. Seliger
bearbeitet von Fr. Zahn, München 1924. 21947.

Accedunt censurae nonnullae obiter solum rem stringen-


tes, quas, cum aut nihil aut sane parum ad Plutarchi tex-
tum constituendum emendandumve mihi quidem adferre
viderentur, in siglorum conspectum recipere nolui. tarnen,
quae praeter supra enumeratas mihi innotuerunt, hic
subiungam. iudicia admodum brevia tulerunt
de ed. Teubn. vol. I :
Herrle, Th., Literarisches Zentralblatt 76, 1925, 1611 sq.
[Lamer, H.], Deutsches Philologenblatt 34, 1926, 482sq.;
de Ba. (vol.I):
Bock, F., Philologische Wochenschrift 47, 1927, 1475sq.
Knapp, Ch., The Classical Weekly 21, 1928, 17;
de Ba. (vol. II):
Knapp, Ch., The Classical Weekly 22, 1929, 154;
de Da. :
Flacelière, R., Revue des Études Grecques 50, 1937,
525 sq.
Lavagnini, B., Rivista di Filologia e d'Istruzione Clas-
sica 65, 1937, 426sq.
Marshall], F. H., Journal of Hellenic Studies 57,1937, 108
Pierleoni, G., Bollettino di Filologia Classica 43, 1937,
159-161
Puech, Α., Journal des Savants 1937, 87
Vellay, Ch., Acropole 1935, 133;
ADDENDA ET CORRIGENDA 359

de Defr. :
Fié vez, M., Revue Belge de Philologie 33, 1955, 1044
Fuhrmann, F., L'Antiquité Classique 24, 1955, 192
Gossage, A. J., The Journal of Hellenic Studies 76,1956,118
del Grande, C., Rivista di Filologia e d'Istruzione Clas-
sica 36, 1958, 414
Mounard, H., Revue des Etudes Grecques 68, 1955, 388
u. ad 390;

de Kok.:
Defradas, J., L'Antiquité Classique 38, 1969, 557sq.

AD PRAEFATIONEM

VI sqq. De memoria manuscripts nuper disputaverunt :


Mantón, G. R., The manuscript tradition of Moralia
70-77, The Classical Quarterly 43, 1949, 97-104
Hubert, Κ., Die handschriftliche Überlieferung für Plu-
tarchs Moralia 70-77, Rheinisches Museum für Philologie
93, 1950, 330-336
Einarson, B. - de Lacy, P., The manuscript tradition
of Plutarch Moralia 548A-612B, Classical Philology
46, 1951, 93-110
Flacelière, R., La tradition manuscrite des traités 70-77 de
Plutarque, Revue des Études Grecques 65,1952,351-362
Diller, Α., Pletho and Plutarch, Scriptorium 8, 1954,
123-127

X X X V I I I s q . Consolatio ad Apollonium]
Accedit fragmentum in cod. Bremensi C 4 s. XVI serva-
tum; contulit lectionesque publici iuris fecit Hani, codex
arta cognatione libris Zv iunctus minimi, nisi fallor, mo-
menti est.
X L I Septem sapientium convivium]
De memoria huius dialogi agit Jun. 86sqq.; cf. praeterea
Irig. 317 sqq.
360 ADDENDA ET CORRIGENDA

1. ΠΕΡΙ ΠΑΙΔΩΝ ΑΓΩΓΗΣ

Editionem cum versione Germanica publici iuris fecit


Fr. Zahn, adjuvante V. Stegemann, München 1924.
2
1947; cum versione Anglica F. C. Babbitt I p. 1 - 6 9 ; cf.
praeterea Περί παίδων αγωγής. Κείμενον, μετάφρααις
και ερμηνεία υπό Ά. Τσαρταάνου, Athenis 1934; Pseudo-
Plutarco. Sobre la educación de los hijos. Introd., trad,
y notas de J . Palli. Suplemento de Estudios Clásicos, 2 a
ser. de trad. IV 133-161 (1966).
De hoc opusculo Plutarcho falso adscripto egerunt:
Gabele, L., Der Einfluß der Pseudo-Plutarchischen Erzie-
hungsschrift auf italienische und französische Huma-
nisten, Diss. Bonn 1919
Latour, L., Les idées pédagogiques de Plutarque et du
περί παίδων αγωγής, Thèse lie. Louvain 1942
D'Agostino, Y., I tre elementi del processo educativo,
Rivista di Studi Classici 6, 1958, 190-197
Berry, E. G., The De liberis educandis of Pseudo-Plutarch,
Harvard Studies in Classical Philology 63, 1958, 387
u. ad 399.
p.

1 10-11 μητρ. (χείροβιν) r¡ π. γ. Kro. 2 : μητρ. π.]


<0ουκ εϋ) γ. Steg.
20 λέγων o trp. Ha. Ba. haud feliciter
2 2 Κλεόφαντον restituere mavult Ba., auctoris er-
rorem corrigens
4 τοϋτο (και) Bern., quod praetulerim
10 βαΰιλείδια] βασιλίακονς Athen.
sim: leg. 2 cf. 185d (198d). vit. Them. 18, 7. Cato
mai. 8, 5 7 cf. vit. Ages. 2 , 6 = Theophr. fr. 141
W.; Athen. 13, 566a 18 Διογένης] Aristoni tribuit
Diog. L. 7, 18 ( = S V F I 302)
3 1 η μεν — 7 παραγγέλματα] cit. Apost. 8, 57a
10 των (άλλων} Crö.
ADDENDA ET CORRIGENDA 361

3 22 πόνω Bern. Ba.
23 εί (άν)τιτείνοιντο servato τόνω (22) Bury 2
4 15 cf. 443 c 551e
sim : pro 19 leg. 18 et add. Nie. Dam. FGrH 90 F 56,
3; Suda s. Λυκοϋργος
5 9 ώς &ν - 10 τέκνα] cit. Apost. 18, 67d; cf. 7, 51a;
Cie. fam. 1, 6, 2; Porph. ád Hor. c. 3, 6, 23. de hoc
proverbio agit J. C. Rolfe, Transactions and Procee-
dings of the American Philological Association 33,
1902, LXIIsq.
sim: ad 19 add.: Xen. mem. 2, 3, 4
6 4 <at> temere additum esse censet Cast. 1+2
6sqq. cf. Tac. dial. 29
10 Φωκυλίδης] fr. 13B. = 15D.
7 24 άφείς τον (άφυέ(ίτά}τον Bury 1
8 5 0εϊ vel δέοι desiderai Ha.; πρέποι (pro μέρος) Ba.
5 - 8 cf. Demetr. de eloc. 296sq. ( = Aristipp. fr. 21
Manneb.); Dio Chrys. 13, 16
14 Αρίστιππος] fr. 4A Manneb.
29 uncos delendos et προδεδωκότες παιδείαν legen-
dum esse cens. Crö. Ba. : ττ/ των τ. παιδεία Steg,
sim : 2 1 - 2 3 Theodori verba exstant etiam 378ab
9 4 λντροϋνται] μισϋοννται mavult Zahn
7 κοιτοφ&οροϋντες etiam Kro. 1 : οίκοφ&ορονντες
(Wy.) praefert Cast. 1+2
15 cf. Plat. leg. 715e; [Arist.] de mundo 401 a 29;
(Orph. fr. 168, 2 Kern = 46, 2 Abel)
19 cf. e. g. Sen. ep. 94, 8 (= Aristo, S V F I 359)
25 μέτεϋτιν (αυτόν/ Ha.
10 5 νους και λόγος] interpretatur G. Carugno, Per
l'esatta interpretazione di un luogo di Plutarco, De
liberis educandis V i l i E 6, Giornale Italiano di
Filologia 9, 1956, 345-347
12 Στίλπων] test. 151D Döring; cf. vit. Demetr. 9,9;
Diog. L . 2 , 115; Hesych. 111. FHG 4, 175; Mant.
Prov. 2, 61; Sen. de const, sap. 5, 6sq. ep. 9, 18
362 ADDENDA ET CORRIGENDA
ρ-
10 16 cf. Cie. Tuse. 5, 35
18 Γοργίου] immo Πώλου
11 3 oí γαρ Euripides
13 παροιμίαν] cf. Plat. Crat. 284a. rep. 435c et
saepius; Zenob. 6, 38 et 1. ibi 1.
18 cf. 812cd. vit. Per. 7, 7
sim: ad 19 add.: vit. Dem. 8, 7
12 8 lectionem codd. Θ τότε των def. Ha.
13 7 τεμνειν εμμελέατα(τα) Zahn haud eleganter
8 <ταύτης) της π. Kro. 1 male
21 Βίων] hoc dictum et Aristippo et Aristoni
tribuebant: cf. S VF I 350 et 1. ibi 1.
14 13 παραγιγνομένων Ha.
15 <ευ&ηνείν) ενηνίον tempt. Steg.
18-19 δυεϊν τοϊν μεγίβτοιν, del. ύπολαμβάνω, Ha.
23 ηδονών <ών) Ha.
crit: 3 το seel, etiam Kro. 1
18 τη ψιλοϋόφω (W2) iure def. Cast.1"1"2
15 6 ών — σννοναιαΰτής del. Cast. 1+2 , sed auctorem
erra visse veri similius est
12 τηρεϊν] άντλεϊν Bury 2 : αίρεϊν Ziegler
22 κόποι και ύπνοι Plat.
23 τί(νά) ταντα; Kro. 1
sim: ad 26 add. mor. 192cd et 1. ibi 1.
16 3 loco corrupto multis modis mederi conati sunt
vv. dd. : [πολεμικών] άγ. ε&άς άϋ\ και πολεμίων
Kro. 1 (etCrö., utvidetur); ά&λητών πιμελωδών, cl.
Plat. rep. 556cd, Ba. {μϋλ. καταπιμέλων Tucker);
locum lacuna laborare cens. Steg.
8 ομολογείς (υ3) Ha. Ba., def. Kro. 3 cl. 528b
18 παραιν. και ψόγοις Ha. (cf. 22 et 25)
26 Οφαλώΰι] &ρασννωνται Hch. (Bern. Ba.): ευ-
φραίνονται ? Ba.: σφοδρώς άναιϋχυντώϋι Steg,
crit: 3 άπολέμων iam Chatz. elegantissime
17 6 cf. vit. Cat. min. 37, 3 = Theophr. fr. 82 W.
8 verba a Pat. seclusa def. Kro. 1 , ίκανω παραδ. . . .
λόγον • legendum esse coniciens
ADDENDA ET CORRIGENDA 363
p.
17 13-15 cf. Com. ad. 358; iambos restituii Kock
hosce :
τοις ύνμμέτροις μεν ανξεται ψυχή πόνοις,
τοιαιν δ' υπερβάλλονβι και βαπτίζεται.

18 8 <οι παλαιοί) μητέρα Steg, frustra


14-17 cf. 76c 85e. fr. 53 Sandb.
29 —p. 19,1 καλόν εστι γαρ εν οΐς το ν. βλ., ώς
άληϋώς και νίκη Κ. trp. Ha., haud male; cf. Com.
ad. 452 (restituii Kock):
εν οις το νικαν βλαβερόν, ήττâaiïai καλόν.

crit : 2β-27 post άξ. . . . : 'edd. Θ secuti' vel sim.


aliquid excidit
19 1 νίκη Καδμεία] cf. 488a; Hdt. 1, 166, 2; Plat. leg.
641 be; Diod. 32, 4; Zenob. 4, 45 al.
13-14 vit. Lys. 16sq.; Diod. 13, 106, 8sq.; cf. vit.
Nie. 19, 5. 28, 4 ( = FGrH 566 F 100a. b). vit. Per.
22, 4: Xen. hell. 2, 3, 8; Athen. 6, 234a ( = FGrH
87 F 48)
23 διακωμφδονντος tempt. Cast. 2 , sed pronomina
aegre desiderantur
20 1 cf. 189f et 1. ibi 1. 232c 551 b 1108a
4 cf. Diog. L. 3, 38sq.
13 περικνίζειν] φωτίζεινί Kro.1
14 ώνπερ νπε&. H a . B a .
17 cf. 505f 510e
19 ϋείων Ha. Ba.
26 Σωτάδης] fr. 1D. et Powell
sim: 20 cf. Page, PMG p. 323
21 2sqq. de Theocrito cf. FHG 2, 86sq. FGrH 760
8 Όμηρου] E 83 77334 y 477
10 cf. 633 c; Demetr. de eloc. 293
13 edebant αυτόν, quod def. Crö.
14 verba προς αυτόν fort, e v. 13 iterata abundant
22 25 ζηλ. και (επϊ) των π. μ. tempt. Crö.
364 ADDENDA ET CORRIGENDA
ρ·
23 3 leg. (προ)ειπών.
14 κοιτοφϋορίαι Kro. 1
21 μειρακίσκους] νεανίσκους mavult Zahn
24 δύο — p. 24,1 άπεργ. cit. Apost. 6,37a
24-26 cf. Com. ad. 163 (restituit Kock) :
στοιχεία ταϋτα της άρετής εστίν δύο,
ελπίς τε τιμής και φόβος τιμωρίας.

25 στοιχεία] σχοινιά Bury 2


24 4 - 2 6 vide Diels VS 58 C 6 et 1. ibi 1.; hic pauca ad-
modum addenda sunt:
10 281 a 290e 354e et 1. ibi 1. 703e. vit. Num. 14, 6
11 96a; Mant. Prov. 2, 13
13 Mant. Prov. 2, 17
14 προσάπτειν αυτόν Cast. 1 + 2
14-15 281 a 354e. vit. Num. 14, 6; Apost. 11, 5 a et
1. ibi 1.
16-17 Mant. Prov. 2, 10
19 κυαμενταΐ — 20 άρχαϊς secl. Steg.
23-24 Mant. Prov. 2, 9
25 8 (επονείδιατον) ποιονντες Schneider
8 - 9 των δε συμβ.\ άντί συμβ. H a .
12-13 l i l e 117e ( = Simonid. fr. 196B. = 143 Page
= Semonid. fr. 3D. et West)
13 Anaxandrid. fr. 2, 4 Kock
•(σοι) προσήκε Crö. metri causa; n a m haec et sequen-
tia e comoediis hausta esse constat : cf. CAF 3, 643
14 κρονόληρος] Com. ad. 1052 Kock
15 σοροδαίμων] Com. ad. 1151 Kock
20 δουλικής τέχνηςί Cast. 2 ; λυρικής τ. [επί] τους
νέους (επ)αγ. Kro. 2 cl. 5 2 b ; (βε)ατρικής τ. [επί]
τους ν. άγ. vel (επ)αγ. Fern.
21 (ουκ) εκ ψυχής Fern, frustra
2 5 - 2 6 cf. Com. ad. 214, quem versum restituit
Kock:
τα μυσαρά ταϋτα ΰρέμματ* έκδιωκτέον.
ADDENDA ET CORRIGENDA 365
p.
26 25-27 E. Oder (De Antonino Liberali, diss. Bonn.
1886, p. 62) versus restituere conatus est hoc fere
modo:
. . . καταζενξαι (νέους)
προς τάς επιτιμηθείς δυΰηκόους γάμω •
όεϋμός γαρ ούτος της νεότητος άΰφαλής.

26-27 cf. Com. ad. 215 (restituât Kock) :


γάμος νεότητος δεβμός άβφαλέότατος.

sim: add. Diog. L. 1, 79sq.; in proverbium cessit:


cf. Diogen. 8, 48; Phot. Suda s . v . ; Apost. 16, 55.
Wilamowitz, Hellenist. Dichtung 1, 179sq.
27 6 ώς προς κάτοπτρον Chatz.
8 ει τίνες Chatz. '
sim: 13 add. mor. 71ab 144f 272c; Hor. ep. 2,1, 109
20 122 Preger; cf. G. H . Macurdy, Queen Eurydice
and the evidence for woman power in early Mace-
donia, The American Journal of Philology 48, 1927,
201-214; F. Geyer, Makedonien bis zur Thron-
besteigung Philipps II., München 1930, 79sqq.

2. ΠΩΣ ΔΕΙ TON NEON ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΑΚΟΥΕΙΝ


E x s t a t apud Babbitt I p. 71-197; edd. cum versione
Polona et commentario G. P i a n k o - L . Winniczuk-K. Je-
sewski, Warszawa 1957; cum versione Anglica et com-
mentario ed. L. J . R. Heirman, S'Gravenhage 1972.
De hoc Plutarchi libro adeundae sunt hae commenta-
tiones :
Kroll, W., Studien zum Verständnis der römischen Litera-
tur, Stuttgart 1924, 80sq.
Geffcken, J., Der Begriff des Tragischen in der Antike,
Vorträge der Bibliothek Warburg 7, 1927/28, 89-166,
impr. 149sq.
366 ADDENDA ET COKEIGENDA

v. Reutern, G., Plutarchs Stellung zur Dichtkunst. Inter-


pretation der Schrift De audiendis poetis, Diss. Kiel 1933
Benzoni, Α., L'opusculo di Plutarco „Πώς δεί τον νέον
ποιημάτων άκούειν", Il Mondo Classico 3,1933,125-132
Svoboda, Κ., Les idées estéthiques de Plutarque, Annu-
aire de l'Institut de Philologie et d'Histoire Orientales
2, 1934 ( = Mélanges Bidez), 917-946
de Scazzocchio, L. S., „Poética" y Crítica Literária en
Plutarco, Montevideo 1957 (continet versionem Hispa-
nicam, p. 49-93; de quo libro rettulit D. A. Russell,
The Classical Review Ν. S. 9, 1959, 288)
Tagliasacchi, A. M., Le teorie estetiche e la critica lettera-
ria in Plutarco, Acme 14, 1961, 71-117
Valgiglio, E., I n margine alla tradizione manoscritta del
De audiendis poetis di Plutarco, Bollettino del Comi-
t a t o per la Preparazione dell'Edizione Nazionale dei
Classici Greci e Latini 15, 1967, 107-113
Valgiglio, E., Il tema della poesia nel pensiero di Plutarco,
Maia 19, 1967, 319-355
Korus, K., Wokol genezy t r a k t a t u Plutarcha ,,De audien-
dis poetis", Meander 28, 1973, 5 7 - 7 8
p.

28 1 Φιλόξενος] cf. conv. fr. e 23 D. et adn. a d i . ; p. 251


Powell; fr. 836f Page
9 Ήρακλείδου) fr. 73 Wehrli
LO Άρίατωνος] fr. 33 Wehrli
9 - 1 0 αλλά καί τον Άβ. def. ν. Reutern Wehrli (et
Crö., qui trp. διερχόμενοι (και) τα (αλλά), elegan-
ter, ut opinor)
sim: 16 add. mor. 645e; Stob. 3, 6, 17
29 2 leg. τοβοντο μάλλον
15 cf. 734 ef; Clem. Al. Strom. 3, 24, 2; Diogen. 7,
76; Apost. 16, 25 et 1. ibi 1.
2 2 - 2 3 cf. vit. Nie. 9, 1
24 cf. 967 d
27 Σιμωνίδης] cf. PMG p. 323 Page
ADDENDA ET CORRIGENDA 367
p.
30 4 - 5 cf. Horn, μ 47sqq. 173sqq.
18-19 εξυβρίζει καΐ νλ.~\ cf. Theophr. de caus.
pl. 3, 1, 5
26-27 άναλαμβ. <και) μιγνϋσα Ha.
sim: lOsq. add. mor. 529b
31 2 cf. 711a
9 έχοντα (Ω) def. ν. Reutern
9 - 1 0 πολλά ψ. α.] Sol. fr. 21D. = 29 Wèst (olim:
Callim. fr. an. 364 Schneider)
17 διάϋ-εΰις] cf. Radermacher, Art. Script. C 19
sim: leg. 9 Aristot. Met. I 983 a 3, add. Schol. Plat.
p. 402 Greene ( = FGrH 328 F 1 ) ; Greg. Cypr. M. 5,2;
Macar. 7,19; Apost. 14, 41
22 add. mor. 348 a
32 4sqq. cf. 358e
17 Aesch. fr. 350, 7 N. 2 = 284d Mette
20-22 cf. Horn, λ 472 et 391
27 τοιαϋχ' αρ' εστίν Ha.
33 7 - 1 0 Aesch. fr. 205a Mette
13 Aesch. fr. 1 5 6 N . 2 = Niob. fr. 273, 15 Mette; cf.
Men. Scut. 412
14-15 cf. 1065e
24 Pind. fr. 130 Sn.
24sqq. cf. 1130cd
34 3 ακλανατov vel ακλαντον codd. Hom.
9 βλέπειν τα δ" υπό γης codd. Eur.
35 2 - 3 Simonidi tribuebant; cf. PMG p. 323 Page
lOsqq. cf. Overbeck, Ant. Schriftquellen 2127.
1947. 1708. 1767
11 de Timomachi Medea cf. Anth. Pal. 16, 135-140
12 Θέων] Plin. n. h. 35, 144
sim: 2 add. 748a. vit. Hom. 216; rhet. ad Her. 4,
39; Cie. de legg. 3, 2
24sq. add. App. Prov. 2, 87. cf. Plat. rep. 605c sqq.;
Aristot. Rhet. 1371b 7. Poet. 1448b 10
36 2 Βάτραχος ο π.] Com. ad. 304 Kock
9 - 1 1 cf. 125d 814e. vit. Crass. 37, 3
368 ADDENDA ET CORRIGENDA
p.
36 12 Tr. adesp. 4 N. 2 = Eur. Ix. fr. 426a Sn.
14 κερδανεΐ Nauck Ha.
37 l - 2 H o m . r 3 6 9 . 441 (et Porph. adi.); cf. mor. 655a
9 fr. 217 Kock = 185 Körte
26-28 cf. 35 b 678 b
38 10 cf. fr. 31 Sandb.
25-28 Horn. Ξ 166sqq.
39 10 ro secl. Ha.
2 4 τ αυτά Ha. Ba.
25 cf. TGF 23 Τ 9 Sn.
40 5 cf. 1049f
9 Tr. adesp. 350 N. 2 = Eur. Hypsip. fr. I. V 20sq.
Bond
15 [αντ]άναιρεΐν Ha.
1 6 - 1 7 χαλεπαίνοντας, αλλ' ενζνοοϋντας τί βούλεται
ώς επί τοϊς εν) ήάει Theiler ap. ν. Reutern
17 λεγομένοις] δεχομένους Bern.: (προσδια)λεγο-
μένονς K r o . 1
19 post Η 358 inser. M 232
20 cf. 809 f
23 cf. 1074f
25 cf. 22 b
41 1 cf. 431a
4 cf. 1049 e
17 προς βέβηλα χώπόϋεν Yater (Bury Jebb Pearson)
42 2 fr. 611 Kock = 737 Körte
6 fr. 756 Kock = 738 Körte
14 (ρέπειν) ποιείν T h e i l e r a p . v. R e u t e r n : (ρέπειν)
vel < ρ ο π ή ν ) π. W i f .
20 cf. 445 f
sim: 21 add. Diog. L. 2, 34
24 Epicharm. 275 K. = VS 23 Β 32
43 11 fr. 3 Wil. = I D . = 2b Page; ϋνιάδα Bergk
28 cf. 20 e
44 10 'καμμονίην'Ί Χ 257 Ψ 661
11-12 cf. Lycophr. Al. 943 c. schol.
19 ad ε 42 add. η 77 κ 474
ADDENDA ET CORRIGENDA 369
P-
45 2 COÏT. ( f r . 1 4 5 , 2N.2)
22 fr. 75B. D. = 108 West
24 γενέο Fick; χαρίζεο West
27 fr. 12, l s q . B. = 10, l s q . D. = 9, lOsq. West
sim: fr. 61 Bern. = 83 Sandb.
46 6 - 8 cf. 757 b
16 cf. 31 d
17 alibi: H 202 Ω 308
25 <(, και) ορϋώς v., Ha.
47 5 - 6 cf. 99f
20 cf. Plat. Tim. 48a
27 cf. 105c 369c 473b 600c. vit. Aem. P. 34, 8
48 1 - 2 cf. 742e
11 cf. 164c
12 cf. 36a
49 2 - 3 cf. vit. Marceli. 33, 4
10 cf. fr. 43 Sandb.
13 άνϋρώπου φρ. H a . : αντον φρ. Ba.
18 cf. fr. 41 Sandb.
28 ως ουκ ευδαίμων Plutarchum legisse suspicatur
Ba., ως ov τοι μάκαρ ων Har. 1
50 1 fr. 612 Kock = 739 Körte
2 4 - 2 6 cf. 369 b 474 a
51 2 αμουσον Kro. 1 , repugnante ν. Reutern
27 cf. 743 b
52 1 ευπρεπείς (λόγων) Ha.
11 τfj εξ ει def. Kro. 4 cl. 927d 1124b
13 cf. Diog. L. 5, 1; Suda s. Αριστοτέλης ( = Τ 49b
Düring)
16 [εύιζόμενον] vel αλλ" έϋίζεσ&αι ϋαρρ. έπιφωνεΐν
Ha.
53 2 4 - 2 5 cf. vit. Cor. 32, 5
27 post φοβη&είς lac. indie. Ha., fort, recte
54 21 cf. Alciphr. ep. 3, 26, 4
25 αντοϋ Ha.
55 1 επί νηός άγοντες codd. Horn, plurimi
24 αυτός εϊωϋεν Emp. bene, u t opinor

27 BT Plut. mor. I
370 ADDENDA ET CORRIGENDA

5614-15 cf. 156d. fr. 93 Sandb.
5724 ov μεν croi codd. Hom.
582 - 3 cf. 541 c
8 cf. 781 c
11 cf. 540 e
26sqq. Hom. A 94sq.
59 4 - 6 cf. 714b
13 cf. vit. Ag. et Cleom. 30, 6
22 Horn. Κ 222
sim: 15 Plat. Apol. 28b sqq., ut videtur
17 leg. Vit. Cat. mai. 9, 5. 198e 528f; Stob. 3, 31, 9
60 11 cf. 537 d
26-27 Hom. Ζ 37 A 122 Φ MX 337
3 0 - p . 61, 2 cf. Sen. ep. 108, 30
61 12 παώιάς Re.
16 cf. 71 f
62 3 και δοκονντος Stob., 'dignum fortasse quod inse-
ratur Plutarcho' Hense ad 1.
3 - 4 οργής ή πρ. και ή φ. τον μη π. μείζον trp. Stob,
sim.: Vit. Ages. 11, 7. mor. 81a 209de; Philostr.
ep. 8
63 13-14 cf. 23c
18 Hom. A 498
sim: 16 add. SVF I I 1062; cf. Radermacher, Art.
Script. A l l
64 19-21 Hom. Δ 104; cf. mor. 19d
25-26 cf. vit. Cor. 32, 6
26 cf. 248 b
sim: add. vit. Hom. 114
65 10 fr. 14 Wil. = 6b D. = 13 Page
12sqq. cf. 88b 186b. vit. Arist. 3, 5; Plat. rep. 362a
sim: 24 add. 145b 467c; Porph. de abst. 4, 20
crit: leg. 28 τον2 p. corr. (sed excidit siglum codicis)
66 1 - 2 cf. 498 b 767 a
7 - 8 Hom. Ω 130
18 fr. 13B. = 10, 3sq. D. = 11 West
26 Αντισθένης] fr. 60 Decleva
ADDENDA ET CORRIGENDA 371
p.
66 26sqq. (εννοήαας), εν τω §. (τω) ... παραβάλλων
ενϋνς Bury 1 : <προς) τ. Άϋ·. ϋ,ορυβηϋ·έντας εν τω •&.
(.τω) E d m . : επί τω [#.] Ha.
sim: 4 add. mor. 209b. vit. Ages. 9, 5sqq.
67 9 - 1 4 cf. 204de. vit. Pomp. 78, 6; Diog. L. 2, 82
15 ϋυνεμφαίνων Kro. 1
17 άνακαλείν Cast. 1
2 5 - 2 7 cf. 103 b
68 3 - 4 cf. 446 a
4 cf. 235 d
7 Men. f r . 472, 7 Kock = 407, 7 Körte
26 cf. fr. 50 b Sandb.
sim: 7 - 8 add. 41b
69 3 cf. 106d; Cie. Att. 9, 2a, 2
10 (προς) το Ha.': <είς) το Kro. 1
12 fr. 114, 1 Kock = 101, 1 Körte
17 Tr. adesp. 9 N . 2 = Eur. fr. 683a Sn.
18-19 cf. 72 e
70 25 κνδος] φέρτατ' codd. Horn.
30 cf. 19 c 678 b
71 7 cf. 299 b
8 - 9 Horn. Β 246; cf. Plut. fr. 207 Sandb.
12 cf. 950 e
25-29 cf. 88 f - 8 9 a
26 Tr. adesp. 358 N . 2 = Soph. fr. 187 P.
72 3 εντείνονσι (πληγάς) ? Ha.
18-19 cf. 472b
21 cf. 24 b c
26 cf. 554 a
sim: 1 add. 173d; Dion Chrys. 37, 45; Amm. Marc.
30, 8, 4
73 2 τοϋ Αισχύλου secl. Ha.
fr. 352 Ν. 2 = 704 Mette
3 τ άκρον Burgess
10 Thesp. fr. 3 Ν. 2 = T G F 1 F 3 Sn.
1 4 - 1 5 cf. 397b
372 ADDENDA ET CORRIGENDA
p.
73 26-27 cf. Eur. Alex. fr. 63 Sn. (Hermes Einzelschr.
5, 1937, 20)
74 24-25 cf. 615 d

3. ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΑΚΟΥΕ IN

Edidit Babbitt I p. 199-259


p.
75 sim: 20 add. 622f
76 3 εΰ φρον. (άπαλλαγήν/ (Gì2) mavult Cast. 1
8 ενεατί (χι) B a .
2 0 Θεόφραστος] f r . 91 W . ; cf. m o r . 666 c
77 5 προμ(ηχα)νώμενος Ha.
10 [απο~\τιέμψαι H a .
19 άναδιδούα(ης) Cast. 1+2 recte, ut videtur
22sqq. cf. Plat. leg. 808d
sim: 2 add. Clem. Al. Paed. 2, 49, 2
78 9 - 1 0 τ ά ς νπηνεμίονς λ. και ώδ. άτ. τ . και άψ. ν.
δχείας Ba. cl. Aristot. h. an. 559b 20-22
13 olim Callim. fr. an. 365 Schneider
79 6 εντυχεϊν Ha.
sim: scrib. 4 cf. 592f; SVF I 310
81 9 Oec. I 14-15; cf. mor. 86 c. e
crit: 19 δε, quod malit Po., coni. Ha.
82 5 cf. 758 d
20 cf. 28 d
sim: add. 215b (subest Pind. Pyth. 4, 272)
83 5 - 6 cf. Men. fr. 407, 7 Körte (et mor. 33f 801c)
8 καινά Chatz.
13 ποικίλη'1. Cast.1"1"2
17 cf. TGP 23 Τ 9. 45 Τ 2. 88 Τ 4 Sn.
sim: 1 add. mor. 208d; Xen. Ages. 11,4; (Gell. 18, 3)
25 Aristot. E. N. 1164a 15. E. E. 1243b 24
84 5 ατεφζαν/ηπλόκονς Hch.., sed praestat ατεφηπλ.,
quia Plutarchus poetae cuiusdam locum libere enar-
rare videtur
ADDENDA ET CORRIGENDA 373
P-
84 11 Sim. fr. 47 Β. = 43 D. = 88 Page; cf. mor. 79c
494a
sim: 6 add. Porph. de abst. 4, 20
86 2 1 - 2 2 cf. Plat. Tim. 36c
22 Φνλοτίμου] fr. 26 Steckerl
87 1 sqq. cf. 630a
1 - 2 εμπ. [ή φ.] ή δ. ήρμοσμένας Ha.
sim: scrib. 2 Eur. fr. 183, 3; cf. mor. 514a 622a 630b
18 add. 439d 613b 716d. fr. 129 Sandb.
88 18 οφρύος κατάντημα κινών Lobeck, prob. Ha.
Jo. 2
89 1 και μέγα seel. Bury 1
7 cum Ha. praetulerim Emperii coniecturam εξιατά-
μενος
sim: 25-26 fr. eleg. ad. I B . D. (olim: Calimi. fr. an.
366 Schneider)
90 1 cf. Radermacher, Art. Script. Β X X I 9
9 μελαγχλώρονς (vel μελιχλ.) codd. Plat.
17-20 cf. 520ab
25 ενίοτε? Ha.
91 1 τάϋις Kro. 1
13 (ενι)οι δε vel oí δέ (τίνες} Cast. 1+2
92 sim: 2 cf. mor. 1091c 1095d 1117a; Diog. L. 10, 5
93 2 τε secl. Hch.
7 - 1 0 cf. 631 f. vit. Lyc. 12, 6sq.
94 1 - 3 cf. 89 c
15-24 cf. 769e
21 και πράγμαβιν secl. Ha.
sim: 24 'saepius': 123c 466f 602b
95 17 Κλεάνϋης] cf. Diog. L. 7, 170 ( = S V F I 463)
Ξενοκράτης] cf. Diog. L. 4, 6
23 fr. 14B. = 13D.
96 1 cf. 80 a 494 d
lOsqq. cf. Plat. rep. 539b
13 Ίερώννμον] fr. 20 Wehrli
28 εκτεύεράπενκεν Emp. prob. Ha.
29 εΐ δή τίνος Cast. 1+2
374 ADDENDA ET CORRIGENDA

4. ΠΩΣ ΑΝ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙΕ TON


ΚΟΛΑΚΑ ΤΟΥ ΦΙΛΟΥ

Edidit Babbitt I p. 261-395; nonnulla de hoc opusculo in-


venies apud F.-A. Steinmetz, Die Freundschaftslehre des
Panaitios, Wiesbaden 1967 (Palingenesia 3), 148-172.
p.
97 sim: 9 add. 1000 a
98 12 fr. 15B. = 18 D. = 86 Page
99 17 Ενηνος] fr. 10Β.; mor. 126d Prodico tribuitur
(VS 84 Β 10)
100 7 -(äv) επαινοϋντα Edm.
21-22 cf. 778e; ov πυρ ού(δε) αίδαρος Meineke
sim: 23 Clearch. fr. 19 Wehrli
101 5 - 6 cf. 614a 854e
6 εσχάτη άόικία Plat. Stob.
14 Macar. 4, 12; cf. Cie. pro rege Deiot. 25
15 Tr. ad. 362 N. 2 = fr. iamb. ad. 30D.
102 2 cf. 96 d; παρέχον H a .
sim: 16 hinc v. Anton. 24, 12; cf. mor. 61b
103 6 εστι τάπορονμένω Herw.
7 sqq. cf. 800 a
crit: 7 τω iam Ha.
104 9 - 1 0 c f . 9 5 9 b c
13-14 cf. 81c 352 c
sim: scrib. 2 cf. 961e 705a; Aristot. h. an. 597b 24;
Ael. n. an. 15,28; Athen. 9, 391 a; Plin. n. h. 10,68 al.
105 26 ψήσει secl. Ha.
sim: 4sq. cf. Ael. v. h. 4, 15; Nep. Ale. 11
106 12 (εν) ταϊς Ha. cl. 54d, sed hiatum obstare monet
Ziegler.
21 cf. Diog. L. 5, 1; Suda s. Αριστοτέλης ( = T 4 9 b
Düring)
sim: 20sqq. cf. Plin. n. h. 35, 36; Tzetz. Chil. 11, 368
107 3 (έξ)αναφέρονσιν Cast. 1+2 (cf. 563 a)
7 cf. vit. Dion. 8, 1 - 2
ADDENDA ET CORRIGENDA 375
P.
107 sim: Athen. 6, 249f 10,435e; priorie loci fons Theo-
phrastus an Hegesander fuerit, mihi quidem incer-
t u m est.
108 8 - 9 Carm. pop. 35B. = 15D.
29 ov <ròr) Ha.
109 1 Callim. fr. 490 Schneider = Aet. 1, 20 Pf.
11-13 γ., εκείνα) . . . ευώδες (εν)εατι Cast. 1
2 5 - 2 6 cf. 95 a
2 7 - 2 8 cf. Plat. Gorg. 465 b sqq.
110 11 επί def. Cast. 1 , fort, recte
17 cf. 808c 819c 1108a
22sqq. cf. Wil., Antigonos von Karystos p. 93
24-27 S VF I 470. 471
29 an τον &εραπ. (cf. ν. 11)?
111 1 τα δ' H a . Ba.
2 - 3 αφ* ενός διαγρ.] cf. vit. Dem. 13, 4
sim: add. 223e 452d. vit. Lyc. 5, 9 (ubi Χαρίλαος)
112 14sqq. cf. 100c 477ab; SVF I 203
22sqq. cf. 483a
113 3 μελ.] cf. ad p. 90, 9
11-14 cf. 60a 780f. vit. Ag. et Cleom. 54, 1 - 2 ;
Polyb. 5, 34, 10
13 [εγ]χαράξεις L. Dindorf: άράξεις Kro. 1 cl. Eur.
Cycl. 205
15-17 cf. vit. Ant. 9, 5sqq.
17-18 cf. Strab. 17, 796
19 προσωπεία (0) def. Cast. 1
114 1 ενπαρνφον] cf. 615 d
6 Men. fr. 293 Kock = Colac. fr. 2, 3 Körte
7 id. fr. 297 Kock = Colac. fr. 3 Körte
12 πρόβειϋιν— θρέμματος] Men. fr. 298 Kock = Colac.
fr. 6 Körte
crit: ad 5 - 6 post Ω: corr. ex Athen. 10, 434c edd.
115 5 - 6 cf. Plat. Gorg. 485d
21 cf. 164c
26 ποΐ Hch.
376 ADDENDA ET CORRIGENDA
Ρ·
115 crit: 18 ôè iam Ha. (qui δή e v. 19 hue transposuit,
utfieret αν δε δή τις)
116 5 cf. 497d; 'passim': Ale. 1159. Andr. 1284. Hel.
1688. Bacch. 1388
sim: vid. quae addidi ad p. 35, 2
117 9 cf. vit. Sol. 27, 6sqq.; Hdt. 1, 30sqq.
sim: 15 add. S W I I I 589sqq.
118 3 - 4 αν&ρωπος ax. äv επαίνων εϊη, εί τοις έπαίνοις
μόνοις ώφ. Ba., haud feliciter
sim: Men. fr. 523 Kock = 458 Körte
120 10 και del. Ha.
1 1 - 1 9 de Ägide cf. Arr. an. 4, 9, 9; Curt. 8, 5, 8.
1 9 - 3 0 res dubia; nam Cassius Severus inde ab a.
12 p. C. n. exsul Cretae et Seriphi degebat.
121 25 πϋρ επίπϋρ] cf. 123f 610c 919d. vit. Artox. 2 8 , 1 ;
Plat. leg. 666a; Zenob. 5, 69. Macar. 7,48 et 1. ibi 1.
27 Aesch. fr. 135 N.2 = 228 c Mette
28 cf. 751 c (ubi πικρών φ.)
122 7 - 1 7 cf. ad p. 102, 15
sim: 12 add. Dioscur. mat. med. 4, 78, 1; Plin. n.
h. 25, 152
123 crit: 18 άπίστησον iam Chatz.; sed πίβτευσον (sc.
ταϊς διαβολαϊς vel sim.) optime def. Kro. 2 + 3 cl. 782e
125 1 τών δεομένων pro ή αϊ δεόμεναι ( = meretrices)
posita esse contendit Kro. 2 , sed mihi quidem non
persuasum est.
126 22 ζώ(πυρ)ον Kro. 1 : (ρί)ζωμ' Bury 2 : φόν Platt ap.
Ba.
2 6 - p . 127,10 cf. Diog. L. 4,37 (ubi Ctesibius pro
Apella)
127 sim; 10 cf. mor. 824c
128 17 Γοργίας] VS 82 Β 21
sim: 22 add. mor. 532f; Stob. 4, 23, 49; scrib. vit.
Phoc. 30, 3; Agid. 2, 4
129 13 οΰδε (βάρη} Chatz.
sim: 1 add. Stob. 3, 7, 60
ADDENDA ET CORRIGENDA 377
p.
130 11 fr. 64B. = 50D. = 87 Page
22 cf. vit. Alex. 75, 4. 76, 2 (FGrH 129 Τ 5)
28 cf. vit. Alex. 54sqq. et 1. ibi 1.
sim : 3 . . . Theophrasti] fr. 75 W. ; subest Eur. Or.
735
131 23 {αυτός} αντον Ha.
sim: 21 add. vit. Alex. 22, 6
132 17sqq. e. g. Aristot. E. N. 1108 a 23sqq.
133 23 cf. vit. Dem. 12, 4
24 (et in adn. crit.) versus conflatus ex Λ 653sq. et
Ν nò
27 cf. 934f 970b
134 7 εφ' έτέροις ελέγχων trp. Ha.
8 και secl. Ha.
sim: 16 add. Diog. L. 2, 62sq.
135 14 πάντα δ. Re., prob. Ha.
18 Επίχαρμος] cf. Τ 12 Kaibeì
sim: 15 add. Ael. v. h. 9, 36 (de Antigono)
21 add. Philostr. vit. soph. 1,15, 3; vit. Antiph. I I 1 1
136 1 Τιμαγένης] cf. Sen. contr. 10,5, 22; Sen. de ira 3,
23, 4sqq.; Jacoby ad FGrH 88 Τ 2
20-21 cf. 613b 644f 716b.de
22 cf. 650e
crit: 20 scrib. . . . μεριμνάν Boeckh: -ών Ω
137 16 αγαν άφαιρούντων Wy.
17 (και) το Cast. 1+2
25 cf. 49 f
138 5 το άνιώμενον (G1) praetulerit Cast. 1+2
18 Δημήτριος ό Φ.] fr. 59 Wehrli = FGrH 228 Τ 5
28-29 cf. 102 b
139 8 cf. 135b
9 cf. 73 f
18 cf. 808d. vit. Aie. 42, 3 vit. Dion. 8, 4. 52, 4 vit.
Marceli. 15,4 ; vit. Cor. 15,4
22 cf. Diog. L. 4, 5
25 εύκλεά ·&ήσει] Eux. Phoen. 1742
sim: 13 add. vit. Sol. 28, 4sq.
378 ADDENDA ET CORRIGENDA

140 21 περί {της} β. Hch.
sim: 17 cf. 606bc; Phil, quod orna. prob. lib. sit
128sqq.; Diog. L. 6, 43
141 28-29 cf. 448 b
142 2 - 5 cf. 14b 144f 272c
11 'passim': ó 70 ρ 592
15 cf. vit. Alex. 50 et 1. ibi 1.
16-23 cf. Diod. 28, 14
21 ώφειλεν Ha. Kro. 1
143 3 δει Ha.
7 ηϋονς χρηστού vel sim. desiderai Ha.
10-11 cf. Diog. L. 4, 16
14 cf. 88c 481 a 1110e
20 cf. 30 e
sim: 4 a d d . mor. 229c; cf. 212e (Agesilai) 216a 218e
232d; Them. or. 27, 334c; Synes. de regno 2d;
Apost. 8, 75
144 3 ουκ άλλως Ha. haud male
24 cf. 784a
26 cf. vit. Ant. 62, 1
145 7 cf. 810 b
8 Tr. ad. 9 N. 2 = Eur. fr. 683 a Sn.
9 - 1 0 cf. 34 d
2 2 - 2 3 cf. 535 e
146 2 το ΰ. τον φιλαιτίον Re. : το αννεχώς φιλαίτιον Ha.
4 - 7 cf. 4 3 a b
5 Φνλότιμος] fr. 26 Steckerl
sim: add. Clem. Al. Paed. 3, 46, 4
147 23 πρακτική] de παρακτική cogitare videtur Bury 1 ;
sed praestat, ut opinor, προτρεπτική (Wil.).
148 25 ή π. τω ϋεραπενϋέντι λυπηρά [υπάρχει] Kro. 2
26 τεμόντες Kro. 8
ADDENDA ET CORRIGENDA 379

5. ΠΩΣ ΑΝ ΤΙΣ ΑΙΣΘΟΙΤΟ ΕΑΥΤΟΥ


ΠΡΟΚΟΠΤΟΝΤΟΣ ΕΙΓ ΑΡΕΤΗΙ
Edidit Babbitt I p. 397-457
ρ·
149 17 περικειμένη (vel περιημμένη) B a .
150 7 (έν} άκαρεϊ Ha. (cf. Aristoph. Plut. 244 al.)
9 (πολλοστον) μέρος Ha.
17sqq. cf. 1058ab
151 4 - 5 Epich. fr. 276 Kaibel; cf. Apost. 14, 88a
6 προς rà πράγματ' Chatz., sed Plutarchus imitatur
Epicharmi constructionem.
14sqq. cf. 449d
19 άμίκτονς Kro. 1
24 ήρεμα Ha.
sim: add. mor. 962 b
152 10-11 cf. 9e 85e. fr. 53 Sandb.
15 ου (μόνον} μ. B a .
sim: scrib. vit. Sol. 11, 1; Paus. 11, 37, 6sq.
crit: scrib. 13 ποιεί] τελεί etc.
153 1 συχνώς Emp. Ha.
3 εν ΰπονδαΐς Ha.; an ύποαπόνδονςϊ
6 τα δε πρότερα των ύΰτέρων Ha.
154 1 άποαπααϋώσιν Ha. : άπελαύώαιν Kro. 1 , frustra
3 cf. fr. 137 Sandb.
7 (είς) λή&ην Edm.
11 ζείαδ/έχεαϋαι Cast. 1+2
12 πλούτος] πλους Turn. Vulc. Kro. 2 , recte, ut opinor
25-p. 155, 4 cf. Sen. ep. 98, 13
sim: 17 cf. Plut. vit. Artox. 28, 4
155 9 ήρέμαί Ha.
sim: add. Diog. L. 6, 22 (e Theophrasti Megarico)
156 13 fr. 15. 2 - 4 B. et West = 4 , 1 0 - 1 2 D. ( = Theogn.
316-318)
14-16 cf. 92e 472d. vit. Sol. 3, 3
sim: 20 add. mor. 190f
22 add. lui. ep. ad Them. 265a
380 ADDENDA ET CORRIGENDA
P-
157 2 oí def. Cast.1
14 ζέπΐ) dubium esse iure monet Crö.
22 Αϊαωπον] fab. 246 Halm = 147 Hausr.
158 10 fr. 47B. = 43D. = 88 Page; cf. mor. 41f 494a
26 "Ιωνα] Epid. fr. 5 Blum. = FGrH 392 F 22
sim: scrib. 24-27 libere reddit locum Stob.
27 add. 208f (de Agesilao)
159 3 cf. Diog. L. 6, 37; Sen. ep. 90, 14
δέ τ iva Edm. früstra
7 - 8 cf. vit. Dem. 6, 1
12 [και] πρ. και βκ. Ha.: και πρ. καταϋκ. Cast.2
23 μ. άκοϋσαί τι (βουλόμενοι) Cast.1+2 (διό. βονλό-
μενοι edd. vett.)
25 cf. 614e
160 3 Αρίστιππος] fr. 93 Manneb.
11 cf. 6d 804a. vit. Dem. 8, 7
sim: add. vit. Ale. 10, 4 ( = Theophr. fr. 134 W.);
Diod. 12, 84, 1
161 sim: add. 209d. vit. Ages. 11, 7; Xen. Ages. 5, 4;
cf. Philostr. ep. 8
162 3 cf. 52 c 352 c
8 <κατη}φιάΰειεν Kro.2 cl. 119c
12 fr. 243 N. 2 = 421 Mette
12-15 cf. 767b
17 fr. 2, 9B. D. = 31, 9 L.-P.
18-19 cf. 763a. vit. Demetr. 38, 4
22-23 cf. 352c
163 8sqq. cf. 1128d
sim: 21 add. 89b (ubi Antisthenes)
164 2 έγχρέμματα def. Crö.; cf. L.-Sc.-J. s. v.
13 κατειπών( Kro. 2 : και ειπείν (εαυτόν) Ha.
15-16 τονπτάνιον Ba.
21 scrib. [καί] τον
sim: 14 add. Diog. L. 6, 34
20 scrib. Hippocr. Epid. V 27; lui. ep. 59, 444d;
Cels. 8, 4, 3; Quint. 3, 6, 64
ADDENDA ET CORRIGENDA 381

165 2 μείζονος] άμείνονος Ha. Ba.


6 cf. υ 227
166 15 Στίλπωνος] test. 159 Döring
17 ήν Μεγαρενΰιν Haupt: ην Ιερεύειν Ba.
25 λέγομεν Re.
168 24 τ seel. Chatz.
sim: 8 add. mor. 185a 552b. vit. Thes. 6, 9; Ael.
v. h. 2, 12; Athen. 12, 533d. 13, 576c; Apost. 13,
27; Cie. Tuse. 4, 19; Nep. Them. 1; Val. Max. 8, 14
ext. 1. 6, 9 ext. 2
19 add. mor. 69e. vit. Ale. 6, 1
25 add. 997d. fr. 210 Sandb.; Apost. 11, 98f
169 6 cf. vit. Num. 20, 10
16 cf. vit. Arist. 7, 2
16-17 κώνειον Σωκράτους% Capps
17 cf. vit. Phoc. 34sq.
20 cf. vit. Pomp. 73, 11
23 ουδέν άποτρ. ? Kro. 1
25 cf. Sen. ep. 11, 8 ( = Epicur. fr. 210)
28 scrib. olov [ft]
sim: 13 add. Plat. rep. 474d
170 8 αημ. Ικανόν τονί Cast. 1 + 2 : σημ. αεαυτοϋ Kro. 2
13 cf. vit. Alex. 15, 8 et 1. ibi 1.; Cie. pro Arch. p. 24
18 ή (τον) καλοΐς Ha.
171 11 (εν) εαντώ Ha.
1 2 - 1 3 lect. κατ' αίαχύνην (X 3 WCY 2 N) prob. Bern.
Kro. 2
sim: 4sqq. cf. Hes. OD 361 et Plut, ad 1. (fr. 53
Sandb.); mor. 9e 76c
19 cf. mor. 826 b
22 Cardini, Pitagorici I I 22; Overbeck, Ant.
Schriftquellen 970sq.
382 ADDENDA ET CORRIGENDA

6. ΠΩΣ ΑΝ ΤΙΣ ΑΠ' ΕΧΘΡΩΝ ΩΦΕΛΟΙΤΟ

E x s t a t apud Babbitt I I p. 1 - 4 1
ρ·
172 1 scrib. [ατερ] πολιτείας
3 - 4 cf. Aristot. de mir. ause. 83; Diod. 4, 17, 3;
Ael. n. an. 3, 22. 5, 2; Plin. n. h. 8, 227; Solin. 11,11
12 cf. mor. 40b
sim: 8 add. fr. 174 Sandb.
173 2 αυτόν] αύϋ·ις? Ha., non male
12 cf. 957 a
14 Aesch. fr. 207 N. 2 = 455 Mette
17 cf. 958 d
19-20 και ώψ. εστι del. Ha.
sim: 2 scrib. 959e 964a.f 729d. fr. 193 Sandb.
25 Διογένης καΙΚράτης] Diog. L. 6, 20sqq. 87; add.
Sen. de tr. an. 14, 2
174 2sqq. cf. 642c 995a
4 oivov] ϋδωρ Suda
11-12 cf. 1083d
15sqq. cf. 516a
175 2 5 - p . 176, 2 cf. vit. Cat. mai. 27, 2sq.
176 3 - 5 cf. 21e
6 <καιy κύνας Bern. Ba., fort, recte
11 cf. 32d 186b. vit. Arist. 3, 5 (Plat. rep. 362a)
16 cf. 606d
26 κακία secl. Ha., recte, ut opinor
27 cf. 71e 481a 1110e
177 10 μή που Hch. bene, cl. 40d ceterisque loc. sim.
19 αν&ρωπε, τί μοι, εψη Ha. ; sed nihil mutandum est.
22 Tr. ad. 358 N. 2 = Soph. fr. 187 P.; cf. 35d
sim: 7sq. Trag. ad. 75 N. 2 = Com. ad. 1229 Kock;
cf. mor. 823b; Aristot. meteor. 364b 12. Probi. 26,
1 et 29; Theophr. de vent. 37. 39. de sign. temp. 36;
in consuetudinem proverbii venit: cf. Diogen. 4, 65;
Greg. Cypr. L. 1, 99; Apost. 7, 6; Mant. Prov. 3, 15
ADDENDA ET CORRIGENDA 383
P.
177 9 add. 129 d 463 e
26 add. Ael. n. an. 8, 4
178 8 ελαττον δ' έτέρω, Ba., sed articulum desidero
9 Άντιιτ&ένης] fr. 77 Decleva
2 0 - 2 2 cf. Them, in Arist. Phys. 2 (p. 54, 23 Seh.);
Simpl. ad 1. (p. 346, 23D.); (Xen. hell. 2, 3, 36 =
VS 88 A 10); de Iasone Cie. de nat. deor. 3, 70;
Val. Max. 1, 8 ext. 6; Plin. n. h. 7, 166; Sen. de
ben. 2, 18, 8
179 23 ή αυνόντων postea del. H a . : [η] σνντονώτερον
Kro. 2
sim: 9 . . . Vit. Pomp. 48, 12 V. Caes. 4, 9; add. lui.
conv. 323 b
18 add. Thuc. 1, 135; Diod. 11, 54, 2sqq.
180 16 την περιττήν (περί την Gesner) Stob.
17 νπ. δη τω Stob.
19 ών εατιν Ha.
2 0 - 2 1 Horn. Δ 350 Ξ 83 α 64 ε 22 τ 492 ψ 70
24 {διά) δίαιταν ϋρασεΐανϋΆ., vix recte ; λόγων Stob.
sim: 8 add. 1000a
10 add. Luc. Hermot. 34; Stob. 3, 5, 42; Tzetz. Chil.
13, 485 al.
pro 16sq. leg. 1 6 - 1 8 εχειν cit. Stob. etc.
pro 24sq. scrib. 2 4 - p . 181, 5 cit. Stob. etc.
181 5 Callim. fr. an. 367 Schneider = 784 Pf.
7 - 8 Trag. ad. fr. 365a Sn.
1 3 - 1 5 cf. Xen. conv. 2, 10; Diog. L. 2, 37
18 εν ταΐς <των φίλων) λοιδορίαιςΐ Ha.
19 sqq. cf. 810 a sqq.
182 1 πράγμασιν] χρημάτων Ha.
9 - 1 0 cf. 808c
1 1 - 1 2 cf. 809f
25 αν&ις] αύτονς Bern. : αύταΐς Ha. : seel. Cast. 1 + 2
sim: 7 . . . Vit. Caes. 57, 6 Vit. Cie. 40, 4sq.; Suet.
Div. lui. 75, 4 ; Polyaen. 8, 23, 31
183 24 fr. 6 8 B . = 3 D . = 33 Page
384 ADDENDA ET CORRIGENDA
p.
183 sim: 2 cf. 729de 959f; lambì, v. Pyth. 36; Porph.
v. Pyth. 25; Apul. apol. 31
10 add. Val. Max. 6, 5, 5
crit: 8 Ί^ήρας] plura exempla ap. L.-Sc.-J. s. v., I I 3
184 2 - 5 cf. 485e
4 cf. Xen. mem. 1, 4, 6
12 cf. 473a 618f
13-14 Hes. OD 23sq.
22 περιστέλλωνί Ha. cl. 100c
sim: add. Ael. v. h. 14, 25
185 5 φίλοις] πλουσίοις Kro. 3 recte, cl. 94a 485d 710a
19-20 cf. 1124e
22 fr. 15,2sq. B. et West = 4, lOsq. D. ( = Theogn.
316sq.)
sim: 2 add. 185a, scrib. V. Them. 3, 4
22 add. 78c. vit. Sol. 3,3
186 1 σατραπείας Shilleto Ba.

7. ΠΕΡΙ ΠΟΛΥΦΙΛΙΑΣ

Legitur ap. Babbitt I I p. 43-69


p.
186 14 VS 31 Β 3, 8
20 άνθρωπος Hch., prob. Ha. (ο αν&ρ. Ba.), recte
mea quidem opinione
sim: COÏT. 3 - 4 48E 90a 1000a
187 4 fr. 554, 4 Kock = 743, 4 Körte
6 - 7 εναντίον δε μετά . . . κτήσιν ζ'ήμϊν) Ba.
11 add.: p. 34sq. Bond
17 πράττοντας] πλέκοντας? Ha.
19 ώσπερ άφ' εστίας] cf. 549e 948b al.; Zenob. 1,40;
Greg. Cypr. L. 1,63; Apost.4,61 al.
188 11 cf. 117d
sim: 15 add. Greg. Cypr. L. 1, 23 (M. 1, 73); Macar.
1, 82; Apost. 2,28 et saepius
ADDENDA ET CORRIGENDA 385

189 3 κρίναντα] cf. Theophr. fr. 74 W. (Sen. ep. 3, 2;


Amm. 26, 2, 9)
9 cf. 316c 575c; lui. or. 1, 23b
190 6 (προα/κολλάόϋαι Ha. ; sed et simplex et composi-
tum hac significatione usurpabant: cf. Plat. leg.
728b et 776a; prae ceteris Act. Apost. 5, 13; 1. Ep.
Clem. 30, 3. 49, 5. 56, 2 et saepius.
8 - 9 cit. Apost. 13, 51c
11 άεί (Ω) def. Kro. 1 (Ba.), vim verbi 0εΐ (6) subau-
diendam esse contendens.
16 πολλφ (χρόνιυ) ? H a . (sed abundat)
2 4 s q . ήμέας \ άλλο διεκρ. Horn.
191 13 άλλων εγ. Crusius
14 fr. lyr. ad. 99B. = chor. ad. 9D. = 77 Page
sim: 25 add. vit. Ant. 24, 3
192 1 Menandr. fr. 757 Kock = 744 Körte
2 <φίλοιy φέρουσιί Ha.
10 έμφορεϊν tempt. Bury1
14 scrib. τω φ. (πολλοίς/ χρ. ;
14 τω φ. χρ. <πολλοίς) B a . : τ αϊς φίλων χρήβεαιν
<ϊδιον} 2. Radermacher (Demetr. de eloc. p. 110)
193 8 cf. 12e
10-12 locus vix sanus
1 0 - 1 1 προς εν' αν τις f¡ μετά π. π. είσιονΰα Ba.
1 1 - 1 2 το μη α. . . . αυγκ. πάνυ δ. H a . B a .
2 0 Τιμησία] cf. 8 1 2 a ; Ael. v. h. 12, 9
sim: add. fr. 174 Sandb.
194 10 οι φιλόφιλοι tempt. Michael
12 Eur. fr. 595, 5 Ν.2 = Crit. 43 F 6 Sn. = VS 88Β
20
18 <αυτής) την αυτήν E d m .
21 αλόγα (Wy.) cum Ha. praetulerim.
2 2 - 2 3 άναγκαζόμενα et φενγοντα απ' ά. secl. Ha.
195 5 δίλογον vel αλογον B u r y 1
15 και <αύϋ·ις}1 H a .
19 αλλ' secl. Ha.

28 B T Plut. mor. I
386 ADDENDA ET CORRIGENDA

8. ΠΕΡΙ ΤΥΧΗΣ

Edidit Babbitt I I p. 71-89.


Cf. Buriks, Α. Α., The source of Plutarch's Περί τύχης,
Phoenix 4, 1950, 59-68
p.
197 4 Tr. fr. p. 782 N. 2 = TGF 71 F 2 Sn.
6 - 7 cf. 342c. vit. Arist. 25, 3 (=-- Theophr. fr. 136W.)
11 cf. 187b; Stob. 4, 13, 64
14 υβρίζοντας <αύτάς) Edm.
sim: 4 add. cf. Men. Scut. 411. monost. 732 J . al.
10-11 Dem. X I X 229; cf. 510b 668a; Athen. 8,
343e 12-13 Dem. X V I I I 296
199 15 cf. 928b
17 cf. 390b 436d 1006b
18 καλόν [ ó ' ] ήν B a . E d m .
20 <της) τον αώματος δ. [αυτών] Cast. 1 : τον σ. τάς
(τε) δυνάμεις αυτών W y . B a .
22 Epich. fr. 249 Kaibel = VS 23 Β 12
sim: scrib. 10 Menand. fr. 417b Kock = 463 Körte
(cf. fr. 621. monost. 741 J.)
pro 20 scrib. 22 cf. 336b 961a; lui. or. 8, 247a;
Iambi, v. Pyth. 228; Porph. v. Pyth. 46
200 9 fr. 194 N. 2 = 336 Mette
sim: 2 add. SVF I 377
7 add. fr. 193, 35sqq. Sandb.
201 8 και ( j i ) πλείω Edm.
10 cf. 639 d 1087 b
14 περιόντες αυτών K r o . 2 : διαφέροντες αυτών S a n d -
bach: ερίωτεαύ. Bern.: ααρξίτε ais. Naber: σφών
τε αν. χρ. (.ρώμη) Cast.14"2
βλ. και άμ.] cf. 956d
sim: 3 add. 992ab; Phil, de animal. 27; Plin. n. h.
8, 6
202 6 cf. 802 b
9 ¿Va] Νεάλκη Madv.
ADDENDA ET CORRIGENDA 387
p.
202 sim: 9 corr. Val. Max. V i l i 1 ext. 7; Plin. H . N.
X X X V 104. add. Overbeck, Ant. Schriftquellen
Nr. 1907 et p. 403sq.
203 2 εις τά(ς πρά)ξεις κεχ. Nik. Lar.
sim: 22 add. Stob. 4, 13, 52
204 2 - 5 cf. 137e 337cd 525b. vit. Hom. 142. vit. Ag.
et Cleom. 3, 1. vit. Luc. 42, 1
7 - 8 cf. 23 e

9. ΠΕΡΙ ΑΡΕΤΗΣ ΚΑΙ ΚΑΚΙΑΣ


Edidit Babbitt I I p. 91-101.
Fragmentum libelli qui inscrib. Αμμώνιος f¡ περί τον μη
ήδέως βυνεϊναι r f j κακία (Lampr. cat. 84) esse suspicatus
est Wil., Hermes 62, 1927, 295sq. = Kl. Sehr. IV 451.
p.
204 21 ΰερμαίνοντα και seel. Hch., prob. Ha.
22sqq. cf. 691e
205 21 Men. fr. 302 Kock = 251, 4 Körte
26-27 cf. 527 a
sim: 3 add. 56b 477ab; SVF I 203
206 2 καϋ·εύδ(ειν λέγ)ουαι E d m .
207 2 απιλάδος~\ expl. Kok.
16 τοιαντην (και) Wil.

10. ΠΑΡΑΜΥΘΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ


ΑΠΟΑΑΩΝΙΟΝ
Ediderunt Hani; Babbitt I I p. 103-211; de hoc opus-
culo spurio cf.
de Vico, G., La 'Consolatio a d Apollonium' di Plutarco,
Napoli 1957
Kassel, R., Untersuchungen zur griechischen und römi-
schen Konsolationsliteratur, München 1958 (Zetemata
18), imprimis p. 4 9 - 9 8
Johann, H . Th., Trauer und Trost. Eine quellen- und
strukturanalytische Untersuchung der philosophischen
388 ADDENDA ET CORRIGENDA

Trostscjiriften über den Tod, München 1965 (Studia


et Testimonia Antiqua 5)
Hani, J., lia consolation antique, Revue des Études An-
ciennes 75, 1973, 103-110.
p.
208 sim: add. Plin. ep. 5, 16, 11
209 7 - 8 cf. Men. fr. 626 (et 625) Körte
19 φαύλης της εν ήμϊν t r p . E d m .
22 Κράντωρ] fr. 8 Mullach
210 4 fort, τον οίκεΐον <λόγον)? cf. p. 212, 17
19 (μ}εϊναι Kro. 1 bene
211 7 - 9 cf. 33e
12 fr. 531 Kock = 740 Körte
13-21 cf. [Plut.] pro nobil. 12
19-20 T G F ad. 307b Sn.; Sap. Salom. 7, 3 con-
ferí Kassel p. 64
26 μέγιατ' εξοικοδομεϊται πράγματα Herw.
212 4 ανά μέρος Nauck
και το λοιπόν (ούν) φέρε Crö. : και το (νυν) λνπονν
φέρε Grotius Hani
15-16 Trag. ad. 611 Sn.; cf. Macar. 8, 58 (qui prae-
b e t άψΐς ανω&έν εστίν)
17 cf. vit. Gracch. 40, 4
21-22 versus (Eur.?) subesse coni. Kro. 1
25 πτήξεις (Crö.) Edm. cl. Eur. Ion. 1280
<δεσμοις) άνάγκας Bergk
213 1 Δημήτριος] fr. 79 Wehrli = FGrH 228 F 24
18 Κράντωρ] fr. 9 Mullach
214 3 κήδεα μνρία] cf. Horn. Ω 639
6 Θεόφραστος] f r . 73 W .
21 cf. 560b 1090b
215 4 ουδέ τις άλκη] ex Φ 528 (vel Γ 45) hue t r a n s t u l i t
scriptor : άλλα τάχιστα Φ 466
5 Σιμωνίδης] cf. PMG p. 323 Page
21 καταδικασθείς vel sim. aliquid Edm., sediniuria:
error scriptoris est
ADDENDA ET CORRIGENDA 389
p.
215 sim: 9 scrib. v. Alex. 3, 8sq.; Ael. v. h. 8, 15; Stob.
3, 21, 6
216 1 - 2 20f 22 b
1-9 cf. vit. Aem. P. 34, 8
3-4 473b 600c; cf. 24ab 369c
21 cf. 115a
24 cf. 127 d
25 ανηρτημένος δε τούτοις Hutten Hani; περί των δ.
Cast.1+2 recte, ut opinor
217 18 οίομένον Edm. audacter
21 Αντίμαχος] test. 7 Wyss
218 3 κοινόν και π. cum Crö. defenderim (κοινόν {civ)
και π. Ha.)
8 fr. 353 Ν.2 = 706 Mette
12 Trag. ad. 369a Sn.
sim: ad 12: Aeschyli fragm. 255 N.2 = 399 Mette
219 1 ταύτφ Bernays Edm. (servato τ' ενι vel γ' ενι)
19-23 cf. 110a 263b; Plat. Phaed. 68d; Xen. Cyr.
5, 1, 13
220 3 corr. fr. 39B. = 9D. = 15 Page
8 μέρος metri causa servandum est; restituerunt Ba.
Hani Page; cf. G. Perrotta, Maia 5, 1952, 252-256.
221 3 άφανιύμω] άπομερισμω Cast.1: χωριαμω Cast.2,
sed nihil mutandum
16 (μ.') δψεϊ] (αυν')άψει Kro.3 eleganter
sim: 1 tertium membrum e Plat. Gorg. 524b hue
transtulit auetor; cf. 121 d
223 10 cf. 352d
224 25 πατρός τον T. Ba.
25 sqq. Crantor fr. 10 Mullach
aim: add. fr. 133 Sandb.
225 crit: 11 postWil. add.: Wy. secutus, qui coniecerat
ήπον νήπιαι, Ήλνβι, <ήλιΰίων) φρ. ά.
226 4 Aesch. fr. 255 Ν.2 = 399 Mette
17 την <Ιδίαν) ονδένειαν Kro.1
19 fr. 245 Kaibel = VS 23 Β 9
390 ADDENDA ET CORRIGENDA
p.
226 sim: add. mor. 263b; Plat. Phaed. 68d; Xen. Cyr.
5, 1, 13
227 5 - 7 Nr. 3 Preger
11-12 cf. Marc. Ant. 7, 51, 1
13 ώφέλονν πάλιν Eur.
18 εστέρην μι', άλλα μ. Edm.
20 cf. P. L. I I I p. 739sq. Bergk
sim: 2 = Carm. pop. 17 D.; cf. mor. 238ab 544e.
vit. Lyc. 21, 3; Apost. 12, 20
5 cf. mor. 240f. vit. Pelop. 1, 7; Paus. 8, 27, 11
21 sqq. cf. G. A. Gerhard, Ein hellenistischer Iam-
bos, Wiener Studien 38, 1916, 35-53
228 7 {δι)ότι Crö. (ότιή contra metri rationem Ba. Hani)
9 ήνεγκεν (aï/ Hch.
18 Eur. Hyps. fr. 757, 2sqq. Ν. 2 = p. 43 Bond
23 cf. Marc. Ant. 7, 40. 11, 6, 3
26 Eur. fr. 1043a Sn.
229 12 cf. Sen. ep. 93, 2
17 Σιμωνίδψ] fr. 196B. = 143 Page
sim: 17 Semonid. fr. 3D. et West; add. mor. 13a 117e
19 add. Aristot. h. an. 552b 17-23; Ael. n. an. 5, 43;
Cie. Tuse. 1, 94; Plin. n. h. 11, 120
230 sim: cf. Strat. Lamps, fr. 150 Wehrli c. comm.
231 sim: leg. Gal. de plac. Hipp, et Plat. 4, 7
232 2 όε (rama) Nauck ex Cie.
12 Άχαών] fr. 45 Ν. 2 = TGF 20 F 45 Sn.
18 cf. 467a
25 Λοκρώνί Ha.
233 9 μάλλον δε Πέρζσαι και) Άραζβες} Re. argute
15 fr. 54 Ν. 2 = 99 Blum. = TGF 19 F 54 Sn.
16 έξ. οΐζύρων τε κάτίμων τρ. tempt. Crö.
234 2 καινήν Ba., prob. Har. 2
5 - 6 ποιούμενοι <όδόν) ουδέν Kro. 3
6 oí def. Cast. 1 Kro. 3
235 4 <δς> αυτός Edm.
4 - 5 (ovó') ούτος . . . τύχης, äv έϋρήνει ola Ba.
sim: fr. 363 Schneider = 491 Pf.; cf. mor. 211a
ADDENDA ET CORRIGENDA 391
p.
236 7 Κράντωρ] fr. 11 Mullach
13 επαίνων def. Hani cl. Hyperid. 6, 42, fort, recte
14-15 αλλά ϋυσιών απ. Ba. : άλλα ϋείων απ. Pierson
19 ζωής βίον def. Kro. 3 , cl. Plat. Epin. 982a, recte
237 1 της (του) Edm.
15-16 γενομένου (χρόνου), πρ. äv [χρόνου] δηλαδή
'τί π. Wif.
16 cf. Agath. TGF 39 Γ 5 Sn.; Plat. leg. 934a.
Prot. 324b; Clem. Al. Strom. 4,24,'2; Otto, Sprich-
wörter 129 sq.
2 3 - 2 4 L y r . a d . f r . 2 B B . = eleg. a d . f r . 5 D . = ad. eleg.
fr. 14 West
23 τοιάδε (γαρ) ϋν. κ. West : τ. ϋνητοΐα' (είσ')ι κ.
Diehl
24 εκδνϋις BergkWest
25 Κράντωρ] fr. 12 Mullach
crit : 16 secundum Hani προσαναλγησίαν Β
23.24 (TOI) iam Bergk
238 6 - 7 κράτιατε, πάντως [και] μακαριστούς <και) προς
τω μ. και εν. εΐ. τ. τ. ν. (δεϊ) post Wy. Ha.
9 ήγονμε&α om. (del.?) Ross, post octiov (v. 8) trp.
Hch.
13 <rò> δια στ. Kro. 1
14-15 δ εκπαλαι περιφ. Rose; (άπό) π. (vel (άπ')
ώγυγίον) χρ. Cast.1"1"2
crit : 12 post Ω add. : emend. Hch.
239 2 άνακαγχάζοντα Bernays Rose
7 ^άρ] άρα Bernays
7 - 9 cf. Theogn. 425sqq.; Bacchyl. 5,160sqq.; Soph.
Oed. Col. 1224sqq.
8 δεύτερον δε del. Hch. Ross
23 Ευριπίδης] Phoen. 555
240 lsqq. cf. Cie. Tuse. 1, 93; Ceb. tab. 31
7 - 8 ωσπερ (π. άποδώαοντες (Wy.)) παρακ. (τοις)
ϋεοίς Edm.
19 Tr. ad. 373 Ν. 2 = chor. ad. 28D. = ad. 76 Page
392 ADDENDA ET CORRIGENDA
p-
240 25 cf. 167b 385d 511 b; Plat. Charm. 165a. Prot.
343 b
30 "Ιων] fr. 55 Ν. 2 = 100 Blum. = T G F 19 F 55 Sn.
241 3 Pind. hymn. fr. 3 5 b Sn.
2 2 - 2 3 cf. Pap. Brit. Mus. Inv. 591 A, 5sq. (Nr. 81
Milne)
24 fr. 505 = Melan. desm. fr. 10, Suppl. Eur. p. 34
v. Arn.
25 τα τνγχάνοντα Stob.
26 σοφόν νομίζω Ο. τ ' εμοϊ ô. Stob.
27 πάντα κ. και del. Ha.
29 γενέαϋαι Hch.
242 8 ά δείλ', ον μεν ϋοί γε Horn,
crit: 18 καταμαραν&είς etiam Kro. 1
243 5 - 6 Eur. .fr. 757, 9 Ν. 2 = 1043a Sn.
8 προσειληφέναι Ba.
10 cf. 13a l i l e
26 της del. Hch., prob. Ha.
crit: 8 post δτι AvB: cf. p. 237, 21
244 2 2 - 2 3 παιωνίοις . . . φαρμάκοις] Aesch. Ag. 848
2 4 - 2 5 cf. 548 d
245 1 6 - 2 3 dialectum ionicam passim restituerunt Hch.
Bern. Chatz. B a . Wil. (Lesebuch I I 4, 3)
sim: 3 add. vit. Dion. 55, 4; Nep. Dion. 4, 3. 6, 2
8 add. mor. 242a 463d 474d; Epict. diss. 3, 24, 105;
Diog. L. 2, 55; Hierocl. in Pyth. carm. aur. p. 84
Needh.
246 4 cf. Diog. L. 2, 54; Ael. v. h. 3, 3; Val. Max. 5, 10
ext. 2
sim: 22 v. Demosth. 22, 3. mor. 847b
247 4 cf. Ael. v. h. 3, 5
14 των seel. Cast. 1 + 2 recte
25 fr. 125 K o c k = 111 Körte
26 (δτι) αφ. Hirzel (Dialog 1, 347 adn. 2)
248 I l o βίος <βίας> Crö., alii alia
16 φιλόπολις Bury 1
23 εκ του ct. Bern. Ba.; τον cf. def. Cast. 1
ADDENDA ET CORRIGENDA 393
p.
248 24 εμπεαειν Cast.1+2
26 ώαπερ εικός εχειν οΰτω, και Crö.
249 4 Pind. fr. 129 Sn.
7 λιβάνων ΰκιαράν Sn.
16 fr. 131a Sn.
17 fr. 131b Sn.
250 crit: 6 τά(όε) etiam Ba.
252 1 cf. 107 cd
15 έλ&εΐν def. Crö., fort, recte

11. ΥΓΙΕΙΝΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ

Edidit Babbitt II p. 213-293;


cf. Boehm, G., Plutarchs Dialog Υγιεινά παραγγέλματα
analysiert und auf seine Quellen untersucht, Diss.
Gießen 1935.
p.
253 16 Tr. adesp. 560 N.2 = Aesch. fr. 406b Mette
254 3 - 4 των ôè ελ. τ. Stob.
6 νγείαν Stob.
8 αλλ' def. Wif. cl. Dion. Chrys. 31, 75. 80, 8, ubi
αλλά = πλην
sim: 1 VII 41, 5 Bern. = fr. 179, 96 Sandb.
256 10-11 επιχώριος Edm.
26 cf. 530be
sim: 24 add. 529d
257 11 corr. Μηδείω; cf. Wil. ad 65c; Jacoby ad FGrH
129 Τ 5
26-p. 258, 2 cf. 662cd 663d
sim: 9ss. add. mor. 65c; Arr. an. 7, 24, 4sq. 27;
Athen. 10, 434c; lust. 12, 13, 6sqq.
20 add. Clem. Al. Paed. 2, 15, 1. Strom. 2, 120, 5
258 1 à. και των ήδ. Kro.2
8 (την} άπειροκαλίαν Edm.
sim: add. 401c
29 BT ¿Mut. mor. I
394 ADDENDA ET CORRIGENDA
p.
259 16 Σιμωνίδης] cf. PMG p. 323 Page
sim: 22 add. 814e. vit. Crass. 37, 3
260 2 cf. Apost. 8, 17a
11 γάρ om. Stob.
13 τα om. Stob.
14 κατά τον κ. om. Stob.
sim: 22 frg. inc. 131 . . . = fr. 181 Sandb.; add.
Cie. de or. 2, 256
261 12 cf. 751 e; Plat. rep. 496d
15 ή υγεία Stob.
17 Πρόδικος] VS 84 Β 10
19 ύγείαν Stob.
24 Δημάδης] fr. 6 de Falco
27 άνευ κλναεων Kro. 1 Ba.
sim: 16 add. 321 d; Aristot. h. an. 542b 4-19; Ael.
n. an. 1, 36. 9, 17; Plin. n. h. 10, 89
262 3 άποδ. — λέγουσιν def. Kro. 3 (cf. Κ. Ziegler, Rhein.
Mus. 81, 1932, 67sq.): άποδ. δεδιέναι λέγ. Ba.
sim: 5ss. add. 555de. vit. Demetr. 39, 6 et 1. ibi 1.;
Polyaen. 7, 25
14 add. 989 b
21 ss. add. Aèl. v. h. 2, 18; Athen. 10, 419cd
263 5 - 8 cf. 645e
9 <[τούτου) τούτων Capps Ba.
13 οι αγαστοί v. Ba.
15 ύπεξερώντες Kro. 1 recte, ut opinor
20 cf. 105 e
264 7 άκρασία και μαλακία Ba.
22 Men. fr. 810 Kock = 618 Körte
sim: 10 add. Com. ad. fr. 453 Kock
265 9 - 1 1 cf. 234e 995b; Ael. v. h. 14, 7; Apost. 6, 76 al.
18 μη δει Stob.
24 και1 om. Stob.
266 1 ούν om. Stob.
5 πρύαϋεν Ιταμώς Stob.
8 γενόμενον Stob.
ADDENDA ET CORRIGENDA 395
p.
266 14 Lyr. adesp. 100 B. = chor. ad. 20 D. = fr. ad.
82 Page
22 άπτεται και τούτων Stob.
24 δει ενλαβ. Stob.
25 νή Δία om. Stob,
sim: 26 add.: aliter 432f
267 4 κατααβενννοναι Stob.
7 - 8 cf. 167 b
268 11 περιττώματα Stob.
14 οδόντων] όλκάδων Ba. : οίδοννταον (vel οίδώντων)
Ero. 2
16sqq. cf. Aret. 8, 6,1; Archig. ap. Gal. XIII167K.
22 (εν}δίδωαι Ba.
crit: ad 23: VII 4, 17 Bern. = VI 3, p. 54, 4 Po.-
Ziegler
270 3 cf. 124e 401 c 711 e
271 1 πολλών Wy., prob. Jo. 1
9 ήττον <αυτόν> ? Edm.
27sqq. cf. 991c 993d 994ab; Epicur. fr. 459. 464
sim: add. Stob. 3, 6, 61
272 14 μέτριος Heath
16 cf. 647 a
17 cf. 620f
274 1 - 2 προΐεται — άποστρέφον — μεταφέρον Edm.
11 fr. 607 Kock = 741 Körte
21 κεφαλαλγή Ba.
24sqq. cf. 612e sqq.
sim: 12 add. 159d
20 add. Epict. diss. 2, 19, 1 = SVF I 489. II 283
275 1 και διημερεύειν Capps
7 scrib. (παρ)έχειν
8sqq. cf. 614e
13-15 μεν εατι . . . πολλοί δ' ήΰικαι σκ. εχουσαι
τοϋτο Kro.2
15 cf. vit. Phoc. 2, 3
16 cf. 614a
396 ADDENDA ET CORRIGENDA
p.
275 19-20 cf. 713b 1096a
25 άναρρ. το ϋερμόν] cf. 793 b
276 5 ώαπερ εΐρηται] 130a sqq.
9 Plat. Crit. 115b
277 24 κριτικής Wy. Ba.
278 10 ov — γνώμην seel. Cast. 1+2
11 sqq. cf. 465cd
16 και φιλανύρώπονς Ba.
279 27 cf. 73c 734a; Clem. Al. Paed. 3, 46, 4
sim: 7-11 V I I 2, 14-3, 11 Bern. = VI 3, p. 52, 10
u. ad 53, 4 Po.-Ziegler
21 frg. inc. 2 = fr. 210 Sandb.
280 29 ήκουαά τίνων T. Rro. 2
282 1 cf. Athen. 12, 513a = Antisth. fr. 110 Decleva
5 εκάατγ] Ba.
μικρολογίας (βνεκα) Edm.
sim: 15ss. fab. Aesop. 177 Halm = 286 Hausr.
283 2 κτήΰιν ... και χρήσιν] cf. ad p. 204, 2 - 5

12. Γ AMIKA ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ


Editionem cum versione Germanica curavit W. Sieve-
king (Plutarch: Über die Ehe. Eine Auswahl aus den
Moralia, München 1940, p. 7-43); exstat ap. Babbitt
I I p. 295-343. cf. Goessler, L., Plutarchs Gedanken
über die Ehe, Diss. Basel, Zürich 1962, p. 44-60.
p.
283 14 ενδιδόν τε Ba.
sim: add. 713b; Ael. n. an. 12, 44. 15, 25; Clem. Al.
Paed. 2, 41, 2
284 7 άϋφαραγιών (immo άβφαράγων) (ται)νία? Ba.
13-14 cf. 745c
285 9 εοίκαΰι εν όδω βονλομέναις Stob.
286 21 cf. 712a 1050c; Plat. Phaedr. 240e
sim: 6ss. fab. Aesop. 82 Halm = 46 Hausr.; add.
Them. or. 16, 208 a
ADDENDA ET CORRIGENDA 397
p.
287 2 2 - 2 6 cit. Apost. 12, 53g; cf. 2, 100c
27 <r>áj>δρί Platt
288 14 εν γάμω Stob.; cf. Apost. 12, 97g
26 πάντα om. Stob.; καταχεαμένονς και άναμείξαν-
τας Stob.
289 1 και om. Stob.
8 γυναίκα om. Stob.
9 - 1 0 και γαρ τοντο εφη καλόν Ιδ. και καινόν Stob.
11 πρ. μηδέν μηδε κάλλει Stob.
12 re om. Stob.
14 γαρ om. Stob.
2 1 - 2 6 cit. Apost. 15, 74
27 πρ. γίνεται Stob.
sim: 7ss. v. Aem. P. 5, lsqq.; Hieron. adv. Io vin.
1, 48
290 1 ψάρμακον Stob.
κεατόν] cf. Horn. Ξ 214
24 Κράτης] test. 14 Dieís
sim: 3ss. = Phylarch. FGrH 81 F 21
9 ss. scrib. Diog. Laert. I I 33; VS 10 ς 2 (Biantis)
17ss. scrib. . . . v. Lys. 2, 7; cf. Apost. 9, 5
crit: 16 idem fere atque Wil. coniecerat Ha.
291 sim: lss. V I I 44, 7 Bern. = fr. 157, 37sqq. Sandb.
corr. 7ss. cf. 769d; v. Marii 2, 3; Diog. L. 4, 6
292 2 - 3 προοτ. ουκ o vaαν δε πρ. Stob.
3 - 4 και φίλω και κόλ. χρ. Stob.
5 rf¡ avxfj om. Stob.
11 sqq. Clem. Al. Paed. 2, 114, 2. Strom. 4, 121, 2
13sqq. cf. 645b
13 τον1 om. Stob.
15 όράται γάρ εν Stob.
16 της λαλούαης Stob.
17 την δε Ήλ. Stob.
22sqq. cf. Plat. ep. 2, 312c
sim: 17 ss. add. (Overbeck, Ant. Schriftquellen
Nr. 756)
398 ADDENDA ET CORRIGENDA
p.
293 10-11 των (βαον) συγκ.ί Edm.
11 cf. fr. 204, 9sq. Sandb.
19 cf. Hieron. adv. Iovin. 1, 48
sim: 12ss. add. SVF I I 479 al.
15-18 add. Ulp. fr. 7, 1
294 9sqq. e Xen. Cyr. 1, 7, 4 et 1, 8, 11 conflata esse
videntur
11 εξελαννειν Stob.
14 πραύνονΰιν Stob.
17 προαελκύειν Ba.
19 cf. 769 a
295 4 - 5 cf. Hieron. adv. Iovin. 1, 48
6 cf. 610 b
9 οϊγωσι Stob.
15 ai om. Stob.
sim: 12ss. add. 177d 181 f (de Alexandra) 190a
(de Teleclo)
296 2 - 3 cf. 756e
9sqq. cf. 70b 179bc (de Demarato). vit. Alex. 9,
12sqq.; VS 82 Β 8a; Hieron. adv. Iovin. 1, 48
25 ort] al Hch.
25-26 cf. Ael. n. an. 1, 58. 5, 11; Varr. de r. r. 3, 16,
6
297 10-15 cit. Apost. 10, 90
sim: 18 add. 71 a b
298 7 cf. 32e 41 f 467c; (Porph. de abst. 4, 20)
9 - 1 0 cf. vit. Brut. 23, 5
22 υπό γης ακιάς Kro. 1 , sed cf. 169a
25sqq. cf. Aristot. gen. an. 775b 25sqq.
299 lOsqq. cf. Hieron. adv. Iovin. 1, 49
12 Τιμοκλείας] cf. mor. 259d-260d 1093c ( = FGrH
139 F 2). vit. Alex. 12; Polyaen. 8, 40; Zon. 4, 9
18 fr. 68B. = 58 D. = 55 L.-P.
ADDENDA ET CORRIGENDA 399

13. ΤΩΝ ΕΠΤΑ ΣΟΦΩΝ ΣΥ Μ ΠΟ Σ ION


Ediderunt E. David, Athenis 1936, cum versione Neo-Grae-
ca; J. Defradas, Paris 1954, cum versione Gallica; Bab-
bitt II p. 345-449; cap. 153c. 154d. 155c. 157d praebet
B. Snell, Leben und Meinungen der Sieben Weisen, Mün-
chen <1971.
De nonnullis locis egerunt
Paladini, M. L., Influenza della tradizione dei Sette Savi
sulla vita di Solone di Plutarco, Revue des Études
Grecques 69, 1956, 377-411
Goessler, L., Plutarchs Gedanken über die Ehe, Diss.
Basel, Zürich 1962, p. 101-109
Abramowicz, Z., Humor u Plutarcha, Eos 54, 1964,
87-98.
p.
300 crit: 13 ( ó ) etiam Korais
301 1 και def. Da. Bousquet
8 (των) Έλλ. Da.
9 το βιβλίον secl. Da., prob. Einar.
13 αυτός cum Hch. secl. Da.
sim: 12 add. Zenob. 4, 2; Plut. Prov. 2, 9
14 Comm. Hes. OD 719 = fr. 89 Sandb.
crit : 14 (Άμασις) iam in versione Wy.
302 8 Πιττακω εατιν είρ. Korais
14-15 cf. Plat. Prot. 339a sqq.; Polyb. 29, 26, 1;
Diog. L. 1, 76; Zenob. 6, 38
16 fr. 5, 9 B. = 4, 9 D. = 37, 13 Page
21 αϊρας και άκάνϋας Sykutrisap. Da., prob. Einar.
2 6 - 2 7 εδει μάλλον και. . . α. η άν&ρ. Sykutris Da.
Defr., sed πολλών . . . μη def. Bousquet Einar. (δει-
λών pro πολλών tempt. Cast. 1+2 )
sim: 3 add. 152a
303 2 (τοις} επί Korais
24 τò δε προς συμπότας έ. Sykutris, prob. Koster
(cf. Cat. mai. 4, 2); γραός δε προς σ. Bury 1
400 ADDENDA ET CORRIGENDA

303 2 4 - 2 5 καταμιγννειν <μη άνανεύειν) Kro. 2 servato
προς e t c .
sim: 4 = F G r H 81 F 45
11 add. 621c 697 d 746f
26 add. mor. 357f; H d t . 2, 78; cf. Petron. 34, 8
304 8 cum H a . praetulerim περιιών
19-21 cf. 401b
22 εϊπεν seel. Da., fort, recte
305 24 (σκ. δέον> Crö. : (δει (vel χρη) σκ.) B u r y 1
sim: 21 add. 191f 208d 811b; H d t . 6, 67; Xen.
Ages. 2, 17; Val. Max. 3, 7 ext. 5; (Diog. L. 2, 73
= Aristipp. fr. 42A Manneb.)
306 10 post έξέπιεν lac. ind. Korais : (και νυν απέρχεται)
Sykutris
12 και (τον) Θαλήν vel και Θ. παραλαβόντα(ς)
(Re.) He. 1
307 3 ταϊς άύραις Hch.
13 κατακλινόμένος Bases Kro. 3
18 Α'ίαωπος] Τ 36 Perry; cf. 401 a 556f
21 fab. 157 Halm = 285 Hausr. = 315a Perry
(cf. Macar. 6, 32; Babr. 62)
26 τοννη Dcfr.
27 κατατρέχεις (= όνειδίζεις) Michael; codicum lec-
tionem def. H.-W.
308 2 εκ. παρά τον πατέρα, και ό Θ. E i n a r . : εκ. · παρά
το ó. ó ' ο Θ. M i c h a e l : εκ. παρά τον Κλεόβουλον Wy.
p r o b . H a . : εκ. παρά <τον πατέρα, πάντες δ' ένέατη-
μεν} το <5. και ό Θ. E d m .
15 πέμματα (παντοδαπά) W i l . olim
17 <οίτ') vel (ώς) έν τυρ. Sykutris
19 τον άλλον ? Sykutris
sim: 10 add. 622e 715d
309 3 ώσπερ <νή) Ai' oî Έλλ. Michael
7 Κλεοβονλίνη] fr. 3 Β . D . West
12 ταντ' εφη Bases
ADDENDA ET CORRIGENDA 401
p-
309 24 βονλ(ήσ}εται Sykutris; δ' εΐ βονλεται, κ. σκεψά-
α&ω Korais
sim: 15 cf. 362f 371c; Ael. n. an. 10, 28
310 17-18 αρ. ε&ελήσει τοσ. επί ... εκπιεϊν ϋ·άλ. Einar.
19 ΰελήσοντος Korais Pflugk
22 εκπίη Korais
312 1 - 2 πρώτος χρ. (Ω) def. Chatz. Ha. He. 1 , fort, recte :
cf. 1 5 5 d ; X e n . C y r . 1, 3, 18; πρώτος τρόποις χρ.
Sykutris
2 - 3 cf. 147b
4 εΐ εμμόνως είη φρ. Tucker
5 δ' ο Κλ. Bern.
μηδενΐ εφη Stob.
8sqq. ύστατος δ' ô Χ. είπε κάλλιον είναι βασιλέα
τον μη μόνον τον φοβερόν είναι φροντίζοντα Stob.
15 (είτα) κατηγόρους? Sykutris
21 92 Hendess
24 της δ' 'ίσου (immo: δε του ίσον Jo. 3 ) Ba. : της δ'
Αίδονς Tucker
sim: 6 ν. Arati 25, 6sq.; cf. Synes. de regno 13a;
Them. or. 1, lOd. 2, 36a. 6, 80 d et saepius (fluxit e
Xen. Hieron. 7, 9sqq. 11, 11)
313 1 γέγρ. τι δμ. [οίκ. μη μ.] Sykutris: γ. (εν Εφύρα)
νομοθετών οίκ. μη μ. Kro. 1
4 <άν)όμοιον (Wy.) Sykutris; εν seel. Herw.
5 ήδιον Sykutris
7 είπ. ôrι τ. γηράσαι Ba., prob. Jo. 3 : είπ. ort (τα
ήδιστα) τάχιστα γηράσει Edm.; (εν y ' ) εφη Θ. ε<5.
είπ. δτι (άριστον) το γηράσκειν Michael
9 ατε πριν (recepto (ονς)) Ba. Koster
14 fr. 89, 2Β. = 81, 2D. = 185, 2 West
21 κρίνατε Sykutris
crit : 28 <rò) iam Korais
314 2 <ό> Θαλής Sykutris
17 μόνον add. post δοκώμεν Ha., post ενϋννειν
Sykutris
402 ADDENDA ET CORRIGENDA
p-
314 17 τάς τ. ετ. άποφ., Ιδίας trp. Ba.
25 ούτος] αυτός"1. Einar.
315 3 γε <πολλοί) Haupt
6 <rò) τοιαϋτ' Korais
10 μόνον κελεύΰας secl. Hch., prob. Ha.
2 1 - 2 2 προύβαλ' ο μεν, ως φ., [λέσχης] Β . Müller
Da., prob. Lasso
sim: 8 add. Suda s. κρόμμυα εα&.
13 comm. ad Hes. . . . = fr. 84 Sandb.
316 15 Cleobul. fr. I B . D. West
16 TÍ τοντ εστίν, interp. Sykutris
18 Σικνωνίονς Sykutris: σικύας Ba.
22sqq. cf. vit. Them. 2, 6
317 3 - 4 libere reddit Stob. : νΰν, εφη δ Σ., περί πολιτείας
άκοϋσαι
5 - 6 ονδεν — άδικη&έντες om. Stob.
7 εφη Stob.
8 cf. 224 e f
15 εξ. αρχ. μη μετατραπείσιν. ο δε Χ. Michael; μετα-
στραφείς Ha. Ba. (μετατραπείς frustra defendere
conatus est Kro. 1 )
sim: 4 add. mor. 198e et 1. ibi 1.; vit. Sol. 18, 7
318 13 fab. 42 Halm = 12 Hausr. Perry
15 αντής Bases
sim: 9 . . . ν. Sol. 28, 1 ( = Aes. test. 35 Perry)
319 7 προσεπεϊπεν (ó Περίανδρος) Uhde
17 (βεΐ) δημ. είναι Da. (Madv. sec., qui tempt, ov
δει. . . δημ. εΐ.) : δημ. εστίν Ba. Defr.
20 fr. 2 6 B . et West = 20D.
26 Σανλίω τάδελφω Uhde cl. Hdt. 4, 76, 6
{πρώτος} μεϋυσϋείς Ha. cl. Athen. 10, 437f, prob.
Ba.
sim: 15 cf. ν. Sol. 4, 8; Callim. iamb. I, fr. 191,
32sqq. Pf.; Diog. L. 1,28; Athen. 11,495d ( = Phoen.
Col. fr. 5. 6D. = 4 . 5 Powell)
20 v. Sol. 31, 7
ADDENDA BT CORRIGENDA 403
ρ·
319 24 scrib. Aristot. Pol. 1274b 19. E. Ν. 1113b 31.
rhet. 1402 b 12
25 hue trp., quae p. 320 ad l s q q . adnotata sunt
320 5 fab. 282 Halm = 453 Perry
11 και <<5j)>? Sykutris
20 vaòv Chatz. Ba. He.
21 cf. Plat. Tim. 47d (mor. 167b)
22 νομίβαιμεν Korais
26sqq. cf. 621c 660b
321 16 λήγειν τ. παλ., εν 'δαιτρόν' Kro. 2 : (τινας} λέγειν
τ. παλ. ενδε'ιν (Bern.) (οίνου, 'δαιτρόν') Michael
Einar. : λείπειν τ. παλ., εν 'δαιτρόν' (Apelt) Ba.
(εν δείπνω δαιτρόν Papabasiliou)
17 και μετρητόν seel. Papabasiliou
18 ώσπερ μιας μερίδος Uhde: ώσπερ Ιδίας μερ.
Kaibel Kro. 2 : ώς πέρα της μερ. Defr., prob. Irig.:
ώσπερ κρεοδαισίας εις μερίδας Michael cl. 643a:
ώσπερ λείας μερίδας Edm.; (μη) μεταδ. Sykutris
Einar.: μεταδιδόναι αν Defr. male
19 Χερσίας] cf. Paus. 9, 38, 9sqq.
sim: 2 add. 750e 767e; Plat. conv. 192e; Muson. p.
67 H .
δ add. 622d al.
13 add. fr. 93 Sandb.
322 1 Horn. Δ 3 - 4
20 fab. 222 Halm = 449 Perry
25 μιαρούς Ba. : μάργονς Apelt : μικρ(ολόγ)ονς Pa-
pabasiliou. alii alia
323 l s q q . cf. 643c
6 - 7 ϊσον απασιν . . . άπον. έκάστω trp. Sykutris,
fort, recte
16 C. pop. 43B. = 30D. = 23 Page
23 δ και ζ. διδ. trp. Cast. 1+2 (και ζ. [ó] διό. Diels)
26 και (νυν) Wil. olim
sim: 7sqq. comm. ad Hes. . . . = fr. 26 Sandb.;
add. Athen. 2, 5 8 d - f ; Porph. de abst. 4, 20; Plin.
n. h. 22, 73
404 ADDENDA ET CORRIGENDA

323 crit: 5 secl. etiam Korais


add. 20 ή ει ν Π (cf. p. 325, 3)
23 secl. etiam Korais
324 5 πώς ούν εϊη âv τω Ή. Michael: πώς ούν εκείνο)
[ 7 / . ] Kro. 3 : πώς ούν ουκ âv εϊη τω Ή. E d m . : πώς
ούν έώμεν Ή. Ba.; πηδ. <μεν) ex Hes. Ba., servato
7 βοών <5'
7 εργα — ταλ. secl. Kro. 3
sim: 17-19 add. mor. 562a
325 3 <ώς> βραχντάτης Sykutris
6 άν. (ϋνναν)αιρουμένης? Edm.
15 το γεωργίας αυτής· διολλνμένη γαρ αύ. απολεί-
πει Ba. E d m . (sed praestat το (της) γ. Ha. Bolk.):
το γεωργίαν αυτή (σνναναιρεΐαϋαι) · δι. γ. av. à. vel
το γ. αύτη (ανν)διολλυμένην \γάρ\ αύ. άπολείπειν
Cast. 1 + 2 : το της γ.· αϋτη γαρ διολλνμένη αύ. απο-
λείπει Koster; locus conclamatile
19 ζεις} το μηδέν ϊαϋι τ. He. 1
23 Φνταλμίω Π.] cf. 451c 675f 730d
crit: 15 αυτής (quod coniecerant Petavius Tucker
Ha. Ba.) habet E (teste Defr.)
326 8 (τροφ}ήν γαρ Cast.1"1"2: (ών)>ήν γάρ Apelt: ήν γε
Kro. 3 : ή(λιο~)ν Sykutris, prob. Siev.
10 τούτων το Wil. olim
11 νπολ. <<5' δ Σόλων) E d m .
sim: 25 add. (Hdt. 2, 86)
crit: 25 και τα εντερα εξ. suppl. Bern.; (τάγκοίλια)
Bases
327 1 είτα τά εν αντω μεν Korais : είτα τά μεν έγκατα
(Re.) J u n .
6 γάρ (ονδεν) Sykutris Da. (γάρ <ουδείς) Re.)
13 εις δικαιοσύνην τελειοϊ Da. (τελειοϊ def. etiam
H.-W.): εις δικ. τέλειος (Re.) Ba. E d m .
19 φυραμούχοις Ba., prob. Har. 2
21 εγκεκλειΰμένην Bases (Tucker)
sim: 24 Menandri fr. 607 Kock = 741 Körte
ADDENDA ET CORRIGENDA 405
p.
328 12 ετt] εσται Edm.
15sqq. cf. 662c
16 λεγοιντ' àv Defr. (obloquitvir Köster)
17 τρεφόμενοι [δίαιταν] Defr.: τρ. <κατά) δίαιτανί
Koster
23 ταύτα Korais Pflugk
26 cf. 1099 b
sim: 9 v. Rom. 25, 4; add. Paus. 4, 19, 2sq.
crit: 17 και διαιτάν iam Korais
329 2 σνντρεφόμεναι def. Ba., recte, ut opinor
sim: 2 add. 663e (Theogn. 605; Tel. p. 34 H.)
330 8 άστέον εστί (Re.) Korais Hauck Har. 2 : codicum
lectionem def. Ba. H.-W.
8 - 9 (άλαλ)ακτέον επί τοις νέοις τούτοις δι&νράμ-
βοις Michael
17 οΐ προβ(βχείν) εμελλε Korais; προσώκελλε Ba.
(προσέκελλε Tucker)
331 17 έπα σαι (cl. 347 e) Ba.
τον βίου Defr., vix recte; cf. Bolk. (et Jo. 3 , qui def.
Reiskii emendationem)
332 11 εστώσης τε (Hch.) praetulerim
14 κνκλόαε Papabasiliou : κύκλω&εν Michael
19 post κατ άγοντες lac. ind. Hch., (τότε δη) Da.
21 δποι (Hch.) Chatz., prob. He. 1
333 12 lac. post γραφομένω ind. Defr., sed iure oblo-
quitur Einar.
15sqq. cf. cert. Horn, et Hes. 208sqq. Rz.; Thuc.
3, 96, 1 al.
334 5 ζητεϊν] μετελ&είν Kontos, sed cf. Soph. Oed. R.
266 (Michael); (άνδρο)φόνον Papabasiliou
7 εύρόντες γάρ τ. ψ., αυτούς τε κ. trp. Ph. 1 , recte
16 τοις] πλοίοις Pflugk
23-24 γενέσθαι, <...) λεγόμενον (ουκ} άκρ., servato
ordine qualem exhibent codices, Defr. : sed praestat
Halmii emendatio
sim: add. Plin. n. h. 11, 137
406 ADDENDA ET CORRIGENDA
p.
335 20 αβλαβείς Ba., fort, recte; εστι δ' αλλ' a ê. Defr.
2 3 - 2 4 <εαυτόν> άποποντώσαι, (αυννηχό)μενον (βε
τf f ) ê. (εκβήναι, και) επ. Papabasiliou ( ( j f f )
(και) επ. etiam Ba. Da., prob. Koster)
24 επ. <πολλούς) πολνπ. Edm.
sim: cf. F G r H 914 F 14 et 140 F 4
336 2 - 4 χαίζροι) μήτε π. . . . διαφυλάττουν Michael
337 18 cf. 2 4 b
21 cf. 57 e
28 πειστέον Chatz. He. 1
sim: 4sqq. add. 724b
8 add. 116c

14. ΠΕΡΙ ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑΣ


Exhibet Babbitt vol. I I p. 451-495.
De hoc opusculo egerunt
Braun, H., Plutarchs Kritik am Aberglauben im Lichte
des Neuen Testamentes, Berlin 1948
Erbse, H., Plutarchs Schrift περί δεισιδαιμονίας, Hermes
80, 1952, 296-314
Moellering, Η . Α., Plutarch's De superstitione in the con-
text of his theological writings, Diss. Columbia Uni-
versity 1962 = Plutarch's De superstitione, its place
in the changing meaning of deisidaimonia and in the
context of his theological writings, Boston 1963
Abramowicz, Z., Humor u Plutarcha, Eos 54, 1964, 87
u. ad 98.
p.
338 sim: 7 v. Alex. 75, 2 Cam. 6, 6; add. mor. 355d
378a 379e
339 5 ώ τλήμον άρετή] cf. J . Kalitsounakis, Επιστημο-
νική ΈπετηρΙς της Φιλοαοφ. Σχ. τον Πανεπιστημίου
Ά&ηνών I I 5, 1954/55, 321-327
6 Tr. adesp. 374 Ν. 2 = T G F 88 F 3 Sn. (Diogenis?)
340 9 cf. Aristot. Ε. N. 1115b 27; Plin. n. h. 2, 195
ADDENDA ET COKRIGENDA 407
p.
340 9-10 o èv Γ. (οίκων} ovôè ...ó εν Al. Ha. haud male
11 (ϋπαρ) öv. Bywater
341 24 τον seel. Ba.
25 δ τι <μόνον), τον v., oi ΰεοι Kro.2
342 26 οιεσϋ-ε π. αν τους άνεκφ. Ba.
343 20 ταύτϊ] δε το {Δ) praestare videtur
344 1 verba ωβπερ εϊρηται ad 165 b referenda ideoque
(ουκ} expungendum esse vidit Kro.3
3sqq. cf. 746a 1029d
7 ενδεεί Edm.
345 16 γάρ τ' άνοσοι mor. 1075 a
346 6 cf. mor. 1104b
23 cf. Cie. Tuse. 3, 72
347 1 φίλος Kro.1 bene
2 - 3 cf. Soph. Oed. R. 1342sq.
6 cf. Men. fr. 754 Körte
15 rectius Τιρίβαζον Hch. et Ziegler in vita Artax.
sim: scrib. 12 ef. D. L. IV 54; cf. v. Per. 38, 2
( = Theophr. fr. 146 W.)
348 20 Archil, fr. 54B. = 56D. = 105 West
24 fr. mei. ad. 132B. = 81 Page = Trag. ad. 377 N. 2
24-25 cf. fr. 67 Sandb.
sim: 18 v. Dionis 24, 1. Nie. 23; cf. Quint. 1, 10, 48
349 9 versum subesse susp. Crö.
lOsqq. cf. Cass. D. 37, 16, lsqq. 49, 22, 3sqq.; los.
Ant. lud. 12, 6, 2
27 cf. 413 b
sim: add. vit. Ant. 24, 3
350 7 cf. vit. Per. 32, 2
8 μνδρον] λί&ον (Ο) fort, praeferendum : cf. Plat,
apol. 26 d
10 νομίζων είναι &εονς trp. Cast.1+2 cl. 171b
(p. 353, 20)
19 εχων secl. Hch., fort, recte
22 fr. 3 Wil. = 1D. = 2b Page; cf. mor. 22a
25-p. 351, 3 versus restituere conatus est Edm.;
cf. P. L. I l l p. 680 B. = Sophr. fr. 2 Dem.
408 ADDENDA ET CORRIGENDA

351 19 cf. Men. fr. 754 Körte; Athen. 8, 346 cd ( = S VF
I I I Antip. Tars. fr. 64)
352 10-11 καν δεδοίκτ}, πρ. γε . . . και ον Ba.
353 17 ύβρ. (δντας), 'οϋτω [<5ε] μ. Edm.
25 cf. 964d 997e
sim: 24 add. Porph. de abst. 2, 56 (de Iphicrate)
354 13 cf. 362 d
23 άπερισκέπτως και άλ. editores veteres
sim: 15 add. Aristot. rhet. 1399b 5; Clem. Al. Paed.
21, 3

Addendum ad p. 360:
Kemper, Η. C., Die im Corpus der Moralia des Plutarch
überlieferte Schrift Περί παίδων αγωγής, Diss. Münster
1971.

Das könnte Ihnen auch gefallen