Sie sind auf Seite 1von 111

EH$M ß`mbm

([mM AßH$s ZmQ>H$)


EHy$U [•>{ -111

„ AßH$ [ohbm .......................................... [•>{ 2 V{ 24


„ AßH$ Xwgam ........................................... [•>{ 25 V{ 35
„ AßH$ oVgam .......................................... [•>{ 36 V{ 51
„ AßH$ MdWm ........................................... [•>{ 52 V{ 88
„ AßH$ [mMdm .......................................... [•>{ 89 V{ 111


 
    
   

&& EH$M fl`mbm $&& 1$&&


lreß dßX{
gßJrV
EH$M fl`mbm

_ßJbmMaU
(amJ-^y[, Vmb-P[Vmb. Mmb- A_ada Zo_V [X.)
eaU V{ H$ÈU Vd oZ:úgZ Ï`goZ KZ$&
ZßXZßXZ! OZm [m[H$m_m$&& hm{$&& Y´w.$&&
H$bhaV H$na `Xm _⁄_X `mXdm$&
gH$b Hw$b H$ob VXm Z{ odam_m$&&
hmoZ Vr [mhVm —Ô>r ]mÓ[mHw$bm$&
g•Ô>r H$Ô>X Vwbm gm°ª`Ym_m!$&& 1$&&
H$_©a{Im]b{ Y_© ZM _O H$i{$&
Z Ò_aV _oVhr Vd [w ` Zm_m$&&
ajUr __ Vnahr Xj amh˛oZ gXm$&
Aj` Òd[oX [X X{h am_m$&& 2$&&

&& EH$M fl`mbm $&& 2$&&


AßH$ [ohbm
‡d{e [ohbm

(ÒWi: gwYmH$amM{ Ka. [mÃ{: gwYmH$a Xya‹doZH$m (Q>{ob\$m{Z) `ßÃmOdi ]gbm Amh{.)
gw Y mH$a : H$m{U VrZVrZXm KßQ>m X{V Amh{? H$m{U? (E{Hy$Z) hm{, _r gwYmH$a Amh{! gwYmH$a!
[U ]m{bVß Amh{ H$m{U? am_bmb! ([w›hm E{Hy$Z) hm{. oV¿`mH$Sy>Z gd© V`mar
Amh{. Vy bdH$aM Mb. qgYy, Oam BH$S>{ `{ [mhˇ! qgYy!
qgYy : h{ H$m` ^bVßM? Am[bß ZmdmZßM hmH$ _marV gwQ>m`Mß?
gw Y mH$a : Va H$m` VwPß Zmd Q>mHy$? _J VyM CbQ>r _m¬`m ZmdmZß hmH$m _marV gwQ>erb! h{
[mhm, ^mB©gmh{]mßZr AmVm odMmabß Amh{ À`m¿`m oZK `mMr gd© V`mar Amh{
H$m ÂhUyZ? Vm{ `{B©bM BV∑`mV.
qgYy : V`mar gd© Amh{; [U ^mB© OmUma ÂhUyZ Hw$R>Î`m H$m_mbm CÀgmh H$gm Vm{
dmQ>V Zmhr.
(amJ: `_Z; Vmb: oÃdQ>. Mmb : `{ar Ambr o[`m o]Z.)
bmJ{ ˆX`r h˛ah˛a$& AoO$&
gwIodf` J_oV ZM _O gwIH$a$&& Y´w.$&&
H$mhr gwM{Zm$& H$mhr ÈM{Zm$&
amhr Hw$R>{ pÒWa _oV ZM [i^a$&& 1$&&
gw Y mH$a : d•Ô>r[yduMr A^´{ O_y bmJbr H$m? qgYy, Agß ÂhUyZ H$gß Mmb{b? ¡`m OJmV
Am[U Ambm{ Amhm{, V{ BVH{$ M_ÀH$mnaH$ Amh{ H$s, À`mVÎ`m ZwgÀ`m MmßJÎ`m
Jm{Ô>rMrM A[{jm H$am`bm oZaßVa ZwgÀ`m Xw:ImV oXdg H$mT>md{ bmJVrb!
(amJ: N>m`mZQ>; Vmb: oÃdQ>. Mmb: ZmMV Yr Yr.)
gwIoM gXm H$oY o_iV Z H$dUm$& o_lÍ$[ OJ$&
gwIoM naK{ AK$& Xw:ImVwoZ hm{ O›_ gwImßZm$&& Y´w$&&
hm{ Ona Amem _mà gwIdem$& H$naV odoY Var AßoV oZamem$&&
a_V _oVhr ZM ‡m· gwIrhr _J & H$na Ad_mZm$&& 1$&&
H{$Ïhmhr CÀgmh gm{Sy>Z Mmbm`Mß Zmhr. oedm` am_bmb^mB© OmVm{ Amh{ Vm{
H{$dT>Ám _hŒdm¿`m H$m_mgmR>r! `m ‡gßJr Am[U À`mbm Am[Î`m oZÈÀgmhmZß

&& EH$M fl`mbm $&& 3$&&


Agß V–z[ H$am`Mß! dm:, Am[U Va CbQ> À`mMm CÀgmh o¤JwoUV H{$bm [mohO{.
qgYy : ^bVßM gm|J H$gß AmUVm `{B©b Agß? [wÈfmßZm [mfmUˆX`mM{ ÂhUyZ ÂhUVmV.
V{ Agß EImX{ d{ir Iaß dmQ>m`bm bmJVß! Am[Î`mbm Zmhr dmB©Q> dmQ>V?
gw Y mH$a : _m¬`m [mfmUˆX`mda am_bmb¿`m JV-C[H$mamßM{ oebmb{IM Vwbm [mhm`bm
o_iVrb. Vw¬`m _mh{a¿`m _mUgmßMm AmoU ^mB©Mm ZwgVm ÒZ{hgß]ßYM Ag{b;
[U _bm Va Vm{ doS>bmß¿`m oR>H$mUr Amh{. aÒÀ`mZß MmbVm MmbVm am_bmbMß
Zmd b˙`mV Ambß ÂhUO{ _bm EH$ ]´˜mßS>¿`m ]´˜mßS> AmR>dVß. _r gm{im
dfm™Mm Ag{Z Zg{Z, _mPr ‡d{e[arjm CVa `m¿`m AmYrM ]m]mßZr ÒdJ©‡d{e
H{$bm; Am[bm d•’m[H$mi Pmbm Agß [mhˇZ Am[Î`m [¸mV≤ eaX≤¿`m
gßJm{[ZmMr O]m]Xmar _m¬`mda [Sy> Z`{ ÂhUyZ ]m]mßZr oV¿`m AmR>Ï`m dfuM
oVMß bæ bmdyZ oXbß. [aßVw bæm¿`m gm{imÏ`m oXderM oVMß XwX£d oV¿`m [wT>ß
C^ß amohbß; ZdË`m¿`m _wimda Amb{br _wbJr, ÂhUyZ oV¿`m gmgË`mZß oVbm
Am_¿`m Kar H$m`_Mr [aV bmdyZ oXbr! AmB©]m[md{Jir AmÂhr Xm{Z [aH$s
_wbß! [°emMß [mR>]i Zmhr AmoU Am·{Ô>mßMm AmYma Zmhr! À`m d{ir am_bmb
X{dmgmaIm _m¬`m [wT>ß C^m amohbm! _m¬`m _mZr Òd^mdm_wiß _m¬`m
oejUmgmR>r _r À`mMr ‡À`j _XV H$Yr K{Vbr Zmhr h{ Iaß; [aßVw eaX≤bm
gmß^mi `mMr O]m]Xmar _mà À`mZß _m¬`mda \$maer [Sy> oXbr Zmhr; [wT>ß
oeH$d `m dJ°a{ [ÀH$Í$Z _m¬`m oejUH´$_mVyZ e{dQ>[`™V _r `eÒdr arVrZß
[ma [S>bm{; [wT>ß Vw¬`m doS>bmßZm ^mB©ZßM AmJ´h H$Í$Z Am[bm hm ^mΩ`embr
`m{J KS>dyZ AmUbm. h{ gm{›`mM{ oXdg AmO Am[U [mhVm{ Amhm{V, `mM{
H$maU EH$ am_bmbMr H•$[m! qgYy, AmO gH$mi[mgyZ hr gmar Jm{Ô> ˆX`mV
gmaIr CMß]iV Amh{! H$m{Um[mer ]m{bÎ`mI{arO amhd{Zm, ÂhUyZ Vwbm Vr
OUy H$m` AJXr ZÏ`mZßM ÂhUyZ odÒVmamZß gmßJV gwQ>bm{! am_bmb OmUma
ÂhUyZ _bm dmB©Q> dmQ>Î`moedm` H$gß amhrb? [aßVw `m gßgmamV Z{h_r
[naUm_mH$S>{ —Ô>r R>{dyZ Mmbmdß bmJVß! Am[U Aer Xw_w©IÎ`mgmaIr ]gbm{
AmoU g_O, EH$X_ am_bmb Ambm-
(am_bmb `{Vm{.)
qgYy : ^mB©, Vwbm eß^a dfm™Mß Am`wÓ` Amh{!
gw Y mH$a : h{ Iaß Zm? _J emßV _ZmZß À`mbm Om`bm AmZßXmZß oZam{[ X{ [mhˇ! ^mB©, ohMß
g_mYmZ H$aVm H$aVm _bm [wa{gß Pmbß Amh{. _bm dmQ>Vß, `m[wT>ß _bm doH$brMr
gZX gm{Sy>Z X{D$Z hm EdT>mM C⁄m{J H$arV ]gmdß bmJUma! ]aß, ^mB©, BWyZ

&& EH$M fl`mbm $&& 4$&&


Om`Mß H$Yr?
qgYy : Wmß], ^mB©, BWyZ Om`Mß H$Yr h{ gmßJ `m[{jm [w›hm BWß `m`Mß H$Yr, h{ Z∑H$s
gmßJ [mhˇ EH$Xm- Iaß gmßJ hm{ AJXr!
am_bmb : _J BVH{$ oXdg gmßJV Ambm{ V{ Im{Q>{M H$m? VmB©, _r [wÓH$i ÂhQ>bß H$s,
A_wH$M oXder `{B©Z ÂhUyZ- Xm{Z dfm™Zr `{B©Z ÂhUyZ ÂhUVm{; [U gßH$Î[
AmUIr og’r `mß¿`m_‹`{ [a_{úamMr B¿N>m C^r AgV{. Hw$Umbm R>mD$H$,
Xm{Z dfm™Zr `{B©Z H$s Xm{Z _oh›`mßZr `{B©Z! BVHß$ hm{D$Z H$XmoMV OmUmahr Zmhr,
H$XmoMV `{Umahr Zmhr; H$XmoMV hr Am[U gdm™Mr e{dQ>Mr ^{Q> Ag{b.
(amJ: ^y[; Vmb- EH$Vmbm. Mmb- aVZ aOH$ H$ZH$.)
[a_ JhZ B©eH$m_$& odúm Ona [w `Ym_$&
_ZwOm Var JyT> Ma_$& oMa A^{⁄ gmM{$&& Y´w.$&&
H´$sS>m X°dr odamQ>$& _ZwOg•OZ jw– À`mV$&
_mZwfr _Zrfm!$& JUZ H$m` À`mßM{?$&& 1$&&
gw Y mH$a : ^mB©, Vy AJXr [T>V_yI© Amh{g. BH$S>¿`m oVH$S>¿`m Jm{Ô>tMr YaUß ]mßYyZ
BVH$m d{i _r `m JßJm`_wZm Wm{[dyZ YaÎ`m hm{À`m; Vw¬`m Amerdm©XmZß À`mßMm
dmhVm gßgma _ZmgmaIm gwÍ$ Pmbm ]K! d{S>Ám, Vwbm _mhrV Zmhr H$s, emÛmßMr
AQ>H$ PwJmÍ$Z, qgYy ZXr AQ>H$[ma hm{Uß h{ EH$ d{i gm{[ß Amh{. ]mÓ[e∫$s¿`m
Om{amda _hmgmJam¿`m Vm{S>rM{ H$mim g_w–, o[dim g_w– qH$dm Vmß]S>m g_w–
Am{bmßS>Uß h{ Va À`m[{jmhr gm{[ß Amh{; [U _mZggam{damV CÀ[fi Pmb{Î`m,
S>m{˘`mßVyZ ]mh{a `{UmË`m, AmoU Jmbmßda¿`m Jwbm]r g_w–mbm o_iUmË`m `m
Q>rM^a JßJm`_wZm VwS>dyZ OmUß, h{ AOyZ H$m{Umhr [wÈfmbm gm‹` Pmbß Zmhr!
(amJ- _wbVmZr; Vmb- oÃdQ>. Mmb- h_g{ Vw_ ama.)
gnaVm OoZ `m ‡]bm ^mar$&
Ona oXgVr erU© Z`ZmßVr AodH$mar$&& Y´w.$&&
CŒmmZ J_oV Xe©Zr Oar$& Jß^ra AoV Var$&
^dObYrh˛Zr XwÒVa gßgmar$&& 1$&&
am_bmb : _ZmMr ^bVr \$gdUyH$ H$Yrhr H$Í$Z ø`m`Mr Zmhr, hm _mPm EH$ H•$VgßH$Î[
Amh{. qgYyVmB©, `m MßMb gßgmamV AgÎ`m H$Sy> gÀ`mßMr _ZwÓ`mZß oZXmZ
Vm|S>Am{iI Var H$Í$Z R>{db{br AgmdrM.
(amJ- eßH$am; Vmb- oÃdQ>. Mmb- gm{OmZr Zmar.)
gßgmar odfmar$& Vrd´ gÀ`{$& A_•V hm{Vr$& H•$oVZ{ H$m›V$&& Y´w.$&&
oXÏ` agm`Z$& gßH$Q>mßVH$s$& gÀ`[naM`{$& joU AgwIm›V$&& 1$&&

&& EH$M fl`mbm $&& 5$&&


B©úam¿`m X`{Zß Am[Î`m XwX£dr Vr AZw^dmZß ^m{J `mMm ‡gßJ AmbmM, Va
À`mß¿`m [ohÎ`m Xe©ZmZß Aem d{ir Am[U JmßJÍ$Z Var OmV Zmhr.
gw Y mH$a : VwPm gw’m Hß$R> gX≤JoXV Pmbm Amh{. _mZb{bm H$m hm{B©Zm, [U oVMm ^mD$
em{^Vm{g Iam! qgYyVmB©, AmVm Vy XmXm¿`m J˘`mbm o_R>r _ma! ^mB©, Vwbm
Om`Mß Ag{b, Va Don't say such a silly nonsense; you
are a regular messeah of nonsense! AemZß hm{B©b H$m`?
BV∑`mV eaX≤ `{B©b, oV¿`m JßJm`_wZmßMr Om{S>r Mmbm`bm bmJ{b. Vr
Viram_mMr JrVm `{B©b- À`m ^m{˘`m oOdmbm Va hg `m-aS> `mbm Am[bß
ÒdV:Mß gw’m gwIXw:I bmJV Zmhr! hm hm ÂhUVm BWß EH$m ^yJm{b[ÃH$m¿`m
^aVrBV∑`m Z⁄m O_yZ Am[Î`m _hmamÔ≠>mbm [ßOm]r [odÕ`mV C^ß H$aVrb!
AemZß Vw¬`m ‡dmgmbm oH$Vr Ãmg hm{B©b `mMm ZrQ> odMma H$a. XJXJ AmUIr
Ãmg MwH$od `mgmR>r [wÈf MmVw_m©g Q>miyZ ‡dmgmgmR>r ohdmim qH$dm C›hmim
`m{OyZ R>{dVmV, [U E{Z ‡ÒWmZm¿`m d{ir ]m`H$m [mdgmim [wT>{ AmUyZ C^m
H$aVmV! Vy gßgma gm{Sy>Z ^Q>H$Umam d°amJr Amh{g; ÂhUyZ Vwbm _mhrV Zmhr,
H$s Ûr-[wÈfmß¿`m gß]ßYmV F$Vw_mZ oZ`_mZß gmaIßM oQ>Hy$Z amhrb Agß Zmhr!
qgYy : Am_¿`m BW{ W≈>{bm H$mid{i Zmhr AmoU gw_mahr amhmV Zmhr. EH$ JßJm`_wZm
gm[S>m`Mr Im{Q>r, gdm™gH$Q> dmhˇZ Om`Mr V`mar!
gw Y mH$a : qgYy, Vw¬`m Jß^ra C[X{emZß _bm Agm gVmdyZ gm{Sy> ZH$m{g. AmUIr Xm{Z-
Mma _oh›`mßZr EH$Xm _yb Pmbß, ÂhUO{ À`mbm H$m` gmßJm`Mß V{ gmßJ.
am_bmb : AmoU _wbmbm XQ>md `mM{M oVbm S>m{hmi{ hm{V Agb{ Va _J?
qgYy : ^mB©, Vwbmhr AgßM J_V amhm`Mß Amh{ dmQ>Vß? BH$S>Mm Òd^md Vwbm
bhmZ[Um[mgyZ _mhrV Amh{ Zm?
am_bmb : VmB©, ZrQ> ]°g Aer. gwYm, Vy [U ]°g, gwYm, Vw¬`m X{IV VmB©, Vwbm Xm{Z e„X
gmßJm`M{ Amh{V. AmVm Vy ÂhUmbrg H$s, gwYmMm Òd^md _bm bhmZ[Um[mgyZ
_mhrV Amh{, V{ Iaß Amh{, AmoU À`m]‘bM Vwbm _bm gmßJm`Mß Amh{. VmB©, hm
gwYmH$a ÂhUO{ `m OZg_w–m¿`m Jar] Vimer gm[S>b{b{ EH$ A_yÎ` aÀZ
Amh{. [U VmB©, Aer aÀZß bm^Uß H$R>rU AmoU bm^Î`mda À`mßZm hmVr R>{dUß
Va \$maM H$R>rU. gwYmH$a ]wo’dmZ Amh{. \$ma H$m` gmßJmdß- Iam{IarM
Abm°oH$H$ ]wo’dmZ Amh{. Vm{ OmÀ`mM _mZr Amh{ AmoU H{$di Òdmdbß]ZmZß
Zmdbm°oH$H$mbm MT>Î`m_wiß _yiMm _mZr[Um hÑr BVH$m CJ´ ÒdÍ$[mMm Pmbm
Amh{ H$s, Vm{ À`m¿`m MmßJÎ`m o_ÃmßZmgw’m Ag¯ hm{B©b. À`mVyZ Ï`dhmar
Am`wÓ`m¿`m gwÈdmVr¿`m AdÒW{VyZ Vm{ _mJ©H´$_U H$arV Amh{. ‡oVÒ[‹`m™¿`m

&& EH$M fl`mbm $&& 6$&&


JXuVyZ Am[Î`m ]wo’_Œm{bm em{^ `mOm{Ω`m ÒWir À`mbm AOyZ [m{hm{Mm`Mß
Amh{. EH$ JmdßT>i CXmhaU K{D$Z gmßJVm{; Am[Î`m H$i[mVyZ ]XH$mMß o[by
Am[Î`m OmoVY_m©‡_mUß [m `mV [m{hUrbm [S>bß ÂhUO{ À`m¿`m^m{dVr
Agb{Î`m AmoU À`m]am{]a dmT>b{Î`m H$m|]S>r¿`m o[ÑmMm Am¸`m©Zß AmoU
^rVrZß gmaIm oH$boH$bmQ> gwÍ$ hm{Vm{. OJm¿`m Ï`dhmamV, [eyß¿`m
CXmhaUmVÎ`m Am¸`© AmUIr ^rVr `m odH$mamßE{dOr H{$di _ZwÓ`‡m `mbmM
o_imb{b{ ¤{f AmUIr _Àga h{ odH$ma oXgyZ `{VmV. doH$br¿`m Yß⁄mV gwYmH$a
hÑr `m pÒWVrV Amh{. gdm™Zr EH$M [arjm oXbr AgÎ`m H$maUmZß À`m¿`m
Om{S>rbm doH$bmßZm Vm{ Am[Î`m[°H$sM EH$ dmQ>V Amh{. À`m¿`m ]wo’_Œm{¿`m
Om{amZß hm gm_m›` dJm©VyZ [wT>ß OmV AgÎ`m_wiß `m¿`m ]am{]arM{ bm{H$ ¤{fmZ{
AmoU _ÀgamZß À`mbm _mJß Am{T>rV Amh{V. Yß⁄mV Zm_mßoH$V ÂhUyZ ‡ÒWmo[V
Pmb{b{ Wm{S>{g{ bm{H$hr ZÏ`m C_{Xdmambm Am[Î`m ^mΩ`embr `emMm
gwImgwIr dmQ>{H$Í$ hm{D$ X{V ZmhrV. VÈU ]wo’_Œm{Mr, AmÀ_odúmgmMr CJ´Vm
`m Ow›`m bm{H$mßZm C_©Q>[UmMr AmUIr Ahß[UmMr dmQy>Z V{ À`mMm C[_X©
AmUIr oVaÒH$ma H$arV AgVmV. _mJ¿`mbm _mJß T>H$byZ ]am{]ar¿`mbm
]mOybm gmÍ$Z AmoU [wT>¿`mßZm [wT>ß T>H$byZ gwYmH$a `m d{ir OrdZH$bhm¿`m
JXuVyZ aÒVm H$mT>rV Amh{. Yß⁄m¿`m [Q>mßJUmV À`mMß H$m°VwH H$aUmam, À`mbm
Yra X{Umam, À`mMß g_mYmZ H$aUmam, AmoU amJm¿`m E{Z ^amV À`mMm Vm{b
gmß^miUmam H$m{Ur Var oOÏhm˘`mMm _ZwÓ` g‹`m À`m¿`m Z{h_r Odi AgUß
AmdÌ`H$ Amh{. À`m¿`m bhmZ[Um[mgyZ _m¬`m [m_ae∫$s‡_mUß hr À`mMr
g{dm AmOda _r H$arV Ambm{ Amh{. qgYy, AmO odbm`V{bm Om `m[ydu- Vgm
Vm{ VwPm ‡mUM Amh{- _r ]m{byZ MmbyZ EH$ [aX{er oVËhmB©V Amh{- _mPm
[mR>Mm ^mD$ AmO _r Vw¬`m hdmbr H{$bm Amh{. qgYy, À`m¿`m A\$mQ> ]wo’_Œm{bm
[wÍ$Z Ca `mOm{Ω`m H$m_oJar_‹`{ À`mbm Z{h_r JwßVdyZ R>{d. H$YrH$mir À`mMm
_Zm{^ßJ Pmbm VaM- MVwa _wbr, Vy gd©JwUgß[fi Amh{g. Vw_¿`mgmaIr AZwÍ$[
dYydaß gßgmam¿`m Aem gwI[yU© Amaß^mV [mhˇZ H$m{UVmhr _ZwÓ` À`m gwImMm
oMaH$mb bm^ Ïhmdm ÂhUyZ Vw_¿`mgmR>r [a_{úamOdi Amerdm©X _mJ{b-
_J _bm Va OdiOdi Vw_Mm AZwÍ$[ `m{J KSy>Z AmU `mMm ‡À`j _mZM
o_imbm Amh{-
gw Y mH$a : em]mg, am_bmb, Vy Am[Î`m S>m∞∑Q>amß¿`m OmVrda J{bmg AI{a! _m¬`m _Zmbm
Am°fY H$m` Mmam`Mß V{ amhrb oV¿`m bjmV! AgßM EH$Xm [œ`mMß gmßJyZ
Q>mH$ ÂhUO{ Pmbß! EH$Xm [T>V_yI© ÂhQ>Î`mZß VwPß g_mYmZ Pmbß Zmhr. ^bVßM
]m{byZ oV¿`m _mJß hr EH$ Xwgar H$miOr CÀ[fi H$Í$Z R>{dbrg? Xm{Z dfm™Zr Vy
[aV `{B©[`™V Vw¬`m]‘bMr H$miOr AmoU _m¬`m]‘bMr H$miOr !

&& EH$M fl`mbm $&& 7$&&


qgYy : Xm{Z df}? BVH{$ oXdg AmUIr BV∑`m bmß] Vy [aX{er OmD$Z amhUma? Am[bß
ÂhUm`bm Am{iIrMß _mUyggw’m H$m{Ur Zmhr. À`mVyZ VwPr ‡H•$Vr Aer Pmb{br!
(amJ: oOÎhm-_mßS>; Vmb- XmXam. Mmb: h{ _Z_m{hZ gmdam{.)
`m Omir qMVm _Zm$& V`mog emßoV `{B©Zm$&& Y´w.$&&
odahm Z X`m$& ^{XrV ˆX`m$&&
_mZr _wir ZM$& gmßÀdZ _m{hmZm$&& 1$&&
gw Y mH$a : AmoU Vm{ BWß amohbm, Va Vy H$m` À`mbm oMaßOrd H$aerb?
am_bmb : gwYm, Vwbm _ZwÓ`Òd^mdmMr- À`mVyZ ÛrÒd^mdmMr MmßJbrer H$Î[Zm Zmhr.
Am[Î`m o‡`OZmMß Am[Î`m ZOa{AmS> ]aßdmB©Q> Pmbß, ÂhUO{ [a∑`m
_mUgm¿`m hbJOu[Um_wißM h{ Pmbß Agmdß, Aer À`mß¿`m _ZmV e{dQ>[`™V
ÈIÈI amhV{. ]m`H$mß¿`mM AßJr Agb{Î`m Am[b{[Um¿`m H$iH$irZß
]Km`bm Hw$Ur AgVß, Va hm ‡gßJ Q>ibm AgVm, Agß ‡À`{H$ Fatal H{$g_‹`{
À`mßZm dmQ>V AgVß.
(amJ: oVbßJ; Vmb: [ßOm]r. Mmb: ]g{ oH$Zm dmQ> MmbV.)
_•XwbVmYm_ OoJ bbZmˆX`$& gH$bew^oZb`$&
YnaV JwU bobV$& _YwaVm$&& Y´w.$&&
ÒdmW©bd V`m$& H$Yr ZM R>mdm$&
gVV AgwJoUV [aohVm$&& 1$&&
gw Y mH$a : gdm™Mß gd©Vm{[ar ajU H$a `mMr O]m]Xmar gd©g_W© [a_{úamda Amh{. qgYy,
Vm{ [a_{úa AZwHy$b Agbm ÂhUO{ hOmam{ H$m{gmßda¿`m Idib{Î`m _hmgmJamV
gw’m Vw¬`m ‡`ÀZmßdmMyZ am_bmb gwaojV amhrb AmoU ‡^yMr H•$[m EH$Xm
o\$abr ÂhUO{ Vw¬`m S>m{˘`mßX{IV, BWÎ`m BWß, VwPß AmQ>m{H$mQ> ‡`ÀZ Mmby
AgVm, _hmgmJa ZH$m{, Vbmdgw’m ZH$m{, Vm{ AV∑`©gm_œ`©dmZ≤ ‡^y _bm
EIm⁄m bhmZem [{Î`mVgw’m ]wS>dyZ Q>mH$sb! (Viram_ `{Vm{.) H$m` a{? \°$Q>Ur
AmUÎ`mg H$m?
Viram_ : EÏhm[mgyZ \°$Q>Ur H$embm? O{dUß PmÎ`mda BWÎ`m BWß AmUVm `{Vrb.
gw Y mH$a : (KS>Ámi [mhˇZ) d{i Wm{S>m Cabm Amh{ AJXr! qgYy, bm°H$a [mQ> _mßS> `mMr
Ï`dÒWm H$a! Viram_ \°$Q>Ur Xm{ZVrZ AmU! Am[U gJirM ^mB©bm
[m{Mdm`bm OmUma Amhm{V; qgYy Om bm°H$a. (qgYy d Viram_ OmVmV.) ^mB©,
Vy Agm gqMV H$m?
am_bmb : d°⁄od⁄{Mm A‰`mg [wam H$a `mgmR>r _r AmO qhXwÒWmZX{e gm{Sy>Z `wam{[mV
OmUma Amh{. gwYmH$a! _ZwÓ`m¿`m Am`wÓ`mV O{Ïhm O{Ïhm EImXß _m{R>ß pÒWÀ`ßVa

&& EH$M fl`mbm $&& 8$&&


hm{Vß, V{Ïhm V{Ïhm JVH$mbmMr Ò_•Vr AmoU ^mdr H$mbmMr H$Î[Zm `mß¿`m
VH$m©VrV gßo_lUmZß oMŒmd•Œmr AJXr Ï`mHw$i hm{V{. od⁄mO©ZmMm g_mo·H$mb,
oddmhmMm ‡gßJ, am{OJmamMr gwÈdmV, O]m]Xma dS>rb _mUgmßMm _•À`y, `m
‡gßJmßZr hr pÒWÀ`ßVaß ‡À`{H$m¿`m Am`wÓ`mV KSy>Z `{V AgVmV. _bm `m d{ir
AmO ZOa{[wTy>Z OmV Agb{bß qhXwÒWmZMß Xmna–` AmoU C⁄m oXgUmaß BßΩbßS>
X{emMß d°^d, Xm{›hr oXgVmh{V. Aem d{ir _ZmV H$mbdmH$mbd Pmbr, Va
Am¸`© V{ H$m{UVß? C⁄m _r _m¬`m O›_^y_rbm AßVaUma! ]m[m¿`m o_iH$VrMm
dmagm _wbmßH$S>{ OmVmZm dS>rb YmH$Q>ÁmMm Ogm odMma H$aVm{, VgmM JwUmßMm
^{Xm^{X H$a `mMr EHß$Xa OJmMr ‡d•Œmr AgV{. bm`H$s-Zmbm`H$sMm ‡˝ \$∫$
OZZr AmoU O›_^y_r `mß¿`m ‡{_mMm dmagm o_iodVmZmM H$m` Vm{ [wT>{ `{V
Zmhr. EH$ [wà ]{Mmirg Hw$iß C’aUmam AgVm{, AmoU EH$ [wà ]{Mmirg Hw$iß
]wS>odUmam AgVm{. [U O›_XmÃrH$S>{ ]m{Q> H$Í$Z Xm{KmßZmhr gmaª`mM h∑H$mZß
ÂhUVm `{Vß H$s, hr _mPr! VrM Jm{Ô> O›_^y_rMr Amh{! AmoU ÂhUyZM ÂhQ>bß
Amh{ H$s, ""OZZr O›_^yo_¸ ÒdJm©Xo[ Jna`gr''. _mPr AmB© dmabr À`m
d{ir _bm Om{ Vrd´ em{H$md{J Pmbm; À`mMm AmO _r [w›hm AZw^d K{Vm{ Amh{-
(amoJUr: hßgqH$oH$Ur; Vmb: P[Vmb. Mmb: Z°Zm gwamJ goI.)
_mVm od`m{oJ _O$& bm{Q>r Xw¡`mZ{$&& Y´w.$&&
H´$sS>Z _Ywa VXßH$s$& bm^{b Zm o\$ÈoZ$&
eßH$m ^{Xm{oZ$& gwIm Z{$&& 1$&&
`m ^y_rda VwPm, _mPm, À`mMm, `mMm, H$m{UmMmhr ‡{_mMm h∑H$ AJXr gmaIm
Amh{. F$frúamß¿`m `kH$_m©Mr `m{J^y_r, oeo]Jm°V_mßgmaª`m _hmÀÂ`mßMr
À`mJ^y_r, ‡Vm[embr dramßMr Or H$_©^y_r, `woYo>a- Aem{H$ `mßgmaª`m
[w `õm{H$mßMr Or Y_©^y_r, VrM Am[br hr O›_^y_r! oV¿`mH$S>{ [mhˇZ
lroedN>Ã[VtZr _mJß oOV∑`m AoYH$mamZß ÂhQ>bß Ag{b H$s, hr _mPr
O›_^y_r- oV¿`mH$S>{ [mhˇZ bm{H$_m›` oQ>iH$ oOV∑`m AoYH$mamZß AmO ÂhUV
Amh{V H$s, hr _mPr O›_^y_r- C⁄m BßΩbßS>hˇZ [aV AmÎ`mda oV¿`mH$S>{ [mhˇZ
_m¬`mgmaª`m [m_ambmhr oVV∑`mM AoYH$mamZß ÂhUVm `{B©b H$s, hr _mPr
O›_^y_r!
(Xm{K{ OmVmV.)

&& EH$M fl`mbm $&& 9$&&


‡d{e Xwgam

(ÒWi : Viram_mM{ Ka. [mÃ| : Viram_ d ^JraW)


Viram_ : (Xm{›hr [m`mV ]mQ>br YÍ$Z Am{UÏ`mZ{ ]yM H$mT>rV Amh{.) ÂhU{ XmÍ$ gwQ>V
Zmhr! EH$Xm K{Vbr ÂhUO{ gwQ>V Zmhr ÂhU{! AZ≤ V{dT>ÁmZß XmÍ$ dmB©Q>! gwQ>V
Zmhr ÂhUO{ o]emX H$m`? ø`m! (Xm{ K { o[VmV.) ^JraW, XmÍ$]‘b
]S>]S>Umamß[°H$s [wÓH$imßZm XmÍ$ hr H$m` MrO Amh{ h{M _wir _mhrV ZgVß!
]aß, _r ÂhUVm{, gwQ>V Zmhr, AgßM J•hrV YÍ$Z Mmbm H$s, IaßM XmÍ$ EH$Xm
K{Vbr ÂhUO{ gwQ>V Zmhr! [U V{dT>ÁmZß XmÍ$ dmB©Q> H$er R>aV{? ^JraW, VwÂhr
odúod⁄mb`mM{ [XdrYa AmhmV. Mma oXdg [arjm X{D$Z EH$XmM [Xdr
o_iodVm, AmoU Vr O›_mMr oMH$Q>V{ Iar! ÂhUyZ Hw$Ur [XÏ`m ø`m`Mß Q>mH$bß
Amh{ H$m? VerM ]m`H$m{! EH$Xm ZwgVr _mi KmVÎ`mZß C^m O›_ ]m`H$m{Mm
b]{Xm o]bJVm{ Zm? ÂhUyZ ]m`H$m H$am`Mß Q>mH$bß H$m Amh{? [Xdr dmB©Q>
Zmhr, ]m`H$m{ dmB©Q> Zmhr, _J XmÍ$M V{dT>r dmB©Q> H$m?
^JraW : Viram_, `m VrZ Jm{Ô>tMß EdT>ß gmÂ` O_bß ÂhUyZ gdm™er VwbZm H$er hm{B©b?
[Xdr AmUIr ]m`H$m{ `mßM{ [naUm_ Ag{ dmB©Q> hm{VmV H$m?
Viram_ : `mßM{ [naUm_ XmÍ$[{jmhr dmB©Q> Amh{V. Ag{ H°$H$ [XdrYa hmV YÍ$Z _r XmIdyZ
X{B©Z H$s, [XdrMm Zmdm[waVm [m{H$i AmYma ZgVm, Va À`mßZm Am[bm _yI©[Um
OJm[wT>ß _mßS> `mMr N>mVrM Pmbr ZgVr. XmÍ$]mOmMß ]aiUß XwgË`mbm C_OV
Zmhr h{ Iaß; [U [XdrYamMr ]mÓ\$i ]S>]S> Va À`mMr À`mbmgw’m H$iV
Zmhr! BßJ´Or Aß_b gwÍ$ PmÎ`m_wiß Am_¿`m hV^mJr X{emV ¡`m AZ{H$ Am[Œmr
AmÎ`m, À`mV [Xdr AmoU ‡{_ `m AJ´J ` Amh{V. [mR>emi{V [mD$b Q>mHy$Z
[XdrMm d{i bmJ `m]am{]a _wbmbm _Vß AmoU o_em \w$Qy> bmJVmV. _Vm¿`m
_ßS>[rda _yI©[Umbm _Z_m{H$i{[UmZß o_amg o_iV{ AmUIr o_emßMm _m{Mm©
AmH$S>Ámß¿`m diUmdiUmZß [m{ar]mit¿`m ‡{_mH$S>{ diVm{.
^JraW : CXmŒm ‡{_mMr VwÂhr odQ>ß]ZmM _mßS>br Amh{ ÂhUm`Mr!
Viram_ : ^JraW, VwÂhr EH$ fl`mbm ø`m AmUIr. ÂhUO{ Vw_¿`m oO^{dÍ$Z h{ "CXmŒm'
dJ°a{ e„X YwdyZ OmVrb. ‡{_ h{ hmÒ`mÒ[X Zmhr dmQ>Vß? Ahm{, H$mÏ`mV H$_b,
ZmQ>H$mV gyS>, H$mXß]arV ^w`ma, _mogH$ [wÒVH$mßV Img AßH$, dV©_mZ[ÃmßV
Img ]mV_rXma, gßgmamV ‡{_, Am°⁄m{oJH$ MidirV ghH$mnaVm, gwYmaU{V
X{e^∫$sV ÒdmW©À`mJ AmoU d{Xm›VmV [a]´˜ `mßMm Yw_mHy$i _mObm ZgVm,

&& EH$M fl`mbm $&& 10$&&


Va À`m À`m Jm{Ô>tMr W≈>m H$am`bm OmJmM Cabr ZgVr.
^JraW : h{ amhˇ ⁄m. ‡{_mM{ [naUm_ XmÍ$[{jm dmB©Q> H$g{ hm{VmV V{ gmßJm [mhˇ! gwßXa oÛ`mß¿`m
‡{_m[wT>ß `m _oXa{Mr H$m` qH$_V Amh{?
Viram_ : hß, ‡{_mV H$m` Ord Amh{? ‡{_m[{jm _oXam ‡À`{H$ ]m]VrV l{> Amh{. [mhm,
‡{_mV amOmgw’m AJXr Jwbm_ hm{Vm{, [U _oXa{V Jwbm_gw’m AJXr amOmgmaIm
ÒdVßà hm{Vm{. ‡{_ ^rH$ _mJm`bm oeH$dVß, Va _oXa{¿`m CXmaV{bm _`m©Xm ZgV{.
‡{_mImVa ‡Uo`Zr¿`m bmWm ImÏ`m bmJVmV, Va _oXa{¿`m Om{amda gJ˘`m
OJmbm bmW _maVm `{V{. ‡{_m_wiß H$mhr gwM{Zmgß hm{Vß, Va _oXa{_wiß H$Î[Zme∫$s
AoZdma dmT>V{. \$ma H$embm? ‡{_mZß \$ma Pmbß Va EImXr _oXamjr o_iodVm
`{B©b, [U XmÍ$ o[D$Z S>m{i{ bmb Pmb{ ÂhUO{ ÒdV:bmM _oXamj ]ZVm `{Vß!
]m{bm-
^JraW : Iaß Amh{. `m Jm{Ô>r ZÏhÀ`m _m¬`m bjmV AmÎ`m. AmUIr ‡{_m¿`m ZmXmV
gm[S>bß, ÂhUO{ amÃr¿`m amÃr Pm{[{dmMyZ H$mT>mÏ`m bmJVmV AmoU _oXa{_wi{
amÃrM H$m`, [U oXdggw’m Pm{[{V OmVmV. ]aß, _oXa{Mm ZroV_Œm{er gß]ßY
H$m` ÒdÍ$[mMm dmQ>Vm{ VwÂhmbm?
Viram_ : _⁄[mZ ZroV_Œm{bm \$ma [m{fH$ Amh{. E{H$m H$gß V{. _⁄[r H$Yr Im{Q>ß ]m{bV
Zmhr. H$maU Im{Q>ß aMyZ À`mbm H$Yr gmßJVmM `{V Zmhr! _⁄[r H$Yr Hw$UmMr
Hw$UmOdi MhmS>r H$arV Zmhr. H$maU, _mJß H$m{U H$m` ]m{bbm `mMr À`mbm
AmR>dU ZgV{! Vm{ H$Yr Hw$UmMm odúmgKmV H$arV Zmhr, H$maU, À`m¿`mda
Hw$Ur odúmgM R>{drV Zmhr!
^JraW : ]aß [wT>ß?
Viram_ : Mm{ar¿`m ]m]VrV Va Vm{ ]{Q>m AJXr AOmU AgVm{! EImXr bhmZer Jm{Ô>gw’m
À`mbm XwgË`mOdiyZ Mm{Í$Z R>{dVm `{V Zmhr- \$Q≤>oXer Vm{ Vr ]m{byZ Q>mH$Vm{.
^JraW : IaßM, Mm{Í$Z fl`mb{br XmÍ$gw’m À`mbm oOadVm `{V Zmhr.
Viram_ : Aer W≈>{da Jm{Ô> Z{D$ ZH$m! EH$Xm Am_¿`m _⁄[mZm¿`m ]°R>H$sV Am_¿`m
EH$m o_Ãmbm Mm{ar H$am`Mr B¿N>m Pmbr. V{Ïhm À`mZß _m{R>Ám eWuZß _m¬`m
]m{Q>mVbr AßJR>r [iodbr; [U e{dQ>r XmÍ$¿`m YwßXrV À`mZß Vr [w›hm _m¬`mOdi
R>{dmd`mbm oXbr. _mà hm _mb Mm{arMm Amh{, H$m{Umbm XmIdy ZH$m{g, Agß
À`mZß _bm Jß^ra[UmZß ]Omdbß!
^JraW : N>mZ! `mV Xm{KmßZmhr g_mYmZ! \$i EH$mbm Mm{ar H{$Î`mMß AmoU XwgË`mbm
Mm{ar gm[S>Î`mMß!

&& EH$M fl`mbm $&& 11$&&


Viram_ : V{M Vw_¿`m ‡{_m¿`m ]m]VrV [mhm! Hw$Ur Hw$UmMß _Z Mm{aVm{, Va Hw$Ur Mm{Í$Z
^{Q>r K{VmV! EH$_{H$mßH$S>{ [mhm`Mß V{ gw’m Mm{Í$Z! BWyZ oVWyZ gmam Mm{amßMm
]mOma!
^JraW : ‡{_mMm [meM Vgm Amh{. ‡{_mZß Xm{Z oOdmßMm AJXr EH$Ord hm{Vm{.
Viram_ : Xm{Z oOdmßMm EH$Ord hm{V Zmhr, [U EH$m Om{S>fl`m¿`m Xm{Z oOdmß[mgyZ Xhm-
[ßYam oOdmßMß bQ>mß]a _mà CÀ[fi hm{Vß! qhXwÒWmZ¿`m hd{V AÏdb Am`m™Mm
dßed•j V{hVrg H$m{Q>r \$imßZr bmXyZ oZKmbm, Vm{ H$mhr À`m¿`m _wimer XmÍ$Mß
qe[Uß Pmbß ÂhUyZ ZÏh{. ‡{_Obm¿`m qgMZmZ{M Vm{ \$m{\$mdbm Amh{. Vgß
ÂhUmb Va Ord H$_r H$a `m¿`m ]m]VrVgw’m _oXamM OmÒV R>a{b. Agß Xm{Z
oOdmßMm EH$Ord H$a `mgmaIß AY©dQ> H$m_ Zmhr H$arV Vr! _oXa{Z{ AmO[`™V
Ag{ H°$H$ Ord AoO]mV Zmhrg{ H{$b{ Amh{V.
^JraW : _J ‡{_m_wiß hÑr Om{ ‡roVoddmhmMm ‡KmV [S>Vm{ Amh{, À`mbm VwÂhr ‡oVHy$bM
Agmb?
Viram_ : aßJ^y_r¿`m AmUIr ‡{jH$mß¿`m _‹`{ oXÏ`mßMr EH$ YJYJrV Aoæa{fm AgV{.
ZmQ>Ág•Ô>rMr hr _`m©Xm Am{bmßSy>Z ‡roVoddmh gÀ`g•Ô>rV CVabm, ÂhUO{ À`mM{
[m{aI{i oZÂ_{ XamZßgw’m [mh `m¿`m bm`H$sM{ ZgVmV. bm{H$ ÂhUVmV, ZmQ>H$
h{ gßgmamMß oMÃ Amh{. [U _r ÂhUVm{ H$s, hÑr gßgma h{ ZmQ>H$mMß oMÃ ]ZV
Mmbbß Amh{! ‡roVoddmhm¿`m [ydm©Ym©Mm CŒmamYm©er H$mS>rBVH$mhr gß]ßY ZgVm{;
qH$dm H$mS>rBVH$mM gß]ßY AgVm{. ‡roVoddmh hm ¤ß¤g_mg AgyZ doH$bm_m\©$V
À`mMm odJ´h H$Í$Z ø`mdm bmJVm{. bæm¿`m[ydu ‡{_mMr AmfwH$_mfwHß$ hmVmV
hmV KmbyZ ^Q>H$ `mgmR>r Or Vi_iV AgVmV, ZwgVr [m`Yyi —Ô>rg
[S> `mgmR>r ¡`m CÀHß$R>V{Z{ EH$_{H$mß¿`m dmQ>{H$S>{ S>m{i{ bmdyZ ]gVmV, VrM
[wT>ß EH$_{H$mß¿`m S>m{˘`mV Yyi \{$H$ `mgmR>r gßYr [mhmV AgVmV! Mwß]ZmgmR>r
Vm|S>mbm Vm|S> o^S>dUmar Om{S>[r [wT>ß EH$_{H$mßMr Vm|S>ß [mhVmM Mmdy H$s oJiy,
Agß H$am`bm bmJVmV. AmoU XwgË`m¿`m AYamMß Am[Î`m XmVmßZr IßS>U
H$a `mMß [`©dgmZ Am[Î`mM oR>H$mUr XmVAm{R> Im `mV hm{V OmVß.
^JraW : _bm dmQ>Vß EHß$Xa gwYmaU{¿`m ]m]VrV Vw_Mß _Z ]aßM H$bwofV Amh{. Ow›`m
WmQ>m¿`m bæmßZm Vw_Mm oVVH$m odam{Y Zg{b?
Viram_ : AbrH$S>{ À`mhr Jm{Ô>r¿`m odÈ’ _mPß _Z hm{V Mmbbß Amh{. [wT>b{ gmV O›_
gbm{ª`mZß H$mT> `mgmR>r EH$_{H$mßg_m{a AmUb{br dYwdaß AZw^dmßVr Agß
dmQ>m`bm bmdVmV H$s, _mJÎ`m gmV O›_mßMß d°a gmY `mgmR>r hr EH$_{H$mß¿`m
g_m{ a Amb{ b r Amh{ V . ]mb]m{ Y WmQ>m¿`m bæm¿`m ]maembm Oer

&& EH$M fl`mbm $&& 12$&&


^Q>mo^jwH$mßMr OÈar AgV{, Ver AbrH$S>{ À`mß¿`m CŒmaoH´$`{bm dH$sb-
_wZg\$mßMr OÍ$a ^mgy bmJbr Amh{. AmÂhr AbrH$S>{ Z{h_r [mhVm{, Zdam-
]m`H$m{¿`m ]{]ZmdmM{ IQ>b{ ‡_mUm]mh{a dmT>V Mmbb{ Amh{V. ]m{hÎ`mda
Zdam]m`H$m{^m{dVr ^Q>mo^jwH$mßZr JwßS>mib{Î`m gwVm¿`m JwßVmJwßVrgw’m oXdmUr
Xa]mamV CH$bmÏ`m bmJVmV AmoU Y_m©¿`m _ßÕ`mßZr H{$b{br [mVHß$ H$m`⁄m¿`m
H$b_mßZr oZÒVamdr bmJVmV. EHß$XarVM ]Km. ÒdV:¿`m ]m`H$m{H$S>{ [mh `mMr
ZdË`mMr ZOa BVH$s o\$abr Amh{er oXgV{ H$s, AmVm [aÛrH$S>{gw’m ÒdV:¿`m
Ûr¿`m —Ô>rZßM [mhUmambm X{Irb [w `õm{H$ ÂhU `mMr [mir `{V Mmbbr
Amh{ AmoU [aÛr¿`m E{dOr ÒdÛrM _mV{g_mZ hm{V Mmbbr Amh{!
^JraW : VwÂhr H{$di W≈>{ZßM ]m{bV AmhmV ÂhUyZ VwÂhmbm oVV∑`m Vrd´V{Zß CŒma X{ `mMr
JaO Zmhr. ]mH$s Iaß ÂhQ>bß Va VgÎ`m XwoZ`{V hr Or hÑr ]{oXbr oXgyZ `{D$
bmJbr Amh{ oV¿`m]‘b dmS>doS>bmßZm O]m]Xma Yabß [mohO{. ]XbÀ`m
[napÒWVrMm bægß]ßYmßVyZ _wirM odMma Z H$a `mMm Am_¿`m dS>rb o[T>rMm
H•$VoZ¸` oXgVm{.
Viram_ : V{ H$mhr ÂhUm, ]mH$s bæm¿`m ]m]VrVbm EHß$Xa ]m{Odmam [mhˇZ e{dQ>r Agß
dmQ>m`bm bmJVß H$s, gßgma_mJm©da¿`m ‡dmemZß bæmMr ]m{OS> ]{S>r [m`mV
AS>H$dyZ K{ `m[{jm EIm⁄m gmd©OoZH$ _mJm©bm bmJmdß h{ ]aß.
^JraW : dm! d{Ì`mJ_ZmBVH$s AZroV Xwgar H$m{UVr Ag{b Agß _bm dmQ>V Zmhr.
Viram_ : VwÂhr AOyZ AOmU AmhmV. Ahm{, AgÎ`m ]mh{aª`mbr gß]ßYmßV [m{am]mim¿`m
oIÑmamer ZwgVm Zmdm[waVmgw’m gß]ßY R>{dm`Mß H$maU Zmhr. oedm` ]{B_mZr
oXgbrM Va ]mh{a¿`m aÒÀ`mH$S>{ ]m{Q> H$am`bm _m{H$imM. _m`]m[ gaH$mamßZr
]mh{a¿`m ]m`H$mß¿`m [m{Q>m[m `mH$S>{ AOyZ Am[br H$m`X{era H•$[m—Ô>r
diodbr Zmhr. ]XMmb oXgbr Var oVMr hH$mb[≈>r H$aVmZm [m{Q>Jr IMm©Mm
oVbm Ah{a H$a `mMß H$maU ZgVß.
^JraW : OmD$ ⁄m! Mma KQ>H$m _O{Zß OJ `mgmR>r OJm`Mß, oVWß hr Agbr oH$igdmUr
H$Q>H$Q> H$embm hdr? _r _⁄[mZm¿`m odÈ’ ]m{bVm{ Agß Zmhr. [U XmÍ$_wiß
_ZwÓ`mMr H$V©]Jmar H$_r hm{V{, h{ Va Iaß Amh{ Zm?
Viram_ : hm ‡˝ gmh{] bm{H$mßZm odMmam. H$m{Q>ÁmZ≤H$m{Q>r AÒgb Am`m™Mr H$V©]Jmar
H$maHw$Zr [{emZß gmh{]mß¿`m ^{Q>rgmR>r ]ßJÎ`m]mh{a C^r Amh{ d ]ßJÎ`m¿`m
AmV [{Î`mda [{b{ K{UmË`m H$m_m_wiß gŒmmYmar gmh{]mßZm ]mh{a `{ `mMr \w$agV
Zmhr! ^JraW, Agb{ d{S>{dmH$S>{ ‡˝ odMmaVm `mMß H$maU EdT>ßM H$s, _Km[mgyZ
VwÂhr hmV amIyZ H$m_ Mmbodbß Amh{. VwÂhr AmVm H$mhr oVVH{$ ZdrZ Zmhr. h{

&& EH$M fl`mbm $&& 13$&&


]Km, ^JraW, `m Kar Zdoe∑`mbm ÒdV:¿`m A]´y]‘b o^ `mMß H$mhr H$maU
Zmhr. ZdrZ K{UmË`m¿`m A]´ybm AmÂhr Mmaghm _ohZ{ O[V AgVm{.
^JraW : AmoU [wT>{ _J?
Viram_ : [wT>ß _J ¡`mMm À`mbmM A]´y]‘b odoYoZf{Y dmQ>V Zmhr.
^JraW : Viram_, A]´y, H$sVr© `mßgmaª`m Jm{Ô>tMr _bm _wirM MmS> Zmhr. ¡`mZß gmË`m
OJmMm oOV{[UrM H$m`_Mm oZam{[ K{Vbm, À`mbm `m AgÎ`m Jm{Ô>tMr H$m`
[dm© dmQ>Uma? ^a Mm°H$mV OmD$Z [rV ]gm`bm _bm gmßoJVbß, Vargw’m _mPr
V`mar Amh{.
Viram_ : em]mg ^JraW, Vw_¿`mgmaIr CÀgmhr _mUgß o_imbr [mohO{V. hr
_m{H$i{[UmZß Im `mo[ `mMr AS>MU H$m`_Mr Xya H$a `mH$aVm AmÂhr AmVm
bdH$aM _⁄[mZmMr gßÒWm H$mT>Uma Amhm{V. _⁄[mZ h{ ]h˛Vmßer hb∑`m
bm{H$mß¿`m hmVr J{Î`m_wiß gß^modV g_mOmH$Sy>Z XmÍ$Mr Or h{Q>miUr hm{V{, Vr
]ßX Ïhmdr, _⁄[mZm¿`m Ï`gZmbm g‰` ÒdÍ$[ `mdß, hmM `m _ßS>itMm _wª`
C‘{e Amh{. gd© Y_m©M{, gd© [ßWmßM{, gd© OmVtM{- [m{Q>OmVtM{ XmÍ$ o[Uma{
bm{H$ `mV gm_rb AgÎ`m_wi{ À`mbm AmÂhr "Am`©_oXam_ßS>i' h{ Zmd oXb{
Amh{. À`mM{ gd© C‘{e odÒVmamZß ‡og’ H$Í$Z Q>m{b{OßJ [m`mda bdH$aM À`mMr
C^maUr H$amd`mMr Amh{. `m{Ω` d{ir _r VwÂhmbm gmßJ{ZM.
^JraW : ]aß Viram_, d{i ]amM Pmbm Agß dmQ>Vß, OmVm{ _r AmVm.
Viram_ : h{ EdT>ß Cabß Amh{, V{dT>ß CaHy$Z Q>mH$m AmoU _J Mbm.
^JraW : dmQ>{Zß OmVmZm `m dmgmZß H$maUmoedm` Km{Q>mim hm{Vm{.
Viram_ : Wmß]m, EH$ _ßà gmßJyZ R>{dVm{. AJß E, Oam ]mh{a `{ [mhˇ
(JrVm `{V{.)
JrVm : (ÒdJV) AmO _m¬`m ZmdmZß "JrV{' ÂhUyZ H$mhr hmH$ _mabr Zmhr. AOyZ
amJaßJ ZrQ>gm O_bm Zmhr dmQ>Vß!
Viram_ : JrV{, `mßZm Wm{S>r ]S>re{[ AmUyZ X{ [mhˇ! ^JraW, Vm|S>mMm dmg _mam`bm h{
AJXr am_]mU Am°fY Amh{. (JrVm OmV{.) _J H$m`? "Am`©_oXam_ßS>im'bm
VwÂhr [mqR>]m X{Uma Zm? AmÂhmbm gd© bm{H$mßMr _XV [mohO{ Amh{.
^JraW : `m gßgmamV _bm [me]ßY Agm amohbmM Zmhr.
(JrVm `{V{. Viram_ oVOOdiyZ ]S>re{[ K{D$Z ^JraWmbm X{Vm{; ^JraW OmVm{.)

&& EH$M fl`mbm $&& 14$&&


JrVm : AmO amdgmh{]mß¿`mH$S>{ J{bm hm{Vm H$m? ]mB©gmh{]mßM{ ^mD$ V{ [X≤_mH$aXmXm
À`mßZm ›`m`bm Amb{ Amh{V _mh{ar. ]mB©gmh{]mß¿`m ]am{]a eaoXZr]mB©hr OmUma
Amh{V.
Viram_ : À`m OmUma Amh{V C⁄m, AmoU AmO H$embm CJrM JS>]S>? ]aß, C⁄m[adm
∑b]Mr ÒWm[Zm H$am`Mr Amh{, À`mgmR>r e∑` oVVH$s dJ©Ur _bm ^am`Mr
Amh{; Va KamV H$mhr Amh{ H$m?
JrVm : KamV AmVm VwÂhr Zr _r, Xm{Kß ]mH$s Amhm{V! XmJXmoJZ{, gm_mZgw_mZ _mdV
ZÏhVß KamV! gm{›`m¿`m amer aMyZ doS>bmßZr KamMr gm{›`mMr bßH$m H$Í$Z
R>{odbr hm{Vr; [U Vw_¿`m Amerdm©XmZß gmdH$mamßZr ^aÎ`m KamV am_am¡`
bwQ>bß! V{ _{bß Agm{, [U _r ÂhUV{ gJiß gJiß gm_mZ H$gß odH$bßV?
Viram_ : À`mV H$m` AdKS> hm{Vß EdT>ß! oZÂ_ß gm_mZ odH$bß ÂhUyZ Jar] hm{V Mmbbm{,
AmoU [wT>ß Jar] hm{V Mmbbm{ ÂhUyZ ]mH$sMß oZÂ_ß gm_mZ odH$bß!
JrVm : MmßJbm obhm-dmMm`Mm ZmX hm{Vm; [U gmar [wÒVHß$gw’m odH$brV!
Viram_ : Vwbm XyaXoe©Àd Zmhr! hÑrMß `wJ od⁄mXmZmMß Amh{, g_Obrg? XwÓH$mim¿`m
oXdgmßV XmZeya lr_ßV ]mOma^mdmZß XmUmJm{Q>m Ia{Xr H$Í$Z Jm{aJna]mßZm
ÒdÒÀ`m ^mdmZß odyH$Z Q>mH$VmV, À`m]‘b Zmhr Hw$R>ß hmH$mQ>r hm{V? À`mM‡_mU{
^aoH$_Vrbm K{Vb{br [wÒVHß$ JaOdßV dmMH$mßZm [S>À`m ^mdmZß X{Uß, `mbm
dmB©Q> H$m{U ÂhU{b? od⁄mœ`m™Zm oZÂ_{ XamZß ZmQ>H$mbm gm{S> `m[{jm oZÂ_{
XamZß [wÒVHß$ X{Uß h{M [w `mB©Mß Amh{, g_Obrg?
JrVm : Vm|S>mda Va gaÒdVr ]gbr Amh{ Vw_¿`m! Vgo]amgw’m KamV R>{dÎ`m ZmhrV.
Ahm{, O›_XmÀ`m doS>bmßMr Vg]ra, [U Vrgw’m Mma Am `mbm odH$brV!
Viram_ : _J `mV doS>bmßMm Zmdbm°oH$H$ dmT>bm H$s H$_r Pmbm? AJß, AmOH$mb
]mOmamV oedmOr,]mOramdmß g maª`m _hmÀÂ`mß ¿ `m, \$ma H$m`,
X{dmoXH$mß¿`mgw’m Vgo]am Xm{Z Am `mbm o_iVmV. À`m¿`m[{jm Am_M{ dS>rb
OmÒV hm{V{ dmQ>Vß?
JrVm : _mUgm¿`m O›_mbm Am[b{ Amb{ AmhmV EdT>ßM! gH$mir CRy>Z Vw_Mß Vm|S>gw’m
]Ky Z`{ H$m{Ur!
Viram_ : hm, Vm|S> OmÒV Mmbm`bm bmJbß ]aß-
JrVm : hm{ ]aß! [wÓH$i ^rS>_wd©V Yabr Vw_Mr! dmK ÂhQ>bß Var ImVm{ AmoU dmKm{]m
ÂhQ>bß Var ImVm{M! Aer _r ]m{bUmaM! H$Í$Z H$Í$Z H$aUma Var H$m` VwÂhr?

&& EH$M fl`mbm $&& 15$&&


Viram_ : H$m` H$aUma? _OOdi Aer CYmarMr ]mV Zmhr! Vm|S>mbm Vm|S> oXbßg Va
oVWÎ`moVWß EH$m Vm|S>mMr Xm{Z Vm|S>ß H$Í$Z X{D$Z Xm_Xw[Q>rZß CgZß \{$S>rZ! AdmßVa
dmQ>mKmQ> R>{d ]mOybm AmoU MwHy$Z_mHy$Z EImXm XmoJZm amohbm Ag{b Vm{ R>{d
AmUyZ [wT>ß-
JrVm : h{ EdT>ß EH$ _oU_ßJigyà amohbß Amh{!
Viram_ : _J V{M X{ BH$S>{. EH$Q>ÁmXwH$Q>Ám XmoJ›`mMr o_adUyH$ H$mT>br ÂhUO{ Am[Î`m
Jna]r]am{]aM _ZmMm hbH{$[Umhr bm{H$mß¿`m ZOa{bm `{Vm{. gdm™J gOb{Î`m
lr_ßVmß¿`m oR>H$mUr EIm⁄m XmoJ›`mMr CUrd Mß–m¿`m H$bßH$m‡_mU{ em{o^dßV
oXgV{. [U CKS>Ám]mJS>Ám Jna]mßZm EH$M XmoJZm KmVbm ÂhUO{ Vm{ H$m˘`m
Hw$iHw$irV AßJmdarb [mßT>Ë`m H$m{S>mgmaIm oH$igdmUm oXgVm{. h{ b˙_rMß
Agbß H$m{S>H$m°VwH$ H$a `mV H$m` AW© Amh{? AmU V{ _ßJigyà BH$S>{.
JrVm : Ahm{, MmaMm°KmßMr, X{dmY_m©Mr, H$mhr Var MmS> R>{dm! Vw_¿`m ZmdmZß ÂhUyZMZm
h{ _ßJigyà J˘`mer ]mßYm`Mß V{?
Viram_ : gm°^mΩ`oM›hmgmR>r gm{›`mM{ _Ur H$mhr bmJV ZmhrV. [m{V J˘`mV Agbr
ÂhUO{ Pmbß! gm°^mΩ`m, Vw¬`m gm°^mΩ`mbm _r Y∑H$m bmdVm{ Amh{! [m{V
_moJVbr? ]aß Xm{a _moJVbm? V{dT>{ _Ur Hw$aVSy>Z Z{Vm{ ÂhUO{ Pmbß! ]m`H$mß¿`m
_ßJigyÃmMm _Ur ÂhUO{ H$mhr OmZÏ`mMr ]´˜JmR> ZÏh{ H$s Vr J˘`mV
AgbrM [mohO{ AJXr!
JrVm : hm{ EdT>ß ]arH$ Iaß. oVVHß$ Hw$R>ß Amh{ ]m`H$mßMß X°d! OmZÏ`mMr ]´˜JmR> XmIodbr
ÂhUO{ Vw_¿`mgmaI{ ]´˜amjg _mZJyQ> gm{Sy>Z [iV gwQ>VmV.
Viram_ : hm{, ]am{]a Amh{! _ßJigyÃmMm gm{›`mMm _Ur XmIodbm ÂhUO{ Vm{M ]´˜amjg
Aer _mZJyQ> YaVm{.
(Viram_ _mZ YaVm{ d _Ur H$mTy> bmJVm{.)
JrVm : X{dm! Ymd a{ Ymd!
Viram_ : Zdam]m`H$m{¿`m EH$mßVmV `{ `mMr X{dmMrgw’m VmH$X Zmhr!
(_ßJigyà Vm{Sy>Z _Ur H$mTy> bmJVm{, JrVm aSy> bmJV{.)

&& EH$M fl`mbm $&& 16$&&


‡d{e oVgam

(ÒWi: gwYmH$amM{ Ka. [mÃ{: gwYmH$a, [X≤_mH$a, qgYy AmoU eaX≤.)


qgYy : (amJ- _mßS>-J^m©; Vmb- XmXam. Mmb- Jm{Hw$b_m bB©.)
_mZg H$m ]oYamd{ h{?$& ]KVg{ oIfi OJVm$&& Y´w.$&&
J•he•ßIbm `m$& —T> ]’ [m`m$& ]b Zm ^{X V`m hm{Vm$&& 1 &&
[X≤_mH$aXmXm, AOyZ _mPß _Z oZKm`bm K{V Zmhr.
[X≤ _ mH$a : qgYyVmB©, AJXr ZmBbmO PmÎ`mdmMyZ _r Var BVH$m AmJ´h Yabm AgVm H$m?
]m]mßZr- ÒdV: lr_ßVmßZrgw’m, BßoXam]mB™Zm [wÓH$i gmßJyZ [mohbß; [U [m{ar¿`m
OmVr[wT>ß BbmO Mmb{Zm! XmXmgmh{], Vw_¿`m bæmV VwÂhr [mohbßM Ag{b,
lr_ßVmß¿`m AmUIr Am_¿`m KamMm F$UmZw]ßY oH$Vr Amh{ Vm{! BßoXam]mB© ÂhUO{
gßÒWmoZH$mßMr _wbJr, À`mVyZ EHw$bVr EH$, [m{ad` AmoU ZÏ`mZß gmgar Om`bm
oZKmb{br. Am_Mr qgYyVmB© ÂhUO{ oVMr oOdm^mdmMr gm{]VrU. V{Ïhm K{Vbm
h≈>, H$s qgYyVmB©M [mR>amIUr [mohO{ ÂhUyZ! XmXmgmh{], EH$ ÂhU Amh{,
amOh≈>, ]mbh≈> AmoU Ûrh≈>, odYmÀ`mbmgw’m [wadmd{ bmJVmV, _J `mßMm
oVh{ar Om{a EH$dQ>Î`mda Am[Î`mgmaª`mßMr Ã{Ym CS>mbr Va Zdb H$m`?
hm, qgYyVmB©bm bdH$a [aV [mR>dmd`mMß _mà _m¬`mH$S>{ bmJbß; oedm` oV¿`m
dmT>À`m oOdmMr XJXJ gm{gm`bm Am_Mr lr_ßVr Var Hw$R>ß da Ambr Amh{?
eaoXZr]mB©, Vw_Mm R>abmZm odMma `md`mMm?
eaX≤ : XmXm-dohZr H$m` R>adVrb V{ Iaß! XmXm, OmD$ Zm _r dohZr¿`m]am{]a?
qgYy : d›gßZm EH$Q>ÁmßZm BWß R>{dyZ H$gß Mmb{b? KamV ]m`H$m{_mUyg Hw$Ur Zmhr. ]aß,
oXdg^a H$m{Q>m©V Agmdß bmJUma. oedm` ^mB© ÂhUmdm Vm{hr BWß Zmhr.
gw Y mH$a : eaX≤bm ›`m`bmM [mohO{. [U ^mD$gmh{], AJXr AmOM oZKmbß [mohO{ H$m?
[X≤ _ mH$a : VwÂhr amhm ÂhUmdß, AmoU _r OmVm{ ÂhUmdß, AemVbß Am[bß H$mhr ZmVß Zmhr.
[U AmÂhr oJa `mßM{ _mbH$ ÂhUO{ bm{H$mßZm ]mh{Í$Z oXgm`bm gwIr AgVm{;
[U Iaß ÂhQ>bß Va oJaUrMm _mbH$ ÂhUO{ hOma `ßÃmßVbß EH$ `ßà AgVm{.
R>ab{br MH´ß$ K{Uß À`mbm H$Yr MwH$V Zmhr. ÂhUyZ ÂhUVm{ _bm AmO¿`m AmO
oZam{[ ⁄m.
gw Y mH$a : Zmhr, ÂhQ>bß amohbm AgVm, Va V{dT>{M Mma oXdg ]m{b `m-Mmb `mV J_VrZß

&& EH$M fl`mbm $&& 17$&&


J{b{ AgV{. ^mB© J{Î`m[mgyZ _m{H$i{[UmZß Mma e„X ]m{b `mMß g_mYmZM
Zmhrgß Pmbß Amh{.
(amJ: X{g-I_mO; Vmb: oÃdQ>. Mmb- hm g_Oo[`m _mZ _m{a{.)
h{ ˆX` gwI-od_wI hm{B©$& _Z oIfi gVV,
^´_UoZaV emßVr Zmhr$&& Y´w.$&&
úgZ o_Ã OUw, Xwar Vm{ hm{Vm$&
X{hr H$g{ M°V›` amhr$&& 1$&&
[X≤ _ mH$a : H$m` H$amdß? AJXr BbmO Zmhr. oedm` Am_¿`mer ]m{b `mZß VwÂhmbm H$m`
g_mYmZ hm{Uma? XmXmgmh{], H{$di ^mB©Mr H•$[m ÂhUyZ Vw_¿`mgmaª`m
od¤–ÀZmMm AmÂhmbm bm^ Pmbm. Am_Mr qgYyVmB© _m{R>r ^mΩ`mMr! XmXmgmh{],
Vw_¿`m]‘b MmaMm°KmßZm gmßJVmZm XwoZ`m AJXr Vw¿N> dmQ>V{. Vw_¿`mer
]am{]arZß ]m{bm`Mr Am_¿`mgmaª`m gOb{Î`m _OwamßMr bm`H$s Var Amh{
H$m? Iaß ÂhUmb Va Vw_¿`mer ]m{bVmZm _mPm Ord AJXr Imbda hm{V
AgVm{. Oam MwHy$Z EImXm e„X [S>bm Va Vw_¿`m _Zmbm Am_Mm amßJS>r
Y∑H$m bmJ{ b Aer ^rVr dmQ>V{ . o]a]bmZß dmKmg_m{ a ]mß Y b{ Î `m
AOm[wÃm‡_mUß _r Vw_¿`mg_m{a AJXr YmÒVmdÎ`mgmaIm ]gb{bm AgVm{.
ÂhUyZ VwÂhmbm Am[bß hmV Om{Sy>Z gmßJUß Amh{, H$s Am_Mr AmOM admZJr
H$am.
gw Y mH$a : ]aß Amh{! qgYy, JrVm Amh{ Zm KamV? oVbm gmßJ Viram_mbm ]m{bmd`mbm,
ÂhUO{ Vm{ H$arb Ï`dÒWm.
[X≤ _ mH$a : Viram_ ÂhUO{ Vw_Mm Vm{ H$maHy$ZM H$m?
gw Y mH$a : _ZwÓ` _m{R>m MbmI, h˛fma AmoU oOdmbm Ord X{Umam Amh{.
qgYy : AmoU JrVm]mB© Va Ka¿`m _mUgm¿`m [brH$S>{!
[X≤ _ mH$a : VmB©, AmVm Agm ]m{b `mV d{i J_dyZ H$gß Mmb{b?
gw Y mH$a : IaßM, amUrgmh{]mß¿`m OdiyZ KamMm MmO© AOyZ ø`md`mMm Amh{. EH$Xm{Z
Zmhr, [U oZXmZ Mma _ohZ{ Var _bm `m ]Xbrda amhmdß bmJUma! H$maU
h∑H$mMr aOm Vwß]Vm Vwß]Vm oOV∑`m oXdgmßMr, oVV∑`m _oh›`mßMr-
qgYy : XmXm `{dm{, ]m]m `{dm{V, _yiÒd^md OmB©Zm!
gw Y mH$a : ]aß Mbm-
qgYy : hm{, [U ^mB©Zß gmßoJVb{bß bjmV Amh{ Zm? _m¬`m oOdmbm Zmhr Va AJXr

&& EH$M fl`mbm $&& 18$&&


Q>mßJÎ`mgmaIß hm{B©b. BWß EH$Q>ß amhm`Mß-
gw Y mH$a : _J EIm⁄m ]m{oS>™JmV R>{dV{g _bm? Vm{ am_bmb Amh{ ehmUm AmoU Vy Amh{g
XrS>ehmUr! qgYy, `m OJmV Vw¬`mI{arO Aer EH$hr Jm{Ô> Zmhr H$s, oOMm
ÂhUyZ `m gwYmH$ambm _m{h [S>{b-
(amJ- ]{hmJ; Vmb- oÃdQ>. Mmb- Q>{a gwZr[m`{.)
d{Y VwPm bmJ{ gVV _Zr$& dgoVM H{$br Zm_{ dXZr$&& Y´w.$&&
OJV≤ gH$b gIr ^mgV Àd›_`$& _Ywa Í$[ Vd I{i{ Z`Zr$&& 1$&&
(gd© OmVmV.)

‡d{e MdWm

(ÒWi : Am`©_oXam_ßS>i. [mÃ{: emÛr, IwXm]j, _›`m]m[y _dmi, OZw^mD$


Ohmb,gm{›`m]m[y gwYmaH$, `Ñfl[m, _JZ, amdgmh{], XmXmgmh{], ^mD$gmh{] dJ°a{
_ßS>ir. Viram_ ‡d{e H$aVm{.)
emÛr : em]mg Viram_, oH$Vr Cera H{$bmg `m`bm? Iaß ÂhQ>bß ÂhUO{, Vy Va gdm™¿`m
AmYr `m`bm [mohO{ hm{Vßg. AmO Am[bß _ßS>i ÒWm[Z H$a `mMm oXdg.
Vw¬`m hmVyZ Agm odbß] Pmbm Var H$gm?
Viram_ : emÛr]wdm, AmO odbß] Ïhm`bm VgßM H$maU Pmbß; AmO EH$ BVH$s dmB©Q>
Jm{Ô> Pmbr H$s odMmÍ$ ZH$m!
Iw X m]j : _J odMmaÎ`mdmMyZ gmßJ!
Viram_ : IwXm]j, Iam{IarM hr W≈>{Mr Jm{Ô> ZÏh{! AmO Am_¿`m XmXmgmh{]mßMr gZX
_w›g\$mßZr ghm _ohZ{ a‘ H{$br.
emÛr : XmXmgmh{] ÂhUO{ Am[b{ gwYmH$a[ßV?
Viram_ : hm{!
_›`m]m[y : gwYmH$a BVH$m ehmUm, gmbg, Ag{ AgyZ Agß À`m¿`mH$Sy>Z H$maU H$gß
o_imbß?
Viram_ : _›`m]m[y, Vg{ XmXmgmh{] VwÂhr ÂhUVm À`m[{jmhr MmßJb{M Amh{V. [U À`mßMm
Òd^md \$maM Vm[Q> Amh{.

&& EH$M fl`mbm $&& 19$&&


emÛr : Va `m a∫$mbm BVH$s Cgir Agm`MrM.
Viram_ : V{ IßaM; [U AbrH$S>{ XmXmgmh{]mßZm eÃyM \$ma hm{V Mmbb{ Amh{V.
OZy ^ mD$ : H$maU?
Viram_ : Ahm{, EIm⁄mMß ZÏ`mZß Zmd hm{D$ bmJbß ÂhUO{ gmam Jmd À`m¿`m dmB©Q>mda
AgVm{. Am_¿`m XmXmgmh{]mßMß ]aß BWß H$m{Umbmhr ]KdV Zmhr. MmaMm°KmßZr
MhˇH$Sy>Z Mmd Mmd H{$Î`m_wiß V{ AJXr oMS>Î`mgmaI{ Pmb{b{.
OZy ^ mD$ : _J _w›g\$mßZr _w‘m_ Agß H{$bß ÂhUVm{g?
Viram_ : N>{: N>{:, _w›g\$mßMr Va _wirM MyH$ Zmhr! Agß H$m{U Hw$UmMß ]m{bUß ghZ H$Í$Z
K{Uma? Pmbß H$m`- Hw$R>Î`mem _w‘Ámda `mßMß ÂhUUß _w›g\$mßZm [Q>{Zm;
XmXmgmh{]mßZr ZrQ> g_OmdyZ ⁄m`bm [mohO{ hm{Vß; [U ZÏ`m X_mV EdT>m [m{M
Hw$Ry>Z amhUma? h{ amJmamJmZß ]m{by bmJb{. MmaMm°KmßZr hgyZ h{Q>miUr H$am`bm
gwÈdmV H{$br. Pmbß, XmXmgmh{]mßMm gw_ma gwQ>bm, AZ≤ _w›g\$mbm hm{` ZÏh{
dmQ>{b V{ ]m{by bmJb{. V{Ïhm _w›g\$mßZm Agß H$aUß ^mJ Ambß. Var ]aß ÂhmVmam
[wÓH$i [m{∫$, ÂhUyZ ghm _oh›`mß¿`m _wXVr[waVrM À`mZß gZX a‘ H{$br; Xwgam
H$m{Ur- Ahm{, _r AgVm{ Vargw’m O›_mMß gßgmamVyZ CR>odbß AgVß! hm EdT>m
‡H$ma PmÎ`mda _J H$m`? ¡`mZß À`mZß XmXmgmh{]mßMr Vm|S>mda h{Q>miUr
H$am`bm gwÈdmV H{$br. À`m o]MmË`mbm _aUm[{jm A[{e Im{Q>ß Agß hm{D$Z
J{bß! e{dQ>r H$gß Var Kar AmUyZ [m{Modbß À`mßZm; AmUIr VS>H$ BH$S>{ oZKyZ
Ambm{. ÂhUyZ d{i bmJbm.
emÛr : Aa{ Aa{, \$ma dmB©Q> Jm{Ô> Pmbr. ]aß, AmYrM Cera Pmb{bm Amh{; AmVm AmUIr
d{i ZH$m{. H$am H$m_mbm gwÈdmV. Zmd H$m` R>{dm`Mß?
Iw X m]j : h{ ]Km, H$m_mbm AmUIr ]°R>H$sbm EH$X_ gwÈdmV hm{D$ ⁄m.
Viram_ : hr _r H$mhr Q>mMUß H$Í$Z AmUbr Amh{V. Vr dmMyZ XmIodVm{ ÂhUO{ Pmbß. `m
gßÒW{Mß Zmd "Am`©_oXam_ßS>i' Agß R>{dmdß.
^JraW : Am`©_oXam_ßS>i? "Am`©' e„XmMm Oam XwÈ[`m{J Zmhr H$m hm? XmÍ$gmaª`m
qZ⁄ Jm{Ô>rer EdT>m ‡m°T> e„X Om{S>Uß-
Viram_ : hrM g_OyV Kmbod `mH$naVm hr gßÒWm H$mT>m`Mr Amh{. _⁄[mZm¿`m Ï`gZmbm
g‰` ÒdÍ$[ `mdß hmM Am_Mm IQ>mQ>m{[ Amh{. BVa ]m]Vt_‹`{ ¡`m e„XmMm
C[`m{J hm{Vm{, V{M e„X XmÍ$¿`m ]m]VrV ÈidyZ Q>mH$b{ ÂhUO{ Pmbß.

&& EH$M fl`mbm $&& 20$&&


^JraW : ZwgÀ`m e„Xmer Aer gbJr H{$Î`mZß _⁄[mZmbm _hŒd H$gß `{Uma?
_m{R>_m{R>mÎ`m [odà Jm{Ô>t¿`mgmR>rM em{^Uma{ e„X AgÎ`m ^bÀ`m Jm{Ô>rV
dm[aÎ`mZß À`m Jm{Ô>rMr [odÃVm Wm{S>rM H$_r hm{Uma Amh{! oe_Ω`mVÎ`m
oeÏ`mßZr Wm{am_m{R>ÁmßMr qH$_V H$_r hm{V Zmhr AmoU Mm{am[m{amßMr qH$_V dmT>V
Zmhr. ]mOma]gÏ`mßZr gmigyX[Um [ÀH$abm ÂhUyZ [oVd´V{Mr [w `mB© H$Yr
T>iV{ H$m?
Viram_ : ^JraW, VwÂhr AJXr AOmU AmhmV! XmÍ$H$S>{M BVH$m dmB©Q>[Um H$m `mdm
hm{? AmÂhr XmÍ$ o[UmamßZrM Am[U hm{D$Z Am_Mm H$_r[Um H$]yb H$am`bm
gwÈdmV H{$br Amh{. odS>rMm Yya gm{S>UmË`mßZm H$mhr [mVH$ Zmhr. ^a g^{V
aßJb{bß Wm{]mS> Hw$Ur aßJdyZ H$mT>rV Zmhr; AmoU EIm⁄m¿`m Vm|S>mbm XmÍ$Mm
dmg AmÎ`m]am{]a bm{H$ bmJbrM ZmH$ _waS>m`bm bmJVmV. H$m hm{ Agß?
Vgm H$m{Ur Z{Q>mMm ‡`ÀZM H{$bm Zmhr. gmh{]bm{H$mßV AmO H$m` Mmb Amh{?
g_Om, hrM Am[br ^mD$gmh{], ]m[ygmh{] `mß¿`mgmaIr _m{R>mbr _mUgß C⁄m
_Z_m{H$˘`m oYQ>mB©Zß, ^aoXdgm XmÍ$ o[D$Z Ï`mª`mZmßVyZ qH$dm g^mßVyZ o_ady
bmJbr, gaH$maXa]mamVyZ dmdÍ$ bmJbr, ÂhUO{ Mm{hm|H$S>{ hmM oeaÒVm [S>V
OmB©b. oXdg|oXdg Mhm‡_mU{ XmÍ$Mßhr H$mhrM dmQ>{Zmgß hm{Uma Amh{! ÂhUyZ
ÂhUVm{ H$s, "Am`©_oXam_ßS>i' h{M Zmd CŒm_ Amh{.
Iw X m]j : em]mg Viram_, Vy EH$ Am°a _ZwÓ` Amh{g.
emÛr : hß, [wT>{ Mbm.
Viram_ : AmVm _ßS>imM{ C‘{e Wm{S>∑`mV ÂhUO{ Ag{ H$s, _ßS>imMm ‡À`{H$ g^mgX am{O
XmÍ$ o[Umam [mohO{. Am[U XmÍ$ o[Vm{ h{ ‡À`{H$mZß MmaMm°KmV ]m{byZ XmIdbß
[mohO{. Ahm{amà _ßS>imV Im `mo[ `mMr gm{` V`ma R>{dm`Mr. _mßgmhmambm
hr g^m CŒm{OZ X{V Amh{.
_JZ : [U X{er XmÍ$ fl`m`bm haH$V Zmhr Zm?
Iw X m]j : hm JwOamWr Hß$Jmb _m{R>m Hß$Oyf Amh{.
_›`m]m[y : Imßgmh{], Agß H$m ÂhUVm? gdm™Mrhr gm{` Pmbr [mohO{.
OZw ^ mD$ : ]am{]a Amh{, Jm{aJna]mZß H$m` H$amdß? Xmna⁄´m¿`m ‡gßJr ÒdX{erH$S>{ gmhoOH$M
gdm™Mß bj bmJVß.
Viram_ : Pmbß, AdmßVa H$mhr Jm{Ô>r Amh{V. gmS>{AmR> EH$Xm dmOyZ J{b{ ÂhUO{ JaOdßVmbm
ÒQ>{eZmda amÃr A[amÃr Ymdmdß bmJVß.

&& EH$M fl`mbm $&& 21$&&


gm{ › `m]m[y : AmoU Vrgw’m gJ˘`mM ÒQ>{eZdÍ$Z gm{` AgV{M Agß Zmhr. emiy¿`m e{VmV
VwarMr [{aUr H$amdr Ver AYyZ_YyZ H$mhr ÒQ>{eZß gm{`rMr Amh{V. XmÍ$Mr _{b
‡À`{H$ ÒQ>{eZda Wmß]V Zmhr.
_JZ : AmoU oedm` _{bJmS>r‡_mUß Xa ^mar! AS>Î`m d{ir ^bÀ`m ^mdmZß ø`mdr
bmJV{.
Viram_ : ÂhUyZ h{ _ßS>i gaH$mabm gmaª`m odZd `m H$arV amhUma H$s, hm gmS>{AmR>mMm
H$m`Xm _m{Sy>Z gam©g XwH$mZ Ahm{amà CKS>r R>{dmdr.
emÛr : VgßM _r ÂhUVm{, XwH$mZmbm [adm›`mMr AmS>H$mR>r H$m Agmdr?
^mD$gmh{ ] : _ßS>ir, H$m` gmßJmdß! AmÂhr oVH$S>{ Jm{Ï`mbm J{bm{ hm{Vm{, oVWß dm `m¿`m
XwH$mZr, H$m[S>dmÎ`m¿`m XwH$mZr h{ ImVß Agm`MßM.
]m[y g mh{ ] : [m{Vw©JrO gaH$maMß EHß$XarZß Ym{aUM CXma!
Viram_ : hiyhiy _ßS>i `m gmË`m Jm{Ô>r KS>dyZ AmUUma. Ahm{, _m¬`m S>m{∑`mV AOyZ
\$ma H$Î[Zm Amh{V. Am_¿`m ^JraWmßgmaª`m Zdoe∑`mßZm dmgmMm _m{R>m
]mD$ dmQ>Vm{. V{Ïhm o]ZYwamMr bT>mB©Mr XmÍ$ oZKmbr Amh{, Ver o]ZdmgmMr
fl`m`Mr XmÍ$ em{YyZ H$mT> `mgmR>r _ßS>imV\}$ oeÓ`d•Œ`m X{D$Z [aX{emV
od⁄mWugw’m [mR>dyZ ⁄md`mM{ ÂhUVm{ _r. VgßM ‡À`{H$ g^mgXmZß ZdrZ
g^mgX o_idyZ _⁄[mZmMm ‡gma OmarZß gwÍ$ H{$bm [mohO{.
emÛr : hm{, hm{, \$maM _hŒdmMß H$b_ Amh{. H$maU AbrH$S>{ [mhmdß Vm{ gJ˘`m
g_mOmV, EHß$XarZßM Ï`gZ gm{S> `mMß Iyi gwÍ$ Pmbß Amh{. A_H$m ÂhUVm{
AmO[mgyZ Mhm gm{S>bm, V_∑`mZß odS>mgw’m Im`Mm Zmhr AgmM odS>m
CMbbm; `m ‡H$mambm Am[U Amim KmVbm [mohO{.
Viram_ : AmVm d{i \$ma Pmbm Amh{. ÂhUyZ oMQ>Urg, IOrZXma dJ°a{ oZdS>Uß [wT>¿`m
]°R>H$sda Q>mHy$. AmV Im `mo[ `mMr V`mar Pmbr Amh{. hm{, Imßgmh{], Vw_Mm
Xm{ h˛g{Z ^Q>Ámar AmUUma hm{Vm Zm VwÂhr?
emÛr : Iaß Amh{ ]wdm! gy[emÛmV Agm gm߇Xmo`H$ _ZwÓ`M [mohO{. "VwH$m ÂhU{ `{W{
[mohO{ OmVrM{!'
Iw X m]j : R>rH$ Amh{, gdm™Zm hr `m{OZm [gßV AgÎ`mg hmV daVr H$amd{.
(gd© hmV daVr H$aVmV.)

&& EH$M fl`mbm $&& 22$&&


emÛr : gd© EH$m hmVmda V`ma Amh{V.
Viram_ : gd©?
gJi{ O U : gd©!
([S>Xm [S>Vm{.)

‡d{e [mMdm

(ÒWi : gwYmH$amM{ Ka. [mÃ{: gwYmH$a d Viram_.)


gw Y mH$a : (ÒdJV) Mm{drg Vmg Pmb{, _ÒVH$mda ZwgV{ KUmM{ Kmd ]gVmh{V! H$mhr
gwMV Zmhr, H$mhr Zmhr.
(amJ- oVbßJ; Vmb-AmS>m-Mm°Vmb. Mmb- aKwo]aH{$ MaZ.)
OS> ]oYa ˆX` oea, ^`H$a _oVgßH$a$&
VZwXhZoh Ia$&& Y´w.$&&
ZmaH$h˛VmeZ$& Xmh H$m Km{a$&
Oir dm ‡b`H$a-$& aodoH$aUoZH$a$&& 1$&&
(_{Omda S>m{H{$ R>{dyZ [S>Vm{.)
Viram_ : (`{D$Z) XmXmgmh{]!
gw Y mH$a : Viram_, _bm H$mhr gwM{Zmgß Pmbß Amh{.
Viram_ : XmXmgmh{], Aem Am[Œmr `m gßgmamV `m`¿`mM!
gw Y mH$a : Viram_, Aem Am[ŒmtMr _r [dm© H$aVm{ Agß H$m Vwbm dmQ>Vß! _bm hr A[_mZmMr
Am[Œmr ghZ hm{V Zmhr! hbH$Q>mßZr h{Q>miUr H$amdr, b„Y‡oVo>VmßZr N>r: Wy
H$amdr, Am[Î`m d°Ë`mßZr g_mYmZmZß hgmdß! Viram_, _m± Hw$]{amMr gß[Œmr
bmW{Zß PwJmÍ$Z oXbr AgVr, AmUIr [w›hm hmVmZß Am{Ty>Z AmUbr AgVr!
[U `m A[_mZm¿`m OmM `m ghZ hm{V ZmhrV.
Viram_ : C⁄m Mma oXdgmßZr `m Jm{Ô>rMm odga [Sy>Z-
gw Y mH$a : odga? Vr Jm{Ô>M odga! ‡mU OmB©[`™V `m g[©Xßem¿`m d{XZm Mmby amhmUma!
Zmhr a{ ... ZwgVr AmJ ^S>Hy$Z Vi_i Mmbbr Amh{! AmÀ_hÀ`m hr
Zm_X©[UmMr Jm{Ô> ÂhUyZ ÂhUVmV... oedm` AmÀ_hÀ`{Zß _r X{hÍ$[mZß qgYybm

&& EH$M fl`mbm $&& 23$&&


AßVa{Z ... oV¿`m À`m Xw:ImMr H$Î[Zm Va ... Viram_ earamMm Zme
H{$Î`mdmMyZ _aUmMr Om{S> X{Umaß EImXß odf Zmhr H$m?
Viram_ : Agß odf Zmhr, [U Agß EH$ A_•V _mà Amh{! XmXmgmh{], _r V{dT>ÁmgmR>rM
Ambm{ Amh{. VwÂhr MmaMm°Kmß¿`m g_OwVr Camer YÍ$Z ]gUma{ Zmhr AmhmV-
ÒdVßà ]m `mM{ AmhmV! ZwgÀ`m ]m{^mQ>ÁmZß VwÂhr o^Uma Zmhr, ÂhUyZ Vw_¿`mer
]m{b `mMm _r Yra H$aVm{. `m Vw_¿`m Xw:ImMm Wm{S>m Var odga [S>mdm Aer
Vw_Mr B¿N>m Ag{b Va À`mbm BbmO Amh{! VwÂhr amJmdUma Zmhr? gmßJy _r Vm{
BbmO?
gw Y mH$a : gmßJ, H$m` dmQ>{b Vm{ BbmO gmßJ!
Viram_ : VwÂhr Wm{S>r XmÍ$ K{D$Z ÒdÒW [Sy>Z amhm.
gw Y mH$a : H$m` XmÍ$? Viram_-
Viram_ : hm{ XmÍ$M! BVHß$ XMH$ `m H$mhr H$maU Zmhr! Ï`gZ ÂhUyZ XmÍ$ AoV ^`ßH$a
AmoU qZ⁄ Amh{ h{ _bmhr H$]yb Amh{. [U Am[Umbm Vr H{$di Am°fYmH$aVm
ÂhUyZ ø`m`Mr Amh{ AmoU Vrgw’m AJXr oH$Vr AJXr Wm{S>r! EdT>rer K{VÎ`mZ{
gd` bmJ{b Aer ZmXmZ[UmMr YmÒVr Am[Î`mbm dmQ>m`Mß H$mhr H$maU
Zmhr.
gw Y mH$a : N>{: N>{:, gd` dJ°a{Mm ]mJyb]m{dm _bm _wirM [Q>V Zmhr! bm°oH$H$—ÓQ>Ámgw’m
_mPß gd©gmjr _Z _bm gmj X{V amhrb H$s, h{ H$mhr _r M°ZrImVa H$arV
Zmhr. qgYy, am_bmb, `mßMr g_OyV- OmD$ X{V- Oam Amam_ ImÃrZß dmQ>{b
Zm?
Viram_ : AJXr ImÃrZß.
gw Y mH$a : _J AmU- _r H$mhr Aem Xw]˘`m _ZmMm Zmhr H$s, _bm oVMr gd` bmJ{b.
gdm™Mr g_OyV _bm KmbVm `{B©b, [U _mPr ÒdV:Mr g_OyV _bm _mà `m
d{ir KmbVm `{V Zmhr. Mb, AmU Hw$R>ß Amh{ Vr? `m `_`mVZm KS>r^a Var
odga `mgmR>r _r dmQ>{b V{ H$am`bm V`ma Amh{.
Viram_ : _r K{D$ZM Ambm{ Amh{ ]am{]a- hr ø`m.
([{bm ^Í$ bmJVm{.)
gw Y mH$a : Aa{, CJrM OmÒV _mà ^Í$ ZH$m{g.
Viram_ : N>{, N>{, AJXr Wm{S>r! hr EdT>rM- \$∫$- EH$M fl`mbm!
(gwYmH$a o[D$ bmJVm{. [S>Xm [S>Vm{.)
AßH$ [ohbm g_m·
&& EH$M fl`mbm $&& 24$&&
AßH$ Xwgam
‡d{e [ohbm

(ÒWi: gwYmH$amM{ Ka. [mÃ{: qgYy d gwYmH$a.)


qgYy : d›gß J{Î`m Amh{V ^mB©gmh{]mß¿`mH$S>{ AmoU _bm EH$Q>rbm KamV Oam H$a_{Zmgß
hm{Vß; ÂhUyZ ÂhUV{ H$s, AJXr J{bßM [mohO{ H$m AmVm ]mh{a?
gw Y mH$a : AJß, OÍ$arMß H$m_ AgÎ`mI{arO H$m _r Agm VmVS>rZß OmV Ag{Z? _bm
J{bßM [mohO{ AmVm! AmUIr gß‹`mH$mir _mPr \$amimgmR>r dmQ> [mhˇ ZH$m.
qgYy : _r AmÎ`m oXdgm[mgyZ [mhV{ Amh{, Z{h_r amÃr \$amimbm ]mh{a Agm`Mß; EH$
Xm{Z H$m VrZM d{im H$m` V{ \$amimbm Kar amhm`Mß Pmbß V{dT>ß! odMmÍ$ _r
EH$? \$ma oXdg _mh{ar amohb{ ÂhUyZ amJ]rJ Va ZmhrZm Ambm? Vgß Ag{b
Va [Xa [gÍ$Z ^rH$ _mJV{.
(amJ- _mßS>-oOÎhm; Vmb- XmXam. Mmb- H$hm _mZb{.)
pÒWadm _Zm$& X`mKZm$& odZoVgr `m _mZm$&
hm{B© [mà Z am{fm XrZm$& ˆX`r H$ÈUm AmUm$&& Y´w.$&&
Omhbm Xm{f __ H$ar MwHy$oZ H$mhr$& ‡{_bm, j_m
Vna À`m H$am$& odZoVgr `m _mZm$&& 1$&&
gw Y mH$a : AJß, `m gZX{¿`m H$m_mgmR>r IQ>[Q> H$am`Mr AgV{ Va MmaMm°KmßH$S>{ OmD$Z,
V{Ïhm qhS>mdß bmJVß Agß gmaIß! Hw$Um¿`m Var Kar \$amimMm hm{Vm{M AmJ´h.
H$m_ gm{Sy>Z \$amimgmR>r Kar Va CRy>Z `m`Mß Zmhr! amÃr Xm{Z Xm{Z dmO{[`™V
]gmdß bmJVß AmVmem! V{dT>ÁmdÍ$Z VwPm amJM _bm Ambm Amh{ h{ H$gß
R>aodbßg?
qgYy : (aS>V) _J ]m{bUß Oam Agß ÃmogH$[UmMß hm{Vß, ]mimMß gw’m H$m{S>H$m°VwH$
[waodUß hm{V Zmhr!
gw Y mH$a : Vw¬`mer ]m{bUß _m{R>ß [ßMm`VrMß H$m_ Amh{ ]wdm! oH$Vr d{im gmßJy H$s, _mPß
Vw¬`mda AJXr [ohÎ`mgmaIß ‡{_ Amh{ ÂhUyZ! ]mimMß H$m{S>H$m°VwH$ _r
_Zm[mgyZ- [U h{ gmßJm`bm Var H$embm hdß! VwPß Vwbm oXgyZ `{V Zmhr? ]aß,
AmVm aSy> ZH$m{g! C⁄m _wXV gß[yZ gZX o_im`Mr Amh{- ÂhUO{ H$m_ gß[bßM
ÂhUm`Mß. OmVm{ _r AmVm. CJrM H$mhrVar VH©$odVH©$ Mmbdm`M{- À`mV

&& EH$M fl`mbm $&& 25$&&


ÒdV:bmhr Ãmg AmoU XwgË`mbmhr Ãmg! (ÒdJV) am_bmbZß Vma H$Í$Z EH$X_
]m{bmdyZ AmUÎ`m_wiß ohbm ZgVr H$miOr dmQ>m`bm bmJbr Amh{! hm am_bmb
MmßJbm BßΩbßS>bm J{b{bm. [U hr bT>mB© _‹`{M _wimda AmÎ`m_wiß VgmM
[aVyZ Ambm. À`m_wiß hr ZgVr oddßMZm _m¬`m_mJß bmJbr Amh{. hm Agm
b[ßS>mdM oH$Vr oXdg Mmby R>{dm`Mm? (OmVm{.)
qgYy : X{dm, AmVm _mPr gmar H$miOr VwbmM!
(amJ- oVbH$H$m_m{X, Vmb- EH$Vmb. Mmb- A] Vm{ bmO.)
‡UVZmW! aoj H$m›V$& H$na VXr` AgwI emßV$&& Y´w.$&&
Aew^m ¡`m `m{Or X°d$& [oVbmJr, À`m gX°d$&
[naU^dr _ßJbmV$&& 1$&&
(am_bmb d eaX≤ `{VmV.)
qgYy : h{ ]oKVbßg ^mB©? AmVmM OmUß Pmbß. am{OMßM gmßJUß- H$m_mgmR>r Om`Mß
Amh{ AmoU \$amimgmR>r dmQ> [mhˇ ZH$m!
am_bmb : H$m` M_ÀH$ma Amh{ H$iV Zmhr! gZX VyV© a‘ Pmb{br Amh{. hm [°emo]`emß¿`m
AS>MUrV Zmhr Zm? hm{, H$XmoMV _mZr Òd^mdm_wi{ CKS> H$Í$Z Zmhr ]m{bm`Mm
Hw$UmOdi!
eaX≤ : N>{:, Vr AS>MU _wirM Zmhr. XmXmMr gZX J{br EdT>ß H$ibß _mÃ, À`m
KQ>H{$[mgyZ dohZr¿`m doS>bmßZr, XmXm ZH$m{ ZH$m{ ÂhUyZ obhr, Var _m{H$˘`m
_wR>rZß [°g{ [mR>dm`bm gwÈdmV H{$br Amh{.
qgYy : Zmhr a{ ^mB©; [°emMr H$gbr AS>MU? H$mhr Var d{S>ßdmH$S>ß Amh{- _mPß _ZM
_bm gmßJV Amh{! ^mB©, AmVm H$g{ a{ H$am`M{?
(aSy> bmJV{.)
am_bmb : VmB©, qgYyVmB©, h{ H$m` Agß d{S>ÁmgmaIß? Vy MmßJbr ehmUr YramMr- AZ≤ h{
Agß H$am`Mß? Yra Ya-
(amJ- ^r_[bmgr; Vmb- oÃdQ>. Mmb- o]aO_| Yy_ _MmB©.)
gMVwa{, Y°`©gXm gwIYm_$& od[oX _hm gH$b [wadr H$m_$&& Y´w.$&&
oZO^OH$mß¿`m odøZ^ßOZr$& OUw Xwga{ ‡^wZm_$&& 1$&&
_r EH$ Xm{Z oXdgmßV ]maH$mB©Zß Mm°H$er H$Í$Z Iaß H$m` Amh{ V{ em{YyZ H$mT>Vm{.
Om, hr eaX≤ ]mimbm ]mh{Í$Z K{D$Z Ambr Amh{, À`mbm Z{D$Z ZrQ> oZOrd; hß
S>m{i{ [yg! AJXr hgyZ I{iyZ amohbß [mohO{- Zmhr Va Am[U Zmhr [S>m`M{ `m
H$m_mV! H$embm H$mhr [Œmm Zmhr AmoU CJrM aS>V gwQ>Uß ÂhUO{ H$m` Pmbß!
Om À`mbm K{D$Z.
&& EH$M fl`mbm $&& 26$&&
qgYy : ^mB©, ^mB© Vy H$mhr ÂhU [U-
(amJ- oOÎhm _mßS>, Vmb- H$dmbr. Mmb- o[`m _Zg{.)
X`mN>m`m K{ oZdmÈoZ`m, ‡^w _Odar H$m{[bm$&& Y´w.$&&
OrdZmog __ AmYma JwÈ Om{$& Vm{oh H$gm AoO bm{[bm$&& 1$&&
am_bmb : eaX≤, eaX≤, Om ]{Q>m. VmB©Mr Oam g_OyV Kmb Om! oVbm CJrM aSy> X{D$ ZH$m{g!
(eaX≤ OmV{. am_bmb OmD$ bmJVm{.)
(JrVm `{V{.)
JrVm : ^mB©gmh{]-
am_bmb : H$m{U? JrVm, ZÏh{? _bm hmH$ _mabr VwÂhr?
JrVm : hm{! AJXr oZbmOa{[UmZß hmH$ _mabr! eaoXZr]mB©‡_mUß _bmhr Am[br
_wbJrM ÂhUm! ^mB©gmh{], ]mB©gmh{]mßMß AmŒmmMß ]m{bUß _r E{H$bß AmoU Ord
H$idiyZ Ambm. AJXr ]m{bÎ`mI{arO amhd{Zm ÂhUyZ Am[br YmdV Amb{
]Km, XmXmgmh{] H$m` H$aVmV, Hw$R>ß OmVmV, Hw$Um]am{]a OmVmV, gmaß _bm
_mhrV Amh{.
am_bmb : Agß! H$m`-H$m`-H$m` H$aVmV gmßJm [mhˇ?
JrVm : H$m` gmßJm`Mß H$[mi! AmVmem À`mßZr fl`m`bm gwÈdmV H{$br Amh{- (hiyM)
XmÍ$ fl`m`bm!
am_bmb : H$m`, XmÍ$? (oZ:úmg Q>mHy$Z) aKwdra! lrhar!- JrVm]mB©, VwÂhr ImÃrZß ÂhUVm?
JrVm : Ahm{, ImÃr H$gbr? S>m{˘`mßX{IV¿`m Jm{Ô>rgmaIr hr Jm{Ô> _bm _mhrV Amh{!
Am_¿`m KamVÎ`mßZrM XmXmgmh{]mßZm-
am_bmb : Wmß]m, BWß ZH$m ]m{by! qgYyZß EImXm e„X E{H$bm Va Vr Am[Î`m oOdmMm
AZWm©[mV H$arb! VwÂhr Oam ]mh{a Mbm, Aß_i [brH$S>{. gJiß _mhrV Ag{b
V{ _bm gmßJm- Mbm. (ÒdJV) Aa{a{, MmßS>mim XwX£dm H$m` H{$bßg h{?
(amJ- o]bmdb. Vmb- oÃdQ>. Mmb- gw_aZ H$a.)
dgwYmVba_Ur`gwYmH$a$& Ï`gZYZoVo_ar ]wS>odgr H°$gm?$&& Y´w.$&&
g•OwoZ O`m [a_{e gwImd{$& ZmewoZ ¯m, VwOog _m{X Z•eßgm!$&& 1$&&
(OmVm{. [S>Xm [S>Vm{.)

&& EH$M fl`mbm $&& 27$&&


‡d{e Xwgam

(ÒWi: aÒVm. [mÃ{: ^JraW d am_bmb)


^JraW : (ÒdJV) XmÍ$[mgyZ gwI Zmhr h{ Iaß; [U Xw:Ir oOdmbm XmÍ$ gwImMß ÒdflZ
Var XmIodV{ Img! `m [m[[yU© gßgmamV H$Yr H$Yr Xw:ImMm AH©$ dmQ>{b À`m
arVrZß H$m{iyZ fl`mdm bmJVm{, h{M Iaß! gßgma-gßgma! [a_{úam! gßgmamMm
_m¬`mBVH$m H$Sy> AZw^d `m[wT>ß H$m{UÀ`mhr VÈUm¿`m H$[mir obhˇZ R>{dy ZH$m{g
AmoU R>{dm`MmM Agbm Va À`m XwX£dr oOdmbm AmVÎ`m AmV Omi `mgmR>r
XrKm©`wÓ` Var X{D$ ZH$m{g!
(amJ- I_mO; Vmb- oÃdQ>. Mmb- gZH$ _wI odZwV.)
‡U` Oar ^ßJbm$& Var Za OJVm _wH$bm$&& Y´w.$&&
Km{a oZa`g_$& À`mgr odH$Q> OJ$&
XrK© OrodV em[oM Ia V`mbm$&& 1$&&
(am_bmb `{Vm{.)
am_bmb : (ÒdJV) `mß¿`mer EH$X_ ]m{bm`bm gwÈdmV H{$br AmoU JrVmZß gmßoJVb{bß
Iaß Zgbß Va- Zmhr [U- oVMß ÂhUUß hOma ohÌÌ`mßZr Im{Q>ß ZmhrM! ]mH$s h{
]m{bm`Mß R>aÎ`mda À`mbm `m¿`mBVH$m `m{Ω` _ZwÓ` _mà JrV{Zß gmßoJVb{Î`m
[mM-gmVOUmß[°H$s EH$hr Zmhr! oedm` `mMr _mPr Wm{S>rer Am{iIhr Amh{M!
(CKS>) Z_ÒH$ma ^JraW!
^JraW : Am{hm{! H$m{U? S>m∞∑Q>agmh{]? `m! S>m∞∑Q>agmh{], VwÂhr [aV AmbmV EdT>ß H$ibß,
[U [aV `mMß H$maU Zmhr H$ibß!
am_bmb : VwÂhmbm _mhrV Ag{bM H$s, ‡W_ BßΩbßS>mV H$mhr oXdg H$mTy>Z e{dQ>¿`m
[arj{gmR>r O_©ZrV Om `mMm _mPm odMma hm{Vm. [wT>{ hr bT>mB©Mr dmdQ>i gwÍ$
Pmbr, V{Ïhm gmhoOH$M O_©ZrV Om `mMm ]{V a‘ H{$bm! Mma ghm _ohZ{ BßΩbßS>mV
H$mT>b{ AmoU Ambm{ [aV Pmbß.
^JraW : H$m` EH$ EH$ AS>MUr AgVmV [mhm!
am_bmb : ]aß, V{ amhˇ ⁄m VyV©! ^JraW, _r Vw_¿`mH$S>{ Ambm{ Amh{ EH$m H$m_mgmR>r.
hdm[m `mMr ‡ÒVmdZm H{$Î`mdmMyZ EH$X_ gai[UmZß AmoU _m{H$˘`m _ZmZß
]m{bm`Mß Amh{ V{ ]m{by H$m?

&& EH$M fl`mbm $&& 28$&&


^JraW : AJXr Iwemb ]m{bm!
am_bmb : [mhm, _J b[dmN>[dr H$Í$ bmJmb! Zmhr Zm? ]aß Va _J, AmO gß‹`mH$mir
AmÂhmbmhr Vw_¿`m _ßS>imV XmIb H$Í$Z ø`m! hß, MoH$V hm{D$ ZH$m! _bm
gd© H$mhr R>mD$H$ Amh{! Ver _bm EH$Q>Ámbm Om`bmgw’m haH$V Zmhr! [U
_mhrVJmam_m\©$V oeaH$md Pmb{bm ]am! _mP{ EH$-Xm{Z o_Ãhr Amh{V À`mV;
[U gßH$m{Mm_wi{ H$m{Ur H$]yb Ïhm`Mß Zmhr! V{Ïhm gdm™Mr od_mZß da MT>Î`mdaM
JmR>r [S>b{Î`m ]Ë`m!
^JraW : S>m∞∑Q>agmh{], VwÂhr `m [ßWmVb{ AmhmV? _bm Zmhr Iaß dmQ>V!
am_bmb : [ydu ZÏhVm{; [U [aX{eJ_Z H$Í$Z hr od⁄m oeHy$Z Ambm{ Pmbß! oVH$S>¿`m
WßS> ‡X{emV `m ^mZJS>rdmMyZ MmbVM Zmhr. BWß AmÎ`m[mgyZ _Z_m{H$i{[UmZß
K{ `mMr Oam [ßMmB©V [Sy> bmJbr Amh{; V{Ïhm hm _mJ© h˛S>Hy$Z H$mT>bm! H$amb
Zm EdT>ß H$m_!
^JraW : _mPr H$mhr haH$V Zmhr; [U oVWbm EHß$Xa ‡H$ma oH$V[V ÈM{b VwÂhmbm-
am_bmb : Z ÈMm`bm H$m` Pmbß? Ahm{, hm Mm{aQ>{[UmMm Var Ãmg Q>i{b Zm, _r ÂhUVm{!
^JraW : R>rH$ Amh{, Mbm _J AmVmM!
am_bmb : AJXr gwÈdmVr[mgyZM ZH$m{! _ßS>ir aßJmV Ambr ÂhUO{ J{b{bß ]aß! ÂhUO{
XwgË`mbm gßH$m{M Zmhr, Am[Î`mbmhr gßH$m{M Zmhr!
^JraW : VgßM H$Í$ `m! [U S>m∞∑Q>a, hr H$Î[Zm ZÏhVr _bm! Wm{S>Ám ZdbmMr Jm{Ô>
Amh{!
am_bmb : dm:, Zdb _m¬`m]‘b H$s Vw_¿`m]‘b AoYH$? Vgß ÂhQ>bß Va VwÂhr AJXr
VÈU, oedm` [XdrYa- [U VwÂhr-
^JraW : _r XwX£dmMr oXem^yb hm{D$Z `m AmS>dmQ>{bm bmJbm{ Amh{! gßgmam¿`m
gwÈdmVrbmM _mPm ‡{_^ßJ Pmb{bm Amh{. ¡`m _wbrda _mPß ‡{_ hm{Vß, oVMß
XwgË`mer bæ bmJbß AmoU gßgmambm am_am_ R>m{Hy$Z _r Agm \$H$sa ]Zbm{!
[U OmD$ ⁄m. À`m Hw$iH$Wm gmßJm`bm Am[Î`mbm [wT>ß [wÓH$i d{i gm[S>Uma
Amh{. VyV© Am[Î`m aÒÀ`mbm bmJy `m!
am_bmb : Mbm.
(Xm{K{hr OmVmV.)
([S>Xm [S>Vm{.)

&& EH$M fl`mbm $&& 29$&&


‡d{e oVgam

(ÒWi: Am`©_oXam_ßS>i. [mÃ{, Viram_, ^mD$gmh{], ]m[ygmh{], amdgmh{], gm{›`m]m[y,


_›`m]m[y, OZy^mD$, emÛr, IwXm]j, _JZ^mB©, dJ°a{ dJ°a{... h˛g{Z gdm™Zm [{b{ ^Í$Z X{V
Amh{. _ßS>itM{ ImU{ Mmbb{ Amh{.)
h˛ g { Z : gwYmH$agmh{]- ([{bm [wT>{ H$aVm{.)
gw Y mH$a : h˛g{Z, _bm ZH$m{ AmVm!
emÛr : dm:, gwYmH$a, ZH$m{ ÂhUO{ H$m` Jm{Ô> Amh{? K{Vbm [mohO{!
gw Y mH$a : [U _bm AJXr AmQ>m{H$mQ> ]{VmMr Pmbr Amh{! AmVm [wa{!
Iw X m]j : Zmhr gwYmH$a, _ßS>itMm ]{aßJ hm{Vm{ Amh{!
]m[y g mh{ ] : ø`mhm{, gwYmH$a! C⁄m Vw_Mr gZX VwÂhmbm [aV o_iUma AmoU AmO VwÂhr
Agß Mm{aQ>ß H$m_ Mmbodbß Amh{?
amdgmh{ ] : VwÂhr AmÂhmbm [mR>¿`m ^mdmgmaI{- AmUIr Am_Mß gmßJUß _m{S>m`Mß? dm:,
_J PmbßM ÂhUm`Mß.
gw Y mH$a : hß, AmU ]m]m Vm{ [{bm! AmVm _mà hm e{dQ>Mm hß!
(o[Vm{.)
emÛr : Ahm{, AmÂhr Vw_M{ Ia{ o_Ã AmoU Am_¿`m]mh{a dmJVm VwÂhr? AmÂhr Vw_¿`m
Am`À`md{ir C[`m{Jr [S>bm{! AmoU Vw_M{ Xm{ÒV ÂhUodUma{ Vw_Mr gZX
J{Î`m_wiß Vw_Mr Hw$M{Ô>m H$am`bm bmJb{ AmoU gZX J{Î`m_wiß VwÂhr XmÍ$
o[ `mbm gwÈdmV H{$br ÂhUyZ Jmd^a Vw_Mr qZXm H$arV gwQ>b{.
Iw X m]j : AmVm C⁄m gZX gwÍ$ hm{VmM À`mßZm O]m] ⁄m.!
gw Y mH$a : ZwgVm O]m] ⁄m! ^a H$M{arV I{Q>amZß EH{$H$mMr [yOm H$aVm{. [mOr bm{H$!
Viram_ : Zmhr, Zmhr. XmXmgmh{]. C⁄m À`m bm{H$mß¿`m ZmH$mda oQ>MyZ XmÍ$ o[D$ZM H$M{arV
hOa Ïhm! ø`m I]a Jwbm_mßMr!
gw Y mH$a : hm{, _r XmÍ$ o[D$Z H$M{arV OmD$ eH$Vm{! C⁄m XmÍ$ o[D$Z H$M{arV OmVm{ AmoU
K{Vm{ hmVmV [m`mVbm! qh_V Amh{ _mPr!
&& EH$M fl`mbm $&& 30$&&
OZy ^ mD$ : em]mg, OÍ$a XmÍ$ o[D$Z Om!
amdgmh{ ] : VwÂhr AmÂhmbm [mR>¿`m ^mdmgmaI{- Vw_¿`m oOdmgmR>r Ord X{D$! XmÍ$ o[D$ZM
H$M{arV Om! _J gZX H$m`_Mr a‘ Pmbr Var haH$V Zmhr! VwÂhmbm dmQ>{b
oVV∑`m AmÂhr Zm{H$Ë`m X{D$! h{ ø`m dMZ! VwÂhmbm JaO [S>{b À`m d{ir
VwÂhmbm dmQ>{b V{ÏhT>r _m{R>r Zm{H$ar bmdyZ X{ `mMß _r VwÂhmbm dMZ X{Vm{!
^mD$gmh{], ]m[ygmh{]. Am[Uhr À`mßZm dMZ ⁄m.
(gd© gwYmH$abm dMZ X{VmV.)
emÛr : gwYmH$a, AmVm _mKma ø`m`Mr Zmhr!
gw Y mH$a : _mKma ø`m`Mr _bm qh_V Zmhr! _r AmVm H$M{arV Om`bm V`ma Amh{!
Iw X m]j : ]Òg, ]Òg, emÛr]wdm! AmVm AgßM H$am`Mß, H$s gdm™Zr C⁄m H$M{arMr d{i
hm{B©[`™V Agß gmaIß [rV amhm`Mß AmoU gwYmH$ambm VgmM H$M{arV
[m{hm{Mdm`Mm!
emÛr : [gßV Amh{ hr H$Î[Zm!
Viram_ : h˛g{Z, XmXmgmh{]mßZm X{ EH$ fl`mbm AmUIr!
h˛ g { Z : hm Or gmh{]!
([{bm X{Vm{.)
gw Y mH$a : AmVm ZH$m{. _r ]{ew’ hm{B©Z!
OZy ^ mD$ : AmÂhr oOdmbm Ord X{D$ Vw_¿`mgmR>r! AmÂhr [U ]{ew’ hm{D$!
gw Y mH$a : ZH$m{, AmVm ZH$m{ Amh{. _bm qh_V Amh{- _r o[D$ eH$Vm{!
Viram_ : XmXmgmh{], AmVm hm Img e{dQ>Mm- hß, hm EH$M fl`mbm!
(gwYmH$a o[Vm{ d JwßJV [S>Vm{. gdm™M{ [{b{ V`ma hm{VmV. BV∑`mV am_bmb d
^JraW EH$m ]mOyZ{ `{VmV.)
am_bmb : (^JraWmg EH$sH$S>{) hß ^JraW, Wm{S>m d{i BWß ]mOybm C^{ amhˇ, AmoU _ßS>ir
Oam aßJmV Ambr, H$s Am[Uhr hm{D$ gm_rb!
^JraW : (am_bmbmg EH$sH$S>{) Am[Î`mbm `m`bm \$ma d{i Pmbm AmO!
_›`m]m[y : (_m{R>ÁmZ{ aS>m`bm bmJVm{.) OZy^mD$, Aa{ BH$S>{ `{! (OZy^mD$¿`m J˘`mbm
o_R>r _mÍ$Z _m{R>ÁmZ{ aS>m`bm bmJVm{.)
OZy ^ mD$ : Aa{, aS>Vm{g H$m _›`m]m[y Agm!

&& EH$M fl`mbm $&& 31$&&


_›`m]m[y : _bm OmÒV MT>br Amh{!
OZy ^ mD$ : _J H$m` H$Í$ ÂhUVm{g?
_›`m]m[y : _bm AmUIr [mO!
OZy ^ mD$ : hß hr K{. (_›`m]m[y o[Vm{ d [w›hm aSy> bmJVm{.) Aa{, AmVm H$m aS>Vm{g?
_›`m]m[y : _bm OmÒV MT>V Zmhr!
OZy ^ mD$ : _J _a (OZy^mD$ ÒdV: o[Vm{.)
am_bmb : (^JraWmg EH$sH$S>{) ^JraW, [mhm `m EH$_{H$mß¿`m brbm! Am¸`m©Z{ _m¬`mH$S>{
[mhVm ^JraW? EH$m H$m`m©gmR>r _Kmer Vw_¿`mOdi Im{Q>ß ]m{bbm{ À`mMr
_bm j_m H$am. _r _⁄[r Zmhr! _m¬`m EH$m o_Ãmbm- Om{ `m ehamMr H{$di
em{^m- À`mbm- gwYmH$ambm BWyZ [aV Z{ `mgmR>r ÂhUyZ _r Vw_¿`m]am{]a
Ambm{. Vw_Mr \$gdUyH$ H{$br `m]‘b _bm j_m H$am.
_›`m]m[y : XmÍ$ hr Iam] MrO Amh{! XmÍ$ hr o^H$ma dÒVy Amh{. XmÍ$ hr dmB©Q> Jm{Ô> Amh{.
OZy ^ mD$ : _›`m! H$m` ]S>]S>Vm{ Amh{g h{!
_›`m]m[y : _r Midi H$aVm{ Amh{! _⁄[mZoZf{Y H$arV Amh{.
OZy ^ mD$ : oZf{Y H$Í$ ZH$m{g! _⁄[mZ H$a!
_›`m]m[y : XmÍ$ hr Iam] MrO Amh{, XmÍ$ h{ _⁄[mZ Amh{, XmÍ$ hm oZf{Y Amh{, XmÍ$ hr
Midi Amh{!
OZy ^ mD$ : _›`m, _›`m, gmß^mi. ^S>H$V Mmbbmg!
_›`m]m[y : XmÍ$- Amh{! XmÍ$ Aew’ Amh{!
OZy ^ mD$ : VrWm}XHß$ M dp›h¸ Zm›`V: ewo’_h©V:! dhmVß [mUr qH$dm Aær hr OmÀ`m ew’
AgVmV. XmÍ$Mm ‡MßS> Am{K Mmar IßS>mßV dmhVm{ Amh{ AmoU oV¿`m [m{Q>r AmJ
Amh{. XmÍ$ Xwh{ar ew’ Amh{. h{ Y_©dMZmdÍ$Z og’ hm{V Amh{!
_›`m]m[y : XmÍ$ AY_© Amh{. XmÍ$ Y_©]m¯ Amh{!
OZy ^ mD$ : _⁄[mZmbm ‡m`o¸Œmhr Amh{! amÃr XmÍ$ o[D$Z gH$mir ]´m˜Umbm EH$ H$memMß
^mßS>ß XmZ H{$bß ÂhUO{ [m[ amhmV Zmhr! AmVm Oa Vm|S> ]ßX H{$bß Zmhrg, Va
Vwbm ‡m`o¸Œm ^m{Jmdß bmJ{b.
_›`m]m[y : XmÍ$_wiß Am[m[gmV H$bh _mOVmV-VßQ>{ _mOVmV.

&& EH$M fl`mbm $&& 32$&&


OZy ^ mD$ : _›`m! ZaS>ß Xm]yZ Ord K{B©Z AmVm. XmÍ$_wi{ O›_mMr d°aß ]ßX hm{VmV, XmÍ$¿`m
Xa]mamV AmJ AmUIr [mUr gbm{ª`mZß gßgma H$aVmV.
_›`m]m[y : XmÍ$_wiß _ZwÓ` Agß]’ ]S>]Sy> bmJVm{!
OZy ^ mD$ : gm\$ Im{Q>ß Amh{! _r _Km[mgyZ Agß]’ ]S>]S>Vm{ Amh{.
OZy ^ mD$ : Vy _wirM Agß]’ ]S>]S>V Zmhrg.
_›`m]m[y : _r Iaß ]S>]S>Vm{ Amh{. XmÍ$ dmB©Q> Amh{, Agß _r ]S>]S>Vm{ Amh{!
OZy ^ mD$ : _wirM Zmhr! XmÍ$ MmßJbr Amh{, Agß Vy ÂhUVm{ Amh{g. XmÍ$ dmB©Q> Amh{, Agß
H$]yb H$aVm{g H$s Zmhr ]m{b?
_›`m]m[y : Zmhr ÂhUm`Mß Vgß. XmÍ$ MmßJbr Amh{!
emÛr : Aa{, ]m{b `m¿`m JS>]S>rV VwÂhr Am[Î`m ]mOy ]XbyZ bT>Vm AmhmV!
OZy ^ mD$ : Agß H$m? R>rH$ Amh{! Mb _›`m, [w›hm Am[m[Î`m ]mOy K{D$Z [ohÎ`m[mgyZ
bT>y!
(EH$_{H$mß¿`m J˘`mV o_R>Ám _mÍ$Z Wm{S>m d{i Xm{K{hr aS>VmV.)
am_bmb : ^JraW, ‡{_^ßJmMm Vm[ MwH$od `mgmR>r, `m Jm{R>Urda `{D$Z VwÂhr odgmdm
K{Vm?
(gm{›`m]m[y aSy> bmJVm{.)
Iw X m]j : H$m gm{›`m]m[y, VwÂhr H$m aS>m`bm bmJbmV?
gm{ › `m]m[y : XmÍ$¿`m gX≤JwUmßMß H{$dT>ß CXmŒm oMà h{! Aa{a{, `mMm \$m`Xm K{D$Z [wÈfm߇_mU{M
Am_¿`m ÛrdJm©bm Am[br CfiVr H$Í$Z K{Vm `{V Zmhr, h{ H{$dT>ß Xw^m©Ω` Amh{!
OZy ^ mD$ : gm{›`mbm Hß$R> \w$Q>bm dmQ>Vß hm! `m gwYmaH$mßZm ‡À`{H$ ]m]VrV ]m`H$mßM{ X{Ïhma{
_mOod `mMr _m{R>r hm°g! H$gbm a{ H$[mimMm ÛrdJ©? `m_wi{M `m gwYmaH$mßMr
MrS> `{V{!
gm{ › `m]m[y : IwXm]j, A]bmßMm A›`m` hm{Vm{ Amh{! VwÂhr AqdY AmhmV! `dZ AmhmV!
_wgb_mZ AmhmV! ÛrOmVrMm H$mhr Ao^_mZ Yam!
Iw X m]j : ]m`H$mßZm AmÀ_m ZgVm{!
OZy ^ mD$ : ^b{ em]mg! Imßgmh{], Imer Im{S> _m{S>brV! ]m`H$mßM{ Mm{Mb{ _mOodÎ`m_wiß
`m gwYmaH$mßMm gmaIm drQ> `{V Mmbbm Amh{! Iaß H$s Zmhr emÛr]wdm?

&& EH$M fl`mbm $&& 33$&&


emÛr : Zmhr, _mPm gwYmaH$mß¿`mda H$Q>mj `m _w‘Ámda Zmhr! gwYmaU{¿`m ZmdmImbr
gwYmaH$mßZr Om{ gmdimJm|Yi _mßS>bm Amh{, Y_m©Mm Om{ C¿N>mX _mßS>bm Amh{,
Vm{ AmÂhmbm ZH$m{ Amh{! gwYmaU{M{ Zmd gmßJyZ C⁄m VwÂhr Oa A[{`[mZ H$Í$
bmJbmV, A^˙` ^jU H$Í$ bmJbmV, gwYmaH$ ÂhUyZ _mßgmhma H$Í$
bmJbmV- IwXm]j, AmO _Q>U oeObß Amh{ MmßJbß Zmhr?- VwÂhr Oa
Im `mo[ `mMm Vmi gm{Sy> bmJbmV, Va V{ AmÂhm Ow›`m bm{H$mßZm H$Yr I[m`Mß
Zmhr. _mßgmhma H$Yr I[m`Mm Zmhr- Aa{ h˛g{Z, AmUIr AmU _Q>U ... Wm{S>ß.
AmJaH$amßMm oVQ>H$mam `{Vm{ Vm{ `m H$maUmZß! oQ>iH$mß]‘b AmÂhmbm AmXa dmQ>Vm{
Vm{ `m H$maUm_wiß!
gm{ › `m]m[y : _J oQ>iH$mß¿`m JrVmahÒ`m]‘b EdT>r AmaS>mAm{aS> H$m _mObr Amh{ Vr?
(emÛr ]wMH$˘`mV [S>Vm{.)
Iw X m]j : _r gmßJVm{ À`mMß H$maU. EaÏhr oQ>iH$mß¿`m]‘b AmÂhmbm AmXa Amh{; [U
JrVmahÒ`mV oQ>iH$mßZr lr_ßV eßH$amMm`m™Zm N>{S>b{ Amh{. À`mßZr Am`©Y_m©¿`m
E{Z JS≤S>Ámbm hmV KmVbm Amh{! gZmVZY_m©Mr hr hmZr Amh{, ÂhUyZ ...
emÛr : ^b{ em]mg (À`m¿`m J˘`mbm o_R>r _maVm{.) IwXm]j, AmO Vy gZmVZ
Am`©Y_m©Mr ]mOy amIbrg! AmO _r _wgb_mZ Pmbm{! Aa{, H$m{Ur e|S>r C[Qy>Z
Vr hZdQ>rImbr oMH$Q>dyZ _bm XmT>rXrojV H$am! IwXm]j, AmO Am[U
[JS>^mB© Pmbm{!
([JS>ÁmßMr AXbm]Xb H$Í$ bmJVmV.)
am_bmb : Aa{a{, ^JraW, gßÒH$mamZ{ [odà _mZb{Î`m Am[m[Î`m Y_m©gmR>r [ydu¿`m qhXy-
_wgb_mZmßMß d°agw’m `m Za[eyß¿`m ÒZ{hm[{jm OmÒV AmZßXXm`H$ dmQ>Vß. Hw$R>ß
[odà `m{Ω`V{Mm JrVmahÒ` J´ßW, Hw$R>ß lreßH$amMm`©, Hw$R>ß gZmVZY_© AmoU
Hw$R>ß h{ am°admVb{ H$sQ>H$! AmJaH$a AmUIr oQ>iH$ `m _hmÀÂ`mßMm [aÒ[aodam{Y
ÂhUO{ AmH$memVÎ`m ZjÃmß¿`m e`©Vr! Vw_¿`m-Am_¿`mgmaª`m [m_amßZr
^ybm{H$mdÍ$ZM À`mß¿`mH$S>{ [hmdß, AmUIr À`mß¿`m V{OmZß Am[bm _mJ© em{YyZ
H$mT>mdm! eyoM^y©V ]´m˜UmßZmgw’m gß‹`{¿`m Mm{drg Zmdmß]am{]aM oQ>iH$-
AmJaH$a `mßMr Zmdß ^aVrbm Kmbmdr, ^JraW [mhm, `m Hß$JmbmßMm oH$igdmUm
‡H$ma! ^JraW, ^JraW, [wa{ Pmbm hm ‡gßJ!
^JraW : am{O gwÈdmVr[mgyZ `mß¿`m]am{]a [rV J{Î`m_wiß hm gd©Òdr qZ⁄ ‡H$ma _m¬`m
H$Yrhr bjmV Ambm Zmhr.
am_bmb : ^JraW, [mhm `m ‡{Vmß¿`mH$S>{! `mß¿`m]am{]a VwÂhr XmÍ$ o[D$Z ]gVm? hV^mJr

&& EH$M fl`mbm $&& 34$&&


_hm^mJm, Vy Vm¡`m a∫$mMm VÈU Amh{g, Vrd´ ]w’rMm Amh{g, Wm{a
AßV:H$aUmMm Amh{g, am{_mam{_mV oOdßV Amh{g AmoU ÂhUyZM Vw¬`mgmR>r
AßVamÀ_m Vi_iyZ _r ]m{bVm{ Amh{. gßgmamV ‡{_^ßJ Pmbm ÂhUyZ Vy `m XmÍ$¿`m
Ï`gZmH$S>{ dibmg? EH$m{Urge{ _°b bmß]rMm AmoU AR>ame{ _°b ÈßXrMm,
ZmZm ‡H$ma¿`m Am[XmßZr ^ab{bm, hOmam{ [rS>mßZr h°amU Pmb{bm, VwPm ÒdX{e
V{hVrg H$m{Q>r H{$odbdm `m qH$H$m˘`mßZr Vwbm hmH$m _marV ‡{_^ßJm_wiß AZmR>m`r
[S>b{bß OrodV gmW©H$s bmdm`bm Vwbm XmÍ$I{arO Xwgam _mJ©M gm[S>bm Zmhr
H$m? AgÎ`m ‡{_^ßJmZß ÒdmWm©¿`m gßgmamVyZ Vwbm _m{H$iß H{$Î`m]‘b, Vw¬`m
O›_^y_rMr Aem AdZVH$mbr g{dm H$am`Mr Vwbm gßYr oXÎ`m]‘b
^mΩ`embr ^JraW, AmZßXm¿`m ^amV [a_{úamM{ Am^ma _mZm`¿`m E{dOr Vy
d°VmJyZ XmÍ$ fl`m`bm bmJbmg, AmUIr `m Za[eyß¿`m [oVV Pmbmg? [odÃ
AmUIr o‡`V_ Jm{Ô>tZm gßH$Q>H$mbr gmhmÊ` H$a `mMß ^mΩ` [yd©[w `mB© ]iH$Q>
AgÎ`mI{arO ‡moU_mÃmßZm bm^V Zmhr. [oVVmß¿`m C’mamgmR>r, gmYyß¿`m
[naÃmUmgmR>r dmaßdma AdVma K{ `mMm _m{h ‡À`j ^JdßVmbmgw’m AmdaV
Zmhr. ^JraW, XrZ, hrZ, [ßJy, AZmW, Aer hr Am[br ^maV_mVm VwÂhm
VÈUmß¿`m Vm|S>mH$S>{ Ame{Z{ [mhmV Amh{. [moUJ´hUmßdmMyZ naH$m_m Agb{bm
VwPm hmV- MwH$b{Î`m ]mim, O›_XmÃr ÛrOmV Jwbm_oJarV [S>br Amh{,
bjmdYr oZaja ey– kmZ‡m·rgmR>r Vi_iV Amh{V, gmS>{ghm H$m{Q>r
_mUgmßgmaIr _mUgß ZwgÀ`m hÒVÒ[em©gmR>r Vi_iV Amh{V, `m ]wS>À`mß[°H$s
H$m{Umbm Var OmD$Z hmV X{-
(amJ- AS>mUm, Vmb- oÃdQ>, Mmb- gwßXar _m{ar H$m.)
PUr X{ H$a `m XrZm$& ‡{_ObmVwa _•Vem X{ Ob V{ `m _rZm$&& Y´w.$&&
dmßN>m Var C[H$ma_Yy¿`m$& `m H$na gßVV [mZm$&& 1$&&
^JraW : am_bmb, ^JraWmbm [wZO©›_ X{UmË`m [a_{úam, _r AOmU Amh{, aÒVm MwH$bm{
Amh{; `m[wT>ß _bm _mJ©Xe©H$ Ïhm. AmO[mgyZ hm ^JraW ^maV_mV{Mm XmgmZwXmg
Pmbm Amh{.
emÛr : ^JraW, H$m` JS>]S> Amh{? Viram_, ^JraWmbm X{! (Viram_ [{bm ^aVm{.)
^JraW : o_Ãhm{, _m¬`mH$aVm h{ H$Ô> K{D$ ZH$m. AmO[mgyZ hm ^JraW VwÂhmbm AmoU
Vw_¿`m XmÍ$bm [maIm Pmbm.
Viram_ : ^JraW, H$m` ^bVßM _mßS>bß Amh{g h{? Aa{ _ßS>it¿`m AmJ´hmImVa- \$ma
ZH$m{ \$∫$ EdT>m EH$M fl`mbm! ]Òg, EH$M fl`mbm!
^JraW : ([{bm Oo_Zrda [mSy>Z) EH$M fl`mbm! EH$M fl`mbm!
AßH$ Xwgam g_m·

&& EH$M fl`mbm $&& 35$&&


AßH$ oVgam
‡d{e [ohbm

(ÒWi : gwYmH$amM{ Ka. [mÃ{- qgYy _wbmbm Jm{H$Um©Z{ XyY [mOrV Amh{. Odi eaX≤.)
qgYy : h{ H$m` h{ Agß? XwYmergw’m XmßS>JmB© Aer? Pmbß, bmWmS>bßg Jm{H$U©! YÍ$
H$m oM_wH$bm H$mZ EH$Xm? Wmß] ]mi, JmUß ÂhUyZ Vwbm Kmg ^adV{ hß! E{H$
ZrQ>! JS>]S> H{$brg Va Zmhr ÂhUm`Mr ]aß H$m? AmUIr Kmgm]am{]a XwYmMm
EH$EH$ Km{Q>hr ø`mdm bmJ{b.
(Mmb- odS>m ø`m hm{ Zmam`Um.)
Kmg K{a{ Vm›¯m ]mim$& Jm{qdXm Jm{[mim$&
^adr `em{Xm_mB©$& gmdim ZßX]mi K{B©$&& Y´w.$&&
K{B© H$m|S>m-H$Ur ðbm{∑`mMm YUr$&
odXwamdarMm$& [ohbmdohbm Kmg$&& 1$&&
[m{h{ _yR>^ar$& jram„Yr¿`m har$&
_°Ã gwXm_OrMm $& Ambm Xwgam Kmg$&& 2$&&
Wmbr E∑`m X{R>r$& ø`mdr OJO{R>r$&
–m°[Xr_mB©Mm$& Ambm oVgam Kmg$&& 3$&&
CaÎ`m CÔ>mdir$& \$imß¿`m dZ_mir$&
e]aro^oÑUrMm$& ø`m hm{ MdWm Kmg$&& 4$&&
Q>mHy$ Am{dmiyZ$& _wIMß–mdÍ$Z$&
Jm{qdXmJ´OmMm$& Cabmgwabm Kmg$&& 5$&&
hß, Mbm, Pmbß ]aß AmVm! Pmbr [w›hm XmßS>JmB©bm gwÈdmV?$d›gß, gmß^mim ]mB©
Vw_Mß aÀZ h{! Vw_Mr _mUgßM ^mar AM[i! Zmhr Va Wmß]m. h{ ]Km JrVm]mB©,
]mimbm [mi `mV Z{ D $Z oZOdm ]aß ! (JrVm `{ V { . ) hß , JrVm]mB™ Z m
]oKVÎ`m]am{]a bmJbm hgm`bm! JrVm]mB™¿`m]am{]a ^Q>H$m`bm gm[S>VßZm
BH$S>{ oVH$S>{! (JrVm _wbmbm K{D$Z OmV{.) d›gß, ^mB©bm gH$mi[mgyZ Xm{Z-
VrZ ]m{bmdUr Pmbr. `{Vm{ `{Vm{ ÂhUyZ ÂhUVm{, AOyZ H$m ]aß `{B©Zm? d›gß,
_bm Am[bß ^bVßM ÒdflZ [S>m`bm bmJbß Amh{.
eaX≤ : dohZr, VwÂhr CJrM H$miOr H$aVm, Pmbß! H$Î[Z{bm gwMVrb À`m Jm{Ô>r _Zmbm
bmdyZ K{V ]gbß ÂhUO{ ImÑ{bß Afigw’m AßJr bmJm`Mß Zmhr.
(amJ: ^r_[bmg, Vmb- oÃdQ>. Mmb- a{ ]b_m ]b_m.)
&& EH$M fl`mbm $&& 36$&&
N>oiVr `m ˆX`m AX`m$& ^´mßV _Zm{aMZm H$mbJwUm$&& Y´w.$&&
_mV•OrdZm oPOdwoZ OJVr$& AßVr K{Vr V`mgh À`m oZYZm$&& 1$&&
qgYy : H$mhr ÂhUm, H$mhr gmßJm. _m¬`m _ZmMm Am[bm YraM gwQ>Î`mgmaIm Pmbm
Amh{. ^mB©Mr Vma o_imÎ`m oXdgm[mgyZ CamV YS>H$s ]gyZ oOdmbm H$miOr
bmJbr Amh{-
(amJ- H$m\$s- oOÎhm, Vmb- oÃdQ>. Mmb- BVZm gßX{e dm.)
XhVr ]hˇ _Zm ZmZm Hw$eßH$m$&& Y´w.$&&
od[Xm odH$Q> Km{a$& oZH$Q>r odbm{H$s$&
_Z Hß$[ K{V$& JoUV{ Zm odd{H$m$&& 1$&&
eaX≤ : [U Aer H$miOr bmdyZ ø`m`bm Vgß H$mhr Pmbß Amh{ H$m? ZwgÀ`m VH$m©Zß
VH©$M dmT>dm`M{ H$m? gJiß oOWÎ`m oVWß Amh{, _J CJrM H$m Agß AmS>amZ
fl`m`Mß?
qgYy : d›gß, Am[Xm Mß–mgy`m©gmaª`m d{im gmßJyZ H$m `{V AgVmV. ]aß Ïhm`Mß V{
O[mV[mZß hm{Vß AmoU dmB©Q> _mà PmÎ`mda H$im`bm bmJVß. \$i o[H$ `m[ydu
[mS>mZß aßJyZ OmVß; [U [waV{[Ur Hw$OÎ`mI{arO À`mbm H$Yr KmU gwQ>br Amh{
H$m? EH{$H$m¿`m Jm{Ô>r E{H$Î`m ÂhUO{ oOdmbm AJXr H$gm MaH$m ]gVm{!
(amJ: I_mO oOÎhm; Vmb- [ßOm]r; Mmb- _° Vm{g{ Zmhr ]m{bm{a{)
eßH$mhr Zmhr H$mbr ¡`m$& XwJ©oV Od{ `{ VXm$&& Y´w.$&&
YyV© H$[Q>r Aar$& O°gm aU H$ar$&
V{od odYm hr gXm$&& 1$&&
eaX≤ : _Z qMVr V{ d°ar qMVrZm, VemVbß Mmbbß Amh{ Vw_Mß! dohZr h{ [mhm ^mB©gmh{]
Amb{M! (am_bmb `{Vm{.) ^mB©gmh{], `m [mhm, dohZr H$em EH$gmaª`m
aS>Vmh{V! À`mßZm Mma Yram¿`m Jm{Ô>r gmßJyZ À`mßMr g_OyV H$am [mhˇ!
am_bmb : (ÒdJV) H$mb amÃr [mohb{bm ‡H$ma qgYybm AmVm H$m{UÀ`m Vm|S>mZ{ gmßJy?
oH$Vrhr Q>mimQ>mi H{$br Var h{ _aU H$mhr Q>iV Zmhr!
qgY
qgYy : ^mB©, H$ibß Zmhr H$m Vwbm? H$mhr o^ `mgmaIß Zmhr Zm? Agm _wH$mQ>ÁmZß H$m
C^m Amh{g? H$m` Pmbß? gmßJ bm°H$a _bm!
am_bmb : VmB©, Aer KmB© H$Í$ ZH$m{g. bhmZ _wbß gmIirMm EH$ I{i I{iVmV. Vm{ Vy
[mohbm Amh{g Zm? OgOgm I{i dmT>V OmVm{, VgVgm _wbmbm _yb Om{Sy>Z
À`mß¿`m gmIirbm ObXrMr Mmb H$aVm `{V Zmhr. VgßM `m gßgmamMßhr Amh{.
gßgma dmT>y bmJbm ÂhUO{ AS>MUt_mJyZ AS>MUr dmT>yZ O]m]Xmar_wiß _Z
OS>mdV OmVß, AmoU ]mb[UrMm MßMb[Um Q>mHy$Z X{D$Z _ZwÓ`mbm ‡À`{H$

&& EH$M fl`mbm $&& 37$&&


]m]VrV oYÂ`m [mdbmZß Mmbmdß bmJVß.
qgYy : ^mB©, Agß H$m ]m{bm`bm bmJbmg? _m¬`m A—Ô>mV H$m` H$m` obohbß Amh{,
V{ _bm EH$X_ gmßJyZ Q>mH$.
am_bmb : qgYyVmB©, C⁄m H$m` hm{Uma Amh{ h{ AmO H$ibß Va gßgma Zrag hm{B©b. ÂhUyZ
odYmÀ`mZß ‡moU_mÃmMß A—Ô> S>m{˘`mßbm Z oXgUmË`m H$[mi[≈>rda obhˇZ R>{dbß
Amh{. gd© odúmMm gßhma ¡`mbm È–e∫$s¿`m OmoUd{Zß H$am`Mm Amh{, À`m
_mh{úambm _mà Am[Î`m bbmQ>rMm b{I dmMVm `mdm, ÂhUyZ H$[mimda
Agb{Î`m V•Vr` Z{ÃmMm bm^ Pmbm Amh{. hm oÃH$mbk V•Vr` Z{Ã AmÂhm _À`©
oOdmß¿`m H$[mir Zmhr!
(amJ: I_mO; Vmb- [ßOm]r; Mmb- o[`m Vm{ar.)
J_{ gmar$& ew^Xm ‡^yMr _O `m{OZm$&& Y´w.$&&
h{ _ZwOm$& OmUwoZ V`mbm$&
Jab `m Z oXb{ ‡^wZ{ kmZm$&& 1$&&
qgYy : ^mB©, _mP{ ‡mU AmVm Hß$R>mer Amb{ Amh{V a{! H$m` E{H$m`Mß Ag{b V{ oOV{[Ur
_bm E{Hy$Z Var K{D$ X{!
(amJ- oOÎhm-o[by; Vmb- H$dmbr. Mmb- H$Z°`m I{b{ hm{ar.)
H$na X`m gmßJ d{J{$& Igm hr [Xr bmJ{$&& Y´w.$&&
jU EH$ AßVr$& odbß]r \w$H$m OmVm$& Xw]©b ˆX` h{ ^ßJ{$&& 1$&&
am_bmb : VmB©, Vwbm H$m` gmßJy? Am[Î`m gwYmH$abm EH$ Ï`gZ- EH$ \$maM ^`ßH$a
Ï`gZ- (ÒdJV) oZw>a X°d, H$m` gmßJm`Mß h{ _m¬`m H$[mir AmUbßg? XmÍ$
hm A_ßJb e„X `m _ßJbX{dV{[wT>ß _r H$m{UÀ`m Vm|S>mZß CÉmÍ$? Ï`gZr
MmßS>mimßZm{, VwÂhr Am[Î`m oOdbJ o_ÃmßZm H$gÎ`m gßH$Q>mV [mS>Vm, `mMr
VwÂhmbm H$Î[Zm Var Amh{ H$m? [a_{úam, XmÍ$Zß o^Ob{bm hm dmΩ]mU oh¿`m
ˆX`mda am{I `m[{jm EIm⁄m odfmar ]mUmZß ohMm EH$X_ ˆX`^{X H$a `mMß
H$m_ _m¬`mH$S>{ H$m oXbß Zmhrg? (CKS>) qgYy, gwYmH$ambm XmÍ$Mß Ï`gZ
bmJbß!
qgYy : X{dm, H$m` E{H$bß _r h{?
(]{^mZ [Sy> bmJV{, eaX≤ d am_bmb oVbm YaVmV.)
am_bmb : VmB©, qgYyVmB©, gmdY hm{!
qgYy : ^mB©, ^mB©-
(KmB©KmB©Z{ ^JraW ‡d{e H$aVm{.)

&& EH$M fl`mbm $&& 38$&&


^JraW : ^mB©gmh{], AZW© Pmbm. gwYmH$a _⁄[mZ H$Í$ZM H$M{arV J{bm, dmQ>{b À`mbm
dmQ>{b V{ ]m{by bmJbm d _w›g\$mZß À`mMr gZX H$m`_Mr a‘ H{$br.
am_bmb : AZWm™¿`m [aß[a{bm AmVm VwÂhr V`ma AgbßM [mohO{. VmB©, qgYyVmB©- (Viram_
gwYmH$abm K{D$Z `{Vm{.)
gw Y mH$a : H$m` aS>maS> Amh{ KamV? gZX J{br ÂhUyZ H$m{U aS>Vß Amh{? Zm_X© ]m`H$m{
Amh{. Viram_, EH{$H$mbm bmW _mÍ$Z hr JXu _m{Sy>Z Q>mH$.
(Imbr ]gVm{.)
am_bmb : eaX≤, Viram_, gwYmH$abm AmV Z{D$Z oZOdm.
gw Y mH$a : gZX J{br Var haH$V Zmhr. _r Zm_X© Zmhr- hm am_bmb Zm_X© Amh{- qgYy
Zm_X© Amh{- gZX Zm_X© Amh{!
(V{ À`mbm K{D$Z OmVmV.)
am_bmb : VmB©, A^mJr _wbr! Mb. VwPß aS> `mMßgw’m g_mYmZ `{WyZ Zmhrgß Pmbß (oVbm
Odi K{D$Z) ]{Q>m, hr [a_{úamMr H•$[m Amh{. (Viram_ `{Vm{.) Viram_,
Agm¿`m Agm MmbVm hm{. BV:[a `m KamV [mD$b Q>mH$erb Va I]aXma!
qgYyVmB© Mb.
(amJ- bbV, Vmb- oÃdQ>. Mmb- o[`m o[`m)
J_og Iar hV^moJZr$& OrdZ_ßJbh{Vw Vd Oar$&
ÒdH$na bm{Q>r VwO XwJ©oVXhZr$&& Y´w.$&&
am{XZ h{oM OJr hV^mJm$& odlmßoVgr oMŒmmV{ OmJm$&
Vrgh [oV H$na Vd ˆX≤^ßJm$& _ßX^mΩ` Vy VwOg_ ^wdZr$&&
(OmVmV.)

&& EH$M fl`mbm $&& 39$&&


‡d{e Xwgam

(ÒWi: Viram_mM{ Ka. [mÃ{: Viram_ AmoU JrVm)


Viram_ : KamV Ag{b V{ gm_mZ [wT>{ AmU! _ßS>imMr dJ©Ur ⁄m`Mr Amh{ AmO. H$m` O{
Ag{b V{ AmU.
JrVm : AmUm`bm Amh{ H$m` KamV H$[mi Vw_Mß? PmSy>Z gmÍ$Z Ka Òd¿N> AmaemgmaIß
H$Í$Z R>{dbß Amh{! gmË`m KamV oOH$S>{ oVH$S>{ [mhmb oVH$S>{ Vw_¿`m Í$[mMr
AdH$imM oXg{b.
Viram_ : Im{Q>ß ]m{bV{ Amh{g Vy! XmJXmoJZm H$mhr H$mhr Zmhr AJXr KamV!
JrVm : Ahm{! Zmhr, Zmhr, Zmhr! AmVm H$m` H$[mi \$m{Sy>Z K{D$ Vw_¿`m[wT>ß!
Viram_ : [mhm, Im{Q>{ ]m{by ZH$m{g. H$mhr Zmhr Vw¬`mOdi?
JrVm : h{ EdT>ß Hwß$Hy$ H$[mimda Vw_¿`m ZmdmMß ]mH$s amohbß Amh{. (Hwß$Hy [werV) h{
EH$XmMß ø`m- À`m H$bmbm¿`m H$[mimbm bmdm, AmoU ø`m e{dQ>Mm Km{Q>
]m`H$m{¿`m AmUIr gßgmam¿`m ZmdmZß! ÂhUO{ VwÂhr gwQ>bmV AmoU _r [U
gwQ>b{!
Viram_ : H$m` ]m`H$m{Mr OmV Amh{ [mhm! JrV{, _mPr A_`m©Xm hm{V{ Amh{ hr!
JrVm : Ahmhmhm! _`m©Xm R>{dm`bm H$m` JwUmßM{ oXpΩdO`r bmJyZ J{bmV! ÒdV:¿`m
gßgmamMß dmQ>m{iß H{$bßV, XwgË`m¿`m gßgmamMß dmQ>m{iß H{$bßV! KamV MwbIßS>
WßS>mdb{ Amh{. oVWß _mPr hmS>ß bmdy H$s Vw_Mr?
Viram_ : H$m` ]{_wd©V ]mOma]gdr Amh{! K{D$ H$m ZaS>ß Xm]yZ Ord? _r XmÍ$ o[Vm{ ÂhUyZ
_mPr Aer A_`m©Xm H$aV{g? Wmß], Aer [mbWr [mSy>Z Vwbmhr XmÍ$ [mOVm{!
Mb, XmÍ$ Var [r, ZmhrVa KamVyZ MmbVr Var hm{! Zmhr Va Ow›`m ]mOmamV
Z{D$Z obbmd [wH$mÍ$Z AmS>oJËhmBH$mbm \wß$Hy$Z Q>mH$sZ!
JrVm : hß! Vm|S>m¿`m Jm{Ô>r AgVrb AJXr! dÍ$ZM CVab{ [mohO{V Vw_M{! ÒdV:
ImV{Ë`mV bm{iVm AmhmV V{ Wm{S>ß Zmhr H$m Pmbß?
Viram_ : OmV{g H$m o[V{g? XmXmgmh{]mß¿`m oVWß bmdmbmdr H$Í$Z _bm À`mß¿`m Kar
Om`bm ]ßXr H$adbrg? Mb, K{ hm XmÍ$Mm Km{Q> H$m K{D$ ZaS>rMm Km{Q>? (oVbm
YaVm{. Xm{KmßMr PQ>m[Q> hm{V{. Vr À`mbm T>H$byZ X{V{.)

&& EH$M fl`mbm $&& 40$&&


JrVm : X{dm, ZH$m{a{ ZH$m{ `m KamV amhUß AmVm!
(OmV{.)
Viram_ : ]{hŒma Amh{ J{brg Va! Vw¬`m ZmdmZß AmßKm{i H$Í$Z _m{H$im hm{B©Z! AmVm [w›hm
KamV `{- Oa C^r R>ma H{$br Zmhr Va ZmdmMm Viram_ ZÏh{.
(OmVm{. [S>Xm [S>Vm{.)

‡d{e oVgam

(ÒWi: am_bmbM{ Ka. [mÃ{: ^JraW d eaX≤)


^JraW : AJXr ]am{]a Amh{. hm bm{H$^´_ oZ]ßY, oZ]ßY_mb{Vrb EH$ AÀ`wÀH•$Ô> ÂhUyZ
_mZb{bm oZ]ßY Amh{. E{H$ [wT>ß... (ÒdJV) dmM `m¿`m ^amV _r H$m` dmMVm{
Amh{ AmoU H$m{Um[wT>ß dmMVm{ Amh{, `mMß _bm ^mZM Zmhr! emÛr]wdmßM{
H$iH$irM{ AmoU ‡m_moUH$ ˆX`mM{ odYdmß¿`m pÒWVr]‘bM{ h{ H$ÈUm{X≤Jma
_r d{S>ÁmgmaIm `m ]mbodYd{[wT>ß dmMrV gwQ>bm{ Amh{! (CKS>) eaX≤, ^mB©gmh{]
[aV `{ `mMr d{i Pmbr. AmO Am[U \$ma d{i dmMrV ]gbm{, Zmhr? [wa{
H$amdß Zmhr, _bm dmQ>Vß AmVm?
eaX≤ : (qH$oMV hgyZ) ]aß, amhˇ ⁄m AmVm BVHß$M AmO.
^JraW : (ÒdJV) ohZß hgyZ AmÂhm [wÈfdJm©Mm MmßJbmM C[hmg H{$bm ÂhUm`Mm! `m
MVwa AmUIr ‡{_i _wbr[wT>ß _ZmM{ S>md[{M _wir MmbVM ZmhrV. (CKS>)
eaX≤, Vw¬`m hg `mMm AW© _r g_Obm{. _m¬`m _ZmVb{ odMma Vy ]am{]a
Am{iIb{g. eaX≤, Y_m©_wiß ÂhU, Í$T>r_wiß ÂhU, [wÈfmß¿`m ÒdmW©]w’r_wiß
ÂhU, [U VwÂhm odYdmßMr qhXy g_mOmV _m{R>r odQ>ß]Zm Mmbbr Amh{, Agß
H$m{UÀ`mhr ‡m_moUH$ _ZwÓ`mbm H$]yb H$amdß bmJ{b.
eaX≤ : ^JraW, gßgmahmZr¿`m Xw:Im]am{]aM `m A[eHw$Zmgmaª`m Jm{Ô>r¿`m
A[_mZmMßhr Vrd´ Xw:I AmÂhmbm ^m{Jmdß bmJVß-
(amJ- ]mJ{gar; Vmb- oÃdQ>. Mmb- Jm{am Jm{am _wI.)
_mZ^ßJ Xmhr$& _•Vem ˆX`m$&& Y´w.$&&
XΩY dÑar Omir MßMbm AX`m$&& 1$&&
JV[oVVmßM{ OrdZ OJVr dm`m$&& 2$&&

&& EH$M fl`mbm $&& 41$&&


^JraW : AJXr Iaß Amh{ h{. AmÂhr [wÈf odYdmß¿`m ]m]VrV AJXr odMmaey›` hm{D$Z
À`mß¿`m]‘b¿`m dmQ>{b À`m Jm{Ô>rda odúmg R>{dm`bm V`ma hm{Vm{, AmoU Vy
gmßoJVb{Î`m Xwh{ar Xw:ImV bm{H$qZX{Mr AmUIr ^a KmbVm{. EImXr odYdm
gXmMaUr Amh{ `m AJXr ghO arVrZß e∑` Agb{Î`m Jm{Ô>rda odúmg R>{dVmZm
AmÂhmbm Am_¿`mda _m{R>ß gßH$Q> [S>Î`mgmaIß dmQ>Vß. EIm⁄m ]mbodYd{Zß
EIm⁄mbm ZwgVm aÒVm odMmabm Va ]KUmË`mbm AgßM dmQ>Vß H$s, Vr [m[mMmM
_mJ© odMmarV Amh{! \$ma H$m` gmßJmdß, [m `mV ]wSy>Z Agb{Î`m ]mbodYd{bm
EIm⁄mZß hmV oXbm Va Vm{ oVbm ]mh{a H$mT> `mE{dOr ZaH$mV T>H$brV Amh{,
BVHß$ _mZ `mMr Am_¿`m Am`© _ZmMr d•Œmr hm{D$Z ]gbr Amh{! AmoU
]mbodYdmßZr oOV{[Ur `m ZaH$`mVZmßV Vi_iV [Sy>Z Am`wÓ` H$m{UÀ`m gwImV
Hß$R>rV amhmdß ÂhUyZ odMmabß, Va [m{∫$]w’rM{ h{ Y_©qgYy bmJbrM Jß^ra[UmZß
ÂhUVrb, H$s Am·BÔ>mßMr _wbß I{idrV ]gÎ`mZß odYdmßZm O{ gmoŒdH$
g_mYmZ hm{Vß, À`m[wT>ß d°YÏ`m¿`m `mVZmßMr H$m` ‡m°T>r Amh{? Agß Oa Ag{b
Va _r ÂhUVm{, `m odd{H$embr _hmÀÂ`mßZr, Am[br –Ï`m{[mO©ZmMr bmbgm
e{OmË`mßM{ È[`{ _m{OyZ H$m ^mJdy Z`{? [m{Q>mMr Iir ^mJod `mgmR>r
[ßM[∑dmfimßH$S>{ Ymd K{ `mMß gm{Sy>Z [a∑`m¿`m [m{Q>mV Mma Kmg H$m|]yZ Am[bß
g_mYmZ h{ H$m H$Í$Z K{V ZmhrV?
(amJ- H$m\$s; Vmb- oÃdQ>; Mmb- _m{a{ ZmQ>H{$ o‡`m.)
gX≤JwUm dYm{oZ hm! Xß^ odO` o_adr _hm$&& Y´w.$&&
_m{h[me_{XZm$& ¡`mßog AÎ[hr e∫$s Zm$&
odaVrgr ^m{Jr ÒVodVr$& Vm{oM; H$m` odÒ_` Z hm$&& 1$&&
eaX≤ : OmD$ ⁄m- ^JraW, Am[Î`m _Z:jm{^mZß H$m` hm{Uma? ^JraW, Am[bm ]a{M
oXdgmßMm [naM` Amh{, ÂhUyZ VwÂhmbm _m{H$˘`m _ZmZß odMmaV{, AmoU V{gw’m
AbrH$S>{ XmXmMr pÒWVr [mhˇZ _mPr Amem gwQ>V Mmbbr Amh{ ÂhUyZ odMmaV{-
`m _⁄[mZmMm _m{h gwQ>Uß e∑` AgVß H$m?
^JraW : eaX≤, `m ‡˝mMß ApÒV[jmZß CŒma X{ `mgmR>r, ÒdV: _mPßM CXmhaU X{VmZm
_m¬`m _mJ¿`m dV© Z m_w i ß Om{ _Zmbm Am{ e mi{ [ Um dmQ>Vm{ , À`m[{ j m
AmÀ_ÒVwVr¿`m H$Î[Z{Mm Am{emi{[Um OmÒV dmQ>Vm{.
eaX≤ : VwÂhmbm [w›hm H$Yrhr- gßH$m{M H$embm R>{dy? _⁄[mZmMr [w›hm AmR>dUgw’m
Pmbr Zmhr?
^JraW : AJXr MwHy$Zgw’m Zmhr! AmoU hm{Uma Var H{$Ïhm? hÑr _mPm H$mi BVH$m gwImV
OmVm{ Amh{- EH$sH$S>{ ^mB©gmh{]mß¿`m gXw[X{emMm oXZ‡H$me AmoU EH$sH$S>{
Vw¬`m ghdmgmMr erVb Mßo–H$m-

&& EH$M fl`mbm $&& 42$&&


eaX≤ : erVb Mßo–H$m ÂhUO{?
(^JraW Imbr [mhVm{.)
^JraW : ]m{b `m¿`m ^amV _r EImXm e„X-
eaX≤ : Iaß ]m{b `m¿`m ‡oVk{da e[W K{D$Z _m¬`m[wT>ß VwÂhr Amam{[r¿`m q[OË`mV
C^{ Zmhr AmhmV! _rgw’m ghO odMmabß, amJmZß ZÏh{-
(am_bmb `{Vm{.)
am_bmb : eaX≤, AmVmem Xm{Z-VrZ oXdg gwYmH$aZß Vw_¿`m KamV _⁄[mZmMm A»>m KmVbm
Amh{, h{ Vy _bm gmßoJVbß Zmhrg? AmVm JrVm _bm ^{Q>br oVZß _bm hm ‡H$ma
gmßoJVbm. `m]‘b gwYmH$aOdi Jm{Ô> H$mT>m`bm _r J{bm{, [U _m¬`m
gmßJ `mMm H$mhrEH$ [naUm_ Pmbm Zmhr. ^JraW, [X≤_mH$ambm AmoU
]m]mgmh{]mßZm AmVm¿`m AmVm EH$ Vma H$a H$s Agmb Vg{ oZKyZ `m ÂhUyZ.
À`mß¿`m gmßJ `mMm Var gwYmH$amda H$mhr [naUm_ hm{D$Z `m ^`ßH$a ‡H$mambm
Amim ]gVm{ H$s H$m`, EdT>rM Amem AmVm Cabr Amh{. AmUIr eaX≤, `mM
[mdbr Vy Kar Om AmoU JrVm Vw_¿`m Kar J{br Amh{, oVbm Am[Î`m Kar R>{dyZ
K{! Viram_mZß Am[Î`m KamVyZ oVbm hmH$byZ oXbr Amh{. Vw_¿`m BWß oVbm
amhm`Mß Zg{b Va _m¬`mH$S>{ [mR>dyZ X{! Om ]aß bdH$a, Vr o]Mmar Jar]
CJrM oddßMZ{V [S>br Ag{b.
eaX≤ : hm{, hr _r oZKmb{M.
(OmV{.)
^JraW : Vma AmVmM H$Í$Z `{D$ H$m?
am_bmb : BVH$s H$mhr KmB© Zmhr. AmUIr Wm{S>Ám d{imZß H{$brg Var Mmb{b.
^JraW : _J ^mB©gmh{], oVV∑`m d{imV H$mbMm odf` [wam H$Í$Z Q>mH$mZmV? H$mb
Am[bß ]m{bUß _‹`ßVarM Wmß]bß. V{Ïhm[mgyZ _m¬`m _Zmbm gmaIr CÀHß$R>m
bmJyZ amohbr Amh{. bm{H$H$Î`mUmMm _mJ© H$m{UVm V{ gmßoJVbß ZmhrV-
am_bmb : ^JraW, bm{H$H$Î`mUmMm EH$M amO_mJ© ÂhUyZ XmIod `mBVHß$ qhXwÒWmZMß
^mdr gm°ª` AmO EH$X{er` Zmhr. EH$sH$S>{ amOH$s` gwYmaUm Amh{V, EH$sH$S>{
gm_moOH$ gwYmaUm Amh{V. BH$S>{ Y_© Amh{, BH$S>{ C⁄m{J Amh{, BH$S>{ oejU
Amh{. BH$S>{ oÛ`mßMm ‡˝ Amh{. BH$S>{ AÒ[•Ì`mßMr ]m]V Amh{, Va oVH$S>{
OmoV^{XmMm Jm|Yi Amh{. Aem `m M_ÀH$mnaH$ ‡gßJr A_yH$ EH$M _mJ©
BVamß¿`m[{jm MmßJbm Amh{, Agß gmßJUß _m{R>ß YmS>gmMß Amh{. [napÒWVr¿`m
AZw^dm‡_mUß `m odf`mda ¡`mM{ À`mM{ odMma AJXr oZaoZami{ Pmb{b{

&& EH$M fl`mbm $&& 43$&&


Amh{V. hOmam{ dfm™¿`m Am{¬`mImbr V{hVrg H$m{Q>r oOdmß¿`m OS>[UmZß
ImbmdV Mmbb{Î`m Am_¿`m _aV^y_rbm CMbyZ Ya `mgmR>r oOV∑`m
o^fio^fi ‡H•$Vt¿`m _yVu AmÂhmbm bm^Vrb oVV∑`m hÏ`mM Amh{V.
bm{H$ohVmV [Sy> [mhUmË`m od⁄mœ`m©bm H$m`mdmMm_Zgm AmYr hm YS>m hÒVJV-
Zmhr; AJXr oOdmer- Z{D$Z o^S>odbm [mohO{. Am[Î`mhˇZ o^fi arVrZß
bm{H$ohVmMm ‡`ÀZ H$m{Ur H$arV Agbß Va À`m¿`m]‘b ghmZw^yVr Z XmIodUß,
XwgË`m¿`m ‡`ÀZm]‘b AZmXa XmIodUß, X{eohVm¿`m ]w’rVM Ò[Ym© dmT>dyZ
EH$_{H$mßZm Imbr [mS>Uß, `m H$maUmß_wi{ AmO Am_Mr oOVH$s AdZVr hm{V
Amh{, oVVH$s XwgË`m H$m{UÀ`mhr H$maUm_wiß hm{V Zg{b. ^JraW, _r
bm{H$m{Œma]w’rMm EImXm _hmÀ_m Zmhr; [U e∑` oVV∑`m emßV[UmZß AmoU
g_Vm{b _ZmZß gai Jm{Ô>r [mhmV AgÎ`m_wi{ _mP{ odMma Ag{ hm{D$ bmJb{
Amh{V. amOH$s` gwYmaU{M{ [waÒH$V} Am[Î`m _mJm©Zß OmVmZm odYdmß¿`m Xw]˘`m
ˆX`m¿`m [m`KS>Ám VwS>drV Om`bm _mJß[wT>ß [mhmV ZmhrV, H{$di gm_moOH$
gwYmaU{M{ [waÒH$V} odYdmß¿`m H$[mir Hwß$Hy$ bmd `mVM BVH{$ aßJyZ J{b{b{ Amh{V
H$s, Am[Î`m ^maV_mV{¿`m d°YÏ`mMm À`mßZm odMmaM H$aVm `{V Zmhr!
Am`©Y_m©Mm ^bVm Ao^_mZ YaUma{, Am`©Y_m©Mr odO`[VmH$m AoYH$moYH$
CßM oXgmdr ÂhUyZ Y_m©o^_mZm¿`m ^amV oV¿`m C^maUrgmR>r ghm H$m{Q>r
_mhmam_mßJmß¿`m hmS>mß¿`m gmßJmS>ÁmßMr `m{OZm H$arV Amh{V. Zm_ew–mßM{ AmoU
AoVew–mßM{ dmbr ÂhUodUma{ À`m dJm©bm CÉ[Xr Z{ `mE{dOr o]MmË`m
]´m˜UdJm©bm agmVir JmS> `mMm AY_ ‡`ÀZ H$arV Amh{V. Ï`∫$s oVV∑`m
‡H•$Vr, ‡H•$Vr oVVH$s _Vß, AmUIr _Vß oVVH{$ _mJ©, Agm ‡H$ma hm{D$Z AmO
O]m]Xma, AmoU ]{O]m]Xma bm{H$mßZm gdm™ZmM ]mam dmQ>m _m{H$˘`m hm{D$Z
]gÎ`m Amh{ V . ""oÃg·H$m{ o Q>Hß $ R>H• $ VoZZmXH$amb{ OZoZ'' BV∑`m
hmH$mAmam{˘`mß¿`m H$Ñm{imV Vw¬`m Z{_∑`m ohVmMm gßX{e AmÂhm [m_a ]mimßZm
H$gm E{Hy$ OmUma? ^JraW, Ï`m[H$ bm{H$oejU, gmd©OoZH$ bm{H$oejU hm
Var g‹`m Agm EH$ _mJ© oXgVm{ Amh{ H$s, Om{ EH$Q>mM AmÂhmbm AmÀ`ßoVH$
ohVmbm Z{D$Z [m{hm{ModUmam Zgbm, Var BVa gd© _mJm™da Am[bm ‡H$me
[mS>Umam Amh{ Img. ^JraW Am`©dVm©¿`m CX`m{›_wI ^mΩ`mMm AMyH$ _mJ©
gmßJUmË`m _ßÖÔ>m _hmÀ_m AOyZ AdVamd`mMm Amh{. _ZwÓ`Òd^mdmbm
em{^UmË`m AmVwa Ame{Zß À`m¿`m AmJ_ZmMr dmQ> [mhmV ]gUß h{M AmO
Vw¬`m _m¬`mgmaª`m [oVVmßMß H$V©Ï` Amh{. gd©M _mJ© Òd¿N> H$Í$Z R>{db{
ÂhUO{ À`m _hmÀÂ`mMm `mß[°H$s dmQ>{b À`m _mJm©Z{ hm{Umam ‡dmg oVVH$m Var
gwIH$a hm{B©b. ^JraW, AmO Am[Î`mbm ImgJr H$m_ß ]arM [S>br Amh{V.
AmUIr Vr OÈarMr Amh{V. [wT>ß H{$Ïhm Var `m gmd©OoZH$ oejUmMm _m¬`m

&& EH$M fl`mbm $&& 44$&&


—Ô>rZß Om{ Ï`m[H$V_ ‡`ÀZ dmQ>Vm{ Vm{ Vwbm `Wme∑À`m gmßJ{Z. Mb ^JraW,
g‹`m Am[b{ XwX£d gwYmH$am¿`m Ï`gZmer gßbæ Pmbß Amh{. _r obhˇZ X{Vm{
V{dT>r Vma [X≤_mH$ambm [mR>rd. Mb bdH$a!

‡d{e MdWm

(ÒWi: gwYmH$amM{ Ka. [mÃ{: Viram_, gwYmH$a, ogßYy, eaX≤.)


Viram_ : Agß AmÂhr ]m{by Z`{; [U XmXmgmh{], AmVm ]m{bm`Mr d{i Ambr! Ahm{, `m
KamV Vw_Mr H$m` qH$_V Amh{? VwÂhr H$m{U AmhmV? Ahm{ XmXmgmh{]-
gw Y mH$a : Viram_, Vy _bm AOyZ XmXmgmh{] ÂhUVm{g? Xm{ÒV, _r VwPm gmh{] H$m? Aem
[aH{$[UmZß _bm H$m hmH$m _maVm{g? _bm gwYmH$a ÂhU- XmXmgmh{] ÂhUy
ZH$m{g- gwYm ÂhU-
Viram_ : XmXmgmh{], VwÂhmbm gwYm ÂhUUmar _mUgß oZamir Amh{V. AmÂhr H$m` Xna–r
_mUgß! \$ma Pmbß Va Vw_¿`m oOdmbm Ord X{D$ EdT>ßM! AmÂhr H$m` VwÂhmbm
gwYm ÂhUmdß? Vw_Mr bm`H$s AmÂhmbm H$iV{. VwÂhmbm gwYm ÂhUUma{ Wm{a
bm{H$ oZami{ Amh{V.
gw Y mH$a : H$m{U Amh{V V{ Wm{a bm{H$? _bm gwYm ÂhUUmam H$m{U Amh{? _m¬`m KamV _bm
Aa{Vwa{? ‡À`j _m¬`m KamV?
Viram_ : Vw_Mß Ka? XmXmgmh{], h{ Ka Vw_Mß Zmhr. h{ Ka am_bmbMß Amh{!
gw Y mH$a : am_bmbMr H$m` qH$_V Amh{?
Viram_ : qH$_V Amh{, ÂhUyZ Va À`mZß _bm KamV `m`Mr ]ßXr H{$br. AmÂhr Vw_M{
oOdbJ Xm{ÒV- AmÂhmbm KamV `m`Mr ]ßXr! am_bmbZß ]ßXr H{$br _bm!
gw Y mH$a : _r am_bmbbm ]ßXr H$aVm{. KamV [mD$b Q>mHy$ ZH$m{g ÂhUyZ gmßJVm{. Ka _mPß
Amh{!
Viram_ : Vw_Mß E{H$Vm{ H$m{U? ]mB©gmh{] À`mßZm AZwHy$b, eaoXZr]mB© À`mßZm AZwHy$b!
gJ˘`mßZr gßJZ_V H$Í$Z AmO [X≤_mH$ambm Vma H{$br Amh{. Vm{ `{D$Z Vw_Mm
]ßXm{]ÒV H$aUma! AmVm AmÂhmbm Y∑H$m _mÍ$Z Kam]mh{a KmbodUma!

&& EH$M fl`mbm $&& 45$&&


gw Y mH$a : gJi{ [mOr, Mm{a, ham_Im{a bm{H$ Amh{V! `{D$ X{, [X≤_mH$a `{D$ X{, Zmhr Va
À`mMm ]m[ `{D$ X{! [X≤_mH$a, À`mMm ]m[, am_bmb, eaX≤, qgYy- EH{$H$mbm
bmW _mÍ$Z hmH$byZ X{Vm{ Kam]mh{a!
Viram_ : V{ bm{H$ ]a{ OmVrb ]mh{a? [X≤_mH$a Va AmVm IM© MmbodVm{ Vw_Mm! Vm{ H$gm
OmB©b? Ka À`mMß Amh{. [°gm À`mMm AmoU Kahr À`mMß!
gw Y mH$a : _bm Hw$UmMr H$dS>r ZH$m{ Amh{! _r bmW _marZ oVWß [mUr H$mT>rZ! _bm Hw$UmMm
[°gm ZH$m{ Amh{! _bm Wm{S>rer XmÍ$ [mohO{! AmU Wm{S>rer!
Viram_ : `m KamV VwÂhmbm K{VmZm [mohbß Va ]mB©gmh{] H$m` ÂhUVrb _bm?
gw Y mH$a : H$mT> [{bm! qgYy¿`m, eaX≤¿`m X{IV ^Í$Z X{! Hw$Ur EH$ Aja ]m{bbß Va
[mhVm{! qgYy, eaX≤, qgYy, Mbmd! gJi{ BH$S>{ `m- Mbmd! qgYy, eaX≤!
Viram_, ^a [{bm!
(ogßYy d eaX≤ `{VmV; Viram_ [{bm ^Í$ bmJVm{.)
qgYy : Viram_, Viram_, H$m` H$aVm h{?
gw Y mH$a : EH$ Aja ]m{by ZH$m{g! _wH$mQ>ÁmZß Xm{Kr C‰`m amhm AmUIr [mhm! Viram_,
AmU BH$S>{ Vm{ [{bm!
eaX≤ : Viram_, Vy AJXr Za[ey Amh{g! Xm{›hr S>m{˘`mßMr ^rS>_wadV, bmObÇmm
H$mhrVar Amh{ H$m Vwbm?
(amJ- gm{hZr; Vmb- oÃdQ>. Mmb- H$mh{ A] Vw_.)
XwÔ>[oV g[m© gX[m©, H$mbHy$Q>m d_og ^wdZmog AoIbmhr V`{ OmoiVm{og$&& Y´w.$&&
o[V•_mV•ÈoYar V•ofV J_og AoV$& H•$Vm›Vmog ^` oZH$Q> ]KwoZ VwOog$&& 1$&&
Viram_ : XmXmgmh{], Vw_¿`m ]m`H$m AmÂhmbm oeÏ`m X{VmV; E{H$m! (o[Vm{.)
gw Y mH$a : qgYy, eaX≤, bmW _marZ EH{$H$sbm!
Viram_ : _m¬`m ]m`H$m{¿`m J˘`mVbß _r _ßJigyÃgw’m Vm{S>bß! [U XmXmgmh{], Vw_¿`m
]m`H$mßZr AmÂhmbm I{Q>aß oXbr, oeÏ`m oXÎ`m! ]m`H$m{¿`m J˘`mVbß _ßJigyÃ
Vm{S>Umam _X© _r!
gw Y mH$a : qgYy¿`m J˘`mVbß _ßJigyà Vm{S>! D$R> Viram_, _mPr Vwbm e[W Amh{! Vy
_mPm Xm{ÒV Amh{g! oOdmMm H$obOm Amh{g! _mPm ^mD$ Amh{g! ]m[ Amh{g!
_mPm X{d Amh{g! D$R>, qgYy¿`m J˘`mVbß _ßJigyà Vm{S>! eaX≤¿`m J˘`mVbß
Ag{b V{ Vm{S>! D$R>, _ßJigyà Vm{S> AmoU _J _mPß OmZdßhr Vm{S>!

&& EH$M fl`mbm $&& 46$&&


(Viram_ CR>Vm{ AmoU qgYy d eaX≤ `mß¿`mOdi `{D$Z _ßJigyà Am{Ty> bmJVm{.)
eaX≤ : XmXm, XmXm, H$m` hm AodMma? Aa{ h{ Vy-
qgYy : X{dm, ^mB©-
gw Y mH$a : hß, I]aXma, hby ZH$m OmJ¿`m; ZmhrVa _mZ H$m[rZ! ^mB©Mß Zmd ø`m`Mß
Zmhr! hby ZH$m- Viram_, ]KVm{g H$m`? Vm{S> _ßJigyÃ!
(Viram_ _ßJigyÃmbm hmV KmbVm{, Vm{M am_bmb, [X≤_mH$a d ]m]mgmh{] `{VmV.
[X≤_mH$a Viram_bm bmW{Z{ CS>odVm{. Viram_ aSy> bmJVm{ d o[D$ bmJVm{.)
Viram_ : XmXmgmh{], AmÂhmbm bmW _mabr! [X≤_mH$amZß bmW _mabr! am_bmb Amh{!
AmÂhr [rV ]gVm{!
[X≤ _ mH$a : ]{ea_≤, oZb©Çm OZmdam, Vwbm C^m oMÍ$Z Q>mH$Vm{!
am_bmb : qgYyVmB©, hm Viram_ H$gm Ambm KamV?
gw Y mH$a : Vy H$gm Ambmg KamV? Mb, _m¬`m KamVyZ MmbVm hm{! [X≤_mH$a, Vy [U
MmbVm hm{! À`m W{aS>Ámbm EH$ bmW _ma! Mb{ Omd! Viram_, bJmd bmW
EH{$H$mbm! [mOr bm{H$!
[X≤ _ mH$a : XmXmgmh{], Am[U h{ _mßS>bß Amh{ Var H$m`?
gw Y mH$a : Mb Omd! [X≤_mH$a, am_bmb, AmYr Vy ZrK! qgYyer gßJZ_V H$aVm{ _m¬`m
KamV?
Viram_ : Vw_Mr gZX J{br À`m d{ir `mZß ]mB©gmh{]mßZm o_R>r _mabr!
[X≤ _ mH$a : ham_Im{a! oOÏhm N>mQy>Z Q>mH$sZ EH$ Aja ]m{bbmg Va!
Viram_ : XmXmgmh{], - ÂhUyZ `mZß _bm [aV KamV `m`Mr ]ßXr H{$br?
gw Y mH$a : am_bmb, _m¬`mg_m{a C^m amhy ZH$m{g! [X≤_mH$a AmYr KamVyZ ]mh{a oZK! E
W{aS>Ám Mbmd!
[X≤ _ mH$a : N>{:, N>{:, hm Va ]{Vmb AZW© Amh{! ^mB©, Mb, BWß C^ß amh `mV AW© Zmhr!
qgYyVmB©, Mb, `mCfl[a Vy `m KamV amhUß `m{Ω` Zmhr. hm ew’ ZaH$dmg Amh{!
Viram_ : XmXmgmh{], [°gm ]m{bVm{ Amh{ hm!
gw Y mH$a : Mb Omd, qgYy, Vy [U MmbVr hm{! eaX≤, Vy [U Om! _bm H$m{UmMr OÍ$a Zmhr!
[X≤ _ mH$a : R>rH$ Amh{. D$R> qgYy, `m KamV [mUr fl`m`bmgw’m amhˇ ZH$m{g! Mb-

&& EH$M fl`mbm $&& 47$&&


qgYy : XmXm, `m KamVyZ Hw$R>ß OmD$ ÂhUVm{g?
[X≤ _ mH$a : Hw$R>ßhr! `m ZaH$m]mh{a AJXr Hw$R>ßhr!
qgYy : hm ZaH$? h{ [m` oOWß Amh{V oVWß ZaH$? XmXm, Aa{, Vy MmßJbm ehmUm Zm?
d{S>Ám, h{ [m` oOWß AgVrb oVWßM _mPm ÒdJ©, oVWßM _mPß d°Hwß$R>, AmoU
oVWßM _mPm H°$bmg!
(amJ- [hmS>r- JÇmb; Vmb- Yw_mir. Mmb- oXb ]{H$ama VwZ{.)
H$er `m À`Oy [Xmbm$& __ gw^Jew^[Xmbm$&
dg{ [mX`wJ oOW{ h{$& __ ÒdJ© V{W amh{$&&
Òdbm{H$s MaU h{ ZgVr$& Var _Ogr oZa`dgVr Vr$&&
ZaH$hr Km{a ghH$m›Vm$& hm{ ÒdJ© _bm AmVm$&& 1$&&
`m [mdbmß o daohV _mà _bm X{ d mXmargw ’ m ZaH$dmg KS>{ b ! Vw _ ¿`m
Mm°XmMm°H$S>Ámß¿`m am¡`mV amhˇZ am°admMr amUr hm{ `m[{jm XwX£dmMr Xmgr hm{D$Z
Xw:ImV oXdg Hß$R>rV _r `m [m`mßOdi Aer AÔ>m°‡ha ]gyZ amhrZ.
(gwYmH$am¿`m [m`mßda _ÒVH$ R>{dV{; Vm{ oVbm bmW _maVm{.)
gw Y mH$a : Aer bmW _mÍ$Z Vwbm PwJmÍ$Z X{B©Z!
[X≤ _ mH$a : [mhm, VmB©, [mhm! AOyZ Var `m [m`mßMm _m{h gm{S>!
qgYy : XmXm, _m{h H$m gm{Sy>? h{M [m` _m¬`m H$[mir Amh{V. Aa{, X{dmZß [mR> [waodbr
Va ¡`m [m`mß¿`m Aml`mZß C^ß amhm`Mß, À`m [m`mßZr PwJmÍ$Z oXbß Va Hw$R>ß
Om`Mß? (gwYmH$ambm) H$m _bm Xya bm{Q>Uß Pmbß? d°Hwß$R>{úam, _m¬`m H$[mir¿`m
Hwß$H$dmgmR>r `m [m`YwirV _bm amhm`bm ZH$m{ H$m? Am[Î`m [m`mß[mgyZ-
X°dm¿`m X°dVm[mgyZ- `m XrZ Xmgrbm Xya bm{Qy> ZH$m!
(amJ- [hmS>r- oOÎhm; Vmb- H{$adm. Mmb- _mZ Zmhr g°Ê`m.)
bm{Qy> ZH$m H$m›Vm$& Aer Xya H$m›Vm$&
H{$od OJ{ XrZm _rZm$& ObbdaohVm$&& Y´w.$&&
h{oM MaU _mP{$& OrdZ OJVr$&
_•VoM JUm _O h{ Xwar hm{Vm$&& 1$&&
gw Y mH$a : qgYy, Vwbm BWß amhm`Mß Ag{b Va `m ham_Im{amßMß Zmdgw’m K{D$ ZH$m{g! `m
Mm{amß¿`m KamVbm EH$ [°gmX{Irb _m¬`m KamV AmUm`Mm Zmhr. Agß Ag{b
Va `m KamV amhm!
Viram_ : em]mg, XmXmgmh{]! Aer e[W ø`m`bm bmdm AmoU _J `m KamV amhm`bm
[admZJr ⁄m! e[W ø`m`bm bmdm!

&& EH$M fl`mbm $&& 48$&&


gw Y mH$a : qgYy, H$]yb Amh{ Vwbm h{? ZwgÀ`m Vw¬`m JßJm`_wZm _bm ZH$m{V!
Viram_ : ZwgV{ H$]yb Zmhr! XmXmgmh{], dmhÀ`m JßJ{V hmV YwdyZ ø`m! e[W ø`m`bm
bmdm- h∞_≤b{Q>¿`m ]m[mgmaIm VwÂhmbm Bemam X{Vm{ Amh{! ]mB©gmh{], e[W
ø`m!
gw Y mH$a : (_m{R>ÁmZ{ Am{aSy>Z) "ÃÒV g_ßYm, emßV amhm!' qgYy, AmŒmm¿`m AmVm e[W K{,
Zmhr Va KamVyZ MmbVr hm{! H$m{UmMm [°gm, H$m{UmM{ H$mhr H$mhr KamV AmUm`Mß
Zmhr!
qgYy : Am[Î`m [m`mßda hmV R>{dyZ gmßJV{, AmO›_ hmb gm{erZ, H$m]mS>H$Ô> H$arZ,
[U XwgË`m¿`m H$Ô>mMr H$dS>r ÂhUyZ `m KamV `{D$ X{Uma Zmhr! Am[Î`m
Xm{Kmß¿`m H$Ô>modaohV gJ˘`m OJmVrb YZXm°bV AmO[mgyZ _bm oedoZ_m©Î`
Amh{!
(amJ- H$m\$s- oOÎhm; Vmb- H$dmbr. MVmb- H$Àb _wP{ H$a.)
gÀ` dX{ dMZmbm$& ZmWm$& Ò_ÈoZ [Xmbm `m gwaod_bm$&& Y´w.$&&
odŒm [amoOV _moZ odfg_$& Ò[oe©Z Zm H$Yr _r À`mbm$&& 1$&&
]m]mgmh{ ] : qgYy, H$m` ^bVrM e[W K{Vbrg hr?
[X≤ _ mH$a : VmB©, Vy ew’rda Var Amh{g H$m? `m am°admV am]yZ, Afimbm _m{VmX hm{D$Z,
`m¿`m oeÏ`mem[mV OiyZ C‰`m Am`wÓ`mMr amIamßJm{ir H$m H$am`Mr Amh{
Vwbm?
qgYy : amIamßJm{ir H$m` ÂhUyZ? _m¬`m X{dmgmR>r OiyZ J{b{ Va _mPr amIamßJm{ir
hm{B©b? X{dmH$maUr _mVrMr bßH$m Oimbr, oVMßgw’m gm{Zß Pmbß! _J _r Va
_mUgmgmaIr _mUyg Amh{! XmXm, ]m]m, VwÂhmbm d{S>ß Va bmJbr ZmhrV?
gwIm¿`m gßgmamVgw’m Mma oXdg _mh{ar amhm`Mß AmÂhm ]m`H$mß¿`m oOdmda
`{Vß AmoU VwÂhr _bm AmVm Ka gm{S>m`bm gmßJVm? BH$S>Mr Aer AdÒWm
Pmb{br, KamV hm ‡H$ma; AmVm Va S>m{˘`mV V{bdmV KmbyZ _bm ]gm`bm
[mohO{! _bm H$mhr d{S>ßdmH$S>ß Pmbß AgVß, Va BH$Sy>Z _bm Q>mH$Uß Pmbß AgVß
H$m? _m¬`mH$aVm AmH$me[mVi EH$ H$am`Mß Pmbß ZgVß H$m? _J _bm
BH$S>¿`m oOdmgmR>r [S>Vrb V{ H$m]mS>H$Ô> C[gm`bm ZH$m{V H$m? Am_¿`m
Jna]rgmR>r _m{b_Owar H$am`bm ZH$m{ H$m?
[X≤ _ mH$a : VmB©, H$m]mS>H$Ô> C[gm`M{ AmoU V{gw’m `m _hmadmS>ÁmV amhˇZ?
]m]mgmh{ ] : qgYy, ¡`m oR>H$mUr Vwbm [m{Q>m[m `mMr [ßMmB©V [S>mdr, oVWß Q>mHy$Z-
[X≤ _ mH$a : VmB©, Vwbm Pmbß Var H$m`? Vy H$m]mS>H$Ô> H$aUma? Hw$]{ambm H$O© X{ `mBVH$m

&& EH$M fl`mbm $&& 49$&&


YZßVa hm VwPm ]m[, H$m{giÀ`m AmH$membm Wm{[dyZ YaUmam _r VwPm S>m|JamEdT>m
^mD$!- AmoU Vy EIm⁄m oXdm `m XmÍ$]mOmgmR>r-
qgYy : hm! XmXm, `m KamV, `m [m`mßg_m{a- _m¬`mg_m{a Agß A_ßJb _r Vwbm ]m{by
X{Uma Zmhr! [oVd´V{¿`m H$mZmßMr hr A_`m©Xm Amh{! Om- ]m[, ^mD$, _mPß `m
OJmV H$m{Ur Zmhr? [oVd´V{bm ZmVr ZgVmV. Vr ]m[mMr _wbJr ZgV{, ^mdmMr
]hrU ZgV{, _wbmMr AmB© ZgV{! X{dm]´m˜UmßZr oXb{Î`m ZdË`mMr Vr ]m`H$m{
AgV{! ]m]m, ¡`m oXder _mPß bæ Pmbß À`mM oXder Vw_Mr _wbJr Vw_¿`m
Kambm _{br AmoU ZÏ`m ZmdmZß _r `m KamV O›_mbm Amb{. _wbr¿`m bæmMm
g_maß^ AmB© ]m[mßZm gwIXm`H$ dmQ>Vm{; [U _wbrMß bæ ÂhUO{ oVMr CŒmaoH´$`m
h{ À`m ]m[S>Ámß¿`m ‹`mZr_Zrgw’m `{V Zmhr. ]m]m, H$›`mXmZmgmR>r BH$S>¿`m
hmVmda VwÂhr O{ CXH$ gm{S>bßV, À`mZßM _m¬`m _mh{a¿`m Zmdmbm oVbmßObr
oXbrV!
gw Y mH$a : qgYy, h{ ham_Im{a BWß H$embm C^{ amohb{ Amh{V? Vwbm amhm`Mß Ag{b Va `m
gJ˘`mßZm hmH$byZ X{!
qgYy : XmXm, ]m]m, ^mB©, E{H$bßV Zm h{? _m¬`m]‘bMr _m`m-__Vm gm{Sy>Z AmÎ`m
[mdbr AmVm ]mh{a Mbm! d›gß, hmV Om{Sy>Z, [Xa [gÍ$Z Vw_¿`mOdi _mÃ
EdT>ß _mJUß Amh{ H$s, VwÂhr _mà AmVm `m KamV amhˇ ZH$m. Zmhr ÂhUy ZH$m-
_m¬`m J˘`mMr e[W Amh{ VwÂhmbm! VwÂhmbm BH$S>Î`m‡_mUßM Am[bm ^mB©
Amh{! KamV Agm ‡H$ma gwÍ$ PmÎ`mda Vw_¿`mgmaª`mßZm A]´yZß oXdg oZ^mdyZ
Z{Uß _m{R>ß H$R>rU Amh{!
eaX≤ : dohZr, _m¬`m A]´yMß ]m{bV{g AmoU Vw¬`m A]´yMß _mÃ-
qgYy : `m [m`mß¿`m N>m`{V Agb{, ÂhUO{ _m¬`m A]´ybm H$oiH$mimMrgw’m ^rVr
Zmhr.
gw Y mH$a : qgYy, AOyZ- Im{Q>r e[W K{Vbrg Vy.
qgYy : AmVm Oa Hw$Ur BWß Wmß]mb Va _m¬`m J˘`mMr e[W Amh{! [ßM‡mUmß¿`m
[a_{úam, _r Im{Q>r e[W K{Vbr Zmhr. qgYyMm gJ˘`m OJmer gß]ßY gwQ>bm!
Am[Î`m Xm{Kmß¿`m H$Ô>modaohVMr EH$ H$[oX©H$mX{Irb KamV AmUrZ Va
Am[Î`m [m`mßMrM e[W Amh{-
(amJ- o[by; Vmb- H{$adm. Mmb- S>J_J hmb{.)
gH$b OJmMm$& gßg•VrMm$& [me Vm{S>r PoU$&& Y´w.$&&
[oX `m gmam$& dgV [gmam$& oÃ^ydZm gßgmamMm$& __ gmMm$&& 1$&&

&& EH$M fl`mbm $&& 50$&&


(À`m¿`m [m`mda S>m{H{$ R>{dV{.)
gw Y mH$a : Viram_, ^a AmVm [{bm amOam{g AmoU X{ _bm!
Viram_ : AmVm Hw$R>ß Amh{ oeÑH$? (Am{VyZ) hm EdT>m EH$M fl`mbm!
gw Y mH$a : oH$Vr H$m Ag{Zm? [U qgYy¿`m X{IV K{Uma! ]Òg Pmbm V{dT>m EH$M fl`mbm!
([{bm o[D$ bmJVm{. [S>Xm [S>Vm{.)
AßH$ oVgam g_m·

&& EH$M fl`mbm $&& 51$&&


AßH$ MdWm
‡d{e [ohbm

(ÒWi: am_bmbMm Aml_. [mÃ{: eaX≤ d am_bmb.)


eaX≤ : BVH$m d{i ]gyZ ^JraWmZr ]h˛V{H$ gd©M gJ© g_OmdyZ oXbm; [U `m õm{H$mda
V{ Wm]ßb{! _J IaßM H$m_ hm{Vß, H$m õm{H$ AS>bm ÂhUyZ V{ MmbV{ Pmb{,
Hw$Umg H$i{!
am_bmb : H$m{UVm õm{H$?
eaX≤ : hm, "_aUß ‡H•$oV: earnaUm_≤...''
am_bmb : dm:, \$maM a_Ur` õm{H$! H$mÏ`m¿`m E{Z CÀH$fm©V ^JdmZ≤ H$mobXmgmßZr BWß
VŒdkmZmMm [a_mdoY gmYb{bm Amh{! XemdVmamßVbm lrH•$ÓUmMm AmR>dm
AdVma AmoU aKwdßemVbm hm AmR>dm gJ©, _bm Z{h_r g_mZÒdÍ$[mM{ dmQ>VmV.
À`m AdVmamMm [ydm©Y© amYmH•$ÓUmß¿`m brbmodbmgmßZr [na[yU©, Va CŒmamYm©V
`m{J{úa H•$ÓU JrV{gmaIr C[oZfXß JmV Amh{V! BH$S>{ `m gJm©¿`m ‡maß^r
^m°oVH$^mΩ`mMr g_•’r AgyZ [wT>ß H$ÈUagmV CVÍ$Z [a_d°amΩ`mV e{dQ> Pmb{bm
Amh{. ^maVdfu` amOfu¿`m gmoŒdH$ gßgmamMß gß[yU© oMÃ `m EH$mM gJm©V
H$odHw$bJwÍ$Zß a{ImQ>bß Amh{! E{H$, Vw¬`m õm{H$mMm AW©- "_aUß ‡H•$oV:
earnaUm_≤'- _aU hm gX{h ‡moU_mÃmMm Òd^md Amh{; "odH•$oVOuod_w¿`V{
]wY°:'- oOdßV amhUß h{ gwk bm{H$mßZm A[dmXÍ$[ dmQ>Vß! "jU_fl`doV>V{ úgZ'
AmoU ÂhUyZ jU^aM Oar OrodV bm^bß, Var "`oX O›VwZ© Vw bm^dmZgm°'-
Vm{ ‡mUr ^mΩ`embr Zmhr H$m`? Ord_mÃmMm O›_ H{$di EH$Í$[ Amh{; [aßVw
_aUmbm hOma dmQ>m Amh{V. EdT>ÁmgmR>rM `m gßgmambm _•À`ybm{H$ ÂhUVmV!
[napÒWVrH$S>{ odMma[yd©H$ [mohbß Va _aUm¿`m BV∑`m hOmam{ H$maUmßVyZ Am[U
jU_mà Var H$g{ dmMVm{, `mMß ‡À`{H$mbm _m{R>ß Am¸`© dmQ>{b! AmoU ÂhUyZ
BWß ÂhQ>bß Amh{ H$s, [XamV [S>b{Î`m [im[im]‘b AmZßX _mZyZ ^mdr
H$bmH$S>{ Am[U CXmgrZ —Ô>rZßM [mohbß [mohO{!
eaX≤ : úmg_mÃmZß OJ `mMm Om{ jU bm^{b À`m]‘b AmZßX _mZmdm, h{ H$drMß ÂhUUß
VwÂhmbm Iaß dmQ>V Ag{b H$XmoMV! [U ^mB©gmh{], Ag{ Xw:IrH$Ô>r Ord `m
OJmV oH$Vr Var gm[S>Vrb, H$s ¡`mßZm eß^a dfm™Mß XrKm©`wÓ`gw’m em[mgmaIß
dmQ>{b!

&& EH$M fl`mbm $&& 52$&&


am_bmb : (ÒdJV) qhXy g_mOmVÎ`m ]mbodYd{¿`m `m ‡˝mbm H$mobXmgm¿`m
]w’r_Œm{Zßgw’m CŒma X{Uß e∑` Zmhr! (CKS>) eaX≤, gw—T> AmoU CXma
odMmae∫$sZß ¡`m d{ir g_mO gd© H$m`© H$arV hm{Vm AmnU YraJß^ra ZroV_Œmm
¡`m d{ir jw–d•Œmr Pmb{br ZÏhVr, À`m H$mbmbm H$mobXmgmMr hr C∫$s g_[©H$
hm{Vr! À`m d{ir OrodVmMm ‡À`{H$ jU gwI_` hm{Vm! hmM gJ© [mhm! oH$Vr
a_Ur` gwImMß dU©Z Amh{ `mV! `mVbß BßXy_VrMß _aUgw’m _Zm{ha Amh{! oXÏ`
gm¢X`m©bmM _w∫$s X{ `mgmR>r `m Am`© H$drZß ÒdJm©VÎ`m [mnaOmV [wÓ[mgmaª`m
H$m{_b eÛmMr `m{OZm H{$br Amh{ AmoU AmO amjgr Í$T>r¿`m AmhmamgmR>r
Agbr ZmOyH$ \w$bß Vm[Î`m VÏ`mda [aVyZ K{ `mMr ZroV_Œmm oZ_m©U Pmbr
Amh{! eaX≤, Vw¬`mgmaIr gwßXa ]mobH$m d°YÏ`m¿`m `mVZm ^m{JVmZm [mohbr
ÂhUO{ Am`m©dVm©¿`m AdZV BoVhmgmMr XrZ _yVuM Am[Î`m[wT>ß C^r Amh{,
Agß dmQ>m`bm bmJVß! gm¢X`© H$m{UÀ`mhr pÒWVrV Am[br ZmOyH$ em{^m gm{S>rV
Zmhr! gm¢X`m©bm d°YÏ`mMm AbßH$magw’m H$ÈU em{^mM X{Vm{! eaX≤,
[wZod©dmhm]‘b AmÂhr Vwbm gd©OU AmJ´h H$arV AgVmhr (oV¿`m [mR>rdÍ$Z
hmV o\$adrV) ]{Q>m, AOyZ Vwbm- (ÒdJV) oh¿`m AßJmMm Ò[e© hm{VmM _m¬`m
hmVmda Agm IaIarV H$mQ>m H$m ]aß C^m amohbm? hm AZw^d AJXr ZdrZ-
[U ZH$m{ hm AZw^d! _mPm hmV gmaIm WaWa H$m[V Amh{! (oV¿`m [mR>rdÍ$Z
hmV H$mT>Vm{. eaX≤ am_bmbH$S>{ [mhV{.) Aem M_ÀH$mnaH$ —Ô>rZß H$m [mhV{g
_m¬`mH$S>{? ]{Q>m, Vw¬`m ]m[mZß Vw¬`m [mR>rda Agm hmV R>{dbm ZgVm H$m?
eaX≤ : hmM hmV R>{dbm AgVm; [U Agm M[m[yZ H$mTy>Z K{Vbm ZgVm! ^mB©gmh{],
VwÂhmbm Vw_¿`m _ZmV odH$Î[ AmÎ`mgmaIß dmQ>bß! Agß H$mhrVar ^bVßM
VwÂhmbm dmQ>bß! ^mB©gmh{], Iaß gmßJm. H$mhr Var d{S>ßo]–ß _ZmV Ambß Zm?
]m{bm hm{-
am_bmb : Vw¬`mOdi Im{Q>ß _r AOyZ H$Yr gmßoJVbß Zmhr; _m¬`m _ZmV d{S>ßdmH$S>ß H$mhrEH$
Ambß Zmhr! _Zmbm Oamgß Agß _mà dmQ>bß-
eaX
eaX≤ : H$s, Ogß ]m[mbm _wbr¿`m [mR>rdÍ$Z hmV o\$aodVmZm dmQ>V Zmhr, qH$dm ^mdmbm
]ohUr¿`m [mR>rdÍ$Z hmV o\$aodVmZm dmQ>V Zmhr!
am_bmb : eaX≤, eaX≤, Agß Vrd´ ^mfU H$Í$ ZH$m{g.
(amJ- _mbHß$g; Vmb- P[Vmb. Mmb- À`mJ dmQ>{ gwb^.)
gm{oS> ZM _Odar dMZIaVeam$&
XΩY H$nagr V`{ hm`$& __ AßVam$&& Y´w.$&&
Ò_•oV H$m` [yduMr$& bm{[br AmOMr$&
H{$od Vd _oV aMr$& H$Î[Zm ^`H$am$&& 1$&&

&& EH$M fl`mbm $&& 53$&&


B©úagmj gmßJVm{ H$s, ^bVr ^mdZm _m¬`m _ZmV _wirM Ambr Zmhr! H$m
Hw$Umbm R>mD$H$, _bm Oam- AJXr ZmhrM ÂhU{Zmg- Oam Mm{aQ>ÁmgmaIß _mÃ
Pmbß!
eaX≤ : AmVm _m¬`m[mgyZ H$mhr Mm{Í$Z- ÒdV:[mgyZ H$mhr Mm{Í$Z R>{dy ZH$m!
(amJ- OrdZ[war; Vmb- oÃdQ>. Mmb- o[hadm OmJm{ a{.)
Ia odfm Xmhm`m ˆX`m `m H$m dof©Vm$&& Y´w.$&&
O{ ÚdV gwYm$& dXZ h{ gXm$& hbmhb V{ d_V{ AmVm$&& 1$&&
^mB©gmh{], hm{D$ Z`{ V{ Pmbß! AmO _mPm AmYma VwQ>bm! _mP{ ]m]m dmab{
V{Ïhm[mgyZ XmXmßZr _bm gmß^mibr! À`m oXder XmXmZß- _mPß Zer]M \w$Q>bß
hm{! oVWyZ VwÂhr _bm gmß^mibß! AmO X{dmZß _m¬`mda Aer d{i AmUbr!
^mB©gmh{], BVH{$ oXdg `m OJmV VwÂhr _m¬`mOdi ]m[mgmaI{ C^{ hm{Vm!
Vw_¿`m oOdmda _r oZ^©`[UmZß dmJV hm{V{! AmUIr AmO Agß- ^mB©gmh{],
]m]m dmab{ À`m d{ir _bm H$iV ZÏhVß ÂhUyZ _r aS>b{ Zmhr! V{dT>ÁmgmR>r
AmO X{dmZß V{ gßH$Q> _m¬`mda [w›hm AmUyZ _bm OmUV{[UmZß aS>m`bm bmdbß!
AmO _r [m{aH$s Pmb{!
(amJ- ]{hmJS>m; Vmb- oÃdQ>. Mmb- MamdV JwßÊ`mß.)
OJr hV^mJm$& gwIr oMa AgwI$&& Y´w.$&&
OZH{$ À`oOVm$& bmY{ Xwgam$&
`{ odZme À`m$& _mV{ OoY odYr od_wI$&& 1$&&
am_bmb : eaX≤, H$m` h{ d{S>ÁmgmaIß H$aV{g? ZwgVm _mPm hmV - Vw¬`m _mZb{Î`m ]m[mMm-
Vw¬`m AßJmbm bmJVmM-
eaX
eaX≤ : Zmhr hm{! am_bmb, hm ]m[mMm hmV Zmhr! _wbrbm ]m[mMm hmV AJXr AmB©¿`m
hmVmgmaImM- Oamgm amH$Q>- X{dm¿`m [mfmU_yVu¿`m hmVmBVH$m amH$Q> AgVm{!
Vw_Mm hmV ]m[mMm hmV ZÏhVm! hm [wÈfmMm hmV hm{Vm! _wbr¿`m —Ô>rbm ]m[
[wÈfmgmaIm oXgV Zmhr; Va X{dmgmaIm oZod©H$ma oXgVm{! ]m[mg_m{a _wbJr
_m{H$i{[UmZß dmJV{! AmO _mPm Vm{ _m{H$i{[Um Zmhrgm Pmbm! AmO _mP{
dS>rb _bm AßVab{! AmO VwÂhr _m¬`mg_m{a VÈU [wÈf ÂhUyZ C^{ AmhmV
AmoU _r Vw_¿`mg_m{a VÈU Ûr ÂhUyZ C^r Amh{! ÛrZß [wÈfmg_m{a dmJVmZm
gmdYoJarZß amhm`bm [mohO{. ^mB©gmh{], AmO[`™V Vw_¿`m oOdmda OJmVÎ`m
[wÈfmßV _r gwaojVd•ŒmrZß dmdaV Amb{! AmO _mPm gmß^mi H$a `mMr O]m]Xmar
_m¬`mda `{D$Z [S>br! ^mB©gmh{], _r AmVm odúmgmZß Hw$Um¿`m Vm|S>mH$S>{
[mhˇ hm{?

&& EH$M fl`mbm $&& 54$&&


am_bmb : H$m`? EdT>ÁmZßgw’m VwPm _m¬`mdaMm odúmg CS>mbm?
(amJ: dgßV; Vmb- oÃdQ>. Mmb- Oo[`{ Zm_ OmH$m{Or.)
JoUgr H$m` Ib _mV{, AbßH$ma H{$di Hw$OZmßV{$&
Z odúmgbd `m{Ω` O`mV{$&& Y´w.$&&
dX H$m Ò_agr oMaghdmgr$&
KS>br H•$Vr AZwoMV `m hmV{$&
OZH$Y_© H$Yr À`oO H$m` gwV{$&& 1$&&
eaX≤ : EH$m jUmV C‰`m O›_mMm odúmg CS>mbm! ^mB©gmh{], ]m`H$mß¿`m _ZmV YmÒVr
]gm`bm d{i bmJV Zmhr! [Xam¿`m dmË`mZßgw’m ]m`H$mßMß ˆX` hmXam`bm
bmJVß!
(amJ- JÈS>‹dZ; Vmb- oÃdQ>. Mmb- [a]´˜_m{ aKw.)
bbZm_Zm ZM AKbdeßH$m AUwoh ghV{ H$Xm$&& Y´w.$&&
g•OoZ À`m¿`m odYr Vab K{ od_b ‡H•$oVgr [w ` [a_$&&1$&&
^mB©gmh{], OmV{ _r AmVm. _m¬`mZß Vw_¿`mg_m{a C^ß amhdV Zmhr!
am_bmb : Wmß] eaX≤, AmU Vm{ "aKw' BH$S>{! À`mVb{ Mma õm{H$ dmM ÂhUO{ Pmb{Î`m
‡H$mam]‘b Vw¬`m _Zmbm Aß_i odga [S>{b!
eaX≤ : AmVm dmMUß ZH$m{, H$mhr ZH$m{! H$mhr H{$Î`m _m¬`m _ZmVbr ^rVr _m{S>m`Mr
Zmhr! Vw_¿`mH$S>{ [mhm`Mmgw’m _bm Yra hm{V Zmhr! OmV{ _r AmVm! X{dm,
H$m` a{ H{$b{g h{ (OmD$ bmJV{.) h{ [mhm, ^JraWm¿`m ]am{]a _r XmXm¿`m Kar
EH$Xm-
am_bmb : ^JraW H$embm? _rgw’m- VwPr Ver B¿N>m Ag{b Va Vwbm K{D$Z OmB©Z oVH$S>{.
[U Wmß]. eaX≤, Vwbm EH odZßVr H$am`Mr Amh{.
eaX≤ : H$m`? gmßJm bdH$a.
am_bmb : hr hH$sH$V Hw$UmOdi- ^JraWmOdigw’m- ]m{bUma Zmhrg Zm?
eaX≤ : Zmhr.^JraWmßZm Zmhr H$m E{Hy$Z dmB©Q> dmQ>Uma? (OmV{.)
am_bmb : _m¬`m _ZmMr H$m` pÒWVr Pmbr Vr _mPr _bmM H$iV Zmhr! H$m` ^bVßM
Pmbß h{! eaX≤, _r Iam{IarM A[amYr Amh{ qH$dm Zmhr, h{ ZrQ> g_OyZ
K{VÎ`mdmMyZ Vy odZmH$maU Xm{f oXbmg- [U oVZß Xm{f H$m X{D$ Z`{? _mPß _Z
IaßM MobV Pmbß Amh{ H$s- N>{:, _bm H$mhrM gwM{Zmgß Pmbß Amh{! [a_{úam,
_mPm _mJ© _bm ZrQ>[U{ XmIdm`bm Vw¬`mI{arO Xwgam H$m{U g_W© Amh{?
(OmVm{.)

&& EH$M fl`mbm $&& 55$&&


‡d{e Xwgam

(ÒWi: gwYmH$aM{ Ka. [mÃ{: qgYy H$mJXm¿`m KS>Ám [mS>rV Amh{, _mJ{ gwYmH$a C^m Amh{.
BV∑`mV JrVm `{V{.)
qgYy : `m JrVm]mB©, ]gm Aß_i, EdT>{ Mma H$mJX _m{S>m`M{ amohb{ Amh{V. Oam d{i
Pmbm Va Mmb{b Zm?
JrVm : gmdH$me hm{D$ ⁄m! _r bmJy H$mJX _m{S>m`bm?
qgYy : ZH$m{. JrVm]mB©, _mPr e[W Amh{! AJXr ZH$m{!
JrVm : ]mB©gmh{], H$m ]aß ZH$m{ ÂhUVm? Z{h_r Vw_Mß AgßM! _r Oam hmV bmdy bmJb{
ÂhUO{ _m{S>Vm KmbVm bmJbrM!
qgYy : JrVm]mB©, oVH$S>¿`m [m`mßda hmV R>{dyZ _r e[W K{Vbr Amh{ Zm, H$s, XwgË`mMr
H$mS>r ÂhUyZ KamV `{Uma Zmhr Aer! XwgË`mM{ H$Ô> AmÂhmbm AJXr d¡`©
Amh{V!
JrVm : ]mB©gmh{], H$m` ÂhUy _r VwÂhmbm? VwÂhr Ag{ H$Ô> H$am`M{ AmoU AmÂhr
Ym|S>ÁmgmaIß Odi ]gyZ hr S>m{i{\$m{S> H$am`Mr! _m¬`m oOdmbm H$m` dmQ>V
Ag{b ]aß?
qgYy : JrVm]mB©, Am_¿`mgmR>r VwÂhr Wm{S>ß H$m H$aVm AmhmV? C^m Jmd [m`mImbr
KmbyZ N>m[Im›`mVyZ h{ H$mJX _m{S>m`Mß H$m_ K{D$Z `{Vm, h{ Vw_M{ Wm{S>{ H$m
C[H$ma Amh{V? Agß H$m{U Hw$UmgmR>r I[V AgVß?
(amJ- [hmS>r- JÇmb; Vmb- Yw_mir. Mmb- oXbH{$ Vw hmZ.)
_O O›_ X{B _mVm$& [na [m{oeb{ VwÂhr$&&
oZOH$›`H$m JUm{Zr$& Z H$mhr H{$b{ H$_r && Y´w.$&&
C[H$ma O{ Ohmb{$& oh_mo–VwßJg{$&
eV O›_ K{CZr V{$& \{$S>rZ H$m` _r$&& 1$&&
gX`m _Zmog R>{dm$& A[wÎ`m Ag{ gXm$&
C[H$ma]’ VZ`m$& Vw_Mr [X{ Z_r$&& 2$&&
JrVm]mB©, Agß H$m_ am{O Hw$Ry>Z AmUbßV ÂhUO{ oH$ZB© Vw_M{ S>m|JamEdT>{ C[H$ma
hm{Vrb Am_¿`mda.

&& EH$M fl`mbm $&& 56$&&


JrVm : V{ [U g_mYmZ _{Î`m X{dmZß R>{dbß Zmhr! AmO H$m_ AmU `mgmR>r gmam Jmßd
qhS>b{; [U Hw$R>Î`mM H$maIm›`mV H$m_ o_imbß Zmhr! H$m`gm ÂhUO{ bT>mB©_wi{
H$mJXmMm VwQ>dS>m [S>bm Amh{, AZ≤ ÂhUyZ H$m_M oZKV Zmhr _wir!
qgYy : AmVm H$gß ]aß H$am`Mß [wT>ß?
JrVm : À`mM oddßMZ{V _r [S>b{ Amh{ H$mb[mgyZ! Hw$«>ß Hw$«>ß H$m_ ÂhUyZ H$gß V{ Zmhr!
X{d AJXr AßVM ]Km`bm ]gbm Amh{ Ogm!
qgYy : JrVm]mB©, Am[bß X°d Im{Q>ß; X{dmbm H$m` dmH$S>ß bmdm`Mß oVWß? ]aß,
N>m[Im›`mVyZ Zgy X{ _{bß! Xwgaß H$gbß H$m_ Zmhr H$m o_i `mgmaIß H$mhr?
JrVm : Xwgaß H$gbß ]aß H$m_ [mhmdß?
qgYy : Hw$R>bß H$m Ag{Zm, Am[bß KamVÎ`m KamV hm{ `mOm{Jß H$mhr H$mT>m ÂhUO{ Pmbß!
H$m` ]aß ]Kmb? hm{ JS>{, XiU Zmhr H$m Hw$UmH$S>Mß o_im`Mß? V{ Am[bß ]aß,
Ka¿`m Kar H$am`bm-
JrVm : AJß]mB©, XiU? ]mB©gmh{], ^bVßM H$m` gmßoJVbßV h{?
qgYy : À`mV H$m` Pmbß EdT>ß M[m[m`bm, Aem H$m ]KVm AmhmV?
gw Y mH$a : (ÒdJV) qgYy, qgYy, H$m{UÀ`m X{dmZß Vwbm ]m{bm`bm oeH$dbß h{?
JrVm : _m{bmZß Xi `mMß H$m_ H$m Vw_¿`mgmaª`mßZr H$am`Mß? ZdH$m{Q>Zmam`U Vw_M{
dS>rb, bjw_rer gmar[mQ> I{i `mV Vw_Mm O›_ J{bm; AmUIr AmVm h{
H$m_ H$am`Mß?
qgYy : hß! A‹`m© S>mdmdÍ$Z b˙_r CRy>Z J{br AmoU Am[Î`m hmVr H$dS>Ám amohÎ`m!
Am[bm hmVJwU, À`mbm H$m{U H$m` H$aUma? Xm{Z‡ha Q>im`bm Va [mohO{!
¡`mßM{ V{ ]Km`bm g_W© H$m ZÏhV{? [U X{dmKar Mm{ar H{$b{br; À`mZß Agß _Zr
`m{Obß! Eadr hm°g H$m hm{Vr Hw$Umbm?
(amJ- Om{Jr-_mßS>, Vmb-Xr[MßXr, Mmb- o[`mH{$ o_bZ{H$s.)
Hw$Umog qZXy _r H$m`$& ‡m∫$Zr Oar$&
KoS>KoS> am{XZ _m¬`m obhrV odYmVm$&& Y´w.$&&
gßoMV^mJm$& _ZwOm ^m{Jm`m$& Zm Q>iV{ H$Yr hm`$&& 1$&&
JrVm : Ahm{, Xim`Mß gm{[ß H$m Amh{ V{? Hw$idmS>Ámß¿`m ]m`H$m MmßJÎ`m YS>YmH$S>,
[U À`m X{Irb Car \w$Q>VmV. AZ≤ Vw_¿`mZß AY©[m{Q>r H$gß Ïhmdß V{?
qgYy : Ahm{, Cam[m{Q>r H$arZ H$gß Var Pmbß! AY©[m{Q>r, Zmhr AJXr naÀ`m[m{Q>r Hß$]a
H$gyZ Ambm Vm{ oXdg gmOam H$am`bm hdm Zm? _mPß E{H$m VwÂhr. Iwemb Hw$R>ß

&& EH$M fl`mbm $&& 57$&&


XiU o_imbß Va K{D$Z `m! Ahm{, XwgË`mgmR>r H$m H$am`Mß Amh{ h{$? ]Kmb
Zm Hw$R>ß?
JrVm : ]K{Z ]m[S>r! BbmOM hQ>bm, _J H$m` H$am`Mß? ]aß ]mB©gmh{], AmO Xm{Z
oXdg gmßJ{Z gmßJ{Z ÂhUV{, [U _{br AmR>dUM ^mar YS>! h{ ]Km, _r gmßJ{Z
oVW{ `mb H$m?
qgYy : Hw$R>ß `m`Mß? gmßJm Zm Var?
JrVm : A_•V{úar!
qgYy : oVWß H$embm `m`Mß?
JrVm : oVWß AmO Mma oXdg bj^m{OZß Mmbbr Amh{V! Mma oXdg oVH$S>ß J{bm{ Va
Jm{S>mYm{S>mM{ Xm{Z Kmg Var [m{Q>^a o_iVrb! VwÂhmbm C[merVm[mer [mohbß
ÂhUO{ _m¬`m oH$ZB© [m{Q>mV VQ>mVQ> VwQ>Vß AJXr!
(qgYy Vm|S> o\$adV{ d [XamZ{ S>m{˘`mßVbr Amgd{ [wgV{.)
gw Y mH$a : (ÒdJV) Aa{a{, H$m` E{H$bß _r h{? `m CXma _Zm¿`m [U Jar] Hw$ir¿`m ^m{˘`m
_wbrZß ghOmghOr qgYy¿`m ˆX`mbm H{$dT>r O]a OI_ H{$br hr! YZgß[fimMr
Or H$›`m, kmZgß[fimMr Or [ÀZr, oV¿`m C[mg_marMr X`m `{D$Z `m CXma
_wbrZß oVbm gXmdVm©Mm C[X{e ⁄mdm? gwYmH$am, H$m` hm VwPm gßgma! oY∑H$ma
Agm{ Vw¬`m Ï`gZmbm AmoU [wÈfmWm©bm!
JrVm : AJß]mB©, Vw_¿`m S>m{˘`mßZm [mUr Ambß? _m¬`m ]m{b `mZß Vw_¿`m _Zmbm
BVHß$ AdKS> dmQ>bß? _bm H$m` ]aß R>mD$H$? ]mB©gmh{], _r Am[br Vw_Mr
d{S>ro[er _wbJr Amh{; MwH$b{_mH$b{ Va _ZmV AmUy ZH$m hm{ H$mhr! _r ^m{˘`m
^mdmZß ]m{byZ J{b{ Am[br! [U Vw_¿`m oOdmbm V{ bmJbß!
qgYy : (ÒdJV) `m o]MmarMß g_mYmZ H{$bß [mohO{. ]m[S>r bmJbrM Jm{ar_m{ar Pmbr.
(CKS>) JrVm]mB©, Zmhr ]aß dmB©Q> dmQ>bß _bm!
JrVm : Aer Zmhr \$gm`Mr _r! _J S>m{i{ ^Í$Z Amb{ Ag{?
qgYy : _m¬`mhr _ZmVyZ `m`Mß hm{Vß. [U h{ ]Km, Agß OwZ{a AmS> H$Í$Z Mma bm{H$mßV
H$gß ]aß `m`Mß ]mh{a? ÂhUyZ _bm dmB©Q> dmQ>bß hm{!
JrVm : hmŒmr¿`m, EdT>ßM Zm? _r Am[br MaH$b{! ÂhQ>bß, Hw$R>ß ]m{bm`bm J{b{ Hw$Umbm
R>mD$H$! _J _mPß [mVi AmUyZ X{D$ H$m?
qgYy : d{S>Ám Va Zmhr VwÂhr, JrVm]mB©? Vw_Mß [mVi _bm oWQ>ß Zmhr H$m Ïhm`Mß? h{

&& EH$M fl`mbm $&& 58$&&


]Km, V{ amhˇ ⁄m- À`modUß H$mhr AS>bß Zmhr. XiUmMß [mhmb Zm Hw$R>ß O_bß
Va?
gw Y mH$a : (ÒdJV) em]mg, qgYy, em]mg! \$mQ>∑`m bwJS>ÁmMß oZo_Œm [wT>{ H$Í$Z _m¬`m
XmÍ$]mO A]´yda [mßKÍ$U KmVbßg!
qgYy : JrVm]mB©, VwÂhr [w›hm Jfl[ ]gbm?
JrVm : Vw_¿`m X{dÒd^mdmbm H$m` ÂhUmdß, ]mB©gmh{]? gmVmO›_m¿`m [w `dßVmßZrgw’m
Vw_¿`m MaUmMß VrW© ø`mdß; AZ≤ Am_¿`m Ka¿`mgmaª`mßZr Vw_¿`m]‘b
XmÍ$gmaIß A^–- Vm{ X{d _{bm XS>r _mÍ$Z Hw$R>{ ]gbm Amh{ H$m XmÍ$o]Í$M
fl`m`bm Amh{?- EaÏhr `mß¿`m oO^m PSy>Z H$em OmV ZmhrV À`m?
qgYy : hß, JrVm]mB©, Am[U ]m`H$mßZr Agß ]m{bmdß H$m? Zdam ÂhUO{ X{dmgmaIm-
JrVm : h{ H$gb{ hm{ Agb{ X{d! Ahm{, h{ XmÍ$]mO X{d AmO JQ>mam¿`m JßJ{V dmhm`M{
Va C⁄m AmUIr Hw$R>{ bm{im`M{!
qgYy : JrVm]mB©, Jfl[ ]gm AJXr! Agß Vm|S>mbm `{B©b V{ ]m{by Z`{. X{dm ]´m˜UmßZr
oXb{bm Zdam H$gm H$m Ag{Zm-
(amJ- [hmS>r- JÇmb; Vmb- H$dmbr. Mmb- IS>m H$a.)
Ag{ [Vr X{doM bbZmßZm$& V`mog A›` ^mdZm Zm$&&
Ò[e©_oU doZVm_Z gmM{$& H$naV O{ H$mßMZ bm{hmM{$&&
I[oV¿`m AßqJ¿`m Xm{fm$& JoUVr JwU _Ywa Am`©`m{fm$&&
V`mgh ZaH$`mVZmßbm$& ÒdJ©gwI _oZ g_OoV A]bm$&&
Ag{ Om{ ‡ÒVa OZZ`Zr$& JUr À`m B©eoM V–_Ur$&&
dgwoZ À`m `m X{dmoZH$Q>r$& B©e[X b^oV g[oV AßVr$&& 1$&&
JrVm : X{dmZßM _wir AmVmem bmO gm{S>Î`mgmaIr oXgV{! ]mB©gmh{], Vw_Mr bwJS>r
Ywdm`bm gmßJm- EH$Xm gm{Sy>Z gmV d{im YwB©Z- [U EdT>Ám Jm{Ô>rV ZH$m _m¬`m
Vm|S>mbm hmV X{D$! Agb{ Zda{ Omim`M{ H$m Amh{V? `mßß¿`m AH$bm MwbrV
H$m OmVmV? _{Î`m EH$m¿`m AßJr dHy$] Zmhr H$mS>rMm AZ≤ h{ ÂhU{ X{d! `m
X{dmßMr oZÀ`Z{_mZ{ I{Q>amßZr [yOm H$am`bm hdr! Vm{ X{d hmVr gm[S>Vm oH$ZB© Va
Vw_¿`m[wT>ß C^m H$Í$Z, MmßJbm H$mZ o[iyZ À`mbm hS>gyZ IS>gyZ odMmabß
AgVß, H$s `m _mCbrH$S>{ ZrQ> EH$XmM{ S>m{i{ \$m{Sy>Z [mhm AZ≤ _J gmßJ, H$s
[m{am]mimßZr ^aÎ`m KamV Aer Am{Vm`bm H$m XmÍ$ H{$br Amh{g? ]mB©gmh{],
Vw  hmbm `{ V m{ _mPm amJ; [U _r Amh{ Am[br gai! Vw  hr Aem
grVmgmodÃrgmaª`m, Vw_Mr H$m` Am{O R>{odbr Amh{ hm{ XmXmgmh{]mßZr? MmßJb{
oeH$b{ gdab{b{! [U `mßMß gmaß ehmU[U ]mQ>brVyZ O›_mbm `m`Mß,

&& EH$M fl`mbm $&& 59$&&


CoH$aS>Ámda¿`m Aß_JbmZß `mßMß CÔ>mdU Ïhm`Mß AmoU oVgË`m Hw$R>Î`m
_gUdQ>rV- OmD$ X{ _{bß, _m¬`m Vm|S>mbm Zmhr gw_ma! ]mB©gmh{], Vw_¿`mH$S>{
[mohbß ÂhUO{ _m¬`m oO^{bm Am[bm \$mQ>m \w$Q>Vm{! gmßJm ]Ky, H$m` H{$bß hm{
`mßZr Vw_¿`mgmR>r? H$Yr Jm{im^a Afi KmVbß VwÂhmbm d{i{da, H$m ]m{Q>^a
qMYr AmUbr YS>m{VrgmR>r? AÔ>m°‡ha ]mQ>brV ]wS>Ám _mÍ$ZM ]gÎ`m Zm
`mß¿`m _m{R>mÎ`m ]wX≤‹`m! h{ hm{ H$gb{ X{d? Ahm{ h{ e|XyaH$_r X{d, oZÏdi
XJS>Ym|S>{! AmoU `mß¿`mdaMm e|Xya o[D$Z _wiy_wiy aS>V ]gm`Mß! amUrMß am¡`
Pmbß Amh{ Zm ÂhUVmV AmVmem? _J amUr¿`m `m am¡`mV ]m`H$mßM{ H$m Ag{
qYS>dS>{ oZKVmV h{?_bm Hw$Ur am¡` oXbß Va _r gmË`m ]m`H$mßZm gmßJyZ R>{drZ
H$s, Zdam XmÍ$ o[D$Z Kar Ambm Va Iwemb À`mbm XmÏ`mXm{aIßS>mZß Jm{R>ÁmV
Z{D$Z ]mßYrV Om! Zdam ÂhU{ X{dmgmaIm! AemZß Va Zda{[UmM{ X{Ïhma{ _mOb{!
XmÍ$ o[Vm{ Vm{ H$gbm hm{ Zdam? _mUgmV X{Irb qO_m Ïhm`Mr Zmhr À`mßMr!
qgYy : JrVm]mB©, Am[U H$embm Or^ odQ>miyZ Am[bm Y_© gm{S>m`Mm! h{ ]Km, ]mi
^wH{$bm Pmbm Ag{b; Wm{S>ß XyY- (_mJ{ [mhˇZ ÒdJV.) AJß]mB©! BWß C^ß
Agm`Mß? JrVm]mB©Mß ]m{bUß gmaß E{H$m`Mß Pmbß dmQ>Vß? (CKS>) JrVm]mB©,
Om ]aß. XyY K{D$Z `{Vm Zm?
(oVbm IyU H$aV{.)
JrVm : ([mhˇZ) AJß]mB©! XmXmgmh{] BWßM hm{V{ dmQ>Vß? AmUIr _m¬`m oO^{Mr gmaIr
Q>H$ir Mmbbr hm{Vr!
qgYy : (hiyM) Mbm AmV, ^mßS>{ X{V{ XwYmbm AZ≤ V{dT>ß XiUmMß odgamb ]aß H$m?
Mbm.
(À`m OmVmV. gwYmH$a [wT>{ `{Vm{.)
gw Y mH$a : (ÒdJV) qgYy, BV∑`m Wm{a[UmZß, JrV{bm ]m{bVr ]ßX H$m H{$brg? XmÍ$¿`m
YwßXrZ{ ]ohÍ$Z oZOb{bm _mPm Ord Vw¬`m ZmOyH$ ]m{bm\w$bmßZr H$gm OmJm
hm{Uma? À`m¿`mda JrV{¿`m Vm|S>Mm XJS>Ym|S>ÁmßMm Agm oZw>a _mamM Ïhm`bm
[mohO{! JrV{Mm EH$ EH$ ]m{b oOdmbm Mm]H$m¿`m \$Q>H$mË`m‡_mUß bmJV
hm{Vm! qgYy, ZdË`m¿`m [m{Q>mV XS>r YÍ$Z ]gb{Î`m `m XmÍ$Mr VwÂhr H$Xa
H{$brV ÂhUyZ gmß]m¿`m q[S>rda ]gb{Î`m qdMdm¿`m ZmßJr‡_mU{ Vr VwÂhm
gdm™Zm AOyZ N>{S>V{ Amh{! gwYmH$am, MmßS>mim, XmÍ$¿`m XwÔ> ZmXmZß H{$di [ey
]ZyZ `m X{dV{Mr H$m` odQ>ß]Zm H{$brg hr! VwPß gmaß ehmU[U J{bß Hw$R>ß?
]´m˜UOmVr¿`m C¿MÀdmbm _r bmW _mabr, odYd{Mr O]m]Xmar PwJmÍ$Z
oXbr AmoU EIm⁄m [oVVm‡_mUß _r XmÍ$ fl`m`bm bmJbm{! Aa{a{! hr [mhm

&& EH$M fl`mbm $&& 60$&&


qgYy Ambr. ¡`m Vm|S>mZß _r XmÍ$ fl`mbm{ V{ h{ Vm|S> `m X{drbm H$gß XmIdy?
(Vm|S> PmHy$Z aS>Vm{. qgYy Odi `{D$Z C^r amhV{.)
qgYy : H$m` ]aß Agß? JrVm]mB© Am[Î`m \$Q>H$i Vm|S>m¿`m Amh{V! À`mßMß ]m{bUß Agß
_Zmda K{D$ Z`{!
gw Y mH$a : qgYy, _r AmO[mgyZ XmÍ$ o[Uß gm{S>bß!
qgYy : (AmZßXmZ{) IaßM H$m h{?
gw Y mH$a : Iaß, AJXr Iaß! AmO[mgyZ XmÍ$ o[Uß gm{S>bß; H$m`_Mß gm{S>bß!
qgYy : Ahmhm! Agß Pmbß Va X{dM [mdbm!
(amJ- ^°adr; Vmb- H{$adm. Mmb- Jm _m{ar ZZXr.)
‡^y AoO J_bm _Zr Vm{fbm$&& Y´w.$&&
H$m{[{ ]h˛ _mPm$& Vm{ ‡^wamOm
AmVm hmgbm$& _Zr Vm{fbm$&
_•VoM ˆX` hm{V{ ZmW, h{ [yU© Pmb{$&
[na dMZgwY{Z{ À`mog oOdßV H{$b{$&&
A_•V_Ywa e„Xm À`m [w›hm E{H$ `mV{$&
ldoU gH$b _mPr eo∫$ EH$Ã hm{V{$&& 1$&&
h{ [mhm, Am[Î`m [m`mßda _ÒVH$ R>{dyZ _mJUß _mJV{ H$s, ew^KS>rMm hm oZ¸`
H$YrH$mir odgÍ$ Z`{.
(À`m¿`m [m`m [S>V{. Vm{ oVbm C^r H$aVm{.)
gw Y mH$a : qgYy, qgYy, H$m` H$aV{g Vy h{? _m¬`m [m`mßda _ÒVH$ R>{dV{g? `m gwYmH$am¿`m?
`m XmÍ$]mO gwYmH$am¿`m?- ¡`mZß Am[Î`m od⁄{bm, kmZmbm, Zmdbm°oH$H$mbm,
XmÍ$¿`m [{Î`mV ]wS>odbß, À`m gwYmH$am¿`m? qgYy, _r XmÍ$¿`m Ï`gZmZß H$m`
H$am`Mß R>{dbß Amh{? doS>bmß¿`m [w `mB©bm, ]´˜Hw$bt¿`m [odÃV{bm, XmÍ$Zß
oVbmßObr oXbr! Vw¬`mgmaª`m X{drMr Aer odQ>ß]Zm H{$br! ¡`m Vw¬`m
]m[m¿`m Kar am{O gXmdV} Mmbmdr À`m Vwbm Kmg^a Afimbm Aer _hmJ
H{$br, H$s JrV{gmaª`m _wbrZß Vw¬`mda X`m H$amdr AmoU Vwbm ghÛ^m{OZmMm
aÒVm XmIdmdm! bhmZ[Ur ]mh˛bm-]mh˛br¿`m bæmV oM_wH$bm AßVa[mQ>
Ya `mgmR>r Vy ]{XaH$ma[UmZß [°R>Ur¿`m YmßXm{Q>Ám H{$Î`m Agerb; À`m Vwbm
AmO \$mQ>∑`m H$[S>Ámß_wiß ]mh{a Om `mMr [ßMmB©V [S>mdr! Vw¬`m ]m[m¿`m
Kar I{iVmI{iVm Am|Oir¿`m d°aUrZ{ Vy OmÀ`mV _m{Vr ^aS>b{ AgV{g Var
Hw$Umbm À`mMß H$mhr dmQ>bß ZgVß; À`m VwPr _r Aer Xem H$Í$Z Q>mH$br, H$s,

&& EH$M fl`mbm $&& 61$&&


[m{Q>mgmR>r AmgdmßMr _m{Vr d{Í$Z Vwbm _m{bmMß XiU H$aUß ^mJ [S>mdß!
[ßM[oVd´VmßZr [w `gß[mXZmgmR>r ‡À`hr VwPr [yOm H$amdr Aer VwPr [odÃ
`m{Ω`Vm! À`m Vw¬`m AßJmbm Viram_mgmaª`m Za[eyZß Ò[e© H{$bm! ¡`m
XrZXw]˘`m [aßVw [odà d°YÏ`mbm [mhˇZ X{dmßZrgw’m _mJm©VyZ ]mOybm gÍ$Z
_mJ© ⁄mdm, À`m d°YÏ`mV [S>b{Î`m o]MmË`m eaX≤Mrhr _r odQ>ß]Zm H$aodbr!
Vm{M hm [mV∑`mßVbm [mVH$s gwYmH$a! À`m _m¬`m [m`mßda Vy _ÒVH$ R>{dV{g?
À`m[{jm bmW{gaer _bm Xya ZaH$mV H$m bm{Qy>Z X{V Zmhrg? qgYy, JrV{Zß Im{Q>ß
H$m` gmßoJVbß? ^bÀ`m ^md^∫$sZß _m¬`mgmaª`m XJS>mMr X{d[yOm Vy H$embm
H$arV ]gbrg? VwPm Zdam hm{ `mbm _r [mà Amh{ H$m? ]m]mgmh{], Am[U
gd©Òdr \$gyZ `m aÀZmbm XmÍ$V ]wS>odbß! [U Am[Umbm Var AmYr H$m`
R>mD$H$, H$s ]´m˜UHw$bmVbm hm od⁄mgß[fi gwYmH$a, [wT>ß Agm XmÍ$]mO oXdQ>m
oZKUma Amh{ ÂhUyZ! VjH$mbm _ma `mgmR>r ApÒVH$mZß À`mbm [mR>rer
KmbUmË`m Bß–X{dV{bmhr AmJrV CS>r Q>mH$ `mbm Am_ßÃU H{$bß, À`m‡_mUß `m
XmÍ$¿`m Ï`gZmbm Kam]mh{a Kmbod `mgmR>r Vw¬`mgmaª`m gm‹dtZrgw’m,
`m Ï`gZmbm [m{Q>mV Wmam X{UmË`m [oVX{dV{bm bmW{Zß Kam]mh{a hmH$bbß VaM
AmO¿`m gß^modV g_mOmVyZ h{ XmÍ$Mß Ï`gZ h‘[ma hm{B©b!
qgYy : E{H$bß H$m? AmVm _r Zmhr Agß d{S>ßo]–ß ]m{by ⁄m`Mr! gm{S>m`Mr Pmbr Zm
AmO[mgyZ? _J AmVm J{Î`m Jm{Ô>tZr Ord H$embm H$Ô>r H$Í$Z ø`m`Mm? J{bß
V{ JßJ{bm o_imbß! EH$Xm _ZmMm oZJ´h H$Í$Z Q>mH$bm Va Am[Î`mbm H$m` ]aß
H$_r Amh{? AOyZ gmaß gm{›`mgmaIß hm{B©b! H$am`Mm Zm hm oZ¸` H$m`_?
gw Y mH$a : H$m`_, H$m`_, AJXr H$m`_! Am[Î`m ]mimMr e[W K{D$Z gmßJVm{, H$s
AmO[mgyZ XmÍ$ AJXr d¡`©! doH$brMr gZX J{br Var haH$V Zmhr; _m¬`m
Mma dOZXma ÒZ{¯mßH$Sy>Z Hw$R>ß Zm{H$arMr gm{` [mhVm{. AmVm hm gwYmH$a Vw¬`m
EH$m e„Xm]mh{a OmUma Zmhr!
qgYy : Ahmhm! Agß Pmbß Va A_•V{úambm bj dmVr bmdyZ- bj dmVrMem H$m`-
[U [ßM‡mUmßMr [ßMmaVr [mOiyZ Am{dmiUr H$arZ! Am[Î`m EH$m e„Xmgaer
_m¬`m AmZßXmbm oÃ^ydZ Wm{S>ß Pmbß Amh{ AmoU AmH$me R>|JUß Pmbß Amh{! hr
gm{›`mMr Ajaß H$m{Umbm gmßJy AmoU H$m{Umbm ZH$m{ Agß _bm Pmbß Amh{!
AmYr Am[Î`m ]mim¿`m oM_wH$Î`m oOdmbmM hr H$mZJm{Ô> gmßJV{! (OmV{.)
gw Y mH$a : (ÒdJV) oMaH$mbrZ oZame{V Pmb{bm hm ohMm ]´˜mZßX _bm H$m{UVm CÀgmh
X{Uma Zmhr?
(amJ- I_mO; Vmb- oÃdQ>. Mmb- XIm{ar JB JB.)

&& EH$M fl`mbm $&& 62$&&


X{Vg{ ]h˛ CÀgmh _Zm
od_b ohMm hfm©oVa{H$ ZdoM OrdZm$&& Y´w.$&&
oZ_©b _ßJb [mdZ [w `X$& O{ oÃ^wdZr$&
VX≤^dZ gVr_Z$& ‡gmX À`mMm OoZ H$na Z H$m`$&& 1$&&
(qgYy _wbmbm K{D$Z `{V{.)
qgYy : ]oKVbß H$m `m b]mS>mbmgw’m h{ E{Hy$Z H$gß hgß `{Vß Amh{ V{? ]mi, [w›hm
Am[Î`mbm gm{›`mM{ oXdg bm^Uma ]aß!
(amJ- [hmS>r; Vmb- H$dmbr. Mmb-Vmna odN>{bm.)
ÒdÒW H$gm Vy? D$R> JS>Ám$& PoU Q>mH$ CS>Ám$&& Y´w.$&&
ZH$i{ H$m df}$& KZ gwY{Mm, N>]S>Ám?$&& 1$&&
gab{ AoO gma{$& Hw$oXZ A[wb{, ]JS>Ám! $&& 2$&&
]mi, AOyZ Vy BVH$m bhmZ H$m ]aß amohbmg? hr AmZßXmMr JwT>r K{D$Z ]m]mßH$S>{,
^mB©H$S>{, Vwbm XwS>XwS>m YmdV Om`bm ZH$m{ H$m? [w›hm [w›hm H$m` odMmaVm{g
_bmM? oVH$S>{ odMmarZmg? E{H$bß H$m, `mbm EH$Xm Am[Î`mM Vm|S>mZß
gmßJm`Mß ]aß!
gw Y mH$a : ]mi, VwPr e[W K{D$Z gmßJVm{ H$s, `m gwYmH$amZß AmO[mgyZ XmÍ$ H$m`_Mr
gm{S>br, AJXr H$m`_Mr gm{S>br!
(Xm{K{hr _wbmMm _wH$m K{D$ bmJVmV. [S>Xm [S>Vm{.)

‡d{e oVgam

(ÒWi- ]ßS>JmS>©Z. [mÃ{- gwYmH$a d BVa _ßS>ir.)


gw Y mH$a : H$m` M_ÀH$mnaH$ _mPr pÒWVr Pmbr Amh{! bhmZ[Um[mgyZ `m ]mJ{Mr em{^m
_m¬`m [wË`m Am{iIrMr; [U AmO oV¿`mH$S>{ ZÏ`mZß [mohÎ`mgmaIß dmQ>Vß.
gwßXa [aßVw oZXm}f dÒVyH$S>{ [oVV _Zmbm Am{emi{[Um_wiß CKS>Ám S>m{˘`mßZr
[mh `mMm Yra hm{V Zmhr! AJXr bhmZ[Ur EH$m BßJ´Or Jm{Ô>rV drg dfm©¿`m
AIßS> Pm{[{VyZ OmJm Pmb{Î`m EH$m _ZwÓ`mMr ‡W_ OJmH$S>{ [mhVmZm Or
odoMà _Z:pÒWVr doU©br Amh{, oVMß AmO _bm AZw^dmZß ‡À`ßVa [Q>V Amh{.
`m ]mJ{H$S>{M H$m`, [U EHß$Xa OJmH$S>{M [mhVmZm _m¬`m —Ô>rVbm hm o^Vam
Am{emi{[Um H$_r hm{V Zmhr. XmÍ$gmaª`m hb∑`m dÒVy¿`m ZmXmZß ¡`m gm{Çdi

&& EH$M fl`mbm $&& 63$&&


g_mOmVy Z , ‡oVo>V [napÒWVrVy Z , ]am{ ] ar¿`m _mUgmß V y Z - AJXr
_mUgmßVyZM- _r CR>bm{, À`m OJmV h{ H$miß Vm|S> [w›hm K{D$Z OmVmZm _bm
Mm{aQ>ÁmgmaIß hm{Vß Amh{. `m gwßXa OJmV _mPr OmJm _bm [w›hm o_i{b H$m?
AOyZ Vm|S>mbm XmÍ$Mr XwJ™Yr H$m`_ AgVmZm _m¬`m [ydm©l_r¿`m oOdbJ
]ßYyßZm _mPr Vm|S>Am{iI Var [Q>{b H$m? AOyZ XmÍ$¿`m YwßXrZß AßYwH$ Agb{Î`m
_m¬`m —Ô>rbm _mPr hadb{br OmJm h˛S>Hy$Z H$mT>Vm `{B©b H$m? hOmam{ eßH$mßZr
Ord H$mgmdrg hm{D$Z CXma gÇmZmß¿`m g_m{agw’m Aml`mgmR>r Om `mMr
_m¬`m Mm{aQ>Ám _Zmbm qh_V hm{V Zmhr. \$ma oXdg [a∑`m oR>H$mUr amhˇZ [aV
Amb{Î`m ‡dmembm Am[Î`m JmdmV qhS>VmZm qH$dm o]N>m›`mV \$ma oXdg
oIV[V [Sy>Z AmOmamVyZ CR>b{Î`m am{Ω`mbm Am[Î`m KamVM o\$aVmZm AgmM
A[wam Zd{[Um dmQ>V AgVm{ Iam; [U [ohÎ`mbm o‡`OZmß¿`m Xe©ZmMr CÀHß$R>m
AmoU XwgË`mbm [wZO©›_m¿`m bm^mMm oZXm}f AmZßX, Om{ [odà Yra X{Vm{, Vm{
KmU{aS>Ám Ï`gZmZ{ Xw]˘`m Pmb{Î`m [¸mŒmm[mbm H$m{Ry>Z o_iUma? AmO AOyZ
H$m{UrM H$gß o\$aH$V Zmhr? ([mhˇZ) Aa{a{, h{ bm{H$ `m d{ir H$embm BWß Amb{?
XmÍ$¿`m ImUmIwUm AOyZ AßJmda Amh{V. Aem pÒWVrV oZÏ`©gZr OJmV
OmddV Zmhr ÂhUyZ _⁄[mZm¿`m ÒZ{hmVÎ`mM ¡`m dOZXma bm{H$mßZr AS>Î`m
d{ir _bm gmhmÊ` X{ `mMr dmaßdma dMZ{ oXbr, À`mßMr ^{Q> K{ `m¿`m A[{j{Zß
_r BWß Ambm{ Vm{ _m¬`m JV[mVH$mßMr hr _yoV©_ßV o[emÉß _m¬`m[wT>{ XŒm ÂhUyZ
C^r amohbr!
(emÛr d IwXm]j `{VmV.)
emÛr : em]mg, gwYmH$a, MmßJbmM JwßJmam oXbmg! Vwbm h˛S>Hy$Z h˛S>Hy$Z WH$bm{! AI{a
ÂhQ>bß, _‹`{M Vß–r bmJyZ Hw$R>ß g_moYÒW Pmbmg H$s H$m` H$m{U OmU{!
Iw X m]j : gJ˘`m ]°R>H$m, AmImS>{ [m`mImbr KmVb{. MwH$bm \$H$sa _oeXrV gm[S>m`Mm
ÂhUyZ gma{ JwŒm{X{Irb [mbW{ KmVb{!
emÛr : JwŒm{M [mbW{ KmVb{; À`mVÎ`m ]mQ>Î`m ZÏh{V!
Iw X m]j : Aa{ `ma, gmË`m JQ>mamßMmgw’m Jmi C[gbm; [U VwPm Hw$R>ß [Œmm Zmhr!
emÛr : ]aß Imßgmh{], AmVm CJrM d{i Kmbdy ZH$m. gwYmH$a, Viram_mMm AmOma
dmT>V MmbÎ`m_wiß À`m¿`m^m{dVr Amir[mirZß [hmË`mgmR>r OmJVm g·m
]gdm`Mm Amh{. V{Ïhm À`mMm H$m`©H´$_ R>aod `mgmR>r Am[Î`m _ßS>imMr Img
]°R>H ]gm`Mr Amh{, ÂhUyZ bdH$a ∑b]mV Mb.
gw Y mH$a : Viram_mMm ‡mU OmV Agbm Var AmVm _bm ∑b]mV `m`Mß Zmhr!

&& EH$M fl`mbm $&& 64$&&


Iw X m]j : Agm d°VmJbmg H$emZß? ]°R>H$ ZwgVrM Zmhr!
gw Y mH$a : EH$Xm gmßoJVbß Zm _r `{Uma Zmhr ÂhUyZ! AmOM Zmhr, [U _r H$YrM `{Uma
Zmhr!
Iw X m]j : dm:! Vy Zmhrg Va ]°R>H$sbm aßJ Zmhr! ]\$m©dmMyZ pÏhÒH$sbm Ver Vw¬`mdmMyZ
_Oberbm _Om Zmhr!
gw Y mH$a : H$m`, H$gß gmßJy VwÂhmbm? _r XmÍ$ o[Uß gm{S>bß Amh{!
Xm{ K { : H$m`? gm{S>bß Amh{? `mZßVa?
gw Y mH$a : hm{, `mZßVa!
emÛr : H$m` ^bVßM ]m{bVm{g h{? XmÍ$¿`m YwßXrVgw’m Vy Agß H$Yr ]aibm Zmhrg!
_⁄[mZ gm{Sy>Z H$aUma H$m` Vy? Aa{ d{S>Ám, EH$Xm EH$ Jm{Ô> Am[br ÂhUyZ
Odi H{$Î`mda [wT>ß Aer ]w’r? Aa{- ""ÒdY_} oZYZß l{`: [aY_m} ^`mdh:!''
H$m` Imßgmh{]?
Iw X m]j : ]am]a ]m{bbmV! Aa{ Xm{ÒV, "A[Zm gm{ A[Zm!' Mb, h{ d{S> gm{Sy>Z X{.
(gwYmH$a H$mhrM ]m{bV Zmhr.)
emÛr : Mbm, Imß g mh{ ] , Vm[b{ b r H$mM Am[m{ A m[ Wß S > [Sy > ⁄mdr h{ CŒm_!
oZdod `mgmR>r [mUr KmVbß H$s, Vr EH$X_ VS>H$m`MrM! hm `m KQ>H{$[waVmM
[¸mŒmm[ Amh{. Ò_emZd°amΩ`m_wiß S>m{∑`mV KmVb{br amI \$ma d{i oQ>H$m`Mr
Zmhr. Oam YramZß ø`m, ÂhUO{ Am[m{Am[M JmS>ß aÒÀ`mbm bmJ{b. gwYmH$am,
AmÂhr Va OmVm{M; [U Vy Am[U hm{D$Z ∑b]mV Ambm Zmhrg Va `km{[drV
H$mTy>Z R>{drZ, h{ ]´˜dm∑` bjmV R>{d!
(emÛr d IwXm]j OmVmV.)
gw Y mH$a : (ÒdJV) XmÍ$¿`m JQ>mamV `m [m_a oH$Q>H$mß¿`m ]am{]a AmO[`™V _r dmhmV
Ambm{ Zm? [U `mßZm Xm{f X{ `mV H$m` AW© Amh{? Oib{bm CÎH$m _mVrV
o_giyZ XJS>mYm|S>Ámß¿`m [ß∫$sV ]gVm{ `mMm Xm{f À`m¿`m ÒdV:¿`mM
AY:[mVmH$S>{ Amh{. OmD$ X{V! `mß¿`m]‘b odMma H$a `mBVH$s gw’m- Vgßhr
Zmhr- `m Xm{KmßMr gmar ode{fUß _mPr _bmM bmdyZ K{Vbr [mohO{V- _mPr
Aer Xem Ïhm`bm- Aa{a{! oH$Vr ^`ßH$a Xem! oVMr H$Î[Zmgw’m H$adV Zmhr.
]wo’_Œm{¿`m Vrd´ Ao^_mZm_wiß ]h˛Vmßer ]am{]ar¿`m _mUgmß¿`mgw’m hmVmV
hmV o_iod `mMr ¡`mZß H$Yr H$Xa H{$br Zmhr, Vm{ _r AmO XmÍ$¿`m g_w–mVyZ
]mh{a oZK `mH$aVm À`mM g_w–m¿`m H$mR>mda ]gb{Î`m Zmbm`H$ _mUgmß¿`m

&& EH$M fl`mbm $&& 65$&&


[m`mßMm AmYma o_iod `mgmR>r Ame{Zß YS>[S>Vm{ Amh{. (EH$ J•hÒW `{Vm{.)
gwYmH$am, `m jw– _ZwÓ`mbm ‡gfi H$Í$Z K{ `mgmR>r Amemi^yV —Ô>rZß Vm|S>mda
Jna]rMß Hß$Jmb hgy AmUyZ H•$oÃ_[UmZß [Xa [gam`bm V`ma hm{! (À`mbm
Z_ÒH$ma H$aVm{; Vm{ J•hÒW Z_ÒH$ma Z K{Vm oZKyZ OmVm{- ÒdJV) Aa{a{! oZX©`
Xw X £ d m, gw Y mH$am¿`m Òdmo^_mZmbm R>ma _ma `mgmR>r `m ]{ [ dm© B © ¿ `m
hÀ`mamI{arO EImXm gm°Â` C[m` Vw¬`m gßJ´hr ZÏhVm H$m? Amaß^r `m e{dQ>¿`m
eÛmMr `m{OZm H$embm H{$brg?
(Xwgam J•hÒW `{Vm{.)
Xwgam J•hÒW : (gwYmH$ambm [mhˇZ ÒdJV) H$m` [rS>m Amh{ [mhm! h{ AdbjU H$embm [wT>ß
C^ß amohbß! `m o^H$maS>Ám XmÈ]mOm]am{]a CKS>[U{ ]m{bVmZm Oa Hw$Ur [mohbß
Va MmaMm°KmV AßJmda qeVm{S>{ CS>m`M{! AmVm hr [rS>m Q>mim`Mr H$er? _mßOa
AmS>dß Ambß Va Vrg [mdbß _mJß o\$amdß, odYdm AmS>dr Ambr Va ÒdÒW
]gmdß, [m{a AmS>dß Ambß Va H$m[yZ H$mT>mdß, [U Agß Am[bßM [m[ AmS>dß
Ambß Va H$er _mKma ø`mdr `mMm Hw$R>Î`mhr emÛmV Iwbmgm H{$b{bm Zmhr.
Mma e„X ]m{byZ dmQ>{Vbm Ym|S>m Xya H{$bm [mohO{. (gwYmH$a À`mbm Z_ÒH$ma
H$aVm{. À`mbm Z_ÒH$ma H$Í$Z d H$m{aS>{ hgyZ) H$m{U gwYmH$a? Aa{ dm:! AmZßX
Amh{!
(KmB©Z{ OmD$ bmJVm{.)
gw Y mH$a : amdgmh{], Am[Î`mer Oam Xm{Z e„X-
Xwgam J•hÒW : g‹`m _r Oam JS>]S>rV Amh{- h{ XmXmgmh{] J{b{-
(OmVm{.)
gw Y mH$a : (ÒdJV) `m¿`m [mOr gß^modV[Um[{jm [ohÎ`mZß H{$b{bm CKS> A[_mZ
[wadbm. C‰`m OJmZß ‡m_moUH$ hg `mZß _mPm oVaÒH$ma H{$bm AgVm Vargw’m
`m¿`m ham_Im{a hg `mZß _m¬`m ˆX`mbm Ogm Kmd ]gbm Vgm ]gbm ZgVm.
([mhˇZ) hm oVgam ‡gßJ Amh{. H$mhr haH$V Zmhr. EH$m_mJyZ EH$ A[_mZm¿`m
`m gd© [m`Ë`m MTy>Z Om `mMm _r _Zmer [waVm oZYm©a H{$bm Amh{.
(oVgam J•hÒW `{Vm{. EH$_{H$mßZm Z_ÒH$ma H$aVmV.)
oVgam J•hÒW
ÒW: H$m{U VwÂhr? H$m` Zmd Vw_Mß? Hw$R>ßVar [mohÎ`mgmaIß dmQ>Vß-
gw Y mH$a : XmXmgmh{], _mPß Zmd gwYmH$a.
oVgam J•hÒW
ÒW: gwYmH$a! Zmdgw’m E{H$Î`mgmaIß dmQ>Vß. H$m` ÂhUmbmV? gwYmH$a Zmhr H$m?

&& EH$M fl`mbm $&& 66$&&


gw Y mH$a : XmXmgmh{], BVHß$ odMmamV [S> `mgmaIß `mV H$mhrM Zmhr. Am[Î`m _m¬`m
AZ{H$ d{im JmR>r [S>Î`m Amh{V. Am`©_oXam_ßS>im¿`m ]°R>H$sV Am[U
]ßYw^mdmZß gßH$Q>H$mir _bm gmhmÊ` H$a `mMr oH$À`{H$Xm dMZß oXbr Amh{V.
XmXmgmh{], AmO _r Iam{Iar gßH$Q>mV Amh{ AmoU ÂhUyZM À`m dMZmßMr
AmR>dU X{ `mgmR>r.
oVgam J•hÒW
ÒW: ]{ea_ _ZwÓ`m, ^bÀ`m Jm{Ô>rMr ^bÀ`m oR>H$mUr AmR>dU H$Í$Z ⁄m`Mr Vwbm
bmO dmQ>V Zmhr? _yIm©, [ohÎ`mZß _r Vwbm Z Am{iIÎ`mgmaIß H{$bß hm{Vß
V{dT>ÁmdÍ$ZM Vy gmdY Ïhm`bm [mohO{ hm{Vßg! XmÍ$¿`m ]°R>H$sV oXb{br dMZß,
H{$b{Î`m Am{iIr, hr gmar XmÍ$¿`m \w$Q>b{Î`m [{Î`m‡_mUß, Im›`mVÎ`m
IaH$Q>Ám‡_mUß, oVWÎ`m oVWß Q>mHy$Z ⁄m`¿`m AgVmV. H$mim{ImVbr XmÍ$]mO
Xm{ÒVr Aer CO{S>mV COi_mœ`mZß dmdÍ$ bmJbr Va Vw¬`m‡_mUßM _mPrhr
]{A]´y ^aMdmR>Ámda Zm`mMbm bmJ{b. XmÍ$]mOrgmaª`m hb∑`m ‡H$mamV
Am_¿`m ]am{]ar¿`m bm{H$mßMr _XV o_iV Zmhr, EdT>ÁmgmR>rM AmÂhm
Wm{am_m{R>ÁmßZm V{dT>Ám[waVßM Vw¬`mgmaª`m hbH$Q>mßV o_gimdß bmJVß! [U V{
AJXr V{dT>Ám[waVß AgVß. [m`Im›`mVbm [m`[m{g H$m{Ur oXdmUIm›`mV _mßSy>Z
R>{drV Zmhr. Wm{am-_m{R>Ámß¿`m _°Ãr¿`m Ame{Zß Vw¬`mgmaI{ Hß$Jmb XmÍ$]mO
_w‘m_ `m Ï`gZmer gbJr H$aVmV, h{ AmÂhmbm [ohÎ`m[mgyZ R>mD$H$ AgVß.
Mb Om. _m¬`mgmaIm AmUIr H$m{Umbm Aem gßH$Q>mV [mSy> ZH$m{g.
(OmVm{.)
gw Y mH$a : (ÒdJV) XwX£dm, gwYmH$am¿`m oZb©Çm[UmV AOyZ Wm{S>r YwJYwJr Amh{. (Mm°Wm
J•hÒW `{Vm{- Z_ÒH$ma hm{VmV.) amdgmh{], _bm Am[Î`mer Xm{Z e„X ]m{bm`M{
Amh{V. _mPß Zmd gwYmH$a! _mPm M{h{am Am[Î`mbm Hw$R>ß Var [mohÎ`mgmaIm
dmQ>V Ag{b, [U Iam{Iar [mhVm Vm{ Am[Î`m [yU© [naM`mMm Amh{.
Mm°Wm J•hÒW : gwYmH$a, Agß Vrd´[UmZß ]m{bm`Mß H$m` H$maU Amh{? VwÂhr AmÂhmbm [mR>¿`m
^mdmgmaI{ AmoU AmÂhmbm h{ ]m{bUß?
gw Y mH$a : CVmdi{[UmZß Am[Î`m CXma _ZmMm C[_X© H{$bm `mMr j_m H$am. [U _bm
AmVm o_imb{Î`m AZw^dm¿`m Am°fYmMm H$S>dQ>[Um AOyZ _m¬`m Vm|S>mV
Km{iV Amh{. ‡gßJmV gm[S>b{Î`m Am[Î`m oOdbJ o_ÃmMß Zmd AmR>dV Zgbß
ÂhUO{ Am[Î`m gm{B©gmR>r À`mbm Zmdß R>{dm`bm gwÈdmV H$amdr, hm OJmVbm
amO_mJ© Amh{. Am{iIrMm M{h{am [Q>V Zgbm, ÂhUO{ BVH$m oMoH$ÀgH$[Um
XmIdmdm bmJVm{, H$s h˛ßS>rdaMr ghr [Q>dyZ K{VmZm [{T>rda¿`m H$maHw$ZmZßgw’m
Vm{ oH$Œ`mXmIb [wT>ß R>{dmdm. [U OmD$ ⁄m. Vw_¿`mgmaª`m gÀ[wÈfmbm h{
E{H$odUß Ag‰`[UmMß Amh{. amdgmh{], _r AmO odbjU [napÒWVrV Amh{.

&& EH$M fl`mbm $&& 67$&&


_bm EImXr Zm{H$ar [mohO{! AoVe` H$mHw$iVrZß Am[UmOdi EdT>r ^rH$-
amdgmh{], AJXr [Xa [gÍ$Z ^rH$ _mJVm{ H$s, Hw$R>ß Var EImXr Zm{H$ar _bm
bmdyZ ⁄m; ÂhUO{ VrZ oOdmßMm-
E(Hß$R> XmQy>Z `{Vm{.)
Mm°Wm J•hÒW : VwÂhmbm Zm{H$ar- gwYmH$a- VwÂhmbm AmÂhr Zm{H$ar H$m` [mhˇZ ⁄m`Mr? Vw_Mr
od¤Œmm, Vw_Mr h˛emar, Vw_Mr bm`H$s-
gw Y mH$a : _m¬`m bm`H$s]‘b H$embm `m Wm{a H$Î[Zm? _mPr bm`H$s EIm⁄m
OZmdam[{jmhr hb∑`m XOm©Mr Amh{! [≈>{dmÎ`mMr, h_mbmMr, Hw$R>br Var
Zm{H$ar- amdgmh{], VrZ [m{Q>mßMm ‡˝ Amh{ ÂhUyZ [ßMmB©V! Zmhr Va EH$m [m{Q>mgmR>r
JmT>dm¿`m am{O_wË`mda Hwß$^mamMm CoH$aS>m dmh `mMr gw’m AmVm _mPr V`mar
Amh{!
Mm°Wm J•hÒW : VwÂhr AmÂhmbm [mR>¿`m ^mdmgmaI{- AmÂhr Vw_¿`mgmR>r H$m` Zmhr H$aUma?
Amh{ EH$ Zm{H$ar- Xa_hm [ßYam[`™VMr-
gw Y mH$a : \$ma Pmb{ [ßYam- amdgmh{]-
Mm°Wm J•hÒW : [U Vr Amh{ Hß$ÃmQ>XmamH$S>{ ÒQ>m{a gmß^mi `mMr. Im{ar, \$mdS>r, hm{` ZÏh{-
ÂhUO{ AmO [mM[fimgmßMm OßJ_ _mb Vw_¿`m hmVr I{im`Mm AmoU- amJ
_mZy ZH$m. gwYmH$a, VwÂhr Am_¿`m [mR>¿`m ^mdmgmaI{! Vw_¿`mOdi Im{Q>r
^mfm Zmhr Ïhm`Mr- À`m OmJr AJXr bm`H$, gMm{Q>rMm _mUyg [mohO{- hm{,
EImXm N>ßXr\ß$Xr Agbm AmoU À`mZß oZem[m `mgmR>r Xm{Z S>mJ Z{b{
H$bmbmH$S>{- oZXmZ À`mbm Om_rZ Var hdrM!
gw Y mH$a : _J _m¬`mgmR>r Am[U Omo_ZH$s [ÀH$am`bm-
Mm°Wm J•hÒW : AmVm H$m` gmßJmdß? gwYmH$a, VwÂhr Am_¿`m [mR>¿`m ^mdmgmaI{! Vw_¿`mOdi
Am[bß Ò[Ô> ]m{bm`Mß- h{ ]Km, VwÂhr ]m{byZMmbyZ Ï`gZr, Vw_Mr Omo_ZH$s
ÂhUO{ Ym{VamV oZImam ]mßYyZM qhS>m`Mß- hm{ VwÂhrM gmßJm- Ï`gZr _mUgmßMm
^adgm H$m` ø`m? ÂhUyZ _mPß Am[bß VwÂhmbm hmV Om{Sy>Z gmßJUß Amh{ H$s,
_bm `m gßH$Q>mV- Am_¿`m [mR>¿`m ^mdmgmaI{ VwÂhr- VwÂhmbm Zmhr ÂhUm`Mß
oOdmda `{Vß AJXr- [U VwÂhrM XwgË`m H$m{Umbm Var- hm{, V{hr IaßM, Xwgaß
H$m{U o_iUma? hm{, OmUyZ ]wOyZ H$mQ>Ámda [m` ⁄m`Mm- _m{R>ß H$R>rU H$_©
Amh{! OJ ÂhUO{ EdT>ÁmgmR>r! VwÂhr Am_¿`m [mR>¿`m ^mdmgmaI{! V{Ïhm
VwÂhmbm C[X{e H$am`Mm AmÂhmbm AoYH$maM Amh{- VmÀ[`© H$m`, H$s XmÍ$
o[Uß MmßJbß Zmhr. XmÍ$ ÂhQ>br H$s, _mUgmMr [V J{br, ZmM∑H$s Pmbr!

&& EH$M fl`mbm $&& 68$&&


Xadm¡`mV Hw$Ur C^ß H$am`Mß Zmhr, IË`m H$id˘`mMß Hw$Ur ^{Q>m`Mß Zmhr-
gJi{ XmXm ]m]m ÂhUyZ bmß]yZ ]m{bVrb- [mR>Mm ^mD$ Am{iI ⁄m`MmM-
VwÂhr Am_¿`m [mR>¿`m ^mdmgmaI{ ÂhUyZ gmßJm`Mß VwÂhmbm- gwYmH$a, VwÂhr
XmÍ$ gm{S>m! ]aß, `{D$ AmVm? d{i Pmbm!
gw Y mH$a : (ÒdJV) ]Òg! XwX£dmMr XemdVma [mh `mMr AmVm _m¬`mV VmH$X Zmhr! amÃr
fl`mb{Î`m XmÍ$Mr KmU AOyZ ¡`m¿`m Vm|S>m^m{dVr Km{Q>miV Amh{, À`mZß _bm
XmÍ$ gm{S> `mMm C[X{e H$amdm! Om{S>ÁmOdi C^ß amh `mMr ¡`mMr bm`H$s
Zmhr À`mZß Om{S>ÁmZß _mPß _m{b H$amdß? oOWß H$dS>r oH$_Vr¿`m Hß$JmbmßZr
_mPr [°OmamßZr [m`_Ñr H{$br, oVWß gX≤JwUr _ZwÓ`mMr ghmZw^yVr _bm H$er
o_iUma? XmÍ$]mO Xm{ÒVmßZr bmWmS>b{bß h{ Wm{]mS> AmVm Hw$Umbm H$gß XmIdy?
_mPß C[mer ]mi, H$m]mS>H$Ô> C[gUmar qgYy- `mß¿`m[wT>ß H$m{UÀ`m ZmÀ`mZß
OmD$Z C^m amhˇ? ]{dHy$] ]m[- Zmbm`H$ Zdam- _mVr_m{bmMm _ZwÓ`-
XrS>X_S>rMm XmÍ$]mO- X{dm, X{dm, H$embm `m gwYmH$ambm O›_mbm KmVbßg,
AmoU O›_mbm KmbyZ AOyZ oOdßV R>{dbßg? _r H$m` H$Í$? Hw$R>ß OmD$? `m
OJmVyZ ]mh{a H$gm OmD$? H$m{UÀ`m Í$[mZß _•À`y¿`m J˘`mV _Jao_R>r _mÍ$?
[U gw—T> _Zmbmgw’m AmÀ_hÀ`{gmR>r _•À`y¿`m CJ´ Í$[mH$S>{ [mhVmZm ^rVr
dmQ>V{. _J XmÍ$]mO Xw]˘`m _Zmbm EdT>ß Y°`© Hw$Ry>Z `{Uma? XmÍ$]mOm¿`m
Am{iIrMß _•À`yMß EH$M Í$[ ÂhUO{ XmÍ$! VS>\$S>UmË`m oOdm¿`m OmM `m
]ßX H$a `mMm XmÍ$I{arO AmVm _mJ© Zmhr! _wbmgH$Q> _mUwgH$sbm, qgYygH$Q>
gßgmambm, gX≤JwUmßgH$Q> gwImbm, OJmgH$Q> OJXrúambm, gwYmH$amMm hm
oZdm©UrMm oZame{Vbm e{dQ>Mm ‡Um_! AmVm `m[wT>ß EH$ XmÍ$- ‡mU OmB©[`™V
XmÍ$- e{dQ>[`™V XmÍ$!
(OmVm{. [S>Xm [S>Vm{.)

‡d{e MdWm

(ÒWi: Viram_mM{ Ka. [mÃ{: emÛr]wdm, Viram_ AmOmar, d À`mM{ o_Ã dJ°a{)
Iw X m]j : H$m` emÛr]wdm, o_imbm H$m EImXm S>m∞∑Q>a-d°⁄?
emÛr : o_imbm` ÂhUm`Mm. [U \$ma l_ [S>b{ em{Ym`M{! AmYr Viram_ S>m∞∑Q>aMß
qH$dm d°⁄mMß ZmdM H$mTy> X{V ZÏhVm _wir; e{dQ>r gdm™Zr AmJ´h H{$bm, V{Ïhm
XmÍ$ o[Umam S>m∞∑Q>a qH$dm d°⁄ o_imbm Va AmUm, ÂhUyZ H$]yb Pmbm! [wT>ß

&& EH$M fl`mbm $&& 69$&&


XmÍ$ o[Umam S>m∞∑Q>a qH$dm d°⁄ h˛S>H$ `mgmR>r AmÂhr oZKmbm{. gmam Jmd
S>m∞ ∑ Q>amß Z r AmoU d° ⁄ mß Z r ^ab{ b m, [U Agm EImXm S>m∞ ∑ Q>a d° ⁄
Am°fYm[waVmgw’m o_im`Mr [ßMmB©V!
Iw X m]j : _J Pmbß H$m` e{dQ>r?
emÛr : XmÍ$ o[Umam S>m∞∑Q>a em{YyZ H$mT> `mgmR>r Am[Î`m gm{›`m]m[y AOyZ o\$aVm{
Amh{. JmdmV _bm XmÍ$ o[Umam d°⁄ H$mhr AmT>ibm Zmhr; e{dQ>r EH$ Bg_
o_imbm.
Iw X m]j : d°⁄ Amh{ Zm [U Vm{?
emÛr : d°⁄ Zmhr! EH$m d°⁄m¿`m Kar Am°fY Ibm`bm Zm{H$a hm{Vm Vm{ [ohÎ`mZß! [wT>ß
À`mZßM ÒdV:Mm H$maImZm H$mT>bm Amh{ AmVm! ÂhQ>bß Mbm, AJXr Zmhr
À`m[{jm R>rH$ Amh{ Pmbß! AmVm EÏhmZmM À`mZß `m`Mß H$]yb Amh{- (gm{›`m]m[y
d S>m∞∑Q>a `{VmV.) H$m` gm{›`m]m[y, XmÍ$ o[Uma{ S>m∞∑Q>a o_imb{ dmQ>Vß h{?
gm{ › `m]m[y : Zmhr. S>m∞∑Q>a ZmhrV h{, ZwgV{ XmÍ$ o[Uma{M Amh{V. [U S>m∞∑Q>aMr Wm{S>r _mohVr
Amh{ `mßZm. _r AmUbßM `mßZm AmJ´hmZß! Vw_M{ V{ d°⁄ H$mhr Am[Î`mbm [gßV
ZmhrV!
emÛr : H$m` Ag{b V{ Agm{! Am[bm Am`wd}Xmda Aß_i odúmg ode{f Amh{. d°⁄mbm
H$iV Zmhr- AZ≤ S>m∞∑Q>abm H$iVß- S>m∞∑Q>agmh{], j_m H$am. h{ _mPß Am[bß
gam©g ]m{bUß Amh{- Agß H$m VwÂhmbm dmQ>Vß?
gm{ › `m]m[y : Vgß Zmhr H{$di; [U `m d°⁄mß¿`m OmohamVtdÍ$Z _m{R>m drQ> Ambm Amh{! Om{
^{Q>Vm{ À`mMß EH$ ]m{bUß! emÛm{∫$ oMoH$Àgm, emÛm{∫$ Am°fYß, AMyH$ JwUH$mar
Am°fYß, am_]mU Am°fYß, hQ>Hy$Z JwU, VrZ oXdgmßV JwU, JwU Z AmÎ`mg
Xwfl[Q> [°g{ [aV; AZw[mZIS>m© gm{]V, Q>[mbIM© oZamim-
S>m∞ ∑ Q>a : oedm`, gaV{e{dQ>r AmJJmS>r¿`m S>„`mVÎ`mgmaIr Ym{∑`mMr gyMZm!
gm{ › `m]m[y : À`m_wiß Iam d°⁄ AmUIr Im{Q>m d°⁄ Am{iIUß EIm⁄m am{JmMr [arjm
H$a `mBVHß$M AdKS> hm{D$Z ]gbß Amh{! d°⁄modf`r Am_Mm AZmXa Zmhr;
AmÂhmbm EImXm H$m hm{B©Zm, [U Iam d°⁄ [mohO{-
(d°⁄ ‡d{e H$aVm{.)
d° ⁄ : Am[br _Zrfm [yU© PmbrM ÂhUyZ g_Om. Am[Umbm EImXm Iam d°⁄ [mohO{
Zm? _J hm [mhm Vm{ Am[Î`m[wT>ß C^m Amh{. Am_Mr Am°fYß AJXr emÛm{∫$
AgyZ am_]mU AgVmV; hQ>Hy$Z JwU, VrZ oXdgmßV JwU, JwU Z AmÎ`mg Xwfl[Q>

&& EH$M fl`mbm $&& 70$&&


[°g{ [aV; AZw[mZIS>m© gm{]V, Q>[mbIM© oZamim- ode{f gyMZm-
gm{ › `m]m[y : ÂhUO{ Am[br Ym{∑`mMr gyMZm! h{ ø`m S>m∞∑Q>agmh{], E{H$m AmVm! (S>m∞∑Q>a
_m{R>ÁmZ{ hgVm{.)
d° ⁄ : H$m` hm{, H$m` Pmbß Agß EH$X_ hgm`bm?
S>m∞ ∑ Q>a : (hgV) _yI© AmhmV Pmbß!
d° ⁄ : AÎ[[naM`mZß XwgË`mbm EH$X_ _yI© ÂhUUmam ÒdV:M _yI© AgVm{!
S>m∞ ∑ Q>a : [U AÎ[[naM`mßVM Am[bm gmam _yI©[Um Ò[Ô>[UmZß XmIodUmam À`m[{jmhr
_yI© AgVm{!
emÛr : V{ amhˇ ⁄m VyV©! Viram_mbm CR>dm`bm H$mhr haH$V Zmhr Zm? Viram_, Aa{
Viram_, D$R> ]m]m! h{ d°⁄ AmUIr S>m∞∑Q>a Amb{ Amh{V.
(Viram_ CRy>Z ]gVm{.)
S>m∞ ∑ Q>a : H$m` hm{ gm{›`m]m[y, h{ d°⁄]wdm BWß Am°fY X{ `mgmR>rM Amb{ Amh{V H$m?
d° ⁄ : Ahm{, hm ‡˝ odMma `mMm AoYH$ma _mPm Amh{. (emÛr]wdmg) H$m` hm{
emÛr]wdm, _r AgVmZm AmUIr `mßZm AmU `mMr H$m` OÈar hm{Vr?
_›`m]m[y : h{ [mhm d°⁄amO, VwÂhm Xm{KmßM{ [ßW AJXr oZaoZami{ Amh{V. ÂhUyZ AmÂhr
_w‘m_ Xm{KmßZmhr AmUbß Amh{! hm{, "AoYH$Ò` AoYHß$ \$bß'!
d° ⁄ : ^bVßM H$mhr Var! ZdË`m _wbrbm EH$ ZdË`m¿`m oR>H$mUr Xm{Z Zda{, qH$dm
EIm⁄mbm EH$m ]m[m¿`mE{dOr Xm{Z ]m[-
_›`m]m[y : d°⁄amO, Ag{ EH{$arda `{D$ ZH$m. AmVm AmbmM AmhmV, V{Ïhm Xm{K{hr gbm{ª`mZß
Viram_mbm Am°fY ⁄m ÂhUO{ Pmbß!
Viram_ : emÛr]wdm, EH$Q>Ám d°⁄mZß qH$dm S>m∞∑Q>amZß _r _a `mgmaIm ZÏhVm{, ÂhUyZ H$m
VwÂhr `m Xm{KmßZmhr AmUbßV?
S>m∞ ∑ Q>a : Am[bm Agm g_O `m amOlt¿`m Am°fYmß_wi{M Pmb{bm Amh{! Iam{IarM
`mß¿`m Am°fYmV H$mhr Ord ZgVm{!
Viram_ : Am°fYmV Ord Zg{Zm H$m! am{Ω`mMm Ord K{ `mMr e∫$s Agbr ÂhUO{ Pmbß!
d° ⁄ : Zmhr. Am_Mr Am°fYß Ver ZmhrV! h{ [mhm S>m{˘`mßM{ Am°fY. EH$mbm oXgV
ZÏhVß À`mbm h{ oXbß. AmVm À`mbm AßYmamVgw’m oXgVß.
S>m∞ ∑ Q>a : `mß¿`m Vm|S>mbm Hw$by[ Kmbrb Aer À`m Am°fYmdaMr H$S>r Amh{ Am_¿`mOdi!

&& EH$M fl`mbm $&& 71$&&


Am_Mß S>m{˘`mßMß Am°fY EH$m O›_mßYmbm oXbß À`mbm AßYmamV Va oXgVßM,
[U S>m{i{ o_Qy>Z K{Vb{ Var oXgVß!
Viram_ : (ÒdJV) _bm EHß$Xa gm{im-gVam am{J Amh{V. À`m[°H$s Obm{Xa hm _mPm Ord
K{B©b Agß _bm dmQ>V hm{Vß; [U `mß¿`m `m MT>mAm{T>rdÍ$Z `m Xm{Kmß[°H$sM
H$m{UrVar [°O qOH$Umagß dmQ>Vß!
d° ⁄ : _J H$m`, H$mTy> _r Am[br Am°fYß?
S>m∞ ∑ Q>a : Ahm{ amhˇ ⁄m Am[bß ehmU[U Am[Î`mOdiM! _r X{Uma Amh{ `mßZm Am°fY!
Viram_ : Ahm{ d°⁄amO, S>m∞∑Q>agmh{], Ag{ Am[m[gmV ^mßSy>Z VwÂhr Oa EH$_{H$mßMm Ord
K{D$ bmJbmV, Va _J _mPm Ord H$m{U K{B©b? Ag{ ^mßSy> ZH$m, _r Am[Î`m
_aUmMß AY} AY} l{` VwÂhm Xm{KmßZmhr dmQy>Z ⁄m`bm V`ma Amh{? hß, H$mT>m
d°⁄amO, Vw_Mr Am°fYß.
d° ⁄ : `m [mhm _mÃm. `mM [mhˇZ Vw_Mm d°⁄mß]‘bMm gmam odH$Î[ Xya hm{B©b.
OZy ^ mD$ : A]]! H$m` `m _mÃm! EIm⁄m Zdoe∑`m H$dr¿`m [XmßVyZgw’m _mÃmßMm BVH$m
gwH$mi Zg{b!
d° ⁄ : hr [mhm MyU©, hr gŒdß, hr ^Ò_ß! h{ gwdU©^Ò_, h{ _m°o∫$H$^Ò_, h{ bm{h^Ò_-
Viram_ : ‡mU K{ `m¿`m emÛmVgw’m H$m` XJXJ Amh{ hr! am{Jmbm oZ:gŒd H$a `mgmR>r
AmYr BV∑`m [XmWm™Mr gŒdß H$mT>m`Mr V`mar! EH$m X{hmMß ^Ò_ H$a `mgmR>r
BVH$s ^Ò_ß H$a `mMr Vmbr_!
OZy ^ mD$ : EHy$U d°⁄m¿`m hmVr gm[S>b{bm am{Jr oOdßV gwQ>Uß H$R>rUM! hm{, ‡À`j
bm{IßS>mMßhr ^Ò_ H$a `mMr ¡`mMr V`mar, À`m¿`m[wT>ß am{Jr earamMr H$m`
H$Wm?
d° ⁄ : hß, `m Am°fYmßMr Aer W≈>m H$aUß [m[ Amh{. ‡mUm[{jmhr A_yÎ` Amh{V hr
Am°fYß!
OZy ^ mD$ : VarM, am{Ω`mMm ‡mU K{D$Z oedm` [°g{hr K{Vm Am°fYmß]‘b!
d° ⁄ : CJrM e„X¿N>b ZH$m H$Í$ Agm. Aer Ver Am°fY{ ZmhrV hr! Iwemb S>m{i{
o_Qy>Z hr Am°fY{ ø`mdrV!
Viram_ : AmoU Am°fY K{D$Z [w›hm S>m{i{ o_Q>md{V!
OZy ^ mD$ : V{ _mà H$m`_M{! IaßM, amOmgmR>r V`ma H{$b{br [∑dmfiß Òd`ß[m∑`mbm AJm{XaM
Imdr bmJVmV, À`m‡_mU{ am{Ω`m]am{]a d°⁄mßZmhr Am°fY K{ `mMr dohdmQ>

&& EH$M fl`mbm $&& 72$&&


Agm`bm hdr hm{Vr! _J _mà hm KmVwH$ _mb_gmbm V`ma H$aVmZm d°⁄mßZr
Oam odMma H{$bm AgVm!
Viram_ : IaßM, H$m` hr Am°fYmßMr JXu! H$m` hm{ S>m∞∑Q>a, d°⁄mßda Zmhr H$m Am°fY?
d° ⁄ : Agß ÂhUy Z`{. d°⁄m]‘b Agm Aodúmg XmIdy Z`{. d°⁄ hmM am{Ω`mMm Iam
oOdbJ o_Ã AgVm{.
Viram_ : amÒV Amh{! Eadr am{Ω`m¿`m oOdmer BVH$s bJQ> H$m{U H$aUma?
S>m∞ ∑ Q>a : Ahm{ gm{›`m]m[y, CJrM H$m` [m{aI{i _mßS>bm Amh{ hm! d°⁄m¿`m Am°fYmZß Hw$R>ß
am{J ]a{ Ïhm`M{ Amh{V H$m? ]m[mZß Am°fY ø`mdß V{Ïhm _wbm¿`m o[T>rbm JwU
`m`Mm!
d° ⁄ : AÒVw. Var [wÓH$i Amh{. d°⁄m¿`m Am°fYmZß _wbJm oOdßV Var amhVm{; S>m∞∑Q>a¿`m
]m]VrV _mà ]m[ Am°fYmZß _am`Mm AmoU _wbJm o]bm¿`m h]∑`mZß _am`Mm!
S>m∞ ∑ Q>a : Hw$M{Ô>{Z{ gd©Ã ‡oV>m dmT>V{M Ag{ Zmhr, ]aß H$m! X{er Am°fYmßMm JwU gmdH$merZß
`{Vm{, h{ Vw_M{ bm{H$M H$]yb H$aVrb. V{M odbm`Vr Am°fYmßMß [mhm. Am°fY
K{ `m[ydu¿`m AmoU Am°fY K{VÎ`mZßVa¿`m am{Ω`m¿`m pÒWVrV VrZ oXdgmßV
O_rZ-AÒ_mZmMß AßVa!
d° ⁄ : gÀ` Amh{. ÂhUO{ Om{ am{Jr Oo_Zrda Agm`Mm Vm{ VrZ oXdgmßV AÒ_mZmV
Om`Mm!
S>m∞ ∑ Q>a : S>m∞∑Q>ar od⁄{Mm A[_mZ hm{Vm{ Amh{ hm!
d° ⁄ : AmoU Am`wd}XmMr Am[U h{Q>miUr H{$brV V{Ïhm? _r Am`wd}XmMm EH$
AmYmaÒVß^ Amh{!
S>m∞ ∑ Q>a : Vy Am`wd}XmMm AmYmaÒVß^? Aa{, Am°fYr H$maIm›`mV am{Omda Ib Mmbdm`bm
_Oya ÂhUyZ Vy hm{Vmg, EdT>mM Am`wd}Xm¿`m Zmdmbm VwPm odQ>mi! Vy EImXm
d°⁄ H$m Amh{g?
d° ⁄ : hmV XmIdyZ AdbjU H$Í$Z K{Vbßg Iaß! _J Vy Var S>m∞∑Q>a Amh{g dmQ>Vß!
IbVmßZm X{er Am°fYß _m¬`m hmVmbm Var bmJbr hm{Vr. AmoU Vy S>m∞∑Q>a Va
ZmhrgM; [U ZwgVm Hß$[mCßS>agw’m Zmhrg. EH$m S>m∞∑Q>a¿`m XdmIm›`mV
WH$b{br o]bß dgyb H$a `mMß VwPß _yiMß H$m_! BV∑`m hb∑`m doeÎ`mZß
S>m∞∑Q>ar od⁄{er ZmVß Om{Sy>Z Am`wd}XmMm A[_mZ H$arV Amh{g!
_›`m]m[
_›`m]m[y : Ahm{ J•hÒWhm{, Vw_¿`m ]m{bmMmbrV Am`wd}X, d°⁄, S>m∞∑Q>ar od⁄m, S>m∞∑Q>a,
Agbr _m{R>mbr Zmdß H$embm hdrV? VwÂhr EH$_{H$mß¿`m ZmbÒÀ`m H{$Î`mZß

&& EH$M fl`mbm $&& 73$&&


À`m _m{R>mÎ`m ZmdmßZm H$mhr Y∑H$m [m{hm{MV Zmhr. VwÂhm Zm_YmaH$mßMm À`m
[odà Zmdmer H$m` gß]ßY Amh{? dmË`mZß ZH$mem \$S>\$S>bm ÂhUyZ H$mhr
X{emV YaUrHß$[ hm{V Zmhr! AmVm AmbmM AmhmV, V{Ïhm EH$m{fl`mZß ZrQ>
Viram_mMr ‡H•$Vr [mhm, AmoU gwIm¿`m [mdbr Am[m[Î`m Kar [aV Om. hß,
Viram_, hm{ [wT>ß. d°⁄amO, S>m∞∑Q>a, AmVm dmXßJ ZH$m{ CJrM! S>m∞∑Q>a, VwÂhr
`mMr COdr ]mOy V[mgm AmoU d°⁄]wdm, VwÂhr `mMr S>mdr ]mOy gmß^mim.
(Xm{K{ Viram_bm V[mgy bmJVmV.)
d° ⁄ : H$m` H$amdß, emÛmV COÏ`m hmVmMr ZmS>r [mhmdr Agß Amh{. BWß Am_¿`m
ZmS>Ám AmIS>Î`m! `m¿`m S>mÏ`m ]mOybmhr ZmS>r[waVmM EH$ N>m{Q>mgm COdm
hmV AgVm Va H$m` ]hma Pmbr AgVr!
S>m∞ ∑ Q>a : ZmS>r Pmbr. AmVm Or^ H$mT>m [mhˇ!
d° ⁄ : hß emÛr]wdm; `mßZm Amdam! Or^ H$m{UmMr? `mßMr H$m Am_Mr? Or^ H$m{UmbmM
]KVm `m`Mr Zmhr. am{Ω`mbm Xm{Z Vm|S>ß AgVr Va Jm{Ô> oZamir! VyVm©g Or^
bT>ÁmV [S>br Amh{! ZwgVm hmV [mh `mdaM ^mJdbß [mohO{!
Viram_ : (ÒdJV) H$m` H$Í$! MmßJbm AgVm{ Va EH{$H$mbm Agm hmV XmIodbm AgVm
H$s, EH$m Vm|S>mMr Xm{Z Vm|S>ß Pmbr AgVr!
S>m∞ ∑ Q>a : ZmS>r \$ma _ßX MmbV{!
d° ⁄ : ZmS>r \$ma ObX MmbV{!
S>m∞ ∑ Q>a : WßS>rZß hmV[m` Jma [S>b{ Amh{V.
d° ⁄ : Vm[mZß AßJmbm hmV bmddV Zmhr!
S>m∞ ∑ Q>a : Pm{[ bmJV Zmhr!
d° ⁄ : gwÒVr CS>V Zmhr!
S>m∞ ∑ Q>a : a∫$gßM` H$_r Pmbm Amh{!
d° ⁄ : a∫$gßM` \$mOrb Pmbm Amh{!
S>m∞ ∑ Q>a : [m°oÔ>H$ [XmWm™Zr a∫$mMm [wadR>m H{$bm [mohO{!
d° ⁄ : \$mg `m Q>mHy$Z a∫$Úmd H$aodbm [mohO{!
S>m∞ ∑ Q>a : Zmhr Va j`mda OmB©b!
d° ⁄ : Zmhr Va _{Xd•’r hm{B©b!

&& EH$M fl`mbm $&& 74$&&


Viram_ : H$m` hm{, hr [arjm Amh{ H$m W≈>m Amh{? Xm{Kmß¿`m gmßJ `mV O_rZ AÒ_mZmMß
AßVa! emÛr]wdm, `m[°H$s EH$Q>ÁmZß _r _a `mOm{Jm ZÏhVm{ ÂhUyZ `m Xm{KmßZmhr
AmUbßV dmQ>Vß?
S>m∞ ∑ Q>a : Agß H$gß ÂhUVm? earamV S>mdß-COdß h{ Agm`MßM! AY©oeer¿`m d{ir Zmhr
H$m AY©M S>m{Hß$ XwIV? EH$sH$S>{ EH$ S>m{im `{Vm{ Va EH$ S>m{im OmVm{!
d° ⁄ : oedm`, `mß¿`m-Am_¿`m [’VrMm odam{Y bjmV K{Vbm [mohO{. `mß¿`m-
Am_¿`m e„XmßV Hw$R>ß O_V Ag{b Va EH$_{H$mßer Z O_ `mßV! À`m _mZmZß hm
\$aH$ Agm`MmM!
Viram_ : hß, _J R>rH$ Amh{. AmVm _m¬`m earamMr dmQ>{b Ver XwX©em H$am. EH$ ]mOy
j`mZß am{S>mdbr AgyZ Xwgar ]mOy _{XmZß \w$JyZ oXgV{, Agß gmßoJVbßV Va
[ohbdmZ ]mOy¿`m dVrZß H$mS>r[ohbdmZ ]mOybm _r hgyZ XmIodVm{! BVHß$M
Zmhr Va EH$m ]mOyZ{ _{bm{ Agbm{ Va oOÀ`m ]mOyZß _{Î`m ]mOybm ImßXm
⁄m`bmgw’m _mPr V`mar Amh{! Mmby ⁄m [arjm [wT>{!
S>m∞ ∑ Q>a : VÃm[ am{J ‡`ÀZgm‹` Amh{.
d° ⁄ : am{J AJXr Agm‹` Amh{!
S>m∞ ∑ Q>a : [œ`[mUr H{$bß Va am{Jr IS>IS>rV ]am hm{B©b.
d° ⁄ : Y›dßVar Oar H$m{iyZ [mObm Var am{Jr OJm`Mm Zmhr!
S>m∞ ∑ Q>a : Ord J{bm Var am{Jr _am`Mm Zmhr!
d° ⁄ : VrZ oXdgmßV am{Ω`mMm _wS>Xm [mSy>Z XmIodVm{!
S>m∞ ∑ Q>a : Ahm{, hr Vw_Mr [°Ohm{S> ZH$m{ Amh{. Am°fY H$m` ⁄m`Mß V{ ⁄m.
S>m∞ ∑ Q>a : (ÒdJV) AmVm `m Mm{ambm MmßJbmM \$godVm{. (CKS>) R>rH$ Amh{, _m¬`m]am{]a
_ZwÓ` ⁄m ÂhUO{ Am°fY [mR>odVm{. V{ oXdgmßVyZ VrZ d{im XmÍ$VyZ ⁄m`Mß!
XmÍ$Mm gmaIm _mam R>{dmdm bmJ{b!
d° ⁄ : h{ Am_Mß Am°fY. h{ VrZ oXdgmßVyZ EH$Xm ø`m`Mß, [œ` XmÍ$ Z o[ `mMß!
XmÍ$¿`m W|]mMm Ò[e© `mßZm hm{Vm H$m_m Z`{!
Viram_ : XmÍ$Mm Ò[e© ZH$m{? Agß H$m`? emÛr]wdm, CR>dm `m Xm{KmßZmhr! XmÍ$Mm Ò[e©
ZH$m{ H$m`? hß Mbm, CR>m! S>m∞∑Q>a, Vw_Mß H$m` Am°fY Amh{ V{ [mR>dm AmoU
]mH$sMm gmam XdmImZm À`m d°⁄mbm [mOm AmoU d°⁄]wdm, VwÂhr Am[bm gmam
Am`wd}X `m S>m∞∑Q>a¿`m KemV H$m|]m! Mbm oZKm! (V{ Xm{K{ OmVmV.) H$m`

&& EH$M fl`mbm $&& 75$&&


Zoe]mMm I{i Amh{ [mhm! Am°fYmgmR>r XmÍ$ fl`m`bm gwÈdmV H{$br Vm{ XmÍ$gmR>r
Am°fY o[ `mda _Ob `{D$Z R>{[br! IwXm]j, H$mT>m H$mhr oeÑH$ Ag{b Va!
]Òg Pmbm hm [m{aI{i!
(V{ XmÍ$ AmUVmV; gd©OU o[D$ bmJVmV.)
gw Y mH$a : Wmß]m, gJir gß[dy ZH$m. Ag{b Zg{b V{dT>r XmÍ$ AmVm _bm [mohO{ Amh{.
(EH$ IwMu, Q>{]b, Xm{Z VrZ oeg{ dJ°a{ K{D$Z [wT>{ `{Vm{ d [{bm ^aVm{.)
emÛr : H$m, IwXm]j? Am_Mß ÂhUUß Iaß Pmbß H$s Zmhr? gwYmH$a, Vw¬`m Òd^mdmMr
[arjm ]am{]a Pmbr hm{Vr Zm? VwPr ‡oVkm \w$H$Q> J{br.
gw Y mH$a : ([{bm ^arV) _m¬`m Om{S>rXma _yIm™Zm{, VwÂhmbm _m¬`m Òd^mdmMr [arjm Pmbr
Ag{ Zmhr. [U _bm _m¬`m XwX£dmMr [arjm Pmbr Zmhr! o_Ãhm{, ]m{bÎ`m Z
]m{bÎ`mMr EH$Xm _bm _m\$s H$am, [U `m d{ir _bm N>{Sy> ZH$m! OI_r
Pmb{Î`m qghmMß odÏhiUß E{Hy$Zgw’m ^{H$S> gmdOmßZm Xya Ïhmdß bmJVß! _bm
hgm`Mß Amh{? _mPr Hw$M{Ô>m H$am`Mr Amh{? H$am, Iwemb H$am. [U EH$m
]mOybm OmD$Z H$am! (gd©OU _mJ{ OmVmV. `mZßVaMm ‡d{e e{dQ>¿`m
[S>⁄mda.) gwYmH$a ¡`m aÒÀ`mZß OmUma Amh{, oVWß gßJVrgm{]VrMr À`mbm
OÈar Zmhr. `{, _oXa{, `{. _oXa{, Vy X{dVm Zmhrg, h{ gmßJm`bm OJmVÎ`m
[ßoS>VmßMm VmßS>m H$embm hdm? Vw¬`m Owb_r OmXyZß OS>mdb{Î`m OZmdambmgw’m
H$iVß, H$s Vy EH$ amjgr Amh{g! Vy KmVH$s amjgr Amh{g! Vy H´y$a amjgr
Amh{g! [U Vy ‡m_moUH$ amjgr Amh{g! Jim H$m[rZ ÂhUyZ ÂhQ>Î`mda Vy
JimM H$m[rV Ambr Amh{g! KamXmamMm gÀ`mZme H$a `mMß dMZ X{D$Z Vy
H$Yr A›`Wm H•$Vr H{$br Zmhrg! _•À`y¿`m Xadm¡`m[`™V gm{]V H$a `mMß H$]yb
H{$Î`mda Vy H$Yr _mKma K{V Zmhrg! gwßXa M{h{Ë`mMß Vw¬`m_wiß ^{gya gm|J Pmbß
Var À`m M{h{Ë`mMr Vwbm MQ>H$Z Am{iI [Q>V{! Vy EIm⁄mMß Zmd ]wS>odbßg Var
AZm{iIr [mOr[UmZß Vy À`mMß Zmd Q>mH$sV Zmhrg! Mb, _oXa{! Am[Î`m AKm{a,
KmVwH$ e∫$sZß, gwYmH$am¿`m J˘`mbm _Jao_R>r _ma! _J `m Hß$R>mqbJmZß
gwYmH$amM{ ‡mU Hß$R>mer Amb{ Var ]{hŒma! (^am^a [{b{ o[Vm{. am_bmb `{Vm{ d
gwYmH$am¿`m hmVmVbm [{bm ø`md`mg OmVm{.) ]{AH$br ZmXmZ! Xya hm{-
I]aXma EH$ [mD$b [wT>ß Q>mH$erb Va! Om am_bmb, H$m{d˘`m [mS>mMmM AKm{a
Kmg Am{Ty>Z H$mT> `mgmR>r AmYr dmKm¿`m C[mer O]S>ÁmV hmV Kmb; AmoU
_J _m¬`m g_m{aMm hm fl`mbm CMb `mgmR>r Am[bm Vm{ hmV [wT>ß H$a!
am_bmb : Aa{a{, gwYm, Vw¬`m oZ¸`m]‘b qgYyVmB©Mm oZam{[ E{Hy$Z _r _m{R>Ám Ame{Zß a{ BWß
Ambm{ AmoU Vy hm ‡H$ma XmIodbmg?

&& EH$M fl`mbm $&& 76$&&


gw Y mH$a : À`m[{jmhr _m{R>Ám Ame{Zß _r Vm{ oZ¸` H{$bm hm{Vm; [U-
am_bmb : [U, [U-[U H$m` H$[mi? gm{S>, gwYm, AOyZ Var hr XmÍ$ gm{S> a{-
gw Y mH$a : AmVm gm{S>? BVH{$ oXdg XmÍ$ fl`mÎ`mda- d{S>Ám, BVH{$ oXdg H$embm? EH$XmM
fl`mÎ`mda XmÍ$ gm{S>? d{S>Ám, XmÍ$ hr AerVer Jm{S> Zmhr H$s, Or `m H$mZmZß
E{Hy$Z `m H$mZmZß gm{Sy>Z X{Vm `{B©b! XmÍ$ hr EImXr M°ZrMr MrO ZÏh{, H$s
em{H$mImVa oVMr gd` AmO Om{S>Vm `{B©b AmoU C⁄m gm{S>Vm `{B©b! XmÍ$ h{
EImX{ I{iU{ ZÏh{, H$s I{iVm I{iVm Hß$Q>miyZ V{ Cem[m`œ`mer Q>mHy$Z X{D$Z
o]ZYm{H$ Pm{[ K{Vm `{B©b! AOmU _wbm, XmÍ$ hr EH$ e∫$s Amh{, XmÍ$ h{
H$mim¿`m ^mÀ`mVbß AÛ Amh{. XmÍ$ hr OJm¿`m MmbÀ`m JmS>Ámbm KmVb{br
Iri Amh{. XmÍ$ hr [m{aI{i H$aVm `{ `mgmaIr jw–, jwÑH$ dÒVy AgVr, Va
oV¿`m]‘b EdT>m JdJdm OJmV H{$ÏhmM Pmbm ZgVm! hOmam{ [am{[H$mar [wÈfmßZr
Am[Î`m X{hmMr YaUß ]mßYbr Vargw’m oOMm AIßS> Am{K Mmar IßS>mßV _hm[wamZß
dmhV amohbm, d{Xd{XmßMr [mZß oO¿`m Am{Kmda VaßJV J{br, H$R>m{a e∫$sM{
_m{R>mb{ amOXßS> oO¿`m J˘`mV ÈVyZ ]gb{, Vr XmÍ$ ÂhUO{ H$mhr gm_m›`
dÒVy ZÏh{! XmÍ$Mr odZmeH$ e∫$s Vwbm _mhrV Zmhr! _wgiYma H$m{giUmË`m
[mdgmV oQ>H$md YÍ$Z amhUmar B_maV XmÍ$¿`m qeVm{S>ÁmßZr _mVrbm o_i{b!
XmÍ$Jm{˘`mß¿`m Vw\$mZr _mË`mg_m{a N>mVr YaUma{ ]wÈO, `m XmÍ$¿`m Ò[em©Zß
JmaX hm{D$Z O_rZXm{ÒV [S>Vrb! \$ma H$embm, [yduM{ OmXyJma _ßVab{b{ [mUr
qe[Sy>Z _mUgmbm Hw$Õ`m-_mßOË`mMr Í$[ß X{V AgV. hr Jm{Ô> Vw¬`mgmaª`m
oeH$Î`m-gdab{Î`m AmO¿`m [ßoS>Vmbm H{$di W≈>{Mr dmQ>{b; [U am_bmb,
XmÍ$Mr OmXy Vwbm [mhm`Mr Ag{b, Va Vwbm dmQ>{b Vm{ ]ŒmrgbjUr AmoU
gd© gX≤JwUr [wÈf [wT>ß C^m H$a AmoU À`m¿`mda XmÍ$M{ Mma W|] Q>mH$; S>m{˘`mMß
[mVß bdVß Z bdVß Vm{M Vwbm À`m _ZwÓ`mMm AJXr [ey Pmb{bm oXgy bmJ{b!
Aer hr XmÍ$ Amh{, g_Obmg?
am_bmb : Vw¬`m _Zm{oZJ´hmZß, Vw¬`m odMmae∫$sZß,- gwYm, gwYm, Vy _ZmV AmUÎ`mda
Vwbm H$m` H$aVm `{Uma Zmhr? XmÍ$ oH$Vrhr AMmQ> e∫$sMr Agbr Var oV¿`m
[H$S>rVyZ Vwbm ImÃrZß gwQ>Vm `{B©b- Am[Î`m oZ¸`mMr ZrQ> AmR>dU H$a!
gw Y mH$a : H$gbm H$[mimMm Vm{ oZ¸`! XmÍ$¿`m ]{ew’rV Km|JS>rda KaKaV [S>b{Î`m
Amgfi_aUmZß, e{dQ>¿`m ZOa{Zß, EIm⁄mbm gmdY[UmZß Am{iIÎ`mgmaIß
H{$bß, Va OrdZH$b{¿`m Vem VwQ>Î`m AmYmamda odd{H$s [wÈfmZß ^adgm R>{dyZ
^mJV Zmhr. AmO[`™V _bmgw’m AgßM dmQ>V hm{Vß; [U ^mB©, AmVm _mPr [war
ImÃr Pmbr Amh{ H$s, XmÍ$¿`m [{MmVyZ _ZwÓ`mMr H$Yrhr gwQ>H$m Ïhm`Mr Zmhr!
am_bmb, ZXr¿`m _hm[wamV dmhVmZm JmaR>ÁmZß hmV[m` AmIS>Î`mda, ZXrV

&& EH$M fl`mbm $&& 77$&&


ImÃrZß Am[bm Ord OmUma, Aer OmUrd Pmbr Va ]wS>À`mbm À`m [mßJ˘`m
hmVm[m`mßZr Am{Km¿`m CbQ> [m{hˇZ ZXrVyZ ]mh{a `{Vm `{B©b H$m? ^S>H$b{Î`m
Jmdhm{ir¿`m \$m{\$m{Q>ÁmV ^mOyZ oZKVmZm, Ord Om `mMr YmÒVr dmQ>br Var
OiÀ`mbm À`m OmÀ`m oOdm¿`m e{dQ>¿`m úmgmßM{ \wß$H$a _mÍ$Z Vr ^m{dVmbMr
AmJ odPodVm `{B©b H$m? _J `m Xm{›hr _hm^yVmß¿`m Am{T>À`m-OiÀ`m e∫$s
oO¿`mßV EH$dQ>Î`m Amh{V, À`m XmÍ$¿`m H$]¡`mV J˘`m[`™V ]wS>mÎ`mda
‡À`j B©úar e∫$s bm^br Var _aÀ`mbm ]mh{a H$gß `{Vm `{B©b? am_bmb,
XmÍ$Mr gd` gwQ> `mMr EH$M d{i AgV{ AmoU Vr d{i ÂhUO{ ‡W_ XmÍ$
o[ `m[yduMrM! [ohbm EH$M fl`mbm-- _J Vm{ H$m{UÀ`m H$m oZo_ŒmmZß Ag{Zm-
¡`mZß EH$Xm K{Vbm Vm{ XmÍ$Mm H$m`_Mm Jwbm_ Pmbm! oZÏdi hm°g{Zß Oar
XmÍ$er I{iyZ [mohbß Var oXdmirMm oXdm ^S>Hy$Z hm{irMm hbH$Ñm{i
^S>H$Î`mdmMyZ amhm`Mm Zmhr! am_bmb, XmÍ$Mr Hw$iH$Wm EH$XmM ZrQ>[UmZß
E{Hy$Z K{! X_ Im! _bm EH$Xm- ([{bm ^Í$Z o[Vm{. am_bmb Vm|S> Imbr H$aVm{.)
]Òg, E{H$ AmVm ZrQ>! ‡À`{H$ Ï`gZr _ZwwÓ`m¿`m XmÍ$]mO Am`wÓ`m¿`m
gß_m{hmdÒWm, C›_mXmdÒWm d ‡b`mdÒWm Aem VrZ AdÒWm hQ>Hy$Z hm{VmV.
`m ‡À`{H$ AdÒW{Mr H´$_mH´$_mZß gwÈdmV EH$M fl`mbm Z{h_r H$arV AgVm{.
‡À`{H$ XmÍ$]mOmMr XmÍ$er [ohbr Am{iI Z{h_r EH$M fl`mbmZß hm{V AgV{!
WH$dm Kmbod `mgmR>r, VßXwÈÒVrgmR>r, Hw$R>Î`mhr H$maUm_wiß H$m hm{B©Zm,
oeÔ>mMmamMm JwÈ[X{e ÂhUyZ ÂhU qH$dm Xm{ÒVr¿`m [m{Q>r AmJ´h ÂhUyZ ÂhU,
hm EH$M fl`mbm Z{h_r Zdoe∑`mMm [ohbm YS>m AgVm{! EImXm AjaeÃy
h_mb Agm{; qH$dm H$dtMm H$dr, AmoU gßOrdZr od⁄{Mm YZr EImXm ewH´$mMm`©
Agm{; Xm{KmßMmhr `m emÛmVbm lrJU{em EH$M- hm EH$M fl`mbm! XmÍ$¿`m
JwßJrZß _ZmMr odMmae∫$s YwßXH$maÎ`m_wiß _ZwÓ`mbm _mZogH$ ÃmgmMr qH$dm
X{hm¿`m H$Ô>mMr OmUrd Vrd´[UmZß hm{V Zmhr, AmoU ÂhUyZ `m AdÒW{V
XmÍ$]mOmbm XmÍ$ Z{h_r C[H$mar dmQ>V AgV{. OZbÇm{_wiß AmoU YwßX
C›_mXm¿`m ^rVr_wiß- g_OÀ`m C_OÀ`m _mUgmbm KQ>H{$[waVrgw’m
]{ew’[UmMr H$Î[Zm AOmU[Um_wiß \$maM ^`ßH$a dmQ>V AgV{ AmoU ÂhUyZ
gwÈdmVrbm OZbÇm{BVH$sM Zdoe∑`m XmÍ$]mOmbm J°aew’rMr ^rVr dmQ>V
AgV{! Aem Xwh{ar ^rVr_wiß `m AdÒW{V _ZwÓ`, XwÓ[naUm_ hm{ `mBVH$m AoVa{H$
Va H$arV ZmhrM; [U Am[Î`mbm [mohO{ À`m ]{VmMr JwßJr `{B©b BV∑`m
‡_mUmVM Z{h_r XmÍ$ [rV AgVm{. AmoU ÂhUyZ gß_m{hmdÒW{V XmÍ$]mOmbm
‡_mUera K{Vb{br XmÍ$ ohVH$maH$ AmoU _m{hH$M dmQ>V{! XmÍ$¿`m XwgË`m
AmUIr oVgË`m [napÒWVrVb{ XwÓ[naUm_ À`m¿`m BÔ>o_ÃmßZr `m d{ir XmIodb{
ÂhUO{ V{ À`mbm AoO]mV Im{Q>{, AoVe`m{∫$sM{ qH$dm oZXmZ XwgË`m¿`m

&& EH$M fl`mbm $&& 78$&&


]m]VrV Ia{ AgUma{, dmQy> bmJVmV. gwÈdmVr¿`m ‡_mUera[Um_wiß ÒdV:Mß
Ï`gZ À`mbm ehm `m gmdY[UmMß dmQ>Vß AmoU Ad{ir XmIodb{br hr oMÃß
[mhˇ Z , Am[b{ BÔ>o_Ã ‰`mb{ AgVrb qH$dm Am[Î`mbm \$mOrb
o^dod `mgmR>r Vr XmIodbr OmVmV, Aer Var ÒdV:Mr _m{hH$ \$gdUyH$
H$Í$Z K{D$Z XmÍ$]mO Am[Î`m C[X{eH$mßZm _ZmVyZ hgV AgVm{. `mM
AdÒW{VyZ Z H$iV AmoU ZmBbmOmZß [wT>¿`m AdÒWm CÀ[fi PmÎ`mdmMyZ
amhmV ZmhrV. h{ XwX£dr gÀ` `m d{ir _ZwÓ`mbm [Q>V Zmhr, AmoU Vm{ Am[bß
Ï`gZ Mmby R>{dVm{! [aßVw _ZwÓ`m¿`m _Zmda AmoU earamda gd`rMm Om{ [naUm_
hm{Vm{ Vm{M oVV∑`m_wi{ C⁄m hm{V Zmhr AmoU ÂhUyZ XmÍ$]mOmbm am{O¿`mBVH$s
JwßJr AmU `mgmR>r H$mb¿`m[{jm AmO AmoU AmO¿`m[{jm C⁄m AoYH$ XmÍ$
o[ `mMß ‡_mU AoYH$ dmT>drV ›`mdß bmJVß! `m gß_m{hmdÒW{¿`m e{dQ>¿`m
oXdgmßV Va h{ ‡_mU dmT>V dmT>V BV∑`m ZmOyH$ _`m©X{da OmD$Z R>{[b{bß
AgVß, H$s ]°R>H$ gß[Î`mZßVa EH$M fl`mbm AoYH$ K{Vbm Va Vm{ AoVa{H$mMm
PmÎ`mdmMyZ amhˇ Z`{! `m gmdY[Um¿`m AdÒW{Mr _wª` IyU hrM AgV{,
H$s AJXr Pm{[ bmJ `m¿`m d{ir _ZwÓ` [yU© gmdY AgVm{. oZe{Mm Wm{S>mgm
Var Aß_b Ag{b Aem pÒWVrV À`mbm Pm{[ K{ `mMm Yra hm{V Zmhr. Aem
pÒWVrV EIm⁄m oXder Hw$R>Î`m Var H$maUm_wi{ ode{f aßJ `{D$Z o_Ã_ßS>ir
EH$_{H$mßZm AmJ´h H$Í$ bmJVmV. Am[U hm{D$Z Am[Î`m ‡_mUm¿`m ew’rV
amh `m¿`m H$S>{bm{Q> gr_{da OmD$Z ]gb{Î`m XmÍ$]mOmbm À`m ]°R>H$sMm
e{dQ>Mm ÂhUyZ AmUIr EH$M fl`mbm X{ `mV `{Vm{. gß_m{hmdÒWm gß[yZ
C›_mXmdÒWm [ohÎ`mZß gwÍ$ H$aUmam Agm hm EH$M fl`mbm! ]aiUß, Vm{b
gm{S>Uß, Vmb gm{S>Uß, Hw$R>ß Var [S>Uß, H$mhrVar H$aUß `m Jm{Ô>r `m AoVa{H$m_wi{
À`m¿`mH$Sy>Z KSy> bmJVmV. am_bmb, hr ^mH$S>H$Wm E{Hy$Z Hß$Q>miy ZH$m{g. `m
[wT>¿`m AdÒWmßV oOV∑`m ObXrZß XmÍ$ _ZwÓ`mMß Amª`mZ AmQ>m{[Vß K{V OmV{,
oVV∑`mM ObXrZß _r XmÍ$Mß Amª`mZ AmQ>m{[Vß K{Vm{. `m C›_mXmdÒW{V Xaam{O
_ZwÓ`mbm ^a[ya C›_mX `{B©[`™V XmÍ$ K{VÎ`mI{arO M°Z [S>V Zmhr AmoU
g_mYmZ dmQ>V Zmhr. BV∑`m oXdgmß¿`m gamdm_wi{ eara AmoU _Z `mßZm
OJ `mgmR>r XmÍ$ hr Afim[{jm AoYH$ AmdÌ`H$ hm{D$Z ]gV{. `m C›_mXmdÒW{V
oZe{ ¿ `m AoVa{ H $m_w i { d{ i m{ d { i r AZmMma AmoU AÀ`mMma KS>VmV.
gmdY[Um¿`m H$mir [¸mŒmm[m_wi{ Vm{ hOmam{ d{im XmÍ$ gm{S> `mMr ‡oVkm
H$aVm{, AmoU H$_Hw$dV earam¿`m JaO{_wi{ oVV∑`mM d{im À`m ‡oVkm _m{S>Vm{.
Hß$Jmb Jna]r AmoU Omhra ]{A]´y `mß¿`m H°$MrV gm[Sy>Z Vm{ XmÍ$ gm{S> `mMm
‡`ÀZ H$aVm{ AmoU oZOud eara AmnU Xw]i{ _Z `mß¿`m [H$S>rV gm[Sy>Z Vm{
AoYH$moYH$ o[D$ bmJVm{. [ohÎ`m AdÒW{V _ZwÓ` XmÍ$bm gm{S>rV Zmhr; AmoU

&& EH$M fl`mbm $&& 79$&&


`m AdÒW{V XmÍ$ _ZwÓ`mbm gm{S>rV Zmhr. _⁄[mZmM{ ^`ßH$a XwÓ[naUm_ ^mdr
H$mir Am[Î`mhr oR>H$mUr e∑` Amh{V Aer Xya—Ô>rZ{ ^mΩ`embr OmUrd Pmbr
Va EImXm ZdoeH$m XmÍ$]mO AoVe` H$amar[UmZß, [m{bmXr oZ¸`mZß AmnU
AoZdma odMmae∫$sZß [ohÎ`m AdÒW{V AgVmZm EImX{ d{ir Var XmÍ$Mß Ï`gZ
gm{S>m`bm g_W© hm{B©b. [U `m XwgË`m AdÒW{V H$mhr oXdg KmbodÎ`mZßVahr
XmÍ$¿`m [H$S>rVyZ AoO]mV gwQ>Umam _ZwÓ` _mà AdVmar VmH$XrMm, B©úa
e∫$sMm, AmoU bm{H$m{Œma oZJ´hmMmM Agbm [mohO{. CŒmam{Œma AZmMma dmT>V
OmVmV AmoU À`mZßVaM{ [¸mŒmm[mM{ jU _Zmbm ghZ hm{B©Zmg{ hm{VmV. Aem
d{ir OJmV Vm|S> XmIdm`bm dmQ>Umar bmO H$m{iyZ o[ `mgmR>r oZb©Çm[UmZß
XmÍ$ H$Yrhr gwQ>Uma Zmhr. AmoU [¸mŒmm[m_wi{ o[iyZ H$mT>Umam gmdY[UmMm
EH$hr jU Am[Î`mOdi Z `{D$ X{ `m¿`m oZ¸`mZß AÔ>m°‡ha AmUIr AIßS>
JwßJrV [Sy>Z amh `mgmR>r ÂhUyZ Vm{ EH$M fl`mbm K{Vm{; XmÍ$ Z o[ `mMr ‡oVkm
_m{S>Vm{; AmoU [w›hm Ver ‡oVkm H$arV Zmhr. hm EH$M fl`mbm ÂhUO{ oVgË`m
‡b`mdÒW{Mr gwÈdmV! ^mB©, AmO gH$mir qgYyOdi ‡oVkm H$aVmZm _bm
_yIm©bm H$Î[Zmgw’m Pmbr Zmhr, H$s AmO¿`m oXderM _m¬`m Am`wÓ`mMr
‡b`mdÒWm gwÍ$ hm{Uma Amh{! gH$miMr qgYyMr AmZßXr _w–m, Vm{ AmZßXmly,
o_Q>V Mmbb{Î`m _m¬`m S>m{˘`mßVbr AI{a¿`m Ame{Mr Vr oZÒV{O bH$mH$s,
d{S>Ám Ame{¿`m ^amV, AmÂhr Xm{KmßZr Mwß]Z K{VÎ`m_wiß ]mim¿`m H$m{d˘`m
Jmbmda Amb{br bmbr- ^mB©, Am_¿`m oM_wH$Î`m OJmVbm Vm{ e{dQ>Mm
AmZßX- Vm{ AmZßX - OmD$ X{ `m EH$M fl`mÎ`mV! (XmÍ$ o[Vm{.) d{S>Ám, AmVm
dmB©Q> dmQy>Z K{ `mMß H$mhr H$maU Zmhr. BVH$m d{i _r ]´˜kmZm¿`m Jm{Ô>r
gmßoJVÎ`m ÂhUyZ AOmU oOdm, Vwbm Wm{S>rer Amem H$m dmQy> bmJbr Amh{?
_mPß h{ ]´˜kmZ [¸mŒmm[mMß Zmhr; V{ odfmar oZame{Mß Amh{. _m¬`m XmÍ$]mO
Am`wÓ`mVbr hr oVgar ‡b`mdÒWm Amh{. [ohÎ`m AdÒW{V _ZwÓ` XmÍ$bm
gm{S>rV Zmhr. XwgË`m AdÒW{V XmÍ$ _ZwÓ`mbm gm{S>V Zmhr, AmoU oVgË`m
AdÒW{V Xm{K{hr EH$_{H$mßbm gm{S>rV ZmhrV. `m AdÒW{V XmÍ$ AmoU _ZwÓ`
`mßMm BVH$m EH$Ord Pmb{bm AgVm{ H$s, Ord OmB©[`™V À`mßMm od`m{J hm{V
Zmhr. AÔ>m°‡ha XmÍ$¿`m YwßXrV [S>bm AgVm À`m YwßXr¿`m JwßJrVM EImXm am{J
]imdÎ`m_wiß ÂhU, EIm⁄m _mZogH$ AmKmVm_wiß ÂhU qH$dm AmH$pÒ_H$
A[KmVm_wiß ÂhU; À`mMm EH$XmMm oZH$mb bmJVm{. AmoU Vm{ oZH$mb Odi
AmU `mgmR>r Aer ^am^a XmÍ$ K{V ]gUß, EdT>ßM `m OJmV _mPß H$m_ Amh{.
hm EH$- AmUIr EH$- ]Òg, AmUIr EH$M fl`mbm! ([w›hm ^am^a o[Vm{.)
am_bmb : gwYm, gwYm, H$m` H$aVm{ Amh{g h{ Vy?
gw Y mH$a : H$m` H$aVm{ Amh{ _r? E{H$, am_bmb! Vy _mPm oOdbJ o_Ã, oZÒgr_ ohVH$Vm©
&& EH$M fl`mbm $&& 80$&&
Amh{g; [U Vw¬`mhˇZhr _mPm EH$ AoYH$ oZÒgr_ ohVH$Vm©- _mPmM Zmhr,
EHß$Xa OJmMm- Ord_mÃmMm EH$ oOdbJ o_Ã, oZÒgr_ ohVH$Vm© Amh{. À`m¿`m
g›_mZmMm _r ‡`ÀZ H$arV Amh{. ¡`m¿`m[wT>ß Y›d›VarZßgw’m hmV Q>{H$b{ Amh{V;
Aem am{Ω`m¿`m `mVZmßZr Vi_iUmË`m oOdmbm AI{a H$m{U hmV X{Vm{? _•À`y!
XwÓH$mim¿`m C[mg_mar_wiß VS>\$Sy>Z H{$odbdm `m ZmBbmOmZß EH$_{H$mßH$S{
[mhUmË`m _m`b{H$amß¿`m Xw:ImMm e{dQ> H$emZß hm{Vm{? _•À`yZß! Am[Î`m Owb_r
Om{amZß OrdH$m{Q>rbm Ãmhr Ãmhr H$Í$Z gm{S>UmË`m ZamY_m¿`m ZmemgmR>r oZame
_ZwÓ`OmVr AI{a H$m{Um¿`m Vm|S>mH$S>{ [mhV{? _•À`y¿`m! Vm{ _•À`y Vwbm AmoU
_bm ^{Q> `mgmR>r `m`MmM! Aem [am{[H$mar H$mi[wÈfmbm Xm{Z [mdbß
AmUm`bm J{bß Va À`mV Am[br _mUwgH$s oXgyZ `{D$Z À`mM{ V{dT>{ H$Ô>
dmMVrb. Aem arVrZß `_mbm gm_m{am Om `mgmR>r `m Xw]˘`m X{hmV _r XmÍ$Zß
WH$dm AmUrV Amh{. am_bmb, XwgË`mMm Zme H{$Î`m_wiß Am[Î`mbm IyZ
MT>Vm{ Iam; [U _r hr AmÀ_hÀ`m H$arV Amh{, oVMmM _bm IyZ MT>V Mmbbm
Amh{! ^Î`m _ZwÓ`m, IwZr Bg_mg_m{a C^ß amhUß Ym{∑`mMß AgVß! ([w›hm o[Vm{.)
am_bmb : [U Agm oOdmMm ÃmJm H$am`Mß H$m` H$maU Amh{?
gw Y mH$a : H$m` H$maU? EH$M H$maU- AmoU V{hr hm EH$M fl`mbm!
am_bmb : EH$M fl`mbm- EH$M fl`mbm- `m EH$M fl`mÎ`mV Amh{ Var H$m` EdT>ß?
gw Y mH$a : `m EH$M fl`mÎ`mV H$m` Amh{ ÂhUyZ odMmaVm{g? ^mB©, AJXr d{S>m Amh{g! `m
EH$M fl`mÎ`mV H$m` H$m` Zmhr ÂhUyZ Vwbm dmQ>Vß? (fl`mbm ^Í$Z) hm [mhm
EH$M fl`mbm! hm ^ab{bm Amh{ Iam! `mV H$m` oXgVß Amh{ Vwbm? am_bmb,
_ZwÓ`m¿`m Am`wÓ`mV oZame{Mm e{dQ>Mm Agm H$mb `{Vm{, H$s ¡`m d{ir
OrodVmMr AmR>dU _m{hmZß À`mbm \$gdy eH$V Zmhr AmoU _aUm¿`m ImÃr_wiß
Vm{ ÒdV:¿`m X{hmda _•À`y¿`m Xa]mamMr gŒmm H$]yb H$am`bm bmJVm{- _•À`y¿`m
^`mZH$ ÒdÍ$[mer _ZwÓ`mer —Ô>r [naM`mZß EH$Í$[ hm{VmM, Vm{ jU^ßJwa
OJmH$S>{ H$mim¿`m H´ y $ a[UmZß [mhˇ bmJVm{ . _Zw Ó `ˆX`mVÎ`m ghO
H$mÏ`Ò\y$VuVhr hm —Ô>rVbm H´y$a[Um I{iy bmJVm{. Aem d{ir Vrd´ oZame{Zß
H$S>dQ>b{Î`m _•À`y¿`m H´y$a H$mÏ`—Ô>rZß [mhVmZm gwßXa dÒVyß]‘bgw’m ^`mU
H$Î[Zm AmR>dVmV. À`m —Ô>rZß [mhVmZm, AmB©¿`m _mßS>rda g_mYmZmZß ÒVZ[mZ
H$aUmaß _yb oXgbß, H$s V{ oVWÎ`m oVW{ _{bß Va À`m AmB©bm H$m` Xw:I hm{B©b,
Agß oMÃ Aem H´y$a H$Î[Z{[wT>ß C^ß amhVß! hiXrZß ^ab{br Zdr Zdar [mhVmM
d[ZmZßVa Vr H$er oXg{b `m]‘b H$Î[Zm odMma H$Í$ bmJV{! am_bmb, _r
hÑr À`m AdÒW{V Amh{ AmoU _m¬`m H$Î[Z{bm _⁄[mZm¿`m ¡`m{VrMr ¡dmbm
‡Xr· H$arV Amh{. Aem d{ir _r CMß]iyZ ]m{bV Amh{! AmVm _m¬`m —Ô>rZß

&& EH$M fl`mbm $&& 81$&&


`m EH$M fl`mÎ`mV H$m` ^ab{bß Amh{ V{ [mhm! [•œdrZß Am[Î`m CXar¿`m aÀZmßMm
Ao^bmf H{$Î`m_wi{ Idib{Î`m g·g_w–mßZr Am[Î`m AdmT>Ï` odÒVmamZß
[•œdrbm [mbmU Kmb `mMm odMma H{$bm; À`m Ob‡b`m¿`m d{ir Hy$_©[•>m¿`m
AmYmamda [•œdrZß Am[bm C’ma H{$bm! [wT>{ odúmbm Omi `m¿`m Ao^_mZmZß
AmoXÀ`mZß ]mam S>m{i{ CKS>b{! À`m Aoæ‡b`mV EH$m dQ>[Ãmda oMV≤ÒdÍ$[
Aob· amhˇZ À`mZß gmar g•Ô>r [w›hm e•ßJmabr! C^`Vmß¿`m `m A[_mZm_wiß
Aoæ AmoU [mUr `mßZr Am[m[bß Z°goJ©H$ d°a odgÍ$Z gOrd g•Ô>r¿`m gßhmamMm
odMma H{$bm! [arojVrMm ‡mU K{ `mgmR>r _Àgam¿`m Àd{fmZß VjH$mZß ]m{amVÎ`m
AmirMß Í$[ K{Vbß, À`m‡_mU{ Idib{b{ g·g_w– gwS>m¿`m ]w’rZß `m
BdÎ`mem Q>rM^a fl`mÎ`mV gm_mdyZ ]gb{; AmoU AmoXÀ`mZß Am[br
Omi `mMr AmJ À`mß¿`m _XVrbm oXbr! _ZwÓ`m¿`m —Ô>rbm ^yb [mS>Umam
_m{hH$[Um AmU `mgmR>r, Va `mVmR>Ám odYdmß¿`m H$[mimMß Hwß$Hy$ H$mbdyZ
`m ]wS>À`m AmJrbm bmb VO{bm AmUbm! `m EH$mM fl`mÎ`mV BVH$s H$Sy>
AdbmXrMr XmÍ$ ^abr Amh{! ZrQ> ]oKVbrg hr XmÍ$? (fl`mbm o[Vm{.) AmVm
`m naH$mÂ`m fl`mÎ`mV H$m` oXgVß Vwbm? H$mhr Zmhr? ZrQ> [mhm, ÂhUO{
lrH•$ÓUm¿`m Vm|S>mV odúÍ$[Xe©Z‡gßJr `em{X{bm O{ M_ÀH$ma oXgb{ ZgVrb,
V{ `m naH$mÂ`m fl`mÎ`mV Vw¬`m —Ô>rbm oXgVrb! H$m]mS>H$Ô> C[gyZ Amb{bm
WH$dm Kmbod `m¿`m Ame{Zß XmÍ$ o[UmË`m _Owamß¿`m `m [mhm Pm{[S>Ám!
oZÈ⁄m{JmMm d{i Kmbod `mgmR>r ÂhUyZ XmÍ$ o[UmË`m lr_ßVmß¿`m `m hd{Î`m!
H{$di ‡oVo>V[UmMß bjU ÂhUyZ Mm{MÎ`mZß XmÍ$ fl`m`bm oeH$b{Î`m,
oeH$b{Î`m [T>V_yIm©Mm hm VmßS>m! AH$b{¿`m _mJm©Zß Z gmYUmar Jm{Ô> _OberV
EIm⁄mOdiyZ gmYyZ K{ `mgmR>r YyV©V{Zß À`m¿`m]am{]a ÂhUyZ Wm{S>rer ø`m`bm
bmJyZ o[Vm o[Vm e{dQ>r ÒdV:hr ]wS>mb{Î`m Ï`dhma[ßoS>VmßMr hr [mJm! C⁄m{Jr,
Jar], Amier lr_ßV, gmja [T>V_yI©, oZaja Ï`dhmar gdm™Zm gagH$Q>
Obg_mYr X{Umam hm [mhm EH$M fl`mbm! XmÍ$]mO ZdË`m¿`m ]m`H$mßMr hr
[mhm [mßT>ar \$Q>\$Q>rV H$[miß! XmÍ$]mOmß¿`m [m{a∑`m [m{amß¿`m `m C[mg_mar¿`m
qH$H$m˘`m, H$À`m©gdaÀ`m _wbmß¿`m AH$mbr _aUmZß Vi_iUmË`m d•’
_mVmo[VamßMß odÏhiUß! Mm{arg J{b{Î`m Mm°Xm aÀZmß¿`m _m{]XÎ`mgmR>r `m EH$M
fl`mÎ`mV gm_mdb{Î`m g·g_w–mßZr XmÍ$¿`m Í$[mZß ^y_mV{Mr H°$H$ ZaaÀZ
AH$mir [MZr [mS>br! ÛrOmVrbm ZQ>od `mgmR>r g_w–m¿`m CXamVyZ oOVH$s
_m{Vr ]mh{a oZKmbr À`m¿`m Xg[Q> AmgdmßMr _m{Vr XmÍ$_wiß ÛrOmVrZß `m
EH$M fl`mÎ`mV Q>mH$br Amh{ V ! ]{ d maer ]m`H$mß M r ]{ A ]´ y , ]{ e a_
]mOma]gÏ`mßMr ]XMmb, ]{H$ma ]{aS>mßMr ]X_mfr! ]{oMamI ]mXehmVr,
oOdbJ o_Ãmß¿`m _mam_mË`m, XßJb]mOr, IyZ- am_bmb, hm [mhm, OJmda

&& EH$M fl`mbm $&& 82$&&


Aß_b MmbodUmam ]mXemhm ogHß$Xa, XmÍ$¿`m A_bmImbr H{$di _ma{H$ar
]ZyZ Am[Î`m oOdbJ o_ÃmMm IyZ H$arV Amh{! Vm{ [mhm, _{b{Î`mbm gOrd
H$aUmam X°À`JwÍ$ ewH´$mMm`©, Am[Î`m À`m gßOrdZrgh `m EH$M fl`mÎ`mV
]wSy>Z AY:[mV ^m{JrV Amh{V! ([{Î`mV XmÍ$ ^Í$ bmJVm{; am_bmb À`mMm
hmV YÍ$ bmJVm{.) h≈>r _yIm©, AOyZ _mPm hmV YaVm{g! AmVm _mPm hmV YÍ$Z
H$m` \$m`Xm hm{Uma? AOyZ Vwbm hm EH$M fl`mbm W≈>{Mm dmQ>Vm{ H$m? am_bmb,
AZmoXH$mbm[mgyZ g_w–mV ]wS>mb{br OhmOß; _ZwÓ`gßgmamMm A\$mQ> [gmam,
hr gmar EH$dQy>Z bjmV AmUbr ÂhUO{ gm_m›` _ZwÓ`]w’rbm À`m gdm™Zr
JO]Ob{bm g_w–mMm Vi ^`mZH$ dmQy> bmJVm{. ^mB©, Vy ]wo’dmZ Amh{g
AmoU H$Î[H$hr Amh{g. _m¬`m hmVmVbm hm bhmZgm EH$M fl`mbm Vw¬`m
H$Î[Z{¿`m odúmV BVH$m _m{R>m hm{D$ X{, H$s `m gwßXa OJmMm oOVH$m ^mJ À`m
[{Î`m¿`m Vimer ÈVyZ ]gbm Amh{, Vm{ Vw¬`m S>m{˘`mßg_m{a ZmMy bmJ{b. VwPr
—Ô>r ^{XÍ$ bmJbr, Vaiy bmJbr! am_bmb, hmM Vm{ odamQ≤>ÒdÍ$[ EH$M fl`mbm!
am_bmb, h{ CJ´ AmoU ^`mZH$ oMÃ ZrQ> [mhˇZ R>{d. _m¬`m hmVMm [{bm H$mTy>Z
K{ `m¿`m ^bÀ`m ^arbm [Sy> ZH$m{g. [am{[H$mar _ZwÓ`m, BVH$m d{i Kgm \$m{Sy>Z
Vw¬`m H$Î[Z{[wT>ß hm odamQ≤>ÒdÍ$[ EH$M fl`mbm _yoV©_ßV C^m H{$bm, Vm{ `m
gwYmH$amgmR>r ZÏh{. Om, gmË`m OJmV Vw¬`m d°^dembr dmUrZß h{ _yoV©_ßV
oMÃ hm odamQ≤>ÒdÍ$[ EH$M fl`mbm- Aem CJ´ ÒdÍ$[mV ‡moU_mÃm¿`m S>m{˘`mß[wT>ß
C^m H$a! MmaMm°Kmß¿`m AmJ´hmZß, qH$dm Hw$R>Î`mhr _m{hmZß \$gb{bm EImXm
VÈU [ohbm EH$M fl`mbm Am{R>mer bmdVm{ Amh{ Vm{M hm odamQ≤>ÒdÍ$[ EH$M
fl`mbm À`m¿`m S>m{˘`mß[wT>ß C^m amhˇZ À`m¿`m ^{Xab{Î`m hmVmßVyZ Vm{ [ohbm
EH$M fl`mbm JiyZ [S>bm AmoU Imbr [Sy>Z Agm Ii≤H$Z ^ßJyZ J{bm, VaM
`m gwYmH$amMm XmÍ$V ]wS>mb{bm Ord g·[mVmim¿`m Imbr Agbm Var
g_mYmZmMm EH$ oZ:úmg Q>mH$sb! am_bmb, `m[wT>ß h{ VwPß H$m_ AmoU h{ _mPß
H$m_!
(o[Vm{.)
am_bmb : gwYmH$a, S>m{˘`mßZr [m[ [mhmdV Zmhr ÂhUVmV, [U AmVm `m[wT>ß _mÃ-
gw Y mH$a : ‡oVkm [wT>ß ]m{byM ZH$m{g; ÂhUO{ Vr _m{S>Î`mMß [m[ bmJUma Zmhr. ^mB©, _mPß
XmÍ$Mß Ï`gZ EH$ d{i gwQ>{b, [U _mPß Ï`gZ gm{S>od `mMß d{S> Vw¬`m S>m{∑`mVyZ
_mà Om `mMß H$R>rU oXgVß. am_bmb, EH$M fl`mbm, EH$M AZw^d- H{$di
XmÍ$[waVmM hm og’mßV _r Vwbm gmßoJVbm Zmhr. _m{hmMr Or Or dÒVy Ag{b,
À`m ‡À`{H$s¿`m ]m]VrV hmM og’mßV Amh{. oÛ`mßMr Jm{Ô> K{; EIm⁄m ÛrH$S>{
oH$À`{H$ d{im [mohbß- X`{Zß [mhm, __V{Zß [mhm- OmD$ X{- am_bmb, Vy ehmUm
Amh{g, AmoU eaX≤- _mPr Vr ]ohUM Amh{- Vy oVbm _Zm[mgyZ _wbJr
&& EH$M fl`mbm $&& 83$&&
_mZbrM Amh{g. MmßS>mim¿`m _ZmVgw’m BWß [m[mMr H$Î[Zm `{Uma Zmhr Zm?
bmI d{im Vy oV¿`mH$S>{ oZXm}f —Ô>rZß [mohbß Amh{g Zm? - Om, ]m{b `m¿`m
^amV ]{gmdY[UmZß oV¿`m AßJmbm EH$Xm ZwgVm Ò[e© H$a! ^mB©, EH$M Ò[e©-
[U V{dT>ÁmZß _mUwgH$sMß _mV{aß hm{D$Z, Vy O›_mMm [ey hm{erb!
am_bmb : (ÒdJV) EH$M fl`mbm! EH$M Ò[e©! e„XmMß ehmU[U oeH$dm`bm ÂhUyZ _r
BWß Ambm{! AmoU ehmU[UmM{ e„X oeHy$Z [aV Mmbbm{! EH$M fl`mbm! EH$M
Ò[e©! EH$M H$Q>mj! _m{hm¿`m H$m{UÀ`mhr dÒVyMm [ohbm ‡gßJ [ohbm ‡gßJM
Q>mibm [mohO{- ZßVa gmdY[UmZß dmJUß ÂhUO{ O›_mMm [ey! eaX≤Mm EH$M
Ò[e©! [ey! (CKS>) gwYm, AmYr Kar Mb. (OmVmV.)

‡d{e [mMdm

(ÒWi: gwYmH$amM{ Ka. [mÃ{: qgYy XrZ d{emZ{ XirV Amh{. [mi `mV _yb.)
qgYy : Mß– MdoWMm$& am_¿`m Jß ]mJ{_Y{ Mm\$m ZdoVMm$&&
(Xm{Z Mma d{i ÂhUV{) ([mi `mV _yb aSy> bmJV{.) AJß ]mB©, ]mi CR>bm
dmQ>Vß! (CRy>Z À`mbm [mi `mVyZ ]mh{a K{V{.) AmO MdWrMr hr oM_wH$br
Mß–H$m{a bdH$a H$m ]aß CJdbr? MVwWuMm C[mg bmJbm dmQ>Vß oM_ `m
Mß–mbm? ^yH$ bmJbr H$m ]mimbm? ]mi, Wmß] hß Oam. AmVm JrVm]mB© `{Vrb,
À`mßZm XyY AmUm`bm gmßJy _m¬`m ]mimgmR>r ]aß! AmVm H$m ]aß H$mOiH$mR>
o^OdVm{g Agm? _Kmer Wm{S>ß XyY [mObß hm{Vß V{dT>ÁmdaM Wm{S>m d{i
H$mT>m`bm ZH$m{ H$m? Agm h≈> H$Í$ Z`{? _moJVÎ`m d{ir XyY o_im`M{ oXdg,
amOgm, AmVm Am[b{ ZmhrV a{! Am[Î`m b{Ir Jm{Hw$ir¿`m Jm{R>Ur Am{g [S>Î`m!
(amJ- H$mbßJS>m; Vmb- Xr[MßXr. Mmb- Nw>[Zm[{ aßJ.)
]Ky ZH$m{ _OH$S>{ H{$odbdmUm, amOg]mim$&& Y´w.$&&
`{ X{dm$& A[wbr Zm H$ÈUm
Vm{dar g_OwZr$& dV} AZwH$mbm$&& 1$&&
Jna]rV bhmZ oOdmbmgw’m _m{R>Ám _mUgmMr g_OyV `m`bm hdr ]aß, ]mi!
AÒgß, AmVm H$gm ]am hgbmg! AgmM ehmU[Um oeH$bm [mohO{ AmVm!
JwUmMß _m{R>ß Jm{oOadmUß Amh{ _mPß! —Ô>gw’m bmJ{b EIm⁄mMr Aem JwUm¿`m
H$aUrZß! Pmbß, bmJbrM —Ô>! Ambr ]miJßJm S>m{˘`mßVyZ! _m¬`m S>m{˘`mßVyZ
[mUr Ambß ÂhUyZ H$m dmB©Q> dmQ>bß Vwbm? ]mim, _r aS>V{ ÂhUyZ Vy gw’m Agm

&& EH$M fl`mbm $&& 84$&&


aS>UmaM H$m? _r aSy> ZH$m{ Va H$m` H$Í$? AmO dmQ>bß, X{dmbm X`m Ambr
ÂhUyZ! MmßJbr e[W K{D$Z gm{S>Uß Pmbß hm{Vß; [U Am[bß X°d AmS> Ambß!
AmVmM ^mB©Zß gmßJyZ [mR>odbß, H$s ∑b]mV OmD$Z [w›hm ø`m`bm gwÈdmV Pmbr
ÂhUyZ! AmVm ]mim, gßgmambm VwPmM H$m` Vm{ AmYma! ]mi, bm°H$a _m{R>{ Ïhm,
AmoU Am[Î`m Jm{oOË`m hmVmßZr _mPr Amgdß [wgyZ Q>mH$m! Vm{da `m Amgdmß¿`m
AIßS> Yma{Zß Vw¬`m AmQ>b{Î`m XwYmMm dmT>mdm H$am`bm ZH$m{ H$m? E{H$Vm E{H$Vm
S>m{i{ o_Qy>Z ‹`mZ _mßS>bß H$m BV∑`mV? hgm`bm d{i Zmhr, Z aS>m`bm d{i
Zmhr! ZrO, _r JmUß ÂhUV{ hß! (À`mbm _mßS>rda oZOdyZ [w›hm Xiy bmJV{.
BV∑`mV JrVm ‡d{e H$aV{.) ""Mß– Mm°oWMm$& am_m¿`m Jß ]mJ{_‹`{ Mm\$m
ZdoVMm!'' ([w›hm [w›hm ÂhUy bmJV{. JrV{bm [mhˇZ) AJß ]mB©! JrVm]mB©, Aem
C‰`m H$m? ]gm Zm? AmO Viram_mßMr V„`{V H$er Amh{? H$mhr CVma dmQ>Vm{
Amh{ H$m?
JrVm : CVma Zmhr Z≤ H$mhr Zmhr! [U ]mB©gmh{], H$m` Vw_Mr Xem hr? OmÀ`mMr
KaKagw’m Aem Jm `mZß Jm{S> H$Í$Z K{Vm AmhmV, V{Ïhm Y›` ÂhUm`Mr Vw_Mr!
qgYy : ÂhUVmV Zm, dmgZm Ver \$iß! ]m]mß¿`m Kar _m¬`m bhmZ[Ur Am_Mr
_m{bH$arU am{O [hmQ>{Mr Jm{S> J˘`mda h{ JmUß ÂhUyZ XirV Agm`Mr; _r
oZÀ`Z{_mZß Am[br AßWÈUmda [S>Î`m [S>Î`m V{ E{H$m`Mr. ]mi[UmMr
g_OyV- EH$Xm Ambß ghO _ZmV, Am[Uhr AgßM JmUß ÂhUyZ Ximdß Agß;
X{d ]m[S>m Hw$R>ß V{dT>ßM E{H$V hm{Vm; À`m d{ir À`mbm _mPm ]mih≈> Zmhr [wadVm
Ambm; AmVm gQ>dr¿`m \{$Ë`mV gm[Sy>Z [w›hm ]mi[U bm^bß AmoU Xi `mMr
hm°g o\$Q>br! À`m Jm{Ô>rMr AmR>dU hm{D$Z JmUß ÂhUV hm{V{ Pmbß! hm{ [U, H$m`
hm{ JrVm]mB©, gß‹`mH$mir h{ XiU ⁄m`M{ Amh{, À`mM{ oH$Vr [°g{ o_im`M{
Amh{V?
JrVm : ghm!
qgYy : _J V{ AmVm Zmhr H$m o_im`M{?
JrVm : H$m_mAmYr H$g{ o_iVrb?
qgYy : AJXr hmVm[m`m [S>b{ Var Zmhr H$m o_im`M{?
JrVm : À`m KaMr _mUgß _m{R>r ZV–Ô> Amh{V _{br! [m[ _moJVÎ`mZß ⁄m`Mr ZmhrV
Hw$Umbm! [U ]mB©gmh{], AmVmM H$embm hd{ hm{V{ [°g{?
qgYy : (ÒdJV) AmVm H$m` gmß J m`Mß `m _w b rOdi? KamV oM_Ur¿`m
MmË`m[waVmgw’m AmYma Zmhr, h{ H$gy gmßJy ohbm? X{dm b˙_rZmam`Um, ""Hw$]{a

&& EH$M fl`mbm $&& 85$&&


VwPm ^mßS>mar, AmÂhm o\$aoder Xmam{Xmar!'' `mV [wÈfmW©- [U Vw¬`mH$S>{ H$m`
Xm{f? [yd©O›_r H{$bß V{ H$[mir C_Q>bß, À`mbm Vy H$m` H$aUma? _mJÎ`m O›_r
]´m˜U VmQ>mdÍ$Z CR>dbm Ag{b ÂhUyZ AmO AfimgmR>r Xmhr oXem [mhUß
Ambß; AVrV A‰`mJVmbm naÀ`mhmVr XdS>bß Ag{b ÂhUyZ KaMr b˙_r [maIr
Pmbr! ohaÏ`m Hw$aUmßVyZ JmB©JwOrbm hmH$bbß Ag{b, V{Ïhm AmO ]mimbm
XyY o_iV Zg{b! Am_Mß gßoMV Im{Q>ß, oVWß Vw¬`mH$S>{ H$m` ]aß JmËhmUß
AmUm`Mß?
(amJ- gmdZ; Vmb- Í$[H$. Mmb- [oV hˇß o[`yß.)
H$er _r ‡^m{ qZXy Vwbm$& ZM ]K{ Vw¬`m Xm{fm$&
H$m{Umdar am{fV{$& AUwhr Yar Z _r$& Xm{fr Òd^mdm! && Y´w.$&&
gßoMV N>oiV{$& _mP{ Ag{$& ^OZr À`m¿`m$&
ZM ]bbd Vw¬`m A_am X`{bm$&& 1$&&
JrVm : gmßoJVbß Zmhr VwÂhr H$embm AmVm hd{V [°g{ V{?
qgYy : H$m` gmßJm`Mß, JrVm]mB©? AmO oH$ZB© Am_¿`m KamV Afi[yUm©_mB© AJXrM
ÈgyZ ]gbr Amh{ hm{! X{dm¿`m AjVmß[waV{gw’m VmßXyi ZmhrV KamV! ÂhUyZ
ÂhUV hm{V{- _yR>^a ^mV CH$S>bm ÂhUO{ _‹`m›h Q>i{b H$er Var! _m¬`m[mer
h{ EdT>{ Xm{Z [°g{ ]mim¿`m XwYm[waV{ Amh{V H$m` V{!
JrVm : hmŒmr¿`m, Ahm{, _J _m¬`m- (ÒdJV) AJß]mB©, [U _m¬`mOdiM{ ÂhQ>b{ Va
`m ø`m`¿`m ZmhrV! (CKS>) ]mB©gmh{], Vgß AmdOy©ZM _moJVb{ Va
À`mß¿`mH$Sy>Z- oH$Vr ]aß? ([°g{ _m{OrV) EH$, Xm{Z, VrZ AZ≤ (CKS>) Mma [°g{
o_iVrb! Zmhr Agß Ïhm`MßM Zmhr AJXr! `{D$ H$m OmD$Z? AJXr C‰`m
C‰`m Amb{ hß-
qgYy : AJXr ]gÎ`m ]gÎ`mgw’m AmUmb! hß ]Km, Vgß ZH$m{, h{ Xm{Z [°g{ ø`m AmoU
]mimgmR>r AmYr XyY AmUm! _Km[mgyZ Vm{ ^wH{$Zß H$mgmdrg Pmbm Amh{! Vßda
_r h{ XiU AmQ>m{[V{! _J V{ K{D$Z Om ÂhUO{ Pmbß!
JrVm : ]mB©gmh{], EH$ Xhm d{i Vm|S>mda Ambß Ag{b, [U AmVm Q>mH$V{M ]m{byZ!
Vw_¿`m KamMr Aer odQ>ß]Zm Pmbr AmoU VwÂhr oVH$S>¿`m V„`{Vr¿`m Mm°H$er
H$aVm! À`m oXder H$W{V E{H$bß, À`m KQ>H{$[mgyZ _m¬`m _Zmbm H$gm MQ>H$m
bmJbm Amh{! KQ>m{ÀH$Mmbm H$Um©Mr e∫$s bmJbr V{Ïhm À`mZß odMma H{$bm
H$s, _mJß [S>bm{ Va [mßS>dmßMrM _mUgß M|JÍ$Z _aVrb! ÂhUyZ VemV [wT>ß P{[
KmbyZ À`mZß EdT>ß _m{R>ß H$b{da H$m°adg{Z{da Q>mH$bß! ]Km! EH{$H$mßZr _aVm
_aVm Am[Î`m _mUgmßMr ohVß [mohbr AmoU Am_¿`mH$Sy>Z AJXr AI{ar-

&& EH$M fl`mbm $&& 86$&&


AI{ a rbm XmXmgmh{ ] mß Z m hr XmÍ$Mr gd` bmdbr, AmUIr Vw _ ¿`m
gm{›`mgmaª`m gm{Çdi gßgmamV _mVr H$mbdbr! hm{Uß OmUß Hw$Um¿`m hmVMß
ZgVß, [U À`m[{jm Am[bß AmO-C⁄m Ïhm`Mß V{Mß Mma dg© AmYr!
qgYy : hß JrVm]mB©, Agß ^bVß ]m{bmdß H$m? Om, KamVyZ V{ ^mßS>ß K{D$Z bm°H$a OmD$Z `m
[mhˇ AmYr! d{S>Ám Zmhr Va Hw$R>Î`m! AmUIr h{ ]Km, ]mi _mßS>rda oZObm
Amh{, ÂhUyZ XiVmZm AdKS>Î`mgmaIß hm{Vß; À`mbm V{dT>m AgmM À`m
AßWÈUmda Z{D$Z R>{dm [mhˇ OmVm OmVm! (JrVm _wbmbm K{D$Z OmV{.) "Mß–
MdoWMm-' (_yb aSy> bmJV{.) AJß ]mB©, OmJm Pmbm dmQ>Vß? AmUm À`mbm
BH$S>{, JrVm]mB©! (JrVm _wbmbm [aV AmUyZ X{V{ d OmV{.) bm°H$a `m ]aß H$m?
(_wbmbm) ]mi, H$m ]aß Pm{[_m{S> Pmbr Vw_Mr? \$ma bmJbr H$m ^yH$?
AmÀ_mam_ ^wH{$Zß Vi_iV AgÎ`mda S>m{˘`mbm S>m{im bmJUma Var H$gm?
]mi, Oam Wmß], AmVm `{Vrb hß JrVm]mB©! AJß ]mB©, Agm C[mer Ame{Zß `m
o[R>mH$S>{ [mhm`bm bmJbmg? ]mi, AúÀWm_mbm À`m¿`m AmB©Zß [rR>[mUr
H$mbdyZ X{D$Z À`mMr XwYmMr VhmZ H$er Var ^mJdbr! [U ]mi, Am[br
Zoe]ß AJXrM [mßJir Amh{V; `mVÎ`m oM_yQ>^a o[R>mdagw’m Am[br gŒmm
Zmhr! V{ bm{H$mßMß Amh{! À`m [rR>[m `mMm Am{Ki Vw¬`m Vm|S>mda [mohbm, Va
amOgm, Vmam_VrMm am{ohXmg Vwbm hgyZ ohUdm`Mm Zmhr H$m?
(amJ- ^°adr; Vmb- [ßOm]r. Mmb- ]m]wb _m{am.)
JwUJß^ram$& À`oO Z bd Yram$&& Y´w.$&&
gŒd[arjm _hm$& `Xm [a_{úa oZ`m{Or$&
AdgmX V{Ïhm CoMV H$m dram? $&& 1$&&
ZH$m{ aS>dß Vm|S> H$Í$ JS>{! À`m [mhm AmÎ`m hß JrVm]mB© XyY K{D$Z! ([mhˇZ) AJß
]mB©, `{Uß Pmbß dmQ>Vß! [U h{ H$gbß `{Uß? X{dm, H$m` [mhUß Zoe]r AmUbßg
h{?
(gwYmH$a `{Vm{- À`mM{ [m` bQ>[Q>V Amh{V.)
gw Y mH$a : qgYy, BH$S>{ `{, _bm AmUIr fl`m`Mr Amh{! \$ma Zmhr, \$∫$ EH$M fl`mbm! [°g{
AmU! qgYy, [°g{ AmU!
qgYy : AmVm Hw$R>b{ ]aß AmUy [°g{ _r? _m¬`mOdi H$mhr Zmhr AJXr!
gw Y mH$a : Im{Q>ß ]m{bV{g! Amh{V! Mb AmU! AmUV{g H$s Zmhr? H$m Ord K{D$?
qgYy : Am[Î`m [m`mße[W _OOdi AmVm H$mhr Zmhr. AmVm Xm{Z [°g{ hm{V{ V{dT>{
]mimgmR>r XyY AmUm`bm oXb{ V{dT>{M! AJXr ]mim¿`m J˘`mda hmV R>{dyZ
gmßJV{ hdr Va!

&& EH$M fl`mbm $&& 87$&&


gw Y mH$a : À`mMm Jim Xm]yZ Q>mH$! H$m oXb{g [°g{?
qgYy : ]mimgmR>r ZH$m{V H$m ⁄m`bm? Agß H$m` H$am`Mß h{?
gw Y mH$a : Mb Omd! _bm ZmhrV AmoU À`mbm [°g{ Amh{V? ZdË`m[{jm V{ H$maQ>ß OmÒV
Amh{ H$m`? qgYy, Vy [oVd´Vm Zmhrg! ham_Im{a! V{ H$maQ>ß À`m am_bmbMß Amh{!
_mPß Zmhr!
qgYy : oed oed! H$m` ]m{bUß h{?
gw Y mH$a : oed oed Zmhr, am_bmbM Amh{! AmVm _mÍ$Z Q>mH$Vm{! (EH$ _m{R>r H$mR>r
K{D$Z _wbmH$S>{ OmVm{.)
qgYy : (Km]Í$Z) AJß ]mB©, AmVm H$gß H$Í$? hmH$m _mÍ$Z MmaMm°KmßZm O_odbß Va
oVH$Sy>Z H$mhr Var ^bVßM Ïhm`Mß! X{dm, H$m` a{ H$Í$ AmVm? _m¬`m \$mQ>∑`m
AßJmMß _m`{Mß [mßKÍ$U H$gß [waUma _m¬`m ]mimbm AmVm! (gwYmH$a H$mR>r
_maVm{. qgYy _‹`{ `{V{; oVbm H$mR>r bmJyZ Im{H$ [Sy>Z Vr ]{ew’ [S>V{.)
qgYy : X{dm, gmß^mi a{ _m¬`m ]mimbm!
gw Y mH$a : Vy _a! AmVm H$maQ>ß _a Omd! (H$mR>r _maVm{. _yb _aV{.)
([X≤_mH$a `{Vm{.)
[X≤ _ mH$a : ham_Im{am, H$m` H{$bßg h{?
gw Y mH$a : H$mhr Zmhr; AmUIr fl`m`Mr Amh{- EH$M fl`mbm!

AßH$ MdWm g_m·

&& EH$M fl`mbm $&& 88$&&


AßH$ [mMdm
‡d{e [ohbm

([mÃ{- ^JraW d eaX≤; eaX≤ aS>V{ Amh{.)


^JraW : (ÒdJV) ^mB©gmh{]mßMß _m¬`mer Agß VwQ>H$[UmMß dmJUß H$m hm{Vß `mMß H$maU
AmVm _m¬`m bjmV Ambß! hm am{JmVbm am{J, _Zmbm _maUmam, oOdmbm
OmiUmam, hm _Àga Amh{! ‡{_m¿`m Ò[Y}V oZame Pmb{Î`m XrZ oOdmßMm hm
oZdm©UrMm _Àga Amh{. H$Sy> H$mimMm H$S>dQ>[Umhr `m¿`m[wT>ß A_•VmgmaIm
dmQ>{b! `m d`mV, Aem A[À`ÒZ{hm¿`m ^amV, ^mB©gmh{]mß¿`m odd{H$embr
[wÈfmbmgw’m ‡{_mZß- h{ ‡{_ Zmhr; oZame{V gmoŒdH$ ‡{_ H$ÈUmd•ŒmrMß Í$[ K{Vß-
`m H$m_mZß- H$XmoMV ¡`mMß À`mbm H$iÎ`mdmMyZhr Agß hm{V Ag{b. `m
Ò[Y}Mr OmUrd am_bmbmßZm [ohÎ`m[mgyZM- ZH$m{ hm odMma! ^mB©gmh{]mß¿`m
ZmdmMm AJXr AZwXma CÑ{I Pmbm AmoU odMma Va AJXr ^bVm Pmbm!
Aa{a{! [a_{úam, oH$Vr Xw:I‡X ‡gßJmV _bm AmUyZ R>{dbßg h{! ^mB©gmh{]mß¿`m
_Zm{d•Œmrodf`r ›`m`oZw>a oZU©` X{ `mgmR>r `m hV^mJr ^JraWmZß odMma
H$amdm? À`mßZr _m¬`mda H{$b{b{ C[H$ma AmR>db{ ÂhUO{ _m¬`m ÒdV:Mmhr
_bm odga [S>m`bm hdm! XmÍ$¿`m ZmXmZß Ord›_•V Pmb{Î`m ^JraWmbm À`mßZr
[wZO©›_ oXbm AmoU À`mß¿`m dV©ZmH$S>{ À`m _rM Aem Q>rH$m—Ô>rZß [mhm`Mß?
o[À`m¿`m [w `d•Œmr]‘b gße` ø`m`Mm, _mV{¿`m ew’ erbm]‘b ZrM[UmZß
Mm°H$er H$am`Mr, ‡À`j [a_{úam¿`m ApÒVÀdm]‘b VH©$odVH©$ bT>dm`M{,
VemVbßM h{ AZp›dV [mVH$ Amh{! ^mB©gmh{]mßZr AmYrM Am[Î`m ‡{_mMr
aoV_mà Var H$Î[Zm _bm oXbr AgVr Va eaX≤¿`m ÒZ{h^mdmbm ‡{_m¿`m
[m`arda MT>od `mE{dOr _r H{$di [naM`m¿`m CXmgrZ [Xmda ]godbß AgVß!
[U À`mßZmM AmYr À`mß¿`m _ZmMr d•Œmr H$ibr Zg{b! V{ H$mhr Agm{; _m¬`m
OrodVmMr dmQ>{b Vr dmQ> bmJbr Var ^mB©gmh{]mß¿`m gwIm¿`m dmQ>{V _r H$Yrhr
AmS> `{Uma Zmhr. ^JraW‡`ÀZmßZr eaX≤¿`m ‡{_mMm d{J ^mB©gmh{]mßH$S>{
diodbmM [mohO{. (CKS>) eaX≤, Aem ˆX`^{XH$ pÒWVrVhr Vw¬`mer
oZw>a[UmZß ]m{bVm{ `mMr _bm j_m H$a. AmVm Vw¬`mer Agß ]m{bVmZm _bm
g_mYmZ dmQ>V Amh{ Ag{ _wirM g_Oy ZH$m{g. `m odfmar odMmamZß _mPß ˆX`
AmVÎ`m AmV gmaIß OiV Amh{. AJXr C[m` Zmhr ÂhUyZM _bm Agß
]m{bmdß bmJV Amh{, À`mMr j_m H$a AmoU _m¬`m ‡˝mM{ CŒma X{. eaX≤,
^JraWm¿`m gwImgmR>r dmQ>{b V{ Xw:I ^m{Jm`bm Vy V`ma Amh{g H$m? hß, Aer
aSy>Z _bm oZÈÀgmh H$Í$ ZH$m{g! gße`m¿`m XrZ —Ô>rZß [mhˇ ZH$m{g! Aem
&& EH$M fl`mbm $&& 89$&&
‡˝mMß Ò[Ô> e„XmßZr CŒma X{Uß H$m{UÀ`mhr ]mobH{$bm, À`mVyZ Vw¬`mgmaª`m
H$m{_b _Zm¿`m AmoU AmO›_ Xw:ImærV H$a[yZ oZKUmË`m ]mbodYd{bm
AJXrM _aUmhˇZhr AoYH$ Amh{, h{ _r OmUyZ Amh{! [U AmVmMm ‡gßJM
Agm M_ÀH$mnaH$ Amh{, H$s Ò[Ô> ]m{bÎ`mdmMyZ JÀ`ßVa Zmhr. Hw$brZV{Mr
_`m©Xm AmoU ‡m`m{OH$Vm `mßZmhr Am[U jU^a ]mOybm R>{dbß [mohO{. gmßJ
eaX≤, AJXr _m{H$˘`m _ZmZß gmßJ. ^JraWm¿`m gwImgmR>r Vy dmQ>{b V{ Xw:I
^m{Jm`bm V`ma hm{erb H$m?
eaX≤ : Vw_¿`m ‡˝mMß CŒma X{ `mMß H$maUM Zmhr. O{ Vw_Mß gwI V{ _mPß Xw:I Agß
H$Yr Var KS>{b H$m?
^JraW : ‡{_m¿`m ghdmgmV amhVmZm o^fi oOdmßZm Or EH$Í$[Vm o_iV{ VrM odahm¿`m
oMaoZame g•Ô>rVhr amIU{ \$ma XwÓH$a Amh{.
eaX≤ : odahmMr g•Ô>r! odahmMr H$Î[Zm Am[U AmVm-
^JraW : _ZmMm YS>m H$Í$Z EH$XmM, EH$X_ Ò[Ô>[Uß H$m` V{ ]m{byZ Q>mH$Vm{. eaX≤,
XwgË`m H$emgmR>r Oar Zmhr, Var H{$di `m ^JraWm¿`m gwImgmR>r- eaX≤,
j_m H$a, hmV Om{Sy>Z hOma d{im VwPr j_m _mJVm{- [U Vwbm ^mB©gmh{]mßMr
odZßVr _m›` H$amdr bmJ{b! am_bmberM Vwbm [wZod©dmh H$amdm bmJ{b!
eaX≤ : ^JraW, ^JraW, H$m` hm{ ]m{bbmV h{? Iam{IarM Vw_Mß ˆX` [ma OiyZ J{bß
Amh{ H$m? AJXr odfmMm- ^JraW, ˆX`XmhH$ ‡mUKmVH$ odfmMm- dfm©d
H{$bmV hm{ _m¬`mda!
^JraW : ^JraWm¿`m ˆXam{Jmda h{ odfM A_•VmgmaIß JwUH$mar Amh{! `mM odfm¿`m
g{dZmZß Vw¬`m ˆX`m¿`mhr d•Œmr _Í$Z OmD$ X{V!
eaX≤ : ^JraW, Vw_¿`m MaUr dmohb{b{ h{ ‡mU AmVm XwgË`mM{ H$g{ hm{ hm{Vrb?
^JraW : am_bmb¿`m MaUmßer _mP{ ‡mU JhmU [S>b{ Amh{V. Vw¬`m ‡mUmß¿`m
odoZ_`mZßM _bm _m¬`m ‡mUmßMr [w›hm ‡m·r hm{Uma Amh{! eaX≤, _m¬`m `m
H$V©Ï`m¿`m ÒdmW©d•ŒmrMr _bm j_m H$a!
eaX≤ : ZH$m hm{ ZH$m Agß ]m{by, ^JraW! Vw_¿`m e„Xme„XmZß _m¬`m ˆX`mda H$g{
odfmar Kmd ]gVmh{V, `mMm Wm{S>m Var odMma H$am!
^JraW : H•$VkVm odMmaerb ZgV{! ^mB©gmh{]mßM{ AmOda _m¬`mda AmoU Vw¬`mdahr
oH$Vr C[H$ma Pmb{ Amh{V À`mßMr ZrQ> AmR>dU H$a! À`m C[H$mamßMr \{$S>
Am[Î`mbm H$am`bm ZH$m{ H$m? X{dX°À`mßZr g_w–_ßWZ H$Í$Z Mm°Xm aÀZß ]mh{a

&& EH$M fl`mbm $&& 90$&&


H$mT>br; À`mV Ò[e©_mÃmZß OrdZme H$aUmar gwam AmoU Ò[e©_mÃmZß oMaßOrdZ
X{Umar gwYm Aer Xm{Z [aÒ[aodam{Yr aÀZß gm[S>br. [m[[yU© [•œdrda [ohÎ`mMm
[yUm©dVma Pmbm AmoU Xwgaß oÛ`mß¿`m AYam_•Vm¿`m Í$[mZß _ZwÓ`OmVr¿`m
dmQ>Urbm Ambß. EH$m aÀZm¿`m `mVZm_` Vm[mVyZ ¡`mßZr _mPr gwQ>H$m H{$br
À`mß¿`mM gwImgmR>r XwgË`m aÀZm¿`m gwImMmhr _bm À`mJ H{$bm [mohO{.
gßgmamV gwIXw:ImMß o_lU Ao^fiÒdÍ$[mMß Amh{. H$mim{ImMr EH$ amà H$mTy>Z
Q>mH$br Va oV¿`m]am{]aM ‡H$me[yU© oXdgmH$S>{hr S>m{i{PmH$ H$am`bm [mohO{.
Xw:ImMm EH$ Aße Q>mi `mgmR>r À`m¿`mer gßbæ Agb{Î`m gwImßembmhr Xya
H$amdß bmJVß, hm B©úam¿`m KaMm oZw>a ›`m` Amh{.
eaX≤ : ^JraW, Ag{ oZX©` H$g{ hm{ PmbmV?
(amJ- OmJr; Vmb- oÃdQ>. Mmb- oXb^a OmZwd{.)
H•$oV Aer ^rfUm$& A›` Zm$&& Y´w.$&&
odVnab _Zm$& [a_{em¿`m$& `mVZm! $&& 1$&&
H$m{_bVam $& doZVmoMŒmm$& Omir Zm? $&& 2$&&
^JraW : ^JraWm¿`m OJmVbr [a_{úamMr _yVu am_bmb¿`m Í$[mZß C^r Amh{. AmM`©
X{dm{ ^d, _mV•X{dm{ ^d, o[V•X{dm{ ^d, `m Am[Î`m Am`©Y_m©¿`m AZwÑßKZr`
Amkm Amh{V. ^mB©gmh{]mßZr o[À`m‡_mUß _bm [wZO©›_ oXbm. OJm¿`m C[hmgmZß
Xw:Imdb{Î`m _m¬`m _Zm{d•ŒmrMr _mV•‡{_mZß Om{[mgZm H{$br; ^mdr Am`wÓ`mMß
gmW©H$ hm{ `mgmR>r _h›_m›` _mJm©Mm _bm JwÈ[X{e H{$bm; _mVm, o[Vm, JwÍ$,
`mß¿`m `m oÃ^ydZdß⁄ oÃ_yVubm _m¬`m —Ô>rZß [a_{úamMr [w `[Xdr ‡m· Pmbr
Amh{. `m [a_{úam¿`m B¿N>{gmR>r gd©Òdr AmÀ_`k H$a `mbm _bm VÀ[a
Ïhm`bm ZH$m{ H$m? lrH•$ÓU[a_mÀÂ`m¿`m B¿N>{gmR>r _`ya‹dOamOmZß Am[bß
AY© AßJ H$adVrZß H$m[yZ oXbß, À`m‡_mUß _m¬`m [a_{úam¿`m gwImgmR>r _m¬`m
oOdm[mgyZ _m¬`m ^mdr AYm™Jrbm Vm{S>Umar hr AmH$memMr Hw$ËhmS>- (ÒdJV)
[U ZH$m{. Aem AZwoMV CX≤JmamßZr eaX≤¿`m _ZmV ^mB©gmh{]mß]‘b AZmXa
CÀ[fi hm{B©b. XmV•]w’r¿`m l’{‡_mUßM XmZdÒVyMr [odÃVmhr À`mJmbm
AmdÌ`H$ Amh{.
eaX≤ : ]m{bVm ]m{bVm _‹`{M Wmß]bmV! Vw_Mr hr oZw>aVm Vw_¿`m ˆX`mbmhr _m›`
Zmhr. ^JraW, X`m H$am, Vw_¿`m MaUr eaU Amb{Î`m ‡{_i oOdmbm Agß
Xya bm{Qy> ZH$m. eaX≤¿`m gwImgmR>r, Vw_¿`m ÒdV:¿`m gwImgmR>r, Am[Î`m
Xm{Kmß¿`m Xw]˘`m ‡{_mbm [m`mImbr VwS>dy ZH$m.
(amJ- ^°adr; Vmb- oÃdQ>. Mmb- Vw_ OmJm{ hm.)
_Obm d•Wm$& ZmWm, H$m X{Vm ∑b{em ‡Iam `m$&& Y´w.$&&

&& EH$M fl`mbm $&& 91$&&


MwÈoZ ‡{_m$& __ ew’ H$m_m$&
ˆX`mßV{ H$m XhVm C^`mß$&& 1$&&
^JraW : am_bmb¿`m gwImgmR>r AoIb ]´˜mßS>hr ]´˜m[©U H$aUß hm ^JraWmMm EH$M
Y_© Amh{. am_bmbMß gwI V{M ^JraWmMß gwI, h{ _r Vwbm gmßJVm{. AmoU
^JraWmMß gwI V{M eaX≤Mß gwI, h{ Vy _bm gmßoJVbßg. Am[Um oVKmßZmhr
gwIr hm{ `mMm `mI{arO Xwgam _mJ©M Zmhr. _r Vw¬`mer oddmh H{$bm Va E{Z
gwIm¿`m ^amVhr ^mB©gmh{]mß¿`m oZame_w–{Mr H$ÈUm—Ô>r AÔ>m°‡ha Am[Î`mH$S>{
[mhmV amhrb! Ag_mYmZm¿`m _m{bmZß Agß XwX£dr gwI o_iod `mV H$m` AW©
Amh{? eaX≤, AmVm odMmam¿`m —Ô>rZß Am[Î`m ^mΩ`embr Xw:pÒWVrH$S>{ [mhm,
Vw¬`m ‡m·r_wi{ ^mB©gmh{] gwImV Amh{V; À`mß¿`m gwImbm gmhmÊ` H{$Î`m_wiß
_mPr H•$VkVm gßVwÔ> Pmbr Amh{; _bm F$U_w∫$ H$a `mgmR>r Am[bß gd©Òd
A[©U H{$Î`m_wi{ Vwbm g_mYmZ dmQ>V Amh{! eaX≤, hm _Zm{ha _Zm{^ßJ gwX°dmZß
Am[Umbm bm^Uma Amh{. ^mB©gmh{]mß¿`m C[H$mamßMr \{$S> H{$Î`mdmMyZ
o_iodb{bß gwI H{$di A›`m`mMß hm{B©b. eaX≤, Vwbm oZdm©UrMß gmßJVm{, `m
AmÀ_À`mJm¿`m ]´˜mZßXm[mgyZ _bm Xya H{$bßg Varhr `mdÇmrd _r Vw¬`mer
[wZb©æ H$aUß e∑` Zmhr. [w›hm gmßJVm{, _m¬`m C[H$maH$À`m©er H•$VøZV{Zß
dmJbm{, Va V{ AoVe` A›`m`m`Mß hm{B©b.
eaX≤ : _ZmMm H$m|S>_mam PmÎ`m_wi{ AJXr oZ^uS>[UmZß ]m{bV{- _r qhXwg_mOmVbr
]mbodYdm Amh{. _m¬`m oZ^uS>[Umbm OJ AJXr oZb©Çm[Umgw’m ÂhU{b,
[U ^JraW, C[H$maH$À`m©er H•$VøZ[UmZß dmJUß h{ A›`m`mM{ Amh{, VgßM
‡{_mer odúmgKmVmZß dmJUß h{ Var A›`m`mMß Zmhr H$m?
^JraW : ›`m`m›`m`mMm oÃH$mb]moYV oZU©` oÃH$mbk F$ftZmgw’m H$aVm Ambm Zmhr.
AmOMr ›`m`mMr Jm{Ô> C⁄m A›`m`mMr R>a{b; H$mbMm A›`m` AmO ›`m`
R>aV Ag{b; ›`m`m›`m`mMr gmamgmaodd{H$]w’r X{eH$mbmZwÍ$[ ]XbV AgV{.
À`mVyZ [yd}Mm [o¸_{er Om{ EH$Ord gß`m{J hm{V Amh{ À`m H$mbmV Am[U O›_mbm
Ambm{ Amhm{V. ^maVdfm©Mm odd{H$gy`© Mmby H$mbr gßH´$_UmdÒW{V AgÎ`m_wi{
odMmamM{ dma{ oZ`_mZß dmhmV ZmhrV. gwIm¿`m VÈU B¿N>m ZÏ`m odMmam¿`m
AmoU ZÏ`m H$Î[Zmß¿`m EH$m o[T>r¿`m ˆX`mV CÀ[fi hm{VmV, AmoU À`m gwImßMr
gmYZß [waod `mMß AJXr oZam˘`m n[T>r¿`m hmVr AgVß. o^figßÒH•$Vr¿`m `m
gßH´$mßVrH$mbmV Ame{¿`m [m`mda C^mab{Î`m Am[Î`m dmQ>{da¿`m B_maVr
T>mgiy bmJÎ`m Va Vm{ H$R>m{a H$mimMm Xm{f Amh{. doS>bmß¿`m _Zmbm Z
XwIodUmam À`mJY_© AmO¿`m VÈU o[T>rZß AmMaUmV AmUbm [mohO{. eaX≤,
‡{_i _wbr, Am[bm AmO[`™VMm ‡{_i ghdmg h{M Am[bß gwIgd©Òd!

&& EH$M fl`mbm $&& 92$&&


Vw¬`m-_m¬`m gwImda hr gßH´$mßV ]gbr Var Vri_mÃm¿`m ‡m·tZmhr Jm{S>
]m{byZ Am[U AmOMm gU gmOam H{$bm [mohO{. eaX≤, ^JraWm¿`m gd©ÒdmMr
Vwbm e[W Amh{. _r VwPm À`mJ H$aUß oH$Vrhr A›`m`mMß Agbß Var À`mbm Vy
Am[br gß_Vr X{. Aem AS>MUr¿`m ‡gßJr `m Xm{Z A›`m`mßVyZ EH$mMm Var
_bm Adbß] H$amdm bmJUmaM. H$m{UVm Var A›`m` H$aUß ¡`m d{ir AmdÌ`H$
hm{D$Z ]gVß, À`m d{ir ¡`m A›`m`m_wiß AßV:H$aUmMr OmoUd{Zß Vi_i hm{V
Zmhr Vm{M _ZwÓ`_mÃmbm jÂ` Amh{. eaX≤, `mM [mdbr ^mB©gmh{]mßH$S>{ Mb,
_m¬`m _•V ‡{_mMr AI{aMr B¿N>m ÂhUyZ Vwbm gmßJVm{ H$s, ^mB©gmh{]mß¿`m
odZßVrMm- AmoU AmVm Vr _mPrhr odZßVr Amh{- `m odZßVrMm AZmXa H$Í$
ZH$m{g. _m¬`m O›_XmÀ`mbm _m¬`m_wiß Xw:I Pmbß Va `m[wT>ß _r OJUß e∑`
Zmhr. AOyZ aS>V{g? d{S>{, aS>Uß h{ gßgmamV gßH$Q>mer bT> `mMß hÀ`ma Zmhr!
(ÒdJV) oh¿`m `m aS> `m_wiß `m À`mJmMm _bm H{$dT>m AmZßX dmQ>V Amh{!
_m¬`m odZßVrbm hr MwHy$Z Var _Zm[mgyZ ÈH$ma X{B©b H$s H$m` Aer _Zmbm
gmaIr ^rVr dmQ>V{. oh¿`m B¿N>{odÈ’ AmoU H{$di _m¬`m B¿N>{_wi{M hr hm
ÒdmW©À`mJ H$arV Amh{ `m H$Î[Z{VM _m¬`m AmZßXmMß ahÒ` Amh{. (CKS>)
eaX≤, Mb _m¬`m]am{]a AmoU AmVm `m[wT>ß aS>erb Va Vwbm _m¬`m J˘`mMr
e[W Amh{. (OmVmV.)

‡d{e Xwgam

(ÒWi- Viram_mM{ Ka. [mÃ{- o]N>m›`mda Amgfi_aU Viram_, À`m¿`m ^m{dVr emÛr,
IwXm]j, oS>gm{Pm, XmXre{R> XmÍ$dmbm, _›`m]m[y _dmi, OZy^mD$ Ohmb, gm{›`m]m[y
gwYmaH$, `Ñmfl[m dJ°a{ Am`©_oXam_ßS>imM{ g^mgX.)
gm{ › `m]m[y : emÛr]wdm, H$mbMr amà \$maM OS> J{br; dmÒVodH$ H$mb amÃrM Viram_ Jma
Ïhm`Mm! [U AmOMm oXdg AmUIr XmÍ$ o[ `mMß `mMß gX≤^mΩ` hm{Vß ÂhUyZM
hm dmMbm!
Iw X m]j : VerM amà bmß]bMH$ Var oH$Vr dmQ>br! H$mhr H{$Î`m gß[{Zm! Viram_m¿`m
Am`wÓ`mV AmoU oV¿`mV M|JQ>[Um]‘b Oer H$m` [°OM Mmbbr hm{Vr!
gm{ › `m]m[y : oOVH$s bmß]bMH$ oVVH$sM ^{gya! AmÂhr BVH$s gß‹`m H{$b{br [U S>m{˘`mbm
S>m{im bmdyZ [i^agw’m ‹`mZ H$a `mMm H$m{Umbm Yra Pmbm Zmhr.
_›`m]m[y : IaßM Amh{; KS>r^am¿`m ‹`mZmZß H$m`_Mm ‡mUm`m_ Ïhm`Mm EImX{ d{ir!

&& EH$M fl`mbm $&& 93$&&


`_XyVmß¿`m ÒdmË`m `{Uma Amh{V Agß H$iÎ`mda Pm{[{Zß _wS>⁄mgmaIß [S>m`Mr
H$m{U N>mVr H$aUma? Viram_mE{dOr Z OmUm{ V{ Am[Î`mbmM MwHy$Z ›`m`M{ hr
‡À`{H$mbm YmÒVr dmQ>m`MrM!
gm{ › `m]m[y : V{dT>r oXÏ`mMr ¡`m{V H$m` Vr gßW[UmZß Viram_mMr ‡mU¡`m{Vr odPV{ H$s
H$m` h{ Q>H$ bmdyZ [mhmV hm{Vr!
odÍ$[mj : R>rH$M Amh{. O›__aUmMm oOMm am{OMm am{OJma, oVbm H$gbr ^rVr dmQ>Uma?
]aß, oXÏ`mMr ¡`m{V Oar gßW Agbr Var Viram_mMr YS>[S> gmaIr Mmby
Ag{b, Zmhr?
_›`m]m[y : _wirM Zmhr! AmO hr Or Viram_m¿`m X{hmMr `_amOm¿`m odÈ’ oZ:eÛ
‡oVH$mamMr Midi BV∑`m hmVKmB©da Amb{br oXgV{ oVMm H$mb _mJ_yggw’m
ZÏhVm! H$mb gmar amÃ^a Viram_mZß \$∫$ gZXera MidiM Mmby R>{db{br
hm{Vr. earamMm Òdm_r ÒWmZ^´Ô> hm{D$ Z`{ ÂhUyZ B_mZr Ad`dmßZr BVH$s
O]m]Xmar K{Vbr hm{Vr H$s S>{∏$Z g^{Z{gw’m oV¿`m[wT>{ hmV Q>{H$md{V! S>m{˘`mßV
Cab{bm ‡mU VgmM oZKyZ OmD$ Z`{ ÂhUyZ Vr [m[Ur[mgyZ Xya Pmbr Zmhr.
À`mMr Pm{[ Z{h_r ÂhUO{ BVH$s Ohmb Agm`Mr, [U H$mb amÃr oV¿`mda
g^m]ßXr¿`m H$m`⁄mMr Aß_b]OmdUr PmÎ`mgmaIß oXgV hm{Vß! Z{h_r dQ>dQ>
H$aUmar Or^ AmO Aer gaH$maO_m H$m Pmbr h{ [mh `mgmR>r EImXß
H$[m{bH$pÎ[V H$maU gm[S>{Zm ÂhUyZ Xm{›hr Jmb EIm⁄m oda∫$ gmYy‡_mUß
AßV_w©I Pmb{ Amh{V. ZmH$mZß gw’m [ßM‡mUmßZm ]mh{a OmVm `{D$ Z`{ ÂhUyZ
odúmgmVÎ`m dmË`mbmgw’m `{aPmË`m H$aVm `{D$ Z`{V Aer H$S>{H$m{Q> ZmH{$]ßXr
H{$br hm{Vr. gmar amÃ^a Agm oZ[oMV [S>bm hm{Vm, H$s odbm`V{VÎ`m
H$gb{Î`m [arjH$mbmgw’m N>mVrbm hmV bmdyZ gmßJVm Ambß ZgVß, H$s hm
Viram_ Agm ]{ew’ [S>bm Amh{ Vm{ _{Î`m_wiß, Pm{[{_wiß, XmÍ$_wiß-
gm{ › `m]m[y : qH$dm d°⁄m¿`m Am°fYm_wiß ÂhUyZ.
_›`m]m[y : Aa{ IaßM, Am°fY X{ `mMr d{i Pmbr! OmJm H$amdm AmVm `mbm! Viram_,
D$R>, Am°fY K{Vm{g Zm?
Viram_ : _bm ZrQ> ]erd; AmVm _bm Am°fY ZH$m{ Amh{. _mPß _aU AJXr Odi Ambß
Amh{.
OZy ^ mD$ : Viram_, Agm Yra gm{S>Vm{g? o^D$ ZH$m{g! AmÂhr Vwbm _Í$ X{Uma Zmhr; Aa{,
Vr XmÍ$Mr ]mQ>br `m¿`m[wT>ß AmUyZ R>{d. S>m{˘`mg_m{a XmÍ$Mr ]mQ>br
AgÎ`mda hm H$m_`M{ S>m{i{ o_Q>rb hr ^rVrM gm{S>! Ord J{bm Var _am`Mm
Zmhr!

&& EH$M fl`mbm $&& 94$&&


_›`m]m[y : E{H$m hm{ OZy^mD$! emÛr]wdm, ]Km hm{ `mZß Oam S>m{i{ [mßT>a{ H{$b{ hm{!
odÍ$[mj : Aa{, Aa{, Aa{! Ahm{, Hw$Ur JßJm BH$S>{ ø`m ]aß Oam! AmoU VgßM Vwier[Ãhr
AmUm! Viram_, Viram_, gmdY hm{. ]m]m! d°⁄mbm, S>m∞∑Q>abm ]m{bmdy H$m?
Viram_ : JßJm ZH$m{; Vwier[Ã ZH$m{, H$mhr ZH$m{! _bm _aVmZm Wm{S>rer XmÍ$ [mOm ÂhUO{
Pmbß! Vwier[ÃmE{dOr Vm|S>mda EH$ ]yM R>{dm ÂhUO{ R>gH$m bmJbm Var
Vm|S>mVbr XmÍ$ gmßS>Uma Zmhr! AmUm Wm{S>rer!
odÍ$[mj : Ahmhm, `mbm ÂhUmdß Iam XmÍ$Mm Ao^_mZr! [wT>¿`m O›_r Vy `m[{jmhr _m{R>m
XmÍ$]mO hm{Uma! ‡À`j ^JdßVmßZrM JrV{V ÂhUyZ R>{dbß Amh{, H$s
""`ß `ß dm@o[ Ò_aZ≤ _mdß À`OÀ`ßV{ H$b{daß$&
Vß V_{d°oV H$m¢V{` gXm Vÿmd^modV:$&&''
(À`mbm XmÍ$ [mOVm{.)
Viram_ : AmUIr Wm{S>r X{ ÂhUO{ _bm Wm{S>mgm WH$dm `{B©b! _bm VwÂhmbm _mPr AI{aMr
B¿N>m gmßJm`Mr Amh{! Oam AmUIr X{ [mhˇ!
_›`m]m[y : AmUIr XmÍ$bm Vy g‹`m [mà Zmhrg!
OZy ^ mD$ : o[D$ X{ a{ À`mbm; `m d{ir Zmhr ÂhUy ZH$m{g!
(À`mbm XmÍ$ [mOVmV.)
Viram_ : Aa{a{, _bm XmÍ$gw’m ZrQ>er o[Vm `{V Zmhr! emÛr]wdm, IwXm]j, _r AmVm
_aVm{. _mPß gmßJUß bjmV R>{dm. AmYr À`m ^JraWmbm gmßJm, H$s Viram_
XmÍ$ o[Vm o[Vm _{bm; AI{a[`™V ‡{_m¿`m [H$S>rV gm[S>bm Zmhr. gmßJmb
Zm?
odÍ$[mj : AJXr ]OmdyZ gmßJy!
Viram_ : _r _{Î`mda, _m¬`m KamV XmÍ$MmM JwŒmm H$mT>m! À`mMß Zmd "Viram_ _m{\$V
_⁄mb`' Agß R>{dm. V{ gmar amÃ^a CKS>ß R>{d `m]‘b IQ>[Q> H$Í$Z [admZJr
H$mT>m! ÂhUO{ AS>Î`mo]S>Î`mMr AS>MU hm{Uma Zmhr! À`m _⁄mb`mV
AmÎ`m-J{Î`mßZm, Jm{aJna]mßZm, Jm{]´m˜UmßZm \w$H$Q> XmÍ$ [mOm! od⁄mœ`m™Zm
oZÂ_{ XamZß XmÍ$ odH$m! _mPr Iar o^ÒV VÈU o[T>rdaM Amh{! _m¬`m KamVÎ`m
naH$mÂ`m ]mQ>Î`m, Ωbmgß EIm⁄m Hw$Qw>ß]dÀgb XmÍ$]mOmbm ⁄m! _m¬`m
df©lm’m¿`m oXder EIm⁄m gÀ[mà ]´m˜Umbm gS>Hy$Z XmÍ$ [mOm! Jm{‡XmZ
H$a `mE{dOr ]wMmßMm EH$ Vam\$m _m¬`m ZmdmZß ZXrV gm{S>m ÂhUO{ _r À`m¿`mda
]gyZ d°VaUmZXr CVÍ$Z ÒdJm©V OmB©Z! Xm{ÒV hm{! _mPr hr B¿N>m [war H$amb

&& EH$M fl`mbm $&& 95$&&


Zm? Z H{$brV Va _mPr Amem JwßVyZ _r ^yV hm{B©Z; _bm _w∫$s o_iUma Zmhr!
_›`m]m[y : AmÂhr gJi{OU dmQ>{b Vr _{hZV H$Í$Z VwPr B¿N>m [yU© H$Í$! Vy H$mhr H$miOr
H$Í$ ZH$m{g.
OZy ^ mD$ : VemVyZ Vy ^yV PmbmgM Var Vw¬`m ^wVmbm AmÂhr pÏhÒH$s¿`m ]mQ>brV ^Í$Z
H$m|Sy>Z R>{dy! AmUIr H$mhr B¿N>m Amh{!
Viram_ : AmUIr H$mhr Zmhr; dmQ>{b À`m¿`m ZmXr bmJyZ XmÍ$ gm{Sy> ZH$m! XmÍ$ Z o[ `mMr
e[W \$ma oXdg oQ>H$V Zmhr; Am[Î`m Am`©_oXam_ßS>imMm Ao^_mZ Yam-
H$mhr Pmbß Var gßÒWm ]wS>dy ZH$m! AmB© AmB© Jß! emÛr]wdm, _bm AmUIr
Wm{S>r XmÍ$ ⁄m! AmoU VwÂhr gma{hr _m¬`m]am{]a e{dQ>Mr ø`m! _mPr h{ÎW-
^a[ya qS≠>H$ H$am! (À`mbm XmÍ$ X{VmV d gd©OU _m{R>mb{ [{b{ ^aVmV.) ÒdJm©V
_bm XmÍ$ o_i{b H$m a{?
gm{ › `m]m[y : Viram_, Qw> `wda h{ÎW! (gd© o[VmV)
Viram_ : Wm{S>r XmÍ$! AmUIr EH$M fl`mbm! (_aVm{.)
gm{ › `m]m[y : Aa{a{, AmQ>[bm ]mOma! XmÍ$¿`m `m oOdßV JwŒ`mM{ EH$X_ gmS>{AmR> dmOb{!
emÛr : J{bm, _oXa{Mm Iam H°$dmar J{bm!
Iw X m]j : A^mJr A`©_oXam_ßS>imMm Iam Am`© AmYma VwQ>bm!
OZy ^ mD$ : _oXa{, _oXa{, VwPr YwßXr CVabr! Vw¬`m `emMm dmQ>m BWßM amohbm! Vw¬`m
gm°^mΩ`m¿`m bmb VO{Î`mda ‡{VH$im Ambr! VwPr AS>IiVr Mmb BWß
H$m`_Mr IwßQ>br! VwPß ]aiUß `m[wT>ß ]ßX Pmbß!
emÛr : Iam Iam _hmÀ_m XmÍ$]mO AmO AmÂhmbm gm{Sy>Z J{bm! Agm XmÍ$]mO [w›hm
hm{Uß Zmhr!
Iw X m]j : Vr Jm{Ô>M H$mT>md`mbm ZH$m{! Am[U gma{M o[Uma{, [U Viram_mMr Jm{Ô> oZamir!
o[VmZm H$Yr oXdg [mohbm Zmhr, H$s amà [mohbr Zmhr!
emÛr : AmO ]mam df} Pmbr, H{$Ïhmhr Viram_m¿`m Vm|S>mMr XwÍ$ZM K[≤H$Z≤ KmU Ambr
Zmhr Agß PmbßM Zmhr! Agß IS>Va d´V EH$ [waß V[ Mmbodbß!
Iw X m]j : V[ÒdrM Vm{! ]m{b{ V°gm Mmb{, À`mMr dßXmdr [mdb{! ]mam df} AS>IiV ]m{bbm,
AmoU AS>IiVM Mmbbm!
OZy ^ mD$ : ÒdmW©À`mJ Var H{$dT>m! XmÍ$gmR>r ]m`H$m{ gm{S>br; _J XwgË`m Am·mßMr H$m`
H$Wm!

&& EH$M fl`mbm $&& 96$&&


emÛr : XmÍ$ o[UmambmM À`mZß Am· H{$bß! hm _›`m]m[y Oam Z{_ÒV[UmZß K{Umam,
ÂhUyZ Z{h_r À`mbm Am[Î`m e{Omar `mZß AmJ´hmZß [mOmdr, VgmM _JZ^mB©,
Oam o^Ãm, [U À`mbmhr-
_JZ : (EH$X_ _w∫$Hß$R>mZ{ aSy>Z) Viram_, AmVm _bm AmJ´hmZß H$m{U a{ XmÍ$ [mOrb?
H$mQ>H$garZß oZem MT>od `mgmR>r, o_∑¸a H$a `mMm C[X{e H$m{U a{ H$arb?
OZy ^ mD$ : emÛr]wdm, Aem aS> `mZß `m _hmÀÂ`mMm Jm°ad H$gm hm{Uma? `m¿`mgmR>r
CKS>Ám _°XmZmV EH$ OßJr Omhrag^m OÍ$a ^aodbr [mohO{.
_›`m]m[
_›`m]m[y : ]{O]m]Xma OßJr Omhrag^m _wirM ZH$m{! gZXera [’VrZß BWßM EH$ g^{Mr
]°R>H$ CR>dy`m AmoU H$m` H$am`ßM V{ R>adyZ Q>mHy$`m. EH$ N>m{Q>ßgß H$m`©H$mar
_ßS>ihr Z{_m [mhˇ-
emÛr : Vw_Mß ÂhUUß C∫$ Amh{. VwÂhrM H$m`©H$mar _ßS>imM{ oMQ>Urg Ïhm.
_›`m]m[y : ]aß, _J AmYr A‹`j nZdS>m! H$m{U hm{Vm{ A‹`j?
Iw X m]j : Vgß H$m{U gmßJUma? gJ˘`mßMrM `m{Ω`Vm gmaIr dmQ>V{.
OZy ^ mD$ : _J oMR≤R>Ám Q>mH$m!
`Ñmfl[m : X_ Im! _mPr Aer gyMZm Amh{, H$s _r A‹`j hm{Vm{, oVbm Am[U gdm™Zr
AZw_m{XZ ⁄mdß! H$maU, A‹`jmbm g^m gß[{[`™V ÒdÒW ]gyZ amhUß EdT>ßM
H$m_ H$am`Mß AgVß AmoU _bm BVH$s OmÒV Pmbr Amh{, H$s Wm{S>Ám d{imV
_mPm AJXr bm{imJm{im hm{B©b! V{Ïhm g^{M{ H$m_ AmQ>[{[`™V _r Am[bm ‡{V
hm{D$Z A‹`mjm߇_mUß [Sy>Z amhrZ!
Iw X m]j : _J Viram_mMß ‡{VM Vw¬`m[{jm OmÒV `m{Ω` Amh{.
OZy ^ mD$ : ]am{]a Amh{! oedm`, hÑr g^mßVyZ, H$m_m¿`m —Ô>rZß Wm{a _mUgmß¿`m Vgo]am
A‹`jÒWmZr R>{d `mMr dohdmQ> Amh{. À`m —Ô>rZß Vgo]at[{jm ‡{V H{$Ïhmhr
AoYH$ bm`H$! g]] Viram_m¿`m ‡{VmbmM A‹`jÒWmZr ]gdmd{!
Iw X m]j : A‹`jmßMr oZdS> PmÎ`mda, _r AmVm g^{[wT>ß Om{amZß [ohbm R>amd Agm AmUVm{,
H$s AmYr KamVbr gJir XmÍ$ o[D$Z _J [wT>ß H$m`m©bm bmJmdß. R>amd [gma!
H$m`©H$mar _ßS>im¿`m CÀgmhr oMQ>oUgmßZr gdm™Zm [{b{ ^Í$Z ⁄md{V Aer _r
À`mßZm Om{amZß odZßVr H$aVm{.
emÛr : ¡`mAWu gdm™ZmM MT>V Mmbbr Amh{, À`mAWu `m[wT>ß ‡À`{H$mZß ]gyZM ]m{bmdß,
Agm XwÊ`_ R>amd _r [wT>ß AmUVm{. _mP{ [m` bQ>[Q>Vmh{V- R>amd bdH$a [gma
H$am!

&& EH$M fl`mbm $&& 97$&&


_JZ : (À`mbm gmdÍ$Z) `m R>amdmbm _r Q>{H$m X{Vm{. R>amd [gma!
OZy ^ mD$ : Viram_m¿`m _aUmoZo_Œm ehamVrb gd© XmÍ$Mr XwH$mZß oXdg^a ]ßX R>{d `mMr
_∫{$XmamßZm odZßVr H$amdr, Agß `m g^{Mß R>m_ _V Amh{.
emÛr, IwXm]j dJ°a{ : e{_! oY∑H$ma! Zm{, Zm{!
_›`m]m[y : g›_m›` g^mgX OZy^mD$ `mßMm R>amd [wÓH$iem g^{bm _m›` Zmhr. o_ÒQ>a
odÈ[mjemÛr, amOlr IwXm]j, lr`wV _JZ^mB©, d lr`wV _r `m R>amdm]‘b
Om{amZß I{X H$aVm{. _•V_hmÀÂ`m¿`m Ym{aUmH$S>{ g^{Mm H$Q>mj Amh{. Viram_mbm
XmÍ$Mr XwH$mZß ]ßX Pmb{br I[V ZgV; ÂhUyZ g]ßY oXdg XwH$mZß ]ßX
R>{d `mE{dOr g]ßY amÃ^a XwH$mZß CKS>r R>{d `mgmR>rM g^{Zß IQ>[Q> H$amdr.
R>amd [gma!
emÛr : gXahˇ ‡{VmMr `mÃm dmOVJmOV H$mT>mdr!
_JZ : XmÍ$I{arO AZmR>m`r IM© Z H$a `mH$S>{ Viram_mMß Ym{aU hm{Vß; ÂhUyZ
dmOßÕ`mßMm IM© hr g^m H$Í$ Bp¿N>V Zmhr! À`m¿`m hmVm[m`mß¿`m H$mS>ÁmßZrM
[m{Q>mMm ZJmam dmOdmdm, Aer _mPr C[gyMZm Amh{. C[gyMZm [gma! ‡{Vm_mJß
^mS>m{Ãr aS> `mgmR>r H$mhr JwOamWr ]m`H$m AmU `mMr _r IQ>[Q> H$aVm{.
OZy ^ mD$ : e{_≤! Viram_mbm ]m`H$mß¿`m ZmdmMmgw’m oVQ>H$mam hm{Vm; ÂhUyZ aS> `mgmR>r,
]m`H$mßE{dOr _›`m]m[y `mßZr H$mhr _dmi o_ÃM AmUmd{, Aer _r oe\$mag
H$aVm{.
_›`m]m[y : hr g^m `m R>amdmMm oZf{Y H$arV Amh{. _r Agß odMmaVm{ H$s, Om{amZß odMmaVm{-
H$s, _•Vm¿`m AßÀ`odYt¿`m d{ir, EH$ odoeÔ> ‹dZr H$amdm bmJVm{. À`mgmR>r
Am[Î`m Ohmb oOdbJmßZm AmUm`bm OZy^mD$ V`ma Amh{V H$m? _r Ò[Ô>M
gmßJVm{, H$s Z{_ÒVmßgmR>r Oa o[Va[mH$mMm aS>H$m [ßYadS>m Ag{b Va OhmbmßgmR>r
Om{aH$g Vm|S>gwImMm \$mÎJwZ_mg AgVm!
Iw X m]j : Xm{ÒVhm{, Ag{ ^mßSy>Z g^{V ]I{S>m Kmby ZH$m! hr H$m` X{emVÎ`m Xm{›hr [jmßVÎ`m
od¤mZmßMr g^m Amh{, ÂhUyZ VwÂhr Agm qYJmUm Kmbmdm? _r R>mgyZ gmßJVm{-
Hw$pÀgV H$m{Q>r _ZmV AmUyZ H$m{Ur hgy Z`{- _r ÂhUyZ Q>mH$Vm{ H$s- _r XmÍ$
R>mgyZ gmßJVm{ H$s, hr AmÂhm XmÍ$]mOmßMr g^m Amh{. dfm©VyZ VrZ oXdg MT>Umar
hr X{e^∫$sMr oZem Zmhr; [U oXdgmßVyZ VrZ d{im [MZr [mS>b{br hr XmÍ$Mr
oZem Amh{. VwÂhr X{e^∫$ AmhmV H$m? VwÂhr od¤mZ AmhmV H$m? Zmhr! _J
EH{$arda `{D$Z gwairV g^m _m{S> `mMm VwÂhmbm H$m` AoYH$ma Amh{? Aer
EH$_{H$mßda AmJ [mIS> `mV H$m` AW© Amh{? H$m_ [wT>{ Mmbdm.

&& EH$M fl`mbm $&& 98$&&


emÛr : _r Agm R>amd [wT>{ AmUVm{, H$s Viram_mM{ ‡{V pÏhÒH$s¿`m ]mQ>Î`mß^m{dVr
`{UmË`m [|T>Ám¿`m o[eÏ`mßZr Omimdß!
Iw X m]j : Am`©Y_m©¿`m —Ô>rZß hm ^S>moæ hm{Vm{. hm Y_©]m¯ R>amd Amh{. `m R>amdmbm _r
Viram_m¿`m dVrZß haH$V K{Vm{.
_›`m]m[y : Xm{K{hr lr`wV MwH$Vmh{V! Viram_mMm XmÍ$ o[Uß hm EH$M Y_© hm{Vm. g]]
Y_m©¿`m —Ô>rZß [mhVm Viram_mbm EIm⁄m XmÍ$¿`m ^≈>rV Omimdß, Agm R>amd
_r AmUVm{! [gma!
OZy ^ mD$ : _r Agm R>amd AmUVm{, H$s Am[U gd© AJXr JmT>d Amhm{V! ‡{V`mÃm H$er
›`m`Mr h{ R>aod `m[yduM Am[U Omim`bm Amaß^ H{$bm! o_adUwH$s¿`m d{ir
JmS>rM{ Km{S>{ gm{Sy>Z, Am[U JmS>r Am{Ty>Z Viram_mMm g›_mZ H$amdm, Aer _r
gyMZm H$aVm{.
_JZ : `m R>amdmbm _mPm Agm dmßYm Amh{, H$s Km{S>{ gm{Sy>Z Am[U JmT>d JmS>r Am{T>rV
]gbm{ Va V{ CbQ> A[_mZH$maH$ Amh{!
_›`m]m[y : AmVm \$ma _hŒdmMm R>amd _r \$maM Om{amZß [wT>ß AmUVm{. Viram_mMß H$mhrVar
Ò_maH$ H$am`bm [mohO{; À`mgmR>r "Viram_ Ò_maH$ \ß$S> H$o_Q>r' ÒWm[yZ
oV¿`m_m\©$V \ß$S> Jm{im H$a `mMß g^{Zß R>admdß! dJ© `mßM{ AmH$S>{ ^am^a [S>b{
[mohO{V! AmoU `mM ]°R>H$sV [S>b{ [mohO{V. AmH$S>{ _m{R>mb{ [U [mohO{V!
oH$_mZ[j EH{$H$mZß hOmamMm AmH$S>m Var KmVbmM [mohO{.
emÛr : bmImMr Jm{Ô> gmßoJVbrV! Am[b{ lr_ßV e{Q> _JZ^mB© `mß¿`m[mgyZM e{O
Yamdr! e{Q>OtZr Vm|S> dmB©Q> H$a `mMß H$maU Zmhr! h{ AmH$S>{ dgyb H$a `mV
`{Vrb Aer À`mßZr _wirM ^rVr ]miJy Z`{! AmOda H$m{UÀ`m Ò_maH$g^{Zß
AmH$S>{ dgyb H$Í$Z Ò_maH$ H{$Î`mMß H$m{Um¿`m Ò_aUmV Amh{? À`m d{i{[waV{M
[ohÎ`m Cgir¿`m ^amV h{ Xe©Zr AmH$S>{ Q>mH$m`M{ AgVmV! [wT>ß gdm™ZmM
À`m AmH$S>ÁmßgH$Q> Ò_maH$mMmhr odga [S>V OmVm{!
_JZ : VÃm[ _r b{Ir JwßVm`Mm Zmhr; ÂhUyZ `m R>amdmbm _r Om{amZß-
Iw X m]j : hm, _JZ^mB©-
_JZ : `m R>amdmbm _r Om{amZß-
Iw X m]j : hm- hm-
_JZ : `m R>amdmbm _r Om{amZß H$mhrM H$arV Zmhr!

&& EH$M fl`mbm $&& 99$&&


emÛr : AmVm _•VmMß ‡{V ]mh{a H$mT>mdß Agm _mPm e{dQ>Mm R>amd Amh{. CR>m gd©OU,
AmYr ‡{V ]mh{a Z{D$Z R>{dy! (gd©OU CR>VmV d YwßX Pmb{Î`m `Ñmfl[m¿`m
hmVm[m`mßMr Am{T>mVmU H$aVmV.)
`Ñmfl[m : _bm H$m{U Am{T>V Amh{, Agß hr g^m Om{amZß odMmarV Amh{.
emÛr : _{b{bm _ZwÓ` H$mhr odMmarV Zmhr, Agß ]h˛_VmZß g^{Mß R>m_ _V Amh{.
`Ñmfl[m : _r _{bm{ Zmhr, Agm EH$_VmZ{ R>amd _r _mßS>Vm{.
Iw X m]j : _J H$m{U _{bm Amh{? H$m{Ur Var _{bm Amh{ h{ Img!
_›`m]m[y : [wZ: g^{V XßJm gwÍ$ Pmbm! Wmß]m, IwXm]j, emÛr]wdm, g^{Mr OmXm ]°R>H$
^adm AmoU H$m{U _{bm Amh{, h{ oeaÒVmda R>adm!
Iw X m]j : R>rH$ Amh{! g^m Aer gyMZm H$arV Amh{, H$s Om{ _{b{bm Ag{b À`mZß hmV da
H$amdm. (H$mhr d{i Wmß]yZ) H$m{UrM hmV da H$arV Zmhr À`mAmYr H$m{UrM
_{b{bß Zmhr Agß g^m ‡oV[mXZ H$arV Amh{! Viram_gw’m _{bm Zmhr, Agß
g^{Mß R>m_ _V Amh{!
emÛr : `m]‘b g^{bm \$ma AmZßX hm{V Amh{. `m AmZßXm¿`m ^amV Viram_m¿`m _•V
AmÀÂ`mbm, Viram_ _wirM _{bm Zmhr, Aer ÒdJm©V Ao^ZßXZ[a Vma
[mR>od `mMr hr g^m R>amd H$arV Amh{.
gm{ › `m]m[y : Aa{a{! \w$H$m\w$H$s g^{Mm gmam g_maß^ Pmbm ÂhUmd`mMm!
Iw X m]j : Zmhr. hm IQ>mQ>m{[ \w$H$Q> OmD$ ⁄m`Mm Zmhr. `m IQ>[Q>rMm C[`m{J hm{ `mMr
d{i `{B©[`™V, ÂhUO{ H$m{UrVar _a{[`™V gdm™Zr _wS>⁄m‡_mUß BWßM [Sy>Z amhmdß
Agm R>amd _r [wT>ß AmUVm{. R>amd [gma!
(gd© AÒVmÏ`ÒV [S>VmV. [S>Xm [S>Vm{.)

‡d{e oVgam

(ÒWi- am_bmbMm Aml_. am_bmb ‡d{e H$aVm{.)


am_bmb : (ÒdJV) _m¬`m _ZmMß KmU{aS>ß oMÃ AmVm _bm Òd¿N>[UmZß oXgm`bm bmJbß!
_m¬`m AY:[mVmbm H$mhr Var gr_m Amh{ H$m? o[À`m¿`m —Ô>rZß eaX≤H$S>{
[mhVmZm _mZrd ZmÀ`m¿`m _m{R>{[UmZß a∫$m_mßgmMß AßJ^yV VmÈ ` S>m{˘`mßVyZ

&& EH$M fl`mbm $&& 100$&&


_wirM Zmhrgß Pmbß Zmhr. eaX≤]‘b _bm Or ghmZw^yVr, ^yVX`m ÂhUyZ dmQ>V
hm{Vr, Vr Xw]˘`m _Zm¿`m qhXy [wÈfmMr [mamdVd•Œmr H$m_wH$Vm hm{Vr! Jar]
JrV{bm od⁄mXmZ H$aVmZm, AZmWmbm H$Î`mUmMm _mJ© XmIodÎ`m_wißM
Am[Î`mbm h{ g_mYmZ hm{V Amh{ Aer _m¬`m _ZmMr _r \$gdUyH$ H$arV
Ambm{; [U V{ Vem CXma[UmMß ZÏhVß! JrV{bm oeH$VmZm [mhˇZ, eaX≤bm g_mYmZ
dmQ>V hm{Vß, ÂhUyZ _bm À`m d{ir CÀgmh dmQ>{! Vm{gw’m o‡`mamYZmMmM EH$
_mJ© hm{Vm!
(amJ- ^°ad; Vmb- oÃdQ>. Mmb- ‡^y XmVm a{.)
_Z [m[r h{$& H$naV{ oZOdßMZ AZwKoQ>oXZ$&& Y´w.$&&
C[e_[a _oV_{fO g{dwoZ gwo·`ÀZ H$na, [na V{$&
od\$b AßoV gwodd{H$o^fi$&& 1$&&
C[H$mamß¿`m H•$VkV{_wi{ o]Mmam ^JraW Wm{S>ÁmM H$mimV _m¬`mer IwÎ`m
oXbmZß ]m{byMmby bmJbm. V{Ïhm À`mMm _bm Hß$Q>mim dmQy> bmJbm. AoYH$
‡gßJr _ZwÓ`mMr Vr \$mOrb gbJr dmQy>Z Am[Î`mbm ^JraWmMm oVQ>H$mam
`{V Agmdm Aer _r ÒdV:Mr g_OyV H$arV hm{Vm{; [U V{ Hß$Q>mi `mMß Iaß
H$maU ZÏhVß! ^JraW Am[Î`mer _Z_m{H$i{[UmZß dmJÎ`mMß eaX≤Zß d{im{d{ir
gmßoJVÎ`m_wi{M, Z H$iV _m¬`m _ZmV OmJ•V Pmb{bm _yT> _Àga h{M À`m
Hß$Q>m˘`mMß H$maU hm{Vß! À`m VÈU oOdmßMm [aÒ[amßH$S>{ Am{T>m oXgy bmJVmM
_m¬`m ‡m°T> _ZmV _ÀgamMr AmJ ^S>H$br! V{Ïhm- oY∏$ma, eVe: oY∏$ma
Agm{ _bm! `mpÀH®$oMV≤ gwIm¿`m jw– bm{^mZß [wÃm‡_mUß _mZb{Î`m ^JraWmbm
XwIdyZ, H$›`{‡_mUß _mZb{Î`m eaX≤¿`m H$m{d˘`m ˆX`mda agaerV oZIma{
Q>mHy$Z _m¬`m d`m¿`m dS>rb[Umda, ZmÀ`m¿`m O]m]Xmarda AmoU odMmam¿`m
odd{H$d•Œmrdahr [mUr gm{S>m`bm _r V`ma Pmbm{, hm Am_¿`m AmO¿`m XwX£dr
[napÒWVrMm [na[mH$ Amh{. [amH´$_r [wÈfmWm©Zß o_idb{br gŒmm _m{H$i{[Um¿`m
CXma[UmZß _`m©oXV H$a `mMm AmÂhmbm gamd ZgÎ`m_wiß X°d`m{JmZß ‡m·
Pmb{br AÎ[ gŒmm Xw]˘`m oOdmßda AmÂhr gwbVmZr Aa{amdrZß JmOdV AgVm{.
AmO hOmam{ df} _{b{Î`m Í$T>t¿`m R>amdrH$ Am{¬`mImbr gm[Sy>Z Am_Mr _Zßhr
_wXm©S> PmÎ`m_wiß AmO Am_¿`mV dÒVw_mÃmßVrb B©úaoZo_©V gm¢X`© em{YyZ
H$mT> `mMr aogH$Vm Zmhr. Agß gm¢X`© o_iod `mMr [odà Ao^bmf]w’r Zmhr.
À`m Ao^bmfmMr [yU©Vm H$aUmar [wÈfmWm©Mr [amH´$_e∫$s Zmhr. AmoU Iaß
H$maU o_iVmM oOdbJ gwImMmhr À`mJ H$aUmar CXma H$V©Ï`oZ>m Zmhr!
[yd©OmßZr Vm|S>mda Q>mH$b{Î`m AW©ey›` e„XmßMr odMmar d{XmßVmMr dQ>dQ> jw–
gwIm¿`m Ame{Zßhr Vm]S>Vm{] ]ßX [S>V{. od⁄{Zß _Zmbm CßM dmVmdaUmV Z{D$Z
R>{dbß Var Am_Mr _Zß AmH$memV o\$aUmË`m KmaroJYS>m߇_mUß AJXr jw–

&& EH$M fl`mbm $&& 101$&&


Ao_fmZßgw’m Vm]S>Vm{] _mVrbm o_iVmV. [mM hOma dfm©Mß XrKm©`wÓ`
_m{OUmË`m ^maVdf©Í$[ [wamU[wÈfm! Vw¬`m odamQ>≤ X{hmgmR>r oh_mMbmgmaIß
^Ï` _ÒVH$ oZ_m©U H{$Î`mda JßJmqgYygmaª`m [odà bbmQ>a{ImßZrhr
odYmÀ`mbm Vw¬`m gwImMm oMaH$mbrZ b{I obohVm `{D$ Z`{ H$m? gmßJ,
hV^mΩ`m ^maVdfm©! ^mdr H$mir `m am_bmbmgmaIr Hß$Jmb [°Xmg Am[Î`m
[m{Q>r oZ[OUma, `m H$Sy> ^rVr_wiß XojU _hmgmJamV Ord X{ `mgmR>r H$_a{BVH$m
CVaÎ`mda H$m{UÀ`m [m[mßMr ‡m`o¸Œmß X{ `mgmR>r [a_{úamZß Vwbm CMbyZ Yabm?
[a_{úam, _m¬`m A[amYmMr _bm H$Yr Var j_m hm{B©b H$m? ^JraW AmoU
eaX≤ `mß¿`mOdi H$m{UÀ`m Vm|S>mZß _r j_m _mJy? Zmhr, _ZmMm Vrd´ Amd{J
AmVm _aUmI{arO XwgË`m H$emZ{hr Wmß]Uma Zmhr. (^JraW d eaX≤ `{VmV.)
hV^mJr am_bmb, H•$VH$_m©Mr \$iß ^m{J `mgmR>r XJS>mMß _Z H$Í$Z V`ma hm{,
AmoU `m XwImdb{Î`m oOdmßMr j_m _mJ.
^JraW : ^mB©gmh{], bhmZ Vm|S>r _m{R>m Kmg K{Vbm Va Vw_¿`m bmS>∑`m ^JraWmbm
VwÂhr j_m H$amb H$m? Am[Î`m [m`mßOdi EH$ odZßVr H$a `mgmR>r _r Ambm{
Amh{.
am_bmb : ^JraW, _m¬`mer ]m{bVmZm AmOM BVH$s Am°[MmnaH$ d•Œmr H$m dm[aVm{g?
^JraW : ^mB©gmh{], bm{H$g{dm H$a `mMr od⁄m oeH$ `mgmR>r ÂhUyZ _r Am[Î`m
Aml`mbm C^m amohbm{ Amh{; [ydu gd© od⁄m‡m·r H$Í$Z JwÍ$J•h gm{Sy>Z OmVmZm
JwÈXojUm X{ `mMr dohdmQ> hm{Vr; [U hÑr¿`m H$mimV Xa _oh›`mbm AJm{Xa
\$s ⁄mdr bmJV{! ^mB©gmh{], `m ZÏ`m [’Vrbm AZwgÍ$Z _r VwÂhmbm JwÈXojUm
A[©U H$a `mgmR>r Ambm{ Amh{. oVMm ÒdrH$ma H$Í$Z `m Am[Î`m ]mimbm
Amerdm©X ⁄m!
am_bmb : H$gbr XojUm X{Uma Vy?
^JraW : _m¬`m ÒdmYrZ Pmb{Î`m eaX≤¿`m ‡mUmßMr! ^mB©gmh{], Am[Î`m gmßJ `m‡_mUß
Am[bß gd©Òd Am[Î`m MaUr A[©U H$am`bm _r V`ma Amh{!
am_bmb : eaX≤, ^JraWmZß ÂhQ>bß V{ Iaß H$m?
(eaX≤ Imbr [mhV{.)
^JraW : gßH$m{Md•Œmr_wiß `m ‡gßJr Vr H$m` ]m{bUma?
am_bmb : (ÒdJV) hm{, IaßM! `mM H$m`, [U H$m{UÀ`mhr ‡gßJr o]Mmar qhXy ]mbodYdm
H$m` ]m{bUma? JmB©bm AmÀ_m Zmhr, Agß oºÒVr Y_m©Mß VŒd ZÏ`mZß E{H$VmM
AmÂhr Am`©Y_m©o^_mZr C[hmgmZß hgbm{, [U _m¬`mgmaª`m Owb_r

&& EH$M fl`mbm $&& 102$&&


OZmdamß¿`m [ewd•ŒmrZß `m Jar] JmB™Zm AmÀ_m Va ZmhrM [U Or^gw’m R>{odbr
Zmhr!
^JraW : eaX≤, ^mB©gmh{]mßZm _mPß ÂhUUß Iaß dmQ>V Zmhr; _m¬`m e„XmgmR>r Vy-
am_bmb : Wmß], ^JraW, eaX≤Mm À`mJ Vy BV∑`m ghOmghOr H$am`bm V`ma Pmbmg h{
Vw¬`m ‡{_mMßM bjU g_Oy H$m? _bm dmQ>Vß, eaX≤da VwPß _Zm[mgyZ ‡{_ _wirM
ZÏhVß!
^JraW : Agß Am[Î`mbm dmQ>Vß! gd©gmjr gd}úambm H$m` dmQ>Vß, V{- ^mB©gmh{], j_m
H$am, eaX≤odf`r _m¬`m Vm|S>M{ Agb{ CX≤Jma oV¿`m _m¬`m ZÏ`m ZmÀ`mbm
H$_r[Um AmUVrb! Am[Î`m [Xdrbm [m{hm{MÎ`m_wiß eaX≤]‘b gbJrZß
]m{b `mbm _bm AoYH$ma Zmhr!
am_bmb : (ÒdJV) em]mg, ^JraW, em]mg! Vy oOVH$m Wm{a Amh{g oVVH$mM hm am_bmb
ZrM Amh{! _m¬`m _Zm¿`m hbH{$[Um_wi{ o]MmË`m eaX≤¿`m ‡{_mM{ Vwbm_bmM{
qYS>dS>{ oZKmb{. (CKS>) Aem [odà ‡{_mZß oV¿`mer dMZ]’ PmÎ`mda
oVMm À`mJ H$aUß Vwbm CoMV Amh{ H$m?
^JraW : EH$ d{i Zmhr, [U hOma d{i CoMV Amh{! ¡`m H$m`m©gmR>r Am[U _bm OrdXmZ
oXbß, À`m H$m`m©gmR>r _bm hm _m{h gm{S>m`Mm Amh{! eaX≤¿`m bm{^mV _r
gm[S>bm{, Va Am[bm C[X{e _bm gmYUma Zmhr AmoU ^mdr Am`wÓ`mMm g›_mJ©
_bm gm[S>Uma Zmhr! g_mOÒdÍ$[ odamQ≤>[wÈfmMr g{dm H$a `mgmR>r, _m¬`m
X{em¿`m H$maUr [S> `mgmR>r, Am[Î`m C[X{emgmR>r, gßgmagwImMm AmoU
‡{_mMm [me]ßY hm ^JraW VmS≤>H$Z Vm{Sy>Z Q>mH$sV Amh{! Am[Î`mgmaª`m Wm{a
[wÈfmMm C[X{e-
am_bmb : ^JraW, C[X{e H$aUß h{ BVHß$ gm{[ß H$m_ Amh{, H$s À`m_wiß _bm Wm{a ÂhUUß
H{$di hmÒ`mÒ[X Amh{! C[X{e H$a `m[{jmhr C[X{e E{Hy$Z _m{hmbm PwJmÍ$Z
X{UmamM Z{h_r l{> AgVm{. _m{R>Ám _Zm¿`m _wbmßZm{, À`mJY_m©¿`m V{Om{_`
VŒdmZß X{Xrfl`_mZ Pmb{Î`m VwÂhm Xm{Kmß¿`m _wI_ßS>bmßH$S>{ Vm|S> da H$Í$Z
CKS>Ám S>m{˘`mßZr [mh `mMr `m jw– _Zm¿`m am_bmbMr `m{Ω`Vm Zmhr!
jU_mÃm¿`m [mVH$s _m{hmd{JmMr _bm j_m H$am! ]{Q>m eaX≤, _m¬`m A^–
e„XmßMr, [m_a _ZmMr AmoU `m e{dQ>¿`m [m[Ò[em©Mr _bm EH$XmM j_m
H$a! ^JraW, oeÓ`mZß JwÍ$bm AmYr JwÈXojUm ⁄mdr, hm Ogm hÑrMm [na[mR>
Amh{, À`mM‡_mUß Hw$emJ´]w’r¿`m oeÓ`mbm CŒm{OZmgmR>r [mnaVm{ofH$ ⁄mdß,
Agmhr oZ`_ Amh{. _m¬`m C[X{emMm [ohbm YS>m Vy BV∑`m h˛emarZß oeH$bm

&& EH$M fl`mbm $&& 103$&&


Amh{g, H$s VwPm Jm°ad H$aUß _mPß H$V©Ï` Amh{! CXma ]mim, h{ Am[bß gwßXa
oMÃ K{D$Z O›_mMm gwIr hm{!
(eaX≤Mm hmV ^JraWm¿`m hmVmV X{Vm{.)
(amJ- X{gH$ma; Vmb- oÃdQ>. Mmb- Aa{ _Z am_.)
ÒdrH$mar aÂ` A_b oMÃm `m$& `m{Ω` Vwbm ‡oV\$b ø`m`m$&& Y´w.$&&
N>mÃm [Qw> JwUr$& A‰`gZr$& h{ odVnaV JwÈ_m`m$&& 1$&&
^JraW, bm{ H $g{ d { M ß IS>Va d´ V AmMnaVmZm H$Yr H$Yr [w T >mË`mbm
bm{H$m[dmXmbm [mà Ïhmdß bmJVß, Aem d{ir qZXH$mß¿`m dmΩ]mUmßZr Xw^ßJb{Î`m
ˆX`m¿`m OI_m ]Ë`m H$a `mmgmR>r eaX≤¿`m ‡{_i AlyßMr Vwbm ^odÓ`H$mir
OÍ$a [S>{b. am_bmbMß h{ naH$m_ß ˆX`- (JrVm aS>V `{V{; oVbm [m{Q>mer YÍ$Z)
`{ ]mi, `{! am_bmbMß h{ naH$m_ß ˆX` Vw¬`mgmaª`m AZmW oOdmßgmR>r A[©U
H{$bß Amh{! Viram_m¿`m AH$mbr _•À`y_wiß Vw¬`mda Om{ AZW© JwXabm À`mV
Vwbm [°emI{arO H$mhr C[`m{Jr [S>Uma Zmhr. _m¬`m [m{∫$ d`mVbr H$mhr df{©
]mX H$Í$Z ÒdV: VÈU hm{ `mMm AmoU À`mßMr eaX≤¿`m H$m{d˘`m Am`wÓ`mV
]m{OS> ^a Q>mHy$Z oVbm [m{∫$ H$a `mMm ZrM ‡`ÀZ H$a `m[{jm Vw¬`m d`mVbr
H$mhr df} Am[Î`mgmR>r K{D$Z Vw¬`mgmaª`m H$›`{er o[V•Y_m©Zß dmJ `mVM
`m am_bmb¿`m d•’ÀdmMß gmW©H$ hm{B©b. _m¬`m MwbÀ`mMr _bm o_imb{br
gd© gß[Œmr _r Vwbm X{V Amh{! VrM Vw¬`m H$m_r `{B©b! Vw¬`mgmaª`m Hw$Í$[
odYd{]‘b ghmZw^yVr dmQ> `mBVH$s Ï`m[H$ gwYmaUm AOyZ Am[Î`m g_mOmV
O›_br Zmhr! ^JraWmgmaIß A[dmX^yV aÀZ EImXßM gm[S> `mMm gß^d!
]mH$s ]h˛V{H$ g_mO am_bmbgmaª`m _ZmMmM Amh{! _m¬`m CXmhaUmdÍ$Z
_bm dmQ>m`bm bmJbß Amh{ H$s, Am_Mr gwYmaU{V ]arMer AmÀ_dßMZm Amh{!
AZmW ]mbodYd{Mr X`m `{ `mbmhr AmÂhmbm MmßJÎ`m M{h{Ë`mMm AmYma
bmJVm{. Am_Mr gwYmaUm A⁄m[ S>m{˘`mß[waVrM Pmb{br Amh{! Am_Mr od⁄m
AOyZ oO^{daM ZmMV Amh{. oO^{Mm e|S>m H$m[yZ Q>mH$bm Va Am_¿`mV gßÒH•$V
d ‡m°T> _mZb{bm gwoeojV H$m{UVm h{ X{dmbmhr H$im`Mß Zmhr! BVH$m d{i
eaX≤¿`m ‡{_mbm [mà hm{V ZÏhVm{ ÂhUyZ _bm I{X dmQ>V hm{Vm; [U ‡{_mbm [mÃ
hm{Uß hm _ZwÓ`mMm Y_© Ag{b Va X`m hm X{dmßMm JwU Amh{!
([X≤_mH$a `{Vm{.)
[X≤ _ mH$a : ^mB©, gwYmH$amZß Am[Î`m _wbmMm IyZ H{$bm Amh{ AmoU VmB©bm KmVH$ OI_
H{$br Amh{! À`mbm \$m°OXmam¿`m Vm„`mV X{ `mgmR>r _r oZKmbm{ Amh{- Mb
_m¬`m]am{]a-

&& EH$M fl`mbm $&& 104$&&


am_bmb : H$m`- ÂhUVm{g Var H$m` h{?
[X≤ _ mH$a : dmQ>{Zß gd© gmßJVm{; [U AmYr bdH$a Mb; AmUIr h{hr gmßJVm{, H$s
gwYmH$am]‘b `m d{ir aX]Xbr H$Í$ ZH$m{g. À`m Za[ey¿`m _m{hmVyZ gwQ>br
Va _mPr AZmW VmB© Afimbm Var bmJ{b! Mb, Mb bm°H$a!
am_bmb : Aa{, [U Agm AodMma-
[X≤ _ mH$a : _m¬`m VmB©Zß ^m{Jb{Î`m hmbA[{Ô>mßMr e[W K{D$Z gmßJVm{, H$s gwYmH$ambm
gaH$mar emgZ X{dodÎ`mI{arO _r AmVm Wmß]Uma Zmhr! `mbm AodMma ÂhU,
gyS> ÂhU, H$m` dmQ>{b V{ ÂhU! Mb bm°H$a!
am_bmb : ^JraW, eaX≤ AmoU JrVm `mßZm K{D$Z `{. gwYmH$amH$S>{ Mb.
(gd© OmVmV.)

‡d{e MdWm

(ÒWi- gwYmH$amM{ Ka. [mÃ{- Amgfi_aU qgYy; Odi gwYmH$a, [X≤_mH$a,


am_bmb AmoU \$m°OXma)
[X≤ _ mH$a : XmXmgmh{], h{ [mhm _{b{bß _yb; h{ `m ham_Im{amZß R>ma _mabß! hr [mhm _mPr
VmB©! `m XrZXw]˘`m X{hmMr `m XmÍ$]mO XwÔ>mZßM ‡mUmßoVH$ XwX©em H{$br Amh{!
AgmM [H$S>m `m ZamY_mbm-
\$m° O Xma : ^mD$gmh{], Agß amJmdyZ H$m` hm{Uma? Wmß]m, Am[U ]mB™Zm ZrQ> odMmÍ$Z
[ßMZm_m H$Í$.
[X≤ _ mH$a : VmB©, VmB©, qgYyVmB©-
am_bmb : ^mD$, Wmß] Oam; Agm hmVKmB©da `{D$ ZH$m{g! oVbm Oam ΩbmZr Ambr Amh{!
[X≤ _ mH$a : hr ΩbmZr- hr VmB©- h{ gmaß gmaß- `m XmÍ$S>Ám amjgmMß AKm{a H$_© Amh{!
XmXmgmh{], H$m` dmQ>{b V{ H$am, [U `m H$miVm|S>Ámbm- VmB©¿`m [ßM‡mUmßda
Xam{S>m KmbUmË`m `m XmÍ$S>Ámbm H$mhr Var ^`ßH$a oejm ^m{Jm`bm bmdm!
am_bmb : ^mD$, Ïhm`Mß V{ Pmbß; AmVm `mß¿`mda amJ YÍ$Z Pmbr Jm{Ô> [w›hm `{Uma Amh{
H$m?

&& EH$M fl`mbm $&& 105$&&


[X≤ _ mH$a : ^mB©, _mPß gmßÀdZ H$a `mMm ‡`ÀZ H$Í$ ZH$m{g! `m MmßS>mimZß _mPr gm{›`mgmaIr
VmB© AfimdmMyZ oPOdyZ oPOdyZ _mabr- H$mR>Ám XJS>mßZr R>{MyZ _mabr-
H$m{˘`m_m˘`mß¿`m Vm|S>r `{Uma ZmhrV Aem e„XmßZr `m _mÃmJ_Zr ZrMmZß oV¿`m
H$miOmbm Ka{ [mSy>Z _mabr! XmXmgmh{], Vw_¿`m [m`m [S>Vm{, H$mhr Pmbß Var
`mbm _m{H$im gm{Sy> ZH$m hm{! ]wo’[waÒga Jw›hm H{$bm ÂhUyZ VwÈßJmV Z{D$Z Kmbm
qH$dm XmÍ$Zß _mWß o\$abß Amh{ ÂhUyZ d{S>Ám¿`m XdmIm›`mV Z{D$Z bm{Q>m;
A∏$bdmZ Jw›h{Jma ÂhUm, qH$dm oZ]w©’ [ey ÂhUm, [U `mbm Hw$R>Î`m Var
H$m|S>dmS>ÁmV Kmbm! `m¿`m _m{hmbm JwßVyZM- _mPr VmB© ÂhUO{ X{dr Amh{ hm{-
Zdam ÂhUyZ R>ab{Î`m `m OZmdam¿`m ZmdmMr [ßM‡mUmß¿`m [wÓ[mßZr [yOm
H$a `mgmR>r hr BWß JwßVyZ amohbr Amh{. X{d_yVu ÂhUyZ _moZb{bm hm XJS> EIm⁄m
ZaH$Hwß$S>mV naMdyZ oh¿`m ZOa{AmS> H{$bm ÂhUO{ ohbm Kar Z{D$Z oh¿`m
Am°fY[m `mMr Var Ï`dÒWm H$aVm `{B©b hm{!
\$m° O Xma : ^mD$gmh{], Oam emßV Ïhm. Am[U Ag{ ]m{by bmJbm-
[X≤ _ mH$a : XmXmgmh{], _m\$ H$am. XJS>mMm [wVim AgVm{ Vargw’m gÏdm hmV Or^ ]mh{a
H$mTy>Z ]m{bm`bm bmJbm{ AgVm{! _J AmVm Va MmßJbm a∫$m_mßgmMm- oh¿`mM
a∫$m_mßgmMm- oVMmM ^mD$ Amh{- H$m` gmßJy hm{, ]m{Q> H$Í$Z XmIdm`bm oV¿`m
AßJmda a∫$_mßggw’m amohbß Zmhr,- V{gw’m `m amjgmZß oJiyZ Q>mH$bß- XmÍ$¿`m
Km{Q>m]am{]a oh¿`m a∫$mMm Km{Q> K{D$Z oOÀ`m AßJmVrb _mßgmM{ bMH{$ Vm{Sy>Z
`m o[emÉmZß AmhmÍ$Z Q>mH$b{. Mma oJa `mß¿`m _mbH$mMr hr _wbJr, `m
oeH$b{Î`m XmÍ$]mOmZß Am[Î`m [m{Q>mMr IiJr ^a `mH$aVm oVbm OmÀ`mda
Xim`bm bmdbß. Am_¿`m Kar Hw$Õ`mß¿`m o[bmßZm O{ XyY o_iVß- o_iVß H$gbß,
À`mßZm [mOVmZm hbJOuZß Imbr gmßS>Vß oVVHß$gw’m `m Jm{oOadm `m ]mimbm
H$Yr bm^bß Zmhr! Am_¿`m Kar _m{bH$aUrZß CÔ>ßIaH$Q>ß Q>mH$bß Ag{b, oVVHß$
Afi H$Yr ohbm o_imbß Zmhr! `m¿`mH$S>{ [mohbß ÂhUO{ X`m_m`m [ma OiyZ
OmVmV! XJS> AgVm{ Va _ZwÓ` Pmbm{ AgVm{, AmoU _ZwÓ` Amh{, Var XJS>
Pmbm{ Amh{. `m¿`m J˘`mbm \$mg KmbVmZm, VmB©¿`m J˘`mVrb _ßJigyÃ
VwQ>bß Var Mmb{b! VmB©, qgYyVmB©, D$R> ]aß, ]mi!
(oVbm qH$oMV CR>dyZ ]gdVm{.)
qgYy : XmXm, H{$Ïhm Ambmg Vy? ^mB©, Vyhr Ambmg? oVH$S>{ Hw$UrH$S>{ Agm`Mß? XmXm,
D$R> ]aß, Mwbrda Wm{S>m ^mV Amh{; Xm{Z Vmß]{ AßJmda KmbyZ Mma Kmg Im`bm
Kmb! oVH$S>{ H$mb[mgyZ [m{Q>mV H$mhr Zmhr!
[X≤ _ mH$a : `m¿`m Vm|S>mV Mma Kmg Kmb `m[{jm `m¿`m q[S>]´˜mßS>mMm EH$M Kmg H$Í$Z

&& EH$M fl`mbm $&& 106$&&


H$mim¿`m [m{Q>mV H$m|] `mgmR>r _r Ambm{ Amh{! VmB©, h{ [mhm \$m°OXmagmh{]
VwPm O]m] K{ `mgmR>r Amb{b{ Amh{V. `m IwZr XmÍ$]mOmZß H$m` H$m` H{$bß V{
gJiß `mßZm ZrQ>[U{ gmßJ! XmXmgmh{], odMmam oVbm H$m` odMmam`Mß V{-
\$m° O Xma : ]mB©, `mßZr H$m` H$m` H{$bß V{ gmßJm ]aß!
qgYy : `mßZr H$mhr H{$bß Zmhr- Hw$Ur gmßoJVbß Am[Î`mbm h{?
\$m° O Xma : _J _wbmbm H$m` Pmbß? VwÂhmbm h{ H$[mimda bmJbß H$gß?
qgYy : _r Xm{Z oXdgmßMr C[mer hm{V{. _bm amhˇZamhˇZ ^m{di `{V hm{Vr. _wbmbm K{D$Z
_m˘`mdÍ$Z CVaVmZm _bm K{ar Ambr; [S>Î`m_wiß _bm H$[mimda Im{H$
[S>br! _yb _m¬`m AßJmImbr M|Jabß! BH$S>Mm H$mhr gß]ßY Zmhr À`mV!
[X≤ _ mH$a : VmB©, AJXr Im{Q>ß gmßoJVbßg! _J `m H$mR>rbm a∫$ H$gß bmJbß?
qgYy : H$mR>r Q>{H$sV a∫$^aÎ`m hmVr _r BW[`™V Amb{. oVH$S>Mm H$mhr gß]ßY Zmhr
À`mV!
\$m° O Xma : ]mB©, h{ gmaß Iaß Amh{ H$m?
qgYy : Iaß- AJXr Iaß Amh{! _m¬`m ]m{b `mda odúmg R>{dm!
[X≤ _ mH$a : Zmhr hm{; XmXmgmh{], CKS> CKS> h{ Im{Q>ß Amh{! VmB©, Vwbm _mPr, ]m]mßMr,
Vw¬`m ZdË`mMr e[W Amh{. Iaß gmßJ.
qgYy : XmXm, Agm H$m AßV [mhVm{g? _r gmßoJVbß V{ Iaß Amh{ AJXr!
[X≤ _ mH$a : XmXmgmh{], h{ Im{Q>ß Amh{ hm{! H$m` H$amdß AmVm?
\$m° O Xma : ^mD$gmh{], H$mhr H$aVm `{Uma Zmhr AmVm! Am[bm amJ oH$Vrhr AZmda Pmbm,
Var `mß¿`m [w `mB©[wT>ß Vw_Mß-Am_Mß H$m` MmbUma? ›`m`mMß eÛ oH$Vrhr
Vr˙U Agbß Var Aem [odà [oVd´V{¿`m [w `mB©Mr T>mb AmS> AmÎ`mda V{
H$m` H$aUma?
[X≤ _ mH$a : XmXmgmh{]! oh¿`m Im{Q>Ám ]m{b `m_wiß `m ham_Im{ambm _m{H$im gm{S>Vm H$m`?
\$m° O Xma : ^mD$gmh{], ‡À`j JßJm‡dmhmV [m{hUmamda CJrM AmJ [mISy>Z H$m` hm{Uma!
am_bmb : em]mg, qgYyVmB©, em]mg! ^mD$gmh{], X{d]´m˜Umß¿`m gÀ`V{[{jmhr Aem
[w `Í$[ gVr¿`m AgÀ`mbmM [a_{úam¿`m Amerdm©XmMß AoYH$ ]i AgVß!
^mD$, OmD$ X{V! Pmbß V{ Pmbß! qgYyVmB©, Vy _mà Y›` Amh{g! Vw¬`mgmaª`m
Am`m© AOyZ Amh{V, ÂhUyZM `m [w `^y_rbm Am`m©dV© Zmd em{^Vß! ^maVdf©

&& EH$M fl`mbm $&& 107$&&


gm‹drgVrMß _mh{aKa Amh{! gaH$maZß gVrMm H$m`Xm H$Í$Z Am_¿`m gm‹dtZm
ghJ_ZmZß X{h OmiyZ K{ `mMr ]ßXr H{$br Va oOV{[UrV AmVÎ`m AmV OiyZ
ZdË`m¿`m ZmdmgmR>r `m _ßJbX{dVm AmÀ_`k H$arV Amh{V! ^mD$gmh{],
qgYyVmB©¿`m B¿N>{gmR>r Var gwYmH$amdaMm amJ gm{Sy>Z ⁄m!
qgYy : XmXm, BH$S>{ `{, _m¬`m e{Omar ]°g Agm! XmXm, Am[Î`m _mUgmda Agm amJ
H$Í$Z Mmb{b H$m? _mPr OmVrKS>r gaV Ambr! ]m]mß¿`mI{arO AmoU VwÂhm
Xm{KmßI{arO oVH$S>{ Am[bß ÂhUm`bm H$m{Ur Amh{ H$m AmVm? Agß aÀZ _r _mJ{
Q>mHy$Z OmV{, Vr Vw¬`m Yramda Zm? VyM AmVm À`mß¿`m C›hmV Vm[Î`m oOdmda
[Xa Kmbm`bm ZH$m{ H$m? Vw¬`m VmB©Mß gm°^mΩ` VyM AmVm O[yZ R>{dbß [mohO{g.
bhmZ[Ur _m¬`m Hwß$H$dmbm VO{bm `mdm ÂhUyZ Vy _m¬`m H$aßS>ÁmV _•JmMr
Bdbmbr [mIaß AmUyZ R>{drV hm{Vmg, AmR>dVß H$m? _J AmVmM Vr _m`m Hw$R>{
J{br? _m¬`m gm°^mΩ`mMß Hwß$Hy$ Vw¬`mM R>{dUrbm X{D$Z _r OmV Amh{!
[X≤ _ mH$a : N>mH$Q>Ám g°VmZm, E{H$, E{H$ _m¬`m bmS>∑`m VmB©Mm EH$ EH$ ]m{b! [U VwP{
S>m{i{ Hw$R>b{ CKS>m`bm? VmB©, VmB©, H$m` ÂhUV{g h{ Vy?
am_bmb : ^mD$, \$m°OXmagmh{]mßZm Om`bm d{i hm{V Zmhr H$m?
\$m° O Xma : Mbm, ^mD$gmh{]- [U H{$Ïhm Var V{dT>r o\$`m©X H$mTy>Z ø`m ÂhUO{ Pmbß!
(\$m{OXmamßZm [m{hm{Mod `mgmR>r am_bmb d [X≤_mH$a OmVmV.)
gw Y mH$a : (ÒdJV) CKS>b{, ^mD$gmh{], _mP{ S>m{i{ gm\$ CKS>b{! _mà _mP{ S>m{i{ Ag{
CKS>b{ Amh{V Vm{da `m X{dV{¿`m OmÀ`m Ord¡`m{Vr¿`m ‡H$memV `m jUrM
ÒdJm©Mm aÒVm EH$Xm ZrQ> [mhˇZ R>{dVm{ ÂhUO{ _J ^m{dVr H$mimHw$≈> AßYma
[S>bm AmoU _mP{ S>m{i{ H$m`_M{ o_Q>b{ Var oXem^yb hm{ `mMr ^rVrM ZH$m{.
(BH$S>{ oVH$S>{ [mhˇZ d Am°fY CKSy>Z) hß, h{M V{ odfmar Am°fY! Hw$R>ß Amh{ Vr
oOdmbm OmD$Z o^S>b{br gmVm O›_mßMr d°arU?
(EH$m [{Î`mV XmÍ$ d odf Am{VVm{.)
qgYy : E{H$bß H$m? Oam _m¬`mOdi `m`Mß hm{Vß-
gw Y mH$a : Vw¬`mOdi `{D$? (oV¿`mOdi ]gyZ) H$m` H$m_ Amh{?
qgYy : _mPß S>m{Hß$ Am[Î`m _mßS>rda R>{dmdß! Am[bm hmV _m¬`m hmVmV ⁄mdm-
gw Y mH$a : (Vg{ H$Í$Z) qgYy, qgYy, X{dVmÒdÍ$[ qgYy! H$m` VwPr XwX©em Pmbr hr! qgYy,
`m XmÍ$]mO ZdË`m¿`m [m`r Vy ]wS>mbrg! A[e„XmßZr VwPm A[_mZ H{$bm!
H$Yr Vwbm Jm{im^a Afi o_imbß Zmhr! [m{Q>mgmR>r Vwbm Xim`bm bmdbß! VwP{

&& EH$M fl`mbm $&& 108$&&


hmbhmb H{$b{! Vw¬`m [m{Q>Mm Jm{im Vw¬`m S>m{˘`mßX{IV M{MyZ Q>mH$bm! X{dr,
gßgmam¿`m dZdmgmV \$mQ>Hß$ Ym{Va AmS> H$Í$Z Vwbm dUdUm`bm bmdbß!
qgYy, qgYy, CXmaˆX`{ qgYy, em[m¿`m EH$m e„XmZß _bm oOVm OmiyZ Q>mH$!
[XarMß [w ` IMy©Z, Im{Q>ß ]m{byZ `m gwYmH$ambm H$embm dmMdrV ]gbrg?
Vw¬`m [w `mB©Zß ÒdJm©Mm gßgma gOdyZ gmOam H$a `mMr VwPr `m{Ω`Vm;
Mm°Ë`mE|er bj O›_mMr gßoMVß `m O›_r C^r amohbr AmoU odYmÀ`mZß
"gwYmH$a' h{ XmÍ$Zß Am{Wß]b{bß Zmd Vw¬`m \$mQ>∑`m H$[mir H$m{abß! qgYy, X{dr,
_bm j_m H$a! `m AZßV A[amYr [mV∑`mbm j_m H$a!
qgYy : Am[U Agm oOdmbm Ãmg H$m ]aß H$Í$Z ø`m`Mm? _r \w$Q>∑`m H$[mimMr H$m
ÂhUyZ? ^aÎ`m hmVr hiXrHwß$H$dmZß, Am[Î`m _mßS>rda _bm _aUß Ambß, `mhˇZ
AmUIr H$m{UVß ^mΩ` hdß _bm? _mPß _ßJb Pmbß! Am[U _Zmbm Ãmg H$Í$Z
K{D$ Z`{. _m¬`m J˘`mMr e[W Amh{! AmYrM ‡H•$Vr Aer Pmb{br! C›hm¿`m
d{ir gßVm[mZß S>m{Hß$ Vm[bß Va gwßR> CJmiyZ ⁄m`bmgw’m H$m{Ur Zmhr. AmUIr
_mPß AI{aMß hmV Om{Sy>Z gmßJUß Amh{. AmVm Am[Î`m oOdmbm O[Umaß Hw$Ur
Zmhr. bm{Hß$ gmar ¡`mMr À`mbm AgVmV. _m¬`m H$[mir Am[br g{dm EdT>rM
obohbr hm{Vr,- Am[U AmVm EH$Q>{ amohbm- AmVm [wT>ß Var _m¬`m a∫$mMr
e[W Amh{- Am[U `m[wT>ß H$Yr K{D$ Z`{! E{H$m`Mß Zm _mPß EdT>ß! EH$m
W|]mbmgw’m oedm`Mß Zmhr-
gw Y mH$a : Zmhr, qgYy, C^m O›_ VwPr [odà Amkm _m{S> `mV Kmbodbm! VwPr e{dQ>Mr
Amkm Var [mi `mBVH$m hm [mVH$s gwYmH$a ^mΩ`embr Zmhr! hm e{dQ>Mm EH$M
fl`mbm _bm AOyZ ø`m`Mm Amh{. ZH$m{, XwX£dr Ordm, AmVm _m¬`mH$S>{ [mhˇ
ZH$m{g! `m oWOV Mmbb{Î`m S>m{˘`mßV AZmW Amem AOyZ H$embm VimdV{
Amh{. qgYy, qgYy, H$m`- am_bmb, Ymd-
qgYy : ZmW, oOdmbm gmß^mim- gwYmH$a! _m¬`m gwYmH$amßZm, X{dm-
(qgYy _aV{. am_bmb `{Vm{. gwYmH$a [{bm K{Vm{ d CRy>Z C^m amhVm{. am_bmb
gwYmH$am¿`m hmVyZ [{bm ø`md`mbm OmVm{, Vm{M Vm{ PQ>H$Z odf o[Vm{.)
gw Y mH$a : MmßS>mim, E{Z d{ir Agm KmV H$Í$ ZH$m{g!
am_bmb : gwYm, H$m` fl`mbmg h{?
gw Y mH$a : XmÍ$! EH$M fl`mbm!
am_bmb : AOyZ XmÍ$! oOZß EdT>m AZW© H{$bm VrM XmÍ$?
gw Y mH$a : hm{`, am_bmb, VrM XmÍ$! oOZß _m¬`m KamV EdT>m AZW© H{$bm VrM XmÍ$!

&& EH$M fl`mbm $&& 109$&&


oOZß Mmar IßS>mßV AZWm™Mß gm_´m¡` Mmbodbß Amh{ Vr XmÍ$! Hw$]{ambm ^rH$
_mJm`bm bmdV{ Vr XmÍ$! ^r_mgmaª`m dO´X{hr earambm ]hmŒma am{JmßMm
XdmImZm ]ZodV{ Vr XmÍ$! oeH$b{Î`m ehm `m¿`m Wm{]mS>mbm oe_Ω`mVÎ`m
oeÏ`me{UmßZr em{^m AmUV{ Vr XmÍ$! _hm[oVd´VmßZm ZdË`m¿`m hmVmZß ]mOmamV
AmUyZ ]gdV{ Vr XmÍ$! oOdbJ ZmÀ`mM{ YmJ{ Hw$OdyZ VS>mVS> Vm{S>V{ Vr XmÍ$!
]m[mbm _wbmH$Sy>Z, _wbmbm ]m[mH$Sy>Z R>ma _maodV{ Vr XmÍ$! Sw>H$amMß Zmdgw’m
Z K{UmË`m [mH$ _wgb_mZmbm Sw>H$amgmaIß ImV{Ë`mV bm{iodV{ Vr XmÍ$!
Jm`Ãr_ßÃmZß [odà Pmb{Î`m ]´m˜Umß¿`m oO^{bm Jm`Ãr¿`m _mßgmMr MQ>H$
bmdV{ Vr XmÍ$! EIm⁄m [ey‡_mUß [wÃmbm _mÃmJ_›`m‡_mUß ‡À`j O›_ÒWmZr-
Aa{a{! ]m{by Z`{ V{ ]m{bUß Ambß! [U gwYmH$am¿`m ¡`m oO^{Zß XmÍ$Mm odQ>mi
_mZbm Zmhr, À`m oO^{bm EH$ oH$igdm `m e„XmZß H$m` dmQ> bmJUma! AmoU
g_mOmV oR>H$oR>H$mUr oeH$b{Î`m gß^modV J˘`mßVyZ Or XmÍ$Mr JQ>maß dmhVmh{V
À`mV EH$m e„XmMr KmU dmhˇZ Om`bm oH$Vr d{i bmJUma!- am_bmb, H$mZ
\$m{Sy>Z Ò[Ô> E{H$- [wÃmbm _mÃmJ_›`m‡_mUß ‡À`j O›_ÒWmZr bKweßH$m
H$am`bm bmdV{ Vr XmÍ$!- Vr XmÍ$ _r fl`mdr Aß! AmVm Vm|S> dmB©Q> H$Í$ ZH$m{g!
amJmdy ZH$m{g- Vwbm EH$Xm gmßoJVbß, AmO e{dQ>Mß gmßJyZ R>{dVm{, H$s XmÍ$Mr
gd` gwQ> `mMm H$mi Vr bmJ `m[ydu H$m` Vm{ AgVm{! [ohbm EH$M fl`mbm
K{ `m[ydu ^mdr _⁄fl`mMm hmV Yabm VaM \$m`Xm hm{B©b! ¡`mZß EH$Xm [ohbm
EH$M fl`mbm K{Vbm À`mbm hm e{dQ>Mm Agm EH$M fl`mbm ø`mdmM bmJVm{!
XmÍ$]mO XmÍ$VM _am`Mm, h{ ]´˜dm∑`M Amh{! AmoU _m¬`mgmaª`m
EIm⁄mbm [¸mŒmm[ Pmbm Var hm EH$M fl`mbm H$mhr Q>iV Zmhr! _mà Oi\$irV
Am°fYmbm _ma `mgmR>r À`mV Ogß [wÓH$igß [mUr Am{Vmdß bmJVß, À`m‡_mUß
hm AI{aMm EH$M fl`mbm K{VmZm, À`mVbr XmÍ$Mr Obmb AmJ _ma `mgmR>r
À`mV agH$m[amgmaIß EImXß odf ]aßM Kmbmdß bmJVß!
am_bmb : H$m`? `mV agH$m[ya? AmÀ`ßoVH$ KmVH$ agH$m[ya KmVbm Amh{g? ^`ßH$a odf
fl`mbmg?
gw Y mH$a : odf o[D$ ZH$m{ Va H$m` H$Í$? hr [mhm- hr X{dVm _bm gm{Sy>Z J{Î`mda OJmV
_mPß H$m` amohbß Amh{?
am_bmb : H$m`, VmB© J{br?
(qgYyOdi OmD$Z ]gVm{.)
gw Y mH$a : hm{, am_bmb, Vr J{br! _mPr qgYy J{br! _mPr [w `mB©Mr qgYy AmQ>br! _mPr
X`{Mr qgYy, H$ÈUagmMr qgYy, H$mi-gmJambm o_imbr- Zmhr, `m [mVH$s

&& EH$M fl`mbm $&& 110$&&


gwYmH$amZß oZo_©b{Î`m XmÍ$¿`m g_w–mbm o_imbr. `m gwYmH$amMß OJ XmÍ$¿`m
EH$M fl`mÎ`mV ]wSy>Z J{bß!
(amJ- ^°adr; Vmb- XmXam. Mmb- o[`m gm{Z{ X{.)
À`Or X{dm hVX°dm$& OJr amhr H$m`$&& Y´w.$&&
qgYy gwImMm$& [w `mßemMm$& gH$i AmQ>{ Vm[{ __$&
odemb Oar hm`$&& 1$&&
dm_ZAdVmar X{dmbm oÃ^wdZmMß _m[ K{ `mgmR>r AdmT>Ï` oÃodH´$_Í$[mZß VrZ
[mdbß Q>mH$mdr bmJbr, [U `m gwYmH$amMß C^ß oÃ^ydZ `m X{dr¿`m Xm{Z
[mdbmß[waVßM hm{Vß! À`mM [m`mßda _ÒVH$ R>{dbß AgVm _bm _aU `m`bm
[mohO{. `m X{dV{M{ [m` YÍ$Z Agm oh¿`m]am{]a _r J{bm{ VaM oh¿`m [w `]bmZß
_mPr [mVHß$ OiyZ _bm ÒdJ©¤mamV ‡d{e H$aVm `{B©b! J{br! oXÏ`V[pÒdZr
_ßJboZYmZ [y `_yVu qgYy J{br! am_bmb, VwPr VmB© J{br AmoU _mPr _mZb{br
AmB© J{br! am_bmb, am_bmb, hm gmam AZW©[mV hm{ `mMß H$maU _r [ohÎ`mZß
K{Vb{bm XmÍ$Mm EH$M fl`mbm! À`m oXder H{$b{Î`m [mVH$mZß ^´Ô> Pmb{bß Vm|S>
`m X{dr¿`m a∫$mZß- `m _yoV©_ßV A_•VmZß YwD$Z Q>mH$Vm{. (oV¿`m a∫$mM{ Mwß]Z
K{Vm{.) ÂhUO{ _mPm [odà X{h ÒdJm©bm [mà hm{B©b! am_bmb, Agm ^{XÍ$Z
OmD$ ZH$m{g, hm K{ Vm{ EH$M fl`mbm! hm EH$M fl`mbm ZrQ> MÏhmQ>Ámda _mßSy>Z
gmË`m OJmbm XmIrd AmoU AmÎ`mJ{Î`mbm, oeH$b{Î`mbm- AS>m `mbm,
amOmbm-aßH$mbm, ]´m˜Umbm-_hmamOmbm-ÂhmVmË`mbm AmoU _wbmbm, Vw¬`m
oOdm^mdm¿`m Xm{ÒVmbm AmoU gmV O›_mß¿`m XwÌ_Zmbm, hmV Om{Sy>Z H$iH$irZß
gmßJ, H$s gmË`m AZWm©Mß H$maU hm XmÍ$Mm [ohbm EH$M fl`mbm AgVm{!
À`m¿`m[mgyZ Xya amhm! Om{ Om{ ^{Q>{b À`mbm À`mbm gmßJ- qgYy¿`m [odà a∫$mZß
Vm|S> YwD$Z _r gmßJVm{ Amh{- _bm _m{R>ÁmZß Am{aS>dV Zmhr- Vy _w∫$Hß$R>mZß
‡À`{H$mbm gmßJ, H$s H$m` dmQ>{b V{ [mVH$ H$a- [U XmÍ$ o[D$ ZH$m{g!
(qgYy¿`m [m`mda S>m{H{$ R>{dyZ _aVm{.)
am_bmb : Aa{a{, H$m` hm AZW©! EH$X_ VrZ oOdmß¿`m VrZ [ar PmÎ`m! _yb J{bß, qgYy
J{br, gwYmH$a J{bm! Ka ]wS>mbß AmoU dße ]wS>mbm! `m OJmV gwYmH$amMß AmVm
H$m` amohbß Amh{? gd©Òdmgh h{ VrZ Ord ¡`m¿`mV ]wS>mb{ Vm{ V{dT>m XmÍ$Mm
hm EH$M fl`mbm!!
]´˜m[©U ]´˜hod]©´˜mæm ]´˜Um h˛V_≤$&
]´˜°d V°Z J›VÏ`ß ]´˜H$_©g_moYZm$&&
- lrJrVm{[oZfÀgw lr^JdmZ≤$&
AßH$ [mMdm g_m·

&& EH$M fl`mbm $&& 111$&&

Das könnte Ihnen auch gefallen