Entdecken Sie eBooks
Kategorien
Entdecken Sie Hörbücher
Kategorien
Entdecken Sie Zeitschriften
Kategorien
Entdecken Sie Dokumente
Kategorien
Michael Bonke
Quellennachweise
Jedes ordentliche wissenschaftliche Buch fhrt so genau wie mglich Quellennachweise an. Immerhin mchte der
ordentliche wissenschaftliche oder akademische Geist wissen, wer eine bestimmte These wann schon mal
aufgestellt hat, wie und wann sie kommentiert wurde, usw. Vielleicht interessiert unseren zu-ordnenden Geist
die These an sich auch gar nicht so sehr, als vielmehr der akademische Hintergrund. Unser Geist produziert eben
leider kein Wissen, er ordnet es nur zu.
Dieses Buch erhebt nicht den Anspruch, ein ordentliches wissenschaftliches oder philosophisches Buch zu sein.
Im Gegenteil, es stellt sich auf den Standpunkt, dass die Thesen an sich, ohne zu-ordnenden Hintergrund, eine viel
bessere Wirkung haben. Wenn der Geist sich erst mal im Katasteramt der Intellectual-Property-Registratur
verankern muss, bevor er sich eine These betrachtet, hat er die Chance auf einen wirklichen Freiflug schon
verloren. Es spielt berhaupt keine Rolle, ob eine These neu oder alt ist, ob sie kommentiert wurde, akzeptiert
oder verworfen eine These ist eine These.
Und da dieses Buch mit vielen herkmmlichen Anschauungen bricht, bricht es auch ganz bewusst mit der
Methode, eine These immer vor dem Hintergrund ihrer Vorgeschichte abzubilden. Ziel dieses Buches ist es nicht,
einen berblick des who-is-who der wissenschaftlichen oder philosophischen Erkenntnisse zum Thema Zeit
abzuliefern, sondern die herkmmliche geistige Ordnung jedes Einzelnen infrage zu stellen und es ihm eventuell
zu ermglichen, seinen ganz eigenen Standpunkt zu finden.
Hermann Hesse sagte einmal: Es kommt nicht darauf an, was in einem Buch enthalten ist, sondern was man aus
ihm herauslesen kann. Dieses Buch mchte den Leser zu einem Tanz auf dem Eis einladen. Ohne Gelnder und
ohne Schwimmweste. Die Angewohnheit unseres Geistes, sich immer durch Referenzen und Quernachweise zu
verankern, bevor man einen kleinen Blick in Richtung auf etwas Neues wirft, sollten wir als Erstes ber Bord gehen
lassen. No risk, no fun! Ein Freiflug ohne Fluglehrer, ein Tanz in den Hhen der unerforschten Thesen, mit der
Gewissheit, dass wir, im Falle eines Absturzes, unser Ziel nicht verfehlt, sondern erreicht haben! Denn je grer
das geistige Chaos, umso grer die Chance, aus den verschiedenen Elementen etwas Neues entstehen zu lassen.
Also: Keine Quellennachweise!
Die Philosophie
der Zeit
Impressum
2016 by Michael Bonke
Herausgegeben von Michael Bonke
Konzept und Buchgestaltung: Verlag Ebner
Bilder: Universumsbilder: Hubble (siehe Bildnachweise)
o sigeBilde : Oli ie Ba ot
Illust aio e : J oiKha e
lleRe hte o ehalte .Oh eausd kli heGe eh igu gdesHe ausge e ssi ddieVe eitu g
u dfe tli heWiede ga ei jede Fo ,dieVe e du gi elekt o is he Medie ,die ep og a-
s heVe ielfligu g,diedigitaleVe e du gu ddieuf ah ei Date a ke i htgestatet.
Dieju isis heVe a t o tu gf Te tu dBildliegt ei He ausge e .
D u k:Ve lagE e , Degge do f
IBN: - - - -
Inhaltsverzeichnis
Kapitel Seite
6
ussage ,die i i u se e tgli he Ka pf itu ssel stu du se e i e e )iele zu
Hilfe eh e k e ,gi tes e iggute ge ote.
Meist i du sde i kli heWe tde )eite st e usst, e i u se eeige e)eiti Gefah
sehe ode e i e e ke ,dassu se Le e ga i htu e dli hist,so de alldieJah e
u soe s hie .E st e si h o u se e i e e ugeei E dpu ktde pe s li he )eit
aubaut,e ke e i ih e tats hli he We t.ufei als htze u dle e i jedeMi-
ute, h e d i o he Wo he u dMo ateu e usst e st ei he liee .Ko fuziushat
dies o t eli hskizzie t:Ma hatz eiLe e .Dasz eite egi ti de Mo e t, e a
ealisie t,dass a u ei eshat. Jef he i de We hsel o e ste i dasz eiteLe e
ollziehe , u so eh ha e i o eide , de das z eite ist o ale eise ualitai
u glei hho h e ige .
Dau se e)eitu du se Le e ei u ddassel esi d,h gtdieQualittu se esei s o de
Qualittu se e )eita .DieFhigkeit,i i hige Bezugode Ve hlt iszu )eitzustehe ,ist
iealleFhigkeite et as, as i u se a eite sse .Do hei eFhigkeit i t itje-
de Tagzuode sie i t itjede Taga .We i i htaki a u se e )eit-E p de
a eite ,si ke i s h ell iede i diealteU e usstheitzu k.
Dieusei a de setzu g itde )eiti diese Bu hsetzt eiih e g u dstzli he spekte
a u d e egtsi h ieli G e z e ei hz is he de , as eale fass a ist,u dde , as
i ht eh kla de ie t e de ka . Da ei i d kei Be ei h ausgespa t, ede de ei
isse s hatli he o hde philosophis he,de eligise,de esote is heode de histo is he.
12
De e es kei e lei E eig is i diese )eit au gi t, el hes zeitli h ess a ist, ka
au hkei )eit au o ha de sei .Ei )eit au ussi e iti ge d el he E eig isse
geflltsei . so ste e s h i detdie)eit.
DieVo stellu g,dassdie)eits ho seitjehe o ha de istu des,u e dli hla gei dieVe -
ga ge heitzu k,ei Ni hts ga ,istalsou si ig.Ei Ni hts , e esei e htesNi hts
ist,istga i ht o ha de .Dadie)eitledigli hei Ve glei hs af dieDaue o Vo g ge
z.B.de Vo ga gei e E iste z ist,ka die)eitdieDaue o Ni hts i ht esse u d
e isie tdahe i Ni hts i ht.DasNi hts hatsozusage kei e)eit.Die)eitistja u ei eEi-
ge s hat o et as,dase isie t.U doh edassi ge det ase isie t,gi tesau hkei e)eit.
Ma k tedas itde Te pe atu e glei he .Te pe atu istau hi e a Et as ge u -
de ,dase e dieseTe pe atu hat.I hka also i htsage ,i hha ehie ei Ni hts o
C.Ge auso e igka i hsage ,i hha eei Ni hts o de Daue o d eiWo he .
u hdieRelai ittde )eits hlietei e)eiti Ni htsaus.Wie i seitEi stei sTheo iede
Relai itt isse ,hatallessei eeige e )eit.Je a hde , ies h ellsi hz.B.ei Gege -
sta di Ve glei hzuei e a de e Gege sta d e egt,istdieGes h i digkeitsei e )eit
a de s.Wies h ell dealsodie)eiti Ni hts e laufe , oesga i htsgi t?
Die)eitdaue ist u ei e)usta ds a ia teode )usta ds es h ei u g o Et as , ieau h
Te pe atu ,Fa eet .iee isie t u i )usa e ha g itet asa de e u d i hti si h
sel st.Oh ei ge det asgi tesalsokei e)eit.Daa e o de U k all i hts o ha de a ,
ga es o ih au hkei e)eit.
Die Singularitt, die nullte Dimension, ist ein Punkt ohne Ausdehnung.
16
Fge i z eie steDi e sio e zusa e ,alsolasse i z eiLi ie si hk euze ,so
e halte i diez eiteDi e sio :ei eFl he.
Die drite Di e sio , der Rau , dei iert dur h drei Vektore , die si h i ei e Pu kt kreuze .
3D
4D
Drite Di e sio : Drei Vektore kreuze si h
mit Winkeln von 90 in einem Punkt.
Lautde ode e Ph sikjedo h,istdie ie teDi e sio die)eita hsede d ite Di e sio .
Die)eita hseistalsosozusage die ie teLi ie,dieausei e Pu kti -Wi kelhe o -
geht, zustzli h zu de a de e d ei Koo di ate , die aus de glei he Pu kt e tsp i ge .
tat)eita hse k te i au hGes hi hte sage .
Esistei leu hte d,dassdie)eitdieGes hi htedesRau esist.lleVe de u ge ,diei
Rau stafi de ,alsodie ei a de eihu galle Mo e tauf ah e desRau es, eg -
de die)eit.o itistdie)eitz a gslugdieGes hi htedesRau es.Diesist i ht u ei e
hlussfolge u gde Ph sik,so de e gi tsi hs ho ausde o ale Logik.
DieP ojekio de Ges hi hteei e Di e sio e gi talsodieje eils hsthhe eDi e sio .
Neh e i ei e Pu ktoh eusdeh u g,alsodie ullte Di e sio .telle i u s o ,
de Pu kt de e ei e ge isse )eit au hi ege isie e .W de i u sei eGe-
s hi htealsP ojekio allsei e Mo e tauf ah e da stelle ,alsoei e Pu kt e e de
a de e ,da e hielte i ei eLi ie.Ei eLi ieistalsodieGes hi hteei esPu ktes.o it
istdiee steDi e sio dieGes hi htede ullte Di e sio .
Die erste Dimension, bestehend aus der Geschichte der nullten Dimension, also aus der
Aneinanderreihung der Momentaufnahmen eines Punktes.
Vergangenheit
)uku t
Die z eite Di e sio , die Fl he, estehe d aus der Ges hi hte der erste Di e sio ,
also aus der Projekio der Mo e tauf ah e ei er Li ie.
W de i u ei eFl he,alsodiez eiteDi e sio ,i ih e Ve de u gfesthalte u d
Fl heaufFl he e ei a de stapel ,da ek e i de Rau .o itistde Rau die
Ges hi htede Fl he.Died iteDi e sio istalsodieGes hi htede z eite .
Die drite Di e sio , der Rau , estehe d aus der Zeit der z eite Di e sio ,
also aus der Projekio der Mo e tauf ah e ei er Fl he.
Nu folge tdiePh sik,dassdie hsteDi e sio ,alsodie ie teDi e sio ,dieGes hi hte
de d ite ist.P ojizie e i alleMo e tauf ah e desRau es e e ei a de ode e -
ei a de ,da e halte i die ie teDi e sio .Leide k e i u sdies i ht u li h
o stelle , de die ie te Di e sio ist i de Ru li hkeit, also i de d ite Di e sio ,
i ht e thalte . ie e steigt diese. Des ege ist das Bild dazu i ko ekt u d deutet u
irgendwie in die Richtung des Sachverhalts. Man kann mit einem dreidimensionalen Bild keine
ie di e sio aleTatsa heda stelle .
Die ierte Di e sio esteht aus der Zeit der drite Di e sio , also aus der erlageru g der
Mo e tauf ah e ei es Rau es. Do h ist dies i ei e dreidi e sio ale Bild i ht darstell ar.
20
Die logis he hlussfolge u g de Ph sik ist u , dass die )eit u se e d ite Di e sio die
ie te Di e sio da stellt, ge auso ie die )eit de z eite Di e sio die d ite Di e sio
eg det.o itde ie tdiePh sikdie ie teDi e sio diesist u ei ede gli he De-
iio e f die ie teDi e sio alsdie)eitdesRau es.I U keh s hluss ei haltetdies
a e au hei eDe iio u se e d eidi e sio ale )eit:ieistde zustzli he, eueVekto f
die hsthhe eDi e sio .
Gehe i da o aus,dassdiessi t.Da ka at li hdie)eit, e siedie ie teDi e -
sio eg det, u da e haupt o ha de sei , e dieDi e sio e u te ih au h o -
ha de si d.Mita de e Wo te :oh ePu ktekei eLi ie;oh eLi ie kei eFl he;oh e
Fl he kei Rau ;oh eRu ekei e ie teDi e sio ,alsokei ed eidi e sio ale)eit.
I fa gsstadiu desU k allse isie te o hkei Rau ,so de u ei ei gula itt ,also
ei ausdeh u gslosesNi hts, el hessi h ei U k alli Mate ieu d i ate iespaltete.
o ite s huf de U k all i ht u dieMate ie,so de glei hzeiigau hde Rau .Da aus
folgt,dass o de U k all,also o de E tstehu gdesRau s,au hkei e)eit o ha de ge-
ese sei ka ,de eska kei e ie teDi e sio ge e oh edied ite.Die ie teDi e -
sio istjadieGes hi htede d ite Di e sio .)uei e )eitpu kt, oes o hga kei ed ite
Di e sio ga ,ka esau hkei eGes hi htede d ite Di e sio gege e ha e .lsoka
lautde ode e Ph sik o de U k allkei e)eite isie tha e ,daes o hkei e Rau
ga .De Beg if o de U k all gi tesalsoga i ht.De o he u d a hhe si dzeit-
li heBeg ife.
Esstelltsi h u ei ei te essa teF age:Istdie)eitdi e sio sspezis h ?lsoistdie)eitde
d ite Di e sio a de sst uktu ie talsdiede ie te Di e sio ?Ode istdie)eitdi e -
sio s- e g eife d?Diet uktu de )eitistdieli ea e ei a de eihu gde Mo e te.Wie
Ei stei es so s h ausd kte: De ei zige G u d f die )eit ist, da it i ht alles glei h-
zeiigpassie t. Jede eite eDi e sio edeutetei fa hei zustzli he Ri htu gs ekto i
-Wi kel,de die)eita hsede ied ige e Di e sio da stellt.I sofe hatdie)eiti alle
Di e sio e dieglei het uktu .I de Ra gfolgede Di e sio e ist, o o e a hu te
gesehe ,die)eit e g eife d.We i ei eFl he elt ausde d ite Di e sio he aus
et a hte ,hatsiediesel e)eit.Vo u te a ho e et a htetgi tesjedo h,ge u se-
e Modell,ei e )eitstu z.Die)eitei e iede e Di e sio s h u pti de hsthhe e
zu einem einzigen Moment zusammen.
Gehe i da o aus,dassdieGes hi hteei esFl he u i e su sde Rau eg det.lso
ei eFl he e de a de e e gi tde Rau .Dieu te steFl he ede fa gdesFl-
he u i e su s u d die o e ste Fl he e das E de. lles das zusa e , also die ga ze
Ges hi htedesFl he u i e su s,e gi t u ei e Rau .Da ista e dieseGes hi htede
z eite Di e sio i Rau , also i de d ite Di e sio , u ei Mo e t. De die Ge-
s hi htedesFl he u i e su s,diei sei e ga ze ildu gde Histo ieei e Rau e gi t,
de tsi hja i ht eh .iee isie tja u ei ei zigesMal.U dso it ede Rau ,de
sie eg det,au hu e de li h.Da ita e i de hsthhe e Di e sio ,alsoi de
d ite Di e sio ,au h)eit stafi de ka ,da itsi hi de d ite Di e sio Mo e ta
21
22
Dimensionen sind Mo e t eihe ka , au htesalsou e dli h
Kategorien, die festlegen, iele Ges hi hte de z eite Di e sio . Die
wie viel von dem logis heKo se ue zda ausist,dassese t e-
tatschlichen Ganzen der unendlich viele zweidimensionale Univer-
wir erfassen knnen. se ge e uss, el heei e zeitli he lauf
Unser Universum ist nicht desd eidi e sio ale U i e su s eg de ,
wirklich dreidimensional, ode dassdiega zeGes hi htedesz eidi e -
sondern unser Geist kann sio ale U i e su s itjede eue Mo e t
sich darin nur bis zur de d ite Di e sio u ges h ie e i d.Be-
dritten Dimension zoge auf die )eit u se es U i e su s edeu-
entfalten.
tet das, dass it jede Mo e t de ie te
Di e sio si h also die ko plete Ges hi hte
u se esd eidi e sio ale U i e su s de t.
Wel h ei e s h e Vo stellu g! Wi a ke
u s a f i ge dei e l he li he gelege -
heit. Wi de ke , die poliis he Wahl diese
ode je e Pa tei sei et as Bedeutu gs olles!
Wi ha e de Ei d u k,dassdas, as i tu ,
ei ege isseWi higkeit e thlt.U di Wi k-
li hkeitistdieGes hi htediesesU i e su s,all
die Millia de Jah ede Ve ga ge heitu d
die o h e lei e de e e tuell Millia -
de Jah ede )uku t, u ei ei zige Mo e t
i de Ges hi hte de ie te Di e sio ! Ei
Mo e t, de si h i sel e uge li k s ho
e de tu dde da itdiega zeGes hi hte
dieses Universums neu schreibt. Und wo stehen
i ?Mitallu se e Wi higkeitu dBedeutu g?
Mit all de G oa ige , das i u s ges haf-
fe ha e ,das i esitze ,das i da stelle ?
Wi higkeitiste e au h i hta solut,so de
elai !
4 Die Entstehung des Raums und Raum-Masse
Lautde ode e Ph sikgehe Rau u dMate iei ei a de e .Rau ka si hzuMa-
te ie e a del u dMate iezuRau .We si h itPh sik u d eso de s itst oph sik
e ig es htigt, agdieseBehauptu gseltsa de .ieista e t otzde ko ektu dge-
da kli hau h a h ollzieh a .Wie o de Wisse s hatle allge ei a ge o e ,deh t
si hu se U i e su i alleRi htu ge hi aus.Die st de o jede te zujede a -
de e elie ige te eh e st digzu.We ige eka tistdieTatsa he,dassda eidie
gesa teMasse o alle , assi hi u se e U i e su e det,a i t.Je eite si h
dasU i e su ausdeh t,u soge i ge i ddieMasse, el heu se U i e su e thlt.Die
usdeh u gdesU i e su s e au htMasse.Die ode ePh sikka e e h e , ie iel
dieusdeh u gdesU i e su s,alsodasE s hliee o eh Rau ,a Mate ie e au ht.
Ma gehtda o aus,dassdieE pa sio u se esU i e su sei esTageszu illsta dko -
e i du d o da a dasU i e su iede s h u pt,u s hlieli hi ei ei gula i-
ttzusa e zust ze .I diese Vo ga g,i Ve klei e desRau es, i ddieMassedes
U i e su s iede zu eh e .DieMasse-)u ah edu h h u pfe desRau ska a
ge ausoe e h e iedieMasse- ah edu hdasWa hse desRau es.Mitde Fo el
de Relai ittstheo ie o l e tEi stei ka a de Wa del o Rau i Mate ieu d o
Materie in Raum genau berechnen.
DieTatsa he,dassMate iei Rau e gehe ka u dRau i Mate ie,ist i htsou ge-
h li h, ieesaufde e ste Bli ke s hei e ag.Wi alle isse ,dassMate iei E e gie
e gehe ka u d E e gie i Mate ie. Ma e e h et diese Vo ga g it de Glei hu g
o Ei stei e= e=E e gie; =Masse; =Li htges h i digkeit .Dieo ez.B. e e t
Wasse stofzuHeliu .Da ei i dei eE e gie o et a MeVf ei, h e ddieo ep o
eku de To e a Masse e lie t.Dieo e e e tp oeku de To e Wasse -
stofzu To e Heliu .Massegehtalsohie i E e gie e .U gekeh tfu kio ie tdas
at li he e so.
Wi halte alsofest:Mate ieka i E e gie e gehe u dE e giei Mate ie.
U de e ga g o Mate iei Rau u dRau i Mate iezue kl e , eh e i ei e
z eiteTatsa hehi zu,dieu stgli h egeg et:E fe tsi hMate ie o ei a de ,gege die
h e k at, da e igt dies E e gie. Nhe t si h Mate ie it de h e k at a , da
setztdiesE e gief ei.We i z.B.ei e tei de Be ghi aut age ,da kostetu sdas
E e gie.Lasse i de tei da iede de Be ghi u te olle , i ddieE e gie,diei de
Posiio destei sgespei he t a , iede f ei.DasE fe e destei s o E d itelpu kt
kostetalsoE e gie,dieda i de e fe te e Posiio destei esgespei he tist.
DieseBeo a htu g,dassdiePosiio ei esGege sta desE e giespei he ka , a he i
u stagtgli hzu utze.o e uhtdasP i zipdesPu pspei he saufdiese Tatsa he.We i
Wasse ei e Be ghi aufpu pe ,kostetdasE e gie,die e dieE fe u gdesWasse s o
E d itelpu kti de Posiio de Mate iegespei he t i d.Lasse i dasWasse iede o
de Be gi sTalzu kiee ,k e i dieseE e gie e ei eTu i ezu kge i e .
Wi halte dahe fest:Wi dMate ie,gege ih e ziehu gsk at, o ei a de e fe t,sokos-
tetdiesE e gieu de hhtde E e giezusta dih e Posiio .
Bei Bli kaufdieTatsa he,dasssi hu se U i e su i alleRi htu ge hi ausdeh t, i d
kla ,dassdiesei ee o eMe gea E e gie au ht.De eige tli h dedie ieleMate ie
lie e zuei e Klu pe zusa e st ze ,dasiesi hgege seiiga zieht.Dieusdeh u g
des U i e su s e au ht also E e gie, el he sie i ge d a al iede a ge e i d,
wenn das Universum wieder kollabiert.
Do h ohe sollalldieE e gieko e ,diedasU i e su e au ht,i de essi haus-
deh tu dda eide Rau e g e t?U ei e atellite u ei paa hu de tKilo ete
i sWeltallzus hiee ,also o E d itelpu ktzue fe e , au he i ei eRakete,die
daf seh ielE e gieaub i ge uss.Dadiete eu dGala ie ,diesi hde zeit o ei a -
de e fe e ,a e kei e Rakete a t ie ha e ,de sieausei a de t ei t, ussdieE e gie
o oa de she ko e :ieko tausde Mate iesel st.Wh e ddasU i e su si h
ausdeh t,s h i detdiegesa teMassedesU i e su se tsp e he d.o alddasU i e su
iede kolla ie t, i ddieE e gie iede f ei e de .Da i dsi hdieseE e gie,diei de
E fe u gde te e o ei a de ode i de ausgedeh te Rau gespei he tist, iede
i Mate ie e a del u ddasU i e su i d i ht u klei e ,so de au h iede asse-
ei he . Rau u d Mate ie zusa e ge o e e ge e also i e die glei he Rau -
Masse.Meh Rau edeutet e ige Masse, e ige Rau edeutet eh Masse.
Nu ist Rau , h li h ie )eit, a Et as ge u de . Ei Ni hts ka kei e usdeh u g
ha e ,alsoau hkei e Rau .Vo de U k allga eskei e Rau ,ge auso e ig iees
o de U k all)eitga .De esga ja i hts, asei e Rau htede ie e ode eg -
de k e .De Rau eg detsi hi e alsE fe u g o et as.I hka i htsage
ei Ni hts istz eiKilo ete la gu dd eiKilo ete eit.We es i htsgi t,a solutga
i hts,alsoau hkei Li ht,kei eRadio elle ,kei eGa ast ahlu g,kei eMate ie,kei e
E e gieus .,da gi tesi e hal diesesNi hts au hkei e Rau .De Rau s h u pt
sozusage aufdieue ste Pu ktezusa e ,dieih eg de ode de ie e .Ei Ni hts
isti e au losu doh eusdeh u g,ei Rau i e u sog o iediee fe teste
I halte,dieih de ie e .
o it ka oh e Mate ie u d E e gie o de U k all kei Rau e isie t ha e , u d de
Rau , el he itde U k allge o e u de, eitetsi h u des ege tgli haus, eilsi h
dasU i e su ausdeh t,alsodieE fe u gde te e o ei a de i Rau zu i t.
DieVo stellu g o U k allalsei e E eig isa ei e esi te Pu kt,i ei e u e d-
li h eite Rau ,istalsoge ausofals h iedieVo stellu g o U k all o de zeitli he
Hi te g u d ei e u e dli he Ve ga ge heit u d )uku t. )u )eitpu kt des U k alls a
dasgesa teU i e su u ei e Pu ktg o.Es u hsda e utli h it elai hohe Ge-
s h i digkeiti alleRi htu ge .Wies h ellsi hdasU i e su o Mo e tdesU k allsa
ausdeh te,da e st eite dieWisse s hatle o h.lle Wah s hei li hkeit a hhatedas
U i e su a e ei ei aio e usdeh u g.Das edeutet,dasssi hdasU i e su it
st digzu eh e de Ges h i digkeitausdeh teu de e tuellau hheute o hsoausdeh t.
Diea de eVa ia te e,dasssi hdasU i e su zu )eitpu ktdesU k alls itei e Ge-
s h i digkeit ahede Li htges h i digkeitausdeh te.Ei eeku de a hde U k allhte
dasgesa teU i e su da alsoei e Du h esse o a. . k geha t,z eieku -
de a hde U k all . . k , a hd eieku de . . k us .
O si hde Rau ausdeh tu dda eidiete eu dalles, assi hi Rau e det, it-
i t ode o si hdiete e o ei a de e fe e u dda itde Rau e g e ,ist
letzte dli hu i hig,de eslutaufdassel ehi aus.Wah s hei li hjedo histesso,dass
dieusdeh u gdesRau esde Mate iefolgtu d i htu gekeh t.
DieMate ie eitetsi hi Rau i hta solutglei hs h ellaus.De du hdieu te s hied-
li heKo ze t aio o te e u dGala ie ha e i u te s hiedli heG a itaio sfelde i
de e s hiede e Gege de desRau s.Dies iede u hatei e Ei ussaufdieGes h i -
digkeit de ei zel e te e ode Gala ie , it de sie si h o ei a de eg e ege . De
Rau istalsokei eKugel itei e a solutglate O e he,so de h elti sei e Ge-
sa fo ehe ei e e s h u pelte O a ge.
Dieg oeF age,diesi hdieWisse s hatle hie stelle ,ist:Wiesoist i htallesi U i e -
su glei h e teilt?Wa u gi tes e hauptei eU - et ie?W ezu )eitpu ktdes
U k alls die Teilu g des Ni hts i Mate ie u d i ate ie llig glei h ig e laufe u d
htesi hda dieMate ie lligs et is hi ei e glei h ig a hse de U i e su
ausgedeh t,da g eeskei eu te s hiedli hg oe Gala ie ,kei eu te s hiedli hg oe
te e,kei eu te s hiedli he E fe u ge z is he de Gala ie us .Wohe ka alsodas
Ele e tde U egel igkeit,dasEle e tdesChaos?Bishe ha e dieWisse s hatle auf
dieseF age o hkei e t o tgefu de .
De Rau hstalso, eilsi hdieMate iei ih o ei a de e fe t.DiesesWa hstu
desRau eskostetE e gie.E e gie,dieausde Ve lustde MassedesU i e su se tsteht.
EsgehtalsoMate iei Rau e u di Falleei e U keh desusdeh u gsp ozesses i d
sich Raum wieder in Materie verwandeln.
DieVo stellu g o ei e u e dli he Rau istda iti efh e d.) a istde Rau u -
eg e zt .Das edeutet,es egeg etu sa de ue e G e ze desRau eskei eMaue
hi te de kei Rau eh ist. e u eg e zt ist i htglei h edeute d itu e dli h .
De Rau de ie tsi hi e e dieDi ge,diei ih si d.U d e dieue ste ko k e-
te Mate iepa ikel,Ga ast ahle ode so sti ge det as,gehtde Rau i hthi aus.
Nu k te a a eh e ,dassdasLi ht o de Millia de o Gala ie i alleRi htu ge
i de u e dli h eite Rau st ahlt. e sel stdiesist i htde Fall.De de Rau ist
gek t .Ode esse ,dieRau zeitistgek t.Dies edeutet,dassdieG a itaio all
de Massei Rau de zu hstge adli ige WegdesLi htes eugtu daufei eK eis ah
s hi kt.DasLi htst ahltalso i htu e dli h eiti de lee e Rau ,so de a htei e
K eisu dkeh tzusei e usga gspu ktzu k.
)usa e fasse dk e i alsosage :De Rau e tsta dzu )eitpu ktdesU k allsu d
deh tsi h itde us eitu gde te eu dGala ie de zeit ithohe Ges h i digkeitaus.
26
Dieseusdeh u g e au htE e gie, el he iede u ausde h u da Massei U i-
e su ge o e i d.Letzte dli h edeutetdies,dassMassei Rau e geht z .dass
die Ausdehnung des Raumes Masse verbraucht.
Diese Vo ga g i dsi hi ge d a iede u keh e u dei si h e klei e de Rau i d
dieMasse iede a a hse lasse .Diegesa teEi heitMasse-Rau isti e glei h.
Die Ausdehnung unseres Universums verbraucht Energie.
Diese wird durch den Schwund von Masse erzeugt.
Masse verwandelt sich somit in Raum.
Der A irau
Mitde U k alle tsta dausei e i gula ittMate ieu d i ate ie;ese tsta dde Rau
u dese tsta ddie)eit.Dassdie ode e Ph sike da o ausgehe ,Mate ieseie tsta de ,
i de si hei ei gula itti Mate ieu d i ate ieaufspaltete,isti Fa hk eise hi l g-
li h eka t.DasNi hts teiltesi hsozusage i posii eu d egai eMate ie.Wi ddieposi-
i eMate ie itde egai e iede zusa e gefgt,da he e diese eide si haufu d
ese tsteht iede dasNi hts .Ode esse ausged kt:DasEt as h taufzue isie e .
De ei Ni hts e isie tja i ht.
eltsa e eiseh t a u o de Beg ife Mate ieu d i ate ie.We die ode e
Ph sikda o ausgeht,dasssi hzu )eitpu ktdesU k allsei ei gula itti Mate ieu d
i ate iet e te, a u h t a i hts e dieThese,dasssi hdiei gula ittau hi
Rau u d i au auteilte?U d a u h t a i htsda e ,dasssi hdiei gula itti
)eitu d izeitaufspaltete?
telle i dieF age a hei e i au ,da e gi tsi hsofo tdieF age,o si hdie i-
ate iei i au e e fallsseitde U k alle plosio sa igausdeh t iedieMate iei
Rau ode o die i ate ie i htdiesel e,so de ei ea de eusdeh u gste de zhat.
Ei es ist si he : Die Mate ie u d die i ate ie ha e i ht das glei he Be egu gsp ol.
Bef de si h li hdieMate ieteil he u dih e i ate ieteil he ge aua sel e O t,
da de siesi hjaauhe e u dzuei e Ni hts e s h elze .Es usszu )eitpu kt
desU k allsei e u li heT e u gz is he Mate ieu d i ate iestatgefu de ha e .
Die g oeF ageist u :Hat si h diese T e u g i e hal desei e Rau ese eig etode
u de itde U k all i ht u i ate iege o e ,so de au hei i au ?
Die ode ePh sikgehteige a ige eise i ht o de E iste zei es i au esaus,so -
de o ei e u li he T e u g o Mate ie u d i ate ie i e hal u se es ph si-
s he Rau es. We i u da o ausgehe , dass si h die Mate ie seit de U k all u d
du hde U k alle plosio sa igi de st dig a hse de Rau aus eitet,u d h e
i a ,dassdie i ate iedies i httut,da ssteseh aldei g oesU glei hge i ht
z is he Mate ieu d i ate iee tstehe .De du hdieusdeh u gdesRau es e -
s h i detMate ie z . a deltsi hi Rau u .Do h e die i ate iesi h i ht, ie
dieMate ie,e plosio sa igausdeh t,da e tst desofo tei U glei hge i ht.De du h
dieusdeh u gu ddieE s hafu gdesRau es i tdieMate iea .Die i ate ie, e
sieu diei gula itt e ha e de, h ea e i hta .Da a a e i P i zipda o
ausgehe sste,dassi diese U i e su i ate ieu dMate ieglei hg osei sollte ,
e g ediesei e Wide sp u h.
Do h as depassie e , e si hdie i ate ie,h li h iedieMate ie,au haus eite
de?Dadie i ate ieei piegel ildde Mate ie it egai e Vo zei he ist, sstesie
u gekeh t eagie e .U si hauszu eite ,d tedie i ate iealso i ht e ige e de ,
so de sstezu eh e .De siehatals i ate ieei e egai e h e k atu d uss,
lautDe iio ,dieu gekeh te ph sikalis he Gesetzeha e .DasU glei hge i htz is he
Mate ieu d i ate ie ealso o h ielg e , e die i ate iee e fallsdu hde
U k alli de sel e Rau ges hleude t u de.Wh e ddieMate iedu hdieE s hlieu g
desRau esge i ge i d, sstedie i ate iedu hdieus eitu g eh e de .
Halte i fest: i ate ieistdasGege teil o Mate ie.We a die eide zusa e -
i gt,he e siesi hgege seiigauf.Mate ieu d i ate ie e halte si hi alle ge au
u gekeh t,de i ate ieistMate ie itei e egai e Vo zei he .Mate iehatei e
G a itaio u d e au ht,u si hi Rau auszudeh e ,E e gie,dieausde Masseko t.
Mate ies h i detalso itusdeh u g. i ate iehatei e egai eG a itaio ,sttsi h
alsoa .o it i t i ate ie itei e usdeh u g i hta , eilsieE e gie e au ht,
so de sie i tzu, eildu hih eusdeh u gE e gief eigesetzt i d.
W de si h also die i ate ie i de ei e Rau , i de au h die Mate ie o ko t,
e e falls e plosio sa ig ausdeh e ie die Mate ie, da de ei o h iel g e es
U glei hge i hte tstehe ,als e die i ate iei de Nhede i gula itt e ha e
de.Da h edieMate iea , h e ddie i ate iezu h e.
We i da o ausgehe ,dasssi hMate iei Rau u a deltu dRau i Mate ie, e
also, iedie ode ePh sikdies elegt,Rau ,)eitu dMasse itei a de i te agie e ,auf-
ei a de eagie e u dsi hi ei a de u a del ,da istess ho seh seltsa ,dass a
isheutekei e leiHi eiseda aufgefu de hat, osi hdie iteil he e de .Esist is-
he i htei ei zige Na h eisei es iteil he sode ei e i ate iegelu ge .Beide
giga is he Me ge a Masse, die si h i u se e U i e su e det, de Millia de o
Gala ie itih e je eils iele Millia de te e u dei e o h ielg e e i asse,
fallsdiesesi hde i u se e ph sis he Rau e de de, sstedie i assesi-
he li hpu e hi te lasse .Htesi hzu )eitpu ktdesU k allsdiei gula itti Mate ie
u d i ate ie gespaltet u d u ei e Rau u d u ei e )eit he o ge a ht u d e
da i i ht u dieMate ie,so de au hdie i ate ie ehe e gt,da dede Rau
i ht u itde Mate ieu d itde )eiti te agie e ,so de au h itde i ate ie,u d
da hte die i ate ie si he li h ei e giga is he Ei uss auf de Rau . No h dazu
edie i ate iei jede Falleseh iel eh alsdieMate ie,egalo i a eh e ,dass
siesi he e fallsi Rau ausdeh tode stais h ahede i gula itt e ha t.Wi hte die
i ate ieda si he li he tde ke sse .
Woa e ste ktdie i ate ie?
Die t o tistga zei fa h:i i au .Do h asistde i au ?Die t o tiste e falls
ga zei fa h:dasGege teildesRau es.
Wh e dsi hdieMate ieausei e i gula itthe ausausdeh tu dda itei e Rau e -
s hliet,flltdie i ate iei diei gula itthi ei u dso it eite i si hzusa e u d
e s hlietda itei e egai e Rau .De hu ,de de U k allde Mate iega ,istgekop-
pelt itde egai e hu de i ate ie.Wh e ddieMate iee plodie t,i plodie tdie
i ate ie.
We i o ei e klei e Booti sWasse sp i ge , e ege i u si dieei eRi htu g
u dstoe itu se e sp u gdasBooti diea de eRi htu g.We i o de U k all
alsei e Ph o e ausgehe , el hesdu h)e fall o de Ni htsi Et asu dsei Gege -
teile tsta d,da d te i ht u Mate iedu h)e falldesNi htsi Mate ieu d i ate ie
e tsta de sei ,so de dieE plosio de Mate iei de Rau au hdu hei egege luge
I plosio de i ate iei ei e i au .Wh e dsi hdieMate ieausde i gula itt
i de Rau aus eitet,flltdie i ate ieje seitsde i gula itti ei e egai e Rau
zusammen.
I diese Falle,i de de hu desU k allsdu hei e egai e hu eide i ate ie
aus ala ie t i du dRau du hei e i au ,ha e i iede daspe fekteGlei hge-
i ht.Die i ate ie e lie ta i asse h e dsiezusa e flltu dst zt itglei he
Ges h i digkeiti egai e Rau ,sozusage aufde a de e eitede Null-usdeh u g,i
dieu e dli he egai eI e li hkeitzusa e ,ge auso iesi hdieMate iei Rau aus-
deh t.Masseu d i asses h i de da eiglei hs h ellu d e de i ge d a glei h-
zeiigzu illsta dih e Be egu gko e .Da a hkeh tsi hallesu .De Rau kolla ie t
iede ,dieMassest zti Ri htu gi gula ittu d i t iede zu,die i assedeh t
si h iede aus issie iede diei gula itte ei htu d i tda eiau h iede a i-
assezu.llesistglei h,a e u it egai e Vo zei he .
Whrend der Raum sich stndig ausdehnt,
fllt der Antiraum jenseits der Singularitt mit
gleicher Geschwindigkeit in sich selbst zusammen.
Das Universum explodiert in den Raum, das
Antiuniversum implodiert in den negativen Raum.
Die Relai itt oder die Dilataio der Zeit
Rau s hif
Sonne
Rau s hifB
Die Li htstrahle sste eige tli h ei Rau s hif A, el hes zur So e liegt, it
hherer Ges h i digkeit autrefe als auf Rau s hif B, el hes o der So e
egliegt. Do h das Li ht trit ei eide Rau s hife glei h s h ell auf.
morgens
Erde
Sonne
abends
Sonne
Erde
Bis 9 gi g a da o aus, es g e erall
i Rau ei e ther, der das Mediu sei,
el hes Li ht tra sporiert.
Wre de so ge ese , da hte ei
ther i d die Li htges h i digkeit the i d
eei lusse sse .
e su hte l e tMi helso u dEd a dMo le diese pe i e tellzu estige .ie
ae dieGes h i digkeit o Li hti z eiRi htu ge .)uih e g oe E stau e ko te
siekei e leiU te s hiedi de Li htges h i digkeitfeststelle .ie ae iede u d iede
u dko te kei eDife e zi de Li htges h i digkeit de .Ih eMessu ge e ga e das
e stau li hePh o e ,dasssi hLi hta s hei e d itglei he Ges h i digkeit elai zu
Beobachter ausbreitet.
A D
the i d
io
C B
ota
Ed
io
ota
Ed
We z ei Flugzeuge die Erde i e tgege gesetzter Ri htu g u liege , da lut die Zeit
i de Flugzeug, el hes gege die Erdrotaio liegt, s h eller a als i a dere .
v= 1 c
2
We ei hell leu hte der Ko et it hal er Li htges h i digkeit auf de Mo d zuliegt, da sste
die Li htstrahle , el he o Ko ete aus it oller Li htges h i digkeit a strahle , auf de Mo d it
,5-fa her Li htges h i digkeit a ko e . Sie ko e a er it or aler Li htges h i digkeit a .
DasLi ht, el hes o de Ko ete a gest ahlt i d,hati Bezugaufde Ko ete dieLi ht-
ges h i digkeit , also . k /s. Es e lsst also de Ko ete i Ri htu g Mo d it
Li htges h i digkeit.Dasi hde Ko eta e ithal e Li htges h i digkeitRi htu gMo d
e egt, sstedasLi htdo teige tli h it a. . k /saut efe .Tutesa e i ht.Es
t itge au it . k /saufde Mo dauf.
Hie f gi t es u folge de E kl u ge : E t ede die )eit des Ko ete e lut e tsp e-
he dla gsa e ,sodassdasLi htz a lautde )eitaufde Ko ete de sel e it .
k /s e lsst, a e i Bezug auf die )eit de eo a hte de E de u d i Bezug auf die )eit
desMo des e lsstdasLi htde Ko ete u it . k /s,sodassdiei sgesa teGe-
s h i digkeit dieGes h i digkeitdesKo ete , o de dasLi hta gest ahlt i dplusde
Ges h i digkeitdesLi htes iede ge au . k /saus a he .
Ode a e die)eitdesMo deslute tsp e he ds h elle a alsaufde Ko ete ,sodass
dieLi htst ahle ,die o de Ko ete a Mo da ko e ,do tals . k /sge esse
werden.
Letzte dli hspielteskei eRolle,o i a eh e ,dassdie)eitaufde Ko ete la gsa e
e geht,ode o i a eh e ,dassdie)eitaufde Mo ds h elle e geht.De die eide
)eite i ke u i Relaio zusi hsel st,alsozude eide )eite u te s hiedli h.Jede a -
de ezeitli heVo ga gaufde Mo d,de E deode de Ko ete istda o i ht eei usst.
Neh e i ei a de esBeispiel:De Ko etiegtz is he z eiMo de desJupite o ei-
e Mo d zu a de e Mo d. Wi stehe auf de Jupite u d eo a hte die ze e. De
Ko etse detLi htzude ei e Mo d, o de e egiegtu dse detLi htzude a de e
Mo d,aufde e zuiegt.Wiede iegte ithal e Li htges h i digkeit.
Nu sste a ,aufde Jupite stehe d,a eh e ,dassdasLi htaufde Mo d,aufde
de Ko etzuiegt, itei e deutli hhhe e Ges h i digkeita ko talsaufde Mo dB,
o de de Ko et egiegt.De dasLi ht i d, o Ko ete ausgesehe ,i eide Fl-
le itLi htges h i digkeit ezoge aufdieO e hedesKo ete a gest ahlt.DasLi ht
ko ta e auf eide Mo de ge au it . k /sa .Dies edeutet,dassi de )eitzo-
e,diez is he Mo du dde Ko ete esteht,dieUh e aufde Mo d, o Ko ete
ausgesehe ,u ei D itels h elle gehe u dsodaseige tli hs h elle a ko e deLi ht
iede ge au itLi htges h i digkeitda stelle .Glei hzeiiggehe i de )eitzo ez is he
de Ko ete u dde Mo dBdieUh e aufde Mo dB, o Ko ete ausgesehe ,e t-
sp e he dla gsa e u ddasLi ht,dasdo teige tli hla gsa e a ko t, i d iede als
ge au itLi htges h i digkeite fasst.
)eitzo e )eitzo eB
v= 1c
2
v= 1c v= 1c
2 2
k /h
We Start- u d Zielpu kt ei es e egte Krpers i Ruhe zuei a der si d, da ist die Startges h i digkeit
glei h der A ku tsges h i digkeit, sofer si h die Ges h i digkeit hre d der Be egu g i ht dert.
k /h
/h
k
/h
k
A A B
v=c
Bio km 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
eitl e tEi stei sei eRelai ittstheo ie eka tgege e hat,istkla ,dass)eit i htu a -
h gig aus si h sel st he aus e isie t, so de si h i e de Li htges h i digkeit u d de
Bewegung im Raum anpasst.
De Beg if Rau zeit ko t aus de E ke t is, dass Rau u d )eit itei a de e o e
si du d o ei a de get e t i htfu kio ie e .)u ei e stelltdie)eitjaoh ehi i e
u Ve de u ge i Rau da .DieGes hi hteallesdesse , assi hi Rau a spielt,ode
s hli htdieGes hi htedesRau es,istu se e)eit.Do hau hi sei e ko k ete Wi ku gs-
eise eziehtsi hdie)eiti e aufei e Vo ga gi Rau u ddesse Ve hlt iszu Rau .
Die)eitistei ea de e,je a hde iesi hde Vo ga gzu Rau e hlt.ie e hltsi h
u te s hiedli h,je a hde o dasE eig isi Be egu gstafi detode i ht,o es o de
G a itaio eei usst i d,o esi Relaio zu Ges h i digkeitdesLi htesstehtus .
I sei e Wi ku gs eiseh gt i ht u die)eit o Rau a ,so de au hde Rau o
de )eit.o esse i heutedieE fe u ge i Rau i Li htjah e .Ei Li htjah istei e
esi teL ge;dieL ge,dieei Li htst ahli e hal ei esJah eszu klegt.o itistde
Beg ifeige tli hei zeitli he Beg if.Kla ,ei Jah istei Beg ifde )eit, i htde Geo et-
ie. e dieTatsa he,dass i ei eL gedu hei e zeitli he Beg ifausd ke ,zeigt,dass
i hie )eitu dRau alsEi heit e e de .Nu ista e , ie i isse ,die)eit elai .Was
istalsoei Li htjah ?Hatei Li htjah i kli hi e dieglei heL ge?I ge d ie hte a
aufde e ste Bli kge eigtsei zusage , e )eit elai ist,ka au hei Li htjah kei e
a soluteL geda stelle ,so de je a hde Relai ittde )eit, ssteda au hdieL ge
ei esLi htjah es elai sei .Esistalle di gsge auu gekeh t.Ge ade, eildie)eit elai ist
u dsi hi e de Li htges h i digkeita passt,istei Li htjah i e ge auglei hla g, z .
hat immer die gleiche Anzahl von Metern.
W desi hdie)eit i ht a hde Li htges h i digkeit i hte ,also e die)eit i ht elai
e,da dees i hti e u dieei e,ei zigeLi htges h i digkeitge e ,so de ,
da edieLi htges h i digkeit a ia el.Da dez.B.ei Li htst ahl,de o ei e
Rau s hifausa ges hi kt de,i Ri htu gde Be egu gdesRau s hifss h elle du h
de Rau s hiee alsi dieGege i htu g.o ithteei Li htjah f diese Li htst ahlei e
hhe e zahl a Mete ode Kilo ete als ei Li htjah f de Li htst ahl, el he o
Rau s hif a hhi te a gest ahlt de.Dasi hdie)eita e i e de Li htges h i digkeit
a passtu ddieLi htges h i digkeitdadu hi e a. . k /sist,hatei Li htjah i -
e dieL ge o . k aldie zahleku de ei esJah es.
W desi hdie)eit i hti e u du fehl a du hih eRelai itta dieGes h i digkeitdes
Li htesa passe ,da ei de Tatde Rau elai .Dies a i ige dieg oeF age,
diesi h a hde E tde ku g o de i e ko sta te Li htges h i digkeitdu hl e t
Mi helso u dEd a dMo le stellte.Ma f agtesi h:Istdie)eit elai ode de Rau ?Esga
etli heWisse s hatle ,diede si ht a e ,es de i ht u die)eit,so de au hdie
E fe u g o z eiPu kte de Li htges h i digkeitde gestalte tgege ko e ,dassdie
Li htges h i digkeiti e glei hist.Ma e ogalsozu hstdu hausau hdieMgli hkeit,
dassE fe u g ,alsoRau , elai sei.
,zeh Jah e a hde spezielle Relai ittstheo ie , e fe tli hteEi stei o h alei e
Relai ittstheo ie,dieallge ei eRelai ittstheo ie .I diese ga e dieTheseaus,dassdie
Rau zeitgek tseiu dsi hGege st dez a e su he ge adli igdu hdieRau zeitzu
e ege ,jedo hdu hdieK u ga gele kt de .
Wi e utze alsode zeiti de ode e Ph sikei e )eit-u dRau eg if,de i ht eh
allzu iel itde de Ne to s he P i ipiaMathe ai a zutu hat.Isaa Ne to hat o
et as eh als Jah e de Rau u ddie)eitalsi si h uhe du d o alle Vo g ge
u e h t,alsde i ht eei uss a e u de ige Rah e f allesda gestellt, asesgi t.
Heute isse i ,dassRau u d)eit i htstais hu du e de a si d,so de u te -
ei a de i te agie e ,si ha passe , e de ,dasssie i htu a h gigsi d,so de si h
i e aufi ge det as eziehe u ddasssie i htli ea ,so de gek t si d.
Diegek teRau zeitistei elogis heKo se ue zausEi stei sallge ei e Relai itts-
theo ie. Wh e d Ei stei zu E ke t is e die K u g de Rau zeit du h ei e Be-
e h u ge gela gte, u de diese These ei ige Jah e spte du h ko k ete Beo a htu g
e iese . ka ei Tea o e glis he Wisse s hatle du hdieBeo a htu gei e
o e ste is i Westaf ika zu de hluss, dass Li htst ahle du h die G a itaio de
o e a gele kt de . ie eo a htete ei e Hi elsk pe , de h e d de o e -
ste ishi te de o e e s h a d.DieGes h i digkeit, it el he si hdasO jekthi -
te die o e s ho , u de
immer langsamer und der
Vorgang dauerte in der un-
itel a e Nhe de o -
el ge ,alsdieseige tli h Sonne
hte sei d fe . Die logi-
s he hlussfolge u g a ,
dass der Stern noch sichtbar
a ,o ohle s ho l gst
hinter der Sonne stand. Nur
u de sei e Li htst ahle
o de G a itaio de o -
Ein Stern, der sich hinter
e a h i e ge oge , so
die So e s hie t, ka zu
dass man ihn noch sehen la ge eo a htet erde u d
ko te, als die o e s ho tau ht zu s h ell ieder auf,
eil die S h erkrat der
voll zwischen dem Betrach-
Sonne seine Lichtstrahlen
ter und dem Himmelskrper nach innen krmmt. Erde
stand.
De Na h eisdiese K u gdesLi hts a ei eBestigu gde theo eis he e h ete
TheseEi stei s,dassG a itaio Li ht eei usstu dso itdieRau zeitdu hG a itaio sfel-
de gek t i d.Ei stei a aufei al elt e h t.
Wasi Klei e zu eo a hte ist,gilt at li hau hf dasgesa teU i e su a si h.Die
gesa teMassedesU i e su sk tdu hdieG a itaio alleLi htst ahle a hi e hi ,
zu )e t u desU i e su s.o itt efe Li htst ahle theo eis hi ge d a ih e eige e
usga gspu kt, eil sie du h die K u g ei e K eis e egu g es h ei e . De Rau ist
also i htli ea ,so de gek t.
Ni ht u Li ht,so de au h)eit i ddu hdieG a itaio gek t.Jest ke dieG a itaio
a ei e esi te O tist,u sola gsa e gehtdo tdie)eit.Diesistei e i higeBeo a h-
tu g,diega zp akis heus i ku ge hat.Die)eitlutu sos h elle a ,je eite i u s
o G a itaio sfeldde E dee fe e .ufHhede atellite e lutdie)eit as he alsauf
de E do e he.W dedie ode eTe h ikdieseTatsa he i ht e ksi hige ,da -
de allesatellite gesttzte Na igaio ss ste e i htfu kio ie e .De diePosiio s e e h-
u ge e uhe jai e auf)eit essu ge de Daue desFu ksig als o Na igaio sge t
zu e s hiede e atellite .Dadieseatellite a e ei ea de e)eitzo eha e u dih e)eit
s h elle a lut, ussdasCo pute s ste de U te s hied e h e is hko igie e .
Gehe i o hei alaufdieK u gde Rau zeitei .We i o ei e gek te
Rau sp e he ode ei e gek te Rau zeit ,sollte i ei es ea hte :Esist i hig,
dassdieG a itaio Li htge ausoa zieht ieMasseu dso itdieRi htu gde Li htst ahle
eei usst.Ge auso iedieG a itaio de E dedieBah desMo des eei usstu d e i kt,
dass die Bah des Mo des gek t ist, so eei usst die G a itaio au h die Bah des
Li hts.o itistLi ht i htu a h gig o de G a itaio ,so de k tsi hi sei e Bah ,
je a hde G a itaio ,dieaufdasLi htei i kt.
DieK u gdesRau esistalsoeige tli hei eK u gdesLi htes,aufG u dde Ei i-
ku gde G a itaio aufdasLi ht.
Ma k tesi h u aufde ta dpu ktstelle ,de Rau seieige tli hga i htgek t.
EsistdasLi ht, z .alleelekt o ag eis he Welle ode t ahlu ge , el hedu hdieG a-
itaio desU i e su saufei e gek te Ku sges hi kt e de .DadieG a itaio Li ht
a zieht u dge ausoalldiea de e t ahle ,Ga ast ahle us . , i dde Ku sdesLi htes
zu Mitelpu ktdesU i e su shi ge eugt.Dadu ht itdasLi hti ge d a iede aus
de u gekeh te Ri htu gaufsei e U sp u gso t, a hde esei e iesige K eisdu hlaufe
hat.O i u ehaupte ,dasLi ht e egtsi hg adli igi ei e gek te Rau ,ode o
i ehaupte ,i ei e li ea e u d lligg adli ige Rau , e egtsi hdasLi ht,a gele kt
du hdieG a itaio ,aufei e gek te K eisku s,ko tletztli h iellei htaufdassel e
aus.ufalleFllet itdieK u g u ei alauf.Ma ka i htda o ausgehe ,dasssi h
ei du hdieG a itaio a gele kte ,gek te Li htst ahl,i ei e ,zustzli hi si hsel st
gek te ,Rau e egt.Die eiste Ph sike e o zuge si he li hdie si hts eise,dass
G a itaio de Rau k tu ddassei ge adli igesLi htda de K u gdesRau es
folgt.De G u dist iellei ht,dassLi htet asFu da e talesist.Esgi t u ei eLi htges h i -
digkeitu ddieseistdieei zigeGes h i digkeit, eide a dieEige s hathat,dasssiesi h
au hf ei e e egte Beo a hte i ht e de t!o itistdasLi ht i ht u de Masta
f die)eit,so de au hde Masta f de Rau .Die)eitu dde Rau o d e si hde
Li htu te u d elai ie e si hgege e ei e a solute Li ht.
Raum und Zeit existieren
nicht in sich selbst, sondern
sind die beiden Seiten ein
und derselben Medaille:
Der Struktur unseres
Universums.
Die A izeit
60
Dies iede u lsstu sei e us li kaufdieGesa theitde i ate iei ih e i au
u d ih e izeit e fe . Ofe si htli h e tsta d dieses U i e su it de U k all du h
paltu gdesNi htsi ei U i e su u dei iu i e su .lleNatu gesetzedesU i e su s
si di iu i e su ge auu gekeh t.Wh e ddasU i e su si hzu zeite plosio sa ig
aus eitet,kolla ie tdas iu i e su zu izeiti e eite i si hsel sti sei e i-
au i ei ei e u e dli he e egai eusdeh u gklei e als ulli sei eeige eu e d-
liche Innerlichkeit.
Ma k te e e tuell a eh e , dass it egai e Vo zei he de Natu gesetze kei ge-
o d etes iu i e su e isie e,so de ei Chaose tst de.Do h e i kli halleNa-
tu gesetzege augege teiligfu kio ie e ,da e gi tdas iede ei ges hlosse es ste ,
el hesde glei he G ada ta ilittu dO d u ghat ieu se posii esU i e su .
U se posii esU i e su deh tsi haufsei e Wegi die)uku ti e eite aus, isdie
G a itaio ess hlieli hzu Ei halt i ge u dda iede i si hzusa e ziehe i d.
Das iu i e su dagege ziehtsi haufsei e Wegausde )uku ti dieVe ga ge heit
i e eite i si hzusa e , isess hlieli hdu hdie ig a itaio iede ausei a -
de get ie e i d. hlieli h, e esa izeitpu ktsei es fa gs,a de e fe teste
Ve ga ge heita ko t,hatesdieg t gli heusdeh u g, li hdieusdeh u g ull.
Dieei zige Be h u gspu ktedesU i e su su ddes iu i e su ssi dde U k allu d
de E dk all.Beidesi djedo hlautDe iio ei s,de de U k allistf dasU i e su de
fa gu df das iu i e su dasE deu du gekeh t.DasU i e su e s h ilztalsoa
sei e E de itde iu i e su zuei e Ni hts, asf das iu i e su de fa g
darstellt.
61
Als sich mit dem Urknall das Nichts in Materie und Antimaterie spaltete,
spaltete es sich auch in Zeit und Antizeit. Doch whrend der Urknall der Anfang
der Zeit war, war er das Ende der Antizeit. Denn die Antizeit luft von der
Zukunft zur Vergangenheit, nicht von der Vergangenheit in die Zukunft.
62
11 Das Ende der Zeit
DasVe st d isdesBeg ifs)eit a iszu E dedes .Jah hu de tsei lliga de esals
heute.Ma ah a ,dass)eitei ei si hsel st uhe deMe ha ikhat,dieu auh li hu d
lliglosgelst o alle a de e Ges heh isse u dDi ge a lut.E st itde Relai itts-
theo iee ka te a ,dass)eitga i htsofu kio ie t.)eitistkei ei si hsel st uhe de
Ko sta tedesU i e su s,a dieallesge u de ist.)eitistei eEige s hat o Di ge , o
Ges heh isse , o O te .U ddie e s hiede e )eite de e s hiede e Di ge,Ges heh-
isse,O tesi d i htei aldu hei eei heitli heGlei hzeiigkeit itei a de e u de .
u hdieGlei hzeiigkeitist elai .
Ma hei e ag eiallde , as i ishe e dieRelai ittde )eitode de Glei hzei-
igkeitgesagtha e ,de ke ,dassdiesehe theo eis he e legu ge si d, ealittsfe u d
f u si ele a t.I e hi gehe hie ,aufde E de,alleUh e glei hu dRau s hife,die
ithal e Li htges h i digkeitaufei a de zuiege ,gi tes i ht.De ista e i htso.Die
Relai ittdiesesU i e su shatga zko k eteu dseh ele a teus i ku ge aufu s.)u
ei e gi tesei ega zeReihe o e du ge ,die i htfu kio ie e de , e i
dieRelai ittde )eitode de Ei ussde G a itaio aufdie)eit i ht e ksi hige -
de .).B.s tli hesatellite gesttzteNa igaio .)u a de e e de u se e e legu ge
seh eal, e i u se e Bli kaufdie iele Gala ie i Weltall i hte .De hie liege
giga is heBe egu ge o , el heda au he tsp e he de)eit e s hie u ge zu Folge
ha e .Oh ediesezuke e u di u se eBeo a htu ge itei zu eziehe ,hte i ei e
lligfals heVo stellu g e die)usa e h gei ll.
Neh e i a i ha e z eiGala ie ,u d B.Da si h alleGala ie i U i e su o -
ei a de e fe e eh e i a ,diez eiGala ie e fe e si h ithal e Li htges h i -
digkeit o ei a de .Da deei Li htst ahl o Gala iezu Gala ieB, a hde Gesetze
de Me ha ik,doppeltsola ge au he , ise eiGala ieBa ko t,als e die eide
Gala ie i htausei a de d ite de .ue de edieGes h i digkeit, itde das
Li ht eiGala ieBa ko t, u hal eLi htges h i digkeit.
Do hdefa tohatdasLi ht, e es eiGala ieBa ko t, olleLi htges h i digkeit.Dies
edeuteta e ,dassaufGala ieBdieUh e u hal sos h elllaufe d fe ieaufGala ie
,dasiedasausi htde Gala ieBla gsa eLi ht, el hes o ko t,als it olle Li ht-
ges h i digkeita ko e dda stelle .U gekeh tfu kio ie tdasGa ze at li hge auso.
Li ht e lsstGala ie itLi htges h i digkeit
u dt itaufGala ieB itLi htges h i digkeit
We Li ht, das die Gala ie A it Li htges h i digkeit erlsst, auf die Gala ie B it oller Li htges h i dig-
keit autrit, o ohl die eide Gala ie si h it hal er Li htges h i digkeit o ei a der e fer e , da
uss die Zeit auf Gala ie B hal so s h ell ora s hreite als auf Gala ie A.
66
sei zu kkolla ie t.Da dasGa ze o hei alu d o h alu di e so eite .DieE t-
stehu gu ddasVe gehe desU i e su sist,so esagtei spte e uddhisis he Te t, ie
de Wi pe s hlagei es ediie e de Buddhasu des i dda o ieleTause dege e ,die
sich aneinanderreihen.
We i die e d eitause dJah ealteBes h ei u gde hpfu gsges hi htei die o-
de ePh sikp ojizie e ,da hieedies,dassdiesesU i e su itde U k allausei e
i gula itte tsta de istu di ge d a iede i ei ei gula ittzu kkolla ie e i d.
e i ht,u da i Ni hts zu e ha e ,so de i Mo e tdesE dk alls ,i el-
he sozusage die glei he Bedi gu ge he s he , die au h zu )eitpu kt des U k alls
he s hte , i dsofo tei eue U k allausgelst,de ei euesU i e su e s hat.Dieses
i dda i ge d a iede i ei e E dk allkolla ie e , asde hste U k allaus-
lsen wird usw.
ufdie)eit ezoge dedies edeute ,dassdiealte)eit,die itde alte U i e su zu
E degeht,sofo ti ei e eue)eitei es eue U i e su s det.) is he de alte )eitu d
de eue )eitg eeskei eL ke.De ei e)eitspa e,i de eskei U i e su gi t,i de
esalso i htsgi t,ka es i htge e .Die)eitistjai e dieDaue o et as.Oh eEt as
au hkei eDaue u doh eDaue kei e)eit.Esgi talsokei ezeitlose)eitpe iode z is he
de alte U i e su u dde eue .Wi hte i diese a diealtei dis hea kh a-Welt-
a s hauu ga geleh teBet a htu gs eisealsoei eko i uie li he)eit,o ohldie)eit it
jede eue hpfu g eue s hafe i du d itjede hpfu gau h iede e geht.
We die)eitz a ei e fa gu dei E dehat,a e do hko i uie li hist, lei tdieF age
ofe ,o es u ei e hpfu ggi t,alsodie)eita E deih e )eitzuih e eige e fa g
zu kkeh tu dsi hdie hpfu gi e iede ge auso iede holt,ode o esje eilsei e
eue hpfu gist,diega z eueFo e de ph o e ale Welthe o i gt,e e tuellau h
ga z eueNatu gesetze.We esi de i gula itt i htsgi t,a solutga i hts, u das
Pote zial,dasssi hdasNi hts iede i Gege stzespaltet,da ka si hja eide hste
hpfu g dasNi htse e tuell i hti Mate ieu d i ate iespalte , i hti Rau u d
i au u d i hti )eitu d izeit,so de i et asga za de esu dsei e Gege pol.
I diese Fall deesda i hste U i e su e e tuellkei e)eitge e ,o ohldas
hste U i e su ausde glei he E dk all-U k all-i gula itthe ause tsteht.
Do h as dediesf die)eit edeute ?We i hste U i e su kei e)eit o ko t,
a e t otzde et as a h diese hpfu g,alsoei e eue hpfu ge tsteht, aspassie t
da it de jetzige )eit? Na h ist ja ei i e zeitli he Beg if, de i ht zulssig e,
e das, as a hde hpfu ge tsteht,kei e)eithat.Die eue hpfu g ealso i ht
a h de )eit,so de aue hal de )eit.U ddie)eitsel st dea ih e E desofo tzu
ih e fa gzu ks h elle .De zeitli hgesehe gi teskei eNi ht-)eit .I hka i ht
sage :Wi ha e jetzt alz eiJah ela gkei e)eit .Na hde )eit gi tes i ht.Das e-
deutet,i zeitli he Rah e flltdiePe iodeaue hal de )eit egu ddasU i e su keh t
zeitli h ahtlos iede zusei e fa gzu k,sel st e a h de E dede )eitei
a de eszeitloses U i e su e tstehe de.Es ejazeitli h gesehe i htsi ht a
ode , esse gesagt, i ht o ha de .Wi hte alsoei e ko i uie li he )eit e lauf,de
alle di gsi ei e e dlose hleifede Wiede holu ge diesesei e U i e su s e laufe
de.U ddies,o ohles iellei htu e dli h iele hpfu ge gi t,diealle di gs isauf
diese ei e, die u s ige , alle kei e )eit ha e , so de e e a de e K ite ie . De U k all
eda alsoei e t h itstellef u e dli h ieleU i e se it lliga de e Natu ge-
setze , o de e ei ei ziges,i e glei hesU i e su )eit esitzt.
Die ode ePh sikgehtda o aus,dassdie)eitz a ei e fa gu dei E dehat,dasses
a e t otzde kei e )eit iss gi t.Die)eit elt ealsoei i si hges hlosse es ste ,
eide eskei ue hal g e.Diei e hal de )eit eltgelte de Natu gesetze de
immer gelten.
telle i u s o ,i Jah e ,alsdieE dei de i ht eisede Me s he o hei e hei-
eu dkei eKugel a , eei eE pediio zuWasse u dzuLa deaufge o he u di e
i dieglei heRi htu g o ged u ge .I ge d a edieE pediio zuih e g oe Ve u -
de u gu pltzli h iede a fa gih e Reisea geko e .usde da alige i ht, ei
de dieWeltei ege adeFl heda stellte,ei eU gli hkeit!O ohl a i e i die)u-
ku tgega ge ist,ko t a pltzli h iede eide eige e Ve ga ge heita .DieK -
u g ei e Di e sio du h die hsthhe e i diese Falle die K u g de z eite
Di e sio ,de Fl he,i de d ite Di e sio ,i Rau , a hts gli h.Ge auso de
si hei eko i uie li he)eit e halte ,dieei e fa gu dei E dehat,a e ko i uie li h
ist.Die)eitgehta ih e E de iede i ih e eige e fa g e ,daei eNi ht-)eitphase
z a gslugzuei e zeitli he Nullkolla ie e uss.De ei e)eit,i de eskei e)eitgi t,
gibt es nicht.
se
tbla
Zei
)u
ku
t
enheit
Vergang
Urknall Endknall
Zeit lase, i erhal derer u ser U i ersu o Urk all zu E dk all lut.
Ko i ie e i dieseE ke t is itde E ke t is,dassu se U i e su o sei e -
fa g,de U k all,zusei e E de,de E dk all,lutu ddassdas iu i e su itsei e
i ate ieu dsei e izeit o E dezusei e fa glut,da e gi tsi hdasBild,dass
ei gege luges iu i e su u dei o allugesU i e su zeitli he e tuellga i ht
z eiget e te,pa alleleE itte da stelle ,so de ei eei zige)eit,zu hst o fa g
U k all zu E de E dk all lutu dda i iu i e su als izeit iede zu klut.
Da ediepaltu gdesNi htsi Mate ieu d i ate ie,i Rau u d i au ,i )eit
u d izeitga kei epaltu g,so de u ei e ga g.
Endknall
)eit izeit
Urknall
DieMate iee tst deda zu )eitpu ktdes fa gs,desU k alls, i htdadu h,dasssi h
dasNi htsgespalte hat,so de dadu h,dassdie i ate iea sei e E dede izeit
a geko e istu dausde i au u dde izeiti de Rau u ddie)eit e hselt.
i ate ieu dMate ie e hsel alsoda zu )eitpu ktdesU /E dk allsje eils u ih e
Vorzeichen.
Letzte dli hsi d eideVa ia te u a de ei ht eise dessel e Vo ga gs.O diei gula-
ittdesU k allsu ddesE dk allsei epaltu gdesNi hts,alsodasE tstehe z .dasE de
ei es eue U i e su su dei es eue iu i e su s ei haltet,ode o diei gula itt
ei e h itstellef de e ga gdes iu i e su si dasU i e su sistu du gekeh t,
spielteige tli hkei eRolle.DasE ge isistdassel e.I ei e Fallee tstehe u d e s h i -
de U i e su u d iu i e su i Ni hts, i a de e Falle gehe sie i ei e e dlose
Keteausde We hsel o )eitu d izeiti ei a de e .
Daa e dasU i e su i hti zeitli he Ni hts e de ka ,egalo de E dk allei e -
ga g,ei E deode ei eue fa gist, sste si hi jede Fallje eilsei E dk all it
ei e eue U k allt efe .We i da o ausgehe ,dassdasU i e su e tsta de ist,
i de si hdasNi htsi e hal ei e i gula itti Mate ieu d i ate ie,i Rau u d
i au ,i )eitu d izeitgeteilthatu ddesse zeitli hesE dea de zeitli he fa g
zu ks h ellt, da t efe si h i de i gula itt i ht u U k all u d E dk all des U i-
e su s,so de au hE dk allu dU k alldes iu i e su s.Woliegtda a e ,zeitli h
gesehe ,de fa gdes iu i e su su d osei E de?MitF age iede izeitzu
jo glie e ,ist at li het asspekulai .U se Wisse da e istja u ei Ve su hde E kl-
u gei esVo ga gs,de i sei e u eige e u sta zi si hsel e uht,u ddiesaufei e
Fu da e t, el hes o u se e eg e zte Logik u et a htet, es h ie e u di te p e-
ie t,a e i ht i kli h e sta de e de ka .O i u geda kli hdasE dedes i-
u i e su sa de fa gdesU i e su sd a astel ode u gekeh t,istletztli hau h u
ei ei ht eise, e die izeitoh ehi i dieu ged ehteRi htu glut.U se e eige e
eg ili he Kla heit ege platzie e i u de Ei t itde i ate iei das iu i e -
su ,i Falleei e paltu gdesNi htsa dasa i-zeitli heE de.
Mate ieu d i ate ie
Ende von
)eitu d
fa g o
izeit
)eit End knall izeit
k
Ur nall
fa g o )eit
izeit
E dede )eit
fa gde
izeit
Endknall Urknall
)eit izeit
Urknall Endknall
O ohldietats hli heu sta zde F age,o dieMate iedu hpaltu gdesNi htsi Ma-
te ieu d i ate iee tsta dode o siedu hei e e ga gaus i ate iei Mate ie
e tsta de ist,hau hd ist, sse i zuge e ,dasss ho u se e eg ili heLogikdie
i ht eisedes e ga gsfa o isie t.Wi eh e a ,dassdieei zige h itstelle zu i -
destzeitli hu d u li h desU i e su su ddes iu i e su sdiei gula ittzu )eit-
pu ktdesU k allsu ddesE dk allsist.I diese i gula itte tstehe u d e gehe U i e -
su u d iu i e su .Hie t efe si halsoMate ieu d i ate ie,Rau u d i au ,
)eitu d izeit.Do hest efe si hhie i ht u Di ge ieMate ie,Rau u d)eit,so de
es t efe si h au h die u gekeh t a laufe de P ozesse. Ei Gehe i de )eit edeutet
ei Ko e ausde izeit.We Mate iei dasU i e su ei t it,istde u gekeh te
P ozessdasHe ausko e de i ate ieausde iu i e su .DieMate iee tstehti
Ni htsde i gula itt, h e ddie i ate iei Ni htsde i gula itt e geht.Die i a-
te iee ei htdasE deih e izeitu d e s h i deti Ni htsde i gula itt, h e ddie
Mate iei diese Mo e tausde Ni htsde i gula ittautau htu dih e fa g i t.
O u tats hli hdie i ate iei Ni htsde i gula itt e s h i detu dglei hzeiig eu
ausde Ni htsde i gula ittdieMate iee tstehtode o dasei ei dasa de e e geht,
istei eF age, eide sel stdiephilosophis heRele a zs ho seh ,seh d ist.De Me-
ha is usdesNi htsi ei e i gula ittaufdieFi ge zus haue ,istei eKu st,de e i
e utli h ede isse s hatli h o hphilosophis h ge a hse si d.Ni htsdestot otzhat
dieseF ageei ee hteRele a z,sel st isse s hatli h, ie i glei h o hsehe e de .
paeshal e sollte i o hei e Bli ki das iu i e su e fe u du s ala sehe ,
ieei Le e ei es ile e ese si de izeitaussehe de, ohl isse d,dassdies
die G e ze ei es tats hli he Realitts ezuges deutli h e s h eitet. W de i i de
izeitle e ,da eu se Todde fa gu se esLe e s.Wi de alsoals olle t-
i kelte Me s h itei e alte ,ge e hli he K pe i sLe e t ete , i de u se e
)uku t o diese jetzige )eitpu ktdesTodes ishi zu Ge u ti fe e )uku tke e .
Daf dealles, as i i u se e R k tsga gdesLe e shi te u slasse ,ausu se-
e Ged ht is e s h i de .U se E fah u gss hatzu dglei hzeiigu se e i e u gs -
ige Ballast dealso itjede itagklei e e de , e de u s eka te, e lei e -
deTeilu se esLe e s ishi zu Ge u ts h i det.U se K pe dei e f is he u d
j ge e de ,u se Be usstsei e i le ,di ekte , age uige u dofe e ,u elastete .
Die)uku tke e d,dieVe ga ge heit die i oh ehi i ht eh e ige ausu se e
Be usstsei gels ht, de i it)u e si hti dasu ss ho eka teLe e s h eite
u d de tsel , ie ohlu se eVe ga ge heit o Tod iszu jetzige )eitpu ktaus-
gesehe ha e ag.Diephilosophis he F age a hde Wohe u dWohi u se e el st
e a de she u gepolt.Wi de i htf age , ohi u su se eeelei Falleei e
Wiede ge u tode i Falleei esEi t itsi de Hi elode dasPa adiesfh t,so de i
de u s at li h i e ste Li ie f age , ohe u se e eele ko t, e o i ge o e
u de ,de dasistjadieRi htu g,i die i s haue u dgehe .Wi eise ja i hti ei e
)uku t,so de zu ki u se eVe ga ge heit,hi aufu se e U sp u g.
We de i u s iede de E tstehe u d Ve gehe u se es U i e su s zu: Die Vo stel-
lu g,dassdasU i e su i htei doppeltesist, el hesauspaltu gdesNi htsi U i e -
su u d iu i e su e tsta d,so de ei ei fa hes, el hesdadu he tsteht,dassei
iu i e su i ei U i e su e gehtu di ge d a alausde U i e su iede ei
iu i e su e tsteht, ide sp i htsi h i ht itde These,dassjedesEle e ta teil he
i de )eit, spiegel ildli h u d pa allel, sei iteil he i de izeit hat. Da die )eit u d
die izeitjagege lugsi du ddie)eit o Ve ga ge heitzu )uku tlut, h e ddie
izeit o ih e E dezuih e fa glut, sse jai e eideU i e se glei hzeiig
spiegelbildlich vorhanden sein.
Rau ,)eit,Mate ie i au
izeit
i ate ie
i-Mate iepa ikel
Es ist eige a ig, dass l e t Ei stei sel st i ht da a glau te, dass die )eit ei e fa g
u dei E dehat.O ohlsei eeige eRelai ittstheo iedies ahelegte,leh tee es itde
Wo te a :Got felt i ht .
Do h as edeutetdasKo zept, el hesEi stei e t at,dassdie)eitu e dli h eiti die
Ve ga ge heit ei htu du e dli h eiti die)uku t?We i diese s hauu g itde
isla is he ,jdis he ode h istli he hpfu gsakti Ve i du g i ge ,da edeutet
dies,dassGot o de Hi te g u dde )eitdasU i e su ges hafe hat.Gotle talsoau h
i de )eit.u hdasKo zept o e ige Hi elu dde e ige Hllesugge ie t,dassHi -
elu dHllei e hal de )eite isie e u dso itau hGotalsTeildesHi els.Da it
eGot, ie i Me s he ,de laufde )eitu te o fe .LautDe iio ka diesa e
i htsei .De GotistjadasH hste, asesgi t.We si hdasH hstea e a hde
Regel de )eit i htet,da istes i htdasH hste,so de de )eitu te geo d et.
We i o de E iste zGotesi klassis he , estli he i eausgehe ,da hate t-
ede Gotdie)eitges hafe ode die)eit a s ho o fa ga o ha de ,sozusage
zeitglei h itGot.Da it eGot i htalle U sp u g,so de ei epa alleleE s hei u g
zu )eit.
Wa a e Got o de )eitda o ei o he i htga zko ektist,daesei o de )eitja
i htgi t; i sste alsoehe sage , e Gotaue hal de )eitsteht ,da ussdie
)eitei e fa gha e .
I ei ige Religio e istdie)eitde Beg ifdesGtli he e geo d etu ddieGte le e
u dagie e o de Hi te g u dei e e ige )eit.I a de e Religio e ode spi ituelle
E ke t iss h ite jedo h i ht.oistzu Beispieli de Hi du-M thologie ieau hi Bud-
dhis usdie)eitga zkla de Gtli he z .de Ga ze u te geo d et.
DieE tstehu gsges hi htedesU i e su s e lut a hde alte Vede u dUpa is hade
e stau li hpa allelzude , asdie ode ePh sikheute e k det.Lautde alte Hi du-
E ke t isse e tstehtdu hT e u gdesei e Ga ze , el heszu hstkei eCha akte -
zgehat,Pu usha u dP ak ii ,dasPassi e,Wah eh e de,allesRegie e deu ddasaki
ausfh e de Ele e t. I )usa e spiel e ge e diese eide die hpfu g. ie a he
dasBe usstsei ausu dda itdiega zeVielfligkeitdesU i e su s.Diese eide G u d-
ele e te e de i ge d a du h Ve s h elzu g des Be usstsei s iede ei s u d das
U i e su i d iede i dasei eGa ze oh eCha akte zgezu kge o e ;die hp-
fu gkolla ie t iede .Da e tstehtdie hpfu ge eutaufg u d o T e u gode uf-
spaltu gdesei e Ga ze ,u a hla ge )eit iede i dasei eGa zezusa e zufalle .
Diese Vo ga g iede holtsi hda u e dli hfa h.
84
Dieph o e aleWelt ,alsoMate ie,Rau u d)eit,e tstehti Hi duis usdu h spal-
tu g o Gtli he , o eidasGtli hei diePh o e eei iet z .ei TeildesGtli-
he dieFo de hpfu ga i t.DasGtli he,dash hsteBe usstsei ,dasi si h
uhe deB ah a ,spaltetsi hsozusage sel sti daspassi eB ah a u ddasaki e
B ah a letzte esistdieWu zelde hpfu g, el hediesei jede Mo e te hltu d
u te sttzt,ja el hesdie hpfu gi ih e U su sta zist .Dasaki eB ah a fo tsi h
zu ph o e ale Welt,zu hstdu hpaltu gi Pu usha u dP ak ii u d eite i die
iele Gege poleode Dualitte iegutu d se,heiu dkalt,hellu ddu kel,totode
le e dig, li hode ei li h,Lie eu dHassus .
We i u sdied ei o hp akizie te estli he Haupt eligio e a sehe ,Ch iste tu ,
Jude tu u dIsla ,da stelle i fest,dassih Ko zeptei ga za de esist.Hie istGot
i htdie hpfu g,so de ist o de hpfu gget e t.Die hpfu gistei P odukt o
ih ,esgi tkei eWese sei heit .De estli heGlau e eistaue de i alle d eiHaupt e-
ligio e seh e s hli heCha akte zgeauf, h e ddied eistli he Haupt eligio e ,de
Hi duis us,Buddhis usu dde Taois us,iefg eife de st akio e si d,die eit e die
e s hli heE e ehi aus ei he .DieMe s hli hkeit de d ei estli he Haupt eligio e ,
alsodieMe s hli hkeit o Got,Hi elu dHlle,gipfelti de i lis he ussage:Got
s hufde Me s he a hsei e E e ild .F ei e alte i dis he a kh a-Philosophe
e dies si he li h u de k a ge ese , de i U keh s hluss edeutet dies ei e g oe
h li hkeit o Got itde Me s he .Ga z e spitztausged ktk te a au hsage :
We de Me s hdasE e ildGotesist,da istalsoGot eh ode e ige de glei he
Vollt otel ie i !Diesistsi he li hseh e t ie e fo ulie t.T otzde istess ho seh
e u de li h,dassdie estli he Religio e ei esta keTe de zauf eise ,dasGtli heals
I di iduu zusehe ,de a e s hli heCha akte eige s hate zus h ei t, iez.B.i
f Ge e higkeit, )o , ge ts ige Beei uss a keit du h Opfe ga e u d de glei he
eh . E e so die kizzie u g des gtli he U felds, die i Isla so eit geht,dass ge au
festgelegtist, ie ieleJu gf aue ei e Neua k li gi Pa adiese pfa ge ,u ih zu
e i te ,je a hde it el he Ve die ste e a hde Todedo ta ko t.Hie ke
dieg oe a e dl dis he Religio e dasJe seitsi ei est uktu elleNhezu e s hli he
Ps hologie,diekei seh gutesLi htaufdieKi he te i t, el hef diei fa ileVe -
e s hli hu gei e i U sp u gsi he li h lliga de sgelage te Bots hat e a t o tli h
si d.
Die F age de )eit ist i de estli he Religio e o diese Ve ei fa hu g u d he ai-
sie u g i htausge o e .Wa u au hsollte a si hGeda ke zude Ve hlt is o
Je seitszu )eit a he , e dasga zeGot ildehe ei e Do fplatz-Me talitte tsp i ht
alsei e iefg dige theologis he ?De Beg ifde )eitke ti de estli he Haupt e-
ligio e ,aufde e ste Bli k et a htet,kei e fa gu d o alle kei E de.Die)eitist
s ho i e o ha de ge ese u d i desi e sei .I de stli he Haupt eligio e ist
die)eite t ede u age eleu htetode istei Ph o e de hpfu g, el hes itih
e tstehtu d e geht.
85
Diekatholis heKi hehati de e -Jah e dieU k alltheo iealsMgli hkeitde Ge esis
akzepie t,e e sodieE oluio stheo ie.Hie f a o alle de Jesuite pate u dNatu fo -
s he Pie eTeilha ddeJa di e a t o tli h,de i z is he seliggesp o he u de.Weite
Teilede a e ika is he Be lke u gjedo hleh e eidesst ikta ,so ohldieE oluio als
au h de U k all, u d glau e , dass das U i e su o a i al Jah e o Got ge-
s hafe u de, itsa talle Ges hpfe ,so iesieheutesi d.Wh e ddiekatholis heu d
e a gelis heKi he e utli hkei g u dlege desP o le da ithte ,au hzuakzepie e ,
dass)eitei o Gotges hafe esPh o e u se e hpfu gistu ddassso ite e tuell
dieph sis he)eit itde U k all ega ,sod te siejedo h e utli hP o le eda it
ha e ,zuakzepie e ,dassdie)eit itde Kolla ie e desU i e su sauh t.Daue do h
Hi elu dHllelautde Kate his use ig a .
Do hau hdiese Wide sp u hlieesi hlse ,i de a a e ke t,dassdieeele i htTeil
de Mate ie-Rau -)eit- hpfu g si d, so de ih )uhause aue hal all diese ph o e-
ale Weltha e .
Wasdie)eita geht,sostelltsi hda dieF age:We dieeele ,ode au hGot, i htde
ph o e ale Weltu dde ph sis he hpfu ga geh e ,so de aue hal de Ph sis,
alsoaue hal o Rau ,Mate ieu dph sis he )eite isie e ,gi tesda i de je seii-
ge Welt au hei e t)eit?Nu , e de so e,da htediese)eitu te U st de
i htallzu iel itde u s eka te ph sis he )eitge ei .
ufalleFlle e, o de ta dpu ktdesGtli he ode de eeleausgesehe ,diehie-
sige,ph sikalis he)eit i ht i de du d dede e Welt i htei e li ea e laufu te -
e fe .W de i altheo eis hda o ausgehe ,dassesau hU i e se i ied ige e
Di e sio e gi t,alsoz.B.ei z eidi e sio alesU i e su ei U i e su ,dassi h u auf
ei e Fl hea spielt ode ei ei di e sio alesU i e su ei U i e su , el hessi hi ei-
e Li iea spielt u dgehe i alda o aus,dassdieDa stellu gde )eitalsGes hi htede
je eils ied ige e Di e sio ph sikalis hgesehe tats hli hko ektist,da istesjasel st
s ho i diese ied ig-di e sio ale U i e se lautde Gesetze de Ph sikso,dass, o
jede hhe e Di e sio ausgesehe ,die)eitde ied ige e Di e sio i ht i de dist.
Neh e i alsoa ,die)eitei esPu ktes eei eLi ie.De Pu kt dei sei e )eite t-
la gei e Li iele e .lsojede Mo e t,de de Pu ktdu hle t, deih aufde Li ieei
t k he o ts ke .Da ef de Pu ktdie)eiti de e ste Di e sio i de d.
ola gede Pu ktdiee steDi e sio i ht e lsst,alsoi e aufde Li ie lei tu dde
)eitpfeili e u i ei eRi htu gzeigt,ka de Pu kt i hta ei e )eitpu ktsei e Ve -
ga ge heitzu kkeh e ode ei e p u gi diee fe te e)uku t a he .
86
e)eit
li ea
t
)uku
it
ga ge he
Ve
Die Zeit oder Geschichte eines Punktes (nullte Dimension) ist eine Linie (erste Dimension).
u t
)uk
eit
ge h
a
Ve g
Die Zeit oder Geschichte eines Punktes (nullte Dimension), also eine Linie, ist aus der zweiten Dimension
heraus frei zug gig, so ohl i der Verga ge heit als au h i der Zuku t.
87
Ve ga ge heit
)uku t
Die Zeit oder Geschichte eines eindimensionalen Universums (einer Linie) ist die Flche.
Ve ga ge heit
Gege at
)uku t
Die Zeit der ersten Dimension, der Linie, welche in der zweiten Dimension noch eine gewisse
Li earitt esitzt, erliert aus der drite Di e sio aus gesehe ihre li eare A folge,
u d Verga ge heit u d Zuku t der Li ie si d frei zug gig.
88
alog e lutes at li h itde hste Di e sio .Ei Fl he ese ,sage i alei e
K eis he, de, e jede du hle teMo e tde K eisei klei es iss he a ho e
s hie e de,ei e ) li de ilde .Ei d eidi e sio ale K pe istalsodie)eitei esz ei-
di e sio ale Ge ildes.usde d ite Di e sio he ausk te a alsoa jede elie i-
ge Pu ktde Ve ga ge heitode )uku tdesFl he ese sgela ge .
)uku t
Beo a hte
i Rau
)eita folge
Gege at
Ve ga ge heit
89
)eitistei eEige s hatde E iste ze de hpfu g,sozusage ei eBlasei Ni hts.Ma
k tesage ,dasssi hi ge d oi Ni htsei eBlasege ildethat,i de )eit o ko tu d
i e hal de e die hpfu ga lut.We die)eit lase iede e geht, e geht itih die
hpfu g.ue hal diese Blasegi tes i hts,zu i dest i htsi ph o e ale i e,
u dsi he li hkei e)eit.
DieF age a hGotu dde )eitistp i ei eF age a hGot e haupt.DassEi stei i ht
a fa gu dE dede )eitglau te, eile dies itsei e Bild o Got i hti Ei kla g
i ge ko te,isteige a ig.De ei eu e dli he)eitdeklassie tGotehe ,alssieih i sei-
e E iste z estigt.Ei eu e dli he)eit deGotde PlatzdesE ste u ddesU sp u gs
alle Di gea sp e he .Do ho die)eite dli histode i ht,isteige tli h lligi ele a t ei
de F age:Gi tesGotode i ht?
Be o i u s die F age stelle Gi t es ei e Got ode i ht? , sste i u s die o h
g u dstzli he eF agestelle :Gi tes e hauptet asaue hal diesesU i e su s? U d
e ja,gi tesBe usstsei aue hal u du a h gig o de ph sis he U i e su ode
istBe usstsei ei P oduktdesph sis he U i e su s?We i da o ausgehe ,dassBe-
usstsei u ei P oduktdesLe e su ddasLe e u ei he is hes)ufallsp oduktdiese
Rau zeit- hpfu gist,u ddassBe usstsei also u i diese d eidi e sio ale U i e -
su o ko t,da k e i dieF age a hde E iste zGotesget ostalsi ele a t
eiseitelege .De sel st, e esi ge d oi e -u i e sale Et as ei e Gotg e, -
deu sdas i ht eh et efe , a hde i da kei e leiVe i du g itih hte ode
i ge dei eI te akio s gli hkeit.
We esjedo haue hal desph sis he U i e su sBe usstsei gi t,u dga zofe si ht-
li hgi tesdieseszu i desti e hal desph sis he U i e su s,da k tee e tuelldas
Be usstsei au hei eB kei ge isseBe ei heaue hal u se esU i e su ssei ,dieu s
ei e pa ielle Ei li ki TeiledesJe seits ge e k te.De da istesofe si htli h
dasEi zige, as i ke e ,dasi u d iellei htau haue hal desU i e su se isie t.
Beide The aGotgi tesg u dstzli hz eii te essa teF age .E ste s,gi tes e haupt
ei e Got?U dz eite s, e ja, iesiehtdiese Gotaus?Wel heEige s hate ,u sta z,
Fhigkeite hate ?
llje e,die i hta Gotglau e ode a i ge det as, assi h i hti e hal de eka te
Natu gesetze e egt, eh e a ,dassBe usstsei ei e)ufallse s hei u gdesLe e sistu d
Le e ei e)ufallse s hei u gde Che ie.Vieleg dli heBet a htu ge e dieE iste z
desLe e su du se e eige e E iste zstelle dieseThesei F age.I ei e e s hli he
Wese gi tesMillia de o Vo g ge ,diesi hi de )elle u di u se e O ga is us
a spiele ,diesi hallei ei e esi te Weise e halte sse ,da it i le e k e ,
ie i dastu .Dassdiese O ga is uspe )ufalle tsta de istu dpe )ufall le t,dass
alsoei ezuflligepiel a ia tedesLe e ssi hzude e t i kelthat, as i jetztsi d, it
allsei e Ko se ue ze u d itei e ausallde )uflle e a hse de Be usstsei , el-
hessoho he t i keltist,dassesphilosophis heF age e te t,istei fa hei iss he zu
iel)ufall. ho ei doppeltesPe delka i sei e Be egu g i ht eh e e h et e -
de .We i ei doppeltesPe dela stoe ,ka ie a d o he sage , ases a hde
z eite ode d ite uss hlag a ht.
92
Mate ie estehtausBe usstsei ,Rau estehtausBe usstsei ;Li ht estehtausBe usst-
sei ;alles asesgi t,istei eFo o Be usstsei .Nu istBe usstsei i diese e s hiede-
e Fo e teil eiseso e di htet,dassesdieWah eh u gsko po e te g oteilsode
iellei htsoga ga z e lo e hat.
Esist ezei h e d,dassEi stei ,de Vate de ode e Ph sik,sel stu df si hp i at,ei e
s hauu g o ubaudesU i e su shate,diesei e Na h eltode au hsei e )eitge-
osse e ig eka t a ode ist,u ddie iellei hti ei ige Ko po e te de Wese des
alte hi duisis he G u dko zepts seh ahe ko t. We die p i ate B iefe Ei stei s a
sei eTo hte Liese l studie t, dethie Ju ele o etaph sis he si hte ,dieseh
e helle dsi d.Hie ei uss h itausei e B iefEi stei s:
Als i h die Relai ittstheorie ors hlug, ersta de i h ur sehr e ige u d as i h Dir jetzt
zeigen werde, um es der Menschheit zu bertragen, wird auch auf Missverstndnisse und Vor-
urteile in der Welt stoen.
I h ite Di h de o h, dass Du es die ga ze Zeit, die ot e dig ist, es htzt Jahre, Jahr-
zeh te, is die Gesells hat fortges hrite ge ug ist, u das as i h Dir als N hstes erklre
erde, zu akzepiere .
Es gi t ei e e tre starke Krat, fr die die Wisse s hat isher o h kei e for elle Erklru g
gefu de hat. Es ist ei e Krat, die alle a dere ei haltet u d regelt u d die sogar hi ter je-
de Ph o e ist, das i U i ersu tig ist u d o h i ht o u s ide iiziert urde. Diese
u i erselle Krat ist LIEBE.
We die Wisse s hatler a h ei er ei heitli he Theorie des U i ersu s su hte , ergae
sie die u si ht are u d higste aller Krte.
Lie e ist Li ht, da sie de je ige , der sie gi t u d e pf gt, eleu htet.
Lie e ist S h erkrat, eil sie ei ige Leute dazu ri gt, si h zu a dere hi gezoge zu fhle .
Lie e ist Ma ht, eil sie das Beste as ir ha e , er ehrt u d i ht zulsst, dass die Me s h-
heit durch ihren blinden Egoismus ausgelscht wird.
Lie e zeigt u d ofe art. Dur h die Lie e le t u d sir t a . Lie e ist Got u d Got ist die
Liebe.
93
sei e eige e U sp u g e lo e hatu de gli htde u e dli he ,u e s hpi he Be-
usstsei ,dieE dli hkeitzue fah e ei eVa ia tedesBe usstsei s o u e dli h iele .
Da eiistde Heils egde E lsu g,de so ohlde Hi duis usalsau hde Buddhis us o -
s hlgt,de PfaddesBe usstsei si e li hzu kzu e folge ,u se Be usstsei i e ei-
te zu e iefe , is i s hlieli hde Wegzu ki dasu e dli heU sp u gs e usstsei
de , die a solute u eg e zte Gl kseligkeit, f ei o alle Beg e zu ge u d Bes h -
ku ge ,u u se i di iduelles eg e ztesBe usstsei itde u e dli he ,u eg e zte
Be usstsei zu e s h elze .De Ve lustde I di idualittdesBe usstsei s, ieesdieklas-
sis heTheo ie o Ni a a o s hlgt,istda ei u ei e gli heVa ia te.Esgi ta de e
Te h ike ,dieh hste Be usstsei se e e zue ei he , eide e dieI di idualittu d
ei e e usstsei s igeE iste zi eide Welte ,i de hpfu gu dglei hzeiigi de
U e dli hkeite halte lei e .
Died iteg oeasiais heReligio ,de Taois us,gehtau h o ei e allgege ige P -
se z,de Tao ,aus, el hesalle Ph sis he a sei e U sp u gi e oh t,h li h ie
de Hi duis us. Da ei he t si h de Taois us du h sei e hli htheit u d Bes heide heit
he o .E ist i htlaut,e a htkei e Wi d.E asie taufde di ekte E fah u gdesei e
i teg ale Ga ze , el hesde hpfu gzug u deliegtu d ei halteteige tli h u z ei
ussage :a Esgi ta G u dede hpfu get as, asalles e ei tu d italle i Ha -
o iesteht,u d a ka esdi ekte fah e . We a dasTaodi ekte fh t,leitetsi h
da ausga zauto ais hei eidealeVe halte s eisea ,die itde gesa te U i e su i
Ei kla gsteht.Dade Taois usaufjegli he geda kli he e au e zi htet,gi te au h
kei e leiE kl u g a hde Wohe ,Wohi u dWa u de hpfu ga .E stehtaufei e
E e e e de geisige u ds hatesdo tzu lei e .
Die)eitisti de d ei estli he Haupt eligio e p i kei P oduktGotes,so de ei e
Ko po e tede hpfu gso iede Ni ht- hpfu g,dies ho o de hpfu g o ha -
de a .Da ei lei e die estli he Religio e dieletzteE kl u g, ohe die hpfu g
ko t,s huldig.DieE kl u g,ei Gothtedie hpfu gges hafe ,gi tkei e e dgl-
ige ufs hluss da e , o alles he ko t, e die )eit au h i Rei h Gotes e isie t.
De ohe ko tda Got?We hatih ges hafe ?We die hpfu g o ei e Got
ges hafe u de,de i ei e e e sozeitli he , e au hzeitli hu eg e zte u d e -
lege e U i e su le t itE gel u dTeufel u dO te ieHi el,Hlleu dFegefeue
o de Hi te g u dei e zeitli he U e dli hkeit, ohe ko tda je es e geo d ete
U i e su ?
DieKl u gu se e ki dli he F age a hde Wohe u dWohi istalle di gskei K ite i-
u f dasMaa Wah heitsgehaltei e Religio .Ei eReligio hatallesRe htde Welt,die
t o taufdieseF ages huldigzu lei e .Esistoh ehi seh z eifelhat,o u se e s h-
li he Ve sta d e haupti de Lage e,die t o taufdieseF agezu e stehe ,egal ie
e s hpfe du d it el he o gfaltsiee teilt de.Dasssi hdiegtli heWelt i hti
u se e e tale Katego ie p esse lsstu dso itei e t o ti e hal u se e e tale
Te i ologie e haupt i ht gli hist, e stehtsi heige tli h o sel st.
94
DieF ageGi tesei e Got? u dWohe ko tdiese hpfu g? istei et pis h estli-
heF ageu dists ho i sei e G u dzge soeige a igaufge aut,dassso ohldieF age
alsau hdie t o tde Theologe als llig e ssige s hei t.DiePh sike ,die i hta
Got glau e , lege ih e ga ze gu e taio auf ei e ei zige Pu kt aus: B au ht dieses
U i e su je a de ,de esges hafe hatode k teesaussi hhe aussel ste tsta de
sei ?Die i higsteode ei aheei zigeFu kio Gotess hei tesalsozusei ,diesesU i e -
su ges hafe zuha e .B u hteesdazukei e Got,da gi tesau hkei e Got.olau-
tetjede fallsih eDe ise.Hie i dde Wage o dasPfe dgespa t.Ma i tsi hsel st,
de Me s he ,so i hig,dassdieRaiso dt e Gotes,dieE s hafu gdiesesU i e su s
u ddesMe s he ist.B au htesdazukei e Got,da gi teskei e Got!u hdieTheolo-
ge a gu e ie e ot u da it,dass ohli ge dje a ddiesesU i e su ges hafe ha e
uss,e go ussesei e Gotge e .
Diese lligeFi ie u gaufei P oduktde ke istdiet pis h estli heKo su e talitt,die
sel st eligise, etaph sis heode philosophis heF age ausde Bli k i kel o P odukt
u dP odukio sehe .lsg eeskei ea de e i hige F age ezgli hu se esei s,
alsdieje ige, e asges hafe hat.Die gu e taio ,dassesei e hpfe ge e uss,
de dasU i e su ges hafe hat,istso iesol he li h,de e alles, ase isie t,ei
P odukt o je a de ist,de esges hafe ha e uss, ohe ko tda de hpfe
u se esU i e su s?De ussda au hje a dges hafe ha e .
Beide F age,o esei e Gotgi tode i ht,istde spektde Not e digkeitode Ni ht-
Not e digkeitei es hpfe seige tli hi ele a t.DieU sp u gs a keu se e hpfu g
Made i Hea e eig et si h alle falls f de Religio su te i ht o D itklssle , a e
i htf ei e sthatesRe he hie e a hde Gtli he .
u hdiei f age diese hpfu gistei et pis h estli heF ageu d i d eiste e falls
p odukt ezoge gestellt.U se aio ale Geisthatsi h eide spaltu gausde Tie ei h
als e lege e iese , eile i de Lage a ,alles a hsei e p akis he i zuhi te f a-
ge .Das aio aleDe ke desU e s he a i de Lage,ei euf a d-Nutze -Re h u g
zue stelle u dda itt esspe iode f ei e la gf isige Nutze i Kaufzu eh e , el he
Tie e e iede hte .o it e s hatesi hde Me s hei e p akis he Vo teili e -
le e ska pf itde Tie ,u dje aio ale e a ,au hei e Vo teilgege e sei e Mit-
e s he .Diese ge oh heitu se esGeistes,allese st al a hsei e Nutze zuhi -
te f age u dei e i u i et aszusehe , asei e ko k ete p akis he Nutze ,a
este o hei P odukt,he o i gt, i du s eitheologis he F age u zu Ve h g is.
Wi e su he k a phat,de hpfu gei e p akis he i a zudi hte z .su he
a hsol hei e ,oh ezu e ke ,dass i hie eiei e Ma oteu se e geisige t uktu
aufde Lei gehe .Got au ht ede die hpfu g o hu sf i ge dei e p akis he
) e k.
95
Laut der alten indischen Samkhya-Philosophie erschuf das Gttliche
das Universum, um sich selbst aus der Perspektive des anderen,
des Nicht-Sich-Selbst, zu erfahren. Dazu verdunkelte das Gttliche,
in einem Teil von sich, die Selbst-Erkenntnis. Wir knnen die eigene
Gttlichkeit erfahren, wenn wir uns die Selbst-Erkenntnis
zurckerobern.
96
97
Got u d das Ko zept hherer Di e sio e
We i o de hpfu g-P oduze t-F ageode de F age a hde p akis he Nutze -
i de hpfu ga sehe ,da stelltsi h o h,la ge e o i u sf age ,o esei e
Gotgi t,dieF age:WasistGot?I de eiste Flle de a ohla eh e Gotistei
Wese , el hesu e dli h al eise ode i tellige te istals i Me s he , el hes i htaus
diese U i e su istode du hdiesesU i e su eg e ztist,so de e de U i e su
steht,u d el hes at li hi te alia e allde Natu gesetze steht,alsoz.B.e igode
zeitli hu eg e ztist.
tephe Ha ki g ei ti sei e Pu likaio e , i u hte kei e Got,u dieE iste z
diese hpfu g zu e kl e . Die hpfu g sei i alle Ei zelheite au h allei du h die
Natu gesetze e kl a . De glei he tephe Ha ki g e lute t jedo h i sei e Bu h Das
U i e su i de Nusss hale die p-B a e -Theo ie o sei e Kollege Paul To se d,
Depa t e tofppliedMathe ai sa dTheo ei alPh si sde U i e sittCa idge.Die
p-B a e -Theo ie, el he die t i g-Theo ie a lst ode e eite t, geht da o aus, dass es
zeh is elf Di e sio e gi t. Ve glei he i h potheis h die gli he Fhigkeite o
le e de Wese i e s hiede e Di e sio e , da ist kla , dass Wese ei e hhe e
Di e sio f dieWese ei e ied ige e auto ais hi ei e tgtli hePosiio ke .
Ei Me s h ef dieWese ei e Fl he, e esi ei e Fl he u i e su Le e g e,
si he li hei egoth li heGestalt.E eu si ht a ,e k teWu de i ke ,k te e
Le e u dTodde Fl he ese e ts heide us .
Was edeutetalsodie ah e o tephe Ha ki gu d iele a de e Wisse s hatle ,
dassese e tuellhhe eDi e sio e gi t?Jedehhe eDi e sio istu e dli h aldi e si-
zie te u dela o ie te alsdie ied ige eDi e sio .Neh e i ei ga zei fa hesBeispiel
ausu se e d eidi e sio ale Welt:ei e Bau .F diee steDi e sio ode ei Wese de
e ste Di e sio stelltsi hei Bau als s h itei e Li ieda .De dieei zigeMgli h-
keit, ieei Bau ,i u se e Falleei d eidi e sio alesWese ,i ei e e ste Di e sio ,
alsoi ei e Li ie, o ko e ka ,istalsje e s h itdiese Li ie,de du hde Bau
geht.
98
Tau htei Bau i de z eite Di e sio auf,alsoi ei e Fl he,da stellte si halsu e-
gel igeK eis heda .Ei eK eis heists ho u e dli h aldi e sizie te alsei eLi ie.
I de d ite Di e sio istei Bau o hu e dli h aldi e sizie te alsei eK eis heaus
de Fl he elt.llsei este,sei ta ,sei eWu zel , o allde eko tei Fl he -
ese ,du hdesse Weltde Bau agt, e haupt i hts it.
99
Neh e i a ,esgi ttats hli hzeh ode elfDi e sio e ,alsozustzli hzuu se e d ei
Di e sio e o h alsie e ode a ht eite eda e .U dgehe i alda o aus,dass
itjede Di e sio ss h itdieDi e sizie u gdesBau essi h e illio e fa ht.I Wi k-
li hkeitistdieDi e sizie u gei esO jektes ei p u gi die hsthhe eDi e sio i ht
u illio e fa h,so de u e dli h.Ei Pu kt,alsodie ullteDi e sio ,hatz.B.kei eus-
deh u g.Ei eLi ie,diee steDi e sio ,s ho .Ei eLi ie estehtdahe i ht u ausMillio-
e Pu kte ,so de ausu e dli h iele Pu kte .Ei eLi iehat u ei eusdeh u gi
ei eRi htu g,i dieL ge.Ei eFl he,diez eiteDi e sio ,hatei eusdeh u gi z ei
Ri htu ge .ie estehtalsoausu e dli h iele Li ie e e ei a de .U se Bau i de
z eite Di e sio ,alsodieK eis he,istdahe u e dli h aldi e sizie te alsu se Bau
i de e ste Di e sio ,alsde s h itei e Li ie.U a e i u se e Vo stellu gi ge d-
ei ko k etesBildaufzu aue ,di e sizie e u dela o ie e i geda kli hei O jekt it
jede p u gi die hsthhe eDi e sio , u illio e fa h.Da hte i aufde Weg
i die .Di e sio alsoei e illio - illio - illio - illio - illio - illio - illio - illio e -
fa heDi e sizie u gode Ela o ie u g . . ho h , e gli he zuu se e d ite Di-
e sio .Dies ealsoei et illio -t illio - illia de -fa heteige u g ei e)ahl it Nul-
le de Mgli hkeite z .de Ela o ie u gu dusgestaltu gei esBau es.Ei Bau z .
dasGe ilde, asu si de d ite Di e sio alsBau e s hei t istalsoi de .Di e -
sio . . . . . . . . -fa hko plizie te auf-
ge autalsi u se e d ite Di e sio .
Die eiste Wisse s hatle ,die i hta Gotglau e ,gehe da o aus,dassesaue de Le-
e aufdiese Pla ete au ha de s oi tellige tesLe e gi t.Essi djaeige tli hehe die
e si plizie te I te p etaio e u se e estli he Religio e ,die ehaupte ,de Me s h
seidasei zigei tellige teWese i diese U i e su .
Beiei e geda kli he Bli kaufdie ied ige e Di e sio e u te de u s ige ,de d eidi-
e sio ale Di e sio , i dsofo tkla ,dass,je ied ige ei eDi e sio ist,u sos h ie-
ige essei d te,dassdo tLe e e tsteht.Dassalsoz.B.Le e i ei e Fl he elte t-
stehe ka , oes u dieFl hegi tu d u Fl he ese o ko e k te , iez.B.
D eie ke, Vie e ke us ., e s hei t ehe u ah s hei li h. Diese Welt ist ei fa h i ht dii-
zilge ug,u Le e zue t i kel ,jede falls i hti de tu dWeise, iesi hLe e auf
de E dee t i kelthat.Wi folge da aus,dass, e dieE t i klu g o Le e i u se e
d ite Di e sio ehe gli histalsaufde z eite ,dieE tstehu g o Le e i hhe e
Di e sio e o h iel ah s hei li he ist.
Dies deda at li h edeute ,dassei Wese i de .Di e sio ,ei et illio -t illio -
illia de- aldi e sizie te u dela o ie te eu d at li hau hu so ieli tellige te .
ho de p u g ei es Wese s i die hsthhe e Di e sio de es so u e dli h iel
ela o ie te u di tellige te a he ,dassesu sgege e ieei Gote s hei e sste.
Do h ie ielu e dli heMali tellige te ussda e stei Wese de .Di e sio sei ?
. . . . . . . . - al i tellige te als i .
ue de st desol hei Wese aue hal u se esd eidi e sio ale U i e su s.Es e
jai ei e -di e sio ale U i e su zuHause.
I de Mo e t, o i o de E iste zhhe e Di e sio e ausgehe u dglei hzeiigda-
o ,dasssi hLe e ei fa hso e t i kel ka , sse i au hei u e ,dasses it
zie li he i he heiti de Welte de hhe e Di e sio e Wese gi t,diejede De iio
o Got sta dhalte k e .U dlautde ode e Ph siks hei tdieE iste z o hhe-
e Di e sio e e iese zusei .
We die ode ePh sik o de E iste zhhe e Di e sio e ausgeht,e tziehe diePh -
sike ih e Glau e a ei gotlosesU i e su alsoeige tli hsel e s ho jegli heG u dla-
ge.DieVo stellu g o ei e Wese , el hesei et illio -t illio - illia de- aldi e sizie te
u dausgea eitete istalsde Me s h,ists ho zie li h eei d u ke d.We i a e au h
o hda o ausgehe sse ,dassesalle Wah s hei li hkeit a hda glei hT illio e u d
e illio e sol he goth li he Wese gi t,da ko tu se si plizisis hes estli hes
Religio s ildga zs h i s hli ge .No hdazu sste i da i ht u da o ausge-
he ,dassesi de .Di e sio Wese gi t,die, o u sausgesehe ,goth li he Cha ak-
te hte ,so de i allde Di e sio e z is he u se e .u dde .Di e sio jaau h.
Ei eite e i te essa te spektdiesesze a iosist,dassesi ei e hhe e Di e sio seh
iel eh Rau f Le e ese gi t.Wi hte also, e i de Logikde Wisse s hatle
folge ,seh iel eh Gte alsMe s he .Ei eVo stellu g,diezu i destu se estli hes
Ve st d isdesa h e haltsGotu ddieWelt da do hzie li hhe ausfo de t.
Ni htjedo hdasstli he.u hhie stehe dieasiais he Religio e de ode e Wisse -
s hatseh iel he alsdie estli he .I Hi duis usgi testats hli hu e dli h ieleU i-
e se itu e dli h iele Gotheite .
Im Hinduismus gibt es unendlich
viele Universen mit unendlich
vielen Gottheiten.
Die Zeit a h de Tod
I de estli he Haupt eligio e u dau hi iele lte e Religio e , iez.B.i de alte
g pis he ,stehta E dede )eit,e t ede a E dede i di iduelle )eitode au ha
E dede )eitdesU i e su s,ei Ge i hti de h istli he Religio dasJ gsteGe i ht .
Hie i d da das Ve halte des Me s he h e d sei es e ga ge e Le e s e e tet
u d e sei e)eit a h sei e Le e ,ode au h a hde ga ze hpfu g,e ts hiede .
DiesesKo zeptdesGe i hts a hde Le e ode a hde hpfu gke e dieg oe asi-
ais he Religio e i ht.Ga zofe si htli hko te siesi hseh iel eh de ) e k ig-
keitde Religio alsHilfs itelf sozialeO d u gi de e s hiede e poliis he ste e
e tziehe u dih e u sp gli he , ei spi ituelle u d etaph sis he Cha akte e halte .
u hsi di de asiais he Religio e ,zu i desti Hi duis usu dBuddhis us,diei di-
iduelle Le e i htaufei Le e eg e zt,so de esgi tei eWa de u g o Le e zu
Le e isdieeeleei e G adde Reifee ei hthat,i de siedieVe s h elzu gdesi di i-
duelle Be usstsei s itde u i e selle ,gtli he Be usstsei ollziehe ka u dda it
dieKetede Wiede ge u te ee det.
Hi duis usu dBuddhis usha e esalle di gsau h i htga zges hat,si h o de Ve -
su hu gf eizuhalte ,de U i e su ei ei di iduelleGe e higkeit a zudi hte ,diede
hade de Geistei eKo pe saio f dieofe si htli hu ge e hteVe teilu g o Gl ki
diese Welt a ietet: die Theo ie des Ka a. Die Theo ie des Ka a hat e utli h etli he
ah eG u dzge iedasWiede keh e o i e li hu aufgea eitete Tate ode Ei d -
ke . e dieKo po e te,dassei e dasKa aalle de i ge d a hei zahltu d
alleVe die ste eloh t,e tsp i gtda do hehe ei e e Jah tause dei e iede keh-
e de I te p etaio des o ale klei li he Geistesde Masse alsausde E ke t isde
Beg de desMe ha is usdesKa a.
DasP o le itde ofe si htli he U ge e higkeiti diese Weltist,dassu se e s hli-
he Ge e higkeitssi Ge e higkeit itGlei hheit e e hselt.Diesta keTe de zdesMe -
s he zuglau e ,Ge e higkeit est deda i , e allesglei h e teilt e,hatu ss ho
iel ge ei ge a ht.Dasges heite teE pe i e tdesWeltko u is us,i de Ma u d
Le i died eiHaupt a i e de F a zsis he Re oluio , li hF eiheit,Glei hheit,B -
de li hkeit , e su htha e u du hGlei hheit zue setze ,ist u ei e o iele t au ige
E fah u ge .I u se e U i e su ist u al i htsga zglei h e teilt.Wede Rei htu ,
o h Gesu dheit, o h Gl k, o h I tellige z, o h eele f iede si d jede i glei he
Maegege e ,u ds ho ga kei eglei hla geLe e szeit.
Die es h kteHaltu g ei es klei li he Geistes,de jede de it ei e Gege ge i ht
i Je seits est atu djedeguteTat itei e e tsp e he de Flei-Pu kt i Ve halte s-
egiste de eele eloh t, e tsp i ht ei e o Neid gep gte Egois us, o a Gutes
i httut, eilesgutist,u d a si ha Gute e f eut,so de , eil a et asdaf e-
ko t.DasHe a z hte o K e seele ,die u o hsi hsel sti Visie ha e ,istdie
z a gslugeFolge.I dieseFalletappe letztli halleReligio e i ge d ie, itus ah e
desTaois us.O die estli he itih e Ra go d u gi Pa adiesode diestli he itih-
e Ka a-Theo ie,alleReligio e eise pu e o Ve ga ge heitss hde auf,dieda auf
hi eise ,dassdieReligio iss au ht u de,u ei esozialeO d u gdu hzusetze .Wie
seh dieheuigeki hli heHaltu gde h istli he Religio si h o de u sp gli he Leh e
Jesui diese i eu te s heidet,ka a a de Glei h is itde Wei e gausde
E a geliu a hMathussehe :De dasHi el ei hglei htei e Haushe ,de f h
a Mo ge ausgi g,u eite f sei e Wei e gei zustelle .U dalse itde ei-
te ei ig u de e ei e il e g os he alsTageloh ,s hi ktee siei sei e Wei e g...
De Haushe gi gda zu d ite tu de,zu se hste tu deu dzu elte tu de iede
aufde Ma ktu dstellteTagelh e f die eitei . e d ezahltee jede ,egal a
diese zua eite a gefa ge hate,je eilsei e il e g os he alsLoh .Da u te die,
el hez lftu de gea eitethate :DieLetzte ha e u ei etu degea eitet,do h
duhastsieu sglei hgestellt,die i desTagesLastu dHitzeget age ha e . Daa t o tete
de Haushe :Mei F eu d,i htudi i htu e ht.Bistdu i ht it i ei igge o de e
ei e il e g os he ?Ni asdei istu dgeh!I h illa e diese Letzte dassel ege e
iedi .Ode ha ei h i htMa htzutu , asi h ill, itde , as ei ist?iehstdus heel
d ei , eili hsogig i ?o e de dieE ste dieLetzte u ddieLetzte dieE ste sei .
Ei Le e ,i de aufdiese Weltallesglei h e teilt e, o de e s hli he h heit
e dieFhigkeite , ishi zu Le e ssta da d, e ohlei seh la g eiligesLe e .eie
i f oh,dassde Ge e higkeitssi des hpfe s,fallsesei e sol he gi t, i htde et as
ki dli he s hauu gde ge e hte Glei hheite tsp i ht.
I ge isse Weise uss a de atheisis he satzde Ph sik,de a kei e e geo d ete
E e eaue hal de ph sis he hpfu gglau t,au halsReligio a sehe .De au he ist
ei E kl u gs e su hdesU i e su s itei e da aus esulie e de ideale Ve halte sko-
de .Wi ha e alsoi sgesa tsie e Haupt eligio e :De theis us,de dieph sis he,ph-
o e ale hpfu galsdasEi zige,Letzteu dH hstea i t,dasCh iste tu ,de Isla ,
dasJude tu ,de Buddhis us,de Hi duis usu dde Taois us.Die)eitspielti alldiese
Religio e ei eseh u te s hiedli heRolle.Da eiteile si hdiesesie e Haupt eligio e i
d eiKatego ie ei , asdiepe s li he)eita geht:
a Katego ie , u ei ei zigesLe e ,kei Weite le e a hde Tode
theis us Taois us
Die leitu gei esVe halte skode ausde E fah u gdesTaostelltsi hf LaoTzuseh ei -
fa hda :Ma ussdasTaoe fah e z .e fasse ,da i d a si hauto ais hi Ei -
kla g italle e de u dda i d a au hauto ais hdasRi higetu .
Oh egeisige e auu doh ei ge det asi dieE fah u gdesTaohi ei zui te p eie-
e , e eistLaoTzuei fa h u aufdieMgli hkeit,esdi ektzue fah e ,si h itih zu
e i de u dda iti Ha o ie itde ga ze U i e su zusei .
Ei e eite ei te essa teBeo a htu gist,dasssi hje eE oluio ssp ge, z .dieMa ifes-
taio de eue Ele e te, a hga zkla de ie te Cha akte zge e t i kel .We fe i
ei e Bli kaufdieE e ede Gefhle.Dadiehhe e E oluio sstufe alleE u ge s hate
de iede e eite i si ht age ,ha e i Me s he dieGefhls eltge ausoi u s ie
die Tie e. Es ist do h e e ke s e t, dass si h die Gefhle de Tie e u d Me s he ge au
glei haubaue . gstisti jede Tie u djede Me s he .Egal,o i Hu dode Vogel,
i de Wasse s h e keode de Wespe, gstisti e Teilde Gefhlsst uktu .F eudeu d
Vo f eudesi dei u i e sellesE s hei u gs ild,e e soWut,Lie eu d)u eigu g,o geus .
DieGefhls elthatih ega zeige e Gesetze, el heglei he ae aufde ga ze Pla e-
te gelte .W e dieGefhleei )ufallsp oduktde E oluio ,da ssteesg a ie e de
U te s hiedege e z is he ei e Tie i ust alie u dei e Tie i da e ika.I eide
Ko i e te ha e si hdieTie e lligget e t o ei a de ausde Pa ze elte t i kelt.
Wa u ha e sieda dieglei heGefhlsst uktu iealleTie eu d ie i au h?Wa u
t u e alle Me s he u d e utli h au h alle Tie e? T otz des e o e te ei htu s
ha e alleTie eu dMe s he ei ei de G u dzge glei he e -stoli he , e e i
es alsup a- he is heode ps hologis he ,G u dst uktu .Esgi tei eHa d ollG u dge-
fhle,diei fastalle Tie e u dau hi Me s he o ko e .W e Gefhleei fa hei e
Ko se ue z io he is he Vo g ge,diesi hpe )ufall itde E oluio e t i keltha e ,
da ssteesTause deu d e tause de llig e s hiede eGefhlege e .Esgi tMilli-
o e o Tie a te u dGatu ge ,die lligu te s hiedli hsi d.Do halleha e sieGefhle
ausde glei he atza Gefhle ,die i e all o de .O Elefa t,Ho isseode Ti -
te s h,alled eiha e gst,o ge,F eude,Wutus .W edieGefhls elttats hli hei
)ufallsp oduktde E oluio ,da k tees i htdieta da disie u gde Gefhlege e , ie
i sieheutee le e .
Nu ist es ga z ofe si htli h so, dass die hhe e E e e auf de iede e aubaue . ls
E steshatsi hdasLe e a ifesie t, itde k pe li he E p du ge ieheiu dkalt,
Hu ge ,Du st,k pe li ha ge eh ode u a ge eh , assode t o ke us .DasLe e a
si h asie t e utli haufde Ve i du gde stoli he Welt itei e et assu ile e , e -
e i es alei efei stoli heWelt , el heei e stesBe usstsei i Fo o stoli he
E p du ge e gli ht.
Die hste tufe, da auf aubaue d, si d die E oio e . Es ist a zu eh e , dass si h die
gefhls igeode itale Welt i htoh edasLe e als) is he stufeofe a e ka .I
tei e i dLie eu dHass,Hof u gu d gst e igPlatz de .Basie e daufde Ma i-
festaio desLe e shatsi hi esi te Le e sfo e da dieWeltde Gefhleeta lie t.
Basie e dda auf iede u a ifesie tesi h,als o lugletzte E oluio ssp u g,die e -
taleWelti Me s he .
oist gli he eiseei ga zei alige We depu kti de Ges hi htede Me s hheitu d
de Ges hi htede E oluio e ei ht.Ei epassi eE oluio i de e tuellzuei e aki e .
Wi Me s he k e du h u se a al is hes De ke u d du h u se e i e e Be usst-
sei sa eit e su he he auszu de , o es ei e T e d i de E oluio gi t, ei e ote
Fade ,ei eGesetz igkeitde )u ah ede Fhigkeite ,et as asausde Ve ga ge heit
i die )uku t deutet. Wi k te da iellei ht e su he , u s ga z aki i die i hige
Ri htu gzue t i kel ,k e e e tuellde hste Pa allel elt,dieda auf a tet,si hzu
a ifesie e ,diePfo te u se esBe usstsei sf e ,u ei e eite eE e ede d eia de-
e Be usstsei skatego ie hi zuzufge .
We de e tale Me s h u ei e eite e, ga ze E e e o Fhigkeite hi zuge i e
de,da dee si h e utli h i deste sge ausodeutli h o de jetzige E olui-
o sstufeu te s heide iede Me s h o Tie ode dasTie o de Pa ze.DieMe s h-
heit a si h i d si h da , alle Wah s hei li hkeit a h, i ht als Ga zes auf das hhe e
Ni eau ege e .Esha e si hau h i htalleTie eaufdie e taleE e eges h u ge , i ht
ei alalleMe s he afe .De lo- e tale Me s h i dsi he li halstufede E oluio
z is he Tie u dsup a-Me s h estehe lei e .Do hdiesup a- e tale eueGatu g
i d e utli hi e hal k zeste )eit e diegesa teMe s hheitdo i ie e ,so iedie
Me s he e dasTie ei h.
Wasist u dieupe fo elf die hsteE oluio sstufe?Wohi fh tde )ugde E olu-
io ? h ie igzusage .Esistau h i htsi he ,o ei ekla e ste aikz is he de e -
s hiede e E oluio sstufe o ha de ist. Hte si h e e tuell die e tale Welt, also das
a al is heDe ke ,au hs ho o de Gefhl a ifesie e k e ?Ve utli h i ht,de
da hte i jetzt ah s hei li h i ht u Me s he ,dieLe e ,Gefhlu dMe tal ehe -
e ge ,so de itde Me tali Me s he htesi hda iellei htau hei e e tale
Le e sfo oh eGefhlge ildet.Ei eet ass hau igeVo stellu g!
e t otzde k teesjetzte e tuell e s hiede eMgli hkeite ge e .Viellei htstehtei
ga ze Reige o Pa allel elte ofe ,diesi htheo eis hallei Me s he a ifesie e
k te .Wah s hei li he e s hei tesa e ,dass i u sf ei ega z esi te eueE o-
luio sstufe eh eig e alsf a de e.)uhofe lei tau h,dassdas euePaketa Fhig-
keite tats hli hei e Fo ts h itda stellt.Ma ka z a i htleug e ,dassde Me s h
ei e Fo ts h itgege e de Tie da stellt,a e eige aue Hi sehe hate do hga z
e he li heFehle u d i gtg oeGefah e .DieMa ht,diee du hde a al is he Geist
esitzt, e steigt eiWeite sei o alis hesode ethis hesNi eau.
De Bli kzu kaufde u he a hde ote Fade ode de Blaupausede E oluio lsst
u sei ega zeReihe o E t i klu ge e ke e :
Wi s h eite o ei e e ige e usste Wese zuei e e usste e .
Wi s h eite o ei e elai f e d esi te Wese zuei e sel st esi te e .
Wi s h eite o ei e Wese , el hes i de ied ige e E oluio sstufe kei e lei
ei hu g o ta da d e halte zeigt, hi zu ei e Wese , el hes ei e f eie e
Wille u d eh E ts heidu gsspiel au zuha e s hei t.
Die eue Fhigkeite , iedasFhle ode De ke ,si di e eFhigkeite ,kei eue-
e .DieReisegehtalsoi Ri htu gei e E t i klu gu se e i e e Fhigkeite , i ht
de ue e .
Diese ie stzeu d o hetli he ea de elasse e ute ,dasssi hdas euesup a e -
tale Ele e t i Me s he i Be ei h sei es e usste el st a ifesie e sollte ode
iellei htaussei e e usste el sthe aus.Jede fallss hei tei eu e usste,o e h-
li he,t ie hate tdesei sehe i hti diee olui e)uku tzudeute .DasHaupt oto
de eu opis he M sik:Nos eteipsu ode E ke edi hsel st ,ist iellei htei gute
e ste satzf ei e ub u hi das e teue des lligU eka te u dU e a tete .
Ist die Evolution des Lebens
ein Zufallsprodukt der Chemie
oder steht uns jemand Pate aus
anderen Welten?
Ha e die Parallel elte des Le e s Zeit?
Beide F age a hde Le e gi tesz ei i higeThe e k eise.Ei alistesdieF age a h
de Be usstsei .De diesist ohldasHaupt ha akte isiku desLe e s.MitBegi de
E oluio desLe e s,alssi hdasLe e zu e ste Malaufdiese Pla ete a ifesie te,
e tsta de stoli heK pe ,dieei i di idualisie tesBe usstsei hate .ieko te e p -
de , olle u d eagie e .iehate ei eE p du gf a ge eh ode u a ge eh ,u d
asie e dda auf,ko te siesi hf e s hiede eMgli hkeite e ts heide u daki auf
ituaio e eagie e .
De z eiteThe e k eisistdieF age a hde i aio .Wodu h i dei eige tli hle lose
K pe a i ie t?Wie i ddie i aio gesteue t?Wielutde Me ha is usde i aio
a ?
Diet uktu desBe usstsei szue g de ,istei eufga e,die e dasThe ade )eit eit
hi ausgeht u d die de Rah e de Philosophie de )eit sp e gt. Do h die F age a h de
i aio zue te ,istdu hausloh e s e t.De , e die i aio du hdieVe i -
du g o de ph sis he Welt itei e aue ph sis he Welt edi gtist,da istes at li h
ho hi te essa t,o dieseaue ph sis heWeltau h)eithatode i ht.I e hi deei e
kla e t o tda aufe e tuellei e ufs hlussda e ge e ,o )eit e hauptaue hal
diesesei e ph sis he U i e su s o ko t.
U diese F age zu ea t o te , sse i zu i dest ei e Vo ga g de i aio eh
ode e ige eg eife .Ve stehe i e igste sei e Teilde i aio ,da k e i
iellei htda ausa leite ,o i de i ht-ph sis he E e e,dief die i aio e a t o t-
li hist,)eite isie tode o dieseE e e i ht-zeitli h st uktu ie tist, asi e dies e-
deute ag.
Ma i t a , dass die e ste Le e sfo e u te a de e h efel akte ie a e ,
el hea K ate aufde Mee es ode itussto o heie h efelgase e tsta de .
DieseBakte ie ,dieau hheutedo t o he isie e ,k e dieE e gieausde h efelals
Le e sg u dlage utze .
ol hep i e Le e sfo e si dei e stesVehikel f ei i di idualisie tesBe usstsei
i u se e stoli he ,d eidi e sio ale Welt.ie ehe e ge e utli hei udi e t es
E p de daf , as a ge eh u d u a ge eh ist, also z. B. ei Te pe atu e p de
ode ei E p de f dieideale h efelko ze t aio i Wasse .u hd te ei igeP o-
zesseih esLe e s, iedie)ellteilu g, itei e stoli he E p du g e u de sei u d
e utli hha e sieau hs ho i ge dei e Me ha is usde us ahl, asf siegutu d
ass hle htist.lle Wah s hei li hkeit a hk e sieda au hauf esi teituaio-
e eagie e .
DieF age lei tofe , iedasBe usstsei ess hat,i de ph sis he Weltet aszu e e-
ge .Da ussesei e Me ha is usge e , iedasBe usstsei ei eph sis heReakio i
Le e ese he o ut.Wie i dBe usstsei se e giezuph sis he ,k pe li he E e gie?U d
u gekeh t, ie e setztsi hei ph sis he Vo ga gi Wah eh u g?Was ildetdieB ke
z is he de ei toli he u dde Be usstsei ?Wie i d eispiels eiseei h e zi -
puls,de a i ge dei e TeildesO ga is use tstehtu dda i Fo o elekt o ag ei-
s he E e giedu hdieNe e ah e lut,i sBe usstsei alsWah eh u gt a sfe ie t?
e el he Me ha is us eagie t Be usstsei auf ph sis he Vo g ge? U d u gekeh t,
ie eagie tdiePh sisaufde Wille desBe usstsei s?Wiesetztde Ei zelle ei eE ts hei-
du gsei esBe usstsei si dieTatu ?Wies hatessei Be usstsei ,diePh sisde Bakte-
iezusteue ?
Die estli he Wisse s hate ha e hie ishe kei e s hlssige E ke t is geliefe t. Ma
eiz a ,dassdasGehi o eiEi zelle ,u dPa ze ge e ell, at li hga kei Gehi
ha e de stoli he K pe itelekt is he I pulse e dasNe e s ste steue t.U d
a ei,dassdasBe usstsei seh sta k o io he is he u sta ze , eistHo o e
ge a t, eei usst i d. e diege aue h itstelle, oph sis heGege e heite i das
Be usstsei e gehe u d oBe usstsei se ts heidu ge iede i dieTat,alsoi diePh -
sis, e gehe ,diese h itstelleist o h i htgefu de o de z .de e Me ha is us
o h i hte ka tu daufgezeigt.Do hdasistdieallese ts heide deL kei u se e Wis-
se .Wi isse , asi de Ph sisa lut.Jede o hsoklei e elekt o ag eis he I puls
i Gehi k e i esse u d isse , ase i Be usstsei auslst.Wiea e ei elekt o-
ag eis he I pulsdu hei e Be usstsei si pulsausgelst i d, isse i i ht.
Die ode e Wisse s hatle , z .dieausEu opa,de Uode Japa sta e de Wis-
se s hate ,gehe dieE fo s hu gdiesesPh o e s ei aufde Basisde Beo a htu gde
Ph sisa .o eo a htet a die e s hiede e elekt is he I pulsei de Ne e ah e
u di Gehi u d e su ht,sie esi te Be usstsei s-Reakio e zuzuo d e .Dassel e
it he is he u sta ze ieHo o e ode D oge .Ma e su hthe auszu de , el-
he elekt is he I pulse esi te E ts heidu ge des Be usstsei s i die Tat u setze .
Dazu sse spezielle)elle elekt o ag eis het ep oduzie e ,dieu se eMuskel et .
steue .Do hsoseh i au hi sDetailgehe itdiese Fo s hu ge , i stoe i ge d-
a aufei eMaue ,u d asdahi te liegt,de eige tli he hlsselzude Gehei isdes
Be usstsei su dde i aio ,dies lei tde estli he Wisse s hatle e o ge .Wi
isse i ge d a iellei ht,i el he TeildesGehi selekt is heI pulse ei esi te
Geda ke ode Gefhle p oduzie t e de .Do hdie i kli hi te essa teF age, iedasBe-
usstsei ess hat,diest o p oduzie e de )elle dazuzu e ege ,dieelekt is he I pul-
seauszulse , isse i i ht.
Mitde u gekeh te satzzua eite , o seite desBe usstsei she zufo s he ,ha e
die ode e Wisse s hatle kau ode ga i ht i Bet a ht gezoge . Diese satz a
ge aude satzde alte i dis he Be usstsei sfo s he .Vo is Jah e ga esi
I die ei eho he t i kelteKultu o Fo s hu g,diesi hhaupts hli h itde Ph o e-
e desBe usstsei sausei a de setzte. de Hfe de iele klei e K ig ei he,diees
da alsi I die ga , a e esdieWeise ,dieYogisu ddiePhilosophe ,diedieKultu p g-
te .ie e iete dieK igeu d a hte dieWisse s hatih e )eit o a ,diehaupts hli h
aufdasJe seits ge i htet a , i htsoseh aufdasDiesseits.Da alsga es ielegehei e
u d e ige gehei eYogas hule , sis he)i kel,Gu us itih e h ge , el heseh
i te si die Ph o e e des Be usstsei s u te su hte u d e su hte , de Gehei isse
des Le e s u d de hpfu g auf de G u d zu gehe . Ih e Fo s hu ge a e e e falls
e pi is h,so iediede heuige Wisse s hate .Nu u te su hte diel he iste i Wes-
te ph sis heVo g ge, h e ddieYogisi Oste e usstsei s igeVo g geu te die
geisigeLupe ah e .
DieE ge issede Fo s he ,diedieph sis he Ph o e eu te su hte ,si du s eka t.
DieE ke t issede alte i dis he Be usstsei s isse s hate si dzuei e ge isse Teil
eka t,do hzuei e g oe Teil e utli h e lo e gega ge .Die e s hiede e E ke t-
issede alte Yogas hule ,de ta t is he Te teu dde da auf asie e de eite e t i-
kelte e geo d ete Philosophie de a kh a,de Vede u dUpa is hade a e alle
da auf ausge i htet, de i , U sp u g u d das )iel u se es Le e s u d de hpfu g zu
eg eife u dda ausei eidealeVe halte s eisea zuleite .Wasdie hpfu gda stelltu d
a u sie e haupte isie t,da aufha e diealte i dis he Philosophie kla eode e-
ige kla e t o te e a eitet.Do hfast o hi te essa te si ddieho hp zise E ke t-
isse e dieklei e Detailsde Fu kio s eisedesBe usstsei s.
We i dieE ke t issede alte i dis he Wisse s hate ge aua sehe ,da de i
e allHi eiseda auf,dassdiestoli he E e gie ,diede K pe steue ,leite , e e-
ge ,u d el heheutef u ssi ht a , ess a u dde ie a si d,ei eE tsp e hu gauf
de a de e eite,je seitsde Ph sisha e , el he itI st u e te ishe i hte fass a
si d.Diesefei stoli he E e gie si dz a f I st u e te i ht ess a ,a e seh ohl
f dasBe usstsei e fah a .Jedestoli heE e gie,dieph sis hi K pe o ko t,hat,
lautde alte i dis he Fo s hu g,ih eE tsp e hu gaufde fei stoli he E e e,hatalso
ei epa allelefei stoli heE e gie.) is he diese fei stoli he E e gieu dde stoli he
E e giegi tesei eVe i du g.toli heE e gie eagie tauffei stoli heE e gieu du -
gekeh t eagie tdiefei stoli heE e gieaufdiestoli he.Ode d ke i es o hdi ekte
aus:Fei stoli heE e giegehti stoli heE e gie e u du gekeh t.
Esist i htga zkla ,o die i aio o k pe li he I pulse sofu kio ie t,dassfei stof-
li heE e giei k pe li heE e gie alsoelekt o ag eis heI pulsei u se e Ne e ah-
e e gehtu du gekeh t,ode o diefei stoli heE e gieu ddiek pe li heei e tsi-
a esis he) illi gesi d:Be egtsi hei ede eide ,da usssi hdiea de e it e ege .
Jede fallshatde i dis heYogigele t,diesefei stoli heE e gie e usstsei s igzue -
fasse ,siezu ehe s he ,sie itde Be usstsei zule ke u dda itau hdiestoli he
E e gie zu eei usse u dzusteue .DieYoga u ge ,die i heutzutage ieei e t
G asik ode po tp og a du hfh e , si d eige tli h u ge , die da auf a ziele ,
diefei stoli he E e gie zustudie e ,siezuko t ollie e u d e usstei zusetze .Da ei
istde u sp gli he) e kdiese u ge kei esfallsei espo tli heE t higu gode ei e
gesu dheitsf de deMa ah e.iesi dgeda htalsHilfestellu gode usga gsposiio f
ei eBe usstsei se eite u g,diede da alige Yogiletzte dli hzude h hste Be usst-
sei fh e sollte,zude E lsu g ,zude a solute E ke t is.DasWo tYoga ko t o
de a sk it o t uj u d edeutetso iel iesi hsel stode et asa jo he ,a s hi e ,
e i de .Da itistge ei t,u te ei e Jo h sei itde Gtli he .DasWo tleh tsi h
alsoa dasBild o z eiO hse u te ei e Jo ha .Letzte dli histalsode Yoga ei Pfad
zu E ei hu gdesh hste Be usstsei s, o eide E dzusta ddie e usstsei s igeEi -
heit itde Gtli he u te ei e Jo h itde Gtli he ist.
Ei ega zsi pleDa stellu gde ei fa hste Yoga ethode,de sa as ode K pe haltu -
ge ,ka u s iellei htei e ge isse ufs hluss e dieVe i du g o fei stoli he zu
stoli he E e gie u dda itzu F agede i aio aufzeige .
DieE ke t isde alte Yogisk e i sel stjede zeit a h ollziehe :Be usstsei s i-
geE e gie ha e ih eE tsp e hu ge i k pe li he E e gie .).B.setztF eudestoli he
E e gief ei.Wi a he Lutsp ge .Wi e halte ei e E e gies hu .Ki de ha e ei-
e o h iel di ekte e e ga g o fei stoli he E e gie zu stoli he E e gie. Ih He-
u tolle , ih Ges h ei, ih T ei e ist ei seh di ektes U setze o Be usstsei se e gie
e fei stoli heE e giei stoli heE e gie.DasBe usstsei de Ki de ka au hga zof-
fe si htli hsu ileVo g ge ieldeutli he ah eh e alsdies eide e usstsei s ig
s ho steife e E a hse e de Fallist.E tsp e he distdieU setzu g o Be usstsei s e -
de u ge i fei stoli heE e gieu ddieU setzu g o fei stoli he E e giei stoli he
K pe e e gie eiKi de ieldi ekte u du itel a e als eiE a hse e .
Diealte Yogisfa de he aus,dass spa u gei e hu fei stoli he E e gieauslst,de
zu hst e su ht,si hi stoli heE e gie,alsoi Be egu g,u zusetze .Bei spa u g
i d k pe li he E e gie f ei, die de K pe i diese ituaio eist au h gut ge au he
ka .We i z.B. e su he ,ei e s h e e Gege sta dho hzuhe e ,da au he i
dazuku zf isigseh ielk pe li heE e gie, el he i du h spa u ge zeuge .Wi si d
also a gespa t ode a gest e gt diese spa u g e zeugt de Fluss o fei stoli he
E e gie.Diesefei stoli heE e giesetztK pe e e gief ei.Dastudiu de alte Yogis i h-
tetesi hhie aufdieF age:Wel he e usstsei s ige Vo g gelse el heE e gie i
eige e K pe u daufde fei stoli he E e eaus?
Mit de Wisse aus diese Fo s hu g fa de die Yogis da sei e zeit ei e Methode, ie
a die fei stoli he E e gie aufstaue ka is zu ei e G ad, dass i sie it u se e
Be usstsei e fasse k e .Dazue t i kelte sieda e pi is hih esa as ,alsoHal-
tu ge , el he so u ge h li h u d u ge oh t si d, dass sie ei u s ei e sta ke spa -
u ghe o ufe .U de ea si higte Efektzue ziele , sse i u s eide Ei ah e
diese a st e ge de Posiio e llig u e egli h e halte . o it staue i die fei -
stoli heE e gie, el hedu hdie spa u ge tstehtu deige tli hi Be egu gse e gie
desK pe s e gehe hte,a .De e ga g o fei stoli he i k pe li heE e gieist
lo kie t.Wi e zeuge alsodu hu se e spa u gaufde eitede i htsi ht a e fei -
stoli he E e gie ei e e s huss de su ile E e gie, e hi de a e de e li he
ussode e ga gi u se ek pe li he E e gie ,i de i u skei iss he e ege .
We i ei paa Mi ute a gespa t e ha tha e ,lege i u si ei eE tspa u gs-
haltu g ,alsoz.B.i diea asa a -Haltu g,dieTote-Ma -Haltu g ,u dlasse i llige
E tspa u gdieaufgestautefei stoli heE e giea iee .Da ei e de i u s, e i
auf e ksa si d,desfei stoli he E e gieusses e usst.
Dasutoge eT ai i g , el hesi de se hzige u dsie zige Jah e i Weste seh elie t
a ,hati h li he WeiseMethode e t i kelt,fei stoli heE e gie zu i destteil eise
e usstzu a he u dzeigtWegeauf, ie i dieseBe usst a hu g utze k e .
We i u itde We hselaus e ha e de spa u gu dE tspa u ggele tha-
e ,de Flussde fei stoli he E e gie e usstsei s ig ah zu eh e ,k e i it
u se e Wah eh u g eite i diefei stoli heWelt o d i ge .Wi k e u li hesBe-
usstsei e fah e ,dasBe usstsei de h e elosigkeit z .dasE p de o h e e
us .Letzte dli he e ke i da au h itde E eite u gu se esBe usstsei s e s hie-
de efei stoli heE e gie uelle ,diesi hph sis hi ei ige Ne e ze t e a ifesie e
iez.B.de ola ple us.
Die eit itde fei stoli he E e giegehtda ei e e s hiede etufe .)u hstle t
de Yogas hle dieseE e gie zusp e ,siezue fah e .Mit a hse de E ke e de E e -
gie ka e sie itsei e Be usstsei e fasse .I diese Mo e tiste da au hi de
Lagesiezusteue ,zule ke ,z.B.i ei esi tesK pe teil.We e siele ke ka ,le t
e siezu ehe s he .We e also eitist,ka e ge issei Yoga eka teu de fo s h-
tefei stoli heKete eakio e auslse , iedieE e ku gde lege d e Ku dali ik at
ode a de e K te,dieih i sei e Be usstsei i diehhe e ph e katapulie e .
DieE ke t issede alte YogisI die su dTi ets, el heletzte dli hei ega zeWisse s hat
desWeite e t i kel sdesBe usstsei s ishi zu h hste tufe ode zude h hste tu-
fe ei halte ,si df u se The ajetzta e u i sofe ele a t,alssieu sde Me ha-
is usdes e ga gs o Be usstsei i diePh sisu dde Me ha is usde i aio auf-
zeige solle .Wi olle isse , ode hlsselzu Le e liegt, ieLe e fu kio ie t .
De Hi eis,de i ausde E ke t isse de alte i dis he Be usstsei s isse s hate
ziehe k e ,istfolge de :Esgi tfei stoli heE e gie ,diee t ede i k pe li heE e -
gie e gehe ode diedieBe egu gu dE tstehu g o k pe li he E e gie zu Folge
ha e ,soals deei eu si ht a e, ag eis heK at eideE e giea te itei a de e -
i de .U gekeh tfu kio ie tde Vo ga gge auso:K pe li heE e gie ha e dieBe e-
gu gde su ile E e gie zu Folge.O essi hu ei e i kli he E e giet a sfe ha delt
ode diefei stoli he E e gie i ge d iea diek pe li he ge u de si d,sodassjede
Be egu gaufde ei e eitediee tsp e he deBe egu gaufde a de e eitezu Folge
hat, ist ei u se e o e ta e Bet a htu g u ese tli h. Diese Vo ga g, dass ph sis he
E e gie i u se e ph sis he Weltdiefei stoli he E e gie i ei e a de e Welt eei -
usse u du gekeh t,stelltalsoei e Be h u gspu ktde eide Welte da ,i ge isse
Weiseei e t h itstelle.U ddiese h itstelle,z is he de fei stoli he u dde stof-
li he Welt,ist e utli hdiee steode ei ede e ste G u dlage f Le e .Le e istalso,
aus de Wisse de alte i dis he Yogate h ike he aus et a htet, die Ve i du g ei e
fei stoli he Welt itde stoli he Welt.Ei e ga g o ei e i diea de eu du -
gekeh t.Ne e de loe e ga gode de Ve i du gde eide Welte ista e o h
ei eite esEle e te ts heide d:De Vo ga gist egleitet o Be usstsei .E det i ht
auf eite Masse e alli U i e su stat,so de i ga zklei e Po io e , egleitet o
Be usstsei .JedesLo hi de T e a dz is he de eide Welte istalsodieG u dlage
f ei Le e ese .
De e ste h itde E oluio ,dieE tstehu gdesLe e s,ist,de alte i dis he M sikfol-
ge d,diepu ktuelleVe i du gz is he ei e fei stoli he u du se e stoli he Welti
Fo o Le e ese .Diee ts heide de h itstelle,de Me ha is usdesLe e s,istde -
a hdieTatsa he,dassph sis heE e giei ei e esi te Fo auffei stoli heE e gie
i ei e a de e Welt eagie tu du gekeh tu dde U sta d,dassdieVe i du g o z ei
Welte a s hei e ddasPh o e Be usstsei auslst.Ese tstehtalso eidiese Vo ga g
e usstesei .Da ei eagie tdiePh sisaufdasBe usstsei e de U egdu hdie
fei stoli heWelt.Dieelekt o ag eis he t e,alsoz.B.Ne e i pulse,diede Gehi
esi teE p du ge sig alisie e solle ,lse Be egu ge o su ilph sis he E e gie
i de a de e Welt,de su ilph sis he aus, el hedasBe usstsei ah i tu dei e
esi te Ph o e ,alsode Wah eh u g o h e z,Taste p du g,Hei-Kalt-E p-
du g et ., zuo d et. De eige tli he e usstsei s ige Vo ga g det also ga i ht i
u se e stoli he Weltstat,so de i de a de e ,de fei stoli he .U se Be usstsei
ist, as die k pe li he E p du ge a ela gt, ei e t Leihga e aus de fei stoli he
Welt.Do hdadieE p du gi e : gekoppeltist itei e ei stoli he ,k pe li he
Ph o e ,k e i dieG e zez is he de Ph sisu dde u ilph sis he i ht ah -
eh e u d e s h elze eide Welte i u se e E p du g. I u gekeh te Vo ga g,
e dasBe usstsei ode de Wille u se e K pe steue t,lutde glei heP ozessa .
Das Be usstsei eagie t zu hst it de fei stoli he E e gie , die da iede u die
stoli he E e gie auslse u dsteue .
Diealte i dis he sis he hule sp e he i ht u o de su ilph sis he E e gie
alspu ktuelle Ph o e .iezei h e ei Bild o ei e ko plete K pe ausfei stoli-
he E e gie,de soge a te st alk pe .U se ph sis he K pe hatalsoei e ) illi g
i de fei stoli he Welt.BeideK pe si du t e a itei a de e u de zu i dest
sola gesiele e ,sel st e siei z ei e s hiede e U i e se le e .DasKo glo e at
ausMillio e o )elle ,elekt o ag eis he t e ,Ho o sse us .hataufde eite
de fei stoli he Weltei da itko elie e desKo glo e atausfei stoli he E e gie u d
P ozesse .
Ei fa hesstoli hesLe e istalso,ausdiese Bli k i kel et a htet,ei e h itstellez i-
s he z eiWelte ,ausgelstdu hde Me ha is usei e E e gieai itt, el hei e uss-
te ei esulie t u d i de E tstehu g ei es stoli he , le e dige K pe s auf diese
eitede h itstelle,plusei e fei stoli he K pe aufde a de e eitede h itstelle.
Die h itstellek eie talsoLe e u dK pe auf eide eite z .i eide Welte .
Dieteue u g o k pe li he P ozesse e dasfei stoli heGege st kfu kio ie tzu-
i dest teil eise au h oh e Gehi . We ei e F os h de Kopf a ges h ite i d u d
a de tote F os hda ei e T opfe u eaufde R ke gi t,so is htde F os h,
au hoh eKopf,si hde u et opfe itde Hi te ei iede a .Ode e a ei e
Hah de Kopfa ha kt,da lutde e thaupteteHah e e tuellkopos o h e de
ga ze Hof.Diesistei zie li hko plizie te Vo ga g, e a ede kt,dasssi hdasO -
ga , el hesf de Glei hge i htssi zust digist,i Kopf e detu ddassdasLaufe
aufz eiBei e o ale eiseoh eGlei hge i htssi kei ez ei h ite eitfu kio ie t
is a a Bode liegt.We de Glei hge i htssi z.B.du hlkoholode D oge get t
ist,ko e i i htseh eit. e ku z a hde Todes hei tdieteue u gei ige ph -
sis he P ozesse e diefei stoli heE e gie o hzufu kio ie e .No ale eise de
a a eh e ,de h e zdu hei e u et opfe i d ei F os ha dasGehi ei-
te gege e u ddasGehi lstde Befehlaus: is he ! Da auhi e su htde F os h
de u et opfe zue fe e .We a e de Kopf itGehi fehltu dde Vo ga gt otzde
o h ausgefh t i d,da ussdies ofe si htli h e ei e ei gespielte Me ha is us
fu kio ie e ,de i ht e de Kopf z .dasGehi lut.DieE kl u gist,dassz a de
ph sis he Kopf des F os hes e fe t ist, i ht a e de Kopf sei es fei stoli he K pe s.
We de F os he thauptetist,so ussga zofe si htli h o hei ge issesBe usstsei de
e thauptete K pe f ei e)eitla g egleite .De so st dede e thaupteteF os hja
de h e z du h de u et opfe i ht ah eh e . Diese Be usstsei s ah eh u g
i d u iede u o de fei stoli he Pa allelk pe aufgefa ge ,de da a s hei e d
au hoh edasGehi desF os hesde is h e ha is usauslst.
DieThese,dassTeilede teue u gu se e ph sis h-k pe li he P ozesse o d e aus
i iiie t e de k te , i tda at li hdieF ageauf:Wie ieltats hli heteue u g
det e hauptaufde stoli he eite,alsoi u se e eige e ph sis he Gehi stat?
Viellei htistjau se Gehi haupts hli hei e tE pfa gsstaio u ddieeige tli h i h-
ige Di ge passie e auf de a gegliede te E e e . Viellei ht ist u se Gehi u je es
O ga , das die I pulse aus de a de e d ei E e e , de fei stoli he , de Gefhlse e e
u dde e tale E e e,auf gtu di stoli heI pulse,alsoi elekt o ag eis heu d
ho o elleI pulseu setzt.
U diege aue t o taufsol heThese zue fah e , sse i a e e utli h o hei i-
gesa Be usstsei sfo s hu g et ei e .
O dieE ke t issede alte i dis he Wisse s hatle desBe usstsei s o ih e heuige
Kollege , de ode e Wisse s hatle , akzepie t e de , ist ei e a he. E ts heide d
istjedo hi e ,o ei eTheseode Da stellu gei esPh o e su sdieMgli hkeit ietet
Di ge o he zusage , zu e e h e , i kla e Gesetze u zu ze . I ese heit ei e
s hlssige E kl u g, as Le e eige tli h ist, liefe u s die alte i dis he E ke t isse
zu i destei eDa stellu g,dieu sei ege isseGesetz igkeitaufzeigt.U d e i it
de alte i dis he Wisse diek pe li he Ph o e e e usst et a hte ,da k e i
da auszu i destseh iele hlsseu d al se a leite ,dieei ega z ea htli heDi hte
a Wisse e Ph o e e ieGesu dheitu dK a kheit,lte u gsp ozesseode Juge d ,
u se eige esE e gies ste , hlafu dWa he us .e thalte .Leide el hel die ode -
e Wisse s hatle ,f diedieph sis he Ph o e edieei zigeRealittda stelle ,diealte
Be usstsei s isse s hate u u d eh e siekau e st.Wisse s hatle ,dieauf eide
eite fo s he de ,aufde eitedesBe usstsei su daufde eitede Ph sis,u ddie
diealte E ke t issede hohe Kultu e de ikei ei e ode e isse s hatli hep a-
he e setze k te ,hte eiih e Fo s hu ge iellei htei e e ts heide de Vo teil.
DieF age,dieu s u i pu to)eiti te essie t,ist at li h:Hatdiesu ilph sis heE e e
ei e)eitode istsieaue hal de )eit?Die t o ts hei tzusei :Ja,diesefei stoli he
Welthatei e)eit.)u i dest usssiei ge dei e Me ha is usha e ,de itde hiesige ,
de ph sis he )eitkolla o ie tu dko elie t.De , e dieI pulsedesBe usstsei s e
die i ht-ph sis heWeltdieph sis he Le e ese a i ie e , z . e dieBele u gde
ph sis he K pe e ode o de i ht-ph sis he E e eausstafi det,da deei
Ko i uitts u hde )eitdaszeitli hge egelteLe e i Diesseitsu gli h a he .Dies
edeutetalso,dassdieu itel a e Pa allel elte , el heu se Le e edi ge u dsteu-
e ,e t ede ei e)eitha e ode ei e zeith li he Me ha is us,desse si hdasLe e
edie t.