RRR.@OL@[@T@H.

KIL

KUT[I NE
ZÁHNUOI UHAWET[@O
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

ÌHNAKE BEHET@O.
0.-@dreva`tur`s ` teher eh kueht`. ............................................................................................ ;
4.-Ahtrinukkaûh `o kursi= neskrapkaûh. ........................................................................................ >
;.-Us`hni eo daitehsir y eo páhnuoi uhavers`o eh o` ter`pa`. ................................................... 0>
>.-Itris usis neo ZU= Oalpaez` preva`.....................................
...........................................................................
.................................................
.......... 05
5.-Oalpaez` ne `ur`. ................................................................................................................ 02
7.-@verabu`r eo kioir pripai ne o` persih` tr`t`n`………………………………………………………………….01
2.-^r`t`laehtis=............................................................................
.................................... ...............................................................................
..........................................
... 01
^r`t`laehti beháraki
beháraki y `uti-tr`t`laehti. ..................................
..........................................................................
............................................
.... 01
^r`t`laehtis Espekìgakis.
Espekìgakis. ...................................
..........................................................................
.....................................................................
.............................. 01
^r`t`laehti neo sastel` ne kf`cr`s.kf`cr`s. ......................................
.............................................................................
.................................................
.......... 4:
^r`t`laehti p`r` extr`er alpo`htes eherbátakis y o`rv`s `str`oes………………………………………….40
6.-^r`hslasaûh ne eherbì` ` nast`hka`.....................................
...........................................................................
.................................................
.......... 44
1.-Kûli test`r o` k`oan`n eherbátak` ne o` eherbì` `ldaeht`o y eh `oalehtis. ......................... 4>
0:.-Zrebuht`s `o Záhnuoi Uhavers`o. .......................................
..............................................................................
.................................................
.......... 45
00.-Ahnak`kaihes ter`páutak`s ne ois kioires eh o` s`h`kaûh. ...................................
....................................................
................. ;:
04.-Tekilehn`kaihess p`r` tr`d`m`r kih eo Záhnuoi Uhavers`o. ...............................................
04.-Tekilehn`kaihe ................................ ............... ;0
0;.-Kilp`tadaoan`n kih ter`pa`s `oterh`tav`s y itris usis ......................................
.......................................................
................. ;6
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

0. @dreva`tur`s ` teher eh kueht`.

ZU== Záhnuoi uhavers`o.

ZU

LL= Lerana`hi L`bhátaki.

LE= Lerana`hi Eoáktraki.

EK= Eku`nir.

W+= Werne pisatavi.

W-= Werne Heb`tavi.

 RRR.@OL@[@T@H.KIL

4. Ahtrinukkaûh `o kursi= neskrapkaûh.

neskrapkaûh.

^e niy o` daehvehan` ` la kursi ne ahaka`ka

ahaka`kaûh
ûh neo páhnuoi uhavers`o y esperi que tin` o`
ahgirl`kaûh que f`y eh este l`hu`o te `yune ` kihsebuar ois idmetavis que te f`s l`rk`ni ` o`
fir` ne utaoaz`r est` ferr`laeht` `ot`lehte sigastak`n` que kih o`s ahnak`kaihes
ahnak`kaihes `neku`n`s
`neku`n`s puene
ser utaoaz`ni pir
pir ku`oquaer
ku`oquaer persih` y utaoaz`ro` t`hti p`r` `uti-tr`t`laehti kili
kili p`r` itr`s
persih`s punaehni utaoaz`roi kihmuht`leh
kihmuht`lehte
te kih itr`s ferr`laeht`s eherbátak`s kili puene ser
Teaca i krast`oes p`r` re`oaz`r kilprid`kaihes, kfequeis y tr`t`laehtis y t`ldaáh p`r` tr`d`mis
ne ahvestab`kaûh.

Es uh` ferr`laeht` `ot`lehte sehsadoe ` o` eherbì` sutao neo kuerpi i ne ku`oquaer esp`kai
eh eo que se nesee tr`d`m`r. Es luy prekasi y ràpani eh ku`oquaer prikesi.

Uh` vez fekf` est` preseht`kaûh, le bust`rì` n`rte làs ahgirl`kaûh sidre est`
ferr`laeht`. O` praler` es idva`, peri lukf`s persih`s que `kuneh ` lì, hi oi taeheh eh kueht`
y sah eld`rbi es quazàs oi làs alpirt`hte. ¡Es uh páhnuoi!.

^`hti sa taehes
taehes hikaihes ne r`naestesa`
r`naestesa` kili sa hi taehes hahbuh`
hahbuh` , hi te preikupes,
pirque uh` p`rte luy alpirt`hte ne este kursi se kehtr` eh kûli tr`d`m`r kih uh páhnuoi
y `sì piner s`k`roe eo 0::% ne su pitehka`o ` su p`rte ter`páutak`.
Zinràs hi sioi re`oaz`rte ter`pa`s y tr`d`m`r tini oi hekes`rai nesne oi gìsaki f`st` oi làs
sutao, sahi que `nelàs pinràs est`r kihekt`ni kih tu yi [uperair y tus Tebastris @càsakis `
tr`vás ne o` kihexaûh kih eo páhnuoi. Oater`olehte es uh ;x0.

Oûbak`lehte utaoaz`r eo Záhnuoi Uhavers`o taehe lukf`s veht`m`s peri kili tini
requaere ne pràktak` y teher luy eh kueht` o`s hikaihes làs dàsak`s ne o` r`naestesa` p`r` piner
f`ker uh usi kirrekti y s`k`r su làxali
l àxali pitehka`o.

Kih eo Záhnuoi Uhavers`o,

Uhavers`o, se tr`d`m` o` ahtuakaûh, se `prehne
`prehne ` netekt`r y ` ahvestab`r
satu`kaihes que
que pueneh est`r `gekt`hni persih` pir lukfi taelpi. Br`ka`s ` áo pinelis
`gekt`hni ` uh` persih`
oader`r ku`oquaer puhti eherbátaki que presehte uh doiquei n`ni que taehe o` k`p`kan`n ne
tr`d`m`r ` haveoes luy priguhnis nihne itr`s ferr`laeht`s ter`páutak`s hi ooeb`h. Te`oaz`hni
uh usi `neku`ni, ois resuot`nis
r esuot`nis idtehanis saelpre sih `ot`lehte s`tasg`ktirais.
Eo páhnuoi uhavers`o gue neskudaerti nespuás ne 4: `ðis ne ahvestab`kaûh pir ois
ahbehaeris gr`hkás y deob` DEOA]@O y KF@LIUTQ.

^aehe eh su ahterair uh giki r`naestásaki ne ku`tri selaesger`s i ne girl` par`lan`o.

Estis gikis r`naestásakis, udak`nis eh eo ahterair neo páhnuoi sih ois que kre`h o`s ihn`s
eherbátak`s, que ooeb`h ` o` supergakae. [ih est`s nastaht`s ihn`s o`s que pinelis us`r p`r`
na`bhisas y tr`t`laehti.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

Eo páhnuoi uhavers`o neskilpihe o` kirraehte l`bhátak` h`tur`o eh su

lasli kehtri, ne o` lasl` l`her` que uh prasl` sep`r` uh r`yi ne ouz eh eo
espektri oulahisi, vasadoe e ahvasadoe.

Ois nastahtis r`yis se nastraduyeh sidre o` supergakae esgárak` neo páhnuoi.

Zir `h`oibì` ` o` neskilpisakaûh ne o` ouz do`hk` eh uh prasl` ne krast`o,
sus kre`nires kihsaner`rih que se f`oo`d`h eh presehka` ne o` b`l` kilpoet` ne
o`s oihbatunes ne ihn`, nesne o` ihn` làs o`rb`, kirrespihnaehte `o ahgr`-rimi,
f`st` o` ne
ipuesti làs kirt`, ` o`neque
o` supergakae nehilah`rih
o` esger` Werne
neo Werne Heb`tavi
Zisatavi , que
(Werne està eh eo pioi
Hirl`o).

O`s ku`oan`nes neo Werne Heb`tavi se anehtagak`h kih o`s r`na`kaihes

k`pt`n`s eh o`s paràlanes,
p aràlanes, y sih kihsaner`n`s kili respihs`does ne lukfis ne ois
egektis que `ooì se prinukeh, kili pir emelpoi o` lilagak`kaûh.

Eo páhnuoi uhavers`o taehe girl` esgárak`, puene est`r fekfi ne l`ner` i

daeh ne let`o, eh kuyi k`si es rekilehn`doe que se` ne `oulahai. [idre o`
supergakae neo páhnuoi uhavers`o està l`rk`ni eo eku`nir y ois lerana`his (
l`bhátaki y eoáktraki ). Ois puhtis ne o` supergakae neo eku`nir y ois lerana`his
kirrespihneh kih o` girl` ne o` paràlane eh su ahterair.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

Ois tres hunis que taehe eo kirneo sarveh p`r` tr`d`m`r kih ois lerana`his, kih eo
eku`nir y kih ois kioires nese`nis.

Eo praler huni saelpre se f` `sika`ni p`r` f`ker tr`d`mis ne ahvestab`kaûh y

està reo`kaih`ni kih eo lerana`hi eoáktraki, eh áo que estàh l`rk`nis 6 i 04
kioires nepehnaehni neo tapi ne páhnuoi.

Br`ka`s ` o` `r`hneo` lûvao y ` que eo kirneo se puene nespo`z`r pinelis

eskiber eo kioir kih eo que querelis tr`d`m`r.

@uhque eh lukfi l`hu`oes veràs que f`ke ahnak`kaihes ne que eo praler

huni ýhak`lehte es p`r` ahvestab`kaûh pir la experaehka` eo Zraler huni se puene
`poak`r t`ldaáh eh ter`pa`s, y` que kih este praler huni kihsebuaràs ooeb`r ` ois
doiqueis
kili kih`hterairlehte
nekì` irabeh làs priguhni
se `sika` y`oehr`az`ni
lerana`hieheoáktraki,
ois po`his
eh làs sutaoes
lukf`s y `uhque
ik`saihes fe
hekesat`ni utaoaz`roi kih kioires neo lerana`hi l`bhátaki y kih ois kioires neo
lerana`hi eoektril`bhátaki i eku`nir, pir oi que es alpirt`hte que tehb`s o`
lehte `daert`.

[a ` o` fir` ne tr`d`m`r kih eo Záhnuoi Uhavers`o, sa re`oaz`hni uh

tr`t`laehti y te s`oe que es hekes`rai utaoaz`r eo praler huni y hi es lerana`hi
eoáktraki, re`oaz` eo tr`t`laehti kih kihga`hz` y` que ese huni y eo lerana`hi que
te ahnaque eo páhnuoi serà eo kirrekti.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

Eo sebuhni huni y eo lerana`hi l`bhátaki sarveh tr`nakaih`olehte p`r`

f`ker eo tr`d`mi ter`páutaki. Eh eo
e o lerana`hi l`bhátaki estàh l`rk`nis 04 kioires,
y se tr`d`m` kih este sebuhni huni.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

Eh eo eku`nir eoektril`bhátaki f`y 06 kioires, tr`d`m`relis kih eo terker

huni. Eh eo páhnuoi uhavers`o kiht`relis ois hunis elpez`hni pir eo làs kerk`hi `o
páhnuoi. Eo eku`nir y eo terker huni his servaràh
servaràh p`r` f`ker na`bhûstakis.
na`bhûstakis.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

Zir g`vir, rekuern` o` alpirt`hka` ne f`ker kirrekt`lehte o`s prebuht`s p`r`

ooeb`r ` uh na`bhûstaki kerteri, y` que eo páhnuoi taehe uh` respuest` oalat`n`
(sa/hi/quazàs) y ne kûli girluoelis
girluoelis o`s
o`s prebuht`s , pinrelis
pinrelis kihsebuar o`
ahgirl`kaûh que
que hekesat`lis
hekesat`lis eh o`s respuest`s.
respuest`s.
Es alpirt`hte kehtr`rse eh ois l`takes ( kili pirkeht`mes ) y prebuht`r
lukfi p`r` `sebur`rse que est`lis eh eo k`lahi kirrekti.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

Eo páhnuoi uhavers`o puene ser ne l`ner` i ne `oulahai. Eo páhnuoi ne

`oulahai luotapoak` su guerz` ne `kkaûh. Eo páhnuoi uhavers`o taehe eh su ahterair uh
giki r`naestásaki ne ku`tri selaesger`s i ne girl` par`lan`o. Estis gikis
r`naestásakis, udak`nis eh eo ahterair neo páhnuoi sih ois que kre`h o`s ihn`s
eherbátak`s, que ooeb`h ` o` supergakae.
Eo giki est`daoaz` o` pio`ran`n y luotapoak` pir ku`tri o` kirraehte l`bhátak`.
[idre o` supergakae neo ZU pinelis ver uh` oìhe` kehtr`o, sabuaehni o` l`yir
kuern` pisadoe, y itr`s nis oìhe`s que o` kirt`h eh àhbuoi rekti, sih ois nis
lerana`his. Eo eku`nir es eoektril`bhátaki, y ois nis lerana`his sih uhi l`bhátaki y
itri eoáktraki.
Lena`hte experalehtis se f` nelistr`ni que o` r`na`kaûh ne uhi ne ois
lerana`his es k`p`z ne `tr`ves`r uh` k`p` ne faerri, peri hi es k`p`z ne tr`sp`s`r
nastahtis l`tera`oes que sih `aso`htes eoáktrakis, kili o` d`queoat` y o` pirkeo`h`. @
este lerana`hi oe oo`l`lis lerana`hi eoáktraki.

Zir hi
r`na`kaûh itr`
es p`rte,
k`p`z experaleht`hni
ne `tr`ves`r uh` kih
k`p`eoneitri lerana`hi
faerri, peri hisetaehe
f` nelistr`ni que su
hahbuh` nagakuot`n
eh tr`sp`s`r ku`oquaer `aso`hte eoáktraki.
Ois nis lerana`his y eo eku`nir neo páhnuoi uhavers`o estàh navananis
eh 04 p`rtes abu`oes. K`n` uh` ne est`s p`rtes està l`rk`n` kih uh puhti que arr`na`
uhi ne ois kioires neo espektri sio`r. K`n` uhi ne estis puhtis està l`rk`ni kih o`
ahaka`o neo kioir kirrespihnaehte. Est` p`rtakuo`ran`n neo páhnuoi uhavers`o f`ke que
ois páhnuois se`h nagerehtes sebýh o` oehbu` p`r` o` que guerih fekfis.
Eo Werne Heb`tavi (W-) neo lerana`hi l`bhátaki kiahkane kih eo (W-) neo
eku`nir. Eo Werne Zisatavi (W+) neo eku`nir t`ldaáh kiahkane kih eo (W+) neo
lerana`hi l`bhátaki.
Es este puhti, oo`l`ni t`ldaáh puhti ne kidre ( v+ kiahkanehte eh
lerana`hi l`bhátaki y eoektril`bhátaki ) nihne rekilehn`lis perl`hezk`
satu`ni eo kirnûh laehtr`s hi se utaoaz` eo Záhnuoi Uhavers`o.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

la experaehka` eo `ok`hke ne o` r`na`kaûh neo Záhnuoi Uhavers`o

[ebýh la Uhavers`o eh
ku`oquaer` ne sus kioires es ne `prixal`n`lehte 5 letris, pir oi que es
alpirt`hte que laehtr`s hi oi estás utaoaz`hni saelpre está eh eo puhti ne kidre ,
y` que eo páhnuoi Uhavers`o saelpre està arr`na`hni o` grekuehka` eh o` que está
satu`ni eo kirnûh y eo W+ satu`ni eh eo puhti ne kidre es `rlihaz`nir y oalpa`
ku`oquaer grekuehka` ne d`m` vadr`kaûh que puen` f`der eh o` f`dat`kaûh nihne se
bu`rne laehtr`s hi se está utaoaz`h.

[a elpez`lis nesne este puhti ne kruke neo eku`nir kih eo lerana`hi

l`bhátaki, verelis que tehelis ois sabuaehtes kioires=
W+, @z (`zuo), A (ìhnabi), Wa (vaioet`), UW (uotr`vaioet`), D (do`hki), W-, H
(hebri), AT (ahgr`rrimi), T (rimi), H` (h`r`hm`), @ (`l`raooi). Eh eo lerana`hi
l`bhátaki tehelis o` lasl` nastradukaûh, peri ois puhtis W (vaioet`) y W+ `ldis
lerana`his se kruz`h kih uh àhbuoi ne 1:º.
Eo lerana`hi eoáktraki taehe o` lasl` nastradukaûh ne ois 04 kioires. [e
kruz` kih eo eku`nir eh eo puhti que kirrespihne `o T (rimi) y `o W(vaioet`). Eo
puhti neo T (rimi) eh eo lerana`hi eoáktraki se ehkuehtr` eh eo lasli puhti que eo
T (rimi) neo eku`nir.
Elpez`hni nesne este puhti tehelis eh eo lerana`hi eoáktraki= T (rimi),
( rimi), H`
(h`r`hm`), W+, @z (`zuo), A (ìhnabi), Wa (vaioet`), UW (uotr`vaioet`), D (do`hki), W-,
He (hebri), AT (ahgr`rrimi)
(ahgr`rrimi) y viovelis `o T (rimi).
(rimi).
Ois neskudranires
neskudranires neo ZU, namerih que eo verne heb`tavi eh su est`ni puri puri
hi exaste eh o` h`tur`oez` i tin`vì` hi piseelis sugakaehtes kihikalaehtis p`r`
neskudraroi. Br`ka`s ` ois experalehtis que fakaerih `garl`h que eo verne heb`tavi
taehe o` pripaen`n ne ihn` tr`hslasir`, ` o` ku`o se `nfaereh nagerehtes
el`h`kaihes que s`oeh ne o` taerr` eh girl` ne f`kes ne lýotapoes ihn`s. @ oi
o`rbi ne sus tr`d`mis ne ahvestab`kaûh netekt`rih seas r`na`kaihes y o`s seð`o`rih
kih o`s oetr`s neo `og`deti braebi.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

Es alpirt`hte nekar que o`s oetr`s braeb`s utaoaz`n`s eh eo páhnuoi uhavers`o hi

taeheh hahbuh` reo`kaûh kih o`s oetr`s braeb`s que se utaoaz`h eh gìsak`, eh ois k`sis eh que
kiahkaneh. Eoois utaoaz`rih o`s tres praler`s oetr`s y o`s tres ýotal`s neo `og`deti braebi,
`og`, det`, b`ll` y pfa, psa, ileb`.
Eh pisteraires ahvestab`kaihes ehkihtr`rih itr`s seas r`na`kaihes que ehtr`h eh ois
f`kes neo Werne Heb`tavi (W-). Est`s oetr`s hi se f`h
f` h ahtrinukani eh eo páhnuoi uhavers`o,
y` que hi taeheh pripaen`nes kur`tav`s. Guerih nesabh`n`s kih o`s oetr`s ápsaoih, nmet`,
tfet`, o`ldn`, ha, rfi.
Z`r` bu`rn`r eo páhnuoi uhavers`o f`y que teher eh kueht` `obuh`s karkuhst`hka`s,
es pregeradoe teheroi nehtri ne uh` diosat` ne kueri hebri, uh` k`mat` ne k`rtûh ku`nr`n`, y
` piner ser ku`nrakuo`n` t`ldaáh serì` `pripa`n`. F`y que teher o` prek`ukaûh ne hi nem`r
ah`ktavi eo páhnuoi uhavers`o kih eo kirneo l`rk`hni eo Werne Heb`tavi (W-). Est` es o`
r`na`kaûh làs kirt`, k`p`z ne `tr`ves`r ku`oquaer l`tera`o, su eherbì` es l`yir que o` ne
ois r`yis V.
Zir oi `hterairlehte nakfi es luy alpirt`hte, HUHK@ NEM@T EO ZÁHNUOI
UHAWET[@O @O @OK@HKE NE UH HAÐI I UH@ ZET[IH@ PUE NE[KIHI]K@ [U
GUHKAIH@LAEH^I.
Gr`blehti neo eku`nir neo ZU kih o`s r`na`kaihes neo W-
Ehtre He y W- se ehkuehtr`h r`na`kaihes `og`, det`, tfet`, x, hu y nzet`.
Ehtre D y W- se ehkuehtr`h r`na`kaihes ileb`, rfi, psa, o`ldn`, cfa y epsaoih.
[ih r`na`kaihes lasterais`s ne uh piner ahsispekf`ni, que hi sih ha pur`s ha
ýhak`s sahi sih r`na`kaihes que piseeh uh` `ktavan`n luy ahtehs`. [e `kihsem` su l`hemi
` ois r`naestesast`s expertis, kih lukf` pràktak` y priguhnis kihikalaehtis sidre este
tr`d`mi.
O`s vadr`kaihes neo W- `p`rekeh
`p `rekeh kih nis grekuehka`s nagerehtes=
0. Grekuehka` l`bhátak` pur`, que es uh` vadr`kaûh deheg`ktir`, y kih eoo` lemir` o`
s`oun nisagakàhnio` liner`n`lehte.
4. Grekuehka` eoáktrak` pur`, que es uh` vadr`kaûh permunaka`o p`r` o` s`oun, y que puene
nesest`daoaz`r o` vadr`kaûh ne o` káouo`. [u guhkaûh es nestruktav`.
O` vadr`kaûh guerte neo verne heb`tavi hi es uh` vadr`kaûh pur`, es uh` ahtehs`
r`na`kaûh r`na`ktav` que se extaehne nesne eo ahgr`rrimi f`st` eo uotr`vaioet`= AT, He, W-,
D, UW.
^r`t`hni kih eo páhnuoi uhavers`o hi f`y sidrenisagak`kaûh. Este páhnuoi tr`d`m`
ne `kuerni kih o` hekesan`n eherbátak` que exaste eh o` persih` que est`lis `tehnaehni.
^`ldaáh es kihvehaehte tr`d`m`r ` tr`vás ne ois kehtris eherbátakis y ois kf`cr`s3
ne est` l`her` eo k`ldai se puene hit`r luy prihti y grekuehtelehte nur`hte o` lasl`
ter`pa`, `uhque nepehne saelpre neo br`ni ne sehsadaoan`n ne o` persih` tr`t`n`.
Nur`hte eo tr`d`mi kih eo páhnuoi uhavers`o i kih ku`oquaer páhnuoi ter`páutaki se
puene idserv`r nagerehte veoikan`n y narekkaûh
n arekkaûh neo livalaehti, eo pesi y o` nur`kaûh neo
lasli.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

Br`ka`s `o páhnuoi uhavers`o pinelis netekt`r t`ldaáh o`s r`na`kaihes cfa,

psa y ileb`, peoabris`s
peoabris`s p`r` o` s`oun, que se ehkuehtr`h
ehkuehtr`h eh eo lenai`ldaehte, eh o`
`tlûsger`.
O` `kkaûh ne est`s r`na`kaihes es=

0. T`na`kaûh `og`= `hil`oì`s l`bhátak`s, pik` pehetr`kaûh, ooeb`h sûoi ` o`

supergakae ne o` paeo, taeheh uh` `kkaûh nedaoat`nir` y nesest`daoaz`nir` ne ois
irb`haslis vavis, aihaz`nir pisatavi.
pisatavi.

4. T`na`kaûh det`= ahnak` vet`s ne `bu` sudterràhe`, se p`reke ` ois r`yis

Tehtbeh, aihaz` pisatav`lehte (ois seres vavis hekesat`h ois aihes heb`tavis, su
guehte es o` h`tur`oez`), es permunaka`o p`r` o` s`oun neo ser ful`hi, ahgouye sidre
eo exkesi ne boûduois do`hkis eh o` s`hbre.
;. T`na`kaûh b`ll`= ahnak` o` exastehka` ne k`lpis eoáktrakis ne o` taerr`,
pehetr` kih g`kaoan`n, nedaoat` eo sastel`
sastel` ahluhe.
>. T`na`kaihes cfa= `ktý`h nesg`vir`doelehte eh eo sastel` oahgàtaki.
5. T`na`kaûh psa= nedaoat` eo sastel` psìquaki.
7. T`na`kaûh ileb`= nedaoat` eo sastel` hervaisi.
2. T`na`kaûh W- (verne heb`tavi)= privik` ehgerlen`nes k`hkerìbeh`s, peri
sûoi ku`hni su ahtehsan`n `ok`hz` o` grekuehka` ne 0.6 Fz.
Nespuás ne f`der tr`d`m`ni kih ois páhnuois, y espeka`olehte kih eo páhnuoi
uhavers`o, eo iper`nir nede equaoadr`r su pripa` vat`oan`n. Es alpreskahnadoe
o`v`rse daeh o`s l`his kih uh kfirri ne `bu` grì` y f`kerse su pripa` ter`pa` kih eo
páhnuoi uhavers`o, espeka`olehte
espeka`olehte kih eo W+.
W+.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

;. Us`hni eo daitehsir y eo Záhnuoi Uhavers`o

U havers`o eh o` ter`pa`.

Eo daitehsir y eo Z.U. pueneh ser nis exkeoehtes ahstrulehtis ne `yun` neo

ter`peut` pir su prekasaûh y ko`ran`n y pir su egektavan`n eh tini tapi ne
tr`t`laehtis y ter`pa`s.
Kilehz`lis kioik`hni eo daitehsir ehkal` ne k`n` Kf`cr` y oes v`lis
n`hni uh` puhtu`kaûh neo 0 `o 0:.
Nespuás tr`t`lis k`n` kf`cr` `gekt`ni kih eo Z.U. satu`hni eo kirneo eh eo
kioir kirrespihnaehte f`kelis eo tr`t`laehti nem`hni tr`d`m`r `o páhnuoi f`st` que
se netehb`. ( ^in`s o`s ahnak`kaihes `o respekti estàh ahnak`n`s làs `d`mi ).
[a nespuás viovelis ` kfeque`r kih eo daitehsir pinrelis kilprid`r kili
ese kf`cr` està `fir` kilpoet`lehte k`rb`ni.

Na`bhûstaki=
^r`d`m`r kih eo Záhnuoi Uhavers`o es re`olehte gàkao e ahtuatavi y` que
puenes tr`d`m`r kih áo test`hni prebuht`hni `o páhnuoi ( eh terker huni y eh W+

neo lerana`hi
lerana`
esp`kai hi eseoektril`bhátaki
gìsaki eoektril`bhátaki
hekes`rai tr`d`m`r) p`r`
eh que kf`cr`,
oalpa`r, s`h`rûrb`hi, oub`r `queooi
oub`r
i `rlihaz`r neo kuerpi
que esi
prairat`rai eh ese
ese lilehti.

@htes ne elpez`r ` prebuht`r f`s ne k`oadr`r tu páhnuoi y s`der kûli

respihne ( sa /hi/ quazàs ), y` que eo repertirai ne pisadoes respuest`s vaehe
oalat`ni eh guhkaûh ne su livalaehti i po`htaoo`s que estás utaoaz`hni.

Nepehnaehni ne k`n` persih` uh [a puene ser uh livalaehti karkuo`r ` o`

nerekf` y uh Hi uh livalaehti karkuo`r ` o` azquaern` (nepehne ne k`n` persih`).
Oi alpirt`hte es que tehb`s ko`r` o` respuest` sah nun`roi. F`z o` k`oadr`kaûh
sioakat`hni `o páhnuoi que te ne uh [a ( se liverà
liverà eh uh` narekkaûh
narekkaûh ) y sioakat`
sioakat`
que te ne uh Hi ( se liverà eh o` narekkaûh kihtr`ra` ).
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

O` kihga`hz` es ko`ve ` o` fir` ne tr`d`m`r kih eo páhnuoi i ku`oquaer itr`

ferr`laeht`, y` que sa elpaez`s ` nun`r, elpez`ràs ` neskihga`r y

pisadoelehte te ehtr`rà laeni y sa saehtes laeni tu vadr`kaûh elpez`rà `

d`m`r ràpan`lehte y kih eoo` o` ga`daoan`n ne o`s respuest`s. [aelpre tr`d`m` kih
kihga`hz` y `oebrì`, hi oi iovanes.
Zir ýotali te rekilaehni que te `puhtes o`s prairan`nes ` tr`t`r, `htes ne
kilehz`r ` tr`d`m`ro`s.
^er`pa`=
O` ter`pa` es luy gàkao, uh` vez felis anehtagak`ni eh eo na`bhûstaki nûhne
felis ne tr`d`m`r, udak`relis eo páhnuoi eo oub`r netekt`ni eh eo na`bhûstaki y
prebuht`relis kuào ne ois ; hunis v`lis ` utaoaz`r, que lerana`hi es eo ahnak`ni
p`r` re`oaz`r o` ter`pa` y gah`olehte que kioir eh
e h ese lerana`hi es eo ahnak`ni p`r`
re`oaz`r eo tr`t`laehti.
Kili verelis làs `neo`hte, sa est`lis re`oazàhnihis uh `uti tr`t`laehti
y o` zih` ` tr`t`r es uh` zih` nihne es luy ahkûlini ooeb`r i narekt`lehte hi
ooeb`lis ( o` esp`on` pir emelpoi ) pinelis utaoaz`r uh` po`htaoo` neo kuerpi
ful`hi ( te g`kaoati uh` uh piki làs `d`mi ) y pihaehni tu ahtehkaûh, o` ter`pa` se
re`oaz`rà sidre es` po`htaoo` p`r` tr`t`r `queoo` zih` nihne hi es pisadoe ooeb`r
re`oazàhnite tu laslJ o` ter`pa` `o abu`o que uh tr`t`laehti ` nast`hka`.
Es alpirt`hte que uh` vez elpaekes ` tr`d`m`r kih eo páhnuoi, nemes que se
luev` oadre y sah ahgouehka`r sus livalaehtis, y` que re`oaz`rà ois livalaehtis
que se`h hekes`rais p`r` oalpa`r, s`h`r y `rlihaz`r oi hekes`rai. Uh`s vekes ois
livalaehtis seràh karkuo`res, itr`s vekes firaziht`oes y vertak`oes e ahkousi se
liverà eh girl` ne eoapse, nepehnaehni ne o` grekuehka` hekes`ra` eh k`n`
lilehti, ahkousi hit`ràs que eo pesi neo páhnuoi v`ra`rà nepehnaehni neo
tr`t`laehti que se està re`oaz`hni. Uh` vez f`y` terlah`ni ne liverse vueove `
prebuht`r
tr`t`laehti, sakihehitri
es` kioir
lasl` zih`neoeslasli
nehtri hekes`rai sebuar sa
lerana`hi, re`oaz`hni `obýh itri
f`y que k`lda`r ne
lerana`hi i huni. Esti es alpirt`hte ¡¡ Tekuárn`oi!!.

Eo páhnuoi uhavers`o taehe uh` `r`hneo` eh ois puhtis que se kirrespihneh

kih sus piois, est` `r`hneo` puene liverse `orenenir neo páhnuoi. Eo kirneo p`r`
que eo páhnuoi puen` oo`l`rse `sì està sumeti ` est` `r`hneo`.
>. Itris usis neo ZU= Oalpaez` preva`.

Kilehz`lis o` ter`pa` tr`d`m`hni eh eo sebuhni huni, k`n` huni se kioik` ` uh`

nast`hka` equav`oehte ` o`s nis l`his `daert`s neo ter`peut` y eo W+ neo LL
elpez`hni saelpre pir f`ker o` oalpaez` kih eo W+ (puhti ne kidre), que
es eo kioir ne o` nepur`kaûh y oalpaez`.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

Zinelis oalpa`r o` zih` ` tr`t`r i daeh tr`d`m`r sidre ois tres t`htaeh
(Ildoabi, kehtri neo pekfi y k`dez`) kili puenes ver eh eo nadumi ne làs `d`mi.

0.-^@H^AEH [UZETAIT= Udak`ni eh eo ehtrekemi, eo terker imi.

Es o`nelehte
Es k`p`z idserv`nir`,
`kkener o` kihkaehka`
` est`nis ne lehte neo keredri y eoyimi
superaires ahterhi
t`ldaáh (eoahgirl`kaûh
` o` terker imi).
rekadan` ` tr`vás ne ois imis, iìnis, h`raz y dik`.
Està reo`kaih`ni kih o` tr`hslut`kaûh ne o` eherbì` leht`o y kih o` ko`ravanehka`.

4.-^@H^AEH LENAI= Udak`ni eh eo kehtri lenai, reo`kaih`ni kih eo poexi

sio`r/k`rnì`ki.
Es o` lehte kihskaehte. Eo keredri-kir`zûh, kihikani kili `saehti ne o`
kihkaehka` y` que es o` lir`n` neo buì` ahterhi, neo l`estri ahterair.
[e `ktav` sihraehni `o kir`zûh y su`vazàhnioi kih sehtalaehtis ne `lir, `oebrì` y
geoakan`n. Està vahkuo`ni kih eo po`hi elikaih`o.

;.-^@H^AEH D@MI I AHGETAIT=

Eo ^`h^aeh es t`ldaáh eo hildre ne uh puhti alpirt`hte ne `kupuhtur`
nihne se `ol`keh` eherbì`.
Està satu`ni f`ka` eo ahterair neo ildoabi, ehtre áste y eo ‟lahb leh“ (o` puert` ne
o` van`, ehtre o`s vártedr`s ould`res O4 y O;)3 [a daeh exasteh nis versaihes sidre
su udak`kaûh=
- Uh` ne eoo`s oi satý` ` uhis tres nenis pir ned`mi neo ildoabi.
- O` itr` oi satý`, t`ldaáh ` o` lasl`
lasl` nast`hka`, peri hi pir ned`mi, sahi pir
netràs.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

5. Oalpaez` ne `ur`.

est`hniZinelis
ne pae i re`oaz`r
seht`ni est` ter`pa`
p`s`hni eh hisitris
e o Z.U.
eo laslis
nesne `rrad` f`ka`i `d`mi
kih ku`oquaer p`kaehte
pir neo`hte y pir
netràs kih eo kirneo W+.
[e puene utaoaz`r eo páhnuoi p`r` ver f`st` nûhne ooeb` eo `ur`, p`sàhnioi `
nagerehtes nast`hka`s neo kuerpi.
Ku`hni oi re`oakes eh ta `o hi ooeb`r ` o` p`rte pisterair ne tu @ur`, puenes
utaoaz`r uh` po`htaoo` i uh` giti alpres` kili o` que f`y eh est` pàbah` y tr`d`m`r
kih eoo`, pihaehni tu ahtehkaûh ne que eres o` persih` ne o` al`beh ne o` giti.
Ýhak`lehte es hekes`ra` tu ahtehkaûh.
RRR.@OL@[@T@H.KIL
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

7. @verabu`r eo kioir pripai ne o` persih` tr`t`n`=

K`n` persih` taehe uh kioir pripai3 p`r` `verabu`roi, kfeque`lis kih eo

páhnuoi sidre eo nirsi ne o` l`hi azquaern` kioikàhnioi eh eo terker huni y kih
ois kioires neo eku`nir.
Kilehz`lis nesne W+ y sebualis uhi ` uhi, idserv`hni eh kuào ne eoois
eo livalaehti neo páhnuoi es làs ahtehsi= Ese serà eo kioir pripai ne o` persih`
tr`t`n`.
Z`r` `verabu`r eo kioir neo est`ni ne s`oun `ktu`o, prikenelis abu`o que eh
eo `p`rt`ni `hterair, peri tr`d`m`hni sidre o` p`ol` ne o` l`hi azquaern`.
^`ldaáh `sì arelis kfeque`hni quá kioires sidr`h y kuàoes g`ot`h eh eo
p`kaehte, p`r` equaoadr`rois.
equaoadr`rois.

2. ^r`t`laehtis

^r`t`laehti beháraki y `uti tr`t`laehti.

Eh eo tr`t`laehti beháraki tr`d`m`lis sidre eo poexi sio`r kih o` persih`

tr`t`n` i eh k`si ne `uti-tr`t`laehti sidre hisitris laslis, elpoe`hni eo
sebuhni huni eh eo LL= arelis p`s`hni ne kioir eh kioir, kilehz`hni nesne eo
W+, nesekf`hni ois kioires que hi se hekesat`h sebýh his v` ahnak`hni eo páhnuoi
y til`hni ois kioires que his seð`oe p`r` f`ker eo tr`t`laehti= `sì f`st` terlah`r
(f`st` que eo Z.U. p`re).
Eo irb`hasli til` o`s grekuehka`s que hekesat` y nesekf` o`s nelàs (ku`hni
eo Z.U. hi se lueve).
Nespuás tr`d`m`relis làs ahtehs`lehte
ahtehs`lehte kih eo kioir que his ahnaque eo Záhnuoi.
^r`t`laehtis Espekìgakis

[a querelis tr`t`r neterlah`n`s zih`s neo kuerpi `gekt`n`s, tr`d`m`relis

utaoaz`hni eo sebuhni huni y eo LL, satu`hni eo Záhnuoi sidre es` zih` y
kioik`hni eo kirneo sidre o` esger` eh eo kioir neo kf`cr` làs prûxali, nem`hni
tr`d`m`r `o páhnuoi f`st` que se netehb`.
^`ldaáh pinelis tr`d`m`r kih eo kioir que se hekesate eh es` zih`3 p`r`
`verabu`roi3 satu`relis eo páhnuoi kerk` ne o` zih` que v` ` ser tr`t`n` e arelis
kfeque`hni tinis ois kioires, kilehz`hni pir eo W+.

Uh` vez oik`oaz`ni, oi gam`lis y nem`lis tr`d`m`r `o páhnuoi f`st` que se netehb`.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

^r`t`laehti neo sastel` ne kf`cr`s.

Kilehz`lis f`kaehni uh kfequei eh k`n` uhi ne eoois, kioik`hni eo kirneo

eh eo W+ muhti `o paki ne kidre y tr`d`m`hni kih eo terker huni.

@hit`lis eo est`ni ne k`n` kf`cr`, itirbàhnioes uh` puhtu`kaûh neo 0 `o 0:

eh guhkaûh neo livalaehti neo páhnuoi3 beher`olehte, ku`hni netekt` eherbì`
pisatav` se lueve eh eo
e o sehtani ne o`s `bum`s neo reoim, sa se p`r`
p` r` es que eo kf`cr`
està kerr`ni y sa se lueve eh sehtani kihtr`rai `o kf`cr` està k`rb`ni kih
grekuehka`s heb`tav`s.

Nespuás re`oaz`lis o` ter`pa` ne ois kf`cr`s `gekt`nis, kioik`hni eo kirneo

eo sebuhni huni y eh eo kioir neo kf`cr` que se kirrespihn` kih eo lasli kioir eh
eo LL, tr`d`m`hni kih eo páhnuoi sidre eo kf`cr` f`st` que se p`re. [a bar` eh eo
sehtani neo reoim, està k`rb`ni, sa se lueve eh oìhe`s `pirt`hni grekuehka`s que
g`ot`d`h, sa se lueve eh sehtani kihtr`rai neo reoim està oalpa`hni, `o gah`oaz`r eo
sioi se netaehe.
[a nespuás viovelis ` kfeque`r kih eo páhnuoi, pinrelis kilprid`r kûli
`fir` ois kf`cr`s estàh ` su haveo làxali ne eherbì`.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

^r`t`laehti p`r` extr`er Alpo`htes eherbátakis y O`rv`s

Z`r` este tapi ne tr`t`laehtis rekilaehni utaoaz`r o` po`htaoo` que `nmuhti kih
eo l`hu`o p`r` f`ker
f`k er tr`t`laehtis ` nast`hka` y `uti-tr`t`laehti.

^r`d`m`hni sidre o` po`htaoo` kih terker huni, Lerana`hi L`bhátaki, kioir

W+, prebuht`relis
alpo`htes `o páhnuoi
kih eo lasli que seð`oe
livalaehti kih eoehque
o` po`htaoo`
respihneehsì.praler oub`r
Uh` vez ois
anehtagak`nis
re`oaz`r eo lasli prikesi kih o`s O`rv`s @str`oes.

Uh` vez anehtagak`ni eo hýleri ne Alpo`htes y su oik`oaz`kaûh,

prebuht`relis `o páhnuoi
páhnuoi sa tehelis perlasi
perlasi p`r` quat`r tinis ois alpo`htes.
alpo`htes.
Ýhak`lehte prikene ` extr`er `queoois que tehb`s perlasi, huhk` quates
hahbuhi sa hi taehes perlasi y` que ese alpo`hte està re`oaz`hni uh` `kkaûh
hekes`ra` eh tu `prehnaz`me i eo ne o` persih` que estàs kihsuot`hni.

Z`r` `queoois alpo`htes que tehb`lis perlasi p`r` extr`er, utaoaz`rel

utaoaz`relis
is
praler huni, Lerana`hi L`bhátaki , kioir W- (kioir espektri ahvasadoe). Eh
las `ðisperi
o`rv`s, ne experaehka`
es alpirt`htesaelpre se f` utaoaz`ni
que saelpre este
te `sebures
`sebure kioir
s que es p`r`
`neextr`er
ku`ni alpo`htes
eo `neku`ni `htes ne y
prikener ` utaoaz`roi.
utaoaz`roi. Uh` vez que f`y` re`oaz`n
re`oaz`nii tinis ois livalaehtis
livalaehtis hekes`rais
vueove ` prebuht`r que Huni/Lerana`hi/Kioir es hekes`rai y` que uh` vez fekf`
o` extr`kkaûh, f`y que kerr`r eo tr`d`mi. Hirl`olehte se tr`d`m` nespuás praler i
sebuhni huni/ Lerana`hi L`bhátaki/ W+, peri es alpirt`hte que prebuhtes `o
páhnuoi `htes ne utaoaz`rois
utaoaz`rois y sidre tini
tini sa es hekes`rai utaoaz`r làs kioires,
kioires, y`
que k`n` persih` es uh luhni y hi f`y nis tr`t`laehtis i hekesan`nes abu`oes.

Uh` vez terlah`ni este prikesi f`y que extr`er o` estruktur` que
susteht`d` ` ois Alpo`htes y que sa hi prikenelis ` quat`ro` es pisadoe que eh uh
guturi vueov`h ` kioik`r itris
itris alpo`htes. [ebýh
[ebýh la experaehka` k`sa saelpre se
quat` kih eo lasli huni, lerana`hi y kioir que kih eo que quat`lis ois alpo`htes,
peri saelpre rekilaehni
rekilaehni prebuht`r `o páhnuoi y sebuar ahn`b`hni sa sih
sih
hekes`rais làs kioires nespuás ne utaoaz`r eo praleri.

Zir ýotali eo prikesi ne extr`kkaûh ne o`s

o`s o`rv`s @str`oes
@str`oes es eo lasli
lasli que ois
Alpo`htes.Uh` vez anehtagak`ni nihne estàh , utaoaz`r praler huni, Lerana`hi
L`bhátaki , kioir W- ( Kioir espektri ahvasadoe). Es luy alpirt`hte que tr`s o`
extr`kkaûh te `sebures que està kilpoet`lehte extr`ìn` y` que sa quen` `obi se
reprinukarà kih g`kaoan`n.

Zir ýotali y kili saelpre uh` vez gah`oaz`ni eo usi neo kioir W- , pr
prebuht`r
ebuht`r
que itris kioires sih hekes`rais p`r` gah`oaz`r o` ter`pa`.
RRR.@OL@[@T@H.KIL
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

6. ^r`hslasaûh ne eherbì` ` nast`hka`.

nast`hka` .

Kih eo páhnuoi uhavers`o t`ldaáh pinràs re`oaz`r na`bhûstakis y

tr`t`laehtis (7` nast`hka`

tr`t`laehti y eh ,ta pir
y 2 kf`cr` laslJ
laslJ eh zih`s
emelpoi) kihnihne se nagìkao
nagìkaokirrespihnaehtes,
ois kioires `poak`rte eo `uti-
tr`d`m`hni kih gitis, kih uh nadumi, kih uh p`peo kih eo hildre i kih `obýh
idmeti ne o` persih` tr`t`n` i salpoelehte vasu`oaz`hni su al`beh.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

Zir la experaehka`, `o prahkapai te rekilaehni utaoaz`r po`htaoo`s kili o`

que te luestri i ku`oquaer itr` que te buste (`o `hterair kih ois kf`cr`s te puene
ser t`ldaáh luy ýtao) y oe pihb`s eo hildre ne o` persih` que v`s ` re`oaz`r eo
tr`d`mi ne oalpaez` y `rlihaz`kaûh.
Ziner vasu`oaz`r eo kuerpi y piher su hildre eh o` po`htaoo` te `yun`rà `
gik`oaz`r tu ahtehkaûh ( que es oi làs alpirt`hte ) y `sì re`oaz`r eo tr`t`laehti kih
poeh` kihga`hz`, pir que guhkaih`
guhkaih` ,¡Hi oi nunes!.
nunes!.
¡Alpirt`hte!, huhk` re`oakes hahbýh tapi ne ter`pa` y` se` kih eo páhnuoi
Uhavers`o i ku`oquaer itri tapi ne ter`pa` eherbátak` sah eo perlasi ne o` persih`.
Es hekes`rai su perlasi expresi p`r`
p `r` rekadar o` ter`pa`.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

1. Elpoei neo páhnuoi p`r` test`r o` k`oan`n eherbátak`

eherbátak` ne o`
eherbì` `ldaeht`o
`ldaeht`o y eh `oalehtis.

Zinelis utaoaz`r eo Záhnuoi Uhavers`o p`r` netekt`r o`s r`na`kaihes hikav`s

neo lenai `ldaehte
eoektril`bhátak` y eh p`r`
y ihn`s hikav`s huestri ehtirhi, ku`oquaer kiht`lah`kaûh
o` s`oun.
^r`d`m`lis kih eo terker huni y eo eku`nir ne o` d`hn` ne grekuehka`s ehtre
eo do`hki y eo hebri.
Kilehz`lis kfeque`hni kih eo W- y v`lis p`s`hni ` o`s navasaihes ne o`
azquaern` y ne o` nerekf`.
T `na `ka
kai hess `og`= seð`o`h `hil`oì`s l`bhátak`s ne piki piner ne pehetr`kaûh.
ihe
[io`lehte oeb`h ` haveo ne o` paeo, `uhque taeheh uh` `kkaûh nedaoat`nir`
pirque taeheh uh egekti aihaz`nir pisatavi (ois aihes pisatavis sih hikavis p`r` o`
s`oun).
T `n
`naa `ka
`kaihe det`= his ahnak`h que exasteh vet`s ne `bu` sudterràhe`s3 t`ldaáh
ihess de
aihaz`h eo ehtirhi pisatav`lehte y nestruyeh ois boûduois do`hkis.
T `na `k hess B `ll`= his ahnak`h que exasteh k`lpis eoáktrakis terrestres làs
`kaa ihe
`otis ne oi hirl`o que pehetr`h gàkaolehte eh eo irb`hasli y nedaoat`h huestri
sastel` ahluhat`rai.
hess M a = Ihn`s que nedaoat`h huestri sastel` oahgàtaki.
T `na `ka ihe
T`na`kaihes psì= [ih grekuehka`s que nedaoat`h huestr` estruktur` eherbátak` eh
beher`o, `oter`h huestr`s elikaihes, his kus`h trastez`, `hsaen`n, nepresaûh y uh`
`p`tì` exastehka`.
T `na `k
`kaa ihe Ileb`= Nedaoat`h tini huestri sastel` hervaisi ne girl` salao`r `
hess Ile
o`s `hteraires, peri làs ahtehs`lehte.
W -= su presehka` puene privik`r nebeher`kaûh keouo`r y kàhker.
T `na `ka ûh W-=

Z`r` test`r o` eherbì` ne ois `oalehtis y oalpa`ro` y `rlihaz`ro`, te

rekilaehni utaoaz`r eo terker huni eh W+ ( puhti ne kidre ) y satu`hni eo `oalehti
i oìquani ned`mi, prebuht` neo 0 `o 0: o` k`oan`n eherbátak`. [a eo páhnuoi ahnak`
pir ned`mi ne 5 , ese `oalehti te rest`rà eherbì` , pir oi que es rekilehn`doe
prebuht`r que huni, lerana`hi y kioir
ki oir es eo
e o ahnak`ni p`r` ese `oalehti i oìquani.
Eh lukfis k`sis oi hirl`o es utaoaz`r sebuhni huni , Lerana`hi L`bhátaki, W+.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

0:. Zrebuht`s `o Záhnuoi Uhavers`o

Z`r` f`ker ku`oquaer tapi ne prebuht` `o páhnuoi extehnelis o` l`hi

azquaern` y oi kioik`lis sidre eoo` eh eo kirneo eh eo terker huni. Eo Záhnuoi
kihekt` kih hutri k`h`o kehtr`o y kih huestri Qi [uperair, pehetr` eh ois Tebastris
@càsakis `draehni o` pritekkaûh neo sudkihskaehte y `kkene ` tin` o` ahgirl`kaûh
hekes`ra` p`r` respihner ` huestr` prebuht`.
Ku`hni se quen` p`r`ni y hi respihne es pirque quazàs hi se` kihvehaehte
p`r` hisitris s`der o` respuest` i pirque nedelis `verabu`ro` pir hisitris
laslis.
Alpirt` y lukfi kili his ehkihtr`lis elikaih`olehte y
psakioûbak`lehte ` o` fir` ne tr`d`m`r kih ku`oquaer páhnuoi, pir oi que es
hekes`rai est`r hi sioi eh `ot` vadr`kaûh sa hi ser luy heutri ` haveo ne
pehs`laehtis. Ahtergerar
Ahtergerar kih huestr` ahtehkaûh i kih huestri pehs`laehti
pehs`laehti puene ser
reo`tav`lehte sehkaooi , pir eooi sa quaeres est`r seburi ne que o` respuest` es o`
kirrekt` , hi f`y que ahtergerar.

O` respuest` puene v`ra`r eh guhkaûh ne ku`o se` huestri est`ni elikaih`o y

kili se` huestr` grekuehka` vadr`tira` ( `ot` i d`m` ) . Zir eooi saelpre rekilaehni
f`kerse uh `uti kfequei `htes ne elpez`r ` tr`d`m`r kih est` ferr`laeht`. ¹ Kûli
le ehkuehtri9, ¹estiy tr`hquaoJ y kih `ktatun pisatav` i hervaisJ y pesalast`9, ¹
estiy `oebre
`oebre y reo`m`nJ
reo`m`nJ i estiy
estiy ehg`n`nJ
ehg`n`nJ y `oter`nJ9. [a o` respuest`
respuest` ` est`s
est`s
prebuht`s es que estàs tr`hquaoJ,
tr`hquaoJ, `oebre y reo`m`nJ
reo`m`nJ estàs es uh est`ni
est`ni ûptali p`r`
kilehz`r ` tr`d`m`r kih eo Záhnuoi 3peri sa pir eo kihtr`rai est`s `oter`nJ,
hervaisJ i ehg`n`nJ hi te rekilaehni tr`d`m`r kih kih eo páhnuoi y` que eo
resuot`ni hi serà ûptali ha ga`doe.

Eo páhnuoi es uh` ferr`laeht` p`r` kihekt`r kih po`his sutaoes y piner

idteher ahgirl`kaûh
que teher eh kueht`ýtao
quey v`oais` eh huestri està
est` ahgirl`kaûh krekalaehti
eh uh` ygrekuehka`
`prehnaz`me,vadr`tira`
peri f`y
kihkret` y que p`r` piner kihekt`r kih eoo`, felis ne teher eo lasli tapi ne
grekuehka` eh eo lilehti ne sioakat`r o` ahgirl`kaûh. Kili nakfi `htes, o` `oebrì`,
ser pisatavi, f`ker emerkakais respar`tirais espeka`olehte ahnak`nis p`r` eooi y
est`r reo`m`ni `yun`h ` l`hteherhis eh `ot` vadr`kaûh que his kihekt`rà sah
pridoel`s kih o` ahgirl`kaûh
ahgirl`kaûh kirrekt`.

Zir eo kihtr`rai sa est`lis sahtaehni elikaihes kili eo laeni, o` ar`, i eo

pesalasli, est`lis
est`lis vadr`hni eh uh` grekuehka` d`m`, pir oi que kihekt`relis kih
grekuehka`s ne abu`o vadr`kaûh y eo resuot`ni serà nagerehte `o esper`ni.

Wadr`hni
y idteher eh grekuehka`s
respuest`s d`m`s, eshis
que sebur`lehte luyv`h
hirl`o kihekt`r
` resuot`r kih huestr`
kihgus`s y que sildr`
hi his
`pirt`ràh oi que hekesat`lis eh ese lilehti.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

Zinrì`lis kilp`r`r `o páhnuoi kih uh` k`h`oaz`kaûh, eh eo sehtani ne que

est`lis kihekt`hni kih po`his sutaoes y rekadaehni respuest`s ` huestr`s
prebuht`s. Es alpirt`hte nekar que eh eo 1;% ne ois k`sis sa est`lis eh uh`
grekuehka` d`m` kihekt`relis kih huestr` sildr`, huestris laenis y telires,
huestri o`ni iskuri y f`y uh pirkeht`me d`mi ( eo 2%) nihne es pisadoe que se his
kueoe `obuh` ehtan`n ne d`m` vadr`kaûh y que puen` g`kaoat`rhis respuest`s que
puen`h kihguhnarhis i hi ser
ser `neku`n` p`r` huestr` evioukaûh.
evioukaûh.

Eh este k`si, sa til`s kihskaehka` ne que hi estàs eh o` vadr`kaûh `neku`n`,

hi te preikupes y nem` ne tr`d`m`r kih eo páhnuoi, oàv`te o`s l`his kih `bu` grì` y
esper` `o lilehti eh eo que estás kih o` `ktatun y o` vadr`kaûh `neku`n` p`r`
tr`d`m`r kih áo.

Itr` ne o`s kis`s alpirt`htes ` teher eh kueht` es eo oub`r nihne v`lis `

tr`d`m`r y` eo `ldaehte f` ne ser reo`m`ni y sah tehsaihes,
tehsaihes, o` pistur` kirpir`o
kirpir`o `sì
kili ne huestr`s l`his. Ku`hni elpaekes ` tr`d`m`r kih eo páhnuoi pih tu
oehbu` eh eo p`o`n`r, `sì est`ràs lemir kihekt`ni kih tu Qi superair y pinràs
k`h`oaz`r o` ahgirl`kaûh ne lemir girl`.

Zrek`ukaihes neo dueh T`naiestesast`.

¹F`y que preveharse kihtr` `obi eh espeka`o i est`r `oert` `hte kaertis fekfis ` gah
ne que o` ev`ou`kaûh i prispekkaûh r`naestásak`
r`naestásak` hi resuote errûhe`9
0. @dstehte pir kilpoeti ne ku`oquaer ko`se ne beher`oaz`kaûh. ^eh pir seburi
sio`lehte uh fekfi neterlah`ni pir ta, ne lini luy prekasi, p`r` ouebi piner
sebuar t`hte`hni itri brupi ne evehtu`oan`nes.
ev ehtu`oan`nes.
4. Ois prekihkeptis kihnukeh ahexir`doelehte ` errires ne muakai, sidre tini
ku`hni se f`oo`h `sika`nis kih `usehka` ne pihner`kaûh, musti equaoadrai y
ex`ber`nis nev`heis ne o` al`bah`kaûh.
;. Uh páhnuoi kuyi pesi resuot` exkesavi puene nelistr`r t`h sûoi tirpez` eh
ku`hti ` o` k`pt`kaûh ne "ihn`s" r`naestásak`s
r`naestásak`s làs daeh goim`s i nádaoes.
>. Uh` serae ne oìhe`s ne guerz`, que kirr`h p`r`oeo`s, pueneh sabhagak`r uh`
nesiraeht`kaûh supoeleht`ra` que eo iper`nir f`drà ne super`r kih p`kaehka` y
lukfi nih ne idserv`kaûh e ahgerehka`. Eh t`o sehtani táhb`se luy eh kueht` oi
que se reo`kaih` kih h`p`s, vet`s let`oìger`s, y`kalaehtis petrioìgeris, etkáter`.
5. Kaert` veoikan`n eh ois nespo`z`laehtis neo páhnuoi hi f`drà ne kihguhnarse,
eh lukfis k`sis, kih o` presehka` ne ihn`s r`naestásak`s guertes. Eooi puene
ideneker t`ldaáh ` o` utaoaz`kaûh ne uh páhnuoi nel`sa`ni oava`hi.
oava`hi.

7. [a o` `tlûsger` està tirlehtis`, o`s pisadaoan`nes ne egektu`r ahn`b`kaihes

prekas`s se nesvartý`h.
nesvartý`h. O` `dstehkaûh eh estis
estis k`sis huhk` est`rà
est`rà ne làs.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

2. Eo kioir neo páhnuoi puene bu`rn`r luy estrekf` reo`kaûh kih ois kuerpis
litavi ne ahvestab`kaihes.
6. Eo iper`nir, pir làs que f`y` sani siletani ` prued`s ne sugakaehka` pir
p`rte ne uh experti r`naestesast
r`naestesast`,
`, es pisadoe que está `tr`ves`hni uh perìini ne
ahsehsadaoan`n. Eh t`oes karkuhst`hka`s, pir làs que se esguerke, idtehnrà
resuot`nis alprekasis, naskirn`htes i errûheis.
e rrûheis.
Hi saelpre eo kihtahui emerkani n` pir kihsekuehka` uh` lemir br`nu`kaûh
ne sehsadaoan`n3 ` vekes, uh dueh reo`x serà làs que sugakaehte p`r` eoev`r eo haveo
ne rehnalaehti y sebuar ouebi `neo`hte kih uh pribresi lukfi làs prihuhka`ni.

1. Eo pae nerekfi nederà est`r nedan`lehte `piy`ni eh taerr`. Uh neskuani

eh este `spekti d`st`rà p`r` que eo páhnuoi se l`htehb` ahlûvao. Este rek`uni
dàsaki f`drà ne ser respet`ni
respet`ni saelpre.
saelpre. Nastr`erse eh ese
ese sehtani, es gr`k`si
gr`k`si seburi.
0:. @ vekes se supihe que eo iri se l`hagaest` eh uh r`yi guhn`leht`o ne
nespo`z`laehti kihst`hte f`ka` eo Ieste. Ese prahkapai hi es ahv`ra`doe y f`drà
que rekirn`roi `sanu`lehte p`r` hi ehtreb`rse ` espekuo`kaihes gýtaoes.
Lukf`s
ehz`rz`rse vekes, eo telper`lehti
eh `sever`kaihes teler`ra`s,alpuosavi
teler`ra`s, nihne o` ahnukarà `o r`naestesast`
br`h `usehte serà uh` `
vartun l`nur` y seðer`= o` prunehka`.
00. Puazà f`y` que est`r prevehani luy eh espeka`o kihtr` kaert`s veoean`nes
persih`oes. @ vekes, kili resuot`ni ne uh` reuhaûh sika`o y uh kileht`rai
alprunehte sidre o`s vartunes ne o` r`naestesa`, eo iper`nir es o`hz`ni ` uh` suerte
ne nelistr`kaûh ne su k`p`kan`n, i lemir nakfi, ` kihkret`r uh "sfiw".
04. Eo br`h peoabri kihsastarà eh que t`o vez eh ese lilehti hi está prep`r`ni.
Eh t`oes karkuhst`hka`s, oi làs kirrekti es exkus`rse, pues nenak`rse ` es` o`dir eh
pásal`s kihnakaihes, `nelàs ne, nes`krenat`r uh` pràktak` sera`, beher`rà lukf`
neskihga`hz` ku`hni làs ne uh espekt`nir neskudr` que ois "`kaertis" neo
iper`nir guerih salpoes traquaðueo`s ne s`otald`hqua.
0;. F`drà que teher lukf` prek`ukaûh kih o` ahbestaûh ne `h`obásakis,
silhìgeris y psakigàrl`kis eh beher`o. O` experaehka` ehseð` que eh t`oes
ik`saihes puene prinukarse -y pir rebo` beher`o se prinuke- eo "g`nahb" i sìhkipe
r`naestásaki. Eo iper`nir tehnrà ehtihkes que nem`r ne o`ni o` t`re` elprehnan` y
reahaka`ro` rekaáh tr`hskurran`s ehtre ku`tri y seas fir`s ne o` ahbestaûh ne `queoo`s
sust`hka`s.
0>. O` kihtr`kkaûh luskuo`r nerav`n` ne uh` l`o` pisakaûh i uh` p`rtakuo`r
tehsaûh neo iper`nir nerav`rà eh errires ne `preka`kaûh.
Eo rabir koalàtaki, `o tr`d`m`r ` o` ahtelperae, puene ahkanar
heb`tav`lehte sidre eo iper`nir, sa áste hi se f`oo` oi sugakaehtelehte
nes`rrioo`r su `ktavan`n.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

Ku`hni o` lehte se gam` kih nel`sa`ni rabir eh eo nehilah`ni ‟r`yi

leht`o“, f`drà que teher eh kueht` que ese o`psi hi se prioihbue làs `ooà ne o`
lenan`. K`si kihtr`rai, uh est`ni ne kaert` idhudao`kaûh nem`rà perpoemi `o
iper`nir, alpanaáhnioe reuhar eoelehtis ne muakai d`st`htes kili p`r` s`k`r
privekfi ne sus experaehka`s.
experaehka`s.
05. [a eh o` zih` eh que se iper` fudi tr`stirhis teoýrakis ne ku`oquaer ìhnioe eh
gekf` rekaehte, oi làs prunehte es suspehner tini tapi ne experaehka`s pir eo
lilehti.
07. O` fapersehsadaoan`n neo iper`nir hi es `obi t`h extr`irnah`rai kili
p`rekerì` ` praler` vast`. [a `obuaeh se f`oo` `hte ese gehûlehi, serà prikoave `
l`bhagak`r ois f`oo`zbis ne que se` prit`bihast`. Oi làs `kihsem`doe serà que
k`ldae eo páhnuoi kih que iper` pir itri ne l`yir pesi, f`st` f`oo`r eo equaoadrai
làs kihvehaehte. Ku`hni f`do`lis ne "l`bhagak`r", querelis nekar que es`
fapersehsadaoan`n oe f`rà supiher, pir emelpoi, que uh` ahsabhagak`hte h`pat` se` uh
alpirt`hte tirrehte sudterràhei.
02. O`s r`na`kaihes p`ràsat`s sueoeh po`hte`r pridoel`s `p`rehtelehte
ahsioudoes. O` satu`kaûh es luy salao`r ` o` que ikurre eh r`naigihì`. Ois lenais
p`r` super`r este ahkihvehaehte sih v`ra`nis y nepehneh ne o` `ptatun y tehnehka`s
ne k`n` iper`nir.
06. Eh ku`oquaer k`si, pir sì pinrà neterlah`r, nespo`z`hni su l`hi azquaern` sa
es naestri (i su nerekf`, sa es zurni), eh nastaht`s pisakaihes, ` lini ne `hteh`,
f`st` oibr`r uh `tehu`laehti ne es`s kihnakaihes
kihnakaihes perturd`nir`s neo `ldaehte.
01. O` presehka` ne idmetis letàoakis sidre eo kuerpi neo iper`nir i ehtre
sus rip`s, y eo usi ne k`oz`ni kih sueo` ne bil`, espeka`olehte eh experaehka`s `o
`are oadre, pueneh sabhagak`r tr`stirhis eh eo k`lpi ne o` k`pt`kaûh r`naestásak`.
4:. [a eo iper`nir egektuû uh estunai netehani ne k`n` prebuht` re`oaz`n` evat`rà
ouebi errires ne muakai prinukanis prekas`lehte pir uh` ev`ou`kaûh oaber` ne ois
nespo`z`laehtis neo páhnuoi i uh` kihgusaûh nerav`n` ne o` leliraz`kaûh
negektuis` ne ois pirlehires sudmetavis ne k`n` iper`nir.
40. O`s nastr`kkaihes irabah`n`s eh tehsaihes elikaih`oes, `bit`laehti gìsaki,
leht`o i psìquaki, etk., tehnràh que super`rse nesk`hs`hni nedan`lehte, pues
renido`r eo br`ni ne kihkehtr`kaûh tehnrà pir kihsekuehka`, eh t`oes ik`saihes,
durnis errires ne ev`ou`kaûh pir sidreexkat`kaûh.
44. Eh r`naestesa` hi exaste eo iptalasli ha eo pesalasli sidre ois resuot`nis `
idteher. Uh` kirrekt` `dstr`kkaûh leht`o serà eo p`si prevai alpirt`htìsali p`r`
ooeb`r ` ûptal`s
ûptal`s kihkousaihes.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

Eo testabi leht`o es uh `oa`ni ne sahbuo`res pisadaoan`nes eh o` netekkaûh

ne `obuhis eoelehtis. O` uhanarekkaih`oan`n leht`o eh kihexaûh kih eo idmeti i
ser dusk`ni f`drà ne idr`r l`r`vaoo`s eh o` emekukaûh ne o` o`dir r`naestásak`. [a hi
se elpoe` este rekursi es prid`doe que, eh k`sis luy espeka`oes (eo iper`nir
neskudrarà pir sì kuàoes), eo testabi leht`o es ahsustatuadoe y su
nes`privekf`laehti alpoak` gr`k`si ahexir`doe.
4;. Eo ahsilhai y o` g`tab` sih trelehn`lehte hikavis p`r` tini r`naestesast`.
[a `tr`vaes` pir ku`oquaer` ne es`s et`p`s psakigìsak`s `hûl`o`s, oi lemir serà que
preskahn` ne sus experaehka`s
experaehka`s f`st` super`r
super`r ese est`ni.
4>. O` r`naestesa` es uh` pràktak` s`h`, m`làs uh` ‟ane` gam`“. Puaeh `sì hi oi
ehtaehn` y hi se` k`p`z ne nilah`r sus tehnehka`s, `nelàs ne uh` suerte ne
nesudak`kaûh ahs`oudre, sugrarà ois perhakaisis egektis ne uh` `huo`kaûh pribresav`
ne sus g`kuot`nes que ouebi, ahsehsadoe, arrelasadoe y f`st` ahkihskaehtelehte, arà
reelpo`z`hni kih g`ht`sì`, `oukah`kaûh, `utiehb`ði y... Puazàs , oikur`.
45. Eo `presur`laehti m`làs serà dueh kihsemeri neo r`naestesast`. F`drà que
`v`hz`r kih sisaebi, extr`er kihkousaihes kih ahtuakaûh y oûbak`, y kihv`oan`r ois
f`oo`zbis kih itris
ne k`n` `serti. f`oo`zbis
Es nekar, ouebikihkilat`htes que servaràh
ne udak`rse v`rais ahnakaisne r`tagak`kaûh
kaertis `nakaih`o
y kihkirn`htes,
se ois arà `sika`hni y kirreo`kaih`hni nedan`lehte f`st` oibr`r eo gah dusk`ni.
47. Kihguhnar ois r`yis es errir kilýh ne k`sa tinis ois prahkapa`htes. Hi
resuot`, pir t`hti, extr`ði, que se tile `o r`yi oulahisi pir eo r`yi testabi, y
vakevers`. Est` equavik`kaûh sûoi es kirrebadoe lena`hte lukf` pràktak` y
`uti`hàoasas.
42. Eo `aso`laehti `neku`ni alpane ahtergerehka`s y r`na`kaihes p`ràsat`s. Eo
dueh r`naestesast` tehnrà `o exatasli kili uh` ne o`s peires l`onakaihes. [a
tr`d`m` sioi, idtehnrà lemires egektis, sidre tini sa s`de bu`rn`r reserv`.
O` exastehka` ne nis kuerpis anáhtakis eh uh satai n`ni puene k`us`r
ahkihvehaehtes ne ev`ou`kaûh. Nis trizis ne let`o, uhi eh girl` ne oo`ve ahboes` y
eo itri eh su est`ni h`tur`o, puene ser que igrezk`h abu`o re`kkaûh pehnuo`r eh
ku`hti ` nespo`z`laehtis. F`drà ahkousi persih`s kih abu`o kagr` r`naestásak`. Eh
este k`si quen`rà làs ne reoaeve tin`vì` pir quá eo dueh r`naestesast` f`rà ne o`
prunehka` uh` ne sus prahkap`oes vartunes
vartunes.
46. M`làs f`drà que neskuan`r eo o`rbi ne suspehsaûh neo páhnuoi. Lukf`s g`oo`s
ne ‟sehsadaoan`n“ respihneh ýhak`lehte ` uh` ahex`ktatun eh este `spekti.
41. Es pisadoe que estáh n`n`s tin`s o`s kihnakaihes ane`oes ` o` k`pt`kaûh
r`naestásak` ne uh eoelehti n`ni y, sah eld`rbi, ois resuot`nis sih huois. Esti se
kirrabe sûoi kih persever`hka` pues hi es nesekf`doe eo fekfi ne que eo iper`nir
se ehkuehtre `hte uh k`si
k`si tìpaki ne "doiquei".
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

00. Ahnak`kaihes ter`páutak`s ne ois kioires eh o` s`h`kaûh

 RRR.@OL@[@T@H.KIL

04. Tekilehn`kaihes p`r` tr`d`m`r kih eo Záhnuoi Uhavers`o.

Uhavers`o .

@htes ne tr`d`m`r kih ku`oquaer tapi ne páhnuoi f`y que s`der kûli ahter`ktý` huestr`
estruktur` eherbátak` kih eo páhnuoi p`r` piner ahterpret`r o` ahgirl`kaûh que his n`.

@htes ne ahaka`r k`n` tr`d`mi, eo r`naestesast` nede expres`r, kihskaehte y

leht`olehte, eo nesei ne tirh`rse sehsadoe y gik`oaz`r leht`olehte sûoi o`s
r`na`kaihes neo sumeti u idmeti que ` áo oe ahteres`h, kih exkousaûh ne tini oi
nelàs.
Zir emelpoi, sa està dusk`hni uh` nes`rlihaz`kaûh eh ois kf`cr`s , puene
expres`r su nesei ne ser sehsadoe ` est` nes`rlihaz`kaûh, nakaehni leht`olehte=
"[ûoi quaeri ser sehsadoe ` o`s nes`rlihaz`kaihes ne las kf`cr`s ( i ne itr`
persih` ), kih exkousaûh
exkousaûh ne tin`s o`s nelàs
nelàs r`na`kaihes".
Este nesei y o` reo`m`n` kihkehtr`kaûh eh eo idmeti que nese` ahvestab`r
f`keh que se doiquee o` sahtihì` y rekepkaûh ne o`s r`na`kaihes ne itris idmetis.
Kili sukene kih o`s kiluhak`kaihes r`na`oes y ne teoevasaûh, o`s tirleht`s
`tlisgárak`s ` vekes pueneh ahtergerar o`s kiluhak`kaihes. Neo lasli lini,
tin` "tirleht` leht`o" que perturde o` k`p`kan`n ne sahtihì` y oik`oaz`kaûh ne o`
lehte, puene ahtergerar heb`tav`lehte eh ois resuot`nis.
Ehtre itr`s kis`s, oi `hterair alpoak` ehkihtr`rse eh uh est`ni leht`o
heutri, sah premuakais,
o` prebuht` girluo`. sah uh` ipahaûh girl`n` preva`lehte sidre eo resuot`ni ne
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

[a `obuaeh està kihvehkani ne `htel`hi ne que f`oo`rà uh` neterlah`n`

respuest` u idmeti, sahtihaz`rà „pir est` oey ne iraeht`kaûh leht`o „ ese idmeti y
es` respuest`, `uhque hi se`h o`s kirrekt`s. @ hisitris his nede ahteres`r làs
idteher uh` respuest` vern`ner` y hi t`hti, uh` respuest` que kiahkan` kih
huestris ahtereses y neseis.
Tekirnelis saelpre que h`tur`olehte velis y sahtihaz`lis oi que querelis
ver y oi que his ehseð`rih ` ver. Eo ne o` T`naestesa` es uh lini ne ver que hi `nlate
premuakais i til`s ne pisakaûh preva`s kih respekti ` uh pridoel`, p`r` que sus
resuot`nis se`h kirrektis. Zir esi, nespuás ne idteher uh` respuest`, pinelis
prebuht`r= ¹O@ TE[ZUE[^@ ID^EHAN@ E[ WETN@NET@9,¹E[ O@ ÝHAK@ TE[ZUE[^@
ZI[ADOE9.
Beher`olehte, eo livalaehti eh eo sehtani ne o`s `bum`s neo reoim his ahnak`
que uh` respuest` pisatav` i o` exastehka` ne eherbì` pisatav`. [a eo páhnuoi se p`r`
his ahnak` que exaste `ktavan`n eherbátak` i que eo páhnuoi hi taehe uh` respuest` p`r`
oi que prebuht`lis.
[a se lueve eh sehtani kihtr`rai ` o`s `bum`s neo reoim his ahnak` que uh`
respuest` heb`tav` i o` exastehka` ne eherbì` heb`tav`.
@uhque p`r` `obuh`s persih`s puene ser `o kihtr`rai3 p`r` eooi kihvaehe
k`oadr`r `htes eo páhnuoi f`kaáhnioe uh`s prebuht`s gàkaoes y ne respuest` ko`r` y
kilprid`r `sì kili kihtest` `o sì y `o hi.
Eh ku`oquaer k`si, hi nedelis tr`d`m`r kih eo páhnuoi ku`hni huestr`
estruktur` eherbátak` se ehkuehtr` `oter`n`.
@o tr`d`m`r kih eo páhnuoi Uhavers`o utaoaz`relis sio`lehte eo lerana`hi
l`bhátaki (LL) kih eo kirneo satu`ni eh W+ y eh eo terker huni.
Es alpirt`hte hi utaoaz`r este páhnuoi ne itr` girl` sa hi se taehe uh
kihikalaehti priguhni neo lasli.
^`lpiki utaoaz`relis o` d`hn` eku`nir ne kioires ahvasadoes neo espektri que
estàh satu`nis ehtre eo do`hki y eo hebri, ha eo W-, y` que sih ýhak`lehte p`r`
ter`peut`s experaleht`nis.
Es rekilehn`doe uh `lpoai kihikalaehti ne o` kriliteràpa` y ne o`s
pripaen`nes ter`páutak`s ne ois kioires.

Tekilehn`kaûh= Uh` vez que tehb`s re`oaz`n` o` k`oadr`kaûh ne tu páhnuoi,

y f`y`s re`oaz`ni v`ra`s pràktak`s y kibani kihga`hz`, te rekilaehni que te f`b`s
kihtr`seð`s kih
que ku`hni o` tu Qi
prih superair/buì`s/Àhbeoes,
prihuhkaes
uhkaes eo páhnuoi tehb` queet., es nekar,
f`ker p`kt`aehti
uh` p`o`dr`
uh livalaehti
lival kihkreti.ko`ve
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

[a nakes es` p`o`dr` y eo páhnuoi hi f`ke eo livalaehti ehtihkes es pisadoe que

hi f`y`s kihekt`ni kih quaeh krees. @obuh` vez te pueneh surbar nun`s sidre kih kih
quaeh estás kihekt`hni puenes f`ker uh` prebuht` persih`o i g`laoa`r que ýhak`lehte
puene respihnerte tu Qi
Qi superair, tus àhbeoes
àhbeoes i tus buì`s.

^`ldaáh puenes prebuht`r su hildre pir tres vekes, sa hi es quaeh nake ser `
o` terker` prebuht` eo páhnuoi hirl`olehte reveo`rà eo ehb`ði y kih quaeh f`y`s
kiht`kt`ni hi pinrà sisteher o` lehtar` .K`n` l`estraooi taehe su oadraooi, pir oi que te
`hali ` que dusques o` kihtr`seð` que lemir se `n`pte ` tu girl` ne ser. [a taehes
sispekf` i o` kertez` ne que hi estàs kihekt`ni kih uh ser ne ouz, hi te preikupes ha te
`o`rles, salpoelehte kih kihga`hz` y garlez` nekret` que hi perlates que h`n` ha
h`nae que hi vadre eh o` làs `ot` grekuehka` ne `lir y ouz, kihekte kihtabi y nem`s ne
tr`d`m`r kih eo páhnuoi y te o`v`s o`s l`his kih `bu` grì`.
Uh n`ti làs, que te `yun`rà ` ehtehner lemir o`s respuest`s neo páhnuoi y que
saelpre te rekilaehni
Hi, hi taeheh que tehb`s
que ser v`oires eh kueht`
`dsioutis es teher
( 0::%). Lekihskaehka`
expoaki, o` ne que uh saelpre
respuest` [a i uh
taehe pirkeht`mes, es nekar puene f`der uh hi `o >:% i uh sa `o 25% ¹ [e ehtaehne9.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

KITTEK^@ GITLUO@KAÛH NE O@[ ZTEBUH^@[

Es hekes`rai s`der kûli girluo`r o`s prebuht`s `o páhnuoi, se pueneh f`ker

lukf`s prebuht`s sidre tinis ois `rbulehtis pisadoes3 es alpirt`hte, sah
eld`rbi, respet`r `obuh`s rebo`s dàsak`s, o` respuest` nepehne esehka`olehte ne o`
girluo`kaûh ne o` prebuht` y ne o` ko`r` y kihkehtr`n` ahtehkaûh ne quaeh
prebuht`=

Tespet`r o`s sabuaehtes rebo`s=

- Girluo`r o` prebuht` kih o` l`yir ko`ran`n pisadoe, salpoe,

salpoe, dreve y narekt`lehte.
- Hi prebuht`r us`hni= "pinrì`, serì`,
s erì`, f`drì`.... est` nekasaûh le se` ýtao9" sa hi, "est` nekasaûh
le sarve9"
- Hi prebuht`r n`hni ipkaihes " l`ð`h` serà hudo`ni i sioe`ni9".
- [aelpre prebuht`r us`hni eo pisatavi, pir emelpoi, Es kirrekt` est` nekasaûh9" y hi= "est`
nekasaûh hi es errûhe`9"
- Hi f`ker prebuht`s kuy` respuest` es hitira`, se pueneh f`ker exkepkaihes sûoi p`r` pr`ktak`r
i `o prahkapai ne ku`oquaer sesaûh
se saûh i p`r` veragak`r eh su lilehti eo br`ni ne naspihadaoan`n
HUHK@ f`ker prebuht`s eh d`se ` o` kuraisan`n, sahi pir
pir uh `utáhtaki y sahkeri ahterás.
- HUHK@ f`ker prebuht`s que que pinrì`h n`ð`r i ferar viouht`ra`lehte ` ois nelàs.
- Hi prebuht`r huhk` ZIT PUÁ9 [a hi làs daeh girluo`r o` prebuht` ne l`her` que o`
respuest` puen` ser "sa" i "hi"
" hi"
- HI us`r huhk` eo páhnuoi
páhnuoi p`r` idteher resuot`nis eh kilpetehka`s
kilpetehka`s i muebis ne `z`r.

Ziher espeka`o `tehkaûh ` o` girluo`kaûh ne o`s prebuht`s, sa hi se `taehneh

est`s rebo`s dàsak`s hi se idtehnràh respuest`s kihga`does3 sa pir emelpoi ehtr`h eh
muebi g`ktires naversis, sa o` prebuht` es luy kilpoem` kili p`r` idteher
respuest` ne uh` sio` vez, i sa o` ahtehkaûh hi respet` eo usi kirrekti neo páhnuoi3
evat`r ehtihkes o`s sabuaehtes prebuht`s i girluo`kaihes=

- Zrebuht`s h`kan`s ne uh` elikaûh i ahtehkaûh heb`tav`,

heb`tav`, kili kir`me, keois, etk.
- Zrebuht`s p`r` idteher ahgirl`kaûh
ahgirl`kaûh sûoi pir kuraisan`n.
- Zrebuht`s piki kihgus`s
kihgus`s i que pueneh teher v`ra`s respuest`s.
- Zrebuht`s kuy` respuest` y` se sep`, ` exkepkaûh ne que se` p`r` emerkat`rse i p`r` prid`r o`
`uti-nenak`kaûh.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

ZTEBUH^@[ Q TE[ZUE[^@[
@fir` y` est`lis eh kihnakaihes ne re`oaz`r prebuht`s `o páhnuoi y
idteher sus respuest`s. Nedelis girluo`r
girluo`r uh` sio` prebuht` pir
pir vez (esti alpoak`
alpoak`
que hi se pueneh re`oaz`r prebuht`s que kihtehb`h sud-prebuht`s) y que puen`h
respihnerse pir sì i pir hi. Eo páhnuoi respihne ` tr`vás ne ois livalaehtis `o
f`do`r ne o` kihvehkaûh leht`o, ` ois que f`y que `ð`nar ois nis `spektis ne o`
rit`kaûh (veoikan`n y `lpoatun neo bari.
Kih respekti ` o`s prebuht`s, rest`h `ýh nis idserv`kaihes.

@. Zo`hte`r prebuht`s vat`oes y evat`r o`s prebuht`s ahtr`skehnehtes

Tekirnelis que eo sudkihskaehte, que es quaeh respihne ` o`s prebuht`s que
girluo`lis, es kili huestri àhbeo kustinai eh eo irneh daioûbaki. Zir oi t`hti,
sûoi oe ahteres`h prebuht`s
prebuht`s vat`oes < alpirt`htes p`r` o` van`. Esti quaere nekar que
qu e
hi respihne ` prebuht`s ahtr`skehnehtes.
Zrebuht` pir emelpoi= "¹Kuàhtis paimis pueneh vavar eh o` k`dez` ne uh
`ogaoer9" y verà que eo páhnuoi perl`hekerà eh o` ahlivaoan`n làs `dsiout`.
Zirque es uh` prebuht` sah alpirt`hka` vat`o.
Ne `ooì que se` luy alpirt`hte neskudrar, eh tinis ois k`sis, sa o` prebuht` es
oebìtal`, p`r` exkouar o` v`h` kuraisan`n.
Zir itri o`ni, tini eh o` h`tur`oez` se rabe pir uh` oey ne `firri ne eherbì`
(Oey neo lehir esguerzi). Zir est` oey, o` h`tur`oez` hi b`st` eherbì` eh priyektis
ahtr`skehnehtes i eh o` idtehkaûh ne n`tis i rekursis que estàh ` o` l`hi i sih
làs gàkaoes ne idteher pir itris prikenalaehtis
Esti quaere nekar que hi f`drà respuest` vàoan` laehtr`s eo iper`nir hi f`y`
`bit`ni preva`lehte tin`s sus pisadaoan`nes ne ahvestab`kaûh elpoe`hni sus
t`oehtis irnah`rais.
D.
[`der quá se prebuht`
[abhagak` teher luy eh ko`ri kuào es eo kihtehani que oe n`lis ` `queooi pir oi
que prebuht`lis. Zir emelpoi, eh o` prebuht`= "¹T`ýo serà exatisi eh o` van`9", o`
ko`ve resane eh o` p`o`dr` "exatisi".

¹Kûli pueni s`der quá sabhagak` sa, pir emelpoi, ha saquaer` kihizki quá
prigesaûh taehe T`ýo, p`r` s`der kûli se l`hagaest` eo áxati eh ese est`ni ne van`9
v an`9
Zeri, supihb`lis que T`ýo es `rtast`. [er exatisi puene teher luy nastahtis
kihtehanis= ¹sabhagak` que serà g`lisi9. ¹que b`h`rà lukfi naheri9, ¹que serà
`obuaeh que, `nelàs ne teher tini oi hekes`rai p`r` vavar nabh`lehte, kiht`rà kih
br`h k`p`kan`n eh su prigesaûh, br`h l`nurez y est`daoan`n kili persih` y kih
uh` ferlis` g`laoa`9
Esti his ahnak` t`ldaáh que, ku`hni ois kihikalaehtis prevais sih
ahsugakaehtes, o`s prebuht`s sueoeh ser piki ko`r`s, alprekas`s, `ldabu`s i
pioav`oehtes.

RRR.@OL@[@T@H.KIL

Eo `suhti se vueove làs kilpoemi ku`hni es itr` persih` o` que re`oaz` o`

prebuht`. Es luy alpirt`hte que, t`hti o` persih` que kihsuot` kili eo
r`naestesast`, ehtaehn`h oi lasli, oe kihgaer`h anáhtaki kihtehani ` `queooi pir oi
que prebuht`h.
[uberalis ` ois r`naestesast`s hi respihner ` prebuht`s kili est`s=
"Puaeri s`der sa oi que paehsi tehnrà resuot`ni pisatavi i heb`tavi".
Est` prebuht` o` re`oaz`h f`datu`olehte o`s persih`s que hi quaereh n`r `
kihiker, `hte hisitris, eo kihtehani ne su prebuht`. Lukf`s vekes eo resuot`ni
hi es prekasi, pirque laehtr`s o`s persih`s girluo`h o` prebuht`, estàh
pehs`hni eh itr`s kis`s
kis`s `o lasli
lasli taelpi i pirque neskihgì`h
neskihgì`h ne huestr`
k`p`kan`n.
¹[ioukaûh9 Oi lemir es que E[KTAD@H su prebuht` y his o` ehtrebueh eh
sidre kerr`ni. Ehtihkes, hisitris idtehnrelis o` respuest` eh reo`kaûh kih o`
ZTEBUH^@ PUE E[^À EH EO [IDTE.

Q o` lemir
o` sabuaehte l`her` neleht`o,
kihvehkaûh naoukan`r huestr` k`p`kan`n,
` ku`oquaer eh prebuht`s
netekkaûh ne estis k`sis, es `htepiher
kuyi kihtehani
hi kihikelis= "Puaeri que la páhnuoi perl`hezk` ahlûvao sa est` persih` taehe
sebuhn`s ahtehkaihes". Wavaràh satu`kaihes luy navertan`s.
[ah eld`rbi, rekirnelis saelpre que hi tehelis pir quá nelistr`r huestr`
k`p`kan`n. [alpoelehte o` tehelis, o` elpoe`lis y esi es sugakaehte p`r`
hisitris. [a pehs`lis que nedelis nelistr`ro`, esti y` ahnak`rì` que hisitris
nun`lis ne huestr` k`p`kan`n r`naestásak`.

Hi exasteh
puene rebo`sus`hni
prebuht`r gam`s eh ku`hti
nuoi,` ois `rbulehtis sidre ois ku`oes se
eo páhnuoi,
páh
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

^res `nvertehka`s=

Eo. O` T`naestesa` n` UH@ respuest`, hi O@ respuest`

[a hi guese `sì, o`s persih`s hi `sularì`h o` respihs`daoan`n que oes
kirrespihne eh k`n` uh` ne o`s satu`kaihes que beher`h. Esti f`y que piheroi luy
ne reoaeve, pirque k`n` vez làs persih`s ehtreb`h, oater`olehte, su pripai piner `
ois nelàs `o prebuht`r eh girl` ahg`htao quá nedeh f`ker `hte t`o i ku`o satu`kaûh,
kili sa eh o` T`naestesa` resanaese o` tit`oan`n ne o` respuest`.
Eo dueh r`naestesast` m`làs exale ` o` persih` ne su respihs`daoan`n, sahi que
saelpre oe preseht` uh` oektur` beher`o ne o` satu`kaûh y nespuás, tehaehni eh
kueht` es` oektur`, o` persih` nede til`r o` nekasaûh gah`o.
Zrekas`lehte pirque tini oi ful`hi y sus satu`kaihes estàh repoet`s ne
l`takes, hi se puene respihner pir DO@HKI i HEBTI= `sì se pernerì`h lukf`s
tih`oan`nes que, nesne eo do`hki, p`s`hni pir eo bras, `nquaereh navers`s
br`n`kaihes f`st` ooeb`r `o hebri.
Oi lemir es `kistuldr`rse, eh tin`s o`s satu`kaihes eh que estàh ahvioukr`n`s
persih`s,
nekar ` o` `persih`=
respihner nehtri
"Lare. Oi ne
queuh` esk`o`
usten neo 0 eh
kihsuot`, `o 0:.
uh` Zir emelpoi,
esk`o` neo 0 `ose0:.
oe puene
^aehe
uh` alpirt`hka` ne 6". Nespuás, o` persih` verà quá nekane.

E4. O`s netekkaihes v`oeh p`r` eo lilehti eh que se f`keh

Zir tini oi nakfi eh eo puhti N, exasteh `obuhis eoelehtis que neterlah`h
kaert` kihtahuan`n ne o`s satu`kaihes. [ah eld`rbi, oi làs s`dai p`reke resanar eh o`
prelas` ne que o`s netekkaihes v`oeh p`r` eo lilehti eh que se re`oaz`h. Zir esi
hi es kihvehaehte
„y làs sa hi se taehe experaehka` „ re`oaz`r netekkaihes ` luy o`rbi po`zi, sah
viover ` kfeque`ro`s k`n` t`hti, p`r` ver sa o`s kihnakaihes hi f`h v`ra`ni pir eo
oadre muebi ne o` oadert`n
oadert`n ne o`s persih`s ahvioukr`n`s.
E;. Uh l`hemi espeka`o neo taelpi y neo esp`kai
Kih tini, `uh respet`hni o` oadert`n ne o`s persih`s, tehelis que nekar que eh
T`naestesa`, exaste uh l`hemi espeka`o neo taelpi y neo esp`kai. @sì kili p`r` eo
pehs`laehti hi exasteh eo taelpi y eo esp`kai (< es sugakaehte que
q ue pehselis que
est`lis eh uh oub`r p`r` est`r ne ahlena`ti leht`olehte eh áo) t`lpiki exasteh eh
o` ahtuakaûh r`naestásak`.
r`naestásak`.

EMELZOI[ NE U[I[ ZET[IH@OE

ZET[IH@OE[
[ NE O@ T@NAE[^E[A@
[a f`s sebuani tinis ois p`sis ahnak`nis f`st` `quì, y` estàs eh kihnakaihes ne
tr`d`m`r. @sì, estis emelpois te suberaràh pràktak`lehte kuàht`s `poak`kaihes puene
teher o` huev` tákhak` que f` `prehnani.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

@nvertaràs que, eh k`n` p`si, po`hte`lis ahterrib`htes, p`r` que v`y`s

`nquaraehni eo fàdati ne re`oaz`r o`s prebuht`s saelpre eh girl` kirrekt` y
kilpoet`, nur`hte eo tr`d`mi.

0;. Kilp`tadaoan`n kih ter`pa`s `oterh`tav`s= kih Teaca i

ku`oquaer itr` ter`pa` eherbátak`.
eherbátak` .

Teaca es uh` ferr`laeht` exkeoehte que kilpoeleht` extr`irnah`ra`lehte `o

Záhnuoi Uhavers`o, y` que puene tr`d`m`r kih `ld`s.
O` girl` ne f`keroi es kioik`roi sidre o` l`hi eh que està kibaehni eo páhnuoi
uhavers`o. ^u itr` l`hi ` uh` nast`hka` ne uhis 5 kehtìletris piher tu ahtehkaûh,
que es` eherbì` se gik`oake ` tr`vás neo páhnuoi kih o` `yun` ne tus àhbeoes, buì`s
y l`estris. Zuenes al`bah`r que o` eherbì` taehe uh kioir(`zuo turques`, pir
emelpoi i eo que te vadre làs) p`r` g`kaoat`r o` gik`oaz`kaûh.
@nelàs `kilp`ð`r kih o` respar`kaûh eo goumi ne eherbì`, ahkreleht`rà o`
sehs`kaûh ne k`h`oaz`kaûh y kih o` pràktak` hit`ràs kili eo goumi ne eherbì`
utaoaz`ni arà sudaehni ne vadr`kaûh, ooeb`hni ` k`h`oaz`r eherbì`s ne `ot` grekuehka`
vadr`tira`.
Kih Esehka`s goir`oes=

[eoekkaûh ne esehka`s goir`oes kih eo páhnuoi= [e nem` bar`r eo páhnuoi sidre eo

cat ne o`s esehka`s. Ku`hni eo páhnuoi re`oake uh bari gr`hki, se oi suspehne sidre
o` p`ol` (nerekf` i azquaern`} neo p`kaehte= sa eo páhnuoi re`oaz` uh bari salao`r
sidre o` p`ol`, quaere nekar que eh eo cat f`y esehka`s que pueneh
pu eneh `yun`roi. [a bar`
eh sehtani kihtr`rai, o`s esehka`s serì`h n`ðah`s p`r` es` persih`. [a elpaez` `
iskao`r ne H (`rrad`)
(`rrad`) ` [ (`d`mi), sabhagak` que ha gu ha g`.
Este látini t`ldaáh puene elpoe`rse eh fileip`tì`, beliter`pa`.
`ril`ter`pa`, kriliter`pa`. lusakiter`pa`. etk.
@salasli, pir este látini se puene f`oo`r o` kildah`kaûh `neku`n` ne v`rais
lenak`lehtis v su nisagak`kaûh. @obuh`s ZTEBUH^@[ serì`h= ¹F`y `quì
esehka`s ahkilp`tadoes ehtre sa9 ¹Es est` o` kildah`kaûh `neku`n`9 ¹Es est` o`
nisas `neku`n`9
¹Es hekes`rai kildah`r esehka`s ne itris sastel`s9
Eh `ril`ter`pa`, kihsuot`r kih eo páhnuoi sa se nedeh elpoe`r eh d`ðis,
`ril`taz`nires `ldaeht`oes, ahf`o`kaihes. l`s`mes, krel`s kilpres`s grì`s i
k`oaehtes, usi g`ka`o, etkáter`. Ku`hni ois eoelehtis que se nedeh kfeque`r sih
lukfis, oi lemir es kihgekkaih`r
kih gekkaih`r [ELAE[GET@[ kih eoois.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

Tekirnelis que, pir `h`oibì` kih o` neo reoim, o` E[GET@ es uh` esk`o`
karkuo`r y o` [ELAE[GET@ es uh` esk`o` selakarkuo`r.
Ku`hni se elpoe`h [ELAE[GET@[. es hekes`rai prebuht`r pir o` prairan`n ne
ois lenak`lehtis= kuào es eo lenak`lehti que v` eh praler oub`r, eh sebuhni
oub`r, etk.
^`ldaáh se puene kihgekkaih`r uh` [ELAE[GET@ kih ois est`nis
prenilah`htes ne uh doiquei kili eo telir, o` ahkertanuldre, o` g`ot` ne ahterás
pir o`s karkuhst`hka`s presehtes, o` sioen`n, o` fapersehsadao
fapersehsadaoan`n,
an`n, eo nes`oaehti y o`
nesesper`kaûh, eo exkesi ne preikup`kaûh, etk. @quì es g`ktadoe `verabu`r sa o`s
k`us`s sih gìsak`s, psìquak`s i esparatu`oes, y eh quá pirkeht`me. [a sih re`oes i
al`bah`ra`s, y eh quá pripirkaûh.
 Eoekkaûh ne uh` k`rrer`=
[aelpre tehaehni leht`olehte luy eh ko`ri quá pretehni oibr`r `o sebuar uh`
k`rrer` „áxati, naheri, `yun` `o prûmali, re`oaz`kaûh persih`o „ kfeque`r uh` oast`
ne k`rrer`s, prebuht`hni= ¹Est` k`rrer` es o` làs kilp`tadoe kihlabi9


Elpoeis y k`rbis=
K`sa saelpre his ehkihtr`lis eh satu`kaihes eh o`s que, tehaehni uh elpoei, his
igrekeh itri kih làs reluher`kaûh, i tehaehni uh k`rbi his igrekeh itri ne l`yir
mer`rquì`, i kih l`yi res pisadaoan`nes p`r` `lpoa`r huestr` k`p`kan`n ne
sioan`ran`n y servakai.
Es prekasi teher eh kueht` que huestr` lehte kihskaehte es luy oalat`n` y que.
eh o` huev` satu`kaûh, puene f`der `spektis heb`tavis neskihikanis p`r` hisitris,
que heutr`oakeh tit`olehte ois `spektis pisatavis. Kili huestr` lehte
sudkihskaehte està kihekt`n` t`ldaáh kih esis `spektis, pinelis prebuht`r= ¹Este
elpoei, le kihvaehe `ktu`olehte9 ¹Eo huevi k`rbi que le igrekeh es lemir que eo
que tehbi `fir`9 ¹Eo tr`d`mi `ktu`o taehe `spektis heb`tavis que hi perkadi9 ¹Eo
huevi tr`d`mi taehe `spektis
`spektis pisatavis
pisatavis que sûoi ará neskudraehni
neskudraehni kih eo taelpi9
O`s persih`s que quaereh vavar nesne eo [er Zriguhni nederì`h prebuht`rse= ¹Eo
huevi tr`d`mi le perlatarà kreker ahterairlehte9 ¹Le perlatarà evioukaih`r ne
`kuerni kih la [er Zriguhni9 Ahversaihes y iper`kaihes kilerka`oes= Luy `
lehuni nedi re`oaz`r prispekkaihes p`r` elpres`rais `labis. Uh` vez,
ehkihtràhnile eh eo exterair, le ehva`rih uh g`x eh eo que se le kihsuot`d` sidre
o` kihvehaehka` ne uh` ahversaûh ne lenai laooûh ne euris. Kili yi hi le
ehkihtr`d` esis nì`s eh eo oub`r ` nihne se ehva`d` o` kihsuot`, ois g`xes se repetì`h
panaehni uh` respuest`. Las kioeb`s est`d`h ahtrab`nìsal
ahtrab`nìsalis
is y pehs`rih que yi
quazàs tuvaese uh l`ster eh ekihilì` que eoois neskihikì`h. [ah eld`rbi, se
tr`t`d` ne uh` salpoe kihsuot` r`naestásak`.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

@obuh`s prebuht`s= ¹Este es eo lemir lilehti p`r` ahvertar9 ¹[e prinukarà uh

lilehti lemir que este9 ¹Ne `quì ` kuàhti taelpi9 ¹O` sul` que paehsi ahvertar
es o` kirrekt`9 ¹Kihvaehe ahvertar làs9 ¹Kuàhti làs9 ¹Lehis9 ¹Kuàhti lehis9
Ahvartaehni `fir`, ¹se kirreh raesbis9 Zispihaehni o` ahversaûh= ¹se renukaràh ois
raesbis9
Nesne o` ûptak` neo pripai krekalaehti,
krekalaehti, se puene prebuht`r= Kih est` ahversaûh,
¹idtehnrá resuot`nis hi ekihûlakis sul`lehte br`tagak`htes p`r` las ane`oes
esparatu`oes y tr`skehnehtes9
 Ahvestab`kaihes pioaka`oes=
[ih netekkaihes p`rekan`s ` o` `hterair. @uhque uhi hi tehb` hahbuh`
espeka`oaz`kaûh eh eo tel`, esi hi ahgouye eh o` prispekkaûh3 peri sì ahgouye eh eo
tapi ne prebuht`s que se nedeh re`oaz`r. Zir esi, eh tinis ois k`sis eh que hi
tehelis kihikalaehtis sidre o` l`tera` kihsuot`n`, es lemir que ois ahteres`nis es
táh presehtes y girluoeh o`s prebuht`s. Oi ane`o serì` que ois elpres`rais, pioakì`s,
duzis, etk. `prehn`h o`
o` tákhak` y o` elpoeeh eh su espeka`oan`n.
espeka`oan`n.
 @htes ne ahaka`r uh hebikai=

I daeh ku`hni
lerk`nerì`s uh hebikai
es prekasi y` f` sani
ahkreleht`r, quáahaka`ni, se puene
lerk`nerì`s kfeque`r
`huo`r pirquequáhi tapis ne
tehnràh
nel`hn`, quá lerk`nerì`s l`hteher eh eo haveo ne stikc exastehte eh eo presehte.
presehte.
^`ldaáh f`drì` que prebuht`r quá lerk`nerì`s „`uh ` kist` neo dehegakai
l`tera`o que puen`h `pirt`r„ hi nedi kilerka`oaz`r pirque sih hikav`s p`r` ois
kihsulanires.

 Z`r` til`r elpoe`nis=

Est` persih`, ¹es kihvehaehte p`r` o` elpres`9 ¹Zresehtû su kurrìkuoul `hte

itr`s elpres`s9 O` retradukaûh que pretehne= ¹Està `kirne kih su k`p`kan`n9 ¹Es
kihvehaehte
k`p`z til`r
que est`9 Eo o` y`9 ¹Kihvaehe
kurrìkuoul esper`r9 ¹[eque
y ois `htekenehtes preseht`rà
preseht`=itr` persih`
¹[ih nabhislàs
ne
kránati9 ¹^aehe neseis ne ku`oagak`rse y pribres`r9
¹Kuào es su br`ni ne hekesan`n respekti ne este elpoei9
[a se tr`t`r` ne seoekkaih`r uh brupi ne kahki persih`s sidre uh` oast` ne quahke,
se `piy` o` puht` ne uh oàpaz sidre k`n` hildre, y se prebuht`= Est` persih`, ¹està
ehtre o`s kahki que hekesat`lis9 Nespuás, sidre o`s kahki seoekkaih`n`s se puene
priguhnaz`r eo kuestaih`rai,
kuestaih`rai, kili eh eo k`si `hterair.
[a o` elpres` es luy br`hne, f`y que prebuht`r pir o` egakaehka` prigesaih`o ne
o`s persih`s ehk`rb`n`s ne o` seoekkaûh neo persih`o y o` egak`ka` ne o`s tákhak`s
`poak`n`s.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

 Eh o` seoekkaûh ne huestris brupis persih`oes, prigesaih`oes, prigesires,

tákhak`s=
O` T`naestesa` perlate `verabu`r ne `htel`hi sa o`s persih`s que querelis
eoebar taeheh "ehnip`tì`" i "sahtihì` vadr`tira`" kih hisitris.
Zueneh ser exkeoehtes persih`s, peri sa hi sih kilp`tadoes kih hisitris hi
pinrì`h kiluhak`rhis tin`
tin` su experaehka` i k`p`kan`n.
k`p`kan`n.
^`ldaáh pinrì`lis prebuht`r eh quá nederì`lis k`lda`r hisitris p`r`
l`xalaz`r es` sahtihì`.
Oi lasli puene sukener kih brupis y tákhak`s ne krekalaehti persih`o. Uh`
tákhak` dueh` p`r` uh` persih`, pir su lini ne ser i su fastira` persih`o, pir ois
laslis litavis pinrì` hi seroi p`r` itr`. Eh esis k`sis, kihvaehe prebuht`r
sukesav`lehte= Este brupi, tákhak`, persih`= ¹es kilp`tadoe kihlabi9 ¹Es eo
`neku`ni p`r` la krekalaehti9
¹Es eo lemir9 ¹Nedi k`lda`r `obuh` `ktatun lì` p`r` ser làs kilp`tadoe, kih este
brupi, tákhak` i persih`9
 Na`bhûstakis y reket`s lának`s=

Z`r` kihgarl`r sus na`bhûstakis y reket`s, ois lánakis pinrì`h girluo`r

prebuht`s kili est`s= Eo l`o ne est` persih`, ¹es gìsaki9 (¹es psìquaki, es
psakigìsaki9). ¹Kihvaehe
¹Kihvaehe iper`r9 Este relenai= ¹es kilp`tadoe kih eo p`kaehte9 ¹Es
eo làs kilp`tadoe9 Ois relenais reket`nis= ¹sih tinis kilp`tadoes ehtre sì9 Ne
ois kilpihehtes ne este relenai= ¹f`y `obuhi que se` ahkilp`tadoe kih o`
persih`9 ¹Zir quá es `oárbak` `o kilpihehte, pirque o` nisas es luy `ot`9 Este
p`kaehte, ¹f`datu`olehte f`ke k`si ` o`s ahnak`kaihes9 ¹^il` ois relenais
ahnak`nis9¹[e `uti-lenak`9 ¹Es nepehnaehte ne ois psakitrûpakis9
 Ois lenat`nires=
Zueneh prebuht`r pir eo látini y oub`r lemir p`r` eoois, o` fir` y eo taelpi
que nedeh nenak`roe p`r` idteher ois lemires egektis.

Kiluhak`kaûh teoepàtak`=

Lena`hte o` T`naestesa`, es pisadoe est`doeker pineris`s kiluhak`kaihes

teoepàtak`s, rekirn`hni saelpre que hahbuhi ne ois prikenalaehtis psìquakis
guhkaih` ku`hni f`y l`o` ge i ku`hni eo n`ti requerani se puene idteher pir itris
lenais. Zir uh` oey ne ekihilì` ne eherbì` „luy k`r`kterìstaki ne o` h`tur`oez`
„ eo sudkihskaehte hi `pirt`r` hahbýh n`ti, sa re`olehte hi està ko`ri que áo es eo
ýhaki k`p`z ne
n e pripirkaih`roi.
Zir emelpoi= `obuaeh s`oe ne va`me, hi his nami ` nûhne ad` ha his nemû uh
teoágihi p`r` oo`l`roi, y eh eo ìhterah luere su l`nre. ¹Kûli f`kelis p`r`
oo`l`roi9
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

^il`lis uh` gitibr`gì` suy` i eskradalis su hildre kilpoeti eh uh p`peo.

[uspehnelis eo páhnuoi sidre su gitibr`gì` i sidre su hildre y his kihkehtr`lis
eh eo lehs`me que querelis tr`hslatar < es sul`lehte urbehte que le oo`les y`
pir teoágihi. Eo páhnuoi elpez`rà ` bar`r guertelehte f`ka` o` nerekf`. Ku`hni
kese, f`drà ahnak` ni que eo lehs`me gue tr`hslatani y rekadani. @ p`rtar ne ese
lilehti. o` persih` ahteres`n` sehtarà uh guerte alpuosi ahterair ne oo`l`rhis pir
teoágihi y hi tehnrà sisaebi, laehtr`s hi se kiluhaque.

Nedelis teher eh kueht` que eo que rekade eo lehs`me eh eo itri extreli es eo

sudkihskaehte ne o` itr` persih`, quaeh t`ldaáh, pir o` lasl` oey ne `firri ne
eherbì` ne o` h`tur`oez`, muzb` o` urbehka`, utaoan`n y fihestan`n neo lehs`me, `htes
ne p`s`roi `o po`hi kihskaehte ne es` persih`.
 Expoir`kaûh psakioûbak`=
Ku`hni teherhis lukf`s experaehka`s nioiris`s. eo sudkihskaehte o`s
"`lur`oo`" p`r` que hi estáh kihtahu`lehte presehtes eh o` kihkaehka`, kili
sukene kih ois ehgerlis leht`oes. [ah eld`rbi, es alpirt`hte til`r kihkaehka` ne
esis doiqueis, pirque tr`b`h lukf` eherbì`, his piheh rìbanis y ` vekes dia-
kite`h huestris lemires priyektis.
Eh ik`saihes, his sukeneh kis`s que, pir hi teher hahbuh` expoak`kaûh
kihskaehte p`r` eoo`s, o`s expoak`lis ekfàhnioes o` kuop` ` ois itris, sah n`rhis
kueht` ne que ois itris sih uhi ne ois lek`haslis neo sudkihskaehte p`r`
`oert`rhis sidre neterlah`n`s satu`kaihes que es hekes`rai kihiker y `kept`r
` kept`r eh ese
lilehti. Eh ese k`si, ois nelàs se kilpirt`h kili "espemis" y his nevueoveh
kihskaehtelehte ku`hti hisitris oes ehva`lis ahkihskaehtelehte.
Z`r` tr`d`m`r lemir, es kihvehaehte us`r uh` "selaesger`". "esquel`" i
"na`br`l`" que `nelàs ne `yun`rhis ` kihkehtr`rhis làs y lemir, his `firr`
re`oaz`r t`ht`s prebuht`s. @ lini ne emelpoi, presehti linagak`nis nis na`br`l`s
ne Graenl`h= (6) "O` k`rt` ne `hàoasas" y "O` k`rt` ne estreoo` ne kahki puht`s".

O` k`rt` felasgárak` ne Graenl`h. que irabah`olehte es uh` esger`, `yun` `

prekas`r àre`s pridoelàtak`s
pridoelàtak`s
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

Bràgaki H½ 45

Kihsaneri que ois esquel`s bràgakis ne seoekkaûh (ver làs `neo`hte),

represeht`nis pir esger`s, nagakuot`h o` seoekkaûh pirque eo ahstrulehti seð`o`,
ahevat`doelehte, nis ipkaihes, oi ku`o idoab` `o r`naestesast` ` girluo`r uh` huev`
prebuht`= O` ipkaûh vàoan`, ¹es o` ne o` nerekf` i o` ne o` azquaern`9 i ¹es o` ne
`rrad` i o` ne `d`mi9 Eh k`ldai, eh uh esquel` bràgaki ne seoekkaûh que se`
felasgáraki (selaesger`),
(selaesger`), eo ahstrulehti seð`o` uh` sio` ipkaûh pir vez.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

„ Kihvaehe kipa`r est` estreoo` eh uh trizi ne p`peo i gitikipa`ro`, kioik`hni

eh eo kehtri eo hildre ne o` persih` que se nese` ahvestab`r. [uspehner eo páhnuoi
sukesav`lehte sidre k`n` àre` y prebuht`r pir su est`ni eh k`n` uh` ne eoo`s.
* @oalehtis, dedan`s y naet`s. Zinelis prebuht`r= Este `oalehti, ¹es duehi
p`r` lì eh este lilehti9 Estis `oalehtis, ¹sih kilp`tadoes ehtre sì9 ¹[ih
greskis9
¹[ih ne dueh` k`oan`n9
Zinelis re`oaz`r o`s lasl`s prebuht`s sidre o`s dedan`s. Kih respekti ` o`s
naet`s, `nelàs ne prebuht`r pir o` k`htan`n ane`o ne ahbestaûh ne k`n` `oalehti eh
eo nì`, se elpaez` ahquaraehni sa es due-hi i hi p`r` o` pripa` naet`.
* Wat`lah`s, laher`oes, ioabieoelehtis, `lahiàkanis. [a tehelis uh` oast` `
l`hi, se `verabu`h neo lasli lini que ois `oalehtis. Hi f`y que iovan`rse ne
prebuht`r sidre o` nisas ne k`n` uhi ne eoois y eo lilehti lemir p`r` ahberarois.
O` nisas se gam` prebuht`hni, pir emelpoi= "¹Hekesati 0:: Uo" (uhan`nes
ahterh`kaih`oes)9" [a eo páhnuoi respihne que [Ì, sudar ` 05:, 4::, etk. f`st` que
respihn` que hi. Nihne elpaez` ` nekar que hi, est`relis eh eo nis`me musti. Es
eoeleht`o que kihizk`s ois v`oires hirl`oes, làxalis y lìhalis ne k`n` uhi ne
esis kilpoelehtis.
@ `obuhis prigesaih`oes oes fe n`ni eo kursi ne T`naestesa` p`r` que puen`h
elpoe`roi kili kihgarl`kaûh ne na`bhûstaki y nisas kih o`s Esehka`s Goir`oes ne
D`kf.
* ^er`pa` pir ois kioires y paenr`s prekais`s. ^ehaehni ` o` vast` uh oast`ni i
uh ku`nri ne kioires i ne bel`s, seoekkaih`r kih eo páhnuoi. O`s persih`s que
bust`h ne este tapi ne ter`pa` y` s`deh que, eh k`si ne negakaehka`, pir emelpoi ne
kioir verne, kihvaehe vasu`oaz`r leht`o lehte eo kioir verne3 us`r rip`s y oukes ne
ese kioir3 kioik`r `o [io uh v`si ne `bu`
` bu` t`p`ni kih uh gaotri ne ese kioir.

Nede prebuht`r `o páhnuoi kuàht` `bu` nede deder y kuàhti taelpi nede
expihero` `o [io p`r` que se eherbake `neku`n`lehte.

Neo lasli lini prikenerà kih o` oast` ne paenr`s prekais`s. Zuene dusk`r o`
kilp`tadaoan`n que exast` ehtre usten y es` paenr` i prebuht`r narekt`lehte= "Est`
paenr`, ¹es dueh` p`r` lì9" Eo sehtani, veoikan`n y `lpoatun
`lpoatun neo bari oe respihnerà
[Ì i HI y eh quá pripirkaûh.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

Zrekais y k`oan`n. [e puene prebuht`r sidre o` k`oan`n y eo prekai ne ku`oquaer

idmeti que se quaer` kilpr`r i vehner. Qi persih`olehte, ku`hni tehbi que gam`r
eo prekai ne uh kursi, prebuhti= Z`r` o`s persih`s que v`h ` til`r eo kursi, ¹este
prekai es eo musti p`r`
p `r` eoois9 ¹Es eo musti p`r` la esguerzi9 ¹Es eo equaoadr`ni p`r`
tinis9
Ku`hni tehb` que kilpr`r uh oadri, seoekkaihe kih eo páhnuoi kuào es eo duehi.
[a f`y v`rais, kuào es eo lemir ne tinis. Ne tinis linis, hi neme ne fime`roi,
ime`roi, oeer eo prûoibi y kihsuot`r eo ìhnake.
* Zo`ht`s y vebet`oes. Kih eo páhnuoi suspehnani sidre uh` po`ht`, prebuht`roe
"sa es geoaz, sa està kihteht`"... [a o` respuest` guese HI, es prekasi ahvestab`r sa
hekesat` làs [io, làs `bu`, k`ldai ne l`ket`, ne taerr`, ne oub`r, etk. [e puene
prebuht`r pir eo taelpi
taelpi lemir p`r` o`so`s saeldr`s,
saeldr`s, pin`s, kisekf`s, etk.
Tekirnelis que o`s gekf`s `neku`n`s p`r` saeldr`s y pin`s es luy
alpirt`hte neterlah`ro`s pir eo k`oehn`rai ouh`r y ouebi veraga-k`ro`s kih eo
elpoei ne o` T`naestesa`.
@ lini ne emelpoi, rekirnelis que o` s`danurì` pipuo`r `kihsem` re`oaz`r
`obuh`s t`re`s eh lilehtis espeka`oes ne o` Ouh`.
- ZIN@[= o`s po`ht`s nedeh pin`rse eh Ouh` lehbu`hte (ehtre o` Ouh` huev` y o`
Ouh` ooeh`), kih o` Ouh` eh uh sabhi ne guebi (@raes, Oei i [`bat`rai).
- [AELDT@= O`s po`ht`s que n`h grutis ned`mi ne o` taerr`, kili o`s p`p`s,
r`d`hatis, l`hìes, z`h`fira`s, d`t`t`s, l`hnaik`s, r`ìkes, etk. se saeldr`h eh Ouh`
lehbu`hte eh sabhi ne taerr`.
- AHMET^I[= nedeh re`oaz`rse eh Ouh` krekaehte „ehtre o` Ouh` huev` y
kerk` ne o` Ouh` ooeh`„ kih o` Ouh` eh uhu h sabhi ne guebi (@raes, Oei i [`bat`rai).

Z`r` o`s po`ht`s=

- GOIT@OE[ (Ouh` krekaehte eh sabhi ne n e `are)
- GTU^@OE[ (Ouh` krekaehte eh sabhi ne n e guebi)
- WETNUT@[ (Ouh` krekaehte eh sabhi ne `bu`). kih exkepkaûh ne o`s vernur`s que
nedeh girl`r k`dez`s, kili eo repiooi i o` oekfub` `rrepioo`n`, que nedeh
seldr`rse eh Ouh` lehbu`hte nur`hte eo sabhi ne Kàhker.
Eh o` Ouh` krekaehte hi se nedeh t`o`r àrdioes nestah`nis ` luedoes y
kihstrukkaihes, pirque kili ois temanis estàh nastehnanis pir o` `duhn`hka` ne
s`va`, sih pres` gàkao ne ois "dakfis" que ois kileh kih lukf` g`kaoan`n. Ois
t`o`nis eh Ouh` lehbu`hte, `o teher ois temanis kihtr`ìnis, sih làs nuris ne rier.
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

- KIT^E ne K@DEOOI= [e nede kirt`r eo k`deooi eh Ouh` krekaehte (ehtre o` Ouh`

huev` y o` Ouh` ooeh`) kih o` ouh` eh Oei i eh Warbi. Huhk` kirt`roi kih o` Ouh`
eh Kàhker i eh Zaskas
* Eoekkaûh ne kioires p`r` uh` f`dat`kaûh. Zrebuht`r sidre uh` oast` ne kioires,
kioir pir kioir.
¹Este es eo kioir `neku`ni p`r` o` persih` que vavarà `quì9 ¹Es eo làs `neku`ni9
^`ldaáh es hekes`rai prebuht`r pir eo kioir làs `neku`ni ne k`n` p`rte ne o`
f`dat`kaûh= p`renes, kaeoirr`si, l`rkis, puert`s, kirtah`s, `ogildr`s, etk.
*Zerainast`s, naseð`nires y gitûbr`gis. Zueneh seoekkaih`r kih o` `yun` neo
páhnuoi eo tìtuoi, eo naseði i o` gitibr`gì` làs alp`kt`hte p`r` o` t`p` ne su
peraûnaki i revast`. Ois eskratires pueneh prikener ne o` lasl` girl` kih o`s
t`p`s y kihtr`t`p`s ne sus oadris.

^inis pueneh elpoe`r o` T`naestesa` p`r` iptalaz`r, pir emelpoi, eo lehs`me y

o` esk`o` ne v`oires nesne sus respektav`s t`re`s, làs `ooà ne o` salpoe
kilerka`oaz`kaûh.
* Miy`s, idr`s ne `rte y daooetes. [e pueneh netekt`r r`naestásak`l
r`naestásak`lehte
ehte o`
`utehtakan`n, o` `htabÿen`n y eo v`oir.
v `oir.
* Fir`s neo nì` y ne o` hikfe. Tekirn`hni que hisitris tehelis uh
k`oehn`rai y uh reoim daioûbaki que his l`rk`h eo taelpi ahterairlehte, sa hi
tehelis reoim, pinelis prebuht`r pir o` fir` que es eh ese lilehti. [e puene
prebuht`r kuàhti taelpi p`s`rà `htes ne que ikurr` uh `kihtekalaehti que
`bu`rn`lis p`r` eo guturi (y` his felis regerani ` este prikenalaehti eh pàbah`s
`hteraires) i gekf`s y fir`s ne `kihtekalaehtis neo p`s`ni= pir emelpoi,
emelp oi, eo nì` y o`
fir` ne su h`kalaehti, sa usten taehe nun`s `o respekti. Z`r` esi, neme bar`hni eo
páhnuoi f`ka` o` azquaern` y prebuhte= ¹Gue t`o nì`9 ¹Gue ` t`o fir` eh puhti9 y
v`y` `uleht`hni f`st` que eo páhnuoi bare f`ka` o` nerekf`. Kih eo lasli
prikenalaehti, `muste lahutis (ois sebuhnis sih nel`sa`nis fuanazis p`r` ser
neterlah`nis kih este látini). Tekuerne t`ldaáh eo prikenalaehti eh eo ku`o eo
páhnuoi respihne biope`hni uh v`si u itri idmeti kih uh o`ni vertak`o, p`r` n`r o`
respuest`.
Eh @strioibì`, pir emelpoi, sih alpirt`htes o` fir` y ois lahutis ex`ktis neo
h`kalaehti, pirque ois lahutis neterlah`h eo @skehnehte. [a usten hi es
`strûoibi, hi se `goam`= tile uh` k`rt` y suspehn` eo páhnuoi sidre k`n` uhi ne ois
;: hýleris y prebuhte= ¹Este es la br`ni `skehnehte9 i salpoelehte prebuhte=
¹Est` persih`, taehe
taehe @skehnehte eh Zaskas9,
Zaskas9, ¹eh Bálahas9
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

Neo lasli lini, puene kfeque`r o`s eherbì`s po`het`ra`s y suspehnaehni eo

páhnuoi sidre k`n` uhi ne ois naez `stris ([IO - OUH@ - LETKUTAI - WEHU[
- L@T^E - MÝZA^ET - [@^UTHI -HEZ^UHI - UT@HI - ZOU^ÛH)
prebuht`r= "¹Eh la psaque, g`ot` o` eherbì` ne este `stri9" i "¹@ est` persih` oe
g`ot` est` eherbì`9"
* Usi dáoaki. Nespuás ne que eh 0151 Werhe K`lerih netektû kih
sirprehnehte prekasaûh, sûoi kih o` `yun` ne uh l`p`, tinis ois sud l`rahis
hirte`lerak`his y rusis, nastahbuaehni ois uhis ne ois itris3 nespuás ne que eo
l`yir L`hoey presanaû uh equapi ne igaka`oes r`naestesast`s nur`hte o` Buerr` ne
Waeth`l t`ldaáh kih sirprehnehtes resuot`nis y prekasaûh, fiy o` T`naestesa` taehe
uh usi dáoaki t`h grekuehte y kilýh kili eo usi ne ois sastel`s kilput`raz`nis.
Oi ane`o serì` que, kih o` `yun` ne o` T`naestesa`, se f`oo`r` o` l`her` ne evat`r ois
fekfis dáoakis.
Eh Tusa`, o` T`naestesa` girl` p`rte ne ois estunais uhaversat`rais, y eh ois
Est`nis Uhanis, eo Kuerpi ne Ahg`hterì` ne L`rah` se ehtreh` eh T`naestesa` p`r`
netekt`r ois k`lpis ne lah`s ehelabis.

Esti hi nede extr`ð`rhis, y` que, `o kihkouar o` [ebuhn` Buerr` Luhna`o,

equapis ne r`naestesast`s guerih ois que netekt`rih y udak`-rih l`tera`o dáoaki
ikuoti.
@nelàs, s`delis que o` buerr` (< esquel` deoakast`) es uhi ne ois fekfis làs
tràbakis e ahmustis que tin`vì` l`hkf`h huestr` ful`han`n= pirque o` buerr`,
`nelàs ne persih`s,
pe rsih`s, l`t` alpuhelehte
alpuhelehte eo Nerekfi y o` Lir`o. Hi b`h` eo que taehe
nerekfi sahi eo que està lemir `rl`ni.
Zir esi f`drì` que kihsuot`r r`naestásak`lehte= "¹Puá puene kener eo làs
guerte eh g`vir neo làs nádao p`r` evat`r eo kihgoakti9"
*

ne uhElpoei fib`reði.
k`ði riti i ne Hi rilp`
n e uh k`doe p`renes
kirt`ni. ehter`stini
Hi nes`rle p`r`eo
eehkihtr`r
o `rteg`ktieofib`reði,
puhti ex`kti
p`r`
ver nûhne està o` g`oo`. [uspehn` eo páhnuoi sidre o`s navers`s p`rtes y prebuhte sa
`ooì està eo nespergekti. Zrebuhte pir o` pitehka` (v`tais) ane`o ne o`s oàlp`r`s ne
su f`dat`kaûh. @nelàs, puene prebuht`r pir eo tapi ne oàlp`r` làs `neku`n` (grì`,
ahk`hneskehte i nakriak`).
n akriak`). ¡ Zuene `firr`r lukfi taelpi, naheri y s`oun!.

* Dýsquen` ne idmetis pernanis, vefìkuois y `hal`oes rid`nis, persih`s

pernan`s, `fib`n`s i sekuestr`n`s. Kili este tapi ne tr`d`mi presupihe eo usi
ne testabis r`naestásakis y esquel`s (bràgakis y oater`rais) ne seoekkaûh, oi
nes`rrioo`lis eh eo tìtuoi sabuaehte
sabuaehte
 RRR.@OL@[@T@H.KIL

¹Nûhne resane eo pridoel` ne est` persih`= eh eo sektir @, D, K i N9

Uh` vez neterlah`ni eo sektir, prebuht`r eh quá pirkeht`me `gekt` ese pridoel` `
es` persih` eh uh` esk`o` neo 0 `o 0::.
RRR.@OL@[@T@H.KIL
RRR.@OL@[@T@H.KIL
RRR.@OL@[@T@H.KIL
RRR.@OL@[@T@H.KIL
RRR.@OL@[@T@H.KIL
RRR.@OL@[@T@H.KIL
RRR.@OL@[@T@H.KIL
RRR.@OL@[@T@H.KIL