Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
DF_GUFK _HKLFCXDXFK
Gdhc>
KMB 6351666?6688
emfsfkyf f`meft rgeh`fk phbeuduc lfrfc yfki flf lfdfb nfrmkifk gtf`. Qhafrf
`dmkms Chbgrfima thrsheut lfpft bhkyhefe`fk ifkiiufk khurgdgims/dfthrfdmsfsm.
Gphrfsm yfki lmdf`u`fk emfsfkyf flfdfc hvf`ufsm Chbgrfima lmshrtfm lh`gbprhsm
lfrm tudfki `hpfdf. Jf`tgr-jf`tgr yfki bhkhktu`fk prgikgshkyf cfbpmr sfbf
lhkifk jf`tgr-jf`tgr yfki bhkhktu`fk prgikgsh phrlfrfcfk suelurfd. (_fudf,
5??=). Mktrfahrherfd Chbgrfima
Chbgrfima flfdfc phrlfrfcfk `hlfdfb suestfksm gtf`.
_hrlfrfcfk mkm emfsfkyf thrnflm lmbfkf th`fkfk bhklhsf` `hpfdf sfbpfm lfhrfc
`hamd lfpft thrnflm pflf du`f thbef` ,amlhrf tubpud. (Qucfryfktg, 5??=). Cfd mkm
lfpft tmbeud pflf amlhrf `hpfdf thrtutup yfki ehrft ftfu amlhrf `hpfdf threu`f.
Mktrfshrherfd Chbgrfima
Chbgrfima lfpft tmbeud pflf phklhrmtf strg`h chbgrfim` f`meft
bhdhefrkyf phbeuduc kflm (Agrwmk, 5??=).
Ifbefr 65. Mktrfa
65. Mktrfahrherf
hrherfdd Chbgrfim
Chbgrfimaa
6.5 Htmgdgim
Bhkurut Qfdbfk lfdfb Fbhrmafk Chfrt Fssgamftmgk (5?6<)0 ^uaafrhddg
(5?61) lfk Acf`rfefrty & Qcmvfkh (5??3) >
f. _hkyf`mt phbeuduc lfrfc `hamd> fthrgs`dhrgsms, fbmdgml fkimgpftm, ihkhtm`
e. Bfdjgrbfsm phbeuduc lfrfc> bfdjgrbfsm frthrmgvhkgus, bfdjgbfsm
afvhrkgus
a. Fkhurmsbf mktrf Ahrherfd
l. _hkyf`mt vhkf > smkus shrherfd/ trgbegsms vhkf, lurfd frthrmgvhkgus jmstudf
6.1 Bfkmjhstfsm @dmkm`
Mktrfahrherfd chbgrrcfih
chbgrrcfih budfm lhkifk tmef-tmef. Lmfwfdm lhkifk sf`mt
`hpfdf ehrft, shrmki`fdm shdfbf f`tmjmtfs. Bhs`mpuk ehimtu, pflf grfki tuf, sf`mt
`hpfdf `hbuki`mkfk rmkifk ftfu tmlf` flf. Luiffk ihnfdf threhktu`kyf lmsjukism
gtf` lfk bhknflm bhbeuru` shefifmbfkf phdufsfk phklfrfcffk. Ehehrfpf
ihnfdf, shphrtm dhbfc, dubpuc, `hcmdfkifk phrfsf, lfk bftm rfsf, shrmki`fdm
bhbphkifrucm cfkyf sfdfc sftu efimfk tueuc. grfki `hbuki`mkfk tmlf` emsf
ehremafrf ftfu bhknflm pusmki. _hkidmcftfk `hbuki`mkfk thrifkiiu ftfu cmdfki.
Bftf emsf bhknflm dubpuc. _upmd emsf bhknflm tmlf` kgrbfd ehsfr ftfu `hamd.
Bufd, buktfc, shrfkifk, lfk `hcmdfkifk `hsflfrfk flfdfc emfsf lfk emsf thrnflm
thrn flm lm
lfdfb cmtukifk lhtm` sfbpfm bhkmt. Bhkurut Agrwmk (5??=) bfkmjhstfsm `dmkm`
lfrm lfrm Mktrfahrherfd
lfrm Mktrfahrherfd Chbgrfima yfmtu
Chbgrfima yfmtu >
f. _hkurukfk `hsflfrfk ftfu ehrtfcfp shmrmki lhkifk bhbehsfrkyf Chbgrfima.
e. _gdf phrkfpfsffk lfpft shafrf prgirhsmj bhknflm fekgrbfd.
j. Kyhrm `hpfdf lfpft bukaud shihrf ftfu ehrtfcfp shmrmki lhkifk phkmki`ftfk
th`fkfk mktrf arfkmub.
6.< _ftgjmsmgdgim
_hrlfrfcfk mktrfshrherfd mkm lfpft lmshefe`fk gdhc `frhkf ruptur frthrmf
shrherm yfki lfpft lmphrbulfc lhkifk flfkyf cmphrthksm. @hdufrkyf lfrfc lfrm
phbeuduc lfrfc lmlfdfb gtf` ehrf`meft pflf nfrmkifk lmsh`mtfrkyf ftfu
lmlh`ftkyf, shcmkiif nfrmkifk yfki flf lmsh`mtfrkyf f`fk ehrihshr lfk thrth`fk.
Lfrfc yfki `hdufr lfrm phbeuduc lfrfc sfkift bhkimrmtfsm gtf`, shcmkiif
shlfki`fk G5 lmphrgdhc lfrm lfrfc, gtf` shklmrm cfbpmr tmlf` flf aflfkifk G5
lhkifk lhbm`mfk gtf` sfkift thrifktuki pflf `hflffk fdmrfk lfrfc shtmfp sfft.
Emdf supdfy G5 thrputus 3-6? lhtm` f`fk thrnflm ifkiiufk jukism gtf`, emdf dhemc
dfbf lfrm :-3 bhkmt f`fk thnflm nhdfs/dhsm yfki tmlf` putmc dfim (mrhvhrsmehd) lfk
`hbulmfk `hbftmfk. _hrlfrfcfk lfpft bhkmkiim`fk th`fkfk mktrf`rfkmfd lfk
bhkyhefe`fk msachbm lmlfhrfc dfmk yfki tmlf` phrlfrfcfk, shcmkiif lfpft
ehrf`meft bhkiurfkikyf fdmrfk lfrfc `h gtf` efm` shafrf ubub bfupuk dg`fd.
\mbeudkyf phkyf`mt mkm sfkift ahpft lfk `gkstfk lfpft ehrdfkisuki ehehrfpf
bhkmt, nfb efc`fk ehehrfpf cfrm. (Agrwmk, 5??=).
f. Fkimgirfjm
Fkimgirfjm ehrjukism uktu` bhkyhdmlm`m `hflffk kgrbfd lfk pftgdgims lfrm
smsthb phkyhbpmtfk lfk gestru`sm dubhk thrutfbf ftfu phdhefrfk fkhurmsbfd.
Qhdfmk `gklmsm tubgr, bfdjgrbfsm frthrmgvhkgsf (FZB) lfk jmstudf
frthrmgvhkgsf (fZJ) ftfu subehr phrlfrfcfk lmshdmlm`m lhkifk fkimgirfjm.
e. BUM
Lhkifk bhkiiukf`fk ihdgbefki bfikhtm` uktu` bhkhktu`fk pgsmsm shrtf
ehsfr/dufs thrnflmkyf phrlfrfcfk gtf`.
a. \cgrfx pcgtg
l. Dfegrftgrmub
h. H@I
_hbhrm`sffk H@I lfpft bhbefktu bhkhktu`fk fpf`fc thrlfpft lmsrmtbmf,
yfki lfpft bhkyhefe`fk strg`h. _hruefcfk H@I dfmkkyf yfki lfpft
lmthbu`fk flfdfc mkvhrsm ihdgbefki \, lhprhsm Q\, lfk `hkfm`fk shrtf
phrpfknfkifk V\.
j. A\ Qafk
_hbmklfm A\-safk ftfu A\-safkkhr (agbputhrmzhl
(agbputhrmzhl tgbgirfpcy safkkhr )
flfdfc bhsmk smkfr-x `cusus yfki bhkimrmb`fk ehrefifm ehr`fs phkamktrffk
6.: _hkftfdf`sfkffk
_hklfrfcfk mktrfahrherfd dhemc buki`mk bhknflm jftfd lmefklmki`fk strg`h
msachbma. _hklfrfcfk thrsheut emfsfkyf ehsfr lfk aftfstrgpcma, `cususkyf pflf
grfki yfki bhkifdfbm th`fkfk lfrfc tmkiim yfki `rgkms. Dhemc lfrm shthkifc
grfki yfki bhkifdfbm phklfrfcfk ehsfr bhkmkiifd lfdfb ehehrfpf cfrm. Bhrh`f
yfki ehrtfcfk cmlup emfsfkyf `hbefdm sflfr lfk ehehrfpf jukism gtf` `hefkyf`fk
lhkifk lhbfb.
:. Xktu` ahlhrf threu`f lmphrdu`fk fktmemgtmg`.
l. \mklf`fk ehlfc
Gphrfsm uktu` bhkifki`ft phkubpu`fk lfrfc lfk bhkicmdfki`fk
bh kicmdfki`fk th`fkfk lm
lfdfb thki`grf`, efc`fk nm`f cfd mtu emsf bhkyhdfbft`fk cmlup, nfrfki lmdf`u`fk
`frhkf gphrfsm mtu shklmrm emsf bhrusf` gtf`. _hkifki`ftfk phkubpu`fk lfrfc
emsf bhbmau phklfrfcfk dhemc, dhemc dfknut `hrusf`fk gtf` bhkmbeud`fk
`hafaftfk yfki pfrfc.
\rfubf `hpfdf, Jrf`tur lhprhsm tudfki thki`grf`, cmphrthksm, bfdjgrbfsm frthrm vhkgsf, fkhurmsbf, lmstrfsmf lfrfc, geft,
bhrg`g`, bf`fkfk ehrdhbf`
_hkftfdf`sfkffk>
@rfkmgtgbm Lfrfc bhbehktu` bfssf ftfu Chbgrfima
Uhsm`g
Du`f mksmsm _grt tch hktry _hkmki`ftfk
@htmlf`hjh`tmjfk
phbehlfcfk bm`rggrifkmsbh th`fkfk mktrf`rfkmfd
phrjusm nfrmkifk gtf` Qtrfthim
Lmstrhss
`gpmki tmlf`
Qhd bhdhpfs`fk spmrmtufd
hjh`tmj
bhlmftgr kyhrm> Ifkiiufk fdmrfk
prgstfidfklmk, Uhsm`g Mkjh`sm lfrfc lfk
smtg`mkmk g`smihk `h gtf` Cfbeftfk
@hdhbfcfk
gtgt bgemdmtfs
phkurukfk Jukism gtf` jmsm`
Mbpuds `h pusft prgirhsmj
`hsflfrfk bhkuruk
kyhrm lm gtf`
Fjfsmf lfk Cfbeftfk
Ifkiiufk khrvus `gbukm`fsm
Qgbfshksgrm lmsjfimf
`grth`s gtf`> kyhrm Uhsm`g nftuc idgsgjfrmki, vfius, vhrefd
cmpgidgsus (MS,S,SMM) @htmlf`shmbefkifk
lmphrshpsm`fk Uhjdh`s
Ifkiiufk kutrmsm `urffki lfrm
bhkhdfk
bhkhdfk `heutucfk tueuc
Kyhrm bhkuruk
8) H`sthrbmtfs
:) _hbhrm`sffk smsthb khurgdgims
@hsflfrfk @ufktmtftmj yfmtu lhkifk bhkiiukf`fk Idfsigw Agbf Qafdh
(IAQ)
- Uhspgk bhbeu`f bftf ( H 2 Hyh )> Qpgktfk (<)0 Lhkifk phrmktfc (1)0
Lhkifk kyhrm (5)0 \mlf` ehrhspgk (6)
- Uhspgk Zhrefd ( Z2 Zhrefd )> Ehrgrmhktfsm (8)0 Emafrf
bhbemkiuki`fk (<)0 @ftf-`ftf tmlf` thpft (1)0 Qufrf tmlf` lfpft
lmbhkihrtm (5)0 \mlf` flf rhspgks (6)
- Uhspgk Bgtgrm` (B2 Bgtgrm` )> Lhkifk phrmktfc (:)0 Bhdg`fdmsfsm
kyhrm (8)0 Bhkfrm` frhf yfki kyhrm (<)0 Jdh`sm fekgrbfd/pgstur
lh`grtm`fsm (1)0 H`sthksm fekgrbfd/pgstur lhshrherfsm (5)0 \mlf`
ehrhspgk (6)
9) _hbhrm`sffk 65 sfrfj `rfkmfd (Buttfqmk, 5??3)
Qfrfj M (K.Gdjf`tgrmus)> Emfsfkyf pflf `dmhk MAC tmlf` lfpft
bhkimkthrprhtfsm efu lhkifk efm`.
Qfrfj MM (K.Gptm`us)> @htfnfbfk phkidmcftfk tmlf` kgrbfd thrnflm
`htmlf`bfbpufk bhdmcft `frhkf phkurukfk `hsflfrfk.
Qfrfj MMM, MZ & ZM (K.G`udgbgtgr, K.\rg`dhfrms, K.Felushk) >
_hbhrm`sffk jukism lfk rhf`sm pupmd pflf pfsmhk MAC yfki tmlf` lmshrtfm
phkurukfk `hsflfrfk emfskyf tfkpf `hdfmkfk. _flf pfsmhk lhkifk
phkurukfk tmki`ft `hsflfrfk, tfklf-tfklf phruefcfk lfrm jukism lfk rhf`sm
r hf`sm
pupmd f`fk lmlfpft`fk emfsfkyf pupmd
pupmd f`fk dhkyfp.
Qfrfj Z (K.\rmihbmkus)> Xbubkyf lmthbu`fk pfrfdmsms pflf gtgt wfnfc
lfk rhjdh`s `grkhf emfsfkyf thnflm `hdfmkfk.
Qfrfj ZMM (K.Jfsmfdms)> Emsf thrnflm `htmlf`smbhtrmsfk ftfu dubpuc pflf
sfdfc sftu smsm wfnfc. _hruefcfk phrmdf`u `gikmtmj lfk phruefcfk jmsm` pflf
ehremafrf lfk ihrf`fk bgtgrm` lfpft tmbeud shihrf ftfu shafrf dfbeft.
Qfrfj ZMMM (K.Zhstmeudg-@g`dhfrms)> \mlf` lmthbu`fk flfkyf tudm
`gklu`tmj lfk tudm phrshpsm.
`rmthrmf cfsmd> 8. Ifbefr`fk rfsmgkfd lfk bfkjfft rhdf`sfsm shphrtm kfjfs lfdfb
6. _fsmhk lfpft bhkihkfdm `fpfk lfk busm`
kyhrm thrnflm :. Lgrgki pfsmhk bhkifbemd pgsmsm kyfbfk
5. _fsmhk bfbpu bhkyfbpfm`fk _hbehrmfk fkfdihsm` (556?)
jf`tgr phkyhefe kyhrm 9. \hktu`fk dg`fsm, `frf`thrmstm`, `ufdmtfs, lfk `hpfrfcfk kyhrm
1. Bfbpu bhkyfbpfm`fk tfklf lfk shehdub bhkigeftm pfsmhk
ihnfdf kyhrm 3. Ah` flfkyf rmwfyft fdhrim geft
<. _hkurukfk s`fdf kyhrm =. Ah` phrmktfc phkigeftfk bhdmputm geft, lgsms, lfk jrh`uhksm
8. H`sprhsm wfnfc tmlf` bhkihrfki geft fkfdihsm` yfki lmrhshp`fk
lfk bhrmkims `hsf`mtfk
:. Kyhrm thr`gktrgd
1. @htmlf`shmbefk KGA KMA
ifk kutrmsm Qtftus kutrmsm (6??<) Bfkfnhbhk kutrmsm (66??)
`urfki lfrm Qtftus kutrmsm> fsupfk kutrmsm (6??=) 6. Bgkmtgr mktf`h bf`fkfk lfk afmrfk pfsmhk
`heutucfk tueuc Kfjsu bf`fk (6?6<) 5. Amptf`fk dmki`ukifk yfki gptmbfd sfft bhkigksubsm bf`fkfk
(????5) Qhthdfc lmdf`u`fk tmklf`fk (ehrsmc lfk ehefs lfrm efu yfki bhkyhkift)
`hphrfwftfk shdfbf 1x5< nfb, mktf`h 1. Fknur`fk `hdufrif uktu` bhbefwf bf`fkfk jfvgrmt pfsmhk
kutrmsm pfsmhk flh`uft lhkifk `rmthrmf (yfki tmlf` ehrefcfyf efim `hshcftfk pfsmhk)
cfsmd> <. Fknur`fk pfsmhk bf`fk shlm`mt tfpm shrmki
6. Fsupfk bf`fkfk shafrf grfd 8. Ehrm lu`ukifk (`hshbpftfk uktu` bhbemafrf`fk phrfsffk)
bhkmki`ft (pgrsm bf`fk cfems) uktu` bhkmki`ft`fk phkmki`ftfk bf`fk
5. Fsupfk afmrfk shafrf grfd :. Fknur`fk pfsmhk bhknfif `hehrsmcfk budut
bhkmki`ft 9. @gdfegrfsm phbehrmfk geft
1. Kfjsu bf`fk bhkmki`ft Bgkmtgr kutrmsm (66:?)
<. H`sprhsm wfnfc tmlf` bhrmkims 3. \mbefki ehrft eflfk pfsmhk
=. Bgkmtgr turigr `udmt lfk bgemdmtfs
1. \hrdmcft wfnffc smbhtrms <. Qhlmf`fk bhtglh fdthrkftmj uktu` ehr`gbukm`fsm lhkifk
ehremafrf (bmsfdkyf bhkudms lm bhnf, bhkiiukf`fk `frtu,
Zhktmdftgr ((bhacfkmafd
bhacfkmafd vhktmdftmgk)
vhktmdftmgk) flfdfc fdft yfki lmiukf`fk uktu`
bhbefktu pfsmhk yfki bhkifdfbm ififd kfpfs. _flf prmksmpkyf vhktmdftgr flfdfc
suftu fdft yfki emsf bhkichbeus`fk ifs (lfdfb cfd mkm g`smihk) `h lfdfb pfru-
pfru pfsmhk. Qfft bhkichbeus`fk ifs, vhktmdftgr emsf tmlf` thrifktuki gtgt
phrkfpfsfk (vhktmdftgr bhkiifktm`fk shphkuckyf `hrnf gtgt phrkfpfsfk), ftfu
vhktmdftgr ehrsmjft bhbefktu gtgt phrkfpfsfk shcmkiif `hrnf gtgt phrkfpfsfk
lmphr`uft. Nubdfc ifs yfki lmtmup`fk thrifktuki lhkifk phkifturfk yfki `mtf
`hchklf`m. Zhktmdfsm bh`fkm` bhkifbemd fdmc prgshs vhktmdfsm lfk bhbulfc`fk
phrkfpfsfk lhkifk bhbefktu gtgt phrkfpfsfk
phrkfpfsfk yfki bhkifdfbm pfrfdmsms.
Zhktmdftgr mkm bhbehrm`fk ifs lfdfb vgdubh yfki lmftur shehdubkyf `hpflf
pfsmhk, emfsfkyf
emfsfk yf bhdfdum pmstgk phkiftur ehrbgtgr lfdfb sheufc smdmklhr
smdm klhr ftfu
phkmup ehrbgtgr. Aurfc lfk jrh`uhksm pgbpf lfpft lmshsufm`fk uktu`
bhbehrm vhktmdfsm yfki lmphrdu`fk. Ufsmg mkspmrfsm thrcflfp wf`tu h`spmrfsm
lfpft lm`hklfdm`fk gdhc bh`fkmsbh `hkgp `cusus. G`smihk lfpft
lmtfbefc`fk `h ulfrf mkspmrfsm shsufm `hphrdufk, lfk sheufc phdhbefe
rhsmsthksm nfdfk kfpfs nuif lfpft bhkiurfkim vhktmdfsm `frhkf buki`mk tmlf`
au`up wf`tu uktu` bhkyhmbefki`fk th`fkfk yfki thrnflm fktfrf bhsmk lfk
fdvhgdm. Gdhc `frhkf mtu, vgdubh h`spmrfsm cfrus lmpfktfu. Mkm sudmt pflf
ehehrfpf vhktmdftgr. @h`urfkifk dfmk vhktmdftgr th`fkfk-`gkstfk flfdfc
`gkshktrfsm g`smihk mkspmrfsmkyf ehrvfrmfsm shsufm `hahpftfk fdmrfk mkspmrfsm.
a. Zhktmdftgr \fki`m
Zhktmdftgr tmph (6) lfk (5) flfdfc vhktmdftgr th`fkfk-pgsmtmj `frhkf bhbehrm
th`fkfk pgsmtmj `h nfdfk kfpfs. Qhefdm`kyf, rhspmrftgr tfki`m bhbehrm th`fkfk
khiftmj (`urfki lfrm ftbgsjhrm`) `h dufr lflf lfk tueuc dfmk, `haufdm `hpfdf.
Zhktmdftgr tfki`m thrlmrm lfrm sheufc `gtf` `f`u (—pfru ehsm‒) yfki
lmcueuki`fk lhkifk pgbpf ehrvgdubh ehsfr, ehrth`fkfk rhklfc yfki
bhkihklfdm`fk sm`dus phrkfpfsfk. Zhktmdftgr tfki`m tlf` dfim lmiukf`fk
lfdfb phkfkifkfk ififd kfpfs f`ut `frhkf bhbeftfsm f`shs `h pfsmhk,
pfsm hk, u`urfk
ehsfr, lfk tmlf` kyfbfk. Fdft mkm lmphriukf`fk shafrf dufs uktu` vhktmdfsm
pfsmhk lhkifk phkyf`mt khurgbus`udfr `rgkm` yfki phrdu lmvhktmdfsm shdfbf
ehreudfk-eudfk ftfu ehrtfcuk-tfcuk. Qheufc bglmjm`fsm vhktmdftgr tfki`m
flfdfc phrmsfm yfki pfs lm ftfs tgrf`s lfk felgbhk shrtf bhkicfsmd`fk
th`fkfk khiftmj. Mkm emfsfkyf lmaflfki`fk efim pfsmhk yfki sulfc shbeuc
pgsmtmj yfki dfbf lfpft bhkiifkiiu fdmrfk efdm` vhkf `h tgrf`s. Xbubkyf,
lmpmdmc jrh`uhksm yfki rhdftmj rhklfc lfk wf`tu h`spmrfsm yfki dhemc ehsfr lfrm
mkspmrfsm, thtfpm shtmfp pfsmhk bhbhrdu`fk phrcftmfk yfki ehrehlf-ehlf.
5. _gsmtmvh H kl
kl-H
-H xpmr
xpmrfftgr y _r hssurh (_HH_)
@huktukifk _HH_ flfdfc fdft mkm bhbuki`mk`fk `gkshktrfsm g`smihk
mkspmrfsm lmturuk`fk shcmkiif bhkiurfkim rmsm`g tg`smsmtfs g`smihk. Ehehrfpf
bh`fkmsbh buki`mk ehrphrfk pflf phkmki`ftfk _G frthrmfd yfki lmcfsmd`fk
lfrm _HH_. \h`fkfk pgsmtmj bhkmki`ft`fk JUA, yfki tmpm`fdkyf `hamd pflf
pfsmhk mkm `frhkf phkimki`ftfk rh`gmd hdfstm` pfru. Zgdubh pfru yfki `hamd
bhkyhefefk phkutupfk nfdfk kfpfs lfk vhktmdfsm mkthrbmthk (ftfu tmlf` flf
vhktmdfsm sfbf sh`fdm) lm ehehrfpf lfhrfc, thrutfbf lm lfhrfc lhphklhk, lfk
fesgrpsm fthdh`tfsms. _HH_ ahklhruki bhbefdm``fk phruefcfk mkm. _fsmhk
lhkifk hlhbf nfdfk kfpfskyf nuif bhklfpft `huktukifk, buki`mk `frhkf
afmrfk erhihshr `hlfdfb nfdfk kfpfs phrmjhr `hamd ftfu fdvhgdm, bhbuki`mk`fk
ehehrfpf lfhrfc pfru lmvhktmdfsm udfki. \hr`flfki, phkfbefcfk
p hkfbefcfk _HH_ yfki
thrdfdu ehsfr bhkuruk`fk _G frthrm, eu`fk bhkmki`ft`fkkyf. Bh`fkmsbh
yfki buki`mk bhdmputm> 6) aurfc nfktuki sfkift bhkuruk, yfki bhkuruk`fk
_G5lfdfb lfrfc vhkf afbpurfk lfk _G50 5) phkurukfk vhktmdfsm lfhrfc