^.

-i*^

.•ml

H>-^'

'^>^V^

T«>^ .^V:^

*»-:r^'
 ^ / *' Vy

Digitized by the Internet Archive

in 2011 with funding from
University of Toronto

http://www.archive.org/details/analectahymnicam13drev
 ANALECTA HYMNICA
MEDII AEYI.

XIII.

HISTORIAE EHYTHMICAE.

Liturgische Reimofficien,
Zweite Folge.

Herausgegeben
von

Guido Maria Dreves.

S. J.

Leipzig.

O. R. R e i s 1 a n (1.

1892.
 HISTORIAE liHYTHMICAE.

Liturgische Reimofficien
des

Mittelalters.

Zweite Folge.

Aus

Handschriften und Wiegendrucken

herausgegeben

von

Guido Maria Dreyes,

S. J.

Leipzig.

0. R. R e i s 1 a n d.

1892.
JÜN - 8 1958

r
^ 9 B
 EINLEITUNG.

Im fünften Teile dieser Sammlung ist eine erste Folge

rhythmischer Officien zur Veröffentlichung gelangt, der sich die
hier mitgeteilte zweite Serie in allem anschliefst. Über Wesen, In-
haltund Form dieser liturgischen, Poesien ist ebendort einleitend
das Nötige bemerkt worden; nur bezüglich des Auftretens und
der Verbreitung derselben sei es erlaubt, einiges wenige hier
beizufügen.
Der Grundstock der mittelalterlichen Breviere ist das Kö-
mische, dem Karl der Grofse die Kirchen seines weiten Imperiums
unterwarf. Die durch diese Mafsnahme erzielte Einheit war in-
des von kurzer Dauer, da der gemeinsame Fond
bei der damals
in Dingen herrschenden Freiheit von den einzelnen
liturgischen
Diöcesen, Kollegiat- und Kloster - Stiften rasch und in weitem
Mafse verändert ward und zwar vor allem durch Hinzufügen von
einer Wolke lokaler und provinzialer Heiligen und Patrone.
Der bis tief in die Tage der Renaissance hinein stets wachsenden
Liebe zu Rhythmus und Reim ist es zu danken, dafs diese den
einzelnen Bistümern und Abteien eigentümlichen Officien, zu
einem grofsen Teile metrisch, beziehungsweise rhythmisch waren.
Wir besitzen solche Officien aus dem neunten und zehnten Jahr-
hundert, so dafs wir wohl nicht fehl gehen, wenn wir als Quelle
des späterhin so mächtigen Stromes die von der „karolingischen
Renaissance" ausgehenden Impulse ansehen. Sind diese metrischen
Offizien bis an und über die Grenze des zwölften Jahrhunderts
noch seltener, so mehren demselben Mafse, als das
sie sich in

Metrum dem Rhythmus, die Endassonanz dem Reime weicht sie ;

blühen mit der Sequenz vom halben zwölften ins halbe vierzehnte
und wuchern und wildern weiter bis ins sechzehnte Jahrhundert
hinein-
 — ti
—
Während unsere Historiae ihren Ui*sprung meist lokalen Be-
dürfnissen und pei*sönlichen Liebhabereien verdanken, gelingt es
gleichwohl nicht wenigen, eine ansehnliche Verbreitung zu er-
langen. Dies gilt vor allem von jenen, die ihren Weg ins römische
Brevier fanden; von älteren sei beispielsweise an die des liL
Gregor, von jüngeren an das Heimsuchungsofficium erinnert.
Weite Verbreitimg erlangen ebenso die Offizien des einheitlich
geregelten Brevieres der Bettelmönche, der Franziskaner und
Predigerbrüder. Über ganz Deutschland und über seine Grenzen
hinaus verbreitet sich das Oftizium der hl. Elisabeth; gleiche,
ja gi'öl'sere Verbreitung hätte die Historia der hl. Ursula (Ana-
lecta V. Nr. 78) erlangt, hätte nicht die Mannigfaltigkeit der
Ui'sulaoffizien ihm Abbmch gethan.
In der Regel jedoch sind die Reimoffizien provinzial, ja
lokal; nicht nur jedes Diöcesan- , nein, jedes Mönchs -Brevier
weist derselben einige auf. Ja. das letztere kann man recht
eigentlich als die reichste Fundgrube bezeichnen. So oft es
gelingt, ein neues Klosterbrevier (nicht einzuschliefsen die Bücher
der Bettelorden) aufzufinden, wird man meist auch mit einem,
wo nicht mehreren neuen Reimofficien belohnt. Leider sind aber
die uns erhaltenen liturgischen Handschriften monastischen Ur-
spmnges, aller scheinbaren Fälle ungeachtet, nur ein geringer
Bruchteil dem, was dem Zahne der Zeit und dem Unver-
von
stände der Menschen zum Opfer fiel. Welche Unzahl von Klöstern
bedeckte nicht beispielshalber den englischen Boden. Wer sich
davon überzeugen will, werfe, falls ihn das monumentale Monas-
ticum Anglicanum erschreckt, einen flüchtigen Blick auf die
primitiven Karten, Gasquey seinem Werke über die Unter-
die
drückung der klösterlichen Anstalten in England angefügt \).
>Lan wird aber schwerlich handschriftliche Breviere auch nur
von einem Dutzend englischer Abteien nachweisen. Was wir
somit an Reimofficien englischen Ursprungs besitzen, ist geradezu
minimal im Vergleiche zu dem. was verloren ist. Es ist wichtig
dies zu konstatieren um sich einen annähernd zutrefienden
.

Begiitf von der Reichhaltigkeit des uns beschäftigenden Litteratur-

zweiges zu machen.
Und da wir auf England zu sprechen kommen, sei es erlaubt,

*) Henry Vlfl. and the English Monasteries. London. Hodges 1888 —89.
 - 7 —
bei dieser Gelegenheit einige anglikanische Reimofficien nach-
zuweisen, die uns verloren sein dürften. Die Handschrift 28 der
Stadt Köln, ein Devotionale des 15. Jahrhunderts, enthält Bruch-
stücke einer grofsen Menge von rhythmischen Officien, dar-
unter eine beträchtliche Zahl solcher, die teils noch nicht auf-
gefunden, teils nicht mehr aufzufinden sind. Von englischen
Heiligen mit rhythmischen Officien gehören hierher: Osmundus,
Simon Graf von Leicester, Thomas Graf von Lancaster u. a.

Leider sind die hier mitgeteilten Bruchstücke nicht so umfangreich

wie bei andern Heiligen, beschränken sich vielmehr auf nur eine
Antiphon ; weil aber bei sämtlichen anderen Heiligen diese Bruch-
stücke aus dem liturgischen Officium entlehnt sind, unterliegt es
keinem Zweifel, dafs dies auch hier der Fall ist. Von Thomas
(comes Lancastriae, 22. März) lautet die Antiphon:

Ave, Thoma, gemma militiae,

Dux in castris coelestis gloriae,
Anglicanae miles ecclesiae,
Tuae fave semper familiae.

Hierauf folgt sogleich die Kollekte: Dens, qui beatum Thomam,

militem tuum inclitum, pro pace et statu Angliae dirae decollationis
martyrium subire voluisti, concede nobis, quaesumus, ut ejus
passio gloriosa sit nobis remissio scelerum et contra mundi
pericula firmamentum. — Von dem Grafen Simon von Leicester
mit Genossen (4. August):

decus militiae Gentium Anglorum,

Comes Leicestriae, Dextra oppressormii,
Miles regis gloriae, Apotheca morum,
Posce nobis miseris «vitam beatorum.

Die Kollekte lautet: Deus, pro cujus pace et veritate gloriosus

sanguis beati Simonis martyris effunditur, concede propitius, ut,
qui ipsius sociorumque ejus beneficia implorant, pace perfrui
mereantur aeterna. P. D. — Auch von Osnumd, Bischof von
Salisbury, findet sich nur eine Antiphon:

Christe, nostrum refugium.

Salus, honor et praemium,
Edulium coelestium,
Via, ductor et bravium,
Osmundi per suffragium
Esto nobis praesidium

ßQ
 Hostile contra proelium
Et duc post hoc exsilium
Nos ad perenne gaudium.

Ein Officiimi, das ebenfalls verloren, ist das des hl. Gerlach
Grafen von Valkenburg. Vergeblich sucht man in Houtheni-
Saint Gerlache, Meersen oder Maastricht nach Spui'en desselben.
Das Kölner Devotional erhärtet aber die Existenz durch folgende
Trümmer :

Invitatorium.
Adoremus Dominum laudabilem.
In sanctis suis semper mirabilem.

An t i ph n a e.
1. Delicatum credens statum Esse cum hominibus,
Statum vitae eremitae Praeelegit omnibus.
2. Cilicii tenus cute Et loricae post indutae Vestis est asperitas,
Panis bordeum et cinis, Quidquid lautum. dat vicinis
Larga sancti Caritas.

3. Hildegardis visio Singularem solio

Coelesti notat sedem Sancti viri mercedem.
4. Ora, sancte confessor, Legum Dei professor,
Tu, qui post tot certamina Inter sanctorum agmina
Laeta decantas(ti) carmina,
Post vitae hujus terminum Trausire nos ad Dominum.

Bei einer Reihe anderer Officieu, deren Existenz aus dieser

Handschrift nachweislich ist, bleibt eine, wenngleich schwache
Hoffnung, dieselben noch aufzufinden, so die Officien des hl. Al-
banus (21. Juni), Paulinus Diakonus (4. Mai), Notburgis, Gau-
golphus u. a.

In der Von^ede zum fünften Teile dieser Analekten war

auch Rede den metrischen Vei^künsten des Mittelalters,
von
denen namentlich die Reimofficien einen dankbaren Tummelplatz
boten. Anschliefsend an das dort Gesagte sei es gestattet, hier
ein Beispiel anzuführen, daszwar nicht einer Historia entlehnt ist,
das aber wie kaum ein anderes darthut, bis zu welchem Raffine-
ment die mittelalterliche Verskunst in den Zeiten der Nachblüte
sich verirrte. Zeigt dasselbe auch einerseits das Überwuchern
der Fonn über den Inhalt, so weist es doch auch anderei^eits,
hierin an die spätgotische gemahnend, eine
Plastik lebhaft
geradezu staunenswerte technische Fertigkeit und Formgewandt-
heit auf. Es handelt sich um die Sequenz Lebuine confessorum,
 9

die schon Kehreiii aus der 1495 zu Deventer gedruckten Sequenzen-

sammlung mitgeteilt hat. Ich werde zunächst den Text nach
Kehrein und der Darmstädter Handschrift 521, einer Sammlun.^'
von Gebeten, Hymnen und Sequenzen, wiederholen, die 1462 zu
Kloster Camp geschrieben worden^).
1. Lebuine, confessorum 5. Huc transit confessor gratus
Praecellens flos, qui polorum Patria, gaudet vexatus,
Regna scandis ardua Daventren credit pia
Linquens orbem, validorum Plasmatori terrenorum,
Cor plenum portasti morum, Qui justo sua coelorum
Tu pandis miracula. Dat praeclara gaudia.
2. Domini voces audisti: 6. Lebuinus, vir sensatus,
Transi mare, leges Christi Prudens, mitis et beatus,
Resera Saxonibus, Signa fecit plurima,
Alme pater, sie fecisti Diffidentes superavit,
Jussum, Trajecto tulisti Quorum mentes permutavit
Verba; dum Gregorius Per verba salubria.
S. Praesul novit Lebuinum, 7. Saepe turbae convenerunt.
Servum direxit divinum Generale dum fecerunt
Huc toto conamine. Pariter consilium
Populus eis Yslam credens, Illuc presbyter transivit,
Deitati mox accedens, Hunc laesissent, sed abivit
Servit personae trinäe. Reliquitque populum.
4. Numine templum fundatur, 8. Tandem illaesus meavit,
Quod Wilpen convocitatur, Namque rex illum salvavit
Fecit hoc gens credula; Cordis noscens condita,
Sanctus vitiosos mundat, Fiet quaevis caro cinis
Baptizatis promissum dat, Yiva, venit cito finis,
Cluit dia ejratia. De dulci migrat vita.

*) Fol. b lesen wir die Schicksale der Handschrift betreffend: Kotum

Sit Omnibus librum praesentem inspecturis, quod anno Domini millesimo
quadringentesimo sexagesimo secundo conscriptus fuit pro majori parte a
diversis fratribus per quaternos divisis, eo quod exemplar ad sufficiens tempus,
ut ab uno scriberetur, retineri non potuit Ex quibus etiam quaternis sie
scriptis postea per exortum inopinatum incendium aliqui combusti fuerunt et

sie opus imperfectum remansit. Sed rursus sub anno Domini 1478 talis de-
fectus possetenus recuperatus fuit. Et sie ex eorrupto et integro liber collec-
tus per diversos seriptores apparet, ut saltem pro aliquali exemplari ad per-
fectius et melius transcribendum in posterum haberetur. Appositae sunt
pi-aeterea orationes aliae in diversis loeis nee non et de patronis altarium
hujus monasterii Campensis, quae in exemplari non erant. Emendet igitur,

qui potuerit et voluerit ,

' adaptando singula loeis suis , incorreeta caritative
corrigendo et alias orationes, quae non hie habentur, si notabiles et devotas
invenerit, adseribendo.

9. Christi nomini forinavit
Oraclum, plebs quo locavit
Valde corpus nobile
Confessoris Lebuiui
Nos conducas recto fini,
Rex plenus dulcedine.
— 10 —
10. Preces funde cunctis lioris
Genitrici salvatoris
Quo poenas sumpsit duras,
;
Crimina quod toUat verus
Plasmator, validus herus
Disponat mentes puras ^).

Hiezu füpt die Darmstädter Handschrift folgende Note:

Fertiir de praesciipta sequentia, quod cum olini quidam egregius
poeta Daventriam casu venisset, et canonici ibidem, ut eis
sequentiam de sancto Lebuino, eorum patrono, dictaret, ab eodem
poeta petissent , ipse poeta ab eisdem canonicis quaesivit, quali
stilo , riuniatico videlicet an metrico eam habere vellent. Et
cum alii rigniaticam, alii metricam praeelegissent respondit, se ,

utmmque servare velle. Quod et fecit, quia sequentiam hanc a

capite deorsum rigmaticam et a cauda sursum metricam fecit, ut
patet diligenter intuenti. Et nota, lector, quod ultimus versus
Pentameter est sie legendo eundem:
Puras mentes disponat herus validus.
Ceteri sui'sum ascendendo sunt hexametri, prout parvae virgulae
indicant. Unde versus:
Si legis a capite. tunc ista sequentia rigmus,
A cauda sursum si legeris, est bona metra.
Quorum quinque pedum postremum, cetera sex sunt :

Hinc, qui composuit hanc, jure poeta vocatur.

Die parvae virgulae, von denen die Note redet, mögen in
der Vorlage der Camper IMönche gestanden haben, in ihrer Ab-
schrift stellen sie nicht. Was die Verse selbst betrifft, so ist ja
zweifellos, dals die Rhythmen dieser Sequenz keinen Adam von
Sankt Viktor, die Hexameter gerade keinen Ovid verraten, wie
schon der cäsurlos an der Spitze marschierende Pentameter
genugsam insinuiert ; allein wenn kein Kunstwerk, ein Kunststück
bleibt die Sequenz gewifs, die a cauda gelesen also lautet:
Puras mentes disponat herus validus,
Plasmator verus, toUat quod crimina, duras
Sumpsit poenas, quo salvatoris genetrici
Horis cuiictis funJe preces. Dulcedine plenus
Rex fini recto conducat nos. Lebuini
Confessoris nobile corpus valde locavit

*) Lesarten: 3, 4 eis Yllam (sie!), Kelirein. — 6, 1 vir censatiis, Kehrein. —

6, 4 Diffitentes, Kehrein. — 9,2 Oraculura Kehrein ii. Cod. Campen. —
10, 3 Qui poenas sumpsit, Campen. — 10, 4 Criminaque tollat, Campen.
 — 11 —
Quo, plebs oracluni forraavit nomine Christi.
Vita migiat dulci de, finis cito venit,
Viva cinis caro quaevis fiet; condita noscens
Cordis, salvavit illum rex, namque meavit
Illaesus, tandem populumque reliquit, abivit.
Sed laesissent liunc, transivit presbyter illuc,
Consilium pariter fecerunt dum generale.
Convenerunt turbae saepe, salubria verba
Per permutavit mentes quorum, superavit
Diffidentes, plurima fecit signa beatus
Et mitis, prudens, sensatus vir, Lebuinus
Gaudia praeclara dat coelorum sua justo
Qui, terrenorum plasmatori pia credit
Daventren, vexatus gaudet patria, gratus
Confessor transit huc, gratia dia cluit, dat
Promissam baptizatis, mundat vitiosos
Sanctus; credula gens hoc fecit, convocitatur
Wilpen, quod fundatur templum numine trinae
Personae; servit accedens mox deitati
Credens Yslam eis populus conamine tote.
Huc divinum direxit servum Lebuinum,
Novit praesul Gregorius dum. Verba tulisti
Trajecto, jussum fecisti sie, pater alme.
Saxonibus resera Christi leges^ mare transi,
Audisti voces Domini miracula pandis
; ;

Tu moruin portasti cor plenum validorum.

Orbem linquens ardua scandis regna polorum,
Qui flos praecellens confessorum, Lebuine.

Rückoichtlich der in diesem Bande mitgeteilten Texte sei

noch bemerkt, dafs ich Bruchstücke, vereinzeinte metrische oder
rhythmische Antiphonen oder Responsorien, wie sich solche nicht
selten in sonst prosaischen Officien finden, grundsätzlich aus-
geschlossen habe. War ein Officium gemischt, halb metrisch,
halb nicht, enthielt es z. B. nur metrische Antiphonen, aber nur
ametrische Responsorien oder umgekehrt, so sind nur die poeti-
schen Teile aufgenommen. War das Officium ganz metrisch, nur
mit wenigen Teilen in Eeimprosa untermischt, dann sind voll-
ständigkeitshalber diese Teile beibehalten. Dies ist stets da
geschehen, wo z. B. ein poetisches Responsorium einen prosaischen
Versus bei sich hatte und umgekehrt. Mil'sverständnissen vor-
zubeugen sei auch erwähnt, dafs bisweilen die Versus der Re-
sponsorien keinen vollen Sinn zu geben scheinen. Es kommt
dies daher, weil nach dem Versus der letzte Teil des Respon-
 — 12 —
soriums d. sg. Repetitio wiederholt ward. Wo also der übrigens
weniger häufige Fall vorliegt, dafs der Versus ein selbständiges
Ganze nicht bildet, ist nur die Repetitio hinzuzufügen.
Schliel'slich sei mir gestattet, an dieser Stelle dankend der
liebenswürdigen Zuvorkommenheit zu gedenken, mit der die
Verwaltung der grolsherzoglichen Hofbibliothek zu Darmstadt
mir die Benutzung ihrer reichen Schätze erleichtert hat. Gleicher
Dank gebührt den Vorständen der kgl. Bibliothek zu Brüssel,
der städtischen Bil)liotheken zu Metz , Mainz , Frankfurt, Trier,
Charleville, Verdun, des historischen Archivs der Stadt Köln,
der Bibliotheken der Seminare zu Köln und Mainz, der hohen
Domkapitel von Köln und Trier, sowie des ehrwürdigen Gremiums
der Socii Bollandiani zu Brüssel.

Rom, den 6. März 1892.

G. M. Dreves.
 1. De sancto Achatio.

In 1. Vesperis. Ad Matutinum.
Antiphonae. Invitatorium.
1. Nomen Domini invictum
Ecclesiae plena
Sit in aevum benedictum,
Sit laus cum voce serena,
Quia florent ut lilia
Vexit ad amoena
Martyrum dena milia.
coeli quia milia dena.
2. Laudate Christum gentes,
Quia martyrum mentes
Ipse corroboravit In 1. Nocturno.
Et cruci sociavit. Antiphonae.
3. Lauda, anima, Dominum,
Sprevemnt mentes hominum, L Ecclesia mater filia

Laetetur, quae dena milia

Hi, qui erant compediti,
Luce hodierni diei
Sunt soluti, redimiti.
Per crucem dedit requiei.
4. Laudate Deum, quia bonus,
Namque dedit istis onus, 2. Adriani gemitum
Ut portarent post se crucem Gentiumque fremitum
Consequentes ipsum ducem. Superabant et sex reges
Observando Christi leges.
5. Lauda tuum, Sion, Deum,
Istis dedit qui trophaeura 3. Sauctos suos mirificavit,
Ponens pacem fines tuos, Dum illa signa iteravit,
Sibi sociando suos. Quae sua fecit in passione
R. crucis Christi gestatores, Hos confortando in agone.
Mundanae yitae victores,
Responsoria.
Solutos ab aeterna morte
Nos conjungatis coeli portae, 1. Adest dies veneranda,
V. Ut Dominum caeli Digna laude celebranda,
cernamus mente fideli. Qua mundana exsilia

Ad Magnificat. Transcendunt dena milia.

V. Ista dies laeta
A. magnificati
conservetur sine meta.
Laude, fraude circumdati,
Flagellati, cruciati, 2. Ad examen fit juvamen
Agni sanguine ornati, Caesari a sex regibus,
Signis dignis decorati. Ut prostrati, subjugati
Litis sitis advocati, Sint deorum legibus;
Ne damnati ac privati V. Sunt Christo grati,
Simus Christi gloria. quia de terris separati.
 14 —
8. Caesar vanus Adriaiius Nos solutos a pestibus
Cogit servos Christi nervös Locetis in coelestibus.
Diis flectere geutilium, V. Victores vitae,
Sed trucidati, flagellati, Mundi, regnare venite;
Gruciati, lanceati Patri cum nato.
Fatentur Dei tiliuni. Laus spiritui quoque grato.
Y. Daemoniis plena
sunt idola. voce serena; In 3. Nocturno,
Mariae flori.
Autiphonae.
Cum pneumate laus genitori.
1. In terris sanctis vis tonantis
Dedit clare superare,
In 2. Nocturno. Dux Albinus, Elyethes
Autiphonae. Implent ejus voluntates.
2. Haec Christi generatio,
1. Scuto voluntatis bouae
Hermolaus cum Achatio
Dux fuisti in agone,
Inquirunt ejus faciem
In aeternum exsultabunt,
Portando crucis aciem.
Quia tecum habitabunt.
3. Beati, quorum oratio
2. Nomen tuum mirabile
Est cunctorum expiatio,
Confessi sunt Arabiae,
Quia pro nobis corde uno
lu crucem eos assumpsisti,
Orastis die oportuno.
Nam cuncta eis subjecisti.
3. Ingressi sine macula Responsoria.
Sunt tua tabernacula, 1. Fructus palmae crucis almae
Adrianum nam malignum Rubicundos et jucundos
Vicerunt per crucis Signum. Eos fecit et refecit.
Dum certarent, superarent
Responsoria.
Austri flantis gratia.
1. Currunt in arundineto V. Hi facti digni
Ut
scintillae voce laeto sunt fructus carpere ligni.
Sustinendo passiones, 2. Hi, de Edom qui venerunt,
Judicabunt nationes. Rubri cuncti cur fuerunt
T. In cruce laetantur Sicut multifaria
et sie populis dominantur. Calcantes torcularia ?
2. Plantarum rami acuuntur, V. Isti sunt toti
In quos sancti dum figuntur, patiendo sanguine loti.

Feris terrae deputantur, 3. Achati, Hermolae,

Morticina douantur Elyethes, Menolae
Cames de tot milibus Et Albine, duces fortes,
Coeli volatilibus. Impetrate nos consortes
V. Christus adoratur Esse sempiternae lucis
de sanctisque esca paratur. Per virtutem vestrae cnicis.
3. Vere martyres beati, Y. Ut Dominus caeli
Qui, dum caesi, flagellati, tutor sit cuique fideli,

Memoranlur peccatorum Regi Domino

Pro salute horum : Sit laus uni quoque trino.
 15 —
In Laudibus. Ad Tertiam.
A. Legem vani Adriani
Antiphonae. Cum deorum numine
1. Dei digna nece ligiia Hi spreverunt, qui fuerunt
De hac multitudine Crucis in cacumine.
Innovavit, qui regnavit Ad Sextara.
Praecinctus fortitudine. A. Nam defecit, quidquid fccit

2. In conspectum praeelectum Adriani minatio,

Hae Domini militia Nam in mortis stetit portis
Introivit, quia vivit Albinus cum Achatio.
Cum Christo post supplicia. Ad Nonam.
3. Te de luce, se in cruce A. Mira digne, rex benigne,
Laetantes quaerunt, Domine, Fecisti testimonia,

Flagris caesi, ense laesi Nam in cruce victa truce

Pro tuo sancto nomine. Vincitur lex erronica.

4. In fornace ut in pace In 2. Vesperis.

Tres coUaudabant Dominum^ Antiphonae.
Sic in cruce Christo duce
1. Yirgam palmae crucis almae
Vicemnt minas hominum.
Ex Sion cum victoribus
5. Deum caeli in fideii Exaltavit, reges stravit
Lauda, Sion filia, Sanctorum in splendoribus.
Qui per mortem vexit fortem 2. Benedictum sit invictum
Coelo dena milia. Regnum Uranicorum,
In quo clare habitare
Ad Benedictus.
Dat matrem filiorum.
A. Benedictus sis invictus,
3. In amara crucis ara
Deus Israelis,
Seminant cum tristitia,
Visitasti, confortasti
Christum ducem, coeli lucem,
Martyres Racheiis,
CoUigunt cum laetitia.
Quorum prece victa nece
4. Justi torti, dati morti
Nobis dare velis
Hi sunt pro tuo nomine,
Ubertatem, sanitatem,
Habitabunt, exsultabunt
Gaudia in caelis;
Da virtutem, da salutem Cum vultu tuo. Domine.

Praemii veracis, 5. In pressura mortis dura

Nos compunctos tibi junctos Benedixisti filiis,

Duc in viam pacis. Nunc ad pacem nos veracem

Horum duc auxiliis.

Ad Ho ras. Ad Magnificat.
A. Magna laude gaude, plaude,
Ad Primam. Ecclesia, totis viribus,
A. Beati immaculati Fecundata, decorata
Sequuntur te, Domine, Millenis denis martyribus,
Crucifixi. ramis fixi Qui in cruce Deo duce
Crucifixi nomine. Vicerunt minas gentilium,
 - 16 —
Flagellaii, niorti dati Quem orate, impetrate,
Sequuntur Dei riliuni, Ut post carnis exsilium
(^uique vera salus mera, Nobis pacem det veracem
Spes et rector humilium ;
Aeternum et auxilium.

Brev. Trevirense saec. lö. Cod. Trovircii. 427. A.

JUS. Brev. ms. —
Tr«^virensesaec. 15. Cod. Cusanus 74. B. —
Brev. ms. Trevirense saec. 15.
Cod. Cusauus 75. C. —
Antiph. ms. Trevirense saec. 15. Cod. Capit. Treviren.
172. D. — Antiph. ms. Trevirense saec. 15. Cod. Capit. Treviren. s. n. E. —
Brev. Trevirense imp. Lugduni 1515. F.
In 1. Vesp. A 2, 1 Laudate Domini Christum A. In 1. Noct. A 1, 1 —
sq. maTfr laetetnr tilia A. —
In 2. Noct. R 2, 2 dum tVhlt A.

2. De saiieto Achatiu.

In 1 . V e s p e r i s. V. quam dignae coetus memoriae^

Christi passi ferens eximie
Antiphonae.
Quaeque ludibria.
1. In Dei patiis dextera
Mundi fallacis prospera Ad Magniticat.
Turba millenorum
Fide subnixa l'ugiens, A. fulgor militiae
Regnum coeli fit cupieus, Crucis triumplialis,
Consors beatorum. decus ecclesiae
Sponsi virginalis.
2. Dena sanctorum milia
Yirtutis eximiae
Christi jugum subeuut
Coetus praeraialis.
Fide roborati.
Exaudi nos hodie
Cmcis gerunt insignia,
Praeservans a nialis.
Spe devota prodeunt
Jam puriticati.

3. ({uam felix haec generatio,

Ad Matutinum.
Quam beata sanctorum legio, Invitatoriuni.
Viam carpens vitae perpetuae,
Triumplmm victoriae
Mortem vincens vivunt conti nue.
Martyrum laudemus,
4. Fxcelsum nomen Domini In quo regem gloriae
Coetus lauÄat mirificus Christum adoremus.
Fortium virorum,
Coelesti junctus ordini
In 1. Nocturno.
Summis adstat glorificus
Choris angelorum. Antiphonae.

R. Fulgent anna Christi clementiae, 1. In lege sacra Domini

Dum sincenim genus militiae Vanis despectis idolis,
Fide lucens mieat in gratia : Turba militaris,
Coronantur Corona spinea, Fidei juncta lumini,
Triturantur crucis in area Fraudibus mundi subdolis
Mortis an^stia. Spretis meditaris.
 — 17 —
2. Freniuerunt terreni principes, Nec seducens
Adstiterunt et reges impii, fraus iniquissima,
Dum novenint Christi participes Caritate
Fortes esse triumpho proelii. fervens amplissima.

3. Invocantes gratiam 3. Summi regis sequens vcstigia

Christus exaudivit, Passionis praefert insignia,
Quos partem egregiam Flagellatur beata legio,
Sibi conquisivit. Condemnatur crucis opprobrio.

Intellexit vota tideliujii,

V. quam felix ipsa societas,
4.
Quorum flexit rigores mentium,
Quam poenarum probat varietas,
Introibunt in domum Domini, 4. Turba denorum milium
Sempiterno jungendi lumini. Christi virtute fortium
Centena fugat milia
5. Christi nomen mirabile
Montis excelsi vertice
Fatentur dena milia,
Fidem capit miritice
Cujus magniiicentia
Mira Dei dementia.
Fide firmat cor labile,
Cui nil impossibile V. Curae fuit angelicae
Mira coeli dans praemia. Fidel claros apice
Christi docere munia.
6. Passus dura Hörens exercitus
Fide mira mundanos strepitus
Superavit,
In 2. Nocturno.
Ut argentum probatum splenduit, Antiphonae.
Quem nulla faex peccati polluit 1. Coeli tabernacula
Aut fuscavit. Martyres merentur,
Qui Jesum per saecula
Kesponsoria.
Vere confitentur.
1. Gloriosum genus militiae,
2. In coeli pascuis 7
Florens donis mirandae gratiae,
Deus collocavit
Mortem subit durans in acie
Sanctos praecipuis,
Pro rege gloriae.
Quos mirificavit.
V. Christi ludibria tulit cximie,
3. Exsultate, praeclari milites, ^
Crucis insigniagestans non anxie
Namque decet vos collaudatlö^
Pro rege gloriae.
Digna laudis vociferatio,
2. Florem mundi Summi patris in regno divites.
sprevit haec concio
Millenorum Responsoria.
fide firmissima,
1. Quis ut passum
Gloriosa Christum sie sequitur,
Christi praeconio,
Quos feralis
Caritate turma persequitur,
fervens amplissima. Nudat, angit,
V. Kon hanc flectit tiagris insequitur,
quaevis promissio, Spinis regum
Non illexit jussa exsequitur
fallax ambitio Et cruce terminat.
Dreves, Historiae rhythmicae. II. 9
 — 18 —
V. Pretiosa sanctorum passio, V. Non altera passione,
Non diffonnis Christi ludibrio, Quam qua floret redemptio,
Quam mors examinat. Sed humana laesione
2. Florens hortus matris ecclesiae Crucis fulget exitio.
Decoratur rosis rubeutibus, 2. Flos campi, convallium
Quas a valle Christus miseriae Singulare lilium,
Rubicundis junxit martyribus, Christus rex, dux militum,
Felix genus tantae militiae. Turbae decem milium
V. Gloriosa palma victoriae In virtute fortium
Sancti florent nunc in sublimibus Fructus reddit meritum.
Triumphatis hostis agminibus.
V. Per certamen inclitum
3. Summi ducis exercitus Dat pro lucto gaudiuin
Summae virtutis inclitus In sede laetantium.
Angelicis oraculis
3. Fulget coeli medio
Ad pugnam docetur,
Concio millena
Fide sincera praeditus
Illustri martyrio
Regum non pavet crepitus,
Degustans amoena,
Fulget in miraculis
V. AUigatur vinculis
Quam Dei fruitio
Pascit nunc serena.
Tandem in propatulis,
Quorum felix passio
Ut vita privetur.
Laudis fuit plena.
4. Sanctos sub serto spineo
V. Nos horum suffragio
Deridet plebs nequitiae
Christi regat unctio,
Fuso cruore roseo
Cruci clavatos anxie.
Ne frangant terrena.

Regnaturos decet angustia, 4. Almae crucis

Ut coronae docet materia. stratis patibulo
V. De torrente bibunt miseriae, Christus adest,
Quos exaltat caput, rex gloriae. summus rex gloriae,
Qui de carnis
In 3. Nocturne. hujus ergastulo
Ad Cantica.
Sanctos locat
A. dulcis frateniitas in coeli requie,
Mundi vincens crimina, Quorum preces
felix alacritas
exaudit sedulo
Coeli petens culmina, Pro devotis
Coetus pretiositas fusas quotidie,
Deum temnit numina.
Sic virtutum germina
V. Ut laxemur a culpae vinculo,
Dat militum sanctitas.
Delectemur sanctorum titulo
Meritorum obtentu gratiae.
Kesponsoria.
1. Mortis sceptrum comminuit,
Morte crucis dum floruit
AdLaudes.
Sanctorum congregatio, Super Psalmos.
Carnem pro fide terminat A. Gaude, mater ecclesia,
Plebs,quam Christus illuminat, Nunc tibi dena milia
Fortis. potens in proelio. Sacra sociantur,
 — 19 -
Portes in fide lucida, Ad Sextam.
Stola decori roscida A. Benedixerunt Dominum
Coetus cumulantur. Laude felici carminum,
Ad Benedictus.
Regem majestatis,

A, Tu, Christe, nostrum gaudium,

Dum fit verc laudabilis

Nostris adesto precibus, Et in sanctis mirabilis

Qui cum sanctorum milibus Corona beatis.

Veniens ad Judicium, Ad Nonam.

Apparebis in nubibus, A. In excelsis rex potens gloriae
Horum festa colentibus Collaudatur a denis milibus,
Regni coeli da praemium. Qui supernis adjuti civibus
Christo sonant voces laetitiae.
Ad Ho ras.
Ad Primam. In. 2. Vespers .

A. In coelis jubilant Ad Magnificat.

Martyres beati, A. coUator sedis empyreae,
Dum mire rutilant Triumphator mortis et zabuli,
Luce trabeati. Perpetuae largitor laureae,
Ad Tertiam. Jesu Christe, salvator saeculi,
A. Vigilarunt fortes in acie, Coetus almi vestis purpureae
Dum pugnarunt in carne fragili, Celebramus festa nunc seduli,
Sic virtute divinae gratiae Cujus prece fructus dentflosculi
Triumpharunt fide mirabili. Virtuosos fidelis vineae.
Brev. ms. Coelestinorum saec. 15. Cod. Mazarin. 357 (783). In 1. Noct. —
A. 2,8 Factos esse Hs. —
In 2. Noct. zu je einer Antiphon zwei Psalmen. —
In 3. Noct. Ad Cant. A, 6 dumm temnit Hs. —
Hymnen Ad Vesp. Sacrae : :

turbae celebremus ad Noct. Aeterno regi gloriae

; : ad Laud. Felix cliorus
; :

iam sonorus.

3. De sancto Adalardo.

In 1. Yesperis. In 1. Nocturno.
Ad Magnificat. Antiphonae.
A. Gloria sanctorum 1. Coelitus acta dies
rex unica Christe tuorum, illustret festa colentes,
Nos in laude tui Festa, quibus sanctus
fac convotos Adalardi, coelos petiit Adalardus.
Ut per eum, cujus 2. Floruit hie clara
solemnia concelebramus, Karoli regnantis in aula,
Te laudando Deum Regali cujus
mereamur in aethere regnum. effulsit sanguine clarus.
Ad Matutinum. 3. Pro vitae meritis
Invitatorium. non infimus imperialis
Regis saeculorum, Aulae magnates
Christi veneran do triumphum, vincebat honore cluentes.
Sancte, tibi laudes, 4. Ludentem mundum
Adalarde, sacramus ovantes. varia sub imagine rerum,
2*
 — 20

Ut sensit piiinum, 6. Gaudebat mundus

despectans lusit et ipsum. tanto sub lumine clarus,
5. Despectis igitur Gaudebat sanctus
ponipis niox jura professus sie aethra capessere certus.
Sancta moiiusterii
sumpsit juga levia Christi. In 3. Nocturno.
6. Sic exercitia Ad Cantica.
virtutum nactus ad unguem, A. Vitae meta dies
Ordinis extieinus extrudit, nam reliqua spes,
erat omni Schemata primus. Tenninet ut certum
digno certamine cursum.
In 2. Nocturno.
Antiphonae.
In Laudibus.
1. Patre monasterii
compede
hixato saecli Antiphonae.
Cunctorum votis 1. Sanctus Adahardus
successor surgit herilis. ut ab exsilio revocatus
2. Praecipuos actus Redditus est patriae,
sibi commen daverat ejus, lux terris visa redisse.
Ipse loco cujus 2. Omnis in occursum
fuerat succenturiatus. coetus ruit, omnibus unum,
3. Major justitia Ob sancti reditum
regis vernabat in aula, Christo dare cantica laudis.
Quam primum pompis 3. Hinc relocat propriae
splendescens illecebrosis. regalis jussio curae,

4. (^ualis erat nenipe Cui fore subtractum

discordes conciliare, pergrave Justitium.
Fax Beneventanis 4. Invidit patriae
probat indita cum Spoletanis, tot gaudia fortis inique,
Quos discors propria Yis inimica virum
furor impellebat in arma. duxit ad exitium.
5« Sic pacem summis 5. Fratribus ista prius
recreans et foedera regnis praedixerat inresolutus,
Aurea per totuni Coelitibus superis
revehebat tempora mundum. fit socius meritis.
Brev. ms. Corbejense saec. 12. Cod. Anibianen. llö. A. Brev. ras. —
Corbejense saec. 14. Cod. Ambianen. 118 H. —
Brev. ms. Corbejense saec.
14. Cod. Ambianen. 116. C. —
Nur die Antiphonen, mit Ausnahme der A
ad Bened. poetiscli. —
In 2. Vesp. ad Magn. Coelitus acta dies etc. In —
1. Vesp. ad Magn. A, 4 convotos ABC. —
In Laud. A >>, 4 Justitium ABC.

4. De sancta Adalberga.
In 1. Vesperis. Celebremus applaudentes
Super Psalmos. Probae vitae meritis,
A. Dulce festum [sacrojsanctae Quibus Jesu Christi spousa
Adalbergae virginis Facta est uranica.
 n

21

Ad Ma tu tili um. V. Sanctitatis jam perfectum

luvitatoriuni. obtinens initium.

Quem sequuntur agmiiia 3. Ceu fructum bonum

Sacrae virgines assidue, bona dives Scotia mundo
# Dono cujus virgo laeta Dedit Adalbergam
Haec adiit Adalberga, patre rege genitam ;

CoUaudemus Dominum. V. Veneremur genere

Deo dignam virginem,
In 1 . N c t u r 0.

Antiphonae. 4. Nobilis atque sacer

flos almae virgiuitatis,
1. Nomen tuum, Deus noster,
Mater Adalberga,
semper est mirabile,
famulis rogamus adesto,
Qui fecisti coelo dignam
Quatenus bis festis
Adalbergam virginem.
proprio Domino placeamus,
2. Orta virgo veneranda
V. Vocibus expensis
regiis natalibus
cui solvimus Organa vocis.
Posuit in summo suum
sole tabernaculum.
In 2. Nocturno.
3. Innocentes manus habens
corque mundum retinens, Antiphonae.
Postposita mole carnis 1. Quoniam timebat Deum
scandit montem Domini. suum plasnia nobile,
4. Visu gerens pulchram formam, Salutare Dei mansit
pulchriorem animam, [illius] in corpore.
Ejus labiis superna
2. Gloriosa Christi sponsa,
diffusa est gratia.
bona mittens semina,
5. In adversis prosperisque Est dilecta Deo super
sancta semper eadem, Jacob tabernacula.
Erat ei Deus scutum,
3. Sanctimonialis virgo
virtus et refugium.
novum cantans canticum
6. Sion sanetam haec circumdans
Domino benedicebat
amplectensque undique
ejusque sancto nomini.
Laetabitur et narrabit
judicia Domini. 4. Amans ignis quem praecedit,
benedicta femina
Responsoria.
Adorabat ipsum solum
1. Hodiernae lucis festum
respuens sculptilia.
Deus celeberrimum,
Fac nos pura celebrare 5. Recordatus rex coclestis
mente devotissime, suae misericordiae
Y. In qua sancta sublimari Adalbergae misertus est

Adalberga meruit. ut domui Israel.

2. Stirpe carnis virgo felix 6. Aula regis consccrata

magnum decus attinens, virgo prudentissima
Enutrita est majorum Jugiter custodiebat
more liberaliter, ejus testimonia.
 — 22 —
Responsoria. Y. Qui gubernas omnem mundum
1. Cum intraret rex opimam aequo moderamine.
cum tilia Galliam. 3. Prudens virgo Adalberga,
Venit locum sanctae Farae, virtutibus inclita.
quod monasterium.
est Ad nuptias sunnni sponsi ^
V. Natam pater quo dicavit cum ardenti lampade.
servitio Domini. Quo pro nobis intercedat,
2. Informata disciplinis evolavit hodie.
ordinis monastjcis Y. Gratulatur jam choreis
Christi virgo coiTuscabat addita virgineis.
uti lampas fulgida,
V. Erat enim Servitute
Dei continentia.
A d Laude s.
3. Ad orationem prior Antiphonae.
et ad mensam tardior 1. Yeneranda valde nobis
Yeniebat Adalberga Adalberga virgo est,
jam Deo carissima. Est quibus a Deo data
Y. In exemplo cunctis erat corporis praesentia.
benedieta femina. 2. Christus namque per hanc suam
4. Pia mater [sancta] Fara spiritalem famulam
cum sentiret obilum, Multis fuit animanim
Dedit ei ad regendum Salus atque corporum.
conciouem virginum. 3. Beata sponsa Domini
Y. Dicens ipsam dignam [fore] vero militans regi
tantae rei apice.
Se non implicavit hujus
saeculi negotiis.
In 3. Nocturne. •i. Exsultantes collaudemus
Responsoria. Jesum magnis vocibus.
1. Mitis hera curam habens Sancta per quem Adalberga
animarum niaxiraam. regnat in coelestibus.
Scripturarum sacris verbis
alebat ac epulis,
In 2. Yesperis.
Y. Sicque cunctis multimoda
augebatur bonitas. Ad Magiiificat.

2. Die, Deus. in solemni A. Christi virgo sanctae Farae

Adalbergae virginis edocta institutis
Laudum favos aggregantem Mater exstitit praeseuti
respice familiam. loco benignissima.

Brev. ms. Farense saec. 14. Cod. Mazarin. 349 (761). Diejenigen —
Stücke, welche zur Yollstänfligkeit des Officiums fehlen, wie die AA ad Magn.
ad Cant. ad Ben. etc., sind nicht in poetischer Form abgefafst In 1. Noct. —
A 4, 2 pulchrioris Hs. —
R 1, 3 sq. pura mente celeltrare Hs. R 2, 3 —
uti est majorum Hs. —
In 2. 'Sucx. A ö. 2 recordatus est Hs. R 2, 4 ut —
larapas Hs. —
R 2. C Domini continentia Hs. —
In o. Noct. R 2, 2 sanctae
Adalbercrae Hs. —
In 2. Yesp. ad Magu. A 2, 2 virginis edocta Hs. Hvnmus —
in 1. Yesp.: Yirginis prolis, in Laud. Xam hie quiescit-
:
 — 23

5. De sancto Agricio.

In 1. Vesperis. Ad Matutinum.
Antiphonae. Invitatoriura.

1. Hic patiiarcba prius Regis adoremus

exsistens Antiochenus, magualia cuncta regentis,
In Treviri praesul Qui dedit Agricium
successit post duodenus. de partibus huc Orientis.

2. Jussu Silvestri
gentes adiens Treverorum In 1. Nocturno.
Ulis fit pastor,
Antiphonae.
primas quoqueTeutonicorum.
1. Est Treveris clavus
3. Hic moderatricis
Domini sanctusque Matthias,
Helenae carus et aptus,
Lata per Agricium
Ejus legatus
munera tanta scias.
exstat per munera factus.
2. Treveris ad vomitum
4. Et merito carus rediens simulacra Colebat,
Agricius esse feratur, Cui datur Agricius,
Qui pius et prudens, quem sacrum pneuma re-
humilis castusque probatur. plebat.
5. Est Treveris clavus 3. Non causatur iter
Domini sanctusque Matthias, longum multosque labores,
Lata per Agricium Christum morte sciens
munera tanta scias. nostros lenisse dolores.

R. Age festum, Teutonia, Kesponsoria.

De hospite suscepto,
Quem mittit Antiochia 1. Jucundare, plebs devota,
Fructu per hunc adepto; Celebris insurge tota,

Tuos colit Agricius Dies adest digne nota

Agros fertilitatis, Praesulis Agricii,

Remunerandus largius V. Sion, applaude,

Anno benignitatis; sancto tu consona gaude,

V. Fructibus emeritae 2. Haec est dies, qua beatus

coeli replet horrea vitae. Agricius est nudatus
Veste carnis et translatus
Ad ]Magnificat. Ad coeli palatium,

A. pater Agriti, V. Quem veri solis

cujus festum veneramur, suscipit alta nokiq.

Nobis felici 3. Oriens hunc educavit,

concludas fine precamur, Oriens hunc exaltavit,
Et ne sit dubius Ipsum nobis delegavit
finis, des immacuiatam Urbe Antiochia;
Yitam propitius, V. Partibus occiduis
quae det sine fine beatam. dat solem pars Orientis.
 — 24 —
In 2. Nocturuo. 2. Inde per Agricium
gens credula fönte novatur
Antiphonae.
Urbsque sacrata Deo
1. Adveniens igitur quondam cultu reparatur.
dat verbi seniina genti,
3. Agros Agricius
Spondens credenti
Domini colit officiisque.
coelos baratlirumque neganti.
Nomen habet tide.
2. Credula gens rite quia semina spargit ubique.
dictis actisque beati
Ejus mandata Kesponsoria.
spondent coniplere parati.
1. Plebem urbib convocat.
3. Se fore cultores,
Praefert Maximinum,
clamant, et credere Christum,
Sede dignum collocat
Qui talem transmisit eis
Jus sequens divinmn.
tantumque ministrum.
y. ]Moribus ornatum
sacrat meritisque beatum.
Respousoria.
2. Clavus sacrae passionis.
1. Deserens patriarchatum,
In Christo sanctificatus.
Sedem antiquam Graecorum.
Per virum opinionis
A Silvestro praesulatum
Sacrae nobis est allatus
Sumit urbis Treverorum,
Ab Helena sancta datus
Primatum Cisalpiuonim. ;

Y. Äuget reliquias
Y. Pro merito niorum
electus Sorte Matthias.
sumit regimen populoiiim.
3. Yir totius bonitatis
2. Statim luce veritatis
In virtute caritatis
Pulsis umbris caecitatis
Jus solvens humauitatis
Urbs novatur puritatis
Coronatur coelitus.
Fönte per Agricium,
Y. Invehitur caelis
V. Cujus mandata
servus bonus atque fidelis.
spondet complere parata.
3. Celebs mentis otio
Pater visitatur In Laudibus.
A superno nuntio. Antiphonae.
Qui sanctum affatur:
Te confecto seuio 1. Laudibus Agricium
Praesul statuatur celebres in laude canora.
V. Vir Maximinus. Cui per cunctomm
quasi magnus amore c^imiuus. laus musica concrepet ora.

2. Sacris fun datus

scripturis et moderatus,
In 3. Nocturne
Coelo discretus
Antiphonae. fuit hie fructuque repletus.

1. Speniunt cultores. 3. Ingeminatus amor

qui daemonibus famulantur.. hunc spesque fidesquebeavit,
Idola quaeve nihil Donis naturae
deitatis habere probantur. cum gratuitis radiavit.
 - 25

4. Plasma L)eo dicat Et potiri proi)ere

hyranum, per quem benedicat Gloriae Corona.
Insimul Agricium,
nomine reque pium.
In 2. Vesperis.
Ad Magnificat.
5. Illum laudemus,
A. Almi Agricii
quo cuncta creata tenemus,
precibus da gaudia caeli,
Cui laus in sanctis
Cliriste, tuis et corde tibi
laus est hos sanctiticantis.
servire iideli.
Protege nos, pastor,
Ad Beriedictus.
populum, quem tu genuisti
A. Agriti, sedulos, Et per quem Domino
filios exaudi, dignus praesul placuisti,
Deproraentes modulos Nosque tuos servos
Digne tuae laudi, meritis precibusque tuere
Fac beate vivere Nostrorumque pius
Vita pura, bona peccatorum miserere.
Antiph. ms. S Mariae ad Gradus anni 1477. Cod. Semin. Colonien. 5.
A. — Antiph. ms. 8. Mariae ad Gradus saec. 15. Cod. Semin. Colonien. 9.
B. — Antiph. ms. S. Mariae ad Gradus saec. 15. Cod. Semin. Colonien. 23.
C. — In 3. Noct. R 1, 3 collocans A.

6. De sancto Aichadro.

In 1 . Vesperis. 2. Qui facit infantum

Ad Magnilicat.
linguas sermone disertas,
Aichadrum studiis
A. Inclitus Aichadrus.
doctrinae ditat honestis.
meritis et nomine clarus,
Dum viget in coelis,
3. Transactis lustris
precibus nos adjuvet almis, bis binis actibus aequis
üt post hanc vitam Pervigil excubias
mereamur habere quietem. in templo semper araabat.

Ad M a t u t i n u m. 4. Hoc quadam complente die

Invitatorium vox intonat: ecce,
Surge, Sion, veneranda tuo Virtutem virtute petent
da cantica sponso, sancti specialem.

Aichadrum placido
5. Continuo nulluni
et resona jubilo.
cernens hanc perficit idem,

Nocturno. Cernetur Deus inque Sion

In 1.
dominusque deorum.
Antiphonae.
1. Exstitit Aichadrus, 6. Angelicis jungens
magno de germine natus, dictis sua dicta, sodali
Cui pater Anscharius Alloquio Christi
fuitHermena dignaquemater. Fidei devotior haesit.
 — 26 —
Respousoria. Ave, praeceptis
1. Gaudia praesentis domini parens Benedicti,
ducentes maxima festi, Pro quibus ecce manet
Conctorura dominum semper tibi hius super astra;
veneremur. qui pie coelum 5. Ut conforteris
Dita\it hodie melius Christo t'araulari.
Aichadri flamine patris. In Christo fratres
Y. Omnia, quae voluit, duo cras tibi gaudia dantes
Dominus virtute creavit.
Partibus ex sancti
2. Ut sacer Aichadrus patris venient Philiberti.
monachorum Gemeticoruni
Suscepit regiraen, Re<pon>5oria.
dum curat habere laborem
Aichadms, Domini
1.
Pascendi. dat ei
confessor. talibus actis
Christus vexilla salutis.
Ad pretiosa traliens
Y. Temptamenta tulit
cunctos convivia vitae
zabuli, sed Jesus ab astris.
Effulsit signis
3. Florebat vigil in multis cum nomine Christi
precibus, jejunia sectans, Y. In factis magnis,
Tranquillus. patiens, lidei vestitus amictu.
castus, bonitate modestus,
Lampade \irtutum 2. Agmine fraterno
fultus. pietate sereuus. sudante labore beato
Y. Omnibus omnia factus erat Ingerait hostis atrox

pes ut Omnibus esset. quaerensque nocere fideles

Arbore cum sterili

perit in crucis obice pulsus,

In 2. Xocturno. Y. Abba nam fratres

Antiphonae. firmat niger angelus atque.

1. Haeredi sacro 3. Yir felix minui

genitores dant Aichadro, dum se jubet iste capillis,
Quo locat ecclesiam Post horam nonam
secum plebemque fidelem, paschalia signa parautem,

2. Pro sancti meritis Quod tulit incautus,

Aichadri fama beati lacrimis reparavit obortis,

Expetit abbatis Y. Yidit enim hostem

placidas aures Philiberti. in hoc gaudere sed idem.

3. Qui cito discipulos

raittens praecepit eundem In 3. Xocturno.
Jure salutari
plene sibi menteque jungi. Ad Cantica.

4. Praeveniens hos e coelis A. Hujus namque loci

sacer angelus altis legeris divinitus auctor
Intixum precibus Ac ideo debes
Aichadrum jure profatur: istis fore laetus ut hospes.
 - 27

Responsoria. 2. Coelitus adventum

1. Hic miles fortis, praenoscens tuncpaterhorum
geminis cum fratribus optans Huncque suis monstrans
Exorare genu recipit, hinc, quod cupit,

flexo, dum cogitat, uiii audit.

Illoram tradit, 3. Angelico ductu

radio solis digitales petit Ansoaldum Philibertus,

V. Intentis oculis Pictavis qui clarus erat

coelum tantumodo specialis. hoc tempore praesul.

Nee dictu facile est 4. Aichadrum

Visitat
2.
nee iuce capabile carnis, tantojam junctus amico,
Quod post hoc globus igneus Munitum verbis
superis et laudibus almis.
obtegit illius artus,
Et, ne discipuli 5. Collaudant Dominum
spargant haec, \ aide minatur. hi tresduo necne priores,
V. Erectus terra, Gemeticae justum
soll quod credidit, aufert. turmae ducunt Aichadrum.

3. Cum foret excubiis Ad Benedictus.

commissi pastor ovilis A. Dilectum Christi famulum
Pervigil Aichadrus, proceres Aichadrum
ipsi nit^t angelus index. Praeficiunt plebi
Altera quod pars, quam regit, sanctae, cujus prece caeli
illicoflamma laxet; Lumine ut ornemur,
Y. Ad tantam vocem humili cum corde precamur»
lacrimis perfunditur heros.
In 2. Vesperis.
Ad Magnificat.
In Laudibus.
A. rex perpetuae
Antiphonae. lucispax atque perennis,
1. Cum dicti fratres Obtineat nobis
veniunt, sibi jussa revolvunt, Aichadrus dona salutis.
Corda ligant patrum Quem hodie summae
pariter sua sicque revisunt. transfers ad culmina vitae.

Brev. ms. Gemeticense saec. 12. Cod. Rotomagen. 211. A. Brev. ms» —
Gemeticense saec. 12. ex. Cod. Rotomagen. 210. B. Antiph. ms. Gemeti- -

cense saec. 12. ex. Cod. Rotomagen. 248. C. Brev. ms. Vedastinum saec. —
14. Cod. Atreljaten. 229. D.
In 1. Noct. R 2, 8 schliefst der Sinn nur ab nacli der Repetitio: Pascendi
etc. dasselbe ist der Fall mit dem zweiten und dritten Responsorium der
;

folgenden Nocturn. —
R 4: Agmina sancta nur dies, ABC; D de communi.
. .
—
In 2. Noct. R 4: Sancte Aichadre nur dies, ABC; D de communi.
. . In —
3. Noct. R 4: Miles Christi nur dies, ABC; D de communi.
. .

7. De sancto Albano.
In 1. Vesperis. Laudes, Christe, tibi
Super Psalraos. pangimus assidui,
1. Inclita martyrii Qui pietate tuis
recolentes jure trophea, festum solemne dedisti
 - 28

Albani meritis, Criminibus vacuas

martyris egregii. sacris virtutibus implens.
Qui proprii pro te 2. In terris adhuc
perfusus sanguinis unda mundanum lucrum
Splendet in angelioa Spernere cocpcrat
perspicuus patria. Albanus martyr,
Pietatem sectans
Ad Magiiitieat.
sumptus pauperibus
A. Ave. martyr gloriose, Dabat, credens,
Ave. sidus jam coeleste, in coelis sibi comp ensan dum
Decorans, Albane, coelum. Vitae munera perpetim,
Nos guberna vincens humum. y. Contemnens multis
Quo laetemur triumphantes onerari gratis.
Te patronum venerantes.
3. Lumen sensificum,
piorum
Cbriste,
Ad Matutinum.
Clemens accumula
luvitatorium.
Vota precantum
Nomen. Cbriste, tuum Et, quibus tribuis,
cuncti veneremur in unum, solvere festum
Qui das pro meritis Albani meritis,
coelica regna tuis. martyris almi,
Addas supplicibus
In l. Nocturno. gaudia pacis.
Autiphonae. V. Ipsum glorifica
1. Primus in Anglorum morte beasti.
lampas gente
cito refulsit Ipsius precibus

Albanus martyr, des quoque nobis.

fidei virtute corruscans.

Hie regum fremitus

In 2. Nocturno.
2.
et inania gentis iniquae Antiphonae.
Agmina contemnens 1. Alloquio dulcis,
se Christo corde subegit. vultu reverendus honesto,

3. In terris positus Inter sacrilegos

mundanis rebus opimus constans sine crimine vixit.
Moribus angelicam 2. Miles, Christe, tuo
curabat ducere vitam. fidei munimine rectus
Perstititimpavidus
Responsoria.
voluit nee cedere laesus.
1. Sacrosauctum venerandi
3. Albanus Domini
festum sancti martyris
laudans mirabile nomen
Christo dignas inspectori'
Angelicis meruit
laudes demus pectoris,
dignanter coetibus addi.
Albanum qui sibi dignum
sacravit hospitium. Responsoria.
V. lllustret nostras 1. Alme martyr, gemma coeli,
coelesti lumine mentes, Forma saecli, solve supplex
 — 29 —
Vincla plebis Albanus gladiura sentiat im-
Christi subditae probus ;

Confer pacem, tolle pestem, Orat quoque martyr:

Vitam da piam. V. Jesu Christe, meus optime con-
V. Audi, Christe, judex juste, ditor,
Voces supplicum, Nunc et semper adesto.
Qui das sanctis aequum semper
2. perpetua festivitas,
Cunctis praemium.
gratissima jucunditas,
2. Addictus morti In qua angelorum choris
venerabilis hostia Christi Aeterna afflavit hilaritas,
Pectore stigma crucis Cum beatum Albanum
bajulans laborumque salutis, Sanctorum adscivit consortio
Transivit siccis Adoranda trinitas unus Deus.
fluvialia carbasa planctis V. Omnis illa coelestis Jerusalem
V. Exemplo Moysi Cum magno affectu
psallens magnalia Dei. Jucundata est.

3. Benedicimus omnipotentem
3. Gloriose
Sua praemia non minuentem
ac semper venerande
Aberit licet unctio frontis
martyr Dei, Albane,
Bona sufficit actio justis.
Intercede
V. Tua sie pie, Christe, latroni pro Omnibus nobis
Miseratio eontulit olim.
ad Dominum Deum nostrum,
Ut per ipsius misericordiam
In 3. Nocturno. ad coelorum regna
Antiphonae. mereamur pervenire.
V. Sancte Albane,
1. Iste quidem sanctus,
succurre plebi tuae
morum probitate benignus,
atque omni ecclesiae
Sumptibus ex propriis
sanctae Dei.
victum praestabat egenis,
Iraplens dilecti
jugiter praecepta raagistri. In Laudibus.
2. Alme Dei martyr, Antiphonae.
clamorem suscipe nostrum,
1. Suscipiens martyr
Exora Dominum
lidei pia dogmata vere
pro peccatis populorum.
Pro Christi voluit
3. Martyr dignus ait nomine multa pati.
perflatus flamine Christi:
2. Vincitur diris
pie me Jesu
constans athleta catenis,
placato suscipe vultu,
Tortus suppliciis
Participem facias
improbe multimodis.
vitae coelestis et aulae.
3. Ad mortem properans
Eesponsoria.
habiturus denuo vitam,
1. Judex indomita perditus ira Pertransivit aquas
Dixit voce nefanda: vi crucis immodicas.
 — 30 —
4. Percussor sancti. Unde tibi perpes,
divino taotus amore, sanctorum dextera vindex,
Caedere dum timiiit, Laus et honor maneat
sanctior occubuit. per cuncta saecula saecli.

5. Cum Domino laudes In 2. Vesperis,

curaret solvere miles. Ad Magnificat.
Fontem promovit
A. Grata tibi, pie rex,
arida planities.
semper jubilatio nostra,
Munera persolvens
Ad Benedictus.
et corde resultet et ore,
A. Summa Dei virtus Ut, qui concedis,
sancti patuit super artus, laetari testis agone,
Caesum perlustrans, Des veniam nobis
caesorem lumiue fnistraus Clemens ipsius amore.

Brev. Othiuense imp. Lubecae 1497. In — 1. Xoct. A 3, 2 optimus. -

R 1. 9 vacuus. —
In 3. Noct. R 3, 5 facies. — In Land. A 3, 2 habitns.

8. De sancto Altone.

In 1. Vesperis. Noxia solvisti,

Super Psalmos. quem coelo constituisti.

3. Voce Dei tractus
A. Dux Dens ex alto,
perfectos induit actus,
te dilexit sacer Alto,
Nunc exaudivit,
In toto corde.
in monte Dei modo vivit.
quem salvasti sine sorde ;

Sordibus infectos 4. Lumen signatum

fac nos hujus prece rectos. super hunc est multiplicatum,
Noluit irasci

Ad Ma tut in um. sed justitiae dape pasci.

Invitatorium.
5. Jam benedixisti,
cujus mentem tetigisti,
Alto salutari Estque coronatus
jubilo facias meditari.
coelesti lumine gratus.
Kos Christo dare,
6. Gloria cum flore
studiosius evigilare.
fuit alto jam sub honore,
Constat fundatus
In 1. Nocturno. in coelo magnificatus.
Antiphonae.
Responsoria.
1. Lege Dei gratus 1. Virtutum clarus ab alto
fuit Alto mente probatus, Regis natus fuit Alto,
Fructiferum lignum Ut fertur a patriotis,
Deus omavit sibi dignum. Est certum Scoticis totis.
2. Jam tibi, rex Christe, y. Jam puer transcendens viles
servivit in omnibus iste, Sibi metas pueriles.
 — 31

2. Hie facta puerilia Responsoria.

Mutans per bona milia 1. Sanctus Alto, Scotus genere,
Sic factus decus aetatis Promeruit Christo placere,
Est cum flore pietatis. Nos ejus fulti precibus
V. Ecclesiam frequentabat, Fugiamus a sordibus;
Deum precibus placabat. Y. Boni sexus et aetates
3. Prudens erat in patria Concurrunt, dant modo grates.
Egenis dans cibaria, 2. Pater iste Christo carus,
Arcebat a se sordida, Dilectus et hominibus,
Quae captant corda arida. Dulcem reliquit patriam
V. Magnificus et praeclarus Apprehendens theoriam,
Et nunquam fuit amarus. V. Adiit per visionem
4. Primordiis vitae clarus Germaniae regionem.
Fuit iste Deo carus, 3. Quandam silvam est ingressus,
Dulcis erat lux patriae A rege datur accessus,
Nunc fulgens donis sophiae. ütiliter exstirpavit
V. Precibus nobis det vitam Et Christo sie militavit,
Semper omnibus cupitam. V. Manuum pastus labore
In Dei vixit amore,
In 2. Nocturno. 4. Habita ut hie somnia
Antiphonae. Pro Christo sprevit omnia
1. Glorificat m entern Et statuit sequi ipsum,
sancte Dominum sitientem, Istum fugiebat mundum ;

Corde suo vera V. Ergo multis adunatis

loquitur damnando severa. Domino servivit gratis.

2. Iste coronari
cupit, in virtute beari,
In 8. Nocturno.
Quem Deus ardenter Ad Cantica.
vocat, exsultat vehementer. A. Sapientia potatus,
3. Arte Dei tractus Justitia est eibatus
lit in Omnibus omnia factus, Et post aurum non abiit,
Corde suo mundo Coelestia dona quaesivit.
Dominum placat sitibundo. Responsoria.
4. Laude bona fultus 1. Post ecclesiam construxit
prece summa
gaudet adultus, Et sanetos viros adduxit,
Lenis, mansuetus, Cum quibus servivit Christo,
est pauper ad omnia laetus. Dum mundo vixit in isto,
5. Electus, gratus, V. Sanetum celebrantes cursum,
assumptus ad aethra beatus, üt possent vivere sursum.
In virtute bona 2. Praesul magnus Maguntinus,
captat coelestia dona. Inclitus Bonifatius,
6. Cedrus plantata Per visionemfuit admonitus,
sed in altum multiplicata, Ecclesiam consecravit laetus.
Nunc det florere V. Multitudo plausum feeit,
prece nos Christoque placere. Cum sanctus cuneta peregit.
 32 —
3. Post baee luiriticus Alto l^uibunc secum collocavit
Devotus fulsit ab alto, Atque justis sociavit.
Sic Omnibus manens gratus 5. Gaudet Israel in Sion
Per Cbristum magniticatus. Super aurum et topazion.
V. Claniit [insiguibus] Hymnizant coeli coelorum
Signis et virtutibus. Et Alto civis eornm.
4. Plasmator Deus cunctorum Ad Benedictus.
Donavit Altuni sensum
A. Salute visitari nos ab alto.
Yeritatis. quo aniiatus
Suis precjbus juvet pius Alto,
Viceret liostem severum;
Quia pressi variis criminibus,
Pro uobis
Absolvi mereamur ab omnibus
Oret per longa dienim.
Et perfiTii coelestibus.
V. Suavis est Dominus,
Ad Primani.
Beatus vir. qui sperat in eo.
A. Alto, Dei sancte,
Ad L a u d e s. nostri dilecte patrone.
"Respice devotos
Aiitipbonae.
nos tibiniet famulos.
1. Magnus Dominus in alto. Utque magis prompti
Cui servivit bic Alto tibi possimus famulari.
Compescens marinos liuctus, Ora pro nobis.
Tenendo animae frucius. confer openi miseris.
2. Serviens in laetitia.
Cui aderat munditia. In 2. Vesperis.
Ardens et lucens lucerna Ad Magniticat.
Gaudet gloria superna.
A. Athleta Dei inclitus, Alto,
3. Matutiuis meditatus Virtutibus cornatus ab alto,
In Cbristo fuit sacratus, ünus erat ex Israel fortibus,
Jam laetatur in anima Lectum Salomonis ambientibus,
Per saeculorum saecula. Ense fortiter accinctus Dei
4. Benedicatur Dominus verbi.
In Tribus pueris trinus, Faciat nos calcare actus superbi.
Brev. ms. Wingartense saec. 15. Cod. Fulden. Aa 116. In 1. Yesp. —
Super P>. A, 1 Lies Lux Deus ? —
.

In L Xoct. A 3, 4 Lies Huuc exaudivitV —

R 2. 4 Est fehlt Hs. —
In 2. Xoct. A 4. 1 bona vultus Hs. In 3. Xoct. —
R 1, 1 Postea ecclesiam Hs. —
R 4. 2 Deus donavit H:^. R 4. 2 Venerunt—
statt veritatis Hs. —
R 4, 4 Vicens h ostem Hs. —
In Land. A. 2, 4 in gloria
Hs. — A 4. 4 Et iustis Hs.

9. De sancto Ammoiie.

In 1. Vesperis. 2. Mansuetuni nobilom.

Antiphonae. Qui Leucam curavit,
Post decessum flebilem
Gaudeat ecclesia
Amnion tumulavit.
Chorique Leucorum,
Dum resplendet gloria 3. Hie, praefato praesuli
Pastorum suorum. Quasi pro mercede
 — 33

Ex consensu populi In 1. Nocturno.

Successit in sede.
Antiphonae.
4. Digne praeeligitur
Ammon in pastorem, 1. Ammon legem Domini
Qui moribus sequitur Studuit attente
Sanctum praecessorem. Sacro vacans ordini
Domino favente.
5. Vitam eremiticam
In silvis agebat 2. Super Sion verticem
Fidemque catholicam Rector constitutus
Pie confovebat. Nullum legis apicem
K. Felix haec ecclesia Solvit vir beatus.
Crevit in honore,
3. Invasum hostiliter
Dum Ammonis gratia
Dominus suscepit,
Virtutum dulcore
Cujus vocem dulciter
Refulsit cum gloria
Audiens excepit.
Vitaeque decore,
V. Nova nobis gaudia
Responsoria.
Reducit memoria
De tali pastore. 1. Laus, honor, virtus, gloria
Sit regi saeculorum.
Ad Magnificat.
Dum virtutum insignia
A. Ave, gemma sacerdotura Pontificum suorum
TuUensis ecclesiae, Haec recolit ecclesia
Ammon gerens corde votum
Concentu gaudiorum;
Ex influxu gratiae,
V. Ex bis Ammon cum gloria
Quidquid eras, Deo totum Transiit ad coelestia
Offerens quotidie,
Virtute meritorum.
Cibum coeli, vitae potum
Conferens familiae, 2. Fidei sparso semine
Per coetum hunc promotum
te Per verbum Mansueti
Duc ad regna gloriae. Leucani sacro flamine
Suscepto iiunt laeti
Ad Nunc dimittis.
Novoque plaudunt carmine
A. Dum sanctus Ammon praefuit Tali dono repleti.
Leucanis, luce claruit V. Huic Ammon sine crimine
Mirandae sanctitatis, Successit in regimine
Cujus virtutum praemia Certaminis expleti.
Mira probant subsidia
Diffusae pietatis. 3. Postquam urbem Tullensium
Domino conquisivit
Atque turbam fidelium
Ad M a t u t i n u m.
Dulciter enutrivit,
Invitatorium.
Praesul ad coeli bravium
Regi regum praeconia Mansuetus transivit.
Laudis digne reddantur, V. Hunc pium patrem omnium
Dum Ammonis solemnia Ammon agens officium
Devote celebrantur. Condigne sepelivit.
Dreves, Historiae rhythmicae. II. 3
 n

- 34

In 2. Nocturno. In 3. N c t u r 0.

Antiphouae. Antiphouae.

1. Hunc saiictum miritice 1. Justi ferens titulum

Dominus honorat, Amnion obdormivit,
Quem virtutis coelicae Coeli tabernaculum
Spien dore decorat. Mundus introivit.

2. Clamor intelligitur 2. Cordis desiderium

Hujus praesidentis, Obtinet beatus
Dum Deo porrigitur Super regni solium
Yoto piae mentis. Praesul coronatus.

3. Hie honoris gloria 3. Nos ad montem gloriae

Digne coronatur, Ducat per Ammonem,
Per quem laudis hostia Qui dat justo gratiae
Nova immolatur. Benedictionem.

Responsoria. Kespousoria.

1. Dum Amnion praeeligitur 1. Amnion Leucae pontifex in-

Ad regimen pastoris, clitus,
Non in vanuni erigitur Cujus fuit quam felix exitns,
Bhmditia favoris In capella Petri repositus
Sed humilior redditur Praecessoris est tumba con-
Sacri dono timoris. ditus ;

Y. Ille felix adstruitur Y. Per Hermannum hie translatus

Rector, qui non extoUitur Cathedrali fuit datus.
Propter culnien honoris.
2. Post vitae sanctae terminum,
2. Ammonem Dei famulum. Quam potens apud Dominum
Qui spreto mundi vitio Sit, clare comprobatur

Ad eremum perrexit, Per curani aegritudinum.

Dignumest Leucae popuhim Leprae, febris et luminum,
Laudare cum tripudio, Quae per eum donatur.
Quem Dominus dilexit. Y. Hie a filiis hominum
Y. Ad matris Dei titulum Concordi sono carminum
In silvis grandi studio Merito commendatur.
Basilicam erexit.
3. De facultate propria
3. Pastor labeni haereticam Reges hunc cum principibus
Cernens ortani in gregibus Cum magna reverentia
Curae suae commissis, Coluerunt muneribus.
Per fraudem diabolicam Ut Christus ad coelestia
Erroris novitatibus Xos ducat suis precibus,
Simplicibus immissis, Y. Praeclari cum laetitia
Y. Per veritatem coelicam Devotisque concentibus
Reduxit lumen mentibus Pontilicis magnalia
Erroribus dimissis. Laudemus votis omnibus.
 — 35 —
Ad Landes. Ad Benedictus.

Antiphonae. A. Felix Ammon, ave,

1. Sanetus hie amabilis pastor bone, gemma Leucorum
Ammon mundo splenduit Solve jugum grave
Decorem indutus, labemque munda vitiorum
Praesul venerabilis Per iter suave
Regnum mundi respuit duc nos ad regna coelorum.
Dominum secutus.
2. Orans cum laetitia Ad Tertiam.

Pro salute populi R. Leucae felix ecclesia

Deo jubilabat, Honoris in fastigio
Manens in justitia Excrevit et in bonis,
In saeculum saeculi Dum mira fulsit gratia
Dominum laudabat. Claroque vita radio
3. Corde Deum sitiens Pontificis Ammonis,
Fontem vitae sapiens V. Nobis accrescunt gaudia
Deo vigilavit, Pro suae nunc solemnio
Vir beatus Dominum Commemorationis.
Timens labern criminum
Parendo vitavit.
In 2. Vesp eris.
4. Gratam simul omnia
Deo reddant entia
Ad Magnificat.

Benedictionem, A. pastor egregie

Qui jam a terrestribus Leucorum civium,
Sursum cum principibus TuUensis ecclesiae
Extulit Ammonem. Nobile depositum,
5. Sacrae laudis hostiam Ammon, vir praeclare,
Reddant cum harmonia Ora regem gloriae,
Cuncta creatori, Matris almae filium,
Qui jam coeli gloriam Ut coelestis patriae
Induto justitia Regnum nobis inclitum
Contulit pastori. Dignetur praestare.
Brev. ms. TuUense saec. 15. (Privatbesitz). A. —
Brev. TuUense imp.
Parisiis 1510. B. —
Leuca, Leuci, Leucani stets Leucha, Leuchi, Leuchani,
Ammon stets Amon B. —
In 3. Noct. A 2, 3 Obtinere beatus B. In Land. —
A 3, 5 labere terminum B. —
A 4, 2 Deo fehlt B.

10. De sancto Aniano.

In 1. Yesperis. Decoravit moribus
Antiphonae. Genus natalitium,
1. Resonet in patulo 3. Spernens luxum saeculi
Pectorisarcanum In aetate primula
Et cum dulci modulo Locum habitaculi
Landet Anianum. Elegit in cellula.
2. Ortus ex uobilibus 4. Virtutum Evurtii
Urbe Viennensium Audito rumore
 — 36

Sancii desiderii 2. Puer loquens erigit

üritur ardore. Breve dealtari,
5. Adjunctus Evurtio Sic plebs sanctum eligit

Minister devotus Ex consensu pari.

Fungens sacerdotio 3. Agrippinus supplicanti
Abbas est promotus. Sancto respondens tumide
R. conscendens margarita Corripitur in instanti
De virgineo corpore. Grandi percussus lapide.
Apostolis counita Responsoria.
Cum aureolae decore, 1. Vergens ad vitae vesperum
Quae sola es exaudita Sanctus praesul Evurtius
Persecutorum tempore; Anianum presbyterum
V. Age causam hodie Jam mortis suae praescius
Derelicti gregis Successorem et posterum
In conspectu curiae Fore monet attentius.
Sempitemi regis. V. Quod Moyses Josue
Ad Magnilicat. Senio gravatus,

praesul egregie,
Hoc praecipue
egit
Praesul memoratus.
Laus et decus praesulum,
Regula justitiae, 2. Ad divinum oraculum
Caritatis vinculum, Fidelium devotio
Ebur pudicitiae, Recurrens per infantulum
Honestatis speculum, Trinae vocis indicio
Forma sanctimoniae, Audit Lei famulum
Sanctitatis titulum Dignum pontincio.
Relinquens ecclesiae, V. Pandit ecclesiae
Esto propugnaculum In usu sermonis
Praesentis farailiae, More Zachariae
Conservaus in saeculum In ortu praeconis.
Assistentem hodie 3. Agrippino supplicat
Tuae laudi populum. Pro incarceratis,
Pietatem praedicat
Ad Matutinum. Et jus libertatis,
Invitatorium. Quod confestim indicat
Usus dignitatis.
Plaudat devotio
Coetus Christiani
V. Nam quos denegaverat
Pontiticis precibus,
Sistens praeconio
Patris Aniani.
Hos subito liberal
Lapis sine manibus.
In 1 . N c t u r n 0.
In 2. Nocturno.
Antiphonae. Antiphon ae.
1. Evurtius sanctus obitui 1. Sanctus oculos abbatis
Jam approximatus, Liniens ex sputo
Anianura petit substitui Vellit squammam caecitatis
Curae praesulatus. Visu restituto.
 — 37 —
2. In extremi spiritus 2. Mox ut Attila circuit
Labore compertum Civitatis moenia,
De portis interitus Sanctus in Hunnos exspuit
Revocat Mamertum. Et inundat pluvia.
3. Lapsus aedificio 3. Anno quo sanctus expulit
Corpore confracto Populum praefatum,
Redditur officio Tellus accolis attulit
Signo crucis facto. Fructum duplicatum.
Responsoria. Responsoria.
1. Urbis Genabensium 1. Christi miles inclitus
Hunna gens incredula Cingulum militiae
Minatur excidium, Deponit emeritus
Tunc fugit gens tremula Ad bravium patriae
Ad pastoris gremiuni Evocatus coelitus.
Metuens pericula; V. Sol egressus nubilo
V. Non hasta vel clipeo Transit hemisphaerium.
Praesul hanc arniavit Cum sanctorum jubilo
Sed cum Macchabeo Scandens regit solium.
Verbis animavit.
2. Purgatum habens oculum
2. Dum muri vallant ambitum Vir anachorita
Attila cruentus
Raptumin mentis culmine
Et cum eo satellitum Videt in hac vita
Malignans conventus, Translatum Dei famulum
Sanctus opponit sonitam Apostolorum ordine
Suavis concentus. V. Assumptus cum Deo,
V. Opponit obviam Contemplans hunc facie
Verba cantionis Stat cum Mardochaeo
Clangens in Madiam Inter primos acie.
More Gedeonis.
3. In virtututum tumuli
3. Divinae potentiae Miranda frequentia
Sentiens auxilium Catervatim populi
Spreta gentis rabie Currunt ad suffragia
Conspuit in medium, Reportantes singuli
Sic triduae pluviae Dei beneficia.
Redundat profluvium. V. Ossa Joseph puUulant,
V. Quod Elias potuit Ubi visitantur,
Passibili corpore,
Impetrant, quae postulant,
Hoc sanctus obtinuit Hi, qui venerantur.
In hostili tempore.

In 3. Nocturno. In Lau des.

Antiphonae. Antiphonae.
1. Dum sanctorum merita 1. Post transitum praesulis
Muro decantans invocat, Merita praeambula
Irridentem mors subita Testantur in populis
Virum blasphemum suffocat. Secuta miracula.
 — 38 —
2. Robertus, rex Franciae, Laesae mentis mediana,
Per sancti subsidium Vero morum disciplina,
Triumphat in acie Rege nos in stadio
Belnae Liiigonensium. Nos conservans a niina
3. Mater, quae transmittitur Et a morte repentina
Per regem FrancoruiUj Tuo patrocinio.
Salutem assequitur
Triam pnerorum. In 2. Yesperis.
4. Qui balneo moritur Ad Magnificat.
Puer sufibcatüs.
A. vas auri solidum,
Sanus matri redditur
Yas inviolatum.
Sancto devotatus.
Omni dono lapidum
5. Gillebertus desipit Coelitus ornatmn,
Incurrens amentiam, Qui servasti candidum
Atque sanctus corripit Yitae coelibatum.
Ejus insolentiam. Mentis nostrae horridum
Detergens reatum,
Ad Benedictus.
Fractum cor et tepidum,
A, Ave, Stella matutina, Meritis orbatum.
Vero soll convicina Redde Deo placitum
Stellato palatio, Per tuum precatum.

Brev. ms. Atrebatense saec. 14. Cod. Atrebaten. 717. A. — Brev. ms.
Atrebatense saec. 15. Cod. Atrebaten. 1034. B. In 1. Xoct.— A 2, 10 prae-
coniis A. —In 3. Noct. R 3, 10 His qui venebatur A.

11. De sancto Annone.

In 1. Yesperis. Ad M a t u t i n u m.
Invitatorium.
Super Psalmos.
In Annonis annua
A. Sursum corda suscitentur Yeneratione
In laudum praeconia,
Adoremus Dominum
Ut condigne celebrentur Cum devotione.
Annonis solemnia.
In 1. Nocturno.
Ad Magnificat. Antiphonae.

A. Ave. sanctae fidei 1. Ortus ex Alemannia

Fide praedicator, Praelustri de prosapia,

Ave, domus Domini Yirtutum Anno schemate

Magne propugnator, Fulsit, non minus stemmate.

Famülonim te colentum 2. Praeditus ingenio

Attende precamina, Profecit in studio,
Ut per te peccaminnm Praelatus in regio
Sablevemnr sarcina. Ceteris palatio.
 39

3. Pius, prudens, humilis Responsoria.

Et provisor utilis 1. Dum sanctis operibus
Est Agrippinensium Sanctus insistebat,
Nactus pontificium. Caritas sincerius
In eo fervebat,
Eesponsoria.
Erexit monasteria
1. Gratuletur laetabunde, In Dei ministeria
Laetetur gratulabunde, V. Quintum consummans numerum
Pangat melos sine fine Memor tot Christi vulnerum.
Clerus urbis Agrippinae, 2. Alter item oculorum
V. Cujus erat talis Usu destitutus,
pater Anno pontificalis. Coram sancto ad sanctorum
2 . Tantae fretus dignitatis Sancta constitutus,
Sacro ministerio Quem petebat, est dolorum
Et divinae pietatis Einem consecutus.
Suffultus praesidio V. Irrigatus, quo beatus
In ecclesiasticis Manus lavat, latice
Viguit et publicis, Oraturus et sumpturus
V. Omni corde Deum Libamen ex calice.
laudans, qui condidit illum. 3. Qui nocturna visione
3. Homo quidam caecitatis Non fraudatus in Annone
Defessus angustia Praedicat mirabilem
Viri mirae sanctitatis Deum, cui tres personae,
Apprehensa fimbria In stellata regione
Loca fricans oculorum Nunquam terminabilem
Lumen recepit eorum. Y. Cujus et nos per Annonem
V. Justus in operibus Mereamur visionem.
Honoravit Deum
Et in mirabilibus In 3. Nocturno.
Excrevit per eum. Antiphonae.

1. Mulier in egestate
In 2. Nocturno. Laborans et caecitate
Antiphonae. Vixit in miseria
Tot flagris obnoxia.
1. Sanctus Anno pernoctabat
In orationibus, 2. Haec ad Dei famulum
Loca sancta frequentabat Deducta per bajulum
Caris comitantibus. Sublevari petiit,

2. Nudi pedes, über fletus Quam Clemens exaudivit.

Et latens cilicium, 3. Primum pedes ejus lavit,

Post famelicam cibavit,
Mentis actus, Dei metus
Genis manum superduxit,
Praebebant indicium.
Quibus ex hoc lux illuxit.
3. Munificus clero,
monachis, civi, peregrino, Responsoria.
Felici, misero, 1. virtutum speculum,
complacuit Domino. Anno, gemma praesulum,
 — 40 —
Tuo nos precamine Preces pro ecclesia
Purgatos a crimine Fudit cum instantia.
Ad intransitorias 3. Regressus Coloniam
Transmitte laetitias. In pestem podagricam
Y. In cujus poteniias Dextro pede incidit
Jam iutroivisti, Et ibi occubuit.
Deo nos concilia, Sic purgatum transiit
4.
Quem emeiiiisti. Yas electionis
2. Adolescens deformatus Ad coeleste solium
Morbo tympauicio. Summis pleimm bonis,
Viri famam perscrutatus Commutans terrestria
Rumore jam publico, Pro aeternis donis.
Scandit montis cumulum
5. Yenerandus merito
Tractus per veliiculum.
Saeculis futuris,
Y. Abscondi non potuit,
Qui suis teraporibus
Qui ut lampas splenduit
Nee a verbis duris
Et ut thus redoluit.
Principum pertimuit
3. Pontifex immanitatem Nee eis succubuit.
Languoris exhorruit,
Ad Benedictus.
rairam benignitatem.
A. CoUectis ecclesiae
Dolenti coudoluit,
Cunctis magistratibus
Adoptavit sanitatem,
Et uni sententiae
Quam Deus adhibuit.
Praebitis assensibus
Y. Aquae benedictio
Fotura Colonia
Et ejus adspersio
Pati'em in visceribus
Curat atque potio.
Pandit sinum lilia
Dignis sepulcbralibus.
Ad Landes.
Antiphonae. In 2. Yesperis.
1. Yir beatus Deo gratus. Ad Magnificat.
Postquam rite cursum vitae A. Mutatur propositum
Consummavit, frequentavit Deo sie volente,
Praeelectum. praedilectum Recipit depositum
Montem magis solito. Navis et repente
2. lUic sese victimam Contra uisum gurgitis
In oratione Cursum explet serio
Deo mactans sedula Nee veli nee remigis
Fletus fusione Acta ministerio.

Antiph. ms. S. Maiiae ad Gradus anui 1477. Cod. Semin. Colonieu. 5.

A. — Antipli. ms. S. Mariae ad Gradus saec. 15. Cod. 8emin. Colonien. 53.
B. — Antiph. ms. S. Mariae ad Gradus saec. 15. Cod. Semin. Colonien. 23.
C. — Antiph. ms. S. Mariae ad Gradus saec. 15. Cod. S. Georgii Colonien.
s. n. D. — Brev. ms. »S. Mariae ad Gradus saec. 15. Cod. Darmstadien. 977. E.
In 1. Vesp. folgen nach der ersten noch folgende v ier Antiphonen:
2. Laus Sit Christo et gloria Pro Annonis memoria, Quem cousummatuni
virtutibus, Associatum coelestibus Tantis signis gratiae Commendat ecclesiae.
 - 41 —
3. Deus In Anuonis virtutibus, Dum per illum caeci
Mirabilis niminim
Visum, Claudi recuperaut gressum, Morbi curantur, Pericula vitantur.
4. Gaudens ergo, ecclesia, Tanti patris solemnia Gratulabnnda suscipe
Prece, votis et laudibus Devotionis intimae.
5. Vere hujus oratioues et eleemosynae asceiidenmt in coelum, quem
noctibus lumina sancta lustrantem victus et vestitus egenorum prose-
quel)antur.
Da dieselben teilweise unrhythmisch sind und in A und B, ursprüng-lich
fehlend, erst später nachgetragen scheinen, wird die 1. Vesper, wie so oft, nur
eine Antiphon gehabt haben.

12. De sancto Ansgario.

In 1. Vesperis. Responsoria.
1. Lucifer Anscharius
Ad Magnificat.
de Corbejensi coenobio
A. Pastor apostolice, Lux nova emicuit
lux Danorum Sueonumque, in barbarorum ergastulo
Sedis Romanae V. Destinatus ad gentes
legatus in ultima terrae, sub sancti Petri patrocinio.
Ansgari, nobis
2. Apparuit Dominus
pius in Christo pater adsis.
beato Anschario per visum
Et consolabatur
Ad Matutinum. servum suum
Y. Super misericordia
Invitatorium.
et veritate sua.
Aeterno regi,
3. Animam pueri
cum quo regnas, Ansgari,
innocenter occisi
Laudum nostrarum Yidit pius magister coelitus
fer Domino jubilum.
inter martyres coronari,
V. Quem pie in Christo docuerat
In 1. Nocturno. sublimiter contemplatus est.

Antiphonae.
In 2. Nocturno.
1. Flos innocentiae, Antiphonae.
Puer Anscharius mente
1. Assumpta hinc splendide
Pura revelationibus
Anima in luce
Divinis erat assuetus.
Claritatis aeternae
2.-Ne puerili cederet Exhibetur regi gloriae.
Levitati sanctae Dei 2. Prae ineffabili gaudio
Genitricis voce per visum Concinentium sanctorum
Meruit admoneri. Obliviscebatur jam
3. Altius erudiendus Omnium dolorum.
In divino timore, 3. Reversus in corpus omnem
Eductus de corpore Spem mundi abdicat penitus,
Examinatus est Aeternae gloriae
Purgatorio igne. Amore jam saucius.
 — 42 —
Responsoria. V. Quidquid tibi repromittit

1. Fönte flaens vivo visio, percipies,

divini sanctus amoris,

Ad coeleste, inquit, regnum
Errantum vitam Cum Corona venies.
votis sitiebat anhelis, 2. sancte Anschari, quamvis
V. Gentis barbaricac sanguinem non fuderis,
quo pectora sicca rigaret. Tarnen bibisti calicem
dominicae passionis,
2. Primus in ecclesia
V. Inter tot fremitus
factus metropolitana
Barbarorum,
Pastorale decus
Inter tot discrimina vitae.
subit archipontificatus,
V. Ut candelabro 3. Hodie Nordalbingorum
late lux spirat ab alto. pontifex, Anscharius,
Christe, tuis gloriatur
3. Visum est sancto Anschario
repromissionibus,
Christum Dominum flagellari
In sanctorum sempiternis
Et se opposito verbera
triumphans splendoribus.
accepisse pro ipso.
V. Corbejae civis,
V. Hinc didicity quod flagella
primas in linibus orbis,
exprohrantium pro Christo
Coelica regna tenet.
passurus esset.

In 3. Nocturno. Ad Lau des.

Antiphonae.
Antiphonae.

1. Orante in spiritu 1. Sanctus adhuc mortis

Beato Anschario Spirans in agone supremo

In fulguranti facie Cor oculosque pios

Visus est Dominus levat ad Dominum pietatis.

Jesus Christus. 2. Mysterii vivi

sumens placabile pignus
2. Mox procidens
Per Christi calicem
Coram Domino
patrem rogat omnipotentem.
Justificari meruit
Ei confitendo. 3. Da Domine,
nobis,
pacem, dixit, veniamque
3. Missus in salutem gentium
Per pretium mundi,
Peregrinari gaudebat
quo nos tibi conciliamur,
Pro Christo concius sanctorum.
4. Inter carorum
Responsoria. lacrimantia cantica fratrum
Spiritus emigrans
1. Vir beatus se frustrari
gloria martyrii
mox lucis in arce corruscat.

Dum lugeret, super eum 5. felix obitus,

facta est vox Domini : cujus pia vita probatur,
Parce metu, non est dolus Inde pios fletus
apud regem saeculi, simul et pia gaudia miscent.
 43 —
Ad Benedictus. In 2. Vesperis.
Anscharius Domino Ad Magnificat.
se libans corde benigne: A. Respice nos, pater Anschari,
Hanc animam commendo tibi, Stella aurea nostri,
Jesu pie, dixit, Et facie rutila,
Et flatum mittens qua solem conspicis altum,
in coelica gaudia fudit. lUustra tenebras
nostras, dux lucis ad ortum.

Brev. ms. Bremense saec. 15. Cod. Oldenburgen. 36. A. Diurn. ms. — •

Bremense saec. 15. Cod. Bremen. C 60. B. —

Brev. Bremense imp. Coloniae
1486. C.
Die Form dieses Officiums, das mit Teilen in Reimprosa stark unter-
mischt ist, spricht für das hohe Alter desselben. In 2. Noct R 2, 4 subit
fehlt C. — In 3. Noct. A 2, 1 profidens C. —
Ad Landes A 1, 2 agone
siimmo C.

13. De sancto Ansuero.

In 1. Vesperis. Ansuerus, qui nobiliter

Antiphonae. Ex te generatur,
Per quem ineffabiliter
1. Adesto, pater gloriae,
Multa mirabilia
Nobis, ut victoriae
Deus operatur.
Laudes tuorum martyrum
V. Ex cujus odoris fraglantia
Digne possimus promere
Tota, redundat Slavia.
Ansueri et ejus sociorum.

2. Cordis ex secretario Ad Magnificat.

Gens omnis symphonizat,
A. Sanctus Ansuerus^
Nam in tormento vario
innocens ah infantia,
Ansuerus stephanizat.
mansuetus in imentlüy
3. Coeleste viridarium söhrius in adolescentia^
Jucunde tunc stipatur, secutus parentum vestigia
Cum felix per martyrium tantis virtutmn morihiAS
Hie mundus irrigatur. est adornatus , ut usque ad
4. Avete, saneti martyres, aetatem
Ansueri comitiva, virilem^ qua i)erfecte vixerat,
Orate ne nos febriles propter suaeperfedionis culmen
Mors tangat recidiva. possit heato Job comparari.

5. Sancte Ansuere,
Martyr Dei inclite, Ad Matutinum.
Cum tuis consortibus
Ora pro nobis omnibus. Invitatorium.

R. Fange terra Holsatiae Regi regum Domino

Nobilis et generosa, venite jubilantes,
Nam de tua progenie Qui sanctos in martyrio
Prodiit rubens rosa, • confortat agonizantes.
 n

— 44 —
In 1 . X c t u r 0. In 2. Nocturno.
Antiphonae. Antiphonae.

1. Ansuenis in consilio 1. Bonae voluntatis scuto

Non abiit pravorum, Coronasti. Domine,

Quapropter nunc coUegio Quos ex hujus mundi luto

Sortitur beatorum. Extraxisti hodie.

2. Ex ore patientium
2. Cur in sanctos Domini
Tis. Christe. collaudari,
Gentes freni^ienint,
Ut virtus innocentium
(^uos nece valde flebili
Possit comprobari.
Flebiliter straverunt V
3. In Dei tabernaculo
3. Invocantes. Domine. Habitat Ansuerus,
Sanctos exaudisti, Qui in Slavorum populo
Quos in tuo nomine Fuit doctor verus.
Pati voluisti.
Responsoria.
Responsoria.
1. In patrem dum elegitur

1. AnsueiTis sprevit scoriam Ansuerus, vir discretus,

Terrenae dignitatis, Ex hoc non erigitur
Ut usurparet gloiiam In corde sed mansuetus
Coelestis civitatis. In pietatis opere
Dereliquit patriam Permansit indefessus,
Juventutis flore. Quod docuit summopere
V. EJegit ahjectus esse in domo Aliis, est aggressus.

Bei sui magis, quam hahitare y. Hie accipiet henedictionem a

in tahernaeulis peccatorum. Domino et misericordiam a
Deo salutari suo.
2. Ut rosa vel lilium
sacratissimi amatores
2.
Constipat viridarium,
Trinitatis deificae,
Sic aequali forma
Abraham in montis radice
Per Oswaldi tilium
Tres viros vidit et unum
Fulcitur monasterium
adoravit,
Sub Benedicti norraa.
Sic Ansuerus ex uno ore
y. Sicut noveUae plardationes a
Tres simul et semel
juventute sua.
Emisit melodias.
3. Eja, Rachel, sponsa Christi, y. Abraham vidit tres viros et

^lilitans ecclesia, unum adoravit.

Quae tot proles edidisti, 3. Sicut non polest civitas
Quot ad coeli gaudia In montibus celari,
Auimas tu transtulisti Sic et nequit sanctitas
Per tormentorum genera, In sanctis occultari.
Quorum neces tu flevisti Hoc in Ansuero panditur
Per sancta desideria, Sancto sufticienter,
V. Filii tui sicid novellae oli- Cui de coelo mittitur
varum in circuitu mensae tuae. yirga non latenter
 — 45 —
In cercunique vertitur Sancte Ansuere cum tuis sociis,
Valde competenter. Hos precibus vestris defendite,
V. Ä Domino factum est istiid Quos in vestro servitio
et est mirahile in oculis nostris. Humiliter
Cognoscitis permanere.
In 3. Nocturno. V. Äpud Christum patrociniis
Antiphonae. vestris adjiivemur semper.

1. In te sperantes Ad Landes.
hos et pro te morientes,
Antiplionae.
Coeloram Domine
conservabis benedicte. 1. Praecinctus fortitudine
Dominus regnavit,
2. In mundo corde
Qui suos pulchritudine
permanserunt sine sorde,
Sanctos decoravit.
In terra Domini
'
consistunt ergo locandi. 2. Serviet in jubilo
Deo plebs fidelis,
3. Pro plebis facinore
Qui sanctos a periculo
Te Christe deprecantur,
Liberat et a poenis.
Qui in suo sanguine
Pro te rubricantur. 3. Adhaeserunt Domino
Martyrium sitientes,
Responsoria.
Cujus in servitio
2, Ex terrenis inquilinis
Steterunt vigilantes.
Fiunt cives coelici,
4. Sancti et humiles corde
Dum necantur a lupinis
Hymnum dicite Deo.
Viris viri angelici,
Per quos Slavi sunt doctrinis 5. In collegio sanctorum
Docti roris mellici Laudetur rex eorum.
Et erepti a latrinis Ad Benedictus.
Carceris Eumenici. A. Gaude, Ratzeburgensis ecclesia,
Y. Vindica, Domine, sanguinem Divinitus inspecta,
sanctoriim tuorum, qiii effusus A deitatis dementia
est. Medullitus electa,
3. Eja vos triumphatores Quae sanctorum sanguine
Pro nobis intercedite Pulchre rubricaris,
Et perversitatis mores Quorum nunc juvamine
In nobis corrigite, Mire gubernaris.
üt adjutos vestra prece
Dens, Creator omnium, in 2. Vesperis.
Et ablutos ab hac faece Ad Magnilicat.
Perducat in empyreum. A. Mirantur cives coelici
V. Äpud Christum vota nostra Et Spiritus tartarei
promovete precihits. Stupent, quod baec fragilis
1. militantis ecclesiae Natura sit tam agilis,
Capitanei fortissimi, Quod cum tanta gloria
triumphantis militiae, In passionis victoria
Phaleratores doctissimi, Ad coeli transit gaudia.
 46

Ansuere, vir nobilis, Velis et inteiidere,

Cum quater Septem sociis Quod annuis devotiouibus
Pro Dobis preces fundere Tua festa recolimus.
Brev. Sleswicense imp. Parisiis 1512. —
Dasselbe Officium befaud sich
auch in dem 1506 zu Lübeck g^edruckten Breviarium Ratzeburgense, von dem
ein Exemplar nicht mehr bekaimt ist.

14. De sancto Arniafirilo.

1 11 1 . V e s p e r i s. V. A sodali, quem presserunt,

Ad Mag-nificat. Frigus, febris, abscesserunt

Solo tactu pallii.
A. Armagili meritis,
2. Prorsus dimissis omnibus,
Christa, da demeritis
Promereri merito,
Quae obviant coelestibus,
Britannorum in partibus
üt sint cum emerito
In coelesti curia,
Transfretat cum sodalibus;
V. Prece regis est profectus
Ubi laus et gloria.
In Galliam et effectus
Ejus secretarius.
Ad Matutinum.
3. Deo placens, cunctis gratus,
Invitatorium.
Regali palatio
Exsultantes adoremus Moram fecit vir beatus
Christum regem et laudemus, Sex annorum spatio,
Qui hodie coronavit V. Per quem Dens magnalia
Armagilum, quem amavit. Multa fecit in Gallia
Sex annorum spatio.
In 1. Xocturno.
Antiphonae. In 2. Nocturno.
1. Gloriosa prosapia Antiphonae.
In majori Britannia 1. Cunctis membris impotentem
Traxit natalitia Curat claudum deposcentem
Beatus Armagilus. Ejus alimoniam.
2. Vir magnae scientiae, 2. Vir benignus caeco flenti
Vas omnis munditiae, Visum reddit contidenti
De bono in melius De ejus auxilio.
Crescebat quotidie. 3. Signis sancti divulgatis
3. Christi cultor jugiter Adsunt, quo it, villis, stratis
Ordinatus presbyter Intirmorum agmina.
Contra cuncta vitia
Responsoria.
Dimicavit fortiter.
1. De regis licentia
Responsoria. Redonensi patria
1. Puer dum adhuc scholarum Dato oratorio
Exerceret studia, It festinus cum gaudio,
Operatus est suarum V. Quo spretis mundi [gaudiis]
Virtutum primordia, Signis effulsit variis.
 _ 47 —
2. Villaquaedam, per quam ibat, 3. Ubicunque procedebat,
Tota fere plebs peribat Opem petens accedebat
Nee non animalia Infirmorum concio,
Aquarum penuria; Quae ejus auxilio
V. Quo audito baculo Sospes recedebat,
Terra fixo populo V. Qualicunque tenebantur
Föns divus exsiliit. Aegri morbo, curabantur
3. Die quadam exspectabat Ejus medicamine.
Opern sancti, quam optabat,
Multitudo languentium In Laudibus.
Staus ante domus ostium;
Antiplionae.
V. Yir benignus pietate
Hos remisit sanitate 1. Vir illustris genere,
Cunctis prius reddita. lUustrior ex opere,
Opom dabat omnibus
In 3. Nocturno. Bestiis et hominibus.

Antiplionae. 2. Quadam die sentiens

Juxta montem habitabat
Morbo se gravari
1.
Intrat Oratorium
Serpens ingens, qui, dum flabat,
Suo flatu morti dabat
Deum deprecari.

Terrae ejus incolas. 3. Statim adest angelus

Prece plebis inclinatus,

Dulci modo intrans
2.
Qui reclinat declinatus,
Hunc affatur:
Tibi Dei gratia
Monstrum stola coUigavit
Supererogatur
Et in aqua suffocavit.
Locus tibi debitus
3. Timens vitam maculari
Cum sanctis paratur.
Una laude populari
4. Genitricis [Domini]
Ad desertam Britanniam
Completo solemnio
Pergit linquens Redoniam.
Deo reddens spiritum
Responsoria.
Et sanctorum praemio,
1. Ad Britannos transmeando, Quod est tibi debitum,
Verbum Dei seminando Frueris cum gaudio.
Multas gentes baptizavit 5. Dicta die reddito
Et idola conculcavit •,

Missali officio
V. Aedes sacras fabricavit Et instructo populo
Jesu Christo noviter Divino eloquio
Et in fide roboravit
Discens obitum suum
Servos Dei firmiter. Deo reddit spiritum.
2. Quidam babens daemonium
Sancti petens auxilium Ad Benedictus.

Ejus sensit suffragium A. Impetrator veniae,

Tactu lecti straminis. Vas omnis munditiae,
V. Tactu vestis est sanata Coelos scandens liodie
Quaedam diu fatigata Pulsa regem gloriae
Propter fluxum sanguinis. Pro lapsis quotidie.
 48 —
1 n 2. V esperis.
Ad Magnificat.

A. Vir immensae caritatis,

Föns totius lionestatis,
Sumiui regis palatio
Duc DOS tuo suffragio
Sanctommque consortio
Tua jungat oratio.
Brev. Brioccnse imp. Kedonibus 1548. — In 1. Noct. A 1, o Ortus
traxit. — In 2. Xoct. A 2, 1 Si quis sancti.

15. De sancto Armilpho.

In 1 . V e s p e r i s. Kesponsoria.
Ad Magniticat. 1. Simoniae pollutus macula
A. Yapincensis laetetur civitas Praesulare Ripertus desiit,
Novi solis lustrata vadio, Yapincensis mox ope sedula
Veruet in te tides, spes, Caritas, Clerus papam ßomanum adiit
Omnis culpae cesset occasio Et ab ipso supplex expetiit
In hoc tai patris soleranio, Yimm dignum pastoris infula,
Quem commendat V. Yult sibi praeberi
carnis integritas, supplex devotio cleri.
Norma vitae morum frugalitas,
Verbi vigor, sacra confessio. 2. Alexandri
vigil industria
Ad Matutinum. Dat Arnulphum
Invitatorium. se postulantibus,
Kegi regum creatori Quem virtute,
Psallat plausus liujus chori, quem praerogantia
Qui trasvexit ad decorem Praeferendum
Coeli suum confessorem. censet hominibus :

Hunc honestis ornatum moribus

In 1. N c t urn 0.
Yapincensis colit ecclesia.
Antiphonae.
1. Gallicanis ortus de partibus
V. Maxima sacrorum
lux fulget in hoc meritorum.
Claris fulsit Arnulpbus patribus,
Ortu sacro minister Domini 3. Dum Yalernae castri basilicam
Decoravit castrum Vendocini. ^'enerandus sacraret pontifex,
2. Hie ab aunis adolescentiae Ab excelso
Literali datur scientiae. per partem lubricam
3Iox divinis insistens actibus Lapsus quidam jacebat artifex,
Admirandis fulsit virtutibus. Cui pius levamen opifex
3. Spretis puer carnis illecebris Dat per aquam
Et mundanis fugatis tenebris crucemque medicam;
Artae vitae sequens propositum Y. Föns scelus enervat,
Monachalem suscepit habituni. crux quaeque iidelia servat.
 — 49 —
In 2. Nocturuo. V. Luce fervens caeli
grates agit ore tideli.
Antiphonae.

1. Regulari velatus liabitu Nocturno.

In 3.
Christo carne vixit et spiritu,
Antiphonae.
Christi jugo devote subditus
Praeter Christum 1. Postulatus a summo praesule
nil ambit penitus. Pius senex obedit sedule,
2. Pro fervore gravisus pueri Jussionem tristis exsequitur,

Sumptus parat abbas itineri Dum sodalis sibi subtrahitur.

Volens Romam secum deducere, 2. Hunc in Priscae beatae gremio

Quem prae cunctis Sacro papa junxit collegio,
amabat teuere. Commendatum
Alexandri coram praesentia fratres suscipiunt
3.
Tanta fulsit Arnulphus gratia, Et suscepto devote serviunt.

Quod per ipsum 3. Indefessae mentis constantia,

totum, quod voluit, Pius actis, dulcis facundia,
Ejus abbas gratis obtinuit. Morum formam
Responsoria.
supplet in omnibus,
Dat exemplar vivendi fratribus.
1. Celebrato praesul encennio
Manus lavit infuso latice, Responsoria.
Cujus sacro respersus fluvio 1. Ob delenda culparum vitia
Yisum caecus recepit publice, Monialis catena stringitur,
Mox adstantes laeti miritice Sed a sancto collata venia
Claro Christum Sponte ferri ligamen frangitur,
laudant praeconio. In quo plene facto perpenditur,
V. Voces in caelis Quod sanatur
attollit turba lidelis. mens prius saucia.

2. Miles solo motu malitiae Y. Squalorem sordis

Blasphemare lavit contritio cordis.

sanctum non timuit, 2. Mutilatus in dextro brachio

Vindicandae tempus injuriae
Christus diu differre noiuit,
Namde templo
mox lignum corruit,
Qui multatur confracta facie.
Mutilantem antistes arguit,
Nam in somnis horrenda visio
Huic mirando minax apparuit,
Qua conspecta reus contrenmit
De supremo timens judicio :

V. In qua peccavit, V. Hac me scire datur,

linguam sibi dente putavit. quae pravis poena paratur.
3. A'isucareus homo Teutonicus 3. Pater sanctus rebus dispositis
Observabat Est sublatus a nequam saeculo,
sepulchrum praesulis Terra tanti susceptrix hospitis
Orans supplex, ut vir mirificus Sepulturam dedit corpusculo,
Lumen ejus infundat oculis, Yapincensis clerus cum populo
Quem depulsis Damna deflent amissi capitis.
umbrarum nebulis V. Plaudit gravisus
Dat videre coelestis medicus, pro cive suo paradisus.
Dreves, Historiae rhythmicae. II. 4
 50 —
Ad Liiudes. Ad Bencdictus.

Aiitiphouae.
A. Veneranda justi memoria
1. Regnaturus in stola duplici Claris fulget signorum titulis,
Jani Arnulphus Claudis gressus
gaudet in simplici, datur constantia,
Qui vestitus decore gloriae Mutis sermo, lux caecis oculis,
Delectatur fnictu justitiae. Vincti gaudent solutis vinculis,
2. lufinita fretus laetitia Surdus audit, cedunt daemonia,
Jam cum sanctis Et defunctis vitalis gratia
gaudet iu patria, Redit pulsis
Ubi jugis est exaltatio, morborum stimulis.
Summa quies et Dei visio.

3. Separatum graumn a palea In 2. Vesperis.

Paradisi jam tenet horrea,
Kt, quam frequeiis Ad Maguiticat.

sitivit lacrüii?,
A. lucerna plebis catholicae,
Coeli luce repletur anima.
Cleri clarens,
4. Coelum, terra, Arnulphe, speculum,
pontus et aethera, Clerum Clemens
BenedicaDt factorem opera. adstantem respice.
Sustentando daus jura singulis Rege cives, conserva populum,
Praedicatur Deus in saeculis. Ut post Imjus
5. Seniores cum junioribus mortis articulum
Vita, voce, votis et moribus, Resurgentes in stola duplice
Regnum cujus Repromissum
non novit terminum, coenae dominicae
Ck)llaudemus in coelis Dominum. Te juvante sumamus epulum.
Brev. Vapincense imp. Vapiiici 1499. A. —
Brev. Narbonense irap. Car-
cassonae 1535. B. —
In 1. Xoct. R 1, 1 Simonis pollutus B. R 1, 2 Prae- —
sulari B. —
In 2. Xoct. R 2, 3 Vindictam de tempiis A. R 2, 5 de fehlt A. —

16. De sancto Autore.

In 1. Vesperis. 3. Treviris episcopatu

Antiphonae.
1. Ave, jubar matutinum,
Flos et decor patrononim,
Autor, redolens oliva,
Te per tempus vespertinum
Ut tutorem populorum
Jam laudamus
2. Vere felix pater iste,
Plenus monim fructu.
Fit praesul per te, rex Christe,
Trevii'orum ductu.
Miris signis claiuit
Ibique Dei precatu
Sedulus apparuit.
4. Ornata haec gemma cleri
Hinc discessit ab hoc mundo,
Juncta coelis Dei veri,
voce viva. Nam recessit ab immundo.
5. Rursus suis reliquiis
Autor nobis addicitur
Factis ejus exsequiis
Et patronus efficitur.
 — 51 —
K. Surge, pater, dignus laude In gratiarum fructibus
Pro tuis adoptivis filiis Vita, re et nomine
Munda laeso? hostis fraude Yixerat autenticus.
Tua prece, tuis auxiliis; V. Vitam petiit a te et trihu-
V. Pro nobis Christo applaude isti ei.

Ut salvet stantes in exsiliis. 2. Qui virtutum praxibus

Ad Ma^ificat.
A. fons inundans veniae,
Qui omni in progenie
Das bonum indeficiens,
Dites, purges esurie,
Bonis coelestis curiae
Mendicantes reficiens
Hanc catervam tibi servam
Coeli junge tricliniis,
Autoris patrociniis
Ipsam salvam efficiens.
Ad Matutinum.
Invitatorium.
Concrepet oda chori,
regi jubilando venite,
<^ui dedit Autori
coelestis gaudia vitae.
In 1. Nocturno.
Antiphonae.
1. Jubilemus Deo in gloria,
Nam beata adest memoria
Sancti Autoris pontificis,
Praeornati signis mirificis.
2. Cui nomen datur
Autor, quo certificatur,
Quod Sit prae mille
sanctis autenticus ille.
3. Hie sanctus quinque talenta
Traditis superlucratur
Per virtutum incrementa,
Dum in terris vegetatur.
Responscria.
1. Dum in terrenis luctibus
Autor per te, Domine,
Fuerat vivificus.
Devotus mirificus
A mundo diligitur,
Quod Trevirorum taxibus
Ut pater deificus
In praesulem eligitur.
V. Constituit eum Dominus super
excelsam terram^ ut commen-
;
deret fructus ejus.
3. Trevirensi praesulatu
Pio, justo, sancto statu
Plebi suae praeerat
Et sie fidem Christi rectam
Plebemque suam perfectam
Deo impliaverat.
V. Qui non egit doUim in lingua
sua nee fecit proximo suo
mahtm.
In 2. Nocturno.
Antiphonae.
1. pietas nati,
patris sapientia veri,
Autoris grati
meritis dignare tueri.
2. In pauca fuit fidelis,
Supra multa constituitur,
Ergo Autor est in caelis,
Ut per nomen innuitur.
3. Abba, tu laudis
orantes qui pius audis,
Nostratum fautor
et tutor sis, sacer Autor.
Responsoria.
1. Autor, flos pontificum
Auctoris aeternitatis,
Nomen habens autenticum,
Tuae vi auctoritatis
Vultum placa deificum,
Ut vivamus cum beatis.
4*
 — 52 —
V. Mtiltum cnim valet in con- 2. Gaude et laetare,
spedu Domini dc2U'ecatio justi Praesens sacra civitas,
assidua. Nam refulget clare
Praesulis festivitas,
2. Hie verus Israelita
Qui te cunctis praeelegit,
Miris signis stante vita
Coram plebe damit, Quod Dens in ipso egit,

Regem Attilam delusit, Y. Memor congregationis suae,

Hostes baculo exclusit,
quam possedit ah initio.
Dum plebs guerris aruit. 3. auctor summe coelorum,
V. Iste x^auper clamavit^ et Do- Qui Autorem Trevirorum
minus exandimt eum. Pro Salute das tuorum,
In suis nos miraculis
3. Ho die patronorum,
A eunctis munda maculis
Flos et decus auctorum,
Et hostis pravi jaculis.
Autor in terris moritur,
Y. Egressus est enim in salutem
In coelis tarnen oritur,
populi tui cum Christo tuo.
Christo junctus in gloria
Pro saeculi victoria.
Y. Quoniam ingreditur sine ma- In Laudibus.
cida et operatiir Justitium. Antiphonae.

1. Autor ut palma florebit

In 3. Nocturno. Cum Domino glorioso,

Coronam enim habebit
Antiphonae.
De lapide pretioso.
1. Autor fautor sis illorum, 2. In gratiae pabulo
Qui te rite florem florum se pontifieem quia gessit,
Colunt boris matutinis Devicto zabulo
Digne cantibus divinis. de mundi carne recessit.
2. Hie pius antistes 3. Deus, Dens mens, tui
nos laetifieat bene tristes, Ad te de luce vigilant,
Nam prece dum plaudit Ut beato queant frui,
gens, orantes pius audit. Laudibus cui jubilant.

3. Pastoris forma 4. Benedicant omnia

legis iste, Dei quoque norma Deo Dei opera,
Treviros rexit, Qui Gertrudi somnia
post haee mundum pius exit. Mira dedit opera,
Ut esset datura
Responsoria. Nobis sancti crura.
1. Laetetur coeli regio, 5. Laudate Dominum de caelis
Sanctorum plaudat legio Devotionibus celsis,
De Autore egregio. Qui Autorem coeli velis
Quem auctor in coelestibus Circumcinxit in exeelsis.
Assumpsit de terrestribus
Exutum mundi vestibus.
Ad Benedictus.

V. Flacita enim erat Deo anima A. Benedicto dono Dei

illius. Hie exsültent greges regi,
 — 53 —
Nam nobis sidus oritur, Ad Magiiificat.

Quod in Treveri moritur, mirae spei

Autor, praesul beatus, Pontifex, Autor,
Deo auctorisatus. Magnae fidei,
Pie pater et patrone, Nostratum fautor,
Te devote rogitamus, Qui Trevirorum
Apud Christum sie dispone, Praesul fuisti,
Ut coelum introeamus. Et nostrum forum
Visitavisti,
In 2. Ve speris. Ut nostrae laudis
Super Psalmos. Participares
A. Surgat in nobis Caritas, Ab hoste fraudis
Nova refulget claritas, Et defensares.
Nam auctor hierarchiae Ergo pater
Coelesti galaxiae noster vocaberis,
Autorem praesentavit, Veni, veni,
In terris quem beavit. veni, praesul
auctor summi generis, Alme, pastor
Autoris juva meritis. bone laudaberis.
Brev. ms. Lubicense (ol. 62) saec. 15. — In 1. Vesp. A 2, 3 Sit praesul
Hs. — In Laud. A 1, 2 Cum Deo Hs.

17. De s. Augnstino Cautuariensi.

In 1. Vesperis. Protulit eximium

Ad Magnificat. verbi de semine fructum.

A. Augustinus a beato Anglorum populis

Electus Gregorio cultor dicebat herilis:

Juncto secum venerando Deservite Deo

Sanctorum coUegio, mentis habitu tremebundo,
Ut fructum ferret Domino Ejus justifica
Ex Anglorum populo, ne depereatis in ira.
Nunc fulget ut sol in coelo In montem Domini
Lucro centuplicato. positus pastor reverendus
Orans pro populis
Ad Matutinum. curam satagebat ovilis.
Iiivitatorium.
Augustinus ait
Pastorum summo principi Satanae cultoribus : Ut quid
Jubilemus Domino, Corde gravi Colitis
Qui beatum confessorem hominum mendacia nati,
Elegit Augustinum. Sacrificate Deo
cordis libamine vero.
In 1. Nocturno. Orabat sanctus
Antiphonae. Dominum pro plebe sacerdos :

1. Legis divinae Juste Deus, ne permaneant

vir hie medicamine fretus hi semper iniqui.
 — 54 —
Sed libi subdautui* 4. Cum . pietatis opus
credeutes corde tideli. plantaret cultor opimus,
Huraani generis
t). Vir Domiui quautmu rugiebat pestifer hostis,
perfecerit ille labonim, Dum nimium frendens
Testantur pueri vacuas dum territat auras
divina laude canoii. Faucibus ex rabidis.
depellitur aguus herilis.
Kesponsoria. V. Suscipit ecclesia
vitae documenta perennis,
1. Augustiuus, vir modestus,
Idola depereunt
;Miraculis praecipuus,
mortis Satanaeque furentis.
A beato Gi'egorio
Sacratua episcopio
Angloruni genti vividam
Verbi monstravit lucern am.
In 2. Nocturno.
V. Doctrina fretus mystica. Antiphonae.
Virtute apostolica,
Subjectis sibi plebibus 1. Sancte carens macula.
vitae laetaris in aula,
Ut tuba evangelica.
Augustine, gregi
2. Komulea sancti veniam deposce precanti,
digressi protinus urbe
2. Actibus innocuis
Nomine pro Christi
et corde piatus et ore,
alta petunt pelagi,
Confessor Domini
Quos Augustinus,
transivit ad gaudia coeli.
divino dogmate plenus,
Oniabat gestis. 3. Lumen sensiticum,

moribus. eloquiis, palma salutis.

totius

V. Exercens jugibus Hujus nos precibus

jejunia longa diebus protege pontificis.
Commendata sibi 4. Et qui consortes
jura ministerii. non possumus esse decoris^
Eftice nos, Domine,
3. Insignis pastor
participes veniae.
de summo culmine puppis
Prospiciens arvum Kesponsoria.
perverse gerraine comptum
Orans cum sociis 1. Vera salus populorum
lacrimis ita fatur obortis: Per beatum Augustinum
Cliriste, sator remm, Sanavit gentem Anglorum,
vim comprime daemoniomm. Qui per verbum veritatis
Ut tibi complacitam Languidos oblatos sibi
possimus giguere plebem. Restituit sanitali.
V. Introitum nostri V. Baptizato quoque rege
tu lumen dirige vemm, Ac plurimis tidelium
Lucrandis populis Congaudebat quotidie
auditum praebe benignum. De numero credentium.
 — 55 —
2. Confessor Uoinini bonus Docebat Christum colere
praedicans instantius Idola respuere.
Minas sprevit barbarorum
2. Armatus cruce nobili
graviter furentium,
Stabat verbo fidei,
Insuper ab ipso rege
Regem saevum prae ceteris
colitur magnifice.
Christi junxit discipulis.
V. Daemones verbo fugabat,
ordinans ecclesiam 3. Praebebat sanctus
Insistebat officiis cunctis exempla salutis
juxta ritum mysticis. Ecclesiae sacro
deditus officio.
3. Inter falsiloquos
forte recuiubens 4. In conspectu populorum
Yerbis pontificum Per sancti viri meritum
jure coactus Confesso Christi nomine
Sanctus vir Domini Caecus gaudet de lumine.
percitus inquit:
5. Ad hujus sancti tumulum
Jam nunc sufficiunt
Curantur membra languentum,
plurima verba,
Per cujus summum Studium
Sed virtus Domini
Cognoverunt altissimum.
vera probetur.
V. Curatoque dehinc
Ad Benedictus.
corpore caeco
Importuna fugat A. Hodie pater Anglorum
agmina dicens. Consors factus angelorum
Migravit ad Jesum Christum.
4. meritum justi
Gaudet mater ecclesia
nimium laudabile testis,
Verbo Dei fecundata,
Quos nee vis hominum
Quae beatum pontificem
valuit superare nee arma,
Praemisit in Jerusalem.
Hos Augustinus
solo sermone subegit.
V. Armatus verbi In 2. Vesperis.
gladio galeaque salutis Ad Magnificat.
Indomitos adiit
A. Magne praesul, doctor gentium,
doctrinae viribus Anglos.
Pater Anglorum,
Alme Augustine,
Ad Landes. Intercede pro populo,
Antipljonae. Quem lucratus es Domino,
1. Augustinus ecclesiae Veniam posce famulis,
Restaurator Angliae, Quibus donasti verbum salutis.

Brev. ms. Coloniense saec. ^^/u. Cod. Londinen. Harl. 4664. Nach —
der 4. Antiphon der 2. Nocturn folgen folgende Anlange von Antiphonen de
communi: Amavit eum Dominus; In fide; Collaudabunt. Antiphon und
Kesponsorien der dritten Nocturn sind alle prosaiscli und de communi, wes-
lialb nur die Anfänge angegeben. Diese Lückenliaftigkeit legt den Gedanken
nahe, dafs wir es mit einem Officium zu thun haben, dem die monastische
Form nicht ursprünglich ist.
 — 56 —
18. De sancto Aii^ustiiio.

1 11 1. Vesperis. 3. Vanos, graves, falsiloquos

Sanctum arguentem iilios
R. tlecus ecclesiae,
Terris Dens mirificans
lux mundi , salus quoque
Transfert ad coeli requiem.
terrae,
Augustine pater, 4. Benedixisti, Domine,
dilecte Deo vehementer, Justo, qui tam dilexit te.

Pro nobis Christum Quo totus dum replebitur,

supplex deposce benignum. Aeternum gloriabitur.
V. Ut mundos,
vitiis 5. Mirabilis es. Domine,
virtutum lumine claros, Donans honorem gloriae,
Reddat nos patriae Hostes tuos qui destruis
coelestia dando supernae. Potentis oris gratia.
6. Arcum, sagittas tenebris
Ad Magnificat.
Rectis pararunt improbi,
A. Augustine, summe doctor Vicit fidens in Domino,
Et cultor justitiae, Justus amabilis Deo.
Pietatis propugnator,
Bellator perfidiae, Responsoria.
Sapientiae per vias
1. Civitas nobis Tagaste
pulchras et pacificas,
regionis Africae
Quas trivisti, duc nos tecum
Augustinum turrim dedit
ad sua palatia. fidei catholicae,
V. Honesta et christiana
Ad Matutinum. editum progenie.

Invitatorium. 2. Maxima parentum cura

literarum studiis
Exsultemus Deo nostro, Brevi puer eruditus
läetemur in Domino, insignis emicuit,
Qui dedit nobis insignem V. Sacris enim et divinis
doctorem justitiae, aptandus officiis.
Cujus nimbus orbe toto
3. At nidis adolescentis
fructus est tarn multiplex.
ingenium docile
Errore Manichaeorum
In 1. Nocturno. capitur Carthagine,
V. Ut post revelata magis
Antiphonae.
veritas dulcesceret
1. Yere beatus iste vir, Et tenacius comperta
Summus amans legis Dei pectori insideret.
Signumque tam fructiferum, 4. Cumque plures docuisset
Ut toti det mundo cibum. primitus in Africa,
2. Rupit malorum vincula, Oratoriam docturus
Jugum rejecit improbum, Romam quoque navigat,
Sublimis in monte Dei V. Ut doctrinam tanti viri
Superna jussa docuit. Probet et Italia.
 n

— 57

In 2. N c t ur 0. 3. Spiritus sancti renatus

et repletus gratia
Antiphonae.
Omnibus saeculi pompis
1. Justus, verax, innocuus statin! valere nuntiat
Altis quiescit sedibus, V. Fidei ad Deum tendens
Per quem maligni ad nihilum et amoris passibus,
Haeretici deducti sunt. Ne quid animum devotum
2. Desideravit, fruitur terrenum praepediat.
Gaudens coelo vultu Dei, 4. Mox in Africam regressus,
Fructum semenque pessimum ordinatus presbyter,
De terra qui disperdidit. Cuncta morum et doctrinae

3. Rex gloriae bello potens

circumlustrat luraine,

Per raundicordem militem, V. Cum quibusdam sibi junctis

Suam quaerentem faciem, vivens apostolice.

Dolosam stravit aciem.

4. Conventus malignantium In 3. Nocturno.

Iniqua perscrutatus est, Ad Cantica.
Alti venit cordis homo
Et Deus exaltatus est.
A. Hic tibi quam fuerat
sapientia dulcis amica.
5. Verbosa pestis praevalens
Augustine, suam
Domum Dei mirabilem
dum gemis ad patriam,
Pressit, beatus lectus est,
Susceptum supera
lila cadente liaec über est.
tan dem solatur in aula
6. palma mire florida, Et carum proprio
Dei perornans atria, confovet in gremio;
Augustine, scientiae Hanc nos corporeo
Profundae conscientiae fac delectamine spreto
Factura, quae dives raanus, Sic ardendo- sequi,
Altis jucunda sensibus, sie et habende frui.
Per te perennis illa sit

Senecta nostra über bonis. Responsoria.

1. Processu quoque temporis

Responsoria.
Factus antistes Hipponis
1. Inde Caesaris praecepto, Publice atque privatim
immo nutu divino docet verbum salutis
Transfertur Mediolanum V. Contra haereses Africanas
quasi rhetor docturus, maxime Donatistas.
V. Ad urbem, cui praesidebat 2. Aliquanti post elapso
sacerdos Ambrosius. temporis curriculo
2. Igitur catecliizatus Africam triplex pervasit
per tantum antistitem Barbarorum invasio,
Liberatur ab errore, Y. Ferro, flammis cuncta perdens,
lavatur baptismate, Fide favens Ario.
V. Diligentius instructus 3. Videns ergo urbem suam
catholico dogmate. hostibus circumdatam,
 — r»R —
Lacrimosa Deum prece 6. Laudemus univci'sorum
indefessus postulat, oonditorcm Dominum,
Ne depopulatioiiem Cujus donis Augustinus
illius conspiciat. fulsit tot virtutibus.
Ut ab hac se miseratus
Ad Benedictus.
lace jam recipiat.
A. Laudibus magnis te Deum
Tertio obsidionis in magni pontificis
mense febre decubat, Benedici constat dignum
TransitQ beato functus Augustini meritis,
laetus coelüs superat, Cujus illustratur sancta
Intimus Dei amicus doctrinis ecclesia,
ipso nunc perfruitur. Quo intercedento duc nos
Apud quem nobis patronus ad aeterna gaudia.
perpes sit, deposcimus.
Debellatis usquequaque In 2. Vesperis.
veritatis liostibus
R. Lucifer ut coelo
^liles Dei gloriosus
solet effulgere sereno
Triumpliaus eximitur.
Inter sidereas
nocturno tempore flammas,
Sic Augustinus
A d Laude s.
toto nitet orbe beatus.
Autiphonae. V. I/( medio cccJcsiac apernit os
Domino regnanti semper ejus, et implevH eum Dominus
1.
spiritu sapientiae et intellcctus.
psallamus suppliciter,
Cum quo praesul Augustinus Ad Magniticat.
regnat i:i coelestibus.
A. Augustiiie, nitens
2. Felix migrans ad superua doctoram gemma per orbem,
doctor summus atiia, Claims et reliquis
Introivit in conspectu nitilans ut sidus in astris,
Dei cum laetitia. Sis memor et salves
nostri, deitatis amice.
3. Quem hac terra
sitivit in
Augustini anima, Alia Antiphona.
Satiatur fönte vitae
lingua sancti spiritus,
nunc in poli patria.
Fluens doctrinae imbribus,
4. Domino benedicamus Contra errorum machinas
corde, verbis, actibus, Turris David fortissima,
Cui benedicit in coelis Xobis semper tu succurre,
Augustini spiritu-. Alme doctor Augustine.

Antipli. ms. »S. Martialis Lemovicen. saec. 13. Cod. Parisieu. 1088. A. —
Brev. ma. Valentinense auni 1420. Cod. Parisien. (Arsen.) 105 B.
Das Brevier von Valence bietet das Otticinm niclit nionastiseh. Es be-
ginnt in 1. Vesp. Ad. Magnif. A: O palma mire florida In 2. Xoct. A 6. =
Es fehlen ilim In 1. Vesp. R: In 2. Noct. AA 4, 5. R 2; In 3. Noct. Ad
Cant. A, RR. 1, 2, 3. In 2. Ve^^p. R und beide AA ad Mag-nif. statt deren:
Augustine, summe doctor etc.
 — 59 —
In1. Noct. A 1, 4 Ut et toti mundo det cibum B. A3, 2 argumen- —
tum B. —
A 4, 3 Quo dum totus A. —
A 5, 2 gloriam A. R 1, 1 Civitas —
uobilis Targasten B. —
R 1, 3 turrem A. —
R 3, 1 Ad rudis B. R 4, & —
Polieret Italia A. —
In 2. Noct. A 2, 4 De terraque B. A 6, 3 scientiae —
summae B. —
A 6, 4 fehlt A. —
A 6, 6 jucundat A. A 6, 7 Par te B. — —
R 1, 4 quasi rector AB. —
R 3, 4 alere nuntiat A; lies: vale renuntiat? —
In 3. Noct. R 1, 2 Factus episcopus A. —
R 1, 4 lies: verbum salutis do-
cet? — R 1, 6 lies: Donatistas maxime; die Hs. fügt noch bei: Manichaeos
atque paganos, was spätere Zuthat scheint. —
R 4, 9 neque quaque B. —
In Laud. A 3, 3 Satiatus A, satiavit B. —
A4, 3 benedixit A. Ad Bened. —
A, 3 Benedicti constat B.

19. De sancto Baldo.

In 1. Vesperis. Ad Matutinum.
Antiphonae. Invitatoriura.

1. In sanctorum splendoribus Adsunt Baldi pontiticis

Natus ante luciferum Yeneranda solemnia,
Signis micantem pluribus Laudis sono multiplici
Sol nobis misit Hesperum. Plaudat mater ecclesia.

2. Ut Hesperus enituit
ßaldus morum fulgoribus, In 1. Nocturno.
Se Deo, sua tribuit Antiphonae.
Et dispersit pauperibus.
1. Quasi natus aut plantatus
3. Ut euni cum principibus Rivi secus alveum
Sui collocet populi, Fructum temporaneum
Christus liunc a tumultibus Protulit Baldus beatus.
Hujus exserit saeculi. 2. Praedicavit et servavit
Dominicum praeceptum
4. Cordis optans ex intimo
Et coelitus acceptum
Passionis instantiam
Talentum multiplicavit.
Sese laudis altissimo
Sacriiicavit hostiam. 3. Dum obivit, obdormivit
Soporatus requie
5. Ut sancti sie effloreat Et a carnis carie
Baldi fniotifieatio, Liber coelum introivit.
Coelestis hune lux trabeat,
Virtutum plena radio. Responsoria.

1. Ad honorem opificis
Ad Magniticat.
Summi Baldi pontificis
A. Ave, praesul eximie, Laudibus insistamus,
Virtutum florens floribus, Ut ad coeleste bravium
Qui carnis Über nexibus Per ejus patrocinium
Coelum conscendis hodie, Post cursum attingamus,
Tuis nos, Bälde, precibus V. Votis hymnis et canticis
Demaris hujus fluctibus Viri sancti praeconium
Transfer ad portum patriae. Laetantes attollamus.
 60

2. Clara stirpe progenitus 2. Attritus parsimonia

Baldus. antistes inclitus, Nun in.iectu sed gratia
In lege meditari Coelesti provocatus
Solertcr studuit, Metropolis Turouicae
ünde promeiiiit Conscendit honoritice
Coronani sibi dari. Sedem pontiticatus,
V. Letaeis culpae penitus V. Sanctum fore praeludia
Expers in istis renuit Signo monstrant multiplici
Caducis prosperari. Finis et incolatus.

3. Aevum adolescentiae 3. Dum maris in periculo

Donis praeventus gratiae Sanctum rogatu sedulo
Modeste pertransivit. Martiuum invocaret,
Locum paraus virtutibus Uli Martiuus adfuit,
Christi mandatis omnibus Moxque sanctus obtiuuit.
Devotus obedivit. Tempestas ut cessaret:
T. Praeeurreus castimoniae V. Vociferante zabulo
Vias pudicis gressibus Turban nunquam potuit.
Carnis motus attrivit. Ut a prece vacaret.

In 2. Nocturno. In 3. Noc tu rno.

Antiphonae. Antiphonae.

1. lUustratus et signatus 1. Supergressub vitae gressus

Dei vultus lumine Hujus sine macula
Fmitur intenniuae Tua tabernacula.
Somno pacis vir beatus. Dens, tandem est ingressus.

2. Liber satis a peccatis 2. Gloriatur et laetatur

Factus praesul inclitus. In virtute Domini
Coronatus coelitus Honorisque gemini
Scuto bonae voluntatis. Serto quoque Corona tur.

3. Minoratus vir beatus 3. Mundo corde sine sorde

Paulo plus quam supera. Deum generatio
Dei rexit opera Haec quaesivit studio
Letalis expers reatus. Manuque misericorde.

Kesponsoria. Kesponsoria.

1. CiTice carnem attenuat. 1. Divino mundum semine

^lulta ne lapsa minuat Replens. ardore geminae
Stipendia laborum : Succensus caritatis.
Hanc caro nutrit fomiit-. Aegris afiert remedia.
Ne fortassis a tramite Mendicis et obsequia
Declinet praeceptomm. Praestat humanitatis ;

y. Hie libido non aestuat, V. PraeclaiTis sanctitudine

Quae nullo constat comite Coeli tandem in gloria
Stipata vitiorum. Laetatur cum beatis.
 - 61 —
2. Quae sit Leati sanctitas, 2. Jam in conspectu jubilat
Viri signorum claritas Beatae trinitatis,
Per orbeni divulgavit, Ubi spien dore rutilat
Ad ejus nempe tuinulum Divinae claritatis.
Defunctum mater parvulum
3. Suscepit Dei dextera
Vivum recuperavit ;
Sibi compatientem
V. Quem tangebat infirmitas,
Et evexit ad sidera
Sanum bovellus oculum
Post se sie adhaerentem.
Exsultans reportavit.
3. virtulum vas odorum, 4. Cuncta nunc benedicite
Bälde, felix Christicola, Creata creatori
Coetu gaudens in doctorum Melosque Baldo pangite,
Praemiatus aureola, Beato confessori.
Pro salute servulorum
5. Exutus carnis sarcina
Precum libamen immola.
V. Gemma nitens, flos in floruni
Deum laudat in caelis,
Cui laudum modulamina
Pulchre vernans areola,
Plebs impendat fidelis.
Recta via, norma morum,
Bälde, coelestis incola.
Ad Benedictus.

Prosula. A. Precis opem suifragio

1. Solaris consors luminis, Nobis, Bälde, porrige,
Coeli sidus, irradia Rege stantes in stadio,
Interioris hominis Culpa prostratos erige^
Nostri visens praecordia. Tui, sacer opilio,
Mores ovilis corrige
2. Exilis modulaminis
Accepta tu praeconia,
Nosque te duce praevio
Pacis in viam dirige.
Quae tui pangit nominis
Haec in laude familia.
3. Nostri culpam peccaminis, In 2. Vesperis.
Bälde confessor, expia
Ad Magnificat.
Precumque proli virginis
Pro nobis sacrificia A. praesul eximie,
Immola. Vas virtutum omnium,
Lochensis ecclesiae
Nobile depositum,
In Laudibus.
Bälde, praeco Christi,
Antiphonae.
Adstanti memoriae
1. Praecinctum fortitudine Tuae plebi gaudium
Cum decore virtutum, Da coelestis patriae,
CoeliBaldum in agmine Quod tibi per meritum
Colamus constitutum. Ingens acquisisti.

„Regalis et collegiatae ecclesiae Sanctissimae Dei genitricis et virginis

Mariae Lochensis, sauctae sedi Apostolicae immediate subjectae, Breviariiim."
Imp. Turonibns 1536. —
Hymnen siehe Analecta IX, p. 81 sq.
 — 62

20. De sancto Barnardo.

In 1 . V e s per i s. In 1. Nocturno.
Antiplioiiae. Antiphonae.

1. Adest dies celebris, 1. Nobilis prosapiae

Qua servus fidelis Tamquam vitae lignum
Ab bismigrans tenebris Barnard US Burgundiae
Corruscat in caelis. Dedit fructum dignum.

2. Peregrinus patriam 2. Super Sion positus

Obtinet coelestem, Jussa Dei praedicat,
Gloriae primariam Moribus compositus
Ubi sumpsit vestem. Ut sol lucens emicat.

3. Deus, ejus gloria,

3. In nuptiis regiis
Decenter ornatus Hunc clamantem eripit
Affluit deliciis
Et secum in patria
Supernis beatus.
Exaltatum suscipit.

4. Corde, lingua, manibus Responsoria.

Domum fabricavit
1. Stirps Barnardum
In locis coelestibus,
producit nobilis,
Quam inhabitavit.
Radix florem,
5. pastor egregie, fructum flos utilis.
Adsis semper gregi In quo Deus patet mirabilis,
Commendans quotidie V. Crescit puer simplex et humilis,
Nos aeterno regi. Virtutibus magnis laudabilis.

2. Avulsus a scholarum studiis,

Ad Magnificat. Praesit in patris patrimon\,'s,
Summi patris haerens consiliis
A. Magnificat animam
V. Emit summa de rebus patriis
Deus sui militis,
Virtute mirificat,
Et aeterna de transitoriis.
Amplificat meritis, 3. Factus miles impugnat vitia,
Praemii glorificat Monacborum fundat coenobia,
Deliciis abditis, Vana mundi calcata gloria
Seeura cor laetificat V. Fit monachus tenens humilia,
Barnardi antistitis. Ad virtutum volat fastigia.

Ad Matutinum. In 2. Nocturno.
Invitatoriuin. Antiphonae.

CoUaudemus singuli 1. Verbis, signis, actibus

Divinam clementiam, Barnardum magnificat
Qui Barnardo praesuli Coram magnis regibus
Dedit tantam doriam. Deus et mirificat.
 — 63

2. Hunc Deus exaudiens 3. Quod in montem Domini

Perdidit mendaces, Innocens ascendit,
Errorum aperiens Ordo junctus lumini
Laqueos fallaces. Desuper ostendit.

3. Dei mirabilia Responsoria.

Videns in coelestibüs Viri probat peringens meritum
1.
Omnia terrestria
Vox militem vocans emeritum,
Subjecit sub pedibus.
Fragrans odor,
lumen viis praestitum :

Kesponsoria.
Haec testantur beatum exitum.
1. Dum humilis latere nititur, V. Suscipiunt beatum spiritum
In abbaten! invitus sumitur, Laeti chori coelorum militum.
Hinc Viennae praesul efficitur; 2. Dum thesaurus
V. Dum, quis fiat
occultus quaeritur,
praesul, discutitur,
Almi patris
Puer de hoc decennis loquitur.
sepulchrum frangitur.
2. Cum Barnardus in alto ponitur, Inde mirus odor egreditur,
Esse bene nardus ostenditur. Sancti virtus
Cujus mundus odore trahitur; suppressa panditur;
V. Solis jubar late diffunditur. V. Salus membris
Per hoc caecus aegrotis redditur,

error confunditur. Barnardi laus

loiige diffunditur.
3. Beatus vir Gaude, Romanensis ecclesia,
3.
post longum proelium,
Tanti patris dotata gloria.
Multiplicem
In te Victor transit ad praemia,
post fructum messium,
V. Cujus te fundavit industria,
Sciens cursus
In te virtutum fit frequentia,
propinquum Stadium, In corporis sancti praesentia.
Se praeparat,
ut sumat bravium,
V. Ut Racheiis assumat Studium, In Laudibus.
Romanense subit coenobium. Antiphonae.

1. Landes nostras suscipiat

In 3. Nocturno. Vox in altis mirabilis,
Quas gratas Deo faciat
Antiphonao.
Barnardus, vir laudabilis.
1. Dei tabernaculum
2. Jubilate, jam jubilat
Merito justitiae
Deum videns in jubilo
Habet habitaculum
Barnardus, cui laus rutilat
In aeterna requie.
Dei lux absque nubilo.
2. Cordis desiderium 3. Hunc suscepit dextera
Tu das ei, Domine, , Dei, quem sitivit,

Cujus est Judicium Dans huic super sidera

Missa vox cum lumine. Potum, quem cupivit.
 n

64 —
4. Sacerdotes Domini Uevotae familiae
Deum benedicant, Per tuum suffragium
Cujus laudes homini Impetres quotidie
Per Baraardum micant. Divinum auxilium.
5. Laudent simul omiiia
Dominum de caelis,
In 2. Vesperis.
A quo sunt magnalia Ad Magnificat.
Barnardi fidelis. A. Solemnizet laetabundus
In Barnardi festo mundus,
Ad Benedictus.
Nostri sacri praesulis,
A. decus Burgundiae, A valle fletus jucundus
Ambroniacensium Exit et a mundo mundus
Fundator ecclesiae Liber carnis vinculis,
Atque Romanensium Kegnat meritis fecundus,
Et praesul egregie Fontis vitae sitibundus
Gregis Viennensium, Sociatur poculis.
Brev.
ms. Brivatense saec. 15. (Privatbesitz) A. Brev. ms. Deense —
saec. Cod. Gratianopolitan. 134. B.
15. —
Brev. ms. Deense saec. 15. Cod.
Avenionen. s. n. C. —
Brev. ms. Valentinense saec. 15. Cod. Atrebaten.
1142 (552). D. —
Brev. S. Barnardi in Romanis imp. Romanis 1518. E.
In 1. Vesp. beginnen Ad Magn. BC; die fünf AA super Psalmos in
2. Vesp. C. —
Ad Magn. A, 5 Praemiis A. —
Invit, 4 Tantam dedit B. —
In 1. Noct. A 1, 2 vitae fehlt A. —
In 2. Noct, R 1, 6 de hoc deonmis
loquitur A. —
In 3. Noct. A 3, 1 Quid in A. —
R 1, 6 Laeti chori ange-
lorum A. —
R 3, 6 In fehlt A. —
In Laud. A 5, 4 Bernhardi de coelis A;
der Name wird in ABC stets Bernhardi geschrieben. Ich behalte die Form
Barnardi nach E bei zur besseren Unterscheidung.

21. In Octava s. Barnardi.

In 1. Yesperis. Ad Matutinum.
Super Psalmos. Invitatoriuin.

A. Gaude, Lugdunum, praesulis Adsunt sanctissimi

Barnardi festi gaudio, patris solemnia,

Quem cum virtutum titulis Landet et jubilet

De tuo territorio nunc haec ecclesia.
Mittis Viennae populis,
Omni dignum praeconio. In 1 . N c t u r 0.

Antiphonae.
Ad Magnificat.
1. Lugdunensem provinciam
A. Gaude. parens alta prosapia, Yalde Barnardus extulit,
Tantae prolis refulgens gloria, De qua ducens originem
Monachorum Fructus beatos protulit.
prorumpant gaudia, 2. Alta natus progenie
Viennensis plaudat ecclesia, Yirtutibus dum emicat,
Sed tu magis. Romanis, grandia Genus suum quam nobile
Sancti tui agens solemnia. Plus et plus sie magnificat,
 — 65

3. Felix haec nobilitas, Responsoria.

Quae virtutura tlorem 1. Mundi caute timens contagia,
Profert sui uominis Quae mundi sunt, reliquit omnia,
Reddentem odorem. Manum mittens ad claustri
fortia,
Responsoria. Christi vestigia.
1. Ex illustii natus prosapia, V. Omne saecli disrumpens vin-
Mundi sanctus declinans vitia, culum,
Totum transfert cor ad coelestia Regi Christo se dat in famulum.
Ex Dei gratia.
2. Claustralis factus humilis
Y. Mundi divitias, carnis delicias
Et vas virtutum omnium
Generis gloriam, spernit et
Et gratia mirabilis
curiam.
Cunctis fit in solatium;
2. Inter mundi fulgentem gloriam Y. Cunctis gratus cunctoslaetificat,
Et Karoli regalem curiam Cunctis placet, cunctosaedificat.
Servat sanctus cordismunditiam
3. Dom US hujus, quam ipse fecerat
Et conscientiam. Et maximis donis dotaverat,
V. Extra mundi portans imaginem
In qua fuit ipse discipulus,
Intus sanctum gerebat hominem.
Pater abbas fit Dei famulus.
3. Felix miles, V. Felix habens tu, Ambroniacum^
qui vanum saeculum Talem patrem et talem mo-
Sic contempsit, nachum.
ut esset speculum
Sanctitatis
atque spectaculum
In 3. Xocturno.
Morum cunctum Antiphonae.
illustrans populum. 1. Ex abbatis officio
V. Ut coelum ornant sidera, Mire fuit vocatus,
Sic hunc virtutum opera. Puerili indicio
Ad culmen praesulatus.
In 2. Nocturne. 2. Factus praesul sollicite,
Quae sunt praesulatus,
Antiphonae.
Exsequitur assidue
1. Hic mundum dum considerat, Digne vir beatus.
Intrat in monasterium,
3. Romanis aedificat
Quod prius ipse fecerat
Locum requiei,
Monachorum refugium.
Quo tum.ultus fugiat
2. Perfectionis culmine Homo sanctus Dei.
Uuiversos exsuperat,
Quos sub Maria virgine Responsoria.
Jam ante congregaverat. 1. culmina
Pontificis ascendens
3. Yoto communi omnium, Sancte expugnat crimina
vivit,
Quibus gratus efficitur, Et commissar eformat agmina,
Licet invitus nimium NuUa sanctum frangunt dis-
In abbaten! extoUitur. crimina.
Dreves, Historiae rhytlimicae. II.
 — 66 —
Y. Nocte coeli perlustrans lumina In coelis in maximis
Die teiTi> dat vitae semina. Ascendit sublimiter.
2. Granum exsussuni palea 4r. Felix iste
Nexu solutum luteo Quem Christus, tiuando venit,
De mundiali area Super gregem suum soUicite
Codi locatur hoiTeo. Vigilantem invenit.
V. cum quaiito receptus gaudio 5. Laus Deo sit pro tali famulo.
In doctorum fiilget consortio. Quem laudandum a suo populo
3. Gregem tuum, pastor egregie, Christus fecit in omni saeculo.
Festuni tuum colentem hodie
Ad Benedictus.
Tuis sanctis defende precibus
A malorum cunctis incursibus, A. Transit praesul ad coeli solium,
V. Ut sub tuo nunc patrocinio. Dux ad sceptnim.
Tuo tandem sit in consortio. cui'sor ad bravium.
Mors in vitam. labor in otium.
Praesens cedit
Ad L a u d e s. luctus in gaudium.
Autiphouae.

1. Adest dies meraoriae. In 2. Ve speris.

Qua Barnardus mirificus Ad Maguiticat.
Transit ad regem gloriae,
A. praesul eximie,
Civis efiectus coelicus.
Xorma sanctitatis,
2. cum quanta laetitia Pietatis vasculum,
Receptus est in caelis, Homo veritatis,
Cum de mna lucra varia Tua per suffragia
Reportat vir fidelis. Veniam peccatis
3. In terris in modiciü Et vitam in gloria
Gerens se fideliter, Praesta cum beatis.

Brev. S. Baniardi in Kumauis iiiip. Romanis 1518.

22. In Traiislatione s. BarDardi.

In 1. Vesperis. Respice nos hodie

Autiphonae.
Ad te clamante;? famulos.

4. Sicut miles arma sua

1. Congaudeat ccclesia Custodit a rubigine,
Summa cum devotione,
Sic, Baniarde. ossa tua
Laeta psallens praeconia Praeservas a putredine.
Barnardi translatione.
5. Nam Reinaldo praecepisti
2. Yivens in mundo fundavit Corpus tuum exhumari
Templum istud miritice Nee non illud mandavisti
Et locum ampliticavit Honestius coUocari.
Adjacentem magnifice. Ad Magnificat.

3- <» Barnarde. pastor pie, A. Puerum suum suscepit

Aperi taios oculos. Israel devotissime.
 — 67 —
Dum Barnardi corpus cepit V. Festum tuum devote colimus,
Redolcre dulcissime ; Ut gubernes semper, deposci-
Omnes ergo voce pia mus.
Decantemus Alleluja.
In Laudibus.
Ad Matutinuiu. Antiphonae.
Invitatorium. Indutus fortitudinem
1.

Translatus est in gloria Contra malignos spiritus

Pastor noster, Alleluja. Dat odoris dulcedinem
Barnardus, praesul inclitus.
Ad Nocturnum. 2. Servite in laetitia
Antiphonae. Barnardo, nostro praesuli,
1. Ad laudem tui nominis Ut impetret cum gratia
Barnardique sit liaec dies, Salut em sui populi.
Christe, pater, fons lurainis, 3. In terra deserta fuit,

Cunctorum conditor qui es. Invia et inaquosa,

2. Dum thesaurus occultus quae- Et per tempora latuit

ritur, Margarita speciosa.

Puerilis manus conteritur, 4. Benedicite omnia
Yino sacro post haec adspergitur Opera Dei Domino,
Et illaesa per cunctos cernitur. Qui Barnardum in gloria
3. In die translationis Posuit sine termino.
Sanitatis obsequia 5. In hoc festo tuba cum tympano,
Data pluribus personis Psalterium, chorus cum organo
Sunt divina potentia. Et cithara resonent vocibus
Responsoria. Cum cymbalis bene sonantibus.

1. Visione multis apparuit Ad Benedictus.

Sacer praesul lapsis temporibus, A. Jusjarandum, quod juravit,
Ipsos quoque dulciter monuit Hunc se locum servaturum,
Pro levandis ipsius ossibus. Usque nunc ipse servavit
V. Finaliter uni de fratribus Et servabit in futurum,
Beatus vir comminatus fuit. Si pro posse honoremus
2. Romanensis populus gaudeat Eum in hac ecclesia;
Videns patrem suum exaltatum Ergo, fratres, nunc clamemus
Et patronum sibique studeat Simul omnes Alleluja.
Exhibere dignum famulatum.
Y. Sacerdotum sidus irradiat,
In 2. Vesperis.
Quis est homo, qui nunc suf- Ad Mag-nificat.

ficiat A. Cum Barnardus in alto ponitur,

Exhibere dignum famulatum V In brachio fecit potentiam
3. Barnarde, pater egregie, Dens, Salus aegris impertitur,
Ad te puris spiramus cordibus Ad praesulis laudem et gloriam,
Rogantes, quod conserves hodie Et beatum perenniter omnes
Locum tuum, cum habitantibus. Dicunt ex hoc generationes.
Brev. S. Barnardi in Romanis imp. Romanis 1518.
 68 —
23. In Traiislatioiie s. ßenedicti.

In 1. Nocturno. In 2. Nocturuo.
Antiphouae. Antiphonae.

1. I)ilectus Dei Mummolus, 1. Personae senilis üdem

Pastor gregis Dominici, Vir Dei probans stabilem,
Aniicus coeli civibus, Visionis bistoriam
Ut transferret in Galliam Et tanti laboris viam
Patris Benedict! glebam, Beato seni texuit
Divinitati placuit. Et promissionis memor,
Qua admoneri nieniit. Ut tieret, obtinuit.

2. luter ceteros igitur, 2. Cordis amore credulus

Quos normali imperio
Dogmate fovebat
Quidani Aigulphus nomine,
Flos candens innocentiae,
Pollebat privilegio
Disciplinae monasticae.
3. Hunc pater ille
Ut meruit oraculo
Edoceri divinitus,
Direxit ad Italiam,
Beneventi provinciam,
Quae tunc patris corpoream
Keiinebat praesentiam.
4. Tandem perveniensadoppidum,
^luod incolae vocant Casinum,
Prostrat ns orabat ad Dominum,
Qui visionis auctor fuerat,
Monstrari sibi tliecam placeat
Thesauri sui, quem promiserat.
Senis promissiouibus
sacro, Noctem pervigil excubat,
Precibus coelum penetrat,
Hinc sanctorum reliquiae
Claro monstrantur jubare.
3. Nondum sol per orbem suos
Mummolus. Coelo fundebat radios,
Aigulphus venerabilis
Ovanter locum adiit,
Cujus notator extitit,
Coelorum regi jubilat
Reperto, quod quaesierat.
4. His inventis vir Domini
Latus apertum loculi
Sancto thesauro vacuat,
Quem texta palmis sportula
Includit. quam paraverat,
31ox magno cum ti'ipudio
Pede fertur retrogrado.

5. Intuens annosus homo 5. Jam securi pacifice

Hunc explorantem sedule : Fines intrabant patriae,
Si. inquit, fidei meae Insinnatur praesuli
Tuam placet committere, Furto felices insequi,
Puto me ocius dare Coelesti mox oraculo
Finem tuae solertiae. Moras vetantur nectere
Potiti desiderio.
6. Tanti secreti conscius
Ille senex angelicus ö. Cumque ministri Domini.
lluic inquit : vigil lectulo Reliquiarum geruli,
Prirao noctis crepusculo Ut coelitus didicerant,
Splendore notabis locuni, Romanum papam fugerent,
Ubi tui reperias Divinitas hos protegit,
Laboris desiderium. Hostes tenebris abigit;
 — 60 —
Intrant securi patriam, Interpelhit sanctissimum
Adventum patris nuntiant Dum Benedicti meritum,
Laetiücantes Galliam. Caecitatem deseruit,
Solem cernere meruit
InLaudibus. Orans sancte, propitius
:

Antii^honae.
Adesto nostris precibus.

L Gloriosus Christicola 4. Infertur quidam languidus,

Rediens ab Italia Nervis membrorum perditus,
Cum thesauro, quem repperit, Poscens Dei auxilium
Gallias ovans rediit, Per Benedictum famulum;
Patrem JMummolum repetit Cujus ut sportam attigit,
Gestans sanctorum corpora, Gaudens in pedes constitit,
Gallis aeterna gaudia. Hinc benedicit sedulus.
2. Facti hoc imperio Per quem sibi est redditus.
Securi Dei famuli 5. Procedens pater Mummolus
Ab hostium periculo Obviam sanctis ossibus
Amoenis tan dem floridi (;um monachorum agmine
Requiescunt praedioli, Et sacro plebis ordine
Quod Bonodium dicitur, Laudum Deo praeconia,
Aurelianensis pagi. Dat Benedicto cantica,
3. Ecce, privatus lumine Per quem juvari poscimus
Ab utero matris suae Suis ovantes laudibus.

Brev. ms. Tiitelense saec. ^^/12. Cod Parisien. 1256. A. Brev. ms. S. —
Petri de Cultura saec. 13. Cod. Cenomannen. 188. B. Brev. ms. Samma- —
gloriamim saec. 15. Cod. Mazarin. 346 (767). C. —
Brev. ms. Nobiliacense
saec. 15. Cod. Burdigalen. 85. D.
Nur die Antiphonen der Nocturnen (mit Ausnahme der vierten und der
Antiphon ad Cantica) und der Landes bewegen sich im jambisclien Dimeter
und biklen zusammen eine fortlaufende Erzählung; die anderen Teile des
Officiums sind in Reimprosa abgefafst, die in der zweiten Nocturn sich der
gebundenen Redeweise stark nähert. Das erste Responsorium enthält z. ]?.
unter 9 Zeilen 6, das zweite unter 7 Zeilen 2, das dritte unter 9 Zeilen 5,
das vierte unter 8 Zeilen 5 jambische Dimeter. Der Inhalt der dritten Noc-
turn bezieht sich zu vier Fiinfteilen gar nicht auf die Translation, das letzte
Responsorium ist sogar dem Officium des Hauptfestes entlehnt, weshalb nur
die Antiphonen hier wiedergegeben sind. —
In 1. Noct. A 2, 2 Quod normali
A. — A 4, 2 incolentes A. A 6 — =
A 1 Noct. 2. BC. In Land. A 4, 1 —
Infectus quidam A. —
A 4, 2 perditis A.

24. De sancto Bertraiido.

In 1 . yespGr i s. Ad Magnificat.

Super Psalmos.
A. Magnificet Dominum A
plebs omnis voce sonora,
A. Laudibus exsultet Magnificet Dominum
coelum mundusque resultet, sanctorum turma canora,
Cantica Bertrandi Cum quibus, alme pater,
festiva dies canit anni. pro nobis omnibus ora.
 n

— 70 —
Ad M a t u t i n u m. In 2. Nocturno.
Invitatoriura, Antiphonae.
Sanctorum regem Te pater orantem
1.
trinum veneremur et ununi Deus audit teque vocantem
Ut pastor gregem Lumine signavit,
revocans conservet in unum. te signis magnificavit.

2. Scuto virtutis
In 1 . >s c t u r 0. tegit hunc galeaque salutis-

Antiphonae. Christus, ut antiquum

procul expellat inimicum.
1. Impia consilia
vitans actusque malorum, 3. quam mirandum
Felix mente pia nomen Doniiiü veneraudom^
sectando exempla bononim Qui meritis douat,
In Domini lege hunc coelo laude coronat.
meditatur nocte dieque.
Responsoria.
2. Supra Sion montem 1. Dulcia corde pio
tu rex a rege statutus
resonemus cantica Christo,.
Te geris insontem
Munere propitio
Domini praecepta secutus.
mundo nos
servet in isto,
3. Contra te datur V. Post vitae cursum
hostis et multiplicatur. perducat ad aethera sursum.
Susceptor clipeus 2. Gemma sacerdotum,
tuus ipse Deus. populum nunc respice tolum,
Qui se devotum
Responsoria.
reddit, fac crimine lotum,
1. quam gloritica V. Hostibus ignotum
Bertrandus luce corruscat coelestibus exhibe votum.
Et quam magnifica
3. Sanctus Bertrandus,
plebs ejus laude resultat;
Clemens, dulcisque benignus,
Y. Xos prece miritica
Pnidens et justus,
Dens ejus in astra Coronet.
fortis, mitisque modestus,
2. Plebs devota Deo V. Solvat vincla reis
laudes attoUe canendo. et reddat lumina caecis,
Die tua vota Deo Infirmos sauet
Bertrandi festa colendo, cunctisque petita ministret.
V. Ut te ducat eo
salvet et ipse regendo.
In 3. Nocturno.
3. pie confessor,
Antiphonae.
a nobis saepe vocatus
Sis intercessor 1. Qui maculas neseit,
nostros solvendo reatus, virtutum culmine crescit,
V. Coeli possessor, Lumine clarescit,
coelum largire rogatus. in sancto monte quiescit.
 — 71

2. In virtute tua Qui regnare facit

se rexit rexque vocatur, sanctum virtute decorum.
Qui, DeuSj assidua
2. Omnis terra Deo
prece nos regat ac tueatur.
jubilet, qui cuncta creavit,
3. Hie manibus mundus Lumine sidereo
et mundo corde jucundus
qui sanctum glorificavit.
In montem ascendit,
nobis sua dona rependit. 3. Ad tede luce
vigilat, Dens, hie fide dignus,
Responsoria.
Quo largire duce
1. Confessor Domini
nobis aeterna benignus.
claris natalibus ortus,
Cujus sermo bonus, 4. Coelorum Domino
bonus actus, pura voluntas, benedicite, coelica cuncta,
Assidui mores Cunctorum Domino,
signantur nobiliores ;
benedicite cetera cuncta.
Y. Hinc claustrum petiit,
5. Coeli coelorum
mundum cum flore reliquit.
laudent et virtus eorum
2. felix pastor,
Sanctum sanctorum
servos audi famulantes
donantem regna polorum.
Erige lapsos, corrige pravos,
dirige justos,
Ad Benedictus.
V. Omnia pelle mala,
cuncta precare bona. A. Israel est dictus
o. Inclite Bertrande, Deus et Dominus benedictus,
vitae meritis venerande, Qui primo fecit,

Mente Deo carus post nos redimendo refeeit;

et mundo sanguine clarus, Bertrandi meritis
Plebs tibi devota det nobis dona salutis.

sua gestit promere vota,

Y. Pro cujus venia
tu prece posce pia.
In 2. Yesperis.
Ad Magnificat.
In Laudibus. A. pie, nos serva,
Antiplionae.
cui psallit juncta caterva,
1. Regnavit Dominus, Hostes enerva,
semper regnabit in aevum, nos protege nosque guberna.
Brev. ms. Tolosanum saec. 14. Cod. Tolosan. 74. A. Brev. Tolosa- —
num imp. Parisiis 1558 B.
Ad Matut. Iiivit. 3 sq. Pro pastore grec^em reuctans A. In 1. Noct. —
A 3, 4 tuus ipse tuus A. —
In 2. Noct. A 2, 2 tegat A. In 3. Noct. R —
2, 3 lapsos corrige fehlt A.
A hat vor den Lektionen der ersten Nocturn folgendes in rubro: „Iii-
cipit vita sancti Bertrandi episcopi ad instantiam Dompni Jacinti, sacrosanctae
Romanae ecclesiae diaconi Cardinalis, et mandatum Dompni Guillelmi, archi-
cpiscopi Auxitani, nepotis ejusdeni sancti, edita tempore Sancti Alexandri
papae a magistro Vitale, notario apostolicae sedis, qui de provincia Auxi-
tana oriundus fuit; vitam et miracula beati confessoris ex relatione dicti
 — 72 -
archiepiscopi et ab aliis, qiii eum viderunt in ecclesia sua et plene noveruiit
gesta ipsiiis, et a fratribiis Scalae Dei, Cisterciensis ordinis, quae scripsit. sc
ilsserit ver.K'itt^r et tideliter accepisse." Ob wir iu dem Verfasser der Vita
auch den Dichter des Officiums zu suchen haben, bleibt uncrewifs.

25. I>e sancto Bertulpho.

In 1. Vesperis. Regis amat veri

Ad Magnificat. cultor Studiosus haberi.

4. Egerat Archatum
A Bertulphe,
dux Wambertus jSIorinorum
Confessor Domini venerande,
Bertulphumque sibi
Cui pro vitae merito
sociavit amore fideli
llluxit columiia ignis
Oeconomum darum
Incensa de coelo.
rerum statuendo suarum.
Exora pro tuis
Christum famulis. 5. Daemonis accensi
Ut nos suis quidam livore maligni
Condonet amicis. Principis in facie
jaciunt mendacia mille
Ejus et expensum
Ad Matutinum. male fingunt a patre ceusum.
Invitatoriuni.
6. Actio nota patris
Voce pari regem ne forte pateret iniqui.-,

laudemus cuncta regentem, Panis adest lignum,

Qui superis castris pallescit ut unda Falernum
Bertulphum junxit in astris. Glorificante suum
coelesti numine sanctum.

In 1. Nocturno. Responsoria.
Antiphonae. Ergo stupenda viri
1. Prodiit ex Hunnis
nimium miracula sancti
Bertulphus uti rosa dumis.
Aemula turba sacros
Nam patre gentili
cujus dum prodidit actus,

genitus nee matre fideli.

Tina imitantur aquam
panis lignique figuram
Ad portum
tidei
genuinum transtulit ortum. Ordine naturae
coelestia jura stupente.
2. Amplcctens Abrahae
V. Quid ferat in gremio,
sacri exemplum patriarchae
monstrare jubetur ab hero,
Ad loca Francomm
Ecce per altithronum
transiitde sede suorum.
species patet altera rerum.
Fönte salutari
quo possit eo renovari.
In 2. Nocturno.
3. Fluminis in lavacro
purgatus pneumate sacro Antiphonae.
Detonsisque comis 1. Hic bonus atlileta
pro causa religionis stabilitus mente quieta
 — 73 —
Servat equos pratis, V. Horrida tempestas
dum nocte et imbribus atris hiemes dedit undique mae-
A pluviae guttis stas,
aquilae defenditur alis. Uli sub forma,
Johannes qua petit astra.
2. Egregium dictu,
nimii spien doris in ictu
Ante patrem clarus In 3. Nocturno.
radiavit ab aethere pharus,
Ad Cautica.
Per cujus radium
fertur logisse libellum. A. Talibus ex factis,
Christi virtute peractis,
3. Comperiens sanctum
Gloria Bertulphi
Wambertus glorificatum
crevit per compita regni
I.ucis ad adspectum,
Oblectans cunctos
quia desuper alite tectum,
iidei signamine functos,
Pergit adire virum,
Omnia servanti
quem suscepit peregrinum.
quare sit doxa tonanti.
4. Promeruit veie
vir clarus et ipse videre, Responsoria.
Luce pater quali
pater insignis,
steteritsub turbine tali,
virtutibus aucte benignis,
Corpore curvato
prosternitur ecce beato.
Te pie poscentes
audi, Bertulphe, clientes, .

5. Sanctus Wamberto Cum Christo civis

replicat sermone diserto, quia summus in aethere vivis,
Quod Christi causa Qui secum clare
migrarit sede paterna statuit te glorificare,
Atque sana
fide Quapropter cantum
contempserit idola vana. pius accipe te modulantum.
6. Bertulphum donans V. Te patriarchatus,
princeps et rebus honorans te colligit ille senatus,
Haeredem carum Qui Sanctus Domino
firmaverat ecclesiarum, semper canit ordine miro.
Cultu praestanti
quas constituit dominanti.
Ad Laude s.

Antiphonae.
Responsoria.

Lumine dum phari 1, Omni Bertulphus

virtutum laude probatus
meruit pater irradiari,
Suscipit ecclesias
Et codicem solvit,
prece Wamberti moderandas,
vitae quo verba revolvit,
Firmo jure quidem
Stat pernix aquila
sibi dux quas contulit idem.
crispanti desuper ala
Imbres arcendo 2. Praelatus vero
sanctum caput atque tegendo. tanto reverenter ab hero
 — 74 -
Non formidaii 5. En pater elatus
sed plus quaesivit aniari coeli super alta beatus
Et cura vigili Gaudet cum Domino
deioo praesedit ovili. sine termino temporis uUo,
Audit ex astris,
et
3. Fortis agonista. qui se venerantur in arvis.
dum carne manebat in ista,
Ad Benedictus.
Pulcher erat vultu
virtutis et undique cultu
A. Coelicolas hodie
Actibus atque bonis meruit Bertulphus adire,
trivit Caput ipse draconis.
In Christi dextra
ceu Stella nitens matutina.
4. Is ubi jam sciret, Coelestis valvae
quia tinem carnis obirot, nunc praecluis incola, salve,
Divinis epulis Mente simul tota
obdulcans intima cordis. quae fundimus, accipe vota,
Corpore transivit, Ut sanctae triadi
Christum gaudenter adivit. nos conciliesque monadi.
Brev. ms. Blandiniense saec. 14. Cod. Londineu. Add. 29253. In —
jeder Xocturn nur ein R. in Versen, die übrigen in Reiniprosa gleich der
A ad Magnificat.
26. De sancta Bilhilde.

In 1 . Vesper i s. Ei gratuito praestitisti munere

Antiplionae. candidam baptismi stolam
ante tuum tribunal
1. Ave, gemma mulierum,
immaculatam perferre,
Radix sancta, semen verum,
üt aeternam mereamur
Favus, uva, dulcor mellis,
in coelis vitam habere.
Universas tu praecellis.
2. Bilhildis pia, nobilis
Ad Matutinum.
Et regalis sobolis,
Invitatorium.
Loci sancti monialis,
Cujus idem stat sub alis. Templum sanctum hoc intrantes
3. Francorum de genere Te in ipso venerantes,
Talis re et nomine Rex pie, exaudi Domine.
AfFectabat vivere
Felici sub omine. In 1. Nocturno.
4. Haec in laudem salvatoris Antiphonae.
Universis suis horis 1. Beata in trivio
Expandit vires animae, Jens, sedens stadio,
Sursum sunt potentiae. Juncta Dei filio
Ad Magnificat. Proprio principio.
A. Te magnificantes 2. quam pulchra, nobilis,
collaudemus Dominum, Casta, verecunda,
qui respiciens humilitatem Ut in astris lucifer
Bilhildis, ancillae tuae, Fulgens semper munda.
 75 —
3. Ejus cordi viluit In 2. Nocturne.
Mundus hie immuudus, Antiphonae.
Christum mente iiiduit,
1. Defuncto patre filia
Qui est pure mundus.
Virginitatis lilia
4. Quanto sese deprimebat Quoad se non mutat,
Humilis nobilitas, Sed mater meticulosa
Tanto magis elucebat Imperat, quod rubens rosa
Nobilis humilitas. Hoc Votum commutat.
5. Plura loca dotat sancta, 2. Cum esset jam tenera
Inter quae praecipuum, Sub annis juvencula,
Cui donat se in tanta, Detestatur munera
Vetus monasterium. Maris ut sponsalia.
6. Baro magnus in hanc votum 3. Status demum conjugalis
Offert se et sua totum, Adfuturus salutaris
Nihil flectit hanc invitam, Fructum fert eximium
Donec patris sors fert vitam, Per hoc dotalitium.
4. Celebratis nuptiis
Responsoria. Fluit parum temporis,
Regionen! deserit,
1. Bilhildis clara, nobilis,
Casu coujux interit.
Tota lux spectabilis,
Cujus caro, cor et vita 5. Quae fulgens castimonia,
In excessu exquisita, Ob viri copulam ingemuerat,
V, Pulchra nimis et decora, A peste mox curatur,

Salva tuos sine mora. Qua misere languerat;

Paucis quippe hie diebus
2. Haec est illa, quam rigavit Lapsis moritur,
Föns divinus, dum perflavit Sed Dominus ignivit
Auster hortum pietatis,
Cor ejus incendio
Rosa, junge nos beatis;
Ardentissimae caritatis.
Y. Benedicta mulierum,
6. Sancta praeconia recolentes
Contemplaris Deum verum.
Beatae Bilhildis
3. Tu es illa Salomonis Nostrae prosequuntur voces
Veri nata, quae in thronis Cum jubilo laudis.
In vestitu deaurato alma Christi famula,
Jam conregnas Dei nato. Choris coelestibus juncta,
V. Audi, domina, et vide Supernorum civium amica,
Et inclina aurem tuam. Sanetorumque omnium socia,

4. Mater larga loci Intercede ad Dominum

nostrae modulamina voci Pro nobis,
Imprime devota, Ut tecum mereamur
clementer suscipe vota, Adscribi in coelis.
Pro meritis gaudes,
Responsoria.
cantant coeli agmina laudes.
V. Coeli regina, 1. Flavit auster, dum Bilhildim
mentis dulcedo, rosina. Castitatis vas elegit.
 - 76 —
Et pcregit militare 2. Recordare, mater et patrona,
Gaste sancto H amini, Ut loquaris pro tuis bona.
Liquefecit et refecit Quae praesentata espraesentiae
Kesolutam funditus Filii Mariae.
Verbum missum coelitus. Y. Eloquium tuum dulce eommen-
V. FJi(7ninis impetus civitafem det nos gratiae ßii.
Dei laetificat. 3. Yide ad nostra piacula,
Bilhildis, nostra patrona.
2. Aestiraari quidem nequit,
Quibus mors est jam vicina,
<^aae Bilhildis jugiter
Licet hora dubia.
Supra modum intus egit
Adfuturum redemptorem
Cuncta ferens suaviter.
Credinms in tempore,
Y. Trinitati lux perennis,
Laus et jubilatio,
Quem digneris mitigare,

Ubi ejus habitatio.

Dum sumus in corpore.
Y. Eja, mater gratiosa.
3. Francorum fulget gloria Tu quae mitis et formosa
In coelesti curia Super omnes es puellas,
Bilhildis, dux eximia, A te nunquam nos repellas.
Nobili prosapia, 4. mater nostra,
Et quanto natu altior ter sancta quaterque beata,
Tanto vita sanctior. Cum prece devota
T. Nobilitas a Deo famulantum suscipe vota,
rationis, exit Y. Jam Christo juncta
Causa haec fuit, quare sponsoque tuo sociata.
mare se reflexit.

4. mater nostra In Laudibus.

Bilhildis locum requiei, Super Psalmos.
Quem possedisti,
A. Laude Deo debita
quod praestet gratia Christi, Celebremus inclita
Obtineas genti Bilhildis solemnia,
te puro corde colenti.
Quae nata ex Franconia
V. Qiiod oculus non vidit nee Jubilat in patria.
miris audivit nee in eor ho-
minis ascendit. Ad Benedictus.

A, Dulcedo festi coelici

Nee Unguis explicari
In 3. Nocturno. Nee ratione conjici
Nee potest aestimari ;
Responsoria.
Yisibilis hie deitas,
1. Gaudc, coelestis curia, Plenitudo bonorum.
Bilhilde laeta socia, Hie omnium satieta>
Cum qua in throni socio Abundat gaudiorum.
Laudas patrem cum filio. Istic Billiildis prospere
Y. Tres sunt, qui testimonium Gaudet inthronizata
dant in coelo pater, verhum
,
Sponsoque Jesu foedere
et Spiritus sanctus. Perenni copulata.
 77 -
Tc deprecamur cernui, Nobilior tlde Christi,
Piissima patrona, Contempsit mundi gloriam
Impetra nobis perfrui Meruitque obtinere
Tecum coeli corona. Coelestis sponsi gratiam.

Ad H ra s.
Ad Sextam.

Ad Primam. A. Quae dum pia mente

Oleum sumpsisset,
Quasi Stella matutina,
Sponso cum prudentibus
Quam illustrat lux diviiia,
Obviam exivit.
In conventu cum concentu
Billiildis coelestium Ad Nonam.
Gaudet luminarium.
A. Circa lioram nouam
Ad Tertiam. fidenter exspirat,
Nobili de genere Margaritam bonam
Sancta Dei Billiildis, sursum secum gyrat.

ISrev. ms. Veteris Monasterii saec. 16. Cod. Maguntin. 96. In 2. Noct, —
A3, 1 Statusconvivalis Hs. —
A 5, 1 Aue fulgens Hs. R 3, 8 exit —
rationi Hs. —In 3. Noct. A ad Cantica dieselbe wie In 1. Vesp. ad Ma^n. —
In Land. Super Ps. A 1 Landern Hs. —
In 2. Vesp. ad Magn. A dieselbe
—
,

wie ad Bened. Einige wenige Bruchteile dieses Officiums bietet auch die
Kölnisclie Handschr. 28. ein Gebetbuch des 15. Jahrhunderts.

27. De sancto Blaano.

In 1. Yesperis. Ad Matutinum.
Super Psalmos. Invitatorium.

A. Psalmorum modulos, Christus adoretur,

devota cantica, jubilus corde cumuletur,
Plebs laetis mentibus Quo sunt praecipua
paugat catbolica festa, Blaane. tua.
Die, quo transtulit
ad regna coelica
Blaani spiritum In 1. Nocturno.
phalanx angelica.
Antiphonae.
Ad Magnifieat.
1. Legem Dei meditatur,
A. Salve gemma
Cujus prece suscitatur
coelestis gratiae
Defunctus, qui sequebatur
Duniblanensis
Ipsum, donec viveret.
praesul ecclesiae,
Salve decus 2. Dum ignem exstinguerat
etrobur patriae, livormalignorum,
Juva nos in Puer fiatu confovet
valle miseriae summum digitorum,
Ducens tccum Mox scintillae saliunt,
ad montem gluriae. lumen fert in chorum.
 — 78 —
3. Vere viiiute praeditus. 3. Secundus Moyses
Cujus coxit anhelitus petram percusserat,
Piscem crudum. quem monitus Föns statim scaturit,
Tulit ales divinitus. plebem refrigerat.

Respon^;oria. Kespousoria.

1. Dies ista laudibus 1. Puer navicula

expendatur tota contexta vimine
Ad honorem praesulis. Cum matre ponitur
quem produxit Bota, absque solamine.
Cujus tot virtutibus Sed pio regitur
gaudet plebs devota. divino uumine.
Y. Digitis ignem traxit. Y. Mater cum parvulo
Piscem c rüdem matri coxit fretum abliorruit.
Flatu sacer parvulus. Kam remis, remige
et velis caruit.
2. Senex venerabilis
Cathauus laudabilis 2. lu hoc sancto Dominus
Aetate tenerum docet revereri
doctrinis imbuit Omnes suos servulos,
Et mores docuit quos habet tueri.
Blaanum puerum Qui quandoque pii sunt,
Y. Profectu spiritus quandoque severi.
et casti corporis Y. Mox ictu fulminis

Explevit spatium prostrati corruunt.

mox multi temporis. Qui vaccas praesulis

injuste rapiunt.
3. Lampas ardoris.
vas lucis flosque pudoris,
8. Dum rediret peregre
vir Deo devotus,
Moestis solamen
Filium resuscitat
praebens aegrisque juvamen,
regis pie motus.
Stella micans tenebris,
Yitam. visum, speciem
precibus mala dilue crebris.
reddens orat totus.
Y. Fac cordis sanae
Y. Laudetur Dominus
fiant plagae. sanete Blaane.
in cunctis populis,
Per quem Blaanus tot

In 2. yocturno. fulget miraculis.

Antiphonae.
In 3. Nocturno.
1. Fide stat solidus,
Antiplionae.
non corde duplici.
Defuactum suscitat 1. Fidem. mores instniens
a morte triplici. Christi dilatavit

2. Pavit mirabili Cultum et. quod docuit.

messores pabulo signis contiimavit.

Mentis et corporis 2. Aureo candelabro

dans eibos populo. ut lucet lucerna,
 79

Sic Blaanus micuit Qui Blaani praesulis

sitiens aeterna. festa celebramus.

3. Columna marmorea 2. Virum sanctum praedicans

basi Staus argenti livor novi fontis,
Fuit ejus castitas Signo satis obstupens
cum fide ferventi. plebs monocerontis.

Responsoria. 3. Mente vigil, corpore

dormiens ut leo,
1. Gulosos damnat saeculi
Orans, psallens, praedicans,
Per disciplinam vituli,
sie adhaesit Deo.
Cui cum Signum apposuit
Crucis, statim abstinuit.
4. Benedicant Dominum
omnes creaturae,
Contentus semel sugere,
Docens nos parce vivere.
Dum pro sanctis singulae
mutant vim naturae.
T. Sic columna stabilis
fulsit dei templum, 5. Prosint nobis merita
Yitae bonae posteris beati Blaani,

relinquens exemplum. Per quem aegri duplici

morbo fiunt sani.
2. Ignis mirificus,
ducens populos in amorem,
Piscis, apri, cervi
Ad Benedictus.

cunctis dant Signa stuporem ;

A. Jesu dulcissime,
V. Hinc resonent psalrai preces considera
meritis antistitis almi. Blaani praesulis,
3. felix transitus non nostra scelera,
Blaani praesulis, Ejus da meritis,
Bota nunc jubilet ut mens, vox, opera

prae cunctis insulis, Tecum nos collocent

Quae talem protulit in parte dextera.
concivem angelis,
Quo domus Domini
fulget miraculis.
In 2. Yesperis.
V. Jesu, nos adjuva Ad Magnilicat.
Blaani precibus,
A. Ardens, lucens, eminens,
Offensas diluens,
lampas castitatis,
ditans virtutibus.
Alme praesul, oleum
praebe pietatis.
In Laudibus.
Lumen praebe gratiae
Antiplionae.
sanans a peccatis,
1. Laudes Deo debitas Duc nos ad perpetuum
devote reddamus. regnum claritatis.

Brev. Aberdonense imp. Edinburgae lolO. —

In 1. Vesp. Ad Magnif.
A ,4 praesul fehlt. —
Ad Matut. Iiivit. 3 sq. Quo sunt praecipue festa
Blaane. — In 1. Noct. A 2, 1 exstinguerit. —
A 3, 1 virtute est. R 3, 8 —
fuit plagae. — In Laud. A 2, 4 monocerontis (sie). —
A 5, 1 Proposuit
nobis. —
Ad Bened. A, 7 collocet. —Ad Magn. A, o gratia.
 n

— 80

28. De sancto Boiiito.

In 1. Vesperis. Templum Dei salutare

Super Psalnios. factus atque hostia.

4. Gloriose coronatur
A. Confessor Domini, Bonite,
Tuus, Christe, veruula,
adstantem plebem corrobora
Quia tibi voluntate
saiicta intercessione,
Adbaesit mundissima.
Ut, qui nostrorum
pondere premimur, 5. Ore, mente benedixit,
Tuae beatitudinis Christe, tuo nomini,
meritis sublevemur Qui ubique populorum
Et te duce aeterna Haberis mirabilis.
praemia consequamur. 6. Aequitatem amplectando
sectator justitiae
Ad Magnificat.
Ad coelorum tendens regna
A. In transitu incliti migravit feliciter.
Patris Boniti
Coeli nobilitantur gaudiis Eespousoria.

Et nos prosequamur laudibus. 1. Vir electus sanctitate,

Ave, praesul inclite, Bonitus et nomine,
Ave, Dei amice, Genus altum, quo processit.
Concilia nobis regem nostrum, extulit egregie,
Qui te nobis providit patrem Y. Summi patris factus haeres
pium. adoptivus gratiae.
2. INIatris alvo clausus infans
A d Mat utinmn. Deo notus pontifex,

Invitatoriuin.
Ut saccrdos salutatur
a quodam pontifice,
Surgite demus ei laudes, V. Velut alter Jeremias
quem laus decet oranis, sacratus ab utero.
Per quem Bonitus
3. Votis cunctorura favente
bonitate fuit redimitus.
divina dementia
Ex praefecto insignitur
In 1 . N c t ur 0. praesulalus infula,

Antiphouae. V. Reddens Deo, quae sunt Dei,

Caesari. quae Caesaris.
1. Sanctus iste legi Dei
4. Bonite. Christi confessor,
insistendo floruit,
audi rogantes servulos
Vitae fructus instar ligni
Et impetratam coelitus
salutaris protulit.
tu defer indulgentiam.
2. Sanctitatis in timore V. sancte Bonite,
servivit altissimo, Sidus aureum,
Cujus monte cum sanctorum Domini gratia
nunc gaudet collegio. Servorum gemitus
3. Vana sprevit corde pure Solita suscipe
umbiens coelestia, dementia.
 — 81 —
In 2. Nocturne. Virum Dei licet absens
Antiphonae. tide plena petiit
Et, mira Christi virtus,
1. Dolo caret sancti vita subito convaluit;
veritate lucida, Lux
V. refulsit, valens membris,
Unde Sion montis nactus non nigrata exstitit,
est nunc tabernacula. Sed patronum inox adiit,
2. Cordis ejus voluntatem grates egit, rediit.
tribuisti, Domine, 4. Miles Christi gloriose,
Coronando eum digne Bonite sanctissime,
Corona laetitiae. Tuo pio interventu
3. Innocentum iter sequens culpas nostras ablue,
animi munditia V. Ut coelestis regni sedem
Jacob scala Hierusalera valeamus scandere.
novae scandit moenia.
4. Sequestratus a malignis In 3. Nocturno.
dignis vitae moribus
Ad Cantica.
Eidem conregnat coelo,
cujus haesit laudibus. A. In sapicniia Dei semper mora-
tus est sacer praesul Bonitus :
5. Supernorum jucundatur
ideo bona Ulms stabilita sunt
concentu hymnidico.
in Christo et eleemosynas Ulms
Quem in terris promerendo
enarrdbit omnis ecclesia san-
suspirabat animo.
ctorum.
6. Arbor cedrus ut odora
Kesponsoria.
fraglabat virtutibus
Nocte die insistendo 1. Romam tendit dum beatus
divinis operibus. vir orandi gratia,
Ejus prece rex fidelis
Responsoria. usus est Victoria,
1. Quidam claudus tactu sancti V. Per hunc et nos triumphemus
praesulis erigitur cum Christo in gloria.
Et ex aqua lotae manus 2. Theoriae volens sanctus
multis Salus redditur. vacare liberius,
V. Erat enim pes lapsorum, Successore subrogato
infirmorum baculus. est effectus monachus,

2. Hoste captos in eundo V. Sanctior ut sanctus

signo crucis expiat melior fieretque beatus.
Et credenti mulieri 3. Orans nocte vir beatus
absens lumen reparat, agmina,
coeli vidit
V. Fides enim faciebat Quibus summi sacerdotis
eum Deo proximum. exhibet ofticia,

3. Matrona quaedam manibus Y. Adest simul et Maria

pedibusque debilis cum sua familia.

Et privata luce solis 4. De virtute in virtutem,

patentibus oculis gloriose pontifex,
Dreves, Historiae rhythmicae. II. 6
 — 82 —
Studuibti mundo vivens Portas ejus introire
feliciter scandere. meruit feliciter.
Nunc in Sion Deuni cernis 3. Sub tuarum, rex aeterne,
revelata facie. alarum velamine
V. Martliae ministerio Hie exsultat, coelo tua
diligenter expleto quem suscepit dextera.
Elegisti Marianani
4. Inter Christi sacerdotes
partem labe nesciam.
refulgens ut lucifer

Prosella.
Creatoren! Dei servus
benedicit Bonitus.
la. Revelata Domini gloria.
5. Omnis aetas, omnis sexus
cum justus judex
omnis atque spiritus
aeque judicabit cuncta.
Landet Deum cum beato
Ib. 0, pater sancte, praesulum
confessore Bonito.
gemma.
tios monachorum, Ad Benedicto.
nos te venerantes salva. A. Decurso vitae praesentis
2 a. Assurge pro nobis feliciter stadio,
et prece gratissima Ut esset probato auro
2 b. Nos Deo commendans ter quaterque purior,
pie reconciiia, Bonitus podagrae gravi
correptus incommodo
3 a. üt in ejus clarissima
Supernorum est receptus
3 b. Gloriari mereamur
civium collegio,
4. Facie. Quo placato repraesentet
Vota nostra Domino.
In Laudibus.
Antipliouae. In 2. Vesperis.
1. Sanctus praesul in superno Ad Magnificat.
Bonitus palatio A. Suscipe nostra,
Regem Christum in decore Pater Bonite, precamina
semper gaudet ceruere. Et ea Christo repraesenta,
2. Pura Deo quia mente Ut et tuis precibus
servivit tideliter. Nostris liberemur a criminibus.

Brev. ms. S. Catbarinae de Monte saee. 14. Cod. Kotomagen. 208 A. —

Brev. ms. S. Catbarinae de Monte saec. 15. Cod. Rotomagen. 204. B. In —
1. Noct. R 4. 1 Sancte Bonite AB. —
In 2. Noct. A 4, 2 di^nis fehlt B.

29. De saneta Brisrida.

In 1. Vesperis. Corda rigans arida

Super Psalmos. Desuper irrora,
A. Yirgo saneta Brigida. Sit mens Christo placida,

Pro nol)is exora. Vox laudis sonora.

 83 —
Ad Maginficat. 2. Hanc de Britannia
A. L)eo carnis edidit Praesules praedicant,
Brigida candorem, Ejus natalia
Relativum reddidit Magi magnificant,
Benignus honorem. Hanc luminaria
Siccum lignum niveum Coeli prognosticant.
Designans pudorem V. Nam globus igneus,
Ad tactum virgineuni Splendor aethereus
Resumpsit viroreni .
Sanctam notificant.

3. In albis clerici
Yestibus coelici
Ad Mat utinum. Natam sanctiticant,
Invitatorium. Aquis baptismatis,
Totus orbis Brigidae Liquore chrismatis
Plaudat in amorem, Hanc Deo dedicant,

Puritatis floridae
V. Post vestem candidam
Currat in odorem. CoUatam Brigidam
Sanctam specificant.

In 1. Nocturne.
In 2. Nocturne.
Antiphonae.
Antiphonae.
1. Rex coelestis humilem
1. Fusa super parvulam
Ancillam respexit,
Gratia coelestis
De qua prolem nobilem
Monstrat Christi famulam
Brigidam provexit.
Signis manifestis.
2. Prolis exordium
2. Ardens velum niveum
Multa prodigia
Multis apparebat,
Praecurrunt gaudium
Quod Caput virgineum
Praefigurantia.
In cunis tegebat.
3. Nocte matris lectulum 3. Candor veli niveam
Lux irradiabat, Carnis castitatem.
Nasciturae meritum Praesignavit igneam
Prolis designabat. Ardor caritatem.

Responsoria. Responsoria.

1. Felix Hiberniam 1. Lacte, quod premitur

Beat Lagenia, Devacca Candida,
Declarat Brigidam Per sanctam feminani
Gignens prosapia. Cibatur Brigida,
De qua laetitiam Rejicit omnia
Sumat ecclesia, Magi cibaria.
V. Praesignant Brigidam Y. Lucis ad tenebras.
Multa miracula Cum sint contraria,
Futuran! placidam Non erat aliqua
Coelesti ojratia. convenientia.
6*
 84 —
2. Proticit in moribus 2. Felix virgo viscera
Infra patris septa. Gerens pietatis
In cunctis operibus Fnsem patris dextera
Gratiam adepta. Domat caritatis.
Crescit ejus manibus Rex stupet ad opera
Res qoaevis recepta. Tantae largitatis.
V. Sicut lecytus liquoribus, V. lila voce libera
Hydria farinae panibus Dixit : Rex. credatis,
Abundat in Sartpta. Hinc vos. vestra cetera
Date Christo gratis.
3. Virgo decoratur,
honor amplus ei cumulatur, 3. Regnum mundi respuit
Synodus instabat, Yirgo Deo grata.
nova Brigida Stella micabat, Mira res, quam voluit,
Sacra cohors plaudit. Et est impetrata,

quia Signum coelitus audit. Oculusnam crepuit,

V. Presbyter hanc aliam Ne sit maritata.
denuntiat esse ^lariam. y. Hunc Dens restituit.
Postquam est velata,
Facies plus placuit
In 3. Nocturno. Christo reformata.
Autipliouae.

1. Vertens in cervisiam Ad L a u d e s.

Fontanum liquorem
Antiphonae.
Xutricis inopiam
Pellit et languorem. 1. Thalamum sponsi Brigida
Gaudens introivit,
2. C^^uidquid vidit oculo
Quem caritate fervida
Vel manu tangebat,
Semper concupivit.
Coelesti miraculo
Crementum sumebat. 2. Nata lacte calido
Siguanter est Iota.
3. Christo, bis sex apostolis üt pudore candido
Yaccas devota dedicat, Yivat niteus tota.
Impletis cunctis vasculis
3. Cella pudicitiae.
Butymm se multiplicat.
Brigida, fuisti,

Speculum munditiae.
Kesponsoria.
Yirgo, sponsa Christi.
1. Larga manus Brigidae
Cani carnis avidae
4. Dum devote sequitur

Frusta quinque jecit,

Opus pietatis.
Grande per miraculum Odor late spargitur
Tantae sanctitatis.
Xullum sibi ferculum
In coena defecit. b. Leprosus subsidium
V. Horuni gestat omnium Petens caritatis
Hospes testimonium. Sentit beneticium
Quem virgo refecit. Plenae sanitatis.
 n

— 85 —
Ad Benedictus. In 2. Yesperis.
A. Vera poUecs Ad Magniiicat.

Virgo munditia, A. Lux Brigida Lageniae,

Pietatis Character castitatis,
ferens insignia, Cella patens clementiae,
Sanitatum Resina pietatis,
dotata gratia, Posce tuae familiae
Post mortem carnis Levamen a peccatis,
vivit in gloria. Post transitum miseriae
Quietem claritatis.

Antiph. ms. Clondalkineuse saec. 15. Cod. Coli. SS. Trinitatis Dublinen.
B 3. A.
1. —
Antiph. ms. Kilmoonense saec. 15. Cod. Coli. SS. Trinit. Dubli-
nen. B 1. 5. B. —
Brev. ms. Dublinense saec. 15. Cod. Coli. SS. Trinit.
Dublinen. B 3. 13. C.
In 1. Noct. H 1, 4 Gignans A. —
In 3. Noct. R 2, 10 Dave Christo A. —
Ad Land. A 2, 1 Natam A. —
A 4, 3 Odor lacte A.

80. De sancta Brigida.

In 1. Vesperis. In 1 . N c t ur 0.

Super Psalmos. Antiphonae.

A. Festa piae Brigidae , Coeli jure modulantur

devote praevenientes Brigidae magnalia,
Christum laudemus Cujus artus puerili
solemni voce canentes. dum reguntur fascia,
R. Fulget dies hodierna, Quod sit princeps regionis,
Quam venustat lux Hiberna, diva prodit gratia.
Cujus lampas et lucerna . Vir a sponso common etur,
Sede micat in superna. Ut ancilla venumdetur,
V. In Brigidae festo, Ejus prole nam veretur,
pia concio, pervigil esto. Haeres suus ut gravetur.
Ad Magniiicat. . Dum vomit ista cibos
A. Jucundetur prole laeta magici, Signatur ei bos,
Yirgo Sion filia, Qua sustentatur,
Quam cum rosis rubicundis vomica nee abinde gravatur.
Mire vernant lilia,
Responsoria.
Quibus juncta jam centenos
Fructus metit Brigida, . Celebremus concinentes
Quae fallaces mundi nexus Brigidae magnalia,

Mente sprevit rigida. Quae illustri Hibernonim

exorta prosapia
Ad Matutinum. Christo suae juventutis
Invitatorium. dicavit primordia.

Votum, multimodas . Prudentum metas

et puri pectoris odas puerilis transvolat aetas.

Auetori vitae, . Hanc ut regi pater vendat,

fratres, jubilare venite. curru vehit proprio.
 — 86 —
Quae iiiiserta paiiportatis Consignatur ore rea
patrein privat ghuUo, tumens nee convincitur,
Quem offen suni rex admirans Sed parentem pucr jussus
ense pacat alio. pandit et cognoscitur,
V. Sic ne mercetur, V. Praesul lactentis
manus ejus larga ftieretur. datur insons ore loquentis.
8. Fracto scypho septiformi 2. Haec impensas, quas pararat
vir necandus rapitur, Christi natalitio,
Pro quo regem praesul orat Has egenis erogavit
et repulsam patitur, ex affectu solito,
Sed coUectis liinc fragmentis Sed plebeus rcparavit
Brigida consulitur, quaeque sumptu regio,
Qua signante reformatur Quod rex stupeus haec dicavit
vas et miser solvitur. virginis obsequio.
V. Sic dum compeseit V. Liber Signatur,
regem, famosa nitescit. plebeus dum famulatur.
3. Hujus equis captis fures
plena petunt horrea,
In 2. Nocturuo.
Quos laborant onustaie
Antiphonae.
multa frugum copia
1. Pia virgo Brith recepta Et, dum sperant repedare
Brigida hospitio Brigidae tuguria
Ejus pedes aqua lavit Intrant [atque] subscructantur
pietatis studio, et fatentur singula.
Quo aegrotans virgo saua V. Hi dum solvuntur,
redditur obsequio. fruges Brigidae tribuuntur.
2. Dum cibatur haec. spectatur
super mensam Satanas,
In 3. Nocturno.
Contestatur hie et fatur
Antiphonae.
virginis insidias,
Quae sanatur et sacratur 1. Dumque turbae verbum vitae
Deo reddeus gratias. sereret Patritius,

3. Dumque fovet haec misellas Taetro die nubes clara

balnei obsequio. lapsa patet coelitus,
Aegrotantes hoc bis bini Cujus causam jussa pandit
sanantur officio. Brigida quantocius,
Caeca videt, lepra cedit, Dicens, bustum hoc signari
obsessa daemonio praesulis divinitus.
Liberatur, haec curatur 2. Aqua plenum vas signatum
morbo paralytico. lapsum non conteritur,
Res stupenda. sed nee aquae
Kesponsoria. dilabitur,
stillula
1. CoDsecrata virgo parit, Ast servata sacramentis
et Bron pater dicitur, divinis infunditur,
Negat insons, mater instat, Et perfusus quisque aeger
Brigida consulitur, hac saluti redditur.
 - 87 -
3. Vir insauas dum devotae 2. Haec leprosis ulcerosis,
occursaret virgini, Ut se lavent, imperat.
Jussis parens mox prorumpit Et haec unda carne munda
in haec verba Domiiii: Obsequentes liberat
Ama Deum, et amabuiit Et sanatum haec elatum
te reges et populi, Lepra recte ulcerat.
Et te Christum venerantem 3. Hospites deliciari
contremiscent singuli. coquam virgo praecipit,
Kesponsoria. Quae nihil, quo obsonentur,
1. Haec vix virgo vigilando in coquina reperit,
moram noctis impetrat, Sed hanc jussa scopis mundat
Quem deluso sub lictore et orare incipit,

pernox prece liberat, In qua cibos hora sexta

Nam dum lictor ferit, vinctus Dei dono suscipit.

Brigidam vociferat, 4. Ad se turbae properanti

Et mox über et illaesus Nocte silvis et erranti
eam versus properat. Hujus prece lampas luxit
V. Solvitur ecce reus, Et ad aedes hanc perduxit
compungitur et basileus. Et, ut ipsa prophetavit,

2. Rex Iianc multis ditans donis Horuni pedes aqua lavit.

benedici meruit, 5. Haec affectu pietatis

Quem conligens hostis ense patrem suum visitat,
fugam clam arripuit, Hujus aedes comburendas
Flent ministri, quos confortans prima nocte praedicat,
rex sanus apparuit, Et vix suis hinc eductis
Sicque dextra consignantis furens hostis advolat,
rege salvo damit. Tecta cremat, ast sie virgo
V. Haec velut hortatur, se suosque liberat.
rex hosti pacificatur.
Ad Benedictus.
3. Praesul Hercus et haec virgo
Hercae montem adeunt, A. Kedemptori Israelis

Atque lassati ministri Benedicat plebs fidelis,

arent et esuriunt, Cui soli virgo nupsit,
Quos, ut virgo docet, quidam Cujus nobis dies luxit,
cibi mox reficiunt Quae soluta carnis mole
Et effossa terra fontis Jam virtutum in decore
aquas jussi hauriunt, Sponsum suum contemplatur
V. Ut jubet haec, undas Et contemplans jucundatur.
dat tellus jussa profundas.

In 2. Vesperis.
Ad Landes.
Antiphonae. Ad Magnificat.

1. Laudum vota, plebs devota, A. Plebs in festo Brigidae

Brigidae conjubila, Dominum magnificet
Et sonoris odis oris Et exsultans spiritu
Vox transcendat nubila. modulos amplificet,
 n

— 88 —
(^>ui eftectos hiuniles
nos sibi gratiticet
Ac istius precibus
in coelis gloriücet.

Brev. ms. Aug-lieum saee. 1^-^. Cod. Parisien. 120o6. In N'oct.

R 2, 4 clani arripiiit fugam. Hs.

31. De SS. Caiitio. Cantiano. Cantioiiilla.

In 1. Vesperis. Ad Maguiticat.

Antiphouae. A. Servi quando feri

cogunt hos, nolle fateri
1. Impari qui gaudes
Natum matre Deum.
nnmero. Dens, accipe laudes,
plus prohtentur eum,
Quas pro martyribus
Christi jussa colunt.
dat Chorus iste tribus.
pro cujus nomine nolunt
2. Sunt revera tres, Sic prece sie pro vi
quos dat geueratio fratres. sacriticare Jovi.
Dictos nominibus
paene quasi paribus. Ad Matutinum.
InritAtoriiim.
3. Nomen idemque fere
fuit bis, quia mente fuere Cantica solvantur
Hi tres sicut idem Christo, per quem trabeantur
corde tenendo tidem. Certi raartyrii
Cantius et socii.
4. Tempore quo siquidem
Romae residentia pridem In 1 . N c t ur 0.
His tribus egregiis
Autiphonae.
facta fuit sociis,
Exiit edictum 1. Unanimes aeque
fratres sunt speque fideque
gladiis quod in urbe prae-
ceptum Et secum geminis
Plebs Christi caderet, sie amor vivit in his.

ni Sacra dis faceret. 2. Hos Christi inesse

facit ardentes amor esse,
5. Istud ad auditum
Spes reddit stabiles
fratrum dum venit edictum,
atque tides humiles.
Mox iter arripitur
Romaque deseritur. 3. Christum sectantur,
Christi magnalia fantur.
R. Urbs tandem petitur Semper ad hunc clamant.
Aquileja. sed reperitur quem veneranter amant.
Plus quam Romae gens
hie pietatis egens. Responsoria.

Urbe subintrata 1. Ex tribus ut sensit

gens accurrit scelerata, judex, ad quid sua mens sit,

y. Quae praecepit eis Ira cor exurit

sacriticare diis. ejus et inde furit.
 n

89 -
Tunc Romam niisit, 2. Absit eis, fuga sit

quod agendum scire sibi sit iter hoc, quod mens pia suasit,
V. Jussaque sunt scribi Nee desiderium
verba remissa sibi. martyrii minuit :

2. Princeps Romanus Ut manifestentur,

Jove teste Diocletianus abeunt poenisque parentur,
Mandat, ni sacra dent, V. Sic abeundo patet,
quod simul ense cadent. quod sibi mente latet.

Judex hoc lecto 3. Si quaesivissent

jubet hos dare sacra profecto, latebras sibi, cum potuissent,
V. Nam vult mandatum Iter arriperent
principis esse ratum. nocte suum, fugerent ;

3. His est cura sequi Non latebris inhiant,

Christum fervente fide, qui Christi sed ut hostia fiant,

Est a patre datus, V. Quaerunt, quod cupiunt,

virgine matre satus, non igitur fugiunt.

Et, quia res sie est,

In 3. Nocturno.
judex sententia dicit.
Antiphonae.
V. Ut perdant capita,
jus jubet et ita.
1. Usum quando viae
Jezabel obstruxit Eliae,
Currus aetherei
In 2 . N c t u r 0.
contigit usus ei.
Antiphonae.
2. Martyrii palmam
1. Ut necis auditur dum sie ducuntur ad almam,
sententia, currus aditur, Curru sunt lati
Junguntur muli, judicis armati.
sie abeunt simul hi.
3. Si sit bigarum
2. His via tardatur, collatio facta duarum.
cum mulus mortificatur, Aequo conspicuae
Et, quae captatur, sunt in honore duae.
proxima pahiia datur.
Responsoria.
3. Accelerant servi
1. Ad requiem laetam
crudeles atque protervi
si pertulit illa prophetam,
Et, quos dant egredi,
Ad palmam pariles
mox faciunt regredi.
tres trahit haec pugiles;
Responsoria. Aeris axe vias
1. Non fuga dicatur Ignito scandit Elias,
via fratrum, quae revocatur, V. Catholicae tidei

Nam quasi sie dicat, tres liquet igne vehi.

haec via significat: 2. Inspecto tandem,

Illum, quem colimus, quod tam constanter eandem
sequimur ,
properate ,
prae- Mentem tres habeant,
imus, quod retrahi nequeant,
V. Sumite, quis prohibet, Ensis vibratur
figite tela. übet. magis et superesse negatur,
 — 90 -
V. Instant fata nee his 4. Hi sinml occisi,
niaesta tit liora necis. simul ad patriam paradisi
3. Laudibus imniensis Tendunt, et simul his
intenti, dum
micat ensis, laus datur in populis.
Colla neci tradunt 5. Ut simul quorum
sicque sub ense cadunt ; meritorum sicque locorum
Miraque res dictu, Sunt hi sortiti
quod in ipso lac Huit ictu, dona quiete siti.
V. Res tarnen haec liquide
Ad Benedictus.
cognita digna tide.
A. Ne nos cum reprobis
Ad Lau des. damnet sententia, nobis

Antiphonae. Da per martyrium,

1. felix omen, rex pie Christe, trium.
quod fratruni nobile nomen
Non est fortuituni In 2. Vesperis.
vel sine re positum. Ad Magniticat.
2. His datur exortus A. Canti, sacer exora,
a cantu nominis ortus, quod justitiae rex
Mens quibus una manens Nos lavet a vitiis
est super astra canens. vilibus et variis,
3. Quos dedit aequales Vosque preces reliqui
mens, nomen, origo sodales, duo fundite, nos ut iniqui
Hos res dispariat Hostes nequitia
nullave dissociat. non trahant ad vitia.

Cod. Parisien. 17331. saec. 16.

82. De sancto Castore.

In 1. Vesperis. In 1. Nocturno.
Ad Magniticat. Antiplionae.

A. Laus tibi, rex aeterne, 1 . Effloruit tamquam lignum,

Laus et decus perenne, Quod a Deo est plantatum,
Cujus castus amor, Fructum Castor justitiae
. Quo exarsit Castor, Suo ferens in tempore.
Tulit ipsum mundo 2 . Apprehendit disciplinam,
Et invexit coelo, Ne perderet viam justam,
Ubi fulgens gloriosu.-5 Qua tendebat in directum
Adsit gregi pastor pius. Super Sion montem sanctum.
3 . Dum tribulat se gravius
Ad Matutinum. Suscepit eum Dominus,
Invitatorium. Cui gloria est et salus

Auetori vitae
Et exaltans caput ejus.
vigiles jubilare venite, Kesponsoria.
Cui vigilans pastor 1 . Sanctus Castor a puero
vivit super aethera Castor. Jam praeventus Dei dono
 - 91 —
Non in terra sed in coelo 3. Caritas summa viri.
Conversabatur aninio, Qua requirit vultum Dei,
V. Quia melior est dies una Quam sacerdos consecratus
In atriis Dei super milia. Ut contempletur dulcius,
2. Praeclarae puer indolis Secessit petens eremum
Sacris traditus studiis Quasi quietis lectulum.
Mox tesauros plenissimae V. Ecce, inquit, tu pulcher es,

Adeptus est scientiae; Dilecte mi, et decorus,

V. Quem diligens rex in sua Lectulus noster floridus.
Introduxit cellaria.
3. Christum nudus ardens sequi In 3. No cturno.
Et abnegans semet sibi Antiphonae.
Sanctum petit Maximinum, 1. Confisus est in Domino,
Fama et vita maximum, Quem corde toto
diligens
V. üt cum sancto Hat sanetus, . Transmigravit a patria
Cum electo sit electus. Araoris ejus gratia.
2. En in monte Dei sancto
In 2, No cturno. Requiescit ex merito
Operatus justitiam
Antiphonae.
Castor et innocentiam
1. Hie vultus lumine
tui
3. Domine, rex virtutum,
Insignitus, Domine,
o
Qui confessorem tuum
Ut in pace in idipsum
Dignatus es praevenire
Requiescat, fugit mundum.
In tua dulcedine,
2. Ergo sperans in te, Deus, Cui vitam tribuisti
Cujus scuto stat protectus, In saeculum saeculi.
Voto petit martyrium,
üt exsultet in aeternum. Responsoria.

3. Arianos gentilesque 1. Vir insignis virtutibus

Revincis ejus dogmate, Vitae coelestis splendidus
Hinc gloria et honore Ad exemplum sanctitatis

Coronas eum, Domine. Ut lampas fulsit subditis,

V. Quoniam illuminasti
Responsoria. Lucernam ejus, Domine.
1. Sub praesule Maximino 2. Vere crucis Cliristi servum,
Gradu functus Levitico Qui per crucis signaculum,
Dignissime Castor sanctum Quos terruit naufragio,
Exhibuit officium. Mox eruit periculo.
V. Audite et mundamini, V. Dextera Domini fecit virtutem,
Qui vasa fertis Domini. Dextera Domini exaltavit eum.
2. Dum pro summis virtutibus 3. Pretiosus Dei Castor,
Dignis effertur laudibus, Mundi fortis triumpliator,
Landes suas a seipso Morte Sacra per eremum
Quodam repellit odio, Ad supernam scandit Sion,
V. Quia nescit gloriari Qua coronam gestans vitae
Nisi in cruce Domini. Regi conregnat gloriae.
 — 92 —
V. Qui tarn sublimis 5. Sanctorum coetus
prece nos sustollat ab üiiis. tarn sancto compare laetus,
Quo railes gaudet.
A d Landes. regem pro niilite laudet.

Autiphonae. Ad Benedictus.

1. Mens pia Castoris. A. Benedictus rex coelestis

lumbos praecincta vigoris, Et in coelis et in terris.
Morte triuinpliata Qui Castoris sublimia.
fruitur sibi sorte parata. Quae in coelis sunt merita,
Et in terris angelico
2. Cbristo. cui promptus
Declaravit oraculo.
servivit cum pietate.
Conregnat junctus.
In 2. Yesperis.
cui laetantes jubilate.
Ad Mao^nificat.
3. Te solum cernens,
A. pater beatissime.
pro te, Deu-. omnia spernens,
Pastor vigilantissime,
Ad te transivit,
Gregem tuum continuis
quem toto corde sitivit.
Serva, Castor. vigiliis.

4. Flammis in Domino Ut Dominimi redeuntem

superatis tot vitiorum A nuptiis et pulsantem
Gaudet cum Domino 3Iox vigilans excipiat.
cantans hymnum puerorum. Cum quo vitam percipiat.
Brev. ms. S. Castoris ad Confluentes? saec. ^^ '^^
i4 Cod. Laiidunen. 260. • •

A. — Brev. ins. S. Floriui ad Coiiflueutes saec. 15. Cod. Seniiu. Magimtin.

s. n. B. — Brev. ms. S. Castoris ad Confluentes saec. 15. Cod. Capit. Treviren.
193. C. — In 3. Noct. R 1 5 Quoniani tu illumiuasti A.
. Ad Landes —
A 2, 1 Cliristns cui A. —
Die Herkunft von A bleibt fraglich, weil das
Kalendarinm zum 17. Juli Dedicatio Aquensis. zum 10. Oktober Amii-
versarium defimctorum fratrum et sororum ordinis nostri einträoft.

38. De sancto Cedda.

In 1 . Yesperis. 4. Omnes evangelium
Autiphonae. Christi praedicarunt
Et vepres a vineis
1. Gemianorum quatuor ejus exstirparunt.
unus est beatus,
Cedda, quorum quilibet 5. Cedda tantum ceteris

erat consecratus. erat praeferendus.

2. Summo sacerdotio Dignitate meriti

duo consecrantur, major est censendus.

Praesulari simplici R. pastor digne.

duo venerantur, miseris concede benigne.
3. His inerat numerus Quod poscunt a te,
evangelistanim. confessor Cedda beate;
Per quos in de tieret Y. Funde preces Christo
horum opus darum. pro coetu jugiter isto.
 93

Ad Maj^iiiticat. Cui nunquam

A. Sis pro nobis inlercessor, deest benignitas.
rogamus, ad Doniiimni, V. Non attollit
Ut nos regat et perducat illum prosperitas
ad coeli palatium, Neque frangit
Ubi tecum et cum sanctis quaevis adversitas.
simus in perpetuum. 2. Hie legati

Alia. verbo paruerat,

A. Pastor vigil Cedens sedi,

gregis in iiiedio cui praefuerat,

Sacri verbi Claustrum petit

munitur gladio et non remurmurat.

Plantaris mores V. Sed indignum

expulso vitio, fore se dixerat
Sed absente Tanta cura,
caret solatio, quam prae tenuerat.

Cui favet 3. De quo Deus

ut pater tilio. ita disposuit,
Merciorum
Ad Matutinum. quod in de praefuit
Invitatoriam. Gregi, regens

In qua vigent hunc sicut decuit.

jugiter solemnia, V. Orans nocte

Mater virgo de die docuit,
jubilet ecclesia.
Per quem Christi
nomen innotuit.

In 1. Nocturno.
Antiphonae. In 2. Nocturno.
1. Mundi calcans gloriam Antiphonae.
Cedda declinavit Postes agni sanguine
1.
Corporis lasciviam,
in die linivit,
Dum sese claustravit.
Crucismemor Domini
2. Jugo se supposuit carnem dum punivit.
Christi, quem dilexit,
2. Pugnans contra vitia
Qui tenendam docuit
palmam acquisivit,
Vitam, quam direxit.
Armis nudam ferreis
3. Qui cum vitae sanctitatis carnem dum vestivit.
Ut lux se monstravit,
Qui sie fontem frigidum
3.
Eboraci civitatis
orans introivit
Archipraesulavit.
Et non corpus calido
Responsoria. balneo nutrivit.
1. Hunc quem magnum
Eesponsoria.
reddit auctoritas,
Ceddam parvura 1. Legem Christi
facit humilitas, qai sie tenuerat,
 94 —
Ut tenendam Kesponsori."..

fore docuerat, 1. Hic in carne

Ante tinem vivens angelice,
scire meruerat :
Terram terit
V. Hinc quietae conversans coelice,
certus transicrat. Christi legem
Qui coelesti servando practice
regi servierat. Plene quidem
et non ecliptice.
2. Post(iuam Ceddae
lux praesens clauditur,
Y. Unde Dens
Laus ipsius
eum miritice
Collocavit
a plebe canitur.
in orbis apice.
Hostes vincens
hie non devincitur. 2. Ceddae sancti
Y. Vis uDguenti. contactu loculi
dum pyxis fraiigitur, Fantur muti,
Cunctis patet clarescunt oculi,
uec plus absconditur. Quibus visis
exsultant populi.
3. Occurrentes
Christi legis
ad eum languidi
tabescunt aemuli.
Mox curaiitur
et epileptici.
Y. Fama trausit
in fines saeculi,
Surdi, caeci
Quod sie florent
seu paralytici;
divini servuli.
V. Claudi, curvi.
leprosi, marcidi 3. Pie pastor
Valent hujus et pater ovium,
virtute medici. LIerciorum
»resds solatium.
Contra mundum,
In 3. yocturno.
earnem. daemoniuia,
Antiphonae. Adsit nobis
1. Ab habenis mortui per te remedium.
mortis excitantur, Y. Ut finito
Furiosi vinculis cursu praesentium
confractis sanantur. Capiamus
aeternum liravium.
2. Et curatis languidi
dum congratulantur.
Suis a languoribus In Laudibus.
statim liberantur. Autiplionae.

3. Aqua tumbae pulvere 1. Claustri clausus carcere

mixta cum potantur. Cedda monachatur.
Bibentes a variis Ut divinis libere
morbis expurgantur. Yaeans bis utatur.
 — 95 —
2. Cujus fama damit, Sed in coelo perfruaniur
Quüd pontiticatur, perennibus gaudiis.
Lucerna, quae latuit.
Alia.
Ne plus abscondatur.
A. Pastor pie,
3. Pastor pavit populum pro tuis ovibus
Pabulo doctrinac Ora Christum
Reddens receptaculuni devotis precibus,
Regulae divinae. Ut solvantur
4. Praesulis ofticium a lupi morsibus
Cedda sie iniplevit, Et sint tecum
Quod cujusque Vitium in suis aedibus.
Generis delevit.
In 2. Vesperis.
5. Deviantes moribus
Oves informavit, Ad Magnificat.

Persistentes actibus A. Qui mores docuit

Sacris excitavit. purgando vitia,
Talenta duplicans
Ad Benedictus.
cepit duplicia
A. Praesul pie. sancte Cedda. De manu Domini
ora Deum pro miseris, regnans in gloria,
Ne peceatis aggravati Quo nos ascendere
tradamur suppliciis, det Christi gratia.

Brev. sec. usum Sarum imp. Parisiis 1494. „In festo s. Ceddae epis-
copi secundum usum Lichfeldensem." —
In 1. Vesp. R, 'j poscunt ad te. —
Ad Magn. A, 1 Sis pro nobis sancte Cedda statt intercessor. — In 1. Noct.
A 3, 3 Eboraci civitas. — In 2. Noct. R 1 8 Et tenendam.
, — In 3. Noet.
A 3, 1 pulvere tumbae.

34. De sancto C'olomanno.

In 1. Vesperis. 4. Nos mundare, lavare,

juvare, Deus. memorare
Antiphonae.
Martyris atque prece
1. Fons et origo boni, vitiorum dilue faece.
Deus, haec ad festa patroni
R. crucifer, Colomanne,
Ejus ad exemplum
Plebi fave miserandae
fac nos fieri tibi templum.
Et coelitus impetratam
2. Factor lucis sator, Fer nobis indulgentiam,
hominum miserator, amator, V. üt pium apud Dominum
Martyris in festo Sentiamus te patronum.
Colomanni mitis adesto. Ad Magnificat.
3. Nos fragiles, viles, A. Magniticeris, Domine.
Colomanne sacer, bonemiles, Salutaris spes animae,
Duc, rege, terge, tuere, Qui beatum Colomannum,
fave, miseris miserere. Humilem tuum famulum.
 96 -
Exaltasti in supernis, 2. Ex alto Christus oritur
Clemens salva nos meritis, Orientique providens
Martyris tui precata In regionem Noricam
Solvens ab omni reatu. Transmisit suum athletam,
V. Curam saluti hominum
Ad ;M a t u t i n u m. Impendens auctor omnium.
luvitatorium.
3. Innnitis gens Orientis
Christum laudenms
Vinim deiticae mentis
istaque die jubilemus,
Inculpat tlagris multatum,
Qua scandit superos
Quod ierit exploratum,
Colomannus. Scoticus heros.
V. Pacifice ambulantem
In 1. Nocturno. Cum his, qui oderunt pacem.
Autiphonae. 4. Post immania tormenta
1. Beatus vir Colomannus, Judicis ex sententia
In mundo gloriticandus. Assis Ovis ustulatur,
Legem meditans Domini Hinc Colomannus laetatur,
Reliquit omnia mundi. V. Justus ut leo contidit,
2. Ergo in timore casto Qui. dum tortores irrisit,

Servire satagens Christo Assis Ovis ustulatur.

Crucem bajulavit mentis

Indigena occidentis. In 2. Nocturno.
3. Unde Dens justitiae Antiphouae.
Hunc coelestis laetitiae
Spe, fructu miriticavit, 1. Domine, iste beatus
Justitiam operatus.
Pro quo laetus exsulavit.
Dum contra iniquitatem
i. Scutü bonae voluntatis
Professus est veritatem.
Munitus vir pietatis
Venit in terram Noricam 2. Virtute tua, rex Christe,
Iturus Jerosolymam. Exsultat se peperisse
5. quam admirabile
est Desiderium animae
Nomen tuum. altissime. Martyr certans legitime.
In quo sanctus Colomannus
3. Innocens manu beatus,
Tripudiat coronandus.
Mundo corde animatus,
6. Domino contidens justus Patientia quam mira
Impios non est veritus, Pertulit tormenta dira.
Qui eum sunt persecuti
Inique falsa locuti. 4. Exauditus martyr sanctus
Poenas sprevit, regna petit,
Responsoria.
Laetabitur in Domino,
1. Jesu sequens vestigia
Triumphat dum suspendio.
Colomannus Scotigena
It Jerusalem terrestrem 5. In Sion jam nunc coelesti
Morte empturus coelestem, Beatus, quem elegisti,
V. Mundum reliquit noxium Votum reddidit hymnizans,
Fontem sitiendo vivum. Quod quaesivit agonizans.
 — 97

6. Integrum corpus viguit, 2. Rumaldus viso sanguine,

Dependens corta fronduit Qui de pendentis corpore
Juxta quod David cecinit: Colomanni profluebat,
Justus ut palma florebit. Hunc humari decernebat,
V. Credens videre suspensum
Responsoria.
Post in terra viventium.
1. Coelesti afflatus rore
Vinci a persecutore 3. Rex Christe, propitiator,
Colomannus non poterat, Colomannus debellator
Cui mori lucrum erat. Potestatis aereae

V. Vincla, carceres expertus Gaudet se pro te odisse;

Persistebat intrepidus. V. Justus ut palma florebat,
Cujus dum corta fronduit,
2. Agonista magnificus
Gaudet se pro te odisse.
Isaico more sectus
Sustinuit et forcipem 4. lux coelorura,
Membratim se discerpentem, Jesu, spes alma bonorum,
V. Martyr innocens et justus Nos pius exaudi
Petris candentibus ustus. meritis sancti Colomanni

3. Septiformis spiritus Te nunc laudantes,

Dono dives Colomannus orantes, glorificantes,
Tortorum cruciamenta V. Respice de coelo,
Sprevit ut deliramenta, servos serves ut in aevo.
V. Per fidem adoptionis
Ferens vas electionis.
In Laudibus.
4. Belliger athleta.
Colomanne, tua nece spreta Antiphonae.
Corda mali sueta 1. Landes plebs Christi
munda pietate repleta, nun athletae sonet isti,
V. Mundi spineta
Ipsius a tumba
resecans da tempora laeta. veluti Moysen fugit unda.

2. Tyro beatus
In 3. Nocturno.
Mansit humatus
Ad Caiitica. Non putrefactus,
A. Hic martyr vere beatus Qui bona nactus
Pane vitae est cibatus, Reddit ovantes
Qui non abiit post aurum Et jubilantes
Sed Christi evangelium. Se venerantes.

Responsoria. 3. Plebs vigil in fossa

venerantur martyris ossa,
1. Per evangelia dicta
Sed levat in luce
Colomannus derelicta
te, Dens alme, duce.
Gente patria et domo
Coelos scandit suspendio, 4. Te benedicit,
V. Qui dum tantum gloriari Christe, beatus.
Appetit in cruce Christi, Dum probra vicit
Coelos scandit suspendio. Martyrizatus,
Dreves, Historiae rhythmicae. II. 7
 — 98 —
Jam prece servos Qui curans caecos et claudos
Salvet is heros. Pie nos sanet languidos.
Laudent vi mentis
Dominum cives orientis, I n 2. Vesperis.
Martyre qui magno Ad Mag-niticat.
fulciti sunt Colomanno.
Rex Sabaoth verbigena.
Ad Beuedictiis. Colomannus Scotigena
A. Benedictus Dominus.sit Bouum certamen certavit.
Per quem martyr Colomannus Dum te ad mortem amavit :

Gratiam dat sanitatis Hujus ergo suffragio

Pressis vi intirmitatis, Omnium nostruni memento.
Brev. ms. Mellicense 1677 saec. 13. add. saec. 14. A. Cod. Melliceu. —
1113 saec. 15. B. —
Cod. Melliceu. 934 saec. 15. C. Cod. Sitaustetteii. —
CCXXXII saec. 15. D. —
Brev. ms. Prageiise VI F 16. saec. 15. E. Brev. —
ms. Scotonim Vindobonen. 52 d 10. anui 1471. F. Brev, Kimense imp. —
Venetiis 1516.
Dafs die mouastische Form, nicht die kurze, die B aufweist, dem Otäcium
ursprünglich ist, beweist neben dem rautmafsliclien Melker Ursprimg-e des-
selben der Umstand, dafs es auf Musik und Metrum des Benediktus-Officiiuns
Praeclarum late etc. gemacht ist. —
In 2. Xoct. A 6. 2 Dependeutis A. —
R 2, 2 Esayco A. —
R 3, 2 Colomannus fehlt A. Hymueu: In Vesp. — :

Mare fons ostium: ad Landes: Salve felix miles Christi. Auahcta IV. j». 121.

i)0. De saiu'to ( nluiulia.

In 1. Vesperis. 3. Coelum semper iuhiabat

Autiphonae. Hie. dum genti praedicabat.
Petens coeli gaudia.
In Columbae
In supernis coeli cives
sacris solemuiis
Jam effectus Christi miles
Exsultemus
Post mundi luctamina.
devotis gaudiis,
Hunc laudantes 4. Columba. pie serve Christi,
dignis praeconiis Xos conserva in mundo tristi

Et petentes Et succurre cohorti isti

totis praecurdiis, In die supplicii.

Ut juvemur 5. Post labores plurimos
ejus Süffragiis. Ad coelos tendens oculos
Tantis fulti Yitam reddit Domino,
patrociniis. Per ipsius suftragia
Tanti sancti veneremur Nobis donet gaudia
diem festum singuli, Regnans sine termino.
A peccatis ut mundemur
cordis, oris, oculi.
Ad Magnificat.

Cujus prece deputemur A. Culumba.

sempiterno usui, cultor ecclesiae,
Cum malignis ne damnemur Virgo, doctor,
post labores saeculi. per donum gratiae
 99 —
Jam securus V. Sicut nomen Barjona
in statu patriae, Transit in petrinum,
Salva tuae Jacob per luctamina
gaudentes gloriae. Nomen habet binum.
3. De Columba Dominus
A d Matu tinum. Angelo mandavit,
Iimtatoriuni. Qui in viis omnibus .

Eum conservavit,
Columbae solemnia
Cujus fultus viribus
Colit i^lebs fidelis,
Draconem calcavit.
Par in terra gloria
V. Axal dictus angelus
Deo sit in coelis.
sanctum confortavit,
Ipsius obsequiis
In 1. Nocturno. datum se monstravit.

Antiphonae.

1. Felix terra edidit In 2. Nocturno.

Salutare lignum,
Antiphonae.
Columbam, qui reddidit
Fructum Deo dignum. 1. Dilatatur varia
2. In timore Domino Tribulatione
Studuit servire Velut auri gloria
Praecavens in termino Crebra tunsione.
Diem gravis irae.
2. Mane domum Domini
3. Columbam, cum gemeret, Sanctus introivit
Angelus invisit, Et coelesti numini
A se quidquid peteret,
Devote servivit.
Daturum promisit.
3. Columbam per angelum
Responsoria. Dens visitavit,
1. Felix Hibernia Minoratum paululum
Columbam genuit, Coelo coronavit.
Qui de prosapia
Regali claruit Responsoria.
Sed morum gratia 1. Tria sancto
Magis enituit. dantur insignia :

V. A pueritia Virginalis
Deo se praebuit, pudoris gloria,
Carnis munditia Praedicandae
Mentisque floruit. salutis*gratia,
2. Uli datum primitus Yisitandi
Nomen est vulpinum, loca distantia.
Sed mutatum coelitus V. Magni Pauli
Est in columbinum, sequens vestigia
Comprobavit exitus Plura terrae
Hoc esse divinum. lustravit spatia.
 100 —
2. Columba moribus V. Multonim coenobia
Mitis et humilis, Monacliorum rexit,
Pins egentibus. Oppressis angustia
Cunctis amabilis Dexterani porrexit.
Antiquis patribus
2. Ignis combusserat
Est comparabilis.
V. Sacris virginibus.
Quoddam coenaculum,
Sed nulluni senserat
Piis doctoribus,
Postis periculum,
Peregriuantibus
In quo pependerat
effectus similis.
Letale pallium.
3. Corpus edomuit
V. Juxta primarium
crebris laboribus.
Christi miraculum
In maris latuit
Aqua vinarium
nudus litoribus
Propinat poculum,
More Jacob Quam pro sancto
pro cervicalibus
Deus mutaverat.
Reclinavit
Caput lapidibus 3. Columba in patriam
V. Xoctes sie dedicans Gaudens iutroisti,
devotis precibus Surdecrae ecclesiam
Et dies explicans Yivens dilexisti,
piis operibus. Ducens ad memoriam
Quod hanc coluisti,
Yelis ei gratiam
In 3. Xocturno. Impetrare Christi.
Antiphonae. Y. Cui specialiter
1. Vivens sine macula Pater praefuisti,
Camis sanetus iste Illique celebriter

lutrat tabernacula Esse meruisti.

Tua tecum, Christe.

2. Cordis desiderium In L a u d i b u s.
Dens illi dedit,
Cujus per auxilium Antiphonae.

Gloriam possedit. 1. Adest dies laetitiae,

3. Manibus innocuum. In quo Columba Domini
Sorde carnis punain Thronum conscendit gloriae
Servum levat rex suum Coelesti junctus agmine.
In regnum securum.
2. IMundi carens vitio,

Responsoria. Mundus vita pura,

Felici commercio
1 . Magomm praestigia
Coeli tenet jura.
Frequenter detexit,
Ab infcrni janua 3. Ramum. Signum cleraentiae,
Mortuos evexit, Columba portavit,
Tranquillavit maria, Dum sanctus hie Hiberniae
Futura prosp"-^*^ Genti praedicavit.
 — 101 —
4. Ostendunt veraciter Quibus moiistras
Vita, mors et tumba, viam justitiae,
Quod vixit sinceriter Nos divinae
Sanctus vir Columba. commenda gratiae.

5. Vita sine macula, In 2. Vesperis.

Mors quam pretiosa, Ad Magnificat.
Crebra per miracula A. Columba, pacis speculum.
Tumba gloriosa. Vir simplicitatis,
Puritatis vasculum,
Ad Benedictus.
Forma sanctitatis,
A. Columba, Tuae nobis rivulum
qui verbo gratiae Funde pietatis,
lUustrasti Poscens post hoc saeculum
partes Hiberniae, Vitam cum beatis.

Brev. ms. Dublinense saec. 15. Cod. Coli. SS. Trinitatis Dublinen. B 8.
13. A. —
Colgan, Trias Thaumaturga p. 454 sq. B.
A bietet einige Lücken, da die Handschrift bedauerlich angefault; B hat
seinen an sich schlechten Text ebenso schlecht abgedruckt aus: Officia SS.
Patricii, Columbae, Brigidae et aliorum quorundam Hiberniae sanctorum ex
veteribus membranis et manuscriptis Breviariis desumpta atque ad normam
officii Eoraani repurgata. Parisiis 1620. Dies Buch ist mir nicht möglich
gewesen aufzufinden. Aus A und ß läfst sich glücklicherweise der richtige
Text herstellen.
In 1. fehlen in B, das auch für die Vesper die AA der Landes
Vesp. AA
ansetzt. — In
Noct. A 2, 2—4 weggefault A.
1. A 3, 3 se fehlt B. — —
A 3, 4 Daturum se B. R 1, 6 emicuit B.— —
R 2, 3 coelitus fehlt B. —
R 2, 7 sqq. fehlen B. —
R 2, 9 prae luctamina A. R 3, 10 ipsum se —
monstravit B. —
In 2. Noct. A 1, 1 Delectatur B. A 2, 2 sqq. weggefault —
A. —
R 1 1 sq. dantur sancto B.
, —
R 1, 7 Visitando A. R 3, 3 maris —
jacuit B. —
R 3, 4 nudis litoribus B. —
R 3, 5 sq. weggefault A. In —
3. Noct. A 1, 4 Tua fehlt B. —
A 2, 2 Dominus dedit B. A 3 lautet in —
B Manibus innocuum Corde purum Servum levat securum Rex in suum
:

— — —
| | |

regnum. R 1, 1 Magnorum vestigia B. R 1, 3 In inferni B. R 2, 1

combusserit A. —
R 2, 6 De sale paululum A. — R 3 fehlt B. In Laud. —
A 5, 2 sqq. weggefault A. —
Ad Bened. A, 5 monstrasti A. Ad Magn. —
A, 2 fehlt B.

36. De sancto Cuthberto.

In 1. Vesperis. Ad Magnificat,

Super Psalmos. A. Oriens sol justitiae

A. Alme confessor Domini, Dignatus est illustrare
praesul regis aeterni, Per ministros lucis suae
Cuthberte, consors sanctorum, Cunctos fines orbis terrae;
concivis coelestium, Ipsi laus, qui dedit Anglis
Exaudi preces tuorum, Lucernam suae salutis,
sume Vota supplicum Cuthbertum, bonum doctorem
Et pro nobis regem regum Ac pro bis intercessorem.
ipsum posce Dominum.
 — 102 —
In 1 . N c t urn o. In Laudibus.
Antiplionae. Antiphonae.
1. Auetor donorum Spiritus, 1. Christi fortis hie athleta
Inspiraus vcra vatibus, Ac verus anachoreta
Per trinuin fatur infanteni, Mundi tempsit haec infinia.
Cuthbertum fore praesulem. Quo coeli caperet summa,
2. Qui Kaphaelem archangelum 2. Qui de rupe prompsit aquam
Tobiae cledit medicum, Post in vinuni vertens eam,
Cuthberti genu languidum Hoc utrumque donum suo
Suum sanat per angelum. Caro contulit Cuthberto.
3. Dum jactantur puppes salo, 3. In episcopatu suo
Sanctus orans haeret solo, Jam exacto biennio,
3Iox ventoruni vis mutata Ut soli vacaret Deo
Naves vertit ad litora. Dileeto se reddit antro.
4. Hinc tanguntur artus sacri
In 2. Nocturno. Corporis morbo letali,
Antiphouae. Seiens vero se resolvi
1. Edomans corpus juvenis Confortat ovile Christi.
In undis pernoctat maris, 5. Mox pater suos affatur:
Ibi Deo vota laudis Quisque vestrum temnat mun-
Ex affectu reddit cordis. dum,
2. Mirum dictu, hinc egresso Amet Christum, bonum^
colat
Et oranti genu flexo Sic supernum sumet regnum.
[Membra refovent rigida
Ad Benedictus.
Aequoris animalia.
3. Adest frater curiosus A. Languor acerescens in dies
Explorans, quid agat justus. Artus vexabat fragiles,
Quem languore et pavore Ipse sacras fundens preces
!Mox correptum sanat prece. Coelicas praegustat laudes.
Dum terrenus redit, dies
Aeternus Cuthberto quies,
In 3. Xocturno.
Salutares sumit dapes,
Antiphonae.
Sic supernas scandit sedes.
1. Quandam vexatam daemone
Pergit sanctus invisere,
Sed mox dirus fugit hostis In 2. Vesperis.
Fit mulier incolumis. Ad Magnificat.
2. Multos hie sanavit aegros A. magne praesul Cuthberte,
Languores depellens saevos, Cui Christus fuit vivere,
Multas effugavit larvas Cui mori lucruni perenne,
Virtute erucis territas. Dum post mortem vivis vere,
3. Sanctus antistes Cutlibertus, Signis divinis inclite,
Vir perfectus in omnibus, Languidos sanans a labe;
In turbis erat monachus Hinc rogamus pia prece,
Digne cunctis reverendus. Tu pro nobis intercede.
 — 103 -
Cod. Loiidiiien. Harl. 1117. saec. 11. A. —
lirev. ms. Aug-licdin sacc. 18.
Cod. Parisien. 12086. B. —
Brev. ins. Coldoniensc saec. ^"^/i4. Cod. Londinen.
Harl. 4664. C. —
Brev. ms. Wintoniense ? saec. 14. Cod. Oxonien. Kawlin.
Litnrg. e 1. D. —
Brev. Nidrosiense imp. Parisiis 1519. E.
In 1 Vesp. Super Ps. A fehlt ABD C hat statt dessen: Ave praesul
g'loriose
;

A^'e sidus jam coeleste etc., was eine fremde Anleihe ist.
|
ACD, —
die monastiscli sind, bring-en die AA von Xoct. 1 und 2 in Noct. 1, die AÄ
von Noct. 8 in Noct. 2. Ihnen fügen zur Kompletierun»;- AD, drei i)rosaische
AA de Connnuni hinzu, woraus hervorzugehen scheint, dafs die monastische
Form nicht die ursprüngliche ist; C kompletiert durch folgende drei AA:
4. Aves sancto obaudiunt, Corvi correcti redeunt
Lignumque cellae fabricae Nee (!) lectum nautis fort mare.
5. Patris benignam gratiam Linquentes per septimanam
Maris ligat nndositas, Dum
petit, fit tranquillitas.

6. Ut Elisaeus mortuus Resuscitavit mortuum,

Ita Cuthbertus aegrotus Sanat dissenteriacum.
In 2. Noct. stellt BAI und A 2 um. — In 8. Noct. ad Cantica haben
AD wieder eine prosaische, C die folgende A:
Hujus vitali funere Daemoniacus aegerque,
Paralyticus tumensque, Deformis vultu visuque,
Diversaeque miseriae Sanantur membris menteque.
A 8, 8 Virtutibus erat monachus. In Land. — A 3, 4 reddidit BCE. — In
2. Vesp. ad Magn. A, 6 Languidos fehlt E.

37. De sancto Dionvsio.

In 1. Vesperis. Haec hodie trina
conserit astra polis.
R. 0" tlos doctorum,
Dionysi, gemma decoris, In Nocturno.
1.
Alta poli castra
Antiphonae.
qui gyras ter tria, quoruin
Fructum ligni salutaris
Empyreis uni
Viri sancti gustaverunt,
nos, pater alme, choris.
Voti fideique paris
V. Omnis lapis pretiosiis operi-
Iter justum abierunt.
mentiim titum, aiirum opus
decoris tui.
Dum in eos fremuerunt
Gentes vana meditantes,
Ad Magnificat.
Jugum mortis diruperunt
A. Magua potens humilis Legem Dei praedicantes.
per saecula magnincavit,
Tribulatos dilatavit
Quos ad regna fides
Dens rex justitiae,
signata cruore vocavit,
Cor eorum consignavit
Eximio quorum
Vultus sui lumine.
nos, rex aeterne, precatu
A peccatomm Responsoria.
condenso solve reatu. Germine sublimi
Dionysius ortus Athenis,
Ad Matutinum. Fragrans more thymi,
Invitatorium. Quae in hortis crescit amoenis
Lux matutina Et quasi flos rosarum in diebus
dum surgit praevia solis, vernis.
 — 104 —
2. Floribus astrorum V. Didce Inmen et delectahile est
decus hie juvenile polivit, ocidis videre soJem.
Diopolini quorum
fervens iu amore petivit.
In 3. Nocturno.
V. Siispicc coehnn et itihtor ei

conteynplare aetliera. Antiphonae.

3. Quinque gerit lustra, 1. In bis voluntas Domini

dum sol radiis spoliatur, Est mirificata,
Arguit haud frustra, Quo pars et haereditas
quod et ipse Deus patiatur. Sanetorum est conservata.
V. Occidet sol mcridie et tenehrcs- 2. Hi per innocentiam
cere faciam in die luminis. Dei montem ascenderunt,
A quo misericordiam
In 2. Nocturno. Salutarem acceperunt.

Antiplioiiae. 3. florens palma,

summi decoris agalma.
1. Digne justi gloriantur
Gloria sanetorum
Nomen Christi diligentes.
mercesque laboris eorum,
In quem sperant et laetantur
Ex rubris undis •

Verität em inquirentes.
maris hujus, Christe, pro-
2. Inimicum destruxisti fundis
Cum gloria et honore. Ad te translatis.
Laudem tibi perfecisti, pie rex, nos junge beatis.
Deus, martyrum cruore.
Responsoria.
3. Nulli malum facientes
Veritatem sunt locuti, 1. Dum per dementem
Lingua dolum non agentes primas Gallis cathedratur,
Christum Deum sunt secuti. Spargit sementem,
qua messis multa paratur.
Respousoria.
V. Videte regiones, qiiia albae
1. Mellifluis pastum sunt jam ar messem.
de venis astrologiae 2. fulgens Stella,
Accitus ad fastum fidei fidissime testis,
thronus effert theosopliiae. Vena fluens mella,
V. Qui approjn77qua7itj)edihus ejus, confer solamina maestis.
accipient de doctrina illins. V. Nomen tiium et memoriale
2. Yas Domini gratum tuum in desiderio animae.
titulos orbis speculatur, 3. Alme sanctarum
Ignotum natum fons vivus deliciarum,
passumque Deum cruce fatur. A.d coetum procerum
V. In ipso enim vivwiiis et move- perduc nos coeligenarum
miir et sumus. Et da luce tui
3. Mox orbis lucis vultus in aethere frui.
dum lumine mirificatur, V. Quoniam apiid fons vitae,
te est

Mente fideque crucis et in lumine tue videhrimtis

Dionysius irradiatur. linnen.
 n

— 105 —
Ad Laude s. Machina quem rerum
Antiphonae. trina tremendo colit.

1. Laudes, Christe, domus Ad Benedictus.

tua pangat cincta decorc, ^ In domo David
Justorum bella
sceptrum splendescit honoris,
quae sacra miriticat.
Rex pacis stravit
2. Sidere jam lucis inimicum vimque timoris.
orto Domino jubilemus,
Pascua qui sanctos
vexit ad alta suos. In 2. Vesperis.
3. In quadro rutili Ad Magnificat.
lapides tres ordine sculpunt a
Ante thronum stantes,
Hos evangelica rerum fontem speculantes,
luce fideque patrum.
Palmas gestautes,
4. Tres cernens fidei nova cantica continuantes,
pater unum pronus adorat, Testes constantes
Pro tribus illaesis Domini veneremur ovantes
Sit benedictus idem. Et citharizantes
5. Laudemus Dominum, conclamemus jubilantes
quem laudat spiritus omnis, In aeternum Alleluja.
Brev. Zagrabiense imp. Yenetiis 1484. —
Ad Matiit. Inv,, 2 sui'get praevia
solis. —In 1. Noct. A 1, 3 que fehlt. —
In 2. Noct. A 3, 8 Linguam.

38. In Traiislatione s. Dionysii.

In 1. Yesperis. Ad M a t u t i n u m.
Super Psalmos. Invitatorium.

A. Veni, pater Dionysi, Est huc translata

Veni de Graecia, Gallorum gloria grata,
Veni de Gallia, Hinc vigiles Christo
Veni, decus paradisi, Templo jubilemus in isto.
üt te Germania
liaeta foveat cantans, In ! . N c t u r 0.

Pie Franciam supplantans. Antiijhonae.

Ad Magnificat. 1. Magniiicus Imperator,

A. Gaude, Teutonia, thesaurum Loci praesentis ornator,
Pretiosiorem jam retinens quam Arnolphus Caesar quaerebat
aurum, Et ad Germanos ferebat,
Ossa Sacra insignis Gallorum Ut Dionysii sacras
apostoli, Traduceret reliquias.
Areopagitae, Graeciae didascali 2. Usus pia fraude
Et gentium doctoris quondam Caesar diguus laude
discipuli, Perfrui voto meruit,
Pro cujus laude gaudentes exul- Quod solo presbytero aperuit,
tant populi. Quem bis aptum novit.
 — 106

3. Clericns cernens atfectum Coelorum choros limitans,

Tantum imperatoris Pauli volatum imitans.
Pia fallacia corporis V. Officia liierarchica
Sacri reliquias furatur, Distinxit et angelica.
t^>uas iinperator Arnolphus
R. Ecce Graeciae doctorem
iTermanis invehi collaetatur.
Et Galliae conversorem
4. Sancti praesulis reliquias Urbium foves Corona
Dionysii Arnolphus Marchiarum. Ratispona,
A Gallia reductas Y. Arnolphi magni per donum
Tempore vitae suae devotius Nobilem servas patronum.
Secum ferens gloriticavit,
Sed nostram eis ecclesiam
IMoriens pie locupletavit. In 2. Xocturno.
5. Felix Areopagita, Autiphouae.
Gemma Graeciae polita,
1. Doctoris Pauli discipulus,
Ratisponae modo pausat,
Nobilis Dionysius,
Hoc Arnolphus Caesar causat.
Est Graeciae flos insignis,
6. felicem dolum.
Areopagi didasculus
Quo Germaniae solum Fit Galliae specialis apostolus.
Tanto thesauro ditescere,
2. Primo tit praesul Atheniensium,
Tanto Höre nitescere
Post haec Parisicnsium
Meruit munere Augusti
Gentium doctor.
Fallendo non injusti.
3. Coelum cum Paulo
Responsoria. magistro penetrat
K. Primum Athenis Ejusque secreta
Dionysius docuit, mundo reserat.
Demum Parisius, illic martyr 4. Dionysi
ibidem deponitur Tuis resurgant precibus
Et per Arnolphum postmodum A peccati faecibus
ad nos devectus, His allisi.
Sacris ossibus sacrat locum
5. Philosophorum doctissime,
hunc Üos electus,
Dionysi.
V. Per vas Graeciae,
Qui secutus magistrum
Vas electionis.
Paradisi
Potum Gallis gratiae,
Secreta perlustras
Transmisit Germaniae
Fraudes hostis callidas,
Nunc cum patronis.
Nunc invisi.
R. Vicit Parisius
et Victor ibi tumulatur, Responsoria.
Inde Dionysius 1. Tecta latent tenebris
pater hie translatus humatur, Loca, quae lux orbe celebris
V. Graecia quo prole. Deserit ablata,
quo lucet Gallia sole. qua luget gens viduata,
R. Coelum perlustrat tertium, V. Tu loca Gallorum
Hinc ordinat commercium, viduasti, gemma polorum.
 .

107

2. Dum capsa deponitur, V. Denuo translatus

Novus fons producitur, apud Imbripolimque locatus,
Für pius abluitur Haue sacrat ecclesiam
V. Fönte, Dioiiysi, comes, Emerame, tibi jam.
scaturigo poteiis paradisi. 4. praedulcis Areopagita,
Graeciae margarita,
3. Jubar nobile Graecorum,
Qui dum Gallorum patriam
Dionysius, Gallorum
convertis
Doctor, martyr martyri
Enimeramo praesuli
IMartyrii palmam adeptus
Proprium caput manibus detu-
Praesul junctus est simili.
listi,
V. Sanctus hie et ille
InFranciaprimosepelirivoluisti.
Man US misericordiae
V. Hinc translatus Ratisponam
Nostrae pandant miseriae,
Ultimo die reddendam
4. Convertens ad üdem Gallos Apud Emmeramum martyrem
Graecorum radians lucerna, Praestolaris coronam.
Flos Dionysius,
Pridem Parisius In Lau dibus.
Triumpho potitus Antiphonae.
Ibidem est situs,
1. Constans veritas inventa,
V. Translatus in Ratisponam tan-
Et signis et scripto contenta,
dem Nee locum reliquit jam dubiis,
Meritis sacrat eandem.
Dionysii hoc ossa esse in templo.
2. Leo veri signa videns
In 3. Nocturno. Affirmavit rem confidens,
Omne dubium relidens.
Responsoria.
3. Papa rem expertus
1. Dum devotio Caesaris
Certo scrutinio,
Per ossa sacrati patris
In hujus templi scrinio
Maximum duceret jubilum,
Sanctum esse doctorem
Loca contegit nubilum, '
Promulgat mundi confinio.
V. Quae lux tanta deseruit,
Caligo mox operuit.
4. En lapides Hunt testes,
Teutoniam quod honestes,
2 Corruscat apud nos carne locatus Dionysi sanctissime,
Hierarchiae scriba beatus, Huc translatus novissime.
V. In terris scribens angelica 5. Per Augustum huc translate
Pandat nobis nunc coelica. Et per papam promulgate,
3. Lumen Grajorum Nos defendas, hie locate.

praefulgens arte sophorum, Ad Benedictus.

Areopagi lux, A. Te Paulus dedit
quem tu, verae lidei dux, Christo, duce te credit
Paule, Deo ferens, Gallia, Machari,
primus qui rexit Athenas, qua martyr vis tumulari,
Parisius palma Tandem translatus
fretus deponitur alma. hac pausas aede locatus.
 — 108 —
In 2. Vesperis. Hic est ille Arnolpbus,

Ad Maguitieat. Qui ad Macharii ferbuit cultum,

A. Fidelis Caesar, beatis Quem et dilexit niultum.
reliquiis potiri Hic est enim ille Arnolphus,
Gaudens, apud illas Qui ei, quem vivus coluit,
ipse sepeliri Tandem mortuus abesse noluit
Praeelegit, Dionysii ISIartyri Christo glorioso,
Sese sperans praesidio Quem in coelis coronatum
et tutela fulciri, Novit lapide pretioso.
Unde et desiderium
est irapletum in hoc viri.

Brev. ms. S. Emmerani saec. 14. Clm. Monaceii. 14600. A. Brev. !S. —
Emmerami imp. 1571. B. —
In 3. Noct. Autiphona ad Cautica: Veni pater
Dionysi etc. —
Hymnus in Vesp. et Land. Electus doctor gentium vgl.
: ,

Analecta IV, p. 126, wo 5, 2 in somnibus als ein Wort zu lesen ist; ad Noct.
Martrr Dei qui unicum.

39. De sancto Dompnolo.

In 1 . Vesperis. 2. In quo quanta lux coelestis

gratiae succreverat,
Ad Magniticat.
Ejus sacri depromebant
Gloriosi coufessoris
actus et eloquia.
Dompnoli solemnia
3. Qui fervore intiaminatus
Coetus noster celebrauda
tidei catholicae
devote suscipiat,
Praepollebat in doctrina
Quo superua mereamur
lucis evangelicae.
perfrui laetitia.
Responsoria.
1. Venerabilis confessor
Ad Ma tut in um. Chnsti, sanctus Dompnolus,
Generosis oriundus
Invitatorium.
praedicatur fratribus,
Salvatorem mundi omues V. Generosior futurus
adoremus Dominum, generosis actibus.
Qui ereptum terris sanctum
2. Ille nondum evolutis
sacerdotem Dompnolum
annis puerilibus
Sublimavit laureatum
Rudimentis mancipavit
ad coeli palatia.
sese liberalibus.
V. Ut superna instituta
hauriret felicius.
In 1. Nocturno.
3. Hinc abunde exornatus
Antiphouae. gemina scientia
1. Iste sanctus a primaevo In pontificali digne
jussa sequens Domini sublimatur catliedra,
Omni nioruni probitate V. Utriusque testamenti
insignis enituit. suffultus peritie.
 n

— 109 —
In 2 . N c t u r 0. 3. Talibus tantisque signis
Antiphonae. virtutum conspicuus
Infulatur cleri, plebis
1. Et quod praedicabat ore,
ordinisque laudibus.
exhibebat opere,
Ut audire mereretur Responsoria.
boni servi Eüge. 1. Dum offertur viro Dei
2. Cumque nimis rutilaret quidam paralyticus,
caritatis lampade, Confestim expulso morbo
Jure sibi arridebant sanitati redditus
et virtutes ceterae. V. Sacerdote pro misello
3. Dabat enim potum siti, orante devotius.
cibum fame tabidis, 2. Yirum quendam agitatum
Yestem nudis, tectum vagis, furore daemonico
supplementuni languidis. Dei servus sanitati
pulso reddit zabulo
Responsoria.
V. Oleo linitum sacro
1. Qui lucerna constitutus crucis cum signaculo.
jam super candelabris
3. superni senatorum
Copiose attendebat
gemma capitolii
gregem sibi creditum,
Atque sidus jam coeleste
V. Hortans eum ad sapernum
victoris eximii,
festinare bravium.
Dompnole, nobis aeterni
2. Caeco visum reparavit iram placa judicis,
ejus sparsa oculis
V. Qui conjunctus gloriaris
Lympba stillans ex ablutis coetibus aethereis.
manibus pontiiicis,
V. Quem perfectum probatumque
colliriis exstitit. Ad Laude s.

3. Alter caecus postulavit Antiphonae.

ab eo praesidium, 1. Ad superni regis laudem
Cui praesul restauravit decus atque gloriam
luminis officium, Transitus beati viri
V. Pronus miser acclamabat: digeramus ordinem.
fer, pater, auxilium.
2. Dissolutionis suae
imminente tempore
In 3. Nocturno. Diem ejus atque horam
Antiphoiiae. praedixit certissime.
1. Rutilabat exornatus 3. Quo audito confluebant
flore parsimoniae, ad eum quam plurimi
Unde mire redolebant Medicinam exspectantes
fructus abstinentiae. animae et corporis.

2. Nam labores et aerumnas, 4. Qui exinde redeuntes

sitim et inedias laetabantur maxime,
Algoresque computabat Quod nequaquam spei suae
pro Christo delicias. frustrabantur munere.
 — 110

5. Jam condigne tumulatus In 2. Vesperi

sacerdos post triduum Ad Magniticat.
Daemone fugato sanuiii A. Recolentes frequentemus
reddit energumenum. tanti festa praesulis,
Qui hac luce fmens multis
Ad Benedictiis.
damit miraculis.
A. Quicunque morbo tabidi, Ad postremum sociatus
CuJQSvis valetudinis, civibus aethereis,
Petebant ejus tumulnni In Jerusalem superna
Salatis ob auxilium. collocari meruit,
Reportabant ad propria Ubi ejus mereamur
Incommodi remedia. adsciibi suffrasüs.

Brer. ms. Cenomanuense saec. 15. Cod. Parisien. 1302. A. Brev. ms. —
S. Mariae in Belloloeo saec. 15. Cod. S. Genovefae Parisien. BBl. IV= 17.
B. — Brev. ms. Vadatense saec. 15. Cod. S. Genovefae Parisien. BBl. VIII^
24. C. — Brev. Cenomannense imp. Rotomagi 1492. D.
Invit., 4 sacerdotem fehlt A. —
In 1. Xoct. A 1, 1 primaevis A. —
R 1, 1 sq. confessor Domini Dompnolus A. —
R 1, 5 facturus A. R 2, 1 —
nie mundum A. —
R 3, 1 Hunc B, Nunc A. —
In 2. Xoct. A 2, 2 claritatis
A. — In 3. Noct. R 2. 5 Oleum A. —
Ad Bened. A, 3 Petebant suffi-agia
ejus tumulum A.

40. De sancto Donato.

In 1 . Vesp e r i s. Ibi nobis datus

Super Psalraos.
A Deo patronus
Jugiter intercedat
A. Celsa sancti praesulis Pro hac sancta plebe
Donati solemnia Et universis fidelibus.
Piis laudum titulis
Recolat ecclesia, Ad Matutinum.
Cujus nos a maculis
Invitatorium.
Eniant suffragia,
Jubilemus vero David
Quem nee vicit stimulis
In psalmorum carmine,
Mors nee niundi gloria.
Qui Donatum collocavit
Ad Magnificat. ;Martyrum in agmine.

A. A progenie in progenies In 1. Nocturno.

Fecit misericordiam Dominus,
Antiplionae.
Qui eduxit Abraham
De Ur Chaldaeorum 1. Erat Romae puer quidam
Et de ultimis tinibus Qui ex. legis arbore
Vocavit sanctum Donatum. Yitam castam, mentem fidam
Ut in liac terra nostra Suo dedit tempore.
Peregrinus esset et advena, 2. Apprehendit disciplinam
In illa vero patria coelesti Cum coUega Juliano.
Cives sanctorum Qui rejecit spem divinam
Et domesticus Dei. Pro honore mundi vano.
 n

111 -
8. Insurgentem Julianum V. Vohmtatem timerähtm se fa-
In tormenta murtyrum cH Dominus et depreeationem
Fugit ad Hilarianuiii eorum exaudit.
Et antistitem Satyrum. 2. In tutelam Dei jecit
Spem indissolubilem,
Responsoria.
Dum draconem interfeeit
1. Cum utraque legis rota Fontem dans pot«abilem.
Vir beatus mente tota V. Eruit a morte animas ciriiim
Ibat nee revertebatur suorum alens eas in famc.
Sed cum rotis levabatur,
3. Mortuum resuscitavit,
V. Quid lex Dei in orc ij)shis nee
Qui convicit impium
siippJantahantiir grcssus ejus.
Exactorem, cui monstravit
2. Saneti deprecatio Scripti testimonium.
Opern fert Austerio V. Quia dolose egit in conspjcctn
Propulso daemonio. Domini, ut inveniretur ini-
V. Laudavit nomen Dei cum can- quitas ejus.
tico et magnificavit cum in
laude.
In 3. Nocturno.
3. Euphrosynam jam sepultam
Antiplionae.
Jubet iiscum prodere
Viro suo, qui per multam 1. Confidens in Domino
Vim artatur solvere. Regis Theodosii
V. Laetatur super inventa pecunia Filiam a laqueo
sicut qui invenit spolia multa. Eruit daemonii.
2. Hie in monte sti^duit
In 2. N c t u r 0.
Dei requiescere,
Dum cum suis docuit
Antiphonae.
Regem Christum credere.
1. Merito miriiicavit 3. In virtute, Domine,
Deus suum famulum, Tua rex laetatur,
Quia vana non amavit Dum in tuo nomine
Nee mendacem titulum. Credens baptizatur.
2. Scuto bonae voluntatis
Dei vir innititur, Respousoria.
Per quod nubes caecitatis 1. Ecce novus hie Elias,
A Syranna pellitur. Per quem terrae siccitas
3. Hinc honore coronatur Irrigatur per pluvias
Pastoralis gloriae Prece sua traditas.
Et patrono gloriatur V. Dominus dedit henignitatem
Tali plebs Aretiae. et terra dedit fructum suum.
2. Ut Donatus praesentetur,
Responsoria.
Trux Quadratianus
1. Ex levitae manibus Jubet, cum quo detinetur
Calix lapsus crepuit, Et Hilarianus.
Quem Dei precibus
vir V. Considerat peccator justum et

Integrum restituit. quaerit mortificare eum.


3. Hodie jubar aethereum
Per ascensum purpureum
Ad Salomonis aureum
Transit reclinatorium
Bibens passionis tiuvium.
V. De torrente in via hihit, propte-
rea exaltavit capiit.
Ad L a u d e
Antiphonae.
Miles Dei se virtute
1.
Cingens fortitudinis
Spernit poenas. puguat tute
Spe beatitudinis.
2. Ejus OS lapidibus
Tnndi duiii jubetur,
In hyranis et laudibus
Deum conütetur.
3. In te. Dens, anima
Donati sitivit.
Per te quaeque maxima
Pati dum cupivit.
4. Benedicens Dominum
Carceris ergastulo
— 112 —
Solvit multos liominuni
A languoris vinculo.
5. In excelsis laudans Deum
Capitis sententiam
Subit. talem per trophaeum
Vehitur ad patriam.
Ad Benedictus.
A. Benedictus Dens, qui nos
s.
Hoc patrono visitavit,
Per quem regno coelesti nos
Nati sui David
Hujus mundi post declinos
Decursus haereditavit.
In 2. Vesperis.
Ad Magnificat.
A. Confractum calicem vitreum
Donati crationibus
Redintegravit Dominus,
Cujus unam partem
Abstulit diabolus
Ad suam ignominiam
Nostraeque salutis gloriam,
Quia cum desit in fundo calicis^
Xulla tarnen exinde
Gutta distillat.

Brev. Hallense imp. Lipsiae 1534. A. —

Brev. Misnense imp. Lipsiae
1502. B. —Brev. Magdeburgense imp. Norimbergae 1491. C. In 1. Vesp». —
Super Ps. A fehlt A. Ibid. 6 Exuant C. —
Ad Magii. A, 5 tiuibus terrae A. —
In 1. Noct. A 3. 2 tormentis B. —
A 3, 3 Siirgit ad B. R 1. 1 Cum vera- —
que B. —R 1, 3 et revertebatiir B. —
R 1, 4 fehlt B. R 3. 4 Vim arta- —
tam B. —
In 2. Xoct. R 1. 4 In integmm C. —
R o. 4 Scripte A. In —
3. Noct. A3. 1 sq. In virtute tua Domine A. —
R 3, 4 Transiit A. In —
Laud. A 3, 2 Sitivit Donati A.

41. De sancto Doiiato.

In 1. Vesperis. Ad I\I a t u t i n u m.
Ad Magniticat.
Invitatorium.
A. Jucundare. felix Sistaricum,
Confessoris tanti solemnio. Christi mirificam
Bene cane. frequenta canticum, Laudemus gratiam.
Dilatetur tua devotio, Qui dedit coelicam
Caput habes pignus miriticum, Donato gloriam.
Juste gaudes hoc privilegio,
Cum sis Caput in episcopio.
 - 113

In 1. Nocturno. 3. Hie tempore diutino

Antiphonae. Manente Dei famulo
1. Annos pueritiae Tandem placuit Domino
Transcendens Doiiatus Notum facere populo.
Dulcedine patriae Responsoria.
Non est immutatus.
Ruricolae terrae fortuito
1.
2. Christum sequi nititur Casu cellani viderunt eminus,
Mundae puer mentis, Sed timore serpentum solito
Kundus vilipeuditur Non sunt ausi venire cominus.
Cum oblectamentis. V. Sanctus ad se verbo mellifiuo
3. Qui vagus et varias Vocat eos loquentes mutuo,
Circuiens provincias 2. Praedicat evangelium
Tandem venit per salebras Jesu Christi ruricolis,
Ad montis Lurae latebras. Aeternae vitae praemium
Responsoria. Spondet relictis idolis,
1. Servum Dei serpens intuitus V. Verbis ejus omnes obediunt,
Sibilans dat horrendos strepitus, Orthodoxam tidem recipiunt.
Non est mirum, si parumterritus 3. Egressi votum faciunt
Fuit vir inclitus. In illa sanctum finibus,
V. Sancti perniciem Quotquot ad eum veniunt
propinans capitis Fatigati languoribus,
Elevat aciem Sanitatem recipiunt
quindecim cubitis. Ejus orationibus,
2. Angulari confisus lapide V. Aromatum cella detegitur,

Roboratur fidei casside, Sanctitatis odor diffunditur.

Opem sperans a summo praeside

Perstat intrepide, In Nocturno.
y. Manus levans ad coelum poplite Antiphonae.
Flexo gressum figit in cespite.
1. Taliter Noe
3. Draco statim toto conamine plantat vineolam,
Durentiae labitur flumine Quae non fraudat
Repentino praecipitamine suum vinicolam.
Sancti precamine,
2. Infraparvum spatium
Y. ]Multitudo sequens reptilium
Vinum profert, unde
In eundem defiuit fluvium.
Sanctus sacrificium
Faciat abunde.
In 2. Nocturno.
3. Rusticus confunditur
Antiphonae.
Uvam portans ore,.
1. Sauctus admirans properat
Sed über efficitur
Et, ubi draco steterat,
Licet cum rubore.
Aedificat tugurium,
Paupertatis indicium. Responsoria.

2. Basilicam montis in culmine 1. Ebreduni decus, flos, speculura',

Sancti fecit Martini nomine Florentinus eontemnens sae-
Mediante Christi juvamine. culum
Dreves, Historiae rhythmicae. II. 8
 — 114 —
Sancti pergit ad habitaculuni, 3. Boves quaerit rusticus,
Oflfeit se ser\-ulum ;
quem videns vir Dei:
V. Donati magisterio Cras. inquit, invenies,
Brevi profecit spatio. sie accidit ei.

2. Für olerum facto fasciculo

4. Celsus oelsitudini
Tota nocte gyrat per ambituni
timore sublato
Nee in toto reperit hortulo
Pro sananda tilia
Praedo infer liberum exitum,
supplicat Donato.
V. Sanctus suo coram discipulo
Repertum liberal summo dilu- 5. Yenit ad infantulum
culo. Cerva certis horis
3. Strictum parat iter horridum et Lactis praebens poeulum
Ad Donati daenion imperium. Prece confessoris.
Restant adhuc acervi lapidum
Ad Benedictus.
Veri facti dantes indicium.
V. Montem replet quaerelismiseris -^• Sanctus iste plenam victoriam
Ob injuncti laborem operis. Consecutus ad coeli patriam
Post praesentem transit mise-
In Laudibus. riam,
Antiphonae. Pro labore reportans gloriam.
1. Celsns. plenus nequitia,
Donati jubet latera
In 2. Vesperis.
Tundi virgis. praestigia
Reputans ejus opera. Ad Magnificat.

2. Sexaginta pedibus A. Florentinus cum sancto Mario

Rupis rima patet, Sancti corpus tumulant bominis.
Ubi cum discipulo Quonim trium sacro consortio
Metu Celsi latet. Xos societ iilius hominis.

Brev. Sistaricense imp. Sistarici anno 1513. —

Tu 3. Noet. R 1, 6 profert
spatio. — —
In Land. A 1. 3 praestigiam. - Ad Bened. A, 4 reputaus gloriam.

42. De sancta Ehba.

In 1. Yesperis. Tuae Ebbae
Super Psalmos. tibi solvens praeconia,

A. Ave sidus coelestis curiae. Ut quicunque

Flos et decus. Ebba, Britanniae, ejus gaudent officio,

Tuos tuis adstantes laudibus Tuo semper

Coeli tecum adjunge civibus. subleventur auxilio.

Ad Magnificat.
A. Christe, salvator
Ad I\I a t u t i n u m.

et amator bominum, Invitatorium.

Qui es sponsus Adoretur

et Corona virginum, Christus rex gloria,
Tua. quaesumus, Qui glorificat
laetetur ecclesia Elbam in aethere.
 — 115 —
In 1. Nocturno. V. Licet ut virus consortia
Devitaret muliebria.
Antiphonae.

1. Sicut florem vitis munera

Sic Ebbam in stirpe regia In 2. Nocturno.
Felix produxit Britannia. Antiphonae.
2. Ethelfridi regis filia,
1. Contemnens mundi gloriam
Oswiu soror exirtiia
Per carnis continentiam
Et Egfridi erat amita.
Christo se dedit hostiam.
3. Claris exorta natalibus
2. Ut paradisus effloruit,
Mundum fidc, formam moribus. Sic ille locus enituit,
Et sexum vicit virtutibus.
Dum vita sanctorum claruit.
4. In urbe triumphans Coludi
3. Invidit serpens successibus
Carne munda et corde simplici
Et primis nocendi artibus
Caput diri contrivit colubri.
Venenum infudit mentibus.
5. Divino conducti foedere
4. Sicut Eva virum exuit,
Et viri simul et feminae
Sic forma viros destituit
Sub ea gaudebant vivere. Et Stellas in luctum eruit.
6. Puellis matrem instantia
5. Dum ita luderet furia,
Et patrem constantia
viris
Haec hostis inter illudia
Quam mira se dedit gratia. Ebbam latebat injuria.

6. felix mater et domina,

Kesponsoria.
1. Ethelridam instruxit sedula,
Quae nupta et sine macula
Relicta regali copula
Ebbae facta est discipula,
V. Labori commutans otia,
Claustro regnum et duris mollia.
2. Dum quidam nolentem nubere
Raptu molitur opprimere,
Latenti maris confinium
Triduo dedit praesidium,
V. Contra tyrannum superbiens
Et montem undis praemuniens.
3. Sanctorum Ebba frequentiam
Optabat ob verbi gratiam,
Quae exemplis atque monitis
Formam dabat sibi
Funde pro nobis precamina
Et nostra terge peccamina.
Responsoria.
1. Adampnanus noctu fletibus
In stratu vacans et precibus
Coelesti accepit nuntio
De loci hujus excidio,
V. Ostensa est ei visio
Crudeli nota praesagio.
2. Revelabat Ebbae postea
Peritura flammis omnia,
Sed id habebat solatii,
Ipsa vivente non fieri,
V. Tanti quippe erat meriti,
Quod possent casus tam miseri
subditis; Ipsa vivente non fieri.

V. Praeclaris per orbem titulis 3. His virgo verbis admonita

Ex multis effulsit meritis.
4. Cuthbertus Ebbam
Amore complectens
Subjectos sibi instruere
Et hanc gaudebat
Corda pavore perterrita
praecipuo Ad primos actus erigere
assiduo Salubri instabat opere,
V. Coelestem iram repellere
invisere, Et vires hostis reprimere.
 .

116

4. Salvatoris Christi famuki Ad

sponsi thalamum,
Post hujus vitae curricula ad thronum gratiae;
Felix perceptura bravium V. Quae pro peccatis hominum
Ad regni venit palatium, Intercedat ad Dominum.
V. Relinquens terrae corpusculum
Et inferens coelo spiritum.
In Laudibus.
Antiphonae.
In 3. Nocturno.
1. Gratuletur pia
Ad Cantica.
mater ecclesia
A. Sicut rosa super Superni regis
aquarum rivulos collaudans magnalia
Virtutum Ebba In suae virginis
profudit flosculos Sacra memoria.
Et sicut sponsus
sponsatam monilibus, 2. Aegrotis exhibens
Sic Ebbam Dominus salutis opera,

omat virtutibus. Quae dum viveret

in bac carne tenera,
Responsoria. Super afflictos

1 Post mortem matris ad pristina pia gessit viscera.

Reversi sunt flagitia,
3. Contractos erigit,
Quos truci statim incendio
OS mutis aperit,
Divina consumpsit ultio.
Caecos illuminat,
Y. Olim Loth egresso Sodomam,
larvas exterminat,
Sic post Ebbam plebem pessi-
Et laesos reparat
mam et clausos reserat.
Divina consumpsit ultio.

2. Quam mira, quam mirabilia 4. Benedicat Ebba Dominum,

Sunt tua, Christe. magnalia, Ebbam exaltet os hominum,
Qui tuae Ebbae praeconia Quae lucet in choro virginura

Ditas multiformi gratia. Nee lucis habebit terminum.

V. Fugantur enim daemonia
5. Quam laudabilia
Et regis dantur subsidia.
Yirginis praemia,
3. virgo prudens et inclita, Cujus memoria
Quam tanta decorant merita, Dat beneficia,
Yeniam nobis pro crimine Moestis est laetitia,
Apud Christum supplex obtine, Salus cunctis et gloria.
Y. Ut mereamur in aethere
Cum sanctis tecum convivere. Ad Benedictus.

4. De nocte saeculi A. Benedictus Dens

camis e carcere Israel Dominus,
Prudens et vigilans Ex altis oriens
et pulchra facie quem nescit terminus,
Accensa lampade Qui Ebbae vitam lucifluam
conscendit libere Et lucem dedit perpetuam.

i
 117 —
Brev. ms. Coldoniense saec. ^^/14. Cod. Londinen. Harl. 4664. In
"2.Noet. A 3, 2 nocendi actibus Hs. —
A 4, 3 Stellas inclitmu. Hs. In
3. Noct. ad Cant. A, 6 sponsatam monibus Hs.

43. De saucto Edmuiido.

In 1. Vespei'is. Carnis implacabiles

Super Psalmos. domuit conatus.

A. Ave, gemma confessorum, 3. Carnis frangens Impetus

Ave, dux et doctor morum, cibo parciori
Salve, sanctitatis rosa, Non sumebat omnium
Mundi lampas luminosa. potum sed lionori.

Gaude, pater pietatis,

Responsoria.
Summae sidus honestatis,
Vale, vernans flos, Edmunde, 1. Candida virginitas
leges calcavit avitas
Et pro nobis preces funde.
Carnis in Edmundo,
Ad Mag-nificat. qui casto corpore, mundo
A. Pater pius Corde Deum colere
et primas Angliae, studuit casteque timere;
Consertus est V. Crimine nam saevo
angelis hodie. non est infectus ab aevo.
Triumphantis
2. Hie Moysis more
plausus ecclesiae
spreto Pharaonis amore
Psallunt ave,
Pro minimo duxit,
coelestes curiae
quidquid cum tempore fluxit;
Novae ducunt
V. Annis a primis
festum laetitiae
coelestia praetulit imis.
Congaudentes
ipsius gloriae. 3. Duras iste vias
tenuit, quas spernit Elias,
Ad Matutinum. Exstitit huic testis
cibus artus et aspera restis,
Invitatorium.
V. Displicuit moUis
Edmundus ad gaudia byssus et purpura vestis.
Migravit aeterna,
Militans ecclesia
Plaudat cum superna. In 2. Nocturno.
Antiphonae.
In 1. Nocturno. 1. Ilic vir sine macula
Antiplionae. non ivit post aurum,

1. Summis erat praeditus Non amavit mammona

meritis Edmundus, nee aeris thesaurum.
Sermone vel opere 2. Seminans in lacrimis
nemini secundus. in plausu messurus,
2. Clerici sub habitu Carnis erat carnifex
clam ciliciatus, rigidus et durus.
 .

118 —
3. Erat ejus patula V. Ut lux sublimis
porta viatori, summis luceret in imis.
Equestri et pedito, 2. Certator fortis
seni et niinori. superato principe mortis-
Ke Sponsor! a. Jam fruitur vita,

1. 'Vixit in hac vita

cui mors succumbit avita,.

velutJonadab Rechabita, V. Signis testatur

Cui census coenum quo laetus honore beatur.

fuit et caro florida foeniim 3. sol justitiae,
;

V. Gaudia terrena largiflua vena sophiae,

mundi contempsit amoena. Praesulis Edmundi
meritis mala dele mundi,
2. Carnis vota terens,
V. !Morbos convelle,
Danielis moribus haerens,
pestes preme, proelia pelle.
Usus aqua, pane,
corpus contrivit inane ; In Laudibus.
V. Pro dapibus regis Antiphonae.
placuerunt aziraa legis.
1 Coelestem Jerusalem
8. Mite cor, ampla manus, nuUa nox confuscat,
jugis patientia, sanus In qua vitro purior
Sermo, fides plena, praesul hie corruscat.
spes ardua, fama serena, 2. Yivis ex lapidibus
Mentis vota piae urbs aedificatur,
dant hunc similare Tobiae; Inter quos hie rutilus
V. Dives erat meritis, lapis ordinatur.
quoniam botrus germina vitis.
3. Enoch Deus transtulit
mortem post visurum,
In 3. Nocturno.
Hunc in coelum sustulit
Antiphonae.
nunquam moriturum.
1. Praesulatu Moyses
4. Ad cujus memoriam
Aaron insignivit,
vitae restaurantur
Hunc ad sacerdotium Mortui, remediis
Dens accersivit.
languidi donantur.
2. Lacte pastor providus 5. Est in coelo jubilans
parvulos potavit, jugis et jucundus.
Cibo verbi solido Quo veris deliciis
fortiores pavit. Affluit Edmundus.
3. Quam speciosi pedes
Ad Benedictus.
pacem praedicantis
A. Opem nobis,
Quam grata vox exstitit
pater, accelera,
evangelizantis.
A septena
Responsoria. nos labe libera,
1. Sal fuit optatum Ne plectendos
terrae non infatuatum, post carnis funera
Pontiücale decus Desolatos
cui contulit arbiter aequus, ducat ad infera.
 119

In 2. Vesperis. Sol refulsit

Ad Magniticat. post urabrae nubium,
Flos in terra Scandens vitae
crevit viventium, percepit bravium.
In quo Rachel
sumpsit solatium,
Brev. ms. Sarisberiense? saec. ^^/is. Cod. Londinen. Sl. 1909. In 1. —
Noct. R 3, 4 aspera vestis Hs. In 2. Noct. R 1, 2 Jonadab rathamita
Hs. — R 1 3 censiim Hs.
,
—
In Land. A 2 3 rutilis Hs. , In 2. Vesp.
ad Magn. A, 3 Rachel plorans gegen den Vers Hs.

44. De sancto Eleario.

In 1. Vesperis. Ad Magnificat.

A. Proles digna Provinciae,

Antiphonae.
Stirps generosa comitum,
1. A dextris sedet gloriae, Princeps summae clementiae,
Nam a dextris justitiae Decus et honor militum,
Sedit vita mortali, Eleari beate,
Virgam virtutis explicat Exora dari veniae
Et nationes judicat Nobis et vitae meritum
Conquassans caput mali. Tandemque fructum gloriae

2. Justorum in consilio Post hujus vitae transitum

Dulcique contubernio In coeli claritate.
Et congregatione
Mandata dat fidelia, Ad Matutinum.
Dum salutis utilia Invitatorium,
Jubet Christi sermone. Regem laudantes omnium
3. Dispergens dans pauperibus In psalmis jubilemus,
Pietatis visceribus In quo et Elearium
Commodans miseretur, Voce magnificemus.
Disponens se judicio,
Cum recta generatio In 1. Nocturno.
Christi benedicetur. Antiphonae.
4. Elearium nobilem 1. Beatus vir consilium
Respexit Deus humilem Devitans impiorum,
In terra conversantem, Piorum fert vestigium
Collocans cum principibus, Sequens viam justorum.
Choris quoque coelestibus 2. Adversus Christum Domini
In gloria laetantem. Plangit conventionem,
5. Laudent gentes et populi, Qui vitam dedit homini
Illustres magis saeculi, Per suam passionem.
Qui manet in aeternum, 3. Voce clamat ad Dominum
Clarum sequentes comitem In morte dormiturus,
Per sanctitatis tramitem Post vultum plenum luminum
Ad bravium supernum. Monstrat resurrecturus.
 120 —
Responsoria. Responsoria.

1. Puer beatus cingitur 1. Vir lenis, mitis. humilis

Ad carnem chorda dura,
Adolescensque sequitur
Sermonum Christi jura
Familiaeque traditur
Pia forma secura.
Y. Per quam Dcus excolitur
Et proximus diligitur
Intentione pura.
Se clamat peccatorem
Dulcis, blandus, afiabilis
Nee despicit minorem
Egenorumque pabulis
Se praebet servitorem;
y. Leprosos lavans osculis
Mulcet cultusque nobilis
Se monstrat contemptorem.

2. Camis horrens delicias 2. Vir rectus a justitia

Cilicio vestitur. Non novit declinare,
Corpus sentit angustias Amor, vis, munus, odia
Amictus. dum sopitur. Hunc nequeunt turbare,
Sic et per abstinentias Sic perfecta judicia
Jejunii nutritur; Perfecte seit amare ;

V. Jocos spernit et nuptias Y. Juncta misericordia

Et saeculi blanditias, Daranatorum supplicia
Dum Christi crux ambitur, Docebat deplorare.

3. Desponsatur virginitas 3. Caritatis incendio

In matre salvatoris,
In sancto fulget puritas,
Conjugium honoris,
Sic et perfecta castitas
Yim vendicat amoris.
V. Cor, gestus, vox, activitas
Per cuncta tenent semitas
Tirginei pudoris.
Salutem animarum
Yerbis sitit et studio,
Viribus medullarura,
Hinc nuUo pensat pretio,
Quod mundus habet caruni,
V. Hinc pius in obsequio
Egenis fit auxilio
Plenisque viperarum.

In 2. Nocturno. In 3. Nocturno.
Antiphonae. Antiphonae.

1. Cordis signat laetitiam 1. In monte sine macula

Sereni vultus lumen, Quievit castitatis,
Nam mundam conscientiam Hinc Dei tabernacula
Sibi dat Christi numen. Habitat cum beatis.

2. Verba percipit auribus 2. Invenit tua dextera

Et pauperum clamorem, Omnes, qui te odenint,
Quorum necessitatibus Cunctis dum douat munera,
Se dat intercessorem. Qui mala tibi quaenmt.

3. Honor, Corona, gloria 3. Cordis habens munditiam

Confessori beato, Et manum innocentem
Dei magnificentia Ascendit montis gloriam
Ad coelos elevato. Terrena transcendentem.
 — 121 —
Responsoria. Divinum intrat atrium
1. In summa vehit spiritum In hvmnis confitentium
Orationis alis, Laudis confessionem.
Fervescit in contuitum 3. Sic super Stratum proprium
Adspectus facialis, Memor per cilicium
est
Devotum fundens gemitum Christi Jesu plagarum,
Pro retractivis malis-, In quem sitivitanima
V. Sic sentit cor imbibitum, Et caro sibi proxima
Ut cum venit ad redditum, Luce vigiliarum.
Nee paret sensualis.
4. Patrem, filium, spiritum
2. Invicta patientia Per operum cireuitum
armat athletam
Christi Semper benedicumus,
Contemptus et opprobria Sancti et corde humilis
Mentem vere quietam, Cum laudibus et jubilis
Rerum quoque dispendia Magnalia canamus.
Probant pace repletam.
5. Terrae reges et principes,
V. Mors, lanquor, vis, fallacia
Et juvenes et virgines,
Nee tristant quaeque tristia
Coeli laudate Deum,
Animam semper laetam.
Sequentes Elearium,
,3. Dum moritur, conjugi stelleus Nam rex et princeps omnium
Apparuit Ad coelum vexit eum.
dicens: comes beatus
Contrit US est per mortem laqueus Ad Benedictus.
Et quilibet
A. Exsultet Apta civitas,
nostrum est liberatus. Quam exornat praeclaritas
Tunc claruit factus aethereus
Felicium membrorum,
Miraculis Tantoque privilegio
in Aptam post translatus Tu dotata religio
V. Infirmis fit salutis nucleus Ecclesiae Minorum,
Afflictisque protegens clipeus
In te sunt ossa condita,
Devotius Quibus aegris est reddita
ab eis invocatus.
Completio votorum.
Ad te, confessor optime,
Clamant languentes animae
In Laudibus.
Pro venia malorum.
Antiphonae.

1. Praecinctus pudicitia
Supra carnis incendia In 2. Vesperis.
Ut dominus regnavit, Antiphonae.
Decorem mentis induens,
1. Ex utero principium
Fortitudinem vestiens
Et generis initium
Corpus terrae firmavit.
Sumens stirpe clarorum,
2. Servus Dei laetitia Die virtutis claruit,
Clarescit ad convitia Hinc satiari meruit
In exsultatione, Splendoribus sanctorum.
 — 122 —
2. In toto corde Dominum 5. Laudate, gentes, Dominum,
luminum
Contitetur et Quo tempus est interminum,
Patrem laude septena Veritas manet rata,
Sanctumque nomen Domini Cujus misericordia
Suo commendat agmini Est per sancti suflfragia
Devotione plena. Super nos confirmata.
3. Potens in terra timuit,
Cujus mandatis voluit Ad Magnificat.

Beatus obedire, A. quam felix Provincia,

Gloria et divitiae Sanctorum viridarium,
Non poterant justitiae Proferens Elearium
Ipsius contraire. Virtutum redolentia
4. Ex hoc nunc et in saeculum Ut fructum Deo carum;
Dei per solis circulum Felix et Apta civitas,
Sit nomen benedictum, Sancti reliquiarium
Vosque laudate, pueri, Servans electuarium,
Puenim suo corpori Quo datur aegris sanitas,
Tenentem fune strictum. Sepulchrum signis darum.

Brev. Aptense imp. Lugduni 1532. —

In 1. Yesp. A 5, 2 map^i. In —
2. Xoct. R 1, 7 Leprosis. —
In Land. A 4, 4 hmniles. —
Das Officium ist
auf das Schema des Franciscas - Officiums „Franciscus vir catholicus" etc.
gebaut; die Hymnen siehe Analecta IX, p. 112 sqq.

45. De sancto Eleutherlo.

In 1. Vesperis. 4. Adeptus nomen praesulis

Antiphonae. Sed ferens sortem exsulis
Pressuris conquadratur,
1. Laetetur chonis Domini
Hinc corruscat miraculis.
Sancto congaudens homini
Per quem a mortis vinculis
Praecipuae virtutis,
Blanda resuscitatur.
Cujus debetur nomiui,
Quod Toniacenses termini 5. Affectus multo verbere,
Sunt in via salutis. Taetro reclusus carcere,
2. Hie est Sereni filius, Visitatur de caelis,
Beatus Eleutherius, Angelus adest propere,
Yerus Christi confessor, Reducit eum libere,
Corruptionis nescius, Plebs stupet infidelis.
Praedicator eximius R. Pontifex virgineo
Et Piati successor. Venustatus flore
3. Hunc Medardus elegerat Sub ornatu roseo
Amicum, cum jam suberat Sanguinis decore
In aetate minori. Bino privilegio
Et prophetice reserat, Pollet, Christum bivio
Quod hunc Dens praeviderat Secutus, nunc bravio
Praesulatus honori. Fruitur promisso.
 123 —
V. Bona conjugatio, 2. Plus horrentes debito
Rosa nubit lilio, Christianos mores
Castitas martyrio Infideles inito
Purpuraque bysso. Consensu majores
Ad Magiiificat.
Pellunt urbe subito
Fidei cultores
A. Exsultavit Spiritus ;

V. Sine culpae merito

Mundo morientis,
Confortatur coelitus
In agone mentis,
Deo laudes replicat
Manibus exstentis,
Sic pastor magnificat
Christum in tormentis.
Ad Matutinum.
Invitatorium.
Regem auctorem omnium
Laudet chorus fidelis,
Sancti censu perdito
Linquunt urbis fores.
3. Aquae multae non poterant
Fervorem impedire,
Virtutes, quae latuerant,
Inceperunt prodire,
Fideles nulla superant
Non tormenta non irae;
V. Blandinium accelerant,
De fabrica deliberant
Prompti Deo servire.

Qui sanctum Eleutherium

Coronavit in caelis.
In 2. Nocturno.
In 1. Nocturno. Antiphonae.
Antiphonae. 1. Aucta tribulatio
1. Declinans consortia Justum dilatavit
Puer impiorum, Et in sacrificio
Ut arbor egregia Christo se litavit.

Fructum fecit morum.

2. Introivit Domini
2. Postulavit Dominum, Templum in timore,
Dedit ei gentes Quem vacantes sanguine
Tornacenses, criminum Caedunt cum furore.
Maculis squalentes.
3. Laus perfecta profluit
3. Non timebat populum
Per OS confessoris,
Circumdantem eum,
Indignatum destruit
Spei suae baculum
Animum ultoris.
Semper habens Deura..
Eesponsoria. Responsoria.

]. Post aliquantum spatium 1. Sanctus enervat vitia,

Ab agone Piati, Dum carnis contumacia
Cum ebulisset nimium Subditur servituti,
Turpitudo peccati, Distillant ejus labia
Quidam sunt Tornacensium Praecepta necessaria
In Christo congregati; Fidelium saluti,
V. De consensu fidelium V. Cujus victi solertia
Praeponunt Eleutherium Pelluntur urbe regia
Praesulem civitati. Haeretici versuti.
 — 124

2. Dum sanctus in ecclesia Sanctus hortatu civium

Protelabat suspiria Redit ad locum patrium;
Christum orans attente, Fit in Tornaco gaudium,
Intrat tribuni tilia, Pastorem habet proprium.
Carnis petit commercia Y. Illuminat Mantilium,
Furens vesana mente: Lepra curat Pericium,
Y. Fugit hie. linquit spolia, Beatum pandit regium
Moritur temeraria, Et obtentum remedium.
Suscitatur repente.
3. Attendentes haeretici.
ö. Foutis renata flumine. Nomen eorum dejici,
Sancto calescens flamine, Satis indigne ferunt,
Postmodum baptizatur, In septa templi publici
Blanda vocatur nomine, Latent, ut possit eftici
Multo patris conamine Flagitium, quod quaerunt.
Puella proYOcatur. Y. Freti fraude multiplici
Y. Quae vivens sine crimine, Piagas sancto pontitici
Tandem victo certamine Letales inflixerunt.
Cum sanctis coronatur.

Ad L a u d e s.
In 3. Nocturno. Antiplionae.
Autiphonae. Nimis sunt credibilia
1.
1. Christi tabeniacula Praeclara testimonia
Pastor est ingressus, Paternae sanctitatis,
Cujus sine macula Monetur Thecla tertio,
Fuere progressus. Quod reveletur visio
Praesuli civitatis.
2. Quae petivit avide,
Jam accepit bona, 2. Depulso mentis nubilo
Pretioso lapide Yacarunt ornnes jubilo,
Rutilat Corona. Cum puer resurrexit,
Sic Helisaeus visitat
3. Innocentem opere
Sunamitem, dum suscitat
Sed et corde mundum
Filium, quem dilexit.
Fecit Deus scandere
Montem hunc fecundum. 3. Sub alarum velamine
&ancti plenus dulcedine
Responsoria. Feriolus exsultat.
1. Multitudo gentilis populi. Solvitur a discrimine,
Laesa peste, vim infert praesuli, Catena suo fragmine
Caesum claudunt hora crepus- Tribunum morte multat.
culi.
4. Benedicamus Dominum,
Reseratur locus vestibuli.
Post tempus non diutiiium
Y. Miro modo sunt conversi
Suscitatur tribunus.
Per hunc cives universi.
Liber a lapsu criminum
2. Post longum postliminium, Contritus vixit. geminum
Quo rexerat Blandinium. Consecutus est munus.
 — 125 -
5. Laudat üdelis concio, In 2. Vesperis.
Cum sanctus ab suburbio
CoUocatur in urbe, Ad Magnificat.

Fit coelesti prodigio A. Eleutheri

Sagittarum reflexio, Confessor inclite,
Forenses gemunt turbae. Decus cleri,
Ad Benedictus. Miles emerite,
A. Dum floreret in hac areola, Ad te rite
Mundum, carnem vicit et idola, Suspirant miseri,
Quare trina fulget aureola Nos in vitae
Coeli factus civis et incola. Libro fac inseri.

Brev. Tornacense saec. 14. Cod. Tornacen. XXI. A.

ras. Brev. ms. —
Tomacense 15. Cod. Tornacen. XXIII. B.
saec. Brev. ms. Tornacense —
saec. 15. Cod. Insulen. 42. C. —
Brev. ms. Tornacense saec. 15. Cod.
Valentianen. 98. D. —
Brev. Tornacense imp. 1497. E. In 3. Noct. R 8, 4 —
In sceptro A. —
Die Hymnen siehe Analecta IX p. 194 sq.

46. De sancto Eniaiio.

In 1. Vesperis. 2. Pueritiae sub annis

Ad Magnificat. adhuc ipse positus

Bonis coepit regi regum
A. Sancti festa nunc Emani
complacere moribus.
veneremur annua,
Qui factoris sequens jussa 3. Nam pro posse vestem nudis,
caelebs liquit tenea, cibum fame morbidis,
Pro quibus est aggregatus Potum saepe sitienti,
choreis coelestibus verbum pravis contulit.
Del jussu et laureis
Responsoria.
proclivis vernantibus.
1. Hic Emanus servus Christi,
ortus Cappadocia,
Ad Matutinum. morum honestatem
Sibi
sumpsit ab infantia,
Invitatorium.
V. Nam imprimis literarum
Salvatoris mundi omnes
traditur ad studia.
veneremur gratiara,
Qui Emanum sibi servum 2. Cum doctorum sibi sentit
adscivit mirabilem. copiam deficere,
Romam pergit jam decursis
annis pueritiae,
In 1. Nocturno. V. Illic fontem potaturus
Antiphonae. spiritalis gratiae.

1. Beatissimus Emanus 3. Hinc Carnotum cum abiret,

natalibus optimis ipse in itinere
Cappadociae telluris Claudum quendam sopitati
oriundus exstitit. reddidit celerrime
 — 126 —
V. Salvatoris mundi Dei 2. Cum videret claudum quendam
invocato nomine. ipso in itinere,
Facto crucis signo illum
levavit de stercore,
In 2. Nocturno.
Antiphonae. 3. Non longe post urbis dietae
moenia ingreditur
1. Cumque flores jam subiret
Et benigne verba Dei
liic adolescentiae,
praedicavit civibus.
Romam jussu Christi petit
causa sapientiae. Responsoria.
2. Quem Romanae Leo qui tunc
1. Quendam captum morte ejus
praeerat ecclesiae, et matrem a daemone
Susceptuiii insinuavit
Atque reum ejus mortis
atque fovit tenere. detrusum in carcere
3. nie Christi in doctrina Uno sanctus Dei martyr
studuit tautopere, liberavit tempore ;

Ut a cunctis probaretur V. Nam exstinctum vitae dedit

strenuus in dogmate. et reum a crimine
Kespoiisoria.
Atque matrem interfecti
servavit a daemone.
1. Dum Carnotum moraretur
ille Dei famulus, 2. Virum quendam sanctus Dei,
Yerbum ejus praedicando Orfacium nomine,
lideliter civibus Graviter cum adspexisset
Y. Plurimos ad Christi fidem correptum a daemone,
convertit divinitus. V. Facto signo crucis illum
2. Audiens quorundam necem liberavit strenue.

ille hominum
sanctus
3. invicte testis Christi,
Cupiensque horum vitam
Emane sanctissime,
currit ad periculum,
Regem regum interpella
V. Quos a fraude liberavit
pro nobis assidue
circumvenientium.
V. Ut, quo vivis, et nos tecum
3. Visu carens et auditu valeamus vivere.
filius praedivitis,
Dumpraedicti supplex viri
praesentiam adiit, In Laudibus.
V. Mox utroque morbo dempto
decorari meruit.
Ad Beuedictus.

A. Ave, martyr gloriose,

Emane sanctissime,
I n 3. Nocturno.
Ave consors angelorum
Antiphonae. atque decus martyrum,
1. Ergo nocte quadam ille Ut pro nobis depreceris
jussus est ab aethere, Dominum assidue,
Ut Carnotum verba Dei Te precamur venerantes,
iret innotescere. venerando supplices.
 — 127 —
Brev. ms. Carnoteiise saec. 14. Cod. Carnoten. 588. A. Brev. ms. —
Carnotense saec. ^^/iö. Cod. Cenomannen. 184. B. —
Brev. ms. Caniotense
saec. 15. Cod. Caruoteii. 571. C. —
Brev. ms. Carnotense saec. 15. Cod.
Parisien. 1053. D. —
Brev. ms. Carnotense saec. 15. Cod. Parisien. 13240. E. —
Brev. ms. Camotense saec. 15. Cod. Vatican. 4756. F.
In 1. Yesp. Ad Magn. A, 4 celebris liquit D. —
In 1. Noct. R 3, 4
celerine D. —
In 2. Noct. A 1, 1 Cum floretiam subiret D. —
R 1, 6 divinitus
fehlt D. — R 3, 5 Ut quem vivis BDE. —
In Laudibus AA super Ps., lu
2. Vesp. ad Magn. A prosaisch.

47. De sancta Enimia.

In 1. Yesperis. 2. Crevit regalis soboles

Super Psahnos. sexum vincens et saeculum,

A mundo pedem retrahens,
A. Supernorum regis sponsa,
manum, mentem et oculum.
virgo Christi Enimia,
Peccatorum mole pressos 3. Pudoris elegantia
seu pulchritudo virginis
tuis leva precibus,
Ut digni efticiamur
Per totam currit patriam
et per fines regiminis.
sanctorum coUegio
Et in coelis gloriemur 4. Contemnit regum nuptias
Cum illis in gaudio. puella sine macula,
Unam et mundam hostiam
Ad Mag-nificat. se Christo vovens sedula.
A. Gloriosa solemnitas 5. Uterque parens sobolem
festivum movet gaudium, urget ad matrimonium,
Tibi laudes exsolvimus, Sed virgo Christum asserit
Christe, lumen fidelium, suum sponsum, non alium.
Qui virginem Enimiam 6. Non patet ullus virgini
plenam summis virtutibus, evasionis aditus,
Servasti sine macula Sed virgo rogat Dominum,
tuis castis amplexibus. ut adjuvetur coelitus.

Responsoria.
Ad Matutinum. 1. Laetus chorus fidelium
Invitatorium. Honestum ducat gaudium
Trinum et unum Dominum Et festum tantae virginis
Laudemus, regem virginum, Sonet in mundi terminis,
Qui transvexit Enimiam Quae post devictum saeculuin
Ad pacem et ad gloriam. Mercedis gustat epulum.
V. Jam enim liiems transiit,
Jam asper imber abiit,
In 1. Nocturno. Kam Hierusalem filia
Antiphonae. Coeli conscendit atria.

1. Sancta proles Enimia, 2. Celebremus virginis

regione Germania festum cum amore,
A summis mundi regibus Nee Sit modus gaudii
carnis traxit initia. hujus sub houore
 — 128 —
Atque dignis vocibus 3. Monetur virgo postmodum
dignam coUaudenms, divina tacta gratia,
Totam diem laudibus Ut Burlefontis citius
ejus occupemus, petat arta confinia.
Ut DOS salvet, protegat
4. Divinis ibi fontibus
virgo gloriosa.
virgo per ter abluitur,
Cujus ante Dominum
mors est pretiosa. Et trinitatis balneum
optata Salus sequitur.
Y. Conlaudemus virginem
summae sanctitatis, 5. Remittit ergo socios
Quae subire voluit post sanitatis gaudium,
magis lepram gratis, Cujus haec vallis jugiter
Quam ut mundae perderet persentit beneficium.
Signa castitatis.
6. Jesu, decus Euimiae,
3. Beatum dico populum,
merces. amor et meritum,
beata est et patria,
Ancillae tuae precibus
Cui tanta conceditur
nostrum absolve debitum.
protectionis gratia,
Virgo mater eximia, Responsoria.
Sponsa regis et filia,
1. Lucerna non sub modio
Y. Quae cultum sprevit regium
Yirtutis lucet radio.
Propter coeleste gaudium,
In montium latibulis
Sua nos prece maxima
Fulget virgo miraculis
In parte servet optima.
Ejusque prece languidi
4. In petraquondam Moyses Sani tiunt et validi.
cum Deo foedus pepigit, Y. Curat in Christi nomine
Nunc petrae solitudinem Obsessos aegritudine,
puella mitis eligit, Nee frustratur remedio
Ut per mentis munditiam Ejus tisus auxilio.
Divinam captet gratiam.
Y. Columba nitens advolat 2. In oculis videntium
In sanctae mpis ostium, Salvavit morte lilium,
Ubi frequenter immolat ^'irgo leproso cuidam
Contritum sacrificium. Sauavit carnem languidam,
Et nos sua prece pia
Enimia.
Salviticet
In 2. Xocturno. Y. Auro caret et opibus
Antiphonae, Yirgo, dives virtutibus,
Inter deserti nemora
1. Yirgo regina denique
Sanat mentes et corpora.
gravi lepra percutitur,
Sic prorsus a contagio 3. Virgo est Sion ülia
nuptiali redimitur. Et virgo est ecclesia,
2. Probatur aurum Domini, Revera Dei gratia
non laeditur incendio, Et virgo est Enimia,
Et piam fidem vegetat, Yirgo, quae Deum genuit,
non fatigat attritio. Quod bonum ipsa meruit.
 129

V. Haec sunt Dei monilia, V. Plena summis virtutibus

Castitatis insignia, Sanctis insistit actibus,
Per hanc exsultant angeli, Amans Deum et proximum,
Laetantur et archangeli. Carnem domans et animum.
4. Salve, mater Eniinia, 4. castitatis
Salve, proles eximia, Merces vera,
De tenebris exsilii Deus, virginis
Te clamant tui tilii, Tuae precibus
Ut quibus das terrestria, Nobis coeleste
Des precibus coelestia. Tribue regnum.
V. Te dominam deposcimus, V. mater Enimia,
Quam coelo dignam crediniu?. pro nobis ora.

In 3. Nocturno. Prosella.
Ad Cantica.
Coelestis Dei
A. Te, Dens omnipotens,
Sis causa nostrae spei,
Supplici voto deposcimus,
sponsa regis,
Ut interventu virginis Enimiae
Suscipe tui laudes gregis.
Noxia a nobis cuncta depellas
Et optabilia bona concedas. Enimia,
Responsoria. Quae post vestigia

1. Quam felix es, Enimia, Jam agni curris in gloria,

Quae nunc in coeli curia Quae noxia
Inter castrorum agmina Contemnens gaudia
Corona fulges gemina, Ad coeli venisti praemia;-

Rosam portans et lilium, Roga regem hodie

Quod duplex signat gaudium. Misericordiae,
V. Yirginitas est lilium Ut nos sua gratia
Et animi munditia, Salvet per omnia.
Rosa carnis supplicium
Custos ecclesiae,
Et jugis abstinentia.
Largitor veniae,
2. Famem, rupis exsilia
Pro coelo fert Enimia, Lumen verum de lumin e,.
Parvo se damnat carcere Deprehensos in crimine
De Dei certa munere. Virginis precibus
Nee se prodit in termino, A malis omnibus,
Quia se servat Domino. Christe, nos ablue
V. Fugit cohors phantasmatum Et coeli tribue
Yirginitatis sabbatum, Agmini.
Ut vincat motus sensuum,
Iter conscendit arduum.
Ad Landes..
3. Cum Martha totis sensibus
Antiphonae.
Yersatur circa plurima
Et cum Maria Domino 1. Virgo prudens Enimia
Adhaeret devotissima, Carnis persolvit debitum,
Nunc portat pondus pauperum. Laetetur nunc ecclesia
Nunc orat Deum iterum. Ejus extollens meritum.
Dreves, Historiae rhythmicae. II. 9
 — 130 —
2. Jam haec est virgo sapiens Luce comptam et oleo
Ferens lucem et oleum, Quam vere judex comperit,
Quae sponsi vocem audiens Secura stabit ideo
Mortis evasit laqueum. Tunc, cum secundo fulserit.

3. beata Enimia.
Nostri mater eximia,
In 2. Vespcr i s.
Tu roga natum virginis
Pro uobis reis criminis. Ad Maguificat.

4. Amica regis gloriae. A. beata. quae jam sponsum

Sponsa Christi eximia, virginem amplecteris,

Suos conservet hodie Jam quocunque vadit agnus,

De summa poli curia. agnuni virgo sequeris,

Fac orando, ne tradamur
5. Resultet vox tidelium
ignibus tartareis.
Et laudet regem gentium,
Cum frumentum justus judex
Qui sie decorat virgines
dividet a paleis.
Inter electos ordines.
E. Jesu decus Enimiae Alia Antiphona.

3Ierces amor et meritum virgo Enimia,

y. Xostrum absolve debitum. Laus, decus et gloria
Es in coeli patria,
Ad Benedictus.
Quia per te hodie
A. Declinat noctis nubilum, Gaudet regnum Franciae,
Lucis adspirat radius, De quo tuus humilis
Catervam nostram visitat Genitor ac nobilis
Sol Christus. Dei filius. Fuit rex et dominus.
Nam gustat suum praemium Per te pusillanimes
Virginitatis gloria. Effecti sunt incolumes,
Nam cernit regem gentium, Sicque Dens miracula
Suura sponsum. Enimia. Facit per te per saecula.

Cod. Parisien. 913. saec. 14. — In 2. Noct. R 2, 2 miirte Hs.

48. De SS. Epiphauio et Isidoro.

In 1. Yesperis. V. Epiphani, Isidore

Beati.
Super Psalmos.
Nos solvite a corpore
A. Gaudent sancti de tegmine Peccati.
Candidato in sanguine
Ad Magnificat.
Agni, pro cujus nomine
A. Fulget alma confessio
Passi fruuntur numine.
Felicis Epiphanii
R. Nemo posset retexere Isidorique passio,
Praeparata martyribus, Ac pro palma martyrii
Juvamen horum petere Regnant in solio
Sufticiat mortalibus. Perennis gaudii.
 131

Ad Nunc diinittis. 3. Isti sua tradiderunt

A. Ditati laureis Corpora cruciatibus,
Profuse saiiguine, Nam firmiter crediderunt
Subvenite reis Christi promissionibus,
Vestro precamine. V. Firma spe sunt usi
Et non sunt confusi.

Ad Matutinum.
Invitatorium. In 2. Nocturno.
Regentem exercitum Antiphonae.
Coeli adoremus
1. Christus fidelibus
Et pro palnia militum
Fert, ut sustineant,
Ejus jubilemus.
Suis militibus
Dat, quo praevaleant.
In 1. Nocturno.
2. Profuerunt aspera
Antiphonae.
Christi martyribus
1. Beatus Epiphanius Plus quam mundi prospera
Digne contempsit saeculum Horum tortoribus.
Agmen multo nobilius
Lucrans per mortis titulum 3. mira certamiua
Lotorum sanguine,
2. Isidoras stabilis Intrant coeli limina
Fuit in agone, Mortis discrimine.
Ut fieret babilis
Coelestis coronae. Responsoria.

3. Spiritalis victimae 1. Dum pro Christo sustinuit

Odor gratissimus Epiphanius gravia,
Certantes legitime Haereditatem meruit,
Probat altissimus. In qua nuUa penuria.
V. Felix haereditas,
Eesponsoria.
In qua fertilitas,
1. Absterget Deus lacrimas Pax et aeternitas.
Ab oculis sanctorum,
Dulcor aeternus animas 2. Radix passa pro stipite

Adimplebit eorum, Quia morti praevaluit,

V. Non esurient neque sitient, Mortem vicit in milite,

Immo sentient, quo se satient. Quem pro se mori voluit;

V. Isidoro Christus, radix Jesse,
2. Pro fide Christi
In perenni vita dedit esse.
sanguinem isti
suum fuderunt, 3. manna delectabile,
Tramite Christi A quo lac sugitur,
in pace sisti Quo pulvis corruptibilis
promeruerunt, Morte non vincitur
V. Felici sorte Sed libens moritur;
certamen forte V. Christi sunt haec ubera,
morte vicerunt. Ejus sunt haec munera.
9*
 132 —
In 3. Nocturno. A tenebroso tempore
Antiplionae. Ac aeterno perfrui.
1. Auri probatio
2. Jubilate Domino,
Illud gratiticat,
Pro quo sunt martyria,
Martyrum passio
Qui dat sine termino
Eos gloriticat.
Martyribus gaudia.
2. Surgit Christi vinea
Decursu fluminis 3. Christo cor nostrum vigilet,
Et martyrum laurea In prosperis ne tumeat,
Cursu certaminis. Martyribus se similet.

3. Yirtutum studio In adversis ne timeat.

Coeli sunt incolae,
•4. Christi magnificentiam
Herum martyrio
Benedicant omnia,
Dantur aureolae.
Qui convertit in gloriam
Responsoria. Isidori supplicia.
1. Tlironos lucis in gyro luminis
Dedit aeternae quietudinis 5. Laudate Deum
de caelis
Martyribus suis Propter Epiphanium,
Filius hominis Qui retributor fidelis
Pretio sanguinis ;
Luctum vertit in gaudium.
V. Cessat ludibrium,
Man et fastigium. Ad Benedictus.

2. Mors optanda, statim praeteris, A. Felicia martyrum corpora

Tu martyres tollens ab inferis Isidori et Epiphanii,
Glorißcas eos in superis. A quibus transierunt tempora
V, Transit labor in otium, CiTiciatus et exterminii,
Luctus et mors in gaudium. Recipient a Christo foenera
3. Epiphanii precibus, Yitae, quae perennis est. gau-
Isidori suffragiis dii.

Liberatos ab hostibus,
Expurgatos a vitiis
Nos Christus in coelestibus In 2. Vesperis.
CoUocet domiciliis ;
Ad Magnificat.
y. Prava gravat nos actio,
Honim juvet oratio. martyrum quanta felicitas,
A quorum corporibus claritas
In Laudibus. Aufert tenebras, subtilitas
Antiphonae. Fomitem, obicem agilitas,
1. Epiphani, Isidore, Omnem poenam impassibilitas ;

Obsecramus erui Hancnobis donet Christi Caritas.

Brev. ms. Bisiintinnra Cod. Bisuntin. 68. A.

saec 15. Brev. ms. —
Bisuntinum saec. lö. B.
CV»d. Bisuntin. 69. —
Brev. ms. Bisuntinum saec. 15.
Cod. Vatican. Ottobon. 672. C. —
Brev. Bisuntinum imp. s. 1. et a. D. —
Ad Mafrn. A, 5 in coeli solio A. —
In 1. Xoct. R. 3, 4 Christi passionibus
A. —
In 2. Xoct. A 2, 1 Posuerunt A. —
Die Hymnen siehe Analecta XII,
p. 114.

1
 — 133 —
49. De saucta Eusebia.
In 1. V esper is. Kespousoria.

Ad Magnificat.
1. Ecce solaris orbita
Confert nobis solemnia
A. Magnificantes Dominum Eusebiae virginis,
In saecula benedictum Sponsae superni judicis ;

Laetemur festo celebri

V. Melodias decantemus
Eusebiae virginis, Tripudiis solemnibus.
Cujus übtentu petimus
2. Bonae puella indolis
Solvi peccatis omnibus.
Refulgens prosapiis
Commendata est a matre
Ad ]\I atut i n u m, Gertrudi proaviae.
Invitatorium. V. Vocitato Hamatico
Edocenda loculo.
Gaudens surge, Sion,
Sponso depronere melos 3. In legis Dei doctrinis
Eusebiae, regis Educata duodennis
sponsae, sub honore perennis. Post excessum proaviae
Succedit locum regere,
V. Caritatis ardens flamma,
In 1. Kocturno. Yigiliis assidua.
Antiphonae.
4. Ad matris habitacula
1. Francorum rcgis incliti Virgo Eusebia
Sub tempore Dagoberti Regreditur per transmissum
Orta est Eusebia A Nantilde mandatum
Ex illustri prosapia. V. Sumptis secum plurimorum
2. E coelo lapso spiritu Reliquiis sanctorum.
Adspirata interius
Doctrinali puellula In 2. Nocturno.
Imbuitur solertia. Antiphonae.

3. Laudabilis juvencula 1. In loculo regiminis

In primaeva aetatula Duodennis Hamatici
Divinitus enituit Post excessum Geretrudis
Operibus clarissimis. Eligitur a caeteris.
4. Juxta sui vocabula 2. Rictrudis sacris genitrix
Nominis Eusebia Hortatur natam monitis,
Cultrix Dei erat bona Secum spiritualibus
Et pietate strenua. Deservire militiis.

5. Christi succensa amoris 3. Geretrudis cum corpore

Alma virgo igniculis Prudens virgo proaviae
Digna et honorabilis Ad matris habitaculum
Pollebat elemosynis. Regreditur haud cupitum.
6. Yivam seipsam candido 4. Obsequiis mancipando
Hostiam obtulit agno, Se genetricis Domino
Virginis matris iilio, Ministravit iideliter,
Haec vigilans cum oleo. Quem dilexit feliciter.
 134 —
5. Ense cujusdam militis Quae nobilior ejus disciplinis
Latus teuellae virginis Agnum sequitur
Per verbera a capulo Cum laude virginitatis.
Laeditur absque merito. V. Praecincta virtutum decore
6. Virgo studet excolere Accensa lampade
Persapiens assidue Et coronata tide.
Omnes in suo corpore 2. Abi postgregum Christi vestigia,
Virtutes et occulere. Eusebia, virgo clarissima,
Responsoria. Flos campi et lilium convallium,
Introduxit te in secreta coelorum.
1. Ofticiis celebratis
V. Veri solis filia formosa,
Et horarum vigiliis
Illius columba,
Se ipsam mactat superis
Surge etpronobisoranspropera.
Eusebia cum lacrimis,
V. Dum quietem in corpore 3. Veni de Libano,
Putaretur percipere. Veni coronaberis,
Virgo Eusebia,
2. Rictrudis, Christi famula,
Ascensum habes purpureum,
Metuens pro tilia,
Reclinatorium aureum,
Hortatur eam propriis
V. Media caritate constrata
Interesse cellulis
Inter filias Sion collocata.
V. Mulcendo sermone blando
Et terrendo aspero. 4. Oleum gerens in vasis
Accepto
Lampadibus acceptis
3. sie intentio
Cumnee cessaret modulo,
Ad nuptias sponsi sponsa
Intrat Eusebia,
Beatae corpus virginis
Subditur fratris baculis,
V. Perenniter Deo nova
Condecantans cantica.
V. Yerberibus dirissimis
Dum se flectit in bracliiis.
In Laudibus.
4. Operibus justitiae
Haec dedicata coelice
Antiphonae.

Ambulabat de virtute 1. Benedictae ac decorae

In virtutem splendide, Eusebiae odore
V. Ut mereretur coeleste Perfunditur mire domus,
Bravium accipere. In qua decumbebat corpus.
2. Jubilando introivit
In 3. Nocturno. In conspectu Domini,
Ad Cantica. Quem amavit corde claro
A. Super sponsam monilibus Eusebia virgo.
Adornatam gaudet sponsus 3. Sitivit virtute plena
Diademate decorus In Deo ejus anima,
Prae universis geutibus. Et ideo laetitia

Responsoria. Perfruitur gloriosa.

1. Ex aromatibus myrrlia 4. Egregia virgo regis
Et thuris pretiosissimi Per opera superi
Effloruit Eusebia Benedicebat Domino
Genere nobilis Per saecula benedicto.
 — 135 —
5. In excelsis laudabilis, Sanctitatis induta titulum,
Quem laudant cives coelici Juva tibi psalleutem populum.
Carminis Eusebia
lUic psallit prosa pia. In 2. Ve speris.
Ad Magnificat.
Ad Benedictus.
A. Flos late fraglans, Eusebia,
A. Castitatis flos ferens pudoris lilia,

praefulgens speculum, Summi patris flos, fructus, filia,

Luinbos cingens Nos tuere, nos prece praevia

nee solvens cingulum, Rege, fove, Christo concilia.

Brev. ms. Marchianense saec. 12. Cod. Duacen. 134. A. Brev. ms. —
Marchianense saec. 13. Cod. Duacen. 138. B. —
Antiph. ms. Marchianense
saec. 15. Cod. Duacen. 117. C. —
Antiph. ms. Marchianense saec. 16. Cod.
Duacen. 118. D.
In 3. Noct. R 1, 8 Accincta C. —
A bietet die Hymnenanfänge, welche
de communi sind. —
Da Hucbald für die Abtei von Marchiennes mit Ab-
fassung des Rictrudis-Officiums betraut ward, ist man geneigt, in ihm auch
den Verfasser des Eusebius- und Maurontus-Officiums zu vermuten. Jeden-
falls sind die AA ad Bened. und Ad Magnif. in 2. Vesp, jüngeren Datums ;

fei'ner ist auffallend, dafs der Name Euseliia bald fünfsilbig, bald viersilbig
gebraucht ist.

50. De saiicto Eutropio.

In 1. Ye speris. 2. Ad haec verbis commonemur

Ad Magnificat.
non frustra Davidicis,
Cum sit horum Jesus noster
A. Eutropii festiva
retributor facilis.
celebrenius martyris
Pastorisque primo missi 3. Colentes ergo triumphum

A Roma Xantonicis, magni Eutropii

Ut pro eo condonemur Recitemus vitam ejus
infinitis gaudiis.
mercedis non dubii.
Responsoria.

Ad Matutinum. 1. Ad se Christus praedicandum

primos legit nuntios,
Invitatorium.
Legerunt primi secundos
Offeramus Christo summa ac secundi tertios,
laudum sacrificia,
V. De quibus fuisse sanctus
Quo fruens sacerdos ejus
fertur Eutropius.
regnat Eutropius.
2. Quem successor Petri Clemens
sacravit pontificem
In 1. Nocturno. Ac Xantonas veritatis
Antiphonae. tidum misit indicem,
1. Vera narrans gesta laudis V. Monuit hunc fore Christi
de membris dominicis testem invincibilem.
Gloriosum caput Christum 3. Dum ad urbem destinatam
praedicat in subditis. miles sanctus properat,
 - 136 —
Invento Siiuouis ense 2. Ipsum uude confessorem
hostes Christi eaecat, recolentes posteri
V. Vertit Deus auditores Decoratum nesciebant
et per ipsum intouat. Corona martyrii.
3. Quod ostensuni est constnicta
In 2. Nocturno. condigne basilica
Aiitiphouae. Translatoque illuc ipso
1. Animas lucralus multas praesule Palladio.
sanctus venit Xantouas, Kesponsoria.
Errores verus propurgat. 1. Cum spectareut corpus sancti
lux tenebras effugat. duo ex abbatibus.
2. Serere uunquam cessabat Visa est cicatrix plagae
seinen evangelicum. securis in capite:
Unde gaudeus Deo fruotum V. Quibus nocte subsecuta
obtulit viviticum. sieper visum loquitur:
Nam omnis fere con versa Ictu, quem vidistis, sanctum
3.
regio Xantonica complevi martyrium.
Christo laudes referebat 2. martyr praeveneraude,
per fidem et opera. Eutropi, Xantonae,

Respoiisoria.
Quam celer es miraculis,
quam benignus miseris,
1. Quod sobrius fuit. castus.
V. Sentiat te rogans quisquis,
mitis et humilimus.
pontifex mirabilis.
Testatur elector ejus
Clemens beatissimus :
3. A demente papa date
patriae Xautonicae,
Y. Quadriga virtutum vectus
Eutropi. praesul sancte,
Satau stnivit ocius.
nos peccatis eripe,
2. Signa multa vivens fecit,
V. Pro Corona tui cursus
non est dubitabile.
laudes Christo promimus.
Probant haeu quae egit raira
Prosella.
subsequenti tempore.
Erepti aquae. igneae
^'. Publica"sit miraculis
poenae. umbrosae
se non falsa prodere.
Valde et putridae
3. Praeobtusa quidam mente
ac immensae,
lacrimabant idolo,
Tua prece. petimus,
Cum luceret valde vita Dei vitae liaeredes
signis et eloquio.
Simus verae aeternaeque,
V. Is securi caput caesus
Sic pie a tormentis nos
migravit a saeculo.
Eripe.

In 3. Xocturno. Ad Laudes.
Autiphouae. Autipliouae.

1. Post excessum cujus instat 1. Evangelizatum missus

tanta pei^ecutio, praesul Eutropius
Ut pauci deferrent illi, Non tacebat Christi laudes
vix qui ejus tumulo. diebus ac noctibus.
 137 —
2. Ostendebat cara Deo Ad Benedictus.
lauduni sacrificia, A. quam praestas, gloriose
Orthodoxa fide facta Eutropi pontifex,
caritatis opera. Duobus modis vincendi,
3. Hujus vita Deo laudes, duobus martyrii;
idolis opprobria Eo, nam semper audiris,
Diffamabat circumcirca posce danda indigis.
mira Dei gratia.
4. Laudemus Christum in sancto In 2. Vesperis.
cuncti Eutropio, Ad Magnificat.
Qui pro vita tulit nostra A, totius bonitatis
corporis dispendia. nesciens fons nimii,
5. Auctorem totius laudis Qui, quod petunt, saepepraebes
praedicamus Dominum, alienis fidei,
Qui certare dat electis Yitam nobis sanctam sanctus
et vincendi praeraium. oret Eutropius.

Brev. ms. Xanctoneiise saec. 14. Cod. Parisieii. 16309. A. Brev. ms. —
Xaiictoneuse saec. 15. Cod. Parisien. 1308. B. —
Brev. ms. Xanctonense
saec. 15. Cod. Parisien. 1307. C. —
Brev. ms. 8. Trinitatis Vindocinen. saee.
13. ex. Cod. Vindocinen. 17 E. D. —
Brev. ms. Trecense saec. 18. Cod.
Trecen. 1147 add. saec. 15. E. —
Brev. ms. Trecense saec. 15. Cod. Trecen.
1847. F. —Brev. ms. Lemovicense saec. 15. Cod. Mazarin. 350 (774). G. —
Brev. ms. Xanctonense? saec. 15. Cod. Parisien. 13 233. H.
In 1. Vesp. super Psalmos hat H
folgende A;
(O) Eutropi egregie, O pontifex praecipue,
O fulgens gemma martyrum, O et sidus eximium,
In Omnibus amabilis Et in cunctis laudabilis,
Sis nobis clemens ubique, Quibus es praesens Xanctonae.
In 2. Noct. R 1 prosaisch H. R 2 —R 1 H. =R 3 R 2 H. — In = —
3. Noct. R 1 =
R 3 der zweiten Nocturn H.
R 2: Intercessor egenorum, Pie potens ad Dominum,
Eutropi, profutura Quaeque nobis impetra,
V. Id te posse mundo multis Ciarum fit miraculis.
R 3 prosaiscli H. —
In 2. Vesp. ad Magn. hat H
neben der obigen noch
folgende Antiphon:
Praefulgens roseis, Eutropi sancte, trophaeis.
Lux Aquitanorum, rosa propria Xanctonicorum,
Tu surdis auris, lux caecis, semita claudis,
Naufragio mersos, vinclis solvens religatos,
Solve jubente Deo nexus a pectore nostro,
Xamque, quod in terris solvis, solvetur in astris.
Die Erweiterungen des monastischen D haben angesichts der übereinstimmen-
den Saiuter Texte kein Interesse. Zu bemerken ist, dafs der Name Eutropius
stets fünfsilbig gemessen wird.

51. De sancto Fiuiano.

In 1. Yesperis. Cultor justitiae,

Super Psalmos. jubar et fios philosopliorum,
A. Salve, lux Midiae, Tu defende pie
pater et speculum monachorum, nos a fornace dolorum.
 138 -
Ad Maguiöeat. V. Vacca gaudet de vitulo
A. pater alme, tuum, Redivivo diluculo,
nomen sit sanctilicatum, Quo vir fuit refectus.
Vincens daemonium
3. Regressus in Clonardiam
nostrum tu vince reatuni
Ad cathedram lecturae
Ac (lue hunc populum
Appronit diligentiam
super aethera magniticatum.
Ad Studium scripturae,
Adquirit sapientiam
Ad Matutinum. Non tamen vi naturae;
Invitatorium. V. Dens in dando gratiam
Exsultemus Finniano Fudit intelligentiam
Jubilemus diluculo, Et visionis purae.
Cujus dogma fuit favus
Praedulcis in populo.
In 2. Nocturno.
In 1. Nocturno. Antiphonae.
Antiphonae. 1. In doctrinae poculis
1. Verbum, mortis pharmacum, Yix inveni parem,
servit Deo gratus, Omnium in oculis
Dum doctoris cathedrara Te cum invocarem.
ascendit beatus.
2. Ut brutis nasturtia
2. Prece sancti Saxones Piacent vel haec herba,
montes obtexerunt, Cunctis erant dulcia
Ea re in Britones Finniani verba.
quare fremuerunt?
3. Qui dedisti in honore
8. Qui de tuo nomine
Te pro homine,
me vellunt ingrati,
Providisti de doctore
Ut quid, inquit, Domine Nobis, Domine.
sunt multiplicati?
Responsoria.
Responsoria.

1. Dum fervet ad aetherea 1. De Roma dum regreditur,

Loca petens siderea In terra Britorali
Summi regis honore, Inter senes lis oritur

In agonis hac area De cura pastorali,

Carnem terit terrea Sanctus judex eligitur
Castitatis amore. Consensu ex aequali;
V. Sic se cinxit interea V. Linguam ignotam loquitur,
Zona praedira ferrea David praesul efficitur
Scaturiens foetore. Concordia vocali.

2. Trino fulsit miraculo 2. Dum pater hunc persequitur

Sanctorum tabernaculo Comes Lageniensis,
Hospitio susceptus, Haeres saeviens sequitur
Vivum funus oraculo, Militibus appensis,
Vinum Ivmpham in vasculo Collisus uatus moritur
De coelo est adeptus. Jam sociis eversis;
 — 139 —
V. Vati comes obsequitur, V. Prior cum improperio
Parenti proles redditur Sublato monasterio
Militibus conversis. De terris evolavit.

3. Infelix turba Saxonum 3. Hiob ut alter patitur,

Furibunda insania
In Britones surrexit
Desolans pacem pectorum,
Sancti velut inania
Eloquia despexit.
V. Orante victore daemonum,
Quos horruit Britannia,
Sub montibus contexit.
Abel ut fidus graditur,
Ut Henoch exorabat,
Ut arca Noe regitur,
Ut Salomon sie loquitur,
Ut Paulus praedicabat
V. Ut Tobias compatitur,
Ut Hellas sie rapitur,
Ut Moyses minabat.

In 3. Nocturno. In Laudibus.
Antiphonae. Antiphonae.

1. Omne rerum labile 1. Finianus haereticos

quisquis superabit, Per sermones propheticos
Iste tabernaculum Constanter informavit,
pure habitabit. Hie simul sacrificio
Coelorum et hospitio
2. Exile per pabulum
Quod Dominus regnavit.
Yincens se virtute
Mundum vicit ac zabulum 2. Senes cum junioribus,
Domini virtute. Sacris ditati moribus,

3. A pestis letiferae
Deum Abrahae laudate,
Oris apertis faucibus
Liberemur guerra,
In Finiani laudibus
Nobis super sidera,
Excelso jubilate.
Domine, sit terra.
3. Opes sparsit pauperibus
Responsoria. Jesum sequens pro viribus
1. Ex ubertatis hortulo Ut alter Zebedaeus,
Gnarus antistes satiat Sic ex gratis operibus
Christi plebem catholicam, Erexit in sideribus
Ut spiritu proficiat Ejus cornu Deus.
Scalam pandit ad gloriam 4. In hac vita carceris
Ut suos salvos faciat. Dans exemplum posteris
V. Cunctis datus in speculum Antistes, dum vixit,
Multis poenis se cruciat Lingua mane, vesperis,
Sed adspexit in populo In adversis, prosperis
Ut ad se nos alliciat. Deum benedixit.
2. Degens in monasterio 5. Doctus indoctos docuit
Vir prioris imperio Fidem, mores, ut potuit,
Irrisus subjugavit Constanter praedicare,
Boves furentes devio, Jesum, quem corde coluit,
Completo ministerio Voce ferventi monuit
Deo dante donavit, Per orbem collaudare.
 — 140 _
Ad Bfcuedictus. 1 u 2. Vesp er i s.

A. doctor Hiberniae.
Victor intideliuin.
Ad Maguificat.

Thesaurus l'lonardiae A. Ave lux Clouardiae,

Nee nou Privilegium Pater Finiaue,
Cathedrae Midensis Viator Turoniae,
Dono tuae gratiae Ferens iter grave,
Fer nobis aiixiliuni Lima nos vecordiae
Ut de donis gloriae \i virtutis a vae
Cor daque coucordiae
Ditemur immensis. Gaudium suave.

Brev. ms. Hiberuicum saec. 15. Cod. Oxtuiien. Miscell. l^iturg. 215. A. —
Culgan, Acta SS. Hiberuiae p. 400 sqq. B.
In 1. Vesp. Super Ps. A. fehlt B: dies setzt hier die fünf Antiphonen
der Landes ein: Ave dux Midiae A, was verbessert ist nach Analogie der
Antiph. ad Magnif. in 2. Vesp.. wo A ebenfalls dux statt lux liest. Invit., —
3 favo A. —
In 1. Noct. A 3, 1 Quae de tuo A. —
A 3, 2 Me volunt A. —
R 1 4 In agones hac A, In agonis area B. —
R 1. 5 Carnem texerat terra
—
.

B. R 1. 8 praedita AB. —
R 2, sq. Vinuni e Ivmpha in vasculo, das andere
fehlt B. —
R 2, 6 De coelis B. —
R 2. 9 fuit privatus B. In 2. Noct. —
A 2, 1 narstutia A. —
R 2, 1 patrem A. —
H 2, 3 Haeres se crucem sequitur
A. — R 2, 7 Bl comes A. —
R 3, 3 Desolvens A: pacem peccatorum AB:
lies Pictonum, was der Reim fordern würde V —
R 3, 7 Orante victoriae A. —
Li 3. Xoct. A 3. 4 Deo sit A. —
R 1, 2 antistes sociat A, satiare B. —
R 2 fehlt B. —
R 3. 1 Job ut alter AB. —
In Land. A 1, 4 in sacrificio
AB. —A 2. 1 cum minoribus B. —
A 2. 5 Xon ignavis laudibus B. —
A 3, 4 Sic fehlt B. —
A3, 6 Ejus cornu Dominus B. A4. 4 Meridie, —
niane, vesperi B. —
A 4, 5 adversis et prosperis B. A 5, 2 Fidem et —
m »res B. —
Ad Bt-ned. A, 2 Lictor infidelium B: 8 donis gratiae B; 9 fehlt
AB. —In 2. Vesp. ad Magu. A. 1 dux Clonardiae A: 5 sqq. Juva nos
vecordes in virtutis ave, das übriofe feht B.

52. De saneto Firmiiio.

In 1. Vesperis. Ad Matutinum.
E. Pro nobis miseris, Invitatorium.
pie pastor. ne pigriteris Regem Firmini,
Exorare bonum, qui nescit cedere üni,
qui fecit cuncta. patronum, Semper adoremus,
V. Ut nos hinc ad se laeti sibi jubilemus.
trahat. o Firmine beate.

Ad Magnificat.
Nocturno.
In 1.
A. Cuncinat ordo chori
Antiphonae.
patris omnipotentis honori,
Qui te firmavit, Moribus et vita
Firmine, sibi ditavit, serieque reluxit avita,
Ecclesiae postis Sed meritis morum
ürmissime victor et hostis. titulos transcendit avorum.
 141

2. Ortus Narboiiae, Kesponsoria.

zabuli pressa ditione 1. Hic vir cum turbis
Deseruit gentem dum portas introit urbis^
gentilia sacra colentem. Oscula leproso
dat terribili scabioso
3. Et petit Uzeciam
Y. Restituitque cutem
veram quaerenclo sophiam,
simul amissamque salutem.
Servos, aiicillas
postponens praedia, villas. 2. Cumque thorum premeret
noctu languensque jaceret,
Responsoria. Angelus accedens
1. Fratres, laetemur has voces adstitit edens:
sacramque diem veneremur, Y. Quo deliquisti,

Qua coepit vere delevit gratia Christi.

vitam Firminus habere, 3. Subdidit absque mora,

V. Sit lux haec celebris, quam sit prope funeris hora,
sit pulsis Clara tenebris. Gras, ait, in caelis
concivis eris Michaelis,
2. Digne Dei fili,
Y. Ac florens palma,
bone, provide pastor ovili.
quam concio percipit alma.
Rite gregem tractans
pietatis et ubere lactans ;
In 3. Nocturno.
Y. Res probat ipsa datum
Antiphonae.
digne tibi pontiticatum.
1. Impliciti morbis
3. Vir casti cordis
in partibus illius orbis
totius et inscie sordis,
Patris virtutem
Mirari posset,
sensere merendo salutem.
tua qui jejunia nosset,
2. Quadam vero die
V. Pervigil in psalmis
surgit sanctaeque Mariae
insistens cantibus almis.
Yalvas intravit
missamque illic celebravit.
In 2. Nocturno. 3. Dum vero vadit,
Antiphonae. sicut sacra lectio tradit,
Dulce melos audit,
1. Praesule defuncto
quod coelica concio plaudit.
Firminus ab ordine cuncto
Poscitur, legitur, Responsoria.

rapitur, dignus reperitur. 1. Hunc decet extoUi

vocis moderamine molli,
2. In medio gyro Cui Deus hymnorum
murorum schemate miro dedit auditum superorum,
Ecclesiam struxit, Y. Hunc admiremur
laus cujus ubique reluxit.
cantuque sacro veneremur.
3. Altera vero foris, 2. Cumque boves funus
non parvi structura decoris, traherent, bos occidit unus,
Yerax est testis In bovis occursus
patris actibus hujus honestis. properans quem sorbuit ursus,
 n

— 142

Y. Ejusdemque pari 4. In Domino crevit

didicit fem blanda jugari. Dominique in monte quievit,

3. Xon hunc pauca virum Ad lau dem cujus

vox cleri personet bujus.
reddunt miracula minim.
Vita, lege necis 5. Laus igitur Domino
reparantem lumina caecis. resonet clarissimo trino,
V. Erectis claudis Hie pro quo mundus
resonant pi-aeconia laudis. superatur sie furibundus.
Ad Benedictus.

Ad Lau des. A Nautae turba minis

ad mortem ducta marinis,
Autiphonae. Illico tranquillum
1. Laudibus est dignus habet aequor ut invocat illum,
pastor bonus atque benignus, Firminns dictus.
Quem Deus insignit, Firminns sit bene dictus.
quem sanctus spiritus ignit.
I n 2. Y esperis.
2. Donis florescens
Ad Magnifieat.
\irtutis adhuc adolescens
A. Christum laudemus
In Christo crevit
laudandoque raagniticemus,
semper mundanaque sprevit.
Qui sancto palmam
3. De Domino meditaus Firmino contulit almam
et in omni tempore vitans Et confessorum
CriminibUb subigi numeiiim fructumque bono-
mundo voluit cnicifigi. rum.
Brev. Vapincense imp. Vapiuci 1499. —
In 1. Xoct. A 1. 2 serveque
reluxit ad vita. —A
4 titulos transcendit araoris.
1. R 1, 3 vere felilt. — —
In 2. Xoct. R 3. 4 couscins eris. —
In 3. Xoct. A 2, 4 illic ergänzt. —
R 1, 4 audituri superorum. —
R 3. 3 lege nescis. Ad Ben. 1 Xauti — :

4 jubet aequor ut: o Firminns et vinctu«.

53. De sancto Firmiuo.

In 1. Y esperis. Qui corouat gloriosum
Super Psalmos. Super aethera Firminum.
Coelorum Dominum
glorificemus
Firmini celebris
In 1 . X c t u r 0.

festa colentes, Antiphonae.

Cujus concelebrat 1. Stemmate praeclarus.
voce perenni vir nomine Faustinianus,
Festum tripudians Doctrinae speculum,
ordo supernus. fidei jubar Ambiauensis,
Ecclesiae genuit.
Ad Matutinum.
quem Firminum vocitavit.
Invitatorium.
Adoremus Dominum. 2. Cujus principio
Confessoiiim praemium, vita beata
 — 143

Maturis teneros 2. Actibus et verbis

sensibus annos conservans corpus honestis,
Oppressit veterum Arcem conscendens
facta sequendo. optandae virginitatis,
3. Ne fervor juvenilis eum Tutus despexit
vacuum superaret, spicula luxuriae.
Otia diflfugiit
3. Congaudens laetis
mentem perimentia, sacris
et moestis compatiendo,
Saepius insistens
Exoptans aliis,
precibus librisque legendis.
quaecunque sibi cupiebat,
Resijonsoria. Yires pestiferae
subniit invidiae.
1. His studiis puer iste
refertus amore supemo,
Responsoria.
Delicias spernens
mundanae luxuriei, 1. Cumque jam salutis auctor,
Optabat patriae electorum gaudium,
coelestis adire senatum, Talis vitae declarandum
Y. Moribus egregiis comprobaret meritum,
praeponens alma caducis. Mira coepit operari
2. Aetatis lubricae per hunc suum famulum,
quae poscunt tempora, vitans Y. Ne lateret indigentes
Et magnis modicos luce lumen spien didum.
ornans virtutibus artus,
In robur meruit 2. Hac Joliannes, Lugdunensis

mundus transire virile, pontifex egregius,

Y. Quod nuUus potuit,

Fama virigaudens factus
nisi sacro flamine fultus. claris pro magnalibus,
Grates rerum patri solvens
3. Carnis ab illecebris
intimis ex sensibus,
Emerso flore juventae
Convocatis Gallicanis
Jam vir exstans hie beatus
in unum praesulibus,
Bella parat vitiis
Ambianicis Firminum
Fidei circumsitus armis,
consecravit plebibus,
Ut Corona perfruatur
Y. Ut benignis verbum Dei
Y. Multiplices vigil exsuperat
ipsius sermonibus
cuneos vitiorum.
Pullularet profanorum
occultatum vepribus.
In 2. Nocturno.
3. Gloriosus liic antistes
Antiphonae.
Ambianis remeans
1. Yestitum nudis, Tam benigne quam prudenter
dans esurientibus escam plebem sibi traditam
Munere largifluo, Invitavit ad coelestem
parcesibi quaequeministrans, introducens patriam,
Supposuit pedibus Y. Yerbis atque factis docens
crimen avaritiae. eos vitae semitam.
 — 144 —
I n o. Noc t u riio. Carnis viribus abjectis
Antiphonae. Coeli jungitur catervis.
V. Reddidit caecatis visum^
1. Haec inter Romam
Claudis gressum,
pergendi magna voluntas
Liberavit, quos vexabat
Accidit illi,
Vis iniqua daemonum.
Ut loca, quae cineres
Petri Paulique tegebant, 8. Adest dies gloriosa
Viseret orans. Annuatim recolenda,
Qua confessor venerandus
2. Excepit gaudens
Carnem reliquit Finninus.
fama volitante patronum
Ut post carnis vitae lapsum
Advenientem
Deo vivat in aeternum.
Papa Vigilius hunc,
V. In lege Domini fiiit voluntas
vigilis quem nomine dignum
ejus die ac nocte.
Vita docebat.
3. Expleto voto
In Laudibus.
triduoque moratus ibidem
Cum patre summo, Antiphonae.
Ne comissa sibi 1. Sanctus Firminus
plebs desolata magistro coelestibus adsociatus
Vim pateretur Signis miriticis.
Hostis perdocti, quantus erat, docuit.
reditum, tueatur ut ipsam.
2. Ad cujus sanctum
Poscit ab illo.
languentia membra sepul-
Responsoria. chrum
1. Summus ad haec praesul Vires antiquas
Firmino dicta beato coelitus recipiunt.

Sacra paravit: 3. Creditur aetherea

Ad patriam regredi pastor Firminus in aula
concedimus atque jubemus, Subveniens miseris
Sancte sacerdos, talibus indiciis.
Jus et apostolicum 4. Sit, benedicte Dens,
Romani laude senatus, tibi gloria, quem benedicit^
Ecclesiaeque Quisquis sanctoram
Gentibus occiduis festa pie recolit.
nostra vice praeiicientes Laudemus Dominum
5.
Praesulibusque, moderantem sceptrapolorum^
Y. Agricolam, messis Per quem Finninus
Domini quoque multiplicetur, confessor gloriticatur.
Eligimus te.

2. Apostolicis praeceptis In Vesperis.

2.
Exhortatus vir insignis
Urbem redit Ambianis, Ad Magiiificat.

übi plenus sanctitatis A. Ave, pastor gloriose,

Post haec vixit multis annis; Ave, confessor inclite,
Sicque clarus claiis signis Firmine vir sanctissime.

i
 — 145 —
Ave, regi regum tuae
Preces, pater, sunt acceptae,
Qui te sanctum sanctissima
Sua probavit dextera,
Cum missarum solemnia
Celebrares suppleus cuncta
Tua manu consecranda.
Tuis quapropter precibus
Emunda, quae commisimus.
Brev. ms. Ambianense saec. *^/i4. Cod. Arabiancn. 112. A. Brev. ms.—
Ambianense saec. 15. Cod. Ambianen. 113. B. —
Brev. Ambianense imp.
Parisiis 1520. C.
In 1. Vesp. ad Magn. A prosaisch. —
In 3. Noct. A 1, 1 Haec iter C. —
R 2, 9 risum A. — In Land. A 4, 2 benedixit C —
Ad Bened. A prosaisch. —
Das Officium zeichnet sich aus durch eine bunte Mischung verschiedener
Versarten innerhalb derselben Strophe. —
Es g-iebt zwei Heilige des Namens
Firmin, beide Bischöfe von Amiens die beide am 25. September verehrt
,

werden, von denen der eine (vgl. das folgende Officium) Märtyrer, der andere
Bekenner ist.

54. In Inveiitione s. Firmini.

In 1. Nocturno. Indiciis sensit variis

grex religiosus,
Antiphonae.
Quantus erat vel quid poterat
1. Martyris insignis pastor pretiosus.
Firmini inventio, signis namque pium
V. Obsequium sibi
Multis famosa coelo tribuente
multumque Deo pretiosa,
Fulsit ei virtute Dei
Omnibus obsequiis lux missa repente.
est recolenda piis.
2. Lux radio terrae gremio,
2. Sed ditata bono
qua per te nitebat,
Domino miserante patrono
Reliquias prideni plurimas
Munere pro tali
latuisse docebat,
merito plausu speciali
Namque sciens cor prospiciens
Urbs Ambianis
Votum fore dignum
exhilarata canis.
Hoc
quaerulis tribuit famulis
3. Unde tibi, Christe,
ex grammate Signum,
laudes referens chorus iste
V. Ut foderent et perciperent,
Plaudat et exsultet,
quod tam cupiebant,
variis et in orbe resultet
Et paribus quidem precibus
Laudibus ecclesia votisque petebant.
sedulitate pia.
3. Ut patuit, locus enituit
Responsoria. mox diguus honore,
1. Cum glacie tellus hodie Mirifico satis immodico
brumaque rigeret, perfusus odore,
Et mediis diffusa viis Sol etiam torrendo viam
nix alta jaceret, copiae glacialis
Dreves, Historiae rhythmicae. 11. 10
 n

146

Incaluit nee post riguit 3. Egregii pariterque pii

gravitas hiemalis, miracula tanta
V. Sed tenenim ver florigeruni Qui reeolis, cum recticolis
Caput extulit liora. nova cantica canta,
Qua inicuit. qua geiimia t'uit Nee dubites, ea si retices,
producta decora. mirabiliora
Posse Deum, sed semper eum
devotus adora;
I u 2 . N et u r 0. V. Qui potuit, quidquid voluit,

Antipliouae. quod saepe probavit,

Magnifieans et glorificans,
1. Moxque dies, quam teiiiperies
quos ipse vocavit.
ea sie decoravit,
Delicias urbes alias
In 3. Nocturno.
sensisse probavit.
Antiphonae.
2. Belovacum nee Cameracum
1. Quanto naturalibus
nee Teroanenses.
Operibus
Quando fuit. res non latuit
Magis sunt contraria
nee Noviomenses.
Prodigia.
3. Sed propria mox quisque via, Tanto sanctis omnibus
qua sensit odoreni, Major inde gloria.
Vertit iter Domino pariter
Nihil mirabilius
2.
moderante laborem. Quam nocturnus radius,
Ut noete contrarius
Responsoria.
Fiat noctis socius.
1. Tunc niraia cum laetitia
Tam sacrum ministerium
3.
stupuere videntes. Celebrante Salvio
Sic faciem renovasse diem In Ambianensium
camposque virentes.
Suburbio,
Litigium foret ergo pium Vicinarum eoncio
tibi cernere pulchnim,
Superveuit urbium
V. Cum properant, ut vota ferant
Odore solo nuntio.
tangantque sepulchrum.
Responsoria.
2. Tam miri qua parte viri
Sacra membra ferentes 1. Stupet liorror hiemalis
Substiterant, quando poterant Et miratur, quae vel qualis
penetrare sequentes, Est ista mutatio,

Ceu variis ibi deliciis

Quis est iste tam jucundus,
impressa tenebant Pro quo vernat ita mundus
Ora viae, qua reliquiae
Hiemis in medio,
sanctae veniebant. Y. Dans naturac fracto jure
V. His pridem dant scripta tidem, Rosam juneto lilio.
sie namque priores 2. Adjaeentes populi,
Delicias mittuut patrias Quis hujus miraculi
ad superiores. Detulit ruraores,
 — 147

Ut ita veneritis Meruit honorari,

Gressibus tani siibitis, Ut sanctorum Fusciani
Ac si liabueritis Victorini et Gentiani
Proprios doctores, Corpora inveniret.
De locis vestris siuguliV 2. Inveniendum
V. Odor fuit nuntius, Beatissimi
Quo perl'usi dulcius Firmini martyris
Occurristis seduli. Corpus beato
3. Odor sancti Praesuli Salvio
non solum cohibet Digne pro meritis
Morbos leviores, Honorando
Saiiat lepraiii Misericorditer
et sanat quoslibet Reservavit.
Pessiraos humores. 3. Odore mellitluo
Polens talis medicus, Perfusi continuo
Cujus vires operis Convalent aegroti;
Sensit elephanticus Nee soli, qui veniunt,
Secus ripam Ligeris. Sed vim ejus sentiunt
V. In hujus memoria Etiam remoti.
Tenet in homagium 4. Elementis immutatis
Ab ecclesia Tempus factus est aestatis
Vallem gentium In horrore nivium,
Haeres sui generis. Et setotum dedit gratis
Mundus ad obsequium.
5. Virent prata, fiorent liorti,
Ad Landes.
Sed et fructus sunt exorti
Antiphonae.
Formae jam plenariae,
1. Praesul Honoratus nomine Nee est ante
Et merito ac nobilitate Visus tantae
Tantae dignitatis munere Calor epidimiae.
Brev. ms, Cameracense saec. 15. Cod. Parisien. 17295. Erste Vesper
und Invitat. fehlen. —
In 1. J^oct. F^ 3, 6 capie glacialis Hs. In 2. Noct. —
A 2, 2 Teroanensis Hs. —
A 2, 4 Noviomensis Hs. In 3. Noct. R —
1, 5 Pro quo servat Hs. eine Verwechslung, die sich vielleicht aus dem
Hauptwort verna erklärt.
,

—
R 3, 12 Tenet in hominum Hs. In Laud. —
A 5, 6 ist dem Sinne nach rätselhaft. Ad Bened. A prosaisch.

55. De sancto Folquiiio.

In 1. Vesperis. Ad Matutinum.
Ad Magniticat.
Invitatorium.
A. Exsultemus Deo omnes
Hunc in sanctis collaudantes Deum magnum Dominum
Folquine sacer, ave, Adoremus humiliter,
Preces audi, culpas dele, Qui Folquinum sanctum suum
Nos bis festis fac adesse Coronavit perenniter.
Et aeternis non deesse.
10*
 148 —
In 1. NocturDo. V. Yirtutum clarus
titulis athleta beatus
Antiphonae.
Ordine Melchisedech
1. In Folquini mente sacra
rite locatur ad haec.
Seniper fuit lex divina,
Ünde fructum sanctitatis 4. Constitutus in sublimi
In tempore suo dedit. speculator Domini

2. Hie studebat in timore Clamat verbis et exemplis

salvantur plurimi,
et
Regi Christo deservire,
Discipliiiani apprebendens,
V. Ecclesiaeque decus
simul Omnibus omnia factus.
Viani justam non relinquens.
3. Invocantem exaudivit
In 2. Nocturno.
Sanctum suum, quem dilexit,
Hinc jam nobis, rex, placare Autiphoiiae.
Eo tibi supplicante.
1. Ad hunc montem suspirare
4. Verba sua ac clamorem Fac nos, praesul sanctissime,
Dei flectens ad amorem Ut exutos carne gravi
Domum ejus introivit, Excipiat aula coeli.
Adstans ibi regem cernit.
Vitam ei dulcedinis
2.
5. Nomen tuum, o Domine, Tribuisti in supernis,
Quam est eunctis mirabile, Longitudiuem dierum
Qui, quem vita decorasti, Donans omne per saeculum.
Coelo dignum sublimasti. Hie animam adhuc vivens
3.
6. Aequitatem vultus Dei Non in vano accipiens
Quia novit contemplari, Nunc a Deo salutari
Hüne in monte sancto palma Suo gaudet coronari.
Laetum ditat sempiterna.
4. Omnis terra Deo cantet
Responsoria. Et cum sanctis annunciet
1. Ortus Clara puer sanctus In populis ejus mira,
Folquinus prosapia Inter gentes magnalia.
Imbuendus liberalis
5. Regnat Deus in aeternura,
doctrinae scientia Cujus est cum sanctis regnum,
Datur scholis, post nonnuUis Unde tibi, o Folquine,
profuturus populis, Lux orta est laetitiae.
V. Derelictis a superna
6. In conspectu summi regis
Jesu Christi gratia.
Jubilando sanctus plaudit,
2. Indolis eximiae
Hinc cantate exsultantes,
sacra dogmata philosophiae
In cithara psalmum dantes.
Ut primum cepit,
nil mundi gaudia duxit, Responsoria.

V. Tota virtute satagens 1. Vir beatus sancti glebam

tibi, Christe, placere. Audomari inclitam
3. Ad regimen sancto Dolet captam sequens eam,
pietatis amore vocato sed superna pietas
Cunctorum votis Corpus sistens hostes fugit,
datur infula pontificalis. hinc praesul tripudiat.
 — 149 —
V. Amborum meritis 2. Diem festum solvit sancti
operatur vis deitatis, Insistens quidam operi,
Dum sacer ille suae Quo percusso vi divina
redditus est patriae. Contrahuntur ejus crura
V. Ac repens manibns
2. Dum vult sanctum supplantare
longos traxit cruciatus^
praesumptor adveniens,
Cui, Folquine, suum
Ob reatum hunc percussit
reparas sanctissime gressum.
ira Dei saeviens,
V. Cum sibi conjunctis 3.^ Praesul Christi gloriose,
poenam luit improbitatis. Servis tuis condescende,
Tui pignus^sit amoris
3. In Sithiu tumulari
Praesentia corporalis,
Voto fuit sacerdoti,
V. Post vitae cursum
Moxque Deus cunctae plebi
trahe nos ad gaudia sursum.
Sacrum corpus comitanti
Per aquarum vastum amnem 4. Rex coelorum, pie Deus,
Viam parat glacialem. Ad te spectat laus illius,

V. Cujus in obsequium Tu per eum nobis parce

ruit obviam concio fratrum Ac redemptis miserere.
Bertinique latus V. Plasma, Christe, tuum
est ad dextrum tumulatus. defende benignus ab hoste.

4. Ad sepulchrum viri Dei

Quidam pedum sospitati In Laudibus.
Monachorum est donatus,
Antiphonae.
Unde illi plus devotus
Haec in laude scribit ejus. 1. In decore tuo, Deus,
V. Folquini veneranda patris Tecum regnat vir beatus,
hie merabra locantur, Sanctitudo domus tuae
Qui praesul Morinis Decet eum sine fine.
exstiterat celebris.
2. Cuncti Deo jubilate,
Nomen ejus est suave.
In 3. Nocturno. Cujus portas, o Folquine,
Meruisti introire.
Ad Cantica.
3. Ad te, Deus, vigilantem,
Vir beate, te poscentum
In te semper sitientem,
Offer Vota regi regum,
Suscepisti exsultantem
Qui cibaris pane vitae,
Tuum sanctum sacerdotem.
Christo tibi cohaerede.
4. Sancti Dei et humiles
Responsoria. Ac Domini sacerdotes

1. In occursum sui regis

Cum Folquino regem Christum
Benedicant in saeculum.
Dei servus vigilavit,
Ut, dum venicns pulsaret, 5. Landet coelum, landet terra
Ei statim aperiret. Creatoris magnalia,
V. Ad nutum Domini Nosque dignos tua laude
servivit mente fideli. Fac cum sanctis, rex gloriae.
 — 150 —
Ad Henodictus. 2. Hie athlcta tuus,
celebris pietate patronus,
A. Folquine, tuis
Post invictorum
pius pastor coelitus adsis,
certaniina piena laborum
Te inemorein nostri
Migrat ad aethereas
faciat cienientia Christi,
hüdie gaudendo choreas.
Ac per eum, Christe,
nobis petinius miserere.
8. Quam laetis donas,
quem sie, Deus alme, Coronas,
Coelica largiris
In 2. Yesperis. aeternaque pro perituris.

Antiphonae. Ad Magnificat,

Gloria sanctorum, A. Rex inmiense, sanctis palmam

Deus, accipe vota tuorum Praestans nobis da veniam
Nosque tuas laudes Et clementi bonitate
in Folquino venerautes Cum Folquino nos respice,
Respice placatus Ut, qui praesens est corpore,
nostros solvendo reatus. Nunquam desit pietate.

Antiph. ms. Bertinianum saec. 15. Cod. Audomaren. 204. Ad Matut. —

luv. 4. Coronat Hs. —
In 1. Noct. R 1, 1 Ortiis inclita Hs. R 1, 7 —
Derelictus Hs. — Verfasser des Olticiiiins ist zweifellos Folquiniis Abbas
L a u 1) i e n s i s (968 — 990\ der auch die Tita Folquini g-esclirieben. Ygl. INIonum.
Genn. 88. XV 1, 8. 428 Was uns nämlich hier das 4. Responsorium der
11'.

zweiten Noctiirn berichtet, dasselbe erzählt uns die Vita (1. c. 8. 429, Nr. 12)
von einem Mönche Namens Folquinus, der oflenbar mit dem Schreiber der
Vita identisch ist und der, quoniam grammatice erat instructus, auch eine
Grabschrift in drei Distichen verfafste. Die "SY'rskunst des vorliegenden Offi-
ciums trägt auch alle cluirakteristischen Zeichen des 10. Jahrhunderts an sich,
wie ein Vergleich mit Officien und Hymnen derselben Zeit, ich erinnere an
Hucbald, beweist.

56. De sancto Fasciano.

In 1. Vesper is. 4. Cumque Dei cuperent

Antiphonae. Quintino numina fari,
Vinclis praefecti
1. Bis quondam seni
vexantur Rictiovari.
Roma venere patroni,
Gallorum populis 5. Addicti poenis
depromere jussa tonantis. oculorum lucc privantur,
Verticibus sectis
2. Praeconiis plures
Christum sanxere vacantes, palmam meruere triumphi.

Optatum intirmis
robur reddendo catervis. Ad Magnificat.

3. Quos v^ictoricus A. Speciosus splendens Christus

caelebs inter fuit unus in omnipotentia,
Aut Tuscianus Qui sanctorum exstas decus
socia deitate refertus. et fomes sensit! cus,
 — 151 -
Tusciniani nobis atque 3. Nobilitate cluens
Victürici martyrum, quibus obvius ecce viator
Gentiani quique donas Gentianus adest
celebrare praemia, iuclitus atque Senes.
Petimus, ipsorum ut nos
niuniant suffragia,
In 3. Nocturno.
Quorum tibi gloriosa Antiphonae.

coniplacuit passio. 1. Alloquio cujus

sancti dum forte fruuntur,
Ejus agnoscunt
Ad Matutinum. corda sitire Deum.
Invitatorium. 2. Ante bis jam triduo
perhibet se corde subactum,
Christum suppliciter
regem regum veneremur, Ut mentem votis
cogat amare Deum.
Qui donat sauctis
praemia digna suis. 3. Cum vicissim pastu sancti
solarentur mutuo,
Praeses plectens mox advenit
In 1. Nocturno. Gentianum capite,
Antiphonae. Reliquos ad capiendum
deducens martyrium.
1. Sceptra caduca soli
cum Maximianus haberet, In Laudibus.
Praesidis ad solium Antiphonae.
provexit Rictiovarum, 1. Praeses ait sanctis
astutus dicite, cujus
2. Tempore quo plures :

Estis cultores
Roma venere fideles,
numinis atque Dei ?
Gallorum plebi
coelorum pandere regnum. 2. Nos, ajunt, patrem,
verbo qui cuncta creavit,
3. Quos inter coeli Formavit sancto
Fuscianus, mystica lampas, flamine quique suo
Et Victoricus Credimus et veneramur.
simili fulgore refulsit.
3. Sanctos tunc oculis
frustrata est praesidis ira,
In 2. Nocturno. Clavis ignitis
antra rimans capitum.
Antiphonae.
4. Gaudebant sancti
1. His inerat fidei sese pro nomine Christi
lumen Christique triumphos Affligi poenis
Dicere, deine curae suppliciisque mori.
Quintinum quaerere sanctum.
5. Corripiens tunc tela manu
2. Regia martyrii Mavortia praeses
redimitum munere coeli Transfodit sanctos
Sed jam Quintinum atque necavit eos
sumpserat emeritum. Verticibus sectis.
 — 152

Ad Benedictus. In 2. Vesperis.
A. ^leiiibra beata florent
Ad Magnificat.
cum vitao munerc quassa,
Sanctis paratur A. Tibi, Christe, semper exstat
gloria continua. laus et jubilatio,
Lux cmissa polo Fusciaiii, Yiotorici,
loca [sacra] forte venustans Gentiani pariter
Dignos fuisse indicat, Hodie qui nos laetari
Quod coeli penetrent concedis martyrio.
eorum spiritus aulam
Christi favente gratia.

Brev. ms. Catalaimense saec. 13. Cod. Calmoutan. 31. A. Brev. ms. —
Meldense saec. 14. Cod. Parisien. 1258. B. —
Brev. ms. Meldense saec. 14.
Cod. Parision. 1266. C. —
Brev. ms. Catalaimense saec. 14. Cod. Parisien.
1269. D. — Brev. ms. Corbejense saec. ^"^/is. Cod. Ambianen. 116. E. —
Brev. ms. Silvanectense saec. 15. Cod. Parisien. 1268. F. Brev. ms. —
Morinense saec. 15. Cod. Parisien. 17 997. G. —
Brev. ms. Meldense saec. 15.
Cod. Parisien. 1054. H. —
Brev. Silvanectense imp. s. 1. 1486. I. Brev. —
Ambianense imp. Parisiis 1530. K.
Die Responsorien aller 3 Noct. sind prosaisch. —
In 1. Yesp. A 1 2 ,

Romani genere patroni H. —

A 5, 3 Verticibus sc])tis H. —
A 5, 4 palmam
monere H. — In 3. Noct. A 2 und 3 umgestellt H. —
A 3, 1 Dum vicissim
B. — In Land. A 2, 3 Firmavit B. —
A 3, 4 rigans H. —
A 5, 5 Verticibus
scitis H. — Ad Bened. A, 2 cassa CH; 4 coutigua H; 8 quo coeli B, quos
coeli penetrarunt CH. —
Die Zusätze von E, das monastische Form hat, lasse
ich als unerheblich fort. H3innus in Land: Speciosus splendens Christe.

57. De sancto Georgio.

In 1. Yesperis. Ad Nocturnum.
Ad Magnificat. Antiphonae.

Gaude, Capadocum, Clara Georgius

nobilis regio, ortus prosapia,
Sacro Georgii Tide conspicuus
vernans martyrio, et Christi gratia,

Cujus ecclesia Nil mundum reputans

firmata trän situ vel mundi meritum,
Deum maguiticat Miles efticitur,

exsultans spiritu. tribunus militum.

Dum regum feritas

Ad Ma tutin um. sanctos persequitur,
Et danda gladiis
Invitatorium.
gens sancta quaeritur.
Summo regi summa laude Mortis Christicolae
Jubilando, applaude,
vir, metu perterriti
Cui servivit spc coronae Passim per latebras
Christi miles in agone. latent absconditi.
 — 153 —
3. In tormentis Qua praecinctus
sanctus robustior, dignas ex intimo
In responsis Lau des ore
apparet acrior solvit et animo.
Et jam tortus 2. Plebs assistens
ipsum carnificem buic spectaculo
Per sermonem Jaculatur
torquet multipiicem. viso miraculo
Responsoria. Et contempto
1. Christianae testis legis solis sirnulacro

Et athleta summi regis Sacro [fontis]

Nil formidans caedem mortis se mergit lavacro.

In conflictu stabat fortis, 3. Quos suscepit

V. Pro nihilo blanditias divina dextera
Ducit vel minas regias. Confitentes

2. Caesar face culpas et scelera,

furoris inipii Jam corpore
Concitatus sopito criminum

verbis Georgii Puras levant

Cbristi testem manus ad Dominum.
dat carnifieibus 4. Sanctus martyr
Cruciandam conversos instruit
duris verberibus-, Et instructos
V. Caesar preces baptizans abluit
et vota porrigit, Baptizatos
Deos laudans, commendant numini
qui suos diligit. Benedicens
3. Praesentatur opera Domini.
vir sanctus Caesari, 5. Princeps terrae
Quem contemplans motus invidia
vultu non hilari Promulgata
Minis monet mortis sententia
atque blanditiis, Virum Dei
Ut ab ejus necari praecipit,
cesset injuriis ;
Spiculator
V. Jam securus necandum suscipit.
martyr de bravio
Spreto gaudet Ad Benedictus.
regis imperio. A. Deputatum
sanctum martyrio
In Laudibus. Comitatur
Antiphonae. fidelis concio,
1. Regnatoris, Sed securus
qui juste judicat, sanctus de praemio
Miles fortis Vitae cursum
virtutem praedicat, finivit gladio.
 — 154 —
In 2. Vesperis.
Ad Magnificat.

A. Georgi, pater et domine,

Gemma fulgens in coeli culmine,
Exorando Dei clementiani
Servis tuis implora veniam.

Brev. ms, Yalontineiise saec. 15. Cod. Atrebaten. 1142 (552). — In

1. Noct. R 1, 1 legis testis Hs. — R 1, 6 Duci.s vel Hs. —
R 2, 11 Deum
landaus Hs.

58. De saiieto Gisleno.

In 1. Vesperis. 3. Culmen prosapiae

divino sprevit amore,
Ad Magnificat.
Ob coeli gazas
A. pater aeterna, terrae placet omnis egestas.
Gislene, corruscus in aula,
4. Scbolis prudentum
quantus bonos,
Sit tibi
studio datus inde parentum
nunc coelicus inspicis heros ;
Addidicit propere^
Nos quatimur saevis
quae sunt rationes in arte.
mundo fluctuante procellis,
5. Junctus Atbenis
Respice per Christum
post liaec veneranteralumnis,
lacrimas et vota gementum,
Quaeque philosopbicae
Luniinis ut tecum
penetrat fastigia sectae.
sit fas contingere portum.
6. Inscia sed veri
quam sit sapientia mundi,
Ad Matutinum. Mox ubi comperuit,
auimum coelestibus indit.
Invitatorinni.
Responsoria.
Progenies lucis,
Gisleni plaudite festis, 1. Ortu Gisleni
Est quia coelicolis Graecorum sanguine clari

sociatus in aetbere civis. Fit Status ecclesiae

divina clarior in rc,
Utpote quam meritis
In 1. Nocturno. puer inclitus auxit opimis;
Antiphonae. V. Floruit exili
sub pectore mente virili.
1. Inluxit nostris
2. Laude sacerdotii
coeli miseratio Gallis,
venerandus in ordine cleri
Attica Gislenum
Sanctus, item norma
tellus ubi protulit almum.
praeclarus Basiliana,
2. Splenduit in puero Lustrat bonorata
praecclsae stirpis origo, Francorum saecula Roma,
Sed virtus potior, V. Lustrat artibus his
tum morum gratia major. sancti verbo fruiturus.
 — 155 —
3. Gislenum dictis Responsoria.
ubi mulcet praesul amicus, 1. Quo properet, sanetus
Castrilocum migrat, jam praeduee doetus,
aquila
operi vigilantior instat, Cum ursam
catulis
Hinc peragenda ratus, Ursdungi in valle repertam
monuit quae coelica virtus. Effugat et capsam
V. Lantbertum sane repetit cum vestc saeratam,
sociat sibi Belliriumquo. V. Ut Christi cultum
4. pietas Domini, statuat genus omne ferarum.
virtus maxima Christi,
2. Cella fit interea
Desinit ira canum,
divinis cultibus apta,
petiit ubi bellua sanctum,
Hie omni latebra
Omnibus evulsis
sancti sudorc noeivis
stat vestis tutior umbra-,
Surgit apostolicis
V. Tpsi cum ducibus
Petri Paulique triumphis
miratus rex Dagobertus ;

V. Gloria sit trino,

Cedendum statuit,
qui glorificatur in uno.
ubi tanta negotia discit.
3. Praesul ut Autbertus
In 2. Nocturno. Gisleni comperit actus,

Antiphonae. Evocat, inquirit;

sum Graeeus Christicola,
1. Doctus apostolicis
inquit^
mundum superare magistris Quod videor gerere,
Sese heremi castris
jussere oracula Romae,
sociat vir spiritualis.
V. Nunc favcas coeptis,
2. His junctis certat, cum nos prior ipse vocaris.
animam virtutibus ornat,
Nil,quod praetulerit 4. Antistes sanetus
majorum norma, relinquit. divino numine taetus
Nil fore Gislenum
3. Ordinibus sacris
cernit mortale seeutum,
quare veneranter adeptis
Dignior aeternae
Ut dignum fuerat,
simul amplexatur, honorat;
tractat mysteria vitae.
V. Instet uti coeptis,
4. Nee satis est eremi
verbis hortatur honestis.
contentum legibus uti,
Ad benedicendum
Exsul uti Christum
se spondet opusque futurum.
quaerat, decernit agendum.
5. Ergo Dionysii
volvens exempla beati In 3. Nocturno.
Coenobium linquit
et Romam visere pergit.
Ad Cantica.

6. Visitet ut Francos, A. Praesago sanetus

mandatur coelitus heros. pariter spiramine plenus
Est locus Ursdungus, Proelamat gravidam
hie vitae transigat usus. partus angore levatam.
 — 156 —
Responsoria. Et ferat aeternas

1. Auilitis precibus vitae per regna Coronas.

Gisleni rex Dagobertus
Annuit et fundo In Laudibus.
cellam dilatat opimo, Antiphonae.
Ne vivaut iiiopes
Quam fuerit celebris
1.
athletae spirituales.
Gislenus in arce tonantis,
Y. Tum pater: haec vere
Claruit ex urna
tua sunt bcneficia, Christe.
signorum luce stupenda.
2. Ergo oratorio 2. Unde sacri cineris
Gislenus rite peracto furtum struit invidus hostis,
Autbertum geminas Ut jubar exstinguat,
Et Amandum iiivitat olivas, quod prodigiis rutilabat.
Ut praestetur ab bis
3. Dumque cavere putat
benedictio pontiticalis ;
fraudi, se Malbodium aptat,
V. Dant oleum pacis
Sed sanctum prae se
et efiundunt chrisma salutis.
digno venerantur honore.
3. Prelis sidereae
4. Prodi dit ergo reos
fervens Gislenus amore
per Visum mox sacer heros
Waltrudem celebres Et, ni reddatur,
Aldegundemque sorores mortem pro fraude minatur.
Lucratur Cbristo
5. Yi tan dem Stephaui,
verborum dogmate vivo,
qui praesul erat Cameraci,
V. Yestrum, Montenses,
Gemma Dei rapitur,
insigne, et Malbodienses.
cellam cum laude refertur.
4. Sanctus militia
felici laude peracta Ad Benedictus.

Fulgidus et cunctis A. Christe, tibi laudes

meritonim praerogativis quas possumus aut daregrates,
Transit in aethereara Privatos proprii
superis mediantibus aedem, grata quos sorte patroni
Y. Lucis ut angelico Clementer relevas,
gratuletur in arce triumpho tua sit benedicta potestas.
Offic. ms. S. Gisleni saec. *^/i2. Cod Monten. 27 (221). —
In 1. Yesp.
stehen noch fünf AA super Psalmos, die aber in Prosa abo^efafst sind und
spätere Zuthat zu sein scheinen.

59. De sancto Goare.

In 1. Yesperis. Super Magnificat.
A. Adsunt haec nobis
Super Psalmos.
venerandi festa Goaris,
A. Sancte Goar, Domini Qui spernens patriam
confessor et alme sacerdos, coelorum possidet aulam,
Propitius nobis Ejus apud Dominum
tu peccatoribus adsis. precibus relevemur in aevum.
 157

Ad Matutiiium. V. Omnia, quae docuit,

dictis factisque probavit.
Invitatorium.

Eja, Christicolae,
Domino jubilando venite, In 2. No cturno.
Qui confessorcm
Antiplionae.
vexit super astra Goarem.
1. Vir Domini cellam
In 1. Nocturno. Rheni construxit ad undam,
Antiplionae.
In qua devotum
solvit Christo famulatum.
1. Nobilis Domini,
liic

confessor in ordine cleri, 2. Pervigil orando,

Moribus egregiis jejunia castus amando

decus auxit nobilitatis. Creditur angelicam
vir sanctus ducere vitam.
2. Omnia devotus
Domini praecepta secutus 3. Inter virtutes,
Presbyter efficitur, quas exercere solebat,
quia cunctis dignus habetur. Laetus amore Dei
3. Contemptor patriae peregrinos suscipiebat.
mercedis amore supernae
Iste Dei famulus Responsoria.
petit exsilium venerandug. -i

Veri Christicolae
Responsoria. virtutes non latucre,
Namque suo Dominus
1. Laude Deo digna
est in sermone locutus,
celebremus mente benigna
Moenia praecelsi
Haec confessoris
montis non posse recondi,
solemnia Sacra Goaris,
Sic evangelica
Ut mereamur eum
protestantur documenta.
semper habere patronum,
V. Hunc prece subnixa 2. Christus de tenebris
deposeit concio nostra. lumen perduxit honoris,
2. Hie Domini servus ,
Dum sancti meritum
generoso sanguine natus signis fecit manifestum,

Terrenas au ras Ciaudos curando,

et divitias perituras caecis visum reparando;
Deserit, ut rcgnum V- Hie etenim cunctis
mereatur adire supernum, est Clara lucerna decoris.

V. Blanditias vitae 3 Serpens antiquus

fugiens et noxia quaeque. tentator et hostis iniquus,
3. Vir Domini sanctus, Invidia ductus,
divino munere plenus, fraudis zelo stimulatus,
Culturas veterum Non patitur sanctum
coepit damnare deorum, Domini transire quietum,
Hanc firmando iidem, V. Infestando pium
quod sit Deus unus et idem. per inania verba malorum.
 — 158

lu 3. Nocturno. In Laudibus.
Antiphonae. Antiphonae.
1. Verani justitiam 1. Laudibus est digna
sectandü noluit illam justorum lux hodicrna,
Laudibus humanis Qua sanctum Domini
extüUi, ne sit inauis. suscepit regia coeli.

2. Hie quia muadanas 2. Hie sibi commissum

laudes spernit quasi vanas, studuit cumularc talentum
I.umine coelesti Hoc referens Domino
fruitur cum laude pereiiiii. coeli cum foenore bino.
3. Dignus laude fuit 3. Rebus in exiguis
tali. qui sponte reliquit quoniam fuit iste fidelis,

Nomine pro Domini Ingreditur Domini

praeseutis gaudia saecli. praecepto gaudia caeli.

4. Omnib factura
Responsoria.
Dominum per saecula cuncta
1. Sanctum perversus, Landet, glorificet,
justum blasphemat iuiquus, benedicat, semper adoret.
Maiir-uetum tumidus,
5. Cum sanctis Domini
odit mitem furibundus,
nos psallinms omnipotent!
Nam tit pravorum
Festa sacerdotis
bonorum,
contritio vita
sancti venerando Goaris.
V. Despiciunt bumilem
vcrsuti simplicitatem.
Ad Benedictus.

2. Vir Domini rite A. Pastor summe, Deus,

dispensans semina vitae nos respice propitiatus
Dogmate de caelis, Pro confessoris
prudens servusque fidelis sancti virtute Goaris
Yerba maliguantum Et nos custodi,
spernebat et insidiantum nos pace tuere perenni.
V. Distribuendo Dei
verbum sermone lideli.
In 2. Vesperis.
3. Simplicitatis opus
Ad Magnificat.
contestans coelica virtus
Falsiloquos testes Exsultet omnis spiritus
devicit et insidiantes; In laude Christi coelitus,
I)um quasi provectus (^)ui hup erbos dum prost ravit

infans loquitur triduanus, Et mansuetos exaltavit,

V. Juslus bonoratur, Recordatus est gratiae

confunditur insidiator. Reformando nos gloriac.

Brev. S. Castoris in Conflneutia saec. 15. Cod. Capit. Treviren.

165. A. —
ni.s.

Brev. ms. Spirense saec. 15. Cod. Vatican. Palat. 514. 11 Brev. —
Spirense imp. Venetiis 1509. C, —
Den Hymnus zum Officium vgl Ana-
Ifcta XI, p. 126.
 — 159 -
60. De Santo Godeberta.
In 1. Vesperis. 2. Ex imbuta lege Christi

Ad Magnificat. parentela nascitur,

Quam fide catechizandam
A. Alma virgo, sponsa Christi,
Godebertam vocitant,
cohaeres coelestium,
Rore fontis sie deluta
Insignis consors sanctarum
illustratur spiritu
Godeberta virginum,
V. Exorcismis sacris fulta
Audi voces famulorum
domus Dei nitida
pariter canentium
Universali fide[que]
Atque pia iiobis tuum
subarrliata [Domino].
impetra consortium.
3. A puero Godeberta sacris
Ad M a t u t i u u m. jam moribus haerens
Ad Christum toto
Invitatorium.
concepit tendere voto,
Yirgineum decus, aeternum Cui sese castam
regem veneremur, vovit servarier aulam.
Virginis egregiae
V. Prudentum numero
Godbertae festa canentes. sociatur virgo beata,
Lampade succensa
In 1. Nocturno. sponso sie pervigil adstat.
Antiphonae.

1. Spiritus alme, tuum In 2. Nocturno.

nostris nunc suggere lumen, Antiphonae.
Cordibus ut hujus
1. Casta volans hujus
celebremus virginis actus.
jam pulchrae fama puellae
2. Anibianense pago Aures nobilium
Noviomi ad opus veneranda pulsat ac dicere tentat.
Haec Godberta sacro
2. Praevenit hos praesul
fuit edita utroque parente.
virtutum germine fultus,
3. Utque columba piis Eligius Cliristo
nitido de fönte renata Godbertam sponsat et almo.
Actibus intendit
3. Rex divina videns
retinens serpentis acunien.
Lotharius nomine Christi
Responsoria. Mox dat huic dotem
Dulces lingua nostra Christo
donum cupiendo supernum.
1.
reddat alte jubilos, Responsoria.
Qui multis locis beata 1. Sanctissima sponsa Christi
plura credens pignora, Godeberta beati
Nos ab hoste munit armis Antistitis Eligii
Godebertae virginis. roborata doctrinis
V. Reddi, Jesu bone, grates Assumens lampadem cum
ore, Corde condecet, laetitiae oleo
Nani reminiscendo sui Introivit ad nuptias
jugiter auxilii. veniente Domino.
 160

V. ISIemor doiiiinici Responsoria.

praecppti jugiter
1. Magnis laudibus te decet
Cümmouentis :

vigilate, quia
quando
Nescitis,
Dominus veniet.
2. Inclita virgo jugi
studio Godeberta subegit
Corporis illecebras,
aiiimae quaerendo vitellas,
Deligitque cruces
sese suiferre tenaces,
V. Post Jesuni toUendo crucem
mactatur in ara.
3. Gestomm titulis
spatium Godeberta per orbis
Quae celebris meritis,
virtutum lumen in
Te, paradise, tuas
penetrat comitata choreas.
V. Virginis almae
Anima linquens
Carnea claustra
Migrat ad astra.
Frcquentari, o sancta
Godeberta virgo, cui
Dominus abundantiam
Gratiae suae dignatus
Est conferre, quam plurirais
Ad te confugientibus
Intirmis tuo obtentu
Crebris subveniens medelis.
V. Diffusa est gratia in lahiis
Ulis, propterea hencdixit te
Dens in aetermim.
2. Sacro mausoleum
Godbertae corpore comptum
Gestatur, functis
actis, quaedam nam femina nervis
Felici proprium
repedat mox alite tectum;
V. Venerat Audemia
cuncta compage soluta
Yirgineis meritis
ac sospes denique facta.

In 3. Nocturno. In 2. Vesperis.
Antiphonae. Ad Magnificat.
1. Haec inopum miserans,
A. veneranda,
lapsis solamina praebens
speciosa,
Dat Visum caecis,
Compta superni
aegros a clade rcduxit.
Munere regis,
2. Talibus insignis Te, Sacra virgo,
dimissa corporis aula Corde subacto
Spiritus alta petit, Voceque pura
niveus quem suscipit agnus. Quaesumus omnes,
3. Jam, Godeberta, polo Sedula vitae
sociata perenniter agno, Gaudia nobis
Oramus nostras Posce perenuis.
deposce resolvere culpas.

Breviarium Noviomensc imp, Parisiis 1515. —

In 1. Noct. R 2, 9 sq.
lückenhaft. —In 2. Noct. A 1, 4 lies: ducere tentant? —
A3, 2 in nomine. —
R 2, 5 Delegatque. —
R 3, 10 Micat ad. —
In 3. Noct. R 2, 10 lies: est
sospes? — Die hier fehlenden Teile des Officiums sind prosaisch.
 — 161

61. De saiicto Giiillermo.

In 1. Vespcris. 2. In die fervens opere

Ad Magnificat. Vir plenus pietatis
Proventus dignitatis
1. decus ßritanniae,
Egenis distribuere
Praesul Brioceiisis,
Studebat et hoc agere
Guillerme, qui gluriae
Praemiis iinmensis
Cum manibus beatis.
V. Gloria praelatis
Gaudes, nobis gratiae
dabitur, qui dant ita gratis.
Precibus inipensis
Fer opem et veniae 3. quam fervens et sincerus
Pro nostris oifcnsis. In oratione,
Quam benignus et severus
Ad M a t u t i n u m. In correctione,
Invitatorium. Quam fidelis et quam verus
In promissione,
Regem regum liodie
Adorent omnes populi,
Quam discretus et sincerus
Erat in serraone.
Qui coronam gloriae
V. Tali personae
Dedit Guillermo praesuli.
sit laus meriti ratione.

In 1. Nocturno.
Antiphonae. In 2. Nocturno.
1. Bealus vir, qui sequi noluit Antiphonae.
Consilium impiorum
1. Quid vana diligitis,
Nee impulsus moveri potuit filii hominum,
A semita man dato rum. Non quem vos Colitis,
sie,
2. Super montem Domini Exquisivit Dominum.
Sion rex effectus,
2. Vir dolosus et malignus
I)eo est et homini
Non stat ante Deum,
Placens et dilectus.
Sed Guillermus vir benignus
3. In agone salvatorem
Contemplatur eum.
Deum invocavit,
Sic se, mundum et furorem 3. Gloriatur hie in caelis

Hostis superavit. Et honorc colitur,

Nani in pauca vir tidelis
Responsoria. Supra multa ponitur.
1. Guillermus Immilis
Responsoria.
Confessor Domini,
Praesul amabilis 1. Hie vi tyrannorum
Deo et homini, Pulsus exsulavit
Lucro laudabilis Et ad Pictavorum
Talent i gemini, Urbem declinavit,
Prece sit utilis übi commissorum
Suorum agmini. Saluti vaeavit,
V. Huic sint vi ein i V. Utque triumphavit,
super astra sui peregrini. ad oves pastor remeavit.
Dreves, Historiae rhythmicae. II. 11
 .

- 162 —
2. Hie virginale praemium Corde, verbis, opere
Sui Victor obtinuit, Sanctum visitavit,
Sepulta per biennium Sano gaudens ubere
Ejus earo non putruit, Domum remeavit.
In quo pudoris lilium V. Hoc sibi donavit,
Violari non potuit. quem puro corde rogavit.
V. Quam Deus huie tribuit,
gratia magna fuit. In Laudibus.
3. quam sanctum protestantur Antiphonae.
Sanctitatis opera,
1. Domum justi non obiuit
Per quam morbi tot curantur,
Ventorum importunitas,
Languores et vulnera,
Nee aquis multis potuit
Caeci vident, muti fantur
Ejus exstingui Caritas.
Per Guillermi munera.
2. Guillermus in laetitia
V. Quae sunt innumera,
nobis tamen omnia vera.
Coram Deo servivit,
Cujus portas et atria
Confessor introivit.
In 8. Nor turn 0. 3. Deus, ad te vigilabat
Antiphonae. Sitiens orando,

1. Guillermus sine macula Cujus linguae concordabat

Operatur justitiam, Manus operando.
Intravit tabernacula 4. Benedicant creatorem,
Dei patris et gloriam. Qui creavit omnia,
2. Deus, qui vitam gloriae Qui per suum confessorem
Guillermo tribuisti, Tot facit magnalia.
Da nobis sequi gratiae 5. Coeli, terrae, maria,
Viam, quam praeeepisti. Sonus, vox et sermo
3. Guillermus nocens nemini, Dei beneficia
Per gradus caritatis Laudent in Guillermo.
Scandens in montem Domini Ad Benedictus.
Quiescit cum beatis.
A. Guillerme, pastor egregie,
Responsoria, Tutor gregis, lucerna, speculum,
IJriocensis decus ecclesiae,
1 Per Imnc mater in domo lilium
Jam combusta sanum recui)erat, Morum lampas, exemplar prae-
sulum,
Naufragantum factus refugium
Ora patrem misericordiae,
Mare sedat, procellis inq)crat,
Naves salvat ad se clamantium Ut nos salvet, clerum et populum.
Et personas captivas liberal
V. In quo qui sperat,
;
In 2. Vesp eris.
ejus suffragia quaerat. Ad Magnificat.

2. In mamilla misere A. magna dementia

Quaedam aegrotavit, Nostri salvatoris,
Quam corosam ulcere Qui tot per suffragia
Dolens amputavit, Sui confessoris
 — 163 —
Facit mirabilia,
Omnis vim languoris
Pellens et daeinonia,
Cujus 110 bis gnitia
Cunctis adsit lioris.

Brev. ms. Nanneteiise saec. 15. (Privatbesitz) A. Brev. Briocense imp. —

Redonihus 1548. B. —
In 1. Noct. R 1, 2 Confessor Christi B, Die zu- —
gehörigen Hymnen vgl. Analecta XI, p. 264 sq.

62. De saiicto Hermolaiido.

1 11 1 . V c s pe r i s. Piacula famuloruni,
Ut perenni beatoruin
Antiphonae.
Per te fruamur gloria.
1. Avc\ pater eximie, R. Nobis venerandi
Suiiimae vas sanctimoniae, suffragen tur preces Herme-
Morum fragrans odoribus, landi,
Tuae nunc adsistentibus, Quem digne, dum perorat,
Hermelande, memoriae lux coelica fusa decorat.
Pro lapsis dona veniae Regi vitae vivam
Tuis impende precibus. se datsanctus hostiam laudis,
V. Tu, grex coeli sanctus,
2. Castrum exsulta Lochium
de cive coelico plaudis.
Hermelandi praeconium
Summis attollens vocibus, Ad Magnificat.
Ut dato fine cladibus A. sacer, o fei ix
Per ejus patrocinium cenfessor, vota tuorum,
A turbinosis hostium Hermelande pater
Muniaris incursibus. Clemens, audi famulorum,
3. Salve, pater, pastor bone, Ut te donante
Noster aegis et patrone, mundi fugiamus amorem,
Labis expers facinoris, Atque. domus Domini
Quem tui sacri corporis studeamus amare decorem.
Decorasti praesentia,
Gregis esto dux in via Ad Matutinum.
Tui, pater, commemoris. Invitatorium.
4. sacerdotum speculum,
Confessoris ovans
Mundo relinquens titulum
Hermelandi chorus iste
Sanctitatiseximiae
Depromat laudes,
Tuae, pater egregie,
Per quas placeat tibi, Cbriste.
Lampas, lampetra, labulum,
Vino redundans vasculum
Signa sunt sanctimoniae.
In 3. Nocturno.
Prosula.
5. lucerna confessorum,
Quem praeclara meritorum Coelo dignus
Attollit excellentia, Vir benignus
Tuorum, pater, expia Mansionem gloriae
11*
 — 164 —
Est sortitus, In Laudibus.
Redimitus Ad Benedi ctus.
Corona justitiae.
A. Ad aeternae vitae regnum
Veneranilus coelestem patriam
et
Hermelandus, Duc, confessor Hermelande,
Spiritalis gratiae praesentem familiam,
Vas electuni, Ut laetetur tecum tuam
Sequens rectum possedendo gloriam,
Iter innocentiae, Quae nunc tuae sanctitatis
Sab divina recolit memoriam.
Discipliua
Zoua contineiitiae I n 2. Vesperis.
Se praeciuxit Ad Magniticat.
Et exstinxit
A. pie confessor,
Fomenta lasciviae;
vitae qui munere gaudes,
Lucis templum, Hermelande, preces
Dans exemplum et nostras suscipe laudes,
Pacis et munditiae, Ut, qui devotis
Ab hac luce animis celebrant tua festa,
Christo duce Vitae praesentis
Migrans laetus hodie. valeaut vitare molesta.

Brev. Lochense imp. Turonibus 1536. —

Alle übrigen Teile des Officiiims
sind prosaisch; die Hymnen hiezu s. Analecta XI, p. 152 sq.

63. De SS. Hermelando et ßaldo.

In 1. Vesp eris. Ad Matutinum.

Ad Magnificat. Invitatorium.

Praeoccupemus faciem Domini

A. Christo plebs dedita,
In confessione sanctorum.
Sanctorum glebis praedita,
Gratuleris hodie,
Ad Nocturnum.
Tota jucunda,
sis
Super Psalmos.
Erumpens in laudibus
A. Laus litetur in sanctorum
Sursum erectis cordibus
Festo grata numini,
Lauda regem gloriae
Labe mente munda Nam in lege Domini
;

Fuit voluntas eorum.

Spem fide corrobora,
Ecce sanctorum corpora Responsoria.
Hermelandi Baldiciue 1. Mundum ad agni nuptias
Tibi commendantur, Invitans rex coelorum
Votis ergo sedulis, Servos praemisit varias
Dignis concentus modulis Promittens post laborum
A nobis nunc utrique Cursum vitae delicias
Laudes referantur. Mercedem meritorum.
 — 165

V. Ilorum sancti, nunc proprias V. Nobis remitte scelera

Quorum colis cxuvias, Tibique nos confoedera,
Typum tenent servorum. Christe, quos redimisti.

2. Cultu laudum impendia

Sacrae devotionis
A d Laudes.
Prome, praesens ecclesia, Super Psalmos.
Paradisi Colon is,
A. Exuti carnis carie
Quorum fulges praesentia
Congaudesque patronis.
Doum laudant in caelis.

V. Laudes ipsorum amplia

In laude quorum hodie
Resultat nostra cbelys.
Yitae compescens vitia
Filiae Babylonis. Ad Benedictus.

3. Te, Christe, laudant supera, A. Te iaudamus, Jesu bone,

Terra, pontus et cetera, Qui certantes in agone
Quaecunque condidisti, Confortas ex munere,
Qui tot in vitae vespera Dum nos ditas beatorum
Nobis sanctorum pignora Glebis, fac nos ad eorum
Praeclara contulisti. Gaudia pertingere.

Brev. Lochense iinp. Turonibus 1536. — Hiezu der Hymnus Analecta

XI, p. 153.

64. De saiicta Hermeliiide.

In 1. Vesperis Ad Matutinum.
R. Virgo, puellarum Invitatorium.
decus, observantia darum
Christum, castarum
SiduS) sexennis
decus et tutamen earum,
bis calcans saecla, perennis
Semper adoremus
Per carnis domitae
et mente pia jubilemus.
regnum petit ardua vitae,
V. Virgo carens fraude,
celebri dignissima laude.
In 1. Nocturno.
Antiphonae.
Ad Magnificat.

1. Praedita virgo bonis,

A. Virgo magnifica,
praesens per singula donis,
Simplex, praecauta, pudica,
Moribus augmentat
Pallens et macra,
eam perfectamque parentat,
devota, theorica, sacra,
Mentis tunc jubilo 2. T.Iens in sublimi
jugi, nunc pacis asylo sua floris tempore primi
Perpetuae fruitur, Virtutum plenas
in quo gaudens stabilitur. pure moderatur habenas.
 — 166 —
3. Lubrica pro vili Responsoria.
reputat cursu juvenili, 1. Haec eremi cultrix,
Exemplar darum, quasi facta vulneris ultrix,
dux praevia, Stella bonarum. In Christi latere
Constanter coepit latere,
Kesponsoria.
V. Herba sibi victus

1. Laetificando locum et cilicium fit amictus.

resonet chorus Organa vocum, 2. Christum mente ferens,
Decantet gaudens scripturae semper inhaerens
et coeli curia plaudens Fit proba vas doxae,
Adsit, ut in plenis totius libera noxae,
laudetur virgo camoenis, Y. In studet aeternis
Y. Concinat an oret nemorum latitando caveruis.
vir, femina. quisque laboret. 3. Cedit ab hac vita
2. Crimina cuncta, pater post multum sie eremita,
vult hoc et sedula mater, Hominis obsequitur
Vi fugiens tota plebs coelica, qua sepelitur,
Christo spondet sua vota, Fit quoque voce, lyra
V. Carnis devexum cum lampade latria mira,
maris omnis provida nexum. Y. Sede libens anima
superum transfertur ad ima.
3. A patre villa datur,
quo pergens virgo moratur,
Competit esse Status In 3. Nocturno.
ad opus proprii famulatus,
Antiphonae.
Seque domumque regens
ibi vivit Immillima degens, 1. Gesta patent justo
V. Laudibus usque vacans, cuidam ceteraque venusto,
Christum per omnia placans. Contigit, ut sciret,
dum dictum per ncmus iret.

2. Coeli nocte chorum

In 2. Nocturno.
videt et jubar audit eorum,
Antiphonae. Dulce melos sane,
loca signat ,abit quoque mane.
1. Contigit, ut quidam
3. Nocte sequente quidam
(luo vellent fallere tidam
vir pernoctabat ibidem,
Ancillam Christi,
Dignus idem dignum
cui tutor, Christe, fuisti.
vidit memorabile Signum.
2. Angelus accedit,
monet et virguncula credit, Eesponsoria.
Sic splendorque micat, 1. Yir toto nisu
f'astam sibi castus amicat. divulgat cognita visu,
3. Advenit haec eremum Parte domum fundat,
fido duce credula demum, tumba, res mira, redundat,
Hie locus aptatur Y. Grande rei nomen
sibi gratus eoque moratur. diffunditur hujus et omen.
 167 —
2. Plebs ruit ad nota Ad Benedictus.
miracula dans pia vota, A. bcnediete pater,
Vera salus morbis Christe, piissime frater,
datur hie et luminis orbis sanetum pneuma,
V. Et claudis quisque, cantus, psalmodia, neuma
surdis, mutis rabidisque. Jure tibi dantur,
tibi psallunt, te venerantur,
3. Mox duce Pippino
Hermlindi meritae
veniente genuque reclino
qui das pia praemia vitae.
Oscula dante locis
fiunt pia famina votis,
Capsa quo teste In 2. Vesperis.
pia membralocantur honeste,
Qui templum grande Antiphonae.
struit in laudem venerandae,
1. Inelita virgo deeens,
V. Remque piam jusque
ad Christum vota profunde,
Statuen s sexus utriusque
Ut vetus atque reeens
Coetum, pro cura
seelus abluat, urimur unde.
victus dat praedia multa.
2. Virgo dieata Deo,
pro nobis jugiter ora,
Ne sontes ab eo
Ad Laude s. damnemur mortis in hora.
Antiphonae. 3. virgo elemens,
da Christo juge preeamen,
1. Laudemus Christum, Ut nobis elemens
propter quem respuit istum Sit noxae detque piamen.

Mundum virgo bona 4. Id pete subjeetis,

fulgens radiante Corona. ne nos patris ira molestet,
Virgo, sed abjeetis
2. Christum laudemus
vitiis bene vivere praestet.
et laudes amplificemus,
A quo donata 5. Post, modo virgo roga
sie proximat ista beata. Christi pia numen et ora,
Ut eum luee toga
3. Curet in aeternum potiamur mortis in hora.
regem laudare supernum R. Haee morum lima
Plebs, hanc qui elare se stravit ab indole prima,
curavit mirifieare. Ad summam vitae
varia probitate polita,
4. Christus laudetur
Celsa virago, satrix
et in aevum glorificetur,
virtutum, juris amatrix
Qui tam mirifiee
Intima, subjeeta,
vitam decoravit amieae.
patiens, pia, lege referta.
5. Laudibus altisonis V. Mirus odor gummi
laudetur vi rationis coeli replet [atria] summi,
Rex, eui mente mera Quod fuit e messe
servivit virgo serena. quam saero severat esse.
 — 168

Ad Matrinficat. Tiique suo zelo

A. \ir vcrbinena. Hagrans nos ingere coelo.
fonsmanans uberc vena, Alia Antipliona.
Virginis Hennlindis
virtutuni oniniuni
precibus nos exue mendis,
Ut sua per nierita
Te polit virgo scbema,
potiamur coclibe vita.
quam expeis sordium,
(.>uam dignum fandi thema,
Prece tui
Alia Autiphona.
Fac nos frui
Filia Hierusalem, Omni bono,
tibi se dedit hie specialem, Ditans dono
Qüi mundi iiaevum Salutis et gratiae,
tollens nos solvat in aevum Exhinc Dei facie.

Brev. ms. Betliuniense saec. 16. Cod. Atrebaten. 884. - In 1. Noct.

A 2, 4 puere Hs. — R 1, 7 Concinet Hs. —
In 2. Noct. R 1, 4 coepit
habere Hs. In — 3. Noct. A 1, 2 cetereque Hs. —
In 2. Vesp. A 4, 2 Ne
quos hatris Hs.

65. De sancto Hoiiorato.

In 1. Vesperis. 2. Moribus et gestis

Ad Magnificat. puer informatur honestis.

Cui com es et testis
A. Lux celebris micat in tenebris
cibus est levis, aspera vestis.
radiusque serenus,
Est hodie datus ecclesiae 3. Transgrediens metas,
vir pneumate plenus. fragilis quas vendicat aetas,
(Juid meruit, quid deseniit, In puero factus
si respiciatur, jam vir senis explicat actus.
Flere pium, gaudere pium
satis esse probatur. Responsoria.

Ad Matutinum. 1. Ecce dies celebris

celebri dignissima laude,
Invitatorium.
Qua micat in tenebris
Patris Honorati tua lux, Somnobria, gaude.
gaudentes de patre nati V. Nescia finiri
Festa colant hodie tibi fax nova coepit oriri.
summae jubilando sophiae.
2. Hie vir magnificus,
humilis, pius atque pudicus,
In 1. Nocturno.
Quo duee Martha Liae,
Antiphonae. Rachel est sociata INIariae,
1. Praesul Honoratus Martha laborando
liodie super astra levatus fuit atque Maria vacando,

Gaudia post luctum V. Ne premat ecclesiam

metit et post semina fructum regnum, ne Martha Mariam.
 — 169

3. Jam superis junctus, Concentum momori

jam prae consortibus uiictus digno modulentur honore,
Transit Honoratus V. Gratia dat rorem
de culmiiie pontiticatus flori, Somonobria florem.
Adsuperos cives
factus de paupere dives,
In 3. Nocturno.
V. De gremio matris
Antiphonae.
translatus ad atria patris.
1. Ambianense solum,
In 2. Nocturno. dum coelum sidere ditat,
Omans terra polum
Antiphonae. tenebras splendore maritat,
1. Quod caro, quod mundns, 2. Subvenit aegrolis
quod et liostis vult furibun- majoraque munera votis
dus, Dat sibi devotis
Dum fugit et subdit positis prope sive remotis,
sibi se, tria proelia vicit. Mente vigens munda,
3.

2. Mole licet pressus moriens a morte secunda

carnis super ardua gressus Fugit et ad vitam
Rexit et erexit, venit fugiendo sopitam.
nee eum via prona reflexit.
Responsoria.
3. Exemplum veri
1. Luciferi splendens
pastoris in ordine cleri
radius super aetheratendens,
Se tieri potius
Quem colit iste chorus,
statuit quam velle videri.
voto, prece, laude sonorus,
Responsoria. Spes et amor cleri,
tu nos dignare tueri,
1. Aetheris ardorem
V. Gloria pontificum,
nimium solisque calorem
pastor bone, sidus amicum.
Temperat et rorem
2. Splendida Stella poli,
dat civibus uberiorem,
pater inclite, spernere noli
V. Mundus ei cedit,
Nos tibi devotos,
mare, sidera, ventus obedit.
sed ab omni crimine lotos
2. Subveniens multis Tecum sorte pari
pater in moerore sepultis fac nos super astra locari,
Compedibus fractis V. Maxime pastorum,
et carceribus patefactis spes, portus et aura tuorum.
Civibus ingratis
3. decus ecclesiae,
dissolvit vincla ligatis,
matri, pater, auxiliare,
V. Ut pateat, quanti
Quo gaudent bodie
Sit ubique potentia sancti.
sidera, terra, mare ;

3. Mellifluo flori, Nata patrem, natum

qui balsama vincit odore, mater, sua sponsa maritum
Alternando chori Gaudet Honoratum
succensi cordis amore jam super astra situm.
 — 170

Y. Quo sibi flore dato Ad Bencdictus.

rediviva virens prius arens ^^ navitatis opus,
Prece viro, nato, defuncti corpus bonorans
tilia, sponsa, parens. Crux Caput inclinat,
sanctum reverenter adorans ;

Tn Laudibus. Res mauifesta patet

Autij>lionae. nee sancti fama laborat,
1. Laudibus immensis Non opus est verbis,

resonans, plebs Ambiauensis, ubi res sine voce perorat.

Patris in boc festo
solito festivior esto. In 2. Vesperis.
2. Hie caecis, surdis, mutis Ad Magnificat.
oninique solutis
Glorietur in bae die
Morborum genere
Mater Somonobria,
tribuit velut ante vigere.
Sonent vocum melodiae
3. Corpora sanctorum,
Cordis ex laetitia;
quae clausa diu latuerunt
Alleluja
In latebris nemomm, Consonet ecclesia.
sancti meritis patueiunt.
Ambianis jucundetur,
4. Exusti pueri Psallat Chorus, plebs laetetur;
per aquam cutis arida facta Alleluja
Sana per hunc fieri Consonet ecclesia.
meruit post vota peracta. Pater pie, peccatorum
5. Femina, quae voluit Miserere et tuorum
contendere votaque fregit, Esto memor memorum ;

Optatis caruit, Alleluja

donec prius acta peregit. Consonet ecclesia.
Brev. Ambianense imp. Parisiis 1554.

66. De saiicto Ivone.

In 1. Vesperis. 4. Humilis pauperibus

Antiphonae. Ivo sociatus
Gaudet cum principibus
1. Virga virens virtutibas,
Coeli coronatus.
Almus ramus Britaniüae,
In sanetorum splendoribus 5. Omnes Christi populi.
Ivo locatur hodie. Deum honorate
2. Plebis plaudat devotio Et Ivonis, servuli,
Sublimato Ivone Merita laudate.
In sanetorum concilio
Et eongregatione. Ad Mai^nificat.

3. Exortum est in tenebris A. Gaude, mater ecclesia,

Ivo, lumen praefulgidum, Plaudc, tota Britannia,
Qui fugatis illecebris Et Trecorensis civitas
Splendorem dedit humidum. Ivone dccorata,
 — 171 -
Per quem tot mirabilia, 3. Septem diebus rapitur
Miracula eximia Divino juramento
Creatoris activitas Et tunc nullo reficitur
Est in te operata. Humano nutrimento,
Nam intus plene pascitur
Ad Matutinum. Coelesti alimento.
Invitatorium. V. Ivo tunc alme alitur
Et ad corpus deficctitur
Exsultemus pariter
Virtus ex ligamento
Cliristo jubilantes
Ivonis alacriter
Landes resonantes. In 2. Nocturno.
Antiphonae.
In 1. Nocturno.
Antiphonae. 1. Com invocaret Dominum
Ivo, vir devotus,
1. In via non abiit
In divinum silentium
Lata peccatorum
Reconditur totus.
Vir Ivo, sed tenuit
Viam perfectorum. 2. Verba Dei auribus
Mundi hie inania
Popu]i pandebat.
2.
Non est meditatus
Ivo, quem opeiibus
Ivo ad coelestia
Ad Deum trahebat.

Totus inflammatus. 3. Ex ore infantium

3. Susceptor est Dominus Ivo collaudatur
Incliti Ivonis, De morte surgentium,
Caput ejus terminus Quo id impetratur.
Exaltans coronis.
Kespousoria.
Responsoria.
1. Sacrae scripturae foedere 1. Moysi assimilatur,

Coepit Ivo contemnere Eliae et Elisaeo

Mundanum florem marcidum Ivo, per quem separatur
Et sursum corde cernere Aqua magna dante Deo
Non segniter sed propere Signo crucis, quo miratur
Ad fructum coeli sapidum: Famulus vadens cum eo.

V. Cor ejus valde fervide V. Via pontis reseratur,

In cursu nescit sistere Hinc et inde desiccatur
Sed semper vult proficere. Expresso Christi trophaeo.
2. Prae arduo jejunio 2. Igne fervens spiritali,
Pro castitatis lilio Vera Dei caritate,
Ivo corpus arctavit Signo crucis triumphali
Circumtectum cilicio Ignem fugat pietate
Et sie in carnis proelio Ivo, non vi corporali
Perfecte triumphavit, Sed divina potestate;
V. Nam fames et rebellio V. Dono supernaturali
Devincitur et ratio Egit in materiali
In eo superavit. Ignis dura qualitate.

:1. Yiri clausi exitum
Ivo reseravit.
Futuri absconditum
Cläre prophetavit
Et ejus demeritum
Ante propala\ it
V. Lumen est insolitum,
Quo futurum volitum
Hominis monstravit.
— 172 —
3. Ligna curta protenduntur
Et praecisa renascuntur
Supra vim naturae,
Subito dum promittuntur,
Cum Ivoni conferuntiir
; Ad opus structurae,
V. Florent, sursum eriguntur
Et ad statum reducuntur
Primaevae naturae.

In 3. Nocturno. Ad L audes.
Antiphonae. Antiphonae.
1. In coeli tabernaculo
1. Indutus est sanctus Ivo
Ivo liabitavit,
Divinum decorem
Cum de caniis vinculo
Et gustat de coeli rivo
Spiritus volavit.
Aeternum dulcorem.
2. In virtute tua, Christe,
2. Ivonem presbyterum
Aeterne laetatur
Cuncti exaltate
Magnus Ivo. sanctus iste,
Et pro dono operum
Et congloriatur.
Deo jubilate.
3. Innocens Ivo manibus,
^lundissimus mente, 3. Ad tuam, Ivo, gloriam
Gaudet cum sanctis omnibus Sitivit Deus meus
In gloriae monte. Sicut ad victoriam
Fortis Maccabaeus.
Responsoria.
4. Ivo laude carminum
1. Ilic pietatis opera In vita beata
Ivo cuncta implevit, Benedicit Dominum
Cum egenorum viscera Per cuncta creata.
Cibo, potu replevit
Et nuda liorum corpora 5. In san Ctorum ecclesia
Indumentis complevit, Laus sonet Ivonis,

V. Sepulchris tradens funera Qui sedet in gloria

Et vivis domus foedera In sanctorum thronis.
Cetera adimplevit.
Ad Benedictus.
2. Dum suis Ivo manibus
Panem praebet pauperibus, A. Coeli gaudet rosarium
Panis multiplicatur, Adventu novae rosae,
Et arca plena frugibus Ivonis. cujus folium
CoUatis indigentibus Senarium
Iterum cumulatur, Vitae laboriosae
V. Dispergens dans egentibus Transit ad septenarium
De suis cunctis opibus Stipendium
In coelo lucrabatur. Coronae gloriosae.
 173

In 2. Vesperis.
Ad Magnificat.

A. Ivo praebens sacramenta

Et salutis documenta
Sibi dato populo
Corde valde sedulo
Populum purificat
Et coiulucens per crementa
Et virtutum ornamenta
Dominum magniticat.
Brev. ms. Anclegavense saec. 15. Cod. Massilien. Eb 303. A. Brev. —
ms. Andegavense saec. 15. Cod. S. Genovefae Parisien. BBl. 24^ B. VHP —
Brev. ms. Audegavense saec. 15. Cod. Parisien. 1273. Brev. Kedonense C —
saec. 15. Cod. Vatican. Ottobon. 543. D. —
Brev. Andegavense imp. Kotomagi
1504. E.
In 1. Vesp. A 3, 4 dedit nimium D. —
A4, 1 Humillimus D. A 4, 3 —
Sedet cum D. —
Ad Magnif. A, 6 miracula fehlt C; A, 7 et civitas C. —
In 1. Noet. A 2, 1 Mundit C. —
Noct. 2 und 3 fehlen C. In 2. Noct. R 2, 2 —
Verba Dei D. —
R 2, 3 Furtum absconditum D. —
In 3. Noct. R 3, 7 tradens
viscera D. —Die zugehörigen Hymnen siehe Analecta XI, p. 163 sq.

67. De sancto Ivone;

In 1. Vesperis. 2. Ivo fuit sanctae ecclesiae
Architectus bene aedificans,
Ad Magnificat.
Pascens plebem cibo scientiae,
A. Qui potens est, exaltaiis humiles Dominica praecepta praedicans.
Magnam facit Ivonis gloriam, .^
Ivo, cujus est Christus gloria.
Per virtutes innumerabiles In quo facit tot niirabilia.
Monstrans ejus magniücentiara ; Mala turbant nos multiplicia,
Aegros sanat, solidat debiles, Accelera nobis remedia.
Elinguibus praebet facundiam,
Responsoria.
Vinctos solvit, facit damnabiles
Promereri de culpis veniam. 1- Ivo, laudis tuae materia
Tui Vera sunt testimonia,
Complectitur tot laudabilia,
Ad Matutinum. Qui inopes nos facit copia,
V. Tot occurrunt mciiti magnalia,
Invitatori um.
Ori quoque tot narrabilia.
Aeterno vero et vivo
2. Ivo, quis tibi similis,
Deo regenti saecula
Victu,gestu et opere?
Jubilemus, in quo Ivo
Simplex eras et huinilis,
Operatur miracula.
Mundus ab omni scelere,
Vestitu despicabilis,
In 1. Nocturno, Quamvis clarus ex genere,
Pius, cunctis amabilis.
Antiphonae.
Deum amans sumopere,
1. Ivo bona dedit ex arbore Studens sapores fugere
Fructum bonum congruo tem- Ac de abjectis vivere
pore. Et indigentes alere.
 — 174 —
In 2. Nocturno. Ad Lau d e s.
Aiitiphonae. Antiphonae.
1. Ivo. pro quo tu lulvocas. 1. Mirabilis in altis Dominus,
Promptum sentit auxilium, Qui Ivonem fecit mirabilem,
Nam invenis, dum invocas, Omne nobis dimittas facinus
Deum tibi propitium. Sese praebens nobis placabilem.
2. Ivo, scuto benevolentiae
2. Omnis terra resultet gaudiis
Tegit Dens clientulos tuos,
In Ivonis sacris solemniis.
Lapsos trahit ad vitam veniae
Et ab orcu suscitat mortuos. o. Dens, Dens summae potentiae,
Servos tuos Ivonis laudibus
3. Ivo. quam admirabile
Insistentes audi propitie
Nomen tuum dignoscitur,
Servans eos a malis omnibus.
Nam contra quodvis flebile
Malum. quod bomo patitur, In Ivone te benedicimus,
Per te confestim utile Pie Jesu, dum ipsum colimus.
Remedium tribuitur. Tympano et psalterio
Laudemus Dei gloriam
In 3. Nocturno. Sperantes indulgentiam
Autiphouae. Ivonis patrocinio.
1. Ivo, (jui es ad gloriam
Ingressus sine macula, Ad Benedictus.

Impetra nobis veniam A. Benedictus Dominus omnium,

Et gratiam accumula. Ivo, tibi dat banc potentiam,
2. Ivo, dum tuas psallimus Quod protector in tesperantium
Yirtutes et miracula, Inimici saevi proterviam,
Per te nostrarum poscimus Domas.fluctuSjdemisincendium,
Culpa nim solvi vincula. Rixas toUis, foves concordiam;
Audi voces ad te clamantium
o. Ivo. in montem Domini
Et in pacis dirige nos viam.
Meruisti ascendere,
Praesenti praestes agmini
Innocenter te colere. In 2. Vesp eris.

Kesponsoria. Ad Maguificat.

Doctor cleri, doctor veri, A. In Ivonis solemniis

Ivo, bonis nos adstrue, Exsultet noster spiritus
Laus sanctorum, lux rectomm. Poscendo precibus piis,
Nos illustra, nos instrue Ut nos adjuvct coelitus
Et nos a malis erue Impetratis remediis
Suffragio precis tuae Et nos liberet penitus
Et a vitiis exue A malignis molestiis,
Ac virtutibus indue. Quibus mundus est subditus.

Brev ms. Bituricense saec. 14. Cod. Parisien. 745. A. Brev. ms. —
Constantiense saec. 15. Cod. Parisien. 1300. B. —
Brev. Leonense imp. Parisiis
1516. C. —
Die Ant. in 1. Vesp. nur in C. —
Ad Noct. A 1 1 advocas ,

soviel als advocatum agis, patrocinaris. — Ad Ben. A, 4 saevientis; 8 Et

dirige nos in viam pacis. A. —
Die zugehörigen Hymnen vgl. Analecta XI,
165 sq.
 — 175 -
68. De sancto Ivone.

In 1. Vesperis. R. Vas, consolator pauperum,

Antiplionao. Blandö vacuum iterum
Plenum reperisti,
1. Gaude, terra Franciae,
Ducentos per tempus carum
Praesertim Britanniae,
Pauperes stans et amarum
Nobili progeiiie
Tuque rcplevisti
Quae dedit Ivonem,
Septem panibus solidatis,
Ut bonus fons livulis
Cum non essent centum satis,
Fundit aquas singulis
Per virtutem Christi.
In salutem populis
Ivo, nos qui tuae hiudi
Et vitae praeconem.
Adsistimus, nunc exaudi
2. Adhaerendo studiis Tales non liquisti,
Consortes ingeniis V. üt Deus nos tua prece
Praecedens scientiis Liberos aeterna nece
Perfectus reluxit, Coeli sedi sine faece
Pauperum, pupillorum Jubeat adsisti.
Causas et orphanorum
Gratis et miserorum Ad Magnificat.
Advocatus duxit.
A. Ultra quam dici potest, felicius
3. Post haec factus presbyter Beatus confessor, Ivo
Curatus viriliter Haelorius,
Parochianis iter Coelo gaudet superius,
Docuit salutis, Qui carnem maceravit
Procurationibus Asperius,
Et confessionibus, Pauperes confortavit
Missis, se dans omnibus, Benignius,
Spernens poenam cutis. Ideo cum Christo regnat
4. Ibat ipse pedester, Laureat US.
Quam vis posset equester,
Edocens librum Esther
Cum aliis bonis, Ad Matutinum.
Per partes sie sunt gentes,
Invitatorium.
Senes, adolescentes
Crudes facti coelibes Adoremus laudemus
et
Exemplis Ivonis. Christum, regem Dominum,
5. Post haec officialis Qui doctorem et praeconem
Fuit bonis et malis, Ivonem dat hominum.
Ita gratusque talis
Aliud
Nunquam fuit visus,
:

Exhibens justitiam Aeterno, vero et vivo

Cuilibet propriam, Deo regenti saecula
Sedando discordiam Jubilemus, per quem Ivo
Rixas rixus tollit. Operatur miracula.
 n

176 —
In 1 . N c t ur 0. In 2. Nocturno.
Autiphonae. Antiplionae.
1. Iste saiictus noii abiit 1. Nunc ergo sciant homines,
Impionim concilio, Quod ipsum miriticat
Scd die, nocte subiit Et ipsum inter angelos
Sacrae legis eloquio. Dominus aediticat.
2. Hie a Deo constitutus 2. Hunc devote exorantom
Sion in monte Domini Non despexit Dominus,
Praedicavit et docuit Nolentem ini([uitatem.
Christi subdi nomini. Sed amanttiii aequitatem
3. Istum Christus rex suscepit Exaudivit protinus.
Exsultans in gloria 3. Hujus memor altissimus
Et suuni Caput erexit Devote visitavit
Sibi praebens gaudia. Et non minus ab angelis
Cito Corona vit.
Responsoria.
Respousoria.
1. Adest dies celebris.
Qua Christus de tenebris 1. Hunc exaltavit Dominus
Vocavit Ivonem In plebe abjectum,
Pro victis illecebris Per suum adjutorium
Logo justi foederis Mandatis subjectum,
Coeli portionem, Prae ceteris praetulit
V. Felici commercio Curatis electum,
Pro cursu in stadio V. Quem in solitudine
Pugnans brevi spatio Curae jam perfectum,
Percepit in praemio Spiritali lumine
Dei visionem. Ejus intellectum
2. Pro cordis munditia lUustrans, adspiramine
Et passa moestitia Inflammans affectum.
Aspicit in gloria 2. Ad Dei praeconia
Regem coronatum. Opera virlutum
V. Farnes et penuria Fecit et scienlia
Cedunt, at contraria Populum imbutum
Succedunt in patria Et suis virtutibus
Post hunc incolatum. Mundum fecit tut um.

3. Dispensans tideliter V. Mundanas divitias

Commissum talentum Contempsit et sprevit,

In Dei servitio Ejus amicitias
Non se fecit lentum, De corde delevit
Pauperibus prebuit Et Christi consilia

Saepe Instrument um Firmiter implevit.

Et per hoc promerait 3. Hunc servum prae ceteris
Sedem praesidentum, Dominus amavit
V. Dum Ciiristo in paupere Atque ipsum gloriae
Praebet vestimentum. Stola decoravit,
 — 177

Et in horto patriae Cum Christo, dum adfuit,

clare coronavit. Nuptias intrare.
V. Induit eum Dominus 8. Confessor dulcissime,
veste nuptiali, Ivo Haelori,
Quae sunt lides, spes, Caritas, Adjutor cognomine,
nam ornatu tali Tu nostro corpori
Intratur ad nuptias Nunc fervorem imprime,
cum sponso regali. Nostros bestes opprime,
Succurre labori.
In 3. Nocturno. V. Filiis auxilium
Fer, dum in agone
Antiphonae. Sunt, frustraremedium
1. Hic merito habitabit Datur vel consilium
Dei tabernaculo, Jam facto themone.
Quia crimen evitavit,
Prosula.
Dum vixit in saeculo.
1. Apparet in arduis
2. Isti Dens tribuit
Vivis atque mortuis
Cordis desiderium
Tua intercessio,
Et internam dulcedinem
Curta lingna pro ponte
Coeli praebens praemium.
Ipsa longita sponte
3. Innocens fuit manibus
Edocet mysterio.
Et pius sanctis precibus,
Sic scandit ad Dominum, 2. Non minus pro cathedrali
In templo sancti Tudguali
Patrem et fontem luminum.
Sonant curta ligna,
Responsoria. Bipedum curtitudine
Quatuor longitudine
1. Hic mandata Domini
Longans laude digna.
nunquam est transgressus,
In ipsius requiem 3. Possessus a daemonio
juste est ingressus Hunc terrente colloquio
Fruiturus gloria Laude plaudit sanus,
messor indefessus. Multi defuncti nobiles
V. Fidelis servitio, Gaudent atque ignobiles
Humilis obsequio, Nunc vivi et manus
Utilis consilio, 4. Nautorum et submersorum,
Christi minist er io Hominum et jumentorum,
Firmos tenens gressus. Corda restaurata,
2. Lumbos continentiae Liberati naufragiis
cingulo praecinxit, Et exstincti incendiis

Luce sapientiae Per multa climata

populis illuxit, 5. Narrant hoc Deum laudantes,
Sic ardens interius Ivo, cui affectantes
Et lucens exterius Subsequi vestigia.
Perfectus refulsit, Ergo laudes Deo vivo
V. Hinc secure potuit Concinat et tibi, Ivo,
Sponsum exspectare, Haec plebs cum laetitia.
Drevt's, Historiae rliythmicae. II. 12
 178 —
In L a u d i b u s. Quem tua Clemens gratia
Antiphouae. Coelis collocavit.

1. Conregnat nunc cum Domino Ad Benedictus.

Victurus sine termino A. Qui domos ab incendiis
Ejus indutus decorem, Equos submersos fluviis
Cujus fuit pro modulo Salvasti tuis pluviis,
Semper imitatus morem. Trans ignem, fluxus noxios
2. Hie serviens laetitia Hujus saecli et impios,
Deo jubilavit, Ivo, nos per actus pios
Ei viventem hostiam Transfer coelo innoxios.
• Pure ministravit.
3. Sitivit ejus anima In 2. Vesperis.
Ad te Deum vivum, Ad Magnificat.
Quem tamquam pater refovens
A. Magnificant coeli cives
Ad proprium sinum.
Deum, per quem Ivo dives
4. Benedixit te Dominum Candidior quam sunt nives
^lore puerorum, Est vestitus caelo,
Qui evaserunt camimum, Post labores
Flammam Chaldaeorum. Et honores
5. Hie tuis gratus gratiis Saecli et buic dant honores
Te Deum laudavit, Magno cordis zelo.

ms. Trecorensia saee. 15. Cod. Parisieu. 1148. A.

Officia Brev. ms. —
Turonense Cod. Parisien. 1032. B. — Brev. ms. S. Martini de
saee.
15.
Estoviaco saec. 14. Cod. Parisien. 786. C. —
Brev. ms. Parisiense saec. 14.
Cod. Parisien. 1024. D. —
Brev. ms. Aniciense saec. 15. Cod. Capit. Anieien.
s. n. E. —
Brev. ms. Aurelianense imp. s. 1. et a. F.
In 1. Vesp. beginnen mit R DEF: fünf prosaische AA super Ps. hat C. —
R 4 Duritas per B dies R lautet in ])EF Confessor dulcissime etc. In
, : :

denselben Hs. lautet die A ad Magn. :

Ivo gestans pectore

Christum crucifixum,
Macerato corpore
Caritate fixum,
Locavit in aetliere
Spiritum enixum.
In 1. Noct. A 1 3 alloquio E. —
A 2, 1 a Domino E. A 2, 3 et —
edocuit E. —
A3, 1 Justum Christus E. —
R 2, 1 Prae cordis B; statt
dieses R: Hie mandata Domini etc. DF. —
R 3: Completo currieulo etc. DF;
diese Quellen haben (der österlichen Zeit wegen) nur eine Xctkturn. In —
2. Noct. A 3, 4 Scito coronavit B. —
R 3, 5 a patriae porta B; dies Kespon-
sorium lautet in C:
R. Completo currieulo temporalis status
Est Ivo de carcere carnis liberatus,
Ad coelestis gloriae regnum est translatus.
V. Pro fidei meritis vocitatur jure heatus.
Die Pr<»ula nur in B.
tamquam fehlt D. —
—
Ad Landes A 1 5 Semper imitans
Ad Bened. A lautet in C:
, DA 3, 3

Ivo sancte, cultor justitiae,

Novum jubar ful^ens ecclesiae,
Lux et decus geutis Britanniae,
Hie nos esse fac vitae coelicae.
 — 179 —
Dieselbe lautet in D:
Non talentum tumulavit
Ivonis solertia
Sed lucrando reportavit
Domino duplicia.
In 2. Vesp. lautet die Antiphon ad Magnificat in CD:
O Ivo, incola Britann iae,
Christi confessor beatissime,
Qui tuis meritis in coelis
Obtinuisti residere,
Ideo te deprecamur,
Ut pro tuis supplicibus
Apud Christum Dominum
Intercedas.
Die zugehörigen Hymnen finden sich Analecta XI, p. 165 sq.

69. De sancto Ivone.

In 1. Vesperis. Prosula.

Antiphonae. 1. Deeantemus liodie

Laudes, quae continue
1. Cunctos presbyteros
Depromuntur in coelis,
illustrat iste sacerdos,
Ivonis memoriae
Literis inclitus
Continentes animae
moribus atque fuit
Conformemur angelis.
2. Cum Christo mens, sensus idem
2. Thema laudis eongruum
eademque voluntas, Vivorum et mortuorum
Hie potuit merito Data dominatio,
facere, quod voluit. Herum quoque omnium,
3. Qui steriles mentes Coelestium, terrestrium
virtutibus aptat opimis, Concessa subjeetio.
Principibus populi 3. Explicant illa ligna
collocari meruit. Pro ponte, ecelesia
4. Digna Deo vota, Nimis eurta producta,
conspectu populi facta, Compulsa daemonia,
Atriis hie Christi Christi domicilia
Jerusalem imposuit. Linquentia et devicta.
5. Doctrinae et morum 4. Omne genus hominum
hie plurima semina sparsit, Sed et subjugalium
Exsultans metit, Et quam plura elimata
quac lacrimans seruit. Requirunt suffragium
R. Ivo, ut exsueret Et ejus praesidium,
taetra caligiiie mundum, Quo sint subministrata.

Doetrinae accendit o. Ivo, tui magnalia

lumen eum regula morum, Laeta chori praeconia
Laete rigat parvos, Extollunt ad superos,
pane cibat validos. Alumnosque nos cogita,
V. Omnes curat, alit, Infirmos tu nos visita
justiticat, vegetat. Considera devotos.
12*
 n

— 180 —
Ad Magnificat. V. Virgin cum sertum
A. Collaetetur turba tidelium, Ivonem constat adeptum.
Dum sol Christus Ivonem radium 3. Doctrinam moresque parat,
Lumiuis dat in mundi gaudium, aevo juvcnili
Britanniae in patrociniuni, Construit ecclesias,
Trecoriae juge praesidium, ornans aetate virili,
Cujus vita, virtus, suffragium V. Laurea doctorum
Est salutis cunctis reniedium. claret merito decoratus.

Ad Matutinum. In 2. Nocturno.
Invitatoriiim.
Antiphonae.
En Ivonis solemnia
1. Optata tribuit
Corruscant per orbcm,
sanctus hie omnia, cum vult.
Stemus in hietitia,
Ivo, qui studuit
Demus Deo laudcm. * eorde rogare Deum.

2. Ilie de promissis
In 1 . N c t ur 0. nihil ambigit, omne dabit rex
Antiphonae. Optatum et meritis
gratia major erit.
1. Impiorum sprevit consilia,
Pecoatorum cavit itinera, 3. Mirabilis Christus
Pestilentum despexit studia, sancti mirabile nomen
Beatorum fulget in gloria. Feeit, uam evidens
eunetis populis fuit omcn.
2. Ivo, BritODum gloria,
Floniit universis,
Responsoria.
Bonis profuit gratia,
Fuit virga perversis. 1. Dedit se Christo,

Quem hie Christi gratia

mundi quoque fastus abegit,
3.
Suscepit in bonis,
Aerumnas populi
scelerumque crimina flevit,
Exsultat in gloria
V. Carnis delicias
Coelestibus donis.
lascivas ipse fugavit.
Eesponsoria. Officialatus
2.
1. Dulcis justitiae praefeetus in auetoritate
bonis hie bona semina sparsit, Servat justitiam
Hilaris fruetus cum mansueta veritate,
patrum novalibus hausit, V. Jus tribuit cunctis,
V. In agro lacrimae, pius aegris, asper iniquis.
sed horreo gaudia metit.
3. Actibus Ivonis,
2. Hie sanctum eorpus, Christe, fons luminis omnis,
animam sanctam quoque Illuces populis
nactus, tenebrasque detrahis orbis,
Non carni vixit, Y. Quos doeet hie de te
oetennis pugna probavit, N erbis, meritis traliit ad te.
 181 —
In 3. Nocturno. 3. Litcris imbutus
divis jurisque peritus,
Antiphonae.
Artibus adeptus
1. A mundo mundus udiit omniscius.
et justitias mcditatus
Monte Dei sancto 4. Cuncta ecclesia tuque,
Britannia, Francia tota,
scandere promeruit.
Ivonis festo
2. Divinam vitam
laetae benedicite Deo
semper es dcgere visus,
Deinceps divinum 5. Ivo, pro meritis
consequeris praemium. celsus te Spiritus omnis
I^audat, tuque tuum
3. Ivonis sancti
glorifica Dominum.
piecibus, qui cuncta creasti,
ßcgno coelesti
Ad Benedictus.
nos fac in tine beari.
A. spem miram, quam dedisti
Responsoria. Mortis hora te fientibus,
1. Presbyter hie sanctus Dum valedicens dixisti,
habitus est, sie quoque dictus, Te profuturum gentibus;
Binas ecclesias Imple, pater, promisisti,
successive bene rexit, Nos tuis juva precibus
V. Has verbo, exemplo Et post te fac ope Christi
subsidioque pavit. Frui cum coeli civibus.
2. Hospes terrenus
coelestes consulis aulas, In 2. Vesperis.
Civis aethereus
tu pacis nuntia portas,
Ad Magniticat.

V. Tudgualum affatus A. Felix Ivo,

paradisi pignora gustas. quem sapientia

3. Vixisti sancte, Dei patris

felix obis fruerisque optavit ßlium,

Aeternis praemiis, Cujus sanctitatis

fulgens praeclarus utrisquc, praemittit gaudia,

V. Semitis bis rectis Matris ori

nos ducis et protrahis ad te. dans vaticinium,
Cujus infantiae
In Laudibus. ipsa exordia
Virtutum jam
Antiphonae.
sonat praeludium,
1. Gratia divina Doctrinae et operum
sanctum praedestinat istum, merita varia
Quoque bonae indolis Praebent cunctis
mirabilisque fuit. splendidum radium,
2. Mater per spiritum Votorum precumque
praedixit hunc fore sanctum, ipsa suffragia
Claraque futura Cunctis cedunt
produnt exordia pura. in patrocinium
 — 182 —
Et post vitae
praesentis studia
Nos conducant
ad coeli bravium.
Leg^enda ms. Trecorensis saec. 15. Cod. Parisieu. 1148. In 1. Vesp. —
A 1 Cliristns Hs.
2, —
Prosula 1, 3 Eudonis memoriac Hs. 2, 1 Tlieuma —
lls.; vit'lU'ifht //«lu/«? —
In 1. Noct. A 1, 1 Ivo impiorum Hs. R 2, —
() Ivo nonien constat lls. —
R 3, 1 moresque pravas Hs. R 3, 6 deco- —
ratiim lls.; dies scheint in der Tliat der Reim zu fordern, der Sinn indes zu
verbieten. —
In Land. A 4, 4 laeti henedic Domino Hs. Die zuf^eliörigen —
Hymnen sehe man Analecta XI, p. 166 sq.

70. De sancto Ketillo.

In 1. Yesperis. In permansura
quo mutares peritura
Antiphonae.
Et felix fruereris
1. Vir Domini prudens, eis per saecla futura.
meritorum luce refulgcns,
Praeclarus genere Ad Magnificat.
monimque micans probitatc.
Tempore pracclari
A. Magnificet Dominum
vocis et carmine laudum
fertur regis Nicolai
Plebs laetabunda,
In lucem sanetus
clerus quoque voce jucunda,
mundi prodiisse Ketillus.
Athletae Domini,
2. Sic pius ac mundiis, rccolcns sacra festa Ketilli.
ut ei quis in orbc secundus
Vix foret aut similis
A d Mat ut inum.
in commissoque tidelis,
Mnam mcruit Domino Invitatorium.
multiplicare suo. In sanctis Dominum
trinum laudemus et unum,
o. Vir pius ac justus
Qui meritis rutilum
verbiquc lucerna. Ketillus
transvexit ad astra Kctillum.
Munere multiplici
meruit Domino famulari.
In 1. Nocturno.
4. Clarus honestate,
rutilans mira bonitate, Antiphonae.
Mitis. mansuetus, 1. Edita nobilium
humilis, pius atque modcstus proles de stirpe parculuin
Indult algentes Ut radiis sidus
satiavit et esurientcs. micuit virtute Ketillus.

.5. felix Christi 2. Simplex, iniiocuus,

confessor, qui meruisti patiens et corpore castus,
Sic de terrenis Igne calens superum
largiri rebus egenis, spernit cum germine mundum

3, In donis crescens
coclestibus hinc adolescens
Cognitus est vere
Domino populoque
Kesponsoria.
1. Beatus vir Domini Ketillus,
Ex illustri prosapia ortus,
Cum adhuc esset in aetate tenera
Coepit devotus Deo
— 183 —
Responsoria.
1. Erat hie Dei dilectus,
Humilitate praeditus,
placere. Castitate praeclarus,
Largitate conspicuus,
Blandus alloquio,
Firmus consilio,
Misericordia insignis
existere Et caritate inaestimabilis.

Utraque innocentia V. Dilexit enim ex tota virtute

Et simplicitate Deum et proximum sicut
Domino liominibusque place. seipsum.
V. Dilexit enim Christi mandatiim 2. Cum orasset vir beatus,
super aiiriim et topazion. per crucis signaculum
2. Contemptis igitur parentum Muniendo civitatem
opibus repressit incendium.
Divitiis intendebat coelestibus, V. Mirificavit Dominus sanctum
Ut relinquens peritura suum, et exaudivit clamantem
Possideret permansura ad eum.
Cum sanctis in gloria, 3. Tu vitae speculum,
V. UM nee aerugo nee tinea de- mundi praeclara lucerna,
moliuntur et fures non
, effo- Nos exempla sequi
diunt nee fiirantur. tua fac per dona superna.
3. Sub jugo religionis V. Ut illuminemur per illumy qii'i
Renitens virtutum donis illuminat omnem liominern
Sacerdos est consecratus venientem In Jiunc mundum.
Et in grege sublimatus.
V. Aceipiens henedictionem a Do-
In 3. Nocturno.
mino et misericordiam a Deo
salutari suo. Antiphonae.

1. Qui populo Christi

In 2. Nocturno. vivendi forma fuisti,
Antiphonae. Moribus ornari
1. Forma gregi factus nos et te fac imitari.
per mores atquc per actus, 2. Ad te clamantes
Quos informavit, famulüs veniamquc prccantcs,
hos verbi semine pavit. Alme pater, Domino
2. Christum suscipiens, Ketille reconciliato.
Christum per membraquc 3. Qui dono Christi
pascens virtutibus emicuisti,
A Christo pasci Hanc defende tuam,
meruit dape spirituali. pastor venerande, catcrvam.
3. Vir sanctus tribuit,
Eesponsoria.
Dominusque magissuperaddit,
Succrescunt dona, 1. Servus Dei nudulum
succrescit et aucta corona. Obviam habens leprosum
 184

Refovet et iiuluit, 3. Surdos ac mutos,

Scd indutus ab ipsius a lepra commacubatos
Conspcctu evanuit. Sanos reddebat
V. Bcatus qui hiidl'ujH super cgc- et opem multis tribuebat.
num et pauperem, in die mala
4. Ergo Deum caeli
lihn'ahit cum Bomimis.
benedicitc oorde tideli
2. Viro sancto nocte quadam Atque pium scrvum
Rccitante homiliam facientem signa per illum.
Per hinicn iiitcrius,

Quod exstinctuni prius erat, 5. Cujus erat vita

Accendi in manu ejus
morum radio rcdimita,

Visum est a fratribus. Ejus nunc opera

lucent virtutc referta.
V. Mirahilis Dens in sonctis suis
et gloriosus in operihus suis.
Ad Benedictus.
3. Gemma clara confessorum.
Norma gregis, forma movum, A. Exsultans celebra
Pro salute dcvotoruiii melodum laude canora
Funde preces fanmlorum. Sacra patris nostri
V. Isoii recedet memoria tua^ et votivaque festa Ketilli,
nomcn tuum rcquiretnr a (je- Hinc quem sublatum
nerationc in gcncrationem. felicius et sociatum
Coetibus angelicis
veneratur turma tidelis.
In Laudibus.
Antiphonae.

Ad laudem Domini
In 2. Vesperis.
1.
cantus promantur
et bymni, Ad Mao^nificat.
Qui tribuit sancto
Magni magnifice
virtutum dona Ketillo.
regis bone fidequc scrve,
2. Qui variis renitens Introgredi Cliristi
donis signisque refulgcns qui gaudia promeruisti,
Restituit visum Pro nobis ora,
caecis , claudis quoque quo perveniamus ad illa.

gressum.

Brev. Eopchildense imp. Parisiis 1517. A. Brev. Aarhusiciise imp. —

Aarhiisiae 1519. Jj. —
Brev. Limdense imp. Parisiis 1517. C. In 1. Yesp. —
A 2, 5 Nam meruit BG. —
A3, 1 ac prudens B.
C hat noch folgendes R :

Splendida gemma patrum, virtiite nitens meritorum,

Suscipe sei-vonim pia vota precesque tuorum
V. Et prece fer nobis veniam peccamine lapsis.
In 1. Nnct. R 1, 1 Ortiis ex illnstri prosapia C. —
In 3. Noct. A 1, 4
fac sociari C; fac fehlt A. — R 3, clara sacerdotum B.
1 Ad Land. A—
1, 1 x\d laudes B. — Hymnen: Ad Vesp.: Alternatira sonentvoces; ad Noct. :

Festiva dies colitur; ad Land: Refulget dies annna.

 — 185 —
71. De saiicto Ludovico.

In 1. Vcspcris. Ad Matutinum.
Aiitiphonae. Invitatoriiim.

1. Ludovicus, decus regnantium, liUdovici laeta solemnia

Transit felix ad coeli soliuni, Lacta colat mater ecclcsia.

Cujus prece coctus tidcliuni

Suninii rcgis intret in gaudium. In 1. Nocturno.
2. Gaude, regnum Franciae, Aiitiphonae.
Cui dcdit rcx gloriae
1. Beatus qui solium,
Tarn excellens donuni,
Iter et consilium
Quod tu regem proprium Malorum vitavit,
Habes in subsidium Sanctus ab infantia
In coelo patronum.
Ludovicus haec tria
3. Tc, dum ipse viveret Semper declinavit.
Ac coronam regeret,
2. Regni sedem consecutus
Tamquam rex defcndit;
Humilem se praebuit
Nunc particeps gloriae
Et in Sion constitutus
Factus tuac veniac
Cultu Dei claruit.
Diligens inten dit.
3. Susccptus ad meritum
4. Plebs ergo Francigena
Gloria dotatur,
Non tamquam gens advcna
Caput Deo subditum
Christo refer laudes,
Coelo coronatur.
In cujus i)alatio
Tui patrocinio Responsoria.
Quondam regis gaudcs.
Rex regum regi filio
1.
5. In terris regimine Regales parans nuptias
Ac sub ejus nomine Post certamen in stadio
Protecta fuisti, Coeli praebet delicias,
Modo gratiam
tibi Glorioso comercio
Impetret ac veniam V. Pro regno temporalium
In conspectu Christi. Regnum habet coelestium
Ludovicus in praemium.
Ad Magnificat.
2. Felix terra, cujus rex sapiens,
A. Magnifica gesta clarissima Justus Clemens
,
modestus, ,

Sancti Ludovici, patiens.

Divino cultui Cujus vultus est malos feriens,

Devotum hodie Bonos alliciens.

Praesens collegium. V. Ludovicus f^ic terris praefuit,

Cujus sancta conscendit anima Quod regnan do coelos promeruit.

Sub fine felici 3. Hunc natura genuit
Regni perpetui Regno fructuosum,
Cum sanctis patriae Voluntas exercuit
Sublime solium. Mundo gratiosum,
 — 186

Dens ipsum pracbuit V. David rcgni sedit in solio

Coclo gloriosum ; Salomonis utcns judicio.
V. Normam vitae posuit
Hunc Deus et tribuit
Signis virtuosum. In 3. Nocturno.
Antiphonae.
In 2. Nocturno.
1. Habitabat confidenter
Antiphonae. Rex in monte Domini,
1. Invöcantem exaudivit Quia vixit innocenter
Deus regem humilem Omni gratus homini.
Et praeclaris insignivit
2. Rex virtutis in virtute
Signis suum pugilem.
Divina laetatur,
2. Deductus in justitia Quia sibi de salute
Clemens subjectis praefuit, Spes firma donatur.
Leges, poenas et praemia
Sapienter instituit. 3. Innocens manus praebuit
Cordis quoque munditia
3. Coronatur gloria
Ludovicus, qui memit
Sanctus et honore,
Quia mundi gaudia Regni coelestis praemia.

Duxit in timore.
Responsoria.
1. Gloriosus apparuit
Non cultu praesidcntis,
Sed cum incultus praefuit
More David ludentis,
Nee ex hoc sibi defuit
Auctoritas regentis
Responsoria.
1. Fulget signis rex insignis,
Jam aegrotis ejus votis
Praestantur remedia,
V. Dati neci liberautur,
Claudi, caeci reparantur,
Fugantur daemonia.
;

V. Virgam virtutis habuit, 2. Pro se suisque subjectis

In qua malos compescuit Orans Deum et cum rectis
Sed sub norma clementis. Rectum iter faciens
Coram rege conspicitur
Domuni Dei rex intravit
2.
Libcr in praeda perditus,
Et ad templum adoravit,
]\Iiraculosc solvitur
Ut praedixit moriens.
V. Felix cursus sie viventis,
Rex Sarracenis traditus
Felix hnis sie currentis
Et hostibus expositus ;
Deo semper uniens.
V. Jonas undis eripitur,
Joseph dctentus solvitur 3. Regnum mundi supergressus
Et David antro positus. Et ejus ornatum,
3. Cum esset in accubitu Regnum coeli jam ingressus
Rex internae dulccdinis, Post hunc incolutum,
Arcens potenti spiritu V. Peregre Jacob egressus
Festes carnis et sanguinis, Patris ad mandatum
Bonorum sei)tus ambitu Deum vidit sie professus
Sceptro fulsit regiminis. Vitae coelibatum.
 187 —
In Laudibus. Per Octava m.
Antiphonae. Antiphonae.

1. Ludovicus hodic 1. Ludovice, rex Franscorum,

Decorem indutus In felice beatorum
Est coelcstis patriae Regno gaudens gloria,
Regnum cousccutus. De hac valle miserorum
Omnis terra jubilet Recto calle nos justorum
2.
Deo laeta serviens, Duc ad coeli gaudia.

Laudibus invigilet
2. Magniticat Dominum
Novum festum faciens. Et exsultet spiritus
3. Ad Deus meus,
te, Pauperum et divitum
Semper vigilavit In Deo salutari,
Sicque nunquam reus Qui generi hominum
Coelos penetravit. Hunc regem divinitus
4. Benedixit creatorem Ludovicum inclitum
In suis operibus Dedit pro exemplari.
Ludovicus gerens morem
3. Jam sanctus post laborem
Datum coeli civibus.
Recepturus praemium
5. Ludovicus Dominum Regnaturum majorem
De coelis laudavit, Exhortatur tilium
Quando vitae terminum Ad matris honorem,
Coelo dedicavit. De tide et moribus
Testamentum condidit
Ad Benedictu».
Et bonis operibus
A. Benedictus Dominus, Complementum addidit
Qui nobis ercxit Divinum amorem.
Cornu, quod paulominus
A David dilexit, 4. martyr desidcrio,
Hie virtute geminus Quam pie mcntis studio
Crucifixo compateris,
Rex in pace rexit,
Quem regendi terminus Cujus crucem in humeris
Ad coelum direxit.
Tuis adtixisti ;

Passio tibi deticit,

Scd martyrem te eflicit
In 2. Vesperis. Fervor et zelus Christi.
Ad Magnitieat.
5. Tu caecorum oculus,
A. Magniticat miraculis Dcbilium baculus,
Ludovicum divinitas, Oppressorum clipeus,
In quo cunctorum oculis Perversorum mallcus,
David fulsit humilitas, Nutritor minorum ;

Salomonis serenitas Miserere populi

Et Ezechiae veritas, Te laudare seduli,
Quem gratiarum titulis Nobilis rex Franciac,
Solemnem fecit populis Ludovice, gloriae
Josiae par benignitas. Consors beatorum.
 188 -
ü. ilecus ccclcsiac, Curam gerendo pauperuin
Pie rex Francorum, Ludovice, rex beate,
Exemplar justitiae, Efticaces sint oblatac
Lex et norma morum, Tibi preces, impetratao
Post tinem aiigustiac Pacis nobis indilate
Mortis et laborum Fructum repetentes a te.

Praesta dono gratiae

9. Ora, pater Ludovice,
Regnuin beatorum.
Hac pro gentc peccatricc
7. Magnum magnatum speculuni,
Sui reatus conscia,
Ludovice rex Franciae, Ut pax Dei genitricc
Cuuctis relinquens titulum Tecum nobis adjutrice
Sanctitatis eximiae,
Detur et indulgentia
Prece juvans in saeculum A divina dementia,
Commeiida regi gloriac Quae relicta cicatrice
Devotum tibi populum. Carnis palma cum victricc
8. patriarcha procerum, Coronavit tc gloria.
Piomin sator munerum,
Brev. ms. Parisiense saee. 14. Cod. Parisioii. 1052. A. Brev. ms. —
Parisiense saec. 15. Cod. Parisieii. 746. B —
Brev. ms. Parisiense saec. 15.
Cod. Parisien. 746 a C. —
Brev. ms. Parisiense saec. 15. Cod. Parisien.
1026. D. — Brev. me Bituricense saec. 14. Cod. Parisien. 745. E. Brev. —
ms. t^enonense saec. 18. Cod. Parisien. 1028 add. saec. 14. F. Brev. ms. —
Pliilippi Boni, Flandriae Comitis saec. 15. Cod. Bruxellen. 9026. G. Brev. —
ms. Komanum saec. 14. Cod. Vatican. Urbin. 603. H. —
Brev. ms. Parisiense
saec. 15. Cod. Parmen. Palat. 208. I. —
Brev. Fontebraldense imp. Parisiis
1514. K. — Brev. Audomarense imp. Parisiis 1518. L. Brev. Liciensc —
imp. Venetiis 1526. ^I. —
Brev. Aversanum imp. s. 1. 1499 N. —
In 1. Noct. A 1, 2 Iter fehlt E. —
A 2, 4 Cnltus E. In 3. Noct. A —
3, 3 qui invenit E. —
A 3, 4 Kegni fehlt E. —
R 2, 9 semper vivcns E. ---
In Land. A 3, 3 Sic quia nunquam E. —
Die Antiphonen per Octavam nnr
ADE. — A 2, 6 Hunc fehlt E. —
A 3, 1 sanctis E. —
A 4, 4 Cnjus fehlt. —
A 8, G Tibi fehlt E. —
A 8, 8 repetes a te E. —
A 9, 1 fehlt D. Nur eine —
Noctiirn hat X die Zusätze von K, das mouastische Form hat, sind belanglos,
;

da das Officium für die Pariser Kirche verfafst ist. Die zugehörigen Hymnen
Analecta XI, p. 177. sq.

72. De sancto Ludovico.

In 1. Vesperis. Qui fidei catholicae
Antiphonae. Fortis athleta claruit.
1. Lauda, coelestis regio. 4. Mater illustris genere
Regem saeculorum, Mira pollens peritia
Tuo dignus collegio Docuit eum colere
Adest rex Francorum. Deum a pueritia.
2. Collaudent ecclesiae Ad Magnificat.
Humilera, pudicum, A. Magnifica gesta clarissima
Pium regem Franciae, Sancti Ludovici,
Sanctum Ludovicum. Divino cultui
3. Hosten! pestis haereticae Devotum liodie
Progenitorem habuit, Praesens coUegium,
 — 189

Cujus sancta conscendit anima Promeruit divinitus

Sub fiiie felici Aeterni regni praemia.
Regni perpetui V. Rex sedens in solio
Cum sanctis patriae Decernens justitiam,
Sublime solium. Contuito praemio
Dissipans malitiam.
Ad Matutinum. 2. Gratam vitae juventutem
Invitatorium. Sapienter incipiens
Christi jugo supposuit,
Adsunt cum gloria
Christiiinae legis
De virtute in virtutem
Quotidie proficiens
Sacra solemnia
Vitae coronam meruit.
Ludovici regis.
V. Si legis attentus,
In Josia figuratur,
In 1. Nocturno.
Cujus sie Juventus
Antiphonae.
Regi regum famulatur.
1. Ex strenuo milite 3. In fundandis ecclesiis,
Patre procreatus In relevatione pauperum,
Sensu matris inclitae Quam devotus exstiterit,
Crevit educatus. Ccrtis patens indiciis
2. Oritur in gaudium Praesens nobis adspectus
Sacrae puer indolis, operum
Felix Puerperium, Indubitanter aperit,
Felix ortus sobolis. V. Cum manus justitia

3. Ab amore saeculi Devoto mentis studio

Juvenis abstractus Secum ab infantia
Ea, quae sunt parvuli, Crevit miseratio.
Vacuat vir factus. 4. Verborum moderamine
4. Veritas et misericordia Mire circumspectus,
Ceperunt habitaculum Grata trahens dulcedine
Cordis, pax et justitia Hominum affectus,

Convenerunt ad osculum, Veritatis examine

Noscitur perfectus.
5. Evitans mundi strepitum,
V. Concepto sermone sobrius
Sedeiis domatis angulo
Reficiebat spiritum
Juramentum cavit,

Sacrae doctrinae pabulo.

Est, est, non, non dicens, am-
plius
6. Creatoris injuriam
Malum judicavit.
Graviter ferebat,
Blasphemorum perfidiam
Dure puniebat. In 2. Nocturno.
Responsoria. Antiphonae.

1. Ludovicus, rex inclitus, 1. Transit mare rex insignis

Regum Francorum gloria, Firma fide fultus,
A primaevo sollicitus Multos graves ab indignis
Christi sequi vestigia, Patiens insultus.
 190

2. Occulto judicio Miracülose solvitur

Sub crucis signaculo Rex Saracensis traditus
Captus infortunio Et hostibus expositus^
Solvitur miraculo. V. Jonas undis eripitur,
Joseph detentus solvitur
3. Hinc re versus ad patriam
Et David antro positus.
Ecclesiam dilexit,
Veram exhibens latriam 4. Cum esset in accubitu
Semper bonos evexit. Rex internae dulcedinis,
4. Deductus in justitia Arcens potenti spiritu

Clemens subjectis praefuit, Pest es carnis et sanguinis,

Leges, poenas et praemia Bonorum septus ambitu
Sapienter instituit. Sceptro fulsit regiminis.
Y. David regis sedet in solio
5. Coronatus gloria
Salomonis utens judicio.
Sanctus et honore,
Quia mundi gaudh
Duxit in timore.
In 3. Nocturno.
6. In omni discrimine
Ad Cantica.
Reputabat gloriam
Hie pro Christi nomine A. Beatus est iste dives
Pati conturaeliam. Inventus sine macula,
De quo paradisi cives
Responsoria. Deum laudant in saecula.

1. Pro catholicae fidei

Responsoria.
Promotione sedula
Mare transiiurus 1. Corpus ejus confectum macie,
Subit ad honorem Dei Subjugatum suo spiritui,
Terrae, maris pericula Monstravere crebra jejunia,
De Deo securus. Disciplinae. fletus, vigiliae,
V. Ut angelus Domiui Pallor. livor vultus emortui,
Cum David immobilis, Cilicium, lecti duritia,
Non cedit discrimini V. Statum poenalem et asperum
Vir in fide stabilis. Rex pius elegit,
2. Prorsus jactans in Dominum Se velut Manasscm alterum
Cogitatus sui curam, Penitus subegit.
Mundanorum discriminum De quinque catenis ferreis
2.
NuHam metuit pressuram, Occulte suscepta vcrbera
Sperans a patre luminum
Manu confessoris
Opem semper adfuturam. lienigne fcrebat in eis
V. Coniidens ut leo,
Devote recolens vulnora
Just US, imperterritus,
Nostri redemptoris.
Constanter a Deo
V. Exutus a poenis
Praestolatur coelitus.
Carcere solvitur,
3. Coram rege conspicitur Liber a catenis
Liber in praeda perditus, Regnum ingreditur.
 191

3. Imminente mortis articulo 2. Angelorum choris

Diem vitae clausurus ultimum, Defertur in jubilo
Morbo pressus decumbens lec- De valle moeroris
tulo Sol egressus nubilo.
Testamentumcondidit Optimum,
3. Luce vigil ad Dominum
Memoriae dignum spectaculo;
Prudens et tidelis
V. More Jacob liberis
Servus cum patrc luminum
Thesaunim doctrinae
Jungitur in caelis.
Profuturum posteris
Legavit in fine. 4. Benedicant opera
4, Regnum mundi supergressus Cuncta creatorem,
P^t ejus ornatum, Qui dat super sidera
. Regnum coeli jam ingressus Regnum post laborem.
Sibi praeparatum,
5. Laudes Deo concinit
Nostros ad se regit gressus
Egressus exsilium,
Post hunc incolatum ;
Pressurae non meminit
V. Peregre Jacob egressus Translatus in gaudium.
Patris ad mandatum,
Deum vidit, sie professus
Vitae coelibatum.
Ad Benedictus.

A. Benedictus Dominus,
Ad Laude s.
Qui nobis erexit
Cornu, quod paulominus
Antiphonae. A David dilexit;
1. Adest dies laetitiae, Hie virtute geminus
Quo transiit ex mundo Rex in pace rexit.
Flos dignitatis regiae Quem regen di terminus
Cum fructu jucundo. Ad coelos direxit.

Brev. ms. S. Germani a Pratis saec. 14. Cod. Parisien. 13239. A. —

Brev. ms. Sandionysianum saec. **/i5. Cod. Oxonien. Miscell. Liturg. 192.
B. —
Brev. Sandionysianum imp. Parisiis 1550. C. Antiph. ms. Hilariense —
V. anni 1632. D.
In 1. Vesp. nur 1 Antiph. super Ps. BC; mit Ant. ad Magnif. beginnt
D. Letztere ist dieselbe wie im vorhergehenden Officium, wie denn mehrere
Teile desselben in dieses übergegangen. —
In 1. Noct. A 5, 2 dogmatis A.
— In jeder Nokturn nur eine Antiphon für alle Psalmen BC; ebenso in den
Laudes. —
In Land. A 5, 1 Laudum A. —
In 2. Vesp. hat D fünf Anti-
phonen, von denen die drei ersten der ersten Nokturn, die fünfte den Laudes
entlehnt sind; die vierte kommt nur in D vor:
Audiens utiliter Summum praeceptorem
Servavit humiliter Parentum honorem.

A hat nur eine Ant. super Ps. Magnum magnatum speculum, vgl. das
vorige Officium. Ad Magn. Ant.: Magnificat miraculis, siehe ebenda, ABC,
Magnum magnatum speculum D. — Die zugehörigen Hymnen Analecta XI,
p. 178, sq.
 192 —
73. De saiicto Ludovico.

In 1. Vesperis. Ad Ma tut in um.

Antiphonae. Invitatorium.

1. Francorum rex magnificus, Laudamus Christum Dominum,

Ludovicus, vir coelicus, Qui regem Ludovicum
Praestat saluti hominum
Sumopere studuit.
Soli Deo placere,
Solamen salviticum.
A quo tantam meruit
Gratiam obtinere.
In 1. Nocturne.
2. Crucis Christi signaculum
Antiphonae.
Contra gcntilcm populum
Suscepit primum junior 1. Puer hie defuncto patre
Et postmoduni provectior Nutritus est deeenter
Ad nicritorum cunmlum. A rcligiosa matrc,
Cui paruit libenter.
3. Wie regnum, matrem, liberos.
2. Languoris vehementia
Infant es adliuc teneros
Reliquit ac sororem,
A Deo visitatus

Sed post assumptis Est in eonvalesccntia

filiis
Cruce Christi signatus.
Ilaerens Christi consiliis
Dimisit et uxorem. 3. Tres fratres suos comitcs
Secum cruce signavit
4. Sanctus hie sprevit omnia,
Et regni sui divites
Quaecunque transitoria,
Ad idem animavit.
Propter regnum coelorum,
Tarn carnales delicias,
Responsoria.
Quam fallaces divitias
1. Francorum jam exercitu
Cum fastu superborum.
Sub rege Ludovico
5. Hie miraeulis rutilat, Praeparato pro transitu
Qui in coelis jam jubilat In conductu nautico^
Exsultans cum beatis ;
Legato ab ecclesia
Ludoviee, rex pie, Dato cum indulgentia,
Memento nostri hodie, V. In passagio signato
Qui sumus in peccatis. Deo primum invocato
Transivit princeps maria.
Ad Magnificat.
2. In Dei fervens opere,
A. Magnifieat Dominum Statin! ut transfretavit,
Et exsultat spiritus Infideles laeessere
Pauperum et divitum Gravi bello temptavit
In Deo salutari, Et Damiatam propere
Qui generi hominum Vi captam occupavit ;

Hüne regem divinitus, V. Quam deserente turpiter

Ludovicum inclitum, Populo degenere
Dedit pro exemplari. Ipsc potenter intravit.
 — 193 —
3. Dum pater clementissimus V. Si non stas bis sermonibus,
Suum verberat populum, Ait illi gens effera,
Vir iste devotissimus Christum es negaturus.
Ad Deum levat oculum, 3. Regressus rex ad propria
Ut erat ferventissimus Kon destitit insistere
Obsequium dans sedulum; Operi virtuoso,
V. Hie Tobias notissimus, Se mactat pro hostia,
Qui mortuos liumillimus Egenos Icvat manere,
Portavit ad tumulum. Ministrat leproso,
V. Visitat monasteria,
Domos Dei ex opere
In 2. Nocturno. Construxit sumptuoso.
Antiphonae.

1. Lassato jam exercitu

In 3. Nocturno.
Diuturno languore Antiphonae.
Infideles cum fremitu 1. Cor verbis sacrae scripturae
Aceurrunt et furore.
Sollicitus apponit
2. Populi princeps furiae Omnique regali jure
Non cedit effrenati Verbum Dei proponit.
Monstrans, se voluntarie
2. Bonis semper operibus
Pro Christo poenas pati.
Sanctus rex intendebat,
3. Ductus ad locum carceris Simile facientibus
Mire fert ad tentorium Devotus adhaerebat.
Sollicito pro vesperis
3. Ut regis sancti merita
Paganus breviarium.
Remunerantur natis,

Responsorium. His pia tradit monita,

Semitas aequitatis.
1. Laus tibi per saecula
Responsoria.
Patri, nato, paraclito,
Quod rex sine macula Toto corde cum rege Josia
1.
Per te liberatur, Quaesivit Deum ab infantia,
Dum in Soldani subito David alter misericordia
lila gens incredula Et Salomon est sapientia,
Tuo beneplacito V. Joseph est Providentia
Morte effrenatur. Et Gedeon constantia.
V. En Dei virtus sedula, 2. De largitatis horreo
Pro suis quac tarn cito Rex misericors tribuit
Pellendo pericula Plena manu pauperibus,
Mira operatur. Quos visitando circuit,
2. Bissenis cum baronibus Cibos ori intromittit
Firmus rex in fide vera Et pedes supplex abluit.
De pactis juraturus V. quantus et qualis fuit,
Saracenis furentibus Qui tarn pium cor liabuit,
Respondet voce libera: Quod egenis compatiens
Nunquam sum id facturus. Servitiuni hoc praebuit.
D reves, Historiae rliythiuicae. II. 13
 — 194 —
Ad L a u d e s. 5. Landet jam felix Francia,
Tota landet ecclesia
Antiphouae.
Opera salvatoris,
1. ^lagnus rex gentis Francorum, Et pro tot beneficiis,
Divinae legis zelator Qnot potest, surgat gratiis
Et promotor bonoium. Ad laudem largitoris.
Religioüis amator,
Ad Benedictus.
Persecutor vitioiam
Fuit et exstirpator.
A. Jam sanctus post laborem
Recepturus praemium
2. Justus in judiciis, Reguatuium majorem
Prudcns in consiliis Exhortatnr filium
Bonis semper favit, Ad matris honorem,
Stetit pro ecclesia, De fide et moribus
Cd ne injuria Testamentum condidit
Inferretnr. cavit. Et bonis operibns
8. In vestitu humillimo Complementum addidit
Atque victu parcissimo Divinum amorem.
Fit cnnctis in stuporem.
In 2. Yesperis.
Yirtutes factis praedicat
Ad Maguificat.
Et operibus iudicat
A. martyr desiderio,
Se perfectum doctorem.
Quam piae mentis studio
4. Patris natum unicum Crucitixo compateiis.
Benedicant Dominum Cujus crucem in bumeris
Omnes creaturae. Tuis bis affixisti,
Qui tot per Ludovicum Passio tibi deficit,
Siguis anget hominum Sed martyrem te efficit
Yitae spem futurae. Fervor et zelus Christi.
Brev. ms. Mai-iae de Valentia, comitissae de Pembroke saec. 14. Cod.
Cautabrigeu. Dd. V 5. A. —
Brev. ms. Cardinalis Borbonii saec. 16. Cod.
Parisien. 1288. B. —
Brev. ms. Ebroicense saec. 15. Cod. Ebroicen. 12. C.
— Brev. ms. Frauciscau.? saec. 15. Cod. L<»ndineu. Harl. 2864. D. Brev. —
ms. Franciscau. saec. 15. Cod. Turonen. 143. E. Brev. ms. Mantuauum —
saec. 15. Cod. Univers. Patav. 734. F. —
Von diesen Quellen ist leider E
arg zerschnitten und völlis: verkehrt eingebunden.
In 1. Vesp. A 8, 1 liberos fehlt B. —
In 1. Noct. R 2, 8 und 9 scheinen
iiiclit Ordnung, obschon ABCDEF übereinstimmend lesen wie vor.
in Ad —
Landes A 1, 3 Ac promotor C. —
AI, 5 sq. Fuit et exstirj^ator vitiorum B;
Vitiorum fuit exstirpator A: Vitiorum fuit et 6x.stirpator E. - Die zugehörigen
Hymnen siehe Analecta XI, p. 179 sq.

74. De sancto Lndovico.

In 1 . Yesperis.
Super Psalmos. Ad Maguificat.

A. Nunc laudare Dominum Rex. per quam ecclesia

Debet plcbs tidelis, Fuit sublimata,
Exstirpator criminum Per quem tota Francia
Regnat rex in caelis. Nunc est honorata.
 - 195 —
Cui semper justitia 3. Felix regnum, cujus rex providus,
Fuit comitata, Pacificus, pius et pudicus,
Nobis Christi gratia In adversis semper intrepidus,
Da regna beata. Talis fuit sanctus Ludovicus.
V. Rex erexit terram et patriam,
Qui diligit sequi justitiam.
Ad Matutinum.
Invitatorium.
In 2. Nocturno.
Ludovici nova solemnia Antiphouae.
Laeta colat mater ecclesia.
1. Dominus
Mirificavit
Sanctum regem Francorum,
In 1. Nocturno. Cujus nunc est terminus
In regno beatorum.
Antiphouae.
2. In misericordiae
1. Sanctus voluntatem
Multitudine
In lege Dei fixit,
Deum adorabat,
Qui cordis puritatem
Quia conscientiae
Servavit, cum vixit.
Rectitudine
2. A Deo constitutus Coelis inhiabat.
Rex custos innocentiae 3. Gloria et honore
Cum eo consecutus Regnat rex coronatus,
Est solium gloriae. Qui semper in amore
3. Tu sanctum, Domine, Dei fuit iirmatus.
Regem suscepisti,
Responsoria.
Qui sine crimine
Cultor fuit Christi. 1. Paupertatis larga subsidia,
Veritatis aequa judicia,
Responsoria.
Honestatis certa indicia,
1. Rex regum regis filio Sanctitatis sunt testimonia
Regales parans nuptias Pii regis.
Post certamen in stadio V. quieta gregis protectio,
Coeli praebet delicias discreta recogitatio
Glorioso commercio ;
Summae legis.
V. Pro regno temporalium 2. Fulget signis rex insignis,
Habet regnum coelestium Nam aegrotis ejus votis
Ludovicus in praemium. Praestantur remedia,
2. Gloriosus apparuit V. Dati neci liberantur,
In cultu pracsidentis^ Claudi, caeci reparantur,
Sed cum in Christo praefuit Fugantur daemonia.
More David ludentis, 3. Regnum mundi supergressus
Nee ex hoc sibi defuit Et ejus ornatum,
Auctoritas regentis. Regnum coeli jam ingressus
V. Virgam virtutis habuit, Sibi praeparatum,
In qua malos compescuit Nostros regat ad se gressus
Sed sub norma clementis. Post hunc incolatum.
13*
 — 196 —
V. Peregre Jacob egressus V. Qui tot aegris praestitisti
Patris ad mandatum, Curationum gratiam,
Deum vidit sie professus Nobis confer dono Christi
Yitae coelibatum. Transgressionum veniam.

In 3. Nocturno.
In Laudibus.
Antiphonae.
Antiphonae.
1. Habitabit in tabernaculo
Domini 1. Ludovicus hodie
gloriose,
Quia vixit in isto saeculo
Deeorem indutus
Est eoelestis patriae
Rex noster virtuose.
Regnum eonseeutus.
2. In virtute Domini
Rex sanctus laetatur, 2. Omnis terra jubilet
Nunc sanctorum agmini Deo laeta serviens
Junctus gloriatur.
Laudibusque vigilet
Novum festum faeiens.
3. Rex innocens manibus
Atque corde mundo 3. Ad Deus mens,
te,

Regnat cum coelestibus Semper vigilavit

Sieque nunquam reus
In regno jucundo.
Coelos penetravit.
Eesponsoria.
4. Benedixit creatorem
1. Cum esset in accubitu
In suis operibus
Rex internae dulcedinis,
Ludovicus gerens morem
Arcens potenti spiritu
Datum coeli eivibus.
Pestes carnis et sanguinis,
Bonorum septus ambitu
5. Ludovicus Dominum
Sceptro fulsit regiminis.
De coelis laudavit,

V. David regis sedit in

Quando vitae terminum
solio,
Coelo dedicavit.
Salomonis utens judicio.
2. Pro se suisque subjectis Ad Beuedictus.

Orans Deum et cum rectis A. Ludovicus, decus regnanlium,

Rectum iter faciens, Transit felix ad coeli soliuni,
Domum Dei rex intravit Cujus prcce coetus fidolium
Et ad templum adoravit, Summi regis intret in gaudium.
Ut praedixit moriens.
V. Felix cursus sie viventis,
Felix finis sie currentis
In 2. Vesperis.
Deo semper uniens. Super Psalnios.

3. sparsor divitiarum A. decus ecclesiae,

Erogando pauperibus. Pie rex Francoinim,
spretor deliciarum Exemplar justitiae,
Insistendo laboribus, Lex et norma monim,
Defensor eeclesiarum Ludoviee requie
Tuis tuendo viribus, Fruens beatorum
Duc nos ad rognum praeclanim Tuae dono gratiae
Piis fovendo prccibus. Da regna coelorum.
 197

Ad Magnificat.

A. Ludüvice, rex Fraucoruni,

In felici beatorum
Regno gaudcns gloria,
De hac valle miserorum
Recto calle nos justorum
Duo ad coeli gaudia.
Brcv. ins. Praedicatorura saec. 14. Cod. Mazarin. 374 (247). A. Brev. —
ms. rraedicatorum saec. 14. Cod. Londinen. Add. 3072. B. In 1. Noct. —
R 3, 4 Rex exigit A. —
In 3. Noct. R 3, 8 Piis vivendo A. Die zuge- —
hörigen Hymnen vergleiche Analecta XI, Nr. 317 319. —
75. In Traiislatione s. Ludovici.

In 1. V esper is. Ad Magnificat.

A. Dei cultor et amice,

Antiphonae.
Judex et ultor malorum,
1. Exsultemus omnes et singuli Rex B>ancorum,
Dieni festum agentes gratiose, Ludovice,
Ludovicus, cujus nos servuli, Fontem ora pietatis,
Translatus est hodie gloriose. Ut peccatis
Nostris det veniam
2. Gloriose praefuit
Nobisque gratiam.
Regno saeculari,
Virtuose studuit
Christo famulari,
Ad Matutinum.
Pauperibus profuit Invitatorium.
Zelo singulari, Regem, per quem reges regnant,
3. Singulari pollebat Venite adoremus.
Gratia pietatis
Nee unquam deserebat Ad Nocturnum.
Limam aequitatis Antiphonae.
Sicque regnum regebat
1. Cujus corpore
Virga veritatis.
Dionysius
4. Veritatis doctores Abunde ditatur,
Ferventer dilexit Ejus capite
Et ad bonos mores Nunc Parisius
Se totum erexit, Jucunde dotatur.
Suos successores 2. Dotatur in coelestibus
Ad Deum direxit. Stola jucunditatis

5. Direxit reges Franciae Ludovicus, qui regibus

Sanctus Ludovicus, Est norma sanctitatis.
Nitore conscientiae 3. Sanctitatis culmine
Factus Dei amicus, Divinitus erectus
Ob hoc regnum gloriae Angelorum agmine
Nunc est sibi vicus. Jam ad coelos est vectus.
 198 '-

Responsoria. 3. Deus, Deus salutis

1. Felix regnum, CUJUS rcx pro- Nostro San et regi
vidus, Viani dedit virtutis
Pacificus, pius et pudicus, Obedirc legi.
In adversis scnipcr intrcpidus ;
4. Benedicite, populi,
Talis fuit sanctus Ludovicus.
Dominum angelorum,
V. Kox erexit terram et patriam,
Collaudate seduli
Qui dilexit sequi justitiam.
Sanctum regem Franeoiam.
2. Paupertatis larga subsidia,
5. Laudate Dominum
Veritatis aequa judicia,
Et patrem luminum
Ilonestatis certa indicia,
In trauslatione,
Sanctitatis sunt testimonia.
Cujus scimus vitam
V. quieta gregis protectio,
discreta recogitatio.
Ductam et tinitam
Cum devotione.
3. sparsor divitiarum
Erogan do pauperibus,
Ad Benedictus.
spretor deliciarum
Insudando laboribus, A. Benedictus Dominus virtutum
tutor ecclesiarum Digne debet modo benedici
Eas juvando viribus, Pro meritis sancti Ludovici,
Duo nos ad regnum praeclaruni Quem novimus coelosassecutum ;

Tuis devotis precibus. Cujus translatio

V. Qui tot aegris praestitisti Facta cum gaudio
Curationum gratiam, Reddat ab hostibus
Nobis confer dono Christi Et malis omnibus
Trausgressionuni veniam. Regnum tutum.

In Laudibus. In 2. Vesperis.
Antiphonae. Ad Magnificat.

1. Dominus regnavit
A. decus ecclesiae,
Ludovicus in mundo,
Pie rex Francorum,
Qui peccatum cavit
Exemplar justitiae,
Et vixit corde mundo.
Lex et norma morum,
2. Jubilate creatori, Post tinem angustiae,
Tota gens Christiana, Mortis et laborum
Sed voce jucundiori Praesta dono gratiae
Psalle, plcbs Gallicana. Regnum beatorum.

Brev. ms. Parisiense saec. 14. Cod. Parisien. 1024. A. Brev. ms. —
Parisiense saec. 14. Cod. Parisieu. 1052. B. —
Brev. ms. Parisiense saec.
^^/i5. Cod. Parisien. (Arsen.) 660. C. —
Brev. ms. Parisiense saec. 15. Cod.
Parisien. 746 a. D. —Brev. ms. Ivomanum saec. 14. Cod. Vatican. Urbin
603. E. — Brev. ms. Parisiense saec. 15. Cod. Farmen. Palat. 208 F. 7
In 1. Vesp. A 1, 1 Studeamus omnes D. — In Land. A 5, 6 fehlt D. —
Die zugehörigen Hymnen siehe Analecta XI, p. 180 sq.
 ~ 190 —
76. In Traiislatioiie s. Marlae Magdalenae.

In 1. Vospci'is. 3. Gemma nitet speciosa,

Yirtus exit radiosa
K. Bcucdicta niaris stcUa,
Mariae de tumulo,
Magdalena, Doi cclla,
Salus datur oopiosa,
Columbina spccie,
Magdalenae velut rosa
Naufragantum tu fiscella,
Corpus fragrat saeculo.
Pia prece fuga bella
Veteris malitiae,
Eesponsoria.
V. Rosa rubens et novella,
Favus dulcis fundens mella 1. Fulget dies haec serena
Yirtutis et gratiae. Novae lucis radio,
In qua felix Magdalena,
Ad Magiiificcat. Lucerna sub modio,
A. Exsultet ecclesia Solemni cum gaudio
Tarn praeclaro sidere Exaltatur ex arena,
Virtutum ornata, V. Ut aeterni fontis vena
Beata Provincia, Nostra reddit corda plena
Magdalenae munere Gratiae profluvio.
Felici dotata, 2. Area legis deaurata
Vere digne gloriatur, Fertur in oraculum,
Quae thesauro super auro Floret cedrus exaltata,
Nobili ditatur. Dat grana manipulum,
Sole fit amicta

Ad Matutinum. Mulier signaculum

Invitatorium. Mundo benedicta,
V. Magdalenae titulum
Decantemus regi Christo
Vox non ficta
Magdalenae praemia,
Claraat, ornat saeculum
Quae ejus praesentia
Imago relicta.
Virtutumque gratia
Gloriatur die isto. 3. Sacrum corpus balsamum
Transcendit odore.
Sepulturae thalamum
In Nocturno.
Virtutum splendore,
Antiphonae.
Lingua signat calamum
1. Stella maris Spiritus virore;
fulget in aethere, V. Deitatis Organum
Magdalena Candet super Libanum
surgit de pulvere Fronde, fructu, ilore.
Gaudet orbis
de tanto munere.
Ad Landes.
2. Karolus, Provinciac
princeps et Corona, Antiphonae.

Alumnus clementiae, 1. Claro coeli raatutino,

Flos patriae Mundi cursu vespertino
Meruit liaec dona. Nova lux apparuit,
 — 200 —
Dum in si\iu'to Maximino Et lactatur per te reus
Corpus fulij;«)ic iliviiio Fultus patrociniis.
Magdalcnac claruit.
Ad Benedictus.
2. Tu arca testamenti
Cum jubilo deducta, A. Benedictus rex glonae
Aurora sacramenti, Et omnis coeli concio,
Qua justo cedit lucta, Benedictum laetitiae
Gratia poenitenti. Festum dignum obseciuio.
Bcnedicta devotio
3. Tu botrus primitivus
Benedictac Provinciac,
Terras desigiians optimas.
Tu parvi fontis rivus
Quam bencdixit hodie
Magdalenas translatio.
Cresccns in aquas plurimas.

i. Tu ad lucem veniens
In 2. Vesperis.
Clausa margarita,
Salut arem paviens Ad Magnificat.
Fructum balsamita,
A. quam felix, quam delectabilis
Ex te virtus cxicns
Dies ista. quam venerabilis,
Probat, quod sit ita.
Magdalena, Üos novi germinis,
5. Gloriatur in tc Dens Revelatur et gustatur
Aftiucns deliciis, Multitudo dulcedinis.

Brev. ms. Aquense saec. 15. Cod. Parisieii. 1061. A. Brev. Aquense —
imp. Lugdimi 1526. B. —
Brev. Aptense imp. Lugduni 1532. C. In —
Xott. R 1, 7 Ut fehlt C. — R 1, 8 corda fehlt A. Die zugehörigen —
Hymnen vgl, Analecta XIL p. 164.

77. De saiieto 3Iauroiito.

In 1. Vesperis. In 1 . y c t urn o.

Ad Magniticat.
Antiphonae.
A. beatc Mauronte,
1. Vir pius atque sacer
ad uostras modulationcs
]Maurontus jure refulget,
tu respice
et haue plebem
Dum tidci pretio
dederat, quod habebat.
te flagitantem
Amato.
tuere,
quatenus tuis subsidiis 2. Hos fremitus et opes
qucat fore tripudians. meditans Maurontus inancs,
Disrumpens vinclum
Ad Matutinum. regem processit ad unum.
Invitatoriura.
3. Gloria cum superis
Jubilemus Christo regi Maurontum exaltat in astris,
In beati confcssoris Qui sua dando piura
Solemnitate Mauronti. pie jam suscepit Amatuiu.
 201 —
4. Fructus ccntupliccs Complacuit Domino
rccipis, Mauronte, pcrennes Maurontus dives in ipso.
Ob pietatis opus,
3. quam candidulus
a te quod sumpsit Amatus.
renitet Maurontus in astris,
5. Res operando sacras Hos capiens fructus,
te mansit sanota voluntas, quos coeli parturit hortus.
Per iidei meritura,
4. Mirificans in aeternum
Mauroiite, amplexus le^um.
sanctum suum Maurontum
6. Praeclaro sonitu Glorificatio Christi
iiomen mirabile lesu, extollatur a nobis.
Quod coluit terris,
modulat Maurontus in astris. 5. Sacer levita Maurontus
pro nostris erratibus
Responsoria. Coram Deo salvatore
exsurgat causidicus.
1. Altis ortum parentibus
Maurontum sacris fontibus 6. Ipsum se sacro

Dedicavit Richarius dederat Maurontus Amato,

Sacris sacrandum actibus, Praedia praescripta
V. His imbuens primordiis tradens, quaesuntsua, carta.
Ad laudem summi numinis
Hunc admotum Christicolis. Responsoria.

2. Solemnibus tripudiis 1. In laicali schemate

Mauronti festum nobilis Sub quodam degens tempore
Colentes, Christe, quaesumus, Maurontus missa hac specie
Ut nos mundes a sordibus Se contulit ecclesiae,
V. Hujus adjuti meritis, In qua susceptis gradibus
Quem sociasti superis, Magnis crevit operibus;
Diem cujus obsequiis. V. Quaerens supernam speciem
Actibus eximiis
Per clericatus ordinem
3.
pollens Maurontus herilis
Virtutum subit apicem.
Per pietatis opem 2. Maurontus hie deicola,
coeli pervenit ad arcem, Amatum pulsum patria
V. Vir probus iste nimis, Postquam pie susceperit,
bene complens dogmata legis. Quidquid habebat, contulit.
V. quam felix consortium.

In 2. Nocturno. Per caritatis vinculum

Magistrum notum coelitus
Antiphonae. Carus Deo discipulus.
1. Illecebras carnis
3. Regna poli sitiens
Maurontus amore tonantis
Maurontus pectore prudens
Exsuperans superos
Dona caduca dedit,
Coeli comitatur alumnos.
sibi quis mansura paravit
2. Corde, fide, manibus V. Ad patriam vitae
laudabilis atque benignus tendens sanctissimu§ iste.
 — 202

In 3. Nocturiio. 2. Sccurus inundi

Ad Cautica. INIaurontus ad atria coeli
Tendcns ecclcsiae
A. Exaudiat prccos nostras
cultor devovit inessc.
summa Dci pietas
Per sancti Icvitae clani 3. Actibus et nieritis

]\Iauronti oracula. vitae invigilando periclis

Maurontus Dominum
Responsoria. sitiens pervenit ad ipsum.

1. Vir iste sacris moiibus 4. Rex benedicte, tuis

Atque fulgcns operibus Maurontum nactus in astris,
Cliristo proccssit obviam Nos rege, sanctifica,
Coelestsm intrans januam. benedic per saecula, salva.
V. In mundi nocte pevigil
5. Gloria Mauronto,
Maurontus solers exstitit,
Qui clarus face lampadis. superum laus, victima mundo,
Quas tibi gratifices,
2. Accensus igne üdei,
nostras tu suscipe laudes.
Divinos jussus prosequi
Exoptans, hie coelicola
Ad Benedictus.
Spernebat orbis prospera,
V. Se victimam altissimo A. Ad benedicta pie
Fore ratam obsequio. nos ducens gaudia vitae,
3. Mirabilis rex coelitum, Mauronte, preces
Sanctorum laus et praemium, humiles tu respice semper,
Hujus patroni precibus, Quas tibi magnificis
Cujus nunc festum colimus, plebs fundit consona verbis.
Egentes tuo munere
Digneris nos respicere.
V. His praesentes solemnibus In 2. Vesperis.
Devotionis cultibus Ad Magnificat.
Nos, Jesu bone, quacsumus.
A. Mauronte almc,
In Landes. fidelibus tuis succurrc,
ne nos subiipiat
Antiphonae.
callidus liostis
1. Indutus speciem insidianter,
vitae morumque decorem pater, juva festinantcr,
Maurontus habitum nc moreris.
Chiisto suscepit amandum.

Brev. ms. Marchiancnse saec. 12. Cod. Duaceii. 134. A. Brev. ms. —
Marcliianense saec. 13. Cod. Duacen. 139. B. —
Antipli. ms. Marcliianeiise
saec. 15. Cod. Duacen. 117. C. —
Antipli. ms. Marcliianense saec. 16. Cod.
Duacen. 118. D.
In 1. Yesp. Ad Magn. A, 3 prospice A. — In 1. Noct. R 1, 4 Sacer
ABC. — R 1 , 7 amotum ABC. —
R 4 in allen drei Nokt. prosaiscli. —
In Noct. A 1,
2. 4 commutatur BC. R —
1, 2 Degens sub quodam C. In —
3. Noct. R 2, 6 rotam B. —
Betreffs der allenfallsigen Autorschaft Hucbalds
vergleiche das zum Officium der hl. Eusebia Bemerkte.
 — 203

78. In Decollatioue s .luliaimis B.

In 1. Vespcris. A curis mundi lubricis

Ad Maguificat.
Dum rcvocabat populum,
V. Quod praedicabat faciens,
A. Hcrotlis adulterium Bonis exemplis condiens
Natalis ejus gaudia Sermonis vitae pabulum.
Foedavit convivaiitium
2. Ilujus Herodis monitus
Et saltatricis gratia,
Audire libens solitus,
Dum propter matris odium
Deceptus contubernio
Caput Jobaniiis impia
Nefario,
In sui ludi praemium
Tandem descivit penitus
Tulit in disco filia.
Pro turpi lenocinio ;

V. Nam ubi regnat nimia

Ad Matutinuni. Uxoris pravae gratia,
Invitatorium.
Locum non babet ratio.
3. Vir sanctus sicut debuit
Regem praecursoris Domini,
Incestum dum redarguit,
Venite adoremus.
Artes commentans impias
Herodias
In 1. N octurno. üt serpens linguam acuit
Antiphonae. Contra doctrinas sobiias,
V. Et ut calcata vipera
1. Herodes in luxuriae
Insibilabat aspera
Turpe dejectus vitium, Virus in aures regias.
Incestus immunditiae
Permiscens adulterium,
Decus virtutis propriae
In 2. N octurno.
Convertit in opprobrium. Antiphonae.

2. Dum foede sibi foederat 1. Rex ergo victus misere

Fratris uxorem miseram, Amore, quo non debuit,
Et turpjs amor imperat Placere dum adulterae
Turpem non pensans operam. Magis quam Deo voluit,
Ad mortem libens propcrat Horrendo clausuni carcere
Fovens in sinu viperam. Vinctum Johannem tenuit.
3. Exemplum turpis operis 2. Quem tenens dum recolcret
Et foeditatis semina Natalis sui gaudium,
Ministraverunt postciis Jussit, ut satisfieret
Non occultantes crimina In coena votis omnium.
Fratris oblitus foederis Et large vina funderet
Et sexus memor femina. Caterva minist rantium.
3. Egressa tunc in medium
Eesponsoria.
Herodiadis filia,
1. Jobannes, praeco judicis, Ante conspectum regium
Mandatis in dominicis Missa saltandi gratia,
Se dcmonstravit sedulum Vultus convertit omnium
Praeambulum. Ad sui ludi gaudia.
 204 —
Kesponsoria. 3. Et prius dum in ilubium

1. Ergo dum illa luderet,

Rem adduxisset ratio,
Pudorc discumbcntium
Et rex libonter cerncrct,
Amoris temerario
Dum timot de porjurio,
Stultorum improperiuni
Consilio
Redemit homicidio.
Petendi, quid eligcret,
Puellae datur optio;
V. Augmentum namque gratiac Responsoria.

Contraxit ludus tiliae

1. Tarn tristi quam nefaria
De matris lenocinio. Sententia

2. Promissa temeraria Damnatum pro justitia

Matri ferente filia, Caput Johannis tollitur

Draco cruorem sitiens, Et dirae matri redditur
Haec audiens Impia
Ad inhumana praemia Discum gerente filia.
V. Sic factum regis impii
Hortatur illam saeviens.
V. Os vertit sapientium
gravis ira feminae,
Crimen defendeus crimine In murmur improperii

Et in furorem finiens. Et in stuporem gaudium.

3. Praeceps lascivia 2. Pro tanti viri merito

Per devia Corpus honore debito
Sepelierunt seduli
Inconsulte properans,
Discipuli
Post casum deliberans,
Sera poenitentia Et regem corde tacito

Facta damnat levia, Maledicebant singuli

Rem tandem considerans.
Rumore tarn insolito

V. Hoc Herodi contigit, Aures pulsante populi.

Quod lascive pepigit, V. Nam pia recordatio

Sibi post impropcrans.

Cor vulnerabat omnium,
Quos sancta praedicatio
Fovebat et consilium

In 3. Nocturno. Dilecti Deo famuli.

Antiplionae. 3. Annua Baptistac

Sacra festa colat chorus iste
1. Puella missa reddere
Responsum matris miserae Exemploque boni
vitam condire patroni
Ad regem cito rediit
Sic satagat festa,
Et pro concesso munere
quod sobria sint et honesta,
Caput Johannis petiit.
Ut Domino vere
2. Funestum petit praemium possint sanctisque placcrc ;

Et munus tarn nefarium, V. Nam laus est grata,

Funestus rex ut audiit, voci si vita beata
Scelus abhorrens nimium Consonet et sordis
Ad se confusus rediit. nil celent intima cordis.
 — 205 —
In Laudibus. 5. Unus ei Dominus
Antiphonae. in personis quoque trinus
Se manifestavit,
1. Laudibus hunc dignis
dum natum clarificavit,
psalmis veneremur et hymnis,
Vox patris in lavacro
Qui nondum natus
veniens cum fiamine sacro.
quasijam servire paratus
Praeconiis dignum Ad Benedictus.
meruit praetendere Signum.
A. Insidiis hostis variis
2. Hie Domino gratus,
ut praevaleamus
ipsi quoquc sanctificatus
Subque tua prece praecipua
Ex utero matris,
tuti maneamus,
major puerilibus annis,
Fac tua nos documenta sequi,
Secretum caeli
Baptista beate,
concepit mente fideli.
Aspera constanter,
3. Vir vitae celebris, bona tranctando moderate.
nulluni partus muliebris
Fudit majorem,
cui summum praestat honorem
In 2. Vesperis.
Os ipsum Christi,
quod verbo consonat isti. Ad Magnificat.

4. Yirtutum testis A. praecursor summi regis,

pauper thorus, aspera vestis, Spes commissi tibi gregis,
Esca levis, potus Tuae laudi sedulos
levior, locus ipse remotus Adsistentes famulos
A turba, vere A peccati nexibus
vivendi forma fuere. Tuis solve precibus.

Brev. ms. Ambianense saec. ^^/i4. Cod. Ambianen. 112. A. Brev. ms. —
Ambianense saec. 15. Cod. Ambianen. 113. B. —
Brev. Ambianense imp.
Parisiis 1520. C.
In 1. Noct. R 1, 7 Quos A. —
In 2. Noct. A 1, 1 ergo cinctus C. —
Ad Bened. A, 1 Invidiis hostis C. —
Verfasser des Ofiiciums ist Kichard
de Gerberoi, Bischof von Amiens, der 1206 das Haupt des hl. Joliannes
in seine Kathedrale überführte. Vgl. Longueval, Histoire de Feglise Gallicane
XII, S. 403.

79. De saiieto Mommolemo.

In 1. Vesperis. Ad Magnificat.
A. Vir beatus Mommolemus
R. Ecce dies celebris
ob amorem Domini
renovat pia gaudia nobis,
Omnia, quae sunt in mundo,
Quo fidei penna
dignum ducens despici,
Mommolemus petit astra,
Patrios fincs reliquit
V. Abluat ipse suo
serviturus postmodum
plebis contagia festo.
Christo, qui vivit et regnat
nunc et in perpetuum.
 — 206

A d Matutinum. finita viri sancti

perfert insignia coram.
Invitotorium.

Exultans jubilet 2. Nee mora, consensu

Domino simul orbis et aether, proceiüm regisque precatu
^lommoleme, tui Functo deligitur
decessas festa revolvens. Noviomi praesule praesul.

3. Sancte Dei praesul,

In 1 . N c t u 1*
n 0. tota te mente precamur,
Mommoleme, tuis
Antiplionae.
deposce remedia servis.
1. Ore simul potuit
cordis puer edere motus,
Patre sub Eustachio In Laudibus.
monachali sorte locatur.
Antiphonae.
2. A quo percepit
1. Sex et bis denis
bilaris. quae more datoris
urbem jam rexerat annis,
Yitae verba doceus
Cum primum novit,
amplum diffudit in orbem. sese super astra vocari.
3. Augebatur ei
2. lUico accitos
semper sciutillula mentis.
famulos ut vidit adesse,
Veras anior Christi
Yitae praedixit
simul et dilectio fratris.
tinem metamque laboris.

In 2. Nocturne. 3. Vos. ait, exstinctos

artus aptate sepulchro,
Antiplionae.
Tuque in pace tuum,
1. Corde sed et lingua Dens optime. suscipeservum.
te solum, Cbriste, gerebat,
•4. Hujus in excessu
Instanter clamans,
mare, tellus, aer et iguis,
ut verba prophetica dictant.
Quaeque creata manent,
2. Ergo sibi binos summo benedicite regi.
sociarat moribus aptos,
Quos procul invidia 5. Cliriste, sacerdotum
oari vice patris alebat. te laudat sedulus ordo,
ISIommolemus enim
3. Ili te, summe Dens, migravit ad astra sacerdos.
uno velut ore fatentur,
Tres trinum nomen
Ad Benedictus.
numero venerantur eodem.
A. Exsequias sancti
tristes comitantur alumni,
In 3. Nocturno.
Plebs in lamentis,
Antiplionae.
clerus proclamat in bymnis.
1. Fama volans late Quo rerte strepitu
regis vulgatur in aula. coeli devexa replentur.
 — 207 —
In 2. Vesperis.
Ad Magnificat.
A, pater et pastor,
praesul alme saccrdos,
Mommoleme, preces
Christo, quas reddimus, offer,
Abluat ut culpas,
detergat crimina nostra,
Quod sibi post mortem
vivamus jugiter. Amen.
Brev. Noviomense imp. Parisiis 1515.

80. De sancto Osmuntlo.

In 1. Vesperis. Et tua quos reperis
Antiphonae. solemnia praevenientes

1. Suscipe cum gaudio,

Tu populi ductor,

Mater filiorum, fac, ut tecum comitentur.

In Osmundi jubilo
Preces famulorum. Ad Matutinum.
2. Confessoris Dominum Invitatorium.

Gens collaudet tota Omnipotens Dominus

Et in sancti gloriam laudetur trinus et unus,
reddat pia vota. Qui dedit Osmundo
3. Exit ejus Spiritus coelestia regna beato.

terram miserorum
Et intrat pro meritis In 1. Nocturno.
regnum beatorum. Antiphonae.
4. Iste domum Domini 1. Natus mox renascitur
sacrans fabricavit Osmundus fönte lotus,
Et dispeisos clericos A cunctis piaculis
simul congregavit. cftectus mundus totus.

5. Lauda, Sion, Dominum 2. Adolescens proficit

magni confessoris, schola literali
Lauda pium praesulem, Et tirones superat
cujus est laboris, arte militari.
Quidquid tuas januas terminos
3. Juventutis
bcne confortavit,
prudens transigebat,
Quidquid tuos filios
Neque contra spiritum
jam laetificavit.
caro praevalebat.
Ad Magnificat. Responsoria.
A. Confessor Domini, 1. Praesulis Osmundi
precibus succurrito plebi, celebramus festa jucundi,
Ut vitiis vacui Qui pius, prudens,
valeant tibi consociari, humilis, sobriusque pudicus
 — 208 —
Expletis curis 3. Confessor Christi
intravitgaudia lucis. felix, feliciter audi
V. Auxit per merita Nos devotos
tibi
sibi tradita quinque talenta. laudique tuae famulantes,
2. Ecce sacerdotem, Ast impetratam
cujus prudentia sanctum veniam pro crimine nostro,
Suffulsit templum, Quaesumus. ut nobis
Christi stabilivit et aedem, coelitus obtineas.
V. In vita placuit V. pater Osmunde,
Domino, plebem bene rexit, darum decus urbis et orbis,

3. praesul noster, Servorum gemitus

tecum decet ut gratulemur, tristes tu suscipe Clemens.

Qui mundo moriens

non desinis esse sacerdos, In 3. Nocturno.
Coelesti vita
Antiphonae.
frueris per saecula cuncta.
V. Jam cernis Christum 1. Comes factus Sagiae
patris a dextris residentem. cum successit patri,
Cuncta dat ecclesiae
In 2. Nocturno, bona sua matri.
Antiphonae. 2. Postremo Dorsetiae
1. Vir eflfectus prospere nactus comitatum
Venstriam regebat, Spreto mundo trahitur
Tandem partes Angliae mox ad praesulatum,
potens defendebat,
3. Jam coelestem obtinens,
2. Utrobique regia pastor, praelaturam,
jura dilatavit Servis tuis impetres
Ac in pace solida vitam permansuram.
cuncta reformavit.
3. Scd et domus Domini Eesponsoria.
maximus zelator 1. Ante Deum magnas
Pluris beneficii virtutes est operatus
largus est fundator. Osmundus sanctus,
Responsoria. cujus doctrina salubris

1. Praeposito plebi Curans ecclcsias

magna virtute potenti illustrat in orbe fideles;
Sacra manus Doniini V. Mundum contempsit,
subveniebat ei, jam coelica regna subintrat.

V. Ut David est unctus, 2. Infirmos curat,

ut Aaron est ipse sacerdos. caecos et debilitatos
2. In regum quondam Membris consolidat,
conspectu magnificatus partim genus omne doloris,
Nunc immortalem Donat ei Dominus,
gaudet cepisse coronam, ut removere queat,
V. Deservire Deo V. An febris, an pestis,
malens quam regna teuere. an sit pressura parentis.
 — 209 —
3. Miles et alme pater, 5. Qui cum sanctis omnibus
Osmunde, Dei gregis auctor, regnas nunc, Osmunde,
Christo fundc preces, Pro nobis orantibus
et nostras ablue culpas, preces Deo funde.
V. Ut nos vitae sedem
Ad Benedictus.
valeamus scandere celsam.
A, Prudentem servum
In Laudibus. te constat et esse fidel em,
Antiplionae. Quem Deus in plebem
1. Hic Osmuiidus refugit praefecit jure regendam ;

regiiantis honorem, Tunc tritico verbi

Dei domus eligens vacuas auimas satiasti,

praeferre dccorem. Nunc hominem totum

ne cesses reddere sanum.
2. Sanctus iste stabilis
in confessione
Mercedem promeruit In 2. Vesperis.
coelestis coronae. Ad Magnificat.

3. Ob decus ecclesiae A. Salve, celeberrime

multum vigihivit, Pater clericorum,
Deum solum sitiens Osmunde sanctissime,
carnem maceravit, Lumen confessorum,
4. Benedicta Venstria, Dele tuis precibus
talem fundans domum, Perpetrata male,
quam felix Anglia, Memor in coelestibus
liunc habens patronum. Nostri semper vale.
Brev. sec. usum Sarum imp. Parisiis 1494. — In 1. Noct. A 2, 1
Adolescens profuit. —
In 2. Noct. R 2, 3 inimortali.

81. De saiicto Oswahlo.

In 1. Vesperis. In 1. Nocturno.
Ad Magnificat.
Antiplionae.
A. Gloriose rex Oswalde,
Vota damus, tu attende, 1. Oswaldum, puerum
longo de sanguine regum,
Tui sumus, recognosce,
Christus adoptavit,
Mortem aufer, vitam posce.
Northumbria cum generavit.
Ave, quondam rex Anglorum,
Nunc cohaeres angelorum; 2. Nobiliter natum,
Placa nobis regem tuum, nece mox patris exsiliatum,
Qui te fecit civem suum. Scotia suscepit,
ibi Christum discere coepit.
Ad Matutinum.
Invitatorium. 3. Jamque puer purus,
Spes quibus est vitae, iidei petra tirma futurus,
Domino jubilare vcnite, Barbariem sprevit
Reddidit Oswaldo studiisque piis adolevit.
qui regna perennia sancto.
Dreves, Historiae rhythmicae. IL 14
 .

— 210 -
4. Omnibns exutus 2. Cura sibi gentis
Domini mandata secutus erat haec sua signa sequentis
Coelica plus quam se Idola calcandi,
dilexit, cetera ceu se. templum tibi, Petre, locandi.

5. Jam tum virtutem 3. Ad fundamentum

quasi rex formatus ad omnem. hdei sanae jaciendum
Vestiit algentes Doctrina sanum
et nutriit esurientes. vocat a Scotis Aidanuni.
6. In Domino fidens, 4. Praesule sub tali

mundi ludibria ridens, documento spirituali

Miles ut invictus Gens fera mutatur,
inimicos repulit ictus.. Domino nova turba dicatur.
Responsoria. 5. Tunc actus socios
rex alterat atque sacerdos.
1. Oswaldus
Igitur rex
Hie docet, hie discit,
Ad muninentum
gentis suae
hie disserit, exeipit ille.
Etchristianaelideifundamentum
Nortlmmbriae gentilibus G. Hoc studio functi
Est editus parentibus, tarn saneto foedere juncti
V. Ut rosa de spinis In theatro mundi
pulcherrima surgit acutis. pia sunt spoctacula facti.

2. Elifrido, Responsoria.
patre ejus, mortuo 1 Cernens demum antiquus hostis
In Scotiam tanto conatu se impeti
dulcis transfertur pusio, Armaturam fraudis induit,
V. Ut Christum discat arenam intrat, parat eongredi,
et in ejus amore calescat. V. Luera renaseentis
3. Instituitur docilis non passus crescere gentis.
Adolescens solum Deum Ad expugnandum pium regem
2.
Sapere et pro terrenis Et aboleudam Dei legem
Coelestibus anbelare Excitat (quendam) ducem Bri-
V. Et cito lapsuram tonum
mundi reprobare figuram. Et commovet in proelium,
4. Intcrea proelio V. Miiibus armatum,
Eduwinus occubuit, belli feritate probatum.
Christus Oswaldum paterno 3. Rex Oswaldus Deo fretus
Regno restituit, Paueos suos fide munit,
V. Tempora qui mutat, Hoste caeso victor redit.
sub quo mare terraque nutat. V. Haec, Deus, haec tua sunt
et adhuc, quaeeunque super-
In 2. Nocturno. sunt.
Antiphonae. 4. Gloriosus es, aeterne
1. Rex diadematus, Rex, qui sicut tuum quondam
in cunctis magnificatus, Constantinum, sie per Signum,
Eines tutatur Sanctae crucis Oswaldum
cultumque Dei meditatur. Regem triumphare facis,
 — 211 —
V. Qui cruce vicisti V. Fessus et emeritus,
victorque, Deus, rediisti. felici fine potitus,
Pax ubi vera datur,
ad coelica regna vocatur.
In 3. Nocturno.
Ad Cantica. Ad Landes.
A. Complantatus aquis Antiplionae.
tiorens, Oswalde, virescis,
Cui rosa martyriuni,
1. Cum prece rex migrat,
qua se tellure reclinat,
lilia dant lavacrum.
Larga salus manat
et languida corpora sanat.
Responsoria.
2. Miles miratur,
1. Ad tactum crucis, in qua equus ejus dum medicatur,
Rex Oswaldus triumpliavit,
Postulat, affertur
Sola fidcs additur paralytica, sana refertur.
Et medela aegris redditur,
V. Aut aqua potatur, 3. Herbida terra viret,

et coelica vis dominatur. Brito de pulvere transfert,

Flamma domum lambit,
2. Paschae die rex esurientibus sacrum fugit ignis et ambit.
Discum argenteum
dividit pauperibus, 4. Suscipitur clara
Reddit Aidanus meritum testante columba,
benedictionem, Pulsa fugit pestis,
Quae permanet in liunc diem :
fremit hospes, pellitur hostis.

V. Nunquam marcescat 5. Aeger ut accedit,

nianus ista nee inveterescat. febris anhela recedit,

Pontificante
Poscit opem moriens,
3.
saneto papa Honorio Oswaldus adest sibi Clemens.

Et adnitente
Ad Benedictus.
Birino episcopo
Rex Cynigilfus A. Sol oriens nee deficiens
tidem Christi suscipit : de virgine, Stella
Oswaldus eum Luciflua, pietate sua
de lavacro excipit; te, sancte, coronat.
V. Christus adoratur, Rex celebris, nos de tenebris
rex et sua turba novatur. absolve reatus,
Luce cluis, lux esto tuis,
4. Athleta Dei Oswaldus,
Oswalde, rogatus.
Sanguine suo laureandus,
Ingravescente proelio
Se suosque committit Domino ; In 2. Vesperis.
Regnum mutat, non deponit
Et in sinu aeterni regis Ad Magnificat.

Rex et martyr reclinato A. Te, Christe, rex coelorum,

Capite obdormit. Magnificet vox angelorum,
14*
 — 212 —
Qui sanctuni Oswaldum,
Fide candidatum,
Sanguine purpuratuni,
Agni comitatui
Addidisti laureatum.
Per hujus. Domine,
Tui regis intercessionem
Nos peccatores in aeternam
Admitte reconciliationem.

Brev. ms. "Wingartense saec. 13. Cod. Fulden. Aa 56. A. Brev. ms. —
Wingartense saec. 15. Cod. Fulden. Aa. 123. B. Brev. ms. Voraviense —
saec. 15. Cod. Voravien. 268. C. —
Brev. ms. Voraviense saec. 15, Cod.
Voravien. 220. D. —
Brev. ms. Seoovieuse saec. 15. Cod. Graecen. 1548.
E. — Brev. ms. Stirpinense saec. 15. Cod. Stirpinen. 35. F. Brev. ms. —
Aquilegiense saec. 15. Cod. Semin. Brixinen. s. n. G. Brev. ms. Ebers- —
bergense saec. 15. Clm. Monacen. 5972. H. Brev. ms. Pollingense saec. 15. —
Clm. Monacen. 11903. I.
Niclit - monastiscli sind CDEG ilmen fehlen die drei letzten AA der
;

zweiten Xoktuni und die A ad Cantica: nur E hat diese ad pan'as horas.
Von RR fehlen R 3 der 1. imd 2, R. 1 der 3. Xukturn. In 1. Noct. A 3, 3 —
Barbariem cepit B. —
R 1, 6 spina B. R 2, 1 Elyfrido B. —
In 2. Noct. —
R 1 3 induitur A.
, —
R 2 4 movet B. In 3. Noct. R 2 8 veterescat
, — ,

B. —A3, 3 Kyrino episcopo B. R 3, 4 re.x; Tyngalfus B. —

In Land. —
A 5, 3 Post opem moriens B jioscit ovtin moriens C. :Unvollständig bei —
Morel 525. Augtnscheinlich ist die nionastisehe Form die ursprüngliclie.
Das Officium ist jedenfalls süddeutscher Herkunft, da es nur in dortigen
Hss. auftritt.

82. In Translatioue ss. Patricii. Colnnibae et Bris-idae.

In 1 . V e s pe r i s. 5. Magna nobis gaudia

Antiphonae. Hibernis nunc dantur,
Patronorum nostrorum
1. Veneranda immiuentis
ossa elevantur.
diei solemnia
Felix et pia mater
concelebrat ecclesia. Ad Magnificat.

2. Quo beatorum Patricii,

A. trinae lampades,
Columbae etBrigidaecorpora
mirae claritatis,
Duno digne venerantur
Ut sol in meridie
translata de pulvere.
diebus aestatis,
3. Margaritae tres monstrantur Pastores Hiberniae,
Duni monasterio, globi claritatis,
(»)ui.s defunctis vitae dantur, Monstrantur reliquiae
caecis datur visio. Vestrae vestris natis,
4. Diu latentes radii Sequaces victoriae
Duno tegebantur, Vestrae probitatis
Rivi mergentes aequore Jungantur militiae
piebi demonstrantur. Coeli cum beatis.
 a

213

Ad Ma tutin um. In 2. Nocturno.

Invitatorium. Antiphonae.

Christum regem adoremus 1. Pater patrum hodie

omnes Sion filiae, Sepulchrum sacratum
Patroiiorum Hiberniae Reddidit ecclesiae
rcliquiae sunt translatae. Sibi commendatum.
2. Dominus patronos
nostros jam glorificavit,
In 1. Nocturno. E tumulo clerus
dum pignora sacra levavit.
Antiphonae.
3. Ossa patronorum
1. Patricius, Columba Hiberniae levata
et Brigida fructus Nos a labe vitiorum
Donant ut crescentia
Tergant prece grata.
ligna secus fluctus.
Responsoria.
2. Reges, cleri, populi
Duno convenerunt 1. Hi tres lux patriae^
Et de fossa tumuli Duno diu tecti sunt terra,
Patronos tulerunt. Regulae justitiae
latitantes saecula multa,
3. Patronos dormientes,
V. Nunc demonstrantur
Diu soporatos,
et publicitus venerantur.
Laudat clerus gestiens
Pulvere levatos. 2. Vacate, gentes,
patroni magnae probitatis,

Responsoria.
Gaudete flentes,
patres immensae pietatis,
1. Clari et egregii V. Compedibus natos
olim Duno tumulati culparum solvite strictos.
Milites beati,
3. Quisque patronorum
post tempora multa levati,
Hiberniae semina sevit
V. Emendent Status
Terra Scotorum,
nostros tergendo reatus.
quo fructus copia crevit^
2. Jaspis, topasius, V. Nunc steriles mentes
saphyrus, lumina tergens, cibat undique reficientes.
Patronorum rivus,
paradisi flumina mergens, In 3. Nocturno.
V. Terram purgavit, Antiphonae.
populum baptismate lavit.
Innocentes manibus
1.

3. Mors, morbi, maria, et corde hoc mundo

pestis, praestigia vana, Transferuntur canticis

Carceris angaria, clero laetabundo.
daemon, quaecunque profan 2. Dens desideria
V. Patronis cedunt, Patris adimplevit,
Christo gens perfida cre- Per quem in Hibernia
dunt. Fides inolevit.
 — 214 —
3. Ossa quiescentia 3. Terra Duni dedcrat
Triuni transfcrunlur Jam speratos fructus,
Ad patris praesidia Quod olim receperat
Publice ponuntur. Hora leti luctus.
Respousoria. 4. Patroni in Domino
1. Ilüium iiicmbra lutuni Deum benedicant,
tcnuit laxata laborc Quia coeli gaudio
Miro virtutum Sicut Phoebus micant.
Duno venerantur honorc,
Deus a cubilibus
5.
V. Aegra poli rore
Exaltans mansuetos
sanent ut menibra dolore.
Facit de stabilibus
2. Nunc tres in Duno Jucundos et laetos.
tumulo tuniulantur in uno,
Brigida, Patricius Ad Benedictus.
atquc Columba pius,
A. Benedictus Dominus,
Gemmae sacrandac,
qui translatione
mundo toto venerandac
Sanctorum Hiberniae,
V. De terra levantur
Patricii primatis
nunc honorandaeque dantur.
Et venerandi abbatis
3. Currite languentes,
Columbae Brigidaeque,
Duno Piscina morborum,
virginis almae,
Corpora vel mentes
Hunc diem sacrat
aegrotas ipsa medetur;
pariter et magnificavit.
Felices gentes,
quibus istud flumen habetur,
V. Protulit haec fossa In 2. Vesperis.
harum sacra trina ossa.
Ad Magnificat.

In Laudibus. A. pontifex, magno pater,

Antiphonae. Patrici, Hiberniae apostole,

abbas praeclare,
1. Levantur patroni,
Columba mitis et pie,
Pleni coeli rore,
Brigida benigna,
Hiberniae egregii,
virginum veneranda,
Induti decare.
Poscite vestris
2. Omnis terra jubilans
gaudentibus solemniis,
Adoransque laetatur,
Perfrui vobiscum
Quia sidus rutilans
sempiternis gaudiis.
Duno demonstratur.

Brev.ms. Dublinense saec. 15. Cod. Collegii SS. Trinitatis Dublinen.

B 3. A.
13. —
Colgan, Trias Thaumaturga, Blatt oline Seitenzalil. B. —
In 1. Vesp. A 2, 3 Duni B. —
A 2, 4 De pulvere translata B. A 4, 3 —
Kivi emergentes B. —
A 5, 2 Hiberniae B. —
In 1. Noct. A 1, 2 Brigida
suum fructum B. —
A 1 4 secus fiuvium B.
,
—
A 2, 4 transtulerunt B. —
R 2, 4 flumine B. —
In 2. Noct. A 1, 3 Reddit AB. —
R 1, 6 et veneranda
dantur A. —
In 3. Noct. R 3 fehlt B. —
Ad Ben. A, 1 Benedictus fehlt B;
8 sq. sacravit et magnificavit pariter. B.
 215 —
83. De sancta Pharaliilde.

In 1. Vesperis. In 1. Nocturno.
Antiphonae. Antiphonae.
1. Virgo Clemens et benigna, 1. Virgo de generc
Pharahildis, laude digna, Regali genita
Yitam duxit angclicam. Divino munere
2. Ordinc miro subdita viro, Libens est subdita
Famula Christi, promeruisti Christo Pharahildis.
Coelica regna.
2. Rex Lotharingiae
3. Tarn in mensa quam in lecto
[Inclitus] fioruit
Sub eodem eras tecto
Magnac potentiae,
Cum marito servans florem
Quamdiu viguit,
Castitatis praeter morem.
Theodoricus.
4. Ingens est miraculum,
Quod in praesens saeculum 3. Conjugem habuit
Inter tot delicias De stirpe nobili,

Ad coelestes nuptias Vixerunt pariter

Adspiras tam avide. Vita laudabili
Deo servientes.
5. Post cursum hujus stadii
Donum perennis bravii
Inter choros virginum Responsoria.
Tibi pater luminum
1. Immortali sponso juncta
Virgini constituit.
Pharahildis sprevit cuncta,
R. Igne rubus inflammatur Quae marcescunt tamquam
Nee flammis inuritur, foenum,
Plmrahildis sponso datur Ut flos agri transeunt.
Nee sigillum frangitur V. Affluentes divitias
Ejus pudicitiae; Et regales delicias
Per ter denos annos nupta Sponsa Christi respuebat.
Yirgo mansit incorrupta
Vacans Dei laudibus. 2. In aetate puerili
Scholis datur, sed senili
Ad Magnificat. Mente Deum retractando
A. Alma virgo, laude digna, Suspirans proferebat:
Virgo prudens et benigna, V. Concuinvit anlma mea desi-
Pharahildis, nos exaudi derare justificationes tuas in
P^amulantes tuae laudi. omni tempore,

3. Deo, cui se subegit,

Ad Matutinum. Votum vovit nee infregit,
Invitatorium. Virginalem ei florem
Praesentare studuit.
Adoremus Christum regem.
Cujus virgo tenens legem
V. Adjuvdbit eam Deus vultu
suo^ Deus in medio ejus, non
Pharahildis coronatur
commovehitur.
In coelesti curia.
 .

— 216 —
In 2. Nocturno. 2. Gratias in termino
Antiphouae. Virgo refert Domino,
1. Juventutis suac Üorem Dum intacta permanet.
Atterebat ob amorcm 3. Virgo facta liberior
Jesu Christi, quem teuere Vota persolvit libcra
Videbatur diligere. Egenisque propensior
2. Aspcr erat ei lectus, Larga profudit muncra.
Sacrum crebro tundeus pcctus
Responsoria.
Patrera superni luminis
Mens exorabat virginis. 1. Sponsa duci foederata,
Propter Christum pocnis data,
3. Cum annorum ter denorum
Quae vel quanta
Esset mater egenorum,
ferat, conquaeritur,
Kolens a patre cogitur
V. Quocirca dux
Sponsoque duci juugitur.
languore premitur.
Respousoria.
2. In labentis vitae pirgo
1 Pliarahildis fit ducissa
Suscitasti ganzam, virgo,
Dei ductu non rerai^sa,
Caeco Visum, gressum claudis
Sed affluens deliciis
Dans in Signum tuae laudis.
Domabat se jejuniis.
V. In midtiiudine electorum lia-
Y. ArniuJo Cliristl suharrliata non
hehis laudcm, quae per Cliri-
terrcnis oi)ibus inlikibat.
stum talia oj/eraris.
2. Mentem ejus
3. Pharahildis duci nupta
cantus neque lyrae
Virgo mansit incorrupta
Nullo modo
Sex lustromm spatio,
valent delenire,
Hinc ad Christum, quem amavit.
Mente secum
Vitae suae transmigravit
traetat solicita,
Anno nonagenario,
Ut, quae novit.
V. Ad sponsum suum Christian,
persolvat debita.
inquem credidif, quem dilexit,
V. Timete Dominum omncs sandi
quem semper optavit.
ejus, quoniatn non est inopia
tlmentihus eum.
Clam introisus est inclusa,
In Laudibus.
3.
Flectit genu prece fusa, Antiphonae.
Rogat Deum devoto gemitu. 1. Pliarahildis frequens orat,
Ne virili turbetur coitu. Templa visat, dux explorat.
V. Exaucllvit dcprccationem ejus Quo se vertat, quid agatur,
Dominus. Dominus orationcm Redit virgo, verberatur.
ejus suscepit.
2. Flagellat ducem Dominus
In 3. Nocturno. Propter commissum facinus,
Antiplionae. Nee ipse corrigitur.

1. In aetate jam nubili 3. Silvam causa spatiandi

Duci juncta est nobili, Dux perlustrat et venandi,
Sed castitatis lilium Lora laxat, equus cadit,
Non perdit hoc conjugium. Fractis membris vix evadit.
 217 -
4. Sanat eum parccns reo, Stirpe praccellis regia
Scd ignorat rcus I)eo Vclut luna sideribus.
Gratias impendcre.
5. Pharhildcm
sex lustris tenuit,
In 2. Vesperis.
Sed cum ca Ad Magniticat.
nunquam rem habuit,
A. Virgo pia Pharahildis,
Ter denos ter
Quae cum cocli civibus
annos compleverat,
Hacres facta paradisi
Virgo mansit
Gaudes in coelcstibus,
solvens, quod voverat.
Nostri pie memor esto
Ad Benedictiis. Et pro nobis supplicans
A. Christi sequens vestigia, Impetrato veniam
Saiictis exsculpta moribus, Et vitam perpetuam.
Brev. S. Servatii Trajecten. imp. Coloniae 1503. In 1. Noct. R 1, 4 —
Et flos. —
In 2. Noct. R 1, 2 diicatu. —
In 3. Noct. R 2, 2 gammam. Vgl.
Du Cange s. v. ganta, über die Märe Acta SS. Jan. I. 172. In Land. A —
3, 4 evasit. —
Hymnus Christi virgo egregia.
:

84. De sancto Pontentino.

In 1 . Vesperis. Ipsum qui non sequitur;

Qui pro Christo moritur,
Antiphonae.
Christo nos commendet.
1. Laudes regi omnium
Ad Magnificat.
Nostra harmonia
A. martyr amabilis,
Pro virorum fortium
Laudis ineffabilis,
Canat agonia.
Dulcis et jucunde,
2. Isti e vestigio Martyr venerabilis,
Christum consecuti, Decore spectabilis,
Candidi martyrio Candens, rubicunde;
Christum sunt induti. Tuae, pater, claritati,

3. Suum tingi sanguiue Congaudemus tui nati,

Pedem gloriati, Tuus grex et populus.

Martyrum se nomine Potentine, testis Christi
Claros arbitrati. Fieri qui meruisti
Et Christi discipulus,
4. Crucis ignominiam,
Nos post has miserias
Crucem bajulare
Transfer ad delicias,
Summam ducunt gloriam, Quas non vidit oculus.
Summum triumphare.
5. Ad instar carbunculi Ad Matutinum.
In rubentis populi Invitatorium.
Medio resplendet Ad laudes regis omnium
Potentinus, sociis Laetis surgamus cordibus,
Junctis in deliciis, Qui coeli junxit civibus
Ad quos non ascendet, Terreni regis filium.
 — 218

1 11 1 . N c t u r 11 0. 3. Vcre nomen tuum, Christe,

Antiphonae. Multum admirabile,
Quod laudavit puer iste,
1. Itcr fugit impiorum
Vas ad psalmos habile.
Potcntinus gnaviter
Et ad viam se justorum Responsoria.
Coiitulit alacriter.
1. Parentes deorum vaiiis
2. Contra sanctum adstiteruiit Subjugati cultibus
Reges, patres impii, Caedunt sanctum, Christianis
Innocentem ceciderunt Subditum doctoribus ;

Tenebrarum tilii.
V. Caecus furor quam immanis
3. Ad salvantem se claniavit, In humanis cordibus.
Amator credentium 2. Baptizatus civitatem,
Quem clamantem liberavit, Quam non intrat Dominus,
Qui est Salus omnium. Ne videret, vanitatem
Responsoria. Dereliquit eminus,
V. Universam pravitatem
1. Sauctus puer Potentinus,
Vani mundi protinus.
Proles regis Franciac,
3. Lucerna tanti luminis
Summi regis se festinus
Praeclari facta nominis
Adstrinxit militiae,
Nequivit latere,
V. Vivens taiiKiuam peregriiius
Qui latere voluit,
In valle miseriae.
Quamvis nolens patuit
2. Müx ut illi naturalis
Plenae mundi spherae.
Adfuit discretio,
Ad tarn mirae sanctitatis
A cunctis arcens sc malis
Virum, verae probitatis,
Recessit a devio,
Multi convenere,
V. In quo mire spiritalis
V. Eminentem in doctrina
Jam fraglavit unctio.
Et coelesti medicina
3. Jam tunc coepit confessores Cupidi videre.
Fidei diligere
Et ut dominis honores
Devotos impendere,
In 3. Nocturno.
V. In sanctos cordis ardores Antiphonae.
Ostendit in opere.
1. Arcu fracto peccatorum
Pharetraque vacua
In 2. Nocturno. Suum martyr intrat chorum
Antiplionae. Fide non ambigua.
1. Tribulatus, dilatatus 2. Montem sanctum habitabit
Sanctus tuus, Domine, Sanctus sine macula
Baptizatus est, signatus Et aeterna triumphabit
Vultus tui lumine. Intra tabernacula.

2. Tunc magis abominatus 3. In virtute jam laetatur

Puer viros sanguinum, Dei martyr inclitus,
Ruri manens aula natus Salvatorem contemplatur
Contemplatur Dominum. Amatum medullitus.
 219

Exsulat et cxaltatur, 3. Deum, in quem sitivcrunt

Fugit dolor, geniitus, Toto desiderio,
Ubi suos consolatur Deum, post quem adhaescrunt,
Dei unigenitus. Vident nunc in gaudio.
4. Temptatoris et tortoris
Responsoria.
Superatis ignibus
1. Tandem in diaconatus Bcnedicunt salvatoris
Promotus officio Bonitatem laudibus.
In pastorem est vocatus 5. Laudant Dominum de caelis
Urbi monasterio, Suis in cubilibus
V. Non elatus sed gravatus Liberati de querelis
Tanto ministerio. Et mortis doloribus,
jam crudelis,
Cessit hostis
2. Procedentem insectatur
Gaudent cum gaudentibus.
Patruus cum sociis,
Aquo sanctus trucidatur Ad Benedictus.
Cum duobus nuntiis, A. Dens noster benedictus,
V. Telis, ense consummatur Quia non est derelictus
Fortis in suppliciis. Grex pusillus gratiae,

quam digne est colenda,

Dum nos pie visitavit,
3.
Paterne haereditavit
Quam devote reverenda
In valle miseriae,
Martyrum memoria,
Qui crucis Christi praecones
Dum hunc locum dicaverunt,
Pertulere tot agones
Dum locum ditaverunt
liunc
Sanctorum reliquiae.
Summa cum victoria;
Nunc complexa manu Dci De quorum praesentia
In omni miseria
Diadema speciei
Semper consolamur,
Deferunt in gloria,
Yivum, novum, darum mustum,
Horum per sufFragia

Quod terrenum mutat gustum, Ad aeterna gaudia

Laeti perducamur.
Bibunt cum laetitia,
V. De torrente qui biberunt,
Qui fei crucis gustaverunt,
In 2. Vesperis.
Nunc in coeli regia.
Ad Magnificat.
A. Dominum magnificemus,
Jesu nostro exsultemus
In Laudibus. Totis cordis viribus,
Antiphonae. Qui nostram humilitatem
Respexit per pietatem
1. Viri fortes et decori,
Suam de coelestibus,
In tormentis stabiles,
Dum Salvator salvatores
Conregnant triumphatori
Misit et propugnatores
Suo regi similes.
Fortes et propitios,
2. Domino, cui servierunt Nostros adversarios
Cordis in laetitia, Qui devincunt et elidunt
Ejus jam introierunt Dividuntque et concidunt
Cum hymnis in atria. Et reddunt inglorios.
 t n

— 220 —
Surge, martyr Potcntinc,
Et nos unitati triiiac
Commciula cum sociis,
Ul vcstiis suffragiis
Sanctorum conciliis
Collaetemur sine tinc.

Brev. ms. Steinveldeuse saec. 15. Cod. IJriixeilen. 2961. A. Diurn. —

ms. Steinvcldense saec. 1.5. Cod. Darmstadieii. 1104. B. In 1. Vesp. A —
3, 2 gloriare A. —
Nach der A ad Beiied. hat A eine andere (prosaische)
A mit der Kiibrik: Item alia Antiphona, qiiae diceuda est extra ecciesiam
J>teiiiveld.

85. De sanctis Puellis.

In 1 . Vespcr i s. Responsoria.

Ad Magniiicat. 1. Arbor plantata Jericho

A. In puellis Christum magnifica, Grossos produxit gratiae,
Coetus Mansi, cantus et duplica, Accrescens fructu coelico
Sepultura manet authentica, Umbram donavit gloriae;
Hilarescit turba angelica Sic fit cunctis miraculis

In supernis. V. Haec factio laudabilis,

Crevit multis miraculis
Medicamentum populis.
Ad Matutinum.
Invitatorium. 2. Alma seges tunc dogmatis
PuUulavit in saeculo,
Bcgem imeUanmi Dominum
Cum Saturnini monitis
venite adorcmus.
Puellae credunt clanculo,
Per quem refulgent meritis,
In 1 . N c u r 0. V. Sanctum infundit coelicum
Angelorum viaticum
Antiphonae.
Viatoris almificum.
1. Nomen Christi mirabile
In puellis emicuit, 3. Messores regiae
Dum corporis dualitas agri dominici
et unitas apparuit. Cruorem colligunt

2. Sponsus natus de virgine athletae coelici,

Amavit has puellas Pravorum rabie
Et in poli cacumine dum tauro trahitur,
Facit esse gemellas. Hae regis filiae
multum dolent.
3. Hoc mirum monstrum affluens
V. Videte, populi,
Sanctitate,
certamen humile,
Mundanum nomen vinciens
Deplorant oculi
Bonitate
pro morte praesulis.
Fideles allexit.
 221 —
In 2. Nocturno. In poli cunabulis
Sedet gloriosa,
Antiplionae.
Mansi defensibilis
1. Verbum dalce eructavit Ac imperiosa
Istud monstrum in patria, In excelsis.
Actus suos gubernavit, V. Ista stipes
Ut regnaret in gloria. fulgens prosapia,
2. Deus in terra posuit Cedant Satan
Hujus sexus prodigia, et carnis vitia.
Qui nos vitare docuit
Inimici vestigia. In 3. Nocturno.
0. Super Sülls cacumine Antiphonae.
Laetatur stirps regia,
1. Nuntiate in populis
Magna consistit germiiie,
Coronas harum virginum,
Demonstrant hoc judicia.
Depreccntur ab insulis,
Ut tollant fasces criminum.
Eesponsoria.
2. Quia regnavit super has
1. Flagellantur
Messias coUaudetur,
puellae regiae,
Gens Mansi pangat choreas,
Dum abborrent
Clioros ducens laetetur.
nefanda latriao,
3. Cantate Domino
Linquunt Gotos,
cum novo cantico,
gentes domentiac,
Qui mirabilia
Mansus gaudet
fecit in populo,
pro tali acie,
Sua potentia
Quia grata.
claret miraculo
V. Istae colunt
In puellis.
regem justitiae
Et exorant Kesponsoria.
pro gente patriae.
1. Binas duxit
2. In Christi solio ex se propagines
Plantae justitiae Stipes ista,
Crescunt munditie, fuerunt virgines
Coelestis concio Tamquam arbor
Laetatur hodie, obumbrans homines
Crescat devotio Danielis.
Hujus familiae V. Lignum salutiferum
Hie in via. nobis est donatum,
V. Precibus, servuli, Juxta aquas gratiae
Laudate Dominum, Auxit transplantatum.
Ut sitis acmuli 2. Duae consortes
Sanctarum virginum. Sanctorum civium,
3. Plantula mirabilis, Augete gentes
Ortu generosa Vos deprecantes,
Et vita laudabilis, Ad coeli bravium
Actu luminosa. Transferte mcntes.
 — 222 -
Prudentes virgines, 3. Rex per istas laudabitur,
Aptate lampades, Quia fulgent virtutibus,
Fideles debiles Naturaque mirabitur,
Facite lapides Quantae sunt in coelestibus
In coeli solio. 4. Benedictus
Generosa in poli cardine
fnitex prosapia, Adstat Cbristus
Gratiösa pro isto gerniine
tua facundia, Salutari.
Gloriosa 5. Deum cum virginibus,
Habes sedilia, Populi. laudatc,
Luminosa Cum sanctis agminibus
Consistunt praemia Polo sunt locatae.
In supernis.
Subarrbata Ad Benedictus.

Per Cbristum annnlo A. Christus nos reticiens

Et ornata Mundo benedixit
In coeli circulo Et ex alto oriens
Exaltaris. Vera lux illuxit,
Dum monstrum mellifluens
In Laudibus. In nobis produxit.

Autiphonae.
In 2. Vesperis.
Has puellas inclitas
Cbristus decoravit Ad Magiiificat.

Et gemellas editas Magnificate Dominum,

Spiritus regnavit. Qui monstrum prodidit
Gaudio mirabili ]\Ientibus bominum
Gentes jubilate. Et dat terminum
In coelo fulgibili Yitae puellis luminum
Duplae sunt locatae. Sancta sede.
Biev. Tolo?anuni imp. Parisiis 1553. —
In 1. Noct. R 1, 2 Gressus. —
R 2, 4 calciilo. —
In 2. Noct. R 2, 8 viae. —
In 3. Xoct. A 2, 4 Cordas
ducens laetitiae. —
R 2 5 u. 6 umgestellt.
, —
In Land. A 1, 1 inclitus. —
A 1,3 gemellis editus. —
A 4. 3 Adstat jam. —
In 2. Vesp. ad Mag. A.
2 prodiit. —
Hymnen cfr. Analeeta XI, p. 221.

86. De saiicto Rapliaele.

In 1. Vesperis. Ad Magnificat.

A. Celebremus in terris
Super Psalmos. Rapbaelis opera.
Qui summi imperii
A. Cum rectos ex congruo
adsistit ad latera,
deceat laudatio,
Magis decet angelos
Unus ex priucipibus
in patria coelesti,
in coeli palatio.
Arcens malos spiritus,
qui nobis sunt infesti.
 — 223 —
Ad Matutinum. V. Hie cum quaerit,
Socium reperit
Invitatorium.
Arcbangelum
Triiium Deum collaudemus Succinctum ad valvas.
regnantem in caelis,
Recolentes memoriam In 2. Nocturno.
sancti Raphaelis.
Antiplionae.

1. Sicut puer egreditur

In 1. Nocturno. Et canis insequitur,
Antiplionae. Mater flens conqueritur
Prole non praesente.
1. Codi, qui sunt Spiritus
patriae coelestis^ 2. Lumen, ait, oculorum

Enarrant Dei gloriam a nobis misisti

signis manifestis.
Et nostrae senectutis
baculum transmisisti
2. Mira res ostenditur,
In filio absente.
cum Tobias sanatur,
Humanam effigiem 3. Pater reversurum sperat,

Raphael imitatur. Gratum semper iter erat

Angelo ducente.
3. Quanta justis moestis datur
spes misericordiae, Responsoria.
In viando 1. Dificultas itineris
Cum Tobiae mittitur Prima intimatur,
Raphael consolando. Per bostem nostri generis
Ad Tigrim parat ur
Responsoria. Bellua marina,
1. Miserator Dominus V. Pueium vorare voluit,
et justus retributor Quem in siccum attrahit
Tobiae famulo suo Gratia divina.
factus est adjutor, 2. Benedictus Dominus,
Cum factus sit egenus. Qui angelum mandavit
V. Furtivum abhorruit Et ministrum mortis
Et sua distribuit In pastum paravit,
Pietate plenus. Quem occidit juvenis
2. Sanctus pater solus jacens et exenteravit ;

Deo derelictus, V. Angeli consilio

De suo relevamine Pro viae edulio
cogitat afflictus, Piscem reservavit.
De massa mutuata. 3. Doctus tarn medicus
V. Decem talenta tradidit Nusquam auditur,
Gabello, qui non rcddidit Ut Raphael tam practicus,
Pecunia munerata. Qui lumen largitur
3. Pater tilium vocavit, Caeco veterato,
Ignotam viam imperavit, V. Admirando opere
De qua juvenis dubitavit; Qui feile et jecore
Deus, qui tuos salvas, Fit sospes iterato.
 — 224

In 3. Nocturno. In Laudibus.
Antiphonae. Antiphonae.
1. Tngressi nupti thalamum
1. Felix iter peragit
se totos dant ad Dominum,
juveiiis Tobias,
Ut precibus et lacrimis
Cujus viani dirigit
fugetur daemonium.
iiiagnus Azarias.
2. Parentes sunt pavidi,
2. Nam nemo securius ne novus conjugatus
viam ducitur Per daemonem ut cetcri
Sequente sanctum angelum foret strangulatus.
immersum in Deo. 3. In crastino consurgunt
quam laeti parentes,
3. Ductu Rapbaelis
Quod filium cum tilia
lit cognatus hospes
reperiunt viventes.
Exsultansque pater
pueri fit sospes. 4. Decantant altithrono,
qui adstant, omnes laudes,
Qui daemonis per angelum
Responsoria.
superabat fraudes.
1. Sara stirpis Jacob nata, 5. Cum sanctum matrimonium
Miro modo reservata Tobias consummabat,
jMultisque commaritata Devotas Deo gratias
Mansit in opprobrio. Anna decantabat.
V. Azarias prudens factor Ad Benedictiis.
Fit Tobiae procurator
A. Raphaelis solemnia
Tractans de conjugio.
omnes Christiani
2. Tobias juxta legis Cum Tobia celebrcnt,
procedentem morem ut sospites et sani
Raguelis filiam A suis languoribus

petit in uxorem, cito liberentur

Sed de praedecessorum Et a malis omnibus

cxpavit dira sorte. semper conserventur.
V. Angelas tunc consolatur,
Jecur piscis rcservatur, In 2. Vesperis.
Ut servet se a morte. Ad Magnificat.

A. Collaudemus Dominum
3. Ad nuptias proceditur,
regem saeculorum,
Dos magna conceditur,
Et jubilemus spiritu
Thalamum ingreditur
plausu laetabundo,
Tobias cum uxore.
Venerantes in genere
V. Tunc insistunt precibus,
chorum angelorum
Desistunt ab amplexibus,
Et Raphaelis in specie
Salvantur a terrore.
festa corde mundo.

Brev, Herfordense imp. Rotomagi 1505. —

In 2. Noct. R 1, 1 sq. Prima
(lifficultas itineris. — —
R 3, 7 Qnis feile. In 3. Noct. A 2, 2 ergänze eo? —
R 1, 3 que fehlt. —
In 2. Vesp. A, 3 spiritui.
 — 225

87. De sancta Rictrnde

In 1. Vesperis. 6. Hos peperit mundo

Ad Magnificat.
coelis paritura secundo
Rictrudis
A. Sanctissima Dei famula,
Genitorc spiritu sancto.
Rictrudis, tuum poscimus
auxilium, Responsoria.
Ut pro debitis nostrorum
1. Inclita Vasconiae
criminum
famosis finibus orta,
Impetrata delictorum
Sanguine nobiliter,
venia,
nobilius meritis
Una tecum mereamur
Rictrudis emicuit
Regnum possidere siderum.
V. Baptismique sacris
mox sancta renascitur undis.
Ad Matutinum.
2. Ilaec femina laudabilis
Invitatorium.
Meritisque lionorabilis
Rictrudis sponso, Rictrudis egregia
Sit laus et gloria Cliristo, Divina Providentia
Pro cujus merito Pervenit in Galliam
jubilemus ei vigilando.
V. Praeclaris orta natalibus,
Honestis alta
In 1. Nocturno. Et instituta moribus.

Antiphonae. 3. In meritis sanctae

1. Enitet ut viola Rictrudis te veneramur,
redolens in vepribus orta rex omnipotens,
Mundo qui fructum mirificasti,
Rictrudis, Dei famula. Quem protulit ipsa;
V. Coelis ac terris
2. Vasconiae genita
est proles tota beata.
generoso germine vita
Claruit 4. Nee caro nee mundus
Rictrudis inter filias. nee rex impellere possunt,
Femina virtutis
Ut conjungatur
3.
data sponso nobilitatis
denuo sancta viro
Rictrudis
Jam privata semel,
V. Ardens mente Deum
Deseruit natale solum.
vitat inire thorum.
4. Juncta viro forti,
quem Francia nobilitavit,
Rictrudis
In 2. Nocturno.
Fructificavit Domino. Antiphonae.

5. Prolis sacratae 1. Naturae merito

mater geniti genitaeque carnis viduatur marito,
Facta est Rictrudis Renuntiat
Mauronti et Eusebiae. Carnali thalamo.
Ureves, Historiae rliyünnicae. II. 15
 . n

— 226

2. Spreto carnali 4. Laude demus Dominum

se sponso spirituali in beata Rictrude,
Confoederat Cujus fructus permanet
Rictrudis inclita. in aeternitate,
De qua non est ortus, qui
3. Turturis ad vocem
non Sit Deo dicatus.
fit tuitur aniorc liquesccns
V. Benedictus Dens, qui talom
Rictrudis
sibi clegit i'amulam.
Ad sponsi sermoncm.

4. Perspicuo vultu,
vario circumdata cultu
In 3. N c t ur 0.

Nitens Ad Cantica.
Complacuit sponso.
A. Ad sepulchrum sanctae
5. Vestis, a qua tegitur, delatus daemoniacus
est vernans purpura bjssus, puer virtute divina
Byssus pudicitia, et sanctae Rictrudis mcritis
Crux Signatur purpura. protinus sanatus discessit.

G. pia Rictrudis,
Responsoria.
quae gaudes incola cacli,
1 Dignum erat, ut quae genuerat
Nos ope continua
Deo carnalem,
adjuves et foveas.
Parturire prolem

Responsoria. mereretur spiritualem ;

V. Praeficitur sanctae
1. Concivis et rege simul
plebi, populo acquisitionis.
mirantibus actum
Femina plena Deo 2. Actibus et verbis
contegit ipsa caput monstraus exempla salutis,
Velamine sacro ;
Mores instituens,
V. Hoc ipsi pridem morum vestigia praebens,
sacraverat almus Amandus. Pervigili cura
pro d esse gregi satagebat.
2. Spernens illecebras
V. Ipsa namque piissimo
et pompas resque caducas affectu diligebat
Aeternis inhiat
sorores ut proprias filias.
Jam fruitura Deo
Rictrudis egregia, 3. Nee sumptas passim
V. Ad sobrios habitus nee confers res alienas,
mores conformiter omat. Sed propriis refoves
muneribus famulos,
3. Terrenas opibus
Reverenda Rictrudis,
mutavit provida coeli,
V. Ut, bene quod vivunt,
Hie dum Rictrudis
in Christi laude tuum sit.
dulcia continuat
Praeconia Christi; 4. Gloriosa Dei
Y. Sic, sua quae fuerant, Famula, Rictrudis,
melius sunt dum referuntur. monilibus compta divinis.
 — 227

Adstans ante tribunal laus et benedictio

Aeterni regis debetur perenniter,
Hodie suscepit Qui etiam liodie
perpetuae dignitatis dilectam tibi famulam
Gloriam psallens aeternam
Orc almiiluo sublevasti ad gloriam.
V. Deposito carnis onere
5. Omnes Dominum
Cum virtutum nectare
laudant crealurae
Adsistens Christi famula
in beatae
Coram coelesti spoiiso.
Rictrudis celebritate,
Quae relicta

In Laudibus. hac die mortali gleba

Justis est
Antiplionae. in gloria copulata.
1. Beata Dei famula,
Rictmdis, adhuc posita Ad Benedictus.
In terris mentc devota
A. Erat benigno animiO
Christo haerebat in aethra.
Et moribus conspicua,
2. In hac ergo die Prudens et pudica,
digne laetemur, Adspectu decora
Qua beata Dei famula Et in sanctis actibus
carnis vinculo soluta Fulgebat gloriosa.
justorum est choris sociata.

3. Jam conjuncta civibus

In 2. Vesperis.
angelicis,
Nostri, petimus, Ad Magnific<at.
ut memineris,
A. beata Rictrudis,
Quatenus per orationem
gloriosa matrona,
tui mereamur Servorum tuoram pia
A nostrorum erratuum
attende, quaesumus, obsequia
nexibus absolvi.
Et coram Deo crimina
4. Benedicimus te, nostra excusa
Domine Deus noster, Vitaeque perpetuae
Cui omnis honor, nobis obtine commoda.

Brev. ms. Marchianense saec. 12. Cod. Duacen. 134. A. Brev. ms —

Marchianense saec. 12. Cod. Duacen. 185. ß. —
Brev. ms. Marchianense
saec. 13. Cod. Duacen. 139. C. —
Brev. ms. Marchianense saec. 13. Cod.
Duacen. 138. D. —Antipli. ms. Marchianense saec. 15. Cod. Duacen. 117.
E. — Antiph. ms. Marchianense saec. 16. Cod. Duacen. 118. F.
Dies Officium mit den zugehörigen Hymnen (vgl. Analecta XI, p. 237 sq.)
ist von Hucbald. Vgl. J. Desilve De Schola Elnonensi Sancti Amandi,
,

Lovanii 1890. p. 107 sqq. not. 2; dazu Zeitschrift für kath. Theologie, 1891,
S. 707 u. f. Es ist darum von besonderem Interesse und sind deshalb auch
jene Teile beibehalten, die in Reimprosa geschrieben sind, um so mehr, als
bei der eigentümlichen Mischung von ganzen und halben Versen mit Prosa-
teilen und Teilchen oft schwer zu sagen ist, wo die gebundene Rede aufhört
und die ungebundene anfängt.
15*
 — 228 -
D.isselhe Officium ward auch gebraucht in Elevatione sanctae Rictrudis,
nur waren die Antiphonen der Landes andere, welche nach A hier folgen
mögen :

1. Haoe claro satis exstitit oriimda germino Ernoldo nol)ili edita genitore.
2. llaec femina laudabilis meritisque honorabilis, Rictrudis egregia, divina
j)rovidentia pervenit in Galliam.
3. Dei gratiam invenisti, Rictrudis sanctissima, nam manus tuae pau-
peribus seniptr erant largissimae; ade.sto nobis apud Dominum Jesum Cliristum.
4. Sanctn Rictrudis, larga in ])aiii)er».'S miscranscpie ])upillis, egenis et
advenis {»riidentLr disj)ensand() virtute moritorum damit in })opnlis.
5. ^liro at^'ectu sororibus serviebat, pauperum curam gerens in omnibus,
quapropter a cunctis diligebatur attentius.

88. De saiicto Rnmoldo.

In 1. Ycsperis. V. Coeli vernans in roseto

Divo madet rore,
Antiphonae.
Contemplando vultu laeto
1. Triumphanti concordaiulo Regem in decore.
jNIilitaiis ccclcsia
Laeta colit exsultaiulo Ad Magnificat,
Runioldi soleninia.
A. Gratuletur et laetetur,
2. Sidus ortum in Scotoruni Quidquid orbis continctur
Kegione nobile In figura sphaerica,
Lumen in Brabantinorum Laus Rumoldi praedicetur,
Terra dat niirabile. Quem laudando vcneretur
Nobiscum plebs coelica.
3. In 3Iaclilina lux virtute
Refulsit praevalida,
Ubi facta statione Ad Matutinum.
Liquefecit gelida. Invitatorium.

4. Sed ibidem lux eclypsim Exsultando jubilemus

Passa sole clarius Christo, rosae martyrum,
Relucescit non passura Qui Rumoldum in rosarum
Defectuni in amplius. Vexit hortum floridum.

5. Crebiis namque per Rumoldum

Signis floret populus, In 1. Nocturno.
Sed et terra, quae patronum
Antiphonae.
Recipit divinitus.
1. Stirpe natus ex serena
R. praeclarum sidus, rarum
Rumoldus vir inclitus
Xesciens, solatium
Ad coelorum peramocna
Desperatis sospitatis
Suspirat medullitus.
Dans et vitae spatium,
Caecis viam, harmoniam 2. Oriundus ex Scotonim
Surdis, moestis gaudium Regali prosapia
Et languorum diversorum Honestate vitam morum
Relevans supplicium. Ornat ab infantia.
 ~ 220 —
3. Sub tenella mox aetate 3. In honorem sublimatus
Crescens sopientia, Ilumilis in gloria,
Vitae florens sanctitatc Rerum censu dilatatus
Spernit transitoria. Vivit in penuria.

Responsoria. Responsoria.
1. Plebs Rumoldum vencrctur, 1. Juxta verbam viri Dei
Pia cujus moduletur Novi velut Elisaei
Laudes pleno pectore, Fecundatur sterilis,
Vita cujus et doctrina Cujus natum sacro lavit
Quondam floruit Machliiia, Fönte, demum quem privavit
Nunc dotata corpore. Vita cursus fiuminis.
V. Ercctus namque V. Parentum itaque
virtutum culmine, sanctus solatium,
Ut sol emicuit Vitae restituit
plebis in agminc. submersum filium.

2. Ilic est prudens et tidelis 2. Hostes tandem pictatis

Jacob, formam ob Racheiis Contemptoreni copiae,
Parentes et patriam Amatorem veritatis
Dcrelinquens, ad aspectuni Cultu sub inopiae
Dei tendit per despectum Aestimantes paupertatis
Spcrnens ignoniiniani. Virum mactant impie.
V. Genus et delicias, V. Sic rubens rosula
Culmen praesulatus, cruore proprio
Regales divitias Codi sublimia
Celat vir beatus. petit martyrio.

3. Archipraesulatus 3. mirandum, praedicandum

functus officio, Virum, cujus meritis
Honorem respuens Turba cedit et obcdit
non onus, solio Daemonum, quae militis
Relicto gloriae Sitit vitam jam attritam
latet exsilio; Ab ipsa suppliciis.
V. Corpus domans V. Mox a turba
calcat supplicia, über, qua premitur,
Carnis in se Semivivus
trucidans vitia. sospes efficitur.

In 2. Nocturno. In 3. Nocturno.
Antiphoiiae. Antiphonae.
1. Ortu clarus generoso, 1. Solum Deum concupiscens
Yirtute praeclarior, Descendit de gloria,
In adspectu gratioso Loca tendens ad deserta
Cunctis amabilior. Contemnit sublimia.
2. In virtutem de virtute 2. Tandem ductus in desertum
Tendens vir amabilis Sacro duce spiritu,
Sedem Deo concedente Ubi nunc Machlina sita,
Scandit archipraesulis. Quievit a strepitu.
 230

3. Ubi Jcsum pracdicavit 2. Corda jubilent et ora

Vitac sauctac mcrito Deeantando cum sonora
Sed et cursum cousummavit Voce laudes martyris,
Felici niartyrio. Quem ad bona potiora
Hac in die mortis hora
Eesponsoria, Rex transvexit luminis.
1. Vetnstatc mulier 3. Felix servus et beatus,
dolens vexata Dignitate non elatus
Manum habens aridain Nee parentum gloria,
sanitate grata Ab indignis trucidatus
Per Rumoldi merita Coelos scandit laureatus
gaudet iiupetrata. Adepta Victoria.
V. Christi servus 4. Sit liaec dies praesens lacta,
Christi miraculum Sit jucumla sine meta,
Yetus 110 vum Qua valle miseriae
facit per meritum. Relicta domoque spreta
2. Frigoris incomiiioda Aegypti Christi atbleta
Dum captiva «juacrulatur, Regem adit gloriae.
Mira res: et legmina Quod sitivit, contemplatur,
5.
Tantum domi meditatur. Coutemplando delectatur,
Vestium solatia Delectando fruitur,
Sentit, ([uibus coiivelatur.
Pcrfruendo satiatur.
V. Caritatis Satiatus non gravatur,
vestitus podere Dum sitit. quo pascitur.
Pater pius
Ad Benedictus.
succurrit miserae.
A. Benedictus Dominus
3. Vulpes gallum subito
Deus Israelis,
capiens astuta.
Qui degeutem servulum
Quo eavente mulier
Hie sine quaerelis
matutinas tuta
Vexit ad palatium,
Pulsans horologio
Ubi demptis velis
cessat destituta-.
Videt absque nubilo
V. precandi
Faciem in jubilo
Rumoldi meritum,
Regnantis in caelis.
Reportat vivum
vulpes galliculum. In 2. Vesperis.
Ad Maguiticat.

Ad L a u d e s.
A. Rumolde. coeli rosa,
Quae jam in tam speciosa
Antiphonae.
Regis tabernacula
1. Deo nostro sit jucunda Introisti cum decore,
Decoraque laus, qui munda Quod sitisti, pleno ore
Corda replet gratia, Gustaus, per te macula
Qui divisa maris unda Peccatomm deleatur
Viani suis per profunda Et aeternae conferatur
Pandit ad coelestia. Vitae nobis gloria.
 — 231 —
Brev. ms. Tungrense saec. 15. Cod. Semin. Leodien. 6 2. A. IJiev. M —
ms. Tungrense saec. 15. Cod. üarmstadicn. 394. 13. —
Diiirn. iii«. Mcclili-
niense saec. 15. Cod. Archivii Gandaven. 100. C. —
ßrev. 8. Gudilae Bruxelleii.
imp. Parisiis 1516. D.
In 1. Noct. A Ij, 2 Crescens in D. — In 2. Noct. A 1, 1 Ortu caniis
generoso D. —
R 2, 3 paupertatis D. — In 3. Noct. R 1, 2 Dolor A. —
Ad Landes A 1, 4 diversa maris C. A — 4, 6 adiit D.

89. De sancto Severino.

In 1. Vesperis. Responsoria.

Ad Mag'nificat. Sanctus patcr Severinus,

Coloniensis episcopus,
A. Justiliae cultor,
Christi quoque semper amator
Dum vita comes exstitit,

Nunc olimque tua

Mundo fuit percelebris
Yirtutibus mirificis,
nos pietate juva,
V. Digne ministrans Domino
Exorans regem
In suo episcopio.
pro nobis cuncta regentcm,
Ut vita coeli 2. Post multos tandem labores,
dct, 8cveriue, frui. Quibus Christo digne placet,
Nocte quadam intempesta
Dum sopori dedit membra,
Ad Matutinum. Divinitus admonetur,

luvitatorium.
Suam relinquat patriam
Et adeat Burdigalam.
Adorabilcm collaudemus
V. Attentus bonus vernula
Doniiiiuni, cujus gratia
Jussa stupet dominica
Scandens astra Severinus
Certusque suac remunerationis
Dccoravit aethera.
Paretvoto divinaepraeceptionis.

3. Festinus iter arripit

In 1. Nocturno. Burdigalamque expetit.

Antiphonae. Ab episcopo Amando

Suscipitur cum gaudio.
1. Sanctus Dei Severinus,
V. Clerus occurrit jubilans
Coelesti virtute auctus,
Et populus congratulans,
Mundo fuit percelebris
Dantur laudes in cxcelsis
Yirtutibus mirificis.
Pro adventu tanti patris.
2. Hie longa pace nobilis
Dum vita comes exstitit,
Ecclesiae Coloniensis
In 2. Nocturno.
Eximius praesul fuit. Antiphonae.

3. Nocte quadam intempesta 1. Tandem pervenit ad urbem,

Dum sopori dedit membra, Quam vocitant Burdigalam,
Voce discit angelica: Quam tunc regebat pontifex
Exsul fies Burdigalam. Amandus caro nomine.
 — 232 —
2. Dulcia dantur faniina Responsoria.
Atcjue misccntur oscula, 1. Dies versantur animo
Gloriaiu Christo Doniinü In sancti hujus jubilo,
Dat siniul tota concio. Cum Gotorum graves turmac
3. Dolct Amandus pontifex Vallant muros Burdigalac,
In saiicti hiijus funcrc, Quas subvertit digna precc
De quo gaudcnt codi cives Severinus Christo duce.
Nosque laetanmr suppliccs. V. üffendunt bestes amari
Sanctum Domini servulum
Responsoria.
liastasque vibrant rigidas
1. Florcnt altis virtutibus
In sc suasque catervas.
Aiiuiiulus et Severinus
2. Imbres funduntur tumidi
In urbe Burdigalensi
Judicio summi Dei,
Nulli prionim secundi.
Orat sanctus pro populo,
V. Precibus coelum penetrant
Datur serenitas coelo.
Et sui gregis
V. Supplices fundit gemitus
Augniento tripudiaut.
Totus in unum populus,
2. Dcvotae mentis animo
Ut adjuvet Severinus.
Nobilis plebs Burdigalac
3. San et e pater Severinc,
Benedicat Christo Deo
Nostris precibus intendc
Et beati Severini
Et pro nobis roga Deum,
CoHaetetur solemniis
Qui te nobis constituit
Ejus subnixa meritis.
Doctorem atque patronum.
V. Exsultet laude condigna
V. Subleva nos
Sancti hujus praesentia.
tuis intercessionibus
3. Adest dies laetissima Ante pium
In tanti patris gloria,
Domini conspectum.
Qua spirituni reddidit Christo
Cum angelorum gaudio. In Laudibus.
V. Exsultet plebs Burdigalae Antiphonae.
Pro tanti patris gloria. 1. Vir virtute mirabilis,
Severinus Coloniensis,
In 3. Nocturno. Deo dilectus et hominibus,
Antiphonae. Coeli junctus est civibus.

1. Salvatur plebs Burdigalae 2. Hujus nobis memoria

A Gotorum gravi turma, In benedictionibus fiat,

Quos subvertit sanctus iste Quem in conspectu hominum

Tristi confuso dolore. Christus Dens magnificat.

2. Divina jubet pietas 3. Resplenduit prodigiis,

Imbribus rigari terras, Yerbis monstra compescuit,
Orat sanctus pro populo, Benedixit per omnia
Datur serenitas coelo. Dominum in via sua.

3. Gloriose Christicola, 4. In augmento boni gregis

Adstantcm plebcm robora, Deo lucrum reportavit,
Ut Christo Deo placcat Cujus cruccm bajulando
In pace degens tcmpora. Gaudet coronatus lauro.
 — 233 -
Sit semper adjutor pius Qui tc nobis constituit
Nee servulos spernat suos, Doctoreni atque patronum.
A Christo nobis doiiatus
Et in liac terra positus. Ad Matutlnum.
Ad Benedictus.
Adsunt nobis celcbria
Sanctc patcr Severine, Severiiii solemnia,
Nostris precibus intendc Ejus juvemur precibus,
Et pro nobis roga Dcuni, Quem prosequimur laudibus.
Brev. ms. S. Michaelis Burdit^alen. saec. 15. Cod. Burdigalcn. 86. A. —
Brev. Burdigalcnse imp, 15 * B. —
Brev. Vasatensc inip. Vasati 1530. C.
'"

In 1. Noct. A 2, 1 Hinc longa A. —

R 3, 1 arripuit A. In 3. Noct. —
A 1, 3 Quas A. —
C hat in der zweiten Vesper fünf AA: 1. Adsunt nobis
celebria =2. Vesp. ad Magn. 2. Salvatur gcns Burdigalae 3. Noct. =
= =
;

A 1 3. Divina jubet pietas

; 3. Noct. A 2 4. Gloriose Christicola
; 3. Noct.
A 3; 5. Euntes ibant et flebant etc. Die Antiph. der 1. Vesp. ad Magn. steht
in der zweiten, statt ihrer in der ersten eine prosaische.

90. De sancta Sumiiva.

In 1. Vesperis. 5. Spirituales nuptiac

Super Psalmos. Cliristi, martyrum hodic

In coelis celebrantur,
1. Gaude, fclix Hibernia,
Licet nobis sint annuac.
Tuae reginae gloria,
Tibi, Jesu, continuae,
Mundi regnum spernentis,
Duc nos, ubi laetantur.
Qua patrona Norwegia
Freta cum turma socia Ad Magnificat.
Nutu Dei viventis.
A. Adest dies immensi gaudii.
2. Ex Hibernis proscriberis, Quo cum turma miri martyrii
Dum pro fide catholica Reginarum decus et gloria
Tu cum tuis zelaris, Rcgum regis intrat palatia.
Fac nos fermenti veteris
Extorres,Deo supplica, Ad Ma tut in um.
Quae tot auxiliaris.
Invitatorium.
3. Cum sis profecta peregre
Fide mereris patriam Ad Selinensium
Repromissam renalis, Sacra solemnia
Junge nos Deo integre Plaudat tidelium
Per vitae sanctimoniam Mater ecclesia.

Monte martyrizatis.
In 1. Nocturno.
4. In hac sancta familia
Tu princeps, virgo regia, Antiphonae.
Bergensium patrona, 1. Secus decursus fluminum
Quae domans in jejunio Plantat justorum vineam,
Carne, mundo, daemonio Qui martyrum et virginum
Victis fulges Corona. Aptat agoni lauream.
 — 234 —
2. Sors fclix liujus populi 3. Cedunt in fine finibus
Migrant is montc Selio, Ut Abraliam paternis,
Qui sprevit plausum sacculi, Pro mundanis affectibus
Plauilit in Dci lilio. Gratulantur aeternis.

3. Viperarum genimina
Responsoria.
Oderunt sanctos Dei,
Quos dat virtus intermina 1. Hujus sacri palatii
Aeternae requici. Patrona imploraris,
Ad preces gregis anxii
Responsoria. Libens soUicitaris,
1. Manum virgo mittit ad fortia, Ne manus hostis impii
Spernit opes, spernit impcria, Nos turbet, tuearis,
Sed et tbori spernit consortia V. Nee reos nos judicii,
Cum turma socia. Consilii, incendii,
V. Pollens virtutibus Sis via salutaris.
Et pellens vitia
2. Olim vestita mollibus
Paternis urbibus
Sunniva cum familia,
Pracfert cxsilia.
Post liaec ciliciata.
2. Freta Dei consilio In quam jactis lapidibus
Cum suis virgo regia, Ex inaudita furia
Dum tristem locum Selio Gens saevit insensata.
Post transitum per maria V. Virgo degit sub rupibus
Intrat pro patris solio In fame voluntaria
Sub vita solitaiia; Et carne macerata.
V. Frigus, acstus, sitis, jejunia
Sanctos probant in patientia. 3. Innocentes devote vivere
Captant ,
quaerunt dcsertum
3. Sunnivae mira constantia,
propere,
Quam non movet regnandi gloria, Quos infcstant coloni temere,
Nee horrenda frangunt exsilia, Credunt lupos sub agni vcllere
Spatiosa iiec terrent maria,
V. Salvat vcrbum incarnatum
V. Ilanc immensa sequens familia
Hos agentes coelibatum.
NuUa Üecti valet injuria.

Nocturno. In 3. Nocturno.
In 2.
Antiphonae.
Antiphonae.

Ili ortbodoxi latria 1. Caput sub luce proditum

1.
Scuto benignitatis Praeter vires naturae
Fulgent, fidel gratia, Prodit locum incognitum

Spei et caritatis. Sanctorum sepulturae.

2. Ili montibus sub insulae 2. His ex vivis palmitibus

Sunt saneti comminuti, Dat fructus gratiosos
Sed supra montem speculae Vitis tollens fidelibus
Congaudent constituti. Excessus scelerosos.
 — 235

3. Te dccct, rex, hymnidicis Ad Laude s.

Laudibus adorari, Antiphonae.

Qui sanctos de te reficis 1. Per murum matris gremio
Calice salutari. Cadens exstinctus cernitur,
Parenti puer Selio
Responsoria. Per sanctos vivus rcdditur.
1. Turbare turbam virgiimiii 2. In Sunnivae basilica
Comes Haquinus nititur, Pernoctans caeca nata,
Fcralia libidinum Gaudens lucc miriiica

Edicta amplectitur, Virgo redit sanata.

Membrum mortis, vir sanguinum 3. Vir turris cono corruit,
Frustratus spe coiifunditur. Sancti salvant cadentem,
V. Dum haec preces ad Dominum Muro turbo reposuit
Fudit virgo, protegitur, Fenestras facientem.
Spe, fide sponso virginum 4. Matrona paralytica
Sponsa cum suis jungitur. Ad hos sanctos accessit,
2. Ne foedet furor gentium Domum ope dominica
Concentum innocentium, Incolumis recessit.
Ad montcm properatur, 5. Cbarybdi navis lacditur,
Subit ultro martyrium, Sunniva imploratur,
Virgo sub mole montiuin Onusta manat, mergitur
Cum suis victimatur. Dum liaec evacuatur.
V. Post cursum praesens Stadium Ad Benedi ctus.
Coeleste per obsequium
A. Ponte cadens virgo colliditur,
Sunniva laureatur.
Ut curetur, a sanctis petitur,
3. Hi sancti tabernaculum dum votum frangitur,
Recidivat,
Sunt Dei cum liominibus, Voto sospes grato rcgrcditur.
Quod Jesus consecravit,
Per quod nobis piaculum In 2. Vesperis.
Deletur debitoribus Ad Magnificat.
Et hostis exsulavit. A. Ex Ilibernis superna bonitas
V. sublime spectaculum, Sanctos misit per maris semitas,
Quam libenter in talibus Unde nobis fidei veritas
Rex Jesus triumphavit. Crescit, cessat erroris caecitas.

Brev. Nidrosiense imp. Parisiis 1519. —

In 1, Noct. A 3, 3 dat fehlt. —
R 1,2 spre\it imperia. —
R 1, 3 sprevit consortia. R 3, summe— 10
mira constantia gegen den Vers. —
In 2. Noct. A 3, 2 Abraham de paternis. —
In 3. Noct. R 1, 4 1: Edicta dum?

91. De sancto Suithuno.

In 1. Vesperis. Nostri patris solemnia,

Ad Magniticat. Suithunus dictus nomine,
A. Laetare, plebs Ventoniae, Fide fortis et opere,
Gaude, gens Stanangariac, Per bonae vitae merita
Dum refert solis orbita Ascendit ad coelestia.
 23G —
Ad M a t u t i 11 u m. In 2. Nocturno.
luvitatorium. Antiplionae.

Exultarc Deo 1. Dcum amans fideliter

nos condecct et jubilarc, Sacratur ille presbyter

Suitliuiium cui complacuit Sub Helmstano pontificc

super astra vocare. Civitatis Vintoniae.

2. Honoris illum gloria

Coronet Dei gratia,
lii 1. Nocturuo. Divina spargens semina
Verbis et vita praedita.
Antiplionae.
3. Ales divini operis
1. Ortliodoxis parcntibus
Transmigrat in montem Dei,
Suitliunus puer editus,
Sancta illius aiiinia
Legem servans domiiiicam
Templi tit sancti machina.
Yitam ducit durissimam.

2. Servit Deo in tiniore Responsoria.

Et exsultat cum trciiiore,
1. Ordine sublimis
lu sanctis vivens moribus merito sublimior esse
Exemplum praebet omnibus. Coepit et intendit
de sancto sanctior esse,
0. Multis eum viitutibus
INIirificavit Dominus, V. Mundi liujus tenebras
sprevit et illecebras.
De clericatus ordine
Sauctum parit justitiae. 2. Pauperibus miseris
semper solitus misereri,
Responsoria. Quae fuerant fracta,
reparavit pauperis ova,
1. Sanctus Suithunus
V. Mirantes factum
pastor paterque futurus,
magniticant Dominum.
Ex orthodoxis
clarisque parentibus ortus. 3. Vivendi metas
V. A puero didicit adduxit labilis aetas,
ferre jugum Domini. Exit ab hac vita,
datur illi vita beata,
2. Traditur ingenuis Obviat angelica
studiis puer erudiendus coeli cum rege caterva
Doctrinisque sacris V. Et cum laetitia
moribus instituendus,
et sedc locat supera.
V. Ascendens gradibus
presbyter efücitur.
In 3. Nocturno.
3. Praesul Ventoniae
Antiphonae.
vacuam moriendo reliquit
Sedem, Suitbunus 1. Adesse cupit sedulo
Domino donante reeepit; Coelesti tabernaculo,
V. Hoc rex. hoc clerus Ingressus sine macula
annuit et populus. Requiescit per saecula.
 — 237 —
2. Aeterno regi paruit, 2. Subreptum sibi terra patrem
Terreno et complacuit, languensque requirit,
Dum bonum dat consilium Quo concive peius
Et fidele obsequium. gaudia festa facit.

3. Evoluto post tempore 3. Cum locus cxiguum premeret,

Et defuncto antistitc cum vile sepulchruin,
Rege, plebc petentibus Gloria virtutum
Fit pater et episcopus. magnificabat eum.

4. Omnibus infirmis
Res])on.soria.
factus medicina salubris
Omnes curat eos
1. Congeries gibbi
pestibus a variis.
miseranda gravabat egenum
Jam fuerat juncta 5. Laus tibi, summe Deus,
genibus junctura genarum, tibi coeli concio profert
V. Invenit auxilium, Suithunusque pater :

dum venit ad tumulum. laus tibij summe Deus.

2. Dives liomo moiistris
furialibus exagitatus, Ad Benedictus.
Flatu pestifero,
vultus horrore gravatus, A. Lactabunda dies
V. Dum tumulum visit. anno currente revixit,
laetitiam repetit. Gaudia festa facit,
solemnia laeta reduxit,
3. Signorum virtute poteiis Dum Domini servus
meritisque corruscans Suithunus ad alta vocatur.
Et super afflictos Ad superas sedes
omni pietate redundans mundi de valle levatur.
Festicolis miserere tuis,
Suithune, precamur,
V. Coetibus angelicis
In 2. Vesperis.
per te jungi mereamur.
Ad Magnificat.

A. Magne sator mundi,

In Laudibus.
Suithunum magnificasti,
Antiphonae. Te quoque Suithunus
gloria magnificat.
1. Praesul Suithunus, lUum de terra
virtutum lampade clarus, magna virtute levasti,
Hanc linquens vitam Quemque levas coelo,
scandit ad aetheream. gloria magna tibi.

Brev. Nidrosiense imp. Parisiis 1519. — Inv. 3 ceu complacuit. — In

2.Noct. A 1, 3 Hylinsthaiio poiitifice. In — 3. Noct.
,

A 2, 2 et fehlt. R — 1, 2
miseranda aggerat eg-esi.
 — 238 —
1)2. Do s. Tlioina Caiituarieiisi.

In 1. Vcsperis. 5. Exsulat vir optimus,

Ad Ma^iiticnt.
saeer et. insignis,
Ne cedat ecclesiae
A. Pastor cacsus dignitas indignis.
in grcgis nicdio
Pacem eniit 6. Exsulantis praedia
cruore proprio ; praeda sunt malignis,
Laetus dolor Sed in igne positum
in tristi gaudio, non exurit ignis.
Grex respirat
pastore mortuo;
Plangons plaudit Eesponsoria.
mater in filio,
1. Studens livor
Quia vicit
Thomae supplicio
Victor sub gladio.
Thomae genus
damnat exsilio,
Ad Matutiuum. Tota simul
Invitatorium. exit cognatio,
V. Ordo, sexus,
Adsunt Thomae
aetas, conditio
niartyris solemnia,
Yirgo mater
NuUo gaudet
hie privilegio.
jubilet ecclesia.

2. Thomas manum
In 1. Nocturno. mittit ad fortia,

Antiplionae. Spernit damna,

spernit opprobria,
1. Summo sacerdotio
NuUa Thomam
Thomas sublimatus frangit injuria,
Est in virum alium
V. Clamat cunctis
subito mutatus.
Thomae constantia :

2. Monachus sub clerico, Omne solum

clam ciliciatus, est forti patria.
Carnis carne fortior
edomat reatus. 3. Lapis iste
sex annis tunditur,
3. Cultor agri Domini
Sic politur,
tribulos evellit
quadrus redditur,
sie
Et vulpes a vineis
Minus cedens
arcet et expellit.
quo magis caeditur.
4. Nee in agnos sustinet V. Aurum fornax
lupos deservire, probat nee uritur,
Nee in hortum olerum Domus firma
vineani transire. ventis non quatitur.
 — 2B0

4. Post sex annos V. Cadit custos

redit vir stabilis, vitis in vinea,
Dare terrae Dux in castris,
testae vas fragilis, cultor in area.
Christo vasis 2. Ex summa
thesaurum fictilis ; rerum laetitia
V. Ne Sit lupis Fit summus
praeda grex Immilis, planctus in ccclesia
Se pro grege De tanti
dat pastor nobilis. patroni absentia,
Sed cum redeunt miracula,
In 2. Nocturno. Redit populo laetitia;
V. Concurrit
Antiphonae.
turba languidorum,
1. Sataiiae satellites Consequitur
irrumpentes templum gratiam beneficiorum.
Inauditum penetrant
3. Mundi florem
sceleris exemplum.
a mundo contcri,
2. Strictis Thomas ensibus Rachel plorans
obviam procedit, jam cessa conqueri,
Non minis, non gladiis Thomas caesus
sed nee morti cedit. dum datur funeri,
3. Hosti pandit ostium Novus Abel
hostia futurus succedit veteri;
Et pro domo Domini V. Vox cruoris,
stat in hostes murus. vox sparsi cerebri
4. Patrem perimunt
nati Coelum replet
in sinu materno, clamore celebri.
Ruhet matris facies 4. Christe Jesu,
sanguine paterno. per Thomae vulnera,
5. Fusum spargunt cerebrum Quae nos ligant,

gladiis funestis,
relaxa scelera,

Et invicta perstitit
Ne captivos

victima coelestis. ferant ad infera

Hostis, mundus
6. Sol inclinans radios
vel carnis opera;
ad occasum tendit,
V. Per Thoma,
te,
Cum sol iste solium
post laevaemunera
coelicum conscendit.
Amplexetur
Responsoria, nos Dei dextera.

1. Jacet granum In 3. Nocturno.

oppressum palea, Ad Cantica.
Justus caesus A. Felix locus,
pravorum framea, felix ecclesia,
Coelum domo In qua Thomae
commutans lutea. viget memoria,
 - 240 —
Felix terra, Domum, portam,
quae dedit praesuleiii, sepulclirum visita,
Felix illa, Et a trina
(juae fovit exsulcm ;
nos morte suscita;
Felix pater. V. Actu, mente
suocurre miseris, vel usu perdita
Ut felices rietate
junganiur superis. restaura solita.

Responsoria.
In Laudibus.
1. Ferro pressos
Thomas exonerat, Antiphonae.
Yiiicla solvit
1. Granum cadit, copiam
et seras reserat,
germinat frumcnti,
Sanat aegros,
Alal)astrum frangitur,
obsessos liberat,
fraglat vis unguciiti.
V. Placat bclla,
tyraniiis imperat. 2. Totus orbis martyris
Sedat fluctus certat in amorem,
et flammas temporat. Cujus Signa singulos
agunt in stuporem.
2. Tliomac cedunt
et parent omnia, 3. Aqua Thomae quinquies
Morbi, pestes, varians colorem
mors et daemonia, In lac semel transiit,
Ignis. acr. quater in cruorem.
tellus et maria;
V. Thomas mundum 4. Ad Thomae memoriam
quater lux descendit
replevit gloria,
Et in sancti gloriam
Tliomae mundus
cereos accendit.
praestat obsequia.

Novis fulget
5. Tu per Thomae sanguinem,
3.
quem pro te impendit,
Thomas miraculis,
Fac nos. Christe, scandere,
Membris doiiat
quo Thomas ascendit.
castratos masculis,
Ornat visu
privatos oculis, Ad Benedictus.

V. Mundat leprae
A. Opern nobis,
coiispersos maculis,
Thoma, porrige,
Solvit mortis
Rege stantes,
ligatos vinculis.
jacentes enge,
4. Jesu bone, Mores, actus
per Tliomac merita et vitam corrige
Nostra nobis Et in pacis
dimitte debita, nos viam dirige.
 — 241 —
In 2. Vesperis.
Ad Magnifiöat.

A. Salve, Tlioma, virga justitiae,

Mundi jubar, robur ecclesiae,
Plebis amor, cleri deliciae,
Salve, gregis tutor egregie,
Salva tuae gaudentes gloriae.

Brev. ms. Hollandense saec. 13. Cod. Collegii Universit. Oxonien. 101.
add. saec. 14. A. —
Brev. ms. Eduense saec. 13. Cod. Ijelnen. 26. B. —
Brev. ms. Bituricense saec. 14. Cod. Parisien. 745. C. Cod. Londiiien. —
Harl. 4093. saec. 14. fol. 93 b sqq. D. —
Brev. Sarisberiense saec. 15. Cod.
Londinen. Harl. 1512. E. —
Brev. ms. Sarisberiense aimi 1434. Cod. Parisien.
17 294. F. —Brev. ms. Wingartense saec. 15. Cod. Fulden. 116. G. —
Brev. ms. S. Florini ad Confluentes saec. 15. Cod. Semin. Maguntin. s. n.
II.— Brev. ms. Parisien. saec. 15. Cod. Parisien. 1263. I. Cod. S. Petri —
Salisburgen. a VI 52. saec. 15. K. —
Brev. ms. S. Florian! XI 429. saec.
15. L. — Brev. ms. S. Floriani XI 478. saec. 15. M. Brev. ms. Laiidu-—
nense saec. Cod. Pianoren.
15. 91. N. M —
Brev. Herefordense imp. Rotomagi
1502. O. — Brev. Illerdense imp. Illerdae 1479. P. Brev. Audomarense—
imp. Parisiis 1518. Q. —
Brev. Grassense imp. s. 1. et a. (1528.) R. Brev. —
Agathense imj). Valentiae 1510. S. —
Brev. Athanatense imp. in Coenobio
Athanatensi 1520. T. —
Brev. Masiliense imp. Lugdimi 1530. U.
Einige Teile dieses Officiums stehen in Cod. Londinen. Add. 16964 (ol.
Stabulen.) saec. 12, woraus die frühe Abfassungszeit des Officiums erhellt.
Die Verehrung des Heiligen folgte seinem Martyrium unmittelbar. So ward
in Salzlnirg nur acht Jahre nach seinem Tode eine Kapelle geweiht zu
Ehren der hl. Gertrudis und Thomas von Canterbury.
Das Officium gehört wie zu den vollendetsten Reimofficien, die es giebt,
so zu den verbreitetsten. Ebendeshalb bietet die Feststellung des Textes be-
deutende Schwierigkeiten. Es kann keinem Zweifel unterliegen, dafs die
monastische Form dem Officium ursprünglich ist. Denn einmal bleiben,
wenn die kürzere Form gewählt wird, zu viele offenbar genuine Teile übrio-,
und zweitens wird der historisch fortschreitende Gedankengang, der sich durch
Antiphonen und Responsorien ununterbrochen hinzieht, stets gestört. Es
behandelt nämlich die 1. Nokt. das Exil, die 2. das Martyrium, die 3. die
Wunder. Auffallend ist in dem tadellos rhythmischen Officium das zweite
Responsorium der zweiten Noktnrn, das völlig abweichend gebaut ist und
den ungenügenden Reim miracula —
laetitia bietet. Es ist mir aber keine
einzige Fassung des Officiimis vorgekommen, in der dasselbe fehlte, auch
keine der nicht -monastischen Breviere. Letztere lassen bald dieses, bald
jenes fort; dies Responsorium haben sie alle. Man wird sich also bescheiden
und es an seiner Stelle lassen müssen. Anderseits bleibt auch bei Anwendung
der monastischen Form eine augenscheinlich echte Antiphon übrig. L bietet
dieselbe ad Nonam ; das Brev. Arosiense (Basel 1513) als Ant. 3. Noct. 3;
CI als Ant. 1. Noct. 3:

Fraglat virtus arboris Arbore praecisa,

Matrem proles liberat Nequiter occisa,
Plaudat mater filio Lite jam decisa,
Regnum sacerdotio Cum sint indivisa.

Der Sarum use bietet in 1. Vesperis folgende Prosella, die man nicht für
echt halten kann wegen des falsch betonten Ut libera im zweiten Verse, ob-
schon sie sonst ganz den Stil des Officiums trifft :

Dreves, Historiae rhythmicae. IL 16

 — 242 —
Clangat pastor in tuba Cornea,
Ut libera sit Christi vinea,
Quam assumpsit sab carnis trabea,
Liberavit criice purpurea.
Adversatrix ovis erronea
Fit pastoris caede sanguinea,
Pavimenta Christi marmorea
Sacro madent cruore rosea.
Martyr vitae donatus hiurea
Vclnt granura piirg-atuni palea
In divina transfertur horrea.

In 1. Noct. ist in K A. 3. = A. 4; A. 4 aber lautet:

O
lux coelorum, Jesu, spes alma bonorum,
Nos pius exaudi meritis Thomae martyris sancti;
Te nunc laudantes, orantes, glorificantes
V. Respice de eoelo, servos serves ut in aevum.

In 2. Noct. sind die AA. 5 und 6 umgestellt in A, was aber der Auf-
einanderfolge der Erzählung widerstreitet.

In 2. Noct. fehlt R 1 in K; dafür folgt als R 4 ein prosaisches; Justum

deduxit etc. In 3. Noct. ad Cant steht ebenda die A ad Magn. aus der
zweiten Vesper, in dieser die A Felix locus etc. Bei der guten Überlieferung
des Textes nehme ich davon Abstand, die übrigen Varianten, meist Schreib-
feliler, aufzuführen. —
Die Hymnen zum Officium aus A siehe Analecta IX,
p. 247 sq., aus K siehe Analecta IV. p. 245.

93. De s. Thoiiia Cantuarieiisi.

In 1. Vesper is. In 1. Nocturne.

Antiphonae.
Ad Magnificat.
1. Amore fervens divino
Martyr Thoma,
Thomas in pontificio
martyr Del pretiose,
Sprevit viam peccantium
Qui lavisti stolam tuam
Legis Dei tenens statum.
in agni Del cruore,
Alleluja ; filiorum 2. Verbo potens et actibus,

ad te clamantium Divinae legi deditus,

voces adniitte, Praevaricantes increpat
Et quos honorasti Praecepta vitae intonans.
tua sancta passione, 3. Dei praeventus gratia
Adjuva Occultat vitae merita,
pia intercessione. Tliomas indutus clanculo
Cuculla cum cilicio.
Responsoria.
Ad Matutinum.
1. Sacrat Thomas primordia
Invitatorium. Praesulatus cum gratia,
Summo victori Domino Carnem terit cilicio

Jubilemus corde pio, Destinatam martyrio,

Qui Thomam natali suo Vita et veste monachus
Coronavit martyrio. Mores informat artius.
 243 —
V. Extunc Christo vivere, V. Erat forma decorus,
Christo parere studuit Perspicax ingenio,
Verbo, affectu et opere. Prudens, dulcis eloquio.
2. Vir invictae constantiae 2. Testantur tria pro martyre,
Deo disponens vivere, Spiritus, aqua cum sanguine,
Se ipsum opponit murum Nam sancto praestante flamine
Contra incursus hostiuin, Thomae sanguis in potu aquae
Ne subvertant ecclesiam Mortuos restituit vitae.
Dei. cujus agit causam, V. Excitae gentes undique
V. Qui nee frangi novit minis Miraculorum fulgure
Nee nioUiri blanditiis. Concurrunt afferentes
3. Instabant modis variis, Munera, vota, preces.
Ut jus ecclesiae regis 3. Ut constaret omnibus,
Conferrent in arbitrium, Quod sit Thomas palma dignus,

Sed Thomas illudens dolum Ensis fractus in lapide

Adjecit Dei honorem Signum dedit victoriae;
Salvum et suuni ordinem. Christus, petra justitiae,
V. praedicanda saeculis, Arma fregit malitiae.
miranda sacerdotis V. Ut staret libertas ecclesiae,
Confessio, Occurrit praesul gladiis,
Cujus praefulget merito Sponte jus lapsum
Martyrum in numero. Redempturus sanguine.

In 2. Nocturno. In 3. Nocturno.
Antiphonae. Antiphonae.

1. Preces Thomae cum fletibus, 1. Thomae fides et actio

Infusae Dei auribus, Formam dedere proximo,
Reductum ab exsilio Per quam malignum sternere
Dignum reddunt martyrio. Cristumque possit cernere.
2. Lactentium proscriptio 2. Pro sancti Thomae meritis
Patris Thomae martyrio Caecus videt, surdus audit,
Laudis adauxit titulum. Claudus currit, lepra fugit,
Quo stravit adversarium. Redduntur vitae mortui.
3. Arcum tetendit impius 3. Montem virtutum scandere
Pium petendo fraudibus, Thomam, fideles, cernite,
Utrumque sed justissimus Mentes manus attollite,
Interrogabat rex Deus. Illum sequi contendite.

Responsoria. Responsoria.

1. Thomas, martyr sanctissimus, 1. Ad sedandam tyrannorum

Antistes, Cantuarius, Superbiam
Lundoniis oriundus Ostendit Thomas signorum
Justis piis parentibus, Potentiam,
A primi aevi tempore Et statim fide firmata
Donis ditatur gratiae; Pace gaudet ecclesia.
16*
 — 244 —
Y. Deus sanctum 2. Consummatus in gloria
suum nürificavit, Phmxisti morte invida,
Quem victorem Solutus carnis vincula
in coelis Corona vit. Ter vivis per miracula.

2. Patris dum crebrescunt prodigia, 3. Digne conjunctus es

Nova prole gaudet ecclcsia, martyiTim Christi
Thomae preces funduntur et consortio,
Vota, Qui hostia viva
Thomas sanat mentes et corpora. esse studuisti
Y. Dantur aegris certa remedia. spontaneo martyrio.
Claudis gressus et caecis lumina. 4. Auxilio divino fortis
3. Ex ejus aqua sanctissima Superasti principem mortis-,
Curatur pestis varia. Xos, pater, intirmos
Qua potati sanantur aegri, Adversus illum robora
^Nlutis loquela redditur, Et. ut vincamus. adjuva.
Et debilis quisque 5. Portas mortis et inferni
Laetus revertitur. Nesciant tui servuli,
V. Alteinatim ruunt languidi Sed portas paradisi resera
Consequi properautes, Potestate tibi tradita.
Quae martyr prestat, beneiicia.
Ad Benedictus.
Prosula. A. mira dispensatio
1. Potestate reddit laesos Dei. qui affectu pio
sanguinis effusio. Cuncta justo judicio
Thomas nautis dcsolatis Disponit ab initio.
adstitit periculo. Pios pie remunerans,
2. Redonatur vita functis, Pravorum finem reprobans;
leprae fugat laesio. Benedictus hinc Dominus,
Fantur muti, currunt claudi Pater, verbum et spiritus.

ejus patrocinio.

3. quam probat sanctum Dei In 2. Yesperis.

trium mutilatio R. Praecisus cortex
Et eisdem resignata virtutum fudit odorem,
nova qnaeque portio. Arborem excepit
4. Ergo melos sancto Thomae mutilare gloria florem,
plebis sonet concio, Y. Arbor odorifera est
Nam qui pie petit illum Thomas, flos spiritus ejus.

pulso procul vitio, Ad Magnificat,

Laetus efficitur.
A. martyr constantissime,
Confessor invictissime,
Ad Lau des. Thoma. gemma saccrdotum,
Anti])honae. LausFrancorum.lausAngloi-um,
1. Thoma, martyr prepotens. Rege, pater, ecclesiam,
Jam pace Christi perfruens, Pro qua fudisti sanguinem
Ornas polum praesentia. Et pro Salute omnium
Terris ades potent ia. Funde preccs ad Dominum.
 — 245 —
Antiph. ms. Bellovacense saec. 14. in. Cod. S. Genovefae Parisien BBl.
P^>1. 26. A. —
Antiph. ms. Cameracense saec. 14. Cod. Cameracen. 40. B. —
Invit. lautet in B:
Exsultemus Domino, Summi regis filio,
Qui sancto Thema palmam Dedit et coronam.
In 1. Noct. A 1, 1 Ardore fervens B. AI, 2 ut pontilicio B. — — A
3, 3 Thomas inclitus clanculo A. —
R 1, 1 Sancte Thomas A. R — 2, 6
Dei curas agit. — In 2. Noct. AA = A 2, A 3, A 1 Noct, 3. B. — A 1 , 2
Infunde Dei B. — R 1 = R 2 sec. Noct B. — R 3 lautet in B:
Ex summa rerum laetitia
Summus fit planctus in ecclesia
De tanti patroni absentia,
Sed cum redeunt miracula,
Redit populo laetitia;
V. Cucurrit turba languidorum
Et consequitur gratiam beneficiorum.
In 3. Noct. A 1 = A 1 primi Noct. B. R 2 ebenda: —
Quam pulchra, quam sancta
Sunt, beate, tua praeconia,
Ignis accensus exstinguitur,
Exstinctus accenditur,
Terra, quos premit, non opprimit,
Ventus obedit.
quiescit, mare
V. Quoniam
Subjecisti creatori
fideliter
Deo, mirabiliter Tibi servit creatura.
R 3 =
R 3 sec. Noct. B. —
Prosula fehlt B. Ad Ben. A in — B:
In paradiso ecclesiae Et virtutum dulcedine
Flagrantiam coelestium Spirat Thomas aromatum.
In 2. Vesp. ad Magn. A prosaisch. B.

94. In Translatioiie s. Thomae Cantuariensis.

In 1. Vesperis. Ad Matutinum.
Super Psalmos. Invitatorium.
A. Adest Thomae martyris Adoremus Dominum,
Optata translatio, Qui Thomam egregium
Qui divini numinis Magnifice mirificat
Fulget beneficio; Et miranter honorat.
Gaudeamus et psallamus
Ad honorem praesulis,
Ut virtutem et salutem In 1. Nocturno.
Suis praestet famulis. Antiphonae.
Ad Magnificat. 1. Lignum odoriferum
A. Ave, Thoma, vir insignis, Flore est translatum,
Forma patientiae, Quod floret uberius
Virtutum praefulgens signis, Redoletque dulcius
Defensor ecclesiae, Celsius locatum.
Tuis impetra benignis 2. Praedicavit hie praeceptum
Respiramen veniae, Domini viriliter,
Quam benignus dat indignis Est in ejus monte sancto
Distributor gratiae. victurus perenniter.
 — 246 ~
3, Insurgcbant Responsoria.
In Cliristuni Doniini
1. Virtutum immensitas
Patenter plurinii,
Ultra maris semitas
Obstabant potenter.
Nomen Thomae deportavit,
Qui multorum defraudavit
Responsoria.
Daemonum praestigia
1. Volens Deus populo Et morborum denodavit
Prüspere prospicere Nexus et flagitia.
Pretiosum martyrem V. Innovantur vetera
Curavit extollere, Pietatis opera

Cujus exaltatio Et jugis in Thoma

Nübis sit remissio. Manet Christi gratia.
V. Anno qidnqitagesimo martyrii 2. Thoma, prae ceteris
su'i solemnitcr est translatus. Martyribus clare,
2. Annus adest pacis, Nobis posce miseris
belli terrore remoto Donum salutare,

Creseit in orbe quies Ut detur cum superis

et reruni copia toto Nobis habitare;
;

V. Trauslato Thoma V. Amme, salvator,

succedunt prospera cuncta. Thomae dilectus amator.

3. Annus iste jubilaeus, 3. Ad Thomae memoriam

Omni plenus gaudio, Currant, qui gravantur,
Quem providit esse Deus, Poscant ejus gratiam,
Fiat relaxatio Orent, ut salventur,
Debitorum et servonim Ut misericordiam
Certa liberatio. Dei consequantur ;

V. Quod lex contulerat, V. Crimina deplorcnt,

data Thomae gratia donat. cordis siniiultibus orent.

In 2. Nocturno. In 3. Nocturno.
Antiphonae. Antiplionae.

1. Exaudivit Dominus 1. Justus pro justitia

Thomam invocantem, Stare non vitavit,
Qui pro nobis audiat Acquitatem Dominus
pie supplicantem. Ejus approbavit.

2. Thomas coram Domino 2. In excelsis pontifex

vixit in timore, Habitat securus,
Ideo cum Domino Qui pro domo Domini
rcgnat cum decorc. Firmus erat murus.
3. Coronatur pontifex 3. Thomae desiderium.
gloria decoris. Christe, tribuisti,
Qui coronam perdidit Ad te per martyrium
ictu percussoris. Sequi voluisti.
 — 247

Responsoria. 3. Plebs devota veniat

Pracsul Christi pretiosus, ad Thomae memoriam,
Ornatus virtutibus, Ut ejus suffragio

Vclut hortus speciosus consequatur veniam.

Circuniscptus floribus,
Cujus rigaiit aromata 4. Confluant ad martyrcm
Muudi divcrsa climata; a diversis partibus,
V. Plcnus erat rore, Ut salventur languidi
divino plenus odore. variis languoribus.

2. Föns iste scaturiens 5. Exuant, qui veniunt,

Est a fönte prodiens, vestem vetustatis,
Qui nescit deficere, Vestem novam exigit
Cujus aquae saliunt, festum novitatis.
Vivunt et reficiunt
Fessos in itinere ;

V. Föns fugat ardorem,

Ad Benedictus.

recreat redditque vigorem. A. Celebremus venerandi

3. Summe Deus, quo fulcimur, Praesulis ac martyris
Solve, quibus irretimur, Inclitam translationem,
Delictorum vincula, Ut per eum transferamur
Repelle pericula, Ab hac vita fragili
Quae meremur, quae veremur, Ad aeternam mansionem.
Dimitte debita
Martyris per merita.
V. Corrige mores, In 2. Vesperis.
Dirige gressus,
Erige mentes. Ad Magnificat.

A. Felix praesul,
In L a u d i b u s. martyr egregie,
Felix miles
Antiphonae.
regis justitiae,
1. Summa cum laetitia Felix pastor,
Thomas est translatus gregis suspiria
Et ad Christi gloriam Intuere
Decenter locatus. mente propitia,
2> Tenebatur pontifex Felix pater,
Logo prius humili, exora Dominum,
In sublimi positus Ut nos salvet
loco jacet nobili. salvator omnium.

Brev. ms. Sarisberiense? saec, ^*li5. Cod. Londincn. Sl. 1909. In —

1. Noct. A 1, 2 Foret est translatum. —
In 2. Noct. A 3, 3 zum Verständ-
nisse des Wortspieles sei bemerkt, dafs Corona hier an zweiter Stelle j^leich-
bedeutend ist mit tonsiira. —
In 3. Noct. R 2, 8 recidat redditque.
 248 —
95. De s. Tlioma Herefordeiisi

In 1. Vcspcris. Nos purgans a peccatis

Gaudere cum beatis
Antiphonae. Fac in perpetuum.
1. In coclcsti gloria,
({ua gaudent angeli Ad Matutinum.
Regnat Thomas, Dominum
Invitatorium.
laudate pueri.
Adsunt Thomae pracsulis
2. Omnes gentes, psallite
festa laetitiae,
in laudem Domini,
Adoremus et laudemus
Senes atque juvenes
regem gloriae.
et omnes populi.
3. Justus landet Dominum,
qui justos diligit, In 1. Nocturno.
Compeditos liberat, Antiphonae.
elisos erigit.
1. Thomas pestilentiae
4. Non est speciosa cathedra non sedit,
laus in ore peccatoris, Legem implens tempore
Justonim jucunda fructum vitae dedit.
est laudatio decoris.
2. Hie praeceptum Domini
5. Sion, psalle jugiter praedicans timore,
Concentibus sonoris, Non servi sed filii
Thomas cantat dulciter servivit amore.
Cum angelorum choris.
3. Non timebat impios
R. Homo mutus, pius adversantes,
qui lingua caiuit, Justos salvat Dominus
Ventri victum in ipso spcrantes.
vi raanus impulit,
Thomam rogat, Responsoria.
linguam obtinuit, 1. Pater pius,
Linguis loqui pastor prudentiae,
diversis meruit. Es eis alit
V. Zachariae oves ecclesiae,
qui OS aperuit, Thomas thema
Muto linguam fit temperantiae,
per Thomam tribuit. Jaspis gestu,
judex justitiae.
Ad Magnificat.
V, Non intirmant

A. pater pietatis, fortem fallaciae,

gemma praesulum, Dona, decus,
Lucerna claritatis, damna, divitiae.
Illustrans saeculum, 2. Erant Thomae
Medela sanitatis mores: humilitas
Ad te currentium, Corde, simul
 249

in orc vcritas, V. Ecco, Dcus

Actus Simplex, sanctum miriticat,
fidcs, spes, Caritas, Qui dcfunctum
V. Lcctus, cibus, fetum vivificat.
vestis asperitas
2. Pastor hosti
Et mens munda
murum opposuit,
carnis et castitas.
Nee laborem
3. Nautae maris nee mortem timuit,
passi naufragia Vi praedonem
Tliomae vovent, praeda destituit,
petunt suffragia, Domus Dei
Lux de caelis jura restituit.
descendit ignea, V. Magnus magna
Cessant, cedunt fecit et docuit,
cuncta contraria. Pia cunctis
V. Tres candelae exempla praebuit.
luce siderea
3. Praesul pascens
Sunt accensae,
gregem dominicum
mulcentur maria.
Ad mensuram
partitur triticum,
Duplum refcrt
In 2. Nocturno. talentum traditum,
Antiphonae. Post laborem
intrat in gaudium.
1. Mundi sprevit gloriam,
V. Omnes quidem
sprevit vanitatem,
currunt per Stadium,
Non quaerit mendacium,
Thomas currens
quaerit veritatem.
accepit bravium.
2. Peribit vir sanguinum
et spes impiorum,
Erit exspectatio In 8. Nocturno.
laetitia justorum.
Antiphonae.
3. Super coelos inclitus
Thomas elevatus 1. Malignus in nihilum
Honore et gloria huic justo deductus,
regnat decoratus. Operum justitiac
gloriosus fructus.
Responsoria.
2. Posuisti capiti
1. Parens partus
Thomae glorioso
septies fecerat,
Coronam de lapide,
Sed defunctos
Christe, pretioso.
octavo tulerat,
Abortivum 3. Mundus, verax, innocens
hunc mensuravcrat per dilectionem
Servo Dei, Accepit a Domino
quem sanctus suscitat. benedictionem.
 — 250 —
Responsoria. Ad Laudibus.
1. Muiidi Thomas Antipbouae.
furores tcnipcrat,
1. Christo laus et gloria
p'aineni pellit,
detur cum honorc,
a pcste liberat, Qui praeciiixit fainulum
Firmat pacem, virtutum decore.
salutcm rcparat,
2. Caeci vident, ambulant
V. Terrae, mari
claudi, muti fantur,
et ventis imperat,
Surdi, daemoniaci,
Fugat mortem
leprosi curantur.
et vitam comparat.
3. Corpora morticina,
2. Clarus claris membra dissoluta
signis ostenditur, Sunt saluti reddita,
Caecus videt vitae restituta.
et mutus loquitur, 4. Tristes, aegri, debiles
Surdus audit ad sanctum accedunt,
et claudus graditur, Justi voti compotes
Aeger quisque gaudentes recedunt.
sospes revertitur.
5. Multitudo confluit
V. Per te, Thoma. et plebs copiosa
captivus solvitur,
Admirantes opera
Fugit daemon,
tanta gratiosa.
mors vita vincitur.
Ad Benedictus.
3. Princeps pacis,
precatu praesulis A. San et e Thoma,
Tui Thomae succurrens omnibus,
aufer a famulis Intus, extra

Culpas cordis, nos munda sordibus,

oris et operis, Caritatis

Sede saneta sie reple moribus,

siste nos superis, Ut regnemus
V. Ubi plausus, tecum coelestibus.
perpes pax pectoris,
Spien dor summi
In 2. Vesperis.
solis ac sideris.

Ad Magnificat.
Prosella.
A. Sicut fragrant horto florum
Super coelos sublimaris, Candent, curaut lilia,
Gratis gratans gratularis, Thomas per exempla moruni
Felix fatim efficeris. Fragrat in ecclesia ;

Tuos, Thoma, tuearis, Candet choro confessorum

^lotus mulce magni maris Flos vitae munditia,
Tu, qui digne laudaris Culpas curat contritorum,
Superis. Poli praestat praemia.
 251

Per Octavom ad Magiiificat. Cum revixit,

Antiphonae. Clamans dixit:

Eamus Herfordiam.
1. Salve, Thoma, pastor bonc
Christi gregis et patroiie, 3. Lux fulget ex Anglia,
doctor ccclesiae, Tlionias, vir angelicus,
Opern, quaeso, fer aegrotis Nobilis prosapia,
Atque mentibus dcvotis Pracsul apostolicus,
Confer lumen gratiac. Doctor veritatis.

2. Puer mersus morti datus Dona nobis gratiae

Tandem Thomae mensuratus Christi patrocinium

Est apud Oxoniam, Et post hoc exsilium

Qui statin! resuscitatus Ac felicem transitum

Ut a somno excitatus Junge nos beatis.

Dei per potentiam,

Brev. Herefordense imp. Eotomagi 1505. —

In 1. Vesp. A 5, 1 psallite.
— In Land. A 4, 4 decedimt. —
Per Oct. A 2, 9 ad Herfordiam. Für —
die Hymnen vgl. Analecta IX. p. 248 sq.

96. De saiicto Trudone.

In 1. Vesperis. Trudo sacer, recognosce,

Super Psalmos. Tui sumus, Jesum posce,

Ut solutos a peccatis
A. Laeta dies, aeterna quies,
Nos componat cum beatis.
Sol, filius astri,
Emerito tibi pro merito
sine nube resplendet,
Ad Ma tut in um.
Sancte Dei; dant vota rei,

tu suscipe, parce. Invitatorium.

Da, quod abest, remove, quod Ad jubilos vitae
ob est, Christo psallendo venite,
quidquid premit, arce. Qui sibi Trudonem
R. flos paradisi Domini, sociat post carnis agonem.
Altior cedris Libani,
Cujus odore
sanantur languidi
In 1. Nocturno.
Et reviviscunt mortui, Antiphonae.
Trudo, pater sanctissime,
Annua jucundo
Succurre huic familiac.
rcdcunt solemnia mundo,
V. Plurima dcbemus
Quae recolenda bonis
et debita nostra timemus.
rutilant in honorc Trudonis.
Ad Magnificat.
Huic natura parens,
A. Sancte pater, clare doctor, habuit quae maxima, tradens
Dulce decus, noster amor, Exceptum statim
Funde preces tuo gregi, levat ad bona cunctagradatim.
 — 252 —
3. IiiL'litii praccipue In 2. Nocturno.
sunt liacc moiiinicnta ju-
Antiphonae.
vcntac,
Vix potcrat fari 1. Impigcr accepti
redditque diem mulieri. diffundens lucra talenti,
Quomodo vivebat,
4. Iste puer talis, alios sie erudicbat.
jani totus spiritualis,
2. Hos fovet, hos sanat,
Discere quaerebat
hos largo munere donat,
id, quod scriptura tegebat.
Omnibus accedit,
5. Angelus ad votum sine munere nemo recedit.
noctu dat in ordine notum, 3. Nocte soporati
Quo pergat, quid agat, meritum testata beati
sub quo doctore quiescat. Lux Caput atque pedes
et totas ambiit aedes.
6. Sic post Remaclum
4. Elicuit fontem,
Metis subeundo Glodulphum,
monuit coelestia gentem,
Dum redit instructus,
Eripuit furem,
sanctos studet edere fructus.
domuit post cetera verrem.
Responsoria. 5. Aggregat hie tales
vir sanctus coenobiales,
1. Exortum est in tenebris
Praeclari lumen sideris,
Quorum vita mori,
mors esset vivere Christi.
Cum Hasbania
edidit
Trudonem plenum gratia, 6. Ergo triumphantem,
V. Accrevit coelis gaudium mortalia cuneta terentem
Et terris patrocinium. Rex suus invitat
et, quo solet, ordine ditat.
2. Hie puerili opere
Instar jacit ecclesiae, Responsoria.
Quod dum conculcat femina,
Perdit, resumit lumina; 1. Jam tunc plenus virtutibus
V. Viva futurus hostia Ipsisque par doctoribus
Haec Deo libat niunera. Omne mandatum literae
Pio coniplebat opere,
3. Florebant eo tempore V. Humilibus consentiens
Multi verbis et opere. Et niliil altum sapiens.
Ad quorum Tmdo studia
2. Exutus ergo laicum
Jugi tendit instantia,
Adolescit in clericum,
V. Spirabat hortus Domini
Donec cleetus rapitur
Flores rosae et lilii.
Et sacerdos inungitur;
4. Orabat quamvis dormiens V. Prudens, pudicus, sobrius,
Christumque semper sitiens, Qualem docet apostolus.

Cum edocet coelicola, 3. Communicato gaudio

Quid faciat Christicola: Praesul cum dulci filio
V. Remaclum. inquit, praesulem Assumit eum socium
Tibi designo cousulem. In opus evangelicum,
 - 253

V. Remaclus theoreticae, Nos commenda, sancte Trudo,

Ut instet Trudo practicae. Trino atque uni Deo.
4. virum laude, gratia V. Memor esto plehis tuae,
Omnique dignum gloria, quam possedisti ab mitio.
Cui sc duo lumina
Infundunt noctu coelica, Ad Laudes.
Y. Caput et pedes ambiunt Super Psalmos.
Et soporato serviunt.
A. Regnum, virtutem
Deus induit atque decorem
In 3. Noctu rno. Et, quam firmavit,

Ad Cantica.
sedem tibi, Trudo, paravit.

A. Radix, flos, fructus. Ad Benedictus.

lignum, quod non tinet aestus, A. Lux emergit, lux liquescit,
Testantur meritum, Trudo sole plus candescit,
vir benedicte, tuum. Nive nova candidior,
Responsoria.
Auro vitroque purior;
Coelos scandit, terras fovet,
1. Sacerdos ergo populis
Marc totum laude replet;
Diviso pane dogmatis
Ejus obtentu oriens
De terra fontem elicit, Nos regat indeficiens.
Qui nunc usque non deficit ;

V. Has erogat divitias

Bonus pater familias.
Ad Ho ras.
2. Vir pietatis unicae. Ad Primam.
Nullius expers gratiae, A. Exsequias celebres
Erudiebat liomines, summi comitantur odores
Ejiciebat daemones, Mixtaque caligo,
V. Iniperitabat bestiis lux, coelica cujus origo.
Et Omnibus incommodis.
Ad Tertiam.
3. Applicabatur interim
A. Janua pulsatur
Hora transplantationis
solaque fide reseratur.
Ad radicem sanctissimae
Credit et accedit
Arboris
Et cupientem dissolvi caecus, cum luce recedit.

Et jam cum Christo esse Ad Sextam.

Discipulorum tamen
A. Plcctuntur fures,
Gemitus et quaorulosa
liomicida reus perit alter,
Ne se desereret
Ustus, contractus
Supplicatio morabantur
curam redit alter adeptus.
V. Jamque recedentem,
jam Christum respicicntem, Ad Nonam.
4. Quod sperasti, ecce tenes, A. Laude tua, Christe,
Quod amasti Christum vides.
, pater est laudabilis iste
Hie sepultus, ibi regnas, Et, quoties petitur,
Hie rogaris, ibi praestas. animae carni(iue medetur.
 — 254

In 2. Vesperis. Cujus virtute dexterae

Ad Magiiificat.
Trudo splendet in aethcre,
Ejus nos, Jesu, precibus
A. Magna te Deum cantica,
Peccati solve nexibus.
Clara decent praeconia,

Passioiiale ms. Triuloiieuse saec. 15. et 16. Cod. Leodien. 278. A. —

Antiph. ms. Trudonense nniii 1600 —
1604. Cod. Leodien. 283. B. A hat —
die dem Officium ursprünpHche monastische B niehtmonastische Form. A
,

nnd B haben in 1. Vesp. 5 A., nämlich A nach der obigen noch die 4 ersten
der 1. Nokt. H die der 1. Nokt. und die letzte der zweiten; In Land, hat
;

B. 5 Ant ;es fügt nämlich die der kleinen Heren der ersten hinzu. In
1. Xoct A 2, 1 Hunc natura A. —
R 2, 1 Hinc puerili AB. In 2. Noct. —
R 3, 2 Et hora A. —
In 2. Vesp. ad Magn. A, 4 in aethere A. Die —
Hymnen siehe Analecta XII, 237 sq.

97. De saiicto Tndsnalo.

In 1 . Vesperis. •ja. Qui pupillo consulis,

Parce famulis
R. Qui Tudgualum hodic
Tauti prece praesulis :
Sedes ad supernas
Duxisti magnifice 3 b. Non attendens mcrita
Per vias acternas, Tuos visita
Pater, aures liabeas, Pietate solita.
Quaesumus, paternas,
4 a. largitor munerum,
In Tudguali titulum
rex superum,
Clamantes ne spernas,
IVIiserere pauperum ;
V. qui perpetua
mundum ratione gubernas, 4b. Pater, fili, spiritus,
Veni coelitus,
Prosella. Clamantum geniitus ne

la. Föns clenientiae, 5 . spernas.

Vena veniae,
Via, veritas, Ad Magnificat,

Flumen gratiae,
A. quem Tudgualum
Plena Caritas,
Trecoria,Roma Leonem
Ib. Trina deitas, Invocat, in Cbristi
Una bonitas, virtute repello draronom.
Rex justitiae,
Poenas debitas
Solvas hodie. Ad Matutinum.
2 a. Dens, omnium
Invitatorium.
Spes fidelium,
Pacis princeps unice, Sit regnum stabile,

2 b, Super propriam sit ei decus imperiale,

Ilanc familiam Qui tibi, Tudguale,
Pio vultu respice. proi)rium comisit ovile.
 — 255 —
In 1. Nocturno. 2. Hie nullius indigebat,

Antiphonae. Namquc Deum possidebat

Possidentem omnia.
1. Beatus vir est Tudgualus,
Per quem vita, per quem salus 3. Lac praebebat juniori
Est data Britanniae. Apponendo fortiori
Solida cibaria.
2. Hie prudens architectus,
est
Fecit enim suum pectus Responsoria.
Domum sapientiae.
1. Parentum amplissimo
3. Fundamentum fidem jecit, derelicto fundo
Caritatem tectum fecit, Transit ad Armoricos
Spem loco maceriae. contempto profundo,
Responsoria.
Britanniam spiritu
mundat ab immundo,
1. Tudgualus, Christicola,
V. Non sibi sed toti
zelo dei plenus,
credebat vivere mundo.
Dives erat aliis,

sibimet egenus, 2. Pastor fit Trecoriae,

Quamvis ortus regibus, pastor inquam bonus,
aiiimo serenus, Praesul et praesidium,
V. Ingeminans animi pastor et patronus,
nobilitate genus. Ferro jugum Domini
semper erat pronus,
2. Dum vernaret igitur
V. Semper enim leve fit,
puerili flore,
quod bene fertur onus.
Jam coelestis gratiae
delibutus rore 3. Angelus ad praesul em
Adhaerebat studiis precibus prostratum,
avido fervore. Detulit libellulum
V. Ingenium coeleste suis talibus notatum:
velocius annis Romanam ecclesiam
Surgit et ignavae vade visitatum;
fert mala damna morae. V. Hie bonus et sapiens
3. Factus autem juvenis dignus se ait esse paratum.

fretus Dei donis

Frenat carnis impetum In 3. Nocturno.
freno rationis,
Antiphonae.
Hanc solam sententiam
observat Nasonis: 1. Vestem dabat spoliato,

V. Virtus est placidis Sanitätern vulnerato

abstinuisse bonis. Miscens vinum oleo.

2. Sitientes refovebat,
In 2. Nocturno. Aquas vivas hauriebat
Antiphonae. De scripturae puteo.

1. Justus, fortis, temperatus, 3. Informabat imperitos,

Prudens erat et ornatus, Subtrahebat irretitos
Evitavit vitia. Vitiorum laqueo.
 — 256 —
Responsoria.
2. Nunc in Deo praesens vides,
1. In papam eligitur Quod credebas, cessat fides,
nutu deitatis. Succedit scientia.
Tudgualus efticitur
rector Petri ratis, 3. Quid tilium generari,
Claves coeli bajulat Quid spiritum sit spirari,
portis reseratis Spectas non per speculum.
;

V. Hie facit, ut pateant

4. Manifeste trinitatem
coelestia regna bealis.
In personis, unitatem
2. Lamenta Britanniae Cernis in essentia.
tan dem sunt soluta
Tudguali praesentia 5. Nunc visitas deitatem,
sibi restituta. Yides et humanitatem
Adventum pontiticis Oculo ad oculum.
lingua canit muta,
Y. Flebile principium
Ad Benedictus.

melior fortuna secuta. A. Non talentum tumulavit

3. Completo curriculo Tudguali solertia
teraporalis Status Sed lucrando reportavit
Tudgualus de carcere Domino duplicia.
carnis liberatus
Ad coelestis gloriae
regnum est translatus; In 2. Vesperis.
V. Pro lidei meritis
vocitatur jure beatus.
Ad Magnifieat.

Magnificat Dominum
In L au d i bu s.
coelestis curia trinum,
Antipbonae. Qui triplici gemma
1. Nunc, Tudguale, vere gaudes Tusuali ornat diadema.
Reddens Deo veras laudcs
In Dei praesentia.

Legenda ms. Trecorensis saec. 15. Cod. Parisien. 1148. In 1. Yesp. R, —

1 Tugdnalem Hs. —
In Land. A 5, 2 humilitatem Hs.; es wird wolil die
Menschheit Christi gemeint sein. — Die Hvmnen vgl. Analecta XII, p.
239 sq.

9S. De saiicto Valarico.

In 1. Vesperis. Ad M at ut in um.
Ad Magnificat. Invitatorium.

A. Coelitus ostensis Regem regem veneremur

signis quam pluribus almis INIente devotissima,
Hoc festum sancti Qui beatum Valaricum
celebremus jam Valarici. illustravit gratia.
Ipsius ut meritis
celebrando juvemur opimis
 — 257

In 1. Nocturno. V. Ut cadaver jam defuncti

Autiphonae. Ad terram deposuit,
Se prostrato super eum
1. Beatus vir Valaricus
mox ad vitam rediit.
Adhuc aetate parvulus
Ad literarum studia
Sacrarum vovit pectora. In 3. Nocturno.
2. Pascens patris oviculas Antiphonae.
Ad scholas ibat properans
1. Ferox judex hoc dedignans,
Et capta lectiuncula
quod reus revixerat,
Kedibat ad custodiam.
Kursus eum deputavit
3. Afflatus sancto spiritu
duci ad suspendia.
Tarn capax mentis redditur.
2. Servus Dei Valaricus
Ut infra breve spatium
tunc inquit ad judicem :

Totum sciret psalterium.

Audi, judex, te non decet
ultra istum perdere,
In 2. Nocturno.
Quem Deus resuscitavit
Antiphonae.
suo sacro munere.
1. Nam fervore sacri zeli 3. Jam tyrannus bis devictus
ad majus progreditur, a crudeli animo
Monachorum jam delegit Condonavit servo Dei
Sacra m vitam ducere, suum, quem redimerat.
Unde quondam nominatum
Responsoria.
appetit coenobium.

2. Pater ejus in moerore 1. Aeger quidam dissolutis

tunc conversus animi meinbrorum compagibus
Perurgere coepit eum Sancto Dei Valarico
totis simul nisibus, delatus adducitur,

Ne parantes sie relinquens Qui a tactu viri Dei

fieret extraneus. adsurrexit validus.
V. Totus in se videbatur
8. Sed nee pater neque abbas
ita esse debilis,
neque ejus monachi
Quod a nulla parte sui
Ulla prece neque ullis
se movebat corporis.
comminationibus
Amovere potuerunt 2. Alter rursus jam defertur
a suo proposito. captus a daemonio,
Qui pro sua feritate
Kesponsoriiim.
sutus erat corio,
Hic vir sanctus Ambianis Sed dum sanctus fudit preces,
civitatis partibus compunctus in animo
Se tradebat, quendam reum Captivatus inimici
cum suspensum prospicit, caruit dominio.
Huc cucurrit pietatis V. Adsit nobis apud Deum
commotis visceribus, hic in adjutorio
Probaturus, apud Deum Ejus sacro interventu
cujus esset meriti. et potenti merito.
Dreves, Historiae rliythmicae. IL 17
 — 258 —
3. Iste saiictus vciicrandus Neque somno acquicscens
est in multis laudibus, aut sumendis epulis.
Tarn multis miraculorum 5. Laudem Deo decantare
proditus prodigiis, ita regulariter
Lapis vivus sie insertus Providebat, ut mens voci
Dei aediticio, concordaret pariter.
Velut magnes ferrum trahens
qui sie canctos trahere
Ad Benedictus.

Nitebatur ad se. ut hos A. Almum diem celebrantes

Christo lucrifaceret, viri tam sanctissimi
V. Ut sei nie rutilabat Ipsmn nobis invocemus,
virtutum per opera, ut ejus suflfragiis

Radiis doctrinac sacrae Mereamur absoluti

populos illumiiians. culparum flagitiis

Coelo frui, quo conjunctum

Ad Laudes. supernorum civibus
Antiplionae. Exsultare eum facit
1. Vir illustris Yalaricus benedictus Dominus.
pio semper opere
De virtute in virtutem In 2. Yesperis.
studuit proticere. Ad Magnificat.
2. Ut fidelis atque pmdens,
A. confessor gloriose,
quem Deus statuerat, quem Deus magniiicans
Monachorum rexit pater lUustravit sub hac carne.
insignem familiam.
diversis languoribus
3. Tarn honestum vitae cursum Ut oppressos expedires,
Egit. dum adviveret, obsessos daemoniis,
Ut exemplum castitatis Audi preces, qui te colunt,
omues in se caperent. per te apud Dominum
4. Semper Deum benedicens Ut impetrent, quod exposcunt,
laborabat labiis coeleste subsidium.

Brev. ms. Lauduuense saec. 14. Cod. Laudunen. 257. A. Brev. ms. —
Laudunense saec. 14. Cod. Laudunen. 259. B. —
Brev. ms. Laudunense saec. 15.
Cod. Laudunen. 258. C. —
Brev. ms. Laudunense saec. 15. Cod. Pianoren.
M 91. D. —
Li 1. Yesp. Ad Magn. A, 1 ostensus A. In 1. Noct. sind —
alle RR
prosaisch, in 2. Xoct. alle 1»isauf eines. — In 2. Noct. A 1, 5
nominatim A. —
In 3. Noct. R 2, 11 Cujus A.

99. De s. AVilhelmo Eboracensi.

In 1. Vesperis. Ad supernum solium

Antiphonae. Sion transit laetus.

1. In AVilhelmi laudibus 3. Quondam thesaurarius,

Laxet clerus lora, jam thesaurus cleri,

Sit in hymnis, canticis Dedit opes, medici

concio decora. nunc dat opem veri.
2. Pius pater hodie 4. Coelum solum sitiens,
de hac valle tietus gazas Christi miles,
 259

Ne scandentem retrahant, 2. Vir ad sui gloriam

calcat ut res vilcs. cedit inglorius,

5. In doctrina soliduin Ut unguenti vasculuui

cibuni dat provectis mundet in melius,
Et lactis dulcedinem V. Lacriniarum lavacro
miscet imperfectis. purgatis personis
Confertur divinitus
Ad Mag-nificat.
munus unctionis.
A. Nostri patris
3. Laceratum exsulem
in natalitio
morsibus malignis
Laetas laudes
Nee fax angit odii
dictet devotio,
nee livoris ignis ;
Coeli regem
V. Probat liunc exsilium
lactet oratio,
sicut hiems laurum.
Ut jungamur
In fornace ponitur,
ejus consortio.
purum exit aurum.
Ad Ma tut in um. In 2. Nocturno.
Invitatorium.
Antiplionae.
Jubilemus regum regi,
1. Ne Samsonem Dalila
Qui concedit nos hie regi
faciat perire,
Per Wilhelmi merita.
Hie carnem spiritui
facit obedire.
In 1. Nocturne.
2. Agrum mentis seminat
Antiphoiiae.
sementis virtutum
1. Ortus clari germinis Et mundi delicias
Imnc nobilitavit spernit velut lutura.
Et mentis nobilitas
3. Ne reccntes flosculi
genus geminavit.
virtutum marcescant,
2. In agendis strenuus, Hos scripturac rivulis
fidus in commissis, irrigat ut crcscant.
Ad censuram rigidus, Respousoria.
tirmus in proniissis.
1. Factus Jacob vigilat
0. Mitis in consortiis, extra super gregem.
in loquela rarus,
Nee minus interius
In responsis providus, regum sapit regem,
in censu pracclarus.
V. Marthae ministerio
Respousoria. copulat Mari am,
1. Voluntatc, trutina Kacheiis amplexibus
non legis cassatus, fruitur post Liam.
Virum novum induit 2. Fragrat odor praesulis
coelitus mutatus ;
Romam venientis,
V. Juventutis januas Occurrit fragrantiae
claudit cassatio, plebs unius mentis,
Sic malum saepius V. Ex longinquis veniunt
boni tit occasio. nee sunt fatigati,
17*
 260

Longa via visa est V. Praesulis antidotum

curta caritati. praesens est cgenis,
3. Plebs üccurrit pracsuli Quo dcvotos libcrat
cadit pons dissutus, pluribus a poenis.
Sed a casu populus
mens redit tutus, In Laudibus.
V. Unda ruens populum Antiplionae.
ruentem
recipit 1. Claudi recti redeunt,
Et se pontem efficit furor effugatur,
per omnipotentem. Epilensis passio
sanitati datur.
In 3. Nocturno. 2. Purgantur hydropici,
Antiphonae. laudes fantur muti,
1. Ne cursus ad superos Datur paralyticis
animo claudatur, suis membris uti.

Mens Dei dulcedini 3. Leprae tergit maculas,

tota copulatur. membra dat castratis,
2. Servit elemosynis Lumen donat pluribus
manus insopita, sine luce natis.

Quibus se dat penitus •A. Rapitur a pugile

vir Israelita. lex et hostis lumen,

3. In sublime levat ut Quod per sanctum reparat

palma comam spei, caeco coeli numen.
Est imputrescibilis 5. Ab abyssi faucibus
sicut cedrus Dei. biduo submersum
Responsoria. Mater natum recipit
a morte reversum.
1. Fide fuit Phinees,
ut Job mansuetus, Ad Benedictus.
Patiens ut Israel, A. Wilhelme, pastor bonc,
ut Noe discretus, Cleri patcr et patrone,
V. Fidelis ut Abraham, Mundi nobis in agone
ut Loth hospitalis, Confer opem et depone
Sagax ut Samuel, ut Vitae sordes et coronae
Joseph liberalis. Coelestis da gaudia.
2. Vivum Christus oleo
tarn large linivit, In 2. Vesperis.
Quod adhuc in mortuo Ad Magnificat.
olei fons vivit; A. Jesu, nostra tiducia,
V. Ut Sit nomen praesulis Honor noster et gloria,
oleum effusum, Amor, virtus, laetitia,
Corpus fundit oleum Vita, veritas et via,
ad aegrorum usum. Justorum pax et patria,
3. Adit sancti tumulum Tua nos dementia
languidorum coetus AVilhelmi per suffragia
Et, qui plangens venerat, De mundi miseria
plaudens redit laetus; Transfer ad palatia.
 261 —
Brev. ms, Eboracense saec. 15. Cod. Collegii SS. Trinit. Duhlinen. A.
3. 9. A. -- Bn;v. ms. Eboracense saec. 15. Cod. Lomlimni. Add. -S0511. B. —
Brev. Eboracense imp. Parisiis 1533. C. In 1. Vesp. ad Magn. A, 6 —
lactet haben ABC. —
In 3. Noct. A 2, 1 Scevit elemosynis B. Neben —
Wilhelmus die Form Willermus.

100. In Translationc s. Zeiiobii

1 11 1 . V csp er i s. Zenobi sancte,

decus sacerdotum,
Antiphonae.
Translationis
1 . Zcnobi qui sacerdos in aetcrnum
, tuae nunc devotum
Exsistis, tua iios translationc Colentes festum
Psallentes cordis cum devotione protege de caelis,
Fac prece regnum scandere Ne baratri nos
supernum. voret mors crudelis.
2. Monstrantur magna opera do-
minica, Ad Matutinum.
Qui diu terra lumen occulta-
Invitatorium.
tum
In lucem profert hodie trans- Zenobii pontificis
latum, Translatio colatur,
Ex quo patenter pullulant In qua divina canticis
mirifica. Majestas attollatur.
3. Divitiis et gloria fulcitur
Nunc domus cathedralis Flo- In 1. Nocturno.
rentina,
Antiphonae.
Ecclesia detractis Laurentina
Zenobii dum membris redimi- 1. In suo suum tempore
tur. Dans fructum vir beatus,

4. Quis Deo laudes dare possit De terra tracto corpore

digne, Est hodie translatus.
Qui jam ,
quem cum principi- 2. Transfertur corpus praesulis,
bus locavit, Qui Deum est secutus,
De terra patris corpus susci- Re praedicator utilis
tavit, Ab eo constitutus.
Quod nobis elargitur tarn be- 3. In Deo praesul vigilat
nigne. In terra soporatus,
5. Antistes, clerus et religiosi, Mirandis signis rutilat
Florentiae potesta et priores, Solemniter transkitus.
Laudate Deum, gentes et rc-
Responsoria.
ctores,
Pro membris latis patris geiic- 1. Concurrat urbs Florentia
rosi. Nunc ad secunda funera
Sui dominatoris,
Ad Mag'nificat.
Laudis Deo decentia
A. bone pastor, In hoc det festo munera
prudens et tidelis, Zenobii pastoris.
 262

V. Translatus de ccclesia 2. Tesaurum gratum

Levitae tunc in altera Terrae locatum,
Quievit salvatoris. Plebs, reperisti,
2. Haeret premente populü Nunc habes datuni
Corpus portatum loculo Hunc advocatum,
ülmo gelu siccato. Quem transtulisti,
In quolibet ramusculo V. Tuum reatum
Florescit arbor patulo Per hunc purgatum
Yirore sibi dato, Sic comperisti.
V. Quod mortuo corpusculo
3. Hac Florentinus
Superno vivit saeculo
Praesul et clerus
Vir sanctus, demonstrato.
Die laetatur,
3. Tempil secus introitum Noster patronus
Sacratum corpus positum Pastorque verus
luferre nequivenint, Cum transferatur,
Canonicos in numero V. Judex divinus.
Ut psallant bis seuario, Reis severus,
Zenobio vovemnt, Per hunc placatur.
V. In humeris impositmii
Intrantes depositum
Sepulchro tradidemnt. In 3. Xocturno.
Antiphonae.
In 2. Xocturno.
1. In Dci tabernaculo
Antiphouae.
Zenobius quiescit,
1. In pace sanctus doniiicns
^lultiplicimiraculo
De tunuilo levatur.
Translatus requiescit.
Quod bcne rexit praesidens.
In templo coUocatur. 2. Praeventi jam dulcediuis
2. Ad tc oranius, Dominc, In benedictionc
Intelligc clamorem Cujujlibct plebs ordinis
Trauslati(|ue precaniine Psallat translationc.
Da nobis coeli roreni.
3. Portas vestras attollitc.
3. Sub cujus cuncta pedibus Canonici Florcntiae,
Tcrrena subjecisti, Transfertur praesul uptinms
Translatuni in bis aedibus In vestra nunc Zenobius.
Hüne, Deus, posuisti.
Respoiisoria.
Kesponsoria.
1 . Adsit dulcoris 1. P^xsultet urbs Florentia,
Vis non moeroris, Laurentii nam tllia

Cor jucuudetur, Dat templo salvatoris

Corpus pastoris IMembra. quanivis arentia,
Stipatum choris ]\Iiraculis nobilia
Cum transportetur, Magnifici pastoris.
V. In Salvatoris V. Cum summa reverentia
Templo sonoris Translata sunt hacc lilia

Hvmnis locetur. ]\Iiritici candoris.

 263 —
2. Qui tuum tabernaculum Qui suum eonfessorem
Ad nostrum domicilium Transfert, quod dotat licite
Transferri voluisti, Ecclesiam majorem.
Zenobi, gubernaculum 5. Tam bestiae, reptilia.
Sis nobis et auxilium Quam pisces, volatilia,
Adstando throno Christi, Laudate creatorem,
V. Ne nobis retiaculum Qui fecit mirabilia,
Sit daemonis obstaculum Nam transtulit pastorem.
In ista valle tristi.
Ad Benedictus.

A. Florendo florens floribus,

In Laudibus.
Florentia, floresee,
Antiplionae. Translatus nam floreseit
Zenobius miraculis vireseit
1. Hanc domum tuam, Domine, Hoc ulma sicea
Vocatam tuo nomine,
florens innotescit
Hie decet sanctitudo,
Plebs ergo florens,
Translatum tuo tegmine
laude non quiesce.
Nam servat hie testudo.

2. Peccato nostrum exsule,

Precante sancto praesule In 2. Vesp eris.
Translato celebrate
Hoe festum, florens popule, Ad Magnificat.

Deoque jubilate. A. lux et flos Florentiae,

Splendoris, redolentiae,
3. Laurenti, tua contulit,
Zenobi, pastor digne,
Quem suo ventre protulit,
Qui dono tis praesentiae,
Nune terra fructum suum,
Condigno reverentiae,
Hunc, Salvator, transtulit
Sie dotas nos benigne,
Ad templum clerus tuum.
Divinae nos elementiae
4. Creata benedicite, Commenda, ne sententiae
Creanti laudes dieite, Tradamur post condigne.
Brev. ms. Florentinum saec. 14. Cod. Mediceo-Laurent. Aedil. 117. add.
saec. 15. A. —
Offic. ms. Florentina saec. 16. Cod. Magliabech. XXXVI 75.
B. — In 1. Vesp. A 4, 2 jam quem nunc cum AB, wodurch der Vers eine
Silbe zuviel erhält. —
A 4, 4 lies Quod elargitur nobis? In 1. Noct. R —
3, 4 in numerum AB. —
A 3, 5 senarios AB. —
R 3, 8 Intrantes tepositum
AB; dem Verse fehlt eine Silbe. —
Ad Bened. A, 7 innotesce AB. Das —
Offizium ist offenbar auf die s. g. zweite Translation des Heiligen (1439) ver-
fasst (vgl. Laud. A 1, 5), enthält aber auch Züge aus der s. g. ersten von
1330 (vgl. Noct. 1. R 2).
 Iiihalts-Ubersicht.

I. Real Index.
Nr. Seite Nr. Seite
1. De saneto Acliatio 13 37. De saneto Dionysio .... 103
2. De sancto Acliatio 16 38. In Translatione s. Dionysii . 105
3. De saneto Adalardo . . . . 19 39. De saneto Dompnolo .... 108
4. De saneta Adalberga .... 20 40. De saneto Donato 110
o. De saneto Agricio 23 41. De saneto Donato 112
6. De saneto Aichadro .... 25 42. De saneta Ebba 114
7. De saneto Albano 27 43. De saneto Edmundo ..,117
. .

8. De saneto Altone 30 44. De saneto Eleario 119

9. De saneto Amnione .... 32 45. De saneto Eleutherio ....
122
10. De saneto Aniano 35 46. De saneto Emano 125
11. De saneto Anuone 38 47. De saneta Eniniia 127
12. De saneto Ansgario . . . . 41 48. De SS. Epiphanio et Isidoro 130
13. De saneto Ansuero 43 49. De saneta Eusebia 133
14. De saneto Armagilo .... 46 50. De saneto Eutropio ....
135
15. De saneto Arnulpho . . . . 48 51. De saneto Finiano 137
16. De saneto Aiitore 50 52. De saneto Firmino 140
17. De s. Augustino Cantuariensi 53 53. De saneto Firmino 142
18. De saneto Augustino .... 56 54. In Inventione s. Firmini . . 145
19. De saneto Baldo 59 55. De saneto Folquino .... 147
20. De saneto IJaniardo . . . . 62 56. De saneto Fnseiano .... 150
21. lu Oetava
Barnardi
s. . . . 64 57. De saneto Georgio 152
22. In Translatione s. Barnardi . 66 58. De saneto Gisleno 154
23. In Translatioue s. Benedicti . 68 59. De saneto Goare 156
24. De saneto Bertrando . . . . 69 60. De saneta Godeberta .... 159
25. De saneto Bertulplio . . . . 72 61. De saneto Guillermo . . . .161
26. De saneta Jiilliilde 74 62. De saneto Hennelando . . . 163
27. De saneto Blaano 77 63. De SS.Hermelando et Baldo 164
28. De saneto ßonito 80 64. De saneta Hermelinde . . . 165
29. De saneta Brigida 82 65. De saneto Ilonornto .... 168
30. De saneta Jirigida 85 66. De saneto Ivone 170
31. De SS. Cantio, Cantiano, Can- 67. De saneto Ivone 173
t onilla 88 68. De saneto Ivone 175
;^,9 De saneto Castore 90 69 De saneto Ivone 179
33. De saneto Cedda 92 70. De saneto Ketillo 182
34. De saneto Colomanno • . . 95 71. De saneto Ludovico .... 185
35. De saneto Columba .... 98 72. De saneto Ludovico ... 188
36. De saneto Cuthberto .... 101 73. De saneto Ludovico .... 192
 — 265

Nr. Seite Nr. Seite

74. De sancto Luclovico .... 194 87. De sancta Rictrude .... 227
75. In Translatione s. Ludovici . 197 88. De sancto Rumoldo .... 228
76. In Tran.slatione s. Mariae 89. De sancto Severino .... 231
Magdalenae 199 90 De sancta Sunniva .... 233
77. De sancto Mauronto .... 200 91 De sancto Suithuno .... 235
78. In Decollatione s. Johannis B 203 92. De s. Tlioma Cantuariensi . 238
79. De sancto Mommolerao . . . 205 93 De s Tlioma Cantuariensi . 242
80. De sancto Osmundo .... 207 94 In Translatione s. Thomae
81. De sancto Oswaldo 209 Cantiiariensis 245
82. In Translatione ss. Patricii, 95 De s. Thoma Herefordensi . 248
Columbae et Brigidae . . 212 96 De sancto Trudone . . . .251
De sancta Pharahilde . . . 215 97 De sancto Tudgualo. . • . 254
84. De sancto Potentino .... 217 98 De sancto Valarico ....
256
85. De sanctis Puellis 220 99 De s. Wilhelmo Eboracens-i 258

86. De sancto Rapliaele .... 222 100 In Translatione s. Zenobii . 261

IL Verbal -Index.
Seite Seite
Adest dies celebris . 62 Graudeat ecclesia
. . . 32
Adesto pater gloriae . 43 Gaude Capadocum nobilis
. . . 152 . .

Adest Thomae martyris 245 Gaude felix Hibernia

, . . 233
Ad dextris sedet gloriae 119 Gaude Lugdunum praesulis ...
, . . 64
Alma virgo sponsa Christi 159 Gaudent sancti de tegmine
. . . 130 . . .

Alme confessor Domini .101 Gaude terra Franciae

. . . 175
Arraagili meritis 46 Germanorum quatuor 92
Augustinus a beato 53 Gloria sanctorum 19
Ave gemma confessorum ....
117 Gloriose rex Oswalde 209
Ave gemma mulierum 74 Gloriosi confessoris 108
Ave jubar matutinum 50 Herodis adulterium 203
Ave pater eximie 163 Hie patriarcha pius 23
Ave sidus coelestis curiae ... 114 Impari qui gaudes 88
Benedicta maris Stella 199 Inclita mart3'rii 27
Bis quondam seni 150 Inclitus Aichadrus 25
Celsa sancti praesulis 110 In coelesti gloria 248
Coelitus ostensis 256 In Columbae sacris solemniis 98 . .

Coelorum Domino 142 In Dei patris dextera 16

Confessor Domini 80 In puellis Christum magnifica 220 .

Congaudeat ecclesia 66 In sanctorum splendoribus ... 59

Cum rectos ex congruo ....
222 In Wilhelmi laudibus 258
Cunctos presbyteros 179 Jucundare felix Sistaricum .112 . .

Dilectus Dei Mumolus 68 Justitiae cultor 231'

Dulce festum sacrosancti ... 20 Laeta dies aeterna quies 251 ....
Dux Deus ex alto 30 Laetare plebs Ventoniae 235 ....
Ecce dies celebris 205 Laetetur chorus Domini 122 ....
Eutropii festiva 135 Lauda coelestis regio 188
Exultemus Deo omnes 147 Landes regi omnium 217
Exsultemus omnes 197 Laudibus exsultet coelum ... 69
Festa piae Brigidae 85 Laus tibi rex aeterne 90
Föns et origo boni 95 Ludovicus decus regnantium 185 . .

Francorum rex magnificus 192 Lux celebris micat

. . .
168
 — 266 —
.•^eite Seite
Magrnificantes Dominum i:« Resonet in patiilo 35
Martyris insigiiis . . . 14-5 Salve lux Midiae 137
Martvr Thoma .... 242 Sancte Goar Doiiiini 156
Nomeu Domini invictum 18 Sancti festa nunc Emani . . . .125
Nunc laiidare Dominum 194 J^anctissima Dei famula .... 225
beate Mauronte . . . 200 Supernorum regis sponsa. . . . 127
O Bertulphe contessor . 72 Sursum corda suscitentur. ... 38
O Christo plebs dedita . 164 Suscipe cum gaudio 207
O decus Britanniae . . 161 Triumphanti concordando . . . 228
O decus ecclesiae . . . 56 Vapincensis laetatur 48
O flos doctorum .... 103 Venerauda immiueutis 212
O pater aeterna .... 154 Veni pater Dionysi 105
Pastor apostolice . . . 41 Vir Domiui prudens 182
Pastor caesus in gregis 23s Virgo Clemens et beuigna . . .215
Pro nobis miseris . . . 140 Virgo puellarum 165
Psalmonim modiüos . . 77 Virgo sancta Brigida 82
(^ui potens est exaltans 173 Virga virens virtutibus 170
Qui Tudgualum hodie . 254 Zeuobi qui sacerdos 261

0. A. M. D. G.

Druckfehler.
Seite 6 Zeile 16 von unten lies Fülle statt Fälle.

51 .. 13 > oben .. comederet statt commenderet.

55 .. 7 ., unten „ Coldoniense statt Coloniense.
.. 223 .. 20 „ oben .. difficultas statt dificultas.

Pierer 'sehe Hoftuchdrockerei. Stephan Geibel & Co. i» Altenburg.

 •
»
1

4.
**>

^H
W
4^-

THE msmUTE OF MEDIAEVAL STUDiES

59 QUEEN'S PARK CRESCENT
TORONTO - 5, CANADA
l Ö 1 S ^ '
.
^'-^>'«-^

4 ¥ .«-*

'
¥:k,.
i>*-J

»»>:

i? 1

x*"^
r.« '^'vC
V^ V'^ -i-.

^. i
r-js^-r

•U.V
%.>! ^i^