Sie sind auf Seite 1von 93

Tasunayt tamaziɣt s twenɣa talatinit

Pièce théâtrale tamaziɣt en graphie Latine

Les échos du passé

Tuqlatin n uzra

ARHAZAF MOHAMMED

Amwan n 2017-2967

1
2
Dépôt Légal :
2017MO3790

ISBN :
978-9954-99-407-8

3
Turzift

Imeɣṛan d tmeɣṛanin iḥllutn :

Ar awn/awnt ttazḍɣ afus s yan uɣanib ibḍan d


tarraxt nnes g yan ukud aha ira ad israr tuneɣt
nnes s tirra tamaynut tanemtuta tatrart s udm
nnes illan g tsekliwin n umaḍal.Tasunayt
itteyaran tsul tedrus g tsekla nneɣ tamaziɣt.Ay-
nnaɣ as riɣ ad druɣ s twuri ddeɣ isuln g tirmit
nnes tamezwarut dari bar id ur ttafa ansa nnes
ammas n tsuniwin n iɣezwr.Asirm inu ad tuklal
twuri ddeɣ ad teg tasunayt ilan tizzulya ,ittagmn
zi tbayyut ,tidmi,udwan d umsar.Asirm inu ad
ttafim/ttafimt dis yan wazzaɣ n twengimt ,yat
tudect inezzeɣn azuzḍ g tɣuṛi nnun/nnunt.

Tanmmirt tuzɣilt.

Arhazaf Mohammed

4
Amẓẓu amezwaru : Iẓenẓaṛn n tudert

Alil amezwaru

Tessigg yat tudmt zeg ungir(point


culminant).Idkl(lever)yan uzɣuɣ aqeṛṛu
nnes.Yannay t.Kkeḍnt(éblouir) wallen
nnes.IhbeÄ(fasciné).Selvent wallen nnes g tudmt
taẓṛṛift(argentée) isseflilliyn(brillante).Ibedd,ur
yad issin mayd iskar.Ikucm g
uḍvaṛ.Iɣudf(contempler les traits) udm nna ur ǧin
ioli amm netta.Iga ca ger tafuyt d tziri.Idd netta
ur tteyacaznt tfiras nnes.Iga azɣuɣ.S ivnan as
issemmectey ils nnes :

Azɣuɣ :-Ma atta cem ?

Tudmt taẓṛṛift :-Is ur i tucizd ?!

Azɣuɣ :-Ma ay d temsed ?

Tudmt taẓṛṛift :-Seqsa anlli nnec.

5
Azɣuɣ :-Mer ssinv tararit ur nniv adcm seqsav.

Tudmt taẓṛṛift :-Adday ur tessind tararit als i


useqsi.

Azɣuɣ :-Ar man tur ?!

Tudmt taẓṛṛift :-Ard ttafd tararit.

Azɣuɣ :-Ismerret i useqsi.

Tudmt taẓṛṛift :-U-nna ismerret useqsi ad iffev


tudert.

Azɣuɣ :-Riv ad isinv matta cem.

Tudmt taẓṛṛift :-Anf allen aha tveëd tifiras inu.

Azɣuɣ :-Ur zmirv adsnt ëẓemɣ.

Tudmt taẓëëift :-I ma ax ?

Azɣuɣ :-Asidd nnem isqeëqec ten.

Tudmt taẓṛṛift :-Arm ad tesvileld(contempler).

Azɣuɣ :-G mi ?

Tudmt taẓṛṛift :-G imisi inu.

6
Azɣuɣ :-Man imci dda tteggav ad svilelv tudmt
nnem s wallen ukkiḍn ?!

Tudmt taẓṛṛift :-Id ur tennid ad tessemctiyd


anlli(cerveau) nnec meqqaṛ ur tunifd allen s
umuzzu(Largement) ?!

Azɣuɣ :-Allen ayd igan tinibba issekcamn asidd i


wanlli mar ad yisin ma g illa d ma s idda.

Tudmt taẓṛṛift :-Iwa,Ma s teqqeld ?Anf allen s


umuzzu.

Azɣuɣ :-Ur ẓḍarɣ ad ten anfɣ.

Tudmt taẓṛṛift :-Anf ten mar ad tessikmd asidd s


unlli nnec.

Azɣuɣ :-Ur zmirɣ.

Tudmt taẓṛṛift : -Ur sar tessind matta nek wala


tessend matta cey.

Azɣuɣ : -Mennawt n tikkal ayd ar seqsaɣ


tawengimt inu ɣif mayd giɣ d ma s ddiɣ d max
alley da ttedduɣ.

Tudmt taẓṛṛift : -I mayd tufid ?

7
Azɣuɣ : -Ur ta ufiɣ amya.

Tudmt taẓṛṛift :-Matta tnila g tellid ?

Azɣuɣ :-Ti-nnem.

Tudmt taẓṛṛift : -Han cey tufid tararit


tamezwarut.I ma atta cey ?

Azɣuɣ : -Inejdi.

Tudmt taẓṛṛift : -Ma ani sa tgid ?

Azɣuɣ :-Zi uzadar.

Tudmt taẓṛṛift :-Ma adday-n i trid ?

Azɣuɣ : -Riɣ tudmt nnem.

Tudmt taẓṛṛift : -Ad mi ?

Azɣuɣ :-Mar ad dis mnuɣ(me mirer)wi-nu.

Tudmt taẓṛṛift : -Iwa anf allen nnec s umuzzu.

Azɣuɣ : -Ksuḍɣ ad ɣusent.

Tudmt taẓṛṛift : -S mi ?

Azɣuɣ :-S usidd nnem.

8
Tudmt taẓṛṛift :-Ur da issekmaḍ usidd.

Azɣuɣ :-Ma ax is ur igi tamatart n takat ?

Tudmt taẓṛṛift : -Meqqaṛ t iga ur ar isɣus.

Azɣuɣ :-Maca hat ur zmirɣ ad seksiwɣ .

Tudmt taẓṛṛift : -Iddeɣ da tteksuḍ asidd.Ameksaḍ


ur sar issuddi abrid nnes.

Azɣuɣ :-Ur zmirnt wallen inu ad


remsent(recevoir) asidd nnem.

Tudmt taẓṛṛift : -Iddeɣ myarent taɣuni.

Azɣuɣ : -Uhu .Kkiɣ ar ttanfɣ allen inu .Nitenti as


da ttedduɣ.

Tudmt taẓṛṛift : -Maca ur ar ttaczd.Tgid aḍeṛɣal


meqqaṛ da tseksiwd !

Azɣuɣ :-I ma ax ?

Tudmt taẓṛṛift : -Iddeɣ ur tessind matta cey,ur


tucizd ma s teddid.Ar teddud s wallen nnec aha
ur tucizd ma g tesrusd idasiln nnec.

Azɣuɣ :-Hat meḥṛa ayd ufiɣ matta nekk.

9
Tudmt taẓṛṛift : -Irɣud ac Ucamin(dieu)alley
tufid atta nnec.Ini yi matta cey.

Azɣuɣ : -Han tararit g imi nnem.Yam tlid asidd


iɣurdn ma s tessefsid icḍaḍ (les pans)n tallest nna
yi itteln ?!

Tudmt taẓṛṛift :-Ur annayɣ xas yan uderbal itteln


i yan uzɣuɣ(15) .

Azɣuɣ : -Adyali dacm ssiwid.

Tudmt taẓṛṛift : -Ur da tteggʷedɣ zi tallest.

Azɣuɣ : -Ggez s di-dda g lliɣ.

Tudmt taẓṛṛift :-Ur ḥmilɣ azadar.Ggafey cey.

Azɣuɣ :-Walu ma s gguffiyɣ .

Tudmt taẓṛṛift : -Ckubber g uɣurab.

Azɣuɣ :-Ur ɣuṛi ibackarn n umudar.

Tudmt taẓṛṛift :-Annayɣ askarn nnec ɣezzifn !

Azɣuɣ : -Acku gan imassen inu ma s ttexbacɣ


acal.

Tudmt taẓṛṛift : -Ad mi ?


10
Azɣuɣ :-Far ad zutfɣ (Découvrir)ca n
tbaynut(trésor).

Tudmt taẓṛṛift: -I ma mi trid tabaynut ?

Azɣuɣ : -Ad zi dis agmɣ tudert.

Tudmt taẓṛṛift : -Ma ax is tga tudert aman ?

Azɣuɣ :-Is tella ca n tudert asl n waman ?

Tudmt taẓṛṛift : -Ur id xas aman ayd igan tirsal n


tudert.

Azɣuɣ -Ma atta tirselt yaḍn illan ?

Tudmt taẓṛṛift : -Seqsa anlli nnec.

Azɣuɣ :-Hat iweḥl s iseqsitn.

Tudmt taẓṛṛift : -U-nna ur iseqsan hat zund is ur


iddir.

Azɣuɣ : -Hat s iseqsi as serraɣ g ubrid inu mar ad


afɣ tararit.

Tudmt taẓṛṛift :-Adyali issuḥl c waggʷa n useqsi.

Azɣuɣ : -Ad ur ttinid xas iskucm anlli inu.

11
Tudmt taẓṛṛift : -Heyya tenmalad ad teqqend
allen i temtant !

Azɣuɣ :-Hat sulɣ dderɣ .

Tudmt taẓṛṛift : -S mi ?

Azɣuɣ :-S usidd nna ufiɣ g uɣbalu n wallen


nnem.

Tudmt taẓṛṛift :-Axs ur trid adi tinid trid ad


ttagmd asidd zi wallen inu ?!

Azɣuɣ : -Ur ta zmirɣ adt agmɣ .

Tudmt taẓṛṛift : -I ma ax ?

Azɣuɣ : -Taɣ i tasa n wad zelɣn imzazn n usidd


nnem s wallen inu aha zriynt anlli nu ar icṛubbuc
g tallest amm ugḍiḍ issaran ɣif yan usttif(issue de
secours discrète) g usakran(cage) nna yaɣ.

Tudmt taẓṛṛift :-Iwa agm-d asidd s tdikal


(paumes)nnec.

Azɣuɣ :-Ma ax is da ittukmas usidd ?!

Tudmt taẓṛṛift : -Mec ur tlid allen as ttagmd


ssemrs ifassen nnec.
12
Azɣuɣ :-Mer illi ma mi sufern adyali
ssemmectiyɣ ten .

Tudmt taẓṛṛift :-Arm iɣaliwn nnec.

Azɣuɣ -Ur ɣuṛi xas askarn inu igan amm


ibackarn.

Tudmt taẓṛṛift : -Tezzeɣzif ten iddeɣ tannayd


taɣzi n ibackarn ɣuṛ umudar aḍuṛas (sauvage).

Azɣuɣ : -Ar tteɣezifn iddeɣ myarɣ ad xebceɣ


acal.

Tudmt taẓṛṛift :-Ddu s ɣuṛ waylaln aha tezzerd


ibzzirn nsen mar ad tilid ifr nsen ma s ttaylald
ḥma ad telcemd tudert n ijjeyal nna g lliɣ.

Azɣuɣ: -Ur tettird xas ay-nna


yagumn(impossible).

Tudmt taẓṛṛift : -U-nna itteggan ibḍ ger


umellfus(le possible ) d umgum hat ur issin
tizzulya(valeur) n tudert.

Azɣuɣ :-Ad ggafiyɣ ur as viɣ ,ad tajjuyd ur


trid.Nekk beddiɣ di .Ur yad zmirɣ ad
ssemmectiyɣ idasiln inu.Mriddi ils inu
13
innaṛẓmen zi umawus ur nniɣ adam sawlɣ.Cem
tellid g ujagal, nec g uzadar.Cem tgid taɣbalut n
usidd, nekk giɣ tuttilt n tallest.Cem tgid
adagam(symbole)n ufulkey.Nekk ur giɣ xas yan
uderfal(mauvais) ilsan aderbal.Ma ayd aɣ
ittesmun ?!.Ur sar tman tibṛeṭ d waday.Allen
nnem gant izuraz(sources)n iẓenẓaṛn n tudert
.Nekk ur giɣ xas udm n tmetant.Tudert d temtant
gan izwawaḍn imsadaɣn (lignes parallèles).Ur
giɣ xas inejdi amezxax(vagabond)ittiɣiln is yufa
asidd n tudert,is as yabub ad ikmes aẓenẓaṛ
nnem.Giɣ inejdi ijemḍn tawengimt nnes ger
umallfus d umgum.Giɣ amezxax iẓẓuẓiyn anlli
nnes s iseqsitn .Ur giɣ xas aḍeṛɣal n wul d
ubukaḍ n ugeẓḍn (la raison).

Tudmt taẓṛṛift :-Is yaẓ ad igbu unlli nnec taqcca


nnec ?!

Azɣuɣ :-Merday ibbeḍey.Merday tga tqecca nu


iqecfa.

Tudmt taẓṛṛift : -Tellid g udasis(limite) n


tudert.Ur ac iqqimi xas ad tḥurfd s
temtant.Tamtant ay d igan tararit i useqsi nnec.

14
Azɣuɣ : -G itsen ilexta(instants)ar tmmeseqsaɣ d
ugeẓḍen inu ar ttiniɣ : « Is dderɣ mid uhu ?».

Tudmt taẓṛṛift :-Id tufid tararit n useqsi ddeɣ ?

Azɣuɣ : -Ur ta t ufiɣ.Alley valɣ is ur giɣ xas


amttin iittusileln aha ar issara ad yaf ansa nnes
ammas n imdarn .

Tudmt taẓṛṛift : -Han cey meḥṛa tufid yan waẓey


zi trarit .

Azɣuɣ :-S mi ?

Tudmt taẓṛṛift :-S usidd nna tudsid(coïncider).

Azɣuɣ : -Asidd nnem ?!!.

Tudmt taẓṛṛift :-Yah.Asidd inu issukḍn tiṭṭawin


nnec.Anf tent s umuzzu.

Azɣuɣ : -Hat ur giɣ xas aḍeṛɣal .

Tudmt taẓṛṛift : -N wul d twengimt.Hat anlli


nnec ay d ur izmirn ad irmes asidd inu.Ay-nnaɣ
as iqqen tinibba nnes .Anlli nnec imyar tallest n
tqecca imci nna imyar watta nnec tallest n

15
isemḍl.Amm cey yuf as ad yuɣul s axujiḍ(grotte)
nna ikka.

Azɣuɣ : -U-nna iffeɣn acal ad yuɣul s wacal.Yuf


is werriɣ s uɣbalu aɣ isman akkʷ.

Tudmt taẓṛṛift : -Ttinḍaṛ(reculer).

Azɣuɣ : -Ur zmirɣ ad sxeṛfceɣ iḍaṛn inu .

Tudmt taẓṛṛift : -S mi ?

Azɣuɣ :-Asidd nnem isɣaṛ i.

Tudmt taẓṛṛift : -I max alley da tessemmectayd


ils nnec ?

Azɣuɣ :-Iddeɣ ur ǧin iɣaṛ.Netta ayd igan asekʷty


n uzreg n tudert inu.

Tudmt taẓṛṛift : -Ur yad ssinɣ is tedderd neɣ


temtend ?

Azɣuɣ :-Ar ttejgugulɣ ger tudert d


temtant.Tudert tga iseqsi id tamtant tga
tararit.Ger asent ur giɣ xas inejdi yusin anezwum
n ubrid abnabak (sombre)mi ssuddant itsent
tɣemṛin nnes s twargit d usirm.

16
Tudmt taẓṛṛift : -Is tsuld ur teffiɣd tawargit amm
ucencaw ur iffiɣn afreẓẓu n teglayt( coquille)?!

Azɣuɣ : -Zi mayd ur ta ufiɣ ad anfɣ allen inu i


usidd nnem.

Tudmt taẓṛṛift :-Iwa ma s tteqqeld ad ttanfd


allen ?!

Azɣuɣ :-Ksuḍɣ ad zluɣ asidd inu idrusn nna kkiɣ


myarɣ.

Tudmt taẓṛṛift: -Ini ukan tenyama tqecca nnec


tga wan uskaran i waylal illan ammas nnes.

Azɣuɣ :-Yusr tiddurfa(liberté).

Tudmt taẓṛṛift :-Is trid adi tinid is ur tgid xas


ismg ?

Azɣuɣ :-Ismg n tudert issaran ɣif temtant mar ad


t i tessedrf .

Tudmt taẓṛṛift :-Iwa ttinḍaṛ ad ttafd asanf ittawin


s uxujiḍ.

Azɣuɣ : -Hat nniɣ am isɣaṛ i usidd nnem.

17
Tudmt taẓṛṛift :-Iwa anf allen nnec mar ad
tessadd tqecca nnec aha immectey unlli nnec s
iseqsitn d trariwin d usniɣs d usɣilel far ad ig ils
nnec asekʷty n unlli nnec ,taf ad tezzaḍ tiram n
tudert i umkkasu nnec.

Azɣuɣ :-Ur yad ssinɣ is liɣ tarwa nu mid uhu.

Tudmt taẓṛṛift :-Hatin ku aḥeṛjiḍ isawaln s ils


nnec iga araw nnec.

Azɣuɣ :-Heyya awd cem tgid tarbat inu ?

Tudmt taẓṛṛift :-Mec trid ad tebḍud d tudert n


uzadar,iɣ trid ad teggafiyd s ujagal nna g dderɣ.

Azɣuɣ :-Hat ur ufiɣ tiskkilya isselcamn s tibṛeṭ.

Tudmt taẓṛṛift :-Ddu zzer igzzirn n ifrawn n


waylaln taf ad ttafd tiddurfa igan azurn(énergie)
n tudert.Ddu ssenser aderbal nnec hat ur igi xas
tallara (linceul) issectiyn s temtant.Irɣud ac
Ucamin alley ttuslilleyd,ḥurf s dat .Ldey asidd
inu s wallen nnec Ṛẓem i unlli nnec ad inḍew
iwetta n uzra(passé).Aǧ asidd inu ad ikcem s
wabuḍ n watta(égo) nnec.

18
Anẓẓu wis-sin :

Tuqlatin n uzra.

Azɣuɣ ( Ibḍa unejdi ger wacbabn nnes s yan


ufili n usidd.Ur izmir ad yanf allen nnes s
umuzzu .

Tudmt taẓṛṛift (Tezhl(encourager) azɣuɣ s tɣuct


tajerdadt (ton enthousiaste):-Anf ten.Ur teggʷid i
umya.

Azɣuɣ :-Ur riɣ ad bukḍɣ.

Tudmt taẓṛṛift : -Xi tteggʷed.Asidd ur inni ac


isbukḍ.Asidd adac imel abrid .

Azɣuɣ : -Hat ucciɣ ger tallest d usidd.

19
Tudmt taẓṛṛift : -Rmes asidd mar ad tfesd(se
débarasser)zi tallest.S usidd ad tesrard acta
(valeur) d uzra nnec.

Azɣuɣ :-Ur yad ctiɣ di-dda kkiɣ.

Tudmt taẓṛṛift :-Ma ay d tusid g taḍḍeɣeṛt(04)


nnec ?

Azɣuɣ ( Yunf taḍḍeɣeṛt nnes aha inzeɣ-d yan


udlis d issemni d yat tqaṛiṭ n wuṛɣ ) : -Qqel ad
iẓiṛɣ.

Tudmt taẓṛṛift : -Ma atta uy-a ?

Azɣuɣ : -Ay-ddeɣ ay d ufiɣ.

Tudmt taẓṛṛift :-Ma ay d ac ifkan akkʷ ay-a ?

Azɣuɣ : -Ur ssinɣ .

Tudmt taẓṛṛift : -Ma ani sa tekkid s di ?

Azɣuɣ :-Kkiɣ tallest.

Tudmt taẓṛṛift : -Id ti-n isemḍl ?

Azɣuɣ :-Ur ssinɣ.

20
Tudmt taẓṛṛift :-Ma adday-n i tufid iskkinn
ddeɣ ?

Azɣuɣ :-G taḍḍeɣeṛt ddeɣ .

Tudmt taẓṛṛift :-I ma adday-ni tufid taḍḍeɣeṛt


nnec ?

Azɣuɣ : -Tama nu.

Tudmt taẓṛṛift :-Man tur ?

Azɣuɣ : -Zi kud ncerɣ zi tallest.

Tudmt taẓṛṛift : -G ma atta wansa ?

Azɣuɣ :-Di-dda g fafaɣ zi unuddem.

Tudmt taẓṛṛift :-Axs ur trid adi tinid is ur tgi


tallest xas anuddem nnec ?

Azɣuɣ :-Waqila.Asag unfɣ allen tettinḍaṛ tallest


iddeɣ kejmen itsen ifilan n usidd zi tnibba(orifice
pour la lumière).

Tudmt taẓṛṛift : -Tanibba n umi ?

Azɣuɣ (Imutl .Isseflilly allen nnes g mayd


igan tiɣmeṛt amm is ira ad irwel neɣ idd is ar

21
issara ɣif trarit.Yucca ger iseqsi d trarit,ger tallest
d usidd ,ger unuddem d ufafa.Ar issuṛeṛṛuy(faire
tourner) allen nnes g iḥbucn(orbites) nsent zund
is da ssutulnt i teɣbalut n usidd .Isers aḍaḍ nnes
nnig n uyerri nnes:-N ucenkur (tas de pierre).

Tudmt taẓṛṛift : -Is di-nnaɣ ayd tekkid tezdeɣd ?

Azɣuɣ :-Di-nnaɣ ay d fafaɣ.

Tudmt taẓṛṛift :-Ma ay d tufid g ucenkur ?

Azɣuɣ :-Takasit ddeɣ.

Tudmt taẓṛṛift :-Adyali isers ten ca n


umerzi(chercheur) tama nnec.

Azɣuɣ :-Ur ssinɣ.

Tudmt taẓṛṛift :-Anf adlis nnaɣ.

Azɣuɣ : (Yunf adlis nnes aha iṛԑeb) -.......

Tudmt taẓṛṛift(Tḍuhlla (s’étonner)) : -Ma atta


idugim(symboles) ddeɣ ?Ha mennaw n
iwaṛiyn(cercles) ,mennaw n udmawn(formes) n
useɣcl(géométrie).Ay-a kkiɣ annayɣ t g yat
tifilt(stèle en pierre).

22
Azɣuɣ :-Id iskkiln n tirra ?

Tudmt taẓṛṛift :-As itteyara udlis ddeɣ.

Azɣuɣ :-I ma atta wawal ilsan iskkiln ddeɣ ?

Tudmt taẓṛṛift :-Aqq !!Is ur ti tessind ?

Azɣuɣ :-Ur ti ctiyɣ.

Tudmt taẓṛṛift : -Mnu udm nnec g


issemni(miroir) .

Azɣuɣ ( Iqqen allen .Isemsadaɣ (render


parallèle)tisit d udm nnes ) ....

Tudmt taẓṛṛift : -Anf allen nnec ad tesɣileld udm


nnec.

Azɣuɣ :-Ksuḍɣ ad nuflɣ(m’affoler).

Tudmt taẓṛṛift : -Ma ax is da itteḥuyḍ(s’affoler)


wa-dda izutfn atta nnes ?

Azɣuɣ :-Ur ssinɣ.

Tudmt taẓṛṛift :-Zmek (déchiffrer)tifiras nnec.

Azɣuɣ : -Ad mi ?

23
Tudmt taẓṛṛift :-Ad trard ɣif iseqsi nnec.

Azɣuɣ :-Ur zmirɣ ad remsɣ asefriqqes(reflet) n


tisit.

Tudmt taẓṛṛift :-Ur trid ad ttanfd allen n unlli


nnec i usidd inu wala trid ad ten tanfd dat
usefriqqes n ussemni .Tukrist nnec ur id g wallen
nnec maca g unlli nnec.Ṛẓem as ad iffeɣ asakran
nnes.

Azɣuɣ :-Hat ur ili afriwn ma s ittaylal.Hat isul


iga acekcaw(poussin).

Tudmt taẓṛṛift :-Ṛẓem as ad ilmed ad


iḍwu(voler).

Azɣuɣ :-Ksuḍɣ ad izdeḥ(percuter) acal aha ijlu


amussu nnes.

Tudmt taẓṛṛift :-U-nna itteksuḍn ur inni ad


inneɣ(dessiner) aɣaras ger wacal d igenna.

Azɣuɣ :-Meḥṛa ay d ctiyɣ mayd nnan imezwura


nneɣ !

Tudmt taẓṛṛift : -I ma ay d nnan ?

24
Azɣuɣ: -Nnan : « Ikka ubrid igenna ur ikki acal »

Tudmt taẓṛṛift :-Mun d ubrid n igenna.Atm i wi-n


wacal.

Azɣuɣ -:Ur liɣ afriwn .Ur liɣ xas iɣaliwn .

Tudmt taẓṛṛift :-Zzer(déplumer) zeg igḍaḍ


ibjir(plume) nsen.Nitni ayd igan idugim n
tiddurfa.Nitni ay d innan adac sselmedn
tiddurfa.Meqqaṛ ur lin xas yan uɣenbu hat ar
ttafan urg(gain) nsen.

Azɣuɣ :-Ay-ddeɣ ttinid yagum.

Tudmt taẓṛṛift :-Iwa qqim s acal.

Azɣuɣ :-Ad ẓaṛs uɣulɣ .Iɣṣan inu lulan zi


wacal.Ur zmirɣ adt ffeɣ .Hat zi ddaw ucenkur
ayd ffeɣ aha kkiɣ nnig tirfadin .

Tudmt taẓṛṛift :-Axs ur tgid amttin ittuslaln ?!

Azɣuɣ : -Ma ay d iẓṛan mayd kkiɣ giɣ t d mayd


giɣ dɣi ?

Tudmt taẓṛṛift :-Mec trid ad tisind mayd tgid dɣi


yuccel ad tisind mayd tkkid tgid t.

25
Azɣuɣ :-Ger tisit d udlis tlla trarit.Ma ay d
zzewurɣ ?

Tudmt taẓṛṛift :-Iẓiṛ udm nnec ad tisind tifiras


nnec.

Azɣuɣ :-Ksuḍɣ ad zutfɣ is ur giɣ xas


azɣuɣ(spectre,fantôme) issiwidn(qui fait peur)
imezdaɣ n ibergemmitn(palais)izusay
(magnifiques) ibeddan dati wan idurar.

Tudmt taẓṛṛift : -Ur id xas tikssaḍ ay d ikerfn


anlli nnec maca awd ukukr(honte) .

Azɣuɣ :-Irrunks(être pénible) ad izutf ca atta


nnes.

Tudmt taẓṛṛift :-Iḍulley(être nécessaire) uzutf .

Azɣuɣ :-Mec zutfɣ atta nu ggʷedɣ adi tegṛaẓ.

Tudmt taẓṛṛift :-Ma ax ?

Azɣuɣ :-Adday uczɣ is ur nettaɣ(appartenir) s


wannaz(époque) ddeɣ ma s riɣ ad dduɣ ?Id ad
azzufɣ(me suicider) ?Id ad uɣulɣ s uzurz(source)
inu ?id ad zubdaɣ(continuer) tawada g ubrid nna
mi ur ssinɣ idasisn(limites) nnes ?!
26
Tudmt taẓṛṛift :-Asag tzutfd atta nnec tezmerd ad
teṭɣṛd(choisir)aɣaras nnec,tezḍaṛd ad tenneɣd
abrid nnec amaynu.

Azɣuɣ :-Hat da ttiɣilɣ is ur giɣ xas azɣuɣ


issiwidn imezdaɣ n uɣarsu(ville) ddeɣ.

Tudmt taẓṛṛift :-Yuccel ad temnalad(confronter)


d tisit nnec mar ad ttisind tifiras nnec, ad tectid
azra nnec ,ad taczd alwa(le présent) nnec,ad
tenneɣd adimal(l’avenir) nnec .Isin
tanffut(l’âme) nnec d twengimt nnec han tlid
timitar n ugezḍn.

Azɣuɣ :-Ma atta nitnti ?

Tudmt taẓṛṛift :-Iskkiln ddeɣ ilan udmawn n


useɣcl.

Azɣuɣ : -Axs ur gin idrizn (les traces,les


empruntes) n ca n ugḍiḍ ?

Tudmt taẓṛṛift : -Yah.Gant ti-n ugḍiḍ innaṛẓmn


zeg usakaran nnes .

Azɣuɣ : -Ma atta ugḍiḍ ?Id ahaqqaṛ(le corbeau) ?

27
Tudmt taẓṛṛift :-Anlli illan ammas n tqecca n ku
yan.Anf allen .Semsadaɣ tisit nnec d mumẓṛi
nnec.

Azɣuɣ ( Ibḍa acbabn nnes s yan ufili n usidd


aha iẓẓef(s’exclamer),
ikṭiṭf(Trembler),ikukr,innuɣjf(être
inquiet),ibeytl(être déçu)....

Tudmt taẓṛṛift :-Ma c yaɣn ?

Azɣuɣ : ( Ur as iruri xas s ususm(silence)......

Tudmt taẓṛṛift :(Tḥenẓeẓ dis) -Is


tɣenḍeṛd(s’égarer) ?

Azɣuɣ : (Ifesta ifesti n ugnaw(le muet)):

Tudmt taẓṛṛift (Tannay asxinctw(le fait d’avoir


l’air moussade) nnes) : -Is tella ca n tukrist ?

Azɣuɣ :-Usiɣ cem a tisit

Ur c ctiɣ ay iɣf inu

Ur c ucizɣ allig sawleɣ.

Tudmt taẓṛṛift : -Ay-a iga tamatart n icz.Ma atta


cey ?
28
Azɣuɣ :-Amaziɣ ay d giɣ.

Tudmt taẓṛṛift : -Ma ani sa tekkid ?

Azɣuɣ : -Ddiɣ -d zi uɣbalu n


udawin(l’imaginaire) .

Tudmt taẓṛṛift :-Ma adday-n trid ?

Azɣuɣ :-Ilel n ucarid(la vérité).

Tudmt taẓṛṛift :-Ad mi ?

Azɣuɣ :-Ad gʷmerɣ acarid.

Tudmt taẓṛṛift :-S mi ?

Azɣuɣ : -S uɣenbu n ugḍiḍ illan ammas n tqecca


nu.

Tudmt taẓṛṛift : -Iwa dɣi anf adlis nnec .

Azɣuɣ :-Ad mi ?

Tudmt taẓṛṛift :-Ad tezmkd idugim ddeɣ.

Azɣuɣ :-Hat ur ssinɣ ad ɣeṛɣ.

Tudmt taẓṛṛift :-I ma ax alley tlid adlis ddeɣ g


taḍḍeɣeṛt nnec ?

29
Azɣuɣ : -Ur ssinɣ .

Tudmt taẓṛṛift : -Iwa mseqsa d twengimt nnec.

Azɣuɣ :-Ma ax alley tegbr taḍḍeɣṛt inu


adlis,taqaṛiṭ n wuṛɣ (l’or) d tisit ?

Tudmt taẓṛṛift : -Adactn ẓẓunẓṛɣ .Iwa zmek ten.

Azɣuɣ :-Taqaṛiṭ tga urg (ce qu’on gagne suite à


un service ) inu.Id adlis iga usun d tirmit d
tzemna(sagesse) nu.Id issemni iga imis nna s
ttaczɣ tifiras n wudm inu d tmitar n
twarikt(personne) inu.

Tudmt taẓṛṛift :-Han agḍiḍ nnec ar ittamɣ


(essayer)ad iffeɣ asakaran , ad yafg s
ijjeyal.Taqaṛiṭ tga adagam n usxincter(le fait
d’économiser) .Id adlis iga wi-n tdelsa.Id tisit ti-
n uzra ,adayin(Histoire) d
tuctiyt(souvenir).Aḥmmaṛ n tudert iskutt ɣif cṛaṭ
tirsal tademsa ,tadelsa d uzmz.Adday ur tectid
ay-nna izriyn d uy-nna ittuzemmemn zeg
usedyan (historien) hat ur tennid ad ttisind tanttit
d tumast(l’essence) nnec.Is tectiyd di-dda g
ikunsr(démarrer) usurif nnec?

30
Azɣuɣ :-Ur ta ctiɣ amya.Azra nu isul iga ɣuṛi
adawin .Aǧi ad mnuɣ udm inu.

Azɣuɣ : ( Isyex(plonger) g ifesti d


usɣilel.Yannay inkejḍiḍn (les rides)nnes .Idma
ten amm isaffen nna iɣza uxṛuṛḍ(l’érosion).
Isyyed (apparaître)is iɣbbez g ucatiy (mémoire)
nnes .Isyyed is sulnt tillas ttelnt i tuctiyt d uzra
nnes.Isyyed is as irrunks ad yaf udm nnes n
bisemdi(jadis).S ils nnes igan asekʷty(manivelle)
ar issuṛeṛṛuy azreg illan ammas n tqecca nnes.Ar
izzaḍ awal mar ca n ubadir t isbeddan ɣif idasiln
nnes.Udm nnes ar issiwid.Acakuc nnes d
tezrut(longue barbe) nnes ur uǧin timitar nnes ad
tteyacazent s ururd(rapidement).Ur izmir ad ibḍu
d tisit issefriqqisn tifiras nnes.Iɣzzif as ifesti.

Tudmt taẓṛṛift (Tesɣilel udm n uzɣuɣ,tɣal is iffeɣ


iɣf nnes) : -Ay-a aẓulig.Ay-aẓulig(individu).

Azɣuɣ : ( Kud as isella ,ur idkil(lever) allen


nnes )-Ma atta uẓulig ? :

Tudmt taẓṛṛift :-Cey.

Azɣuɣ :-Is ur liɣ aɣrik ?

31
Tudmt taẓṛṛift :-Hat ur ti ssinɣ.

Azɣuɣ :-Hat awd nekk ur ti ssinɣ.

Tudmt taẓṛṛift : -I ma s trid adac ɣerɣ ?

Azɣuɣ :-Zi dɣi s aflla aɣrik inu iga t amaziɣ.

Tudmt taẓṛṛift :-Heyya meḥṛa ay d tlulid.

Azɣuɣ :-Seg wis ssenɣ tanttit inu ay d luliɣ diɣ.

Tudmt taẓṛṛift :-Is da ittelal ufgan snat tikkal ?

Azɣuɣ :-Adday israr aɣrik nnes asukal(perdu).

Tudmt taẓṛṛift : -Teɣẓand.Tesrard aɣrik nnec


maca ma ani igulaz(les restes) n ucatiy nnec ?

Azɣuɣ :-Aǧ i(laisser) ad sɣilelɣ tifiras inu mar ad


ctiyɣ ca akkʷ ma.

Tudmt taẓṛṛift :-Iwa anf allen nnec dat


ufungu(lumière) nu mar ad ttaczd cigan n tmitar
nnec.

Azɣuɣ :-Riɣ ad skutteɣ(s’appuyer) ɣif usidd


yaɣn ammas n unlli.Yuf is zutfɣ abuḍ inu s

32
wallen inu wala t ufiɣ s tismaqqalin(lunettes) n
ca yaḍn .

Tudmt taẓṛṛift : -Han timitar n ubrid nnec ar


tteyacaznt.Maca ad ur tettud is ur testid d uẓulig
nnec,is ur da ittezum(s’isoler) ufgan ,is idder aha
imyaddar d wi-yyaḍ,is ur ittuyaqqil ad yannay
udm nnes g mumẓṛi nsen mar ad yisin
tizzulya(valeur) nnes.

Azɣuɣ : -Hat ur ta myarɣ afungu nnem aɣurad(de


forte tension).

Tudmt taẓṛṛift : -S imiq n tizzit ger wacbabn


nnec ad tremsd(recevoir) asidd inu.Id ur da
teddud xas g iḍ ddaw usidd n wayyur igan wi-n
tafuyt s ucrad?(vraiment).

Azɣuɣ : -Is tgid tafuyt mid tiziri ?

Tudmt taẓṛṛift : -Ur giɣ ta wala ta.

Azɣuɣ : -I ma ay d tgid ?

Tudmt taẓṛṛift :-Seqsa anlli nnec .Snubbec s


wallen nnec.Allen nnec ay d ac igan imassn n

33
usnubbec(recherche).Ṛẓem i tiṭṭawin nnec i
tfilla(lueur) ard tesnmd allen nnec i izenẓaṛn.

Azɣuɣ :-Myarent wallen inu cigan n tallest d


imiq n usidd.

Tudmt taẓṛṛift : -Axs ur trid adi tinid is tekkid ar


tteɣnasd tallest ?!

Azɣuɣ : -U-nna ur ta yucizn cigan tifiras nnes hat


amm is iddel s tallest .

Tudmt taẓṛṛift : -S ucrad tallest tga adagam n


ukllex id asidd iga wi-n wusun.Tlid tisit ma s
ttisind tifiras nnec iwa zmek tent ma s tteqqeld ?

Azɣuɣ : -I mayd skarɣ dɣi ?!Ha-yyi da qqaṛɣ.

Tudmt taẓṛṛift: -Hat ur i tennid mayd tzutfed !

Azɣuɣ : -Yam nniɣ am giɣ amaziɣ.

Tudmt taẓṛṛift : -Maca ma atta uḍɣaṛ di tekkid ?

Azɣuɣ :-Kkiɣ-d acerkur(tas de pierre) .Di-nnaɣ a


g uciyɣ s tudert .Ar ttexbacɣ s isbackarn inu alley
gbiɣ atersis ,ffeɣ axujiḍ ,nḍuɣ tirfadin illan g
umdr nnes day kkeɣ azalak (route qui n’est pas

34
droite) alley annayɣ taɣbalut n usidd ingiyn zeg
ungir.

Tudmt taẓṛṛift -Sɣilel inekjḍiḍn ad ur imiq ad


ttafd asmmudr(l’âge) nnec.

Azɣuɣ -Izeblan iɣzzifn ddeln tifiras n wudm


inu.Tazrut inu ar tessexlaԑ .Hat ur yad giɣ xas
azɣuɣ issiwidn .Illas udm inu imci dda ibxxin
uderbal nna lsiɣ .U-nna yi yannayn ad irwel s
urmaɣ.Da ttiniɣ is ur giɣ ɣuṛ imezdaɣ n iɣeṛman
ddeɣ xas agruḍ(l’ogre).

Tudmt taẓṛṛift :-Mer tedkild allen nnec ad


termesd izenẓaṛn inu mar ad tɣeṛd izliwwa(les
rides) nnec.Hat mec ur tessind tumast d tnettit
nnec ur tennid adi taczd.Mseqsa d unlli nnec ɣif
mayd giɣ.

Azɣuɣ :-Axs ur trid ad ɣeṛɣ izenẓaṛn nnem ?

Tudmt taẓṛṛift : -Mec asn tɣiyd ma ax uhu ?

Azɣuɣ : -Akkʷ ur ta ufiɣ ad ɣeṛɣ tifiras inu


daccen ad ɣeṛɣ ti-nnem.

35
Tudmt taẓṛṛift :-S imiq s imiq as ar ittezutuf ca
atta nnes d umsutey nnes(l’entourage).Dkel
aqeṛṛu nnec d wallen nnec.

Azɣuɣ :-Hat ur zmirnt wallen inu i uɣurd n usidd


.Adday fafaɣ zi unuddem ar ttanfɣ allen inu i
tfilla asl n wad kkeḍntur id amm dɣi g fafaɣ zi
ukercxaha udsiɣ izenẓaṛn iɣurdn .Azn id tifilla
far ad anfɣ allen inu.

Tudmt taẓṛṛift :-Ikka ukud n tfilla dɣi walu xas


ancet ddeɣ n izenẓaṛn .Cey a mi illa ɣifc ad
tesnmd allen nnec i uɣurd n izenẓaṛn inu.

Azɣuɣ :-Trid adi tesbukḍ !

Tudmt taẓṛṛift :-Kud riɣ adi tzutfed.

Azɣuɣ : -Ma ay d riɣ ad isinɣ ?.Tellid-n g igenna


aha lliɣ g wacal.Ma ay d isman ayt igenna d ayt
wacal ?

Tudmt taẓṛṛift :-Igenna asendux(le sommet de la


tête) n wacal id acal iga adasil n igenna .

Azɣuɣ :-Ma s riɣ ad ggafiyɣ ẓaṛm ?

36
Tudmt taẓṛṛift :-S tiskkilya n usun.Zmek ay-nna
n idugim illan g udlis nnec temnud azra nnec g
tisit nnec .

Azɣuɣ :-Man imc dda tteggaɣ ad ten zemkɣ nekk


nna ittun tumast inu ?

Tudmt taẓṛṛift : -Arm ad ten tɣeṛd.

Azɣuɣ :- S ma amnk ?

Tudmt taẓṛṛift : -Semsasa ger tmija(voix) nnec d


twenɣa(graphie),aha temnud tifiras nnec g tisit
far ad tectid ca n ujariḍ g tuctiyt d uzra nnec.Hat
ur ttuyaqqild ad tebderd tamelda n turzifin ddeɣ
igan idugim.

Azɣuɣ : -Tesmutl i tukrist ddeɣ.

Tudmt taẓṛṛift : -Ur ixxi xas adday tesfallad yat


twuri.Asurif s uḥurif ard telcemd ajariḍ n
ugʷulu(la ligne d’arrivée).

Azɣuɣ :-Idrizn ddeɣ ran cigan n ixmmimn.

Tudmt taẓṛṛift :-Swingm mar ad ttafd.

Azɣuɣ: -Lliɣ g usulmus(bouleversement).

37
Tudmt taẓṛṛift :-Dneɣ(patienter) ard ttafd adaf
neɣ tufeɣt(issue).

Azɣuɣ : Yunf allen nnes s uḍuhllu aha


iḍṛeԑ(crier) :-Annayɣ tiwinas

Tudmt taẓṛṛift :-I ma ay d tectiyd ?

Azɣuɣ :-Aḥidus nna nekka da nttegga ɣif udm


aweṛeṛṛay(circulaire ) .

Tudmt taẓṛṛift : -Han cey tufid yat tmatart.Zmek


ta-yyaḍ.

Azɣuɣ :-Annayɣ arkkal(sorte de fourche à deux


dents).

Tudmt taẓṛṛift :-I ma ay d tectiyd ?

Azɣuɣ -Ctiyɣ azuzzr n imendi g unrar aweṛeṛṛay.

Tudmt taẓṛṛift : -I ma ay d tannayd diɣ ?

Azɣuɣ : -Annayɣ yan ugṭṭum ibddan !

Tudmt taẓṛṛift :-I ma ay d tuczd dis ?

Azɣuɣ : -Ctiyɣ igejdi illan ammas n unrar.

38
Tudmt taẓṛṛift :-Han cey da ttafad tamatart ḍaṛt
ta-yyaḍ ard tgʷulud di-nna tekkid.

Azɣuɣ :-Annayɣ diɣ asunar(poupée) ur yastawn


d tasunart ilan tasmert.

Tudmt taẓṛṛift -I ma ax alley ur ili usunar tastawt


aha tla tsunart tasmert?

Azɣuɣ : -Asunar iga isli id tasunart tga tislit.

Tudmt taẓṛṛift : -Han cey ar tessuṛeṛṛuyd anlli


nnec g unrar n tiɣɣuṛma nnec !!Ma ay d ran
idugim ddeɣ ad inin ?

Azɣuɣ :-Da ttiniɣ is tekka tiɣɣuṛma nneɣ tbedda


ɣif ucraz d ukʷfas(la culture) n wacal ilan udm
aweṛeṛṛay issutuln i igejdi g wansa mi da neqqaṛ
anrar itteggan asays i uḥidus d uḥwac g uzmz n
imercidan,azmz n tamunt n isli d teslit.Ay-nna da
nessufuɣ zeg wabuḍ n wacal ay d aɣ igan tiremt
n tudert as nettenneḍ i ugejdi n iɣezwr(l’univers).

39
Tudmt taẓṛṛift : -Axxid ay-nna tzutfed !!I ma ay
d tannayd diɣ ?

Azɣuɣ : -Yan uqmu ittey s igenna id wa-yyaḍ


ittey s uyffas maca wis-craḍ ila yat tuɣmest
ammas nnes aha ittey awd netta s iffus(sud).Id
wis-kuẓ iga tayuga n iqma ,kud innaṛẓm yan f
uyffas innaṛẓm wa-yyaḍ f ubelḥaḍ(la gauche).

Tudmt taẓṛṛift : -I ma ay d teɣṛid g uy-a ?

Azɣuɣ : -Ar ttiniɣ i wa-dda itteyanfn f igenna is


ar itteqqel s timqqit n unẓaṛ ad ttuslal tudert nnes
id wa-dda itteyanfn f uyffas hat ifka amargas(la
mâchoire) nnes i wacal id wa-dda ilan uxs g
uḥeṛjiḍ(la gorge) nnes is ar ittemmexeṛfaf(lutter)
d ukud meqqaṛ ur ili xas yan uxs amm ugḍiḍ ur
ilin xas yan uɣenbu aha idder tudert n ugllid g
ujaxfat(le trône) iddeɣ igḍer(robuste).Id imawn
immeslaɣn s yan ucaṭiḍ(tiret) hat gan wi-n
teɣyamt(la famille) isman isli d teslit meqqaṛ
mzarayn g uṛaԑa nsen iddeɣ ur msasan g tnila
mar ad myawasn tudert.Awtem ur ar ittegga
argaz mec ur as telli tewtemt id tawetmt ur ar
ttegga tasdent(la femme) mec ur as illi urgaz .Ur

40
ttuyaqqiln zi tamunt far ad asin aggʷa d
unezwum n tudert.

Tudmt taẓṛṛift : -Han taɣuri nnec ar testilley ɣeṛ


dat .Ara-d mayd tufid diɣ.

Azɣuɣ :-Ufiɣ yan iga wan udrar neɣ


tazagmut(pyramide) waqila iga tamatart n isemḍl
nna kkiɣ, dda igan acerkur(tas de pierre) n
iselliwn(pierres plates) ilan tirfadin (estrades)g
umdr (seuil ) n teggurt nnes.

Tudmt taẓṛṛift : -I ma ayd tannayd g udm ddeɣ


irwasn adrar neɣ tazagmut ?

Azɣuɣ :-Da ttiniɣ is ur igi ucenkur ddeɣ xas


azadaɣ isman mennaw n imttinn g umuddu nsen
s tudert tuɣlilt(éternelle).

Tudmt taẓṛṛift : Teṛẓm i


uzaɣan (bouquet de lumière) -Annayɣ is kkʷarn
idugim ddeɣ s unffu .

Azɣuɣ :-Ufiɣ diɣ yan ilan udm n


tiskkilya(échelle).

Tudmt taẓṛṛift : -I ma ay d teɣṛid g uy-a ?

41
Azɣuɣ : -Is kkan id baḥllu d ist maḥllu nu ar
tteswingimn ad ggafiyn s di-dda ttagmn izenẓaṛn
zi uɣbalu nnesn amajjeyal.

Tudmt taẓṛṛift : -Id ad gzuɣ zeg uy-a is ur ar


tteggʷedn zi umezdi(l’étranger).

Azɣuɣ :-Tiskkilya ar tesdugm(symboliser) aẓuẓḍ


(le désir)n ufgan n wad ikk abrid n igenna .Ctiyɣ
is ikka ubaḥllu nu ar ittini : « Ikka ubrid igenna
ur ikki acal ».

Tudmt taẓṛṛift : -I ma ay d ira ad yini ?

Azɣuɣ : -Is ikka ubrid anlli igan igenna i wacal


nna iga t ujanig(le corps) .Ay-nna illan ammas n
ujanig ur ar ittukmas amm uzwu d waḍu d usidd
d unffu .Abrid ur ar ittisin timitar nnes xas
ugezḍn

Tudmt taẓṛṛift : -Axs ur id netta ayd igan aɣbalu


n izenṛaṛn ?

Azɣuɣ : -Amessuy (le corps ) argezḍin


(irraisonnable)ur igi xas agudey n tallest.

42
Tudmt taẓṛṛift :-Is tuferd(commencer) ar ttesadad
abrid nnec.

Azɣuɣ :-Meḥṛa ay d ufiɣ itsent tmitar.

Tudmt taẓṛṛift :-Ara-d ca n tmatart yaḍn.

Azɣuɣ : -Ufiɣ yat ticcut .Annayɣ dis tamunt n


waddag d ufgan g tmazirt ddeɣ.Tagant tga abaraz
nna g ittafa ufgan urg nnes.Ar gis ittawɣ i
ugummu(le fruit) nnes d iḥelfas(les herbes) nnes
.Ar gis izeddem ma s itteḥuf tasemḍi n
temtant.Ar gis isrrem iḥniyn ma s ittesfal(mettre
un plafond) tigmmi nnes far ad yarey ajanig nnes
zi uqraf ,umuɣ d uzaɣil(la chaleur).Tiẓgi(la forêt)
tga i ubaḥllu nu aɣbalu n urg.Dis ar
ittemmexeṛfaf d umudar arugrid (qui n’est pas
apprivoisé)far ad ikkes amur nnes n tudert.

Tudmt taẓṛṛift :-Amm mayd igan ufgan g


iɣezwer .

Azɣuɣ : -Nna mi ur igi usektul(environnement)


nnes amaɣa(désert).

Tudmt taẓṛṛift :-Ara-d diɣ mayd tufid.

43
Azɣuɣ :-Ufiɣ sin icaṭiḍn imyabbayn .

Tudmt taẓṛṛift: -I ma ay d tectiyd ?

Azɣuɣ :-Mass ԑessu amasiḥ nna ikka ufentar(le


tyran) n Ṛuma inci(crucifer) t .

Tudmt taẓṛṛift :-S ucrad iga anca adagam n uncay


d usumd n umasiḥ .

Azɣuɣ : -Zutfɣ diɣ yan ilan udm n tzuḍa(plateau)


ilan iḍaṛn .Waqila kkan id baḥllu nu d ist maḥllu
nu ar tsettan s tubdda .

Tudmt taẓṛṛift : -S unẓ (la preuve) n umi ?

Azɣuɣ :-Kud fafaɣ ufiɣ amessuy inu ibedda ,ur


innebdir .Mec kkiɣ giɣ amttin hat ttumḍelɣ s
tubdda imci nna kkiv dderɣ s tubdda.

Tudmt taẓṛṛift : -Tilmi (croyance)nnec ira cigan


n unẓan.

44
Anẓẓu :03

Alil (scène) 01

Aḥeckal

Azɣuɣ : (Isseflilley allen nnes g uɣbalu n


usidd.Innegrurm (se calmer trop) ) :.........

Tudmt taẓṛṛit :-Ma c yaɣn ?

Azɣuɣ -Ur ssinɣ.

Tudmt taẓṛṛift : -Man imci dda ur tessind ?

Azɣuɣ :-Ur cem ucizɣ

Tudmt taẓṛṛift :-Sɣilel udm inu.

Azɣuɣ : -Ma anza t?

Tudmt taẓṛṛift : -Ma ax is ur t liɣ?!

Azɣuɣ : -Ma ay d issenn?.Cem ay d issenn iɣf


nnem.Ma ay d tgid?

Tudmt taẓṛṛift :-Seqsa tawengimt nnec.

Azɣuɣ :-Id ca n therkṭṭust(satan (femelle)) mid


cra n tneglust(ange)?

45
Tudmt taẓṛṛift : -Ur giɣ la ta wala ta.

Azɣuɣ : -Ma atta cem ?

Tudmt taẓṛṛift :-Sniɣs udm inu mar ad tɣeṛd


tifiras inu.

Azɣuɣ : -Hat ur t annayɣ.

Tudmt taẓṛṛift : -Hat ar ittuzmak.

Azɣuɣ : -Ini ukan tgid tadarigt (inconnue).

Tudmt taẓṛṛift : -Rẓem i twengimt nnec ad ttisind


mayd giɣ.

Azɣuɣ :- Ur tgid ɣuṛi xas yan uqlilliz(masse) n


usidd.

Tudmt taẓṛṛift :-I mayd illan ḍaṛas?

Azɣuɣ :-Cem ayd issenn.

Tudmt taẓṛṛift :-Nekk aɣaṛim(civilisation) d


udayin(Histoire).Nekk allen n izemnan(sages).

Azɣuɣ -Ma ay d trid adi tinid?

Tudmt taẓṛṛift : -Nekk asammer n umaḍal.

46
Azɣuɣ -Ma adday ẓarm di tekka tafuyt?

Tudmt taẓṛṛift : -Tekka igenna.

Azɣuɣ : -Heyya nekk tallest?

Tudmt taẓṛṛift : -S mi?

Azɣuɣ :-Iddeɣ kkiɣ aducal(souterrain).

Tudmt taẓṛṛift: -Acal ,kud ittenneḍ i iɣf nnes


issutul i tafuyt.

Azɣuɣ :-Heyya cem ayd igan awum(l’axe) i


wacal.

Tudmt taẓṛṛift : -Nekk kkiɣ acal aha ggufiyɣ s


igenna.

Azɣuɣ : -S mi?

Tudmt taẓṛṛift : -S ugezḍn.

Azɣuɣ : -Axs ur trid adi tinid ur t liɣ?

Tudmt taẓṛṛift -Tlid t.Unẓ n uy-a illa g


udalif(l’alphabet) n udacil (le livre)nnec.

Azɣuɣ : -Ma ax may d tufid dis?

47
Tudmt taẓṛṛift -Ufiɣ mennaw n wudmawn n
useɣcl.Aseɣcl iga usun yattuyn.Ur da s ittisin xas
u-nna igan amaɣis.(imiɣis)(intelligent).

Anẓẓu 03

Alil 02

Azɣuɣ : ( Islla i udida,ibruxsey


usidd,imgulley ,yucz yat tribbut n
idendumn,iṛԑuԑb aha imseqsa d twengimt nnes s
ukungz:-Ma atta uy-a?

Icirran ( Nneḍn as,ar sɣuyyun ) :-Nufa t ,nufa t

Icirri amezwaru : -(Ildy as aderbal ).

Azɣuɣ (Iwjjeɣ ): -Ntel-in(éloigner).Ma ay di


trid?

Aḥenjir wis-sin : (Ildy as taḍḍeɣeṛt ).

Azɣuɣ (Isuqrf ): -Ddu iberdan nnec.Ma ay d i


teṭfaṛd?

Aḥeṛmuc wis-cṛaḍ : ( Ikkes as adacil nnes)

Azɣuɣ : (iṭfaṛ t ,icebber t ) -Ara-d ay-dda nu


neɣ….
48
Aḥeṛmuc wis-kṛaḍ :(iger adacil i usmun nnes
azzan amezwaru )

Azɣuɣ : (iswizzeḍ t(se diriger) .Ar


ittemxeṛfaf(lutter) ad israr adacil nnes .Kud
ittenneḍ ittewejjaɣ aha iskn asn s ufus mar ad
gzun mayd ira ) : -Rarat i tawengimt inu a
imttilsn(malfaiteurs).

Icirri amezwaru : (Iwjjeɣ) :-Srar t mec as tɣiyd.

Icirri wis-sin (Isuqrf) -Mel aɣ ma mi tezmerd adt


i teskrd.

Azɣuɣ :-Hat u-nna t ibbiyn adas bbiyɣ iḍaṛn .

Tagrumma n iḥenjirn : ( Ur gis fllisn .Ar sis


ttemmeḥurjujn(jouer).Ar ṭṭeṣṣan .Ur ar tteyacazn
iwaliwn nsen)

Azɣuɣ:(Iwjjeɣ)-Ha azrf n ucamin(dieu) ti-n


geridun.Fkat i ay-dda nu.

Azɣuɣ : ( Iwwet t ureftil, druɣ ayd yaɣ acal )

Icirri wis-sin : (Ikkes as issemni )

Azɣuɣ : (Iquqqeḥ ) (avoir bouche bée)-….. .

49
Tagrumma n iḥenjirn : (Ar t i smunnuḍn ).

Azɣuɣ : (Bejqelnt as wallen.Asafa(sang) ar


ittenyuddu g iẓeɣṛan nnes s ururd(rapidement)
.Ismutter yat tkenennayt : -Ggulliɣ awn neqqaɣ
kʷen mec ur i trurim tawengimt inu.

Icirri wis-cṛaḍ : ( Ibedd ) : Beddat aɣ ad


nannay mayd gis.

Icirri amezwaru : ( Yunf adacil ) : -Aqq !Ma


atta uy-a?!

Tagrumma n iḥeṛmucn : ( Nneḍn i ismun


nnesn) :

Icirri amezwaru (Ifayl) :-Asemyalay(tableau) n


tḥerga ay-a!

Icirri wis-sin (Ixlԑ):-Axs ur igi uy-a awal n


uhrekṭuṣ?!

Icirri wis-kṛaḍ (Irmɣ) :-Rewlataɣ hat adaɣ ibbey


ilsawn nneɣ !!.

Icirri amggaru (Usin t tesmammayin) :-Dduwat


aɣ s waggag(home de religion) .Hat netta ayd
ittisin tufert(secret) n uḍelmas(sorcier) ddeɣ .
50
Icirri wis-cṛaḍ : (Iftatl)-Rewlat aɣ hat qenna adaɣ
isseɣeṛ di.

Tagrumma n iḥeṛmucn : ( Fkan tisila nsen i


ugeḍṛuṛ .Zzirzn (démarrer rapidement)

Azɣuɣ ( Iwjjeɣ ):-Ma ani tawengimt inu?

( Iwwet ten s ilimziyn, issaɣ icirri wis-sin g


iwrz nnes aha irdl day iṛẓem i issemni aha
iṛeẓ.Ismutter diɣ yat tkenennayt,isseykd t (agiter
en l’air) aha iger t day issaɣ is icirri amezwaru g
teɣṛuṭ nnes aha iṛẓem as.Yusy adacil nnes ,iḥaṛṣ t
s uwsi nnes aha imsawl d twengimt nnes s
ukungz) : -Ran imttilsn ac jdern(brûler) .Mer ufin
ur tteggaɣ xas aḥyuḍ d uhddaw.

Tagrumma n iḥenjirn : (Tman d tallest,tentl s


ususm ).

Alil :03

Azɣuɣ : (Ixsey,ar iseksiw s tagrumma n wazzann


alley tentl,iwwet anfa g taḍḍeɣṛt nnes yufa is isul
iḥerref is,g issemni,imgulley sa d sa ,ismutter
iqecfa nnes, yusɣ ten mar ad yaf ad imnu udm
nnes aha israr wa-ddeɣ tuwlift nnes
51
tublilt(parfait).Issigg iqecfa imann yannay udm
nnes ilan ibexsa wan win usmammeɣ(le verre),g
udlis nnes ,iḥurf ẓaṛs,yusi t,imsawl d twengimt
nnes s ukungz : -Ikabuln(batârds) ,ur nnin ad
aǧin awd yan ad yili tawengimt nnes.

( Ifest ,ar ittawḍ i udis nnes yuran ,idkl allen


,yannay yan waddag ar issiggi zeg ufray n
urti.Yuzḍ as afus,yumd yat tiyni aha yiwɣ
as,imsawl d twengimt nnes s ukungz ): -Axxayt
amradan(paradis) ay-a!

-Axxid taṭfi n ugummu(fruit) ddeɣ !

Tagrumma n ifddam : (Sutln as ,ar sseykadn sin


isegtar (sabres) nsen.Irba wis-cṛaḍ yat
tratsa.Yusy wis-kuẓ tiweryit g ufus nnes )

Afddam amezwaru : (Iwjjeɣ ) : -Ma ay d ac


innan amd agummu ur igin wi-nnec ?

Azɣuɣ:(Issuṛeṛṛey(faire tourner) allen nnes s


uṛԑuԑb ).

Afddam wis-kṛaḍ : (Inneḍ as taratsa )

Azɣuɣ (Ar isefuṛuḍ(se débattre),ar ittewejjaɣ) :

52
- Rẓemat i ,hat ur giɣ amudar aḍuṛas ( sauvage)

Afddam amezwaru :-Ur ss ma adday ẓaṛ nneɣ d


ikka udendum(fantôme) ddeɣ?

Afddam wis-sin :-Waqila ikka-d abuḍ n wacal.

Afddam wis-cṛaḍ (Iderms)-Annayat askarn nnes


amm ibackarn(griffes),acakuc nnes iɣzzif wan
wi-n tesdent.Amar nnes infa(être utile) i ufraḍ.

Afddam wis-kuẓ :-Iga ca ger afgan d umudar.

Afddam amezwaru :-Is ila awal?

Afddam wis-sin :-Ar isawal amm umudar.

Afddam wis-cṛaḍ :-Ur ss id ila aɣrik(nom) neɣ


ihi?

Afddam wis-kuẓ :-Ur inni ad ig xas ca n uḥyuḍ.

Azɣuɣ (Ar isfuṛuḍ amm uslem iffeɣn aman) :


-Ur giɣ amudar ad i teṭṭafm s
tesmerḍast(piège).Seryat t nɣed adt i bbiyɣ.

Tagrumma n ifddamn (Ar zzikrirn taratsa , Ar


ɣif s ttehkikkiyn (rire à haute voix )

53
Azɣuɣ : (Innufsl) -Ma ay d tram zi digi?Ma ax
adi tsenkurrefm ?

Tagrumma n ifddamn : (Ifssis ay-nna ar zzuɣṛuṛn


,quqqeḥn,mgulliyn,ufan t ar isussu ibenɣṛ,beddan
art sɣililn )

Azɣuɣ (Isseflilley allen nnes gisn,ismutter


itsn ilimziyn (cailloux) : -U-nna ittinin is iga
alaɣiɣ(héros) inmili-d.Dduwat iberdan nnun.Hat
walu mayd tusim zi tadawt inu.

Tagrumma n ifddamn : (Mraran


aseksew.Myannan ca ger atsn.Ddun itsn qqimin
wi-yyaḍ).

Azɣuɣ (Iwjjeɣ) :-Dduwat iberdan nnun hat ur giɣ


amudar ad aɣ tasmerḍast nnun.Ca ur it i
teṭfaṛm.Alyat s tibreṭ(sommet) n ignna neɣ
ggezat s wallaɣ n wakal.Ad ur i teggarm
itnan(obtacles). U-nna ur iffiɣn abrid inu s
ugana(de son grés) nnes hat ad t iffeɣ s iɣnan.

Tagrumma n ifddamn (Susmn).

Azɣuɣ ( Illey s ilimzy) :- Id ad tfeɣɣem abrid


mid ihi?
54
Tagrumma n ifddamn (Beddan g wansa) :....

Azɣuɣ (Yuzn asn yan ilimzey


izemzeԑwaḍ(disperser) ten .Yuzn asn diɣ wi-
yyaḍ.Iԑla yat tribbut turk t .Issuṛeṛṛuy allen
nnes,ar itteqqel,iḥenẓeẓ g yan bu tezrut tumlilt
yusin s ufus ayffas yan udacil.Ittinḍaṛ ,ismuttr
iknennayn :

Butezrut (Iwjjeɣ)-Ad ur tteksuḍ.Hat ur nri tanuɣi


nnec.

Azɣuɣ ( Ittinḍaṛ ,ar issuṛeṛṛuy allen nnes )-....

Butezrut (Iskn i uzɣuɣ s ufus nnes ad ibedd.Yunf


adacil,ar isberdig(dire des mots insensés)).

Tagrumma n ifddamn (Beddan ar sɣililn


anfur(l’étranger).

Azɣuɣ (Issufɣ adlis nnes zi taḍḍeɣṛt,ar itabba


(épeler) )

Butezrut (Ar iqqaṛ s tɣuct nnes yattuyn.Imgulley


s ismun nnes) : -Ssiɣat takat

55
Tagrumma n ifddamn ( Bḍan ar smutturn
asɣṛ,issiɣ yan aqercad(allumette) ,ar ittesuḍ wa-
yyaḍ .Indudr wafa.

Butezrut : (Iskn i ismun nnes ad agugn.Iznazwa


itsn imaliḍn (les matières) f tirgin.Yagug)

Azɣuɣ (Idduhda ,iẓẓay as ils ) :-Ma atta uy-a ?

Butezrut (Isken i uzɣuɣ s ufus mar ad iqqim s


acal)

Azɣuɣ(Ar as ittelley ugayyu nnes,imtittey ,yucey


s wakal ar as issutul,iɣejdm )

Tagrumma n ifddam (Ssexsiyn timsi s ibezḍan


nsen.Nmaln azɣuɣ,nneḍn as) .

Butezrut : (Ixlḍ ɣif ismun nnes ,ittey s yan


ufddam) -Aẓeṛwal ,ḥḍu t ad ur isfuṛḍ asfuṛḍ n
izimmer ittuɣeṛṣn.

Azɣuɣ (Yunf allen nnes aha iqqen ten) .

Butezrut (Imgulley s ufddam wis-sin) :-Azemran


,xaṛ ac ad ur ac innaṛẓm adday ti nessikl.

56
Azɣuɣ : (Ijmmejgr (entrouvrir) allen nnes aha
irgel tent )

Butezrut (Ittey s ufddam wis-kṛaḍ)-Aẓenṭaṛ


,astaw adt nekrf hat imlalley.

Azɣuɣ ( Ur izmir ad yanf allen nnes )

Tagrumma n ifddamn (Aɣn ɣifs s izakarn .Cerfn


as ifassen ḍaṛt tadawt nnes.

Butezrut (Ismutter adacil n uzɣuɣ aha yunf t) : -


Ma atta uy-a?!

Aẓeṛwal :Asemyalay n tḥerga.

Aẓenṭaṛ :Hat iga aḍelmas.

Azemran :Ur ikkul ad yili cra n tufert.Ara t-id adt


ssekmḍɣ.

Butezrut :Uhu ,ddiɣ ad armɣ adt zemkɣ mec as


ɣiyɣ,ad ur imiq ad afɣ dis ca ilan tawuri.Qqalat
ca n unejdi adt yasey f uyyis nnes.,nɣed ad iddu
ca digun ad aɣ -d yawey isbder d uyyis.Ddiɣ ad
zutfɣ tufert nnes .

Azemran:Id adas nadr?

57
Butezrut :(Isseblulleɣ allen(renverser) nnes s
uṛԑab):Hat ur issif arakʷ nnes!.

Azemran :Yuf adt nemḍl aha neswunfu.Hat ur


ikkul adaɣ isfultu(déranger) iɣ ur as neɣzi isemḍl
nnes.

Aẓeṛwal :Adday yacy hat adaɣ izalla(se venger).

Aẓenṭaṛ:Ur inni ad yacy ard issef iman nnes.

Azemran :Iɣ ur as nbbi iẓeɣṛan zi dɣi hat adaɣ


isut i bunnebṛ.

Aẓeṛwal : Ur izgi(ne pas convenir :izgy +ur) adas


as neɣṛṣ g wammak ddeɣ n
taxxalt(inconscience).Yuccel(il faut) adas nazn
yan umnay mar ad ids imxeṛfaf ard t ineɣ .Uma
iɣ t i newwet titi n uṛumḍ(trahison) hat ca n
irafisn(morales) n umnay ur ten nli.Nɣataɣ t s
uburz(estime de soi).

Azemran :Hat iman d uhrekṭuṣ

Aẓeṛwal :Ma ay d aɣ t innan?

Azemran :Is ur ti tannayd ar isfuṛuḍ wan uyyis ?

58
Butezrut (Imrey timiwwa nnes) :-Ur ikkul adaɣ
isḍeṛ s uɣurd nna gis illan .

Aẓenṭaṛ :Adas nebbey ifassen.

Aẓeṛwal:Trid ad ig agujdad(manchot).Yuf is ti
nesbukḍ wala adas nebbey ifassen.Adday ig
aḍeṛɣal hat ad isdulfu(tâtonner) s ifassen nnes.

Aẓenṭaṛ :Ils nnes ayd aɣ irrunksen.Mec ast i


nebbey ad neswunfu.

Butezrut:Ca ira t d agujdad,cra ira t d abukaḍ ,kra


ira t d afukal(qui ne peut pas se metre debout) d
ka yuqs t d agugam(muet).Iɣ nra aḥeḍṛn(la paix)
yuf ad as nɣez yan isemḍl aha necrf t day nger t
dis ard issef arakʷ(âme) nnes .

Azemran :Amyar(idée) ameggaru ay-a.

Aẓenṭaṛ :Warḍaras.

Aẓeṛwal :Ay-a ur igi zeg irefsan n imnayn.Ur da


nekkat g tadawt n ucengu nneɣ wala ɣ unuddem
nnes da nekkat g udmr nnes.

59
Azemran:(Iɣil f iɣil):Ara-d mayd as nettegga.Id
adt i nezzikrir mid adt i nerbu mid adt i nesny i
kra n umudar?

Aẓeṛwal :Ur igi agmar mar adt


nezzikrir.Qqelataɣ ard izry yan umnay s uyyis
nnes.

Aẓenṭaṛ:I mec yucey aha izgḍ(Avoir la rage de


tuer).

Aẓeṛwal:(S uzmummey)-U-nna igan aẓenṭaṛ adas


iger itnan.

Aẓenṭaṛ :(S tiḍmi)- Is teɣmid tidiklt?

Aẓeṛwal:(S usbijjeg (fièrement)ɣmiɣ t ԑԑad s


usafa.

Azemran :(S usuqrf) :Is iga uzmz wi-n timunnaḍ


?Cat aɣ yan ad iddu ad aɣ-d yawy isbdr(civière)
taf adt i nasy akkʷ.

Aẓenṭaṛ :(Illey s ufus):-Ma s tteqqeld cey?


Azemran : Ha-yyi ddiɣ s tfacga(lieu de culte )
adt id awiɣ.

60
Aẓeṛwal :-Id qenna ad as niɣiy ? Hat iga ahitam
(géant).

Aẓenṭaṛ : -Ur aɣ iqqinn xas adt nemyawas ard t


nesgʷulu.

Azemran : (Idda aha imgulley ) :- A aԑenda nnun


mec ifafa .

Aẓeṛwal : (Isers afus ɣif tircext n ugestur nnes): -


Ad ẓaṛs ssefɣ wa-ddeɣ.

Butezrut : (Ar ittesfaḍ ibenẓaṛn(cheveux de


vieillesse) n tezrut nnes s iḍuḍan nnes ) :-Is ur
ǧin i tsellam ar awn ttiniɣ is aɣ igʷdl Ṛebbi ad
nasy amrig (arme) dat n wa-dda ur t yusin,neɣ
dat n tesdnt d uḥeṛmuc(enfant) d uwssar d wad
nessekmḍ tigmma ,d wad nebbey addagn.Aknas
(guerre ) ila iwtta nnes.U-nna ten issurfn hat ur
igi aneslam ?Is i tsellam neɣ ihi ?Neɣ ma ay d
tennid a Aẓenṭaṛ ?

Aẓenṭaṛ (Isdr iɣf ) :-Xas da ntettu ukan.

Butezrut (Iseksiw s udacil nnes ) :Han wa-ddeɣ


ayd aɣ igan asidd i ubrid nneɣ.Mec t nenɣa hat
nsukl t(perdre).Idd is ilɣd (être persuadé)s
61
usumd(culte,religion) nneɣ hat nerna t i uẓamiṛ
nneɣ (puissance).Ad ur tettum is iga ahitam.Iɣ
yusy agestur nneɣ hat adaɣ yaws g uknas nneɣ
arendad (vis à vis ) icenga nneɣ.

Tagrumma (Sellan i ca n ifiks(bruit) ,mgulliyn


akkʷ s uzɣuɣ )

Aẓeṛwal (Inkx(palpiter) as wul) :-Hatin immecty.

Aẓenṭaṛ (Irdk as wul(inkx as)) :-Uhu ,ar


isbbuxrur (ousser le dernier soupir).

Amllal : (Kṭiṭfn as izenzifn (,trembler,nerfs )) :-


Ur ta ifafa.Hat ikercx.

Aẓenṭaṛ : (Ittey s ḍaṛt ):- Han isbdr idda-d.

Tagrumma (Mgulliyn akkʷ s idir n ubreqqa


(la piste )

Azemran :(Iṛԑb):-Id xas nekkʷni a mi illa ɣif


nneɣ ad nasiy agudy ddeɣ n uksum d iɣṣan?

Aẓenṭaṛ :-I ma mi tɣiyd adt i tasid ?Id ur tɣiyd


xas i ufẓaẓ n uɣṛum ?!

62
Azemran (iskn iɣiṛ) :-Ad iṛeẓ wala innesrurm (s’
esquiver).

Alil 04

Tagrumma n ifddamn : (Myawasn iԑrrimn


,usiyn isbdr s iɣnan,mmectiyn s ulukkez
(lentement).Inkd ten Butezrut ,g ubreqqa iḥaḍḍeṛ
asn yan umnay ɣif uyyis nnes)

Amnay :-Ma adday-n tufam uɣn(créature) ddeɣ?

Tagrumma :-…..

Amnay (iseksiw s bu tezrut tumlilit ):Is gan


iẓenẓam alley ur stinn ?

Butezrut :Hat nneԑcucmn (épuisés).

Amnay :Ma ay d yaɣn wa-ddeɣ innebdrn ?

Butezrut :Nufa t ger urtan ar ittawɣ i tiyni.

Amnay :Aha yuḍn ?!

Butezrut (ikukr (avoir honte) ) :-Ur ta ssinɣ mayd


t yaɣn .

63
Amnay :-Awyat t s ubergmmi ddiɣ ad ɣifun
xelḍɣ.

Tagrumma n ifddamn : (Zubdan tawada


izḍayn ,ar serremn tidi.G usarag ssutln asn
iwdan,inmalatn yan da izzenza ifatirn )

Abaftar (Izmummey) (sourire) :Id adit i


tezzenzim ?

Butezrut :Ur igi wi-n tnuzi.

Abaylas (le fermier):amm wa ad iḥḍu ayalas


(ferme) inu .Id ur tennim adit i tzzenzim ?

Amnay (Illey s ufus ad asn atmn i ubrid,illey diɣ


s uqṛṛu mar ad asn iskn is ur iri ).

Abaftar (yaɣul s tirfadin nnes ) :Sniɣsat udm n


tegẓiwt -ad(belle fille perverse)hat ar isseflilliy
iẓṛi.Ilm nnnes iclullf(mou), terfa g twuri nnes ,ar
tserkad (danser) ,tla tmija ilggʷaɣn,tessen ad
ttirir,asenwi nnes yaḍfuḍ.

Tagrumma n ifddamn ( Ur ufin iԑrrimn yusin


isbdr ad mgulliyn)

64
Azemran : Yaẓ ad ittuttey s tissutla n
waggʷa.Iskn i ismun nnes s wallen ad sersn
aggʷa taf ad swunfun)

Tagrumma n ifddamn (sersn t,sutln asn medden)

Yuk : (Iḍuhlla ,yunf allen cigan ) : ma atta uɣn


ddeɣ?!

Yat :(Iburc as ilm ) :Ma ani sa d ikka uɣn ddeɣ


?Id ijjeyal n ignna mid abuḍ n wacal ?!

Ij : (Iranway (s’étonner)) :-Ur ǧu annayɣ amm


uɣn ddeɣ.

Tagrumma n ifddamn d Butezrut: (Wwetn


iԑrrimn aɣejdim , ar ssuṛeṛṛuyn allen ger
imsuggern d unekrif nsen )

Ict : (teṛԑuԑb ) :-Id afgan ay-a mid cra n umillus


(démon) s wudm n ufgan ?

Butezrut : (iseksiw s iԑrrimn nnes ) :-Asyat t diɣ


ad t nssiwḍ ibergmmi n umɣaṛ.

(Ur ibddi awd yan ,immecty unekrif,mdudiyn )

Azemran (iwjjeɣ ):A aԑenda nneɣ mec incr !!

65
Aẓenṭaṛ (Iɣzk (s’exclamer en méprisant) :Is iga
agʷṛuḍ mid?

Tagrumma n ifddamn (tettey s ubaftar)

Abaftar (Iwjjeɣ ):Adduwad ad tzutfm


taḍẓẓant(très belle femme) itcerrabn ,ar tteserkad
ɣif mennaw n wanawn n uẓawan d inʷyatn
.(Imgulley s Iṭṭu )Sduhdu iwdan.

Iṭṭu (Teṛẓm i tmawayt ) :

Tagrumma n ifddamn : (Tdehcṛ,tessilw i imjjan )

Imezrayn : (Beddan itsn ar seksiwn s tegẓiwt )

Butezrut : (Ihbḍ,ar isḥiḥḥiy )

Azɣuɣ (Ictey itsen iɣenbar kud t sḍurgn ,ar ti


ttecwaḍn(assener),ar asn ittennuṛẓum,igelṭm yan
digsn taḍẓẓant aha isniy t i uyyis nnes day imun
d ukeḍṛuṛ,taḍẓẓant ar tesɣuyyu ,aras teqqaṛ
,iṛẓem i wallen,ittey s uɣbalu n tmawayt,ira ad
incr yufa iɣf nnes ikref,isfuṛḍ,innufsl,iwjjeɣ
):Iṭṭu,Iṭṭu ,ha-yyi di )

Iṭṭu (Tehbḍ)

66
Tagrumma n ifddamn : (Terwl ,tmezllaԑ )

Butezrut (Icrem (perdre la capacité de se


mouvoir soit par peur soit par étonnement) :-….

Alil 05 :

Azɣuɣ : (Ibedd,yuzzla g tanila n terfadin )Ackid


,ackid ,irɣud i ucamin alley cem ufiɣ )

Iṭṭu : (Tra ad teggez )

Abaftar : (Iṭṭaf as ayr ) : Ma s teddid ?

Iṭṭu : (Tettey s ubaftar,tsawl as s ils nna da


ittegzu ) : Hatin ira adi yawl.

Azɣuɣ : (Iggufy s tirfadin ,ildy Iṭṭu ,isawl s ils


nnes ) :Ṛeẓm as riɣ adt rcelɣ )

Abaftar (Ar ittelday Iṭṭu ) :Seɣ aha awl t.(Iskn as


s iḍuḍan nna imry) :-Aqaṛiḍ.

Azɣuɣ (Iṛẓem i iṭṭu ,icbber abaftar,ira adt yaɣy )-


:Id adas teṛẓemd mid ad ssefɣ anffu nnec.

Abaftar (Ar isɣuyyu ,iṛẓem i Iṭṭu ) .

67
Azɣuɣ : (Ar ttegelṭamd tiḍẓẓanin taf ad tent
tezzenzd ,a amekwir (maudit )

Tagrumma n ifddamn : (Nneḍn as,igr as yan


taratsa ,icerf t wa-yyaḍ ,ar t jjenxuxuṛn itsn
,sserdln t ,iṭṭaf wwa-yyaḍ taḍẓẓant )

Azɣuɣ : (Ṛeẓmat i a igelṭamn,a icentiyn (batârds)

Iṭṭu : (S ils nna gzan iwdan s umata) :Tgam


igelṭamn ,kkiɣ ar ttemsawalɣ d ids f urcal ur
neẓṛi amya alley wwetn t itsn iɣenbar s waccad
alley yuxl aha igelṭm i yan digsn day isney i f
uyyis nnes,tetca yi tɣufi n teɣyamt (famille) inu
uggar n yat tsemhuyt (saison) ur annayɣ udmawn
n imalgn (les proches) inu .

Abaftar : (Iwjjeɣ ) :Rarawat i tafatirt (esclave)


inu hat sɣiɣ t taf adt zzenzɣ.Ur riɣ ad kuslɣ.Ur t
sseḍwilɣ mar adt yawy cra s ubnnan.

Butezrut : (Iwjjeɣ) :- Xelḍ ɣifnneɣ g usarag n


umsaṛaḍ.

Abaftar (Iɣuyy) : -Ma ay d i itteḥḍun ifatirn


yaḍn?

68
Butezrut : (S tɣuct izwan )-Ay-a iga
aweẓlu(affaire) nnec ur id wi-nneɣ.

Anẓẓu amggaru : Ankaḍ d uselqu

Alil ameggaru :

Asarag g illa yan usara ammas nnes ffir as illa


yan uzaqim ,mind as illa yan usarakan ixatern
,ammas nnes ibdda uzɣuɣ,aniri nnes tbedda Iṭṭu
,iwrin as beddan iwdan imeqṛann d imeẓẓeyann
,iɣejdm ufesṛaḍ .

Afesṛaḍ : (Ikmes aṭeṛṭul (longue turban) nnes) -S


uɣrik n Wallah akeswawat ar ṛeẓẓemɣ i ufital n
uɣdam taf ad nekkes aɣamus f udm n uԑddam
nebbey as afus far ad ig aḥttu (modèle) i wi-
yyaḍ.(Iɣudf tifiras n uzɣuɣ )-Ma ax alley tucerd
tiyni ?

Azɣuɣ (Ur igzi )-………

Afesṛaḍ : (Ittey s Butezrut ibddan ḍaṛas)-Is iga


wa-ddeɣ aẓenẓum ?

Butezrut :-Uhu ur t igi xas ur ar ittegzu awal


nneɣ.(Isers dat ufesṛaḍ adlis n uzɣuɣ )

69
Azɣuɣ : (Iwjjeɣ) :Rar id tarraxt inu .

Afesṛaḍ :-Ma ay d inna ?

Azɣuɣ : -Itter tarraxt nnes.

Afesṛaḍ : (Ismalley tarraxt ,idehcṛ )-Ma atta uy-a


?!

Butezrut : (Imbuɣl(hésiter) )-Ar ttinin wi-dda t


yufan is iga iḥergi.

Afesṛaḍ : (Isers tarraxt g wacal aha isufs t )-Ad


ikwer Allah akeswawat ahrekṭus.

Azɣuɣ : (Isgenḍṛ (être en furreur)) -Rar id tarraxt


inu,ad ur is teggard.

Afesṛaḍ : (Ikungz )-Ur igi wa-ddeɣ xas


ahrekṭus.(Iḥenẓeẓ dis)-Ma ax alley tucerd tiyni ?

Azɣuɣ : (Iwjjeɣ) -Ma ax alley tucerd tarraxt inu ?

Afesṛaḍ (Iderms) :-Is ikka-d wa-ddeɣ yat


tzewinnit (planète)yaḍn ur igin acal!

Butezrut :-Ssiws tawayya hatin da tsawal s


wawal amm netta adac tessefru iwnnan nnes.

70
Afesṛaḍ (Iɣudf tifiras n Iṭṭu )- ssefru aɣ iwaliwn
nnes.

Iṭṭu : (tekukr )- Inna ac :«Ma ax alley tucerd


tarraxt inu ?»

Afesṛaḍ (Isfuzzeg (en colère)) :-Nekk ay d igan


afesṛaḍ aha ur tgid cey xas alafin.Liɣ iseqsi aha
ur tlid xas astan.Ma ax alley tucerd tiyni ?

Azɣuɣ (S wawal n unfur iffeɣn imi n Iṭṭu )-Ur


ucirɣ .Inɣa yi laẓ ur ufiɣ xas ad amdɣ tiyni.

Afesṛaḍ (Iɣzek ):-Is tga tazdayt ti-nnec?

Azɣuɣ : Tga ti-n imeɣni (créateur).

Afesṛaḍ :-Nga wi-n umeɣni.Ay-a ur inni adac


inhd acku netta ay d igʷdeln tukkerḍa .(Idkel
adlis afuzal illan dat as) -Ha ma s da
nettezyal.Izerfan nneɣ kkan-d imi n umeɣni
,kkan-d ignna ur id acal.

Azɣuɣ :-Acal d waddag gan wi-n imeɣni.

Afesṛaḍ :-Gan awd wi-n wa-dda ten icerzn ,neɣ


iɣzan neɣ ten iẓẓan.Day day wi-n wa-nna ilan
tawuri.
71
Azɣuɣ : Acal d waddag gan wi-n umeɣni iddeɣ
netta ay d ten issudr s timqqa n unẓaṛ nna isḍṛ
zeg ignna.S unẓaṛ as issebluls acal alley yurw
amm ugummu ddeɣ.

Afesṛaḍ :- U-nna issurfn iwtta n cra aha yumd


ay-nna n wamud nnes asl n wadas itter afcar hat
yucr.U-nna yucrn das nettebbey afus.

Azɣuɣ :-Hat ur ucirɣ.Hat ur riɣ xas ad nferɣ i laẓ


ittegzamn adan inu.Hatin mridd is umdɣ imiq n
tiyni hat ur nniɣ ad geɣ xas amccec .

Afesṛaḍ :-Yuf ad imtn cra wala yuzḍ afus s ay-


dda ur igin wi-nnes.

Azɣuɣ :-Id adi tefcrd s yan useqsi ?

Afesṛaḍ :-Seqsa.

Azɣuɣ : -Yac yucr Udm tadffuyt nna igʷdel


umeɣni kud ikka uhrekṭuṣ gras d Iff i ma ax alley
iẓẓeԑ ten zeg umradan n ignna s acal ?

Afesṛaḍ :Illa ustan n uy-a dar imeɣni.Ay-nna


illan g udlis nnes asmuttel n umicr iga t ubbuy n
ufus.

72
Azɣuɣ :-Mec it i tebbiym ma s trid ad ssutcɣ iɣf
inu ?

Afesṛaḍ :-Astan n useqsi illa ɣif twengimt


nnec.Ma ax alley ur tseqsad iɣf nnec f uflu
(conséquence) n usakir nnec ugʷdil?Ay-a iga
aweẓlu nnec,ur id wi-nu.

Azɣuɣ :-G wamun inu da itterara imicr atig n


wacar (chose volée ) i bab nnes.

Afesṛaḍ :Amm uzrf ddeɣ da ittegga azzaɣ (motif)


i imttilsn(les nocturnes,les malfaiteurs) id ubbuy
n ufus dasn ikkat awttu .

Azɣuɣ :-Ad necry(supposer) illa uzirz ,aha yili


ufẓu (famine) aha ggudiyn ihinusn ukan tebbiym
asn ifassen, id ur inni ad ig wamun wi-n ikucamn
d imtarn n tkuti (charité)?!

Afesṛaḍ : (Icrm)…..

Azɣuɣ :-Ad necry is lkiɣ(avouer) s icr aha uggan


inigan f uy-a id ur tennim ad tebbiym afus i wa-
dda igelṭmn (kidnapper) Iṭṭu d itsn icirran?

Afesṛaḍ :-Ma ani inigan ?

73
Butezrut :(Ar isrrem tidi ,illey s ifddamn)

Tagrumma n ifddamn : (Tejjed mind ufesraḍ d


tama n Iṭṭu )-…….

Iṭṭu : (Ar tteḥenẓaẓ g udmawn n


ifddamn,twejjeɣ)-Hat inigan ay d yuggan f
ugelṭm inu ,nitni ay d wwetn argaz ddeɣ kud ari
isawal f urcal,g ukud n tqerfiyt, s umeԑṛaḍ alley
yuxl aha yusy i yan s uyyis nnes .

Afesṛaḍ :-Ma s ten tucezd ?

Iṭṭu : -S wallen nsen .

Afesṛaḍ : -Is tannayd ca n ugelṭam ar ittekfal


tiwetmin s udm ubjiḥ ?

Iṭṭu : Meqqaṛ ɣenbern uczɣ tifiras nsen.

Afesṛaḍ (Ittey s tagrumma n ifddamn ):-S yan s


yan ma ay d temsm ?

Aẓenṭaṛ (Ar ittekṭiṭif) :-Nekk aẓenṭaṛ.

Iṭṭu : (Tquqqeḥ imiq,twejjeɣ ) :-Hat iga yan icirri


zeg iḥenjirn nna ittugelṭmn awd netta !

Afesṛaḍ : (Idehcṛ ,iwjjeɣ ) :-Ma atta nitni ?


74
Iṭṭu :-Illa uzemran ,illa uẓeṛwal ,yili uziwal.

Tagrumma n ifddamn : (Quqqeḥn )…..

Azɣuɣ : -Ma anza agelṭam amezwaru ?

Amnay : (Izzizl ayyis nnes s ammas n


usarag,iwjjeɣ )-A mass afesṛaḍ hat uwin-d itsn
iwdan tawayya ddeɣ igan ti-nu s di aha ur ssinɣ s
uzakik (la cause) n umi .

Iṭṭu : (Teskn amnay s uḍaḍ nnes)-Hatin wa-ddeɣ


ay-d i yusiyn f uyyis nnes aha irwel.

Aẓenṭaṛ :-Wa-ddeɣ ay d igan agelṭam.

Azemran :Netta s uqmu nnes.

Aziwal : (Ar itteḥmimiḍ)-Netta ,irwel is iddeɣ


tga taḍẓẓant ira ad issudc anffu nnes s uhusky
(beauté)nna tla.Izry aɣ mar ad nɣez i urgaz nna
newwet s uzfl isemḍl nnes g tzamugt.Neqqim
alley ast neɣza aha nemḍl t s tubdda g yan uxjuj
illan tama n wi-yyaḍ.

Azeṛwal :(Ar ittergigi)- Netta s uqmu nnes,netta


ay d aɣ issegman zi kud aɣ igelṭm ,nga isemgan
nnes ,araɣ iglley adas nejjed ,araɣ ittazn adas
75
ngelṭem .Mec iga ugelṭim tawtemt tagʷilalt
(belle) dat issensa g ilictw nnes ard illez (se
satisfaire) aha iḥund t (pousser) i uberɣaz
(courtier) n ifatirn taf adt izzenz,idd is iga awtm
da t izzenza neɣ iṭṭaf t adas ig agelṭam n ti-yyaḍ
neɣ wi-yyaḍ.

Iṭṭu :-Iɣẓan ac (Tettey s uzɣuɣ ,tkungz,tessefra as


ay-nna nnan inigan)

Amnay (Iwjjeɣ ):-Uhu ,ur id aya ,nekk riɣ ad


jjenjmɣ Iṭṭu iddeɣ ran adas kkesn timelsit.

Afesṛaḍ : (Iṭṭaf agayyu nnes ger tdikal nnes,ar


iswingim )-……..

Azɣuɣ :-Ucrɣ tiyni meqqaṛ inɣa yi laẓ id netta


igelṭem icirran n wamun inu ,tamercilt inu d ti-
yyaḍ d wi-yyaḍ.Bbeyat aɣ ifassn ,ad ur tettud hat
irdɣ(éventrer) agmmir (l’honneur) inu acku igen
d tmercilt inu.Id iԑrrimn ddeɣ hat ur uwin
amuttel inu minzi illa ubkaḍ aflla n iɣiṛ n
ugelṭam ddeɣ ten issegman zi temẓi nsen f
wuzuḍ(mal).Ur asn ittuṭfaṛ umya.

76
Aẓenṭaṛ (Iwjjeɣ) :Yuklal ad ittunɣ s uzwaḍ n
ilimziyn acku iga asffalɣaɣ(pervers).

Aziwal : -Hat iga udm n wuzuḍ ur yuklal xas


aslubbeḍ.

Afesṛaḍ : (Imlleq,ira ad isiwl ,ur imurs ad isfs d


ulkun) -………

Azɣuɣ : (Ur yaksul wa-dda yucrn tiyni d wa-nna


igelṭmn tisednan taf ad issudc anffu nnes .Ma ax
adasn nebbey afus meqqaṛ ur yaksul
ubkaḍ(péché) n wa d wa-n.

Afesṛaḍ (Iburc )-Ma s tennid ad tefrud asaṛiḍ


ddeɣ?

Azɣuɣ :-Ad nasy azrf n wamun inu.

Afesṛaḍ : -Ara-d mayd ɣuṛc illan adt i tinid .

Azɣuɣ :-Adaɣ israr ay-nna igelṭm.Ad rarɣ tiyni


nna tciɣ.Ad issercl tirbatin nnes mec tent ila i
iԑrimn ddeɣ dda issegma f wuzuḍ taf ad
sseɣtun(corriger) iɣfawn nsen .Han amun inu ur
da ittebbey afus i imicr,ur ar inqqa amnaɣ,ar
ittemnala d uԑadim(crime) d uramig(délit) s

77
izmaz neɣ s undaɣ.Ur ngi amm wi-lli ittebbiyn
ils i wa-nna isawln s wawal nna ur ngzi,wala wa-
nna iḥeẓmiyn(dire des paroles abominables)
,wala da netteby aḍaṛ i wa-nna irweln zeg tiffutra
.

Afesṛaḍ : (Iḥenẓeẓ g umnay) -Ma ay d ac irwasn


a amnay ?.

Amnay :-Adas rarɣ Iṭṭu,id asercl n iԑrrimn s


terbatin inu ur nniɣ adt ḍkelɣ(assurer).

Afesṛaḍ : -I ma ax ?

Amnay :-Ay-a ira aswax nsent.

Iṭṭu : (Tkungz(parler à voix basse),ar tessefru


iwaliwn)

Azɣuɣ (Iwjjeɣ );-Kud tessend ay-a ma ax alley


da ttegelṭamd tirbatin n iwdan is illa ca n wuduc
asl n uswax n imesda s sin idsn ?

Amnay : - Hat s untuts (érotisme) as da tteggaɣ


ay-nnaɣ.

78
Azɣuɣ : -Yuccel adac ittuskr amm uy-nna
teskerd taf ad ttisind amuttel nna tgid ur id xas g
tgelṭimt maca awd g imalgn nnes.

Amnay :-Adac fkeɣ yat twayya nna liɣ mar ad


nemmefra.

Azɣuɣ :-Ur nniɣ ad ԑeṛṛemɣ ul n ta-nna mi fkiɣ


afus inu acku tga afgan ilan ul d urhac
(émotion).Ssercl tiwiyya illan ɣuṛc d iԑrrimn nna
tessegmid f ugelṭm d uritl(pillage).

Amnay :-Waxxa.

Azɣuɣ :-Neɣ ma ay d ac irwasn a afesṛaḍ?

Afesṛaḍ : (Izmummey) -Ifra usaṛiḍ.

Azɣuɣ : (Icmummeḥ) -Iwa rar id tarraxt inu .

Afesṛaḍ :-Mec ifra usaṛiḍ amezwaru hat ur ifri


wis-sin.Hatin ttulfend s wis tgid aḥeckal.

Azɣuɣ : -S mi ?

Afesṛaḍ :- Ay-a illan g tarraxt ddeɣ !

Azɣuɣ :-Ay-nna n wunuɣn gan tisura n ubaynu


nu.
79
Afesṛaḍ :-Ma atta ubaynu ?

Azɣuɣ :-Abaynu nna kkusaɣ.

Afesṛaḍ :-Ma ay dis illan ?

Azɣuɣ :-Illa gis wawal inu.

Afesṛaḍ :-Ur illi cra n wawal alley illa wi-n Allah


akeswawat.

Azɣuɣ :-Awal inu iga t ay-nna kkusaɣ zeg iyyu


nu.

Afesṛaḍ :-Mec ur telmid i wawal n Allah


akeswawat hat ca ur as tessind.

Azɣuɣ :-Awal inu ay d i izwarn.

Afesṛaḍ :-Is illa ca min umeɣni?

Azɣuɣ :-Imeɣni ay d izwarn.

Afesṛaḍ :-Heyya awal nnes ay d izwarn .(Imel as


adlis afuzal (sacré) :-Awal illan g udlis ddeɣ.

Azɣuɣ :-Mec aɣ iɣna hat iɣna awd ilsawn nneɣ.

80
Afesṛaḍ :-Maca kud yuzn tabrat nnes hat yuzn t s
wawal n iznuccem (préférer)aha iga wawal ddeɣ
wi-n umradan.

Azɣuɣ :-Heyya mec ira iwis n Udm (Adam) d


Iff(Eve)ad yuɣul s umradan ad ilmd i wawal as
tteyara tebrat ddeɣ aha ittu wi-nnes nna ikkusa.

Afesṛaḍ :-Ad iɣḍf i wawal n Allah akeswawat


uggar n wi-nnes.

Azɣuɣ :-Hat awd wawal inu iga wi-n imeɣni


iddeɣ netta ay d t iɣnan.

Afesṛaḍ :-Maca iznuccem awal inu.

Azɣuɣ :-Heyya iznuccem awd wa-dda isawaln s


wawal ddeɣ.

Afesṛaḍ :-S tfada n wad ɣṛin s uԑlaz (le bien) aha


aleln f uzraru.

Azɣuɣ :-Ma ani aԑlaz g usakir n urgaz ddeɣ ?

Afesṛaḍ :-Myallan madden.

Azɣuɣ :-Aha mzarayn s wawal nsen.Ay-a ay d


ira imeɣni.Adday da sawalɣ uggar s wawal nnec

81
ad ttuɣ wi-nu.Awal n ku ca ay d as igan tamatart
n tullut nnes.Ma s tteyasnɣ xas s wawal inu
?Awal inu iga yi aɣrik .Ku yan ila aɣrik nnes.

Afesṛaḍ :-Ur trid ad ttuɣuld s umradan .

Azɣuɣ :-Heyya iga wawal inu wi-n urwas.

Afesṛaḍ :-Ur nniɣ ay-a.

Azɣuɣ :-Maca ad t issuflu cra zeg iwnnan


nnec.Amradan iga wi-n wa-nna itteggan aԑlaz g
iwdan.Ur id s wawal as dat ittadf kra.

Afesṛaḍ :-Id ad teggald is ur tgid iḥergi ?

Azɣuɣ :-Is ur tessind tirra n wawal inu ?

Afesṛaḍ :-Ur ǧin t annayɣ.Ma adday tent tufid ?

Azɣuɣ :-G tarraxt nna tsuld thewweẓd


(s’accaparer).

Afesṛaḍ :-I ma adday ni tufid tarraxt ddeɣ ?

Azɣuɣ :-G taḍḍeɣṛt inu.

Afesṛaḍ :-Is tga ti-nnec ?

Azɣuɣ :-Tga ti-nu ԑԑad .


82
Afesṛaḍ :Ma adday ni tufid tarraxt nnec ?

Azɣuɣ :-Udfɣ yan uxijuḍ aha ufiɣ t dis.

Afesṛaḍ :-Is ǧin tarud s tunɣiwin ddeɣ ?

Azɣuɣ :-Ur asnt ssinɣ ?

Afesṛaḍ :-I man imci dda alley tessend is gant


tisura n ubaynu nnec ?

Azɣuɣ :-Tudmt taẓṛṛift ay d i yawsn alley tent


zemkɣ.

Afesṛaḍ :-Ma ay d tems tudmt taẓṛṛift ?

Azɣuɣ :- Taɣbalut n usidd.

Afesṛaḍ(Ikrurm(crisper) as uyrri) :-Ma atta


teɣbalut n usidd ?

Azɣuɣ :-Yat tudmt issiggan zeg yan ungir .

Afesṛaḍ :-Ma atta tudmt ?

Azɣuɣ :-Yat ilan inil n uẓṛf (l’argent).

Afesṛaḍ :-Is tessend ma xef da tsawald ?

Azɣuɣ :-Ay-nna annayɣ nniɣ act .

83
Afesṛaḍ :-Isyyed i is ur tgi tudmt ddeɣ xas
tudwint n uḥckal.

Azɣuɣ :-S unẓ n umi ?

Afesṛaḍ :-Da tsawald f uy-nna ur ǧu nannay.

Azɣuɣ :-Mec ur ti tannayd cey hat annayɣ t nekk.

Afesṛaḍ :-Maca ur t annayn awd wi-yyaḍ.

Azɣuɣ :-Ay-a ur igi unẓ.

Afesṛaḍ :-I ma ay d t igan ?

Azɣuɣ :-Ad ilmu cra is ibdda wawal f tirsal


tiquṛaṛin.

Afesṛaḍ :-Ma ani tarsal ɣef ibdda wawal nnec ?

Azɣuɣ :I ma ani tarsal f tbedda tugga nnec f


tullut n Allah akeswawat ?Yac ur ti tannayd ?

Afesṛaḍ :- Ad ikwer Allah ahrekṭuṣ d iḥergi.Mec


ur nannay nekkʷni ineslamn Allah akeswawat is
ur ili ajanig (le corps).Hat illa umeɣni meqqaṛur t
nannay.

84
Azɣuɣ :-Hat tella tudmt taẓṛṛift meqqaṛ ur ti
tannayd.

Afesṛaḍ :-Axs ur trid adi tinid is ac tga timeɣnit ?

Azɣuɣ :-U-nna ilan asidd n wusun hat iga


imeɣni.

Afesṛaḍ :-Ur inni ad yawḍ tafesna n Wallah


akeswawat.

Azɣuɣ :-Iddeɣ ur inni ad iɣnu iɣf nnes.

Afesṛaḍ :-Id ad teggald is ur tgid iḥergi?

Azɣuɣ :-Is tannayd is giɣ ca umyyiḍ(exorcisme)?


Afesṛaḍ :-Ur annayɣ amya.

Azɣuɣ :-Ma s giɣ aḥeckal ?Id s iskkiln n wawal


inu ?Mec gan icɣutn (choses magiques)hat giɣ
aḥeckal.Iskkiln ddeɣ gan timitar n tullut inu,n
tnettit (identité)inu d ulmemmu (essence)nu.Mec
iga wa-nna iskubbern s tnettit nnes aḥeckal hat
giɣ t.S ma atta uzrf as tennid ad tsselqud wa-dda
iskubbern s wawal d udalif nnes ?Is da isselqu
umeɣni f wawal nna iɣna ?

85
Afesṛaḍ : (Isrey aṭeṛṭul nnes,ifek tarraxt i
Butezrut ):-Rar ast,ssufɣ t asakaran ad iddu
iberdan nnes.

Azɣuɣ : (Iffeɣ asakaran,yumẓ afus i Iṭṭu ) :-Riɣ


ad isinɣ matta iḍkaln nna da yakka ugelṭam taf
ad issercl ifddamn ddeɣ I twayyiwin nnes.

Amnay :-Mec ur illi uy-a han afesṛaḍ da iseksiw.

Afesṛaḍ :-Allah akeswawat ay d igan ameḍkal


amezwaru.Ddiɣ ad ssiggɣ ɣif uy-a.

Tudemt taẓṛṛift : (Tessigg zeg yat tnibba n


ubergmmi )-Irɣud ac ucamin alley tesrard tudert
d tullut nnec .Hatin meḥṛa ay d ssenɣ is ttunḍld
ur ta tessifd anffu nnec.Ayyuz !Ayyuz !

Aɣazaf Muḥmmad 9/20/2017/2967

L’image de la couverture est téléchargée depuis


Pixabay comme étant libre de droit d’auteur.

Tuwlift n usatl ttuguctr zeg Biksabay s wis ur


ttuṭfaṛ s uzrf n ugentat.

86
Dépôt Légal :
2017MO3790

ISBN :
978-9954-99-407-8

87
88
89
90
91
92
Dépôt Légal :
2017MO3790

ISBN :
978-9954-99-407-8

93

Das könnte Ihnen auch gefallen